text
stringlengths
332
38.2k
Тап ошо мәсьәлә беҙҙең бөгөнгө демографик проблемаларҙың нигеҙен тәшкил итә лә инде. Рәсәйҙә хәҙер шундай өҫтөнлөк йүнәлеш алды: 1000 ир-ат затына 1163 ҡатын-ҡыҙ тура килә. Әгәр һәр мең иргә артыҡ 163 ҡатын бәхет көтөп ултыра икән, законлы никах мәсьәләһен нисек хәл итергә? Ә һандар был хаҡта нимә һөйләй һуң? 2010 йылғы Халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәренә ярашлы, теркәлгән һәм теркәлмәгән килеш 33,2 миллион ир-ат һәм 33,3 миллион ҡатын-ҡыҙ йәшәй. Иғтибар иттегеҙме, өйләнгән ирҙәр әҙерәк, ә кейәүгә сыҡҡан ҡатындар күберәк. Социологтар ошо һандарға аңлатма биргәндә фекерҙәр ныҡлы айырыла. Тап ошо мәсьәлә беҙҙең бөгөнгө демографик проблемаларҙың нигеҙен тәшкил итә лә инде. Рәсәйҙә хәҙер шундай өҫтөнлөк йүнәлеш алды: 1000 ир-ат затына 1163 ҡатын-ҡыҙ тура килә. Әгәр һәр мең иргә артыҡ 163 ҡатын бәхет көтөп ултыра икән, законлы никах мәсьәләһен нисек хәл итергә? Ә һандар был хаҡта нимә һөйләй һуң? 2010 йылғы Халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәренә ярашлы, теркәлгән һәм теркәлмәгән килеш 33,2 миллион ир-ат һәм 33,3 миллион ҡатын-ҡыҙ йәшәй. Иғтибар иттегеҙме, өйләнгән ирҙәр әҙерәк, ә кейәүгә сыҡҡан ҡатындар күберәк. Социологтар ошо һандарға аңлатма биргәндә фекерҙәр ныҡлы айырыла. Шуныһы ғына билдәле, теркәлгән никахтар һаны кәмей, халыҡтың күпселеге гражданлыҡ никахы менән йәшәүҙе, йәғни, өйҙәшлекте өҫтөн күрә. Тимәк, Рәсәй ғаиләһе һуңғы 20-30 йылда тамам үҙгәрҙе. Өҫтәүенә, гражданлыҡ никахы менән йәшәү ваҡыты йылдан-йыл арта бара һәм ғәҙәти күренешкә әүерелә. Хәҙер ғаилә ҡороу өсөн туй, тиҫтәләрсә меңдәр менән иҫәпләнгән сығымдар, Лимузиндар артыҡҡа әйләнде. Ҡыҙ менән егет үтеп барышлай ғына мәсеткә инеп сыға һәм никах уҡытып, ғаилә ҡороуға Аллаһтың фатихаһын ала. Күренеп тора, бындай никахтарҙың ныҡлығы бик самалы. Улар ҡыҙ менән егеттең бер-береһенә булған ихтыяжын ҡәнәғәтләндереү өсөн генә ҡорола. Ниңә артыҡ мәшәҡәт алырға? Һаҡланыу саралары ҡәтғи рәүештә күҙәтелә, тимәк, ғаиләнең төп атрибуты – бала табыу тураһында һүҙ юҡ. Һәм иң аяныслыһы шул, бындай никах, йәки берләшмә яҡтарҙы ҡәнәғәтләндерә. Ә бындай ваҡытлы, йәки гражданлыҡ никахтарының ғүмере бик самалы һәм мәҡәләнең иң башында беҙ иҫкә алған өйләнгән ирҙәрҙең аҙыраҡ булыуы ошонда ята ла инде. Бер нисә тапҡыр аяҡ өҫтө генә никах уҡытып ғаилә ҡороп ҡараған һәм ауыҙы бешкән ир-ат өйләнеү һымаҡ яуаплы эштән тамам ваз кисеүе лә ғәжәп түгел. Хәҙерге пандемия осоронда иң тәүге һәм иң күп зыян күргән ҡорбандарҙың береһе – традицион ғаилә ҡиммәттәре булыуы ла бик ихтимал. Күреп тораһығыҙ, киләсәктә йәшәү кимәле артыҡ ышаныс уятмай һәм ошондай шарттарҙа халыҡтың ғаилә ҡороуға ынтылышы, хатта балалар үҫтереүе маҡтауға һәм хуплауға ғына лайыҡ. Шулай ҙа мәңгелек ҡиммәттәрҙән баш тартырға ашыҡмайыҡ әле. Гөрләтеп, күңелле итеп туй үткәреү үҙе ни тора! Һирәк-мирәк ауылға ҡайтҡан саҡтарымда әсәйемдең: “Балаларығыҙҙы алмаһағыҙ, ҡайтып та йөрөмәгеҙ!” – тип әйткәнен хәҙер аңлар йәшкә еткәнмен. Был шатлыҡты күпселеккә кисерергә яҙһын ине. Яңыраҡ Республика Башлығы Радий Хәбиров социаль селтәрҙәрҙәге үҙенең сәхифәһендә йылдың тәүге яртыһында, былтырға ошо осор менән сағыштырғанда, тыуымдың артыуы тураһында ҡыуанып яҙғайны. Ваҡытлы никах менән иртәгәһе көндәренә үҙҙәре лә ышанмай йәшәп ятҡан ҡыҙ менән егеттән бигерәк, Хөкүмәтте ифрат борсой был мәсьәлә. Борсомай, Ватанға кешеләр кәрәк. Заводтар, фабрикалар, ҙур-ҙур компаниялар әлегә кешеһеҙ эшләп, табыш алып өйрәнмәгән. Япондар үҙҙәренең кешеләрҙе алыштыра торған роботтарын тиҙ генә етештерә башламаҫ һымаҡ. Шуға үҙебеҙгә тырышырға тура килә. Быйыл тәүге ярты йыллыҡта 19930 сабый тыуған. Был һандар, былтырғы йылдың ошо осоро менән сағыштырғанда, 698-гә йәки 3,1 процентҡа күберәк. Беҙгә ҡалһа, юғарылағы һандар теләһә ниндәй дәлилдәрҙән көслөрәк һәм күберәк аңлатма бирә. Традицион ғаиләләрҙән баш тартыу тураһында уйларға ла ярамай. Рәсәй халҡы күпселек ғаилә ҡороп, балалар үҫтереп йәшәүгә өҫтөнлөк бирә. Әле, милли проекттарға ярашлы, күпләп балалар баҡсалары төҙөлә, һаман урындар етмәй. Күпселек ғаиләләр дәүләттән пособиелар, һуңғы осорҙа ғына ике тапҡыр өҫтәлмә түләүҙәр алды. Һуңғы йылдарҙа тәүге тапҡыр, тип әйтерлек, күҙәтелә был күренеш. Артабан да шулай булһын. Бәлки ирҙәр никахына ҡарағанда, ҡатын-ҡыҙҙарҙың кейәүгә сығыуының күберәк булыуының сәбәптәрен эҙләү ҙә кәрәкмәйҙер. Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Уйғур аптоном райониниң маралбеши наһийиси чоңқорчақ йезисиниң йезилиқ партийә ячейка секритари давут һашим, 2008 - йили бейҗиңда өткүзүлидиған олимпик мусабиқисиниң мәшили уйғур аптоном районидин өткәндә мәшәлни көтәргүчи намзатлар тизимликигә киргүзүлгән. Йәрлик партийә секритариниң мәшәлни көтәргүчи намзатлар тизимликигә киргүзүлгәнлики райондики хитай тор бәтлиридә бир қәдәр иҗабий баһаға еришкән болсиму, лекин уйғур тор бәтлиридә бу мәсилә талаш ‏- тартиш қозғиди. Давут һашим 2003 - йили 2- айниң 24 - күни маралбеши наһийисидә йүз бәргән вә хитай даирилириниң статистикиси буйичә 170 нәччә адәмниң өлүшигә сәвәбчи болған йәр тәврәш апитидә нами чиққан шәхсләрниң бири болуп, униң аилисидики 5 җан киши шу қетимқи йәр тәврәш апитидә өлгән. Хитай һөкүмити уни аилә тавабатидин айрилип қелиштәк еғир күнләрдә, партийиниң йәр тәврәш районидики сияситини қәти тәврәнмәй иҗра қилған шәхс, дәп махтиған вә хитай баш министири вен җябав қобул қилған иди. Уйғурчә тор бәтләрдә бир қисим тордашлар йәрлик партийә секритариниң олимпик мәшилини көтүрүши олимпик роһиға таза тоғра кәлмәйдиғанлиқини язса, йәнә бәзи кишиләр олимпик мәшили көтәргүчи ким болса мәйли, лекин уйғур болғанлиқидин пәхирлинидиғанлиқини йезишмақта. Намзатлар тизимликигә киргүзүлгәнлики давут һашимниң чоқум олимпик мәшили көтиридиғанлиқидин дерәк бәрмисиму, лекин бу мәсилигә қизиққучилар, уйғур тәнтәрбийичиләрни намзатлар тизимликигә киргүзүш олимпик роһиға техиму уйғун келиду, дәп қарашмақта. (Әркин) © 2007 Radio Free Asia Мунасивәтлик мақалилар Хитай олимпик таварлирини ишләп чиқиридиған карханиларда әмгәк һоқуқини дәпсәндә қилиш билән әйибләнди Өсмүр боксчилар асия өсмүрләр бокс ләвһә талишиш мусабиқисиға қатнашти Уйғур маһири амангүл 2008 - йилидики олимпик тәнһәрикәт йиғиниға қатнашмақчи Көп көрүлгән хәвәрләр RFA Үрүмчидики от апитидә қаза қилған қәмәрнисахан абдураһман аилисниң паҗиәси “уйғур сиясити қанун лайиһәси” мутләқ үстүн аваз билән мақулланди Үрүмчидики сақчи хадимлири от апитидә ишиккә селинған қулупниң өлүм санини ашурғанлиқини етирап қилди Б д т аз санлиқ милләтләр мәсилиси мунбирида уйғур мәсилиси кәскин риқабәткә сәвәб болди Җәнубий австралийә парламенти д у қ һәйитигә бир қатар вәдиләрни бәргән Пикир қошуң Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.
Был ризыҡты әҙерләү өсөн 150 грамм ҡаты сыр, 100 грамм йомшаҡ сыр, ике йомортҡа, ике кишер, биш тырнаҡ һарымһаҡ, 50-70 грамм майонез, тоҙ кәрәк. Тәүҙә йомортҡа менән кишерҙе тоҙло һыуҙа бешереп алабыҙ. Ике төрлө сырҙы, йомортҡаны ҡырғыс аша үткәрәбеҙ. Ҡатнашманы ваҡланған һарымһаҡ ҡушып һәйбәтләп бутайбыҙ. Тоҙ менән майонез өҫтәйбеҙ. Бер аш ҡалағылай әҙер ҡатнашманы алабыҙ ҙа, мандарин формаһында ҡул менән әүәләйбеҙ, унан һуң 15 минутҡа һыуытҡысҡа ҡуйып торабыҙ. Кишерҙе ваҡ ҡырғыс аша үткәрәбеҙ. Һыулы йәки майлы ҡул менән кишерҙән йәймә эшләйбеҙ. Һыуытҡыстан әҙер ҡатнашманы алып йәймәгә урайбыҙ. Үҙенсәлекле ҡабымлыҡ - "мандариндар" әҙер. https://bash.rbsmi.ru/articles/matur-t-en-yaly-y/Sir-men-n-kisher-n--mandarindar-44667/ фото/pixabay Читайте нас в © 2020 Сайт издания «Әлшәй хәбәрҙләре» Копирование информации сайта разрешено только с пись менного согласия администрации.
…Fәзиз менән Миңзәләне ул Бөрмәсә йылғаһы буйында тап иткәйне. Егеттең ҡулында – ҡалдау. Бына ул ҡалдауҙы ҡыҙға тоттора. Үҙенсә тырышып нимәлер аңлата. Миңзәлә тартынып, аҫтан һөҙөп кенә егеткә ҡарап ала, йылмая, баш ҡаға. Ошо оялсан, наҙлы ҡараш, гүйә, Марстың йөрәгенә үтеп инә. Фәрзәнә АҠБУЛАТОВА ҺАУМЫ, ЙӘЙЕН! Хикәйә Бишенсе өлөш …Fәзиз менән Миңзәләне ул Бөрмәсә йылғаһы буйында тап иткәйне. Егеттең ҡулында – ҡалдау. Бына ул ҡалдауҙы ҡыҙға тоттора. Үҙенсә тырышып нимәлер аңлата. Миңзәлә тартынып, аҫтан һөҙөп кенә егеткә ҡарап ала, йылмая, баш ҡаға. Ошо оялсан, наҙлы ҡараш, гүйә, Марстың йөрәгенә үтеп инә. Балыҡ ҡармаҡлаусылар уға иғтибар ҙа итмәне. Юҡ, теге икәү берәүҙе лә күрмәй. Улар икәү генә ине был донъяла. Быға тиклем Марстың Миңзәләгә илтифат биргәне юҡ ине. Тап шул мәлдә ул Миңзәләгә ғашиҡ булды. Оло мөхәббәт барлығын аңланы. Ошо мөхәббәтте тартып алғыһы, ҡыҙҙың тик уға ғына төбәлеүен, уға ғына ҡарап йылмайып, уға ғына баш ҡағыуын теләне. Был донъяла Марс былай ҙа күп нәмәне тартып алды, күп нәмәне үҙенеке итте. Мөхәббәтте тартып алып булмай икән. Кешене буйһондороп та, ҡурҡытып та була. Мәжбүр итеп тә. Ләкин мөхәббәтте буйһондороп булмай икән. Fәзиздең күҙҙәре ҡалай янып китте. Яратҡан. Һаман яратҡан. Һаман бер-береһен яратҡандар. Ошо көмөш балдаҡты әбейе ғүмер буйы таҡты. Һалмай таҡты. Ә яҙыуы барлығын Марс белмәй ине. Тимәк, теге ваҡыт Миңзәлә уны йәйенгә тапшырған. Шуның өсөн генә килгән. Бик кәйефләнеп, имшеп ҡайтты шул. Һауығыр, йәшәр кеүек ине. Ниңә ошо йәйенде тоторға тип, балаларын ҡотортто һуң үҙе?! – Атай, һиңә нимә булды? Ҡарт ултыра төштө, торорға итте, хәле етмәне. Fәзиз ҡарт йәйен төйәк иткән ергә бармай түҙмәне. Элекке урынды танымайынса бер талай иҫ-аҡылы китеп торҙо. «Йә инде, ниңә былай йыртҡыстарса ҡыланырға? Эргә-тирәләге таштарына тиклем ҡуптарып алып ташлағандар. Быныһы бөтөнләй артыҡ ине». Кем үҙ өйөн болартыуҙарына риза булһын, ти инде? Ташы таш, барыбер туҙышып ятмаһындар. Бабай яр буйын рәтләне. «Ни ҡәҙәр эре ҡыланһаҡ та, һәммәбеҙ ҙә ошо тәбиғәткә ҡайтабыҙ. Йоҡларға. Әле бәләкәсендә ҡунып ҡына йөрөйбөҙ. Эъе, ҡунаҡбыҙ. Олоһона мәңгегә ҡайтасаҡбыҙ. ¤лкәненә нығыраҡ иғтибар кәрәк. Ә монафиҡтар бәләкәсен мәңгелек йәшәү урыны тип уйлай». Эшен бөтөргәс, ултырып хәл алды. Әллә ойоно, әллә ысынында шулай булды – бер аҡ һын эргәһенә килде. Ел булып битенә ҡығылып үтте. «Бөтә яратышҡандар ҙа ҡауыша алмай. Һөйгәнеңде һаҡлау ҡауышыу теләгенән юғарыраҡ. Һин дә, мин дә фани. Был донъя фани. Ә мөхәббәт ҙур. Ул юҡҡа сыҡмай. Ваҡыт уны ҡартайтмай. Мин бит һине мәңгелек донъяла ҡаршы алып торасаҡмын. Әҙерләнеп көтөп торор өсөн киттем унда. Мин бит беләм, һин минең ҡаршы алыуымды ғына теләйһең. Ҡапҡаһын асып торормон. Был һинең мәңгелек изге, яҡты хыялың. Нишләп хыялдар бойомға ашмаһын? Хыялдар бойомға аша, Fәзиз. Мөхәббәттең көсө лә шунда». Ҡарт тирә-йүнгә күҙ йүгертте. «Һе, – тип уйланы. – Ҡайҙан был тиклем матур һүҙҙәр? Миңзәлә улай әйтә алмай. Мәрхүмә нисек әйтһен, ти инде?» Төш күрҙеме әллә? Юҡ, күҙгә йоҡо эленмәне. Берәй кино-фәләндә геройҙар шулай һөйләшкәндер ҙә, шул иҫкә төшкәндер. Юҡ, Fәзиз кино ҡарарға яратмай. Бәлки китапта уҡығандыр? Матур һүҙҙәр хәтерҙә уйылып ҡала бит ул. Ҡалай булһа ла, шифалы һүҙҙәр былар. «Бәлки үҙемде йыуата торған һүҙҙе үҙем уйлап сығарғанмындыр? Шулай йәшәүе лә еңелерәк тә баһа… Юҡ, нишләп минеке булһын ти инде? Минме һуң шундай һүҙҙе әйткән кеше?..» Кәрим улы ҡайтып киткәс, ҡарт бөтөнләй күңелһеҙләнде. Ейәне хәҙер көҙгө каникулға ғына киләсәк. Уға тиклем кем менән шулай бирелеп, иркенләп һөйләшеп булыр икән? Ауыҙ асып уны тыңлаусы Кәриме кәрәк. Юҡһыныуын баҫыр өсөн, йылға буйын ҡыҙырырға сығып китте. Әллә ниндәй серле һиллек биләп алды тирә-йүнде. Ҡандай таҙа, саф уның Бөрмәсәһе! Эйе, ана, Fәзизде генә көткәндәй, бәрлеләр емелдеге сыға. Ҡарт ҡыуанды. Бар әле бәрле, бар. Быйыл хатта күбәйгән дә һымаҡ. Ул яңғыҙ түгел өлкән йортта! Йылғалар ҡорорға тейеш түгел, улар диңгеҙҙе үҙ ағышында, үҙ тәбиғилегендә тулыландырһын. Ә диңгеҙ уларҙың баһаһын белһен, ҡәҙерләһен. Йылғалар ҡоромаһа, тормош та булыр. Ауылдар ҙа бөтмәҫ. Мәктәпте ябабыҙ, уныһын-быныһын күсереп алып китәбеҙ, имеш. Көсләп күсерәләр, көсләп бәхетле итәләр… Хәлдәренән килһә, халыҡтың йәнен дә теләгән ваҡытта алып, теләгән ваҡытта биреп, ә теләмәгән ваҡыттарында бөтөнләй бикләп кенә ҡуйырҙар ине. Аллаһының бөйөк ҡөҙрәте – быныһын булдыра алмайҙар. Ә халыҡ бит күптән тыуған. Халыҡ мең йәште үткән. Яңыраҡ тыуғандар унан үҙҙәрен ғилемлерәк тип уйлаймы? Вазифа мәңгелек түгел, иң оҙаҡ тигәндә лә, бер нисә тиҫтә йыл ғына. Ләкин шул арала күпме зыян яһап өлгөргәндәр ҙә бар. Бөтмәҫ әле ауыл, бөтмәҫ. Ҡайҙа йәшәргә яҡшыраҡ икәнен өйрәтеүселәр килә тора, китә тора, ә халыҡ ҡала… Ҡасандыр йәйен дуҫы йәшәгән ҡумырыҡҡа ҡарап, ҡарт шулай уйланды. Ҡапыл тертләне. Ике антеннаһын ҡуйып, уның уйҙарын йәш йәйен тыңлай ине. – Һаумы, Йәйен! Ҡарт башындағы түбәтәйе менән битен һөртөп алды. Кипкән, кипшегән иренен, ҡара янған бураҙналы маңлайын, төк баҫҡан сикәһен һыпырҙы. Был мәлдә уның күҙ тирәһендәге бөтөн сырыштары ла көлә ине. Аҙағы. ------------------------ Дуҫтар! Көн һайын әҫәр уҡырға теләһәгеҙ, беҙҙең төркөмгә ҡушылығыҙ: "Һәнәк" журналы, журнал "Вилы" Автор:Фәрзәнә АҠБУЛАТОВА Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Үткән аҙнала районда бер генә сабый тыуған. Уның ҡарауы 3 яңы ғаилә барлыҡҡа килгән. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, ике пар никахын тарҡатҡан, 2 райондашыбыҙ донъя менән бәхилләшкән. 01 хәбәр итә Аҙна тыныс үткән. 02 хәбәр итә Ғинуарҙың 22-һенән 29-ына тиклемге осорҙа район буйынса эске эштәр бүлексәһенә енәйәттәр һәм хоҡуҡ боҙоуҙар тураһында 42 мөрәжәғәт булған. Улар иҫәбендә законһыҙ ағас ҡырҡыу (2), сит ил гражданын фиктив теркәү (1), кешегә тән йәрәхәттәре һалыу (1), дауаханаға мөрәжәғәт итеү (3), битлек режимын боҙоу (5), ғаилә низағы (5), ата-әсәлек бурыстарын үтәмәү (2), законһыҙ рәүештә спиртлы эсемлек һатыу (1) һ.б. бар. Йәмғиәт тәртибен һаҡлау нарядтары тарафынан дөйөм 71 протокол төҙөлгән. Шуларҙың 53-ө ЮХХДИ йүнәлешендә. Читайте нас в © 2020 "Таң" гәзитенең сайты. Сайт газеты "Тан" Свидетельство о регистрации СМИ ПИ № ТУ 02-01439 от 01.09.2015 г. выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
0033 Ҡарлыман ауылында йә­шәүсе ҡәҙерле ата­йыбыҙ, ола­та­йы­быҙ Мәҙи­йәр Фәрит улы Ишем­­ғо­лов­ты 70 йәш­лек оло юби­лейы ме­нән һәм әсәйебеҙ, өлә­сә­йебеҙ Зифа Миң­нулла ҡыҙы менән бергә ҡулға-ҡул тотоношоп йәшәүҙәренә 45 йыл тулыу айҡанлы ихлас күңелдән тәбрик итәбеҙ һәм иң изге теләктәребеҙҙе еткерәбеҙ. Һеҙгә ҡоростай һаулыҡ, оҙон ғүмер, аҡ бәхеттәр, ҡыуаныс-шатлыҡтарға төрөнөп йәшәүегеҙҙе теләй­беҙ. Беҙгә терәк-таяныс булып, балаларығыҙҙың из­ге­ле­ген күреп, ейән-ейәнсәрҙәрегеҙгә ҡыуанып йәшәргә яҙһын! Беҙ теләйбеҙ һеҙгә оҙон ғүмер, Шатлыҡтарҙың иң-иң олоһон, Бәхеттәрҙең мәңгелеген генә, Ә ғүмерҙәрҙең яҡты, нурлыһын! Оҙон ғүмер бирһен һеҙгә Хоҙай, Һыҙламаһын аяҡ-ҡулдарығыҙ. Бәхет-шатлыҡ, һөйөнөстәр менән Таҙалыҡта үтһен көндәрегеҙ. Иң изге теләктәр менән улың Фәнис, киленең Айсара, ейәндәрең Ирек, Айҙар, ейәнсәрең Диана. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Шулай ҙа бәхетле билет эләгеп, тейешле аҡсаһын килеп алмағандар ҙа бар икән. "Столото" хәбәр итеүенсә, Рәсәй халҡы 2,8 миллиард һумға яҡын лотерея отошон алмаған. Улар араһында 10 миллион һум аҡса отоусы ла бар. Онотолған отоштарҙың күбеһе 150 һумдан артмай. Был аҡсалар өс йыл һаҡлана, унан һуң дәүләт ҡаҙнаһына тапшырыла. Ғәҙәттә, күп кешеләр ҙур отошҡа өмөтләнә лә, аҙ суммаға иғтибар итеп тормай. "Йәшлек" гәзитенән. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Бер тапҡыр эшләп ҡараһағыҙ, гел эшләйәсәкһегеҙ! 3 литрлыҡ банкаға кәбеҫтәне борос, йә кишер, йә сөгөлдөр менән аралаштырып һалаһың. Шулай уҡ, һәр ҡат араһына һарымһаҡ та һалып ебәрергә кәрәк. Кәбеҫтәне төрлөсә тураһаң була. Һаламлап та, шаҡмаҡ итеп тә, эре киҫәктәргә бүлеп тә. Был салатҡа маринадты ҡайнатып та, ҡайнатмай ҙа эшләргә була. 1 литр һыуыҡ һыуға ярты стакан шәкәр, ярты стакан аш һеркәһе (быяла шешәләген ҡулланырға), 2 аш ҡалағы тоҙ, ярты стакан көнбағыш майы һалып болғап кәбеҫтә өҫтөнә ҡояһың. Маринад артып ҡалһа, һыуытҡысҡа ҡуйып тороғоҙ, икенсе көнөнә банкаға өҫтәп ҡойорға. Кәбеҫтә берәй көн бүлмә температураһында ултыра, аҙаҡ һыуытҡысҡа алып ҡуяһың. Шунда уҡ ашай башламағыҙ, тәме һеңгәнсә ике-өс көн ултырһын. Иҫ киткес тәмле ризыҡ килеп сыға!!! Читайте нас в © "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020 Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән.
أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ ﷲِ التَّامَّةِ مِنْ كُلِّ شَیْطَانٍ وَهَامَّةٍ وَمِنْ كُلِّ عَیْنٍ لَامَّةٍ. «Әгүүз̣ү бикәлимәәтилләәһит-тәәммәти миң күлли шәйтааниү үә һәәәммәти үә миң күлли гәйнил ләәммәһ». «Һәр шайтандан, зарарлы әйберҙәрҙән hәм насар күҙҙәрҙән һүҙҙәрҙең хөрмәтенә Аллаһҡа һыйынам».. Тулыраҡ беҙҙең сайтта. Күҙ теймәһен өсөн уҡыла торған доға أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ ﷲِ التَّامَّةِ مِنْ كُلِّ شَیْطَانٍ وَهَامَّةٍ وَمِنْ كُلِّ عَیْنٍ لَامَّةٍ. «Әгүүз̣ү бикәлимәәтилләәһит-тәәммәти миң күлли шәйтааниү үә һәәәммәти үә миң күлли гәйнил ләәммәһ». «Һәр шайтандан, зарарлы әйберҙәрҙән hәм насар күҙҙәрҙән һүҙҙәрҙең хөрмәтенә Аллаһҡа һыйынам» . Күҙ тейеүҙән был аятты уҡыу кәңәш ителә: «Үә ий-йәкәәдүлләз̣иинә кәфәруу ләйүзликуунәкә биәбсаариһим ләммәә сәмигүз̣з̣икра үә йәкуулүүнә иннәһүү ләмәҗнүүүн. Үә мәә һүә илләә зикруль лиль-гәәләмииин». (Каләм, 68:51-52) «Ысынлап та, шул кәферҙәрҙең, Ҡөръәнде ишеткән ваҡытта, һине күҙҙәре менән бәреп йыҡҡыһы килә ине. «Ул, hис шикһеҙ, аҡылдан яҙған кеше», ‒ тиҙәр. Ә бит Ҡөръән бөтөн гәләмдәр өсөн шәфҡәттән башҡа бер әйбер ҙә түгелдер».
Ылаҡ (22.12 – 20.01) Аҙна араһындағы аралашыуҙар файҙалы булмаҡсы. Бәғзеләр яңы өмөтлө танышлыҡтар булдырыр. Шишәмбелә яҡындарығыҙға ҡа­ғыл­­ған ыңғай хәбәр ишетеүегеҙ бар. Нин­дәйҙер туҡтап торған эште урынынан ҡуҙғатып ебәрерһегеҙ. Уны уңышлы тамамлау юлдарын тулыһынса аңларһығыҙ. һыуғояр (21.01 – 19.02) Алдығыҙҙа ҡатмарлы мәсьәләләр килеп сы­ғасаҡ. Әгәр ваҡыт-көсөгөҙҙө дөрөҫ файҙа­лана алһағыҙ, барыһын да булдырырһығыҙ. Башығыҙға өмөтлө фекерҙәр килер. Уларҙы онотмағыҙ, бер аҙҙан бойомға ашырырға сират етер. Күңелегеҙгә ятмаған кешеләр менән мөмкин тиклем аралашмаҫҡа тырышығыҙ. Балыҡ (20.02 – 20.03) Үткән ваҡиғалар шауҡымы һаман да һиҙелер һымаҡ. Ашыҡмай ғына эштәрегеҙҙе барлағыҙ, тамамланмай ҡалғандары ла байтаҡ ҡына буғай. Шаршамбы һәм шәмбе иң уңышлы көндәрегеҙ буласаҡ. Был арала һис тә көтөлмәгән тәҡдим ишетеүегеҙ ҙә бар. Йондоҙҙар унан ҡырҡа баш тартырға ҡуша. Ҡуҙы (21.03 – 20.04) Ҙур теләк менән эш итерһегеҙ. Уҡып йөрө­гәндәр ҙә мотлаҡ уңышҡа ирешәсәк. Шулай ҙа ашығырға кәңәш ителә – шаршамбынан һуң дөйөм хәлегеҙ кирегә үҙгәрер. Артабан эштәрегеҙ ҡыйынлыҡ менән барасаҡ. Элек һеҙ ярҙам өмөт иткән кешеләрҙең һүҙендә тормауы ла ихтимал. Буға (21.04 – 21.05) Аҙна бер аҙ көсөргәнешлерәк башланыр. Йыш ҡына ашығыс эш итерһегеҙ. Бәғзеләр көтөл­мәгән хәлдәргә осрауы бар. Ҡайһы ваҡытта ярҙамға мохтажлыҡ кисерерһегеҙ, ләкин уны табыуы еңел булмаҫ. Кесе йомала күптән көткән яҡшы хәбәрҙәр килер. Игеҙәктәр (22.05 – 21.06) Ҡәҙимге осор. Көндәрегеҙ бер-береһенә оҡ­шаш булыр, моғайын. Ниндәйҙер эште башлап ебәреүегеҙ бар, тик аҙаҡ үкенеүегеҙ ҙә мөмкин. Уны уйлағандан күпкә ҡыйыныраҡ башҡарыр­һығыҙ, сөнки нимәнелер иҫәпкә алырға онот­ҡанһығыҙ һымаҡ. Кесе йомала уйламаған сығымдар көтөгөҙ. Ҡыҫала (22.06 – 23.07) Әллә ни иҫтә ҡалырлыҡ мөһим ваҡиғалар булмаҫ һымаҡ. Шулай ҙа хыялығыҙға табан тағы ла бер бәләкәй генә аҙым яһарһығыҙ. Был үҙе­нән-үҙе килеп сығыр, артыҡ көс тә түкмәҫһегеҙ, бәлки. Шаршамбыла бүләк тәҡдим итеүҙәре ихтимал, уны тыныс ҡабул итегеҙ. Арыҫлан (24.07 – 23.08) Көндәр бер аҙ ҡатмарлы көтөлә. Бәғзеләр һеҙгә баҫым яһарға маташыр. Әлбиттә, был һеҙгә оҡшамаҫ. Шишәмбелә юҡ-бар өсөн кәйефегеҙ ҡырылыр. Был арала ҡабул иткән ҡарарҙарығыҙҙың хаталы булыуы ла бар. Аҙаҡ быға үкенерһегеҙ кеүек. Ҡыҙ (24.08 – 23.09) Барыһы ла һәйбәт барасаҡ. Осраған ҡыйынлыҡтар һеҙҙе һис тә ҡурҡытмаҫ. Аралашыуҙа ла уңырһығыҙ, иоғайын. Был арала ышаныслы фекерҙәш таба алырһығыҙ. Осраҡлы ғына булдырған танышлыҡ оҙайлыға әүерелер. Йомала ишеткән яңылыҡ кәйефегеҙҙе тағы ла күтәрер. Үлсәү (24.09 – 23.10) Көндәр ҡәҙимгесә булыр, тип фараз ителә. Ыңғай һәм ҡыҙыҡлы ваҡиғалар көтөлә. Башығыҙҙа өмөтлө уй-фекерҙәр ҙә тыуып торор, уларҙы бойомға ашырыу тураһында ла уйланырһығыҙ. Икеләнеүҙәрһеҙ ҙә булмаҫтыр. Йондоҙҙар улар тураһында бер кемгә лә белдермәҫкә кәңәш итә. Саян (24.10 – 22.11) Аҙна араһында бер нисә осрашыу буласаҡ. Уларҙың барыһы ла һеҙгә оҡшамауы ла ихтимал. Шулай ҙа был хәл кәйефегеҙҙе төшөрмәҫ. Шаршамбыла яҡын кешегеҙҙең йомошо менән булышырһығыҙ. Аҡса менән бәйле мәсьәләләр бер аҙ борсоп торор. Был йүнәлештә «алтын тауҙар» вәғәҙә иткәндәргә ышанмағыҙ. Уҡсы (23.11 – 21.12) Аралашыуҙа мотлаҡ уңырһығыҙ. Элек дәғүә тыуҙырған мәсьәләләргә ҡарата уртаҡ ҡараш табыуы ауыр булмаҫ. Фекерҙәштәрегеҙҙең һаны ла артыр. Төп эшегеҙҙәге уңыштар әллә ни һиҙелмәҫ. Шулай ҙа улар төҫмөрләнә башлар, моғайын. Һеҙҙән тейешле аҙымдар яһау ғына талап ителә. https://yeshlek.rbsmi.ru/articles/mahsus/yondo-nam-5-11-oktyabr/ Яңылыҡ авторы: Өмөтбай фото т.роза Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Afrikaans Azərbaycan Dili Bosanski Dansk Deutsch English Español Estonia Euskara Français Gaeilge Galego Indonesia Italiano Kiswahili Kreyòl Ayisyen Latviešu Valoda Lietuvių Kalba Magyar Malti Melayu Nederlands Norsk Oʻzbekcha Polski Português Română Shqip Slovak Slovenščina Suomi Svenska Tagalog Tiếng Việt Türkçe isiXhosa Íslenska Čeština Ελληνικά Башҡортса‎ Беларуская Мова Български Македонски Јазик Русский Српски Українська Мова Қазақша עִבְרִית اَلْعَرَبِيَّةُ اُردُو فارسی नेपाली मराठी मानक हिन्दी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ ગુજરાતી தமிழ் తెలుగు ಕನ್ನಡ සිංහල ไทย ລາວ မြန်မာ ქართული ენა አማርኛ ភាសាខ្មែរ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠬᠡᠯᠡ ᮘᮞ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ 日本語 繁體中文 ꦧꦱꦗꦮ westsluts.tv West Sluts westsluts.tv Ҡулланыусылар рейтингы Көнбайыш күҙәтеү шлюха Донъя яулау штурм Westworld ысынлап та, ул ҡасан булһа hbo телеканалы 2016 йылдың октябрендә сығарыла. Йәғни бер йылдан һуң ғына буласаҡ, сөнки "Көнбайыш шлюха" эшләй – рәсми булмаған порно-пародийный уйын, яҡын исеме менән бәйле. Мин тағы уйнарға был уйынды ләззәт юҡ, дөрөҫөн, тик яҡшы яңылыҡтар шунда, рецензия тип ҡуйҙы ул, һәм мин шул кеше, улар ентекләп анализлауға, шулай булғас, уның нимә тәҡдим итә ала. Йәки килтерелгән тауарҙар бөтә көтөп аҡланһа ла был уйындарҙа бармы? Артабан уҡыу, минең өсөн тулыһынса күҙәтеүгә алынған, һәм мин һеҙгә һөйләйем, тик был нисек тамамлауы менән! Беренсе тәьҫораттары тураһында көнбайыш шлюха Ул Побережье Sluts шәхси кабинеттары булған яҡшы, һәм мин яҙҙы ни булһа, шул тиклем тиҙ платформаға инә алмай һуң мин булып теркәлеүселәр. Иғтибар, һеҙҙең браузер үҙенең sluts побережье уйнарға мөмкин, әгәр теләһәгеҙ, ысынлап та, әммә кадрҙар йыш рөхсәт сикләнгән 30 секунд 720p һәм графикаһы – иҫ киткес түгел. Әммә быларҙы эшләү түгел, һайлай: ябай түгел, хәҙерге заманда юғары кимәлдәге уйын браузер ала башлағас, үҙенең буласак алырға файл exe. Яҡшы хәбәр еткере булып тора, йәғни, скачать әгәр һеҙҙең уйын теләй, ул бары тик 5 БӘЛӘБӘЙҘӘН, ә сервер МБ тиҙлек менән эшләп була 20 / с йәки унан күберәк – һәр хәлдә, бынан тыш, уны өлгөргән тип, мин скачать Sluts Побережье. Раят һәм графика Побережье Sluts Тәбиғи, йәғни, беҙгә был тәжрибә беҙгә побережье sluts тәнәфес яһай, - график дөйөм был сифаттар, йәғни, бында тәҡдим ителгән. Бында мин дөйөм эштәргә йәлеп итеү ҡеүәһе ярайһы иң визуаль ҡәнәғәт – улар, әлбиттә, белмәй, фантастика кеүек порноигра йыйҙы. Мин беләм, был названы яңғырай, әммә ҡала, улар һеҙҙең менән осрашасаҡ, тип планлаштырыла һәм аныҡ булырға һәм тематикаға шул уҡ невероятно, тип Westworld. Ысынлап та был ғәжәйеп - пародийный порноигра наткнуться на, оригиналь тышҡы күренеш уларға ла яҡшы исем тапшырҙы. Тураһында, һәм был да – бары тик фантастик секс. NPC булды, тиҫтәләрсә, бәлки, һеҙ уның трахнуть, ябай һәм ғәҙәти булған төрлө үтәгән һәм текә егеттәр булып эшләп һуң һеҙ был мөмкинлектән квест. Бигерәк тә һәйбәт булыр, сөнки уның билдәле бер вкладку на npc менән булған енси разблокировать ҡатнашты һуң сәхнәгә "медиа" төп менюла тимәк, был тәжрибә тағы бер ҡат ҡайта алманым һәм һәр ваҡыт һеҙҙе кисерер, әгәр һезгә тиҙ подрочивать. Көнбайыш тураһында һығымта шлюха Ситкә, бала– мин үҙемдең көнбайыш күҙәтеү тураһында шлюха тиерлек тамамлай. Мин уйлайым, һеҙ, моғайын, аңлай ала, тип уйната мине бик ҙур, сөнки бында килеп, тәҡдим һәм проект тулыһынса бөтә ине, кем эҙләй, ниндәй ҙә булһа яҡшы порно экшен уйын. Парта йыш осратырға мөмкин түгел, бындай кимәлдә башҡара ул, әммә әле – нән көнбайышҡа был шлюха яһаны. Сөнки бушлай теркәй, минең уйымса, булмаһа ла ауыҙ кешенең веб-баҫты. Ахыр сиктә һеҙҙең өсөн һайлай, әммә был түгел, тимәк, һеҙ яңылышмайһығыҙ алмай, Көнбайыш хәлдән ҡотолоу шлюха! Теләһә ниндәй осраҡта уҡыу өсөн рәхмәт: һеҙ компанияһы аңларлыҡ кеше булмай. Ә хәҙер дрочить башлаһа, һин, әҙәпһеҙ геймер.
Ҡыҙ ауылға ашҡына. Унынсы класты тамамлап, эштәрен бөтөргәс, әсәһенән ауылға ҡайтырға һорай башланы. Әсәһе риза. Тынсыу ҡалала йонсоп ятҡансы ауылда һөт эсеп, ҡаймаҡ ашап, бәлки, эләкһә, ҡымыҙ эсеп, ял итерһең, ти. Ә бына атаһы риза түгел. Былай атаһы ҡыҙын ярата, нимә һораһа, шуны алып бирә. Үҙенә бер һүҙ ҙә өндәшмәй, ә әсәһен шым ғына игәй. Был юлы ла шулай булды. Гөлназдың әсәһе атаһына: – Ҡыҙыҡай ауылға йыйына, – тип әйтеүе булды, – Ҡулдан ысҡынасаҡ, әсәйем уны ҡарай алмаясаҡ, аҙаҡ мәшәҡәте күп буласаҡ, – тип ҡаршы төштө. Байтаҡ ҡына бәхәсләшкәндән һуң шулай килештеләр: яуаплылыҡты әсә үҙ өҫтөнә ала. Автобусҡа ултыртып ебәргәндә лә ошо хаҡта ҡат-ҡат һөйләне. – Ауыл ҙур, унда егеттәр күп, берүк үҙеңде ҡарап йөрө, – тип үтенде ул ҡыҙынан. ҮҘЕҢДЕ МИҢӘ БҮЛӘК ИТ Хикәйә Беренсе бүлек Эшкә барғас, әхирәте Сафура нимәгәлер борсолоуына иғтибар итте. Гөлназдың әсәһе Миңлекамал: – Ҡыҙымды ауылға оҙаттым, шуның өсөн борсолам, – тип һөйләнде. Сафура, күпте күргән ҡатын, йылмайып ҡуйҙы ла: – Уның нимәһенә борсолаһың? Ҡыҙыңды өйрәт, төшөндөрөп бир, әгәр аңламаһа, үҙең һатып алып бир. – Нимәне? – Миңлекамал аптыранды. – Нимәне тип торасы. Ҡыҙың ваҡытынан алда әсәй булмаһын өсөн нимә эшләргә кәрәк? Миңлекамал туҙынды ла китте: – Һин ниңә минең ҡыҙым тураһында насар уйлайһың? – Уйламайым, – тине әхирәте. – Һин ысынбарлыҡтан алыҫ тораһың. Мин уны кисерҙем, һәм бер тапҡыр ғына түгел. Миңлекамал шымды, ысынлап та, әхирәте менән бәхәсләшеүе ҡыйын. Ул донъяны күргән ҡатын, белмәй һөйләмәйҙер. Ә “Мерседес” автобусы алға елдерә. Гөлназ тәҙрәнән йоҡомһорап битараф ҡына ҡарап бара ине, эргәһенә бер егет килеп ултырҙы. – Йүкәлегәме? – тине ул, Гөлназдың өҫтөнә ауа биреберәк. Үҙенән ауыр һыра еҫе борх итеп ҡалды. Гөлназ түҙмәне: – Йүкәлегә түгел, Имәнлегә. – Улайһа, танышайыҡ, мин Фәрғәт булам. Гөлназ өндәшмәне, тәҙрә яғына уҡ боролоп ултырҙы. Уның менән һөйләшергә теләмәйҙәр. – Ҡуй инде, инәлтеп ултырған була. Ике сәғәт тә үтмәне, автобус Йүкәлегә килеп инде һәм ҙур клуб алдында туҡтаны. Гөлназ тәгәрмәсле сумаҙанын шалтырлатып ергә баҫыуға, берәү уны ҡосаҡлап та алды. – Гөлназ! – тип ҡысҡырҙы береһе. Асия хатта күңелле итеп: – Мин хәҙер ҡалаға барып киләм. Ҡайтҡас та керермен. Гөлбикә инәйҙә булаһың бит инде? – Эйе. – Кискә клубҡа сығырбыҙ. Бөгөн бик шәп дискотека буласаҡ. Ул арала булмай автобус ҡуҙғалып та китте. Гөлназ өләсәһенең өйөнә ыңғайланы. Барып керһә, өләсәһе һөт үткәреп йөрөй: – Бына һиңә ҡаймаҡ, бына һиңә эремсек, оҡшамаһа, бына ҡатыҡ. Ҡыҫҡаһы, ҡыҙҙың буй-һынын, фигураһын берәү ҙә уйлағаны юҡ, тултыралар ҙа тултыралар. Былтыр ҙа шулай булғайны, унан алдағы йылда ла. – Ауылда йәшәгәс, ныҡ ашарға кәрәк, – ти өләсәһе. – Эш күп, картуф утарға кәрәк, бесәнгә лә күп ҡалманы. Гөлназ уфтанып ҡуйҙы, әйтерһең, ул ауылға картуф утар йә бесән сабыр өсөн ҡайтҡан. – Юҡ инде, өләсәй, – тине ул ҡәтғи генә итеп. – Мин ҡыш буйы уҡып арыным, хәҙер миңә ял итергә, ун беренсе класҡа әҙерләнергә, берҙәм дәүләт имтихандарына ҡағылған предметтарҙы уҡырға кәрәк. Әсәйем миңә шундай талаптар ҡуйҙы. – Бәй-бәй, мин ҡаршы түгел, – тине өләсәһе, – картуфты мин үҙем дә күмә алам, бесәнде трактор саба. Илле меңеңде сығарып һалһаң, саба ла, йыя ла, килтереп тә өйә. Гөлназ артығын һөйләүенә төшөндө. Уға өләсәй менән мөнәсәбәтте боҙорға ярамай, сөнки уның яҙмышы өләсәйҙең ҡулында. Әсәһе бит ҡат-ҡат киҫәтте: әгәр Гөлназ самаһын юғалтһа, төндәрен һуң ҡайтһа, малай-шалай менән мауыҡһа, өләсәһен тыңламаһа, атаһына ошаҡлаясаҡ һәм ул шул көндә үк Гөлназды тейәп ҡалаға оҙатасаҡ. Ял итәм, дискотекаға йөрөйөм, малайҙар менән танышам, тип ҙур пландар менән ҡайтҡан Гөлназдың барлыҡ хыялдары юҡҡа сығасаҡ. Ул ғына ла түгел, Гөлназды ауылға әйҙәгән, уны төндәр буйы йоҡлатмай йонсотҡан, ниңә уны йәшереп торорға, күңел һалған егете лә бар бит әле. О-о, Фәрит!.. Былтыр ике аҙна ғына ниндәй күңелле итеп осрашып ҡалғайнылар. Армияға оҙатып ҡалды. Бер йылдан ҡайтам, тине. Һин мине көт, мәңге бергә булырбыҙ, тип өмөтләндерҙе. Фәрит һағынырға ваҡыт ҡалдырманы. Шылтыратышып, һөйләшеп торҙолар. Әллә ни алыҫ та түгел, Ырымбур эргәһендә генә хеҙмәт итте. Фәрит әллә нисә тапҡыр, өс-дүрт сәғәтлек кенә юл, бында үҙең кил, тип саҡырып та ҡараны. Булманы, бара алманы. Унынсы класта ғына уҡыған ҡыҙ нисек итеп, егетен күрәм тип, сығып китһен инде. Ә хәҙер Фәрит ауылда. Ҡайтҡан, хәрби кейемен алыштырған һәм Гөлназдың Йүкәлегә килеүен көтә. Әлегә ата-әсәһе Фәрит хаҡында белмәй. Әгәр белһә, ҡайҙан ебәрһен инде? Ә ҡыҙ егетте һағынған. Беренсе мөхәббәт, үҫмер һағыныуы. Хыялда ғына йөрөткән бер ҡош балаһы һымаҡ, күңелде иретерлек, хискә күмелерлек тәүге бер ҡатлы кисерештәр. Юҡ, Гөлназ әле Фәритте белмәй. Бары тик ул егеттең ҡыҙҙы ҡыҫып ҡосаҡлап алыуы, ҡолағына йылы һүҙҙәр бышылдауы ғына оҡшай. Ә класташ ҡыҙҙар күбеһе хәҙер күптән инде өлкәндәр тормошо менән йәшәй. Йәшәп кенә ҡалмай, бер-береһенә маҡтаныша, киләсәк тураһында һөйләшә. Ана, Руфинаны мәктәпкә егете иномарка менән генә алып килә. Ә Кавказ егете булһа, нимәһе ҡурҡыныс? Улар ҙа кеше. Руфинанан тыш тағы бер әхирәте бар. Уныһы мәктәпте бөтөрә һалып кейәүгә сығыу хыялы менән яна. Гөлназ башҡалар эргәһендә ала ҡарға һымаҡ. Уларҙы тыңлап, ни аптыранырға, ни көнләшергә белмәй. Ауыҙ асып ҡына тора. Һуңғы ваҡыт ҡыҙыҡай бындай һөйләшеүҙәрҙән ҡаса башланы, сөнки тегеләр, тәжрибәлеләр, уларға бармаҡ төртөп күрһәтеп көлә. Ә былай төрлө кисәләргә саҡырғандары бар. Әсәһе менән атаһы тәртипте ҡаты ҡуйғас, ҡыҙыҡай үҙен күп кенә шатлыҡ-ҡыуаныстарҙан мәхрүм итергә мәжбүр. – Ҡабаланма, ҡыҙым, – тине әсәһе, – өлгөрөрһөң. Иң тәүҙә мәктәпте тамамларға, һөнәр алырға һәм башҡалар, һәм башҡалар. Тышҡы яҡта ҡапҡа асылған һайын, трактор үткән һайын Гөлназ урам яғына ҡолаҡ һала. Шылтыратырғамы икән? Юҡ, килешмәҫ. Үҙе килеп тапһын әле. Күренмәй, әллә оноттомо икән? Атаһының тракторы бар бит әле. Ә-ә, тимәк, бесәндә. Кискәрәк Асия ла килеп етте. Ул инде кейенгән, буянған. Бая автобус эргәһендәге һымаҡ сыр-сыу килеп, тағы ла ҡосаҡлап үпте. Былтырғы Асия түгел. Өлкәнәйеп киткән, етдиләнгән. – Һиңә нәмәлер булған һымаҡ, – тине Гөлназ, Асияның күҙҙәренә ҡарап. – Юҡсы, бер нәмә лә булманы, – тине Асия, үҙе күҙҙәрен ситкә йәшерҙе. – Минең егетем ҡайтты бит, – тине уңайһыҙланып ҡына. – Ҡалай шәп булған! Минеке лә ҡайтырға тейеш бит. Һинеке кем ул? – Былтыр күрҙең дә инде. Фәрит. – Фәрит!? – Эйе, Фәрит, – тине Асия һалҡын бөркөп торған тауыш менән. – Мин шулдыр тип уйлағайным да, – тине Гөлназ. – Беләм мин уны, һәйбәт егет. – Ә һин уны ҡайҙан беләһең? – тип һораны Асия. – Былтыр клубта таныштыҡ бит, дискотекала, – тине Гөлназ аҡланған һымаҡ. – Һин, әхирәт, мине шикләндерә башланың, – тине Асия. – Һине киҫәтеп ҡуям, уның эргәһендә күренһәң, бер яҡшылыҡ та көтмә. – Юҡ-юҡ, – тип тотлоҡто ҡунаҡ ҡыҙ. – Бөтәһе лә һин теләгәнсә буласаҡ. Дауамы бар. Автор:Р. ҒӘЛИМОВ. Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Хөрмәтле уҡыусылар! Бына беҙҙең Халыҡ-ара китап бүләк итеу һәм Халыҡ-ара туған тел көнөнә үткәрелгән конкурсыбыҙға йомғаҡ яһалды. Еңеүселәр билдәләнде. Еңеүселәргә популяр яҙыусы Айгиз Баймөхәмәтовтың автографы менән “Ҡыҙыҡ был тормош...” китабы һәм Рәхмәт кәлимәһе тапшырыласаҡ. Беҙҙең приздарыбыҙ ошо уҡыусылар өлөшөнә төштө. Хөрмәтле уҡыусылар! Бына беҙҙең Халыҡ-ара китап бүләк итеу һәм Халыҡ-ара туған тел көнөнә үткәрелгән конкурсыбыҙға йомғаҡ яһалды. Еңеүселәр билдәләнде. Еңеүселәргә популяр яҙыусы Айгиз Баймөхәмәтовтың автографы менән “Ҡыҙыҡ был тормош...” китабы һәм Рәхмәт кәлимәһе тапшырыласаҡ. Беҙҙең приздарыбыҙ ошо уҡыусылар өлөшөнә төштө. Зарина Рәхимова Ғафури районының Красноусол Башҡорт гимназия-интернаты уҡыусыһы, Нәркәс Басырова Ғафури районының Красноусол Башҡорт гимназия-интернаты уҡыусыһы, Диана Шәйәхмәтова Ғафури районының Красноусол Башҡорт гимназия-интернаты уҡыусыһы, Рәшит Ходжаколов Ғафури районының Красноусол Башҡорт гимназия-интернаты уҡыусыһы, Азалия Әминова Ғафури районының Красноусол Башҡорт гимназия-интернаты уҡыусыһы, Фаягөл Әхтәмова Ғафури районының Красноусол Башҡорт гимназия-интернаты уҡыусыһы, Гүзәлиә Сәйфуллина Белорет районының Шығай ауылының 6 синыф уҡыусыһы. Ҡатнашыусылар аҙ булыу сәбәпле, бөтәһен дә еңеүсе иттек! “Аманат” журналы мөхәрририәте. Читайте нас в © 2008-2020 «Аманат» Республика балалар-үҫмерҙәр журналының сайты. Сайт Республиканского детско-юношеского журнала «Аманат». Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Нурия Абдуллина: Тормошомдоң бушлыҡҡа әйләнгән һуңғы йылдарында бәләкәй генә ҡыуаныслы ваҡиға булды – балаларым Булат Йосоповтың "Беренсе Республика" фильмына алып барҙы... -21 °С Болотло ВкОкАнтитеррорТelegramГӘЗИТКӘ ЯҘЫЛЫУ Бөтә яңылыҡтар Йәмғиәт 20 Сентябрь 2019, 13:09 Нурия Абдуллина: Тормошомдоң бушлыҡҡа әйләнгән һуңғы йылдарында бәләкәй генә ҡыуаныслы ваҡиға булды – балаларым Булат Йосоповтың "Беренсе Республика" фильмына алып барҙы... "Родина" кинотеатрында туғандарым – үргендәр ҡаршы алды... Яратҡан йырсыбыҙ, композитор Нурия Абдуллинаның яман шеш ауырыуынан яфаланыуы барыбыҙға ла билдәле. "Хәлем тотороҡло, ҡәнәғәтләнерлек, – ти ул "Бәйләнештә" төркөмөндә. – Тормошомдоң бушлыҡҡа әйләнгән һуңғы йылдарында бәләкәй генә ҡыуаныслы ваҡиға булды – балаларым Булат Йосоповтың "Беренсе Республика" фильмына алып барҙы. Бының өсөн режиссерға һәм бөтә ижади төркөмгә ҙур рәхмәт белдерәбеҙ. Көнләшеү, хыянат итеү кеүек күренештәр булмаһа, фажиғәләр аҙыраҡ һәм халыҡ күпкә бәхетлерәк булыр ине... "Родина" кинотеатрында туғандарым – үргендәр ҡаршы алды. Осрашыуға бөтәбеҙ ҙә шат булдыҡ. Әлбиттә, миңә былай йөрөргә ярамай, шулай ҙа бөтәһе лә яҡшы булыр тип ышанам". Читайте нас в © "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020 Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән.
Ошо арала РФ Президенты Рәсәй халҡының традицион рухи-әхлаҡи ҡиммәттәрен һаҡлау һәм нығытыу буйынса дәүләт сәйәсәте нигеҙҙәрен раҫлау хаҡында указға ҡул ҡуйҙы. Рухи ҡиммәттәребеҙҙе һаҡлау буйынса беҙ ниҙәр эшләйбеҙ һәм эшләй алабыҙ? Сайттың архивы 2021 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2020 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2019 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2018 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2017 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2016 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2015 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2014 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 51 | 52 БАШҠОРТ ШӘЖӘРӘЛӘРЕ ЛӘ ХАЛҠЫБЫҘҘЫҢ МИЛЛИ БРЕНДЫ УЛ + - Башҡорттар өсөн ырыу шәжәрәләре иҫ китмәле абруйлы тарихи мираҫ булып тора. Һуңғы осорҙа иһә нәҫел-нәсәп, ғаилә шәжәрәләренә ҡарата ла ҡыҙыҡһыныу бермә-бер арта бара. Ошоға бәйле байтаҡ ҡына һорауҙар ҙа килеп тыуа. Башҡортостан Республикаһының Милли архивы директоры урынбаҫары, филология фәндәре кандидаты, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре Ниязбай Булатбай улы СӘЛИМОВ менән шәжәрәләр темаһы буйынса уҙғарған әңгәмәне уҡыусыларыбыҙ иғтибарына тәҡдим итәбеҙ. Халҡыбыҙ, ырыуҙарыбыҙ тарихы менән бер рәттән, һәр кемебеҙҙең нәҫел-нәсәп, ғаилә тарихы ла бар. Ул, асылда, шәжәрәлә сағылыш таба. Был һүҙ ғилми әҙәбиәттә генеалогия тип атала. Халҡыбыҙ йылъяҙмаһына ҡағылышлы байтаҡ мәғлүмәт Башҡортостан Республикаһының Милли архивы фондтарында һаҡлана. Үҙеңдең ата-бабаларың хаҡында элегерәк билдәле булмаған мәғлүмәттәр таба алыу һәр кемгә лә мөһимдер ул. Ошо хаҡта ниҙәр әйтер инегеҙ? - Һуңғы йылдарҙа йәмғиәттә үҙеңдең тарихи тамырҙарың менән ҡыҙыҡһыныу, нәҫел ептәрен барларға ынтылыш артҡандан-арта бара. Мәктәп йәшендәге балаларҙан алып хаҡлы ялға сыҡҡан оло йәштәгеләргә тиклемге төрлө быуын кешеләре ошо юҫыҡта эҙләнеүҙәр менән мәшғүл. Бигерәк тә пенсия йәшендәгеләр был эш менән ихлас шөғөлләнә. Күрәһең, олоғая барған һайын, буш ваҡыт та күбәйгәс, үҙ ырыуыңдың, ауылыңдың тарихи тамырҙарын өйрәнеүгә иғтибар арта баралыр. Ә бына Совет осоронда революцияға тиклемге халыҡ тарихы һанға һуғылманы, ошо арҡала 70 йылға һуҙылған бушлыҡ барлыҡҡа килде. Хатта ки халыҡ тарихы сағылышының бер мөһим өлгөһө булған шәжәрә һүҙе лә ғәмәлдә онотолоуға дусар ителгәйне. Әммә уға ҡарата иғтибар уҙған быуаттың 70-се йылдарында ғилми тикшеренеүҙәр аша тергеҙелә башланы. Академик Раил Ғүмәр улы Кузеев тәү башлап башҡорт шәжәрәләрен тарихи сығанаҡ сифатында өйрәнеүгә юл асһа, минең ғилми етәксем, филология фәндәре докторы, профессор Рәйсә Хәлил ҡыҙы Халиҡова элекке ғәрәп яҙмалы документаль сығанаҡтарҙы ғилми яҡтан тикшереү йүнәлешендә күп эштәр башҡарҙы. Тап ошо сығанаҡтар аша халҡыбыҙҙың тарихи йәшәү рәүеше, ижтимағи, сәйәси һәм матди хәл-торошо хаҡында байтаҡ мәғлүмәттәр асыҡланды. Бына, мәҫәлән, башҡорт ырыуҙарының Рус дәүләтенә ҡушылыуы хаҡындағы мәғлүмәттәр тап шәжәрәләрҙе өйрәнеү барышында билдәле булды. Мин шәхсән ошо ата-бабаларыбыҙ ҡалдырған шәжәрәләрҙе, мәшһүр "Урал батыр" эпосы кеүек үк, киләсәк быуындарға ҡалдырылған тарихи код тип күҙаллайым. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, төрлө тарихи катаклизмдар һөҙөмтәһендә, шулай уҡ совет осоронда алып барылған сәйәсәт йоғонтоһонда күп боронғо китаптар менән бергә яҙма шәжәрәләр ҙә юҡ ителеп, уларҙың бик аҙы ғына һаҡланып ҡалған. Тарихи шәжәрәләр яҙмышы шулай. Ә бына шәхси, нәҫел-нәсәп шәжәрәләрен тергеҙеп буламы һуң? - Әлбиттә, була. Иң тәүҙә ата-бабалар хаҡында телдән-телгә, быуындан-быуынға тапшырыла килгән мәғлүмәттәрҙе иҫәпкә алырға кәрәк. Әммә был ғына бик аҙ, бында ысынбарлыҡҡа тап килмәгән, үҙгәртелгән, хроникаһы бутап бирелгән мәғлүмәттәрҙең булыу ихтималлығын оноторға ярамай. Ысын шәжәрәне бары тик документаль нигеҙҙә, архивтарҙа һаҡланған сығанаҡтарға таянып ҡына тергеҙергә мөмкин. Тап ошо рәсми документтар нигеҙендә ике-өс быуат элгәре йәшәгән ата-бабаларыбыҙ хаҡында мәғлүмәт туплап була. Батша Рәсәйендә лә халыҡ иҫәбен алыу кампаниялары даими ойошторолоп килгән, шуның һөҙөмтәһендә "Ревизские сказки" тип аталған материалдар тупланған. Әлбиттә, бында "сказки" һүҙе әкиәтте аңлатмай, ул һәр кеше һәм уның ғаиләһе хаҡында яҙып алынған мәғлүмәтте белдерә. Ошондай мәғлүмәттәр махсус ебәрелгән переписчиктар тарафынан яҙып алынып, йорт старшиналарының имзаһы һәм мисәте менән раҫлана. Бөгөнгө көндә Милли архивта XVIII быуат аҙағынан XIX быуат урталарына тиклемге иҫәп алыу материалдары һаҡлана. Һуңғы йылдарҙа тыуған яҡты өйрәнеүселәр архивҡа килеп, ошо документтарҙы өйрәнә, үҙҙәренә кәрәген күсереп ала ине. Әммә боронғо яҙмаларҙы үҙ эсенә алған ҡалын кенәгәләр йыш ҡулланыу һөҙөмтәһендә әкренләп туҙа башланы. Тап шуның өсөн дә һуңғы йылдарҙа уларҙың электрон күсермәләрен эшләтеүгә иғтибарҙы көсәйттек. Әйтергә кәрәк, беҙ Рәсәйҙә беренселәрҙән булып тарихи документаль сығанаҡтарҙы цифрлаштырып, үҙебеҙҙең электрон архивты булдырҙыҡ. Бындай материалдар менән ҡыҙыҡһыныусыларға бына нимәгә иғтибар итеүҙәрен теләр инем. Алдараҡ һүҙ барған ревизия, йәғни халыҡ иҫәбен алыу материалдарының бер өлөшө Башҡортостан Республикаһының Архив эштәре буйынса идаралығы сайтына (archives.RB@bashkortostan.ru) ҡуйылды. Ошо сайтта "Шәжәрә" бүлеге булдырылған, байтаҡ мәғлүмәтте тап шунан алырға була. Бында һәр кемебеҙгә аңлайышлы булған кимәлдә шәжәрә төҙөү методикаһы ла тәфсирләп аңлатылып бирелгән, төҙөлгән шәжәрәләрҙең үрнәк-өлгөләре лә бар. Әгәр ошо материалдарҙы иғтибарлап ҡарап сыҡһаң, артабан үҙеңдең ата-бабаларың хаҡындағы мәғлүмәттәрҙе юллай башларға була. Шәжәрә төҙөү өсөн тағы ла бер ҡиммәтле тарихи сығанаҡты ҡулланырға мөмкин. 1917 йылда Ваҡытлы Хөкүмәт тарафынан Бөтөн Рәсәй ауыл хужалығын иҫәпкә алыу сараһы ойошторола, беҙҙең архивта уның материалдары һаҡланып ҡалған. 2019 йылдың декабрендә ошо материалдарҙың электрон күсермәһен "Башархив" исемле проектҡа сығарҙыҡ: унда Өфө губернаһының 5 өйәҙенә ҡараған ауылдарҙа йәшәгән кешеләрҙең хужалыҡтары (подворные карточки) буйынса бик ҡыҙыҡлы мәғлүмәттәр табырға була. "Башархив.ру" сайтына инеп, ошо материалдар менән һәр кем таныша ала. Улар боронғо дәүерҙә йәшәгән олатайҙарҙы асыҡлауҙа үҙенә күрә бер "күпер" ролен үтәйәсәк. 1917 йылғы ауыл хужалығы һәм ер биләмәләре буйынса иҫәп алыу мәғлүмәттәре элегерәк зиһенебеҙгә ҡат-ҡат туҡып индерелгән бер стереотипты юҡҡа сығарған кеүек тойола: йәнәһе, революцияға тиклем башҡорттар үтә ярлы йәшәгән, наҙан булған һ.б. Ә ошо материалдарҙы ентекләп ҡарай башлаһаң, бының киреһе күренә: ябай аҫаба башҡорттоң да бер нисә десятина ере булған, бер нисә тиҫтә йылҡы, һыйыр малы, кәзә-һарыҡ, ҡош-ҡорт аҫраған, хатта умарталар тотҡан - ундай ғаиләне нисек итеп фәҡир тип әйтмәк кәрәк. Тарихи документтарҙа ауылдарҙағы мәсеттәр, уларҙа хеҙмәт иткән уҡымышлы мулла-мәзиндәр, ауыл мәҙрәсәләре хаҡында ла мәғлүмәттәр һаҡланған. Шул уҡ мәсеттәрҙә булдырылған метрика кенәгәләре айырым кешеләр хаҡында даими теркәлә барған яҙмаларҙан ғибәрәт. Әлбиттә, уларҙа ғәрәп графикаһы ҡулланылғанлыҡтан, бындай мәғлүмәтте уҡый алған белгестәр кәрәк. Әммә тап ошо метрика ҡағыҙҙарынан иң һуңғы ревизиянан (1859 йылдан аҙаҡ) һуң тыуған кешеләрҙең исем-шәрифтәрен, тыуған һәм үлгән йылдарын билдәләп була. Кемдеңдер ошондай мәғлүмәткә эйә булыу теләге бар икән, Карл Маркс урамындағы 4-се йортта урынлашҡан Милли архивҡа мөрәжәғәт итә ала. Нәҫел тамырҙары, ырыу тарихы менән ҡыҙыҡһыныусыларҙың көндән-көн арта барыуын иҫәпкә алып, өс йыл элек Шәжәрә үҙәге булдырҙыҡ. Унда боронғо ғәрәп яҙмаһын яҡшы белгән хеҙмәткәрҙәр эшләй. Әлбиттә, бындай эҙләнеү эшен бесән эҫкертенән энә эҙләүгә тиңләп булалыр - һәр мөрәжәғәт буйынса оҙайлы, ентекле тикшеренеүҙәр алып барыу талап ителә. Шуны ла әйтеү фарыздыр: был хеҙмәт түләүле, шәжәрә эшләтеү һәм нәҫел-нәсәп тураһында мәғлүмәттәр туплау хаҡы 20 - 25 мең һум самаһы. Ошоға ҡарамаҫтан, үҙ шәжәрәләрен төҙөтөргә теләүселәр бик күп, заказдар буйынса сират ике-өс айға тиклем барып етә. Былтыр беҙҙең белгестәр 70-тән ашыу заказды үтәй алды. Бында йәнә бер нәмәгә иғтибар итеү мөһим: исем-шәрифтәрҙән хасил булған шәжәрә схемаһын (А3 форматында) күрһәткән мәғлүмәт менән генә сикләнмәйенсә, беҙ ошо нәҫелгә ҡараған кешеләр хаҡында табылған барса мәғлүмәтте эсенә алған портфолио эшләп бирәбеҙ. Бында улар хаҡындағы төрлө белешмәләр, награда ҡағыҙҙары, ниндәй орден-миҙалдарға лайыҡ булыуҙары хаҡында һәм башҡа төрлө документтарҙың күсермәләре ҡуйыла. Ата-бабалары, яҡын туғандары хаҡында артыҡ мәғлүмәтле булмаған кешеләр яңы табылған документтар нигеҙендә үҙҙәренә ниндәйҙер асыш та яһай. Ә артабан ошо ерлектә һәр кем үҙ шәжәрәһен ҙурыраҡ форматта ла эшләтә алырға мөмкин. Ниязбай Булатбай улы, шәжәрә төҙөтөү өсөн үҙ нәҫелең хаҡында ниндәй мәғлүмәттәр билдәле булырға тейеш? - Беҙҙең белгестәр ярҙамында үҙ шәжәрәгеҙҙе төҙөтөргә ниәтләйһегеҙ икән, алдараҡ әйтелгән адрес буйынса килеп, ғариза тултырырға кәрәк. Унда атай яғынан да, әсәй яғынан да (мөрәжәғәт итеүсенән башлап) яҡын туғандарығыҙ хаҡында үҙегеҙгә билдәле булған барса мәғлүмәт мөмкин тиклем тулыраҡ итеп яҙып бирелергә тейеш. Исем-шәрифтәре тулыһынса, ҡатын-ҡыҙҙың кейәүгә сыҡмаҫтан алда булған фамилияһы, тыуған (үлгән) йылдары, тыуған, йәшәгән урындары - ауылдарының, райондарының исемдәре, олоҫ, өйәҙ һәм губерна атамалары (билдәле булған хәлдә) һ.б. - барыһы ла кәрәк. Был мәғлүмәттәр беҙҙең белгестәргә заказды үтәүҙе тиҙ арала атҡарып сығырға ярҙам итәсәк. Йәнә бына нимәгә иғтибар итергә кәрәктер: шәжәрәләр элек-электән ир-ат линияһы буйынса ғына төҙөлөп килгән, бының, әлбиттә, етди сәбәбе лә булған: аҫабалыҡ хоҡуғына ярашлы, әүәл ир балалар ғына ер биләмәһенә эйә була алған. Ҡыҫҡаһы, ул дәүерҙә шәжәрә ысынбарлыҡта документ ролен үтәгән - ғаиләлә малай тыуған осраҡта, ул бишектә ятҡанда уҡ ергә эйә булған. Беҙ инде XXI быуатта йәшәйбеҙ. Бөгөнгө шарттарҙа, минеңсә, һәр нәҫелдең шәжәрәһе ике яҡлы - атай яғынан да, әсәй яғынан да - булған туған-тыумасаны үҙ эсенә алырға тейеш. Бында тағы ла бер нескәлек бар: әгәр шәжәрә тулы түгел икән, тимәк, ике яҡтан да ете быуынға тиклем туғанлыҡ ептәре билдәле булмай. Бер кемгә лә сер түгел: туған-тыумаса менән аралашып йәшәмәү сәбәпле, йәштәр араһында бигүк алыҫ булмаған туғандарҙың никахҡа инеү осраҡтары бар. Ә бындай никахтарҙың генетик яҡтан нәҫел сәләмәтлегенә зыянлы булыуы һәр кемгә мәғлүм. Ғөмүмән, башҡорттарҙа өйләнешкәндә кейәү һәм кәләштең төрлө ырыуҙан булыуы күп быуаттар буйына яҙылмаған бер ҡанун рәүешендә ҡабул ителгән. Халҡыбыҙҙағы "ете ят" төшөнсәһе тап шул нигеҙҙә хасил булған да инде - ете быуын туғанлыҡтан уҙған егет һәм ҡыҙға ғына өйләнешеү рөхсәт ителгән. Ә төрлө ырыу вәкилдәре араһында башҡарылған никахлашыуҙың бер үк ваҡытта дөйөм башҡорт халҡының берҙәмлеген нығытыу өсөн бик һөҙөмтәле механизм булыуын да инҡар итеү мөмкин түгел. Быйыл, мәғлүм булыуынса, илебеҙҙә сираттағы халыҡ иҫәбен алыу кампанияһы була. Ошо мөһим ваҡиға ла үҙ тамырҙарын барларға теләүселәрҙе арыу ғына ҡужғытып ебәргәндер, моғайын? - Нәҡ шулай! Республикабыҙҙың төньяҡ-көнбайыш райондары, Татарстан һәм башҡа төбәк халҡының бер өлөшөн милләт мәсьәләһе лә ҡыҙыҡһындыра. 1917 йылға тиклем уҙғарылған халыҡ иҫәбен алыу сараларында һәр кем үҙ милләтен асыҡтан-асыҡ әйтеп яҙҙырған, ул дәүерҙә бер ниндәй ҙә сәйәси баҫым булмаған. Бөгөн шуныһы ҡыҙыҡ: үҙен башҡа милләт вәкиле тип һанап йөрөгән кешеләр, шәжәрәләрен төплө өйрәнеп, ата-бабаларының саф башҡорт икәненә инана. Был йәһәттән бик күп миҫалдар килтерергә мөмкин булыр ине. Үҙ шәжәрәһен булдырыу теләге һәр башҡорт ғаиләһендә лә барҙыр. Шул уҡ ваҡытта, бының өсөн үҙ мөмкинлегең юҡ йәки интернет менән эш итә белмәйһең икән, белгестәргә мөрәжәғәт итергә тура килә. Үҙегеҙ әйтеүегеҙсә, ғаилә шәжәрәләрен эшләтеү үтенесе менән мөрәжәғәт итеүселәр артҡандан-арта бара. Халыҡ ихтыяжын үтәү өсөн Милли архив тағы ниндәй саралар күрә? - Республика етәкселеге һуңғы йылдарҙа архив хеҙмәте хаҡында оло хәстәрлек күрә. Боронғо документтарҙы һаҡлау өсөн Хөкүмәтебеҙ Милли архивҡа Гоголь урамында буш торған бинаны һатып алып бирҙе, бер нисә бинала капиталь ремонт уҙғарылды. Юғары тиҙлектә эшләгән өр-яңы ҡеүәтле сканерҙарыбыҙ, заманса компьютерҙарыбыҙ бар. Архив документтарының, атап әйткәндә, халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәренең электрон күсермәләрен эшләп, улар менән цифрлы форматта таныша алырлыҡ мөмкинлек булдырыуға ирештек. Ул яҙмаларҙы өйрәнеү өсөн бөтә шарттар булдырылған махсус уҡыу залыбыҙ бар. Бында һәр кеше үҙен ҡыҙыҡһындырған документтарҙы ҡарай ала, ә белгестәребеҙ тейешле консультация бирә. Икенсе төрлө әйткәндә, беҙгә мөрәжәғәт иткән кеше, уҡыу залында бер нисә көн шөғөлләнеп, ғаилә шәжәрәһен үҙе лә төҙөй ала. Белеүебеҙсә, Милли архив уҡыусылар һәм йәштәр араһында төрлө ижади бәйгеләр ҙә ойоштора... - Эйе, шәжәрәләр аша йәштәрҙә ватансылыҡ тойғоһо тәрбиәләү, халҡыбыҙ тарихына ҡыҙыҡһыныу уятыу, уларҙы ғилми тикшеренеүгә йәлеп итеү маҡсатында 2017 йылдан алып өлкән класс уҡыусылары, студенттар һәм 30 йәшкә тиклемге йәш кешеләр араһында генеалогик тикшеренеү эштәре буйынса асыҡ конкурс уҙғарабыҙ. Быйылғы өсөнсө ижади бәйге Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 75 йыл тулыуға арналды, конкурс "Беҙ - Бөйөк Еңеү йылъяҙмасылары" тип атала. Мотлаҡ талаптар - һуғышта ҡатнашҡан олатайҙар һәм тылда тир түккән өләсәйҙәр тураһындағы ғилми хеҙмәтте архив документтарына таянып эшләү һәм уларҙың шәжәрәһен әҙерләү. Конкурс эштәрен 10 мартҡа тиклем ҡабул иттек. Ижади бәйгегә йомғаҡ апрель урталарында яһаласаҡ, лауреаттарҙы ҡиммәтле бүләктәр һәм дипломдар көтә, бынан тыш, һәр ҡатнашыусыға сертификат биреләсәк. Әңгәмәбеҙ аҙағында милләттәштәребеҙгә, айырыуса йәштәргә мөрәжәғәт итеп, бына нимә әйтер инем. Хәҙерге көндә башҡорт ҡурайы, башҡорт балы, башҡорт аты, башҡорт ҡымыҙы кеүек милли брендтарыбыҙ бар. Рәсәйҙә шәжәрә төшөнсәһен башҡорттарҙан башҡа милли символ кимәленә күтәргән бер халыҡ та юҡ әле. Әйҙәгеҙ, бергәләшеп, халҡыбыҙ паспортына бәрәбәр башҡорт шәжәрәләрен дә милли бренд сифатында ҡулланыуға өлгәшәйек. Ошо йәһәттән төп маҡсатыбыҙ ҙа шулай булырға тейештер: һәр башҡорт ғаиләһе үҙ шәжәрәһен булдырһын! Бәҙри ӘХМӘТОВ. КИРЕ СЫҒЫРҒА + - Яҙылған: 03.04.20 | Ҡаралған: 451 Киске Өфө Иғтибар! "Киске Өфө" гәзите менән бергә булыусы аңлы, зыялы уҡыусыларыбыҙҙы 5 декабрҙән 15 декабргә тиклемге ун көнлөктә ПР905 индекслы "Киске Өфө"гә 2023 йылдың беренсе яртыһы өсөн ташламалы хаҡ менән 642 һум 38 тингә яҙылырға саҡырабыҙ. Гәзитебеҙгә яҙылып, квитанцияларын редакцияға ебәргәндәр араһынан кемдәрҙер бүләккә бик шәп китаптар аласағы тураһында ла онотмағыҙ. Бергә булайыҡ! МӨХӘРРИРИӘТ. Беҙҙең дуҫтар Мәҡәләләр Һуңғы номер Яҙылыу Гәзиттә реклама Архив Редакция © 2022 «Киске Өфө» гәзите Мәҡәләләр күсермәһен алыу, күсереп баҫыу йәки материалды тулыраҡ файҙаланыу мәсьәләләре буйынса «Киске Өфө» гәзите редакцияһына мөрәжәғәт итергә.
“Йыл һөнәрмәне” конкурсы бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡтың бер секторы булған креатив индустрияның үҫешенә һәм уға ярҙам итеүгә йүнәлтелгән. Уны республиканың Эшҡыуарлыҡ буйынса дәүләт комитеты, Бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ үҫеше буйынса агентлыҡ Рәсәй Президенты Владимир Путиндың май указдары нигеҙендә барлыҡҡа килгән “Бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ һәм шәхси башланғыстарға ярҙам итеү” милли проекты маҡсаттарын тормошҡа ашырыу маҡсатында үткәрә. Конкурста бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ вәкилдәре, үҙмәшғүлдәр һәм физик шәхестәр ҡатнаша ала. Ғаризаны 2 декабргә тиклем [email protected] электрон почтаһы аша ебәрергә мөмкин. Сара дүрт этаптан тора. Беренсеһендә конкурс эштәренең фотоһүрәттәрен һәм ғаризаны ебәрергә кәрәк. Һайлап алынып, финалға үткәндәргә эштәрҙең нөсхәһен ебәреү талап ителәсәк. “Йыл һөнәрмәне-2020” конкурсының төп номинациялары: Керамика менән эшләгән иң яҡшы оҫта; металл менән художестволы эшләгән иң яҡшы оҫта; ҡораманы ҡулдан йәки машина менән тегеү буйынса иң шәп оҫта; халыҡ костюмын һәм этнографик өлгөләргә ярашлы уның элементтарын әҙерләү буйынса иң шәп оҫта; автор ҡурсағын һәм йомшаҡ уйынсыҡты әҙерләү буйынса иң шәп оҫта; ағасты художестволы семәрләү буйынса иң шәп оҫта; Башҡортостандың авторлыҡ сувенирын иң шәп эшләүсе-дизайнер; иң шәп кейеҙ оҫтаһы. “Йыл һөнәрмәне-2020” конкурсының һөҙөмтәләрен билдәләү һәм еңеүселәрҙе ҡотлау 10-12 декабрҙә үткәреләсәк. Белешмәләр өсөн телефон: (347) 224-99-99 и 246-41-36. ВладимирПутин#национальныепроекты#нацпроекты #региональныепроекты#регпроекты#нацпроектыБашкортостан Фото: ok.ru Автор: Айһылыу Низамова https://bash.rbsmi.ru/articles/milli-proekttar/2-dekabrg-tiklem-lg-r-p-ali-i-554831/ Читайте нас в Ижтимағи-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ № ТУ 02 - 01391 от 12 августа 2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Главный редактор Имангулова М.Г.
Түркийидики нопузлуқ гезитләрдин бири болған җумһурийәт гезити билән түркийә дөләт бихәтәрлики истратегийә тәтқиқат мәркизи бирликтә чиқириватқан истратегийә тәтқиқат жорнилиниң бу һәптидики санида "русийидин оттура асия бирликигә зәрбә" намлиқ мақалә елан қилинған. Түркийә дөләт бихәтәрлики истратегийә тәтқиқат мәркизи мутәхәссиси анар сомунчуогли ханим язған бу мақалида, сабиқ совет иттипақиниң әйни вақиттики тәсирини йоқитип қойған русийиниң, башқа күчләрниң бу районға тәсир көрситишигә қарши елип бериватқан паалийәтлириниң давам қиливатқанлиқи язған вә америка билән русийиниң оттурисидики район характерлик риқабәтниң оттура асия җумһурийәтлири техиму хәтәрлик басқучқа елип кәлгәнликини, чәтәл әскири күчлириниң бу дөләтләрдә мәвҗут болушиниң буниң дәлили икәнликини оттуриға қойған. Бу мунасивәт билән түркийидики ихтияри мухбиримиз әркин тарим мәзкур мақалиниң аптори анар сомунчуогли ханимни зиярәт қилди. © 2005 Radio Free Asia Мунасивәтлик мақалилар Мустәқил дөләтләр бирлики қуруқ рамкиға айланди Түркийә мутәхәссислириниң қирғизистан һәққидики қарашлири Мустәқил дөләтләр һәмдостлуқи парчилинишқа қарап йүзләнмәктә Түркмәнистан мустәқил дөләтләр һәмдостлуқидин чиқип кәтти Америка оттура асиядики қошунлирини елип чиқип кетәмду? Көп көрүлгән хәвәрләр RFA Үрүмчидики от апитидә қаза қилған қәмәрнисахан абдураһман аилисниң паҗиәси “уйғур сиясити қанун лайиһәси” мутләқ үстүн аваз билән мақулланди Б д т аз санлиқ милләтләр мәсилиси мунбирида уйғур мәсилиси кәскин риқабәткә сәвәб болди Қатарда өткүзүливатқан дуня путбол мусабиқисидә уйғур ирқий қирғинчилиқни тонуштурған уйғур оғлани Җәнубий австралийә парламенти д у қ һәйитигә бир қатар вәдиләрни бәргән Пикир қошуң Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.
Сара тәүгә үҙ тарихында тамашасаһыҙ үтәсәк. Унда хатта журналистарҙы ла индермәйәсәктәр. Церемонияға Греция Президенты ла булмай тиелә. Әйтеүҙәренсә, унда уйын ойоштороусыларҙан әҙерәк вәкил буласаҡ һәм дә ут биреүселәрҙән бер ике кеше. Театрлаштырылған сарала ла ҡатнашыусыларҙы ҡыҫҡартып, ут эстафетаһы стадион эсендә генә буласаҡ. Эстафетала ҡатнашырға тейеш булған Японияның билдәле спортсылары ла саранан баш тартып, Грецияға килмәй. Олимпия уты айырым рейс менән иртәгә Японияға барын етәсәк. Әгәр быйыл буласаҡ Олимпия уйындарын да кисектәрмәһәләр, ул Токиола 24 июлдән 9 августҡа тиклем уҙырға тейеш. Фото:ТАСС Яңылыҡ авторы: Нур Ҡәҙербаев Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Йәнтөйәк" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы һәм Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" Нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы.
2227 Мырҙа ауылында ты­уып үҫеп, әлеге көндә Ҡырмыҫҡалы ауылында йәшәүсе ҡәҙерлебеҙ Шәм­­сетдинова Гөлфинә Рәфил ҡыҙын тыуған кө­нө – 30 йәшлек матур юбилейы менән ҡайнар ҡотлайбыҙ. Яҡыны­быҙ­ға ныҡлы һаулыҡ, оҙон ғүмер һәм ғаилә бәхете теләйбеҙ. Киләсәктә лә барыбыҙҙы ҡыуан­ды­рып, һәр ваҡыт ҡояштай балҡып, дуҫ-туғанға әлегеләй яҡты йөҙлө, иғтибарлы булып, ғаиләбеҙ именлегендә, кейәүебеҙ Илнур һәм улдарың менән ғүмер кисерергә яҙһын. Гел шулай изге күңелле, ихлас, матур булып ҡал. Һинең өсөн гөлдәр сәскә атһын, Тыныс булһын кисең, көндәрең. Һайрар ҡоштар һинең өсөн генә Бағышлаһын ине көйҙәрен. Күңелеңә йыйған яҡшылыҡтар Изгелектәр булып ҡайтһындар. Тыуыр таңдар алып килһен һиңә Сәләмәтлек, бәхет, шатлыҡтар. Иң изге теләктәр менән әсәйең, атайың, ағайҙарың, апайҙарың, еҙнәләрең һәм барлыҡ туғандарың. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Зәйнәб Биишева исемендәге Башҡортостан "Китап" нәшриәтендә күренекле прозаик, Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы, Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты Таңсулпан Ғарипованың "Әҫәрҙәр"енең V томы нәшер ителде. Был баҫмаға "Бөйрәкәй" пенталогияһының бишенсе "Ҡояшлы бурандар" китабы, хикәйәләре, драмалары, очерктары, мәҡәләләре, әңгәмәләре тупланды. Таңсулпан Ғарипова әҫәрҙәрендә изгелеккә, яҡты киләсәккә өмөт ярылып ята. Геройҙары ниндәй генә хәлдәрҙә лә оптимистик рухлы булыуы, алдағы тормошто сағыу төҫтәрҙә күрә белеүе менән үҙенә тарта. Ауыр яҙмышлы кешеләр иң киҫкен мәлдәрҙә лә юғалып ҡалмай, тормоштоң көрәш икәнлеген бөтә тәрәнлегендә аңлап, алға табан ынтыла. Мауыҡтырғыс әҫәрҙәр менән танышҡанда хәл-ваҡиғаларҙы үҙең кисергәндәй булаһың. Геройҙарҙың халыҡсанлығы әҫәрҙәге тормош менән йәшәтә. Үҙең дә һиҙмәйенсә улар менән бергә борсолаһың, уйланаһың, килеп тыуған ҡаршылыҡтарҙан сығыу юлын эҙләйһең. Популяр авторҙың ошо китабын алып уҡыу бәхетенә ирешегеҙ, әҙәбиәт һөйөүсе дуҫтарыбыҙ! Замандашыбыҙҙың әлеге баҫмаһы беҙҙең магазинда. Сайт аша заказ биреп алдырырға мөмкин. 28.07.2021 Возврат к списку ОБ ИЗДАТЕЛЬСТВЕ Сегодня ГУП "Башкирское издательство "Китап" им. Зайнаб Биишевой - крупнейшее в республике. Здесь выпускается художественная, общественно-политическая и научно-популярная литература, выходят в свет словари, справочники на башкирском, русском, татарском и других языках. Согласно рейтингу Ассоциации книгоиздателей России, среди шести тысяч российских издательств "Китап" входит в число первых пятидесяти, среди региональных занимает шестое место, а среди национальных - первое.
Халыҡ араһында терроризмға ҡаршы иғтибарҙы арттырыу, террор хәүефен һәм башҡа ғәҙәттән тыш хәлдәр янағанда нимә эшләргә кәрәклеген аңлатыу маҡсатында, хөрмәтле гәзит уҡыусылар, һеҙҙең иғтибарығыҙға республика хоҡуҡ һаҡлау органдарының бәйләнеш һәм ышаныс телефондары тураһында мәғлүмәт еткерәбеҙ. Һәр ваҡыт уяу булырға. Таныш булмаған кешеләр, уларҙың үҙ-үҙәрен дөрөҫ тотмау күренешен күрһәгеҙ ата-әсәләргә, уҡытыусыларға, тәртип һаҡлау органдарына хәбәр итегеҙ. Хәүефте ваҡытында һиҙеп, кисекмәҫтән сара күреү үҙеңдең һәм тирә-яҡтағы халыҡтың ғүмерен һаҡлап ҡалырға ярҙам итер. Йортоңда, подъезда таныш булмаған кешеләр йөрөүен, күрше фатирҙа ваҡытлыса йәшәгән шикле ир-аттар, урамда, мәктәптә, уйын майҙансыҡтары янында сәйер әҙәмдәрҙе күрһәгеҙ, ташлап кителгән автомобиль ултырһа, хужаһыҙ йәшник, сумка йә иһә башҡа хәүефле әйбер ятһа, шунда уҡ полиция участка уполномоченныйына, полиция пунктына, үҙ микрорайоның, ауылыңдағы вазифалы кешегә хәбәр итергә кәрәк. Бик булмаһа, ошо мәғлүмәт хаҡында күршеләреңә, туғандарыңа, таныштарыңа һөйләргә мөмкин. Террористик акт башҡарылған осракта, һеҙгә зыян килмәһә, башҡаларға ярҙам итергә тырышығыҙ. Илдә, бөтә донъяла арабыҙҙа уҫал ниәтле кешеләр һаны йылдан-йыл арта бара. Уларҙың насар ғәмәлдәре арҡаһында бер ғәйепһеҙҙәр, бәхетһеҙлек осраҡтарына дусар булып, шатҡай зыян күрә, шул ваҡытта ҡайһы берҙәренең сәләмәтлегенә зыян килә, хатта ғүмерҙәре лә өҙөлә. Хәүеф тураһында берҙәм дежур-диспетчер хеҙмәтенә кеҫә телефонынан "112" номеры аша хәбәр итергә була. *** Террорға ҡаршы комиссия - 8 (347) 233-44-55. РФ Федераль имелек хеҙмәтенең БР буйынса идаралығы- 8 (347) 251-21-11. БР буйынса Эске эштәр министрлығы - 8 (347) 128, кеҫә телефонынан – 128. Рәсәй Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығының БР буйынса баш идаралығы – 8 (347) 233-99-99. Берҙәм номер буйынса ашығыс оператив хеҙмәттәрҙе саҡырыу – 112. Янғын хеҙмәте, берҙәм дежур диспетчерлыҡ хеҙмәте – 01, 2-23-80 (беҙҙең район буйынса), кеҫә телефонынан – 010. Полиция – 02, 2-20-80, кеҫә телефонынан – 020. Ашығыс ярҙам – 03, 2-23-80, кеҫә телефонынан – 030. Район газ хеҙмәтенең диспетчерлыҡ бүлеге – 04, 2-24-70, кеҫә телефонынан – 040. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Стәрлебаш шишмәләре" Газета зарегистрирована (ПИ №ТУ 02-01461 от 05.10.2015 г.) в Управлении Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Республика аграрийҙары Мәскәүҙә үткән «Алтын көҙ-2011» күргәҙмәһенән ике Гран-при алып ҡайтты. Рәсәй агросәнәғәт форумының юғары наградаһына күргәҙмәне үҫтереүгә ҙур өлөш индергән өсөн Башҡортостан Хөкүмәте лайыҡ булды. Йәнә бер Гран-прины күргәҙмәлә әүҙем ҡатнашҡаны өсөн Башҡортостан умартасылыҡ һәм апитерапия буйынса ғилми-тикшеренеү үҙәге алды. Был предприятие 111 миҙал яулаған. Башҡортостан аграрийҙары һандығында йәмғеһе 449 миҙал бар: 277 – алтын, 105 – көмөш һәм 67 – бронза. «Алтын көҙ-2011» ХIII Рәсәй агросәнәғәт күргәҙмәһендә донъяның 32 иленән 2500-ҙән ашыу предприятие һәм ойошма ҡатнашҡан. Рәсәйҙән 58 төбәк сығыш яһаған, экспозицияның дөйөм майҙаны 90 000 квадрат метр тәшкил иткән. Башҡортостан Хөкүмәтенең Премьер-министр урынбаҫары – ауыл хужалығы министры Эрнст Исаев етәкселегендәге республика делегацияһы иң-иңдәр рәтендә булған. Башҡортостан Хөкүмәтенең матбуғат хеҙмәтенән хәбәр итеүҙәренсә, республика күргәҙмәлә берҙәм стенд менән тәҡдим ителгән. Был юлы үҙенең продукцияһы менән 81 предприятие таныштырған. Конкурс программаһында республика агросәнәғәт комплексының яҡынса 130 предприятиеһы ҡатнашҡан. Күргәҙмәлә Башҡортостан экспозицияһында Рәсәйҙең ауыл хужалығы министры Елена Скрынник булған. Рәсми делегация етәкселәре һәм эшкәртеү предприятиелары вәкилдәре үҙҙәренең продукцияһы һәм Башҡортостан агросәнәғәт комплексының потенциалы тураһында ентекле һөйләгән. Партнерҙар һәм потенциаль инвесторҙар менән осрашыуҙар һәм эшлекле һөйләшеүҙәр үткәрелгән. Автор:Ғәлиә Нәбиева Теги:алтын көҙ-2011наградалар Читайте нас в Рубрики Йәмғиәт Спорт Иҡтисад Хәл-ваҡиғалар Мәҙәниәт Сәйәсәт Лонгрид Электрон почта [email protected] Адресы 450077, Уфа, Кирова, 45 Реклама хеҙмәте (347) 250-11-11 Редакция (347) 250-07-28 Ҡабул итеү бүлмәһе (347) 250-05-07 Хеҙмәттәшлек (347) 250-06-14 Кадрҙар бүлеге [email protected] Кире бәйләнеш © 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах. 18+ запрещено для детей. При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ».
Һуңғы ваҡытта ғына районда ике янғын осрағы булды. 10 февралдә ялҡындан бер баланың тәне бешә. Сәбәбе – ут менән һаҡһыҙ эш итеү. 12 февралдә Красноусол ауылының Чапаев урамында аҙбар янып китә. Бында электр ҡорамалын техник файҙаланыу ҡағиҙәһе боҙолған. Бала кешегә бөтә нәмә ҡыҙыҡ, ул һәр нәмәне тотоп, тикшереп ҡарап өйрәнә. Уларҙы айырыуса төрлө сағыу нәмәләр йәлеп итә. Ә ут – тап шундай ылыҡтырғыс нәмә булып тора ла инде. Айырыуса бала яңғыҙ ҡалғанда тыйылған нәмәләрҙе һынап ҡарағыһы килә. Ә инде бала хәүефһеҙлеге хаҡында хәстәрлек күрелмәгән йортҡа бәлә көтмәгәндә килеүсән. Шуға ла янғын хәүефһеҙлеге, балаларҙың ут менән уйнауына юл ҡуймау хаҡында тағы бер тапҡыр иҫкәртке килә. Балалар ут менән уйнап янғын сығармаһын өсөн нимәләр эшләргә кәрәк? - ут сыҡмаһын өсөн үҙеңде нисек дөрөҫ тоторға икәнен балаларға аңлатығыҙ; - янғын хәүефһеҙлеге ҡағиҙәләрен күҙәтеү йәһәтенән үҙегеҙ һәр саҡ өлгө күрһәтегеҙ; - шырпыны балалар буйы етерлек ерҙә ҡалдырмағыҙ; - мейескә яғыуҙы, газ плитаһы тоҡандырыуҙы, электр приборҙарын ҡабыҙыуҙы балаларға ҡушмағыҙ; - балалар ут яҡмаһын өсөн ҡарап тороғоҙ; - өйҙән сыҡҡанда кескәй балаларҙы өлкәндәрҙән башҡа үҙҙәрен генә ҡалдырмағыҙ; - баланың буш ваҡытын мауыҡтырғыс итеп ойоштороғоҙ. Баланы янғында дөрөҫ эш итеү ҡағиҙәләренә өйрәтегеҙ. Янғын күренгәндә йәки нимәлер янғаны тойолһа (төтөн сыҡһа, эргә-тирәлә температура күтәрелһә, көйгән еҫ сыҡһа һ.б.) балаларҙың кескәйе лә, өлкәне лә кисекмәҫтән бинанан сығырға тейеш. Янғын хаҡында өлкәндәргә йәки “112” берҙәм ҡотҡарыу номеры буйынса янғын һағына хәбәр итергә, тиҙ генә 01, 2-11-01 телефондары буйынса янғын һағына шылтыратырға кәрәк. Шуны ла белеү мөһим: кеҫә телефонынан янғын һағына 101 һаны менән шылтыратырға кәрәк. Балаларҙың был кәңәштәрҙе иҫтә ҡалдырыуы бик мөһим. Янғын хәүефһеҙлеге ҡағиҙәләрен күҙәтергә уларҙы үҙ миҫалығыҙҙа өйрәтегеҙ. Балаларыбыҙҙы ныҡлы ҡурсалап ҡына уларҙың ут менән уйнауынан янғындар сыҡмауына өлгәшә, йорт-мөлкәтебеҙҙе, иң мөһиме – балаларыбыҙ ғүмерен һаҡлап ҡала аласаҡбыҙ. Вадим ОТМАХОВ, янғын-ҡотҡарыу часы начальнигы. Читайте нас в "© 2020 Башҡортостан Республикаһы Ғафури районы муниципаль районының "Табын" ижтимағи-сәйәси гәзите. Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Газета зарегистрирована Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство ПИ № ТУ 02-01436 от 1 сентября 2015 года. Главный редактор: Кинзябаева Гульдар Барыевна.
ӘСӘЙГӘ БҮЛӘК! #Аҡбуҙат #ӘсәкәйемҡәҙерлемФӘҮЗИӘ РӘХИМҒОЛОВАӘсәһенә бүләк итепСәлим ҡуян төшөргән. .... ӘСӘЙГӘ БҮЛӘК Әсәһенә бүләк итеп Сәлим ҡуян төшөргән. Гөлшат менән Зәйнәп икәү Тәмле күмәс бешергән. Әсәйем: “Балам, һин дә Миңә бүләк бирҙең, - ти, - Көнө буйы һүҙҙәремде Тыңлап ҡына йөрөнөң”, - ти. (Ф.Рәхимғолова) Читайте нас в © «Аҡбуҙат» - Мәктәпкәсә йәштәге һәм башланғыс класс уҡыусылары өсөн әҙәби-нәфис журнал. Сайттағы мәҡәләләрҙе администрацияның ризалығы менән генә күсереп алырға рөхсәт ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуған һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының Яҙыусылар союзы.
Рәсәй Президенты Владимир Путин “Тура бәйләнеш” ваҡытында “Берҙәм Рәсәй” фирҡәһенә ҡаршы яңғыраған тәнҡит һүҙҙәренә аңлатма биреп, 90-сы йылдарҙы иҫкә төшөрҙө һәм фирҡәне яҡларлыҡ һүҙҙәр тапты. “Берҙәм Рәсәй” властҡа килгәнсе, социаль өлкә, шулай уҡ сәнәғәт һәм “оборонка” тулыһынса юҡҡа сыҡҡайны, – тине Президент, – хәрби көстәрҙе емерҙеләр, илде граждандар һуғышына – Кавказдағы ҡан ҡойошҡа, дәүләтте үҙаллылығын юғалтыу һәм тарҡалыу сигенә еткерҙеләр”. Рәсәй Президенты Владимир Путин “Тура бәйләнеш” ваҡытында “Берҙәм Рәсәй” фирҡәһенә ҡаршы яңғыраған тәнҡит һүҙҙәренә аңлатма биреп, 90-сы йылдарҙы иҫкә төшөрҙө һәм фирҡәне яҡларлыҡ һүҙҙәр тапты. “Берҙәм Рәсәй” властҡа килгәнсе, социаль өлкә, шулай уҡ сәнәғәт һәм “оборонка” тулыһынса юҡҡа сыҡҡайны, – тине Президент, – хәрби көстәрҙе емерҙеләр, илде граждандар һуғышына – Кавказдағы ҡан ҡойошҡа, дәүләтте үҙаллылығын юғалтыу һәм тарҡалыу сигенә еткерҙеләр”. Шул йылдарҙа ил башында торған кешеләрҙең бөтәһе лә ғәйепле түгел, ләкин уларҙың араһында хәл-ваҡиғалар өсөн яуап бирергә тейешле кешеләр ҙә бар. “Мин, ҡабатлайым, уларҙы банда тип атарға теләмәйем, ләкин был уларҙың эш һөҙөмтәһе”, – тине Президент 90-сы йылдар көрсөгөн иҫкә төшөрөп. Әйҙәгеҙ, беҙ ҙә 90-сы йылдарҙағы мәхшәрҙе иҫкә төшөрәйек. Ярты йылға тиклем һуңлаған эш хаҡы һәм пенсиялар, аҡсаһыҙлыҡ һәм хәйерселек. Беҙ бөтәһен дә күрҙек. Хәҙер булғанына шөкөр итәйек. #ВладимирПутин. Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Башҡортостанда хөкүмәт кәңәшмәһендә Бөйөк Ватан һуғышы тамамланыуҙың 75 йыллығына арналған Еңеү көнөн байрам иткәндә ниндәй хәүефһеҙлек сараларын үтәргә кәрәклеген иғлан иттеләр. Башҡортостанда хөкүмәт кәңәшмәһендә Бөйөк Ватан һуғышы тамамланыуҙың 75 йыллығына арналған Еңеү көнөн байрам иткәндә ниндәй хәүефһеҙлек сараларын үтәргә кәрәклеген иғлан иттеләр. Барлыҡ үҙенсәлектәр хаҡында республика башлығы хакимиәте етәксеһе урынбаҫары Урал Килсенбаев һөйләне: — сәскәләр һалғанда ҡатнашыусылар араһында 2 метрҙан ашыуыраҡ социаль дистанция һаҡланырға тейеш; — өлкән класс уҡыусыларын һәм студенттарҙы почетлы ҡарауылға баҫтырырға тәҡдим ителмәй; — байрам салюттарын халыҡ ҡатнашлығынан тыш үткәрергә; — акцияла ҡатнашыусыларҙы шәхси һаҡланыу саралары менән тәьмин итергә; — ветерандарҙы сараларҙа ҡатнаштырмаҫҡа; — ветерандарҙы ҡотлағанда социаль дистанцияны һаҡларға; — бүләк йыйылмаһын йәки ҡотлау открыткаһын тапшырғанда туранан-тура бәйләнешкә инмәҫкә. Муниципалитет башлыҡтарын ошо хәүефһеҙлек сараларын мотлаҡ үтәүҙәрен һоранылар. http://www.bashinform.ru/news/1447559-v-bashkirii-obyavili-kakie-usloviya-neobkhodimo-soblyudat-pri-prazdnovanii-dnya-pobedy/ Читайте нас в Общественно-политическая газеты муниципального района Учалинский район Республики Башкортостан. Издается с 1991 года. Учредитель: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан и ГУП РБ Издательский дом "Республика Башкортостан". Свидетельство ПИ № ТУ02-01481. Издание зарегистрировано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 06 ноября 2015 г.
Бөгөн төндә Салауат ҡалаһының дауаханаһында янғын синализацияһы эшләй башлай. Ваҡиға урынына шунда уҡ Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы хеҙмәткәрҙәре һәм башҡа ашығыс ярҙам хеҙмәттәре вәкилдәре юллана. Биш этажлы бинаның подвалынан төтөн сыҡҡан була. Хәүефле урындан 70 кеше эвакуацияланған. Ҡаза күреүселәр юҡ. Асыҡ янғынды һүндерәләр. Быға 28 кеше һәм алты берәмек техника йәлеп ителә. Әлеге мәлдә янғындың сәбәптәре асыҡлана. Ваҡиға урынында тәфтишселәр эшләй. Фото: "Башинформ" сайтынан. Автор: Лилия Нуретдинова https://bash.rbsmi.ru/articles/kh-ef-e-lek/Dauahanala-yan-in-si-an-400230/ Читайте нас в Ижтимағи-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ № ТУ 02 - 01391 от 12 августа 2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Главный редактор Имангулова М.Г.
Мостай Кәримдең бер быуатлыҡ юбилейы айҡанлы «Алтын ҡурай» халыҡ-ара журналистар конкурсына йомғаҡ яһалды. Республиканың 100 йыллығы һәм Башҡортостандың халыҡ шағиры Мостай Кәримдең бер быуатлыҡ юбилейы айҡанлы «Алтын ҡурай» халыҡ-ара журналистар конкурсына йомғаҡ яһалды. Конкурсҡа Чехиянан, Канаданан, Ҡытайҙан, Төркиәнән, Азербайжандан, Мәскәүҙән, Татарстандан, Дағстандан, Яҡутстандан, Алтайҙан, Хакасиянан, Мордовиянан, Красноярск крайынан, Свердловск, Брянск өлкәләренән 100-ҙән артыҡ эш килде. Ете номинацияның һәр береһендә өс еңеүсе билдәләнде, шулай уҡ — «Телевидениела иң яҡшы эш» һәм «Интернетта иң яҡшы эш» махсус номинациялары булдырылды. Конкурс ҡурай таждарын символлаштырған ете номинация буйынса уҙғарылды: «Тупрағымдан уңдым... Башҡортостан!»; «Бөйөклөгөн һаҡлап Уралымдың!»; «Рус түгелмен мин, ләкин россиян мин»; «Мин түгелмен тыуған ерҙең тик осраҡлы ғына ҡунағы»; «Һоҡландым мин даһиҙарға, даһиҙан көнләшмәнем...»; «Бер йыр йырланған был өйҙә, бәпесте йоҡлатҡанда»; «Ап-аҡ ҡағыҙ һалдым мин алдыма». Бүләкләү тантанаһы 26 октяьбрҙә Мостай Кәрим исемендәге Милли йәштәр театрында була. Киске сәғәт 7-лә башлана. Һәр ете номинацияла еңеүсегә аҡсалата премия һәм конкурстың символикаһы менән статуэтка тапшырыла. «Алтын ҡурай» жюрийы етәксеһе – Рәсәйҙең Журналистар союзы рәйесе Владимир Соловьев. Ойоштороусылар – Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың журналистар союздары, Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте, Мостай Кәрим исемендәге фонд, «Өфө» журналы редакцияһы. http://www.bashinform.ru/news/1370500-v-ufe-nagradyat-pobediteley-mezhdunarodnogo-zhurnalistskogo-konkursa-zolotoy-kuray/ Читайте нас в © 2008-2020 «Аманат» Республика балалар-үҫмерҙәр журналының сайты. Сайт Республиканского детско-юношеского журнала «Аманат». Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Дуҫтар, был бик кәрәкле доғаларҙы үҙ диуарығыҙға алып ҡуйығыҙ һәм форсат сыҡҡан һайын ҡабатлап, ятлап алырға тырышығыҙ! КӘРӘКЛЕ ДОҒАЛАР Үҙеңә именлек теләгәндә уҡыла торған доға: Аллаһүммә инни әғүҙү бикә мин зәүәли ниғмәтикә үә тәхәуүли ғәфиәтикә үә фужәти ниҡмәтикә үә жәмиғи сухтиҡ. Мәғәнәһе: Әй, Раббым! Ниғмәтеңдең кинәт бөтөүенән, һин биргән сәләмәтлектең китеүенән, көтмәгәндә ҡайғы килеүҙән һәм башҡа бөтә ғазаптарыңдан тик Үҙеңә генә һыйынам. Асыу килгәндә уҡый торған доға Алләһүммә-ғфирли ҙәнби үәҙһәб ғайза ҡабли үә әжирни минәш-шайтанир-ражим. Мәғәнәһе: Әй, Раббым! Гонаһтарымды ярлыҡа, йөрәгемдәге асыуҙы бөтөр, шайтан яуызлыҡтарынан һаҡла. Гонаһтарҙы ғәфү итеүҙе һорау Аллаһүммә әнтә рабби лә иләһә иллә әнтә халәҡтәни үә әнә ғәбдүкә үә әнә ғәлә ғәһдикә үә үәғдикә мәс-тәтағтү әғүҙү бикә мин шәрри мә санағтү, әбү’ү ләкә биниғмәтикә ғәләййә үә әбү’ү ләкә биҙәнби фәғ-фир-ли, фә иннәһү лә йәғфирүҙ-ҙүнүбә иллә әнтә. Мәғәнәһе: Әй, Аллаһ! Һин – минең Раббым, һинән башҡа Илаһ юҡ; һин мине яралтып бар иттең, ә мин – һинең ҡолоң. Көсөм етер тиклем мин һиңә тоғролоҡ һаҡлаясаҡмын. Үҙем эшләгән яуызлыҡтарҙан тик һиңә генә һыйынам. Һинең миңә ҡарата булған мәрхәмәт-шәфҡәтеңде таныйым, үҙ гонаһтарымды ла таныйым. Гонаһтарымды ярлыҡа. Ул гонаһтарҙы һинән башҡа бер кем дә ярлыҡамаҫ. Ашап бөткәс уҡыла торған доға: Әл-хәмдү лил-ләһил-ләҙи әтғәмәнә үәсәҡанә үә жәғәлнә минәл-муслимин. Мәғәнәһе: Беҙҙе ризыҡ биреп ризыҡландырған, һыу биреп һуғарған һәм мосолмандарҙан иткән Аллаһы Тәғәләгә маҡтау-ололауҙан булһын. Һый хөрмәт күрһәткән кешеләр өсөн уҡыла торған доға: Аллаһүммә бәрик ләһүм фимә разәҡтәһүм үәғ-фир ләһүм үәрхәмһүм. Аллаһүммә әтғим мән әтғамәни үәс-ҡи мән сәҡани. Мәғәнәһе: Әй, Раббым! Үҙең биргән ризыҡтар менән мине ризыҡландырған бәндәләреңдән риза бул, гонаһтарын ярлыҡа. Үҙеңдең рәхмәтеңдән ташлама. Әй, Раббым! Мине ризыҡландырғандарҙың үҙҙәренә лә ашарына һәм эсеренә биреп тор. Өйҙән сыҡҡанда уҡыла торған доға Биссмилләһи. Тәүәккәлтү ғәләл-лаһи. Үә лә хәүлә үә лә ҡуүүәтә иллә бил-ләһ. Мәғәнәһе: Аллаһ исеме менән башлайым. Бөтә эштәремде Уның Үҙенә генә тәүәккәлләйем. Уға тапшырам. Ысын ҡеүәт, һәм көс тик Аллаһтан ғына. Өйгә ингәндә уҡыла торған доға Бисмилләһи үәләжнә. Үә бисмил-ләһи харажнә. Үә ғәлә раббинә тәүәккәлнә. Мәғәнәһе: Аллаһ исеме менән өйгә индек. Уның исеме менән генә өйҙән сыҡтыҡ. Бөтәһен дә Раббыбыҙға ғына тәүәкәлләйбеҙ. Берәүгә бәлә йә бәхетһеҙлек килгәндә уҡыла торған доға Иннә-лил-ләһи үә иннә иләйһи ражиғун. Аллаһүммә ғиндәкә әхтәсибу мусибәти. Фәъжурни фиһи үә әбдилни биһә хайран минһә. Мәғәнәһе: Беҙ бөтәбеҙ ҙә Аллаһ бәндәләребеҙ һәм Уға әйләнеп ҡайтасаҡбыҙ. Был бәхетһеҙлектәрҙе кисереүҙә аҡыл менән тапҡан хаҡ юлым өсөн дә һинең алдыңда иҫәп-хисап бирәсәкмен. Түҙемлектәрем өсөн әжереңде бир, был бәләләрҙе яҙмыштың яҡшыраҡтарына алмаштыр. Борсолоу һәм бойоғоуға юлыҡҡанда уҡыла торған доға Аллаһүммә инни әғүҙү бикә минәл – һәмми үәл – хәзәни үәл – ғажзи үәл – кәсәли үәл – бүхли үәл жүбни – үә ҙалғид-дәйни – үә ғаләбәтир – рижәл. Мәғәнәһе: Әй, Аллаһ, борсолоу һәм хәсрәттәрҙән, зәғифлек һәм ялҡаулыҡтан, һаранлыҡ һәм ҡурҡаҡлыҡтан, бурысҡа батыу ауырлғы менән бәндәләр ҡыйырһытыуынан һинең ярҙамыңдан, һиңә һыйына алыуҙарҙан ғына ҡотолоу табам. Дошмандар хөсөтлөгөнән бәлә килеү ихтималы булғанда уҡыла торған доға Аллаһүммә инни нәжғәлүкә фи нүхүриһим үә нәғүҙү бикә мин шүруриһим. Мәғәнәһе: Әй, Аллаһ! Уларҙың ауыҙынан һәм теленән сыҡҡандарҙы Үҙ хөкөмөңә тапшырабыҙ. Улар яуызлығынан Үҙеңдән генә яҡлау эҙләйбеҙ. Ауыр ҡайғыларға юлыҡҡанда уҡый торған доға Иннә лилләһи үә иннә иләйһи ражиғүн. Аллаһүммәъжүр-ни фи мүсибәти үә әхлиф ли хайрам-минһә. Мәғәнәһе: Беҙҙең бөтәбеҙ ҙә – Аллаһы Тәғәләнеке, ҡайтыр урыныбыҙ ҙа – Уға. Әй, Аллаһ, күргән ҡыйынлыҡтарымдың сауабын насип ит. Шуның әжере итеп яҡшылыҡ килтер. Ярҙам күрһәтеүсе йә иһә саҙаҡа биреүсе кешегә уҡыла торған доға Аллаһүммәхм-фәҙ сахибә һәҙиһис-саҙаҡати ғәнил-әфәти үәл-бәлиййәт. Үәғ-фир ҙунүбәһү үә әккид имәнәһү үә әкҫир әмүәләһү үә үәффәҡһү ғәлә хайри мәҡасидиһ. Мәғәнәһе: Әй, Раббым! Был хәйер-саҙаҡа эйәһен – саҙаҡа биргән кешене – афәттәрҙән һәм бәләләрҙән һаҡла, гонаһтарын ярлыҡа, иманын нығыт, малдарын арттыр һәм изге маҡсаттарына ирешеүҙә ярҙам ит. Күңелде яман уйҙар күмеп киткәндә уҡыла торған доға Әғүҙү бил-ләһи минәш-шайтанир-ражими үә мин фитнәтиһ. Әмәнтү бил-ләһи үә рәсүлиһ. Аллаһү әхәд. Аллаһүс-самәд. Ләм йәлид үә ләм йүләд. Үә ләм йәкүл-ләһү күфүән әхәд. Мәғәнәһе: Таш менән атып ләғнәт уҡылған шайтан ҡотҡоһонан, уның бола һәм фетнәләренән ҡасып, Аллаһы Тәғәләгә һыйынам. Мин Аллаһы Тәғәләгә һәм уның илселәренә инандым. Аллаһ – Бер. Ул – мәңгелек, бер кемдән тыуманы һәм бер кемде тыуҙырманы. Уға тиң булырлыҡ бер кемде тыуҙырманы. Уға тиң булырлыҡ бер кем юҡ. Күҙ тейеүҙән ҡурсалау өсөн тағы ла бер доға Бисмил-ләһ. Аллаһүмүммә әҙһиб хәрраһә үә бәрдәһә үә үәсәбәһә. Ҡум би иҙнил-ләһ. Мәғәнәһе: Әй, Аллаһ! Был күҙ тейеү сәбәпле миңә килгән тән ҡыҙыулығынан, туңып ҡалтыраныу биҙгәген һәм сиремде юҡ итә күр. Маҡтауҙарға ҡаршы уҡыла торған доға Аллаһүмүммә лә түәхиҙни бимә йәҡулүнә үәғ-фир ли мә лә йәғләмүнә үәжғәлни хайран миммә йәҙуннун. Мәғәнәһе: Әй, Раббым! Уларҙың әйткән һүҙҙәре өсөн мине язаға тартма. Уларға билдәле булмаған ғәйептәрем һәм етешһеҙлектәремде ярлыҡа, улар уйлағандан яҡшыраҡ булырға ярҙам ит. Ауырып киткәндә уҡыла торған доға Бисмил-ләһ. Бисмил-ләһ. Бисмил-ләһ. Әғүҙү биғиззәтил-ләһи үә ҡудратиһи мин шәрри мә әжидү үә үхәҙиру мин үәжғи һәҙә. Мәғәнәһе: Бисмил-ләһ. Бисмил-ләһ. Бисмил-ләһ. Үҙемә килеп юлыҡҡан яуызлыҡ һәр әрнеүҙән ҡасып, Аллаһтың бөйөклөгөнә, көс-ҡөҙрәтенә һыйынам. (Ауыртҡан ергә ҡулды ҡуйып, дин ғалимдары был доғаны ете тапҡыр уҡырға ҡушҡандар.) Дәрес әҙерләгәндә һәм имтиханға ингәндә уҡыла Рабби зидни ғилмән үә фәһмән үә әлхиҡни бис-салихин. Раббиш-рах ли садри үә йәссир ли әмри үәх-лүл ғүҡдәтәм-мил-лисәни йәфҡаһү ҡаули йә хәфиҙу йә раҡибү йә нәсирү йә Аллаһ. Мәғәнәһе: Әй, Раббым! Ғилемемде арттыр, зиһенемде ҡеүәтлә. Изге ҡолдарыңдан ит. Әй, Раббым! Күкрәгемде ас, эштәремде еңеләйт, тел асҡысы бир! Һәр нәмәне һаҡлаусы, һәр нәмәне күреп, күҙәтеп тороусы, ярҙам итеүсе Раббым! Еңеләйт, ауырайтма, ғәмәлдәремде хәйерле итеп тамамлап ҡына торорға ярҙам ит. Көслө ел сыҡҡанда уҡыла торған доға Аллаһүммә инни әсъәлүкә хайраһә үә хайра мә фиһә үә хайра мә үрсиләт биһ. Үә әғүҙү бикә мин шәрриһә үә шәрри мә фиһә шәрри мә үрсиләт биһ. Мәғәнәһе: Әй, Аллаһ! Һинән мин был елдең игелек килтереүе, ел менән килгәндең, елгә ҡушып ебәрелгәндең игелекле булыуын үтенеп һорайым. Елдең үҙ яуызлығынан, үҙе менән килгән яуызлыҡтан, үҙе менән ебәрелгән яуызлыҡтан һинең яҡлауыңды теләйем. Күкте болот ҡаплап алғанда уҡыла торған доға Аллаһүммә иннә нәғүҙү бикә мин шәрри мә үрсилә биһ. Аллаһүммә сибән нәфиғән. Мәғәнәһе: Әй, Аллаһ! Беҙ һинән болоттар менән ебәрелгән әфәттәрҙән һаҡлауыңды теләйбеҙ. Улар менән килгән ямғырҙар игелеккә булһын. Ғәрәфә көнөндә уҡыла торған доға Лә иләһә илләл-лаһу үәхдәһү лә шәрикә ләһ. Ләһүл-мүлкү үә лә ләһүл хәмдү үә һүә ғәлә күлли шәйъин ҡадир. Мәғәнәһе: Тиңдәше булмаған берҙән-бер Аллаһынан башҡа Илаһ юҡ. Бөтә хаҡиҡи хәкимиәт Уның Үҙенеке генә, бөтә маҡтауҙар уның тик үҙенә. Ул – бөтә нәмәгә көсө етә торған ҡеүәт-ҡәҙрәт эйәһе. Төрлө яуызлыҡтарҙан һаҡланыу өсөн уҡыла торған доға Аллаһүммә иннә әғүҙү бикә минәл-бүхли үә әғүҙү бикә минәл-жүбни үә әғүҙү бикә ән үрадда әрҙәлил-ғүмр. Үә әғүҙү бикә мин фитнәтит-дүнйә. Үә әғүҙү бикә мин ғаҙабил-ҡәбр. Мәғәнәһе: Әй Раббым! Һаранлыҡтан ҡасып мин һинең үҙеңә генә һыйынам, ҡурҡаҡлыҡтан ҡасып та үҙеңә һыйынам, яҡлауыңды өмөт итәм. Миңә үҙемдең зәғиф, хәлһеҙ, ҡыйырһытылған саҡтарыма әйләнеп ҡайтмаҫҡа ярҙам ит. Был донъяла фетнәләренән, донъя алдауҙарынан үҙеңә һыйынам, Ҡәбер ғазаптарынан ҡотҡарыуыңды һорайым. Йоҡларға ятыр алдынан уҡыла торған доға Аллаһүммә, бисмикә әмүтү үә әхйә. Мәғәнәһе: Әй, Аллаһ! Һинең исемең менән үлермен, һинең исемең менән йәшәйем. Урынға барып ятҡас уҡыла торған доға Аллаһүммә, әсләмтү нәфси иләйкә үә үәжжәһтү үәжһи иләйкә үә фәүуаҙту әмри иләйкә үә әлжә’тү ҙаһри иләйкә рағбәтән үә раһбәтән иләйкә лә мәлжә’ә үә лә мәнжә минкә иллә иләйкә әмәнтү бикитәбикәл-ләҙи әнзәлтә үә нәбииәкәл-ләҙи әрсәлтә. Мәғәнәһе: Әй, Аллаһ! Бөтә булмышым менән һинең үҙеңә генә бирелдем. Ҡарашымды һиңә генә йүнәлттем, эштәремде тик үҙеңә генә тапшырҙым. Һиңә барған юлымды, һинән ҡурҡыуымдан, тик Үҙеңә генә тәүәккәлләп барам. Һинән башҡа һыйыныр урын да, ҡотолоу ҙа юҡ. Һин индергән Китапҡа, Һин ебәргән пәйғәмбәргә инандым. Һәр ваҡыт уҡырға ярай торған доға Аллаһүммәж-ғәл фи ҡалби нуран үә фи бәсари нуран үә фи сәмғи нуран үә ған йәмини нуран үә ғән йәсәри нуран үә фәуҡи нуран үә тәхти нуран үә әмәми нуран үә халфи нуран үәжғәл ли нуран. Мәғәнәһе: Әй Раббым! Күңелемде нурға күм, күргәндәрем, ишеткәндәрем нурлы булһын, уңымда ла, һулымда ла, өҫтә лә, түбәндә лә, алдымда ла, артымда ла нур балҡып торһон. Нур бүләк ит! Йоҡонан уянғанда уҡыла торған доға Әлхәмдү-лил-ләһил-ләҙи әхйәнә бәғдә мә әмәтәнә үә иләйһин-нүшүр. Мәғәнәһе: Үлгәндән һуң йәнә йән биргән, терелтеп үҙенә саҡырып аласаҡ Аллаһҡа маҡтау-ололауҙар булһын! Төндә йоҡо алмаған ваҡытта уҡыла торған доға Лә иләһә илләл-лаһүл-үәхтдүл-ҡаһһәрү раббүс-сәмәүәти үәл-әрҙи үә мә бәйнәһүмәл-ғәзизүл-ғаффәр. Мәғәнәһе: Берҙән-бер хаким, күктәрҙең һәм ерҙең, күктәр менән ер араһындағы бөтә булмыштарҙың Раббыһы, көс-ҡеүәт эйәһе, гонаһтарҙы кисереп тороусы Аллаһтан башҡа илаһ юҡ. Аллаһҡа һыйыныу өсөн тағы бер доға Аллаһүммә иннии әғүүҙү бикә мин ғилмин лә йәнфәғ, үә мин ҡалбин ләә йахшәғ, үә нәфсин ләә тәшбәғ, үә мин дәғүәтин ләә йәстәжәәбәә ләһәә. Мәғәнәһе: Аллаһым! Һиңә файҙаһыҙ ғилемдән, тәҡүәһеҙ ҡәлебле булыуҙан, туймаҫ нәфселе булыуҙан үә доғаларҙың ҡабул булмауынан һыйынам. Бурыстан ҡотолоу өсөн доға Аллаһүммәкфинии бихәләәликә ғән харамикә үә әғнинии бифадликә ғәммән сиүәәк. Мәғәнәһе: Аллаһым! Миңә хәләл малыңды харамға ҡарағанда етерлек итеп күп бир. Үҙеңдең рәхмәтең менән Һинән башҡаға мохтаж булыуҙан һаҡла. Ҡәберҙәрҙе зыярат иткәндә уҡыла торған доға Әссәләму ғәләйкүм йә әһләл-ҡубур, йәғфируллаһу ләнәә үә ләкүм, әнтүм сәләфүнә үә нәхнү бил-әҫәр. Мәғәнәһе: Сәләм Һеҙгә, эй, ҡәбер әһелдәре! Аллаһ беҙгә һәм Һеҙгә мәғфирәт итһен. Һеҙ элек киткәндәрҙән, беҙ ҙә Һеҙҙең артығыҙҙан киләсәкбеҙ. (Ҡәберҙәрҙе зыярат иткәндә “Йәсин”, “Тәбәрәк”, “Ихлас”, “Фәләҡ”, “Нәс”, “Фәтиха”, “Кәүҫәр” сүрәләре уҡыла.) “Та-һә” сүрәһенең 25-28-се аяттары: 25. Раббишрах лии садрии. 26. Үә йәссир лии әмрии. 27. Үәхлүл ғүҡдәтән мин лисәәнии. 28. Йәфҡаһү ҡаулии. Мәғәнәһе: 25. Раббым, күкрәгемде киңәйт (Миңә ҡеүәт бир). 26. эшемде ҡулай ит. 27. телемде сис (оҫта һөйләү һәләте бир) 28. Һүҙемде яҡшы аңлаһындар. Именлек һорау Аллаһүммә иннии әс’әлүкәл-ғәфүә үәлғәәфийәтә фии диинии үә дүнйәйә үә әһлии үә мәәлии. Мәғәнәһе: Аллаһым! Һинән генә гонаһтарымды ярлыҡауыңды һорайым, динемдә лә, донъямда ла, ғаиләмдә лә, малыма ла именлек урынлаштырыуыңды һорайым. Тағы бер доға Аллаһүммә әлһимнии рушдии үә әғиҙнии мин шәрри нәфсии. Мәғәнәһе: Аллаһым! Миңә камил аҡыл бир, нәфсемдең золомонан һаҡла. Аллаһҡа һыйыныу Аллааһүммә иннии әғүүҙү бикә минәл-бухли үә әғүүҙү бикә минәл-жүбни үә әғүүҙү бикә мин ән ураддә иләә әрҙәләл-ғумри үә әғүүҙү бикә мин фитнәтид-дүнйә үә әғүүҙү бикә мин ғәҙәәббил-ҡабр. Мәғәнәһе: Аллаһым! Мине һаранлыҡтан, ҡурҡаҡлыҡтан, ҡартлыҡ иҫәрлегенән, донъя фетнәләренән үә ҡәбер ғазабынан һаҡла. Күңелде таҙартыу өсөн Аллаһүммә әғты нәфсии тәҡүәәһәә үә зәкәәһәә әнтә хайру мән зәкәәһәә, әнтә үәлийүһәә үә мәүләәһәә. Мәғәнәһе: Аллаһым! Күңелемде тәҡеүә ҡыл үә таҙарт, Һин таҙартыусыларҙың иң хәйерлеһе, Һин ҡәлебтәрҙең Хужаһы үә Хөкөмдарылыр. Хаталарҙы, исрафты ғәфү итеүҙе һорау Аллааһүммәғфир лии хатыы’әтии үә джәһлии үә исраафии фии әмрии үә мәә әнтә әғләмү биһи миннии. Мәғәнәһе: Аллаһым! Ғәмәлдәремдәге хаталарымды, белмәүҙәремде үә исраф итеүҙәремде ғәфү ит, Һин минең гонаһтарымды миңә ҡарағанда белеүсерәк зат. “Нәмл” сүрәһенең 19-сы аяты Рабби әүзиғнии ән әшкүра ниғмәтикәлләтии әнғәмтә ғәләййә үә ғәләә үәәлидәййә үә ән әғмәлә саалихан тәрдааһ, үә әдхылнии бирахмәтикә фии ғибәәдикәс-саалихиин. Мәғәнәһе: Йә, Раббым, үҙемә һәм ата-әсәмә биргән ниғмәттәреңә шөкөр итергә һәм Һинең ризалығыңды алырҙай изгелектәр ҡылырға миңә форсат бир. Рәхмәтең менән миңә лә (йәннәттә) башҡа тоғро ҡолдарың менән бер рәттән урын бир. “Ҡасас” сүрәһенең 21–се аяты Рабби нәжжинии минәл-ҡаумиҙ-ҙаалимиин. Мәғәнәһе: Раббым, мине залимдар өйөрөнән ҡотҡар. Бала уҡырға киткәндә уҡыла торған доға Рабби йәссир үә ләтүғассир рабби тәммим бил-хайри. Мәғәнәһе: Әй, Раббым! Еңеләйт, ауырайтма. Башлаған эшемде хәйерле итеп тамамла! Читайте нас в © 2008-2020 «Аманат» Республика балалар-үҫмерҙәр журналының сайты. Сайт Республиканского детско-юношеского журнала «Аманат». Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
2010 йылғы халыҡ иҫәбен алыу буйынса ҡалала 15343 кеше йәшәй. Майҙаны — 20,18 км2. Диңгеҙ кимәленән 200 метр бейеклектә һәм UTC +1 ваҡыт бүлкәтендә урынлашҡан. Почта индексы — 6333 һәм автомобиль коды — MSH. ИҫкәрмәләрҮҙгәртергә ҺылтанмаларҮҙгәртергә Рәсми сайт Был Германия географияһы буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.
Башҡортостанда 2012 йылда 1562 йәш ғаилә торлаҡ шарттарын яҡшырта аласаҡ. Бының өсөн республика бюджетынан 460 миллион һум аҡса бүленәсәк, был 2011 йыл менән сағыштырмаса 238-гә күберәк. Программа сиктәрендә федераль бюджеттан да 283 миллион һум күләмдә аҡса йәлеп итеү планлаштырыла. Бындай мәғлүмәт менән Башҡортостан Республикаһы Йәштәр сәйәсәте һәм спорт министрлығының йомғаҡлау коллегияһында министр урынбаҫары Руслан Ғизәтуллин таныштырҙы. Торлаҡ мәсьәләһен хәл итеү йәштәр сәйәсәтендә көнүҙәк булып ҡала, тип билдәләне ул. Әлбиттә, 2003 йылда торлаҡ шарттарын яҡшыртыуға мохтаж йәш ғаиләләргә дәүләт ярҙамы күрһәтеү буйынса республика программаһын ҡабул итеү уларға арзан хаҡ менән торлаҡ һатып алыу мөмкинлеген бирҙе. Был хоҡуҡ менән 12974 йәш ғаилә файҙаланды. 2003 – 2011 йылдарҙа программаны финанслау күләме 2 миллиард 196,2 миллион һум тәшкил итте (шул иҫәптән федераль бюджеттан 779 миллион йәлеп ителде). Субсидия биреүгә, бала тыуғанда (уллыҡҡа алғанда) торлаҡ шарттарын яҡшыртыу килешеүҙәре буйынса бурыстарҙың бер өлөшөн ҡаплауға 2003-2011 йылдарҙа 5456 йәш ғаилә, шул иҫәптән үткән йылда 697 ғаилә 140,5 миллион һумдан ашыу суммаға социаль түләүҙәр алды, тип билдәләне Руслан Ғизәтуллин. Әммә, министр урынбаҫары билдәләүенсә, күрелгән сараларға ҡарамаҫтан, торлаҡ мәсьәләһе элеккесә көнүҙәк булып ҡала. — Бөгөнгө көндә Программа буйынса 28975 йәш ғаилә сиратта тора, - тине Руслан Ғизәтуллин. – Бынан тыш, Әбйәлил, Ауырғазы, Баҡалы, Балтас, Балаҡатай, Бишбүләк, Благовар, Ғафури, Йәрмәкәй, Йылайыр, Иглин, Ҡыйғы, Кушнаренко, Көйөргәҙе, Мәсетле, Нуриман, Стәрлебаш, Учалы, Хәйбулла райондары 2011 йылда «Торлаҡ» федераль маҡсатлы программаһы һәм дәүләт ярҙамы күрһәтеү буйынса республика программаһы буйынса бүленгән аҡсаларҙы файҙаланмаған. Шулай уҡ, министр урынбаҫары билдәләүенсә, торлаҡ сертификаттарын 2012 йылдың 24 июленә тиклем файҙаланырға кәрәк. Шулай уҡ ул торлаҡ программаһы буйынса отчеттарҙы ваҡытында тапшырыуға иғтибарын йүнәлтте. Руслан Ғизәтуллин үҙенең сығышында шулай уҡ ауыл ерендә йәшәүсе йәш граждандарҙы арзан торлаҡ менән тәьмин итеүгә «Ауылды социаль үҫтереү» федераль маҡсатлы программаһы йүнәлтелеүе хаҡында ла әйтте. — Уны тормошҡа ашырыу барышында төбәктә 4182 йәш белгес һәм йәш ғаилә үҙенең торлаҡ шарттарын яҡшыртты, - тине ул. – Ике торлаҡ программаһы сиктәрендә 2011 йылда йәмғеһе 1759 йәш ғаиләгә дәүләт ярҙамы күрһәтелде («Ауылды социаль үҫтереү» программаһы буйынса килешеү төҙөгән 660 ғаилә, шулай уҡ «Торлаҡ» федераль маҡсатлы программаһы һәм торлаҡ шарттарын яҡшыртыуға дәүләт ярҙамы күрһәтеү буйынса республика программаһы сиктәрендә 1099 йәш ғаилә). Башҡортостан Президенты Указына ярашлы, торлаҡ шарттарын яҡшыртыуға мохтаж йәш ғаиләләргә дәүләт ярҙамы күрһәтеү буйынса республика программаһын тормошҡа ашырыу бурысы 2011-2015 йылдарға республиканың Төҙөлөш һәм архитектура буйынса дәүләт комитетына йөкмәтелде, тип билдәләне министр урынбаҫары. — Быға ҡарамаҫтан, Йәштәр сәйәсәте һәм спорт министрлығы профилле ведомстволар менән берлектә йәштәрҙең торлаҡ шарттарын яҡшыртыу юлдарын эҙләүҙе дауам итәсәк, - тине Руслан Ғизәтуллин. Автор:Эльмира Сабирова Теги:йәштәрторлаҡ Читайте нас в Рубрики Йәмғиәт Спорт Иҡтисад Хәл-ваҡиғалар Мәҙәниәт Сәйәсәт Лонгрид Электрон почта [email protected] Адресы 450077, Уфа, Кирова, 45 Реклама хеҙмәте (347) 250-11-11 Редакция (347) 250-07-28 Ҡабул итеү бүлмәһе (347) 250-05-07 Хеҙмәттәшлек (347) 250-06-14 Кадрҙар бүлеге [email protected] Кире бәйләнеш © 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах. 18+ запрещено для детей. При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ».
Көтөлмәгәндә булды осрашыу Аса алмай ҡалдым тик йөрәгемде. Унда дөрләй усаҡ бик тә ҡыҙыу, Ҡараштарың тынғы бирмәй күңелгә. Йылдар, айҙар үтһә лә, Тағы осратыу өмөтө һүнмәне. Йылдар, айҙар үтһә лә, Күҙҙәрем һинең күҙҙәрҙе эҙләне. Күңелдәр ирей наҙлы ҡараштарҙан, Тән йылыңды ҡосағымда тойоу рәхәт. Күңелдәр ирей беҙ бергә булғанда, Төн килтерер йәнебеҙгә иң ҙур ләззәт. Яныңда ҡалһам ялҡында янам, Ирендәрең ниңә һуң шундай ҡайнар?! Яныңда ҡалһам ялҡында янам, Һиңә булған хистәрем утҡа һала. Ялҡында янам! Яҙғы көндәр ҡауыштырҙы беҙҙе, Һөйөү уты көтмәгәндә тоҡанды. Ғүмрем буйына көткән яҙмышым, Ҡаршылайыҡ бергә атҡан һәр таңды Йәндәр йәнгә тартылһа Йөрәктәр һөйөү сатҡылары һибә. Тәндәр тәнгә ҡағылһа Ул сатҡылар ҙур ялҡынға әйләнә. Яңы йыл төнөндә (feat Aiguzel) RUZiT Мин килдем RUZiT 1 куплет Күҙҙәреңде хәтерләтә Күктәге серле йондоҙҙар. Хыялдарым һиңә илтә Булһа ла урау ҡатмарлы юлдар. Уйҙарымда ишегеңде асам, Яҡты йөҙөң балҡый ҡаршымда. Һин һағынғаң, мин дә һағынғам, Иретермен ҡайнар ҡосағымда. . Ҡушымта Йөрәк ашҡына, күң(е)лем талпына Һинең яныңа ҡоштай осоп барырға. Йыраҡ аралар артта ҡалдылар, Иркәм, ҡаршы ал: мин килдем! . 2 куплет Таң яҡтыһы һыҙылғанда Күҙәтәм татлы йоҡоңдо. Икебеҙ төрлө булһаҡ та Уртаҡ шул уйҙар, уртаҡ шул тойғо. Һиңә булған мөхәбәт сафлығы Йылдар ағымына бирешмәҫ. Һин һаҡларһың, мин дә һаҡлармын Беҙгә яҙмыш биргән матур хисте. . Ҡушымта Йөрәк ашҡына, күң(е)лем талпына Һинең яныңа ҡоштай осоп барырға. Йыраҡ аралар артта ҡалдылар, Иркәм, ҡаршы ал: мин килдем! Кил яныма RUZiT Тыңла йөрәк тибешен, минен күкрәктә Наҙлы тауыш ҡайнар ҡанымды йугертэ Әйҙә бергәлшеп бейек был төндә Һылыу тик көттөрмә күңелем талпына Асып бирсе эске доньяңды оялма Куңлем һине хайлай йыһанға осарға Ҡагылыузан йоклаған тәнем уяна Ҡурҡма ярһыу йөрәктән, кил яныма припев Кил яныма һин минең уйҙарымда Кил яныма минең йөрәгем яна Ҡулдарым тәнеңә тағын үрелә Бәлки булырбыҙ бергә ошо төндә Серле төндә йәндәребеҙ бергә саҡта Яҙғы ҡарҙай ирерһең минең ҡосаҡта. Булыр уртаҡ бар уйҙарыбыҙ был төндә, Ҡалыр бәхет төнө хәтерҙә мәңгегә. Асып бирсе эске доньяңды оялма Куңлем һине хайлай йыһанға осарға Ҡагылыузан йоклаған тәнем уяна Ҡурҡма ярһыу йөрәктән, кил яныма припев Кил яныма һин минең уйҙарымда Кил яныма минең йөрәгем яна Ҡулдарым тәнеңә тағын үрелә Бәлки булырбыҙ бергә ошо төндә
Яугир атай-олатайҙарыбыҙ рухын ҙурлап, “Үлемһеҙ полк” сафына ҡушылырға теләгәндәр Башҡорт нефтен тәүләп асыусылар майҙанында 9.00 сәғәттә теҙелә. Яугир атай-олатайҙарыбыҙ рухын ҙурлап, “Үлемһеҙ полк” сафына ҡушылырға теләгәндәр Башҡорт нефтен тәүләп асыусылар майҙанында 9.00 сәғәттә теҙелә. 9.30 сәғәттә колонна, Ленин проспекты буйынса хәрәкәт итеп, Ленин исемендәге майҙанға йыйыла. Сафҡа ҡушылыр өсөн Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы яҡынығыҙҙың портреты менән килеү етә. Батырҙарын онотмаған быуын булыуыбыҙҙы күрһәтәйек, яҡташтар! 09.00. Еңеү паркы - Совет һалдаты һәйкәленә сәскә һалыу. 10.30. Батырҙар аллеяһы - сәскә һәм венок һалыу. 11.00. «Нефтсе» стадионы – Бөйөк Еңеүҙең 74 йыллығына арналған тантаналы сара. 19.00. Ленин исемендәге майҙан – йәштәр өсөн киске программа һәм байрам концерты. 22.30 – фейерверк Фото: Гөлназ Ғиниәтуллина. Читайте нас в Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г.
Республика йортонда РФ Федераль Йыйылышының Федерация Советы рәйесе Валентина Матвиенко менән Башҡортостан Президенты Рөстәм Хәмитовтың осрашыуы үтте. Шулай уҡ осрашыуҙа БР Дәүләт Йыйылышы рәйесе Константин Толкачев булды. Валентина Матвиенко Башҡортостандың социаль-иҡтисади хәле, РФ Президенты Указдарының үтәлеше, республикала булған проблемалар хаҡында һорашты. Рөстәм Хәмитов республиканың 2012 йылдағы иҡтисади күрһәткестәре тураһында һөйләне. — Сәнәғәт производствоһы күләме алты процентҡа тиерлек артты, ә тулайым төбәк продукты үҫеше биш проценттан ашыу тәшкил итте. Шулай уҡ эш хаҡы өлкәһендә лә яҡшы күрһәткестәргә өлгәшелде. РФ Президентының уҡытыусыларҙың уртаса эш хаҡы буйынса талаптарын үтәнек, 2012 йылдың дүртенсе кварталында был күрһәткес иҡтисад буйынса уртаса кимәлгә етте, - тине республика башлығы. Рөстәм Хәмитов машиналар эшләү һәм нефть эшкәртеү комплекстарының яҡшы үҫешеүен, нефть сығарыу кимәленең йылына 15 миллион тоннаға етеүен билдәләне. — Өфө моторҙар эшләү производство берекмәһе яҡшы темптар менән үҫешә, етештереү күләмдәре бында йылына яҡынса 30 миллиард һум тәшкил итә. Хәрби авиация өсөн барлыҡ двигателдәр беҙҙә етештерелә. Ҡайһы бер Мәскәү предприятиелары хәҙер беҙгә «күсенә», сөнки Өфө моторҙар эшләү производство берекмәһе төп предприятиеға әүерелде, - тип хәбәр итте Башҡортостан Президенты. Төбәк башлығы билдәләүенсә, Күмертауҙа урынлашҡан вертолеттар эшләү заводында ҡайһы бер ҡыйынлыҡтар осрай. Предприятие диңгеҙ авиацияһы өсөн Ка-27 һәм Ка-32 вертолеттары етештерә. Рөстәм Хәмитов һүҙҙәренсә, әлегә заказдар беҙ теләгәндән күпкә әҙерәк. Ә бына торлаҡ төҙөлөшө темптары республикала шәбәйә бара. — Әлеге ваҡытта был күрһәткес буйынса Рәсәйҙә бишенсе-алтынсы урында торабыҙ. Башҡортостанда йылына 2 миллион 300 мең квадрат метр торлаҡ төҙөлә, уларҙың яҡынса 70 проценты – аҙ ҡатлы йорттар. Респблика халҡының 40 проценты ауыл ерендә йәшәгәнгә күрә, ауылдарҙа төҙөлөш эштәре ҙур күләмдәрҙә алып барыла. Беҙҙең алда өс-дүрт йылдан йылына өс миллион квадрат метр торлаҡ төҙөү бурысы тора. Бөгөнгө көндә эконом класындағы торлаҡ төҙөү буйынса ҙур программа тормошҡа ашырыла. Бынан тыш, ветерандар, бюджет өлкәһе хеҙмәткәрҙәре өсөн социль йорттар төҙөлә, - тине республика Президенты. Рөстәм Хәмитов билдәләүенсә, бюджет 2012 йылда планлаштырылған күләмдәрҙә үтәлгән. — 2013 йылдың беренсе кварталында етештереү күләме 102,5 процент тәшкил итте, тулайым төбәк продукты ла яҡынса шул кимәлдә. Әммә республикаға инвесторҙар кәрәк. Был йәһәттән үткән йылда яҡшы эшләнек, тейешле ҡануниәт булдырҙыҡ. Быйыл ике ҙур предприятие төҙөлә башлаясаҡ, – тип хәбәр итте Башҡортостан Президенты. Рөстәм Хәмитов республикала ауыл хужалығы тармағының яҡшы үҫешеүен билдәләне. Аграрийҙарға һатып алынған ҡорамал хаҡының 40 проценты күләмендә субсидиялар бүленә. Шулай итеп, былтыр 3,5 мең берәмек ауыл хужалығы техникаһы һатып алынды. Автор:Арина Рәхимҡолова Теги:визиттарфедерация советывалентина матвиенко Читайте нас в Рубрики Йәмғиәт Спорт Иҡтисад Хәл-ваҡиғалар Мәҙәниәт Сәйәсәт Лонгрид Электрон почта [email protected] Адресы 450077, Уфа, Кирова, 45 Реклама хеҙмәте (347) 250-11-11 Редакция (347) 250-07-28 Ҡабул итеү бүлмәһе (347) 250-05-07 Хеҙмәттәшлек (347) 250-06-14 Кадрҙар бүлеге [email protected] Кире бәйләнеш © 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах. 18+ запрещено для детей. При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ».
Башҡортостанда Ҡыуатов исемендәге Республика клиник дауаханаһында донъя ҡуйған 80 йәшлек пациентта коронавирус табылған. Радий Хәбиров бөгөн «Фейсбук»тағы сәхифәһендә ошо турала хәбәр итте. «Йәкшәмбе Ҡыуатов исемендәге Республика клиник дауаханаһында өлкән йәштәге ҡатын вафат булған. Ике ай элек ул инсульттан һәм шәкәр диабетынан дауаланған. Пациент ауыр хәлдә булған, төрлө хроник ауырыуҙар, шул иҫәптән пневмония менән сирләгән. Үлем сәбәбе – баш мейеһе шешеүе. Туғандарының һәм яҡындарының ҡайғыһын уртаҡлашам. Мәрхүмәнән коронавирусҡа анализ алынған, бөгөн уның Ковид-19 вирусын йөрөткәне асыҡланған», — тип яҙҙы ул. Радий Хәбиров Башҡортостанда коронавирус йоҡтороуҙың йәнә бер осрағы хаҡында һөйләне. Уның һүҙҙәренсә, ханым Төркиәнән ҡайтҡан. Уның хәле ауыр түгел. Тағы бер сирле бөгөн һауығып сыҡҡан, тип белдерҙе республика етәксеһе. «Тиҙҙән коронавирусҡа тестар һаны ҡырҡа артыр, шуға күрә ауырыуҙар ҙа күбәйер. Беҙҙең бурыс — үҙизоляция режимын һаҡлау һәм һаулыҡ һаҡлау системаһын ҙур йөкләмәгә әҙерләүҙе дауам итеү», — тип мөрәжәғәт итте Радий Хәбиров республика халҡына. http://www.bashinform.ru/news/1435128-v-bashkirii-u-80-letney-patsientki-skonchavsheysya-v-rkb-im-kuvatova-vyyavlen-koronavirus/ «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы Теги: коронавирус Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Балкантау" Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г.
"Искра" хужалығы ниңәлер Яҙлау ауылын ташланы - булған малдарҙы алып китте. Ошоға бәйле бынау хат килде. "Искра" хужалығы ниңәлер Яҙлау ауылын ташланы - булған малдарҙы алып китте. Ошоға бәйле бынау хат килде. Һаумыһығыҙ «Юшатыр» гәзите! Һеҙҙе бик күп йылдар алдырам, һәр бер һанын уҡып барам. Гәзиткә бик күп яҡшылыҡтар яҙыла, уныһы ғәйәт тә ҡыуаныслы. Минең был яҙыуым ҡыуаныслы хәл түгел. Күптән түгел 2-3 йыл булмаған туғандарыма Яҙлау ауылына юлым төштө. Тик барып инеүгә күңелемде ҡырғаны юл ситендәге емерек зерноток (бойҙай, иген елгәргес) күҙемә салынды. Барып кергәс, хәлдәрҙе һораша башланым. Фермаларҙы бөтөргәндәр, 15-20 кеше эшһеҙ ҡалған, бөтөн кәрәк-яраҡтарын ташып алып китеп бөткәндәр, тимерлектең торбаларына хәтлем бысып алғандар. Ата-бабаларҙан ҡалған фермалар бит улар, унда колхозға күскәс бар нәмә лә төҙөлмәгән, халҡын эшһеҙ ҡалдырғас, ниңә мөлкәтен ташырға. Бәлки, уларҙы икенсе кеше алыр ине. Ваҡытында Киров исемендәге колхозға биргәндә был хәлгә төшмәҫ ине яҙлауҙар. ФӘРИҘӘ инәйегеҙ. Был хатҡа яуап эҙләп “Юшатыр” район башлығының ауыл хужалығы буйынса урынбаҫары Нәүғәт Хисмәтуллинға сыҡты. - Яҙлау ауылының был пробелмаһы күптән килә. Яңыраҡ Өфөнән дә килеп тикшерҙеләр (ялыуҙы унда ла яҙған булғандар). “Искра” хужалығы етәксеһе Рәмил Мостафин яҙлауҙар алдында бер нисә тапҡыр сығыш яһаны, төп әйткәне шул булды: иптәштәр былай эшләһәгеҙ артабан да ферманы ябам. Ауылдағы эшсәндәрҙең эшкә ҡарашы, дөрөҫөн әйткәндә, насар булды. Рәмил Ғиниәт улы күрәләтә артҡа һөйрәгән производствоны тота алмай ине. Яҙлау эшселәре эшкә сыҡҡанда сыҡты, сыҡмағанда юҡ. Иртән ферма мөдире һыйыр һауырға кеше таба алмай йөрөй торғайны – кемеһе балаһын ҡалаға балнисҡа алып киткән, кемеһе эсеп ята, тигәндәй. Ә бит һыйырҙы ваҡытында һауып, ваҡытында ашарына биреп торорға кәрәк, ул һинең айнығаныңды көтөп тора алмай. Ферманы ошо сәбәпле ябырға булдылар. Унан һуң да әле 8 кешегә эш булһын тип, Мостафин таналар тотоп ҡараны Яҙлауҙа – фәтеүә булманы бынан да. Бына “Искра” хужалығының Яҡуп ауылын алғанда, унда ла ошоға оҡшаш хәл ине. Етәксе бер нисә ҡабат әйтте, былай эшләргә ярамай тип, тыңламағас, ферманы алды ла китте, аҙаҡ халыҡ йүгерешеп барып етте Мостафинға, ярар, ул риза булып малдарҙы кире килтертте. Ә бит Яҡупта эшләр кеше булмағанлыҡтан, фермаларына Санйындан килеп эшләп йөрөнөләр. Элекке замандар үтте, кеше аңларға тейеш: бер кем дә үҙенә зыянға эшләмәй хәҙер. Производственниктарҙы әйтәм, улар былай ҙа хужалыҡты алға ебәреү өсөн күп көс һала. Ә бына халыҡ, эшкә булған ҡарашы менән, үҙенә ҡай саҡ аяҡ сала, зыян күбеһенсә үҙенән килә. Быларҙы беҙ ошо ике ауыл – Яҡуп һәм Яҙлау миҫалында күрә алабыҙ, - тине Нәүғәт Кәлимулла улы. Яҙлау ауылында йәшәүсе, ғүмер буйы бригадир булып эшләгән, әлеге көндә хаҡлы ялда булған Хәбир Харрасов та үҙенең фекерен әйтте: -Үҙем байтаҡ йылдар буйы бригадир булып эшләгәс был мәсьәләне яҡшы аңлайым. Хәҙерге заманда бер хужа ла үҙенә файҙаһы булмаһа эшләмәй. Ферманың ябылыуында халыҡ үҙе генә ғәйепле, барыһы ла иҫтәренә һуң төшкән. Алданыраҡ уйлаһындар ине. Рәмил Мостафин бер нисә тапҡыр иҫкәртеп тә ҡараны, аңламағас аңламанылар инде. Мал да килтерҙе, файҙа юҡ. Эшләүсе кешеләр булһа, Рәмил Ғиниәт улы киренән ферманы тергеҙер ине тип уйлайым. Хәҙер кире тергеҙеү менән дә бер ни ҙә килеп сыҡмаясаҡ, сөнки ауылда тырышып эшләрлек кеше лә ҡалманы. Ферма булғанда эшләгән 20-гә яҡын кеше лә хәҙер хаҡлы ялдалар. Бөгөнгө көндә Яҙлауҙа барлығы 24 пенсионер, ә эшләрлектәре 3 ҡатын да 4 ир генә ҡалды. Йәштәр ситтә эшләйҙәр. Рәмил ЯЙҠАРОВ, “Искра” хужалығының Яҡуп бригадаһы бригадиры: - Ауылды ферма тота инде. Ауылда башҡа эш урындары юҡ бит, шуға ферма булмаһа, ауыл да юҡ тигән һүҙ. Эшкә илке-һалҡы ҡараш булғас, бер осор ферманы ябып ҡуйҙылар, шунан ғына халыҡ аңланы эшһеҙлектең нимә икәнен. Аҙаҡ кире асыуҙы һоранылар, хәҙер үҙҙәре өсөн эшләгәндәрен яҡшы белә яҡуптар. Эштәр үҙ яйы менән бара. Беҙҙең бригадала барлығы 54 кеше эшләй, шуларҙың бишәүһе Санйындан, ә ҡалғандары - яҡуптар. ХӘЛИСӘ ҒӘЛЛӘМОВА: - Булғанды туҙҙырыуы еңел, ә йыйып алыуҙарыыыыы.... Колхоз-совхоздарҙы бөтөргән булдылар, нимәһендер оҡшатмайынса, әле нисек кенә итеп, исмаһам мини-ойошма: (фермерство, частное производствомы шунда) ни генә булһа ла, барыбер шул элеккесә бәләкәй генә КОЛХОЗ ,ә башҡортса әйткәндә, КҮМӘК ХУЖАЛЫҠ ойоштора алмай йонсойҙар.Сөнки: ерҙәрҙең күбеһе сәселмәй сүплеккә әйләнгән, элекке фермалар, келәттәр, элеватор һ.б. һ.б. хәрәбәгә әйләнеп, йәм ебәреп ята. "Юшатыр" гәзите - Хәлисә, “Беҙҙә колхоздарҙы һаҡланыҡ тип нисәмә йыл маҡтандылар, ысынында улар яйлап ҡына таланды, хужа тигән кеше үҙе таланы. Ырымбурҙарҙа шоковая терапия булды - 90 йылдарҙа ҡапыл ғына тараттылар, кеше бүлешеп алды малды, техниканы, фермаларҙы. Техника ла, ферма ла яңы эшкинерлек сағында. Ә беҙҙә күп осраҡта яңы ла юҡ, иҫкеһе лә эшкинмәй, ярыҡ ялғаш алдында ҡалдыҡ, колхоздарҙы һаҡланыҡ тип маҡтаныу бушҡа булды". Ошондай фекер ҙә беҙгә әйткәндәре булды. Хәлисә ҒӘЛЛӘМОВА: - "Юшатыр" гәзите, колхоз-совхоздың ниндәй насарлығын табып бөтөргәндәрҙер инде. Элек ауыл халҡы ҡалаға йомошона бара алмай ине, эштән бушап. Ә хәҙер эшһеҙлектән ыҙа сигә, көткән донъялары тарҡалып бөттө, ауыл халҡы эш эҙләп, боронғо зимагурҙар кеүек тырым-тырағай эш эҙләп сит яҡтарҙа, ғаиләһе бында... Эй, күпме һөйләһәң дә шул бер балыҡ башы. Беҙ әйтеү менән бер кем ҡолағына элмәй. Халыҡтың аһ-зарын бер кем ишетмәй. Карамат ЮЛБАРСОВ: - Киров колхозы Яманғолдоң малын haтып ебәрҙе hayын hыйырҙарын, шулай кәрәккәндер. Юшатыр гәзите: - Карамат, Кировтың бурысы күп ине, эш хаҡы түләргә кәрәк ине, һәм тағы ла: беҙгә әйтеүҙәренсә, Яманғолда эшләргә теләүсе юҡ, тик ҡатындар ғына теләй, ә ирҙәр теләмәй, хатта көтөү көтөргә лә күрше өлкә Разномойка ауылынан кеше килтерҙек тинеләр. Хәлисә ҒӘЛЛӘМОВА: - "Юшатыр" гәзите, йүнләп эш хаҡы түләһәләр, эшләрҙәр ине. Хәҙер рәхәткә сыҡтылар, кешене эшләтәләр-эшләтәләр ҙә аҡсаһын үҙҙәренең кеҫәһенә һалалар ҙа ҡуялар... әллә яңғылыш Азат ХӘЛИЛОВ: - Әллә инде, үҙ кеҫәләренә һалырлыҡ аҡса эшләй аламы икән бөгөн колхоз-совхоздар!? Ашаған белмәй, тураған белә, ти, халыҡ мәҡәле. “Искра” ла, Киров та тарҡалған совхоздарҙың ауылдарын алды. Бурыстары менән. Һуңғы йылдарҙа үҫтерелгән игендең үҙҡиммәте лә аҡланмай. Ярай, ауыр булһа ла йыйып алдылар. Тик һата алырҙармы? “Искра” ойошмаһы менән дә шулайыраҡ хәл. Яҙлау ауылының базаһы бик үк яңы түгел ине ахырыһы. Етмәһә ниндәйҙер ауырыу ҙа йәбешеп алды. Шунан һуң йүнле эшләрлек кешеләре лә булманы. Яҡуптар, Ҡотлоюл, Яңы Юл, Бабалар кешеләре барып эшләне. Кировты белеп етмәйем. Эшләгән кеше аҡсаһын әҙерәк ала инде, уныһы бар. Тик рәйес башҡа яҡтан да ярҙам итә. Иншаллаһ тип әйтәйек, әҙме-күпме хеҙмәт хаҡы алып эшләрлек ошо хужалыҡтарҙың һаҡлап ҡалыныуына. Рәйестәренә лә рәхмәт. Фермерҙарҙан иң ҡеүәтлеһе Ватан килә. Башҡа ваҡ-төйәк фермер хужалыҡтары үҙҙәренә етерлек сәсә лә, ерҙәрендә сүп үҫеп ята. Тимәк, киләсәктәре юҡ 50 процент фермер хужалыҡтарының. Был минең күҙәтеүҙәрем һәм фекерҙәрем. Хәлисә ҒӘЛЛӘМОВА: - Азат, мин дөйөмләштереп әйтәм, бөтә ил буйынса, мотлаҡ был колхозды ғына түгел. Гөлминаз ЯҠШЫМБӘТОВА: - Һин дә мулла мин дә мулла атҡа бесән кем һала тигән кеүек була инде Дин әһелдәре лә киләсәкте фаразлай башлағас беҙгә ни ҡала инде. Шайтан ғына өмөтһөҙ тиҙәр, улай зерә бөтөрөп ташламайыҡ әле фермерҙарҙы иптәш имам хәҙрәт. Кем әйтмешләй, ашаған табағыңа төкөрмә, аҡмаһа ла тамып тора бит. Гөлминаз ЯҠШЫМБӘТОВА ег- Колхоздарҙың нисек барлыҡҡа килгән тарихын беләме икән Азат Хәлилов уҡытыусы булараҡ, әгәр белмәһә колхоздар уҙған быуат башында хәлле һәм хәлһеҙ йүнселдәрҙең булған мөлкәтен талап, үҙҙәрен Себер һөрөп ойошторолған. Бөгөнгө көндә фермерҙар нисек тә йүнен табып эшләргә ынтылып ята. Бөтәһенә лә Холмогорҙағы кеүек әҙер мөлкәт ҡалһа Ватан һымаҡ эшләрҙәр ине моғайын. Һәр хәлдә ниндәйҙер фермерҙың ҙур хужалыҡты алып тарҡатҡаны юҡ әлегә. Азат ХӘЛИЛОВ: - Гульминаз, һин шәхескә тимә. Бында мин уҡытыусы булараҡ та дин әһеле- хәҙрәт булараҡ та яҙмайым. Аҙаҡтан минең шәхси фекерем тиелгән. Уның өсөн закон бар. Тағын бер ҡабатлап әйтәм! Һәр кем фекерен белдерә ала. Колхоздар беҙҙең олатайҙарҙың мөлкәтен тартып алынып төҙөлгәнен яҡшы беләм.Ул турала минең мәҡәләләрҙә яҙыла бара. Ватан әҙер мөлкәт менән хәл алһа, ниңә башҡа ауылдарҙа шулай эшләнмәгән! Ни өсөн уаҡ фермерҙарҙың ерҙәрендә сүп үҫә? Сөнки, мөмкинселектәр юҡ! Алда яҙғанымса, игендең үҙҡиммәте аҡланмай. Аңлап уҡырға һәм шәхескә теймәй генә яҙырға кәрәк. Ҡурҡмай, йөҙөңдө асып һөйләш. Гәзит уҡымлыраҡ булһын ғына тимәһәң))))) Хәлисә ҒӘЛЛӘМОВА: - Хәлле һәм хәлһеҙ йүнселдәрҙең булған мөлкәтен талап, үҙҙәрен СЕБЕР һөрөп... барыһында Себер һөргәс, кем эшләгән һуң ул ауылда? Ойошторолған... Эйе, ул ваҡыттарҙа күмәк хужалыҡ русса коллективное хозяйство, ә ҡыҫҡартып әйткәндә шул КОЛ.ХОЗ (КОЛХОЗ)ойошторолған. Ойошторғандар ҙа эшләгәндәр ҙә. Буш ерҙәр юҡ ине, бөтә ерҙәр һөрөлөп сәселде. Колхоз баҫыуҙары океандай йәйрәп ята торғайны. Баҫыу тулы төрлө техника! Уңышты ваҡытында йыялар, хөкүмәткә лә,үҙҙәренә лә еткерәләр ине. Ферма тулы мал, көтөү үтһә ауыл аша бер осонан икенсәһенә тиклем һыуҙай ағыла ине. Дөрөҫ, саңы күтәрелә ине. Әле саңы ла, еҫе лә юҡ! Малы ла юҡ! Бер нисә фермерҙыҡын иҫәпләмәгәндә...Ерҙәр ҙә лә буш ята, элекке келәттәр, харабагә әйләнеп, ауыл кешеһенә йән көйөгө булып, элеккене иҫләтеп ултыра. Кеше лә йыл буйы эштән бушамай ине, хәҙер ауылдарҙа эш тә юҡ, кеше лә ҡалманы, барыбер шул СЕБЕРҙә, бер кем дә һөрмәһә лә... Хәлисә ҒӘЛЛӘМОВА: Гульминаз, КОЛХОЗДАРҘЫ ФЕРМЕРҘАР ТАРҠАТМАНЫ БИТ УЛ, СӨНКИ УЛАР АҘАҠ ҠЫНА БАРЛЫҠҠА КИЛДЕЛӘР. ТАРҠАТЫУСЫЛАР УЛАР ВООБЩЕ БАШҠА КЕШЕЛӘР... (Интернеттағы “Бәйләнеш” төркөмөндә сыҡҡан аңлатмаларҙың стилистикаһы үҙгәртелмәне). Диана Ҡотлобаева фотоларында Яҙлау ауылы күренештәре Читайте нас в Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ ФС 02 - 01456 от 14.09.2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан»
КӨҘ. КӨНДӘР ҘӘ ҺЫУЫТА. Башҡортостанда һыуыҡ көндәр вәғәҙә итәләр, ҡар яуыу ихтималлығы ла булыуын хәбәр итәләр. Республиканыбыҙҙың төрлө райондарында һауа торошо ла төрлөсә. Бына был фотоларҙа Ауырғазы районы менән Белорет районының Абҙаҡ яҡтарынан фотолар. Ә һеҙҙә ниндәй һауа торошо? Фотолар һалығыҙ. БАШҠОРТОСТАНДА КӨҘ КӨҘ. КӨНДӘР ҘӘ ҺЫУЫТА. Башҡортостанда һыуыҡ көндәр вәғәҙә итәләр, ҡар яуыу ихтималлығы ла булыуын хәбәр итәләр. Республиканыбыҙҙың төрлө райондарында һауа торошо ла төрлөсә. Бына был фотоларҙа Ауырғазы районы менән Белорет районының Абҙаҡ яҡтарынан фотолар. Ә һеҙҙә ниндәй һауа торошо? Фотолар һалығыҙ. Автор:Равиля Бардыбаева Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Рух" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Йыл ҡартая... Кешелек менән бергә йыл да ҡартаялыр инде.Ҡартаймаһа, шаулы бурандар, сасҡау һыуыҡтар урынына ошондай йылы көндәр торор инеме ни? Яҙы—яҙ, йәйе—йәй, көҙө—көҙ, ҡышы ҡыш урынында булһын ине ул. Минең баласаҡтағы кеүек. Тулыраҡ сайтта уҡығыҙ Йыл ҡартая... Кешелек менән бергә йыл да ҡартаялыр инде.Ҡартаймаһа, шаулы бурандар, сасҡау һыуыҡтар урынына ошондай йылы көндәр торор инеме ни? Яҙы—яҙ, йәйе—йәй, көҙө—көҙ, ҡышы ҡыш урынында булһын ине ул. Минең баласаҡтағы кеүек. Гөрләп яҙҙар килеп, апрель айында эҫе көндәр башланыр, аҡман-тоҡманы, биш ҡунағы үҙ ваҡытында булыр ине. Йәйгеһен томра көндәрҙән һуң күк күкрәп, йәшенле ямғырҙар яуып үткәс, ҡояш йылы нурҙарын һибеп ебәрә, йәйғор ҡалҡа. Буялмаған “урыҫ” ҡапҡалары ҡыҙғылт һары төҫкә инеп, балҡып китә. Саңдар баҫылып, үләндәр йәшәреп, һауа сафланып ҡала. Ер һыуға туйына. Йәшендән ҡасып өйҙә ултырған бала-саға, ҡарт-ҡоро урамға ашыға. Ямғырҙан һуң йыйылған күләүекте рәхәтләнеп кисеүҙәр! Шундай йылы, йомшаҡ! Бер йылы август айында бесәнде өс-дүрт көндә эшләп ҡуйғас, үткәндәрҙе һағынып иҫләп йөрөнөм. Бесәнгә мотлаҡ 15- 17 июль төшөр инек (бесән бешкән саҡ). Йома көнөнә тоҫҡап, атайым менән сабынлыҡҡа барып эште башлап ҡайта инек. Тәүге бакуй, ҡыуыш ҡороп, усаҡ өсөн таған ҡуйыу... Шунан башланыр ине бесән эшләү көҙгә тиклем... Кем ат менән, кем мотоцикл менән, кем йәйәү бесәнгә юллана. Ауылда әллә ни кеше лә ҡалмай ине. Хәҙер уйлап ҡарайым да, әсәйем нисек, ҡасан өлгөрткәндер? Көн һайын яңы бешкән икмәк, яңы айыртылған ҡаймаҡ... Ҡырҙа эшләүсе лә күп, ашаусы ла, тигәндәй. Иң кәмендә алты салғы саптыҡ. Бесәнлеккә барып еткәс, атайым күләгәле ергә ятып, салғылар тапай, беҙ кемебеҙ төшкөлөккә тамаҡ әҙерләй башлай, кемебеҙ усаҡ яғырға ҡоро-һары килтерә... Эх, кире әйләнеп ҡайтмаҫ көндәр! Салғы сыңы, ҡоштар моңо! Илаһи мәл! Мин ошо мәлде бер ваҡытта ла онотмайым! Күңелемде йылытып тора ул! Өйҙән бешереп килтергән йомортҡа, усаҡта бешкән мундир картуф менән төтөн еҫе һеңеп ҡайнаған мәтрүшкәле сәйҙе эсеп алғас, өлкәндәр серем итә, беҙ, бәләкәйҙәр, йә китап уҡыйбыҙ, йә ҡыуыш эргәһендә шым ғына уйнайбыҙ. Әҙерәк шомло ла, урман яғына күҙ һалыпһалып алабыҙ. Шулай итеп, бесән сабыла, йыйып күбәләргә һалына, унан кәбәнгә. Кәбәнде өмә итеп ҡоябыҙ. Әсәйем күбә ебәрә, мин ялан тултырып: “На!”—тип һыбайлап күбә тарттырам, атайым күбәләрҙе ҡабул итеп тора. Ҡышҡылыҡҡа ете кәбән ҡойола... 17-19 йәштәр булғандыр ( ул ваҡытта әсәй өйҙә ҡала) атай һәм апайҙар бесәнгә йөрөнөк. Йәшлек саҡ—дыуамал саҡ. Шәмбе көндәре сәғәтте алға күсереп, иртәрәк ҡайтып киткән саҡтар ҙа булды. Ауылға ҡайтып етеүгә эңер төшкән, тау башындағы клубта уттар балҡый, шул ваҡыттағы хиттар яңғырай. Беҙ Йыла-йыр буйында төшөп ҡалып, йыуынып, ҡайта һалып, клубҡа йүгерәбеҙ! Иртәгеһен таң менән тағы бесәнгә.... Көҙ атайым менән бесән кәртәләйбеҙ. Атай- ға һайғау ташышам, тамаҡ бешерәм. Кәртәләнгән кәбән тирәһе матур ғына! Мин үҙемсә уны сәхнәгә әйләндерәм. Унда-бында өҙөлмәй ҡалған сәскәләрҙән балдаҡ эшләп кейәм, микрофон яһайым һәм ихласлап
Шикле медицина үҙәктәренән, ялған массажистарҙан һәм яһалма остеопаттарҙан һаҡ булығыҙ. Ябай тәҡдим: сәләмәт булырға. "Сәләмәт ғаилә" медицина үҙәге етәксеһе Зилә Аксенова менән әңгәмә. Табандарҙағы нөктәләр... Асыҡ студия 2019-04-04T15:20:54+00:00 ссылка для скачивания Хөрмәтле тыңлаусылар! Тапшырыу реклама нигеҙендә ойошторолдо һәм әйтелгәндәр әңгәмә биреүсенең тулы яуаплылығында. Һәр кем үҙе ҡарар ҡабул итә. Һау-сәләмәт булығыҙ.
РухРух – кешенең йәшәү тәртибен, холоҡ-фиғелен, йәшәү дәртен көйләүсе эске көс. Рухи көс тыумыштан бирелә, әммә тормош юлын үткәндә, кемдәлер сыныға, нығына, кемдәлер кәмей, һүнә бара. Рухы көслө кеше, ауырлыҡтар килһә, баҙап ҡалмай, көрәшә, еңә. Хатта үлемесле сирһе лә. Ҡайһы бер ғәрип кешеләрҙең спорт, сәнғәт, ҡул эштәре менән шөҙөлләнеп, ҙур ҡаҙаныштарға ирешә алғанына нисек һоҡланмайһың?! Ә рух көсөн юғалтҡандар һап-һау булып та донъяға ҡул һелтәп ҡарай. Йә эскелеккә бирелеп, юҡҡа сыға, йә эшләргә йыбанып, хәйерселектә көн күрә. Рух Рух – кешенең йәшәү тәртибен, холоҡ-фиғелен, йәшәү дәртен көйләүсе эске көс. Рухи көс тыумыштан бирелә, әммә тормош юлын үткәндә, кемдәлер сыныға, нығына, кемдәлер кәмей, һүнә бара. Рухы көслө кеше, ауырлыҡтар килһә, баҙап ҡалмай, көрәшә, еңә. Хатта үлемесле сирһе лә. Ҡайһы бер ғәрип кешеләрҙең спорт, сәнғәт, ҡул эштәре менән шөҙөлләнеп, ҙур ҡаҙаныштарға ирешә алғанына нисек һоҡланмайһың?! Ә рух көсөн юғалтҡандар һап-һау булып та донъяға ҡул һелтәп ҡарай. Йә эскелеккә бирелеп, юҡҡа сыға, йә эшләргә йыбанып, хәйерселектә көн күрә. февраль, 2016 й. Әсәлек тойғоһо “Сибайҙа йәшәгән бер ҡатын 5 балаһын аслы-туҡлы аҫырап, үлем хәленә еткергән. Күршеләре тейешле ергә хәбәр иткәс, балалыҡты ҡурсалау органынан килеп алып киткәндәр…” (БСТ, 10.06.2016 й.) Әсәйем мәрхүмә, ашарға ултырһаҡ, ризыҡтың тәмлерәген миңә ашатырға тырыша ине. Нишәп үҙең дә ашамайһың, тиһәм: “Аша, балам, аша. Һин ашаһаң, мин туҡ. Әллә ни эшләп ашағым килмәй торасы”, – тиер ине. Бер минең әсәй генә түгел, бөтә әсәләр ҙә балаһын шулай ҡурсалаған. Фашист концлагерында, Ленинград блокадаһында, аслыҡтың сигенә сыҡҡан тылда һәр әсә аҡтыҡҡы ризығын балаһына биргән. Был – әсәнең тәбиғәт йөкмәткән бурысы. Ошо бурысты әсә аҡылы ҡушыуы буйынса түгел, йөрәге, эске әсәлек тойғоһо ҡушыуы буйынса эшләй. Бала тапҡан икән, уны үҫтерергә, үҙаллы тормошҡа аяҡ баҫҡансы ҡурсаларға тейеш. Кешелек үҙенең йәшәүе менән әсәләргә бурыслы бит. Уныһы шулай. Тик ниңәлер, тормош яҡшырған һайын, ҡатын-ҡыҙҙа әсәлек тойғоһо һүрелә бара. Берәүҙәре бала тапмай, икенселәре тапҡанын да ҡарамай. Кешелек бөтөүгә барамы әллә? Бында эскелек кенә сәбәпсе түгелдер. Башҡа, төптәрәк ятҡан сәбәптәр барҙыр бәлки. Белергә ине шуны… 12.06. 2016 й. Үҙебеҙ ғәйепле 11-12 йәшлек ҡыҙ бала магазиндан туңдырма тотоп сыҡты ла, ҡағыҙын тағатып, аяҡ аҫтына ташланы. “Ҡыҙым, тием, комхоз эшселәре яңы ғына урамды таҙартып китте, ә һин ҡыйлайһың”. Миңә һөҙөп ҡараны ла, саҡ ҡына ла оялмай, пусть убирают, им за это деньги платят, тип, туңдырмаһын ялай-ялай китеп барҙы. Ошо хәл үткән быуаттың 80-се йылдары уртаһында туристик путевка буйынса класы менән Брест крепосына барып ҡайтҡан уҡыусы баланың һөйләгән хәбәрен иҫкә төшөрҙө. Поезда барғанда класс етәксеһе балаларҙы культурный ерҙә үҙеңде нисек тоторға кәрәклеген ҡат-ҡат киҫәтеп бара. Барып төшкәс тә балалар йүгерешеп барып туңдырма һатып алалар. Ашағас, стаканын ҡайҙа етте – шунда ташлайҙар. Вокзал алдында ошо стакандарҙан башҡа бер ниндәй ҙә сүп юҡ икән. Класс етәксеһе стакандарҙы йыйҙырып, урнаға ташлата. Быларға кәрәкле автобус килеп туҡтағас, этешә-төртөшә автобусҡа инеп, буш урындарға барып ултыралар. Өлкән кеше килеп инһә, урын бирергә уйламайҙар ҙа. Ә урындағы халыҡ этешмәй-төртөшмәй, тыныс ҡына инә. Урын булһа, ултыра, өлкән кешегә, ҡатын-ҡыҙға урын бирә. Урамдары тап-таҙа, бер сүп әҫәре күрмәҫһең. Аҙым һайын тиерлек урналар тора. Кешеләр үҙҙәрен бик әҙәпле, итәғәтле тота. Әрләшкән-ҡысҡырышҡан тауыш ишетмәҫһең. Ҡыҫҡаһы, ике-өс көн үтеүгә, беҙҙең балалар ҙа тәртипкә өйрәнә… Өфө вокзалына килеп төшкәс, иң тәүҙә туңдырма һатып алалар. Ашағас, ҡағыҙын ташларға тип урна эҙләй башлайҙар. Урна булмай сыға. Ни эшләһендәр, бер мөйөшкә ташлайҙар. Автовокзалға бара торған автобус килгәс, сиратлап тыныс ҡына ултырырға итәләр, ләкин башҡалар этешә-төртөшә барып тула. Былар инә алмай тороп ҡала. Шулай тағы бер автобусты үткәреп ебәрәләр. Ахырҙа, өсөнсө автобусты штурм менән алырға тура килә. Бреста өйрәнгән тәртип Өфөлә кәрәкһеҙ булып сыға. .. Бына шундай хәбәр ишеткәйнем 13 йәшлек бала ауыҙынан. Халыҡтың, ауыҙың ҡыйыш булғанға, көҙгөгә үпкәләмә, тигән әйтеме бар. Балалар тәртипһеҙ, тип зарланмайыҡ. Улар өлкәндәрҙән күргәнен ҡабатлай бит. Үҙебеҙҙең тәртипкә иғтибар бирәйек. 20.06.2016 й. Зыяратта Иҫәнғол зыяратына барғанымда бер иптәште осраттым. Ҡәбер таштарын ҡарап йөрөй. Ҡайһы береһе янында оҙаҡ ҡына туҡталып тора, ҡайһы береһе янынан туҡтамай үтеп китә. Мине күргәс, яныма килде лә, Фаттахыч, ошонда килһәң, Иҫәнғол урамында йөрөгән кеүек. Вис таныштар ята, ти. Ысынлап та шулай бит. Ни тиклем туғандар, дуҫтар, иптәштәр, таныштар ята бында. Яҡшыһы ла, яманы ла, арыҫландай ирҙәр ҙә, нәфис ҡатындар ҙа, тормош юлын оҙаҡ тапаған ҡарттар ҙа, йәшәү йәмен татып та өлгөрмәгән йәштәр, хатта балалар мәңгелек тыныслыҡ тапҡан бында. Ҡартайыу ғәләмәтелер, үҙеңә лә сират яҡынлашыуы тураһында уйлайһың… Тик ҡәбер дефицит тауар түгел. Бер ҙә сиратты тиҙләтке килмәй. август, 2018 й. Читайте нас в © "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020 Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән.
«Евровидение-2021» ҡатнашыусыһы Манижаның төркөмөндә Өфөгә Василиса Савоськина тигән бэк-вокалистка ла килгән. Ҡыҙҙың тамырҙары Өфөлә икәнен хәбәр иткәйнек инде. Бында уның ҡәрҙәштәре йәшәй икән. ВАСИЛИСАНЫҢ ТАМЫРҘАРЫ – БЫНДА «Евровидение-2021» ҡатнашыусыһы Манижаның төркөмөндә Өфөгә Василиса Савоськина тигән бэк-вокалистка ла килгән. Ҡыҙҙың тамырҙары Өфөлә икәнен хәбәр иткәйнек инде. Бында уның ҡәрҙәштәре йәшәй икән. «Өләсәйем Туҡтарова Луиза Сәйет ҡыҙы — татар һәм башҡорт сығышлы, ғүмере буйы Өфөлә Чернышевский урамында йәшәне. Былтыр, ҡыҙғанысҡа ҡаршы, мәрхүм булды, Көньяҡ зыяратта ерләнгән. Мин уның менән әллә ни яҡын аралашмағайным, бында ете йәшемдә генә булғайным. Балалар тимер юлында поезда йөрөгәнем иҫтә ҡалған. Әле бына килгәс, тамырҙарымды өйрәнергә кәрәк, тигән теләк тыуҙы. Мин бында киләсәкмен әле, күрергә, ял итергә, тыуған урамдар буйлап йөрөргә», — тип һөйләгән Василиса Савоськина «Башинформ» хәбәрсеһенә. Ҡыҙ Силәбе өлкәһендәге Озерск тигән ябыҡ ҡалала тыуған. Ике йәшендә әсәһе уны алып Мәскәүгә күсеп киткән. Бәләкәйҙән музыка менән шөғөлләнә. Василисаны икенсе бер төркөмдә эшләп йөрөгән сағында сығышын Манижа күреп ҡала ла үҙенә саҡыра. Улар инде дүрт йыл ярым бергә эшләй. Василиса Манижа тураһында бик яҡшы фекерҙә, уның менән эшләү еңел, намыҫлы, ихлас кеше, ти. Шулай уҡ Манижаның сәхнәлә лә, тормошта ла бер төрлө булыуын, әллә кем булып ҡыланмауын билдәләй. Сығанаҡ: "Башинформ". ВАСИЛИСАНЫҢ ТАМЫРҘАРЫ – БЫНДА Автор:Ә. НОСРАТОВА. Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Башҡортостандың Дәүләт метеорология хеҙмәте идаралығынан хәбәр итеүҙәренсә, иртәгә, 15 декабрҙә, Башҡортостан Республикаһында төндә һәм иртән томан төшөүе көтөлә. Автомобиль юлдарында күреү мөмкинлеге 500 метрҙан артмаясаҡ һәм унан да аҙыраҡ буласаҡ. Һауа температураһы төндә -10, көндөҙ -9 градус тәшкил итәсәк. Атмосфера баҫымы - 777 мм, дымлылыҡ 93 процент булыуы көтөлә. Ел көньяҡтан, талғын, секундына 2,9 метр иҫәсәк. Иғтибарлы һәм һаҡ булығыҙ! Тел. 112. Фото асыҡ сығанаҡтарҙан алынды. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Балкантау" Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г.
Зәңгәр экрандар аша Максим Галкиндың "Барыһынан да яҡшыраҡ" тапшырыуын һеҙ ҙә яратып ҡарайһығыҙмы, дуҫтар? Шоуҙа илебеҙҙең төрлө тарафтарынан килеп, телгә, йыр-бейеүгә оҫта, спорт яратыусы, тарих, география менән ҡыҙыҡһыныусы, ғөмүмән, ниндәй булһа ла һәләте булған ҡыҙҙар-малайҙар сығыш яһай. Һуңғы ваҡытта республикабыҙҙың балалары ла унда йыш ҡунаҡ. Күптән түгел, Учалынан 4 кенә йәшлек Роман Мөслимов ҡатнашып, яттан «Бородино» шиғырын ятлап, барыһын да таң ҡалдырғайны. Ошо көндәрҙә 9 йәшлек Дарина Хөсәйенова ла тапшырыуҙы төшөрөүҙә ҡатнашты. Учалы ҡыҙы бәләкәй булыуына ҡарамаҫтан, каратэ буйынса донъя чемпионы исемен йөрөтә. 7 генә йәшендә Стамбул ҡалаһында үткәрелгән TURKISH OPEN KARATE 2018 халыҡ-ара турнирында еңеү яулай, ә 8 йәшендә Грузияла ойошторолған халыҡ-ара турнирында берҙән-бер Рәсәй вәкиле булараҡ беренсе баҫҡысҡа күтәрелә. Тапшырыуҙың ҡасан эфирға сығыры әлегә билдәһеҙ, зәңгәр экрандарҙан күҙәтеп барығыҙ. Фото: Учалы районы хакимиәте сайтынан. Автор: Римма Султанова https://bash.rbsmi.ru/articles/y-m-i-t/Bari-inan-da-ya-shira-ta-y-n-uchalilar-428780/ Читайте нас в Ижтимағи-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ № ТУ 02 - 01391 от 12 августа 2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Главный редактор Имангулова М.Г.
Әһел сира был урында айҙың ярылыу мәсьәләһен зекер итәлер: Мәккә рәйестәре рәсүлуллаһҡа килеп, пәйғәмбәрлегенә дәлил булһын өсөн, айҙы икегә ярып күрһәтеүен һорағандар, шул мөғжизәне күрһәткән ваҡытта иман килтерәсәктәренә һүҙ биргәндәр, рәсүлуллаһтың доғаһы буйынса Аллаһу Тағәлә мөшриҡтәрҙең һораған нәрҫәләрен биргән, фәҡәт мөшриҡтәр Мөхәммәд беҙҙең күҙҙе быуҙы, беҙҙе сихырланы тип, иман килтермәгәндәр, тиҙәр. Ай ярылыу тураһында төрлөсә һүҙ һөйләйҙәр. Мәҙкүр эш Ибн Мәсғүт, Ибн Ғаббас, Әнәс, Ибн Ғүмәр, Хүзәйфә Жәбир бин Мутғәм үә башҡаларҙан риүәйәт ҡылынмыштыр. Бухари менән Мөслим хәҙис китаптарында иһә был ваҡиға Ибн Мәсғүт, Ибн Ғаббас, Әнәстән риүәйәт ҡылынып, башҡаларҙан риүәйәт юҡтыр. Ҡайһы бер тәфсир яҙыусылар ҙа Ҡөрьәндәге Ҡәмәр сүрәһендә 1-се аяттағы «Вәншәҡҡәл ҡәмәр» — (һәм ай ярылды) — тигәнде дәлил тотоп, ошо ваҡиғаны аңлаталар. Фәҡәт беҙҙең ҡарашыбыҙ буйынса, был бик бәхәсле бер мәсьәлә. Мәсьәләнең мөшкөллөгө ай ярылыуҙың ғәҙәттән тыш бер эш булыуы йөмләһенәндер. Пәйғәмбәр булғас, уның берәй мөғжизә эшләүе бер ҙә ғәжәп эш түгел. Аллаһуҙың пәйғәмбәрҙәренә бәғзе мөғжизәләр биреүе мәғлүм нәрҫә. (Миҫал: Муса ғәләйһиссәләмдең таяғы). Рәсүлуллаһтың да сәхәбәләренә төрлө ғәҙәттән тыш нәрҫәләрҙе күрһәткәнлеге мәғлүм нәрҫә. Хәҙис китаптарында был хаҡта күп риүәйәттәр бар. Фәҡәт бында мәсьәләнең икенсе яғы бар. Сахих хәҙистәрҙә (Бухари менән Мөслим) зекер ителгәнгә күрә, айҙың ярылыу ваҡиғаһы мөшриҡтәрҙең һорауҙары буйынса булмыштыр. Хәлбүки Ҡөрьәндә мөшриҡтәрҙең бик күп һорауҙары зекер ителгәне хәлдә, ай ярылыу хаҡында бер асыҡ әйтелгән ер юҡтыр. Ҡәмәр сүрәһендәге «Вәншәҡҡәл ҡәмәр»ҙең аңлатмаһы айҙың ярылған булыуына дәлил түгелдер. «Иншакка»ға мазый үткән заман) биреү мөмкин булған кеүек музариғ (киләсәк заман) мәғәнәһен биреү ҙә мөмкин. Булыуы мөмкин булған нәрҫәләрҙә музариғ (киләсәк заман) урынына мазый (үткән) сыйғаһын ҡулланыу ғәрәп телендә киң ҡулланылалыр. «Сурға өрөлдө». «Әйттеләр ни үкенес беҙгә, кем тергеҙҙе беҙҙе»... «Шул көндә йәһәннәм килтерелде», кеүек киләсәк заман урынына үтҡэн заман сыйғаһы ҡулланылған урындар Ҡөрьән Кәримдә бик күптер. Шунлыҡтан бында ла «вәншәҡҡәл ҡәмәр»ҙең донъяның бөткән ваҡытында, йәғни ҡиәмәт көнөндә буласаҡ ай ярылыуы тураһында әйтелүе мөмкин, бәлки шуға яҡындыр. Ҡөрьән Кәримдә был мәғәнәлә «Әгәр күк ярылһа (ярылды тип яҙылған) «Ҡайсан күк ярылды (мәғәнәһе ярылһа тип бирелә) кеүек аяттар бар. Ҡөрьәндәге бер аяттарҙы тәфсир ҡылған шикелле, икенселәрен дә шулай аңлатырға кәрәктер. Ҡыҫҡаһы, риүәйәттәр тәьҫире аҫтында ҡалмағанда, аяттың мәғәнәһе: «Ҡиәмәт яҡынлашты, ай ҙа ярыласаҡ. Әгәр Мәккә мөшриҡтәре ҡиәмәттең булыуына дәлил була торған мөғжизәне күрһәләр, унан боролалар, ул Мөхәммәдтән һәр ваҡыт булып тора торған тәьҫирле сихыр тип әйтәләр», — тимәк булалыр. Ай ярылыу ошо һуңғы мәғәнәгә килтереү Хәсән Бәсри Ғата кеүек ғалимдарҙан риүәйәт ҡылыналыр. Ҡөрьән Кәримдә мәҙкүр мөғжизәләрҙең һис береһе бирелмәгәндә шөбһә булмаҫ ине. Инде шулай булғас, буласаҡ мөғжизәләр Ҡөрьәндә әллә нисә урында зекер ителенеп, булған мөғжизәнең зекер ителмәүе аҡылға һыямы? Мөшриҡтәр рәсүлуллаһтан мөғжизәләр һорап йөҙәтеп бөтөрәләр ине. Ике һүҙҙең береһендә уға: «Пәйғәмбәр булһаң, башҡа пәйғәмбәрҙәр кеүек мөғжизә килтер!» — тиәләр ине. Рәсүлуллаһ үҙе лә уларға мөғжизә килтерергә бик теләй ине. Шулай булғас, ай ярылыу мөғжизәһе бирелгән булһа, уларға: Ғәнҡәбүт сүрәһендәге 51-се аятты: Йәғни «Беҙ һиңә иңдергән Ҡөрьән уларға мөғжизә булырға етмәйме ни, ул Ҡөрьән уларға даим уҡылалыр...», тип яуап биреү менән генә ҡәнәғәтләнмәйсә: «Һеҙгә ай ярылыу мөғжизәһен бирҙек бит, шул етмәйме? Тағын нәрҫә кәрәк инде һеҙгә?» — кеүек һүҙҙәр менән яуап биреү һәйбәт булмаймы? Нигә Ҡөрьәндә бындай яуап бирелмәй? Ни өсөн? «Әйт: «Минең Раббым һәр кәмселектән пактыр, мин үҙем дә әүәлге рәсүлдәр кеүек кешенән булған рәсүлмен...», — тип кенә яуап бирә, (17-се сүрә, 93-сө аят) Мәккә мөшриҡтәре рәсүлуллаһтан мөғжизә килтереүен тилмереп һорайҙар ине. Улар үҙҙәре һораған мөғжизәнең береһен генә килтергән ваҡытта иман килтерәсәктәренә ант итәләр. Әйт: «Мөғжизә — Аллаһ ихтыярында, теләһә бирер», — тип. И мөьминдәр! Әгәр уларға мөғжизә бирелгәс, иман килтерәсәктәрен нисек беләһегеҙ? Юҡ, мөғжизә бирелһә лә, иман килтерәсәк түгелдәр. Шулай булғас: «Әйт: хәҡиҡи белем — Аллаһ хозурындалыр. Мин иһә асыҡ ҡурҡытыусымын» (Мүлек сүрәһе, 26-сы аят). «Бәс әйт: Йәшертен нәрҫәләрҙе белеү Аллаһуға ғына хас», (Юныс сүрәһе, 20-се аят) кеүек аяттар менән ҡәнәғәтләнеү тейешле булыр инеме? Бындай урындарҙа «вәншәҡҡәл ҡәмәр» кеүек ғәйәт ҡыҫҡа ғәйбәрә менән генә китеү бәләғәттән түгел. Бында әллә нисә ҡат ай ярылыу ваҡиғаһын зекер итеп, ауыҙҙарын ҡаплау тейеш ине. Уның һуңында мөшриҡтәрҙең мөғжизә һорағандарына ҡарамағанлығы ваҡытта ла, бындай бөйөк бер ваҡиғаның Ҡөрьәндә шулай бик ҡыҫҡа, бик асыҡ булмаған рәүештә генә зекер ителеп китеүе ғәжәптер. Бындай ваҡиғаны Ҡөрьәндә ҡабатланып зекер ителеүе тейеш ине. Шулай уҡ был туралағы риүәйәттәре эҙлекһеҙ, тәртип менән килеү дәрәжәһенә ирешмәйҙәр. Иншиҡаҡ ҡәмәр ваҡиғаһы бик сикле кешеләрҙән генә риүәйәт ителгән. Шул ваҡиғаны риүәйәт иткән сәхәбәләр үҙҙәре ваҡиғаға әҙер булмағандар. Был ваҡиғаға бигерәк Ибн Мәсғүт, Ибн Ғаббас, үә Әнәстән риүәйәт ителә. Хәлбүки Әнәс ул ваҡыт Мәҙинәлә дүрт-биш йәшлек бер бала ине. Ибн Ғаббас ул ваҡыт тыумаған да ине әле. Ул Хәжжәтүл Вәдәғ йылында ғына бәләғәткә иреште. Ибн Ғүмәр ул ваҡыт бик бәләкәй ине. Ул Хандаҡ йылында ғына бәлиғ булды. Шулай булғас, хәҙисте төп риүәйәт итеүселәр бик сикле кешеләр генә булып ҡалалар. Инде мөшриҡтәргә ай ярылыу мөғжизәһе бирелгәс, ни өсөн уларға башҡа ҡәүемдәргә килгән кеүек ғазап килмәне? Мәҙкүр мөғжизә бирелгән булғас. «Пәйғәмбәрҙәргә төрлө мөғжизәләр иңдереүҙән беҙҙе һис нәрҫә тыйманы, мәгәр әүәлге ҡәүемдәрҙең мөғжизәләрҙе ялғанға тотоуҙары тыйҙы», (Бәни Исраил сүрәһе, 59-сы аят). Аяттың ни мәғәнәһе ҡала? Мәккәлеләрҙең уны ялғанға сығарасаҡтарын Аллаһ белә бит. Шулай булғас, ник был эш уларға ай ярылыу мөғжизәһен биреүҙән тыймай? Әгәр ай ярылыу мөғжизәһе бирелгән булһа, мәҙкүр аяттарҙың асыл мәғәнәһе ҡалмай. Тәфсир яҙыусылар үҙҙәре лә ошбу аяттарҙы тәфсир ҡылғанда Мәккә мөшриҡтәренә мөғжизә бирелмәгәнлеген, рәсүлуллаһтың пәйғәмбәрлегенә Ҡөрьән Кәрим дәлил булыр ға еткәнлеген уның өҫтөнә башҡа мөғжизәләр биреп тороуҙың кәрәкмәгәнлеген һөйләйҙәр. Фәҡәт «Ҡәмәр» сүрәһенә килеп еткәс, әүәлге һүҙҙәрен бөтөнләй онотоп, риүәйәттәр тәьҫире менән ай ярылыу мөғжизәһе булды тип тәфсир итәләр. Шулай уҡ мәшһүр «Байзави», ошбу аятты тәфсир ҡылғанда хилаф итеп, үҙенә ҡаршы тәфсир ҡылалыр. Ғәжәп, Мәккә мөшриҡтәре ниндәй мөғжизәләр, ниндәй ғәҙәттән тыш әйберҙәр күрҙеләр икән? Мәккәлеләргә ай ярылыу мөғжизәһенән башҡа мөғжизә бирелеү тураһында һөйләүсе, белеүсе кеше бармы? Мәккә мөшриҡтәре һораған мөғжизәләрҙән берәрһе (миҫал шулай уҡ ай ярылыу) бирелгән булһа, Аллаһ уны Ҡөрьәндә зекер итер ине. «Уларға ай ярылыу мөғжизәһен бирҙек, улар иман килтермәнеләр. Башҡа мөғжизәләр күрһәтһәк тә, шулай уҡ иман килтермәйәсәктәр, һин уның өсөн борсолма. Юлыңды дауам ит!» — кеүек һүҙҙәр Ҡөрьәндә булыу тейешле ине. Кәрәк рәсүлуллаһ, кәрәк сәхәбәләр, уларҙың ҡаршы килеүҙәренә борсолалар, уларға мөғжизә килтереп, ауыҙҙарын ҡаплауҙы теләйҙәр ине бит. Исламиәт бер ғөмүми дин булып, Мөхәммәд ғәләйһиссәләм дә иң һуңғы пәйғәмбәр булғанлыҡтан, Аллаһ уның пәйғәмбәрлегенә дәлил булыр өсөн махсус ҡәүеменә генә мөғжизә килтермәйсә, ҡиәмәт көнөнә хәтле барасаҡ бөтә донъя кешеләренә мөғжизә бирҙе ки, ул да — Ҡөрьән Кәримдер. Рәсүлуллаһ үҙ ҡәүеменә пәйғәмбәрлегенә шул Ҡөрьән Кәримде дәлил итеп тотто, ышанмағандарға Ҡөрьән аяттары кеүек бер аят килтереүҙәрен талап итте. Мөғжизә һорағандарына ҡаршы: «Беҙ һиңә иңдергән Ҡөрьән уларға мөғжизә булырға етмәйме ни, ул Ҡөрьән уларға даим уҡыла һәм ул Ҡөрьәндә мөьминдәр өсөн рәхмәт вәғәздәр бар», — тип шул Ҡөрьәндең дәлил булырға еткәнлеген бәйән итә (Ғәнҡәбүт сүрәһе, 51-се аят). Рәсүлуллаһтың үҙенән һуңғыларға ла дәлил — шул уҡ мөғжизә Ҡөрьән Кәримдер. Ниса сүрәһе 82-се аят: «Ни өсөн күп кешеләр Ҡөрьәндең мәғәнәһен фекерләп, уйлап ҡарамайҙар? Ысын күңелдән фекерләп уҡыһалар, әлбиттә, Ҡөрьәндең Аллаһ һүҙҙәре икәнлеген белер инеләр. Әгәр был Ҡөрьән Аллаһуҙан башҡа бер кешенең һүҙҙәре булһа ине, әлбиттә, кешеләр ул Ҡөрьәндә бер-береһенә ҡаршы булған һүҙҙәрҙе күп табыр инеләр». Twitter Digg Facebook Delicious StumbleUpon Эта запись написана автором Назир Сабитов, 25.11.2017 в 01:52, и размещена в категории тарих, риүәйәттәр, легендалар. Следите за ответами на эту запись с помощью RSS 2.0. Вы можете написать комментарий или разместить обратную ссылку на своем сайте. Ошо сайтта кәрәк мәғлүмәт эҙләр өсөн, аҫҡы юлға, мәҫәлән: башҡорт, – тип яҙһағыҙ шул биттәр асыла Ошо аҫтағы *поиск* юлға кәрәк һорау (мәҫәлән: доға (ошо һүҙҙе копировать итеп)) яҙһағыҙ – шул биттәр асыла
Ислам тәғлимәте буйынса, һәр кеше үлгәндән һуң икенсе донъяға - ахирәткәкүсә. Ахирәт мәңгелек, ә был донъя фаный. Шуға күрә һәр мосолман был донъяла ла, ахирәттә лә Аллаһ мәрхәмәтен алыр өсөн тырышырға тейеш. Ҡөрьәндә Аллаһ был донъяның ялған әүрәткестәре тураһында әйтә. Кафырҙар шул әүрәткестәргә эйә булырға тырыша. Мосолман был донъя өсөн дә тырышырға тейеш, әммә ул мәңгелек донъяны (ахирәтте) өҫтөнөрәк күрергә тейеш[1]. ИҫкәрмәләрҮҙгәртергә ↑ Али-заде, А. А., 2007 ӘҙәбиәтҮҙгәртергә Али-заде, А. А. Донъя (Ислам) (архив ) // Исламский энциклопедический словарь. — М.: Ансар, 2007. Ҡалып:ЭИ/2 Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.
Хәйерле кис, дуҫтар!Кисәге һорауға күптәр дөрөҫ яуап бирҙе, яңы уйынсылар ҙа килеп ҡушылды. Афарин!Дөрөҫ яуап, төшөп ҡалған һүҙҙе тапҡандарға берәр мәрәй яҙыла. Улар: Зөлфиә Аҡсурина, Гүзәл Аҙнағолова, Фәйрүзә Ғөбәйҙуллина, Лилиә Ахунова, Фәрҙәнә Тайсина-Туймаҡаева, Гөлназ Ҡылысбаева, Ризида Мөхәмәтйәнова, Илнара Назарова, Алсәскә Исхаҡова, Зөлфәр Дәүләтшин.Дөрөҫ яуап: Кешенең күҙен асһаң, АУЫҘЫН ябыу ҡыйын була.Бөгөнгә йомаҡ: Йәй буйы аҡыл һата, ҡышын боҙ булып ҡата.Яуаптар иртәгә 15:00-гә тиклем ҡабул ителә. Хәйерле кис, дуҫтар! Кисәге һорауға күптәр дөрөҫ яуап бирҙе, яңы уйынсылар ҙа килеп ҡушылды. Афарин! Дөрөҫ яуап, төшөп ҡалған һүҙҙе тапҡандарға берәр мәрәй яҙыла. Улар: Зөлфиә Аҡсурина, Гүзәл Аҙнағолова, Фәйрүзә Ғөбәйҙуллина, Лилиә Ахунова, Фәрҙәнә Тайсина-Туймаҡаева, Гөлназ Ҡылысбаева, Ризида Мөхәмәтйәнова, Илнара Назарова, Алсәскә Исхаҡова, Зөлфәр Дәүләтшин. Дөрөҫ яуап: Кешенең күҙен асһаң, АУЫҘЫН ябыу ҡыйын була. Бөгөнгә йомаҡ: Йәй буйы аҡыл һата, ҡышын боҙ булып ҡата. Яуаптар иртәгә 15:00-гә тиклем ҡабул ителә. Читайте нас в © "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020 Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән.
Инәй-бабайҙарҙы Ермолаево ауыл советы хакимиәте исеменән Марина Букреева ҡотлап изге теләктәр әйтте. Шулай уҡ Күмертауҙан килгән Антон Лутченко оло йәштәгеләрҙең йәш саҡтағы йырҙарын башҡарҙы, һәм уның моңдары байрамға килгән һәр береһенең йөрәгенә үтеп инде. “Ете ҡарт һәм бер ҡыҙ” исемле элекке фильмды ҡарағанда инәй-бабайҙарыбыҙ өҫтәл артында тәмлекәстәр менән сәй эсте. Сараны үткәреүҙә спонсор ярҙамы күрһәтеүсе “Ямал”, “Ләйсән” магазиндары хужаларына һәм Ермолаево ауыл советы хакимиәтенә ҙур рәхмәт. Екатерина НИҒМӘТОВА Автор фотоһы Читайте нас в Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ ФС 02 - 01456 от 14.09.2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан»
Өфөнөң Октябрь районында кисә «О’КЕЙ» гипермаркетын асыу тантанаһы үтте. Был республикабыҙҙың баш ҡалаһында иҫәп буйынса 46-сы сауҙа комплексы (19-сы гипермаркет). Уның дөйөм майҙаны 13 мең квадрат метр тәшкил итә, шул иҫәптән 8 мең “квадратлыҡ” сауҙа залы. Бында 40 меңгә яҡын тауар тәҡдим ителә. Объекттың инвестицион ҡиммәте - 800 миллион һум. Гипермаркеттты асыу тантанаһында Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте Премьер-министры Раил Сарбаев, Эшҡыуарлыҡ һәм сауҙа буйынса БР дәүләт комитеты рәйесе Ринат Зәйнуллин, Өфө ҡалаһы ҡала округы хакимиәте башлығы Павел Качкаев, баш ҡаланың Октябрь районы хакимиәте башлығы Владимир Дмитрюк һәм башҡа рәсми кешеләр ҡатнашты. Гипермаркетты асыу тантанаһында билдәләнеүенсә, иҡтисади көрсөккә ҡарамаҫтан, республикала яңы сауҙа объекттары сафҡа индерелә, эшҡыуарлыҡ үҫешә, яңы эш урындары барлыҡҡа килә. Мәҫәлән, «О’КЕЙ» гипермаркетында 450 өфөлө эшләйәсәк. — Бөгөн беҙ сираттағы Европа кимәлендәге сауҙа комплексын асабыҙ. Был Өфө тарихында яңы биттәрҙең береһе, — тине Павел Качкаев, тантанала сығыш яһап. – Ҡалабыҙҙың цивилизациялы сауҙа үҙәгенә әйләнә барыуы ҡыуандыра. Мәҫәлән, уҙған йылда беҙ 140 стационар сауҙа объектын сафҡа индерҙек, шуның арҡаһында өс меңгә яҡын өфөлө эш менән тәьмин ителде. Быйыл тағы 34 объект төҙөлә. Әлеге ваҡытта халыҡты сауҙа хеҙмәттәре менән тәьмин итеү буйынса Өфө тәүге урындарҙы биләй. Үҙ сиратында «О’КЕЙ» селтәренең һатыу буйынса директоры Владислав Курбатов республика етәкселегенә һәм ҡалаға ярҙамы өсөн рәхмәтен белдерҙе. Гипермаркет асыу хөрмәтенән, ул 5-се балалар поликлиникаһына һәм “Йондоҙлоҡ” балалар ижады үҙәгенә бүләккә сертификаттар тапшырҙы. «О’КЕЙ» компанияһы 2001 йылдың июлендә Санкт-Петербургта нигеҙләнгән һәм теркәлгән. Бөгөнгө көндә компаниялар төркөмө иҫәбендә 45 сауҙа комплексы, шуларҙан 18 гипермаркет бар. Улар Мәскәүҙә, Санкт-Петербургта, Түбәнге Новгородта, Дондағы Ростовта, Мурманскиҙа, Тольяттила эшләп килә. Һәм бына «О’КЕЙ» компанияһы Өфөлә лә гипермаркет асты. Быйылғы йылда дөйөм майҙаны 145 мең квадрат метр тәшкил иткән йәнә алты эре сауҙа комплексын асыу планлаштырыла. Гипермаркетты асыу тантанаһынан һуң рәсми делегация, Өфөлә гипермаркет цехында етештереләсәк продукцияға айырым иғтибар бүлеп, комплекстың ассортименты менән танышты. Автор:Любовь Колоколова Теги:сауҙа Читайте нас в Рубрики Йәмғиәт Спорт Иҡтисад Хәл-ваҡиғалар Мәҙәниәт Сәйәсәт Лонгрид Электрон почта [email protected] Адресы 450077, Уфа, Кирова, 45 Реклама хеҙмәте (347) 250-11-11 Редакция (347) 250-07-28 Ҡабул итеү бүлмәһе (347) 250-05-07 Хеҙмәттәшлек (347) 250-06-14 Кадрҙар бүлеге [email protected] Кире бәйләнеш © 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах. 18+ запрещено для детей. При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ».
20 декабрҙә Өфөлә «Интерфакс-Поволжье» мәғлүмәт агентлығы матбуғат үҙәгендә БР Президенты ҡарамағындағы элекке Дәүләт советнигы Сергей Лаврентьев менән матбуғат конференцияһы үткәрелде. Бында ул, «Урал» шәхси фондының мәғлүмәт хеҙмәте етәксеһе булараҡ, «дәүләт власы – фонд – йәмәғәтселек» вертикале буйынса мөнәсәбәттәрҙе көйләргә планлаштырыуы тураһында ҡайһы бер белдереүҙәр яһаны. Шуға бәйле «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы республика башлығы аппаратына аңлатма биреүҙәрен һорап мөрәжәғәт итте. Агентлыҡ хәбәрсеһе һорауҙарына Президент Хакимиәте етәксеһе урынбаҫары Ростислав Мырҙағолов яуап бирҙе. — Ростислав Рәфҡәт улы, Башҡортостандың элекке башлығының хәйриә фондын ойоштороу менән бәйле килеп тыуған ығы-зығының сәбәбе нимәлә? — Белеүегеҙсә, Башҡортостанда республиканың нефть комплексын һатыуҙан алынған средстволар тупланған “Урал” фонды эшләй башланы. Ә Рәсәй Федерацияһы етәкселеге тарафынан Башҡортостандың башҡарма власына, шулай уҡ федераль көс структураларының республика подразделениеларына республика территорияһында ҙур аҡсалар ярҙамында ижтимағи-сәйәси хәлгә йоғонто яһаусы альтернатив үҙәк булдырыуға юл ҡуймаҫҡа ҡушылды. — Фонд вәкилдәре күп тапҡырҙар, фонд хәйриә эшмәкәрлеге менән генә шөғөлләнергә ниәтләй, тип белдерҙе… — Хоҡуҡ һаҡлау органдарының, йыш ҡына төрлө фондтар тарафынан изге ниәттә башҡарылмаған ғәмәлдәрҙе тормошҡа ашырыусы кешеләр һәм ойошмалар финанслана, тип уйларға нигеҙе бар. Күрәһең, көс структураларының нимәнәндер шикләнергә нигеҙе бар, сөнки кемдеңдер былтыр йәй кеше күп йөрөгән урындарҙа тиҫтәләгән теракт әҙерләүсе боевиктарҙы финанслауы, кемдеңдер дәүләткә ҡаршы акциялар ойошторорға маташыуы бер кемгә лә сер түгел. Әлбиттә, беҙ Мортаза Ғөбәйҙулла улын ауыр енәйәттәрҙә ғәйепләй алмайбыҙ, ләкин, бөтә тулылығында дәүләт власына эйә булмай тороп, ошондай ҙур ресурстарға уның контроллек итә алыуына гарантия ҡайҙа? Шуға күрә ил етәкселегенең депозитта урынлаштырылған аҡса дивидендтарын республиканың социаль-иҡтисади ихтыяждарына бүлеүҙе шәхсән контролгә алырға ҡушыуы юҡҡа түгелдер, моғайын. Был эш ил етәкселеге тарафынан Мортаза Рәхимовҡа еткерелде һәм ул, билдәләп үтергә кәрәк, шунда уҡ әйтелгән дәлилдәрҙе аңлап, “Урал” фонды советын формалаштырыуға бәйле барлыҡ рәсми эштәрҙе тиҙ арала көйләйәсәген белдерҙе. — Республикалағы иң ҙур хәйриә фондының эшсе органдарын ойоштороу принциптарына «Аҡ йорт»тоң ҡарашы нисек? — Мортаза Рәхимов, ТЭК-ты һатыуҙан алынған аҡса йәмәғәтселектеке, тип бер нисә тапҡыр әйтте, тимәк, уларҙы файҙаланыу барышы ла элекке бер нисә топ-менеджер тарафынан контролдә тотолорға тейеш түгел. Ни өсөн тап улар һайланған? Был осраҡта финанслау өсөн объекттар һайлау ни дәрәжәлә ғәҙел булыр ине? Әлегә был һорауҙарға беҙҙә яуап юҡ. Әммә Мортаза Рәхимовтың үҙенә йөкмәтелгән бурыстарҙы тулыһынса үтәренә, фонд советы абруйлы һәм ихтирамлы кешеләрҙән төҙөлөүенә, халыҡ байлығын һатыуҙан алынған аҡса компетентлы органдар күҙәтеүе аҫтында тик халыҡ ихтыяжына йүнәлтелеренә шигебеҙ юҡ. — Лаврентьевтың матбуғат конференцияһындағы һығымталары буйынса мәҡәләләрҙә, БР дәүләт киң мәғлүмәт саралары “өҫтән” күрһәтмә буйынса был сараға иғтибар бирмәне, тигән ғәйепләүҙәр яңғыраны. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, мәҫәлән, был ҡыҙыҡлы ваҡиға тураһында «Интерфакс-Поволжье» сайтында сара алдынан ғына баҫылып сыҡҡан анонстан белде. Был матбуғат конференцияһын яҡтыртырға тыйыуҙы раҫлай йәки кире ҡаға алаһығыҙмы? — Һис шикһеҙ, кире ҡаға алам. Ғөмүмән алғанда, йәнәһе, Мортаза Рәхимов исеменән һәм уның ҡушыуы буйынса белдерелгән яңғырауыҡлы һүҙҙәр ишетелгән матбуғат конференцияһы шаҡтай сәйер тойолдо, сөнки быға тиклем Президент хакимиәтендә эшләгән бер кеше күптән түгел Мортаза Ғөбәйҙулла улы тарафынан әйтелгән барлыҡ һүҙҙәрҙе кире ҡаҡты. Уйлауымса, Башҡортостандың тәүге президенты бөтә йөкләмәләрҙән һәм, үҙе әйтеүенсә, “халыҡ” аҡсаһы менән үҙе генә идара итергә ынтылыуҙан баш тартыуын раҫлағанға тиклем был һүҙҙәргә беҙ етди ҡарай алмайбыҙ. — «Урал» Хәйриә фондында тупланған средстволар масштабы тураһында һүҙ алып барылғанда республиканың элекке етәкселәренә дәүләт санитар-гигиена тәьминәте мәсьәләләрен ҡуҙғатыу бер аҙ сәйерерәк яңғыраны. Әммә ни өсөндөр улар ҙа һуңғы ваҡытта сәйәси әһәмиәткә эйә була бара. “Мунса тарихына” асыҡлыҡ индереп китһәгеҙ ине. — Мортаза Рәхимов киләсәктә президент резиденцияһында урынлашҡан мунсаға бара алмауы уңайынан ҡыйынлыҡ кисереүе хаҡындағы тема бөтөнләй көлкө тойола. Мортаза Ғөбәйҙулла улының Өфөлә Йәшел сауҡалыҡ микрорайонындағы йортонда бөтә уңайлыҡтар булыуы билдәле һәм ябай булып беҙҙең хәтерҙә ҡалған кешене нескә сибарит итеп күҙ алдына баҫтырыу бөтөнләй башҡа һыймай. БР президенты посынан китеүсегә гарантиялар хаҡындағы законға килгәндә, ул тулыһынса үтәлә, өҫтәүенә, хаҡлы ялға киткәнсе республика үҫешендә ысынлап та һиҙелерлек роль уйнаған Мортаза Рәхимовҡа һәр ваҡыт барлыҡ варианттарҙы һайлау мөмкинлеге бирелә. Автор:"Башинформ" Теги:хәйриә Читайте нас в Рубрики Йәмғиәт Спорт Иҡтисад Хәл-ваҡиғалар Мәҙәниәт Сәйәсәт Лонгрид Электрон почта [email protected] Адресы 450077, Уфа, Кирова, 45 Реклама хеҙмәте (347) 250-11-11 Редакция (347) 250-07-28 Ҡабул итеү бүлмәһе (347) 250-05-07 Хеҙмәттәшлек (347) 250-06-14 Кадрҙар бүлеге [email protected] Кире бәйләнеш © 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах. 18+ запрещено для детей. При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ».
Түбәндәге ҡағиҙәләр балаларҙың ҙур үҫкән булыуҙарына ҡарамаҫтан, ата-әсәләренә ҡарата үҙ-үҙҙәрен тотоштарына идара итергә тейештәр. Балалар менән уларҙың ата-әсәләре араһындағы үҙ-ара мөнәсәбәттәр балаларға ата-әсәләренә ҡарата ҙур яуаплылыҡ өҫтәй. Үҙҙәренә ҡарата ҙур ҡайғыртыусанлыҡҡа, түҙемлелеккә, яҡшы мөғәмәләгә һәм тәрбиәгә ата-әсәнән дә лайығыраҡ бер кем дә юҡ. Ата-әсәләр үҙҙәренә ҡарата башҡаларҙыҡына ҡарағанда балаларының дорфалығын ауырыраҡ кисерәләр. Шуға күрә балалар уларға ҡарата айырыуса иғтибарлы булырға тейештәр. Ҡайһы саҡта яңылышһалар ҙа ата-әсәләр, ғәҙәттә, үҙҙәрен тәжрибәлерәк, аҡыллыраҡ, хаҡлыраҡ тип иҫәпләйҙәр. Бындай ышаныс үҙ балаларының үҫеп етеүҙәренә ҡарамаҫтан, уларҙы тәрбиәләп үҫтереүҙәре менән нығытыла. Ата-әсәнең икеһе лә ҙур хөрмәткә лайыҡ булһалар ҙа, иң ҙур ҡайғыртыусанлыҡҡа әсә, унан һуң ғына ата эйә. Пәйғәмбәр, ғәләйһис-сәләм, быны ошолай тип белдергән: «Йәннәт һеҙҙең әсәйҙәрегеҙҙең аяҡ аҫтында ята». Баланың үҙ ата-әсәһен исемдәре менән атауы әҙәпһеҙлек булып һанала. Атаның (хатта ул үлгән булһа ла) дуҫтарына хөрмәт күрһәтеү иң яҡшы сифаттарҙың береһе булып һанала. Балалар ата-әсәләрен ҡарау һәм тәрбиәләү өсөн яуаплы. Ата-әсә мохтажлыҡ кисергән ваҡытта уларға ярҙам итеү, мөмкин ҡәҙәр уларҙың тормошон еңеләйтергә тырышыу ысын дини бурыс булып тора. Бала ата-әсәнең кәйефен ебәрә торған эштәрҙән тыйылырға тейеш. Балаларҙың ата-әсәгә ҡарата булған бурыстарының береһе түҙемлелек һәм ҡайғыртыусанлыҡ һанала. Ата-әсә үтенеп, балаһы быны эшләй алмаған осраҡта ла ул көсөнән килмәгәне өсөн уларҙан ғәфү үтенергә тейеш. Кешенең ата-әсәһе һәм ҡатыны менән мөнәсәбәттәре ҡайһылыр бер яҡҡа зыян иҫәбенә булмаҫҡа тейеш. Һәр ике яҡтағы үҙ-ара мөнәсәбәттәргә гармония һәм татыулыҡ хас булырға тейеш. Бала ата-әсә менән итәғәтле һәм йомшаҡ һөйләшергә тейеш. Әгәр ата-әсәйгә буйһоноу Исламдан баш тартыу менән бәйле булһа, бала Аллаһҡа тоғролоҡло булып ҡалырға тейеш. Ата-әсәнең балаларын үҙҙәренә буйһоноуҙарын талап итеүе бәхәсһеҙ, әммә был бала Аллаһы Тәғәлә хөкөмдәренә ҡаршы килһә, был осраҡта ата-әсә бойороҡтарын үтәүҙән баш тартыу мәжбүри, әммә был әҙәпле итеп эшләнергә тейеш. Ата-әсәләре хатта мәжүсиҙәр йәки Исламдың дошмандары булған осраҡта ла балалар уларға ҡарата түҙемле, рәхмәтле ҡайғыртыусан булырға, хөрмәт менән ҡарарға тейештәр. Балалар ата-әсәләренә ысын күңелдән сыҡҡан кәңәштәр бирергә тейештәр. Ата-әсәһе һөйләгәндә балалар иғтибар менән тыңларға, уларҙы бер ҡасан да бүлдермәҫкә һәм улар менән бәхәсләшмәҫкә тейештәр. Ата-әсәнең береһен өйҙән тышта ҡайҙа булһа ла оҙата барғанда бала унан алда бармаҫҡа һәм унан алда ултырмаҫҡа тейеш. Балалар ата-әсәгә зыян һалмаҫҡа тейештәр. Аҡсаһы булмаған йәки бирә алмаған ваҡытта атайҙан ҙур сумма аҡса һорарға ярамай. Балалар үҙҙәренең ата-әсәләренә ҡарата ниндәй йомарт булыуҙарын һөйләп йөрөмәҫкә тейештәр. Ниндәй генә урында эшләмәһен, баланың үҙ ата-әсәһен тыңлауы, өйҙә һәм ситтә уларға ярҙамлашырға әҙер тороуы маҡтауға лайыҡ. Ата-әсәһе ҡартайғас, улар тураһында ҡайғыртыу, уларҙы үҙ өйөндә йәшәтеү балаларҙың бурысы булып тора. Ҡарттар йортона оҙатып, уларҙан ҡотолорға тырышыу — әҙәпһеҙлек кенә түгел, ә бәлки оятһыҙлыҡ та. Башҡалар менән осрашҡанда йылмайыу итәғәтлелек булып иҫәпләнһә, ата-әсәгә ҡарата был зарурлыҡ булып тора. Бала ата-әсәһен ҡаршылаған ваҡытта ул атаһынан йәки әсәһенән беренсе булып сәләмләү көтөп тормаҫҡа, иң башлап үҙе сәләмләргә тейеш Ата-әсә менән бала араһындағы ҡаршылыҡтар ниндәй генә ҙур булмаһын, бала уларға зыян килтерерлек итеп һөйләшмәҫкә, асыуланмаҫҡа һәм ҡул хәрәкәттәре яһамаҫҡа тейеш. Үҙе тапмаған, әммә имеҙеп үҫтергән әсә туғандарының береһе булып һанала, һәм уға ҡарата булған бурыстарынан баш тартырға тейеш түгел. Ата-әсәләре үлгәндән һуң уларҙы балаларының хөрмәтләүҙәренең ысулдары — улар өсөн доға ҡылыу, уларҙы ярлыҡауҙы үтенеү (мосолмандар өсөн) — уларҙың яҡшы эштәрен рәхмәт хисе менән иҫкә алыу һәм уларҙың дуҫтарын хөрмәт итеү. Ҡартайған һайын, ата-әсә физик һәм аҡыл яғынан көсһөҙләнә башлай. Шуның аркаһында тиҙ ярһып китеү, энергия юғалтыу, күңелгә артыҡ яҡын ҡабул итеү, ихтимал, ҡылынған эш-ғәмәлдәргә, яңылыш баһа биреү күренештәре барлыҡҡа килә. Шунлыҡтан балалар үҙҙәрендә үс алыу теләге тыуған ваҡыттарҙа шуларҙы иҫтә тоторға һәм үҙҙәренең өлкән йәштәге ата-әсәләренә ҡарата түҙемлелек күрһәтергә, игелекле булырға тейештәр. Был хаҡта үҙҙәре һорамаған хәлдә лә, балалар өй эштәрендә ата- әсәләренә ярҙамлашырға тейештәр. Ата-әсә һүҙен тыңламау, уларға ҡул һелтәү, шәфҡәтһеҙлек күрһәтеү гонаһ һанала. Тормоштағы барлыҡ хаталарҙы, моғайын, аңлап та, кисереп тә булалыр, әммә ата-әсәгә ҡарата бындай мөнәсәбәтте ғәфү итеп булмай. «Ислам әхлағы һәм ғәҙәттәре» китабынан Twitter Digg Facebook Delicious StumbleUpon Эта запись написана автором Назир Сабитов, 24.10.2017 в 02:37, и размещена в категории Дин. Следите за ответами на эту запись с помощью RSS 2.0. Вы можете написать комментарий или разместить обратную ссылку на своем сайте. Ошо сайтта кәрәк мәғлүмәт эҙләр өсөн, аҫҡы юлға, мәҫәлән: башҡорт, – тип яҙһағыҙ шул биттәр асыла Ошо аҫтағы *поиск* юлға кәрәк һорау (мәҫәлән: доға (ошо һүҙҙе копировать итеп)) яҙһағыҙ – шул биттәр асыла
Рәсәй Федерацияһы Конституцияһына өҫтәмәләр индереү буйынса Бөтә Рәсәй тауыш биреү көнөнә әҙерлек барышында эш көндәре тураһында Әбйәлил районы муниципаль районының төбәк һайлау комиссияһы түбәндәге график буйынса эшләй: 25 марттан 21 апрелгә тиклем эш көндәрендә 10-дан 20 сәғәткә тиклем (төшкө ял — 13-тән 14 сәғәткә тиклем); Ял һәм байрам көндәрендә 10-дан 14 сәғәткә тиклем. Участка һайлау комиссияларының эш ваҡыты: 25 марттан 20 апрелгә тиклем эш көндәрендә 10-дан 20 сәғәткә тиклем; Ял һәм байрам көндәрендә 10-дан 14 сәғәткә тиклем; 21 апрелдә 10-дан 14 сәғәткә тиклем. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Оскон" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса Федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идара-лығында 2015 йылдың 6 ноябрендә теркәлде. Òåðêәү íî­ìå­ðû ÏÈ ¹ТУ 02-01480.
(«Приказға тиклем 100 көн» повесынан өҙөк) «Дембель» өсөн иң төп проблема – кейем-һалымыңды яңыртыу. Ике йылда бүрек менән ҡайыш ныҡ туҙа. Бүрек таушала, формаһын юғалта, ә ҡайыш ялтырап, йылан һымаҡ, тайғаҡҡа әйләнә. Бүрек Әлбиттә, бер генә старшина ла «дембель» өсөн махсус яңы обмундирование бирмәй. Ә шунда йәштәр килә: бүректәре, әйтерһең, бәпембә, ҡайыштары өр-яңы, шоколад ҡатламы менән ҡапланған кеүек. Бына шулай, бер «ҡарт»ҡа яңы бүрек ныҡ кәрәк була – үҙенекен учениеларҙа яндырған. Уйлаған-уйлаған да бына нәмә уйлап сығарған. Уларҙың часында «йәшел йорт» бер яҡ ситтә торған, етмәһә, электр үткәрелмәгән. Көндөҙ ярайһы, ә кисен, күр ҙә тор – батаһың! Теге егет йәш һалдаттың йоҡлар алдынан шунда барыуын күҙәтеп торған да уға эйәргән. Ҡараңғыла сүкәйгән шәүләне шәйләгәс, эләктергән – бүрек ҡулда! Әммә «ҡарттар» – ғәҙел кешеләр: йәш һалдатҡа бүрекһеҙ ярамай – һалҡын тейҙереүе бар. «Кейеп йөрө, сынок!» – тигән дә йәш һалдатҡа теткеләнеп бөткән бүркен батырып кейҙергәс, иреккә йүгергән. Өс йөҙ метр елгәс, беренсе фонарь аҫтында уҡ табышына һоҡланмаҡсы булған. Ҡараған да ҡото осҡан: бүрек – цигейка – офицерҙарҙыҡы! Баҡтиһәң, бер үк ваҡытта йәш һалдат менән ротный ҙа тормош хаҡында уйланған. Оятһыҙ һөжүм итеү ротныйҙың асыуын шул ҡәҙәр килтерә, ул шунда уҡ подразделениены тревога менән күтәреп, плацҡа теҙә. Күрәһең, былай уйлағандыр: бур йә офицер бүркендә, йә яланбаш. Барлау үткәрәләр – бөтәһе лә урынында, барыһы ла үҙ бүркендә, юғалған баш кейеменең бер ниндәй ҙә эҙе юҡ: каптерщик хәленә ингән... Быларҙың барыһы ла ни менән бөткән тип уйлайһығыҙ? Дөрөҫ: ротный иртәгәһен бәҙрәфкә электр үткәрергә приказ биргән! Юрий ПОЛЯКОВ. Автор:"ҺӘНӘК" журналы Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Ура, башланды! Ҡәҙерле дуҫтар, 3-өнән 13 декабргә тиклем гәзит-журналдарға яҙылыу ун көнлөгө иғлан ителде. Ашығығыҙ, был акция барышында «Йәншишмә»гә күпкә арзаныраҡ хаҡҡа яҙылып ҡалырға була. Гәзиткә ярты йылға яҙылыу хаҡы – 471 һум 66 тин. Индексы – П2765. Ҡәҙерле дуҫтар! Гәзитебеҙгә яҙылыусылар ара­һында «Яҙыл да бүләк от!» уйыны ла дауам итә. Бүләктәр шәп, төп приз – 21 тиҙлекле «Rush Hour» велосипеды! Тағы ла «Samsung» саң һурҙырғысы, «Mystery» мультивар­каһы уйнатыласаҡ. Уйында ҡатнашыу өсөн «Йәншишмә»гә 2021 йыл­ға кәмендә 6 айға яҙы­лып, квитанцияғыҙҙың күсермәһен редакцияға ебәреүегеҙ етә. Еңеүселәр декабрь аҙа­ғында билдәләнәсәк. Ва­ҡыт самалы ҡала. Әйҙәгеҙ, әүҙемерәк булайыҡ! Гәзитебеҙгә өйҙән сыҡмай ғына ла яҙылырға мөмкин. Бының өсөн https://podpiska.pochta.ru/press/П2765 һылтанмаһына инергә кәрәк. Ә «Башҡортостан Республикаһы» нәшриәт йортоноң сайты аша гәзитебеҙҙең ҡағыҙҙа баҫыла торғанынан тыш, электрон төрөнә лә яҙылырға була. Хаҡы – ни бары 330 һум ғына. Ул сағында «Йәншишмә»нең һәр һаны PDF форматында электрон почтағыҙға киләсәк. Һылтанмаһы: https://rbsmi.ru/catalog/podpiska/1055/. Матбуғат менән гаджет аша танышырға яратыусылар өсөн дә яҙылыу ысулы бар. Смартфонығыҙға RBSMI тигән мобиль ҡушымта ҡуйығыҙ. Android өсөн: https://play.google.com/store/apps/details?id=ru.rbsmi Apple өсөн: https://apps.apple.com/ru/app/rbsmi/id1510705578. Смартфон йә планшет аша 140 баҫма араһынан үҙегеҙ яҙылырға теләгәндәрен һайлағыҙ. Шул уҡ ҡушымта аша подписканы рәсмиләштереп, аҡсаһын күсерегеҙ. Яратҡан гәзит-журналдарығыҙҙы смартфонда йә планшетта рәхәтләнеп уҡый аласаҡһығыҙ. Гәзитебеҙгә яҙылыусылар араһында «Яҙыл да бүләк от!» уйыны ла дауам итә. Бүләктәр шәп, төп приз – 21 тиҙлекле «Rush Hour» велосипеды! Тағы ла «Samsung» саң һурҙырғысы, «Mystery» мультиваркаһы уйнатыласаҡ. Бүләктәр әҙер. Уйында ҡатнашыу өсөн «Йәншишмә»гә 2021 йылға кәмендә 6 айға яҙылып, квитанцияғыҙҙың күсермәһен гәзитебеҙҙең «Бәйләнештә» социаль селтәрендәге төркөмөнә https://vk.com/topic-45440006_46581439 ҡуйығыҙ йә редакцияның электрон почтаһына ебәрегеҙ. Адресы: [email protected] Әйҙәгеҙ, берҙәм булайыҡ, балалар өсөн башҡорт телендә сыҡҡан берҙән-бер гәзитебеҙҙе һаҡлап ҡалайыҡ. Читайте нас в 1930 йылдың 12 февраленән нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының «Башҡортостан Республикаһы» нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Баш мөхәррире — Мирсәйет Ғүмәр улы Юнысов. Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2015 йылдың 18 авгусында теркәлде. Теркәү номеры — ПИ №ТУ02-01403. Республиканский информационный центр – филиал государственного унитарного предприятия Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан». Р./счёт 40602810200000000009 в Филиал ПАО «БАНК УРАЛСИБ» в г.Уфа, БИК 048073770, ИНН 0278066967, КПП 027843012, к/с 30101810600000000770.
Интернет селтәрендә ҡыҙыҡлы бер проект күҙгә салынып ҡалды. “Башҡортостандың яратҡан рәссамдары” тип атала ул. Идея авторы – Стәрлебаш районында тыуған уҙаман, фән кандидаты, ғүмере буйы үҙен белем алған һөнәренә бағышлаған нефть-химия тармағы белгесе Наил Мәхмүтов. Документалистика уның өсөн мауығыу ғына булған, әммә тора-бара был өлкә лә уны үҙенә йәлеп итеп, ун бер йыл эсендә “Яҡташтар” проектына ярашлы 13 китап сығарыуға өлгәшкән. Араларында йәшлек йылдарына, комсомол ойошмаларына, төҙөлөш отрядтарына, хатта Юрий Шевчукка арналғаны ла бар. Ә нисек рәссамдар донъяһына ылығып китеүе хаҡында Наил Мәхмүтов әңгәмә барышында һөйләр. – Бала саҡтан оҡшай ине миңә һынлы сәнғәт донъяһы, әммә, икенсе өлкәлә эш­ләү сәбәпле, уға әллә ни иғтибар ҙа итеп бөтмәгәнмендер. Ә бит Башҡорт­ос­тандың хозур тәбиғәтенә, уны һынлан­дырған рәссамдарҙың эшенә һоҡланмау мөмкин түгел. Ошо рәүешле беҙҙең ерлектә тыуған оҫталарҙың ижад өлгөләрен халыҡҡа еткереү идеяһы уянды. Өҫтәүенә был эш­тәрҙе бер майҙанда сәнғәт һөйөүселәргә лә еткерергә була бит. Замана шарттарына ярашлы, ошо рәүешле artrb.ru сайты бар­лыҡҡа килде. Унда рәссамдарҙың эштәре урынлаштырылды. Һәр кем үҙе лә ҡуя ала, сөнки сайт асыҡ форматта. Башҡорт­остан рәссамдарының халыҡ рейтингын билдәләү ҙә тап шунда бара. Был ниндәй­ҙер коммерция проекты түгел, беҙҙең партнерҙар – рәссамдар үҙҙәре. Әгәр инде уларҙың кемеһелер яҡты донъянан киткән икән, вариҫтары беҙгә ярҙам итә ала. Бергәләп атҡарырға ниәтләйбеҙ был эште. – Конкурс әле ни рәүешле бара? – Рәссамдарҙың китабын сығарыу ята был проект нигеҙендә. Уны башлағанда Башҡортостандың төрлө һөнәр эйәләре, төрлө тармаҡта эшләгән белгестәре миңә шулай ихлас ярҙам итер тип уйламағай­ным да. Был осраҡта башҡаларҙың һынлы сәнғәткә ҡарата мөнәсәбәте хаҡында әйтергә теләйем. Нигеҙендә яҡташ рәссам­дарҙың ижадын пропагандалау маҡсаты ятҡан был конкурс күптәрҙә ҡыҙыҡһыныу уятты. Интернеттың мөмкинлектәрен файҙаланып, беҙҙең оҫталарҙы, уларҙың эштәрен, ошоноң аша тыуған яҡ тәбиғәтен республиканан ситтә лә таный башларҙар, һоҡланыуҙарын белдерерҙәр, тип өмөт итәм. Йәштәр күңелендә ватансылыҡ тойғоһо тәрбиәләүгә лә был сара йоғонто яһар, моғайын: һүрәттәрҙең күпселегендә – Башҡортостан тәбиғәте, ошо ер кешеләре, уларҙың кисерештәре. Тыуған яҡтан да гүзәлерәк төбәк юҡлығын һәр кем белә, һәм был хаҡта һынлы сәнғәт әҫәрҙәре аша ла әйтергә бурыслыбыҙ. Беҙҙең рәссамдарҙың иң талантлыһы икәнен күмәкләп иҫбатлаясаҡбыҙ. Бындай ерҙә бары тик шағирҙар, йырсылар, рәссамдар ғына тыуа ала! Юҡҡа ғына Өфөлә донъяға билдәле яҙыусылар, музыканттар, ҡылҡәләм оҫталары тыумаған бит! – Конкурс булғас, еңеүселәре лә булырға тейеш бит? – Был осраҡта беҙ ниндәйҙер ҡаршы­лыҡты, авторҙарҙы бер-береһенә ҡаршы ҡуйыуҙы, ғәҙел булмаған ысулдар менән тауыш биреүҙе күҙ уңында тотмайбыҙ. Киреһенсә, дуҫтарса фекер алышыу, хатта рәссамдарҙың бер-береһенең эштәрен баһалауы, ижад аша бер-беребеҙҙе үҫте­реү мөһим. Уйлап ҡараһаң, беҙ бит бергә­ләп ошо Ер шарында ижад итәбеҙ, уны ма­турларға, күркәмерәк итергә тырышабыҙ. Алда әйткәнемсә, “Башҡортостандың яратҡан рәссамдары” проекты һуңында китап сығарыласаҡ. Унда исемдәре билдәлеләрҙең генә түгел, башлап ижад итеүселәрҙең дә күңел емештәре инәсәк. Заманса сәнғәт төрҙәре лә – стрит-арт, инсталляция, перфоманс кеүек йүнәлеш­тәге эштәр буласаҡ. Һәр кем һүрәтен сайтҡа үҙе инеп тә ҡуя ала. Ойоштороу комитеты тарафынан эштәр тупланғас, тауыш биреү башланасаҡ. Әле апаруҡ ҡына рәсем йыйылды. Һәр оҫта биш эшен тәҡдим итә ала. Сайтҡа ингәндәр һүрәт­тәргә баһа бирәсәк, бынан тыш, танылған эксперттар комиссияһы әҫәрҙәрҙең сәнғәти кимәлен, юғарылығын да баһалаясаҡ. 1 июндән 1 октябргә тиклем дауам иткән сарала социаль селтәрҙәр аша ла һәр кем ҡатнашып, үҙенең ҡарашын белдерә ала. Әйткәндәй, Интернет менән файҙалана белмәгән авторҙарға проекттың башынан аҙағына тиклем республика төҙөлөш отрядтары хәрәкәте белгесе Ирина Сухарева һәм был эшкә йәлеп ителгән студенттар ярҙам итәсәк. – Номинациялар ҡаралғанмы? – Эйе, әлбиттә. Профессионалдар – “Оҫталар”, формаль булмаған йүнәлештә ижад иткәндәр – “Перфоманс”, махсус белем алмағандар “Аҫылташ” номина­цияһында ҡараласаҡ. Ай һайын һөҙөмтәләр күрһәтелеп барасаҡ. Унан тыш, теге йәки был оҫтаның ижадын баһалаусылар айырым билдәләнәсәк. Иң шәп комментарий, пост, мәғлүмәти материал, видеоклип, йыр проект автор­ҙары тарафынан бүләкләнә. Рәссамдарға бағышлап йыр яҙыусылар ҙа бар: мәҫәлән, Сергей Круль йыр ижад итте. Конкурс һуңында сыҡҡан китапҡа иң шәп 50 рәссам хаҡында очерк яҙыласаҡ, ә еңеүселәрҙе, әлбиттә, бүләктәр көтә. Сараны Йәштәр һарайында матур байрам менән 21 октябрҙә тамамлап ҡуйырға уйлайбыҙ. – Ә рәссамдар үҙҙәре нисек ҡарай был конкурсҡа? – Ыңғай. Башҡорт һынлы сәнғәтен пропагандалаған проектты улар ҡеүәтләне. Мәҫәлән, билдәле рәссам Рәсих Әхмәт­вәлиев әйтеүенсә, төрлө күргәҙмәләрҙән, рәсми сараларҙан тыш, был конкурс бөтөнләй башҡа аудиторияны ла туплауы ихтимал. Социаль селтәрҙәр аша Баш­ҡортостан рәссамдарының эше менән башҡаларға ла танышыу мөмкинлеген булдырыуҙы ла хуплай. Унан тыш, Башҡортостандың Рәссам­дар союзы ла ярҙам ҡулы һуҙҙы. Улар был донъянан киткән оҫталарҙың эшен, фоторепродукцияларҙы сайтҡа ҡуйып барасаҡ. Йәнә лә союз етәкселеге эштәрҙе баһалаған эксперт советы составына инде. М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университетының художество-графика факультеты деканы Тәлғәт Мәсәлимов, З. Исмәғилев исемен­дәге Өфө дәүләт сәнғәт академияһының художество факультеты деканы Әмир Мәжитов, М. Нестеров исемендәге Башҡорт художество музейы директоры Айрат Тереғолов, “Ала ҡарға” клубы президенты, Нефть-химия эшкәртеү институты директоры Эльшад Теляшев – эксперт комиссияһы ағзалары. – Рәссамдарға, һынлы сәнғәт менән ҡыҙыҡһыныусыларға әйтер һүҙегеҙ барҙыр? – Хөрмәтле ҡылҡәләм оҫталары, мин һәр саҡ һеҙҙең хеҙмәтегеҙгә һоҡланыу менән ҡараным. Беҙҙең махсус порталға инеп, үҙегеҙҙең һүрәттәрегеҙҙе тәҡдим итеү мөмкинлеге бар. Ә инде кем рәсем донъяһы менән ҡыҙыҡһына, улар үҙҙәренә оҡшаған, күңеленә ятҡан һүрәткә “лайыҡ” ҡуя ала. Тауыш биреүҙә рәсемдәре алға сыҡҡандарҙы, йәғни “Башҡортостан рәссамдарының халыҡ рейтингы” проектында еңеүселәрҙе, бүләктәр көтә. Әлбиттә, һәр кем аңлап тора: иң ҙур баһа – ул халыҡ таныуы, ижадығыҙҙы яратыуы. – Бонустар хаҡында ла әйтеп китергә кәрәктер… – Ошо беҙҙең проектты ҡеүәтләүселәр өсөн махсус рәүештә бонустар уйлап таптыҡ. Йәғни, алда әйтеп киткәйнем бит әле, “лайыҡ” ҡуйыу, пост яҙыу, фекерең ме­нән уртаҡлашыу хуплана тип. Бына шулар хаҡында ентекләберәк аңлатырға уйлайым. Мәҫәлән, рәссамдар хаҡында йыр яҙғандарға “Арсенал” музыка ҡорал­дары магазины гитара бүләк итә. Бер нисә ресторан ике кешелек романтик киске аш табыны өсөн сертификат тәҡдим итә. Теләгән ваҡытта барып, тәмле аштарҙан ауыҙ итеп килергә була. “Клиника “А” поликлиникаһы бушлай медицина тик­шереүе үтеү өсөн сертификат бирә. “Ультра” кинотеатрына бушлай сеанстар, Квест­ҡа – аҡыл уйындары майҙанына – сертификат та бар. Ана шулай ҡыҙыҡһындырыу, эшкә йәштәрҙе лә, өлкәндәрҙе лә йәлеп итеү, Башҡортостан рәссамдары хаҡында йышыраҡ һөйләү өсөн уны пропагандалаусылар араһында ла үҙенсә ярыш ойошторҙоҡ. Спортҡа әүәҫтәр беҙҙең оҫталарҙы танытыуға иғтибар бүлһә, уларға Парашют спорты федерацияһы парашюттан бушлай һикереү ойошто­расаҡ. Өфө өҫтөнән түләүһеҙ осоп йөрөү мөмкинлеген бирергә теләүселәр ҙә бар. Бары тик ҡатнашығыҙ, рәссамдар хаҡында яҙығыҙ, ижад итегеҙ, уларҙы ҡеүәтләгеҙ, ә бүләктәр хужаһын оҙаҡ көттөрмәҫ. Автор: Лариса АБДУЛЛИНА Источник: газета «Башкортостан» 2017-07-18T10:23:47+05:0015 июля 2017|Рубрики: Новости, СМИ о художниках| Рассказать друзьям: facebooktwittervkEmail Похожие записи «Рефлексия»: выставка по итогам Республиканского фестиваля-конкурса плаката 04 декабря 2022 Персональная выставка художника Рамиля Нагаева в Уфимской художественной галерее 26 ноября 2022 Персональная выставка к 65-летию художника Муллаяна Давлетьярова (1957-2015) в Уфимской художественной галерее 23 ноября 2022 Персональная выставка художника Ралифа Ахметшина в зале «Эрмитаж» Башкирского театра оперы и балета 20 ноября 2022 «Ракурс»: выставка художников Марселя Хафизова и Кима Хабибуллина 13 ноября 2022 «Акварель и немного лирики»: персональная выставка акварельных работ Джамиля Ахметгалиева в Национальном музее Республики Башкортостан 12 ноября 2022 Выставка конкурсных работ участников Международного конкурса детского художественного творчества имени А.А. Кузнецова 08 ноября 2022 «Размышления…»: персональная выставка художника Рамиля Мустаева в Малом зале СХРБ 05 ноября 2022 Номинации Мастера Легенды Актуальное искусство Самородки Мы ВКонтакте Делитесь новостями, рассказывайте друзьям о художниках Башкирии! И не забывайте ставить хештег #ЛюбимыеХудожникиБашкирии О проекте Цель проекта «Любимые художники Башкирии» просветительская. Народная галерея призвана показать всей России и за её пределами, чем живут и что создают наши художники. Мы хотим, чтобы как можно больше людей узнало о созидательной стороне региона. Перед нами стоит очень важная задача создания художественного образа нашей родины. Мы стремимся передать ее дух и атмосферу, в которых рождаются такие яркие таланты. Это те самые люди, благодаря искусству которых, Башкирию узнают и уважают. Это и новые гении, и первопроходцы, оказавшие большое влияние на развитие художественной школы Башкирии и ее культуры в целом. Главным результатом проекта станет Народный рейтинг художников РБ, а также издание книги о любимых жителями республики живописцах. Лидеров голосования ждут призы. При поддержке Администрации городского округа г. Уфа Новости и события «Рефлексия»: выставка по итогам Республиканского фестиваля-конкурса плаката 04.12.2022 Персональная выставка художника Рамиля Нагаева в Уфимской художественной галерее 26.11.2022 Персональная выставка к 65-летию художника Муллаяна Давлетьярова (1957-2015) в Уфимской художественной галерее 23.11.2022 Персональная выставка художника Ралифа Ахметшина в зале «Эрмитаж» Башкирского театра оперы и балета 20.11.2022 «Ракурс»: выставка художников Марселя Хафизова и Кима Хабибуллина 13.11.2022 «Акварель и немного лирики»: персональная выставка акварельных работ Джамиля Ахметгалиева в Национальном музее Республики Башкортостан 12.11.2022 Выставка конкурсных работ участников Международного конкурса детского художественного творчества имени А.А. Кузнецова 08.11.2022 «Размышления…»: персональная выставка художника Рамиля Мустаева в Малом зале СХРБ 05.11.2022 Партнёры Партнёр-спонсор Информационная поддержка Партнёры Контакты +7 905 359 33 39 +7 963 237 21 86 mail@artrb.ru Уфа-2017 Народный рейтинг «Любимые художники Башкирии». Правила и условия | Политика конфиденциальности Все материалы данного сайта являются объектами авторского права. Копирование, распространение или любое другое их использование без предварительного согласия правообладателя запрещено.
Рәфилгә Лиркаһы ғәҙәттәгесә ҡосағына ташланыр, илап ебәрер, кәмендә «Ниңә килдең?» тип һорар, күҙҙәрендә элеккесә ҡыуаныс сатҡыларын уйнатыр кеүек ине. «Ярамай». Ошо һүҙ менән кисен йоҡоға ятып, таң беленеү менән уянып китә Лирка. «Ярамай...» Ҡураныс, шау һөйәк ҡыҙыҡай эргәһендә ҡолас ташлап иҙрәгән һөйәренә шыпыртын ғына күҙ атты ла, төҫө ҡоҫҡан йоҡа зәңгәрһыу халатын эләктереп, урынынан ҡалҡынды. «Ярамай». Мең төрлө уйҙарҙың бөгөн дә ябырылыуынан тәҡәте ҡороған Лирка, бүлмә ишеген шым ябырға тырышып, кухняға үтте. Ҡәҙимгесә. Барыһы ла көндәгесә. Ҡыҙ өйрәнелгән хәрәкәттәр менән плитә өҫтөндә ултырған алюмин кәстрүлде аймап, һыу тултырырға керешеп китте лә, йән асыуынан ситкә быраҡтырып ҡуйыуынан ҡурҡҡандай, елтерәтеп кире плитәгә ултыртты, шабырлап аҡҡан кранды борҙо, ултырғысҡа ҡунаҡланы. «Тек, тек, тек!» Еткереп ябылмаған крандан һыу тамсылап аға. Тамсыламай, ҡамсылай, имеш. Ҡыҙ урынынан ҡалҡынды, йыуыныу бүлмәһенә инеп битен сайҙы, таҫтамалға үрелде лә, аңғармаҫтан көҙгөгә күҙ һалып, артына ҡолап китә яҙҙы. Күҙ төптәре ҡараһыу-зәңгәр, төпкә батҡан күҙҙәр, ас яңаҡтар. «Ярамай». Ҡыҙ кухняға бер инде, бер сыҡты. Барыһы ла ҡәҙимгесә, барыһы ла көндәгесә лә бит... Утҡа баҫҡан бесәй һымаҡ, эй ураланды, эй үрһәләнде. «Ярамай бит, ярамай». Тиҙҙән Рәфил уянасаҡ. Уянмаған булһа... Ошо уйҙан тертләп, Лирка ипләп кенә бүлмә ишеген асып ҡараны. Рәфил күптән уянған, ахыры: ноутбугын ҡабыҙған, ниҙер яҙыпмы, ҡарапмы маташа. Ҡараштар осрашты. – Сәләм! – Ошо һүҙҙе ырғытҡас, Рәфил ноутбугына текәлергә итте лә, Лирканың күҙҙәрендә ниндәйҙер яңылыҡ һиҙеп, ҡарашын ҡабаттан күтәрҙе. Барыһы ла көндәгесә, ғәҙәттәгесә... түгелме шул? Рәфилдең йөҙөнә һалҡынлыҡ йүгерҙе, ослайыбыраҡ торған танауы тағы ла кесерәйеп, ҡош суҡышына оҡшап ҡалды. – Ну что? Ҡамсы һуғыуынан тартылып киткәндәй, Лирка ирекһеҙҙән терт итеп ҡалды ла күндәм ҡиәфәт менән йоҡо урынын йыйыштырырға кереште. «Ярамай». Был һүҙҙәр ҡыҙҙың күңеленән бая үрһәләнеп әйтелһә, хәҙер үкһеүгә оҡшаш ине. «Нишләп һин мине яратмайһың, ә минең менән йәшәйһең, нишләп көн һайын һалҡынлығың, битарафлығың, тәкәбберлегең менән быуаһың, нишләп нахаҡ һүҙҙәреңә түҙәм, бер ҡасан да ҡаршы өндәшмәйем, һинән үҙем китеү тураһында уйлай ҙа алмайым, һин мине ташлап өйҙән сығып киткәндә артыңдан илап тороп ҡалам, кире ҡайтһаң, ҡабул итәм... Нишләп?!.» – Плитәңде ҡара... Рәфил күҙен мониторҙан алмай ғына өндәште лә кире тыҡылдатып яҙыша башланы. «Ярамай», – тип хәлһеҙ генә ҡабатланы Лирка һәм йәнә кухняға сыҡты. Йоҡонан яңы тороуға ҡарамаҫтан, ныҡ арығайны ул. Бәлки, организмы көсһөҙләнгәндер? Күпме ашаһа ла, семтем дә ит ҡунмай бит әле кәүҙәһенә. Әсәһе былтыр, ауылға бер ҡайтып әйләнгәндә: «Үҙ-үҙеңде эстән ашағас...» – тип әйткәйне, асыуланып... Артабан аш-һыу тәрбиәләне, Рәфилде ашатты, кер йыуҙы, өй йыйыштырҙы һәм, нәҙек, төҫһөҙ сәстәрен тарар-тарамаҫтан, эшкә сығып йүгерҙе. Барыһы ла көндәгесә, ғәҙәттәгесә... Кисен эштән ҡайтып, тауыш-тынһыҙ ғына ашап ултыралар ине. Түшәмдән яңғыҙ лампа һүрән генә яҡтылыҡ һирпә. Һемәгенән боҫ борҡотоп, эмаль сәйнүк ҡайнап сыҡты. Лирка ултырған еренән плитәне һүндерергә ынтылғайны ғына, Рәфил тауыш бирҙе: – Лирка, мин китәм, – ҡарашын күтәрмәй генә, Лирка бешергән картуфты сәйнәй-сәйнәй әйтте быны егет. – Бөтөнләйгә... Күптән хәл ителгән, битараф, маһайыулы ине уның тауышы. Лирка илаһа, ҡапыл ҡысҡырып ебәрһә, гүйә, тауышы тағы ла ҡатҡылланырға, үҙәкте өҙөрлөк һалҡынлығы менән ҡыҙҙы ултырған еренә һеңдерә һуғырға әҙер ине. Тынлыҡ урынлашты. Сәйнәп ултырған ашамлығы менән бергә әсе күҙ йәштәрен дә йотоп ебәрҙе ҡыҙ. Тәүгә түгел Рәфилдең бындай ҡыланышы. Йөҙ тапҡыр булмаһа ла... бер ун тапҡыр ғына ҡабатланғандыр. Һәр ваҡыт шулай: Рәфил, тыныс ҡына йәшәп ятҡан еренән, китере тураһында хәбәр итә; үҙен йәлләтергә тырышып, Лирка сеңләп илай, ҡулдарына, күлдәк еңенә йәбешә, юлына арҡыры төшә, егеттең тултыра башлаған сумкаһынан кейемдәрен сығарып, киренән шкафҡа быраҡтыра. Тартҡылашыуҙан һуң Рәфил барыбер сығып китә, Лирка иҙәндә аунап илап ҡала. Һуңынан, бер-ике айҙан, Лирканың иларға түгел, әҙәмсә йоҡларға, ашарға хәле ҡалмай, ҡоро һөлдәгә әйләнгәс, Рәфил кире ҡайта. Ҡайта ла, ҡыҙҙың шешмәк төҫһөҙ күҙҙәренә текләп, ҡыуаныс сатҡыларының саҡматаштай уйнағанын күҙәтә. Ҡабат бергә йәшәй башлайҙар, барыһы ла көндәгесә, ҡәҙимгесә булып китә... Ләкин был юлы Лирканың тартҡылашырға ла, ҡабат иларға ла, үтенергә лә хәле юҡ ине. «Ярамай»,– тип эстән генә ҡабатланы Лирка. – Һин ишеттеңме? Мин китәм. Был юлы бөтөнләйгә. Мин һине яратмайым. Был һүҙҙәрҙе тыныс ҡына тыңлап сәй һемереп ултырған ҡыҙ уҡшығандай итте лә ҡапыл Рәфилдең йөҙөнә тултырып ҡараны. – Кит һуң. Рәфил ҡыҙға күҙҙәрен селт-селт йомоп ҡарап ултырҙы ла, мыҫҡыллы көлөмһөрәп, ултырғысынан ҡалҡынды, бүлмәгә үтеп, кейемдәрен йыя башланы. Юрый шарт-шорт баҫып йөрөнө, бүлмә ишектәрен шаҡ-шоҡ итте, ләкин Лирка кухнянан сыҡманы, ҡабаланмай ғына сәйен эсте, ҡашығаяғын сайҙы. Рәфилгә бындай тынлыҡта сығып китеүе уңайһыҙ ине, түҙеп йөрөнө-йөрөнө лә, Лирканың зитына тейергә теләгәндәй, һауалы, маһайыулы тауышы менән уны битәрләргә тотондо: – Мин һине бер ҡасан да яратманым... Һәр саҡ йәлләнем генә, һинең яныңда уңайлы, бына шулай... Нишләп мин – шундай кәүҙәм, аҡылым менән – һинең кеүек бер ҡарасҡы янында торорға тейеш әле? Теләһәм, бынамын тигән ҡыҙҙар минеке буласаҡ, эйе... Ҡыҙҙар былай ҙа бер көтөү... Һин – ҡаҡ һөйәк, миңә тауышың, атлап йөрөшөң, бешергән ашың оҡшамай, һин... Лирка өндәшмәне. «Һинең миңә «яратам» тигәнең дә булманы, – тип эстән генә, күнегелгәнсә яуап бирҙе Лирка. – Ә мин һине үҙемдән дә нығыраҡ яраттым. Шуға ла, яратмауыңды белә тороп, никахһыҙ йәшәүебеҙгә күндем. Ә улай ярамай ине, ярамай...» Уның йәнһеҙ, дөмһәйгән сырайына күҙ һала-һала, Рәфилгә бер ҡулына ноутбугын, бер ҡулына кейем тулы сумкаһын тотоп ғауғаһыҙ сығып китергә тура килде. ...Һуңынан ғына, Рәфил киткәс, тәҙрә аша буранлап торған ҡараңғы төнгә текәлеп, өнһөҙ, күҙ йәштәрһеҙ генә үкһене Лирка. Карауатына өр-яңы мендәр, юрған тышы алып, урын һалды, оҙаҡ итеп йыуынды, радио тыңланы. Был төндө иҫһеҙ кеше һымаҡ, бер ни белмәй йоҡланы ул. Тормош һәүетемсә дауам итте. Лирка эшкә барҙы, эштән ҡайтты, ашарға бешерҙе, кер йыуҙы, телевизор ҡараны, һирәк-һаяҡ әхирәттәре менән тышта йөрөп әйләнгеләне. Ташлап сығып киткәнен ишеткән дуҫ ҡыҙҙары күмәкләп Рәфилде әрләне, Лирканың артынан ҡыҙҙың үҙен йәлләнеләр: «Йә инде, яңғыҙ ҡалды... Рәфил ҡайтмаһа, кем яратыр уны, кем уның менән йәшәр?» Рәфил киткәндән һуң тыуған ҡоро бушлыҡ тәүҙә тыныслыҡ, артабан үҙ-үҙенә ҡәнәғәтләнеү тойғоһо менән тулды. «Ҡарасы, Рәфилһеҙ ҙә йәшәп була икән», – тип аптыраны Лирка. Унһыҙ йоҡларға ятырға, унһыҙ ғына ашарға, ял көндәрен үткәрергә... Апаруҡ тынысланған, ауыр уйҙарҙан, үҙ-үҙен битәрләүҙән, Рәфилдән бер туҡтауһыҙ ниндәйҙер йылылыҡ, һөйөү көтөп йөрөүҙән арыған Лирканың кәүҙәһенә ит ҡунды, бит остары алһыуланды. Эштән һуң магазиндарға һуғылып, ҡыйыр-ҡыймаҫ ҡына матур күлдәктәр барланы, хатта бер-икәүһен һатып алырға ла батырсылыҡ итте. Магазиндарҙың береһендә ебәк алһыу күлдәкте кейеп, ҙур көҙгөнән ҡарап торғанда, ҡапыл үҙенең ун һигеҙҙәге сағын иҫләне. Ниндәй матур, көләкәс ине ул. Һуңынан Рәфилде осратты, уның өсөн, уның хаҡына йәшәй башланы, үҙе тураһында бөтөнләй онотто. «Минең төп хатам – үҙем өсөн түгел, кеше өсөн йәшәүем булғандыр, – тип фекер йөрөттө ҡыҙ. – Нисәмә йылдар буйына кеше ғүмере менән йәшәгәнмен». ...Бер көндө эштән һуң сығып, туҡталҡала автобус көтөп торғанда, машиналар ағымы гөжләп торған юлдың аръяғында Рәфилде танып ҡалды. Үҙенән, йәғни Лирканан, күпкә йәш матур бер ҡыҙҙы ҡултыҡлап алған да, ҡәнәғәт атлап баралар. Йөҙҙәре шат, Рәфил икенсе ҡулына аҙыҡ тулы сумка күтәреп алған. Ҡапыл ҡолаҡтары сыңлап китеүҙән шаңҡыған ҡыҙҙың күҙҙәре ҡараңғыланып китте, тир бәрҙе, ауып барған еренән кемдер беләгенән тотоп өлгөрҙө, туҡталҡа эсендәге ултырғысҡа әйҙәне. Рәфил быға тиклем дә Лирканан киткәне булды, икенсе ҡыҙҙар менән дә аҙ күрмәне уны, ә был юлы барыһы ла етди, ахыры. Шул тиклем бәхетле, шат ине Рәфил... «Бәй, бәхетһеҙ булған икән ул минең менән. Китеп, мине лә, үҙен дә күңел ҡапҡанынан ҡотҡарған». ...Ауа-түнә, хәле бөтөп ҡайтып инде Лирка фатирына. Инде лә, тунын да һалмай, карауатына ауҙы. Әллә иланы, әллә олоно, ә күҙ йәштәре барыбер аҡманы. Ҡараңғы фатирында көсөк ише шыңшып ятҡан Лирка өләсәһе мәрхүмдең һүҙҙәрен иҫләне: «Кеше хәсрәтен өс нәмә баҫа: эш, йөрәккә үтерлек моңло йыр, теште ҡамаштырғыс һалҡын һыу». Ҡыҙ яй ғына урынынан ҡалҡынды, кейемен һалды, кухняға сығып һалҡын һыу эсте, радиоһын ҡабыҙҙы, гөлдәргә һыу һипте, ашарына бешерҙе... «Лирка!» Баҫлығып, тертләп уянып китте ҡыҙ. Тауыш... Кем саҡыра һуң? Төшөндә Рәфил уны саҡыра, буғай. Ҡулдарын һуҙып, Лиркаға табан атлай, ә алдында – упҡын. Әллә иланы, әллә көлдө шунда Лирка. Хәҙер инде иҫләмәй. «Тек-тек-тек...» Кухня кранынан һыу тамсылай. Лирка урынынан торҙо, кухняға инеп, сәйнүккә һыу тултырҙы, плитәгә ултыртты, шырпы сыйып, ут ҡабыҙҙы. «Лирка...» Рәфил уны һәр ваҡыт «Лира» тип түгел, ә «Лирка» тип йөрөттө. Шул саҡ һуҡраныр ине әсәһе: «Бынамын тигән матур исемдән көлөп... Һин уға урамда йөрөгән бер балалыр шул!» «Их, әсәй... – тине уға Лира бөгөн, моңһоу ғына йылмайып. – Шул урам балаһына ҡарата булған мөнәсәбәттә булмаһа, ихтирам итһә, күптән өйләнгән булыр ине. Ай һайын көс-хәл менән саҡ түләп торған кеше тупһаһына мөгөҙһөҙ һыйыр ише килеп инмәҫ, берәй йүнен күреп, өй һалыр, туғандары менән таныштырыр ине». Асыулана башлағанын тойған Лирка тәрән тын алды ла тәҙрә янына килде, ишелеп-ишелеп яуған ҡар бөртөктәрен күҙәтте. «Тиҙҙән Яңы йыл...» Үҙ алдына йылмайып, ҡыҙ шкаф башынан саң баҫҡан гирлянда-фәләндәрҙе үрелеп алды. Ҡапыл былтырғы Яңы йыл ҡаршылау кисе, Рәфил иҫкә төштө. «Ярамай!» Ошо һүҙҙе нисәнсегә ҡабатлап, ҡабалана-ҡабалана эҫе сәй һемерҙе, ҡашығаяҡ йыуҙы, гирляндаларҙы элде. Лира йәнә эшкә барҙы, эштән ҡайтты, ҡайтышлай магазиндарға һуғылды. Ҡала урамдары, майҙандары ҡупшы шыршылар менән биҙәлде. Бер көн подъезд ишегендә уны Рәфил ҡаршы алды. Аҫҡа ҡараған, өшөгән, күрәһең: бите, танауы ҡып-ҡыҙыл. Бынауындай һыуыҡ көндә асыҡ күк төҫтәге үҙе матур, үҙе арзан сәскәләр шәлкеме тотоп алған. Радионан әйләндергеләгән әрһеҙ йырҙың һүҙҙәре ҡолағына салынғандай булды: «Күк сәскәләр – һағыныу билдәһе...» Ҡыҙ ҙа, егет тә, һүҙ башларға ҡыймай, бер урында тапандылар. Кем дә кем тәүләп һүҙ ҡуша – шул ғәфү үтенер, хатаһын таныр кеүек. Һәр хәлдә Рәфил шулай уйлай ине. Лира һаман өндәшмәгәс, түҙмәне: – Һағындым... Рәфилгә Лиркаһы ғәҙәттәгесә ҡосағына ташланыр, илап ебәрер, кәмендә «Ниңә килдең?» тип һорар, күҙҙәрендә элеккесә ҡыуаныс сатҡыларын уйнатыр кеүек ине. Ҡапыл уның ҡыҙға йәне көйҙө, Лира уның алдында юрамал маһая, ташлап киткәне өсөн хәҙер уны түбәнһетә кеүек тойолдо, ләкин, Лиркаһын бик яҡшы белгәнлектән, ул быға тулыһынса ышанып та бөтә алманы. Һөйгәне маһая ла, түбәнһетә лә, юрамал ҡылана ла белмәй... – Мин һине һағындым. Был юлы Рәфил талапсаныраҡ әйтергә тырышты, ә Лира, уның тауышындағы таныш ҡатылыҡ сыңдарын ишетеп, йәнә тертләне, уны күреүҙән йөрәгендә тыуған кескәй генә өркәк ҡыуаныс һүрелде лә былт итеп юҡҡа сыҡты. Рәфилдән ҡасыу, уны әрләү, битәрләү файҙаһыҙ ине. Ҡасһа, ул уны иртәгә барыбер бында тағы ла ҡарауыллаясаҡ, бер битәренә мең һүҙ табасаҡ. «Ярамай». Был һүҙ йәнә ҡыҙҙың мейеһен, гүйә, ауыр сүкеш менән ярып үтте, һеңгәҙәтте, аҡылын юйҙырҙы. Бер секундҡа ғына ҡыҙ Рәфил кире ҡайтһа нимә буласағын күҙҙән үткәрҙе. Шул уҡ йоҡоһоҙ төндәр, Лира биргән һорауҙарҙы ишетмәмешкә һалышыу, уның ҡыланыштарына, яңылышлыҡтарына ауыҙ ҡыйшайтып йылмайыу, мөһим булмаған кескәй мәсьәләләрҙә лә үҙенең өҫтөнлөгөн күрһәтергә маташыу, төндәр буйы Интернет аша йәп-йәш ҡыҙҙар менән хатлашыу, шыпыртын ғына «свиданка»ларға барып килеү, ахыры сиктә йәнә өйҙән сығып китеү, йәнә ҡайтыу... Лира Рәфилдең сығып киткәнендә уға ырғытҡан һуңғы һүҙҙәрен иҫенә төшөрҙө: «Мин һине яратмайым, яратманым да... Һинең менән уңайлы...» Ҡыҙ иртә ҡыштың еленә ҡалтыранып торған егеткә күҙ ташланы. – Ҡалай йоҡа кейенгәнһең... Ҡыҙ егеттең шарфын төҙәткеләне, бирсәткәһен сисеп, нескә сибек бармаҡтары менән яурынындағы ҡарҙы һыпырып төшөрҙө. «Миңә лә, бәлки, һинең менән уңайлы булғандыр. Өшәнес, ҡотһоҙ яңғыҙлыҡтан ҡурҡып, һиңә һыйынғанмын, арҡаланғанмын, ахыры... Яратмауыңда һин генә түгел, мин дә ғәйепле: күп нәмәгә күҙ йомдом, өндәшмәнем, үҙ-үҙемде яҡлай белмәнем». Еңел тын алған Рәфил йылмайғандай итте, ҡалтырауҙан туҡтаны, ҡыҙҙы ҡосаҡларға ынтылып, ҡулдарын йәйҙе. Лира ҡулдарҙы еңелсә генә ситкә этте. – Бар, ҡайт. Башҡа килмә. Ярамай! Рәфилдең күҙҙәре шар асылды. – Лирка! Лирка тыныс ҡына боролоп, подъезд ишеген асты. – Лирка! – Ярамай! Ҡыҙҙың артынан ташланған егет инеп өлгөрмәне, подъезд ишектәре гөрһөлдәп ябылды. «Ярамай...» – Был һүҙҙәрҙе инде Лира түгел, Рәфил үҙе ҡабатлай ине. Ярһып та, аптырап та, үкһеберәк тә... ...Подъезд төбөндә эйәһеҙ ҡалған күкһел сәскәләр таңғаса ята бирҙе. «Күк сәскәләр – һағыныу билдәһе...» Төндә башланған буран гөлләмәне өйрөлтөп-сөйрөлттө лә, күтәреп ырғыта алмағас, ахыр сиктә ҡарға күмеп ҡуйҙы...
Ана-ау тирәнән шыуышып үтергәме икән, әллә тағы тора бирергәме? Бәлки, тиҙҙән ҡай тышырҙар. Күпме ултырырға мөмкин, ләстит һатып? И-их, апайҙан эләгә инде. Биш сәғәт буйы ҡайҙа йөрөнөң, тиер. Һине икмәк-һөт артынан түгел, тик үлем артынан ғына ебәрергә кәрәк, тип шаулар. Магазин яҡын да ул, минең кеүек йүгереккә биш минутта барып әйләнергә була, ләкин беҙҙең подъезға юлды “саурондар” баҫып алған, йәғни минән бер нисә йәшкә өлкәнерәк малайҙар. Яндарынан тыныс ҡына үтеп китергә ирек бирә ләрме һуң? Кисә, үҙемде күҙгә күренмәй торған кеше итеп күҙ алдына баҫтырып, шыпырт ҡына подъезыбыҙға елдергәнемдә аяҡ салып йыҡтылар ҙа ҡуйҙылар. Йығыуҙары бер, өр-яңы бейсболкамды һыпырып алып, мә, кәрәкме, ал, тип хихылдашып, уны туп урынына бер-береһенә бәреп уйнанылар. Баш кейемемде һауала осҡанында тоторға маташтым, әммә улар минән буйға ҡалҡыуыраҡ булғас, тоторһоң ти тотмай. Күмәктәр ҙә. Өсәү. Ә мин бер үҙем. Төкөрөп ҡайтып та китер инем, бейсболкам йәл. Өп-өр яңы бит. Хәйер, “яңы” тиергә генә ҡалды. Башлығымды күпме алырға тырышһам да, барыбер бирмәнеләр.Әсәй, кисен эштән ҡайтышлай, уны табып индерҙе. Һо-о, эләкте генә миңә: “Әйберҙең ҡәҙерен белмәйһең, ергә бысратып бәргәнһең, бынан ары бер ни алмайым, үҙең эшләп тапмағас ни…” Әсәйгә ирешергә форсат ҡына бир. Форсаты ла сыға ла тора. Бына бөгөн дә… Бәһлеүен булһам, өсөһөн өс яҡҡа – бах, бах, бах! – алып ырғытыр инем! Үрмәксе-кеше кеүек стена буйлап ҡына йөрө һәм, күптә-ән, биш былтыр, өйҙә ултырыр инем инде.Әллә ниңә генә ауылдан ҡалаға күстек.(Дауамы сайтта) Мәктәпте япҡас, тиҙәр. Япһындар ине әйҙә, өләсәйем әйтмешләй, суҡып ҡарға булмаҫһың, уҡып мулла булмаҫһың. Мин, мәҫәлән, һис тә мулла булырға йыйынмайым. Әммә әсәй өләсәйгә шул һүҙҙәре өсөн ябырыла: “Мине лә уҡытманың, инде хәҙер ейәндәреңде лә аңһыҙ итеп ҡалдырырға итәһеңме? Бар кеше үҙ балаһын уҡытырға тырышып ятты, ә һин мине, һыйыр артын ҡарарға уҡыуһыҙ ҙа эшкинерһең әле, тип, училищеға ла ебәрмәнең!” Өләсәй ҡыҙының холҡон яҡшы белә, ирендәрен ҡымтый ҙа шыма. Әсәй почтаға эшкә ингәйне, шунда китһә генә, өйҙә командир булып ҡалған өләсәйҙең теле асыла, рәхәтләнеп һауыт-һабаны шылтыратырға тотона. Ҡыҙының күләгәһен һүккән ыңғайы беҙгә лә өлөш сығара – телевизор күрһәтмәй. Әҙерәк ығы-зығылыраҡ булһалар ҙа, һәйбәттәр улар. Себерҙә аҡса эшләгән атайым да быны белә. Шулай ҙа, эсеп алдыниһә, мине эргәһенә саҡырып алып, иңбашымдан ҡосаҡлай ҙа, һуҡ бармағы менән түшемә төртә-төртә: “Минең хатаны ҡабатлай күрмә, ғүмерҙә лә ҡәйнәң менән йәшәргә риза булма!” – ти. “Ишеттеңме?” – тип күҙгә ҡараһа, йәһәт кенә башымды һелкәм. “Өйләнеү менән айырым сыҡ!” – тип, атай вәғәзен дауам итә. Ниндәй өйләнеү ти ул? Ғүмерҙә лә өйләнмәйем мин! Өйләнһәң, кәләште ҡарар кәрәк. Ашатырға шунда, матур итеп кейендерергә, киноға йөрөтөргә. Күпме аҡса кәрәк уның өсөн! Ундай аҡсам булһамы, мин планшет алыр инем. Apple iPad Air 2 төшкә керә башланы хатта. “Мини”һы ла ярап торор ине, ҡайҙа һуң... Атай тыуған көнгә алып бирәм, тигәйне лә, әсәй ҡаршы төштө: “Тәүҙә уҡыуын яҡшыртһын”. Ирмәк кеше, уҡыуҙы яҡшыртыр өсөн уҡыр кәрәк, ә үҙҙәре һаман мине ҡайһы мәктәпкә бирергә белмәй баш вата. Бынау башкиҫәрҙәр уҡыған мәктәпкә эләкһәм – бөттө баш, ҡалды муйын һерәйеп. Тауыштары тымды, буғай, бәлки, таралышҡандарҙыр. Өйҙөң мөйөшөнән һонолоп ҡарағайным, беседкала “саурондар”ҙың башлығы ғына ултырып ҡалған. – Малай, һин бында ни эшләп тораһың? – ҡаты тауышҡа тертләп, артыма әйләндем. Бер ҡулына сумка элгән, икенсеһенә тулы пакет тотҡан ҡатын күҙҙәрен безерәйтте: – Һаңғырауһыңмы әллә? – Ю-юҡ, – тинем. – Ишетәм. – Улай булғас, нишләп яуап бирмәйһең? – Тик торам, – тим. – Иптәшеңде көтәһеңме әллә? – Юҡ, – тинем дә, шул уҡ мәлдә башымда план барлыҡҡа килде – ошо апайға эйәрергә кәрәк! Тактиканы үҙгәртә һалдым: – Эйе, эйе, көтә инем, килмәй ҙә килмәй. – Ә-ә, ярай улай булғас, – тип ҡатын беҙҙең йорт яғына туйтаңланы. Мин, һүҙ ҡушҡан булып, уның артынан эйәрҙем: – Компьютерҙан айырыла алмай, ахыры. Шуға уйнарға сыҡманы. Үҙемдең ике күҙем – беседкала. Шул ваҡыт аҡырған тауыш бөтөн ихата эсен яңғыратты: – Тимур! Тимур, тим, һин ҡайҙа?! Күп тә үтмәне, тауыштың хужаһы ла күренде: башына берет кейгән, моряктарҙыҡы кеүек тельняшкалы ир, алпан-толпан баҫып, күрше подъездан килеп сыҡты ла, салбарының ҡайышын ысҡындыра-ысҡындыра, беседкала ултырған үҫмергә ажғырып йүнәлде: – Тимур, һыуытҡыстағы араҡыны ҡайҙа иттең? “Саурондар”ҙың башлығы Тимурҙың, ҡалтыранып, төкөрөк йотҡанын мин бынан да бик асыҡ күрҙем. Тауышы ла бер аҙ ҡарлыҡты: – Шунда ине… – Унда юҡ! – “юҡ” һүҙен “йоҡ” тип үкергән ир, Тимурға барып еткәс, ҡайышы менән һелтәнде. – Башланды кәмиттәре, – тип һуҡранған ҡатын, һис бер ни булмағандай юлын дауам итеп, китте лә барҙы. Ә мин ҡурҡыныс күренештән быуынһыҙ булдым да ҡуйҙым. Аяҡтарға суйын кроссовкалар кейҙерелгәнме ни, ҡасырлыҡ түгел. Тимур ҙа селтәр беседка эскәмйәһенә ҡуша йәбеште, күрәһең. Мин, асырғанып, уға эстән генә: “Ҡас, Тимур, ҡас тиҙерәк!” – тип ҡысҡырҙым. Ә Тимур ҡымшанманы ла. Иргә тура ҡарап ултыра бирҙе. Күҙҙәрен генә йыш-йыш йомдо. Күмәгәйе үрле-ҡырлы йөрөнө, әммә үҙе бағаналай ҡатты. Ҡайыштың еҙ башы күҙҙе ҡамаштырып ялтланы. Мин ҡурҡыуҙан ҡысҡырып ебәрә яҙҙым, саҡ аҫҡы иренемде тешләп, ауыҙымды ябып өлгөрҙөм. Еҙ баш аҙ ғына артҡа янтайған Тимурҙың маңлайына ҡаҡлыҡты, һәм шул уҡ мәлдә нәҙек кенә ҡыҙыл йылан, уның йөҙөн икегә бүлеп, аҫҡа йүгерҙе. Еҙ баш тағы өҫкә күтәрелде: – Тап араҡыны! Мин батыр түгел, ауылда ла ыҙғыш-маҙар сыҡҡандай тойолһа, иң беренсе тайыу яғын ҡарай торғайным. Шуға ла минән “йүгерек батыр” тип көлдөләр. Әммә еҙ баш мине, гүйә, аҡылдан яҙҙырҙы. Мине рәнйеткән Тимурға түгел, ә ҡаҡ маңлайыма ул, йәнемде әрнетеп, һуғылғандай тойолдо. Һәм, әйтерһең дә, мин түгел, икенсе берәү, һеләүһендәй алға ырғып, ирҙең беләгенә йәбеште лә, тештәрен тәненә батырҙы. Ҡеүәтле иргә көсөм етмәгәнлектән, уны туҡтата алмауымдан ғәрләнеп, йән асыһы менән ырылдап, тешләнем, хатта күҙемдән йәштәр атылып сыҡты, ләкин тельняшкалы мине, серәкәйҙе сиртеп төшөргәндәй, бер генә һелтәне. “Даңҡ” итеп ергә барып төшкәндә, Тимур өсәү булып күренде. Ул ғына түгел, тельняшка ла, юҡтан бар булып, “кий-йя” тип уға типкән Рита апайым да өсөшәр ине. Һеңгәҙәп ултырғанымда, Рита апайым: – Теймә минең ҡустыма, хәшәрәт! – тип, тельняшкалыны үҙенең иң уңышлы алымы менән ергә һуҙып та һалды. Ир ятҡан килеш хахылдап көлөргә тотондо, унан көлөүе үкһеүгә әйләнде. Башында ҡыҙыл юлаҡлы фонарь янған Тимур, апайымды урап үтеп, иргә тороп ултырырға ярҙамлашты. Ҡанын ҡулы менән әсенеп һөртөп, үҙ алдына: – Ул хәшәрәт түгел, – тине. – Атайым Чечняла хеҙмәт иткәндә контузия алған. Ул хәрби офицер ине. – Булһа ни, – апайым үҙ һүҙен бер ҡасан бирмәй. – Офицер булғас та, араҡынан алйып кешеләрҙе ҡурҡытырғамы? Ҡайттыҡ әйҙә! Һуңғы һүҙе миңә тәғәйенләнгәне билдәле. Етмәһә, еңдән тарта, әйтерһең дә, мин бәләкәй бала. – Ҡайтам, ҡайтам! Тартма мине, – тип әйтеп тә өлгөрмәнем, башыма усы “шап” итеп ҡалды: – Телеңә һалышма! Кеше алдында башҡа шапылдатып һуҡмаһа ла булыр ине! Әлдә Тимурҙа беҙҙең ҡайғы юҡ, атаһын әүрәтеп өй яғына ыңғайлатып маташа ине. Барыбер йән көйҙө: – Нимә һуғышаһың?! Ултырыш та ауырта, башыңа ла һуҡһындар әле! Бөтәһенең дә апайҙары минеке кеүекме икән? Өләсәйем юҡҡа ғына уны ирғаҙаҡ тимәй, һуғыш суҡмары ул. Былай ҙа ҡулы останлап бара, етмәһә, армиянан ҡайтҡан күрше егет уны былтыр каратеға өйрәтте. Быйыл секцияға яҙылам, тип дәртләнә. Нисек уны медучилищеға уҡырға алғандарҙыр, этем белһен. – Мә, үҙең индер, – йәнем көйөп, икмәк-һөттө Ританың ҡулына тотторҙом. Ипләп йөрө, тисе. Әйтерһең дә, мин бөтә янъ-ялдар уртаһына сумып барам. Унһыҙ ҙа ипләп йөрөргә кәрәклеген беләм. Ҡала – ауыл түгел. Ауылда һиңә таныш булмаған бер тишек-тошоҡ, бер эт-бесәй юҡ, ә ҡала урамдары – хас та джунгли. Эҫе, тынсыу, саң ояһы, бар нәмә, һәр кем – ят. Ҡуртымға фатир алып, күсеп килеүебеҙгә бер аҙна, ә күпме тәьҫораттар! Бында кеше бер-береһе менән һаулыҡ та һорашмай. Ауылда берәйһе менән сәләм бирмәй үтеп ҡара, икенсе көнөнә үк өләсәй-әсәйгә еткерәсәктәр. Шуға ла килеү менән осраған берәүгә: “Һаумыһығыҙ!” – тинем. Күбеһе, күҙҙәрен аҡайтып, сәйерһенеп, яуап та бирмәй үтеп китә. Ҡайһы берәүҙәре, һаубыҙ, тип ауыҙ йыра. Минең тәртипле малай булырға ынтылыуҙарымды күргән Рита апай һыны ҡатып көлдө: – Иҫәркәй, ҡалала таныштарҙы ғына сәләмләйҙәр. Үҙе, имеш, шундай аҡыллы! Ун биш йәшкә еткән, ә һаман әкиәткә ышана. Йәнәһе лә, төшөнә Джуди Лоу инһә, тимәк, актер уны уйлай. Хыялый йән... Лоу уның донъяла барлығын да белмәй. Ул ҡайҙа ла, Рита ҡайҙа? Йәнде оҙаҡ көйҙөрһә, стеналағы постерҙан йылмайған Джудиға ҡара мыйыҡ та эшләп ҡуйырмын әле. Әйҙә үпһен уны шунан һуң! Әтеү, суп та суп, тфү, әшәке. Ҡағыҙҙы ла кеше үбер икән. – Кем ул? Юланың нисек әйләнгәнен күрҙегеҙме? Мин дә шулай әйләнеп-әйләнеп киттем. Башты йәшерергә тырышып, яурынға хәлдән килгәнсе тартып, яныма килеп баҫҡан Тимурға (юҡ, ҡурҡып түгел) саҡ ҡына баҙап ҡараным: – К-кем? Джудимы? – Ниндәй Джуди? – маңлайы күпкән Тимур аптыраны. – Бынау ҡыҙыҡайҙы әйтәм. – Ниндәй ҡыҙыҡайҙы? – Кемдер донъяға тиҙлек педале булып тыуа, мине иһә тормоз итеп тапҡандар. – Һине подъезға елтерәткән ҡыҙҙы әйтәм. – Бер кем дә мине елтерәтмәне! – Ир затымы мин, әллә түгелме, күкрәкте кирҙем, танауҙы шый тарттым. – Үҙем атланым! Рита апайҙан елтерәтелеп торам, ти. – Исеме Ритамы? Матур апайың. Апайым – матур? Китсәле, кеше көлдөрмәгеҙ! Зоопарктағы маймыл да сибәрерәк. Ну, ярай, быныһын мин шаштырып та ебәрҙем, шимпанзелар ҡайтышыраҡ. Ғөмүмән, апайҙар матур була торғаны бармы? Айырыуса һуғышҡаҡ апайҙар? Өләсәйем гел дә уға үсегеүе өсөн орошҡанда, иренеңде биш бешеремдәй һәлендермә, ти. Ирендәре, негрҙарҙыҡы кеүек, бүлтәйеп торғанға. Толомо беләк буйындай булһа ни. Теле лә шул сама бит уның. Ҡыҫҡаһы, ауылдағы ҙур өйөбөҙҙә лә, һыйыша алмай, донъя бүлештек, бындағы ике бүлмәгә бөтөнләй һыймай, бер аҙна эсендә ике лагерға ойоштоҡ. Рита апай был хаҡта белмәй, әлбиттә, әммә мин беләм бит ҡайҙа минең лагерь башлана ла уның лагеры бөтә икәнен. – Һин ҡайтаһыңмы, юҡмы? – Асыҡ тәҙрә төбөнә йәйелеп ултырып алған Рита апай миңә йәшәргә ирек бирмәҫ, ахыры. Һүҙҙәре миңә төбәлгәс, нишләп ике күҙе Тимурҙа уның? Тимурҙы бәпәй итеп алырға йыйынамы әллә? Уны унан йәшкә лә бәләкәйгә оҡшаған, буйға ла ҡайтыш. Әллә Рита апай баянан бирле шунда тәҙрә төбөндә ултырҙымы икән? Ултырғандыр... Башҡа ваҡытта шымсы яғы сыҡҡан өләсәй ҡайҙа ҡарай? – Ҡайтам, ҡайтам, – тип мыңғырланым, – бер тынғы юҡ һеҙҙән. Шундай ҙа тынғыһыҙ көн булыр икән. Ҡайҙа минең ауылда тыныс ҡына йәшәп ятҡан көндәрем?! Читайте нас в "ТАМАША" Республика мәҙәниәт һәм сәнғәт журналының сайты. Сайт Республиканского журнала культуры и искусства "ТАМАША". Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций 5 ноября 2015 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01477
Хәйҙәрҙе генә алайыҡ, Флүрәһенә мөхәббәт тойғоларын еткерә алмай күпме интегеп йөрөнө. Һыҙланып ҡына ҡалһа ярар ҙа, ашай алмай, шыр һөйәккә ҡалды. Ә Салауат һуң, күҙе томаланып, һөйөү шиғырҙары яҙа башланы. Әлдә ҡыйыулығы етте. Бер күргәнендә һөйгәненә бер куплетын тоттороп китте. Минең дә башымдан уҙҙы был иләҫ-миләҫ саҡ. Зөбәржәттәрҙең йорто, беҙҙеке кеүек, Ағиҙел ярында ғына. Бер мәл «Ҡотҡарығыҙ, ҡотҡарығыҙ, батам!» тигән тауышҡа йүгереп килһәм, ҡыҙ ағып китеп бара. Башы ғына күренә, сәбәләнә, ҡулдары нәмәгәлер тотонорға тырыша. Тиҙ генә һыуға һикерҙем. Батып бар­ғанда уны нисек ҡотҡарырға, тоторға икәнен яҡшы беләм. Зөбәржәттең сәсенән эләктерҙем. Ә ул ҡурҡыуынан мине ҡосаҡлап, йәбешергә маташа. Саҡ алып сығып, ҡом өҫтөнә һалдым. Яратҡан ҡыҙыңды күтәреү­ҙән дә оло бәхет юҡ икән! Ул арала эргә-тирәләге кешеләр ҙә күп йыйылып өлгөргәйне. Хатта Зөбәржәттең атаһы ла бар. – Тереме? – тип һорай. – Тере, тәне йылы, тын ала,– тинем. Ул ҡыҙын дауаханаға алып китте. Иртәгеһенә мине ауыл советына саҡырып, Зөбәржәтте үлемдән ҡотҡарғаным өсөн Почёт грамотаһы тапшыр­ҙылар, ике көндән район хакимиәте «Восход» мотоциклы менән бүләкләне. Мине маҡтап район гәзитенә яҙҙылар. Батыр уҡыусы тәрбиәләй­ҙәр, тип синыф етәксемә «Башҡорт­остандың атҡаҙанған уҡытыусыһы» исемен юлланылар, мәғариф бүлеге, беҙҙең Байназар урта мәктәбен өлгөлө булыуҙа маҡтай-маҡтай, ремонт­ҡа күп аҡса бирҙе. – Үҫкәс, ҡыҙымды һиңә кейәүгә бирәм, – тип Зөбәржәттең атаһы ҡулым­дан ҡыҫты. Мотоцикл менән урамға сығыуым булды, батыр ҙа батыр, тип үҙемде иптәш малайҙар күтәреп, һауаға сөй­ҙө. Тик ниңәлер улар мине тотманы, үҙем дөңк итеп ергә килеп төштөм. Тәнем ауыртҡанға уянып кит­һәм, урындыҡтан ҡолағанмын икән. – Нимә, улым, төш күрҙеңме әллә? – тип һораны олатайым. Өләсәйем дә мин йығылғанға ҡапыл уянып, ҡур­ҡыуынан төҫө ҡасҡан. Бөтәһен дә һөйләп бирҙем. Төштәрен юратырға күптәр өләсәйемә килә. Уға ышаналар. Минекен дә тиҙ генә юрап: – Ҡулыңа ҡыҙ баланы күтәргәнһең – ул ҙур бәхет, – тине. Ә олатайым төшөмә үҙенсә баһа бирҙе. – Эй, улым, йәшлектә, өләсәйеңә ғашиҡ булған осорҙа, уны әллә нисә тапҡыр төшөмдә күрҙем. Матурҡайымды немецтар урлап киткән, имеш. Дошмандарға автоматтан атам, ә пулялар көбәктән алыҫ китмәй ҙә ҡуя. Үҙҙәре күҙгә күренеп яй ғына осалар. Ни эшләргә? Дошмандарҙы ҡыуып етеп, өләсәйеңде саҡ ҡотҡарып алып ҡалдым. Ярай әле, Зөбәржәт һәр саҡ һинең күҙ алдында. Бергә уҡыйһығыҙ, уйнайһығыҙ. Ә һуғыш ваҡытында күңел күҙең күргән ҡыҙың эргәңдә юҡ. Бына быныһы аяныс, улым, – тип башымдан һыйпап, йо­ҡоға сумдыр­ҙы. – Олатай, кемделер күрһәң, ул да шул ваҡытта ошо төштө күрәме? – тип һораным. – Юҡ. Ғүмерем буйына ике кешенең дә бер үк төш күреүен бер ҡасан да ишеткәнем булманы, – тине олатайым. Минең батырлығым тик төштә генә булды ла шунда уҡ мәңгелеккә тороп ҡалды, әммә онотолманы. Шулай ҙа Зөбәржәттең минең турала ниндәй­ҙер матур төш күреүенә малайлыҡ йылдарым уҙғансы ышанып йәшәнем. Автор:Юнир САЛАУАТОВ. Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
— «Леруа Мерлен»дың асылыуы – Башҡортостан Республикаһының Франция предприятиелары менән хеҙмәттәшлегендә ни бары беренсе аҙым, ҙур, ҡыҙыҡлы проекттың башы ғына, — тине сауҙа комплексын асыу тантанаһында 25 майҙа Башҡортостан Президенты Рөстәм Хәмитов. — Беҙ бөгөн Францияның Рәсәйҙәге илсеһе менән артабан хеҙмәттәшлек итеүҙең төрлө варианттарын тикшерҙек, һәм перспективалар яҡшы ғына. Сауҙа комплексы асылыуын республикала күптән көтәләр. — Республика халҡының һәм был сауҙа предприятиеһын ойоштороусылар хыялының тормошҡа ашыуына шатмын,— тине Рөстәм Хәмитов. — Беҙ барыбыҙ ҙа бергәләп ауыр юл үттек, сабырлыҡ, ныҡышмалылыҡ, ҡыйыулыҡ күрһәттек. Бөгөн үҙәктең асылыуы – ошо сифаттарыбыҙ һөҙөмтәһе ул. Тантаналы сарала Францияның Рәсәй Федерацияһындағы илсеһе Жан Де Глиниасти, «Леруа Мерлен Көнсығыш» компанияһының генераль директоры Венсан Гюффруа, Өфө мэры Павел Качкаев ҡатнашты. Өфөләге магазин директоры Михаил Киянов Башҡортостан Президентын бында күрһәтелгән тауарҙар ассортименты менән таныштырҙы. Хыялыңдағы йортто төҙөү өсөн магазин кәштәләрендә 41 мең төрҙәге тауар тәҡдим ителә. Улар 15 бүлеккә урынлаштырылған. Рөстәм Хәмитов сауҙа селтәрендә һатылған урындағы етештереүселәр тауарҙары менән ҡыҙыҡһынды. Беренсе булып «Ласселсбергер» яуаплылығы сикләнгән йәмғиәте хеҙмәткәрҙәре үҙенең изделиеларын күрһәтте. Республика башлығы Өфөләге «Евромастер» компанияһының корпуслы мебелдәре һәм шкаф-купелары сифатын да баһаланы. Рөстәм Зәки улы магазинда әйбер һатып алыуҙан да баш тарта алманы. Республика Президенты, насадкаларҙың да тейешлеһен һайлап, отвертка алды. — Тыштан ингән ишектәрҙе йүнәтеп ҡуйырға уйлағайным да, өйҙә отвертка булмауы асыҡланды, — тип ниңә был эш ҡоралын һайлауын аңлатты Рөстәм Зәки улы. — Бөгөн эштән ҡайтҡас, һуң булыуына ҡарамаҫтан, ишекте йүнәтеп ҡуям. — Бындай сауҙа үҙәгенең асылыуы барыһына ла сигнал кеүек, — тип бөгөнгө ваҡиғаның әһәмиәтен һыҙыҡ өҫтөнә алды республика башлығы. — Был ошо тармаҡтағы ышаныслылыҡҡа, системалы яҡшы эш алып барылыуына гарантия. Сауҙа комплексын асыуҙағы тотҡарлыҡтар сәбәптәренә туҡталып, Рөстәм Хәмитов, контроль-күҙәтеү органдары яғынан да, сауҙа селтәре йәһәтенән дә аңлашылмаусанлыҡтар булды, тип билдәләне. — Беҙ бар ҡаршылыҡтарҙы ла бөтөрә алдыҡ. Мин айыҡ фекер еңгәне өсөн күҙәтеү органдарына ла, был комплекс төҙөлөшөндә ҡатнашҡандарға ла рәхмәт әйткем килә. Бындай цивилизациялы сауҙа формалары иң элек бөтөн Башҡортостан халҡы өсөн кәрәк бит. Бынан тыш, республикала сауҙа селтәрҙәре булдырылыуы инвесторҙар өсөн сигнал булып тора. Хәҙер француз инвесторҙары менән сәнәғәт проекттарын тормошҡа ашырыуға ла оҙаҡ ҡалманы. — «Альстом», «Сен-Гобен» компаниялары, тағы бер нисә француз фирмалары менән һөйләшеүҙәр алып барабыҙ, һәм бөгөн беҙ Франция илсеһе менән бик күп ҡыҙыҡлы, эстәлекле проекттарҙы тикшерҙек,— тип һыҙыҡ өҫтөнә алды Рөстәм Хәмитов. — Перспективалар һәйбәт. Автор:Ғәлиә Нәбиева | фото: Олег Яровиков Теги:бр президентысауҙалеруа мерлен Читайте нас в Рубрики Йәмғиәт Спорт Иҡтисад Хәл-ваҡиғалар Мәҙәниәт Сәйәсәт Лонгрид Электрон почта [email protected] Адресы 450077, Уфа, Кирова, 45 Реклама хеҙмәте (347) 250-11-11 Редакция (347) 250-07-28 Ҡабул итеү бүлмәһе (347) 250-05-07 Хеҙмәттәшлек (347) 250-06-14 Кадрҙар бүлеге [email protected] Кире бәйләнеш © 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах. 18+ запрещено для детей. При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ».
Өфөләге Ашығыс медицина ярҙамы дауаханаһы уникаль операция үткәрҙе – артерияға аневризма тәңгәлендә махсус конструкциялы үрелгән ағым стенты ҡуйҙы. Өфөләге Ашығыс медицина ярҙамы дауаханаһы уникаль операция үткәрҙе – артерияға аневризма тәңгәлендә махсус конструкциялы үрелгән ағым стенты ҡуйҙы. – Баш мейеһенең аневризма ауырыуы йоҡарыу йә ныҡ һуҙылыу арҡаһында ҡан тамыры тышлығының ҡабарып сығыуынан барлыҡҡа килә. Тыумыштан булғаны ла осрай. Йыш ҡына үлемгә килтерә. Даигностикалау ауыр, сөнки бәләкәй күләмле булып, ҡан тамыры аномалияһы симптомдарһыҙ барырға мөмкин. Аневризма шартлап, ҡан һауһа ғына сағыу симптоматика барлыҡҡа килә. Был этапта пациентты ҡотҡарыу бик ҡатмарлы – киң ҡан һауыу комаға, ғәрипләнеп ҡалыуға йә үлемгә килтерә, – ти диагностиканың һәм дауалауҙың рентген-хирургик ысулдары бүлексәһе мөдире Лев Чудновец. Аневризмалар ҙур йә бәләкәй, уртаса ла булырға мөмкин. Хирургик юл йыш ҡына аневризманы дауалауҙың берҙән-бер юлы булып тора. Бындай операцияларҙы эшләү мөмкинлеген «Һаулыҡ һаҡлау» милли проекты буйынса алынған яңы ангиограф бирҙе. Операция уңышлы үтте, пациент үҙен һәйбәт тоя, реабилитациянан һуң ул ҡәҙимге тормош рәүешенә ҡайтасаҡ. Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Кешеләр борондан йыл миҙгелдәрен күҙәтеп барған. Ҡырпағайға (ноябргә) ҡарата һынамыштар дөрөҫлөккә тап килә микән, ҡарайыҡ.- 1 ноябрҙә ямғыр өҫтөнә ҡар яуһа, йәй һалҡын килер, бесән уңыр;- 9 ноябрҙә ағасҡа бәҫ ҡунһа, алдағы көндәр – һыуыҡ, томан булһа, йылы булыр;- Көҙ оҙон килһә, яҙ һуң килер;- Көҙ аҙағында түңәрәк-түңәрәк ваҡ ҡына боҙ яуһа, ҡыш һыуыҡ ;- Беренсе ҡар көндөҙ яуһа – ҡыш һыуыҡ, төндә яуһа – йылы килер;- Йорт ҡоштары баштарын ҡанаттары аҫтына йәшерһә, көн һалҡынайыр;- Ҡаҙ-өйрәктәр ҡарҙа ҡойонһа, көн йылыныр, буран булыуы ла ихтимал; Кешеләр борондан йыл миҙгелдәрен күҙәтеп барған. Ҡырпағайға (ноябргә) ҡарата һынамыштар дөрөҫлөккә тап килә микән, ҡарайыҡ. - 1 ноябрҙә ямғыр өҫтөнә ҡар яуһа, йәй һалҡын килер, бесән уңыр; - 9 ноябрҙә ағасҡа бәҫ ҡунһа, алдағы көндәр – һыуыҡ, томан булһа, йылы булыр; - Көҙ оҙон килһә, яҙ һуң килер; - Көҙ аҙағында түңәрәк-түңәрәк ваҡ ҡына боҙ яуһа, ҡыш һыуыҡ ; - Беренсе ҡар көндөҙ яуһа – ҡыш һыуыҡ, төндә яуһа – йылы килер; - Йорт ҡоштары баштарын ҡанаттары аҫтына йәшерһә, көн һалҡынайыр; - Ҡаҙ-өйрәктәр ҡарҙа ҡойонһа, көн йылыныр, буран булыуы ла ихтимал. Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Күгәрсен районы "Мораҙым" ижтимағи-сәйәси гәзитенең рәсми сайты. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. 2015 йылдың 12 авгусында бирелгән ПИ ТУ 02-01395-се һанлы теркәү тураһындағы таныҡлыҡ. Директор (баш мөхәррир) Ладыженко А.Ғ., "Мораҙым" гәзите мөхәррире вазифаһын башҡарыусы Р.И.Исҡужина.
Кисә республиканың Архив эштәре буйынса идаралығы 1920 йылдағы Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыуға 100 йыл тулыу айҡанлы "түңәрәк өҫтәл" үткәрҙе. Сара онлайн тәртибендә видеоконференция булараҡ ойошторолдо. Уның эшендә тарихсылар, архив хеҙмәткәрҙәре, дәүләт власы органдары вәкилдәре һәм журналистар ҡатнашты. Архив эштәре буйынса идаралыҡ начальнигы Илһам Фәтҡуллин сәләмләү һүҙе менән сығыш яһаны. "Халыҡ иҫәбен алыу – мөһим ваҡиға, Рәсәй тарихының әһәмиәтле өлөшө. Уның һөҙөмтәһе замандаштарға ғына түгел, киләһе быуын өсөн дә кәрәк", – тине ул. Республиканың архив хеҙмәткәрҙәре был йәһәттән революцияға тиклемге осорҙоң мәғлүмәттәрен дә һаҡлаған. Быйыл беренсе совет халыҡ иҫәбен алыуҙы үткәргәнгә 100 йыл тула. Унда бер юлы ауыл хужалығы һәм сәнәғәт предприятиеларын да иҫәпләгәндәр. "Түңәрәк өҫтәл"дә ҡатнашыусыларҙы Федераль дәүләт статистикаһы хеҙмәтенең территориаль органы етәксеһе урынбаҫары Рөстәм Ғатауллин да сәләмләне. Ул Башҡортостан биләмәһендә үткәрелгән халыҡ иҫәбен алыу саралары, уларҙың һөҙөмтәләре буйынса баҫылған материалдар тураһында һөйләне. Шулай уҡ 2021 йылда көтөлгән ошондай сараның нисек үтәсәге тураһында әйтте. "Түңәрәк өҫтәл"дә ҡатнашыусылар белдереүенсә, буласаҡ иҫәп алыу халыҡ араһында ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты. Улар илдә был сараның элек нисек үткәне һәм һөҙөмтәләре менән дә ҡыҙыҡһына. Шуға күрә тарихсылар, архив хеҙмәткәрҙәре, ғалимдар, статистар был ихтыяжды ҡәнәғәтләндерергә тейеш. Шулай итеп, тап 100 йыл элек, 1920 йылда, Рәсәйҙә бер юлы ике иҫәп алыу үткәрелгән: Бөтә Рәсәй ауыл хужалығы һәм халыҡ иҫәбен алыу. Тик был саралар ул саҡта хәрби хәрәкәттәр барған төбәктәрҙә булмаған: Ҡырым, Төньяҡ Кавказ, Алыҫ Көнсығыш һәм ҡайһы бер башҡа урындарҙа. Был иҫәп алыуҙың һөҙөмтәләре ҙур ҡыҙыҡһыныу тыуҙыра, сөнки уның мәғлүмәттәре буйынса ХХ быуат башындағы сәйәси, иҡтисади һәм социаль катаклизмдар тураһында фекер йөрөтөргә мөмкин. Шулай уҡ ул саҡта халыҡтың составы, социаль-иҡтисади көнкүреш тураһында ла белеп була. Башҡортостандың Милли архивы фондтарында беҙҙең яҡта йәшәгән халыҡтың иҫәбен алыу мәғлүмәттәре һаҡлана. Шул иҫәптән 1920 йылғы кампания буйынса ла. Был документтар бик кәрәк, улар Башҡортостандың социаль-иҡтисади үҫешен өйрәнеү сығанағы булып тора, әүҙем рәүештә ғилми һәм крайҙы өйрәнеү материалдарында ҡулланыла. Шул уҡ ваҡытта өйрәнеүҙе һәм тикшереүҙе талап иткән "аҡ таптар" ҙа күп. "Түңәрәк өҫтәл"дә ҡатнашыусылар белдереүенсә, “Ревизские сказки” һәм “Башархив.РФ” проекттарын тормошҡа ашырыу йәмәғәтселек араһында резонанс тыуҙырҙы. 1920 йылғы халыҡ иҫәбен алыу документтары һанлаштырылған, һәм уларға ғилми-белешмә аппаратын әҙерләү дауам итә. Илебеҙҙә артабан халыҡ иҫәбен алыу кампаниялары 1923, 1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылдарҙа үткәрелгән. Уларҙың һөҙөмтәләре баҫылған. Барыһы ла ҡиммәтле тарихи сығанаҡ булып һанала: был документтарға ҡарап, илебеҙҙең айырым бер осорҙағы демографик, социаль-иҡтисади торошон белергә мөмкин. Киләһе Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу 2021 йылда үтәсәк. Тарихта тәүге тапҡыр мәғлүмәт йыйыуҙың ил өсөн яңы төрө ҡулланыласаҡ. Кешеләр Дәүләт хеҙмәттәре порталында үҙаллы иҫәп алыу биттәрен тултырасаҡ. Шулай уҡ беренсе тапҡыр планшеттар, компьютерҙар, смартфондар ҡулланыласаҡ. Әле был халыҡ иҫәбен алыуға әүҙем әҙерлек бара. "Түңәрәк өҫтәл"дә ҡатнашыусылар ошо кампанияның һөҙөмтәләрен шул иҫәптән электрон вариантта ла һаҡлап ҡалдырырға тәҡдим итте. Был киләсәк быуын өсөн кәрәк һәм уңайлы буласаҡ. Өҫтәүенә ғалимдар был эш менән шөғөлләнгән ведомстволарҙың фондтарын ғына түгел, ә билдәле статистар Н. Барсов менән Н. Гуревичтың биографияһын да өйрәнергә кәрәк тигән фекер әйтте. Муниципаль берекмәләрҙә халыҡ иҫәбен кампанияларына арналған күргәҙмәләр, "түңәрәк өҫтәл"дәр, уҡыусылар өсөн викториналар ойошторорға һәм крайҙы өйрәнеү конференцияһын үткәрергә тәҡдим итте. Фото: archive.bashkortostan.ru Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Инйәр" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации
Һәр ваҡытта ил-йорт, милләт ғәме менән йәшәгән, ауылдарыбыҙҙың йөҙөк ҡашы булған ҡатын-ҡыҙҙарыбыҙ! Илебеҙҙе, телебеҙҙе һөйөп, йолаларыбыҙҙы тергеҙеп, ҙурлап, хуплап йөрөүсе районыбыҙҙың ағинәйҙәре! Һеҙҙең барығыҙҙы ла яҙҙың иң беренсе, иң яҡты байрамы – 8-се март менән ҡайнар ҡотларға рөхсәт итегеҙ. Яҙ байрамы ҡотло булһын! Һәр ваҡытта ил-йорт, милләт ғәме менән йәшәгән, ауылдарыбыҙҙың йөҙөк ҡашы булған ҡатын-ҡыҙҙарыбыҙ! Илебеҙҙе, телебеҙҙе һөйөп, йолаларыбыҙҙы тергеҙеп, ҙурлап, хуплап йөрөүсе районыбыҙҙың ағинәйҙәре! Һеҙҙең барығыҙҙы ла яҙҙың иң беренсе, иң яҡты байрамы – 8-се март менән ҡайнар ҡотларға рөхсәт итегеҙ. Барығыҙға ла ныҡлы сәләмәтлек, бәхет, шатлыҡ, ғаиләләрегеҙгә именлек, хыялдарығыҙҙың тормошҡа ашыуын теләйем. Районыбыҙҙың зирәк, абруйлы ҡатын-ҡыҙҙары, тормош тәжрибәһе туплаған мөләйем ағинәйҙәр! Беҙ киләһе быуындарыбыҙҙы ата-бабаларҙан ҡалған йолаларыбыҙ, аҡыллы кәңәштәребеҙ менән тәрбиәләп үҫтерәйек. Бөртөкләп йыйылған алтын мираҫты киләһе быуындарға түкмәй - сәсмәй алып барып еткереү беҙҙең иң изге бурысыбыҙ. Байрамыбыҙ мөбәрәк, табындарыбыҙ түңәрәк булһын! Ағинәйҙәр күңеле талир тәңкә, Шуға нурлы минең баш йортом. Милләт рухын бәйләр ил инәһе барҙа, Йәшәр әле, йәшәр башҡортом! Тамара МАЛБАЕВА, Көйөргәҙе районының төп ағинәйе. Читайте нас в Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ ФС 02 - 01456 от 14.09.2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан»
(Created page with ":Инәһеҙ ҡорт көсһөҙ булыр. :Халыҡ мәҡәле Малдарҙы ҡышлатып сығарыр өсөн кеше йәй буйына аҙыҡ за...") 14:12, 15 сентябрь 2012 версияһы (төҙәтеү) (кире алыу) Sagann (әңг. | өл.) (→‎Инә ҡорт) Киләһе үҙгәртеү → Йәш инә ҡорт һауала бер нисә (алты-һигеҙ) ата ҡорт менән осрашып, аталана, шул аталаныу үҙ ғүмерендә йомортҡа һалырға етә. Яңы инә ҡортто йәш тәрбиәләүсе ҡорттар, йәғни ҡарап йөрөтөүселәр була, уларҙың һаны 10-12-гә етә. Инә ҡортто ашаталар, уға гел сифатлы һөт бирәләр, кәүҙәһен таҙарталар, “ялайҙар-һыйпайҙар”. Йәштәре үтеү менән, был “свита”ны икенсе йәш ҡорттар алыштыра.
Халыҡ дауаһының файҙаһы ифрат ҙур: ҡайһы берҙә, хатта дарыу-уколдар ярҙам итмәгән осраҡта, тап ошо алымдар килешеп ҡуя. Һеҙҙең иғтибарға аяҡтың һыҙлауын баҫа торған рецепт тәҡдим итәбеҙ. Халыҡ дауаһының файҙаһы ифрат ҙур: ҡайһы берҙә, хатта дарыу-уколдар ярҙам итмәгән осраҡта, тап ошо алымдар килешеп ҡуя. Һеҙҙең иғтибарға аяҡтың һыҙлауын баҫа торған рецепт тәҡдим итәбеҙ. Бының өсөн өс ҡап лавр япрағы алырға кәрәк. Уның береһен 10 литрлыҡ биҙрәләге һыуға һалып, ҡайнатып сығарығыҙ. Һыуҙы аяҡтар бешмәҫлек булғансы һыуытығыҙ һәм 20 минут дауамында аяҡтарҙы ошо һыуҙа тотоғоҙ. Унан йылы ойоҡтар кейергә кәрәк. Һыуҙы түгергә ашыҡмағыҙ. Икенсе көндә ошо уҡ һыуға икенсе ҡаптағы лавр япрағын һалып ҡайнатырға һәм кисәгесә аяҡты 20 минут тығып ултырырға кәрәк. Өсөнсө ҡапты ла ошолай уҡ ҡулланырға. Бындай дауаны ярты йыл һайын ҡабатларға мөмкин. Аяҡ-ҡулдарығыҙ һыҙламаһын, сәләмәт булығыҙ! Фото: ovulyaciya.com Гөлдәр Яҡшығолова https://bash.rbsmi.ru/articles/s-l-m-t-bulayy/Aya-tari--i-la-a--lavr-ullan-383637/ Читайте нас в Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г.
“Әлшәй хәбәрҙәре” гәзитенә байҡау яһап2020 йыл тарих төпкөлөнә китте, әммә һуңғы йөҙ йыл эсендә, кешелек донъяһының бер нисә быуыны тарихында ул бик үҙенсәлекле һәм ауыр йылдарҙың береһе булараҡ хәтеребеҙҙә ҡалыр. “Коронавирус”, “пандемия”, “битлек” - был һүҙҙәр йыш ҡулланыла торған ғына түгел, ә 2020 йыл символдарына әйләнде. Ошо ваҡыт эсендә беҙ бик күп яңы, быға тиклем уйлап та ҡарамаған әйберҙәр тураһында белдек. Был - тормошобоҙға көтмәгәндә килеп ингән дистанцион уҡытыу, интернет һәм технологияларҙың мөһимлеге һәм беҙҙең уларға ни тиклем бәйле булыуыбыҙ ҙа. Беҙ айҙар буйы өйҙә ултырырға һәм бер ҡайҙа ла сыҡмаҫҡа өйрәндек, табиптар һәм уҡытыусыларҙың ҡәҙерен белә башланыҡ, һатыусыларҙың, социаль хеҙмәткәрҙәр, хат ташыусылар, шоферҙар, элемтәселәр, электрсылар һәм башҡа бик күп һөнәр эйәләренең эшенә башҡаса ҡарай башланыҡ, уларҙан тыш тормошобоҙҙо күҙ алдына ла килтереп булмауын аңланыҡ. Был йыл беҙҙән күптәрҙе алып китте һәм күп нәмәнән мәхрүм итте, әммә бар тормошобоҙға икенсе күҙлектән ҡарарға өйрәндек, мөһим тәжрибә һәм белем тупланыҡ. Ләкин ауыр һынауҙарға ҡарамай, тормош дауам итә. Бөгөн һеҙҙең менән 2020 йылда булған иң яҡшы ваҡиғаларҙы хәтергә төшөрәйек. *Районға эш сәфәре менән республика Башлығы Радий Хәбиров килде. *Шафран мәктәбенең химия, информатика уҡытыусыһы Александр Кутьенков “Башҡортостандың йыл уҡытыусыһы” республика конкурсы лауреаты булды. *Йыл һөҙөмтәләре буйынса Ибрай ауылы батыры Рәмис Шафиҡов Башҡортостандың иң көслө ауыр атлеты тип танылды. *Республика Башлығы инициативаһы менән булдырылған “Ҡанатлан!” проекты сиктәрендә М. Буранғолов исемендәге башҡорт лицейында стоматология кабинеты асылды. *Район үҙәгендә Советтар Союзы Геройҙарына бюст асыу тантанаһы уҙҙы. *Түбән Әүрез мәктәбенә билдәле яҡташыбыҙ, Рәсәй Геройы Рафиҡ Ихсанов исеме бирелде. *Бөйөк Еңеүҙең 75 йыллығына райондың бер юлы өс ауылында - Ташкисеү, Иҙрис һәм Түбән Әүрездә Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан яугирҙарға һәйкәлдәр ҡуйылды. *Аксен колледжына бөйөк рус ғалимы, геолог һәм тупраҡ фәне белгесе Николай Сибирцев исеме бирелде. *Республикала беренсе тапҡыр “Атайлыҡ даны” йәмәғәт наградаһына конкурс уҙҙы. 27 атай исемлегендә Зеленый Клин ауылынан Тәбрис Ғәлимулла улы Ғәйнуллин, Аксендан Алексей Вениаминович Иванов, Раевканан Зирәк Ғәли улы Мөхәмәтйәнов һәм Ғәйнәямаҡтан Әбүзәр Сабир улы Шәйгәрҙанов та бар ине. *Һуңғы ҡыңғырау сығарылыш уҡыусылары өсөн тәүге тапҡыр онлайн форматта үтте. Мәктәпте 409 туғыҙынсы синыф уҡыусыһы тамамланы, шуларҙың 45-е айырым өлгөләге аттестат алды, 137 ун беренсе синыф уҡыусыһы белем усаҡтарын тамамланы, улар араһынан 36 егет һәм ҡыҙ “Уҡыуҙағы айырым уңыштары өсөн” миҙалына лайыҡ булды. *Аграрсылар баҫыу миҙгелен уңышлы үткәрҙе. Иген культуралары 43571 гектар майҙанда үҫтерелде. Гектарынан 25,5 центнер уртаса уңыш менән 111032 тонна ашлыҡ йыйып алынды. 15648 гектар майҙандан 22326 тонна көнбағыш алынды, уңыш гектарынан 14,3 центнер тәшкил итте. Шәкәр сөгөлдөрө 935 гектарҙа үҫтерелеп, 44189 тонна тамыраҙыҡ алынды, уңыш - гектарынан 472, 6 центнер. *Яңы Сәпәш ауылында капиталь ремонттан һуң мәҙәниәт йорто асылды. *Район үҙәгендә оҙаҡ көтөлгән бассейнлы “Виктория” спорт комплексын тантаналы асыу сараһы үтте. *Ҡармышта “Нур-Иман” мәсете ишектәрен асты. *“Исток” ауыл хужалығы кооперативы һөт эшкәртеү буйынса цех асты һәм “Родное село” маркаһы аҫтында продукцияһын һатыуға сығара башланы. *“Мәҙәниәт” милли проекты сиктәрендә Раевка социаль-мәҙәни үҙәгендә кинозал асылды. *Ташлы ауылы “Айыҡ ауыл” конкурсының муниципаль этабы еңеүсеһе булды. Был бәйгелә райондың 57 ауыл биләмәһе ҡатнашты. *Райондың ике мәктәбе – Ғәйнәямаҡ һәм М. Буранғолов исемендәге башҡорт лицейы яңы автобуслы булды. *Район үҙәгендәге паркта танкистарға стела ҡуйылды Йылдың иң мөһим ваҡиғаларын Фәнүзә СУФИЯНОВА барланы. Читайте нас в © 2020 Сайт издания «Әлшәй хәбәрҙләре» Копирование информации сайта разрешено только с пись менного согласия администрации.
Табиптар билдәләүенсә, арпа йышыраҡ бысраҡ инеүҙән, алтынһыу стафилококк инфекцияһынан сыға. Күҙ ҡабағы ялҡынһына, үлекле төйөр барлыҡҡа килә. Был ваҡытта гигиена талаптарын үтәргә тырышығыҙ. Күҙҙе өс-дүрт сәғәт һайын йылымыс һыу менән сайҡарға йәки һыуға манылған мамыҡ менән һөртөргә кәрәк. Тырнаҡ гөл, шалфей йәки ромашка төнәтмәһе әҙерләһәгеҙ яҡшы, ул күҙҙең лайлалы тышсаһын йоғошһоҙландыра. Шеш үҙе өлгөрөп етергә тейеш. Уны һытмағыҙ, кире осраҡта ялҡынһыныу тағы ла көсәйәсәк. Арпаны йылытырға, компресс ҡуйырға ярамай. Табип кәңәш иткән антибактериаль мазь йәки күҙ дарыуы һөртөргә кәрәк. Фото: lechimkozhy.ru Венер Исхаҡов https://bash.rbsmi.ru/articles/s-l-m-t-bulayy/Arpani-yilitir-a-yaramay-82764/ Читайте нас в Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г.
Япония бизнесмендары һәм эшҡыуарҙары делегацияһының Өфөгә сәфәре уңышлы үтте. Шуныһы иғтибарға лайыҡ, Башҡортостанда япондар Мәләүездән эшҡыуар Светлана Халфинаның шәхси саҡырыуы буйынса ҡунаҡта булды. Был сәфәрҙең тәүтарихы шундай. «Рәсәй терәге» йәмәғәт ойошмаһының Башҡортостан төбәк бүлексәһе ағзаһы булараҡ, Светлана Халфина быйыл ноябрҙә был ойошма делегацияһы составында Японияла булып ҡайтты. Делегация етәксеһе, «Рәсәй терәге» Дөйөм Рәсәй йәмәғәт ойошмаһы президенты Сергей Борисов Светлана Халфинаны абруйлы япон бизнесмены һәм күренекле йәмәғәт эшмәкәре Фумихико Тамура әфәнде менән таныштырҙы. Светлана Халфина республиканың инвестицион асыҡлыҡҡа яңы курсы тураһында һөйләне һәм Тамура әфәндене Өфөгә саҡырҙы. Һәм ул килергә ризалыҡ бирҙе. Әйтергә кәрәк, Сыуаш Республикаһында Тамура әфәнде яңы ҡала төҙөү буйынса ҙур проектта ҡатнаша ла инде. Ә, дөйөм алғанда, Рәсәйҙә ул тотонолған япон автомобилдәрен һатыу буйынса ҙур аукциондар асырға теләй. Тамура әфәнде Америкала һәм Европала бындай аукциондар ойошторған да инде. Тамура әфәнде етәкселегендә Өфөгә килгән делегация составында эшмәкәрлектәре медицина технологияларын үҫтереү менән бәйләнгән эшҡыуарҙар күп булды. БР Сәнәғәт һәм инновация сәйәсәте министрлығында түңәрәк өҫтәл үткәрелде. Унда ҡатнашыусыларҙы БР Эшҡыуарлыҡ һәм туризм буйынса дәүләт комитеты рәйесе Айҙар Хәлилов һәм БР-ҙың Япониялағы вәкиле, Президенттың ҡала төҙөлөшө һәм архитектура мәсьәләләре буйынса советнигы Ришат Муллагилдин тәбрикләне. Сара ике яҡта ла ҡыҙыҡһыныу уятты. Өфө эшҡыуарҙары Япониянан ҡунаҡтарға үҙ проекттарын күрһәтте. Улар барыһы ла ҡараласаҡ һәм дөйөмләштереләсәк, ә ҡайһы берҙәре буйынса, бәлки, оҙайлы ваҡытҡа эшлекле мөнәсәбәттәр урынлаштырылыр. Ҡунаҡтарҙы иһә, консалтинг фирмаһының башҡарыусы директоры Тошио Шибата әфәнде таныуынса, Өфөлә Японияның «Субару» фирмаһы вәкиллеге булыуы айырыуса ғәжәпләндерҙе. Сәфәр барышында БР Хөкүмәте вице-премьеры Фидус Ямалетдинов менән осрашыу үткәрелде. Япониянан ҡунаҡтар уның менән Башҡортостанға киләһе сәфәрҙе тикшерҙе. Ул апрелдә үткәрелергә тейеш, һәм делегация составында башлыса һаулыҡ һаҡлау һәм медицина өлкәһендә эшләүсе япон эшҡыуарҙары буласаҡ. Ә февралдә мәнфәғәттәре сәнәғәт производствоһына ҡағылышлы япон бизнесмендары килеүе көтөлә. Китакюси ҡалаһы мэрының хаты был сәфәргә әҙерлекте раҫлай. Автор:Светлана Ғәфүрова Теги:эшҡыуарлыҡхалыҡ-ара бәйләнештәр Читайте нас в Рубрики Йәмғиәт Спорт Иҡтисад Хәл-ваҡиғалар Мәҙәниәт Сәйәсәт Лонгрид Электрон почта [email protected] Адресы 450077, Уфа, Кирова, 45 Реклама хеҙмәте (347) 250-11-11 Редакция (347) 250-07-28 Ҡабул итеү бүлмәһе (347) 250-05-07 Хеҙмәттәшлек (347) 250-06-14 Кадрҙар бүлеге [email protected] Кире бәйләнеш © 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах. 18+ запрещено для детей. При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ».
Толерантлыҡ – ул түҙеп, сабыр итеп йәшәүҙе аңлатһа ла, сабырлыҡты һынау – толерантлыҡмы? «Киске Өфө» гәзитенең блогы Рәшит ШӘКҮР, шағир, Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты, профессор: Толерантлыҡ – ул нигеҙҙә күп милләтле халыҡтар йәшәгән илдәр өсөн айырыуса мөһим шарт, тип ҡарарға кәрәк. Беҙҙең башҡорт халҡы элек-электән күршеһенә хөрмәт менән ... Далее 05.12.2014 admin Киләсәк – әсәләр ҡулында “Донъя – бишек тирбәткән әсә ҡулында” – Өфөлә үткән V Бөтә Рәсәй әсәләр форумы башынан аҙағына тиклем ошо фекер менән һуғарылғайны. “Әсәй” хәйриә фондтары халыҡ-ара йәмәғәт ойошмаһы тәҡдиме буйынса Башҡортостан Республикаһы Президенты һәм ... Далее 10.08.2014 admin Борон-борон заманда ла… Ә бынан дүрт йыл элек баш ҡалабыҙ Өфөлә башҡорт телендә әкиәт һөйләүселәрҙең «Һаумы, һаумы, әкиәт!» ҡала конкурсы ойошторола башланы һәм тәүге йылынан алып балаларҙың яратҡан бәйгеһенә әүерелде. Быны уларҙың унда бик теләп ҡатнашыуынан, ихлас ... Далее 25.04.2014 admin Комендант сәғәте 1 октябрҙән республикабыҙ район-ҡалаларында «комендант сәғәте» киске 10-дан иртәнге 6-ға тиклем шул. Был мәлдә 17 йәше тулмаған балаларға ата-әсәһеҙ йәмәғәт урындарында йөрөү тыйыла. Ҡанунды боҙғандарға 500 һумдан 1 меңгә тиклем штраф та ... Далее 02.10.2013 admin Интернет-бәйлелектән баланы нисек һаҡларға? Атай-әсәйҙәргә балаһының интернетҡа бәйлелеге барлыҡҡа килеүен нисек булдырмаҫҡа, тиһегеҙме? Бының өсөн бер нисә кәңәште үтәү мөһим. 1. Балағыҙ менән йыш аралашығыҙ. Ата-әсә иғтибарынан мәхрүм булмағандар үҙ-үҙен яңғыҙ тоймай, йыуанысты ла ... Далее 05.09.2013 admin Һеҙҙе үҙемдең сәхифәмдә күреүемә бик шатмын. Үҙегеҙгә ҡыҙыҡлы һәм файҙалы мәғлүмәттәр табырһығыҙ, тип ышанам.
Өфө - Инйәр - Белорет юлының 38-се километрында Кia Оptimа сит ил автомашинаһы рулендәге 28 йәшлек водитель юлды сығып барған 46 йәшлек ирҙе бәрҙергән. Бынан һуң ул авария урынынан ҡасып киткән, әммә 10-15 минуттан һуң кире әйләнеп килгән. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, зыян күреүсе дауахана юлында һәләк булған. Водитель һүҙҙәренсә, ул ирҙең юлды сыҡҡанын аңғармаған, сөнки уның кейемендә янып торған элементтары булмаған. Әлегә ЮХХДИ хеҙмәткәрҙәре водителгә ҡарата административ протокол төҙөгән, авария сәбәптәрен тикшереү башланған. Юлдарҙа һаҡ булығыҙ, дуҫтар! Фото:Bashinform.ru Автор: Аклима Гизатуллина "Башҡортостан" гәзите / газета "Башкортостан" Читайте нас в Ижтимағи-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ № ТУ 02 - 01391 от 12 августа 2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Главный редактор Имангулова М.Г.
14 - 35 йәшлек талантлы авторҙарға, журналистарға, блогерҙарға 100 мең һумғаса бүләк алыу мөмкинлеге бар. “Ал елкән” конкурсы иғлан ителә Рәсәй Мәғариф министрлығы “Лидер бул, Фекер тыуҙыр. Трендыңды үтә” девизы аҫтында конкурс үткәрә. Заманса медианың буласаҡ шәхестәренә ярышта ҡатнашыу өсөн заявканы, шәп тексты 30 июнгә тиклем https://clck.ru/eMX54 сайтындағы конкурс бүлегенә ебәрергә, йә "Бәйләнештә"ге "Ал елкән" төркөмөнә https://clck.ru/eMX55 һалырға, шулай уҡ социаль селтәрҙәрҙә #АлыйПарус_КП хештегы менән бирергә була. Еңеүселәр өс номинацияла билдәләнә: - "Тематик блог" (пост, ирекле формала автор тексты); - "Публицистик журналистика" (мәҡәлә, репортаж, күҙәтеү, очерк); - "Әҙәби-нәфис әҫәр" (хикәйә, эссе). Конкурс тураһында тулы мәғлүмәтте Рәсәй Мәғариф министрлығы https://clck.ru/NdGr, йә конкурс төркөмөнән https://clck.ru/eMX55 алырға була. Фото: Рәсәй Мәғариф министрлығы. Автор:Танзиля Давлетбердина Читайте нас в © 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите. Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған. Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ. Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г.
Ошо арала РФ Президенты Рәсәй халҡының традицион рухи-әхлаҡи ҡиммәттәрен һаҡлау һәм нығытыу буйынса дәүләт сәйәсәте нигеҙҙәрен раҫлау хаҡында указға ҡул ҡуйҙы. Рухи ҡиммәттәребеҙҙе һаҡлау буйынса беҙ ниҙәр эшләйбеҙ һәм эшләй алабыҙ? Сайттың архивы 2021 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2020 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2019 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2018 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2017 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2016 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2015 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2014 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 51 | 52 №5, 30 ғинуар - 5 февраль, 2016 "СЕЛТӘР" БӘЙГЕҺЕНӘ САҠЫРАБЫҘ 2020 йылда Башҡортостанда тағы ла бер абруйлы мәҙәни сара - Бөтә донъя Фольклориадаһы үтәсәк. Ошо мәртәбәле сараға әҙерлек сиктәрендә Республика халыҡ ижады үҙәге ҡарамағындағы "Сәсәндәр үҙәге", Бөтөн донъя башҡорттары ҡоролтайы Башҡарма комитеты ҡарамағындағы "Ағинәй" йәмәғәт ойошмаһы башҡорт ырыуҙарының милли кейемдәрен, традицион биҙәнеү әйберҙәрен тергеҙеү, был боронғо шөғөлдәребеҙҙе үҙләштергән ҡатын-ҡыҙҙарыбыҙҙы дәртләндереү маҡсатында "Селтәр" (селтәрҙе ҡайһылыр төбәктә - һаҡал, ҡайһыһындалыр - алмиҙеү, хәситә, яға, түшелдерек, тиҙәр) бәйгеһе ойоштора. Уның положениеһы "Киске Өфө"нөң 4-се һанында, "Бәйләнештә" социаль селтәренең "Башҡорт ҡатын-ҡыҙы" төркөмөндә баҫылды, республика район-ҡалаларының мәҙәниәт бүлектәренә ебәрелде. Ә был фотоһүрәттәге ағинәйҙәр - Әбйәлил районы Асҡар ауылының "Миләш" фольклор ансамбле ағзалары. Башҡорт халыҡ фольклор ансамбле исемен йөрөткән был коллектив ағзалары, күрәһегеҙ, ошо төбәк башҡорт ырыуҙарына хас милли кейем, селтәр һәм ҡашмауҙар кейгән. килешмәйем! УРЫНДАРҘЫ АЛЫШТЫРЫУҘАН СУММА ҮҘГӘРМӘҪ БР Юғары Суды ОДН буйынса электр энергияһына түләтеүҙәр иҫәпләүҙе законһыҙ тип танығандан һуң, уны тыйып, милекселәргә элек түләнгән сумманы кире ҡайтарып биреү тураһында ҡарар сығарған. бала һүҙе НИНДӘЙҺЕҢ ҺИН, ҠАЛА БАШҠОРТО? "Үлемһеҙ полк" акцияһында ҡатнашып, күптәр үҙҙәренең ата-олатайҙарының батырлыҡтары менән ҡыҙыҡһынды. Ошо парадтан һуң үҙем белгән тиҫтерҙәремдең күҙҙәрендә, йөҙҙәрендә ғорурлыҡ сатҡылары күреп һөйөндөм. һай! һай! һай! БӨРЙӘНДЕҢ ТАҒЫ БЕР МӨҒЖИЗӘҺЕ Унда ул ойоштороусыларҙы шаҡ ҡатырып, 16 килолыҡ герҙе 10 минут эсендә 121 тапҡыр күтәреп күрһәтә. Судьялар урта буйлы ғына, артыҡ ҡалын булмаған ҡатындан бындайҙы көтмәгән була, әлбиттә. Ошо хәлдән һуң башлана инде барыһы ла. тарих ярсыҡтары ТОЛСТОЙҘЫҢ БАШҠОРТТАРҘА БУЛҒАНЫ Башҡорттар хатта ки икмәк киҫәген дә бер үҙҙәре генә ашай алмай икән, тип һөйләйҙәр. Ҡыҙыҡ күреп, старшина малайына ҡалас биргәйнек, ул уны ваҡ ҡына киҫәктәргә бүлеп, шунда ултырған башҡорттарға таратып сыҡты. күңел мөһөрө ИНАНЫСТАРЫНА ТОҒРО СӘСӘН Әммә булған бит һәм бар шундай шәхестәр - улар өсөн илдәге идеология, түрәләрҙең алышыныуы, рухи инаныстарҙың үҙгәреүе мөһим түгел. Уларҙың үҙәктәге маҡсаттары, терәүҙәре ныҡ, бер ниндәй заман еле лә һындыра алмай. әҙип һүҙе ӘҘӘБИӘТ ЙЫЛЫНЫҢ ҺӨҘӨМТӘҺЕМЕ? ХӘРӘКӘТ БАШЛАНДЫ! Тормоштоң тарлығы - тема тарлығына, тема тарлығы әҫәрҙең фәҡирлегенә килтерә. Фәҡир әҫәрҙе бөгөнгө XXI быуат кешеһе уҡымай. Ул уның урынына интернеттан, йә булмаһа, телевизорҙан юҡ-бар нәмә ҡарай. тәбиғәт мөғжизәләре КЕСЕ ТУҒАНДАРЫБЫҘ ТӘБИҒӘТТЕ АФӘТТӘН ҠОТҠАРМАҠСЫМЫ? Ошо ҡондоҙҙар быуа быуып, һыу запаслап, бәлки, йылғаны ҡороп бөтөүҙән ҡотҡарыр: быуала һыу самалап ҡына ағыҙыла бит. Ҡондоҙҙар ишәйеп китеп, быуалар күбәйһә, йылғаның хәле бермә-бер яҡшырыр ине. афарин! БАЛАЛАРЫҒЫҘ ТУҒАН МӨХИТЕНДӘ ҮҪҺЕН "Башҡортостан" дәүләт концерт залында балалар өсөн башҡорт театр студияһы эшләй башлаясаҡ. Уны Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың халыҡ артисы, М. Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры артисы, З. Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты доценты Хөрмәтулла Үтәшев етәкләйәсәк. Киске Өфө Иғтибар! "Киске Өфө" гәзите менән бергә булыусы аңлы, зыялы уҡыусыларыбыҙҙы 5 декабрҙән 15 декабргә тиклемге ун көнлөктә ПР905 индекслы "Киске Өфө"гә 2023 йылдың беренсе яртыһы өсөн ташламалы хаҡ менән 642 һум 38 тингә яҙылырға саҡырабыҙ. Гәзитебеҙгә яҙылып, квитанцияларын редакцияға ебәргәндәр араһынан кемдәрҙер бүләккә бик шәп китаптар аласағы тураһында ла онотмағыҙ. Бергә булайыҡ! МӨХӘРРИРИӘТ. Беҙҙең дуҫтар Мәҡәләләр Һуңғы номер Яҙылыу Гәзиттә реклама Архив Редакция © 2022 «Киске Өфө» гәзите Мәҡәләләр күсермәһен алыу, күсереп баҫыу йәки материалды тулыраҡ файҙаланыу мәсьәләләре буйынса «Киске Өфө» гәзите редакцияһына мөрәжәғәт итергә.
Машина тигеҙ юлдан, һыуҙағы кәмә кеүек, еңел генә алға елдерә. Салондағы моң һине иркәләй, наҙлай, бала саҡҡа алып ҡайта. Һәр хәлдә, шефҡа ҡарап, шулайҙыр, тип уйлайым. Ул, йоҡомһорап барған кеүек булһа ла, шул моң эсендә тирбәләлер һымаҡ... Оҙата барған йыр Һәр оҙон юлға сыҡҡанда, ошо уҡ көйҙө әйләндерә лә әйләндерә магнит таҫмаһынан Харис Хаммат улы. «Ташлама, әсәй, ташлама, мине изге доғаңдан...» Миңә был йыр оҡшаһа ла , шеф ултырыш - маҙарҙа булғанда, әлбиттә, заманса көйҙәр тыңлайым. Мин йәш әле, йәп - йәш кенә сағым. Өләсәйем шулай тигәс, мин дә үҙемде, «мин - йәшел, теге планетанан» тип, төнгө күктә төрлө төҫкә инеп, ялпылдап торған йондоҙҙо күрһәтәм һөйгәнем Фәриҙәгә. Минең иң-иң яҡындарым инде улар: өләсәйем һәм күрше ҡыҙы Фәриҙәкәйем. Үҙемде белгәндән бирле беләм уларҙы. Береһе - ҡаҡса ғына кәүҙеһе менән һәр саҡ балаһын ел - дауылдан һаҡлаусы Һомайғоштай оло йөрәкле өләсәйем. Икенсеһе - бала саҡтан уҡ етәкләшеп үҫкән, бәпес кенә көйө мине өләсәйгә ташлап киткән һәм бер ҡайтып та күрмәгән әсәйҙе һағынып илағанда, миңә ҡушылып мезләгән Фәриҙәм. Атай тигән кешене лә белмәйем. Өләсәй ҙә һөйләп бармай. Шуға ла хеҙмәткә киткәнсе, бәләкәй генә шатлыҡҡа ҡыуанып, үҙ- үҙемде яҡлап, атайлынан- атайһыҙ, әсәйленән- әсәйһеҙ булып, сүкеш-балтаһын, салғы-һәнәген дә йәшләй генә тотоп үҫкән ҡараҡай ғына бер сибек малай булдым. Хеҙмәттән ҡайтҡас, шофер булып ауылда ҡалырға ине иҫәп. Тик ауылда колхоз тарҡалған, уның машиналары бай ихаталарға күсеп бөткән булып сыҡты. Шуға, уйлап йөрөнөм-йөрөнөм дә, өләсәйем ҡаршы килмәгәс, әҙерәк мая йыяйым тип, ҡалаға килдем. Ҡасан да булһа ауылда ҙур йорт һалып, өләсәйемде ҡартлыҡ көнөндә йылы яңы өйҙә бер нужаһыҙ йәшәтермен, тип әйткән һүҙем бар, юғиһә. Ә был йөҙөп кенә барған ҡиммәтле машинаның йомшаҡ ултырғысына сумып йоҡомһораған ҡырыҫ йөҙлө, шырт сәсле, тос ҡына абзый минең шеф була инде. Ярты йылға яҡын уның шәхси шоферы булып йөрөйөм.Дөйөм ятаҡтан урын алып биреште, сессия ваҡытында(ситтән тороп уҡырға индем) үҙе йөрөп тора, эш хаҡы ла ярайһы ғына- яҡшы кешегә эләктем, тип уйлайым, үҙемсә... Моң көйөнә тирбәлеп, уйҙарымды барлап барғанда, Харис ағай күҙҙәрен асты ла тирә-яғына ҡаранып алды. Мөһим осрашыуға килгән ҡаланан алыҫлашҡайныҡ, ниндәйҙер ауыл аша үтеп бара инек инде. - Туғаным, бөгөнгә эш тамам, ашығаһы юҡ, әйҙә әле елдереп кенә бер ергә барайыҡ, бор әле атыңды,- тине. Шулай яҡын итеп «туғаным» тиһә, иреп кенә китәм инде, үҙенә белдермәһәм дә. Ағайҙарса, матур итеп, яҡын итеп өндәшә ул. Унан күреп, мин дә үҙемдән бәләкәстәргә шулай тип өндәшә башланым. Харис ағай кеҫә телефонынан Зарифа еңгәйгә шылтырата һалды: - Бөгөн көтмә, беҙ ауылда ҡалабыҙ, Фәррәхтә. Эйе, эйе, ә-ә, шулаймы ни?! Әл дә әйттең әле... Ярай, давай, хуш! Ана шулай, ҡайҙа ғына барһа ла, Зарифа еңгәйгә шылтырата һала, кәңәшләшә. Бер тауышын күтәргәнен ишеткәнем булманы, Мин дә, Фәриҙәмә өйләнһәм, гел уның кеүек булырға тырышырмын, тим. Ниңәлер күңелләнеп киткән Харис ағай, портфелен асып, ус тултырып аҡса алды ла (гел банкомат менән ҡулланғас, ҡыҙыҡ булып тора): - Әйҙә әле, туғаным, анау магазинға һуғылып китәйек. Бөтөнләй бала-саға әйбере ала белмәйем, ярҙамлашырһың, - тип йылмайҙы. Бөгөн беҙ бараһы дуҫы Фәррәхтең ҡыҙына биш йәш тулған икән, бая еңгәй шуны иҫенә төшөргән, имеш. Ауыл кибеттәре бай бит хәҙер. Йәнең ни теләй, шуны һайла ла ал әйҙә. Шуға ла, сибәр һатыусының бәләкәс ҡыҙҙар күлдәген һайлашып, әллә ниндәй ялтыр ҡумталарға һалып, матур итеп йылмайып, ҡулға килтереп тотторғанына аптыраманым, ә хаҡына иҫ китте. Минең кеүек яңы ғына аҡса күрә башлаған ауыл малайының башы етә торған түгел шул бөгөнгө хаҡтар. Күҙ йүгерек бит, мин дә өләсәйемә тип, бик ҡиммәт булмаған хаҡҡа шау сәскәнән генә торған яулыҡ алдым әле- тап ул яратҡанса, йәйеп ябына торған мул яулыҡ булды. - Бәхетең бар икән, берәү генә булып, хужаһын көтөп ята ине, -тине һатыусы ҡыҙ. Харис ағайҙың дуҫтары көтөп торған. Ҡапҡа асып, ҡолас йәйеп, әйҙүкләп торған ергә килеп инеүе лә иҫ киткес күңелле бит ул. Төн матур, өйҙә тынсыу тип, дуҫтарға ҡамасау итмәҫкә була, ашап-эскәс, мунса инеп сыҡҡас, машинаға инеп йоҡларға ғына ятҡайным, Харис ағай килеп сыҡты. - Әйҙә әле, Мансур, тағы бер ергә барып ҡайтайыҡ. - Ай-һай, ағай, егет булып алғас, ҡыҙҙар янынамы әллә? Еңгәйгә әйтәм! - Ярай, телеңә һалышма!..-булды яуап. Ҡараңғы урамды фара яҡтыһы менән киҫтереп, әллә нисә тыҡрыҡ үтеп, бер өй эргәһенә килеп туҡтаныҡ. Буялмаған ҡапҡа, матур ғына ауылса йорт...Тик, ниңәлер, пәрҙәһеҙ тәҙрәләр моңһоу кеүек күренде миңә. Харис ағай оҙаҡ ҡына ошо тәҙрәләргә ҡарап ултырҙы ла машиналағы туңдырғыс камеранан бер нисә буй колбаса, бер ҡап шоколад алды һәм уңайһыҙланып ҡына: - Мансур, һин бит бая яулыҡ алғайның, шуны миңә бир әле, иртәгә һиңә тағы алырбыҙ, - тине. - Ағай, ул осһоҙло ғына бит... - Ярай, дөйә лә бүләк,төймә лә бүләк инде...Үҙем бая алмаған булдым шул. Бына ул, нисектер ҡарттарса баҫып, ихатаға инеп китте. Ишек асыҡ булғандыр, шығырлап асылды лы ябылды, өй эсендә һөйләшкән тауыштар ишетелде. Мин ойоп киткәнмен. - Мансур, уян! Мин шунда уҡ машинаны ҡабыҙа һалдым. - Фәррәхтәргә... Харис ағайҙың йөҙөн алыштырған кеүек: әллә үпкәсел малайҙыҡы, әллә етемһерәгән ирҙеке – тик ул бына-бына илап ебәрер кеүек ине. Мин уны дуҫына тапшырғас, ғәҙәт буйынса тиҙерәк күҙҙәремде йома һалдым – шоферҙың йоҡоһо һәр саҡ туйырға тейеш. Иртәнге сәйҙе эскәс, күстәнәстәр һалынған ҡаптарҙы багажникка тултырып, ҡайтырға сыҡтыҡ. Ирҙәр дуҫлығы тиҙәр уны! Ана, нисек ауыл күстәнәстәре әҙерләгәндәр: ҡаҙ, ҡаҙылыҡ, ҡорот, ҡаймаҡ...Ҡала кешеһенә танһыҡ тәмлекәстәр бит инде улар. Мин дә, Алла бойорһа, өйләнһәм, ауылда йәшәп, мал-тыуар аҫраһам, дуҫтарыма ошолай күстәнәстәр тарата алһам ине тип, аңыма һалып ҡуям. Иртүк кенә сыҡһаҡ та, юлда биҙрә-сумкалар күтәргән ҡатын-ҡыҙҙар осраштырғылай. Улар, юл буйына сығып, үҙ тауарҙарын: һөт, ҡатыҡ, ҡымыҙ, еләк-емеш һата икән. Юлдың был өлөшөн үттек тигәндә генә Харис ағай ҡапыл рулгә ҡулын тигеҙеп алды. Ситкәрәк сығып туҡтаным да аптырап уға ҡараным – ул ошо көнгә тиклем бындай ергә ҡарамай ҙа үтә ине, юғиһә. Йөҙө ҡараңғыланып киткән Харис ағай аҙыраҡ башын баҫып ултырҙы ла: - Мансур, теге НЗ бармы әле беҙҙә?- тип һораны. - Бар, ағай. Яҡшы юлда йөрөнөк, батып ултырманыҡ, юлда бензин бөтмәне, ватылып интекмәнек, зато НЗ янда ҡалды, - тип ләпелдәйем мин, шефты әҙ генә булһа ла йылмайтырға теләп. Юлда төрлө хәл була. Һәр кемдең дә буш ярҙам иткеһе килмәй, хатта аҡса бирһәң дә, диуанаға ҡараған кеүек ҡараусылар булғаны бар.Ә бына шул “шыйыҡ валюта” әллә ниндәй юлдарҙы ла аса бит, тәүбә. Нишләйһең, заман әҙәмгә яраҡлашҡан ваҡытта йәшәйбеҙ, шикелле. Харис ағай минең ләпелдәүгә иғтибар итеп торманы, һаман етди ҡалды. - Хәҙер бер шешәне кеҫәңә һалып ал да анау ҡатын янына бар. Ул ситтәрәк торған бер ҡатынға төртөп күрһәтте. - Бар ҙа ул нимә һатһа ла ал. Аҡса һораһа – аҡса, араҡы һораһа, араҡы бир, һорашма, күп һөйләнмә, бар! Әҙәм аптыратып тормаһын. Мин, шешәне салбарға ҡыҫтырып, куртканы кейҙем дә машинанан сығып, һатыу нөктәһенә табан атланым. - Эй, әл дә өләсәйем ошолай юл буйында әйбер һатам, мине ашатам тип тормай әле, - тим эстән генә. Үҙе әйтмешләй, барына шөкөр итеп, барлы-көрлө генә йәшәп ята. Әҙерәк күҙ асылғас, мин дә аҡса ҡайтарғылай башланым. Өләсәй – минең, мин - уның өсөн шатланып йәшәгән булабыҙ. - Апайҙар, бигерәк егәрлеһегеҙ инде, минән дә иртә торғанһығыҙ, - тип шаяртам үҙемсә. – Һөт, ҡымыҙ, ҡайнатма... Юҡ, юҡ, бәшмәк алһам микән, тип туҡталғайным, - тигән булам, бәшмәк ваҡыты түгеллеген белһәм дә. Теге ҡатын ситтәрәк баҫҡан да өндәшмәйерәк тора. Ҡуйынына, гәзиткә төрөп, нәмәлер ҡыҫтырған булған. Яйлап ҡына уға яҡынлашам: - Һеҙ бәшмәк һатмайһығыҙмы? – тим. Апай кеше кистән күберәк “төшөргәндер”, айнып та етмәгән, бите – күҙе шешенгән, үҙенән “бахмур” еҫе аңҡый. Өҫтөнә төҫһөҙ генә, итәктәре һүтелгән халат, ҡаҡашып бөткән төймәһеҙ куртка кейгән, яланғас аяғына үксәһе тапалып бөткән тәпешкә эләктергән. Замана сире ҡорбаны ине был ҡатын. Минең һорау тиҙ генә барып етмәнеме, миңә оҙаҡ ҡына ҡарап торғас: - Ю – ю – уҡ, туғаным! – тине. Бындай өндәшеүҙе ишеткәс, әллә нишләп киттем. Хас та Харис ағай кеүек, йомшаҡ, матур итеп һөйләшеүен күрсе. - Ошо әйберкәйҙе һатырға ине. Йә яртыға алмаштырам. Әсәйем мәрхүмәнең иҫтәлеге, бер һатмаҫ та инем, әгәр, эш эшләтергә ярты кәрәк, утын килтертәйем, тигәйнем... Апай кеше доға уҡыған кеүек шул саҡлы матур тауыш менән һөйләй – күҙҙәреңә түгел, ҡолағыңа ышана башлайһың. Ысынлап та, шулайҙыр кеүек. Тик ул ҡуйынынан кисә мин өләсәйгә тип алған, һуңынан Харис ағай минән алып торған яулыҡты килтереп сығарғас ҡына, ауыҙым үҙенән-үҙе асылды ла, яба алмай интектем. Ярай, машина пипелдәне әле, Харис ағай ваҡытында иҫкәртте. Мин тиҙ генә шешәне теге ҡатындың ҡулына тотторҙом да, үҙ яҡынымды әсирлектән ҡотҡарған кеүек, наҙлы ғына тауар киҫәген – сәскәле яулыҡты – ҡуйыныма йәшерә һалдым. Уф- ф –ф! Нисек еңел булып ҡалды. Машинаға ингәс тә һүҙҙе нимәнән башларға белмәй аптырап тик ултырам. Башыма барып етмәй: минең эргәмдә ултырған, һәр саҡ мәртәбәле, зыялы, аҡсалы, ихтирамлы минең шеф менән анау “эскеш” әбейҙең араһында... - Минең әсәй. Шефтың тауышы ҡарлығып, ҡойо төбөнән сыҡҡандай тоноҡ булып сыға. Мин әле ошо ҡапма - ҡаршылыҡҡа һаман ышана алмайым, ҡулым ҡалтырай, ысынлап та “йәм – йәшел” шикелле мин. Ошо арала теге ҡатын лерт – лерт итеп, йүгерә – атлай, ауылға инеп тә китте. Үҙенсә, нисек юлым уңды, тип һөйөнгәндер. - Ҡайтҡан һайын, эсмәйҙер тип, мөғжизәгә ышанып ҡайтам. Дауалап та, әйтеп тә ҡараным. Туҡтамай. Әсәй бит – ҡул күтәреп булмай. Ни күренә, нимә ҡайтарам – бөтәһен дә һатып эсә. Булғас та булыр икән кеше. Ә бөтөнләй сит кеше һине ҡосаҡ йәйеп ҡунаҡ итә, күстәнәс тейәп оҙата... - Ә һинең әсәйең эсәме? Был һорау шул саҡлы балаларса яңғырай, минең арҡа һабағым семерләп китә хатта. - Белмәйем. Мине әсәй вапще ташлап киткән, өләсәйем ҡарап үҫтерҙе. Ә өләсәй эсмәй. - Ә – ә! Һин минән бай ҙа, бәхетле лә икән, туғаным Шулай итеп, мин үҙемдең бай һәм бәхетле икәнемде белгәс, эскә йылы йүгерҙе. Ипләп кенә газға баҫтым. Тормош юлдары үкенес – һағыштары, ҡайғы – шатлыҡтары, ығы – зығылы мәшәҡәттәре менән беҙ, бәндәләрен, үҙ ҡосағына алды. Тағы ла, шул юл йөрөгәндә инде, беҙгә лә һуғылдыҡ. Өйөбөҙ ҙә иҫке инде иҫкелеккә, газ да юҡ. Шуға ҡыйынһыныбыраҡ торолғайны ла, Харис ағай менән өләсәйем бик тиҙ уртаҡ тел тапты. Мейестә бешкән ҡоймаҡ менән самауыр сәйен маҡтай - маҡтай Харис ағай унлап сынаяҡ эскәндер, билләһи. Бәлки, күберәктер ҙә, сөнки мин Фәриҙәмде күреп ҡайтҡанда, улар һаман өҫтәл артында һөйләшеп ултыра ине. Бығаса нимә һөйләшкәндәрҙер, мин ҡайтҡанда өләсәй уға аҡыллы һүҙҙәрен талғын ғына тирә ине. Уларға ҡамасауламаҫҡа була, соландағы иҫке диванға сумдым, үҙ өйөмә ҡайтып, машинала йоҡламам бит инде. Сумыуын – сумдым да, ҡолаҡ ҡарп итеп һүҙ тыңларға булып китте(бәләкәйҙән ҡалған алама ғәҙәтем бар). - Әсәңде ғәйепләмә, балам. Гонаһ алма. Инде ир еткәнһең, үҙ балаларыңды күҙҙән ысҡындырма,һәйбәт атайһыңдыр, йөҙөңә сыҡҡан, әлһәмдүлилла, бөтәһе лә яҡшы булыр. - Әсәй бит ул, әсәй. Үҙенең улы менән уҡыған йәп – йәш ирҙе йортҡа индергән, минең класташты, мәңге кипмәй эскән бер алкашты. Хәҙер икәүләп эсәләр. Мин шуларҙы ишеү ғәйепләмәҫкә лә тейешменме инде?.. - Эй, балаҡай, һәр кемдә лә үкенес була торғандыр инде, тип йырлайҙар бит йырҙа ла. Бына мин дә бала үҫтерҙем. – Өләсәйем, нисектер, йәл итеп кенә күҙен һыпырып алды. – Үҫтерҙем тип, үҙемсә тырыштым инде. Бала, бала, тип, эшкә барҙым, ул тип, эштән ҡайттым. Ул тип, иртән күҙем астым, төндәрен ул тип йоҡлап киттем. Ә ҡыҙым нишләне тиһеңме? Мансурҙы тапҡас, кейәү бер яҡҡа, үҙе бер яҡҡа сыҡтылар ҙа киттеләр, имеш, холоҡтары тура килмәгән. Ә бала менән әсәй нимә эшләргә тейеш? Хәҙер хайран бит, ҡайҙа аҡса күп- кеше шунда ағыла. Ҡыҙым Мәскәүгә китте лә, шунда бай кейәү тапты. Байлығын һаҡлап ята шунда, балаһы барын иҫләһә әле. Имеш, балаһы барын ире белһә – айыра. Ә мин һуң? Әсәһе барын белһә лә айыра микән ни? Шулай, балаҡай, бик рәнйер саҡтар булып китә лә, ярамай – й –й. Ике терәк, бер төбәк булып йәшәнек Мансурым менән. Һин дә аҡыллы бала күренәһең. Рәнйемә әсәйеңә. Ул тәк тә яҙмыш тарафынан рәнйетелгән йән бит, үҙ йөгөн үҙе тартҡан, бәлки, бәндәкәйе менән килешеп тә китерҙәр. Яңғыҙлыҡ та бөтөрә ҡатын – ҡыҙҙы. Өләсәйемдең тауышы тағы ла мөләйемләнә төшә: - Ауыл һағындырһа, килен менән балаларҙы ал да үҙебеҙгә ҡайт та төш. Күңел киң булһа, урын етә ул. Харис ағайҙың йөҙө яҡтырып китте. Күпме һөйләшерҙәр ине, минең кеҫә телефоным әтәс булып ҡысҡырып, юлға сығырға кәрәклеген белдерҙе. Йәйге төн ҡыҫҡа шул. Ысынлап та, ошо һөйләшеүҙән һуң, Харис ағай еңгәй менән йыш ҡына беҙгә ҡайтып йөрөйҙәр. Байлыҡ ҡына етмәй әҙәм балаһына, тулы бәхет өсөн иң мөһиме күңел йылыһылыр, тип уйлайым мин. Ошо йылылыҡты йөрәгемә һеңдергән өләсәйемә мең – мең рәхмәтлемен. Теге яулыҡты, нисә ҡулдан үткән матур сәскәле тауар киҫәген, ниңәлер өләсәйгә биргем килмәне. Бер юл төшкәндә “ Әсәйҙәр бер ваҡытта ла балаларын ташламаһын, балаларҙың “әсәй” тип һағынып ҡайтыр кешеләре булһын”, - тигән теләктәр теләп, мәсеткә индереп бирҙем. Ә өләсәйгә Харис ағай менән еңгәй күҙ яуын алырлыҡ ап-аҡ селтәрле шәл һәм күлдәк бүләк итте. Тормош төрлөсә һынай әҙәм балаһын. Таянырҙай дуҫтарың, һағынып ҡайтыр ауылың, йортоң, яҡындарың булһа, барыбер ҙә йәшәү еңелерәктер. “Ташлама, әсәй, ташлама...” Салонда йыш ҡына яңғыраған ошо йырға мин дә күнектем. Өләсәйем генә түгел, ошо йәшемәсә бер тапҡыр ҙа ҡайтып күрмәгән әсәйемдең дә доға – теләктәре кеүек булып яңғырай миңә был йыр ҡайһы саҡта. Харис ағай йырҙы күҙҙәрен йомоп тыңлағанға ла аптырамайым инде, сөнки ир кешенең һаран күҙ йәштәре ҡайһы саҡта ирендәрен сылата икән- бының ни ғәйебе һуң? Фото: Яндекс Дзен Автор:"ҺӘНӘК" журналы Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Был күренеш видео-хәҙер был Бөтөнләй мөмкин түгел ч исеме Аҫтында файҙаланыу рулетка популярУтыҙ мең файҙаланыусылар йыш ҡына Ауған көн сатнай был Посещаемость, Математиканан ябай файҙаланып, мөмкин статистиктар Иҫәпләүенсә, был донъяға килеү менән Килеүселәр өсөн бөтә ч меңдән Ашыу сәғәт. Бөтә донъя заблуждаться түгел, үҙенең Киң билдәле ч был берләшмәләр, Бәләкәй һәм оло инәйҙәр һәм Ағайҙар йәки ҡытайҙар нисек һөйләшергә Һәм бында алыҫтан күрергә мөмкин. Тик модератор... фотографияһы һәм Ир-Бисау -Таныштары һәм дуҫтары хеҙмәттәр бушлай түңәрәктәр асыуБыл биттә бөтә мәғлүмәт автоматик рәүештә йыйын Менән асыҡтан-асыҡ интернет-ресурстар "социаль селтәрендә url. Аныҡ мәғлүмәтте сайттың етәкселеге, өсөн яуаплы түгел. -Халыҡ араһында танышыңды һәм дуҫыңды табылмаған, Табыр өсөн хеҙмәттәр түләүһеҙ. Был биттә бөтә мәғлүмәт автоматик рәүештә йыйын Менән асыҡтан-асыҡ интернет-ресурстар, социаль селтәрҙәр. Аныҡлыҡ өсөн яуаплылыҡ тураһында ла мәғлүмәт идаралығы Сайты. Онлайн-Ч ҡыҙы Менән Йәки ҡатын-ҡыҙ көсө менән Бында танышырға мөмкин, шулай уҡ Малайҙар өсөн ир йәки кейәүҙәге Менән, етди мөнәсәбәттәЭҙләү системаһы инә һәм ҡатын-Ҡыҙ фотоһүрәттәре менән танышты, башҡа Ир-аттары теркәлгән. Кеше хеҙмәте менән танышырға уникаль Үҙенсәлектәре иҫәпкә таныштырыу хеҙмәттәре бушлай Күрһәтеләсәк, уларҙың физик етешһеҙлектәренән. Записка таба, шансон, төрлө программалар Ҡулланып, кеүек, һәм күп кенә башҡалар. Йәки ҡатын-ҡыҙ көсө менән Бында танышырға мөмкин, шулай уҡ Малайҙар өсө... Лихтенштейн менән Осрашыу ирекле Беҙҙең сайтта һәр кем өсөн Ҡалған кеше эҙләргә реаль лихтенштейн Менән осрашаӘгәр һеҙ мөнәсәбәтте реаль һәм Интернет буйынса аралашыу теле генә Теләп, ваҡытты туҡтатып булмай осто. Һәм беҙҙең сайтта теркәлгән бик Аҙ ваҡыт бушлай биләй. Ҡара әле, һеҙгә кемдәр дуҫтар Һәм таныштар беҙҙең сайтта буласаҡ инде. Бушлай штутгарт ҡалаһында осрашып, Адельберг, Карлсруэ, Фрайбург-брейзгау, Хайльбронна, Мангейм, Ульм, Тюбинген, Хайдельберг, Баден-Баден, Оффенбург, Пфорцхайме, Ройтлинген, Аален, Ви... Ҡатын-ҡыҙ психологияһы буйынса хаты оҙата төҙәтеүҙәр осрашыу Был күңелһеҙ, күңелһеҙ булды Знайте үҙенә түбәндәге мәсьәләләр: кеҫә телефоны буйынса һеҙҙең ярҙамға өмөт бармы һеҙҙең өсөн ҡатын-ҡыҙ башланғысы һеҙ үҙегеҙ, йәки һеҙҙең был ыҙа ауырта? Был мәҡәләне уҡып, белер өсөн, һеҙгә, ҡатын-ҡыҙ булараҡ, оҙатыу хатын дөрөҫ яҙылырға тейешМин тураһында яҙа икән, был һине күрергә. Йәки ни, һеҙ эшләгәнде ике мөмкин, мәҫәлән, һуңғы эпизодтары телевизорҙан, уларҙың икеһе лә һеҙҙең ҡарай. Әгәр һин уның менән һөйләшеп смс буйынса, был булырға тей... Чатрулетка андроид өсөн? (Кеҫә телефоны, Шатруль) Видеочинать була Сәләм егет, мин һораған ниндәй форма, минең кеҫә телефонының номерын күрһәтергә Chatroulette мин булам, мин, дөрөҫөн плюс менән кеҫә телефоны була, әле һаман, шуға күрә мин мәсьәләләр, ысынлап та, мин әгәр был спам хәҙер, ысынлап та, мобиль телефон номерҙары минең халыҡ-ара формат? Һуңынан миңә тип әйткән плюс ALDIAndroid кушымталар өсөн мин эҙләгән, мин унда осраҡлы кешеләр менән аралаша ала. Мин аралашыу ла рулетка һәм видеолар осрай. Минең кеҫә телефоны но... менән таныша германияла видео ҡыҙы Сайтында танышырға Минең каналы, һеҙ бында яҙылырға мөмкинУнда яҙылған. Ни өсөн шулай ауыр ҡыҙ германияла ҡаршылай. Подписаться на канал. Германия Я. Мөнәсәбәт. Менталитет. Сайт тураһында күберәк белеү Сайтында танышырға. Йәш кеше социаль роле. Германия. Немец ҡыҙы, немец ҡыҙы. Менталитеты нисек эләгә һәм бысраҡ түгел, тәртибе менән ҡасан осрашып, хәстәрлек. Дойчланд германияла дойчландпортал н осрашты. Фейсбук ҡыҙҙы эҙләй, уны таба алмай әлегә. феномены чатрулет WHEEL селтәре БР тәҡдимдәрен ҡалдыра Шуның өсөн мәғлүмәтте эшкәртеүгә яуаплы, өсөнсө затШуның өсөн мәғлүмәтте эшкәртеүгә яуаплы, өсөнсө зат. BR тәҡдимдәрен ҡалдыра BR тәҡдимдәрен ҡалдыра. Шуның өсөн мәғлүмәтте эшкәртеүгә яуаплы, өсөнсө зат. В казино Онлайн без рулетка теркәлгән Беҙҙең уйын табырға ебәргән, бары тик"Tweet"уйын беҙгә, беҙ был Facebook"оҡшамай"йәки GoogleҺеҙ используете беҙҙең сайт, социаль сайттарында ла яҡтыртылды меню һәр береһе түбәнерәк. Рулеткаһы уйнағаның онлайн без теркәлгән. Популяр уйын казино, номер буйынса. Һәм был киҫәгендә урынлаштырылған туп уйыны төштө. Бәхетле номерҙар йәки стратегик системаһын индереү уның уйында. Чип баҫа, ә һуңынан был кеше өҫтәлде. Бөтә ставкалар таралыуы ихтимал, номер кеүек, ҡара һәм ҡыҙыл,... Видеочинать онлайн Украина, рулетка Ч бушлай Онлайн буйынса Беҙҙең төркөмгә килеп ҡушыла - был Курс һеҙҙең бөтә булған яңылыҡтар Һәм неудачникБер мәл, һайлаусылар менән осрашыу Мөһим һәр кешегә, ниндәй һөнәр Бөтә ғүмерен бағышлаған. Сөнки был киләсәктә именлеге күп Йәһәттән бәйле булыу. Кеше, тормош дәрте менән янып Йәшәй, улар ултырған һәм сәйәхәт Итеү мөмкин түгел, бергә эшләү Мөмкинлектәре бар, теләк һәм матур. Коллегалары һәм дуҫтары таба онлайн-Видео украина һәм башҡа илдәргә Килгәндә, улар, һеҙҙең һымаҡ, броняны Яратып, ул... Менән бушлай Осрашыуға ҡатын-Ҡыҙ дүшәмбе, Республика Мин тәбиғәтте ярата, шиғриәткә Мин яҡшы әҙерләнгән, миңә йыйнаҡ Һәм мәрхәмәтлеБаҡсасылыҡ һәм үҫемлектәр мин яратып, Белеп һәм сәйәхәт нәмә яңы, Кешеләргә ярҙам итә. Һаумы, дүшәмбе һеҙ ҡатын-ҡыҙының Сайты менән таныштырҙы. Һеҙ бында ҡатын-ҡыҙҙы бушлай Таныша ала кейәүгә дүшәмбегә ҡараған Булып теркәлеп ҡалған. Теркәлгәндән һуң, ул бер нисә Минут биләй, ҡатын-ҡыҙ менән Аралашыу һәм һеҙ аласаһы инеү, Икенсе ҡалала йәшәй. Барыһы өсөн, кем менән осрашырға Т... Менән осрашыу Ирекле кеше Яттар урын мин фанат түгел Шул, үҙенсәлекле, матур, сексуаль, улар Беҙҙең менән бер тулҡын булып Мин теләгән кеше табылһа, тормош Алға бара һәм улар ҡулы Һеҙҙең менән йәшәргә теләмәйем буйынса, Мөхәббәт һәм йылылыҡ һаҡлау беҙҙең мөнәсәбәттәр. Москаль, бер ҡараһаң, рәсми рәүештә Айырылыштым, тоғро йәштә. Үҙенең тәбиғәте буйынса тыныс, швейцария Түгел, хыянатсыл була алмайым. Мин тәбиғәттә йөрөргә ярата, спорт Менән шөғөлләнә, сәләмәт йәшәү рәүеше Алып бара. ... Береһе. 56 иғлан 000 ашыу уникаль Һәм уларҙың барыһы ла бушлай, Хатта баштар вакансиялар арта темп Өҫтәй нисә сәғәт дауамында таҡта Түгел, минутына минут уҡ ҡарап тора Хәҙер беҙҙең сайтта төрлө темаларға Иғлан 56 000 ашыу уникаль. Реклама һәм иғландар өсөн бик Йылдамыраҡ индексациялау яһай, уның иң Өҫтөнлөклө яндекс эҙләү системаһы урынлаштырылған. Темалар иғлан бөгөн һеҙ ебәргән, Һеҙҙең фикерләр потенциаль һатып алыуҙары Сайтында һалҡындар генә түгел, әммә Бөтә попул... танышырға Ҡытай, Ҡытай, Бәйләнештә Сөнки минең был оҡшай Һаумы, мин ҡатын-ҡыҙҙарының эштәре Менән танышып г иң-н Булдырыу һәм ғаилә мөнәсәбәттәре, һамар Ҡалаһы мин, мин 2 төркөмгә Инвалид бала менән 38 йыл, Мин ҡыҙыҡлы түгел ҡарата ҡыҙыҡһыныу Флирт кеүек, туғандаш йәндәрҙе табып Бында, ерҙә. Һәм шунда. Буш бирелгән мәсьәлә түгел. Не обидно йыйыу һәм йорттарға Ҡарап, бүре кеүек яна. Һәм, беләһеңме, беҙ һәр саҡ бергә. Әгәр шунда. Беҙ тыңлағыҙ һәм бергә тиште Күңел илай. Минең тә... Бушлай онлайн-Сат Һеҙ саҡырғас, беҙ шатбыҙ Эротическое беҙҙең онлайн-ҡыҙға һеҙҙең Менән бөтә донъя видео мең Күркәм осрашыуҙар, онотолмаҫ тәьҫораттар бүләк Һеҙ әҙерЙәки ҡараңғы светлокожий, брюнетка, ерән Йәки блондинка, студенттар, йәш, ҡарт Крошиться, хатта өләсәй һәм кончита Өлгөрөп - үҙеңде тотоу, һәм уларҙың Барыһы ла бушлай бүлмә камералары Көтә наготове күп, һеҙгә, беҙгә Ҡушылып, тәржемә өсөн онлайн эротическое Шоу башланды. Жарко көллият менән һин бик оҡшаны. Инде һеҙ әҙерме иң эҫе Төш... Видеорулетка чатта Аралашыу буйынса Бөтә донъя subiecte actuale, stiri Suddeutsche чатта теркәлергә 18 рулетка өлкәндәр өсөн видеочивать секс видео менән бушлай таныша видеочить менән ҡыҙы 18 теркәлгән таныштырҙы. видеочить пар эротическое видеочивать рулетка телефон номерҙары менән танышты 18 бушлай видеочивать ч йыл рулетка
Һамар ҡалаһындағы Үҙәк округ хәрби суды билдәле йәмәғәтсе Айрат Дилмөхәмәтовты туғыҙ йылға иркенән мәхрүм итте. 54 йәшлек ир был ваҡытты ҡаты режимлы колонияла уҙғарасаҡ. Шулай уҡ уға өс йыл дауамында интернет сайттарында хаҡимлыҡ менән бәйле эш алып барыу һәм уларҙа мәғлүмәттәр ҡуйыу тыйылды. Суд уны Рәсәй Федерацияһының территориаль бөтөнлөгөн боҙоуға (РФ Енәйәт кодексының 280.1-се статьяһының 2-се өлөшө), экстремизм эшмәкәрлеген финанслауҙа һәм уға саҡырыуҙа, (РФ Енәйәт кодексының 282.3-сө статьяһының 1-се өлөшө һәм 280-се статьяһының 1-се өлөшө) һәм терроризмды пропагандалауҙа (РФ Енәйәт кодексының 205.2-се статьяһының 2-се өлөшө) ғәйепле тип тапты. Фото: yandex.com Автор: Рәмилә Мусина https://bash.rbsmi.ru/articles/antiterror/Tu-i-yil-a-irken-n-m-hr-m-ittel-r-432788/ Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Уяндым. Бармаҡ ҡыбырлатырға ла иренеп, күҙемде йомған көйө ятам. Ҡултыҡ аҫтым, түшем дымлы һымаҡ: күрәһең, төнөн тирләгәнмен. Кисәге шикелле башым һулҡылдап ауыртмай, тын юлдарым киңәйеп ҡалған кеүек. Бөтә тәнемдә рәхәт бер хәлһеҙлек, мамыҡтай еңеллек тоям. Күҙ алдымда өрһәң осоп китерҙәй оло ҡыҙыл шар сайҡалып торған төҫлө. Туҡта, әллә мине йомшаҡ сәңгелдәккә һалып бәүе­тәләрме?.. Ысынлап та шулай шикелле бит? Ана, әлеге ҡыҙыл шар сәңгелдәк бәүел­гән ыңғайға тегеләй ҙә былай шыуыша. Уяндым. Бармаҡ ҡыбырлатырға ла иренеп, күҙемде йомған көйө ятам. Ҡултыҡ аҫтым, түшем дымлы һымаҡ: күрәһең, төнөн тирләгәнмен. Кисәге шикелле башым һулҡылдап ауыртмай, тын юлдарым киңәйеп ҡалған кеүек. Бөтә тәнемдә рәхәт бер хәлһеҙлек, мамыҡтай еңеллек тоям. Күҙ алдымда өрһәң осоп китерҙәй оло ҡыҙыл шар сайҡалып торған төҫлө. Туҡта, әллә мине йомшаҡ сәңгелдәккә һалып бәүе­тәләрме?.. Ысынлап та шулай шикелле бит? Ана, әлеге ҡыҙыл шар сәңгелдәк бәүел­гән ыңғайға тегеләй ҙә былай шыуыша. Карауат ыңғырашты. Кемдер тороп ултырҙы, иҫнәне, көрһөндө, сәсен шытырлатып тырнаны. Ер аҫтынан килгән һымаҡ ҡына тауыш ишетелде: – Арыу йоҡланыңмы, бабай? – Һәйбәт, ҡустым. Һеҙҙең рәхәтлә­неп йоҡлағанға ихлас ҡыуанып яттым. – Нисек инде?.. – Бына шулай, ҡустым. Ниңә апты­райһың? – Аптырамай һуң. Үҙегеҙ, һәйбәт, тиһегеҙ, ә үҙегеҙ... Тағы йоҡлай алма­нығыҙмы ни? Иҫемде йыйғандай иттем: мин дауаханала бит әле. Былар Атаһулла ҡарт менән Ғаффаров һөйләшә. Атаһулла – һикһәндән үткән ҡарт – миңә ҡаршы койкала, Ғаффаров – ир уртаһы кеше – тәҙрә эргәһендәге урында. Атаһулла ҡартты бында айҙан артыҡ ята, тиҙәр, ә Ғаффаров минән бер аҙна элек ингән. – Минең был донъяла йәшәйһе көн­дәрем һанаулы ғына ҡалған инде, Ғаф­фаров ҡустым. Уны ниңә йоҡлап әрәм итергә? Көндөҙ яҡтыны, ҡояшты күреп ҡалайым тип ятам, ә төнөн ошо яҡты донъяла йәшәгән көндәремде барлайым. Үтә ҡартайһа ла, аҡылға теүәл, бик тәрән мәғәнәле итеп һөйләшә торған кеше. Мин быға кисә үк иғтибар иткәйнем. – Һеҙгә ял кәрәк, бабай. Туйғансы йоҡлаһағыҙ, яҡшыраҡ булыр ине. – Һәй, Ғаффаров ҡустым, уны кем белмәй. Бына мин үҙем ҡырҡ йылға яҡын ғүмеремде кешеләрҙе тыныс йоҡлатайым тип, ошоноң өсөн ҡулым­дан килгән бөтә тырышлығымды һалып үткәрҙем. Табип икәнлегемде әйткәй­нем шикелле бит? Дауалау – нимә тигән һүҙ ул? Кешеләрҙең тәненә, һәр ағза­һына һиллек, тыныслыҡ ҡайтарыу. Сөнки күңелең тынысмы, тәнеңдең бер ере лә борсолоу һиҙмәйме, эшең дә бара, тыныс та йоҡлайһың. Тик бына ҡайһы бер һау-сәләмәт кешеләрҙең уғата күп йоҡо һимертеүе, йоҡоно ғына ял тип иҫәпләүе һис тә дөрөҫ түгел. – Һуң, бабай, әле генә үҙең... – Ни әйтереңде аңлап торам. Дөрөҫ, табиптар, йоҡо – сәләмәтлектең нигеҙе, ти. Ләкин йоҡоноң ғүмерҙе ҡыҫҡарта торғаны ла була. Ана, минең улдың күршеһендә бер әҙәм йәшәй. Арыу ғына ерҙә эшләй, тиҙәр үҙен. Ул йоҡоһонан тороп ашай ҙа эшкә китә. Төш ваҡы­тында ҡайтып ашағас, бер сәғәт йоҡлай, кисен, бисәһе аш-һыу әҙерлә­гәнсе, йәнә бер тына серем итеп ала. Тамағын туйҙыра ла йәнә койкаһына ауа. Хатта мин уны эшендә лә йоҡлап ултырған һымаҡ күҙ алдына килтерәм. Ғаффаров «пырх» итеп көлөп ебәрҙе. – Беҙҙең Һарунов кеүек икән. – Һаруновығыҙ кемдер, уныһы миңә ҡараңғы, ләкин мин һөйләгән әҙәм күрәләтә үҙ ғүмерен урлай. Кеше ғүмере нимә тигән һүҙ, ҡустым? Уның оҙонлоғо ни менән үлсәнә? Ғаффаровты, күрәһең, был һорау аптыратты, нисек яуап бирергә белмәйенсә, ыҡ-мыҡ итте, ахырҙа: – Әлләсе... һеҙҙең заманда нисек булғандыр, беҙҙең осорҙа йыл менән үлсәйҙәр, – тине. – Шалишь, брат, – ышанысһыҙыраҡ бирелгән яуап, әйтерһең, ҡартты дәртләндереп ебәрҙе. Уның бығаса бер көйгә генә хәлһеҙерәк аҡҡан тауышы көрәйә төштө. – Ғүмерҙе йыл менән үлсәү – үҙ-үҙеңде алдау ғына ул. Йәғни ер оҙонлоғон аҙым менән самалаған, ләкин хужа унан күпме уңыш алырын белмәй. – Ниңә, бабай, ергә төшөп киттегеҙ әле? Кеше ғүмере нимә тигән һүҙ, уның оҙонлоғо ни менән үлсәнә, тип һүҙ башлағайнығыҙ бит. – Эйе шул. Бына мин үҙем, табип булараҡ, һәр саҡ ошо һорауға яуап эҙләнем. – Таптығыҙмы һуң яуапты, бабай? – Белмәйем. Әллә таптым, әллә юҡ. Әммә ғүмер, минеңсә, әҙәм ерҙә күпме файҙалы эш башҡарып китә ала – ана шул ул. Йоҡо йәшәү йылдарын оҙонайта, тик ғүмерҙе арттыра алмай, шуға ла йоҡоноң күберәген гүреңә ҡалдырыу хәйерле. Унда һиңә берәү ҙә ҡамасауламай, мәңге йоҡлайһың. – Ҡыҙыҡ... Аңлашыла ла, аңлап та еткермәйем. – Минең йәшкә еткәс, аңларһың әле, Ғаффаров ҡустым. Донъя тигәнең шулай ул, күп нәмәне һуңлабыраҡ, ваҡыты үткәсерәк аңлата. Ярар, билде яҙып, йөрөп әйләнәйем әле. Күҙем йомоҡ көйөнсә лә «күреп» ятам: Атаһулла ҡарт кәкреһенән койка башына элеп ҡуйған таяғын дыңғырлатып алды, туҡ-туҡ килеп, әкрен генә ишеккә ыңғайланы. Эйе, ғүмер тиген... Әллә ниндәй уйҙарға тарытырлыҡ һүҙҙәр һөйләне әле был ҡарт. Ниңәлер хәлһеҙлегемдән үҙем рәхәтлек тойғандай, артабан иҙрәп ятҡы килмәне, юрғанымды һирпеп асып ебәреп, етеҙ генә тороп ултырҙым. Тумбочкаһынан емеш компоты, алма, йомортҡалар алып маташҡан Ғаффаров миңә ялт итеп әйләнеп ҡараны. – Әллә шәбәйҙегеҙ ҙә? – Дарыуҙары ярҙам итте, күрәһең. Баш ауыртмай. – Әйҙәгеҙ ҡапҡыларға. Иртәнге тә­һәрәтегеҙҙе алығыҙ ҙа... Шуҡ һүҙле, алсаҡ кешегә оҡшай был Ғаффаров. Һис тә сирле һымаҡ тотмай үҙен. Табиптар уға, бүҫерең аҙып бара, ныҡлы дауаланыу кәрәк, тиҙәр. Ә ул, бәләкәй саҡта кендегемә – кәзә бәрәсе, өйләнгән көнөмдөң иртәгәһенә бисәм баҫҡан, шул этләй, тип мәрәкәләй. Иллә мәгәр ашау тигәнеңде бүҫә. Тегеһен ашарға ярамай, быныһы эсергә зарарлы, тиҙәр; ә ул, ашағандан бер кем дә үлмәй, ти ҙә тумбочкаһын асып, хәбәрен һөйләй-һөйләй, тәмләп-тәмләп тамаҡ туйҙырырға тотона. Ул әле лә, бер ни ҡабаһым килмәүен әйткәс, аптырағандай итте, шунан етди төҫ менән үҙ кәңәшен бирҙе: – Эш ҡеүәте – аш, тиҙәр түгелме? Ә мин, сәләмәтлек ҡеүәте – аш, тип тә өҫтәр инем. Ашағы килмәһә лә ашарға кәрәк. Тиҙерәк шәбәйтә ул, Ғәлләм дуҫ. Үҙ башымдан үткән буйынса беләм. Ана, минең бисә, берәй ерҙә ныҡ ҡына һалып ҡайтып, иртәнсәк баш күтәрә алмай яттыммы, тәүҙә ике тәрилкә аш ашарға, биш сынаяҡ сәй эсергә ҡуша. Ундай саҡта, үҙең беләһең, аштың еҫенән дә ҡоҫҡо килә, шулай ҙа көсәнеп, тырышып, уҡшый-уҡшый булһа ла, ашты ашайым, сәйҙе эсәм, сөнки шунһыҙ бисә баш төҙәтергә йөҙ грамды бирмәйәсәк. Ошо «процедураны» эшләнемме, һин дә мин шәбәйәм дә китәм. Һа-ай, ашау... Атаһулла бабай ашар ине лә ана – үтмәй. Эше мөшкөл ҡарттың. Ашауҙан яҙғас, мандыуҙары ҡыйын инде ул. – Атаһулла бабайҙы әйтәм, бөгөн һеҙгә байтаҡ хәбәр һөйләне шикелле. – Ишетеп яттығыҙмы ни? Ғәжәп кеше ул. Бер аҙна эсендә миңә ана шундай фәлсәфәүи лекцияларҙы күп кенә уҡыны. Ә мин, дөрөҫөн әйткәндә, уғата аҡыллы ҡарттарҙы тыңларға бик үк яратмайым. Уларҙың хәбәренән был донъяла йәшәү теләге юғала. Ғаффаровтың тоҡан ғына шундай һығымтаға килеүенә аптыраным. – Йәшәй белеп йәшәү хаҡында һүҙ алып барҙы бит ул. – Уның йәшенә еткәс, фәлсәфә һатыу еңелдер инде. Бына мин ҡырҡ йәшкә етеп киләм, рәтләп туя йоҡлаған, ялымды үҙемсә генә үткәргән саҡ һирәк. Беләһегеҙме, Ғәлләм дуҫ, ғүмерлек инструктор мин: райкомолда – инструктор, комсомол өлкә комитетында – инструктор, ә хәҙер Совмин исеменән кешеләргә аҡыл өйрәтәм. Кемдәрҙелер, ниҙер тикшерәм, яҙам, һыҙам... Күҙгә күренгән эш юҡ, ә борсолаһың, йоҡоларың оса. Был ҡарт иһә миңә йоҡо тураһында фәлсәфә һата. Был донъяла бүтән әҙәмдәргә аҡыл өйрәтеүҙән дә ауыр эш юҡ икәнен белмәй шул ул. Ә ул – йоҡо хаҡында... – Ғүмер хаҡында тиегеҙ. – Ҡуйығыҙ әле шул һүҙҙе. Ғүмер, имеш. Бына мин ғүмерем буйы кеше атын ҡыуаланым, кеше атына ултырып йөрөйөм. Үҙем теләгәнсе бер иркенләп йәшәп буламы, юҡмы. – Рәхәт йәшәүҙе бер яҡлы ғына уйларға ярамай. Белеүемсә, һеҙҙең эш яуаплы ғына, унда тура килгән бер кешене алмайҙар. – Минең бүлек мөдире әйтмешләй, яуапһыҙ эш буламы ни ул? Әлбиттә, миңә кәңәш һорап та, ярҙам һорап та киләләр, тикшерергә барған еремдә ҡайһы берәүҙәр алдымда бейеп тора йә юхаланып маташа. Ә эш бүлмәмә инеп ултырҙыммы, үҙемдән өҫтөндәр алдында мин кем? Пешка. Эшләйһең-эшләйһең дә тамаҡ туйҙырыу өсөн буфетҡа йүгерәһең, унда тәмле аш еҫенә һеләгәйеңде ағыҙып күпме ваҡыт сиратта баҫып тораһың әле... Кис булдымы – трамвай туҡталышына сабаһың. Ярай әле, һәр саҡ күҙемә ҡарап, ни әйтһәм – шуны үтәй торған бер нисә кешем бар. – Улары кем инде? – Бисә менән балалар. Хәйер, шуны­һы ла насар түгел әле. Юғиһә бына был ҡарттың, – Ғаффаров буш койка яғына эйәк ҡаҡты, – улы, бисәһенең һүҙенән үтеп, ауырыу атаһын күрергә лә килә алмай. – Нисек инде? – тип һорайым, үҙем апаруҡ урында эшләп тә, тормоштан зарланырға яратҡан, бүтәндәр хаҡында ла элә-сала һүҙ әйтергә онотмаған был кешегә аптырабыраҡ ҡарайым. – Бөгөн бында бер ҡатын киләсәк, ҡалғанын шунда белерһегеҙ. Иртәнге ашҡа ваҡыт етмәйме икән, белеп киләйем әле. Ғаффаров, миңә шундай йомаҡ ҡойоп, тумбочка өҫтөндәге ашамлыҡтарын йыйҙы ла сығып китте. Үҙ ғүмеремдә өсөнсө тапҡыр дауаханала ятыуым. Һәм бер нәмәгә иғтибар итәм мин: кешеләр эштән, донъя мәшәҡәттәренән арынып, бына ошонда эләктеләрме, үҙҙәренең сирле икәнен, ҡайһылыр палатала кемдеңдер үлем түшәгендә ятыуын онотҡан шикелле, тормош, ғүмер тураһында фәлсәфә һатыуға тотоноп китеүсән. Улар башҡа урында һөйләмәй торған һүҙҙәрен дә, дауаханаға ингәс, бер ҡатлыланып, асыҡтан-асыҡ һөйләп бөтәләр. Ҡыҙыҡ та инде кеше тигәнең. Дауахана әҙәм балаһының дәрәжәһен, абруй тураһындағы уйҙарын онотторамы икән әллә? Бөгөн ял. Сестралар тумбочка өҫтөнә дарыу ҙа индереп ҡуймай, укол алырға ла саҡырмай, палаталарға күҙ һала йөрөүсе ҡаты бәғерле өлкән сестраның һәр төрлө бойороҡ биргәне лә ишетелмәй, – ауырыуҙар үҙҙәрен иркенерәк тота. Кемдәр дауаланып ята икән, таныш-белештәр күренмәйме тип, балаларса ҡыҙыҡһыныу менән мин дә шунда сыҡмаҡсы булдым. Тәнем еңеләйгән һымаҡ тойолһа ла, һис хәл юҡ икән шул. Ишеккә барып еткәйнем, тотҡаға йәбешеп туҡтаным: бөтөнләйгә кәүҙәм сауығып, иҙән тәпәшәйеп киткәндәй булды, йөрәгем ҡалтыранды, маңлайыма һалҡын тир бөрсөктәре бәреп сыҡты. Үҙем дә, шәп кешеләй, тороп йөрөйөм бит әле. Кисә иртәнсәк кенә утыҙ туғыҙ градус менән сәсрәп ауырып ят та бер тәүлек эсендә аяҡҡа баҫ икән. Сирҙең инеүе тиҙ, сығыуы оҙаҡ, тип белмәй әйткәндәр тиһеңме? Ишек яғына һөйәлеп, саҡ ҡына хәл йыйғандай иткәс, урыныма ипләп кенә кире атланым. Халатымды ла сисеп тормаҫтан, мендәремә терәлдем. Шулай ҡапыл ауырып китеүем үҙемдән булды инде. Тау-урман яҡтарына командировкаға барғайным, көн боҙолдо ла ҡуйҙы. Буран тымып, юл төшкәс, станцияға еңел машина менән үҙебеҙ илтербеҙ, тиеүҙәрен ҡолағыма ла элмәй, күрмәгәндең күргеһе килә тигәндәй, беҙҙең халыҡ өсөн төрлө хәлдәргә эләгеү бер ҙә зыян итмәй, тормошто нығыраҡ, һәр яҡтан өйрәнергә кәрәк, тип бүрәнә тейәгән трактор санаһына ултырып, буранда юлға сыҡ та кит, иҫәр. Ул төнгө елдең үҙәккә үтеүе... Өшөһәм, йөк өҫтөнән төшәм дә сана артынан йүгерәм. Бышлыға башлаһам, тағы бүрәнә өҫтөнә үрмәләйем. Станцияға саҡ еттем. Билет алып, вагонға инһәм, унда эт бәйләһәң дә түҙгеһеҙ һыуыҡ. Трактор артынан йүгереп, йылына инем, бында һис йылыныр әмәл юҡ. Ултыраһың шунда шоҡорайып. Ҡайттым да йығылдым. Өйҙә ятып ҡына рәтләнерҙәй булмағас, кисә иртәнсәк ошонда килтереп һалдылар. Хәҙер бына ят инде «тормошто төрлө яҡтан өйрәнеп». Ә трактор башында килеүҙән иһә боҙҙай өшәнеү ҙә күҙ асҡыһыҙ буран ғына иҫтә ҡалған. Уның нимәһен яҙаһың? Ишек әкрен генә асылды, тоноҡ туҡылдау ҡолаҡҡа бәрелде, – Атаһулла ҡарт был, уның таяғының тауышы. Бына ул ҡаршымдағы койка башына таяғын элде, тумбочкаһына таянып, тәҙрәгә төбәлеп көрһөндө. Уның маңлайын, сикә һөйәктәре ослайып торған битен генә түгел, арыҡ муйынын да тәрән һырҙар телгеләгән. Эйәге аҫтындағы тире, һығып алған сепрәк кеүек, һәлберәгән, күҙҙәре эскә батҡанлыҡтан, ҡаш һөйәктәре үтә ҡалҡыу кеүек күренә. Өҫтөндәге халаты ябыҡ тәнендә тоҡ шикелле аҫылынып тора. Шул саҡ ишек асылды. Ғаффаров унан башын тығып: – Туғыҙынсы палата, киттек ашарға! – тине лә ғәйеп булды. Атаһулла ҡарт тәүҙә ишеккә, унан миңә күҙ һалды. – Ашарға бара алаһығыҙмы? – Бер ҙә ашағы килмәй әле, бабай. Хәл дә юҡ. Ул таяғын алып торманы, ишеккә йүнәлде. – Хәҙер әйтәм, бында индереп бирерҙәр. «Юҡҡа борсолмағыҙ, барыбер ашап булмаҫ», – тип әйтергә инем, ишек ябылды. Сөнки ашарға уның үҙенә лә палатаға килтереүҙәрен белә инем, ә ул мине хәстәрләп йөрөй. Бер аҙҙан ишектә Атаһулла ҡарт күренде, ләкин инеп етмәне, ишеккә һөйәлде, күҙҙәрен йомоп, ибәтәйһеҙ оҙон тойолған ҡулдарын һалындырҙы. Уның сырайының көлдәй күгәреп, үҙгәреп китеүен абайлап, йәһәт кенә торҙом да, үҙемдең хәл дә мөшкөллөгөн онотоп, эргәһенә атланым. – Ни булды, бабай? – Туҡта, ҡустым... тороп тор... – Әйҙәгеҙ, койкағыҙға әкрен генә алып барам. Терәлеп тороғоҙ. – Ярай, хәҙер... үтә ул... – Ҡарттың ирендәре саҡ-саҡ ҡыбырлай, бәлтерәп көскә һөйәлеп тора. Мин артабан ни эшләргә лә белмәй инем, дежур сестра үтеп барған еренән туҡтаны, унан эргәбеҙгә килде. Ҡартты икәүләп койкаһына килтереп ултырт­тыҡ. Сестра дарыу артынан йүгерҙе. Мин иһә Атаһулла ҡарт янында ни ҡылырға белмәй торам. Бына ул ипләп кенә ҡулын күтәрҙе, маңлайын ыуаланы, көсәнеп тигәндәй күҙ ҡабағын ҡал­ҡытты. Тоноҡ, нурһыҙ ҡарашы иҙәнгә төбәлде. – Һы, былай булғас... эш бөтөнләй... хөртәйә, ахырыһы... Уның был һүҙҙәренән ниңәлер тертләнем, сигенеп, үҙемдең койкаға ултырҙым. – Улай тимә әле, бабай. – Мин бит – врач, һиҙәм... – Ҡайһы ерегеҙ ауырта һуң? Ул тоноҡ, сырхау ҡарашын миңә төбәне, күҙҙәрендә мыҫҡыллы йылмайыу ғәләмәте күренде: – Минең йәштәгеләргә белдекле, тәжрибәле табиптар ундай һорау биреп тормай. Сестра инеп, уға дарыу эсерҙе, ятырға ҡушты. Мин дә, тағы хәлһеҙлек тойоп, урыныма ауҙым. Оҙаҡламай икебеҙгә лә ашарға индерҙеләр, ләкин беҙ уға әйләнеп тә ҡарамайбыҙ. Икебеҙҙең дә ашау ҡайғыһы киткән. Ҡапыл бик алыҫта һөйләгән кеүек тауыш ҡолағыма бәрелә: – Мин һәр ваҡыт үҙ самамды, үҙ урынымды белеп йәшәргә тырыштым. Беҙҙең заманда институт бөткән табиптар ҡалала ла етешмәй ине, ә мин ауылда эшләй бирҙем... – Күрше койка яғына боролоп ҡараным: ҡарттың күҙҙәре йомоҡ, ул, әйтерһең, йоҡо аралаш һөйләнә. – Беҙҙең врач халҡы йәше үтһә лә, пенсияға ашыҡмай, эшләргә тырышып ятыусан, сөнки етерлек тәжрибә булғас, диагноз ҡуйыу, ауырыуға ниндәй дарыу яҙыу тураһында баш ватып тораһы юҡ. Эш хаҡы бара, кешегә файҙалы булыуҙан, ниндәйҙер кимәлдә эш башҡарыуыңды тойоуҙан рухи ҡәнәғәтләнеү алаһың. Ә мин алтмышым тулыу менән ғүмерлек ялға киттем. Ниңә ҡабаландың, тиһеңме? Һәр эштә, бигерәк тә табиптар өсөн, үҙ бурысыңды ҡартлыҡҡа һылтанып, һис ни уйламай, борсолмай, вайымһыҙлыҡ менән үтәй башлау – бик ҡурҡыныс нәмә. Беҙҙең эштә ул йыш ҡына сирлеләрҙең ваҡытһыҙ үлеменә булышлыҡ итә. Ҡайһы берәүҙәр бына шуны һис аңларға теләмәй. Ошо арҡала күпме йәш белгестәр үҙ көсөн тулыһынса файҙалана алмай, сөнки бөтә яуаплыраҡ эш – ҡарттар ҡулында... Ваҡытында емереп эшлә лә – кит, үҙеңә алмашҡа килеүселәргә юл бир, улар һинән дә яҡшыраҡ эшләйәсәк. Тормош шулай ҡоролған. Ә беҙҙә... һаман... Ҡарт һөйләүенән туҡтап ҡалды, әллә тағы хәле бөттө, әллә йоҡоға талды. Үҙ тормош юлын барлап, ғүмере буйы йыйған аҡылды кемгәлер биреп ҡалдырырға теләгән кеүек ятҡан ҡарт мине ҡыҙыҡһындыра ла, йәл һымаҡ та тойола. Башымда һорауҙар бутала: ауылда йәшәнем, ти, шунан килтереп һалдылармы икән ни? Уның Ғаффаров телгә алған улы бында – ҡалала торамы? Ҡайҙа эшләй? Ниңә килмәй? Шулай ята торғас, үҙем дә ойоп киткәнмен. Мине Ғаффаровтың тауышы һиҫкәндереп ебәрҙе. – Әйҙәгеҙ, үтегеҙ. Беҙҙең бабай бирешмәй әле ул. – Бирешмәһен шул. – Быныһы – ҡатын-ҡыҙ тауышы. – Бөтәбеҙ ҙә уның өсөн йән атып торабыҙ. Тиҙерәк шәбәйһен инде. Күтәрелә биреп ҡараным. Ишек алдында туптай түңәрәк, ҡыҫҡа кәүҙәле ҡатын баҫып тора. Алһыу бурыҫлаҡ йөҙөндә, ҡыҫыҡ күҙҙәрендә – китмәҫ өсөн ҡунғандай йылмайыу. – Һаумыһығыҙ. Үтегеҙ, – тим, үҙем Атаһулла ҡартҡа күҙ һалам. Уның күҙҙәре асыҡ, әммә инеүсегә боролоп ҡарау түгел, ҡуҙғалмай ҙа ята бирә. Теге ҡатын, эргәһенә килеп: – Шунан, ҡайным, хәлең нисек? – тип һүҙ ҡушҡас та, ул ҡарашын түбә таҡтаһынан айырманы. – Арыу. Шәбәйәм инде, бер нисә көндән сығарырҙар. Ҡатындың түңәрәк битендәге мөләйемлек ҡайһылыр арала ғәйеп булғайны, ҡабаттан тиҙ үк ҡалҡып сыҡты. – Шәбәй шул. Тик сығырға ҡабаланма, юғиһә өҙлөгөп китерһең, ҡайным. Һиңә бит әле, бөтәбеҙҙе лә ҡыуандырып, йәшәргә лә йәшәргә кәрәк. Һаулыҡтарыңды ғына бирһен инде... Ҡарт уның сурытыуын бүлдерҙе: – Ҡабат ауырымам инде мин, килен... Балалар нисек? Ғәйфулла ниңә килеп әйләнмәй? – Эй, шуның инде... Әле теге эшен таба, әле быныһын. Бөгөн, ана, балаларҙы киноға алып китте. Үлә бит шулар өсөн. Ярар, ҡайным, юҡҡа борсолма, үҙем бар бит. Бына күстәнәстәр алып килдем. Өй ашы көҫәп ятаһыңдыр, мин әйтәм. – Миңә хәҙер ашарға кәрәкмәй, килен. Һин минең һуңғы йомошомдо ғына үтәһәң ине. Ҡайтҡас уҡ әйт Ғәйфуллаға, килһен. Донъя хәлен белеп булмай. Ҡатын тумбочка өҫтөнә төргәктәр сығарып ҡуйҙы, үҙе битен тағы ла нығыраҡ йәйрәтеп сурытыуын белде: – Әйтермен, әйтермен, килер. Былай ҙа мин уға көнөнә йөҙ тапҡыр әйтәм... Хәйер, үҙең дә ҡайтам тип тораһың бит әле. – Ҡатын Атаһулла ҡартҡа һынамсыл ҡарашын төбәне. – Ҡайтһам да килһен... Бөгөн үк. – Әлләсе, ҡайным, бөгөн үк тип ни... – Бәлки, һуңғы йомоштор, һүҙемде тапшыр, килен. – Ҡарттың тауышында үтенес тә, ҡәтғилек тә бар ине. Ҡатын, ҡарттың һүҙҙәрен тик хәҙер генә аңлап еткергәндәй, ҡапыл ҡабаланырға тотондо. – Мин уны... хәҙер. Тиҙ үк килеп етер. Мин уны тегеләй, быжғыртып ебәрермен, – тип һөйләнә-һөйләнә, хушлашып та тормай, туҡылдата баҫып атлап сығып китте. Был һөйләшеү минең тыныслыҡты боҙҙо. Ҡарттың йәшәүҙән өмөт өҙгән һымаҡ һөйләшеүе, улын килтерергә ныҡышыуы, ҡатын йөҙөндәге яһалма йылмайыу – былар бөтәһе лә әллә ниндәй уйҙарға тарыта ине. Ғаффаров күрше палатаға шахмат уйнарға сыҡҡан. Тып-тын. Ошо тынлыҡ ниндәйҙер ауырлыҡҡа әйләнеп, күкрәккә баҫа, иҙә. Ахырҙа түҙмәнем, Атаһулла ҡартҡа һүҙ ҡуштым: – Әле килгән киленегеҙме ни, бабай? – Эйе. – Улай килеп йөрөгәс, ярай инде. – Ярамай шул. – Ниңә улай тиһегеҙ? – Уның сырайындағы йылмайыу ҙа, бөтә һүҙҙәре лә, килеүе лә – буш, ялған. – Аҙыраҡ өндәшмәй ятҡас, өҫтәне: – Үтенесемде Ғәйфуллаға тағы әйтмәйәсәк – белеп торам. Ә ул йүнһеҙе... – Ә ул ниңә әйткәнде көтә? Килеп хәл белешеүгә күпме генә ваҡыт кәрәк инде. – Их, Ғәлләм ҡустым... – Атаһулла ҡарт ауыр көрһөндө, мендәренән күтәрелә биреп, тарамыш ҡулдарын башы аҫтына һалып ятты. – Улымды мин гел изгелекле булырға, кешеләргә ышанып ҡарарға өйрәттем. Ул иһә уғата бер ҡатлы, үтә лә кеше һүҙенә ышаныусан, ихтыярһыҙ булып үҫте. Уның өсөн донъяла яман әҙәмдәр юҡ. Бына уның ошо йомшаҡлыҡтарын тиемме, яҡшы сифаттарын тиемме, минең әлеге килен кеүек әҙәмдәр үҙ мәнфәғәттәрендә, яманлыҡ ҡылыу өсөн файҙаланып та ҡуйғылай. «Кешенең яҡшы сифаттарын яман маҡсатта файҙаланыу... Тормоштоң тағы бер ҡот осмалы күренеше бит был», – тип уйлайым мин, хатта көсөргәнештән йөрәгем сәнсеп ҡуя. Атаһулла ҡарт хәл йыйғандай итеп ятты ла һүҙен дауам итте: – Мин уға тормошта кешесә йәшәү өсөн бик мөһим тағы бер сифат кәрәклеген өйрәтергә онотҡанмын. Был донъяла яуызлыҡ та барлығын, уға ҡаршы йән аямай көрәшергә кәрәклеген иҫкәртеүҙе, ҡанына һеңдереүҙе иҫәптән сығарғанмын... Үҙем ғәйепле... Хәҙер ана яуызлыҡ ҡоло булып йәшәй. Иҫеңдә тот, Ғәлләм ҡустым, аҫтыртынлыҡ менән ике йөҙлөлөк – яуызлыҡ тигән әшәке ауырыуҙың иң ямандары. Әүәлдән килгән ул, дауалап тиҙ генә үткәреп ебәрә торған сир түгел. Ҡарттың һуңғы һүҙҙәре аңлашыла ла, аңлашылмай ҙа ине миңә. Күңел болоҡһоуы үтмәй, көсәйә генә бара. – Йыл ярым самаһы элек әбейем үлгәс, ауылда яңғыҙым йәшәнем дә, үҙемде ҡарар рәт ҡалмағас, үткән көҙ бындағы берҙән-бер улыма килгәйнем. Ауылға ҡунаҡҡа барғанда, күстәнәстәр тейәп ҡайтып киткәнендә балҡып торған ошо килен мине оҡшатманы. Эргәмә балаларын яҡын юлатмай, – йәнәһе, минең йоғошло сир бар. Ғәйфулла эргәмә ултырҙымы, хәҙер йомош табып саҡырып ала, күрәһең, әллә ниҙәр серләшә былар, тип уйлайҙыр. Ә бит улым яныма ултырһа ла, миңә рәхәт... Бына хәҙер әллә кемдәр аша юллап, ҡалала пропискам булмаһа ла, дауахананы маҡтай-маҡтай ошонда килтереп һалды. Ләкин минең дауаланып шәбәйер саҡ үткән инде, үҙем беләм... Ғәйфулламды, теле менән йыу­малап, эргәмә ебәрмәй. Әйтерһең, үлем түшәгендә ятҡан көйө мин уны яманлыҡҡа өйрәтәм. Ана шул яуызлыҡ сире хаҡында, һуңлабыраҡ булһа ла, әйтеп ҡалдырғым килгәйне... Атаһулла ҡарт шымып ҡалды. Минең йөрәкте һаман ниҙер һулҡылдата. Ғаффаров төшкөлөккә ашарға киттеме икән – күренмәй. Сестра инеп, беҙҙең ҡул да тейҙермәгән иртәнге аҙыҡты алып сыҡты, оҙаҡ та үтмәне, төшкөлөккә яңыһын индереп ҡуйҙы. Ҡарт та, мин дә һаман тик ятабыҙ. Төнөн рәтләп серем итмәгәс ни, йоҡомһорай башлағайным, таныш тауыш ҡолағыма бәрелде: – Бынан байтаҡ йылдар элек ғәжәп сир менән ауырыған бер әҙәм эләкте минең ҡулға. – Йоҡламай икән ҡарт, һаман үҙенең тормош юлын барлай. Күрәһең, ҡайһы бер уй-тойғолары күкрәген йыртып, уның ихтыярынан тыш тышҡа бәреп сыға. – Дауаларға стационарға һалдым тегене. Был әҙәм төнөн йоҡоһонан һаташып уяна ла, ырғып тороп, стеналарҙы төйөргә, мендәр мөйөштәрен сәйнәргә, хәтәр һүгенергә тотона. Уяу сағында туҡ бесәй кеүек шып-шым, ғөмүмән, әҙәпле, баҫалҡы кеше төҫлө. Бер саҡ ипләп кенә һөйләшәм, тегене-быны һорашам, сөнки дөрөҫ диагноз ҡуя, дауа тәғәйенләй алмай аптырап бөткәйнем. Ҡайһы саҡта беҙ, врачтар, диагнозды сирле кеше менән ихлас һөйләшеп дөрөҫөрәк билдәләйбеҙ. Миңә был юлы фонендоскоп һәм башҡа ҡорамалдар, анализдар ярҙам итмәгәнде ихлас күңелдән һөйләшеү асып бирҙе. Беләһеңме, Ғәлләм ҡустым, нимәне асыҡланым мин? Әлеге әҙәм ғүмере буйы кешегә ҡаршы ауыҙ асып һүҙ әйтмәгән, ни ҡушһалар, күңеленән ризамы, түгелме – шуны үтәгән. Ә олоғая килә кемдәргәлер ҡаршы әйтелергә тейешле һүҙҙәр, үҙенсә, йөрәге, аҡылы ҡушҡанса йәшәргә теләү тойғоһо шул тиклем күп йыйылған, күңелендәге сиргә әйләнгән хатта. Дарыу менән бөтөрөп булмай торған сир ине был. Нисек дауалайһың уны? Кеше ғүмере буйы үҙе булып йәшәмәгән, йәнһеҙ ҡурсаҡ кеүек йөрөгән. Үткән юлы – бушлыҡ, алдағыһы – өҙөлгән. Уның донъяға тыумауы яҡшыраҡ булыр ине, бәлки. – Ҡарт көрһөндө, ҡалтыранған ҡулдарын ҡайҙа ҡуйырға белмәй аҙапланды. – Үҙемдең улды әйтәм, Ғәй­фуллам ана шулай булып ҡалмаһын ине, тим... Миңә ҡарттың тормош, кешеләр тураһындағы фәлсәфәһе ҡыҙыҡ та, ҡыҙғаныс та. Билдәһеҙ ауырлыҡ күңелемде баҫа. Ниндәйҙер өмөт менән ишеккә ҡарайым. Хәҙер бына ҡарттың улы килеп инһен ине. Ошо ауырлыҡтан шундуҡ ҡотолормон һымаҡ. Ҡарт ҡабат һүҙ ҡуҙғатманы. Минең һөйләр хәбәр шул ине, бүтәнсә һүҙем юҡ, тигән шикелле, ап-аҡ түбә таҡтаһына төбәлеп, ҡыбырламай ята. Әгәр хәҙер улы инһә, нисек дәртләнеп, йәнләнеп китер ине. Әле генә миңә һөйләгәндәренең мәғәнәһен улына ҡайһылай итеберәк аңлатыр ине икән?.. Йөрәгем һаман һулҡылдап һыҙлай. Ғаффаров ашап инде, арлы-бирле итте лә ятып йоҡоға сумды. Шул тиклем рәхәт йоҡлай, хатта ауыҙын сәпелдәтеп ала. Палата тып-тын. Бер аҙҙан Атаһулла ҡарт яғына күҙ һалам. Уның башы мендәренән ипһеҙ ҡыйшайып төшкән, һирәк һарғылт тештәре күренә биреп тора, төпкә батҡан йәнһеҙ күҙҙәре яртылаш ҡына йомоҡ. Йөрәгем ниҙер һиҙенеп, ҡурҡып, тора һалдым да эргәһенә барҙым. Атаһулла ҡарт үлгәйне. "Хикәйәләр" төркөмөнән. Читайте нас в © "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020 Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән.
15 майҙа Башҡортостан Республикаһының урман хужалығы министры М.И.Шәрәфетдинов беҙҙең районға эш сәфәре менән килде. Министр менән район хакимиәте башлығы И.Л.Фәтҡуллин ағас әҙерләү һәм эшкәртеү менән шөғөлләнгән бер нисә бәләкәй эшҡыуарлыҡ субъекттарында булдылар. "Биоэнергетическая компания" һәм "Гранд" яуаплылығы сикләнгән йәмғиәттәренең, "Чекунова Н.Н." һәм "Макаров А.А." шәхси предприятиеларының, "Каплина Т.Н.", "Шевченко Н.И." КФХ-ларының эшмәкәрлеге менән таныштылар. Эшҡыуарҙар менән осрашҡанда урман хужалығы министры предприятиеларҙың үҫеш кимәле, етештергән продукция, ағас әҙерләү техникалары, ҡорамалдары һәм станоктар менән тәьмин ителеү, финанс-иҡтисади хәл-торош, эш урындарының булдырылыуы, эш хаҡы кимәле, ҡалдыҡтарһыҙ эшләүсе технологияларҙы индереү буйынса киләсәккә пландар һәм перспективалар тураһында һорашты. Һуңынан министр “Йылайыр урман сәнәғәтселәре союзы” ЯСЙ-һы ағзалары һәм арендаторҙар менән кәңәшмә үткәрҙе. Кәңәшмәне район башлығы И.Л.Фәтҡуллин асты. Үҙенең сығышында ул райондың социаль-иҡтисади үҫешенә урман хужалығының йоғонтоһон баһалап үтте, сәнәғәт предприятиелары әйләнешенең төп өлөшө - 76 процентының - тап урман хужалығына тура килеүен билдәләне. Былтыр был күрһәткес 40 миллион, йәғни, 2016 йылғы кимәлдән 8 процентҡа юғарыраҡ булған. Ике урман хужалығы буйынса тейәп ебәрелгән продукция 30 миллион һумға яҡын. Урман хужалығы һәм эшкәртеүсе тармаҡтар субъекттарының урындағы бюджетҡа һәм бюджеттан тыш фондтарға индерелгән һалым өлөшө 7 процент тәшкил итә. Урман хужалығы өлкәһендә 1200 кеше эшләй. Былтыр яңы 40 эш урыны булдырылған, уртаса эш хаҡы 20 мең һумдан ашыуыраҡ. Бөтә ауыл биләмәләре лә урман хужалығы менән хеҙмәттәшлек итә, урманда сыҡҡан янғын һүндереүҙә әүҙем ҡатнаша. – Түбән сортлы япраҡлы ағас төрҙәрен һәм ағас ҡалдыҡтарын эшкәртеү бу-йынса хәл-торошто яҡшыртыу – иң төп бурыстарыбыҙҙың береһе – тине район башлығы И.Л. Фәтҡуллин. Шул уҡ ваҡытта Илгиз Лирман улы артабан үҫешеү өсөн шарттар булыуын, бары дәүләт һәм республика биргән мөмкинселектәрҙән файҙалана белергә кәрәклеген һыҙыҡ өҫтөнә алды. Башҡортостан Республикаһының урман хужалығы министры М.И.Шәрәфетдинов үҙенең сығышында республикала урман хужалығының торошо хаҡында һөйләне, беҙҙең районда күргәндәренән тәьҫораттары менән уртаҡлашты. Дөйөм алғанда, районда был тармаҡта эштәр насарҙан түгел. Дәүләт программаһы буйынса ҡырҡынды урманды үҙләштереү – урман хужалығы үҫешенең һәм республика хөкүмәтенең өҫтөнлөклө йүнәлештәренең төп күрһәткесе булһа, ул республикала 29 процент, ә Йылайыр урмансылығында 55,6, ә Кананикольск урмансылығында 41,7 процент тәшкил итә. Арендаторҙарҙың күрһәткестәре иһә тағы ла юғарыраҡ: Йылайыр урмансылығында - 74 процент, Кананикольск урмансылығында - 100 процент. Марат Искәндәр улы сығышында һуңғы йылдарҙа ҙур һорау менән файҙалана башлаған йомшаҡ япраҡлы ағастарҙы үҙләштереүгә күсергә саҡырҙы. Сөнки илебеҙҙең күп төбәктәрендә фанера эшләү өсөн сығанаҡ булып торған ҡайындарҙың етешмәүе күҙәтелә. Шулай уҡ ылыҫлы ағастарҙың кәмеүе лә – республикала ул барлығы 10, ә беҙҙең районда 18 процент ҡына ҡалған - япраҡлы ағастарҙы эшкәртеүгә тотонорға этәреүсе сәбәптәрҙең береһе. Урмандарҙы ҡуртымға биреү – алда торған йәнә бер йүнәлеш. Ҡайһы бер төбәктәрҙә ул 100 процентҡа тиклем барып етһә, Башҡортостанда 25 процент, Йылайырҙа иһә 10 процент самаһы, тип билдәләне министр. М.И.Шәрәфетдинов шулай уҡ төп проблемаларҙың береһе булып торған урман янғындарына ла туҡталды. Янғын хәүефе артҡан яҙ миҙгеле башланыу менән урмандарҙы һаҡлауға иғтибарҙы ла арттырыу, ағастарҙы иҫәпләү һәм ҡулланыу юлында берҙәм дәүләт мәғлүмәт системаһын ҡулланыу, урмандарҙы тергеҙеү пландарын үтәү, урман хужалығында ҡулланылған техниканы алыу өсөн субсидия бүлеү һәм башҡа бик күп мәсьәләләрҙе ҡуҙғатты. Урман хужалығы буйынса бәләкәй эшҡыуарлыҡ субъекттарының һалым түләмдәре тураһында Федераль һалым хеҙмәтенең 37-се Сибай район-ара һалым инспекцияһы етәксеһе А.В.Дубровский сығыш яһаны. Урман хужалығы предприятиеларына дәүләт ярҙамы, республикала сәнәғәтте үҫтереү фондын төҙөү һәм уның эшмәкәрлеге тураһында Башҡортостан Республикаһының сәнәғәт һәм инновацион сәйәсәт министрлығының баш белгесе И.З. Дәүләтгәрәев һөйләне. “Йылайыр урман сәнәғәтселәре союзы” ЯСЙ-һының 2017 йылғы эшмәкәрлеге һәм 2020 йылға тиклем үҫеш перспективалары тураһында уның директоры Н.Н.Николаев сығыш яһаны. Министр урынбаҫары А.З.Әхтәмов етештереүҙән ҡалған ҡалдыҡтарҙы эшкәртеүҙе ойоштороу, эре эшкәртеү сәнәғәт предприятиеларына алып барыу буйынса логистик бәйләнеш булдырыу, ағас эшкәртеү йәһәтенән заманса техника һәм ҡорамалдар менән тәьмин итеү тураһында үҙенең тәҡдимдәрен әйтте. Осрашыу һуңында урман хужалығы министры ағас эшкәртеү буйынса Йылайыр районының һәр ваҡыт алдынғы позицияла тороуын билдәләне һәм киләсәктә лә шулай булыуын теләне. Кәңәшмәне йомғаҡлап, район хакимиәте башлығы И.Л.Фәтҡуллин һөҙөмтәле эшмәкәрлек өсөн рәхмәт белдерҙе, ошо осрашыуҙың Урман сәнәғәтселәре союзы һәм дөйөм район иҡтисадының үҫешенә этәргес биреүен теләне. Зөлфирә ҠОҘАШЕВА әҙерләне. Читайте нас в Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01424 от 26 августа 2015 г.
29-Декабир күни, уйғур елиниң интернет бихәтәрликигә капаләтлик қилиш вә тордики мәзмунларни контрол қилиш хизмити билән шуғуллинидиған “уйғур аптоном районлуқ интернет, учур-алақә идариси” 100 нәпәр хизмәтчи хадим қобул қилидиғанлиқи һәққидә уқтуруш тарқатқан. Хитай һөкүмәт даирилири арқа-арқилап интернет ториға қаритилған башқурушни күчәйтишни қаттиқ тәкитләватқан бир мәзгилдә бу органға хизмәтчи хадим қобул қилиниши диққәт қозғиди. Чүнки, тәңритағ хәвәрләр торида хитайчә тарқитилған уқтурушта “уйғур аптоном районлуқ интернет, учур-алақә идариси” тонуштуруп өтүлгән болуп, униңда мәзкур идарә “уйғур аптоном райониниң тор бихәтәрлики вә учурлаштуруш хизмәтлири, интернет-учур саһәсидики партийә қурулуши вә интернеттики учур мәзмунларни қанун бойичә көзитиш вә тәкшүрүшкә мәсул орган” дәп баян қилинған. Қобул қилинидиған хизмәтчи хадимларму мәзкур идарә қармиқидики интернет торидики җамаәт пикрини анализ қилиш мәркизи, көп хил тиллиқ интернет мулазимәт вә башқуруш мәркизи, интернет тори баһалаш мәркизи, учур вә мәлум қилиш мәркизи, интернет учур тәтқиқат мәркизи қатарлиқ 5 ишханиға қобул қилинидикән. Хитайниң дөләтлик интернет-учур башқуруш ишханиси техи сәйшәнбә күни “дөләт интернет бихәтәрлики истратегийиси” намлиқ һөҗҗәтни елан қилип, интернеттики мәзмунларға қаритилған контролни күчәйтип дөләтниң бихәтәрликигә капаләтлик қилишни тәкитлигән иди. Чәтәлләрдики уйғур көзәткүчиләр юқиридики хизмәт еланиниң хитай һөкүмитиниң уйғур елидики интернет ториға қаратқан қамални ашуруш үчүн җиддий қошун һазирлаватқанлиқини мөлчәрлимәктә. Мунасивәтлик хәвәрләр Қисқа хәвәрләр Уйғур районидики 12 идарә-орган бирликтә 2021-йиллиқ “интернет қилич һәрикити” ни йолға қойған Уйғур аптоном районида тор қануниға “хилаплиқ қилған” 14 дело бир тәрәп қилинған Хитай һөкүмити уйғур диярида 5G тор қурулушини тезләтти Хитай даирилири уйғур районида өткән айда 253 тор бекити вә үндидар топини җазалиған Уйғурлар диярида интернет бихәтәрлики тәдбирлириниң техиму күчийидиғанлиқи мәлум болмақта Көп көрүлгән хәвәрләр RFA Үрүмчидики от апитидә қаза қилған қәмәрнисахан абдураһман аилисниң паҗиәси “уйғур сиясити қанун лайиһәси” мутләқ үстүн аваз билән мақулланди Үрүмчидики сақчи хадимлири от апитидә ишиккә селинған қулупниң өлүм санини ашурғанлиқини етирап қилди Б д т аз санлиқ милләтләр мәсилиси мунбирида уйғур мәсилиси кәскин риқабәткә сәвәб болди Җәнубий австралийә парламенти д у қ һәйитигә бир қатар вәдиләрни бәргән Пикир қошуң Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.
Кушнаренкола Ҡаршын ырыуының йыйыны үткән. Әле ҡаршындар башлыса Өфө, Благовар, Кушнаренко райондарында йәшәй. Йыйында Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы башҡарма комитеты вәкилдәре, ғалимдар, яҙыусылар, төбәктең тарихын өйрәнеүселәр, ҡаршын ырыуы делегаттары ҡатнашҡан. Кушнаренкола Ҡаршын ырыуының йыйыны үткән. Әле ҡаршындар башлыса Өфө, Благовар, Кушнаренко райондарында йәшәй. Йыйында Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы башҡарма комитеты вәкилдәре, ғалимдар, яҙыусылар, төбәктең тарихын өйрәнеүселәр, ҡаршын ырыуы делегаттары ҡатнашҡан. Ғалим Салауат Хәмиҙуллин ҡаршын ырыуы тарихын һөйләгән. «Әлеге ваҡытта ҡаршындар күршеләш өс районда йәшәй. Әммә уларҙың төп ерҙәре ошонда. Шәрип ауылын данлы башҡорт старшинаһы Шәрип Мерәков нигеҙләгән. Заманы өсөн ул отҡор аҡыллы, алдынғы ҡарашлы кеше булған. Уның хатта Өфөлә ҙур йорто булған, ә был ул ваҡытта ҙур ҡаҙаныш һаналған», — тигән Салауат Хәмиҙуллин. Ҡаршындар араһында киң билдәле шәхестәр күп. Уларҙың иң билдәлеһе — Рудольф Нуриев. Социология фәндәре кандидаты Илгиз Солтанморатов данлыҡлы бейеүсенең шәжәрәһе менән таныштырған, ғаилә архивынан фотолар күрһәткән. «Рудольфтың атаһы Хәмиттең тамырҙары — Википедияла яҙылғанса Әсәндә түгел, ә Кушнаренко районы Шәрип ауылында. Был архив документтары менән иҫбатланған. Хәмит Нуриев хәрби кеше булған һәм улының бейеү менән мауығыуын хупламаған, сөнки быны «ирҙәр эше» түгел тип һанаған. Ләкин ул шөғөлөн барыбер ташламаған һәм буй етмәҫ бейеклектәргә өлгәшкән. Бөйөк маэстроның бейеү оҫталығы нигеҙендә башҡорт халҡының рухи көсө һәм темпераменты ята», — тигән Илгиз Солтанморатов үҙенең сығышында. Икенсе бер сәхнә оҫтаһы Хашим Мостаев та ҡаршын ырыуынан. Танылған вәкилдәр иҫәбенә йәнә яҙыусы Фәйзрихман Вәлиев; медицина фәндәре докторы, Ставрополь медицина институты профессоры Альберт Вафин; Башҡортостандың беренсе профессиональ ҡатын-ҡыҙ археологы, тарих фәндәре кандидаты, Көньяҡ Уралдың сармат археологияһына нигеҙ һалған Мәхмүҙә Садиҡова; Советтар Союзы Геройы Сәлих Вәлиев; Башҡорт АССР-ының һәм РСФСР-ҙың халыҡ рәссамы Мөхәмәт Арыҫланов һәм башҡа күптәр инә. Йыйында ҡаршын вәкилдәре лә сығыш яһаған, ырыуҙаштарының элеккеһе һәм бөгөнгө тормошо тураһында һөйләгән. Пленар өлөш тамамланғас, Ырыу советы һәм уның рәйесе һайланған, ырыу гимнын тыңлағандар һәм раҫлағандар. Гимн авторы – райондың Мәмәк ауылынан Рида Минһажева. Йыйын эстафетаһын Йылайыр районы ҡабул иткән, унда 19 июндә Түңгәүерҙәр йыйыны була. Сығанаҡ: "Башинформ". Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Бөгөн демография мәсьәләһе тураһында уйланмаған кеше юҡтыр. Уны хәл итеү өсөн юғары инстанцияларҙа ла күп эштәр эшләнә – ишле, йәш ғаиләләргә, уҡыу йорттарында белем алыусы ата-әсәләргә ярҙам күрһәтеү өсөн төрлө социаль программалар ҡабул ителә. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, статистика әлегә һис кенә лә ҡыуандырмай. Әммә ауылдарыбыҙҙа тормош ауырлыҡтарына зарланмаған һәм әллә ни ҙур ярҙамға ла өмөт итмәй, заманса йорттар һалып, көслө һәм сәләмәт балалар үҫтергән, уларҙы быуындан-быуынға күсә килгән халыҡ йолалары рухында тәрбиәләгән матур ғаилә парҙары байтаҡ. Ҡыпсаҡ-Асҡар ауылынан Йосоповтар ғаиләһе – тап шундайҙарҙың береһе. Гүзәлиә һәм Фәрхәт ғаиләләрендә өс бала тәрбиәләй. Тимур мәктәптә уҡый, Әлфинә балалар баҡсаһына йөрөй, ә иң бәләкәстәре Ильясҡа ни бары өс ай. Йәш әсә декрет ялында сабыйҙарын ҡараһа, ғаилә башлығы тыуған ауылдарында ҙур һәм иркен йортто төҙөп бөтөрөүгә бар тырышлығын һала. Бына шундай уңған һәм эшһөйәр ғаиләләр күберәк булһын ине. Гүзәлиә кеүек күҙҙәренән яҡты нур һибелгән һылыу әсәләрҙең йөҙөнән бәхетле йылмайыу китмәһен, тормошобоҙҙо йәмләп, һау-сәләмәт сабыйҙар тыуып торһон. Шағир әйткәнсә, ҡатын-ҡыҙҙың бар асылы - әсә булыуҙа: Күкрәгемә ҡыҫып ҡосһам, Иҫерәм бәхетемдән. Эй, Илаһым, яҙҙырмасы Әсәлек тәхетемдән. Байрам менән, һөйөклө әсәйҙәр! Фәнүзә СУФИЯНОВА. Читайте нас в © 2020 Сайт издания «Әлшәй хәбәрҙләре» Копирование информации сайта разрешено только с пись менного согласия администрации.
Күмертау психоневрология интернаты базаһында уның директоры Ринат Ғәфүр улы Ибраһимов етәкселегендә коньяҡ зона психоневрология интернаттары хеҙмәткәрҙәре араһында волейбол буйынса ярыш үтте. Күмертау психоневрология интернаты базаһында уның директоры Ринат Ғәфүр улы Ибраһимов етәкселегендә коньяҡ зона психоневрология интернаттары хеҙмәткәрҙәре араһында волейбол буйынса ярыш үтте. Спорт сараһы был һаулыҡ һаҡлау учреждениеһының филиалы урынлашҡан Күгәрсен районының Йомағужа ауылында ойошторолдо. Унда барлығы алты команда ҡатнашты. Ярыш Ғаилә йылына арналды. Ҡатын-ҡыҙҙарҙан торған командалар араһындағы уйындарҙа Стәрлетамаҡ командаһы беренсе, күмертауҙар икенсе, учалылар өсөнсө урынды яуланы. Еңеүселәр кубоктар, грамоталар һәм миҙалдар менән бүләкләнде. Фотоға: Күмертау командаһы ҡыҙҙары, тырышҡас, һәйбәт һөҙөмтәгә өлгәште. Лилиә АКИМОВА Күмертау ҡалаһы Олеся ВОЛКОВА фотоһы Читайте нас в Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ ФС 02 - 01456 от 14.09.2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан»
Контроль эш — был тест буйынса белем, күнекмәләр, оҫталыҡ йәки физик мөмкинлектәр кимәле үлсәнә. Белем биреү эшмәкәрлеген бойомға ашырыуҙың һөҙөмтәлелеген билдәләү өсөн сара булараҡ файҙаланыла. Контроль эш Контроль эш Викимилектә Вена университетында студенттар контроль эшен башҡара. Контроль эш телдән, ҡағыҙҙа, компьютер ярҙамында, контролдә тотолған мөхиттә (мәҫәлән, ҡайһы бер физик тестар) йәки асыҡ мөхиттә (мәҫәлән, машина йөрөтөү буйынса имтихан) билдәле бер осорҙа контроль аҫтында үткәрелеүе мөмкин. Бер нисә һорауҙан, һорауҙарҙан, күнекмәләрҙән йәки эштәрҙән тороуы мөмкин. Контроль эштәр ауырлығы буйынса айырылырға мөмкин — ниндәй ҙә булһа материалдарҙы ҡулланыу тыйылырға мөмкин, йә булмаһа бер нисә өҫтәмә ҡоралды, мәҫәлән, белешмәне йәки калькуляторҙы яуап биреү өсөн файҙаланырға мөмкин. Йөкмәткеһе 1 Һөҙөмтәләр 2 Контроль эштәре төрҙәре 3 Иҫкәрмәләр 4 Һылтанмалар ҺөҙөмтәләрҮҙгәртергә Шпаргалка Имтихандар, ҡағиҙә булараҡ, мәктәпкә һәм илгә ҡарап, 0-дән 10-ға, 1-ҙән 12-гә тиклем йәки L-дан А-ға тиклемге рейтингҡа эйә. Бөйөк Британияла һәм АҠШ-та рейтинг A-нан F-ҡа тиклем алып барыла, унда A, B менән C — ыңғай баһалар һәм D, E менән F — ҡәнәғәтләнерлек булмаған баһалар бирелә. Рәсәйҙә биш баллы баһалау системаһы бар, унда «5» — «бишле», «4» — «яҡшы», «3» — «ҡәнәғәтләнерлек», «2» — «ҡәнәғәтләндерелмәгән», элек Рәсәй мәғариф системаһында «1» (берле) билдәһе ҡуйылды, ләкин ғәмәлдә был балл ҡулланылмай һәм Рәсәй мәктәптәрендә ҡуйылмай. Контроль эштәре төрҙәреҮҙгәртергә Контроль эш — ул тикшеренеүсе Д. Салинасҡа ярашлы бер нисә дөйөм характеристиканы күҙ уңында тотҡан белемде баһалауҙың иң ғәҙәти алымы[1] (2002): шәхси башҡарыу; сикле ваҡыт; белешмә материалдарҙы файҙаланыу мөмкин түгел; күсереүҙе тыйыу; тыныслыҡта башҡарыла. Контроль эштәр төрҙәре: асыҡ һорауҙар менән ябыҡ һорауҙар менән яуаптар һайлау мөмкинлеге менән телдән контроль эштәр. ИҫкәрмәләрҮҙгәртергә ↑ Salinas Fernández, Dino (2002). Mañana examen! La evaluación entre la teoría y la realidad. GRAÓ. p. (pp.85-110). ҺылтанмаларҮҙгәртергә Uzbekistán suspende el servicio de móvil para evitar trampas en los exámenes. Esther García (2009). «Metaevaluación». En Román Reyes (Dir): Diccionario Crítico de Ciencias Sociales. Terminología Científico-Social, Tomo 1/2/3/4, Ed. Plaza y Valdés, Madrid-México 2009. Consultado el 8 de mayo de 2017. MURILLO Pacheco, José Luis (2017). «Principios y propiedades de la evaluación». En José Murillo Pacheco. Sembrando conocimiento. La Paz, Bolivia: Catacora, La Paz, Bolivia. p. 17-20. ISBN 978-99974-75-12-1. Airasian, P. (1994) "Classroom Assessment, « Second Edition, NY» McGraw-Hill. Cangelosi, J. (199) «Designing Tests for Evaluating Student Achievement.» NY: Addison-WeslHow to make achievement tests and assessments, " 5th edition, NY: Allyn and Bacon. Haladyna, T.M. & Downing, S.M. (1989) Validity of a Taxonomy of Multiple-Choice Item-Writing Rules. "Applied Measurement in Education, " 2(1), 51-78.
Ҡөръәндә Аллаһ Тәғәлә : “ Һеҙҙе бер аҙ ҡурҡыу һәм аслыҡ менән, малдарығыҙҙы, йәндәрегеҙҙе һәм емештәрегеҙҙе (балаларығыҙҙы) бер аҙ кәметеп, имтихан ҡылырбыҙ. Әй, Мөхәммәд, сабыр итеүселәргә һөйөнөс бир. Уларға берәй ҡайғы ирешһә, Аллаһҡа бирелеп, беҙ Аллаһының ҡолы, тағын Аллаһ Тәғәләғә ҡайтасаҡбыҙ тиерҙәр”, — тип бойора (Баҡара сүрәһе, 155-156 нсы аяттар). Беҙ ышанабыҙ, беҙҙе бар иткән – Аллаһ Тәғәлә. Төрлө ризыҡтар һәм ниғмәттәр менән туҡландырған — Аллаһ. Ваҡыты еткәндә йәнде алыусы ла – Аллаһ Тәғәлә. Алланан килдек, тағын кире Аллаһыға ҡайтасаҡбыҙ. Мөхәммәд ғәләйһиссәләм хаҡында хикәйәт. Рәсүлуллаһ өйөнә килеп ингәс тә сәләм бирә. Әүәлге ғәҙәте буйынса, хәҙрәти Ғәйшә аяҡ өҫтө баҫырға була. Ләкин, Рәсүлуллаһ әйтә: «Әй, мөьминдәр әсәһе, ни булды һиңә, ултыр урыныңа», —ти. Рәсүлуллаһ хәҙрәти Ғәйшә янына ултыра ла итәгенә башын ҡуя һәм шунда салҡан ятып йоҡлап китә. Ул йоҡлағанда хәҙрәти Ғәйшә Рәсулулланың һаҡалынан ҡартлыҡ билгеләрен күрә. Ун туғыҙ аҡ төк таба ла уйлана, Рәсүлулла донъянан китеп, өммәте бәйғәмбәрһеҙ ҡала, тип илай. Ике күҙенең йәше тамсылары сикәһенән ағып, Рәсулулланы битенә тама. Рәсүлуллаһ уянып: «Нимәгә илайһың?» — ти һорай. Хәҙрәти Ғәйшә уйлаған хистәрен һөйләп биргәс, Рәсүлуллаһ уға: "Үлек өсөн ҡайһы хәл бик ҡаты булыр?" — тигән һорау бирә. Хәҙрәти Ғәйшә уға: «Үлек өсөн өйөнән сығып китеү ваҡытынан да ауыр хәл юҡтыр», — тигән. Тағы Рәсүлуллаһ: «Был хәлдән дә ауыр тағы ниндәй мөшкөл хәлдәр бар?» — тип һорай. Хәҙрәти Ғәйшә: «Үлек өсөн ләхеткә ҡуйылғас, өҫтөнә тупраҡ һалып һәм туғандары, балалары, дуҫтары Аллаһ Тәғәләгә тапшырып ҡайтып киткән ваҡыттан да ауыр хәл юҡтыр, — тине.—Сөнки үлекте ҡалдырып киткәндән һуң уның янын Нәкир һәм Мөнкир фәрештәләр килерҙәр һәм һорау алырҙар Шушан да ҡаты ауыр хәл юҡтыр», — тип яуап бирә. Йәнә Рәсүлуллаһ хәҙрәти Ғәйшәгә: «Үлек өсөн бынан да ҡатыраҡ хәл тағы ниндәй?» —тигән һорау бирә. Хәҙрәти Ғәйшә: « Алланың Рәсүле үҙе бик белеүсе», — тип яуап бирә. Шунан һуң Аллаһ Рәсүле, уға Аллаһ рәхмәте һәм сәләме булһын, әйтә: "Ии, хәҙрәти Ғәйшә, һин бел — үлек өсөн иң ауыр хәл шул: үлектең өйөнә инеп уны йыуындырыу, йәш кешенең бармағынан йөҙөк һалдырыу, ғалимдың сәлләһен һалдырыу, шул ваҡыт бик ауыр хәл, — тигән. —Шул ваҡытта йәне тәнен яланғас күреп, ҡысҡырыр икән. Ул тауышты ен менән кешеләр генә ишетмәҫтәр", — ти икән. Йән ҡысҡырыр икән: «Эй, йыуыусылар! Зинһар кейемемде йомшаҡлыҡ менән сисегеҙ, сөнки мин әле генә үлем фәрештәһе менән һуғыштым, язаландым», — ти икән. Өҫтөнә һыу ҡойола башлаһа йәне ҡыскырыр: « Эй йыуыусыларым! зинһар, һыуығыҙҙы бик ҡайнар йәки бик һалҡын итмәгеҙ. Йыуған ваҡытта тәнемде бик ҡаты тотмағыҙ, сөнки минең тәнем йән сығыу әсеһе менән яраланған», — ти икән. Һәм йыуылып бөткәндән һуң, кәфен өҫтөнә ҡуйылһа, ике аяғы бәйләнһә, тағы ла ҡысҡырыр: «Минең кәфенемдең баш яғын бәйләмәгеҙ, өй йәмәғәттәремде, бала-сағаларымды, йәиһә яҡындарымды күреп ҡалайым, — ти икән. —Сөнки мин уларҙан бөгөн айырылып ҡиәмәт көнөнә саҡлы күрешәсәк түгелмен». Мәйетте өйөнән сығарған ваҡытта, йәне ҡаты тауыш менән ҡысҡырыр: « Эй, йәмәғәт! Зинһар мине ҡабалан сығармағыҙ, мин үҙ йортомдо, өй йәмәғәттәремде, балаларымды күреп бәхилләшәйем! — ти икән. — Эй йәмәғәт! Минең ҡатыным тол (йәки ҡатын үлһә —ирем тол), һәм балаларым етем ҡала, һеҙ уларҙы рәнйетмәгеҙ, мин уларҙан бөгөн айырылдым, ҡиәмәт көнөнә ҡәҙәр улар менән күрешә алмам». Йыназа табут өҫтөнә ҡуйылһа, йән әйтер икән: «Ашығып мине күтәрмәгеҙ, мин һуңғы мәртәбә өй йәмәғәттәремдең тауыштарын ишетеп ҡалайым», — ти икән. Йыназаны күтәреп өс аҙым китһәләр, йән ҡаты тауыш менән ҡыскырыр икән: «Әй, һөйөклөләрем, әй, балаларым, әй, туғандарым! Донъя беҙҙе алдай икән, тере ваҡытта аңламайбыҙ икән донъяны, минең хәлемдән ғибрәт алығыҙ. Мин йыйған байлығымды вариҫтарға ҡалдырҙым, улар йыйған байлығымды алырҙар, әммә минең эшләгән гөнаһтарымды өҫтәренә алмаҫтар. Донъя өсөн Аллаһ Тәғәлә мине хисаплар, әммә һеҙ миңә доға ҡылмаҫһығыҙ», — ит әйтер икән. Үлек ләхеткә ҡуйылғас, йыназа намаҙы уҡып бәғзе кешеләр өйҙәренә ҡайтып киткәс, йән ҡысҡырыр икән: «Эй, туғандар тәнем зәмһәрир һыуығынан да һалҡын, һалҡын балсыҡта ҡалам!» — тип ҡысҡырып ҡалыр икән. Шунан да ауыр хәл юҡ икән, — ти. Хәҙрәти Ғәйшә Рәсулуллага: « Йән эйәләренең сығыуҙары ҡасан һәм ҡайҙа була?» — тигән һорау бирә. Рәсүлуллаһ быға яуап итеп: "Үлем фәрештәләренең дүрт йөҙө бар: бер йөҙө алдында, икенсе йөҙө башында, өсөнсө йөҙө арҡаһында, дүртенсе йөҙ аяҡ аҫтында. Фәрештәләрҙең йәне башындағы йөҙө менән алыныр. Мөьминдәрҙең йәне алдындағы йөҙө менән алыныр. Кафырҙарҙың йәнен артындағы йөҙө менән алыр. Гөнаһлыларҙың йәнен аяҡ аҫтындағы йөҙө менән алыр. Үлем фәрештәһенең ҙурлығы хаҡында әйткәндәр: әгәр ҙә донъялағы һыу уның башына ҡойолһа, ул һыуҙың бер тамсыһы да ергә төшмәҫ икән. Үлем фәрештәһе теләгәнсә ниғмәттәрҙе ашар, донъяла теләгән рәүештә йөрөр, үҙе теләгәненсә әйләндерер, — тигән. "Ҡасан үлем фәрештәһенең ҡулына берәүҙең ауырығанлыҡ яҙыуы төшһә, йән эйәләренең ғүмерҙәренең ахыры шунда булыр. Шул ваҡытта үлем фирештәһе әйтер: «Ии, Аллаһ, ул ҡолдоң йәнен ҡайһы ваҡытта алырмын, ниндәй күренештә, ниндәй рәүештә?» — тип һорар. Шул ваҡытта Аллаһ Тәғәлә әйтер: «Эй, үлем фәрештәһе, быны белеү минән башҡа бер кемдең дә хәленән килә торған эш түгел. Был хәлде әзәл яҡынайған ваҡытта билгеләр яһармын, тигән, шул билгеләр буйынса һин уға төшөнөрһөң. Ул бәндәнең муйындарына ғәмәлдәре тапшырылған булыр, ти. Фәрештә килеп әйтер: „Фәлән кешенең һулауы бөттө, әзәле лә етте“, — тиер икән. Әгәр үләсәк кеше яуыздарҙан булһа, фәрештә ҡулына ҡара яҙыу төшөр, инде был кешенең үлеүе тамам беленер икән. Әгәр үләсәк кеше изгеләрҙән булһа, фәрештә ҡулына исем яҙылған аҡ яҙыу төшөр. Ғәреш аҫтында булған ағастың был кешенең исеме яҙылған япрағы төшөүе һуңында ғына эш тамам булып уның йәне алыныр», — тигән. Хәҙрәти Ғәйшә ул ағастың нисек яралыуы тураһынд Рәсүлуллаға һорау бирә. Рәсүлуллаһ уға: . "Аллаһ Тәғәлә ғәреш аҫтында бер ағас ярата, ул ағаста донъялағы халыҡ һанынса япраҡ була. Берәүҙең ғүмере ҡырҡ көнгә генә ҡалһа, шул ағастан теге кешенең исеме яҙылған япраҡ Ғазраилдың итәгенә килеп төшә икән. Шуның менән Ғазраил теге кешенең ғүмере бөтәүен аңлар ҙа, йән эйәһенең йәнен алыу менән шөғөлләнер, шул япраҡ төшкәндән һуң фәрештәләр араһында был кешене үле, тип һанарҙар икән. Микаил фәрештә, Аллаһ Тәғәлә алдында Ғазраил фирештәгә бер ҡағыҙ бирер, ул ҡағыҙға нисек йәнде алыу, кешенең исем һәм дә йәнде ҡайһы урында аласағы, ниндәй сәбәп менән донъянан китәсәге яҙылған булыр, ти. Үләсәк кешенең исеме яҙылған япрағы өҫтөнә, ғәреш аҫтында ике тамсы тамар, уларҙың береһе йәшел, икенсеһе аҡһыл булыр. Йәшел тамсылы әҙәм балаһына — яуыз ғәмәлле тиерҙәр. Әгәр аҡһыл тамсы тамһа, изге ғәмәлле тиерҙәр икән. Инде кешенең ҡайһы ерҙә үләсәген белеү нисек була икән тиһәң, ул былай икән. Аллаһ Тәғәлә һәр бер балаға бер фәрештә билгеләр. Ул фәрештә— әсәнең бала төргән урынының фәрештәһе. Ҡасан Аллаһ Тәғәлә бер баланы әсәһе ҡарынына төшөрһә, бер фәрештә бойора икән: ул баланың үләсәк еренең тупрағын алып, балалыҡ һыуына ҡушырға. Шул сәбәптән Әҙәм балаһы донъяла ваҡытта йөрөп, үләсәк еренә барып сыға икән. Ғүмер буйына өйөнән ун саҡырым ергә сәфәр сыҡмаған кеше, әзәл тупрағы тартыу менән ҡапыл бер ҙә сәбәпһеҙ унар мең саҡырым ергә сәфәргә сығыр икән дә, ғүмере шунда бөтәр", — тине. Имам-хатиб Ғариф-хажи Ғабдрахмановтың: “Рәсүлуллаға, уға Аллаһ рәхмәте һәм сәләме булһын, бәйле хикәйәттәр”, китабынан Twitter Digg Facebook Delicious StumbleUpon Эта запись написана автором Назир Сабитов, 07.10.2016 в 00:13, и размещена в категории вәғәздәр. Следите за ответами на эту запись с помощью RSS 2.0. Вы можете написать комментарий или разместить обратную ссылку на своем сайте. Ошо сайтта кәрәк мәғлүмәт эҙләр өсөн, аҫҡы юлға, мәҫәлән: башҡорт, – тип яҙһағыҙ шул биттәр асыла Ошо аҫтағы *поиск* юлға кәрәк һорау (мәҫәлән: доға (ошо һүҙҙе копировать итеп)) яҙһағыҙ – шул биттәр асыла
Ишек алдында сүмәлә,Аҫтында дүрт бағана,Алдында ике һәнәк,Артында һепертке.Хайран уның йөрөүе,Бик йыраҡтан килеүе,Ай-һай уның кешнәүе.Аяғында тимере,Тамағында күмере,Ерғе ярып килеүе. Ауыҙы бар – көйшәмәҫ, Теше бар – тешләмәҫ, Ултырһаң – күтәрер, Етәкләһәң – эйәрер. Ишек алдында сүмәлә, Аҫтында дүрт бағана, Алдында ике һәнәк, Артында һепертке. /ат, һыйыр/ Читайте нас в © «Аҡбуҙат» - Мәктәпкәсә йәштәге һәм башланғыс класс уҡыусылары өсөн әҙәби-нәфис журнал. Сайттағы мәҡәләләрҙе администрацияның ризалығы менән генә күсереп алырға рөхсәт ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуған һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының Яҙыусылар союзы.
Ауылдан йылына ике-өс тапҡыр сыҡҡан башҡорт ҡатыны пассажирҙар поезы ҡағиҙәләрен ҡайҙан белһен инде? Башҡалар менән бер ыңғай, шәл тулы сумкаһын һәм береһенән береһе ҙурыраҡ көнбағыш тулы өс тоғон һөйрәп, вагонға үрмәләй башлай. Ә унда тар ишектән киңерәк, йыуан проводник метр ярым өҫтә тора һәм Мәрйәм апайыбыҙ тоғон бер-бер артлы ырғытҡан һайын, вагон хужабикәһе тоҡтарҙы ергә ырғытып бара. Күҙ алдына килтерҙегеҙме? Вагон аҡрынлап ҡуҙғала, проводник һүгенә-һүгенә, ҡапҡа һаҡсыһы һымаҡ, тоҡтарҙы ергә елгәреп өлгөрә, ә апайыбыҙ бер һүҙ өндәшмәй тоҡтарын эләктереп, вагон өңөнә ырғытып бара. Ә поезд тиҙлеге артҡандан-арта, тоҡтар өҫкә лә, аҫҡа ла оса. Юҡ! Мәрйәм апай бирешергә уйламай. Былар ябай тоҡтар түгел, уның хәләл көсө, балаларының ризығы, күҙ терәп торған берҙән-бер өмөтө һәм ышанысы. Шул барғаныбыҙҙамы, Мәрйәм апай Орск баҙарына барып ҡайтыуы хаҡында һөйләне. Буш ҡул менән йөрөмәгән, унлап шәл, быныһын кешегә һөйләп йөрөмәгеҙ, өс тоҡ көнбағышы булған икән. Ҡыуандыҡта Орскиҙа көнбағыш шәп үтә икән, тигәндәрен ишеткәс, тоҡтарын күтәреп, сыҡҡан да киткән. Хәйер, бының өсөн иң тәүҙә вагонға ултырырға кәрәк бит әле. Поезд туҡтай, әлбиттә, бер нисә минутҡа. Ауылдан йылына ике-өс тапҡыр сыҡҡан башҡорт ҡатыны пассажирҙар поезы ҡағиҙәләрен ҡайҙан белһен инде? Башҡалар менән бер ыңғай, шәл тулы сумкаһын һәм береһенән береһе ҙурыраҡ көнбағыш тулы өс тоғон һөйрәп, вагонға үрмәләй башлай. Ә унда тар ишектән киңерәк, йыуан проводник метр ярым өҫтә тора һәм Мәрйәм апайыбыҙ тоғон бер-бер артлы ырғытҡан һайын, вагон хужабикәһе тоҡтарҙы ергә ырғытып бара. Күҙ алдына килтерҙегеҙме? Вагон аҡрынлап ҡуҙғала, проводник һүгенә-һүгенә, ҡапҡа һаҡсыһы һымаҡ, тоҡтарҙы ергә елгәреп өлгөрә, ә апайыбыҙ бер һүҙ өндәшмәй тоҡтарын эләктереп, вагон өңөнә ырғытып бара. Ә поезд тиҙлеге артҡандан-арта, тоҡтар өҫкә лә, аҫҡа ла оса. Юҡ! Мәрйәм апай бирешергә уйламай. Былар ябай тоҡтар түгел, уның хәләл көсө, балаларының ризығы, күҙ терәп торған берҙән-бер өмөтө һәм ышанысы. Нисек тамамалана инде был алыш? Әлбиттә, Мәрйәм апайҙың еңеүе менән. – Икәүһен бер ҡулыма тотоп, һулаҡайым менән береһен ырғытыуға, теге мәрйә тимер ишеген ябам ғына тигәйне, икәүһен осороп, артынан үҙем дә килеп индем, – тип хәтерләй апай. – Тегеңә һөйләнә-һөйләнә, мине үткәреүҙән башҡа сара ҡалманы. Мәрйәм апайҙың вафатына байтаҡ инде. Уны юҡһынғанда йыш ҡына ошо тоҡтарҙы иҫкә төшөрәбеҙ. Барыбер еңеп ҡуйған бит, тип ҡыуанабыҙ. --------- Дуҫтар! Беҙҙең әйберҙәрҙе көнөндә уҡыу өсөн, төркөмөбөҙгә яҙылығыҙ: "Һәнәк" журналы, журнал "Вилы" Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Йәйҙең матурлығы, йәме йәшеллектә генә түгел, муллыҡта ла. Ғәҙәттә, миҙгелдең муллығы йәиһә ҡытлығы баҙарҙа сағылыусан. Йәйҙең матурлығы, йәме йәшеллектә генә түгел, муллыҡта ла. Ғәҙәттә, миҙгелдең муллығы йәиһә ҡытлығы баҙарҙа сағылыусан. Асҡар баҙарында төп иғтибарҙы йәлеп иткәне сейә, ҡара һәм ҡыҙыл ҡарағат булды. Әлбиттә, күп булмаһа ла көртмәле, ер еләге, ҡурай еләге, баҡса еләге тәҡдим итеүселәр ҙә бар. Баҡсала үҫтерелгән йәшелсә әлегә өлгөрөп етмәй, ахыры, баҙарҙа үҙ баҡсаһында үҫтергән ҡыяр, помидор, татлы борос менән һатыу итеүселәр күренмәне. Йәйҙең йәме – бал да күренә. Әммә яңы һығылған бал күп түгел, күберәге былтырҙан ҡалған татлы ризыҡ менән һатыу итәләр. Асҡар баҙарында хаҡтар түбәндәгесә: сейә (5 л) – 350-400 һум; ҡара ҡарағат (3 л) – 400 һум; ҡыҙыл ҡарағат (1 л) – 150 һум; крыжовник (2,5 л) – 350 һум; ҡурай еләге (0,5 л) –125 һум; виктория (0,5 л) – 50 һум; көртмәле (0,5 л) – 200 һум; ер еләге (5 л) – 500 һум; бал (3 л) –1600, былтырғыһы 1500 һум. Йәйҙең һуңғы айы етһә лә, себеш мәле үтмәгән күрәһең. Тауыҡ, өйрәк, ҡаҙ себешен һатыусылар ҙа, һатып алыусылар ҙа етерлек. Төрлө тоҡомло ҡаҙ себештәре ҙурлығына ҡарап – 150-250 һум; өйрәк себештәре–90-190 һум; тауыҡ себештәре – 60-180 һум; тауыҡтар – 280 һум. Баҙарҙың үҙ ҡануны – хаҡтарҙың иртәгә үҙгәреүе лә мөмкин. Һәр хәлдә, тәҡдим ителгән емеш-еләкте, кәрәк булһа, ваҡытында һатып алыу яҡшы. Р. ИТАЛМАСОВА. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Оскон" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса Федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идара-лығында 2015 йылдың 6 ноябрендә теркәлде. Òåðêәү íî­ìå­ðû ÏÈ ¹ТУ 02-01480.
Кисә 18:30 сәғәттә Өфө – Ырымбур автомобиль юлының 82-се саҡрымында, Ауырғазы районында, пассажир автобусы аварияға осраған. Фараз буйынса, “ГАЗель Next” автобусының тәгәрмәсе шартлаған, унан һуң ул электр бағанаһына бәрелеп, баҫыуға ауа. Автобус салонында 19 пассажир булған. Авария һөҙөмтәһендә 12 кеше зыян күргән, уларҙың өсәүһе төрлө йәрәхәттәр менән дауаханаға мөрәжәғәт иткән, туғыҙы амбулатор дауаланыу өсөн ҡайтарылған. Ә 10:00 сәғәттә Илеш районында М-7 “Волга” федераль трассаһының 1173-сө саҡрымында “Renault Sandero” менән “Volkswagen Polo” бәрелешә. Авария һөҙөмтәһендә “Volkswagen Polo” автомобилендәге 38 йәшлек пассажир ҡатын дауаханала йән бирә. Фото: @mchsrb, @bash_gibdd. Юлдарҙа тыныс түгел... Автор:Рәмилә Мусина Читайте нас в © 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите. Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған. Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ. Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г.
Тау һыртына тәгәрәгән ҡояш артынан ҡалған ҡыҙыл эҙ алланып барып таралды ла, ҡаршы тауҙағы ҡарағай урманы араһынан шыуып төшкән эңер ҡараһы, һәрмәләнеп, ауыл өҫтөнә төшөп ятты. Ҡурҡыта… Өшөтә… Үҙебеҙ һаман сиҙәмле йылға ярынан аяҡтарыбыҙҙы һәлберәткән килеш ултыра бирәбеҙ. Бер туҡтауһыҙ шаптырлаған йылға ла инде көндөҙгө серле донъя булып түгел, ә билдәһеҙ ҡурҡыныстар йәшергән ҡара даръя булып күренә. Түҙемһеҙләнеүҙән аяҡтарҙы тағы ла нығыраҡ, шәберәк болғайбыҙ, әммә беребеҙҙең дә ҡурҡаҡ булып күренгеһе килмәй. Шулай ҙа ҡайтырға ла кәрәк бит әле… Әсәй күптән әрләйҙер инде. Әсәй иҫкә төшөүгә, эсемдәге бар йыйған батырлығым «йәлп» итеп юҡҡа сыға ла, мин Зәлиәгә боролоп ялбарам:-- Әйҙә ҡайтайыҡ. Иртәгә үлербеҙ. Һиңә әсәйең булмағас рәхәт, мин туҡмалам атыу.Шуны ғына көтөп ултырһа ла, әхирәтем инәлткән була:-- Әллә… Үҙе «үләйек тә үләйек» тине лә, үҙе «ҡайтайыҡ»,- ти. Миләүшә ҠАҺАРМАНОВА Йәшәү көсө Хикәйә Башы Тау һыртына тәгәрәгән ҡояш артынан ҡалған ҡыҙыл эҙ алланып барып таралды ла, ҡаршы тауҙағы ҡарағай урманы араһынан шыуып төшкән эңер ҡараһы, һәрмәләнеп, ауыл өҫтөнә төшөп ятты. Ҡурҡыта… Өшөтә… Үҙебеҙ һаман сиҙәмле йылға ярынан аяҡтарыбыҙҙы һәлберәткән килеш ултыра бирәбеҙ. Бер туҡтауһыҙ шаптырлаған йылға ла инде көндөҙгө серле донъя булып түгел, ә билдәһеҙ ҡурҡыныстар йәшергән ҡара даръя булып күренә. Түҙемһеҙләнеүҙән аяҡтарҙы тағы ла нығыраҡ, шәберәк болғайбыҙ, әммә беребеҙҙең дә ҡурҡаҡ булып күренгеһе килмәй. Шулай ҙа ҡайтырға ла кәрәк бит әле… Әсәй күптән әрләйҙер инде. Әсәй иҫкә төшөүгә, эсемдәге бар йыйған батырлығым «йәлп» итеп юҡҡа сыға ла, мин Зәлиәгә боролоп ялбарам: -- Әйҙә ҡайтайыҡ. Иртәгә үлербеҙ. Һиңә әсәйең булмағас рәхәт, мин туҡмалам атыу. Шуны ғына көтөп ултырһа ла, әхирәтем инәлткән була: -- Әллә… Үҙе «үләйек тә үләйек» тине лә, үҙе «ҡайтайыҡ»,- ти. Уның ысынлап ҡарышып алып китеүенән ҡурҡҡан мин, йәһәтләп әүрәтә һалам: -- Бөгөнгә ҡайтып торайыҡ та, иртәгә тощны үләрбеҙ, йәме? -- Ярай атыу. Иртәгә иртә менән киләбеҙ. -- Ыһы. Әйҙә йүгерҙек. Береһе ҡара тумалаҡ, икенсеһе оҙонораҡ та сей һары ике әхирәт, етәкләшеп, өҫтө көтөүҙән ҡайтып урынлашып бөтә алмаған мал-тыуар мөңрәүе, тәҙрә аҫтарында үлән бысҡан сиңерткәләр сыңы менән күмелгән ауылға ҡарай йүгерҙе. Елеп килеп ингән ыңғайы таҡта аласыҡтың тупһаһына һикереп баҫам да иң башта әсәйемдең йөҙөнә күҙ һалам. Асыулымы был, әллә минең юҡлыҡты һиҙмәгәнме? Һиҙмәҫ! Бына ул яңы ғына һауып индергән ике биҙрә һөтөн һыулы ҡаҙанға тығып йылытҡан да үткәрә алмай аҙаплана. Ҡустыларымдың бәләкәйе уның алдынан төшмәй, ҡул сепаратын әйләндерергә бирмәй, ҙурырағы, йоҡоһо килеп, мыжып-мыжый. Ғәйебемде белеп, йәһәт кенә бара һалып, бәләкәсте әсәйемдең алдынан алам. Әсәйемдең тамам сәсрәп көйгән сағына ғына тап килдем. Ул миңә асыулы күҙ уҡтарын ата: -- Ҡайҙа сыға һалып киттең ул?! Самый кәрәк саҡта юҡ була ла ҡуя. Быҙауҙы ла бикләмәгән, быларын да ҡарашмай! Ул ниндәй бөтмәҫ уйын?! Инде аяғыңды өҙөп ултыртам! Иртән аҙым сыҡмайһың, ишетһен ҡолағың! Мин, «эйе-эйе» тигәнде белдереп, баш ҡағам да, бәләкәстәрҙең береһен етәкләп, икенсеһен күтәреп, өйгә алып инеп китәм һәм «бәү-бәү» йырлап йоҡлата башлайым. Йырыма ҡушылып үҙем илайым. Берҙән - үпкәләп, икенсенән, әсәйемде лә, үҙемде лә йәлләп илайым. Рәхәтме һуң? Ана-бына үлергә йөрөгән кешене пыр туҙҙырып әрләйҙәр. Был ҡатылығы өсөн әсәйем һуңынан бик үкенәсәк инде. Уның ана шул үкенерен, өҙгөләнерен күҙ алдына килтереүҙән күҙҙәремдән йәштәрем тағы ла нығыраҡ соборлай башлай. Был минең, бәләкәй баланың, әжәл менән яҡындан танышҡан тәүге йәйем. Быға тиклем мин уның барлығын да белмәй инем. Уйламағанда, иҫ белгәндән бергә булған, иртәнән ҡара кискәсә айырылыша алмай уйнаған әхирәтемдең әсәһе үлде. Былай уның әсәһе ҡарт һымаҡ ине ул, үҙемдең әсәйем башҡаларҙыҡы кеүек йәш әсәй булғас, әхирәтемдең оло һәм олпат әсәһе миңә сәйер булып күренә ине (әсәйҙең ауырырға мөмкинлеге башҡа һыйыр әйбер түгел!). Ана шул олораҡ кеше булғанғалырмы, әллә башҡа сәбәптәнме, ул беҙҙе бер нәмәнән дә тыйманы, бер ваҡытта ла ҡаты бәрелмәне. Уларҙа берәү ҙә: «Мейес ҡапҡасын асма - янырһың, розеткаға нәмә тыҡма – ток һуғыр, бысаҡҡа теймә - ҡырҡылырһың», - тип тыҡымай, өйрәтмәй, өндәмәй. Икмәкте лә өҫтөнә май, шәкәр һылап тороп, тотоп йөрөп, хатта урындыҡта аунап ятып, аяҡтарҙы стенаға күтәреп тибеп, ятып ашарға була. Әсәһе: «Өҫтәл артында ғына ултыр, ятма - күҙеңә вағы төшә», - тип тормай. Шулай уҡ уртала ултырған түңәрәк өҫтәлде уратып, баш әйләнгәнсе баҫтырышабыҙ, өрлөктәге сәңгелдәк сөйҙәренә тотоноп (өйҙәре бәләкәй һәм тәпәш) бәүелеп тороп-тороп, «туп» итеп иҙәнгә һикерәбеҙ, бар ултырғыс түшәктәрен йыйып алып, бәпәй итеп төрөп уйнатабыҙ. Әхирәтемдең «ыһ-ыһ» тип саҡ тын алып йөрөгән тулы кәүҙәле, минең ҡарамаҡҡа һимеҙ әсәһе йә мыштырлап ҡына ниндәйҙер эштәр менән булыша йәки ҡат-ҡат һалынған сағыу тышлы мендәрҙәргә башын терәп, шым ғына беҙҙе күҙәтеп ята. Әхирәтемдең апаһы ла бар. Зөлфиә исемле. Ул беҙҙән ике-өс йәшкә ҙурыраҡ. Әсәләре кеүек тыныс холоҡло, ыңғай, ҡайтымһаҡ ҡыҙ. Әхирәтем минең, әйтеп үтергә кәрәк, үтә лә еңмеш, үҙ һүҙле, һеркәһе һыу күтәрмәҫ бала. Шунлыҡтан апаһы менән миңә әллә ни еңелдән тура килмәй. Йыш ҡына юҡҡа үсегеп, талашып, уйынды боҙған Зәлиәне юхалап, үсегеүенән яҙып, ул теләгәнсә эшләргә тырышып, хәлебеҙ бөтә. Һәр көндәгесә, иртәнге тамаҡты ашағас та, бына-бына әхирәтем килеп инер, тип көттөм. Ғәҙәттәгесә, башта ул беҙгә килергә тейеш, сөнки мин, әсәйҙең йорт эштәре бөткәнсе, ҡустыларымды ҡарап ултырам. Зәлиә иһә ярҙам итә. Балалар ҡарарға ярата ул. Мин генә яратмайым. Ҡустыларымды түгел, әлбиттә, уларҙы көтөп ултырыуҙы. Әхирәтем һаман юҡ та юҡ. Иҙәндәге малайҙар янында уйынсыҡтар теҙеп уйнап ултырһам да, ике күҙем ишек менән урам яҡ тәҙрәләр араһында йүгерә. Шул саҡ әсәйем магазиндан ҡайтып инә һәм ҡалтыранған тауыш менән: «Хоҙайым, Йәнбикә апай үлеп киткән», - ти ҙә, илап ебәрә. Мин аптырап ҡалам: «Кем әле һуң Йәнбикә апай? Йәнбикә апай?.. Йәнбикә апай… Һа-а-а! Ул бит! Ул бит!..» Мин уҡ булып тышҡа атылам, ләкин урам ҡапҡаһын сығып өлгөрмәйем, әсәйем тотоп алып, тыпырсындырып күтәреп, өйгә кире индерә лә шарылдап илаған мине күкрәгенә ҡыҫа. Ҡосаҡлашып илайбыҙ. Әхирәтемдең әсәһен ерләргә бөтә ауыл, хатта мәктәп уҡыусылары ла сыҡты. Беҙҙә улай бәләкәй балалы кешеләрҙең үлгәне юҡ, һәр хәлдә мин белгәндән. Шунлыҡтан был күренеш барыһы өсөн дә бик ауыр булһа, миңә икеләтә ҡыйын. Әхирәтемде йәлләүҙән йәнем әрней, тик уны етәкләгән таныш булмаған ағай-апайҙар янына бара алмайым. Ситтән генә йәлләп ҡарайым. Әхирәтем әллә ни иламай, ул ташҡурсаҡ шикелле ҡатып ҡалған, ә бына апаһы, минең кеүек йомшаҡ, нескә йән, оҙаҡ үкһеүҙән үҙәге сиҡылдап киткән. Бер нисә көндән һуң, әсәйем әхирәтемә барырға рөхсәт итте. Барһам, тегеләр апаһы менән матур күлдәктәр кейешеп тороп, өрөк ярып ашап ултыралар. Вәт, әй! Мин ҡайғырып йөрөйөм, тамағыма аш бармай, төн һайын ҡурҡыныс төштәр күреп, ҡурҡып уянам да, әсәйем менән атайым түшәгенә йүгерәм, ә былар - өрөк яра! Үпкәләп, боролоп сығып киткем килә лә - улай итә белмәйем шул. Өйҙәрендә йөрөгән ят кешеләрҙән тартынып, ишек төбөндә тапанып тора бирәм. «Үт», - тиҙәр миңә. -- Былар кемдәр ул? – тип һорайым әхирәтемдән шыбырлап ҡына ят кешеләр яғына ымлап. -- Апайым менән еҙнәм, алы-ыҫтан килделәр, - ти әхирәтем. Мин уларҙың шундай ҙур апайҙары булғанын белмәгәнлектән, хайран ҡалам. Әхирәтем мине тағы ла нығыраҡ аптыратырға булып: -- Беҙҙең ишшыу ҙур ағай ҙа бар ул, еңгәй менән улар ныҡ-ныҡ алыҫта йәшәй, - тип ебәрә. Мин шул ваҡыт ҡына стеналарҙа торған төҫлө кәртешкәләрҙәге бөҙрә сәсле апайҙың һәм һалдат формаһындағы ағайҙың кем икәнлеген аңлайым. Әхирәтем артыҡ бер ни ҙә булмаған кеүек йөрөй, тик бер аҙ тауышы ғына баҫыла төшкән. Миңә оло ҡулъяулыҡ эсендәге көмөш аҡсаларын күрһәтә һәм: -- Әйҙә, магазинға барып һағыҙ алайыҡ, - ти. Быны ишетеп йөрөгән теге ҙур апай ҙа: -- Барығыҙ-барығыҙ, нимә теләйһегеҙ, шуны алығыҙ, мә, мин үҙемдең хәйерҙе лә ҡушам, - тип беҙгә тағы ла бер ҡулъяулыҡ тинлектәр һуҙа. Зөлфиә генә, кәйефе минеке кеүек үк булыпмы, өлкән апайҙарының: «Уйнап ал, һеңлем, улайтып тик ултырырға ярамай», - тип өгөтләүенә күнмәйенсә, өйҙә ҡалды. Мин дә магазинға китеп барырға риза түгелмен, шулай ҙа башҡа сарам юҡ. Барып дүрт шаҡмаҡ һағыҙ, тышына олимпиада айыуы төшөрөлгән ике шоколад, ике шешә лимонад алып сыҡтыҡ. Һатыусы апай, әхирәтемде күҙ йәштәрен йәшерә-йәшерә арҡаһынан һөйөп, кеҫәләребеҙгә имгес кәнфиттәр ҙә тултырып ебәрҙе. Магазин эргәһендәге кескәй генә сиҙәмле убасыҡҡа ултырып алдыҡ, әхирәтем байлығын теҙеп һалды ла ҡалған аҡсаларын һанарға кереште. Шәп һанай ул, математиканан миҫалдарҙы иң беренсе сисеп, гел бишле ала. Ә мин иншаны һәйбәт яҙам. Ултыра торғас, күптән күңелемде өйкәгән һорауымды бирәм: -- Ҡыйынмы… әсәйең үлгәс? Зәлиә бер мәлгә генә һанауынан туҡтап торғандай итә лә, кире эшен дауам итә: -- Ҡыйын буғайны… Һәҙер у һәтте түге. -- Нисек… «у һәтте түге»?! – мин хатта ҡысҡырып ебәрәм. -- Уйлағым килмәй ул турала, апай ул турала күп уйларға ярамай, тине. Асыуымдан сәсәй яҙам: -- Әгәр ҙә… әгәр ҙә минең әсәйем үлгән буһа… Мин былайтып шикалат ашап утырғансы… лучшы… лучшы үҙем дә үлер инем! Әхирәтем берсә ҡулындағы шоколадына ҡарай, берсә миңә, унан: -- Нишләп? – ти. -- Әсәйһеҙ кеше йәшәй алмай инде у! Унан, һаман да аптырап миңә төбәлеп ултырған әхирәтемдең ҡулынан шоколадын тартып алып киҙәнеп тороп ҡырға ташлап ебәрәм дә, бик мөһим мәсьәләне хәл иткәндәй: -- Әсәйең үлгәс һиңә лә үлергә кәрәк! – тип өҙәм. Зәлиә ҡурҡып китә: -- У-уй, ҡурҡам, мин күрҙем, унда, ҡәберҙә, ҡурҡыныс! – ти. Тәүге тапҡыр һүҙемде бирмәҫтән: -- Ҡурҡма! Ҡурҡһаң, әйҙә, мин дә һинең менән бергә үләм, - тим. Аҙағы бар. ––––––––––––––––––– Дуҫтар! Көн һайын әҫәр уҡырға теләһәгеҙ, беҙҙең төркөмгә ҡушылығыҙ: "Һәнәк" журналы, журнал "Вилы" Читайте нас в 1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан". Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584 Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова Телефон (347)292-77-60 Электрон почта [email protected] Адресы 450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Ошо арала РФ Президенты Рәсәй халҡының традицион рухи-әхлаҡи ҡиммәттәрен һаҡлау һәм нығытыу буйынса дәүләт сәйәсәте нигеҙҙәрен раҫлау хаҡында указға ҡул ҡуйҙы. Рухи ҡиммәттәребеҙҙе һаҡлау буйынса беҙ ниҙәр эшләйбеҙ һәм эшләй алабыҙ? Сайттың архивы 2021 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2020 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2019 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2018 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2017 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2016 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2015 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 50 | 51 | 52 2014 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 51 | 52 АУЫЛДАРЫБЫҘ "ЙӘШЕЛ ЙЫЛАН" МЕНӘН АЛЫШҠА СЫҒА + - Бынан бер нисә йыл элек республикала "Айыҡ Башҡортостан" төбәк йәмәғәт ойошмаһы эш башлағайны. Өлкәндәр күҙлегенән бала-саға кеүек кенә күренгән йәш егеттәрҙең шул уҡ ололар тыуҙырған яһалма кәртәләрҙе үтә-үтә, ҡыҫҡа ғына ваҡыт эсендә милләттәштәребеҙҙе айыҡтырыу йүнәлешендәге эшмәкәрлеге тиҙҙән цунамиҙай тотош дәүләтебеҙҙе ҡаплап алып, "Айыҡ ауыл" конкурсына башланғыс һалынғайны. Был конкурс яйлап Башҡортостан сиктәрен үтеп, тотош Рәсәй киңлегенә таралды. Статистика күрһәтеүенсә, ошо хәрәкәт башланғас, республикала һуңғы ике-өс йылда хәмер ҡулланыу, уға бәйле төрлө ауырыуҙар яйлап ҡына кәмеүе күҙәтелде. Әгәр артабан да шундай темптар менән барһаҡ, биш-ун йыл эсендә ыңғай күренештәр һиҙелерлек булырға тейеш ине. Әммә ул ваҡытта республика етәкселеге лә, урындағы чиновниктар ҙа был сараның әһәмиәтен ысын күңелдән аңлау кимәленә етмәгәнлеге асыҡланды. Эйе, "Айыҡ ауыл" конкурсын Бөтөн донъя башҡорттары ҡоролтайы Башҡарма комитеты күтәреп алды һәм дәррәү алып барҙы, дөйөм тырышлыҡ менән был сара республика кимәленә сығарылды, Хөкүмәттә махсус ойоштороу комитеты булдырылды. Әммә 2014 йылда ойоштороу комитеты Баймаҡ районы Ярат ауылын, Учалы районы Баттал ауылын, Федоровка районы Яңы Яуыш ауылын еңеүсе итеп танып, конкурсҡа матур итеп йомғаҡ яһаһа ла, Хөкүмәттә ул протоколға ҡул ҡуйыусы ла, вәғәҙә ителгән аҡсаны бүлеүсе лә булманы. Еңеүсе ауылдар бөгөн дә үҙҙәренең тырышлыҡ емешен баһалауҙарын көтә. Ни өсөн власть ул ваҡытта халыҡты айыҡтырыуға ҡаршы булды һуң? Уйлап ҡараһаң, донъяға, тормошҡа айыҡ ҡараш менән баҡҡас, халыҡтың социаль әүҙемлеге арта һәм улар тирә-яҡта барған ваҡиғалар, күршеләрҙә нимә барыуы менән ҡыҙыҡһына башлай. Ә был етәкселеккә оҡшамай, сөнки уларға эш-бурыс арта: халыҡ төрлө проблемаларҙы хәл итеүҙәрен талап итеп хаттар яҙа, властарға уларҙың эшендәге етешһеҙлектәрҙе төртөп күрһәтә, артыҡ һорауҙар яуҙыра башлар ине. Әлбиттә, бөгөн халыҡ властарға асыҡтан-асыҡ әйтеп, төртөп күрһәтеп биргән эштәр былай ҙа эшләнергә тейеш, әммә власть креслоһына аҡса һәм дан өсөн генә килеп ултырыусылар был мәсьәләләргә тотонғоһо килмәне. Шөкөр тиәйекме, был хәрәкәт ҡабат йәнләнде. "Берҙәм Рәсәй" партияһы "Айыҡ Башҡортостан" проектын башланы. Уның етәксеһе - БР Дәүләт Йыйылышы - Ҡоролтай рәйесе урынбаҫары Рөстәм Ишмөхәмәтов. Проект йүнәлештәргә бүленгән. Закондар сығарыу өлөшөндә ул алкоголь һатыуҙы сикләү сараларын үҙ эсенә алһа, йәмәғәт контроле сауҙа үҙәктәре буйынса рейдтар үткәреүҙе күҙаллай. Өсөнсө йүнәлеш - сәләмәт йәшәү рәүешен модаға индереү. Ул спорт, сәнғәт һәм башҡа киң күләмле сараларҙы үҙ эсенә ала. Проектты тормошҡа ашырыу буйынса тәүге аҙымдар яһалды ла инде: 30 майҙа БР Дәүләт Йыйылышы-Ҡоролтай депутаттары Йәштәр көнөндә, Белем көнөндә һәм һабантуйҙар ваҡытында спиртлы эсемлектәрҙе һатыуҙы тыйыу тураһында закон ҡабул итте. Шулай уҡ алкоголь һатыуҙы тыйыу ваҡытын да үҙгәртте: элек ул киске сәғәт 11-ҙән иртәнге 8-гә тиклем һатылһа, хәҙер киске 10-дан иртәнге 10-ға тиклем һатыла. "Граждандарҙан алкоголь һатыуҙы сикләүгә бәйле тәҡдимдәр күп килә. Уларҙың иң төплөләрен генә һайлап алдыҡ, - ти Константин Толкачев. - Ғөмүмән, республика парламенты алкоголде ваҡлап һатыуҙа ҡәтғи сикләүҙәр ҡуйыу яҡлы түгел, сөнки һәр ғәмәл кире ғәмәл тыуҙыра һәм күләгәләге баҙарҙың үҫешенә килтерә. Яңы закон бизнесҡа йоғонто яһамаҫ, киң ҡатлам халыҡтың мәнфәғәтен боҙмаҫ, шул уҡ ваҡытта ул ҙур байрамдарҙа йәмәғәт тәртибен тәьмин итергә, йәштәр араһында алкоголь ҡулланыуҙы кәметеүгә ярҙам итәсәк". Республика етәксеһе Радий Хәбиров был сикләүҙәрҙең барыһына ла: халыҡҡа ла, чиновниктарға ла, етәкселәргә лә берҙәй ҡағылыуын белдерҙе. "Юҡһа, беҙ халыҡтың сәләмәтлеген һәм именлеген һаҡлауҙы күҙаллаған изге идеяға зыян килтерәсәкбеҙ", - тине ул. Быйыл Бөтөн донъя башҡорттары ҡоролтайы Башҡарма комитеты ла "Айыҡ ауыл" республика конкурсын ҡабаттан тергеҙҙе. Конкурс ике этаптан тора: беренсеһе 10 апрелдән 31 авгусҡа тиклем райондарҙа үтә, икенсе этапҡа муниципаль райондар араһындағы еңеүселәр сыға. Конкурсҡа йомғаҡ 30 ноябрҙә яһаласаҡ. Еңеүселәр Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәтенең дипломдарына һәм аҡсалата приздарға эйә буласаҡ: беренсе урын - 500 мең һум; икенсе урын - 250 мең һум; өсөнсө урын - 150 мең һум. Был сумма ауыл биләмәләрен үҫтереүгә йүнәлтеләсәк. Финалға эләккән 10 ауыл 30-ар мең күләмендә матди ярҙам аласаҡ, бынан тыш, икенсе этаптың 20 активисы БР Хөкүмәтенең дипломына һәм 10-ар мең һум аҡсалата премияға лайыҡ буласаҡ. 30 майҙа Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте "Айыҡ ауыл 2019" конкурсын үткәреү, конкурстың ойоштороу комитетын булдырыу тураһында положение эшләү тураһында ҡарар сығарҙы. Тимәк, был хәрәкәт тағы ла юғары кимәлдә хуплау тапты, әммә элекке кеүек, ярты юлда туҡтап ҡалмаһын ине. Сауҙа нөктәләренә рейдтар үткәреү буйынса ла ыңғай миҫалдар бар. Айыҡ тормош өсөн көрәштә республиканың Әбйәлил районы элек-электән әүҙемлеге менән айырылып торһа, әле уларҙа был хәрәкәт яңы һулыш алды: былтырҙан башлап иҫкәртеү эштәре киң йәйелдерелде, даими рәүештә рейдтар үткәрелә. Быйыл беренсе кварталда ғына район буйынса 248 рейд уҙғарылған. Спиртлы эсемлектәрҙең 73 өлгөһөнә экспертиза үткәрелеп, уларҙың һөҙөмтәләре алынған. 20 майға ҡарата судтарҙа 27 эш ҡаралып, дөйөм 525 мең һумлыҡ административ штраф һалыу тураһында ҡарар сығарылған. Әйткәндәй, граждандар өсөн административ штрафтың күләме 30-50 мең тәшкил итә. 57 эш - судтарға, 4 эш - тикшереү органдарына, 2-һе Арбитраж судҡа ебәрелгән. Әлбиттә, ҡул һелтәп, булмай, бер нәмә лә барып сыҡмай ул, тиеү менән даими эш алып барыу араһында ҙур айырма бар. Тамсы тама-тама таш тишә, тигәндәй, айыҡлыҡ яҡлылар, властың барлыҡ тармаҡтары (закондар сығарыу, башҡарма, хоҡуҡ һаҡлау һәм киң мәғлүмәт саралары) бер төптән булып даими эшмәкәрлек алып барғанда ғына һөҙөмтәгә өлгәшергә мөмкин. Һәм, ышанаһығыҙмы, юҡмы, ошо ыңғай күренештәрҙең ҡапыл таралыуына һәм тиҙ арала һиҙелерлек һөҙөмтәгә өлгәшеүендә интернет селтәренең дә өлөшө баһалап бөткөһөҙ. Был хаҡта бер әңгәмәләшкән ваҡытта "Айыҡ Башҡортостан" хәрәкәтенең рәйестәше Ренат Зәйнуллин былай тигәйне: "Тап интернет уҙған быуаттың 80-се, 90-сы йылдарында күҙәтелгән хәл-торошто, йәғни власҡа төрлө юлдар менән үрләгән һәм айыҡлыҡ идеяһын дискредитациялаған, уны үҙ файҙаһына ҡулланған, халыҡты эскесегә әйләндергән хәл-тороштан арынырға ярҙам итәсәк тә инде. Хәҙер киң мәғлүмәт саралары аша алкоголде, тәмәкене пропагандалауға тап интернет ярҙамында сик ҡуйырға мөмкин. Интернет - ошо йүнәлештә эшмәкәрлек алып барырға һәләтле ҙур көс. Ул - бер кешенең икенсеһенә туранан-тура, аралашсыһыҙ, төрлө структуралар аша түгел, туранан-тура мөрәжәғәт итеүе. Бары тик интернетта ғына ҡайһы бер сараларҙы, ҡайһы бер мәғлүмәтте киң һәм объектив яҡтыртып була. Улар рәсми киң мәғлүмәт саралары менән параллель бара, әммә айырма шунда - рәсми киң мәғлүмәт сараларына ҡаты цензура ҡуйып булһа, интернетты ауыҙлыҡлау мөмкин түгел". Дөрөҫөн әйткәндә, ысынлап та, күңелендә халыҡты айыҡтырыу теләген йөрөткән егеттәр, шул иҫәптән Әбйәлил районының "Бөркөт" ойошмаһы ла, тап ошо интернет селтәре аша һөйләшеп, берләшеп, ҡабат айыҡлыҡ хәрәкәтен тергеҙеп ебәрҙе. Республика Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Радий Фәрит улының командаһы булдырған Инцидент системаһы ла быға булышлыҡ итте, сөнки халыҡ проблемалары менән туранан-тура башлыҡҡа мөрәжәғәт итеү һәм хәл итәһе мәсьәләләргә төртөп күрһәтеү мөмкинлеген алды. Улар араһында, әлбиттә, алкоголь һәр суррогат алкоголь һатыу темаһы ла бар ине. Эйе, Мәскәү бер көндә төҙөлмәгәндәй, ныҡлы тамыр йәйгән эскелек проблемаһын юҡҡа сығарыу өсөн ваҡыт та, берҙәмлек тә һәм унда дөрөҫ юлды табыу ҙа зарур. Ә бының өсөн властарҙың халыҡ фекеренә ҡолаҡ һалыуы һәм уларҙың инициативаһына ҡушылыу, инициатив төркөмдәр эшмәкәрлеген мөмкин тиклем хуплауы кәрәк. Ни тиһәң дә, эскелек проблемаһынан бөгөн эшһеҙлектән, аҡсаһыҙлыҡтан һәм перспективаһыҙлыҡтан миктәгән ауыл халҡы йонсой. Зәйтүнә ӘЙЛЕ. КИРЕ СЫҒЫРҒА + - Яҙылған: 03.07.19 | Ҡаралған: 516 Киске Өфө Иғтибар! "Киске Өфө" гәзите менән бергә булыусы аңлы, зыялы уҡыусыларыбыҙҙы 5 декабрҙән 15 декабргә тиклемге ун көнлөктә ПР905 индекслы "Киске Өфө"гә 2023 йылдың беренсе яртыһы өсөн ташламалы хаҡ менән 642 һум 38 тингә яҙылырға саҡырабыҙ. Гәзитебеҙгә яҙылып, квитанцияларын редакцияға ебәргәндәр араһынан кемдәрҙер бүләккә бик шәп китаптар аласағы тураһында ла онотмағыҙ. Бергә булайыҡ! МӨХӘРРИРИӘТ. Беҙҙең дуҫтар Мәҡәләләр Һуңғы номер Яҙылыу Гәзиттә реклама Архив Редакция © 2022 «Киске Өфө» гәзите Мәҡәләләр күсермәһен алыу, күсереп баҫыу йәки материалды тулыраҡ файҙаланыу мәсьәләләре буйынса «Киске Өфө» гәзите редакцияһына мөрәжәғәт итергә.
Бөгөн Хөкүмәттә үткән оператив кәңәшмәлә Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров яҡшы яңылыҡ менән уртаҡлашты. Росстат мәғлүмәттәре буйынса, республикала уҙған йыл йомғаҡтары буйынса төп капиталға инвестициялар күләме 105,1 тәшкил иткән. – Был – юғары күрһәткес. Беҙ тәүге тапҡыр 400 миллиард һумлыҡ психологик билдәне үттек, әле инвестициялар күләме бөтәһе 419 миллиард һум тәшкил итте, – тине Радий Хәбиров. Фото: rbc.ru Автор:Альфия Мингалиева Читайте нас в © 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите. Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған. Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ. Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г.
Хажы ауылы халҡы, бигерәк тә яҙлы-көҙлө, юлһыҙлыҡтан ыҙаланы. Яҙғы һыу тау башынан ағып, тыҡрыҡтарҙы, юлдарҙы йыуып төшөрә, машина менән үткеһеҙ канауҙар барлыҡҡа килә ине. Уҙған аҙна ошондай һыу юлдарына торбалар һалып, һыртҡы яҡҡа таштан юл түшәп ҡуйҙылар. Юлсыларҙың тырышлығы, эшкә яуаплы ҡарашы һиҙелеп торҙо. Мәктәп автобусы боролоп киткән ерҙе лә күтәртеп, нығытып һалдылар. Эштәр сифатын үҙе контролдә тотҡан район хакимиәте башлығы Азамат Абдрахмановҡа һәм күптәнге теләгебеҙҙе тормошҡа ашырып сығырға бар тырышлығын һалған үҙебеҙҙең Һайран ауыл Советы ауыл биләмәһе хакимиәте башлығы Әминә Мәһәҙиеваға оло рәхмәтебеҙҙе еткерәбеҙ. Бар башланғыстарығыҙҙы уңышлы тормошҡа ашырырға булһын. Рәзилә ҒӘЛИӘСКӘРОВА. Фото: https://vk.com/club48134357 Читайте нас в Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г.
Черчесов тәрбиәләнеүселәренә ышана » «Йәшлек» гәзите | Газета «Йәшлек» | Официальный сайт газеты Йэшлек Баш бит Гәзит тураһында Редакция Реквизиттар Гәзиткә яҙылыу Бәйләнеш Реклама биреүселәргә Рус телендә Сәйәсәт Иҡтисад Йәмғиәт Мәғариф Һаулыҡ һаҡлау Мәҙәниәт һәм сәнғәт Әҙәбиәт Спорт Иман Газета "Йәшлек" » Яңылыҡтар таҫмаһы » Черчесов тәрбиәләнеүселәренә ышана 01.11.2019 Черчесов тәрбиәләнеүселәренә ышана Рәсәй йыйылма командаһы футболсылары оҙаҡламай буласаҡ Европа чемпионатының һайлап алыу төркөм осрашыуҙарында ҡатнашасаҡ состав менән 5 ноябрҙә таныштырасаҡ. Беҙҙекеләр төркөм лидеры – Бельгия командаһы менән 15 ноябрҙә Санкт-Петербургта уйнаһа, 19 ноябрҙә Сан-Маринола урындағы футболсылар менән осрашасаҡ. Рәсәй футболсылары ике уйын алдан Бельгия менән Европа чемпионатына путевка яуланы. Тик әлегә кемдең нисәнсе урында сығары билдәһеҙ.
Силәбелә башҡорт ҡыҙҙары араһында «Һылыуҡай – 2020» матурлыҡ конкурсына кастинг уҙҙы (дауамы - сайтта) Силәбелә башҡорт ҡыҙҙары араһында «Һылыуҡай – 2020» матурлыҡ конкурсына кастинг уҙҙы. Силәбелә бындай байрам тәүгә ойошторола. Еңеүсегә төп бүләк – башҡорт ҡыҙҙарының «Һылыуҡай-2020» Бөтә Рәсәй конкурсының финалында үҙ көсөн һынап ҡарау мөмкинлеге. Конкурстың төп үҙенсәлеге — йәштәрҙең милли мәҙәниәткә һәм йолаларға ҡыҙыҡһыныуын арттырыу, башҡорт телен белеү. Ҡатнашыусылар үҙҙәре менән таныштырыуҙан тыш, жюри ағзаларының һорауҙарына яуап бирергә тейеш ине. Гүзәллек конкурстарындағы ғәҙәти дефиле һәм ижади конкурс та ойошторолдо. Кастингта 17 ҡыҙ ҡатнашты. Таж эйәһе һәм «Һылыуҡай-2020» Бөтә Рәсәй башҡорт һылыуҡайҙары конкурсының тәүге финалсыһы — Силәбенән Аймара Нафиҡова. Конкурстың финалында ул Силәбе өлкәһе исеменән ҡатнаша. Беренсе урында – Юлиә Абайдуллина, икенсе урында — Элина Сибәғәтуллина, өсөнсөлә иһә Ләйсән Солтанова. Финал 3 декабрҙә Өфөлә уҙғарыла. Еңеүсегә төп бүләк – автомобиль. Кастингтар графигы: 12 сентябрь – Екатеринбург ҡалаһы; 13 сентябрь – Пермь ҡалаһы; 18 сентябрь – Ырымбур ҡалаһы; 19 сентябрь – Һамар ҡалаһы; 26 сентябрь – төньяҡ-көнсығыш зона (Балаҡатай, Дыуан, Ҡыйғы, Мәсетле, Салауат райондары). Үткәреү урыны: Мәсетле районы, Оло Ыҡтамаҡ ауылы. https://www.bashinform.ru/news/1491658-v-chelyabinske-sostoyalsya-kasting-konkursa-krasoty-sredi-bashkirskikh-devushek-khylyukay-2020/ Читайте нас в © 2008-2020 «Аманат» Республика балалар-үҫмерҙәр журналының сайты. Сайт Республиканского детско-юношеского журнала «Аманат». Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Юғары Тәтешле ауылындағы йортта янғын сығып, 1990 йылда тыуған ҡатын-ҡыҙ һәм 2011, 2017 йылдарҙа тыуған ике бала һәләк булған, өс өлкән йәштәге ир-ат зыян күргән тип хәбәр ителгәйне матбуғат сараларында. Статистика буйынса, йылы биреү сезоны башланыу менән янғын сығыуы һәм кешеләрҙең һәләк булыуы тураһында хәбәрҙәр күбәйә. Электр йылытыу приборҙарын дөрөҫ ҡулланмау кешеләрҙең ябай ғына янғын хәүефһеҙлеге ҡағиҙәләрен дә үтәмәүе хаҡында һөйләй. Йыл башынан республикала 10332 янғын сыҡҡан, унда 227 кеше һәләк булған. Бындай фажиғәләрҙе булдырмау маҡсатында Башҡортостан Республикаһы Ғәҙәттән тыш хәлдәр буйынса дәүләт комитеты халыҡты янғын хәүефһеҙлеге ҡағиҙәләре талаптарын тайпылышһыҙ үтәргә саҡыра: – асыҡ ут сығанағы – шырпы, зажигалка, шәм һәм ҡабыҙылған тәмәке менән һаҡ булығыҙ, урын өҫтөндә тәмәке тартмағыҙ; – янғын ҡурҡынысы булған предметтар һәм материалдар менән эшләгәндә ут сығармағыҙ; – электр селтәрҙәренә артыҡ көс төшмәһен һәм ҡабыҙылған электр приборҙарын ҡараусыһыҙ ҡалдырмағыҙ, балаларға ышанмағыҙ; – изоляцияһыҙ электр сыбығынан, ҡулдан яһалған йылытыу приборҙарынан файҙаланмағыҙ; – ватыҡ йәиһә асыҡ ишекле мейестәр, каминдарҙан файҙаланмағыҙ, мейес алдына 50х70 сантиметрлы металл йәйелмәһе һалығыҙ; - мейесте артыҡ ҡыҙҙырмағыҙ, мейес янында утын, кейем-һалым ҡалдырмағыҙ. Балиғ булмаған балаларҙың атай-әсәйҙәренә айырым мөрәжәғәт итергә кәрәк: балаларҙың ут, шырпы, зажигалка менән уйнауын туҡтатығыҙ. Бөгөнгө көндә кешеләрҙең янғындан үлеүен киҫәтеү буйынса иң һөҙөмтәле сараларҙың береһе - автоном янғын хәбәрсеһе. Республикала янғын хәбәрселәре аркаһында 291 кешенең ғүмере ҡотҡарылған, шуларҙың 126-һы - балалар. Иҫегеҙгә төшөрәбеҙ, янғын хәүефһеҙлеге талаптарын үтәү һеҙҙең милекте уттан һаҡлап ҡалырға, һәр беребеҙҙең тормошон, һаулығын ҡурҡыныс аҫтына ҡуймаҫҡа өндәй. Үҙегеҙҙе һәм яҡындарығыҙҙы һаҡлағыҙ! Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Рәсәй көнөндә Йылайыр ауылы үҙәк майҙаны йыр-моңдан, көслө алҡыштарҙан, уйын-көлкөнән гөрләп торҙо. Барыһына сәбәпсе – “Авто-Леди-2019” район конкурсы. Был инде йолаға ингән сара иң ҡыйыу автоһәүәҫкәр ҡыҙҙарҙы йыйҙы. Рәсәй көнөндә Йылайыр ауылы үҙәк майҙаны йыр-моңдан, көслө алҡыштарҙан, уйын-көлкөнән гөрләп торҙо. Барыһына сәбәпсе – “Авто-Леди-2019” район конкурсы. Был инде йолаға ингән сара иң ҡыйыу автоһәүәҫкәр ҡыҙҙарҙы йыйҙы. Конкурс өс бәйгенән торҙо: автомобилде биҙәү, юл ҡағиҙәләре буйынса һорауҙарға яуап биреү һәм фигуралы йөрөтөү. Ярыштың төп маҡсаты юл ҡағиҙәләренә иғтибарлы булыуҙы пропагандалау, машина йөрөтөүселәрҙең оҫталыҡтарын арттырыу. Быйыл 6 авто-леди көс һынашты. Сара ҡыҙҙарҙың тимер аттары менән таныштырыуҙан башланды. Кемдер шиғыр яҙған, кемдер Рәсәй көнөнә тип ватан автомобиленә ултырып килгән, кемдер машинаһын йәнһүрәт геройҙарына оҡшатып биҙәп, үҙе лә шулай тап килтереп кейенгән. Ҡыҫҡаһы, машиналар сағыу һәм матурҙар, ә уларҙан да һылыуыраҡ авто-ледилар үҙҙәре. Артабан ҡыҙҙар экзамен билеттары буйынса юл ҡағиҙәләре һорауҙарына яуап бирҙеләр. Бында ла, һынатмай, бар һорауға дөрөҫ яуап ҡайтарыусылар табылды. Иң аҙаҡ конкурсанткалар машина йөрөтөү һәләттәрен күрһәттеләр. Әйтергә кәрәк, быны улар бик ышаныслы, ҡыйыу, тиҙ һәм еңел башҡарҙылар. Ниһайәт, иң тулҡынландырғыс мәл етте. Кем “Авто-Леди-2019” титулын алыр икән? Һөҙөмтәләр түбәндәгесә билдәләнде: “Леди –күркәмлек” (Леди-элегантность) номинацияһы – Лариса Ишдәүләтова; “Оригинәллек” номинацияһы – Таисия Политавкина; “Патриотлыҡ” номинацияһы – Жәниә Аллабирҙина; 3-сө урын – Динара Ямалетдинова; 2- се урын – Анастасия Дегтярева; 1-се урын – Әлфиә Аҙнабаева. Ҡатнашыусылар иҫтәлекле бүләктәр, гөлләмәләр, кубоктар менән бүләкләнделәр, ә иң мөһиме онотолмаҫлыҡ тәьҫораттар алдылар. Һәм, әлбиттә, ҡатын-ҡыҙҙар ир-егеттәрҙән машина йөрөтөүҙә бер ҙә кәм түгел икәнен иҫбатланылар. Ошоноң менән Рәсәй көнөнә арналған сара бөттө тиһәгеҙ, яңылышаһығыҙ. Балалар өсөн төрлө уйындар һәм ошо конкурстан тыш тағы ла матур датаға арналған концерт ҡуйылды. Сәхнәне төрлө йәштәге йырсыларыбыҙ, бейеүселәребеҙ дер һелкетте. Башҡорт, рус телдәрендә йырҙар яңғыраны, мордва һәм башҡорт халыҡ бейеүҙәре ҡуйылды. Шулай уҡ тантанала район хакимиәте башлығы урынбаҫары А. В. Коротков “Афғандан совет һалдаттарын сығарыуға 30 йыл” миҙалын ошо алышта ҡатнашҡан яҡташтарыбыҙға тапшырып үтте. Ә иң һуңынан Йылайырҙар һәм Йылайыр ҡунаҡтары аяҡтары талғанса дискотекала бейеп, күңел астылар. Т. ҠОТЛОҒУЖИНА. Автор фотоһы. Читайте нас в Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01424 от 26 августа 2015 г.
Октябрь айына халыҡ һынамыштары -1 октябрҙә ел көнө буйына төньяҡтан булһа, ҡыш һалҡын килер, көньяҡтан булһа, йылы булыр һәм киләһе йылда ашлыҡ уңыр -Йылы октябрь - һалҡын ҡышҡа -Октябрь башында ҡайынға ҡарағыҙ - япраҡтар әле ҡойолмаған булһа, ҡар һуң ятыр -1 октябрҙә ел көнө буйына төньяҡтан булһа, ҡыш һалҡын килер, көньяҡтан булһа, йылы булыр һәм киләһе йылда ашлыҡ уңыр -Йылы октябрь - һалҡын ҡышҡа -Октябрь башында ҡайынға ҡарағыҙ - япраҡтар әле ҡойолмаған булһа, ҡар һуң ятыр - Ҡыр ҡаҙҙары иртә китһә, ҡыш иртә килер - Ҡарлуғас йылы яҡҡа иртә китһә, ҡыш һыуыҡ һәм оҙаҡ булыр - Урманда миләш күп булһа, көҙ ямғырлы булыр, аҙ булһа – ҡоро килер - 1октябргә тиклем ҡар күҙе төшһә, сана юлы тиҙ булмаҫ Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Күгәрсен районы "Мораҙым" ижтимағи-сәйәси гәзитенең рәсми сайты. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. 2015 йылдың 12 авгусында бирелгән ПИ ТУ 02-01395-се һанлы теркәү тураһындағы таныҡлыҡ. Директор (баш мөхәррир) Ладыженко А.Ғ., "Мораҙым" гәзите мөхәррире вазифаһын башҡарыусы Р.И.Исҡужина.
Әсә... Бәләкәй генә ошо һүҙҙә күпме мәғәнә ята! Унда әсәнең иртән үбеп уятыуы ла, ҡулдарының наҙы ла, ауыр саҡтарҙа һәр саҡ ярҙамға килергә әҙер тороуы ла бар.Әсә – ул донъялағы иң изге, иң яҡын, иң ҡәҙерле кеше. Балаһы бәхетле булһын өсөн бар көсөн һалыусы ла, хатта кәрәк булһа, үҙ ғүмерен дә ҡыҙғанмаусы, бер ҡасан да һатмаусы ла ул. Әсә... Бәләкәй генә ошо һүҙҙә күпме мәғәнә ята! Унда әсәнең иртән үбеп уятыуы ла, ҡулдарының наҙы ла, ауыр саҡтарҙа һәр саҡ ярҙамға килергә әҙер тороуы ла бар. Әсә – ул донъялағы иң изге, иң яҡын, иң ҡәҙерле кеше. Балаһы бәхетле булһын өсөн бар көсөн һалыусы ла, хатта кәрәк булһа, үҙ ғүмерен дә ҡыҙғанмаусы, бер ҡасан да һатмаусы ла ул. Әсәйем Мәликә Ситдиҡ ҡыҙы Садиҡова Ҡоръятмаҫ ауылында тыуып үҫә һәм ғүмеренең яртыһынан күберәген ошонда үткәрә. Һуғыштан ҡайтҡан атаһы 9 йыл түшәктә ятыу сәбәпле, үҫмер сағынан уҡ фермала һауынсы булып эш башлай. Ауыл егетенә кейәүгә сыға. Әсәйемде яҙмыш иркәләмәне. Иртә таңдан ҡара төнгә тиклем фермала эшләү, буш ваҡыттарында сөгөлдөр утау, бөтмәҫ-төкәнмәҫ йорт мәшәҡәттәре менән булыу... Тормош иптәше булып та, янында ярҙам ҡулы һуҙыусы, уны аңлаусы яҡын кешеһенең булмауы аяныс. 20 йыл ҡағылып-һуғылып йәшәгәндән һуң, әсәйем бөтә донъяһын, йыйған мөлкәтен ташлап, үҙе менән беҙҙе – 5 балаһын ғына алып Мәләүез районына күсеп китә. Уға сит ерҙә яңынан донъя бөтәйтеүе еңел булманы. Шуға ҡарамай балаларын үҫтереп, кеше итте ул. Донъя гел шатлыҡтарҙан ғына тормай шул. Күп ауырлыҡтар күргән әсәйемде яҙмыш тағы һынай – улы Салауатты юғалта, йыҙы Гүзәл дә ҡаты ауырый. Ауыр минуттарҙа уға һынмаҫҡа -һығылмаҫҡа ейәндәре ярҙам итте. Әсәйемә бөгөнгө байрам көнө уңайынан бөтмәҫ шатлыҡтар, балалары, ейәндәре, бүләләренең ҡыуаныстарына һөйөнөп оҙаҡ йәшәүен теләйем! Яҙмамдың һуңында уның яҙмышына тура килгән шиғыр яҙып үтәм (авторы билдәһеҙ). Әсәйле булғанға рәхмәт, Раббым! Зинһар һаҡла уны һағыштан, Ул былай ҙа инде күп һыналған, Һәм сыныҡҡан әсе яҙмыштан! Сәстәренә күптән ҡарҙар ҡунған, Йыйысыҡтар алһыу йөҙөндә... Тик шулай ҙа әле бик матур ул, Сал сәстәре хатта килешә! Һиңә тормош бирмәгәнде, әсәй, Бирер инем ҙурлап бүләккә... Яраларын ғына төҙәталмам, Бармы дауа һинең йөрәккә?! Әсәй күргәндәрен әгәр яҙһам, Бер китапҡа улар һыймаҫ та. Тик бер теләк тел(ә)йем әсәйемде, Раббым Хәсрәттәрҙән һаҡла һәм яҡла!!! Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Балкантау" Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г.
Һалым йыйыу юғарыраҡ булған һайын бюджет байыраҡ та булыуы тураһында барыбыҙ ҙа яҡшы белә. Бюджетты тулыландырыу ҙур яуаплылыҡ талап иткән һәм мөһим эш. Граждандарыбыҙҙың йәшәү кимәле, сифаты, иҡтисадтың үҫеше унан тора. Үҙәге Ишембайҙа булған 25-се район-ара һалым инспекцияһы республиканың 4 ҡалаһынан һәм 6 районынан һалым түләүселәрҙе хеҙмәтләндерә. Бында яуаплы, ғәҙел белгестәр эшләй. Тупланған тәжрибәгеҙ, эшегеҙгә тоғролоҡ, көндәлек практикала алдынғы технологияларҙы ҡулланыуығыҙ артабан да Федераль һалым хеҙмәте алдына ҡуйылған бурыстарҙы уңышлы хәл итергә ярҙам итер,тип ышанам. Барығыҙға ла һаулыҡ, именлек һәм артабанғы хеҙмәтегеҙҙә уңыштар теләйем! Азат ИШЕМҒОЛОВ, Ишембай районы муниципаль районы хакимиәте башлығы. Автор: Читайте нас в Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г.
“Бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ” корпорацияһының структураһына ҡараған Башҡортостан Республикаһының Төбәк лизинг компанияһы “РиаПласт” (Туймазы районы) йәмғиәтенә пердприятиеның ҡалдыҡтарын эшкәртеүгә ҡорамалдар алырға лизинг биргән. Яңыртып ҡороу сеймалды ҡайтанан етештереүгә 11 процентҡа тиклем ҡайтарыуға һәм тауар хаҡын алты процентҡа төшөрөргә булышлыҡ итәсәк. Финанслау күләме 13,6 миллион һум тәшкил иткән. Башҡортостанда лизинг ярҙамы Рәсәй Президенты Владимир Путиндың май указдарына ярашлы ҡабул ителгән “Бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ һәм эшҡыуарлыҡ тәҡдименә ярҙам”, “Халыҡ-ара кооперация һәм экспорт” милли проекттары (национальные проекты “Малое и среднее предпринимательство и поддержка индивидуальной предпринимательской инициативы”, “Международная кооперация и экспорт ”) сиктәрендә күрһәтелгән. – Тыштан баҫым яһалған әлеге иҡтисади хәлдә Башҡортостан предприятиелары ташламалы шарттарҙа эшҡыуарлыҡты үҫтереү мөмкинлеге алыуы мөһим. Дәүләт үҫеш институттары баҙар ставкаларынан күпкә кәм финанс тауар тәҡдим итә. Мәҫәлән, яңы ҡорамал “РиаПласт”ҡа сеймалға сығымды кәметеүгә һәм көнәркәшлекте күтәрергә, киләсәктә етештереүҙә декарбонизация программалары буйынса һалымға ташлама алыуға булышлыҡ итәсәк, – тип билдәләне эшҡыуарлыҡ һәм туризм министры Рөстәм Абзалов. Әле предприятиеның технологик ҡалдыҡтары 11 процент самаһы тәшкил итә. Уларҙы грануллау юлы менән яңынан етештереүгә ҡайтарырға мөмкин. Лизингҡа алынған ҡорамал – шредер-термокомпакторлы грануллау линияһы ҡалдыҡтарҙы тулы циклда эшкәртеүгә һәләтле, ә киләсәктә бер айҙа 60 тонна сеймалды утилләштерә аласаҡ, был сәнәғәт ҡалдыҡтары күләмекн тулыһынса ҡаплай, тип белдерәләр компанияла. “РиаПласт” йәмғиәте ярмалы һәм аҙыҡ-түлек тауарҙары өсөн йомшаҡ төргөстәр эшләү һәм етештереү менән шөғөлләнә. Тауарҙар сертификацияланған Рәсәй сеймалынан һәм техноллогияларҙы теүәл үтәп етештерелә. Тауарҙар араһында аҙыҡ-түлек һәм төҙөлөш материалдарын һаҡлау һәм ташыу өсөн тәғәйенләнгән биг-бэг төрөндәге контейнерҙар ҙа бар. Фото: Башҡортостандың Эшҡыуарлыҡ буйынса дәүләт комитетынан. #ВладимирПутин#национальныепроекты#нацпроекты #региональныепроекты#регпроекты#нацпроектыБашкортостан Автор:Рәмилә Мусина Читайте нас в © 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите. Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған. Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ. Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г.
Сал Ирәндек ҡуйынында ултырған Баймаҡ районының йәмле Күсей ауылында, уның Төпкөл һәм Аҡма шишмәләренең шифалы һыуын эсеп, Күрән йылғаһында ҡолас ташлап йөҙөп, Йәнтәл тауҙарында уйнап үҫкән мәшһүр ауылдаштарым байтаҡ. Шуларҙың береһе – Башҡортостандың атҡаҙанған артисы, Мостай Кәрим исемендәге Милли йәштәр театры актрисаһы Сулпан ӘБДРӘХИМОВА. – Сулпан Дәминдәр ҡыҙы, һүҙебеҙҙе эскерһеҙ, ғәмһеҙ бала саҡ хәтирә­ләренән башлайыҡ. Һеҙ игеҙәктең һыңары ла бит әле. – 1967 йылдың февралендә тыуғанбыҙ. Беҙ – ике игеҙ ҡыҙ. Икебеҙгә лә бер үк мәғә­нәләге исемде биргән дә ҡуйғандар: Сулпан менән Венера. Күмәк балалы ғаиләлә етешмәгәнен етештереп, булмағанына сабыр итеп, барына шөкөр итеп үҫтек. Бишенсе кластан һуң беҙҙе Баймаҡ интернат-мәктәбенә уҡырға ебәрҙеләр. Ҡасып ҡайтам да китәм, һағынып... Урта белем тураһын­дағы аттестатты Ҡасим Дәүләткилдеев исемендәге һынлы сәнғәт мәктәп-интернатында алдым, ә Венера Күсей урта мәктәбен тамамланы. Бала саҡтан сәнғәткә һөйөү икебеҙҙә лә ныҡ көслө ине, шуға күрә Өфө дәүләт сәнғәт институтына уҡырға керҙек. – Игеҙәктәр күп ваҡытта бер-бере­һенә ярҙам итеп, бер-береһенең урынына имтихандар биреп йөрөй. Һеҙ ошондай “алымды” ҡулланғанығыҙ булдымы? – Әлбиттә! Институтҡа имтихан ваҡытын­да тарих фәненән билеттарыбыҙҙы тиҙ генә алмаштырып алғанымды хәтерләйем. Мәктәптә башланғыс кластар уҡытыусыһы Флүрә Нурый ҡыҙы беҙҙе гел бутай торғайны. Хатта әсәйемдең бер туған апаһы – Фатиха инәй ҙә беҙҙе ни өсөндөр айырманы. Бала саҡта миңә һыуыҡ тейеп ныҡ ауырыным, инәй мәрхүмә мине Әбйәлилдәге Тоҙлокүлгә алып барырға тейеш ине. Иртәгәһенә Венера уның менән киткән дә барған. Бер аҙна буйы “Сулпан” булып йөрөгән. Эй инәйем уны маҡтай ти, “Сулпан шәп”, “Венера ялҡау” тип. Венера үҙен һатмаған, өндәшмәй тик йөрөгән. Ауылда балалар ҙа беҙҙе бутай ине, хәҙер йыш ҡына айырмаған саҡтары була. Үҙең дә иҫләйһеңдер әле, һәр саҡ “һин Сулпанмы, әллә Венерамы?” – тип һорап йөрөгәнегеҙҙе... – Студент йылдарының ниндәй мәлдәрен һағынып иҫкә алаһығыҙ? – Студент саҡтар – ҡабатланмаҫ иң матур мәлдәр. Оло тормошҡа тәүләп аяҡ баҫаһың, үҙеңде үҙең хәстәрләйһең. Әсәйҙән әллә ни аҡса һорағы килмәй, беренсе курста уҡ институтта иҙән йыуа башланыҡ. Сәғәт таңғы алты, төн, институт ишеген дөбөрҙә­тәбеҙ. Аҙаҡ дөйөм ятаҡ иҙәнен йыуҙыҡ, шунан урам һепереүсе булып эшләнек. Бер эштән дә ҡурҡманыҡ, артислыҡҡа уҡыйбыҙ, тип күптәр һымаҡ маһайманыҡ. Икебеҙгә бер бөтөн булып йәшәү еңелерәк тә бул­ғандыр, тип хәҙер уйлайым. Беребеҙ ниндәй­ҙер эштә булһа, икенсебеҙ мотлаҡ дәрескә барыр ине. Шул яғы менән алдырҙыҡ, уҡыу ҙа еңел бирелде, төндәр буйына лекция яҙып, дәрескә әҙерләнә торғайныҡ. – Үҙегеҙ бәләкәйҙән ҡарап, артис­тар­ҙың уйнауын йөҙ тапҡыр ҡабатлап, һөйләгән һүҙҙәрен һеңдереп үҫкән Сибай театрында хеҙмәт юлығыҙҙы башлай алыуығыҙ менән дә бәхетлеһегеҙ. Игеҙәктәрҙең килеүен театр нисек ҡабул итте? – Аныҡ ҡына әйтә алмайым, әммә беҙ Сибай театрына ашҡынып ҡайттыҡ. Ул сағында беҙҙең һымаҡ йәштәр юҡ ине. Эшкә дәртләнеп киттек. Тәүге көндәрҙән режиссер Рафаэль Әйүпов ҡуйған “Аманатҡа хыянат” спектаклендәге Римма роле бирелде. Марат Йәмилев, Рәмзилә Әҙелшина, Мулланур Ниғмәтуллин, Ҡәйүм Хөсәйеновтар менән тәүге гастролдәргә Ырымбурға сығып киттем. Йор һүҙле, шаян ағайҙарҙың бөгөн береһе лә иҫән түгел. Был ваҡытта ҡыҙым Гүзәлгә бер йәш тә тулмаған ине. Уны әсәйемә ҡалдырып, артист тормошоноң тәүге “һурпаһын” татырға тура килде. Шуныһы ҡыуаныслы: сәхнәлә уйнаған тәүге көндәрҙән үк беҙҙе тамашасы йылы ҡабул итте. Сибай театрында 18 йыл эшләү дәүе­рендә береһенән-береһе сағыуыраҡ 50-гә яҡын образ тыуҙырҙым. Н. Гоголдең “Өйлә­неү”ендә – Агафья Тихоновна, Р. Сафиндың “Тилекәй”ендә – Зиләйлүк, Т. Ғарипованың “Бәхеткә ҡасҡандар” фантасмагорияһында Ниса һәм башҡалар. Бер ҡасан да ролдәрҙе ҙурға йәки бәләкәйгә бүлмәнем, һәр береһен ҙур ихласлыҡ менән күңелемде һалып башҡарҙым. Сәхнәгә сығаһың икән, тамашасы һәр ролдән үҙенә һабаҡ алырға тейеш, шунлыҡтан образды бар яҡлап өйрәнеп, уның өҫтөндә ныҡлы эшләргә, режиссерҙың кәңәштәрен ҡабул итергә тырышам. – Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, сәнғәттәге яҙмышығыҙ, үҙегеҙ уйнаған рол­дә­рендәге кеүек, балҡыштарҙан ғына торманы. Сәхнәнең тамашасыға күренмә­гән яғы ла бар. Үҙегеҙҙең иң матур йәшлек йылдарын биргән, яратҡан театрҙы тәүҙә игеҙәгең Венераға, артабан һеҙгә ҡалдырырға тура килә. Театрҙан китеү ҡыйын булдымы? – Тормошта осраған һынауҙарҙы лайыҡ­лы үтә алыу – үҙе бер батырлыҡ. Тәүҙәрәк сәхнәнән китеүҙе шул тиклем ауыр кисерҙем, әммә фажиғә яһаманым. Ауыл балаһы бу­лараҡ, һәр эште белеп үҫеүем был юлы ла ярҙамға килде. Күптәр кеүек эш һайлап торманым, төҙөлөштә лә йөрөнөм, нисек тә ба­лаларҙы ҡарарға кәрәк бит. Яҙмышыма рәхмәт: ошо йылдар арауығында оло ҡыҙым Гүзәл, мәктәпте тамамлап, Мәскәүҙең абруйлы уҡыу йортона уҡырға керҙе. Аспиран­тура бөттө, тиҙҙән химия фәндәре кандидаты буласаҡ. Кейәүем менән сәскәләй ике ҡыҙ үҫтерә. Динислам улым – хәҙер студент. Айым да ҙурайҙы, ҡыҙым “Адажио” балет студияһына йөрөй. Оҙаҡ йылдар әсәйемде үҙем ҡараным, уның фатиха-теләктәре артабан йәшәүгә көс-дәрт бирҙе, яңы маҡсаттарға әйҙәне. Сәхнәгә һөйөү мине бер көн, бер минут та ташламаны. Барыбер театрға ҡайты­рымды бар йөрәгем менән тойҙом, күңелем дә шуны теләне. Бер нисә тапҡыр, эшкә кире алыуҙарын һорап, етәкселәр тупһаһын тапарға ла тура килде. Күңел кисереш­тәремде, ярһыуҙарымды аҡрынлап дәфтәр битенә теҙә барып, шиғырҙар яҙҙым. Ошоларҙың һөҙөмтәһе булараҡ, Сибай типографияһында үҙнәшер юлы менән “Бәхет һораным... Күктән” исемле шиғырҙар йыйынтығым донъя күрҙе. – Ысынлап та, һеҙ һораған бәхет күк­тән “төштө”. Йәнә театрҙа эш башланығыҙ... – Эйе, Сибай театрына йәнә эшкә ҡайт­тым. Был юлы тормошто аңлаған, рухи яҡтан көслө ҡатын-ҡыҙ булараҡ килдем. Уйлап ҡараһаң, артист өсөн ун йыл арауығы бик күп кеүек тойола. Ошо тиҫтә йыл эсендә уйналмай ҡалған күпме роль, тыуҙырмаған образдар ҡалған кеүек, әммә йылдар ара­уығы улар менән үлсәнмәй. Иң ҡыуандыр­ғаны – уйнаясаҡ яңы ролдәрҙең булыуы, үҙ тамашасымды ҡайтанан ҡыуандыра алыуым, тормоштағы барлыҡ ауырлыҡтарҙы еңеп, сәхнәгә хыянат итмәүем һәм уны яңынан яулай алыуым. Был юлы үҙемде осорға ынтылған ҡоштай хис итеп, өр-яңынан театр донъяһына сумдым. Ысынлап та, шул тиклем һағынғайным сәхнәне... Был юлы йәнә бәхет йылмайҙы, миңә ситтән саҡырылған режиссерҙар менән эшләү насип булды. Мәсәлим Күлбаев сәхнәләштергән “Заятүләк менән Һыуһылыу”ҙа – һыу ҡыҙы, Азат Йыһаншин ҡуйған “Ҡыҙ урлау” комедияһында – Сабира, Дамир Ғәлимовтың “Әүлиә”һендә Мәрфуға ролдәрен ҙур оҫталыҡ менән башҡарҙым. – Күп тә үтмәй, һеҙгә режиссер Александр Галибиндың “Һеңлекәш” фильмында уйнау бәхете эләкте. Йәмилдең өләсәһен шул тиклем тәбиғи, ихлас башҡарып, тамашасы һөйөүен яуланығыҙ. – Эйе. Ҙур теләк менән кинола ҡатнашып, үҙемде өр-яңынан астым. Кинола уйнау миңә шул тиклем оҡшаны, илһамландырҙы, өр-яңы ҡанаттар ҡуйҙы. Миңә ышаныс белдергәне өсөн Александр Галибинға ифрат ҙур рәхмәт. “Һеңлекәш”те төшөрөп бөткән генә инек, Мәскәүҙән шылтыраттылар. Мос­тай Кәрим тураһында документаль фильм әҙерләйҙәр икән, Оло инәйгә – мине, ә Мостафаның бала сағына Арыҫлан Ҡырымсуринды саҡырҙылар. Икәүләшеп тағы бергә осраштыҡ. Шатлығым менән дә уртаҡлашып үтәйем, март айында ҡыҫҡа метражлы “Хәйбулла” фильмының премьераһы була. Шунда бәләкәй генә ролем бар. Был кинола халҡыбыҙҙың иң ҙур фажиғәһе – йотлоҡ, йәғни аслыҡ йылдары сағыла. – Ысынлап та, Рәсәйҙең халыҡ артисы Александр Галибиндың: “Сулпан, ты – киноактриса, твое место – в кино”, тип билдәләүе – хеҙмәтеңә оло баһа. – Эйе, үҙемде икенсе төрлө баһалай башланым, мәскәүҙәр мине “уятып ебәрҙе”, тиһәм дә булалыр. Күп тә үтмәй, Мостай Кәрим исемендәге Милли йәштәр театрынан эшкә саҡырыу алғас, тәүҙә аптырап ҡалдым, әммә “юҡ” тимәнем. Бер нисә тапҡыр Өфөгә ынтылып ҡараған ваҡыттарым булды, йә балаларҙың бәләкәй булыуы, йә башҡа сәбәптәр табылып торҙо. Был юлы тәүәккәлләнем һәм үкенмәйем. Килеү менән К. Чуковскийҙың “Айболит һәм Бармалей” әҫәре өҫтөндә балалар өсөн әкиәт-мюзиклын эшләнек, бында Барбосты уйнайым. Мәскәүҙән килгән режиссер Илдар Ғиләжев төрөк авторы Р. Гентюкиндың “Королек – птичка певчая” тигән әҫәре буйынса “Уйҙарымдан ғына юғалма” спектаклен әҙерләне. Фәриҙәнең инәһен уйнайым, ҡыҙым Айым да ҡатнаша, ул Мөнисә исемле ҡыҙҙы уйнай. М. Кәримдең “Аҡ мөғжизә”, “Ашҡаҙар” әҫәрҙәре буйынса М. Башкиров “Аҡ мөғжизә” исемле пьеса яҙҙы. Ҡырғыҙ режиссеры Борис Манджиев иһә спектакль ҡуйҙы. Унда Оло Инәй ролен башҡарам, ә “Ханума” комедияһында (А. Цагарели) Ануш ролен уйнайым. – Ҡыҙығыҙ Айымдың да артабан сәнғәт юлын һайлауын теләр инегеҙме? – Айым актриса булырға теләк белдерһә, һис ҡаршылығым юҡ. Бәләкәйҙән сәхнәне яратты ул, әле лә балет студияһына ҙур теләк менән йөрөй, бәләкәй генә роле менән булһа ла спектаклдә уйнаны. Үҙе теләһә, хыялы сәнғәт донъяһы икән, әйҙә, хыялына осопмо, шыуышыпмы, имгәкләпме барһын. – Талантлы кеше бар яҡлап талантлы, тиҙәр. Сулпан Дәминдәр ҡыҙы, күп­тәр һеҙҙе социаль селтәрҙә С. Та­мин­дар псевдонимы менән ҡыҫҡа хикә­йәләр, иҫтәлектәр, тормош ­кү­­ре­неш­тәрен яҙыусы булараҡ та яҡшы белә. Килә­сәктә, яҙғандарығыҙҙы бергә туплап, китап итеп сығарыу теләге бармы? – Һуңғы ваҡытта хикәйәләр яҙам. Яратҡан шөғөлөмә әйләнеп бара. Бер сюжет та һауанан алып, уйлап сығарылмаған: үҙем менән булған хәл-ваҡиғалар, минең менән әңгәмә ҡорған дуҫ, үткенсе, юлдаштар... Китап сығарыу теләге көслө. Уларҙы бергә туплап, бер матур ғына йыйынтыҡ әҙерләмәксемен. – Тормошта ниндәйерәк ҡатын-ҡыҙ ул – Башҡортостандың атҡаҙанған артисткаһы Сулпан Әбдрәхимова? – Тормошта ниндәймен? (көлә – авт.). Әллә инде. Ябаймын, тынысмын. Ғәҙелмен. Тәбиғәтте яратам. Коллегаларымды хөрмәт итәм, һәр береһенең ижадына ғашиҡмын. Кәйеф-сафа яратмайым, тыныс ҡына хәбәрләшеп ултырыуҙы үҙ итәм. – Күптән түгел тормош һеҙгә ике “бишле” ҡуйҙы. Күркәм юбилейығыҙ менән ҡотлайбыҙ! Ә үҙегеҙ тормо­шоғоҙға ниндәй билдә ҡуйыр инегеҙ? – Мин дә үҙемә ҡалындан майлы итеп ике “бишле “ ҡуйыр инем (йылмая – авт.). Ни өсөнмө, сөнки үҙемде, тормошомдоң ба­һаһын төшөргөм килмәй. Минең өсөн бер кем бер ергә лә йүгерекләмәне, үҙемә тә­ғәйен эшемде фәҡәт үҙем генә башҡарҙым, үтәһе юлымды үҙем үттем. Уңыштарым мине күтәрҙе, уңышһыҙлыҡтарым, тормош хаталары мине көслө итте. Сабыр итә белеүем, кеше өлөшөнә үрелмәй, барыһына риза булып йәшәүем һәр саҡ яңы асыштарға килтерҙе. Хоҙайыма мең рәхмәт: туғандарым күп, балаларым уңыштары менән ҡыуан­дыра, сәскәләй ике ейәнсәрем үҫә, игеҙәгем Венера сит илдә йәшәй, көн һайын аралашып торабыҙ, ул минең терәгем һәм кәңәшсем. – Артабан да алҡыш-балҡыштарың алда, уйнаясаҡ ролдәрең күп, яратҡан тамашасыларың һәр саҡ яныңда булһын! Уңыштар һиңә, ауылдашым, Күсейҙең сағыу йондоҙо! Кәримә УСМАНОВА әңгәмәләште. Читайте нас в © 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите. Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған. Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ. Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г.
Уйҙарының ошо ерен ҡапыл ҡысҡырып әйтеп ебәргән Мәзүнә ян - яғына ҡарай һапды - берәйһе ишетеп ҡалмаһын. "Был бисара үҙ алдына һөйләнә башлаған, икән", - тигән яманат китер шунан. Берәйһе шулай тиһә, икенсеһе: - Ул ни әллә ҡасандан бирле шулайта бит ул,.. - тип өҫтәр. - Ба-ахыр ғына... Ҡуй инде... Уның урынында булһам, мин әллә ҡасан... Тағы әллә нимәләр тип сурытырҙар, Мәзүнәне йәлләгән булып. Бисәләргә изем генә булһын. Алай ҙа урман ситендә берәү ҙә юҡ. Кем йөрөһөн үҙ малын Мәзүнә шикелле үҙе көтөп. Иртәнсәк ҡыуып сығаралар ҙа көтөүҙән алда йыйып алалар. Ә Мәзүнә йөрөй. Һарыҡтарын, быҙауын иртәнсәк сығара ла, эҫе төшә башлаһа алып ҡайта. Төш ауғас, тағы сығара. Тағы барып ала. - Йөрөйһөң үҙеңә эш яһап. Йыбанмай, - тиҙәр уға кем генә күрһә лә. Ә Мәзүнәгә шул ғына кәрәк. Уға яңғыҙ рәхәт.Уй уйларға берәү ҙә ҡамасауламай. Ҡулында бәйләме. Энәләренә ҡарамай ҙа ул, күҙ ҙә ҡалдырмай семәрҙәрендә яңылышмай шәленең - ҡулдары кәлеп булып бөткән шәл бәйләп. Күкрәгенә һыймай шул уйҙары.кем белә уның эсендә нимә ҡайнағанын. Иң йәне көйөп үртәлгән, йә иң үкенгән саҡтары иҫенә төшһә, бына әлегеләй, үҙе лә һиҙмәҫтән, ысҡына ла китә теленән уйҙары. Уйҙар бит тауыҡтарға һалған емгә килеп ябырылған әрәм тамаҡ күгәрсендәр ҙә, әрһеҙ турғайҙар ҙа түгел усты усҡа һуғып көш! тип ҡурҡытып осороп ебәрергә. Сафияның магазинынан йәне көйөп ҡайҡайны иртәнсәк. Бер башҡа тоҙ өсөн генә йомошо төшкәйне. Көтөп кенә торған, тиерһең, эт тиреһен башына ҡапланы, ниндәй генә ғәйеп таҡманы. Алған тоҙо ла онотолоп ҡалған хатта. - Нишләп шунан нахаҡҡа таланаһың, Сафияның ирен һин һалдырып алған мәллә? Һинең телең юҡ мәллә? Әйтер һүҙең юҡ мәллә? Һиндә лә тел низнай бит! Мин һинең урыныңда булһам.. .- тип аптырай магазиндан бергә сыҡҡан бисәләр. Бер ни булмағандай, йылмайып атлаған Мәзүнәнән яуап көтәләр ҙә бер - береһенә ҡарашалар. - Йөрөһөн әйҙә зәһәренә ҡатып. Ә мин һүҙемде әрәм итмәйем. Бисәләрҙең иртәнге һүҙенә яңы саҡ яуап бирҙе Мәзүнә. Шулайтып үҙе менән һөйләшә шул. Кешегә сер һатмай, өйөндә һөйләшеп ултырыр кешеһе юҡ. Ире үлде, малайы бар ҙа, ул - ир бала. Уныһы ла ошо арала әллә ҡайҙа йөрөй олағып. Кис кенә арманһыҙ булып ҡайта ла тамағына ла йүнләп ашамай, тәгәрәй . - Һинең урыныңда булһам, тигән була ла торалар. Миңә нимә булған икән? Минең урын эләкһен әле һеҙгә. Малдарын ҡураға индереп япты ла, ҡулъяулыҡ осона ҡуша бәйләп кеҫәһенә һалған асҡысын ҡапшаны. Юҡ асҡыс. Тағы төшөп ҡалған. Инде нисәнсеһен юғалта. Табылмаһа, тағы йоҙаҡ яңырта икән.... - Әллә ниндәй үсем бар ошо асҡыс тигән нәмәлә. Асҡыс юғалтам да, балдаҡ юғалтам ғүмер буйы. Үҙ алдына һөйләнә - һөйләнә яңы ҡайтҡан юлынан кире үргә, урман яғына, атланы. Башын да ҡалҡытмай аяҡ аҫтын ҡарап бара ине: - Йә, тағы асҡысыңды юғалттыңмы? - тигән тауышҡа терт итеп ҡалды. Өс өй аша күршеһе Әсфәр икән. Бейәһен тышарға үтеп киткәйне бая янынан. - Нуҡата! - Ҡайһы ерҙә төшөп ҡалған? - Нуҡата, эйәһе булмаһа, миңә бата!. Бер самауыр сәйең йәлме. Мә. Ултырған түңгәгең төбөндә ята ине. Ике нуҡата әле - энәң дә төшөп ҡалған шунда. Һүҙһеҙ генә барҙылар бер килке. Әсфәр урап тотҡан йүгәне менән итегенең ҡуңысына һуға - һуға атлай, үҙе эстән генә йыр мөңрәй. - Теге йырыңмы? - Шул инде. Моңһоҙҙоң да була өс йыры, тиҙәр. Минеке берәү. - Берәү булһа ла берәгәй. Уҙған ғүмеркәйҙәрҙәге үкенестәр күҙ йәшен һығыр ул... - Үкенестәрҙән алда хаталары, алйотлоғо йөрөй уның...Һуңынан, эш үткәс, күҙ йәш һығыуҙан ни файҙа.. - Шулай инде. Уны беҙ икәүҙән һорағыҙ, тигән бул. Мәзүнәнең кәртә артына еттеләр. - Самауыр ни, ҡайнап ултыра ул, әйҙә, борол. Сафияң яр һалып килеп етмәһә... Иртәнсәк былай ҙа... - Енләнеп ҡайтып бара ине шул. Минең көстө һиңә төшөрәлер. Өйҙә түгел мин. Әсфәрҙең һуңғы һүҙҙәрен ищетмәне Мәзүнә, ишеген асты ла өйөнөң эсенә үтте. Әсфәр соланда шыжлап ултырған самауырҙың түбәсәйен алып күмеренә өрҙө лә, торбаһын ҡуйҙы. Йоҡа ғына ялтыр ҡалайҙан ошо торбаны ла, бынау һөйәүле торған һоҫҡоно ла Әсфәр эшләп биргәйне Мәзүнәгә. Ипле тотонғас, һаман бар. Ҡайнап сыҡҡан самауырға шундағы сөгөндән бер нисә эре генә үле күмер өҫтәне лә өйгә тотоп инде. Өҫтәлдәге батмусҡа Әсфәр самауырҙы ултыртҡанды көтөп торған Мәзүнә сәй һалып әҙерләп ҡуйған сәйгүненә ҡайнар һыу алды ла уны самауыр башына ҡуйҙы. Ситтән ҡарап торһаң, был икәүҙе ирле - ҡатынлылар тиерһең. Өндәшмәй - нитмәй һәр береһе үҙ эшен белеп эшләй былар. Әсфәр икмәк телде, һыуытҡыстан алып биргән һалҡын итте тураны. Мәзүнә тәм - том, һөт - ҡайиаҡ, башҡа ризыҡтарҙы теүәлләне. Өнһөҙ - тынһыҙ өҫтәл әҙерләгән был ике күршенең сәйер ҡылығы үҙҙәренә һис тә сәйер тойолмай. Ысынлап та, ирле - ҡатынлы ине Әсфәр менән Мәзүнә. Ун йыл бергә йәшәгәс, айырылышып ҡуйҙылар. Хәҙерге бөтмәҫ - төкәнмәҫ сериалдарҙағы һабынлы - күбекле яһалма хәсрәттәргә ышанып, ҡайғырып, илай - илай ҡараусыларға был ғаилә тарихын кино итеп төшөрөп күрһәтһәң: - Тормошта ундай хәлдең булыуы мөмкин түгел, алдыҡ был, - тип әйтеүселәр буласаҡ. Айырылыштылар ҙа бер ауылда йәшәп тик яталар. Береһе лә бер ҡайҙа ла донъяһын түңкәрә һуғып сығып та китмәне. Әсфәр икенсе ҡатын алды. Алыҫҡа китеп тә торманы ул, донъяны Мәзүнәгә ҡалдырҙы ла, үҙҙәренән өс өй аша йәшәгән Сафияға инде лә китте. - Бер үҙеңә ауыр булыр, берәй лайыҡ кеше килеп сыҡһа, индереп ал һин дә, тип әйтеп йөрөнө Әсфәр Мәзүнәгә. Мәзүнә лә, өс йыл яңғыҙ йәшәгәс, икенсе иргә сыҡты. Сыҡмаһа сыҡмаҫ та ине, Сафия тынғы таптырманы Әсфәрҙе ҡыҙғанып. Айырылмаһа, айырылмаҫ та ине Мәзүнә Әсфәрҙән, бик яратты ул ирен, тик балаһы булманы. - Сафия минән ауырлы, Мәзүнә. Тыуыр баланы етем итмәйек, һин мине ғәфү ит. Башҡаса булдыра алмайым. Шул булды Әсфәрҙең бөтә һүҙе өйҙән сығып киткәндә. Ә Мәзүнә Миһранды йортҡа индерҙе.. Армиянан һуң ауылда күп тә тормай, хеҙмәттәшенең саҡырыуы буйынса Магаданға эшкә сығып киткән класташы Миһран пенсияға сығып ҡайтҡайны, шуны индерҙе үҙенә ир итеп Мәзүнә. Шыпа ят бауыр ҙа түгел, Әсфәрҙең дә олаталаш ағаһы. Мәрйә ҡатыны был яҡҡа килеп йәшәүҙән баш тартҡан. Ике яңғыҙ бер булып йәшәп киттеләр. Ете айҙан һуң Мәзүнә бәпәй тапҡас, бөтә ауыл аһ итте. Ун йыл бергә йәшәп тә, балаһы булмағас, ғәйепте, әлбиттә, Мәзүнәлә күрҙеләр. Әсфәрҙән ана бит Сафия ҡыҙ тапты бит. Ә зәңгәр күҙле, ҙары ебәк сәсле ҡыҙсыҡты Әсфәрҙеке түгел, тип, кемдән ҡалмаған Сафия, тип, артабан нимәләр булыр икән, тип һағайып йәшәгән ауыл Мәзүнә өсөн ихлас ҡыуанды, Сафияның ауына эләккән бер ҡатлы Әсфәрҙе әрләне, хатта үсәне. Йәше үтеп тапҡанғалыр инде, Мәзүнә менән Миһрандыү малайҙары сибек кенә ине, һаулыҡҡа туйманы бәләкәй саҡта. Ҡайҙарға ғына алып йөрөмәне улын Миһран. Уның ҡарауы, хәҙер Илһамдан һау, Илһамдан һылыу үҫмер юҡ ауылда. Миһран ғына ваҡытһыҙ китеп барҙы. Магадан һалҡындары эҙһеҙ үтмәгәндер инде. Сәй эсеп бөттөләр Әсфәр, ғәҙәтенсә, мыйыҡтарын һыпырып, бөхтәләп ҡуйҙы, сәсен артҡа һыйпаны, ҡулъяулығын алып, ҡулдарын һөрттө. Тамағын ҡырғылап, өҫтәлдән ситкә шылып ултырҙы. - Сафияң нишләп тиреһенә һыймай йөрөй һуң? - Мин унан сығып киттем бит. Ун көн булды, ҡайтҡаным юҡ. - Аһ - аһ... Ҡайҙа йөрөйһөң һуң? - Миһран ағайымдың өйөн тәрбиәләп йөрөйөм. Үҙе лә әйткәйне әллә ҡасан уҡ. - Әйтәм, һуңғы араларҙа шунда күренәһең шул. Ун көн, тиһеңме? Әйтәм, асҡаҡһығаның. Әйтәм, йыпырып һалдың. Ашағаныңа ҡарап ҡыуанып ултырҙым. Уңайһыҙланып киткән Әсфәр, Мәзүнәнең һуңғы һүҙҙәрен ишеткәс, йылмайып ебрәҙе - Илһамың да эргәлә йөрөй. Атайымдың өйөн эшләшәм, ти. Ҡыуып та ҡайтарып булмай. Әрләмә Илһамыңды. Туғандарбыҙ бит. Шәп улың бар, Мәзүнә. - Ниңә, һиндә лә шәп ҡыҙ үҫеп килә. Бәхетле булыр, һиңә бик оҡшаған. - Аҡыллы егет булмағсы Илһамың. Һиңә ярҙамсы үҫә, Мәзүнә. Ниндәйҙер бер ҡәтғи ҡарарын әйтергә теләгәндәй, Мәзүнә Әсфәрҙең алдына килеп баҫты. Уның үткер ҡараштарынан Әсфәр ҡаушап ҡалды, күҙҙәрен ҡайҙа ҡуйырға белмәне. - Һин тағы... Теге саҡтағы һымаҡ... Урынынан ҡалҡынған Әсфәрҙең яурынына баҫып, кире ултыртты Мәзүнә. - Ултыр. Ашыҡма. Ултырып тыңла. - Ә ул шәп малай һинеке ул, Әсфәр. Урынынан тороп баҫҡан Әсфәр ултыра төштө. Бер торҙо, бер кире ултырҙы. Мәзүнәнең ҡулдарын шыҡырайта тотоп йөрәгенә ҡыҫты. Күҙҙәрендәге мәңге иремәҫ һағышы ҡайнар күҙ йәше булып һығылып сыҡты. Тубыҡланды ла Мәзүнәнең аяҡтарын ҡосаҡланы. - Тор, Әсфәр...Ҡуй, нишләйһең ул? Ебәр аяҡтарымды... Тор! Башын сайҡаны ла сайҡаны Әсфәр. Мәзүнә үҙе сүкте уның янына. Күҙҙәрен, сикәләрен һөрттө. - Һығылып - һығылып сыға күҙ йәше, - тип йырлай инең. Илаттым һине, Әсфәр. Ҡасан да булһа, әйтер инем. Быны һин белергә тейеш бит. - Мәзүнә... Илһам минең улыммы? Нисек? Ҡасан?.. Ә? - Һине онота алмай оҙаҡ ғазапландым мин, Әсфәр. Урамдан үтеп барһаң ҡорған ярығынан ҡарап ҡалам, кәртәңдә йөрөһәң, кәбән артына ышыҡланып, һине күҙәтәм, тауышыңды тыңлайым. Инде лә ауылда ҡала алмаҫ инем - аҡылдан шашыр сиккә еткәйнем. Һине һуңғы тапҡыр күреп киткем килде. Һиңә биреләһем килде минең, Әсфәр... Шунан китермен, юғалырмын, юйылырмын юлыңдан, тип уйланым. Балаһыҙ булғас, ҡалайтайым, китәйем дә барайым, тинем. Мин юҡта өйөмә күҙ - ҡараҡ, ҡолаҡ - һаҡ булып торорһоң әле, тип саҡырып индерҙем, мин эшкә китәм, тинем. Ҡайтарманым һине шул төндә, хәтереңдәме? Сафия ер йыртып килеп инһә лә ысҡындырмаҫ инем һине ҡосағымдан - шул тиклем һағынғайным мин һине, Әсфәр. "Китмә..."- тип наҙланың һин мине шул төндә, һөйәркә булырға ла риза икән, тип уйлағанһыңдыр бәлки. Ә мин шул төндән һуң үлһәм дә үкенмәҫ инем, Әсфәр. Иртәнсәк уянып киткәнемдә һин юҡ инең янымда. - Киткәнеңде күрмәҫ өсөн сығып ҡастым. Һин китһәң, мин дә ҡалмаҫ инем ауылда, Мәзүнә. Ара - тирә бер күҙ күрешкәнгә риза булып, яғымлы тауышыңды бер ишетеүгә интизар инем мин дә, Мәзүнә. Өйҙө һатып, ҡалаға китәйек, тигәненә бер ҡайҙа ла китмәҫ өсөн мең сәбәп табып, ауылда йәшәнем һинең өсөн. - Эш эҙләп йөрөп ҡараным, яраҡлыһын тапманым. Үҙем дә артыҡ тырышманым эш табырға, нимәлерме, кемдерме ебәрергә теләмәгән кеүек булып тик торҙо. Шунан Миһран ҡайтты. Уға сыҡҡанда ике айлыҡ ауырым бар ине, Әсфәр. Ете айлыҡ булып тыуған, тигән хәбәрҙе дөрөҫләп торманым инде. Беҙ түлһеҙ булмағанбыҙ, Әсфәр. Беҙ шул төндө көткәнбеҙҙер, күрәһең. Һинән башҡа бер кем дә кәрәкмәй ине миңә, Әсфәр. Миһранға ла һинең тоҡомоң булғанға барҙым, һеҙ бер берегеҙгә оҡшаған өсөн генә. Кемдән тыуған - шунан тыуған, тиһендәр өсөн. Миһранға мең рәхмәт, миңә риза булып ятһын инде.. - Их, Мәзүнә! Теге төндө лә быуылып ятҡан нимәлер урғылып ташҡайны... Мәзүнә, әле лә шул ташҡын күңелемә һыймай. Инде үлһәм дә үкенмәҫмен, Мәзүнәкәй!. - Үлергә ярамай әле беҙгә, Әсфәр, иртә әле. Илһамыбыҙ бар. Ул да яңғыҙ булмаһын, беҙ түлһеҙ түгел, Әсфәр.