text
stringlengths 7
335k
|
|---|
Ko’chmanchi massagetlarning udumi va turmush tarzi haqida mashhur qadimgi Yunon tarixchisi Geradot (mil
av
V asr) yozib qoldirgan
U massagetlarning harbiy qurollari (kamon-yoyi, nayzasi, oyboltasi) da oltindan bezak sifatida, misdan qurol va sovut uchun keng foydalanishini ta`kidlaydi
Gerodatning yozishicha, massagetlar yagona ma`bud quyoshga topinib, otni qurbonlik qilganlar |
Qashqadaryoning Qarshi tumanidagi 63-maktabda o‘qigan 8-sinf o‘quvchisi 2 noyabr kuni o‘zini osib qo‘ygan edi
Dastlabki xabarlarda u maktabdagi kamsitishlarga chidolmay, shu ishga qo‘l urgani aytilgandi; “Turon 24” tomonidan olib borilan surishtiruvda esa bu fojiada o‘quvchining otasi maktabni, maktab vakillari esa otani ayblayotgani haqida so‘z boradi
Agentlik surishtiruvida, shuningdek, ushbu holat yuzasidan tuman prokuraturasi amalga oshirgan ba’zi xatti-harakatlarga ham to‘xtalib o‘tilgan
Marhum o‘quvchining sinfiga u 5—6-sinfda o‘qiyotganida rahbarlik qilgan biologiya fani o‘qituvchisi Dilobar Bobojonova va 8-sinfning sobiq sinf rahbari Zilola Ahmedovaning aytishicha, ushbu ko‘ngilsiz voqea sodir bo‘lgandan keyin maktab o‘qituvchilari va rahbariyatini, mahalla inspektori va imomini — jami 12 kishini 7-noyabrga o‘tar kechasi, soat 24:00 atrofida Qarshi tuman prokuraturasiga chaqirtirishgan va ularni tong soat 5:00 ga qadar idorada ushlab turishgan
Mavzuga doir: Qashqadaryoda 8-sinf o‘quvchisini o‘zini osib qo‘ygan edi
Bu voqeada o‘quvchining otasi maktabni, maktab esa otani ayblayaptiO‘qituvchi Dilobar Bobojonovaning so‘zlari: “Prokuraturada mendan 10-sentabr kuni o‘quvchiga nimaga past baho qo‘yganimni so‘rashganida, shuni asoslab berayotgan edim, tuman prokurori meni ham: “Amerikadanmisan?!”, deya haqorat qildi
Tuman prokurori maktab direktorini chaqirib, hoziroq menga hayfsan berishi kerakligini, oyligimdan 30 foiz ushlab qolishi lozimligini aytdi
Vaholanki, o‘sha payt soat tonggi 4:00 edi
O‘quvchining bilimi talabga javob bermagani uchun past baho qo‘yganim mening aybimmi?”
Ma’lumot uchun, Qarshi tumanidagi ushbu hodisa yuzasidan Jinoyat kodeksining 103-moddasi 2-qismi “b” bandi (“voyaga yetmagan shaxsni o‘zini o‘zi o‘ldirish darajasiga yetkazish”) bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan (aybdor deb topilgan shaxs 7 yildan 10 yilgacha ozodlikdan mahrum etiladi) |
hisobga olgan holda yoziladi. Bu model bir qator yangi o‘zgaruvchilarni o‘z
ichiga oladi.Bular:
-pul bazasi (rezerv
pullar, yuqori quvvatli pullar) —bank tizimidan
tashqaridagi naqd pullar va tijorat banklari Markaziy bankda saqlaydigan
depozitlar summasi;
-deponentlash koeffitsienti - Cr —C/ D
Pul bazasini MB va bank rezervlarini R deb belgilasak,
B-CHR.
Pul taklifining kengaytirilgan modelini quyidagicha yozish mumkin”?:
Cг 41
M =-------- = "B
yoki
M-m-’B
Cr4rr
(Cг 41) (Cг 4 rr) nisbat pul multiplikatori deb yuritilib bir so‘mlik pul
bazasi hisobiga necha so‘mlik pul taklifi yuzaga kelishini ko‘rsatadi. Pul
multiplikatorini—pul taklifining pul bazasiga nisbati ko‘rinishida yozish
mumkin:
M
C-П
C10 800
Cг 1
M— ИИИ ИИ ИИИ gg 2 hg
B
C-K
C/D4R/D
Cr 4Tr
Cr
miqdori
—
aholining
o‘z
mablag‘larini
naqd
pullar
va
depozitlar o‘rtasida qanday proporsiyada saqlashni tanlashga bog‘liq.
rr —R / D miqdori esa—aholining nafaqat Markaziy Bank belgilab
bergan majburiy rezerv normasiga,
balki
tijorat banklari saqlab turishni
mo‘ljallanayotgan ortiqcha rezerv miqdoriga ham bog‘liq.
Demak, pul taklifi pul bazasi va pul multiplikatori miqdoriga bog‘liq
ekan.Pul multiplikatori pul bazasining bir miqdorga oshishi natijasida pul
taklifi qanday o‘zgarishini ko‘rsatadi.
Markaziy bank pul taklifini avvalambor, pul bazasiga ta’sir etish yo‘li
bilan tartibga soladi.
Mamlakatda pul miqdori ko‘payadi, agar:
-pul bazasi o‘ssa;
-majburiy zaxiralash normasi pasaytirilsa;
-tijorat banklarining ortiqcha rezervlari kamaysa;
-naqd pullarningn depozitlar umumiy summasiga nisbati pasaysa.
56 N. Gregory Mankiw. Macroeconomics. 8 th edition. Harvard University. (NY.: Worth Publishers, 2013):
99 |
Rossiyaliklar Yevropadagi ish unumi eng past xodimlar ekanligi ma’lum bo‘ldi » Скачать музыку бесплатно новинки музыки 2017
A B D E F G G` H I J K L M N O O' P Q R S T U V X Y Z SH Скачать музыку и клип бесплатно » Новости » Rossiyaliklar Yevropadagi ish unumi eng past xodimlar ekanligi ma’lum bo‘ldi Новое видеоклип 2017 Скачать Rossiyaliklar Yevropadagi ish unumi eng past xodimlar ekanligi ma’lum bo‘ldi в MP3 - слушать музыку онлайн на сайте uzhits.net без регистрации mp3 Rossiyaliklar Yevropadagi ish unumi eng past xodimlar ekanligi ma’lum bo‘ldi Iqtisodiy hamkorlik va rivojlanish tashkiloti (IHRT) rossiyaliklarni Yevropadagi eng samarasiz xodimlar deb topdi: mehnat unumi bo‘yicha (bir ish soati hisobida YaIM —yalpi ichki mahsulot ulushi) Rossiya soatiga 25,9 dollar ko‘rsatkich bilan Yevropa davlatlari orasida oxirgi o‘rinni egalladi. Bu haqda Meduzaxabar berdi.
Shu bilan birga, rossiyaliklar ish joyida yiliga o‘rtacha 1982 soat vaqtini o‘tkazadi —bu Yevropadagi ikkinchi ko‘rsatkich. Ulardan ko‘proq greklar mehnat qiladi, xolos — yiliga 2034 soat (bu mamlakatda 1 ish soatida YaIM ulushi 36,2 dollarga teng).
Yevropaliklar yiliga o‘rtacha 1555 soat ishda bo‘ladi, ularning ish unumi soatiga 55,9 dollarni tashkil etdi. Taqqoslash uchun, amerikaliklar yiliga o‘rtacha 1790 soat mehnat bilan band, ularning ish unumdorligi soatiga 67,4 dollardan iborat.
Manba: daryo.uz Метки: Rossiyaliklar Yevropadagi ish unumi eng past xodimlar ekanligi ma’lum bo‘ldi Здесь можно скачать бесплатно песню Rossiyaliklar Yevropadagi ish unumi eng past xodimlar ekanligi ma’lum bo‘ldi и другие песни Помощь Obama oilasi bilan birga ta’tilga chiqdi128 kbps9-08-2015, 00:49СкачатьMisrda yangi Suvaysh kanali ochildi128 kbps8-08-2015, 05:06СкачатьMisr Suvaysh kanalidan 10 yil foydalanish davomida 47 milliard dollar daromad oldi128 kbps5-08-2015, 09:40СкачатьQozog‘istonda har ming nafar aholiga o‘rtacha 229 ta avtomobil to‘g‘ri kelishi aniqlandi128 kbps5-08-2015, 09:25СкачатьDmitriy Peskov qo‘lidagi qimmatbaho soat rafiqasining sovg‘asi ekanligini ma’lum qildi128 kbps3-08-2015, 14:28Скачать |
Ansambllar | Jizzax viloyati Forish tumani Madaniyat bo'limi
Bo‘lim arxivi: Ansambllar
«Boychechak» jamoasining hisobot konserti
Forish tumani Uchquloch madaniyat markazida 5-oktabr kuni markaz qoshida O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 19-martdgi belgilab bergan beshta muhim tashabbusi bo’yicha yoshlarni bo’sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish, ularni madaniyat va san’atga, ayniqsa raqs san’atiga bo’lgan qiziqishlarini oshirish maqsadida Kamolova Sultonbeka rahbarligida tashkil etilgan “Boychechak” bolalar raqs jamoasining novbatdagi hisobot konserti bo’lib o’tdi. Davomini o‘qish →
Ushbu maqola Sherzod D tomonidan 07.10.2019 da Boychechak teglar bilan Ansambllar, Yangiliklar bo'limda chop etildi. |
50. Vertikal tindirgichning samaradorligi qaysi javobda to‘g‘ri
keltirilgan?
a) 40—509;
b) 60—709;
d) 75—809;
e)
9025;
Б
8095.
S1. Flotatsiya usulida qanday jarayon amalga oshadi?
a) «zarracha-havo pufagi» kompleksi hosil bo“lib, kompleks
suv yuzasiga qalqib chiqadi;
b) organik moddalar qattiq jism g“ovaklariga yutiladi;
d) gaz va suyuqlik bug‘lari suyuqlikda yutiladi;
e) to‘g‘ri javob yo‘q;
f) cho‘kmalar hosil bo‘lib, idish tubiga cho‘kadi.
52. Koagullash jarayoni deb nimaga aytiladi?
a) yirik va mayda dispers zarrachalarni suv yuzasiga qalqib
chiqishi;
b) mayda dispers zarrachalarni agregat hosil qilish hisobiga
yiriklashtirib cho‘kmaga tushirish;
d) yirik dispersli zarrachalarning og‘irlik kuchi ta’sirida cho“k-maga tushishi;
e) mayda va yirik dispers zarrachalarni filtrlovchi to‘siqlar
orqali o‘tkazish;
f) organik moddalarning qattiq jism g‘ovaklariga yutilishi.
53. Flokulantlar sifatida qo‘llaniladigan polimerlar qanday
turlarga bo‘linadi?
a) noinogen polimerlar—tarkibida-OH, —CO gruppalari
bor—kraxmal, PVS, oksietilselluloza;
b) anion polimerlar—tarkibida- COOH, —SO,;H gruppalari bor lignosulfonat, alginat;
d) kation polimerlar—tarkibida —NH,, #NH gruppalari
bor polietilenamin, vinilpiridin;
200 |
Yonboshlab yotgan boy turib chordana qurdi:
—Qanaqa jinoiy ish ekan?
—Kecha qo‘rg‘onda bo‘lib o‘tmish g‘avg‘olar
xususida.
Boyning qoshlari past-baland bo‘lib ketdi:
—Shunaqa degin?
—Va yana alarning pul da’volari bor ermish.
—Itvachchalar!
—Namoz Pirimqul o‘g‘li otliq bir yalangoyoqni
o‘zlariga vakil
qilib sayladilarkim,
ul
xiyla badtarin ko‘rinadi.
—Shunaqa qilishayapti degin?
—
Men
qozi
hazratlariga
valine’matimiz
Boybuvamni
ogoh
etaylik,
dedim.
U
kishi
qo‘l
siltab, boy o‘z yo‘liga, qozilik ishlari o‘z yo‘liga,
deb kaminani urishib berdilar.
—
Nonko‘r
ekan-ku,
to‘rang!
—
Hamdam-boyning
uzun
bo‘ynidagi
ikki
tomiri
o‘qlog‘dek
bo‘rtib chiqdi, yutindi. Mirzaga bir so‘lkovoy oltin
sovg‘a qilib, minnatdorchilik bildirdi. So‘ngra o‘z
uyidan
nari
borsa
ikki
yuz
qadam
keladigan
hokimning
mahkamasiga
oshiqdi.
Mirza
Hamid
peshin namoziga taraddudda ekan.
—Namozni keyin o‘qirsan, —dedi Hamdamboy
hokim taklif qilgan yumshoq o‘ringa o‘tirayotib. —
Maslahat
chiqib
qoldi.
Buni
faqat
ikkimiz
bilmog‘imiz va yana juda tez hal qilmog‘imiz darkor.
Mirza
Hamid
Hamdamboyning
sodiq
quli.
Sababi shundaki, shu valine’matning ko‘magida u
hokimlikka saylangan. Va yana shu kishining soyasi davlatida davri davron surib yuribdi.
—Tinchlikmi, Boybuva? —chinakam tashvishga tushib so‘radi hokim.
—
Sen
aralashsang,
xudo
xohlasa
tinchlik
bo‘ladi.
—
Qulingizman,
—barkashdek
katta
kaftini
ko‘ksiga
qo‘yib,
og‘ir
sallali
boshini
xiyol
egdi
bo‘lis hokimi.
— darqishloqlik Namoz degan yigitni taniysanmi?
—Taniyman, yaxshi uloq chopadi, to‘yga taklif
qilmoqchi edingizmi?
61 |
hollarda
kasb
tanlash
ko‘pgina
sharoitlarga
bog‘liq
bo‘lib
qoladi.
Lekin
hammasidan oldin kasb tanlashga e’tiborni tortish kerak. Ko‘pgina, tanlangan
faoliyatlar insonning qobiliyat va moyiligiga muvofiq bo‘ladi. A.K.Baymetov
pedagogik faoliyat motivlarini o‘rganib, ulardan 3 ta asosiylarini birlashtiradi: a)
muqarrarlik motivi
(burchli);
b) o‘qitilayotgan predmetlarning
qiziqarliligi
va
e’tiborni tortish; v) bolalar bilan muloqatga kirishish. Bu motivlarning ustunlik
qilish xarakteriga ko‘ra mualliflar 4 guruhga mansub o‘qituvchilarni ajratadilar:
Burch hissining ustunligi bilan (4320);
o‘qitilayotgan
fanlarga
qiziqishning ustunligi (39 Yo); o‘g‘il
bolalar
bilan
muloqotga
kirishish
ehtiyojining ustunligi (1190);
o‘zi hohishlarini ruyobga chiqarish motivi.
O‘quv faoliyati motivatsiyasining xususiyatlarini o‘rganishda 2 jihatni farqlab
olish lozim: Birinchi jihat-o‘quv faoliyatini tanlash motivatsiyasi. Ikkinchisi nima
uchun olim aynan shu mavzuni o‘rganib chiqishga qo‘l urgani sababini aniqlash.
Fan bilan shug‘ullanish bir necha sabablarga bog‘liqligi bilan belgilanadi. Ularga
yangilikka intilish va ularni yaratish, aniq fanlarga qiziqish va qandaydir aniq
masalalarga qiziqish, o“z kashfiyotlari bilan insoniyatga foyda keltirish, istagan
yoki qandaydir xalq xo‘jaligiga doir masalalarni hal etish yoki shunchaki o‘zishi
bilan o‘zidan tarixda nom-nishon qoldirish; aniq bir ijtimoiy statusga intilish (ilmiy
darajalariga ega bo‘lish) mashhurlikka intilish kabilar bilan belgilanadi.
Pedagogik
faoliyatning
muhim
qismlari
bo‘lib,
uning
motivatsiyasida
ko‘rinadi.
Pedagogik
faoliyat
o‘quv
faoliyatidagi
kabi
motivatsion
ortentatsiyalarga ajratiladi. Ular tashqi motivlar bo‘lib, bunga o‘z faoliyati natijasi
va jarayonini orientatsiya qilishni misol qilish mumkin. Aniq ta’lim muassasasidagi
ish nufuzining tashqi motivlari, mehnatga haq to‘lashdagi adekvatlik motivlari,
ko‘pincha
kasbiy
va
shaxsning
o‘sish
motivlari
bilan
mos
o‘zaro
bog‘liq.
G.A.Myurrey hokimiyatga intilishning asosiy motivlarini ularning faoliyati bilan
bog‘lagan holda ajratadi. Ehtiyojning belgi yoki samaralari quyidagi istaklarda
namoyon bo‘ladi;
1. O‘z ijtimoiy olamini boshqarish;
2. Boshqalar xulqiga ta’sir o‘tkazish va o‘z maslaqatlari bilan yo‘lga solish,
buyurish, o‘z so‘ziga ishontirish;
3. O‘z e’tiqodiga yo‘naltirish.
Motivatsiyaning barcha omillarini moddiy va nomoddiy stimullarga ajratish
mumkin. “Hayot faqat yeb ichishdan iborat emas”. Boshqa so‘z bilan aytganda pul
bilan
xodimlarni
jalb
etishning
o‘zi
yetarli
emas.
Korxonada
moddiy
rag‘ʻbatlantirishdan
tashqari
xodimlar
jalb
qilinadiganlar
motivatsiyasining
qo‘shimcha,
nomoddiy
tizimi
ishlab
chiqilgan
bo‘lishi
mumkin.
Bu
ularni
psixologik
tashqi
iqtisodiy
jihatlardan
muhim
ehtiyojlarni
qondirishga
mo‘ljallangan
bo‘lishi
kerak.
Tamoyilni
amalga
oshishi,
yuqori
natijalarga
erishgan
ishchilarning
rag‘batlantirilishiga
qaratilgan
ijobiy motivatsiyalarning
ishlab chiqilishi bilan belgilanadi. Past ega bo‘lgan ishchilarga beriladigan jazolar
tizimidan joy olgan “Salbiy motivatsiyalarni” aks ettiradi.
Agar
rahbarning
bahosi,
rahbarlarning
o‘z
natijalarini
baholashni
shakllantirsa, bu yaxshi ko‘rsatkich hisoblanadi. Bunda rahbarning tashqaridan
beradigan bahosi va xodimlarning o‘z-o‘ziga beradigan bahosi muvofiq keladi.
105 |
Pyonte Robert Levandovskidek bo‘lmasa baland govdali futbolchi
Bu degani unda texnika yo‘q degani emas
Uning ajoyib mahorati haqiqiy sportcha uslubda
Havodagi kurashlarda-ku undan o‘tadigani yo‘q
Katta ehtimol bilan aytish joizki uning hozirgi gollari samaradorligi vaqtinchalik, ammo u bu bilan yuqori samaradorlikni ko‘rsata olishi mumkinligi qobilyatini ko‘z-ko‘z qilib qo‘ydi |
Mutafakkir bobomiz merosini keng va mukammal o‘qitishda adabiyotshunoslik nazariyasi, matnshunoslik, badiiy tahlil asoslari, qadimgi turkiy til, tasavvuf va mumtoz poetika asoslari, matn va talqin muammosi, mumtoz adabiy asarlarni sharhlab o‘rganish, mutolaa san’ati, badiiy tarjima kabi fanlarning ahamiyati g‘oyat katta bo‘lmoqda |
Candy simpy-Fi ilovasida, har bir narsa yaxshilab tushuntirilib, oqsillarni, yomon hidlarni, piyodalarga qarshi dasturni va uy hayvonlarini olib tashlash dasturlari mavjud bo'lgan sog'liq va gigiyena kabi toifalarga bo'linadi
Sport va dam olish uchun men uchun alohida kategoriya ham bor
Orqa yuzlar, sport kiyimlari, ko'ylaklar, poyabzallarni yuvish uchun dasturni tanlashingiz mumkin
Favqulodda vaziyatda 14 minli tetiklantiruvchi dastur - engil kirlangan paxta yoki aralash kiyimga bag'ishlangan super tezkor to'liq yuvish dasturi mavjud
Har bir dasturning tavsifiga ega bo'lgan katta miqdordagi plyus va batafsil tushuntiriladi |
Mourning dove (Zenaida macroura) kaptarlar oilasiga mansub Columbidae qush, shuningdek, Amerika Mourning dove kaptari, yomgʻir kaptari va xalq tilida kaplumbağa kaptari sifatida ham tanilgan. Bu Shimoliy Amerika qushlarining eng koʻp va keng tarqalganlaridan biri va mashhur oʻyin qushi boʻlib, har yili AQShda sport va goʻsht uchun 20 milliondan ortiq qush (baʼzi yillarda 70 milliongacha) otiladi. Qanotlar uchish va qoʻnish paytida gʻayrioddiy hushtak tovushini chiqaradi, bu sonatsiya shaklidir . Qush kuchli uchuvchi boʻlib, u soatiga 88 km/soat tezlikka ega .
Tavsif
Mourning dove taxminan 31 sm, oʻrta boʻyli, ingichka kaptardir. Mourning dove vazni 112 grammdan 170 grammgacha. Mourning dove qanotlari 37-45 sm. Elliptik qanotlari keng, boshi yumaloq. Uning dumi uzun va toraygan („makroura“ yunoncha „katta“ va „dum“ soʻzlaridan kelib chiqqan ). Motam kabutarlarining uch barmogʻi oldinga, biri teskari boʻlgan oyoqlari bor. Oyoqlari qisqa va qizil rangga ega. Gaga qisqa va quyuq, odatda jigarrang-qora rang.
Vokalizatsiya
Bu turning ovozi oʻziga xos boʻlib, cooOOoo-wooo-woo-woooo hisoblanadi, urgʻochilarni jalb qilish uchun erkaklar tomonidan aytiladi va dastlab boyoʻgʻli chaqirishi bilan adashishi mumkin. Parvoz paytida qanotlar eshitish qiyin boʻlgan hushtak tovushini chiqaradi. Qanot hushtaklari ancha balandroq va parvoz va qoʻnish paytida sezilarli boʻladi.
Xulq-atvor va ekologiya
Mourning dove yerga yoki yassi daraxt shoxiga yotib, bir qanotini cho‘zgan holda, yigirma daqiqagacha shu holatda turib quyoshga botiradi yoki yomg‘irda cho‘miladi. Bu qushlar sayoz hovuzlarda yoki qush vannalarida ham yuvilishi mumkin. Changni yuvish ham keng tarqalgan.
Oziqlanishi
Mourning dove deyarli faqat urugʻlarni isteʼmol qiladilar, bu dietasining 99 % dan ortigʻini tashkil qiladi. Kamdan-kam hollarda ular salyangoz yoki hasharotlarni yeyishadi. Mourning dove kabutarlari, odatda, hosilini toʻldirish uchun yetarlicha ovqatlanadilar va dam olish paytida hazm qilish uchun uchib ketishadi. Turlar, odatda, yerdan yem-xashak izlaydi, piyoda yuradi, lekin sakrab chiqmaydi.
Manbalar |
yarashiqsiz kiyim kiygan pakana odamcha— marosimboshi
va
o‘zini
yo‘qotib
qo‘ygan,
jonsarak
bir
qariya
turgan
ekan. Perez degani shu ekanini angladim. U keng gardishli,
tepasi
dumaloq
movut
shlyapa
(tobutni
olib
chiqayotganlarida,
boshidan
oldi),
kattaligidan
shimining
pochasi boshmog‘i ustida qatlanib qolgan kostyum kiygan,
bo‘yniga
katta
yoqali
oq
ko‘ylagiga
nisbatan
kichkina
ko‘rinadigan
qora
kapalak
taqqan
edi.
Burniga
husnbuzar toshgan, lablari qaltiraydi. Siyrak
oqsochlari
tagida
ajabtovur
g‘alati
bichimli
quloqlari
tikraygan,
bu ham yetmaganday, olovrang-qirmizi tovla-nadi, shunga rosa ajablandim, lekin o‘zi murdaday oqarib
ketgan
edi. Marosimboshi bizga tartib qanaqa bo‘lishini tushuntirdi. Hammadan oldin kashish, keyin ridvon-arava.
Ridvonarava atrofida to‘rtta
qora kiygan
odam.
Orqada
mudir
ikkovimiz.
Saf
oxirida
esa
hamshira
bilan Perez yuradigan bo‘ldi.
Quyosh osmonni o‘ziniki qilib olgan edi. Havo qizib,
harorat
daqiqa
sayin
ko‘tarilib
borardi.
Nega
buncha
uzoq turib qolganimizni tushunolmadim. Qora kostyumda
pishib ketdim. Perez chol shlyapasini bir kiydi-yu, yana shu
zahoti
yechib
oldi.
Sal
burilib,
unga
ko‘z
tashladim,
mudirning
u
haqda
nima
deyayotganiga
quloq
soldim.
Kechqurunlari
onam
bilan
Perezning
bir
hamshira
kuzatuvida
sayr
qilishgani,
goho
qishloqqacha
60-rishlarini
aytayotgan ekan.
Atrofga
qaradim.
Sarvlar
qatori
ufqdagi
qirlargacha
ko‘tarilib
borgan,
ora-orada, qayerda qizg‘ish, qayerda yashil
yer
ko‘zga tashlanar,
unda-bundagi uylar juda aniq ko‘rinardi va men shunda
onamni
tushundim.
Bu
o‘lkaning
oqshomi
o‘ychan
sukunatdan iborat bo‘lsa kerak. Hozir esa butun atrof qaysar
quyosh
ostida
qaynab,
o‘zi
ham toshbag‘ir
va berahm
bir
tus olgan edi.
Yo‘lga tushdik. Shundan keyin Perezning oqsayotganini
sezdim.
Ridvonarava
tobora
jadallab,
chol
oz-ozdan
orqada
qola
boshladi.
Qora
kiyganlardan
birovi
ham
ridvonaravani oldinga o‘tkazib, men bilan yonma-yon tushib
oldi.
Qiziq,
quyosh
borgan
sari
tez
ko‘tarilardi.
Dalalardagi
hasharotlar
allaqachon
g‘o‘ng‘illash,
viZillashini boshlab yuboribdi. O‘tlar shitir-shitir qila-yutgan edi. Yuzimga ter Quyildi. Shlyapamni tashlab kelgan
edim, dastro‘molcha
bilan
yelpindim.
Janoza mahkamasi
xodimi menga bir narsa dedi, lekin eshitmadim. U tepakalini dastro‘moli bilan artdi, dastro‘mol chap qo‘lida edi, |
O'zbekiston shaharlari ob-havo ma'lumotlari
Orbita
Uz do'stlari:
O'zbek tilidagi eng katta elektron kutubxona!
Ўзбекча va o'zbekcha o'zaro transkripsiya!
Albert Eynshteyn hayoti fotosuratlarda (40 ta rasm)
Mavzuga oid boshqa materiallar
Kimyo bo‘yicha 2015-yilgi Nobel mukofoti
Nobel mukofoti egalari amalga oshirgan eng muhim kashfiyotlar |
qachirlarg‘a yuklatib chiqartdi, qulluq bitiklarin kel-turtdi. Munodiy qildurdikim, ey Bag‘dod bo‘zuni, qamug‘in-gizni man mavlo taolo rizosi uchun ozod qildim. Taki mani
tasarrufimdagilarni ham ozod qildim. Bitiklarin ber-durtdi. Ul jumla mollarin ham bag‘ishladi, ul xalq mol-tovarlarin ulashtilar. Ul holda bir qorabosh mol-tovarga
boqmadi, ozoz bitigin olmadi. Horunning etakin tutdi.
Xaloyiq ani ko‘rub tonglab aydilar: «Ey za’ifa, jumla
ozodlik bitigin oldilar, mol-tovar oldilar, sen ne uchun
olmassen?» Aydi: «Man ko‘rarman qamug‘ xaloyiq mol-tovar
mundin olur. Man ul molni qo‘yub muning etagin tutqanim
andin tururkim, qamug‘ murodlarim mundin hosil bulg‘ay
derman». Mundag‘uq Zulayxo aydi: «Ey Yusuf, men seni
suvdum, ko‘ngul berdim, yolbordim, manga boqmading, eshitmading ersa yaratqan izimga yondim. Ul qapugg‘a tapug‘ qil-u
yobushdim ersa yigitligimni, ko‘rkumni, ko‘zumni qayta berdi. Mol-u tovar-u hurmatimni burunqidin ziyoda qildi.
Oxiri sentek suvarimg‘a qovushturdi. Ul qabug‘ni netak
qo‘zayin, aning tapug‘in netak qilmag‘ayen», tedi. Misr
xalqi sevunub mollar isor qildilar, hadyalar kelturdilar.
Zulayxo barchasin Yusuf qarindoshlariga berdi. Yusuf bir-la Zulayxo o‘n sekiz yil tiriklik kechurdi, yetti farzand
bo‘ldi: besh o‘g‘ul, ikki qiz.
AYMISHLAR: qachon Zulayxoni Yusufga aqd qildilar
ersa ikagu xilvat qildilar. Zulayxo aydi: «Ey Yusuf, men
seni emdiga tegru sevdugum andin erdikim, sening ko‘rkung,
jamoling bor erdi. Ko‘rklukni sevmak ayb ermas. Ikinchi
ul erim g‘annin erdi, manga yovumas erdi. O‘n sekiz yoshda
anga tushdum bu kunga tegru er birla qovushmoq lazzatin
ko‘rmishim yo‘q, onadin tug‘mishdek arig‘man. Qachon erim
manga o‘g‘rasa qattig‘ chorlab mandin qochar erdi. So‘rsam
aytur erdi, qachonman sanga o‘g‘rasam, orqangdan ikki arslon
qo‘pa kelib manga hamla qilurlar, ulardin qocharman teyur
erdi». Yusuf aydi: «Ey Zulayxo, ul ikki asrlon ermas
erdi, farishtalar erdi. Mavlo taolo yorliki birla seni
kofirdin maning uchun saqlatdi». Qachon Yusuf Zulayxoga
qo‘shildi ersa Zulayxo onadin tug‘mishtek qiz erdi. Ul
holda Zulayxo bu she’rni o‘qudi.
ShE’RIki nangdin seni suvdum, ey ko‘ngullar ziynati,
Ermadi o‘ynashliqimdin ushbu nafsim rag‘bati.
Sanda ko‘rk erdi malohat manma yosh o‘g‘lon kichik,
Ko‘rsa ko‘rkluklarni suvmak anbiyolar siyrati.
Ikilanch erim Aziz g‘annin erdi belguluk,
Tirik erkancha tugalga zohir erdi g‘unnati. |
Olimlar tabiatning tegilmagan so‘nggi burchagi qachon yo‘q bo‘lishini ma’lum qildi
Yaqin o‘n yillikda Rossiya odam faoliyati ta’siri ostiga tushmagan hududlar bo‘lgan dunyodagi besh mamlakatdan biri bo‘lishi mumkin. Bu haqda “RIA Novosti” xabar berdi.
Avstraliyaning Kvinslend universiteti olimi tomonidan ta’kidlanishicha, yovvoyi tabiatning deyarli barcha burchaklari yoki ularning umumiy maydonining 94 foizi ayni paytda 20 ta mamlakatda joylashgan. Shundan 70 foizi beshta davlatga tegishli — Rossiya, Kanada. Avstraliya. AQSh va Braziliya. Yerdagi yovvoyi tabiatning taqdiri ularning harakatlariga bog‘liq.
Universitet olimlari guruhi tabiatning odam tomonidan tegilmagan burchaklari xaritasining yangi talqinini taqdim etgan. Xarita Yovvoyi hayvonlarni saqlash jamiyati tomonidan 1990-yillardan 2016-yilga qadar yangilanmagan edi.
“Yovvoyi tabiat hududlari” odam tomonidan tegilmagan va o‘z bio va ekoxilma-xilligini saqlab qolgan landshaftlar va ekoztizimlar joylashgan yirik hududlar hisoblanadi. U yerda odamlarning mavjud bo‘lmasligi majburiy emas, biroq ularning tabiat hayotiga aralashuv darajasi minimal bo‘lishi kerak.
Yer so‘nggi 25 yil ichida quruqlikdagi yovvoyi tabiat burchaklarining 10 foizini yo‘qotgani hisobga olinsa, kelgusi o‘n yil ichida dunyoning Rossiyadan tashqari barcha mamlakatlarida yovvoyi tabiat hududlari yo‘q bo‘lishi ehtimolga yaqin. Rossiyada esa bu jarayon ko‘proq vaqtni oladi. |
5
–
AYO
YI
oli
o
—
A
J.i"
M E? 11
172": shi
i
«i?
t
–
«i?
=»
v 82 |
Keyingi tenglikdan
dy Fx.r) 4 of(x.p)
dp
d
ax
yor
ax"
Ya’ni
"S.r,
r)
EK.) 1 «S! p) 9r
r—
“dx
bo‘lishi kelib chiqadi.
Faraz
qilaylik,
(307)
differensial
tenglamaning
yechimi
F(x, r, s) =0 bo‘lsin. UNDA-EE(x. r, s) =0, u= }(x, r)
lardan
r
ni
yo‘qotib,
qaralayotgan
differensial
tenglamaning
yechimiga kelamiz.
Misol. Ushbu
2
:
x
y
—y ayi
differensial tenglamani yeching.
Bu tenglamada
2
D(x, y, y) = u" —u-x—u 50
bo‘lib,
u tenglama u ga nisbatan yechiladi:
2
,
x?
u=u"—ux4 .
Keyingi tenglamada
u" = r deb, uning har
ikki tomonini diffe-rensiallaymiz:
h
= r —rx4
5,
2
du=ar— rx-5)
2rar —xar— rax-xax—
= (2r—x)ar— (r—x)ax.
Endi au=u-dx=—r.dx bo‘lishini e’tiborga olib topamiz:
d
rax = (2r— x)ar— (r—x)dx = r = (20—x) 7—r-x =
d
— (2r—x). —R = Er—x = a
(2r—«-20).
Ravshanki,
dp)
dx
tenglamaning yechimi r = «X-S bo‘ladi.
2
Yuqoridagi u=r —rx4
hamda r—«-s tengliklardan r ni
yo‘qotib topamiz:
2
1= («-vs)"— (s)«-554-Sx4-S",
Bu berilgan tenglamaning umumiy yechimi bo‘ladi.
85. LAGRANJ TENGLAMASI
Ushbu
4—=F(U")-«X— fi).
(31)
ko‘rinishdagi differensial tenglama Lagranj tenglamasi deyiladi, bunda f va f lar differensiallanuvchi funksiyalar.
Bu tenglamada u" = r deb, so‘ng uning har ikki tomonini x bo‘yicha
differensiallaymiz:
1= F(r)-«-NF(R),
au=—a! Yur) -«X-F(r)
1= F(r) ah«-af(r) 4 af (r) =
= F(r)ah«-F"(r)ar
4
(r)ar.
Natnjada
aaa aya,
ya’ni
7
7
4
R = F(r) 61-F(R)
=
f(r)} —2
tenglamaga
kelamiz.
Bu tenglamada
x
ni noma’lum funksiya,
r
ni
esa uning argumenti sifatida qarab, uni quyidagicha yozib olamiz:
dx «-F"(R)
-f(R) —?
4"(2)
f" (2)
ar
pol)
560)
a Ya)
Shunday qilib, Lagranj tenglamasini yechish
da,
U
«?!)
–
dp T qin
R—(R)
(9(pP) —240)
chiziqli
tenglamani
yechishga
keladi.
Aytaylik,
bu
chiziqli
tenglamaning YECHIMI-E(x, r, s) =
0
bo‘lsin. Unda
(7
r. s) =0
4 xf(r) 4 o‘r)
sistema Lagranj tenglamasining parametrik ko‘rinishdagi yechimini beradi.
223 |
Iskandar Arastudan so‘radi: "Falon gunohkor haqida nima
deysan3", Hakim javob berdi: "Ey podshoh, agar gunoh bo‘lmasa
edi, hamma fazilatlarning ulug‘i bo‘lgan kechirish xislati hech
kishida yuz bermagan
bo‘lardi. Gunohkor kechirish oynasidir,
gunohkorlar bu fazilatning shu oynada aks etishiga sabab bo‘ladilar. Bu borada mana bu ma’noning yuzaga keltirishga harakat qilishing kerak:
Gunoh afv-u karam ko‘zgusidur, ey shayx,
Gunaxlik elga haqorat ko‘zi birla qaramang.
Iskandar so‘radi: "Kechirish qaysi paytda yaxshiroq)", Ara-stu javob berdi: "Dushman ustidan g‘alaba qilib, uni qo‘lingga
tushirsang va qudrating yetgan paytda kechirsang, zafarning shukri
bo‘ladi".
Hikoya qilishlaricha, bir podshoh dushman ustidan g‘alaba qozondi
va uni asir qilib, jazoga tortdi. Podshoh dushmaniga dedi: "O‘zingni
qanday ahvolda ko‘rmoqdasan", U javob berdi: "Xudoyi taolo
afvni yaxshi ko‘radi,
sen esa zafar topishni. Haq taolo sen yaxshi
ko‘radigan narsa, ya’ni zafarni senga berdi, yana Alloh, taolo o‘zi
yaxshi ko‘radigan afvni xam berdi, sen uni ham ishga sol". Podshohga bu so‘z yoqdi va uni ozod qilib yubordi.
Demak, jajongir podshohlar gunohkordan sodir bo‘lgan yomon
ishlar uchun ularga jazo berishni ko‘ngillaridan chiqarishlari
va bu xijolatga qolganlar ustidan qudratli bo‘lganlarida ularni
afv bashorati bilan xursand qilishlari kerak,
bu esa mamlakatlarni zabt etuvchi podshohlar va oqil shoxanshoxlar odatlari
va yo‘llaridir.
Bayt:
Davri Odamdin bukun davricha uldur rasmi roh,
Kim ulug‘lardin karam bo‘lmish, kichiklardin gunoh,
Hikoya qilishlaricha, podshoh yaqinlaridan biri gunoh, qilgan
edi. Unga adab
va tanbix, berishga qaror qildi. Bir kuni
podshoh o‘sha gunohkor haqida bir kishi bilan maslahatlashdi.
U kishi dedi: "Ey podshoh, agar men sendek bo‘lganimda edi, unga
jazo bergan bo‘lardim". Podshoh, unga dedi: "Sen mendek emas |
Tib tarifi
va uning mavzulari to‘g‘risida
87
Bu eguchi
va yozuchi mushaklar mukkasiga burish va
chalqanchasiga burishishlarini ham qiladi. Qachonki, jimjiloq oldidagi kaft suyagiga
yopishuchi mushak
bitta o‘zi harakat qilsa, panjani aylantiradi. Agar
unga boshmaldoq mushagi yordam bersa,
u haqda biz keyin
gapiramiz,
panja butunlay chalqanchasiga aylanadi. Agar boshmaldoq oldida bilakuzukka tutashuchi mushak bitta o‘zi harakat
qilsa,
panjani
birozgina
mukkasiga buradi. Agar bu jimjiloq mushagi blan harakat qilsa, panjani butunlay aylantiradi,
u to‘g‘rida yana gapiramiz.
Yigirmanni fasl. Qo‘l barmoqlarini harakatlantiruchi
mushaklar haqida
Qo‘l
barmoqlarini harakatlantiradigan
mushaklarning
ba"zilari
kaftda va ba"zilari bilakda joylashgan. Agar ularning hammasi kaftga
yig‘ilganlarida edi, go‘shtning ko‘pligidan kaft og‘irlashardi.
Bilakuzuk bo‘g‘ini mushaklari barmoqdan uzoqda joylashgani uchun,
ularning paylari zaruran
uzun
bo‘ladi.
(Shuning
natijasida)
ular
hamma tomondan kelgan pardalar blan o‘rab olinganlar. {Shu mushaklarning) paylari dumaloq va kuchli bo‘lib tuzilgan. Ular to harakatlanuchi
organga borib yetmaguncha kengaymaydilar.
Unga yetganda
harakatlanuchi
organni yaxshi ushlash uchun kengayadilar. Barmoqlarni yozuchi hamma mushaklar va barmoqni pastga harakatlantiruchi
mushaklar
bilak ustida
joylashgan. To‘g‘rilovchi mushaklardan biri bilakning
tashqi
tomonining o‘rtasiga joylashgan mushakdir. U
yelka suyagining chiqqan qismidan
boshlanib, barmoqlarga to‘rtta pay yuboradi va ularni yozadi.
Barmoqlarni pastga og‘diradigan mushaklarga
kelganimizda, ulardan uchtasi
bir-biriga
yopishgandir.
Bittasi
yelka
suyagining
tashqi
boshini o‘rta qismidan o‘siqlar orasida boshlanadi va jimjiloq barmog‘i blan to‘rtinchi barmoqqa ikkita pay yuboradi. Yana bittasi tepada aytilgan uch mushakning ikkita qo‘shaloq mushak to‘dasidandir.
Ular
yelka
suyagi o‘siqlarning pastki qismining
ichki tomonidan
va tirsak
suyagining ustidan boshlanib,
o‘rta
ko‘rsatkich
barmoqqa
ikkita
pay yub0o-radi. Yana bir mushak, ya"ni uchinchisi bilak suyak do‘mbog‘ining tepa qismidan boshlanadi va boshmaldoqqa pay yuboradi. Shu mushakning oldida
yana bir mushak joylashgan.
Bu bilakuzukni harakatlantiruchi mushaklari ichida aytilgan mushakning biridir. Bu tirsak suyagining o‘rta qismidan boshlanadi
va uning
payi
boshmaldoqni
ko‘rsatkich
barmoqdan
uzoqlashtiradi.
Bukuchi mushaklarga kelganimizda, ularning ba zilari bilakda
va
bazilari
panjaning
ichki tomoniga
joylashgan.
Bilakdagi
mushaklarning soni uchta. ular o‘rtada
bir-birlarining
ustida
yotadi.
Ularning ichida eng kerakligi ostkisi bo‘lib, (qolganlari) blan
o‘ralgan
va
2072 |
katta farq qilmaydi; o‘lim esa shahar joylarda nisbatan yuqori bo‘lib, u Ulug‘nor tumanida eng kichik
(3,6-4,0 promille atrofida).
Migratsiya harakatlari aholi o‘sishiga katta ta’sir etmaydi. 1997-yilda migratsiya qoldig‘i
shahar joylarda minus 970, 1998-yilda-960 kishiga teng bo‘lgan holda shu yillarda qishloq
manzilgohlarida u biroz ko‘proq (1690 va 1555 kishi).
Viloyat aholisining 30,1 foiz yoki 666 ming kishisi shaharlarga to‘g‘ri keladi. Kattaligi
jihatidan «ikkinchi» shahar Shahrixon hisoblanadi (60 mingga yaqin). Shuningdek, o‘zbek avtomobilsozlari shahri Asakada ham ancha ko‘p aholi yashaydi–52 ming kishi; qorasuv, Xonobod, Oxunbobev, Poytug‘,
Paxtaobod, qo‘rg‘ontepada 20-25 ming kishidan aholi mavjud. Viloyatning qolgan shahar va
shaharchalarida aholi miqdori bundan kam.
Jami aholining deyarli yarmi mehnatga layoqatli yoshlilardan iborat; 840 mingga yaqin kishilar
ish bilan band, rasmiy «ishsizlar» 2350 kishi atrofida. Barcha band bo‘lgan aholining 12,0 foizi sanoatga va 43,5 foizi qishloq xo‘jaligiga to‘g‘ri keladi. qurilishda 5,4 foiz, savdo, umumiy ovqatlanishda
8,5, ta’lim, madaniyat, san’at va fanda 11,2 foiz mehnat resurslari band. Birgina 2000-yilda mehnat
birjalari 7,6 ming kishini ish bilan ta’minlagan; umumiy bandlik darajasi 77,2 foiz.
Xo‘jalikning umumiy ta’rifi. Andijon viloyatida makroiqtisodiyotning barcha tarmoqlari
rivojlanib bormoqda. Yalpi ichki mahsulot o‘rtacha yiliga 3-5 foiz ko‘paymoqda. Sanoat ishlab
chiqarishining o‘sish sur’atlari bo‘yicha esa ushbu viloyat Respublikada eng oldinda: mustaqillik yillarida mazkur tarmoq mahsuloti yaqin 5 martaga ortgan.
Ta’kidlash joizki, bu yerda qishloq xo‘jaligi ham ildam rivojlanib bormoqda. Viloyat bu borada 1991-yil darajasidan 1996-yildayoq o‘zib ketib, hozirda barqaror o‘sish ko‘rsatkichiga ega. Hatto
Respublikamiz uchun ob-havo shartlari noqulay kelgan 2000-yilda hamqishloq xo‘jaligi
mahsulotlarini ishlabchiqarish 108,8 foizga o‘sgan.
Mustaqillik yillarida Andijon viloyati mamlakatimizga birinchi o‘zbek avtomobilini, paxtachilikda yangi «Andijon usulini» berdi. Bu yerda xo‘jalikning boshqa tarmoqlari ham yaxshi
ko‘rsatkichlarga ega. Masalan, 2000-yilda kapital qurilish (mablag‘) 127 foizga, pullik xizmat hajmi
140,5, shu jumladan, maishiy xizmat ko‘rsatish 120,7 va chakana savdo oboroti 108,8 foizga oshgan.
Hozirgi kunda viloyatda 40 ga yaqin qo‘shma korxonalar faoliyat ko‘rsatmoqda. Ular jumlasiga,
Asakadagi
«UzDEUavto»
korxonasidan
tashqari,
O‘zbekiston-Amerika
«Antri»
(trikotaj
mahsulotlari), Xonobod shahridagi «Xon-Bugdo» O‘zbek-Xitoy (makaron mahsulotlari), «Etalon-Plyus»
O‘zbek-qirg‘iziston,
Andijondagi
olmos
asboblarini
ishlab
chiqaruvchi
O‘zbekiston–Italiya,
Shahrixondagi kabel, Kuyganyor shaharchasidagi ma’danli suvlar ishlab chiqaruvchi qo‘shma korxonalar
mavjud. Shuningdek, Xonobodda «UzKodji» (yengil avtomobillar uchun elektr asboblari), Andijonda
trikotaj va tikuv mahsulotlari beruvchi «RamzDzinDu», O‘zbek-Xitoy va «Polipropilen» qo‘shma korxonalari ham qurilgan. Barcha qK viloyat sanoat mahsulotining 63,4 foizini va eksportning asosiy
qismini tashkil qiladi. 2001-yilda Shahrixondagi «Anteks» korxonasi ham chetga mahsulot chiqara
boshladi.
Ko‘rinib turibdiki, viloyatda bozor islohotlari keng ko‘lamda olib borilmoqda. Sanoat
mahsulotining 95,6 foizi, qishloq xo‘jaligida esa deyarli barcha mahsulot davlat tasarrufida bo‘lmagan
korxona va xo‘jaliklarda yaratiladi.
Sanoati. Andijon viloyatida 150 asosiy sanoat korxonasi bor. Ular Respublikaning 1/10 ga
yaqin, iqtisodiy rayonning 1/3 sanoat mahsulotini ishlab chiqarishadi. Jumladan, viloyat
O‘zbekistonning 100 foiz yengil avtomobillarini, 10,5 foiz yengil sanoat mahsulotini beradi. Bu yerda
elektrotexnika mashinasozligi, ip-gazlama ishlabchiqarish ham mamlakat ahamiyatiga ega.
Mazkur viloyat O‘zbekiston Respublikasining 100 foiz elektr dvigatellarini, 10 foizga yaqin
paypoq mahsulotlari va ip gazlamasini, deyarli 1/3 trikotaj, 17 foiz poyafzal, 15 foiz tikuv
mahsulotlari, 10 foizdan ortiqroq o‘simlik yog‘ini ishlab chiqaradi (2000 y.).
Viloyat sanoati majmuasida mahsulot qiymati bo‘yicha mashinasozlik va metalni qayta ishlash
(53,3 foiz), yengil sanoat (17,8 foiz) hamda un-krupa, omuxta yem ishlabchiqarish yetakchilik qiladi. Bu
haqda 28-jadval aniq ma’lumotlarni beradi.
28jadval
Andijon va Namangan viloyatlari
sanoatining tarmoqlar tarkibi
(2000 y., mahsulot hajmi bo‘yicha, jamiga nisbatan foizda)
№
Sanoat tarmoqlari
Andijon viloyati
Namangan viloyati |
(log (xay) = 0
й
3—45
1445 |
AB-7. Maxsus kiyimlarni qabul qilish va qaytarish hisobining jamg'armasi —
bu jamg'arma qaydnoma yakka
tartibda
foydalanilgan buyumlarni
yuvish,
tozalash, dezinfeksiya qilish, ta'mirlash va saqlash uchun xodimlardan qabul
kilayotganda ombor mudirlari tomonidan tuziladi.
AB-8. Inventar va xo'jalik
jihozlarini hisobdan chiqarish dalolatnomasi.
Ushbu dalolatnoma komissiya tomonidan eskirgan, to'zgan va yaroqsiz holatga
kelgan buyumlar uchun.
(AB-4
asosida
umumlashtirilib)
tuziladi
va
chiqindilar
omborxonaga
topshirilib, omborxona mudirining imzosi bilan buxgalteriyaga topshiriladi.
Inventar
va
xo'jalik
jihozlari
haqiqiy tannarxda
yoki butlangan
hisob
bahosida, titulsiz (vaqtinchalik) inshootlar, moslamalar va qurilmalar esa ularni
qurish
va
barpo
etish
uchun
sarflangan
haqiqiy
xarajatlarning
yig'indisi
summasida hisobga olinadi. Inventar va xo'jalik jihozlarining haqiqiy tannarxi
ularning
sotib
olish bahosi, transport va tayyorlov xarajatlari yig'indisining
summasiga teng, ya'ni: BxqBsh-tBx4t4Bt.
Bx — buyumlarning haqiqiy tannarxi
Bsh — buyumlarning shartnoma bahosi
Bx — buyumlarning tayyorlov xarajatlari
Bt — buyumlarning transport tashish xarajatlari.
3.8. Tovarlar xarakatini hisobga olish.
Sanoat va boshqa ishlab chiqarish sub'ektlarida tovarlarni hisobga oluvchi
schyotlar quyidagi hollarda qo'llaniladi-sanoatga ta'lluqli sub'ektlarda maxsus
sotish uchun olingan buyumlar, materiallar, mahsulotlar yoki butlash uchun
olingan
tayyor buyumlarning
qiymati
ishlab
chiqarilayotgan
mahsulotning
tannarxiga kiritilmasa, lekin xaridorlar tomonidan alohida to'lansa.
Ta'minot, sotish, savdo tashkilotlarida tovarlarni hisobga olish schyotlarida
sotib olinadigan idishlar va o'zida ishlab chiqarilgan idishlar, (ishlab chiqarish
yoki xo'jalik extiyojlari uchun xizmat qiladigan va asosiy vositalar va Inventar
146 |
YeXHT elchisi Qurolli Kuchlar akademiyasiga tashrif buyurdi – Gazeta.uz
YeXHT elchisi Qurolli Kuchlar akademiyasiga tashrif buyurdi
Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkilotining O‘zbekistondagi loyihalari muvofiqlashtiruvchisi, elchi Jon Makgregor ishtirokida Qurolli Kuchlari akademiyasi hamda YeXHT o‘rtasida tadbirlar rejasi imzolandi.
7 avgust 2019, 11:28 Jamiyat
O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari akademiyasida Mudofaa vazirining o‘rinbosari general-mayor Azizbek Ikramov Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkilotining O‘zbekistondagi loyihalari muvofiqlashtiruvchisi, elchi Jon Makgregor bilan uchrashdi. Bu haqda Mudofaa vazirligi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar departamenti xabar berdi.
Tadbirda ikki tomonlama o‘zaro manfaatli hamkorlikning bugungi holati muhokama qilinib, uni jadallashtirish borasida fikrlar almashindi. Uchrashuv davomida Qurolli Kuchlari akademiyasi hamda Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti o‘rtasida tadbirlar rejasi imzolandi. Elchi Jon Makgregor davraga «Assalomu alaykum», deya kirib keldi va o‘z nutqini o‘zbek tilida o‘qidi.
— Ikki yilga mo‘ljallangan ushbu loyiha asosan harbiy ta’limga yo‘nalgan, — dedi elchi Jon Makgregor. — Belgilangan muddat ichida o‘zbekistonlik kursantlar xorij tajribasi bilan tanishtirilib boriladi. Joriy yilning oktyabr oyida mintaqaviy xavfsizlikka bag‘ishlangan yirik xalqaro anjuman, dekabrda esa kiberxavfsizlik mavzusida trening mashg‘uloti o‘tkazish rejalashtirilgan.
Mehmonlar, shuningdek, Qurolli Kuchlari akademiyasi faoliyati, muzeyi bilan tanishdilar.
«Газета.uz» 335 |
59
Elektron tijorat sub'yektlari elektron raqamli imzo bilan tasdiqlangan elektron hujjat shaklidagi shartnomalarni - eksport kontrakti tuzish huquqiga ega |
mukofotlari to‘plangan. Ushbu ko‘rsatkich bo‘yicha Yaponiya dunyoda
AQSH va Xitoydan keyin uchinchi o‘rinni egallagan",
Yaponiyada
sug‘urta faoliyatini
tartibga solish
Moliyaviy
xizmatlar agentligi (Yeshaps!a! beg-u!sez Ag‘epsu) tomonidan amalga
oshiriladi""",
1995-
yili
qabul
qilingan
"Sug‘urta
biznesi
to‘g‘risida"gi
Qonunda
(shtvshgapse
Vizshtez
Ast
1arap)
sug‘urta
kompaniyalarining faoliyatini
nazorat qilishga
oid
me’yorlar
mavjud".
Shunisi
e’tiborliki,
sug‘urta
kompaniyalariga
faoliyatni amalga oshirish bo‘yicha litsenziyani hamda uni chaqirib
olishni Yaponiya Bosh vaziri amalga oshiradi. "Sug‘urta biznesi
to‘g‘risida"gi Qonun doirasida Moliyaviy xizmatlar
agentligi
sug‘urta kompaniyalari,
sug‘urta xolding kompaniyalari,
sug‘urta
brokerlari
hamda
ularning
filiallarini
tekshirishga
va
hisobotlar talab qilishga haqli. Shuningdek, Agentlik qonunchilik
hujjatlariga
rioya
etilmagan
taqdirda
sug‘urta
kompaniyalari,
shu jumladan
sug‘urta
xolding
kompaniyalariga
ma’muriy choralar ko‘rish vakolatiga ham ega.
Yaponiya Moliyaviy xizmatlar
agentligi
"Sug‘urta biznesi
to‘g‘risida"gi
Qonun
doirasida
sug‘urtalovchilar
faoliyatini
tartibga solish va nazorat qilishga doir qoidalar ishlab chiqishi
mumkin. Sug‘urta kompaniyalari har bir moliya yili uchun oraliq
biznes-hisobot
va yillik hisobotni Agentlikka taqdim etishi
shart. Moliyaviy hisobotga sug‘urtalovchining biznes maqomi
va
mulkiga oid tushuntirish hujjatlari ham ilova qilinadi. Agar
sug‘urta
kompaniyasi
o‘zining
ta’sis
shartnomasidan
tashqari,
boshqa bazaviy hujjatlariga o‘zgartirish kiritmoqchi bo‘lsa,
bu
masalada Agentlikning dastlabki ruxsatnomasini olishi talab
etiladi.
Yaponiyaning
"Sug‘urta
biznesi
to‘g‘risidagi
Qonuni
sug‘urtalovchi
biznesining
barqarorligini
baholash
standarti
99
World
insurance:
riding
osh
the
2020
pandemic
storm.
Swiss
Re
Sigma
No
4
22020.
https: Uwww.swissre.com/dam/jcr:05ba8605-48d3-40b56-bb579-b891cbd!c36/sigma4 2020 en. pdf.
4 Shinichi Takahashi, Yukihito Machida, Takahiro Sato and Ayako Onishi, Nishimura and Asahi. A Qiza guide to
insurance
and
reinsurance
in
Japan.
https://uk.practicallaw.thomsonreuters.com/0-501-31637?transitionType-Defaultd: contextData- (sc. Default) kefirstPagestruedbahpl.
? Insurance
Business
Act
Japan.
Act
No.
105
of June
7,
1995.
http:/www.japaneselawtranslation.go.jp/
law/detail main?re-kvm-28id-2054.
117 |
vet takogo soderjaniya: «U chetvertogo xalifa*, yego ve
lichestva Ali ibn Abu Taliba, da soputstvuyet yem-u mi
lost bojya,
odni chelovek sprosil:
«yesli nebo budet
dugoy luka, zemlya — lityu luka, sobыtiya budut streloy,
a lyudi —im mishenyu, a strelyayuщim
budet sam Vse
vыshniy —da budet yego moguщestvo yeщe bolshim!— quda
lyudi mogut ubejat?» Na chto xalif otvetil: «Pust
lyudi begut yod zaщitu Vsevыshnego». Deystvuya podobnыm
obrazom, i tы begi seychas k Tugluk Timur-xanu i otberi
u nego luki strelu».
Perechitav neskolko
raz pismo svoyego
duxovnogo
nastavnika i vzvesiv vse, Timurbsk schel yego sovet pra
vilnыm i, chtobы zaщitit interesы poddannыx, miri
spokoystviye rodinы, otpravilsya k mongolskomu xanu.
Taqim putem on sumel uderjat v svoix rukax xotya bы
chast vlasti i stat щitom dlya naroda Maverannaxra,
ogradiv yego ot razgrableniya i unijeniya. V konse konsov,
pridya k mongolam, on so vremenem sumel postepenno zab
rat iz ix ruk luki strelu. Vskore on stal blijayshim
sovetnikom xana. Xan stal deystvovat soglasno sovetam
Timurbeka. Ob etom v «Ulojeniyax»**, v chastnosti, ska
zano tak: «Kogda Tugluk Timur-xan perepravilsya cherez
vodы Xodjenta, on napravil emirov Bekchika, Xadji-beka, Ulug-Tuktemura i drugix mongolskix predvodite
ley vo glave
trex polkov na razgrableniye
stranы.
Posledstviya
bыli dlya stranы plachevnыmi. Mnogiye
goroda i seleniya Maverannaxra bыli dotla sojjenы i
razgrablenы mongolami.
Nujno
bыlo
lyubыm putem
ostanovit ix. Vыbrav udobnыy moment, Timurbek voshel
k xanu i obratilsya k nem-u s prosboy ostanovit deyaniya
jadnыx grabiteley. Xan tut je naznachil cheloveka, ko
torыy doljen bыl vse nagrablennoye, vse veщi vernut
ix vladelsam, i zapretil
emiram vpred vtorgatsya
vglub Maverannaxra».
V 1360 godu voyska Tugluk Timur-xana deystvitelno
ne vtorgalis vglub Maverannaxra, no uje cherez god,
v 1361 godu, oni polnostyu zaxvatili stranu. Beki ulusa
po-prejnemu ne proyavlyali vernosti rodine. Lish Ti
murbek, polzuyas svoyey vlastyu, vnov stal щitom rod
noy zemli, ogradil narod ot grabeja i nasiliya.
* Xalif— verxovnыy pravitel u arabov.
** «Ulojeniya»— izvestnыy zakonnik Timura «Ulojeniye Timura».
99 |
Sayisxonaga kirdi. Sezgisi pand bermabdi. Baxshullo-ning oti yo‘q. "Balki bo‘shalib, tashqariga chiqib ketgandir", degan xayolda sayisxona atrofini aylanib ko‘rdi.
Hech kayorda ko‘rinmadi.
Bu otlarni o‘g‘irlab ketishining
iloji Yo‘q. edi. Chunki to‘rtta bo‘ribosar tuni bilan ch0-dirlar atrofini kezib yuradi, birorta odam kelib qolsa,
sog‘ qo‘ymasligi aniq. "Itvachcha hali Miyasi aynib... Yo‘t-e,
yaxshi
bo‘y
qoluvdi-ku,
o‘zgaruvdi",
deya
o‘yladi.
u
va
hassasiga suyangancha o‘g‘li yotadigan chodir yoniga borli. Avval tashqarida turib o‘tlini chaqirdi. Javob bo‘lavermagach,
sekin ichkariga mo‘raladi. Qorong‘ida Baxshulloning bor-yo‘qligini bilolmadi. O‘rin-joyining yoniga borganidan
keyin esa o‘g‘li yo‘qligini, shunchaki ko‘rpasini dumaloqlab ketganligini ko‘rdi-yu, kayalagi uchdi.
—Ukang ketibdi, tez bo‘l, otni egarla! —deb baqirdi
shosha-pisha Xuloyberdining choliri yoniga kelib,
Uyquli ko‘zlarini uqalagancha yugurib chiqqan Xudoyberdi otasiga qarab:
— Kdlerga ketadi? Nimaga ketadi? Nima ldeyaisiz o‘zi? —
dedi hayron bo‘lib.
—Enangni erinikiga ketadi: Ikromning orqasidan
ketgan
u iflos: Odam bo‘lmadi-bo‘lmadi-da, hammaga sharmanda qildi..
—Ola, shoshmang, —dedi biroz o‘ziga kelgan o‘g‘il, —
balki shu agrofdadir. oyog‘i singan bo‘lsa, o‘zi bazo‘r..
—
Oti
yo‘q,
minib
ketgan.
uning qo‘lidan
har
balo
keladi; Bo‘l tez, orqasidan bor; Yana bir nima qii qo‘yib,
Ikrom bechoraning uvoliga qoi ketmaylik)
—1(iziqsiz-a, ota. Nimaga buncha kuyib-iishasiz, ja-a
aziz bo‘ldimish-u Ikrom! Ukam uning oldiga ketganmi-ketmaganmi, bilmay turib... Kecha itday charchab keluvdim.
Haliyam oyoqlarim qaqshab ogriyanti,
—Hey, bola. uyam birovning ko‘z qorasi. Qori bechora
bizga ishonib tashlab ketdi. Bor. tez bo‘l, otlash
Xudoyberdi
chodirga
kirib to‘ngillab-to‘ngillab kiYINDI.
so‘ng muzday
suvda
yuvindi.
Shundan
keyingina
otasining aytgan G‘ailarini boshqatdan xayolidan o‘tkazib
QO‘o‘rqib ketdi. Axir Baxshulloning qo‘lidan har balo kelishi mumkin edi. Ikki o‘rtada otasi bilan o‘zi bosh ko‘tarolmay qoladi.
191 |
50
3 qism X Mopon Sottapdeg programmasi bilan ishlash
51
3 qism / Norton Commander programmasi bilan ishlash
“Fi
Menyuning "Sottapa" punkti
Menyuning
“Files” punkti
Menyuning "Sottapd5" punkti MS ning quyidagi komandala-Menyuning "G‘e" pun
y
sara
Rasm
3,13)
kti fayllar
ustida
amalla
ja-ini bajaradi (Rasm
3,13).
Rish imkonini beradi.
R ustida
turli amallar ba
R
B
NCD tree. Ekranda kataloglar daraxtini hosil qiladi.
u amallarning ko‘pchilig
u
i
a
n
v
=
mif
adib
rilgan (rasm 3,12).
funksional tugmachalarga birikti
Yeta Pe. Diskda faylni qidiradi
Bunda:
N 51ogu. M5 OO5 ning komanda satrida kiritilgan komanda-Nes
X
lar ro‘yxatini beradi.
G
r-Ko‘rsatma olish;
ESA Ppe5. Ekrandagi satrlar sonini 25 dan 43 taga o‘tkazadi
5
i
=
VI
N
«! tepi
foydalanuvchi komandalari menyusini chiqa-
(ESA uchun) va aksincha.
M
b
5151Et tG‘g‘ogtayop. Komp!yuter va operativ xotira haqidagi
tem
–
fay
i
fayl matnini ekranda chiqarish:
ma’lumotni beradi.
YeCHI -fayl matnini tahrirlash:
Emar rapets5. O‘S panellari o‘rnini almashtiradi.
Y
yo
"
Vv
a
a».
ATA
Copy -faylni yoki fayllar Guruhi nusxasi
Rape!5 opuoG‘. Panelni ekrandan o‘chiradi va o‘rnatadi.
Renmow
fayl
yo
h
ni olish;
y
n YA
yoki
i
N
apgestope5. Panellardagi kataloglarni solishti-boshqa katalogga ko‘liga" nomini o‘zgartirish, faylni
Sotrage
;
rib, farqini ko‘rsatadi. Farqli fayllar ajratiladi.
Mkdir -katalog
Delete - faylni,
fay
Yo
File Attributes
a Guruhi yoki katalogni o‘chirish;
-
fayl
5
Seleot Sg‘on
atributlarini o‘rnatish;
r-Fayllar g u
Unselect Group -Fayllar R
Quit-NC Dan chiqish;
Invert selection
Tashkil qilish:
Tegpta( Yetshayop. Modem orqali
ma’lumot almashuvini
i
ta’minlovchi programmani ishga tushiradi.
Mepi G‘Pe yedi. Foydalanuvchi menyusini tahrirlaydi:
Yextep5op G‘Pe yedi. MS. yexg faylini tahrirlaydi.
uhini ajratish;
Uruhini aj
sh;
Ming
ratishni bekor qili
I Nod tree
ai
–ajrat
–
MB
qilib, ajratilmagan baqaga
Fayllarni ajratishni bekor
Ega lines
Restore Selection .
rni ajratadi;
ajratishni qayta o‘rnatadi.
BROM
(939
B
PA
I
I
MUZ
251
YUTA
Sor-u
Renane A
MASA
si |
–Xo‘p,-dedi Kassandr yumshoqlik bilan, -faqat ehtiyot
bo‘l;1 Sening hayoting men uchun hamma narsadan aziz. Seni
avaylab olib borib kelishlarini buyuraman.
..Tushining tabirini bilishga oshiqqan Fessaloni-kaning so‘zlarini diqqat bilan eshitgan folbin ayol uzoq
vaqtga
sukutga
ketdi.
U
shu
qadar
uzoq jim
qoldi-ki,
Fessalonika «bu qari kampir uxlab qolmadimikin» -degan
fikrga ham keldi. Biroq, uzoq jimlikdan keyin og‘ir uh
tortgan kampir tilga kirdi:
–Bu ilmni menga yuqtirgan farishtalardan hamrozi
emasman,
-dedi u erkaklarniki singari yo‘g‘on ovozda.
-Shu
ishning orqasidan non yegandan keyin gapirmay hech ilojim
yo‘q-da,
jonim
oyimqizim.
Qandoq
qilay!
Shuni
senga
aytguncha mana bu til o‘lgur uzilib tushsa-chi, yo‘q, uzilmaydi.
Mana bu yer esa,
–u ko‘ksiga mushtlab, mushtlab yuragi urib
turgan tomonni ko‘rsatardi,
-mana bu yerimda bir parcha o‘t
yonib
ich-etimni
kuydiradi.
O‘n
yildan
keyin,
yigirma
yildan keyin, o‘ttiz yildan keyin bo‘ladigan falokat
va
fojialar vahmini vujudimga singdirib, hayotimni do‘zaxga
aylantiradi. Umr bo‘yi o‘zgalarning g‘am-tashvishini yuragimdan o‘tkazib, yashab keldim. Menga oson ekanmi Bu tog‘-tog‘
azoblar mening ham azobim. Aslida men xudoning qarg‘ishiga
uchragan
bandaman,
yo‘qsa
bu
dunyoning
do‘zaxida
qovri-darmidim? Mening ko‘zlarim Faqat uqubatlarni ko‘ra oladi,
mening yuragim faqat g‘am-tashvishni, noxushliklarnigina
sezadi.
Yonimga
najot
so‘rab
kelganlarning
ko‘nglini
cho‘ktirib jo‘natib, huzur qilarmidim? Ulardan ko‘ra ko‘proq
o‘zim ezilaman..
Fessalonikaning ko‘ngli cho‘kib, yuragi siqilib ketdi.
Bir ko‘ngli tushining tabirini eshitmay tinchgina ortiga
qaytib ketmoqchi ham bo‘ldi, biroq folbin kampir gapirgani sayin sabr-kosasi to‘lib borarkan, endi uning gapla-487 |
Lekin tatsriban:
0AX
OS,
A /,
Bu yerdagi
yoy 0 A 1—- g - , OSx esa AxBi normal kesimning Rx radiusidir,
shuning uchun:
51P f ! =
2Rx ’
B’t f !
ning bu
siymatini (2)
ga
suyib va (1) dan foydalanib,
suyida-giii hosil qilamiz:
1
A /’— a A/j A!g 2 Rx
A/gA /2 = A S bo‘lgani uchun:
A /’ = a A 5 _1_
2 Ri
FG tomonga xam shunga
teng bo‘l
gan D/ ’ tashkil etuvchi ta’sir siladi.
Xuddi shu yo‘l
bilan
to‘rtburchakning
D G
tomoniga
A /’ = a AS
2 R ,
202-rasm. Egri sirt
ostidagi
su
shimcha bosimni anislash.
tashkil etuvchi kuch OSx radiusga paral
lel bo‘lgani
xolda ta’sir silishini
topamiz.
EF tomonga xam xuddi shunday D/ ’ tashkil
etuvchi
kuch
ta’sir
etadi.
Egri chizitsli DEFG to‘rtburchakning to‘rtala tomonidan, natijada, OSx radi
usga parallel xolda suyidagi kuch ta’sir siladi:
A f = d/; + d/; + A /; + d /; = 2a AS _1_
‘Щ - f 2a AS k \
2R.
bundan
/ 1
1 \
A./’ = a A.S ( ^
•
K,avslar ichidagi kattalik sirtning O nutstadagi o‘rtacha
egriligi bo‘lib,
bu kattalik yutsorida aytib utilganidek, A XVX va L2b 2 uzaro tik
normal kesimlarning sanday tanlab olinishiga boglis emas.
Egri sirtning suyutslikka berayotgan r bosimini topish uchunA /’
kuchning
siymatini AS yuzga bulami», bu xolda:
/ >
1 \
R ~ a R, + R2 ■
f3)
Laplas formulasi deb yuritiladigan bu formula
suyutslikning
ixtiyoriy
shakldagi egri sirti vujudga keltiradigan sushimcha bosim r ning siymatini
beradi. |
I
1
1.191-rasm. Yengil avtomobil
g‘ildiragining mahkamlanishi:
1—gupchak; 2—gayka; 3—g‘ʻildirak
diski; 4—tormoz barabani;
5—Dbolt.
G‘ildiraklar quyidagicha mar-kazlab mahkamlanadi:
e mahkamlash teshiklarining
sferik yoki konussimon faskalari
bo‘yicha;
e diskning markaziy teshigi bo‘yicha;
e diskdagi mahkamlash teshiklarining silindrik sirti bo‘yicha.
Yengil avtomobillarning g‘ildiraklarini mahkamlashda diskning
shtamplab chiqarilgan chiqiqlari
(1.191-rasm) boltni qotirishda hosil
bo‘ladigan zo‘riqishlarni elastik
deformatsiyalaydi va qotirishning
barqarorligini ta’minlaydi.
Qo‘shaloq g‘ʻildiraklarni qo‘yish
zarurati yuk avtomobilining g‘ildiraklarini mahkamlashni qiyinlashtiradi (1.192-rasm,
b). Yuk
avtomobilini mahkamlash standarti bo‘yicha ichki va tashqi disklarni
alohida-alohida mahkamlash kerak. Ichki disk tashqi rezbali qalpoq
gaykalar bilan markazlanadi va mahkamlanadi, tashqi disk esa o‘sha
qalpoq gaykalarga buraladigan gaykalar bilan mahkamlanadi.
1284
4
1235
12,43
6
4
Hr
Ёт
“Tri
" |
II BOB. VII-XIV ASRLARDA MAKTAB, TARBIY/
VA PEDAGOGIK FIKR TARAQQIYOTI
A
Istom dini g‘oyalarining ta’lim-tarbiyaga ta’si
Musulmon maktablarida Ain Ir
VI—I asr birinchi yarmida Islom g‘oyasiga asoslangan
Arab
xalifaligi
4
2
Б
KAMI toyib, Bi davat o‘y iavqatii fngatatikanlash uchun boshqatinnini»
lakatlarni zabt eta boshladi. Butun Arabiston yarimoroli, Eron, Suriya,
Janubiy Ispaniya, Kavkaz hamda Shimoliy Afrikada joylashgan bir
qancha mamlakatlar xalifalik tarkibiga kiritdi»
Arab istilochilarining
Movarounnahrga
bo‘lgan birinchi
yurishi 651-
yili Ubaydulloh ibn Ziyod boshchiligida vA RA ET
aв,
ibn
Usmon
rahbarligida Buxoro, Samar
бий бa Пиca appaли
7, Samarqand, Kosh hamda Nasaf
Ikkinchi yurish esa, 705-yili Xuroson hokimi Qutayba ibn Musli,
sa
2
4
8
A
elim
boshchiligida sodir bo‘ldi.
Buyurish nihoyatda keskin tusga oga boli
Qutayba ibn Muslim 706-yili Zarafshon vodiysiga yurish boshlab, oqibatda
фoйдa, Buxoro, Samarqand, So‘g‘d, Farg‘ona va boshqa. joylarni qo‘lga
G
itdi. Keyinchalik esa Xorazm zabt etildi, Qutayba ibn Muslimning
g ovaraunnahrga uyushtirgan yurishi 715-yili uning Farg‘onada дoиp
o
AMAPи
aи o‘ldirilishi bilan to‘xtadi.
iar
5
u
si b asrning o‘rtalariga kelib Movarounnahrni to‘la
T “Arablar tomonidan bosib olingan erlarda xal lar Isl
inini
qilishga majbur etildi. Arab istilochilarining
ri
Islom dinini qabul qilish jarayoni qiyin kechgan va bu jarayon bir necha
4 amalan enha Cr Movarounnahr yurti arab
qadar
ham
ijtimoiy, iqtisodiy va ma’naviy jihatdan taraqqi
bini bo‘lib, bu mamlakatda yashovchi xalqlar turmush tarziga o
bam
arablarga nisbatan birqadar ustunlikka oga edilar. Zero, mazkur
bududda yashovchi xalqlarning aksariyati o‘troq xalqlar bo‘lib, turg‘un
holda dehqonchilik bilan shug‘ullanar edilar. Shu bois ular tezda arab
istilochilariga bo‘ysuna qolmadilar. Aholining istilochilarga bo‘ysunish.
niistamaganligining asosiy sabablaridan biri ular tomonidan ko‘rsatil-36
t |
Ishlarim yurishmayapti, meni o`qitib qo`yishgan
Jinsiy aloqa sifatini oshirish va undan lazzat olish sirlari
Jinsiy yaqinlik vaqtlari to‘g‘risida eng kerakli malumotlar toplami
Sepkillarni yoqotish, uy sharoitida va tibbiy vositalar, pardozlash (0,00 из 5)
Jinsiy aloqa usullari va shakllari (+18) (0,00 из 5)
Shavkat Mirziyoyev “Yevroosiyo oldidagi xizmatlari uchun” mukofotining ilk laureati bo‘ldi (0,00 из 5)
Bir insonga qattiq bog`lanib qolmaslik uchun nima qilish kerak? (0,00 из 5)
Jinsiy aloqa vaqtini uzaytirish uchun oltin qoidalar (0,00 из 5) |
Boshlang‘ich ) “Minglik”,
raqamlash
metodikasi
mazmuni
bilan
sinflarda
“Ko‘p
xonali / tanishtirib, ularga raqamlashga o‘rgatishning
matematika 1 sonlar”
mohiyatini tushuntirish
o‘qitishning { mavzusida
Tarbiyaviy: Talabalarda Vatanga-bolalarga
xususiy
nomanfiy
muhabbat
uyg‘otish,
ularda
tezkorlik,
masalalari { Бшшп sonlarni ) zukkolik,
irodalilik
ilmga
chanqoqlik
raqamlashni
/ fazilatlarini tarbiyalash
o‘rgatish
Rivojlantiruvchi:
Talabalarning
1000
metodikasi
ichida
raqamlash
metodikasi
mazmuni
bo‘yicha
—olingan
nazariy
bilimlarni
amaliyotda qo‘llayolishlariga erishish
Kichik modullar nomlari va maqsadlari hamda ularga ajratilgan vaqt
T/ ) Kichik modullar
Kichik modullarning maqsadi
Ajratilgan
r
nomi
vaqt
1. { 1000
ichida ) Talabalarning
1000
ichida
raqamlashga ) 15 daqiqa
raqamlashga
o‘rgatish masalalarini bilishlariga erishish,
o‘rgatish masalalari / raqamlashga
o‘rgatishdagi
ilmiy
dunyoqarash-larini
kengaytirish
va
talabalarni
mustaqil
ravishda
bilimlarni
egallashga o‘rgatish
2. { 1000
ichida ) Talabalarni 1000 ichida sonlarni o‘qish va)
15 daqiqa
raqamlashga
yozishni
o‘rgatish
metodikasi
bilan
o‘rgatishda
tanishtirish,
tanlagan
kasbiga
bo‘lgan
o‘qituvchining
qiziqishlarini
tarbiyalash
va
ularda
vazifasi
egallagan nazariy bilimlariga ko‘nikmalar
hosil qilish
3. I Ko‘p
xonali ) Talabalarni
ko‘p
xonali
sonlarni ) 15 daqiqa
sonlarni
raqamlashga o‘rgatish hamda darslik, o‘quv
227 |
IMI parchalab, hatto har birini yana bir nechta
«i
iy liniy taassubni qo‘zg‘ab, olovlantirib,
MIMIJANN
yiylilarni
jadidiy
kofir
degan
tuhmat
SHI minliningi. Uning uchun iflos zehniyat ega-Mir
irniin,
ko‘ldan kelganicha, zarursiz holga kel-MINI Yi inki sirlarni o‘rganish va shu g‘oyaga yetib
SHI bursimar bilan hartomonlama, xususan, tijo-SHI rin yaloqa bog‘lashga har vatanparvar o‘z qudra-Io»! isholib borishi kerak, bu xususlarda siz-SHI Mr iliq ma’lumot beraman. Ammo siz aytgan
FMNNN
ipi, dam olmoqchi bo‘lib bo‘ynini cho‘zib
SHI
«OO «l!
«oshdi. Va yana boshlab ketdi Arslon aka.
ay!
lO‘Stim, milliy hissiyot va hayajonga tarji-Ili!
albiitaki, basavod, jasur, xususan, yozuvchi
MM riyyiar kabi vatanparvarlik axloqiga ega yer ki-Mr ining ishisiz-u biz, vaqt va zamonning sharoi-IA An,
donalar orzusi bo‘lgan, butun borliqlarini
IONI yili
milliy hissiyotlarini simirib,
ongi-Meni tinglirib olishimiz kerak, o‘shanda shakllani-Me 1 Ititmi bir jamiyatning yuzaga chiqib qolishiga
MING nilgan bo‘lasiz.
YYO nirni
ko‘ldan
boy
berib,
keraksiz paytlarda
Yiring yili yo‘liqtirib olish ham nodonga bejo ish
MUchuUN
mi
Milliy qo‘zg‘olon degan haqiqiy xalq harakati milMI
yo‘liga bosh qo‘ygan fidokor aqllilarning kir-Mann,
yyniksa, qo‘zg‘olon bir-ikki yerdayokq emas, bal-YUK nuo‘yying
butun sathida to‘satdan, birdaniga avjga
Miyishi kerak, o‘shanda dushmanlar dovdirab, lol qoliShi
mi
milliy da’vomiz xususini muzokara qilishga
monGbun bo‘lishlari mumkin e,-dedi.
kloni
«akaning so‘zlarini hayajon bilan tinglab
IYI Li Oishboy: «Si» o‘ylagan fikriy o‘simlar qachon
AMILIIdli endi Mana, o‘g‘lim Karimjon 30 ga qadam
umniy biz o‘ylagan milliy g‘oyadan hali zarracha
O‘ri
xam Po‘qo,
-dedi ma’yus ko‘zlarini pirpiratib.
MmAypini sekin ko‘targan Arslon aka ko‘zlari charaqlab
Yoniligi
qarab tabassum qildi
va: yoHaqsizlik qilmang, do‘stim, shunday o‘g‘il bola tarbiyalab, voyaga
qazganingiz uchun sizni qutlayman. Ming rahmat-e
ye
ga. Halisiz kutmagan balandparvoz oliy his va ki
mishlariga yaqinda guvoh hamda shohid bo‘lib qolars
Karimjoning kelajagi juda ham porloq, yangi nas
peshqadamlik qilar darajada oliy xhxislatlarga ega D
piyoladagi sovib qolgan choydan bir-ikki yutum
ich
va oldida oqib turgan tiniq suvga ko‘z tikib: «Osh
IYI ««iixon opadan eshitdim. «Chinor tagida-II mi bo‘ladilar
–degan edilar. Aslinda, men
SHI Nin «piiyman, uyimizga borganingizda ikki-SHI Minin
«dim» dedi-yu,
u yoq-buyoqqa alanglab
I Ish
Ungacha narigi yot mehmonlar so‘ri usti-Yur
ko‘rpachalarga sulayib cho‘zilishib qolishgan
Imini yuborgan edilar. Qishloqqa bormoqchi
«IYI «i! vodilga kelar ekansiz, deb to‘rtinchi
chiqmagan, vijdoni pok soddalarga rahnamo bo‘lib, ular
Mnini aka bir narsa sezgandek,
—
r
ning sadosi bo‘lib qolishdan shubhangiz bo‘lmasin» d
IKumni, bir-ikki qadam tashlaylik, oyog‘ingiz
turgandiki, ikki yuz qadamcha naridan quloqqa chalish»
IY!
GAN bahona bilan narigi kichikroq chinor
3
».
ot tuyog‘i dupuri Arslon akani tinchitib qo‘ydi.
Shuni
I Iriga qarab yurib, samovarchiga:
–Mehmonlarga
y
a
noda bir nechta otliq xoholashib, yaqinlasha boshlimi
sa
degan ma’noda imo bilan JAR Ur"
EDI.
O‘ttiz
qadamcha
ilgaridagi
daraxtlarga
otlarin
M
Kal–inli
mehmonlar
bo‘lsa,
atrofni
iuklash
bog‘ladi-yu,
choyxona tomon yo‘nalishdi.
Butun
xarak
IY «i!
ooyqush,
misoli ko‘zlari
alang-jalang.
va har holidan Vatan egasi yerlik xalqdan biri ekan.
NI bo‘lsa ham, Bahodirjon va Arslon iv
kana I
ligi bilinib turgan,
qaddi qomati kelishgan yigini
Ya {1419 K9tib qolishganini bilolmay qolishdi. Ko‘z-u
»
i
Mabi
qisqa,
v:
j
an
bir
xat-salom berib, Arslon aka tomon yurdi, yaqinlashgach, KM2
1
I—IY Min qisqa, vaqtda ko‘ksidan chiqarg
E
o‘pmoqchi bo‘ldi, ammo Arslon aka ko‘l o‘ptirishni yoqtir.
SHI Ari yakaga gopshirdi. Bahodirjon zudlik
bilan
magani uchun qo‘lini tortib; kvaalaykum assalom, xush
OTARDI yoniga qaytdi.
ka
keldingiz, yigitcha» deb muloyim tovushda mehribonlik
Yoininchi mehmonlar Bahodirjonga «Qayerga yo‘kol-ko‘rsatdi va Karim notanish kiyimli kishilarga qosh-u 2 IN"
Mni ma’noda ko‘z olaytirishdi, bir-birlariga
ko‘z
ishorati
bilan:
«kelinglar»
degan
ma’noda
be
MI KIN bilan nazar tashlab. Bahodirjon javoban kul
irg‘adi
p
MIiIilChri bilan parvosizcha:
– Bahuzur, bemalol dam
b
Ya
,
oi
"1";
Y
ldi yelka qisib.
Besh
Chunki
begona siymodagi kishilarning do‘st
«ir
«I!
««p«iday ishorat ki
sa
iga
dushmanligiga qaror berish qiyin. Bu siymo va tuslari I 7 uNAch, Arslon aka xam kelib, so‘ri
burchagit
go‘yo boshqa tillarda yozilgan kitobday o‘qilmasdan yunDI GAN,
yauchi fotiha qilib turgandiki, i me-din bir qarorga borish bejo harakat bo‘lar edi. Zot
I I Ya!U!1
9m non to‘la patnis bilan salom
berib, tavoze
y
6
uch
«!
labi
I
«?!
NING bilan xizmatga boshlab qoldi. Arslon aka
narigi suvoriylar ammamning
buzog‘iday ko‘z olaytirib atrof-tevarakka ko‘z tashlab g‘o‘daygancha bosh Yung g YAMIN uyuylalanib tez qadam tashlab, samovarxona
tishib turishar edi. Yigitchaga sinchkovlik bilanki
AA
o‘tab turgan Va IAA
tashlagan Arslon.
aka mehribon
bir ovozda xKechiri-Yo
imin
shak tashlanib qo‘yilgan torgina joyga o‘tisiz, o‘g‘lim, taniyolmadim» dedi narigilarga ko‘z qil
IY!
"Umiutini yostiqqa tirab, qo‘lidagi xatni o‘qigani
i
In
"4
ay edi:
bilan
qarab.
Ingitcha hijolatnamo
kalom-u
hurmat)
—UCH!456444)
eatning Di
j
g i
bilan «men»,-dedi– {Shirapaz qandolat Holmirt
MI,
kurmatli
Arslon aka:
Ass
U
y 22"
Nurotaning o‘g‘li Bahodirman. Ko‘kondagi
Naymanchi
DE
Xoqlasa sog‘-u salomat o
VI ay
arig‘i yonidagi mahalladanman. Otam zarur bir ish bi, I UNI shukur, O‘zingiz bilganday Sog‘
bo‘lib
ma’lum
5 |
P
S Turmush qurganlarga chinakam baxt , o'qishga tayyorlanayotganlarga omad, "prava"ga o'qiyotganlar qachon yuvasila a)) yana qancha kutish mumkin))))
Qisqa xabarlar bilan Efirda Anvarbek bo'ldi
Hayr salomat bo'lin |
Shohjahon Jo'rayev - Dana Dana - Yangi Uzbek MP3lar - MP3 Ko'chirib olish - www.Voydod.net Главная
» Sahro ft. Farruxbek (Mango) ft. Shaxboz ft. Navruz and Zarba ft. DJ.JoHa - www.Voydod.net IntroЗагрузки: 127223» Ummon - KechirginЗагрузки: 137188» Ummon - TolaЗагрузки: 140201» Ummon - AlvidoЗагрузки: 135925» Ummon - DengizЗагрузки: 138187» Ummon - Eslab qolЗагрузки: 113710» Botir Qodirov - Ey Do'stimЗагрузки: 103286» Ummon - Ko'ngilЗагрузки: 109969» Ummon - Hammasi Yolg'onЗагрузки: 111267» Ummon - Voz KechdingЗагрузки: 95872
» Anvar Sanayev - Bahorimni Sog'indim (Official HD Video)Загрузки: 216» Jasur Mavlonov - Pariro'y (Official HD Video)Загрузки: 528» Тимати feat. Филипп Киркоров - Последняя Весна (Official HD Video)Загрузки: 1006» Jasur Umirov - Vatan (Official HD Video)Загрузки: 754» Hadicha - Kelma (Official HD Video)Загрузки: 1975» Humoyun Mirzo - Onam (Clip Ish Jarayoni)Загрузки: 1692» Sardor Rahimxon - Bibixonim (Official HD Video)Загрузки: 3393» Hulkar Abdullayeva - Yuragim (Official HD Video)Загрузки: 1289» Sarvar ft. Komil - Telbaman (Official HD Video)Загрузки: 13315» Sharof Muqimov - Xayollaring Olay (Official HD Video)Загрузки: 1680
Shohjahon Jo'rayev - Dana Dana
Всего на сайте: 656 Гостей: 654 Пользователи: 2
firdavs97, Essaysib
Главная » Музыка » Узбекские песни Shohjahon Jo'rayev - Dana Dana Скачано: 4984 | Категория: Узбекские песни | Теги: Shohjahon Jo'rayev - Dana Dana |
I bob. ADABIY TA’LIMDA KOMPETENSIYAVIY
YONDASHUVGA DOIR TAHLIT USULLARI |
Oʻzbekiston Birlashgan Arab Amirliklari (BAA), Qozogʻiston, Rossiya, Tailand, Turkiya, Hindiston, Indoneziya, Isroil, Malayziya, Janubiy Koreya, Yaponiya va Kosta-Rikaga tijorat uchun jinsiy aloqa qilish maqsadida odam savdosiga uchragan ayollar va qizlar uchun manba hisoblanadi. Erkaklar Qozog'iston va Rossiyaga qurilish, paxta va tamaki sanoatida majburiy mehnat qilish maqsadida olib ketilmoqda. Erkaklar va ayollar, shuningdek, ichki ishlarda uy qulligi, qishloq xo'jaligi va qurilish sanoatida majburiy mehnat va tijorat jinsiy ekspluatatsiyasi uchun sotiladi. Har yili maktab yoshidagi koʻplab bolalar paxta terimiga majburlanadi.
Oʻzbekiston odam savdosining ogʻir shakllariga qarshi kurash boʻyicha oʻtgan yilga nisbatan kuchaygan saʼy-harakatlarni isbotlay olmagani uchun 2-darajali kuzatuv roʻyxatiga kiritilgan. Xususan, hukumat o'z jinoyat kodeksiga odam savdosi bilan shug'ullangan mahkumlarga nisbatan jazoni kuchaytirish uchun o'zgartirish kiritmadi.
Hukumat har yili paxta terimi davrida majburiy bolalar mehnatiga barham berish choralarini ko'rmadi. Biroq, 2008-yil mart oyida O'zbekiston XMT 138 (mehnatning eng kam yoshi to'g'risida) va 182 (bolalar mehnatining eng yomon shakllariga barham berish to'g'risida) konvensiyalarini qabul qildi va ularni amalga oshirish ustida XMT bilan ishay boshladi. O'zbekiston hukumati 2008-yil mart oyida odam savdosiga qarshi kurash bo'yicha keng qamrovli qonunni qabul qilish orqali ham odam savdosiga qarshi kurash bo'yicha o'zining ortib borayotgan majburiyatini namoyish etdi. Qonun odam savdosiga qarshi turli sa'y-harakatlar uchun mas'ul bo'lgan davlat vazirliklari faoliyatini muvofiqlashtirish mexanizmini belgilaydi. AQSh Davlat departamentining Odam savdosi monitoringi va unga qarshi kurashish boshqarmasi 2017-yilda mamlakatni “3-darajali”ga kiritdi
Prokuratura
Oʻzbekiston hukumati 2015-yilda odam savdosi boʻyicha 696 ta tergov, 372 ta jinoiy ish va 460 ta shaxsga nisbatan tergov ishlari olib borilganini maʼlum qildi. 2016-yilda Oʻzbekiston xavfsizlik xizmatlari Turkiyaga qizlar savdosi bilan shugʻullangan jinoiy guruhni yoʻq qildi, shuningdek, Oʻzbekistonda tugʻilgan 17 nafar qizni Malayziyada jinsiy qullikdan ozod qildi.
2018-yilgi hisobot davrida hukumat sezilarli yaxshilanishlarni amalga oshirdi, ammo odam savdosiga barham berish bo'yicha minimal standartlarga hali ham javob bermadi. 2017-yilda 2,6 million paxta terimchining 336 ming nafari majburiy mehnatga jalb qilingan. Mamlakat qurbonlarning shaxsini aniqlash, odam savdosida gumon qilinganlarni tergov qilish va jinoiy javobgarlikka tortish kamaygani haqida xabar berdi. Odam savdosi bilan bogʻliq jinoyatlar uchun 2016-yilda 451 kishiga nisbatan 405 kishi sudlangan.
XMT 2019-yilda paxta terimida bolalar mehnati va majburiy mehnatga oid uchinchi tomon monitoringida majburiy terimchilar soni oʻtgan yilga nisbatan 40 foizga kamayganini ma’lum qildi.
Himoya
Hukumat hisobot davrida jabrlanuvchilarga yordam ko'rsatish va ularni himoya qilish borasidagi sa'y-harakatlari biroz yaxshilanganini ko'rsatdi. Nodavlat notijorat tashkilotlari huquq-tartibot idoralari xodimlarida odam savdosi haqida xabardorlik va jabrlanuvchilarga nisbatan sezgirlik ortib borayotgani haqida xabar berdi. Politsiya, konsullik xodimlari va chegarachilar chet eldan qaytgan va odam savdosi qurboni boʻlgan ayollarni yordam soʻrab XMTga yuborgan. Nodavlat notijorat tashkilotlari mamlakatning yana ikki mintaqasida qurbonlar uchun qo'shimcha boshpanalarga ehtiyoj borligini ma'lum qilishdi.
Rasmiy jabrlanuvchi maqomiga ega boʻlgan erkaklar, ayollar va bolalar uchun Toshkent reabilitatsiya markaziga hukumat tomonidan mablagʻ ajratiladi. 2015-yil hisobot yilida markaz 503 nafar jabrlanuvchiga yordam koʻrsatdi, bu oʻtgan yilga nisbatan 369 nafar koʻp edi.
2017-yilda hukumat 440 ta qurbonni aniqladi, bu avvalgi yillarga nisbatanb ancha kamaygan edi. Shuningdek, nodavlat notijorat tashkilotlari va xalqaro tashkilotlari 676 ta kishi odam savdosi qurbonlarini aniqlab, ularga yordam koʻrsatdi.
2019-yilda aniqlangan qurbonlar soni yana bir bor kamaydi, biroq hukumat jabrlanuvchilarni himoya qilish uchun mablagʻni koʻpaytirdi. Toshkentdagi reabilitatsiya markazini foydalanishga topshirishga qariyb 1,2 milliard soʻm (126 320 dollar) sarmoya kiritildi, bu 2018-yilga nisbatan 475 million soʻmga (50 ming dollar) koʻpdir
Oldini olish
Hukumat hisobot davrida profilaktika ishlarini davom ettirdi. 2007-yilda hukumat Jizzaxdagi odam savdosiga qarshi kurashuvchi NNTga bepul ofis maydoni ajratdi. 2007-yilda 12 viloyatdagi 200 dan ortiq Oʻzbekiston huquq-tartibot idoralari xodimlari odam savdosiga qarshi kurash boʻyicha nodavlat notijorat tashkilotlari tomonidan oʻtkazilgan treningdan oʻtdi, bu esa quyi boʻgʻin xodimlarining bu boradagi xabardorligini oshirdi. Hukumatning odam savdosi boʻyicha idoralararo ishchi guruhi 2007-yilda besh marta yigʻilish oʻtkazdi va odam savdosiga qarshi kurash boʻyicha keng qamrovli qonun loyihasini ishlab chiqdi. U 2008-yil mart oyida parlament tomonidan qabul qilingan va birinchi Prezident Islom Karimov tomonidan imzolangan.
Davlat tomonidan aholini odam savdosining oqibatlari haqida xabardor qilish maqsadida axborot e'lonlari oʻrnatildi, filmlar namoyish etildi va teatrlashtirilgan spektakllar qoʻllab-quvvatlandi. Shuningdek, 35 yoshgacha boʻlgan barcha ayollar chet elga chiqishlarida erining ota-onasidan rasmiy ruxsat olishlarini talab qildi.
2014-yilda mobil provayderlar Oʻzbekiston boʻylab aholini odam savdosidan ogohlantiruvchi SMS-xabarlar joʻnatishni boshladi.
2017-yilda profilaktika choralari kuchaytirildi va hukumat tomonidan paxta terimida bolalar mehnatidan xabardorlikni oshirish boʻyicha umummilliy kampaniya oʻtkazish ketma-ket toʻrtinchi yil boʻldi. 2017-yil, shuningdek, hukumat Xalqaro mehnat byurosiga (XMT) paxta yigʻim-terimini kuzatishga ruxsat berishga rozi boʻlgan ketma-ket uchinchi yil boʻldi.
2018-yil aprel oyida fuqarolarni jamoat ishlariga ishga joylashtirishga koʻmaklashish va ushbu loyihalarda majburiy mehnatga chek qoʻyish maqsadida Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi huzuridagi maxsus jamgʻarmaga hukumat tomonidan 714 milliard soʻm (85,92 million dollar) ajratilgan edi. Oʻsha yilning sentabr oyida Vazirlar Mahkamasi chet eldagi mehnat muhojirlarini qoʻshimcha qoʻllab-quvvatlashga 200 milliard soʻm (24,07 million dollar) byudjet mablagʻlari ajratilishini nazarda tutuvchi qaror qabul qildi. Oʻzbekiston Prezidenti tomonidan 2019-yil iyul oyida Odam savdosi va majburiy mehnatga qarshi kurashish milliy komissiyasi (komissiya) tuzildi. U ikkita yuqori darajadagi quyi qoʻmitalardan iborat boʻlib, biri Ichki ishlar vaziri raisligida odam savdosi boʻyicha, ikkinchisi esa Bandlik va mehnat munosabatlari vaziri raisligida majburiy mehnat boʻyicha qoʻmitalardan iborat edi.
2020-yil fevral oyida Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligida “Cotton Campaigns” xalqaro koalitsiyasi vakillari Oʻzbekistonda mehnat huquqbuzarliklarining oldini olishning barqaror mexanizmlarini shakllantirish boʻyicha hamkorlikni yoʻlga qoʻyish va muhokama qilish maqsadida yigʻilish oʻtkazdi. Yigʻilishda kelgusida aniq holatlar boʻyicha huquqbuzarliklarni minimallashtirish va oldini olish, keng jamoatchilik, xalqaro va noxalqaro davlat tashkilotlari bilan hamkorlikni yoʻlga qoʻyish maqsadida yaqin hamkorlik kelishuviga erishildi.
Oʻzbekiston Prezidenti 2020-yil 18-avgustdagi qarori bilan “Odam savdosiga qarshi kurashish toʻgʻrisida”gi qonunning yangi tahririda jabrlanganlar va sodir etilgan jinoyatlar holatlari toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni oshkor qilishni taqiqlovchi qonun qabul qilindi.
Xalqaro migratsiya tashkiloti “Istiqbolli avlod” 2020-yilda 200 dan ortiq tashkilotlar bilan hamkorlikda Oʻzbekiston jamiyatini xabardor qilish maqsadida “Odam savdosiga qarshi hamkorlikda 30 kunlik” tadbirini oʻtkazdi.
Manbalar
Oʻzbekiston
Odam savdosi
Osiyoda odam savdosi
O'zbekistonda odam savdosi |
shirish va uning to‘g‘riligini tasdiqlash uchun ushbu jamiyat
va uning ishtirokchilari bilan mulkiy manfaatlar bilan
bog‘liq bo‘lmagan professional auditorni jalb etish kerak.
Bundan tashqari, auditorlik tekshirishpi (barcha aksiyadorlik jamiyatlarida, jumladan
o‘z moliyaviy hisobotlarini
e’lon qilishga majbur bo‘lmagan jamiyatlarda ham) har qanday vaqtda 51 foiz va undan ortiqni tashkil qiluvchi aksiyadorlarning talabi bilan amalga oshiriladi.
Aksiyadorlik jamiyatining faoliyatini auditorlik tekshirishni o‘tkazish tartibi qonunda
va jamiyat Nizomida
belgilanadi. Aksiyadorlik jamiyatlari va auditorlik tashkilotlari hamkorligining boshqa asosiy yo‘nalishi aksiyadorlik jamiyati qo‘shimcha mablag‘larni (investitsiyalarni)
jalb etish uchun aksiyalarning yangi (qo‘shimcha, ikkilamchi)
emissiyasini chiqarish chog‘ida qimmatli qog‘ozlar emissiyasi
prospektiga kiritiladigan axborotlarni
va hujjatlarni
auditorlik xulosasi bilan tasdiqlashdir.
Qimmatli qog‘ozlar emissiyasi amali quyidagi bosqichlardan iborat:
–
emitentning (aksiyadorlik jamiyati) qimmatli qog‘ozlar chiqarish to‘g‘risida qaror qabul qilishi;
–
emitentning kimmatli qog‘ozlar emissiyasi prospektini tayyorlash va tasdiqlash;
–
qimmatli qog‘ozlarni asoslash uchun ro‘yxatdan o‘tkazish;
–
ta’sis hujjatlarining notarial tasdiqlangan nusxalari;
–
emissiya prospekti;
–
emissiya prospektini nashr qilish va qimmatli qog‘ozlarga obuna to‘g‘risidagi xabarni ommaviy axborot vositalarida e’lon qilish (qimmatli qog‘ozlarni sotishga qo‘yishdan
oldin matbuotda xabar qilish va qimmatli qog‘ozlar ro‘yxatga olinmay turib prospektni tarqatish taqiqlanadi);
–
qimmatli qog‘ozlarni joylashtirish.
Qimmatli qog‘ozlar chiqarishga qaror qabul qilgan
aksiyadorlik jamiyatiga asosan qimmatli qog‘ozlar emissiyasi
prospektini tayyorlash va tasdiqlash bosqichida auditorlik
66 |
Bu voqea olis mamlakatlardan birida yuz bergan
Mast holatda mashina haydagani uchun Sofiya ismli ayolni dastlabki surishtiruvga olib kelishdi
27 yoshli tantiq bu ayol qattiq sarxush edi, o‘ziga kelgunicha ancha vaqt aljirab o‘tirdi
Hushiga kelgach esa, gap nimadaligini to‘la-to‘kis anglab, o‘zini qo‘lga oldi
Uni og‘ir jazo kutib turardi
Shu sababli shaharning eng ko‘zga ko‘ringan advokatini yolladi
Huquqshunos bor bilim-mahoratini ishga solib, Sofiyani jazodan qutqarib qoldi |
Frontispis (lot. frontis — old tomon va spicio — qarayman), sarrasm — kitob sarvaragʻining chap tomonida beriladigan bezakli sahifa. Unda asarning asosiy goyasi ifodalangan bezak, ayrim hollarda esa muallif yoki kitob bagishlangan shaxs rasmi beriladi. |
Qonun loyihasi bilan amaldagi ayrim qonunlardagi “doimiy propiska qilish” tushunchasi “doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olish” tushunchasiga, “turgan joyi bo‘yicha hisobga olish”tushunchasi esa “vaqtincha turgan joyi bo‘yicha ro‘yxatga olish” deb almashtiriladi. Bir qator qonunlarda biometrik pasportga oid ishlatilayotgan tushunchalar kelgusida identifikatsiyalovchi ID-karta bilan qo‘llanilishi sababli ushbu qonunlarga identifikatsiyalovchi ID-karta tushunchasi ham kiritiladi.
Shuningdek, loyihada belgilanayotgan normalar bilan fuqaro identifikatsiyalovchi ID-kartani olish yoki almashtirish yuzasidan o‘z vaqtida murojaat qilmaganida, yaroqsiz holga keltirganda yoki yo‘qotib qo‘ygan taqdirda, ma’muriy javobgarlikka tortish masalasida yuzaga kelgan huquqiy bo‘shliq bartaraf etilmoqda.
Ishchi guruhi yig‘ilishida loyihadagi ayrim normalar, deputatlar bergan takliflar qizg‘in muhokama qilinib, undagi moddalar yanada takomillashtirildi.
Yig‘ilishda ta’kidlanganidek, mazkur qonun loyihasining qabul qilinishi huquqni qo‘llash amaliyotida “doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olish”, “vaqtincha turgan joyi bo‘yicha ro‘yxatga olish” hamda identifikatsiyalovchi ID-karta tushunchalari bilan bog‘liq bo‘shliqlarning bartaraf etilishida muhim huquqiy asos bo‘lib xizmat qiladi.
Muhtarama Komilova, O‘zA |
suzib o‘tibdilar: yo‘lbars, quyon, ajdar, ilon, ot, qo‘y, maymun, xo‘roz,
it. To‘ng‘iz nihoyatda sustkash va dangasa ekan, shuning uchun eng oxirida qirg‘oqqa yetib kelibdi.9
Mazkur afsona bilan Mahmud Koshg‘ariy keltirgan afsonadagi yil
hisobining nomlari va tartibida katta farq yo‘q. Ehtimol, Xitoyga buddaviylik kirib kelgandan keyin, qadimgi turklar afsonasini o‘zlashtirgan
bo‘lishlari mumkin.
Shuningdek, “Devonu lug‘atit-turk”da munozara (Yoz va Qish munozarasi) janri, Alp Er To‘ngaga va yana bir noma’lum qahramonga
bag‘ishlangan marsiya ham bor. Agar Abdurauf Fitrat “Devonu lug‘ʻatit-turk” dagi to‘rtliklar asosida tiklagan dostonlar ham e’tiborga olinsa, qadimgi turkiy adabiyotda janrlar rang-barangligiga guvoh bo‘lish mum-km.
Savol va topshiriqlar
1.
“Devonu lug‘atit-turk” qachon va qayerda yaratilgan?
2.
“Devonu lug‘atit-turk”ni yozish uchun material to‘plash maqsadida Mahmud Koshg‘ariy qaysi o‘lkalarni kezib chiqdi?
3.
“Devonu lug‘atit-turk”da “shoir aytadi” iborasi nimani anglatadi?
4.
“Devonu lug‘ʻatit-turk”dagi didaktik she’riy parchalarga misol
keltiring.
5.
“Devonu lug‘atit-turk”dagi she’riy parchalar qaysi davrga tegishli?
6.
“Devonu lug‘atit-turk”dagi she’riy parchalar bilan qaysi qadimgi yodgorliklar o‘rtasida uyg‘unlik bor?
7.
“Devonu lug‘atit-turk”da qaysi adabiy janrlar uchraydi?
8.
“Devonu lug‘atit-turk”dagi maqollar qaysi mavzularda?
5" Toни Энтoни. Ykpoшeниe тигpa, Caнkт-Пeтepбypг, 2008, 29-6.
198 |
Ibn Sino o‘tkir qobiliyat egasi edi.
U ,,Qur’on’ni qiroat bilan
o‘qib
yodlash
uchun
bir
yilgina
vaqt
sarflaydi.
Ibn
Sinoning
shuhrati
ko‘proq
tabobat
ilmi
bilan
bog‘liq.
Ayniqsa,
Buxoro
amiri
Nuh
ibn
Mansurni
davolashda
ishtirok
etishi
tabibning
dovrug‘ini
oshirib
yuboradi.
Bu
paytda
u
16—17
yoshlar
chamasida
bo‘lgan.
Buning
evaziga
u
saroy
kutubxonasidan
foydalanish huquqini
qo‘lga
kiritadi.
Ibn
Sinoning
asarlari
soni
450
dan
oshadi,
lekin
bizgacha
faqat
160
ga yaqin
asari
yetib
kelgan,
xolos.
Uning
bizga
ma’lum
bo‘lgan
katta
asari
,,Kitob
ash-shifo"
(,.Shifo
kitobi“)
22 jilddan
iborat
bo‘lib,
4
ta
katta bo‘limini
mantiq,
fizika,
matematika,
metafizikaga
doir
masalalar
egallagan.
Ibn Sino tabobat sohasida mashhur bo‘lgan.
Uning asarlari:
., Tib
qonunlari”,
.,Ichak
sanchiqlari”,
,, Tomir
ko‘rish
haqida
kitob",
,..Tib haqida hikmatli so‘zlar“,
., Tibbiy ko‘rsatmalar"
va
boshqalar.
Ibn Sino asarlari Yevropada XII asrdan boshlab tarjima qilina
boshladi.
Ahmad Yassaviy
(1041—
1166)
Turkiston
mulkining shayxul
mashoyixi
(Navoiy,
.,Nasoyim
ul-muhabbat“)
Ahmad
Yassaviy
Qozog‘istonning
Sayram
shahrida
ma’rifat
va javonmardlikka
ixlosi
baland
bo‘lgan
eng
nufuzli
Ibrohim
ota oilasida
1041-yilda tug‘ilgan.
Yetti yoshda
Yassiga
borib,
birinchi
ma’naviy
ustozi
Arslonbobo
bilan
uchrashdi
va
ilk saboqni undan oldi.
Ahmad
Yassaviy
hikmat
yozish
an’anasini
boshlab
bergan
ijodkor.
U
..Devoni
hikmatida
shariat
(islom
dini
qonun-qoidalari
va
urf-odatlari),
tariqat
(tasavvuf
maslagi),
ma’rifat
(ishqi
ilohiy), haqiqat (Alloh
va unga erishmoq)ni targ‘ib qildi.
Ahmad
Yassaviyning
fikricha,
haqiqat
—
qalbda.
Qalb
esa
Allohning mulki. Butun olam bilan ruhan uyg‘unlashish—oliy
saodat. Saodat—ma’rifat nurlari bilan ong va ruhni tiniqlashtirishdir.
Rivoyatlarga ko‘ra, Yassaviy 63 voshga (payg‘ambar yoshiga)
yetgach,
yer
ostiga
hujra
yasatib,
,..chilla“ga
kirgan.
Qolgan
4) |
Yigirma yoshida chimildiq ko‘rmay
Ketgan yigitlarning qoni tutmasmi?
Ko‘kka o‘rlab tursin bug‘doy xirmoning,
Yovqarash qilmasin o‘zga millatlar.
Buyuk maskaningga internetlardan
Kirib kelolmasin ofat, illatlar.
Shunday ekan, Ayol, inson degan bor-
Ma’rifat eshigi tomonga yursin.
Bugunmas, ertamas, shu lahzadanoq
Dunyo onalari oyoqqa tursin!..
2010
ONALAR DUOSI
Durlarga alishmam kulgularingni,
Ko‘zmunchoq taqqanman qulchalaringga.
Quyoshni qo‘shganman beshigingdagi
Boshingga qo‘yilgan kulchalaringga.
Kamolingni istab charxladim qalam,
Urush bo‘lmasa bas yurtimda, bolam.
Urushning zahrini chekkan olamlar,
Ochlikdan sil bo‘lib o‘lgan bolalar.
Shahidlar qonini yuvganda qo‘lim,
Kiprikda muz bo‘lib qotgan jolalar.
Xudoga yetsinda hasratim, nolam,
Urush bo‘lmasa bas yurtimda, bolam.
Qancha onalarning ko‘kayi kuygan,
Mardi maydonlarning quchib qabrini.
Hali bu dunyoda tortayotgan ko‘p,
Abadiy ayriliq, xo‘rlik jabrini.
Omadim chopmasa hech qilmas alam,
Urush bo‘lmasa bas yurtimda, bolam. |
Kesuvchi oqimda bug" qozonlari o‘shog‘i ishlaydi. Xarakatlanu-vchi panjara ustida qattiq yog‘ilg"i bo‘ladi, orasidan havo yuboriladi
(4.6-v chizma).
Qattiq xomashyoni kuydirish uchun (4.6-g chizma) oqimlari--:.
ing aralash harakati qo‘llangan. Bu apparat siqib chiqarish tartibida
ishlaydi, ammo qattiq faza qorishtirib turiladi.
б |
She’rlarim ko‘ngil atalmish bog‘imning mevalaridir.
*
*
*
She’rning asosi fikr. Uni shoirning yuragiga Yaratgan soladi.
Niyat, yozish shoirdandir.
*
*
*
Yaxshi shoir asalariga o‘xshaydi. Asalari bolni millionlab gulg‘unchalardan to‘plaganidek, shoir ham o‘nlab, yuzlab asarlarni
o‘qib, hayotni o‘rganib, kuzatib asar yaratadi.
* * *
Bolalar shoirlarining aytadigan so‘zining mazasi kamida sutning
mazasiga, she’rining „kaloriyasi“ qaymoqning kaloriyasiga teng
bo‘lishi kerak.
*
*
*
Yozib bir quvonaman, yozganlarimni yirtib, tashlab yuborib, bir
quvonaman. Shoirlik degani balki shudir.
*
*
*
Bolalar she’riyatidan kattalar she’riyatining isi kelib turishini
tabriklash kerak.
* * *
Shoirlik ba’zan yozmaslikka ham o‘xshab ketadi.
* * *
Adabiyotni quyoshga, shoir va
yozuvchilarni uning atrofida
aylanuvchi sayyoralarga o‘xshataman. Ular safida bolalar adiblarining
tezroq ko‘payishini istayman.
* * *
Shoir o‘z ko‘nglini odamlar diliga so‘z rishtasi orqali boglovchi
insondir.
92 |
lis’
za nimi,
no
u nix bili sani "S motorom i "soba-ki,
tak
chto
oni
smogli
ubejat’,
xotyasi
S" bol’shim
trudom.
O!
Strannmiy
kray,
ochen’
stranniy,
tam,
za
morem,
na
yuge. Tam
stoyat
bolqshiye
bashni,
no
razru-shennne, yest’ kakiye-to ogromnme mashin’ ili fabriki,
no polomannme,
zarosshiye.
Eti
chudovisha
ix
storojat
i poklonyayutsya
bashnyam,
odnako
je,
kajetsya,
oni
ne
enayut, chto so vsem etim delat’. Oni jivut
v yamax,
i
oni
zlme.
Tshetno rassprashival
ya
poslansev,
pshtayas’
raz-u»-natB’ kakiye-libo podrobnosti naschet etix sushestv, ji-vushix
za
lunnim
morem:
nichego
bol’she
oni
mne
rasskazatB ne smogli. Uslmshal
ya tol’ko yeshe rasskaz
0
vozvrashenii iz-za morya
— ujasnuyu,
v trepet privodya-shu-yu odisseyu;{ Na obratnom puti
veter
ne
bil poput-nim,
tak
chto
perebrat’sya
cherez
more
za
nochB
ne
udalos’. Led uje treshal i lomalsya poutru, kogda oni,
sovsem perepugannme, dobralis’,
k schast’yu, do malen’ -
kogo, pochti nagogo ostrovka, na kotorom, pryachas’
v ras-shelinax
ot ujasnogo ekvatorial’nogo
znoya, prosideli
selmy den’ v ojidanii nochi
i moroza, chtob’ dvinut’sya
dal’she po l’du. Na vtoruyu nochB veter otbrosil ix da
-
leko
na
zapad,
a
k doversheniyu neschastiy
pod kones
puteshestviya
otkazal
motor,
i
oni
s
nevmrazimimi
trudnostyami dobiralisB
peshkom
po
beregu,
a
soba
tyanuli sani.
:
I vot oni vernulis’ nakones v stranu Teplmx Pru-dov, chtobm uznat’, chto Starogo Cheloveka tam uje net.
—Tak chego jevam nadobno ot menya— sprosil
ya,
vislushav etot udivitel’niy rasskaz.
— EZashiti
nas, Stariy Chelovek, zashiti nas’— za-krichali vmeste oba posla.— Ploxo nam jivetsya bez te-6bya,
i
bedstviya
na
nas
obrushivayutsya.
Eti
xishnne
chudovisha teper nepremenno pereberutsya
cherez
more,
raz uj uznali
o nashem sushestvovanii,
i
budut napa-dat’
na
nas, presledovat’
nas, muchit’
A
ix
bol’she!
Quda bol’she, chem nas!
Umolyayushe slojiv ruki, oni brosilisB peredo mnoy
na koleni. Ya chuvstvoval ustremlennme na menya trevoj-niye, molyashiye
vzglyadm Yana
i
yego
bratyev. Tol’ko
Ada
stoyala nedvijimo iS vidu ravnodushno.
Aya bo‘l potryasen do glubinm dushi,
ya yeshe kolebal
-
sya,
ne
znaya,
chto
skazat’,
chto delat’;
menya
porazilo
da-je
ne stol’ko to, chto eti sushestva mogut napastB
na
lunnuyu chelovecheskuyu
koloni-yu,
skol’ko
samo izvestiye
426 |
Qora yo‘rg‘ani sag‘noq oralab ketmaganini sezish mumkin edi |
Merve is living in Brighton. Her sister
is coming to visit her in February
and Merve would like to take her
to the theatre. She is looking at the
programme for the Theatre Royal. Scan
the programme on the opposite page.
Are all the shows on in February?
What kind of shows are on at the
theatre? Write three sentences.
Did you know ...?
"The word tap has many meanings. Here
it describes a type of dancing where the
dancer wears special shoes with
pieces of metal on the bottom
which make a noise.
(.) Social
and Travel
3 Merve’s friend Kristen has seen these shows. She is
telling Merve about them. Which show does each
sentence describe? (The shows are described more
than once.)
It’s a show with Irish
music and dance.
a )
it was written by
Willy Russell. |
8
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 12 yanvardagi “Respublikada ipakchilik tarmogʻini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ-3472-sonli qarorining 10-bandi “a” kichik bandida nazarda tutilgan bojxona toʻlovlari boʻyicha imtiyozlarni, istisno tariqasida, toʻgʻridan-toʻgʻri xususiy xorijiy investitsiyalar hisobiga olib kirilayotgan bojxona rasmiylashtiruvi vaqtida ishlab chiqarilgan yili 3 yildan 7 yilgacha boʻlgan texnologik uskunalarga ham qoʻllashga ruxsat berilsin |
Yilning eng zo'r ayol qo'wiqchisi Yulduz Ibragimovna
eng yaxshi qo'shig'i "Xayolimning o'grisi" Nilufar Usmonova |
yolg‘iz, yuzma-yuz qolsang ajib, o‘zingga ham tushunarsiz bo‘lgan holga tushasan. Davron ham samo
sehriga bandi bo‘lib, xayollariga erk berdi. Birdan qulog‘i shang‘illadi. Kimdir g‘ashni
keltiradigan darajada hushtak chaldi. Keyin bu hushtak eski eshikning g‘ijirlashiga o‘xshagan
ovozga aylandi. So‘ng kimdir uning ustida turib olib shivirlaganday bo‘ldi. Yuragi tez-tez
ura boshladi. Bosinqirayapman shekilli, deb o‘rnidan turmoqchi edi, qo‘zg‘ala olmadi. Ko‘zga
ko‘rinmas bir odam ko‘kragidan bosib qimirlashga yo‘l bermadi. «Yomon tush ko‘ryapman, uyqudan
uyg‘onishim kerak», deb o‘yladi. Biroq u uxlamagan, ko‘zlari ochiq edi. Hamon yulduzli samoga
tikilib yotardi. Yulduzlarning jimirlashini, ba’zan uchishini aniq ko‘rardi. Nima gap o‘zi?
Nima uchun bunday holga tushyapti? U ko‘zlarini yumdi. Shu choq chodirga bo‘yi taxminan ikki
yarim, uch metr keladigan, fazogirlar kiyimidagi, boshlari yassiroq ikki odam yaqinlashdi.
Davron cho‘chib ko‘zini ochdi. Atrof kimsasiz—hech kim yo‘q. Ichkarida Niyoz yengil xurrak
tortyapti. Gulxan o‘chgan. Mayda cho‘g‘lar yulduzlarning yerdagi aksiga o‘xshaydi. Davron shasht
bilan o‘rnidan turdi.
QALTIS HAZILMI?..
Niyoz hech bir mulozamatsiz mashinaning oldingi eshigini ochdi-da, o‘rindiqning changini
qoqdi. O‘rnashib o‘tirgach, portfelini orqa o‘rindiqqa tashladi-da, eshikni qars etib yopdi.
Uning bu ishi Yigitali akaga biroz malol keldi. O‘zicha: «Amalni yaxshi ko‘radigan izzattalab
toifadan ekan», deb qo‘yib Davronga savol nazari bilan qaradi. Davron esa hech narsa
sezmaganday orqa eshikni ochdi.
—Ketdikmi, Yigitali aka?
—Ketsak ketaveramiz-da...
Mashina o‘ydim-chuqur yo‘llardan shoh tashlab yurib ketdi. Ichkariga chang ufurdi. Niyoz
shoshib oynakni ko‘tardi. Keyin cho‘ntagidan ro‘molcha chiqarib qavat-qavat qilib taxladi-da,
bo‘yniga tashlab oldi. Yigitali aka ko‘z qiri bilan uning harakatini kuzatardi. Niyozning
nimasidir, yuz tuzilishimi, bashang kiyinishimi Yigitali akaga yoqmadi. Odamning tashiga
qarab baho berish noto‘g‘ri. Ammo bu mehmon bilan gurung qurishga mayli bo‘lmayapti. O‘zi-ku,
mehmonning ko‘nglini olay degan maqsadda yarim tunda qishlog‘iga piyoda jo‘nab mashinasini
olib keldi. Mehmon yaxshimi, yomonmi, baribir izzatini joyiga qo‘yishi kerak. Ajdodlardan
qolgan udum uning vujudiga singib ketgan. Lekin baribir bu yigitni jini suymayroq
turibdi. Shuning uchunmi, suhbatni boshlab yuborguvchi aqalli bir kalima ham tilga kelmayapti.
Davron ham nimagadir jim. Uyqusi chala bo‘lganmi, ko‘zini yumib olgan...
Mashina katta yo‘lga chiqqach, Niyoz oynakni tushirdi. Yuzini shamolga tutdi.
—Oh, oh, havoni qarang, qaymoqqa o‘xshaydi! —dedi u.
Yigitali aka kulimsirab bosh irg‘ab qo‘ydi.
—Mashina o‘zingiznikimi?
—Ha, o‘zimniki.
—Ancha urintirib qo‘yibsiz.
—Yo‘lni ko‘rdingiz, mashina yana ham chidaydi.
—Qanchaga olgan edingiz? Butunlay shalag‘i chiqmay turib sotib yuboring?
—Nimaga?
—Nimaga bo‘lardi, yangisidan olasiz.
Yigitali aka Niyozning gapidan ajablanmadi. Avval ham bir-ikki odam shunday maslahat
bergan edi. Dunyo dunyo bo‘lib, odam zoti idrok qila boshlagandan beri necha yuz avlod
yangilandi. Ammo ularning toifalarida sezilarli o‘zgarish yo‘q, deyish mumkin. Chunki yaxshi va
yomon odam ming yillar ilgari ham bor edi, hozir ham mavjud. Bu tushuncha yana necha asr
saqlanib qolar ekan? Hozir birovga «yomon odam» deb baho berib bo‘lmaydi. Ko‘rinishidan |
«Turkiston gidrometrik qismining hisoboti» (#4
20 ta kitob) nashr
qilingan.
Agar XIX asrda suv izlanishlaridan faqat suv transporti va
sug‘orish masalalarini
hal
qilishda foydalanilgan bo‘lsa, XX
asr
boshlarida
tekshirishlar
daryo
suvi
energiyasidan
foydalanish
masalalarini ko‘zlab amalga oshirila boshlangan.
Ulug” oktyabr inqilobidan keyin suv izlanishlari yangi asosda,
suv resurslaridan kompleks foydalanish asosida rivojlandi.
1919 yilda Rossiya gidrologiya instituti tashkil qilindi.
1920 yil Rossiyada GOELRO rejasi ishlab chiqilib, shu reja
bo‘yicha 15 yil ichida 10ta GES qurilishi mo‘ljallangan edi.
Bu
ishlarni
bajarish
uchun
loyihalash-qidiruv
institutlari
yaratildi:
CлдгopгoekГ,
Gidroenergoproekt,
Giprorechtrans,
Minvodxoz
va
boshqalar.
Bular
daryolarda kompleks
tekshirish
ishlarini xalq xo‘jaligining hamma sohalariga moslab bajaradilar.
MDHning
suv
kadastri
tuzilgan
bo‘lib,
bunda
qidiruv
ma’lumotlari butun MDH daryolari uchun jamlangandir. Bu dasturga
1875 yildan 1935 yilgacha bajarilgan hamma ma’lumotlar kiritilib
ular quyidagilarni o‘z ichiga olgan:
1) MDH suv manbalari spravochnigi (18-tomli);
2) MDHdagi daryo va ko‘llar sathi haqida ma’lumotlar (26-tomli);
3) MDH daryolari rejimi ma’lumotlari.
1936 yildan boshlab esa yillik gidrologik ma’lumotlar nashr
qilinmoqda.
Ikkinchi jahon urushi yillaridan keyin MDH suv resurslari
to‘g‘risidagi ma’lumotlar ko‘plab to‘planmoqda, undan tashqari suv
xo‘jalik tarmoqlarining kengayishi natijasida ko‘pgina daryolarning
gidrologik rejimi o‘zgardi.
Hozirda MDH
er
usti
suv
resurslari
3
ta
qismi
nashr
qilinmoqda:
1)
gidrologik o‘rganilganlik;
2)
asosiy gidrologik xaraktiristikalar;
3)
“suv manbalari” nomli regional kitoblar.
Bu nashrlar 1959—1973 yillarda amalga oshirilgandir. |
Paulo Kozl’o
Iblis va Prim xonim
—Hech kim Yezuvlikning biror harfini o‘zgartirolmaydi,
-dedi
kampir Injildagi bitiklarni o‘zicha sharhlab,
–lekin bizlarga
shunday ro‘yo bilan yashash yoqadi, chunki u ishonch tuyg‘usini beradi.
Nafsilamirni aytganda, men qilmoqchi bo‘lgan qaror boshqalaridan farq qilmaydi. Shu bilan birga xavfsizman va dunyoni boshqaryapman, deb o‘ylash ahmoqlikning aynan o‘zi. Bu hayot zarbalariga mutlaq yaroqsiz bo‘lib qolishingga olib keladi–kutmagan payting zilzila sodir bo‘lib, tog‘larni bunyod qiladi, ko‘klamda gullashga shaylangan daraxtga chaqmoq urib, uni yakson qiladi, ovdagi arzimas xato
yaxshi bir inson umriga zomin bo‘ladi.
Kampir erining qanday halok bo‘lganini ming marta takrorlagandi. Uning eri ushbu o‘lkadagi eng mohir ovchi
va yo‘lboshchi bo‘lgan. U
ovchilikni vahshiylik sporti
emas, mahalliy an’analarning bir
turi deb sanaydi. Uning jonkuyarligi sabab ayrim qirilib ketayotgan
jonivorlar asrab qolingan, hokimiyat bu borada qonunlar ishlab
chiqargan, shahar g‘aznasini to‘ldirish uchun ovga ruxsat beruvchi li-spenziyalar sotilgan.
Bertaning eri ayrimlar–yovvoyilik, boshqalar milliy ko‘ngilocharlik deb bilgan ovni insonlar uchun saboq maktabi bo‘lishiga harakat qilgan. Bu yerlarga asli boy, lekin ovchilikdan bexabar odam kel-gudek bo‘lsa, uni bir yalanglikka olib borib,
u yerdagi tosh ustiga
pivo bankasini qo‘ygan. Keyin-u ellik qadam nari ketib, miltiqdan
bankani urib tushirgan.
—Bu o‘lkadagi eng mohir ovchi men bo‘laman va senga ham merganlikni o‘rgataman, –degan-u.
Bankani toshga qo‘yib, yana joyiga qaytgan, cho‘ntagidan ro‘molchasini chiqarib, mehmondan ko‘zlarini bog‘lab qo‘yishini so‘ragan. So‘ng
bankaga qaratib yana o‘q uzgan.
—Tegolmading, –deya mehmon uning g‘ururini yerga urmoqchi bo‘lgan,
—o‘q nishondan ancha nari ketdi. Sendan ustoz chiqmasligi aniq.
—Men hozirgina senga hayotdagi eng muhim narsadan saboq berdim,
—degan Bertaning eri.
—Doimo istagan narsangga erishish
uchun ko‘zlaringga qara, fikringni bir joyga jamlab, neni istayotganingni angla. Yopiq ko‘z bilan maqsadga erishib bo‘lmaydi.
Kunlarning birida u birinchi otishmadan so‘ng pivo bankasini
yana joyiga qo‘yish uchun tosh oldiga qaytadi. Bertaning eri o‘sha joydan yiroqlashmasidan mehmon o‘z mahoratini namoyish qilish uchun
bexos miltiq tepkisini bosib yuboradi. O‘q mohir ovchining bo‘yniga
borib tegadi. Sayyoh xayolni bir joyga jamlash, harakatni nazorat
qilishdek eng muhim saboqqa amal qilmagandi.
—Ketishim kerak, –dedi Shantal. –Ishga borishdan avval-u-bu
narsalarga ulgurishim zarur.
Berta qizga omad tilab, uning cherkov oldidagi muyulishdan g‘oyib
bo‘lgunicha kuzatib o‘tirdi.
Kampir yillar davomida tog‘larni, bulutlarni tomosha qilib,
Marhum eri bilan xayolan gaplashaverib, odamlarni "ko‘radigan" bo‘lib
qolgandi. So‘zamol emasligi, odamlar tufayli junbushga kelgan hissiyotlarini ifodalashga zarur so‘zlarni topolmagani bilan—odamlar qalbini ochiq kitobdek o‘qiy olardi.
Bu hodisa dastlab dunyodagi eng yaxshi ko‘rgan odam—erining dafn
marosimida yuz bergandi. O‘shanda Viskoslik oilalardan birining
bolasi (hozirda u ulg‘ayib, ming chaqirim olisda yashaydi) kampirdan nega g‘amgin o‘tirganini so‘rab qoladi.
JAHON ADABIYOTI
24 |
BEPUL o'zbekcha o'rgatish
Qanday qilib Telegramdi android telefonga o`rnatish |
Mahmud
Toir
32653
OSHIQ OHI
(Doston)
Qo‘limga bir daftar tushdi. Ko‘nglimga bir oh tushdi.
Bu daftar bitiklarining har satrida sim-sim dard bor edi.
Nolalari jonbaxsh edi. Daftar egasi sevgan dil, sevilgan dil
edi. Ammo baxtsiz edi. U baxtsizligidan shikoyat qilmas edi.
U Allohni tanirdi...
Ushbu daftarni varaqlab men
bu oshiqning chiga
ergashdim. O‘tligim, olovligim yodimga tushdi. Kuyganlar,
kuydirganlar haqida kuylagim
keldi.
Zero, uxlagan bulbul—o‘lgan bulbul, dedi ichimdagi ohim...
Tongda shabnam sharbatin ichib,
Bulbul sarxush g‘unchani quchib,
Mening ham bir kuylagim keldi,
Sog‘ʻinchimning ko‘kida uchib.
Osmon yaqin keladi tongda,
Ko‘zda chaqin kuladi tongda,
Oshiq oqin, bechora oqin,
Kuylamasa o‘ladi tongda.
Sevib qolsang guldaysan, ukam,
To‘ʻkilasan, to‘lmaysan, ukam,
Alpomishdek Barchinning bo‘lsa,
Nomardga el bo‘lmaysan, ukam.
Kel, qalamning qonin to‘kamiz,
Tosh dillarning jonin to‘kamiz,
Kuygan ko‘ngil daftari to‘la,
Bittasining chokin so‘kamiz.
Bo‘ʻzlayversin keyin o‘zlari,
So‘zlayversin keyin o‘zlari. |
-
boshqaruvning
har
xil
darajalarida
hisoblash
texnikasi
va
dasturiy ta’minotning mosligini ta’minlashga;
–
logistii
axborot
tizimlarining
faoliyati
samarasini
oshirishga;
-
ularni qiymatini tushirishga;
-
ularni barpo etish jarayonini tezlashtirishga, imkon beradi.
2. Tizimni bosqichma-bosqich barpo etish imkoniyati tamoyili. EHM
asosida
barpo
etilgan
logistik
axborot
tizimlari,
boshqa
avtomatlashtirilgan
boshqaruv
tizimlari
singari,
doimiy
ravishda
rivojlanayotgan
tizimlardir.
Bu
degani,
ularni
loyihalashda
avtomatlashtirish
obyektlari
sonini
doimo
ko‘payishi,
axborot
tizimi
tomonidan
amalga oshiriladigan
funksiyalar
tarkibini
va
yechiladigan masalalar miqdorini kengayishi imkonini nazarda tutish
lozimligini bildiradi. Bunda, tizim barpo etilishi bosqichlarining
ketma-ketligini,
ya’ni
birinchi
darajali
masalalarni
tanlashni
aniqlash logistik axborot tizimning keyingi rivojlanishi
va uni
faoliyati
samaradorligiga
katta
ta’sir
ko‘rsatishini
unutmaslik
lozim.
3.
Birlashish
joylarini
aniq
belgilash
tamoyili.
Birlashish
joylaridagi
moddiy
va
axborot
oqimi
korxonaning
ayrim
bo‘limlarini
huquq
va
majburiyati
chegaralaridan
yoki
mustaqil
tashkilotlar chegaralaridan o‘tadi. Birlashish joylarini bir tekisda
o‘tish logistikaning muhim vazifalaridan biridir.
4.
Ishlatishning
maxsus
talablari
nuqtayi-nazaridan
tizimning
egiluvchanligi tamoyili.
5.
Foydalanuvchilar uchun tizimning mosligi tamoyili.
9.4. Axborot texnologiyalari
Agarda
axborot
tizimida
axborotni
avtomatlashtirilgan
qayta
ishlanishi
amalga
oshirilsa,
u
holda
texnik
ta’minot
elektron
hisoblash texnikasini
va uning o‘zaro
aloqa vositalarini
o‘z ichiga
oladi.
Bunda
texnik
ta’minotning
asosiy
qismi
bo‘lib
EHMlar
xizmat qiladi.
Logistikani
iqtisodiyot
sohasiga
keng
kirib
borishi,
moddiy
oqimlar boshqaruvining kompryuterlashtirilishiga uzviy bog‘liqdir.
Kompryuter
turli
xil
mutaxassislar
uchun
oddiy
bir
narsa
bo‘lib
QOLDI,
U
bilan
ishlashga
o‘rgandilar,
unga
ishondilar.
Kompyuterlarning
dasturiy
ta’minoti,
har
bir
ish
joyida,
axborotni
qayta ishlash bo‘yicha muhim masalalarni yechish imkonini
beradi.
Mikroprotsessorli
texnikaning
protsessorlarini
tez
ishlashi,
xotirasining
Hajmi,
kompByuter
bilan
muloqotda
bo‘lishning
oddiyligi,
Hisoblash
texnikasi
qiymati
va
boshqa
miqdoriy
ko‘rsatkichlari,
turli ishtirokchilarni
yagona tizimga birlashtirish
133 |
[OKOZ:1.08.00.00.00 Uy-joy qonunchiligi. Kommunal xo‘jalik / 08.01.00.00 Uy-joy fondi / 08.01.08.00 Ko‘p kvartirali yashashga mo‘ljallangan uydagi umumiy mol-mulk. Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati][TSZ:1.Ijtimoiy-madaniy masalalar / Uy-joy qonunchiligi. Kommunal xizmat]O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar MahkamasiningqaroriXUSUSIY UY-JOY MULKDORLARI ShIRKATINING NAMUNAVIY USTAVINI HAMDA XUSUSIY UY-JOY MULKDORLARI ShIRKATI BILAN KO‘P KVARTIRALI UYDAGI TURAR JOYGA MO‘LJALLANMAGAN BINO MULKDORI O‘RTASIDAGI NAMUNAVIY ShARTNOMANI TASDIQLASh TO‘G‘RISIDA “Xususiy uy-joy mulkdorlarining shirkatlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi: 1. Quyidagilar: Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatining Namunaviy ustavi 1-ilovaga muvofiq; Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati bilan ko‘p kvartirali uydagi turar joyga mo‘ljallanmagan bino mulkdori o‘rtasidagi Namunaviy shartnoma 2-ilovaga muvofiq tasdiqlansin. 2. Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar, shaharlar va tumanlar hokimliklari 2006-yil 1-sentabrgacha bo‘lgan muddatda uy-joy mulkdorlari shirkatlarini “Xususiy uy-joy mulkdorlarining shirkatlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga hamda ushbu qarorga muvofiq qayta ro‘yxatdan o‘tkazishni ta’minlasinlar. 3. Vazirlar Mahkamasining “Uy-joy mulkdorlari shirkatining Namunaviy ustavini va Uy-joylarni uy-joy mulkdorlari shirkati boshqaruviga berish va uy-joy fondini saqlash va tuzatish masalalarida davlat hokimiyati organlari bilan o‘zaro hamkorlik qilish tartibi to‘g‘risidagi Namunaviy nizomni tasdiqlash haqida” 1999-yil 4-oktabrdagi 454-son qaroriga (O‘zbekiston Respublikasi QT, 1999-y., 10-son, 60-modda) quyidagi o‘zgartirishlar kiritilsin: qarorning nomidan “Uy-joy mulkdorlari shirkatining Namunaviy ustavini va” so‘zlari chiqarib tashlansin; 1-bandning ikkinchi xatboshi va qarorga 1-ilova o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin. 4. “O‘zkommunxizmat” agentligi Adliya vazirligi hamda boshqa manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda qonun hujjatlariga ushbu qarordan kelib chiqadigan o‘zgartirishlar va qo‘shimchalar to‘g‘risida ikki oy muddatda Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin. 5. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari N.M. Xanov zimmasiga yuklansin.O‘zbekiston Respublikasining Bosh vaziri Sh. MIRZIYOYEVToshkent sh.,2006-yil 30-may,100-sonVazirlar Mahkamasining 2006-yil 30-maydagi 100-son qaroriga 1-ILOVA Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatiningNAMUNAVIY USTAVI1. Umumiy qoidalar 1.1. “________________” xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati (qisqacha nomlanishi — “__________________” XUMSh “Xususiy uy-joy mulkdorlarining shirkatlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq tuzilgan hamda ____________sh., _______________ ko‘chasidagi №_______ uyda (uylarda) joylashgan ko‘p kvartirali uydagi (uylardagi* ) turar joylar mulkdorlari (keyingi o‘rinlarda mulkdorlar deb ataladi) birlashmasidan iboratdir. * Shirkatga bir uydan ortiq turar turar-joylarning mulkdorlari birlashgan. 1.2. “__________________” xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati joylashgan manzil (keyingi o‘rinlarda Shirkat deb ataladi): O‘zbekiston Respublikasi, _____________ sh., _______________ ko‘chasi, № ____ uy. 1.3. Shirkat — notijorat tashkilot bo‘lib, yuridik shaxs hisoblanadi, o‘zining alohida mulkiga, bank muassasalarida hisob raqamlariga, o‘z nomi yozilgan dumaloq muhrga va shtamplarga, shuningdek, o‘zining ramziga ega. 1.4. Shirkat belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tgan vaqtdan boshlab tashkil etilgan hisoblanadi va yuridik shaxs huquqiga ega bo‘ladi. 1.5. Shirkat o‘ziga tegishli barcha mol-mulki bilan o‘z majburiyatlari bo‘yicha javob beradi va o‘z a’zolarining majburiyatlari uchun javob bermaydi. Shirkat a’zolari Shirkat majburiyatlari bo‘yicha javob bermaydi.Oldingi tahrirga qarang. 1.6. Mazkur Ustavga o‘zgartirish va qo‘shimchalar qonunchilikda va ushbu Ustavda belgilangan tartibda kiritiladi. (1.6-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)2. Faoliyatining maqsadi va predmeti 2.1. Uy-joy fondini birgalikda boshqarish va uning saqlanishi, butligi va ta’mirlanishini ta’minlash, ko‘p kvartirali uydagi mulkdorlarning umumiy mulki (keyingi o‘rinlarda umumiy mulk deb ataladi) va yer uchastkasidan foydalanish Shirkatni tashkil etishning ko‘zlangan maqsadi hisoblanadi. 2.2. Quyidagilar Shirkat faoliyatining predmeti hisoblanadi: mulkdorlar tomonidan ko‘p kvartirali uydagi umumiy mulkni boshqarish bo‘yicha birgalikda qarorlar qabul qilinishini ta’minlash; mulkdorlarning ko‘p kvartirali uyning va yer uchastkasining texnik, sanitariya, yong‘inga qarshi va ekologik holati zarur darajada saqlanishini belgilangan qoidalar, me’yorlar va standartlarga muvofiq ta’minlash, shuningdek umumiy mulk holatini yaxshilash (mukammal ta’mirlash, rekonstruksiya qilish va modernizatsiyalash) bo‘yicha qarorlarining ijrosini ta’minlash; mulkdorlar o‘rtasida umumiy mulkni va yer uchastkasini saqlash bilan bog‘liq umumiy xarajatlarni, shuningdek Shirkatdagi boshqa xarajatlarni taqsimlash, majburiy badallar va to‘lovlarning o‘z vaqtida kelib tushishini ta’minlash;Oldingi tahrirga qarang. mulkdorlarning umumiy mulk, yer uchastkasi va obodonlashtirish elementlaridan foydalanishga doir, shuningdek qonunchilik va ushbu Ustavda belgilangan doirada manfaatlarini muvofiqlashtirish;(2.2-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkidan foydalanish qoidalariga rioya qilinishini ta’minlash; mulkdorlarning umumiy mulkiga va kommunal xizmatlar ko‘rsatish bilan bog‘liq bo‘lgan, shuningdek uchinchi shaxslar bilan munosabatlarda ularning manfaatlarini ifodalash va himoyalash; ko‘p kvartirali uydagi iste’molchilarni kommunal xizmatlar bilan ta’minlashda ishtirok etish, mulkdorlar qaroriga ko‘ra kommunal xizmatlar buyurtmachisi funksiyalarini bajarish;Oldingi tahrirga qarang. qonunchilikka va mazkur Ustavga muvofiq boshqa faoliyatni amalga oshirish.(2.2-bandning to‘qqizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)3. Shirkatga a’zolik 3.1. Mazkur Ustavning 1.1-bandida ko‘rsatilgan uyda (uylarda)gi turar joylarning mulkdorlari — jismoniy va yuridik shaxslar Shirkat a’zolari hisoblanadi. 3.2. Shirkatga a’zolik mulkdorda Shirkat davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan vaqtdan boshlanadi. 1.1-bandda ko‘rsatilgan uyda (uylarda) turar joy sotib olgan shaxslar o‘zlarida xonaga egalik huquqi paydo bo‘lgan vaqtdan boshlab Shirkat a’zosi hisoblanadi. 3.3. Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatini boshqa Shirkatga qo‘shish yo‘li bilan qayta tashkil etish vaqtida qayta tashkil etilayotgan shirkatning a’zosi bo‘lgan turar joylar mulkdorlarining a’zoligi Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida qaror qabul qilingan vaqtdan boshlab yuzaga keladi. 3.4. Shirkat a’zosi bo‘lgan yuridik shaxsning vakolati u vakolat bergan shaxs tomonidan amalga oshiriladi. 3.5. Yuridik shaxs — Shirkat a’zosi qayta tashkil etilganda yoki jismoniy shaxs — Shirkat a’zosi vafot etganda ularning huquqiy vorislari yoki merosxo‘rlari ularda turar joyga mulk huquqi vujudga kelgan paytdan boshlab Shirkat a’zosiga aylanadi.Oldingi tahrirga qarang. 3.6. Shirkatning voyaga yetmagan a’zolari manfaatlarini ularning ota-onalari, vasiylari qonunchilikda belgilangan tartibda ifodalaydi. (3.6-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 3.7. Agar turar joy umumiy mulkchilik asosida bir necha mulkdorga tegishli bo‘lsa, ular Shirkatning bitta a’zosi huquqlari va majburiyatlariga ega bo‘ladi va Shirkatni Shirkatga a’zolikni amalga oshirish usuli (ular o‘rtasidagi kelishuv asosida) haqida xabardor qiladi. 3.8.Agar bitta mulkdorga ko‘p kvartirali uydagi (uylardagi) bir necha turar joy tegishli bo‘lsa, u bitta Shirkat a’zosi huquqlari va majburiyatlariga ega bo‘ladi. 3.9. Shirkatga a’zolik quyidagi hollarda to‘xtatiladi: turar joyga mulk huquqi to‘xtatilganda; alohida ko‘p kvartirali uydagi turar joylar mulkdorlarining ko‘pchilik ovozi bilan Shirkatdan chiqish to‘g‘risida qaror qabul qilinganda; Shirkat tugatilganda. 4. Umumiy mulkka nisbatan mulk huquqi 4.1. Ko‘p kvartirali uydagi turar joy mulkdorlariga umumiy mulk umumiy ulushbay mulk huquqi asosida tegishlidir.Oldingi tahrirga qarang. 4.2. Ko‘p kvartirali uyda umumiy ulushbay mulk huquqi asosidagi umumiy mulkka ko‘p kvartirali uyning umumiy turar joylari (xollar, aravachalar qo‘yiladigan joylar, chiqindi kameralari va h. k.), tayanch va to‘siq konstruksiyalar (devorlar, to‘siqlar, fundamentlar), kvartiralararo zinapoya maydonchalari, zinalar (podyezd ichidagi, tashqi, podyezdga kirish joylaridagi), liftlar, lift shaxtalari va boshqa shaxtalar (ventilatsiya shaxtalari, chiqindi quvurlari va h. k.), koridorlar, texnik qavatlar, yerto‘lalar, chordoq va tomlar, uyning ichki muhandislik tarmoqlari va kommunikatsiyalari, turar joy tashqarisida va ichida joylashgan, bittadan ortiq turar joyga xizmat ko‘rsatuvchi mexanik, elektrik, sanitariya-texnik va boshqa jihozlar va moslamalar kiradi. (4.2-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 15-oktabrdagi 648-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 16.10.2021-y., 09/21/648/0966-son) Uyning fasadi elementlari bo‘lgan umumiy mulkning qismlari — turar joy va podyezdlarning fasad oynalari, uyning podyezdiga kirish eshiklari, balkonlar, fasadni bezash materiallari ham umumiy mulkka kiradi. 4.3. Mulkdorning umumiy mulkka nisbatan umumiy mulk huquqi unga mulk huquqi asosida tegishli maydonning uyning umumiy maydonidagi nisbatiga teng bo‘ladi. 4.4. Har bir mulkdorning ko‘p kvartirali uydagi umumiy mulkka umumiy ulushbay mulk huquqi uning turar joyga bo‘lgan mulk huquqidan ajralmasdir. Mulkdor ko‘p kvartirali umumiy mulkdagi o‘z ulushini begonalashtirishga, undan jismoniy yoki yuridik shaxslar foydasiga, shu jumladan uydagi yoki Shirkatdagi boshqa turar joy mulkdorlari foydasiga voz kechishi yoki o‘ziga turar joy va/yoki noturar joy mulkchiligi huquqi asosida tegishli bo‘lgan umumiy mulk huquqidagi ulushi yo‘qotilishiga olib keladigan boshqa xatti-harakatlarni sodir etishi mumkin emas. 4.5. Mulkdorning umumiy mulkdagi ulushi natural shaklda ajratib berilishi mumkin emas. 4.6. Ko‘p kvartirali uydagi turar joylar mulkdorlari uni saqlash xarajatlarini birgalikda amalga oshirishlari shart. Turar joy mulkdorining umumiy xarajatlardagi ulushi mulkdorning turar joy maydonining uyning umumiy maydonidagi ulushiga mutanosib tarzda belgilanadi. 4.7. Uydagi umumiy mulkdan va yer uchastkasidan foydalanish mulkdorlarning umumiy ulushbay mulk huquqidagi ulushi miqdoriga bog‘liq emas. Mulkdorlar turar joylarining chegarasida bo‘lgan umumiy mulk qismlari foydalanilishi cheklangan umumiy mulk hisoblanadi. 4.8. Umumiy mulkning alohida qismlari Shirkat a’zolariga va boshqa shaxslarga Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi belgilagan tartibda va shartlarda Shirkat a’zolariga foydalanishga berilishi mumkin. Umumiy mulkning alohida qismi va/yoki Shirkat yer uchastkasidan (foydalanilishi cheklangan mulkdan tashqari) faqat o‘z manfaati uchun foydalanuvchi Shirkat a’zosi Shirkatga Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi belgilagan miqdorda haq to‘lashi kerak. 4.9. Uydagi umumiy mulkning alohida qismlari Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi belgilagan tartibda va shartlarda uchinchi shaxslarga berilishi mumkin. Bunda ushbu uy turar joy mulkdorlarining ellik foizdan kam bo‘lmagan qismi bunga rozilik bergan bo‘lishi kerak. 4.10. Umumiy mulkning mulkdorlar manfaatlariga va ularning turar joydan foydalanish imkoniyatlariga zarar yetkazmagan holda begonalashtirilgan qismlarini sotish turar joy mulkdorlarining yetmish besh foizdan kam bo‘lmagan qismi bunga rozilik bergan taqdirda amalga oshirilishi mumkin.5. Shirkatning huquq va majburiyatlari 5.1. Shirkat quyidagi huquqlarga ega: umumiy mulk, yer uchastkasi va Shirkat mulkini saqlash usulini aniqlash; uydagi (uylardagi) umumiy mulkni, yer uchastkasini va Shirkat mulkini saqlash bo‘yicha ishlar rejasini tasdiqlash; Shirkatning yillik daromadlar va xarajatlar rejasini tasdiqlash;Oldingi tahrirga qarang. ko‘p xonadonli uy-joy fondini umumiy mulki va unga tutash hududlarni saqlash uchun turar joy hamda noturar joy binolar mulkdorlarining majburiy badallari miqdori xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Uy-joy-kommunal xizmat ko‘rsatish vazirligi tomonidan har yili tasdiqlanadigan eng kam miqdordan kam bo‘lmagan hajmda belgilash; (5.1-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 25-dekabrdagi 1019-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 27.12.2017-y., 09/17/1019/0463-son) shartnomaviy asosda turar joyga mo‘ljallanmagan binolar mulkdorlarining uyning umumiy mulkini saqlash xarajatlari va mulkdorlarning boshqa umumiy xarajatlarida ishtirokini ta’minlash. Agar turar joyga mo‘ljallanmagan binolardan foydalanish Shirkatning umumiy mulkni zarur texnik va sanitariya holatida saqlash xarajatlarining oshib ketishiga olib kelsa va/yoki turar joylardan foydalanish bo‘yicha noqulayliklar tug‘dirsa, Shirkat o‘z a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra turar joyga mo‘ljallanmagan bino mulkdoriga pulli va yoki boshqacha moddiy shaklda tegishli kompensatsiya to‘lanishini talab qilishga haqli;Oldingi tahrirga qarang. yuridik va jismoniy shaxslar bilan tanlov asosida va qonunchilikka muvofiq Shirkatning umumiy maydoni, yer uchastkasi va mulkini boshqarish, unga xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash, shuningdek kommunal xizmatlar ko‘rsatish va boshqa xizmatlar ko‘rsatish bo‘yicha shartnomalar tuzish;(5.1-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) mazkur Ustavda belgilangan tartibda Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkidan foydalanish qoidalarini belgilash;Oldingi tahrirga qarang. qonunchilikda va ushbu Ustavda ko‘zda tutilgan tartibda va shartlarda banklar kreditlaridan foydalanish;(5.1-bandning to‘qqizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) belgilangan tartibda turar joy (uylar)ga xizmat ko‘rsatish, xo‘jalik inshootlari va boshqa inshootlar qurish uchun doimiy ravishda ishlatishga yer uchastkalari olish; doimiy foydalanishga berilgan yer uchastkasida xo‘jalik inshootlari va boshqa qurilmalar qurish, Shirkat umumiy mulki yoki turar joyining bir qismini shaharsozlik me’yorlari va qoidalariga muvofiq barpo etish; mulkdorni oldindan ogohlantirgan holda va mulkdor (yoki uning vakili) ishtirokida umumiy mulkning mulkdorlar turar joylari chegarasida bo‘lgan qismlarining sanitariya holatini nazorat qilish, shu jumladan belgilangan me’yorlar, qoidalar va standartlarga muvofiqligini tekshirish uchun kirish; boshqa mulkdorlarning mulkiga va/yoki umumiy mulkka zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan avariyani bartaraf etish uchun mulkdorlar turar joyiga darhol kirish (shu jumladan, belgilangan hollarda mulkdorlar yo‘qligida va avariya paytida ularni ogohlantirish imkoni bo‘lmaganda) imkoniyatidan foydalanish; uydagi umumiy mulkning butligini saqlashni ta’minlash maqsadida mulkdorlar tomonidan belgilangan tartibda ruxsat olingan holda turar joyni rekonstruksiya qilish, tarxini qayta tuzish, qayta jihozlash ishlari bo‘yicha kelishuvga erishish; jismoniy yoki yuridik shaxslar tomonidan, bu hol mulkdorlarning qonunchilik tomonidan himoyalanadigan huquq va manfaatlarining buzilishi bilan bog‘liq bo‘lmagan taqdirda, umumiy mulkning bir qismini foydalanishga yoki cheklangan tarzda foydalanishga berish; Oldingi tahrirga qarang. qonunchilikka muvofiq o‘z mulkini, shu jumladan aylanma mablag‘larini mustaqil tasarruf etish;(5.1-bandning o‘n oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)Oldingi tahrirga qarang. qonunchilikda belgilangan tartibga muvofiq Shirkat mulkini xarid qilish, sotish, o‘tkazish, ijaraga berish, balansdan chiqarish;(5.1-bandning o‘n yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) ishlarni bajarish va Shirkat a’zolariga xizmatlar ko‘rsatish;Oldingi tahrirga qarang. qonunchilikka muvofiq va Ustav maqsadlariga mos tarzda tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanish;(5.1-bandning o‘n to‘qqizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) mazkur Ustavda ko‘zda tutilgan maqsadlarga ishlatish uchun maxsus jamg‘armalar tashkil etish; Oldingi tahrirga qarang. qonunchilikda ko‘zda tutilgan tartibda turar joy mulkdoridan Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida belgilangan majburiy to‘lovlarni undirish, Shirkatga yetkazilgan xarajatlarni to‘liq qaytarish to‘g‘risidagi talabni ilgari surish;(5.1-bandning yigirma birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) faoliyatning umumiy masalalarini hal etish uchun tuziladigan xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari birlashmalariga (uyushmalari, ittifoqlariga) kirish va ularning tarkibidan chiqish; turar joy mulkdorlaridan quyidagilarni so‘rash: mulkdorlar yoki ularning vakillari bilan bog‘lanish uchun muloqot axboroti (pochta va/yoki elektron manzil, telefon raqamlari); turar joydan foydalanuvchilar soniga bog‘liq bo‘lgan umumiy xarajatlar miqdorini taqsimlash maqsadida turar joyda istiqomat qiluvchilar soni haqidagi ma’lumotlarni so‘rab olish.Oldingi tahrirga qarang. Qonunchilikka va mazkur Ustavga muvofiq Shirkat boshqa huquqlarga ham ega bo‘lishi mumkin.(5.1-bandning yigirma oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)Oldingi tahrirga qarang. 5.2. Shirkat mulkdorlarning umumiy mulkini tasarruf etish, shu jumladan begonalashtirish, garov tariqasida va qonunchilikda hamda ushbu Ustavda ko‘zda tutilganidan boshqacha tartibda foydalanish huquqiga ega emas.(5.2-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 5.3. Shirkat quyidagilarga majbur: Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkining belgilangan qoidalar, me’yorlar va standartlarga, shuningdek Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi, har bir uy-joy mulkdorlarining yig‘ilishi qarorlariga muvofiq ravishda butligi va saqlanishini ta’minlash; mazkur Ustavning, Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi va Boshqaruv yig‘ilishi, shuningdek har bir uy-joy mulkdorlari yig‘ilishi qarorlarining bajarilishini ta’minlash; har yili Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkini saqlash bo‘yicha ishlar rejasini belgilash va Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida tasdiqlash uchun uning ijrosi haqidagi hisobotni tuzish; Shirkat ish rejasining bir qismi sifatida har qaysi ko‘p kvartirali uy-joy mulkdorlari umumiy mulkini saqlash bo‘yicha har yili ish rejasini belgilash hamda har bir uy-joy uchun ijrosi bo‘yicha hisobot tuzish, turar joy egalarining yig‘ilishida tasdiqlash; har yili Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasini va Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida tasdiqlash uchun uning ijrosi bo‘yicha hisobotni tuzish; har yili Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasining bir qismi bo‘lgan umumiy mulkni saqlash bo‘yicha daromadlari va xarajatlari smetasi va Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida tasdiqlash uchun uning ijrosi bo‘yicha hisobotni tuzish; majburiy badallar va to‘lovlarning o‘z vaqtida kelib tushishini ta’minlash; umumiy mulkka egalik qilish va undan foydalanish bo‘yicha qoidalar, shartlar va tartibini belgilashda, barcha mulkdorlarning umumiy xarajatlardagi ishtiroki ulushini hisoblab chiqishda Shirkatning barcha a’zolari qonuniy huquq va manfaatlariga rioya qilinishini ta’minlash; uy-joylarning barcha mulkdorlari, ijarachilari, yollovchilar tomonidan umumiy mulk, yer uchastkasi va Shirkat mulkidan foydalanish qoidalariga rioya qilinishini ta’minlash; uchinchi shaxslar bilan munosabatda umumiy mulkni saqlash, egalik qilish va foydalanish, kommunal xizmatlar ko‘rsatish bilan bog‘liq bo‘lgan, shuningdek qonunchilikda ko‘zda tutilgan boshqa hollarda Shirkat a’zolarining manfaatlarini ifodalash va himoya qilish; shartnomaviy majburiyatlarning bajarilishini ta’minlash; mulkdorlarga umumiy mulkning holati, amalga oshirilgan va amalga oshiriladigan xarajatlar to‘g‘risida axborot berish, Shirkat a’zolari oldida mazkur Ustavda ko‘zda tutilgan tartibda hisobot berish.Oldingi tahrirga qarang. Shirkat qonunchilikda ko‘zda tutilgan boshqa majburiyatlar bo‘yicha ham javob berishi mumkin.(5.3-bandning o‘n to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)6. Shirkat a’zolarining huquq va majburiyatlari 6.1. Shirkat a’zosi quyidagi huquqlarga ega: Shirkat va Shirkatning boshqa a’zolari bilan kelishmagan holda o‘ziga mulk huquqi asosida tegishli bo‘lgan turar joydan ko‘zlangan maqsadga muvofiq egalik qilish, undan foydalanish va tasarruf etish, shu jumladan uni qonunchilikda belgilangan tartibda ijaraga berish; umumiy mulkdan, shuningdek yer uchastkasidan va unda joylashgan obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlaridan belgilangan maqsadga va Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi tomonidan tasdiqlangan qoidalarga muvofiq foydalanish; ushbu Ustavda belgilangan tartibda Shirkat faoliyati, umumiy mulk holati, amalga oshirilgan va oshiriladigan umumiy xarajatlar to‘g‘risida axborot olish; Shirkat boshqaruvi va taftish komissiyasini saylash va ularga saylanish; Shirkat faoliyatida, shu jumladan, sirtdan yozma ovoz berish yo‘li bilan va/yoki o‘z vakili orqali ishtirok etish, uning faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha takliflar kiritish; ijarachiga o‘zining Shirkat a’zosi sifatidagi huquq va majburiyatlarini berish; Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra umumiy mulk va/yoki yer uchastkasining alohida qismlarini Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida belgilangan tartibda va shartlarda foydalanishga olish;Oldingi tahrirga qarang. Shirkat a’zosi Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qarorlarida belgilangan va qonunchilikda ko‘zda tutilgan boshqa huquqlarga ham ega bo‘lishi mumkin. (6.1-bandning to‘qqizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 6.2. Shirkat a’zosining majburiyatlari: ushbu Ustav talablari, Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi, Shirkat boshqaruvi, har bir uy turar joy mulkdorlari yig‘ilishi qarorlari, shuningdek Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi tomonidan tasdiqlangan umumiy mulk, yer uchastkasi, Shirkat mulki hamda obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlaridan foydalanish qoidalariga rioya qilish; o‘ziga tegishli turar joydan maqsadga muvofiq foydalanish; o‘z hisobidan o‘zining mulki hisoblangan turar joylarning zarur darajada saqlanishi va ta’mirlanishini ta’minlash; belgilangan tartibda tegishli ruxsat olgach, Shirkat bilan o‘ziga tegishli turar joyni rekonstruksiya qilish, tarxini qayta tuzish, qayta jihozlash bo‘yicha kelishuvga erishish, o‘zboshimchalik bilan turar joyni rekonstruksiya qilish va/yoki tarxini qayta tuzish va/yoki qayta jihozlashga yo‘l qo‘ygan Shirkat a’zosi o‘z hisobidan xonani avvalgi holiga keltirishga majbur; oldindan ogohlantirilgan holda va o‘zining yoki vakilining ishtirokida o‘ziga tegishli bo‘lgan turar joyga umumiy mulkning mulkdori turar joyi chegarasida bo‘lgan qismini ko‘rikdan o‘tkazish, joriy va kapital ta’mirlash uchun, shuningdek avariya holatlarini bartaraf etish uchun Shirkat va ixtisoslashtirilgan tashkilotlar vakillarini darhol kiritish. Xonaga kirishga yo‘l qo‘ymagan mulkdor shu tufayli ishlar bajarilmay qolganligi natijasida yetkazilgan zararni o‘z hisobidan qoplaydi; o‘ziga tegishli turar joy chegarasida bo‘lgan umumiy mulkning butligini ta’minlash; umumiy mulk, yer uchastkasi, Shirkatning mulki, obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlaridan belgilangan maqsadlarda foydalanish hamda boshqa mulkdorlarning ulardan foydalanish bo‘yicha huquq va manfaatlariga zarar yetkazmaslik; mazkur Ustav va Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi, har bir uy turar joy mulkdorlari yig‘ilishi qarorlariga ko‘ra belgilangan tartibda uydagi umumiy mulkni saqlash xarajatlari va Shirkatning boshqa xarajatlarida uydagi umumiy mulkka bo‘lgan umumiy ulushbay mulk huquqi asosida ishtirok etish, Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi, har bir uy turar joy mulkdorlari yig‘ilishi qarori bilan boshqacha tartib belgilangan hollar bundan mustasno; ko‘rsatilgan kommunal xizmatlar haqini belgilangan tarif asosida to‘lash; Shirkatga muloqot uchun hamda u yoki uning vakili bilan bog‘lanish maqsadida ma’lumotlar berish (pochta va/yoki elektron manzil, telefon raqamlari) va shu turdagi ma’lumotlar o‘zgargan taqdirda darhol xabar berish; turar joy ijaraga berilgan taqdirda 10 kun muddatda Shirkatga bu haqda, shuningdek ijara shartnomasi asosida ijarachiga umumiy xarajatlarda ishtirok etish bo‘yicha majburiyatlarini bergan yoki bermaganligi to‘g‘risida xabar berish. Ijarachi tomonidan ijara shartnomasi asosida olingan umumiy xarajatlarda ishtirok etish bo‘yicha majburiyatlari kerakli tarzda bajarilmagan yoki kerakli tarzda bajarilmagan taqdirda Shirkat oldida Shirkat a’zosi javob beradi; o‘zi yoki u bilan birga istiqomat qilayotgan shaxslar tomonidan, shuningdek ijara shartnomasi asosida va boshqa asoslarda u bilan birga istiqomat qilayotgan shaxslar tomonidan boshqa mulkdorlar mulkiga, umumiy mulkka yoki Shirkat mulkiga yetkazilgan zararni o‘z hisobidan qoplash;Oldingi tahrirga qarang. o‘ziga mulk huquqi asosida tegishli bo‘lgan turar joyni sotish paytida qonunchilikda ko‘zda tutilgan hujjatlarga qo‘shimcha ravishda Shirkat va uning oldidagi majburiyatlari, umumiy xarajatlar va kommunal to‘lovlar bo‘yicha qarzlar haqida ma’lumotlar berish;(6.2-bandning o‘n to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) Shirkatni turar joyning boshqa mulkdorga berilgani to‘g‘risida ogohlantirish va yangi mulkdor to‘g‘risida axborot berish.7. Shirkatdagi umumiy xarajatlar 7.1. Shirkatning umumiy xarajatlari umumiy mulkni, yer uchastkasi, Shirkat mulkini belgilangan chegarada va unda joylashgan tashqi obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlari, shuningdek Shirkat mulkini boshqarish, xizmat ko‘rsatish, ta’mirlash bilan bog‘liq xarajatlardir. 7.2. Turar joy mulkdorlarining umumiy mulki, yer uchastkasi va Shirkat mulkini boshqarish bilan bog‘liq xarajatlarga quyidagilar kiradi: Shirkat boshqaruvi raisi va a’zolariga, taftish komissiyasi a’zolariga to‘lanadigan mukofot puli; Shirkat boshqaruvchisi (ijrochi direktori), buxgalteri va Shirkat tomonidan boshqaruv vazifalarini bajarish uchun jalb qilinadigan boshqa shaxslar mehnatiga haq to‘lash; yuridik va jismoniy shaxslar — xususiy tadbirkorlar bilan boshqaruv bo‘yicha shartnomalarga haq to‘lash; Shirkat boshqaruvi xonasi bo‘yicha ijara shartnomasi xarajatlari; Shirkat boshqaruvi xonasidan foydalanish bo‘yicha kommunal xizmatlar iste’moli uchun to‘lov; Shirkatning ish yuritish, buxgalteriya hisobi va hisobotlari, shu jumladan Shirkat a’zolari oldidagi hisobotlari bilan bog‘liq xarajatlar; Shirkatning bank hisob raqamlariga xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq xarajatlar; mulkni boshqarish va kommunal xizmatlar ko‘rsatish bo‘yicha shartnomalar tuzish bilan bog‘liq aloqa xizmatlari, transport xarajatlari va jamoat transportidan foydalanish xarajatlarini to‘lash; Shirkat a’zolari va turar joyga mo‘ljallanmagan binolar mulkdorlarining majburiy badallari to‘liqligini ta’minlash bilan bog‘liq xarajatlar; tovar-moddiy boyliklarni xarid qilish yuzasidan ijrochilar va/yoki pudratchilarni tanlash bo‘yicha tanlovlar o‘tkazish bilan bog‘liq xarajatlar; umumiy mulkni va Shirkat mulkini sug‘urtalash bilan bog‘liq xarajatlar; umumiy mulk, yer uchastkasi va Shirkat mulkini boshqarish, shuningdek Shirkat a’zolarining manfaatlarini ifodalash va himoya qilish bilan bog‘liq boshqa xarajatlar. Boshqaruv xarajatlari Shirkatning tasdiqlangan daromadlar va xarajatlar smetasiga muvofiq, har bir uy mulkdorlari yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlangan Shirkatning daromadlar va xarajatlar smetasining bir qismi bo‘lgan har bir uy umumiy mulkini saqlash bilan bog‘liq bo‘lgan daromadlar va xarajatlar smetasi asosida amalga oshiriladi. 7.3. Umumiy mulk, yer uchastkasi va Shirkat mulkiga xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq xarajatlarga quyidagilar kiradi: mulkning texnik va sanitariya holatini zarur darajada saqlash, shu jumladan, ishlab chiqarish xodimlari mehnatiga haq to‘lash (shu jumladan yagona ijtimoiy to‘lov), materiallar, jihozlar, mashinalar va mexanizmlar bilan bog‘liq xarajatlar; joriy va avariya-ta’mirlash ishlari, mukammal ta’mirlash, umumiy mulk obyektlarini almashtirish va rekonstruksiya qilish xarajatlari, shu jumladan, yuridik va jismoniy shaxslar bilan pudrat shartnomasi haqini to‘lash xarajatlari; Shirkat umumiy mulki va yer uchastkasiga xizmat ko‘rsatish va/yoki foydalanish bilan bog‘liq elektr energiya va boshqa resurslar sarfi uchun haq to‘lash; Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va unda joylashgan obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlari butligi va saqlanishi bilan bog‘liq boshqa xarajatlar. 7.4. Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasi Shirkatning maxsus jamg‘armalari: mukammal ta’mirlash jamg‘armasi, zaxira jamg‘armasi, kutilmagan xarajatlar jamg‘armasi va boshqa jamg‘armalar tuzilishini ko‘zda tutishi mumkin. Shirkat jamg‘armalariga yo‘llangan mablag‘lar unga mulk huquqi asosida tegishli bo‘lgan turar joyni sotish paytida Shirkat a’zosi yoki turar joyga mo‘ljallanmagan bino egasiga qaytarilmaydi, alohida uy turar joy mulkdorlari ushbu uydagi turar joy mulkdorlari qaroriga ko‘ra Shirkatdan chiqqan holat bundan mustasno. 7.5. Shirkat umumiy mulkini, yer uchastkasini va mulkini ta’mirlash bilan bog‘liq xarajatlar tasdiqlangan ishlar rejasi, Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasining bir qismi bo‘lgan va har bir uyning turar joy mulkdorlari yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlangan har bir uy umumiy mulkini saqlash daromadlari va xarajatlari smetasiga muvofiq amalga oshiriladi. 7.6. Shirkat umumiy mulkni mukammal ta’mirlash, rekonstruksiya qilish va modernizatsiyalash ishlarini Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi, ko‘p kvartirali turar joy mulkdorlari yig‘ilishi qaroriga muvofiq amalga oshiradi.8. Shirkat a’zolarining umumiy xarajatlari va majburiy badallari miqdorini belgilash tartibi 8.1. Har yili 15-dekabrgacha Shirkat boshqaruvi Shirkatning kelgusi moliyaviy yil uchun daromadlar va xarajatlar smetasi loyihasini tuzadi. Xarajatlar smetasini tuzishda har bir ko‘p kvartirali uydagi umumiy mulkni, yer uchastkasini va mulkini saqlash bo‘yicha ishlar rejasi loyihasi asos hisoblanadi. Xarajatlar loyihasi smetasi mehnat, qurilish materiallari, ishlar va xizmatlarning amaldagi bozor qiymati asosida tuziladi hamda kelgusi yil davomida ularning kutilayotgan o‘zgarishlarini nazarda tutishi mumkin.Oldingi tahrirga qarang. Shirkat daromadlari smetasi Shirkat a’zolarining majburiy badallari va turar joyga mo‘ljallanmagan binolar mulkdorlari badallari hamda qonunchilikka muvofiq boshqa daromadlar va tushumlar hisobiga shakllantiriladi.(8.1-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) Daromadlar smetasi Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkini saqlash bilan bog‘liq bo‘lgan Shirkatning barcha rejalashtirilgan xarajatlari va mavjud moliyaviy majburiyatlarini qamrab olishi kerak. Smetaning xarajat qismi daromad qismidan oshib ketishi mumkin emas. 8.2. Shirkatning daromadlar va xarajatlar smetasi hamda kelgusi moliyaviy yil uchun Shirkat a’zolari badallarining miqdori bo‘yicha takliflar Shirkat boshqaruvi tomonidan Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishiga tasdiqlash uchun taqdim etiladi. Ishlar rejasi va Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasining bir qismi bo‘lgan har bir uy umumiy mulkini saqlash bo‘yicha ishlar rejasi, daromadlari va xarajatlari smetasi hamda ularning ijrosi bo‘yicha hisobotlar Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi o‘tkazilishiga qadar ushbu uydagi turar joylar mulkdorlari yig‘ilishida ko‘rib chiqiladi va tasdiqlanadi. Oldingi tahrirga qarang. 8.3. Shirkat a’zolarining majburiy badallari miqdori Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasi Uy-joy-kommunal xizmat ko‘rsatish vazirligi tomonidan har yili tasdiqlanadigan eng kam miqdordan kam bo‘lmagan hajmda belgilanadi.(8.3-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 25-dekabrdagi 1019-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 27.12.2017-y., 09/17/1019/0463-son) 8.4. Shirkat a’zolarining o‘tgan yil bo‘yicha Shirkat ishlari rejasi, daromadlari va xarajatlari smetasi ijrosi yuzasidan hisobotni, kelgusi yil uchun mo‘ljallangan Shirkat ishlari rejasi, daromadlari va xarajatlari smetasi va Shirkat a’zolari, turar joyga mo‘ljallanmagan binolar mulkdorlarining majburiy badallari miqdorini tasdiqlashga bag‘ishlangan umumiy yig‘ilishi moliyaviy yil yakunlangandan so‘ng 60 kundan kechikmay chaqiriladi. Shirkatning kelgusi yil uchun mo‘ljallangan ishlari rejasi, daromadlari va xarajatlari smetasini tasdiqlash bo‘yicha umumiy yig‘ilishini joriy moliyaviy yil yakunlanmasdan, shuningdek Boshqaruvning joriy yil (o‘tgan yil) bo‘yicha Shirkat ishlari rejasi, daromadlari va xarajatlari smetasi ijrosi yuzasidan hisoboti ko‘rib chiqilmagan va tasdiqlanmagan holda o‘tkazilishiga yo‘l qo‘yiladi. 8.5. Shirkatning yillik ish rejasi, daromadlari va xarajatlari smetasi va Shirkat a’zolari hamda turar joyga mo‘ljallanmagan binolar mulkdorlarining majburiy badallari miqdorini tasdiqlashga bag‘ishlangan yig‘ilish Shirkat a’zolarini umumiy yig‘ilish o‘tkazilishi to‘g‘risida kamida 10 kun avval ogohlantirgan holda o‘tkaziladi. Ogohlantirish shakli (yozma, og‘zaki) Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida, Shirkat xarajatlari smetasida tegishli xarajatlar e’tiborga olingan holda belgilanadi. 8.6. Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasida hisobot va loyiha hujjatlaridan nusxa ko‘chirish va yetkazib berish xarajatlari ko‘zda tutilgan hollarda Shirkat boshqaruvining o‘tgan yil bo‘yicha Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasi ijrosi yuzasidan hisoboti va kelgusi yil uchun mo‘ljallangan Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasi loyihasi Shirkatning har bir a’zosiga yuboriladi. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi Shirkat a’zolarini Shirkat ishlari rejasi hamda xarajatlar va daromadlar smetasi loyihalari va ularning ijrosi to‘g‘risidagi hisobotlar bilan oldindan tanishtirishning boshqacha usulini belgilashi mumkin, bu holda bo‘lajak umumiy yig‘ilish to‘g‘risidagi xabarnomada Shirkat a’zolari yuqoridagi hujjatlar bilan tanishib chiqishi mumkin bo‘lgan joy va vaqt ko‘rsatiladi. 8.7. Boshqaruv xarajatlari Shirkatning tasdiqlangan xarajatlar va daromadlar smetasida boshqaruv uchun mo‘ljallangan xarajatlar hajmidan o‘n foiz oshib ketgan taqdirda yoki smeta moddalarini umumiy mulkka xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ishlariga mo‘ljallangan xarajatlarning o‘n foizdan ziyod kamayib ketishiga olib keladigan tarzda almashtirilishi Shirkat a’zolarining navbatdan tashqari umumiy yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlanishi kerak. 8.8. Shirkatning tasdiqlangan daromadlar va xarajatlar smetasiga Shirkat ish rejasida ko‘zda tutilmagan ishlar yoki materiallar, ishlar va xizmatlar narxining o‘sishi natijasida vujudga kelgan xarajatlari bilan bog‘liq bo‘lgan o‘zgartirish kiritish to‘g‘risidagi qaror ushbu Ustavda ko‘zda tutilgan tartibda chaqiriladigan Shirkat a’zolarining navbatdan tashqari umumiy yig‘ilishi, har bir uy mulkdorlari yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlanishi kerak. 8.9. Majburiy badallar Shirkat a’zosi tomonidan pul shaklida to‘lanadi. 8.10. Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra ayrim hollarda majburiy badallarning bir qismini to‘lash Shirkat a’zolarining umumiy xarajatlarda boshqacha shaklda ishtirok etishiga almashtirilishi mumkin: Shirkatga mulkning berilishi yoki ayrim ishlarni bajarish yoxud xizmat ko‘rsatish shular jumlasidan. Kiritiladigan mulk qiymati u kiritilgan kunda Boshqaruv qarori bilan, bajarilgan ishlar va ko‘rsatilgan xizmatlar qiymati esa – amaldagi bozor narxlari asosida ishlar tavsifi narxiga ko‘ra belgilanadi. 8.11. Majburiy oylik badallar va to‘lovlar qonunchilikka ko‘ra Shirkat a’zolari tomonidan o‘tayotgan oydan keyingi oyning 10-kunidan kechiktirmasdan to‘lanadi, Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishida majburiy badallarni avans tarzida to‘lash haqida qaror qabul qilingan hollar bundan mustasno.Oldingi tahrirga qarang. 8.12. Agar majburiy badallar va to‘lovlar o‘z muddatida to‘lanmasa, turar joy mulkdori qonunchilikda belgilangan tartibda javobgar hisoblanadi.(8.12-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 8.13. Shirkatning birinchi moliyaviy yili u ro‘yxatdan o‘tkazilgan sanadan boshlanib, 31-dekabrda tugaydi. Keyingi moliyaviy yillar kalendar yiliga to‘g‘ri keladi.9. Shirkatning mablag‘lari va mulkiOldingi tahrirga qarang. 9.1. Shirkat ko‘p kvartirali uydagi turar joylar mulkdorlari umumiy mulkidan ajratilgan o‘z mulkiga ega bo‘ladi, bu mulk Shirkat mablag‘lari hisobiga yoki qonunchilikka zid bo‘lmagan boshqa usullarda xarid qilingan bo‘lishi mumkin.(9.1-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)Oldingi tahrirga qarang. 9.2. Shirkat mulki pul mablag‘lari, binolar, inshootlar, jihozlar, inventar, transport vositalari va boshqa mulkdan iborat bo‘ladi, ular Shirkat mablag‘lari hisobiga yoki qonunchilikka zid bo‘lmagan boshqa usullarda xarid qilinadi, shuningdek Shirkat yer uchastkasidagi ko‘kalamzorlashtirish va obodonlashtirish elementlari ham Shirkat mulki hisoblanadi.(9.2-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 9.3. Shirkatning pul mablag‘lari quyidagilardan shakllantiriladi: Shirkat a’zolarining majburiy har oylik badallari; turar joyga mo‘ljallanmagan binolar mulkdorlarining majburiy har oylik badallari; Shirkat a’zolari va turar joyga mo‘ljallanmagan binolar mulkdorlarining ixtiyoriy badallari; yuridik va jismoniy shaxslarning ixtiyoriy xayriyalari; tadbirkorlik faoliyatidan olinadigan daromad (foyda);Oldingi tahrirga qarang. qonunchilikka zid bo‘lmagan boshqa usullarda olingan daromad va tushumlar.(9.3-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)Oldingi tahrirga qarang. 9.4. Shirkatning tadbirkorlik faoliyatidan olinadigan daromadlar Shirkat a’zolari o‘rtasida taqsimlanmaydi. Tadbirkorlik faoliyatidan olinadigan daromadlar qonunchilikda belgilangan soliqlar to‘langandan so‘ng Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra faqat Shirkatning ustav maqsadlariga sarflanadi yoki kelgusida ustav maqsadlariga sarflash uchun Shirkatning maxsus jamg‘armalariga yo‘naltiriladi.(9.4-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 9.5. Alohida ko‘p kvartirali uy turar joy mulkdorlari Shirkat tarkibidan chiqqan taqdirda turar joy mulkdorlari tomonidan ushbu uyni mukammal ta’mirlash uchun to‘plagan maqsadli jamg‘armasi hisobiga shakllanadigan pul mablag‘lari belgilangan tartibda yangi tuzilayotgan xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatiga berilishi kerak.10. Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkini boshqarish usullari 10.1. Ko‘p kvartirali uyda umumiy mulkni boshqarish uning butligi, uy-joy fondining belgilangan texnik va sanitariya holatiga majburiy tartibda rioya etilishi, mulkdorlar mulki qiymatining saqlanishi yoki oshishini ta’minlashi kerak. 10.2. Shirkatning umumiy mulki va mulkni boshqarish maqsadlari Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi, har bir uy mulkdorlari yig‘ilishi qaroriga ko‘ra belgilanadi. Quyidagilar Boshqaruv maqsadlari bo‘lishi mumkin: umumiy mulkning mavjud texnik holatini saqlash; umumiy mulk yoki uning alohida qismlari texnik holatini yaxshilash (ta’mirlash); umumiy mulk yoki uning alohida qismlarini yangilash (almashtirish) yoki rekonstruksiya qilish; uydagi xonalarning yashash yoki ulardan foydalanish sharoitlarini yaxshilash, xavfsizligini oshirish; resurslarni tejash choralarini amalga oshirish yordamida kommunal xizmatlar xarajatlarini kamaytirish va boshqalar. 10.3. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra Shirkat umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkini boshqarish vazifalari: Shirkat boshqaruviga; boshqaruvchi (ijrochi direktor)ga — jismoniy shaxsga, shu jumladan, xususiy tadbirkorga; boshqaruvchi tashkilotga — har qanday tashkiliy-huquqiy shakldagi yuridik shaxsga yuklanishi mumkin.Oldingi tahrirga qarang. Shartnoma asosida boshqarishning ayrim vazifalarini (vakolatlarni) boshqaruvchi (ijrochi direktor)ga yoki boshqaruvchi tashkilotga berish to‘g‘risidagi qaror Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida qonunchilikka muvofiq qabul qilinadi.(10.3-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 10.4. Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va unda joylashgan obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlariga xizmat ko‘rsatish va ularni ta’mirlash: bevosita turar joy mulkdorlari; Shirkat shtatidagi xodimlar; tanlov asosida jalb qilinadigan pudratchilar (jismoniy yoki yuridik shaxslar), Shirkat bilan tuzilgan shartnomaga muvofiq boshqaruvchi (ijrochi direktor) yoki boshqaruvchi tashkilot tomonidan amalga oshirilishi mumkin. 10.5. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra umumiy mulk, yer uchastkasi va Shirkat mulkini boshqarish, xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash usuli o‘zgartirilishi mumkin.Oldingi tahrirga qarang. 10.6. Umumiy mulk, yer uchastkasi va Shirkatning mulki xavfsizligini va zarur holatda saqlanishini ta’minlash uchun boshqaruvchi (ijrochi direktor) yoki boshqaruvchi tashkilot ishlarni bajarishga faqat zarur malakaga, shuningdek qonunchilikda ko‘zda tutilgan hollarda tegishli ruxsatnoma (litsenziya)ga ega bo‘lgan kishilarni jalb etadi.(10.6-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)11. Shirkatning boshqaruv organlari 11.1. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi va Shirkat boshqaruvi Shirkatning boshqaruv organlari hisoblanadi. 11.2. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi Shirkat boshqaruvining yuqori organi hisoblanadi va har yili kamida bir marta, mazkur Ustavda belgilangan tartibda o‘tkaziladi. 11.3. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi vakolatlariga quyidagilar kiradi: Shirkat Ustaviga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish yoki yangi tahrirdagi Ustavni tasdiqlash; Boshqaruvni, Boshqaruv raisini va taftish komissiyasini saylash va ularning vakolatini muddatidan oldin to‘xtatish; umumiy mulkni va Shirkat mulkini boshqarish, unga xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash usulini tanlash; umumiy mulk, yer uchastkasi va Shirkat mulkini saqlash bo‘yicha yillik ish rejasini, uning ijrosi to‘g‘risidagi hisobotni tasdiqlash; Shirkatning yillik daromadlar va xarajatlar smetasini va uning ijrosi to‘g‘risidagi hisobotni tasdiqlash; Shirkat a’zolarining majburiy badallari miqdorini tasdiqlash; boshqaruvchi (ijrochi direktor) nomzodini yoki boshqaruvchi tashkilotni tasdiqlash; Shirkat boshqaruvi raisiga, a’zolariga va taftish komissiyasi a’zolariga to‘lanadigan mukofot puli miqdorini tasdiqlash; Shirkat xodimlari, shu jumladan boshqaruvchining (ijrochi direktorning) ish haqi hajmini va ularni mukofotlash to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash; Shirkatning maxsus jamg‘armalari, shu jumladan zaxira jamg‘armasi va umumiy mulkni mukammal ta’mirlash jamg‘armasini shakllantirish va mablag‘larining sarflanishi tartibini tasdiqlash; Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va obodonlashtirish obyekti, mulkidan foydalanish qoidalarini belgilash; taftish komissiyasi tomonidan Shirkatning moliyaviy-xo‘jalik faoliyati tekshiruvlari o‘tkazilishi tartibini belgilash; Shirkat boshqaruvi raisi, a’zolari va taftish komissiyasi a’zolari faoliyatiga taalluqli arizalar va shikoyatlarni ko‘rib chiqish; ko‘p kvartirali uydagi turar joylarni rekonstruksiya qilish, tarxini qayta tuzish va qayta jihozlash tartibini belgilash; Shirkat mulkini ijaraga berish, shuningdek mulk qiymati Shirkat mulki balans qiymatidan yigirma foiz ortiq bo‘lsa, uni balansdan chiqarish to‘g‘risida qaror qabul qilish; Shirkat a’zolariga umumiy mulkning alohida begonalashtiriladigan qismlarini foydalanishga berish, ijaraga berish, begonalashtirish, garovga qo‘yish to‘g‘risida qaror qabul qilish; xo‘jalik qurilmalari va boshqa inshootlar qurish to‘g‘risida qarorlar qabul qilish; umumiy mulkni mukammal ta’mirlash, rekonstruksiya qilish, modernizatsiyalash hamda ushbu maqsadlar uchun mablag‘ to‘plash haqida qarorlar qabul qilish; qarz mablag‘lari, shu jumladan bank kreditlari olish, shuningdek bir uy mulkdorlari mablag‘ini Shirkatdagi boshqa uy ehtiyojlariga sarflash uchun qarz olish (qayta taqsimlash) haqida qaror qabul qilish (ushbu masalalar bo‘yicha qarorlar bir ovozdan yoki Shirkat a’zolarining qarz mablag‘larini qaytarish bo‘yicha shaxsiy majburiyatlari asosida qabul qilinadi); Shirkatning tadbirkorlik faoliyatidan olinadigan daromad (foyda)dan foydalanish yo‘nalishlarini belgilash; Shirkat faoliyatiga taalluqli masalalarni hal etish uchun doimiy va vaqtinchalik jamoatchilik komissiyalari va qo‘mitalarini tuzish; Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari uyushmasi (ittifoqi)ga va boshqa birlashmalarga kirish va undan chiqish to‘g‘risida qaror qabul qilish; Shirkatni qayta tuzish yoki tugatish haqida qaror qabul qilish; Shirkatga yangi a’zolar — avval boshqa xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati a’zosi bo‘lgan hamda uning tarkibidan chiqqan yoki xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatini qo‘shib yuborish yo‘li bilan qayta tuzish haqida qaror qabul qilgan uy(uylar) turar joylari mulkdorlarini qabul qilish to‘g‘risida qaror qabul qilish; mahalliy davlat hokimiyati organining Shirkat a’zolari huquqlari va qonuniy manfaatlariga rioya etmagan boshqaruv raisini chaqirib olish va boshqaruvchi (ijrochi direktor)ni vazifasidan ozod etish haqidagi taklifini, shuningdek ushbu nomzodlar bo‘yicha tavsiyalarini ko‘rib chiqish; Shirkat faoliyatiga oid, ular yuzasidan sirtdan ovoz berish yo‘li bilan qaror qabul qilinishi mumkin bo‘lgan masalalar ro‘yxatini tuzish. Oldingi tahrirga qarang. Qonunchilikka ko‘ra Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi vakolatlariga boshqa masalalar ham kiritilishi mumkin.(11.3-bandning yigirma sakkizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 11.4. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishini chaqirish tartibi. 11.4.1. Shirkat a’zolarining har yilgi umumiy yig‘ilishi moliyaviy yil yakunlangandan so‘ng 60 kundan kechikmay o‘tkaziladi. Shirkat a’zolarining har yilgi umumiy yig‘ilishi o‘tkazilishidan avval mazkur Ustavda Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi uchun belgilangan tartibda Shirkatdagi har bir uy mulkdorlarining yig‘ilishi o‘tkazilishi kerak. 11.4.2. Shirkat a’zolarining har yilgi umumiy yig‘ilishi Shirkat boshqaruvi tomonidan chaqiriladi. 11.4.3. Shirkat a’zolarining navbatdan tashqari umumiy yig‘ilishi Shirkat boshqaruvi, Shirkatdagi umumiy ovozlar sonining o‘n foizdan kam bo‘lmagan qismiga ega Shirkat a’zolari tomonidan, shuningdek taftish komissiyasi talabiga ko‘ra chaqirilishi mumkin. 11.4.4. Shirkat a’zolarining navbatdan tashqari umumiy yig‘ilishi, Shirkat tomonidan qonunchilikni buzish hollari ro‘y berganda, mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan chaqirilishi mumkin. 11.4.5. Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishning o‘tkazilish joyi, sanasi, vaqti, kun tartibi va kimning tashabbusiga ko‘ra o‘tkazilayotgani, shuningdek Shirkat hujjatlari loyihalari va hisobotlar bilan tanishtirish tartibi haqida umumiy yig‘ilish o‘tkaziladigan sanadan kamida o‘n kun avval ogohlantiriladi. Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishining qaroriga ko‘ra umumiy yig‘ilish o‘tkazilishi haqida belgilangan joylarda e’lonlar osib qo‘yish (uyning yo‘laklarida, uy atrofidagi hududda); ogohlantirish varaqasida imzo chektirish orqali og‘zaki yoki yozma ogohlantirish; Shirkat a’zosi ko‘rsatgan manzil bo‘yicha pochta jo‘natmasi (buyurtma xat) jo‘natish orqali yozma ogohlantirish usullari qo‘llanilishi mumkin. 11.5. Umumiy yig‘ilish unda Shirkat a’zolarining yoki ular vakillarining ellik foizdan ko‘prog‘i qatnashgan taqdirda vakolatli hisoblanadi. Umumiy yig‘ilishda har bir ko‘p kvartirali uydagi turar joy mulkdorlari yoki ular vakillarining kamida ellik foizi qatnashishi kerak. Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishini o‘tkazish uchun kvorum yetarli bo‘lmagan taqdirda Shirkat boshqaruvi Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi o‘tkazilishining yangi sanasi va vaqtini belgilaydi, bu haqda Shirkatning barcha a’zolari qo‘shimcha ravishda ogohlantiriladi. Shirkat a’zolarining yangi belgilangan umumiy yig‘ilishi ilgari qoldirilgan umumiy yig‘ilishdan 10 kundan kechikmay o‘tkaziladi. 11.6. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishini oddiy ko‘pchilik ovoz bilan saylanadigan yig‘ilish raisi boshqaradi. Umumiy yig‘ilish yig‘ilish kotibi yuritadigan bayonnoma bilan rasmiylashtiriladi. 11.7. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi quyidagi tartibda o‘tkaziladi: kvorumni belgilash; umumiy yig‘ilish kun tartibini e’lon qilish; umumiy yig‘ilish raisi va kotibini saylash; ovoz berish bo‘yicha sanoq komissiyasini saylash (zarur hollarda); Shirkatning o‘tgan davr bo‘yicha ishlar rejasi hamda daromadlar va xarajatlar smetasi ijrosi to‘g‘risidagi hisobotini eshitish; taftish komissiyasining Shirkatning moliyaviy-xo‘jalik faoliyati tekshiruvi natijalari to‘g‘risidagi hisobotini eshitish; auditorni jalb qilish (zarur hollarda) yoki auditor xulosasini ko‘rib chiqish haqida qaror qabul qilish; ishlar rejasi, daromadlar va xarajatlar smetasini yoki ularga kiritiladigan o‘zgartirishlarni tasdiqlash (zarur hollarda); Shirkat boshqaruvi a’zolarini saylash (qo‘shimcha ravishda saylash) (zarur hollarda); kun tartibidagi boshqa masalalarni ko‘rib chiqish va tegishli qarorlar qabul qilish. 11.8. Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishida qarorlar qabul qilish tartibi. 11.8.1. Shirkatning har bir a’zosi umumiy yig‘ilishda bitta ovozga ega bo‘ladi. 11.8.2. Umumiy yig‘ilish ovoz beruvchilarning qo‘l ko‘tarishi orqali yoki ovoz berish byulletenlarini to‘ldirish orqali ovoz berish usuli haqida qaror qabul qiladi. 11.8.3. Umumiy yig‘ilish vakolatiga kiruvchi masalalar bo‘yicha qarorlar ular uchun Shirkat a’zolarining ellik foizdan ko‘prog‘i ovoz bergan taqdirda qabul qilingan hisoblanadi, ushbu Ustavga ko‘ra ular bo‘yicha ko‘proq ovoz berish lozimligi belgilangan masalalar bundan mustasno. 11.8.4. Shirkat a’zosiga tegishli bo‘lgan ovoz umumiy yig‘ilishga yozma ravishda havola etilishi mumkin (mulkdor, unga tegishli turar joy manzili, mulkdorning kun tartibidagi masala bo‘yicha “ha”, “qarshi” yoki “betaraf” degan shaklda ifodalangan qarori ko‘rsatilgan holda) yoki vakolatli shaxsga — Shirkat a’zosi vakiliga berilishi mumkin. 11.8.5. Shirkat a’zosi o‘zi manfaatdor bo‘lgan yoki o‘ziga nisbatan surishtiruv, shu jumladan sud surishtiruvi qo‘zg‘atilgan masalalar bo‘yicha ovoz berishda qatnashishga haqli emas. 11.8.6. Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishida belgilangan alohida hollarda Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi qarori sirtdan ovoz berish yo‘li bilan (Shirkat a’zolarining kun tartibidagi masalalar muhokamasida birgalikda ishtirok etmagan holda) qabul qilinishi mumkin. 11.8.7. Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishning sirtdan ovoz berish yo‘li o‘tkazilishi haqida mazkur Ustavning 11.4.5-bandida belgilangan tartibda xabardor qilinadi: sirtdan ovoz berish to‘g‘risidagi xabarnomada ovoz berishga qo‘yilayotgan masalalar, Shirkat a’zolarining yozma qarorlari yo‘llanadigan muddat va joy ko‘rsatilishi kerak; Shirkat a’zolarining qabul qilish muddatigacha olingan, yozma ravishda rasmiylashtirilgan va imzolangan qarorlari ovoz berishda ishtirok etgan, deb hisoblanadi. Ushbu qarorlarda quyidagilar ko‘rsatilgan bo‘lishi kerak: Shirkat a’zosi va unga tegishli turar joy (joylar) to‘g‘risida ma’lumot; ovoz berishga qo‘yilgan har bir masala bo‘yicha “ha”, “qarshi” yoki “betaraf” degan shaklda ifodalangan qaror. Sirtdan ovoz berish bo‘yicha qaror qabul qilishda ovozga qo‘yilgan variantlardan faqat bittasini ko‘rsatgan ovoz berishda ishtirok etgan Shirkat a’zosi ovozi e’tiborga olinadi. Sirtdan ovoz berish yo‘li bilan qabul qilingan qaror mazkur Ustavning 11.8.3-bandiga muvofiq qabul qilinadi. 11.8.8. Sirtdan ovoz berish yo‘li bilan qabul qilingan qarorlar Shirkat boshqaruvi raisi va a’zolari yoki ularning tashabbusiga ko‘ra umumiy yig‘ilish sirtdan ovoz berish orqali o‘tkazilgan boshqa shaxslar tomonidan imzolangan bayonnoma bilan rasmiylashtiriladi.Oldingi tahrirga qarang. 11.8.9. Umumiy yig‘ilishda qabul qilingan qaror Shirkatning barcha a’zolari, shu jumladan, sababidan qat’i nazar, ovoz berishda ishtirok etmagan a’zolari uchun majburiy hisoblanadi. Ushbu qaror yuzasidan Shirkat a’zosi qonunchilikda belgilangan tartibda shikoyat bildirishi mumkin.(11.8.9-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 11.8.10. Umumiy yig‘ilish, shu jumladan sirtdan ovoz berish yo‘li bilan o‘tkazilgan umumiy yig‘ilish qabul qilgan qaror to‘g‘risida Shirkat a’zolari Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida belgilangan usulda xabardor qilinadi. Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qarorlari Shirkat boshqaruvi xonasidagi axborotlar taxtasiga joylashtiriladi. 11.9. Shirkat a’zosining umumiy yig‘ilishdagi vakili: 11.9.1. Umumiy yig‘ilishda turar joy mulkdorining ishonchnomasiga ega shaxs Shirkat a’zosining vakili bo‘lishi mumkin. 11.9.2. Bitta shaxs bir necha turar joy mulkdorlari (Shirkat a’zolari) vakili bo‘lgan taqdirda, u Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishida nomidan o‘zi vakillik qilayotgan Shirkatning har bir a’zosi nomidan alohida-alohida ovoz beradi. 11.9.3. Shirkat a’zosi ishonchnomasi oddiy yozma shaklda rasmiylashtiriladi.Oldingi tahrirga qarang. 11.9.4. Shirkat a’zosi — jismoniy shaxsning ishonchnomasida pasport ma’lumotlari mavjud bo‘ladi va uning shaxsiy imzosi bilan tasdiqlanadi. Shirkat a’zosi — yuridik shaxsning ishonchnomasi rahbar imzosi va muhr bilan tasdiqlanadi (tadbirkorlik subyektlaridan muhr bilan tasdiqlash talab qilinmaydi).(11.9.4-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 10-avgustdagi 661-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 11.08.2019-y., 09/19/661/3571-son) 11.9.5. Ishonchnoma Shirkat a’zosi vakiliga uning nomidan va uning manfaatlarini ko‘zlab, Shirkat a’zolarining bitta umumiy yig‘ilishda yoki ishonchnomada ko‘rsatilgan davr mobaynida Shirkat a’zolarining barcha yig‘ilishlarida qatnashish va bitta umumiy yig‘ilishda yoki barcha hollarda kun tartibi masalalari yuzasidan ovoz berish vakolatini beradi. 11.9.6. Shirkat a’zosi o‘z vakiliga bergan ishonchnomani yig‘ilish raisiga ishonchnomani qaytarib olgani haqidagi xabarnomani berish orqali yoki umumiy yig‘ilishda shaxsan ishtirok etish yo‘li bilan bekor qiladi. 11.10. Shirkat boshqaruvi: Shirkat boshqaruvining ijro etuvchi organi hisoblanadi va Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishiga hisobot beradi; Shirkatning joriy faoliyatiga rahbarlik qiladi. 11.11. Shirkat boshqaruvini saylash tartibi. 11.11.1. Boshqaruv Shirkat a’zolari orasidan ___(kamida uch) kishidan kam bo‘lmagan, shu jumladan Boshqaruv raisidan iborat tarkibda ___ yil (ko‘pi bilan besh yil) muddatga saylanadi. 11.11.2. Boshqaruv a’zolarining nomzodlari Shirkatning istalgan a’zosi tomonidan tavsiya etilishi mumkin. Agar Shirkatga yuridik shaxs a’zo bo‘lsa, uning vakolatli vakili Boshqaruv a’zosi bo‘lishga haqli. 11.11.3. Boshqaruv a’zolarini saylashda ovoz berish nomma-nom saylash tartibida amalga oshiriladi. 11.11.4. Boshqaruvda bo‘sh qolgan o‘rinni navbatdan tashqari yig‘ilish qaroriga ko‘ra to‘ldirish mumkin, bunday yig‘ilish Boshqaruv tarkibidan biron-bir a’zo chiqib ketgandan so‘ng ___ (ko‘pi bilan uch oy) oydan kechikmay chaqiriladi. Qo‘shimcha saylov o‘tkazish yo‘li bilan saylangan Boshqaruv a’zosi Boshqaruv ushbu tarkibining vakolat muddati tugagungacha uning tarkibiga kiritiladi. 11.12. Shirkat boshqaruvi majlisi: har oyda ___(kamida bir marta) marta o‘tkaziladi; Shirkat boshqaruvi raisi tomonidan chaqiriladi; bayonnoma bilan rasmiylashtiriladi. 11.13. Shirkat boshqaruvi tomonidan qarorlar qabul qilish. 11.13.1. Boshqaruv majlisi unda Boshqaruv a’zolarining kamida uchdan ikki qismi ishtirok etgan taqdirda vakolatli hisoblanadi. 11.13.2. Boshqaruv a’zosi Boshqaruv majlisida bitta ovozga ega bo‘ladi. 11.13.3. Shirkat a’zolari Shirkat boshqaruvi majlislarida maslahat ovozi bilan (ovoz berish huquqisiz) qatnashishi mumkin. 11.13.4. Boshqaruv qarorlari Boshqaruv a’zolarining ko‘pchilik ovozi bilan qabul qilinadi. 11.13.5. Ovoz berish natijalaridan norozi bo‘lgan Boshqaruv a’zosi o‘zining alohida fikrini Boshqaruv majlisi bayonnomasiga kiritilishini talab etishga haqli. 11.13.6. Shirkat a’zolari Shirkat boshqaruvi tomonidan qabul qilingan qaror haqida Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishida belgilangan tartibda xabardor qilinadi. Shirkat boshqaruvi qarorlari Shirkat boshqaruvi xonasidagi axborotlar taxtasiga joylashtiriladi.Oldingi tahrirga qarang. 11.13.7. Boshqaruv qarori yuzasidan Shirkat a’zolari tomonidan Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishida, shuningdek qonunchilikda belgilangan boshqa usullarda shikoyat bildirilishi hal qilinishi mumkin.(11.13.7-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 11.14. Shirkat boshqaruvi Shirkat faoliyatining barcha masalalari bo‘yicha qarorlar qabul qilishga haqli, Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi vakolatiga kiritilgan masalalar bundan mustasno. 11.15. Shirkat boshqaruvi vakolatiga quyidagilar kiradi: Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishini va turar joy mulkdorlari yig‘ilishini chaqirish va tashkil etish; Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkini saqlash bo‘yicha ishlar rejasi loyihasini hamda uning ijrosi bo‘yicha hisobotni tuzish; Shirkatning yillik daromadlar va xarajatlar smetasini va uning ijrosi to‘g‘risidagi hisobotni tuzish; Shirkat Ustavi talablari va Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi qarorlari ijrosini ta’minlash; Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkini boshqarish funksiyalarini amalga oshirish yoki boshqaruvchi (ijrochi direktor) nomzodlarini yoki boshqaruvchi tashkilotni tanlov asosida tanlash; Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkiga xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash uchun xodimlarni yollash va bo‘shatish, ularning o‘z majburiyatlarini bajarishini nazorat qilish yoxud xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash bo‘yicha ishlar va xizmatlar buyurtmachisi funksiyalarini bajarish; Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkiga xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ishlari bo‘yicha ijrochilar va pudratchilar tanlovini tashkil etish; tanlov g‘olibi bilan Shirkatning umumiy mulki, yer uchastkasi va mulkini boshqarish, xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ishlari bo‘yicha shartnomalar tuzish; turar joylar mulkdorlarining umumiy mulki, yer uchastkasini va Shirkat mulkining butligi va saqlanishi ustidan nazoratni amalga oshirish; turar joylar mulkdorlari, ijarachilari, yollovchilari tomonidan turar joylar, umumiy mulk, yer uchastkasi va undagi obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlari hamda Shirkat mulkidan foydalanish qoidalariga rioya qilish; Shirkatning jihozlari, asbob-anjomlari va boshqa moddiy boyliklarini xarid qilish va sotish, birovga berish, almashtirish, ijaraga berish, shuningdek bu turdagi mulk qiymati Shirkat mulki balans qiymatining yigirma foizidan oshmagan taqdirda qonunchilikda belgilangan tartibda uni balansdan chiqarish haqida qaror qabul qilish; Shirkat xodimlarining ichki mehnat tartibi qoidalarini tasdiqlash; Shirkat a’zolarining arizalari va shikoyatlarini ko‘rib chiqish (Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi vakolatiga kiritilgan holatlar bundan mustasno); ish yuritishni amalga oshirish, shu jumladan Shirkat a’zolari turar joy mulkdorlari ro‘yxatini yuritish, Shirkat hujjatlarining saqlanishini ta’minlash; buxgalteriya hisobi va hisoboti, Shirkatdagi har bir uy bo‘yicha mablag‘larning kelib tushishi va sarflanishi hisobi yuritilishini ta’minlash; belgilangan majburiy badallar va to‘lovlarning Shirkat a’zolari va turar joyga mo‘ljallanmagan binolar mulkdorlari tomonidan o‘z vaqtida to‘lanishini nazorat qilish hamda qarzdorlikni bartaraf etish choralarini ko‘rish; Shirkat mablag‘larini Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi tasdiqlagan daromadlar va xarajatlar smetasi asosida tasarruf etish; Shirkat boshqaruvi qonunchilikka va Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra boshqa vakolatlarga ham ega bo‘lishi mumkin. 11.16. Shirkat boshqaruvi muntazam ravishda, har uch oyda kamida bir marta Shirkat a’zolari oldida umumiy mulkni saqlash bo‘yicha ishlar rejasining ijrosi, amalga oshirilgan va mo‘ljallanayotgan xarajatlar, majburiy badallar va to‘lovlar yig‘ilishi, tadbirkorlik faoliyatidan olinayotgan daromad (foyda) haqida hisobot beradi. Hisobot berish shakli barcha Shirkat a’zolari u bilan tanishish imkoniga ega bo‘lishini ta’minlash uchun Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra belgilanadi. 11.17. Shirkat boshqaruvi raisi:Oldingi tahrirga qarang. “Kommunalo‘quv” o‘quv-uslubiy markazi” DUKda o‘qigani to‘g‘risida tegishli sertifikatga mavjud bo‘lganda va nomzod tuman (shahar) uy-joy kommunal xizmat ko‘rsatish bo‘limi boshlig‘i bilan kelishilgan holda saylanadi, shuningdek, uy-joy mulkdorlari shirkatlari a’zolarining umumiy yig‘ilishi qarori asosida tuman (shahar) uy-joy kommunal xizmat ko‘rsatish bo‘limi boshlig‘ining taqdimnomasiga ko‘ra lavozimidan ozod etiladi. (11.17-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 25-dekabrdagi 1019-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 27.12.2017-y., 09/17/1019/0463-son) Boshqaruv faoliyatiga rahbarlik qiladi; Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishiga va Boshqaruvga hisobot beradi; Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra chaqirib olinishi mumkin. 11.18. Shirkat boshqaruvi raisi quyidagi vakolatlarga ega: uchinchi shaxslar bilan munosabatlarda ishonchnomasiz Shirkat nomidan ish yuritish; Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi va Boshqaruv qarorlari ijrosini ta’minlash; Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi va Boshqaruv qarorlariga muvofiq moliyaviy hujjatlarni, shartnomalarni imzolash; Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishiga Shirkatning umumiy mulki va mulkini boshqarish, xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash usullari, boshqaruvchi (ijrochi direktor) yoki boshqaruvchi tashkilot nomzodi bo‘yicha Boshqaruv tomonidan tayyorlangan takliflarni kiritish; Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishiga Shirkat xodimlariga to‘lanadigan ish haqi miqdori va ularni mukofotlash to‘g‘risidagi nizomni, Shirkatning boshqa nizomlari va qoidalari bo‘yicha takliflar kiritish;Oldingi tahrirga qarang. Qonunchilikka va ichki mehnat tartib-qoidalariga muvofiq Shirkat xodimlari bilan mehnat shartnomalarini tuzish va to‘xtatish;(11.18-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) o‘z vakolati doirasida Shirkat xodimlariga ko‘rsatmalar va buyruqlar berish.Oldingi tahrirga qarang. Shirkat Boshqaruvi raisi vakolatlarining bir qismi boshqaruvchiga yoki boshqaruvchi tashkilotga shartnoma asosida qonunchilikka va Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga muvofiq berilishi mumkin.(11.18-bandning to‘qqizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)12. Shirkatning taftish komissiyasi 12.1. Shirkatning taftish komissiyasi: Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishida __ kishidan (kamida uch kishi) iborat tarkibda ___ yil (ko‘pi bilan ikki yil) muddatga saylanadi. Shirkatning taftish komissiyasi Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishiga hisobot beradi. 12.2. Taftish komissiyasi a’zolari ayni bir vaqtda Shirkat boshqaruvi a’zolari va Shirkat xodimlari bo‘lishi mumkin emas. 12.3. Taftish komissiyasi Shirkatning moliyaviy-xo‘jalik faoliyatini, shu jumladan turar joylar mulkdorlarining umumiy mulkini, yer uchastkasini va Shirkat mulkini saqlash bo‘yicha ish rejasining hamda Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi tasdiqlagan Shirkat daromadlari va xarajatlari smetasi ijrosini, Shirkat mablag‘laridan maqsadli foydalanilishini tekshiradi. 12.4. Taftish komissiyasi har yili kamida bir marta Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida Shirkatning moliyaviy-xo‘jalik faoliyati tekshiruvi natijalari haqida hisobot beradi. Taftish komissiyasi hisoboti Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida ko‘rib chiqilmagungacha uchinchi shaxslarga berilishi mumkin emas. 12.5. Taftish komissiyasi Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi tasdiqlagan nizomga muvofiq ish yuritadi. 12.6. Taftish komissiyasi Shirkat faoliyatini soliq idoralari va davlatning boshqa idoralari tomonidan tekshirishlarda ishtirok etadi.13. Shirkatni qayta tashkil etish va tugatish 13.1. Shirkat quyidagi shakllarda qayta tashkil etilishi mumkin: xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlarining qo‘shilishi; boshqa xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatiga birlashish; ikki va undan ko‘p yangi xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlariga bo‘linish; Shirkat tarkibidan bitta yoki bir necha xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatining ajralib chiqishi. 13.2. Shirkatni qayta tashkil etish Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishining Shirkat a’zolarining ellik foizdan ko‘p qismi ovoz bergan qarori bo‘yicha amalga oshiriladi. 13.3. Shirkatni qayta tashkil etish qo‘shilish va ajralib chiqish shaklida amalga oshirilgan hollarda Ustavga tegishli o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritiladi, ular belgilangan tartibda ro‘yxatdan o‘tkaziladi. 13.4. Shirkat qayta tashkil etilganda mulkni ajratib berish yoki taqsimlash Shirkat a’zolarining Shirkat mulkini shakllantirishdagi ulushiga mutanosib tarzda amalga oshiriladi. 13.5. Shirkat qayta tashkil etilganda har bir alohida uy turar joy mulkdorlarining umumiy mulkiga taalluqli texnik va boshqa hujjatlarni topshirish-qabul qilish amalga oshiriladi.Oldingi tahrirga qarang. 13.6. Shirkatni tugatish qonunchilikda belgilangan hollarda va tartibda amalga oshiriladi.(13.6-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 13.7. Shirkatni tugatish uchun asoslar paydo bo‘lgan hollarda Shirkat a’zolaridan tugatish komissiyasi tuziladi, komissiya kreditorlar bilan barcha hisob-kitoblarni amalga oshiradi va Shirkatni ro‘yxatdan o‘tkazgan ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organni xabardor qiladi. 13.8. Shirkat tugatilganda uning kreditorlar talablari qondirilgandan keyin qolgan mulki Shirkat a’zolari o‘rtasida ularning Shirkat mulkini shakllantirishdagi ishtirokiga mutanosib ravishda taqsimlanadi.Vazirlar Mahkamasining 2006-yil 30-maydagi 100-son qaroriga 2-ILOVA Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati bilan ko‘p kvartirali uydagi turar joyga mo‘ljallanmagan bino mulkdori o‘rtasidagi NAMUNAVIY ShARTNOMA _________________ sh. 200_ y. “___” ________________ Keyingi o‘rinlarda “Shirkat” deb nomlanuvchi “______________________” xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati nomidan Ustav asosida ish yurituvchi boshqaruv raisi __________ bir tomondan va keyingi o‘rinlarda “Mulkdor” deb nomlanuvchi, __________________________________________________________________(jismoniy shaxsning binoga__________________________________________________________________ bo‘lgan huquqini belgilovchi hujjat yoki yuridik shaxs vakilining vakolatini belgilovchi hujjat) _________________________________________ asosida ish yurituvchi, turar joyga mo‘ljallanmagan umumiy maydoni _____________________ kv. metr bo‘lgan ____________________________________________________________________________________ bino(binoning pochta manzili) mulkdori____________________________________________________________________(jismoniy shaxsning familiyasi, ismi, otasining ismi yoki yuridik shaxsning nomi)ikkinchi tomondan “Xususiy uy-joy mulkdorlarining shirkatlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq quyidagilar haqida ushbu shartnomani tuzishdi:I. Shartnoma predmeti 1. Mulkdor ko‘p kvartirali uyning umumiy mulkidagi Mulkdor binosining uyning umumiy maydoniga proporsional bo‘lgan ulushni to‘lash majburiyatini, Shirkat esa uni belgilangan me’yorlar, standartlar va qoidalarga, shuningdek Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi, ko‘p kvartirali uydagi turar joy mulkdorlari yig‘ilishi qarorlariga muvofiq saqlash majburiyatini qabul qiladi. II. Tomonlarning huquq va majburiyatlari 2.1. Shirkat quyidagi huquqlarga ega: umumiy mulkni saqlash bo‘yicha ishlarni bajarish usullarini mustaqil belgilash; Mulkdor tomonidan shartnoma bo‘yicha majburiyatlarning bajarilishi ustidan nazoratni amalga oshirish; Mulkdorni oldindan xabardor qilgan holda va Mulkdor yoki uning vakili ishtirokida shirkat va ixtisoslashtirilgan tashkilotlar vakillari tomonidan umumiy mulkning Mulkdor binosi chegarasidagi qismlarini ko‘zdan kechirish, profilaktik, joriy va mukammal ta’mirlash uchun Mulkdor binosiga kirish; boshqa mulkdorlarning mulkiga va/yoki umumiy mulkka zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan avariyani bartaraf etish uchun Mulkdor binosiga darhol kirish (shu jumladan, belgilangan tartibda, Mulkdor yo‘qligida va avariya paytida uni xabardor qilish imkoni bo‘lmaganda); ko‘p kvartirali uydagi umumiy mulkning saqlanishini ta’minlash maqsadida Mulkdor tomonidan belgilangan tartibda ruxsat olinganda binoni rekonstruksiya qilish, tarxini qayta tuzish, qayta jihozlash ishlari bo‘yicha kelishuvga erishish; umumiy mulk va yer uchastkasidan va Shirkat mulkidan foydalanish qoidalarini belgilash; Oldingi tahrirga qarang. Mulkdor umumiy xarajatlarda ishtirok etishdan bosh tortsa va shartnoma shartlarini boshqacha tarzda buzsa, qonunchilikda va ushbu shartnomada belgilangan tartibda choralar ko‘rish.(2.1-bandning sakkizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 2.2. Shirkat quyidagilarga majbur: Mulkdorga boshqa mulkdorlar bilan birga Shirkat ustavida ko‘zda tutilgan tartibda umumiy mulkni saqlash bo‘yicha qarorlar qabul qilish va ularning ijrosi bo‘yicha hisobotlarni ko‘rib chiqishda qatnashish imkonini berish; agar Shirkatga bittadan ortiq uydagi turar joy mulkdorlari birlashgan bo‘lsa — uydagi turar joy mulkdorlari yig‘ilishida muhokama qilish va Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishida qarorlar qabul qilish orqali umumiy mulk va uy oldidagi yer uchastkasidan birgalikda foydalanish bo‘yicha Mulkdor manfaatlarining boshqa mulkdorlar manfaatlari bilan muvofiqlashtirilishini ta’minlash; umumiy xarajatlar va umumiy xarajatlardagi Mulkdorning har oylik majburiy va maqsadli badallari miqdorini asoslash; Mulkdorning shaxsiy hisob raqamini yuritish va to‘lovnomalarni rasmiylashtirish; umumiy mulk bo‘yicha texnik, buxgalteriya va boshqa hujjatlarni yuritish; Mulkdorni ko‘zdan kechirishlar, profilaktika ishlari, shuningdek Mulkdorga tegishli bino chegarasida bo‘lgan umumiy mulkning qismlari ta’mirlanishi haqida o‘z vaqtida, kamida bir kun avval xabardor qilish; Mulkdorni umumiy xarajatlarda ishtirok etish bo‘yicha majburiy badallar miqdorining o‘zgarishi haqida o‘z vaqtida, kamida bir oy avval xabardor qilish; Mulkdorga umumiy mulkning texnik holati, uni saqlash rejalari va ushbu maqsad uchun qilinadigan xarajatlar haqida Shirkatning umumiy yig‘ilishi qarorida belgilangan tartibda axborot berish; Mulkdorga Shirkatning uy-joy fondini saqlash, umumiy mulki va yer uchastkasidan, mulkidan foydalanish qoidalari, Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi qarorlari haqida axborot berish. 2.3. Mulkdor quyidagi huquqlarga ega: mustaqil ravishda, Shirkat bilan kelishmagan holda o‘ziga mulkchilik huquqi asosida tegishli bo‘lgan binoga maqsadli tarzda, uydagi boshqa binolar mulkdorlari huquq va manfaatlarini buzmagan holda egalik qilish, undan foydalanish va tasarruf etish; uydagi turar joylar mulkdorlari yig‘ilishida va umumiy mulkni saqlash bo‘yicha birgalikda qaror qabul qilishda, shuningdek Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida maslahat ovozi bilan ishtirok etish; uydagi umumiy mulkdan (uydagi boshqa turar joy mulkdorlari tasarrufida bo‘lgan qismlaridan tashqari), uy atrofidagi yer uchastkasidan (Shirkatning yer uchastkasidan) va unda joylashgan obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlaridan Shirkat tomonidan belgilangan qoidalarga rioya qilgan holda foydalanish; Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qarori asosida Shirkat umumiy mulkining ayrim qismlarini va/yoki yer uchastkasini Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qarorida belgilangan tartibda va shartlarda olish; Shirkat Ustavi bilan tanishish. 2.4. Mulkdor quyidagilarga majbur: ko‘p kvartirali uydagi umumiy mulkni, unda joylashgan obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish elementlarini saqlash bo‘yicha umumiy xarajatlarda Mulkdorning umumiy mulkka nisbatan umumiy ulushbay mulk huquqiga muvofiq ishtirok etish; o‘z vaqtida, mazkur shartnomada belgilangan muddatlarda har oylik majburiy badallarni Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi, agar Shirkatga bir uydan ortiq turar joylar mulkdorlari birlashgan bo‘lsa, uydagi turar joy mulkdorlari yig‘ilishi tasdiqlagan xarajatlar smetasi asosida to‘lash, shuningdek umumiy mulk qismlari va/yoki yer uchastkasidan istisno tarzida foydalanganlik uchun Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlangan to‘lovni to‘lash; umumiy mulk, yer uchastkasidan va unda joylashgan obodonchilik va ko‘kalamzorlashtirish elementlaridan faqat belgilangan maqsadlarda foydalanish hamda boshqa mulkdorlarning ulardan foydalanish bo‘yicha huquq va manfaatlariga zarar yetkazmaslik; o‘ziga tegishli bo‘lgan bino hududidagi umumiy mulkning saqlanishini ta’minlash; Shirkat tomonidan belgilangan umumiy mulkdan foydalanish qoidalariga rioya qilish; o‘ziga tegishli binodan maqsadli tarzda, texnik jihatdan soz, sanitariya talablariga muvofiq tarzda foydalanish, uni mukammal va joriy ta’mirlash ishlarini o‘z hisobidan bajarish; oldindan xabardor qilib, o‘zi ishtirok etgan holda yoki o‘z vakili ishtirokida o‘ziga tegishli binoda shirkat va ixtisoslashtirilgan tashkilotlar vakillari tomonidan umumiy mulkning bino chegarasidagi qismlarini ko‘zdan kechirish, profilaktik, joriy va mukammal ta’mirlash, shuningdek avariya holatlarini bartaraf etish uchun darhol kirishga ruxsat berish; Shirkat bilan o‘ziga tegishli binoni rekonstruksiya qilish, tarxini qayta tuzish, qayta jihozlash ishlari bo‘yicha kelishish; haqiqiy turgan joyi o‘zgargani va bog‘lanish haqidagi ma’lumotlarni berish; binoning ijaraga berilgani, shuningdek ijara shartnomasiga ko‘ra umumiy xarajatlarda ishtirok etish majburiyatlarini bergan-bermaganligi haqida 10 kun muddatda Shirkatni xabardor qilish; umumiy mulkka va/yoki boshqa mulkdorlar mulkiga, shuningdek shirkat mulkiga o‘zi, ijarachi yoki binoni ijara shartnomasiga yoxud boshqa asoslarga muvofiq egallab turgan ijarachi yoki boshqa shaxslar tomonidan yetkazilgan zararni o‘z hisobidan bartaraf etish; mulk huquqi asosida o‘ziga tegishli bo‘lgan mulkni sotish paytida qonunchilikda belgilangan hujjatlarga qo‘shimcha ravishda Shirkat va o‘zining Shirkat oldidagi majburiyatlari to‘g‘risidagi ma’lumotlarni xaridorga taqdim etish; Shirkatni binoga egalik qilish huquqi boshqa shaxsga o‘tayotgani haqida xabardor qilish va yangi mulkdor haqida ma’lumot berish.III. Majburiy badallar miqdori va ularni to‘lash tartibi 3.1. Mulkdorning umumiy xarajatlar bo‘yicha har oylik majburiy badali miqdori Shirkat tomonidan har yili Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi tasdiqlagan ish rejasi hamda Shirkat daromadlari va xarajatlarining yillik smetasi asosida hisoblab chiqiladi. Shirkat 2 kun muddatda Mulkdorni Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi tasdiqlagan har oylik majburiy badal miqdori haqida xabardor qiladi. 3.2. Mulkdorlarning har oylik majburiy badallari Shirkatning hisob raqamiga joriy oyning 10-kunidan kechiktirmay, Shirkat tayyorlagan to‘lovnoma asosida to‘lanadi. 3.3. Yil davomida har oylik majburiy badallar miqdori Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qaroriga ko‘ra o‘zgartirilishi mumkin. 3.4. Shirkat Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi qarori bilan umumiy mulkni mukammal ta’mirlash yoki umumiy mulkni saqlash bilan bog‘liq boshqa maqsadlar uchun maqsadli majburiy yig‘im belgilashi mumkin. Maqsadli yig‘im Shirkat a’zolari umumiy yig‘ilishi qarorida belgilangan tartibda va muddatda to‘lanadi. 3.5. Agar amalda qilingan umumiy xarajatlar umumiy mulk mulkdorlari tomonidan to‘langan badallar summasidan oshib ketsa, Mulkdor xarajatlarning to‘lanmagan summasidagi o‘z ulushini Shirkat xabarnomasini olgan paytdan boshlab 10 kun mobaynida to‘laydi. Agar umumiy xarajatlar bo‘yicha amalda qilingan xarajatlar umumiy mulk mulkdorlari tomonidan to‘langan summadan kam bo‘lsa, mablag‘larning foydalanilmagan qismi umumiy mulkni kelgusidagi ta’mirlash ishlariga yo‘naltiriladi. IV. Tomonlarning javobgarligiOldingi tahrirga qarang. 4.1. Tomonlar ushbu shartnoma bo‘yicha o‘z zimmasiga olgan majburiyalarini bajarmaganlik uchun uning shartlariga ko‘ra va qonunchilikka muvofiq moddiy javob beradi.(4.1-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 4.2. Barcha turdagi zararlar yoki ziyonlar shirkat yoki uning xodimlarining noto‘g‘ri xatti-harakati tufayli yuzaga kelmagan bo‘lsa, Shirkat ular uchun javob bermaydi. 4.3. Shirkat yoki ixtisoslashtirilgan tashkilot vakiliga ko‘zdan kechirish va xizmat ko‘rsatish, ta’mirlash ishlarini bajarish uchun kirishga yo‘l qo‘ymagan Mulkdor buning natijasida ko‘rilgan zarar uchun moddiy javobgar bo‘ladi. 4.4. Ushbu shartnomada ko‘zda tutilgan badallarni to‘lash muddati buzilgan taqdirda Mulkdor har bir kechiktirilgan kun uchun to‘lov muddati kechikkan summaning ___ foizi miqdorida penya to‘laydi. 4.5. Binodan foydalanmaslik va/yoki umumiy mulkdan (yoki uning qismlaridan) foydalanishdan bosh tortish Mulkdorni ushbu shartnoma bo‘yicha majburiyatlarini bajarishdan ozod etmaydi. 4.6. Tomonlar bartaraf etib bo‘lmaydigan vaziyatlar (fors-major) oqibatida ushbu shartnoma bo‘yicha majburiyatlarni qisman yoki to‘liq bajarmaganlik uchun javobgarlikdan ozod etiladi.V. Nizolarni hal etish 5.1.Ushbu shartnoma shartlarini bajarish bo‘yicha barcha e’tirozlarni Tomonlar yozma tarzda rasmiylashtirishi va shaxsan vakolatli shaxsga tilxat orqali topshirishi yoki ikkinchi Tomonga buyurtma xat orqali yetkazishi kerak.Oldingi tahrirga qarang. 5.2. Ushbu shartnoma bo‘yicha Tomonlar o‘rtasidagi nizolar Mulkdor bilan Shirkat boshqaruvi o‘rtasidagi muzokaralar yo‘li bilan yoki Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishida va/yoki agar Shirkatga bittadan ortiq uydagi turar joy mulkdorlari birlashgan bo‘lsa — uydagi turar joy mulkdorlari yig‘ilishida hal qilinadi, kelishuvga erishilmasa qonunchilikda belgilangan tartibda sudda hal qilinadi.(5.2-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)VI. Shartnomaning amal qilish muddati, shartnomani o‘zgartirish va to‘xtatish 6.1. Ushbu shartnoma __ yilga, 200__ “___” _________dan 200_ “___” ____________ gacha muddatga tuzildi. 6.2. Tomonlardan biri Shartnoma shartlarini o‘zgartirish bo‘yicha ariza bermagan taqdirda uning amal qilish muddati shartnomada belgilangan muddat va o‘sha shartlar bo‘yicha uzaytirilgan hisoblanadi (har yili belgilanadigan majburiy badallar miqdori bundan mustasno).Oldingi tahrirga qarang. 6.3. Tomonlar o‘zaro kelishuvga binoan ushbu Shartnomaga, qonunchilik talablariga va Shirkat a’zolarining umumiy yig‘ilishi qarorlariga zid bo‘lmagan o‘zgartirishlar kiritish huquqiga ega. (6.3-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) 6.4. Tomonlarning ushbu Shartnomaga kiritiladigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar to‘g‘risidagi bitimi shartnoma kabi shaklda rasmiylashtiriladi. 6.5. Binoga egalik qilish huquqi muddatidan oldin tugagan taqdirda shartnoma muddatidan oldin bekor qilinishi mumkin.VII. Boshqa shartlar 7. Mazkur shartnoma imzolangan vaqtidan boshlab tuzilgan hisoblanadi, bir xil yuridik kuchga ega bo‘lgan ikki nusxada tuzilgan, bir nusxadan Shirkatda va Mulkdorda saqlanadi.VIII. Tomonlarning manzillariOldingi tahrirga qarang.Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatiMulkdor (ro‘yxatdan o‘tgan manzili, pasport ma’lumotlari yoki rekvizitlari ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________Tomonlarning imzolari“____________________________” _____________________________________xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati raisiMulkdor____________________/________________ ____________________/________________ (i�zo) (F.I.O.) (imzo) (F.I.O.) M.O‘. 200__ y. “_____”______________ 200__y. “_____” __________________(VIII bo‘lim jadvali O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 10-avgustdagi 661-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 11.08.2019-y., 09/19/661/3571-son)(O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to‘plami, 2006-y., 22-son, 196-modda; Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 27.12.2017-y., 09/17/1019/0463-son; 11.08.2019-y., 09/19/661/3571-son; Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 16.10.2021-y., 09/21/648/0966-son; 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son) |
Uzun kuchki (Toʻrovuztepa) — Oʻzbekistondagi madaniy meʼros obyekti. Arxeologiya yodgorligi. Obyekt davri: I—IX asrlar . Surxondaryo viloyatining Termiz tumanida joylashgan. Obyekt manzili: Amir Temur MFY . Koʻchmas mulkka boʻlgan huquq: Davlat mulki. Surxondaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori bilan 2019-yil 4-oktabrda Moddiy madaniy merosning koʻchmas mulk obyektlari milliy roʻyxatiga kiritilgan — davlat muhofazasiga olingan.
== Manbalar ==
Oʻzbekistondagi arxeologiya yodgorliklari |
O‘zbekiston armiyasida shartnoma asosida xizmatni o‘tashni xohlovchilar soni taklif qilinayotgan ish o‘rinlaridan ko‘proqdir |
Bundan tashqari, haydovchisiz texnologiyalarni politsiya mashinalariga nisbatan ham qo'llashmoqchi
Har holda, Ford shunday patentga ariza bergan
Avtonom politsiya mashinalari xodimlar hayotiga xavf solmay, qoidabuzarlarni kuzatish imkonini beradi
Yangi dasturiy ta`minot haydovchilik ko'nikmalari sabab qo'lga olish qiyin bo'lgan yuqori tezlikda harakatlanayotgan qoidabuzarlar yo'nalishini oldindan hisoblab chiqishi mumkin |
Suriya tashqi ishlar vaziri Valid al-Muallim 79 yoshida vafot etdi. Bu haqda SANA axborot agentligi xabar berdi.
Al-Muallimning vafoti sababi ma'lum qilinmagan.
Diplomat Suriya tashqi ishlar vaziri lavozimini 2006 yildan egallab kelgan. U, shuningdek, ekspatriantlar masalalari bo‘yicha vazirlikni boshqargan.
Bungacha siyosatchi Suriyaning AQShdagi elchisi, tashqi ishlar vaziri yordamchisi va o‘rinbosari lavozimlarida ishlagan.
Al-Muallim 1941 yilda Damashqda tug‘ilgan, 1960 yilda Qohira universitetiga o‘qishga kirib, uni iqtisodiyot yo‘nalishi bo‘yicha tamomlagan.
Al-Muallim joriy yil BMT Bosh assambleyasi 75-sessiyasining umumsiyosiy debatlarida ishtirok etgan. O‘shanda u Suriyada AQSh va Turkiya qurolli kuchlarining qolishini noqonuniy okkupatsiya deb atagan. |
"Fors viloyatida besaranjomliklar hozir yo‘q... — Umarshayx Mirzo
ukasi haqidagi xayollarni o‘zidan quvishga urindi. —Endi borib Amir
sohibqirondan ijozat so‘ramak, yordam tilamak mumkin: Bas, ko‘pdan
ko‘nglimda saqlab yurgan niyatimni amalga oshiramen! Ting‘chilarim
xabarlariga ko‘ra, Oltin O‘rda xoqoni To‘xtamishxon tap tortmay
Darbandga changal solibdur. Amir sohibqironning shu yerlarda
yurganligini bilib turib, jur’at etibdur, nokas!
Sig‘noq tomonda
ham gala-gala askarlari izg‘ib yurarkan. Necha yildirki, Hazrat undan
ozurdalar... Mironshoh Mirzo ham To‘xgamishxonni qochirib yubordingiz,
deb har gapida tekkizib o‘tadi, jag‘i yopilmaydi. Inshoolloh, zafarqarin
qo‘shinimni unga tomon buramen
va yengib, o‘zini qo‘ydek haydab,
valine’mat sohibqiron huzuriga olib kelamen! Bu niyatimni amalga
oshirmaguncha, dunyodan ketmasmen).."
Hali Bag‘dodga to‘rt manzil yo‘l bor edi, Kurdistondan o‘tib,
Xarmotur degan qal’aga yetdilar. Qo‘shinga uch kunlik hordiq buyurildi.
Har bir bek o‘z yumushi boshini tutdi. Favqulodda bejamali qurilgan,
tepalikda bamisli uzukka ko‘z qo‘ygandek chiroyli joylashgan, tevrak-atrof kaftdek ko‘rinib turadigan g‘ishtin ko‘hna qal’a amirzodaga,
Keshning Oqsaroyiday bo‘lmasa ham, harqalay ulug‘vor, farishtali,
diltortar, shinam bir maskanday tuyuldi.
—Olamda shunday chiroyli joylar ham bor-a Qishda shuncha, bahor-yozda jannatning o‘zi bo‘lar ekan-da!. –deb yubordi hayratda amirzoda. —
Kesh muzofotiga juda o‘xshab ketarkan! Biram Keshni sog‘indimki.. Bu
yerda tolei baland odamlar yashasa kerak...
Unda sayr etish, ko‘ngil ochish, ichkariga kirib aylanib chiqish
istagi tug‘ildi, agar vaqg izn bersa, ov uyushtirish ham mumkinligiga
diqqatni qaratdi. Havo ham mo‘tadillashib qolgan, yoqimli edi. Otdan
tushdi-da, o‘zini mas’ud-u mamnun sezganchg, atrofni yolg‘iz tomosha
qilishga kirishdi. Oppoq qorga chulg‘angan borliq ko‘zni qamashtirardi.
Ko‘hna qal’aning devori juda qalin, ustida naq bir arava yura olardi,
balandligi o‘ttiz besh gaz chiqadi, toshdan ishlangan poydevorining o‘zi
yetti gazcha bor. Har yigirma qadamda shinak—darchalar qo‘yilgan. Ammo
qal’ada hech kim yo‘q, atrofda biron tirik jon nafasi sezilmasdi.
Favqulodda zavq-u surur og‘ushida ohista-ohista qadam tashlar ekan,
Umarshayx Mirzo «Qal’a tepasiga chiqamenu, o‘sha chiroyli shinaklardan
olis-olislarga to‘yib-to‘yib qaraymen..?, —deb qo‘ydi o‘zicha.
Ittifoqo, shu palla qal’ada qandaydir bir odam bekorchilikdan,
o‘ynab har tomonga o‘qlar otib, o‘z vaqtini chog‘ qilardi. Kutilmaganda,
matallarda aytilganidek,
o‘yindan o‘q chiqdi: adashgan o‘qlardan biri
Umarshayx Mirzoning qulog‘i tagiga sanchildi; Qal’aning narigi
tomonida yurgan PirMuhammadMirzo birdan otasining: "Voh"" deb
qattiq qichqirib yuborganini eshitdi; Shoshilgancha yugurib kelib
qarasa, Fors hukmdori og‘zidan qon og‘gancha, yerda ingranib yotibdi...
Hang-mang o‘g‘il o‘zini otasiga otdi:
—Otajonim: Padari buzrukvor)..
—Kunim bitibdur... Amirzodam... quloq solingiz... To‘ng‘ich o‘g‘limsiz...
Bilib qo‘yingiz... Onam To‘lun oqa... momongiz... Amir sohibqironning
kanizaklaridan ekanlar... Bu ham qismat... Shundan valiahd bo‘lolmadim...
Ih-m... I-i-im-mm".. —Ko‘zlari ola-kula Umarshayx Mirzoning nafasi
qisganidan zo‘rg‘a gapirardi. —Bilib qo‘yingkim, sizlarga ham nasib
etmaydur... mening o‘g‘limsiz...
—Nega?.. Nega?.. Nega axir?..
PirMuhammadMirzo bu savoliga javob ololmadi. Otasining uzoq
yillar ko‘nglida saqlab yurgan armonini ilk marta eshitib, xuddi ota-onasi bag‘rida o‘sib voyaga yetgan, aqli to‘lishgan pallada birdan dahshatli
haqiqatni—boqib olinganligini bilgan farzand holiga tushdi, tili
tugilib qoldi. Charxi falakning
ikki ayovsiz zarbasi
–otasidan judo bo‘lishi
va valiahdlikka haqqi yo‘q ekani—uni batamom esankiratib qo‘ydi.
—O‘g‘lim... o‘g‘lim... Xokim begona yerlarda qolib ketmasun... Keshga
eltingizlar...— Umarshayx Mirzoning gapirishi tobora qiyinlashib
borar, so‘zlari uzuq-yuluq chiqar, dam-badam qon tupurardi.
–
To‘xtamishxondan... qasos olasen!..
—Otajonim"..
— Olasen... Yo‘qsa, go‘rimda tikka turamen:..
Qasos... qas...
qa...
Loiloha...ilallohu-u-u...U...
—Otajon:).. Otajon... Hoy, amirlar Beklar! Buyoqqa Buyoqqa.
Otajon" —qichqirib yubordi jon halpida PirMuhammadMirzo. U
barini tushda ko‘rayotgandek, judolik musibatini hali to‘liq anglab
yetmagan esa-da, ko‘nglining bir chetidan beixtiyor: "Endi Fors
viloyatining hukmdorimen"", degan fikr bir qalqib o‘tdi...
Umarshayx Mirzo kalima qaytargancha, jon taslim qildi. Beklar
sarosimada gung-u lol qotib qoldilar:
—Amir sohibqironga ne deymiz...
—Naq boshimiz ketadi, sohibqironning qahrlari qattiq... Asrab
qololmadingizlar, beparvo bo‘ldingizlar, deb jazo beradi...
—Bizning ne yozug‘imiz bor2..
Haligina olamning go‘zalliklaridan zavqlanib-shavqlanib turgan
hukmdorning shundoq ko‘z oldilarida jon omonatini
o‘z egasiga
topshirishi hech aqlga sig‘masdi. Ular "Bandaning umri bir lahzalikda..." deya ham amirzodani, ham o‘zlarini yupatishdan o‘zga chora
topolmadilar.
—Badbaxt qal’ani yer bilan yakson qilinsun! –qichqirdi ko‘zlari
qonga to‘lgan PirMuhammadMirzo. –Bironta tirik jon qolmasun,
bari qilichdan o‘tkazilsun!
Qirg‘in-u taloto‘p avjga chiqdi. Qorlar qonga bo‘yaldi...
Umarshayx Mirzo jasadini poytaxt Sheroz shahriga jo‘natdilar.
Ayni bu pallalarda Amir Temur Mordinga borar ekan, chakalakzor
va to‘qayzor yerga yetganda, qo‘shinga to‘xtashni buyurdi.
—Shikor qilinsun! –buyurdi Amir Temur. —Piyodalar chap tomonga
soylig-u sayxonlarga, suvoriylar o‘ng tomonga qishloqlarga, dala-dashtlarga tarqalsunlar, toki sahro hayvonlari o‘rovga olinsun: Har
tarafdan nog‘oralar qoqilsun, karnay-surnaylar chalinsun, ularga
burg‘ular qo‘shilsun
Yer-u osmon shovqin-suronga to‘lib, naq qiyomat qoyim bo‘ldi.
Qasirg‘adan vahimaga tushib, inlaridan otilib chiqqan hayvonlar
o‘takasi yorilgancha,
u yoqdan-buyoqqa chopishar, bo‘kirishar, ma’rashar,
chiyillashib uvlashardi. To‘satdan yoprilgan balo-qazodan qanday
qutulishni bilmay, o‘zlarini unutib, bir-birining pinjiga kirishga
39 |
Qoyile bitta asabbuzar 3ta nikda kirib yozyabdi)) o‘ziga o‘zi xam yozyapdi))) ro‘za kunida bitta nikida mani so‘kib xam ketdi |
Vodiy viloyatlaridagi avtomobillarga gaz to‘ldirish kompressor stansiyalari 18 mart soat 18:00 dan 19 mart soat 06:00 gacha faoliyatini to‘xtatadi, deya «O‘ztransgaz» matbuot xizmati. «Respublikada kuzatilayotgan sovuq va nam ob-havo sharoitida aholi, iste’molchilar va ijtimoiy soha obyektlari, strategik ahamiyatga ega bo‘lgan korxonalarni uzluksiz va barqaror tabiiy gaz bilan ta’minlash birlamchi vazifa hisoblanadi», — deyiladi xabarda. Shu bois, kompaniyaning yozishicha, respublikadagi tabiiy gaz iste’molchilarining salmoqli qismini tashkil etuvchi Farg‘ona vodiysidagi aholi xonadonlari, ijtimoiy soha va strategik ahamiyatga ega obyektlarni tabiiy gaz bilan barqaror ta’minlashga qaror qilingan. Ma’lumot uchun, O‘zgidromet 19−20 martda kechalari havo harorati ba’zi joylarda -1, -2 darajagacha pasayishi, cho‘l va shimoliy hududlarda esa -7, -10 darajagacha sovuq bo‘lishi . |
Geoinformatsion kartografiya-kartografiyada yangi, zamonaviy tarmoq
bo‘lib, kartadan informatsiya manbai sifatida foydalanish yo‘llarini
o‘rgatadi.
Geradot
o‘rta Osiyo haqidagi dastlabki geografik
va kartografik
ma’lumotlar miloddan oldingi U asrlarda yashagan yunon allomasi Geradot
tomonidan yozilgan asarlarda uchraydi. Lekin bu ma’lumotlar juda kam va
ba’zilari noto‘g‘ri hamdir.
Globus–yer yuzasining sharda kichraytirilib tasvirlangan modelidir. Yer
ellipsoidi mayda masshtabdagi tasvirida globusdan juda kam farq qilib, bu
farq amalda sezilmaydi. Globuslar har xil mazmunga ega: geografik globus,
siyosiy-ma’muriy globus, induksion globus (qora rangda) va amaliy ishlar
bajarish uchun mo‘ljallangan proyeksion globuslar bo‘ladi.
Geologik kartalar
-Geologik kartalar geografik kartalarga o‘xshab
umumgeologik kartalarga va geologiya sohalari bo‘yicha tuzilgan kartalarga
bo‘linib tasvirlanadi. Ularda ma’lum
bir hududning geologik tuzilishi
to‘g‘risida,
ya’ni
geologik
yoshi,
petrografik
tarkibi,
tog‘ jinslarining
joylashishi
va
tuzilishi
to‘g‘risida
ma’lumot
beradi.
Asosan
yirik
masshtabli bevosita dalada yaratilgan kartalar asosida tuziladi.
Grafik usul
qartada profil, kesmalar, blokdiagrammalar, har xil
diagrammalar va chizmalardan foydalaniladi. Masalan, profil va kesmalar
yordamida obyektlarni vertikal strukturasini, blokdiagramma bilan o‘lchash
(qalinligi, bo‘yi va eni) yordamida hajmi aniqlanadi. Natijada, Yer yuzasi
bilan geologik struktura orasida bog‘liklikni bilish mumkin.
Deshifrovka
- Azrokosmik suratlarni ko‘rib,
tasvirni
o‘qib,
unga
mazmun berish, mohiyatini tushunish va shu asosda zarur bo‘lgan ma’lumotlar
olish jarayonlari tushuniladi. Uni geografik jihatdan
olib
qaraganda
geografik obyektlar, voqea va hodisalar hamda ularda bo‘ladigan jarayonlarni
96 |
Davlatimiz rahbari Toshloq tumanidagi “Uz-Segang” qoʻshma korxonasida ish jarayoni bilan tanishdi.
6 ta ixtisoslashgan tumanda 20 ta meva-sabzavotchilik va uzumchilik klasteri tashkil etilgan. Bu yil ularda 288 ming tonna mahsulot yetishtirilib, 120 ming tonnasini eksportga yoʻnaltirish rejalashtirilgan. Buning uchun sigʻimi 330 ming tonnadan ortiq boʻlgan muzlatkichli omborxonalar, 25 ta logistika markazi, 90 ta qayta ishlovchi korxona faoliyat koʻrsatmoqda.
Masʼuliyati cheklangan jamiyat shaklidagi “Uz-Segang” qoʻshma korxonasi yiliga 16 ming tonna qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini qayta ishlash va eksport qilish quvvatiga ega. Bu yerda 100 milliard soʻm evaziga zamonaviy logistika markazi tashkil etilgan. Italiya, Turkiya, Janubiy Koreya va Xitoydan ilgʻor texnologiyalar keltirib oʻrnatilgan.
Masalan, Italiyaning ICEOL texnologiyasi gilosni rangi va kattaligi boʻyicha saralab qadoqlaydi. Sifatsizlarini lazer nuri orqali aniqlab, alohida joylaydi. Janubiy Koreyadan keltirilgan SNP liniyasi anorni xuddi shunday saralaydi. Mevaning ichidagi pishmagan yoki chiriy boshlagan joyni ham aniq koʻrsatadi. Bu xaridorlar ishonchini qozonib, eksportni rivojlantirishda muhim oʻrin tutmoqda. Korxona mahsulotlari “Global G.A.P.” xalqaro sertifikatiga ega.
Joriy yilda Xitoy, Janubiy Koreya, Birlashgan Arab Amirliklari, Polsha, Rossiya, Qozogʻiston kabi davlatlarga 20 million dollarlik mahsulotlar eksport qilinadi. Kompaniyada 250 nafar yigit-qiz ish bilan taʼminlangan.
Prezidentimiz bu korxonani doimiy xomashyo bilan taʼminlash masalasiga ahamiyat qaratdi. Buning uchun unga hududdagi bogʻlarni biriktirish, yangi bogʻlar va laboratoriya tashkil etish boʻyicha koʻrsatmalar berdi. |
Aravane Rezaï (Argʻavon-i Rizoiy 1987-yil 14-martda tugʻilgan) — eron-fransuz tennischisi. U WTA turnirida Justine Henin, Venus Williams, Viktoria Azarenka, Mariya Sharapova, Dinara Safina, Francesca Schiavone, Caroline Wozniacki, Marion Bartoli, Flavia Pennetta, Jelena Janković va Ai Sugiyama kabi koʻplab eng yaxshi tennischilarni magʻlub etgan. Uning faoliyatidagi eng yuqori reytingi 2010-yil 11-oktyabrda erishilgan 15-oʻrinni egallashi boʻldi.
Shaxsiy hayoti
Rezaï Sent-Etenda eronlik ota-ona oilasida tugʻilgan. U katta akasi bilan tennis oʻynagan.
Tennisdagi faoliyati
Rezaï 2001 va 2005-yillarda Ayollar Islom oʻyinlarida Eron nomidan ishtirok etib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. Shuningdek, u 2004-yilda Chambon-sur-Lignon Open turnirida gʻolib chiqdi.
Rezaï Fransiya terma jamoasida 2006-yildan oʻynay boshlagan. U ketma-ket ikkinchi yil Avstraliya ochiq chempionatining saralash bosqichida magʻlub boʻldi. Biroq, uning Fransiya ochiq musobaqasi muvaffaqiyatliroq boʻldi. U yaponiyalik Ai Sugiyamani magʻlubiyatga uchratib, turnirning uchinchi bosqichiga yoʻl oldi. U Nicole Vaidišovága qiyin kurashda magʻlub boʻldi. Uning Wimbledondagi oʻyinlari ham saralashning birinchi bosqichida tushib qolgani uchun toʻxtatildi. AQSh Ochiq chempionatida u toʻrtinchi raundga chiqdi. Bu faoliyatidagi eng yaxshi „Katta dubulgʻa“ yakkalik natijasi boʻldi. Shuningdek, u yil davomida ITFda qatnashib, ikkita turnirning finaliga chiqdi, shuningdek, yilning oxirida Fransiyaning qattiq kortlarida gʻalaba qozondi.
Otasi bilan tortishuvlari
Rezaïning otasi uning murabbiylar jamoasi aʼzosi boʻlgan. Arsalan bir necha bor zoʻravonlik va zoʻravonlik haqidagi bahs-munozaralarga sabab boʻlgan. Intervyulardan birida u shunday dedi: „Men haqiqatan ham qiyin damlarni boshdan kechirdim. Yomgʻir va qor ostida tashqarida oʻynaganimni eslayman“. Uning otasi qoʻshnilarining uning mashgʻulot usullari haqida qaygʻurayotganini aytib oʻtdi: "Men bu qizni oʻqitishda juda koʻp muammolarga duch keldim: pul yoʻqligi va sudning yoʻqligi. Bizni bezovta qilgan qoʻshnilar bor edi. U bolani oʻldiryapti, deb meni ayblashdi. Ammo bugun u baxtli."
2011-yilgi Avstraliya ochiq chempionatining birinchi bosqichida magʻlub boʻlishidan oldin, Arsalan qiziga zoʻravonlik qilgan. Oʻyinda magʻlub boʻlganidan soʻng, Aravane „Men bahona izlamoqchi emasman, lekin ertalab juda koʻp muammoga duch keldim“ dedi. WTA tergov kutilgunga qadar Arsaloni nomaʼlum muddatga turdan chetlatgan. Voqea Viktoriya politsiyasi tomonidan ham tekshirilgan.
Muhim finallar
Chempionlar turniri
Premier 5 turnirlari
Manbalar
Yashayotgan insonlar
1987-yilda tugʻilganlar
Tennischilar
Tennischi ayollar |
O‘zbekistonlik hamkorlarimiz bilan birgalikda kartoshka ko‘chatlarini intensiv usulda yetishtirishni yo‘lga qo‘ymoqdamiz
Bunda kartoshka tez pishadi va kasalliklarga chidamli bo‘ladi |
vor kurzem —
vorläufig
das Sofa —
der Diwan
— die Liege
feiern —
begehen
abstimmen
— passen
gemütlich — häuslich
der Fußboden —
die Diele
der Trumcau —
der dreiteilige Spiegel
der Kühlschrank
—
der Eisschrank
A ntonym e
aufmachen —
zumachen, schließen
gemütlich —
ungemütlich
rechts —
links
der Freund — der Feind
modern
—
unmodern
hell —
dunkel
breit —
schmal — eng
R ektion d er Verben
feiern-te,-t Akk. — HMiuoHJiaMOK, öaüpaM k h jim o k
Sie wollen den Umzug in die neue Wohnung feiern.
Am 19. September feiert meine Freundin ihren Ceburtstag.
Bald feiern wir das fünfzehnjährige Jubiläum unseres Instituts.
brauchen-te, -t Akk. — KepaK öyjiMOK,
Sie hat gesagt, daß sie einen Schreibtisch braucht.
Ich brauche einen Mantel.
Karim a braucht ein Lehrbuch.
V ieldeutigkeit
mitkommen a, o — 6Hpra öopMOK*, yjirypMO^
1. Gestern haben wir den U m zug in die neue Wohnung gefeiert.
Freundin ist allein gekommen. Leider ist ihr Mann nicht mitgekommen.
2. H ilf m ir bitte bei der Arbeit! Sonst komme ich nicht mit.
Meine |
Internetda “Koinot go’zali”ning pardozsiz surati paydo bo’ldi » O‘zbekiston yangiliklari – Zamin
uz
Internetda “Koinot go’zali”ning pardozsiz surati paydo bo’ldi
Sizga xabar berilganidek, kuni kecha JARlik Demi Li Nel Piters “Koinot go’zali – 2017” nomiga sazovor bo’lgan edi
Endiliklar internet tarmog’ida uning pardozsiz ko’rinishdagi suratlari tarqalmoqda |
Spirt molekulasining tuzilishi suvning molekula tuzilishiga
o‘xshash bo‘lib, uglevodorod radikali va vodorod atomi kislorod
atomi bilan bir chiziqda yotmasdan, bir-biri bilan ma’lum burchak
ostida joylashadi. Buning sababi, molekuladagi kislorod atomi erkin
juft elektronlarga ega bo‘lishi uchun ikkinchi molekuladagi musbat
zaryadli vodorod atomini o‘ziga biriktiradi. Bu birikma elektrostatik
bo‘lib, vodorod bog‘ hosil qiladi (formulada uchta nuqta bilan ko‘rsatiladi). Natijada spirtlar assotsilangan (bir-biriga yopishgan) molekulalarni tashkil etadi:
—0—н —0—H—0—H-0—н
R
R
R
R
Shuning uchun ham spirtlarning qaynash temperaturasi yuqori
bo‘ladi. Asosiy energiya vodorod bog‘ning uzilishiga va molekulalarning bir-biridan ajralishiga sarflanadi.
Kimyoviy xossalari. Spirtlar kislota va asos xossaga ega emas,
shuning uchun ularning suvli eritmalari neytral reaksiyaga ega.
Spirtlarning kimyoviy xossasi molekulani tashkil etgan atom
va atomlar gruppasining reaksiyaga kirish xususiyatiga bog‘liq.
Masalan, etil spirt molekulasida reaksiyaga kirishadigan atom
va atomlar gruppasini uch gruppaga bo‘lish mumkin:
1. Gidroksil gruppaning vodorod atomi orqali boradigan
reaksiyalar.
2. Gidroksil gruppa orqali boradigan reaksiyalar.
3. Radikaldagi vodorod atomlari ishtirokida boradigan reaksiyalar.
Gidroksil gruppaning vodorod atomi orqali boradigan reaksiyalar. Gidroksil gruppaning vodorod atomi harakatchan bo‘lgani
uchun o‘rin olish reaksiyalariga oson kirishadi:
74 |
Ko‘ngil
shu
qadar
buyukki,
uning
oldida
butun
olamlarning
qiblasi
nish Ka’baning qadri yo‘q:
Ka’baki, olamning o‘lub qiblasi,
Ko‘ngil tasavvuf olamida alohida mavqega ega bo‘lgan
so‘z,
tasavvil
she’riyatida
esa
eng
ko‘p
qo‘llanilgan
timsollardan
biridir.
Chunki
ko‘ngil
tasavvufiy zavq
va yashashning manbai hisoblanadi.
U Allohning nazargohi,
botiniy idrok markazi hamdir. “Tasavvufda dini, irqi, mazhabi, millatidan qat’i
’
Qadri yo‘q andoqki ko‘ngul ka’basi,
Shoir Ka’ba butun musulmon olami uchun sajdagoh bo‘lsa-da, uning
qei ko‘ngildan past. Chunki, ko‘ngil—Alloh uchun jilvagoh. Ya’ni, inson
nazar olam xalqini birlashtiradigan yagona ibodatgoh bor. Bu tasavvufiy hayotning
bosh manbai—dil va ko‘ngul atalmish Alloh taxtidir”!”?. Shuning uchun Navoiy
ko‘ngilni solik (tasavvuf yo‘liga kirgan kishi) “arshi muallo” (yuksak, baland
taxt), desa so‘fiy “olami kubro” (katta olam) deya ulug‘laganligini ta’kidlaydi:
ida Alloh nazar tashlaydi, jilvalanadi:
Kim bu xaloyiqqa erur sajdagoh,
Solik ani arshi muallo dedi,
Ul biri xoliqqa erur jilvagoh.
So‘fi ani olami kubro dedi.
Ko‘ngil—ulug‘ saltanat. Unda sirlar xazinasi yashirin:
Darhaqiqat, arsh (ayvon, osmon, taxt)
-ilohiy qudrat asosi. Inson
Topqucha ganjinai asrorliq,
ko‘nglining arshi mualloga tashbeh qilinishiga Qur’oni Karim va Hadisi Sharif
Ko‘p qilibon soliki atvorliq.
ham asos bo‘lib xizmat qilgan. Jumladan, “... bilinglarki, shubhasiz Alloh har bir
Ko‘ngil
ganjina
(xazina)sidagi
asror
(sirlar)ni
topish
uchun,
solik
kishi bilan uning qalbi o‘rtasini egallab turur” (“Anfol”
surasi, 24-oyat) yoki
yo‘lovchi, tariqatga qadam qo‘ygan kishi)lar ko‘p
atvorlik (harakat)
qildilar.
quyidagi
hadis ham
ayni mavzuni
yoritgan.
“Hazrat Payg‘ambar
(s.a.v)
dan
ki, har qanday xazinaga, xoh u moddiy bo‘lsin, xoh ma’naviy erishish oson
shunday so‘raldi:
-Ey Allohning rasuli! Alloh qayerdadir? Yerdami, ko‘kda?
Hazrat rasululloh(s.a.v.) javob berib shunday dedilar:
mas. Shu bois Navoiy soliklar ko‘p harakat qildilar, deya ta’kidlagan:
Ka’bag‘a ham qat’i manozil qilib,
Dayrg‘a ham tayyi marohil qilib,
-mo‘min qulning qalbidadir”.!”
Shoir hojilar ka’baga yetmoq uchun qat’i (yo‘lni bosib o‘tish) manozil
Demak,
ko‘ngil
ilohiy
manbalarda
ham
Allohning
tasarruf
taxti
va
(
illar) qildilar. Soliklar ham ko‘ngil ka’basiga yetmoq uchun tayyi (yurish,
nazargohi
sifatida
tasvirlanganki,
Navoiy
shularga
asoslanib
yшцдoпдap)
kezish) marohil (manzillar) ayladilar, deya har ikkala manzilga yetmoq haqidagi
xulosalarga kelgan, deyish mumkin.
m
ohazalarini bayt zamiriga singdirgan. Mazkur yo‘l mashaqqatli, ayni damda
Ayni nazohatda bu a’zam jahon,
Borcha jahon ahli ko‘zidin nihon.
yorqin yo‘ldir. Shunga asoslanib Navoiy bu yo‘lga qadam qo‘ygan munojot ahli
to‘yi (yo‘l, ko‘cha) xarobot (mayxona) aro tushib qolganligini ta’kidlaydi:
Ulug“
shoir
ko‘ngilni
yaratgan
Alloh uning yo‘rnini
belgilash
bilan
.
Ham yetibon ahli munojot aro,
birgalikda, bu a’zam (katta) jahonda ko‘ngilni nazohat (tozalik, soflik)da saqlash
Ю.
Ham tushubon ko‘yi xarobot aro.
uchun
“borcha
jahon
ahli
ko‘zidin
nihon”
qilganligini
yuqoridagi
baytda
1
Ma’lumki,
may
tasavvufda
ishq
timsoli,
mayxona
(zohiran
may
ta’kidlagan.
tarqatiluvchi joy) esa solik qalbidagi ishqni otashlantiruvchi, ya’ni to‘g‘ri yo‘l |
egrilik radiusi;
yo.
-meridian ellipsining eksiyengrisiteti;
«!
–
V. kenglikdagi 2–nuqtaga qarab o‘tuvchi yo‘nalish azimuti.
Krasovekiy
elliysoidi
uchun
(17,8)
formula
quyidagi
ko‘rinishda bo‘ladi
8, - 0LOV I. son V. kt 2,1).
(17.9)
V459,
at. 7, 1.
1
va
MG.
2200
m.
I5 = 1000i. balandliklarga ega
nuqtalarni
qabul
qilib,
ushou
nuqtalarga |
24-noyabr-Kimyoviy qurollarni ta’qiqlash bo‘yicha tashkilot (Ganga)
1996-yil 2-oktabr -
“Islom konferensiyasi” tashkiloti (Jidda)
noyabr-Yadro sinovlarini hartomonlama ta’qiqlash bo‘yicha
shartnoma tashkiloti (Vena)
Xalqaro yo‘ldosh telekommunikatsiya tashkiloti (fntelsat)
3-iyun-Xalqaro ko‘rgazmalar byurosi (Parij)
-Xalqaro moliya korporatsiyasi
-Investitsiyalar kafolatiga doir ko‘ptomonlarna agentlik
-Xalqaro taraqqiyot assotsiatsiyasi
-Xalqaro suv ta’minoti assotsiatsiyasi
-Xalqaro standarilashtirish tashkiloti
-Xalqaro sport feder:
i
-Xalqaro mototsikl spomi federatsiyasi
Xalqaro avfatsiya sporti turlari federatsiyasi
-Xalqaro suv mator ittifoqi
-Jahon suvosti faoliyati federatsiyasi
-Jahon kema modeliz
kiloti
ahon aytomodelizm
t
wi
-Xalqaro radiohavaskoriar itifoqi
-Xalqaro dengiz ko‘pkurashi assotsiatsiyasi
# Xalqaro paxtachilik masluhat qo‘mitasi |
Dar osorxonahoi mamlakatamon bisyor namunahoi
ka-shidado‘zii
xalqi
cham’
shudaand.
Alalxusus,
kashidahoi
asri XTGX xo‘b nigoh doshta, to imruzho rasida omadaand.
A3 namunahoi choki istifodashudayi kashidado‘zy istifoda burda libos’ho, ashyovu anchomi xonavu ro‘zgorro oro
dodan mumkin
ast.
Dar
in
vaqt,
albatta,
ba
qoidahoi
bexavfi rioya kardan zarur ast. Ya’ne hangomi kashidado‘zy
rost nishasgan,
a» tarafi chap rasidani ravshaniyi ta’min
shuda,
a» asbob-u chihoz durust istifoda burdan lozim ast.
Baroi
bo
dast kashida duxtan
asbobhoi nihoyat
oddi
zarur meoyad. Onho so‘zan, angushtpona, qaychi, tasmai santimetri, gardish, rishtahoi gunoguni mulina meboshand.
Hamai onho dar quttichai maxsus nigoh doshta meshavand.
F
Savol va suporishho baroi mustahkamkuni
1. Dar boray kashidaduzi chihoro medoned?
2. Dar boray ahamiyati kashidaduzy suxan roned.
3. Qoidahoi bexavfii mexanikii kashidaduziro ma’nidod kuned.
4. Baroi kashidaduzy chi guna asbob-u chihozot istifoda megardad2
Do‘xtani namunahoi choke, ki dar kashidado‘zy kor
farmuda meshavand
Chokhoi
Zzerin
dar
kashidado‘zy
istifoda
megardand.
Choki boznogasht (qaytma) (rasmi
49,
a). Choki mazkur
a»
lag‘andai
buzurgiash
yakxela,
qatorash
bardavom
iborat
ast. Suzanro
a» chap
ba rost davonda,
bo laganday yakum
ana
hamin
laganda
fosilai
kalon
hosil
menamoyad.
Pan»
Rasmi 49. Choki bozgasht.
a
b |
Rosheim Fransiyaning Elzas mintaqasida joylashgan kommunadir
Bas-Rhin departamenti Molsheim tumani tarkibiga kiradi |
2) aposterior bilim
6) aprior bilimlarga bo‘ladi.
"Gajriba
asosida erishilgan
bilimlar
aposternor
bilimlar
deb
ataladi. Aprior bilimlar tajribadan tashqari bilimlar bo‘lib, ular
hodisalar o‘rtasidagi umumiy sababiy
aloqadorliklarni
ifodalaydi.
Matematika,
tabiatshunoslik
sohasidagi
bilimlar
aqlning
o‘zida,
tajribaga bog‘liq bo‘lmagan holda mavjud. Barcha fanlardagi kategoriyalar
kishilarga tajribadan oddin berilgan
Olam pazariy bilim aprior (ya’ni tajribaga qadar mavjud bo‘lgan)
bilimdir,
degan
xulosaga
keladi.
Nazariy
bilim
aql
tajribasi
vositasida hosil qilishgan bilimdir.
Gegel (1770-1831) falsafiy
qarashlarida bilish muammolari
o‘z
ifodasini topgan. Gegel’ falsafasining eng asosiy tarixiy ahamiyati
shundaki,
u olamni anglashning dialektik metodini asoslab berdi.
U
o‘zining Ruh fenomenologiyasiz asarida bilish jarayoniga oid muhim
falsafiy xulosalarni bayon qilgan. U bilish jarayonida tafakkurning
o‘rniga alohida e’tibor qaratdi. Har qanday fanlar tafakkur yordamida
ish
ko‘radi,
demak
u
bizning
bevosita
nigohimizdan
tashqaridagi
hodisalarni
o‘rganadi.
Bilish
jarayonida tafakkurning imkoniyatlari
cheksiz. GegelB fikricha, bilishning asosida mutlaq g‘oyani bilish yotadi. U
kishilikning hakikiy tarixi bilish tarixilan, bilimlarimizning boyib
va rivojlanib borishi esa borliqning rivojlanishidan iborat. Bilim
«mutloq g‘oyaning, ya’ni Xudoning namoyon bo‘lishi, deb hisoblaydi.
Gegel
izchil
ravishda
dialektika
qonunlari
va
kategoriyalarini
izohlab
berdi.
U
o‘zining
«Logika
fani»
asarida
formal
mantiq
shug‘ullanadigan tushuncha, hukm, xulosa chiqarish qonuniyatlari bilan bir
qatorda,
borliq
qonunlarini
asoslab
beradi
va
ularni
dialektik
mantiqqa daxldor deb bildi.
U borlik, yo‘qlik, sifat, miqdor, me’yor,
mohiyat
tasolifiyat,
ziddiyat,
zarurat
kabi
ko‘plab
malektik
kategoriyalarni bayon etadi. Uning fikricha, kategoriyalar bir-biri bilan
o‘zaro bog‘langan bo‘lib, borlikning mohiyati tomon chuqur
kirib borishga
yo‘naltiriyagan
va shuning uchun
ham
ular
bilish jarayonining
turli
bosqichlarini ifodalaydi.
Geg‘el’ fan, ilmiy bilimlarni hasil qilish uchun metod nihoyatda
muhim
ekanligini
tushunib
stdi.
U
Dekartning
deduktiv
metodi,
Bakonning induktiv
metodilan
farqli o‘laroq bilishning dialektik
metodini, dialekgikatsi asoslab berdi. Uning eng buyuk xizmatlaridan
biri shuki,
u tabiat, tarix
va ma’naviyat olamini uzluksiz harakat,
o‘zgarish, tarakkiyotda tahlil qildi va shu asosda fanning asosiy maqsadi
ana
shu
harakat,
o‘zgarish,
tarakkiyot
kopunlarini
ochishdan
iborat
ekanligini ko‘rsatib berdi. Geg‘el’ dialektika qonunlari, kategoriyalari,
tamoyillari tizimini ishlab chiqdi.
XIX asrda va XX asrning birinchi yarmida falsafa va ilmiy bilish
epistemiologiyasi jadal rivojlandi. Fanlar sohasida yirik kashfiyotlar |
Ay, 71963 sm?
: 0,1—196,3 sm? yoki yaxlitlanib,
200 sm? —0,0002 m? ga teng bo‘ladi. Agar yog‘och bo‘lagi
qanchalik quruq bo‘lsa, yog‘och o‘ziga shunchalik ko‘p miqdorda
suvni shirib oladi. Ma’lumki,
1!
I! yoki
1 dm? suv og‘irligi 47C
haroratda
1
kg ga teng havoda yoki suvda tortilgan yog‘och
og‘irligining kg dagi qiymati uning dm? hisobidagi hajmini beradi.
Agar:
O,
=
120
(asbobdagi
ko‘rsatkich
bo‘linmasi),
O, # 170 (sxemadagi ko‘rsatkich bo‘yicha),
0,-0, € 170—120—50 bo‘linmaga teng.
И = 50 xl dm?/bo‘linma—
50 dm? yoki
yog‘och hisobidagi hajmi:
V
—0,05 m? teng. |
Bu kabi so‘zlarni Islomdan ilgarigi johiliyat arablari o‘zaro qabila urushlarida aytishlari ularga odat edi
Mundog‘ so‘zlarni aytishdan Rasululloh musulmonlarni qaytarmish edilar
Shuning uchun bu so‘zni eshitgan sahobalar muni og‘ir oldilar
Bu so‘zni aytguvchi odam maqtanchoqlik qildi va jihod savobidan ajradi, dedilar
Muni anglab ko‘p ma’yus bo‘ldi, so‘ngra bu so‘zni Rasululloh ham eshitdilar ersa, aytdilar: «Andog‘ emasdur, u kishining qilgan jihodi hech vaqt bu so‘z bilan zoye bo‘lmaydi
Balki urush kunlarida kishi o‘zidan g‘ayrat ko‘rsatib, shundoq so‘zlarni aytishi Xudoga xush keladi» |
49
Soqiyi bashang, sun sharob otashrang,
Tomchisidan erib oqsin hatto sang.
Ming dard-u g‘am bilan diltangman, diltang,
Yayrayman, ey satang, mayi nob tutsang.
50
Dardi ishq oy-u yil yagona a’mol,
Ishqing ila qalbim topadi kamol.
Hajringdan do‘zax ham ziyoda, alhol,
Yayrasam ne ajab topgandek visol.
51
Har zuhd-u zohiddin uz ko‘ngil, ey dil,
Dayri fano ichra tuz manzil, ey dil.
Mutrib-may bilan maqsad hosil, ey dil,
Maqsadga salosil bo‘l vosil, ey dil.
52
Kimligim hech bilolmay zorman,
Neman, nedan, ne uchun borman.
Odammanmi yo xok-g‘uborman,
Asil naslim bilmay bedorman.
53
Dardi ishq ichra ranjur-ranjonman, netay,
Devona-yu rasvoyi jahonman, netay,
Yolg‘iz toqat bilan sog‘-omonman, netay,
Netayki, betoqat notavonman, netay!
54
G‘uboring bezagay sultonlar tojin,
Ojizman vasfiga husning rivojin,
Husning toroj aylar jahon xirojin,
Holim tang qilmasang biron ilojin.
55
Diling tiyra qilsa ahli zamona,
Kuning gar tun kabi tiyra vayrona,
Jabr qilsa dahri do‘n zolimona,
Omonlik istasang , may ich mastona. |
o vu dilar 3 ammo bunda amaliy maqsad ko“ zda tutilmasdan, balki falsafa
104 |
4 — modda
Sud va tergov muassasalarini davlat nazoratidan ozod qilish va ularning erkinligini qonun asosida va amalda kafolatlash
Bu tadbir olinmas ekan, fuqarolarning hafaqat shaxsiy hayotida, balki, ijtimoiy, siyosiy va hatto iqtisodiy hayotida ham hech qachon adolat qaror topmaydi |
32.
To‘g‘ri
chiziqning
sirt
bilan kesishish
nuqtalarini
topish
uchun
nima
qilinadi?
.
11
orqali
umumiy
vaziyatdagi
tekislik
o‘tkaziladi
142 orqali frontal proyeksiyalovchi
tekislik
o‘tkaziladi
.
12 orqali
sirt
parallsli
o‘tkaziladi
.
Sirtning ekvatoridan foydalaniladi
-
I
, 20
.
Sirtning meridianidan foydalaniladi
{
. To‘g‘ri chiziqning sfera bilan kesishish nuqtalarini topish
uchun
nima
qilingan?
. To‘g‘ri
chiziq bosh meridian bilan
qo‘shilguncha aylantirilgan
-
, Sirt ekvatoridan foydalanilgan
4,
.
To‘g‘ri
chiziq orqali
gorizontal
tekislik o‘tkazilgan
.
To‘g‘ri
chiziq orqali frontal
tekislik o‘tkazilgan
. To‘g‘ri chiziqning konus bilan
kesishish nuqtalarini topishda
sirtning qanday elementidan
foydalanilgan?
.
Asosidan
.
Yasovchisidan
.
Uchidan
. Yo‘naltiruvchisidan
.
Qirrasidan |
[OKOZ:1.16.00.00.00 Xavfsizlik va huquq tartibot muhofazasi / 16.13.00.00 Jinoyat-ijroiya qonunchiligi / 16.13.04.00 Jarima jazosini ijro qilish;2.17.00.00.00 Odil sudlov / 17.05.00.00 Fuqarolik protsessual qonunchiligi / 17.05.08.00 Sud va boshqa organlarning qarorlarini ijro qilish][TSZ:1.Odil sudlov. Huquq-tartibotni muhofaza qilish. Adliya / Ijro ish yurituvi]O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar MahkamasiningqaroriQARZDOR VA UNING OILASINING NORMAL TURMUSh KEChIRIShI UChUN ZARUR BO‘LGAN, IJRO HUJJATLARI BO‘YIChA UNDIRUV QARATILIShI MUMKIN BO‘LMAGAN UY ANJOMLARI VA JIHOZLARI, KIYIMLAR HAMDA BOShQA BUYuMLAR RO‘YXATINI TASDIQLASh TO‘G‘RISIDA “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 52-moddasiga muvofiq Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi: 1. Qarzdor va uning oilasining normal turmush kechirishi uchun zarur bo‘lgan, ijro hujjatlari bo‘yicha undiruv qaratilishi mumkin bo‘lmagan uy anjomlari va jihozlari, kiyimlar hamda boshqa buyumlar ro‘yxati (keyingi o‘rinlarda Ro‘yxat deb yuritiladi) ilovaga muvofiq tasdiqlansin. 2. Belgilab qo‘yilsinki, Ro‘yxatga kiritilgan va garov buyumi hisoblangan buyumlarga undiruv, ushbu garovdagi mulk bilan ta’minlangan qarzdorlikni undirish to‘g‘risidagi ijro hujjatlari bo‘yicha qaratilishi mumkin. 3. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining birinchi o‘rinbosari R.S.Azimov zimmasiga yuklansin.O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri Sh. MIRZIYOYEVToshkent sh., 2009-yil 14-aprel,110-sonVazirlar Mahkamasining 2009-yil 14-apreldagi 110-son qaroriga ILOVA Qarzdor va uning oilasining normal turmush kechirishi uchun zarur bo‘lgan, ijro hujjatlari bo‘yicha undiruv qaratilishi mumkin bo‘lmagan uy anjomlari va jihozlari, kiyimlar hamda boshqa buyumlarro‘yxati Qarzdor — jismoniy shaxsga mulk huquqi asosida tegishli bo‘lgan yoki uning umumiy mulkdagi ulushi bo‘lgan mol-mulk va buyumlarning quyidagi turlariga: 1. Asosiy mashg‘uloti qishloq xo‘jaligi hisoblangan shaxslarning: a) yagona sigiriga, sigiri bo‘lmaganda — yagona g‘unajiniga, xo‘jaliklarida sigir ham, g‘unajin ham bo‘lmaganda, yagona echkisiga, qo‘yi yoki cho‘chqasiga, shuningdek uy parrandasiga (uy tovug‘i, o‘rdak, g‘oz, kurka va tsesarkaga); b) qoramol uchun yangi yem-xashak yig‘ib olingunga qadar yoki yaylovga chiqargunga qadar (agar qoramolga undiruv qaratilmagan bo‘lsa) yem-xashakka; v) navbatdagi ekish uchun zarur bo‘lgan urug‘larga; 2. Qarzdor va uning qaramog‘idagi shaxslar normal turmush kechirishi uchun zarur bo‘lgan quyidagi uy anjomlari, jihozlar, kiyimlarga: a) har bir shaxsga kiyimlar: kuzgi yoki bahorlik palto yoki plash, bitta qishlik palto (yoki chopon, po‘stin), bitta qishlik kostyum (ayollar uchun — ikkita qishlik ko‘ylak), erkaklar uchun bitta yozlik kostyum yoki chopon (ayollar uchun — ikkita yozlik ko‘ylak), har bir mavsum uchun bittadan bosh kiyimi (bundan tashqari ayollar uchun — ikkita yozlik ro‘mol va bitta issiq ro‘mol yoki sholro‘mol), uzoq muddat foydalanilgan va qiymatga ega bo‘lmagan boshqa kiyim-kechaklar va bosh kiyimlariga; b) foydalanilgan oyoq kiyimlari, ichki kiyimlar, choyshablar, oshxona va yemakxona jihozlariga (qimmatbaho metallardan tayyorlangan, qimmatbaho va yarim qimmatbaho toshlardan yasalgan qadama naqshli buyumlar, shuningdek badiiy san’at qiymatiga ega bo‘lgan buyumlardan tashqari); v) har bir shaxs uchun mebel — bittadan karavot va stul yoki kursi, oila uchun bitta stol, bitta shkaf va bitta sandiqqa; g) bolalarning barcha jihozlariga;Oldingi tahrirga qarang. 3. Nogironligi bo‘lgan shaxslarda foydalanishda bo‘lgan nogironligi bo‘lgan shaxslarni reabilitatsiya qilishning texnik vositalari va protez-ortopediya moslamalari. (3-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 8-fevraldagi 62-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 08.02.2022-y., 09/22/62/0111-son)Oldingi tahrirga qarang. 4. Qarzdorning asosiy mashg‘uloti qishloq xo‘jaligi bo‘lsa, yangi hosilga qadar qarzdor va uning oilasi uchun zarur bo‘lgan miqdorda oziq-ovqat mahsulotlariga, boshqa hollarda esa — qarzdor oilasining har biri uchun bazaviy hisoblash miqdorida oziq-ovqatlarga (pul mablag‘lariga);(4-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 28-dekabrdagi 1046-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 29.12.2019-y., 09/19/1046/4242-son) 5. Qarzdor va uning oilasi ovqat tayyorlashi va isitish mavsumi mobaynida uy-joyini isitishi uchun zarur bo‘lgan yoqilg‘iga ijro hujjatlari bo‘yicha undiruv qaratilishi mumkin emas.(O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2009-y., 16-son, 203-modda; Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 29.12.2019-y., 09/19/1046/4242-son; Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 08.02.2022-y., 09/22/62/0111-son) |
ridan, tunpel’, uzluksiz pshlaydigan tarmoqlardan foydalaniladi.
Sabzavotlarni quritish ikki—quritishga tayyorlash
va
quritish bosqichlaridan
iborat. Birinchi
bosqich quyidagilarni
O‘z ichiga oladi: o‘lchamiga qarab kalibrovkalash, yuvshi. yepfati-ga
qarab
taiplash, tozalash, maydalash, blapishrlat
yoki qaypa-tipidan
iborat. Iyegiichi
bosqich
esa sablanotii
quritishdan
iborat.
69, Quritilgan sabzavotlarning ximiyaviy TARKIBI-E(Ye
N. Volkov ma’lumoti)
Tarxibi,
5
———
Kaloriyasi
Mahsulotneng NOMI
100
g mahsulot
quruq
1,0142
oqsil
utdevod
uchun kkal
Kartoshka
89,0
5,25
71,73
315,6
Sabzi
86,0
7,11
52,96
247,6
2Tarlagi
86,0
7,36
54,32
252,9
Qaram
88,0
12,51
39,61
2142
Piyoz
880
1164
5296
265,7
Ko‘k no‘xat
88,4
20,56
43,27
261,7
Sabzavotlarni
quritiit faqat updai pamip qochirish
emas,
balki murakkab fiziologik
va bioximik jarayoplarni
o‘z ichiga
oladi.
Puritii jarayonining
davomiyligi ko‘pgipa omillarga,
ya’ni
quritish obyektiishg
tabiatiga,
xom
ashyonp
maydalash
shakli
va
darajasiga,
unish;
qo‘ritii
maydonchaspdagi
qalinligiga, quritishga tayyorlash usulpga, quritish haroratiga,
havoning almaishsh
tezligiga,
namyapgiga
va boshqa
bpr
qator
ompllarga bog‘liq.
Quritish sanoatida PKS—20, KSA— VO, KPS—20, KPS—10
kabi
uzluksiz
ishlaydigan
lentali
liniyalardan
foydalapi-ladi.
Sabzavotlardan ukrop, ekstragon, rayhon, petrushka
va seldereylar mayda qilib
qirqilib, maxsus
pechkalarda 40—507S
haroratda
2,5—3,5
soat
mobayinda
quritiladi.
Quritilgan
sablavotlar
maxsus idishlarda
(zich berkitiladigan
idishlar
juda qulay), past
haroratda (0—10"S da)
va havoning namligi 6560—6590 bo‘lganda uzoq vaqt yaxshi saqlanadi.
TERMOSTERILIZATSIYA YORDAMIDA KONSERVALASH
Sabzavot
va mevalarni
qayta ishlashda
eng
ko‘p qo‘llaniladigan usul
termosterilizatsiya yordamida konservalash hisoblanadi.
Bu usul asosap yuqori harorat yordamida
mikroblarpi
yo‘qotishga
va
mahsulotlardagi
fiziologik
hamda
bioxpimik
jarayoplarni to‘xtatishga asoslangan. Yuqori harorat ta’sirida
mahsulotlarda
bir qator o‘zgarishlar
yuz beradi. Hujayradagi
suv miqdori kamayadi, fermentlar
aktivligi
pasayadi. Bu
esa
191 |
munosabatlarni tartibga
solishda:
birinchidan,
fuqarolik huquqiga Xos
yuridik tenglik usuli; ikkinchidan, ma’muriy huquq va moliya huquqida
qo‘llamiladigan «hokimiyat va bo‘ysunuv» usullaridan foydalaniladi.
Bank
krediti.
birinchi
navbatda
O‘zbekiston
Respublikasining
Konstitutsiyasi bilan tartibga solmadi. Jumladan, Konstitufsiyaning 124-moddasida
O‘zbekiston
Respublikasining
bank
tizimini
O‘zbekiston
Respublikasi Markaziy banki boshqarishi mustahkamlangan.
Bank
krediti
O‘zbekiston
Respublikasi
qonunlari,
O‘zbekiston
Mahkamasining qarorlari bilan ham tartibga solinadi.
Bozor
iqtisodiyoti
sharotida
bank
kreditining
rivojlanishida
O‘zbekiston Respublikasining «Markaziy banki to‘g‘risida»gi qonunning
qabul qilinishi muhim ahamiyatga ega.
Bundan
tashqari,
bank
kreditini
tartibga
solishda
O‘zbekiston
Respublikasi Markaziy bankining buyruqlari, qo‘llanmalari, ko‘rsatmalari
va boshqa normativ aktlari katta ahamiyatga egadir.
Bank kreditini tartibga solishda ishbilarmonlik va bank odatlari ham
ma’lum bir ahamiyatga ega.
Bank krediti ma’lum bir tamoyillar asosida amalga oshiriladi:
aj
bank
kreditini
qaytarib
berish
tamoyili,
Bunga
ko‘ra,
ssuda
shaklida olingan pul mablag‘lari qarz oluvchi moliyaviy mablag‘larining
vaqtinchalik
manbasi
bo‘lib
hisoblanadi
va
u
bankga
(yoki
kredit
muassasasiga) qaytarilishi lozim;
b) bank kreditining ma’lum
bir muddatga
berilishi
tamoyili,
Bu
tamoyil bank kreditining qaytarib berish tamoyilidan kelib chigadi. Har
qanday bank krediti belgilangan muddatlarda qaytarib berilishi lozim,
Agarda
bank
kredit
belgilangan
muddatlarda
qaytarib
berilmasa,
u
ma’lum bir sanksiyalarni qo‘llashni keltirib chiqarishi mumkin;
d) bank kreditining haq evaziga (foiz) berilishi tamoyili. O‘zbekiston
Respublikasi qonunchiligiga binoan O‘zbekiston Respublikasi banklari
tomonidan
ko‘rsatiladigan
xizmatlar
(shu
jumladan
kredit)
pullik
hisoblanadi.
Bank
kreditini
berishda
haq
asosan
foiz
ko‘rinishida
belgilanadi.
Foiz
miqdori
bank
bilan
mijoz
o‘rtasidagi
bilim
bilan
belgilanadi.
Bozor
iqtisodiyoti
sharoitida
foiz
miqdorlari
kredit
bozoridagi
pul mablag‘iga bo‘lgan
talab
va taklifga bog‘liq bo‘lishi
MUMKIN.
Qonunchilikda
foiz
miqdorlarini
belgilashda
ba’zi
bir
chegaralanishlar nazarda tutilishi mumkin. Masalan,
tijorat banklari markaz-232 |
Zeynep esa Semaga qo'ng'iroq qilib u bilan gaplashadi va yo'lda Ozan bilan ko'rishib qoladi
Ozan Zeynep bilan gaplashadi
Ular qaytadan tanishib olishadi
Zeynep avtobusda ketayotsa, telefoniga xabar keladi
Xabarni o'qib biroz o'ylanadi va javob yozadi
U Ozan bilan xabarlashayotgan edi |
Mahallalar tinch-osoyishta bo‘lsa, jinoyat va huquqbuzarliklar sodir etilmaydi, aholi xotirjam yashaydi
Shu maqsadda hududdagi kriminogen vaziyatdan doimiy xabardor bo‘lish va nazorat qilish uchun videokuzatuv moslamalari o‘rnatilmoqda
Darvoqe, yana bir muhim masala, ta’lim muassasalarida o‘tkazilayotgan «Davomat», «Tig‘» tadbirlari kelajagimiz vorislari o‘rtasida jinoyatchilik sodir etilishining oldini olishga xizmat qilmoqda |
29 dekabr kuni poytaxtimizdagi “Turkiston” saroyida “Prezident archasi” tantanalari boshlandi
Bu haqda Xalq ta'limi vazirligi Axborot xizmati xabar qildi
O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi, «Sen yolg'iz emassan» respublika jamoatchilik bolalar jamg‘armasi tomonidan bir qator tashkilotlar hamkorligida tashkil etilgan ushbu tadbirga poytaxtimizdagi Mehribonlik uylari tarbiyalanuvchilari, maxsus maktab-internatlar o‘quvchilari, kam ta'minlangan oilalar, yurtimiz tinchligi va barqarorligini asrash yo‘lida halok bo‘lgan harbiy xizmatchilarning farzandlari taklif etildi
“Turkiston” saroyining bayramona bezatilgan foyesi ko‘zlari hayrat va havasga to‘la bolalarning shodon kulgisi bilan to‘lgan
Qorbobo va Qorqiz she'ru qo‘shiqlar aytayotgan, topqir, zehnli va ziyrak o‘g‘il-qizlarga sovg‘alar ulashmoqda
Bir-biridan qiziqarli sahna ko‘rinishlari, kichkintoylar ishtirokidagi turli o‘yinlar, savol-javoblardan barcha zavqqa to‘ladi
Estrada ijrochilarining kuy-qo‘shiqlari bolalarni raqsga chorlasa, sirk ustalari namoyish etgan qiziqarli dastur ularning hayratini oshirmoqda
Archa atrofidagi tomoshalar, bayram shodiyonalari davom etadi
Kichkintoylar uchun «Tomosha» bolalar musiqiy teatr-studiyasi tomonidan tayyorlangan «Mehrimizda sehrimiz» teatrlashtirilgan musiqiy dasturi namoyish etildi
Mazkur dastur o‘g‘il-qizlarning dunyoqarashini kengaytirish, salohiyatini yuksaltirishga xizmat qiladi
Bolalarga Prezidentimizning Yangi yil sovg‘alari topshirildi
Bunday tadbirlar Qoraqalpog‘iston Respublikasi va barcha viloyatlarda bo‘lib o‘tmoqda |
Lekin kmarhamedan darak yo‘q. Turmush fojiaga to‘la.
Shoirning sabr kosasi to‘ladi. U ortiq toqat qilolmaydi.
Uni tahqir etgan, sanoqsiz elni «ko‘cha-ko‘cha yalangoyoq, sarson aylagan» bemuruvvat va mudhish «Falak»ka qarshi isyon
ko‘taradi:
Falak, charxing buzilsun, muncha hayron aylading bizni,
To‘kib shabnam ko‘zimdin yosh, giryon aylading bizni.
Nechun bilmam falak, ilm-u funun vasliga yetkazmay,
Ko‘cha-qo‘cha yalangoyoq, sarson aylading bizni",
Lekin har bir boshlanishning nihoyasi bo‘lganilek, zulm
va azob-uqubatlarning ham so‘nggi bor. «Yetar, bas, shuncha
zulming ila so‘zon aylading bizni deb xitob qiladi shoir.
Bu fikrlar tobora shiddatliroq tus oladi. Mirmuhsin endi
azoblangan, tahqirlangan jafokash xalqni «bedor bo‘l»ishga, o‘zining g‘ayrilar tomonidan toptalgan haq-huquqini
qaytarib olish uchun «tayyor bo‘lg‘gishga chaqiradi. Shoirning
Xurshid bilan birgalikda yozgan 8 bandli muxammasiga «Bedor o‘l’2 deb sarlavha qo‘yishi ham shunga ishoradir. She’rning asosiy g‘oyasi Faqir-u miskinatlikdan xalos o‘lmoqg‘a
tayyor o‘l» —degan misrada ochiladi. «Faqir-u miskinatlik»
esa, asosan milliy asorat tufayli kelib chiqqan ediki, bu
izohga muhtoj emasdir.
Mirmuhsin prozasi 10-yillar o‘zbek nasrini ma’lum
jihatdan to‘ldiradi. Adibning «Befarzand Ochildiboy»q asari (to‘g‘rirog‘i, undan parchalar) 1914-yili «Turkiston viloyatining gazeti» sahifalarida (75—79 sonlar) bosilgan.
Demak, u xronologik jihatdan o‘zbek adabiyotida yaratilgan
ilk yirik proza asaridir. Mirmuhsin o‘z asarini roman
deb ataydi. Romanda berilgan izoh— «E’tizor»da yozilish
sababi, sharoiti (tazyiq. ta’na-dashnomlar), maqsad-mavzusi batafsil keltirilgan:
«Avflaringizni talab qilaman, ey muhtaram qorilar:
Janob oliylaringizga ma’lum o‘lsinki, mani bo‘l tubandagi bo‘sh-bo‘sh so‘zlarim uchun, albatta. izhori nafrat et-maklaringiz tabiiydur. Shunday taqdirda ham usuli ro‘mon-ni har kim tushunib o‘qiydurg‘on darajada oson bo‘lishli-gi kerak. Iborataro so‘zlar ila ro‘mon yozmak manga hech nima
emas. lekin ko‘p odamni tushunmay foydasiz qolmaklari-
" Shu gazeta,
1914
y., 4-son.
3 aOynaz j.,
1915
y.,
10-son. 270-bst.
390 |
vmeste s kurami xvostovыe perya rastut intensivno, no linyayut.
Udaleniye perev xvosta u molodыx petuxov stimuliruyet rost
etix perev v posleduyuщem.
N yekotorыe
dekorativnыe
porodы otlichayutsya neploximi
xozyaystvennыmi kachestvami, chto ochen vajno, prej de vsego,
dlya lyubitelskogo ptitsevodstva.
V perspektive oni mogut
okazatsya poleznыmi i dlya promыshlennogo ptitsevodstva kak
genofond dlya uluchsheniya kur drugoy spetsializatsii ili putem
selenapravlennoy seleksii na sozdaniye vыsokoproduktivnыx
liniy po tip-u mini-kur.
5.3.6. Sportivnыe porodы
V otnoshenii kur nazvaniye imeet chisto istoricheskoye znacheniye,
tak kak petushinыx boyov v protivopolojnost sportivnыm so
styazaniyam golubey, sobak, loshadey, oleney, verblyudov it. d.
ofitsialno ne suщestvuyet.
Vpervыe takoye nazvaniye gruppы
porod («sportovыe») upomyanul I. I. Abozin, xotya v klassi
fikatsii oni znachilis kak boysovыe. Oni otlicha-yu tsya krep
koy konstitutsiyey, moщnыm razvitiyem muskulaturы, krayney
agressivnostyu i nizkoy yaysenoskostyu.
Takiye porodы, kak malayskiye boysovыe, azil, starыe ang
liyskiye boysovыe, otnosyat k"chislu ochen drevnix porod neiz
vestnogo proisxojdeniya. Ix shiroko ispolzovali pri sozda
nii mnogix novыx porod. Osobenno vajno otmetit, chto v re
zultate skreщ ivaniya etix porod bыla sformirovana myasnaya
poroda kornish.
V Uzbekistane u naseleniya imeyutsya ochen krupnыe (petu
xi do 5,6 kg), xorosho prisposoblennыe k mestnыm
usloviyam
kurы boysovogo tipa —kulangi i ix raznovidnost, uklonyayu
щ ayasya v storonu myasnogo tipa, — dakanы. Po dannыm I. X. Is
mailova, ix v konse XIX i nachale XX v. vыvozili v Angliyu.
V perspektive sportivnыe kurы mogut bыt vnov ispol
zovanы kak genofond pri sozdanii myasnыx
krossov ili kak
dekorativnы ye porodы.
5.4. INDEYKI
V myasnom balanse nashey stranы indeyki poka zanimayu t ves
ma skromnoye mesto, no po yedinodushnomu mneniyu spetsialistov
i v S S S R, i v mire udelnыy ves ix budet rasti povsemestno.
D ostoinstva indeek:
vыsokaya myasnaya produktivnost, pozvolyayu щ aya poluchat ot
indeyki-nesushki do 400 kg myasa v god;
myaso, otlichnoye po vkusu i po pitatelnosti;
138 |
Bugun, 22 yanvar kuni O‘zbekiston Milliy kutubxonasida Alisher Navoiyning ingliz tilida chop etilgan «Farhod va Shirin» dostonini taqdim etish marosimi bo‘lib o‘tdi.
Tadbirda O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a'zolari, shoirlar, yozuvchilar, tarjimonlar hamda kutubxona foydalanuvchilari ishtirok etdi.
Navoiy qalamiga mansub «Farhod va Shirin» asari LLP «Wondernet Express Tashkent» kompaniyasi tomonidan nashr etilgan bo‘lib, ushbu doston ilk bor ingliz tilida dunyo yuzini ko‘rmoqda.
Asarni shoir va tarjimon A'zam Obid ingliz tiliga tarjima qilgan.
«Ingliz tilida o‘qiydigan dunyo o‘quvchilari uchun «Farhod va Shirin» dostoni G‘afur G‘ulomning proza asari asosida tarjima qilindi. Shoir sifatida shuni ayta olamanki, bugungi kunda dunyoda nazmdan ko‘ra ko‘proq nasr o‘qilyapti. She'riyat o‘quvchilari kamayib bormoqda. Bizning maqsadimiz esa Alisher Navoiyning asarini ko‘proq o‘quvchilarga yetkazishdan iborat. Shuning uchun ham «Farhod va Shirin»ning proza variantini tarjima qildik. Ushbu kitob hozircha 3 ming nusxada chop etildi. Kitobni ko‘p nusxada Hindistonda qayta chop etishni rejalashtirganmiz»— dedi A'zam Obid.
Endilikda Milliy kutubxona foydalanuvchilari buyuk mutafakkir va shoir Alisher Navoiyning «Farhod va Shirin» dostonini ingliz tilida ham mutolaa qilish imkoniyatiga ega bo‘ldi. |
ni egallagan yagona tizimning dastlabki bo‘g‘ini sifatida
amalda bo‘ladi. Lekin bu siyosatning ikkinchi darajali ekanligini bildirmaydi. Iqtisodiy siyosat iqtisodiyotni mustahkamlashga, rivojlanish strategiyasini aniqlashga xizmat qiladi. Asoslanmagan, xatoli iqtisodiy siyosat iqtisodiyotga tuzatib bo‘lmaydigan zarba beradi
va yakuniy
maqsadning barbod bo‘lishiga olib keladi. Iqtisodiyot va
siyosat faqatgina birgalikda kelishilgan holda bosh sotsial maqsad—aholining turmush darajasini oshirishi va
ijtimoiy himoyalash maqsadlariga erishishi mumkin.
2. Bir sotsial-iqtisodiy tizimdan boshqasiga o‘tish davrida ko‘p qiyinchiliklar va ziddiyatlar tabiiy holda ro‘y
berishi mumkin. Ularni hal etish uchun davlat tomonidan
kuchli boshqarish talab qilinadi. Aynan davlat barcha islohotlarning tashabbuskori hisoblanadi. U iqtisodiy rivojlanishning birinchi o‘rinli yo‘nalishlarini belgilaydi,
jamiyatning sotsial-iqtisodiy va sotsial-siyosiy hayotining
tubdan qayta isloh qilish siyosatini ishlab chiqadi va amalga
oshiradi. O‘tish davrida davlat asosiy islohotchisidir. Bu
omil bitta sotsial-iqtisodiy tizimni boshqa tizimga aylantirish jarayonining tartibsiz rivojlanishiga
yo‘l
qo‘ymaydi, bu jarayonning belgilangan maqsadga qaratilishi va bosqichma-bosqich amalga oshishini ta’minlaydi.
3. O‘tish davrining boshida kelgusi sotsial yo‘naltirilgan
iqtisodiyotning huquqiy asoslarini yaratish lozim. O‘tish davrining o‘zi huquqiy asosga tayapishi kerak. Faqatgina huquqiy
davlatda iqtisodiy va sotsial islohotlarning qo‘lga kiritilgan yutuqlari sezilarli natijalarga erishishi ta’minlanadi.
4. Demografiyaga oid xususiyatlar va murakkab sotsial
muammolarga ega bo‘lgan O‘zbekistonda bozor iqtisodiyotiga
o‘tish jarayoni aholini kuchli ijtimoiy himoyalashni talab
qiladi. O‘zbekistonda oldingi tizimdan aholining, ayniqsa,
qishloq joylarida ishsizlik, eng past turmush darajasi
muammolari meros bo‘lib qoldi. Bundan tashqari bu muammoga iqtisodiy inqiroz munosabati bilan kuchayib ketgan
ishsizlik muammosi qo‘shildi. Umumittifoq ahamiyatga ega
62 |
R
Davletov tadbir ishtirokchilarini O‘zbekistonda fuqarolarning asosiy huquq va erkinliklarini ta’minlash bo‘yicha amalga oshirilayotgan islohotlar bilan tanishtirdi
Xususan, Prezidentning Xalq qabulxonalari faoliyatiga doir o‘ziga xos tajribaga oid ma’lumot berdi |
Shavkat Mirziyoyev 26-dekabr kuni Sankt-Peterburg shahrida Rossiya prezidenti Vladimir Putin tashabbusi bilan o‘tkazilgan Mustaqil davlatlar hamdo‘stligiga a’zo davlatlar rahbarlarining norasmiy sammitida ishtirok etdi.
Yetakchilar joriy yilgi hamkorlik yakunlarini sarhisob qilib, 2023-yil uchun ustuvor vazifalarni muhokama qildilar. Mintaqaviy va xalqaro ahamiyatga molik dolzarb masalalar yuzasidan fikr almashildi.
27-dekabr kuni prezident MDH davlatlari rahbarlari bilan birgalikda Sankt-Peterburgdagi Davlat rus muzeyiga tashrif buyurdi. Bu yerda mehmonlar muzey to‘plamidagi eksponatlar va san’at asarlari bilan tanishdi hamda norasmiy uchrashuv o‘tkazdi.
Shu bilan davlat rahbarining amaliy tashrifi yakunlandi, u “Pulkovo” xalqaro aeroportidan Toshkentga jo‘nab ketdi.
Mavzuga doir: Shavkat Mirziyoyev Rossiyada MDH davlatlari rahbarlari norasmiy uchrashuvida ishtirok etdi |
30
2-bob. Uglerod guruhi
Karbonat kislota va uning xossalari.
Eng muhim karbonatlar va ularning amaliy
" ahamiyati. |