topic
stringclasses 149
values | context
stringlengths 84
21k
| Evidence
stringlengths 51
1.33k
|
|---|---|---|
Cristiano Ronaldo | Vào ngày 18 tháng 8, Ronaldo có trận ra mắt trong chiến thắng 3–2 trên sân khách trước Chievo Verona. Vào ngày 16 tháng 9, Ronaldo ghi hai bàn thắng đầu tiên cho Juventus trong lần ra sân thứ tư ở trận thắng 2–1 trên sân nhà trước Sassuolo ở Serie A; bàn thắng thứ hai của Ronaldo là bàn thắng thứ 400 trong sự nghiệp của anh. Vào ngày 19 tháng 9, trong trận đấu đầu tiên tại Champions League cho Juventus, anh bị đuổi khỏi sân ở phút 29 vì "hành vi bạo lực", đây là thẻ đỏ đầu tiên của anh sau 154 lần ra sân tại giải đấu này. Ronaldo trở thành cầu thủ đầu tiên trong lịch sử thắng 100 trận tại Champions League, kiến tạo cho Mario Mandžukić lập công trong chiến thắng 1–0 trên sân nhà trước Valencia, giúp Juventus vượt qua vòng bảng. Vào tháng 12, anh ghi bàn thắng thứ 10 của anh tại Serie A, bàn thắng ấn định từ chấm phạt đền trong chiến thắng 3–0 trên sân khách trước Fiorentina. Sau khi đứng thứ hai ở cả hai giải Cầu thủ nam xuất sắc nhất năm 2017 của UEFA và Cầu thủ nam xuất sắc nhất năm 2017 của FIFA lần đầu tiên sau ba năm, xếp sau Luka Modrić, màn trình diễn của Ronaldo trong năm 2018 cũng giúp anh được bầu chọn là Á quân Quả bóng vàng 2018, một lần nữa đứng sau người đồng đội cũ tại Real Madrid. Ronaldo giành được danh hiệu đầu tiên cùng với câu lạc bộ vào ngày 16 tháng 1 năm 2019, Supercoppa Italiana 2018, sau khi anh ghi bàn thắng duy nhất từ một cú đánh đầu vào lưới AC Milan.Vào ngày 10 tháng 2, Ronaldo ghi bàn trong chiến thắng 3–0 trước Sassuolo, trận đấu sân khách thứ 9 liên tiếp mà anh ghi bàn tại giải đấu, san bằng kỷ lục của Giuseppe Signori về số trận sân khách ghi bàn liên tiếp nhiều nhất trong một mùa giải Serie A. Vào ngày 12 tháng 3, Ronaldo lập cú hat-trick trong chiến thắng 3–0 trên sân nhà trước Atlético ở trận lượt về vòng 16 đội Champions League, giúp Juventus tiến vào tứ kết. Tháng sau, Ronaldo ghi bàn thắng thứ 125 tại Champions League, bàn mở tỷ số trong trận hòa 1–1 trên sân khách ở trận tứ kết lượt đi với Ajax, vào ngày 10 tháng 4. Trong trận lượt về tại Turin vào ngày 16 tháng 4, anh ghi bàn mở tỷ số, nhưng cuối cùng Juventus đã để thua với tỷ số 2–1 và bị loại khỏi giải. Vào ngày 20 tháng 4, Ronaldo thi đấu trong trận tranh scudetto với Fiorentina, Juventus giành chức vô địch lần thứ tám liên tiếp sau chiến thắng 2–1 trên sân nhà, qua đó anh trở thành cầu thủ đầu tiên giành chức vô địch ở Anh, Tây Ban Nha và Ý. Vào ngày 27 tháng 4, anh ghi bàn thắng thứ 600 cho câu lạc bộ, bàn gỡ hòa trong trận hòa 1–1 trên sân khách trước Inter Milan tại Derby d'Italia. Kết thúc mùa giải Serie A đầu tiên của mình với 21 bàn thắng và 8 đường kiến tạo, Ronaldo giành giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất Serie A. | Vào ngày 18 tháng 8, Ronaldo có trận ra mắt trong chiến thắng 3–2 trên sân khách trước Chievo Verona. Vào ngày 16 tháng 9, Ronaldo ghi hai bàn thắng đầu tiên cho Juventus trong lần ra sân thứ tư ở trận thắng 2–1 trên sân nhà trước Sassuolo ở Serie A; bàn thắng thứ hai của Ronaldo là bàn thắng thứ 400 trong sự nghiệp của anh. |
Cristiano Ronaldo | Ronaldo ghi bàn thắng đầu tiên trong mùa giải 2019–20 tại trận thắng 4–3 trên sân nhà trước Napoli ở Serie A vào ngày 31 tháng 8 năm 2019. Vào ngày 23 tháng 9, anh đứng vị trí thứ 3 tại giải thưởng Cầu thủ nam xuất sắc nhất năm 2019 của FIFA. Vào ngày 1 tháng 10, anh đã đạt được một số cột mốc trong chiến thắng 3–0 của Juventus tại Champions League trước Bayer Leverkusen: anh ghi bàn trong mùa giải Champions League thứ 14 liên tiếp, san bằng kỷ lục của Raúl và Messi; anh cũng phá kỷ lục cầu thủ có nhiều trận thắng nhất mọi thời đại của Iker Casillas và cân bằng kỷ lục ghi bàn vào lưới 33 đội bóng khác nhau của Raúl tại Champions League. Vào ngày 6 tháng 11, trong chiến thắng 2–1 trên sân khách trước Lokomotiv Moskva, anh đã cân bằng với Paolo Maldini, trở thành cầu thủ ra sân nhiều thứ hai trong các giải đấu cấp câu lạc bộ của UEFA với 174 lần ra sân. Vào ngày 18 tháng 12, Ronaldo bật nhảy lên độ cao 8 ft 5 in (2,57 m), cao hơn xà ngang, để đánh đầu ghi bàn ấn định chiến thắng 2–1 trước Sampdoria trên sân khách. Ronaldo lập cú hat-trick đầu tiên tại Serie A vào ngày 6 tháng 1 năm 2020, trong chiến thắng 4–0 trên sân nhà trước Cagliari. Đây là cú hat-trick thứ 56 trong sự nghiệp, anh trở thành cầu thủ thứ hai sau Alexis Sánchez lập hat-trick ở Premier League, La Liga và Serie A. Vào ngày 2 tháng 2, anh ghi hai bàn từ chấm phạt đền trong chiến thắng 3–0 trên sân nhà trước Fiorentina, san bằng kỷ lục ghi bàn của David Trezeguet trong chín trận đấu liên tiếp ở Serie A, và đã phá kỷ lục sáu ngày sau đó bằng việc ghi bàn trong trận đấu thứ mười liên tiếp của anh, thất bại 2–1 trên sân khách trước Hellas Verona. Vào ngày 22 tháng 2, Ronaldo ghi bàn trong trận đấu thứ 11 liên tiếp ở Serie A, ngang bằng với Gabriel Batistuta và Fabio Quagliarella, trong trận đấu chuyên nghiệp thứ 1.000 của anh, chiến thắng 2–1 trên sân khách trước SPAL.Vào ngày 22 tháng 6, anh thực hiện thành công một quả phạt đền trong chiến thắng 2–0 trên sân khách trước Bologna, vượt qua Rui Costa để trở thành cầu thủ Bồ Đào Nha ghi nhiều bàn thắng nhất trong lịch sử Serie A. Vào ngày 4 tháng 7, anh ghi bàn thắng thứ 25 trong mùa giải từ một quả đá phạt trong chiến thắng 4–1 trên sân nhà trước Torino, trở thành cầu thủ Juventus đầu tiên đạt được cột mốc này kể từ Omar Sívori năm 1961; bàn thắng này cũng là bàn thắng đầu tiên của anh từ một quả đá phạt cho câu lạc bộ sau 43 lần thực hiện không thành công. Vào ngày 20 tháng 7, Ronaldo ghi hai bàn trong chiến thắng 2–1 trên sân nhà trước Lazio; bàn thắng đầu tiên của anh là bàn thắng thứ 50 tại Serie A. Anh trở thành cầu thủ nhanh thứ hai đạt được cột mốc này, sau Gunnar Nordahl, và là cầu thủ đầu tiên trong lịch sử đạt mốc 50 bàn thắng ở Premier League, La Liga và Serie A. Với cú đúp của mình, anh cũng đạt được cột mốc 30 bàn thắng trong mùa giải, trở thành cầu thủ thứ ba (sau Felice Borel năm 1934 và John Hansen năm 1952) trong lịch sử Juventus đạt được cột mốc đó trong một mùa giải. Ngoài ra, anh còn trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất, ở tuổi 35 và 166 ngày, ghi được hơn 30 bàn thắng ở một trong năm giải vô địch quốc gia hàng đầu châu Âu kể từ khi Ronnie Rooke khoác áo Arsenal năm 1948. Vào ngày 26 tháng 7, Ronaldo ghi bàn mở tỷ số trong chiến thắng 2–0 trên sân nhà trước Sampdoria, giúp Juventus giành chức vô địch Serie A lần thứ chín liên tiếp. Anh kết thúc mùa giải thứ hai với 31 bàn thắng, trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn thắng thứ hai tại giải đấu, sau người giành Chiếc giày vàng châu Âu Ciro Immobile, với 36 bàn. Vào ngày 7 tháng 8, Ronaldo lập một cú đúp trong chiến thắng 2–1 trên sân nhà trước Lyon ở trận lượt về vòng 16 đội Champions League, giúp anh kết thúc mùa giải với 37 bàn thắng; phá vỡ kỷ lục câu lạc bộ của Borel với 36 bàn thắng trong một mùa giải. Mặc dù giành chiến thắng, trận đấu kết thúc với tổng tỷ số hòa 2–2 và Juventus bị loại khỏi giải vì luật bàn thắng sân khách. | Ronaldo ghi bàn thắng đầu tiên trong mùa giải 2019–20 tại trận thắng 4–3 trên sân nhà trước Napoli ở Serie A vào ngày 31 tháng 8 năm 2019. Ronaldo lập cú hat-trick đầu tiên tại Serie A vào ngày 6 tháng 1 năm 2020, trong chiến thắng 4–0 trên sân nhà trước Cagliari. |
Cristiano Ronaldo | Vào ngày 20 tháng 9 năm 2020, Ronaldo ghi bàn trong trận đấu mở màn mùa giải của Juventus, chiến thắng 3–0 trên sân nhà trước Sampdoria. Vào ngày 1 tháng 11, sau khi Ronaldo mất gần ba tuần để điều trị COVID-19, anh trở lại trong trận đấu gặp Spezia; anh vào sân từ băng ghế dự bị trong hiệp hai và ghi bàn trong vòng ba phút đầu tiên, trước khi ghi bàn thắng thứ hai từ chấm phạt đền trong chiến thắng 4–1 trên sân khách. Vào ngày 2 tháng 12, anh ghi bàn vào lưới Dynamo Kyiv trong trận đấu vòng bảng Champions League, cán mốc bàn thắng thứ 750 trong sự nghiệp. Ronaldo thi đấu trận thứ 100 trên mọi đấu trường cho Juventus vào ngày 13 tháng 12, thực hiện thành công hai quả phạt đền trong chiến thắng 3–1 trước Genoa trên sân khách, nâng tổng số bàn thắng của anh lên 79. Vào ngày 20 tháng 1 năm 2021, Juventus giành chức vô địch Supercoppa Italiana 2020 sau chiến thắng 2–0 trước Napoli, với bàn thắng mở tỷ số của Ronaldo. Vào ngày 2 tháng 3, anh ghi bàn trong chiến thắng 3–0 trước Spezia trong trận đấu thứ 600 tại Serie A, trở thành cầu thủ đầu tiên ghi ít nhất 20 bàn trong 12 mùa giải liên tiếp ở năm giải vô địch quốc gia hàng đầu châu Âu. Vào ngày 9 tháng 3, Juventus bị Porto loại khỏi Champions League ngay ở vòng 16 đội, một lần nữa theo luật bàn thắng sân khách (tổng tỷ số 4–4). Vào ngày 14 tháng 3, anh lập cú hat-trick thứ 57 trong sự nghiệp ở trận thắng 3–1 trên sân khách trước Cagliari. Vào ngày 12 tháng 5, Ronaldo ghi một bàn trong chiến thắng 3–1 trên sân khách trước Sassuolo, đạt mốc bàn thắng thứ 100 cho Juventus trên mọi đấu trường trong lần ra sân thứ 131 của anh, trở thành cầu thủ Juventus nhanh nhất đạt được thành tích này. Với chiến thắng của Juventus trong trận chung kết Coppa Italia 2021 vào ngày 19 tháng 5, Ronaldo trở thành cầu thủ đầu tiên trong lịch sử giành được mọi danh hiệu quốc nội lớn ở Anh, Tây Ban Nha và Ý. Ronaldo kết thúc mùa giải với 29 bàn thắng ở Serie A, giành giải Capocannoniere cho cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất và trở thành cầu thủ đầu tiên kết thúc với tư cách Vua phá lưới ở các giải Anh, Tây Ban Nha và Ý.Vào ngày 22 tháng 8, Ronaldo bắt đầu trận đấu đầu tiên của mùa giải mới trên băng ghế dự bị, vào sân thay cho Álvaro Morata trong trận hòa 2–2 trước Udinese Calcio. Mặc dù huấn luyện viên trưởng Massimiliano Allegri xác nhận đó là quyết định của chính Ronaldo do tình trạng thể lực, nhưng nó được đưa ra trong bối cảnh có thông tin anh sẽ rời câu lạc bộ trước khi kỳ chuyển nhượng mùa hè đóng cửa, và Ronaldo đã nói với Allegri rằng anh "không có ý định" tiếp tục ở lại Juventus. Vào ngày 26 tháng 8, Ronaldo và người đại diện Jorge Mendes đã đạt được thỏa thuận riêng với Manchester City về các điều khoản cá nhân, nhưng câu lạc bộ đã rút khỏi thỏa thuận vào ngày hôm sau do chi phí chuyển nhượng. Cùng ngày, có thông tin xác nhận rằng đại kình địch của Man City là Manchester United, câu lạc bộ cũ của Ronaldo, đang đàm phán để ký hợp đồng với anh, trong khi cựu huấn luyện viên Alex Ferguson và một số đồng đội cũ đã thuyết phục anh tái ký hợp đồng với United. | Vào ngày 20 tháng 9 năm 2020, Ronaldo ghi bàn trong trận đấu mở màn mùa giải của Juventus, chiến thắng 3–0 trên sân nhà trước Sampdoria. Vào ngày 14 tháng 3, anh lập cú hat-trick thứ 57 trong sự nghiệp ở trận thắng 3–1 trên sân khách trước Cagliari. |
Cristiano Ronaldo | Vào ngày 27 tháng 8 năm 2021, Manchester United thông báo rằng họ đã đạt được thỏa thuận với Juventus để tái ký hợp đồng với Ronaldo, tùy thuộc vào thỏa thuận liên quan đến các điều khoản cá nhân, thị thực và y tế. Thương vụ chuyển nhượng được cho là có giá trị ban đầu là 12,85 triệu bảng, có thời hạn hai năm cộng với tùy chọn gia hạn thêm một năm, được công bố vào ngày 31 tháng 8. Ronaldo sẽ mặc áo số 7 sau khi Edinson Cavani đồng ý chuyển sang số 21. Doanh số bán áo đấu trong 24 giờ đầu tiên của Ronaldo được cho là đã phá kỷ lục mọi thời đại sau một thương vụ chuyển nhượng, vượt qua Messi sau khi anh chuyển đến Paris Saint-Germain trước đó. | Vào ngày 27 tháng 8 năm 2021, Manchester United thông báo rằng họ đã đạt được thỏa thuận với Juventus để tái ký hợp đồng với Ronaldo, tùy thuộc vào thỏa thuận liên quan đến các điều khoản cá nhân, thị thực và y tế. Thương vụ chuyển nhượng được cho là có giá trị ban đầu là 12,85 triệu bảng, có thời hạn hai năm cộng với tùy chọn gia hạn thêm một năm, được công bố vào ngày 31 tháng 8. |
Cristiano Ronaldo | Vào ngày 11 tháng 9, Ronaldo có trận tái xuất tại Old Trafford, ghi hai bàn mở tỷ số trong chiến thắng 4–1 trước Newcastle United. Vào ngày 29 tháng 9, anh ghi bàn thắng ấn định tỷ số ở phút cuối cùng trong chiến thắng 2–1 của United trên sân nhà trước Villarreal ở Champions League, vượt qua Iker Casillas để trở thành cầu thủ có nhiều lần ra sân nhất giải đấu. Trong trận đấu tiếp theo tại Champions League vào ngày 20 tháng 10, Ronaldo một lần nữa ghi bàn thắng quyết định vào phút cuối, giúp United thắng ngược 3–2 trên sân nhà trước Atalanta, và lập cú đúp, bao gồm cả bàn gỡ hòa ở phút cuối, trong trận đấu gặp lại Atalanta vào ngày 2 tháng 11. Vào ngày 23 tháng 11, Ronaldo trở thành cầu thủ đầu tiên ghi bàn trong 5 trận liên tiếp ở một mùa giải Champions League cho một câu lạc bộ Anh, sau khi mở tỷ số cho United trong chiến thắng 2–0 trước Villarreal, sáu bàn thắng của anh đóng vai trò quan trọng giúp United giành quyền vào vòng 16 đội với tư cách là đội đứng đầu bảng. Vào ngày 2 tháng 12, Ronaldo ghi hai bàn trong chiến thắng 3–2 trên sân nhà trước Arsenal ở Premier League, trở thành cầu thủ đầu tiên ghi hơn 800 bàn thắng trong sự nghiệp.Tháng sau, sau khi mối quan hệ với các đồng đội và huấn luyện viên tạm quyền Ralf Rangnick rạn nứt, màn trình diễn của anh và câu lạc bộ đã sa sút trong mùa giải, với việc Ronaldo cân bằng thành tích ghi bàn tệ nhất kể từ năm 2010 trong thời gian khoác áo Real Madrid, anh đã không thể ghi bàn trong vòng hai tháng, trước khi ghi bàn đầu tiên trong năm mới, mở tỷ số trong chiến thắng 2–0 của United trên sân nhà trước Brighton & Hove Albion vào ngày 15 tháng 2 năm 2022. Sau chấn thương gân khoeo khiến anh bỏ lỡ trận derby Manchester với Manchester City, Ronaldo đã trở lại sau chấn thương vào ngày 12 tháng 3, ghi một hat-trick trong chiến thắng 3–2 trước Tottenham Hotspur, giúp anh vượt qua kỷ lục ghi bàn của Josef Bican trong bóng đá chuyên nghiệp với 807 bàn thắng trong suốt sự nghiệp, mặc dù Liên đoàn bóng đá Cộng hòa Séc lập luận rằng Bican đã ghi được 821 bàn thắng. Vào ngày 16 tháng 4, anh ghi hat-trick thứ 50 ở cấp độ câu lạc bộ trong chiến thắng 3–2 trước Norwich City. Vào ngày 23 tháng 4, anh ghi bàn thắng thứ 100 tại Premier League trong trận thua 1–3 trước Arsenal. Sau khi ghi bàn trong các trận đấu tiếp theo gặp Chelsea và Brentford, anh được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất tháng của Premier League vào tháng 4.Anh kết thúc mùa giải với 24 bàn thắng trên mọi đấu trường, 18 trong số đó là ở Premier League, giúp anh trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều thứ ba trong giải đấu này sau những người đoạt Chiếc giày vàng Mohamed Salah và Son Heung-min, góp mặt vào Đội hình xuất sắc nhất năm của Premier League và là người chiến thắng giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất năm của Sir Matt Busby, được trao cho cầu thủ xuất sắc nhất của United trong mùa giải trước; tuy nhiên, với việc United kết thúc ở vị trí thứ sáu đáng thất vọng và chỉ đủ điều kiện tham dự UEFA Europa League, Ronaldo lần đầu tiên trắng tay kể từ năm 2010. | Vào ngày 11 tháng 9, Ronaldo có trận tái xuất tại Old Trafford, ghi hai bàn mở tỷ số trong chiến thắng 4–1 trước Newcastle United. Sau khi ghi bàn trong các trận đấu tiếp theo gặp Chelsea và Brentford, anh được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất tháng của Premier League vào tháng 4.Anh kết thúc mùa giải với 24 bàn thắng trên mọi đấu trường, 18 trong số đó là ở Premier League, giúp anh trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều thứ ba trong giải đấu này sau những người đoạt Chiếc giày vàng Mohamed Salah và Son Heung-min, góp mặt vào Đội hình xuất sắc nhất năm của Premier League và là người chiến thắng giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất năm của Sir Matt Busby, được trao cho cầu thủ xuất sắc nhất của United trong mùa giải trước; tuy nhiên, với việc United kết thúc ở vị trí thứ sáu đáng thất vọng và chỉ đủ điều kiện tham dự UEFA Europa League, Ronaldo lần đầu tiên trắng tay kể từ năm 2010. |
Cristiano Ronaldo | Thất bại trong việc chuyển nhượng, Ronaldo mất vị trí trong đội hình xuất phát vào tay Marcus Rashford và Anthony Martial, anh chỉ ra sân trong các trận đấu ở Europa League. Anh ghi bàn thắng đầu tiên của mình trong giải đấu ở tuổi 37, thực hiện thành công quả phạt đền để nâng tỷ số lên 2–0 trước Sheriff Tiraspol vào ngày 15 tháng 9. Vào ngày 2 tháng 10, Ronaldo không được ra sân trong trận thua 6–3 của United trước Manchester City, Ten Hag nói rằng ông từ chối tung Ronaldo vào sân vì "sự tôn trọng dành cho sự nghiệp vĩ đại của anh". Vào ngày 9 tháng 10, Ronaldo vào sân thay người và ghi bàn thắng thứ 700 trong sự nghiệp cho câu lạc bộ trong chiến thắng 2–1 trước Everton. Mười ngày sau, Ronaldo từ chối được tung vào sân trong trận đấu trên sân nhà với Tottenham và rời khỏi trước khi tiếng còi mãn cuộc vang lên; Ten Hag đã trừng phạt siêu sao người Bồ Đào Nha bằng việc loại anh khỏi đội hình ra sân trong trận đấu sắp tới với Chelsea và bắt anh xuống tập với đội trẻ. Sau khi thảo luận với huấn luyện viên, Ronaldo đã trở lại tập luyện và đá chính trong trận thắng trên sân nhà trước Sheriff vào ngày 27 tháng 10, anh ghi bàn thắng thứ ba và giúp United giành quyền vào vòng loại trực tiếp Europa League. Ten Hag chỉ định Ronaldo mang băng đội trưởng trong trận thua 3–1 trước Aston Villa vào ngày 6 tháng 11, nói rằng Ronaldo là "một phần quan trọng của đội bóng, chúng tôi hài lòng với anh ấy và giờ anh ấy phải đảm nhận nhiều hơn nữa vai trò thủ lĩnh". Ronaldo sau đó đã bỏ lỡ những trận đấu tiếp theo của United trước khi tạm nghỉ để nhường chỗ cho World Cup, Ten Hag nói rằng Ronaldo bị ốm.Vào ngày 14 tháng 11, buổi phỏng vấn với Piers Morgan đã được công bố, trong đó Ronaldo cho biết anh cảm thấy bị "phản bội" bởi chính Ten Hag và các giám đốc điều hành cấp cao, những người muốn Ronaldo rời câu lạc bộ, đồng thời cáo buộc câu lạc bộ đã nghi ngờ anh về bệnh tình của cô con gái dẫn tới việc bỏ lỡ giai đoạn tiền mùa giải, anh bổ sung thêm rằng bản thân không tôn trọng ten Hag "vì ông ta không thể hiện sự tôn trọng đối với tôi", khiến anh thất vọng về cách đối thoại của câu lạc bộ. Ronaldo cho rằng Ten Hag đã cố tình khiêu khích anh bằng việc để mình ngồi dự bị trong trận gặp City, sau đó muốn đưa anh vào sân trong những phút cuối trận gặp Tottenham, nhưng nói thêm rằng anh cảm thấy hối hận vì đã quyết định rời sân sớm. Anh cũng đặt dấu hỏi về việc bổ nhiệm Rangnick vào mùa giải trước vì cho rằng ông là "giám đốc thể thao chứ không phải huấn luyện viên". Về phía câu lạc bộ, Ronaldo tuyên bố "không có sự tiến triển" kể từ khi cựu huấn luyện viên Alex Ferguson ra đi vào năm 2013, mặc dù anh mong đợi những thay đổi về "công nghệ, cơ sở hạ tầng". Ronaldo tuyên bố rằng gia đình Glazer "không quan tâm gì đến câu lạc bộ" vì anh chưa bao giờ nói chuyện với họ và mô tả United là một "câu lạc bộ tiếp thị". Sau khi cuộc phỏng vấn được phát sóng thành hai phần vào ngày 16 và 17 tháng 11, United bắt đầu tìm kiếm hành động pháp lý về việc liệu Ronaldo có vi phạm hợp đồng hay không, và đang tìm cách chấm dứt hợp đồng với anh. Vào ngày 22 tháng 11, Ronaldo bị chấm dứt hợp đồng theo thỏa thuận chung và có hiệu lực ngay lập tức. | Thất bại trong việc chuyển nhượng, Ronaldo mất vị trí trong đội hình xuất phát vào tay Marcus Rashford và Anthony Martial, anh chỉ ra sân trong các trận đấu ở Europa League. Vào ngày 2 tháng 10, Ronaldo không được ra sân trong trận thua 6–3 của United trước Manchester City, Ten Hag nói rằng ông từ chối tung Ronaldo vào sân vì "sự tôn trọng dành cho sự nghiệp vĩ đại của anh". |
Cristiano Ronaldo | Vào ngày 30 tháng 12 năm 2022, câu lạc bộ Ả Rập Xê Út Al Nassr đã đạt được thỏa thuận chiêu mộ Ronaldo với bản hợp đồng có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2023, thời hạn kéo dài đến năm 2025. Theo nguồn tin từ Fabrizio Romano của The Guardian, Ronaldo nhận mức lương cao nhất trong lịch sử bóng đá trị giá 200 triệu euro mỗi năm; bao gồm mức lương được đảm bảo hàng năm là 90 triệu euro, cùng với các hợp đồng thương mại và tài trợ khác nâng tổng tiền lương thường niên của anh lên 200 triệu euro. Anh cũng được cho là đã nhận khoản tiền thưởng khi gia nhập câu lạc bộ trị giá 100 triệu euro. Cũng theo Romano, Ronaldo đã từ chối lời mời chuyển tới câu lạc bộ Major League Soccer Sporting Kansas City để gia nhập Al Nassr. | Vào ngày 30 tháng 12 năm 2022, câu lạc bộ Ả Rập Xê Út Al Nassr đã đạt được thỏa thuận chiêu mộ Ronaldo với bản hợp đồng có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2023, thời hạn kéo dài đến năm 2025. Cũng theo Romano, Ronaldo đã từ chối lời mời chuyển tới câu lạc bộ Major League Soccer Sporting Kansas City để gia nhập Al Nassr. |
Cristiano Ronaldo | Ronaldo dự kiến sẽ ra sân trong trận đấu gặp Al-Tai vào ngày 5 tháng 1 năm 2023, nhưng anh phải chấp hành án phạt cấm thi đấu hai trận khi còn ở Manchester United vì đã đập vỡ điện thoại của một cổ động viên Everton 14 tuổi sau trận thua 1–0 tại Goodison Park vào tháng 4 năm 2022. Vào ngày 19 tháng 1, Ronaldo ra sân lần đầu tiên kể từ khi chuyển tới Ả Rập Xê Út trong một trận đấu giao hữu giữa đội bóng tập hợp gồm những cầu thủ Al Nassr và Al Hilal với Paris Saint-Germain. Ronaldo ghi hai bàn trong trận thua 5–4. Anh có trận đấu đầu tiên cho Al Nassr vào ngày 22 tháng 1, với tư cách là đội trưởng của câu lạc bộ, chơi trọn vẹn 90 phút trong chiến thắng 1–0 trước Al-Ettifaq, và ghi bàn thắng đầu tiên trên chấm phạt đền vào phút cuối trong trận hòa 2–2 trước Al-Fateh. Vào ngày 9 tháng 2, Ronaldo ghi bốn bàn trong chiến thắng 4–0 trước Al Wehda, bàn thắng đầu tiên của anh trong trận đấu này là bàn thắng thứ 500 ở các giải vô địch quốc gia trong sự nghiệp. Ngày 25 tháng 2, anh ghi hat-trick thứ hai cho câu lạc bộ, giúp Al Nassr giành chiến thắng 3–0 trên sân khách trước Damac và nâng tổng số bàn thắng của anh lên thành 8 bàn. Ronaldo được trao giải Cầu thủ xuất sắc nhất tháng 2 sau khi ghi 8 bàn và có 2 pha kiến tạo. Ronaldo đã trải qua một mùa giải nữa trắng tay khi Al Nassr về nhì tại giải vô địch quốc gia mùa 2022–23. | Ronaldo dự kiến sẽ ra sân trong trận đấu gặp Al-Tai vào ngày 5 tháng 1 năm 2023, nhưng anh phải chấp hành án phạt cấm thi đấu hai trận khi còn ở Manchester United vì đã đập vỡ điện thoại của một cổ động viên Everton 14 tuổi sau trận thua 1–0 tại Goodison Park vào tháng 4 năm 2022. Vào ngày 19 tháng 1, Ronaldo ra sân lần đầu tiên kể từ khi chuyển tới Ả Rập Xê Út trong một trận đấu giao hữu giữa đội bóng tập hợp gồm những cầu thủ Al Nassr và Al Hilal với Paris Saint-Germain. |
Cristiano Ronaldo | Ronaldo ghi bàn thắng đầu tiên ở mùa giải 2023–24 trong chiến thắng 4–1 trước Union Monastirienne tại Arab Club Champions Cup vào ngày 31 tháng 7. Trong trận đấu Arab Club Champions Cup tiếp theo vào ngày 3 tháng 8, Ronaldo ghi bàn thắng ấn định tỷ số vào phút cuối trước Zamalek, giúp đội bóng của anh có được trận hòa 1–1 và giành quyền vào tứ kết ở vị trí thứ hai trong bảng của mình. Trong trận bán kết vào ngày 9 tháng 8, Ronaldo đã ghi bàn thắng duy nhất trong chiến thắng trước Al-Shorta, thực hiện thành công quả phạt đền để giúp Al Nassr lọt vào trận chung kết Arab Club Champions Cup đầu tiên trong lịch sử câu lạc bộ. Trong trận chung kết vào ngày 12 tháng 8, Ronaldo đã ghi cả hai bàn thắng cho Al Nassr dù đội bóng chỉ còn 10 người trên sân, khi họ đánh bại Al-Hilal với tỷ số 2–1 sau hiệp phụ để giành chức vô địch Arab Club Champions Cup lần đầu tiên trong lịch sử. Ronaldo cũng đã nhận giải vua phá lưới của giải đấu này với 6 pha lập công.Vào ngày 18 tháng 8, Ronaldo có trận đấu đầu tiên tại Saudi Pro League mùa giải này trong trận thua 2–0 trước Al-Taawoun. Vào ngày 25 tháng 8, Ronaldo đã ghi hat-trick đầu tiên của mình ở Saudi Pro League trong trận thắng 5–0 trên sân khách trước Al-Fateh. Vào ngày 29 tháng 8, Ronaldo ghi cú đúp và có pha kiến tạo trong chiến thắng 4–0 trước Al-Shabab. Ronaldo được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất tháng 8 sau khi ghi được 5 bàn thắng và có 2 đường kiến tạo. Vào ngày 2 tháng 9, anh ghi một bàn trong chiến thắng 5–1 trên sân khách của Al Nassr trước Al-Hazem, đây là bàn thắng thứ 850 trong sự nghiệp của siêu sao người Bồ Đào Nha. Vào ngày 19 tháng 9, Ronaldo có trận ra mắt tại AFC Champions League, trong chiến thắng 2–0 trước Persepolis, giúp anh trở thành cầu thủ đầu tiên trong lịch sử bóng đá đạt mốc 1000 trận đấu không thua trong sự nghiệp (776 trận thắng và 224 trận hòa). Ronaldo nhận được giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất tháng 9 tại SPL trong tháng thứ hai liên tiếp, với 5 bàn thắng và 3 pha kiến tạo sau 4 trận. Vào ngày 2 tháng 10, anh ghi bàn thắng đầu tiên tại AFC Champions League trong trận đấu trên sân nhà với Istiklol, bàn gỡ hòa trong chiến thắng chung cuộc 3–1. | Ronaldo ghi bàn thắng đầu tiên ở mùa giải 2023–24 trong chiến thắng 4–1 trước Union Monastirienne tại Arab Club Champions Cup vào ngày 31 tháng 7. Ronaldo cũng đã nhận giải vua phá lưới của giải đấu này với 6 pha lập công.Vào ngày 18 tháng 8, Ronaldo có trận đấu đầu tiên tại Saudi Pro League mùa giải này trong trận thua 2–0 trước Al-Taawoun. |
Cristiano Ronaldo | Ronaldo bắt đầu sự nghiệp quốc tế của mình với đội tuyển U-15 Bồ Đào Nha vào năm 2001. Trong suốt sự nghiệp tuyển trẻ quốc tế của mình, Ronaldo đã thi đấu cho các cấp độ đội tuyển U-15, U-17, U-20, U-21 và U-23 quốc gia, có 34 lần ra sân và ghi tổng cộng 18 bàn thắng.Ở tuổi 18, Ronaldo ra sân trận đầu tiên cho đội tuyển Bồ Đào Nha trong chiến thắng 1–0 trước Kazakhstan vào ngày 20 tháng 8 năm 2003. Sau đó, anh được gọi tham dự UEFA Euro 2004 diễn ra tại quê nhà. Trong trận khai mạc với Hy Lạp, anh ghi bàn thắng quốc tế đầu tiên, nhưng trước đó cũng đã phạm lỗi trong vòng cấm khiến đội nhà bị phat đền và thủng lưới, Bồ Đào Nha thua 1–2. Sau khi thực hiện thành công lượt sút trong loạt luân lưu trước Anh ở tứ kết, anh góp phần giúp Bồ Đào Nha lọt vào chung kết bằng việc ghi bàn mở tỷ số trong chiến thắng 2–1 trước Hà Lan. Anh có mặt trong đội hình xuất sắc nhất giải đấu, với hai đường kiến tạo bên cạnh hai bàn thắng.Ronaldo là cầu thủ ghi bàn nhiều thứ hai của Bồ Đào Nha tại vòng loại FIFA World Cup 2006 với bảy bàn thắng. Trong giải đấu này, anh đã ghi bàn thắng đầu tiên tại World Cup vào lưới Iran bằng một quả phạt đền trong trận đấu thứ hai vòng bảng. Trong trận đấu giữa Bồ Đào Nha với Hà Lan ở vòng 16 đội, một trận đấu thô bỉ, Ronaldo dính chấn thương buộc phải rời sân sớm trong hiệp một, sau một pha truy cản từ hậu vệ Khalid Boulahrouz của Hà Lan. Sau chiến thắng 1–0 của Bồ Đào Nha, Ronaldo lên tiếng tố cáo Boulahrouz vì đã cố tình gây thương tích cho anh, mặc dù anh đã kịp thời bình phục để góp mặt ở vòng đấu tiếp theo. Trong trận tứ kết giữa Bồ Đào Nha với Anh, người đồng đội của Ronaldo ở Manchester United, Wayne Rooney bị đuổi khỏi sân vì hành vi đạp vào hậu vệ Ricardo Carvalho của Bồ Đào Nha. Mặc dù trọng tài sau đó phân trần rằng thẻ đỏ là do chính Rooney đã phạm lỗi, truyền thông Anh lại suy đoán rằng Ronaldo đã tác động đến quyết định của ông, sau đó anh được nhìn thấy là đã có hành động nháy mắt với băng ghế dự bị của Bồ Đào Nha sau khi Rooney bị đuổi. Ronaldo tiếp tục thực hiện thành công lượt sút quyết định trong loạt luân lưu đưa Bồ Đào Nha vào bán kết. Ronaldo sau đó bị la ó trong trận thua 1–0 ở bán kết trước Pháp. Nhóm nghiên cứu kỹ thuật của FIFA đã loại anh khỏi giải thưởng Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất giải đấu và trao nó cho Lukas Podolski của Đức, với lý do hành vi của anh là một yếu tố then chốt. Sau World Cup 2006, Ronaldo tiếp tục cùng Bồ Đào Nha tham dự bốn trận đấu vòng loại Euro 2008, ghi được hai bàn thắng. | Ronaldo bắt đầu sự nghiệp quốc tế của mình với đội tuyển U-15 Bồ Đào Nha vào năm 2001. Nhóm nghiên cứu kỹ thuật của FIFA đã loại anh khỏi giải thưởng Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất giải đấu và trao nó cho Lukas Podolski của Đức, với lý do hành vi của anh là một yếu tố then chốt. |
Cristiano Ronaldo | Một ngày sau sinh nhật tuổi 22 của mình, Ronaldo lần đầu tiên đảm nhận băng đội trưởng của Bồ Đào Nha trong trận giao hữu với Brazil vào ngày 6 tháng 2 năm 2007, theo yêu cầu của chủ tịch Liên đoàn bóng đá Bồ Đào Nha Carlos Silva, người đã qua đời hai ngày trước đó. Trước thềm Euro 2008, anh đã được khoác áo số 7 lần đầu tiên. Trong khi anh ghi được tám bàn thắng tại vòng loại, thành tích cao thứ hai, anh chỉ ghi được một bàn thắng trong suốt giải đấu, bàn thắng thứ hai trong chiến thắng 3–1 của Bồ Đào Nha trước Cộng hòa Séc tại vòng bảng; trong trận đấu đó, anh cũng tham gia kiến tạo bàn thắng thứ ba cho Bồ Đào Nha ở phút bù giờ, được ghi bởi Quaresma và được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất trận vì màn trình diễn của anh. Bồ Đào Nha bị loại ở vòng tứ kết với thất bại 3–2 trước Đức.Sau màn trình diễn không thuyết phục của Bồ Đào Nha ở giải vô địch châu Âu, Luiz Felipe Scolari buộc phải nhường chức huấn luyện viên trưởng cho Carlos Queiroz, người trước đây từng là trợ lý huấn luyện viên tại United. Queiroz đã đưa Ronaldo trở thành đội trưởng thường trực của đội tuyển vào tháng 7 năm 2008. Ronaldo đã không ghi được một bàn thắng nào tại vòng loại World Cup 2010, khi Bồ Đào Nha suýt bị loại khỏi giải đấu trước khi giành chiến thắng trong trận play-off với đội tuyển Bosnia và Herzegovina. Ở vòng bảng World Cup, anh được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất trong cả 3 trận đấu với Bờ Biển Ngà, Bắc Triều Tiên và Brazil. Bàn thắng duy nhất của anh tại giải đấu là trong trận thắng đậm 7–0 của họ trước Bắc Triều Tiên, đánh dấu bàn thắng quốc tế đầu tiên của anh sau 16 tháng. Bồ Đào Nha dừng bước tại World Cup với thất bại 1–0 trước nhà vô địch Tây Ban Nha ở vòng 16 đội.Ronaldo đã ghi bảy bàn thắng tại vòng loại Euro 2012, bao gồm hai bàn thắng vào lưới Bosnia và Herzegovina ở trận play-off, giúp Bồ Đào Nha đến với giải đấu, nơi họ bị xếp vào "bảng đấu tử thần". Trong trận đấu cuối cùng vòng bảng với Hà Lan, Ronaldo đã lập cú đúp để ấn định chiến thắng 2–1. Anh đã đánh đầu ghi bàn trong trận tứ kết với Cộng hòa Séc để giúp Bồ Đào Nha giành chiến thắng 1–0. Trong cả hai trận đấu với Hà Lan và Cộng hòa Séc, anh được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất trận. Sau khi trận bán kết với Tây Ban Nha kết thúc thời gian thi đấu chính thức mà không có bàn thắng nào, với việc Ronaldo đã tung ra ba cú sút vọt xà, Bồ Đào Nha thất bại trong loạt sút luân lưu. Ronaldo chưa kịp sút quả phạt đền vì anh dự kiến sẽ thực hiện lượt sút thứ năm, một quyết định đã bị giới truyền thông đặt dấu hỏi. Đồng đội của Ronaldo, Nani, nói rằng Ronaldo "đòi" được hưởng quả đá phạt đền cuối cùng. Là Vua phá lưới với ba bàn thắng, cùng với năm cầu thủ khác, anh một lần nữa được xếp vào đội hình xuất sắc nhất giải. | Một ngày sau sinh nhật tuổi 22 của mình, Ronaldo lần đầu tiên đảm nhận băng đội trưởng của Bồ Đào Nha trong trận giao hữu với Brazil vào ngày 6 tháng 2 năm 2007, theo yêu cầu của chủ tịch Liên đoàn bóng đá Bồ Đào Nha Carlos Silva, người đã qua đời hai ngày trước đó. Queiroz đã đưa Ronaldo trở thành đội trưởng thường trực của đội tuyển vào tháng 7 năm 2008. |
Cristiano Ronaldo | Ở vòng loại World Cup 2014, Ronaldo đã ghi tổng cộng 8 bàn thắng. Trận hòa 1–1 trước Bắc Ireland vào ngày 17 tháng 10 năm 2012 giúp anh có lần ra sân thứ 100. Hat-trick quốc tế đầu tiên của anh là trong trận thắng 4–2 trước Bắc Ireland vào ngày 6 tháng 9 năm 2013, khi anh ghi ba bàn chỉ trong vòng 15 phút. Sau khi Bồ Đào Nha không vượt qua được vòng loại, Ronaldo đã ghi tất cả bốn bàn thắng của Bồ Đào Nha trong trận play-off với Thụy Điển – được coi là trận chiến giữa Ronaldo và Zlatan Ibrahimović – giành tấm vé quyết định đến Brazil. Hat-trick của anh trong trận lượt về đã nâng tổng số bàn thắng quốc tế của anh lên 47 bàn, cân bằng kỷ lục của Pauleta. Ronaldo sau đó ghi hai bàn trong chiến thắng 5–1 giao hữu trước Cameroon vào ngày 5 tháng 3 năm 2014 để trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất mọi thời đại của đất nước mình.Ronaldo đã tham dự giải đấu mặc dù bị chấn thương đùi, gây rủi ro tiềm tàng cho sự nghiệp của anh. Ronaldo sau đó bình luận: "Nếu chúng tôi có hai hoặc ba Cristiano Ronaldo trong đội hình, tôi sẽ cảm thấy thoải mái hơn. Nhưng giờ chúng tôi không có điều đó." Bất chấp những ngờ vực liên tiếp về thể lực của mình, hai lần bị buộc phải bỏ tập, Ronaldo đã chơi trọn vẹn 90 phút trong trận mở màn với Đức, mặc dù anh không thể ngăn cản thất bại 4–0. Sau khi kiến tạo bàn gỡ hòa 2–2 ở phút bù giờ trước Hoa Kỳ, anh đã ghi một bàn thắng cuối trận trong chiến thắng 2–1 trước Ghana. Bàn thắng quốc tế thứ 50 của Ronaldo đã giúp anh trở thành cầu thủ Bồ Đào Nha đầu tiên ra sân và ghi bàn trong ba kỳ World Cup. Bồ Đào Nha đã bị loại ngay từ vòng bảng do hiệu số bàn thắng bại. | Ở vòng loại World Cup 2014, Ronaldo đã ghi tổng cộng 8 bàn thắng. Bất chấp những ngờ vực liên tiếp về thể lực của mình, hai lần bị buộc phải bỏ tập, Ronaldo đã chơi trọn vẹn 90 phút trong trận mở màn với Đức, mặc dù anh không thể ngăn cản thất bại 4–0. |
Cristiano Ronaldo | Ronaldo đã ghi 5 bàn, trong đó có một hat-trick vào lưới Armenia, ở vòng loại Euro 2016. Với bàn thắng duy nhất trong một chiến thắng khác trước Armenia vào ngày 14 tháng 11 năm 2014, anh đã có được 23 bàn thắng ở giải vô địch châu Âu, bao gồm cả các trận vòng loại, trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn nhất mọi thời đại của giải đấu. Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu giải, Ronaldo đã không thể chuyển hóa cơ hội của mình thành bàn thắng trong những trận hòa của Bồ Đào Nha trước Iceland và Áo, mặc dù đã thực hiện tổng cộng 20 cú sút trúng khung thành. Trong trận đấu thứ hai, anh vượt qua Luís Figo để trở thành cầu thủ khoác áo đội tuyển quốc gia nhiều nhất với 128 lần, trận đấu kết thúc mà không có bàn thắng nào sau khi anh bỏ lỡ một quả phạt đền trong hiệp hai. Với hai bàn thắng và một pha kiến tạo trong trận đấu cuối cùng vòng bảng, trận hòa 3–3 trước Hungary, Ronaldo trở thành cầu thủ đầu tiên ghi bàn ở bốn kỳ Euro, sau 17 lần ra sân tại giải đấu. Mặc dù xếp thứ ba trong bảng đấu của họ sau Hungary và Iceland, Bồ Đào Nha đủ điều kiện bước vào vòng loại trực tiếp do thể thức mới của giải.Trong trận đấu loại trực tiếp đầu tiên của Bồ Đào Nha, nỗ lực để có một bàn thắng của Ronaldo đã bị thủ môn Danijel Subašić của Croatia cản phá thành công, nhưng sau đó Ricardo Quaresma có pha dứt điểm ấn định chiến thắng 1–0 vào cuối hiệp phụ. Sau khi Bồ Đào Nha vượt qua Ba Lan trên chấm phạt đền, Ronaldo trở thành cầu thủ đầu tiên góp mặt trong 3 trận bán kết giải vô địch châu Âu; anh ghi bàn mở tỷ số và kiến tạo bàn thứ hai trong chiến thắng 2–0 trước Wales, cân bằng kỷ lục của Michel Platini, trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều nhất mọi thời đại của giải đấu với chín bàn thắng. Trong trận chung kết với chủ nhà Pháp, Ronaldo bị buộc phải rời sân sớm chỉ hơn 25 phút sau pha phạm lỗi của Dimitri Payet. Sau nhiều lần điều trị và cố gắng thi đấu, anh rời sân và được thay thế bằng Quaresma. Trong hiệp phụ, cầu thủ vào sân thay người Eder ghi bàn ở phút thứ 109 mang về chiến thắng 1–0 cho Bồ Đào Nha. Với tư cách đội trưởng, Ronaldo đã nâng cao danh hiệu lớn đầu tiên của Bồ Đào Nha. Anh cũng được trao tặng Chiếc giày bạc với tư cách là cầu thủ ghi bàn nhiều thứ hai, với ba bàn thắng và ba đường kiến tạo, được xếp vào đội hình xuất sắc nhất giải lần thứ ba trong sự nghiệp. | Ronaldo đã ghi 5 bàn, trong đó có một hat-trick vào lưới Armenia, ở vòng loại Euro 2016. Sau khi Bồ Đào Nha vượt qua Ba Lan trên chấm phạt đền, Ronaldo trở thành cầu thủ đầu tiên góp mặt trong 3 trận bán kết giải vô địch châu Âu; anh ghi bàn mở tỷ số và kiến tạo bàn thứ hai trong chiến thắng 2–0 trước Wales, cân bằng kỷ lục của Michel Platini, trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều nhất mọi thời đại của giải đấu với chín bàn thắng. |
Cristiano Ronaldo | Sau thành công ở Euro 2016, Ronaldo đã chơi trận đấu chuyên nghiệp đầu tiên trên hòn đảo quê nhà Madeira vào ngày 28 tháng 3 năm 2017 ở tuổi 32, trong trận thua 2-3 giao hữu trước Thụy Điển tại Estádio dos Barreiros. Với bàn thắng trong trận đấu này, anh cùng Miroslav Klose với 71 bàn thắng trở thành cầu thủ châu Âu ghi bàn nhiều thứ ba trong màu áo đội tuyển quốc gia.Trong trận mở màn FIFA Confederations Cup 2017 của Bồ Đào Nha gặp Mexico vào ngày 17 tháng 6, Cristiano Ronaldo đã kiến tạo bàn mở tỷ số cho Quaresma lập công trong trận hòa 2–2. Ba ngày sau, anh ghi bàn trong chiến thắng 1–0 trước chủ nhà Nga. Vào ngày 24 tháng 6, anh ghi bàn từ một quả phạt đền trong chiến thắng 4–0 trước New Zealand, giúp Bồ Đào Nha đứng đầu bảng và tiến vào bán kết. Với bàn thắng quốc tế thứ 75 của mình, Ronaldo cũng cân bằng với Sándor Kocsis để trở thành cầu thủ ghi bàn quốc tế nhiều thứ hai mọi thời đại ở châu Âu, chỉ sau Ferenc Puskás. Anh được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất trong cả ba trận đấu vòng bảng của Bồ Đào Nha. Ronaldo rời giải sớm sau khi Chile đánh bại Bồ Đào Nha với tỷ số 3–0 trên loạt luân lưu ở bán kết, anh được phép trở về nhà để ở bên những đứa con mới sinh của mình. Do đó, anh đã bỏ lỡ trận tranh hạng ba của Bồ Đào Nha, Bồ Đào Nha đánh bại Mexico 2–1 sau hiệp phụ. | Sau thành công ở Euro 2016, Ronaldo đã chơi trận đấu chuyên nghiệp đầu tiên trên hòn đảo quê nhà Madeira vào ngày 28 tháng 3 năm 2017 ở tuổi 32, trong trận thua 2-3 giao hữu trước Thụy Điển tại Estádio dos Barreiros. Anh được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất trong cả ba trận đấu vòng bảng của Bồ Đào Nha. |
Cristiano Ronaldo | Vào ngày 31 tháng 8 năm 2017, Ronaldo đã lập hat-trick trong chiến thắng 5–1 tại vòng loại World Cup trước Quần đảo Faroe, giúp anh vượt qua Pelé và ngang bằng Hussein Saeed để vươn lên đứng thứ năm trong danh sách chân sút ghi nhiều bàn nhất bóng đá quốc tế với 78 bàn thắng. Những bàn thắng này đã nâng tổng số bàn thắng của anh ở vòng loại World Cup 2018 lên con số 14, ngang bằng với kỷ lục ghi nhiều bàn thắng nhất của Predrag Mijatović, đồng thời anh phá kỷ lục ghi nhiều bàn thắng nhất trong một vòng loại khu vực châu Âu, kỷ lục trước đó là 13 bàn do David Healy và Robert Lewandowski thiết lập. Hat-trick này của Ronaldo đã nâng tổng số bàn thắng ở vòng loại World Cup của anh lên 29 bàn, giúp anh trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều nhất ở vòng loại World Cup khu vực châu Âu, vượt qua Andriy Shevchenko, và là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong cả các trận vòng loại và vòng chung kết World Cup, với 32 bàn, vượt qua Miroslav Klose. Ronaldo sau đó ghi một bàn thắng vào lưới Andorra trong chiến thắng 2–0.Vào ngày 15 tháng 6 năm 2018, Ronaldo trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất lập hat-trick trong một trận đấu ở World Cup, giúp Bồ Đào Nha có trận hòa 3–3 trước Tây Ban Nha (bàn thắng thứ ba của anh là cú sút phạt trực tiếp từ cự ly 30 mét trong hai phút chính thức cuối cùng) tại trận mở màn. Qua đó, anh trở thành cầu thủ Bồ Đào Nha đầu tiên ghi bàn trong bốn kỳ World Cup và là một trong bốn cầu thủ làm được điều này. Vào ngày 20 tháng 6, Ronaldo ghi bàn thắng duy nhất trong chiến thắng 1–0 trước Morocco, phá kỷ lục của Ferenc Puskás để trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn nhất mọi thời đại ở châu Âu, với 85 bàn thắng quốc tế. Trong trận đấu cuối cùng vòng bảng với Iran vào ngày 25 tháng 6, Ronaldo đã bỏ lỡ một quả phạt đền trong trận hòa 1–1 đưa Bồ Đào Nha tiến vào vòng thứ hai với tư cách là đội nhì bảng sau Tây Ban Nha. Vào ngày 30 tháng 6, Bồ Đào Nha bị loại sau thất bại 2–1 trước Uruguay ở vòng 16 đội. Với những màn trình diễn của anh trong giải đấu, Ronaldo sau đó được xếp vào Đội hình trong mơ FIFA World Cup 2018. | Vào ngày 31 tháng 8 năm 2017, Ronaldo đã lập hat-trick trong chiến thắng 5–1 tại vòng loại World Cup trước Quần đảo Faroe, giúp anh vượt qua Pelé và ngang bằng Hussein Saeed để vươn lên đứng thứ năm trong danh sách chân sút ghi nhiều bàn nhất bóng đá quốc tế với 78 bàn thắng. Qua đó, anh trở thành cầu thủ Bồ Đào Nha đầu tiên ghi bàn trong bốn kỳ World Cup và là một trong bốn cầu thủ làm được điều này. |
Cristiano Ronaldo | Sau FIFA World Cup 2018, Ronaldo đã bỏ lỡ sáu trận đấu quốc tế, bao gồm cả giai đoạn đầu UEFA Nations League 2018–19. Ronaldo thi đấu cho đội chủ nhà Bồ Đào Nha tại vòng chung kết Nations League khai mạc vào tháng 6 năm 2019. Trong trận bán kết vào ngày 5 tháng 6, anh ghi một hat-trick vào lưới Thụy Sĩ để giành một suất vào chung kết. Sau khi ghi bàn mở tỷ số trận đấu, anh trở thành cầu thủ đầu tiên ghi bàn trong 10 giải đấu quốc tế liên tiếp, phá vỡ kỷ lục của Asamoah Gyan. Trong trận chung kết của giải đấu sau đó 4 ngày, Bồ Đào Nha đã đánh bại Hà Lan với tỷ số 1–0.Vào ngày 10 tháng 9 năm 2019, Ronaldo ghi bốn bàn trong chiến thắng 5–1 trên sân khách trước Lithuania trong trận đấu thuộc vòng loại Euro 2020; anh vượt qua Robbie Keane (23 bàn) để trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất tại vòng loại UEFA Euro, với 25 bàn thắng. Nhân dịp đó, Ronaldo cũng lập kỷ lục mới là cầu thủ ghi bàn vào lưới các đội tuyển quốc gia nhiều nhất, 40 bàn, đồng thời hoàn thành cú hat-trick quốc tế thứ tám của mình. Vào ngày 14 tháng 10, anh ghi bàn thắng thứ 700 trong sự nghiệp cho câu lạc bộ và quốc gia từ chấm phạt đền, trong lần ra sân thứ 974 trong sự nghiệp, trận thua 2-1 trên sân khách trước Ukraine ở vòng loại Euro 2020. Vào ngày 17 tháng 11, Ronaldo ghi bàn thắng quốc tế thứ 99 trong chiến thắng 2–0 trước Luxembourg, đưa Bồ Đào Nha vượt qua vòng loại Euro 2020. Vào ngày 8 tháng 9 năm 2020, Ronaldo ghi bàn thắng quốc tế thứ 100 và 101 trong chiến thắng 2–0 trên sân khách trước Thụy Điển tại UEFA Nations League 2020–21, trở thành nam cầu thủ thứ hai từ trước đến nay, sau Ali Daei của Iran – và là cầu thủ đầu tiên của châu Âu – đạt được cột mốc này. Vào ngày 13 tháng 10 năm 2020, Liên đoàn bóng đá Bồ Đào Nha thông báo rằng Ronaldo có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19 mặc dù không có triệu chứng. Đến ngày 30 tháng 10, Ronaldo đã hồi phục. | Sau FIFA World Cup 2018, Ronaldo đã bỏ lỡ sáu trận đấu quốc tế, bao gồm cả giai đoạn đầu UEFA Nations League 2018–19. Đến ngày 30 tháng 10, Ronaldo đã hồi phục. |
Cristiano Ronaldo | Vào ngày 15 tháng 6 năm 2021, Ronaldo ghi hai bàn trong trận đấu đầu tiên của Bồ Đào Nha tại Euro 2020, chiến thắng 3–0 trước Hungary tại Budapest. Nó đã nâng tổng số bàn thắng của anh lên 11 bàn ở giải vô địch châu Âu, hơn hai bàn so với Michel Platini để trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn nhất mọi thời đại trong lịch sử giải đấu. Ngoài ra, anh còn trở thành cầu thủ đầu tiên ra sân và ghi bàn tại 5 kỳ Euro, và trong mười một giải đấu quốc tế lớn liên tiếp. Anh cũng trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất ghi được hai bàn thắng trong một trận đấu tại giải vô địch châu Âu, và là cầu thủ lớn tuổi nhất ghi bàn cho Bồ Đào Nha tại một giải đấu lớn.Trong một cuộc họp báo trước trận đấu vào ngày 14 tháng 6, Ronaldo đã cất hai chai Coca-Cola được nhà tài trợ chuẩn bị sẵn sang một bên và thay bằng một chai nước lọc. Hành động đó trùng với việc giá cổ phiếu Coca-Cola giảm 1,6%, giá trị vốn hóa thị trường ước tính thiệt hại 4 tỷ USD. Trong trận đấu tiếp theo vào ngày 19 tháng 6, anh ghi bàn mở tỷ số và sau đó kiến tạo cho Diogo Jota lập công trong trận thua 4–2 trước Đức. Vào ngày 23 tháng 6, anh đã thực hiện thành công hai quả phạt đền trong trận hòa 2–2 trước Pháp trong trận đấu cuối cùng tại vòng bảng của Bồ Đào Nha, cân bằng kỷ lục 109 bàn thắng quốc tế của Daei. Ngoài ra, anh đã trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều nhất trong các vòng chung kết giải vô địch châu Âu, phá vỡ kỷ lục trước đó của Miroslav Klose. Vào ngày 27 tháng 6, Bồ Đào Nha bị loại khỏi giải sau trận thua 1–0 trước Bỉ ở vòng 16 đội. Ronaldo kết thúc giải đấu với 5 bàn thắng (cân bằng với Patrik Schick của Cộng hòa Séc) và 1 pha kiến tạo, giúp anh giành được danh hiệu Chiếc giày vàng. | Vào ngày 15 tháng 6 năm 2021, Ronaldo ghi hai bàn trong trận đấu đầu tiên của Bồ Đào Nha tại Euro 2020, chiến thắng 3–0 trước Hungary tại Budapest. Ngoài ra, anh đã trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều nhất trong các vòng chung kết giải vô địch châu Âu, phá vỡ kỷ lục trước đó của Miroslav Klose. |
Cristiano Ronaldo | Vào ngày 1 tháng 9, Ronaldo lập cú đúp trong chiến thắng 2–1 trước Ireland, chính thức trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất cho một đội tuyển quốc gia với 111 bàn, vượt qua cột mốc của huyền thoại người Iran Ali Daei trước đó là 109 bàn. Vào ngày 9 tháng 10, anh ghi bàn mở tỷ số trong chiến thắng 3–0 giao hữu trước Qatar tại Sân vận động Algarve; với 181 lần ra sân, anh cũng vượt qua Sergio Ramos để trở thành cầu thủ ra sân nhiều nhất cho một đội tuyển quốc gia ở châu Âu. Trong trận đấu tiếp theo gặp Luxembourg tại vòng loại World Cup 2022 diễn ra vào ngày 12 tháng 10, anh trở thành cầu thủ đầu tiên ghi được 10 cú hat-trick ở cấp độ đội tuyển quốc gia.Ronaldo góp mặt trong đội hình Bồ Đào Nha tham dự FIFA World Cup 2022 tại Qatar, đánh dấu kỳ World Cup thứ năm của anh. Vào ngày 24 tháng 11, trong trận mở màn của Bồ Đào Nha gặp Ghana, Ronaldo đã thực hiện thành công quả phạt đền và trở thành cầu thủ nam đầu tiên ghi bàn ở 5 kỳ World Cup khác nhau. Trong trận đấu cuối cùng vòng bảng gặp Hàn Quốc, Ronaldo đã bị chính huấn luyện viên tuyển Bồ Đào Nha chỉ trích vì phản ứng không đúng mực của anh khi bị thay ra. Anh bị loại khỏi đội hình xuất phát trong trận đấu vòng 16 đội của Bồ Đào Nha gặp Thụy Sĩ, đánh dấu lần đầu tiên kể từ Euro 2008 mà anh không đá chính cho Bồ Đào Nha ở một giải đấu lớn quốc tế, và cũng là lần đầu tiên Bồ Đào Nha bắt đầu một trận đấu loại trực tiếp mà không có Ronaldo trong đội hình xuất phát tại một giải đấu quốc tế kể từ Euro 2000. Anh vào sân muộn từ băng ghế dự bị khi Bồ Đào Nha đã thắng 6–1, trận thắng đậm nhất của họ trong một trận đấu loại trực tiếp tại World Cup kể từ World Cup 1966, người thay thế Ronaldo là Gonçalo Ramos lập một hat-trick. Bồ Đào Nha sử dụng chiến thuật tương tự trong trận tứ kết với Morocco, Ronaldo một lần nữa vào sân từ băng ghế dự bị; qua đó anh đã san bằng kỷ lục ra sân quốc tế của Bader Al-Mutawa, trở thành nam cầu thủ khoác áo đội tuyển quốc gia nhiều nhất mọi thời đại, với 196 lần ra sân. Bồ Đào Nha để thua 1–0, Morocco trở thành quốc gia thuộc CAF đầu tiên lọt vào bán kết World Cup.Sau World Cup, trước tương lai bị đặt dấu hỏi của anh trong màu áo đội tuyển quốc gia, Ronaldo đã được tân huấn luyện viên Roberto Martínez triệu tập vào đội tuyển Bồ Đào Nha tham dự vòng loại UEFA Euro 2024 gặp Liechtenstein và Luxembourg. Ngày 23 tháng 3, Ronaldo đã ghi cú đúp trong chiến thắng 4–0 trước Liechtenstein; với lần ra sân quốc tế thứ 197, anh đã phá kỷ lục của Al-Mutawa và trở thành cầu thủ nam khoác áo đội tuyển quốc gia nhiều nhất mọi thời đại. Ngày 20 tháng 6, Ronaldo đã có lần ra sân thứ 200 cho đội tuyển quốc gia trong sự nghiệp của mình, ghi bàn thắng duy nhất trong trận thắng trên sân khách trước Iceland ở vòng loại Euro, giúp anh trở thành cầu thủ đầu tiên trong lịch sử bóng đá nam quốc tế có 200 lần ra sân cho đất nước của mình. Ngày 13 tháng 11, Ronaldo lập cú đúp trong chiến thắng 3–2 trước Slovakia, giúp Bồ Đào Nha giành vé tham dự Euro 2024. | Vào ngày 1 tháng 9, Ronaldo lập cú đúp trong chiến thắng 2–1 trước Ireland, chính thức trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất cho một đội tuyển quốc gia với 111 bàn, vượt qua cột mốc của huyền thoại người Iran Ali Daei trước đó là 109 bàn. Trong trận đấu tiếp theo gặp Luxembourg tại vòng loại World Cup 2022 diễn ra vào ngày 12 tháng 10, anh trở thành cầu thủ đầu tiên ghi được 10 cú hat-trick ở cấp độ đội tuyển quốc gia.Ronaldo góp mặt trong đội hình Bồ Đào Nha tham dự FIFA World Cup 2022 tại Qatar, đánh dấu kỳ World Cup thứ năm của anh. |
Cristiano Ronaldo | Là cầu thủ tấn công đa năng, Ronaldo có khả năng chơi ở hai cánh cũng như bó vào trung lộ, nhìn bề ngoài anh là người thuận chân phải, nhưng thực chất anh thuận cả hai chân. Anh được xếp trong số những cầu thủ bóng đá chạy nhanh nhất thế giới, cả khi có bóng hoặc không bóng. Về mặt chiến thuật, Ronaldo đã trải qua một số bước tiến trong suốt sự nghiệp. Khi ở Sporting và trong mùa giải đầu tiên ở Manchester United, anh thường được bố trí đá như một tiền vệ cánh phải truyền thống, nơi anh thường xuyên thực hiện những quả tạt vào vòng cấm. Tại vị trí này, anh có thể sử dụng tốc độ, sự nhanh nhẹn và kỹ thuật của mình để vượt qua đối phương trong các tình huống một chọi một. Ronaldo nổi tiếng với khả năng lừa bóng rất khó đoán, thường thực hiện một loạt các kỹ thuật và động tác giả, chẳng hạn như những pha đảo chân và những cú 'chop' đã trở thành thương hiệu; anh còn được biết đến là người sử dụng flip–flap. | Là cầu thủ tấn công đa năng, Ronaldo có khả năng chơi ở hai cánh cũng như bó vào trung lộ, nhìn bề ngoài anh là người thuận chân phải, nhưng thực chất anh thuận cả hai chân. Anh được xếp trong số những cầu thủ bóng đá chạy nhanh nhất thế giới, cả khi có bóng hoặc không bóng. |
Cristiano Ronaldo | Khi Ronaldo trưởng thành, anh trải qua một số biến chuyển đáng kể về mặt thể chất, phát triển một thân hình cơ bắp cho phép anh có khả năng kiểm soát bóng khi chịu áp lực, cùng với đó là một đôi chân mạnh mẽ mang lại cho anh khả năng bật nhảy xuất chúng. Sức bền và khả năng bật nhảy của anh, kết hợp với độ chính xác khi đánh đầu và chiều cao ấn tượng 1,87 m (6 ft 1+1⁄2 in), giúp anh có lợi thế trong việc giành chiến thắng ở các cuộc không chiến. Những điều này cho phép anh hoạt động như một tiền đạo mục tiêu và khiến anh trở thành một mối đe dọa thực sự trong vòng cấm với các tình huống không chiến; do đó nhiều bàn thắng mà anh ghi được là bằng đầu. Cùng với việc tăng cường thể lực và tốc độ chơi bóng, khả năng ghi bàn của anh được cải thiện đáng kể ở bên phía cánh trái, nơi anh được tự do di chuyển vào trung lộ để kết thúc các đợt tấn công. Anh cũng ngày một đóng vai trò kiến thiết lối chơi cho đội bóng của mình, thường xuyên lùi sâu để nhận bóng, tham gia xây dựng lối chơi chung và tạo cơ hội cho đồng đội, nhờ nhãn quan và khả năng chuyền bóng của mình.Trong những mùa giải cuối cùng tại United, Ronaldo thậm chí còn chơi ở vai trò mang tính trung tâm và giàu sức tấn công hơn nữa, hoạt động như một tiền đạo cắm và một tiền đạo lùi, hoặc đôi khi là một tiền vệ tấn công. Anh dần trở thành một tay săn bàn lão luyện, có khả năng dứt điểm tốt cả trong và ngoài vòng cấm với những cú sút chính xác và uy lực, tất cả đều nhờ vào khả năng của anh. Là một cầu thủ luôn thực hiện thành công các quả phạt đền, anh còn trở thành một chuyên gia đá phạt, nổi tiếng với những cú sút vô cùng uy lực và có quỹ đạo khó lường. Khi thực hiện các quả đá phạt, Ronaldo được biết đến với việc sử dụng kỹ thuật knuckleball, do Juninho Pernambucano phát triển. Ronaldo còn có một tư thế chuẩn bị sút phạt đặc trưng, anh đứng với hai chân dang rộng. Về phong cách sút phạt độc đáo của Ronaldo, cựu trợ lý huấn luyện viên ở Manchester United, Mike Phelan nhận định: "Người khác thì thường đặt bóng xuống, lấy đà, chạy đà và sút. Anh ấy thì đặt bóng xuống, tập trung cao độ, lùi vài bước, chọn cho mình một tư thế đứng hoàn hảo để có thể tiếp xúc bóng ở vị trí tốt nhất. Ronaldo thích là ngôi sao sáng nhất. Anh ấy có chút kiêu ngạo khi sắn quần lên, để lộ cặp đùi, cứ như thể đang muốn nói "Nhìn tôi này". Ronaldo nắm được khía cạnh tiếp thị của một cú sút phạt. Cách Ronaldo sắp đặt nó, cả thế giới đang dõi theo anh ấy." | Khi Ronaldo trưởng thành, anh trải qua một số biến chuyển đáng kể về mặt thể chất, phát triển một thân hình cơ bắp cho phép anh có khả năng kiểm soát bóng khi chịu áp lực, cùng với đó là một đôi chân mạnh mẽ mang lại cho anh khả năng bật nhảy xuất chúng. Cùng với việc tăng cường thể lực và tốc độ chơi bóng, khả năng ghi bàn của anh được cải thiện đáng kể ở bên phía cánh trái, nơi anh được tự do di chuyển vào trung lộ để kết thúc các đợt tấn công. |
Cristiano Ronaldo | Tại Real Madrid, Ronaldo tiếp tục chơi ở vai trò thiên về tấn công, trong khi nhiệm vụ kiến tạo và phòng ngự dần trở nên hạn chế hơn, dù không hoàn toàn giảm hẳn. Ban đầu anh được Manuel Pellegrini và José Mourinho bố trí đá như một tiền đạo trung tâm, Ronaldo về sau lại dạt sang cánh trái, mặc dù vẫn chơi tự do. Vị trí này cho phép anh di chuyển vào trung lộ để kết thúc các đường chọc khe, hoặc loại bỏ hậu vệ đối phương bằng những pha chạy chỗ rồi để lại khoảng trống cho đồng đội phía sau khai thác. Lối chơi tấn công của Madrid còn cho phép anh trở thành một cầu thủ hiệu quả và ổn định hơn, bằng chứng là anh đã lập nhiều kỷ lục ghi bàn. Trong khi nhận được lời khen ngợi trên các phương tiện truyền thông vì khả năng ghi bàn ấn tượng của mình, Ronaldo còn chứng tỏ khả năng kiến tạo hiệu quả cũng trong vai trò này. Vai trò độc đáo này đã được nhiều chuyên gia mô tả là một "cầu thủ biến ảo", "cầu thủ tấn công" hoặc "cầu thủ chạy cánh ghi bàn", vì Ronaldo đôi khi hoạt động hiệu quả như một tiền đạo với những pha chạy chỗ vào vòng cấm, mặc dù anh thực sự chơi ở bên phía cánh trái. Từ năm 2013 trở đi, dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Carlo Ancelotti, anh đã điều chỉnh lại phong cách thi đấu của mình một cách hiệu quả hơn do những tác động tuổi tác với việc di chuyển không bóng và tham gia đóng góp lối chơi chung ngày càng giảm, ít pha rê bóng và chuyền bóng hơn mỗi trận, thay vào đó tập trung tạo cơ hội và ghi bàn trong cự ly ngắn. Kể từ năm 2017, Ronaldo lại một lần nữa thay đổi lối chơi của mình để trở thành một trung phong tự do dưới thời huấn luyện viên Zinedine Zidane, nơi mà anh tiếp tục thể hiện phong độ xuất sắc và duy trì những kỷ lục làm bàn ấn tượng; ở vị trí này, anh đã nhận được lời tán dương trên các phương tiện truyền thông nhờ khả năng di chuyển thông minh cả khi có bóng và không bóng, khả năng chọn vị trí, cách phối hợp với đồng đội, khả năng dự đoán và thoát khỏi sự kèm cặp của hậu vệ đối phương, tìm kiếm khoảng trống trong vòng cấm và ghi bàn chỉ từ vài pha chạm bóng hoặc cơ hội.Trong mùa giải đầu tiên tại Juventus, Ronaldo tiếp tục đóng vai trò tấn công ở nhiều vị trí khác nhau dưới thời huấn luyện viên Massimiliano Allegri, tùy thuộc vào đồng đội mà anh được chơi cùng. Mặc dù anh đã đảm nhiệm vai trò tấn công ngày càng mạnh mẽ hơn trong những năm cuối cùng ở Real Madrid, nhưng đôi lúc anh lại chơi ở vị trí tự do, đóng vai trò tiền đạo cắm hoặc trong vai trò bên cánh trái quen thuộc, trong sơ đồ 4–2–3–1 hoặc 4–3–3, trong đó anh thường hoán đổi vị trí với Mario Mandžukić. Tại vị trí này, anh được phép lùi sâu hoặc thậm chí dạt sang cánh phải để nhận bóng và tham gia vào việc xây dựng lối chơi tấn công. Bên cạnh việc ghi bàn cho bản thân, anh bắt đầu tăng cường khả năng đối đầu với cầu thủ đối phương và tạo cơ hội cho đồng đội một cách thường xuyên hơn so với những mùa giải cuối ở Real Madrid. Khi không bóng, anh còn có khả năng tạo ra khoảng trống cho đồng đội bằng việc di chuyển và chạy chỗ vào trong vòng cấm và kết thúc các cơ hội bằng đầu hoặc chân sau khi đón được đường chuyền từ đồng đội. Đôi khi Ronaldo cũng chơi phối hợp tấn công cùng với Mandžukić trong sơ đồ 4–3–1–2, 4–4–2 hoặc 3–5–2. Anh tiếp tục đảm nhiệm vai trò tương tự trong mùa giải thứ hai với câu lạc bộ dưới thời huấn luyện viên Maurizio Sarri. | Tại Real Madrid, Ronaldo tiếp tục chơi ở vai trò thiên về tấn công, trong khi nhiệm vụ kiến tạo và phòng ngự dần trở nên hạn chế hơn, dù không hoàn toàn giảm hẳn. Ban đầu anh được Manuel Pellegrini và José Mourinho bố trí đá như một tiền đạo trung tâm, Ronaldo về sau lại dạt sang cánh trái, mặc dù vẫn chơi tự do. |
Cristiano Ronaldo | Ronaldo gây chú ý vì tinh thần thi đấu, điều kiện cơ thể lý tưởng và sự cống hiến trên sân tập, cũng như có tố chất thiên bẩm của một người thủ lĩnh. Về tuổi đời cầu thủ và "những chuẩn bị vô cùng đặc biệt về mặt thể chất" của anh, Adam Bate của Sky Sports nói: "Sự cống hiến là một phần rất lớn trong việc duy trì phong độ đỉnh cao và sự tập trung của Ronaldo có lẽ là vô song trong làng bóng đá." Cựu tuyển thủ Brazil Ronaldo từng chia sẻ rằng mình với Cristiano đều có phong cách chơi bóng khác nhau và chỉ chung khát khao ghi bàn, thế nhưng anh vẫn dành lời khen cho phương pháp tập luyện của cầu thủ người Bồ Đào Nha, nói rằng "chẳng mấy ai biết chăm lo cho cơ thể mình như cậu ta cả. Tôi tập luyện vì đó là nghĩa vụ, còn cậu ta tập luyện vì đam mê." Động lực và quyết tâm thành công của anh được thúc đẩy bởi mong muốn được nhắc đến cùng những danh thủ khác như Pelé và Diego Maradona sau khi giải nghệ. Anh cùng với người đồng hương, huấn luyện viên José Mourinho, được ghi nhận là người truyền cảm hứng cho những thay đổi của bóng đá Bồ Đào Nha trong những năm 2010 và 2020. Đôi khi, anh bị chỉ trích vì hay ăn vạ khi bị đối phương vào bóng. Anh cũng thỉnh thoảng bị huấn luyện viên Alex Ferguson, đồng đội và giới truyền thông chỉ trích vì tính ích kỷ hoặc khoa trương quá mức. Jonathan Wilson của The Guardian cho rằng Ronaldo đã khiến Juventus, câu lạc bộ mà anh gia nhập vào năm 2018 ở tuổi 33, thụt lùi hơn, do "sự mất cân xứng giữa anh với đội bóng", ngay cả khi hiệu suất ghi bàn của anh vẫn tương đối cao.Trong sự nghiệp của mình, Ronaldo còn được mô tả với "hình tượng kiêu ngạo" trên sân cỏ, Ronaldo nói rằng anh đã trở thành "nạn nhân" vì cách mà bản thân mình được miêu tả trên các phương tiện truyền thông. Người ta thường thấy anh than vãn, lẩm bẩm và cau có trong khi cố gắng truyền động lực cho đội bóng để giành chiến thắng, Ronaldo nhấn mạnh rằng bản tính cạnh tranh trong anh không nên bị nhầm lẫn với sự kiêu ngạo. Nhiều huấn luyện viên, đồng đội và nhà báo cho rằng những hành động này đã tạo nên một hình ảnh không được đẹp về anh. | Ronaldo gây chú ý vì tinh thần thi đấu, điều kiện cơ thể lý tưởng và sự cống hiến trên sân tập, cũng như có tố chất thiên bẩm của một người thủ lĩnh. Người ta thường thấy anh than vãn, lẩm bẩm và cau có trong khi cố gắng truyền động lực cho đội bóng để giành chiến thắng, Ronaldo nhấn mạnh rằng bản tính cạnh tranh trong anh không nên bị nhầm lẫn với sự kiêu ngạo. |
Cristiano Ronaldo | Cả hai cầu thủ đều ghi bàn trong nhiều trận chung kết UEFA Champions League và thường xuyên phá vỡ cột mốc 50 bàn thắng trong một mùa giải. Các nhà báo và chuyên gia thể thao thường xuyên tranh luận về thành tích cá nhân của cả hai cầu thủ nhằm xem ai sẽ là cầu thủ xuất sắc nhất bóng đá hiện đại hoặc trong lịch sử của môn thể thao này. Nó được so sánh với một số cuộc cạnh tranh thể thao trước đây, trong số đó là Muhammad Ali–Joe Frazier của môn quyền anh, Borg–McEnroe của môn quần vợt và Senna–Prost của môn đua xe Công thức Một. Một số bình luận viên chọn cách phân tích sự khác biệt về ngoại hình và phong cách chơi bóng của cả hai. Một phần của cuộc tranh luận còn xoay quanh tính cách trái ngược của cả hai cầu thủ, Ronaldo đôi khi được miêu tả là một kẻ kiêu ngạo và khoa trương, trong khi Messi được miêu tả là một kẻ nhút nhát, khiêm tốn. | Cả hai cầu thủ đều ghi bàn trong nhiều trận chung kết UEFA Champions League và thường xuyên phá vỡ cột mốc 50 bàn thắng trong một mùa giải. Một số bình luận viên chọn cách phân tích sự khác biệt về ngoại hình và phong cách chơi bóng của cả hai. |
Cristiano Ronaldo | Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2012, Ronaldo nhận xét về sự kình địch rằng: "Tôi nghĩ đôi khi chúng tôi thúc đẩy nhau trong từng giải đấu, đây là lý do tại sao sự cạnh tranh này là vô cùng khốc liệt." Alex Ferguson, huấn luyện viên của Ronaldo trong thời gian ở Manchester United, nhận xét: "Tôi không nghĩ sự ganh đua lẫn nhau khiến họ cảm thấy khó chịu. Tôi nghĩ họ có niềm tự tôn riêng về việc muốn trở thành người giỏi nhất." Bản thân Messi cũng phủ nhận mọi sự ganh đua, nói rằng "chỉ có truyền thông, báo chí, những người muốn thổi phồng chúng tôi lên, tôi chưa bao giờ muốn đối đầu với Cristiano." Đáp lại những tuyên bố cho rằng anh và Messi không hợp nhau trên phương diện cá nhân, Ronaldo bình luận: "Chúng tôi không có mối quan hệ ngoài thế giới bóng đá, cũng như chúng tôi không có mối quan hệ với nhiều cầu thủ khác." Ronaldo nói thêm rằng trong nhiều năm tới, anh hy vọng họ có thể cười cùng nhau về điều đó, nói rằng: "Chúng tôi phải nhìn vào sự cạnh tranh này với một tinh thần tích cực, bởi vì đó là một điều tốt." Thi đấu cho Barcelona và Real Madrid, cả hai cầu thủ đều đã đối đầu với nhau ít nhất hai lần mỗi mùa trong El Clásico, một trong những sự kiện thể thao thường niên được theo dõi nhiều nhất trên thế giới.Trong một cuộc tranh luận tại Oxford Union vào tháng 10 năm 2013, khi được hỏi liệu chủ tịch FIFA Sepp Blatter thích Messi hay Ronaldo hơn, Blatter đã bày tỏ sự tôn vinh dành cho tinh thần thi đấu của cầu thủ người Argentina trước khi lên tiếng mỉa mai Ronaldo, tuyên bố "một trong số họ dành nhiều chi phí cho tiệm làm tóc hơn người còn lại." Real Madrid đã yêu cầu và ngay lập tức nhận được lời xin lỗi. Đáp lại bình luận của Blatter, Ronaldo đã thực hiện một màn ăn mừng khiêu khích sau khi ghi bàn vào lưới Sevilla. Vào tháng 8 năm 2019, Ronaldo và Messi đã được phỏng vấn khi ngồi cạnh nhau trước thềm lễ trao giải Cầu thủ nam xuất sắc nhất năm của UEFA, Ronaldo nói: "Tôi đẩy anh ấy và anh ấy cũng đẩy tôi. Vì vậy, thật tốt khi trở thành một phần của lịch sử bóng đá."Vào tháng 9 năm 2023, Ronaldo tuyên bố rằng cuộc cạnh tranh giữa anh và Messi đã kết thúc và "biến mất", sau 36 trận đấu chính thức và 15 năm "cùng chia sẻ sân khấu". Sau khi Messi dẫn dắt Argentina giành chức vô địch FIFA World Cup 2022, một số nhà phê bình bóng đá, bình luận viên và cầu thủ đã bày tỏ quan điểm cho rằng Messi đã chấm dứt cuộc tranh luận giữa hai cầu thủ. | Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2012, Ronaldo nhận xét về sự kình địch rằng: "Tôi nghĩ đôi khi chúng tôi thúc đẩy nhau trong từng giải đấu, đây là lý do tại sao sự cạnh tranh này là vô cùng khốc liệt." Đáp lại bình luận của Blatter, Ronaldo đã thực hiện một màn ăn mừng khiêu khích sau khi ghi bàn vào lưới Sevilla. |
Cristiano Ronaldo | Khi danh tiếng của anh tăng lên từ thời còn ở Manchester United, Ronaldo đã ký nhiều hợp đồng tài trợ cho các sản phẩm tiêu dùng, bao gồm quần áo thể thao, giày bóng đá — kể từ tháng 11 năm 2012, Ronaldo đã mang chiếc Nike Mercurial Vapor phiên bản cá nhân hóa, nước ngọt, quần áo, dầu nhớt ô tô, tài chính dịch vụ, thiết bị điện tử và trò chơi điện tử. Ronaldo xuất hiện trên bìa trò chơi điện tử FIFA 18 của EA Sports và tham gia rất nhiều vào việc quảng bá trò chơi. Màn ăn mừng bàn thắng 'Siiii' của Ronaldo có mặt trong loạt trò chơi điện tử FIFA, kèm theo phần lồng tiếng của chính anh. Anh cũng là gương mặt đại diện cho Pro Evolution Soccer, xuất hiện trên bìa PES 2008, PES 2012 và PES 2013.Với thu nhập 720 triệu euro (615 triệu bảng) từ năm 2010 đến năm 2019, Ronaldo xếp thứ hai trong danh sách vận động viên thể thao được trả lương cao nhất thập kỷ của Forbes, sau võ sĩ Floyd Mayweather Jr.. Forbes hai lần xếp Ronaldo đứng đầu tiên trong danh sách cầu thủ bóng đá được trả lương cao nhất thế giới; tổng thu nhập của anh đến từ tiền lương, tiền thưởng và các hợp đồng quảng cáo là 73 triệu đô la trong năm 2013–14 và 79 triệu đô la trong năm 2014–15. Thu nhập sau này giúp anh xếp sau Mayweather trong danh sách vận động viên thể thao được trả lương cao nhất thế giới của Forbes. Năm 2016, anh trở thành cầu thủ bóng đá đầu tiên đứng đầu danh sách vận động viên thể thao có thu nhập cao nhất của Forbes, với tổng thu nhập 88 triệu đô la đến từ tiền lương và các hợp đồng quảng cáo của anh trong năm 2015–16. Anh đứng đầu danh sách trong năm thứ hai liên tiếp với tổng thu nhập 93 triệu đô la trong năm 2016–17. Anh là cầu thủ bóng đá đầu tiên và là vận động viên thể thao thứ ba kiếm được 1 tỷ đô la trong sự nghiệp. Ronaldo là một trong những vận động viên thể thao được tiếp thị nhiều nhất thế giới: SportsPro đánh giá anh là vận động viên được tiếp thị nhiều thứ năm vào năm 2012 và là vận động viên thể thao được tiếp thị nhiều thứ tám vào năm 2013, trong đó cầu thủ bóng đá người Brazil Neymar đứng đầu cả hai danh sách. Công ty nghiên cứu thị trường thể thao Repucom đã vinh danh Ronaldo là cầu thủ bóng đá được tiếp thị và được công nhận nhiều nhất trên thế giới vào tháng 5 năm 2014. Anh còn góp mặt trong Time 100 năm 2014, danh sách thường niên của Time về những người có ảnh hưởng nhất trên thế giới. ESPN vinh danh Ronaldo là vận động viên thể thao nổi tiếng nhất thế giới vào năm 2016, 2017, 2018 và 2019. | Khi danh tiếng của anh tăng lên từ thời còn ở Manchester United, Ronaldo đã ký nhiều hợp đồng tài trợ cho các sản phẩm tiêu dùng, bao gồm quần áo thể thao, giày bóng đá — kể từ tháng 11 năm 2012, Ronaldo đã mang chiếc Nike Mercurial Vapor phiên bản cá nhân hóa, nước ngọt, quần áo, dầu nhớt ô tô, tài chính dịch vụ, thiết bị điện tử và trò chơi điện tử. ESPN vinh danh Ronaldo là vận động viên thể thao nổi tiếng nhất thế giới vào năm 2016, 2017, 2018 và 2019. |
Cristiano Ronaldo | Là vận động viên thể thao nổi tiếng nhất trên mạng xã hội, anh đã có tổng cộng hơn 500 triệu người theo dõi trên Facebook, Twitter và Instagram vào tháng 2 năm 2021, khiến anh trở thành người đầu tiên vượt qua nửa tỷ người theo dõi. Là người được theo dõi nhiều nhất trên Facebook (148 triệu), người được theo dõi nhiều nhất trên Instagram (310 triệu) và vận động viên thể thao được theo dõi nhiều nhất trên Twitter (92 triệu), những nhà tài trợ của Ronaldo đã kiếm được 936 triệu USD giá trị truyền thông trên các tài khoản mạng xã hội của anh từ tháng 6 năm 2016 đến tháng 6 năm 2017. Ronaldo đã phát hành hai ứng dụng di động. Vào tháng 12 năm 2011, anh ra mắt một trò chơi điện tử trên iPhone có tên là Heads Up with Cristiano, do nhà phát triển RockLive tạo ra, và vào tháng 12 năm 2013, anh ra mắt Viva Ronaldo, một trang web và ứng dụng mạng xã hội chuyên dụng. Công ty bảo mật máy tính McAfee đã đưa ra một báo cáo vào năm 2012 xếp hạng các cầu thủ bóng đá dựa theo xác suất tìm kiếm trên Internet dẫn đến một trang web không an toàn, trong đó tên của Ronaldo đứng đầu danh sách.Ronaldo là chủ đề chính của một số tác phẩm. Cuốn tự truyện về anh, có tựa đề Moments, được xuất bản vào tháng 12 năm 2007. Nhà tài trợ Castrol của anh đã sản xuất bộ phim truyền hình Ronaldo: Tested to the Limit, trong đó anh được kiểm tra thể chất và tinh thần ở một số lĩnh vực; do đó, hiệu suất thể chất của anh bị truyền thông thế giới soi mói khi bộ phim được phát hành vào tháng 9 năm 2011. Cristiano Ronaldo: The World at His Feet, một bộ phim tài liệu do nam diễn viên Benedict Cumberbatch tường thuật lại, được phát hành qua Vimeo vào tháng 6 năm 2014. Một bộ phim tài liệu của đạo diễn Anthony Wonke nói về cuộc đời và sự nghiệp của anh, có tựa đề Ronaldo, được phát hành vào ngày 9 tháng 11 năm 2015. | Là vận động viên thể thao nổi tiếng nhất trên mạng xã hội, anh đã có tổng cộng hơn 500 triệu người theo dõi trên Facebook, Twitter và Instagram vào tháng 2 năm 2021, khiến anh trở thành người đầu tiên vượt qua nửa tỷ người theo dõi. Một bộ phim tài liệu của đạo diễn Anthony Wonke nói về cuộc đời và sự nghiệp của anh, có tựa đề Ronaldo, được phát hành vào ngày 9 tháng 11 năm 2015. |
Cristiano Ronaldo | Nhu cầu tiêu thụ một chiếc áo bản sao của Ronaldo đã tăng cao trong suốt sự nghiệp của anh. Năm 2008, chiếc áo số 7 Manchester United của Ronaldo là sản phẩm thể thao bán chạy nhất tại Premier League. Năm 2015, chiếc áo số 7 Real Madrid của Ronaldo là sản phẩm thể thao bán chạy thứ hai trên toàn thế giới, sau chiếc áo số 10 Barcelona của Messi. Vào năm 2018, trong vòng 24 giờ đầu tiên kể từ khi chiếc áo số 7 của anh được ra mắt, hơn 520.000 chiếc áo đã được bán, thu về 62,4 triệu đô la.Ronaldo đã khai trương một cửa hàng thời trang mang tên CR7 (tên viết tắt và số áo của anh) trên đảo Madeira vào năm 2006 và tiếp tục mở thêm cửa hàng thứ hai ở Lisboa vào năm 2008. Hợp tác với nhà sản xuất JBS Textile Group và nhà thiết kế thời trang người Mỹ Richard Chai, Ronaldo đã đồng thiết kế một loạt các dòng đồ lót và tất, được phát hành vào tháng 11 năm 2013. Anh mở rộng thương hiệu thời trang CR7 của mình bằng việc tung ra một dòng sản phẩm áo sơ mi và giày cao cấp vào tháng 7 năm 2014. Vào tháng 9 năm 2015, Ronaldo phát hành sản phẩm nước hoa của riêng mình, "Legacy", hợp tác với Eden Parfums. | Nhu cầu tiêu thụ một chiếc áo bản sao của Ronaldo đã tăng cao trong suốt sự nghiệp của anh. Vào tháng 9 năm 2015, Ronaldo phát hành sản phẩm nước hoa của riêng mình, "Legacy", hợp tác với Eden Parfums. |
Cristiano Ronaldo | Năm 2007, C.D. Nacional đã đổi tên khuôn viên đào tạo trẻ của mình thành Cristiano Ronaldo Campus Futebol (Khuôn viên bóng đá Cristiano Ronaldo). Vào tháng 12 năm 2013, Ronaldo khai trương một bảo tàng, Museu CR7, ở quê nhà Funchal, Madeira, nhằm lưu giữ những danh hiệu và kỷ vật; bảo tàng là nhà tài trợ chính thức của đội bóng địa phương União da Madeira. Tại một buổi lễ được tổ chức ở Cung điện Belém vào tháng 1 năm 2014, Tổng thống Bồ Đào Nha Aníbal Cavaco Silva đã trao tặng cho Ronaldo Huân chương Hoàng tử Henry đệ tam đẳng "nhằm công nhận một vận động viên nổi tiếng thế giới đã trở thành biểu tượng của Bồ Đào Nha trên toàn cầu, đóng góp vào tầm nhìn quốc tế của đất nước và là tấm gương về sự bền bỉ cho các thế hệ mai sau." Một bức tượng bằng đồng của Ronaldo, do nghệ sĩ Ricardo Madeira Veloso thiết kế, đã được khánh thành tại Funchal vào ngày 21 tháng 12 năm 2014. | Năm 2007, C.D. Tại một buổi lễ được tổ chức ở Cung điện Belém vào tháng 1 năm 2014, Tổng thống Bồ Đào Nha Aníbal Cavaco Silva đã trao tặng cho Ronaldo Huân chương Hoàng tử Henry đệ tam đẳng "nhằm công nhận một vận động viên nổi tiếng thế giới đã trở thành biểu tượng của Bồ Đào Nha trên toàn cầu, đóng góp vào tầm nhìn quốc tế của đất nước và là tấm gương về sự bền bỉ cho các thế hệ mai sau." |
Cristiano Ronaldo | Vào tháng 6 năm 2010, trong khi đang tham dự World Cup, Ronaldo trở thành cầu thủ bóng đá thứ tư – sau Steven Gerrard, Pelé và David Beckham – được làm tượng sáp tại Madame Tussauds London. Một bức tượng sáp khác của anh đã được giới thiệu tại Bảo tàng Sáp Madrid vào tháng 12 năm 2013. Vào tháng 6 năm 2015, các nhà thiên văn học do David Sobral dẫn đầu đến từ Lisboa và Leiden đã phát hiện ra một thiên hà mà họ đặt tên là Cosmos Redshift 7 (CR7) nhằm tri ân Ronaldo.Vào ngày 23 tháng 7 năm 2016, sau khi Bồ Đào Nha lên ngôi vô địch Euro 2016, sân bay Madeira ở Funchal được đổi tên thành sân bay quốc tế Cristiano Ronaldo. Buổi lễ đổi tên được chính thức diễn ra vào ngày 29 tháng 3 năm 2017, trong đó một bức tượng bán thân của anh được trưng bày. Bức tượng bán thân và việc đổi tên đã gây ra tranh cãi, sự thiếu chính xác của bức tượng bán thân với Ronaldo bị nhiều diễn viên hài chế giễu, bao gồm cả Saturday Night Live, trong khi việc đổi tên là một chủ đề tranh luận tại địa phương của một số chính trị gia và người dân, những người thậm chí đã làm một bản kiến nghị phản đối lại hành động này, một việc làm bị chỉ trích bởi Thống đốc Madeira Miguel Albuquerque. Một năm sau, trang web thể thao Bleacher Report đã ủy quyền cho nhà điêu khắc Emanuel Santos tạo ra một bức tượng bán thân khác; tuy nhiên, bức tượng bán thân này đã không bao giờ được sử dụng và một bức tượng mới được thực hiện bởi một nhà điêu khắc người Tây Ban Nha, được trưng bày trước công chúng vào ngày 15 tháng 6 năm 2018. | Vào tháng 6 năm 2010, trong khi đang tham dự World Cup, Ronaldo trở thành cầu thủ bóng đá thứ tư – sau Steven Gerrard, Pelé và David Beckham – được làm tượng sáp tại Madame Tussauds London. Một bức tượng sáp khác của anh đã được giới thiệu tại Bảo tàng Sáp Madrid vào tháng 12 năm 2013. |
Cristiano Ronaldo | Ronaldo có năm người con. Anh trở thành cha lần đầu tiên vào ngày 17 tháng 6 năm 2010 tại Hoa Kỳ, khi cậu con trai của anh được chào đời. Ronaldo tuyên bố rằng anh có toàn quyền chăm sóc đứa trẻ và đã đồng ý không tiết lộ danh tính của người mẹ theo một thỏa thuận với cô. Vào tháng 1 năm 2015, Ronaldo tuyên bố kết thúc mối quan hệ kéo dài 5 năm với người mẫu Nga Irina Shayk.Ronaldo sau đó trở thành cha của cặp song sinh, cùng sinh ngày 8 tháng 6 năm 2017 tại Hoa Kỳ thông qua mang thai hộ. Anh hiện đang có quan hệ tình cảm với người mẫu Tây Ban Nha gốc Argentina Georgina Rodríguez, người đã hạ sinh một cô con gái vào ngày 12 tháng 11 năm 2017. Cặp đôi dự kiến sẽ chào đón thêm một cặp sinh đôi nữa vào năm 2022. Tuy nhiên bé trai không may đã qua đời trong quá trình hộ sinh và chỉ có bé gái còn sống sót.Cha của Ronaldo là José đã qua đời do một căn bệnh gan liên quan đến chứng nghiện rượu ở tuổi 52 vào tháng 9 năm 2005 khi Ronaldo mới 20 tuổi.Tháng 1 năm 2023, sau khi Ronaldo cùng gia đình chuyển tới Ả Rập Xê Út, không lâu sau bản hợp đồng với đội bóng đang thi đấu ở Saudi Pro League Al Nassr FC, các quan chức của đất nước Hồi giáo này đã đặt ra ngoại lệ cho Ronaldo trong quy định không cho phép những cặp đôi chưa kết hôn sống chung với nhau tại Ả Rập Xê Út. Một luật sư người Ả Rập Xê Út giấu tên đã nói với hãng thông tấn Tây Ban Nha EFE rằng "luật pháp của Vương quốc này vẫn cấm sống chung mà không có hợp đồng hôn nhân", nhưng chính quyền Ả Rập Xê Út đã bắt đầu "nhắm mắt làm ngơ và ngừng truy tố bất kỳ ai, ngay cả khi các điều luật đó được áp dụng khi có sự cố hoặc tội phạm xảy ra."Ronaldo có nguồn gốc từ Cape Verde thông qua bà cố của anh. Anh là tín đồ Công giáo La Mã. | Ronaldo có năm người con. Cặp đôi dự kiến sẽ chào đón thêm một cặp sinh đôi nữa vào năm 2022. |
Cristiano Ronaldo | Ronaldo đã đóng góp vào nhiều hoạt động thiện nguyện khác nhau trong suốt sự nghiệp. Đoạn video trên truyền hình về trận động đất và sóng thần Ấn Độ Dương 2004 đã ghi lại hình ảnh một cậu bé 8 tuổi còn sống sót tên là Martunis đang mặc áo thi đấu của đội tuyển Bồ Đào Nha bị mắc kẹt trong 19 ngày sau khi gia đình cậu bị thiệt mạng. Sau đó, Ronaldo đến thăm Aceh, Indonesia, để gây quỹ phục hồi và tái thiết lại nơi này. Sau khi nhận được phí bồi thường thiệt hại không được tiết lộ liên quan đến vụ kiện phỉ báng chống lại tờ The Sun vào năm 2008, Ronaldo đã quyên góp khoản tiền đó cho một tổ chức từ thiện ở Madeira. Năm 2009, Ronaldo đã quyên góp 100.000 bảng cho bệnh viện đã cứu sống mẹ anh ở Madeira sau khi bà chiến đấu với căn bệnh ung thư, để họ có thể xây dựng một trung tâm điều trị ung thư trên đảo. Nhằm ủng hộ các nạn nhân của trận lũ lụt Madeira 2010, Ronaldo cam kết sẽ ra sân trong một trận đấu từ thiện tại Madeira giữa câu lạc bộ Primeira Liga Porto và các cầu thủ đến từ hai câu lạc bộ Marítimo và Nacional có trụ sở ở Madeira.Vào năm 2012, Ronaldo và người đại diện của anh đã trả tiền điều trị chuyên khoa cho một cậu bé người Canaria 9 tuổi bị ung thư giai đoạn cuối. Vào tháng 12 năm 2012, Ronaldo tham gia chương trình "11 for Health" của FIFA nhằm nâng cao nhận thức của trẻ em về cách phòng tránh ma túy, HIV, sốt rét và béo phì. Vào tháng 1 năm 2013, Ronaldo trở thành Đại sứ Toàn cầu mới của Save the Children, nơi anh hy vọng sẽ giúp chống lại nạn đói và béo phì ở trẻ em. Vào tháng 3, Ronaldo đồng ý làm đại sứ cho Diễn đàn Chăm nom Rừng ngập mặn ở Indonesia, một tổ chức nhằm nâng cao nhận thức về bảo tồn rừng ngập mặn.Ronaldo được vinh danh là vận động viên thể thao làm từ thiện nhiều nhất thế giới năm 2015 sau khi quyên góp 5 triệu bảng cho nỗ lực cứu trợ sau trận động đất ở Nepal khiến hơn 8.000 người thiệt mạng. Vào tháng 6 năm 2016, Ronaldo đã quyên góp toàn bộ số tiền thưởng trị giá 600.000 euro sau khi Real Madrid vô địch Champions League. Vào tháng 8, Ronaldo ra mắt CR7Selfie, một ứng dụng chụp ảnh tự sướng dành riêng cho Save the Children, cho phép những người tham gia có thể selfie cùng anh với nhiều bộ trang phục và tư thế khác nhau. | Ronaldo đã đóng góp vào nhiều hoạt động thiện nguyện khác nhau trong suốt sự nghiệp. Vào tháng 8, Ronaldo ra mắt CR7Selfie, một ứng dụng chụp ảnh tự sướng dành riêng cho Save the Children, cho phép những người tham gia có thể selfie cùng anh với nhiều bộ trang phục và tư thế khác nhau. |
Cristiano Ronaldo | Vào tháng 7 năm 2017, Ronaldo bị buộc tội gian lận gần 15 triệu euro tiền thuế từ năm 2011 đến năm 2014, anh đã phủ nhận tuyên bố này vào thời điểm đó. Tháng 6 năm 2018, Ronaldo bị kết án hai năm tù treo và phải nộp khoản phạt 18,8 triệu euro, nhưng sau đó giảm xuống còn 16,8 triệu euro sau khi anh đạt được thỏa thuận với những nhà chức trách Tây Ban Nha. Bản án được chấp hành dưới hình thức quản chế mà không có thời gian tù giam nào, miễn là anh không tái phạm.Sau khi bị hai người phụ nữ đưa ra cáo buộc hiếp dâm vào năm 2005, Ronaldo và một người đàn ông khác đã bị Cơ quan Công tố Vương quốc Anh điều tra. Trong vòng vài ngày, hai người phụ nữ trên đã rút lại lời cáo buộc của mình và Scotland Yard sau đó đã đưa ra tuyên bố không có đủ bằng chứng để truy tố.Tháng 4 năm 2017, có thông tin Ronaldo đang bị Sở cảnh sát Las Vegas điều tra về cáo buộc của một người phụ nữ cho rằng anh đã cưỡng hiếp cô vào năm 2009. Các tài liệu được xác nhận bởi những luật sư của Ronaldo cho biết Ronaldo đã trả cho người phụ nữ đó 375.000 đô la Mỹ trong một thỏa thuận không được tiết lộ thông tin. Ronaldo và những luật sư của anh đã bác bỏ tất cả các cáo buộc, mô tả nó là một "chiến dịch bôi nhọ có chủ đích" với những phần "bị thay đổi và/hoặc bịa đặt hoàn toàn", nhưng Der Spiegel đã thẳng thừng phủ nhận tuyên bố đó. Vào tháng 7 năm 2019, các công tố viên Las Vegas cho biết họ sẽ không khởi tố Ronaldo về cáo buộc hiếp dâm; tuyên bố nói rằng: "Dựa trên việc xem xét thông tin hiện có, những cáo buộc tấn công tình dục nhắm vào Cristiano Ronaldo không thể được chứng minh ngoài một sự nghi ngờ hợp lý." Cũng chính người phụ nữ này đã đệ đơn kiện dân sự ở Nevada vào tháng 9 năm 2018 cáo buộc Ronaldo tội hiếp dâm. The Daily Mirror, trích dẫn từ tài liệu tòa án, đưa tin vào năm 2021 cho biết người phụ nữ đã yêu cầu Ronaldo bồi thường 56 triệu bảng. Tháng 10 năm 2021, thẩm phán liên bang Daniel Albregts đã đề xuất bãi bỏ vụ kiện, với lý do luật sư của người phụ nữ, Leslie Stovall, đã "hành động không trung thực bằng việc yêu cầu, nhận và sử dụng các tài liệu Football Leaks để khởi tố" trong vụ kiện này, bất chấp những tài liệu đó chứa đựng các "thông tin đặc quyền" giữa Ronaldo và luật sư của anh. Ngoài ra, Albregts cũng cho rằng không có bằng chứng nào phát hiện được rằng các luật sư của Ronaldo đã "đe dọa [người phụ nữ] hoặc cản trở lực lượng chức năng thực thi pháp luật" trong thỏa thuận năm 2010 với cô. Tháng 6 năm 2022, vụ kiện hiếp dâm của người phụ nữ đã bị bác bỏ với sự thiên vị tại Tòa án Quận Nevada, khi thẩm phán quận Jennifer A. Dorsey ra phán quyết rằng việc Stovall nhiều lần sử dụng "những tài liệu đặc quyền giữa luật sư và khách hàng đã bị đánh cắp thông qua các cuộc tấn công mạng" là hành động thể hiện "sự lạm dụng và vi phạm trắng trợn quy trình tố tụng hợp pháp". | Vào tháng 7 năm 2017, Ronaldo bị buộc tội gian lận gần 15 triệu euro tiền thuế từ năm 2011 đến năm 2014, anh đã phủ nhận tuyên bố này vào thời điểm đó. Bản án được chấp hành dưới hình thức quản chế mà không có thời gian tù giam nào, miễn là anh không tái phạm.Sau khi bị hai người phụ nữ đưa ra cáo buộc hiếp dâm vào năm 2005, Ronaldo và một người đàn ông khác đã bị Cơ quan Công tố Vương quốc Anh điều tra. |
Nhà Trần | Nhà Trần (chữ Nôm: 茹陳, chữ Hán: 陳朝, Hán Việt: Trần triều) là một triều đại quân chủ cai trị nước Đại Việt từ năm 1226 đến năm 1400. Đây là triều đại được lưu danh với những chiến công hiển hách trong lịch sử Việt Nam. Triều đại này khởi đầu khi Trần Cảnh lên ngôi vào năm 1226 sau khi được vợ là Lý Chiêu Hoàng truyền ngôi. Những năm đầu tiên, Trần Cảnh còn nhỏ tuổi, toàn bộ quyền hành của nhà Trần đều do một tông thất vai chú của Trần Cảnh là Trần Thủ Độ nắm quyền, chính Trần Thủ Độ đã âm thầm ép Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho cháu mình. | Nhà Trần (chữ Nôm: 茹陳, chữ Hán: 陳朝, Hán Việt: Trần triều) là một triều đại quân chủ cai trị nước Đại Việt từ năm 1226 đến năm 1400. Những năm đầu tiên, Trần Cảnh còn nhỏ tuổi, toàn bộ quyền hành của nhà Trần đều do một tông thất vai chú của Trần Cảnh là Trần Thủ Độ nắm quyền, chính Trần Thủ Độ đã âm thầm ép Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho cháu mình. |
Nhà Trần | Trong giai đoạn nắm giữ quyền lực, nhà Trần vẫn đóng đô ở Thăng Long – kinh đô triều cũ, tiếp tục mở rộng và phát triển sự hưng thịnh có từ đời nhà Lý. Về chính sách chính trị, các Hoàng đế nhà Trần cũng xây dựng bộ máy chính quyền hoàn thiện hơn so với nhà Lý, họ tạo nên một hệ thống đặc biệt, trong đó các Hoàng đế sẽ sớm nhường ngôi cho Thái tử mà lui về làm Thái thượng hoàng, tuy nhiên vẫn cùng vị Hoàng đế mới điều hành chính sự. Việc này được đánh giá là tích cực, khi ngôi Hoàng đế sớm có chủ, tránh được việc tranh giành ngôi vua như nhà Lý trước đó; và bản thân vị Hoàng đế sẽ tiếp xúc và làm quen việc cai trị cho đến khi trưởng thành. Các mặt kinh tế, xã hội, giáo dục và nghệ thuật cũng hoàn chỉnh hơn và cho thấy Nho giáo, Đạo giáo đã có ảnh hưởng rõ rệt tới triều đại, tạo ra cục diện Tam giáo đồng nguyên, sự cân bằng ảnh hưởng của Phật giáo – Nho giáo – Đạo giáo. Thái Thượng hoàng Trần Nhân Tông được coi là một danh nhân văn hóa nổi tiếng, người bảo trợ Phật giáo và Đạo giáo, thành lập Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử nổi tiếng và truyền đến đời nay. Bên cạnh đó, những danh thần Đoàn Nhữ Hài, Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Hiền, Nguyễn Trung Ngạn, Trương Hán Siêu, Chu Văn An, Trần Quang Triều,... là những cái tên nổi danh về tri thức, thơ văn, góp phần to lớn tạo nên thời kỳ nhà Trần hưng thịnh văn hóa. | Trong giai đoạn nắm giữ quyền lực, nhà Trần vẫn đóng đô ở Thăng Long – kinh đô triều cũ, tiếp tục mở rộng và phát triển sự hưng thịnh có từ đời nhà Lý. Thái Thượng hoàng Trần Nhân Tông được coi là một danh nhân văn hóa nổi tiếng, người bảo trợ Phật giáo và Đạo giáo, thành lập Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử nổi tiếng và truyền đến đời nay. |
Nhà Trần | Dưới triều nhà Trần, lực lượng quân đội đặc biệt được chú trọng phát triển đủ sức đánh dẹp các cuộc nội loạn và đương đầu với quân đội các nước xung quanh. Lực lượng quân đội nhà Trần thiện chiến nhất là thủy binh, rồi kỵ binh, bộ binh, tượng binh... Chính sách chia thực ấp cho các thân tộc trong họ, mỗi thế lực trong dòng tộc đều có quân đội tinh nhuệ là nền tảng lớn khiến quân đội nhà Trần đánh bại được cuộc xâm phạm của quân đội Nhà Nguyên, Đế quốc Mông Cổ qua 3 lần vào năm 1258, 1285 và 1287. Nhiều tôn thất hoàng gia như Chiêu Minh Đại vương Trần Quang Khải, Chiêu Văn Đại vương Trần Nhật Duật, Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn và Nhân Huệ vương Trần Khánh Dư đều là những tướng cầm quân tài ba, có vai trò quan trọng trong chiến thắng vào năm 1285 và 1287. | Dưới triều nhà Trần, lực lượng quân đội đặc biệt được chú trọng phát triển đủ sức đánh dẹp các cuộc nội loạn và đương đầu với quân đội các nước xung quanh. Nhiều tôn thất hoàng gia như Chiêu Minh Đại vương Trần Quang Khải, Chiêu Văn Đại vương Trần Nhật Duật, Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn và Nhân Huệ vương Trần Khánh Dư đều là những tướng cầm quân tài ba, có vai trò quan trọng trong chiến thắng vào năm 1285 và 1287. |
Nhà Trần | Tổ tiên nhà Trần vốn làm nghề chài lưới, có gốc là người đất Mân Việt ở tỉnh Phúc Kiến di cư đến đất Đại Việt đầu tiên ở xã Yên Sinh, huyện Đông Triều (Quảng Ninh) sau dời đến Tức Mặc, Nam Định. Những hậu duệ của nhà Trần là con cháu lai giữa dòng dõi nhà Trần và dòng dõi nhà Lý trừ trường hợp của Trần Lý, Trần Thừa, và con của Trần Thừa là Trần Cảnh vị vua đầu tiên của nhà Trần. Căn cứ vào gia phả họ Trần ở Lạc Dương do thống tôn đời 27 Trần Đình Nhân (con cháu Trần Ích Tắc) còn lưu giữ được thì gốc tích xa xưa thời chiến quốc, họ Trần thuộc nhóm tộc người Bách Việt sống ở đất Mân Việt (tỉnh Phúc Kiến - Trung Quốc ngày nay)Người họ Trần đầu tiên đến Đại Việt là Trần Kinh (陳京), đến định cư tại làng Tức Mặc (nay là phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định) sống bằng nghề ngư sinh vào đầu thế kỷ XII. Cụ Trần Kinh sinh ra cụ Trần Hấp, cụ Trần Hấp sau sinh ra cụ Trần Lý. Gia đình cụ Trần Hấp có gia sản lớn, kẻ ở người làm đông đến vài trăm, anh em Trần Lý cũng bỏ hẳn nghề chài lưới để chuyển sang quản lý điền trang, tuyển mộ người ở. Gia tộc họ Trần dần có địa vị, trở thành tầng lớp trên của xã hội bấy giờ. | Tổ tiên nhà Trần vốn làm nghề chài lưới, có gốc là người đất Mân Việt ở tỉnh Phúc Kiến di cư đến đất Đại Việt đầu tiên ở xã Yên Sinh, huyện Đông Triều (Quảng Ninh) sau dời đến Tức Mặc, Nam Định. Những hậu duệ của nhà Trần là con cháu lai giữa dòng dõi nhà Trần và dòng dõi nhà Lý trừ trường hợp của Trần Lý, Trần Thừa, và con của Trần Thừa là Trần Cảnh vị vua đầu tiên của nhà Trần. |
Nhà Trần | Các nhà lãnh đạo thuộc những thế hệ đầu tiên thường mang tên các loài cá, do nguồn gốc xuất thân chài lưới của họ Trần. Tổ họ Trần vốn tên là Chép, được dịch sang tiếng Hán là 鯉, phiên âm là "Lý", nghĩa là cá chép. Con ông là Trần Thừa vốn có tên là Dưa (cá dưa). Hai con trai Trần Thừa vốn có tên là Leo (cá leo), được phiên theo chữ Hán là Liễu (cha của Trần Quốc Tuấn), người con thứ hai có tên là Lành Canh (cá lành canh), phiên sang chữ Cảnh. Trần Thị Dung cũng vốn có tên là Ngừ (cá ngừ), khi làm hoàng hậu của Lý Huệ Tông mới đổi gọi là Dung. Về sau dân địa phương lập đền thờ bà vẫn gọi là "Bà chúa Ngừ". | Các nhà lãnh đạo thuộc những thế hệ đầu tiên thường mang tên các loài cá, do nguồn gốc xuất thân chài lưới của họ Trần. Trần Thị Dung cũng vốn có tên là Ngừ (cá ngừ), khi làm hoàng hậu của Lý Huệ Tông mới đổi gọi là Dung. |
Nhà Trần | Năm 1209, khi trong triều có biến loạn, vua Lý Cao Tông phải chạy lên Quy Hóa, Thái tử Lý Sảm (sau là vua Lý Huệ Tông) chạy về Hải Ấp đã được gia đình Trần Lý giúp đỡ. Hoàng tử Sảm đã kết duyên cùng Trần Thị Dung - con gái của Trần Lý. Họ Trần đã tập hợp hương binh giúp nhà Lý dẹp loạn, diệt trừ Quách Bốc, đưa vua Lý trở lại kinh đô. Cậu ruột Trần Thị Dung là Tô Trung Từ được làm Điện tiền chỉ huy sứ. Trung Từ lại đang tâm muốn nắm quyền riêng, lạnh nhạt với người đứng đầu chỉ huy họ Trần lúc bấy giờ là Trần Tự Khánh. | Năm 1209, khi trong triều có biến loạn, vua Lý Cao Tông phải chạy lên Quy Hóa, Thái tử Lý Sảm (sau là vua Lý Huệ Tông) chạy về Hải Ấp đã được gia đình Trần Lý giúp đỡ. Họ Trần đã tập hợp hương binh giúp nhà Lý dẹp loạn, diệt trừ Quách Bốc, đưa vua Lý trở lại kinh đô. |
Nhà Trần | Lợi dụng tình hình đó, Đoàn Thượng (段尚) làm phản, tụ tập bè đảng ở Hồng Châu thả sức cướp bóc, khiến triều đình không chế ngự nổi. Năm 1216, trước tình thế bức bách của Đàm thái hậu, Lý Huệ Tông đã bí mật rời bỏ hoàng cung, cùng với Trần Thị Dung trốn đến nơi đóng quân của Trần Tự Khánh. Từ đó, vua Lý hoàn toàn phụ thuộc vào thế lực anh em họ Trần. Tháng 12 năm Bính Tý 1216, Lý Huệ Tông phong Trần Thị Dung làm Hoàng hậu, Trần Tự Khánh làm Thái úy Phụ chính, anh cả của Hoàng hậu là Trần Thừa làm Nội thị Phán thủ. | Lợi dụng tình hình đó, Đoàn Thượng (段尚) làm phản, tụ tập bè đảng ở Hồng Châu thả sức cướp bóc, khiến triều đình không chế ngự nổi. Tháng 12 năm Bính Tý 1216, Lý Huệ Tông phong Trần Thị Dung làm Hoàng hậu, Trần Tự Khánh làm Thái úy Phụ chính, anh cả của Hoàng hậu là Trần Thừa làm Nội thị Phán thủ. |
Nhà Trần | Lại mở rộng phía ngoài thành Đại La, bốn cửa thành giao cho quân Tứ sương thay phiên nhau canh giữ. Sửa đổi quan chức các phủ lộ. Đặt 2 viên An phủ sứ và An phủ phó sứ. Trong thành dựng cung, điện, lầu, các và nhà lang vũ ở hai bên phía đông và tây. Bên tả là cung Thánh Từ (nơi Thái thượng hoàng ở), bên hữu là cung Quan Triều (nơi Hoàng đế ở). Chép công việc của quốc triều làm bộ Quốc triều thường lễ, 10 quyển. | Lại mở rộng phía ngoài thành Đại La, bốn cửa thành giao cho quân Tứ sương thay phiên nhau canh giữ. Chép công việc của quốc triều làm bộ Quốc triều thường lễ, 10 quyển. |
Nhà Trần | Bắt đầu định luật hành chính. Chia đất nước làm 12 lộ. Đặt các chức quan cai trị. Làm đơn sổ hộ khẩu, con trai lớn gọi là đại hoàng nam, con trai nhỏ gọi là tiểu hoàng nam, 60 tuổi gọi là lão, già lắm thì gọi là long lão. Nhân đinh có ruộng đất thì nộp tiền thóc, người không có ruộng đất thì miễn cả. Có 1, 2 mẫu ruộng thì nộp một quan tiền, có 3, 4 mẫu thì nộp 2 quan tiền, có từ 5 mẫu trở lên thì nộp 3 quan tiền. Tô ruộng mỗi mẫu nộp 100 thăng thóc. | Bắt đầu định luật hành chính. Đặt các chức quan cai trị. |
Nhà Trần | Bắt đầu thông thương nơi biên giới, để có thể giao thương với nhà Tống ở Giang Nam. Khi Nguyên Thái Tông mất, thì cửa ải thường không thông. Nếu có sứ mệnh thì chỉ có hai viên chánh phó sứ và hai bọn người đi theo, còn sản vật tiến cống có bao nhiêu thì gói bọc đưa đến địa đầu biên giới, quan địa phương nhận giữ và chuyển nộp. Sứ thần đến kinh, chỉ dâng biểu tâu thôi, các vật tiến cống không đến nơi cả được. Đến bây giờ, sai tướng chống giữ, đánh chiếm mới thông hiếu được với nước Tống.Mỗi khi có dịp hạn hán, triều đình thường ban hành luật miễn thuế khóa, mở lương thóc rồi đại xá. Cho nên quốc lực mau chóng khôi phục, Đại Việt lại trở nên phồn thịnh như thời nhà Lý. Trong Đại Việt Sử ký Toàn thư có ghi chép:..Bấy giờ quốc gia vô sự, nhân dân yên vui, người làm quan giữ mãi một chức, người ở quán, cách 10 năm mới được xuất thân, người ở sảnh, cục 15 năm mới được xuất thân, chức tể tướng thì chọn người hiền năng trong tôn thất, có đạo đức, tài nghệ, thông hiểu thi thư thì cho làm. | Bắt đầu thông thương nơi biên giới, để có thể giao thương với nhà Tống ở Giang Nam. Sứ thần đến kinh, chỉ dâng biểu tâu thôi, các vật tiến cống không đến nơi cả được. |
Nhà Trần | Năm 1252, Thái Tông đổi niên hiệu là Nguyên Phong (元豐). Sau đó ông lập tức dẫn binh đi đánh Chiêm Thành. Trước đó khi nhà Lý suy, Chiêm Thành thường hay xua binh công phá ở vùng Nghệ An, dân chết vô số, nay vua lên ngôi mà không sang thông hiếu nên rất giận, dẫn quân đi đánh và bắt được nhiều thần thiếp, cướp được nhiều của cải. Uy danh Đại Việt đối với Chiêm Thành lại được thiết lập. Giai đoạn này gọi là Nguyên Phong chi trị (元豐之治). | Năm 1252, Thái Tông đổi niên hiệu là Nguyên Phong (元豐). Giai đoạn này gọi là Nguyên Phong chi trị (元豐之治). |
Nhà Trần | Nhân sự cũng được thay đổi trong thời Thánh Tông. Bấy giờ Đặng Kế (鄧薊) làm Hàn lâm viện học sĩ, Đỗ Quốc Tá (杜國佐) làm Trung thư sảnh trung thư lệnh, đều là nho sĩ văn học. Theo chế độ cũ, không phải là nội nhân (hoạn quan) thì không được làm hành khiển, chưa bao giờ dùng nho sĩ văn học. Bắt đầu từ đây, nho sĩ văn học mới giữ được quyền bính, cũng là dấu hiệu của Nho giáo đang bắt đầu có ảnh hưởng mạnh trong bộ máy nhà nước. | Nhân sự cũng được thay đổi trong thời Thánh Tông. Bắt đầu từ đây, nho sĩ văn học mới giữ được quyền bính, cũng là dấu hiệu của Nho giáo đang bắt đầu có ảnh hưởng mạnh trong bộ máy nhà nước. |
Nhà Trần | Đối với anh em trong hoàng tộc, nhà vua luôn coi là thân thiết. Ông xuống chiếu cho các vương hầu tôn thất, khi bãi triều thì vào trong điện và lan đình. Vua cùng ăn uống với họ. Hôm nào trời tối không về được thì xếp gối dài, trải chăn rộng, kê giường liền cùng ngủ với nhau để tỏ hết lòng yêu quý nhau. Còn như trong các lễ lớn như triều hạ, tiếp tân, yến tiệc thì phân biệt rõ ngôi thứ, cấp bậc cao thấp. Vì thế, các vương hầu thời ấy không ai là không hòa thuận, kính sợ và cũng không phạm lỗi khinh nhờn, kiêu căng. | Đối với anh em trong hoàng tộc, nhà vua luôn coi là thân thiết. Ông xuống chiếu cho các vương hầu tôn thất, khi bãi triều thì vào trong điện và lan đình. |
Nhà Trần | Khi Nhân Tông lên ngôi, họa giặc giã từ quân Nguyên ở phía Bắc đang kéo đến. Năm đó, quân Nguyên đánh diệt nhà Tống, Tả thừa tướng nhà Tống là Lục Tú Phu cõng Tống đế nhảy xuống biển chết. Hậu cung và các quan chết theo rất nhiều. Qua 7 ngày có đến hơn 10 vạn xác chết nổi lên mặt biển. Xác Tống đế cũng ở trong số đó. | Khi Nhân Tông lên ngôi, họa giặc giã từ quân Nguyên ở phía Bắc đang kéo đến. Hậu cung và các quan chết theo rất nhiều. |
Nhà Trần | Để chuẩn bị cho chiến tranh chống quân xâm lược, nhà Trần cho tiến hành xét duyệt sổ đinh, chuẩn bị lương thảo lực lượng. Phong cho Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn (興道王陳國峻) làm Quốc công tiết chế, thống lĩnh quân đội toàn quốc, sai chọn các quân hiệu có tài chỉ huy, chia đi nắm giữ các đơn vị. Cuối cùng, quân đội nhà Trần toàn thắng vào năm 1285 và năm 1288. Đến đây, nhà Trần bắt đầu bước vào thời thịnh trị lâu dài tiếp theo. | Để chuẩn bị cho chiến tranh chống quân xâm lược, nhà Trần cho tiến hành xét duyệt sổ đinh, chuẩn bị lương thảo lực lượng. Cuối cùng, quân đội nhà Trần toàn thắng vào năm 1285 và năm 1288. |
Nhà Trần | Năm 1290, Thượng hoàng Thánh Tông băng hà, hưởng dương 50 tuổi. Trị vì được 21 năm, thượng hoàng được 11 năm. Ông là người thiên tư, nhân ái, kế nghiệp Thái Tông khiến quốc gia hưng thịnh, lại giúp Nhân Tông chống giặc ngoại xâm, thực là công lao to lớn. Miếu hiệu Thánh Tông hoàng đế cũng là rất tôn xứng. | Năm 1290, Thượng hoàng Thánh Tông băng hà, hưởng dương 50 tuổi. Miếu hiệu Thánh Tông hoàng đế cũng là rất tôn xứng. |
Nhà Trần | Trong nước sau thời kỳ chiến tranh, mất mùa thất bát. Ngay năm Thánh Tông băng hà, trong triều lục đục chuẩn bị tang lễ thì nhân dân ngoài kinh thành lại đói to, 3 thăng gạo giá một quan tiền, dân nhiều người bán ruộng đất, và bán con trai con gái làm nô tỳ cho người, mỗi người giá một quan tiền. Ngay lập tức, xuống chiếu phát thóc công chẩn cấp dân nghèo và miễn thuế nhân đinh. Năm sau, tiếp tục chết đói, 2 năm này liên tiếp nạn đói hoành hành, Nhân Tông ban chiếu cho nô dịch, nô lệ có thể mua chuộc lại ruộng đất để tăng cường cải thiện tình hình lương thực. Tình hình dần dần cải thiện. | Trong nước sau thời kỳ chiến tranh, mất mùa thất bát. Ngay lập tức, xuống chiếu phát thóc công chẩn cấp dân nghèo và miễn thuế nhân đinh. |
Nhà Trần | Anh Tông hoàng đế là một vị Hoàng đế có tính trưởng thành cao trong các vị hoàng đế nhà Trần. Khi mới lên nối ngôi, Anh Tông hay uống rượu và đêm thường hay lén ra ngoài đi chơi, có lần bị đồ vô lại ném trúng đầu. Một hôm uống rượu say đến nỗi Thượng hoàng Nhân Tông ở Thiên Trường về kinh đô, các quan đều ra đón rước cả, mà vua vẫn nằm ngủ. Thượng hoàng giận lắm, truyền xa giá lập tức về Thiên Trường và hạ chiếu cho bách quan phải về đấy hội nghị định truất ngôi Anh Tông. | Anh Tông hoàng đế là một vị Hoàng đế có tính trưởng thành cao trong các vị hoàng đế nhà Trần. Một hôm uống rượu say đến nỗi Thượng hoàng Nhân Tông ở Thiên Trường về kinh đô, các quan đều ra đón rước cả, mà vua vẫn nằm ngủ. |
Nhà Trần | Anh Tông từ sau việc ấy siêng năng hơn, tối hôm tấu duyệt sớ của chính sự. Và từ sau vụ ấy, vua cũng đâm ra ghét người nghiện rượu và không dùng những người ấy vào việc quan. Ông cũng là người rất ghét nạn đánh bạc, đã sai đánh chết Thượng phẩm Nguyễn Hưng vì tội ấy. Dưới thời Anh Tông luật pháp rất nghiêm, vì thế trong nước có trật tự, quốc gia đi lên nhanh chóng. | Anh Tông từ sau việc ấy siêng năng hơn, tối hôm tấu duyệt sớ của chính sự. Dưới thời Anh Tông luật pháp rất nghiêm, vì thế trong nước có trật tự, quốc gia đi lên nhanh chóng. |
Nhà Trần | Về lễ phục quan lại, Anh Tông quy định áo mũ, kiệu ngồi cũng rất chặt chẽ, rõ ràng. Năm 1300, quy định quan văn thì đội mũ Đinh tự màu đen, tụng quan thì đội mũ Toàn hoa màu xanh vẫn như quy chế cũ. Ống tay áo của các quan văn võ rộng 9 tấc đến một thước 2 tấc, không cho dùng từ 8 tấc trở xuống. Các quan văn võ không được mặc xiêm, tụng quan không được mặc thường (mũ toàn hoa xanh có hai vòng vàng đính vào hai bên). Nhưng đến năm sau, đổi lại thành các quan văn võ đều đội mũ Đinh tự, thêm miếng lụa bọc tóc màu tía xen màu biếc. Các kiểu mũ của vương hầu: người tóc dài đội mũ Triều thiên, người tóc ngắn đội mũ Bao. | Về lễ phục quan lại, Anh Tông quy định áo mũ, kiệu ngồi cũng rất chặt chẽ, rõ ràng. Các kiểu mũ của vương hầu: người tóc dài đội mũ Triều thiên, người tóc ngắn đội mũ Bao. |
Nhà Trần | Một sự kiện đánh dấu sự mở rộng cương vực Đại Việt là việc Anh Tông gả em gái là Huyền Trân công chúa (玄珍公主) cho Chế Mân (Jaya Sinhavarman III), để đổi lấy hai châu Ô, Lý (từ đèo Hải Vân, Thừa Thiên đến phía bắc Quảng Trị ngày nay). Nhưng cuộc hôn nhân chỉ được một năm thì Chế Mân băng hà, Anh Tông lo sợ Huyền Trân ở đấy không hay nên cử Trần Khắc Chung (陳克終) cướp công chúa về, từ đấy người Chiêm Thành oán hận Đại Việt. Năm 1311, chúa Chiêm là Chế Chí (Jaya Sinhavarman IV) đánh trả nhưng bị đại bại. Năm 1318, Chế Năng tiếp tục đem quân đánh phá nhưng vẫn không kết quả. | Một sự kiện đánh dấu sự mở rộng cương vực Đại Việt là việc Anh Tông gả em gái là Huyền Trân công chúa (玄珍公主) cho Chế Mân (Jaya Sinhavarman III), để đổi lấy hai châu Ô, Lý (từ đèo Hải Vân, Thừa Thiên đến phía bắc Quảng Trị ngày nay). Năm 1318, Chế Năng tiếp tục đem quân đánh phá nhưng vẫn không kết quả. |
Nhà Trần | Năm 1314, Anh Tông nhường ngôi cho Hoàng thái tử Trần Mạnh, sử gọi là Trần Minh Tông. Minh Tông tự xưng làm Ninh Hoàng (宁皇). Thượng hoàng Anh Tông vẫn giúp đỡ ông trông coi chính sự. Triều đại nhà Trần dưới thời Minh Tông tiếp tục duy trì sự thịnh vượng của các đời Anh Tông đã tạo nên. Sự thịnh thế này gọi là Anh Minh thịnh thế (英明晟世), kéo dài hơn 60 năm hưng thịnh. | Năm 1314, Anh Tông nhường ngôi cho Hoàng thái tử Trần Mạnh, sử gọi là Trần Minh Tông. Sự thịnh thế này gọi là Anh Minh thịnh thế (英明晟世), kéo dài hơn 60 năm hưng thịnh. |
Nhà Trần | Dưới thời Minh Tông, trong huyết thống hoàng gia đã bắt đầu có ngoại thích xen vào. Đó là việc ông sủng ái Anh Tư phu nhân (英思夫人), con gái một quan viên họ Lê, và em phu nhân là Sung viên Lê thị (充媛黎氏). Cả hai bà đều sinh ra các Hoàng tử đều là những người sẽ kế thừa ngôi vị Hoàng đế Đại Việt tương lai. Anh Tư phu nhân sinh ra Hoàng trưởng tử Trần Vượng (陳旺), Trần Phủ (陳暊) còn Lê sung viên sinh ra hoàng tử út Trần Kính (陳曔). | Dưới thời Minh Tông, trong huyết thống hoàng gia đã bắt đầu có ngoại thích xen vào. Cả hai bà đều sinh ra các Hoàng tử đều là những người sẽ kế thừa ngôi vị Hoàng đế Đại Việt tương lai. |
Nhà Trần | Minh Tông do sủng ái Anh Tư phu nhân nên muốn lập con của phu nhân là Trần Vượng làm Thái tử, nhưng gặp phải sự phản đối từ cha của Lệ Thánh hoàng hậu (麗聖皇后) là Huệ Vũ vương Trần Quốc Chẩn (陳國瑱), một đại thần trụ cột đương thời, con trai của Nhân Tông hoàng đế, người mà Minh Tông phải gọi bằng chú. Khi Anh Tông hấp hối, ông đã giao Quốc Chẩn chăm nom Minh Tông nên có thể nói địa vị của Quốc Chẩn rất cao. Khi Quốc Chẩn phản đối việc ông lập Trần Vượng làm Thái tử, Minh Tông bèn thôi nhưng rất bực mình. Sau đó, dưới sự xúi giục của Trần Khắc Chung (陳克終), Văn Hiến hầu (文獻侯) là con trai của Trần Nhật Duật, cùng sự ngấm ngầm của Anh Tư phu nhân, Minh Tông đã bắt giam Quốc Chẩn vào một ngôi chùa và khiến Quốc Chẩn thiệt mạng. | Minh Tông do sủng ái Anh Tư phu nhân nên muốn lập con của phu nhân là Trần Vượng làm Thái tử, nhưng gặp phải sự phản đối từ cha của Lệ Thánh hoàng hậu (麗聖皇后) là Huệ Vũ vương Trần Quốc Chẩn (陳國瑱), một đại thần trụ cột đương thời, con trai của Nhân Tông hoàng đế, người mà Minh Tông phải gọi bằng chú. Sau đó, dưới sự xúi giục của Trần Khắc Chung (陳克終), Văn Hiến hầu (文獻侯) là con trai của Trần Nhật Duật, cùng sự ngấm ngầm của Anh Tư phu nhân, Minh Tông đã bắt giam Quốc Chẩn vào một ngôi chùa và khiến Quốc Chẩn thiệt mạng. |
Nhà Trần | Minh Tông sau đó truyền ngôi cho Thái tử Trần Vượng, gọi là Trần Hiến Tông. Hiến Tông chết khi còn trẻ, Minh Tông lập con của Lệ Thánh hoàng hậu là Trần Hạo (陳暭), tức Trần Dụ Tông. Năm 1358, Thượng hoàng Minh Tông băng hà, hưởng dương 59 tuổi. Dụ Tông tự mình điều hành chính sự, thời kỳ suy vong của nhà Trần bắt đầu. | Minh Tông sau đó truyền ngôi cho Thái tử Trần Vượng, gọi là Trần Hiến Tông. Dụ Tông tự mình điều hành chính sự, thời kỳ suy vong của nhà Trần bắt đầu. |
Nhà Trần | Trần Dụ Tông tuy được đánh giá thông minh, hiểu rộng, sách vở đều thông nhưng đến khi Thượng hoàng Minh Tông băng hà, ông trở nên bỏ bê chính sự. Ông ham mê tửu sắc, ra lệnh cho xây cung điện, tạo sưu cao, thuế nặng làm cho nhân dân vô cùng khổ sở và ca thán. Trong nước, giặc giã nổi lên khắp nơi. Trong khi đó tại triều đình, các bọn gian thần kéo bè kết đảng và trở nên lộng hành vô cùng. | Trần Dụ Tông tuy được đánh giá thông minh, hiểu rộng, sách vở đều thông nhưng đến khi Thượng hoàng Minh Tông băng hà, ông trở nên bỏ bê chính sự. Trong khi đó tại triều đình, các bọn gian thần kéo bè kết đảng và trở nên lộng hành vô cùng. |
Nhà Trần | Dụ Tông ham chơi bời, mê đàn hát, thường sai các vương hầu và công chúa bày tiệc đóng trò hát tuồng cho vui, ai diễn hay thì được thưởng. Mặc dù phép tắc nhà Trần rất nghiêm khắc với tội đánh bạc nhưng Trần Dụ Tông lại thích trò này, chiêu tập các nhà giàu vào cung đánh bạc cùng vua. Có người đã xàm tấu với ông rằng Thái úy Cung Tĩnh Đại vương Trần Nguyên Trác (陳元卓) đã yểm bùa hại ông. Dụ Tông chút nữa là sát hại Nguyên Trác, nhưng Hiến Từ hoàng thái hậu đã can ngăn. | Dụ Tông ham chơi bời, mê đàn hát, thường sai các vương hầu và công chúa bày tiệc đóng trò hát tuồng cho vui, ai diễn hay thì được thưởng. Có người đã xàm tấu với ông rằng Thái úy Cung Tĩnh Đại vương Trần Nguyên Trác (陳元卓) đã yểm bùa hại ông. |
Nhà Trần | Trần Nhật Lễ, con của Cung Tĩnh vương Trần Nguyên Dục (陳元育) được chọn làm người kế thừa đại thống. Nhật Lễ không phải là con của Nguyên Dục mà mẹ Nhật Lễ vốn là cô đào, vợ của kép hát Dương Khương (楊姜). Bà múa vở Vương mẫu hiến bàn đào, thân người rất đẹp nên Nguyên Dục si mê, buộc bà phải bỏ Dương Khương mà về làm vợ mình, nhưng lúc đó bà đã mang thai Lễ. Sau khi Nhật Lễ sinh ra, Nguyên Dục tự nhận làm con mình. Đến khi Dụ Tông bệnh nặng, truyền ngôi cho Nhật Lễ để kế thừa. Thật ra, lúc đó triều thần không muốn thế mà muốn lập Cung Định vương Trần Phủ lên thay, nhưng Hiến Từ hoàng thái hậu lại nghĩ đó là cháu mình, khăng khăng lập Nhật Lễ nên quần thần đều nghe theo. Nhật Lễ lên ngôi, tôn Thái hậu làm Thái hoàng thái hậu, Trần Nguyên Trác làm Thượng tướng quốc thái tể. Sau này, Thái hoàng thái hậu biết chuyện của Nhật Lễ, hết sức thất vọng mà muốn phế truất Lễ nên Lễ ra tay trước, cho người ngầm bỏ độc giết chết Thái hậu. | Trần Nhật Lễ, con của Cung Tĩnh vương Trần Nguyên Dục (陳元育) được chọn làm người kế thừa đại thống. Thật ra, lúc đó triều thần không muốn thế mà muốn lập Cung Định vương Trần Phủ lên thay, nhưng Hiến Từ hoàng thái hậu lại nghĩ đó là cháu mình, khăng khăng lập Nhật Lễ nên quần thần đều nghe theo. |
Nhà Trần | Năm 1394, Nghệ Hoàng băng hà, hưởng thọ 74 tuổi. Hồ Quý Ly nắm lấy cả quyền hành rồi sai người vào đất Thanh Hoá xây thành Tây Đô. Sau khi công việc xong xuôi, Quý Ly bắt Trần Thuận Tông dời kinh về Tây Đô rồi lập mưu ép Thuận Tông nhường ngôi cho con là Trần An, khi đó mới có 3 tuổi lên ngôi, tức Trần Thiếu Đế. Quý Ly lên làm phụ chính sai người giết Thuận Tông, tự xưng làm Quốc Tổ Chương Hoàng (國祖章皇). | Năm 1394, Nghệ Hoàng băng hà, hưởng thọ 74 tuổi. Hồ Quý Ly nắm lấy cả quyền hành rồi sai người vào đất Thanh Hoá xây thành Tây Đô. |
Nhà Trần | Bị quân Minh truy sát, Giản Định đế chạy vào Nghệ An, viên Đại tri châu châu Hóa là Đặng Tất giết quan nhà Minh, dẫn quân từ Hóa châu ra theo phò, nhà Hậu Trần làm chủ từ Nghệ An vào Thanh Hóa. Năm 1408, quân Hậu Trần tiến quân ra Bắc, đánh bại quân Minh do Chinh Di tướng quân Mộc Thạnh chỉ huy ở trận Bô Cô, bao vây các thành, cơ hội khôi phục nhà Trần, giành lại đất nước trở nên rõ ràng. Nhưng năm 1409, Giản Định đế nghe lời gièm pha, giết 2 tướng trụ cột là Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân, khiến cho 2 người con của họ là Đặng Dung và Nguyễn Cảnh Dị kéo quân trở về Nghệ An lập Trần Quý Khoáng lên làm vua, hiệu là Trùng Quang đế. Trùng Quang đế bắt Giản Định đế và tôn làm Thượng hoàng, cả hai cùng nhau đánh quân Minh. Hoàng đế Vĩnh Lạc nhà Minh sai Trương Phụ đem quân tiếp viện cho Mộc Thạnh. Giản Định đế thua trận bị xử tử. Trùng Quang đế núng thế, lui dần về phía Nam và thất bại hoàn toàn trong trận đánh đẫm máu ở Thuận Hóa năm 1414. Trùng Quang đế tự sát. Như vậy nhà Hậu Trần gồm 2 vua, kéo dài được 7 năm (1407-1414). | Bị quân Minh truy sát, Giản Định đế chạy vào Nghệ An, viên Đại tri châu châu Hóa là Đặng Tất giết quan nhà Minh, dẫn quân từ Hóa châu ra theo phò, nhà Hậu Trần làm chủ từ Nghệ An vào Thanh Hóa. Như vậy nhà Hậu Trần gồm 2 vua, kéo dài được 7 năm (1407-1414). |
Nhà Trần | Theo đánh giá của các sử gia, việc nhà Trần lên thay nhà Lý vào đầu thế kỷ 13 là cần thiết và kịp thời cho sự phục hưng nước Đại Việt bị suy yếu nghiêm trọng cuối thời nhà Lý. Nếu không có sự xuất hiện của nhà Trần, nước Đại Việt sẽ khó tồn tại trong cảnh cát cứ (Nguyễn Nộn, Đoàn Thượng) bên trong và họa Mông - Nguyên bên ngoài như các nước Đại Lý, Nam Tống láng giềng. Nguyên nhân cơ bản nhất cho những thành công của nhà Trần là chính sách đoàn kết nội bộ của những người lãnh đạo. Dù trong hoàng tộc nhà Trần có những người phản bội theo nhà Nguyên nhưng nước Đại Việt không bị mất, nhờ sự ủng hộ của đông đảo dân chúng.Còn một nguyên nhân nữa phải kể tới trong thành công của nhà Trần là đội ngũ tướng lĩnh xuất sắc, nòng cốt lại chính là các tướng trong hoàng tộc nhà Trần. Dù xuất thân quyền quý nhưng các hoàng tử, thân tộc nhà Trần, ngoài lòng yêu nước - và bảo vệ quyền lợi dòng tộc - số lớn là những người có thực tài cả văn lẫn võ. Thật hiếm dòng họ cai trị nào có nhiều nhân tài nổi bật và nhiều chiến công như nhà Trần, đặc biệt là thế hệ thứ hai: Trần Quốc Tuấn, Trần Nhân Tông, Trần Quang Khải, Trần Nhật Duật đều là những tên tuổi lớn trong lịch sử Việt Nam. Đó là chưa kể tới Trần Thủ Độ, Trần Khánh Dư, Trần Quốc Toản...Mông - Nguyên đương thời là đế quốc lớn nhất thế giới. Những nơi người Mông bại trận lúc đó như Ai Cập quá xa xôi, Nhật Bản và Indonesia đều có biển cả ngăn cách và quân Mông cũng không có sở trường đánh thủy quân nên mới bị thua trận. Thế nhưng nước Đại Việt lúc đó nằm liền kề trên đại lục Trung Hoa, chung đường biên giới cả ngàn dặm với người Mông mà người Mông vẫn không đánh chiếm được. Một đế quốc đã nằm trùm cả đại lục Á-Âu mà không lấy nổi một dải đất bé nhỏ ở phía nam. Có so sánh tương quan lực lượng với kẻ địch và vị trí địa lý với những quốc gia làm được điều tương tự mới thấy được sự vĩ đại của chiến công 3 lần đánh đuổi Mông - Nguyên của nhà Trần. | Theo đánh giá của các sử gia, việc nhà Trần lên thay nhà Lý vào đầu thế kỷ 13 là cần thiết và kịp thời cho sự phục hưng nước Đại Việt bị suy yếu nghiêm trọng cuối thời nhà Lý. Dù xuất thân quyền quý nhưng các hoàng tử, thân tộc nhà Trần, ngoài lòng yêu nước - và bảo vệ quyền lợi dòng tộc - số lớn là những người có thực tài cả văn lẫn võ. |
Nhà Trần | Để tránh "họa ngoại thích", nhà Trần chủ trương chính sách "hôn nhân nội tộc". Chính sự nhà Trần bắt đầu suy từ đời vua Trần Dụ Tông thích xa hoa hưởng lạc, xa lánh lương thần, tin dùng gian thần. Nhưng đó đơn giản chỉ là sự hưởng thụ như Lý Cao Tông trước đây mà thôi. Tới các đời sau, đặc biệt là Trần Nghệ Tông và Trần Phế Đế (Đế Hiện), có hàng loạt biểu hiện của sự mê muội, u tối của người cầm quyền. Trần Nghệ Tông tin dùng một mình Hồ Quý Ly, nghe lời Quý Ly sát hại hàng loạt con cháu, người thân tộc họ Trần. Nhiều hành động của Nghệ Tông như thể để "dọn đường" cho Quý Ly cướp ngôi nhà Trần sau này. Thời kỳ Nghệ Tông trở về sau, vấn đề chống Chiêm Thành là lớn nhất, vậy mà một Quý Ly luôn chạy dài trước những đợt tấn công của địch, không hề lập được công bao giờ, lại vẫn được tin dùng đến như vậy. Còn Nghệ Tông đối với Đỗ Tử Bình, gian thần xảo trá gây ra cái chết của Trần Duệ Tông, không những không trừng trị đích đáng mà còn nhiều lần thăng lên làm đại thần cấp cao hơn trước, khi chết (1382) còn được truy tặng gia phong. Những hành động tối tăm, mê muội đó phải chăng là sản phẩm của sự "thoái hóa giống nòi" do "hôn nhân nội tộc" nhiều đời gây ra? Những lần tiếm quyền, thoán ngôi khác trong lịch sử Việt Nam như Dương (Tam Kha) đoạt Ngô, Tiền Lê đoạt Đinh, Trần đoạt Lý, Mạc cướp Lê, Trịnh át Lê đều là "cường thần hiếp chúa". Quan hệ giữa Quý Ly với Nghệ Tông, Tử Bình với Đế Hiện không thể như Trần Thủ Độ với Lý Huệ Tông, Mạc Đăng Dung với Lê Cung Hoàng... Việc dung túng cho cấp dưới, những kẻ trực tiếp đụng chạm tới quyền lợi của dòng tộc mình mà vẫn "không hay biết" như các vua Trần quả là hiếm có.Các vua Trần thời hậu kỳ, kể cả Minh Tông, đều không biết chiêu mộ nhân tài; lực lượng quan lại đều kém tài. Nếu thế hệ trước thắng Mông-Nguyên khổng lồ một cách oai hùng bao nhiêu thì đời con cháu lại thất bại và phải chạy trốn một Chiêm Thành nhỏ bé, từng núp bóng mình trong chiến tranh chống Nguyên Mông xưa kia. Tới lúc bị Chiêm Thành xâm lấn, không hề có một gương mặt nào của dòng họ Trần đứng ra chống được giặc mà phải dựa vào một tướng ngoài hoàng tộc (Trần Khát Chân vốn mang họ Lê). Nếu trong tông thất nhà Trần thời kỳ sau có những nhân tài như giai đoạn đầu thì dù Quý Ly có manh tâm cũng không thể tính chuyện cướp ngôi. Nhà Trần trượt dốc từ Trần Dụ Tông, sau sự kiện Dương Nhật Lễ và cái chết của Duệ Tông đã không gượng dậy được nữa. Đó chính là thời cơ cho Hồ Quý Ly làm việc chuyên quyền và chiếm lấy ngôi nhà Trần.Dù sao, nhà Trần vẫn là một trong những triều đại nổi bật nhất trong lịch sử Việt Nam. Trang sử về nhà Trần trong sử sách nằm trong số những trang sáng nhất và để lại nhiều bài học cho đời sau. | Để tránh "họa ngoại thích", nhà Trần chủ trương chính sách "hôn nhân nội tộc". Nếu trong tông thất nhà Trần thời kỳ sau có những nhân tài như giai đoạn đầu thì dù Quý Ly có manh tâm cũng không thể tính chuyện cướp ngôi. |
Nhà Trần | Có thể nói trong các triều đại Việt Nam, Chiêm Thành không lúc nào không quấy phá và cuộc chiến tranh giữa hai nước vẫn thường xuyên xảy ra. Lúc nhà Trần lên ngôi, nước Chiêm Thành vẫn giữ lệ triều cống và giao hòa. Trong đời vua Trần Nhân Tông, sau khi chinh phạt Chiêm Thành, thì giữa Đại Việt và nước Chiêm Thành có sự qua lại tốt đẹp. Đến đời vua Trần Anh Tông, lúc bấy giờ Trần Nhân Tông đã lên làm thái thượng hoàng và trong lúc sang thăm vãn cảnh nước Chiêm và để cho tình giao hảo của hai nước trở nên bền vững hơn, nhà Trần đã gả công chúa Huyền Trân cho vua Chiêm Thành là Chế Mân vào năm 1306. Chế Mân dâng châu Ô và châu Rí cho Đại Việt. Vua Trần Anh Tông đổi tên là Thuận Châu và Hóa Châu rồi đặt quan cai trị cũng như cho di dân sang ở. Một năm sau, Chế Mân chết. Theo tục lệ Chiêm Thành thì hoàng hậu phải bị hỏa thiêu chết theo. Vua Trần Anh Tông sai tướng Trần Khắc Chung giả tiếng vào thăm rồi tìm kế rước về. | Có thể nói trong các triều đại Việt Nam, Chiêm Thành không lúc nào không quấy phá và cuộc chiến tranh giữa hai nước vẫn thường xuyên xảy ra. Đến đời vua Trần Anh Tông, lúc bấy giờ Trần Nhân Tông đã lên làm thái thượng hoàng và trong lúc sang thăm vãn cảnh nước Chiêm và để cho tình giao hảo của hai nước trở nên bền vững hơn, nhà Trần đã gả công chúa Huyền Trân cho vua Chiêm Thành là Chế Mân vào năm 1306. |
Nhà Trần | Năm 1370, các hoàng tử con vua Trần Minh Tông lật đổ Dương Nhật Lễ (xem phần "Thời kỳ suy tàn" bên dưới) lập Trần Nghệ Tông. Mẹ Nhật Lễ chạy sang Chiêm Thành xui vua Chiêm Thành đánh Đại Việt. Lúc đó thế lực nhà Trần suy yếu, Chiêm Thành có ý khởi binh đánh đòi lại hai châu đã mất. Đến đời vua Trần Duệ Tông, vua Chiêm Thành là Chế Bồng Nga quấy rối biên giới, vua Trần Duệ Tông sai Đỗ Tử Bình đem quân trấn giữ Hóa Châu. Chế Bồng Nga đem 10 mâm vàng dâng lên. Tử Bình ỉm đi, cướp làm của mình, nối dối là Chế Bồng Nga ngạo mạn vô lễ, nên đem quân đánh. Duệ Tông giận lắm, quyết ý thân chinh. Cuối năm 1376, quân Trần xuất phát. Năm 1377, quân Trần chiếm cửa Thị Nại (Quy Nhơn ngày nay) rồi tiến đánh kinh thành là Đồ Bàn. Lúc đó Chế Bồng Nga, một ông vua có tài thao lược, dùng kế dụ quân Nhà Trần vào ổ mai phục đánh tan. Vua Trần Duệ Tông bị tử trận, Hồ Quý Ly, Đỗ Tử Bình rút quân bỏ chạy về nước. Thừa thắng xông lên, Chế Bồng Nga nhiều lần mang quân sang đánh phá Đại Việt, Hồ Quý Ly nhiều lần bị bại trận, quân Chiêm Thành ba lần chiếm được kinh thành Thăng Long, vua tôi nhà Trần phải bỏ thành chạy. Quân Chiêm Thành cướp phá kinh thành rồi rút về. Đỗ Tử Bình chỉ bị đồ làm lính một năm rồi sau đó lại được nhấc lên địa vị cao hơn. | Năm 1370, các hoàng tử con vua Trần Minh Tông lật đổ Dương Nhật Lễ (xem phần "Thời kỳ suy tàn" bên dưới) lập Trần Nghệ Tông. Cuối năm 1376, quân Trần xuất phát. |
Nhà Trần | Năm 1390, Chế Bồng Nga lại đem quân sang đánh. Tướng trẻ Trần Khát Chân được lệnh đem binh dàn trận ở sông Hải Triều (sông Luộc ở vùng Hưng Yên ngày nay). Nhờ có hàng tướng bên Chiêm sang chỉ chỗ, Khát Chân sai chĩa hỏa pháo nhằm cả vào thuyền Chế Bồng Nga mà bắn. Vua Chiêm Thành trúng đạn tử trận, quân Chiêm Thành bỏ chạy và sau đó con của Chế Bồng Nga hàng phục Đại Việt. Kể từ đó trong thời gian dài Chiêm Thành không dám đánh Đại Việt nữa. | Năm 1390, Chế Bồng Nga lại đem quân sang đánh. Vua Chiêm Thành trúng đạn tử trận, quân Chiêm Thành bỏ chạy và sau đó con của Chế Bồng Nga hàng phục Đại Việt. |
Nhà Trần | Vào đời nhà Trần, quân của Ai Lao thường sang quấy phá cướp bóc ở vùng Nghệ An và Thanh Hóa. Vì thế triều đình nhà Trần đã phải sai quân lính đi đánh dẹp mãi và chính các vị vua phải thân chinh đi dẹp giặc, trong đó nhiều nhất phải kể đến vua Trần Nhân Tông. Mỗi lần bị thua thì quân Ai Lao rút về, nhưng sau đó thì lại sang quấy phá. Trong đời vua Trần Anh Tông, ông cũng nhiều lần thân chinh đi dẹp giặc nhưng ông cũng đã ra lệnh cho Phạm Ngũ Lão hơn ba, bốn phen đi dẹp giặc. Vua Trần Minh Tông cũng nhiều phen thân chinh đi dẹp giặc. Trong triều đại nhà Trần, mục đích của Đại Việt là dẹp các cuộc đánh phá và quấy nhiễu của quân Ai Lao chứ không có mục đích đánh chiếm lấy đất nước này. | Vào đời nhà Trần, quân của Ai Lao thường sang quấy phá cướp bóc ở vùng Nghệ An và Thanh Hóa. Vua Trần Minh Tông cũng nhiều phen thân chinh đi dẹp giặc. |
Nhà Trần | Cuối năm 1257, tướng Mông Cổ là Ngột Lương Hợp Thai (Uriyangqadai hay 兀良合台) mang 3 vạn quân tiến vào nước Đại Việt qua đường Vân Nam. Vua Trần Thái Tông đích thân ra chiến trận. Quân Trần cố gắng chặn nhưng quân Mông Cổ vẫn tiến vào được Thăng Long. Nhân dân Thăng Long theo lệnh của triều đình đã thực hiện "vườn không nhà trống", rút về Thiên Mạc (Hà Nam). Ngột Lương Hợp Thai kéo quân vào Thăng Long chưa đầy một tháng thì bị thiếu lương thực. Nhân cơ hội đó quân Đại Việt phản công ở Đông Bộ Đầu (Từ Liêm-Hà Nội). Quân Mông Cổ thua phải rút khỏi Thăng Long, đến vùng Quy Hóa (Yên Bái) bị quân của tộc trưởng Hà Bổng đánh tan tác, quân Mông Cổ rút chạy về Vân Nam. | Cuối năm 1257, tướng Mông Cổ là Ngột Lương Hợp Thai (Uriyangqadai hay 兀良合台) mang 3 vạn quân tiến vào nước Đại Việt qua đường Vân Nam. Quân Trần cố gắng chặn nhưng quân Mông Cổ vẫn tiến vào được Thăng Long. |
Nhà Trần | Năm 1279, quân Mông diệt được Nam Tống. Từ năm 1280, vua Mông Cổ là Hốt Tất Liệt đã lập ra nhà Nguyên. Để lấy cớ đánh Đại Việt, nhà Nguyên cho Toa Đô mượn đường đánh Chiêm Thành (Champa). Sau nhiều hoạt động ngoại giao hòa hoãn bất thành, cuối cùng chiến tranh bùng phát. Cuối năm 1284, nhà Nguyên liền phái hoàng tử Thoát Hoan và tướng Toa Đô mang quân đánh hai đường nam, bắc kẹp lại để chiếm Đại Việt. Thoát Hoan đi từ Quảng Tây còn Toa Đô đi đường biển từ cảng Quảng Châu, trước hết đánh vào Chiêm Thành rồi đánh "gọng kìm" thốc lên từ phía nam Đại Việt. | Năm 1279, quân Mông diệt được Nam Tống. Để lấy cớ đánh Đại Việt, nhà Nguyên cho Toa Đô mượn đường đánh Chiêm Thành (Champa). |
Nhà Trần | Thắng lợi năm 1285 cơ bản xác định sự tồn tại của Đại Việt và củng cố lòng tin của người Việt có thể đương đầu được với đạo quân hùng mạnh của Mông Nguyên liền kề phía bắc. Bởi vậy trong lần kháng chiến thứ 3 chống Mông Nguyên năm 1287, Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn nói với vua Trần: "...Quân ta đã quen việc chiến trận, mà quân nó thì sợ phải đi xa... Theo như thần thấy, phá được chúng là điều chắc chắn". Nhà Trần tiếp tục chủ động áp dụng chiến thuật tránh thế mạnh, triệt lương thảo. Cuối cùng quân Trần đại phá quân Nguyên ở sông Bạch Đằng tháng 4 năm 1288, bắt sống Nguyên soái Ô Mã Nhi, Phàn Tiếp, Tích Lệ Cơ. Thoát Hoan một lần nữa trốn chạy về bắc. | Thắng lợi năm 1285 cơ bản xác định sự tồn tại của Đại Việt và củng cố lòng tin của người Việt có thể đương đầu được với đạo quân hùng mạnh của Mông Nguyên liền kề phía bắc. Nhà Trần tiếp tục chủ động áp dụng chiến thuật tránh thế mạnh, triệt lương thảo. |
Nhà Trần | Sau thất bại lần thứ ba ở Đại Việt, Nguyên Thế Tổ Hốt Tất Liệt vẫn chưa muốn đình chiến. Sang các năm sau, vua Nguyên tiếp tục muốn điều binh sang nhưng chưa gặp thời cơ thuận tiện. Tới năm 1294 lại định điều binh lần nữa thì chính Hốt Tất Liệt băng hà. Cháu nội là Nguyên Thành Tông lên ngôi không muốn gây chiến với Đại Việt nữa. Việc chiến tranh với nhà Nguyên từ đó mới chấm dứt. | Sau thất bại lần thứ ba ở Đại Việt, Nguyên Thế Tổ Hốt Tất Liệt vẫn chưa muốn đình chiến. Sang các năm sau, vua Nguyên tiếp tục muốn điều binh sang nhưng chưa gặp thời cơ thuận tiện. |
Nhà Trần | Nhâm Dần, Thiên Ứng Chính Bình năm thứ 11 (1242): Mùa xuân, tháng 2, chia nước làm 12 lộ. Đặt chức an phủ, trấn phủ, có 2 viên chánh, phó để cai trị. Các xã, sách thì đặt chức đại tư xã, tiểu tư xã. Từ ngũ phẩm trở lên là đại tư xã, từ lục phẩm trở xuống là tiểu tư xã. Có người làm kiêm cả hai-4 xã, cùng xã chính, xã sử, xã giám gọi là xã quan.Mỗi lộ đều có quyền dân tịch để kiểm soát dân số trong lộ. Dân chúng trong nước được chia ra làm 3 hạng: hạng tiểu hoàng nam (từ 18 tuổi đến 20 tuổi), hạng đại hoàng nam (từ 20 tuổi đến 60 tuổi) và hạng lão (trên 60 tuổi). Lúc đầu chỉ có những người trong hoàng tộc mới được giữ các chức quan nhưng từ đời vua Anh Tông, những người tài đức cũng được tuyển dụng vào giữ các chức vụ quan trọng này. Sách Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục, phần chính biên, có ghi lại 12 lộ như sau: Thiên Trường, Long Hưng, Quốc Oai, Bắc Giang, Hải Đông, Trường Yên, Kiến Xương, Hồng Khoái, Thanh Hoá, Hoàng giang, Diễn Châu. | Nhâm Dần, Thiên Ứng Chính Bình năm thứ 11 (1242): Mùa xuân, tháng 2, chia nước làm 12 lộ. Từ ngũ phẩm trở lên là đại tư xã, từ lục phẩm trở xuống là tiểu tư xã. |
Nhà Trần | Về mặt thuế má: Có hai loại thuế là thuế thân và thuế điền. Thuế thân được đóng bằng tiền và ít nhiều tùy theo số ruộng có. Ai có dưới một mẫu ruộng thì được miễn thuế. Thuế điền thì đóng bằng thóc. Ngoài ra còn có thuế trầu cau, rau quả, tôm cá v.v. Về mặt tiền tệ, để tiện việc tiêu dùng - vàng, bạc được đúc thành phân, lượng và có hiệu của nhà vua. | Về mặt thuế má: Có hai loại thuế là thuế thân và thuế điền. Về mặt tiền tệ, để tiện việc tiêu dùng - vàng, bạc được đúc thành phân, lượng và có hiệu của nhà vua. |
Nhà Trần | Trước kia dưới triều nhà Lý, có mở những khoa thi tam trường để lấy cử nhân, nhưng các khoa thi chỉ được mở ra khi nào triều đình cần người tài giỏi ra giúp nước chứ chưa có mở định kỳ. Năm 1232, vua Trần Thái Tông cho mở khoa thi thái học sinh để lấy tiến sĩ theo định kỳ cứ 7 năm thì có một kỳ thi. Năm 1247, nhà vua lại cho đặt ra khảo thi tam khôi để lấy trạng nguyên, bảng nhãn và thám hoa. Lê Văn Hưu là người đầu tiên đậu bảng nhãn. | Trước kia dưới triều nhà Lý, có mở những khoa thi tam trường để lấy cử nhân, nhưng các khoa thi chỉ được mở ra khi nào triều đình cần người tài giỏi ra giúp nước chứ chưa có mở định kỳ. Năm 1247, nhà vua lại cho đặt ra khảo thi tam khôi để lấy trạng nguyên, bảng nhãn và thám hoa. |
Nhà Trần | Vua Nhân Tông còn sai sứ sang Trung Hoa để thỉnh kinh về truyền bá đạo Phật, và ông chính là ông tổ đầu tiên của thiền phái Trúc Lâm. Nhưng cuối đời Trần, Phật giáo bị pha thêm các hình thức mê tín bùa chú cho nên ngày càng suy vi. Về Lão giáo thì cũng được nhân dân ngưỡng mộ. Do đó, nhà Trần cũng cho mở những khoa thi tam giáo như đời nhà Lý. | Vua Nhân Tông còn sai sứ sang Trung Hoa để thỉnh kinh về truyền bá đạo Phật, và ông chính là ông tổ đầu tiên của thiền phái Trúc Lâm. Về Lão giáo thì cũng được nhân dân ngưỡng mộ. |
Nhà Trần | Đời nhà Trần đã đào tạo được khá nhiều học giả nổi tiếng như Lê Văn Hưu soạn bộ Đại Việt Sử ký và đây là bộ sử đầu tiên của Việt Nam (nay đã thất truyền). Mạc Đĩnh Chi nổi tiếng là một ông trạng rất mực thanh liêm, đức độ và có tài ứng đối đã làm cho vua quan nhà Nguyên phải kính phục. Chu Văn An là một bậc cao hiền nêu gương thanh khiết, cương trực. Các vua Thái Tông, Thánh Tông, Nhân Tông, Anh Tông, Minh Tông đều là những người giỏi văn chương và có soạn Ngự tập và danh tướng Trần Quốc Tuấn có làm những tác phẩm giá trị như Hịch tướng sĩ. | Đời nhà Trần đã đào tạo được khá nhiều học giả nổi tiếng như Lê Văn Hưu soạn bộ Đại Việt Sử ký và đây là bộ sử đầu tiên của Việt Nam (nay đã thất truyền). Các vua Thái Tông, Thánh Tông, Nhân Tông, Anh Tông, Minh Tông đều là những người giỏi văn chương và có soạn Ngự tập và danh tướng Trần Quốc Tuấn có làm những tác phẩm giá trị như Hịch tướng sĩ. |
Nhà Trần | Bấy giờ (năm 1282) có cá sấu đến sông Lô. Vua sai Hình bộ thượng thư Nguyễn Thuyên làm bài văn ném xuống sông, cá sấu bỏ đi. Vua cho việc này giống như việc của Hàn Dũ, bèn ban gọi là Hàn Thuyên. Thuyên lại giỏi làm thơ phú quốc ngữ. Thơ phú nước ta dùng nhiều quốc ngữ, thực bắt đầu từ đấy.Nghệ thuật điêu khắc thời Trần được đánh giá là có bước tiến bộ, tinh xảo hơn so với thời Lý, trong đó có một số phù điêu khắc hình nhạc công biểu diễn mang phong cách Chiêm Thành. Cách trang trí hoa dựa trên nghệ thuật dân dụng.Về kiến trúc, dựa trên các tháp gốm, tháp đá, mô hình nhà bằng đất nung, mảnh ngói vỡ khai quật được, triều Trần tiếp tục kế thừa truyền thống nhà Lý với điểm nổi bật là chùa tháp, bộ đấu củng chống đỡ mái cầu kỳ và các họa tiết trang trí đậm màu sắc Phật giáo. | Bấy giờ (năm 1282) có cá sấu đến sông Lô. Vua cho việc này giống như việc của Hàn Dũ, bèn ban gọi là Hàn Thuyên. |
Nhà Trần | Trần Thái Tông hứa gả con gái là Thiên Thành công chúa cho Trung Thành vương và đã cho Thiên Thành tới ở nhà Nhân Đạo vương, là cha đẻ ra Trung Thành vương, để chờ ngày cưới. Năm 1251, Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn muốn lấy Thiên Thành công chúa, đang đêm lẻn vào phòng Thiên Thành thông dâm. Thụy Bà công chúa, chị Thái Tông, lại là mẹ nuôi Hưng Đạo vương, đang đêm gõ cửa cung nói dối là Hưng Đạo vương đã bị Nhân Đạo vương bắt giam, xin Đế cứu giúp. Sự thật, khi Đế sai người tới thì Hưng Đạo vương còn trong phòng Thiên Thành và lúc ấy Nhân Đạo vương mới biết. Hôm sau, Thụy Bà công chúa phải dâng mười mâm vàng sống xin cưới Thiên Thành cho Hưng Đạo. Đế bất đắc dĩ phải gả và bồi thường cho Trung Thành vương. Do không rõ Thiên Thành công chúa là con của Thái Tông, hay là em Thái Tông (tức là con của Thượng hoàng Trần Thừa), nên không thể xác định. Nếu là em Thái Tông thì là cô lấy cháu, nếu là con Thái Tông thì là em họ lấy anh họ (anh em chú bác). | Trần Thái Tông hứa gả con gái là Thiên Thành công chúa cho Trung Thành vương và đã cho Thiên Thành tới ở nhà Nhân Đạo vương, là cha đẻ ra Trung Thành vương, để chờ ngày cưới. Hôm sau, Thụy Bà công chúa phải dâng mười mâm vàng sống xin cưới Thiên Thành cho Hưng Đạo. |
Nhà Trần | Trần Thuận Tông, con út Nghệ Tông, lấy Hồ Thánh Ngâu là con gái lớn của Hồ Quý Ly và Huy Ninh công chúa. Huy Ninh công chúa là em Nghệ Tông, tức là con cô con cậu lấy nhau. Thuận Tông lại là cháu nội của Đôn Từ Thái phi, cô của Quý Ly, lấy con gái Quý Ly, tức anh em họ lấy nhau.Tuy cẩn thận đề phòng nạn ngoại thích bằng việc kết hôn nội tộc, nhưng về sau thì việc kết hôn nội tộc trong họ Trần cũng thưa dần. Những trường hợp có kết hôn nội tộc thì cũng ngày càng xa hơn về họ hàng (ban đầu là con chú con bác lấy nhau, về sau thì là họ hàng 3 đời, rồi 4 đời mới lấy nhau). Từ khi Trần Nghệ Tông trọng dụng Hồ Quý Ly là một ngoại thích, lập tức nhà Trần cũng gặp "họa ngoại thích" và cuối cùng cũng mất về tay ngoại thích, giống như nhà Lý trước đó. | Trần Thuận Tông, con út Nghệ Tông, lấy Hồ Thánh Ngâu là con gái lớn của Hồ Quý Ly và Huy Ninh công chúa. Thuận Tông lại là cháu nội của Đôn Từ Thái phi, cô của Quý Ly, lấy con gái Quý Ly, tức anh em họ lấy nhau.Tuy cẩn thận đề phòng nạn ngoại thích bằng việc kết hôn nội tộc, nhưng về sau thì việc kết hôn nội tộc trong họ Trần cũng thưa dần. |
Xác suất | Xác suất (Tiếng Anh: probability) là một nhánh của toán học liên quan đến các mô tả bằng số về khả năng xảy ra một sự kiện, hoặc khả năng một mệnh đề là đúng. Xác suất của một sự kiện là một số trong khoảng từ 0 đến 1, trong đó, nói một cách đại khái, 0 biểu thị sự bất khả thi của sự kiện và 1 biểu thị sự chắc chắn. Xác suất của sự kiện càng cao thì khả năng xảy ra sự kiện càng cao. Một ví dụ đơn giản là tung đồng xu công bằng (không thiên vị). Vì đồng xu là công bằng, nên cả hai kết quả ("sấp" và "ngửa") đều có thể xảy ra như nhau; xác suất của "sấp" bằng xác suất của "ngửa"; và vì không có kết quả nào khác có thể xảy ra, xác suất xảy ra "sấp" hoặc "ngửa" là | Xác suất (Tiếng Anh: probability) là một nhánh của toán học liên quan đến các mô tả bằng số về khả năng xảy ra một sự kiện, hoặc khả năng một mệnh đề là đúng. Xác suất của sự kiện càng cao thì khả năng xảy ra sự kiện càng cao. |
Xác suất | Khi xử lý các thử nghiệm ngẫu nhiên và được xác định rõ ràng trong bối cảnh lý thuyết thuần túy (như tung đồng xu công bằng), xác suất có thể được mô tả bằng số bằng số lượng kết quả mong muốn, chia cho tổng số tất cả các kết quả. Ví dụ: tung một đồng xu công bằng hai lần sẽ mang lại kết quả "sấp-sấp", "sấp-ngửa", "ngửa-sấp" và "ngửa-ngửa". Xác suất nhận được kết quả của "sấp-sấp" là 1 trong 4 kết quả, hoặc, về mặt số học, 1/4, 0,25 hoặc 25%. Tuy nhiên, khi nói đến ứng dụng thực tế, có hai loại diễn giải xác suất cạnh tranh chính, mà những người dùng nó có quan điểm khác nhau về bản chất cơ bản của xác suất: | Khi xử lý các thử nghiệm ngẫu nhiên và được xác định rõ ràng trong bối cảnh lý thuyết thuần túy (như tung đồng xu công bằng), xác suất có thể được mô tả bằng số bằng số lượng kết quả mong muốn, chia cho tổng số tất cả các kết quả. Tuy nhiên, khi nói đến ứng dụng thực tế, có hai loại diễn giải xác suất cạnh tranh chính, mà những người dùng nó có quan điểm khác nhau về bản chất cơ bản của xác suất: |
Xác suất | Những người theo chủ nghĩa khách quan ấn định các con số để mô tả một số trạng thái khách quan hoặc thực tế của sự việc. Phiên bản phổ biến nhất của xác suất khách quan là xác suất thường xuyên, cho rằng xác suất của một sự kiện ngẫu nhiên biểu thị tần suất xuất hiện tương đối của kết quả của một thử nghiệm, khi thử nghiệm được lặp lại vô thời hạn. Cách hiểu này coi xác suất là tần suất tương đối "về lâu dài" của các kết quả. Một sửa đổi của điều này là xác suất xu hướng, diễn giải xác suất là xu hướng của một số thử nghiệm để mang lại một kết quả nhất định, ngay cả khi nó chỉ được thực hiện một lần. | Những người theo chủ nghĩa khách quan ấn định các con số để mô tả một số trạng thái khách quan hoặc thực tế của sự việc. Một sửa đổi của điều này là xác suất xu hướng, diễn giải xác suất là xu hướng của một số thử nghiệm để mang lại một kết quả nhất định, ngay cả khi nó chỉ được thực hiện một lần. |
Xác suất | Những người theo chủ nghĩa chủ quan ấn định các con số cho mỗi xác suất chủ quan, nghĩa là, như một mức độ của niềm tin. Mức độ tin tưởng được hiểu là "mức giá mà bạn sẽ mua hoặc bán một vụ đặt cược trả 1 đơn vị tiện ích nếu E, 0 nếu không E." Phiên bản phổ biến nhất của xác suất chủ quan là xác suất Bayes, bao gồm kiến thức chuyên môn cũng như dữ liệu thực nghiệm để tạo ra xác suất. Kiến thức chuyên môn được đại diện bởi một số phân phối xác suất trước (chủ quan). Những dữ liệu này được kết hợp trong một hàm xác suất. Tích của khả năng xảy ra trước và khả năng xảy ra, khi được chuẩn hóa, dẫn đến một phân phối xác suất hậu nghiệm kết hợp tất cả các thông tin đã biết cho đến nay. Theo định lý thỏa thuận của Aumann, các tác nhân Bayes có niềm tin trước đó giống nhau sẽ kết thúc với niềm tin hậu duệ tương tự. Tuy nhiên, đủ các yếu tố khác nhau có thể dẫn đến các kết luận khác nhau, bất kể lượng thông tin mà các đại lý chia sẻ. | Những người theo chủ nghĩa chủ quan ấn định các con số cho mỗi xác suất chủ quan, nghĩa là, như một mức độ của niềm tin. Những dữ liệu này được kết hợp trong một hàm xác suất. |
Xác suất | Từ xác suất (probability) bắt nguồn từ chữ probabilitas trong tiếng Latin và có nghĩa là "để chứng minh, để kiểm chứng". Nói một cách đơn giản, probable là một trong nhiều từ dùng để chỉ những sự kiện hoặc kiến thức chưa chắc chắn, và thường đi kèm với các từ như "có vẻ là", "mạo hiểm", "may rủi", "không chắc chắn" hay "nghi ngờ", tùy vào ngữ cảnh. Theo một nghĩa nào đó, điều này khác nhiều so với ý nghĩa hiện đại của xác suất, ngược lại, là thước đo trọng lượng của bằng chứng thực nghiệm, và được hình thành từ suy luận quy nạp và suy luận thống kê."Cơ hội" (chance), "cá cược" (odds, bet) là những từ cho khái niệm tương tự. Nếu lý thuyết cơ học có định nghĩa chính xác cho "công" và "lực", thì lý thuyết xác suất nhằm mục đích định nghĩa "khả năng". | Từ xác suất (probability) bắt nguồn từ chữ probabilitas trong tiếng Latin và có nghĩa là "để chứng minh, để kiểm chứng". Nếu lý thuyết cơ học có định nghĩa chính xác cho "công" và "lực", thì lý thuyết xác suất nhằm mục đích định nghĩa "khả năng". |
Xác suất | Nghiên cứu khoa học về xác suất là một bước phát triển hiện đại của toán học Cờ bạc cho thấy rằng đã có sự quan tâm đến việc định lượng các ý tưởng về xác suất trong nhiều thiên niên kỷ, nhưng các mô tả toán học chính xác đã xuất hiện muộn hơn nhiều. Có những lý do giải thích cho sự phát triển chậm chạp của toán học xác suất. Trong khi các trò chơi may rủi tạo động lực cho việc nghiên cứu toán học về xác suất, vẫn bị che lấp bởi những mê tín của những người chơi cờ bạc.Theo Richard Jeffrey, "Trước giữa thế kỷ XVII, thuật ngữ 'có thể xảy ra' (tiếng Latinh xác suất) có nghĩa là có thể chấp thuận được, và được áp dụng theo nghĩa đó, cho ý kiến và hành động. Một hành động hoặc ý kiến có thể xảy ra là một hành động chẳng hạn như những người hợp lý sẽ thực hiện hoặc nắm giữ, trong hoàn cảnh. " Tuy nhiên, đặc biệt là trong các bối cảnh pháp lý, 'có thể xảy ra' cũng có thể áp dụng cho các mệnh đề có bằng chứng xác đáng. | Nghiên cứu khoa học về xác suất là một bước phát triển hiện đại của toán học Cờ bạc cho thấy rằng đã có sự quan tâm đến việc định lượng các ý tưởng về xác suất trong nhiều thiên niên kỷ, nhưng các mô tả toán học chính xác đã xuất hiện muộn hơn nhiều. Một hành động hoặc ý kiến có thể xảy ra là một hành động chẳng hạn như những người hợp lý sẽ thực hiện hoặc nắm giữ, trong hoàn cảnh. " |
Xác suất | Các dạng xác suất và thống kê sớm nhất được biết đến đã được phát triển bởi các nhà toán học Trung Đông nghiên cứu mật mã từ thế kỷ 8 đến thế kỷ 13. Al-Khalil (717–786) đã viết cuốn sách Thông điệp mật mã trong đó có lần đầu tiên sử dụng các hoán vị và tổ hợp để liệt kê tất cả các từ tiếng Ả Rập có thể có và không có nguyên âm. Al-Kindi (801–873) đã sử dụng suy luận thống kê sớm nhất được biết đến trong công việc của mình về phân tích mật mã và phân tích tần số. Một đóng góp quan trọng của Ibn Adlan (1187–1268) là về kích thước mẫu để sử dụng phân tích tần số. | Các dạng xác suất và thống kê sớm nhất được biết đến đã được phát triển bởi các nhà toán học Trung Đông nghiên cứu mật mã từ thế kỷ 8 đến thế kỷ 13. Al-Kindi (801–873) đã sử dụng suy luận thống kê sớm nhất được biết đến trong công việc của mình về phân tích mật mã và phân tích tần số. |
Xác suất | Nhà nghiên cứu đa ngành người Ý ở thế kỷ XVI Gerolamo Cardano đã chứng minh hiệu quả của việc xác định tỷ lệ cược là tỷ lệ giữa các kết quả thuận lợi và không thuận lợi (ngụ ý rằng xác suất của một sự kiện được cho bằng tỷ lệ các kết quả thuận lợi trên tổng số các kết quả có thể xảy ra ). Ngoài công trình cơ bản của Cardano, học thuyết về xác suất còn có từ sự tương ứng của Pierre de Fermat và Blaise Pascal (1654). Christiaan Huygens (1657) đã đưa ra phương pháp điều trị khoa học sớm nhất được biết đến đối với chủ đề này. Ars Conjectandi của Jakob Bernoulli (di cảo, 1713) và Học thuyết Cơ hội của Abraham de Moivre (1718) coi chủ đề này như một nhánh của toán học. Xem Sự xuất hiện của Xác suất Ian Hacking và Khoa học về Phỏng đoán của James Franklin để biết lịch sử về sự phát triển ban đầu của khái niệm xác suất toán học. | Nhà nghiên cứu đa ngành người Ý ở thế kỷ XVI Gerolamo Cardano đã chứng minh hiệu quả của việc xác định tỷ lệ cược là tỷ lệ giữa các kết quả thuận lợi và không thuận lợi (ngụ ý rằng xác suất của một sự kiện được cho bằng tỷ lệ các kết quả thuận lợi trên tổng số các kết quả có thể xảy ra ). Ngoài công trình cơ bản của Cardano, học thuyết về xác suất còn có từ sự tương ứng của Pierre de Fermat và Blaise Pascal (1654). |
Xác suất | Hai định luật sai số đầu tiên được đề xuất đều bắt nguồn từ Pierre-Simon Laplace. Luật đầu tiên được xuất bản vào năm 1774, và tuyên bố rằng tần suất của một lỗi có thể được biểu thị dưới dạng một hàm số mũ của mức độ lỗi - dấu hiệu bỏ qua. Định luật sai số thứ hai được Laplace đề xuất vào năm 1778, và tuyên bố rằng tần số của sai số là một hàm số mũ của bình phương sai số. Luật sai số thứ hai được gọi là phân phối chuẩn hay luật Gauss. "Về mặt lịch sử, rất khó để gán định luật đó cho Gauss, người mặc dù có sự thông minh nổi tiếng của mình nhưng có lẽ đã không phát hiện ra điều này trước khi được hai tuổi." Daniel Bernoulli (1778) đã đưa ra nguyên tắc tích cực đại của các xác suất của một hệ thống các lỗi đồng thời. | Hai định luật sai số đầu tiên được đề xuất đều bắt nguồn từ Pierre-Simon Laplace. Luật sai số thứ hai được gọi là phân phối chuẩn hay luật Gauss. |
Xác suất | Gauss đã đưa ra bằng chứng đầu tiên dường như đã được biết đến ở Châu Âu (thứ ba sau Adrain) vào năm 1809. Các bằng chứng khác được đưa ra bởi Laplace (1810, 1812), Gauss (1823), James Ivory (1825, 1826), Hagen (1837), Friedrich Bessel (1838), WF Donkin (1844, 1856) và Morgan Crofton (1870). Những người đóng góp khác là Ellis (1844), De Morgan (1864), Glaisher (1872), và Giovanni Schiaparelli (1875). Công thức của Peters (1856) đối với r, lỗi có thể xảy ra của một lần quan sát, đã được biết tường tận. | Gauss đã đưa ra bằng chứng đầu tiên dường như đã được biết đến ở Châu Âu (thứ ba sau Adrain) vào năm 1809. Các bằng chứng khác được đưa ra bởi Laplace (1810, 1812), Gauss (1823), James Ivory (1825, 1826), Hagen (1837), Friedrich Bessel (1838), WF Donkin (1844, 1856) và Morgan Crofton (1870). |
Xác suất | Về cơ bản có một tập hợp những quy luật toán để có thể biến đổi các giá trị của xác suất; những quy luật nầy sẽ được liệt kê ra trong phần "Sự hình thành của xác suất" dưới đâỵ. (Có một số các quy luật được khác dùng để định lượng sự ngẫu nhiên như trong lý thuyết Dempster-Shafer và lý thuyết khả tạo nhưng những quy luật này thì khác biệt từ bản chất và không tương hợp với cách hiểu thông thường các định luật về xác suất. Tuy nhiên, người ta vẫn còn tranh biện về những đối tượng chính xác nào mà trên đó những quy luật này được áp dụng. Đây là đầu đề của những diễn dịch của xác suất. | Về cơ bản có một tập hợp những quy luật toán để có thể biến đổi các giá trị của xác suất; những quy luật nầy sẽ được liệt kê ra trong phần "Sự hình thành của xác suất" dưới đâỵ. Tuy nhiên, người ta vẫn còn tranh biện về những đối tượng chính xác nào mà trên đó những quy luật này được áp dụng. |
Xác suất | Có nhiều cách để chỉ định một phân bố xác suất. Thông thường nhất có lẽ là chỉ định một hàm mật độ xác suất (probability density function). Từ đó, xác suất của một sự kiện sẽ được bằng cách lấy tích phân hàm mật độ. Tuy nhiên, hàm phân bố cũng có thể được chỉ định rõ trực tiếp. Trong trường hợp chỉ có một biến (hay một chiều), thì hàm phân bố được gọi là hàm phân bố tích lũy (cumulative distribution function). Phân bố xác suất cũng có thể được chỉ định thông qua các giá trị mômen hay hàm đặc trưng (characteristic function), hay các cách khác nữa. | Có nhiều cách để chỉ định một phân bố xác suất. Tuy nhiên, hàm phân bố cũng có thể được chỉ định rõ trực tiếp. |
Xác suất | Lý thuyết trò chơi cũng dựa trên nền tảng xác suất. Một ứng dụng khác là trong xác định độ tin cậy. Nhiều sản phẩm tiêu dùng như xe hơi, đồ điện tử sử dụng lý thuyết độ tin cậy trong thiết kế sản phẩm để giảm thiểu xác suất hỏng hóc. Xác suất hư hỏng cũng gắn liền với sự bảo hành của sản phẩm. | Lý thuyết trò chơi cũng dựa trên nền tảng xác suất. Nhiều sản phẩm tiêu dùng như xe hơi, đồ điện tử sử dụng lý thuyết độ tin cậy trong thiết kế sản phẩm để giảm thiểu xác suất hỏng hóc. |
Chùa Bái Đính | Chùa Bái Đính là một quần thể chùa lớn với nhiều kỷ lục châu Á và Việt Nam được xác lập như chùa có tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á, chùa có hành lang La Hán dài nhất châu Á, có tượng Di lặc bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á... Đây là ngôi chùa lớn nhất và sở hữu nhiều kỷ lục nhất ở Việt Nam. Các hạng mục xây dựng, mở rộng khu chùa mới được các đại biểu tham dự đại lễ Phật đản thế giới 2008 làm lễ khánh thành giai đoạn 1, năm 2010 chùa Bái Đính là nơi tổ chức Đại lễ cung nghinh xá lợi Phật đầu tiên từ Ấn Độ về Việt Nam. Đại lễ Phật đản Liên hiệp quốc - Vesak 2014 do Việt Nam đăng cai đã diễn ra tại chùa Bái Đính trong tháng 3 năm 2014. Chùa nằm ở cửa ngõ phía tây khu di tích cố đô Hoa Lư, bên quốc lộ 38B, thuộc xã Gia Sinh - Gia Viễn - Ninh Bình, cách thành phố Ninh Bình 15 km, cách Hà Nội 95 km. Chùa Bái Đính nằm ở phía bắc của quần thể di sản thế giới Tràng An. | Chùa Bái Đính là một quần thể chùa lớn với nhiều kỷ lục châu Á và Việt Nam được xác lập như chùa có tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á, chùa có hành lang La Hán dài nhất châu Á, có tượng Di lặc bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á... Đây là ngôi chùa lớn nhất và sở hữu nhiều kỷ lục nhất ở Việt Nam. Chùa Bái Đính nằm ở phía bắc của quần thể di sản thế giới Tràng An. |
Chùa Bái Đính | Quần thể chùa Bái Đính gồm một khu chùa cổ và một khu chùa mới được xây dựng từ năm 2003. Chùa nằm trên sườn núi, giữa những thung lũng mênh mông hồ và núi đá, ở cửa ngõ phía tây vào cố đô Hoa Lư. Kiến trúc chùa mới hoành tráng, đồ sộ nhưng mang đậm bản sắc truyền thống. Chính vì vậy mà nơi đây sớm trở thành một điểm đến nổi tiếng. Khu chùa Bái Đính mới được các báo giới tôn vinh là một quần thể chùa lớn nhất Đông Nam Á (tuy nhiên, theo Sách kỷ lục Guinness thì ngôi chùa lớn nhất thế giới và Đông Nam Á là chùa Borobudur ở Indonesia).Ngay cả khi đang xây dựng, chùa Bái Đính đã thu hút rất đông du khách về tham quan. | Quần thể chùa Bái Đính gồm một khu chùa cổ và một khu chùa mới được xây dựng từ năm 2003. Chính vì vậy mà nơi đây sớm trở thành một điểm đến nổi tiếng. |
Chùa Bái Đính | Chùa Bái Đính cổ (Bái Đính cổ tự) nằm cách điện Tam Thế của khu chùa mới khoảng 800 m về phía nam. Khu chùa này quay hướng chính tây, nằm gần trên đỉnh của một vùng rừng núi khá yên tĩnh, gồm có một nhà tiền đường ở giữa, rẽ sang bên phải là hang sáng thờ Phật, rồi đến đền thờ thần Cao Sơn ở sát cuối cửa sau của hang sáng; rẽ sang bên trái là đền thờ thánh Nguyễn rồi đến động tối thờ mẫu và tiên. Nơi đây nằm ở vùng đất hội tụ đầy đủ yếu tố nhân kiệt theo quan niệm dân gian Việt Nam, đó là đất sinh Vua, sinh Thánh, sinh Thần. Năm 1997 chùa được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa - cách mạng cấp quốc gia. Mặc dù khu chùa có lịch sử hình thành từ thời Đinh với đền thờ Cao Sơn trấn tây Hoa Lư tứ trấn nhưng chùa Bái Đính cổ có nhiều chi tiết kiến trúc và cổ vật mang dấu ấn đậm nét của thời Lý. | Chùa Bái Đính cổ (Bái Đính cổ tự) nằm cách điện Tam Thế của khu chùa mới khoảng 800 m về phía nam. Năm 1997 chùa được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa - cách mạng cấp quốc gia. |
Chùa Bái Đính | Lên thăm hang động ở núi Bái Đính phải bước trên 300 bậc đá, qua cổng tam quan ở lưng chừng núi. Lên hết dốc là tới ngã ba: bên phải là hang sáng thờ Phật và Thần, bên trái là động tối thờ Mẫu và Tiên. Phía trên cửa hang sáng có 4 chữ đại tự "Minh Đỉnh Danh Lam" khắc trên đá do vua Lê Thánh Tông ban tặng có nghĩa là: "Lưu danh thơm cảnh đẹp". Khi lên vãn cảnh chùa trên đỉnh Bái Đính, vua Lê Thánh Tông đã tạc một bài thơ tứ tuỵêt chữ Hán được dịch như sau: | Lên thăm hang động ở núi Bái Đính phải bước trên 300 bậc đá, qua cổng tam quan ở lưng chừng núi. Lên hết dốc là tới ngã ba: bên phải là hang sáng thờ Phật và Thần, bên trái là động tối thờ Mẫu và Tiên. |
Chùa Bái Đính | Núi thiêng cảnh đẹp vững sơn hà.Động dài 25m, rộng 15m, cao trung bình là 2m, nền và trần của động bằng phẳng. Đi tiếp theo ngách đá bên trái cuối hang sẽ dẫn tới một cửa hang sáng và rộng, một thung lũng xanh hiện ra. Nếu đi tiếp xuống các bậc đá sẽ đến đền thờ thần Cao Sơn. Quay trở lại ngã ba đầu dốc, theo đường rẽ trái khoảng 50m là tới động Tối. Động Tối lớn hơn hang Sáng, gồm 7 buồng, có hang trên cao, có hang ở dưới sâu, các hang đều thông nhau qua nhiều ngách đá, có hang nền bằng phẳng, có hang nền trũng xuống như lòng chảo, có hang trần bằng, có hang được tạo hóa ban tặng cho một trần nhũ đá rủ xuống muôn hình vạn trạng. Trong động tối có giếng ngọc tạo thành do nước lạnh từ trần động rơi xuống. Các vị Tiên được thờ ở nhiều ngách trong động. | Núi thiêng cảnh đẹp vững sơn hà.Động dài 25m, rộng 15m, cao trung bình là 2m, nền và trần của động bằng phẳng. Nếu đi tiếp xuống các bậc đá sẽ đến đền thờ thần Cao Sơn. |
Chùa Bái Đính | Lý Quốc Sư Nguyễn Minh Không là người sáng lập chùa Bái Đính. Ông là một thiền sư, pháp sư tài danh được vua phong Quốc sư và nhân dân tôn sùng gọi là đức thánh Nguyễn. Khu vực núi Đính nằm cách quê hương đức thánh Nguyễn Minh Không 4 km. Tương truyền khi ông đến đây tìm cây thuốc chữa bệnh hóa hổ cho vua Lý Thần Tông đã phát hiện ra các hang động đẹp liền dựng chùa thờ Phật và tạo dựng một vườn thuốc quý để chữa bệnh cho dân. Đền thánh Nguyễn nằm ngay tại ngã ba đầu dốc, xây theo kiểu tựa lưng vào núi, trong đền có tượng của ông được đúc bằng đồng. | Lý Quốc Sư Nguyễn Minh Không là người sáng lập chùa Bái Đính. Khu vực núi Đính nằm cách quê hương đức thánh Nguyễn Minh Không 4 km. |
Chùa Bái Đính | Quốc sư Nguyễn Minh Không là con người mang ánh xạ của thời đại nhà Lý. Ông đã học hỏi, sưu tầm những kiến thức y học dân gian, hàng ngày tìm thuốc trong vườn Sinh Dược mà trở thành danh y, chữa bệnh lạ cho Vua, sưu tầm và phục hưng nghề đúc đồng – tinh hoa của văn minh Đông Sơn – văn minh Việt cổ mà trở thành tổ sư nghề đúc đồng. Ông khó công tầm sư học đạo, để từ một nhà sư ở từ phủ Tràng An ra kinh thành làm Quốc sư, đứng đầu hàng tăng ni trong nước, danh vọng và đạo pháp đạt đến đỉnh cao. Hành trạng của ông thể hiện nên cái không khí của Phật giáo thời Lý thần bí, kỳ dị, đầy rẫy sự hoang đường nhưng đóng góp hết sức tích cực vào công cuộc phục hưng và phát triển văn hoá dân tộc Việt Nam về nhiều mặt: triết lý, văn học, kiến trúc, mỹ thuật, kỹ nghệ… làm nền tảng cho sự phát triển của văn hoá Việt sau này. | Quốc sư Nguyễn Minh Không là con người mang ánh xạ của thời đại nhà Lý. Ông đã học hỏi, sưu tầm những kiến thức y học dân gian, hàng ngày tìm thuốc trong vườn Sinh Dược mà trở thành danh y, chữa bệnh lạ cho Vua, sưu tầm và phục hưng nghề đúc đồng – tinh hoa của văn minh Đông Sơn – văn minh Việt cổ mà trở thành tổ sư nghề đúc đồng. |