id
stringlengths 1
6
| url
stringlengths 31
426
| title
stringlengths 1
231
| text
stringlengths 1
443k
|
|---|---|---|---|
340199 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Dear%20Zoe%20%28film%29 | Dear Zoe (film) | Dear Zoe është një film dramatik amerikan i vitit 2022 me regji nga Gren Wells nga një skenar i Marc Lhormer dhe Melissa Martin. Është një përshtatje e romanit të vitit 2005 me të njëjtin emër nga Philip Beard. Në film luajnë Sadie Sink, Theo Rossi, Kweku Collins, Jessica Capshaw, Justin Bartha, dhe Vivien Lyra Blair.
Përmbajtja
Pesëmbëdhjetë vjeçarja Tess DeNunzio jeton në Pittsburgh, Pensilvani, me familjen e saj të përzier: njerkun e saj, Davidin, i cili u martua me nënën e Tess, Elly, kur Tess ishte pesë vjeç, dhe gjysmë motrën e saj më të vogël Em, një nxënëse e klasës së parë. Babai biologjik i Tess, Nick, jeton aty pranë në një lagje më të varfër; ai ishte i martuar për një kohë të shkurtër me Elly pasi Tess lindi, por të dy u divorcuan kur Tess ishte e vogël. Pasi gjysmë motra e Tess, Zoe, vdiq në një aksident me vrap, ndërsa Tess supozohej ta shikonte atë, Tess e ndihmoi Davidin të kujdesej për Emin, ndërsa Elly u përball me depresionin. Familja ndjek terapi së bashku, megjithëse Tess ende ndjen pikëllim të mprehtë dhe mendon se është përjashtuar nga pikëllimi i David dhe Elly. E izoluar dhe duke mbajtur barrën e vdekjes së Zoes, Tess arrin një pikë të thyer kur zbulon se nëna e saj ka filluar një flirt me Justin, nëpunësin shumë më të ri të dyqaneve ushqimore. Tess shkon të jetojë me Nick, edhe pse ajo ndihet në faj për braktisjen e Em. Nick nuk ka një punë të qëndrueshme, por ai rrit barinj gjermanë dhe Tess fillon të kujdeset për një qenush të cilin e quan Frank. Nick e çon Tesin në shkollë çdo ditë me kamionin e tij të ndryshkur dhe pranon ta çojë Emin në shtëpi nga shkolla në mënyrë që Tess dhe Em të kalojnë kohë së bashku. Tess dhe Nick shkojnë në kishë së bashku, por një himn i kujton Tess 11 shtatorin dhe ajo ikën nga kisha duke bërtitur.
Tess është tërhequr nga një djalë adoleshent që jeton pranë babait të saj, Jimmy Freeze. Ajo flet me të në verandë një ditë dhe Jimmy thotë se e njeh babanë e Tess. Ajo i ofron një birrë, por babai i saj e ndalon dhe i thotë të mos rrijë me Jimmy Freeze. Kur një personazh i dyshimtë i quajtur Travis që mbante një tufë parash i afrohet Tesit në verandë, Tess kupton se babai i saj po shpërndan drogë nga pjesa e pasme e kamionit të tij. Tess përballet me babanë e saj dhe ndërsa ai nuk ndalon së shituri drogën, ai i jep Travisit një sy të zi për t'u shfaqur në shtëpinë e tij. Një natë, Jimmy ngjitet në dritaren e Tess dhe të dy pinë duhan së bashku. Ai tregon se lufton për t'u marrë vesh me babin dhe njerkën e tij dhe u dërgua në një institucion korrektues. Ai gjithashtu diskuton vdekjen e nënës së tij, megjithëse Tess nuk i tregon atij për Zoe. Ata puthen natën e mirë dhe Jimmy vazhdon të ngjitet nga dritarja e saj gjatë natës, por Tess e mban të fshehtë marrëdhënien e saj në zhvillim nga babai i saj.
Fillon vera dhe Em ndihet e braktisur sepse ajo e sheh Tesin vetëm kur shkon nga shkolla në shtëpi. Davidi i kërkon Tesit të thërrasë nënën e saj; ata fillojnë të flasin çdo javë dhe Tess vëren se të dyja po përmirësohen. Në një telefonatë, nëna e Tess thotë se ajo ka frikë të humbasë Tesin dhe Tess i premton asaj se nuk është. Ndërsa Tess i mungon Emi dhe mamaja e saj, ajo vazhdon të jetojë me babanë e saj, sepse është më e lehtë të harrohet Zoe atje. Xhimi i jep Tess një punë verore në një park argëtimi ku edhe ai punon. Së shpejti, Jimmy i thotë Tess se ai e do atë, dhe Tess thotë se edhe ajo e do. Një ditë, Tess ndeshet me Emin dhe Davidin në parkun argëtues dhe Emi i jep Tesit trajtimin e heshtur. Edhe pse Tess ndihet fajtore, ajo po kalon verën më të mirë të jetës së saj.
Në mbrëmjen e ditëlindjes së 16-të të Tess, Nick telefonon për t'i thënë Tess se ai është arrestuar, dhe po ashtu edhe Jimmy. Tess kupton se Jimmy shet drogë me babain e saj. Në ditëlindjen e saj, nëna e saj i sjell dhuratat dhe Tess i tregon asaj për parkun dhe Jimmy. Elly largohet dhe kur babai i Tess dhe Jimmy kthehen në shtëpi, ata aksidentalisht goditën Frankun me kamion. Nick e çon Frankun te veterineri dhe Jimmy qëndron me të. Intimiteti i tyre përshkallëzohet dhe ndërsa ata kanë filluar të bëjnë seks për herë të parë, zhurma nga koka e kokës dhe kujtimi i Frankut që u godit nga kamioni, shkaktojnë kujtimet e Tess-it për vdekjen e Zoes. Ata ndalojnë së kryeri marrëdhënie seksuale dhe Tess i tregon Jimmy historinë e vdekjes së Zoes: Tess humbi autobusin dhe nëna e saj e udhëzoi atë të shikonte Zoe jashtë. Ata po luanin një lojë dhe më pas Tess vrapoi brenda për të parë pamjet e 11 shtatorit në TV. Kur ajo u kthye me vrap jashtë, Zoe doli nga trotuari, duke menduar se Tess kishte rifilluar lojën dhe u godit nga një makinë. Nuk kishte gjak, por Zoe vdiq nga gjakderdhja e brendshme. Tess ndihet përgjegjëse për vdekjen e saj dhe thotë se ajo vrau motrën e saj. Pasi ajo i tregon Jimmy historinë, Jimmy i thotë Tess se ai ende e do atë. Nick telefonon më vonë për të thënë se Frank do të jetë mirë.
Më vonë atë natë, Tess zgjon Nick dhe thotë se ajo duhet të shohë një foto të Zoe. Nick e çon Tesin në shtëpinë e saj të vjetër dhe pasi Tess hyn brenda, ajo e kupton se do të qëndrojë. Ajo ngjitet në shtrat me Emin, e cila i tregon Tess se po flinte me foton e Zoe nën jastëk. Nick e lejon Tesin të mbajë Frankun dhe pasi ata thonë lamtumirë, Tess qëndron në barin ku Zoe zbarkoi pas aksidentit me makinë. Tess kthehet me nënën e saj dhe Davidin dhe vazhdon të shkojë në kishë me babanë e saj. Ajo e sheh Xhimin gjatë gjithë kohës, megjithëse nuk kanë bërë më seks. Tess, nëna e saj, David dhe Em shohin një terapist si familje. Ajo mban me vete foton e Zoes dhe e shikon kur të dojë. Në fund të romanit, Tess po mëson të jetojë me pikëllimin dhe humbjen e saj.
Luajnë
Sadie Sink si Tess DeNunzio
Theo Rossi si Nick DeNunzio
Kweku Collins si Jimmy
Jessica Capshaw si Elly Gladstone
Justin Bartha si David Gladstone
Vivien Lyra Blair si Emily Gladstone
Mckenzie Noel Rusiewicz si Zoe Gladstone
Tanyell Waivers si Vicky
Prodhimi
Xhirimet filluan në tetor 2019 në Pittsburgh, Pennsylvania dhe përfunduan në nëntor 2019. Filmi kaloi një periudhë të gjatë kohore në paraprodhim, me romanin fillimisht të zgjedhur më 2010. Prodhimi u zhvillua në Pittsburgh, me një ekip kryesisht vendas.
Lëshimi
Filmi u publikua në kinema të zgjedhura dhe sipas kërkesës duke filluar nga 4 nëntori 2022. U lëshua në DVD më 13 dhjetor 2022. U lëshua në Blu-ray më 14 shkurt 2023.
Pritja
Në faqen e internetit të grumbulluesit të rishikimeve Rotten Tomatoes, 71% e 14 komenteve të kritikëve janë pozitive, me një vlerësim mesatar prej 6.0/10.
Referime
Filma 2022
Filma dramatikë 2022
Filma dramatikë amerikanë
Filma të bazuar në romane amerikane
Filma anglisht |
340212 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Sadie%20Sink | Sadie Sink | Sadie Elizabeth Sink (lindi më 16 prill 2002) është një aktore amerikane. Ajo filloi të aktrojë në moshën shtatë vjeçare në produksionet teatrore lokale dhe luajti rolin kryesor në Annie (2012–14) dhe Mbretëresha e re Elizabeth II në The Audience (2015) në Broadway. Ajo bëri debutimin e saj televiziv në një episod të vitit 2013 të The Americans dhe debutimin e saj në film në filmin sportiv Chuck (2016).
Sink pati përparimin e saj duke portretizuar Max Mayfield në serinë fantastiko-shkencor të Netflix Stranger Things (2017–tani) dhe mori vlerësime kritike për performancën e saj në sezonin e katërt. Në vitin 2021, ajo u shfaq në trilogjinë e filmit horror Fear Street dhe luajti rolin kryesor në filmin e shkurtër të Taylor Swift All Too Well. Sink që atëherë ka luajtur në dramën psikologjike të Darren Aronofsky, The Whale (2022), për të cilën ajo u nominua për Critics' Choice Movie Award për Interpretuesen më të Mirë të Re.
Jeta e hershme
Sadie Elizabeth Sink lindi në Brenham, Texas më 16 prill 2002, vajza e një nëne mësuese matematike dhe një baba trajner futbolli. Ajo ka tre vëllezër më të mëdhenj dhe një motër më të vogël. Ndërsa familja e saj ishte e orientuar drejt sportit, ajo ishte e interesuar në artet performuese. Ajo filloi të aktrojë në teatrin e komunitetit me një produksion të The Best Christmas Pageant Ever në Brenham në moshën shtatë vjeçare. Më pas ajo kaloi me sukses në audicion për rolin kryesor në një prodhim vendor të The Secret Garden. Pas kësaj përvoje, ajo vendosi të ndiqte më tej një karrierë aktrimi. Kur ajo ishte adoleshente, familja e saj e mbështeti karrierën e saj të aktrimit duke u zhvendosur në New Jersey për shkak të afërsisë me New York City.
Karriera
Sink interpretoi në shfaqje në Theater Under the Stars në Houston gjatë sezonit 2011–2012, duke përfshirë prodhimet muzikore të White Christmas (2011) dhe rolin e titullit në Annie (2012). Ajo bëri debutimin e saj në Broadway në ringjalljen e Annie 2012–14, duke luajtur si Annie dhe Duffy. Gjatë konkursit në Broadway, ajo bëri debutimin e saj televiziv në 2013 në një episod të serialit fitues të Emmy Award The Americans. Ajo gjithashtu luajti një rol të ftuar në një episod të serialit procedural policor Blue Bloods (2014).
Në vitin 2015, Sink luajti Suzanne Ballard në serialin thriller aksion të NBC American Odyssey, dhe portretizoi një Mbretëreshë të re Elizabeth II së bashku me Helen Mirren në prodhimin e Broadway të The Audience. Ajo ndoqi shkollën duke u shfaqur në role të vogla në televizion dhe film, si Kimberly në filmin dramatik sportiv të 2016 Chuck, një personazh i ftuar në një episod të sitcom Unbreakable Kimmy Schmidt dhe e reja Lori Walls në filmin dramatik biografik The Glass Castle (2017). Sink kaloi në audicion për Max Mayfield për sezonin e dytë të serialit dramë horror fantastiko-shkencor të Netflix, Stranger Things, dhe u luajt si një serial i rregullt në tetor 2016. Max doli të ishte roli i madh i Sink, duke u bërë një personazh i preferuar i fansave dhe një pjesë integrale e serialit.
Në vitin 2018, ajo bashkëpunoi me Rooney Mara, Sia, Joaquin Phoenix, dhe Kat von D për të rrëfyer filmin dokumentar australian Dominion për të drejtat e kafshëve. Ajo gjithashtu eci në Paris Fashion Week, duke bërë debutimin e saj si modele në moshën 15-vjeçare. The Hollywood Reporter e renditi Sink si një nga 30 yjet më të mirë nën moshën 18 vjeç, dhe Variety e renditi atë në Young Hollywood Up Next Report. Sink, së bashku me kastin e saj të Stranger Things, u nominua për çmimin SAG për performancë të jashtëzakonshme nga një ansambël në një seri drame. Një vit më pas, Sink luajti një rol dytësor në filmin horror të Netflix Eli.
Në vitin 2021, ajo luajti rolin kryesor të Ziggy Berman në trilogjinë e mirënjohur The Fear Street, duke u shfaqur në pjesën e dytë dhe të tretë, Fear Street Part Two: 1978 dhe Fear Street Part Three: 1666. Performanca e saj në të parën mori vlerësime kritike, me Lovia Gyarkye e The Hollywood Reporter që shkruante se ajo e bën rolin të sajin, dhe Ian FreerSink i Empire duke e quajtur atë "të shquar". Ajo më pas luajti rolin kryesor në filmin e shkurtër të Taylor Swift All Too Well: The Short Film (2021) përballë Dylan O'Brien, duke marrë vlerësime kritike për performancën e saj. Në vitin 2022, ajo luajti rolin kryesor të Tess DeNunzio në dramën Dear Zoe (2022).
Performanca e Sink në sezonin e katërt të Stranger Things, veçanërisht episodi "Dear Billy", mori gjithashtu vlerësim. Saloni Gajjar i The A.V. Club tha se ajo "zhytet në rolin e saj dhe përfundon duke dhënë performancën më të mirë të bandës, veçanërisht në episodin e jashtëzakonshëm të katërt", ndërsa Valerie Ettenofear e /Film vlerësoi "performancën e saj traumatizuese të mirë" dhe Daniel D'Addario nga Variety deklaroi se ajo "u dallua si një interpretuese e re e madhe gjatë gjithë sezonit". Për performancën e saj, Sink fitoi Çmimin Hollywood Critics Association për Aktoren më të Mirë Dytësore në një Seri, Dramë, dhe mori një nominim për Saturn Award për Performancë nga një Aktor më i Ri. Ajo luajti Ellie, vajzën problematike të një homoseksuali mbipeshë, në filmin dramë të Darren Aronofsky The Whale (2022). Hannah Strong e Little White Lies vlerësoi "rolin e ndërlikuar" të Sink, në të cilin ajo "kap zemërimin dhe trishtimin që vjen nga braktisja e prindërve".
Sink do të shfaqet më pas në filmin thriller Berlin Nobody, një përshtatje e romanit të vitit 2015 të Nicholas Hogg Tokyo.
Në korrik 2023, Sink u shpall si ambasadore globale për Armani Beauty.
Filmografia
Filmat
Television
Stage
Videoklipe
Çmimet dhe nominimet
Referime
Lindje 2002
Aktoret amerikane të shekullit 21
Aktore fëmijë amerikane
Aktoret e filmit amerikan
Aktoret e skenës amerikane
Aktoret televizive amerikane
Aktore nga Teksasi
Njerëz që jetojnë
Njerëz nga Brenham, Teksas |
340234 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Vektori%20i%20Pointingut | Vektori i Pointingut | Në fizikë, vektori Poynting (në shqip preferohet termi vektori i Pointingut, term i shqipëruar nga Aurim Hox'ha ) përfaqëson fluksin e energjisë së drejtuar (transferimin e energjisë për njësi sipërfaqe, për njësi të kohës) ose rrjedhën e fuqisë së një fushe elektromagnetike . Njësia SI e vektorit të Pointingut është vat për metër katror (W/m 2 ). Është emërtuar sipas zbuluesit të tij John Henry Poynting i cili e derivoi rezultatin për herë të parë në 1884. Nikolai Umov vlerësohet gjithashtu për formulimin e konceptit. Oliver Heaviside gjithashtu e zbuloi atë në mënyrë të pavarur në formën më të përgjithshme që njeh lirinë e shtimit të kaçurrelës së një fushe vektoriale arbitrare në përkufizim. Vektori i Pointingut përdoret në të gjithë elektromagnetikën në lidhje me teoremën e Pointingut, ekuacioni i vazhdimësisë që shpreh ruajtjen e energjisë elektromagnetike, për të llogaritur rrjedhën e fuqisë në fushat elektromagnetike.
Përkufizimi
Në letrën origjinale të Pointingut dhe në shumicën e teksteve shkollore, vektori i tij përkufizohet si prodhim i kryqëzuar ku shkronjat e zeza paraqesin vektorë dhe
E është vektori i fushës elektrike ;
H është vektori i fushës ndihmëse të fushës magnetike,
Me fjalë të thjeshta, vektori i Pointingut S përshkruan drejtimin dhe shpejtësinë e transferimit të energjisë, domethënë fuqinë, për shkak të fushave elektromagnetike në një rajon të hapësirës që mund të jetë bosh ose jo. Më rigorozisht, është sasia që duhet përdorur për ta bërë të vlefshme teoremën e Pointingut . Teorema e Pointingut në thelb thotë se ndryshimi midis energjisë elektromagnetike që hyn në një rajon dhe energjisë elektromagnetike që largohet nga një rajon duhet të jetë i barabartë me energjinë e konvertuar ose të shpërndarë në atë rajon, domethënë të shndërruar në një formë të ndryshme energjie (shpesh nxehtësi). Pra, nëse dikush pranon vlefshmërinë e përshkrimit të vektorit Pointing për transferimin e energjisë elektromagnetike, atëherë teorema e Pointingut është thjesht një deklaratë e ruajtjes së energjisë .
Optikë |
340235 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Kampionimi%20%28p%C3%ABrpunimi%20i%20sinjalit%29 | Kampionimi (përpunimi i sinjalit) | Në përpunimin e sinjalit, kampionimi është reduktimi i një sinjali në kohë të vazhduar në një sinjal në kohë diskrete . Një shembull i zakonshëm është shndërrimi i një valë zanore në një sekuencë "kampionesh". Një kampion është një vlerë e sinjalit në një pikë në kohë dhe/ose hapësirë; ky përkufizim ndryshon nga përdorimi i termit në statistikë, i cili i referohet një grupi vlerash të tilla.
Një kampionues është një nënsistem ose veprim që nxjerr kampione nga një sinjal i vazhduar . Një kampionues ideal teorik prodhon kampione të njëvlershmee me vlerën e menjëhershme të sinjalit të vazhduar në pikat e dëshiruara.
Sinjali origjinal mund të rindërtohet nga një varg kampionesh, deri në kufirin Nyquist, duke kaluar vargun e kampioneve përmes një lloji filtri me kalim të ulët të quajtur filtër rindërtimi . |
340238 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Sulmi%20n%C3%AB%20Banjsk%C3%AB | Sulmi në Banjskë | Sulmi në Banjskë (Serbisht: Napad u Banjskoj) ishte një sulm i armatosur i militantëve serbë kundër njësive speciale të Kosovës që ndodhi në fshatin Banjskë në veri të Kosovës më 24 shtator 2023. Në këtë sulm mbeti i vrarë rreshteri i policisë së Kosovës Afrim Bunjaku dhe për rrjedhojë edhe disa militantë serbë.
Sulmi ndaj Policisë së Kosovës u cilësua si sulm terrorist nga Kosova dhe Bashkimi Evropian dhe u dënua nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Sfondi
Incidenti ndodhi gjatë një periudhe tensionesh të shtuara pas vendosjes me forcë të katër kryetarëve të komunave në komunat me shumicë serbe në maj të vitit 2023 pas bojkotimit të zgjedhjeve nga serbët e Kosovës dhe dështimit të bisedimeve për marrëveshjen e sponsorizuar nga Bashkimi Evropian ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
Zona e prekur afër Mitrovicës është një qendër kryesore për pakicën etnike serbe të Kosovës, me banim kryesisht në katër komuna.
Sulmi
Në periudhën 23-24 shtator 2023, dy kamionë pa targa janë vendosur në një urë në hyrje të fshatit Banjskë, duke bllokuar rrugën. Sipas presidentit serb Aleksandar Vuçiq, grupi që vendosi bllokadën përbëhej nga serbët e Kosovës të cilët “nuk donin të duronin më terrorin e (kryeministrit kosovar) Kurti”.
Bllokada u raportua në polici dhe në orët e para të mëngjesit të datës 24 shtator. Rreth orës 02:30 në vendngjarje kanë mbërritur 3 njësi policore, me ç'rast janë sulmuar nga drejtime të ndryshme nga një grup i armatosur prej rreth 30 personash, me armë të ndryshme, përfshirë granata. Në të shtënat fillestare, forcat policore kosovare arritën të zmbrapsnin sulmin fillestar. Tre policë kosovarë u plagosën dhe u transportuan në spitalin rajonal në Mitrovicën e Jugut, njëri prej tyre vdiq me të mbërritur.
Pas pritës, grupi i terroristëve të armatosur hynë në Manastirin e Banjskës dhe u barrikaduan brenda para se të rrethoheshin nga njësitet speciale të policisë. Një grup pelegrinësh nga Novi Sadi ishin në manastir në kohën e sulmit. Manastiri është pjesë e eparkisë së Kishës Ortodokse Serbe të Rashkës-Prizrenit. Në orën 17:27, njësitet speciale të Kosovës hynë dhe pushtuan manastirin, duke i dhënë fund rrethimit. Xhelal Sveçla, ministri i Punëve të Brendshme të Kosovës deklaroi se fshati është vënë nën kontroll pas “disa betejave të njëpasnjëshme” gjatë ditës.
Autoritetet kosovare arrestuan dy persona të armatosur dhe katër serbë të tjerë, të cilëve u gjetën pajisje komunikimi afër vendit të ngjarjes dhe i hetuan për terrorizëm. Ata konfiskuan gjithashtu automjete të përdorura nga sulmuesit që përmbanin një arsenal armësh, eksplozivi, municione dhe mjete të tjera logjistike për të mbështetur qindra njerëz.
EULEX, misioni i BE-së që vepron si reaguesi i dytë i sigurisë në Kosovë ishin gjithashtu në vendin e ngjarjes.
Viktimat
Zyrtarisht, 3 militantë serbë u konfirmuan se kishin vdekur në përleshje. Xhelal Sveçla, Ministri i Brendshëm i Republikës së Kosovës, ka deklaruar se së paku 3 militantë serbë janë vrarë dhe se ka shumë mundësi që të vriten edhe më shumë militantë serbë. Shumica e medieve shqiptare të Kosovës dhe ekspertëve të sigurisë, si Agim Musliu, vlerësojnë se numri i militantëve serbë të vrarë është 8. Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka vendosur numrin e militantëve serbë të vrarë në 3. Më 25 shtator, trupi i një tjetër militanti serb u gjet nga autoritetet kosovare, duke e çuar numrin e përgjithshëm të vdekjeve të konfirmuara në 4. Më 26 shtator, u publikuan fotografi që tregonin trupat e dy militantëve serbë brenda një automjeti të policisë. Nga ana kosovare, nga militantët serbë u vra rreshteri i policisë Afrim Bunjaku. Është nderuar pas vdekjes me Urdhrin Hero i Kosovës.
Sulmuesit
Identiteti dhe prejardhja e sulmuesve nuk u bë e ditur publikisht. Ata u përshkruan si "militantë serbë" dhe "të armatosur". Prokurori Naim Abazi ka konfirmuar se militantët e arrestuar janë shtetas të Serbisë. Ministri Sveçla tha se 6 persona të armatosur ishin arratisur në Serbi dhe po marrin trajtim për lëndimet e tyre në një spital në Novi Pazar. Ai kërkoi ekstradimin e tyre në Kosovë.
Më 26 shtator, Policia e Kosovës prezantoi dëshmi video me dron që tregonin nënkryetarin dhe biznesmenin e Listës Serbe, Milan Radoiçiq si pjesë e grupit militant. Partia mban lidhje të ngushta me presidentin e Serbisë Aleksandar Vuçiq. Lejet e armëve të Radoiçiqit mbetën pas.
Polemikat
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, pohoi në televizion drejtpërdrejt se Agjencia e Inteligjencës së Sigurisë ka filmuar policët kosovarë duke lënë një serb të plagosur të vdiste pa e ndihmuar atë. Sipas tij, ata kanë qeshur duke e parë dhe njëri nga policët ka thënë se nuk do të ishte turp të vdiste serbi.
Vuçiq pohoi gjithashtu se shtëpitë private ku jetonin të moshuarit serbë u qëlluan nga policia e Kosovës pa arsye, dhe se dy nga serbët u vranë nga zjarri i snajperit, pavarësisht se ata ishin larg gjithkujt.
Lista e armëve, automjeteve dhe mjeteve të konfiskuara dhe sekuestruara
24 SUV, 1 automjet luftarak i improvizuar, 2 motoçikleta 4×4, 8 mina kundër personelit, 8 mina kundër tankut, 36 raketëhedhës M80 Zolja, 142 predha mortaje, 75 granata dore, 150 eksploziv dinamit, 5.5 kg eksploziv plastik, 20 kg eksploziv TNT, 9 granata pushke, 23 detonatorë elektrikë, 6 mitralozë, 1 hedhës nitroglicerine, 30 AK-47, 18 silenciatorë për AK-47, 235 karikatorë për AK-47, 6 automatikë me pamës, 3 pistoleta, 3 pistoleta me silenciatorë, 21 jelekë antiplumb, 15 dylbi nate, 1 dylbi nate termike, 3 dronë, 32 radiomarrës, 4 kamera, 5 palë këpucë taktike, 107 çanta ushtarake, 115 uniforma ushtarake, 10 mbulesa kamuflazhi ushtarake, 1 busullë ushtarake, 6 harta satelitore, 3 harta topografike, 1 telefon celular, 32 telefona të mençur, 23 maska, 20 kazma, 20 lopata, 8 sëpata, 3 motosharra, 4 sharra dore, 2 barela, 1800 kartëmonedha (euro & dinarë serb), ushqime dhe ilaqe, sasi e madhe municioni e kalibrave të ndryshëm.
Reagimet
Kosovë
Presidentja Vjosa Osmani e quajti dhunën sulm ndaj sovranitetit të Kosovës. Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha tha se sulmi shkaktoi operacionin më të madh policor në vend që nga Lufta e Kosovës në vitin 1999. Kryeministri Albin Kurti i quajti sulmuesit "të armatosur rëndë dhe të pajisur rëndë, të trajnuar profesionalisht dhe të planifikuar, të mbështetur politikisht, të financuar materialisht dhe logjistikisht mbështetur nga Serbia”.
Vendkalimet kufitare Jarinje dhe Bërnjak ndërmjet Kosovës dhe Serbisë janë mbyllur për shkak të incidentit.
Një kushëri i policit të vrarë ka lëshuar një deklaratë ku konfirmon vdekjen e familjarit të tyre me titullin e deklaratës të shkruar me të gjitha shkronjat e mëdha ku shkruhej “Të vdesësh për atdheun tënd është si të lindësh sërish”.
Lista Serbe, partia më e madhe që përfaqëson serbët etnikë në Kosovë, shpalli një periudhë zie treditore "për të vajtuar humbjen e bashkëqytetarëve tanë", d.m.th. të militantëve, në komunat me shumicë serbe kundër ligjeve kosovare të cilat ia rezervojnë veprime të tilla Presidenti dhe autoritetet komunale. Më 26 shtator, banorët e Mitrovicës dhe tre qyteteve të tjera u mblodhën dhe ndezën qirinj për sulmuesit e vdekur.
Eparkia e Rashkës dhe e Prizrenit e Kishës Ortodokse Serbe, e cila drejton manastirin e Banjskës, dënoi sulmin dhe dhunën në manastir, duke shprehur ngushëllime për familjen e policit të vrarë dhe oficerët e plagosur. Dioqeza tha se personat e armatosur dhe të maskuar depërtuan përmes portës së mbyllur të manastirit, duke sulmuar kompleksin me një automjet të blinduar.
Serbi
Presidenti Aleksandar Vuçiq akuzoi kryeministrin Kurti si “fajtorin e vetëm” për ngjarjen dhe tha se “populli ra pas provokimeve”. Ai gjithashtu pohoi se sulmuesit ishin serbë të Kosovës të cilët "nuk donin të duronin më terrorin e Kurtit".
Vuçiq ka thënë në televizion se Agjencia e Inteligjencës së Sigurisë ka filmuar policët kosovarë duke lënë një serb të plagosur të vdesë pa e ndihmuar atë. Sipas tij, ata kanë qeshur duke e parë dhe njëri nga policët ka thënë se nuk do të ishte turp të vdiste serbi. Ai gjithashtu pohoi se shtëpitë private ku jetonin serbët e moshuar u qëlluan nga policia e Kosovës pa arsye dhe se dy nga serbët u vranë nga zjarri i snajperit edhe pse ishin larg askujt.
Serbia shpalli ditë zie kombëtare për 27 shtator.
Ndërkombëtare
I dërguari i posaçëm i Bashkimit Evropian në Ballkan, Mirosllav Lajçak dhe komisioneri i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell e dënuan sulmin. Të dy deklaruan se autorët duhet të përballen me pasoja ligjore.
Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken dënoi ashpër sulmin ndaj Policisë së Kosovës dhe i bëri thirrje Kosovës dhe Serbisë “të përmbahen nga çdo veprim apo retorikë që mund të nxisë më tej tensionet”.
Rusia mbrojti Serbinë dhe fajësoi qeverinë kosovare për nxitjen e sulmit, duke shtuar se gjakderdhja mund të dalë jashtë kontrollit.
Në kryeqytetin shqiptar të Tiranës, njerëzit u mblodhën së bashku për të nderuar policin e vrarë duke ndezur qirinj në sheshin e qytetit.
Kryeministri i Malit të Zi, Dritan Abazoviç, dënoi sulmin duke përmendur se situata mund të kthehet lehtësisht në një konflikt më të madh dhe të ketë pasoja katastrofike për të gjithë.
Shiko edhe
Kriza në Veri të Kosovës 2022–2023
Policia e Kosovës
Afrim Bunjaku
Grupet kriminale dhe terroriste serbe në veri të Kosovës
Lidhje të jashtme
Ekzpozohen armët e konfiskuara në Banjskë
Policia ekspozon armët e serbëve
Politiko Special - Sulmi terrorist në Banjskë
Sulmi në veri, një polic i vrarë e një i plagosur - speciale
Speciale - Vrasja e policit në Veri (I)
Referime
Kriza në veri të Kosovës
2023 në Kosovë |
340245 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Ekuacioni%20Fokker%E2%80%93Planck | Ekuacioni Fokker–Planck | Në mekanikën statistikore dhe teorinë e informacionit, ekuacioni Fokker-Planck është një ekuacion diferencial i pjesshëm që përshkruan evolucionin kohor të funksionit të densitetit të probabilitetit të shpejtësisë së një grimce nën ndikimin e forcave të tërheqjes dhe forcave të rastit, si në lëvizjen Brauniane . Ekuacioni mund të përgjithësohet edhe në të vëzhgueshme të tjera. Ekuacioni Fokker-Planck ka zbatime të shumta në teorinë e informacionit, teorinë e grafikëve, shkencën e të dhënave, financat, ekonominë etj.
Është emërtuar sipas Adriaan Fokker dhe Maks Plankut, të cilët e përshkruan atë në 1914 dhe 1917. Njihet gjithashtu si ekuacioni i parmë i Kollmogorovit, sipas Andrej Kollmogorovit, i cili e zbuloi në mënyrë të pavarur në 1931.
Një dimension
Në një dimension hapësinor , për një proces Itô të drejtuar nga procesi standard Wiener dhe përshkruar nga ekuacioni diferencial stokastik (EDS)me drift dhe koeficient difuzioni , ekuacioni Fokker–Planck për densitetin e probabilitetit të ndryshores së rastit është
Në pasuesen përdoret, use .
Përcaktoni gjeneratorin pambarimisht të vogël: (the following can be found in Ref.):
Probabiliteti i kalimit , probabiliteti që të shkohet nga tek , shfaqet ketu; pritja matematike mund të shkruhet si
Tani zëvëndësojmë përkufizimin e , shumëzoni me dhe integroni mbi . Limiti merret mbi
Vëreni se
që është teorema Çapman Kollmogorov. Ndryshimi i ndryshores lolo në , jep
i cili është derivati i kohës. Më në fund arrijmë në
Nga këtu mund të dalë ekuacioni i pasëm i Kollmogorovit. Nëse përdorim operatorin hermitian të konjuguar të , , të përcaktuar të tillë që
atëherë arrijmë në ekuacionin e parmë të Kollmogorovit, ose ekuacionin Fokker-Planck, i cili, duke thjeshtuar shënimin , në formën diferenciale lexohet si
Mbetet çështja e përcaktimit troç të . Kjo mund të bëhen duke marrë pritjen matematike nga forma integralee lemës së Itôs:
Pjesa që varet nga zhduket për shkak të vetisë së martingalës.
Atëherë për një pjesëz nën kushtet e lemës së Itos, duke përdorur:
mund të përllogaritet lehtësisht, duke përdorur integrimin me pjesë, se
që na sjell tek ekuacioni Fokker-Planck:
Dimensionet më të larta
Në përgjithësi, nëseku dhe janë vektorë N-dimensionalë, është një matricë dhe është një proces standard Wiener M -dimensional, dendësia e probabilitetit për plotëson ekuacionin Fokker–Planck
me vektor drift dhe tensori i difuzionit , dmthNëse në vend të një EDS Itô , konsiderohet një EDS Stratonovich ,ekuacioni Fokker–Planck do të shprehet si: :
Shembuj
Procesi Wiener
Një proces standard skalar Wiener krijohet nga ekuacioni diferencial stokastikKëtu termi i driftit është zero dhe koeficienti i difuzionit është 1/2. Kështu është ekuacioni përkatës Fokker–Plancke cila është forma më e thjeshtë e ekuacionit të difuzionit . Nëse kushti fillestar është , zgjidhja është
Shpërndarja e Bolcmanit në baraspeshën termodinamike
Ekuacioni Langevin i mbingarkuarjep . Shpërndarja Bolcman është një shpërndarje baraspeshe, dhe duke supozuar rritet mjaftueshëm shpejt (d.m.th., pusi potencial është mjaft i thellë për të kufizuar grimcën), shpërndarja Bolcman është ekuilibri unik.
Procesi Ornstein-Uhlenbeck
Procesi Ornstein-Uhlenbeck është një proces i përcaktuar sime . Fizikisht, ky ekuacion mund të motivohet si më poshtë: një grimcë në masë me shpejtësi duke lëvizur në një mjedis, p.sh., një lëng, do të përjetojë një forcë fërkimi që i reziston lëvizjes, madhësia e së cilës mund të përafrohet si e përpjesshme me shpejtësinë e grimcave me . Grimcat e tjera në mjedis do të godasin rastësisht grimcën ndërsa përplasen me të dhe ky efekt mund të përafrohet me një term të zhurmës së bardhë; . Ligji i dytë i Njutonit shkruhet siDuke marrë për thjeshtësi dhe ndryshimin e shënimit si çon në formën e njohur .
Ekuacioni përkatës Fokker–Planck ështëZgjidhja stacionare ( ) është
Ekuacione
Faqe me përkthime të pashqyrtuara |
340248 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Hans%20von%20Hallwyl | Hans von Hallwyl | Hans von Hallwyl (rreth 1433/1434, Kantoni Aargau – 19 mars 1504) ishte një komandant i ushtrisë zvicerane, më i dalluari për pjesën e tij kryesore në fitoren e Konfederatës së Vjetër Zvicerane në Betejën e Moratit më 22 qershor 1476.
Ai gjithashtu luftoi në Grandson më 2 mars 1476 kundër planeve ekspansioniste të Karlit Tullac, Duka i Burgundy.
Vdekje 1504
Lindje 1433 |
340249 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Georges%20Clemenceau | Georges Clemenceau | Georges Benjamin Clemenceau ( ; 28 shtator 1841 – 24 nëntor 1929) ishte një burrë shteti francez që shërbeu si Kryeministër i Francës nga 1906 deri në 1909 dhe përsëri nga 1917 deri në 1920. Një figurë kyçe e Radikalëve të Pavarur, ai ishte një mbështetës i fortë i ndarjes së kishës nga shteti, amnistisë së komunarëve të mërguar në Kaledoninë e Re, si dhe kundërshtimit të kolonizimit . Clemenceau, një mjek i kthyer në gazetar, luajti një rol qendror në politikën e Republikës së Tretë.
Pasi rreth 1,400,000 ushtarë francezë u vranë midis pushtimit gjerman dhe armëpushimit, ai kërkoi një fitore të plotë mbi Perandorinë Gjermane . Clemenceau përkrahu dëmshpërblimet, transferimin e kolonive, rregulla strikte për të parandaluar një proces riarmatimi, si dhe kthimin e Elzasë-Lotringenit, të cilat ishin aneksuar nga Gjermania në 1871. Ai i arriti këto synime nëpërmjet Traktatit të Versajës të nënshkruar në Konferencën e Paqes në Paris (1919–1920). I mbiquajtur Père la Victoire ("Ati i Fitores") ose Le Tigre ("Tigri"), ai vazhdoi pozicionin e tij të ashpër kundër Gjermanisë në vitet 1920, megjithëse jo aq shumë sa Presidenti Raymond Poincaré ose ish-Komandanti Suprem i Aleatëve Ferdinand Foch, i cili mendonte se traktati ishte shumë i butë ndaj Gjermanisë, duke thënë në mënyrë profetike: "Kjo nuk është paqe. Është një armëpushim për njëzet vjet”. Clemenceau mori traktate të mbrojtjes së ndërsjellë me Mbretërinë e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara, për t'u bashkuar kundër agresionit të mundshëm të ardhshëm gjerman, por këto nuk hynë kurrë në fuqi për shkak të dështimit të Senatit të SHBA për të ratifikuar Traktatin, i cili gjithashtu anuloi detyrimin britanik.
Frëngjisht: <span typeof="mw:Entity">[</span> ʒɔʁʒ<span class="wrap"> </span>bɛ̃ʒamɛ̃<span class="wrap"> </span>klemɑ̃so <span typeof="mw:Entity">]</span>
Pages with French IPA
Anëtarët e Académie française
Njerëz nga Vendée
Vdekje 1929
Lindje 1841 |
340252 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Muret | Muret | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Muret (; në Gaskon Ocitanisht Murèth ; Shqip: Mureti) është një komunë në departamentin Haute-Garonne, nënprefekturë e së cilës edhe është rajonin Occitanie të Francës jugperëndimore. Banorët e saj quhen Muretarë .
Është një periferi e jashtme e qytetit të Tuluxës, edhe pse nuk është në rajonin e Metropolit Tuluzan, të cilit nuk ka pranuar t'i bashkohet. Shtrihet në jugperëndim të Tuluzës dhe është përbërësi më i madh i ndërkomunitetit Le Muretain Agglo .
Mureti është përgjithësisht i njohur për Betejën e Muretit (1213) dhe si vendlindja e humanistit të Rilindjes Muretus (1526-1585) dhe i Clément Ader (1841-1925), shpikës dhe pionier i aviacionit . Është gjithashtu vendlindja e familjes Niel nga e cila rrjedh Adolphe Niel, Marshall i Francës dhe Ministër i Luftës .
Demografia
Komuna në Haute-Garonne
Artikuj me burim në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
340254 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Kapitoli%20i%20Tuluz%C3%ABs | Kapitoli i Tuluzës | Kapitoli i Tuluzës ( Ocitanisht; Capitòli de Tolosa; fpf. ' Kapitoli i Tuluzës ' ), i njohur zakonisht si Kapitoli, është zemra e administratës komunale dhe bashkisë së qytetit francez të Tuluzës .
Historia dhe përshkrimi
Kapitolët (magjistratët qeverisës) të Tuluzës filluan ndërtimin e ndërtesës origjinale në 1190 për të siguruar një vend për qeverinë e një krahine që sa vinte e rritej në pasuri dhe ndikim. Emri "Capitole" i referohej jo vetëm Kapitolit Romak, por edhe capitulum-it, i cili ishte kapitulli i magjistratëve qeverisës. Ishte një qendër mosmarrëveshjeje gjatë trazirave të Toulouse 1562, me forcat hygenote që e mbanin atë me topa të kapur.
Galeri |
340255 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Var%C3%ABsia%20nga%20substancat%20%28droga%29 | Varësia nga substancat (droga) | Varësia nga substancat, e njohur edhe si varësia nga droga, është një situatë biopsikologjike ku funksionaliteti i një individi varet nga rikonsumimi i nevojshëm i një substance psikoaktive për shkak të një gjendjeje adaptive që është zhvilluar brenda individit nga konsumimi i substancave psikoaktive që rezulton në përvojën e tërheqja dhe që kërkon rikonsumimin e barit. Varësia nga droga, një koncept i dallueshëm nga varësia nga substanca, përkufizohet si përdorim kompulsiv, jashtë kontrollit të drogës, pavarësisht nga pasojat negative. Një drogë e varur është një drogë që është njëkohësisht shpërblyese dhe përforcuese. ΔFosB, një faktor i transkriptimit të gjeneve, tani njihet si një komponent kritik dhe faktor i zakonshëm në zhvillimin e pothuajse të gjitha formave të varësive të sjelljes dhe të drogës, por jo varësisë.
Klasifikimi Ndërkombëtar i Sëmundjeve e klasifikon varësinë nga substancat si një çrregullim mendor dhe të sjelljes. Në kuadrin e edicionit të 4-të të Manualit Diagnostik dhe Statistikor të Çrregullimeve Mendore (DSM-IV), varësia nga substanca ripërcaktohet si një varësi ndaj drogës dhe mund të diagnostikohet pa shfaqjen e një sindromi të tërheqjes. Ai u përshkrua në përputhje me rrethanat: "Kur një individ vazhdon të përdorë alkool ose droga të tjera pavarësisht problemeve që lidhen me përdorimin e substancës, varësia nga substanca mund të diagnostikohet. Përdorimi kompulsiv dhe i përsëritur mund të rezultojë në tolerancë ndaj efektit të ilaçit dhe simptoma të tërheqjes kur përdorimi reduktohet ose ndërpritet. Kjo, së bashku me abuzimin e substancave konsiderohen si çrregullime të përdorimit të substancave." Në DSM-5 (lëshuar në 2013), abuzimi i substancave dhe varësia nga substancat janë shkrirë në kategorinë e çrregullimeve të përdorimit të substancave dhe ato nuk ekzistojnë më si diagnoza individuale.
Tërheqja
Tërheqja është reagimi i trupit ndaj abstenimit nga një substancë nga e cila një person ka zhvilluar një sindromë varësie. Kur është zhvilluar varësia, ndërprerja e përdorimit të substancave prodhon një gjendje të pakëndshme, e cila nxit përdorimin e vazhdueshëm të drogës nëpërmjet përforcimit negativ; dmth, droga përdoret për të shpëtuar ose për të shmangur rihyrjen në gjendjen e lidhur të tërheqjes. Gjendja e tërheqjes mund të përfshijë simptoma fiziko-somatike (vartësi fizike), simptoma emocionale-motivuese (varësi psikologjike) ose të dyja. Mund të lindin çekuilibër kimik dhe hormonal nëse substanca nuk rifutet. Stresi psikologjik gjithashtu mund të rezultojë nëse substanca nuk rifutet.
Foshnjat gjithashtu përjetojnë tërheqje të substancave, e njohur si sindroma e abstinencës neonatale (NAS), e cila mund të ketë efekte të rënda dhe kërcënuese për jetën. Varësia ndaj drogave si alkooli tek nënat e ardhshme jo vetëm që shkakton NAS, por edhe një sërë çështjesh të tjera që mund të ndikojnë vazhdimisht tek foshnja gjatë gjithë jetës së tyre.
Faktoret e rrezikut
Potenciali i varësisë
Potenciali i varësisë së një droge ndryshon nga substanca në substancë dhe nga individi në individ. Doza, shpeshtësia, farmakokinetika e një substance të caktuar, mënyra e administrimit dhe koha janë faktorë kritikë për zhvillimin e një varësie nga droga.
Një artikull në The Lancet krahasoi përgjegjësinë për dëmtimin dhe varësinë e 20 drogave, duke përdorur një shkallë nga zero në tre për varësinë fizike, varësinë psikologjike dhe kënaqësinë për të krijuar një rezultat mesatar për varësinë. Rezultatet e përzgjedhura mund të shihen në grafikun e mëposhtëm.
Normat e kapjes
Normat e kapjes numërojnë përqindjen e përdoruesve që raportuan se ishin bërë të varur nga droga e tyre përkatëse në një moment.
Mekanizmat biomolekulare
Varësia psikologjike
Dy faktorë janë identifikuar që luajnë një rol kryesor në varësinë psikologjike: neuropeptidi "faktori i çlirimit të kortikotropinës" (CRF) dhe faktori i transkriptimit të gjenit "proteina lidhëse e elementit të përgjigjes cAMP" (CREB). Bërthama akumbens (NAcc) është një strukturë e trurit që është implikuar në komponentin psikologjik të varësisë nga droga. Në NAcc, CREB aktivizohet nga monofosfati ciklik i adenozinës (cAMP) menjëherë pas një niveli të lartë dhe shkakton ndryshime në shprehjen e gjeneve që prekin proteinat si dinorfina; Peptidet e dinorfinës reduktojnë lirimin e dopaminës në NAcc duke penguar përkohësisht rrugën e shpërblimit . Kështu, një aktivizim i vazhdueshëm i CREB detyron të merret një dozë më e madhe për të arritur të njëjtin efekt. Përveç kësaj, ai e lë përdoruesin të ndihet përgjithësisht i dëshpëruar dhe i pakënaqur dhe i paaftë për të gjetur kënaqësi në aktivitetet e mëparshme të këndshme, shpesh duke çuar në kthimin e drogës për një dozë tjetër.
Përveç CREB, hipotezohet se mekanizmat e stresit luajnë një rol në varësi. Koob dhe Kreek kanë hipotezuar se gjatë përdorimit të drogës, aktivizon boshtin hipotalamo-hipofizë-adrenal (boshti HPA) dhe sistemet e tjera të stresit në amigdalën e zgjeruar. Ky aktivizim ndikon në gjendjen emocionale të çrregulluar të lidhur me varësinë psikologjike. Ata zbuluan se ndërsa përdorimi i drogës përshkallëzohet, po ashtu rritet edhe prania e CRF në lëngun cerebrospinal njerëzor. Në modelet e minjve, përdorimi i veçantë i frenuesve CRF dhe antagonistëve të receptorit CRF uli vetë-administrimin e ilaçit të studimit. Studime të tjera në këtë përmbledhje treguan disrregullim të neuropeptideve të tjera që ndikojnë në boshtin HPA, duke përfshirë enkefalinën, e cila është një peptid opioid endogjen që rregullon dhimbjen. Duket gjithashtu se receptorët μ-opioid, mbi të cilët vepron enkefalina, janë ndikues në sistemin e shpërblimit dhe mund të rregullojnë shprehjen e hormoneve të stresit.
Rritja e shprehjes së receptorëve AMPA në MSN-të e bërthamës accumbens është një mekanizëm i mundshëm i neverisë i prodhuar nga tërheqja e drogës.
Varësia fizike
Rritja e rregullimit të rrugës së transduksionit të sinjalit në locus coeruleus nga është implikuar si mekanizmi përgjegjës për disa aspekte të varësisë fizike të shkaktuar nga opioidet. Ecuria e përkohshme e tërheqjes lidhet me djegien e LC dhe administrimi i agonistëve α2 në locus coeruleus çon në një ulje të shkarkimit të LC dhe lirimit të norepinefrinës gjatë tërheqjes. Një mekanizëm i mundshëm përfshin rregullimin e lartë të receptorëve NMDA, i cili mbështetet nga zbutja e tërheqjes nga antagonistët e receptorit NMDA. Varësia fizike nga opioidet është vërejtur se prodhon një rritje të glutamatit jashtëqelizor, një rritje në nën-njësitë e receptorit NMDA NR1 dhe NR2A, CaMKII të fosforiluar dhe c-fos. Shprehja e CaMKII dhe c-fos zbutet nga antagonistët e receptorit NMDA, i cili shoqërohet me tërheqje të mprehtë tek minjtë e rritur, por jo tek minjtë neonatal Ndërsa administrimi akut i opioideve ul shprehjen e receptorit AMPA dhe depreson si NMDA ashtu edhe postinaptike ngacmuese jo-NMDA potencialet në NAC, tërheqja përfshin një prag të ulur për LTP dhe një rritje të shkrepjes spontane në NAc.
Diagnoza
Klasifikimi DSM
"Varësia nga substancat", siç përcaktohet në DSM-IV, mund të diagnostikohet me varësi fiziologjike, dëshmi tolerance ose tërheqjeje, ose pa varësi fiziologjike. Varësitë e substancave DSM-IV përfshijnë:
303.90 Varësia nga alkooli
304.00 Varësia nga opioidet
304.10 Varësia qetësuese, hipnotike ose anksiolitike (përfshirë varësinë nga benzodiazepina dhe varësinë nga barbituratet)
304.20 Varësia nga kokaina
304.30 Varësia nga kanabisi
304.40 Varësia nga amfetamina (ose e ngjashme me amfetaminën)
304.50 Varësia halucinogjene
304.60 Varësia nga inhalatorët
304.80 Varësia nga polisubstanca
304.90 Varësia nga fenciklidina (ose e ngjashme me fenciklidinën).
304.90 Varësia nga substanca të tjera (ose të panjohura).
305.10 Varësia nga nikotina
Menaxhimi
Varësia është një gjendje komplekse, por e trajtueshme. Karakterizohet nga dëshira kompulsive për drogë, kërkimi dhe përdorimi që vazhdon edhe nëse përdoruesi është i vetëdijshëm për pasoja të rënda negative. Për disa njerëz, varësia bëhet kronike, me rikthime periodike edhe pas periudhave të gjata abstinence. Si një sëmundje kronike, e përsëritur, varësia mund të kërkojë trajtime të vazhdueshme për të rritur intervalet midis rikthimeve dhe për të zvogëluar intensitetin e tyre. Ndërsa disa me probleme të substancave shërohen dhe bëjnë jetë të kënaqshme, të tjerët kërkojnë mbështetje të vazhdueshme shtesë. Qëllimi përfundimtar i trajtimit të varësisë është t'i mundësojë një individi të menaxhojë keqpërdorimin e substancave; për disa kjo mund të nënkuptojë abstinencë. Qëllimet e menjëhershme janë shpesh për të reduktuar abuzimin me substancat, për të përmirësuar aftësinë e pacientit për të funksionuar dhe për të minimizuar komplikimet mjekësore dhe sociale të abuzimit me substancat dhe varësinë e tyre; kjo quhet "reduktim i dëmit".
Trajtimet për varësinë ndryshojnë shumë në varësi të llojeve të drogave të përfshira, sasisë së drogave të përdorura, kohëzgjatjes së varësisë ndaj drogës, komplikimeve mjekësore dhe nevojave sociale të individit. Përcaktimi i llojit më të mirë të programit të rimëkëmbjes për një person të varur varet nga një sërë faktorësh, duke përfshirë: personalitetin, barnat e zgjedhura, konceptin e spiritualitetit ose fesë, sëmundjen mendore ose fizike dhe disponueshmërinë dhe përballueshmërinë lokale të programeve.
Shumë ide të ndryshme qarkullojnë në lidhje me atë që konsiderohet një rezultat i suksesshëm në shërimin nga varësia. Programet që theksojnë pirjen e kontrolluar ekzistojnë për varësinë ndaj alkoolit. Terapia e zëvendësimit të opiateve ka qenë një standard mjekësor i trajtimit të varësisë nga opioidet për shumë vite.
Trajtimet dhe qëndrimet ndaj varësisë ndryshojnë shumë në vende të ndryshme. Në SHBA dhe vendet në zhvillim, qëllimi i komisionerëve të trajtimit të varësisë nga droga është përgjithësisht abstenimi total nga të gjitha drogat. Vende të tjera, veçanërisht në Evropë, argumentojnë se qëllimet e trajtimit për varësinë nga droga janë më komplekse, me synime trajtimi që përfshijnë reduktimin e përdorimit deri në atë pikë sa përdorimi i drogës nuk ndërhyn më në aktivitetet normale si puna dhe angazhimet familjare; zhvendosja e të varurit nga rrugët më të rrezikshme të administrimit të drogës si injektimi në rrugë më të sigurta si administrimi oral; reduktimi i krimit të kryer nga të varurit nga droga; dhe trajtimin e kushteve të tjera shoqëruese si SIDA, hepatiti dhe çrregullimet e shëndetit mendor. Këto lloj rezultatesh mund të arrihen pa eliminuar plotësisht përdorimin e drogës. Programet e trajtimit të drogës në Evropë shpesh raportojnë rezultate më të favorshme se ato në SHBA, sepse kriteret për matjen e suksesit janë funksionale dhe jo të bazuara në abstinencë. Mbështetësit e programeve me synim abstinencën totale nga droga besojnë se mundësimi i përdorimit të mëtejshëm të drogës nënkupton përdorim të zgjatur të drogës dhe rrezikon një rritje të varësisë dhe komplikime nga varësia.
Shoqëria dhe kultura
Demografia
Në nivel ndërkombëtar, SHBA dhe Evropa Lindore përmbajnë vendet me shfaqjen më të lartë të çrregullimeve të abuzimit me substanca (5-6%). Afrika, Azia dhe Lindja e Mesme përmbajnë vendet me shfaqjen më të ulët në mbarë botën (1-2%). Në të gjithë globin, ata që prireshin të kishin një prevalencë më të lartë të varësisë nga substancat ishin në të njëzetat e tyre, të papunë dhe burra. Anketa Kombëtare për Përdorimin e Drogës dhe Shëndetin (NSDUH) raporton mbi normat e varësisë/abuzimit nga substancat në demografi të ndryshme të popullsisë në të gjithë SHBA-në Kur anketoheshin popullsitë bazuar në racën dhe përkatësinë etnike në ato mosha 12 vjeç e lart, u vu re se indianët amerikanë/Alaskanë ishin ndër normat më të larta dhe aziatikët ishin ndër normat më të ulëta në krahasim me grupet e tjera racore/etnike.
Gjatë anketimit të popullatave bazuar në gjininë në ato mosha 12 vjeç e lart, u vu re se meshkujt kishin një shkallë më të lartë të varësisë nga substancat sesa femrat. Megjithatë, ndryshimi në normat nuk është i dukshëm deri pas moshës 17 vjeç Varësia nga droga dhe alkooli raporton se të moshuarit abuzojnë me drogën duke përfshirë alkoolin në një shkallë prej 15-20%. Është vlerësuar se 52 milionë amerikanë mbi 12 vjeç kanë abuzuar me një substancë.
Normat e varësisë ose abuzimit nga alkooli nuk kishin korrespondencë me nivelin arsimor të asnjë personi, kur popullatat u anketuan në shkallë të ndryshme arsimimi nga moshat 26 vjeç e lart. Megjithatë, kur bëhej fjalë për përdorimin e drogave të paligjshme kishte një korrelacion, në të cilin ata që kishin mbaruar universitetin kishin normat më të ulëta. Për më tepër, shkalla e varësisë ishte më e madhe në popullsinë e papunë të moshës 18 vjeç e lart dhe në popullsitë me banim metropolitane të moshës 12 vjeç e lart.
Qendra Kombëtare e Kërkimit të Opinionit në Universitetin e Çikagos raportoi një analizë mbi pabarazitë brenda pranimeve për trajtimin e abuzimit me substancat në rajonin Appalachian, i cili përfshin 13 shtete dhe 410 qarqe në pjesën lindore të SHBA, ndërsa gjetjet e tyre për shumicën e kategorive demografike ishin të ngjashme me gjetjet kombëtare nga NSDUH, ato kishin rezultate të ndryshme për grupet racore/etnike të cilat ndryshonin sipas nën-rajoneve. Në përgjithësi, të bardhët ishin demografikët me shkallën më të madhe të pranimit (83%), ndërsa popullatat vendase të Alaskës, Indianët Amerikanë, ishujt e Paqësorit dhe aziatike kishin pranimet më të ulëta (1.8%).
Legjislacioni
Në varësi të juridiksionit, drogat që krijojnë varësi mund të jenë të ligjshme, të ligjshme vetëm si pjesë e një studimi të sponsorizuar nga qeveria, të paligjshme për t'u përdorur për çfarëdo qëllimi, të paligjshme për t'u shitur ose madje të paligjshme për t'u poseduar thjesht.
Shumica e vendeve kanë legjislacion që sjell droga të ndryshme dhe substanca të ngjashme me drogën nën kontrollin e sistemeve të licencimit. Në mënyrë tipike, ky legjislacion mbulon çdo ose të gjitha opiatet, amfetaminat, kanabinoidet, kokainën, barbituratet, benzodiazepinat, anestetikët, halucinogjenët, derivatet dhe një sërë drogash sintetike më moderne. Prodhimi, furnizimi ose posedimi pa leje është vepër penale.
Zakonisht, megjithatë, klasifikimi i drogës sipas një legjislacioni të tillë nuk lidhet thjesht me varësinë. Substancat e mbuluara shpesh kanë veti varësie shumë të ndryshme. Disa janë shumë të prirur për të shkaktuar varësi fizike, ndërsa të tjerët rrallë shkaktojnë ndonjë formë të nevojës kompulsive. Gjithashtu, sipas legjislacionit specifikisht për drogat, alkooli dhe nikotina zakonisht nuk përfshihen.
Megjithëse legjislacioni mund të justifikohet për arsye morale ose të shëndetit publik, ai mund ta bëjë varësinë ose varësinë një çështje shumë më serioze për individin: furnizimet e besueshme të një droge bëhen të vështira për t'u siguruar dhe individi bëhet i pambrojtur ndaj abuzimit kriminal dhe ndëshkimit ligjor. .
Është e paqartë nëse ligjet kundër përdorimit të paligjshëm të drogës bëjnë ndonjë gjë për të frenuar përdorimin dhe varësinë. Në juridiksionet ku drogat që shkaktojnë varësi janë të paligjshme, ato përgjithësisht furnizohen nga tregtarët e drogës, të cilët shpesh janë të përfshirë me krimin e organizuar. Edhe pse kostoja e prodhimit të shumicës së substancave të varësisë ilegale është shumë e ulët, paligjshmëria e tyre e kombinuar me nevojën e të varurit i lejon shitësit të komandojë një çmim premium, shpesh qindra herë më të lartë se kostoja e prodhimit. Si rezultat, të varurit ndonjëherë i drejtohen krimit për të mbështetur zakonin e tyre.
Shtetet e Bashkuara
Në Shtetet e Bashkuara, politika e drogës kontrollohet kryesisht nga qeveria federale. Administrata e Departamentit të Drejtësisë për Kontrollin e Drogës (DEA) zbaton ligjet dhe rregulloret për substancat e kontrolluara. Departamenti i Shëndetësisë dhe Administrata e Ushqimit dhe Barnave të Shërbimeve Njerëzore (FDA) shërbejnë për të mbrojtur dhe promovuar shëndetin publik duke kontrolluar prodhimin, tregtimin dhe shpërndarjen e produkteve, si medikamentet.
Qasja e Shteteve të Bashkuara ndaj abuzimit me substancat ka ndryshuar gjatë dekadës së fundit dhe po vazhdon të ndryshojë. Qeveria federale u përfshi minimalisht në shekullin e 19-të. Qeveria federale kaloi nga përdorimi i taksimit të drogës në fillim të shekullit të 20-të në kriminalizimin e abuzimit me drogën me legjislacione dhe agjenci si Byroja Federale e Narkotikëve (FBN) në mesin e shekullit të 20-të në përgjigje të çështjes në rritje të kombit të abuzimit me substancat. Këto dënime të rrepta për veprat penale të drogës hodhën dritë mbi faktin se abuzimi me drogën ishte një problem shumëplanësh. Komisioni Këshillimor i Presidentit për Narkotikët dhe Abuzimin me Drogën i vitit 1963 trajtoi nevojën për një zgjidhje mjekësore për abuzimin me drogën. Megjithatë, abuzimi me drogën vazhdoi të zbatohej nga qeveria federale nëpërmjet agjencive të tilla si DEA dhe legjislacioneve të mëtejshme si Akti i Substancave të Kontrolluara (CSA), Akti Gjithëpërfshirës i Kontrollit të Krimit i vitit 1984 dhe Aktet Kundër Abuzimit me Drogën.
Në dekadën e fundit, ka pasur përpjekje në rritje përmes legjislacionit shtetëror dhe vendor për të kaluar nga kriminalizimi i abuzimit me drogën në trajtimin e tij si një gjendje shëndetësore që kërkon ndërhyrje mjekësore. 28 shtete aktualisht lejojnë krijimin e shkëmbimeve të gjilpërave. Florida, Iowa, Misuri dhe Arizona të gjitha prezantuan fatura për të lejuar krijimin e shkëmbimeve të gjilpërave në 2019. Këto fatura janë rritur në popullaritet në të gjitha linjat partiake që kur shkëmbimet e gjilpërave u prezantuan për herë të parë në Amsterdam në 1983. Për më tepër, AB-186 Substancat e kontrolluara: programi i parandalimit të mbidozës u prezantua për të operuar vendet e sigurta të injektimit në qytetin dhe qarkun e San Franciskos. Projektligji u vu veto më 30 shtator 2018, nga Guvernatori i Kalifornisë Jerry Brown. Ligjshmëria e këtyre faqeve është ende në diskutim, kështu që nuk ka ende faqe të tilla në Shtetet e Bashkuara. Megjithatë, ka prova ndërkombëtare në rritje për injeksione të suksesshme të sigurta.
Referime
Faqe me përkthime të pashqyrtuara |
340263 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Teorema%20e%20majmunit%20t%C3%AB%20pafund%C3%ABm | Teorema e majmunit të pafundëm | Teorema e majmunit të pafundëm thotë se një majmun i cili godet rastësisht tastet në tastierën e një makine shkrimi për një kohë të pafundme, pothuajse me siguri do të shtypë çdo tekst të caktuar, duke përfshirë veprat e plota të William Shakespeare . Në fakt, majmuni pothuajse me siguri do të shtypte çdo tekst të mundshëm me gjatësi të fundme, çdonjërin një numër të pafundëm herësh. Teorema mund të përgjithësohet për të deklaruar se çdo varg ngjarjesh që ka një probabilitet jo zero për të ndodhur pothuajse me siguri do të ndodhë herët a vonë, duke pasur parasysh një kohë të pakufizuar.
Në këtë kontekst, "pothuajse me siguri" është një term matematik që do të thotë se ngjarja ndodh me probabilitetin 1, dhe "majmuni" nuk është një majmun aktual, por një metaforë për një pajisje abstrakte që prodhon një varg të rastit të pafundëm shkronjash dhe simbolesh. Variantet e teoremës përfshijnë shumë dhe madje pafundësisht shumë daktilografistë, dhe teksti nën shënjestër ndryshon midis një biblioteke të tërë dhe një fjalie të vetme.
Një nga rastet më të hershme të përdorimit të "metaforës së majmunit" është ai i matematikanit francez Émile Borel në 1913, por rasti i parë mund të ketë qenë edhe më herët. Jorge Luis Borges e gjurmoi historinë e kësaj ideje që nga vepra e Aristotelit "Për gjeneratën dhe korrupsionin" dhe "De Natura Deorum"-in e Ciceronit (Për natyrën e perëndive), përmes Blez Paskalit dhe Xhonatan Suiftit, deri te deklaratat moderne me simianët dhe makinat e tyre. Në fillim të shekullit të 20-të, Borel dhe Arthur Eddington përdorën teoremën për të ilustruar afatet kohore të nënkuptuara në themelet e mekanikës statistikore .
Zgjidhje
Prova e drejtpërdrejtë
Ekziston një provë e drejtpërdrejtë e kësaj teoreme. Si hyrje, kujtoni se nëse dy ngjarje janë statistikisht të pavarura, atëherë probabiliteti që të dyja të ndodhin është i barabartë me prodhimin e probabiliteteve që secila të ndodhë në mënyrë të pavarur. Për shembull, nëse mundësia e shiut në Moskë në një ditë të caktuar është 0,4 dhe mundësia e një tërmeti në San Francisko në një ditë të caktuar është 0,00003, atëherë mundësia që të dyja të ndodhin në të njëjtën ditë është , duke supozuar se ato janë vërtet të pavarura.
Merrni parasysh mundësinë e shtypjes së fjalës "banane" në një makinë shkrimi me 50 taste. Supozoni se butonat janë shtypur në mënyrë të rastësishme dhe të pavarur, që do të thotë se çdo çelës ka një shans të barabartë për t'u shtypur, pavarësisht se çfarë tastesh ishin shtypur më parë. Mundësia që shkronja e parë e shtypur të jetë 'b' është 1/50, dhe mundësia që shkronja e dytë e shtypur të jetë 'a' është gjithashtu 1/50, e kështu me radhë. Prandaj, probabiliteti që gjashtë shkronjat e para të shqiptojnë banane është
Më pak se një në 15 miliardë, por jo zero.
Nga sa më sipër, mundësia për të mos shtypur banane në një bllok të caktuar prej 6 shkronjash është . Për shkak se çdo bllok me 6 shkronja shtypet në mënyrë të pavarur, mundësia për të mos shtypur banane në asnjë nga blloqet e para me 6 shkronja është:
Ndërsa rritet, bëhet më e vogël. Për , është afërsisht 0,9999, por për është afërsisht 0,53 dhe për është afërsisht 0.0017. Ndërsa i afrohet pafundësisë, probabiliteti i afrohet zeros; domethënë, duke e bërë mjaft të madhe, mund të bëhet aq i vogël sa të dëshirohet, dhe mundësia për të shtypur banane i afrohet 100%. Kështu, probabiliteti që fjala banane të shfaqet në një moment në një varg të pafundëm goditjesh të tasteve është i barabartë me një. |
340265 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Hipnoterapia | Hipnoterapia | Hipnoterapia është një lloj ndërhyrjeje mendje-trup në të cilën hipnoza përdoret për të krijuar një gjendje të vëmendjes së përqendruar dhe rritjes së sugjerueshmërisë në trajtimin e një çrregullimi ose shqetësimi mjekësor ose psikologjik.
Përkufizimi
Fjalori i titujve të profesionit të Departamentit të Punës të Shteteve të Bashkuara (DOT) përshkruan punën e hipnoterapistit:"Nxit gjendjen hipnotike te klienti për të rritur motivimin ose për të ndryshuar modelet e sjelljes: Konsultohet me klientin për të përcaktuar natyrën e problemit. Përgatit klientin për të hyrë në gjendje hipnotike duke shpjeguar se si funksionon hipnoza dhe çfarë do të përjetojë klienti. Testet i nënshtrohen përcaktimit të shkallës së sugjerueshmërisë fizike dhe emocionale. Indukton gjendjen hipnotike tek klienti, duke përdorur metoda dhe teknika të individualizuara të hipnozës bazuar në interpretimin e rezultateve të testit dhe analizën e problemit të klientit. Mund të trajnojë klientin në kondicionimin e vetëhipnozës."
Tradicionale
Forma e hipnoterapisë e praktikuar nga shumica e hipnotizuesve viktorianë, duke përfshirë James Braid dhe Hippolyte Bernheim, përdorte kryesisht sugjerimin e drejtpërdrejtë të heqjes së simptomave, me një përdorim të relaksimit terapeutik dhe herë pas here neveri ndaj alkoolit, drogës, etj
Eriksonian
Në vitet 1950, Milton H. Erickson zhvilloi një qasje rrënjësisht të ndryshme ndaj hipnotizmit, e cila më pas u bë e njohur si "hipnoterapia Eriksoniane" ose "Hipnoterapia Neo-Ericksonian". Bazuar në besimin e tij se sjelljet jofunksionale përcaktoheshin nga tensioni social, Erickson e përvetësoi sjelljen e subjektit për të krijuar raporte, një strategji që ai e quajti "shfrytëzimi". Pasi u krijua raporti, ai përdori një qasje joformale bisedore për ndërgjegjësimin e drejtpërdrejtë. Metodat e tij përfshinin modele komplekse gjuhësore dhe strategji terapeutike specifike për klientin (duke reflektuar natyrën e përdorimit). Ai pretendoi se kishte zhvilluar mënyra për të sugjeruar ndryshime në sjellje gjatë një bisede në dukje të zakonshme.
Kjo divergjencë nga tradita bëri që disa, duke përfshirë Andre Weitzenhoffer, të kundërshtonin nëse Erickson kishte të drejtë që ta cilësonte qasjen e tij si "hipnozë". Punimi themelor i Ericksonit, megjithatë, e konsideron hipnozën si një gjendje mendore në të cilën mund të kryhen lloje specifike të "punës" dhe jo një teknikë induksioni.
Themeluesit e programimit neuro-gjuhësor (NLP), një metodë disi e ngjashme në disa drejtime me disa versione të hipnoterapisë, pohuan se ata e kishin modeluar punën e Erickson gjerësisht dhe e kishin asimiluar atë në qasjen e tyre. Weitzenhoffer kundërshtoi nëse NLP ka ndonjë ngjashmëri të vërtetë me punën e Erickson.
I fokusuar në zgjidhje
Në vitet 2000, hipnoterapistët filluan të kombinojnë aspekte të terapisë së shkurtër të përqendruar në zgjidhje (SFBT) me hipnoterapinë Ericksonian për të prodhuar terapi që ishte e fokusuar tek qëllimi (ajo që klienti dëshironte të arrinte) në vend të qasjes më tradicionale të përqendruar te problemi (shpenzimi i kohës duke diskutuar çështjet që e sollën klientin të kërkonte ndihmë). Një seancë hipnoterapie e fokusuar në zgjidhje mund të përfshijë teknika nga NLP.
Kognitive/sjellëse
Hipnoterapia konjitive e sjelljes (CBH) është një terapi psikologjike e integruar që përdor hipnozën klinike dhe terapinë konjitive të sjelljes (CBT). Përdorimi i CBT në lidhje me hipnoterapinë mund të rezultojë në një efektivitet më të madh të trajtimit. Një meta-analizë e tetë kërkimeve të ndryshme zbuloi "një përmirësim 70% më të madh" për pacientët që i nënshtrohen një trajtimi të integruar për ata që përdorin vetëm CBT.
Në vitin 1974, Theodore X. Barber dhe kolegët e tij botuan një përmbledhje të hulumtimit i cili argumentoi, duke ndjekur psikologjinë e mëparshme sociale të Theodore R. Sarbin, se hipnotizmi kuptohej më mirë jo si një "gjendje e veçantë", por si rezultat i variablave normale psikologjike., të tilla si imagjinata aktive, pritshmëria, qëndrimet e duhura dhe motivimi. Barber prezantoi termin "kognitiv-sjellës" për të përshkruar teorinë joshtetërore të hipnotizmit dhe diskutoi zbatimin e saj në terapinë e sjelljes.
Zbatimi në rritje i teorive dhe koncepteve psikologjike njohëse dhe të sjelljes në shpjegimin e hipnozës hapi rrugën për një integrim më të ngushtë të hipnoterapisë me terapi të ndryshme njohëse dhe të sjelljes.
Shumë terapi njohëse dhe të sjelljes u ndikuan fillimisht nga teknikat më të vjetra të hipnoterapisë, p.sh., desensibilizimi sistematik i Joseph Wolpe, teknika kryesore e terapisë së hershme të sjelljes, fillimisht u quajt "desensibilizimi hipnotik" dhe rrjedh nga hipnoza mjekësore (1948) e Lewis Wolberg.
Kurative
Dr. Peter Marshall, autor i "A Handbook of Hypnoterapia", shpiku Teoria e Transit të Sëmundjeve Mendore, e cila pohon se njerëzit që vuajnë nga depresioni, ose disa lloje të tjera neurozash, tashmë po jetojnë në ekstazë. Ai pohon se kjo do të thotë që hipnoterapisti nuk ka nevojë të nxisë ekstazën, por në vend të kësaj t'i bëjë ata ta kuptojnë këtë dhe t'i nxjerrin jashtë.
E ndërgjegjshëme
Hipnoterapia e ndërgjegjshme është terapi që përfshin vëmendjen dhe hipnoterapinë. Një studim pilot u bë në Universitetin Baylor, Teksas, dhe u botua në Gazetën Ndërkombëtare të Hipnozës Klinike dhe Eksperimentale. Dr. Gary Elkins, drejtor i Laboratorit të Kërkimit të Mjekësisë Mendje-Trup në Universitetin Baylor e quajti atë "një opsion të vlefshëm për trajtimin e ankthit dhe reduktimit të stresit" dhe "një terapi inovative mendje-trup". Studimi tregoi një ulje të stresit dhe një rritje të ndërgjegjes.
Marrëdhënia me mjekësinë shkencore
Praktikuesit e hipnoterapisë herë pas here tërheqin vëmendjen e mjekësisë kryesore. Përpjekjet për të futur ashpërsi akademike janë frustruar nga kompleksiteti i sugjestibilitetit të klientit, i cili ka aspekte sociale dhe kulturore, duke përfshirë reputacionin e praktikantit. Rezultatet e arritura në një kohë dhe qendër studimi nuk janë transmetuar në mënyrë të besueshme te brezat e ardhshëm.
Në vitet 1700, Anton Mesmer ofroi justifikime pseudoshkencore për praktikat e tij, por racionalizimet e tij u hodhën poshtë nga një komision që përfshinte Benjamin Franklin.
Përdorimet
Klinikët zgjedhin hipnoterapinë për të trajtuar një gamë të gjerë rrethanash; megjithatë, sipas Yeates (2016), njerëzit zgjedhin të bëjnë hipnoterapi për shumë arsye të tjera:
“Duke shpërfillur çështje specifike si ankthi i performancës, tërbimi në rrugë, pesha, pirja e duhanit, alkooli, seksi i pasigurt, etj., ata që kërkojnë hipnoterapi sot e bëjnë këtë për shkak të ndjenjave të keqpërcaktuara dhe të paqarta që: (a) shëndeti i tyre është larg të qenit optimal; (b) shqetësimi i tyre për ngjarjet e së shkuarës/të tashmes/së së ardhmes është i tepruar dhe dobësues; (c) ata nuk janë të kënaqur me atë që janë; (d) ata nuk po performojnë deri në nivelin e potencialit të tyre të vërtetë; dhe/ose ( e) jetës së tyre i mungon ndonjë gjë e rëndësishme (por e paidentifikuar)”.
Menopauza
Ka prova që mbështesin përdorimin e hipnoterapisë në trajtimin e simptomave të menopauzës, duke përfshirë ndezjet e nxehta. Shoqata e Menopauzës së Amerikës së Veriut rekomandon hipnoterapinë për menaxhimin johormonal të simptomave vazomotore të lidhura me menopauzën, duke i dhënë asaj nivelin më të lartë të provave.
Sindromi i zorrës së irrituar
Përdorimi i hipnoterapisë në trajtimin e simptomave të sindromës së zorrës së irrituar mbështetet nga kërkimet, duke përfshirë provat e kontrolluara të rastësishme. Një auditim i vitit 2015 i 1000 pacientëve që kryenin hipnoterapinë e fokusuar në zorrë në praktikën normale klinike zbuloi se hipnoterapia ishte një ndërhyrje efektive për IBS refraktare. Hipnoterapia e drejtuar nga zorrët rekomandohet në trajtimin e sindromës së zorrës së irrituar nga udhëzuesi klinik i Kolegjit Amerikan të Gastroenterologjisë për menaxhimin e IBS.
Lindja e fëmijës
Hipnoterapia shpesh aplikohet në procesin e lindjes dhe në periudhën pas lindjes, por nuk ka prova të mjaftueshme për të përcaktuar nëse ajo lehtëson dhimbjen gjatë lindjes dhe nuk ka dëshmi se është efektiv kundër depresionit pas lindjes.
Bulimia
Literatura tregon se një gamë e gjerë ndërhyrjesh hipnotike janë hetuar për trajtimin e bulimisë nervore, me efekt jo përfundimtar. Studime të ngjashme kanë treguar se grupet që vuanin nga bulimia nervosa, që i nënshtroheshin hipnoterapisë, ishin më të jashtëzakonshme ndaj mungesës së trajtimit, placebos ose trajtimeve të tjera alternative.
Ankthi
Hipnoterapia tregohet të jetë e krahasueshme në efektivitet me format e tjera të terapisë, të tilla si terapia konjitive-sjellëse, që përdorin teknika relaksimi dhe imazhe. Gjithashtu ka treguar të jetë i suksesshëm kur përdoret për të reduktuar ankthin tek ata me ankth dhe fobi dentare.
PTSD
Çrregullimi i Stresit post-traumatik (PTSD) dhe simptomat e tij janë treguar të përmirësohen për shkak të zbatimit të hipnoterapisë, si në afat të gjatë ashtu edhe në atë të shkurtër. Ndërsa kërkimet vazhdojnë, hipnoterapia po konsiderohet më hapur si një ndërhyrje efektive për ata me PTSD.
Depresioni
Hipnoterapia është treguar të jetë efektive kur përdoret për të trajtuar simptomat afatgjata të depresionit. Është treguar të jetë i krahasueshëm me efikasitetin e terapisë kognitive-sjellëse dhe kur përdoret së bashku, efikasiteti duket se rritet.
Përdorime të tjera
Ndër aplikimet e tij të shumta në fusha të tjera mjekësore, hipnotizmi u përdor në mënyrë terapeutike, nga disa alienistë në epokën viktoriane, për të trajtuar gjendjen e njohur atëherë si histeria.
Hipnoterapia moderne është gjerësisht e pranuar për trajtimin e disa çrregullimeve të zakoneve, për të kontrolluar frikën irracionale, si dhe në trajtimin e kushteve të tilla si pagjumësia dhe varësia. Hipnoza është përdorur gjithashtu për të përmirësuar rikuperimin nga kushtet jo-psikologjike si pas procedurave kirurgjikale, në kujdesin e kancerit të gjirit dhe madje edhe me problemet gastro-intestinale.
Efikasiteti
Një meta-analizë e vitit 2003 mbi efikasitetin e hipnoterapisë arriti në përfundimin se "efikasiteti i hipnozës nuk verifikohet për një pjesë të konsiderueshme të spektrit të praktikës psikoterapeutike".
Në vitin 2007, një meta-analizë nga Cochrane Colaboration zbuloi se efekti terapeutik i hipnoterapisë ishte "më i lartë se ai i kontrollit të listës së pritjes ose menaxhimit të zakonshëm mjekësor, për dhimbjen e barkut dhe simptomat primare të IBS, në afat të shkurtër në pacientët që dështojnë. terapi standarde mjekësore”, pa efekte anësore të dëmshme. Megjithatë, autorët vunë në dukje se cilësia e të dhënave në dispozicion ishte e pamjaftueshme për të nxjerrë ndonjë përfundim të sigurt.
Dy rishikime të Cochrane në vitin 2012 arritën në përfundimin se nuk kishte prova të mjaftueshme për të mbështetur efikasitetin e tij në menaxhimin e dhimbjeve të lindjes ose depresionit pas lindjes.
Një meta-analizë e vitit 2014 që u përqendrua në efikasitetin e hipnoterapisë në sindromën e zorrës së irrituar zbuloi se ishte e dobishme për dhimbjet afatshkurtra të barkut dhe çështje të tjera gastrointestinale.
Në vitin 2016, një përmbledhje e literaturës e botuar në La Presse Médicale zbuloi se nuk ka prova të mjaftueshme për të "mbështetur efikasitetin e hipnozës në çrregullimet kronike të ankthit".
Në vitin 2019, një përmbledhje e Cochrane nuk ishte në gjendje të gjente prova të përfitimit të hipnozës në lënien e duhanit dhe sugjeroi nëse ka, në rastin më të mirë është e vogël.
Një meta-analizë 2019 e hipnozës si një trajtim për ankthin zbuloi se "pjesëmarrësi mesatar që merr hipnozë reduktoi ankthin më shumë se rreth 79% të pjesëmarrësve të kontrollit", duke vënë në dukje gjithashtu se "hipnoza ishte më efektive në reduktimin e ankthit kur kombinohej me ndërhyrje të tjera psikologjike sesa kur përdoret si një trajtim i pavarur."
Në një meta-analizë të vitit 2022 mbi efikasitetin e hipnoterapisë në ankthin dentar, u zbulua se "hipnoza mund të konsiderohet gjithashtu si metodë e fuqishme dhe e suksesshme për reduktimin e ankthit", por gjithashtu deklaroi se kërkohen kërkime të mëtejshme.
Shiko gjithashtu
Regresioni atavistik – koncept i lidhur me hipnozën, i prezantuar nga studiuesi dhe psikiatri australian Ainslie MearesPages që shfaqin përshkrimet e wikidata si një rezervë
Projeksioni astral – Interpretimi i përvojave jashtë trupit
Stërvitje autogjenike – Teknika e relaksimit
Autosugjerim
Doktor i Hipnoterapisë Klinike
Hipnoterapia në Mbretërinë e Bashkuar
Hipnozë
Hipnokirurgjia
The Pregnant Man and Other Cases from a Hypnotherapist's Couch
Psikoterapia
Komisioni Mbretëror për Magnetizmin e Kafshëve
Skepticizmi shkencor
Mendje nënndërgjegjeshëm
Sugjerueshmëria
The Zoist: A Journal of Cerebral Physiology & Mesmerism, and Their Applications to Human Welfare
Referime
Pseudoshkencë
Faqe me përkthime të pashqyrtuara |
340272 | https://sq.wikipedia.org/wiki/O%20shum%C3%ABsyshe | O shumësyshe | O shumësyshe ( ꙮ ) është një variant i rrallë glifor i shkronjës cirilike O. Ky variant glif mund të gjendet në një dorëshkrim të vetëm të shekullit të 15-të, në frazën e vjetër sllave të kishës "серафими многоꙮчитїй" (shkurtuar si"мн҇оꙮчитїй") ( serafimi mnogoočitii, " serafini me shumë sy"). Ajo u dokumentua nga Yefim Karsky në vitin 1928 në një kopje të Librit të Psalmeve (mbrapa e faqes 244) rreth vitit 1429, që gjendet tani në koleksionin e Lavrës së Trinisë së Shën Sergjit .
Karakteri u propozua për t'u përfshirë në Unicode në viitn 2007 dhe hyri si karakteri U+A66E në versionin 5.1 të Unicode (2008). Glifi përfaqësues kishte shtatë sy. Sidoqoftë, në vitin 2021, pas një postimi në Twitter që theksonte karakterin, i erdhi në vëmëndje gjuhëtarit Michael Everson se karakteri në dorëshkrimin e vitit 1429 në fakt përbëhej nga dhjetë sy. Pas një propozimi të vitit 2022 për të ndryshuar karakterin dhe pasqyruar këtë zbulim, ai u përditësua më vonë atë vit në Unicode 15.0 që të kishte dhjetë sy. |
340310 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Bysheku | Bysheku | Bysheku ndodhet në jug të qytetit të Elbasanit, në luginën e lumit Shkumbin. Është një pikë turistike me burime të shumta ujore, ku veçohet një burim karstik, me prurje 70 litra në sekondë që del rrëzë një shkëmbi gjigant. Me rrapet shekullore është një nga pikat historike e turistike më të bukura të Elbasanit dhe një nga vendet më të preferuara tradicionalisht nga elbasanasit. Vendasit e quajnë veten me fat që natyra u ka dhuruar një pasuri kaq të çmuar. Bysheku është një nga fshatrat e përfshirë në projektin zhvillimor “100 fshatrat”
Vendndodhja
Bysheku ndodhet në jug të qytetit, në luginën e Shkumbinit në majë të rrjedhjes së tij. Kjo pikë ndodhet në fshatin Shushicë të komunës me të njëjtin emër, rreth 4 km larg nga qyteti i Elbasanit.
Referime |
340331 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Arboras | Arboras | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Pages using infobox settlement with image map1 but not image map
Arboras ( Arboràs në Oksitanisht; Shqip: Arborasi ) është një komunë në departamentin Herault në Francën jugore .
Popullsia
Komuna në Hérault
Koordinatat në Wikidata |
340332 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Studia%20Albanica | Studia Albanica | Studia Albanica është një revistë shkencore dyvjeçare e botuar nga Seksioni i Studimeve Sociale dhe Albanologjike të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë . Kjo revistë është themeluar në vitin 1964. Ajo mbulon albanologjinë dhe ilirologjinë, duke përfshirë studimet mbi gjuhën dhe letërsinë shqipe, dhe historinë . Artikujt janë botuar në gjuhën e tyre origjinale, megjithëse frëngjishtja përdoret nga redaksia e saj. Kryeredaktor është Seit Mansaku.
Shih edhe
Historiografia
Gjurmime albanologjike
Lista e revistave në Shqipëri
Qendra e Studimeve Albanologjike
Referime
Albanologji
Akademia e Shkencave e Shqipërisë
Revista dyvjeçare
Revista shumëgjuhëshe |
340335 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Petit%20Palais | Petit Palais | Petit Palais (frengjisht: Petit Palais) është një muze arti në rrethin e 8-të të Parisit, në Francë. Petit Palais është ndërtuar për Ekspozitën Universelle të vitit 1900 ("ekspozita universale"), ajo tani strehon Muzeun e Arteve të Bukura të qytetit të Parisit ( Musée des beaux-arts de la ville de Paris ). ndodhet përballë në ish Avenue Nicolas II, sot Avenue Winston-Churchill. Fasadat e tjera të ndërtesës përballen me Seine dhe Avenue des Champs-Élysées .
Hyrje
është një nga katërmbëdhjetë muzetë e qytetit të Parisit që janë përfshirë që nga 1 janari 2013 në korporatën publike Paris Musées . Është renditur që nga viti 1975 si një monument historik nga Ministria e Kulturës.
Historia
Në vitin 1894 u mbajt një konkurs për zonën e ekspozitës 1900. Palais de l'Industrie nga Panairi Botëror i 1855 u konsiderua i papërshtatshëm dhe do të zëvendësohej me diçka të re për Ekspozitën e 1900-ës. Arkitektët kishin mundësinë të bënin atë që dëshironin (ndryshonin, shkatërronin ose mbanin) me Palais de l'Industrie. Në fund, Charles Girault fitoi konkursin dhe ndërtoi Petit Palais si një nga ndërtesat që zëvendësoi Palais de l'Industrie.
Ndërtimi i Petit Palais filloi më 10 tetor 1897 dhe përfundoi në prill 1900. Kostoja totale e Petit Palais në kohën e ndërtimit ishte 400,000 paund. Në vitin 1902, Petit Palais u bë zyrtarisht Palais des Beaux-Arts de la Ville de Paris.
Shih edhe
Parisi
Muzeu i Luvrit
Lidhjet e jashtme
Official Paris Musées website
Paris1900.com: The Petit Palais — 1900 (Exposition Universelle) and current photographs.
Petit Palais Exploring the Beauty of Petit Palais: A Journey into Art and Architecture.
Referime
Koordinatat në Wikidata
Artikuj që përmbajnë tekst në frëngjisht
Muze në Paris |
340354 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Myftar%20Cubi | Myftar Cubi | Myftar Cubi është piktor shqiptar. Ka lindur në Koplik të Shkodrës në vitin 1954. Është diplomuar në degën e pikturës monumentale në Akademinë e Arteve të Bukura. Aktualisht mban titullin “Master i Pikturës” të akorduar nga Universiteti i Prishtinës. Myftar Cubi është shquar në artet vizive dhe i ka kushtuar një jetë mozaikut, ku punimet e tij janë pjesë e ekspozitave thuajse në të gjitha kontinentet.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Piktorë shqiptarë
Lindje 1954 |
340355 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Afrim%20Bunjaku | Afrim Bunjaku | Afrim Bunjaku (15 prill 1973 - 24 shtator 2023) ishte rreshter i Policisë së Kosovës që u vra në orët e para të ditës së diel më 24 shtator 2023 nga një grup kriminelësh serbë të armatosur rëndë në Banjskë të Zveçanit. Në momentin e vrasjes ai ishte komandant i Stacionit të Policisë në Zveçan. Pas vdekjes është nderuar nga Presidentja me urdhrin "Hero i Kosovës".
Ditë zie
Presidentja Vjosa Osmani shpalli të hënën (25 shtator 2023) ditë zie në Kosovë.
Varrimi
Varrimi u bë më 25 shtator 2023.
Urdhri "Hero i Kosovës"
Urdhri iu dha nga Presidentja Vjosa Osmani.
Shiko edhe
Sulmi në Banjskë
Grupet kriminale dhe terroriste serbe në veri të Kosovës
Referime
Lindje 1973
Njerëz nga Vushtrria
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë nga Kosova
Hero i Kosovës
Vdekje 2023 |
340381 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Njeriu%20si%20nj%C3%AB%20tjet%C3%ABr | Njeriu si një tjetër | Njeriu si një tjetër libër me autore Natasha Lako. Botuar nga "Uet Press" në vitin 2023. Libri ka 236 faqe. ISBN 978-9928-388-23-0
Shënime: Ese
Mbi librin:
Në këtë libër ka shkrime që e kanë nisur botimin prej vitit 1996, si dhe shënime të pabotuara që po shfaqen për herë të parë. Por, kronologjia sipas vitit të botimit të shkrimeve të ndryshme që lidhen me ngjarje artistike letrare, nuk e tejkalon dot kronologjinë e një trashëgimie që udhëton deri në ditët tona nën shkëlqimin e humanizmit evropian, që te shqiptarët mori rrugë prej Marin Barletit, Gjon Buzukut e për të arritur te të gjithë punëtorët e gjuhës shqipe dhe te të gjitha arritjet botërore, si kërkim individual artistik në shprehjen e një riqytetërimi të vazhdueshëm. Këtë e dëshmon edhe loja aktoreske që mban gjallë vepra të pavdekshme.
Të bisedosh me autorë të periudhave të afërta ose të largëta, por edhe me lexuesin e sotëm, nuk do të thotë se merr përsipër punën e një lajmësi të vonuar, pasi nuk ka vepër që nuk jep gjithnjë rilexime të reja, si zbulime që vijnë prej gjendjes ku lexuesi vendos veten. Njeriu vjen si një tjetër njeri, si pasojë e lirisë së identifikimit të pafund në një udhëtim shekullor që vjen deri në ditët tona. Por, edhe të mësohesh me veten nuk është e lehtë.
Ndonjëherë, lexuesi e ka më lehtë të lidhë krijimtarinë me perceptimet kolektive, kur vetë themelet krijuese të saj shkëlqejnë në shfaqjen e botës personale të njeriut, në dëshirim, në përballje e fitore; perceptime që nuk prekeshin lehtë dhe thellë në periudhën e një kolektivizimi të përgjithshëm mendor, të atyre periudhave shekullore që u ngritën në piedestal gjatë totalitarizmit, i cili filloi të shembej vetëm në fillim të viteve ‘90.
Edhe rileximi ka sjellë më pranë ato botë që mund të quheshin të largëta, vetëm se autorët nuk kanë pasur rast ta njohin njëri-tjetrin. Leximi afron botë të ndryshme, siç afron edhe aktorët, të cilët gjejnë gjithnjë një vete tjetër në rolet që janë krijuar nga autorë, gjer edhe të lashtësive.
Libra shqip
Libra
Libra të botuar në 2023 |
340389 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Izhica | Izhica | Izhitsa ose Izhica (Ѵ, ѵ; e dorës: Ѵ ѵ ; OCS : Ѷжица, rusisht : Ижица, ukrainisht : Іжиця) është një shkronjë e alfabetit cirilik të hershëm dhe disa alfabeteve të mëvonshme, zakonisht e fundit në renditje. Ajo e ka origjinën nga shkronja greke upsilon (Y, υ) dhe është përdorur në fjalë dhe emra që rrjedhin nga ose nëpërmjet gjuhës greke, si кѵрилъ ( kürilǔ, "Ciril", nga greqishtja Κύριλλος) ose флаѵии ( flavii, "Flavi", nga greqishtja Φλάυιος). Ai përfaqësonte tingujt ose si shkronja normale и dhe в, përkatësisht. Alfabeti glagolitik ka një shkronjë përkatëse me emrin izhitsa gjithashtu (Ⱛ, ⱛ). Gjithashtu, izhitsa në formën e saj standarde ose, më shpesh, në një variant me bisht (i ngjashëm me latinishten "y") ishte pjesë e digrafit оѵ/оу që përfaqësonte tingullin . Digrafi njihet si " uk ", dhe germa e sotme cirilike U e ka origjinën nga forma e saj e thjeshtuar.
Emri tradicional i shkronjës, izhitsa (ижица), shpjegohet si zvogëlues i fjalës иго ( igo, "zgjedhë"), për shkak të formës së shkronjës, ose iже ( izhe, "e cila"), emri i shkronjave kryesore cirilike dhe glagolitike për të njëjtin tingull, .
Vlera numerike e izhicës cirilike është 400. Izhica glagolitike nuk ka vlerë numerike. Botimet sllave të kishës të shtypura në Rusi përdorin një variant të përmbledhur të shkronjës për qëllimin numerik, ndërsa botimet nga Serbia ose Rumania (përfshirë librat në alfabetin cirilik rumun ), si dhe librat e hershëm të shtypur nga Ukraina, preferojnë një formë bazë të shkronjës pa bisht.
rusisht
Në gjuhën ruse, përdorimi i izhitsa u bë gjithnjë e më i rrallë gjatë shekujve 18 dhe 19. Në fillim të shekullit të 20-të, kishte vetëm një fjalë me drejtshkrim relativisht të qëndrueshëm që përfshinte shkronjën izhitsa: мѵро ( miro, " krizmë ") dhe derivatet e saj.
Në dokumentet e reformës së drejtshkrimit të viteve 1917-1918, izhitsa nuk përmendet fare, edhe pse shpallja se ajo u anulua në atë kohë, së bashku me i-në dhjetore, jatin dhe fitën, nuk është vetëm e përhapur, por e pasqyruar edhe në Enciklopedinë e Madhe Sovjetike. Në fakt, Ѵ doli nga përdorimi në alfabetin civil gradualisht, nën ndikimin jo vetëm të drejtimit të përgjithshëm të ndryshimeve në drejtshkrimin e gjuhës ruse, por edhe të zhvendosjes së fjalëve dhe teksteve për tema fetare nga shtypi civil. Në të njëjtën kohë, lokomotivat me avull të klasës Izhitsa (Ѵ) u prodhuan deri në vitin 1931 dhe ishin në funksion derisa u çmontuan në vitet 1950.
Sllavishtja kishtare
Izhitsa është ende në përdorim në gjuhën kishtare sllave . Ashtu si upsilon greke, mund të shqiptohet si (si и), ose si (si в). Rregulli themelor i dallimit është i thjeshtë: izhitsa me theks dhe/ose shenja aspirimi është një zanore dhe për këtë arsye shqiptohet ; izhitsa pa shenja diakritike është bashkëtingëllore dhe shqiptohet . Izhicat e patheksuara, që tingëllojnë shënohen me një shenjë të veçantë diakritike, të ashtuquajturën kendema ose kendima (nga fjala greke κέντημα AFN:[ ˈcendima ] ). Forma e kendemës mbi izhitsa mund të ndryshojë: në librat me origjinë ruse, zakonisht duket si një theks i dyfishtë i varrit ose ndonjëherë si një theks i dyfishtë akut . Në librat e vjetër serb, kendema më së shpeshti dukej si dy pika ( trema ) ose madje mund të zëvendësohej nga një kombinim zëvendësues i aspiratës dhe akut. Këto dallime formash (me përjashtim të kombinimit aspirim-akut) nuk kanë kuptim drejtshkrimor dhe duhen konsideruar thjesht si variacione të stilit të shkronjave, prandaj emri i Unicode " IZHITSA ME VARRE DYFISHTE " është pak mashtrues. Izhitsa me kendema ( e lartë : Ѷ, e ulët : ѷ) nuk është një shkronjë e veçantë e alfabetit, por mund të ketë pozicion personal në kodimet kompjuterike (p.sh., Unicode). Historikisht, izhitsa me kendema korrespondon me greqishten upsilon me trema (ose διαλυτικά: Ϋ, ϋ). Ndërsa në botimet moderne të greqishtes së vjetër dhe moderne, trema përdoret vetëm për të parandaluar një digraf (si <ευ> [ ev, ef ] kundrejt <εϋ> [ ei ] ), përdorimi sllav i kendemës vazhdon ende atë të shumë dorëshkrimeve greke mesjetare, në të cilat shenja " diaeresis " përdorej shpesh thjesht për të shënuar një upsilon ose iota si të tillë, pavarësisht nga çdo zanore tjetër (p.sh. δϊαλϋτϊκά, e cila nuk do të ishte e saktë nga konventat e sotme). Mund të mos ketë asnjë shenjë informacioni të izhicës me theks të dyfishtë të varrit ( e lartë : Ѷ, e ulët : ѷ), por vetëm Unicode . |
340390 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Psi%20%28cirilike%29 | Psi (cirilike) | Psi (Ѱ, ѱ; e dorës: Ѱ ѱ ) është një shkronjë në alfabetin e hershëm cirilik, që rrjedh nga shkronja greke psi (Ψ, ψ). Ajo përfaqëson tingullin /ps/, si në shqip pse . Sipas rregullave të shkollës të zhvilluara në shekujt e 16-të dhe të 17-të, si libri gramatikor i Meletius Smotrytsky -t, ajo synohej të përdorej në fjalë me origjinë greke, por herë pas here përdorej për të shkruar fjalë amtare, si dhe në gjuhën ukrainase (psy, "qenër"). Ajo u përdor veçanërisht në fjalët që lidhen me Kishën Ortodokse, siç mund të shihet në përdorimin e vazhdueshëm të saj në sllavishten kishtare .
Psija u eliminua nga ortografia ruse, së bashku me ksinë, omegën dhe juset, në Shkrimin Civil të 1708 ( Shkronjat Grazhdansky e Pjetrit të Madh ), dhe gjithashtu është hequr nga gjuhët e tjera laike. Ai vazhdon të përdoret në sllavishten kishtare . |
340391 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Fita | Fita | Fita (Ѳ ѳ; italike: Ѳ ѳ ) është një shkronjë e alfabetit cirilik të hershëm . Forma dhe emri i shkronjës rrjedhin nga shkronja greke theta (Θ θ). Në sistemin ISO 9, Ѳ është romanizuar duke përdorur theksin e varrit F (F̀ f̀).
Në sistemin e numrave cirilik, Fita ka një vlerë numerike prej 9.
Forma
Në shkronjat tradicionale ( sllave të kishës ), vija qendrore është zakonisht rreth dyfishi i gjerësisë së trupit të shkronjës dhe ka vargje të ngjashme me ato në shkronjën Т : . Ndonjëherë vija vizatohet aq e ulët sa vija bazë, gjë që e bën të vështirë dallimin e shkronjës nga Д.
Përdorimi
Rusishtja e vjetër dhe sllavishtja kishtare
Emri tradicional rus i gërmës është fitá (ose, në drejtshkrimin e para vitit 1918, ѳита́). Fita përdorej kryesisht për të shkruar emra të përveçëm dhe fjalë huazimi që rrjedhin nga ose nëpërmjet greqishtes. Rusët i shqiptonin këta emra me tingullin në vend të (si shqiptimi i në " thikë"), për shembull " Theodhor " shqiptohej si "Feodor" (tani "Fjodor").
Tekstet e hershme në rusisht (dhe në recensionin rus të sllavishtes kishtare ) demonstrojnë një ndërkëmbyeshmëri në rritje të Ѳ dhe Ф. Disa skrolle preferonin njërën nga dy shkronjat dhe e shpërfillnin tjetrën. Ekzistonte një sistem drejtshkrimor për të shkruar Ѳ në një pozicion fillestar dhe Ф diku tjetër. Që nga mesi i shekullit të 17-të, zgjedhja midis Ѳ dhe Ф u ripërshtat për të ndjekur saktësisht origjinën greke, sistemi ende në përdorim në drejtshkrimin sllav kishtar.
Rusisht
Në variantin e parë të alfabetit rus të Pjetrit (1707–1708), shkronja Ф u eliminua dhe Fita u bë mënyra e vetme për të përfaqësuar . Më vonë (1710) shkronja Ф (me të njëjtin rregull etimologjik të drejtshkrimit Ѳ dhe Ф) u rivendos dhe të dyja shkronjat bashkëjetuan deri në reformën drejtshkrimore të vitit 1918, kur Fita u eliminua dhe u zëvendësua nga shkronja Ef (Ф ф).
Shumë fjalë greke me Theta u adoptuan në Rusisht me Te (Т т) në vend të Fitës (kryesisht përmes latinishtes ose gjuhëve të tjera të Evropës Perëndimore): театръ (teatër), теорема (teoremë), атлетъ (atlet), пантера (panterë), фталевый (ftalike), etj. Ndonjëherë ekzistonte drejtshkrimi/shqiptimi i dyfishtë: аѳеизмъ/атеизмъ (ateizëm), алгориѳмъ/алгоритмъ (algoritëm), каѳолическій/католическій (katolik), etj.; variantet me Fita (në drejtshkrimin modern me Ф) janë zakonisht më arkaike ose të veçanta. |
340392 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Ksi%20%28cirilike%29 | Ksi (cirilike) | Ksi ( Ѯ, ѯ ) është një shkronjë e alfabetit të hershëm cirilik, që rrjedh nga shkronja greke Xi (Ξ, ξ). Përdorej kryesisht në fjalët e huazuara greke, veçanërisht fjalët që kishin të bënin me Kishën .
Ndryshe nga shkronjat e tjera të eliminuara si omega dhe jus, Ksi ishte një huazim i mëvonshëm nga greqishtja dhe nuk shfaqet në asnjë formë në shkrimin glagotik, i cili u përdor deri në mesjetë .
Ksi-ja u eliminua nga alfabeti rus së bashku me psinë, omegën dhe jusin në Shkrimin Civil të 1708 ( <i id="mwJA">Grazhdanka</i> e Pjetrit të Madh ), dhe gjithashtu është hequr nga gjuhët e tjera laike. Ajo u restaurua shkurtimisht në 1710 dhe u hoq përfundimisht në 1735. Ndërsa nuk përdorej më në shkronjat tipografike, vazhdoi të përdorej nga kisha, dhe meqenëse klerikët morën pjesë aktive në regjistrimet civile, Ksi mund të gjendet në shumë tekste civile të shkruara me dorë deri në fillim të viteve 1800.
Në Shkrimin Civil në kohën e Pjetrit të Madh, ksi shkruhej gjithashtu në mënyrë të ngjashme me një izhitsa me bisht.
Ksi-ja përbënte numrin "60" në sistemin numerik cirilik . |
340394 | https://sq.wikipedia.org/wiki/India%20Eisley | India Eisley | India Joy Eisley (lindi më 29 tetor 1993) është një aktore amerikane. Në televizion, ajo njihet për rolet e saj si Ashley Juergens në serinë ABC Family The Secret Life of the American Teenager (2008–2013), Audrina në filmin Lifetime My Sweet Audrina (2016), dhe Fauna Hodel në serinë TNT I Am the Night (2019). Filma e saj përfshijnë Underworld: Awakening (2012), Kite (2014), dhe Social Suicide (2015).
Jeta e hershme
India Joy Eisley lindi në Los Angeles më 29 tetor 1993, vajza e aktores angleze Olivia Hussey dhe muzikantit amerikan David Glen Eisley. Gjyshi i saj nga babai ishte aktori amerikan Anthony Eisley, ndërsa gjyshi i saj nga nëna ishte këngëtari argjentinas i operës, Andreas Osuna. Ajo ka dy gjysmë vëllezër më të vjetër nga nëna nga martesat e mëparshme të nënës së saj: Alexander (lindur 1973), babai i të cilit është aktori amerikan Dean Paul Martin, dhe Max (lindur 1983), babai i të cilit është këngëtarja japoneze Akira Fuse.
Karriera
Eisley dhe nëna e saj u shfaqën së bashku në filmin Headspace të vitit 2005. Pas roleve të vogla në filma të ndryshëm të pavarur, Eisley fitoi një rol të madh në 2008 në The Secret Life of the American Teenager. Ajo luajti Ashley Juergens, motrën më të vogël të nënës adoleshente Amy Juergens.
Në filmin e vitit 2012 Underworld: Awakening, Eisley u luajt si Eva, vajza hibride e Selene dhe Michael Corvin; Eisley u zgjodh për shkak të ngjashmërisë së saj të madhe me aktoren e Selene, Kate Beckinsale.
Eisley luajti si Sawa në filmin aksion Kite, përballë Samuel L. Jackson. Në fund të vitit 2014, ajo filmoi Social Suicide (2015), një ritregim modern i Romeos dhe Zhulietës, duke u shfaqur me nënën e saj të vërtetë Olivia Hussey, e cila luante zonjen Coulson, me Eisley që luante vajzën e saj, Julia.
Në vitin 2015, Eisley luajti në filmin horror-thriller The Curse of Sleeping Beauty si Briar Rose. Në të njëjtin vit, ajo mori rolin titullar në adaptimin e filmit televiziv të librit të V. C. Andrews My Sweet Audrina për Lifetime, i cili u transmetua në vitin 2016. Në vitin 2017, ajo luajti në filmin origjinal të Netflix, Clinical. Në vitin 2018, Eisley luajti rolin kryesor të Maria në filmin thriller psikologjik Look Away.
Autorja Jessica Brody ka shprehur dëshirën që Eisley të portretizojë personazhin e saj Seraphina në përshtatjen filmike të romanit të saj Unremembered. Drejtoresha e aktorëve të Hollivudit, Michelle Levy, ishte e para që rekomandoi Eisley për rolin.
Në vitin 2019, Eisley luajti si Fauna Hodel në serialin e kufizuar me gjashtë pjesë I Am the Night, i cili bazohet në kujtimet e Hodel One Day She'll Darken: The Mysterious Beginnings of Fauna Hodel. Seria u shfaq premierë në 27 janar 2019, në TNT. Në vitin 2020, ajo luajti Tillie Gardner në filmin Dead Reckoning. Në vitin 2021, ajo luajti Lucy në filmin Every Breath You Take.
Filmografia
Filmat
Television
Referime
Lidhje tě jashtme
Lindje 1993
Aktore amerikane të shekullit 21
Aktore nga Los Angeles
Aktore fëmijë amerikane
Aktore të filmit amerikan
Aktore televizive amerikane
Njerëz që jetojnë
Amerikanë me prejardhje angleze
Amerikanë me prejardhje argjentinase
Aktore hispanike dhe latino-amerikane |
340395 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Luft%C3%ABrat%20romako-greke | Luftërat romako-greke | Luftërat greko-romake ishin një seri konfliktesh midis Republikës Romake dhe shteteve të ndryshme të Greqisë antike gjatë periudhës së vonë helenistike . Lista përfshin:
Lufta e Pirros (280–275 para Krishtit), pas së cilës Roma vendosi hegjemoninë e saj mbi Magna Grecian.
Lufta e Parë Maqedonase (214–205 pr.e.s.), që përfundoi me paqen e Fenikisë.
Rrethimi i Sirakuzës (213-212 para Krishtit) Qyteti grek i Sirakuzës në Siçili bie në duart e romakëve.
Lufta e Dytë Maqedonase (200–197 pr.es), gjatë së cilës romakët shpallën "lirinë e Greqisë" nga mbretërit maqedonas.
Lufta Romako-Seleukide (192-188 pr.e.s.), që përfundoi me paqen e Apameas.
Lufta e Tretë Maqedonase (171–168 pr.e.s.), pas së cilës territori maqedonas u nda në katër republika kliente.
Lufta e Katërt Maqedonase (150–148 pr.e.s), pas së cilës Maqedonia u aneksua zyrtarisht.
Lufta Akeane (146 para Krishtit), gjatë së cilës Korinthi u shkatërrua dhe Greqia Jugore u nda në dy provinca.
Lufta e Parë Mitridatike (89-85 pr.e.s), gjatë së cilës Roma lufton me Pontusin për kontrollin e Anadollit.
Lufta e Dytë Mitridatike (83-81 pr.e.s.) e cila përfundoi në mënyrë të pavendosur.
Lufta e tretë Mitridatike (73-63 pr.e.s.) në të cilën Roma jep goditjen përfundimtare dhe pushton mbretërinë pontike dhe Sirinë.
Rrethimi i Massilia (49 pr.e.s) Qyteti grek i Massilias (Marsejës) në Francën jugore bie në duart e romakëve.
Lufta e Aktiumit (32-30 pr.e.s) në të cilën Oktaviani fiton Mark Antonin dhe Kleopatrën duke pushtuar Mbretërinë Greke të Egjiptit Ptolemeik.
Pas vdekjes së Aleksandrit të Madh, perandoria e këtij të fundit u nda fillimisht në katër pjesë kryesore nga gjeneralët e Aleksandrit dhe që këtu nis periudha helenistike që zgjati deri me pushtimin romak. Kjo quhej periudhë helenistike sepse në të gjitha territoret e pushtuara nga Aleksandri, nga Iliria e Jugut e deri në Indi, u përhap gjuha dhe kultura e lashtë greke. Megjithëse kultura greke ishte përhapur në pjesën më të madhe të botës, ajo ishte e ndarë politikisht.
Me ndarjen e perandorisë, mbretëria e Maqedonisë gëzoi territorin më të madh të Greqisë kontinentale (siç e shikoni në hartë), prandaj luftrat greko-romake njihen më shumë si luftra maqedono-romake. E njëjta gjë ndodh dhe me Egjiptin, veçanërisht Aleksandrinë e cila ishte bërë tashmë qendra e kulturës greke.
Greqia e lashtë ishte një nga qytetërimet dominuese në Mesdhe dhe në botë për qindra vjet. Megjithatë, ashtu si të gjitha qytetërimet, Greqia e Lashtë përfundimisht ra në dobësim dhe u pushtua nga Romakët, një fuqi e re botërore dhe në rritje.
Vitet e luftërave të brendshme dobësuan qytet-shtetet dikur të fuqishme greke të Spartës, Athinës, Tebës dhe Korintit. Filipi II i Maqedonisë (Greqia veriore) u ngrit në pushtet dhe, në vitin 338 para Krishtit, ai shkoi në jug dhe pushtoi qytetet e Tebës dhe Athinës, duke bashkuar pjesën më të madhe të Greqisë nën sundimin e tij.
Pas vdekjes së Filipit II, kontrollin e mori djali i tij, Aleksandri i Madh. Aleksandri ishte një gjeneral i madh. Ai vazhdoi të pushtonte të gjitha tokat midis Greqisë dhe Indisë, përfshirë Egjiptin.
Periudha e Greqisë së Lashtë pas Aleksandrit të Madh quhet Greqia Helenistike. Gjatë kësaj kohe, qytet-shtetet e Greqisë u dobësuan. Qendrat e vërteta të kulturës greke u zhvendosën në zona të tjera në botë, duke përfshirë qytetet e Aleksandrisë (Egjipt), Antiokisë (Turqi) dhe Efesit (Turqi).
Ndërsa grekët ishin në rënie, një qytetërim i ri në Itali (romakët) u ngrit në pushtet. Ndërsa Roma u bë më e fuqishme, grekët filluan ta shihnin Romën si një kërcënim. Në vitin 215 para Krishtit, pjesë të Greqisë u bashkuan me Kartagjenën kundër Romës. Roma i shpalli luftë Maqedonisë (Greqisë veriore). Ata mundën Maqedoninë në Betejën e Kynoskefalës në 197 pr.e.s dhe më pas përsëri në Betejën e Pydnas në 168 pr.e.s
Kundërshtari më i rëndësishëm i Romës në Detin Mesdhe ishte Perandoria e Kartagjenës (Tunizia moderne). Mes këtyre dy perandorive nisën luftërat që zgjatën 45 vjet. Greqia e lashtë u përfshi në këtë fushatë kundër Romës. Hanibali, udhëheqësi Kartagjenas, u bashkua me Filipin V të Maqedonisë, fuqia më e rëndësishme e Ballkanit. Romakët mundën maqedonasit në luftën e parë dhe të dytë maqedonase që përfunduan në 197 para Krishtit. Komandanti fitimtar Flamininus vendosi një protektorat mbi qytet-shtetet e pavarura të Greqisë. Konfederata Akeane filloi një rebelim në vitin 146 para Krishtit që rezultoi në shkatërrimin e Korinthit. U vendosën kufizime të rënda dhe shtypëse. Roma nuk kishte një politikë të qëndrueshme për shtetet greke. Ata kërkuan vetëm siguri dhe të ardhura.
Roma vazhdoi pushtimin e Greqisë. Grekët u mundën përfundimisht në Betejën e Korinthit në 146 para Krishtit. Roma shkatërroi dhe plaçkiti plotësisht qytetin e Korinthit si shembull për qytetet e tjera greke. Që nga ky moment Greqia sundohej nga Roma. Pavarësisht se sundohej nga Roma, pjesa më e madhe e kulturës greke mbeti e njëjtë dhe pati një ndikim të madh në kulturën romake.
Kolonitë greke kishin një kulturë të ngjashme, por nuk ishin aleatë të fortë të Greqisë apo ndonjë prej qyteteve-shteteve greke.
Megjithatë, Beteja e Korinthit ishte vetëm fillimi. Pushtimi i Korinthit nga Roma nuk çoi në dominimin e plotë të Greqisë menjëherë. Meqenëse çdo qytet-shtet grek ishte i pavarur, Roma e zgjeroi fuqinë e saj mbi Greqinë hap pas hapi. Fitorja e saj ndaj Korinthit shkatërroi Lidhjen Akeane, një organizatë e lirshme e qytet-shteteve veriore. Kjo hapi derën për fitore të mëtejshme mbi pjesën tjetër të gadishullit grek. Roma fillimisht e bëri Maqedoninë, territorin më verior të Greqisë, një provincë romake. Nga kjo bazë operacionesh, pushtuesit e shtrinë në mënyrë metodike pushtetin mbi qytetet e tjera greke nëpërmjet diplomacisë dhe luftës. Deri në vitin 27 p.e.s., pushtimi ishte i plotë kur August Cezari e bëri të gjithë gadishullin grek provincën e Akeas.
Luftërat Maqedonase (214–148 pr.e.s) ishin një seri konfliktesh të luftuara nga Republika Romake dhe aleatët e saj grekë në Mesdheun lindor kundër disa mbretërive të ndryshme të mëdha greke. Ato rezultuan në kontrollin ose ndikimin romak mbi Greqinë dhe pjesën tjetër të pellgut lindor të Mesdheut, përveç hegjemonisë së tyre në Mesdheun perëndimor pas Luftërave Punike.
Sipas Polybit, i cili kërkoi të gjurmonte se si Roma arriti të dominojë lindjen greke në më pak se një shekull, luftërat e Romës me Greqinë u vunë në lëvizje pasi disa qytet-shtete greke kërkuan mbrojtje romake kundër Mbretërisë Maqedonase dhe Perandorisë Seleukide përballë një situate destabilizuese të krijuar nga dobësimi i Egjiptit Ptolemeik.
Greqia nën Perandorinë Romake, nga viti 31 para Krishtit deri në vitin 180 pas Krishtit përshkruhet si epoka e “Pax Romana-s”, një paqe romake midis Romës dhe zonave qendrore të Perandorisë, si Greqia dhe Lindja Greke. Kjo periudhë përshkruhet si një periudhë paqeje dhe sigurie që lejoi përparimin ekonomik dhe kulturor, veçanërisht në qytete si Athina, Korinthi, Aleksandria, Mileti, Selaniku dhe Smirna. Për shkak të një administrate provinciale romake të decentralizuar, u rishfaq elita urbane greke, e cila gjithashtu kishte të drejtë të merrte pjesë në Senatin Romak. Romakët mirëpritën kulturën greke dhe latinishtja dhe greqishtja u bënë gjuhët zyrtare të Perandorisë. U krijua një Perandori Greko-Romake.
Ajo që është interesante është se pasi Roma pushtoi Greqinë, në fakt është kultura greke ajo që ndikoi në atë romake. Në vend që të ndodhte e kundërta. Kultura greke ndikoi thellë te romakët në shumë mënyra. Së pari, ndërtimi dhe arkitektura greke tërhoqën shumë vëmendje nga romakët. Romakët rindërtuan pjesën më të madhe të Greqisë që ishte shkatërruar gjatë shekullit të luftërave. Jul Cezari dhe Augusti rindërtuan Athinën me ndërtimin e Agoras Romake. Një sallë e madhe koncertesh e quajtur Agrippa u ndërtua në vitin 15 p.e.s. nga gjenerali romak Marcus Vipsanius Agrippa. Hadriani ndërtoi një bibliotekë në vitin 132 pas Krishtit dhe përfundoi Tempullin e Zeusit Olimpik. Së dyti, sundimtarët dhe qytetarët romakë e vlerësuan shumë kulturën greke. Romakët e pasur kërkuan mësues grekë për të mësuar fëmijët e tyre. Letërsia dhe studimi i Greqisë ndikuan edhe tek studiuesit romakë të asaj kohe. Për shembull, Virgjili u frymëzua nga përrallat e Homerit për të shkruar Eneidën e tij. Më në fund, gjuha greke u bë e preferuara në Perandorinë Romake mbi gjuhën latine. Meqenëse Greqia ishte porta për në territoret e Romës në lindje, greqishtja u bë gjuha tregtare që bashkoi perandorinë. Të gjitha këto ndikime e shtynë Horacin, poetin romak, të konkludonte: "Greqia e robëruar robëroi pushtuesin e saj të ashpër". Ndërsa Perandoria Romake u bë më e madhe në shekujt e dytë dhe të tretë, u bë e nevojshme të ndahej në një rajon perëndimor dhe lindor. Ndarja perëndimore përfundimisht u shpërbë në pjesë të copëtuara në shekullin e pestë pas Krishtit. Zona lindore, me kryeqytetin e saj në Kostandinopojë, vazhdoi e fortë për gati 1000 vjet dhe Greqia ishte një arsye e rëndësishme për atë forcë dhe stabilitet. Me traditën e saj të gjatë të qyteteve-shteteve të forta, Greqia gëzoi një epokë të re të artë prosperiteti dhe stabiliteti me afro 80 qytete që qëndruan deri në shekullin e shtatë pas Krishtit.
Në vitin 87 para Krishtit, gjatë Luftës së Parë Mitridatike të Romës kundër Mithridatit VI, Mbreti i Pontusit, gjenerali romak Lucius Cornelius Sulla Felix rrethoi Athinën dhe Portin athinas të Pireut.
Lucius Sulla nuk mundi të shkelte fortifikimet e forta athinase, por ai ishte në gjendje t'i ndërpriste furnizimet. Pas një rrethimi 5 muajsh, dezertorët nga qyteti zbuluan një pikë të dobët në mure. Në mesnatën e 1 marsit 86 p.e.s., ushtritë e Sullës thyen muret. Kur pushtimi përfundoi, pjesa më e madhe e qytetit u dogj deri në themel dhe pjesa më e madhe e popullsisë shtrihej e vdekur në rrugë.
Athina u rindërtua nën sundimin romak. Elita romake (dhe klasa sunduese) kishte një konsideratë të lartë për Athinën si qendër të njohurive më të larta. Të gjithë, nga Jul Cezari, te Pompe Magnus, Mark Antoni, Augustus, Cicero dhe Ovid studiuan në Athinë. Greqishtja ishte gjuha e të arsimuarve. Gjuha latine ishte gjuha e rrugëve.
Në vitin 31 para Krishtit, Gaius Octavius, perandori i ardhshëm Augustus, mundi forcat e Mark Antonit dhe Kleopatrës në brigjet e Actium në Greqinë perëndimore. Ata u ndihmuan nga disa qytet-shtete greke, më së shumti nga Sparta. Athina ishte më së shumti një mbështetëse e Mark Antonit, një pikë e kujtuar nga Oktaviusi kur ai vizitoi për herë të parë zonën si Perandori August në 21 pr.e.s për të riorganizuar provincat greke. Ai ishte ende i zemëruar me Athinën dhe zgjodhi të qëndronte në Aegina, një ishull rreth 50 km në jugperëndim të qytetit.
Natyrisht, athinasit ishin ende të inatosur me Augustin dhe, sipas Cassius Dio, kur Augusti vizitoi Athinën në dimrin e vitit 21 pr.e.s, statuja e Athena Polias në Altarin e Akropolit të Athena Polias, e cila ishte gjithmonë e kthyer nga lindja , papritur u kthye në perëndim dhe pështyu gjak në drejtim të Romës.
Më në fund, Augusti e zbuti zemërimin e tij ndaj athinasve. Ai në fakt ndjeu një respekt të madh për Athinën dhe në shumë mënyra donte të riformësonte pamjen e Romës që të dukej si Epoka e Artë e Athinës nën Perikliun në shekullin e 5-të para Krishtit.
Kur Augusti u kthye në Athinë në vitin 19 para Krishtit, ai erdhi për të bërë paqe me athinasit dhe për të rindërtuar madhështinë e qytetit antik.
Greqia nën sundimin romak
Periudha helenistike
Greqia e lashtë
Maqedonia e lashtë
Republika Romake
Perandoria Romake |
340399 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Lagraulet-Saint-Nicolas | Lagraulet-Saint-Nicolas | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Lagraulet-Saint-Nicolas (; Ocitanisht: L'Agraulet Sent Nicolau; Shqip: Grauli-Shën Nikolla ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Koordinatat në Wikidata |
340400 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gratentour | Gratentour | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Gratentour ( Ocitanisht: Gratentorn ; Shqip: Gratenas) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Monument
Komuna në Haute-Garonne
Koordinatat në Wikidata |
340401 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Vallesvilles | Vallesvilles | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Vallesvilles (Shqip: Valëvija) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Koordinatat në Wikidata |
340402 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Varennes%2C%20Haute-Garonne | Varennes, Haute-Garonne | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Varennes (; Ocitanisht: Las Varenas ; Shqip: Varenasi) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
340403 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Vieillevigne%2C%20Haute-Garonne | Vieillevigne, Haute-Garonne | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Vieillevigne ( ; Ocitanisht: Vièlhavinha ; Shqip: Viela ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Pamjet
Château de Vieillevigne është një kështjellë e shekullit të 16-të e cila u zhvillua si një shtëpi madhështore dhe renditet si një vend historik nga Ministria Franceze e Kulturës .
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
340404 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Motori%20me%20djegie%20t%C3%AB%20brendshme | Motori me djegie të brendshme | Një motor me djegie të brendshme (Motor IC ose ICE) është një motor nxehtësie në të cilin djegia e një karburanti ndodh me një oksidues (zakonisht ajër) në një dhomë me djegie që është pjesë përbërëse e qarkut të rrjedhës së lëngut të punës. Në një motor me djegie të brendshme, zgjerimi i gazrave me temperaturë të lartë dhe presion të lartë të prodhuar nga djegia zbaton forcë të drejtpërdrejtë në disa komponentë të motorit. Forca zakonisht aplikohet te pistonët (motori me pistoni), tehët e turbinës (turbinë me gaz), një rotor (motori Wankel) ose një hundë (motor reaktiv). Kjo forcë e lëviz komponentin në një distancë, duke e shndërruar energjinë kimike në energji kinetike, e cila përdoret për të shtyrë, lëvizur ose fuqizuar çdo gjë me të cilën është lidhur motori.
Motori i parë i suksesshëm komercial me djegie të brendshme u krijua nga Étienne Lenoir rreth vitit 1860, dhe motori i parë modern me djegie të brendshme, i njohur si motori Otto, u krijua në 1876 nga Nicolaus Otto. Termi motor me djegie të brendshme zakonisht i referohet një motori në të cilin djegia është me ndërprerje, siç janë motorët më të njohur me piston me dy dhe katër goditje, së bashku me variante, të tilla si motori me piston me gjashtë goditje dhe motori rrotullues Wankel. Një klasë e dytë e motorëve me djegie të brendshme përdorin djegie të vazhdueshme: turbinat me gaz, motorët reaktivë dhe shumica e motorëve raketash, secili prej të cilëve është motorë me djegie të brendshme në të njëjtin parim siç u përshkrua më parë. Armët e zjarrit janë gjithashtu një formë motori me djegie të brendshme, megjithëse të një lloji aq të specializuar sa që zakonisht trajtohen si një kategori më vete, së bashku me armatimet si mortajat dhe topat kundërajror. Në të kundërt, në motorët me djegie të jashtme, të tilla si motorët me avull ose motorët Stirling, energjia i dërgohet një lëngu pune që nuk përbëhet nga, i përzier me ose i kontaminuar nga produktet e djegies. Lëngjet e punës për motorët me djegie të jashtme përfshijnë ajrin, ujin e nxehtë, ujin nën presion apo edhe natriumin e lëngshëm të ngrohur në bojler.
Ndërsa ka shumë aplikacione të palëvizshme, shumica e ICE-ve përdoren në aplikacione celulare dhe janë furnizimi kryesor me energji elektrike për automjete të tilla si makina, avionë dhe varka. ICE-të zakonisht mundësohen nga lëndë djegëse me bazë hidrokarbure si gazi natyror, benzina, karburanti dizel ose etanoli. Lëndët djegëse të rinovueshme si bionaftë përdoren në motorët me ndezje me kompresim (CI) dhe bioetanol ose ETBE (etil tert-butil eter) i prodhuar nga bioetanoli në motorët me ndezje me shkëndijë (SI). Që në vitin 1900, shpikësi i motorit me naftë, Rudolf Diesel, përdorte vaj kikiriku për të ndezur motorët e tij. Lëndët djegëse të rinovueshme zakonisht përzihen me lëndët djegëse fosile. Hidrogjeni, i cili përdoret rrallë, mund të merret ose nga lëndët djegëse fosile ose nga energjia e rinovueshme.
Shiko edhe
Motori me djegie të jashtme
Referime
Motorë
Motorë me djegie të brendshme |
340405 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Motori%20me%20djegie%20t%C3%AB%20jashtme | Motori me djegie të jashtme | Një motor me djegie të jashtme (motor EC) është një motor nxehtësie reciproke ku një lëng pune, i përmbajtur brenda, nxehet nga djegia në një burim të jashtëm, përmes murit të motorit ose një shkëmbyesi nxehtësie. Lëngu më pas, duke u zgjeruar dhe duke vepruar në mekanizmin e motorit, prodhon lëvizje dhe punë të përdorshme. Lëngu më pas hidhet (cikli i hapur), ose ftohet, kompresohet dhe ripërdoret (cikli i mbyllur). Në këto lloj motorësh, djegia përdoret kryesisht si burim nxehtësie dhe motori mund të funksionojë po aq mirë me llojet e tjera të burimeve të nxehtësisë.
Shiko edhe
Motori me djegie të brendshme
Referime
Motorë
Motorë me djegie të jashtme |
340407 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Policia%20gjyq%C3%ABsore | Policia gjyqësore | Policia gjyqësore ose policia e drejtësisë janë (në varësi të vendit dhe sistemit ligjor) ose një degë, agjenci e veçantë policie ose lloji i detyrës që kryhet nga strukturat e zbatimit të ligjit në një vend. Termi polici gjyqësore është kryesisht një titull funksional, rol të cilin e marrin përsipër elementë të forcës më të madhe policore që veprojnë nën drejtimin e drejtpërdrejtë të prokurorit. Ato ekzistojnë kryesisht për t'i ofruar prova prokurorit. Ata mund të arrestojnë dhe marrin në pyetje të dyshuarit, të bëjnë rreshtime, të marrin në pyetje dëshmitarët dhe madje të marrin në pyetje jo të dyshuarit.
Shiko edhe
Policia
Referime
Zbatimi i ligjit
Polici |
340408 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Operacioni%20i%20fsheht%C3%AB | Operacioni i fshehtë | Një operacion i fshehtë ose operacion i fshehtë është një operacion ushtarak ose policor që përfshin një agjent të fshehtë ose trupa që veprojnë nën një mbulesë të supozuar për të fshehur identitetin e palës përgjegjëse. Disa nga operacionet e fshehta janë gjithashtu operacione klandestine, të cilat kryhen në fshehtësi dhe synohen të mbeten sekrete, megjithëse shumë nuk janë.
Shiko edhe
Operacioni ushtarak
Referime
Operacione të inteligjencës sipas llojit
Organizata të fshehta |
340409 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Siguria%20kolektive | Siguria kolektive | Siguria kolektive mund të kuptohet si një marrëveshje sigurie, politike, rajonale ose globale, në të cilën çdo shtet në sistem pranon se siguria e njërit është shqetësimi i të gjithëve, dhe për këtë arsye angazhohet për një përgjigje kolektive ndaj kërcënimeve dhe shkeljeve të paqen. Siguria kolektive është më ambicioze se sistemet e aleancës së sigurisë ose mbrojtjes kolektive në atë që synon të përfshijë tërësinë e shteteve brenda një rajoni ose në të vërtetë globalisht, dhe të adresojë një gamë të gjerë kërcënimesh të mundshme. Ndërsa siguria kolektive është një ide me një histori të gjatë, zbatimi i saj në praktikë ka rezultuar problematik. Duhet të plotësohen disa parakushte që të ketë një shans për të punuar. Është teoria ose praktika e shteteve që zotohen të mbrojnë njëri-tjetrin për të penguar agresionin ose për të vënë në shënjestër një shkelës nëse rendi ndërkombëtar është shkelur.
Siguria kolektive përmendet edhe me shprehjen "sulmi ndaj njërit është sulm ndaj të gjithëve". Megjithatë, përdorimi i kësaj fraze gjithashtu i referohet shpesh nenit 5 të Traktatit të Atlantikut të Veriut, dispozitës së sigurisë kolektive në kartën e NATO-s.
Shiko edhe
Aleanca ushtarake
Referime
Siguri ndërkombëtare
Aleanca ushtarake |
340411 | https://sq.wikipedia.org/wiki/P%C3%ABrgjimi%20i%20ligjsh%C3%ABm | Përgjimi i ligjshëm | Përgjimi i ligjshëm (LI) i referohet lehtësive në rrjetet e telekomunikacionit dhe telefonisë që lejojnë agjencitë e zbatimit të ligjit me urdhër të gjykatës ose autorizim tjetër ligjor të përgjojnë në mënyrë selektive abonentë individualë. Shumica e vendeve kërkojnë që operatorët e licencuar të telekomunikacionit t'u ofrojnë rrjeteve të tyre porta dhe nyje të Përgjimit Ligjor për përgjimin e komunikimeve. Ndërfaqet e këtyre portave janë standardizuar nga organizatat e standardizimit të telekomunikacionit. Ashtu si me shumë mjete të zbatimit të ligjit, sistemet e LI mund të shkatërrohen për qëllime të paligjshme.
Me rrjetin telefonik me komutim publik të trashëguar (PSTN), sistemet me valë dhe kabllo, përgjimi i ligjshëm (LI) në përgjithësi kryhej duke hyrë në çelësat mekanikë ose dixhitalë që mbështesin thirrjet e objektivave. Prezantimi i rrjeteve të ndërrimit të paketave, teknologjisë së ndërruesit të butë dhe aplikacioneve të bazuara në server gjatë dy dekadave të fundit ndryshuan rrënjësisht mënyrën se si ndërmerret LI.
Përgjimi i ligjshëm ndryshon nga vëzhgimi masiv i tipit zvarritës që ndonjëherë bëhet nga agjencitë e inteligjencës, ku të gjitha të dhënat që kalojnë një bashkim fibër optike ose një pikë tjetër grumbullimi nxirren për ruajtje ose filtrim. Ai është gjithashtu i ndarë nga ruajtja e të dhënave të meta të dhënave që është bërë një kërkesë ligjore në disa juridiksione.
Terminologji
Përgjimi i ligjshëm është marrja e të dhënave të rrjetit të komunikimit në përputhje me autoritetin e ligjshëm për qëllime analize ose provash. Të dhëna të tilla përgjithësisht përbëhen nga informacioni i sinjalizimit ose i menaxhimit të rrjetit ose, në më pak raste, nga përmbajtja e komunikimeve. Nëse të dhënat nuk merren në kohë reale, aktiviteti quhet akses në të dhënat e ruajtura (RD).
Ka shumë baza për këtë aktivitet që përfshijnë mbrojtjen e infrastrukturës dhe sigurinë kibernetike. Në përgjithësi, operatori i infrastrukturës së rrjetit publik mund të ndërmarrë aktivitete LI për ato qëllime. Operatorët e infrastrukturës së rrjeteve private në Shtetet e Bashkuara kanë të drejtën e natyrshme për të mbajtur aftësitë LI brenda rrjeteve të tyre, përveç rasteve kur ndalohet ndryshe.
Një nga bazat për LI është përgjimi i telekomunikacioneve nga agjencitë e zbatimit të ligjit (LEA), agjencitë rregullatore ose administrative dhe shërbimet e inteligjencës, në përputhje me ligjin vendas. Sipas disa sistemeve ligjore, zbatimet—veçanërisht aksesi në kohë reale në përmbajtje—mund të kërkojnë proces të rregullt dhe marrjen e autorizimit të duhur nga autoritetet kompetente—një aktivitet që më parë njihej si "përgjimi" dhe ekziston që nga fillimi i komunikimeve elektronike. Materiali më poshtë trajton kryesisht këtë segment të ngushtë të LI.
Shiko edhe
Përgjimi i telefonit
Referime
Vëzhgim
Privatësi e telekomunikacionit |
340413 | https://sq.wikipedia.org/wiki/V%C3%ABzhgimi%20masiv | Vëzhgimi masiv | Vëzhgimi masiv ose mbikëqyrja masive është vëzhgimi i ndërlikuar i një tërësie ose një pjese të konsiderueshme të një popullsie për të monitoruar atë grup qytetarësh. Mbikëqyrja kryhet shpesh nga qeveritë lokale dhe federale ose organizatat qeveritare, të tilla si organizata si NSA, por mund të kryhet edhe nga korporatat (qoftë në emër të qeverive ose me iniciativën e tyre). Në varësi të ligjeve dhe sistemeve gjyqësore të çdo vendi, ligjshmëria dhe leja e kërkuar për t'u përfshirë në mbikëqyrje masive ndryshon. Është tipari i vetëm më tregues dallues i regjimeve totalitare. Gjithashtu shpesh dallohet nga vëzhgimi i synuar.
Mbikëqyrja masive shpesh është cituar si e nevojshme për të luftuar terrorizmin, për të parandaluar krimin dhe trazirat sociale, për të mbrojtur sigurinë kombëtare dhe për të kontrolluar popullsinë. Në të njëjtën kohë, mbikëqyrja masive është kritikuar po aq shpesh për shkeljen e të drejtave të privatësisë, kufizimin e të drejtave dhe lirive civile dhe politike, dhe si të paligjshme sipas disa sistemeve ligjore ose kushtetuese. Një tjetër kritikë është se rritja e mbikëqyrjes masive mund të çojë në zhvillimin e një shteti mbikëqyrës ose një shteti elektronik policor ku cenohen liritë civile ose minohet mospajtimi politik nga programe të ngjashme me COINTELPRO. Një shtet i tillë mund të quhet shtet totalitar.
Në vitin 2013, praktika e mbikëqyrjes masive nga qeveritë botërore u vu në pikëpyetje pas zbulimit të përgjimeve globale të Edward Snowden në vitin 2013 mbi praktikat nga Agjencia e Sigurisë Kombëtare (NSA) e Shteteve të Bashkuara. Raportimi i bazuar në dokumentet e nxjerra nga Snowden në media të ndryshme shkaktoi një debat rreth lirive civile dhe të drejtës për privatësi në Epokën Dixhitale. Mbikëqyrja masive konsiderohet një çështje globale. Korporata e Hapësirës Ajrore të Shteteve të Bashkuara përshkruan një ngjarje të së ardhmes që ata e quajnë "Singulariteti GEOINT" në të cilin gjithçka në sipërfaqen e tokës do të monitorohet në çdo kohë, do të analizohet nga sistemet e inteligjencës artificiale dhe më pas do të rishpërndahet dhe do të vihet në dispozicion të publiku i gjerë globalisht në kohë reale.
Shiko edhe
Vëzhgimi
Video vëzhgimi
Përgjimi i ligjshëm
Referime
Vëzhgim
Vëzhgim masiv
Të drejtat e njeriut
Sigurime
Zbatimi i ligjit
Parandalim i krimit
Kundër-terrorizëm |
340415 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Epoka%20e%20Informacionit | Epoka e Informacionit | Epoka e Informacionit (e njohur edhe si Epoka e Kompjuterit, Epoka Dixhitale, Epoka e Silikonit, Epoka e Mediave të Reja ose Epoka e Medias) është një periudhë historike që filloi në mesin e shekullit të 20-të. Karakterizohet nga një zhvendosje e shpejtë nga industritë tradicionale, siç u krijuan gjatë Revolucionit Industrial, në një ekonomi të përqendruar në teknologjinë e informacionit. Fillimi i epokës së informacionit ka qenë i lidhur me zhvillimin e tranzistorit në 1947, amplifikatorit optik në 1957 dhe koha Unix, e cila filloi më 1 janar 1970. Këto përparime teknologjike kanë pasur një ndikim të rëndësishëm në mënyrën se si përpunohet informacioni dhe transmetohet.
Sipas Rrjetit të Administratës Publike të Kombeve të Bashkuara, Epoka e Informacionit u formua duke përfituar nga përparimet e mikrominiturizimit të kompjuterave, të cilat çuan në modernizimin e sistemeve të informacionit dhe komunikimeve në internet si forca lëvizëse e evolucionit shoqëror.
Shiko edhe
Informacioni
Referime
Epoka e Informacionit
Media dixhitale
Kultura perëndimore |
340419 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gaia%20Zucchi | Gaia Zucchi | Gaia Zucchi është një aktore italiane e lindur më 27 mars 1970 në Romë, Itali.
Biografia
Gaia Zucchi ka lindur në Romë në vitin 1970 dhe gëzon origjinë aristokratike nga ana e nënës së saj.
Ajo u diplomua në Centro Sperimentale di Cinematografia, ku kishte mësues Gloiarda Sapienza dhe Arrilio Corsini. Në të njëjtën kohë u diplomua për psikologji.
Në vitin 2023 ajo botoi një roman autobiografik, La vicina di Zeffirelli (Fqinji i Zeffirelli-t), i cili përshkruan miqësinë që kishte me regjisorin Franco Zeffirelli.
Filmografia
Plagio (1989), dir. Cinzia TH Torrini
Nessuno mi crede (1992), dir. Anna Carlucci
Est (1993) (short), dir. F. Brizzi
Caso Banderbit (1994) (short), dir. N. Nimica
Muccino Muccina (1994) (short), dir. G. Petitto
Peggio di così si muore (1995), dir. Marcello Cesena
Fermo posta Tinto Brass (1995), dir. Tinto Brass
Bits and Pieces (1996), dir. Antonello Grimaldi
Il tocco: la sfida (1997), dir. Enrico Coletti
I volontari (1998), dir. D. Costanzo
Per sempre (2003), dir. Alessandro Di Robilant
Carrozzelle felici (2003) (short), dir. Walter Garibaldi
Rabbia in pugno (2012), dir. Stefano Calvagna
Come un fiore (2023) (short), dir. Benedicta Boccoli
Jerry e Tom (2023), dir. Gianluca Ansanelli
Referime
Lidhje të jashtme
Gaia Zucchi.it
Lindje 1970
Aktorë italianë |
340420 | https://sq.wikipedia.org/wiki/MCN%20TV | MCN TV | MCN TV është një kanal televiziv shqiptar i krijuar si televizion online në vitin 2015 dhe që kaloi transmetimet në platformat televizive gjatë vitit 2020. Ky televizion u krijua nga MCN sh.a. Gjendet në platfomat televizive të DigitAlb, Tring dhe pa pagesë në platformën digjitale të DVB-T2. Gjithashtu MCN TV jep edhe Kategorinë Superiore për 3 sezone 2023-2026. |
340422 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Zef%20Preng%20Hoti | Zef Preng Hoti | Zef Preng Hoti shqiptar, fshatar i varfër nga Malësia e Shkodrës. Ka qenë punëtor krahu në Shqipëri. Emigroi në Francë në vitin 1930. Atje punoi si punëtor. Nga fundi i 1936, shkoi vullnetar në Spanjën Republikane. Në radhët e reparteve intemacionale të garibaldinëve, ra në frontin për mbrojtjen e Madridit në muajin janar 1937. Ishte 30 vjeç.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1937 |
340424 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Urfi%20Ali%20Agolli | Urfi Ali Agolli | Urfi Ali Agolli shqiptar, shtresë e varfër nga Dibra e Madhe. Ka qenë nxënës në shkollën ushtarake. Me shumë peripeci shkoi në Spanjen Republikane nga fundi i 1936. Në radhët e reparteve intemacionale të garibaldinëve, ra në frontin për mbrojtjen e Madridit në muajin janar 1937. Ishte 23 vjeç.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1937 |
340425 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Teni%20Diamant%20Konomi | Teni Diamant Konomi | Teni Diamant Konomi shqiptar nga Korça, vjeç 26, me profesion artizan, u nis për në Spanjën Republikane. Pa arritur në tokën spanjolle, vaporri me të cilin udhëtonte u godit nga fashistët. Ai u vra në ujrat e Barcelonës, më 1 maj 1937.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1937 |
340426 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Thimjo%20Nasho%20Gogozoto | Thimjo Nasho Gogozoto | Thimjo Nasho Gogozoto shqiptar nga Çamëria (fshatrat e Pargës), vjeç 24, nxënës i shkollës Normale të Elbasanit. Ka shkuar në Spanjë në qershor 1938. Ka bërë pjesë në repartet e Brigadave internacionale. Ra në frontin e Ebros më 28 shtator 1938, në një nga betejat më t’ashpra të Luftës së Spanjës.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1938 |
340427 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Mbipopullimi%20njer%C3%ABzor | Mbipopullimi njerëzor | Mbipopullimi njerëzor përshkruan një shqetësim se popullsia njerëzore mund të bëhet shumë e madhe për t'u mbështetur nga mjedisi ose burimet e tyre në afat të gjatë. Tema zakonisht diskutohet në kontekstin e popullsisë së botës, megjithëse mund të ketë të bëjë me kombe, rajone dhe qytete individuale.
Që nga viti 1804, popullsia globale njerëzore është rritur nga 1 miliard në 8 miliardë për shkak të përparimeve mjekësore dhe përmirësimit të produktivitetit bujqësor. Rritja vjetore e popullsisë botërore arriti kulmin në 2.1% në vitin 1968 dhe që atëherë ka rënë në 1.1%. Sipas parashikimeve më të fundit të Kombeve të Bashkuara, "[t]popullsia globale pritet të arrijë në 9.7 miliardë në 2050 dhe 10.4 miliardë në 2100.": 28 Raporti i parashikimeve të OKB-së parashikon që popullsia njerëzore do të arrijë kulmin në rreth 10.4 miliardë njerëz. , përpara se të zvogëlohet, duke vënë në dukje se normat e lindshmërisë po bien në mbarë botën.: 14–30 Modele të tjera bien dakord që popullsia do të stabilizohet para ose pas vitit 2100.
Diskutimet e hershme të mbipopullimit në anglisht u nxitën nga puna e Thomas Malthus. Diskutimet për mbipopullimin ndjekin një linjë të ngjashme hetimi si Maltusianizmi dhe katastrofa e tij Maltusiane, një ngjarje hipotetike ku popullsia tejkalon kapacitetin bujqësor, duke shkaktuar zi buke ose luftë për burimet, duke rezultuar në varfëri dhe shpopullim. Diskutimi më i fundit i mbipopullimit u popullarizua nga Paul Ehrlich në librin e tij të vitit 1968 Bomba e Popullsisë dhe shkrimet pasuese. Ehrlich e përshkroi mbipopullimin si një funksion të mbikonsumit, duke argumentuar se mbipopullimi duhet të përcaktohet nga një popullsi që nuk është në gjendje të mbajë veten pa varfëruar burimet jo të rinovueshme.
Besimi se nivelet globale të popullsisë do të bëhen shumë të mëdha për t'u mbajtur është një pikë debati. Ata që besojnë se mbipopullimi njerëzor global është një shqetësim i vlefshëm, argumentojnë se nivelet e rritura të konsumit të burimeve dhe ndotjes tejkalojnë kapacitetin mbajtës të mjedisit, duke çuar në tejkalim të popullsisë. Hipoteza e tejkalimit të popullsisë shpesh diskutohet në lidhje me shqetësimet e tjera të popullsisë si vrulli i popullsisë, humbja e biodiversitetit, uria dhe kequshqyerja, varfërimi i burimeve dhe ndikimi i përgjithshëm i njeriut në mjedis.
Kritikët e besimit vënë në dukje se rritja e popullsisë njerëzore po zvogëlohet dhe popullsia ka të ngjarë të arrijë kulmin, dhe ndoshta edhe të fillojë të ulet, para fundit të shekullit. dhe inovacioni teknologjik bëjnë të mundur ruajtjen e madhësive të parashikuara të popullsisë. Kritikë të tjerë pohojnë se koncepti është i fokusuar shumë ngushtë, injoron çështjet më të ngutshme, si varfëria, dhe vendos një barrë të panevojshme në jugun global.
Shiko edhe
Referime
Popullsia botërore
Mbipopullim njerëzor
Ekologji e popullsisë |
340428 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Kosta%20Dhimit%C3%ABr%20Lito | Kosta Dhimitër Lito | Kosta Dhimitër Lito shqiptar nga Leskoviku, vjeç 41, punëtor i emigruar në Francë. Ka shkuar në Spanjën Republikane nga fundi i 1936-ës. Ka bërë pjesë në radhët e reparteve të Brigadave Internacionale me gradën nënoficer. I plagosur rëndë në frontin e Madridit. Është marrë nga kampet e përqëndrimit të Francës nga Gestapoja. Është shdukur në kampet e shfarosjes së Gjermanisë naziste.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle |
340429 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Daut%20Mu%C3%A7o%20Podgorani | Daut Muço Podgorani | Daut Muço Podgorani shqiptar nga Përmeti, vjeç 25, punëtor dhe emigrant në Paris. Ishte nga vullnetarët e parë që shkoi në Spanjë dhe formuan “Komunën e Parisit”, u radhit në kolonën italiane “Roseli” dhe pastaj u shkrinë në Brigadën Internacionale “Garibaldi”. Ra dëshmorë në nëtor të vitit 1938 për të mbrojtur Madritin.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1938 |
340433 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Drama%20koreane | Drama koreane | Drama koreane (Koreanisht: 한국 드라마; RR: Han-guk deurama) i njohur gjithashtu si K-drama— i referohet serive televizive në gjuhën koreane që prodhohen në Korenë e Jugut.
Ato janë të njohura në mbarë botën, veçanërisht në Azi, pjesërisht për shkak të përhapjes së kulturës popullore koreane ("Vala Koreane") dhe disponueshmërisë së tyre të gjerë nëpërmjet shërbimeve të transmetimit, të cilat shpesh ofrojnë titra në shumë gjuhë. Shumë K-drama janë përkthyer ndërkombëtarisht, dhe disa prej tyre kanë pasur një ndikim të rëndësishëm në kombe të tjera. Në vende të tjera, kanalet tradicionale televizive kanë transmetuar disa nga dramat më të njohura. Për shembull, Dae Jang Geum (2003–04) u shit në 150 vende.
Aktrimi i femrave në K-drama i tërheq femrat në mënyrë universale, duke treguar betejat që u përkasin vetëm femrave. Femrat në këto seri televizive shpesh marrin profesione tipike të dominuara nga meshkujt dhe u bëjnë thirrje të gjitha femrave që duan të rrëzojnë imazhin e vlerave tradicionale dhe komuniteteve të dominuara nga meshkujt. K-dramat janë të suksesshme kur gratë mund të çlirohen nga rolet tradicionale dhe të përqafojnë lirinë. Meshkujt në K-dramat kanë filluar të paraqesin një natyrë më fluide të përfaqësimit, e cila sfidon rolet gjinore që priten zakonisht nga meshkujt. Në vend që të përqendrohen në të qenit "maço" apo "burrë", meshkujt adoptojnë pamje më femërore dhe androgjene për t'u kujdesur për fansat femra. Ka një fokus të madh në teknikat e bukurisë të përdorura, duke filluar nga grimi e deri te operacionet estetike. Androgjinia në K-drama, si dhe në K-pop, është një fenomen i zakonshëm dhe tërheq vëmendjen e grave përmes targetimit global.
Vëmendja që marrin K-dramat ka frymëzuar gjithashtu shumë njerëz për të vizituar Korenë e Jugut. Sipas një raporti të botuar në The Korea Herald, më shumë se gjysma e turistëve që vizituan Korenë e Jugut erdhën pasi kishin parë drama koreane. Shumica e dramave koreane filmohen në vendndodhje, duke theksuar bukurinë e vendit dhe duke tërhequr më shumë turistë (p.sh., Crash Landing on You, i cili u filmua në Zvicër dhe Korenë e Jugut). Këto seri televizive mund të përshkruhen gjithashtu si emocionalisht të varur dhe janë universalisht tërheqës për shkak të lidhjes së përmbajtjes. Këto tema universale përfshijnë dashurinë, familjen dhe rritjen personale.
Formati
Një regjisor i vetëm drejton zakonisht drama koreane, të cilat shpesh shkruhen nga një skenarist i vetëm. Kjo shpesh çon që çdo dramë të ketë stile të ndryshme regjisori dhe dialogu. Kjo ndryshon nga seritë televizive amerikane, të cilat mund të mbështeten në regjisorë dhe shkrimtarë të shumtë që punojnë së bashku.
19:00 deri në 21:00 të mbrëmjes zakonisht ka qenë i rezervuar për dramat ditore, të cilat zhvillohen çdo natë nga e hëna në të premte. Dramat në këto lojëra elektronike janë në formatin e telenovelës, rrallëherë me mbi 150 episode. Ndryshe nga telenovelat amerikane, këto drama të përditshme nuk transmetohen gjatë ditës. Në vend të kësaj, orari i ditës shpesh përfshin përsëritje të dramave kryesore. Të përditshmet e natës mund të arrijnë vlerësime shumë të larta. Gjatë fundit të viteve 2000, për shembull, seria e fundjavës First Wives' Club regjistroi 41.3%, sipas TNS Korea, dhe seria e mbrëmjes Temptation of Wife arriti kulmin në 40.6%, sipas TNS Korea.
Komplote dhe tregime
K-dramat kanë një mori të zhanreve të ndryshme si drama aksion, drama historike, drama shkollore, drama mjekësore, drama ligjore, apo edhe komedi horror. Ndërsa shumica e dramave përmbajnë elemente romantike dhe tema të thella emocionale, disa mund të përmbajnë gjithashtu një tragjedi ose një pjesë të temës së jetës. Ka stile dhe tone të ndryshme.
Temat kryesore të dramave televizive koreane janë miqësia, vlerat familjare dhe dashuria, duke përzier konfucianishten tradicionale me materializmin dhe individualizmin perëndimor.
Megjithatë, është një prirje në zhvillim mes dramave koreane për të shfaqur çështjet e vazhdueshme shoqërore të shoqërisë koreane, të tilla si stigma e sëmundjes mendore, pabarazia gjinore, vetëvrasja, klasizmi, ngacmimi, kamerat spiune, korrupsioni, homofobia ose racizmi.
Historike
Termi sageuk i referohet çdo drame televizive ose filmike koreane që bazohet ose në figura historike, përfshin ngjarje historike ose përdor një sfond historik. Ndërsa sageuk fjalë për fjalë përkthehet në "dramë historike", termi zakonisht është i rezervuar për dramat që ndodhin gjatë gjithë rrjedhës së historisë koreane.
Që nga mesi i viteve 2000, disa sageuk kanë arritur sukses të madh jashtë Koresë, në vende të tilla si Azia-Paqësori, Azia Qendrore, Lindja e Mesme e Madhe, Evropa Qendrore dhe Lindore dhe Amerika Latine. Sageuks duke përfshirë Dae Jang Geum, Yi San dhe Jumong gëzonin vlerësime të forta në vende si Vietnami, Uzbekistani, Kazakistani, Fixhi dhe Irani. Jumong'', i cili u transmetua në IRIB (Transmetimi i Republikës Islamike të Iranit) në vitin 2008, kishte 85% shikueshmëri.
Referime
Drama aziatike
Drama televizive |
340434 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Hamdi%20Koja%20Zagari | Hamdi Koja Zagari | Hamdi Koja Zagari shqiptar nga Kolonja, vjeç 30, kishte mabruar akademinë në Francë, shërbente në ushtrinë e Republikës Sapanjolle, nga rrebelimi së bashku me vullnetarë punëtorë bulgarë, u pushkatua më 27 korrik 1936.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1936 |
340436 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Zihni%20Murat%20%C3%87ami | Zihni Murat Çami | Zihni Murat Çami shqiptar nga Çamëria, vjeç 29, ishte oficër, komandant kompanie, vritet nga një bombardim në Luftën e Spanjës pa lënë asnjë gjurmë më 4 tetor 1938.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1938 |
340437 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Ymer%20Puka | Ymer Puka | Ymer Puka shqiptar nga qyteti i Pukës, vjeç 50, mbaruar akademinë në Stamboll, komandant me përvojë, major në ushtrinë turke. Mori pjesë në Luftën e Spanjës, si komandant batalioni. Me të plagosur dhe të sëmurë kaluan kufirin për në Francë me përfundimin e luftës. U kap nga nazistët dhe u zhduk në dhomat me gaz të tyre në vitin 1944.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1944 |
340438 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Xhelal%20Abaz%20%C3%87ami | Xhelal Abaz Çami | Xhelal Abaz Çami shqiptar nga fshati Kurtec, Çamëri, vjeç 40, punon si emigrant në Paris, merr pjesë në Luftën e Spanjës, në kompaninë mitraliere, plagoset rëndë, u mjekua, shpëton dhe në vitin 1952 kthehet në Shqipëri. Shtrohet në sanatoriumin e Tiranës dhe vdes më 14 prill 1953.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1953 |
340439 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Novruz%20Feim%20Veli%20Zagari | Novruz Feim Veli Zagari | Novruz Feim Veli Zagari shqiptar nga Kolonja, vjeç 35, kishte mabruar akademinë në Francë, shërbente në ushtrinë e Republikës Sapanjolle, nga rrebelimi së bashku me vullnetarë punëtorë bulgarë, u pushkatua më 27 korrik 1936.
Burimet
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë të Luftës Civile Spanjolle
Vdekje 1936 |
340443 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Isa%20Sadriu | Isa Sadriu | Isa Sadriu (7 dhjetor 1963, Vushtrri) është një ish -futbollist profesionist shqiptar nga Kosova i cili ka luajtur si mesfushor ose mbrojtës .
Biografia
Pasi luajti me KF Trepça në Ligën e Dytë Jugosllave që nga viti 1981, talenti i tij u vu re nga FK Partizani i cili e solli atë në ekipin e tyre gjatë pushimit dimëror të sezonit 1985–86 të Ligës së Parë Jugosllave . Për Partizanin ka luajtur gjithsej 72 ndeshje, 22 prej të cilave të ligës. Ai u largua në dimrin e ardhshëm pasi kishte fituar dy kampionate kombëtare gjatë vitit të tij në Beograd, dhe i është bashkuar FC Prishtinës i cili në atë kohë ishte i vetmi klub i lartë nga SAP Kosova . Ai bëri një paraqitje për Prishtinën në Ligën e Dytë Jugosllave 1991–92 . Ai më vonë do të luajë në klubet e Regionalligës gjermane gjatë fundit të viteve 1990.
Karriera ndërkombëtare
Më 1 shkurt 1993, Sadriu mori një thirrje nga Kosova për një ndeshje miqësore kundër Shqipërisë dhe bëri debutimin e tij pasi u emërua në formacionin titullar.
Karriera menaxheriale
Në vitin 2013, Sadriu së bashku me Gazmend Halitin u bënë trajner të ekipit të Kosovës U-15.
Shih edhe
Sporti në Kosovë
Lidhjet e jashtme
Isa Sadriu at Playerhistory
Referime
Mungon vendi i lindjes (njerëz që jetojnë)
Futbollistë në Ligën e Parë Jugosllave
Futbollistë në KF Prishtina
Futbollistë në FK Partizan
Njerëz që jetojnë
Lindje 1963
Futbollistë në KF Trepça
Futbollistë kosovarë |
340447 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Muzeu%20Komb%C3%ABtar%20i%20Prehistoris%C3%AB%20dhe%20Etnografis%C3%AB%20Luigi%20Pigorini | Muzeu Kombëtar i Prehistorisë dhe Etnografisë Luigi Pigorini | Muzeu Kombëtar i Prehistorisë dhe Etnografisë "Luigi Pigorini" është një muze publik dhe kërkimor i vendosur në Romë, Itali .
Vështrim
Muzeu është themeluar në 1875 dhe hapur në 1876 nga Luigi Pigorini, nga viti 2016, është një nga katër muzetë brenda rrjetit të Muzeut të Qytetërimeve dhe aktualisht drejtohet nga Andrea Viliani. Muzeu u vendos në Collegio Romano nga 1875 deri në 1923.
Një koleksion i rëndësishëm i shtëpive të Pigorinit janë artefaktet neolitike nga liqeni Bracciano . Një tjetër është koleksioni i hershëm etnografik i Athanasius Kircher . Muzeu ruan gjithashtu fibulën Praeneste, mbishkrimi më i vjetër i njohur në gjuhën latine.
Në kohën e vdekjes së Luigi Pigorinit në vitin 1925, muzeu kishte grumbulluar më shumë se 170,000 objekte.
Literatura
Brizzi, Bruno [ed.] 1976 The Pigorini Museum Rome, Quasar. Katalog 424 faqesh me qindra pjata me ngjyra dhe bardh e zi.
Lidhjet e jashtme
Faqja e internetit Pigorini
Muzeu Virtual Evropian
Referime
Koordinatat në Wikidata
Muze në Itali |
340449 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Preloc%20Margilaj | Preloc Margilaj | Preloc Margilaj (1924 - 2001) intelektual dhe mësimdhënës nga shqiptar nga Nikmarashi, (Trieshi) i Komunës së Tuzit, në Mal të Zi.
Biografia
Preloc Margilaj u lind në Triepsh në vitin 1924 dhe pasi mbaroi shkollën fillore në Tuz, ai vazhdoi studimet në Institutin Tekno-Ushtarak të Kragujevacit, e më pas mbaroi semimaturën në Danillovgrad. Gjatë periudhës së pushtimit nazi-fashist të Shqipërisë (1939-1944), Preloci shkoi në Kosovë ku ndoqi mësimet në Gjimnazin e Prishtinës dhe gjatë asaj kohe ai u lidh ngushtë me Lëvizjen Antifashiste. Në atë kohë ai u arrestua nga gjermanët dhe pasi u mbajt për disa kohë në kampin e internimit në Prishtinë, u dërgua në kampet e Gjermanisë, ku mundi të lirohet vetëm pas ndëryhrjes së aleatëve anglo-amerikanë. Pas lirimit nga kampet naziste, Preloci u kthye në Kosovë ku u emërua si zëvëndës-shef i Degës së Punëve të Brendëshme të Prizrenit. Duke parë gjendjen e vështirë në të cilën trajtoheshin shqiptërët atje, Preloci u largua nga Kosova dhe u kthye në vendlindjen e tij, ku dhe u emërua mësues në shkollën fillore të Tuzit. Në atë kohë Preloci vazhdoi Institutin e Lartë Pedagogjik për Histori-Gjeografi dhe u diplomua në vitin 1948. Në vitin 1949, ai u emërua drejtor i Shkollës fillore të Tuzit dhe anëtar i Këshillit Arsimor pranë Ministrisë së Arsimit të Republikës së Malit të Zi. Po atë vit, Preloci së bashku me bashkëshorten e tij, Angjelinën, u arratisën nga Mali i Zi, duke kërkuar azil politik në Shqipëri. Pasi Tirana zyrtare i’a aprovoi azilin politik Prelocit dhe Angjelinës, ata u sistemuan edhe me punë. Preloci u caktua si redaktor në gazetën “Za Slovodu”, e cila ishte organ i emigrantëve jugosllav në Shqipëri, kurse Angjelina u caktua si spikere në Radio-Tirana për emisionin në gjuhën serbe. Gjatë asaj kohe Preloci u regjistrua dhe dha provimet në Fakultetin Histori-Filologji të Universitetit të Tiranës, të cilin nuk arriti ta përfundoj, për arsye se ai u internua, pasi filloi të fliste kundër politikës që po ndiqej nga rregjimi komunist i Enver Hoxhës. Pas kësaj, Prelocin së bashku me Angjelinën, i internuan në kampet e punës së detyruar në fushat e Myzeqesë, ku qëndruan për dhjetë vite duke punuar në punët më të rënda. Në vitin 1972, Prelocit dhe Angjelinës i’u mbaroi afati dhjetë vjeçar i internimit dhe duke parë kushtet e rënda ku ata jetuan në ato vite, në një zhgënjim të plotë, ata u detyruan dhe bënë kërkesën për t’u kthyer në vëndlindjen e tyre, në Malin e Zi. Nisur nga një politikë zbutjeje që kishte nisur në atë kohë në mes Jugosllavisë dhe Shqipërisë, Prelocit i’u aprovua kërkesa për riatdhesim. Pas rikthimit në vëndlindje, Preloci jetoi në Podgoricë ku i’u kushtua vetëm studimeve mbi etnogjenezën e shqipëtarëve. Pas një pune disa vjeçare, ai arriti ta përfundonte veprën e tij me titull Ilirët flasin shqip - Shqiptarët flasin ilirisht.
Shih edhe
Shqiptarët në Mal të Zi
Referime
Lindje 1924
Njerëz nga komuna e Tuzit
Shqiptarë në Mal të Zi
Vdekje 2001 |
340455 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha%20telugu | Gjuha telugu | Languages which need ISO 639-3 comment
Languages with ISO 639-2 code
Languages with ISO 639-1 code
ISO language articles citing sources other than Ethnologue
Gjuha telugu, Telugu ose Telugishtja është një gjuhë dravidiane, vendase në shtetet Andhra Pradesh dhe Telangana, ku gjithashtu është gjuhë zyrtare. E folur nga 96 milionë njerëz (2022), telugishtja është gjuha më e folur e familjes dravidiane dhe një nga 22 gjuhët e planshtruara të Republikës së Indisë. Është një nga gjuhët e pakta që ka status zyrtar në më shumë se dy shtete së bashku me gjuhët hindi dhe bengali. Telugu është një nga gjashtë gjuhët klasike të Indisë. Është gjuha amtare e 14-të më e folur në botë. Telugu standarde bazohet në dialektet e Andhrës Bregdetare (Krishna dhe Godavari)
Gjuha telugu flitet gjithashtu në shtetet Karnataka, Tamil Nadu, Maharashtra, Chhattisgarh, Odisha dhe territoret e bashkimit të Puducherry dhe Andaman dhe Ishujt Nicobar . Ajo flitet gjithashtu nga anëtarët e diasporës Telugu të përhapur në vende si Shtetet e Bashkuara, Australia, Malajzia, Mauriciusi, Emiratet e Bashkuara Arabe, Arabia Saudite dhe të tjera. Telugu është gjuha me rritjen më të shpejtë në Shtetet e Bashkuara . Është gjithashtu një gjuhë e mbrojtur në Afrikën e Jugut dhe ofrohet si gjuhë e tretë opsionale në shkollat e provincës KwaZulu-Natal .
Sipas Mikhail S. Andronov, gjuha telugu u nda nga gjuha proto-dravidiane rreth vitit 1000 pes. Mbishkrimet më të hershme me fjalë telugu datojnë në në Bhattiprolu, Andhra Pradesh. Fjalë teluge u gjetën gjithashtu në mbishkrimet e perandorit Ashoka (257 pes), Satavahanasve dhe Vishnukundinasve . Mbishkrime në shkrimin e vjetër telugu janë gjetur deri në Indonezi dhe Mianmar. Telugu ishte gjuha e oborrit të dinastive të ndryshme të Indisë Jugore, përkatësisht Chalukyas Lindore, Ganga Lindore, Kakatiyas, Perandorisë Vijayanagara, Qutb Shahis, Madurai Nayaks, Thanjavur Nayaks . [29] Telugu u përdor zyrtarisht si gjuhë e burokracisë jashtë atdheut të saj edhe nga dinastitë jo-telugu si Thanxhavur Maratët në Tamil Nadu.
Telugu ka një traditë letrare të pandërprerë, pjellore dhe të larmishme mbi një mijë vjet. Sāra Sangraha Ganitamu e Pavuluri Mallana ( rr. shek. 11 ) është traktati i parë shkencor mbi matematikën në çdo gjuhë dravidiane. Avadhānaṃ, një shfaqje letrare që kërkon një fuqi të jashtëzakonshme kujtese dhe një njohuri të thellë të letërsisë dhe prozodisë, filloi dhe u kultivua posaçërisht midis poetëve telugu për më shumë se pesë shekuj. Rreth 10,000 mbishkrime parakoloniale ekzistojnë në Telugu.
Në epokën parakoloniale, telugu u bë gjuha e kulturës së lartë në të gjithë Indinë Jugore. Vijaya Ramaswamy e krahasoi atë me dominimin dërrmues të frëngjishtes si gjuhë kulturore e Evropës moderne gjatë përafërsisht së njëjtës epokë. Telugishtja gjithashtu mbizotëron në evolucionin e muzikës karnatike, një nga dy nënzhanret kryesore të muzikës klasike indiane dhe mësohet gjerësisht në kolegjet e muzikës duke u fokusuar në traditën karnatike. Njerëz të ndryshëm jo-telugu gjatë shekujve kanë vërejtur muzikalitetin natyror të ligjërimit telugu, duke iu referuar asaj si një gjuhë e këndshme dhe eufonike .
Gjuhët e lashta
Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit |
340456 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Telangana | Telangana | Telangana është një shtet pa dalje në det në Indi, i vendosur në shtrirjen jug-qendrore të gadishullit Indian në rrafshnaltën e lartë Deccan . Është shteti i njëmbëdhjetë më i madh dhe shteti i dymbëdhjetë më i populluar në Indi sipas regjistrimit të vitit 2011 . Më 2 qershor 2014, zona u nda nga pjesa veriperëndimore e Andhra Pradeshit si shteti i sapoformuar i Telanganës, me Hajderabadin si kryeqytet.
Përgjatë antikitetit dhe mesjetës, rajoni i Telanganës ishte pjesë e perandorive të shumta indiane; si Maurjat, Satavahat, Vishnukundinat, Çalukjat, Çolat, Rashtrakutët, Kakatijat, Sulltanati i Delhit, Sulltanati i Bahmanit dhe Sulltanati i Golkondës . Gjatë shekujve XVII-XIX, rajoni sundohej nga Mogulët dhe Nizamët e Hajderabadit . Në 1823, Qarqet Veriore të Nizamit - ( Andra Bregdetare ) dhe Distriktet e Lëshuara - ( Rayalseema ) Indisë Britanike nën aleancën ndihmëse që e zvogëloi atë në një shtet princëror pa dalje në det, i kufizuar nga të gjitha anët nga India Britanike. Pas Pavarësisë së Indisë në 1947 - shteti i Hajderabadit u bashkua me Unionin e Indisë në 1948 pas një aksioni policor . Në vitin 1956, shteti i Hajderabadit u shpërbë — dhe rajoni i tij telugu, Telangana, u bashkua me shtetin Andhra për të formuar Andhra Pradeshin . Një lëvizje e drejtuar nga fshatarët filloi të përkrahte ndarjen nga Andhra Pradeshi duke filluar në fillim të viteve 1950 dhe vazhdoi derisa Telanganës iu dha shtetësia më 2 qershor 2014.
Ekonomia e Telanganës është e shtata më e madhe në Indi, me një prodhim të brendshëm bruto të shtetit (GSDP) prej 13.25 trilionë ₹ dhe ka GSDP për frymë prej ₹320.000 . Telangana e ka indeksin e zhvillimit njerëzor 0,705. Shteti është shfaqur si një fokus kryesor për teknologjinë e informacionit, industrinë dhe sektorin e shërbimeve . Shteti është gjithashtu qendra kryesore administrative e shumë laboratorëve të hapësirës ajrore dhe kërkimore të mbrojtjes indiane si Bharat Dynamics Limited, Laboratori Kërkimor Metalurgjik i Mbrojtjes, Organizata e Kërkimit dhe Zhvillimit të Mbrojtjes dhe Laboratori i Kërkimit dhe Zhvillimit të Mbrojtjes .
Kuzhina e Hajderabadit dhe arkitektura Kakatija të dyja nga Telangana, janë në listën e krijimtarisë së qyteteve krijues të UNESCO-s të gastronomisë dhe të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s . Qendrat kulturore të Telanganës, Hajderabadi dhe Varangali, shquhen për pasurinë dhe strukturat e tyre të njohura historike - Tempulli Ramappa ( Sit i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s ), Charminar, Varret Qutb Shahi, Pallati Falaknuma, Pallati Chowmahalla, Kalaja Varangal, Kakatiya Kalanda Thous. Tempulli dhe Kalaja Bhongir . Qyteti historik Golkonda në Hajderabad u krijua si një qendër tregtare diamantesh dhe, deri në fund të shekullit të 19-të, tregu Golkonda ishte burimi kryesor i diamanteve më të mirë dhe më të mëdhenj në botë. Kështu, emri legjendar Golconda Diamonds u bë sinonim i vetë Golkondës. Ndërtesa fetare si Tempulli Lakshmi Narasimha në distriktin Yadadri Bhuvanagiri, Masjid Makkah në Hajderabad, tempulli i lashtë Bhadrakali dhe Govinda Rajula Gutta në Varangal, Tempulli Alampur Jogulamba në distriktin Jogulamba Gadwal dhe Katedralja Medak Koganda Small, Tempulli i Shivës janë disa nga vendet e tij më të famshme të adhurimit. Budizmi gjithashtu lulëzoi në rajon dhe mund të gjenden shumë Aramamë.
Koordinatat në Wikidata |
340459 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha%20xhavaneze | Gjuha xhavaneze | Gjuha xhavaneze/javaneze ( xhavanisht: , Aksara Jawa : ꦧꦱꦗꦮ , Pegon : بَاسَا جَاوَا) është një gjuhë malajo-polineziane e folur nga populli xhavanez nga pjesët qëndrore dhe lindore të ishullit të Xhavës, Indonezi. Ka xhepa folësish të xhavanishtes edhe në Xhavën Perëndimore. Është gjuha amtare e më shumë se 98 milionë njerëzve.
Javanishtja është më e madhja nga gjuhët austroneziane në numrin e folësve amtarë . Ajo ka disa dialekte rajonale dhe një numër stilesh të statusit qartësisht të dallueshme. Të afërmit e saj më të afërt janë gjuhët fqinje si Sundanishtja, Madurishtja dhe Balinishtja . Shumica e folësve të Javanishtes flasin gjithashtu indonezisht për qëllime zyrtare dhe komerciale, si dhe një mjet për të komunikuar me indonezianët jo-xhavanezë.
Ka folës të xhavanishtes në Malajzi (të përqendruar në pjesën e Bregut Perëndimor të shteteve Selangor dhe Xhohor ) dhe Singapor . Javanishtja flitet gjithashtu nga komunitetet tradicionale të emigrantëve me prejardhje javaneze në Surinam, Sri Lanka dhe Kaledoninë e Re .
Së bashku me indonezishten, Javanishtja është një gjuhë zyrtare në Rajonin Special të Yogyakarta, Indonezi.
Fonologjia
Fonemat e Javanishtes Standarde Moderne siç tregohet më poshtë.
Bashkëtingëlloret |
340460 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha%20Hausa | Gjuha Hausa | Hausa ( / (dëgjo ⓘ ); Axhami : ) është një gjuhë çadike e folur nga populli Hausa në pjesën veriore të Nigerisë, Nigerit, Ganës, Kamerunit, Beninit dhe Togos, dhe në pjesën jugore të Nigerit, Çadit dhe Sudanit, me pakica të konsiderueshme në Bregun e Fildishtë .
Hausa është një anëtare e familjes së gjuhëve afroaziatike dhe është gjuha më e folur brenda degës çadike të asaj familjeje. Etnologu vlerësoi se ajo flitej si gjuhë e parë nga rreth 47 milionë njerëz dhe si gjuhë e dytë nga 25 milionë të tjerë, duke e çuar numrin e përgjithshëm të folësve Hausa në rreth 72 milionë.
Në Nigeri, industria e filmit Hausa njihet si Kannywood .
Gjuhë flektive |
340461 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha%20guxharati | Gjuha guxharati | Languages with ISO 639-2 code
Languages with ISO 639-1 code
Guxharatisht ( Shkrimi guxharati: ગુજરાતી , romanizuar: Gujarātī ) është një gjuhë indo-ariane amtare në shtetin indian të Guxharatit dhe e folur kryesisht nga populli Guxharat . Guxharati rrjedh nga Guxharati i Vjetër ( ). Në Indi, është një nga 22 gjuhët e planifikuara të Unionit. Është gjithashtu gjuha zyrtare në shtetin e Guxharatit, si dhe një gjuhë zyrtare në territorin e bashkimit të Dadrës dhe Nagar Havelit dhe Damanit dhe Diut . Që nga viti 2011, guxharatishtja është gjuha e 6-të më e folur në Indi për nga numri i folësve amtarë, e folur nga 55.5 milion folës që përbën rreth 4.5% të popullsisë totale indiane. Është gjuha e 26-të më e folur në botë për nga numri i folësve amtare që nga viti 2007.
Jashtë Guxharatit, guxharatishtja flitet në shumë pjesë të tjera të Azisë Jugore nga migrantët guxharatas, veçanërisht në Mumbai dhe Pakistan (kryesisht në Karaçi ). Guxharatishtja gjithashtu flitet gjerësisht në shumë vende jashtë Azisë Jugore nga diaspora guxharate . Në Amerikën e Veriut, Guxharatishtja është një nga gjuhët indiane me rritje më të shpejtë dhe më të folurat në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada . Në Evropë, guxharatishtja përbëjnë grupin e dytë më të madh të komuniteteve britanike të Azisë Jugore dhe guxharatishtja është gjuha e katërt më e folur në kryeqytetin e Mbretërisë së Bashkuar, Londër . Guxharatishtja flitet gjithashtu në Afrikën Juglindore, veçanërisht në Kenia, Tanzani, Ugandë, Zambia dhe Afrikën e Jugut . Tjetërkund, guxharatishtja flitet në një masë më të vogël në Hong Kong, Singapor, Australi dhe vendet e Lindjes së Mesme si Bahreini dhe Emiratet e Bashkuara Arabe .
Historia
Guxharatishtja (nganjëherë shkruhen guxharatisht, guxharatisht, guzrate, guxharatisht, gujrathi dhe guxheratisht ) është një gjuhë moderne indo-ariane (IA) e evoluar nga sanskritishtja . Praktika tradicionale është të diferencohen gjuhët IA në bazë të tre fazave historike:
IA e Vjetër ( Vedike dhe Sanskritishtja Klasike )
IA e mesme ( Prakrite të ndryshme dhe Apabhramshas )
IA e re (gjuhët moderne si Hindi, Panxhabi, Bengali, etj. )
Ndryshimet kryesore nga sanskritishtja janë si më poshtë:
Fonologjike
Humbja e gjatësisë fonemike origjinale për zanoret
Ndryshimi i grupeve të bashkëtingëlloreve në të gjata dhe më pas në bashkëtingëllore të vetme (me gjatësi zanoresh kompensuese)
Morfologjike
Zvogëlimi i numrit të përbërjeve
Shkrirja e dyfishit me shumësin
Zëvendësimi i shtojcave të rasave me pasparafjalë
Zhvillimi i konstruksioneve të kohës perifrastike / formës / mënyrës
Sintaksë
Ergativiteti i ndarë
Sistemi më kompleks i dakortësisë
Fonologjia
Zanoret
Bashkëtingëlloret
Sistemi i shkrimit
Ngjashëm me sistemet e tjera të shkrimit Nagarī, shkrimi guxharati është një abugida . Përdoret për të shkruar gjuhët guxharati dhe kutçi . Është një variant i shkrimit Devanagari, i diferencuar nga humbja e vijës karakteristike horizontale që kalon mbi shkronja dhe nga një numër i vogël modifikimesh në karakteret e mbetura.
Gjuhët në Shtetet e Bashkuara të Amerikës
Gjuhët e Mbretërisë së Bashkuar
Gjuhët e Kanadasë
Gjuhë indo-ariane |
340462 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuh%C3%ABt%20sino-tibetiane | Gjuhët sino-tibetiane | Sino-tibetiane, cituar gjithashtu si Trans-Himalajane në disa burime, është një familje me më shumë se 400 gjuhë, e dyta vetëm pas indo-evropianishtes për nga numri i folësve amtarë. Shumica dërrmuese e tyre janë 1.3 miliardë folës amtarë të gjuhëve sinitike . Gjuhët e tjera sino-tibetiane me një numër të madh folësish përfshijnë birmanishten (33 milionë) dhe gjuhët tibetike (6 milionë). Gjuhë të tjera të familjes fliten në Himalaje, Masivin e Azisë Juglindore dhe skajin lindor të Rrafshnaltës Tibetiane . Shumica e tyre kanë bashkësi të vogla të të folurit në zona të thella malore, dhe si të tilla janë të dokumentuara dobët.
Disa nëngrupe të nivelit të ulët janë rindërtuar në mënyrë të sigurt, por rindërtimi i një proto-gjuhe për familjen në tërësi është ende në një fazë të hershme, kështu që struktura e nivelit më të lartë të familjes Sino-Tibetiane mbetet e paqartë. Edhe pse familja tradicionalisht paraqitet si e ndarë në sinitike (d.m.th gjuhët kineze) dhe degët tibeto-burmane, një origjinë e përbashkët e gjuhëve jo-sintike nuk është demonstruar kurrë. Megjithëse gjuhëtarët kinezë në përgjithësi përfshijnë gjuhët Kra–Dai dhe Hmong–Mien brenda Sino-Tibetanishtes, shumica e gjuhëtarëve të tjerë i kanë përjashtuar ato që nga vitet 1940. Janë propozuar disa lidhje me familje të tjera gjuhësore, por asnjëra nuk është pranuar gjerësisht.
Vetitë CS1: Vlera në kinezisht (zh)
Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit |
340464 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Tomorri%20%28gazet%C3%AB%29 | Tomorri (gazetë) | "Tomorri" gazetë e përkohëshme politke, letrare botuar nga Lef Nosi. Është gazeta e parë politike e letrare me drejtim të qartë patriotik e atdhetar. Dilte në Elbasan tre herë në muaj; numri i parë doli më 10 mars 1910 dhe vijoi deri më 13 korrik 1910. Shtypej në shtypshkronjën "Bashkimi i kombit" në Manastir.
Përmbajtja
Programi i saj ishte çështja kombëtare, shkollat shqipe dhe mbarëvajtja e Normales. Pasqyroi problemet themelore të kombit; autoktonia, gjuha, arsimi, kultura dhe e ardhmja. Në të u botuan kryesisht pjesë të veprave të Hahn-it, Kristoforidhit, shkrime të Luigj Gurakuqit, Aleksandër Xhuvanit, Simon Shuteriqit, Kristo Dakos etj. Vend të veçantë zinte në të shkolla Normale, korrespondencat e saj, artikuj mbi Kosovën e artikuj të natyrës shkencore.
Referime
Gazeta në Shqipëri |
340494 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Milan%20Radoi%C3%A7iq | Milan Radoiçiq | Milan Radoiçiq (Serbisht: Milan Radoičić; lindur më 21 shkurt 1978) është një biznesmen dhe politikan serb. Nënkryetar i Listës Serbe, dyshohet se ka qenë i përfshirë në krim të organizuar.
Shiko edhe
Lista Serbe
Sulmi në Banjskë
Referime
Serbët e Kosovës
Lindje 1978
Politikanë nga Gjakova |
340495 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Patrulla | Patrulla | Një patrullë është zakonisht një grup personeli, siç janë oficerët e zbatimit të ligjit, personeli ushtarak ose personeli i sigurisë, të cilët janë caktuar për të monitoruar ose siguruar një zonë të caktuar gjeografike.
Etimologji
Fjala "patrullë" rrjedh nga fjala franceze patrouiller, vetë rrjedh nga fjala e vjetër frënge patouiller që do të thotë "të vozisësh, të bësh putra rreth e rrotull, të patrullosh", që nga ana tjetër është nga patte, "një puthje".
Forca të Armatosura
Në taktikat ushtarake, një patrullë është një nën-njësi ose formacion i vogël taktik, i dërguar nga një organizatë ushtarake nga toka, deti ose ajri për qëllime luftimi, zbulimi ose një kombinim i të dyjave. Detyra themelore e një patrulle është të ndjekë një rrugë të njohur me qëllim që të hetojë ndonjë veçori me interes ose, në caktimin e një patrulle luftarake (patrullë luftarake të SHBA-së), të gjejë dhe të përfshijë armikun. Një patrullë mund të nënkuptojë gjithashtu një njësi të vogël kalorësie ose të blinduar, në varësi të një trupe ose toge, që zakonisht përbëhet nga një seksion ose skuadër trupash të montuara, ose dy automjete të blinduara luftarake (shpesh tanke).
Shiko edhe
Zbatimi i ligjit
Referime
Zbatimi i ligjit
Zbulim |
340497 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Beg%20Rizaj | Beg Rizaj | Beg Rizaj lindi në fshatin prokolluk të Deçanit në vitin 1977.Shkollën fillore e kreu ne fshatin Irzniq ku vazhdoi shkollen e mesme ne Deçan. Pas perfundimit të shkolles ai emigroi ne Gjermani ku jetoi per disa kohë. Beg Rizaj mori pjese ne 4 luftera.
Pas fillimit te luftes së Kosovës ai rikthehet ne ardhe ku se bashku me shokun e tij Gani Zejnan i bashkohen UÇK-së ( ushtrisë çlirimtare te Kosovës) ne rajonin e dukagjinit. Ai ishte antar i njesitit special te UÇK-së „SHQIPONJAT E ZEZA“ qe kryesisht veproi ne koshare por edhe ne pjeset tjera ne rrafshin e dukagjinit. Ai plagoset rënde dhe dergoi ne Angli per sherim tek vellau Ramizi i cili ndodhet atje. Menjeher pas sherimit Begu rikthehet tek shoket ne front.
Begu ishte edhe ne luften per Çlirimin e Presheves, Medvegjes dhe Bujanocit apo e njohur si UÇPMB ku dhe ishte komandant togu. Poashtu ai ishte nder te paret kur filloi lufta ne Maqedonin e veriut ne vitin 2001 per te drejtat e shqipetarve atje, ku poashtu ishte edhe komandant. Begi njihej si njeri i luftrave. Në vitin 2015 se bashku me Mirsad Ndrecaj dhe disa shoke nisen per ne Maqedoni Kumanove ku edhe tradhtohen nga shqipefolsat.Me date 09.05.2015 ne oren 4 te mengjesit rrethohen nga forcat sllavo maqedonase me te cilet luftan per rreth 36 ore ku mbeti i vrare Begu dhe 9 shokë te tjere dhe 8 oficer policie vriten kurse 36 plagosen.
Begu bie deshmore me daten 10 maj 2015 ne Kumanove.
Ai u varros me date 21.05.2015 ne varrezat e deshmoreve ne kullen e Haradinajve ne fshatin Gllogjan te Deçanit.
Per ta kujtuar jeten dhe vepren e tij u ngrit nje lapidar ne qender te Deçanit ku ne zbulimin e tij mori pjese edhe kryeminstri i atehershem i Republikes se Kosoves zotri Ramush Haradinaj. Ne nje status ne rrjetin social facebook Begu thoshte se „ nuk kom lind mu plak shoki , veq me kry misionin edhe me ik“
I perhesrshem qofte kujtimi per te
Lavdi!!! |
340499 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Patrulla%20e%20autostrad%C3%ABs | Patrulla e autostradës | Një patrullë autostrade është një njësi policore, detaj ose agjenci e zbatimit të ligjit e krijuar kryesisht për qëllimin e mbikëqyrjes dhe zbatimit të pajtueshmërisë me sigurinë e trafikut në rrugë dhe autostrada brenda një juridiksioni. Ata gjithashtu quhen në shumë vende policia e trafikut, megjithëse në vende të tjera ky term përdoret më shpesh për t'iu referuar oficerëve këmbësorë në detyrë që kontrollojnë trafikun në kryqëzime.
Funksionet
Detyrat e patrullave të autostradës ose policisë së trafikut mund të përfshijnë si më poshtë:
Hetim i aksidentit
Mbledhja e provave për të përcaktuar shkakun e një aksidenti rrugor.
Zbatim i automjeteve komerciale
Zbatimi i ligjeve për autostradat në lidhje me transportin tregtar, duke përfshirë kufijtë e peshës dhe rregullat e materialeve të rrezikshme.
Arsim
Sigurimi i informacionit publik, fletëpalosjeve dhe ekraneve për të inkurajuar drejtimin e sigurt dhe përdorimin e rrugëve.
Pergjigje emergjente
Sigurimi i vendit të një aksidenti trafiku duke përdorur kone dhe flakë, si dhe ofrimi i ndihmës së parë për të lënduarit.
Zbatim i ligjit
Ndihma e policisë lokale në zonat rurale dhe vëzhgimi i shkeljeve jo-trafiku.
Mirëmbajtje
Vëzhgimi dhe raportimi i dëmtimit të rrugëve dhe kryerja e vrojtimeve të nxituara rrugore pas fatkeqësive ose kalimit të motit të keq.
Zbatimi i trafikut
Zbatimi i ligjeve dhe rregulloreve që synojnë të përmirësojnë sigurinë në trafik, si kufizimet e shpejtësisë.
Shiko edhe
Patrulla
Referime
Zbatimi i ligjit
Autostrada |
340501 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Policia%20e%20aeroportit | Policia e aeroportit | Njësitë e policisë së aeroportit janë një agjenci e policisë së sigurisë e caktuar për të kryer funksionet e zbatimit të ligjit në aeroporte. Ato ofrojnë një gamë të gjerë detyrash dhe përgjegjësish të zbatimit të ligjit, duke përfshirë patrullimin, hetimin, menaxhimin e rrjedhës së trafikut dhe kontrollin dhe reagimin ndaj emergjencave të aeroportit. Policia e aeroportit ofron siguri të shtuar për punonjësit e aeroportit dhe për pasagjerët. Oficerët mund të gjenden në portat e sigurisë, në të gjithë zonën e terminalit dhe rreth perimetrit të aeroportit.
Në disa raste, policia e aeroportit është degë e agjencive më të mëdha për qëllime të përgjithshme. "Oficerët e Sigurisë së Aeroportit" janë të trajnuar në zjarrfikës, shërbime mjekësore të urgjencës, në zbatim të ligjit dhe madje edhe në njësi ushtarake. Ata mbështesin direktivat dhe iniciativat federale të sigurisë, programet e sigurisë së linjave ajrore dhe kontrollin e pasagjerëve, zbatojnë rregullat dhe rregulloret e aeroportit në aeroport dhe brenda zonave të sigurta dhe ndihmojnë me trafikun dhe kontrollin e turmës. Agjencitë e policisë së aeroportit janë komponentë jetikë të sistemit ndërkombëtar të sigurisë së aviacionit, por nuk kryejnë në vetvete të gjitha aspektet e forcës së sigurisë së aeroportit.
Shiko edhe
Policia
Referime
Zbatimi i ligjit |
340502 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Policia%20bashkiake | Policia bashkiake | Policia bashkiake, policia e qytetit ose policia lokale janë agjencitë e zbatimit të ligjit që janë nën kontrollin e pushtetit vendor. Këtu përfshihet qeverisja bashkiake, ku është nënndarja më e vogël administrative. Ata marrin fonde nga buxheti i qytetit dhe mund të kenë më pak kompetenca ligjore sesa policia "e paguar nga shteti". Këto forca policie zakonisht raportojnë te një kryetar bashkie ose një bordi policor lokal.
Shiko edhe
Policia
Referime
Zbatimi i ligjit |
340504 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Trash%C3%ABgimia%20Kulturore%20pa%20Kufij%20%28CHwB%20Albania%29 | Trashëgimia Kulturore pa Kufij (CHwB Albania) | Trashëgimia Kulturore pa Kufij (CHwB Albania) i përkushtohet shpëtimit dhe ruajtjes së trashëgimisë kulturore materiale dhe jomateriale të prekur nga konflikti, neglizhenca ose fatkeqësitë njerëzore dhe natyrore.
Historiku
E themeluar në Bosnje dhe Hercegovinë në vitin 1995 dhe më pas u zgjerua në Kosovë në 2001, Trashëgimia Kulturore pa Kufij bëri kontaktet e para me partnerët shqiptarë në dhjetor 2006, në takimin e dytë të Trashëgimisë së Evropës Juglindore (SEE), Gjirokastër. Ky aktivitet u pasua nga Kampi i Parë Rajonal i Restaurimit, i cili u mbajt në Shtator 2007 në bashkëpunim me OJQ-në Shqiptare për Ruajtjen dhe Zhvillimin e Gjirokastrës (GCDO) dhe Shoqatën Suedeze për Ruajtjen e Ndërtesave. Pas një Kampi të 1-rë Rajonal të Restaurimit, autoritetet shqiptare përgjegjëse për mbrojtjen dhe kujdesin e monumenteve i kërkuan CHwB-së të zgjerojë sferën e saj të ndikimit dhe të zgjerojë bazën e saj të aktivitetit. Kjo kërkesë u pasua nga një aplikim për financim nga Agjencia Suedeze për Bashkëpunim Ndërkombëtar për Zhvillim (SIDA), e cila u miratua më pas për periudhën 2008-2011 – marrëveshja e tyre e bashkëpunimit që parashikonte për herë të parë një fokus specifik të vendit në Shqipëri.
Hapat e para në Gjirokastër
Pas përfundimit të marrëveshjeve të bashkëpunimit me autoritetet kombëtare dhe lokale, CHwB hapi zyrën e saj të parë në Shqipëri në fund të vitit 2009. Ndërkohë që pjesa më e madhe e aktiviteteve vazhdonin të zhvilloheshin në Gjirokastër, zyra qendrore për Shqipërinë u vendos në Tiranë, për të lehtësuar takimet me palët e interesuara. Nëpërmjet zyrës në Gjirokastër, CHwB Albania mundi të realizonte disa projekte, si trajnime dhe projekte restauruese që përfshinin fillimisht monumente si Banesat Babameto (Babameto I & Babameto II), të cilat sot janë restauruar. Me zgjerimin e CHwB, zyra në Gjirokastër u zhvendos në ambientet e saj disa vite më vonë.
Zgjerimi i aktivitetit
CHwB Albania ka zgjeruar punën e saj edhe jashtë Gjirokastrës, duke përmendur ndër të tjera ndërhyrje urgjente konservimi në Kishën e Shën Nikollës në Voskopojë në vitin 2013, restaurimin e plotë të hamamit në Krujë, finalizuar në vitin 2015, si dhe me punën e vazhdueshme me ish burgun politik dhe kampin e punës së detyruar në Spaç. Në qershor 2015, CHwB Albania u regjistrua zyrtarisht si një OJQ e pavarur vendase.
Kampet Rajonale
CHwB Albania vazhdoi zbatimin e Kampeve Rajonale të Restaurimit të filluara në Gjirokastër. Deri më tani, 47 Kampe janë zbatuar duke grumbulluar më shumë se një mijë profesionistë në trashëgiminë kulturore nga 25 vende. Kampet janë zhvilluar në vende historike në 4 shtete: Shqipëri, Bosnjë dhe Hercegovinë, Kosovë, Serbi, Maqedoni të Veriut, Greqi dhe Mal i Zi.
Vitet kalojnë dhe CHwB Albania vazhdon punën e saj në fushën e trashëgimisë kulturore. “Aftësitë për Punësimin e së Nesërmes” është një program i ri i filluar në 2016 dhe që ende vazhdon. Gjirokastra, Berati, Korça, Durrësi janë qytetet ku CHwBA organizoi këtë trajnim. Ky projekt synon të zhvillojë aftësim profesional për teknikat historike të riparimit. Trajnimi është i çertifikuar dhe u mundëson zanatçinjve të rinj të punësohen dhe të punojnë drejtpërdrejt me restaurimin/ konservimin e ndërtesave historike.
Projekte të realizuara
Projekti i restaurimit dhe përforcimit të Kalasë së Prezës
Platformat e Fuqizimit dhe të Mësimit përmes Trashëgimisë
Koleksioni për fëmijë “E Ka Kush E Ka”
Punime emergjente të konsolidimit të Kullës së Sahatit në Krujë, Shqipëri
Ndërhyrjet konservuese dhe rehabilitimi strukturor i Teqesë së Dollmës në Krujë, Shqipëri
Konservimi dhe përforcimi i ndërhyrjes në Kullën ¨C¨ në Kalanë e Durrësit, pas tërmetit në Nëntor 2019
Formimi Profesional: Aftësitë për Punësimin e së nesërmes
Kampet Rajonale të Restaurimit
Burgu i Spacit: nje vend per dialog dhe veprim – Adresimi i priudhes komuniste
Dizajni dhe trashëgimia fuqizojnë komunitetin
Interpretimi kulturor dhe natyror i Kalasë së Gjirokastrës
Cultural Herstory
Projekti B+CARE – Ruajtja e Trashëgimisë Ballkanike duke u përgatitur për Fatkeqësitë
7 Plane të menaxhimit të siteve: Menaxhimi i trashëgimisë dhe bashkëpunimi ndërkufitar
Konservimi i Mozaikut të Antigonesë
Vleresimi i Rrezikut të Trashëgimisë: Rilevim i Detajuar i Monumenteve në Gjirokastër
Trego Historinë e Gjirokastrës: Përfshirja e Studentëve në Interpretimin e Trashëgimisë
Gjirokastra: Ku Fillon Ndryshimi
Restaurimi i Hamamit të Krujës
Babameto, Monument Kulture i Kategorisë së Parë, Restaurim dhe Rijetëzim
Ndërhyrje Konservuese Emergjente në Kishën e Shën Kollit
Udhezues për Zonën e Pazarit, Gjirokastër
100 Çati: Konservim Parandalues i Trashëgimisë Popullore në Serbi
Rrjeti i Muzeve të Ballkanit: Një Platformë Rajonale për Mësim dhe Zhvillim
SEE Heritage Network: Një Rrjet i Pavarur i OJQ-ve të Trashëgimisë
Referimet
Lidhjet e jashtme
chwb.org |
340508 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Teoria%20kognitive%20e%20Piazhes%C3%AB | Teoria kognitive e Piazhesë | Teoria e zhvillimit kognitiv të Piazhesë është një teori gjithëpërfshirëse për natyrën dhe zhvillimin e inteligjencës njerëzore. Ajo u krijua nga psikologu zhvillimor zviceran Jean Piaget (1896-1980). Teoria merret me vetë natyrën e njohurive dhe se si njerëzit gradualisht arrijnë ta përvetësojnë, ndërtojnë dhe përdorin atë. Teoria e Piaget njihet kryesisht si teoria e fazës zhvillimore .
Vështrim
Në vitin 1919, ndërsa punonte në Shkollën Laboratorike Alfred Binet në Paris, Piaget "ishte i intriguar nga fakti se fëmijët e moshave të ndryshme bënin lloje të ndryshme gabimesh gjatë zgjidhjes së problemeve". Përvoja dhe vëzhgimet e tij në Laboratorin Alfred Binet ishin fillimet e teorisë së tij të zhvillimit kognitiv.
Ai besonte se fëmijët e moshave të ndryshme bënin gabime të ndryshme për shkak të "cilësisë dhe jo sasisë" së inteligjencës së tyre. Piaget propozoi katër faza për të përshkruar procesin e zhvillimit të fëmijëve: fazën sensoromotore, fazën para operacionit, fazën operacionale konkrete dhe fazën operacionale formale. Çdo fazë përshkruan një grupmoshë specifike. Në çdo fazë, ai përshkroi se si fëmijët zhvillojnë aftësitë e tyre njohëse. Për shembull, ai besonte se fëmijët e përjetojnë botën përmes veprimeve, duke i përfaqësuar gjërat me fjalë, duke menduar logjikisht dhe duke përdorur arsyetimin.
Për Piaget, zhvillimi kognitiv ishte një riorganizim progresiv i proceseve mendore që rezultojnë nga maturimi biologjik dhe përvoja mjedisore. Ai besonte se fëmijët ndërtojnë një kuptim të botës që i rrethon, përjetojnë mospërputhje midis asaj që tashmë dinë dhe asaj që zbulojnë në mjedisin e tyre, pastaj i përshtatin idetë e tyre në përputhje me rrethanat. Për më tepër, Piaget pohoi se zhvillimi kognitiv është në qendër të organizmit njerëzor dhe gjuha varet nga njohuritë dhe të kuptuarit e fituar përmes zhvillimit kognitiv. Puna e mëparshme e Piaget mori vëmendjen më të madhe.
Klasat me në qendër fëmijët dhe " edukimi i hapur " janë aplikime të drejtpërdrejta të pikëpamjeve të Piaget. Megjithë suksesin e saj të madh, teoria e Piaget ka disa kufizime që Piaget i njohu vetë: për shembull, teoria mbështet fazat e mprehta dhe jo zhvillimin e vazhdueshëm ( decalage horizontal dhe vertikal ).
Teoria kognitive e Piazhesë
Teoria kognitive e Piazhesë na prezanton me karakteristikat specifike të operacioneve mendore dhe njohurive që ne marrim nga mjedisi. Funksioni semantik ne vecanti luan një rol thelbësor. Por ne do të shohim se nga njëra anë gjuha (si një mjet komunikimi) nuk ka një status të vecantë brenda funksionit semantik ndërsa nga ana tjetër duke e marrë si një objekt, do të shohim se nuk ka ndryshime të mëdha mes saj dhe objekteve të tjera fizike dhe sociale. Teoria e Piazhesë zhvillohet sipas një ligji biologjik që thotë se organizmi ynë posedon struktura adaptive të përbëra nga sisteme aktive përgjigjeje dhe riorganizimi. Me anë të nj sistemi të tillë ne jemi në gjëndje të ruajmë dhe organizojmë informacionin apo stimujt e ndryshëm që marrim nga mjedisi që na rrethon. Per të zgjidhur një problem, femija duhet të zhvilloje struktura kognitive më komplekse veprimi ose thënë ndryshe skemat. Një skeme mund te mendohet si nje njesi e vecantë e dijes qe zotëron nje individ. Ne nivelin me te ulet, nje i sapolindur zoteron skemat e reflekseve, per të kapur e shtrënguar dicka, per te thithur dhe per te gelltitur. Më vonë , femija i koordinon keto skema ne menyre te tille qe ai te mendojë permes një serie veprimesh dhe të perfytyroje pasojat e ketyre veprimeve. Si shembull, skemat mendore lejojnë që të kuptojmë se kur ju hapim frigoriferin, do te gjejmë ushqim.
Piaget studioi mënyrat me ane të cilave femijet pervetesojne konceptet dhe organizojne idetë e tyre. Ai skicoi periudhat e parashikueshme sipas një rendi të caktuar të zhvillimit intelektual. Progresi i këtyre periudhave varet nga përshtatja vazhdimisht në rritje e femijes ndaj situatave te reja. Per Piaget-in, zhvillimi motorik dhe vëzhgimi i mjedisit janë bazat per mendimin logjik qe vjen pas.
Në modelin e zhvillimit kognitiv jane të rëndësishme dy procese: asimilimi dhe akomodimi.
Asimilimi është procesi ku fëmija integron stimujt e ngjarjeve të reja në skemat të cilat ai tashmë i posedon. Për shembull, fëmija mund të asimilojë një lloj te ri qeni në skemën që ata tashmë kanë ne mendje përsa I përket kafshëve. Fëmijet perpiqen qe të përfshijne ngacmues te rinj në skemat e tyre ekzistuese të botës që I rrethon. Megjithate, disa herë femija nuk mund te asimiloje nje stimul te ri ne skemat ekzistuese dhe duhet qe ne vend te kesaj të përdorë akomodimin.
Akomodimi është procesi i krijimit të një skeme të re ose ndryshimit të një skeme ekzistuese me qëllim që të krijohet hapësire per një ngacmues ose eksperiencë të re.
Zhvillimi konjitiv përdor struktura të përgjithshme të inteligjencës dhe nuk është i izoluar nga zhvillimi intelektual.Skema të ndryshme të ndërtuara nuk permbajnë ekzaktesisht të njëjtat përmbajtje :imazhet mentale,simbolet,nuk perfshihen në të njëjtën mënyre,por ekziston ndërmjet formave të skemave një vazhdimësi funksionale:le signifié është gjithmone rezultat i nje operacioni konjitiv,produkt i një asimilimi. Le langage pretendon se ai asimilohet ,pasi strukturat e brendshme ekzistente e bejne te mundur një gjë të tillë. Karakteristika kryesore e njeriut nuk eshte gjuha,por disponimi i strukturave konjitive. Në këtë rast le langage nuk shihet vetëm si një mjet vërtet i privilegjuar,por akoma nëpërmjet karakteristikave gjuhësore,si një mënyrë që pavaresisht objektivave të mjedisit fizik dhe social ekspozohet nga femija dhe mbi të cilen mund të aplikojë mekanizmat konjitive si të tjerët.Për Piazhe strukturat e njohjes janë të përgjithshme,ato gjejnë krijimin në strukturat biologjike ,por nuk ekziston në menyrë të lindur.Ai lejon përdorimin e skemave njohëse duke e perfshirë me mjedisin,duke krijuar skema të reja të të kuptuarit ashtu sic femija është në gjëndje ti përdorë këto skema për të shpjeguar në mënyrë të pavarur e të lirë atë cka ai ka mësuar e është në gjëndje të mbajë mend pavarësisht vështirësive që mund të dalin gjatë procesit të të mësuarit. Duke u bazuar në këto terma specifike studimet kryhen duke u nisur nga një analize konjitive të gabimeve që mund të bëhen ,por duke u perpjekur pavarësisht këtyre arritja ne fund e prodhimit, të kuptuarit, të mësimit në mënyrë të qartë,duke iu përmbajtur objektivave gjatë aktivitetit konjitiv për të patur një rezultat të kënaqshëm nga të dyja palët mësues-nxënes në procesin e të nxënit që kryhet në klasë.
Të mësuarit kognitiv nënkupton se për të marrë vendime lidhur me sjelljen e tij, individi përdor strukturat mendore dhe kujtesën.
Tre llojet e të mësuarit kognitiv janë: të mësuarit me anë të insajtit, të mësuarit latent (e padukshëm) dhe të mësuarit përmes vëzhgimit.
Shih edhe
Psikologjia
Jean Piaget
Psikologjia fëmijënore
Referime
Psikologjia Kognitive |
340509 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Fuqia%20pas%20fronit | Fuqia pas fronit | Shprehja "fuqia pas fronit" i referohet një personi ose grupi që ushtron në mënyrë joformale pushtetin e vërtetë të një zyre të rangut të lartë, siç është një krerë i shtetit. Në politikë, më së shpeshti i referohet një të afërmi, ndihmësi ose vartësi nominal të një lideri politik (shpesh i quajtur "figurë") i cili shërben si udhëheqës de facto, duke vendosur politikën nëpërmjet zotërimit të ndikimit të madh dhe/ose manipulimit të aftë.
Koncepti origjinal i një pushteti pas fronit ishte një figurë e fjalës e epokës mesjetare që i referohej faktit se politikat e monarkut mund të vendoseshin nga një këshilltar që nuk ulet në fron, por qëndronte pas tij - ndoshta duke pëshpëritur në veshin e monarkut - nga pamje e zakonshme. Kohët e fundit, anëtarët e familjes dhe këshilltarët zyrtarë ose jozyrtarë mund të marrin një rol të ngjashëm. Ndonjëherë është e vështirë të vlerësohet nëse një akuzë e tillë është e vërtetë apo një teori konspirative.
Shembuj historike
Kryetari i pallatit nën mbretërit merovingë në Francia (ndër shembujt më të hershëm të këshilltarëve të tillë të fuqishëm).
Kancelari i Gjermanisë dhe Ministër-Presidenti i Prusisë Otto von Bismarck, me Perandorin Gjerman dhe Mbretin e Prusisë William I si një figurë de facto.
Kardinali Richelieu, fuqia pas fronit të mbretit Louis XIII të Francës.
Manuel Noriega, i cili ishte udhëheqësi ushtarak dhe shefi de facto i shtetit të Panamasë nga viti 1983 deri më 1989.
Princi i Kurorës së Arabisë Saudite, Muhamed bin Selman, i cili në mënyrë efektive drejton vendin për babain e tij 87-vjeçar, Mbretin Selman.
Terma të ndërlidhura
Një term i lidhur është éminence grise (frëngjisht: "eminence gri"), një këshilltar ose vendimmarrës i fuqishëm që vepron fshehurazi ose ndryshe jozyrtarisht. Kjo shprehje fillimisht i referohej dorës së djathtë të Cardinal de Richelieu, François Leclerc du Tremblay (i njohur gjithashtu si Père Joseph), një frat kapucin që vishte rroba gri. Për shkak se Cardinal de Richelieu, fuqia pas fronit të mbretit Louis XIII të Francës, si kardinal katolik u emërtua Son Eminence ("Eminenca e tij"), alter egoja e tij Père Joseph u quajt l'éminence grise (që është edhe anglishtja. titulli i biografisë së tij nga Aldous Huxley). Martin Bormann u referua si Eminenca Brown, kafe duke iu referuar uniformës kafe të Partisë Naziste.
Përdorimi modern i termit proconsul, si analogji për një person nga një fuqi e huaj që manipulon punët e brendshme të një vendi tjetër, quhet edhe "fuqia prapa fronit".
Referime
Politika e thellë
Shprehje angleze
Oligarki
Kontrolli (social dhe politik)
Institucionet qeveritare
Praktikat politike të kontestuara nga pikëpamja etike |
340512 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7ois%20Leclerc%20du%20Tremblay | François Leclerc du Tremblay | François Leclerc du Tremblay (4 nëntor 1577 - 17 dhjetor 1638), i njohur gjithashtu si Père Joseph, ishte një frat kapuçin francez, i besuar dhe agjent i Kardinalit Richelieu. Ai ishte éminence grise origjinal - termi francez ("eminence gri") për një këshilltar ose vendimmarrës të fuqishëm që vepron fshehurazi ose jozyrtar.
Biografia
Leclerc ishte djali i madh i Jean Leclerc du Tremblay, president i dhomës së kërkesave të parlamentit të Parisit dhe i Marie Motier de Lafayette. Si djalë ai mori një trajnim të kujdesshëm klasik dhe në 1595 bëri një udhëtim të gjatë nëpër Itali, duke u kthyer për të marrë karrierën e armëve. Ai shërbeu në Rrethimin e Amiens në vitin 1597 dhe më pas shoqëroi një ambasadë speciale në Londër.
Më 2 shkurt 1599, ai hyri në Capuchin Novitiate nën emrin e Joseph; më 3 shkurt 1600, ai hoqi dorë nga bota dhe hyri në prioritetin Capuchin të Orléans. Ai e përqafoi jetën fetare me zjarr të madh dhe u bë një predikues dhe reformator i shquar. Në vitin 1606 ai ndihmoi Antoinette d'Orléans-Longueville, një murgeshë e Fontevrault, të gjente urdhrin e reformuar të Filles du Calvaire dhe ai shkroi një manual përkushtimi për murgeshat. Zelli i tij prozelitues e shtyu atë të dërgonte misionarë në qendrat e lëvizjes Huguenot.
Ai hyri në politikë në Konferencën e Loudun. Atje, si i besuari i mbretëreshës dhe i dërguari papal, ai kundërshtoi galikanizmin e përparuar nga parlamenti. Ai ia doli të bindte princat se qëndrimi ushqente prirje skizmatike dhe ata braktisën mbështetjen e tyre fillestare. Në vitin 1612 ai vendosi ato marrëdhënie personale me Richelieu që vendosën reputacionin e tij - dhe shprehjen - éminence grise, megjithëse kërkimet historike nuk kanë qenë në gjendje të dokumentojnë ndikimin e tij të supozuar mbi këtë të fundit. Përshkrimi u bazua në mantelin gri të fratit që kishte veshur Père Joseph dhe titullin "eminencë" që i dha Richelieu si kardinal.
Në vitin 1627 Père Joseph ishte i pranishëm në rrethimin e La Rochelle. Një arsye thjesht fetare e bëri atë aleat të Richelieu kundër Habsburgëve. Ai kishte një ëndërr të zgjonte Evropën në një kryqëzatë tjetër kundër Perandorisë Osmane dhe besonte se Habsburgët ishin një pengesë për ta bërë të mundur këtë. Për Richelieu, ai manovroi në Dietën e Regensburgut (1630) për të penguar agresionin e perandorit Habsburg, dhe më pas rekomandoi ndërhyrjen e Gustavus Adolphus dhe ushtrive protestante, duke ruajtur kështu një ekuilibër fuqie.
Ai u bë ministër lufte dhe, ndonëse ruante një kursim personal të jetës, iu përkushtua diplomacisë dhe politikës. Ai vdiq në vitin 1638, pikërisht kur do të bëhej kardinal. Historia se Richelieu e vizitoi atë kur ishte në shtratin e vdekjes dhe zgjoi njeriun që po vdiste me fjalët, "Guxim, At Joseph, ne kemi fituar Breisach", është apokrife.
Referime
Capuchinët
Lindje 1577
Vdekje 1638
Klerikë francezë i shekullit të 16-të
Politikanë francezë të shekullit të 17-të
Murgj të krishterë të shekullit të 16-të
Murgj të krishterë të shekullit të 17-të
Kardinali Richelieu
Teologë katolikë francezë të shekullit të 17-të
Francezë të Luftës Tridhjetëvjeçare
Politikanë të regjimit të lashtë në Francë |
340515 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Aeroporti%20i%20Melila | Aeroporti i Melila | Aeroporti i Melila është një aeroport që ndodhet 3 km në jugperëndim të qytetit të Melila, një enklavë spanjolle, në bregdetin e Maroku.
Infrastruktura
Transporti ajrorë
Spanjë
Aeroporte
Aeroporte në Spanja |
340516 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Venere%20%28roman%29 | Venere (roman) | Venere roman me autor Xhovalin Delia, red. Nevis Uçi. Botuar në Tiranë nga "Dituria" në vitin 2005. Libri ka 280 faqe. ISBN 9992759593
Shënime: Letërsia shqipe, romane.
Burimet
Libra shqip
Libra
Letërsi shqipe
Romane shqiptare
Libra të botuar në 2005 |
340517 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Zoti%20e%20bekoft%C3%AB%20Amerik%C3%ABn%21 | Zoti e bekoftë Amerikën! | Zoti e bekoftë Amerikën! roman me autor Xhovalin Delia, red. Nevis Uçi. Botuar në Tiranë në vitin 2009 nga "Dituria". Libri ka 351 faqe.
Shënime: Letërsia shqipe, romane.
Burimet
Libra shqip
Libra
Letërsi shqipe
Romane shqiptare
Libra të botuar në 2009 |
340518 | https://sq.wikipedia.org/wiki/M.I.5%20kund%C3%ABr%20spiunazhit | M.I.5 kundër spiunazhit | M.I.5 kundër spiunazhit libër me autor Rexhep Peposhi, Nehru Vllasi, red. Daut Demaku. Botuar në Tiranë në vitin 1998. Libri ka 135 faqe.
Shënime: Spiunazhi britanik, shërbimi i fshehtë, Lufta Botërore 1939-1945.
Burimet
Libra shqip
Libra
Libra të botuar në 1998 |
340519 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Mendimi%20dhe%20suksesi | Mendimi dhe suksesi | Mendimi dhe suksesi libër me autor Daut Demaku. Botuar në Prishtinë në vitin 1997 nga "D & D Group". Libri ka 132 faqe.
Shënime: Mendimi dhe të menduarit, sugjestionimi mendor.
Burimet
Libra shqip
Libra
Libra të botuar në 1997 |
340520 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Hapa%20p%C3%ABr%20mbijetim | Hapa për mbijetim | Hapa për mbijetim libër me autor Bajram Bekteshi, red. Daut Demaku. Botuar në Prishtinë në vitin 2000 nga "Rilindja". Libri ka 80 faqe.
Shënime: Letërsia shqipe, poezia.
Burimet
Libra shqip
Libra
Letërsi shqipe
Libra të botuar në 2000 |
340523 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Zoran%20Vuleti%C4%87 | Zoran Vuletić | Zoran Vuletić (5 maj 1970) është një politikan serb. Për shumë vite një anëtar drejtues i Partisë Liberal Demokratike (LDP), ai tani është president i Forumit Demokratik Qytetar ( Građanski demokratski forum, GDF).
Biografia
Vuletić lindi në Kragujevc, në atë që atëherë ishte Republika Socialiste e Serbisë në Republikën Socialiste Federative të Jugosllavisë, dhe u rrit në Zvezdara, Beograd . Ai ndoqi Fakultetin Bujqësor të Universitetit të Beogradit dhe ka punuar në Agromarket Beograd që nga viti 1998.
Karriera politike
Partia Liberal Demokratike
Vuletiç u bë politikisht aktiv në vitin 1991 dhe mori pjesë në protestat qytetare kundër administratës së Slobodan Millosheviçit . Ai iu bashkua Partisë Liberal Demokratike (LDP) në formimin e saj në 2005 dhe u zgjodh në bordin e saj kryesor menjëherë pas kësaj. Ai u zgjodh si udhëheqës i organizatës së partisë në Zvezdara në vitin 2007, u bë administrues i besuar i organizatës së saj të qytetit të Beogradit në vitin 2012 dhe iu bashkua kryesisë së partisë në vitin 2013. Ai ka shërbyer edhe në komitetin drejtues të partisë.
Në korrik 2008, ai u intervistua nga Korporata Australiane e Transmetimeve në lidhje me arrestimin e fundit të ish-udhëheqësit serb të Bosnjës Radovan Karaxhiç . Ai tha se shpresonte se arrestimi do të sillte një diskutim të vërtetë për krimet e luftës të kryera në luftërat jugosllave të viteve 1990, megjithëse shprehu skepticizëm se kjo do të ndodhte.
Ai u zgjodh në kuvendin komunal të Zvezdarës në zgjedhjet e qytetit dhe komunal të Beogradit të vitit 2008 ; LDP iu bashkua një koalicioni qeverisës vendor pas zgjedhjeve dhe Vuletić u emërua si nënkryetar komune . Ai u rizgjodh në zgjedhjet e qytetit dhe komunës 2012 në krye të listës zgjedhore lokale për koalicionin Preokret (ku përfshihej edhe LDP) dhe më vonë u konfirmua nënkryetar i bashkisë për një mandat të dytë. Ai fitoi një mandat të tretë në zgjedhjet komunale të vitit 2016 në krye të listës së kombinuar LDP- Partisë Social Demokratike ( Socijaldemokratska stranka, SDS); LDP-ja nuk mori pjesë në koalicionin e ri të qeverisë dhe në përputhje me rrethanat ai u largua nga posti i nënkryetarit. Më pas ai dha dorëheqjen nga asambleja.
Vuletić kërkoi gjithashtu zgjedhjen në Kuvendin e Qytetit të Beogradit në zgjedhjet e vitit 2008 dhe 2012. Në rastin e mëparshëm, ai nuk u përzgjodh për një mandat në qytet nga PLD; në këtë të fundit, koalicioni Preokret nuk e kaloi pragun elektoral për të fituar përfaqësim në asamblenë e qytetit.
Në nivel republikë, Vuletiç u shfaq në pozitën e dyzet e shtatë në listën e LDP-së në zgjedhjet parlamentare serbe të vitit 2008 . Lista fitoi pesëmbëdhjetë vende, dhe ai nuk u zgjodh për një mandat. (Nga viti 2000 deri në vitin 2011, mandatet parlamentare iu dhanë partive apo koalicioneve sponsorizuese dhe jo kandidatëve individualë dhe ishte praktikë e zakonshme që mandatet të shpërndaheshin jashtë rendit numerik. Vuletić mund të kishte marrë një mandat pavarësisht nga pozicioni i tij relativisht i ulët në listë, edhe pse në rast se nuk e kishte bërë. )
Sistemi zgjedhor i Serbisë u reformua në vitin 2011, kështu që mandatet iu dhanë në rend numerik kandidatëve në listat e suksesshme. Vuletić-it iu dha pozita e 247-të (nga 250) në listën e Preokretit në zgjedhjet parlamentare serbe të vitit 2012 . Ky ishte padyshim një pozicion shumë i ulët që zgjedhjet të ishin një perspektivë realiste, dhe në të vërtetë ai nuk u zgjodh. Ai më vonë mori pozitën e pesëdhjetë e shtatë në listën e kombinuar të LDP-së, SDS-së dhe Lidhjes së Social Demokratëve të Vojvodinës (LSV) për zgjedhjet parlamentare të vitit 2016 dhe nuk u zgjodh përsëri kur lista fitoi trembëdhjetë mandate.
Lëvizja e Qytetarëve të Lirë
Vuletić iu bashkua PSG-së në themelimin e saj në 2017 dhe u emërua si ushtrues i besuar i partisë për Beogradin në dhjetor të atij viti. Tani ai është anëtar i kryesisë së saj.
Ai mori pozicionin e nëntëmbëdhjetë në një listë të koalicionit të udhëhequr nga Dragan Đilas që përfshinte PSG-në në zgjedhjet e Kuvendit të Qytetit të Beogradit 2018 dhe u zgjodh kur lista fitoi njëzet e gjashtë vende. Partia Progresive Serbe në aleatët e saj fitoi zgjedhjet dhe PSG shërben në opozitë . Më 9 maj 2018, ai Vuletić njoftoi se PSG-ja nuk do t'i bashkohej grupit të asamblesë së Aleancës për Serbinë e Đilas për shkak të mosmarrëveshjeve politike; ai shtoi se qëllimi kryesor i PSG do të ishte promovimi i integrimit evropian .
Në korrik 2018, Vuletić tregoi se PSG po kërkonte aleatë me parti dhe organizata të të njëjtit mendim në Serbi për të sfiduar qeverinë e Partisë Progresive në nivel republikë. Ai foli kundër idesë së një opozite të bashkuar me organizatat e djathta dhe nacionaliste, duke thënë se çdo aleancë do të duhej të ishte me organizata që respektojnë shoqërinë civile dhe barazinë e të gjithë qytetarëve. Ai shtoi se ishte i zhgënjyer nga gatishmëria e Partisë Demokratike për të punuar me partitë e krahut të djathtë.
Referime
Njerëz që jetojnë
Lindje 1970
Njerëz nga Kragujevci
Politikanë serbë |
340529 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Samouillan | Samouillan | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Samouillan (; Ocitanisht: Samolhan ; Shqip: Samuljan ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Koordinatat në Wikidata |
340530 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Montmaurin | Montmaurin | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Montmaurin (; Shqip: Malmauri ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne të Francës jugperëndimore.
Malmauri ka një nga vilat më të mëdha dhe më luksoze galo-romake në Francë. Ajo përbëhej nga mbi 200 dhoma, të shtrira rreth një vargu prej tre oborresh dhe përfshinte në mesin e veçorive të tij arkitekturore një tempull gal, banja, kopshte të brendshme dhe mozaikë që janë ende të dukshme.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
340531 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Mont-de-Gali%C3%A9 | Mont-de-Galié | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Mont-de-Galié (; Ocitanisht: Mont de Galièr ; Shqip: Mali i Galierit ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
340532 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha%20sinhale | Gjuha sinhale | Languages with ISO 639-2 code
Languages with ISO 639-1 code
Sinhalisht ( Sinhalisht: , siṁhala, [ ˈsiŋɦələ ]), ndonjëherë e quajtur sinhaleze, është një gjuhë indo-ariane e folur kryesisht nga populli sinhalez i Sri Lankës, të cilët bëjnë deri në grupin etnik më të madh në ishull, që numëron rreth 16 milionë folës. Sinhalishtja flitet gjithashtu si gjuha e parë nga grupet e tjera etnike në Sri Lanka, deri 2 milionë njerëz që nga viti 2001. Është shkruar duke përdorur shkrimin sinhala, i cili është një shkrim brahmik i lidhur ngushtë me shkrimin Grantha të Indisë Jugore.
Sinhalishtja është një nga gjuhët zyrtare dhe kombëtare të Sri Lankës. Së bashku me Palin, ajo luajti një rol të madh në zhvillimin e letërsisë budiste Theravada .
Forma e hershme e gjuhës sinhale dëshmohet qysh në shekullin III para Krishtit. Gjuha e këtyre mbishkrimeve me zanore të gjata dhe bashkëtingëllore të aspiruara është një Prakrite e ngjashme me Magadhin, një bashkëpunëtor rajonal i Prakriteve të Indisë së Mesme që është përdorur gjatë kohës së Budës . Të afërmit më të afërt janë gjuha Vedda (një kreole e rrezikuar, indigjene e folur ende nga një pakicë e Sri Lankasve, duke përzier sinhalishten me një gjuhë të izoluar nga e cila Sinhalishtja e Vjetër huazoi aspekte të ndryshme në substratin e saj kryesor indo-arian) dhe Maldivia. gjuha . Ajo ka dy lloje kryesore, të shkruar dhe të folur, dhe është një shembull i dukshëm i fenomenit gjuhësor të njohur si dygjuhësi .
Gjuhë flektive |
340533 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Puydaniel | Puydaniel | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Puydaniel ( ; Ocitanisht: Puègdanièl ; Shqip: Pugjdanieli) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Koordinatat në Wikidata |
340534 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Izaut-de-l%27H%C3%B4tel | Izaut-de-l'Hôtel | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Izaut-de-l'Hôtel ( ; Ocitanisht: Isaut ; Shqip: Izateli ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
340535 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Montgeard | Montgeard | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Montgeard (; Ocitanisht: Montjard ; Shqip: Malkopshti ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne të Francës jugperëndimore.
Popullatë
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
340536 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Montjoire | Montjoire | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Pages using infobox settlement with image map1 but not image map
Montjoire ( ; Ocitanisht: Montjòire ; Shqip: Malgëzimi ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne të Francës jugperëndimore.
Popullatë
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
340537 | https://sq.wikipedia.org/wiki/L%27Isle-en-Dodon | L'Isle-en-Dodon | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
L'Isle-en-Dodon (; Ocitanisht: L'Isla de Haut ; Shqip: Islauti ose Islauti-mbi-Dodonë) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore. Komuna ka një kufi të shkurtër me departamentin fqinj Gers .
Ekipi i regbit është pika qendrore e komunitetit. Bazuar në stadiumin bashkiak, ai tërheq rregullisht 1000 spektatorë dhe kualifikohet rregullisht për 32 të fundit e më gjerë në playoffet Federale 3.
Gjeografia
Islauti ndodhet në lumin Save, në skajin verior të pllakës së Lannemezan . Shpatet që rrethojnë qytetin vënë në dukje vendin e afërt gersois.
Popullatë
Transporti
Islauti mbi Dodonë është 60 kilometra nga Tuluza me rrugë, një udhëtim që zgjat afërsisht një orë. Një shërbim i rregullt autobusi shkon tre herë në ditë për në Tuluzë. Në Saint-Gaudens, 45 kilometra në jug në luginën e Garonës, autoroute A64 dhe linja e trenit SNCF .
Komuna në Haute-Garonne
Koordinatat në Wikidata |
340538 | https://sq.wikipedia.org/wiki/L%C3%A9vignac | Lévignac | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Lévignac ( ; Ocitanisht: Levinhac; Shqip: Levinjaku) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullatë
Banorët njihen si Leviqarë.
Transporti
Levinjaku shtrihet në Itinéraire à Grand Gabarit, itinerari i krijuar posaçërisht për rrugën e madhe, përcjell seksionet e trupit të avionit dhe krahëve të aeroplanit Airbus A380 në Tuluzë për montimin përfundimtar. Autokolonat, të cilat udhëtojnë gjatë natës deri në frekuencë javore, udhëtojnë në rrugën kryesore të qytetit, me vetëm centimetra largësi nga ndërtesat ngjitur. Për ta lejuar këtë kërkoheshin punime të mëdha në rrugën kryesore, duke përfshirë shtigje të reja për këmbësorë, zona parkimi dhe ndriçim.
Komuna në Haute-Garonne
Koordinatat në Wikidata |
340539 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Kardinali%20Richelieu | Kardinali Richelieu | Armand Jean du Plessis, Duka i Parë i Richelieu (; 9 shtator 1585 - 4 dhjetor 1642), i njohur si Kardinali Richelieu, ishte një burrë shteti dhe klerik francez. Ai u bë i njohur si l'Éminence rouge, ose "Eminenca e Kuqe", një term që rrjedh nga titulli "Eminence" i aplikuar për kardinalët dhe nga rrobat e kuqe që ata zakonisht veshin.
I shuguruar peshkop në vitin 1607, Richelieu u emërua Sekretar i Jashtëm më 1616. Ai vazhdoi të ngrihej në hierarkinë e Kishës Katolike dhe të qeverisë franceze, duke u bërë kardinal më 1622 dhe shef ministër i mbretit Louis XIII të Francës më 1624. Ai mbajti atë detyrë deri në vdekjen e tij më 1642, kur u pasua nga Kardinali Mazarin, karrierën e të cilit ai e kishte nxitur. Richelieu u angazhua në një mosmarrëveshje të ashpër me Marie de' Medici, nënën e mbretit, dhe më parë aleaten e tij të ngushtë.
Richelieu u përpoq të konsolidonte pushtetin mbretëror dhe frenoi fuqinë e fisnikërisë në mënyrë që ta shndërronte Francën në një shtet të fortë të qendërzuar. Në politikën e jashtme, objektivat e tij kryesore ishin të kontrollonte fuqinë e dinastisë Habsburge (që mbretëronte veçanërisht në Spanjë dhe Austri) dhe të siguronte dominimin francez në Luftën Tridhjetëvjeçare të 1618-1648 pasi ai konflikt përfshiu Evropën. Pavarësisht se shtypi rebelimet Huguenot të viteve 1620, ai bëri aleanca me shtetet protestante si Mbretëria e Anglisë dhe Republika Holandeze për ta ndihmuar atë të arrinte qëllimet e tij. Megjithatë, megjithëse ai ishte një figurë e fuqishme politike në vetvete, ngjarje të tilla si Dita e Dupes (frëngjisht: Journée des Dupes) në vitin 1630 treguan se fuqia e Richelieu varej ende nga besimi i mbretit.
Një student i Universitetit të Parisit dhe drejtor i Kolegjit të Sorbonës, Richelieu rinovoi dhe zgjeroi institucionin. Ai u bë i famshëm për patronazhin e tij të arteve dhe themeloi Académie Française, shoqëria e ditur përgjegjëse për çështjet që kanë të bëjnë me gjuhën frënge. Si avokat i Samuel de Champlain dhe Francës së Re, ai themeloi (1627) Compagnie des Cent-Associés; ai gjithashtu negocioi Traktatin e 1632 të Saint-Germain-en-Laye, sipas të cilit Kebeku u kthye në sundimin francez pasi privatët anglezë e morën atë në vitin 1629. Ai u krijua Duka i Richelieu më 1629.
Richelieu njihet si shpikësi i thikës së tavolinës. I mërzitur nga sjelljet e këqija që shfaqeshin zakonisht në tavolinën e ngrënies nga përdoruesit e thikave të mprehta (të cilët shpesh i përdornin për të këputur dhëmbët e tyre), në vitin 1637 Richelieu urdhëroi që të gjitha thikat në tryezën e tij të ngrënies t'u shuheshin tehet. dhe majat e tyre të rrumbullakosura. Dizajni u bë shpejt popullor në të gjithë Francën dhe më vonë u përhap në vende të tjera.
Richelieu është përshkruar shpesh në trillimet popullore, veçanërisht si zuzari kryesor në romanin e Alexandre Dumas të vitit 1844 Tre Musketerët dhe përshtatjet e tij të shumta filmike.
Referime
Kardinalë francezë të shekullit të 17-të
Ministrat e Jashtëm të Francës
Kryeministra të Francës
Lindje 1585
Vdekje 1642
Francezë të Luftës Tridhjetëvjeçare
Politikanë nga Parisi
Absolventët e Universitetit të Parisit
Politikanë francezë të shekullit të 17-të
Diplomatë francezë të shekullit të 17-të |
340542 | https://sq.wikipedia.org/wiki/XOR | XOR | Ose ekskluzive ose disjuksioni ekskluziv, i njohur gjithashtu si jo-njëvlershmëria që është mohimi i njëvlershmërisë, është një veprim logjik që është i vërtetë atëherë dhe vetëm atëherë kur argumentet e tij ndryshojnë (njëri është i vërtetë, tjetri është i gabuar).
Ai simbolizohet nga veprimi prefiks : 16 dhe nga operatorët infiks XOR, EOR, EXOR, , , , ⩛, , dhe .
Ajo merr emrin "ekskluzive ose" sepse kuptimi i "ose" është i paqartë kur të dy operandët janë të vërtetë; veprimi "ekskluziv ose" e përjashton atë rast. Kjo nganjëherë mendohet si thëniet "njëri ose tjetri, por jo të dyja" ose "njëra ose tjetra". Kjo mund të shkruhet si "A ose B, por jo, A dhe B".
XOR është i njëvlershëm me pabarazinë logjike (NEQ) pasi është e vërtetë vetëm kur hyrjet janë të ndryshme (një është e vërtetë dhe një është e gabuar). Mohimi i XOR është bikushtëzimi logjik, i cili rezulton i vërtetë nëse dhe vetëm nëse dy hyrjet janë të njëjta, që është e njëvlershme me barazinë logjike (EQ).
Përkufizimi
Tabela e së vërtetës së tregon se del e vërtetë sa herë që hyrjet ndryshojnë:
Njëvlershmëritë, eliminimi dhe paraqitja
Disjuksioni ekskluziv në thelb do të thotë 'ose një, por jo të dyja, as asnjë'. Me fjalë të tjera, pohimi është i vërtetë atëherë dhe vetëm atëherë kur njëri është i vërtetë dhe tjetri është i rremë. Për shembull, nëse dy kuaj janë në garë, atëherë njëri nga të dy do të fitojë garën, por jo të dy. Ndarja ekskluzive , e shënuar edhe me ose , mund të shprehet në terma të lidhjes logjike ("logjik dhe", ), disjuksioni ("logjik ose", ), dhe mohimi ( ) si në vazhdim:
Disjuksioni ekskluziv mund të shprehet edhe në mënyrën e mëposhtme:
Ndonjëherë është e dobishme të shkruash në mënyrën e mëposhtme:
ose:
Kjo ekuivalencë mund të përcaktohet duke zbatuar ligjet e De Morganit dy herë në rreshtin e katërt të provës së mësipërme. |
340543 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Feedbacku%20negativ | Feedbacku negativ | Feedback-u negativ (ose reagimi balancues ose pasara negative) ndodh kur një funksion i outputit të një sistemi, procesi ose mekanizmi kthehet në një mënyrë që tenton të reduktojë luhatjet në dalje, qoftë të shkaktuara nga ndryshimet në hyrje ose nga shqetësime të tjera.
Ndërsa pasarat pozitive priren të çojnë në paqëndrueshmëri nëpërmjet rritjes eksponenciale, lëkundjeve ose sjelljes kaotike, pasarat negative në përgjithësi promovojnë qëndrueshmërinë. Reagimet negative tentojnë të nxisin vendosjen në baraspeshë dhe reduktojnë efektet e shqetësimeve. Skemat e reagimeve negative në të cilat zbatohet sasia e duhur e korrigjimit me kohën optimale mund të jenë shumë të qëndrueshme, të sakta dhe të përgjegjshme.
Pasara negative përdoret gjerësisht në inxhinierinë mekanike dhe elektronike, dhe gjithashtu brenda organizmave të gjallë, dhe mund të shihet në shumë fusha të tjera nga kimia dhe ekonomia deri te sistemet fizike si klima. Sistemet e përgjithshme të reagimeve negative studiohen në inxhinierinë e sistemeve të kontrollit .
Laqet e reagimit negativ luajnë gjithashtu një rol integral në ruajtjen e baraspeshës atmosferike në sisteme të ndryshme tokësore. Një sistem i tillë reagimi është ndërveprimi midis rrezatimit diellor, mbulesës së reve dhe temperaturës së planetit.
Kibernetikë |
340544 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Rast%C3%ABsia | Rastësia | Në përdorim të zakonshëm, rastësia është mungesa e dukshme ose e vërtetë e një modeli të caktuar ose parashikueshmërisë në informacion. Një varg i rastësishëm ngjarjesh, simbolesh ose hapash shpesh nuk ka rend dhe nuk ndjek një model ose kombinim të kuptueshëm. Ngjarjet individuale të rastit janë, sipas përkufizimit, të paparashikueshme, por nëse dihet shpërndarja e probabilitetit, frekuenca e rezultateve të ndryshme mbi ngjarjet e përsëritura (ose "provat") është e parashikueshme. Për shembull, kur hidhni dy zare, rezultati i ndonjë hedhje të veçantë është i paparashikueshëm, por një shumë prej 7 do të priret të ndodhë dy herë më shpesh se 4. Në këtë pikëpamje, rastësia nuk është hapërdarje; është një masë e pasigurisë së një rezultati. Rastësia vlen për konceptet e rastësisë, probabilitetit dhe entropisë së informacionit .
Fushat e matematikës, probabiliteti dhe statistika, përdorin përkufizime formale të rastësisë. Në statistikë, një ndryshore e rastit është një caktim i një vlere numerike për çdo rezultat të mundshëm të një hapësire ngjarjeje . Kjo lidhje lehtëson identifikimin dhe llogaritjen e probabiliteteve të ngjarjeve. Ndryshoret e rastit mund të shfaqen në vargje të rastit . Një proces i rastit është një varg ndryshoresh të rastit, rezultatet e të cilave nuk ndjekin një model përcaktues, por ndjekin një evolucion të përshkruar nga shpërndarjet e probabilitetit . Këto dhe konstruksione të tjera janë jashtëzakonisht të dobishme në teorinë e probabilitetit dhe në aplikimet e ndryshme të rastësisë .
Sipas teorisë së Ramsejt, rastësia e pastër është e pamundur, veçanërisht për strukturat e mëdha. Matematikani Theodore Motzkin sugjeroi se "ndërsa çrregullimi është më i mundshëm në përgjithësi, çrregullimi i plotë është i pamundur". Keqkuptimi i kësaj mund të çojë në teori të shumta konspirative . Cristian S. Calude deklaroi se "duke pasur parasysh pamundësinë e rastësisë së vërtetë, përpjekja drejtohet për nga studimi i shkallëve të rastësisë". Mund të vërtetohet se ekziston një hierarki e pafundme (për nga cilësia ose forca) e formave të rastësisë.
Kriptografi |
340545 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Kat%C3%ABrflet%C3%ABshi | Katërfletëshi | Katërfletëshi (i njohur gjithashtu si tërfili me katër gjethe ) është një lloj lakoreje trëndafili me një frekuencë këndore prej 2. Ka ekuacionin polar :
me ekuacionin algjebrik përkatës
Në secilën formë, është një kurbë algjebrike e rrafshët e gjinisë zero.
Zona brenda katërfletëshit është , që është saktësisht gjysma e sipërfaqes së rrethit të katërfletëshit. Perimetri i katërfletëshit është
ku është integrali eliptik i plotë i llojit të dytë me modul , është mesatarja aritmetike-gjeometrike dhe tregon derivatin në lidhje me ndryshoren e dytë. |
340546 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Mosbarazimi%20i%20Markovit | Mosbarazimi i Markovit | Në teorinë e probabilitetit, mosbarazimi i Markovit jep një kufi të sipërm për probabilitetin që një funksion jo-negativ i një ndryshoreje rasti është më i madh ose i barabartë me një konstante pozitive. Është emërtuar sipas matematikanit rus Andrej Markov, megjithëse u shfaq më herët në veprën e Pafnuti Çebishevit (mësues i Markovit), dhe shumë burime, veçanërisht në analizë, i referohen si mosbarazimi i Çebishevit (nganjëherë, duke e quajtur atë mosbarazimi i parë Çebishev, ndërsa duke iu referuar mosbarazimit të Çebishevit si mosbarazimi i dytë Çebishev) ose pabarazia e Bienaymé .
Mosbarazimi i Markovit (dhe mosbarazimet e tjera të ngjashme) lidhin probabilitetet me pritshmëritë dhe sigurojnë kufij (shpesh të lirshëm, por ende të dobishëm) për funksionin e shpërndarjes mbledhëse të një ndryshoreje të rastësishme.
Duhet theksuar se mosbarazimi i Markovit është një kufi i sipërm. Kjo do të thotë se ka barazime (si ai i Çebishevit) që japin rezultate në një interval më të ngushtë.
Pohim
Nëse është një ndryshore e rastit jonegative dhe , atëherë probabiliteti që është të paktën është e shumta pritja matematike e thyer për :
Le të jetë (ku ); atëherë ne mund ta rishkruajmë mosbarazimin e mëparshëm si
Në gjuhën e teorisë së masës, mosbarazimi i Markovit thotë se nëse është një hapësirë matëse, është një funksion i matshëm i zgjeruar me vlera reale, dhe ε > 0, atëherë
Versioni i zgjeruar për funksionet jozbritëse
Nëse është një funksion jonegativ jozbritës, është një ndryshore e rastit (jo domosdoshmërisht jonegative), dhe , atëherë
Një përfundim i menjëhershëm, duke përdorur momente më të larta të të përcaktuar në vlera më të mëdha se 0, është
Rezultati "monotonik" mund të demonstrohet nga:
Rezultati që, për një ndryshore të rastit jonegative X, funksioni kuantile i plotëson:
provën duke përdorur
Le të jetë një ndryshore e rastit me vlerë matrice të vetëbashkuar dhe a > 0 . Pastaj
mund të tregohet në mënyrë të ngjashme.
Shembuj
Duke supozuar se asnjë e ardhur nuk është negative, mosbarazimi i Markovit tregon se jo më shumë se 1/5 e popullsisë mund të ketë më shumë se 5 herë të ardhurat mesatare. |
340547 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Mosbarazimi%20i%20%C3%87ebishevit | Mosbarazimi i Çebishevit | Në teorinë e probabilitetit, mosbarazimi i Çebishevit (i quajtur edhe mosbarazimi Bienaymé–Çebishevit ) garanton që, për një klasë të gjerë shpërndarjesh probabiliteti, jo më shumë se një sasi e caktuar e vlerave mund të jetë më shumë se një largësi të caktuar nga mesatarja . Në mënyrë të veçantë, jo më shumë se e vlerave të shpërndarjes mund të jetë ose më shumë shmangie standarde larg mesatares (ose në mënyrë të njëvlershme, të paktën e vlerave të shpërndarjes janë më pak se devijime standarde larg mesatares). Rregulli shpesh quhet teorema e Çebishevit, në lidhje me gamën e shmangieve standarde rreth mesatares, në statistika. Mosbarazimi ka dobi të madhe sepse mund të zbatohet për çdo shpërndarje probabiliteti në të cilën përcaktohen mesatarja dhe varianca. Për shembull, mund të përdoret për të vërtetuar ligjin e dobët të numrave të mëdhenj .
Përdorimi praktik i tij është i ngjashëm me rregullin 68–95–99.7, i cili zbatohet vetëm për shpërndarjet normale . Mosbarazimi i Çebishevit është më i përgjithshëm, duke deklaruar se një më e pakta 75% e vlerave duhet të gjëndet brenda dy shmangieve standarde të mesatares dhe 88.89% brenda tre devijimeve standarde për një gamë të gjerë shpërndarjesh të ndryshme probabiliteti .
Pohimi probabilist
Le të jetë (e integrueshme) një ndryshore e rastit me variancë të fundme jo zero (dhe si rrjedhojë vlerën e pritur ). Atëherë për çdo numër real ,
Vetëm rasti është i dobishëm. Kur anën e djathtë dhe mosbarazimi është i parëndësishëm siç janë të gjitha probabilitetet ≤ 1.
Si shembull, duke përdorur tregon se probabiliteti që vlerat qëndrojnë jashtë intervalit nuk e kalon . Në mënyrë të njëvlershme, kjo nënkupton që probabiliteti i vlerave që qëndrojnë brenda intervalit (dmth "mbulimi" i tij) është të paktën .
Për shkak se mund të zbatohet për shpërndarje krejtësisht arbitrare me kusht që ato të kenë një mesatare dhe variancë të kufizuar të njohur, mosbarazimi në përgjithësi jep një kufi të dobët në krahasim me atë që mund të nxirret nëse dihen më shumë aspekte rreth shpërndarjes së përfshirë.
Shembull
Supozoni se zgjedhim rastësisht një artikull gazete nga një burim me një mesatare prej 1000 fjalësh për artikull, me një shmangie standarde prej 200 fjalësh. Më pas mund të dalim në përfundimin se probabiliteti që ai ka ndërmjet 600 dhe 1400 fjalë (dmth. brenda k = 2 shmanige standarde nga mesatarja) duhet të jenë të paktën 75%, sepse nuk ka më shumë se shans që të jesh jashtë saj, nga mosbarazimi i Çebishevit. Por nëse dimë që shpërndarja është normale, mund të themi se ka 75% mundësi që numri i fjalëve është mes 770 dhe 1230 (pra një kufi më i ngushtë).
Shtesat
Janë zhvilluar disa zgjerime të mosbarazimit të Çebishevit.
Mosbarazimi i Selbergut
Selbergu derivoi një përgjithësim për intervale arbitrare. Supozoni se është një rv me pritje matematike dhe variancë . Mosbarazimi i Selbergut pohon se
Kur , mosbarazimi reduktohet në atë të Çebishevit. Këto janë kufijtë më të mirë që dimë.
Kufij të mprehtë (të ngushtë)
Mosbarazimi i Çebishevit është i rëndësishëm për shkak të zbatueshmërisë së tij në çdo shpërndarje (me variancë dhe mesatare). Si rezultat i përgjithësimit të tij, mund të mos japë (dhe zakonisht nuk jep) një kufi aq të mprehtë sa metodat alternative që mund të përdoren nëse dihet shpërndarja e ndryshores së rastit. Për të përmirësuar mprehtësinë e kufijve të siguruar nga mosbarazimi, janë një sërë metodash; për një rishikim shih p.sh.
Mosbarazimi i Cantellit
Mosbarazimi i Cantellit për shkak të Francesco Paolo Cantelli thotë se për një ndryshore reale të rastit ( ) me mesatare ( ) dhe variancë ( )
ku a≥ 0.
Ky mosbarazim mund të përdoret për të vërtetuar një variant të vetëm të pabarazisë së Çebishevit me k > 0
Një zbatim: largësia midis mesatares dhe medianës
Varianti i njëanshëm mund të përdoret për të vërtetuar deklaratën se për shpërndarjet e probabilitetit që kanë një pritje matematike dhe një medianë, mesatarja dhe mediana (mesorja) nuk mund të ndryshojnë kurrë nga njëra-tjetra me më shumë se një devijim standard . Për ta shprehur këtë në simbole, le të jenë μ, ν dhe σ përkatësisht mesatarja, mediana (mesorja) dhe devijimi standard. Atëherë,
Nuk ka nevojë të supozohet se varianca është e fundme sepse ky mosbarazim është i vërtetë në mënyrë të triviale nëse varianca është e pafundme.
Prova është si më poshtë. Për k = 1 në deklaratën për pabarazinë e njëanshme marrim:
Duke ndryshuar shenjën e dhe të , marrim
Meqë mediana është sipas përkufizimit çdo numër real m që plotëson pabarazitë
Pabarazia e Gausit
Në 1823 Gausi tregoi se për një shpërndarje me një modë unike në zero,
Faqe me përkthime të pashqyrtuara |
340548 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Shp%C3%ABrndarja%20uniforme%20diskrete | Shpërndarja uniforme diskrete | Në teorinë e probabilitetit dhe statistikë, shpërndarja uniforme diskrete është një shpërndarje simetrike e probabilitetit ku një numër i kufizuar vlerash ka të njëjtat gjasa të vëzhgohen; secila prej vlerave ka probabilitet të barabartë . Një mënyrë tjetër për të thënë "shpërndarje uniforme diskrete" do të ishte "një numër i njohur, i fundëm i rezultateve njëlloj të mundshme".
Një shembull i thjeshtë i shpërndarjes së njëtrajtshme diskrete është hedhja e një zari të paanshëm. Vlerat e mundshme janë 1, 2, 3, 4, 5, 6, dhe sa herë që hidhet zari, probabiliteti i një rezultati të caktuar është 1/6. Nëse hidhen dy zare dhe shtohen vlerat e tyre, shpërndarja që rezulton nuk është më e njëtrajtshme sepse jo të gjitha shumat kanë probabilitet të barabartë. Megjithëse është e përshtatshme të përshkruhen shpërndarje të njëtrajtshme diskrete mbi numra të plotë, si ky, mund të merren parasysh edhe shpërndarjet uniforme diskrete mbi çdo grup të fundëm . Për shembull, një përkëmbim i rastit është një përkëmbim i krijuar në mënyrë uniforme nga përkëmbimet e një gjatësie të caktuar, dhe një pemë shtrirëse uniforme është një pemë shtrirëse e krijuar në mënyrë uniforme nga pemët që shtrihen në një grafik të caktuar.
Vetë shpërndarja uniforme diskrete është në thelb joparametrike. Sidoqoftë, është e përshtatshme që vlerat e saj të përfaqësohen përgjithësisht nga të gjithë numrat e plotë në një interval në mënyrë që a dhe b të bëhen parametrat kryesorë të shpërndarjes (shpesh thjesht merret parasysh intervali me të vetmen parametri n ). Me këto konventa, funksioni mbledhës i shpërndarjes (FMSH) i shpërndarjes uniforme diskrete mund të shprehet, për çdo , si
Shpërndarje probabiliteti |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.