passage_answer_candidates
sequence | question_text
stringlengths 1
226
| document_title
stringlengths 1
116
| language
stringclasses 11
values | annotations
sequence | document_plaintext
stringlengths 11
739k
| document_url
stringlengths 31
792
|
---|---|---|---|---|---|---|
{
"plaintext_start_byte": [
0,
138,
396,
994,
1219,
1544,
2173,
2379,
2479,
2582,
3339,
3421
],
"plaintext_end_byte": [
137,
395,
993,
1218,
1543,
2172,
2354,
2478,
2552,
3326,
3410,
3625
]
} | Onko Bowser Marion arkkivihollinen? | Bowser | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
2
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
Bowser tai Koopa (koko nimeltään Kuningas Bowser Koopa, Daimaō Kuppa) on Nintendon Mario-peleissä esiintyvä fiktiivinen hahmo.[1]
Hahmon luoja Shigeru Miyamoto suunnitteli Bowserista aluksi härkää muistuttavan hahmon, mutta animaattori Yoichi Kotabe tulkitsi hahmon piirrosten pohjalta väärin kilpikonnaksi. Hahmo luotiin lopulta Miyamoton ja Kotaben yhteisten ideoiden pohjalta.[2]
Bowser on Marion arkkivihollinen ja Koopa-kilpikonnien kuningas. Aluksi Bowserista käytettiin nimitystä Koopakuningas (), mutta Super Mario Bros. 3:n yhteydessä hän sai etunimen Bowser. Bowser on ollut mukana melkein jokaisessa Mario-pelissä Super Mario Bros. -pelin jälkeen. Hän on valtava kilpikonna, joka osaa syöstä tulta. Bowser kidnappaa usein Sienivaltakunnan Prinsessa Peachin. Bowserin ensiesiintyminen oli pelissä Super Mario Bros.. Bowserilla on seitsemän adoptiolasta, jotka yrittävät myös tehdä Marion aikeet tyhjiksi. Kahdeksas, hänen oma lapsi on nimeltä Bowser Jr.
Bowserilla on oma linna Sienivaltakunnan laitamilla ja lukuisia kannattajia, jotka pitävät häntä kuninkaanaan. Näihin kuuluvat muiden muassa Koopa Troopat, Bob-ombit ja Goombat ja hänen oma nuorempi itsensä Bowser Jr.
Bowserin hirviömäisin muoto on nimeltään Giga Bowser, joka nähtiin pelissä Super Smash Bros. Melee. Lisäksi Super Smash Bros. Brawlissa on mahdollista kontrolloida Giga Bowseria hetken aikaa. Bowserilla ei ole omaa peliä, mutta hahmolla voi pelata peleissä Paper Mario: The Thousand-Year Door ja Super Paper Mario.
Baby Bowser on Bowser nuorempana. Se on sama henkilö kuin Bowser. Sen ensiesiintyminen oli pelissä Super Mario World 2: Yoshi’s Island, ja viimeistä kertaa se esiintyi Yoshi’s Island DS:ssä. Se on esiintynyt myös pelissä Mario & Luigi: Partners in Time. Baby Bowser esiintyi ensimmäisen kerran The Super Mario Bros. Super Show! -piirretyssä, ja toinen piirretty, missä tämä esiintyi oli ollut The Adventures of Super Mario Bros. 3. Baby Bowser on esiintynyt myös pelissä Yoshi’s Story. Näissä peleissä Baby Bowser on hitaampi ja kömpelömpi kuin muut hahmot, mutta voi tuottaa valtavaa vahinkoa tulellaan.
Bowser on myös esiintynyt poikansa Bowser Jr.:n kanssa peleissä Super Mario Sunshine, New Super Mario Bros., New Super Mario Bros. Wii, Super Mario Galaxy ja Super Mario Galaxy 2.
Bowser muissa medioissa
Bowser esiintyy Super Mario Bros. -elokuvassa liskoihmisenä mutta lopuksi muuttuu ”koopaksi”.
Super Smash Bros. Melee -pelissä Bowser on yksi pelattavista hahmoista.
Bowserin kätyrit ja alaiset
Goombat (Bowserin vartijoita)
Koopa Troopat (Bowserin laji sukulaisia ja vartijoita)
Koopakakrut (Ensiesiintymisensä aikaan Bowserin lapsia, mutta nykykäsityksen mukaan adoptiolapsia)
Bowser Jr (Nykykäsityksen mukaan Bowser menneisyydestä. Pelissä Super Paper Mario Bowser yrittää voittaa Marion vauvana Bowser Jr.:n avustuksella, mutta epäonnistuu kun Yoshi vie Baby Marion turvaan)
Kamek (Bowserin (ja siis myös Bowser Jr.:n "ottoisä")
Magikoopa (Naispuolinen Kamek)
Petey Piranha (Lihänsyöjäkasvi)
Bob-ombit (Pommeja)
Dry Bonesit (Kuolleita Koopa Troopia, joista on jäljellä vain luut)
Koopa Paratroopa (Koopa Troopia, joilla on siivet)
Broodalsit (Bowserin jäniskätyreitä, jotka esiintyivät Super Mario Odyssey -pelissä)
Katso myös
Goomba
Mario
Koopalings
Koopa Troopa
Bob-Omb
Urchin
Cheep Cheep
Blooper
Lähteet
Luokka:Kuvitteelliset matelijat
Luokka:Mario-pelisarjan hahmot
Luokka:Kuvitteelliset kuninkaalliset
Luokka:Videopelien loppuvastukset
Luokka:Super Smash Bros. -pelisarjan hahmot
Luokka:Nintendon maskotit | https://fi.wikipedia.org/wiki/Bowser |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1056,
1408,
2819,
4193,
4341,
4565,
5002,
5933,
6391,
7235,
7565,
8166,
8659,
8726,
8808,
9019,
9185,
9305,
9567,
10158,
10428,
10684,
10997,
11784,
12226,
12610,
13068,
13713,
14234,
14496,
14772,
15175,
15574,
15797,
16213,
16514,
16982,
17823,
17997,
18595,
18868,
19544,
19672,
19961,
20156,
20363,
20661,
20805
],
"plaintext_end_byte": [
1035,
1384,
2817,
4192,
4340,
4564,
4981,
5910,
6389,
7234,
7536,
8147,
8657,
8725,
8807,
9018,
9184,
9304,
9556,
10134,
10418,
10670,
10996,
11783,
12198,
12609,
13067,
13712,
14223,
14495,
14771,
15174,
15573,
15796,
16212,
16491,
16981,
17809,
17987,
18594,
18853,
19543,
19671,
19950,
20155,
20362,
20651,
20786,
21528
]
} | When was the first synthetic self-cleaning surface released? | Synthetic setae | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
709
],
"minimal_answers_end_byte": [
713
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Synthetic setae emulate the setae found on the toes of a gecko and scientific research in this area is driven towards the development of dry adhesives. Geckos have no difficulty mastering vertical walls and are apparently capable of adhering themselves to just about any surface. The 5-toed feet of a gecko are covered with elastic hairs called setae and the ends of these hairs are split into nanoscale structures called spatulae (because of their resemblance to actual spatulas). The sheer abundance and proximity to the surface of these spatulae make it sufficient for van der Waals forces alone to provide the required adhesive strength.[2] Following the discovery of the gecko’s adhesion mechanism in 2002, which is based on van der Waals forces, biomimetic adhesives have become the topic of a major research effort. These developments are poised to yield families of novel adhesive materials with superior properties which are likely to find uses in industries ranging from defense and nanotechnology to healthcare and sport.
Basic principles
Geckos are renowned for their exceptional ability to stick and run on any vertical and inverted surface (excluding Teflon[3]). However gecko toes are not sticky in the usual way like chemical adhesives. Instead, they can detach from the surface quickly and remain quite clean around everyday contaminants even without grooming.
Extraordinary adhesion
The two front feet of a tokay gecko can withstand 20.1 N of force parallel to the surface with 227mm2 of pad area,[4] a force as much as 40 times the gecko's weight. Scientists have been investigating the secret of this extraordinary adhesion ever since the 19th century, and at least seven possible mechanisms for gecko adhesion have been discussed over the past 175 years. There have been hypotheses of glue, friction, suction, electrostatics, micro-interlocking and intermolecular forces. Sticky secretions were ruled out first early in the study of gecko adhesion since geckos lack glandular tissue on their toes. The friction hypothesis was also dismissed quickly because the friction force only acts in shear which cannot explain the adhesive capabilities of geckos on inverted surfaces. The hypothesis that the toe pads act as suction cups was dispelled in 1934 by experiments carried out in a vacuum in which the gecko's toes remained stuck. Similarly, the electrostatic hypothesis was refuted by an experiment showing that geckos could still adhere even when the build-up of electrostatic charge was impossible (such as on a metal surface in air ionized by a stream of x-rays). The mechanism of microinterlocking which suggested that the curved tips of setae could act as microscale hooks was also challenged by the fact that geckos generate large adhesive forces even on molecularly smooth surfaces.
The possibilities finally narrowed down to intermolecular forces, and the development of electron microscopy in the 1950s, which revealed the micro-structure of the setae on the gecko's foot, provided further proof to support this hypothesis. The problem was finally solved in 2000 by a research team led by biologists Kellar Autumn of Lewis & Clark College in Portland, Oregon, and Robert Full at the University of California at Berkeley.[6] They showed that the underside of a gecko toe typically bears a series of ridges, which are covered with uniform ranks of setae, and each seta further divides into hundreds of split ends and flat tips called spatulas (see figure on the right). A single seta of the tokay gecko is roughly 110 micrometers long and 4.2 micrometers wide. Each of a seta's branches ends in a thin, triangular spatula connected at its apex. The end is about 0.2 micrometers long and 0.2 micrometers wide.[5] The adhesion between gecko's foot and the surfaces is exactly the result of the Van der Waals force between each seta and the surface molecules. A single seta can generate up to 200
μ
{\displaystyle \mu }
N of force[7] There are about 14,400 setae per square millimeter on the foot of a tokay gecko, which leads to a total number of about 3,268,800 setae on a tokay gecko's two front feet. From the equation for intermolecular potential:
Φ
(
R
,
D
)
=
−
ρ
1
ρ
2
π
2
α
R
6
D
{\displaystyle \Phi (R,D)=-{\frac {\rho _{1}\rho _{2}\pi ^{2}\alpha R}{6D}}}
where
ρ
1
{\displaystyle \rho _{1}}
and
ρ
2
{\displaystyle \rho _{2}}
are the number of contacts of the two surfaces, R is the radius of each contact and D is the distance between the two surfaces.
We find that the intermolecular force, or the van der Waals force in this case between two surfaces is greatly dominated by the number of contacts. This is exactly the reason why the gecko's feet can generate extraordinary adhesion force to different kinds of surfaces. The combined effect of millions of spatulae provides an adhesive force many times greater than the gecko needs to hang from a ceiling by one foot.
Lift-off mechanism
The surprisingly large forces generated by the gecko's toes[8] raised the question of how geckos manage to lift their feet so quickly – in just 15 milliseconds – with no measurable detachment forces. Kellar Autumn and his research group found out the 'Lift-off mechanism' of the gecko's feet. Their discovery revealed that gecko adhesive actually works in a 'programmable' way that by increasing the angle between the setal shaft and the substrate to 30 degrees, no matter how big the perpendicular adhesive force is, geckos 'turn off' the stickiness since the increased stress at the trailing edge of the seta causes the bonds between seta and the substrate to break. The seta then returns to an unloaded default state. On the other hand, by applying preload and dragging along the surface, the geckos turn on the modulate stickiness. This 'Lift-off' mechanism can be shown in the figure on the right.
Self-cleaning ability
Unlike conventional adhesives, gecko adhesive becomes cleaner with repeated use, and thus stays quite clean around everyday contaminants such as sand, dust, leaf litter and pollen. In addition, unlike some plants and insects that have the ability of self-cleaning by droplets, geckos are not known to groom their feet in order to retain their adhesive properties – all they need is only a few steps to recover their ability to cling to vertical surfaces.
Kellar Autumn and his research group have conducted experiments to test and demonstrate this ability of the gecko.[9] They also use the contact mechanical model to suggest that self-cleaning occurs by an energetic disequilibrium between the adhesive forces attracting a dirt particle to the substrate and those attracting the same particle to one or more spatulae. In other words, the Van der Waals interaction energy for the particle-wall system requires a sufficiently great number of particle-spatula systems to counterbalance; however, relatively few spatulae can actually attach to a single particle, therefore the contaminant particles tend to attach to the substrate surface rather than the gecko's toe due to this disequilibrium. Figure on the right shows the model of interaction between N spatulas, a dirt particle and a planar wall.
It's important to know that this property of self-cleaning appears intrinsic to the setal nano-structure and therefore should be replicable in synthetic adhesive materials. In fact, Kellar Autumn's group observed how self-cleaning still occurred in arrays of setae when isolated from the geckos used.
Development and approaches
The discoveries about gecko's feet led to the idea that these structures and mechanisms might be exploited in a new family of adhesives, and research groups from around the world are now investigating this concept. And thanks to the development of nano science and technology, people are now able to create biomimetic adhesive inspired by gecko's setae using nanostructures. Indeed, interest and new discoveries in gecko-type adhesives are booming, as illustrated by the growing number of papers published on this topic.[10] however, synthetic setae are still at a very early stage.
Effective design
Effective design of geckolike adhesives will require deep understanding of the principles underlying the properties observed in the natural system. These properties, principles, and related parameters of the gecko adhesive system are shown in the following table.[11] This table also gives us an insight into how scientists translate those good properties of gecko's setae(as shown in the first column) into the parameters they can actually control and design (as shown in the third column).
*JKR refers to the Johnson, Kendall, Roberts model of adhesion[12]
In summary, the key parameters in the design of synthetic gecko adhesive include:
Pattern and periodicity of the synthetic setae
Hierarchical structure
Length, diameter, angle and stiffness of the shafts
Size, shape and stiffness of the spatulas(end of the satae)
Flexibility of the substrate
There is a growing list of benchmark properties that can be used to evaluate the effectiveness of synthetic setae, and the adhesion coefficient, which is defined as:
μ
′
=
F
a
d
h
e
s
i
o
n
/
F
p
r
e
l
o
a
d
{\displaystyle \mu ^{'}=F_{adhesion}/F_{preload}}
where
F
p
r
e
l
o
a
d
{\displaystyle F_{preload}}
is the applied preload force, and
F
a
d
h
e
s
i
o
n
{\displaystyle F_{adhesion}}
is the generated adhesion force.
The adhesion coefficient of real gecko setae is typically 8~16.
Materials
In the first developments of synthetic setae, polymers like polyimide, polypropylene and polydimethylsiloxane (PDMS) are frequently used since they are flexible and easily fabricated. Later, as nanotechnology rapidly developed, Carbon Nanotubes (CNTs) are preferred by most research groups and used in most recent projects. CNTs have much larger possible length-to-diameter ratio than polymers, and they exhibit both extraordinary strength and flexibility, as well as good electrical properties. It is these novel properties that make synthetic setae more effective.
Fabrication techniques
A number of MEMS/NEMS fabrication techniques are applied to the fabrication of synthetic setae, which include photolithography/electron beam lithography, plasma etching, deep reactive ion etching (DRIE), chemical vapor deposition (CVD), and micro-molding, etc.
Examples
In this section, several typical examples will be given to show the design and fabrication process of synthetic setae. We can also gain an insight into the development of this biomimetic technology over the past few years from these examples.
Gecko tape
This example is one of the first developments of synthetic setae, which arose from a collaboration between the Manchester Centre for Mesoscience and Nanotechnology, and the Institute for Microelectronics Technology in Russia. Work started in 2001 and 2 years later results were published in Nature Materials.[13]
The group prepared flexible fibers of polyimide as the synthetic setae structures on the surface of a 5
μ
{\displaystyle \mu }
m thick film of the same material using electron beam lithography and dry etching in an oxygen plasma. The fibres were 2
μ
{\displaystyle \mu }
m long, with a diameter of around 500nm and a periodicity of 1.6
μ
{\displaystyle \mu }
m, and covered an area of roughly 1cm2 (see figure on the left). Initially, the team used a silicon wafer as a substrate but found that the tape’s adhesive power increased by almost 1,000 times if they used a soft bonding substrate such as Scotch tape – This is because the flexible substrate yields a much higher ratio of the number of setae in contact with the surface over the total number of setae.
The result of this "gecko tape" was tested by attaching a sample to the hand of a 15cm high plastic Spider-Man figure weighing 40 g, which enabled it to stick to a glass ceiling, as is shown in the figure. The tape, which had a contact area of around 0.5cm2 with the glass, was able to carry a load of more than 100 g. However, the adhesion coefficient was only 0.06, which is low compared with real geckos (8~16).
Synthetic gecko foot hair
As nanoscience and nanotechnology develop, more projects involve the application of nanotechnology, notably the use of carbon nanotubes (CNTs). In 2005, researchers from the University of Akron and Rensselaer Polytechnic Institute, both in the USA, created synthetic setae structures by depositing multiwalled CNTs by chemical vapour deposition onto quartz and silicon substrates[14]
The nanotubes were typically 10–20nm in diameter and around 65
μ
{\displaystyle \mu }
m long.The group then encapsulated the vertically aligned nanotubes in PMMA polymer before exposing the top 25
μ
{\displaystyle \mu }
m of the tubes by etching away some of the polymer. The nanotubes tended to form entangled bundles about 50nm in diameter because of the solvent drying process used after etching. (As is shown in the figure on the right).
The results were tested with a scanning probe microscope, and it showed that the minimum force per unit area as 1.6±0.5×10−2nN/nm2, which is far larger than the figure the team estimated for the typical adhesive force of a gecko’s setae, which was 10−4nN/nm2. Later experiments[15] with the same structures on Scotch tape revealed that this material could support a shear stress of 36N/cm2, nearly four times higher than a gecko foot. This was the first time synthetic setae exhibited better properties than those of natural gecko foot. Moreover, this new material can adhere to a wider variety of materials, including glass and Teflon.
This new material has some problems, though. When pulled parallel to a surface, the tape releases, not because the CNTs lose adhesion from the surface but because they break, and the tape cannot be reused in this case. Moreover, unlike gecko's setae, this material only works for small area (approx. 1cm2). The researchers are currently working on a number of ways to strengthen the nanotubes and are also aiming to make the tape reusable thousands of times, rather than the dozens of times it can now be used.
Geckel
While most developments concern dry adhesion, a group of researchers studied how derivatives of naturally occurring adhesive compounds from mollusks could be combined with gecko-type structures to yield adhesives that operate in both dry and wet conditions.[16]
The resulting adhesive, named 'geckel', was described to be an array of gecko-mimetic, 400nm wide silicone pillars, fabricated by electron-beam lithography and coated with a mussel-mimetic polymer, a synthetic form of the amino acid that occurs naturally in mussels (left). .
Unlike true gecko glue, the material depends on van der Waals forces for its adhesive properties and on the chemical interaction of the surface with the hydroxyl groups in the mussel protein. The material improves wet adhesion 15-fold compared with uncoated pillar arrays. The so-called "geckel" tape adheres through 1,000 contact and release cycles, sticking strongly in both wet and dry environments.
So far, the material has been tested on silicon nitride, titanium oxide and gold, all of which are used in the electronics industry. However, for it to be used in bandages and medical tape, a key potential application, it must to adhere to human skin. The researchers tested other mussel-inspired synthetic proteins that have similar chemical groups and found that they adhere to living tissue.[16]
Geckel is an adhesive that can attach to both wet and dry surfaces. Its strength "comes from coating fibrous silicone, similar in structure to a gecko's foot, with a polymer that mimics the 'glue' used by mussels."[17]
The team drew inspiration from geckos, who can support hundreds of times their own body weight. Geckos rely on billions of hair-like structures, known as setae to adhere. Researchers combined this ability with the sticking power of mussels. Tests showed that "the material could be stuck and unstuck more than 1,000 times, even when used under water", retaining 85 percent of their adhesive strength.[18][19][20]
Phillip Messersmith, lead researcher on the team that developed the product, believes that the adhesive could have many medical applications, for example tapes that could replace sutures to close a wound and a water resistant adhesive for bandages and drug-delivery patches.[17]
Commercial production
Automated, high-volume fabrication techniques will be necessary for these adhesives to be produced commercially and were being investigated by several research groups. A group led by Metin Sitti from Carnegie Mellon University studied a range of different techniques which include deep reactive ion etching (DRIE), which has been used successfully to fabricate mushroom-shaped polymer fibre arrays, micro-moulding processes, direct self-assembly and photolithography.
In 2006, researchers at BAE Systems Advanced Technology Centre at Bristol, UK, announced that they had produced samples of “synthetic gecko” – arrays of mushroom-shaped hairs of polyimide – by photolithography, with diameters up to 100μm. These were shown to stick to almost any surface, including those covered in dirt, and a pull-off of 3,000kg/m^2 was measured.
More recently, the company has used the same technique to create patterned silicon moulds to produce the material and has replaced the polyimide with polydimethylsiloxane (PDMS). This latest material exhibited a strength of 220 kPa. Photo-lithography has the benefit of being widely used, well understood and scalable up to very large areas cheaply and easily, which is not the case with some of the other methods used to fabricate prototype materials.
Applications
There have been a wide range of applications of synthetic setae, also known as "gecko tape," ranging from nanotechnology and military uses to health care and sport.
Robotics
No machine yet exists that can maneuver in the “scansorial” regime – that is, perform nimbly in general vertical terrain environments without loss of competence in level ground operation. Two major research challenges face the development scansorial robotics: First, we seek to understand, characterize and implement the dynamics of climbing (wall reaction forces, limb trajectories, surface interactions, etc.); and second, we must design, fabricate and deploy adhesive patch technologies that yield appropriate adhesion and friction properties to facilitate necessary surface interactions.
As progress continues in legged robotics, research has begun to focus on developing robust climbers. Various robots have been developed that climb flat vertical surfaces using suction, magnets, and arrays of small spines, to attach their feet to the surface.
RiSE platform
The RiSE platform was developed in Biomimetics and Dexterous Manipulation Laboratory, Stanford University. It has twelve degrees of freedom (DOF), with six identical two DOF mechanisms spaced equally in pairs along the length of the body. Two actuators on each hip drive a four bar mechanism, which is converted to foot motion along a prescribed trajectory, and positions the plane of the four bar mechanism angularly with respect to the platform. For the RiSE robot to succeed in climbing in both natural and man-made environments it has proven necessary to use multiple adhesion mechanisms. The RiSE robot does not, but will use dry adhesion in combination with spines.[21]
More recently, robots have been developed that utilize synthetic adhesive materials for climbing smooth surfaces such as glass.
These crawler and climbing robots can be used in the military context to examine the surfaces of aircraft for defects and are starting to replace manual inspection methods. Today’s crawlers use vacuum pumps and heavy-duty suction pads which could be replaced by this material.
Stickybot
Researchers at Stanford University have also created a robot called Stickybot which uses synthetic setae in order to scale even extremely smooth vertical surfaces just as a gecko would.[22]
[23]
Stickybot is an embodiment of the hypotheses about the requirements for mobility on vertical surfaces using dry adhesion. The main point is that we need controllable adhesion. The essential ingredients are:
hierarchical compliance for conforming at centimeter, millimeter and micrometer scales,
anisotropic dry adhesive materials and structures so that we can control adhesion by controlling shear,
distributed active force control that works with compliance and anisotropy to achieve stability.
Geckobot
Another similar example is "Geckobot" developed in Carnegie Mellon University,[24] which has climbed at angles of up to 60°.
Joint replacement
Adhesives based on synthetic setae have been proposed as a means of picking up, moving and aligning delicate parts such as ultra-miniature circuits, nano-fibres and nanoparticles, microsensors and micro-motors. In the macro-scale environment, they could be applied directly to the surface of a product and replace joints based on screws, rivets, conventional glues and interlocking tabs in manufactured goods. In this way, both assembly and disassembly processes would be simplified. It would also be beneficial to replace conventional adhesive with synthetic gecko adhesive in vacuum environment (e.g. in space) since the liquid ingredient in conventional adhesive would easily evaporate and causes the connection to fail.
| https://en.wikipedia.org/wiki/Synthetic%20setae |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
566,
1115,
1464,
2282,
2487,
2933,
3200
],
"plaintext_end_byte": [
541,
1114,
1427,
2281,
2486,
2879,
3151,
3707
]
} | Kapan internet mulai masuk ke Indonesia? | Sejarah Internet Indonesia | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
45
],
"minimal_answers_end_byte": [
58
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Sejarah internet Indonesia dimulai pada awal tahun 1990-an. Saat itu jaringan internet di Indonesia lebih dikenal sebagai paguyuban network, di mana semangat kerjasama, kekeluargaan & gotong royong sangat hangat dan terasa di antara para pelakunya. Agak berbeda dengan suasana Internet Indonesia pada perkembangannya kemudian yang terasa lebih komersial dan individual di sebagian aktivitasnya, terutama yang melibatkan perdagangan Internet.
Sejak 1988, ada pengguna awal Internet di Indonesia yang memanfaatkan dan untuk mengakses internet.
Awal Internet Indonesia
Berdasarkan catatan whois ARIN dan APNIC, protokol Internet (IP) pertama dari Indonesia, UI-NETLAB (192.41.206/24) didaftarkan oleh Universitas Indonesia pada 24 Juni 1988.
RMS Ibrahim, Suryono Adisoemarta, Muhammad Ihsan, Robby Soebiakto, Putu, Firman Siregar, Adi Indrayanto, dan Onno W. Purbo merupakan beberapa nama-nama legendaris di awal pembangunan Internet Indonesia pada tahun 1992 hingga 1994. Masing-masing personal telah mengontribusikan keahlian dan dedikasinya dalam membangun cuplikan-cuplikan sejarah jaringan komputer di Indonesia.
Tulisan-tulisan tentang keberadaan jaringan Internet di Indonesia dapat dilihat di beberapa artikel di media cetak seperti KOMPAS berjudul "Jaringan komputer biaya murah menggunakan radio"[1] di bulan November 1990. Juga beberapa artikel pendek di Majalah Elektron Himpunan Mahasiswa Elektro ITB pada tahun 1989.
Internet Service Provider Indonesia
Di sekitar tahun 1994 mulai beroperasi IndoNet yang dipimpin oleh Sanjaya. IndoNet merupakan ISP komersial pertama Indonesia. Pada waktu itu pihak POSTEL belum mengetahui tentang celah-celah bisnis Internet & masih sedikit sekali pengguna Internet di Indonesia. Sambungan awal ke Internet dilakukan menggunakan dial-up oleh IndoNet, sebuah langkah yang cukup nekat barangkali. Lokasi IndoNet masih di daerah Rawamangun di kompleks dosen UI, kebetulan ayah Sanjaya adalah dosen UI.
Akses awal di IndoNet mula-mula memakai mode teks dengan shell account, browser lynx dan email client pine serta chatting dengan conference pada server AIX.
Tahun 1995, pemerintah Indonesia melalui Departemen Pos Telekomunikasi menerbitkan izin untuk ISP yang diberikan kepada IndoNet yang dipimpin oleh Sanjaya dan Radnet pimpinan BRM.
Mulai 1995 beberapa BBS di Indonesia seperti Clarissa menyediakan jasa akses Telnet ke luar negeri. Dengan memakai remote browser Lynx di AS, maka pemakai Internet di Indonesia bisa akses Internet (HTTP).
Perkembangan terakhir yang perlu diperhitungkan adalah trend ke arah e-commerce dan warung internet yang satu & lainnya saling menunjang membuahkan masyarakat Indonesia yang lebih solid di dunia informasi. Rekan-rekan e-commerce membangun komunitasnya di beberapa mailing list utama seperti warta-e-commerce@egroups.com, mastel-e-commerce@egroups.com, e-commerce@itb.ac.id & i2bc@egroups.com.
Cuplikan-cuplikan Perjuangan IT & Internet Indonesia
Cuplikan dan catatan sejarah perjuangan Internet Indonesia dapat di baca di WikiBook Sejarah Internet Indonesia di dalam internet terdapat hal-hal yang bermanfaat seperti informasi, artikel edukatif dan lain sebagainya
Pengguna Awal Internet Lewat CIX dan Compuserve
Sejak 1988, CIX (Inggris) menawarkan jasa E-mail dan Newsgroup. Belakangan menawarkan jasa akses HTTP dan FTP. Beberapa pengguna Internet memakai modem 1200 bps dan saluran telepon Internasional yang sangat mahal untuk mengakses Internet.
Sejak 1989 Compuserve (AS) juga menawarkan jasa E-mail dan belakangan Newsgroup, HTTP/FTP. Beberapa pengguna Compuserve memakai modem yang dihubungkan dengan Gateway Infonet yang terletak di Jakarta. Biaya akses Compuserve masih mahal, tetapi jauh lebih murah dari CIX
Referensi
Lihat pula
Internet di Indonesia
Pranala luar
Kategori:Internet | https://id.wikipedia.org/wiki/Sejarah%20Internet%20Indonesia |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
864,
1940,
2800,
6030,
7618,
10568,
11881,
12541,
13296,
14046,
14725,
14764,
14866,
15250,
15713,
16044,
16413,
17139,
17493,
17729,
17891,
18582,
18939,
19569,
19634
],
"plaintext_end_byte": [
863,
1939,
2769,
6029,
7573,
10567,
11859,
12506,
13295,
14045,
14724,
14763,
14810,
15249,
15712,
16043,
16412,
17138,
17492,
17713,
17890,
18581,
18915,
19532,
19630,
20245
]
} | Можно игру Warcraft: Orcs & Humans скачать бесплатно в России на март 2019? | World of Warcraft | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
World of Warcraft (WoW; ) — массовая многопользовательская ролевая онлайн-игра, разработанная и издаваемая компанией Blizzard Entertainment. Действие World of Warcraft происходит в фэнтезийной вселенной Warcraft, игра тесно связана с предыдущими играми серии — стратегиями в реальном времени; каждый игрок управляет одним персонажем и может взаимодействовать с другими игроками в общем виртуальном мире. Игра была анонсирована в 2001 году и выпущена 23 ноября 2004 года, к 10-летней годовщине Warcraft: Orcs & Humans.
World of Warcraft предоставляется игрокам на основе ежемесячной платной подписки; кроме того, для игры регулярно выпускаются тематические платные дополнения, добавляющие в игру новые области, новые классы персонажей и иной дополнительный или обновлённый контент. На 2018 год было выпущено семь таких дополнений — The Burning Crusade (2007), Wrath of the Lich King (2008), Cataclysm (2010), Mists of Pandaria (2012), Warlords of Draenor (2014), Legion (2016) и Battle for Azeroth (2018). В 2017 году Blizzard также анонсировала версию игры под названием Classic, основанную на первоначальном состоянии игры (версия 1.12) без накопившихся за последующие годы дополнений и обновлений[1].
В 2008 году Книга рекордов Гиннесса назвала World of Warcraft самой популярной MMORPG в мире с числом подписчиков свыше 10 миллионов человек[2]; на пике популярности игры в октябре 2010 года это число превышало 12 миллионов[3], хотя к 2015 году оно уменьшилось до 5,5 миллионов[4]. В 2014 году Blizzard сообщала, что за десять лет с запуска игры в ней было создано свыше 100 миллионов учетных записей[5]. Игра получила множество наград, включая Gamespot’s Game of the Year Award как лучшая игра 2004 года[6].
Игровой процесс
World of Warcraft представляет собой массовую многопользовательскую ролевую онлайн-игру, в которой игрок управляет одним игровым персонажем — обитателем фэнтезийной вселенной Warcraft. В роли этого персонажа игрок может исследовать виртуальный мир игры, сражаться с различными противниками, включая персонажей других игроков; выполнять задания неигровых персонажей, участвовать в совместном с другими игроками прохождении подземелий и других подобных занятиях. Успешное выполнение заданий позволяет игроку улучшить характеристики персонажа и его снаряжение, что открывает доступ к новым, более сложным заданиям и подземельям. Большинство заданий на начальном этапе выполняются в одиночку, но сложность заданий возрастает по мере увеличения уровня игрока, и многие задания предполагают, что игрок будет действовать в группе. Для каждой группы игроков, желающих посетить подземелье, создается его отдельная копия, так что разные группы игроков не могут помешать друг другу исследовать подземелье и собирать сокровища[7]. Разные подземелья рассчитаны на игроков разного уровня и на разное количество участников — обычно речь о группе численностью до пяти персонажей, но игра может предлагать игрокам и «рейды» (English: raid), в которых может быть занято до сорока игроков одновременно[8]. В составе группы игроки принимают на себя разные роли — обычно группа состоит из «танка», «лекаря» и трех «бойцов»: персонаж-«танк» должен первым вступать в бой и отвлекать на себя врагов, «лекарь» — восстанавливать потерянные танком очки здоровья, а «бойцы» — наносить как можно больше урона врагам и победить их как можно скорее[7]. Как в подземельях, так и в общем мире игры существуют сильные враги и боссы, для победы над которыми необходимы слаженные действия группы игроков[9][10].
В World of Warcraft нет единого общего мира, где присутствовали бы одновременно все игроки; вместо этого разработчики создали десятки игровых миров — одинаковых копий, рассчитанных на несколько тысяч игроков каждая; при этом имеется возможность переносить персонажей из одного мира в другой, и разработчики могут присоединить малонаселенный мир со слишком малым количеством игроков к более крупному[11]. В прошлом эти миры делились на несколько типов, как PvE-миры (English: Player versus Environment, «игрок против окружающего мира») или PvP-миры (English: Player versus Player, «игрок против игрока»); от типа мира зависело, например, может ли игрок свободно атаковать персонажей враждебной стороны при встрече или нет[12]. С выходом дополнения Battle for Azeroth миры перестали делиться на типы и появился «Режим войны», который позволяет игроку самому переключаться между режимами PvE и PvP[13].
Модификации интерфейса
В World of Warcraft есть возможность использования пользовательских модификаций интерфейса, создаваемых разработчиками третьей стороны, так называемые «аддоны»[14]. Эти модификации являются программными модулями на языках Lua и XML, встраивающимися в игровой клиент[15]. Дополнения могут быть использованы для сбора статистики, видоизменения интерфейса или добавления новых функций. Нередко встречаются модификации игры, уже представляющие собой самостоятельную игру (например, внутриигровой аналог Bejeweled[16]). Интересно то, что Blizzard «не поощряет и не одобряет использование пользовательских модификаций, но и не запрещает это»[15]. Часто дополнения оказывают существенное отрицательное влияние на игровой клиент (например, вызывают проблемы с производительностью игры), особенно после обновлений[15]. Возможности дополнений ограничены как программно (например, невозможно напрямую произнести заклинание дополнением), так и правилами компании-разработчика[17]. Вопреки этому периодически появляются модификации, способные сильно упростить или иначе повлиять на игровой процесс. Примером этому служит модификация AVR, ранее способный рисовать фигуры различного цвета и формы, создавая эффект их присутствия в игровом мире[18]. Для этого использовалась возможность программно определить положение камеры[19]. Это позволило создать другое дополнение, сильно упрощающее многие схватки с боссами, наглядно показывая игроку местоположение опасных зон, подсказывая ожидаемые от него действия[20]. В результате компания-разработчик игры Blizzard, после объяснения возникшей проблемы игрокам[21], нарочно «сломала» это дополнение[22].
В последнее время разработчики игры встраивают в базовый интерфейс игры функции наиболее популярных пользовательских модификаций. Например, в обновлении 4.2 стал доступен Атлас подземелий[23], прообразами которого стали такие пользовательские модификации, как Atlas, AtlasLoot и Deadly Boss Mods. Стоит заметить, что Атлас подземелий не является полноценной заменой популярного и по сей день дополнения Deadly Boss Mods в части помощи в битвах с монстрами, так как Атлас лишь описывает способности монстров и не дает никаких указаний к действию. В то время как Deadly Boss Mods выдаёт вполне чёткие указания при активации монстром какой-либо способности, показывает время, через какое монстром будет применена та или иная способность.
Дополнения
С каждым новым крупным дополнением повышается максимально допустимый уровень персонажей, а также появляются новые территории и сюжетные линии, иногда профессии, расы или классы. Помимо дополнений периодически выпускаются контентные обновления, вносящие менее глобальные изменения (новые подземелья, балансировка игровых классов и т. п.).
Звуковые дорожки
World of Warcraft Soundtrack[35]No.TitleLength1."Legends of Azeroth" (Main title)2:402."The Shaping of the World" (Exclusive track)2:243."Legacy" (Exclusive track)2:254."Song of Elune" (Exclusive track)2:135."Echoes of the Past" (Exclusive track)1:536."A Call to Arms"2:187."Seasons of War" (Introduction music)2:578."Stormwind"2:149."Orgrimmar"2:1410."The Undercity"2:2711."Thunder Bluff"2:3512."Darnassus"2:4413."Ironforge"2:1414."Elwynn Forest"3.0315."Duskwood"6.0116."Dun Morogh"7:3017."Burning Steppes"2:2618."Shimmering Flats"4:0719."Felwood"2:3720."Stranglethorn Vale"4:1221."Tanaris"4:3122."Teldrassil"3:5523."Tavern"1:1324."Moonfall"0:4825."Ruins"1:1626."Temple"1:0327."Lurking"1:0028."Sacred"1:1029."Graveyard"1:0730."War"0:49Total length:76:06
The Burning Crusade Soundtrack[36]No.TitleLength1."The Burning Legion" (Main title)3:582."Shards of the Exodar"4:383."The Sin’dorei"6:394."The Dark Portal" (Cinematic Intro)2:575."Origins"4:236."Bloodmyst"4:167."Wastelands"4:138."Caverns of Time — The Battle of Mount Hyjal"2:309."Azuremyst Isle"2:4210."Silvermoon City"2:1111."Netherstorm"4:2012."Caverns of Time — The Escape from Durnholde"4:2813."Outland Suite"2:4414."The Tower of Karazhan"4:1515."Illidan"3:1016."Caverns of Time — Opening of the Dark Portal"2:3817."Hellfire"1:5918."The Gates of Ahn’Qiraj" (Exclusive Track)4:0019."Shadow of the Necropolis" (Exclusive Track)4:2220."Taverns" (Exclusive Track)4:2621."Lament of the Highborne" (Exclusive Track)2:57Total length:77:46
Wrath of the Lich King Soundtrack[37]No.TitleLength1."Wrath of the Lich King" (Main title)8:572."Dragons' Rest"3:083."Arthas, My Son" (Cinematic Intro)3:124."Path of Tears"7:165."Crystalsong"1:526."Dalaran"3:267."God Hunters"3:348."Forged in Blood"5:349."Mountains of Thunder"5:5610."Secrets Long Forgotten" (Exclusive Track)2:2911."The Kalu’ak"2:2412."The Eye of Eternity"1:5713."Garden of Life"3:2914."The Culling"3:4315."Howling Fjord"2:5916."Rise of the Vrykul"1:2217."Borean Tundra" (Exclusive Track)1:5818."Totems of the Grizzlemaw"5:3619."The Wrath Gate" (Cutscene Event; Exclusive Track)3:5320."Angrathar’s Shadow"2:5621."Assault on New Avalon"2:16Total length:73:17
Cataclysm Soundtrack[38]No.TitleLength
Mists of Pandaria Soundtrack[39]No.TitleLengthLegion Soundtrack
Разработка и выпуск
Создание первой версии World of Warcraft заняло 4 года, выход игры состоялся в 2004 году, а на момент 2009-го участие в разработке принимали 900 человек. Разработка и поддержка игры в период с 2004 по 2009 стоила 200 млн долларов[40].
World of Warcraft распространяется по принципу «плати, чтобы играть» — для получения доступа к игровому процессу необходимо оплатить игровое время. В то же время, имеется возможность игры в стартовую версию для бесплатной игры, но она имеет ряд ограничений[41].
О локализации игры на русский язык было объявлено [42], началось альфа-тестирование[43], и 6 августа[44] русский язык официально стал пятым европейским языком, поддерживаемым World of Warcraft.
В 2009 году на Game Developers Conference в Остине представители Blizzard рассказали о ресурсах, затрачиваемых на работу серверов игры. Это 75 000 процессоров, 1,3 петабайт места на жёстких дисках и 4600 человек персонала[45][46].
В конце 2010 года в Интернет попал документ, предположительно содержащий планы Blizzard Entertainment по выходу новых продуктов. В частности, в нём было отмечено, что выходы четвёртого и пятого дополнений World of Warcraft намечены соответственно на середину 2012 и конец 2013 года. Компания не подтвердила утечки[47], однако, по сообщению китайского сайта Marbridge Consulting, инициировала проверку в своём китайском отделении[48].
8 октября 2012 года серверы игры подверглись массовой хакерской атаке, в результате которой все города Азерота в течение нескольких часов были завалены трупами как NPC, так и персонажей игроков[49].
На Gamescom 2014 Том Чилтон, продюсер World of Warcraft, сказал, что компания Blizzard уже более 10 лет обсуждает возможность создания WoW 2[50].
Влияние
в сериале South Park вышла серия «Занимайтесь любовью, а не Warcraft’ом», посвящённая World of Warcraft.
шведская организация The Youth Care Foundation заявила о том, что в мире компьютерных игр World of Warcraft можно приравнять к кокаину. Представители организации утверждали, что неоднократно сталкивались с примерами зависимости от компьютерных игр, и во всех случаях в этом была виновна World of Warcraft, более того, после выхода игры, количество самоубийств на игровой почве выросло в десятки раз[51][52].
Известны случаи, когда слишком долгая игра приводила к фатальным последствиям[53]. Так, в октябре 2005 года после многосуточной игры в World of Warcraft умерла от истощения китайская девочка[54].
Экранизация
В начале 2013 года активизировались работы по созданию полнометражного фильма по игровой вселенной. 24 мая 2016 года состоялась мировая премьера кинофильма «Варкрафт», 26 мая он вышел на экраны в России. Режиссёром стал Данкан Джонс, автор фильмов «Луна 2112» и «Исходный код»[55]. Производство фильма заняло 123 дня и 160 млн долларов.
Примечания
Ссылки
IGN: ( и )
Unknown parameter |description= ignored (help)
Категория:История компьютерных игр
Категория:Компьютерные игры 2004 года
Категория:Игры Blizzard Entertainment
Категория:MMORPG по алфавиту
Категория:Игры для macOS
Категория:Игры для Windows
Категория:MMORPG в жанре фэнтези
Категория:Компьютерные игры с трёхмерной графикой
Категория:Игры, использующие язык Lua
Категория:Объекты Книги рекордов Гиннесса | https://ru.wikipedia.org/wiki/World%20of%20Warcraft |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
600,
952,
1833,
2416,
3242,
3498,
4039,
4950,
5510,
5909,
6454,
7205,
7315,
7680,
8402,
8885,
9094,
9369,
10160,
10515,
11155,
12125,
12525,
12908,
13485,
13785,
14101,
14714,
15783,
16485,
16732,
17015,
17270,
17636
],
"plaintext_end_byte": [
599,
951,
1832,
2406,
3241,
3497,
4038,
4949,
5509,
5848,
6453,
7187,
7314,
7679,
8388,
8884,
9093,
9368,
10159,
10514,
11139,
12124,
12524,
12897,
13457,
13784,
14078,
14713,
15782,
16484,
16724,
16986,
17255,
17632,
17718
]
} | Can you camp on Roanoke Island? | Freedmen's Colony of Roanoke Island | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
The Freedmen's Colony of Roanoke Island, also known as the Roanoke Island Freedmen's Colony, or "Freedman's Colony", was founded in 1863 during the Civil War after Union Major General John G. Foster, Commander of the 18th Army Corps, captured the Confederate fortifications on Roanoke Island off North Carolina in 1862. He classified the slaves living there as "contraband", following the precedent of General Benjamin Butler at Fort Monroe in 1861, and did not return them to Confederate slaveholders. In 1863, by the Emancipation Proclamation, all slaves in Union-occupied territories were freed.
The island colony started as one of what were 100 contraband camps by the war's end, but it became something more. The African Americans lived as freedmen and civilians. They were joined by former slaves from the mainland, seeking refuge and freedom with the Union forces. They were paid for their work and sought education, along with their children.
As commanding officer of the Department of North Carolina, in 1863 Foster appointed Horace James, a Congregational chaplain, as the "Superintendent of Negro Affairs in the North Carolina District", to supervise the contraband camps and administer to freedmen. James was based at New Bern, where he managed the Trent River contraband camp. James believed the Roanoke Island Colony was an important experiment in black freedom and a potential model for other freedmen communities. Freedmen built churches and set up the first free school for black children here; and they were soon joined by Northern missionary teachers who came to the South to help the effort. There was a core group of about six teachers, but a total of 27 teachers served at the island.[1] As the war went on, conditions became more difficult at the crowded colony, whose residents suffered infectious diseases.
In 1865 President Andrew Johnson ordered the return of all property under his "Amnesty Proclamation", and the lands cultivated and occupied by contraband camps were returned to owners. The freedmen were not given rights to their holdings in the Colony, and most left the island. Its soil had proved too poor to support many subsistence farmers. In later 1865, the US Army directed the dismantling of the three forts on the island. By 1867, the colony was abandoned, but about 300 freedmen still lived there independently in 1870. Some of their descendants live there today.
History
Long used for fishing camps by varying cultures of indigenous peoples, Roanoke Island was first colonized by an English explorer in 1584. Sir Walter Raleigh tried to settle people there, to found a colony on what is now American soil.[2] Raleigh sent 100 men to Roanoke Island. The settlement was unsuccessful and abandoned within a year.[3] In 1587, another 110 colonists were planted on the island. Captain John White, named governor by Raleigh, returned to England in August that year for more supplies. Delayed by warfare, when he returned three years later, he found the island utterly abandoned. A popular regional myth tells that the colonists were absorbed by an Algonquian-speaking tribe, but historians say there is no evidence for it.[2] They believe the colonists died by starvation and Powhatan Indian attack.[4]
By the mid-1600s, English settlers colonized the island and established a permanent settlement. They gradually tried to develop plantations, using imported African slaves as labor, but the soil was rather poor.[2] The island produced some commodity crops.
When North Carolina seceded from the Union in 1861, the Confederacy made plans to fortify Roanoke Island to protect the bay and inland waterways. By that winter, the army had built three forts, although they were relatively weak and too small for the number of occupying troops. On February 8, 1862, the Union general Ambrose E. Burnside easily captured Roanoke Island from Confederate general Henry A. Wise (former governor of the state of Virginia (1856–1860)). The Union maintained control of the island through the end of the war.[1]
As slaves learned of the Union victory, they migrated to the island for freedom with Union forces and protection from the Confederacy. They quickly began to form refugee camps. General Burnside declared the refugees "contraband" of war, in a policy initiated by General Benjamin Butler at Fort Monroe in 1861, and granted the slaves freedom.[1] The number of freedmen living on the island increased from 250 in the first few months, to more than 1,000 by the end of 1862. They formed a community, organizing the first free school for black children in North Carolina, and churches. The majority converted old Confederate barracks into their new homes, which became known as "Camp Foster" after one of the generals who had defeated the Confederates.[1] Able-bodied freedmen worked for the Union, especially in construction, such as rebuilding the forts and adding to docks. The Army paid them for their work.[1]
In 1862 General John G. Foster became commander of the Department of North Carolina. After the Emancipation Proclamation, he appointed Horace James, a Congregational chaplain, as "Superintendent of Negro Affairs for the North Carolina District." James was to develop a self-sustaining colony on the island and manage other contraband camps in the state, such as one earlier established at his base of New Bern, called the Trent River contraband camp. James was to settle the people, give them farming tools, and teach them to prepare for a free community.[5]
Based at New Bern, James took a special interest in the Roanoke Freedmen's Colony.[5] He believed it could be an important model for resettlement of other freedmen after the war. President Lincoln's Emancipation Proclamation had freed slaves in Confederate areas occupied by Union troops. Many of them moved to Union camps for protection.
Life in the Colony
Enlistment of freedmen in the Union Army
The Roanoke Island Freedmen's Colony was a safe haven for slaves seeking refuge with the Union Army during the Civil War. Most freedmen on Roanoke Island assisted the Union Army: others joined the army as soldiers when the United States Colored Troops were founded, and some men worked as spies, scouts and guides, since they knew the area and its waterways well. They completed dangerous and crucial missions for the Union cause.[5] Freedmen recruited from Roanoke Island formed the "first company of the North Carolina Colored Volunteers".[6]
Major General Rush Hawkins, who succeeded Foster in 1863 at the command on the island, ordered the freedmen who enlisted in the army or worked for the military be paid "ten dollars a month plus one ration and a soldier's allowance of clothing." [7] According to an article by the National Park Service, "of nearly 4,000 North Carolina enlistees, over 150 men were recruited from the Roanoke Island community alone."[5] The Union Army allowed families of black soldiers to live at Roanoke Island as a place of refuge. Those men who were not recruited by the army served as woodcutters, teamsters, longshoremen, carpenters, blacksmiths, and workers in other trades. Many freedwomen worked as cooks and laundresses at the Union camp.[5]
Self-sufficiency
Hawkins provided for payment for the labor of freedwomen and older boys, and allotting supplies to families:
Each woman and each boy aged twelve to sixteen were to be paid four dollars a month plus one ration; in addition, each woman was to receive money equal to a soldier's allowance of clothing, while each boy aged twelve to sixteen would receive a soldier's allowance of clothing. Each child under twelve would receive one ration and remain with his or her parents.[7]
The Army allocated small plots of land to the households of the colony, and encouraged the freedmen to produce crops for food supplements. Under James' direction, they created fisheries as well, to make the island more self-sufficient.[1] The creation of a sawmill and marketing of artisan goods helped the economy of the island. Many adults worked for the Union Army and were given wages and rations as payment for their services. The Commander on the island, Col. Rush Hawkins, also helped preserve the slave families who came to the island for refuge. Ownership of land, practice of a trade, and the ability to live with their families gave the freedmen a "taste of citizenship, family life, and hope".[8]
Horace James
Reverend Horace James was an evangelical Congregational minister from Worcester, Massachusetts. He was born to Galen James, a deacon, and his wife in the city of Medford. After studying at common schools, James attended Yale College, graduating in 1840. He went on to study theology, graduating from seminary school in 1843. He first served as the pastor at a church in Wrentham, Massachusetts, beginning in November 1843.[9] He married Helen Leavitt of Walpole, New Hampshire.[9]
After the American Civil War started, James joined the Union Army as a chaplain, by then having had nearly 20 years experience as a pastor. By 1862, he was assigned to the forces that occupied North Carolina.
In April 1863, the general appointed him as the "Superintendent of Negro Affairs for the District of North Carolina". He was to arrange for food, shelter, adequate clothing and medical care for the many blacks in the area, who had come to Union lines for freedom and refuge.
James believed that a lumber industry would help the Roanoke colony grow and become economically self-sufficient. He had a sawmill built on the island, so that lumber could be processed and sold to the government. Other natural resources could be sold elsewhere. He hoped to show that "free labor and technology was always superior to the slave system."[7] The sawmill had a seventy-horsepower engine, powerful for that time and venue. The mill was located at Pork Point near Union headquarters. A soldier stationed on the island described it in 1864 as "a first class affair, like most anything belonging to the Government."[7] James intended to arrange for the freedmen to get some of the lumber, so they could build sturdier cabins than their traditional split-pine one-room structures:
Each house contains but one room, no rooms above. The boards used for building are made as follows. They cut down a pitch pine tree, then cut it in logs eight feet long, then with the ax and wedge, split into boards about ¾ inches in thickness, the grain being perfectly straight, but makes a very uneven surface. The wind blows through the crevices.[7]
James advocated a "New Social Order in the South," to replace slavery with free institutions. The freedpeople had a variety of skills: many were artisans, who made baskets, shoes, barrels, shingles, and boats, which could be traded or sold. James intended to market both the natural resources and the freedmen's crops, such as cotton, corn, turpentine, resin, tar, timber, fish, oysters, wood, reeds, and grapes, to make the colony self-sufficient.[7] While thinking freedmen should have the rights of citizens, he also held that "there was a natural stratification of society" and African Americans were near the bottom.[7]
Missionary aid
Much of the aid, education, and social work on the island was planned and carried out by representatives of the American Missionary Association, also known as AMA. The AMA worked to evangelize slaves and convert them to Christianity (if they were not already so). They sent missionaries to Roanoke Island to aid the colony through education, medicine, food, and religious services. They also preached the Gospel to the freedmen. Education classes were started. The state of medicine in the colony, as in society in general, was informal. Missionaries with little to no medical training administered medicine to the sick on the island. Gradually they learned the adequate dosages and which medicines applied to certain diseases. There were no antibiotics or vaccines, so medicine consisted of folk remedies, bloodletting and surgery. The freedwomen were knowledgeable of herbal remedies, which were often more effective than what trained doctors could offer at the time.
Other organizations, such as the National Freedman's Relief Association and the New England Freedmen's Aid Society of Boston, also sent representatives and aid to the colony. In contrast to the AMA, however, the National Freedman's Relief Association was not evangelical. It promoted abolition of slavery and encouraged the freedmen to "develop self-discipline, self-reliance, and self-support."[7]
Religious practices formed a core of activities during this time. Missionaries held Sunday schools each week, often taught by the same teachers who led reading and writing classes during the week. Monthly Sabbath school concerts featured students' singing hymns and reciting passages from the Bible. Sunday evening worship services were "well attended" by the freedmen.[7]
Education
Education was viewed as the key to "prepare the freedpeople for citizenship".[1] Under the supervision of the Union military, the freedmen built schools, churches, and about 600 cabins. The schools were simple log cabins. Both children and adults were eager to learn to read and write, as most of the slaves had not had any formal education in these skills.[8] Missionaries, mostly unmarried women teachers from New England, were the prime teachers.[7] There was a core group of about seven teachers, but altogether 27 teachers served at the island.
First teachers and schools
In October 1863, Elizabeth James arrived from the AMA.[5] She was a cousin of the Reverend James, and had experience as a teacher and as the principal of a school in Milford. In February 1864, she founded the Lincoln School in Camp Foster. She noted the students had "an intense desire to learn."[7]
Ella Roper opened the Whipple School, which had a roster of 200 students. In March 1864 Samuel Nickerson started the Cypress Chapel School. Although the facilities and supplies were limited in each case, the freedmen's eagerness to learn kept each classroom filled "to its utmost capacity".[7]
Decline of the Colony
As the number of freedmen grew to 3900, the colony had difficulty in providing housing. Sanitation suffered on the island as there were no systems to handle it. Infectious diseases began to spread in the crowded conditions. When severe diseases such as smallpox, cholera, and dysentery arose, no one at the time understood how they were transmitted, and there were no treatments. The missionaries could do little more than the freedmen. The colony began the "downward slide from which [it] was unable to recover."[8] The increase in the number of freedmen strained their relationship with the Union military.[8]
As more freedmen entered the Union Army, their families became more dependent on the government and military for aid because of the island's isolation.[5] The Army pressed the refugees for more labor as the war dragged on.[8] In one case in late 1864, military officers forced some freedmen who had been working for the Quartermaster's Department on Roanoke Island to leave and work on construction of the Dutch Gap Canal to divert the James River in Virginia. The commanding officers, such as Colonel Rush Hawkins, had ordered subordinates to treat freedmen "with respect," but tensions arose.[7] Bad harvest seasons caused the residents to suffer from lack of food. They had already found that the soil was too poor to support the needed level of cultivation for the population.[8] Rations were reduced in the late stages of the war, which made the inhabitants more desperate. According to Elizabeth James, a teacher, the freedmen would "steal fearfully" from each other. She said, "they are hungry" so "they steal anything they can lay their hands on anywhere."[7]
When President Johnson issued his "Amnesty Proclamation" in 1865, he ordered all "property seized by the Union forces during the war be returned." The lands used for the contraband camps were returned to their former Confederate owners, and all the camps were dismantled. At the Roanoke Island Colony, the freedmen were told they had no rights to the plots they had cultivated for years. The US Army helped most freedmen return to the mainland, at their choice. Some returned to former plantations and became sharecroppers, tenant farmers or laborers.[8] After the war, numerous freedmen moved from rural areas to towns and cities to evade white supervision and gain more opportunities as craftsmen.
In late 1865, the Army dismantled the forts on the island, which further disrupted the colony. By 1867, the colony was abandoned, although some freedmen continued to live on the island. The 1870 census recorded 300 blacks in 60 households.
Legacy
The Roanoke Island Freedmen's Colony was important for educating hundreds of freedmen in literacy, paying adults and older children for their work, helping them to establish churches and community, and helping preserve their families at a time of war.[5]
Letters from Roanoke Island
Numerous transcribed letters by Horace James and the missionary teachers, as well as some of the freedmen, may be viewed at the website, , Roanoke Island Freedmen's Colony. They express vividly the conditions of the freedmen and the colony.
Commemoration
2001, the Dare County Heritage Trail committee erected a marble monument to the Roanoke Island Freedmen's Colony on the island at the Fort Raleigh National Historic Site, which commemorates the first English colony.
2004, the monument and island were added as sites to the National Underground Railroad Network to Freedom, developed by the National Park Service.
, Fort Raleigh National Historic Site, U.S. National Park Service, 6 December 2010
| https://en.wikipedia.org/wiki/Freedmen%27s%20Colony%20of%20Roanoke%20Island |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
528,
1220,
1661,
2467,
2969,
3879,
4074,
5412,
5830,
6459,
7397,
7670,
8283,
8901,
18855,
19359,
19658,
19778,
21156,
21486,
22032,
22501,
22767
],
"plaintext_end_byte": [
505,
1199,
1645,
2417,
2936,
3861,
4047,
5411,
5829,
6447,
7381,
7669,
8228,
8900,
18805,
19358,
19590,
19777,
21155,
21485,
22031,
22443,
22765,
23662
]
} | متى نشأت فرقة عز الدين القسام في غزة؟ | كتائب الشهيد عز الدين القسام | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
1719
],
"minimal_answers_end_byte": [
1725
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
كتائب الشهيد عز الدين القسام تُختصر كتائب القسام الجناح العسكري لحركة المقاومة الإسلامية "حماس" التي تعمل في فلسطين، تعتبر أحد أبرز فصائل المقاومة في فلسطين، وينسب اسمها إلى عز الدين القسام وهو عالم ومجاهد سوري استشهد على أيدي القوات الإنكليزية في أحراش يعبد قرب جنين عام 1935م.
الهدف العام
تعلن كتائب القسام أنها تهدف إلى تحرير كل (فلسطين) من الاحتلال الإسرائيلي منذ عام 1948م، وإلى نيل حقوق الشعب الفلسطيني التي سلبها الاحتلال، وتعتبر نفسها جزء من حركة ذات مشروع تحرر وطني، تعمل بكل قدراتها وطاقاتها من أجل تعبئة وقيادة الشعب الفلسطيني وحشد موارده وقواه وإمكانياته وتحريض وحشد واستنهاض الأمتين العربية والإسلامية في مسيرة الجهاد في سبيل الله لتحرير فلسطين.[1]
مكان عملها
تعمل كتائب القسام فقط في نطاق حدود فلسطين التاريخية التي تمتد من بلدة رأس الناقورة شمالاً إلى بلدة أم الرشراش جنوباً ومن نهر الأردن شرقاً إلى البحر الأبيض المتوسط غرباً، والتي تبلغ مساحتها 27 ألف كيلو متر مربع، وعاصمتها مدينة القدس.[1]
التأسيس
تأسست بذور كتائب القسام في عام 1984م، وذلك قبل الإعلان عن انطلاقة الحركة فعلياً باسم حركة حماس، واستمر العمل تحت عناوين مختلفة مثل "المجاهدون الفلسطينيون" عام 1987 ، واستمر التغيير حتى عام 1991م، حيث أعلن عن اسم "كتائب الشهيد عز الدين القسام" في منتصف عام 1991م.
من أبرز مؤسسيها الشيخ صلاح شحادة، وعماد عقل، ومحمود المبحوح في قطاع غزة، والمهندس يحيى عياش في الضفة الغربية، وفي شمال الضفة زاهر جبارين، وعدنان مرعي، وعلي عاصي .
العلاقة بالقيادة السياسية
تعتبر كتائب القسام علاقتها بالقيادة السياسية لحركة حماس هي علاقة تكامل تنظيمي وانفصال ميداني، حيث أنها جزء من هيكل وجسد حركة حماس تشارك فيها في صنع القرار والتوجيه وفق أنظمتها الداخلية، وننفصل عن القيادة السياسية في الجوانب العملية المختصة بالعمل العسكري.
القيادة والتنظيم
محمد الضيف هو القائد العام لكتائب القسام، ويزعم جيش الاحتلال الصهيوني أن مروان عيسى هو القائد الفعلي الحالي خلفاً لأحمد الجعبري نظرا لإصابة محمد الضيف في آخر محاولة اغتيال له.
تعرضت قيادة القسام دائما للاغتيال ومحاولة الاغتيال، ومن قادتها الذين تم اغتيالهم، صلاح شحادة، ويحيى عياش، ومحمود أبو هنود، ومحيي الدين الشريف، وآخرين كُثر، وكان آخرهم أحمد الجعبري الذي اغتيل في الاعتداءات الصهيونية على غزة عام 2012م ورائد العطار ومحمد أبو شمالة ومحمد برهوم في معركة العصف المأكول الأخيرة على غزة.
الهيكلية
وتتبع كتائب القسام نظام الأقاليم والألوية؛ فكل إقليم أو لواء له قائد مسؤول عنه ويتابع شؤونه.
القوة والسلاح
بدأ جهاد كتائب القسام العسكري باستخدام الحجر، ثم السكين، ثم المسدس والبندقية، حتى انها صنعت رشاشاً بأيدي أبنائها صناعة محلية، وتطور سلاحها إلى العبوات الناسفة مثل عبوة شواظ وصنعت عدة إصدارات منها (شواظ 1 و2 و3 و4) والعمليات الاستشهادية التي أستخدم فيها الأحزمة الناسفة والقنابل والمتفجرات ذات التفجير عن بعد.
واشتهرت كتائب القسام حديثاً بصاروخ القسام، وهو السلاح الابرز المستخدم في نشاطها العسكري في فلسطين، ويتركز في غزة.
وطورت صواريخها المحلية لتصبح أطول مدى، مثل صاروخ M75 وقد سمته بحرف الميم تيمناً بالقائد إبراهيم المقادمة ومداه 75كم، ثم تبعه في 2014 ظهور صاروخ J80 الذي سمي بحرف الجيم تيمنا بالقائد أحمد الجعبري ومداه 80كم، وصاروخ R160 الذي سمي بحرف الراء تيمناً بالقائد الرنتيسي ويبلغ من المدى 160كم، وصاروخ سجيل-55 الذي يبلغ من المدى 55كم.
وتمتلك كتائب القسام مجموعة متنوعة من الصواريخ الموجهة المضادة للدروع، مثل صاروخ كورنيت، وصاروخ كونكورس، وصاروخ فونيكس (النسخة الكورية الشمالية لصاروخ فاغوت)، وصاروخ ساغر، وكذلك تمتلك صواريخ مضادة للطائرات، مثل صاروخ سام-7.[2][3][4]
كتائب القسام أعلنت يوم الاثنين 14 يوليو 2014 بتصنيع ثلاثة نماذج من طائرات دون طيار، إحداها تقوم بمهام استطلاعية تحمل اسم A1A ، والثانية هجومية وتحمل اسم A1B ، والثالثة هجومية "انتحارية" وتحمل اسم A1C هذه الطائرات نفذت ثلاث طلعات، وشاركت في كل طلعة أكثر من طائرة، إحداها كانت فوق وزارة الدفاع الإسرائيلية في الكرياة التي يدار منها العدوان على غزة.[5]
العدد
ويقدر عدد عناصر كتائب القسام بعشرات الآلاف في قطاع غزة وبضعة مئات في الضفة الغربية، لكن الهجمات التي تعرضت لها حركة حماس في الضفة الغربية من قبل سلطة حركة فتح وجيش الاحتلال الإسرائيلي قلصت نشاطها وأعدادها كثيراً في الضفة، فقد قتلت سلطة حركة فتح العديد من كتائب القسام[6] مثل القائد "محمد السمان" و "محمد ياسين"[7]، وزجت بالمئات في سجونها وعذبتهم[8] مثل الشهيد محيي الدين الشريف، والقائد أيوب القواسمي[9][10]، وساهم جيش الاحتلال الإسرائيلي ايضاً بقتل وسجن الآلاف من كتائب القسام، كل هذا قلل من قوتها بالضفة الغربية.
الوحدات
تطور كتائب القسام من نفسها كأي جيش نظامي حتى أصبحت تتكون من ألوية وكتائب وسرايا وفصائل، وأصبح لديها وحدات متخصصة تقوم على تنفيذ مهام محدد ودقيقة منها
وحدة الكوماندوز (النخبة)
وحدة المضاد للدروع (الدروع)
وحدة الهندسة
وحدة الدفاع الجوي
وحدة المدفعية
وحدة القناصة
وحدة الاستشهاديين
وحدة الاسناد
وحدة الكمائن
في عام 2014 أعلنت عن أول عملية لوحدة الضفادع البشرية (الكوماندوز البحري) أثناء صد العدوان الصهيوني على غزة.
أعلنت في عام 2016 عن وحدة جديدة باسم وحدة الظل[11]
السبق في المقاومة الفلسطينية
حازت كتائب القسام على براءات اختراع فلسطينية عربية إسلامية، والسبق مع فصائل المقاومة الفلسطينية، فجاء سجل الأوائل حافلا متنوعا، سواء على صعيد التكتيك العملياتي، أو في مجال التصنيع العسكري، أو الإعلام الحربي ومستلزماته،وغيرها، وتجدر الإشارة إلى أن ما نذكره في سجل الأوائل كان على صعيد المقاومة الفلسطينية، وداخل الوطن المحتل.[12] ومنها:
أول من قصف تل أبيب بصاروخ محلي الصنع، من صناعتها وهو إم-75.
أول من قصف حيفا، والخضيرة بصاروخ محلي الصنع من صناعتها وهو آر-160.
أول من قصف مفاعل ديمونا بصاروخ محلي الصنع.
أول من اقتحم معسكرات العدو عن طريق الغوص تحت البحر عملية زكيم 2014.
أول من صنع طائرة فلسطينية محلية الصنع، طائرة أبابيل1، 2014.
أول من صنع بندقية قنص فلسطينية محلية الصنع، قناصة غول، 2014.
أول من صنع صاروخ فلسطيني محلي الصنع: وكان الجيل الأول من (صاروخ القسام، قسام-1 وقسام-2).
أول من صنع أسلحة رشاشة محلي الصنع ، وكان (عوزي حماس) .
أول من صنع قنابل يدوية ، وكانت (رمانة حماس) محلّية الصنع، منذ العام 1992.
أول من أنتج قذائف هاون مصنّعة محلياً في العام 2000م.
أول من قام بعمليات خطف جنود صهاينة واحتجازهم وهم أحياء وأبرزها اختطاف الجنود الصهاينة آفي سبورتس ونسيم طوليدانو ويارون تشين ونحشون فاكسمان وشاليط وشاؤول آرون.
أول بيان صدر يشير إلى تفجّر الانتفاضة الأولى، في 14/12/1987 حيث وُزّع في غزة، و15/12/1987 في الضفة الغربية.
أول عملية طعن بالسكاكين في الانتفاضة الأولى قام بها مجاهد من حماس، حيثّ فجّر المجاهد عامر أبو سرحان (حرب السكاكين) وقتل ثلاثة صهاينة في 8/10/1990.
أول من استخدم تقنية التفجير عن بعد بواسطة الهاتف الخلوي والمهندسان عادل عوض الله ومحيي الدين الشريف عام 1997.
أول استشهادي في الانتفاضة الأولى كان من كتائب القسام وهو المجاهد ساهر تمام حين فجّر سيارته في مستوطنة ميحولا في بيسان في 16/4/1993.
أول من قام بتوثيق كمين مسلّح بالصور الفوتوغرافية في عملية مصعب بن عمير في حي الزيتون بغزة بتاريخ 13/12/1993، وقتل خلالها ثلاثة جنود صهاينة، وكان الشهيد عماد عقل قائد الهجوم.[13]
أول من قام بتوثيق عملية تفجيرية في انتفاضة الأقصى أثناء تفجير دبابة ميركافاه صهيونية في قطاع غزة بتاريخ 21/4/2001.
أول من سجّل وصية استشهادي بالفيديو يودّع بها الدنيا، الاستشهادي صالح صوي من قلقيلية منفّذ عملية (ديزنكوف) في 19/10/1994، وقتل في عمليته 23 صهيونياً.
أول من خاض كمائن مسلحة بواسطة سيارات متجاوزة على الطريق، عام 1992، وقد عُرف الشهيد عماد عقل باحترافه لهذا الأداء.
أول من استخدم السيارات المفخخة في هجمات المقاومة بعد تفجّر الانتفاضة الأولى، في بيسان عام 1993 نفّذها الاستشهادي ساهر تمام.
أول من جنّد ونفّذ عمليات استشهادية بواسطة مقاتلين غير فلسطينيين على أرض فلسطين، وأبرزهم من مصر وباكستان وبريطانيا في الأعوام 1994 و2003.
أول من استخدم تقنية تفجير الحزام الناسف في تنفيذ العمليات، وأول من إرتداه هو المجاهد عمار عمارنة خلال عملية الرد الثاني على مجزرة الحرم الإبراهيمي عام 1994.
أول من استخدم تقنية العبوات الموجّهة في انتفاضة الأقصى عن بعد 50م، من الحافة المستهدفة في (غوش قطيف) ومهندساها الشهيدان عدنان الغول وعوض سلمي.
أول عملية رد على المجازر الصهيونية في انتفاضة الأقصى بواسطة سيارة مفخخة في الخضيرة، تم تفجيرها عن بُعد أواخر عام 2000.
أول عملية استشهادية في انتفاضة الأقصى نفّذها الاستشهادي هاشم النجار أحد أبناء الكتلة الإسلامية في جامعة النجاح، حيث نفّذ عمليته في مغتصبة (ميحولا) في الأغوار.
أول من استهدف المغتصبات الصهيونية بقذائف هاون (المورتر) خلال انتفاضة الأقصى.
أول من استهدف المغتصبات الصهيونية بالصواريخ خلال انتفاضة الأقصى.
أول من استهدف المدن الصهيونية داخل فلسطين المحتلة عام 1948 بالقذائف الصاروخية،: النقب، (سديروت)، عسقلان، بصواريخ ((قسام 2)).
أول من وثّق عمليات إطلاق الهاون والقذائف الصاروخية بالفيديو أواخر عام 2000.
أول من استهدف الصهاينة بالأنفاق وجلب لهم الموت من تحتهم وعملية تفجير معسكر على الحدود مع رفح، وعملية النفق الشهيرة (أبو هولي).
أول من أسس موقعاً للإعلام المقاوم وأخباره على الإنترنت، موقع كتائب القسام.
أول من وثّق وداع استشهادي مع والدته بالفيديو، والاستشهادي محمد فرحات حيث ودعته والدته (خنساء فلسطين) إلى العملية، وبقيت تدعو له بالتوفيق حتى عاد إليها شهيداً مظفّراً.
أول من استهدف الحافلات الصهيونية بهجوم استشهادي بسيارة مفخخة، كانت والاستشهادي سليمان زيدان في 8/10/1993 قرب مغتصبة (بيت إيل) في رام الله.
أول من استهدف الحافلات الصهيونية بهجوم استشهادي بحزام ناسف، في ثاني ردّ على مجزرة الحرم الإبراهيمي في محطة حافلات الخضيرة.
أول من اخترق جهاز المخابرات (الشاباك) الصهيوني لصالح المقاومة بواسطة المجاهد ماهر أبو سرور عام 1992م، وصائد (الشاباك) عبد المنعم أبو حميد عام 1994م.
أول مجاهد فلسطيني يُحكم عليه في تاريخ الدولة الصهيونية أكثر من ألف عام القسامي حسن سلامة، قائد عمليات الثأر رداً على اغتيال المهندس يحيى عياش.
أول عملية تحصد أكثر من 30 قتيلاً صهيونياً خلال الانتفاضتين وعملية فندق بارك، ومنفّذها المجاهد القسامي عبد الباسط عودة.
أول من أشرك مجاهدات في تنفيذ عمليات استشهادية في عملية مطعم سبارو، والمجاهدة أحلام التميمي مع عز الدين المصري حيث حُكم عليها 16 مؤبداً، وخرجت لاحقاً بصفقة وفاء الأحرار.
أول من اقتحم حاجزاً عسكرياً صهيونياً وأجهز على من يتحصّن فيه، وهجوم حاجز عين عريك حيث أجهز مجاهدو القسام على ستة من الجنود الصهاينة.
أول من نفّّذ عمليات ثأر وانتقام رداً على المجزرة الدامية في الحرم الإبراهيمي الشريف، حيث أعدّت خطة خماسية حصدت ما يزيد عن 50 صهيونياً.
أول من نفّذ عملية استشهادية بحرية خلال انتفاضة الأقصى والاستشهادي حمدي انصيو في أوائل 2001 بعد تفجّر انتفاضة الأقصى.
أول من أغلق ملف الإبعاد الجماعي (مبعدو مرج الزهور) ، حماس عام 1993.
أول من ابتكر وأنتج أسلحة محلية الصنع مضادة للدروع:القسام، البتار، البنا، الياسين، على يد خبير المتفجرات في وحدة تصنيع الأسلحة في الكتائب الشهيد عدنان الغول ورفقاؤه.
أول من استهدف شارع (ديزنكوف) وسط مدينة تل الربيع (تل أبيب)، كان يسمى شارع السلام حيث لم تصله قذيفة منذ قيام الكيان الصهيوني: حطّمت سكون (ديزنكوف) في العملية الاستشهادية في 19/10/1994 حيث حصدت 22 قتيلاً.
أول من قام بعملية استشهادية ثلاثية بواسطة الأحزمة الناسفة وخليّة (من أجل تحرير الأسرى)، من عملياتها المسبوقة عملية استشهادية ثلاثية في القدس 1997.
أول إعداد لخطة تتألف من 10 استشهاديين يتوزعون على كافة أرجاء الوطن ثأراً ورداً على جرائم الصهيونية، وخطتها العشرية التي نفّذتها خلال انتفاضة الأقصى وأثبتت خلالها قدرة من الإعداد والتخطيط للحرب النفسية الموجهة.
أول من صنع طائرات استطلاع (ابابيل A1A ابابيل A1B ابابيل A1C)
2ابريل 2016 نشرت كتائب القسام صورا لاربعة جنود صهاينة اسرى لديها دون الكشف عن معلومات اخرى عنهم
الحروب والمعارك والعمليات
خاضت كتائب القسام العديد من الحروب كان أكبرها: حرب الفرقان 2008-2009، وحرب حجارة السجيل 2012، وحرب العصف المأكول 2014، وانتصرت فيها جميعها. وكان أحد أهم أشهر عملياتها هي عملية الوهم المتبدد التي خطف فيها الجندي الإسرائيلي جلعاد شاليط، وكان ممن شارك فيها الشهيد القائد تيسير أبوسنيمة.
ومن أهم العمليات عند الرعيل الأول هي عملية مسجد مصعب بن عمير فهي أول عملية مصورة في تاريخ المقاومة الفلسطينية، بقيادة عماد عقل.
عمليات خطف وأسر الجنود الإسرائيليين
قامت الكتائب بأكثر من 20 عملية إختطاف للجنود الصهاينة، وكان أهمها:
1988: قامت وحدة من كتائب القسام تدعى الوحدة 101 بأسر جندي إسرائيلي يدعى "أفي سسبرتز" وتم قتله على يد أفراد الوحدة.
1989: قامت الوحدة 101 بأسر جندي يدعى "إيلان سعدون" وانتهت العملية بقتله.
1992:قامت وحدة بالضفة الغربية بعملية أسر الجندي نسيم تولدانو للمبادلة بالشيخ أحمد ياسين الأسير آنذاك، وعندما لم تتجاوب الحكومة الإسرائيلية تم قتل الجندي.
1994: عملية أسر الجندي فاكسمان .
2005: قامت وحدة بعملية أول الغيث.
2006: قامت وحدة بعملية الوهم المتبدد وتم فيها اسر الجندي جلعاد شاليط.
2014: إختطاف 3 جنود إسرائيليين دفعة واحدة في الخليل، ثم تقتلهم، على يد الشهيدين مروان القواسمي وعامر أبو عيشة.[14][15]
2014: كتائب القسام تكشف عن أسرها للجندي الصهيوني "شاؤول أرون" في عملية خاصة شرق حي التفاح أثناء معركة العصف المأكول.
2016: في الأول من أبريل نشرت كتائب القسام صورا لأربعة جنود صهاينة تم أسرهم.[16]
وما زالت تخوض معارك لفك حصار غزة كحرب الانفاق، وخاضت سابقا العديد من المعارك مع الاحتلال الصهيوني، مثل معركة الدفاع عن مخيم جنين، ومعركة أيام الغضب، وتصدت لعملية قوس قزح الصهيونية.
ثم في 10 رمضان 1435 هـ قامت بعملية العاشر من رمضان، وهي عملية تاريخية حيث دكت كتائب القسام ولأول مرة في تاريخ الصراع مع الاحتلال الصهيوني أهم المدن الإسرائيلية وهي حيفا والخضيرة وتل أبيب، وضرب العمق الإسرائيلي حتى طالت ضرباتها تقريباً كل إسرائيل، وكانت هذه العملية جزءاً من معركة العصف المأكول[17] في 2014.
العمليات العسكرية القسامية تصفها حماس بالعمليات الجهادية، في حين يصفها الجيش الصهيوني الإسرائيلي بالإرهابية، العمليات التي قامت بها كتائب القسام كثير جدا ويصعب إحصائها والحديث عن كل واحدة على حدة صعب، مثل عملية صيد الأفاعي.
المراجع
المصادر
روابط خارجية
، قناة الجزيرة، 3 يوليو 2006 م.
، إعداد: وحدة الإعلام المقاوم، حركة المقاومة الإسلامية حماس، المركز الفلسطيني للإعلام
، سي إن إن العربية، 6 فبراير 2009
تصنيف:أجنحة عسكرية لأحزاب سياسية
تصنيف:الإخوان المسلمون
تصنيف:حركات تحرر وطني
تصنيف:حركات مقاومة
تصنيف:حماس
تصنيف:عمليات فلسطين العسكرية
تصنيف:عنف سياسي فلسطيني
تصنيف:مجموعات مسلحة فلسطينية
تصنيف:منظمات جهادية
تصنيف:منظمات مسلحة غير نظامية
تصنيف:منظمات مصنفة على أنها إرهابية
تصنيف:منظمات مصنفة على أنها إرهابية حسب المملكة المتحدة
تصنيف:منظمات مصنفة على أنها إرهابية حسب الولايات المتحدة
تصنيف:منظمات مصنفة على أنها إرهابية حسب دولة أستراليا
تصنيف:منظمات مصنفة على أنها إرهابية في آسيا
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A6%D8%A8%20%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%8A%D8%AF%20%D8%B9%D8%B2%20%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B3%D8%A7%D9%85 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1735,
4132,
8175,
8774,
9431,
9824,
10358,
11105,
11573,
11882,
12157,
15008,
16290
],
"plaintext_end_byte": [
1712,
4131,
8049,
8773,
9430,
9823,
10357,
11104,
11572,
11794,
12094,
15007,
16289,
16851
]
} | సాలాసర్ బాలాజీ పుణ్యక్షేత్రం ఏ జిల్లాలో ఉంది? | సాలాసర్ బాలాజీ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
418
],
"minimal_answers_end_byte": [
430
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
సాలాసర్ బాలాజీ (Salasar Balaji) అనేది ఒక పుణ్యక్షేత్రం, భక్తులు దీనిని భగవంతుడు హనుమాన్ కొలువైవున్న ఒక ధార్మిక ప్రదేశంగా గుర్తిస్తున్నారు. రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలోని చురు జిల్లాలో ఈ ప్రదేశం ఉంది. సాలాసర్ ధామ్ ఏడాది పొడవునా అసంఖ్యాక భారతీయ భక్తులను ఆకర్షిస్తోంది. ఇక్కడ ప్రతి ఏడాది చైత్ర పూర్ణిమ మరియు అశ్వినీ పూర్ణిమ రోజుల్లో పెద్దఎత్తున వేడుకలు నిర్వహిస్తారు, ఈ వేడుకల సందర్భంగా దేవునికి జరిగే పూజల్లో 6 నుంచి 7 లక్షల మంది భక్తులు పాల్గొంటారు. ఆలయం మరియు ఆలయ సంబంధ వేడుకల నిర్వహణను హనుమాన్ సేవా సమితి పర్యవేక్షిస్తుంది. ఇక్కడ బస చేయడం కోసం అనేక ధర్మశాలలు మరియు ఆహారం కోసం అనేక ఫలహారశాలలు ఉన్నాయి. శ్రీ హనుమాన్ ఆలయం సాలాసర్ పట్టణం నడిబొడ్డున ఉంది.
ప్రదేశం
సాలాసర్ పట్టణం రాజస్థాన్లోని చురు జిల్లాలో జైపూర్-బీకానీర్ రహదారిపై ఉంది. ఇది సికర్ నుంచి 57 కిలోమీటర్లు, సుజన్గర్కు 24 కిలోమీటర్లు, లక్ష్మణ్గర్కు 30 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. సాలాసర్ పట్టణం సుజన్గర్ పంచాయితీ సమితి పరిధిలోకి వస్తుంది, రాజస్థాన్ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ ఈ పట్టణం నుంచి ఢిల్లీ, జైపూర్ మరియు బీకానీర్ నగరాలకు నిరంతర బస్సు సేవలు నిర్వహిస్తుంది. ఇండియన్ ఎయిర్లైన్స్ మరియు జెట్ ఎయిర్ పౌరవిమానయాన సంస్థలు జైపూర్కు విమానాలు నడుపుతున్నాయి, ఇక్కడి నుంచి సాలాసర్ పట్టణానికి ట్యాక్సీ లేదా బస్సు ద్వారా 3.5 గంటల్లో చేరుకోవచ్చు. సుజన్గర్, సికర్, దిద్వానా, జైపూర్ మరియు రతన్గర్ రైల్వే స్టేషన్లు సాలాసర్ బాలాజీ ఆలయానికి సమీపంలో ఉన్నాయి. బిర్లా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ అండ్ సైన్స్ విద్యా సంస్థ ఉన్న పిలానీ నుంచి ఈ పట్టణం 170 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఢిల్లీ - పిలానీ మధ్య మెరుగైన రోడ్డు మార్గం ఉంది, ఢిల్లీవైపు నుంచి వచ్చేవారు ఎక్కువగా ఈ మార్గం ద్వారా బాలాజీ ఆలయానికి వస్తుంటారు.
శనివారం, శ్రావణ శుక్ల-నవమి -సమ్వత్ 1811న ఒక అద్భుతం జరిగింది. అదేమిటంటే, రాజస్థాన్లోని నాగౌర్ జిల్లాలో ఉన్న అసోటా గ్రామానికి చెందిన రైతు జింథాలా-జాత్ నాగలితో తన పొలాన్ని దున్నుతున్నాడు. హఠాత్తుగా ఆయన నాగలికి ఒక గట్టిరాయి తగిలి ప్రతిధ్వని ఏర్పడింది. రాయి తగిలిన ప్రదేశంలో ఆయన భూమిని తవ్వాడు, అక్కడ మట్టితో కప్పబడివున్న రెండు విగ్రహాలు కనిపించాయి. ఆ సమయానికి రైతు భార్య అతనికి మధ్యాహ్న భోజనం తీసుకొని వచ్చారు. తన భార్యకు ఆ రైతు విగ్రహం చూపించాడు. ఆమె చీరతో విగ్రహాన్ని శుభ్రం చేశాడు. ఈ విగ్రహాన్ని బాలాజీ శ్రీ హనుమాన్గా గుర్తించారు. బాలాజీకి వారు భక్తితో ప్రణామం చేసి, పూజ చేశారు. భగవంతుడు బాలాజీ కనిపించిన వార్త ఆ తరువాత వెంటనే అసోటా గ్రామమంతా పాకింది. అసోటాకు చెందిన ఠాగూర్ ఈ వార్త విన్నాడు. బాలాజీ ఆయనకు కలలో కనిపించి గ్రామంలో బయటపడిన విగ్రహాన్ని చురు జిల్లాలోని సాలాసర్కు పంపాలని ఆదేశించాడు. ఇదే రాత్రి సాలాసర్లో హనుమాన్ భక్తుడైన మోహన్ దాస్జీ మహారాజ్కు కూడా కలలో హనుమాన్ లేదా బాలాజీ కనిపించాడు. ఆయనకు బాలాజీ అసోటాలో విగ్రహం గురించి చెప్పాడు. దీంతో మోహన్ దాస్జీ ఈ సందేశాన్ని అసోటాలోని ఠాగూర్కు పంపాడు. మోహన్ దాస్జీ అసోటాకు రాకుండానే తెలుసుకున్న వివరాలను చూసి ఠాగూర్ ఆశ్చర్యపోయాడు. బహుశా, ఇది మొత్తం సర్వశక్తివంతుడైన బాలాజీ మహిమతో జరిగిందని భావించారు. విగ్రహాన్ని సాలాసర్కు పంపారు, ప్రస్తుతం సాలాసర్ ధామ్గా తెలిసిన ప్రదేశంలో ఈ విగ్రహాన్ని ప్రతిష్టించారు.మరో విగ్రహాన్ని ఇక్కడి నుంచి 25 కిమీ దూరంలో ఉన్న పాబోలమ్ (భరత్గర్)లో ప్రతిష్టించారు. పాబోలమ్లో వేడుకలను ఉదయం పూట మరియు సాలాసర్లో వేడుకలను సాయంత్రం పూట ఒకే రోజు నిర్వహించడం జరుగుతుంది.
మార్గాలు (ఢిల్లీ - సాలాసర్ బాలాజీ)
ఢిల్లీ నుంచి:
1> న్యూఢిల్లీ -> గూర్గావ్ -> రెవారీ -> నార్నాల్ -> చిదావా -> జున్జును -> ముకుంద్గర్ -> లక్ష్మణ్గర్ -> సాలాసర్ బాలాజీ (318 కిమీ)
(రెవారీ రోడ్డు వద్ద NH-8ను విడిచిపెట్టాలి, రెవారీ నుంచి జున్జును వరకు రోడ్డు అధ్వానంగా ఉంటుంది) (దగ్గరి మార్గం)
2> న్యూఢిల్లీ -> గూర్గావ్ -> బెహ్రోర్ -> నార్నాల్ -> చిదావా -> జున్జును -> ముకుంద్గర్ -> లక్ష్మణ్గర్ -> సాలాసర్ బాలాజీ (335 కిమీ)
(బెర్హోర్ నుంచి NH-8ను విడిచిపెట్టాలి, పైమార్గం కంటే కాస్త మెరుగ్గా ఉంటుంది, అయితే బెహ్రోర్-చిదావా-జున్జును మధ్య రోడ్లు బాగాలేవు )
3> న్యూఢిల్లీ -> గూర్గావ్ -> బెహ్రోర్ -> కోట్పుట్లీ -> నీమ్కథనా -> ఉదయ్పూర్వాటీ -> సికర్ -> సాలాసర్ బాలాజీ (335 కిమీ)
(కోట్పుట్లీ నుంచి NH-8ని విడిచిపెట్టాలి)
4> న్యూఢిల్లీ -> గూర్గావ్ -> బెహ్రోర్ -> కోట్పుట్లీ -> షాపురా -> అజీత్గర్ -> సామోద్ -> చోమున్ -> సికర్ -> సాలాసర్ బాలాజీ (392 కిమీ)
(షాపురా వద్ద మీరు NH-8ని విడిచిపెట్టాలి) సామోద్ రోడ్డు మార్గంగా కూడా దీనిని పిలుస్తారు
5> న్యూఢిల్లీ -> గూర్గావ్ -> బెహ్రోర్ -> కోట్పుట్లీ -> షాపురా -> చంద్వాజీ -> చోమున్ -> సికర్ -> సాలాసర్ బాలాజీ (399 కిమీ)
(షాపురా వద్ద NH-8ని విడిచిపెట్టాలి) దీనిని చాంద్వాజీ రోడ్డు మార్గంగా పిలుస్తారు బాగా ఎక్కువ దూరం ఉన్న మార్గమైనప్పటికీ, దాదాపుగా 225 కిలోమీటర్లు NH8పై సులభంగా ప్రయాణం చేయవచ్చు.
6> న్యూఢిల్లీ -> బహదూర్గర్ -> జాజ్జహర్ -> చర్కీదాద్రీ -> లోహారు -> చిదావా -> జున్జును -> ముకుంద్గర్ -> లక్ష్మణ్గర్ -> సాలాసర్ బాలాజీ (302 కిమీ) ఇది భక్తులకు ఎక్కువగా తెలియని కొత్త మార్గం
7> న్యూఢిల్లీ -> రోహ్తక్ -> హిస్సార్ -> రాజ్గర్ -> చురు -> ఫతేపూర్ -> సాలాసర్ బాలాజీ (382 కిమీ)
నిర్వహణ (సాలాసర్ బాలాజీ ట్రస్ట్)
సాలాసర్ బాలాజీ ఆలయాన్ని మోహన్దాస్జీ సాలాసర్ బాలాజీ ట్రస్ట్ నిర్వహిస్తుంది.
ఆసక్తికరమైన ప్రదేశాలు
మోహన్దాస్ జీ ధునియా అనే ప్రదేశంలో భగవంతుడు హనుమాన్కు మహా భక్తుడైన మోహన్దాస్ జీ వెలిగించిన పవిత్రమైన హోమగుండం ఇప్పటికీ మండుతుంది. హిందూ భక్తులు మరియు యాత్రికులు ఇక్కడి నుంచి పవిత్రమైన వీభూతిని తీసుకెళుతుంటారు. శ్రీ మోహన్ మందిరం బాలాజీ ఆలయానికి అతి సమీపంలో ఉంది, మోహన్దాస్జీ మరియు కనిదాదిల పాదముద్రలు ఇక్కడ ఉండటంతో ఈ ఆలయం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇది ఈ ఇద్దరు పుణ్య భక్తుల సమాధి-స్థలమనే భావన ఉంది. గత ఎనిమిది సంవత్సరాలుగా ఇక్కడ నిరంతర రామాయణ పఠనం జరుగుతుంది. బాలాజీ ఆలయ ప్రాంగణంలో అఖండ హరి కీర్తన లేదా నిరంతర రామనామ స్మరణ గత ఇరవై సంవత్సరాలుగా జరుగుతుంది. లక్ష్మణ్గర్వైపు సాలాసర్ ధామ్ నుంచి రెండు కిలోమీటర్ల దూరంలో అంజనీ మాత ఆలయం ఉంది. భగవంతుడు హనుమాన్ లేదా బాలాజీ తల్లి అంజనీ మాత. గుదావది శ్యామ్ ఆలయం కూడా సాలాసర్ ధామ్కు ఒక కిలోమీటరు దూరంలో ఉంది. మోహన్ దాస్జీ సమయం నుంచి రెండు ఎడ్ల బండ్లను బాలాజీ మందిర ప్రాంగణంలో ఉంచుతున్నారు. శయనన్ మాతా మందిరం ఇక్కడికి 15 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది, ఈ ఆలయం ఒక ప్రత్యేకమైన కొండపై ఎడారి ప్రాంతంలో ఉంది, ఈ ఆలయం 1100 ఏళ్ల క్రితంనాటిదని భావిస్తున్నారు, ఈ ఆలయం కూడా సాలాసర్కు సమీపంలో ఉన్న ఒక ఆసక్తికరమైన ప్రదేశంగా గుర్తించబడుతుంది.
శ్రీ హనుమాన్ జయంతి పండుగను ప్రతి ఏడాది చైత్ర శుక్ల చతర్దశి మరియు పూర్ణిమ రోజున జరుపుతారు. శ్రీ హనుమాన్ జయంతి వేడుకల సమయంలో భారతదేశం అన్ని మూలల నుంచి లక్షలాది మంది భక్తులు ఇక్కడకు వస్తారు. అశ్వినీ శుక్ల చతుర్దశి మరియు పూర్ణిమ రోజు వేడుకలు నిర్వహిస్తారు, ఈ వేడుకలకు కూడా భక్తులు భారీ సంఖ్యలో వస్తారు. బాధ్రపద శుక్ర చతుర్దశి మరియు పూర్ణిమ రోజు జరిగే వేడుకల కూడా మిగిలిన వేడుకలు మాదిరిగానే కోలాహలంగా జరుగుతాయి. ఈ వేడుకల సమయంలో ఉచిత ఆహారం, మిఠాయిలు మరియు పానీయాలు పంపిణీ చేస్తారు.
సాలాసర్ బాలాజీ ఆలయాన్ని మోహన్దాస్జీ ట్రస్ట్ నిర్వహిస్తుంది.
ఆలయ జనరేటర్ల నుంచి విద్యుత్ సరఫరా చేయడం, శుభ్రమైన త్రాగునీరు అందించడంతోపాటు సాలాసర్ పట్టణానికి సాలాసర్ ట్రస్ట్ వివిధ సౌకర్యాలు కల్పిస్తుంది.
బాహ్య లింకులు
వర్గం:హిందూ దేవాలయాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B1%8D%20%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%80 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
414,
1011,
2521,
3954
],
"plaintext_end_byte": [
413,
988,
2520,
3934,
4158
]
} | Как бога Меркурия называли Риме? | Меркурий (мифология) | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
1
],
"minimal_answers_end_byte": [
17
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Меркурий (Mercurius, Mircurius, Mirquurius) — в древнеримской мифологии бог-покровитель торговли, прибыли и обогащения, сын бога неба Юпитера. К его атрибутам относятся жезл кадуцей, крылатые шлем и сандалии, а также часто денежный мешочек.
По имени быстроногого бога римлянами была названа первая от Солнца и наименьшая планета Солнечной системы Меркурий, поскольку она движется по небу быстрее других планет. Открыв ртуть, средневековые алхимики назвали новое вещество именем бога Меркурия. В древнегреческом пантеоне Меркурию соответствует Гермес.
Римский бог
Культ его получил распространение лишь тогда, когда Рим завязал торговые отношения с соседними народами, то есть в эпоху Тарквиниев, к которой относится первый торговый трактат между Карфагеном и Римом. Появление греческих колоний на юге Италии и распространение греческой промышленности и торговли принесло к римлянам новые религиозные представления, которыми римляне воспользовались для символического обозначения своих религиозных понятий. Официально Меркурий был принят в число италийских богов в 495 году до н. э., после трёхлетнего голода, когда одновременно с введением культа Меркурия были введены культы Сатурна, подателя хлеба, и Цереры. Храм в честь Меркурия был освящён в майские иды 495 года до н. э.; тогда же был упорядочен хлебный вопрос (annona) и учреждено сословие купцов, носивших название mercatores или mercuriales.
С течением времени из бога хлебного дела Меркурий сделался богом торговли вообще, богом розничной продажи, всех лавочников и разносчиков. В майские иды купцы приносили Меркурию и его матери Майе жертвы, стараясь умилостивить божество хитрости и обмана, которыми сопровождалась всякая торговая сделка. Недалеко от Капенских ворот находился источник, посвящённый Меркурию. В этот день купцы черпали из него воду, погружали в неё лавровые ветви и с соответствующими молитвами кропили себе голову и товары, как бы смывая с себя и товаров вину содеянного обмана. Символом мирных намерений бога был кадуцей. Позднее, вместе с торговыми отношениями, культ Меркурия распространился по всей Италии и по провинциям, особенно в Галлии и Германии, где находят много его изображений.
Ссылки
.
Категория:Боги в римской мифологии
Категория:Боги по алфавиту
Категория:Боги торговли
Категория:Боги-вестники | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%80%D0%BA%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%B9%20%28%D0%BC%D0%B8%D1%84%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
220,
777,
957,
1142,
1408,
2732,
4245,
4612,
5259,
5617,
6868,
6962,
8948,
9517,
12127,
13065,
13675,
14919,
16061,
16775,
17160,
17594,
17908,
18546,
18750,
20121,
20770,
21090,
21756,
23613,
24197,
24278,
25353,
26327,
26904,
27811,
28172,
30506,
30570,
31066,
31230,
32217,
33354,
33584,
34158,
35129,
35518,
36639,
37328,
37911,
38417,
39262,
39449,
40709,
41255,
42004,
42375,
42722,
43209,
43808,
44975,
45160,
45816,
46314,
46742,
47422,
47879,
48177,
48708,
49400,
49714,
50484,
50679,
51135,
51327,
52027,
52958,
53498,
53984,
54270,
54763,
54926,
55339,
56037,
56318,
56786,
77723,
78102,
78212,
78495,
79324
],
"plaintext_end_byte": [
219,
776,
956,
1134,
1407,
2731,
4244,
4611,
5258,
5616,
6860,
6961,
8926,
9506,
12126,
13064,
13674,
14918,
16019,
16774,
17159,
17593,
17891,
18535,
18749,
20107,
20769,
21073,
21748,
23605,
24189,
24270,
25345,
26326,
26890,
27797,
28171,
30505,
30556,
31040,
31207,
32188,
33337,
33569,
34157,
35115,
35507,
36625,
37277,
37910,
38385,
39261,
39438,
40683,
41235,
41990,
42374,
42721,
43208,
43807,
44974,
45159,
45815,
46313,
46741,
47388,
47878,
48176,
48707,
49399,
49713,
50452,
50672,
51134,
51326,
52026,
52957,
53464,
53983,
54269,
54762,
54879,
55319,
56014,
56292,
56778,
77685,
78082,
78186,
78481,
79307,
79476
]
} | CCDイメージセンサを初めて導入したデジカメ製品は何 | デジタルカメラ | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
デジタルカメラ () とは、銀塩フィルムの代わりに撮像素子で撮影した画像をデジタルデータとして記録するカメラである。世界で初めてコダックが開発した。
一般に「デジタルカメラ」といえば静止画を撮影する「デジタルスチルカメラ」を指し、動画を撮影録画する「デジタルカムコーダ」[注 1]は含めない。現在では静止画撮影が可能なデジタルカムコーダや、動画撮影が可能なデジタルスチルカメラが一般的になっており、双方の性能の向上もあってその境界線が徐々になくなりつつあるが、デジタルカメラはその中でも静止画の撮影に重点を置いたモデルを指す。
「デジカメ」と省略されることも多いが、当該用語は日本国内では三洋電機および他業種各社の登録商標である(2017年4月現在)[1]。
本項で特に断りがない限り、一眼レフカメラはデジタル一眼レフカメラを、コンパクトカメラはデジタルコンパクトカメラを指す。
歴史
1975年(昭和50年)12月、イーストマン・コダックの開発担当者Steve Sassonが世界初のデジタルカメラを発明する。画像サイズは100×100の10,000ピクセルで、撮影した映像をテレビに映すこともできた[2]。
静止画をデジタルで記録する「デジタルカメラ」の前に、アナログ記録を行う「電子スチルビデオカメラ」という製品群が存在した。これは、アナログFM記録する電子カメラで、ソニーが1981年(昭和56年)に試作し後に製品化した「マビカ」を代表とする。初の販売製品としてはキヤノンのRC-701(1986年(昭和61年)発売)があり、この時に2インチのビデオフロッピーディスクを記録媒体として記録する共通規格SV規格が正式に決められた。これに追随して、カシオはVS-101(1987年(昭和62年)6月)を発売したものの、10万円台の高価格(ちょうど同じ頃普及が進んだ8ミリビデオカメラと同額程度)のため人気が出ず、大量の不良在庫を出した。このSV規格方式を中心に、1990年代初頭に至るまでいくつかのメーカーから電子スチルカメラが発売されるも、カムコーダの人気の前に、全く普及しなかった。なおこれらのカメラは、当時はメーカーごとに様々な名で呼ばれており、「電子スチルビデオカメラ」は、デジタルカメラ登場以降に、それと区別するために付けられた名称である。
画像をデジタル方式で記録する初めての一般向けカメラは1988年(昭和63年)に富士写真フイルムから発表された「FUJIX DS-1P」であり、当時のノートパソコンでも使われたSRAM-ICカードに画像を記録した。しかしこれは発売されることはなく、実際に店頭に現れた世界初のデジタルカメラはDycam社が1990年(平成2年)に発売した「Dycam Model 1」である。電源がなくても記録保持ができるフラッシュメモリを初採用したのは1993年(平成5年)富士写真フイルムから発売された「FUJIX DS-200F」である。
1994年(平成6年)発表・1995年(平成7年)3月発売のカシオ計算機のデジタルカメラ「QV-10」は、デジタルカメラの存在と利便性を広く一般に認知させた製品である。外部記録装置なしで96枚撮影ができ、本体定価6万5,000円を実現して好評だった。一番のメリットは、液晶パネルを搭載し、撮影画像をその場で確認できることである。また当時はWindows95ブームで一般家庭にパソコンが普及し始めた時期であったため、パソコンに画像を取り込むことが広く認知された。この機種はNHKの番組「プロジェクトX〜挑戦者たち〜」090回「男たちの復活戦 デジタルカメラに賭ける」において、あたかも世界初のデジタルカメラのように紹介された。
QV-10の成功を皮切りに多くの電機企業が一般消費者向けデジタルカメラの開発・製造を始めた。QV-10発売の2か月後にリコーから発売されたDC-1にはカメラとしては初めての動画記録機能がある。その記録方法としてJPEGの連続画像(後にMotion JPEGと呼ばれる方式)を採用した。
この頃の製品はまだ画質も電池寿命もそれほど良くなく、存在が認知されたとは言え購入層もその使われ方も限定的で、性能もしばらくフィルムカメラを追い越すことはないと思われていた。1999年(平成11年)末から始まった高画素数化競争や小型化競争など、市場拡大を伴った熾烈な競争により性能は上昇、価格も下がり利便性も受けて、2005年(平成17年)
にはフィルムカメラとデジタルカメラの販売台数が逆転、フィルムカメラからデジタルカメラへと市場が置き換わった。
2000年(平成12年)頃から国内の光学機器メーカーだけでなく、電気機器メーカーが一般向けデジタルカメラ事業に参入し、さらには台湾や中国、韓国等のメーカーが加わった。さらにはカメラ付携帯電話の高機能化も加わって、店頭では販売合戦が展開されている。
報道関係やプロカメラマンの間でもデジタルカメラは普及している。初期には高画質でも大型で可搬性のないものであったり、専用のレンズ群が必要で価格も数百万円になるなど、一部の大手報道機関などが少数保有するだけの特別なカメラだった。1999年(平成11年)にニコンが既存の同社一眼レフ用レンズを使えるデジタルカメラ「D1」を定価65万円で発売後、各社完成度の高い低価格デジタル一眼レフを相次いで投入した。以後、速報性が重視される場面を中心に広まり、翌年のシドニーオリンピックなどを契機として報道各社を中心にデジタルカメラの導入が進んだ。撮影データをネットワーク経由で一瞬で遠隔地に送る事が出来、フィルム現像にかかる費用がなくコスト的にも優れたデジタル一眼レフは、現在ではフィルムカメラを駆逐し報道カメラの中心的な存在となった。現在では高性能化とデータ編集の容易さが支持されて、質感や仕上がりなどを重視する商用写真や美術写真にも活用範囲が広まっている。
分類
実態としてはおおむね下記の通りである。分類が困難な機種もある。
コンパクト・デジタルカメラ - レンズ交換が不可能のもの[注 2]。
ネオ一眼 - 明るい30倍程度の高倍率ズームレンズを持った、比較的大きなもの
高級コンパクトカメラ - 比較的大きな撮像素子(1/1.8型以上)を持ち、マニュアル操作に重点を置いたもの。最近では35mmフルサイズやAPS-Cサイズの大型センサーを搭載する機種も増えてきた。
(上記以外の)コンパクトデジタルカメラ - 小型化に重点を置いた一般向けの機種。市場の多くをこのタイプが占める。
ミラーレス一眼カメラ - 一眼レフカメラのデジタル化の中で派生した形式で、レンズ交換が可能でありながら光学式ファインダーが省かれ、電子式ファインダーのみを持つ。
デジタル一眼レフカメラ - レンズ交換が可能で、ペンタプリズムなどによる光学式ファインダーを持つ従来の一眼レフカメラをデジタル化した形式。最も一般的な撮像素子のサイズは、APS-Cサイズと呼ばれる23.6mm×15.8mmの撮像素子だが、35mmフィルムと同程度の大きな撮像素子(36mm×24㎜)を持つものは「フルサイズ」と呼ばれる。その他に、「フォーサーズ」と名付けられた、APS-Cサイズよりひと回り小さい(17.3mm×13mm)撮像素子の規格をオリンパスとコダックが独自に策定して、それぞれのデジタル一眼レフとミラーレスカメラに採用している。
中判デジタルカメラ - 35mmフィルムより大きな撮像素子を持つレンズ交換の可能な一眼レフ形式で、デジタルバックの形で提供されるものもある。従来は本体だけで100万円以上する高価なものであったが、2010年現在、80万円前後の一般向けのものも相次いで製品化されるようになった。
構造
全体構造
デジタルカメラの全体的な構成は、大きく分けて光学系と電子系、そしてそれらを保持する筐体に分類できる[注 3]。
光学系はレンズと絞り機構であり、一眼レフでは光学式ファインダー用のレフレックスミラーとプリズムがこれらに加わる。機械式のシャッター機構を備えるものもある。電子系は受光素子とメモリーを含む画像演算回路、記録装置、液晶表示器、ストロボ、操作スイッチ、電池などである[注 4]。
光学系
撮像
基本的な光学系は銀塩カメラとそれほど差はない。同じ画角で同じF値のレンズを作る際に、撮像素子が小さいほど短い焦点距離のレンズ、つまり小さいレンズで済む[注 5]。ほとんどのデジタルカメラの撮像素子は、35mmフィルムに比べて小さいため、レンズは35mmフィルム式のカメラのものよりも小さい。デジタルカメラの中でもコンパクトデジカメの撮像素子は特に小さいため、高倍率のズームレンズが小型の本体に搭載できる[注 6][注 7][注 8]。
コンパクトカメラの多くが沈胴式のレンズ[注 9]を備えることで、携帯性を高めている。
一眼レフカメラやミラーレス一眼カメラではレンズ交換に対応するために、カメラ本体と交換レンズとの接続に関して規格があり、これは「レンズマウント規格」と呼ばれる。カメラの本体側には「レンズマウント」と呼ばれる交換レンズの接合基部が設けられ、光路となる大きな開口部とその周囲の円環状の金属部分から構成される。レンズマウントには交換レンズ内の絞り機構やズーム機構などを駆動・制御するための配線用接点が設けられており、レンズマウント規格では物理形状だけでなくこういった電気信号類も規定している。
銀塩カメラのシャッター機構は機械式のみであったが、デジタルカメラでは機械式と電子式(電子シャッター)の2種類がある。一般に一眼タイプでは機械式、コンパクトデジカメでは電子式が採用される傾向がある[注 10]。最近は機械式と電子式を組み合わせたハイブリッド方式のものも増えてきている。
ファインダー
ほとんど全てのデジタルカメラには本体の背面に液晶ディスプレイによる画像表示器が備えられており、これが撮影時の画像情報を得るファインダーとしても用いられることが多い。また、従来型の小穴を覗き込む透過形式のファインダーを搭載するものや、電子式の表示面が備わっている電子ビューファインダーを搭載するものもある。一眼レフカメラではペンタプリズムなどを用いた光学式のレフレックスファインダーが搭載されており、背面の液晶ディスプレイと合わせてそれぞれの役割の違いがメーカー各社ごとの特徴である。
光学信号である画像を電気に変換する撮像素子(光学センサ)は、CCDイメージセンサかCMOSイメージセンサが用いられる。この点が光化学反応を用いる銀塩フィルム式のフィルムカメラと異なる。撮像素子の受光面の大きさは、通常のフィルムカメラで用いられる35mm判フィルムの1コマよりも小さいものが大多数である[注 11]。半導体素子そのものである撮像素子は、その大きさが部品価格の主要な決定要素であるため、比較的廉価なコンパクトデジカメでは1/3インチから2/3インチが、上位価格帯を占める一眼レフタイプではより大きなAPS-Cサイズが用いられる。また、一部の高級機種や業務用機種には35mmフルサイズや中判など、銀塩フィルムと同等サイズの撮像素子を搭載する製品もある[注 12]。
撮像素子は長年CCDが主流で、画質が劣ったCMOSは一部の安価な機種に搭載されるのみだった。その後、CMOSイメージセンサの性能が向上して多くの問題点も対処が進められた。CMOSの特徴である低消費電力性や低価格なこともあり、一眼レフを中心にCMOS搭載機種が増えてきている[注 13][3]。CMOSによるデジタル回路を同じシリコン基板上に構築しやすいので高機能な駆動回路をセンサ側に作るのに向いており、例えばA/D変換回路を内蔵するものがある[注 14]。
一般に撮像素子が大きいほど色再現性、感度、ノイズ、ダイナミックレンジなどあらゆる点で有利である。とくに同じ時代に設計された撮像素子同士の比較ではサイズにより画質の差があり、測定値にも表れる。また、同じ画角・同じF値における被写界深度が浅くなるため、対象物だけにピントを合わせて背景から浮き上がらせるボケの効果が得られやすい。反面、撮像素子が大きいとボディが大型化し、高価になる。また画素数が多いほど描写は精細になり、大きなサイズでのDPE依頼やフォトプリントでも精細な画像が得られる。撮像素子のサイズを変えずに画素数を増やすと、1画素あたりの面積が小さくなる。ダイナミックレンジが狭くなる、電気的なノイズ・歪みが多くなることからむしろ画質を損なう場合もあるので、撮像素子や処理回路でノイズを抑える設計が必要であるため、画素数を増やすことには限界がある[注 15]。コンパクトなボディに大きな撮像素子を搭載した機種も存在する[注 16][注 17][5][注 18]。
2010年現在用いられている撮像素子の多くが、1つの画素で多様な色の識別は行えず、画素を構成するそれぞれのフォトダイオードの上に RGB(CMY)[注 19][5] の内のいずれか1色のフィルターを配置することでそれぞれの色を検出する[注 20]。このため、多様な色が検出できる最小単位は、少なくとも3画素である。続く画像処理部では、それぞれの画素には本来測光しなかった他の2色分の色情報を周囲の色から作り出すという処理が行われる場合があり[注 21]、「偽色」と呼ばれる、誤った色情報を生成したり不自然なノイズが生じる原因である。このようなノイズや画素数の実質的な減少を避けて、可能な限り画素数を増やしたいプロ仕様の上級機種では、入射光を3個ほどのプリズムによって CMY(RGB) という波長帯別に分離してから、それぞれの光を1枚ごとの撮像素子で電気に変換する仕組みを備えるものもある[注 22][6]。
電子式ファインダーと操作部
フィルムカメラのファインダーには幾つか異なる方式があるものの、全て光学式だった。デジタルカメラの場合も同様の構造が可能だが、ほとんど全てのデジタルカメラは、撮像素子で得た画像データを本体背面などのカラー液晶で表示することでファインダーとしている。この電子式ファインダーはプリズムやミラー、光路を必要とする光学式に比べて設計上の自由度が高い。単に撮影画像を表示するだけでなく、電子機器であるデジタルカメラ本体の操作画面としてや、画像編集といった付加的な機能にも利用される[注 23]。
背面液晶式カメラの多くでは液晶表示部が背面に固定されているが、これを可動としたのがいわゆるバリアングル液晶であり、撮影者の視点や姿勢にあまり制約されることなく、ローアングル(低い位置からの撮影)やハイアングル(高い位置からの撮影)などの撮影が容易になった。
フィルムカメラでもデジタルカメラでも同様であるが、実際に撮影させる画像とファインダーで見える画像とが必ず同じ範囲であるとは限らない。実記録画像が100%としたときのファインダー画像の大きさを%で示す「ファインダー視野率」という指標がある。デジタルカメラでは、比較的100%のものが多い[6][注 24][5][注 25]。
シャッターボタンを含む操作用のスイッチ類は、人間工学に基づき配慮されている。一部の機種では電子式ファインダーである液晶画面にタッチパネルを組み込むことで、ファインダーの画面が操作面となるものもある。
画像処理部
撮像素子からのアナログ信号はアンプによって増幅され、高速アナログ/デジタル変換器によってデジタル信号に変換された後、DRAMのような半導体記憶素子に一時記憶として蓄えられる。画像処理専用に作られたASICが、この一時記憶領域から必要なサイズの画素を読み出しては演算処理を行い、一時記憶へ書き戻す。イメージセンサの画素数の増加とそれに伴い求められる処理性能の上昇に合わせて、次々と演算処理速度の高いICが開発されている[注 26][6]
[注 27]。
記録部
画像を記録するには、一般にフラッシュメモリが使用される。ICチップによる内蔵固定式やメモリカードを差し込む内蔵交換式などの記録媒体がある。
記録媒体
撮影された画像データの記録・保存には、主にフラッシュメモリを内蔵したメモリーカードが使われる。かつては民生用としてコンパクトフラッシュやスマートメディアが、業務用としてPCカードタイプのハードディスクやマイクロドライブが利用されていたが、2010年現在ではいずれもSDメモリーカードが主流である。
記録情報の内容について、カメラ映像機器工業会 (CIPA) によってファイル名などに関する規則であるカメラファイルシステム規格 (DCF) が規定されている。メモリーカードのルートディレクトリ上に作成される「DCIM」(Digital Camera IMagesの略)ディレクトリ、その下のサブディレクトリの命名法などがメーカー間で統一されているため、1枚のメモリーカードを異なるメーカーのデジタルカメラで使いまわしてもデータが混ざったり混乱が生じない。また、他のカメラで撮影した画像を表示させることができる機種もある[注 28]。
フラッシュメモリーは不要な画像をいつでも消去できるうえ、大容量低価格化によって数千枚から数万枚もの画像を保持できるようになった[注 29][注 30]。
外部接続
画像をやり取りするために外部との接続端子を持つ機種では、USB端子を備えるものが多い。メモリーカードをパソコンやプリンターに差し込んで接続したり、DPE店へ預けたりする方法でも画像情報を利用することが可能である。パソコンのすべてが適切なメモリーカード用スロットと備えているわけではなく、多くの機種ではUSBのような汎用的なインタフェースを備えることで、カメラ側にメモリーカードを装着したままパソコンなどで読み書きできるようにしていることが多い。
また、USBを経由することで、戸外で多くの撮影を行う場合でも、ノートパソコンなどよりも小型軽量のUSB対応外部記憶装置へ画像情報を大量に保存するような利用法が可能である。USB経由でプリンターへの出力も可能である。
ストロボ部
ほとんどの機種では夜間撮影などのためにストロボ発光機能を備えている。必要な電圧までコンデンサに充電することで電気エネルギーを蓄えて、シャッターボタンによる操作でストロボを発光させる。ただし、コンパクトデジカメのストロボは3-5m程度の距離しか有効な光量を作れない[7]。またコンパクトカメラでも上級機や、一眼レフカメラ・ミラーレス一眼カメラのほとんどの機種では筐体上部などにアクセサリーシューが付いており、オプションで外部ストロボが取り付けられる。
電源
携帯電子機器であるデジタルカメラの電源はほとんどが、内蔵される充電式バッテリーによる。デジタルカメラはほとんどすべての機能が電子回路によって実現されているため、フィルムカメラよりも消費電力が大きい。比較的多くの枚数を記録できることもあって、大容量で大きく重いバッテリーを内蔵していることが一般的である。ほかの方式より軽量で容量の大きい専用のリチウムイオン電池を採用する機種が多い。シャッターを切ったりフラッシュメモリに書き込んだりフラッシュライトを点灯する時は特に大電流が必要であるため、このパルス放電に対応したバッテリーとしてニッケル水素電池が多くの機種で採用された。ニッケル水素電池を外出先で消費し切った場合は、入手性の高いアルカリ乾電池が使用可能であるものが多い[3][注 31][注 32]。メーカーはカメラ本体だけでなく、消耗品、周辺機器も含めたトータルで利益が出ればよい。特に電池はメーカー、機種ごとに異なることが多いので、予備の電池が必要な場合、新しいカメラを購入したときは電池も購入する必要がある。予備電池の価格は比較的高めにつけられている場合が多い。そのため、純正品以外にも多くの互換電池が出回っている。代表的なメーカーに、台湾のロワなどがある。稀にではあるが純正以外の電池使用により異常発熱や膨張、機器破損の事故も発生しており、カメラメーカーの中には互換電池を使用できないようにカメラ本体側にプロテクトを施しているメーカーもある。
筐体
不安定な手持ちでの操作や衝撃・塵埃の多い環境で用いられることが多いカメラの本体を構成する筐体(ボディ)には、内部の脆弱な光学部品や電子部品を支え保護するために堅牢性や気密性を維持することが求められ、同時に軽量であることが求められる。筐体は、アルミ合金等の金属製の骨格に、多数のエンジニアリングプラスチックなどの合成樹脂によるフタやグリップ、緩衝材が取り付けられているのが一般的である。
動作
基本的な静止画撮影の動作を以下に順を追って示す。
合焦
静止画撮像では、カメラが電子的に捉えた画像のコントラスト情報を元に自動的にカメラ側でピントを合わせるオートフォーカス (AF) 機能を使って撮影することがアマチュアを中心に一般的である。撮影時にシャッターボタンを半押しにするとAF機能が作動するモードが中心である。撮影可能状態にすればオートフォーカスが常に働き、いつでもシャッターが切れるモードも選択できる機種がある。前者では電池の消費が抑えられ、後者ではシャッターチャンスを逃がす可能性が低くなる。ただし、AF機能は動きの早い被写体や陰影差の少ない対象には向かず、AFロックといった撮影者の工夫やマニュアル・フォーカスなどが求められる。高級機ではコントラスト情報以外でもピント合わせが可能であったり、マニュアル・フォーカス機能の操作性なども考慮されているものがある[5][3][注 33]。
撮像
露光時間は機械式や電子式のシャッターで制御するが、上手に露光時間を選ばないと被写体の明暗度合いによっては撮像素子が明部と暗部のいずれかが露光過剰や露光不足によって「白とび」や「黒つぶれ」を起こす。「白とび」「黒つぶれ」を回避するために、銀塩カメラでは受光する枠内に測光素子を多数配置して最も明るいところと最も暗いところを検知する。また、コンパクトデジタルカメラでは電子的な撮像素子そのものが測光素子を兼ねて、露光を自動調整する[注 34]。ただし撮像素子は読み出しに多少の時間が掛かるので、瞬間的に明るさの変化する撮影対象では正確な露光が期待できない。ほとんどのデジタル一眼レフ機では、撮像素子とは別に測光専用のセンサーで露出を決めるものが多い[注 35][5][3]。
フィルムカメラの上位機種でも備えるものがあるが、オートブラケティング(Automatic Exposure Bracketing, AEB)撮影によって、露出を変えながら立て続けに2-4枚ほどの撮影を行うこともできる[6]。また、オートブラケティングと同様に露出の異なる複数枚の撮影をすばやく行い、内部演算処理によって1枚のダイナミックレンジの広い画像を得る、ハイダイナミックレンジ(HDR)処理をカメラ単体で行う機種も登場している。
画像処理
撮像素子から出力されたアナログデータはA/D変換された後、映像エンジン[注 36]や画像エンジンなどと呼ばれる画像処理専用のICによって、暗電流補正、補間演算、色空間変換、ガンマ補正、収差の補正、ノイズリダクション、画像圧縮などの様々な画像処理が行なわれ、外部利用に適した画像形式に変換される。
たとえ同じ撮像素子を使っていても、カメラのメーカーが異なっていれば画質の傾向も違ってくる。画像処理のアルゴリズムが出力される画質を左右するため、メーカーでは様々な工夫を行っている[注 37]。かつてはこの処理に時間が掛かるのがデジタルカメラの問題点の1つであったが、今ではデジタル演算能力の向上によってほぼ解決されている。
記録処理
映像エンジンで画像処理が施されたり、またはRAWデータのままの静止画情報は、記録媒体に書き込まれて保存される。フラッシュメモリー素子のデータ転送速度は年々高速化しているが、一方で画像データサイズの肥大化もあって、一般に記録動作には時間が掛かる。
記録形式
撮影された画像情報の記録には、一般的にJPEGや、JPEGの拡張規格であるExif形式が使用されている。また、一眼レフや一部の高級コンパクト機では、Exifに加えてRAW形式での記録も可能である。
Exif
Exifフォーマットは、JPEGファイルにカメラ映像機器工業会 (CIPA) によって規定された「ヘッダー」を追加したものである[注 38]。このヘッダーには、撮影時の機種、レンズ名、焦点距離、絞り、シャッタースピード、ISO感度、露出モード、撮影日時といったメタデータが含まれている。ほとんどのデジタルカメラおよびカメラ付き携帯電話はExifを使用しており、家庭用プリンターもExifデータを認識してそのまま印刷できるものが多い。ExifはRGB各色8bitの階調しか持たないうえに非可逆圧縮を行うため、元の画像情報の一部は失われる。また、一度失われた情報を再現するのは不可能である。ほとんどのデジタルカメラでは、JPEGの圧縮率を選択できる。圧縮率を下げれば画質は向上するが、一方でファイルサイズが大きくなり、メディアに記録できる枚数は少なくなるトレードオフ関係がある。
RAW
RAWフォーマットは、撮像素子からのデジタルデータを最小限の処理だけで記録する。階調の削減や圧縮による画質の劣化がないため、プロやハイアマチュアのカメラマンに好んで用いられる。RAWは一般にファイルサイズが非常に大きくなるため、連写速度が落ちたり、しばらく操作を受付なくなることもある。RAWフォーマットはメーカーや、場合によっては機種ごとに異なっており、互換性はほとんどない。また、そのままではパソコン上で表示することができず、メーカーなどが提供する専用の読み込み・再生用のパソコン用ソフトウェアを使って表示したり、読み込み後にExifやJPEGなどの汎用形式に変換してから表示する必要がある。この変換処理を「現像」といい[6]、それに用いられるソフトウェアを「現像ソフト」と呼ぶ。
上記の他にも、TIFF、DPOFなどがある。
付加機能
デジタルカメラが登場した当初は、性能は銀塩カメラより劣った。主に電子技術の急速な発達によって解像度や感度が銀塩カメラに追いつくほど技術開発が進み、銀塩カメラを広範囲に置き換えた。そして、単に静止画を撮影する基本機能の充実だけでなく、デジタル式にしかできない付加的な機能を付け加える方向へ技術開発がされている[注 39]。
デジタル式ズーム
デジタル画像処理によりズームを行う方式。ズームレンズを用いた光学式ズームと同時使用可能である。
デジタルズーム
イメージセンサーの中央部の画素のみを撮影に使用し、拡大することで画像を作成するズーム方式。ズーム倍率に応じて使用可能な最高画素数は減少する。例えば、1200万画素機で2倍ズームにすると、その場合の画素数は縦横共に半分になるのでイメージセンサーの中央部の300万画素を使用する。画像を記録する際の記録フォーマットが4096×3072(1200万画素分)であれば、不足する900万画素分の情報が300万画素からの補間処理によって生成される。
2倍程度までのズームについては各社で特別な補間処理を行い、単なるデジタルズームと差別化している場合がある[8][9]。
画質の劣化を抑えるため、記録する画素数に合わせてデジタルズームの最大倍率を変え、等倍以上の拡大を避ける設定が可能な機種もある。
トリミング式ズーム
保存する画像の画素数でイメージセンサーの中央部をトリミングするズーム方式。イメージセンサーの画素数よりも少ない画素数で保存する場合に使用できる。デジタルズームと異なり拡大処理を行わないため拡大に起因する画像の劣化がない。
イメージセンサーの画素数よりも少ない画素数で保存する場合、光学ズームが可能な範囲では画像を保存する際に縮小処理が行われる。光学ズームの限界を超えるとイメージセンサーの全面を使用することをやめ、中央部をトリミングして縮小率を下げた画像を保存する。この光学ズームの限界から縮小処理が不要になるまでのズームがトリミング式ズームである[10]。トリミング式ズームの限界の後はデジタルズームを使用できる。
スマートズーム、EX光学ズーム、ファインズーム、セーフティズーム等各社が同様の機能をそれぞれ名前をつけており、共通の呼称は定まっていない。
手ぶれ補正
カメラの撮影での手ぶれを、光学的や物理的に検知してそれを打ち消すようにレンズ系の光軸や受光面を動かす「手ぶれ補正機能」を備える機種が多い[注 40]。
動画撮影
コンパクトデジタルカメラの多くが動画の撮影機能を備えており、一眼タイプにおいても一般的になりつつある。連続撮影時間は、記録解像度と記録方式、記録メディアとバッテリーの容量、製品用途の位置付けなどにより10分から1時間程度に制限される。デジタルカメラの撮像素子の画素数は一般的な動画を撮影するデジタルカムコーダのそれよりも多いため、動画の撮影時には画素情報を間引いて情報量を少なくする[5]。
動画フォーマットについては機種ごとにさまざまである。以前はAVI (Motion JPEG) やQuickTimeによる動画録画とWAVE(モノラル)による音声録音が主流だった。MPEG-4 AVC/H.264とドルビーデジタル AC-3(ステレオ)、MPEG-2 TSを用いたAVCHDによるハイビジョン動画およびステレオ録音が可能な機種も増えており、デジタルカムコーダ(いわゆるデジタルビデオカメラ)との境界線があいまいになってきていたが、EUがヨーロッパにデジタルカムコーダーメーカーが無い事を理由にHD解像度以上で30分以上録画できるデジタルカメラをデジタルカムコーダーとして分類し[11]、デジタルカムコーダーと同等の30%の関税を設定した。その為、デジタルカメラはデジタルカムコーダーとは異なり、30分以上連続で録画できなくしてある。
衛星測位
カメラ本体内にGPS受信機を内蔵し、撮影地点の位置情報を画像データと共に記録することで撮影後に位置を確認できる機種が販売されている。地図データを内蔵するものでは、撮影地を地図で確認したり、現在地や移動経路を表示してナビゲーションに利用することも可能である。
顔認識
2005年2月16日、ニコンが世界で初めて顔認識自動焦点合わせ機能を搭載したデジタルカメラ「COOLPIX 7900」「COOLPIX 7600」「COOLPIX 5900」を発表した[12]。発売日は「COOLPIX 7900」と「COOLPIX 5900」が2005年3月18日、「COOLPIX 7600」が2005年4月8日。
これ以降他社のデジタルカメラにも同様の機能が搭載され、2007年10月には8割の機種に搭載された[13]。
2007年9月4日、ソニーが笑顔認識機能を登載したデジタルカメラ「サイバーショット DSC-T200」「サイバーショット DSC-T70」を発表する[14]。発売日は2007年9月21日。
2010年2月3日、リコーが猫の顔認識機能を登載したデジタルカメラ「CX3」を発表する[15]。発売日は2010年2月19日。本製品以降、ペットの顔認識機能を登載したデジタルカメラの発売が続く[16]。
2010年2月2日、富士フイルムが世界で初めて犬と猫の顔認識に対応したデジタルカメラ「FinePix Z700EXR」を発表する[17]。発売日は2010年2月20日。
無線接続
カメラ本体内に無線LAN通信部を内蔵し、撮影した画像データ等をパーソナルコンピュータやスマートフォンに転送したり、ソーシャル・ネットワーキング・サービスと連携することで直接アップロードする機能を有するものもある。転送にはwifi,bluetooth,NFC等が用いられる他、SDカードスロットを利用して通信機能を追加することでTransferJetで転送を行う場合もある。
また、スマートフォンやタブレット (コンピュータ)の液晶画面を用いたリモート操作に対応する機種もある。
その他
記録メディアとデータの破損
記録メディア内のデータをパソコンへ読み込ませた際、画像ファイルが壊れていたり、記録自体されていなかったりするトラブルが発生する。このような事態を防ぐためには、『データ記録中にカードを抜く』『データ記録中に電池を抜く』といった誤操作をしないこと、『データ記録中のデジタルカメラ本体への衝撃』を避ける、『メモリカードスロット用クリーナーカード等を用いて定期的に手入れをする』などが必要である。
また、誤操作で画像データを削除してしまった場合でも、データ復旧用アプリケーションを用いるか、専門業者のデータ復旧サービスを利用することで一部または全てのデータを取り戻せることがある。その際、復旧作業が終わるまではその記録メディアに一切の書き込みをしないことが重要である。書き込みをしてしまうと復旧の可能性が低下する。
他のデバイスとの連携
パソコンへの画像データの転送については、記録したメモリーカードによる方法の他、多くの機種ではUSB接続による方法もサポートしている。この場合、付属ソフトウェアやWindowsなどのOSの機能を用いてデジタルカメラから画像データを転送するもの(PTPなど)と、カメラを外部記憶装置(マスストレージ)のように見せて自由に画像ファイルの出し入れが可能なものがある。USB普及以前は、シリアルポートやSCSIを使用するものもあった。またUSBがまだ十分な転送速度でない頃は、プロ向けの機種の中にはIEEE 1394を採用するものもあった。さらに近年は無線LANを使用するものもあるが、メーカーによりまちまちの実装である。
2003年からは、デジタルカメラ本体と対応プリンターをUSBケーブルで直接接続して印刷できる「PictBridge」などの規格も制定された。
画素数
デジタルカメラに内蔵されている撮像素子は、有効画素数と総画素数の違いに留意する必要がある。総画素数は撮像素子が本来持っている画素の総数であるが、デジタルカメラに内蔵する場合にレンズや絞りといった光学系の制約によって撮像素子の受光部全体に入射光を厳密・均等に当てることは難しい。カメラに装着された状態で光が当たる画素の総数が有効画素数と呼ばれて、総画素数より数%程小さい[6]。1990年代後半から2000年代にかけて、画素の数は販売戦略上の大きなアピールポイントであった。一般論としては、画素数の大きな方が、より詳細まで表現でき高画質であるが、画素数を大きくすればその分一画素あたりの受光面積は減り、ノイズが増えることにも留意する必要がある。画素数を増やすとともに、いかにノイズを控えるかが素子開発の大きなポイントであった。2010年代に入り、画素数増加とともに一画素のサイズがレンズの光学的解像度の限界に近づき、画素数競争も一段落しつつある。
撮像素子の大きさ
CCDやCMOSの撮像素子の大きさは、テレビ画面を表すのと同様に「型」が使われることが多いが、撮像素子の受光面の対角線の長さのインチ単位の大きさよりも大きな値になる。これは昔の真空管式の撮像管の時代に、撮像面の大きさではなく管の直径を表示していた名残りである[6]。また、面積だけでなく縦横比も撮像素子によって異なり、同一メーカーであっても機種によって違いがある。
シャープネス
コンパクトデジタルカメラの多くが、内部での画像処理で輪郭強調処理を行い、実体よりもシャープに見せている。こういったカメラの使用者の多くが、「シャープネス」の効いた出力のほうがピントの合った画像だと歓迎するためである。プロが使用する上級機では出力画像はシャープネスを効かせず、もしもそういった加工が必要ならば、カメラ上ではなくパソコンなどの画像処理ソフトによって精密に調整する。画像は輪郭強調やソフトフィルターを掛けるたびに劣化するので、手間を惜しまないならばカメラの外で処理するのが良い[5]。
メーカー
2015年の日本国内でのシェアは、キヤノン、ニコン、ソニー、カシオ、パナソニック、富士フイルム、リコーの順であった。世界のデジカメ市場では、コンパクトカメラで約7割、レンズ交換式カメラでは約9割を日本企業が占有している。市場規模は世界全体で1兆円超である。
デジタルカメラの販売は、2007年に初めて1億台を突破し2010年の1.2億台がピークであり、2010年代には特にスマートフォンの普及によりコンパクトデジタルカメラの販売が激減している。レンズ交換式デジタルカメラの販売台数に大きな変動は見られていない。
フィルムカメラに較べると電子機器的な要素を多く含むため、旧来のカメラメーカーに加えて、ソニー、パナソニック(経営統合前の三洋電機を含む)、カシオ計算機などの家電・電子機器メーカーも参加して激しいシェア争いを繰り広げている。旧来のカメラメーカーはレンズの設計に一日の長があるが、電機メーカーはイメージセンサの製造に長けている。
競争の激化に伴い、2005年に京セラが日本国内のデジタルカメラ事業から撤退。2006年にはコニカミノルタがカメラ事業全般から撤退し、一眼レフカメラ部門をソニーに譲渡した。また、イーストマン・コダックも消費者向けデジタルカメラの生産から撤退し、デジタルカメラ製造部門をフレクストロニクス・インターナショナルに売却している(開発・設計・販売は継続)。パナソニックに吸収された三洋電機のカメラ部門はXactiに継承された。
デジタル一眼レフカメラは、コニカミノルタの一眼レフカメラ部門を引き継いだソニーや、オリンパスと協業しフォーサーズ・システムへ参入したパナソニック、ペンタックスとの提携でサムスン電子なども参入した。技術的な困難さと、交換レンズを始めとするオプション類も販売する必要があるため、技術の蓄積がある光学機器メーカーか、それらの事業を引き継いだメーカーが残り、新規参入した家電メーカーなどは、ミラーレス一眼へと移行するがコンパクトカメラのみに規模を縮小した。2017年現在、本体・レンズ・撮像素子の三要素を自社製でまかなえるのは、キヤノン、ソニー、シグマ(Foveonを子会社化)の3社となっている。特に撮像素子は、ソニー系列のソニーセミコンダクタマニュファクチャリングが、ニコン・ペンタックス・オリンパス・富士フイルム・ライカなどにも画像センサーを製造・供給している一大センサーメーカーとなっている。
また上記のメーカー以外にもセイコーエプソン(R-D1など)や、ライカなどがレンジファインダー式デジタルカメラの製造を行っている。
家電メーカーの場合、光学系の設計ノウハウが乏しく設備の新設にもコストがかかるため、他のレンズメーカーから光学系部品の供給を受ける場合がある[注 41]。さらに、光学機器メーカーに比べて劣る知名度を補うため、「ライカ」や「カール・ツァイス」といった有名ブランドを冠したレンズを採用することもある[注 42]。メーカーによってはOEMとしてレンズの供給を受けるのではなく、同ブランド名を冠するレンズを自社内やレンズメーカーでライセンス生産している場合もある。
逆に光学機器メーカーが、撮像素子や画像エンジンなどの電子系統を、家電メーカーにOEM委託をしていることも多い。委託先としては台湾のメーカーなどがある。特に撮像素子は、ソニー、OmniVision、サムスンで世界市場の7割以上を占めている。したがって、上に書いたメーカー別販売シェアと、実際の製造メーカー(OEM製造も含む)におけるシェアとは大きく異なる。
2010年以降は、ミラーレス一眼カメラなど新しい製品の登場により、海外企業の積極的な参入も見込まれる。また、コンパクトデジタルカメラの市場はカメラ搭載のスマートフォンによる浸食が進んでいる[18][19]。こうした状況を踏まえ、経済産業省は日本企業の競争力強化に向けた取り組みを進めようとしている[20]。
その後は、各社で生産体制の縮小や撤退が続いた。2015年には、サムスンが最後となるモデルを発表した後に撤退[21]したほか、2017年には、ニコンが中国江蘇省無錫市の工場で行ってきたコンパクトカメラの生産を終了し、タイの工場へ生産拠点を集約[22]。2018年、オリンパスも深圳の工場で行ってきたデジタルカメラや交換レンズの製造を終了し、ベトナムの工場へ生産拠点を集約している[23]。同年には、カシオのコンパクトデジタルカメラ事業からの撤退も発表されている[24]。
販売動向
トイデジカメ
機能や画質を割り切ることで低価格な「トイデジカメ」と呼ばれる分野が存在する。玩具の流通ルートで売られていることが多い。
近年(2016年現在)では携帯電話に搭載されたカメラの性能向上によりジャンルそのものが衰退しつつある。携帯電話のアプリではトイカメラ特有の歪み・ぼけ・色調等の独特の光学効果を再現している[25][26]。
同ジャンルの初期に流通したトイデジカメの例としてタカラのSTICK SHOTやニチメンのChe-ez!などがあり、デジタルカメラが高価だった頃、小型軽量で1万円以下で買える手軽さが受けてガジェット好きのユーザーに広まった。
初期の大半の製品が10万画素から35万画素ほどのCMOSを搭載し、増設できない1MB程度の記録メモリーを搭載する。パソコンと通信することはできても、カメラだけで直接記録した画像を確認できるようなデバイスは存在しない。画質はおしなべて低く、色の再現性が悪い。一方、これらの中にはWebカメラとして使用できるものもあり、そのためにトイデジカメを購入するパソコンユーザーもいた。
現在では日本の一流メーカーのデジカメが実売で8000円を切るまでに低価格化しているうえ、トイデジカメの高機能化が進み、それらを区別する意味もなくなってきている。このような状況から、現在では「トイデジカメ」という概念が「安い」から「アクセサリーとして楽しむ」などの方向に変わっている。例としてボールペンや腕時計にカモフラージュした製品、フィルム時代の高級カメラをミニチュア化した製品などが一定の人気を保っている。また、単に低画質な製品を「トイ」扱いしている場合もある。
2010年春現在で販売が継続しているトイデジカメは、その定義を「小型軽量低価格で、手軽ではあるが低性能」とする場合、当てはまるのはVista Questシリーズと、同シリーズのうち1005ベースとなる「NICO DIGI」(ニコデジ)程度である。
機能や価格帯は考えず遊びの要素が強い製品として、プラスティックむき出しの質感やクセのある撮影画像など、同ジャンルの基本を意識し、楽しく撮ることを目標とした「DIGITAL HARINEZUMI」(デジタルハリネズミ)シリーズ、簡易防水機能付きとしては安価な部類で、わざと撮影画像のカラーバランスを崩した撮影ができる「GIZMON Rainbowfish」(ギズモン レインボーフィッシュ)、ローライの本格的二眼レフカメラ、ローライレフレックスの外観を忠実に模して小型化した「ローライレフレックスミニデジ」(Rolleiflex MiniDigi )シリーズなどがある。
一般的デジタルカメラ
2012年のデジタルカメラの世界シェアは以下の通りであり、出荷台数の1位から3位までを日本メーカーが占める(数字はパーセント)[注 43]。
22.620.914.89.48.124.2キヤノン<br data-parsoid='{"stx":"html","selfClose":true,"dsr":[33265,33271,6,0]}'/>(日本)ニコン<br data-parsoid='{"stx":"html","selfClose":true,"dsr":[33282,33288,6,0]}'/>(日本)ソニー<br data-parsoid='{"stx":"html","selfClose":true,"dsr":[33299,33305,6,0]}'/>(日本)サムスン<br data-parsoid='{"stx":"html","selfClose":true,"dsr":[33317,33323,6,0]}'/>(韓国)富士フイルム(日本)その他
日本国内におけるデジタルカメラ1台あたりの平均販売価格はコンデジが約2万200円、一眼タイプが約8万5,400円である(2009年12月度、BCN調べ)。
売れ筋のキーワードは2003年頃までは画素数など、2004年には動画撮影性能や多彩なシーンモードなど、2005年には大型液晶・高感度・手ブレ補正などであった。2006年は一眼レフに「ライブビュー」が搭載されるようになり、急激な低価格化と相まって一眼レフの一般への浸透が進んだ。2007年には顔認識が登場し、人の顔が綺麗に撮れる、笑顔になるとシャッターが切れる機能などが流行した。2008年は暗所撮影や防水機能など「場所を問わず綺麗に撮れる」性能や、より広い角度を写せる「広角ズーム」が売りとなった。
2009年は明暗差の激しいシーンでも白飛びや黒つぶれが発生しにくい「ダイナミックレンジ拡張機能」、そして一度ロックした被写体にピントや露出を合わせ続ける「自動追尾機能」などが登場した。また、リコーGRデジタルIIIやキヤノンパワーショットG11など、あえて操作を自動化せず画質と高級感を優先させた高級コンパクトカメラが独自の地位を築いた。家庭にハイビジョンテレビが普及したこともあり、ハイビジョン画質の動画機能が装備されたカメラが普及し始めた。また、2008年末にフォーサーズ陣営から登場したミラーレス一眼が2009年5月以降売り上げを伸ばしている。2010年にはAPS-Cサイズのミラーレス一眼が登場し、将来的には一眼市場の主流になる可能性も指摘されている。
過去のデジタルカメラ市場はほとんど日本企業のブランドで占められており、日本国外勢はコダックや一部のスタジオ用中判機種に限られていた。最近2003年 - 2004年にはおよそ80%であったが、日本メーカーが積極的に行っている生産設備の中国への移管による技術移転や韓国メーカーの高級機参入に加え、アメリカやドイツの歴史あるブランド名を復活させた製品も出始めた。
出力/印刷
店舗での出力
2000年頃から大手カメラ店のDPEコーナーなどでデジタルデータから印画紙に焼き付けるサービスが行われている。これは、デジタル処理のミニラボシステムを利用したもので、フィルムスキャナによる入力の代わりにデジタルカメラなどで得られたデジタルデータ(JPEGなど)を印画紙に焼き付けるものであり、従来の写真と同程度の画質や耐久性が期待できる。
また、店頭にキオスク端末型のプリント機を設置し、画面の案内に従ってセルフサービスで出力できるサービスも行われている。このタイプは昇華型熱転写プリンターを使用しており、画質面で若干見劣りする。
そのほか、コンビニや駅などで、デジタルコピー機の機能を利用したセルフサービスで写真印刷を行なう機械も設置されている。単に印画紙への出力だけではなく、シール印刷機能のような付加価値を持たせている物もある。しかし、これらも昇華型やインクジェット方式で印刷するため、印画紙での出力に比べて画質や耐久性に劣り、長期間の保管には向かない。
また、CD-Rを持っていないユーザーのために、画像データをCD-Rに焼くサービスもある。
インターネット上の印刷サービス
出力したい画像ファイルをインターネット上の指定サイトにアップロードし、でき上がったプリントを店頭や郵送で受け取るサービスがある。一般に印画紙に出力されるので、ミニラボ機を使ったものと同等の品質が期待できる。また、写真集のような形に簡易製本して渡すサービスもある。
家庭での印刷
個人で撮影した画像を自宅のプリンターで印刷することが一般的になった。2003年頃からは、PictBridge(カメラ機器工業会)、USB DIRECT-PRINT(セイコーエプソン)、DIRECT PRINT(キヤノン)、BUBBLE JET DIRECT (キヤノン)などの名称で、デジタルカメラとプリンターを直接接続する通信規格が登場した。これらに対応したカメラとプリンターを直接接続することで、パソコンを介さずに印刷することが可能である。
デジタルカメラで撮影した写真の印刷を行うデジカメ専用のプリンターも登場している[注 44]。
テレビでの鑑賞
ハイビジョンテレビとの接続用としてカメラ本体にHDMI端子が装備されたり、テレビやレコーダー側にSDカードスロットを備えた製品も増え、リビングの大型テレビで鑑賞することができる。
写真の公開・共有
カメラ本体の機能ではないが、無料で利用できるオンラインアルバム(Flickr、Picasaなど)や動画共有サービス(YouTubeなど)が増えており、それらを通じて仲間と写真を共有したり、不特定多数に向けて写真を公開することが一般的になりつつある。無線LANを内蔵することでそれらのサイトに直接データを送信できるデジカメも登場している。
年表
1975年
イーストマン・コダックの開発担当者Steve Sassonが世界初のデジタルカメラを発明する。
1988年
富士写真フイルム(現:富士フイルム)、世界初の市販デジタルカメラ「FUJIX(フジックス) DS-1P」を発表。重量400g、PC用2MB-SRAMカードに最大10枚記録(記録保持用にボタン電池が必要)
1990年
3月 - ニコン、精細静止画カラーカメラHQ-1500CI/1500CFを発売。報道用機材の延長にある製品で、電子スチルカメラの仲間
10月 - Dycam、一般市場に出たデジタルカメラとしては世界初となる「Dycam Model 1」を発売。同機はLogitech社から「Fotoman」の名でも発売される。定価995ドル。モノクロ9万画素で32枚記録
1992年
4月 - キヤノン、同社最後のSV規格電子スチルカメラの高級機「RC-570」を発売。以後デジタルカメラ開発に力を注ぐ
1993年
富士写真フイルム(当時)、最大16MBフラッシュメモリ(記録保持に電源を必要としないメモリ)が使えるデジタルカメラ、「FUJIX DS-200F」を発売。39万画素で、定価本体22万円、別売充電池キット2万円。16MBフラッシュメモリ定価6万5,000円。
1994年
2月 - アップル、同社コンピューターブランド「Macintosh」シリーズの周辺機器として「QuickTake 100」を発売。内蔵1MBのフラッシュメモリに記録する方式、35万画素。
1995年
3月 - カシオ計算機、「QV-10」を発売。本体定価6万5,000円。25万画素
6月 - リコー、「DC-1」を首都圏で先行発売(翌7月に全国発売)。41万画素CCD採用、PCMCIA type 1規格のフラッシュメモリカードに記録。後にMotion JPEGと呼ばれる連続JPEG画像記録方式を採用し、再生アダプタ経由でNTSC画像をテレビに写せた。
7月 - キヤノン、同社プロフェッショナル向けフィルム一眼レフカメラ「EOS-1N」をベースとしたキヤノンEFマウントレンズが使える初の一眼レフデジタルカメラ「EOS DCS 3」を発売。開発はコダック・プロフェッショナルで、同社から供給を受けて販売された。本体のみ定価198万円。総画素数130万画素。(参考:EOS-1N ボディのみ定価21万5,000円)
9月 - ニコン、プロフェッショナル向けデジタル一眼レフカメラE2/E2sを発売。E2は130万画素、定価110万円。E2sの定価は140万円。富士写真フイルム株式会社(当時)と共同開発された物で、FUJIX(フジックス)DS-505/515としても発売
10月 - ミノルタ(現コニカミノルタホールディングス)、同社フィルム一眼レフ「α-si」シリーズをベースとした3CCDセンサー搭載一眼レフデジタルカメラ「RD-175」を発売。同社初のα(ミノルタA)マウントデジタル一眼レフカメラで、175万画素相当、本体定価68万円。
12月 - キヤノン、同社フィルムカメラ「EOS-1N」をベースとしたEFマウント採用のデジタル一眼レフカメラ「EOS DCS 1」を発売。開発はコダック・プロフェッショナルで、同社から供給を受けて販売された。当時としては異例の有効600万画素CCDを搭載し、3080×2036ドットの12Bit×3色のフルカラー画像の記録にフラッシュメモリでは間に合わず、記録媒体にPCMCIA Type 3のATA-HDDを使っていた。本体のみ360万円。同社、ノートパソコンの拡張スロット(IBM PC110-DOS/V7.0)に差し込んで使用する小型デジタルカメラ「CE300」を発売。27万画素、定価3万9,800円。データはパソコンの記録媒体に直接取り込む
- この年付近から、CCDを使った派生製品である、高性能なフィルムスキャナがいくつかのメーカーから発売される
1996年
3月 - セイコーエプソン、同社初のデジタルカメラ「カラリオPhoto CP-100」発売。35万画素、定価6万9,800円
5月 - キヤノン、同社初のコンパクト機「PowerShot(パワーショット)600」を発表(7月発売)。57万画素、12万8,000円
ソニー、同社初となるデジタルカメラ「サイバーショットDSC-F1」発売。35万画素。
この年、フィルムカメラの新規格「アドバンスドフォトシステム(APS)」を発表、各社から製品が発売。
1997年
5月 - ミノルタ、初のコンパクトデジタルカメラ「DiMAGE V」を発売。35万画素、定価7万9,800円。
ソニー、電子スチルカメラ「マビカ」の後継機であるデジタルスチルカメラ「マビカ MVC-FD5」を発売。デジタルカメラとしては唯一、記録媒体として3.5インチフロッピーディスクを使用。
ペンタックス、初のデジタルカメラ「EI-C90」を発売
ニコン、クールピクス100/同300を発売開始。
オリンパス光学工業(現オリンパス株式会社)、一眼レフカメラと同等のファインダーを持つ3倍ズーム機、CAMEDIA C-1400を発売
1998年
ドイツのライカが Camera AG、初のデジタルカメラ「digilux」を発売。富士写真フイルム発売の「FinePix 700」がベース
オリンパスCAMEDIA C-1400 がカメラグランプリの記者クラブ特別賞に選ばれる。デジタルカメラが同賞を受賞したのはこれが初めて
3月 - オリンパス光学工業、コンパクト機として初の100万画素越えをした「CAMEDIA C-840L」を発売。総画素数131万画素。キヤノン、同社デジタル一眼レフカメラ「EOS DCS3」の後継機種となる「EOS D2000」を発売。有効200万画素、定価198万円
1999年
9月 - ニコン、APS-C型CCDセンサー(同社ではDXフォーマットと呼ぶ)を同社初採用のデジタル一眼レフカメラD1を発売。価格65万円。
世界初のデジタルカメラ内蔵携帯電話「VP-210」がDDIポケット(現ウィルコム)より発売される。目的はテレビ電話用
10月 - ミノルタ、同社APSフィルム一眼レフシリーズ「Vectis(ベクティス)S-1」のレンズ群を共用できる、同社初のAPS-C規格レンズ交換式デジタルカメラ「DiMAGERD3000」を発売。本体のみ定価36万円。アダプタ経由でα(ミノルタA)マウントを使用可能
富士写真フイルム、画素が六角形の「スーパーCCDハニカム」を発表
11月 - 玩具メーカーであるトミー(現:タカラトミー)、トイデジタルカメラの先駆けとなる「Me:sia(ミーシャ)」で業界初参入。25万画素、定価7,800円。低価格な製品共々話題となる。
11月 - キヤノン、1995年発売のEOS DCS 1の後継機として、最上級デジタル一眼レフ「D6000」を発売。有効600万画素。EFレンズが使える。定価は360万円。
この年辺りから高画素化が本格化し、情報誌等で「メガピクセル機」という言葉が使われ始める
2000年
シグマ、受像素子で独自技術を持つフォビオン(Foveon Inc. )と業務提携。
松下電器産業(現:パナソニック)、ライカとデジタルAV機器用レンズに関する技術協力契約を締結。
現在のデジタルカメラ内蔵携帯電話ルーツになる「J-SH04」がJ-フォン(現:ソフトバンク)より発売される。
5月 - キヤノン、「IXYデジタル」を発売。APSフィルム使用カメラ「IXY320」(1999年3月発売)とほぼ同等サイズの小型化を達成。有効211万画素、74,800円。
8月 - NHJ、定価8,800円の低価格デジタルカメラ「Che-ez!(チーズ)」を発売。同時期にガス機器会社の高木産業が定価5,980円のPURPOSE(パーパス)ブランドの低価格デジタルカメラ「PDC-10」を発売。その他低価格トイデジタルカメラが次々と発表、発売される
オリンパス光学工業、CAMEDIA C-2100ウルトラズームでキヤノン製のレンズシフト式手ぶれ補正機構を搭載。フィルム機で一部搭載されていた技術の、デジタルカメラでの初採用。
10月 - キヤノン、初の一般向けデジタル一眼レフ「EOS D30」を発売。有効325万画素。35万8千円(アクセサリーキット含む)
2001年
11月 - 松下電器産業がドイツのライカとデジタルカメラ分野においても提携。LUMIX」ブランド1号機「DMC-F7」を発売し、以後デジカメ分野へ本格参入。ドイツの名門ライカブランドのライセンス生産レンズを採用。
ライカ、松下電器産業とのライセンス提携に基づき、パナソニックLUMIX DMC-LC5をベースとし提携後初のデジタルカメラ「DIGILUX1」を発売。
12月 - キヤノン、同社初のAPS-H受像素子を持つ一眼レフカメラ「キヤノン EOS-1D」(415万画素)を発売。定価75万円。
2002年
5月 - 京セラ、629万画素CCDを搭載した世界初の35mmフルサイズデジタル一眼レフカメラ「コンタックスNデジタル」を発売。
ミノルタが世界初の屈曲光学系3倍インナーズームを搭載したDiMAGE Xを発売。当時3倍ズーム採用機で世界最小最軽量。定価7万2千円。
キヤノンEOS-1Dがデジタルカメラとして初めてカメラグランプリを受賞。以降、カメラグランプリの受賞はデジタル一眼レフカメラが続く。
9月 - オリンパス光学工業とイーストマン・コダック、デジタル一眼レフカメラ専用の共通規格フォーサーズシステムを提唱。
シグマ、世界初採用となるFoveonX3受像素子を採用したAPS-C規格一眼レフカメラ「SD9」を発売。
コダック、35mmフルサイズの1,300万画素CMOSを搭載した「DCS Pro 14n」を発表。
12月 - キヤノン、同社初の35mmフルサイズ受像素子を持つ一眼レフカメラ「キヤノン EOS-1Ds」を発売。
コダック、「DCS Pro 14n」を米国で発売。
2003年
2月 - 京セラ、コンタックスブランド初のコンパクトデジタルカメラ「コンタックスTVSデジタル」を発売。
5月 - コダック、「DCS Pro 14n」を日本で発売。
6月 - ライカ、同社ブランドのフィルム一眼レフカメラライカR8のカメラバックに取り付けられるデジタルバック「デジタルモジュールR」を発表。
9月 - ペンタックス、同社初のAPS-C規格デジタル一眼レフカメラ「ペンタックス*istD」発売。Kマウント採用で純正M42マウントアダプタ対応。キヤノン株式会社、同社初のエントリークラスデジタル一眼レフカメラ「キヤノン EOS Kiss デジタル」発売。自社開発630万画素APS-CサイズCMOSセンサー搭載。実売価格が12万円前後(標準ズームレンズ付は14万円前後)と低価格化を実現し、デジタル一眼レフカメラの普及を促進。
10月 - ミノルタがAnti-Shake方式として、イメージセンサシフト式手ぶれ補正を開発。「DiMAGE A1(500万画素)」に初めて搭載。オリンパス株式会社、同社製品としてもフォーサーズ機としても初となるデジタル一眼レフカメラ「E-1」を発売
2004年
京セラ、自社のデジカメ事業の縮小をし、デジタルカメラ製品全てをコンタックスブランドに統合と発表
8月 - セイコーエプソン、コシナが発売するフィルムカメラのフォクトレンダー・ベッサシリーズをベースとする世界初のレンジファインダー式デジタルカメラ「R-D1」を発売。
11月 - コニカミノルタフォトイメージングより、イメージセンサシフト式手ぶれ補正機構を世界初採用した「α7 Digital」を発売。レンズシフト式と違い、過去発売されたαレンズのほぼ全てで手ぶれ補正が使える。「カメラグランプリ2004」受賞
2005年
松下電器産業がオリンパスの提唱するフォーサーズ規格でカメラ業界に参入すると発表。松下電器産業と提携関係にあるLeica Camera AGも賛同
ペンタックス、韓国サムスン電子グループのハンファテックウィンと、一眼レフデジカメの開発で提携することを発表
4月 - 京セラ、デジタルカメラを含めたカメラ事業(京セラ、コンタックスブランドとも)からの撤退発表
8月 - デジカメ「Che-ez!」シリーズ発売元のNHJ、自己破産申し立て。コニカミノルタフォトイメージングより、同社開発として最後の一眼レフカメラであるエントリークラス製品「α Sweet Digital」発売。このクラスとして、ボディ内手ぶれ補正付は初。
9月 - リコー、単焦点レンズを採用した高級コンパクトカメラ、「GRデジタル」を発売。京セラ株式会社、カメラ製品の出荷を完了。ドイツのライカが同社ブランドフィルム一眼レフカメラライカR8/R9のカメラバックに取り付けられるデジタルバック「デジタルモジュールR」を日本国内発売
11月頃 -「コニカミノルタ、デジタルカメラ事業でソニーと提携」とスクープされるが、数日後に両者から否定される。
この年、フィルムカメラとデジタルカメラの販売台数が逆転する。
2006年
ペンタックス、同社初ボディ内手振れ補正機能搭載のデジタル一眼レフカメラ「K10D/K100D」発売
ニコン、デジタルカメラに生産資源を集中し、フィルムカメラのラインナップを2機種まで大幅削減
イーストマン・コダック、アマチュア向けデジタルカメラの自社生産から撤退
3月 - コニカミノルタホールディングス、デジタルカメラを含む一般向けカメラ・写真フィルム・写真関連事業全般から撤退
5月 - カシオ計算機、コンパクトデジタルカメラでは世界初となる1,010万画素CCDを搭載した「EXILIM ZOOM EX-Z1000」を発売。実売5万円程度
9月 - コニカミノルタホールディングス、自社生産カメラの、自社によるアフターサービスを終了、東京湯島サービスセンター完全閉鎖。一部在庫する付属品類の販売を除きソニーへ委託
10月 - 韓国のサムスン電子(SUMSUNG)、携帯電話としては世界初の1,000万画素受像素子を搭載した携帯電話「SCH-B600」を韓国内で発売。光学3倍、デジタル5倍ズーム、オートフォーカスやフラッシュ機能を備える
12月 - ペンタックス、HOYAと吸収合併について発表
ドイツのライカ、APS-Hサイズ受像素子を採用した同社初のレンジファインダー式デジタルカメラ「ライカM8」を発売
2007年
Leica Camera AG、デジタルバック「デジタルモジュールR」の販売終了
6月 - ソニー、同社初の一眼レフカメラ「α100」を発売。コニカミノルタより受け継いだレンズラインナップ、アクセサリも発表
10月 - 松下電器産業から同社初、フォーサーズ規格の一眼レフ「DMC-L10」を発売
12月 - ニコン、デジタル一眼レフカメラニコンD3を発売。ISO6400相当でもノイズが少ない暗部撮影性能を誇る
2008年
3月 - ペンタックス、ブランドを残し眼鏡レンズ等を開発生産するHOYA株式会社に完全統合。
シグマ、コンパクト機初となるAPS-Cサイズ、同様にFoveonX3素子を採用したデジタルカメラ「DP1」を発売
4月 - 松下電器産業(現:パナソニック)、世界初「タッチ動体追尾AF/AE」を搭載したデジタルカメラ「DMC-FX500」を発売
6月 - ソニー、裏面照射技術を採用した、暗部撮影感度に優れた裏面照射型CMOSセンサーを発表
8月 - 松下電器産業とオリンパスが、フォーサーズ規格をさらに小型化した「マイクロフォーサーズ規格」を共同発表
9月 - ソニー、同社として初の35mmフルサイズ機であり、同時にイメージセンサーシフト方式ボディ内蔵手ぶれ補正をフルサイズ規格機に世界初採用した一眼レフデジタルカメラ「α900」を発売。エグゼモード株式会社、往年の名ブランド「ヤシカ」を保有する香港JNC Datum Tech Internationalと提携してデジタルカメラ「ヤシカEZ F824」を同年10月中旬に発売と発表
10月 - 松下電器産業(現:パナソニック)、初のマイクロフォーサーズ規格となるカメラ「DMC-G1」を発売
11月 - シグマ、カリフォルニア州サンノゼに本拠を置くフォビオン(Foveon Inc.) を完全子会社化
この年になり、デジタルカメラの撮影データを小型の液晶画面にスライドショー表示する「デジタルフォトフレーム」の市場規模が拡大。1月から12月までの1年間で約10倍以上の販売台数を記録
2009年
7月 - オリンパス、同社初となるマイクロフォーサーズ機「E-P1」を発売
8月 - ソニー、裏面照射型CMOSセンサー「Exmor R」を世界初採用したデジタルカメラ「DSC-WX1」「DSC-TX1」を発売
Leica Camera AG、同社初の35mmフルサイズ受像素子を採用したレンジファインダー式デジタルカメラ「M9」を発売。レンジファインダー機としても初
9月 - ペンタックス、カメラとしては世界初の、100タイプのカラーバリエーションモデルを展開する「ペンタックスK-x」を発売
11月 - ペンタックス、同社製品「ペンタックスK-x」のカラーバリエーションの多さを顕著に表した記念モデル「コレジャナイロボ」モデル限定発売。ウェブページのみ受付で限定数100台が10分で完売。
2010年
1月 - ペンタックス、犬、ネコの顔も認識するカメラ「Optio I-10」発売
3月 - ペンタックス、PENTAXブランドで初の中判(120フィルム6×4.5cm判相当)デジタルカメラ、「ペンタックス645D」(4,000万画素)発表
4月 - コニカミノルタホールディングス、自社生産していたカメラのアフターサービスを株式会社ケンコーへ移管。ソニーでの受付を終了
8月 - パナソニック、メカニカルシャッターによる約11コマ/秒の高速連写を世界で初めて実現したデジタルカメラ「DMC-FZ100」を発売
2011年
7月 - HOYA、イメージング・システム事業(デジタルカメラ・双眼鏡等の光機部門)を分離、ペンタックスイメージング株式会社を設立
8月 - ペンタックス、レンズ交換式デジタルカメラで世界最小最軽量となるミラーレス一眼カメラ「PENTAX Q」発売
同月 - パナソニック、メカニカルシャッターによる約12コマ/秒の高速連写を世界で初めて実現したデジタルカメラ「DMC-FZ150」を発売。これに続きソニーも10月に約12コマ秒を実現した「α77」を発売
10月 - リコー、HOYAよりペンタックスイメージング株式会社を買収し、完全子会社としてペンタックスリコーイメージング株式会社を設立
10月 - ニコン、ミラーレス一眼カメラ「Nikon 1」を発売
10月 - 一般向け初のライトフィールドカメラLytroが発表
2012年
1月 - 富士フイルム、同社初のミラーレス一眼カメラ「FUJIFILM X-Pro1」を発売
3月 - オリンパス、同社初の電子ビューファインダー内蔵ミラーレス一眼カメラ「オリンパス・OM-D E-M5」を発売
10月 - キヤノン、同社初のミラーレス一眼カメラ「EOS M」を発売
11月 - ソニー、35mmフルサイズのイメージセンサーを搭載した初のコンパクトデジカメ「サイバーショット DSC-RX1」を発売
2013年
2月 - パナソニック、「NFC(近距離無線通信)」を搭載したデジタルカメラ「DMC-TZ40」「DMC-FT5」を発売。これ以降に発売された同社のミラーレス一眼カメラには標準搭載されている
10月 - ソニー、スマートフォンとの連携を前提としたレンズ形状のコンパクトデジカメ「サイバーショット DSC-QX100」「サイバーショット DSC-QX10」を発売
脚注
注釈
出典
関連項目
手ぶれ補正機構
フォーサーズシステム - マイクロフォーサーズシステム
ミラーレス一眼カメラ
デジタル一眼レフ専用レンズ
ビデオカメラ
カメラ付き携帯電話 - 写メール
TWAIN
ダーク補正
デジタル写真
web写真
カメラ映像機器工業会
パープルフリンジ
デジタルミラー
ファイル規格
Design rule for Camera File system(DCF)
Exchangeable image file format(Exif)
イメージセンサー
ベイヤーフィルター
Super HAD CCD/Exmor(ソニー)
スーパーCCDハニカム, X-Trans CMOS (富士フイルム)
Foveon X3 ダイレクトイメージセンサー(シグマ/Foveon)
LBCAST(ニコン)
νMAICOVICON/Live MOS(パナソニック)
記録媒体
フロッピーディスク(初期製品の一部)
PCATAカード(SRAMタイプとフラッシュタイプがある)
メモリースティック(主にSONY製品で使われるメディア)
スマートメディア(オリンパスや富士製品で使われていたが、技術上の限界からxDピクチャーカードに移行)
SDメモリーカード(2004年頃からの主流メディア)
コンパクトフラッシュ(一眼レフタイプなどハイエンドモデルで多く使われる)
マイクロドライブ(一眼レフタイプなどハイエンドモデルで多く使われていた)
xDピクチャーカード(オリンパスや富士製品で使われていた)
XQDメモリーカード(SDメモリーカードに代わる媒体としてニコンが採用)
外部リンク
(総合情報サイト)
(写真消失対策、消失予防情報サイト)
(撮像素子のサイズを比較したページがあります)
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%83%A1%E3%83%A9 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
391,
1262,
1787
],
"plaintext_end_byte": [
366,
1261,
1776,
1886
]
} | Ketkä olivat Romulus ja Remus? | Romulus ja Remus | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
49
],
"minimal_answers_end_byte": [
106
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Romulus ja hänen kaksosveljensä Remus olivat roomalaisen mytologian mukaan Rooman kaupungin perustajat. He olivat sodanjumala Marsin ja papitar Rhea Silvian poikia. Romulusta pidetään myös Rooman ensimmäisenä kuninkaana. Veljekset perustivat Rooman tarun mukaan 21. huhtikuuta 753 eaa. He riitautuivat kaupunkinsa perustamisesta, ja Romulus tappoi Remuksen.
Rooman perustamistarina
Tarun mukaan Romulus ja Remus olivat troijalaisen Aeneaan ja edelleen Alba Longan latinalaisten kuninkaan Numitorin jälkeläisiä. Kuningas Numitorin oli syössyt valtaistuimelta hänen julma veljensä Amulius, kun Numitorin tytär Rhea Silvia oli synnyttämässä.[1] Rhea Silvia oli Vestan neitsyt, jonka sodanjumala Mars oli tehnyt raskaaksi, niinpä kaksospojat olivat puolittain jumalia. Uusi kuningas Amulius määräsi pojat hukutettavaksi. Palvelijatar pani pojat koriin ja laski Tiberjoen vietäväksi. Naarassusi löysi heidät Palatiumkukkulan juurella sijainneesta kosteikosta ja ruokki heitä luolassaan. Sen jälkeen paimen Faustulus ja hänen vaimonsa Acca Larentia ottivat heidät huostaansa.[2] Kun kaksoset olivat riittävän vanhoja, he saivat selville alkuperänsä ja palauttivat tukijajoukkojensa avulla Alba Longan valtaistuimen Numitorille.[3]
Romulus ja Remus jättivät Alba Longan perustaakseen oman kaupungin paikalle, josta heidät oli löydetty. He valitsivat kumpikin oman paikkansa ja pyrkivät selvittämään enteiden avulla, kumpi oli parempi. Romulus vei voiton ja julistautui kaupungin perustajaksi. Hän kynti kaupunkinsa ympäri vaon, kuten etruskien tapana oli. Kun Remus hyppäsi pilkallisesti vaon yli, Romulus surmasi veljensä.[2] Romuluksen nimestä juontuu Rooman nimi. Hän hallitsi legendan mukaan Rooman kuninkaana 38 vuoden ajan.[3]
Lähteet
Luokka:Roomalainen mytologia
Luokka:Kuvitteelliset sisarukset
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Romulus%20ja%20Remus |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
445,
1104,
1552,
2409,
2853,
3398,
3721,
4341,
4829,
5370,
6201,
7837,
8108,
8579,
9226,
10001,
10311,
10589,
10674,
10947,
11329,
11584,
12014,
12283,
12992,
13307,
13617,
14068,
14373,
14585,
14891,
15338,
15711,
16350,
16585,
16891,
17317,
17455
],
"plaintext_end_byte": [
437,
1103,
1551,
2408,
2829,
3397,
3720,
4340,
4813,
5369,
6186,
7829,
8093,
8578,
9225,
9975,
10310,
10588,
10673,
10946,
11328,
11568,
12013,
12265,
12991,
13292,
13599,
14040,
14372,
14564,
14864,
15337,
15710,
16349,
16584,
16890,
17298,
17429,
17857
]
} | 역사상 독일에서는 몇 번의 전투가 일어났는가? | 청일 전쟁 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
청일 전쟁(淸日戰爭)은 청나라와 일본 제국이 조선의 지배권을 놓고 1894년 7월 25일부터 1895년 4월까지 벌인 전쟁이다. 중국에서는 갑오년에 일어났다고 하여 갑오전쟁(simplified Chinese:甲午战争; traditional Chinese:甲午戰爭; pinyin:Jiǎwǔ Zhànzhēng), 일본에서는 일청전쟁(), 서양에서는 제1차 중일 전쟁(First Sino-Japanese War)이라고도 부른다.
배경
18세기 서양 열강들은 산업혁명으로 원료 공급, 상품 시장 개척, 자본 투자를 위해 해외로 진출하여 식민지를 획득하기 시작하였다. 산업 혁명의 선두 주자이자, 세계 최대의 해운국인 영국은 인도, 홍콩을, 영국의 라이벌 프랑스는 베트남, 알제리, 모로코를, 동유럽의 강대국 러시아는 폴란드와 시베리아를 각각 획득했다. 독일은 통일 이후에 탕가를 획득하고, 미국은 남북전쟁 이후에 서부 개척을 추진하였다. 이러한 열강의 진출은 동아시아에까지 미쳐 청나라와 일본을 압박하기 시작하였다.
청조는 영국과의 아편 전쟁에서 패배하여 난징조약을 체결하여 문호를 개방하였으며, 1860년에는 영불 연합군에 베이징이 함락당하기도 하였다. 태평천국운동을 진압한 이후 양무운동을 전개하여, 서양의 신식 문물과 무기를 받아들였다. 그러나 양무운동은 보수파의 반발과 서양의 겉모습을 모방하는데 그쳐 큰 성과를 거두지 못하였다.
한편, 일본의 도쿠가와 막부는 미국의 포함외교에 굴복하여 천황의 칙허를 받지않고 가나가와 조약을 체결하여, 전국각지에서 존왕양이운동이 일어났으며, 급기야, 막부타도론이 대두되어 사쓰마번과 조슈번의 동맹군이 막부를 타도하여 메이지천황을 옹립하면서 유신정부를 수립하였다. 일본인들은 봉건적인 후진 사회에서 근대 산업 국가로 변모하는 것을 목격하였다. 이에 각국에 대표단과 학생들을 파견하여 서양의 예술과 과학을 배우고 모방하려 하였다. 또한, 일본은 급속한 근대화를 통한 무사층의 불만을 돌리기위해 대외진출을 모색하여 타이완에 출병하고, 오키나와를 병합하였으며, 정한론을 통해 조선 침략의 야욕을 드러내었다.
당시의 조선은 쇄국 상태로, 주변의 사회 정세에 대해서 자세하지 않아서, 일본에서 일어난 개혁의 의도에도 관심을 두지 않았다. 정치의 실권을 취하고 있던 흥선대원군은 전통적으로 유지되어오던 청나라와의 외교관계를 제외한 모든 서양·일본과의 통상수교를 거부하였고, 결국 통상수교는 전혀 진행되지 않았다.
조선에서의 충돌
신흥 제국주의 국가로서, 일본은 그 관심을 조선에 돌렸다. 일본은 아편전쟁 이후 청나라의 약체화를 목격하고, 만주를 비롯한 대륙침략의 전진기지로, 또한 러시아의 남하를 대응하기 위해 조선을 병합, 식민지화하려고 하였다. 사이고다카모리를 중심으로 강경파는 정한론을 주장하였으나, 이토히로부미를 중심으로 주류의 반대로 좌절되었으며, 조선에 대해 포함외교를 통한 통상요구로 방향을 전환하였다.
일본은 과거 미국이 자기에게 했던 방식을 모방하여 운요호 사건을 구실로 조선에 통상을 요구하였으며, 1876년 2월 27일(음력 2월 3일) 강화도 조약을 체결하였으며, 조선에 부산, 원산, 인천 3개항구를 개항시키며 경제침략의 발판을 마련하였다.
1882년 임오군란으로 대원군이 재집권하자, 청나라가 개입하여 대원군을 납치하고 난을 진압한 후 종주권을 구실로 조선의 내정에 간섭하였다. 이후, 조선에서는 대청관계와 개화정책의 노선을 둘러싸고, 기성관료를 중심으로 청나라에 대한 사대를 받아들이고, 양무운동을 모델로 점진적 개혁을 추구하려는 동도서기파와 소장관료층을 중심으로 청나라에 대한 사대를 거부하고, 메이지유신을 모델로 급진적 개혁을 추구하려는 변법개화파간 정치투쟁이 발발하였다.
변법개화파가 일본 공사관과 내통하여 1884년 갑신정변을 일으켜 정권을 잡았으나, 3일만에 청나라 군사고문 원세개의 개입으로 반란은 진압되었다. 그 과정에서 청나라와 일본 군대 사이에 전투가 발생하였고, 패배한 변법개화파 인사들은 일본으로 망명하였다. 영국의 중재로 청나라와 일본은 사태를 수습하기 위해 이듬해 1885년 톈진 조약을 체결하였다.
전쟁 초기
1894년, 갑신정변을 주도한 친일 개혁세력인 김옥균이 홍종우에게 상하이에서 암살당하였다. 일본은 그 유해를 일본으로 가져가려고 했으나 청나라가 이를 막고 청나라의 전함에 실려 조선으로 보냈고, 조선에서 그는 다시 능지처참당하였다. 일본 정부는 이를 직접적인 모욕으로 받아들였다. 이러한 상황은 1894년 동학농민운동의 봉기에 조선 정부가 청나라 정부에 지원병을 요청하였을 때에 더욱 심해졌다.
청나라는 톈진 조약에 따라 파병 사실을 일본 정부에 알렸고, 엽지초 휘하 2,800명의 병력을 보냈다. 일본은 일본 내부의 정치적인 문제의 해결을 위해 원정군인 오시마 요시마사 휘하의 병력 8,000명을 조선으로 보냈다. 이들은 조선의 항의에도 1894년 6월 9일 이후 인천에 상륙, 7월 23일 고종 임금이 거하는 경복궁을 점령하였고, 흥선대원군을 내세워 군국기무처를 설치하고 조선의 내각을 김홍집, 박정양, 민영달 등의 친일 인사로 교체하여 갑오경장을 실시하였다. 일본은 더 많은 병력을 조선에 파견하였다. 그러나 일본과의 국교가 단절된 청나라는 조선의 새 정부를 인정하지 않았고, 양국간의 분쟁이 시작되었다.
발생 과정
1894년 6월 1일, 동학농민군이 전주성을 점령하였다. 조선 정부는 청나라 조정에 반란군의 진압을 요청하였다.
6월 6일, 청나라 조정은 톈진조약에 따라 일본 정부에 파병을 알렸다. 약 2,460여 명의 청나라 군대가 당일 보내졌다.
6월 8일, 조선과 청나라는 항의하였으나, 제물포에 약 4,500명의 일본 군대가 상륙하였다.
6월 11일, 전주성에서 정부군과 농민군사이에 화의가 성립되어, 동학농민운동 1차봉기 기간이 종료되었다. 조선정부는 청나라와 일본에 철병을 요구하였다.
6월 13일, 일본의 외무대신 무쓰 무네미쓰는 이 기회를 청나라의 영향력을 제거할 기회로 판단하였고, 조선에서의 일본군의 지휘를 담당한 오토리 게이스케 공사에 가능하면 오랫동안 조선에 남을 것을 전달하였다.
6월 22일, 일본으로부터의 추가 병력이 조선에 도착하였다.
7월 3일, 오토리 게이스케 공사가 철병요구를 거부하고, 도리어 조선정부에 내정개혁안을 제시하였다.
7월 7일, 청나라 주재 영국 대사에 의해 청나라와 일본 간의 중재가 있었으나 결렬되었다.
7월 19일, 일본 해군의 거의 모든 선박으로 구성된 일본의 연합함대가 전쟁에 대비하여 구성되었다.
7월 23일, 일본군이 한양에 진입, 경복궁을 점령하여 새로운 친일 내각을 구성하였다. 새 내각은 청나라와의 모든 조약을 파기하고 일본군에 청나라 북양군을 조선에서 몰아내도록 허가하였다.[1]
진행
1894년 7월, 조선 내의 청나라 군대는 약 3,000 ~ 3,500명 정도였으며, 아산만을 통해서만 병력을 보충할 수 있었다. 일본의 목표는 우선 아산의 청국군을 봉쇄하고 일본 육군으로 포위하는 것이었다.
풍도 해전
1894년 7월 25일, 아산 근해를 순찰하던 순양함 요시노, 나니와, 아키쓰시마로 구성된 일본 제1유격대가 청나라 순양함 제원(済遠)과 군함 광을(広乙)과 마주쳤다. 이들은 아산으로 물자를 나르는 또 다른 청나라의 군함 조강(操江)호와 만나기 위해 아산을 떠나 있었다. 1시간의 전투 끝에, 광을호는 화약고가 폭발하여 암초에 좌초되고 제원호는 탈출하였다.
청나라에는 런던의 인도차이나 증기 선박회사(Indochina Steam Navigation Company) 소유의 2,134톤급 영국 상선 가오슝(高陞)호가 있었는데, 이 배는 청나라가 군대를 조선으로 수송하기 위해 대여한 것으로, 골즈워디(T. R. Galsworthy) 선장과 64명의 승무원으로 운영되고 있었다. 이 가오슝호는 1,200명의 군사와 보급품과 장비가 적재되어 있었으며, 조강호와 함께 조선으로 향하고 있었다. 청나라의 고문인 독일의 포병장교 하네켄 소령(Major von Hanneken)도 승선하고 있었고, 7월 25일에 도착할 예정이었다.
도고 헤이하치로 선장이 지휘한 방호순양함 나니와가 두 배를 가로막았다. 군함은 결국 포획되었고, 일본은 가오슝호에 나니와호를 따를 것과 승선한 유럽인들은 나니와로 옮겨탈 것을 요구하였다. 어쨌거나, 승선한 1,200명의 중국인들은 다시 돌아갈 것을 원했고, 영국 선장과 선원들의 생명을 위협하였다. 4시간의 협상 끝에, 도고 선장은 사격할 것을 명하였다. 유럽인들은 바다에 뛰어들었고, 중국인들은 이들을 사격했으며, 일본군은 승무원들을 구조하였다. 가오슝호의 침몰은 일본과 영국 간의 외교적 분쟁을 일으켰으나, 폭동에 대한 국제법으로 처리되었다.
성환과 평양 전투
친일 내각으로부터 청나라 군대를 몰아낼 권한을 부여받은 오시마 요시마사는 약 4,000명의 일본 여단을 이끌고 한양에서 아산만까지 이동하여 아산과 성환(현재의 천안시 서북구 성환읍)에 주둔한 3,500명의 청나라 군대와 대치하였다.
1894년 7월 28일, 양측 군대는 아산 외곽에서 다음날 아침까지 전투를 벌였다. 청나라 군대는 점차로 병력을 잃어 평양으로 후퇴하였다. 청나라 군대의 사상자는 500명에 달하였으나, 일본군 측은 82명에 불과했다.
8월 1일에는 공식적으로 청나라와 일본간에 전쟁이 선포되었다.
8월 4일 이전에 조선에 남은 청나라의 병력들은 평양으로 철수하였고, 청나라로부터 파견된 병력과 합류하였다. 13,000 ~ 15,000명의 수비군은 일본군을 저지할 것을 기대하면서 대대적으로 전투에 대비하였다.
9월 15일, 일본군은 여러 경로로 평양에 모여들었다. 일본군은 평양을 습격하여 청나라 군대를 항복시켰다. 어쨌든, 폭우와 어둠을 이용하여 잔존 병력은 평양을 빠져나와 의주로 향했다. 청나라 군대는 사망자 2,000명에 부상자가 4,000명에 달했으며, 일본군은 5 ~ 600명의 사상자가 발생했다.
일본군은 9월 16일 아침, 평양에 입성하였다. 평양 전투 이후로 일본은 조선의 내정을 간섭하였고, 조선의 물자와 노동력이 일본군에 제공되었다. 이로부터 농민 봉기가 발생하였다.
황해 해전
압록강 전투 또는 황해 해전은 청일 전쟁에서 가장 규모가 큰 해전으로, 1894년 9월 17일 청나라의 북양함대가 일본의 함대와 압록강 하구에서 맞서 싸웠으며, 청나라측은 화력이 우위에 있었음에도 선원들의 경험과 기동력의 열세로 참가한 10대의 군함 중 5척이 침몰, 3척이 파손되었으며, 850명이 사망하고 500명이 부상하였다.
반면, 일본군은 4척 파손에 사망자 90명, 부상은 200명이었다. 이로써 일본군은 제해권을 확보했으며, 4,500명의 청나라 군대가 압록강 부근에 상륙하였다. 북양함대는 여순항으로 피신하였다.
압록강 전투
평양에서의 격퇴로 청나라 군대는 조선의 북부를 떠나 압록강가의 요새에 방어태세를 갖추었다. 일본군은 병력을 보충한 후 1894년 10월 10일 빠른 속도로 만주로 진격했다. 10월 24일 밤, 일본군은 몰래 압록강을 건너 부교를 띄웠다. 다음날 오후에는 단둥 동쪽 호산의 주둔기지를 공격하였다. 오후 10시 30분, 청나라 군대는 방어 위치를 버리고 다음날까지 단둥으로 후퇴하였다. 야마가타 장군이 지휘하는 제1군(3,5사단으로 구성)은 단둥을 향해 북쪽으로 진격하여 사망 4명, 부상 14명의 희생만으로 중국 영토에 발판을 마련하게 되었다.
가쓰라 다로의 3사단은 서쪽으로 도주하는 청국군을 쫓아 요동 반도의 도시들을 점령하였다. 오오야마 이와오가 이끄는 일본 육군 2사단은 요동반도 남쪽 해안에 상륙하여 도시들을 점령하였고, 여순항은 일본군에 포위되었다.
여순 함락
1894년 11월 21일까지, 일본군은 여순항을 점령하였다. 일본군은 여순에 거주했던 수천 또는 2만 명의 시민들을 학살하였는데, 이를 ‘여순 대학살’이라 한다. 1894년 12월 10일까지 요동의 건양이 일본군 1사단에 점령되었다.
우금치 전투
동학의병은 전봉준의 남접과 손병희의 북접이 연합하여 수만의 병력이 되었다. 이들은 1894년 10월, 관군이 지키던 공주 감영을 점령하기도 하였으나 곧 조선 관군과 일본군에 패하였고, 11월의 우금치 전투에서는 1만여 명 중 500명만 살아남는 등 크게 패하였다. 12월 말에는 전봉준을 비롯한 동학 지도자들이 체포되었다.
웨이하이 요새 함락
북양함대는 여순항을 거쳐 웨이하이 요새로 피신하였으나, 일본 육군의 공격을 받게 되었다. 웨이하이의 전투는 육군과 해군이 동원되어 1895년 1월 20일 부터 2월 12일까지 23일간 진행되었고, 웨이하이 요새는 일본군에 함락되었다.
일본군은 남쪽과 북쪽으로 진격하여, 1895년 3월에는 북경이 바라보이는 곳에 진지를 구축하였다. 3월 5일에는 잉커우 외곽에서 전투가 벌어졌다.
동중국해 점령
1895년 3월 26일, 일본군은 타이완 부근의 펑후 제도를 희생자 없이 점령하였고, 같은 해 3월 29일 가바야마 스케노리 지휘하에 타이완에 상륙, 점령하였다. 이에 따라 동중국해는 사실상 일본의 영역처럼 변하였다.
전쟁 종료 및 영향
청나라의 요청으로 1895년 4월 17일 청나라와 일본 사이에 시모노세키 조약이 체결되었다. 이로 인하여 청나라는 조선이 완전한 자주독립국임을 확인하여 조선에 있어서의 일본의 국제적 위치를 확립시켜 주었고, 배상금 2억 냥(兩)을 일본에 지불하였으며, 랴오둥 반도·타이완, 펑후 제도 등을 할양하였으며, 통상상의 특권을 부여하였다.
그 결과 청나라는 무력함이 드러나 세계 열강국에 의한 청나라 분할 경쟁이 더욱 노골화되었고, 일본은 더욱 적극적으로 조선 침략의 야욕을 표시하여 필연적으로 러시아 세력과 충돌을 일으키게 되었다. 그러나 이후 요동반도는 러시아·프랑스·독일의 삼국 간섭으로 반환되었다.
조선의 명성황후는 이 같은 러시아의 힘을 빌려 일본 세력을 몰아내고자 하였다. 일본은 이에 큰 위협을 느꼈고, 1895년 음력 8월 20일(양력 10월 8일)에는 일본 공사 미우라가 지휘하는 일본군의 2개 대대가 명성황후의 침소인 건청궁에 난입하여, 명성황후를 시해하고 고종에게 왕비의 폐출 조서에 서명을 강요하며 위협하였다. 그러나 고종이 그것을 거부하자 세자(순종)에 칼을 대는 만행을 저질렀다. 일본은 조선을 압박하여 을미개혁을 실행하였으나, 민중들의 반발로 무산되었다.
1896년 2월, 고종이 러시아 공사관으로 이동한 아관파천을 감행하여 조선 내에서 일본의 세력은 감소하였다. 이듬해 고종은 덕수궁으로 환궁하여 대한제국을 선포하기에 이른다.
한편, 동아시아에 대한 주도권은 중국으로부터 일본으로 옮겨졌으며, 청나라 조정과 중국 중심의 중화사상에 치명타를 주었다. 이러한 경향이 이후 신해혁명으로 이어졌다. 이후 일본제국은 러시아제국과의 치열한 대립을 펼친다.
또한, 청일전쟁이 일어나자 일본의 사상가인 후쿠자와 유키치는 출정한 일본군 병사들을 상대로 이대로 곧장 중국으로 쳐들어가 성경과 길림과 흑룡강 3성을 점령하여 일본의 수중에 넣고, 북경까지 진공하여 보물과 고서적 같은 귀한 재보들을 약탈하라는 내용을 담은 글을 연일 신문에 발표하기도 했다.[2]
같이 보기
동학농민운동
러일 전쟁
중일 전쟁
타이완 민주국
시모노세키 조약
이홍장
황화론
각주
외부 링크
분류:1894년
분류:1894년 분쟁
분류:1895년 분쟁
분류:메이지 시대
분류:조선의 전쟁
분류:일본의 전쟁
분류:청나라의 전쟁
분류:일본-중국 관계
분류:일본-조선 관계
분류:조선-청나라 관계
분류:만주의 역사
분류:1894년 중국
분류:1895년 중국
분류:1894년 일본
분류:1895년 일본
분류:1894년 한국
분류:1895년 한국 | https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B2%AD%EC%9D%BC%20%EC%A0%84%EC%9F%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1144,
2581,
3932,
5371,
5672,
6229,
7366,
7496,
7689,
10204,
10555,
12273,
13671,
14594,
15746,
16200,
16312,
16836,
17016,
17128,
17302,
17521,
17706,
18176
],
"plaintext_end_byte": [
1096,
2580,
3830,
5307,
5645,
6197,
7211,
7460,
7624,
10165,
10442,
12231,
13604,
14512,
15714,
16161,
16311,
16776,
17015,
17102,
17266,
17369,
17705,
18112,
18302
]
} | కేతనకొండ గ్రామ వైశాల్యం ఎంత? | కేతనకొండ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
586
],
"minimal_answers_end_byte": [
617
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
కేతనకొండ కృష్ణా జిల్లా, ఇబ్రహీంపట్నం మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన ఇబ్రహీంపట్నం నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విజయవాడ నుండి 27 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1255 ఇళ్లతో, 5170 జనాభాతో 246 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2618, ఆడవారి సంఖ్య 2552. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1718 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 30. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589194[1].పిన్ కోడ్: 521456, ఎస్.టి.డి.కోడ్ = 0866.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉంది. సమీప బాలబడి ఇబ్రహీంపట్నంలో ఉంది.
సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ఇబ్రహీంపట్నంలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ విజయవాడలో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఇబ్రహీంపట్నంలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి.
ఆర్.కె.కళాశాల:- ఈ కళాశాల ఆవరణలో, ప్రముకహ ఇంజనీరు, భారతరత్న మోక్షగుండం విశ్వేశ్వరయ్య కాంస్య విగ్రహాన్ని, 2016.జనవరి-26న అవిష్కరించారు.[2]
జానెట్ జూనియర్ కళాశాల.
ఈ గ్రామ పాఠశాలలో తెలుగు మాధ్యమం విద్యార్థి గర్వి రాములు, జాతీయస్థాయి బాలుర పాఠశాలల క్రీడాపోటీలకు ఎంపికైనాడు. ఇతడు, 2013 డిసెంబరు-10,11,12 తేదీలలో శ్రీకాకుళంలో నిర్వహించిన రాష్ట్రస్థాయి పరుగు పందెం పోటీలలో, స్వర్ణపతకం సాధించాడు. కరీంనగర్ లో జరిగిన అండర్-16, పోటీలలో పాల్గొన్న 50 మందిపై విజయం సాధించి స్వర్ణపతకం సాధించాడు.[3]
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
కేతనకొండలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు నలుగురు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
వృద్ధాశ్రమం
అమ్మానాన్నా వృద్ధాశ్రమం ఉంది.
సమీప గ్రామాలు
[4]
మంగళగిరి, విజయవాడ, గుంటూరు, తెనాలి
సమీప మండలాలు
తుళ్ళూరు, జి.కొండూరు, విజయవాడ గ్రామీణ, తాడేపల్లి
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
ఇబ్రహీంపట్నం, కొండపల్లి నుండి రోడ్దురవాణా సౌకర్యం ఉంది. రైల్వేస్టేషన్: కొండపల్లి, రాయనపాడు, విజయవాడ 14 కి.మీ దూరంలో ఉంది.
గ్రామ పంచాయతీ
2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో శ్రీమతి పులి మేరమ్మ సర్పంచిగా గెలుపొందారు.[5]
గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు
కేతనకొండ గ్రామంలోని వీరభోగవసంతరాయల పీఠంలో, 2014,ఏప్రిల్-15వ తేదీ, మంగళవారం నాడు, చండీహోమం నిర్వహంచారు. మనుషులలో పేరుకుపోతున్న అశాంతి, స్వార్ధం, సంకుచిత భావాలను విడనాడే విధంగా, శాంతి, సౌఖ్యాలు దరిజేరే విధంగా హోమాన్ని నిర్వహించారు.[6]
శ్రీ పోలేరమ్మ అమ్మవారి ఆలయం:- ఈ ఆలయంలో, 2014,డిసెంబరు-21, ఆదివారం నాడు, అమ్మవారి జాతర, అత్యంత భక్తిశ్రద్ధలతో నిర్వహించారు. అలయ ప్రధాన అర్చకుల ఆధ్వర్యంలో అమ్మవారికి పూజాధికాలు నిర్వహించారు. వివిధ గ్రామాలలో స్థిరపడిన కుటుం,బీకులు, ఆడబడుచులు, గ్రామానికి చేరుకొని, ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. బోనాలు సమర్పించి, అమ్మవారికి మొక్కులు తీర్చుకున్నారు. బంధు మిత్రుల రాకతో, గ్రామంలో పండుగ వాతావరణం నెలకొన్నది.[7]
గ్రామ విశేషాలు
ఈ గ్రామములోని 80 ఎకరాలలో విస్తరించియున్న స్పోర్ట్స్ అకాడమీలో, నూతన ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర రాజధానికి దీటుగా ఉండేటందుకు, ఒక అథ్లెటిక్ హబ్ ను అభివృద్ధి చేయడానికి, ఆంధ్రప్రదేశ్ అథ్లెటిక్స్ అసోసియేషన్ మరియూ సి.బి.ఆర్.స్పోర్ట్స్ అకాడమీ కలసి, ఒక ఒప్పందానికి వచ్చారు. ఈ అకాడమీలో 50 లక్షల రూపాయలతో, ఆరు లేన్లతో 400 మీటర్ల ట్రాక్ & ఫీల్డ్ ఈవెంట్స్ నిర్వహించుటకు వీలుగా ఉండేటందుకు ఏర్పాటుచేసెదరు. ఇక్కడ ఒక ఈతకొలను మరియూ బాక్సింగ్, జూడో, వెయిట్ లిఫ్టింగ్ క్రీడలకు గూడా అవకాశం కల్పించడానికి గూడా ఏర్పాటుచేసెదరు.[8]
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
కేతనకొండలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 1 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 244 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 118 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 126 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
కేతనకొండలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 126 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
కేతనకొండలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
కాయధాన్యాలు, ప్రత్తి, వరి
పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు
బియ్యం, సిమెంటు ఇటుకలు
గణాంకాలు
జనాభా (2011) - మొత్తం 5,170 - పురుషుల సంఖ్య 2,618 - స్త్రీల సంఖ్య 2,552 - గృహాల సంఖ్య 1,25
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 4627.[9] ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2440, స్త్రీల సంఖ్య 2187, గ్రామంలో నివాసగృహాలు 890 ఉన్నాయి. గ్రామవిస్తీర్ణం 246 హెక్టారులు.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
వర్గం:ఇబ్రహీంపట్నం (కృష్ణా) మండలంలోని గ్రామాలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%A4%E0%B0%A8%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
996,
2600,
3348,
3596,
3905,
5432,
6787,
7005,
7436,
8392,
10374,
11123,
12114,
12567,
12664,
13527,
13691,
13914,
15009,
16304,
17031,
17540,
19678,
20098,
20307
],
"plaintext_end_byte": [
960,
2508,
3268,
3560,
3857,
5330,
6723,
6978,
7404,
8327,
10307,
11041,
12082,
12528,
12663,
13467,
13690,
13835,
14892,
16101,
16911,
17498,
19652,
20097,
20284,
20413
]
} | 2014 ఎన్నికలలో కాజ గ్రామ సర్పంచ్ గా ఎవరు ఎన్నుకోబడ్డారు ? | కాజ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
కాజ, గుంటూరు జిల్లా, మంగళగిరి మండలానికి చెందిన గ్రామము. ఇది మండల కేంద్రమైన మంగళగిరి నుండి 5 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2490 ఇళ్లతో, 10148 జనాభాతో 1818 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 5708, ఆడవారి సంఖ్య 4440. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1707 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 599. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589986[1].పిన్ కోడ్: 522503. ఎస్.టి.డి.కోడ్ = 08645.
గ్రామ చరిత్ర
సీఆర్డీఏ పరిధిలోకి వస్తున్న మండలాలు, గ్రామాలను ప్రభుత్వం విడిగా గుర్తిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీచేసింది. ప్రస్తుతం గుర్తించిన వాటిలోని చాలా గ్రామాలు వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్నాయి. గతంలో వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్న వాటితోపాటుగా ఇప్పుడు మరిన్ని కొన్ని గ్రామాలు చేరాయి. సీఆర్డీఏ పరిధిలోకి వచ్చే గుంటూరు, కృష్ణా జిల్లాల్లోని మండలాలు, గ్రామాలను గుర్తిస్తూ పురపాలక శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు.
మంగళగిరి మండలం లోని కురగల్లు దాని పరిధిలోని హామ్లెట్స్, కృష్ణాయపాలెం. నవులూరు(గ్రామీణ) దాని పరిధిలోని హామ్లెట్స్, నిడమర్రు, యర్రబాలెం మరియు బేతపూడి గ్రామాలు ఉన్నాయి.
గుంటూరు జిల్లా పరిధిలోని మండలాలు
తాడేపల్లి, మంగళగిరి, తుళ్లూరు, దుగ్గిరాల, తెనాలి, తాడికొండ, గుంటూరు మండలం, చేబ్రోలు, మేడికొండూరు, పెదకాకాని, వట్టిచెరుకూరు, అమరావతి, కొల్లిపర, వేమూరు, కొల్లూరు, అమృతలూరు, చుండూరు మండలాలతో పాటు ఆయా మండలాల పట్టణ ప్రాంతం కూడా సీఆర్డీఏ పరిధిలోకి వస్తుంది.
గ్రామ భౌగోళికం
సమీప గ్రామాలు
నంబూరు 3 కి.మీ, మంగళగిరి 5 కి.మీ, నిడమర్రు 6 కి.మీ, కాంతేరు 6 కి.మీ, కొప్పురావూరు 7 కి.మీ.
సమీప మండలాలు
ఉత్తరాన మంగళగిరి మండలం, పశ్చిమాన తాడికొండ మండలం, తూర్పున దుగ్గిరాల మండలం, పశ్చిమాన గుంటూరు మండలం.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.
బాలబడి మంగళగిరిలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల చినకాకానిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్, సైన్స్, డిగ్రీ కళాశాల మంగళగిరిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల నంబూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల మంగళగిరిలోను, పాలీటెక్నిక్ నల్లపాడులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నంబూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల చినకాకానిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం మంగళగిరి లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
కాజలో ఉన్న రెండు ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాల్లో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో 5 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. మూడు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు.గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ ఉంది. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
కాజలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైన సౌకర్యాలు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకువ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది.అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 19 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
కాజలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 193 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 365 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 113 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 23 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 1121 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 473 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి నీటి పారుదల లభిస్తున్న భూమి: 785 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
కాజలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది
కాలువలు: 590 హెక్టార్లు
బావులు/బోరు బావులు: 134 హెక్టార్లు
గ్రామములోని మౌలిక సదుపాయాలు
త్రాగునీటి సౌకర్యం:- కాజ గ్రామంలోని బాబూ జగజ్జీవన రాం కాంస్య విగ్రహం వద్ద, 2014,అక్టోబరు-29నాడు, ఐర్లెండుకు చెందిన క్రియో దంపతులు, ఒక శుద్ధినీటి కేంద్రాన్ని ప్రారంభించారు. గుంటూరులోని సోషల్ డయాలసిస్ అను సేవాసంస్థ సహకారంతో ఈ కేంద్రాన్ని ఏర్పాటు చేసారు. శ్రీ బొమ్ము చంద్రారెడ్డి జ్ఞాపకార్ధం, వారి మనుమడు శ్రీ బొమ్ము శ్రీనివాసరెడ్డి, ఈ కేంద్రానికి విరాళం అందజేసినారు. [6]
గ్రామానికి సాగునీటి సౌకర్యం
గ్రామ పంచాయతీ
కాజ గ్రామ సర్పంచి పదవి 1972 నుండి ఇప్పటివరకూ, సి.పి.ఎం.దక్కించుకుంటున్నది. 1972లో శ్రీ రామనాధం సత్యనారాయణ, 1981లో శ్రీ ఈదా నాగేంద్రరెడ్డి, 1986లో శ్రీ చెన్నం పాపారావు, 1995లో శ్రీమతి ఆర్దల రోశమ్మ, 2001లో శ్రీ ఈదా నాగేంద్రరెడ్డి, 2006లో శ్రీ అప్పికట్ల శ్రీనివాసరావు సర్పంచులుగా గెలుపొందారు. [4]
2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో శ్రీ కట్టెపోగు వెంకయ్య, సర్పంచిగా ఎన్నికైనారు. ఉప సర్పంచిగా శ్రీ చెన్నం గోపి ఎన్నికైనారు. [5]
గ్రామములోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు
శ్రీ అగస్తేశ్వరస్వామివారి ఆలయం
ఈ ఆలయ ప్రాంగణంలో నవగ్రహాల విగ్రహాలు మరియు చిన్న నంది విగ్రహ ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమాలను, 2016,నవంబరు-2వతేదీ బుధవారం నుండి 4వతేదీ శుక్రవారం వరకు నిర్వహించెదరు. శుక్రవారంనాడు నవగ్రహాల పునఃప్రతిష్ఠ, అనంతరం పూర్ణాహుతి నిర్వహించెదరు. [8]
శ్రీ ఆంజనేయస్వామివారి ఆలయం
గ్రామ ప్రముఖులు
సుప్రసిద్ధ కర్ణాటక సంగీత వాగ్గేయకారుడు నారాయణ తీర్థులు ఈ గ్రామంలో జన్మించారు. ఆయన పేరుతో కట్టిన గుడిని 2.6.2008 న ప్రారంభించారు.
యద్దనపూడి సులోచనారాణి, ప్రముఖ నవలా రచయిత్రి. (1940-2018)
గ్రామ విశేషాలు
టోల్ గేట్:-కాజ అనగానే గుర్తొచ్చేది టోల్ గేట్. గుంటూరు విజయవాడ రూటులో అయిదో నెంబరు జాతీయ రహదారిపై 'కాజ టోల్ ప్లజా ఉంది. కారు, వ్యాను, జీపుల నుంచి 24 గంటల వ్యవధిలో రాకపోకలకు రూ.88 వసూలు చేస్తున్నారు. ఇదే సింగిల్ ప్రయాణానికి అయితే రూ.59 చెల్లించాలి. మినీ బస్సు ఒకసారి ఈ ప్లజా మీదుగా ప్రయాణిస్తే రూ.103, ఒకసారికి మించి ఎక్కువసార్లు తిరిగితే రూ.154 ఫీజు కింద కట్టాలి. ట్రక్కు, బస్సు నుంచి రూ.206 (సింగిల్), రూ.308 (మల్టీ), భారీ వాహనాలు రూ.330 (సింగిల్), రూ.496 చెల్లింపులు చేయాలి. ఈ టోల్ గేట్ ఫీజుల గురించి పదే పదే ఘర్షణలు జరుగుతూ కాజ గ్రామం వార్తల్లోకెక్కుతూ ఉంటుంది.
ఈ గ్రామానికి చెందిన శ్రీ అప్పికట్ల శ్రీహరి నాయుడు భారతీయ హస్తకళల బోర్డు కమిటీ సభ్యులుగా ఎన్నికైనారు. [3]
ఈ గ్రామాన్ని ఆకర్షణీయ గ్రామం (స్మార్ట్ విలేజ్) గా అభివృద్ధి చేయడానికై, ఈ గ్రామాన్ని కర్నూలు రేంజ్ డి.ఐ.జి. శ్రీ బి.వి.రమణకుమార్ దత్తత తీసుకున్నారు. [7]
గణాంకాలు
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 7,687.[2] ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 4,141, స్త్రీల సంఖ్య 3,546, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 1,836 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణము 1,818 హెక్టారులు;
జనాభా (2011) - మొత్తం 10,148 - పురుషుల సంఖ్య 5,708 - స్త్రీల సంఖ్య 4,440 - గృహాల సంఖ్య 2,490
మూలాలు
వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ సీఆర్డీఏ గ్రామాలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%9C |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
649,
1387,
1720,
2443,
2878,
2978,
5346,
6076,
6920,
7513,
8859,
9100,
10300,
10828,
12065,
13002,
14332,
14699,
16250,
16968,
17807,
18005,
18739,
19861,
20671,
21500,
22493,
24116,
25519,
25939,
26024,
26261,
26312
],
"plaintext_end_byte": [
641,
1386,
1719,
2442,
2870,
2977,
5345,
6037,
6919,
7512,
8858,
9100,
10299,
10827,
12064,
13001,
14331,
14682,
16249,
16967,
17793,
18004,
18738,
19860,
20670,
21499,
22492,
24094,
25511,
25889,
26001,
26242,
26311,
26424
]
} | カール・ライムント・ポパーはいつ生まれた? | カール・ポパー | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
69
],
"minimal_answers_end_byte": [
85
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
カール・ライムント・ポパー(Sir Karl Raimund Popper、1902年7月28日 - 1994年9月17日)は、オーストリア出身イギリスの哲学者。ロンドン・スクール・オブ・エコノミクス教授を歴任。社会哲学や政治哲学にも言及した。純粋な科学的言説の必要条件としての反証可能性を提唱した。精神分析やマルクス主義を批判。ウィーン学団には参加しなかったものの、その周辺で、反証主義的観点から論理実証主義を批判した。また、「開かれた社会」において全体主義を積極的に批判した。
生涯
ポパーは1902年にウィーンの中流家庭で生まれた。元来がユダヤ系だった両親はキリスト教に改宗しており、ポパーもまたルター派の教育を受けた(ちなみに彼の父は愛書家で、書斎には1万2千から1万4千冊の本を蔵していたらしい)。1928年にウィーン大学にて哲学の博士号を取得し、1930年からの6年間、中学校で教鞭を取った。その1年後、『科学的発見の論理』 (Logik der Forschung) で心理学主義や自然主義や帰納主義それから論理実証主義を批判した。また、言説が科学たらしめられるところの必要条件としての反証可能性を理論として発展させた。
1937年、ナチスによるオーストリア併合の脅威が高まると、ニュージーランドに移住し、クライストチャーチにあるカンタベリー大学で哲学の講師となった。『開かれた社会とその敵』 (The Open Society And Its Enemy) はこの時代に執筆されたものである。
第二次世界大戦が終わるとイギリスに移り、ロンドン・スクール・オブ・エコノミクスにて科学的方法の助教授を経て、教授となった。1958年から1年間、『アリストテリアン・ソサイエティ』誌の編集責任者を務めた。1965年には女王エリザベス2世からナイトに叙任され[1]、11年後には王立協会フェロー[2]。学界を1969年の時点で退いてはいるものの、彼の学術的影響は1994年に亡くなるまで絶えることがなかった。また彼は人本主義学会の会員でもあり、ユダヤ教やキリスト教の道徳教育を顧慮しながらも自らを不可知論者と称していた。
ポパーの影響を受けた哲学者として、イムレ・ラカトシュ、、ポール・ファイヤアーベントらがいる。経済学者フリードリヒ・ハイエクとは友人関係だった。投資家ジョージ・ソロスはポパー哲学から多大な影響を受け、その著書や講演で「開かれた社会」について度々語っている。1992年京都賞思想・芸術部門受賞。
思想
科学哲学におけるポパーの貢献としては以下のようなものが挙げられる。
疑似科学と科学の間の境界の設定を科学哲学の中心課題として認識したこと
科学とは何であるかを考えるうえで、従来の論理実証主義的な立場では、形而上学的でない言説の特徴に、また、命題の意味を検証するための理論に、主眼が置かれていた。しかしポパーは、問題の所在が、意味性にではなく、科学性と非科学性を分け隔てるところの<b data-parsoid='{"dsr":[2591,2600,3,3]}'>方法性</b>にこそある、と主張した。
反証可能性を基軸とする科学的方法を提唱したこと
反証されえない理論は科学的ではない、というのがポパーの考えである(cf. 反証主義)。自らを反証する論理を命題が内蔵しないという場合はあるわけで、このような命題に基づく理論とその支持者が自らに対する反定立の存在を無視ないしアドホックに回避するところではその一連の理論体系が実質的に反証不可能となり、そこに大きな危険があるのだとポパーは指摘した(この指摘の立場自体を、ポパー自身は識別しなかったが、ラカトシュは省みて<b data-parsoid='{"dsr":[2859,2873,3,3]}'>方法論的反証主義</b>と呼んだ)。
蓄積主義的でない科学観を提案したこと
反証主義の背景には、ヒューム的な見解、すなわち、或る理論を肯定する事例はその理論を立証することにはならない、という考え方がある。科学の進歩は、或る理論にたいする肯定的な事例が蓄積してこれを反証不可能たらしめてゆくところで起こるのではなく、否定的な事例が反証した或る理論を別の新しい理論がとって代えるところで起こる、というのがポパーの科学観の背景的な見解としてある。
知識のあり方を進化論的に論じたこと
適者生存の法則に重きを置く進化論の観点から、知識はいかに発展するものであるかを説明した。
確率にまつわる新しい説を打ち出したこと
確率を客観的に説く立場の新しいものとして、「或る事象を特定的にもたらす傾向を内在するシステム」が確率の実体であるとポパーは考えた。
「開かれた社会」の敵の一つである共産主義、およびそれに関する一連の思想にたいしては、ポパーはまず、「物事は一定の法則にしたがって歴史的に発展してゆく」とする歴史法則主義あるいは社会進化論を批判した。また、弁証法を基軸とするヘーゲルやマルクスやフランクフルト学派などの思想も批判した。1958年にスイスの海外研究所で行った講演『西洋は何を信じるか』において彼は、「赤でも無く、死でもなく」と言って、断固、ソビエト連邦の政治体制を拒否し、これに反対してゆくことを訴えた。
批判
科学哲学に関する批判
ポパーの哲学に対する批判は大多数が反証主義、つまり、彼の説明する問題解決法の最重要要素である誤りの排除に対するものである。これらの批判を理解する上では、ポパーの説の狙いを心にとどめておくことが重要である。それは理想的には、人間が問題を解決する上で効果的な実践的な方法となることを狙っている。そういうものとして、現代科学の結論はこの特に精力的な選別法にかけられて生き残ってきた限りで疑似科学や非科学よりも強力である。ポパーは、それゆえにそういう科学の出す結論は全て正しいだとか、反証主義は個人としての科学者全員が実際にとる方法であるなどと主張しているわけではない。
むしろ反証主義は、何らかのシステムやコミュニティに採用されると(そのシステムやコミュニティがどれだけよく採用しているかに応じて)時間のかかるゆっくりだがしかし確実な発展へ導く、推奨される理想的な方法である。ポパーの説は論理実証主義と同時期に生まれたために、強く論理的な真理の説明と思い違いをしばしばされると主張されてきた(論理実証主義の信奉者たちが自分たちの狙いとポパーの狙いを間違えたのである[3])。
仮説はそれぞれが理論環境の一部として付属しているために一つの仮説をそれ単体でテストすることは不可能だと確証の全体論は主張する。そのため、関連する理論全体をまとめて間違っていたということしかできず、結論としてそのひとまとまりの理論のうちのどの要素を取り除かなければいけないかを言うことはできない。このことの例として、海王星の発見がある。天王星の運動がニュートンの運動法則による予測と合わないとわかったとき、「太陽系には惑星が7つある」という理論が放棄され、ニュートンの運動法則自体は放棄されなかった。素朴な反証主義に対するこの手の批判について『科学的発見の論理』の3章及び4章で論じられている。ポパーによれば、理論はある種の選択の過程を通じて選択もしくは放棄される。物事が表れることについてより多くのことを語る理論はそうでない理論より好まれる。つまり、より一般的に適用できる理論が、より価値が高い。ニュートンの運動法則は広い適用範囲を持っており、より個別的な「太陽系には7つの惑星がある」よりも好まれる。
トーマス・クーンはその影響力の高い著書『科学革命の構造』で、科学者はパラダイムの系列の中で活動しており、また、反証主義者の方法論では科学が不可能になると主張した:「いかなる理論も、しばしば完全に大抵の問題を解決したとしても、それが存続した時期に直面した問題をひとつ残らず解決したことはない。それに反して、データ理論と一致することなのだが、いつの時代も現存する問題を完全には解けないことによってこそ通常科学を特徴づける難題の多くが定義される。全ての問題がそれぞれ対応する理論を否定する根拠になるならば、全ての理論が全時代を通じて否定されているべきである。一方、厳密な間違いのみが対応する理論の放棄を正当化するならば、ポパリアンには『不可能性』もしくは『反証の程度』の何らかの基準が必要となる。一つを発展させるうえでポパリアンはほぼ確実に、様々な検証するための理論の候補に付きまとう、先ほどのと同様の困難のネットワークに直面する(評価を行う理論は対立する理論に対して退歩することを要求することによってしか自信を正当化できない)。」---The Structure of Scientific Revolutions. pp. 145-6.[4]
ポパーの弟子イムレ・ラカトシュは、素朴な反証主義のより明確な全称命題よりむしろ「リサーチプログラム」の反証主義による科学的発展を主張してクーンの研究と反証主義を調停しようとした。ポパーの弟子のうちでもう一人ポール・ファイヤアーベントはあらゆる規範的方法論を徹底的に拒否し、唯一の普遍的な方法は科学的発展を「なんでもあり」と特徴づけるものだと主張した。
ポパーは、後にクーンによって強調された「科学者たちは必ず、限定された理論的枠組みの中で自説を発展させる」という事実は1934年の版のポパーの著作『科学的発見の論理(Logik der Forschung)』において既に認識されており、その範囲で「通常科学」に関するクーンの主張の主眼点を予想していたと主張した[5]。(ただしポパーは、自身がクーンの相対主義だとみなしたものを批判している[6]。)また、論文集『推測と反駁――科学的知識の発展』(1963年)ではポパーは「科学は神話とともに、そして神話に対する批判とともに始まる。たくさんの観測結果でも、実験方法の発明でもなく、神話や魔術的技術・営為に対する批判的討論とともに。科学的流儀は前科学的流儀とは二つの層で異なる。前科学的流儀では、それはそれ自身の理論を通過する。しかしそれはそれらに対する批判的態度をも通過する。理論は独断的教義としてではなく、理論について議論したり理論を改良したりすることで通過する」と書いている。
もう一つの反論は、特に帰無仮説を評価する統計的基準を用いている場合に、決定的な誤りを示すことが必ずしも可能ではないということである。より一般的に言えることだが、証拠が仮説と矛盾する際に、そのことが仮説の誤りを示しているのか証拠の誤りを示しているのかは必ずしも明確ではない。しかしながら、こういった批判はポパーの科学哲学が何を示そうとしたかを理解していない。科学を一生懸命発展させるうえでほとんど従う必要のない一揃いの教えを申し出たのではなくむしろ、ポパーは、自分の考えは、仮説と実験の矛盾を解決する方法はどの個々の場合においても科学者集団による判断の問題でしかないということだと『科学的発見の論理』で明らかにしたのである[7]。
ポパーの反証主義には論理的に問題がある。「どんな金属でもそれぞれある温度で溶ける」のような言明をポパーがどのように扱うかは明確ではない。この仮説はいかなる可能な実験によっても反証できない、というのもこの温度で溶けるだろうと思って実験して溶けなかったとしても必ず実験したよりも高い温度が存在するので、この仮説は妥当なように見えるからである。こういった例はカール・グスタフ・ヘンペルによって指摘された。ヘンペルは論理実証主義の正当化は支持できないということは認めるようになったが、反証主義もまた論理的根拠から支持できないと主張した。これに対するもっとも単純な応答として、ポパーは理論がどのように科学としての地位を得、維持し、失っていくのかを示したのだから、現在受け入れられている科学的理論それぞれの推移は試験的な科学的知識の一部であるという意味で科学的であり、ヘンペルの示した例はどちらもこのカテゴリに属しないというものがある。例えば、原子論はどんな金属もある温度で溶けることを示している。
いわゆる批判的合理主義の初期の競争相手のカール=オットー・アーペルはポパーの哲学の包括的な論駁を試みた。『哲学の転換(Transformation der Philosophie)』(1973年)において彼は、特にプラグマティズムの観点から言って矛盾しているとしてポパーを批判した[8]。
帰納の問題
批判的合理主義に対するその他の批判としては、批判的合理主義は帰納の問題を解決していないというものがある。批判的合理主義では験証に耐えなかった仮説を除去し、験証によく耐えた仮説を採用する。また、一般に科学的理論の対象範囲は無限に存在し、有限回の験証を行っても対象範囲の全てにその仮説が適用できると証明したことにならないので、験証をいくら行っても仮説が正しいことの証明にはならないともポパーは言っている。そうであるにもかかわらず、ポパーは(一切テストされていない理論よりも)よく験証された理論を使えと言っている。そのため、実際のところ批判的合理主義は、ポパーが激しく批判したまさにその帰納と同じ問題に陥っているのではないかと批判されている[9]。この批判に対してポパーは「厳しいテストをかいくぐって生き延びてきたことは別の意味での合理性を保証[10]」し「批判的な討論よりも合理的なものはないのだから、そういう実際的な場面でも批判的討論をくぐり抜けた理論を使うのが合理的なの[10]」だと主張する。しかし、ここでいう合理性は科学的理論を実際に使おうとする人々が求めるものとは別物で、人々が科学的理論を使う際の根拠とはならないと伊勢田哲治が批判している[10]。
同じ問題に関して、ポパーの弟子のデイヴィッド・W・ミラー(en:David Miller (philosopher))は、今までテストに耐えてきた科学的理論を間違っていると考える根拠はないのだからその理論を採用し続ける方が合理的であると言って批判的合理主義を擁護している。これに対して、高島弘文が、ミラーの擁護もやはり帰納的推論が紛れ込んだものだとして批判している[11]。その際、高島は、この問題に関して、ミラーの擁護に比べてポパーの擁護は独特の問題を抱えており、ミラーのものと同じようには反論しづらい物であると述べている。
また、日本人だけでも高島以外にも複数の学者がこの、批判的合理主義には帰納が紛れ込んでいるという指摘を行っている[12]。同じく日本のポパー研究者の蔭山泰之は自著でこの問題を総括したうえでポパーを擁護する側に立っているが、批判的合理主義に帰納が含まれているという主張に対して反論することは実質的に放棄している[13]。また、ポパーは、遺稿では「私が批判的合理主義について述べてきたことと科学的理論を実用に供するのとは別の話である」といったことを書いており、ポパーの批判的合理主義における考えを、科学的理論に当てはめることは、必ずしも出来ないと考えていたようだ[14]。
他の批判
ポパーの弟子のイムレ・ラカトシュが歴史主義や最新のヘーゲル派の歴史編集的な考えを使ってポパーの哲学を改変したと主張されてきた[15][16]。
1946年10月25日、ルートヴィヒ・ヴィトゲンシュタインは、どの問題が本物である、あるいはまさに言語学的な問題であるかをポパーと議論した際にケンブリッジ大学キングスカレッジ倫理科学部の会合でポパーに対して火かき棒を振り回したとして「招待された講師を脅さないように」とポパーに責められ、激怒して会合から去ったと言われている。ヴィトゲンシュタインの友人たちは彼が火かき棒を手に取ることなどほとんどなかったと証言しているが、ポパーはヴィトゲンシュタインの浪費癖を笑いものにするという状況を利用した[17][18]。
チャールズ・テイラーはポパーが自身の認識論者としての世界的な名声を利用して20世紀大陸哲学者たちの重要性を不当に低く見せかけたと責めている。テイラーによれば、ポパーの批判は全くもって無根拠なものであるが、大陸哲学者たちはポパーの「固有の価値を見出しがたい」という言及を持って認識されているという[19]。ウィリアム・W・バートリーはそういう主張に対してポパーを擁護して「サー・カール・ポパーは実際には現代の専門的な哲学的対話の関係者ではない。それどころかまるで反対に、ポパーはそういった対話を没落させた。彼が正しい道を歩んでいれば、世界中の専門的な哲学者の多くは彼らの知的遍歴を無駄にしてきたか今も無駄にし続けているであろう。ポパーの哲学のやり方と大部分の専門的な哲学者のやり方との間のへだたりは天文学と占星術の間のそれと同じぐらい大きい[20]」と言っている。
2004年に、哲学者で心理学者のMichel ter Hark(フローニンゲン)が『ポパー、オットー・ゼルツと革命的認識論の興隆(Popper, Otto Selz and the rise of evolutionary epistemology)』(ISBN 0-521-83074-5)という本を出版し、その中で、ポパーはそのアイディアの多くを彼の指導教員だったドイツの心理学者オットー・ゼルツから拝借していると述べている。ナチスがゼルツの研究を1933年に辞めさせ、ゼルツの研究に言及することも禁じたこともあって、ゼルツは自身の考えを発表することはなかった。彼の考えや学識の歴史家であるポパーはいくつかの学期にプラトン、ヘーゲル、マルクスを否定したことで批判されている[21]。
ジョン・グレイによれば、ポパーは「理論は反証可能である限りで科学的であり、反証されたならばただちに放棄されるべきである[22]」と考えた。グレイの「わらの犬」は、ポパーの説明する科学的方法を適用していれば「ダーウィンやアインシュタインの理論を生まれるときに殺され」たであろうと言う。それらの理論が最初に前進しようとするときに、それぞれ「なにがしかの利用可能な証拠と食い違う。もう少し理論が成長すれば決定的に支持する証拠となったであろうのに[23]。」これに対して、グレイは「科学の発見は合理性にあらがうことから生じる[24]」という非合理的な理論の構築を模索している。
しかしながらグレイは、いかなる対応する理論と食い違う証拠や彼が「決定的な支持」に訴えることがポパーが論理的に正当化できないことを示そうとした科学に対するまさに帰納主義的なアプローチを説明するかを示したわけではない。ポパーによれば、アインシュタインの理論は初期構想において少なくともニュートンの理論と同じ程度には確証されているので、今のところ利用可能な証拠によって同程度に説明されている。そこからさらに、アインシュタインはニュートンの理論の経験的な論証をも説明したので、一般相対性理論はその時点で試験的な受容に適するとみなされるということに、ポパーの説明ではなる[25]。実際、グレイが批判する以前数十年前にポパーはイムレ・ラカトシュの批判的論考に答えてこう書いている:
「確かに私は『論駁(refutation)』について議論する際に『除去(elimination)』、さらに『否定(rejection)』という言葉を使ってきた。しかし、科学的理論に適用される際にそれらの言葉が意味するのは、真なる理論の競争相手として除去される、つまり論駁されることを意味しているのであって、必ずしも打ち捨てられて二度と甦らないというわけではないことは私の主な主張から言って明白である。さらに、そういういかなる論駁も誤りを免れえないことを私はしばしば指摘してきた。私たちが論駁を受け入れるか否か、そしてさらに私たちが理論を『打ち捨てる(abondone)』か、あるいは、例えば改良するだけにとどめたり、まだ固執し続けたり、代わりに同じ問題に関わっていて方法論的に受容できる理論を見つけようとしたりするかどうかは推測やリスクテイキングにつきものの問題である。私が誤りを認めることと理論をうち捨てることを混同していないことは、アインシュタインが一般相対性理論は誤った理論でありニュートンの重力理論よりも良い近似であるとしかみなしていなかったことを私がしばしば指摘してきた事実から理解できる。彼は確かに一般相対性理論を『うち捨て』なかった。そして彼は死ぬまで一般相対性理論をさらに一般化することで発展させようとした。」[26]
邦訳著書
単著
『科学的発見の論理』 1934 (恒星社厚生閣(上下), 1971-72年)
『歴史主義の貧困――社会科学の方法と実践』 1936、1957 (中央公論社, 1961年、新版1978年)
『歴史主義の貧困』(日経BP社:日経BPクラシックス, 2013年)
『開かれた社会とその敵(1) プラトンの呪文』 1945 (未來社, 1980年)
『開かれた社会とその敵(2) 予言の大潮――ヘーゲル, マルクスとその余波』 1945 (未來社, 1980年)
『開かれた宇宙――非決定論の擁護』 1956/57 1982年出版 (岩波書店, 1999年)
『実在論と科学の目的――W・W・バートリー三世編『科学的発見の論理へのポストスクリプト』より』 1956/57 1983年出版 (岩波書店, 2002年)
『推測と反駁――科学的知識の発展』 1963 (法政大学出版局, 1980年)
『果てしなき探求――知的自伝』 1974-76 (岩波書店, 1978年/同時代ライブラリー(上下), 1995年/岩波現代文庫(上下), 2005年)
『客観的知識――進化論的アプローチ』 1976 (木鐸社, 1974年)
『よりよき世界を求めて』 1984 (未來社, 1995年)
『確定性の世界』 1990 (信山社出版, 1995年)
『フレームワークの神話――科学と合理性の擁護』 1994 (未來社, 1998年)
共著
(コンラート・ローレンツ)『未来は開かれている――アルテンベルク対談』(思索社, 1986年)
(ジョン・C・エクルズ)『自我と脳』(思索社, 1986年)
(フランツ・クロイツァー)『開かれた社会-開かれた宇宙――哲学者のライフワークについての対話』(未來社, 1992年)
カール・ポパーの影響を受けた人物
ナシム・ニコラス・タレブ
養老孟司
黒田東彦
脚注
関連項目
批判的合理主義
反証可能性
検証と反証の非対称性
アドホックな仮説
ルートヴィヒ・ウィトゲンシュタイン
トーマス・クーン
科学的発見の論理
ポパーの3世界論
外部リンク
entry in the Stanford Encyclopedia of Philosophy
- 小河原誠 執筆 物理学雑誌『パリティ』1998年6月号,p. 4-8 掲載
- 伊勢田哲治 執筆
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%9D%E3%83%91%E3%83%BC |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
313,
667,
1362,
2175,
3186,
3923,
5163,
6119,
7563,
8303,
9103,
9425,
9910,
10460,
10576
],
"plaintext_end_byte": [
312,
666,
1352,
2174,
3185,
3904,
5156,
6118,
7562,
8292,
9102,
9424,
9909,
10451,
10542,
10630
]
} | What was Neil Brooks' fastest recorded time? | Swimming at the 1980 Summer Olympics – Men's 4 × 100 metre medley relay | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
9
],
"minimal_answers_start_byte": [
8085
],
"minimal_answers_end_byte": [
8091
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Swimming at the
1980 Summer OlympicsFreestyle100 mmenwomen200 mmenwomen400 mmenwomen800 mwomen1500 mmenBackstroke100 mmenwomen200 mmenwomenBreaststroke100 mmenwomen200 mmenwomenButterfly100 mmenwomen200 mmenwomenIndividual medley400 mmenwomenFreestyle relay4×100 mwomen4×200 mmenMedley relay4×100 mmenwomenvt
The men's 4×100 metre medley relay event at the 1980 Summer Olympics was held in Moscow, Soviet Union on 24 July 1980 in the Olympiski Sports Complex. A total of 13 teams participated in the event. These were split over two heats held in the morning of that day, and the eight fastest teams qualified for the finals held in the evening of the same day.
The United States, the winner of all previous editions of this event, was boycotting the games in response to the Soviet–Afghan War. As a result, the Soviet Union, Great Britain, and Sweden were expected to win. Australia's Quietly Confident Quartet, however, composed of backstroker Mark Kerry, breaststroker Peter Evans, butterflyer Mark Tonelli, and freestyler Neil Brooks, surprisingly won the final in 3:45.70. They were followed by the silver medalists Soviet Union, 0.22 seconds in arrears, and the bronze medalists Great Britain, as favorites Sweden had been disqualified in the heats. To date, this is the only time the United States has not won the gold medal in the event.
Preview
The 1980 Summer Olympic Games were notable for a large number of boycotting countries as a result of the host country invading Afghanistan in 1979. As a result, several medal favorites for the men's 4 × 100 metre medley relay race were absent. The most notable absence was the United States, who had won the event every time since its inception at the 1960 Games, invariably by large margins,[1] and would go on to win the event at all subsequent Games. Furthermore, they had also obtained the gold medal at the previous World Championships, just two years before the Olympiad. This, together with the boycott of the silver and bronze medallists from the previous edition, West Germany—who won the silver medal also at the World Championships—and Canada respectively, meant that the field had opened.[2][3]
Sweden, Great Britain, and the Soviet Union were the most heavily favoured teams. Another ten National Olympic Committees were able to send teams to Moscow: Angola, Australia, Brazil, Bulgaria, East Germany, France, Hungary, Netherlands, Spain, and Vietnam. Favorites Soviet Union boasted the silver medalists in the 100m finals hosted several days earlier in backstroke and breaststroke (Viktor Kuznetsov and Arsens Miskarovs respectively), while their butterflyer (Yevgeny Seredin) and freestyler (Sergey Kopliakov) had come fifth and fourth in their respective 100m events. The British team included the 100m breaststroke gold medallist (Duncan Goodhew), and fifth-place finisher in the 100m backstroke (Gary Abraham). Sweden's butterflyer (Pär Arvidsson) and backstroker (Bengt Baron) had won their respective 100m events, and their freestyle swimmer (Per Holmertz) had come second in the 100m,[4] while their lowest ranked swimmer, the breaststroker (Peter Berggren), had come ninth in the 100m event.[5]
The Australians were regarded as an outside chance for a medal, but were not seen as the main threats, as they were ranked seventh coming into the Olympics out of the 13 competing countries.[3] In the five times the event had been contested, Australia had only won a silver in the inaugural race in Rome, and a bronze medal in Tokyo in 1964.[4] On paper, Australia's team appeared much weaker than those of the other favorites: Peter Evans was the only individual medalist in the distance, claiming bronze in the 100m breaststroke,[6] while Neil Brooks, the freestyler, and Mark Kerry, the backstroker, had been eliminated in their respective semifinals, and Mark Tonelli was swimming as a makeshift butterflyer.[4][7]
Competition
Heats
The medley relay was scheduled in the Olympiski Sports Complex for Thursday, 24 July, the fifth day of swimming competition, with heats from 11 am, and the final from 9 pm.[8] In the morning Sweden was disqualified in the first heat, while Australia and the Soviet Union competed in the second heat.[9] With their superior depth, the home team was able to rest their entire first-choice quartet in the heats, while Australia was only willing to rest Kerry, with Glenn Patching swimming the backstroke leg in his place.[10] The hosts led the Australians from the start and extended their margin over each of the first three legs. Brooks reclaimed 1.34s on the freestyle leg, but the Australians fell 0.13s short to come second in their heat. Nevertheless, the Australians qualified in second place overall, as they and the Soviets were almost 2s faster than the third-placed Hungarians.[9] In any case, the home team, despite resting all of their first-choice quartet, were still faster than the Australians, who had rested only one.[10] The winners of the first heat, Great Britain, had obtained a time slower than even the fourth-place finisher of the second heat, East Germany, and slower than the Soviets' by almost 3 seconds.[9]
Final
The Australian Evans took the opportunity to attempt to regain the psychological ascendancy from the Briton Goodhew, confronting him privately and stating that "we will win it", before noting that Goodhew was astounded by his posturing.[11] Tonelli, the eldest swimmer in the Australian quartet at the age of 23, convened the team as its de facto leader, and asked his teammates to commit to swimming their legs in a certain time; Kerry vowed to swim the backstroke in 57s, Evans the breaststroke in 63s flat, Tonelli the butterfly in 54s and Brooks promised to anchor the team in 49.8s, even though he had never gone faster than 51s in his career. Tonelli named the foursome as the Quietly Confident Quartet, and they exhibited a silent assurance as they lined up for the race. Whereas most of the other teams were "psyching up" in the marshalling area, the Australians were remaining light-hearted, convinced that they could perform in the final.[4][12]
Kerry led off the Australian team in a faster time than he had clocked in the individual event, but it was still two seconds slower than his personal best time. Kerry finished in a time of 57.87s, leaving Australia in fourth place at the end of the first leg.[4][9] Kuznetsov gave the Soviets the lead with a leadoff leg of 56.81s with Hungary and Great Britain in second and third place. France was last to reach the 100m mark, posting a time of 58.84s.[9][10] Evans then swam a personal best of 63.01s, the fastest split among the breaststrokers by 0.63s. His leg moved Australia into second place at the halfway mark, just 0.45s behind the hosts and roughly half a second ahead of the British and the Hungarians. The remainder of the teams had been dropped, with a two-second gap back to the fifth-placed East Germans.[4][9][10][11] Tonelli then swam his leg in 54.94s, almost two seconds faster than he had done over the distance.[4] Tonelli began to lose ground in the last 50m and was a body length behind until a late surge brought him to within a metre by the end of his leg.[4] Tonelli's butterfly leg was such that if he had swum the same time in the individual event, he would have claimed the silver medal.[13] Although he lost 0.36s to Seredin, he had minimised his loss and Australia were within 0.81s going into the final leg. Furthermore, the Australians were now more than a second clear of the third placed Great Britain.[10]
Brooks then made a powerful, well-timed dive and surfaced almost even with his Soviet counterpart Kopliakov. He had drawn level halfway through his leg and made a superior turn to take the lead as they headed home. The Soviet freestyler pulled level with 25m to go before Brooks sprinted away again to seal an Australian victory by 0.22s.[4] He did not breathe in the last ten metres, and claimed to be laughing for the final five metres, confident that his opponent could not pass him.[14] Brooks had finished his leg in 49.86s as he had vowed to his teammates.[7] In doing so, he recorded the fastest freestyle split in the relay, even faster than the individual 100m freestyle gold medallist, Jörg Woithe of East Germany.[10]
Aftermath
The time of 3m 45.70s sealed Australia's first ever win in a medley relay at the Olympics, for men or women,[4] and it still remains the only time that the United States did not win the men's event. After the race, the team made a celebratory dive into the water and performed a poolside interview.[11] Tonelli remarked that "I was totally stunned. After all the hassle, and my being the athletes' mouthpiece, we'd come through and done it".[12][13][15] Australia's women's captain Lisa Forrest hailed the win as "a gold medal that should never have been".[3] Evans said of the relay, "It was unbelievable, but it was all so logical. I was so deliriously happy that I couldn't stop talking,"[11][12][13] as Brooks dedicated his win to his mother, who had died from cancer the previous Christmas.[14]
The quartet had been under significant political pressure from the Government of Australia to boycott the 1980 Games,[12][16] but under media pressure and criticism, the Prime Minister did eventually send a congratulatory telegram.[17][18] In 2000, Evans quipped that "We're the Vietnam vets of the Olympic movement".[19]
Upon returning to Australia, Evans and Brooks were raucously received in their hometown of Perth. They were denied a civic reception by the Lord Mayor of Perth, Fred Chaney, because of his stance on Afghanistan, but the Mayor of Fremantle, Bill McKenzie, hosted one instead. Evans also received congratulations from Prime Minister Malcolm Fraser.[11] After being greeted as a hero, Brooks considered retiring as he felt that his gold had diminished his hunger for further success.[14]
The quartet did not compete again as a unit following the Moscow Olympics, as Tonelli retired from swimming immediately after the Games.[15] Australia came third in the 1984 Olympics in the medley relay as the Americans returned to the Olympic fold, with only Evans and Kerry of the original four swimming in the final, while Brooks swam in the heats.[20] Evans and Kerry both retired after the 1984 Olympics,[20][21] and after Brooks retired in 1986, the last of the Quietly Confident Quartet had departed the Australian swimming scene.[22]
Records
Prior to this competition, the existing world and Olympic records were as follows.
Results
Heats
Final
General
Cite uses deprecated parameter |dead-url= (help)
Specific
| https://en.wikipedia.org/wiki/Swimming%20at%20the%201980%20Summer%20Olympics%20%E2%80%93%20Men%27s%204%20%C3%97%20100%20metre%20medley%20relay |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
242,
531,
973,
1169,
1675,
2275,
3634,
4538,
5094,
5699,
5983,
6295,
6656,
6938,
7851,
8279,
8575,
8841,
9303,
9755,
9891,
10191,
11031,
11519,
11654,
11987,
12113,
12737,
12951,
13740,
14245,
14341,
14874,
15007,
15937,
16203,
16780,
16995,
17220,
17625,
17853,
18278,
18505,
19137,
19439,
20723,
21066,
21306,
21982,
22124,
22824,
23665,
23884,
24577,
24875,
25147,
25300,
25448,
25948,
26386,
27560,
28484,
29029,
29114,
30944,
31339
],
"plaintext_end_byte": [
241,
530,
972,
1137,
1653,
2251,
3602,
4505,
5066,
5698,
5982,
6283,
6655,
6937,
7850,
8278,
8574,
8840,
9302,
9754,
9874,
10190,
11008,
11518,
11653,
11975,
12111,
12736,
12914,
13715,
14244,
14340,
14850,
15006,
15936,
16202,
16779,
16994,
17196,
17624,
17852,
18277,
18492,
19136,
19438,
20689,
21065,
21283,
21968,
22123,
22778,
23664,
23883,
24576,
24846,
25146,
25299,
25425,
25931,
26362,
27538,
28463,
29028,
29104,
30918,
31319,
31455
]
} | Miten suuren osan Euroopan väestöstä arvioidaan mustan surman tappaneen vuosina 1346–1353? | Musta surma | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
117
],
"minimal_answers_end_byte": [
135
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Musta surma oli Eurooppaa ja sen lähiseutuja vuosina 1346–1353 runnellut kulkutauti, jonka arvioidaan tappaneen 30–60 prosenttia Euroopan väestöstä eli 25–50 miljoonaa ihmistä ja saman verran Lähi-idässä ja Pohjois-Afrikassa.
Suurin osa tutkijoista uskoo nykyisin, että mustan surman aiheutti paiserutto, joka leviää mustarotan kirppujen puremista. Tämä käsitys on saanut tukea myös uusista DNA-tutkimuksista. Myös keuhkoruttoa ja jotain sittemmin kadonnutta tautia on epäilty mustan surman aiheuttajaksi.
Musta surma alkoi viimeistään 1346 Etelä-Venäjällä, mutta se saattoi tulla sinne Kiinasta. Se levisi Mustanmeren yli Konstantinopoliin ja Aleksandriaan, sitten koko Lähi-itään ja vuonna 1347 Euroopan satamakaupunkeihin Italiassa ja Ranskassa. Sieltä epidemia levisi seuraavien vuosien aikana koko Eurooppaan, viimeisenä Venäjän kristittyihin osiin 1350-luvulla. Vain muutama maa kuten Islanti ja Suomi säästyivät epidemialta.
Mustan surman aiheuttama väestökato aiheutti Euroopassa suuria yhteiskunnallisia ja taloudellisia muutoksia, kun palkollisten asema parani työvoimapulan myötä.
Epidemian synty
Ruttopandemiat
Musta surma oli toisen Euroopassa tunnetun ruttopandemian ensimmäinen ja tuhoisin epidemia. Sen jälkeen tuli uusia epidemioita, ja koko pandemia kesti vuosiin 1650–1722 asti.[1] Ennen mustaa surmaa paiserutto oli aiheuttanut Justinianuksen ruton nimellä tunnetun epidemian vuosina 541–544.[2] Tämä epidemia oli tullut ilmeisesti Afrikasta tai Kiinasta.[2][3] Ensimmäinen pandemia kesti vuoteen 767. Kolmas ruttopandemia alkoi 1800-luvulla, mutta se saatiin pysäytettyä.[1]
Toinen ruttopandemia
Toinen ruttopandemia syntyi mahdollisesti kahdesta syystä. Suuria osia Euraasiasta valloittaneet mongolit olivat hevosilla liikkuvia sotureita, jotka muodostivat sotilaallisen ja hallinnollisen verkoston koko Keski-Aasian välille. He saattoivat tuoda tautia kantavat jyrsijät Kiinasta aroja pitkin lännemmäs 1300-luvun alkuun mennessä. Toinen syy pandemian alulle saattoi olla 1200-luvun puolivälissä alkanut ilmastonmuutos, joka aiheutti Saharasta puhaltamaan kääntyneiden tuulien myötä Keski-Aasian lämpenemisen ja kuivumisen ja pakotti jyrsijät liikkeelle.[4]
Mustan surman alkukoti
Mustan surman alkukoti on yhä kiistanalainen. Joidenkin tutkijoiden mukaan epidemia lähti leviämään Keski-Aasiasta ja toisten mukaan Kiinasta. Paiseruttoa esiintyykin jyrsijöissä endeemisenä niin Keski-Aasiassa kuin Pohjois-Kiinassakin. Kiinalaisista historiankirjoista ei kuitenkaan löydy mainintaa rutosta ennen 1640-lukua.[5] Kiinan Hebein maakunnassa oli 1330-luvulla tuhoisa kulkutauti, mutta ei ole varmaa, oliko se ruttoa.[6] Keski-Aasiassa Issyk Kulissa on poikkeuksellisen monia nestoriolaiskristittyjen hautoja vuosilta 1338–1339, ja joissain hautakivissä on kuolinsyyksi ilmoitettu rutto.[7] Epidemia alkoi mahdollisesti Kaspianmeren luoteisrannoilla ja Etelä-Venäjän seudulla Kultaisen ordan valtion keskiosissa keväällä 1346, kuten venäläiset kronikoitsijat ja arabikirjoittaja Ibn al-Wardi kirjoittivat. Sieltä tauti lähti leviämään Mustallemerelle sekä etelään päin maata pitkin.[8] Pohjoiseen tai Mustanmeren länsipuolelle se ei alkukodistaan levinnyt, sillä Kultaisen ordan muslimeilla ei ollut kauppasuhteita tai muitakaan yhteyksiä siellä asuvien kristittyjen kanssa.[9] Vuonna 2010 julkaistun geenitutkimuksen mukaan kaikki kolme tunnettua ruttopandemiaa, mukaan lukien musta surma, olisivat syntyneet Kiinassa. Länteen musta surma olisi kulkeutunut silkkitietä pitkin.[3]
Epidemian leviäminen
Krimille
Vuonna 1343 vähän aiemmin islaminuskoon kääntynyt kiptšakkien mongolikaanikunta hyökkäsi Krimin niemimaalla sijainneen Kaffan kaupunkiin ajaakseen sitä asuttaneet genovalaiset kauppa-asemaltaan. Jälkimmäisen piirityksen 1345–1346 aikana piirittäjien joukoissa puhkesi rutto.[10] Piacenzalaisen Gabriele de Mussisin kertomuksen mukaan kiptšakit ampuivat katapulteilla ruttoon kuolleiden ruumiita muurin yli genovalaisten tukikohtaan heikentääkseen sen puolustusta tautia levittämällä. Tämä on mahdollista, mutta miasmateoriaan uskoneet piirittäjät olisivat luultavasti odottaneet ruumiiden alkavan ensin haista levittääkseen ”pahaa ilmaa”. Ruttoa levittävät kirput kuitenkin lähtevät kylmenevästä ruumiista nopeasti, joten tauti levisikin Kaffaan todennäköisemmin kaupunginmuurien raoista sisään päässeiden jyrsijöiden mukana.[11]
Konstantinopoliin ja Anatoliaan
Kaffasta laivoillaan paenneet italialaiset toivat ruton Konstantinopoliin luultavasti toukokuussa 1347. Epidemia alkoi näkyä kaupungissa heinäkuussa, ja syksyllä se raivosi täydellä voimallaan. Konstantinopolista pakenevat ihmiset levittivät tautia muuallekin Vähän-Aasian rannikolle ja myös Euroopan puolelle Konstantinopolia. Vuonna 1349 tauti saavutti Anatolian sisämaan vuoristoalueet.[12] Etelä-Venäjältä tauti oli sitä ennen levinnyt jo Kaukasukselle, ja Azerbaidžanissa koettiin epidemia 1346–1347.[13]
Afrikkaan ja Lähi-itään
Egyptin Aleksandriaan tauti tuli alkusyksyllä 1347 kauppalaivan mukana joko Konstantinopolista tai suoraan Kultaisesta ordasta, jonka kanssa Egypti kävi paljon kauppaa. Aleksandriasta epidemia alkoi levitä Niiliä pitkin etelään sekä itään ja länteen. Gazassa tauti riehui keväällä 1348. Muualle Lähi-itään kuten Aleppoon ja Bagdadiin tauti tuli pian eri suunnilta yhtä aikaa.[14] Arabiassa pyhiinvaeltajat toivat taudin Mekkaan 1348. Myös Jedda kärsi epidemiasta, mutta Medina säästyi. Etelä-Arabian Jemeniin epidemia tuli Egyptistä palanneen Jemenin kuninkaan mukana 1351.[15][16]
Tauti oli levinnyt Libyaan jo Aleksandriasta, mutta Tunisiaan se tuli ensin laivalla Sisilian Messinasta, ja epidemia alkoi Tunisin kaupungissa keväällä 1348. Marokkoon epidemia levisi samana vuonna Fèsin hallitsijan armeijan mukana, joka oli yrittänyt hyökätä Tunisiaan.[17]
Egyptin eteläosat epidemia tavoitti puolessatoista vuodessa siitä kun se tuli Aleksandriaan. Sitä etelämmäs tai Länsi-Afrikkaan epidemia ei enää levinnyt. Lisäksi Pohjois-Afrikan nomadit säästyivät siltä lähes kokonaan, sillä rotat ja niiden kirput eivät olleet heidän vaivanaan.[18]
Eurooppaan
Musta surma yllätti Euroopan aikana, jolloin muut kulkutaudit kuten isorokko eivät olleet vaivanneet maanosaa pitkään aikaan.[19] Euroopan asukasluku oli pysynyt tasaisena jo 50–100 vuoden ajan. Kaikki viljelykelpoinen maa oli käytössä, mutta ihmisten määrä oli saavuttanut maanosan kantokyvyn, joten puutetta ja nälänhätiä esiintyi usein.[20]
Ei ole varmaa, tuliko musta surma Eurooppaan suoraan Kaffasta vai Konstantinopolin kautta. Laivat onnistuivat kuljettamaan tappavan taudin pitkänkin merimatkan yli, koska niissä oli niin suuret miehistöt, että henkiinjääneitä oli riittävästi ohjaamaan laivan satamaan.[21]
Loppukesällä ja syksyllä 1347 rutto oli ehtinyt eteläiseen ja keskiseen Kreikkaan. Taudin leviäminen Eurooppaan alkoi kuitenkin varsinaisesti Italian satamista syksyllä 1347. Sisilian Messinaan tauti tuli luultavasti elokuun toisella viikolla ja sieltä Ranskan Marseilleen ehkä jo syyskuussa. Messinasta lähteneet pakolaiset tartuttivat sen jälkeen koko Sisilian loka–marraskuussa ja joulukuussa myös Sardinian ja Korsikan. Italian mantereelle tauti ehti ennen vuodenvaihdetta. Genovaan tartunnan toi kolme maustelaivaa Konstantinopolista, ja epidemia havaittiin siellä vuoden 1347 viimeisinä päivinä. Tammikuussa 1348 tauti levisi Pisan rannikkokaupungista muualle Toscanaan. Italiaan idästä saapuneet laivat levittivät tartuntaa paluumatkallaan moniin satamiin Adrianmerellä, ja Venetsiassa epidemia havaittiin 25. tammikuuta, eli tauti oli tullut sinne luultavasti marraskuun lopulla.[22]
Italiasta rutto levisi myötäpäivään ympäri Euroopan, ensin Ranskaan ja Espanjaan.[23] Espanjaan tauti tuli ainakin kolmelta suunnalta: etelästä Gibraltarinsalmen yli, pohjoisesta Pyreneiden yli, ja Italiasta Baleaarien kautta itärannikon satamakaupunkeihin Barcelonaan ja Valenciaan. Kastilian kuningas Alfonso XI kuoli mustaan surmaan maaliskuussa 1350 ja oli ainoa tautiin kuollut hallitseva monarkki Euroopassa.[24]
Ranskasta tauti levisi pohjoiseen päin Englantiin, Flanderiin, Alankomaihin ja Saksaan. Englantiin tauti levisi kesällä 1348 Weymouthin satamassa joko Normandiasta, etelämpää Ranskasta tai Genovasta asti.[25] Saksaan rutto tuli sekä Pohjois-Ranskan kautta että Italiasta Alppien yli.[25]
Etelä-Balkanille epidemia saapui syksyllä 1347 mahdollisesti yhtä aikaa idästä ja lännestä. Pohjois-Balkanille tauti saapui loppuvuonna 1347 Venetsian kautta. Unkarissa Tonavan rannoilla tauti havaittiin tammikuussa 1349.[26] Böömiin rutto saapui 1350.[27]
Pohjoismaista musta surma saapui ensin Norjaan Oslon seudulle luultavasti vuoden 1348 lopulla.[25] Tanskaan tauti tuli vähän myöhemmin.[28] Islantiin musta surma ei levinnyt lainkaan.[29][25] Ruotsiin tauti saapui ilmeisesti lännestä syksyllä 1349, mutta taudin etenemisestä maassa ei ole juuri lainkaan kuvauksia. Pääsiäisenä 1350 koettiin Visbyn hansakaupungissa epidemia, joka ei ollut tullut Itämeren yli vaan Ruotsin etelärannikkoa pitkin.[30]
Suomen musta surma jätti ilmeisesti kokonaan rauhaan. Joitain autioituneita maatiloja tunnetaan seuraavalta vuosisadalta, mutta ei tiedetä autioituivatko ne ruton takia. Tuohon aikaan Suomen asukasluku oli vain noin 65000 ja asutus oli harvaa: pieniä kaupunkeja oli vain yksi tai kaksi. Suomi sijaitsi syrjässä meren suojaamana, ja koska kaupankäynti muiden maiden kanssa oli hyvin vähäistä, ei taudilla ollut tilaisuuksia levitä maahan.[31]
Viimeiset luotettavat havainnot rutosta ovat 1353 kesältä Moskovasta, mutta se jatkoi luultavasti vielä Kiovaan.[25]
Leviämisnopeus
Musta surma levisi meritse huomattavasti nopeammin kuin maitse. 1300-luvulla laiva kulki keskimäärin noin 40 kilometriä vuorokaudessa. Maata pitkin pääkauppateitä pitkin mustan surman leviämisvauhti oli vain noin kaksi kilometriä vuorokaudessa ja sivuteitä alle kilometri vuorokaudessa.[32]
Musta surma levisi aluksi kauppareittejä pitkin suuriin kaupunkikeskuksiin laivojen mukana. Ensin tauti saapui Välimeren satamakaupunkeihin ja suurten purjehduskelpoisten jokien varrella oleviin kaupunkeihin, jotka myös levittivät tautia sitten toisiinsa omien laivojensa mukana. Meriteitse tapahtunut leviäminen oli niin nopeaa, etteivät viranomaiset ehtineet varautua siihen. Joissakin harvemmissa tapauksissa tauti levisi metastaattisesti melko pitkiä matkoja myös maateitse, kuten Ranskassa Carcassonnesta Bordeaux'hon ja Italiassa Pisasta tiettyihin sisämaakaupunkeihin. Rannikkokaupunkiin saavuttuaan kulkutauti säteili ensin alueen muihin kaupunkeihin ja niistä puolestaan hevosvaunujen ja kuormahevosten rahtien mukana maaseudulle. Näin musta surma levisi lopulta kattamaan kokonaisia alueita.[33]
Maininnat epidemiasta
Suurten kaupunkien eliitit ja sitä kautta myös kronikoitsijat eivät useinkaan kiinnittäneet mustaan surmaan huomiota epidemian alkuvaiheessa, sillä se kosketti vain kaupunkien köyhälistöä. Ruttoepidemiasta myös vaiettiin pitkään siksi, ettei kaupankäynti muiden kaupunkien kanssa kärsisi. Taudin saapumisesta sen mainitsemiseen aikakirjoissa kesti kylissä noin kuusi viikkoa, keskikokoisissa kaupungeissa seitsemän viikkoa ja suurkaupungeissa ehkä kahdeksan viikkoa.[34]
Mustan surman noustessa Euroopassa pohjoisemmaksi ja idemmäksi kuvaukset siitä muuttuvat samalla harvemmiksi ja epätarkemmiksi.[35]
Tautia alettiin kutsua mustaksi surmaksi vasta vuosisatoja myöhemmin.[36] Aikalaiset käyttivät siitä muita nimiä, kuten ”suuri kuoleminen”, ”rutto/kulkutauti” tai ”ensimmäinen kulkutauti”[37]. Nykyinen nimitys tulee latinan sanoista atra mors, jossa atra tarkoittaa paitsi mustaa, myös kauheaa.[36][38]
Taudinkuva
Firenzeläinen kirjailija Giovanni Boccaccio, joka eli mustan surman aikana, kuvaili taudin oireita Decameronen johdannossa:
Rutto alkaa rottapopulaatiossa ruttobakteeria kantavien kirppujen puremien levittämänä. 10–14 vuorokauden kuluttua epidemian alkamisesta rottia on kuollut niin paljon, että nälkäiset kirput alkavat etsiä ihmisistä uutta isäntää. Ne purevat ihmistä ja tartuttavat ruton. Taudin itämisaika on 3–5 vuorokautta, jolloin oireita ei ilmene. Alettuaan oireet kestävät 3–5 vuorokautta. Tautia kantavien kirppujen saapumisen ja ensimmäisten ihmisten kuolemien välillä kuluu kaikkiaan keskimäärin 24 vuorokautta. Nopeasti eteneväksi epidemiaksi rutto kehittyi paikkakunnalla sen jälkeen noin viikossa.[39]
Rutto riehui etenkin lämpiminä vuodenaikoina. Talvisin epidemia laantui etenkin viileillä seuduilla, sillä kirput vähenivät ja ruttobakteerin lisääntyminen hidastui.[40]
Aiheuttaja
Aikalaisten käsityksiä
Aikalaiset pitivät ruttoa yleisesti Jumalan rangaistuksena syntisille.[41] Esimerkiksi ruttoon itsekin 1348 kuollut firenzeläinen kronikoitsija Giovanni Villani piti ruttoa jumalallisena rangaistuksena firenzeläisten "rahanhimosta, ahneudesta ja köyhien kiskurimaisesta sortamisesta".[42] Jotkut uskoivat ruttoa ”huonon ilman” aiheuttamaksi. Rutosta syytettiin myös juutalaisia, minkä takia tauti johti monin paikoin juutalaisvainoihin. Kristillisessä kulttuurissa ruton alkuperää pidettiin saatanallisena, minkä vuoksi paholaista usein symboloivia kissoja hävitettiin runsaasti, mikä kuitenkin aiheutti ruttoa levittävien rottien lisääntymistä. Jotkut uskoivat syiden olleen astrologisia ja planeettojen kohtaamisen aiheuttaneen epidemian.[41]
Yersinia pestis -teoria
Useimmat tutkijat pitävät nykyisin mustan surman aiheuttajana Yersinia pestis -bakteerin aiheuttamaa paiseruttoa. Tauti leviää mustarotan kirpun Xenopsylla cheopis välityksellä. Kirppu etsiytyy ihmiseen kun sen isäntärotta on kuollut ja tartuttaa taudin uuteen isäntäänsä puremallaan.[43] On myös esitetty, että musta surma olisi levinnyt ihmisestä toiseen myös suoraan kirppujen ja täiden levittämänä, sillä epidemia levisi poikkeuksellisen nopeasti vain rottien aiheuttamaksi.[44]
Ruttobakteeri eristettiin vasta vuonna1894, jolloin sen leviämistapa samalla selvitettiin.[43]
Kanadalaisen McMaster-yliopiston ja saksalaisen Tübingenin yliopiston tutkimuksessa havaittiin ylöskaivetuista mustan surman uhrien luista eristetyn bakteeri-DNA:n kuuluvan juuri Yersinia pestis -lajille. Esihistoriallisten Yersinia pestis -bakteerien DNA poikkeaa vain hieman nykyisin elävistä saman lajin edustajista, eikä tutkijoiden mukaan heikentynyt mustan surman vahingollisuus johdu bakteerikannoissa tapahtuneista geneettisistä muutoksista, vaan täytyy olla muita selittäviä tekijöitä.[45]
Vaihtoehtoiset teoriat
Muitakin ruton muotoja kuin paiseruttoa, sekä kokonaan muita bakteereita tai viruksia on ehdotettu mustan surman aiheuttajaksi.[43]
Englantilainen J. F. D. Shrewsbury (1971) ja jotkut myöhemmät tutkijat ovat ehdottaneet, että epidemia oli ollut primaarinen keuhkorutto tai jokin kokonaan toinen, tuntematon tauti.[46] Keuhkorutossa ruttobakteeri menee keuhkoihin, minkä jälkeen se voi siirtyä yskivästä ihmisestä toiseen pisaratartuntana ilman välityksellä. Keuhkoruttopotilas ei kuitenkaan ehdi levittää tautia kovin tehokkaasti ennen kuolemaansa. Suurikokoiset pisarat jäävät myös usein kurkkuun ja aiheuttavat nopeasti tappavan veriruton. Keuhkoruttoepidemiat kestävätkin tyypillisesti vain lyhyen ajan, toisin kuin paiseruttoepidemiat.[47][43] Paiseruttopotilaista 10–25 prosentille kehittyy sekundaarinen keuhkorutto. Jotkut mustan surman aikalaiset kuvailivatkin "verta yskiviä" uhreja, mutta suurin osa kuvauksista vastasi paiseruton oireita. Näin ollen on luultavaa, että keuhkoruttotapaukset olivat useimmiten sekundaarisia.[48]
Cohn (2002) perusteli teoriaa viruksesta taudin aiheuttajana epidemian hyvin nopealla etenemisellä sekä sillä, että koska epidemia muuttui alun jälkeen etupäässä lapsia koskevaksi, aikuiset olivat saaneet siihen immuniteetin, mikä viittaa virustautiin.[46]
Ihmisen kirppua esitettiin ruton levittäjäksi 1900-luvulla. Ranskalaiset tutkijat arvelivat, että Marokon ruttoepidemiaa 1941 levittivät myös ihmiskirput niille suotuisissa ilmasto- ja asumisolosuhteissa. Ihmiskirppu on kuitenkin sittemmin todettu hyvin tehottomaksi ruton levittäjäksi. Ihmisen veressä ei ole, toisin kuin rotan veressä, juuri koskaan riittävää määrää bakteereita siihen, että kirpusta voisi ihmisen verta nautittuaan tulla tartuttajaa. Paiseruton ei myöskään koskaan ole todettu tarttuneen ihmisestä toiseen kirppujen välityksellä.[49]
Twigg (1984) ehdotti että musta surma olisi ollut pernarutto.[50] Scott ja Duncan (2001 ja 2004) ehdottivat taudin olleen Ebolan tai Marburgin mutaatio, sillä mustan surman oireet muistuttivat niiden oireita.[51]
Ole Benedictowin (2010) mukaan vaihtoehtoisia teorioita yhdistää se, että niissä tehdään totuudenvastaisia oletuksia esimerkiksi ruton leviämisestä ja mustarotan esiintymisestä Euroopassa.[52]
Rutolta suojautuminen
Kukaan ei tiennyt, miten rutto levisi, joten siltä ei osattu suojautua. Melko yleisesti arveltiin, että rutto levisi ilman kautta. Ranskan Avignonissa asunut paavi Klemens VI suojautuikin rutolta lääkärinsä kehotuksesta pysyttelemällä omissa oloissaan sisätiloissa kahden valkean välissä. Tulen tarkoitus oli puhdistaa ilmaa myrkyllisestä miasmasta, jonka uskottiin olevan tautien syynä.[53]
Jotkut kantoivat mukanaan kaulassa roikkuvia pieniä pusseja, jotka oli täytetty hyväntuoksuisilla yrteillä. Hyvän tuoksun toivottiin suojaavan rutolta, jonka uskottiin leviävän pahanhajuisen, saastuneen ilman mukana.[41]
Flagellantit olivat 50–300-henkisinä kulkueina vaeltaneita miehiä ja naisia, jotka ruoskivat itseään verille. Itseruoskinnan katsottiin osoittavan syntien katumista ja siten edistävän mustasta surmasta paranemista. Flagellantit oli 900-luvulta peräisin ollut liike, mutta mustan surman aikana heitä alkoi liikkua paljon erityisesti Saksassa ja muualla Keski-Euroopassa. Liike hiipui vuoteen 1350 mennessä.[54][23]
Pohjois-Italian Milanoon päästettiin vain hyvin vähän tulijoita. Kaupunki säästyikin melko hyvin: vain kolme perhettä sairastui ja kuoli, mutta heidän kotinsa laudattiin umpeen, joten tauti ei levinnyt.[55]
Kuolleisuus
Arviot mustassa surmassa kuolleiden osuudesta Euroopan väestöstä ovat vaihdelleet 30 ja 60 prosentin välillä. Kuolleiden määriä ei yleensä tilastoitu luotettavasti. Vain harvoilta alueilta on saatavilla kuolleisuustilastoja, ja maista kokonaisuudessaan vain Englannista. Joiltakin rutosta kärsineiltä alueilta kuolleiden määrä voidaan kuitenkin arvioida kohtalaisen luotettavasti eri tilastojen kuten verotilastojen pohjalta. Näillä alueilla väestöstä kuoli 50–70 prosenttia, keskimäärin 60 prosenttia. Tämä tarkoittaisi sitä, että Euroopan 80-miljoonaisesta väestöstä tautiin kuoli 50 miljoonaa.[56]
Varovaisempi joskus esitetty arvio Euroopan ja Lähi-idän väestömenetyksestä on 30–50 prosenttia. Euroopan väestöstä tämä oli 25 miljoonaa, ja epidemia saattoi surmata saman verran ihmisiä myös Aasiassa ja Pohjois-Afrikassa. Vanhemmassa kirjallisuudessa arviot ovat hiukan pienempiä.[25]
Kuolleisuus vaihteli Euroopassa alueittain voimakkaasti. Joillain paikkakunnilla lähes kaikki kuolivat, mutta toiset paikkakunnat säästyivät taudilta kokonaan. Erityisen pahasti kärsivät Firenze, Venetsia, Pariisi, Hampuri, Bremen ja Norja, joissa vähintään puolet väestöstä kuoli. Myös Tunisiassa, Syyrian Aleppossa, Egyptissä ja Gazassa epidemiaan kerrottiin kuolleen huomattavasti ihmisiä. Toisaalta esimerkiksi Nürnberg, osa Pyreneitä, keskinen Balkan, Islanti ja ehkä myös Suomi säästyivät epidemialta lähes täysin. Myös Milano ja osa Alankomaita pääsivät melko vähällä.[57] Joidenkin tutkijoiden mukaan myös Böömi ja Puola kärsivät vain vähän. Todennäköisesti maat joutuivat kärsimään taudista kuitenkin yhtä paljon kuin muukin Eurooppa, ja vanha käsitys johtuu siitä että epidemiasta ei siellä paljon kirjoitettu. Joissain aikakirjoissa on kuitenkin kuvauksia taudin vuoksi tyhjentyneistä böömiläiskaupungeista.[27] Jos Itä-Eurooppa kärsikin mustan surman aikana muuta Eurooppaa hiukan vähemmän, se saattoi johtua siitä, että ruttobakteeri oli ehtinyt muuttua vaarattomammaksi kierrettyään ensin monen vuoden ajan muualla. Böömiä suojasivat lisäksi vuoret kolmella suunnalla.[58]
Seuraukset
Ensimmäiset reaktiot
Rutto aiheutti tullessaan valtavan järkytyksen, ja jokapäiväinen elämä pysähtyi monilta osin. Maanviljelijät lakkasivat kyntämästä ja kauppiaat sulkivat ovensa.[59] Papit lakkasivat antamasta viimeisiä riittejä. Myös rikkaiden ennen juhlavat hautajaiset muuttuivat koruttomiksi, ja vainajat usein vain heitettiin maakuoppaan.[60]
Jotkut kerääntyivät asumaan taloihin, joissa kukaan ei vielä ollut sairastunut, ja eristäytyivät muista ihmisistä. Toiset ryhtyivät sen sijaan juhlimaan huolettomasti. Moni pakeni kaupungeista maaseudulle.[59]
Myöhemmät epidemiat
Rutto jäi mustan surman laannuttua elämään Euroopan jyrsijäpopulaatioihin, ja pandemia jatkui syklisesti. Mustaa surmaa heikompia epidemioita koettiin seuraavien vuosisatojen aikana Euroopassa ja muualla maailmassa useita kymmeniä viiden–kahdentoista vuoden välein paikasta riippuen. Toinen epidemia alkoi keväällä 1361 ja kesti vuoden ajan. Se surmasi Euroopassa ehkä 20 % väestöstä ja koetteli erityisen ankarasti lapsia ja maanomistajaluokkaa. Kolmas epidemia vuonna 1369 surmasi 10–15 % väestöstä, ja seuraavatkin enimmillään saman verran.[61] Mustalta surmalta kokonaan säästynyt Islanti koki vuonna 1402 vakavan ruttoepidemian.[62]
Väestökato
Mustan surman seurauksena eurooppalaisten keskimääräinen elinikä laski 35–40 vuodesta alle 20 vuoteen 1300-luvun jälkipuoliskolla.[63]
Euroopan asukasluvun lasku jatkui epidemian jälkeenkin. Joidenkin arvioiden mukaan maanosan väkiluku oli 1400-luvun alussa mahdollisesti laskenut jopa puoleen tai senkin alle epidemiaa edeltäneestä ajasta. Tämä lasku johtui ilmeisesti osittain mustan surman jälkeen tulleista pienemmistä ruttoepidemioista. Ensimmäisistä ruttoepidemioista selvinneet vanhukset selvisivät uusista epidemioista nuoria ihmisiä paremmin.[64] Euroopan väkimäärä lähti jälleen nousuun vasta 1400-luvun puolivälissä, ja mustaa surmaa edeltänyt taso saavutettiin 1500-luvun alkupuolella. Lähi-idässä vastaavaa väestöllistä toipumista ei tapahtunut.[65]
Taloudelliset ja yhteiskunnalliset muutokset
Väestökato toi muassaan taloudellisia muutoksia, koska sosiaalinen liikkuvuus parani. Esimerkiksi talonpoikien sitoutuminen perinteisille maa-alueilleen väheni, koska asutus harveni huomattavasti. Niinpä maaorjien olot paranivat merkittävästi; maaorjuus oli nimenomaan perustunut vuokraviljelijöiden ja maatyöläisten käytännössä mielivaltaiseen ja rajattomaan riistoon vuokranantajien taholta. Musta surma aiheutti valtavan työvoimapulan, kun esimerkiksi Englannissa jopa kolmannes aiemmin viljellystä pellosta jäi käyttämättä. Niinpä palkolliset kykenivät vaatimaan entistä suurempia palkkoja ja pienempiä vuokria, ja tämä johti lopulta feodalismina tunnetun järjestelmän romahtamiseen.[67][68] Maata ja myllyjä saatettiin ottaa uuteen hyötykäyttöön, kuten laidunmaiksi, pelkän viljanviljelyn sijaan.[69]
Vanhat johtajat kuten kuvernöörit, papit ja älyköt lakeineen ja teorioineen joutuivat epäsuosioon, sillä he eivät olleet onnistuneet suojelemaan kansaa. Lainvalvonnan rapautuminen aiheutti lisäksi anarkiaa.[70]
Joidenkin ammattien harjoittajien kysyntä kasvoi hetkellisesti. Haudankaivajille ei ollut maksettu esimerkiksi Firenzessä lainkaan palkkaa ennen epidemiaa, mutta toimesta tuli epidemian ajaksi uusi elinkeino monelle köyhälle. Myös lääkärien määrä kasvoi nopeasti kun lääkäreiksi otettiin kovassa tarpeessa paljon täysin kouluttamattomia ihmisiä.[71] Kun eri alojen ammattilaisia kuoli joukoittain, killat korvasivat vajeen ottamalla lisää noviiseja. Käytännön pakosta kiltoihin alettiin hyväksyä myös oppipoikia, joilla ei ollut omaa sukua ammattikunnassa. Laajentuneen rekrytoinnin johdosta jotkut aikalaiset kirjoittajat valittelivat työn laadun heikkenemistä.[72]
Ihmisten ruokavalio muuttui halvasta vilja- ja papuvoittoisesta ruokavaliosta monipuolisemmaksi: alettiin nauttia entistä enemmän lihaa, voita, olutta ja viiniä. Ihmisillä oli myös entistä paremmin varaa vaatteisiin ja kaikenlaisiin tavaroihin kotiaan varten.[73]
Kirkon aseman heikentyminen
Katolinen kirkko menetti lisää paaviskandaaleissa jo karissutta uskottavuuttaan, kun ihmiset huomasivat ettei uskonto estänytkään taudin leviämistä ja perheiden kärsimyksiä. Uskonnonharjoitus kärsi myös siitä, että monelta alueelta kuolivat kaikki papit.[74]
Kirkon kanssa kilpailemaan syntyi useita uskonnollisia liikkeitä.[75] Syntyi uusien, köyhien pyhimysten kultti, jota kirkon oli vaikea hyväksyä.[76]
Moni lähti pyhiinvaellusmatkalle: esimerkiksi Roomaan tuli vuonna 1350 paavin kehotuksesta yli miljoona pyhiinvaeltajaa.[77]
Koulutuksen muutokset
Yliopistot menettivät suuren osan opiskelijoistaan, ja Euroopan 30 yliopistosta viisi lopetti toimintansa kokonaan. Toisaalta epidemian johdosta monia yliopistoja laajennettiin ja uusia perustettiin nopeasti paikkaamaan syntynyttä pappien ja muiden oppineiden katoa. Firenzen yliopisto ja sen jälkeen moni muukin yliopisto Italiassa lisäsi klassisia aineita opintoihinsa. Latinaa osaavien opettajien vähenemisen seurauksena oppilaitoksissa alettiin käyttää kansankieltä.[78]
Juutalaisvainot
Joissain paikoissa juutalaisia syytettiin mustan surman levittämisestä kaivoja myrkyttämällä, ja tämä johti juutalaisvainoihin.[74] Useimmissa maissa viranomaiset pystyivät suojelemaan juutalaisia kansan raivolta, mutta koska Saksassa ei ollut riittävää keskushallintoa, moni suuri juutalaisyhteisö siellä hävitettiin kokonaan. Vainojen seurauksena moni juutalainen pakeni Puolaan ja Venäjälle.[79]
Lääketieteen kehitys
Mustalla surmalla oli suuri vaikutus lääketieteen kehittymiseen. Vallalla ollut humoraalioppiin perustunut lääketiede osoittautui tehottomaksi ruttoa vastaan ja menetti asemansa. Lääkärikoulutus oli 1300-luvulle asti ollut teoreettista eikä perustunut kliiniseen tutkimukseen ja hypoteeseihin. Mustan surman seurauksena terveydenhoito alkoi muuttua käytännöllisemmäksi, ja tieteellinen menetelmä tuli suosituksi. Kirurgit nousivat lääkärien rinnalle, ja yleinen anatomiantuntemus kasvoi ruumiinavausten yleistyessä.[80] Hygieniaan alettiin kiinnittää huomiota, ja Italiassa heti epidemian jälkeen säädetyt terveydenhoitolait ja perustetut kunnalliset terveyslautakunnat levisivät muuallekin Eurooppaan. Aluksi terveyslautakunnat keskittyivät vain uusien ruttoepidemioiden torjumiseen, mutta myöhemmin niiden toiminta laajeni yleisemmäksi.[81] Myös erityisten ruttolääkärien virkoja perustettiin.[82] Vuonna1374 Venetsiaan ei päästetty ihmisiä, joiden epäiltiin sairastavan ruttoa, ja muualla otettiin käyttöön laivojen karanteeneja. Täydellistä suojaa nekään eivät antaneet, joten ruttoepidemiat jatkuivat.[41]
Teknologinen kehitys
Äkillinen pula halvasta työvoimasta johti joidenkin mukaan myös teknologisen kehityksen välttämättömyyteen ja jopa laukaisi renessanssiin johtaneen kehityksen.[83] Jotkut tutkijat, kuten David Herlihy, ovat antaneet mustalle surmalle kunnian useista Keskiajalla yleistyneistä keksinnöistä. Esimerkiksi, koska musta surma surmasi paljon työväkeä, oli tarpeen kehittää välineitä, joilla työ saatiin tehtyä pienemmällä tekijämäärällä. Joidenkin tutkijoiden mukaan kuitenkin juuri mustan surman jälkeen ei ole havaittavissa teknologista kehitystä juuri millään alalla, vaan useimmat aikakauden tärkeät keksinnöt ja uudistukset tehtiin ennen epidemiaa tai vuosisatoja sen jälkeen.[84] Islamilaisessa Lähi-idässä kehitys oli sitä paitsi Eurooppaan nähden päinvastainen, sillä alue taantui pitkäksi aikaa talouden, teollisuuden ja maatalouden tuottavuuden suhteen.[85]
Vaikutus taiteeseen
Musta surma oli keskiajan ihmisille valtava isku, joka heijastui myös kulttuuriin. Taiteessa alkoivat korostua kuoleman ja kauheuksien kuvaukset, sarkasmi, mutta joskus myös toivo. Realismi tuli aiempaa suositummaksi tyylilajiksi. Yksinäisestä sairastajasta kuolinvuoteellaan tuli yleinen teema maalauksissa, ja kuolemaa kuvattiin enkelinä tai luurankona. Kuolemantanssissa kuolemaa edustavat luurangot kuvattiin tanssimassa ja keräämässä kuolevia mukaansa.[86] Taiteeseen tuli myös makaabereja kuvauksia mätänevistä ruumiista.[87]
Rakentaminen muuttui mustan surman jälkeen aiempaa vaatimattomammaksi.[86]
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Benedictow, Ole J.| title = The Black Death 1346–1353. The Complete History| location = Woodbridge| publisher = The Boydell Press| year = 2004| id = ISBN 1-84383-214-3| language = Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Benedictow, Ole J.| title = What Disease Was Plague? On the Controversy Over the Microbiological Identity of Plague Epidemics of the Past| location = Leiden| publisher = Brill| year = 2010| id = ISBN 9789004180024| language = Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Briggs, Asa ym.| title = Ratkaisun hetket. 100 tapahtumaa, jotka muuttivat maailmaamme| number = Musta surma – 1347| location = Helsinki| publisher = Valitut palat| year = 1995| version = (When, Where, Why and How it Happened, 1993.) Suomennos: Mervi Ovaska. Suomea käsittelevien jaksojen kirjoittajat: Seppo Aalto, Lauri Haataja, Allan Tiitta| id = ISBN 951-584-073-2| pages = 98–101}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Gottfried, Robert S.| title = The Black Death. Natural and Human Disaster in Medieval Europe| location = New York & London| publisher = Robert Hale| year = 1983| id = ISBN 0-7090-1299-3| language = Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Herlihy, David| title = The Black Death and the Transformation of the West| publisher = Harvard University Press| year = 1997 (perustuu 1985 kirjoitettuihin esseisiin)| id = ISBN 0-674-07613-3}}
Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
Viitteet
Kirjallisuutta
Kallionsivu, Mikko: Ars moriendi, musta surma ja makaaberin traditio. Teoksessa Citation error, replace with{{cite book| author = Karttunen, Laura & Niemi, Juhani & Pasternack, Amos (toim.)| title = Taide ja taudit. Tutkimusretkiä sairauden ja kulttuurin kosketuspinnoilla| location = Tampere| publisher = Tampere University Press| year = 2007| id = ISBN 978-951-44-6988-6}}
Aiheesta muualla
Luokka:92 Euroopan historia
Luokka:1300-luku
Luokka:Keskiaika
Luokka:Epidemiat
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Musta%20surma |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
623,
976,
1265,
1567,
2152,
2720,
3053,
4864,
4995,
6852,
8758,
9929,
10414,
10763,
11945,
12665,
13366,
14111,
14387,
15091,
15192,
16184,
17107,
17219,
17344,
17458,
17605,
17716,
17866
],
"plaintext_end_byte": [
622,
975,
1264,
1566,
2138,
2657,
3052,
4806,
4933,
6694,
8655,
9857,
10413,
10735,
11882,
12597,
13365,
14110,
14355,
15069,
15191,
16157,
17077,
17217,
17342,
17456,
17577,
17678,
17862,
18541
]
} | متى تأسست حركة فتح الفلسطينية؟ | حركة فتح | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
2
],
"minimal_answers_start_byte": [
1023
],
"minimal_answers_end_byte": [
1040
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
حركة فتح (اختصار معكوس لـ حركة التحرير الوطني الفلسطيني) حركة فلسطينية وطنية ثورية، [1][2][3] تعترف بوجود دولة إسرائيل وبأحقيتها في الوجود على الأراضي التي احتلتها قبل العام 1967م[4]، وهي جزء رئيسي من الطيف السياسي الفلسطيني، وثاني أكبر فصيل ممثل في المجلس التشريعي الفلسطيني بعد حركة حماس حسب آخر انتخابات[5]، وأكبر فصائل منظمة التحرير الفلسطينية.
وبعد عدة عقود من المقاومة المسلحة لإسرائيل، أوقفت الحركة عملها ذلك عام 2007 حين سلم الجناح العسكري للحركة (كتائب شهداء الأقصى)السلاح وأعلنت وقف الهجمات على إسرائيل مقابل عفو إسرائيل عن أعضائها.[6]
أعلنت انطلاقة حركة فتح في 1 يناير 1965، وتعد من أولى حركات النضال الفلسطيني العلماني ضد الاحتلال الإسرائيلي. ارتبطت حركة فتح بقائدها ياسر عرفات حتى وفاته عام 2004.
ومن أبرز حركات الشعب الفلسطيني في الوطن والشتات، حيث لعبت دورا رئيسيا في أحداث أيلول الأسود والحرب الأهلية اللبنانية، كما أنها خاضت محادثات السلام في أوسلو وواشنطن.
خسرت حركة فتح أغلبية مقاعد المجلس التشريعي الفلسطيني في الانتخابات التشريعية في 25 يناير 2006 لصالح حركة حماس، واستقالت من كافة المناصب البرلمانية المناطة بها . وقد أعقب فوز حماس في انتخابات المجلس التشريعي لعام 2006 الانقسام الفلسطيني الذي أدى إلى أن تدير حركة فتح شؤون الضفة الغربية وتترك شؤون قطاع غزة لحركة حماس[7].
البنية
تتمركز سلطة القرار في حركة فتح بيد هيئتين رئيستين هما: المجلس الثوري لحركة فتح والذي يمثل اللجنة التشريعية للحركة، واللجنة المركزية لحركة فتح التي تمثل اللجنة التنفيذية لتشريعات المجلس الثوري، [8] وعُرِف بأن أعضاء اللجنة المركزية للحركة يتم إنتخابهم في مؤتمرات الحركة العامّة.
المؤتمرات العامّة للحركة
النشأة
تعود جذور نشوء حركة "فتح" إلى نهاية الخمسينات من القرن الماضي، وعلى الأغلب في حدود عام 1958 حيث وصل ياسر عرفات وأبو جهاد في تلك الفترة إلى الكويت وبدأ نشر جريدة "فلسطيننا" في تشرين أول 1959.
وتتألف قائمة المؤسسين لحركة فتح من ياسر عرفات، خليل الوزير، سليم الزعنون، ويوسف غميرة، عبد الله الدنان وعادل عبد الكريم، ومنير سويد الذين تواصلوا مع مجموعة أخرى في الفلسطينيين العاملين في قطر تتمثل في يوسف النجار وكمال عدوان ومحمود عباس. وفي السعودية تشكلت خلية فيها عبد الفتاح حمود (أبو صلاح) وصـبحي أبوكـرش (أبو المنذر) وسعيد المزين (أبو هشام) على الأغلب بتواصل مع خليل الوزير وتشكلت الخلية الأولى في أوروبا الغربية في ألمانيا من هاني الحسن وهايل عبد الحميد كما تشكلت خلايا في إسبانيا والنمسا، وانتسب لاحقا في العام 1959 صلاح خلف وعلي الحسن ورفيق النتشة، وفي مطلع الستينات خالد الحسن (أبو السعيد) ومحمود مسودة (أبو عبيدة) وفتحي عرفات شقيق ياسر عرفات[9] وآخرين غيرهم في نهاية الخمسينيات من أجل تحرير فلسطين وظل ياسر عرفات يشغل منصب القيادة فيها حتى وفاته في 2004. بعيد وفاة ياسر عرفات، تم تقسيم المنظمات التي كان يرؤسها حيث انتخب محمود عباس خلفا له في قيادة السلطة الفلسطينية ومنظمة التحرير بعد الانتخابات الرئاسية الأخيرة طرحت فتح محمود عباس ليكون مرشحها لرئاسة السلطة
فتح ومنظمة التحرير الفلسطينية
تعد حركة فتح أكبر فصائل منظمة التحرير.
حركة فتح في الأردن
معركة الكرامة
وقعت معركة الكرامة في 21 آذار 1968 حين حاولت قوات الجيش الإسرائيلي القضاء على الثوار وقوات العاصفه التابعة لحركة فتح الفلسطينية احتلال الضفة الشرقية لنهر الأردن لأسباب تعتبرها إسرائيل إستراتيجية. وقد عبرت النهر فعلا من عدة محاور مع عمليات تجسير وتحت غطاء جوي كثيف. فتصدت لها قوات العاصفه لحركة فتح على طول جبهة القتال من أقصى شمال الأردن إلى جنوب البحر الميت بقوة . وفي قرية الكرامة اشتبكت القوات العاصفه فتح بالاشتراك مع فرقه مدفعيه واحده من الجيش الأردني وسكان تلك المنطقة[10] في قتال شرس بالسلاح الأبيض ضد الجيش الإسرائيلي في عملية استمرت قرابة الخمسين دقيقة. واستمرت بعدها المعركة بين قوات فتح الفلسطينية والقوات الإسرائيلية أكثر من 16 ساعة، اصدر الملك حسين اوامره للجيش الأردني بعد التدخل بالمعركه مما اضطر الإسرائيليين إلى الانسحاب الكامل من أرض المعركة تاركين وراءهم ولأول مرة خسائرهم وقتلاهم دون أن يتمكنوا من سحبها معهم. وتمكنت قوات العاصفه التابعة لحركه فتح في هذه المعركة من تحقيق النصر والحيلولة دون تحقيق إسرائيل لأهدافها.
حركة فتح في لبنان
الحرب الأهلية اللبنانية
جيش التحرير الفلسطيني
ايقاف العمل العسكري
تصغير|صورة لشهيد من كتائب شهداء الأقصى في مدينة بيت لحم
تعتبر العاصفة الجناح العسكري الأقوى منذ 1965 وحتى عام 1982 بعد ذلك برزت أجنحة متعددة لحركة فتح منها كتائب شهداء الأقصى الذراع العسكرية لحركة فتح، بدأت نشاطاتها منذ بداية الانتفاضة الفلسطينية الثانية، بالإضافة إلى مجموعة الفهد الأسود و"الجيش الشعبي" التي نشطت خلال الانتفاضة الفلسطينية الأولى، وانتهت هذه الحركة من العمل المسلح بعد مجيئ السلطة الفلسطينية إلى الأراضي الفلسطينية، حيث تم توقيع اتفاقية للسلام مع الكيان الصهيوني عام 1993 ولكن هذا السلام لم يدم طويلا حيث أن حركة فتح قامت بالانتفاضة الثانية، والتي اندلعت في 28 سبتمبر 2000 وتوقفت فعلياً في 8 فبراير 2005 بعد اتفاق الهدنة الذي عقد في قمة شرم الشيخ والذي جمع الرئيس الفلسطيني المنتخب حديثاً وقتها محمود عباس ورئيس الوزراء الإسرائيلي أرئيل شارون، قامت الأخيرة بانهاء العمل المسلح في الضفة الغربية لكافة الفصائل الفلسطينية مع بقاء قطاع غزة الجزء الوحيد من الأراضي الفلسطينية الذي يحتفظ بالمقاومة المسلحة، نتيجة لسيطرة حركة حماس عليه بعد الانقلاب العسكري التي قامت فيه في عام 2007.
التحول للعمل مع الاحتلال ضد المقاومة الفلسطينية بالضفة
تحولت الحركة من حركة مقاومة للاحتلال إلى حركة تعمل معه ضد المقاومة الفلسطينية المسلحة، ظهر ذلك جليا بعد اتفاقية اوسلو، وظهر بشكل أكبر بعد فوز حركة حماس بالانتخابات عام 2006 وما تلاها بعد الانقسام، فمن اعتقال للخلايا العسكرية التنظيمية المقاومة في الضفة الغربية وكان أهمها اعتقال وتعذيب افراد من كتائب القسام أو حتى تعذيبهم حتى الموت مثلما حدث مع محيي الدين الشريف ومجد البرغوثي، إلى مساعدة الاحتلال بتسليم جنود إسرائيليين ضائعين في الضفة، او حتى وحدات من المستعربين وإعادتهم لاسرائيل كان منها إطلاق عنصرين من وحدة دوفدوفان الإسرائيلية في نابلس عام 2017، إلى اعتقال فلسطينيين مقاومين بطلب من إسرائيل.[11][12]
في البرلمان للسلطة الوطنية الفلسطينية
في الانتخابات التشريعية في 20 يناير 1996، حصل ممثلوا حركة فتح على الأكثرية البرلمانية محتلين 55 مقعدا من أصل 88 وفي الانتخابات التشريعية في 25 يناير 2006، خسرت الحركة الأكثرية البرلمانية في المجلس التشريعي الفلسطيني لتفوز بها حركة حماس، مع "احتفاظ" فتح بالرئاسة الفلسطينية.
في الانتخابات التشريعية في أبريل 2006 خسرت حركة فتح أغلبية مقاعد المجلس التشريعي الفلسطيني لصالح حركة حماس، حيث حصلت على 45 من أصل 132، أما حركة حماس فقد حصلت على 74 مقعدا من أصل 132[13].
اتفاقية أوسلو
في عام 1993 وافق المجلس الوطني لمنظمة التحرير متمثلا بقيادته فتح وبحضور الرئيس الأمريكي السابق بل كلنتون، وافق على إضافة المفاوضات بجانب الكفاح المسلح للوصول إلى سلام عادل وشامل وتم الاعتراف بإسرائيل وبحقها في الوجود... وبهذا تكون فتح أضافت بند المفاوضات إلى جانب الكفاح المسلح الذي تم التأكيد عليه في المؤتمر العام الذي حصل مؤخرا للحركة في بيت لحم.
وتعاني حركة فتح من انحسار دورها إقليميا بعد وفاة مؤسسها وزعيمها الراحل ياسر عرفات وانفصال غزة عن الضفة الغربية بعد سيطرة حركة حماس على قطاع غزة، وخسارتها بالانتخابات والانقسامات بين قادتها التاريخين في الآراء والتوجهات تجاه عملية السلام وغيرها من التوجهات الحركية.
الاعتراف بإسرائيل وعملية التسوية
اعترفت فتح ومنظمة التحرير الفلسطينية بأحقية إسرائيل في الوجود على الأرضي التي احتلتها قبل العام 1967، واختارت نهج المفاوضات لاسترداد الأراضي التي احتلت عام 1967 لتقيم عليها دولة وفق المقررات الدولية التي تنص على حق عودة الاجئين وفق القرار 194والقرارات المطالبة بانسحاب إسرائيل من الأراضي التي احتلتها عام 1967 مع الاحتفاظ بالحق الطبيعي للشعوب في مقاومة الاحتلال.
الانقسام الفلسطيني
انطلاقة فتح ال 48
في الثالت من يناير 2013 احتفلت حركة فتح بانطلاقتها لأول مرة بعد انقطاع دام خمس سنوات بسبب الانقسام الفلسطيني، وافقت الحكومة في قطاع غزة بقيادة إسماعيل هنية على طلب حركة فتح اقامة مهرجان انطلاقتها عقب اتفاق المصالحة الوطنية الأخير في القاهرة، وقد اختلف الطرفان على مكان اقامة المهرجان، حيث رفضت الحكومة في غزة اقامته على أرض الكتيبة الخضراء التي تقام على أرضها مهرجانات الانطلاقة عادة.
اتفق الطرفان على اقامة حفل الانطلاقة على أرض السرايا، وفي ليلة الحفل آثر العشرات من أنصار حركة فتح لمبيت في أرض السرايا[14]، وخصصت حركة فتح 50 قاربا لنقل الجماهير من المحافظات الجنوبية (رفح وخانيونس) إلى مكان الحفل وذلك لتفادي الازدحامات المرورية[14]. احتشد مئات الآلاف من أنصار حركة فتح في ساحة السرايا والمباني المحيطة بها، وازدحمت شوارع غزة بالمواطنين الذين تدفقوا إلى مكان المهرجان منذ ساعات الصباح الباكر[14].
أدت وفاة شاب واصابة 35 شخصا خلال التدافع في مهرجان الانطلاقة إلى ايقاف فعاليات المهرجان الذي كان من المفترض ان يبدأ ظهيرة يوم الجمعة[14].
التورط بحصار غزة
ساهمت حركة فتح بحصار غزة بشكل مباشر وغير مباشر، ففي نهاية شهر فبراير 2016 وعلى لسان عضو اللجنة المركزية للحركة عزام الأحمد تعهدت بإحباط جهود إقامة ميناء بحري لغزة واعترف خلال لقاء تلفزيوني بإفشال حركة فتح والسلطة لمحاولات حل مشكلة كهرباء قطاع غزة..[15]. فيما كشفت القناة العبرية العاشرة في 29 فبراير 2016 النقاب عن زعيم حركة فتح الرئيس محمود عباس لمشروع مد خط كهربائي جديد لقطاع غزة.
الانشقاقات
عرفت الحركة منذ السبعينات عدة انشقاقات مختلفة الأهمية.
سنة 1974 انشق مسؤول الحركة في العراق، صبري البنا (ابو نضال) مؤسسا حركة فتح/ المجلس الثوري.
سنة 1980 انشق عدد من أعضاء الحركة تحت قيادة عبد الكريم حمدي (أبو سائد) مؤسسين حركة فتح/ مسيرة التصحيح.
في مايو 1983، وبعد أقل من عام من خروج قوات منظمة التحرير من بيروت، انشقت مجموعة من القيادات بدعم سوري، مؤسسة فتح - الانتفاضة[16]. كان من أهم المنشقين نائب قائد قوات العاصفة أبو صالح والعقيدين أبو موسى وأبو خالد العملة. أدى هذا الانشقاق إلى اندلاع عدة معارك في البقاع وطرابلس والمخيمات دامت عدة سنوات وشاركت فيها فصائل فلسطينية ولبنانية والجيش السوري.
قيادات الحركة
ياسر عرفات (أبو عمار)، أحد مؤسسي الحركة وقائدها العام. (توفي في باريس عام 2004)
خليل الوزير (أبو جهاد)، أحد مؤسس الحركة وأحد قادتها الرئيسيين (إغتيل في تونس عام 1988 على يد الموساد الإسرائيلي)
صلاح خلف (أبو إياد)، أحد مؤسسي الحركة وأحد قادتها الرئيسيين (إغتيل في تونس عام 1991 على يد منظمة أبو نضال)
وليد شريم (أبو علي إياد)
هايل عبد الحميد (أبو الهول)، عضو لجنة فتح المركزية المسؤول عن جهاز الأمن والمعلومات (إغتيل في تونس عام 1991 على يد منظمة أبو نضال)
كمال عدوان (اغتيل في بيروت عام 1973)
محمود عباس (أبو مازن)
المؤتمر السادس
محمود عباس
محمود العالول
سليم الزعنون
أبو ماهر غنيم
عباس زكي
مروان البرغوثي
ناصر القدوة
جبريل الرجوب
توفيق الطيراوي
صائب عريقات
عثمان ابو غربية
محمد دحلان
محمد المدني
جمال محيسن
عزام الأحمد
سلطان أبو العينين
حسين الشيخ
نبيل شعث
محمد اشتيه
الطيب عبد الرحيم
تنظيمات تابعة
كتائب شهداء الأقصى
قوات العاصفة
التنظيم
مراجع
وصلات خارجية
، الجزيرة نت
، الجزيرة نت، 26 أبريل 2007
، برنامج في العمق، قناة الجزيرة، 25 يناير 2010
تصنيف:أحزاب تأسست في 1959
تصنيف:أحزاب فلسطين
تصنيف:أحزاب قومية فلسطينية
تصنيف:أحزاب مؤيدة للاستقلال
تصنيف:الاشتراكية الدولية
تصنيف:العلمانية في فلسطين
تصنيف:حائزون على جائزة أولوف بالمه
تصنيف:حركات تحرر وطني
تصنيف:حركات مقاومة
*
تصنيف:قومية عربية
تصنيف:مجموعات مسلحة فلسطينية
تصنيف:مجموعات مسلحة قومية عربية
تصنيف:منظمات مقرها في رام الله
تصنيف:منظمة التحرير الفلسطينية
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A9%20%D9%81%D8%AA%D8%AD |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
185,
272,
586,
777,
918,
1024,
1151
],
"plaintext_end_byte": [
177,
271,
585,
776,
917,
1023,
1102,
1220
]
} | Roma Mkatoliki alizaliwa mkoa gani? | Laurean Rugambwa | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Laurean Rugambwa (12 Julai 1912 - 8 Desemba 1997) alikuwa askofu Mkatoliki nchini Tanzania aliyeendelea kuwa kardinali wa kwanza kutoka Kusini kwa Sahara katika Kanisa Katoliki.
Maisha
Alizaliwa Bukongo (Bukoba) tarehe 12 Julai 1912 akapewa upadri tarehe 12 Desemba 1943.
Tarehe 13 Desemba 1951 aliteuliwa kuwa askofu na Vikarieti ya Kitume ya Kagera kusini. Alipewa daraja takatifu hiyo tarehe 10 Februari 1952 na askofu David Mathew. Eneo alilokabidhiwa likafanywa kuwa jimbo la Rutabo tarehe 25 Machi 1953 na tarehe 21 Juni 1960 likabadilishiwa jina kuwa Jimbo Katoliki la Bukoba.
Papa Yohane XXIII alimteua kuwa kardinali tarehe 28 Machi 1960 akimkabidhi usimamizi wa parokia ya San Francesco d'Assisi a Ripa Grande mjini Roma. Alikuwa kardinali wa kwanza asiye Mzungu.
Tarehe 19 Desemba 1968 alihamishiwa kwenye jimbo kuu la Dar-es-Salaam aliloliongoza hadi alipojiuzulu kutokana na uzee tarehe 22 Julai 1992.
Alishiriki Mtaguso wa pili wa Vatikano, na mikutano mitatu ya uchaguzi wa Papa (1963, 1978 na 1978 tena).
Alifariki mjini Dar es Salaam tarehe 8 Desemba 1997 akiwa na umri wa miaka 85.
Viungo vya nje
katika ukurasa
katika ukurasa
Jamii:Maaskofu Wakatoliki
Jamii:Makardinali
Jamii:Watu wa Tanzania | https://sw.wikipedia.org/wiki/Laurean%20Rugambwa |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
853,
2104,
3566,
5054,
7243,
11192,
12757,
13715,
14561,
15251,
15764,
15931
],
"plaintext_end_byte": [
797,
2078,
3565,
4997,
7242,
11172,
12756,
13667,
14506,
15225,
15737,
15870,
16283
]
} | বীরশ্রেষ্ঠ ফ্লাইট লেফটেন্যান্ট মতিউর রহমান কত বছর বয়সে বাংলাদেশের মহান মুক্তিযুদ্ধে যোগদান করে ? | মতিউর রহমান (বীরশ্রেষ্ঠ) | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
বীরশ্রেষ্ঠ ফ্লাইট লেফটেন্যান্ট মতিউর রহমান (২৯ অক্টোবর ১৯৪১ - ২০ আগস্ট ১৯৭১) বাংলাদেশের একজন শহীদ মুক্তিযোদ্ধা। বাংলাদেশের মহান মুক্তিযুদ্ধে চরম সাহসিকতা আর অসামান্য বীরত্বের স্বীকৃতিস্বরূপ যে সাতজন বীরকে বাংলাদেশের সর্বোচ্চ সামরিক সম্মান “বীরশ্রেষ্ঠ” উপাধিতে ভূষিত করা হয় তিনি তাদের অন্যতম।[2]
জন্ম এবং শিক্ষা জীবন
মতিউর রহমান ১৯৪১ সালের ২৯ অক্টোবর পুরান ঢাকার ১০৯, আগা সাদেক রোডের "মোবারক লজ"-এ জন্মগ্রহণ করেন। তার পৈতৃক নিবাস নরসিংদী জেলার রায়পুরা থানার রামনগর গ্রামে। যা এখন মতিনগর নামে পরিচিত। ৯ ভাই ও ২ বোনের মধ্যে তিনি ছিলেন ৬ষ্ঠ। তাঁর বাবা মৌলভী আবদুস সামাদ, মা সৈয়দা মোবারকুন্নেসা খাতুন। ঢাকা কলেজিয়েট স্কুল থেকে ষষ্ঠ শ্রেণী পাস করার পর সারগোদায় পাকিস্তান বিমান বাহিনী পাবলিক স্কুলে ভর্তি হন। ডিস্টিংকশনসহ মেট্রিক পরীক্ষায় সাফল্যের সাথে প্রথম বিভাগে উত্তীর্ণ হন।
কর্মজীবন
মতিউর রহমান ১৯৬১ সালে পাকিস্তান বিমান বাহিনীতে যোগ দেন। ১৯৬৩ সালে রিসালপুর পি,এ,এফ কলেজ থেকে পাইলট অফিসার হিসেবে কমিশন লাভ করেন। কমিশন প্রাপ্ত হবার পর তিনি করাচির মৌরিপুর (বর্তমান মাসরুর) এয়ার বেজ এর ২ নম্বর স্কোয়ার্ডন এ জেনারেল ডিউটি পাইলট হিসাবে নিযুক্ত হন। এখানে তিনি টি-৩৩ জেট বিমানের উপর কনভার্সন কোর্স সম্পন্ন করেন এবং ৭৫.৬৬% নম্বর পেয়ে উর্ত্তীর্ণ হন। এরপর তিনি এফ-৮৬ স্যাবর জেট এর উপরেও কনভার্সন কোর্স করেন এবং ৮১% নম্বর পেয়ে উর্ত্তীর্ণ হন। বৈমানিক কনভার্সন কোর্স এ ভালো ফলাফলের ভিত্তিতে তাকে পেশোয়ারে (১৯ নং স্কোয়ার্ডন) এ পোস্টিং দেয়া হয়।
১৯৬৫ তে ভারত-পাকিস্তান যুদ্ধের সময় ফ্লাইং অফিসার অবস্থায় কর্মরত ছিলেন। এরপর মিগ কনভার্সন কোর্সের জন্য পুনরায় সারগোদায় যান। সেখানে ১৯৬৭ সালের ২১ জুলাই তারিখে একটি মিগ-১৯ বিমান চালানোর সময় আকাশে সেটা হঠাৎ বিকল হয়ে গেলে দক্ষতার সাথে প্যারাসুট যোগে মাটিতে অবতরণ করেন। ১৯৬৭ সালে তিনি ফ্লাইট লেফটেন্যান্ট পদে পদোন্নতি লাভ করেন। ইরানের রানী ফারাহ দিবার সম্মানে পেশোয়ারে অনুষ্ঠিত বিমান মহড়ায় তিনি ছিলেন একমাত্র বাঙালি পাইলট। রিসালপুরে দু'বছর ফ্লাইং ইন্সট্রাক্টর হিসাবে কাজ করার পর ১৯৭০ এ বদলি হয়ে আসেন জেট ফ্লাইং ইন্সট্রাক্টর হয়ে।
মুক্তিযুদ্ধে ভূমিকা
১৯৭১ সালের শুরুতে জানুয়ারির শেষ সপ্তাহে মতিউর রহমান সপরিবারে ঢাকা্য় দুই মাসের ছুটিতে আসেন। ২৫ মার্চের কালরাতে তিনি ছিলেন নরসিংদীর রায়পুরার রামনগর গ্রামে৷ যুদ্ধ শুরু হয়ে গেলে, পাকিস্তান বিমান বাহিনীর একজন ফ্লাইট লেফটেন্যান্ট হয়েও অসীম ঝুঁকি ও সাহসিকতার সাথে ভৈরবে একটি ট্রেনিং ক্যাম্প খুললেন৷ যুদ্ধ করতে আসা বাঙালি যুবকদের প্রশিক্ষণ দিতে থাকলেন ৷ তিনি দৌলতকান্দিতে জনসভা করেন এবং বিরাট মিছিল নিয়ে ভৈরব বাজারে যান। মুক্তিযোদ্ধাদের বিভিন্ন স্থান থেকে সংগ্রহ করা অস্ত্র দিয়ে গড়ে তোলেন প্রতিরোধ বাহিনী। পাক-সৈন্যরা ভৈরব আক্রমণ করলে বেঙ্গল রেজিমেন্টে ই,পি,আর-এর সঙ্গে থেকে প্রতিরোধ বুহ্য তৈরি করেন। ১৯৭১ সালের ১৪ এপ্রিল পাকিস্তানি বিমান বাহিনী এফ-৮৬ স্যাবর জেট থেকে তাঁদের ঘাঁটির উপর বোমাবর্ষণ করে ৷ মতিউর রহমান পূর্বেই এটি আশঙ্কা করেছিলেন৷ তাই ঘাঁটি পরিবর্তন করেন এবং ক্ষয়ক্ষতি থেকে রক্ষা পান তিনি ও তাঁর বাহিনী৷
এরপর ১৯৭১ সালের ২৩ এপ্রিল ঢাকা আসেনও ৯ মে সপরিবারে করাচি ফিরে যান ৷ কর্মস্থলে ফিরে গিয়ে জঙ্গি বিমান দখল এবং সেটা নিয়ে মুক্তিযুদ্ধে যোগদানের সিদ্ধান্ত গ্রহণ করেন। তাকে তখন বিমানের সেফটি অফিসারের দ্বায়িত্ব দেয়া হয়েছিলো। তিনি বিমান দখলের জন্য ২১ বছর বয়সী রাশেদ মিনহা্জ নামে একজন শিক্ষানবীশ পাইলটের উড্ডয়নের দিন (২০ই আগস্ট,১৯৭১) টার্গেট করেন। তাঁর পরিকল্পনা ছিলো মিনহাজ কন্ট্রোল টাওয়ারের অনুমতি পেয়ে গেলে তিনি তাঁর কাছ থেকে বিমানটির নিয়ন্ত্রন নেবেন। পরিকল্পনা অনুসারে অফিসে এসে শিডিউল টাইমে গাড়ি নিয়ে চলে যান রানওয়ের পূর্ব পাশে৷ সামনে দুই সিটের প্রশিক্ষণ বিমান টি-৩৩ । পাইলট রাশেদ মিনহাজ বিমানটি নিয়ে দ্বিতীয় বারের মত একক উড্ডয়নের প্রস্তুতি নিচ্ছিলেন। কন্ট্রোল টাওয়ার ক্লিয়ারেন্সের পর মিনহাজ বিমানটি নিয়ে রানওয়েতে উড্ডয়নের প্রস্তুতি নিলে মতিউর রহমান সেফটি অফিসারের ক্ষমতাবলে বিমানটি থামাতে বলেন। মিনহাজ বিমানটি থামান এবং ক্যানোপি ( জঙ্গি বিমানের বৈমানিকদের বসার স্থানের উপরের স্বচ্ছ আবরন) খুলে বিমান থামানোর কারণ জানতে চান। এসময় মতিউর রহমান বিমানের ককপিটে চড়ে বসেন এবং রাশেদ মিনহাজকে ক্লোরোফর্ম দিয়ে অচেতন করে ফেলেন। জ্ঞান হারানোর আগে রাশেদ মিনহাজ কন্ট্রোল রুমে জানাতে সক্ষম হন তিনিসহ বিমানটি হাইজ্যাক হয়েছে। বিমানটি ছোট পাহাড়ের আড়ালে থাকায় কেউ দেখতে না পেলেও কন্ট্রোল টাওয়ার মিনহাজের বার্তা শুনতে পায় এবং রাডারে বিমানের অবস্থান বুঝে অপর চারটি জঙ্গি বিমান মতিউরের বিমানকে ধাওয়া করে। মৃত্যু আসন্ন জেনেও মতিউর রহমান বিমানটি নির্ধারিত সীমার নিচে চালিয়ে রাডার কে ফাঁকি দিয়ে বাংলাদেশের অর্থাৎ তৎকালীন পূর্ব পাকিস্তানের আসার চেষ্টা করেন।
মৃত্যু
প্রায় ভারতের সীমান্তে পৌঁছে যাওয়া অবস্থায় রাশেদ মিনহাজ জ্ঞান ফিরে পান এবং বিমানটির নিয়ন্ত্রন নিতে চেষ্টা করেন। রাশেদ চাইছিলেন, মতিউর রহমানের বিমান ছিনিয়ে নেয়ার পরিকল্পনা সফল হওয়ার চেয়ে বিমানটি বিধ্বস্ত করা ভালো ।[3] এ সময় রাশেদের সাথে মতিউরের ধ্বস্তাধস্তি চলতে থাকে এবং এক পর্যায়ে রাশেদ ইজেক্ট সুইচ চাপলে মতিউর বিমান থেকে ছিটকে পড়েন। বিমানটি কম উচ্চতায় উড্ডয়ন করার ফলে একসময় রাশেদ সহ বিমানটি ভারতীয় সীমান্ত থেকে মাত্র ৩৫ মাইল দূরে থাট্টা এলাকায় বিধ্বস্ত হয়। মতিউর রহমানের সাথে প্যারাসুট না থাকায় তিনি নিহত হন। তাঁর মৃতদেহ ঘটনাস্থল হতে প্রায় আধ মাইল দূরে পাওয়া যায়।
২০ই আগস্ট,১৯৭১ এ মতিউর রহমান এবং রাশেদ মিনহাজ স্ব স্ব দেশের জন্য মৃত্যুবরণ করেন। বাংলাদেশ সরকার মতিউর রহমানকে তাঁর সাহসী ভূমিকার জন্য বীরশ্রেষ্ঠ উপাধিতে ভূষিত করে এবং রাশেদ মিনহাজকে পাকিস্তান সরকার সম্মানসূচক খেতাব দান করে। প্রসঙ্গতঃ একই ঘটনায় দুই বিপরীত ভূমিকার জন্য দুইজনকে তাদের দেশের সর্বোচ্চ সম্মানসূচক খেতাব প্রদানের এমন ঘটনা বিরল।
সমাধি স্থানান্তর
পাকিস্তান সরকার মতিউর রহমানের মৃতদেহ করাচির মাসরুর বেসের চতুর্থ শ্রেণীর কবরস্থানে সমাহিত করে। পরবর্তীতে বাংলাদেশ স্বাধীন হয়ার পর, ২০০৬ সালের ২৪ জুন মতিউর রহমানের দেহাবশেষ পাকিস্তান হতে বাংলাদেশে ফিরিয়ে আনা হয়[4]। তাঁকে পূর্ণ মর্যাদায় ২৫শে জুন শহীদ বুদ্ধিজীবী গোরস্থানে পুনরায় দাফন করা হয়।
টিভির পর্দায় মতিউর
মতিউর রহমানকে নিয়ে অগ্নিবলাকা নামের একটি ডকুড্রামা নির্মাণ করা হয় ২০০২ সালে যেখানে রিয়াজ মতিউর রহমানের চরিত্রে এবং তারিন ওনার স্ত্রী মিলির চরিত্রে অভিনয় করেছিলেন। এছাড়া তাঁর জীবনী নিয়ে ২০০৭ সালে অস্তিত্বে আমার দেশ চলচ্চিত্র নির্মাণ করা হয়।
সম্মাননা
বাংলাদেশ বিমান বাহিনীর যশোর বিমান ঘাটি তারঁ নামে নামকরণ করা হয়েছে।[1] বিমান বাহিনী তাঁর নামে একটি ট্রফি চালু করেছে। বিমান প্রশিক্ষনে সেরা কৃতিত্ব প্রদর্শনকারীকে এটি প্রদান করা হয়।[5]
আরও দেখুন
বীর শ্রেষ্ঠ
বাংলাদেশের স্বাধীনতা যুদ্ধ
তথ্যসূত্র
বহিঃসংযোগ
বিষয়শ্রেণী:বীর শ্রেষ্ঠ
বিষয়শ্রেণী:১৯৪১-এ জন্ম
বিষয়শ্রেণী:১৯৭১-এ মৃত্যু
বিষয়শ্রেণী:ঢাকা কলেজিয়েট স্কুলের প্রাক্তন শিক্ষার্থী
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%B0%20%E0%A6%B0%E0%A6%B9%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%20%28%E0%A6%AC%E0%A7%80%E0%A6%B0%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A0%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
521,
6479,
9009,
10225,
11698,
14095,
14548,
15358,
16424,
17524,
18851,
22102,
23576,
23972,
25570,
25910,
26089,
26403,
26775,
27026,
29122,
30577,
32895,
35205,
35753,
37448,
40776,
42393,
42657,
43331,
45179,
56521,
66845,
68243,
71162,
74359,
74626,
75938,
77355,
79116,
80865,
81551,
82809,
83949,
90550,
90843
],
"plaintext_end_byte": [
520,
6453,
8989,
10224,
11644,
14056,
14547,
15357,
16423,
17523,
18797,
22028,
23499,
23971,
25218,
25796,
25975,
26289,
26730,
27025,
29104,
30532,
32894,
35204,
35705,
37447,
40718,
42242,
42652,
43172,
45121,
56473,
66756,
68211,
71136,
74358,
74574,
75937,
77334,
79062,
80832,
81522,
82786,
83860,
90487,
90805,
90907
]
} | 2018లో జనగామ జిల్లాకి కలెక్టర్ గా పనిచేసింది ఎవరు? | మహబూబ్ నగర్ జిల్లా | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
మహబూబ్నగర్ జిల్లా, తెలంగాణా రాష్ట్రంలోని 31 జిల్లాల్లో ఒకటి. ఇది జిల్లా ముఖ్యపట్టణం.
ఇది హైదరాబాదునుండి నైరుతి దిశలో 100 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ను పాలమూర్ అని కూడా పిలుస్తారు .
జిల్లాకు దక్షిణాన తుంగభద్ర నది, కర్నూలు జిల్లా, తూర్పున నల్గొండ జిల్లా, ఉత్తరమున రంగారెడ్డి జిల్లా, పశ్చిమమున కర్ణాటక లోని రాయచూరు, గుల్బర్గా జిల్లాలు ఉన్నాయి. ఈశాన్య దిశలో హైదరాబాదు జిల్లా ఉంది. హైదరాబాదు రాష్ట్రానికి ఎన్నికైక ఏకైక ముఖ్యమంత్రిని అందించిన జిల్లా ఇది. ఉత్తరప్రదేశ్ గవర్నరుగా పనిచేసిన బి.సత్యనారాయణ రెడ్డి ఈ జిల్లాలోనే జన్మించాడు.[1] రాష్ట్రంలోనే తొలి, దేశంలో రెండవ పంచాయతి సమితి జిల్లాలోనే స్థాపితమైంది. విస్తీర్ణం దృష్ట్యా చూసిననూ, మండలాల సంఖ్యలోనూ ఈ జిల్లా తెలంగాణ రాష్ట్రంలో మొదటి స్థానంలో ఉంది. కృష్ణా మరియు తుంగభద్ర నదులు రాష్ట్రంలో ప్రవేశించేది కూడా ఈ జిల్లా నుంచే. దక్షిణ కాశీగా పేరుగాంచినఆలంపూర్[2], మన్యంకొండ, కురుమూర్తి,మల్దకల్ శ్రీస్వయంభూ లక్ష్మీవెంకటేశ్వరస్వామి దేవస్థానం, ఊర్కొండపేట, శ్రీరంగాపూర్ లాంటి పుణ్యక్షేత్రాలు, పిల్లలమర్రి, బీచుపల్లి, వరహాబాదు లాంటి పర్యాటక ప్రదేశాలు, జూరాల, కోయిలకొండకోయిల్ సాగర్, ఆర్డీఎస్, సరళాసాగర్ (సైఫర్ సిస్టంతో కట్టబడిన ఆసియాలోనే తొలి ప్రాజెక్టు[3]) లాంటి ప్రాజెక్టులు, చారిత్రకమైన గద్వాల కోట, కోయిలకొండ కోట, చంద్రగఢ్ కోట, పానగల్ కోట లాంటివి మహబూబ్నగర్ జిల్లా ప్రత్యేకతలు. సురవరం ప్రతాపరెడ్డి, బూర్గుల రామకృష్ణారావు, పల్లెర్ల హనుమంతరావు లాంటి స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు, గడియారం రామకృష్ణ శర్మ లాంటి సాహితీవేత్తలు, సూదిని జైపాల్ రెడ్డి, సురవరం సుధాకరరెడ్డి లాంటి వర్తమాన రాజకీయవేత్తలకు ఈ జిల్లా పుట్టినిల్లు. ఎన్.టి.రామారావును సైతం ఓడించిన ఘనత ఈ జిల్లాకే దక్కుతుంది.కెసిర్ ఈ జిల్లా మంత్రిగా ఉన్నపుడె తెలంగాణ రాష్ట్రం వచ్చింది. పట్టుచీరెలకు ప్రసిద్ధిచెందిన నారాయణపేట, చేనేత వస్త్రాలకు పేరుగాంచిన రాజోలి, కాకతీయుల సామంత రాజ్యానికి రాజధానిగా విలసిల్లిన వల్లూరు, రాష్ట్రకూటులకు రాజధానిగా ఉండిన కోడూరు, రసాయన పరిశ్రమలకు నిలయమైన కొత్తూరు, మామిడిపండ్లకు పేరుగాంచిన కొల్లాపూర్, రామాయణ కావ్యంలో పేర్కొనబడిన జఠాయువు పక్షి రావణాసురుడితో పోరాడి నేలకొరిగిన ప్రాంతం, దక్షిణభారతదేశ చరిత్రలో ప్రసిద్ధి చెందిన రాక్షస తంగడి యుద్ధం జరిగిన తంగడి ప్రాంతం[4] ఈ జిల్లాలోనివే. ఉత్తర, దక్షిణాలుగా ప్రధాన పట్టణాలను కలిపే 44వ నెంబరు జాతీయ రహదారి, సికింద్రాబాదు-డోన్ రైలుమార్గం ఈ జిల్లానుంచే వెళ్ళుచున్నాయి. 2011, 2012లలో నూతనంగా ప్రకటించబడ్డ 7 పురపాలక/నగరపాలక సంఘాలతో కలిపి జిల్లాలో మొత్తం 11 పురపాలక/నగరపాలక సంఘాలు, 14 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు, రెండు లోకసభ నియోజకవర్గాలు, 5 రెవెన్యూ డివిజన్లు, 1553 రెవెన్యూ గ్రామాలు, 1348 గ్రామపంచాయతీలున్నాయి. ఈ జిల్లాలో ప్రధాన వ్యవసాయ పంట వరి.
భౌగోళికం
భౌగోళికంగా ఈ జిల్లా తెలంగాణ ప్రాంతంలో దక్షిణాదిగా ఉంది. విస్తీర్ణం పరంగా తెలంగాణాలో ఇదే అతిపెద్దది. 16°-17° ఉత్తర అక్షాంశం మరియు 77°-79° తూర్పు రేఖాంశంపై జిల్లా ఉపస్థితియై ఉంది.[5] 18432 చ.కి.మీ. విస్తీర్ణం కలిగిన ఈ జిల్లాకు దక్షిణంగా తుంగభద్ర నది సరిహద్దుగా ప్రవహిస్తున్నది. కృష్ణా నది కూడా ఈ జిల్లా గుండా ప్రవేశించి ఆలంపూర్ వద్ద తుంగభద్రను తనలో కలుపుకుంటుంది. ఈ జిల్లా గుండా ఉత్తర, దక్షిణంగా 44వ నెంబరు (పాత పేరు 7 వ నెంబరు) జాతీయ రహదారి మరియు సికింద్రాబాదు-ద్రోణాచలం రైల్వే లైను వెళ్ళుచున్నది. అమ్రాబాదు గుట్టలుగా పిల్వబడే కొండల సమూహం జిల్లా ఆగ్నేయాన విస్తరించి ఉంది. 2001 జనాభా గణన ప్రకారం ఈ జిల్లా జనసంఖ్య 35,13,934[6]. జిల్లా వాయువ్యంలో వర్షపాతం తక్కువగా ఉండి తరుచుగా కరువుకు గురైతుండగా, ఆగ్నేయాన పూర్తిగా దట్టమైన అడవులతో నిండి ఉంది. అమ్రాబాదు, అచ్చంపేట, కొల్లాపూర్ మండలాలు నల్లమల అడవులలో భాగంగా ఉన్నాయి. నడిగడ్డగా పిల్వబడే కృష్ణా, తుంగభద్ర నదుల మధ్య ప్రాంతం కూడా నీటిపారుదల సమస్యతో ఉండగా, జూరాల, దిండి ప్రాజెక్టు పరిసర ప్రాంతాలు సస్యశ్యామలంగా ఉన్నాయి.
చరిత్ర
మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతాన్ని పూర్వం పాలమూరు అని రుక్మమ్మపేట అని పిలిచేవారు. ఆ తరువాత డిసెంబరు 4, 1890నందు అప్పటి హైదరాబాదు సంస్థాన పరిపాలకుడైన ఆరవ మహబూబ్ ఆలీ ఖాన్ అసఫ్ జా (1869 - 1911) పేరు మీదుగా మహబూబ్ నగర్ అని మార్చబడింది. క్రీ.శ. 1883నుండి జిల్లా కేంద్రానికి ఈ పట్టణము ప్రధానకేంద్రముగా ఉంది. ఒకప్పుడు ఈ మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతాన్ని చోళవాడి (చోళుల భూమి) అని పిలిచేవారు. ప్రపంచ ప్రసిద్ధి పొందిన కోహినూర్ వజ్రం మరియు గోల్కొండ వజ్రం మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతంలో దొరికినట్లు చెబుతారు[7].
ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించిన పాలకుల నిర్లక్ష్యం వల్ల మహబూబ్ నగర్ చరిత్రను తెల్సుకోవడానికి ఇబ్బందే. అంతేకాకుండా ఈ ప్రాంతం చాలా కాలం చిన్న చిన్న ప్రాంతాల పాలకుల చేతిలో ఉండిపోయింది. ఇక్కడ ఎక్కువగా సంస్థానాధీశులు, జమీందారులు, దొరలు, భూస్వాములు పాలించారు. జిల్లాలోని ప్రముఖ సంస్థానాలలో గద్వాల, వనపర్తి, జటప్రోలు, అమరచింత మరియు కొల్లాపూర్ సంస్థానాలు ప్రముఖమైనవి. ఇక్కడి ప్రజలు పేదరికంతోను, బానిసత్వంలోను ఉన్నందున చరిత్రకారులు కూడా ఈ ప్రాంతంపై అధిక శ్రద్ధ చూపలేరు. ఇప్పటికినీ ఈ ప్రాంతముధిక ప్రజలు పేదరికంతో జీవన పోరాటం సాగిస్తున్నారు.
పాలించిన రాజవంశాలు
మౌర్య సామ్రాజ్యం: క్రీ.పూ.250 లో అశోక చక్రవర్తి కాలంలో మౌర్య సామ్రాజ్యంలో ఈ ప్రాంతము దక్షిణ సరిహద్దుగా ఉండేది.
శాతవాహన రాజ్యం: క్రీ.పూ.221 నుంచి క్రీ.శ 218 వరకు పాలించిన శాతవాహన కాలంలో మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతం భాగంగా ఉండేది.
చాళుక్య రాజ్యం: క్రీ.శ. 5 వ శతాబ్దం నుంచి క్రీ.శ.11 వ శతాబ్దం వరకు ఈ ప్రాంతము చాళుక్య రాజ్యంలో భాగంగా ఉండింది.
రాష్ట్రకూట రాజ్యం: క్రీ.శ. 9 వ శతాబ్దంలో కొద్ది కాలం ఇక్కడ రాష్ట్రకూటులు పాలించారు.
కాకతీయ రాజ్యం: క్రీ.శ.1100 నుంచి క్రీ.శ.1474 వరకు ఇక్కడ కాకతీయ రాజులు రాజ్యం చేశారు.
బహమనీ రాజ్యం: క్రీ.శ.1347 నుంచి క్రీ.శ.1518 వరకు ఇది బహమనీ రాజ్యంలో భాగంగా ఉండింది.
కుతుబ్ షాహి రాజ్యం: క్రీ.శ.1518 నుంచి క్రీ.శ.1687 వరకు ఈ ప్రాంతం కుతుబ్ షాహి రాజ్యంలో భాగం
మొఘల్ సామ్రాజ్యం: క్రీ.శ. 1687 నుంచి దాదాపు 37 సం.ల పాటు మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతాన్ని మొఘలులు పాలించారు.
నిజాం రాజ్యం: క్రీ.శ. 1724 నుంచి ఇక్కడ నిజాం పాలన ప్రారంభమైంది. స్వాతంత్ర్యం అనంతరం హైదరాబాదు సంస్థానం దేశంలో కల్సే వరకు నిజాం రాజ్యంలో భాగం గానే కొనసాగింది.
ఆధునిక చరిత్ర
హైదరాబాదు నిజాం ఆరవ నవాబు మీర్ మహబూబ్ అలీ ఖాన్ పేరు మీదుగా ఈ జిల్లాకు మహబూబ్ నగర్ అనే పేరు వచ్చింది. జిల్లాలో పాలు, పెరుగు సమృద్ధిగా లభించడంతో పాలమూరు అనే పేరు కూడా ఉంది.
1870లో నిజాం ప్రభుత్వం 8 తాలుకాలతో నాగర్ కర్నూల్ కేంద్రంగా జిల్లాను ఏర్పాటు చేసింది. 1881 నాటికి జిల్లాలో తాలుకాల సంఖ్య 10కి పెరిగింది. 1883లో జిల్లా కేంద్రాన్ని మహబూబ్ నగర్కు బదిలీ చేశారు. స్వాతంత్ర్యానంతరం సంస్థానాలుగా ఉన్న వనపర్తి, కొల్లాపూర్, షాద్నగర్ మొదలగు సంస్థానాలు తాలుకాలుగా ఏర్పడి విలీనమయ్యాయి.
స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం 1930 దశాబ్దిలో జరిగిన ఆంధ్రమహాసభలలో ఈ జిల్లాకు చెందిన వ్యక్తులు అధ్యక్షత వహించారు. 1930లో మెదక్ జిల్లాలో జరిగిన తొలి ఆంధ్రమహాసభకు సురవరం ప్రతాపరెడ్డి అధ్యక్షత వహించగా, 1931లో నల్గొండ జిల్లా దేవరకొండలో జరిగిన రెండో ఆంధ్రమహాసభకు బూర్గుల రామకృష్ణారావు అధ్యక్షత వహించాడు. వీరిరువురూ మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు చెందిన ప్రముఖులే. 1936లో ఐదవ ఆంధ్రమహాసభ జిల్లాలోని షాద్నగర్ లోనే జరిగింది.
1956లో భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా జిల్లానుంచి పలు ప్రాంతాలు విడదీసి, సరిహద్దు జిల్లాల నుంచి మరికొన్ని ప్రాంతాలు కలిపారు. జిల్లానుంచి పరిగి తాలుకాను విడదీసి హైదరాబాదు జిల్లా (ప్రస్తుతం రంగారెడ్డి జిల్లా)కు కలిపినారు. పశ్చిమాన ఉన్న రాయచూరు జిల్లా నుంచి గద్వాల, ఆలంపూర్ తాలుకాలను విడదీసి మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు జతచేశారు. కర్ణాటకలోని గుల్బర్గా జిల్లా నుంచి కోడంగల్ను ఇక్కడ విలీనం చేశారు.
1958లో కల్వకుర్తి తాలుకాలోని కొన్ని గ్రామాలు నల్గొండ జిల్లాకు బదిలీ చేయబడింది. 1959లో రంగారెడ్డి జిల్లా లోని కొన్ని గ్రామాలు షాద్నగర్కు బదిలీ చేయబడ్డాయి. 1959 నాటికి జిల్లాలో 11 తాలుకాలు ఏర్పడ్డాయి. 1986లో మండలాల వ్యవస్థ అమలులోకి రావడంతో 13 తాలుకాల స్థానంలో 64 మండలాలు ఏర్పడ్డాయి. జిల్లా భౌగోళికంగా పెద్దదిగా ఉన్నందున కోడంగల్ నియోజకవర్గంలోని మండలాలు రంగారెడ్డి జిల్లాలో కలపాలనే ప్రతిపాదన ఉంది. జూన్ 2, 2014న తెలంగాణ రాష్ట్రం అవతరించడంతో ఈ జిల్లాలో తెలంగాణలో అంతర్భాగంగా కొనసాగుతోంది.
నిజాం విమోచనోద్యమం
నిరంకుశ నిజాం పాలన వ్యతిరేక పోరాటంలో పాలమూరు జిల్లా కూడా ప్రముఖ స్థానం పొందింది. ఎందరో పోరాటయోధులు తమప్రాణాలను సైతం లెక్కచేయక పోరాడి నిజాం ముష్కరుల చేతితో అమరులైనారు. మరికొందరు జైలుపాలయ్యారు. వందేమాతరం రామచంద్రారావు, వందేమాతరం వీరభద్రారావు, కె.అచ్యుతరెడ్డి, పల్లెర్ల హనుమంతరావు, సురభి వెంకటేశ్ శర్మ, పాగపుల్లారెడ్డి, ఏగూరు చెన్నప్ప, ఆర్.నారాయణరెడ్డి, కొత్త జంబులురెడ్డి, శ్రీహరి, బి.సత్యనారాయణరెడ్డి లాంటి ప్రముఖులు నిజాంకు వ్యతిరేకంగా పోరాడారు. అప్పంపల్లి, షాద్నగర్, మహబూబ్నగర్ లలో పోరాటం ఉధృతం చేశారు. మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో నిజాంపై తిరగబడిన ప్రధాన సంఘటన అప్పంపల్లి. మహబూబ్నగర్ పట్టణంలో తూర్పుకమాన్ ఉద్యమకారులకు వేదికగా నిలిచింది. నారాయణపేట ఆర్యసమాజ్ నాయకులు, సీతారామాంజనేయ గ్రంథాలయోద్యమ నాయకులు, జడ్చర్లలో ఖండేరావు, కోడంగల్లో గుండుమల్ గోపాలరావు. కల్వకుర్తిలో లింగారెడ్డి, మహబూబ్ నగర్ పట్టణంలో పల్లర్ల హనుమంతరావు, అయిజలో దేశాయి నర్సింహారావు, గద్వాలలో పాగ పుల్లారెడ్డి, వనపర్తిలో శ్రీహరి తదితరులు నిజాం వ్యతిరేక ఉద్యమంలో చురుకైన పాత్ర పోషించారు. తుర్రేబాజ్ ఖాన్ ఇతను హైదరాబాద్ బ్రిటీష్ రెసిడెన్సీ ( ప్రస్తుత కోఠీ ఉమెన్స్ కాలేజీ) పై దాడి చేసినందుకు మొగిలిగిద్ద గ్రామంలోని పోలీస్ స్టేషనులో సమారు 1940 ప్రాంతంలో బంధించారు. తరువాత ఇతనిని రెసిడెన్సీ గుమ్మానికి ఉరితీసారు.
మహబూబ్ నగర్ జిల్లా సమాచారం
తెలంగాణలో భౌగోళికంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లా అతి పెద్ద జిల్లా. పాలమూరు అని కూడా పిల్వబడే ఈ జిల్లాలో 1553 రెవెన్యూ గ్రామాలు, 1347 గ్రామ పంచాయతీలు, 64 మండలాలు, 5 రెవెన్యూ డివిజన్లు, 10 పురపాలక సంఘాలు (నగర పంచాయతీలతో కలిపి), 2 లోక్సభ నియోజక స్థానాలు, 14 అసెంబ్లీ నియోజక వర్గ స్థానాలు ఉన్నాయి. కృష్ణా మరియు తుంగభద్రలతొ పాటు దిండి, బీమా లాంటి చిన్న నదులు జిల్లాలో ప్రవహిస్తున్నాయి. 7వ నెంబరు జాతీయ రహదారి, సికింద్రాబాదు - ద్రోణాచలం రైల్వే మార్గం ప్రధాన రవాణా సౌకర్యాలు. పంచాయత్రాజ్ రహదారులలో మహబూబ్ నగర్ జిల్లా రాష్ట్రంలోనే ప్రథమస్థానంలో ఉంది.
ఇతర జిల్లాలలో చేరిన మండలాలు
ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల పునర్య్వస్థీకరణకు ముందు భౌగోళికంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పరిధిలో 64 రెవిన్యూ మండలాలుగా ఉన్నాయి.[8].
2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల నిర్మాణం / పునర్య్వస్థీకరణ చేపట్టింది.అందులో భాగంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో పునర్య్వస్థీకరణ ముందు ఉన్న 64 మండలాలుకుగాను నూతనంగా ఏర్పాటైన వనపర్తి జిల్లా పరిధిలో 9 మండలాలు, నాగర్కర్నూల్ జిల్లా పరిధిలో16 మండలాలు, జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా పరిధిలో 9 మండలాలు, వికారాబాద్ జిల్లా పరిధిలో 2 మండలాలు చేరగా, రంగారెడ్డి జిల్లా (పాత జిల్లా) పరిధిలో 7మండలాలు చేరాయి.
వనపర్తి జిల్లా పరిధిలో చేరిన మండలాలు
నాగర్కర్నూల్ జిల్లా పరిధిలో చెేరిన మండలాలు
జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా పరిధిలో చెేరిన మండలాలు
1. గద్వాల, 2. ధరూర్, 3. మల్దకల్, 4. ఘట్టు, 5. అయిజా, 6. వడ్డేపల్లి, 7. ఇటిక్యాల, 8. మానోపాడ్, 9. ఆలంపూర్
వికారాబాద్ జిల్లా పరిధిలో చెేరిన మండలాలు
1. కోడంగల్, 2. బొంరాస్పేట్
రంగారెడ్డి జిల్లా పరిధిలో చెేరిన మండలాలు
1.మాడ్గుల్ 2.షాద్నగర్ 3.కొత్తూరు 4.కేశంపేట 5.కొందుర్గ్ 6.ఆమనగల్ 7.తలకొండపల్లి
పునర్య్వస్థీకరణ తరువాత జిల్లాలో మండలాలు
గమనిక:వ.నెం 1 నుండి 21 వరకు పునర్య్వస్థీకరణ ముందు జిల్లాలో ఉన్న పాత మండలాలు కాగా, వ.నెం.22 నుండి 26 వరకు *కొత్తగా ఏర్పడిన మండలాలు.
పట్టణ ప్రాంతాలు
250px|alt=పూర్వపు మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పురపాలక సంఘాలు|కుడి|పూర్వపు మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పురపాలక సంఘాలు
మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో 11 మున్సీపాలిటీలతో పాటు (నగరపంచాయతీలతో కలిపి) అనేక పట్టణ ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. అందులో ముఖ్యమైనవి: మహబూబ్ నగర్ (స్పెషల్ గ్రేడ్ మున్సీపాలిటీ), గద్వాల (థర్డ్ గ్రేడ్ మున్సీపాలిటీ), వనపర్తి (థర్డ్ గ్రేడ్ మున్సీపాలిటీ), నారాయణపేట (థర్డ్ గ్రేడ్ మున్సీపాలిటీ), షాద్నగర్ (థర్డ్ గ్రేడ్ మున్సీపాలటీ), కల్వకుర్తి (నగర పంచాయతి), కొల్లాపూర్ (నగర పంచాయతి), నాగర్ కర్నూల్ (నగర పంచాయతి), అయిజ (నగర పంచాయతి), జడ్చర్ల (నగరపంచాయతి), అచ్చంపేట్ (నగర పంచాయతి), ఆత్మకూర్ (మేజర్ గ్రామ పంచాయతి), 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం జిల్లాలో లక్ష జనాభా పైబడి ఉన్న ఏకైక పట్టణం మహబూబ్నగర్. జాతీయ రహదారిపై మరియు రాష్ట్ర రాజధానికి సమీపంలో ఉన్న ప్రాంతాల్లో పట్టణప్రాంత జనాభా అధికంగా ఉంది. రెవెన్యూ డివిజన్ల ప్రకారం చూస్తే పట్టణ జనాభా మహబూబ్నగర్ డివిజన్లో అత్యధికంగానూ, నారాయణపేట డివిజన్లో అత్యల్పంగానూ ఉంది.
జనాభా
1941 జనగణన ప్రకారం మహబూబ్ నగర్ జిల్లా జనాభా 13.8 లక్షలు కాగా, 2011 జనగణన ప్రకారం 40,42,191. 1941 నుంచి 2001 వరకు ప్రతి 10 సంవత్సరాలకు సేకరించే జనాభా లెక్కల గణాంకాల ప్రకారం జిల్లా జనాభా ప్రక్క గ్రాఫ్లో చూపెట్టబడింది. 2001 జనగణన ప్రకారం జిల్లా జనాభా 35,13,934 కాగా 2011 నాటికి పదేళ్ళలో 15% వృద్ధిచెంది 40,42,191కు చేరింది. 2011 జనాభా ప్రకారం ఈ జిల్లా ఆంధ్రప్రదేశ్లో 9వ స్థానంలో, దేశంలో 55వ స్థానంలో ఉంది. జనసాంద్రత 2001లో 191 ఉండగా, 2011 నాటికి 219కు పెరిగింది. జిల్లాలో అత్యధిక జనాభా ఉన్న పట్టణాలు మహబూబ్నగర్, గద్వాల, వనపర్తి, షాద్నగర్, జడ్చర్ల, నారాయణపేట, నాగర్కర్నూల్, కొల్లాపూర్.
రవాణా సౌకర్యాలు
రైలు సౌకర్యం: దక్షిణ మధ్య రైల్వే పరిధిలోకి వచ్చే మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో 195 కిలోమీటర్ల నిడివి కల ప్రధాన రైలు మార్గం ఉంది. ఈ రైలు మార్గం సికింద్రాబాదు నుంచి కర్నూలు గుండా తిరుపతి, బెంగుళూరు వెళ్ళు దారిలో ఉంది. ఉత్తరాన తిమ్మాపూర్ నుంచి దక్షిణ సరిహద్దున ఆలంపూర్ రైల్వేస్టేషను వరకు జిల్లాలో మొత్తం 30 రైల్వేస్టేషనులు ఉన్నాయి. అందులో మహబూబ్ నగర్, షాద్నగర్, గద్వాల, జడ్చర్ల ముఖ్యమైనవి. మహబూబ్ నగర్ పట్టణంలోనే 3 రైల్వేస్టేషనులు ఉన్నాయి. (మహబూబ్ నగర్ మెయిన్, మహబూబ్ నగర్ టౌన్ మరియు ఏనుగొండ). కర్ణాటకలోని వాడి మరియు రాయచూరు మార్గం కూడా ఈ జిల్లాగుండా కొన్ని కిలోమీటర్లు వెళ్తుంది. మాగనూరు మండలంలోని కృష్ణా రైల్వేస్టేషను ఈ మార్గంలోనే ఉంది. గద్వాల నుంచి కర్ణాటక లోని రాయచూరుకు మరో రైలు మార్గపు పనులు చురుగ్గా సాగుతున్నాయి. మహబూబ్ నగర్ నుంచి మునీరాబాద్ రైల్వే లైన్ కూడా మంజురు అయిననూ పనులు ప్రారంభం కావల్సి ఉంది. జిల్లాలో రైల్వేలైన్ల సాంద్రత ప్రతి 100 చదరపు కిలోమీటర్లకు 0.57గా ఉంది.
రోడ్డు సౌకర్యం: దేశంలోనే అతి పొడవైన జాతీయ రహదారి అయిన 44వ నెంబరు (పాత పేరు 7 వ నెంబరు) జాతీయ రహదారి మహబూబ్ నగర్ జిల్లా గుండా వెళ్తుంది. జిల్లాలో ఉన్న జాతీయ రహదారి కూడా ఇదొక్కటే. ఇది జిల్లాలో ఉత్తరం నుంచి దక్షిణం వరకు సుమారు 200 కిలోమీటర్ల పొడవు ఉంది. హైదరాబాదు నుంచి కర్నూలు గుండా బెంగుళూరు వెళ్ళు వాహనాలు జాతీయ రహదారిపై ఈ జిల్లా మొత్తం దాటాల్సిందే. జాతీయ రహదారిపై జిల్లాలోని ముఖ్య ప్రాంతాలు - షాద్నగర్, జడ్చర్ల, పెబ్బేర్, కొత్తకోట, ఎర్రవల్లి చౌరస్తా, ఆలంపూర్ చౌరస్తాలు. జిల్లా గుండా మూడు అంతర్రాష్ట్ర రహదారులు కూడా వెళుతున్నాయి. వాటిలో జడ్చర్ల-రాయిచూరు రహదారి ముఖ్యమైనది. ఈ రహదారి మహబూబ్ నగర్, మరికల్, మక్తల్, మాగనూరు గుండా రాయిచూర్ వెళ్తుంది. మరో అంతర్రాష్ట్ర రహదారి హైదరాబాదు-శ్రీశైలం రహదారి. దీనికి జాతీయ రహదారిగా చేయాలనే ప్రతిపాదన కూడా ఉంది. ఈ రహదారి కడ్తాల్, ఆమనగల్లు, కల్వకుర్తిల గుండా జిల్లానుంచి వెళుతుంది. హైదరాబాదు-బీజాపూర్ రహదారి కొడంగల్ గుండా వెళ్తుంది.
బస్ డిపోలు: మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో తెలంగాణ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థకు చెందిన 8 బస్సు డిపోలు ఉన్నాయి - మహబూబ్ నగర్, గద్వాల, షాద్నగర్, వనపర్తి, అచ్చంపేట, కల్వకుర్తి, నారాయణపేట, నాగర్కర్నూల్.
జిల్లా రాజకీయాలు
నియోజకవర్గాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు పూర్వం జిల్లాలో 13 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలుండగా, ప్రస్తుతం 14 అసెంబ్లీ స్థానాలు, రెండు లోకసభ స్థానాలున్నాయి. బూర్గుల రామకృష్ణారావు, సురవరం ప్రతాపరెడ్డి, పల్లెర్ల హనుమంతరావు, సూదిని జైపాల్ రెడ్డి, మల్లు రవి, పాగపుల్లారెడ్డి, డీకె అరుణ, జూపల్లి కృష్ణారావు, నాగం జనార్థన్ రెడ్డి, పి.శంకర్ రావు తదితర ప్రముఖులు జిల్లా నుంచి ఎన్నికయ్యారు. వీరిలో బూర్గుల రామకృష్ణారావు ముఖ్యమంత్రి పదవి పొందగా, పలువులు రాష్ట్ర మంత్రివర్గంలో స్థానం పొందారు. 1989లో అప్పటి తెలుగుదేశం పార్టీ అధ్యక్షుడు ఎన్టీ రామారావు కల్వకుర్తి నియోజకవర్గం నుంచి పోటీచేయగా కాంగ్రెస్ పార్టీకి చెందిన చిత్తరంజన్ దాస్ చేతిలో పరాజయం పొందినాడు.
పార్టీల బలాబలాలు చూస్తే 1983 వరకు కాంగ్రెస్ పార్టీ జిల్లాలో ఆధిపత్యం వహించింది. 1983లో తెలుగుదేశం పార్టీ మరియు కాంగ్రెస్ పార్టీలు చెరో 6 స్థానాలలో విజయం సాధించాయి. 1985లో తెలుగుదేశం పార్టీ 9 స్థానాలు పొందగా 1989లో ఒక్కస్థానం కూడా దక్కలేదు. 1994లో తెలుగుదేశం 11 స్థానాలు సాధించి కాంగ్రెస్ పార్టీకి ఒక్కస్థానం కూడా ఇవ్వలేదు. 1999లో తెలుగుదేశం 8, కాంగ్రెస్ పార్టీ 4, భారతీయ జనతా పార్టీ ఒక స్థానంలో విజయం సాధించాయి. 2004లో కాంగ్రెస్ పార్టీ 7, తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి ఒకటి, ఇతరులు 4 స్థానాలు పొందగా తెలుగుదేశంకు ఒక్కస్థానమే లభించింది. 2009లో తెలుగుదేశం పార్టీ 9, కాంగ్రెస్ పార్టీ 4, ఇండిపెండెంట్ అభ్యర్థి ఒక స్థానంలో విజయం సాధించారు. మారిన రాజకీయ పరిస్థితుల కారణంగా నాగర్కర్నూల్ నుంచి విజయం సాధించిన నాగం జనార్థన్ రెడ్డి, కొల్లాపూర్ నుంచి విజయం సాధించిన జూపల్లి కృష్ణారావులు రాజీనామా చేశారు. మహబూబ్నగర్ నుంచి గెలుపొందిన రాజేశ్వర్ రెడ్డి మరణించడంతో మొత్తం 3 స్థానాలకు 2012 మార్చిలో ఎన్నికలు జరుగగా మహబూబ్ నగర్ స్థానం నుంచి భారతీయ జనతా పార్టీ అభ్యర్థి యెన్నం శ్రీనివాసరెడ్డి, నాగర్ కర్నూల్ నుంచి ఇండిపెండెంట్గా పోటీచేసిన నాగం జనార్థన్ రెడ్డి, కొల్లాపూర్ నుంచి తెరాస అభ్యర్థిగా పోటీచేసిన జూపల్లి కృష్ణారావు విజయం సాధించారు. 2014 మార్చిలో జరిగిన పురపాలక సంఘం ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పార్టీ 4, తెరాస 1, భారతీయ జనతా పార్టీ 1 పురపాలక సంఘాలలో మెజారిటీ సాధించాయి.
కొన్ని గణాంక వివరాలు
భౌగోళిక విస్తీర్ణం: 1847 చ.కిమీ.
జనాభా: 40,42,191 (2011 జనగణన ప్రకారం), 35,13,934 (2001 ప్రకారం).
జనసాంద్రత 219 (2011 జనగణన ప్రకారం), 191 (2001 ప్రకారం).
రెవిన్యూ డివిజన్లు: 2 (మహబూబ్ నగర్, నారాయణ పేట)
రెవెన్యూ మండలాలు: 26
లోక్ సభ నియోజకవర్గాలు: 2 (మహబూబ్ నగర్, నాగర్ కర్నూలు)
అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు: 5 (జడ్చర్ల, దేవరకద్ర, నారాయణపేట, మక్తల్, మహబూబ్నగర్.)
గ్రామ పంచాయతీలు: 1348.
నదులు:(కృష్ణ, తుంగభద్ర నది (కృష్ణా ఉపనది), దిండి లేదా దుందుభి నది (షాబాద్ కొండలలో పుట్టిన దిండి కృష్ణానదికి ఉపనది), పెదవాగు, చినవాగు )
దర్శనీయ ప్రదేశాలు: (ప్రతాపరుద్ర కోట, పిల్లలమర్రి, కురుమూర్తి, మన్యంకొండ).
సాధారణ వర్షపాతం: 604 మీ.మీ
స్వాతంత్రానికి ముందు మహబూబ్నగర్ జిల్లాలో సంస్థానాలు
స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం మహబూబ్నగర్ జిల్లాలో 16 సంస్థానాలు ఉండేవి[7]. అందులో ముఖ్యమైన సంస్థానాలు:
వనపర్తి సంస్థానము
గద్వాల సంస్థానము
జటప్రోలు సంస్థానము
అమరచింత సంస్థానము
పాల్వంచ సంస్థానం
గోపాల్ పేట్ సంస్థానం
గురుకుంట సంస్థానం
కొల్లాపూర్ సంస్థానము
ఆనెగొంది సంస్థానం
గోపాలపేట సంస్థానం
జిల్లా నుంచి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న ప్రజాప్రతినిధులు
జితేందర్ రెడ్డి: మహబూబ్ నగర్ లోక్సభ సభ్యుడు,
నంది ఎల్లయ్య: నాగర్ కర్నూల్ లోక్సభ సభ్యుడు,
శ్రీనివాస్ గౌడ్: మహబూబ్ నగర్ శాసనసభ్యుడు,
గువ్వల బాలరాజు: అచ్చంపేట శాసనసభ్యుడు,
సంపత్ కుమార్: ఆలంపూర్ శాసనసభ్యుడు,
జిల్లెల చిన్నారెడ్డి: వనపర్తి శాసనసభ్యుడు,
మర్రి జనార్థన్ రెడ్డి: నాగర్ కర్నూల్ శాసనసభ్యుడు,
డి.కె.అరుణ: గద్వాల శాసనసభ్యురాలు,
చెర్లకోల లక్ష్మారెడ్డి: జడ్చర్ల శాసనసభ్యుడు,
వంశీచంద్ రెడ్డి: కల్వకుర్తి శాసనసభ్యుడు,
జూపల్లి కృష్ణారావు: కొల్లాపూర్ శాసనసభ్యుడు,
రేవంత్ రెడ్డి: కోడంగల్ శాసనసభ్యుడు,
వెంకటేశ్వర్ రెడ్డి: దేవరకద్ర శాసనసభ్యురాలు,
చిట్టెం రామ్మోహన్ రెడ్డి: మక్తల్ శాసనసభ్యుడు,
అంజయ్య యాదవ్: షాద్నగర్ శాసనసభ్యుడు,
రాజేందర్ రెడ్డి: నారాయణపేట శాసనసభ్యుడు.
సందర్శనీయ ప్రదేశాలు
ఆలంపూర్ దేవాలయాలు: తుంగభద్ర నది ఒడ్డున ఉన్న ఆలంపూర్ వద్ద ఐదో శక్తి పీఠంగా పేరుగాంచిన జోగుళాంబ ఆలయం, బాలబ్రహ్మేశ్వర ఆలయం, నవబ్రహ్మ ఆలయాలు ఉన్నాయి. హైదరాబాదు-బెంగుళూరు 7 వ నెంబరు జాతీయ రహదారిపై కల ఆలంపుర్ చౌరస్తా నుంచి 15 కిలోమీటర్ల లోనికి ఆలంపూర్ లో ఈ ఆలయాలు ఉన్నాయి. ఈ ఆలయాలు చాళుక్యుల కాలంలో క్రీ.శ.7, 8వ శతాబ్దాలలో నిర్మితమైనాయి[9]. జిల్లాలో వివిధ త్రవ్వకాలలో లభించిన పురాతన శిల్పాలు కూడా ఆలంపుర్ పురావస్యు మ్యూజియంలో ఉన్నాయి.
పిల్లలమర్రి: మహబూబ్ నగర్ పట్టణానికి 4 కిలోమీటర్ల దూరంలో ప్రశాంత వాతావరణంలో సుమారు 700 సంవత్సరాల వయస్సు కలిగిన ఒక మహావృక్షం ఊడలు ఊడలుగా అభివృద్ధిచెంది ఎకరాల విస్తీర్ణంలో వ్యాపించిఉంది. మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకే గుర్తుగా మారిన ఈ మహావృక్షాన్ని సందర్శించడాన్కి ఎందరో వస్తుంటారు. ఇక్కడే పురావస్తు మ్యూజియం, మినీ జూ పార్క్, అక్వేరియం, ఉద్యానవనం, పిల్లల క్రీడాస్థలం, జింకలపార్క్, దర్గా మొదలగునవి కూడా తనవితీరా చూడవచ్చు.
బీచుపల్లి: 44వ నెంబరు (పాత పేరు 7 వ నెంబరు) జాతీయ రహదారిపై కృష్ణానది పై కల ఆనకట్ట వద్ద పుష్కర ప్రాంతమైన బీచుపల్లి ఉంది. ఇక్కడ కృష్ణవేణి ఆలయంతో పాటు సుందరమైన ఉద్యానవనాలు ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారిపై నుంచి వెళ్ళు వాహనాల నుండి కూడా ఇక్కడి అపురూపమైన దృష్యాలు కానవస్తాయి.
ప్రియదర్శినీ జూరాలా ప్రాజెక్టు: ధరూర్ మండలం రేవుల పల్లి వద్ద కర్ణాటక సరిహద్దు నుంచి 18 కిలోమీటర్ల దిగువన కృష్ణానదిపై ప్రియదర్శినీ జూరాలా ప్రాజెక్టు ఉంది. కృష్ణానది తెలంగాణలో ప్రవేశించిన తర్వాత ఇదే మొదటి ప్రాజెక్టు. నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుగా ఉన్న ఈ ప్రాజెక్టు ఇటీవలే విద్యుత్ ఉత్పాదన కూడా ప్రారంభించింది. ఇది గద్వాల నుంచి ఆత్మకూర్ మార్గంలో ఉంది.
మన్యంకొండ దేవాలయం: మహబూబ్ నగర్ జిల్లా లోనే అతిపెద్ద దేవాలయం మన్యంకొండ శ్రీవేంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయం. ఇది ఎత్తయిన కొండపై మహబూబ్ నగర్ నుంచి 20 కిలోమీటర్ల దూరంలో కర్ణాటక లోని రాయచూరు వెళ్ళు మార్గంలో ఉంది. ఇక్కడ ప్రతి సంవత్సరం భారీ ఎత్తున జాతర జర్గుతుంది. కొండపై ఉన్న ఆహ్లాదకర వాతావరణం సందర్శకులను ఆకట్టుకొంటుంది.
కోయిల్సాగర్ ప్రాజెక్టు:50 సంవత్సరాలకు పైగా చరిత్ర ఉన్న కోయిల్సాగర్ ప్రాజెక్టు దేవరకద్ర మండల పరిధిలో ఊకచెట్టువాగుపై నిర్మించారు. నిర్మాణం సమయంలో ఈ ప్రాజెక్టు సాగునీటి లక్ష్యం 12 వేల ఎకరాలు కాగా ప్రస్తుతం 50 వేల ఎకరాలకు పెంచి ప్రాజెక్టును అభివృద్ధి పరుస్తున్నారు. వర్షాకాలంలో ప్రాజెక్టు సందర్శన కొరకు అనేక పర్యాటకులు వస్తుంటారు.
కురుమూర్తి దేవస్థానం: తిరుపతి శ్రీవేంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయంతో పోలికలున్న కురుమూర్తి శ్రీవేంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయం క్రీ.శ.14 వ శతాబ్దానికి చెందినది. ఇది చిన్నచింతకుంట మండలంలో ఉంది. మహబూబ్ నగర్ నుంచి సుమారు 50 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఇక్కడికి చేరడానికి రైలుమార్గం కూడా ఉంది.
ఉమా మహేశ్వర క్షేత్రం: నల్లమల అటవీ ప్రాంతంలో ఎత్తయిన కొండలపై ఉమా మహేశ్వర క్షేత్రం ఉంది. ఇది శ్రీశైలం ఉత్తర ద్వారంగా భాసిల్లుతోంది. మహబూబ్ నగర్ నుంచి శ్రీశైలం వెళ్ళు మార్గంలో ఉంది కాబట్టి శ్రీశైలం వెళ్ళు భక్తులు ఈ క్షేత్రాన్ని దర్శించుకుంటూ వెళ్తారు. చుట్టూ ప్రకృతి రమణీయ ప్రదేశాలు ఉండటం కూడా భక్తులు, పర్యాటకులు అధిక సంఖ్యలో వస్తుంటారు
గద్వాల కోట: సంస్థాన రాజుల కాలంనాటి గద్వాల కోట పట్టణం నడిబొడ్డున ఉంది. ఈ పురాతన కోటలో చెన్నకేశవస్వామి ఆలయం ఉంది. కోట లోపలే ప్రస్తుతం ప్రభుత్వ జూనియర్, డిగ్రీ కళాశాలలు నడుస్తున్నాయి. కోటలోని స్థలాన్ని కళాశాలకు ఇచ్చినందున కళాశాల పేరు కూడా మహారాణి ఆదిలక్ష్మీ డిగ్రీ కళాశాలగా చెలమణిలో ఉంది. కోట పరిసరాలలో గతంలో సినిమా షూటింగులు కూడా జర్గాయి.
శిర్సనగండ్ల దేవాలయం: అపరభద్రాద్రిగా పేరుగాంచిన క్రీ.శ.14 వ శతాబ్ది కాలం నాటి శిర్సనగండ్ల సీతారామచంద్రస్వామి దేవాలయం వంగూరు మండలంలో ఉంది. ఇక్కడ ప్రతిఏటా చైత్రశుద్ధి పాడ్యమి నుంచి నవమి వరకు బ్రహ్మోత్సవాలు జర్గుతాయి. శ్రీ సీతారాముల కళ్యాణోత్సవం కూడా ప్రతియేటా దిగ్విజయంగా నిర్వహిస్తారు.
చంద్రగఢ్ కోట: ప్రియదర్శినీ జూరాల ప్రాజెక్టు సమీపంలో ఎత్తయిన కొండపై 18 వ శతాబ్దంలో మొదటి బాజీరావు కాలం నాటి కోట పర్యాటకులకు కనువిందు చేస్తుంది. ఇది ఆత్మకూరు పట్టణానికి 12 కిలోమీటర్ల దూరంలో నర్వ మండల పరిధిలో నిర్మించారు. జూరాల పాజెక్టు సందర్శించే పర్యాటకులకు ఇది విడిదిగా ఉపయోగపడుతుంది. 18 వ శతాబ్దం తొలి అర్థ భాగంలో మరాఠా పీష్వా మొదటి బాజీరావు కాలంలో ఆత్మకూరు సంస్థానంలో పన్నుల వసూలు కొరకు నియమించబడిన చంద్రసేనుడు ఈ కోటను నిర్మించాడు.
రాజోలి కోట మరియు దేవాలయాలు:పురాతనమైన రాజోలి కోట మరియు కోటలోపలి దేవాలయాలు సందర్శించడానికి యోగ్యమైనవి. కోట ప్రక్కనే తుంగభద్ర నదిపై ఉన్న సుంకేశుల డ్యాం కనిపిస్తుంది.
జహంగీర్ పీర్ దర్గా:కొత్తూర్ మండలం, ఇన్ముల్నర్వ గ్రామ సమీపంలో ఉన్న ఈ దర్గా జిల్లాలోనే కాకుండా రాష్ట్రంలోనే ప్రసిద్ధిచెందింది. కులమతాలకతీతంగా భక్తులు ఇక్కడకు విచ్చేసి తమ ఆరాధ్య దైవంగా కొలుస్తుంటారు. రాష్ట్ర, జాతీయ స్థాయి రాజకీయనాయకులు సైతం కోరిన కోరికలు తీర్చే దైవంగా భావిస్తుంటారు.
పాలమూరు మహనీయులు
బూర్గుల రామకృష్ణా రావు హైదరాబాదు రాష్ట్ర చివరి ముఖ్యమంత్రి అయిన బూర్గుల రామకృష్ణారావు మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు చెందిన ప్రముఖ పోరాటయోధులలో ముఖ్యుడు. 1915 నుంచే ఈయన పోరాటం ప్రారంభమైంది.పలుమార్లు జైలుకు వెళ్ళినాడు. బ్రిటీష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా గేయాలు, రచనలు చేసి ప్రజలలో ఉత్తేజం కలిగించాడు. ఈయన స్వస్థలం షాద్నగర్ మండంలోని బూర్గుల గ్రామం. ఇంటిపేరు పుల్లంరాజు అయిననూ ఊరిపేరే ఇంటిపేరుగా మారిపోయింది. 1952లో షాద్నగర్ నియోజకవర్గం నుంచి గెలుపొంది ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు. ఆంధ్రప్రదేశ్ అవరతణకు వీలుగా ఆంధ్రరాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి పదవిని త్యాగం చేసిన మహనీయుడు. ఆ తర్వాత కేరళ, ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రాలకు గవర్నర్గా పనిచేశాడు.
సురవరం ప్రతాపరెడ్డి: ప్రముఖ న్యాయవాది, పత్రికా సంపాదకుడు, గ్రంథాలయోద్యమనేత, రాజకీయ నాయకుడు, బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలి అయిన సురవరం ప్రతాపరెడ్డి పాలమూరు జిల్లా మనోపాడ్ మండలంలోని ఇటిక్యాలపాడు గ్రామంలో 1896, మే 28న జన్మించాడు. 1926లో గోల్కొండ పత్రికను స్థాపించి నిజాం ప్రభుత్వపు లోపాలను ఎండగట్టాడు. మెదక్ జిల్లా లోని జొగిపేటలో జరిగిన నిజామ్ ఆంధ్ర మహాసబ ప్రథమ సమావేశానికి అధ్యక్షత వహిన్చారు1944లో జరిగిన ఆంధ్ర సారస్వత పరిషత్తుకు అధ్యక్షుడిగా వ్యవహరించాడు. 1952లో జరిగిన తొలి ఆంధ్రరాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికలలో వనపర్తి నుంచి ఎన్నికయ్యాడు. 1953 ఆగష్టు 25న ఆయన మరణించాడు.
రాజా బహదూర్ వెంకట్రాం రెడ్డి: ప్రముఖ స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడైన రాజా బహదూర్ వెంకట్రాం రెడ్డి మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు చెందినవాడు. నిజాంకు కొత్వాల్గా పనిచేసిన అనుభవం ఉంది. తరువాత గోల్కొండ పత్రికకు సంపాదకుడిగా పనిచేశాడు. హైదరాబాదు . ప్రజాచైతన్యం కల్గించడానికి అనేక విద్యాసంస్థలను స్థాపించాడు.
వందేమాతరం రామచంద్రారావు: పాలమూరు జిల్లానుంచి స్వాతంత్ర్య సంగ్రామంలో చురుగ్గా పాల్గొన్న ప్రముఖ నేతలలో వందేమాతరం రామచంద్రారావు ఒకడు. ఇతని అసలు పేరు రామచంద్రయ్య. తొలుత గద్వాల సంస్థానంలో సబ్ఇన్స్పెక్టర్ ఉద్యోగంలో చేరి, ఆ తర్వాత ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేసి హిందూమహాసభలో చేరినాడు. పలుసార్లు జైలుశిక్ష అనిభవించాడు. విచారణ సమయంలో ఊరు, తండ్రిపేరు అడగగా అన్నింటికీ వందేమాతరం అనే సమాధానం ఇచ్చాడు. అందుచే జైలునుంచి విడుదల అనంతరం అందరూ వందేమాతరం రామచంద్రారావు అని పిల్వడం ప్రారంభించారు.
బి.సత్యనారాయణరెడ్డి: 1927లో మహబూబ్నగర్ జిల్లా అన్నారంలో జన్మించాడు. స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో మరియు నిరంకుశ నిజాం వ్యతిరేకోద్యమంలో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు. 1990లో ఉత్తరప్రదేశ్ గవర్నరుగా, ఆ తర్వాత ఒడిషా గవర్నరుగా పనిచేశాడు. ఇదే కాలంలో బీహార్, పశ్చిమ బెంగాల్ ఇంచార్జి గవర్నరుగా కూడా విధులు చేపట్టాడు. 2012 అక్టోబరు 6న మరణించాడు
హాస్టల్ రామారావు: స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాల్గొని ప్రముఖ పాత్ర వహించిన పాలమూరు వ్యక్తి హాస్టల్ రామారావు అసలు పేరు సంతపూర్ రామారావు. కొల్లాపూర్ మండలం అతని స్వస్థలం. స్వతంత్ర భారతదేశంలో కలిసేందుకు హైదరాబాదు సంస్థానం నిరాకరించడంతో నిజాం ప్రభుత్వంపై తిరుగుబాటు చేసి1947లో అరెస్టు వారెంట్కు గురై రెండేళ్ళు అజ్ఞాతంలోకి వెళ్ళినాడు. స్వాతంత్ర్యం తరువాత నాగర్ కర్నూల్లో హరిజనుల కోసం హాస్టల్ ప్రారంభించి హరిజనోద్ధరణకు పాటుపడినందులకు అతని పేరు హాస్టల్ రామారావుగా స్థిరపడింది.
గడియారం రామకృష్ణ శర్మ: పాలమూరు జిల్లాకు చెందిన రచయితలలో గడియారం రామకృష్ణ శర్మ ప్రముఖుడు. ఆయన రచించిన శతపత్రం పుస్తక రచనకు కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు లభించింది [10]. ఇతడు 1919లో అనంతపురం జిల్లాలో జన్మించి పాలమూరు జిల్లాలోని ఆలంపూర్లో స్థిరపడ్డాడు. 2006 జూలైలో మరణించాడు. అతడు రచించిన పుస్తకాలలో మాధవిద్యారణ్య చరిత్ర ప్రముఖమైనది.
రాజగిరి పరశురాములు: ఇతను ప్రముఖ సామాజిక కార్యకర్త. సర్వోదయం ఉద్యమంలో జాతీయ స్థాయిలో పనిచేసారు. అమ్రాబాద్ మండలం వంకేశ్వరంలో 1929లో జన్మించిన పరశురాములు భూదానోద్యమ రూపశిల్పి అయిన వినోభాబావే ప్రియశిష్యుడిగా చాలాకాలం పనిచేసారు.
రాజా రామేశ్వర్ రావు 1: సంస్థానాధీశుడు, పరిపాలనదక్షుడు, సంస్కర్త. 19వ శతాబ్ది తొలిసంవత్సరాలలో వనపర్తి సంస్థానాధీశునిగా పరిపాలన ప్రారంభించిన రామేశ్వర్ రావు మరణించేంతవరకూ దాదాపుగా 43 సంవత్సరాల పాటు పరిపాలించారు. చుట్టుపక్కల బ్రిటీష్ ఇండియాలో జరుగుతున్న మార్పులను అనుసరించి వనపర్తి సంస్థానంలో వివిధ సంస్కరణలు, నూతన రాజ్యపాలన విధానాలు చేపట్టారు. సైన్యబలం వల్ల ఆయన సంస్థానంలో స్వతంత్రమైన పాలన చేపట్టేవారు.[11]. హైదరాబాదీ బెటాలియన్ 1853 నవంబర్ 5 న సృష్టించారు. 1866లో ఆయన మరణము తర్వాత, ఈ బెటాలియన్ నిజాం సైన్యములో కలపబడి ఆ సైన్యానికి కేంద్రబిందువు అయ్యింది[12].
రాష్ట్రంలోనే తొలి పంచాయతీ సమితి
స్థానిక సంస్థల చరిత్రలో రాష్ట్రంలో జిల్లాకు ఒక ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. బల్వంతరాయ్ మెహతా కమిటీ సిఫార్సుల ప్రకారం మూడంచెల పంచాయతీ వ్యవస్థ అప్పటి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో మొట్టమొదటిసారిగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని షాద్నగర్ లో ప్రారంభించారు. 1959, అక్టోబర్ 14న అప్పటి భారత ప్రధానమంత్రి జవహర్లాల్ నెహ్రూ ఇక్కడి సమితికి ప్రారంభోత్సవం చేసాడు. ఇది దేశంలోనే రెండవ పంచాయతీ సమితి. (మొదటి సమితిని రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో ప్రారంభించారు). నెహ్రూ ప్రారంభించిన పంచాయతీ సమితి భవనం నేడు మండల పరిషత్తు కార్యాలయంగా సేవలందిస్తోంది.
విద్యారంగం
మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో 1875 లోనే మొగిలిగిద్ద గ్రామంలో ప్రభుత్వ పాఠశాల స్థాపించబడింది. జిల్లాలో 1955-56 నాటికి 1160 ప్రాథమిక పాఠశాలలు, 20 ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు, 5 ఉన్నత పాఠశాలలు ఉండగా, 2006-07 నాటికి ఈ సంఖ్య పెరిగి 2860 ప్రాథమిక, 987 ప్రాథమికోన్నత, 729 ఉన్నత పాఠశాలలు, 82 జూనియర్ కళాశాలకు చేరింది.[13] 2008-09 నాటికి ఈ సంఖ్య 3094 ప్రాథమిక, 890 ప్రాథమికోన్నత, 926 ఉన్నత పాఠశాలలు, 147 జూనియర్ కళాశాలకు చేరింది.
ఇవే కాకుండా 45 డీగ్రీ కళాశాలలు, 9 పీజీ కళాశాలలు, 39 బీఎడ్ కళాశాలలు, 7 డైట్ కళాశాలలు, 19 ఐటీఐలు, 3 పాలిటెక్నిక్ కళాశాలలు, 3 ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, 6 ఫార్మసీ కళాశాలలు, 3 ఎంబీఏ కళాశాలలు, 3 ఎంసీఏ కళాశాలలు, ఒక మెడికల్ కళాశాల, ఒక వ్యవసాయ కళాశాల ఉన్నాయి. 2008 లో పాలమూరు విశ్వవిద్యాలయం స్థాపించబడింది.పాలమూరు విశ్వవిద్యాలయం దేశంలోనే 'లార్జెస్ట్ బేర్ ఫుట్ వాక్'అనే అంశంలో గిన్నిస్ రికార్డు సాధించిన తొలి విశ్వవిద్యాలయంగా వాసికెక్కింది. జాతీయసేవాపథకం విభాగంలో ఈ రికార్డు ఆంగ్ల భాషలో గిన్నిస్ రికార్డు గ్రహీత అయిన డాక్టర్ వంగీపురం శ్రీనాథాచారి ఆధ్వర్యంలో 2010 నవంబర్ 12 న 2,500 మంది పాల్గొని నిర్వహించారు.ఈ రికార్డు సాధించడం ద్వారా రాష్ట్రానికి చెందిన ప్రశంస బుక్ ఆఫ్ రికార్డ్స్ వారు పాలమూరు విశ్వవిద్యాలయాన్ని 'మహా మహా'అనే బిరుదునిచ్చి గౌరవించారు.
సాహిత్యం
సంస్థానాల కాలంలోనే పాలమూరు జిల్లా సాహిత్యంలో ప్రసిద్ధి చెందింది. గద్వాల సంస్థానాధీశులు ఎందరో సాహితీవేత్తలను పోషించుకున్నారు. స్వయంగా గద్వాల పాలకులు సాహిత్యం కూడా రచించారు. సంస్థానాధీశుల కాలంలో విద్వత్ గద్వాలగా పేరుగాంచింది. స్వాతంత్ర్యోద్యమ కాలంలో సురవరం ప్రతాపరెడ్డి గోల్కొండ కవుల పేరుతో గ్రంథాన్ని వెలువరించాడు. ఆలంపూర్ ప్రాంతానికి చెందిన గడియారం రామకృష్ణశర్మ కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు పొందినాడు. తెలుగులో తొలి రామాయణం "రంగనాథ రామాయణం" రచించినది జిల్లాకు చెందిన గోనబుద్ధారెడ్డి.[14] హైదరాబాదు ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన బూర్గుల రామకృష్ణారావు కూడా అనేక కావ్యాలు, అనువాదాలు, కవితలు రచించారు.[15] గడియారం రామకృష్ణ శర్మ, కపిలవాయి లింగమూర్తి లాంటి సాహితీమూర్తులు పాలమూరు జిల్లాకు చెందినవారు.16 అక్టోబర్ 2000 లో సీనియర్ జర్నలిస్ట్ కొటకొండ యెడ్ల విజయరాజు అధ్వర్యంలో నారాయణపేటలో వార్తాతరంగాలు తెలుగు పత్రిక ప్రారంబించడం జరిగింది.అప్పటి మంత్రి యెల్కొటి యల్లారెడ్ది, మాజీ యెమ్మెల్యే చిట్టం నర్సిరెడ్డి,కొడంగల్ యెమ్మెల్యే సుర్యనారాయణ,బిజెపి నాయకుడు నాగురవు నామజి,అప్పటి మునిసిపల్ చైర్మన్ గడ్డం సాయిబన్న తదితరులు పాల్గొన్నారు.2004 జనవరి 14 లో మహబూబ్ నగర్ జిల్లా కేంద్రంగా వార్తాతరంగాలు పత్రికను దిన పత్రికగా మార్చడం జరిగింది.ప్రస్తుతం రాష్ట్ర రాజధాని నుండి కూడా పత్రిక ప్రింట్ అవుతుంది.
మన కాలపు మహానీయుడూ ప్రజా కవి గోరేటి వేంకన్న పాలమూరు బిడ్డే ఆన్నసంగతి మరువొద్దు.
వర్షపాతం, వాతావరణం
మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో వర్షపాతం తక్కువ. జిల్లా మొత్తంపై సగటు వార్షిక వర్షపాతం 60.44 సెంటీమీటర్లు. అందులో అధికభాగం నైరుతి రుతుపవనాల వల్ల జూన్, జూలై మరియు ఆగస్టు నెలలలో కురుస్తుంది. బంగాళాఖాతంలో అల్పపీడనం ఏర్పడినప్పుడు వాయుగుండం ప్రభావం వల్ల కొన్ని ప్రాంతాలలో భారీ వర్షపాతం నమోదౌతుంది. జిల్లాలో సగటు వర్షపాతంలో ప్రాంతాల మధ్య తేడాలున్నాయి. దక్షిణవైపున తుంగభద్ర మరియు కృష్ణానది తీరగ్రామాలు భారీ వర్షాల సమయంలో నీటమునిగితే, జిల్లా వాయువ్య ప్రాంతమైన నారాయణ పేట డివిజన్లో కరువు తాండవిస్తుంది.
జిల్లాలో వాతావరణం సాధారణంగా పొడిగా ఉంటుంది. సముద్రతీరం చాలా దూరంలో ఉండుటవల్లనూ, సమీపంలో పెద్ద చెరువులు లేకపోవడం వల్లనూ మరియు చుట్టూ కొండలు చుట్టబడి ఉండుటచే చల్లని గాలులకు అవకాశం తక్కువగా ఉంది. ఈ వాతావరణం ప్రత్తి వంటి పంటలకు చాలా అనువైనందున జిల్లాలో ప్రత్తి విస్తారంగా సాగుచేయబడుతున్నది. వేసవి కాలంలో గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత 42 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్కు చేరుకుంటుంది. శీతాకాలంలో నవంబర్, డిసెంబర్ మాసాలలో 15-18 డిగ్రీలకు చేరుకుంటుంది. మిగితా జిల్లాలతో పోలిస్తే శీతాకాలంలో చలి తక్కువగా ఉన్ననూ, వేసవిలో ఉష్ణోగ్రతలు అధికంగా ఉంటాయి.
అడవులు
జిల్లా మొత్తం విస్తీర్ణంలో దాదాపు 10.5% అడవులు ఉన్నాయి. దట్టమైన అడవులు 329 చ.కి.మీ.లతో కలిపి మొత్తం 1944 చ.కిమీ.ల అడవులున్నాయి. ఈ అడవులలో అధిక భాగం జిల్లా ఆగ్నేయాన ఉన్న శ్రీశైలం అడవీప్రాంతంలో ఉంది. జిల్లాలో కల దట్టమైన అరణ్యం కూడా ఇదే ప్రాంతంలో ఉంది. శ్రీశైలం సమీపంలో కర్నూలు జిల్లా సరిహద్దులో ఉన్న అమ్రాబాదు మండలంలో అధికశాతం అడవులున్నాయి. ఈ ప్రాంతంలోని అడవులలో పులులు మరియు ఇతర వన్యప్రాణి జంతువులు సంచరిస్తుంటాయి. ఇది 5 జిల్లాలలో విస్తరించియున్న రాష్ట్రంలోని అతిపెద్ద టైగర్ రిజర్వ్ ఫారెస్ట్లో భాగము. జిల్లాలోని అడవులను రెండు డివిజన్ల క్రింద విభజించారు. అచ్చంపేట డివిజన్లో 209 హెక్టార్లు ఉండగా మహబూబ్నగర్ డివిజన్లో కొంత భాగం అడవులున్నాయి.
నీటిపారుదల సౌకర్యం
దేశంలోనే మూడవ పెద్దనది కృష్ణానది, దాని ప్రధాన ఉపనది తుంగభద్ర మరియు చిన్న వాగులపై జిల్లాలో జూరాలా ప్రాజెక్టు, ఆర్డీఎస్, కోయిలకొండ ప్రాజెక్టు, సంగంబండ బ్యాలెన్సింగ్ రిజర్వాయర్ నిర్మించగా, సరళా సాగర్ ప్రాజెక్టు, కోయిల్ సాగర్ ప్రాజెక్టు, కల్వకుర్తి లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్, బీమా లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్, నెట్టంపాడు లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ తదితర ప్రాజెక్టులు జలయజ్ఞంలో ప్రారంభించబడి పురోభివృద్ధిలో ఉన్నాయి. పెద్దతరహా మరియు మధ్యతరహా ప్రాజెక్టులు కలిపి జిల్లాలో 215000 ఎకరాల ఆయకట్టు ఉంది. ఇవి కాకుండా కాలువలు, చెరువులు, బోరుబావులు, ఊటబావులు తదితరాల ద్వారా మరో 212000 ఎకరాల భూమి సాగవుతుంది. పంటల వారీగా చూస్తే అత్యధికంగా వరి 145000 ఎకరాలు, వేరుశనగ 71000 నీటిపారుదల సాగు క్రింద ఉంది.
ఖనిజ వనరులు
పాలమూరు జిల్లాలో క్వార్ట్జ్, ఫెల్డ్స్పార్, గ్రానైట్ రాయి విరివిగా లభిస్తుంది. కోడంగల్ ప్రాంతంలో నాపరాయి, సున్నపురాయి లభ్యమౌతుంది. గట్టు ప్రాంతంలో బంగారం నిక్షేపాలున్నట్లు ప్రాథమిక పరిశోధనలో వెల్లడైంది. ఇక్కడ ఇంకనూ పరిశోధనలు జరుగుతున్నాయి.
పరిశ్రమలు
రాష్ట్ర రాజధానికి సమీపంలో ఉన్న కొత్తూరు మండలంలో జిల్లాలోనే అత్యధిక పరిశ్రమలు కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి. రసాయన, ఇంజనీరింగ్, ఫార్మా, డ్రగ్స్ తదితర 137 పరిశ్రమలతో కొత్తూరు మండలం ప్రథమస్థానంలో ఉంది. మహబూబ్నగర్ మండలంలో 92, షాద్నగర్ మండలంలో 69, జడ్చర్ల మండలంలో 67 పరిశ్రమలున్నాయి. రాష్ట్రంలోనే తొలి సెజ్ జడ్చర్ల సమీపంలోని పోలెపల్లిలో ప్రారంభమైంది. జాతీయ రహదారిపై ఉన్న కొత్తూరు, షాద్నగర్, బాలానగర్ మండలాలలో పరిశ్రమలు అధికంగా ఉండగా. నారాయణపేట డివినల్లో తక్కువగా ఉన్నాయి.
క్రీడలు
జిల్లాలో ప్రజాదరణ కలిగిన క్రీడ క్రికెట్. ఇది కాకుండా వాలీబాల్, బ్యాడ్మింటన్ ఎక్కువగా ఆడుతారు. హైదరాబాదు రంజీ జట్టులో జిల్లాకు చెందిన క్రీడాకారులు ప్రాతినిధ్యం వహించారు. మహబూబ్ నగర్ పట్టణంలో క్రీడా స్టేడియం ఉంది. ఇక్కడ జిల్లాస్థాయి మరియు రాష్ట్రస్థాయికి చెందిన వివిధ పోటీలు జరుగుతాయి. మహబూబ్నగర్ పట్టణంలోని స్పోర్ట్స్ పాఠశాల నుంచి పలువులు విద్యార్థులు జాతీయస్థాయిలో పతకాలు సాధించారు.
జిల్లాలో ఇటీవలి ముఖ్య పరిణామాలు
2016 జూలై 24: మామిడిపల్లి వద్ద సింబియాసిస్ అంతర్జాతీయ విశ్వవిద్యాలయం ప్రాంగణం కేంద్ర ఆర్థికమంత్రి అరుణ్ జైట్లీచే ప్రారంభించబడింది.[17]
2016 ఏప్రిల్ 29: తెలంగాణ రాష్ట్ర నీటిపారుదల మంత్రి హరీష్ రావుచే పాలమూరు-రంగారెడ్డి ఎత్తిపోతల పథకానికి శంకుస్థపన జరిగింది.[18]
2014 నవంబరు 8: కొత్తూరులో తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర రావుచే ఆసరా పథకం ప్రారంభించబడింది.
2014 మే 12: పురపాలక సంఘాల కౌంటింగ్ జరిగింది. కాంగ్రెస్ పార్టీకి 4, భారతీయ జనతా పార్టీకు 1, తెరాసకు 2 పురపాలక సంఘాలలో మెజారిటి లభించింది. ఒకదానిలో హంగ్ ఏర్పడింది.[19]
2014 ఏప్రిల్ 22:భారతీయ జనతా పార్టీ ప్రధానమంత్రి అభ్యర్థి నరేంద్రమోడి యొక్క భారీ బహిరంగ సభ నిర్వహించబడింది.[20]
2014 మార్చి 30: జిల్లాలో 11 పురపాలక సంఘాలకు గాను ఎనిమిదింటికి ఎన్నికలు జరిగాయి.
2013 డిసెంబరు 14: అయిజ మండలమునకు చెందిన స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు పెద్దసుంకన్న గౌడ్ (97 సం) మరణించాడు.[21]
2013 అక్టోబరు 30: కొత్తకోట మండలం పాలెం వద్ద జాతీయ రహదారిపై బస్సుకు మంటలు చెలరేగి 45 మంది సజీవదహనం అయ్యారు.[22]
2013 అక్టోబరు12: నూతనంగా నిర్మించిన గద్వాల- రాయచూర్ రైలుమార్గం ప్రారంభమైంది.
2013 సెప్టెంబరు 27: మహబూబ్నగర్ పట్టణంలో సుష్మా స్వరాజ్ యొక్క భారీ "తెలంగాణ ప్రజాగర్జన" సదస్సు నిర్వహించబడింది.[23]
2013 మార్చి 22: కల్వకుర్తి మేజర్ పంచాయతిని నగరపంచాయతీగా అప్గ్రేడ్ చేశారు.[24]
2012 డిసెంబరు 21: కడ్తాల్ (ఆమనగల్)లో ప్రపంచ ధ్యానమహాసభలు ప్రారంభమై 10 రోజులపాటు జరిగాయి.
2012 డిసెంబరు 18, 19: జిల్లా కేంద్రంలో తెలుగు మహాసభలు నిర్వహించబడ్డాయి.
2012 అక్టోబరు 7: ఉత్తరప్రదేశ్, ఒడిషా రాష్ట్రాల గవర్నరుగా పనిచేసిన బి.సత్యనారాయణ రెడ్డి మరణం.[25]
2012 మే 27: మహబూబ్ నగర్ పురపాలక సంఘంలో పరిసరాలలోని 10 గ్రామపంచాయతీలను విలీనం చేశారు.[26]
2012 మార్చి 31: కంచుపాడు గ్రామానికి చెందిన సురవరం సుధాకరరెడ్డి సీపీఐ జాతీయ కార్యదర్శిగా ఎన్నికయ్యారు.
2012 మార్చి 17: అందుగుల ప్రాంతంలో క్రీ.పూ.1000 కాలం నాటి పురాతన వస్తువులు లభ్యమయ్యాయి.
2012 ఫిబ్రవరి 10: మాడ్గుల ప్రాంతంలో ఇనుపయుగం కాలం నాటి ఆనవాళ్ళు బయటపడ్డాయి.[27]
2012 జనవరి 7: మహబూబ్నగర్ పట్టణంలో టివి నంది అవార్డుల ప్రధానోత్సవం జరిగింది.
2011 అక్టోబరు 30: మహబూబ్ నగర్ శాసన సభ్యులు ఎన్ రాజేష్వర్ రెడ్డి మృతిచెందాడు.
2010 అక్టోబరు 20: ప్రముఖ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, గద్వాల నియోజకవర్గ శాసనసభ్యుడిగా, గద్వాల పురపాలక సంఘం చైర్మెన్గా, గద్వాల మార్కెట్ కమిటీ చైర్మెన్గా పనిచేసిన పాగపుల్లారెడ్డి మరణం.[28]
2009 అక్టోబరు 2: తుంగభద్ర నది వరదల వల్ల నదీతీర గ్రామాలు నీటమునిగాయి.[29]
2008 జనవరి, 4: నారాయణపేట మాజీ మున్సిపల్ ఛైర్పర్సన్ లలితాబాయి నామాజీ మృతి.
2007 డిసెంబర్, 27: గడియారం రామకృష్ణశర్మ రచించిన శతపత్రం ఆత్మకథకు కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం లభించింది
2007 డిసెంబర్, 2: ఆమనగల్ మండలాధ్యక్షుడు పంతూనాయక్ హత్య.
2007 జూన్, 24: భారీ వర్షపాతం వల్ల ఆలంపూర్ జోగుళాంబ దేవాలయం నీట మునిగింది.
2007 జనవరి,19: కృష్ణానదిలో పుట్టి మునిగి 60 మంది మృతిచెందారు.
మూలాలు
ఇవి కూడా చూడండి
మహబూబ్ నగర్ జిల్లా కలెక్టర్లు
మహబూబ్నగర్ లోకసభ నియోజకవర్గం
నాగర్కర్నూల్ లోకసభ నియోజకవర్గం
బయటి లింకులు
*
వర్గం:తెలంగాణ జిల్లాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B0%AC%E0%B1%82%E0%B0%AC%E0%B1%8D%20%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B1%8D%20%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
248,
490,
1603,
1736,
2463,
3261,
4039,
4272,
5459,
6188,
7161,
7773,
8570,
9249,
10168,
11085,
11202,
11427,
11544,
11664,
11752,
11951
],
"plaintext_end_byte": [
247,
479,
1602,
1726,
2462,
3260,
4038,
4263,
5448,
6186,
7132,
7742,
8544,
9235,
10162,
11059,
11201,
11406,
11531,
11598,
11736,
11950,
12045
]
} | Mikä oli Winnebagon ensimmäinen malli? | Matkailuauto | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Matkailuauto eli asuntoauto on auto, johon on rakennettu tila asumista varten. Matkailuautot on yleensä tarkoitettu lyhytaikaiseen asumiseen retkien ja matkojen aikana, jolloin ne toimivat vaihtoehtona hotelleille, teltoille tai asuntovaunuille.
Suomen lainsäädännössä matkailuauto on juridisesti luettu omaksi ajoneuvolajikseen vasta vuonna 2002 voimaan tulleessa ajoneuvolaissa (11.12.2002/1090). Matkailukäyttöön rakennetut autot luettiin aiemmin erikoisautoihin.[1]
Historiaa
Matkailuautojen historia alkoi Yhdysvalloista, jossa autoistuminen 1900-luvulla toi mukanaan auton monipuolisen käytön myös pitkän matkan lomamatkailussa ja tilapäisessä asumisessa. 1920-luvulla alettiin rakentaa kotitekoisia, yksittäisiä matkailuvaunuja ja -autoja. Toisen maailmansodan aikana sellaisia kehitettiin sotilaskäyttöön tilapäisiksi ja liikkuviksi majoitustiloiksi. Sodan jälkeen highway-verkoston parantuessa ja amerikkalaisten vapaa-ajan lisääntyessä recreational vehicle (RV) alkoi lyödä itsensä läpi vedettävien matkailuvaunujen ja telttamatkailun ohella. Matkailuautot olivat suosittuja etenkin läntisissä osavaltioissa, joissa ei vielä ollut yhtä paljon motelleja kuin idässä. Eläkeläiset saattoivat myydä talonsa ja ostaa tilalle Winnebago-matkailuauton, joita alettiin valmistaa Iowassa 1950-luvun lopulla.[2] Osaltaan kiinnostusta matkailuautoiluun lisäsi Nobel-kirjailija John Steinbeckin romaani Matka Charleyn kanssa (1962), joka pohjautui hänen ja villakoira Charleyn Amerikan-kierrokseen lava-auton pohjalle rakennetulla ”Rocinante”-matkailuautolla.
Nykyisinkin matkailuautojen innokkaimpia käyttäjiä sekä Yhdysvalloissa että Euroopassa ovat eläkeläispariskunnat.[2]
Suomessa
Tarkkoja tietoja siitä, milloin Suomeen tuotiin ensimmäiset varsinaiset matkailuautot, ei ole. Vuonna 1949 esitellyistä länsisaksalaisista Volkswagen Transporter -pakettiautoista rakennetut matkailuautot, joiden valmistuksen aloitti jo vuonna 1951 saksalainen Westfalia-yhtiö, tulivat suosituiksi Keski-Euroopassa. Suomessa niiden hinta nousi autoveron vuoksi hyvin korkeaksi, ja niitä tuli maahan ilmeisesti vain yksittäiskappaleina. Käsistään kätevät rakensivat varhaisia matkailuautoja vanhoista umpikuorma-autoista, kirjasto-, myymälä- ja pankkiautoista. Käytöstä poistetut linja-autot olivat 1950- ja 1960-luvuilla yleensä niin loppuun kuluneita, ettei niiden uusiokäyttö ollut enää mielekästä.[3]
Käytöstä poistetun linja-auton muuttaminen matkailuautoksi oli yleistä varsinkin 1970- ja 1980-luvuilla. Tuolloin monet liikennöitsijät saattoivat kalustoaan uudistaessaan myydä pois paljon sellaisia autoja, joilla oli teknistä käyttöikää jäljellä vielä useita vuosia. Näin matkailuauton tarvitsijalla oli mahdollisuus hankkia edullisesti auto, jonka muokkaamisessa uuteen käyttöön hän saattoi toteuttaa omia ideoitaan miltei rajattomasti. Rakentajien suosiossa olivat maaseutuautot, joissa oli sopivampi kori ja suurempi matkanopeus kuin kaupunkiautoissa. Linja-autojen koon kasvu ja niiden muuttuminen teknisesti monimutkaisemmiksi ovat osaltaan vähentäneet niiden jälkikäyttöä matkailuautoina, ja nykyisin vanhat linja-autot päätyvät enimmäkseen romutettaviksi.[4]
Ensimmäinen suomalainen matkailuautojen valmistaja oli Järvenpäässä toiminut Matkaaja, joka rakensi ensimmäiset autonsa suuren Volkswagen LT -pakettiauton alustalle vuonna 1984. Solifer-matkailuvaunujen valmistaja Oy Lohja Ab ei ryhtynyt valmistamaan omia autoja, vaan aloitti yhteistyön saksalainen Hymer-tehtaan kanssa. Hymer-matkailuautot myytiin Suomessa Solifer-nimisinä ja tilaajan jälki näkyi selvästi auton sisustuksessa. Ulkomaisten matkailuautojen säännöllinen tuonti Suomeen alkoi 1980-luvun lopulla. Muun muassa Ruotsissa 1980-luvulla suosituiksi tulleet camper-tyyppiset matkailuautot, joissa erillinen irrotettava matkailukori nostettiin avolavapakettiauton takaosan päälle, jäivät Suomessa korkean autoveron vuoksi erittäin harvalukuisiksi.[3]
Vuonna 2013 Suomessa rekisteröitiin 1161 uutta matkailuautoa, ja vuoden lopussa niitä oli rekisterissä 49998 kappaletta. Matkailuautot ja -vaunut yhteen laskien Suomessa oli tuolloin yhteensä 117560 matkailuajoneuvoa.[3]
Rakenne
Euroopassa useimmat tehdasvalmisteiset matkailuautot rakennetaan suurten autotehtaiden pakettiautomallien pohjalle. Tällöin niiden hinnat saadaan laskettua paljon pienemmiksi, kun koko autoa ei tarvitse rakentaa tyhjästä yksinomaan matkailukäyttöä varten. Koritehtaat tilaavat vain autojen rungot autotehtailta, ja rakentavat niiden päälle erimallisia asunto-osia. Useimmat matkailuautot pyritään tekemään kevytrakenteisiksi, jotta ne olisivat paitsi taloudellisempia, myös suuremman ostajakunnan saatavilla, sillä Suomessa henkilöauton kuljettamiseen oikeuttava B-luokan ajokortti riittää vain ajoneuvoihin, joiden kokonaismassa on enimmillään 3500 kiloa.[5] Koska auton runko on jo melko painava, matkailuautojen korirakenteet ja kaapistot ovatkin hyvin kevytrakenteiset. Suurimmat ja kalleimmat mallit painavat kuitenkin useampia tonneja, mutta vaativat kuljettajaltaan vähintään C1-luokan kuorma-autokortin. Alle 3500 kiloa painavilla matkailuautoilla on joko 80km/h tai 100km/h nopeusrajoitus, joka riippuu auton varusteista.[6] 100km/h rajoitukseen vaaditaan vähintään kuljettajan turvatyyny, ABS-jarrut ja turvavyöt jokaisella istumapaikalla.
Varusteet
Matkailuautossa tulee Suomen ajoneuvolain mukaan olla istuimia ja pöytä, makuupaikkoja, keittomahdollisuus ja säilytystiloja, jotta ajoneuvo voidaan rekisteröidä M1-luokan ajoneuvoverosta vapautetuksi matkailuautoksi.[7] Istuimet ja pöytä saavat olla sellaiset, että niiden osia irrottamalla ja asentamalla toisella tavalla voidaan muodostaa makuupaikkoja. Pääsääntöisesti tehdasvalmisteisiin matkailuautoihin on rakennettu nestekaasujärjestelmä ja kaasua käytetään kaasuliedessä, sisätilojen lämmityksessä sekä jääkaapin energialähteenä. Usein laitteet voivat käyttää sähköverkon 230 V:n jännitettä kaasun sijasta, kun matkailuauto on parkissa ja kytkettynä liitosjohdolla sähköverkkoon.
Useimmissa autoissa on näiden lisäksi paljon muitakin varusteita, kuten asunto-osan erillinen lämmitys, jääkaappi/pakastin, tiskiallas ja juokseva vesi, WC ja suihku, takatalli polkupyörälle tai mopolle sekä kalliimmissa malleissa myös lattialämmitys, televisio digisovittimella, satelliittivastaanotin, ulkoseinän markiisi ja erillinen asunto-osan ilmastointi. Satojatuhansia maksavissa luksusmalleissa ovat asumisolosuhteet kuin normaalissakin asunnossa. Niissä saattaa olla kiviset keittiötasot, sähköuuni, pesukone, oma generaattori sekä ylelliset tilat ja sisustusmateriaalit tai vaikkapa pieni auto takatallissa. Matkailuautojen yleisin väri on ollut valkoinen, mutta nykyään myös muut värit ovat saaneet suosiota. Lähes kaikki matkailuautot Suomessa ovat dieselkäyttöisiä ja manuaalivaihteisia. Automaattivaihteisto on teknisen kehityksen myötä muuttunut halutummaksi, mutta lisähinta rajoittaa yleistymistä.
Alkovimallinen matkailuauto
Alkovimalli on yleisin matkailuautotyyppi ja helpoimmin tunnistettava, sillä sen tehdasvalmisteisen pakettiauton ohjaamon päälle on kiinteäksi makuutilaksi rakennettu nukkumatila, alkovi. Kun makuutiloja on siirretty ohjaamon päälle, on matkailuauton asuintiloja voitu suunnitella siten, että niitä voidaan käyttää leiriytymisen aikana enemmän oleskeluun. Alkovimallin huonoja puolia ovat suurempi polttoaineen kulutus johtuen suuremmasta ilmanvastuksesta. Alkovimalli on kuitenkin säilyttänyt asemansa vuosien saatossa johtuen edullisemmista valmistuskustannuksesta.
Puoli-integroitu matkailuauto
2000-luvulla yleistynyt puoli-integroitu matkailuauto muistuttaa ulkonäöltään alkovimallia. Rakenteeltaan puoli-integroitu matkailuauto on rakennettu myös tehdasvalmisteisen pakettiauton ohjaamo-osan jatkeeksi. Erona alkovimalliin on paljon matalampi alkovi, joka toimii joko säilytystilana tai vaihtoehtoisesti tilaan on rakennettu alas laskettava sänkymekanismi. Yön tai leiritymisen ajaksi sänky lasketaan ohjaamon istuinten päälle, jolloin nukkumatila ei päiväkäyttöä ajatellen vie tilaa oleskelulta. Matkustamisen ajaksi sänky taas nostetaan yläasentoon, jotta ohjaamon tilat ovat käytettävissä. Puoli-integroitu alkovi on matalampi ja näin ollen virtaviivaisempi pienentäen ilmanvastusta ja saaden auton ajo-ominaisuuksiltaan ketterämmäksi.
Integroitu matkailuauto
Integroitu matkailuauto on rakennettu tehdasvalmisteisen pakettiauton (suurimmissa malleissa kuorma-auton) rungon ja tekniikan päälle. Näin ohjaamo on osa asuin- ja oleskelutilaa antaen enemmän väljyyttä asuintiloihin, eikä ohjaamon ja asuintilojen välissä ole selvästi erottuvaa rajaa kuten malleissa, missä auton ohjaamon runko säilytetään osana asuntoautoa. Matkailuauto on sisältä ja ulkoa yhtenäinen kokonaisuus. Etuna ovat ajaessa parempi näkyvyys isommista ikkunoista sekä tilavammat sisätilat ohjaamon ollessa osana oleskelutilaa. Integroitujen huonona puolena on huomattavasti korkeammat valmistuskustannukset, joka nostaa auton hintaa.
Retkeilyauto
Pienin ja ketterin matkailuautotyyppi on retkeilyauto, eli isohko pakettiauto, jonka kuormatila on muutettu sisäpuolelta asunto-osaksi, mutta joka ulkoapäin muistuttaa enemmän pakettiautoa. Retkeilyautot ovat hieman huomaamattomampia liikenteessä kuin edellä mainitut matkailuautot, mutta sisältävät lähes samat varusteet. Retkeilyautojen huono puoli ovat asuinosan peltiset ohuehkot seinät, mikä taas rajoittaa eristeen määrää seinän välissä. Täten retkeilyautot sopivat paremmin kesäkauden käyttöön lämmitystä ja asuinosan lämmön ylläpitämistä ajatellen. Myös pienet sisätilat verrattuna matkailuautoihin saattavat tuottaa ongelmia, vaikka ne yleensä ovatkin kahdelle hengelle riittävät. Etuja retkeilyautossa asuntoautoihin verrattuna ovat pienet ulkomitat, edullinen hinta, ketteryys kaupunkiajossa ja pieni kulutus. Retkeilyautojen suosio on ollut kasvussa 2010-luvulla.[8]
Muut
Jotkut ihmiset eivät pidä tehdasvalmisteisista matkailuautoista tai kokevat ne liian kalliiksi tai riittämättömiksi, jolloin he rakentavat itse omat autonsa. Useimmat omavalmisteiset matkailuautot tehdään vanhempiin pakettiautoihin, kuorma-autoihin tai linja-autoihin. Monien orkestereiden ”keikkabussit” tai motocross-tallien kuljetusautot ovatkin tosiasiassa matkailuautoja, vaikka ovatkin kooltaan jopa 12 metriä pitkiä. Suomen melko vapaa lainsäädäntö yli 6000 kiloa painavien autojen suhteen antaa rakentajille mahdollisuudet monenlaisiin ratkaisuihin,[9] joihin kuuluvat esimerkiksi sauna, henkilöauton kuljetusmahdollisuus, nukkumapaikat jopa yhdeksälle, täysin varusteltu keittiö ja muita haluttuja varusteita. Suurimmat matkailuautoprojektit perustuvat kaksikerroksisille nivellinja-autoille,[10] mitä suuremmaksi ei juuri lainsäädännön rajoissa päästä.
Lainsäädäntö
Verotus
Ajoneuvo voidaan rekisteröidä Suomessa autoverovapaaksi matkailuajoneuvoksi mikäli mm. seuraavat ehdot pätevät:
auton omamassa on vähintään 1875 kiloa
auton sisäkorkeus on vähintään 1,9 metriä alueella, jonka leveys on vähintään 0,4 metriä ja pituus vähintään 40 prosenttia asunto-osan pituudesta.[11]
Suosittuja alustoja
Citroën Jumper
Fiat Ducato
Ford Transit
Iveco Daily
Mercedes-Benz Sprinter
Peugeot Boxer
Renault Master
Valmistajia
Dethleffs
Hymer
Adria
Solifer
Knaus
Bürstner
Concorde
Katso myös
Matkailuvaunu
Matkaparkki
Lähteet
Aiheesta muualla
(Keskustelufoorumi)
(linja-autoihin yms. rakennettuja matkailuautoja)
Kirjallisuutta
Citation error, replace with{{cite book| author = Siukosaari, Anssi| title = Matkailuajoneuvot 50 vuotta Suomessa, Mukavasti matkalla| publisher = Alfamer| year = 2015| id = ISBN 978-952-472-225-4}}
Luokka:Asumukset
Luokka:Erikoisajoneuvot
Luokka:Matkailu
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Matkailuauto |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
243,
430,
2891,
3078,
5375,
7230,
7544,
7741,
7855,
8676,
9307,
9692,
10172,
11080,
11103,
12058,
12503,
12534,
12991,
13815,
14090,
14223,
14300,
14401,
14509,
14588,
14703,
14730,
18953,
19471,
19509,
20235,
20286,
20948,
21004,
21952,
21998,
22791,
22838,
24094,
24681,
25321,
26764,
26892,
27333,
28976,
29131,
29155,
29264,
29299,
29384,
29474,
29546,
29602,
29626,
29715,
29751,
29863,
29961,
29983,
30091,
30152,
30256,
30380,
31552,
33231,
33376,
33683,
34304,
34450,
34933,
35496,
35989,
36452,
36847,
37107,
37193,
37866,
38190
],
"plaintext_end_byte": [
242,
425,
2890,
3077,
5367,
7209,
7530,
7727,
7841,
8662,
9279,
9677,
10171,
11079,
11102,
12057,
12502,
12533,
12973,
13807,
14089,
14222,
14299,
14400,
14508,
14587,
14702,
14729,
18938,
19470,
19508,
20234,
20285,
20947,
21003,
21951,
21997,
22790,
22837,
24086,
24680,
25320,
26763,
26891,
27332,
28975,
29117,
29154,
29263,
29298,
29383,
29473,
29545,
29588,
29625,
29714,
29750,
29832,
29960,
29982,
30077,
30151,
30242,
30369,
31544,
33223,
33368,
33675,
34296,
34449,
34925,
35488,
35978,
36451,
36829,
37099,
37192,
37858,
38172,
38436
]
} | 세상에서 가장 주름이 많은 고양이는 무엇인가? | 말 (동물) | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
말()은 말목 말과의 동물이다. 학명은 Equus ferus caballus[1]이다. 예로부터 사람들과 친숙하게 지내온 동물 중 하나로 사람을 위해 많이 봉사해 왔다. 어린 말은 망아지</b>라고 부른다.[2]
프랑스에서는 신석기 시대부터 등장했다. 마콩 근처의 솔뤼트레에서 발견된, 일 헥타르 이상이나 되는 말 무덤에서 증거를 찾을 수 있다.
몸
말의 눈은 얼굴의 양측면에 위치하여 각각 자기쪽의 시야를 독립적으로 형성하고 뇌는 이 분리된 시야를 통해서 들어온 각각의 모습들을 조합하여 주변을 이해하고 판단하는 능력이 있다. 그렇기 때문에 사람이나 개, 고양이와는 달리 머리를 돌리지 않아도 폭넓게 좌우를 살필 수 있다. 말의 눈은 얼굴 옆쪽에 있으므로 시야는 넓으나 사람처럼 두 눈으로 동시에 전방의 물체를 보지 못하므로 원근감이 없어 거리판단을 잘못할 때가 많다.
말의 귀에는 16개의 근육이 분포되어 귓바퀴는 180°로 자유자재 움직일 수 있도록 되어있고 두 귀는 각각 독립적으로 방향전환을 할 수 있으므로 360°의 모든 방향에서 들려오는 소리뿐만 아니라 사람이 들을 수 없는 미세한 소리나 잡음까지도 들을 수 있다.
말의 코는 매우 발달되어 수백미터 떨어진 곳의 암말이나 육식동물의 냄새를 맡을 수도 있으며 물에 탄 소독약 냄새 또는 기타 독성물질의 냄새를 맡을 수도 있다. 말에게는 '야콥스기관'이라고 하는 특수한 주머니가 코의 안쪽 입천장 위에 자리 잡고 있는데 신중히 냄새를 맡을 때에는 이 주머니에 공기를 저장하여 냄새를 분석하는 것으로 알려졌다.
말의 지능은 원숭이, 돌고래와 같이 높은 편에 속한다. 그 때문에 말을 탄 기사가 호랑이를 사냥하는 것이 가능하다.
500kg의 말이 시속 60km로 달리기 위해서는 강력한 에너지 공급기관이 있어야 하는데 그것이 바로 말의 심장과 폐이다.
털색깔은 검은색·갈색·암갈색·금색·회색·황갈색·흰색으로 다양하다. 말의 털 길이는 다른 동물에 비해 짧은 편이며, 촘촘하게 나있고 보통은 윤기가 있다. 나라마다 다소 차이는 있지만, 한국의 경우에 밤색, 진밤색, 갈색, 흑갈색, 검은색, 회색 그리고 기타색 등 대략 7가지 색으로 구분된다.
말의 다리는 빨리 달리기에 알맞다. 다리의 허벅지 부분의 큰 근육 덕분에 적은 노력으로 빠른 속도를 낼 수 있고, 길고 가는 다리의 종아리 부분은 보폭을 넓게 한다. 앞다리로는 몸무게를 지탱하고, 뛰거나 도약할 때 충격을 흡수한다. 뒷다리는 달리거나 도약하는 힘을 제공한다.
뒷다리의 기능: 달릴 때 추진력을 담당한다.
앞다리의 기능: 체중을 지탱하고 충격을 흡수하여 마체를 지면에서 들어 올려주는 역할을 한다.
말의 소화기관: 말의 위(胃)는 한 개이며, 8~16ℓ로 체격에 비해 매우 작아서 맨 처음 먹은 음식은 식사가 끝날 무렵에는 이미 위를 통과한다. 같은 초식동물로서 네 개의 되새김 위가 있는 소와는 대조적이다. 따라서 사료나 풀을 조금씩 장시간에 걸쳐 먹는다. 말은 위가 작기 때문에 시장기를 자주 느낀다.
말은 정기적으로 털갈이를 하는데, 빽빽한 겨울털은 해마다 가을에 자라서 이듬해 봄에 빠진다. 그러나 갈기나 꼬리는 털갈이를 하지 않는다. 말의 꼬리는 곤충을 쫓는 데 이용되고 표피에 있는 땀샘은 말의 몸을 서늘하게 유지시켜 준다.
말의 제차(발바닥에 있는 탄력성 있는 덩어리)는 마치 고무굽 같이 발굽이 땅에 부딪혔을 때 생기는 충격을 흡수한다.
이는 앞니 12개, 송곳니 4개, 어금니 24개로 모두 40개로 위쪽 이는 맷돌 모양으로 발달해 풀을 먹기에 적합하다.
말의 나이는 유치에서 영구치로 바뀌는 시기나 영구치의 마멸상태로 정확하게 판단할 수 있다. 또한 이로써 건강 상태도 알 수 있다. 태어난 지 8년이 되어 아래 앞니의 거친 표면이 닳아 매끈해지면 늙었다고 한다.
청각은 상당히 발달되어 있으며 멀리서 들려오는 소리나 저음·약음을 듣는 능력이 사람보다 뛰어나다. 후각은 매우 예민하며, 말에 있어서는 가장 중요한 감각이므로 말을 '코의 동물'이라고 한다. 후각으로 성(性), 개체, 장소, 목초나 사료의 좋고 나쁨을 판별한다. 따라서 강한 냄새를 내는 약품·용제 등을 싫어하며 어린풀 냄새를 좋아한다. 그 밖에 단맛과 녹색을 좋아한다. 공포심이 많으나 부드럽게 다루면 온순하고 기억력도 뛰어나 사람의 애정을 느끼고 그 사람을 신뢰하게 된다.
말은 달릴 때 등을 굽히지 않는 특징이 있어 승마용으로 이용된다.
수말의 음경은 길이가 1m나 된다. 음경은 발기되면 몸밖으로 나온다. 발기가 끝나면 몸 안으로 들어간다. 암말의 질은 수말의 음경과 같은 길이로, 근육이 있어 열었다 닫았다 할 수 있다.
생활
말의 수명은 대략 25세로 번식연한은 만 3세부터 15-18세까지이다. 번식은 주로 봄에 하며, 북반구에서는 3-7월 사이이다. 임신기안간은 10-14개월이며 보통 한 마리의 새끼를 낳는다. 암컷은 출산이 가까워지면 불안과 진통으로 침착성을 잃고 유방이 부풀어오르며 초유가 스며나온다. 난산(難産)은 비교적 드물다. 어미말은 당분이 많은 젖을 하루에 10-20L를 분비하는데, 망아지는 반 년 가량 그 젖을 먹는다. 2개월이 지나면 풀이나 사료도 먹을 수 있게 된다. 1년쯤 되면 반쯤 자라며, 5년이 되면 키와 몸무게가 완전히 자란다. 암말은 일생 동안 5-6마리의 새끼를 낳는다. 공포심이 많아 외계의 자극에 예민하게 반응리를 이루어 일정한 사회적 순위를 정한다. 말의 기원을 살펴보면, 마지막 빙하기 이후 뚜렷이 구별되는 세 종류의 말이 출현했는데, 이들이 오늘날 존재하는 모든 말의 조상으로 프르제발스키호스, 타르판, 딜루비얼이다. 초원말이라고도 하는 프르제발스키호스는 아시아에 살았다. 그러나 은 야생 상태에서는 멸종했고 동물원에만 살고 있다. 또 한 종류는 고원말이라고도 하는 타르판으로 중앙유럽과 우크라이나의 대초원같이 광활한 지역에서 살았다. 이 말은 거의 멸종했으나 폴란드에 작은 무리가 아직 살아 남아 있다. 셋째 종류는 삼림말이라고도 하는 딜루비얼로 북유럽의 습한 목초지대에서 서식하던 몸집이 크고 움직임이 느린 말이다. 지금은 거의 멸종된 상태이다. 현재 150종이 넘는 말과 조랑말이 있다. 품종에 따라 크기·힘·속도 등의 특성이 매우 다양하다.
습성
1. 군집성
대개의 초식동물이 그러하듯이 말도 군집성을 가지고 있다. 보통 1마리의 수말이 우두머리가 되어 20~25두 정도의 암말을 거느리면서 무리를 지어 생활한다고 알려져 있지만, 실제로는 가장 나이가 많은 암컷이 우두머리가 된다.
2. 사회성
말에게도 서로 의사소통을 할 수 있는 정보 전달수단이 있으며, 2마리 이상 있는 경우에는 반드시 서열이 생겨서 하나의 사회를 형성한다.
3. 귀소성
다른 동물과 마찬가지로 자기의 보금자리로 돌아갈 수 있는 귀소성이 있다.
4. 공포성
잘 놀라고 쉽게 겁을 내는 가장 특징적인 성질이다. 이와 같은 성질 때문에 겁이 나는 곳으로부터 빨리 도망가기 위하여 ‘예민한 감각’과 ‘스피드’가 발달하여 ‘투쟁’보다는 ‘도주’가 자기 방어의 유력한 수단으로 되어 있다. 말이 뒷다리를 들어 차는 동작은 공격 수단과는 달리, 가까이 온 적에게 최소한의 소극적인 방어 수단이라고 할 수 있다.
이러한 말이 놀라고 겁을 내는 원인으로는 여러 가지가 있으나, 주로 처음 보는 물건, 움직이는 것, 냄새가 강한 것에 겁을 내며 특히 큰 소리나 듣지 못했던 소리 등에 놀라기 쉽다. 일반적으로 암말이 수말보다 놀라기 쉽고 거세마는 수말보다 온순하다.
5. 정조성
봄의 번식기에 수말이 암말에 대하여 좋아함과 싫어함을 나타내고 이와는 반대로 암말이 수말을 선택하는 정조를 가지고 있는 말도 있다. 친자의 경우에는 부마와 자마의 사이에는 애정이 거의 없으나, 모마는 자마에 대한 애정이 대단히 깊으며 같이 있도록 해주면 모자의 애정은 오래 계속된다.
종모마나 번식빈마의 경우에는 연애결혼은 할 수 없고, 목장경영자나 마주의 의사에 따라 지정결혼만을 따라야 하는 것이 경주마의 숙명(혈통의 스포츠)이다.
감정표현
1. 기쁠 때
아주 즐거운 순간에는 머리를 낮게 내렸다가 높이 쳐들면서 코로 최대한의 원을 그리고 행동이 열정적이고 민첩하다. 윗입술을 말아올려 윗니를 드러내 보이며 꼬리를 들어올린다. 망아지는 재미있게 놀 때 꼬리를 들어올리고 뒷다리를 중심으로 빙글 돌거나 멀리 달리기도 한다.
2. 화날 때
가벼운 자극시에는 귀를 뒤로 약간 젖히고 꼬리를 한쪽 방향으로 파리를 쫓듯이 치며, 후구를 긴장시켜 찰 준비를 한다. 자극이 더 강해지면 귀를 머리쪽으로 조금 더 붙이고 꼬리를 과격하게 한쪽으로 치며 차려는 발을 지면에서 살짝 든다. 심한 자극시에는 귀를 머리 뒤로 감추고 꼬리를 양옆으로 후려치며 눈을 부릅뜨고 자극하는 물체를 향해 발길질을 한다.
본격적으로 화가 날 때는 꼬리를 빠르게 후려치고 머리는 화나게 만든 상대를 향하며 눈에 불을켜듯 적의를 취한다. 귀는 완전히 뒤로 감추며 윗입술을 말아올려 깨물 준비를 하고, 한계점에 달하면 뒷발로 모아치기를 하며, 그래도 성에 차지 않으면 뒷다리에 체중을 싣고 앞다리를 들어 머리를 낮추며 목표물을 향해 입을 벌려 공격한다. 공격시 앞발로 차기도 한다. 분노·광분 상태는 화난 상태가 지속되어 일정수준을 넘으면 도달되는데, 깊고 낮은 소리를 내고 눈은 광기를 발한하며 신체적인 긴장으로 인해 땀을 많이 흘린다. 화나게 만든 물체나 방해하는 물체를 향해 돌진하기도 한다. 지나치게 되면 자해행위도 하고 심한 경우 쇼크와 탈진에 빠지며 목이 부러져 죽기도 한다.
3. 고통스러울 때
가벼운 불편은 파리가 붙거나 안장끈이 닿거나 관절염 초기의 경우와 같이 가벼운 자극이 있을 때 느끼고 해당부위의 근육을 진전시켜 자극원인을 떨구어 내려 한다. 여의치 않은 경우 가까운 다리를 이용하여 꼬리를 치기도 하고 입술로 제거하기도 한다. 그래도 제거되지 않으면 벽, 나무, 기둥 등에 대고 문지른다. 다리에 관절염이 있는 경우 입으로 관절을 물어뜯기도 한다.
더 심한 불편은 회초리로 맞거나 벌에 쏘인 듯한 고통을 받을 때 느끼는데, 이때는 자극받은 쪽으로 귀를 젖히고 꼬리를 그 쪽으로 치며 반대방향으로 껑충 뛴다. 산통(배앓이)과 같이 내부적이 요인으로 인한 통증시에는 침울해지고 귀는 아픈 쪽으로 향한 채 눈은 빛을 잃고, 양쪽 뒷다리의 체중지지 교대주기가 빈번해지며 호흡이 가빠진다.
통증을 느끼게 되면 움직임이 줄어들고 가능한 한 아픈 곳을 사용하려 들지 않는다. 산통으로 인한 통증이 있는 경우 말은 깊게 신음하고 드러누워 격렬하게 뒹굴고 자신을 물어뜯는 등 강렬한 신체언어를 발현한다. 통증이 장시간 지속되면 말은 많은 땀을 흘리고 귀가 처지고 머리도 늘어뜨리며 똑바로 서 있지 못해 쓰러지기도 한다.
4. 배고플 때/목마를 때
급식시간이 되면 대부분의 말들은 몇 가지 방법으로 갈망을 표현한다. 마방에서 뛰거나 소리치거나 문을 찬다. 빈 사료통을 물어 흔들기도 한다. 바닥을 긁기도 하고 머리를 끄덕거리기도 하며 심지어 뒹굴기도 한다. 물통이 닿지 않아 물을 못 먹었거나 다른 이유로 물을 못 먹은 말은 심하게 머리를 흔들어대거나 입술을 핥아댄다.
5. 피곤할 때
수면부족은 시끄러운 장소에 수용되거나 심리적으로 불안정한 상태에서 편안히 잠을 잘 수 없기 때문에 생긴다. 이때는 선 채로 졸기 쉽다. 졸음에 겨운 말은 머리를 내려뜨리고, 눈은 거의 감기며, 귀는 비행기귀 형태가 되고, 다리는 바른 자세를 유지하지 못한다.
과로 후 극도로 피곤한 상태에서는 귀가 처지고 비(鼻)점막 충혈이나 목운동 저하 등이 나타나며 목·눈·얼굴 주위의 혈관이 두드러져 보인다. 거의 탈진상태에서는 피곤에 겨워 머리를 내렸다가 숨쉴 때만 올리고 다시 내리는 동작을 반복하며, 꼬리는 늘어뜨리고 있다가 돌발적으로 당겨올린다. 걸을 때는 다리를 거의 질질 끌고 다니고 보폭도 준다.
버릇
말은 여러 가지 버릇이 있다. 말의 습성, 본능에서 오는 버릇도 있으나 할 일이 없어 심심하기 때문에 생기는 버릇도 많다. 이러한 버릇은 한번 생기면 없애기가 힘들기 때문에 평상시 많은 신경을 써야 한다.
1. 움직이지 않는 버릇: 마방을 떠나기 싫어하거나 동료나 다른 곳으로부터 움직이지 않으려는 버릇
2. 무는 버릇: 말은 코끝을 쓰다듬을 때 무는 버릇이 있다.
3. 공기빠는 버릇: 돌출되어 있는 곳을 물고 입으로 공기를 빨아들이는 버릇
4. 좌우로 흔드는 버릇: 마방 문앞에서 서서 규칙적으로 몸을 좌우로 흔드는 버릇
5. 앞발로 긁는 버릇: 마방 바닥을 앞발로 긁어서 파는 버릇
6. 일어서는 버릇: 말의 가장 흔한 버릇으로 몸이 불편하거나 상대방에게 위협을 줄 때
7. 기타 작은 버릇들
눕지 않는 버릇: 말은 서서 잘 수 있고, 누워서 잘 수도 있다. 말이 선 자세로 졸거나 잠을 잘 수 있는 것은 특수한 구조의 다리 인대 가 무릎과 발목의 관절을 무의식 상태에서도 단단히 고정시켜 주기 때문이다. 야생 상태의 말을 관찰하면 하루 중 14시간은 들판을 배회하며 풀을 뜯고, 6~8시간은 서서 쉬며, 1~2시간은 동료들과 장난을 치거나 이성간에 구애행위를 하며 놀고, 1시간 정도는 누워서 쉰다. 보통은 깊은 밤에 잠시 누워 자기 때문에 사람들이 그 장면을 목격할 기회가 없으니, 말은 서서 자는 줄로만 아는 것이다. 낮에 무리한 운동을 해서 피곤한 말은 누워서 코를 골기도 한다. 말이 눕지 않으려고 하는 이유는 몇 가지가 있다. 거의 대부분은 신체적인 문제이다. 늙은 말은 몸이 굳어 유연성이 떨어져 한번 누웠다 일어나려면 온몸이 쑤시고 힘이 들기 때문이다. 또한 다리 관절에 퇴행성 염증이 생겨 일어날 때 심한 통증을 느낀 말은 다시는 누우려고 하지 않는다. 폐질환이 있어 누웠을 때 호흡곤란을 경험했던 말 역시 눕기를 꺼려한다. 간혹 심리적인 이유로 눕기를 거부하는 말도 있다. 예를 들어 낯선 장소에 갔을 때나 기타 다른 이유로 불안을 느낄 때는 눕기를 꺼려한다. 신경이 예민한 말은 깔짚 위로 쥐들이 돌아다니면 그것이 불안해서 눕지 못한다. 그 외에 마방 바닥이 지저분하거나 축축해도 누우려고 하지 않는다.
꼬리 문지르기: 꼬리 문지르기는 겨울철보다 여름철에 흔히 발생한다. 이유는 여러 가지가 있다. 마방에 장시간 갇혀 있어 지루함을 견디지 못해서 그러거나 먹성이 좋은 말에게 사료가 적게 급여되면 배가 고파 허기를 달래기 위해 그러기도 한다. 그러나 대부분은 엉덩이 쪽의 가려움 때문에 이런 버릇이 생긴다. 가려움증은 꼬리 자체에 생긴 경우도 있지만, 항문이나 사타구니의 가려움증도 원인이 된다. 대체로 손질부족에 의한 불결함이 주원인이다. 그러므로 미근부(꼬리연결부)의 털을 매일 깨끗하게 빗으로 빗어주어 청결을 유지하도록 해야 한다. 다른 원인으로는 요충과 같은 기생충이 항문이나 직장을 간질여 꼬리를 문지르는 증상이 나타날 수 있다. 그러므로 1년에 몇 차례 정기적인 구충약 투여가 필요하다. 방목장에서 잡초에 대한 알레르기 반응으로 가려움증이 나타날 수도 있다. 암말이 봄철에 꼬리를 벽에 대고 음부를 자극시키는것(자위행위)은 발정과 관련된 것이다. 이런 경우는 수말과 격리해 방목해야 한다. 씨암말이라면 교배시기가 다가옴을 짐작해야 한다.
발굽을 밟아 상처내는 버릇: 말이 서 있을 때 한 뒷발굽이 좌우 상대측의 다른 뒷발굽 위에 올려져 겹쳐 있는 것도 나쁜 버릇 가운데 하나다. 왜냐하면 다른 발굽의 끝이 나머지 한 발굽의 연약한 피부를 손상시켜 상처를 입힐 수 있기 때문이다. 다른 버릇과 마찬가지로 마방 내에서의 지루함 때문에 발생되며 역시 일단 버릇이 생기면 잘 고쳐지지 않는다. 한 가지 방법이 있다면 고무로 된 발굽보호 부츠를 신기는 방법이다. 앞다리의 나쁜 버릇으로는 한 쪽 발굽을 다른 쪽 발굽의 외측에 갖다 놓고 서 있는 자세이다. 이런 경우에도 역시 발굽보호 부츠를 신겨 상처가 날 것을 미리 방지해야 한다. 특히 겨울철에는 이런 버릇이 있는 말들은 아예 편자들을 모두 제거해야 한다. 편자는 단단하고 날카로워 쉽게 상처를 내어 세균을 감염시키기 때문이다. 상습적으로 이런 자세를 취하는 말들은 건이나 계인대가 비틀려 손상될 수도 있다. 따라서 말들을 방목시켜 지루함을 달래주고, 걷는 시간을 많이 갖게 하여 이런 행동이 나오지 않도록 해야 한다.
말의 조상
말의 조상이 지구에 나타난 것은 대략 5,000만 년 전의 일이다. 하지만 지금의 말과는 달리 몸집 크기가 개(犬)만하였으며, 발가락도 여러 개 달려 있고, 달리기도 그다지 잘하지 못했다. 말의 주요 특징 중 하나는 다른 동물과 달리 발가락이 한 개라는 점이다. 사람 등 대개의 포유동물들은 한 다리에 보통 5개의 발가락을 가지고 있다. 말의 발가락이 한 개만 남게 된 그 변천 과정을 알아보자.
말의 최초 조상: 에오히프스
지금으로부터 약 5,000만년 전의 지층에서 말과 유사한 동물의 화석이 발견되었다. 관련 학계는 이를 분석해 말의 조상이라고 규정짓고 이를 에오히프스라 불렀다. 북유럽과 아메리카 대륙에 살았던 에오히프스는 몸집이 비교적 작은 동물이었다. 그 크기는 완전히 성장했을 경우 어깨 높이가 약 30cm에 불과하였으며, 등은 활처럼 굽어 있고, 꼬리는 길어서 개 또는 여우와 같은 모습이었을 것으로 추측된다. 발가락은 사람의 엄지와 같은 것은 사라지고 나머지 4개가 있었는데, 그 중에서 중간에 있는 발가락이 제일 크고 좌우에 있는 것들은 작았다.
발가락이 또 한 개 사라진 메소히프스
약 3,000만 년 전의 화석에서는 발가락이 3개 밖에 없는 말 모양의 동물이 발견되었다. 체구는 좀 더 커져서 체고가 평균 60cm는 되고, 두개골도 커져서 그 형태가 현대 말의 두개골과 비슷했다. 발가락은 맨 가장자리의 다섯째 발가락마저 사라지고 남은 발가락은 3개였는데, 가운데 발가락이 한결 크고 굵어졌으며, 양 옆의 발가락은 작아져 간신히 지면에 닿아 있는 정도였다. 두개골이 커지면서 뇌도 커져 지능지수 역시 높아진 것으로 추정된다. 치아구조로 보아 나뭇잎을 따먹기에 적당한 형태였다.
3개 중 2개의 발가락이 퇴화된 메리키프스
대략 1,000만 년 전에 살았던 것으로 추정되는 메리키프스는 메소히프스보다 몸집이 훨씬 커져 큰 놈은 체구가 100cm에 이르게 되었고, 눈자위가 그 이전의 조상말들보다 양측면으로 틀어져 현대 말과 같이 전방․ 측방․ 후방을 용이하게 관찰할 수 있도록 시각구조가 변화되었으며, 두개골의 형상도 현재의 말과 비슷하게 되었다. 그 외모는 마치 영양부족으로 성장이 지연된 조랑말 정도를 연상케 하는 것이었다. 발가락은 3개였으나 각 좌․우측의 두 발가락은 완전히 위로 올라붙어 체중은 가운데 발가락으로만 지탱하는 형태였다. 치아구조는 풀도 뜯어먹을 수 있는 형태로 변화되었으며, 몸통과 다리의 길이가 어느 정도 균형적이며 관절의 각도가 넓어진 것으로 보아 달리는 속도도 빨라졌을 것으로 추정된다.
발가락이 한 개뿐인 플리오히프스
지금으로부터 약 500만년 전, 좌우 양측의 부분적으로 퇴화되었던 발가락은 거의 사라져 흔적만 남아 있고 실질적으로 한 개의 발가락만으로 완전한 기능을 하는 플리오히프스가 나타났다. 그래서 플리오히프스를 ‘최초의 한 발가락 말(一指馬)’또는‘최후의 세 발가락 말(三指馬)’이라고 부르기도 한다. 플리오히프스의 양측 발가락이 완전 사라지고 ‘에쿠우스’로 진화되었는데, 그것이 그리 대단한 사건은 아니었다. 왜냐하면 그 사라진 발가락들은 이미 오래전부터 제 기능을 상실하고 있었기 때문이었다. 플리오히프스는 체형과 체구 측면에서 현대 말과 매우 유사한 형태를 하고 있었다.
현대 말의 직접적인 조상 에쿠우스
에쿠우스는 그 생김새가 우리가 흔히 알고 있는 주변의 말들과 아주 흡사한 현대마의 직계존속이다. 에쿠우스의 발가락은 오직 한 다리에 한 개뿐이며, 크고 튼튼하게 발달되어 있다. 하나 남은 발톱이 바로 크고 둥글고 단단한 형태의 말 발굽인 것이다. 그러나 양측에 붙어 있었던 둘째, 넷째 발가락이 완전히 사라진 것은 아니고 아직도 그 흔적이 남아 있는데, 말의 발목 위 정강이뼈(중족골=발가락과 연결된 발바닥 뼈)를 찍은 X-ray 사진을 보면 가운데 큰 대롱뼈(제3중족골)가 있고 그 양측에 가느다란 나무젓가락 크기의 가시뼈가 붙어 있는 것을 발견할 수 있다. 그것들이 바로 외양으로는 완전히 사라진 것으로 보이는 제2, 제4 중족골인 것이다.[3] 인류가 사육한 말이 이 시대의 것으로 오클라호마 주립 대학의 연구결과에 따르면 최초로 길들여진 말은 아시아의 에쿠우스로 기원전 3,000 ~ 4,000년 전으로 추정된다. 그 후, 인류의 정복활동이 심화 됨에 따라 고기와 우유로 주로 쓰이던 것을 넘어 첫번째 형태의 동물 이동 수단까지 되었다.
종류
말은 원산지의 기후, 토양 및 기타 환경여건에 따라 그 외모와 습성이 다양하며 인간의 필요 목적에 따라 많은 개량종의 탄생을 거듭해 현재 약 200여 가지의 품종이 있다. 원산지에 따라 동양종과 서양종, 용도에 따라 승용마와 역용마 등으로 구분한다. 승마용으로서는 아랍·서러브레드·앵글로아랍 등이 있으며, 경마용으로는 앵글로노르만·해크니·아메리카트로터 등이 있다. 그리고 역용으로는 샤이어·클라이즈데일·페르셰롱 등이 있다.
말과(科) 동물에는 말 이외에도 나귀, 얼룩말 등이 있는데, 이들의 공통적인 특징은 보통 포유류들이 가지고 있는 5개의 발가락 중 4개가 퇴화하고 가운데 발가락만 튼튼하게 잘 발달하여 발굽이 한 개이며, 다리가 길어 잘 달릴 수 있는 다리 구조를 가지고 있다는 것이다. 등록된 207종의 말 중에서 67종은 조랑말(Pony)이며, 36종은 노역마(Working horses), 104종은 스포츠용 말(Athletic horses)이다. 조랑말은 보통 58인치 이하의 말을 지칭하나, 단지 키만으로 말의 품종을 구분하는 것은 아니다.
조랑말은 체구에 비해 다리가 짧고 튼튼해 보통의 큰 말보다도 훨씬 무거운 짐을 부담할 수 있는 튼튼한 체력을 지니고 있다. 체구가 아주 작아 조랑말로 분류되기는 하지만 체형이 보통말에 가까운 품종이 있는데, 그것이 카스피안(Caspian)종과 팔라벨라(Falabella)종이다. 이란 북부에서 발견된 카스피안종은 수천 년 전의 아랍종 조상과 매우 유사한 것으로 알려졌다. 이들은 특정 지역에 고립되어 수천 년간 순수혈통을 유지하여 고대의 모습으로 생존하고 있다. 팔라벨라종은 현존하는 말 중에서 체구가 가장 작은데, 큰 개보다도 작다. 따라서 사람이 탈 수도 없어 애완용으로 사육되고 있다. 조랑말과는 반대로 체구가 거대하여 체중이 1톤을 웃도는 말들도 있다. 이들은 대개 마차를 끄는 노역마로 활용되었는데, 자동차가 등장한 이후 그 활용가치가 떨어져 현재는 산간지대에서 일부 활용되거나 쇼나 박람회에 출연하여 사람들의 눈길을 끌고 있을 뿐이다. 대부분의 말은 승마, 경마, 마장마술, 폴로, 사냥 등 스포츠용으로 활용되고 있다. 특히 도시화가 급속하게 진행되면서 시골에서 산업용으로 활용되는 말은 줄어들고 도시민들의 레저용인 경마용 또는 승마용 말들이 증가되었다.
말을 분류하는 방법에는 크게 체중에 따른 분류와 원산지의 기후에 따라 분류하는 방법이 있다.
체중에 따른 분류
경종마: 체중이 약 400~500kg으로 체격이 비교적 작고 날렵하게 생긴 말로서 여러 조랑말과 서러브레드, 아랍종 등이 속한다.
중간종마: 경종마와 중종마의 중간 크기이며 앵글로 노르만, 팔로미노, 트로터종 등이 있다.
중종마: 체중 1톤 내외의 큰 말로 주로 노역마로 사용되는데 퍼슈론, 샤이어, 브레톤종 등이 있다.
환경적응에 따른 분류
온혈종(溫血種, warm blooded): 피가 더운 품종이란 뜻이 아니라, 기후가 온난한 남쪽의 초원지대에서 풍부한 영향섭취를 하면서 진화한 품종을 의미함. 털이 짧으며 피부가 얇고 부드러운 것이 특징이다. 또 체고가 150cm 이상으로 키가 크고 운동성이 날렵하고 동작이 우아하고 경쾌하여 경마 또는 승마용으로 많이 사용된다. 아랍종이 대표적인 온혈종마이다.
냉혈종(冷血種, cold blooded): 북유럽의 추운 산림, 즉 툰드라와 스텝지역에서 진화한 품종으로 추위를 견디기 위해 털이 길고 피부가 두꺼우며 지방이 많이 축적되어 몸이 비대하다. 일부의 조랑말과 대부분의 중종마들이 여기에 해당. 나라별로 보유하고 있는 마종을 살펴보면, 러시아가 27종으로 가장 많고 영국이 19종, 프랑스가 18종, 미국·독일 16종, 이탈리아 10종, 폴란드가 9종을 보유하고 있다. 그러나 환경변화, 경제성, 사람의 기호 등에 따라 새로운 종들이 개발되고 있기 때문에, 이것은 대략적인 수치이다. 한국에는 현재 경주마로 활용되거나 예비 경주마로 생산·육성되는 서러브레드종 5,000여 두, 아랍·앵글로아랍 등 승용마 500여 두, 서러브레드와 교잡된 제주도의 조랑말이 약 8,000여 두, 순수 제주조랑말로 혈통등록된 제주마 약 370여 두 등이 있다. 그 외에 최근 중국이나 몽골에서 승용으로 수입된 몽고마가 다수 분포하고 있다.
생식기에 따른 분류
뒷다리 사이에 음낭이 있으면 수컷.항문 아래쪽에 음부가 있으면 암컷이다.둘다 없으면 중성(거세마)이다.
1. 조랑마
팔라벨라(Falabella)
원산지: 아르헨티나
키: 65~70cm 정도(세계에서 제일 작음)
성격: 사교적이며 영리함
세틀랜드 포니(Shetland Pony)
원산지: 스코틀랜드
키: 93~102cm 정도
성격: 점잖으면서 용감하다
제주마(濟州馬) {문화어:과하마(果下馬),토마(土馬),삼척마(三尺馬)}
대한민국의 제주특별자치도 에서 자생하는 말의 종류
원산지: 대한민국
키: 113cm 정도
2. 승용마
아팔루사(Appaloosa)
원산지: 미국
키: 142~152cm 정도
성격: 속도, 지구력이 좋고 매혹적임
테네시 워킹(Tennessee Walking)
원산지: 미국
키: 150~160cm 정도
성격: 온순, 명랑, 운동이 경쾌
3. 마차마
샤이어(Shire)
원산지: 영국
키: 170~180cm 정도
성격: 점잖고 유순하여 아이들과 잘 어울림
브라반트(Brabant)
원산지: 벨기에
키: 170cm 정도
성격: 대담하고 의지가 강하나 온순한 편
4. 경주마
서러브레드(Thoroughbred): 현대 경주마의 주류임
원산지: 영국
키: 평균 160cm 정도
성격: 대담하고 활동적이며 용감함.
아랍(Arab)
원산지: 아라비안
키: 142~151cm 정도
성격: 성급하나 총명하고 용감하며 지구력이 강함
고르기
운반용이나 농업용 말은 힘이 강한 동시에 속력도 어느 정도 필요하므로 체폭이 좁고 몸길이도 다소 짧으며 네 다리가 길어야 한다. 짐 싣는 말은 키는 낮고 등과 허리는 강해야 하며 머리 및 목은 비교적 낮으며 가슴이 크고 네 다리는 짧은 것이 좋다. 경역용종(輕役用種) 말은 속력이 필요하므로 체폭이 좁고 키는 몸길이에 비하여 약간 크며 네 다리는 비교적 길고 골격은 가늘며 근육 및 힘줄이 잘 발달되어야 한다. 말은 성질이 온순해야 하므로 눈 모양이 날카롭거나 사납게 생기지 않아야 하며, 귀가 뒤로 향해 있고 사람을 경계하는 동작을 보이지 않아야 한다. 종마는 외모심사에 의해 품종의 특징을 잘 구비하고 체형이 우수하며 체질이 강하고 성질이 온순하며 영양상태가 양호하여 살이 적당히 붙어 있는 것을 선택한다. 능력검정에 의해서 역용마는 역용능력이 우수하고 경주마는 속력이 빠른 것을 고른다. 한편 혈통조사를 통해 유전적으로 우수한 것을 골라야 한다.
번식
수컷은 생후 15-24개월, 암컷은 생후 15-18개월에 성숙하지만, 실제 번식은 수컷의 조숙종은 3세, 경종말은 4세, 서러브레드종은 5-6세부터 시작하여 15-18세까지 번식에 이용되며, 암컷은 3-4세부터 15-16세까지 번식에 이용된다. 말의 난소는 봄과 여름에만 기능적으로 발동하며 18-26일을 주기로 발정이 일어나서 4-11일간 지속된다. 번식계절 외에는 난소기능이 정지하는데, 이것은 뇌하수체전엽에서 나오는 성선자극호르몬의 분비가 멎기 때문이다. 발정 말기에는 배란이 있는데, 난자의 수정능력 보유기간은 12시간 정도밖에 되지 않으나, 정자는 암컷의 생식기 안에서 3-5일간 수정능력을 가지므로 배란 전 1-2일이 번식의 적기이다. 수컷은 1일에 2회 이내로 교미시키며, 매일 교미시키는 경우에는 1주일에 하루는 휴식시키는 것이 좋다. 보통 수컷 1두에 암컷 교미두수(交尾頭數)는 3세의 수말일 경우 20두, 4세 수말의 경우는 40-60두, 5세이상의 경종말은 50두, 중간종말은 80두, 역용말은 100두 이하를 표준으로 한다. 말의 임신기간은 287-419일이며, 임신이 확인되면 임신사양을 하고 임신이 되지 않았으면 다시 교미시킨다. 유산은 다른 가축보다 많아 15% 전후로 일어나지만, 난산은 적다. 분만은 오전 8시경에 많으며 낮에는 적다. 망아지가 분만되면 탯줄이 자연히 절단되는데 그렇지 않을 경우에는 배꼽에서 5-6cm 떨어진 곳을 자르고 실로 맨 후 요오드팅크를 발라 준다.
발정
3~6월에 발정이 난다.이때 수말은 발기를 자주하고,암말은 생리를 하며 음부를 자주 열었다 닫았다 한다
수명
말의 나이는 이빨로 알 수 있다. 말도 나이가 들면 사람과 같이 흰털이 생기고 허리가 굽어지고 이빨도 점점 마모되어 간다. 특이한 점은 말의 치아발달은 매우 규칙적이기 때문에 이것으로 말의 나이를 정확히 판단할 수 있다.
사육
망아지는 분만 20-30분이면 일어서서 젖을 먹으며, 3개월이면 털갈이를 하고, 4-5개월에 젖을 뗀다. 젖 뗀 후에는 단백질이 많은 콩과식물을 많이 주고 일광욕과 운동을 충분히 시켜 건강하고 강인하게 사육한다. 1-2세 때는 굴레를 씌워 조교를 시킨다. 말은 하루 4회 사료를 준다. 공복이 심할 때에는 우선 건초·청초를 2-3cm로 절단하여 물에 적신 다음 곡류·쌀겨 등을 잘 혼합하여 준다. 조사료(마초)를 추가하여 줄 때에는 사료 주는 중간이나 야간에 간식으로 준다.
사료
500kg의 말이 체력을 유지하기 위해서는 하루 16,000kcal가 필요한데 사람이 먹는 밥이라면 35공기 이상의 양이다.
말 사료의 종류: 야건초, 목건초, 대맥, 연맥, 골분, 밀기울 등
말 사료의 기본구성
농후사료: 운동이나 발육에 필요한 사료 연백, 밀기울, 옥수수, 콩, 보리 등
조사료: 섬유질과 양질의 단백질 미네랄, 비타민을 포함한 사료, 건초, 목초, 짚, 청예 사료 등
특수사료: 농후사료와 조사료로 부족한 영양소를 포함한 사료 무기염류, 비타민첨가제 아미노산, 식염 등.
이용
말은 주로 승마·경마·역용에 이용되지만 고대에는 북유럽의 리투아니아인·에스토니아인이 말젖을 마셨고 몽골에서는 칭기즈칸 시대 말젖을 마시는 일이 귀족의 특권이었다. 중국에서도 옛날부터 말젖을 열을 내리는 특효약이라 하여 상류사회에서 애용하였다. 지금도 유목민들 사이에서는 소젖·양젖과 마찬가지로 말젖을 즐겨 마신다. 말을 도축하기도 하는데 도축해서 얻은 고기를 말고기(속어: 말괴기)라고 한다.
예우
현재 대부분의 국가에서 말은 경주용으로 활용되고 있으며 이를 경마라고 한다. 경마에서 은퇴한 말은 혈통이 훌륭한 말의 경우 혈통보존용으로 예우를 받으며 여생을 편안하게 보내며 그렇지 않은 말들 역시 도축되지 않고 사극(시대극) 촬영용으로 활용된다. 말은 가축 중에 도살이 가장 적고(개보다도 적음) 말이 죽으면 사람에 준한 예우를 갖춰 장례를 치른다.
상징성
종속 접두사 말-은 본질이 비슷한 여러 종류 가운데 크기가 유별나게 큰 어느 한 종류를 상징적 또는 은유적으로 나타내는 수식어이다. 말의 상징성에 바탕하는 이와 같은 은유법은 중국어 또는 한자어의 馬-, 영어의 horse-, 독일어의 Pferde- 등에서도 볼 수 있는 사고방식이지만, 모르면 몰라도, 아래의 보기처럼 한국어의 고유어에서 가장 두드러진다.
말개미 (중국어: 螞蟻, 독일어: Pferdeameise)
말거머리 (중국어: 馬蛭, 일본어: ウマビル, 영어: horse-leech, 독일어: Pferdeegel)
말거미
말곰 (중국어: 馬熊)
말매미
말멸구
말벌 (중국어: 馬蜂, 헝거리어: lódarázs)
말승냥이
말잠자리
말조개 (한자어: 馬蛤)
말파리 (영어: horse-fly, 독일어: Pferdebremse)
관련된 문화
말은 수레를 끌거나 등에 사람을 태우는 용도로 쓰인다. 전시에는 무장한 군인이 말 위에 올라타 기마병이 되기도 하였다. 서양에서는 말에 올라탄 갑옷으로 중무장한 무인을 기사라 하였다.
한국
200px|섬네일|오른쪽|김유신묘에 두른 십이지 호석 가운데 말(午).
한반도 북부와 만주 지역에서는 후기 구석기의 거주지에서 프르제발스키말의 뼈가 발굴되었다.
말은 십이지 중 7번째인 '오(午)'에 해당된다. 낮 12시를 가리키는 '정오(正午)'도 여기에서 유래되었다.
고려시대 제주도에서는 대량으로 공급하기 위해 말을 키웠다. 지금도 제주도에 가면 말을 탈 수 있으며, 다른 지역에도 말을 탈 수 있는 장소가 있다.
말의 꼬리는 '말총'이라 하며, 갓과 망건 등을 만드는 데에 쓰였다.
조선시대에는 교통수단으로 말을 이용하였으며, 역을 중심으로 '파발'을 운영하였다.
기타
페가수스 별자리는 그리스 신화에 등장하는 하늘을 나는 말이다.
페가수스 부근에 조랑말자리가 놓여 있다.
승마는 올림픽 공식 경기 종목이다.
유니콘을 묘사할때 대표적으로 쓰인다.
강남스타일 (PSY)를 대표하는 춤은 '말춤' 이다.
각주
사진
분류:말과
분류:부르키나파소의 상징
분류:레소토의 상징
분류:몽골의 상징
분류:나이지리아의 상징
분류:투르크메니스탄의 상징
분류:1758년 기재된 동물
분류:게놈 해독이 완료된 동물 | https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A7%90%20%28%EB%8F%99%EB%AC%BC%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
2329,
6563,
7572,
8815,
10112,
10954,
11805,
13020,
13867,
14934,
16506,
17478,
19861,
21990,
22797,
24160,
24776,
26248,
27541,
28694,
29210,
31286,
33100,
34870,
36390,
36767,
40484,
40954,
41886,
42913,
44440,
48014,
49263,
50479,
52738,
54261,
55430,
57672,
58424,
59968,
62195,
63256,
64396,
66735,
66875,
69111,
70014,
71265,
74473,
75393,
75926,
76614,
77049,
77244,
77846,
77963,
78008
],
"plaintext_end_byte": [
2328,
6467,
7555,
8762,
10083,
10953,
11762,
13002,
13831,
14864,
16505,
17416,
19860,
21963,
22796,
24159,
24750,
26247,
27540,
28693,
29198,
31285,
33065,
34869,
36389,
36738,
40483,
40953,
41835,
42912,
44353,
48013,
49262,
50415,
52718,
54260,
55429,
57671,
58422,
59887,
62177,
63255,
64380,
66734,
66874,
69049,
70013,
71264,
74441,
75363,
75925,
76588,
77048,
77215,
77823,
77932,
78003,
78282
]
} | ভারতে সর্বমোট কয়টি জাতীয় সড়ক রয়েছে ? | ভারতের পরিবহন ব্যবস্থা | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ভারতীয় প্রজাতন্ত্রের পরিবহন ব্যবস্থা দেশের অর্থনীতির একটি গুরুত্বপূর্ণ অংশ। ৩২,২৭,২৪০ বর্গকিলোমিটার আয়তন[2] এবং প্রায় ১,০২৮,৭৩৭,৪৩৬ জনসংখ্যাবিশিষ্ট[3] ভারত রাষ্ট্রে পরিবহণ ব্যবস্থার প্রয়োজনীয়তা ও উপযোগিতা দুইই অপরিসীম। ১৯৯০-এর দশকের অর্থনৈতিক উদারীকরণের সময় থেকেই দেশের পরিকাঠামো উন্নয়নের গতি বৃদ্ধি পায়। আজকের ভারতে জল, স্থল এবং আকাশপথে নানা প্রকার পরিবহন ব্যবস্থার উপস্থিতি চোখে পড়ে। যদিও দেশের মোট অভ্যন্তরীণ উৎপাদনের (জিডিপি) হার কম হওয়ায় সর্বস্তরে এই সকল পরিবহন ব্যবস্থাগুলি সহজলভ্য হয়ে উঠতে পারেনি। দেশের মাত্র দশ শতাংশ পরিবারের (প্রায় ১০২,৮৭৩,৭৪৪ জন) নিজস্ব মোটরসাইকেল রয়েছে।[4] ধনী পরিবারগুলির নিজস্ব মোটরগাড়ি রয়েছে – এঁদের হার ২০০৭ সালের হিসেব অনুযায়ী ০.৭ শতাংশ (প্রায় ৭,২০১,১৬৩ জন)।[5] গণপরিবহণ ব্যবস্থা আজও দেশের অধিকাংশ জনসাধারণের কাছে পরিবহণের একমাত্র উপায়; এবং ভারতের গণপরিবহণ ব্যবস্থাটিও বিশ্বের সর্বাধিক ব্যবহৃত পরিবহন ব্যবস্থার অন্যতম।[6]
উন্নয়ন সত্ত্বেও অচল পরিকাঠামো ও ক্রমবর্ধমান জনসংখ্যা একাধিক পরিবহন ব্যবস্থাকে সমস্যাকীর্ণ করে রেখেছে। অন্যদিকে পরিবহণ পরিকাঠামো ও পরিষেবার দাবিও প্রতি বছর দশ শতাংশ হারে বৃদ্ধি পেয়ে চলেছে।[6] রাজ্যসীমান্তে শুল্ক ও উৎকোচ প্রদান অতি সাধারণ ঘটনা। ট্র্যান্সপেয়ারেন্সি ইন্টারন্যাশানালের অনুমান, ট্রাকচালকরা প্রতি বছর পাঁচ বিলিয়ন মার্কিন ডলার পরিমাণ অর্থ উৎকোচ দিয়ে থাকেন।[7][8] ভারত বিশ্বের মোট যানবাহনের মাত্র ১ শতাংশের মালিক হলেও এই দেশে যানবাহন ক্ষয়ক্ষতির পরিমাণ সারা বিশ্বের ৮ শতাংশ।[9][10] ভারতের মহানগরগুলি অত্যন্ত ঘনজনবহুল – অনেক বড়ো শহরেই বাসের গড় বেগ ৬-১০ কিলোমিটার প্রতি ঘণ্টায়। ভারতীয় রাস্তায় যানজটের কারণে যানবাহনের জ্বালানি সাশ্রয়ের হারও খুব কম। এই রকম কম বেগে জ্বালানি অপচয় করে ইঞ্জিন চালানোর জন্য একদিকে যেমন দেশে জ্বালানি ভোগের হার বৃদ্ধি পাচ্ছে, তেমনি বেড়ে চলেছে পরিবেশ দূষণও।[11] ভারতের রেল পরিবহন ব্যবস্থাটি বিশ্বে দীর্ঘতম তথা চতুর্থ অতিব্যবহৃত পরিবহন ব্যবস্থা।[6] দেশের বৈদেশিক বাণিজ্যের প্রসারের ফলে চাপ বাড়ছে বন্দরগুলির উপরও।[12] দেশের বিমানবন্দরগুলির উপর যাত্রী পরিবহণের চাপ অত্যন্ত বৃদ্ধি পাওয়ায় এগুলির সামগ্রিক আধুনিকীকরণের কাজ শুরু হয়েছে। বৃদ্ধি পেয়েছে বৈমানিক ক্ষেত্রে বিনিয়োগের হারও।[13] সাধারণভাবে গণপরিবহণ ব্যবস্থার মূল সমস্যাগুলি হল অচল প্রযুক্তির ব্যবহার, অদক্ষ ব্যবস্থাপনা, দুর্নীতি, অতিরিক্ত কর্মচারী, শ্রম উৎপাদনশীলতার নিম্নহার।[11] গোল্ডম্যান স্যাকসের একটি সাম্প্রতিক অনুমান অনুসারে আগামী এক দশকের মধ্যে অর্থনৈতিক উন্নয়নকে ত্বরান্বিত করতে ভারতকে ১.৭ ট্রিলিয়ন মার্কিন ডলার পরিমাণ অর্থ ব্যয় করতে হবে – এর মধ্যে ৫০০ বিলিয়ন মার্কিন ডলার পরিমাণ অর্থ বরাদ্দ করা হয়েছে একাদশ পঞ্চবার্ষিকী পরিকল্পনায়।[14]
ঐতিহ্যশালী পরিবহণ ব্যবস্থা
পদব্রজ
প্রাচীনকালে মানুষ পায়ে হেঁটেই দীর্ঘ পথ অতিক্রম করতেন। উদাহরণস্বরূপ, আদি শঙ্করাচার্য পদব্রজে সমগ্র ভারত পর্যটন করেছিলেন।[15] শহরাঞ্চলে হণ্টন আজও পরিবহণের একটি গুরুত্বপূর্ণ উপায়।[16] মুম্বই শহরে পথচারীদের হাঁটার বিশেষ সুবিধা দানের জন্য মুম্বই মহানগরীয় অঞ্চল উন্নয়ন কর্তৃপক্ষ মুম্বই স্কাইওয়াক প্রকল্পের অধীনে পঞ্চাশটিরও বেশি স্কাইওয়াক নির্মাণের কাজ শুরু করেছে।[17][18]
পালকি
অতীতে পালকি ছিল ধনী ও সম্ভ্রান্তবংশীয়দের যাতায়াতের একটি বিলাসবহুল উপায়। সুদূর অতীতে পালকি মন্দিরের দেবতার মূর্তি বহনের কাজে ব্যবহৃত হত। অনেক মন্দিরের ভাস্কর্যে পালকিতে করে মূর্তি বহনের চিত্র খোদিত আছে। ভারতের রেলপথ প্রবর্তনের পূর্বে ইউরোপীয় উচ্চবিত্ত সমাজের সম্ভ্রান্তবংশীয় ও মহিলারা পালকি ব্যবহার করতেন।[19] বর্তমানে পালকির ব্যবহার সীমিত। কোনো ভারতীয় বিবাহে বধূকে সুসজ্জিত পালকিতে করে বিবাহ মণ্ডপে নিয়ে আসার প্রথা বিদ্যমান রয়েছে।[20]
গোরু ও ঘোড়ার গাড়ি
গোরুর গাড়ি মূলত গ্রামীণ ভারতের একটি ঐতিহ্যশালী যান। ব্রিটিশ রাজের প্রথম যুগে ভারতে ঘোড়ার গাড়ির ব্যাপক উন্নতি ঘটে। যদিও যান হিসেবে এই গাড়ির ব্যবহার আগে থেকেই প্রচলিত ছিল। বর্তমানে কোনো কোনো ছোটো শহরে টাঙ্গা বা বাগি নামে পরিচিত ঘোড়ার গাড়ির প্রচলন রয়েছে। মুম্বই শহরে নিছক পর্যটন আকর্ষণ হিসেবে ভিক্টোরিয়া চালানো হয়ে থাকে। তবে আজকের ভারতে ঘোড়ার গাড়ির ব্যবহার অতি নগন্য।[21] সাম্প্রতিককালে, কোনো কোনো শহরে গোরুর গাড়ি ও অন্যান্য শ্লথগতির যানবাহন নিষিদ্ধ করা হয়েছে।[22][23][24]
বাইসাইকেল
বাইসাইকেল সমগ্র ভারতেই একটি জনপ্রিয় যান। দেশে এখন অধিকতর সংখ্যায় মানুষ নিজস্ব সাইকেলের মালিক। ২০০৫ সালের হিসেব অনুসারে, ভারতের ৪০ শতাংশ পরিবারে নিজস্ব সাইকেল রয়েছে; রাজ্যস্তরে এই হার ৩০ থেকে ৭০ শতাংশের মধ্যবর্তী।[4] নগরাঞ্চলের সাধারণ ক্ষেত্রে হাঁটা ও সাইকেল ভ্রমণের মাধ্যমে যাত্রীপরিবহণের হার ৫০ থেকে ৭৫ শতাংশ।[16]
আজও ভারত বিশ্বের দ্বিতীয় বৃহত্তম সাইকেল উৎপাদক।[25] তবে দেশের জনগণের একাংশের মনে সাইকেল সংক্রান্ত হীন মনোবৃত্তিও লক্ষিত হয়। এই মনোবৃত্তির অন্যতম কারণ নিজস্ব মোটরযান সংক্রান্ত “স্ট্যাটাস সিম্বলের” প্রশ্ন।[25] ভারতে "বাইক" শব্দটি সাধারণত মোটরবাইক ও "সাইকেল" শব্দটি বাইসাইকেলের ক্ষেত্রে ব্যবহৃত হয়ে থাকে।
হাতে-টানা রিকশা
কলকাতা শহরে হাতে-টানা রিকশা এখনও দেখা যায়। ২০০৫ সালে পশ্চিমবঙ্গ সরকার এই ধরনের পরিবহন ব্যবস্থাকে "অমানবিক" আখ্যা দিয়ে হাতে-টানা রিকশা নিষিদ্ধ করার প্রস্তাব আনে।[26] এই সংক্রান্ত 'ক্যালকাটা হ্যাকনি ক্যারেজ বিল'টি ২০০৬ সালের পশ্চিমবঙ্গ বিধানসভায় পাস হলেও অদ্যাবধি কার্যকর করা হয়নি।[27] হ্যান্ড-পুলড রিকশা ওনার অ্যাসোসিয়েশন এই বিলের বিরুদ্ধে একটি পিটিশন দাখিল করলে বিলের কতকগুলি দিকের দ্ব্যর্থতা প্রকট হয়ে পড়ে। বর্তমানে সরকার বিলটি সংশোধন করছেন।[27]
ট্রাম
ভারতে ব্রিটির রাজের সূচনাকালে কলকাতা ও মুম্বই শহরে ট্রাম প্রবর্তিত হয়। আজও ট্রাম কলকাতার একটি গুরুত্বপূর্ণ যান। রাষ্ট্রায়ত্ত্ব সংস্থা ক্যালকাটা ট্রামওয়েজ কোম্পানি বর্তমানে ২৪ কোটি টাকা ব্যয়ে কলকাতা ট্রাম নেটওয়ার্কের আধুনিকীকরণ করছেন।.[28]।বর্তমানে কলকাতাতে ৭৫ কিলোমিটার ট্রাম চলাচলের পথ রয়েছে।
সাইকেল রিকশা
১৯২০-এর দশকে সুদূর পূর্বের আদলে ভারতেও সাইকেল রিকশা প্রবর্তিত হয়।[29] এগুলি আকারে ট্রাইসাইকেলের তুলনায় বড়ো। পিছনে উত্তোলিত সিটে দুজন আরোহীর বসার জায়গা থাকে এবং সামনের প্যাডেলে একজন বসে রিকশা টানে। ২০০০-এর দশকে কোনো কোনো শহরে যানজট সৃষ্টির জন্য সাইকেল রিকশা নিষিদ্ধ ঘোষিত হয়।.[30][31][32] যদিও দূষণহীন যান হিসেবে সাইকেল রিকশা রেখে দেওয়ার পক্ষেই মত প্রকাশ করেছেন পরিবেশবিদরা।[29][33]
স্থানীয় পরিবহণ ব্যবস্থা
ভারতের শহরগুলির স্থানীয় পরিবহণের মুখ্য উপায়টি হল গণ পরিবহন ব্যবস্থা।[16] গণ পরিবহন মূলত সড়ক পরিবহন ব্যবস্থার অঙ্গ। কারণ যাত্রীবাহী রেল পরিষেবা কেবলমাত্র ভারতের চার মহানগর মুম্বই, কলকাতা, দিল্লি ও চেন্নাই শহরেই পাওয়া যায়। এছাড়া দশ লক্ষ জনসংখ্যাবিশিষ্ট অন্তত সতেরোটি শহরের নিজস্ব নগরাঞ্চলীয় বাস পরিষেবা রয়েছে।[34] মাঝারি আকারের শহরগুলিতে টেম্পো বা সাইকেল রিকশার মতো অন্তর্বর্তী যানবাহন পরিবহন ব্যবস্থার অত্যন্ত গুরুত্বপূর্ণ অংশ।[16] যদিও ব্যক্তিগত যানবাহন, দু-চাকার যান এবং গাড়ির তুলনায় বাসের সংখ্যা অধিকাংশ ভারতীয় শহরেই অতি নগন্য। বড়ো শহরগুলির ৮০ শতাংশ যানবাহনই ব্যক্তিগত যান।[34]
ভারতের শহরে ট্র্যাফিকের গতি অত্যন্ত শ্লথ। যানজট ও দুর্ঘটনা এখানে নিত্যনৈমিত্তিক ঘটনা।[35] ভারতের পথ নিরাপত্তার রেকর্ডটিও খুব খারাপ – দেশে প্রতিবছর ৯০,০০০ মানুষ পথ দুর্ঘটনায় প্রাণ হারান।[36] রিডার্স ডাইজেস্ট পত্রিকার এশীয় শহরের যানজট সমীক্ষা থেকে জানা যায়, একাধিক ভারতীয় শহর খারাপ ট্র্যাফিক ব্যবস্থার জন্য বিশ্বের প্রথম দশের তালিকাভুক্ত।[35]
গণ পরিবহন ব্যবস্থা
বাস
ভারতীয় শহরগুলিতে গণ পরিবহন ব্যবস্থার প্রায় ৯০ শতাংশই বাস পরিষেবার অন্তর্গত।[11] এই পরিষেবা সমাজের সকল স্তরের মানুষের কাছেই একটি সুলভ এবং উপযোগী পরিষেবা। অধিকাংশ ক্ষেত্রেই বাস পরিষেবার দায়িত্বে থাকেন সরকারি মালিকানাধীন রাষ্ট্রীয় পরিবহণ সংস্থাগুলি। অধিকাংশ যাত্রীবাহী বাসেই স্ট্যান্ডার্ড ট্রাক ইঞ্জিন এবং কাঠামো ব্যবহার করা হয়। এগুলি শহরে ব্যবহারের ক্ষেত্রে লাভজনক নয়। বাস্তবে ভারতে বাসগুলিকে নির্দিষ্টভাবে শহরের ব্যবহারোপযোগী করে উৎপাদন করা হয় না। ফলে শহরের গণ পরিবহন পরিষেবায় ব্যবহৃত বাসগুলিতে ভিড়ের চাপ থাকে অত্যধিক, পরিষেবাও নানাভাবে বাধাপ্রাপ্ত হয়।[34] যদিও অর্থনৈতিক উদারীকরণের পর অনেক রাজ্যেই পরিবহন সংস্থাগুলি প্রতিবন্ধীদের জন্য নিচু-মেঝেবিশিষ্ট বাস চালু করে। রাস্তার যানজট কাটানোর লক্ষ্যে ব্যক্তিগত গাড়ির মালিকদের আকর্ষিত করার জন্য চালু হয় বাতানুকূল বাসও।[37][38] ২০০৬ সালের জানুয়ারি মাসে ভারতে প্রথম বেঙ্গালুরু শহরে ভলভো বি৭আরএলই আন্তঃনগর বাস পরিষেবা চালু হয়।[39][40][41]
শহরের বাস গণ পরিবহন ব্যবস্থার উন্নতিকল্পে বিভিন্ন রাজ্য সরকার বাস র্যাপিড ট্রানসিট (বিআরটি) ব্যবস্থা ও বাতানুকূল বাস চালানোর মতো নতুন উদ্যোগ গ্রহণ করছেন। পুনে, দিল্লি, আহমদাবাদ ও ইন্দোরে ইতোমধ্যেই বাস র্যাপিড ট্রানসিট ব্যবস্থা চালু হয়েছে। এই পরিষেবা চালু হওয়ার কথা আছে বিশাখাপত্তনম ও হায়দরাবাদেও। এছাড়া হাই ক্যাপাসিটি বাস দেখা যায় মুম্বই, বেঙ্গালুরু, নাগপুর ও চেন্নাই শহরেও। বেঙ্গালুরুর কাবোন পার্কের কাছে গড়ে উঠেছে দেশের প্রথম বাতানুকূল বাসস্টপ। এটি নির্মাণ করেছে এয়ারটেল।[42] চেন্নাইয়ের চেন্নাই মোফুসিল বাস টার্মিনাসটি এশিয়ার বৃহত্তম বাস টার্মিনাস।[43] ২০০৯ সালের পয়লা জুন কর্ণাটক সরকারের প্রথম বার্ষিকী উপলক্ষে নিম্নবিত্তদের সুবিধার জন্য অতল সারিগে নামক একটি বাস পরিষেবা চালু করা হয়। এই পরিষেবার মূল লক্ষ্য সমাজের পিছিয়ে পড়া শ্রেণির কাছেও বাস পরিষেবা পৌঁছে দেওয়া।[44][45]
অটোরিকশা
অটোরিকশা একটি তিন চাকার যান। এটি একপ্রকার ভাড়ার গাড়ি। এর কোনো দরজা নেই। এই জানের সাধারণ বৈশিষ্ট্য হল সামনে চালকের একটি ছোটো কেবিন এবং পিছনে যাত্রীদের বসার আসন।[46] সাধারণত অটোরিকশার রং হয় হলুদ, সবুজ ও কালো এবং এর মাথার ছাউনিটি হয় কালো, হলুদ বা সবুজ রঙের। তবে এই নকশা স্থানবিশেষে পরিবর্তিত হতেও দেখা যায়।
এই যান সাধারণত 'অটো' বা 'রিক' নামে পরিচিত। মুম্বই ও অন্যান্য কয়েকটি শহরে এই যান মিটার ভাড়ায় চলে। একটি সাম্প্রতিক আইন অনুসারে, অটোচালকদের পক্ষে নির্দিষ্ট ভাড়ার থেকে বেশি ভাড়া নেওয়া, মধ্যরাতের আগে রাত্রি-ভাড়া নেওয়া বা কোনো নির্দিষ্ট জায়গায় যেতে যাত্রী প্রত্যাখ্যান করা নিষিদ্ধ। মুম্বইই একমাত্র শহর যেখানে শহরের কোনো নির্দিষ্ট অংশে অটোর প্রবেশ নিষিদ্ধ। এই অংশটি হল দক্ষিণ মুম্বই।[47] চেন্নাইতে অটোরিকশায় নির্দিষ্ট ভাড়ার চেয়ে বেশি ভাড়া দাবি করা এবং মিটারে চলতে অস্বীকার করার ঘটনা নিত্যনৈমিত্তিক ঘটনা।[48]
বেঙ্গালুরু, এবং হুব্বালি-ধরওয়াড়ের মতো কিছু শহরের বিমানবন্দর ও রেল স্টেশনে প্রিপেইড অটো বুথের সুবিধা পাওয়া যায়। এখান থেকে কর্তৃপক্ষ-নির্দিষ্ট ভাড়ায় নির্দিষ্ট স্থানে যাওয়ার জন্য যাত্রীরা অটো পরিষেবা পেয়ে থাকেন।[49]
ট্যাক্সি
ভারতের পুরনো ট্যাক্সিগুলির অধিকাংশই প্রিমিয়ার পদ্মিনী বা হিন্দুস্তান অ্যাম্বাস্যাডার গাড়ি।[50] সাম্প্রতিককালে, মারুতি এস্টিম, মারুতি ওমনি, মহিন্দ্রা লোগান, টাটা ইন্ডিকা ও টাটা ইন্ডিগোর মতো গাড়িও ট্যাক্সি অপারেটরদের কাছে জনপ্রিয়তা লাভ করেছে। ট্যাক্সির রং রাজ্যভেদে ভিন্ন ভিন্ন হয়। দিল্লি ও মহারাষ্ট্রের অধিকাংশ ট্যাক্সিই হলুদ-কালো রঙের। আবার পশ্চিমবঙ্গের ট্যাক্সি শুধুমাত্র হলুদ রঙের হয়ে থাকে। ব্যক্তিগত ট্যাক্সি অপারেটরদের কোনো নির্দিষ্ট রঙের গাড়ি ব্যবহার করতে হয় না। তবে তাদের গাড়িকে বাণিজ্যিক যান হিসেবে সরকারিভাবে নথিবদ্ধ করতে হয়।
রাজ্য বা শহর ভেদে ট্যাক্সিকে ডাকতে বা ভাড়া করতে হয়। বেঙ্গালুরুর মতো শহরে ফোন করে ট্যাক্সি ভাড়া করতে হয়।[51] আবার কলকাতা বা মুম্বইতে রাস্তায় দাঁড়িয়েও ট্যাক্সি ডাকা যায়। ভারত সরকারের নির্দেশিকা অনুযায়ী, ট্যাক্সিতে ভাড়া-মিটার লাগানো বাধ্যতামূলক।[52] এছাড়াও যাত্রীদের মালপথের জন্য বিশেষ সারচার্জ, বেশি রাতে যাতায়াতের জন্য বিশেষ ভাড়া বা টোল ট্যাক্স দিতে হয়। ২০০৬ সাল থেকে নিরাপত্তা ও ব্যবহারোপযোগিতার প্রশ্নে রেডিও ট্যাক্সিও জনসাধারণের মধ্যে জনপ্রিয়তা লাভ করতে শুরু করেছে।[53]
কোনো কোনো শহরে বা অঞ্চলে যেখানে ট্যাক্সি পরিষেবা দুর্মূল্য বা যেখানে ট্যাক্সি সরকারি বা পৌর নির্দেশিকা অনুযায়ী চলে না সেখানে মানুষ শেয়ার ট্যাক্সি ব্যবহার করে থাকেন। এগুলি সাধারণ ট্যাক্সির মতোই। তবে সাধারণ ট্যাক্সির থেকে এর পার্থক্য হল যে এগুলি একই দুরত্বে বা গন্তব্যে একাধিক যাত্রীকে নিয়ে যায় এবং দুরত্ব বা গন্তব্যের ভিত্তিতে যাত্রীদের ভাড়া দিতে হয়। অটোরিকশাতেই একই রকমের নিয়ম প্রচলিত আছে। সেই অটোগুলিকে বলে “শেয়ার অটো”।
২০০৯ সালের ১৩ জুলাই, মুম্বই শহরে ভারতে প্রথম "ইন-ট্যাক্সি" ম্যাগাজিন চালু হয়েছে। এই ম্যাগাজিনটির নাম "মুমবায়ি"। মুম্বই ট্যাক্সিমেন’স ইউনিয়নের ট্যাক্সিগুলিতেই এই ম্যাগাজিন পাওয়া যায়।[54]
রেল
বর্তমানে শহরতলি রেল পরিষেবা কেবলমাত্র মুম্বই, কলকাতা, দিল্লি ও চেন্নাই শহরেই কার্যকর রয়েছে। দেশের প্রথম দ্রুত পরিবহন ব্যবস্থা কলকাতা শহরতলি রেল চালু হয়েছিল ১৮৫৪ সালে।[55] প্রথম ট্রেনটি চলেছিল হাওড়া থেকে হুগলির মধ্যে ৩৮.৬ কিলোমিটার (২৬ মাইল) পথে। এরপর ১৮৬৭ সালে মুম্বই শহরে চালু হয় মুম্বই শহরতলি রেল। এই রেলপথে প্রতিদিন ৬৩ লক্ষ যাত্রী চলাচল করে। মুম্বই শহরতলি রেলের যাত্রীঘনত্ব সারা বিশ্বে সর্বোচ্চ।[56] এছাড়া কলকাতাতে একটি চক্র রেলপথ এবং চেন্নাইয়ে চেন্নাই গণ দ্রুত পরিবহন ব্যবস্থা নামে একটি উড়াল রেল পরিষেবা চালু আছে। ১৯৮৪ সালের দেশের প্রথম ভূগর্ভস্থ দ্রুত পরিবহন পরিষেবা কলকাতা মেট্রো চালু হয় কলকাতা শহরে।[57] বর্তমানে দিল্লিতে তিনটি মেট্রো রেলপথ চালু হয়েছে এবং একাধিক মেট্রোপথের কাজ চলছে। হায়দরাবাদ, বেঙ্গালুরু, চেন্নাই, আহমদাবাদ ও মুম্বই শহরেও মেট্রো প্রকল্পের কাজ চলছে।
থানে[58], পুনে[59], কানপুর[60], লখনউ,[60] অমৃতসর[61], ও কোচি[62] শহরেও দ্রুত পরিবহন পরিষেবা চালুর প্রস্তাব রাখা হয়েছে। ভারতের যে দুটি শহরে মনোরেল নেটওয়ার্ক চালুর প্রস্তাবনা রাখা হয়েছে তার মধ্যে অন্যতম হল মুম্বই। মুম্বই মনোরেল প্রকল্পটি বর্তমানে নির্মীয়মান।[63] অন্যদিকে কলকাতা শহরেও মনোরেল পরিষেবা চালুর করার পরিকল্পনা গৃহীত হয়েছে।[64] কোঙ্কণ রেল নিগম মারগাঁওতে স্কাইবাস মেট্রো নামে একটি ঝুলন্ত মেট্রো পরিষেবার পরিকল্পনা নিয়েছে।[65] তবে ২০০৪ সালের একটি দুর্ঘটনার পরিপ্রেক্ষিতে বর্তমানে এই প্রকল্পের কাজ থমকে আছে।[66] পশ্চিম রেলের চার্চগেট ও বিরার স্টেশনের মধ্যে একটি দুই ট্র্যাকবিশিষ্ট উড়াল করিডোর নির্মাণের প্রস্তাবও রাখা হয়েছে। মুম্বইয়ের এই পথে বাতানুকূল ইএমইউ ট্রেন চলবে।[67]
দ্বিচক্রযান
স্কুটার, কম ক্ষমতাসম্পন্ন মোটরসাইকেল ও মোপেড ইত্যাদি মোটর দ্বিচক্রযানগুলি ভারতে খুবই জনপ্রিয়। কারণ এগুলিতে একদিকে যেমন জ্বালানি সাশ্রয় হয়, তেমনই যানবহুল রাস্তায় সহজেই চালানো যায়। ভারতে বিক্রিত দ্বিচক্রযানের হার বিক্রিত গাড়ির হারের কয়েক গুণ। ২০০৩ সালের একটি হিসেব অনুযায়ী, ভারতে চালু দ্বিচক্রযানের সংখ্যা ৪.৭৫ কোটি, যেখানে দেশে গাড়ির সংখ্যা মাত্র ৮৬ লক্ষ।[69] বাজার-শেয়ারের হার অনুসারে দেশের বৃহত্তম দ্বিচক্রযান কোম্পানিগুলি হল হিরো হন্ডা, হন্ডা, টিভিএস মোটরস ও বাজাজ অটো।[70] দেশের একটি প্রবাদপ্রতিম দ্বিচক্রযান ব্র্যান্ডের নাম হল রয়্যাল এনফিল্ড। এরা বিভিন্ন ধরনের বুলেট মোটরসাইকেল উৎপাদন করে যা আজও উৎপাদনশীল ধ্রুপদী মোটরসাইকেল হিসেবে পরিগণিত হয়।[71]
স্বাধীনতালাভের পর ১৯৪৯ সালে মুম্বইতে অটোমোবাইল প্রোডাক্টস অফ ইন্ডিয়া (এপিআই) প্রতিষ্ঠিত হলে দেশে প্রথম অ্যাসেম্বলিং ইনোসেন্টি-নির্মিত ল্যামব্রেটা স্কুটার উৎপাদন শুরু হয়। পরে তারা লি১৫০ সিরিজ মডেলের লাইসেন্স প্রাপ্ত হয়। ষাটের দশক থেকে এরা পুরোদমে উৎপাদন শুরু করে। ১৯৭২ সালে উত্তরপ্রদেশের লখনউ থেকে সরকারি সংস্থা স্কুটারস ইন্ডিয়া লিমিটেড (এসআইএল) সর্বশেষ ইনোসেন্টি ল্যামব্রেটা মডেলের সমস্ত উৎপাদন সত্ত্ব কিনে নেয়। মুম্বই, ঔরঙ্গাবাদ ও চেন্নাইতে পরিকাঠামোগত সুবিধাগুলি থাকা সত্ত্বেও এপিআই-এর উৎপাদন ২০০২ সাল থেকে বন্ধ। এসআইএল-ও ১৯৯৮ সালে উৎপাদন বন্ধ করে দিয়েছে।
ভারতের অনেক শহরেই স্কুটার ও মোটরসাইকেল ভাড়া পাওয়া যায়। অধিকাংশ শহরেই চালক ও সহযাত্রী উভয়ের ক্ষেত্রেই হেলমেট পরা বাধ্যতামূলক।
অটোমোবাইল
ভারতের নগরাঞ্চলে যাতায়াতকারী যানবাহনের মধ্যে ৩০ শতাংশই ব্যক্তিগত যান। শুধুমাত্র দিল্লিতেই প্রতিদিন গড়ে ৯৬৩টি যান নথিভুক্ত হয়।[72] ২০০২-০৩ সালে ভারতে উৎপাদিত যানবাহনের মোট সংখ্যা ছিল ৬৩ লক্ষ; ২০০৮-০৯ সালে এই সংখ্যা বেড়ে হয় ১.১ কোটি।[73] যদিও এখনও ভারতে গাড়ির মালিকানার হার অত্যন্ত কম। বিআরআইসি উন্নয়নশীল দেশগুলির গাড়ির মালিকানার হারের সঙ্গে বিচার করলে, ভারতে এই হার চীনের সমান[69]; ব্রাজিল ও রাশিয়াতেও এই হার ভারতের চেয়ে বেশি।[74] অধিকাংশ শহরেই সুলভ দাম, জ্বালানি সাশ্রয়ের ক্ষমতা, যানজট সমস্যা ও পার্কিং স্পেসের অভাবজনিত কারণে কমপ্যাক্ট কার (বিশেষত হ্যাচব্যাক) জাতীয় গাড়ির সংখ্যাই বেশি। বাজার-শেয়ারের বিচারে মারুতি, হুন্ডাই ও টাটা মোটরস দেশের সর্বাপেক্ষা জনপ্রিয় ব্র্যান্ড। অ্যাম্বাস্যাডার একসময় দেশে একচেটিয়া ব্যবসা করেছে। বর্তমানে এই ব্র্যান্ড ভারতের প্রাক-উদারীকরণ যুগের একটি প্রতীকস্বরূপ। ট্যাক্সি কোম্পানিগুলি আজও এই ব্র্যান্ড ব্যবহার করে। ১৯৮৪ সালে বাজারে মারুতি ৮০০ গাড়িটির আবির্ভাব হলে এই গাড়ির কম দাম ভারতের অটোমোবাইল ক্ষেত্রে বিপ্লব সূচিত করে। ২০০৪ সাল অবধি এই ব্র্যান্ডটিই ছিল বাজার-শেয়ারের বিচারে বৃহত্তম ব্র্যান্ড। পরে মারুতির অন্যান্য কম দামের মডেল অল্টো ও ওয়াগন আর, টাটা মোটরসের ইন্ডিকা ও হুন্ডাইয়ের স্যান্ট্রো এর বাজার দখল করে নেয়। বাজারে আবির্ভাবের পর কুড়ি বছর সময়কালে মারুতি ৮০০ গাড়িটির মোট বিক্রির সংখ্যা ছিল প্রায় ২৪ লক্ষ।[75] যদি বিশ্বে সর্বাপেক্ষা কম খরচে উৎপাদিত গাড়ি টাটা ন্যানোর[76] আবির্ভাবের সঙ্গে সঙ্গে এই সব গাড়ির ভবিষ্যৎ বিপন্ন হয়ে পড়েছে।[77]
ভারতের গ্রামাঞ্চলে সাধারণ মোটর ও যান যন্ত্রাংশ দিয়ে নানাপ্রকার দেশীয় যানবাহন নির্মিত হয়ে থাকে। এই রকম কয়েকটি আবিষ্কারের মধ্যে উল্লেখযোগ্য হল জুগাদ, মারুতা, ছাকড়া ও ফেম।[78]
বেঙ্গালুরু শহরে রেডিও ওয়ান ও বেঙ্গালুরু ট্র্যাফিক পুলিশ একটি কারপুলিং ব্যবস্থা চালু করেছে। রবিন উথাপ্পা ও রাহুল দ্রাবিড়ের মতো বিশিষ্টরা জনসাধারণকে কারপুলিং ব্যবস্থায় আগ্রহী করে তোলার প্রচেষ্টায় সামিল হয়েছেন।[79][80][81] এই উদ্যোগে সাড়াও পাওয়া গেছে ভাল। ২০০৯ সালের মে মাসের শেষ অবধি ১০,০০০ জন শহরে কারপুলিং করছেন বলে জানা গেছে।[82]
উপযোগমূলক যানবাহন
ভারতের প্রথম উপযোগমূলক যান বা ইউটিলিটি ভেহিকল উৎপাদন করে মহিন্দ্রা অ্যান্ড মহিন্দ্রা। এটি ছিল মূল জিপের একটি কপি এবং এটি উৎপাদিত হয়েছিল লাইসেন্সের অধীনেই।[83] যানটি অল্পসময়ের মধ্যেই বিপুল জনপ্রিয়তা অর্জন করে। ফলে মহিন্দ্রাও ভারতের একটি প্রথম সারির কোম্পানিতে পরিণত হয়। ভারতীয় সেনাবাহিনী এবং পুলিশ বাহিনীতে কর্মচারী ও রসদ প্রেরণের কাজে মহিন্দ্রা ও মারুতি জিপসির ব্যবহার ব্যাপক।
১৯৯৪ সালে টাটা গোষ্ঠী অটোমোবাইল উৎপাদন শাখা টাটা মোটরস টাটা সুমো নামে তাদের প্রথম উপযোগমূলক যানটি বাজারে ছাড়ে।[84][85] সুমো গাড়ির সেই সময়কার অত্যাধুনিক নকশার জন্য গাড়িটির বিক্রি দুই বছরের মধ্যে বাজারের ৩১ শতাংশ স্থান দখল করে নেয়।[86] ফোর্স মোটরসের টেম্পো ট্র্যাক্স কিছুদিন আগে পর্যন্ত গ্রামীণ এলাকায় রাজত্ব করেছে। বর্তমানে ক্রীড়া উপযোগমূলক যানগুলি (স্পোর্টস ইউটিলিটি ভেহিকল) যাত্রীবাহী যানের বাজারের একটি উল্লেখযোগ্য অংশ দখল করে রয়েছে।[87] এছাড়া টাটা, হন্ডা, হুন্ডাই, ফোর্ড, শার্ভোলেট ও অন্যান্য ব্র্যান্ডের উপযোগমূলক যানও পাওয়া যায়।[88]
দূরপাল্লার পরিবহন ব্যবস্থা
রেল
ভারতে রেল পরিষেবার সূত্রপাত হয় ১৮৫৩ সালে। বর্তমানে রেল মন্ত্রকের তত্ত্বাবধানে সরকারি সংস্থা ভারতীয় রেল এই পরিষেবা প্রদান করে থাকে। ভারতীয় রেল দেশের একটি অত্যন্ত গুরুত্বপূর্ণ পরিবহন ব্যবস্থা। দৈনিক এক কোটি আশি লক্ষ যাত্রী ও কুড়ি লক্ষ টন পণ্য পরিবহণকারী এই পরিষেবা বিশ্বের বৃহত্তম ও ব্যস্ততম রেল পরিষেবাগুলির অন্যতম।[89][90] ১৯৪৭ সালে ভারতে ৪২টি রেল ব্যবস্থার অস্তিত্ব ছিল। ১৯৫১ সালে এই সকল রেল ব্যবস্থাকে রাষ্ট্রায়ত্ত্ব করে একক সংস্থায় পরিণত করা হয়। ফলে ভারতীয় রেল বিশ্বের পরিণত হয় বিশ্বের অন্যতম বৃহৎ রেল পরিবহন ব্যবস্থায়। বর্তমানে ভারতীয় রেল ষোলোটি অঞ্চল বা জোনে বিভক্ত। এই অঞ্চলগুলি আবার ৬৭টি বিভাগে বিভক্ত। প্রত্যেক বিভাগের একটি বিভাগীয় সদরও রয়েছে।[91][92] রেল নেটওয়ার্ক দেশের দৈর্ঘ্য ও প্রস্থ বরাবর প্রসারিত। ভারতে রেলপথে মোট দৈর্ঘ্য ৬৩,৪৬৫ কিলোমিটার। এই পথে স্টেশনের মোট সংখ্যা ৬,৯০৯।[93] ভারতীয় রেলের কর্মীসংখ্যা এক লক্ষ চল্লিশ হাজার। এই সংস্থা বিশ্বের বৃহত্তম বাণিজ্যিক বা উপযোগমূলক কর্মীনিয়োগকারী সংস্থা।[89][94] রোলিং স্টক হিসেবে ভারতীয় রেল ২ লক্ষ পণ্যবাহী ওয়াগন, ৫০,০০০ কোচ ও ৮,০০০ রেল ইঞ্জিনের মালিক।[89] এছাড়াও এই সংস্থার নিজস্ব রেল ইঞ্জিন ও কোচ উৎপাদন ব্যবস্থাও রয়েছে। দূরপাল্লা ও শহরতলি – উভয়প্রকার রেল পরিবহন ব্যবস্থাতেই ব্রড, মিটার ও ন্যারো গেজের মাল্টি-গেজ রেল পরিবহন ব্যবস্থা লক্ষিত হয়। বর্তমানে প্রজেক্ট ইউনিগেজ নামে এক প্রকল্পের অধীনে দেশের ১৪,৪০৬ কিলোমিটার ন্যারোগেজ রেলপথকে ব্রডগেজে পরিবর্তিত করার কাজ চলছে।
বিশ্বের দ্বিতীয় উচ্চতম রেলপথ কাশ্মীর রেলের প্রথম পর্যায়ের কাজ শেষ হয়েছে ২০০৯ সালে।[95] দেশে দ্রুতগতিসম্পন্ন রেল ব্যবস্থা প্রবর্তনের প্রস্তাবনাও রাখা হয়েছে। মুম্বই শহরের সঙ্গে জাতীয় রাজধানী নতুন দিল্লিকে যুক্ত করার জন্য মুম্বইতে ম্যাগলেভ ট্র্যাক বসানোর প্রস্তাবও দেওয়া হয়েছে। মুম্বই ম্যাগলেভ নামে পরিচিত এই ট্র্যাকটি মহারাষ্ট্রের অন্যান্য অংশকেও সংযুক্ত করবে।[96] অপর একটি প্রস্তাবনা হল জাপানের সিঙ্কানসেনের অনুরূপে ভারতেও দ্রুতগতির রেল পরিষেবা প্রবর্তন।[97]
১৯৯৯ সালে কোঙ্কণ রেল নিগম মহারাষ্ট্রের কোলাড ও গোয়ার ভেরনার মধ্যবর্তী অংশে রোল অন রোল অফ (আরওআরও) নামে একটি অভূতপূর্ব রোড-রেল যৌথব্যবস্থা চালু করে।[98] ২০০৪ সালে এই পরিষেবা কর্ণাটকের সুরাথকল পর্যন্ত পরিবর্ধিত করা হয়।[99][100] এই ধরনের পরিষেবা ভারতে প্রথম। এই পরিষেবায় ফ্ল্যাটবেড ট্রেলারে ট্রাক পরিবাহিত হয়। পরিষেবাটি ব্যাপক জনপ্রিয়তা অর্জন করেছে।[101] ২০০২ সাল পর্যন্ত ১,১০,০০০ ট্রাক পরিবহন করে নিগম মোট ৭৪ কোটি টাকা মুনাফা অর্জন করেছে।[102]
আন্তর্জাতিক রেল পরিবহণ
প্রতিবেশী দেশগুলির সঙ্গে ভারতের রেল যোগাযোগ ব্যবস্থা উন্নত নয়। পাকিস্তানের সঙ্গে ভারতের রেল যোগাযোগ বজায় রেখেছে দুটি ট্রেন – দিল্লি-লাহোর সমঝোতা এক্সপ্রেস ও যোধপুর-করাচি থর এক্সপ্রেস। ভারতের সঙ্গে বাংলাদেশ সংযুক্ত মৈত্রী এক্সপ্রেস নামক দ্বি-সাপ্তাহিক ট্রেনটির মাধ্যমে। নেপালের সঙ্গেও দুটি নগন্য রেল যোগাযোগ বজায় আছে – জয়নগর-বিজলপুরা যাত্রী পরিষেবা ও রক্সৌল-বীরগঞ্জ পণ্য পরিষেবা।[103] মায়ানমারের সঙ্গে ভারতের কোনো রেল যোগাযোগ ব্যবস্থা গড়ে ওঠেনি। তবে মণিপুরের জিরিবাম থেকে ইম্ফল ও মোরেহ হয়ে মায়ানমারের তামু পর্যন্ত একটি রেল যোগাযোগ ব্যবস্থা গড়ে তোলার কথা আছে।[104] ভারতের বিদেশ মন্ত্রক আরআইটিইএস লিমিটেডের সাহায্যে একটি সম্ভাবনা সমীক্ষা করে দেখেছে এই হারানো সংযোগটি নির্মাণ করতে খরচ হবে ২,৯৪১ কোটি টাকা।[105] ভুটানের সঙ্গে রেল যোগাযোগ ব্যবস্থা স্থাপনেরও প্রস্তাব রাখা হয়েছে। তবে চীন ও শ্রীলঙ্কার সঙ্গে ভারতের কোনো রেল যোগাযোগ নেই।[106]
সড়কপথ
ভারতে জাতীয় সড়কের নেটওয়ার্ক দেশের সকল রাজ্য-রাজধানী ও প্রধান শহরগুলিকে সংযুক্ত করেছে। এই নেটওয়ার্ক দেশের অর্থনীতির মেরুদণ্ডস্বরূপ। ২০০৫ সালের হিসেব অনুসারে, ভারতে জাতীয় সড়কের মোট দৈর্ঘ্য ৬৬,৫৯০ কিলোমিটার। এর মধ্যে ২০০ কিলোমিটার পথ শ্রেণিবিভক্ত হয়েছে এক্সপ্রেসওয়ে নামে।[107] জাতীয় সড়ক উন্নয়ন প্রকল্পের অধীনে দেশের কয়েকটি গুরুত্বপূর্ণ জাতীয় সড়ককে চার লেনের সড়ক এবং এর কোনো কোনো অংশকে ছয় লেনের সড়কে রূপান্তরিত করার কাজ চলছে।[108] যদিও যানজট ও আমলাতান্ত্রিক জটিলতার কারণে গুরগাঁও থেকে মুম্বই বন্দরে ট্রাকে করে পণ্য নিয়ে যেতে দশ দিন পর্যন্ত সময় লেগে যায়।[7]
ভারতীয় জাতীয় সড়ক কর্তৃপক্ষের মতে, ৬৫ শতাংশ পণ্য পরিবহন ও ৮০ শতাংশ যাত্রী পরিবহণ সড়কপথেই সম্পন্ন হয়। ভারতের সড়ক নেটওয়ার্কের মাত্র দুই শতাংশ জাতীয় সড়ক হলেও এই সড়কপথে দেশের ৪০ শতাংশ সড়ক ট্র্যাফিক পরিবাহিত হয়। [107] অন্যদিকে সাম্প্রতিক বছরগুলিতে বার্ষিক যান বৃদ্ধির হার দাঁড়িয়েছে ১০.১৬ শতাংশ।[107] হাইওয়েগুলির প্রসারপথে উন্নয়ন কর্মসূচি দ্রুত রূপায়িত হচ্ছে এবং প্রধান প্রধান হাইওয়েগুলির ধারে ধারে গড়ে উঠছে অনেক নতুন নতুন শহরও।
দেশের জাতীয় সড়কগুলির সবকটিই পাকা রাস্তা। তবে অল্প সড়ক কংক্রিট-নির্মিত। এগুলির মধ্যে সর্বাপেক্ষা উল্লেখযোগ্য হল মুম্বই-পুনে এক্সপ্রেসওয়ে। সাম্প্রতিককালে, একটি দেশব্যাপী বহু-লেনযুক্ত সড়ক ব্যবস্থা নির্মাণের কাজ শুরু হয়েছে ভারতে। এই ব্যবস্থায় স্বর্ণ চতুর্ভূজ এবং উত্তর-দক্ষিণ ও পূর্ব-পশ্চিম করিডোর দুটি ভারতের প্রধান প্রধান শহরগুলিকে সংযুক্ত করছে। ২০০০ সালের হিসেব অনুযায়ী, ভারতের ৪০ শতাংশ গ্রামে সকল ঋতুতে চলাচলের উপযোগী সড়ক নেই। বর্ষাকালে তাই এই গ্রামগুলি সড়কপথে বিচ্ছিন্ন হয়ে পড়ে।[6][109] গ্রামীণ সড়ক যোগাযোগ ব্যবস্থার উন্নতিকল্পে, ভারত সরকার বিশ্বব্যাংকের সহায়তায় প্রধানমন্ত্রী গ্রাম সড়ক যোজনা নামে একটি পরিকল্পনা গ্রহণ করেছে। ২০০০ সালে চালু হওয়া এই প্রকল্পের লক্ষ্য ৫০০ জন বা ততোধিক জনসংখ্যাবিশিষ্ট (পার্বত্য অঞ্চলের ক্ষেত্রে ২৫০ জন বা ততোধিক) গ্রামাঞ্চলে সকল ঋতুতে ব্যবহারোপযোগী সড়ক যোগাযোগব্যবস্থা গড়ে তোলা।[109][110]
১৯৯৯ সালের একটি সমীক্ষা অনুযায়ী, ভারতের সড়কপথের মোট দৈর্ঘ্য ৩,৩১৯,৬৪৪ কিলোমিটার। এর মধ্যে পাকা রাস্তা ১,৫১৭,০৭৭ কিলোমিটার এবং কাচা রাস্তা ১,৮০২,৫৬৭ কিলোমিটার।[111] মোট ৩,৩০০,০০০ কিলোমিটার দীর্ঘ ভারতের সড়ক পরিবহন ব্যবস্থা বিশ্বে দ্বিতীয় বৃহত্তম। এই ব্যবস্থার বিভিন্ন বিভাগগুলি হল:[107]
বাস ভারতের পরিবহন ক্ষেত্রের একটি গুরুত্বপূর্ণ মাধ্যম। বিশেষত গ্রামাঞ্চলে বা যে সব প্রত্যন্ত অঞ্চলে রেল বা বিমান যোগাযোগ ব্যবস্থা গড়ে ওঠেনি, সেই সব অঞ্চলে বাসই প্রধান পরিবহন মাধ্যম। এই সামাজিক গুরুত্বের কথা বিবেচনা করে মূলত সরকারি সংস্থাগুলিই গণ বাস পরিবহন ব্যবস্থার মালিকানা ও পরিচালনভার নিয়ন্ত্রণ করে। অধিকাংশ রাজ্য সরকারই কোনো না কোনো রাষ্ট্রীয় সড়ক পরিবহন সংস্থার ছত্রতলে বাস চালায়।.[115] এই সংস্থাগুলি প্রধানত ১৯৬০ ও ১৯৭০-এর দশকে স্থাপিত হয়েছিল। দেশব্যাপী গ্রাম ও শহরগুলির মধ্যে সংযোগস্থাপনের ক্ষেত্রে এই সংস্থাগুলির গুরুত্ব অপরিসীম।[34]ে]]
জলপথ ও সমুদ্র পরিবহন ব্যবস্থা
শিপিং কর্পোরেশন অফ ইন্ডিয়া নামক সরকারি-মালিকানাধীন সংস্থাটির হাতে ভারতের যাবতীয় সামুদ্রিক পরিবহন এবং উপকূলীয় ও অন্যান্য সামুদ্রিক পরিবহন পরিকাঠামোর পরিচালনভার ন্যস্ত। এই সংস্থা দেশের ৩৫ শতাংশ পোতশুল্কের মালিক ও পরিচালক। জাতীয় ও আন্তর্জাতিক স্তরে ভারতের সমুদ্র বাণিজ্যের প্রায় সম্পূর্ণ অংশের পরিচালনভার কার্যত এই সংস্থার হাতেই ন্যস্ত।[116] এই সংস্থার ২৭ লক্ষ জিটি-র (৮৮ লক্ষ ডিডব্লিউটি) ৭৯টি জাহাজসম্বলিত একটি নৌবহর রয়েছে। এছাড়াও সরকারি বিভাগ ও বিভিন্ন সংগঠনের তরফ থেকে গবেষণা, সমীক্ষা ও সাহায্যার্থে ১.২ লক্ষ জিটি-র (০.৬ লক্ষ ডিডব্লিউটি) ৫৩টি জাহাজসম্বলিত নৌবহর পরিচালনা করে শিপিং কর্পোরেশন।[117] সংস্থার কর্মচারীদের প্রশিক্ষণ দেওয়া হয় মুম্বই শহরে অবস্থিত মেরিটাইম ট্রেনিং ইনস্টিটিউটে। ১৯৮৭ সালে স্থাপিত এই সংস্থাটি বিশ্ব সমুদ্র বিশ্ববিদ্যালয়ের একটি শাখা।[118] শিপিং কর্পোরেশন মালটা ও ইরানেও যৌথ উদ্যোগে কাজ করে থাকে।[117]
বন্দর
বন্দরগুলি ভারতীয় বাণিজ্যের প্রধান কেন্দ্র। ভারতের পরিমাণের হিসেবে ৯০ শতাংশ ও মূল্যের হিসেবে ৭০ শতাংশ বৈদেশিক বাণিজ্য সম্পাদিত হয় বন্দরের মাধ্যমে।[120] দেশে মোট বারোটি প্রধান বন্দর রয়েছে: কলকাতা (হলদিয়া সহ), পারাদ্বীপ, বিশাখাপত্তনম, এন্নোর, চেন্নাই, তুতিকোরিন, কোচি, নিউ ম্যাঙ্গালোর, নবী মুম্বই, মুম্বই ও কান্ডলা।[93] এছাড়াও দেশে ১৮৭টি ছোটো ও মাঝারি বন্দর রয়েছে। এর মধ্যে ৪৭টি বন্দরে পণ্য চলাচল করে।[93]
প্রধান ও অপ্রধান বন্দরের বর্গীকরণ পণ্যবাহী জাহাজের সংখ্যার ভিত্তিতে করা হয় না। প্রধান বন্দরগুলি পরিচালিত হয় কেন্দ্রীয় সরকার নিয়ন্ত্রিত পোর্ট ট্রাস্টগুলির মাধ্যমে। এগুলি ১৯৬৩ সালের প্রধান পোর্ট ট্রাস্ট আইন অনুসারে পরিচালিত হয়। অপ্রধান বন্দরগুলি সংশ্লিষ্ট রাজ্য সরকার পরিচালিত। অনেক অপ্রধান বন্দর আবার ব্যক্তিগত বন্দর। ২০০৫-০৬ সালের হিসেব অনুযায়ী, দেশের প্রধান বন্দরগুলিতে পণ্য পরিবহণের পরিমাণ ৩৮২.৩৩ মেগাটন।[93]
জলপথ
ভারতের অন্তর্দেশীয় জলপথ পরিবহণের ব্যবস্থাটি যথেষ্ট প্রসারিত। নদনদী, খাল, কয়াল, ও ছোটো নদীপথে এই পরিবহন ব্যবস্থাটি দেখা যায়। ভারতের নৌচলাচলযোগ্য জলপথের মোট দৈর্ঘ্য ১৪,৫০০ কিলোমিটার; এর মধ্যে ৫,২০০ কিলোমিটার নদীপথ এবং ৪৫৮ কিলোমিটার খালপথ। যন্ত্রচালিত জলযানের সাহায্যে এই পথে যাতায়াত করা যায়।[121] তবে অন্যান্য বৃহৎ রাষ্ট্রের তুলনায় ভারতে অন্তর্দেশীয় জলপথে পণ্য পরিবহন সুপ্রচলিত নয়। জার্মানি ও বাংলাদেশে যেখানে যথাক্রমে ২০ শতাংশ ও ৩২ শতাংশ পণ্য পরিবহন অন্তর্দেশীয় জলপথে হয়ে থাকে, সেখানে ভারতে মাত্র ০.১৫ শতাংশ পণ্য অন্তর্দেশীয় জলপথের মাধ্যমে পরিবাহিত হয়।[122] গোয়া, পশ্চিমবঙ্গ, অসম ও কেরল রাজ্যের কয়েকটি মাত্র জলপথে সংগঠিতভাবে পণ্য পরিবহন চলে। ভারতের অন্তর্দেশীয় জলপথ কর্তৃপক্ষ ভারতের জলপথের দায়িত্বে নিযুক্ত একটি বিধিবদ্ধ সংস্থা। এই সংস্থার কাজ এই সকল জলপথের জন্য উপযোগী পরিকাঠামো নির্মাণ, নতুন প্রকল্পের অর্থনৈতিক গুরুত্ব সমীক্ষা, প্রশাসন পরিচালনা ও নিয়ন্ত্রণ।
ভারতে নিম্নলিখিত জলপথগুলি জাতীয় জলপথ ঘোষিত হয়েছে:
জাতীয় জলপথ ১ – গঙ্গা-ভাগীরথী-হুগলি নদীপথে ইলাহাবাদ থেকে হলদিয়া পর্যন্ত প্রসারিত। ১,৬২০ কিলোমিটার দীর্ঘ এই জলপথটি ১৯৮৬ সালের অক্টোবরে জাতীয় জলপথ ঘোষিত হয়।[123]
জাতীয় জলপথ ২ - সাইদিয়া – ব্রহ্মপুত্রের ৮৯১ কিলোমিটার প্রসারিত ধুবরি অংশটি ১৯৮৮ সালে জাতীয় জলপথ ঘোষিত হয়।[123]
জাতীয় জলপথ ৩ – কোল্লাম – চম্পাকারা ও উদ্যোগমন্ডল খাল সহ পশ্চিম উপকূলীয় খালের কোট্টাপুরম অংশ। ২০৫ কিলোমিটার দীর্ঘ এই অংশটি ১৯৯৩ সালে জাতীয় জলপথ ঘোষিত হয়।[123]
জাতীয় জলপথ ৪ – ভদ্রাচলম – কাকিনাডা-পুদুচ্চেরি খাল পরিবহন ব্যবস্থা সহ কৃষ্ণা-গোদাবরী নদী অববাহিকার রাজামুন্দ্রি ও ওয়াজিরাবাদ-বিজয়ওয়াড়া অংশ। ১,০৯৫ কিলোমিটার দীর্ঘ এই জলপথ ২০০৭ সালে জাতীয় জলপথ ঘোষিত হয়।[124][125]
জাতীয় জলপথ ৫ - মঙ্গলগড়ি – পূর্ব উপকূলীয় খাল সহ মহানদী-ব্রাহ্মণী নদী অববাহিকার পারাদ্বীপ ও তালচের- ধামারা অংশ। ৬২৩ কিলোমিটার দীর্ঘ এই জলপথটিও ২০০৭ সালে জাতীয় জলপথ ঘোষিত হয়।
বিমান পরিবহন ব্যবস্থা
ভারতে বর্তমানে দ্রুত অর্থনৈতিক সমৃদ্ধি বিমান ভ্রমণকে সাধারণ মানুষের পক্ষে সুলভতর করে তুলেছে। প্রধান ধ্বজাবাহক বিমান সংস্থা এয়ার ইন্ডিয়ার ১৪৭টি এয়ারক্র্যাফটের বিমানবহরটি ভারতকে বিশ্বের অন্যান্য অংশের সঙ্গে সংযুক্ত করার ক্ষেত্রে প্রধান ভূমিকা পালন করে।[126] এছাড়াও আরও কয়েকটি বিদেশি বিমান সংস্থা ভারতকে বিশ্বের সঙ্গে সংযুক্ত করছে।
আভ্যন্তরীন বিমান পরিবহনের বাজার শেয়ারের ভিত্তিতে দেশের জনপ্রিয়তম ব্যান্ডগুলি হল কিংফিশার এয়ারলাইনস, এয়ার ইন্ডিয়া ও জেট এয়ারওয়েজ।[127] ভারতের বিমান পরিবহন ব্যবস্থার উদারীকরণের পর থেকে এই বিমান সংস্থাগুলি দেশের প্রায় ৮০টি শহরকে সংযুক্ত করেছে ও বিভিন্ন বৈদেশিক বিমানপথ পরিচালনা করছে। মুম্বই-দিল্লি বিমান করিডোরটি ২০০৭ সালে অফিসিয়াল এয়ারলাইনস গাইড অনুসারে বিশ্বের ষষ্ঠ ব্যস্ততম বিমানপথ।[128] তবুও দেশের বিমান পরিবহন ব্যবস্থার একটি বৃহৎ অংশই আনট্যাপড রয়ে গেছে।
বিগত কয়েক বছরে ভারতের অব্যবহৃত বিমান পরিবহন নেটওয়ার্কে প্রচুর বিনিয়োগ হয়েছে। ২০০৪-০৫ সালে প্রায় আধ-ডজন সুলভ ক্যারিয়র ভারতের বাজারে প্রবেশ করে। বর্তমানে উল্লেখযোগ্য নতুন ব্র্যান্ডগুলি হল: এয়ার ডেকান, কিংফিশার এয়ারলাইনস, স্পাইসজেট, গোএয়ার, প্যারামাউন্ট এয়ারলাইনস এবং ইন্ডিগো এয়ারলাইনস। ভারতের বিমান পরিষেবার দ্রুতবর্ধমান চাহিদার সঙ্গে পাল্লা দিতে এয়ার ইন্ডিয়া সম্প্রতি বোয়িংকে ৭.৫ বিলিয়ন মার্কিন ডলার অর্থমূল্যের ৬৮টি জেটের অর্ডার দিয়েছে। অন্যদিকে ইন্ডিয়ান এয়ারবাসকে ২.৫ বিলিয়ন মার্কিন ডলার অর্থমূল্যের ৪৩টি জেটের অর্ডার দিয়েছে।[129][130] ভারতের বৃহত্তম বেসরকারি বিমান সংস্থা জেট এয়ারওয়েজ তাদের বিমানবহরের জন্য লক্ষাধিক ডলার বিনিয়োগ করেছে।[131] যদিও সাম্প্রতিক আর্থিক মন্দার বাজারে এই প্রক্রিয়া থমকে রয়েছে।[132] পুরনো বিমান সংস্থাগুলিও এই ট্রেন্ডকে দূরে সরিয়ে রাখেনি। প্যারিস এয়ার শোতে র ৬ বিলিয়ন মার্কিন ডলার অর্থমূল্যের ১০০টি এয়ারবাস এ৩২০ বিমান অর্ডার করে পাদপ্রদীপের আলোয় আসে ইন্ডিগো এয়ারলাইনস। এই অর্ডার যেকোনো এশীয় অভ্যন্তরীণ বিমান সংস্থার ক্ষেত্রে সর্বোচ্চ মূল্যের।[133] ২০০৫ সালের ১৫ জুন ভারতীয় বিমান সংস্থাগুলির মধ্যে প্রথম কিংফিশার এয়ারলাইনস এয়ারবাস এ৩৮০ অর্ডার করে।[134] এয়ারবাসের সঙ্গে তাদের বাণিজ্যের আর্থিক মূল্য ছিল ৩ বিলিয়ন মার্কিন ডলার।[135]
বিমানবন্দর
২০০৮ সালের হিসেব অনুসারে ভারতে ৩৩৫টি অসামরিক বিমানবন্দর রয়েছে – এর মধ্যে ২৫০টির রানওয়ে পাকা ও ৯৬টির রানওয়ে কাচা। ভারতীয় প্রজাতন্ত্রে ২০টিরও বেশি আন্তর্জাতিক বিমানবন্দর রয়েছে। ইন্দিরা গান্ধী আন্তর্জাতিক বিমানবন্দর ও ছত্রপতি শিবাজী আন্তর্জাতিক বিমানবন্দর মারফত দক্ষিণ এশিয়ার বিমান পরিবহণের প্রায় অর্ধেক সম্পন্ন হয়।[136][137][138]
হেলিপোর্ট
২০০৭ সালের হিসেব অনুযায়ী ভারতে ৩০টি হেলিপোর্ট বা হেলিকপ্টার বন্দর আছে।[139] বিশ্বের উচ্চতম হেলিপ্যাড ভারতের সিয়াচেন হিমবাহে অবস্থিত। সমুদ্রপৃষ্ঠ থেকে এই হেলিপ্যাডের উচ্চতা ৬,৪০০ মিটার (২১,০০০ ফুট)।[140]
পবন হংস হেলিকপ্টারস লিমিটেড ভারতের একটি সরকারি কোম্পানি যা ওএনজিসি থেকে এর সমুদ্রমধ্যবর্তী অবস্থান পর্যন্ত হেলিকপ্টার পরিষেবা প্রদান করে। এছাড়াও বিভিন্ন রাজ্য সরকারের (বিশেষত উত্তর-পূর্ব ভারতের রাজ্যগুলিতে) নিজস্ব হেলিকপ্টার পরিষেবা রয়েছে।[141]
পাইপলাইন
আকরিক তেলের পাইপলাইনের দৈর্ঘ্য ২০,০০০ কিলোমিটার।
পেট্রোলিয়াম জাত পণ্যের পাইপলাইনের দৈর্ঘ্য ২৬৮ কিলোমিটার।
প্রাকৃতিক গ্যাস পাইপলাইনের দৈর্ঘ্য ১,৭০০ কিলোমিটার।
উপরের তথ্যগুলি ২০০৮ সালের সমীক্ষা থেকে প্রাপ্ত (সিআইএ, ২০০৮)।[139]
আরও দেখুন
হিমাচল প্রদেশের পরিবহন ব্যবস্থা
দিল্লির পরিবহন ব্যবস্থা
মুম্বই-এর গণপরিবহণ ব্যবস্থা
কর্ণাটকের পরিবহন ব্যবস্থা
চেন্নাইয়ের পরিবহন ব্যবস্থা
কলকাতার পরিবহণ ব্যবস্থা
কলকাতা মনোরেল
মুম্বাই মনোরেল
কলকাতা মেট্রো লাইন ৩
পাদটীকা
This article incorporatespublic domain material from the CIA World Factbookwebsite .
বহিঃসংযোগ
, New York Times, December 4, 2005.
বিষয়শ্রেণী:এশিয়ার পরিবহন
বিষয়শ্রেণী:ভারতের গণপরিবহণ ব্যবস্থা
বিষয়শ্রেণী:ভারতের পরিবহণ ব্যবস্থা
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%87%E0%A6%B0%20%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%A8%20%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
110,
680,
1157,
2100,
2720,
3045,
3237,
3395,
3854,
4188,
4708,
5114,
5878,
6655,
7008,
7785,
8767,
9474,
10575,
10998,
11859,
13324,
13951,
14477,
14799,
15737,
16004,
16619,
17050,
17633,
18196,
18516,
18908,
19371,
19930,
20314,
21055,
21984,
22792,
23421,
23968,
24186,
24759,
25230,
25561,
26353,
26756,
27277,
27769,
28359,
28533,
28905,
29329,
29859,
30397,
30463,
30703,
30985,
31151,
31329,
31484
],
"plaintext_end_byte": [
109,
679,
1156,
2085,
2719,
3044,
3236,
3380,
3836,
4187,
4707,
5086,
5877,
6644,
7007,
7764,
8766,
9459,
10557,
10997,
11858,
13275,
13917,
14455,
14798,
15736,
15978,
16586,
17049,
17632,
18195,
18494,
18872,
19370,
19909,
20313,
21040,
21983,
22791,
23420,
23967,
24154,
24751,
25229,
25560,
26345,
26755,
27276,
27761,
28358,
28525,
28897,
29321,
29858,
30389,
30462,
30702,
30962,
31136,
31305,
31481,
32310
]
} | 뭄바이에서 런던까지의 거리는 얼마나 되나요? | 도널드 트럼프 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
도널드 존 트럼프(, , 1946년 6월 14일 ~ )는 미국의 기업인 출신 제45대 대통령이다.
부동산 개발 등 다양한 사업을 하는 트럼프 기업의 대표이사 회장을 맡았으며, 트럼프 엔터테인먼트 리조트를 설립해 전 세계에 호텔과 고급 콘도미니엄 사업을 진행했다. 대한민국 내에서는 대우 트럼프 월드마크가 트럼프 기업의 투자를 받아 진행한 것으로 유명하다. 리얼리티 TV쇼 어프렌티스를 진행한 경력이 있으며, WWE 명예의 전당에도 입성하였다, 현재 추정 재산으로 약 37억 달러(5조 원) 정도의 개인 재산을 가지고 있다.
2015년 7월 2016년 미국 대통령 선거 공화당 후보 경선에 출마한 후, 2016년 7월 공화당 전당대회에서 역대 가장 많은 득표로 공화당 대선 주자가 되었다. 이후 2016년 11월 8일 실시된 대통령 선거에서 민주당의 힐러리 클린턴 후보를 꺾고 대통령에 당선되었다. 그는 선거에서 62,979,879표를 얻었는데, 이는 공화당 대통령 후보 역사상 가장 많은 득표로 당선된 것이다.
이민 문제, 인종 문제, 종교 문제 등에서 극우파에 가까운 입장을 취하고 있지만, 최근 9년 동안 민주당에서 활동하며 자금을 기부하기도 했고, 성소수자(LGBT) 권리를 지지하였으며, 공화당의 주류 이념에 반대되는 주장도 해왔다. 즉, 그의 성향은 극우적인 면모가 있지만, 진보나 보수라기 보다는 포퓰리즘에 가깝다는게 중론이다. 그간 민주당원이었던 트럼프가 공화당을 접수하고 이념도 정통 보수와는 괴리가 있자, 기존 공화당 정치인들은 이에 반발했다. 이렇게 그는 민주당, 공화당, 언론 모두에게 지지를 받지 못한 아웃사이더로 불렸다. 2016년 '타임'은 그를 "양당(민주당, 공화당)을 모두 공격하며 규칙을 부쉈고, 미래의 정치 문화를 제시했다"고 평가하며 '올해의 인물'에 선정하였다.[1]
생애 초기
도널드 트럼프는 1946년 6월 14일 뉴욕주 뉴욕 시 퀸스에서 태어났다.[2] 트럼프 집안은 독일 서남부 칼슈타트 출신인 할아버지 프레더릭 트럼프(프리드리히 트룸프)가 16세 때인 1885년 미국에 이민 오면서 트럼프 일가를 이뤘다.[3] 아버지는 프레드 트럼프이고 어머니는 메리 앤 매클라우드 트럼프였는데, 이들 부부는 1936년에 결혼했다. 도널드는 프레드와 메리의 3남 2녀 중 차남이었고, 그의 형이었던 프레드 주니어는 1981년 43세의 나이에 알코올 중독으로 사망했다.[4]
트럼프는 13살 때 학교에서 교사를 폭행하는 문제 행동을 일으켜, 그의 부모는 트럼프를 규율이 엄격한 뉴욕군사학교(New York Military Academy)로 보냈다.[5][6] 그는 이 학교가 싫어 부모에게 용서를 구했으나, 후에는 잘 적응하여 수석으로 졸업하였다.
트럼프는 뉴욕군사학교를 졸업한 뒤, 뉴욕의 포덤 대학교를 2년 재학 후, 펜실베이니아 대학교 와튼 스쿨로 편입, 경제학 학사 학위를 받았다.[7]
베트남 전쟁 당시에는 1964년부터 5차례 학업과 질병으로 징병을 유예받았고 최종적으로 징집되지 않았다.[8]
사업 경력
도널드 트럼프는 본업인 부동산 사업을 포함해, 브랜딩 및 라이센스, 스포츠 사업이나 미인 대회 사업 등 다양한 비즈니스 분야에서 성공적으로 사업 활동을 해왔다. 또한 자산 사업을 통해서 의료, 종교 및 스포츠 단체에 많은 금액을 기부 하였다. 이런 상황에서 미국의 보수적인 정치인들에게 정치적으로 공격을 받는 일도 있었다.
부동산 사업
트럼프는 부동산 사업을 하던 아버지 프레드 트럼프를 따라 부동산 사업을 시작하였다. 1971년에 경영권을 획득하면서, 트럼프는 사명을 트럼프 기업(The Trump Organization)으로 변경한 후 자신의 이름을 딴 호텔과 골프장을 설립·인수하기 시작하였다.[2][7]
1978년, 트럼프는 아버지로부터 대출한 100만달러로 맨해튼 중심가에 호화로운 고층 빌딩들을 짓기 시작했다. 트럼프는 맨해튼에 버려져 있던 코모도르 호텔(Commodore Hotel)을 사들여 이를 그랜드 하얏트 호텔로 재건축했다.[9] 1983년 뉴욕 맨해튼에 58층짜리 ‘트럼프 타워’를 지어 이름을 알렸다.[10][11] 트럼프는 1997년 9월 대우건설과 손잡고 한국에서도 아파트 '트럼프월드'를 지어 분양했다.[12]
그는 미국 내 주요 부동산 개발업자로 인정받기 시작했으며, 2004년부터 NBC 유니버설을 NBC와 공동 소유하여 자신이 진행하는 TV쇼 어프렌티스를 진행했고, 전국적으로 인지도를 높이게 되었다.[13] 이듬해에는 슬로베니아 출신의 멜라니아 크나우스와 결혼하면서 세간의 화제를 모았다.[7]
브랜딩 및 라이센스
시카고의 트럼프 인터내셔널 호텔 앤 타워를 비롯하여 트럼프 주식회사 (Trump Organization)은 다른 사람들과 회사가 소유하고 운영하는 다수의 건물 프로젝트에 트럼프 이름을 라이센스함으로써 브랜딩 및 관리 업무를 확장 했다. 2000년대 후반과 2010년 초반에 트럼프 주식회사 (Trump Organization) 은 전세계의 다양한 개발자 호텔 타워의 브랜딩 및 관리로 뉴욕을 넘어 풋(foot) 프린트를 확장했다. 시카고, 라스베가스, 워싱턴 D.C., 파나마 시티, 토론토 및 밴쿠버의 프로젝트가 포함되었다. 두바이, 호놀룰루, 이스탄불, 마닐라, 뭄바이 및 인도네시아에서도 트럼프 브랜드 건물이 있다.
트럼프 이름은 식료품, 의류, 성인 학습 과정 및 가정용 가구를 포함한 다양한 소비재 제품 및 서비스에 대한 라이센스도 취득했다. 이 벤처 기업은 프로젝트에서 트럼프, 파트너 및 투자자가 서로 엇갈린 성공을 거두었다. 2011년 포브스의 금융 전문가들은 '트럼프' 브랜드의 가치를 2 억 달러로 추정했다. 트럼프는 그의 상표가 약 30 억 달러의 가치가 있다고 말하면서이 평가에 이의를 제기했다. 특히 워싱턴 포스트 (Washington Post)의 분석에 따르면, 트럼프의 이름과 관련된 50 개가 넘는 라이센스 또는 관리 거래가 있으며, 회사의 연간 매출액이 최소 5,900 만 달러가되었다 [14] [15]
스포츠
1983년 9월, 트럼프는 미국 풋볼 리그 (USFL)에서 뛰었던 미식 축구 팀 인 뉴저지 장군 (New Jersey Generals)을 인수했다. 1985년 시즌이 끝나고 트 럼프는 경기를 관중석에서 NFL과 경쟁 한 가을 일정으로 옮기고 조직에 대한 독점 금지법 소송을 제기하여 NFL과 합병을 시도했다.
트럼프는 또한 여러 국가에서 골프 코스를 운영했다. 그는 마이클 스핑크스에 대한 마이크 타이슨의 1988년 헤비급 챔피언 싸움을 포함하여 애틀랜틱 시티의 트럼프 플라자에서 여러 복싱 경기를 개최했다. 그는 또한 마이크 타이슨 (Mike Tyson)의 재정 고문으로도 활동했다. 1989년과 1990년에 트럼프는 유럽의 사이클링 대회 (Tour de Trump) 사이클링 무대 레이스에 트럼프라는 이름을 올렸다. 이 대회는 유럽의 주요 사이클 튜어인 투르 드 프랑스 (Tour de France) 나 지로 디 이탈리아 (Giro d' Italia)와 같은 유럽계 미국인과 동등한 미국인의 지위를 향상하기 위한 시도였다.[16][17] [18]
트럼프 대학교
트럼프 대학교(Trump University)는 Trump와 그의 동료 인 마이클 섹턴 (Michael Sexton)과 Jonathan Spitalny가 설립 한 영리 목적의 교육 기관으로 설립되었다. 회사는 부동산 교육 프로그램을 운영하고 코스 당 $ 1,500 ~ $ 35,000의 비용을 부과했다. 2005년 뉴욕 주 당국은 "대학"이라는 단어의 사용이 오도 된 것이며 주법을 위반했다는 사실을 운영 기관에 통보했다. 2010년에 두 번째로 통고를받은 후 회사의 이름이 "Trump Entrepreneurial Institute"로 변경되었다. 트럼프는 사업 운영을위한 영업 허가를받지 못해 개인적으로 책임이 있다고 판명되었습니다. 트럼프 대학 (Trump University)의 세일즈 매니저 인 Ronald Schneckenberg는 증언을 통해 감당할 수없는 한 부부에게 35,000 달러의 부동산을 판매하는 것을 열심히 시도하지 않은 것에 대해 견책을 받았다고 증언했다..
2013년에 뉴욕주는 트럼프 대학에 4 천만 달러의 민사 소송을 제기했습니다. 또한, 트럼프 대학 (Trump University)에 관한 두 개의 집단 소송 민사 소송이 연방 법원에 제기되었습니다. 트럼프를 개인적으로나 그의 회사에 지명했다. 대통령 선거 운동 동안, 트럼프는 그의 멕시코 유산 때문에 그의 판결에 편견을 주장하면서, 대통령 판사 곤잘로 피엘을 비판했다. 트럼프가 대통령 당선 직후, 양 당사자는 3 건의 사건을 해결하기로 합의했다. 트럼프는 총 2 천 5 백만 달러를 지불하고 어떤 부정 행위도 부인했다.[19] [20] [21] [22][23]
미인 대회
도널드 트럼프는 1996년 미스 유니버스 조직회를 인수해, 해마다 미스 유니버스, 미스 USA, 미스 틴 USA를 2015년까지 열었다. 미스 유니버스는 세계에서 가장 유명한 미인 대회로 1952년 캘리포니아 주에 위치한 퍼시픽 밀스라는 회사가 처음으로 열었다. 그는 방송 주요 스케쥴배정에서 미인대회를 제외한것에 대한 불만으로 기존에 미국의 방송사인 CBS에서 열리던 미스 유니버스, 미스 USA, 미스 틴 USA를 2002년에 NBC로 옮겼다.[24] 그러나 트럼프가 2015년 6월 멕시코 이민자들에 대해 불만이 있는 말을 하여 파문을 일으켰으며, 공동 주최한 NBC 방송과 유니버설은 트럼프와 함께 사업하지 않겠다 선언했다.[7] 트럼프는 방송사 유니비전이 미인 대회 중계를 약속하였지만 실제 방송을 거부한것에 대해서 계약을 위반했다며 5억 달러의 손해배상 청구소송을 제기했다.[25] 9월, 그는 미스유니버스 운영권을 WME-IMG에 매각했다.[26]
트럼프 재단
도널드 J. 트럼프 재단 (Donald J. Trump Foundation)은 1988년 트럼프: 거래의 미학 (Trump: The Art of the Deal)라는 책에서 얻은 수익금을 기부하기 위해 1988년에 설립 된 미국 기반 사설 재단 이다. 재단 기금은 대부분 2008년 이후 자선 단체에 개인적으로 도날드 트럼프 (Trump)의 기부금 이외에도 외부의 기부자로부터 기금을 조달했다.
트럼프 재단의 세무 보고서는 보수 단체뿐만 아니라 의료 및 스포츠 관련 다양한 자선 단체에 기부 한 것으로 나타났다. 예를 들어, 2009년에는 재단이 아놀드 파머 메디컬 센터 재단 ($ 100,000), 뉴욕 장로교 병원 ($ 125,000), 경찰 운동 리그 ($ 156,000), 그리고 뉴욕 주립 병원에 기부금을 기탁하여 약 406 그룹에 926,750 달러를 기부했습니다. 클린턴 재단 ($ 100,000). 2004년부터 2014년까지 재단의 최고 기부자는 WWE 의 빈스 (Vince)와 린다 맥마흔 (Linda McMahon)이었으며, 그는 2007년 WrestleMania에서 트럼프가 등장한 후 재단에 5 백만 달러를 기부했습니다. 트럼프는 나중에 Linda McMahon이라는 이름으로 작은 비니니스의 관리자 (Small Business Administration) 로 지명되었습니다.
2016년 The Washington Post는 자선 단체가 자진 신고 및 탈세 가능성을 포함하여 잠재적 인 합법적 및 윤리적 위반을 저질렀다고 보도했습니다. 또한 뉴욕 주 검찰 총장실은 2016년에 재단이 자선 단체에 관한 뉴욕 법률을 위반하고 뉴욕에서 기금 모금 활동을 즉시 중단하라는 명령을 트럼프 재단에 통보했습니다. [ 트럼프 대변인은 검찰 총장의 수사에 "정치공격: 당파 적 영향"을 요구했다. 트럼프 팀은 2016년 12월 말 트럼프 재단 (Trump Foundation)이 미국의 기존 "대통령과의 정치적 분쟁에 연관된 모습을 없애기 위해" 해산 될 것이라고 발표했다. IRS에 따르면 2017년 11월에 제출 된 자료에 따르면, 트럼프 재단은 자산을 종료하고 다른 자선 단체</b>에 트럼프 재단의 자산인 9 백 7 십만 달러를 배포하려고했습니다. 그러나, 정치적 공격을 하려고는 뉴욕 법무 장관 사무실은 트럼프 재단이 합법적으로 폐쇄되기 전에 진행중인 조사를 완료 하려고 했었다. 즉 2018년 6월에 280 만 달러의 배상금과 추가 벌금에 대한 민사 소송을 트럼프 재단에 제기했다. 대상자는 트럼프 자신과 가족인 도널드 주니어 (Donald Jr.), 에릭 (Eric), 이반카 (Ivanka) 등이 관련이 되어 있었습니다.
[27] [27] [28] [29]
방송 연예 활동
어프렌티스 진행자
도널드 트럼프는 2004년부터 2015년까지 미국 NBC의 리얼리티 방송 어프렌티스(Apprentice)를 진행하였다.[13] 어프렌티스는 말 그대로 견습생이란 뜻으로, 견습생 참가자들이 트럼프의 회사 중 하나를 연봉 25만 달러에 1년 계약으로 경영하는 조건을 두고 경쟁을 벌이는 프로그램이다. 매회 트럼프가 1명씩 해고를 하며, 최후에 살아남은 1인이 계약을 따내는 승자가 된다. 이 방송에서 트럼프의 "넌 해고야(You're fired)"라는 말이 유행어가 되기도 하였다.[10]
트럼프 모델 매니지먼트
섬네일|오른쪽|헐리우드 명예의 거리에 있는 도널드 트럼프의 스타
도널드 트럼프는 1999년 뉴욕 맨해튼 소호에 트럼프 모델 매니지먼트(Trump Model Management)라는 패션 모델 회사를 설립하였다.[30] 트럼프 모델 매니지먼트는 다른 트럼프 계열사인 트럼프 매니지먼트 그룹(Trump Management Group LLC)과 함께 2000년부터 250여명의 외국 패션 모델들을 데려와 미국의 패션 산업에 진출시켰다.[31]
WWE에서의 활동
도널드 트럼프는 빈스 맥맨과 손을 잡아 1988년 레슬매니아 IV와 1989년 레슬매니아 V를 공식 후원하여 트럼프 플라자에서 개최하였다. 1991년 레슬매니아 VII에도 나왔으며, 2004년 레슬매니아 XX에서는 제시 벤츄라에 의해 인터뷰를 한 적이 있었다.
2007년에서는 회장 빈스 맥맨이 그를 언급하면서 WWE와 관계가 깊어졌는데, 그 발단으로 레슬매니아 23에서 빈스 맥맨과 도널드 트럼프의 대결이 성립되었다. 당시 이 경기에서는 지는 쪽이 삭발을 당해야 하는 '헤어vs.헤어'매치 방식으로 치르는데 동시에 빈스 맥맨의 고용선수인 당시 인터콘티넨탈 챔피언 우마가와 도널드 트럼프의 고용 선수인 당시 ECW 월드 챔피언 바비 레쉴리가 경기를 펼치게 되는 대결이었다. 그리고 특별 심판으로써 스티브 오스틴을 영입하였다. 레슬매니아 23에서 빈스 맥맨쪽이 우세했지만 도널드 트럼프쪽이 이겼다. 결국 빈스 맥맨은 도널드 트럼프, 바비 레쉴리, 스티브 오스틴에 의해 삭발 당하게 되었다. 그 보답으로 도널드 트럼프는 스티브 오스틴의 스터너로 얻어맞았다.[32]
2009년 6월 15일에서 WWE RAW를 구입하고 RAW의 오너가 되었으나 다음주 6월 22일에 다시 RAW를 반으로 팔아주고 빈스 맥맨에게 해고되었다. 2013년 2월 그는 WWE 명예의 전당에 헌액받았다.[33]
정치
정치적 성향
트럼프는 지지정당을 여러 번 바꾸었다.[11] 2011년 미국의 정치자금 감시단체인 CRP(Center for Responsive Politics)의 보고서에 따르면 도널드 트럼프는 약 20년간 공화당 후보 뿐만 아니라 민주당 후보에게도 선거자금을 기부한 것으로 나타났다.[34] 2012년 2월에는 공화당 대통령 후보이던 밋 롬니를 공개적으로 지지했다. 트럼프는 미국의 전 대통령인 로널드 레이건의 지지자이기도 했다. 그리고 오바마와 2012년 경선 때 핫 이슈로 떠오르기도 했다.
2016년 미국 대통령 선거
트럼프는 2015년 6월 17일, 공식적으로 2016년 미국 대통령 선거 출마를 선언하였다.[35][36] 그는 대선 출마 후 "미국을 다시 위대하게"(Make America Great Again)라는 대선캠프 표어를 내걸었다. 이는 로널드 레이건 당시 내놓은 슬로건에서 Let`s를 제외하면 똑같은 구호로, 공화당 지지자들의 옛 향수를 불러 일으킨다는 평가를 받았다.
2016년 3월 30일, MSNBC 주최로 열린 타운홀 미팅 인터뷰에서 그는 낙태 여성이 처벌을 받아야 하느냐는 질문에 처음에는 머뭇거리다가 "낙태에 대해 어떤 형식으로든 처벌이 있어야 한다"고 답했다. 이 발언이 전해지자 민주당 대선 주자인 힐러리 클린턴은 트위터를 통해 트럼프의 생각에 유감을 표하면서 비판했다.[37] 과거에는 낙태에 관해 법적으로 처벌해서는 안된다고 했으나, 보수층의 표를 위해 주장을 번복하고 있다는 비판이 있었다.
공화당 주류에서는 그의 후보 지명에 난색을 표했지만, 일부에서는 트럼프 대세론을 인정하고 지지 의사를 표명하였다. 세라 페일린 전 알래스카 주지사, 잰 브루어 전 애리조나 주지사 등이 지지의사를 밝혔다.[38] 도널드 트럼프는 2016년 미국 대통령 선거 공화당 후보 경선에서 1,400만에 가까운 표를 얻음으로써 공화당 역사적으로도 최대 득표를 기록하여, 압도적인 지지를 받고 2016년 공화당 대통령 후보로 선출되었다.[39]
이후 2016년 미국 대통령 선거에서 총 득표수는 밀렸으나 306: 232라는 선거인단 격차를 내며 제45대 대통령에 당선되었다. 로널드 레이건보다도 1년 늦은 만 70세 239일에 취임하여, 미국 역대 대통령 중 최고령 대통령이기도 하다.
대통령 재임시
2017년 1월 20일 도널드 트럼프는 미국의 제45대 대통령에 취임하였다. 트럼프는 대통령 취임사에서 앞으로 모든 대내외 정책에서 미국의 이익을 최우선하는 미국 우선주의를 천명하여, 보호무역주의와 해외 주둔 미군에 대한 동맹국과의 방위비 재협상을 예고하였다.[40]
정치적 입장
경제와 무역
트럼프의 캠페인 세금 계획은 법인 세금률을 15%의 같은 높이로 하는 데 요구하여 다양한 비지니스의 허점과 삭감을 배제하고, 개인적 소득세를 위한 층들의 수를 줄였다 - 최고 세금률이 39.6 %에서 25%로 줄여지고 큰 영점의 층이 창조되어 선택적 최저 세금과 부동산 세금이 둘다 배제될 것이다. 최저 임금에 관한 그의 논평들은 일치하지 않을 것이다
트럼프는 "자유 무역인"으로서 증명하나 무역은 합리적으로 공명하여야 한다고 말한다. 북미자유무역협정과 환태평양 경제 동반자 협정에 자신의 비판들과 의미있게 미국으로 중화인민공화국과 멕시코의 수출품들에 관세를 높이는 데 자신의 제안의 이유로 가끔 "보호주의자"로 불리었다. 그는 또한 세계 무역 기구의 비판적으로 지내와 자신이 제안한 관세들이 받아지지 아닌 한 떠나도록 위협을 받았다.
에너지와 기후
트럼프의 에너지 정책은 중동의 석유에 의지를 억제하기 위하여 화석과 재생 가능 자원 둘다를 위하여 국내적 산업 후원을 주창하였다. 그의 임명한 조언자들은 적게 규제한 에너지 시장에 호의를 가지고 기후가 위협을 변화시킨다고 그들이 숙고한 이유로 즉시의 활동이 필요하지 않았다.
트럼프는 기후의 변화에 과학적 일치를 받아들이지 않았다. 2012년 그는 세계적 경고는 중국인들에 의하여 발명된 속임 장난이라고 말하였으나 후에 자신이 농담을 한 것이라고 말하였다. 그는 미국 환경보호국을 망신이라고 불렀고 그 예산을 깎으라고 위협하였다. 트럼프는 전력 정화 계획을 배제하는 데 서약하고 170개 이상의 나라들에서 탄소 방출에서 축소를 요구한 파리 기후 동의서에서 빠져나갔다. 대통령 선거에서 이긴 후, 그는 인간의 활동과 기후의 변화성 사이에 어떤 연결성을 인정하고 파리 동의서에 자신이 편견이 없다고 말하였다.
외교 정책
트럼프는 비간섭주의자와 국가주의자로 묘사되어 왔다. 그는 자신이 후원한 "미국이 먼저"의 외교 정책을 되풀이적으로 진술하였다. 그는 늘어나는 미국의 군사 지출을 성원하였으나 나토와 태평양 지역에 미국의 지출을 줄이는 데 호의를 가졌다. 그는 미국이 안으로 보고 국가 건설을 멈추고 국내에서 필요함에 그 수단들을 재교육해야한다고 말하였다. 그는 자신이 대통령으로서 나토의 회원국들에게 자동적으로 안정 보증들을 넓히고 동맹국에게 변화가 생기지 않는 한 자신이 나토를 떠날 것 같다고 제안하였다. 트럼프는 일본에게 거기 주둔한 미군들의 비용을 위해 내야한다고 요구하였고, 자신들을 조선민주주의인민공화국으로부터 보호하는 데 순서에서 핵무기를 개발해야 한다고 하였다.
이슬람 국가 단체에 맞서는 명령에 트럼프는 2015년 이슬람 국가 단체 점령 지역들에서 석유를 점유하고 미국의 공군력과 지상 부대를 이용하는 데 요구하였다. 2016년 트럼프는 자신이 반응한 지방에 2만명에서 3만명의 미군들을 보내는 데 주창하였다. 또한 그해에 자신이 이슬람 국가 단체가 이용하는 인간 보호물을 어떻게 다루냐고 의문이 생겼을 때 트럼프는 "당신들은 그들의 가족들을 밖으로 데려가야 합니다"라고 대답하였다. 이스라엘-팔레스타인 투쟁을 여기며 그는 가능한 협상이 있는 동안에 중립을 지키는 중요성을 진술하였다. 그는 요르단 강 서안 지구에 이스라엘의 정착 건설을 성원하고 있다.
2016년 미국 대통령 선거가 열리는 동안에 트럼프는 되풀이적으로 이라크 전쟁을 반대하였다고 말하였다. 2002년 자신이 이라크를 침공하는 데 성원하였다는 의문이 생기자 그는 "네, 그랬을거여요"라고 답하며 걸프 전쟁(1990 ~ 91)에 참조에서 "난 그 일이 정확하게 해내는 데 처음이길 바란다"라고 추가하였다. 트럼프는 공동적으로 전쟁이 시작된지 1주 안에 전쟁을 혼란으로 참조하였고 2004년으로 봐서 그는 전쟁에 반대하였다. 그 이래 그는 되풀이적으로 전쟁을 비판하였다.
트럼프는 자신의 대통령 선거 운동이 있는 동안에 아프가니스탄 전쟁은 실수였다고 진술하고, 다른 때에는 그것이 필요했다고 진술하였다. 그는 아프가니스탄에서 미국의 군사 수를 계속 제한시키는 성원을 하고 있다. 트럼프는 2011년 리비아에서 일어난 군사 중재의 성원자였다. 그 이래 그는 자신의 입장을 전환시켜 2016년 2월 무암마르 알 카다피가 당장 재판에 섰으면 우리가 더 나았을 것이다"라고 말하였다.
최종적으로는 중국을 견제하려는 움직임을 보이고 있으며, 북한에 대해 비판적인 태도를 취하면서 한국의 안보 강화를 거듭 강조하고 있다.
북한에 대한 외교 정책
도널드 트럼프는 김정은과 2018년 5월이전에 북미 정상회담을 하겠다. 라고 북한의 김정은 위원장의 북한 평양 으로의 정상회담 초대를 응하였다. 이후 6월 12일 정상회담을 하였다. 북한에 대해서는 미국 대통령 트럼프는 북미 정상회담이후 북한의 비핵화의 외교적 큰 걸음을 달성하였다고 하였다. 공동 선언에서 양국은 "한반도에서 지속적이고 안정적인 평화 체제를 수립하려는 노력에 동참 할 것"이라고 선언했다. [41]
[42][43]
이민
트럼프의 이민 정책들은 선거 운동이 있는 동안에 격렬하게 논의되었다. 그의 어떤 제안들은 그의 계획의 유효성과 입수 가능성을 의문한 이민에 몇몇의 전문가들에 의한 정밀한 조사 아래에 왔다. 트럼프는 멕시코가 돈을 내는 데 약속한 장벽, 즉 미국과 멕시코 국경에 불법 이민자들을 못 들어오게 하는 더많은 견고한 장벽들을 세우는 데 맹세하였다.
2015년 11월 파리 테러에 이어 트럼프는 똑바른 여과성이 이행될 수 있을 때까지 미국에 입국으로부터 이슬람들을 완료적으로 금지시키는 데 논쟁적 제안을 만들었다. 그는 후에 이 제안들이 이슬람 비시민들에게만 신청될 것이라고 뚜렷하게 하였다.
2016년 8월 트럼프는 전부의 밀입국자들의 추방을 요구하는 자신의 입장들을 온화하게 했으리라고 암시하였다. 그달 31일 그는 멕시코의 엔리케 페냐 니에토 대통령을 방문하여 멕시코와 관계들을 짓고 싶다고 말하였다. 하지만 그날 밤에 있던 주요 연설에서 트럼프는 멕시코에 의하여 돈을 내게 되는 멕시코 국경을 따라 장벽을 건설하고, 불법적으로 미국으로 입국하는 자들을 가능성있게 추방하고, 미국을 떠나 재입국을 신청하지 않는 한 그런 자들에게 법적인 신분들을 거부하고, 추방 업무 군사를 창조하는 것을 포함한 자신의 강경 노선 지위들을 다시 확인하는 10점의 계획을 펼쳤다.
사회
트럼프는 자신을 프로적 인생이라고 표현하고, 정통적으로 강간, 상피와 모친의 건강에 위험을 주는 상황들 같은 어떤 예외들과 함께한 유산을 반대하는 편이다. 그는 정치적으로 기독교적 가치를 추구하며, "전통적 결혼"을 성원하나 국가적으로 동성의 결혼의 법적을 가라앉힌 논쟁으로 숙고하고 있다.
트럼프는 오래 전부터 성소수자 즉, LGBT에 대한 권리 보장을 지지하는 편이였다.[44] 그러나 동성의 결혼에 대해서는 반대한다. 그는 버락 후세인 오바마의 압력 아래 2015년 미국 연방대법원에서 5:4로 결정한 동성결혼 판결에 찬성하지 않으며 판결이 다시 번복되기를 바라는 입장.[45] 또한 트럼프 행정부가 들어서고 오바마 정부가 만든 성소수자 (LGBT) 지원 부서가 백악관에서 없어지기도 했다.
트럼프는 제2차 수정 조항의 번역을 늘이는 성원을 하며 정통적으로 총의 통제를 반대한다고 말하였다. 그는 법률상 정당하다고 인정된 소량의 마리화나를 반대하나 의료적 마리화나를 성원하는 편이다. 그는 악랄한 범죄자에 한해 고문의 형성인 워터보딩의 이용은 물론 사형에 호의를 가지고 있었으나, 제임스 매티스 장군의 조언에 따라 해당 주장을 철회하였다.
보건
트럼프는 되풀이적으로 환자보호 및 부담적정보험법을 폐지하고 대체하는 데 맹세하였다. 그의 2000년 저서 《우리 미국은 가치가 있다》는 캐나다 모델에 기초를 둔 일체 재생 보건 제도를 위하여 강한 논의를 하였다. 2016년 3월 트럼프의 선거 운동은 주를 가로지르며 팔아야 하는 보건 보험을 허락하는 설비, 보건 보험 할증금을 공제, 보건 저축 통장들을 확장시키는 것을 포함하는 다양한 자유시장 개혁들을 포함한 연설 요약을 공개하였다.
트럼프는 미국 보훈부를 합리화 하고, 예비 저장품과 대기자 명단을 없애고, 관련된 시설들을 개량하는 데 목표를 삼고 있다.
교육
트럼프는 학교의 선택과 초등, 중등 학교들을 위한 지방적 통제를 위한 자신의 성원을 진술하였다. 그는 초등, 중등 학교들을 위한 필수 과목 공립 표준 발의권을 반대하고 필수 과목을 끝내야 하는 재해로 불렀다. 그는 교육부의 전부 혹은 일부를 폐지하리라고 진술하였다.
종교
트럼프는 천주교, 개신교 등의 기독교적 가치를 존중하고, 특히 이슬람에 대해서 비판적인 입장을 취해왔다. 그는 지속적으로 "나는 성경을 사랑한다", "성경은 내가 가장 좋아하는 책이다"라는 발언으로 기독교에 우호적인 모습을 띄었고, 민주당의 반 기독교적 이념에 실망한 보수 기독교인들의 지지를 받고 있다.
언론
트럼프는 청년 시절부터 언론에 대해 비판적인 입장이였고, 언론 또한 트럼프에게 비판적이였다. 2016년에는 미국 대통령 후보 역사상 가장 많은 언론사를 적으로 두고도 대선을 승리하여 주목 받았다. 45대 대통령 선거기간 당시 주류 언론에서 힐러리 클린턴이 당선될 확률은 약 90%라고 주장 했으나, 트럼프는 언론이 자신에게 불리한 자료만 취사 선택하여 보도한다고 말하며 대선 승리를 확신했다.
2017년 2월 14일 폭스 뉴스 채널에서 실시한 여론 조사에 의하면 미국인 45%는 트럼프를, 42%는 언론을 신뢰한다 답변하여 양분 되었고, 미국인 68%는 언론이 트럼프를 지나치게 대한다고 말했다. 이처럼 신뢰도에 타격을 받은 미국 주류 언론은 트럼프가 가짜 뉴스로 사람들을 선동한다며 비판했고, 도널드 트럼프는 언론의 왜곡 보도를 피하기 위해 SNS 등을 통한 직접 소통 방식을 이용하겠다고 발언했다.
가족
트럼프는 세 번의 결혼에서 다섯 자녀를 두었다.
체코인 이바나 트럼프와 결혼했다가 도널드 트럼프 주니어, 이방카 트럼프, 에릭 트럼프를 얻은 뒤 이혼하고, 말라 메이플스와 결혼했다가 딸 티파니 트럼프를 얻은 뒤 이혼하였다.
2005년 슬로베니아인 모델 멜라니아 트럼프와 결혼해 아들 하나를 두었다.[11] 트럼프의 당선으로 멜라니아는 미국의 두 번째 이민자 출신이자 첫 공산권 국가 출신 퍼스트 레이디가 됐다.[7] [46]
[47]
2020 대선 캠페인
트럼프는 대통령직을 맡은 이후 향후 미국 대통령으로써 두 번째 임기를 시작할 의사가 있음을 알렸다.[48] [49] [50]
같이 보기
2016년 미국 대통령 선거
힐러리 클린턴
미스 유니버스
젭 부시
대안 우파
포퓰리즘
아웃사이더
광인 이론(광인 전략)
각주
외부 링크
- 백악관 공식 웹사이트
- 개인 공식 웹사이트
- 대통령 선거 공식 웹사이트
- 공식 트위터
on C-SPAN
at Curlie
분류:1946년 태어남
분류:살아있는 사람
분류:미국의 대통령
분류:현재 국가 지도자
분류:2000년 미국 대통령 후보
분류:2016년 미국 대통령 후보
분류:공화당 (미국) 대통령 후보
분류:미국의 실화 작가
분류:미국의 억만장자
분류:미국의 투자가
분류:미국의 기업인
분류:미국의 텔레비전 감독
분류:미국의 텔레비전 진행자
분류:미국의 장로교도
분류:호텔 경영자
분류:프로레슬링 매니저
분류:보수주의자
분류:포퓰리즘
분류:퀸스 출신
도널드 트럼프
분류:포덤 대학교 동문
분류:펜실베이니아 대학교 동문
분류:미국의 기독교인
분류:독일계 미국인
분류:스코틀랜드계 미국인
분류:미국의 보수주의
분류:미국의 회고록 작가
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8F%84%EB%84%90%EB%93%9C%20%ED%8A%B8%EB%9F%BC%ED%94%84 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
550,
831,
985,
1428,
1515,
1710,
2560,
2863,
3420,
4372,
4716,
5133,
5294,
5689,
5931,
6062,
6384,
6577,
7701,
8415
],
"plaintext_end_byte": [
542,
830,
984,
1427,
1492,
1709,
2559,
2862,
3419,
4371,
4715,
5116,
5293,
5688,
5930,
6061,
6383,
6554,
7691,
8385,
8695
]
} | Mihin Arne Somersalo kuoli? | Arne Somersalo | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Arne Sakari Somersalo (vuoteen 1906 Sommer; 6. maaliskuuta 1891 Tampere – 17. elokuuta 1941 Kiestinki, Neuvostoliitto) oli suomalainen sotilas, toimittaja, oikeistoradikaali poliitikko ja muistelmakirjailija. Hän toimi Suomen ilmavoimien komentajana vuosina 1920–1926, mutta erosi armeijasta ja omistautui politiikalle. 1930-luvulla Somersalo toimi Lapuan liikkeen Ajan Sanan ja Isänmaallisen kansanliikkeen (IKL) Ajan Suunnan jyrkkälinjaisena päätoimittajana. Hän käytti nimimerkkiä Antti Suomenpoika poliittisissa pakinoissaan.
Tausta
Arne (Aarne) Sakari Somersalo oli tamperelaisen kauppiasperheen toinen poika. Hänen vanhempansa olivat kauppaneuvos Arthur Sommer ja Lydia Johansson. Hän syntyi Arne Sommerina, mutta muutti nimensä vuonna 1906 Somersaloksi. Arne Somersalon sisar oli kirjailija Aili Somersalo.
Somersalo tuli ylioppilaaksi vuonna 1908. Hän opiskeli luonnontieteitä ensin Helsingin yliopistossa ja vuosina 1908–1914 Jenan yliopistossa Saksassa.
Saksassa hän ei voinut "venäläisenä" jatkaa opiskelua mutta pystyi liittymään vapaaehtoisena suomalaisena Saksan armeijaan. Hän osallistui sotaan Saksan armeijan joukoissa ja sai kaksi rautaristiä. Hän suoritti upseeritutkinnon Lockstedtin leirillä vuonna 1915. Hän oli Saksalaisen husaarirykmentti n:o 16 husaariluutnantti 1916–1917. Vuosina 1917–1918 hän toimi 9. saksalaisen armeijakunnan yleisesikunnassa länsirintamalla.
Hän avioitui vuonna 1916 Wilhelmina Bertha Eva Beckerin kanssa.
Toiminta ilmavoimissa
Somersalo liittyi Suomen armeijaan majurina vuonna 1918 sisällissodan jälkeen. Hän oli yleisesikunnan keskusosaston päällikkö 1918–1919 ja operatiivisen osaston päällikkö 1919–1920.
Hän toimi Suomen Ilmavoimien neljäntenä komentajana 26. lokakuuta 1920 – 2. helmikuuta 1926. Majuri Somersalon kaudella ilmavoimille tehtiin useita jopa 10-vuotisia kehitysohjelmia, joita ei kyetty toteuttamaan määrärahojen puutteen vuoksi. Suomessa oli jo kokemusta lentokoneiden korjaus-, kokoonpano- ja pienimuotoisesta rakennustoiminnasta (muun muassa vesilentokoneiden kellukkeita ilmailutelakalla). Tältä pohjalta vuoden 1920 loppupuolella aloitettiin lentokonetehtaan suunnittelu. Tarkoitus oli saada ilmavoimille kalustoa ja säästää rahaa, erityisesti ulkomaan valuuttaa. Hansa-Brandenburg W.33 -koneen lisenssi hankittiin vuonna 1921 ja lentokonetehdas aloitti toimintansa vielä samana vuonna Suomenlinnassa. Se rakensi ilmavoimille vuosina 1922–1926 muun muassa kuusi Caudron G.3 -koulukonetta ja 118 Hansa-vesikonetta.[1]
Alkuvuodesta 1923 Somersalo kutsui ensimmäisen maailmansodan yhden johtavan elossa olevan hävittäjä-ässän Emil Thuyn neuvonantajakseen ja hävittäjälentäjäkouluttajaksi Santahaminaan sekä Uttiin. Vuoden 1924 lopussa Thuy lähti Neuvostoliittoon kouluttamaan tulevia Luftwaffen lentäjiä.[2]
Vuonna 1924 ilmavoimille hankittiin Ranskasta edellisvuonna ostetun koekoneen jatkoksi 18 Gourdou-Leseurre GL-21 -hävittäjää sekä kolme Caudron C.59 ja 30 Caudron C.60 -harjoituskonetta, joista viimeksi mainittuja tehtiin lisäksi lisenssillä 34. Samaan aikaan lentokonetehdas rakensi kaksi kotimaisen hävittäjän prototyyppiä, C.24:n ja C.25:n, jotka eivät kuitenkaan huonon moottorin vuoksi päätyneet sarjavalmistukseen[3] vaan ilmavoimille hankittiin Martinsyde F.4 Buzzard kalustoa vanhenevan Gourdou-Lesseure -kaluston tilalle vuonna 1927.
Vuonna 1924 Suomeen kutsuttiin brittiläisiä neuvonantajia, jotka saivat ohjenuorakseen Suomen taloudellisen kantokyvyn huomioon ottamisen suunnitelmia tehdessään. Britit tekivätkin lyhyen tähtäimen ohjelman, joka perustui yhteen maa- ja kolmeen meritukikohtaan. Britit itse olivat siirtymässä maakoneisiin mutta he ymmärsivät, ettei Suomella ollut siihen vielä varaa. Tämä väliaikaiseksi tarkoitettu suunnitelma ymmärrettiin väärin pidemmän ajan ohjelmaksi ja se tuli vaikuttamaan Suomen ilmavoimien kehitykseen 1930-luvun alkuun saakka. Brittien suunnitelmat eivät miellyttäneet Somersaloa. Hän erosi helmikuussa 1926 kiistoissa lähialaistensa, etenkin Aarne Snellmanin, kanssa. Kiistat kulminoituivat alaisen tekemään ilmiantoon koskien lentokonehankintoja, joihin komentajalla ei ollut täyttä valtuutusta. Ilmianto johti tuomioistuimen antamaan vähäiseen rangaistukseen, mutta se puolestaan pakotti Somersalon eroamaan.
Lokakuussa 1926 hänet ylennettiin everstiluutnantiksi. Hän oli ilmavoimien ensimmäinen merkittävä kehittäjä. Hänen kaudellaan perustettiin Suomenlinnaan ilmavoimien lentokonetehdas (I.V.L.). 1920-luvulla hän toimi Aero Oy:n teknisenä neuvonantajana. Myös hänen veljensä toimi ilmavoimissa ja oli Santahaminan varikon päällikkö.
Suomen Ilmapuolustusliiton perustaminen 1920-luvun puolivälissä kuuluu Somersalon saavutuksiin. Ilmapuolustusliitto toimi yhdessä ilmavoimien kanssa, järjesti ilmailupäiviä, julkaisi lehteä ja toimi ilmavoimien lobbausjärjestönä. Suomen ilmailuliitto (SIL) on sen seuraaja. Hän oli Kansainvälisen lentäjäliiton Suomen osaston puheenjohtaja ja Lucanderin lentoyhtiön johtokunnan jäsen.
Muuta toimintaa
1932 Everstiluutnantti Somersalo liittyi Mäntsälän kapinaan. Vaikutusvaltaisena kapinapäällikkönä Somersalo vietiin Helsinkiin poliisin kuulusteltavaksi.
Myöhemmin Somersalo toimi IKL:n Ajan Suunnan päätoimittajana ja arvosteli usein ilmavoimiin liittyviä päätöksiä. Maaliskuussa 1934 hän tuomitsi jyrkästi Konstantin Pätsin Virossa suorittaman vallankaappauksen, minkä "loukkaavien lausumien" johdosta presidentti P. E. Svinhufvud määräsi nostettavaksi rikossyytteen. Tuomioksi tuli korkeimmassa oikeudessa 4 kuukautta vankeutta.[4]
Somesalo oli IKL:n kansanedustaja 1933–1936 Turun läänin pohjoisesta vaalipiiristä. Hän oli eduskunnan ulkoasiainvaliokunnan jäsen. Hänet valittiin valitsijamieheksi 1937, jotka suorittivat tasavallan presidentin vaalin 1937 ja 1940.
Talvisodassa hän toimi maavoimissa everstiluutnanttina Suomussalmella Ryhmä Sudessa Paavo Susitaipaleen esikuntapäällikkönä.
Jatkosodassa hän oli SS-joukkojen yhteysupseerina Lapissa. Hän kuoli 17. elokuuta 1941 opastaessaan saksalaisten iskua Kiestingissä Operaatio Napaketussa. Ennen hyökkäystä, jossa hän kuoli hän piti seuraavan lyhyen puheen:
"Kymmenen päivää ja valtaamme Louhen. Sinne on matkaa 60 kilometriä ja hyvä maantie."
Somersalo kuoli omaa varomattomuuttaan ratsastamalla keskellä tietä hevosella tunnustelijoiden perässä.[5] Hänet on haudattu sankarihautaan Kulosaaren hautausmaalle.
Kirjallista tuotantoa
Taisteluvuosien varrelta: suomalaisen sotilaan muistelmia maailmansodasta, Otava 1928. – Kirja kuvaa Somersalon toimintaa Saksan armeijan luutnanttina ensimmäisen maailmansodan aikana. Hän kuvaa koulutusta, hiihtojoukoissa toimimista itärintamalla ja esikuntatyötä länsirintamalla. Länsirintaman taistelukuvaukset on kuvattu kuin romaanissa, koska niitä kirjoittaja seurasi esikunnasta eikä omannut kokemusta länsirintaman taisteluista.
Totuus Neuvosto-Venäjästä, virallisten neuvostolähteiden mukaan. Suomen suojelusliiton julkaisuja n:o 3. Otava 1930
Lapuan tie. Suomen suojelusliiton julkaisuja n:o 4. Kirja, Helsinki 1930. – Teos esittelee Lapuan liikettä ja sen toiminta-ajatuksia.
Ein Volk steht auf: die Lappobewegung in Finnland. Publikationen des finnischen Schutzverbandes 4. Suomen suojelusliitto, Helsinki 1930
Totuus Mäntsälästä, Ajan Sana, Helsinki 1932
Isänmaallisen kansanliikkeen maanpuolustusohjelman suuntaviivoja: alustus IKL:n 2. edustajakokouksessa Lapualla 7-8. VII. 1934. I.K.L. keskustoimisto, Helsinki 1934
Maalaisliiton "vaaliaapinen". I.K.L:n piiri, Kuopio 1936
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Niinistö, Jussi| title = Suomalaisia soturikohtaloita| location = Helsinki| publisher = Suomalaisuuden liitto| year = 1998| id = ISBN 951-96348-5-1}} Yksi kirjan pienoishenkilöhistorioista käsittelee Arne Somersaloa.
Citation error, replace with{{cite book| author = Raunio, Jukka| title = Valtion lentokonetehtaan historia, Osa 1: Pioneerivuodet 1921–1932| publisher = Jukka Raunio, Halli| year = 2005| id = ISBN 951-96866-6-5}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Parjanen Matti| title = Marskin ritari Paavo Koli, itseään käskenyt mies| publisher = Tampereen yliopisto| year = 2009| id = ISBN 9789514477966}}
Viitteet
Aiheesta muualla
Luokka:Kansanedustajat
Luokka:Suomen ilmavoimien komentajat
Luokka:Lapuan liikkeessä vaikuttaneet henkilöt
Luokka:IKL:n poliitikot
Luokka:Suomalaiset päätoimittajat
Luokka:Vuonna 1891 syntyneet
Luokka:Vuonna 1941 kuolleet
Luokka:Suomalaiset toisessa maailmansodassa kaatuneet
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Arne%20Somersalo |
{
"plaintext_start_byte": [
10,
1016,
1493,
2607,
3639,
5125,
6780,
9296,
11546,
12994,
14679,
14986,
16680,
18152,
18418,
20636,
21204,
22615,
23375,
24044,
24271,
25603,
26728,
27450,
28209,
28424
],
"plaintext_end_byte": [
1008,
1492,
2606,
3638,
5124,
6779,
9295,
11545,
12993,
14678,
14960,
16639,
18126,
18417,
20635,
21184,
22614,
23352,
24024,
24239,
25602,
26727,
27449,
28208,
28358,
28488
]
} | బాక్స్ ఆఫీస్ లో 100 కోట్లు సేకరించిన మొదటి చిత్రం ఏది ? | రంగస్థలం (సినిమా) | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Main Page
రంగస్థలం 1980ల నేపథ్యంలో సుకుమార్ దర్శకత్వంలో తెరకెక్కిన తెలుగు సినిమా. రాంచరణ్ తేజ, సమంత జంటగా నటించిన ఈ సినిమాలో ఆది పినిశెట్టి, జగపతిబాబు, ప్రకాష్ రాజ్ ముఖ్యపాత్రలను పోషించారు. ఈ సినిమాను మైత్రీ మూవీ మేకర్స్ పతాకంపై వై.నవీన్, వై.రవిశంకర్, సి.వి.మోహన్ నిర్మించారు. దేవీశ్రీప్రసాద్ సంగీతం అందించారు. మార్చి 30, 2018న ఈ సినిమా విడుదలయింది.
బజాట్=60క్రోరెస్ ప్రాఫిట్ 1500 క్రోరెస్
కథ
“రంగస్థలం” అనే గ్రామంలో 1980ల్లో జరిగే ఈ కథ చిట్టిబాబు (రాంచరణ్) లారీ ప్రమాదానికి గురైన దక్షిణామూర్తి (ప్రకాష్ రాజ్)ని ఆసుపత్రిలో చేర్చి తన గతాన్ని గుర్తుచేసుకోవడంతో మొదలవుతుంది.
చిట్టిబాబు రంగస్థలం గ్రామంలో వ్యవసాయ పొలాలకు నీరు పడుతూ జీవితం సాగిస్తుంటాడు. ఇతడికి వినికిడి సమస్య ఉంటుంది. ఎవరైనా గట్టిగా మాట్లాడితే తప్ప వినబడదు. తండ్రి కోటేశ్వరరావు (నరేష్) ఒక దర్జీ. తల్లి కాంతమ్మ (రోహిణి), చెల్లి (యానీ) ఉంటారు. పొలానికి నీరు పట్టే మోటరు తన అత్త రంగమ్మ (అనసూయ) ద్వారా పొందుతాడు. ఊరిలో తిరుగుతూ అందరిని ఇబ్బందిపెడుతూ ఓసారి తనను కూడా కాటేసిన ఓ నల్లత్రాచు పాముని చంపడం కోసం చిట్టిబాబు తిరుగుతుంటాడు.
ఇదిలావుండగా, రంగస్థలానికి పంచాయితీ ఎన్నికలు వస్తాయి. ముప్పైయేళ్ళుగా ఎదురులేకుండా ప్రెసిడెంటుగా ఉన్న ఫణీంద్ర భూపతి (జగపతిబాబు) ఈసారి కూడా ఎన్నికలకు నామినేషన్ వేస్తాడు. మరో ప్రక్క గ్రామంలోని సొసైటీ నుండి అప్పు తీసుకున్న రైతుల దగ్గర ఆ సొసైటీ వారు అడ్డగోలుగా వడ్డీలు వసూలు చేస్తుంటారు. కట్టలేని వారి పొలాలు జప్తు చేస్తుంటారు. ఆ సొసైటీ చేసే ఆకృత్యాలన్నింటి వెనుక ఫణీంద్ర భూపతే ఉంటాడు.
దుబాయిలో ఉన్న చిట్టిబాబు సోదరుడు కుమారబాబు (ఆది పినిశెట్టి) గ్రామానికి తిరిగొస్తాడు. ప్రతి శనివారం పట్నంలో తన ప్రియురాలు పద్మ (పూజిత పొన్నాడ)ను కలిసి వస్తుంటాడు కుమారబాబు. నల్లత్రాచు కోసం వెతికే క్రమంలో చిట్టిబాబుకి రామలక్ష్మి (సమంత) తారసపడుతుంది. మొదటి చూపులోనే రామలక్ష్మితో ప్రేమలో పడిపోతాడు చిట్టిబాబు. కానీ అతడికున్న వినికిడి సమస్యను రామలక్ష్మి ఎదుట తన స్నేహితుడు మహేష్ (మహేష్ ఆచంట) సాయంతో కప్పిబుచ్చే ప్రయత్నం చేస్తుంటాడు. రామలక్ష్మి పొలానికి ఓసారి నీరు పట్టి, ఆ తరువాత ఓ జాతరలో ఆమెని ఎగతాళి చేసిన కాశి (శతృ) తమ్ముళ్ళను కొట్టి ఆమెకి దగ్గరవుతాడు.
ఇదిలావుండగా, రంగస్థలంలో సోమరాజు (శేషు) అనే రైతు పొలాన్ని సొసైటీ వారు జప్తు చేయడంతో అతడు ఆత్మహత్య చేసుకోబోగా, చిట్టిబాబు అతడిని కాపాడతాడు. అతడికి జరిగిన అన్యాయం గురించి సొసైటీలో మాట్లాడడానికి వెళ్తాడు కుమారబాబు. అదే సమయంలో రామలక్ష్మి పొలాన్ని కూడా జప్తు చేశారని తెలుసుకొని లెక్కలు చూపించమని సొసైటీ వారితో గొడవపడతాడు కుమారబాబు. ఆ సమస్య పంచాయితీకి వెళ్తుంది, ఇరవై వేలు జరిమానా విధిస్తాడు ప్రెసిడెంటు. ఆ జరిమానా కట్టడానికి తమ పొలాన్ని అమ్మలేమని కోటేశ్వరరావు అనగా, ప్రెసిడెంటు అనుచరుడు శేషునాయుడు (అజయ్ ఘోష్) కోటేశ్వరరావు తల్లిని తూలనాడతడు. ఆ విషయం తెలుసుకున్న చిట్టిబాబు శేషునాయుడితో గొడవపడి అతడిని చితకబాదుతాడు.
ఆ మరుసటిరోజు చిట్టిబాబుని పోలీసులు అరెస్టు చేస్తారు. తమ్ముడిని విడిపించడానికి కుమారబాబు ప్రెసిడెంటుని బ్రతిమాలినా లాభం లేకపోవడంతో వాళ్ళ ఎం.ఎల్.ఏ దక్షిణామూర్తి సిఫార్సుతో చిట్టిబాబుని జామీను మీద విడుదల చేయిస్తాడు. దక్షిణామూర్తి అండతో అతడి పార్టీ తరపున రంగస్థలంలో ప్రెసిడెంటు ఆగడాలకు అడ్డుకట్ట వేయడానికి రాబోయే ఎన్నికల్లో ప్రెసిడెంటుగా నామినేషన్ వేస్తాడు కుమారబాబు. తమ్ముడు చిట్టిబాబుతో కలిసి తాము గొడవపడ్డ కాశిని కూడా కలుపుకొని ప్రచారం మొదలుపెడతాడు. ఊర్లో అందరూ సహకరిస్తున్నా, రంగమ్మ మాత్రం కుమారబాబుకి సహకరించదు. కారణమేంటని చిట్టిబాబు నిలదీయగా, రంగస్థలంలో ప్రెసిడెంటుకి ఎదురెళ్ళిన వారందరినీ ప్రెసిడెంటు చంపేశాడని, అందులో ఎర్ర శ్రీను (నోయెల్ సేన్), అబ్బులు, తన భర్త (రాజీవ్ కనకాల) కూడా ఉన్నారని చెబుతుంది. కుమారబాబు కూడా ప్రెసిడెంటుకి ఎదురెళ్ళి చావకూడదనే తమకు సహకరించడం లేదని చెబుతుంది. ప్రెసిడెంటు గురించి ఇదివరకే గణపతి (చంద్రశేఖర్) చెప్పిన మాట కూడా నిజమని గ్రహించిన చిట్టిబాబు కుమారబాబుని కాపాడుకొనే ప్రయత్నంలో ఉంటాడు.
ఓ రోజు, ఊర్లో తనకు సహాయంగా వార్డు మెంబర్లుగా నిలబడడానికి సిద్ధపడ్డ వారందరూ తమ నామినేషన్లు వెనక్కి తీసుకోవడానికి బయలుదేరుతారు. కారణమేమిటని కుమారబాబు ప్రశ్నించగా, చిట్టిబాబు ప్రెసిడెంటు దగ్గర డబ్బు తీసుకున్నాడని, తమ ప్రాణాలకు ముప్పు రాకూడదని నామినేషన్లు వెనక్కి తీసుకోబోతున్నారని చెబుతారు. అందుకు చిట్టిబాబుతో గొడవపడి ఇకపై తన పనికి దూరంగా ఉండమని చెబుతాడు కుమారబాబు. ఓ రోజు తమ ఊర్లో కొత్త మనుషులు వచ్చారని గమనించిన చిట్టిబాబు కుమారబాబు కోసం ఆరా తీయగా, ఆ రోజు శనివారం కావడంతో, పద్మను కలవడానికి వెళ్ళాడని తెలుసుకుంటాడు. అక్కడినుండి తిరిగొస్తున్న కుమారబాబుని ప్రెసిడెంటు మనుషులు చంపబోగా, చిట్టిబాబు వారిని అడ్డుకొని అతడిని కాపాడుకుంటాడు. ఓ దుకాణం దగ్గర ఆగి, తగిలిన దెబ్బలకు రాయడానికి చిట్టిబాబు పసుపు తీసుకొని వచ్చేలోపు కుమారబాబు గొంతుపై కత్తిగాటుతో పడివుంటాడు. చనిపోయేముందు ఏదో పేరు చెబుతాడు కుమారబాబు. అది చిట్టిబాబుకి వినబడదు.
కుమారబాబు చావుకి ప్రతీకారంగా గ్రామ ప్రజలందరూ ఫణీంద్ర భూపతిపై తిరగబడతారు. కానీ అప్పటికే అతడు ఊరు వదిలి పారిపోతాడు. మరో ప్రక్క రంగస్థలానికి ప్రెసిడెంటుగా రంగమ్మ ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికవుతుంది. ఆ రోజు జరిగే జాతరలో పాడే పాట ఆధారంగా చనిపోయే సమయంలో కుమారబాబు పలికిన పేరు “శ్రీమన్నారాయణ” అని తెలుసుకుంటాడు చిట్టిబాబు. దాని గురించి దక్షిణామూర్తితో మాట్లాడడానికి చిట్టిబాబు బయలుదేరడంతో కథ వర్తమానంలోకి వస్తుంది. ప్రమాదం జరిగి కోమాలోకి వెళ్ళిపోయినా దక్షిణామూర్తికి రెండేళ్ళ పాటు ఆసుపత్రిలోనే చిట్టిబాబు సేవలు చేయగా, ఓ రోజు కోమాలోంచి బయటపడతాడు.
ఓ రెండు నెలల తరువాత మంత్రిగా ఎన్నికైన దక్షిణామూర్తిని కలవడానికి రామలక్ష్మితో కలిసి అతడి ఇంటికి వెళ్తాడు చిట్టిబాబు. కుమారబాబు చనిపోయిన తరువాత పారిపోయిన ఫణీంద్ర భూపతిని అంజనం సాయంతో వెతికి చంపేశానని చెబుతాడు. కుమారబాబు చావుకి కారణం దక్షిణామూర్తని తనకు తెలిసిపోయిందని కూడా చెబుతాడు. చనిపోయే సమయంలో కుమారబాబు చెప్పిన శ్రీమన్నారాయణ (అమిత్ శర్మ) దక్షిణామూర్తి మనిషేనని, తన చిన్న కూతురు పద్మను ప్రేమించినందుకే కుమారబాబుని చంపించాడని చెబుతాడు. దక్షిణామూర్తి తన చేతుల్లోనే చావాలన్న ఉద్దేశ్యంతోనే ఇన్నాళ్ళు అతడికి సేవ చేశానని, ఇప్పుడు ఆరోగ్యంగా ఉన్న దక్షిణామూర్తిని చంపడం సబబని చెబుతూ అతడి గొంతు కోసి చంపేస్తాడు చిట్టిబాబు.
రామలక్షిని తీసుకొని ఇంటి నుండి బయటికి వెళ్తూండగా, తన భర్తతో పద్మ లోపలికి అడుగుపెట్టడంతో కథ ముగుస్తుంది.
నటీనటులు
రాం చరణ్ తేజ (చిట్టిబాబు)
సమంత (రామలక్ష్మి)
జగపతి బాబు (ఫణీంద్ర భూపతి, రంగస్థలం ప్రెసిడెంటు)
అనసూయ భరధ్వాజ్ (రంగమ్మ)
ఆది పినిశెట్టి (కుమారబాబు, చిట్టిబాబు అన్నయ్య)
ప్రకాష్ రాజ్ (దక్షిణామూర్తి)
నరేష్ (కోటేశ్వరరావు, చిట్టిబాబు తండ్రి)
రోహిణి (కాంతమ్మ, చిట్టిబాబు తల్లి)
మహేష్ ఆచంట (మహేష్)
అజయ్ ఘోష్ (శేషునాయుడు)
నోయెల్ సేన్ (ఎర్ర శ్రీను)
రాజీవ్ కనకాల (రంగమ్మ భర్త)
శేషు (సోమరాజు)
బ్రహ్మాజీ (ఆఫీసర్)
పూజిత పొన్నాడ (పద్మ)
పూజా హెగ్డే (జిగేల్ రాణి, ప్రత్యేక గీతం)
అమిత్ శర్మ (శ్రీమన్నారాయణ)
శత్రు(కాశి)
బెనర్జీ (సీతారాం)
పద్మజా లంక (దక్షిణామూర్తి భార్య)
కాదంబరి కిరణ్ (సొసైటీ బంట్రోతు)
రాజేశ్ దివాకర్ (సొసైటీ ఉద్యోగి)
యానీ (చిట్టిబాబు చెల్లి)
సాంకేతికవర్గం
మాటలు: తోట శ్రీనివాస్, కాశి విశాల్, బుచ్చిబాబు సానా, శ్రీనివాస్ రోంగలి
పాటలు: చంద్రబోస్
కళాదర్శకత్వం: రామకృష్ణ సబ్బాని, మౌనిక నిగోత్రే
ఛాయాగ్రహణం: ఆర్.రత్నవేలు
సంగీతం: దేవీశ్రీప్రసాద్
కూర్పు: నవీన్ నూలి
పోరాటాలు: రామ్ – లక్ష్మణ్, వెంకట్, డ్రాగన్ ప్రకాష్
నృత్యాలు: ప్రేమ్ రక్షిత్, శేఖర్, జాని, పి.శోభి పాల్ రాజ్
మేకప్: నాని భారతి
కాస్ట్యూమ్స్: శివ, ఖాదర్
కాస్ట్యూమ్ డిజైనర్లు: కృష్ణ శాంతి, దీపాలి నూర్, నీత లుల్లా, సుష్మిత కొణిదెల
డబ్బింగ్: జ్యోతివర్మ (సమంత)[1][2]
నిర్మాతలు: నవీన్ యెర్నేని, రవిశంకర్ యలమంచిలి, మోహన్ చెరుకూరి
కథ, కథనం, దర్శకత్వం: సుకుమార్
నిర్మాణం
ఈ సినిమా ఫిబ్రవరి 2017లో చిరంజీవి చేతుల మీదుగా ప్రారంభమైంది. ఏప్రిల్ 2017 నుండి చిత్రీకరణ ప్రారంభమైంది.
అందాల రాక్షసి, సాహసం, జ్యో అచ్యుతానంద సినిమాలకు పని చేసిన రామకృష్ణ తన భార్య మౌనికతో కలిసి ఈ సినిమాకు కళాదర్శకత్వం వహించారు. ఈ సినిమా మొదటి షెడ్యూల్ చిత్రీకరణ పోలవరం పరిసర ప్రాంతాల్లో జరిగింది. కళాదర్శకుడు రామకృష్ణ ది హిందూ వార్తాపత్రిక కు ఇచ్చిన ముఖాముఖిలో మాట్లాడుతూ “అప్పటివరకు అందరూ గోదావరి జిల్లాల్లోని పచ్చదనమే చూశారు. కానీ ఈ సినిమా దర్శకుడు సుకుమార్ మరియు ఛాయాగ్రాహకుడు రత్నవేలు దాన్ని బంగారపు రంగులో చూపించాలనుకున్నారు. అందుకోసం మేము మండువేసవిలో చిత్రీకరణ మొదలుపెట్టాం కానీ తరువాత వర్షాలు పడడంతో గడ్డి మళ్ళీ పచ్చగా మారిపోయింది. దాంతో, వేరే చోట నుండి మట్టి, ఎండుగడ్డిని తెప్పించి నాటడం జరిగింది. అది కఠినమైన భూభాగం కలిగివున్న ప్రాంతం. పోలవరం ప్రాజెక్టు నిర్మాణం కారణంగా, అక్కడి ప్రజలు తమ గ్రామాలను ఖాళీ చేసి వెళ్ళిపోయారు. సెల్ఫోను సిగ్నళ్ళు అందని ఆ ప్రాంతంలో కేవలం 50 నుండి 100 మంది మాత్రమే ఉండేవారు” అని చెప్పారు.[3]
సినిమాలోని “రంగస్థలం” గ్రామాన్ని 1980ల వాతావరణం ప్రతిబింబించేలా హైదరాబాదు పరిసర ప్రాంతాల్లో ఓ భారి సెట్ ని నిర్మించారు. రామోజీ ఫిలిం సిటీ, మౌంట్ ఓపెరా రిసార్ట్ పరిసర ప్రాంతాల్లో ఈ సెట్ నిర్మాణం జరిగింది.[4]
సంగీతం
ఈ చిత్రానికి సంగీతాన్ని దేవి శ్రీ ప్రసాద్ సమకూర్చారు. దర్శకుడు సుకుమార్ తో దేవిశ్రీ ప్రసాద్ కలసి పనిచేయడం ఇది ఏడవసారి. ఈ చిత్రంలోని అన్ని పాటలను చంద్రబోస్ రచించారు. మొదటగా, "ఎంత సక్కగున్నావే" అనే పాటను 2018 ఫిబ్రవరి 13 న విడుదల చేశారు. [5] ఆ తరువాత "రంగ రంగ రంగస్థలాన" పాటను మార్చి 2న, "రంగమ్మ మంగమ్మ" పాటను మార్చి 8న విడుదల చేశారు.[6][7] ఆ తరువాత అయిదు పాటలు గల ఆల్బమ్ ని మార్చి 15న లహరి మ్యూజిక్ కంపెనీ ద్వారా విడుదల చేశారు.[8] కథానుసారంగా వచ్చే "ఓరయ్యో" అనే పాటను సినిమా విడుదల తరువాత విడుదల చేశారు. ఈ చిత్రంలోని అన్ని పాటలు శ్రోతల ఆదరణను పొందాయి.
No.TitleLyricsగానంLength1."ఎంత సక్కగున్నావే"చంద్రబోస్దేవి శ్రీ ప్రసాద్4:242."రంగ రంగ రంగస్థలాన"చంద్రబోస్రాహుల్ సిప్లిగంజ్5:043."రంగమ్మ మంగమ్మ"చంద్రబోస్ఎం.ఎం.మానసి4:284."ఆ గట్టునుంటావా"చంద్రబోస్శివనాగులు3:095."జిగేలు రాణి"చంద్రబోస్రేలా కుమార్, గంట వెంకటలక్ష్మి5:056."ఓరయ్యో"చంద్రబోస్చంద్రబోస్5:00Total length:27:10
ప్రచారం
ఈ చిత్రం యొక్క టీజర్ ను 2018 జనవరి 24 న విడుదల చేశారు. 2018 మార్చి 18 నాటికి ఇది యూట్యూబ్ ఛానల్ లో 13 మిలియన్ల అభిప్రాయాలను పొందింది. [9] అధికారిక థియేటర్ ట్రైలర్ ను 2018 మార్చి 18 న విశాఖపట్నంలో జరిగే కార్యక్రమంలో ముందస్తు విడుదల కార్యక్రమంలో విడుదల చేశారు. [10]
విడుదల
ఈ సినిమాని ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 2018 మార్చి 30 న 1700 థియేటర్స్లో విడుదల చేశారు. [11]
బాక్సాఫీసు
ఈ సినిమా విడుదలైన మొదటి రోజు ప్రపంచవ్యాప్తంగా 40 కోట్ల గ్రాస్ వసూలు చేసింది. ఈ చిత్రం చెన్నైలోని బాక్సాఫీసు వద్ద మొదటి రోజు 25 లక్షల గ్రాస్ వసూలు చేసింది. అంతకు ముందు నివేదికల ప్రకారం మొదటి రోజు చెన్నై బాక్సాఫీసు వద్ద అజ్ఞాతవాసి సినిమా 24 లక్షలు మరియు స్పైడర్ సినిమా 18 కోట్ల గ్రాస్ వసూలు చేసాయి. చెన్నై బాక్సాఫీసు వద్ద ఎస్. ఎస్. రాజమౌళి తీసిన బాహుబలి:ద బిగినింగ్ సినిమాకు తెలుగు మరియు తమిళ భాషలలో కలిపి కలెక్షన్ 92 లక్షలు[12]. అమెరికాలో 1 మిలియన్ డాలర్లను అధిగమించి 1.2 మిలియన్ డాలర్ల వసూళ్ళను రాబట్టింది.[13]
సినిమా విడుదలయిన మొదటి వారాంతంలో 85 కోట్ల రూపాయలు వసూలు చేసింది. మొదటి వారం ముగిసే సమయానికి రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల్లో 58.55 కోట్లు వసూలు చేసి, బాహుబలి: ది బిగినింగ్, బాహుబలి 2: ది కన్ క్లూజన్ సినిమాల తరువాత అత్యధిక వసూళ్లు సాధించిన 3వ సినిమాగా నిలిచింది.[14][15] ప్రపంచవ్యాప్తంగా, 85 కోట్లు వసూలు చేసి, బాహుబలి: ది బిగినింగ్, బాహుబలి 2: ది కన్ క్లూజన్, ఖైదీ నెంబర్ 150 సినిమాల తరువాత అత్యధిక వసూళ్లు సాధించిన 4వ తెలుగు సినిమాగా నిలిచింది.[16]
ఏప్రిల్ 7, 2018కి అమెరికాలో 3 మిలియన్ డాలర్ల పైగా వసూలు చేసి, అత్యధిక వసూళ్ళు సాధించిన 3వ తెలుగు సినిమాగా (బాహుబలి: ది బిగినింగ్, బాహుబలి 2: ది కన్ క్లూజన్ సినిమాల తరువాత), 4వ దక్షిణ భారతదేశ సినిమాగా (బాహుబలి: ది బిగినింగ్, బాహుబలి 2: ది కన్ క్లూజన్, కబాలి సినిమాల తరువాత) నిలిచింది.[17]
విడుదలయిన రెండో వారం ముగిసే సమయానికి దాదాపు 165 కోట్ల స్థూలాదాయాన్ని పొంది, బాహుబలి: ది బిగినింగ్, బాహుబలి 2: ది కన్ క్లూజన్ సినిమాల తరువాత 3వ స్థానంలో ఉన్న ఖైదీ నెంబర్ 150ని అధిగమించింది.[18] 45వ రోజుకి 125 కోట్ల షేరుని వసూలు చేసింది. అందులో 93 కోట్ల రూపాయలు తెలుగు రాష్ట్రాల్లోనే వసూలు అయ్యాయి.[19]
ఈ సినిమా నేరుగా 15 సెంటర్లలో 100 రోజులు ప్రదర్శించబడింది.[20]
మూలాలు
బయటి లింకులు
on IMDb
వర్గం:2018 తెలుగు సినిమాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%B2%E0%B0%82%20%28%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1205,
1401,
2067,
2142,
3172
],
"plaintext_end_byte": [
1204,
1400,
2066,
2141,
3083,
3581
]
} | من كان الرئيس الأول لحركة تحرير السودان؟ | حركة تحرير السودان | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
359
],
"minimal_answers_end_byte": [
394
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
حركة تحرير السودان هي إحدى الحركات السياسية والعسكرية الرئيسية في دارفور قامت لما تراه رفعا للظلم الواقع على منطقة دارفور والمناطق المهمشة الأخرى على امتداد السودان، رئيس الأول لحركة هو المحامي عبد الواحد محمد نور وكان قائد مني اركوي امينا عاما لها ، و لكن في عام 2004 بعد المؤتمر حسكنيتة انشقت الحركة الي قسمين:احدهما بقيادة مني اركوي و أخري بقيادة عبدالواحد محمد النور.
وتعتبر الشرارة الأولى للنضال العسكري ضد حكومة الخرطوم في دارفور هي قيام المهندس يحيى بولاد الذي ينتمى لقبيلة الفور بالانسلاخ من الجبهة الإسلامية القومية وحكومة الإنقاذ في عام 1992 م وانضمامه لجون قرنق وتكوينه مليشيا مسلحة وتحصنه بجبل مرة، مصرحا بمقولته الشهيرة:لقد وجدت العرق أقوى من الدين.
رغم أن ثورة يحيى بولاد اخمدت بسرعة وتم إعدامه، إلا أن ذلك كان كفيلا ببث روح الرفض والتمرد لدى الإقليم بأسره.
الاوائل المؤسسين الحركة تحرير السودان عددهم 17 شخص من أبناء الزغاوة توجهوا في بداية عام 2001 الي جبل مرة لتشكيل حركة ضد النظام الخرطوم ،و سبب هذا توجه كانت قد دارت المعركة شرسة بين الزغاوة و قبائل الرحل العربية مدعومة من قبل النظام الخرطوم و قتل خلالها الكثير من الجانبين و ارادو وضع الحد لهذه الازمة و ذهبوا الي جبل مرة و تمركزوا في أحد مناطقه لبدء في العمليات التدريب .
الاوائل المؤسسون لحركة تحرير السودان هم:
الشهيد عبدالله ابكر بشر- لقب جوري مي.
الشهيد اركوري خاطر نلو.
الشهيد جدو عيسي التجاني محمود - لقب صاغور.
بخيت عبدالكريم عبدالله - لقب دبجو.
العميد إبراهيم عبدالله التوم - لقب بهلول.
العميد جابر اسحق علي امبدة - لقب شيه.
الشهيد بشارة محمد تقابو.
الشهيد بشارة دفع الله خليفة - لقب نيفاتري.
الشهيد عامر بشر أحمداي - لقب بدوسوريه
الشهيد نورالدين إبراهيم تقابو.
الشهيد بابكر عيسي محمد .
الشهيد نميري أحمد علي .
الشهيد أحمد تور خلا عبد العال .
محمد إسماعيل خميس - لقب نيري.
اسحاق بركة طرمبا توتو.
صابر علي خاطر عروس .
إسماعيل حسين مادبو.
18. عيسى عمر عبدالله
انظر أيضا
أزمة دارفور
مصادر
تصنيف:أحزاب السودان
تصنيف:الانفصالية في السودان
تصنيف:الجبهة الثورية السودانية
تصنيف:تأسيسات سنة 2002 في السودان
تصنيف:حركات تحرر وطني
تصنيف:دارفور
تصنيف:مجموعات متمردة في السودان
تصنيف:منظمات عصابية مسلحة
تصنيف:نزاع دارفور | https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A9%20%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%B1%20%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
362,
1373,
1623,
2158,
2422,
3298,
3790,
5153,
6151,
6594,
6723,
6984,
7276,
7548,
7868,
8540,
9003,
9367,
9626,
10255,
10834,
11194,
11741,
12158,
12504,
13367,
13990,
14273,
14355,
14854,
15295,
15885,
16132,
16826,
17141,
21483,
22353,
23422,
23641,
23975,
24743,
25430,
25948,
26183,
26436,
27071,
27523,
28045,
28530,
28817,
29140,
29911,
30170,
30404,
30970,
31485,
32405,
32889,
33269,
33748,
34097,
34588,
34836,
35217,
35870,
36321,
36821,
37171,
37435,
37815,
38060,
38486,
39257,
39797,
41139,
41608,
41779,
42831,
43054,
43744,
44606,
45719,
46470,
47204,
47662,
48880,
49113,
49897,
51079,
51597,
51885,
52319,
52798,
53301,
54030,
54428,
55381,
55603,
55818,
56266,
56650,
56795,
57237,
57672,
57946,
58951,
60533,
60895,
61017,
61275,
61403,
61644,
61818,
61864,
62441,
62872,
63322
],
"plaintext_end_byte": [
354,
1334,
1622,
2157,
2421,
3287,
3789,
5142,
6125,
6593,
6722,
6983,
7275,
7547,
7867,
8539,
9002,
9366,
9611,
10254,
10820,
11172,
11727,
12133,
12479,
13366,
13989,
14272,
14354,
14836,
15274,
15846,
16131,
16825,
17113,
21458,
22351,
23411,
23640,
23974,
24742,
25429,
25947,
26182,
26431,
27070,
27522,
28044,
28529,
28816,
29097,
29910,
30169,
30403,
30934,
31484,
32404,
32874,
33268,
33747,
34096,
34577,
34835,
35216,
35869,
36320,
36820,
37163,
37434,
37800,
38059,
38485,
39256,
39796,
41138,
41607,
41778,
42813,
43053,
43743,
44605,
45718,
46469,
47203,
47641,
48879,
49112,
49896,
51078,
51596,
51867,
52318,
52797,
53300,
54015,
54427,
55380,
55577,
55817,
56265,
56649,
56794,
57236,
57622,
57931,
58936,
60504,
60863,
61006,
61264,
61395,
61636,
61817,
61856,
62440,
62871,
63307,
63421
]
} | 임진왜란이 일어난 년도는 언제인가? | 임진왜란 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
31
],
"minimal_answers_end_byte": [
35
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
임진왜란(壬辰倭亂)은 1592년(선조 25) 일본이 조선을 침략하면서 시작되어 1598년(선조 31)까지 이어진 전쟁이다. 임진왜란은 동북아시아에 막대한 영향을 끼쳤다. 임진란, 임란</b>이라고도 부른다. 두 번의 침입이 있어서 제2차 침략은 정유재란이라 따로 부르기도 한다.
명칭
일반적으로 임진년에 일어난 왜의 난리란 뜻에서 임진왜란(壬辰倭亂)이라 칭한다. 그 밖에 조선과 일본 사이에 일어난 전쟁이란 뜻에서 조일전쟁(朝日戰爭), 임진년에 일어난 전쟁이란 뜻에서 임진전쟁(壬辰戰爭), 도자기공들이 일본으로 납치된 후 일본에 도자기 문화가 전파되었다 하여 도자기 전쟁(陶瓷器戰爭)이라고도 한다. 일본에서는 당시 연호를 따서 분로쿠 전쟁()이라 하며, 중화인민공화국과 중화민국에서는 당시 명나라 황제였던 만력제의 호를 따 만력조선전쟁(萬曆朝鮮戰爭, ), 혹은 조선을 도와 왜와 싸웠다 하여 항왜원조(抗倭援朝)라고도 하며, 조선민주주의인민공화국에서는 소비에트 연방의 영향을 받아 임진조국전쟁(壬辰祖國戰爭)이라고 한다. 그밖에도 7년간의 전쟁이라 하여 7년 전쟁(七年戰爭)으로도 부른다.
배경과 원인
조선
정치 상황
조선 왕조는 개국 후 100여 년간 창업을 주도 했던 개국 공신과 이후 세조의 집권을 도왔던 공신 집단과 그 후손들로 형성된 훈구파 세력과 더불어 왕조의 안정과 융성을 유지할 수 있었다.
그러나 훈구파는 정권이 안정되자 그 부패가 극심해졌고 이런 변화 속에서 이른바 사림파 세력이 등장하여 성리학을 기반으로 한 새로운 정치, 사회질서 재정립을 강조하면서 전반적인 국가 통치질서를 재정립하려고 나섰다. 그 결과 신진 사림 세력과 기존 훈구파 세력은 마찰이 불가피하게 되었고, 두 세력의 대립은 성종이 훈구 세력을 견제하려고 사림들을 삼사의 청요직에 등용하여 더욱 불거졌다.
그 결과 15세기 말에서 16세기 중엽에 이르는 근 반세기간에 무오사화, 갑자사화, 기묘사화, 을사사화 등 네 차례에 걸친 사화가 일어나 사림파 신진 세력들은 크게 타격받고 정국은 큰 혼란을 겪었다.
이 영향으로 정치, 경제, 사회 각 방면에서는 큰 혼란이 일어나 신분 제도와 군역 제도가 무너져 권문세도가가 농장을 확대하기 시작했으며, 이와 때를 같이하여 공납 제도도 문란해지는 등 사회 전반이 동요하는 기미를 보였다. 이러한 와중에 조정에서는 왕위 계승을 둘러싼 왕실의 척신들의 정권 쟁탈전이라 할 수 있는 을사사화가 발생하였고 사림도 내홍 탓에 상호 대립하는 양상이 나타났다. 명종이 모후 문정왕후의 대리 정치 탓에 외척 세력이 정치 중심으로 권력이 개편되면서 부패가 극심하였다. 이후 사림파 집권 이후 정권은 동인과 서인 양대 세력으로 분열되어 대립을 거듭하였으며, 때문에 국정에 들인 노력보다 얻는 결과가 매우 적었다.
통신사
도요토미 히데요시는 재차 쓰시마 국주를 이용하여 조선에 교섭을 청하였는데, 그들은 명나라와 사대외교를 하고 싶어하였다. 이에 조선의 조정에서는 오랜 논의 끝에 1590년(선조 23년)에 일본의 요구에 대한 응대와 더불어 일본내의 실정과 히데요시의 저의를 살피고자 황윤길을 통신사로, 김성일을 부사로, 그리고 허성을 서장관(書狀官)으로 임명하여 일본에 파견했다.
1591년 음력 3월 통신사 편에 보내온 히데요시의 답서에는 정명가도(征明假道)의 문자가 있어 그 침략의 의도가 분명하였으나, 통신사와 부사의 의견은 일치하지 않았다. 당시 서인을 대표하였던 정사 황윤길은 '반드시 유병화(類兵禍)가 있을 것'이라고 하고, 반면에 동인을 대표하였던 김성일은 이에 반대하여 '그러한 정상이 없는데 황윤길이 장황하게 아뢰어 민심을 동요시킨다'고 주장하였다. 이리하여 조신 간에 의견이 분분하였고 동인인 허성마저 황윤길의 명견을 옹호하였으나 당시 정권을 장악한 세력으로서 백성이 동요하면 자신이 향유하던 권력에 초래될 변화를 두려워했던 동인이 주도권을 주도하던 조선 조정은 김성일의 의견을 좇았다. 그러나 류성룡은 김성일을 두둔하고자 하였는지, 그의 저서 징비록에 밝히기를, 김성일 역시 일본의 침략의지를 간파하였으나, 괜한 말로 조정과 신민을 동요케하고 싶지 않았음으로 거짓으로 임금께 보고하였고 통신사 황윤길을 꾸짖었다고 기록하였다. 그러나 그 두 대신의 극명하게 달랐던 주장과는 상관없이 조선의 조정은 왜적의 침략에 대한 방비를 서둘렀다.[1]
군사력
조선 조정은 김수(金睟)ᆞ이광(李光)ᆞ윤선각(尹先覺) 등에게 명령을 내려 무기를 정비하게 하였고, 성 터를 수축하게 하였으며, 신립과 이일로 하여금 변방을 순시케 하며 영남지방을 왜적의 침입으로부터 방비하고자 많은 힘을 기울였으나, 커다란 성과가 없었다. 더불어 선조는 직접 이순신과 원균을 각각 좌수사와 우수사에 임명하여 전라도와 경상도에 배치하였으나 경상우수사 원균은 왜란 3개월 전 부임하여 전비를 갖추지 못한 상태였으며, 이보다 앞서 한해 전에 전라좌수사로 부임하였던 이순신만이 제대로 전쟁준비를 갖춘 상태였다. 조선의 수군은 삼국시대부터 끊임없이 쳐들어 오는 일본의 해적집단 왜구를 막아내는 과정에서 점점 강해졌기에 임진왜란을 16세기 최강의 육군과 최강의 수군이 싸운 전쟁이라고도 한다.
조선 초 국방 체계
조선의 기본 병역 원칙은 양인개병(良人皆兵)과 병농일치(兵農一致)제로, 노비를 제외한 16세 이상 60세 이하에 이르는 양인의 정남(正男: 장정)에게는 병역의무가 부과되었다. 이때 정남은 정병(正兵: 현역 군인)으로서 실역을 마치거나 보인(保人: 보충역)으로서 실역 복무에 소요되는 경비를 부담하는 두 가지 종류의 병역이 있었다. .
이 원칙을 전제하여 군은 중앙군인 경군(京軍)과 지방군인 향군(鄕軍)으로 대분하여 편성되었다.
중앙군은 태조 3년(1394)에서 세조 초까지 약 60년간에 걸쳐서 여러 차례 개혁을 거쳐 5위 체제(의흥위(義興衛), 용양위(龍?衛), 호분위(虎賁衛), 충좌위(忠佐衛), 충무위(忠武衛))의 편제가 확립되었다.
5위 체제를 근간으로 하던 중앙군은 의무병인 정병을 비롯하여 시험으로 선발된 정예부대와 왕족, 공신, 고급관료의 자제들로 편성되었던 특수병으로 구성되었으며, 이들은 모두 복무 연한에 따라 품계와 녹봉을 받았다.
지방군인 향군은 육군과 수군의 두 가지 병종으로 구분되어 국방상 요지인 영(營), 진(鎭)에 주둔하면서 변방 방어에 종사하거나, 일부 병력은 교대로 수도에 상경하여 도성을 수비하는 임무를 담당하였다.
영진군은 주로 해안과 북방 변경에서 근무했으므로 내륙에는 거의 군대가 주둔하지 않아서 병력이 부재한 문제를 타개하고자 향리, 관노, 무직 백성, 공노비으로 구성된 예비군인 잡색군(雜色軍)을 편성하여 해당 지역 수령 지휘하에 두었다.
지방군의 방어 개념은 각 도에 주진으로서 병영(병마절도사가 지휘)과 수영(수군절도사가 지휘)을 설치하고 그 아래에 각처 요충지에 거진(첨절제사가 지휘), 진(동첨절제사가 지휘) 등 대소의 진영을 두어 유사시에 주진 진장의 지휘하에 지역 방어에 임하도록 되어 있었으나 주진을 중심으로 한 방어 체제는 신속한 병력 집결이 이루어지지 않는 취약점이 노출되어 이를 보완하려고 세조 1년에 거진을 독립된 방어 편성 단위로 하고 그 아래에 군현 병력으로 제진을 관할하게 하는 진관 체제가 채택되었다.
그 후 을묘왜변을 전후로 한 시기에 조선의 군사상 환경이 급변하면서 근 1백여 년간 고수해 오던 진관 체제는 변모를 가져와 제승방략의 분군법으로 방위 체제가 전환되었다. 분군법은 지역 수령들에게 사전에 작전 지역을 배정해 주고 유사시에 자신이 담당하는 진관 지역에서 작전 지역으로 병력을 이동시켜 작전 임무를 수행하게 하는 제도였다.
이 제도는 유사시 최전방에 병력을 집중시킬 장점이 있는데 작전 지역에 집결한 병력은 중앙에서 파견되는 경장이 도착하기를 기다려 그 사람에게 지휘받아야 하는 시간상 문제가 있었으며, 최전방을 대상으로 하는 과도한 병력 집중 탓에 후방이 공백화할 취약점이 있었다.
이 방위 체제는 일본과 여진족이 소규모로 노략하던 시기에 방어 병력을 집중으로 운용할 수 있다는 이점이 있었으므로 큰 전란을 겪지 않은 조선 조정으로서 문제가 없다고 판단됐다.
전란 직전
조선은 건국 후 200년 간 이렇다 할 전란을 겪지 않아 상비군 체제에서 병농 일치 예비군 체제로 전환된 상태였다. 여진족과 분쟁이 빈번한 북부 지방과 남부 수군은 상비군이 유지되었지만 기타 지방에서는 문서상으로만 병력이 존재하고 실제로는 군역을 부과하지 않거나 대역인을 세우고 군포를 납부하도록 하는 방군수포와 대역납포가 공공연히 이뤄졌다. 특히 기병은 상비군으로서 많은 경험이 있었지만, 임진왜란에서 주력을 담당했던 보병은 병력의 질이 형편없었다.
전쟁의 징후가 점점 분명해지자 선조는 여러 면에서 군비를 강화하고 여러 무장을 발굴하고 성곽을 보수하고 해자를 팠지만, 특히 경상도를 비롯한 남부지방은 이전 수백 년 전부터 전란을 입은 경험이 없었기에 많은 마찰이 있었다. 경상감사 김수와 전라감사 이광이 선조에게 명받고 성곽을 수리하고 병장비를 정비하면서 전쟁 준비를 서두르자 지방에서는 부역이 너무 가혹하다는 상소가 빗발쳤고 탄핵까지 받을 뻔하였다.
대외관계
조선은 조선 초부터 사대교린정책을 수립하여 명과는 사대하고 여진과 왜에는 교린하는 정책을 택하였다.
허나 조선의 역사상 유래 없는 평화로 군사력이 약해진 결과 교린 정책은 거의 이루어질 수 없었고, 결국 명에 절대적으로 의지하는 형국이 되었다.
일본
조일 관계
조선은 일본과 하는 외교를 기본으로 교린(交隣) 정책을 유지하였다. 고려 말기에 번번이 왜구는 한반도의 해안을 침범하여 약탈하기 시작하였다. 이에 조선 시대 와서는 수군력을 강화하고자 성능이 뛰어난 대포와 전함을 양산하는 등 왜구 소탕에 진력하였다. 조선은 부산, 울산 등 일부 항구만을 제한으로 개방하는 통상 교류하였다. 이후 조선은 일본에 통신사를 파견하며 우호 관계를 유지해 왔다.
14세기 말
1392년 일본에서는 무로마치 막부의 제3대 쇼군인 아시카가 요시미쓰가 난보쿠초의 분열을 종식시키고 전국의 지배권을 장악하였다. 그 후 15세기 중엽에 이르러 봉건 영주 세력을 대상으로 한 쇼군의 통제력이 약화하자 지방에 할거한 봉건 영주인 슈고 다이묘들이 사분오열하는 현상이 나타났다.
센고쿠 시대 개막
1467년의 오닌의 난을 계기로 무로마치 막부의 권위가 떨어지고 그로부터 100여 년간의 센고쿠 시대가 개막되었다. 이 혼란기에 지방 신흥 무사 집단이 구 세력인 슈고 다이묘 집단을 대신하여 자립 태세를 갖추어 센고쿠 다이묘로 등장하였다.
센고쿠 통일 과정
센고쿠 다이묘들은 난립하기에 이르렀고 이런 환경에 노출된 일본에 15세기 후반 유럽 상인들이 들어와 신흥 상업 도시가 발전하여 지배층인 다이묘들은 봉건적인 지배권을 강화ᆞ노력하였다. 그러던 중 16세기 중엽에 이르러 오다 노부나가가 출현하여 경쟁하는 세력 다수를 굴복시키고 일본의 실질에 근거하는 지배권을 장악하여 통일하는 기운이 무르익어 갔으나 1582년 오다의 측근 아케치 미쓰히데에게 피살되는 혼노지의 변으로 말미암아 일본의 실권은 오다의 충복이었던 효웅 하시바 히데요시에게로 돌아갔다. 하시바는 아케치의 반란 세력을 토벌하고 오다의 장손 산보시를 옹립하여 오다 정권을 장악, 센고쿠 통일 사업을 계속 추진하였다.
1583년 하시바는 같은 오다 오대장 중 한명이자 오다 사천왕 중 필두인 시바타 가쓰이에와 시즈가타케 전투에서 승리하여 내부권력다툼을 종식시켰다. 같은 해 음력 3월에는 수륙 교통 요지인 이시야마 혼간지터에 장대한 오사카 성을 쌓기 시작했으며 1584년 오다의 차남 노부카쓰와 오다의 사돈 도쿠가와 이에야스의 연합군과 지금의 고마키산과 나가쿠테 시에서 전쟁에 돌입했다. 결국 도쿠가와가 히데요시에게 상경하여 화의가 성립하였고 이로써 후방을 안정시킨다.
1585년 조소카베 세력을 굴복시킨 시코쿠 정벌의 공으로 조정에서 관백에 임명되고 이후 천황의 권위를 이용하고자 일본 전국 지배권을 위임받고 강령으로서 전국의 평화라는 뜻의 ‘소부지(墜無事)’를 내걸었다.
1586년 태정대신에 임명, 도요토미(豊臣) 성(姓)을 하사받았다.
이를 토대로 쟁란을 거듭하던 다이묘들에게 정전을 명령하고 영토의 확정을 히데요시 자신에게 맡기게끔 했다. 1587년 명령에 불복하던 사쓰마 국의 시마즈 세력을 정벌하고 1590년 오다와라 정벌로 관백 히데요시의 마지막 저항 가문 고호조 일가의 수장 호조 우지마사, 우지나오 부자를 쓰러뜨리고 도호쿠 지방의 다테 세력을 복속시키면서 전 일본을 통일하였다.
센고쿠 통일
센고쿠 시대를 종식시킨 도요토미는 관백위를 양자이자 조카 히데쓰구에게 물려주어 내정을 맡게 하고 본인은 태합에 올라섰고 천하 야망을 동아시아 정복으로 확장하려 했다는 견해도 있다.[2] 히데요시는 1585년에 대륙 진출을 최초로 언급했고 쓰시마 국주에게 조선 정벌을 준비하라고 명한 때는 이미 1587년 이었다.
정명가도 요청
히데요시는 1591년 쓰시마 국주 소 요시토시를 이용해 사신으로 파견하여 가도입명(假道入明)이라는 주장을 전달했다. 그러나 조선의 왕과 만정제신은 명나라와 군신대의를 깰 수 없었고 교만한 마음에서 일본을 업신여겼던 데다가 과거 삼포 왜란을 겪었던 조선의 왕과 백관의 처지에서 일본이 명을 정복하는 과정에서 선선히 조선의 길만 빌린다는 실정도 의심스러운 일이었으므로 일본이 한 요청을 거절하였다.[3]
히데요시의 정치·경제 개혁
전 일본을 통일한 히데요시는 곧 정치, 경제 개혁을 강력하게 전개하였다. 도요토미 정권은 토지제도 개혁인 검지(檢地)와 무기 몰수 정책인 가타나가리(刀狩)에 가장 심혈을 기울였다.
1591년 전 일본에 할거한 다이묘들에게 검지장과 구니에즈(지도)를 제출하게 하여 전국 통일을 과시했다. 검지장을 토대로 토지를 측량하고 수확고를 조사하여 전 일본의 생산력을 쌀로 환산하는 ‘고쿠다카(石高)제’를 실시하고 다이묘에게는 고쿠다카에 상응하는 군역을 농민에게는 토지 소유권을 인정하는 대신에 고쿠다카에 합당하는 연공을 징수하는 과정에서 자신을 반대하는 도쿠가와에게는 고의로 간토 지방의 황무지로 이봉(移封)하였는데 이것이 오히려 도쿠가와가 임진왜란에 불참하게 된 원인을 제공하였다.
가타나가리는 농민에게서 무기를 몰수하고 농민의 신분을 명확히 하고자 1588년에 시행되었으며 1591년에는 ‘히토바라이(人掃)령’을 내려 신분상 이동을 금지하고 사농공상 신분을 확정하여 병농 분리를 완성하였다.
예수회의 협조 의혹
1549년 8월 15일 일본에 첫발을 내디딘 예수회의 프란치스코 하비에르 신부 일행은 사쓰마 국주 시마즈 다카히사(島津貴久)의 환대를 받는다. 그 곳에서 1년여간의 선교활동을 한 후 1550년 스오 국주 오우치 요시타카를 만나다. 하비에르 신부는 요시타카에게 화승총 등을 선물하고 교토에서 선교 허락을 받아낸다. 이후 일본에서 가톨릭 교세는 폭발적으로 성장하는 등 순조로웠다. 1587년 전국을 평정한 히데요시도 처음에는 교회 부지를 제공하고 선교를 적극 후원했다. 1589년 5월 히데요시는 예수회 신부 가스파르 코엘료(Gaspar Coelho)를 불러 은근히 중국과 조선의 침공에 대한 자신의 구상을 밝혔다. 그리고 만약 조선과 중국 정복에 성공하면 조선과 중국 각지에 교회를 지어 선교사들을 협력하겠다고 말하며 실제로 그때가 오면 포르투갈 군함[4] 2척을 지원해 달라고 요청했다. 이에 대해 코엘료는 히데요시의 계획에 찬성할 뿐 아니라 자신의 영향력 하에 있는 기리시탄 영주들을 움직여 적극 협력하겠다고 제안했다[5][6]. 예수회의 제안대로 고니시 유키나가 등 기리시탄 영주들은 임진왜란이 발발하자 최전방에서 앞장서서 조선군과 싸운다. 하지만 예수회의 제안은 반대로 화가 되었다. 히데요시는 기리시탄 영주들이 예수회 신부들의 명령에 따라 움직일 수 있다고 판단하고 이들을 경계하게 되고 1587년 6월 19일 바테렌 추방령을 내려 가톨릭 예수회를 탄압하는 요인으로 작용했다. 히데요시의 가톨릭 금교령과 선교사 예수회추방령에 다급해진 예수회 신부 알레산드로 발리냐노(예수회 동인도 관할구역 순찰사)는 예수회 신부의 자격이 아닌 인도총독의 사절 자격으로 1591년 3월 히데요시를 알현했다[7]. 발리냐노는 히데요시에게 황금장식을 붙인 매우 아름답고 훌륭한 밀라노산 백색 갑주 2벌, 모두 은으로 된 매우 훌륭한 장식이 붙은 커다란 검 두 자루, 진귀한 두 자루의 총포, 총포로 사용할 수 있는 투리사드[8] 하나, 야전용 천막 한 세트, 대단히 훌륭한 유화, 괘포 4매, 아라비아산 말 두마리 등을 선물로 바쳤다. 이 선물에 히데요시는 크게 기뻐하고 예수회 선교사들의 선교활동을 묵인했다[9]. 이 때 히데요시와 예수회의 발리냐노간에 어떤 묵계가 오갔는지 알 수 없지만 이듬해 임진왜란이 발발함과 동시에 예수회의 기리시탄 영주들은 전장에서 최선봉에 나선다. 그 과정에서 임진왜란으로 일본 열도로 건너온 조선인들의 일부에게 가톨릭 전도를 하게 된다.[10]
특히 일본이 임진왜란을 일으킬 당시 일본의 중국 공격 계획 역시 예수회 신부에 의해 작성되었다. 영국의 대중 역사 저술가이자 뉴욕타임즈 컬럼리스트를 역임한 폴 존슨(Paul Bede Johnson)은 그의 저서 《기독교의 역사》(포이에마.P 694) 에서 예수회의 알폰소 산체스 신부가 중국 정복 계획을 치밀하게 세웠고 일본인들이 이를 적극 지지하였다고 기록하고 있다. 알폰소 산체스 신부의 계획은 매우 치밀하였는데 그의 계획서에는 유럽에서 1만~1만2000명의 군대가 파견되어야 하고, 마닐라와 일본에서 5~6000명의 원주민을 동원해야 하며, 주력부대는 마닐라에서 출발하고 마카오와 광저우에 머루르고 있던 포르투갈인들이 협공을 해야한다는 내용이 들어 있었다. 이 계획은 스페인의 무적함대가 영국에 대항했던 바로 그 때에 구상되었는데, 유럽의 가톨릭교회와 대다수의 일본인들이 지지하였다. 산체스는 예수회 선교사들이 일본인 지원자들을 모집하는 데 협조할 것을 허가해 달라는 편지를 마닐라 주교에게 보냈다. 당시 일본 지도자들은 예수회와 스페인 관리들끼리 교환한 서신의 구체적 내용은 몰랐어도 이런 중국 침공 계획이 논의되고 있다는 사실은 파악하고 있었다.[11]
의혹에 대한 반박
코엘로와 발리나뇨가 지원을 하겠다고 언급한 것 외에는, 예수회 혹은 가톨릭 교회 차원의 조선출병 지원이 실증적으로는 학인되지 않고 있으며, 그레고리오 데 세스페데스(Gregodio de Cespedes), 레온 한칸(Leon Hankan) 두 신부가 19개월간 조선에 왔었다는 기록 외에 나머지 선교사들이 조선 땅을 밟았는지에 대한 기록은 없다.[12] 또한 불교 다이묘의 출병이 불교의 협조로는 해석될 수 없듯, 가톨릭 다이묘들의 출병 역시도 같은 원리로 가톨릭 혹은 예수회의 협조로 해석되기는 어렵다. 오히려 히데요시는 예수회에게 포르투갈의 군함도 상선도 지원받지 못했음만이 확인되고 있다.[13] 반면 예수회 선교사들이 임진왜란에 대해 가졌던 부정적 인식이 확인된다.
종합하자면 코엘로와 발리냐노가 히데요시를 지원하겠다고 말해준 것과는 달리, 군종 신부 두명의 사목 외에는 그 어떤 구체적인 지원도 확인되지 않으며, 오히려 예수회의 비협조와 임진왜란에 대한 비판만이 확인되고 있는 실정이다.
또한 알폰소 산체스의 1586년 계획서는, 유럽에서 1만-1만 2천, 마닐라 및 일본에서 5-6천을 동원하여 중국을 치자는 계획으로, 주력부대는 마닐라에서 출발하고 마카오와 광저우의 포르투갈인들이 협공을 하자는 내용으로, 임진왜란과는 상당한 거리가 있는 서신이다. 또한 이 계획서의 발신인은 일본인 지도자들이 아니였으며 그들은 구체적인 내용도 몰랐다. 그저 이러한 계획이 논의되었다는 것을 그들이 파악하였을 것이라는 추측만이 가능할 뿐이다.[14] 즉 임진왜란과 산체스는 관계가 있는 인물이 아니며, 그마저도 산체스의 계획은 실현조차 되지 못하였다.
군사력
15세기 중엽 전국 시대에 이르러서 전투 양상이 대규모 집단 보병 전술로 전화(轉化)하여 전투하는 주체도 특정한 영웅 소수가 아닌 보병이 밀집한 부대로 옮겨졌다.
전투 임무를 수행하는 경장비 보병인 아시가루(足經)가 출현하여 전투 승패를 가름하는 중역을 담당하게 되었다. 이들은 16세기 중엽에 철포와 화약이 전래되면서 뎃포 부대인 뎃포쿠미와 궁사 부대인 궁조로 편성되어 전투 시 공격하는 주역을 맡았다.
당시 전국 다이묘 세력 가운데서 가장 먼저 이런 전술 변화를 이용하여 통일에 주도권을 장악한 무장이 바로 오다 노부나가였다. 1575년 오다 노부나가는 다케다 가쓰요리 군과 벌인 나가시노 전투(長篠の戦い)에서 조총을 보유한 보병을 주력으로 다케다군의 기병을 격파하여 전술 변화에 전혀 새로운 시기를 열어 놓을 만큼 뚜렷이 구분되는 전기를 열었다.
그 후 1582년에 이르러 히데요시는 전투 부대의 병종을 기병과 보병 두 가지로 대별하고 사무라이타이쇼(侍大將)의 지휘 하에 기병, 총병, 궁병, 창검병 등의 단위대를 편성한 후에 각조 지휘관으로서 기사와 보사를 두었다.
이 무렵 일본군은 부대를 삼진이나 사진으로 나누어서 단계로 하는 공격을 기본 전법으로 채택하였다. 즉, 제1진인 기병이 2개 대로 전개하여 포위 태세를 갖추면 제2진인 총병이 적의 정면에서 조총을 사격하면서 돌격하고 이어서 제3진인 궁병이 진격하면 제4진인 창검병이 뒤따라 돌진하여 백병전을 벌이는 방식이었다. 비(非)전투 요원으로서는 전령 업무를 담당한 소인, 수송 업무를 맡은 하부, 순박 운항 업무를 수행하는 선두와 수주, 감찰 업무를 행하는 대목부, 의사, 승려[15] 가 전투 부대와 작전을 지원하였다.
히데요시는 이렇게 변모된 군사력을 배경으로 하여 1586년 무렵에 대규모 건조 계획을 추진하기 시작하여 조선 침공 직전에 전함 천여 척을 이미 확보한 데에 이어서 종전 무렵에는 3천여 척이나 되는 대규모 선단을 보유할 수가 있었고 조선을 침공하기 직전인 1591년에는 사이카이도, 난카이도, 산요도, 산인도, 기나이와 그 동방 일부 지역에 동원령을 내려서 병력 33만을 동원할 준비하였다.
히데요시는 임진왜란 6년 전인 1586년에 일본 수군의 약점을 보완하기 위해 유럽의 범선인 카락과 갤리온 구입을 시도했었는데 포르투갈인의 거절로 구입에는 결국 실패했다.[16]
이 무렵 일본군은 뎃포, 창, 궁시, 일본도를 충비하고 있었으며, 주종 간 단결력이 막강하였을 뿐만 아니라 개인의 실전 경험이 풍부하으므로 전쟁에서 탁월한 전력을 발휘할 수가 있었다.
명
명(明)과 조선 간 관계는 ‘책봉-조공 체제’으로 대표되는 가장 전형이 될 만한 군신관계였다. 명과 조선 간 관계는 조선 전기에는 기본으로 책봉-조공 체제에 기반을 둔 사대 관계를 토대로 조선이 명을 섬기는 상황이었다. 조선과 명 사이에는 군신·상하 관계가 성립되고 조선은 제후국으로서 예와 명분에 합당한 불평등한 국가 지위를 감수해야 했다. 구체로는 명 황제에 의거한 조선 국왕 책봉의 수용, 명 연호의 사용, 정기로 계속 하는 조공 등 제후로서 의무가 부과되었다.
명의 조선을 대상으로 한 내정간섭은 거의 없었으며, 초기에는 태조의 조선 국왕 인정 문제와 여진족 문제, 조공 문제로 양국 간에 크고 작은 분쟁이 발생하기도 하였다. 그러나 16세기에는 사대주의를 노골로 옹호하는 사림파가 전면에 등장하여 명을 대상으로 한 사대가 매우 당연시되면서 명과 외교 관계는 15세기 이래 기조를 유지하였다.
평화스럽고 안정된 명과 조선의 군신관계가 지속되는 가운데 조선 국왕과 백관은 명과 약속한 ‘1년 3공’의 규정을 넘어서까지 명과 교섭에 적극이었고 그로써 명의 선진 문물을 수용하려 했다. 16세기 이후 양국 관계에서 중요해진 측면은 경제 관계였다. 15세기 이래 조선은 책봉·조공 체제하에 규정된 당초 조공 부담을 줄이는 데 주력하여 금과 은을 조공 품목에서 제외받는 성과를 얻었다.
양국 사이의 통상은 그리 원활치 못한 상황이었으나 15세기 말에 조선 내부 농업 경제력 향상과 함께 명에서 생산된 견직물을 선망하는 수요가 증가하면서 명에서 비단과 원사가 대량으로 유입되었다. 조선과 명 사이의 무역 관계의 진전은 조선의 은광 개발과 일본에서 은 유입을 가속화했으며 궁극에는 은을 매개로 조·명·일 삼국 사이의 무역 구조가 정착되었다.
이처럼 16세기까지 양국 관계는 대체로 사이좋은 기조를 유지하면서도 요동 정벌 문제, 여진족 문제를 놓고서 갈등을 겪기도 했다. 조선은 독립을 유지하고 선진 문물을 수용하려는 의도에서 군신 관계를 받아들였다.
명을 향한 사대 외교는 명을 대상으로 한 굴복이라기보다는 조선보다 강국인 명을 대상으로 하여 왕의 권력 안정을 확보하려는 외교였고 선진 문물을 흡수하려는 문화 외교이면서 공무역 일종이라고 볼 수 있다.
명의 정세
명의 정치 상황 대략
섬네일|왼쪽|230px|1575년 명나라 군대의 모습
1368년 개국된 명(明)은 15세기 초 영락제 때에 국력이 막강해졌으나 영락제 사후 국력이 급격히 쇠퇴하기 시작하여 1449년에 정통제가 오이라트부를 친정하다가 도리어 패전하여 포로가 된 ‘토목보의 변’을 계기로 명의 국제상 영향력이 점차 약화하였고 내부 기강도 해이해져 갔다.[물론 토목보의 변 당시에도 명의 국력은 오이라트와 상당하게 차이가 났으며 정통제의 실수로 50만 대군을 잃은 명은 오히려 협상을 거부하고 정통제를 폐위, 북경에서 오이라트와의 교전에서 승리한다. 그리고 정통제는 1450년 아무 조건 없이 석방되었다]
그 후, 16세기에 이르러 환관의 발호로 정치가 혼란해지고 전국이 반란의 소용돌이에 휩싸일 만큼 크게 동요하였고 이 무렵에 기세를 떨치기 시작한 왜구 집단은 명의 변경 해안 지대를 휩쓸었다.
이에 명은 북방으로는 몽골족의 침입을, 남방으로는 왜구의 침입을 막아서 양방에서 싸워야만 했으며, 이런 외부 압력은 자연히 국력 쇠퇴를 가속화하는 요인으로 작용하였다.
그러다가 만력제가 등극하면서 10년간은 장거정을 비롯한 대정치가가 등장하여 다시 중흥하는 기회를 맞았으나 장거정이 죽자 만력제는 국사를 돌보지 않고 정사를 환관에게 일임해 정치는 혼란에 다시 빠졌으며, 영하(寧夏)에서 일어난 몽골의 항장(降將) 보바이의 반란과 귀주의 토관(土官) 양응룡(楊應龍)의 난을 평정해야 했고 후에는 임진왜란으로 조선에 원군을 보내고 국력을 소모하게 되었다.
명의 대외 관계
조명 관계
명은 1368년 건국 후 대내로는 전제왕정을 강화하는 한편 대외로는 자국을 중심으로 한 국제 질서를 형성해 나갔다. 명은 주변에 여러 나라를 중화주의에 입각한 조공·책봉 체제로 편입시켰다. 조선은 왕권의 정통성을 국제상으로 인정받고 국가의 왕의 권력을 도모하고자 명의 조공·책봉 체제를 받아들였다. 명이 멸망할 때까지 조선은 매년 서너 차례에 걸쳐 조공 사절단을 파견하였다.
해금 정책을 취한 명과 하는 무역은, 조선이 명에 조공하고 나서 그 대가로 사이(賜輿) 형식으로 하는 무역 형태로 이루어졌다. 소위 조공 무역은 명의 황제가 주변 국의 왕을 책봉하는 대가로서 해당 국은 조공으로써 명 황제에게 공녀를 위시해 공물을 바치는 형식이었는데 조선에서 공녀와 견직물과 고려인삼 등을 받으면 명에서는 그 대가로 조선 지배계급이 선망하는 고급 견직물과 자기, 서적, 약재 등을 주었다. 조공 무역은 조선에게 더 이익이 많았는데 이는 조공 횟수를 둘러싼 양국 간 주장을 보면 드러난다. 명이 조선에게 3년 1공, 즉 3년에 1번의 조공 무역을 주장하는데 조선은 거꾸로 명에 1년 3공, 즉 1년에 3번의 조공 무역을 주장했다. 조선에서 이렇게 주장한 이유는 다음과 같다.
조공 무역은 제후국에서 제국에 일방으로 갖다 바치는 것이 아니었다. 일단 제후국에서 조공품을 바치면 제국에서는 그에 상응하는 회사품을 하사하는 게 원칙이었다. 회사품은 조공품보다 귀하고 많아야 하는 게 관례였고 원칙이었다. 더불어 사절단의 체제비와 물품 운반비를 명 측에서 모두 부담하였다. 이는 상국으로서 체면을 유지하려는 방도였다.
명일 관계
평소 명(明)은 일본 다이묘들이 하는 조공을 그리 탐탁하게 여기지 않았다. 1404년 명은 일본의 요구에 따라 10년에 한 번씩 조공하되 인원을 200명 이내로 제한하고 패도(佩刀)하고 오면 구적(寇賊)으로 치부해 죄를 따진다는 조건을 붙였다. 무역하는 장소는 절강성 영파(寧波)로 지정했다.
이렇게 제한을 가한 이유는 유황, 구리, 칼 등 일본의 물품이 명에서 특별히 필요하지 않은 데다가 일본 천황이 아니라 다이묘들의 배가 왔고 체류하는 경비도 부담스러웠기 때문이다. 일본은 점차 조공 인원을 300명으로 늘려 그런대로 조공 관계를 유지했다. 16세기 초반부터 일본의 규슈 지방 상인들이 명 복건성 쪽 항구에 드나들면서 은을 옷감과 교환하였다.
이 무렵 에스파냐 상인과 포르투갈 상인들까지 절강성, 복건성 등지에 와서 무역하자 명에서는 이들을 몰아내면서 일본 상인들도 함께 축출해서 1547년 이후부터는 일본의 조공선이 명에 들어갈 수 없었다. 그 뒤 상인들은 아오먼(澳門, 마카오)을 근거지로 삼았다.
그 결과 일본 상인들에게 후원받는 왜구의 활동이 극심해졌다. 왜구는 명과 조선을 주로 공격하였다. 일본은 포르투갈 상인의 중개무역을 이용해 명 상품을 사들이는 것이 번거로워 공식 무역로를 트려고 노력하며 조선에 주선해 달라고 부탁했으나 조선은 이 부탁을 들어주지 않았다. 히데요시도 정권을 장악한 후 명과 무역하려고 노력했으나 성사되지 못했다.
군사력
명은 개국 초에 징병제와 모병제 장점을 절충한 군제인 위소제도를 채용하기 시작했다. 위소의 최소 단위는 백호소로 정원은 병사 100명과 지휘관인 총기 2명, 소기 10명 등 총 112명이었다.
각 총기는 소기 5명을 지휘하고 각 소기는 병사 10명을 지휘했다. 백호소 10개로서 천호소 1개를 구성하고 천호소 5개로서 1위를 구성한다. 유사시에는 위의 지휘관으로 참장, 유격장, 파총 등을 임명하고 중앙에서 파견되는 총병관이 이를 총괄 지휘하였으며, 1위의 병력 규모는 5,600이었다.
위 수 개가 모여서 군단 도지휘사사를 형성하는데 그 지휘관은 도지휘사이다. 여러 도지휘사사는 중앙의 오군도독부에 분속하게 되어 있었다. 위소의 병사들은 평시에는 둔전과 군사 훈련에 종사하면서 전시에 대비할 태세를 갖추다가 전시에는 중앙에서 내려온 총병관의 지휘하에 전투하였다. 군단인 도지휘사사는 각 성이나 전략상 요지에 있었으므로 명 대에는 13성의 도지휘사와 요동, 만전, 대령 등의 도지휘사사를 비롯하여 관할구역이 광대한 지역에는 행도지휘사사를 두기도 하였다.
그리하여 16세기 전반기까지 명은 전국에 16개 도지휘사사, 5개 행도지휘사사, 2개 유수사를 두고 여기에 소속된 위 493개, 소 2,593개가 있었으며, 도사에게 직속된 소어천호소 315개가 있어 그 병력은 총 329만여에 달했다. 이 밖에도 황제의 친위군으로서 궁성의 수호를 담당하는 금의, 금오, 우림 등의 25위가 있어 그 병력 수가 15만여에 달했다.
명 군제의 근간인 위소제도의 경제 기반은 군둔(軍屯)이었고 그에 초기 세금 부과는 매우 경미하였으므로 위소제도 운영에는 큰 문제가 없었으나 영락제 연간에 군둔 관리 체제를 정비하면서 둔전병 부담이 가중되어 군둔의 기초가 흔들리기 시작하였다. 그 후 1449년의 '토목보의 변'을 계기로 위소제도의 문제점을 해결하려는 방안으로서 민병 모집을 이용해 병력을 보충했다.
이 민병은 북방의 몽골족과 동남 해안 지역에 출몰하는 왜구 격퇴에 크게 기여하였으나 후대에 이르러 정치상 혼란과 더불어 군 기강이 해이해져서 그 전투력이 약화하여 역시 유명무실해졌다.이는 여진이 독립하여 후금을 세우는 결정적 계기가 되고 말았다
경과
히데요시는 타국의 다이묘들이 가지고 있던 막강한 군사력을 외부로 방출시킴으로써 국내 안정과 권력 공고화를 도모하고 신흥 상업 세력을 억제하려고 명(明)을 침략하게 되었다는 견해가 있다.[17]
1592년 음력 1월 히데요시는 쓰시마 국주에게 조선으로 하여금 일본에 복속하고 명(明)을 정벌하는 과정에서 일본군의 길잡이를 맡으라고 명령하였다. 소 요시토시는 명(明)을 정벌하는 데 길을 빌려달라는 말로 좋게 바꾸어 조선에 교섭해 왔으나 조선은 거절하였다.(정명가도)
전쟁 초기
교섭이 결렬되자 히데요시는 1592년 5월 23일(음력 4월 13일) 군대 약 20만을 조선으로 파병해 침공하였다. 이날 정발이 지키는 부산진성과 송상현이 지키는 동래성이 일거에 함락되었다.
6월 3일(음력 4월 24일) 순변사 이일이 상주에서 일본군에서 패하고 10일 만에 경상도가 넘어갔다. 6월 7일(음력 4월 28일) 도순변사 신립이 충주의 탄금대에서 일본군에게 대패하고 전사하였다.그러나 고니시 유키나카가 이끄는 병력도 많이 전사하고 부상당했다.그리고 조선이 자랑하던 유일한 버팀목이 사라져 버린 셈이다
일본군의 작전은 육군은 종래 일본 사절단이 조선에서 이용하던 세 길을 따라 북진하고 수군은 조선 남해와 황해를 돌아 물자를 조달하면서 육군과 합세하는 것이었다. 고니시 유키나가를 선봉으로 하는 제1군은 부산·밀양·대구·상주·문경 등을 거쳐 충주에 이르고 제2군은 가토 기요마사가 인솔하여 울산·영천 등을 거쳐 충주에서 제1군과 합세하여 한양으로 진군하였으며, 구로다 나가마사의 제3군은 김해를 지나 추풍령을 넘어 북진하였다. 일본군이 노도처럼 북진해 오자 조선 왕실과 조정은 수도 한양을 버리고 북쪽으로 도주하여 분노한 백성이 궁궐과 전적을 태워버렸다.
6월 11일(음력 5월 2일) 일본군 제1군과 제2군은 개전한 지 20일 만에 충주·여주·양근(현 양평) 등을 거쳐 한양을 점령하여 본거지로 삼았고 6월 26일(음력 5월 17일) 도원수 김명원을 임진강 전투에서 격파하고서 군을 나눠 고니시 유키나가의 군대는 평안도로, 가토 기요마사의 군대는 함경도로, 각각 한반도 북부까지 진격하였다. 7월 21일(음력 6월 13일)에 평양이 함락되었다. 다급해진 선조는 의주로 피신했다.
수많은 전장에서 단련된 백전노장인 일본군은 전쟁 경험이 풍부하였고 잘 훈련되고 조직되었지만, 조선군은 군비가 제대로 갖추어져 있지 않았으며 실전 경험도 전무했다. 조선이 전쟁 가능성이 있다는 소식을 듣고 대책을 마련하였다고는 하나 오랜 기간 평화를 누리던 남부 지방에서는 심히 반발하였다. 결국, 병사들이 일본군이 진격해 온다는 급보를 듣고 탈영하는 사태도 빈번하였다. 일례로 일본군이 침공한다는 소식을 들은 이순신의 부하 포졸인 황옥현은 탈영하다가 이순신에게 적발되어 참수당하기도 했으며, 대규모 총력전을 경험하지 못했으므로 당시에는 전시 계획은 있었으나 그 실행하는 과정에서 많은 문제를 드러냈다. 예컨대 대구에는 전시 계획대로 군대가 소집되었어야 했으나 일본군의 고속 돌파로 말미암아 경장 이일이 도착하기도 전에 전역에 일본군이 진입하였고 백성과 수령도 뿔뿔이 도망친 뒤라서 일본군의 침공에 대비하여 급조한 대구읍성은 방어에 쓰이지도 못하고 버려졌고 이일은 자신이 지휘할 군대를 보지도 못하고 상주에서 일본군과 전투하기도 전에 패해서 도망쳤다.
전황이 불리하게 돌아가자 조선의 왕과 백관은 여러 비상대책을 강구하였다. 신립의 패보는 한양의 인심을 극도로 동요시키고 선조는 마침내 정신(廷臣)과 더불어 한양을 떠나 개성·평양 방면으로 도망치고 두 왕자 임해군과 순화군을 함경도와 강원도에 보내어 근왕병을 모집하라고 시키고 명(明)에 사신을 지속으로 보내어 구원을 계속하여 청하였다.
왕이 한양을 나왔을 때 분노한 백성이 궁궐을 태워 버리고 노비는 자신의 문적(文籍)을 알고 있는 장례원과 형조를 불태웠다.[18]
조정에서는 도원수 김명원에게 도성을 수비하라고 시켰으나 결국 1592년 5월 3일(음력), 도성은 손쉽게 함락되었다. 당시 일본에서는 성이 함락되면 성주는 할복하고 성에 사는 주민은 항복하여 해당 지역이 평정되는 것이 전쟁에서 기본 방식이었는데 조선은 왕이 도성을 버리고 도망치고 각지에서는 백성이 저항했다. 고려의 현종, 고종, 공민왕도 이러한 방식으로 불리한 형편을 타개했으므로 조선 백성은 별로 충격받지 않았지만, 일본군 입장에서는 굉장히 당혹스러워했고 백성이 정복자에 대항하는 실정에도 충격받았다. 일본에서 백성이란 단순히 거주를 이전하는 자유도 없는 영지에 부속된 농노나 전리품으로서 성격이 강했기 때문이다. 일본은 이런 차이를 모른 채 정복한 조선에서 보급과 급료 등 비용을 충당할 예정이었으므로 일본군의 기본 계획에 큰 차질을 빚는다.
어가의 도주
1592년(선조 25) 4월 13일 일본군이 부산포에 상륙, 파죽지세로 북진해오자 조정은 보름 만에 한성을 버리고 개성으로 피난했으며, 이어 평양을 거쳐 의주까지 퇴각했다.
1592년(선조 25) 4월 13일 일본군이 부산포에 상륙하였다. 임진왜란이 터지자 선조는 의정부우의정 이양원(李陽元)을 수성대장(守城大將)에 임명하고, 이전과 변언수(邊彦琇)를 수성좌위장(左衛將)과 경성우위장(右衛將)에[19], 신각(申恪)을, 중위대장(中衛大將)에, 박충간(朴忠侃)을 경성순검사(京城巡檢使)에 임명하여 성곽을 수축하고, 도성을 방비하게 하였다. 선조는 한편으로 징병대를 구성해 징병 체찰사(徵兵體察使)에 이원익(李元翼)과 최흥원(崔興源)을 임명하고 징병대를 전국에 보내 15~60세 남성을 징집하게 했다.
송상현, 정발 등이 전사하고 4월 28일 충주 탄금대 전투에서 도원수 신립과 부원수 김여물이 이끄는 토벌대 1만 6천명이 몰살당하고 4월 말 일본군은 경기도로 들어왔다. 이에 선조는 파천, 천도를 결정한다. 이후 일본군이 개성까지 함락하고 황해도로 북진해 오자, 선조와 백관 일행은 또다시 도망치기로 마음을 굳게 정하였다. 4월 28일 선조는 대간을 불러 파천을 상의하고, 바로 조정에서는 파천을 논의하였다. 바로 정사가 소집되고 대신들은 모두 파천을 반대하였다. 이날 영의정 이산해(李山海)는 혼자 울며 통곡하다가 정사가 끝난 뒤 승지 신잡(申磼)에게 과거에도 피신한 사례가 있었다며 설명하였다. 그리고 대신들은 모두 이산해를 비난했다.
혼란에 빠진 선조는 어디로 가야할지를 신하들에게 물었다. 이에 도승지 이항복은 의주에 가서 어가를 멈추고 있다가 만약 어려운 상태에 빠져서 힘이 다 없어지고 팔도가 적에게 모두 함락된다면, 즉시 명나라 조정에 가서 사태의 위급함을 호소해야 한다면서 중국과 가까운 의주 쪽으로 피난할 것을 건의했다.[20] 4월 28일 선조는 이원익, 최흥원, 우부승지 신잡, 주서 조존세(趙存世), 가주서 김의원(金義元), 봉교 이광정(李光庭), 검열 김선여(金善餘) 등을 만나 파천을 선언한다. 바로 광해군을 세자로 정했는데, 세자 책봉은 평양성에 도착하여 임명한다. 한편 천도를 반대하는 상소가 올라오는가 하면 4월 29일 해풍군 이기(海豊君 李耆) 등은 궐문을 두드리며 통곡했다. 이에 선조는 "가지 않고 마땅히 경들과 더불어 목숨을 바칠 것이다."며 이들을 돌려보냈다. 그러나 천도는 결정되었고 4월 30일 궁인들을 소집한 선조는 궐문을 나섰다.
한양에서 백성을 두고 도망친 선조와 백관 일행은 임진강을 건너자 일본군의 추격을 늦추려고 나루터를 방해하고 배 여러 척을 침몰시켰다. 선조와 백관 일행은 일본군이 한강 이남까지 진격해 오자 다시 도망쳤으며, 개성을 거쳐 평양에 이르러서는 광해군을 왕세자로 책봉하였다.당시 선조는 도읍지를 평양으로 옮기는 천도를 계획했다가 대신들의 반대로 무산되었고, 1592년 6월 22일 의주 행재소에서는 명나라로 망명을 계획하고 사신을 보내 6월 27일 망명 허락을 명나라로부터 받았지만 대신들의 반대로 무산되었다. 선조는 이런 굴욕 속에서 몽진에 성공하였다.
도성의 사대부들의 계속된 환도 요청과 사헌부와 사간원이 여러 번 선조에게 돌아올 것을 요청, 1593년(선조 26) 9월 21일에 출발하여 10월 3일 한양에 도착하였다. 선조는 의주까지 가서 명나라로 피신, 망명정부를 세울 것도 고려하였으나 신하들의 반대로 실패하였다. 사헌부와 사간원의 계속된 환도 요청에 선조는 1593년(선조 26) 9월 7일 양위 의사를 밝혔다가 승정원의 만류와 9월 21일 의정부좌의정 윤두수의 만류로 철회하였다. 1593년(선조 26) 8월 의주에서 몇차례 남하하여 평양성을 거쳐서 해주까지 왔다가 다시 의주 근처로 올라가는 일을 반복하였다.
1593년 9월 20일 윤두수는 속히 환도할 것을 주청하였다. 선조는 갈팡질팡하다가 1593년(선조 26) 9월 22일 해주를 출발, 9월 23일 연안부에 도착, 2일간 머무르자는 비변사의 건의로 4일간 머무르다가 9월 27일 개성, 9월 28일 파주 동파역(東坡驛)을 거쳐 9월 29일 고양 벽제관을 거쳐 10월 1일 벽제관을 출발, 한성부 정릉동 행궁에 나타났다.
조선군의 반격
섬네일|300px|이순신의 학익진에 대해 묘사한 수조병풍도
조정에서는 그와 함께 또 하나의 조정인 분조를 꾸렸는데 평양에서 왕세자로 책봉된 광해군이 이를 이끌고 각지를 돌아다니면서 의병 봉기를 촉구하고 의병 부대를 국가의 정식 군대로 인정하였다. 이는 조선이 병농일치의 군사제도를 시행하였으므로 당연한 절차였고 의병장에게 관직을 주고 무과에 급제하고 현감 이상 관직이 있는 관리로서 대우해줬지만, 의병장을 대상으로 하는 관직 제수와 우대는 기존 무과 급제를 이용해 정식으로 장수가 된 자들과 알력을 일으켰는데 이런 알력이 첨예화하여 폭발한 것 중 하나가 김덕령 사건이다. 한편으로 공명첩으로써 군량미를 모으고 근왕군을 모집하기도 했다. 광해군이 분조를 이끌고 활발히 활동하는 것을 전해 들은 각지 사대부와 백성은 광해군을 따르고 근왕군에 참가하려고 찾아왔다. 광해군은 근왕병을 모집하고 군량미를 확보하였으며 민심을 안정시켰다. 이에 명나라 장군들도 광해군을 극찬하였다.
의병들은 곳곳에서 일본군의 보급로와 통신망을 차단하여 일본군을 곤란에 빠뜨렸다. 의병의 봉기로 민심은 차츰 제자리를 찾게 되었으며 조선 관군도 재기할 시간을 벌었다.
1592년 또한, 이순신이 이끄는 조선 수군은 압도하는 화력과 탁월한 전술을 이용하여 일본 수군을 음력 5월 사천 해전에서, 음력 6월 당포 해전에서, 음력 7월 한산도 대첩에서 패퇴시키고 제해권을 장악하였다. 일본군은 보충 병력과 군수품 수송이 어려워져 곤경에 빠지게 되었다. 명(明)에서 온 원군의 활약과 조선 수군과 의병의 활동은 조선에 불리하였던 전세를 소강(小康)하게 하는 원동력이 되었다. 이때 명나라와 함께 조선에 파병돼 일본군과 싸운 포르투갈 용병들이 있었다. 포르투갈의 선진화된 문물을 갖춘 용병을 '해귀'(海鬼)라 불렀다. 명나라가 고용한 포르투갈의 용병들이었다.
한편 국내 각처에서는 일본군의 침공에 대항하는 의병이 일어났다. 조헌은 충청도 옥천에서 일어나 청주에 주둔한 일본군과 전투하고 금산에 주둔한 일본군을 공격하다가 전사하였고 곽재우는 경상도 의령에서 거병하여 의령과 창녕에서 일본군과 일전을 벌이고 진주에서 김시민과 함께 일본군을 방어하였다. 고경명은 전라도 장흥에서 거병하여 은진까지 북상하였다가 금산성에서 일본군과 격전하다가 전사했으며, 김천일은 호남에서 거병하여 수원을 근거지로 일본군과 전투하고 강화도로 진을 옮겼다가 다음 해 진주에서 전사하였다. 정문부는 함경도에서 활약하여 경성과 길주를 회복하고 일본군을 몰아내어 함경도를 수복하였다. 묘향산의 중 휴정은 격문을 팔도 승려에게 보내 그 사람의 제자 유정의 내원을 얻어 승병 1700명을 이끌고 평양 탈환전에 참여해 공을 세워 도총섭에 임명되었으며, 그 사람의 제자 처영도 승병을 모집하여 전라도에서 권율의 막하로 들어가 활동하였다.
특히, 조선군은 김시민의 제1차 진주성 전투, 권율의 이치 전투에서 일본군에게 크게 방어하여 전라도가 온전할 수 있었다. 이는 일본군을 주춤하게 하였고 일본군의 작전에 차질을 빚게 하였으며, 많은 인구가 사는 조선 최대 곡창지대인 전라도를 기반으로 전력을 재정비할 수 있었을 뿐만 아니라 이순신의 전라 수영이 육지에서 일본군의 내습 걱정 없이 해전에 전념할 수 있게 해 주었다.
승전의 뒷 배경에는 단순히 뛰어난 지휘력과 급습 말고도 총통이라는 훨씬 더 강력한 화력병기 및 안정적인 판옥선에 더해 귀선이라는 새로운 전투함이 조합된 '발전되고 강력한 무기체계'의 전력화이다.
명군의 개입
한편, 의주로 도망친 선조는 명나라에 계속하여 구원을 간청하였다. 명나라 조정에서는 여론이 분분하였으나 병부상서 석성의 주장으로 자국의 영토에까지 전쟁이 번지는 형편을 막으려면 조선에서 적을 방어해야 상책이라는 판단하여 대규모 원병을 파견하였다. 이 때 명(明)은 일본의 의도가 명 정벌에 있다고 판단하였다.
요양부총병 조승훈은 병사 5천을 이끌고 평양성을 공격하였으나 패하자 명나라에서는 심유경을 평양에 파견하여 화의를 제창하게 하는 한편 1593년 음력 1월 이여송, 송응창이 이끄는 4만여 대군은 조선군과 합세하여 평양을 수복하고 일본군은 한양으로 퇴각하였다. 명군은 처음에 파병한 3천여 명을 시작으로 종전할 무렵에는 10만여 대군을 조선에 주둔시켰다.
일본의 기록에 의하면 명군이 전쟁의 판도를 바꾸었지만, 명나라가 개입하여 전쟁이 길어진 측면도 있다고 평가된다. 개전 1년 후 조선군은 오합지졸 병력 17만 5천을 모았고 전선도 경상도 남부로 고착되었으나 전세가 불리할 때마다 일본은 강화를 요청하였고 피해나 위험 부담 없이 전쟁을 마무리하고 싶었던 명군은 조선 장수들의 공세 요구를 묵살하고 강화에 응하곤 하였다.
명군은 벽제관 전투에서 패하여 개성으로 한때 후퇴하였다. 이에 일본군은 한양에 집결하여 마침 함경도에서 철수하는 가토 기요마사의 군대와 연합하여 행주산성을 공격하였다. 행주산성은 권율이 방어하던 곳으로서 일본군과 격전을 벌인 끝에 방어하였다. 행주대첩은 권율의 분전도 있었지만, 승병을 비롯한 병사들의 용맹한 활약과 화차의 활약이 매우 컸다. 특히 이 공성전에서 일본군 총대장 우키타 히데이에는 부상을 입었다. 행주산성 방어전은 김시민의 진주성 전투, 이순신의 한산도 대첩과 함께 임진왜란의 3대첩 중 하나이다.
강화 회담
명나라는 심유경을 한양의 일본군 본진에 다시 보내어 화의를 계속 추진하였고 일본군도 보급 문제로 말미암은 전황 불리, 명군의 진주, 악역(惡疫)이 유행한 탓에 화의에 응하여 1593년(선조 26년) 음력 4월에 전군을 남하시켜 서생포에서 웅천에 이르는 사이에 성을 쌓고 화의 진행을 기다리게 되었다.
그러나 일본군은 제1차 진주성 전투에서 함락하지 못한 진주성을 공격하여 조선군과 9일간 치열하게 전투한 끝에 의병장 김천일·경상우병사 최경회·충청병사 황진 등을 전사시키고 성을 함락하였으나 일본군도 피해가 커서 전라도로 진격하지 못하였다. 이것이 제2차 진주성 전투이다. 이로써 전란 내내 전라도는 일본군의 침입으로부터 보전되었다. 전라도는 최대의 곡창지대이며 인구가 많아 반격의 발판으로 중요했다.[21] 또한, 일본군이 육로를 통해 전라 수영, 즉 이순신의 해군기지의 곧바로 진격하여 육지를 통해 배후를 공격하는 최악의 상황도 이루어질 수 없게 되었다. 2차 진주성 전투 이후 이순신은 현덕승에게 보낸 편지에서 "若無湖南 是無國家(만약 호남이 없으면 나라가 없을 것이다.)"라고 적었다.[22]
1593년 음력 8월 명나라는 일본군과 휴전협상을 제의했다. 양국은 3년에 걸쳐 지루하게 휴전하는 협상하는 과정에서 이몽학의 난이 일어나기도 했다.
제2차 침입과 종전
일본 수군은 칠천량 해전에서 조선 수군을 전멸시켰고 일본 육군은 임진년 침공과 다르게 보급로를 탄탄히 하려고 전라도를 점령한 후 한양을 공격하기로 한다.
당시 일본 수군은 이순신의 파직과 원균의 칠천량 해전 대패로 말미암아 남해안 대부분의 제해권을 장악하였고 일본 육군은 1597년 9월 25일(음력 8월 15일), 9월 29일(음력 8월 19일) 남원 전투, 전주성에서 조명 연합군을 대파하고 남원과 전주를 함락시킨 일본 육군은 전라도를 점령하고 충청도 직산까지 진격하여 명군과 대치하기에 이른다.
남원과 전주를 함락한 일본 육군은 전라도를 점령하고 충청도 직산까지 진격했다. 후에 직산에서 명군과 대치하여 몇 차례 전투하였으나 이순신이 지휘하는 조선 수군이 명량 해전에서 일본 수군을 대파시키자 보급선이 끊길 것을 우려한 일본 육군은 직산을 끝으로 더는 진격하지 못했다.
1597년 12월 말에서 1598년 1월 초에 걸쳐 조명 연합군은 울산왜성을 공격했으나 함락시키지 못하였다.[23][24][25]
1598년 9월 말부터 10월 초에 걸쳐 조명 연합군은 서로군, 중로군, 동로군을 편성하고 수군이 이를 받치는 형태의 사로 병진 작전을 개시하였다. 이는 서쪽에서 순천왜성(고니시군), 사천왜성(시마즈군), 울산왜성(가토군)을 동시에 공격하는 태세였으나 왜교성 전투,[26] 제2차 울산성 전투,[27][28] 사천 전투에서 패하였다.[29][30][31][32]
[33]
이 때 도요토미 히데요시가 도중에 죽자 일본군은 결국 이를 극비에 부치고 본국으로 철수하기 시작하였다.
이순신은 노량에서 철수하는 일본군을 쫓아 함대를 대파하여 승리했으나 전투 중에 전사하였고 일본군은 전투에는 패배했으나 본국으로 철수에는 성공하여 임진왜란은 종전하였다.
대중문화 속에서 그려지는 임진왜란
대한민국의 경우는 여러 드라마와 영화를 통해 상세히 묘사를 하지만, 일본의 경우 자신들이 패배한 전쟁이기 때문에 최대한 간단하게 다루려고만 하며 별로 대중문화로 창작하려는 모습이 없다.
한국 입장
MBC 대하드라마 《조선왕조오백년》 임진왜란 편에서는 일본군이 조선에 침략하여 약탈과 학살을 벌이는 장면, 대규모 해전 등 조선군과 일본군의 전면전이 묘사되었다. 《조선왕조오백년》〈임진왜란〉 편은 1991년 10월부터 일본 NHK를 통해 방영되었다.[34]
KBS 드라마 《불멸의 이순신》에서 임진왜란은 일본의 정치적 목적에 의하여 전쟁과 외교가 병행된 전쟁으로 묘사되었다.
영화 《천군》에서는 이순신의 활약 보다는 인간적 내면을 더 비중있게 다루었다.
영화 《명량》에서는 임진왜란 중 제 2차 침략(정유재란)의 명량대첩을 다루었다.
2015년 방영된 KBS 드라마 《징비록》에서 류성룡 선생이 집필한 '징비록' 내용을 바탕으로 임진왜란이 발생하기 전부터 이순신이 전사한 노량해전까지 시기에 조정에서 펼쳐지는 이야기를 묘사하고 있다.
일본 입장
일본에서는 임진왜란이 원의 일본 원정[35] 에 비해서 중요하게 다루어지지 않으며 비교적 간단하게 다루어진다.
NHK 대하드라마 《공명의 갈림길》에서 히데요시가 출병을 명령하는 단 한컷만으로 임진왜란을 묘사하였다. 이는 그 이전, 그 이후의 작품에도 마찬가지였다.
일본 대하 역사소설 《도쿠가와 이에야스》에서는 의외로 히데요시 말년에 있어 중요한 의미를 갖는 전쟁으로 그려진다. 히데요시는 전 주군 《오다 노부나가》 영향을 받아 계획만 있던 중, 어렵게 얻은 친아들이 병사해 그 슬픔을 잊고자 갑자기 전쟁을 실행에 옮기는 것으로 묘사된다. 곧 또다른 아들인 히데요리가 출생하고 승전소식이 전해지자 히데요시는 기뻐하였다. 그러나 조선군 활약과 명나라 참전으로 전황이 고착되고 자신에게 병이 찾아오자 아들과 조선침략에 대해 많은 집착과 근심을 보인다. 결국 히데요시 죽음으로 전쟁은 급하게 종결되고, 무리를 둔 조선침략은 이후 다이묘간 분쟁, 《도쿠가와 이에야스》 대두, 《세키가하라 전투》(1600년)를 가져와 그의 일본통일을 붕괴시킨다. 소설 속에서 상당히 미화된 측면이 있으나 어쨌든 이에야스는 조선과 전쟁을 되풀이 할 가능성이 없는 것으로 묘사된다. 《선조》와 《이순신》, 《울산성 전투》, 《노량해전》이 서술되어 있다.
당시 사용된 무기
조선
현자총통
지자총통
비격진천뢰
차대전
화차
천자총통
수노기
장군전
팔각총통
변이중화차
편전
일본
가마야리
나이카마
시케토우 유미
시호다케 유미
일본도
종자도총(다네가시마 뎃포/철포) - 유럽 화승총인 아르카부스(아쿼버스)의 일본판
양국 주력함 비교
조선
조선의 전함은 바닥 부분이 평평한 전함이며 일본의 전함보다 내구력이 뛰어났다.
거북선
판옥선 위에 판자를 덮어 방어체계를 갖춘것 외에는 판옥선과 동일하다. 한때 위인전기 등에서 세계 최초의 철갑선이라 하였다. 거북선은 다른 전함에 비해 고도의 기동성이 요구되었다.
판옥선
조선의 주력 전함으로, 함선 위에 판자로 만든 집(누각)이 있다고 하여 판옥선이라 불렸다.
협선
정찰과 연락용도로 사용한던 함선이다. 일반적으로 조선의 각 수군 항구에서는 판옥선과 협선을 1:1비율로 보유하는 것이 규정사항이었다. 다른 함선에 비해 알려진 바가 적다.
일본
일본의 전함은 바닥 부분이 뾰쪽하며 배 위에 집 모양의 누각을 세웠다. 대체로 조선의 전함에 비해 크기가 작고 내구력이 약했다.
아타케부네
세키부네
고바야
기타
한편 임진왜란 전의 정세보고를 한 황윤길과 김성일의 문제가 1945년 해방 직후에까지 이어지면서 논란이 되었다. 황윤길의 집안 후손인 사학자 황의돈이 학봉 김성일을 비판적으로 기술한 점이 2000년대에 와서 알려지면서 논란거리가 된다. 현대에 들어와 교과서를 편찬하면서 현대 한국사학사에 있어 김성일은 임진왜란을 유발한 전화의 책임자로 기록되었다. 이러한 논지를 띤 최초의 학자는 황윤길의 문중 족손인 황의돈이었다.[36]
해방 후 동국대학교에서 국사학을 연구한 제1세대 학자인 황의돈은 신편 조선 역사 128~129쪽에서 류성룡, 이산해 등 당시 득세한 동인배가 김성일의 편을 들어 군사 시설을 모두 부수고 조정의 모든 대신들이 마음을 놓아 태평한 꿈에 취하여 드러누웠다.'고 기록함으로써 임진왜란의 책임이 김성일에게 있다고 기록하였다.[36]
이를 두고 신복룡은 '한 역사적 인물의 행적은 그의 진심과 동기를 이해하는 데에서부터 비롯해야 하며 그의 진심은 그가 마지막 생애를 어떻게 마쳤는가에 따라 평가되어야 한다.[36]'며 김성일은 신중한 애국자요 충신이었지 결코 의롭지 않게 거짓말을 말할 사람은 아니었다. 그는 문중 사학의 희생자였다.[36] 며 안타까워했다.
주요 인물
굵은 글씨는 각 국의 지도자. 칼표(†)가 붙은 인물은 전쟁 중 사망한 인물.
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9E%84%EC%A7%84%EC%99%9C%EB%9E%80 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
163,
1604,
2004,
2718,
3311,
3619,
4357,
5303,
6303,
6533,
7473,
7894
],
"plaintext_end_byte": [
151,
1603,
2003,
2717,
3286,
3618,
4356,
5302,
6284,
6516,
7472,
7884,
7944
]
} | Kuinka leveä Iso-Kukkanen on? | Iso-Kukkanen | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
257
],
"minimal_answers_end_byte": [
272
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Iso-Kukkanen [1][2] on Päijät-Hämeessä Lahdessa aivan Nastolan taajaman pohjoispuolella sijaitseva järvi, joka kuuluu Kymijoen vesistöön.[2][1]
Maantietoa
Järven pinta-ala on 367 hehtaaria eli 3,7 neliökilometriä. Se on 5,2 kilometriä pitkä ja 2,3 kilometriä leveä. Järvi on kaksialtainen, joita yhdistää toisiinsa Karhunsillan alla virtaava salmi. Läntistä järviallasta kutsutaan Pikku-Kukkaseksi ja se on pitkulainen 2,8 kilometriä pitkä ja 1,1 kilometriä leveä. Se on itä-länsi-suuntainen järviallas, jonka puolivälissä on kapea Turpeensalmi ja jonka länsipäätä nimitetään Villähteen Kukkaseksi. Pikku-Kukkaseksi kutsutaan myös Turpeensalmen itäpuolista osaa järvialtaasta [3]. Pikku-Kukkasella on koillisrannassa lähes sulkeutunut lahti Akalahti, joka on myös matala. Itäinen järviallas, jota kutsutaan myös Iso-Kukkaseksi [3], on myös muodoltaan pitkulainen, mutta se on pohjois-etelä-suuntainen. Se on 4,3 kilometriä pitkä ja 1,8 kilometriä leveä. Sen eteläpään halkaisee 650 metriä pitkä Hevosniemi kahdeksi lahdeksi ja järven pohjoispäässä on kaksi lahtea Rajasuonpohja ja Immilänhaara. Järven ympäristö on pääasiassa alavaa maastoa, mutta monissa kohdissa rannat ovat jyrkkärinteisiä. Esimerkiksi Vilpistönmäen, Pohjattomankallion, Salmenmäkien ja Kertunmaan rannat ovat jyrkkiä. Lahden puoleisessa päässä sijaitsee kaksi korkeaa mäkeä Huhkaimenkallio ja Turpeenkorkea, jotka kohoavat 40–50 metriä järven yläpuolelle. Järven etelärannat kohoavat kauempana koko järven pituudelta Salpausselän päälle.[2][1]
Järvessä on kartan mukaan 10 saarta. Itäisen järvialtaan eteläpäässä sijaitsee Puukkolansaari, joka on 150 metriä pitkä ja 50 metriuä leveä. Saari on luonnonsuojelualuetta samoin kuin järven eteläpään metsikkö. Samassa järvialtaassa on myös Isosaari, joka on saman kokoinen. Pikku-Kukkamossa sijaitsee Palonpohjan lashdessa Kotasaari. Muut saaret ovat pieniä tai jopa luotoja.[1]
Järvi on luodattu ja siitä on julkaistu syvyyskartat. Sen tilavuus on 32,1 miljoonaa kuutiometriä eli 0,0321 kuutiokilometriä. Järven keskisyvyys on 8,8 metriä ja suurin syvyys on 33 tai 34 metriä [4]. Läntinen järviallas on suhteellisen matala ja sen syvin kohta 9,0 metriä sijaitsee Pikku-Kukkasen itäpäässä. Villähteen Kukkasessa on noin 5 metriä syvää [4]. Itäisen järvialtaan keskellä kulkee pohjois-etelä-suuntainen syvännejakso, jonka keskellä Pajulahden urheiluopiston Vähä-Mojon kohdalla sijaitsee järven syvin kohta. Syvänteen 30-metrinen osa on kilometrin pituinen ja sen yli 10-metrinen osa on 2,4 kilometriä pitkä. Myös Immilänpohjassa on yli 10 metriä syvää.[2][1]
Järven rantaviivan pituus on 25,4 kilometriä ja sen rannat ovat metsämaata tai asutusaluetta. Eteläpuolella kulkevan itä-länsi-suuntaisen Salpausselän päällä sijaitsee Nastolan taajama-alue, jonka asutusalueita on rakennettu pohjoisrinteille paikoin järven rannoille asti. Näitä ovat Vierunkulma, Kangas, Luomaniemi, Pekkala ja Kisaharju. Pekkalasta pohjoiseen kulkevan yhdystien 3134 varrella sijaitsevat rannoilla Salmenmäki, Pajulahti ja Kumia. Villähden Kukkamossa on vedenottamo ja sellainen on myös itäisen järvialtaan eteläpäässä.[2][1][5]
Luontoarvoja
Vedenlaatu
Iso-Kukkanen kokonaisuutena kuuluu järvityypiltään pieniin ja keskikokoisiin vähähumuksisiin järviin (Vh). Sen valuma-alue muodostuu kalliomaasta ja karkearakeisesta maa-aineesta. Se sijaitsee Nastolan taajaman läheisyydessä ja siihen vaikuttaakin hajakuormituksen lisäksi pienet pistekuormitukset.
Järven vesi on varsin kirkasta ja sen näkösyvyys on yleensä 3–4 metriä. Vesi on sameampaa Villähteen Kukkasessa ja Pikku-Kukkasessa ja siellä näkösyvyys on noin 2 metriä. Vedenväriä on mitattu säännöllisesti vasta 2000-luvulla ja niiden arvot ovat vaihdelleet 2010-luvulla 20–50 mgPt/l, keskiarvon ollessa kesäisin 32 mgPt/l ja talvisin 36 mgPt/l. Mitatut väriluvut ovat tyypillisiä humusjärville, joissa on vähän humusta. Villähteen Kukkasessa ja Pikku-Kukkasessa väriluvut ovat korkeammalla kuin itäisessä järvialtaassa. Matalina niiden kohonneet arvot voivat johtua pohjan lähellä tapahtuvassa sisäisessä kuormituksessa, missä vähähappisella kaudella ravinteita ja rautaa liukenee takaisin veteen.
Järven kemiallis-fysikaalista tilaa ja ekologista tilaa tutkitaan mittaamalla ravinteiden ja levien klorofyllipitoisuuksia. Kokonaisfosforipitoisuuksia ja kokonaistyppipitoisuuksia on mitattu vuodesta 1966 alkaen, mutta viime vuosina mittauksia on tehty kahdesti vuodessa. Iso-Kukkasen fosforia on ollut pintavedessä 8–15 mikrogrammaa litrassa vettä (μg/l) ja kesäkauden keskiarvo on ollut 12 μg/l. Talvien keskiarvo on ollut vain 10 μg/l. Syvänteestä huolimatta myös alusveden pohjanläheiset arvot ovat olleet pintavesien luokkaa. Pikku-Kukkasessa ja Villähteen Kukkasessa kesäkauden keskiarvot ovat olleet vastaavasti 22 μg/l ja 24 μg/l. Nämä vastaavat rehevöityneen järven tasoa. Talvikaudella fosforipitoisuudet laskevat 15 μg/l molemmissa pikkualtaissa. Keskimääräiset typpipitoisuudet ovat olleet 2010-luvulla kesällä 450 μg/l ja talvella 668 μg/l. Myös typpiarvot ovat pienemmissä järvialtaissa kohonneita.
Järven eliötoimintaa on mitattu levien klorofyllin pitoisuudella, joka on Iso-Kukkasessa 5,6 μg/l, Pikku-Kukkasessa 24 μg/l ja Villähteen Kukkasessa 12 μg/l. Pitoisuudet kuitenkin vaihtelevat suuresti, mikä on levien tyypillistä käyttäytymistä. Järvialtaiden happamuustaso on talvisin lähellä neutraalia, mutta kesäisin se kohoaa levien vilkkaan yhteyttämisen takia. Arvot ovat vaihdelleen arvojen pH 7,2–7,5 välillä, mutta ovat pysyneet pH 8 alapuolella. Veden puskurikykyä happamoitumista vastaan on mitattu vain muutaman kerran ja se on silloin ollut hyvä. Iso-Kukkanen on muita järvialtaita selvästi syvempi, joten sen vesi lämpötilakerrostuu selvästi. Sen syvänteissä riittää happea koko vuodeksi, mutta matalammassa Pikku-Kukkasessa se usein loppuu ennen syystäyskiertoa. Matalimmassa järvialtaassa Villähteen Kukkasessa eivät happiongelmat ole aiemmin olleet niin pahoja, mutta viime vuosina sielläkin on ollut happitalouden häiriöitä.
Virkistystoiminta
Villähden Kukkamossa on järven länsirannalla uimaranta, Pikku-Kukkamolla Luomaniemessä leirikeskus, itäisen järvialtaan eteläpäässä Pekkalassa uimaranta ja sen länsirannalla Pajulahden urheiluopisto.[1]
Vesistösuhteet
Järvi sijaitsee Kymijoen vesistössä (vesistöaluetunnus 14) Kymijoen alueen (14.1) Arrajoen valuma-alueella (14.16), jonka Iso-Kukkasen–Kärkjärven alueeseen (14.163) järvi kuuluu. Järven vedenpinnan korkeus on 90,5 metriä mpy. Järveen on johdettu metsäojia, joista eräät ovat alunperin luontaisia. Tällaisia ovat esimerkiksi Akalahteen laskeva Kakarlammin (3 hehtaaria, ha) ja Roninlammin yhteinen laskuoja, Villähden Kukkasen pohjoisrantaan laskeva Kilpasenoja, joka on Kupparinniityn kuivatusojien laskuoja ja jonka kautta laskevat myös Pikilammi, Kilpanen (3 ha), Seelammi ja Kalliojärvi (59 ha). Vastaavasti itäisen järvialtaan itärantaan laskee Pömpänlammin (5 ha) ja Turranlammin (6 ha) yhteinen laskuoja, sekä pohjoispääjän laskee Kuusustonlammi. Järvi saa pääosan vedestään Kärkjärvestä (199 ha), josta laskee Härhönjoki Alvojärveen (23 ha), ja josta laskee Kukkasjoki Villähden Kukkaseen.[4]
Iso-Kukkasen pohjoispäästä Immilänhaarasta laskee sen oma laskujoki 200 metriä leveä Venetaipaleen kannaksen yli Salajärveen. Joella on pudotusta 4,5 metriä ja sen alajuoksulla on Kumian säännöstelypato [3]. Vesireitti jatkuu Salajärvestä Salajokea pitkin Ruuhijärveen, sitten Immilänjokea pitkin Sylvöjärveen, ja lopuksi Arrajokea pitkin Arrajärveen, josta vedet sekoittuvat Kymijokeen.[1][4]
Lähteet
Luokka:Arrajoen valuma-alue
Luokka:Lahden järvet
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Iso-Kukkanen |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
668,
826,
1333,
1842,
1916,
2008,
2439,
2761,
3279,
3968,
5358,
6604,
6773,
6983,
7480,
7575,
7741,
8411,
8937,
9625,
10549,
10893,
11349,
11525,
11743,
12472,
12702,
13535,
13668,
14101,
14983,
15704,
16651,
17568,
18114,
18588,
19240,
19686,
19874,
20590
],
"plaintext_end_byte": [
666,
825,
1320,
1841,
1914,
2006,
2419,
2760,
3278,
3967,
5357,
6534,
6749,
6982,
7479,
7574,
7708,
8410,
8936,
9624,
10548,
10892,
11348,
11524,
11607,
12460,
12695,
13534,
13667,
14094,
14982,
15697,
16650,
17560,
18113,
18563,
19239,
19685,
19864,
20561,
20660
]
} | Mikä on keskimääräinen ilman kosteusprosentti Helsingissä? | Suomen ilmasto | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Suomen ilmasto on väli-ilmasto, jossa on meri- tai mannerilmaston piirteitä riippuen ilmavirtausten suunnasta ja matalapaineiden liikkeistä. Alueen lämpötilaan vaikuttavat suuresti sen sijainti keskileveysasteilla, suurimmaksi osaksi pohjoisten leveyspiirien 60° ja 70° välillä, ja Atlantilla Skandinavian länsipuolella virtaava Golfvirta, jonka ansiosta Suomessa lämpötila on korkeampi kuin muualla vastaavilla leveysasteilla sijaitsevilla manneralueilla.[1] Toisaalta Suomen ilmasto on mantereisempi kuin muissa Pohjoismaissa. Aasian mannerilmasto ulottuu ajoittain Suomeen, mikä näkyy toisaalta talven pakkasjaksoina, toisaalta kesän helteinä.[2]
Köppenin ilmastoluokitusta käyttäen Suomessa on luokan Df ilmasto, eli kylmätalvinen lumi- ja metsäilmasto, jossa sataa tasaisesti ympäri vuoden.[3][4]
Keskileveysasteiden ja polaarisen ilman välissä on polaaririntama, joka kulkee matalapaineineen useimmiten Suomen lähellä. Suomen sääkartoilla havaittavat lämpimät ja kylmät rintamat ovat yleensä aaltoja polaaririntamassa, harvemmin arktisessa rintamassa. Etelä-Suomessa vallitsee lämpimän rintaman ylityksen jälkeen keskileveysasteiden ilmamassa ja kylmän rintaman jälkeen polaarinen ilmamassa. Pohjoiseen voi kylmän rintaman takapuolella virrata myös arktista ilmamassaa.[5]
Lämpötila
Vuotuinen lämpötilan keskiarvo on lounaisimmassa Suomessa 6,5°C. Keskiarvo laskee koillista kohti, joskaan kylmintä ei ole Pohjois-Lapissa vaan Käsivarren seudulla. Suomenselän ja Maanselän vedenjakajaseudut ovat vähäjärvisiä ja nousevat ympäristöään korkeammalle, joten siellä on kylmempää kuin alavammilla seuduilla.[6] Suomen ja Pohjoisnavan välissä on talvellakin avoin Barentsinmeri, joten pohjoisesta tulevat ilmavirtaukset eivät ole yhtä kylmiä kuin Siperiassa tai Alaskassa.[7]
Kuukausittaiset lämpöennätykset löytyvät seuraavasta taulukosta:[8]
Kunkin kuukauden alimpien lämpötilojen ennätykset löytyvät seuraavasta taulukosta:[8]
Lämpötilaolojen perusteella Suomi on jaettu kahdeksaan kasvuvyöhykkeeseen. Vyöhykejakoa käytetään puuvartisten kasvi-istutusten suunnittelun apuna. Siihen vaikuttaa eniten kasvukauden pituus, mutta myös tehoisan lämpötilan summa sekä talviolosuhteet, kuten routa. Koska suuret järvet estävät hallaa, järviset seudut kuuluvat suotuisampaan kasvuvyöhykkeeseen kuin järvettömät lähialueet.[10]
Sateet ja lumiolot
Suomen kuivimmilla alueilla Pohjois-Lapissa sataa vuodessa keskimäärin alle 500 mm, ja kaikkialla Lapissa, samoin kuin Pohjanmaan rannikkoalueilla, vuotuinen sademäärä jää alle 600 millimetrin. Sateisimmilla alueilla eli etelärannikolla, Pohjois-Karjalassa sataa vuosittain keskimäärin yli 700 millimetriä.[11]
Lännessä sijaitsevien Skandien ansiosta valtaosa Atlantilta lähtevistä sateista jää Norjaan, ja föhn-ilmiö kuivattaa Suomeen tulevaa ilmavirtausta. Suomeen lännestä tulevat kovat tuulet ovat siis useimmiten kuivia, ja sateet lisääntyvät Kaakkois-Suomea kohti. Sademäärät ovat suurimmillaan heinä-elokuussa, rannikolla hieman myöhemmin. Vähiten sataa maaliskuussa. Vuodessa on tyypillisesti noin 180 päivää, jolloin sataa edes vähän, ja 10–15 päivää, jolloin sataa yli 10 millimetriä.[12]
Pysyvä lumipeite saadaan Suomessa yleensä ennen jouluaattoa. Lapissa pysyvä lumi saadaan jo lokakuussa, kun taas lounaisimmassa Suomessa ja saaristossa lumiaika alkaa vasta tammikuun puolella.[13] Lumisuudessa on kuitenkin suuria eroja sekä vuodesta toiseen että alueellisesti, myös varsin lähellä toisiaan olevien paikkojen välillä.[7] Paksuimmillaan lumipeite on normaalisti maaliskuussa juuri ennen kuin se alkaa sulaa. Lumen määrä vaihtelee maan eri osissa, ja sen takia rakennusmääräysten rajat, kuinka isoja lumikuormia kattojen pitää kestää, vaihtelevat alueittain: Suomen pienimmät rajat ovat Lounais-Suomessa 140kg/m2 ja suurimmat Itä-Lapissa 240kg/m2.[14]
Etelä-Suomelle on tyypillistä, että talvisin sää saattaa vaihdella rajusti. Varsinkin alkutalven ajanjakso marras-tammikuussa saattaa vaihdella vuosittain lumettomasta ja sateisesta kirpeisiin pitkiin pakkasjaksoihin. Pääsääntöisesti keskitalvella joulu-tammikuussa on yleensä pilvistä, kevättalvella helmi-maaliskuussa on selkeämpää. Etelä-Suomen keväät ovat yleensä talven jäljiltä kuivia ja aurinkoisia, lumipeite katoaa 61. leveyspiirin eteläpuolelta tyypillisesti huhtikuun alussa, ja lumiraja on siirtynyt vappuun mennessä Oulun tienoille 65. leveyspiirille. Terminen kesä alkaa Etelä-Suomessa toukokuun aikana, keskimäärin toukokuun puolessavälissä. Juhannuksen jälkeen ilmamassa on jo tyypillisesti lämmennyt sen verran, että sateisuus lisääntyy. Heinä-elokuu on Etelä-Suomessa vuoden lämpimintä ja sateisinta aikaa. tällöin koetaan suurin osa vuoden ukonilmoista, helteistä, sekä rankkasateista. Syyskuussa ilmamassa viilenee kesän jäljiltä nopeasti, mutta sateisuus pysyy runsaana. Syksyllä kesän lyhytkestoiset sadekuurot vaihtuvat pitkäkestoisiksi syyssateiksi. Loka- ja marraskuut ovat Etelä-Suomessa vuoden myrskyisintä aikaa, ja tällöin jopa kaksi kolmasosaa päivistä on sadepäiviä. Syksy vaihtuu Etelä-Suomessa talveksi yleensä joulukuussa, mutta ajankohta saattaa toisinaan venyä pitkälle tammikuun puolellekin.
Pohjois-Suomessa ilmasto on viileämpi kuin Etelä-Suomessa. Terminen talvi alkaa marraskuussa, ja kovimmat pakkaset koetaan yleensä tammikuussa, jolloin lämpötila voi laskea jopa neljänkymmenen pakkasasteen tuntumaan. Kevättalvet ovat Pohjois-Suomessa pitkiä, kuivia ja suunnilleen yhtä aurinkoisia kuin Etelä-Suomessa. Lumet sulavat yleensä vasta toukokuun aikana. Kesäkuussa ilmamassa lämpenee nopeasti, mutta pienimuotoiset takatalvet ovat mahdollisia aina ennen juhannusta. Pohjois-Suomen kesät ovat hyvin vaihtelevia. Pohjois-Suomen kesän lämpötiloihin vaikuttavat kylmä Jäämeri, sekä etelästä pohjoiseen pyrkivä lämmin ilma. Pelkästään yhden kesäviikon kuluessa heinä-elokuussa päivälämpötilat saattavat Pohjois-Suomessa vaihdella alle kymmenestä asteesta helteeseen. Sateisin kuukausi on yleensä elokuu. Syyssateet ajoittuvat lähinnä syyskuulle, ja jo lokakuussa kylmä ja kuiva pakkasilma vähentää sateisuutta. Ensilumi sataa monesti jo ennen lokakuuta. Loppusyksyllä ja alkutalvesta marras-joulukuussa pohjoisessa on jo kuivaa, kylmää ja tyyntä eikä siellä esiinny samanlaisia syys- ja talvimyrskyjä kuin etelässä.[15]
Lämpötila ja sateet Helsingissä, Tampereella, Oulussa ja Inarissa
Seuraavat taulukot havainnollistavat lämpötilan ja sateisuuden eroja maan eri osien välillä, esimerkkeinä Helsinki, Tampere, Oulu ja Inari.
Tuulet ja pilvisyys
Liikkuvien matalapaineiden takia tuulen suunta ja nopeus vaihtelevat Suomessa päivästä toiseen ja yleensä samankin vuorokauden kuluessa. Lounaistuulet ovat yleisimpiä ja koillistuulet harvinaisimpia.[16]
Kovia tuulia ei Suomessa ole usein, ja varsinkin sisämaassa ne ovat harvinaisia. Vuodessa on 10-40 päivää, jolloin tuulen nopeudeksi ainakin yhdellä havaintoasemalla on mitattu yli 21 m/s. Eniten myrskypäiviä on talvella, vähiten kesällä.[17] Aiemmin luultiin, että pakkassäällä ei tuule lainkaan, sillä inversiotilanteissa maanpinnan lähelle muodostuu helposti tyynen ilman tyyny, mutta uudet tutkimukset ovat osoittaneet, että tuntureilla ja merialueilla tuulee silloinkin.[18]
Suomen rannikolla havaitaan merituulta vuosittain 40–60 päivänä huhti–heinäkuussa.[19]
Pilviset päivät ovat Suomessa yleisempiä kuin selkeät. Talvisin sekä syksyisin keskimääräinen pilvisyys on jopa 65–85%.[20]
Aurinkotunnit ja auringonkierto
Suomen sijainnin ja suuren etelä–pohjoissuuntaisen ulottuvuuden johdosta päivän pituus ja auringon korkeus keskipäivällä vaihtelevat jyrkästi vuodenajoittain ja alueittain. Eteläisimmässä Suomessa päivän pituus on kuutisen tuntia talvipäivänseisauksen aikaan, napapiirin pohjoispuolella aurinko ei nouse tuolloin lainkaan. Kesäpäivänseisauksessa päivän pituus on etelässä noin 19 tuntia, napapiirin pohjoispuolella aurinko ei laske tuolloin lainkaan. Aamu- ja iltahämärän kesto on Suomen leveysasteilla melko pitkä: kevät- ja syyspäiväntasauksien aikaan Helsingin horisontissa 42 minuuttia, Oulussa 50 minuuttia ja Utsjoella 61 minuuttia.
Auringon korkeuskulma on kesäpäivänseisauksessa eteläisimmässä Suomessa maksimissaan noin 54 astetta, pohjoisimmassa Suomessa kymmenisen astetta alempi. Talvipäivänseisauksessa kulma on etelässä noin 7 astetta, napapiirin pohjoispuolella Aurinko jää keskipäivälläkin horisontin alapuolelle. Auringon säteilyn määrä laskee jyrkästi, kun korkeuskulma laskee alle 30 asteen; Etelä-Suomessa Aurinko kohoaa keskipäivällä yli 30 asteen kevätpäiväntasauksen ja syyspäiväntasauksen välisenä aikana.[21]
Auringon atsimuuttikulma (Auringon suuntakulma myötäpäivään: pohjoinen = 0, koillinen = 45, itä = 90, kaakko = 135, etelä = 180, lounas = 225, länsi = 270, luode = 315[22]) on Etelä-Suomessa kesäpäivänseisauksessa auringon noustessa noin 35 astetta ja auringon laskiessa noin 325 astetta. Tällöin aurinko nousee pohjoiskoillisesta ja laskee pohjoisluoteeseen. Talvipäivänseisauksessa atsimuuttikulma on auringon noustessa noin 142 astetta ja laskiessa noin 218 astetta. Tällöin aurinko nousee eteläkaakosta ja laskee etelälounaaseen.[23] Kevät- ja syyspäiväntasauksissa atsimuuttikulma on kaikkialla Suomessa auringon noustessa 90 astetta ja laskiessa 270 astetta.
Suomen aurinkoisimmat alueet sijaitsevat etelä- ja länsirannikolla sekä lounaissaaristossa ja Ahvenanmaalla. Näillä alueilla vuotuisia aurinkotunteja on keskimäärin 1800 – 2000. Etelä- ja Keski-Suomen sisämaassa vuotuisia aurinkotunteja on keskimäärin 1600 – 1700. Vähiten aurinkotunteja on Pohjois-Suomessa.[24] Erot aurinkotuntien määrässä vuodenajoittain ovat Suomessa erittäin suuria. Vähiten aurinkotunteja kertyy marras–tammikuussa: Utössä 104 tuntia, Jyväskylässä 68 tuntia ja Rovaniemellä 36 tuntia. Maaliskuussa aurinkotuntien määrä kohoaa jyrkästi ja syyskuussa puolestaan laskee voimakkaasti, etenkin pohjoisessa. Myös vuosittaiset erot aurinkotuntien määrässä ovat suuria, jopa 30%.[21] Aurinkotunneiksi lasketaan vain suora, kirkas auringonpaiste.[25] Suomessa aurinko kuultaa usein ohuen, vaalean pilviharson läpi; näitä "osittaisia aurinkotunteja" ei lasketa mukaan.
Suomen aurinkoisinta kaupunkia ei ole tilastollisesti määritelty, kaikissa kaupungeissa ei ole virallista mittauspistettä ja mittauspisteet sijaitsevat keskustojen sijasta yleensä lentoasemilla. Suomen ilmatieteenlaitoksen mukaan aurinkoisimmiksi kaupungeiksi voidaan käytännössä kutsua kaikkia rannikkokaupunkeja Kotkasta Vaasaan.[26]
Rannikon ja sisämaan välinen aurinkoisen ja pilvisen alueen raja on etenkin kevätkesän aurinkoisina ja heikkotuulisina päivinä selkeä. Esimerkiksi Helsingin kantakaupungissa aurinko paistaa pilvettömältä taivaalta, samaan aikaan Vantaalla liikkuu kumpupilviä ja Keravalla ollaan jo lähes koko taivaan peittävän kumpupilvikaton alla.[27] Myös suurten järvien läheisyys lisää jossain määrin kesäaikaisten aurinkotuntien määrää.[21]
UV-indeksin arvo on Etelä-Suomessa yli 3 touko–elokuussa. Kesäisin indeksi on Helsingissä 5–6 ja Sodankylässä 4–5.[28] Korkein Suomessa mitattu UV-indeksi on 7.[29]
Keskimääräinen vuotuinen aurinkotuntien määrä eräillä mittausasemilla[24]:
MittausasemaTammiHelmiMaalisHuhtiToukoKesäHeinäEloSyysLokaMarrasJouluVuosiProsenttia
teoreettisesta
maksimista
(4380h)Auringon
korkeus
kevät-
ja syyspäivän-
tasauksessaAuringon
korkeus
kesäpäivän-
seisauksessaAuringon
korkeus
talvipäivän-
seisauksessaParainen (Utö)3966138211309308321259179953926199045,430,253,66,8Vantaa (Helsinki-Vantaan lentoasema)3874131196275266291219143843726178040,629,853,26,4Jyväskylä (Jyväskylän lentoasema)2973126187256247263199120592514159836,527,651,04,2Oulu (Oulun lentoasema)246913720827329628321213369288174039,725,148,51,7Rovaniemi (Rovaniemen lentoasema)155713220323727126018211260183155035,423,446,80,0Utsjoki (Kevo)4481231851922202091338950100126328,820,243,6(-3,2)
Vuodenajat
Suomessa erotetaan vuorokauden keskilämpötilan perusteella neljä vuodenaikaa: talvella keskilämpötila on pysyvästi nollan alapuolella ja kesällä +10 asteen yläpuolella. Kevät ja syksy asettuvat sille välille.[30]
Kesä
Terminen kesä on silloin, kun vuorokauden keskilämpötila pysyy +10 asteen yläpuolella. Suomen eteläisimmissä maakunnissa kesä kestää neljä kuukautta, toukokuun puolesta välistä syyskuun puoleenväliin, muualla Etelä- ja Keski-Suomessa hieman alle 4 kuukautta; toukokuun lopusta syyskuun puoleenväliin. Oulun korkeudella kesän pituus on keskimäärin hieman yli kolme kuukautta touko-kesäkuun vaihteesta syyskuun alkupäiviin. Lapissa terminen kesä kestää kahdesta kolmeen kuukautta, lyhyin se on Pohjois-Lapissa, jossa se alkaa yleensä juhannuksena ja loppuu jo ennen syyskuuta. Kilpisjärven tunturiylängöllä kesä kestää vain muutamia viikkoja heinäkuulla.[31]
Vuosien 1952–2006 aikana terminen kesä kesti Kilpisjärven alueella lyhimmillään vain 12 vuorokautta ja pisimmillään 76 vuorokautta.[32]
Kesäisin napapiirillä ja sen pohjoispuolisilla alueilla aurinko paistaa ympäri vuorokauden, mitä kutsutaan yöttömäksi yöksi.
Kesäkuussa sademäärät alkavat kohota, mutta kesän sateet tulevat usein kuuromaisina, joten auringonpaistetta saadaan paljon. Hellepäiviä, jolloin lämpötila on yli 25°C, on kesän aikana Etelä-Suomessa keskimäärin 17, Keski-Suomessa ja Etelä-Lapissa noin 10 ja Pohjois-Lapissa vain noin 2. Korkein Suomessa mitattu lämpötila on 37,2°C, joka mitattiin Joensuun lentoasemalla Liperissä 29. heinäkuuta 2010.[33]
Syksy
Termisen syksyn aikana vuorokauden keskilämpötila pysyy +10 ja 0 asteen välillä. Syksy alkaa Etelä-Suomessa syyskuun puolessa välissä ja kestää noin kaksi ja puoli kuukautta. Se loppuu yleensä marras-joulukuun vaihteessa mutta saattaa venyä rannikoilla pitkälle joulukuuhun. Pohjois-Suomessa terminen syksy ei kestä näin kauan, mikä johtuu sekä ilmastollisista että maantieteellisistä syistä. Pohjois-Suomessa syksy kestää yleensä noin kaksi kuukautta. Oulun seudulla on syksy syyskuun alusta marraskuun alkuun ja Pohjois-Lapissa elokuun puolestavälistä lokakuun puoleenväliin.[31] Kasvukausi päättyy suunnilleen termisen syksyn puolessa välissä, kun vuorokauden keskilämpötila jää alle +5 asteen: Enontekiöllä syyskuun puolivälissä ja maan lounaisosassa loka-marraskuun vaihteessa.[34] Terminen syksy on Suomessa vuodenajoista toiseksi lyhyin.
Syksyt ovat Pohjolassa kosteita ja harmaita, sillä Atlantti ja Itämeri ovat varanneet lämpöä kesän aikana ja viiletessään ne luovuttavat lämmön lisäksi paljon kosteutta, joka kulkeutuu matalapaineiden reittejä pitkin Keski-Euroopan ja Pohjolan yli. Loppusyksystä maahan sataa ensimmäinen lumikerros, joka todennäköisesti kuitenkin sulaa pois ennen talven alkua.[35] Ruskan ajankohta riippuu valon määrästä, ja pysyy siksi suunnilleen samana vuodesta toiseen. Ruskaantuminen alkaa Lapissa jo elokuun lopulla ja on parhaimmillaan syyskuun puolessa välissä. Eteläisissä rannikkomaakunnissa ruskaantuminen alkaa syyskuun puolessa välissä ja on parhaimmillaan lokakuun alkupäivinä.[36][37]
Talvi
Termisen talven aikana vuorokauden keskilämpötila pysyy 0 asteen alapuolella ainakin 5–7 vuorokautta. Terminen talvi on Pohjois-Suomessa pisin vuodenajoista, eikä se rajoitu vain tyypillisiin talvikuukausiin joulu-helmikuuhun, vaan se voi kestää huomattavasti pidemmän aikaa. Lapissa talven kesto on puoli vuotta, kun taas etelässä sen kesto on noin kolmasosan vuodesta. Saaristossa ei termistä talvea joskus tule lainkaan. Pohjoisimmassa Lapissa talvi alkaa tyypillisesti lokakuussa ja kestää noin 200 päivää. [38] Kilpisjärvellä on vuosina 1952–2006 terminen talvi kestänyt pisimmillään 227 päivää.[32] Etelä-Suomessa terminen talvi alkaa keskimäärin marraskuun lopulla ja aivan etelärannikolla joulukuussa. Siellä talvi on yleensä Suomen lyhyin, ja se kestää noin 100 päivää. Saaristossa talvi alkaa joulu-tammikuussa. Talvena 2007–2008 termistä talvea ei saavutettu eteläisessä Suomessa lainkaan.[38]
Talvella napapiirin pohjoispuolella aurinko ei nouse päivälläkään (kaamos). Lumi on olennainen osa Suomen talvea. Pysyvä lumikerros sataa maahan hieman talven alkamisen jälkeen, ja suurimmillaan kinokset ovat maaliskuussa. Enimmillään lumipeitteen paksuus vaihtelee lounaan 20–30 senttimetristä pohjoisen jopa 90 senttimetriin. Järvet jäätyvät loppuvuodesta, ja paksuimmillaan jäät ovat huhtikuussa, jolloin jääkerros on keskimäärin 50–65-senttimetrinen. Talvella säät vaihtelevat korkea- ja matalapaineiden reittien mukaan, mutta yleisesti alku- ja keskitalvi ovat syksyn kosteuden jäljiltä hyvin harmaat, kevättalvella aurinkoiset päivät lisääntyvät. Talven lämpötilat voivat olla Lapissa ja Itä-Suomessa alimmillaan −45°C –−50°C, muualla Suomessa on leudompaa. Alin Suomessa koskaan mitattu lämpötila on −51,5°C (28. tammikuuta 1999 Kittilän Pokassa).[39]
Kevät
Terminen kevät on silloin, kun vuorokauden keskilämpötila pysyy 0 ja +10 asteen välillä. Terminen kevät on Suomessa lyhyt, vain puolestatoista kahteen kuukautta, ja se alkaa Suomen lounais- ja etelärannikolla tavallisesti maaliskuun lopussa. Valtaosassa Suomea kevät alkaa huhtikuussa, Lapissa huhtikuun loppupuoliskolla[31] ja pohjoisimmissa osissa vasta toukokuun alussa. Termisen kevään alkaessa lumipeite sulaa pois. Maa on lumeton Etelä-Suomessa yleensä huhtikuun 10. päivän tienoilla ja Pohjois-Lapissa toukokuun lopulla.[40]
Kevät on Suomen vuodenajoista lyhin, mutta sen aikana luonto muuttuu paljon. Kun keskilämpötila kohoaa +5 asteeseen, suunnilleen termisen kevään puolessa välissä, alkaa kasvukausi. Tällöin esimerkiksi puut alkavat tulla lehteen ja kasvit kasvaa. Kasvukausi alkaa Suomen etelärannikolla yleensä huhtikuun viimeisellä viikolla, Oulun ja Etelä-Lapin korkeudella ennen toukokuun puoliväliä ja pohjoisimmassa Lapissa toukokuun lopulla.[40]
Ilmastonmuutos Suomessa
Suomessa ilmaston ennustetaan lämpenevän nopeammin kuin maapallolla keskimäärin, ja suurin lämpeneminen ajoittuu talvipuolelle vuotta.[41] IPCC:n käyttämät ilmastomallit ennustavat keskimääräisen lämpötilan nousevan vuosien 1971–2000 keskilämpötilasta reilulla kahdella asteella vuoteen 2040 mennessä. Vuoden 2040 jälkeen tapahtuvista muutoksista on erilaisia ennusteita: pessimistisimpien ennusteiden mukaan lämpötila nousee vuoteen 2100 mennessä melkein kuusi astetta mainitusta keskiarvosta, optimistisimpienkin mukaan yli kolme astetta. Arviot sademäärien kasvusta vuoteen 2100 vaihtelevat 12 ja 22 prosentin välillä.[42]
Ilmastonmuutoksessa on alueellisia eroja, mikä näkyy oletetuissa lumipeitteen muutoksissa. Etelä- ja länsiosissa maata entistä suurempi osa sateista tulee vetenä, ja lumipeitepäivät vähenevät siellä 40 prosenttia 2050-luvulle mennessä. Idässä ja pohjoisessa talvilämpötilat pysyvät vielä pakkasella, mutta lämpeneminen vähentää pakkasen kireyttä, jolloin sademäärät suurenevat ja lumen määrä saattaa jopa kasvaa.[43]
Muualla maailmassa tapahtuvan ilmastonmuutoksen heijastusvaikutukset saattavat kuitenkin vaikuttaa Suomen yhteiskuntaan enemmän kuin varsinainen, paikallinen ilmastonmuutos.[42]
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Hartonen, Sari| title = Sää ympäri vuoden| location = Helsinki| publisher = Kirjapaja| year = 2008| id = ISBN 978-951-607-774-4}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Karttunen, Hannu & Koistinen, Jarmo & Saltikoff, Elena & Manner, Olli| title = Ilmakehä, sää ja ilmasto| location = Helsingissä| publisher = Ursa| year = 2008| version = Ursan julkaisuja 107| id = ISBN 978-952-5329-61-2}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Rinne, Juhani & Koistinen, Jarmo & Saltikoff, Elena (toim.)| title = Suomalainen sääopas| location = Helsingissä| publisher = Otava| year = 2008| id = ISBN 978-951-1-22320-7}}
Viitteet
Aiheesta muualla
Luokka:Ilmasto maittain
Ilmasto
Luokka:55.5 Meteorologia, klimatologia
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Suomen%20ilmasto |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
791,
2298,
2615,
4597,
4946,
5368,
5760,
6067,
6345,
6756,
6876,
7010,
7477,
8747,
9421,
10847,
11187,
11595,
12671,
13538,
14717,
15403,
15750,
16050,
16789,
18203,
18560,
18926,
19515,
19922,
20866
],
"plaintext_end_byte": [
790,
2297,
2614,
4596,
4945,
5367,
5759,
6066,
6313,
6755,
6833,
6938,
7476,
8733,
9382,
10835,
11186,
11555,
12670,
13537,
14684,
15402,
15749,
16016,
16762,
18202,
18546,
18869,
19490,
19901,
20824,
20971
]
} | هل يمكن الزراعة في المناطق القطبية؟ | صحراء | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NO"
]
} |
الصَّحْرَاءُ هي منطقة قاحلة حيث المطر قليل جداً، وبالتالي فظروف الطقس معادية للحياة النباتية والحيوانية. وإن إنعدام الغطاء النباتي في الصحراء يعرض سطحها لعمليات التعرية. حوالي ثلث سطح اليابسة في العالم قاحل أو شبه قاحل، وهذا يشمل الكثير من المناطق القطبية حيث هطول الأمطار قليل، وتسمى هذه المناطق القطبية ب"الصحاري القطبية". تصنف الصحارى حسب كمية الأمطار التي تسقط، أو درجة الحرارة التي تسود، أو أسباب التصحر أو الموقع الجغرافي.
وتتشكل الصحارى بفعل العوامل الجوية حيث أن الاختلافات الكبيرة بدرجات الحرارة بين النهار والليل تؤدي إلى تكسر الصخور إلى قطع. وعلى الرغم من ندرة المطر، تحدت أمطار غزيرة في أوقات نادرة مؤدية لفيضانات مفاجئة. وسقوط المطر على الصخور الساخنة يمكن أن يتسبب بتحطيم وتآكل إلى شظايا متناثرة على الأرض وتتعرض هذه الشظايا لتفتت أكثر بفعل الرياح. وتأخذ الريح جزيئات الرمل المتفتتة في الرمال أو العواصف الترابية. فتكشط السطوح الصلبة في البيئة بحبيبات الرمل. فتنعم الصخور وتحول الرياح حبيبات الرمل لأشكال متجانسة فترصفها كطبقات على الأرض أو تكدسها مكونة كثبانً رملية. وفي صحارى أخرى يكون سطحها مستوياً خالياً من الرمال ومتكوناً من طبقة صخور ملساء، وتعرف هذه المناطق بالأرصفة الصحراوية (desert pavements)، وقد توجد في بعض الصحارى النتوءات الصخرية، وتوجد في أحيانٍ صخور غريبة الأشكال نتيجة لنحت الرياح التي عصفت بها فتكون على شكل الفطر أو أشياء أخرى.
قد تتكون بحيرات مؤقتة في الصحراء وبعدها تجف كاملاً أو تتحول لسبخات. وقد توجد مصادر للمياه الجوفية في الصحراء بشكل ينابيع أو نضوح من طبقات المياه الجوفية. ومنها تتكون الواحات.
إن النباتات والحيوانات التي تعيش في الصحراء بحاجة لتكيفات خاصة من أجل البقاء حيةً في بيئة الصحراء القاسية. فالنباتات تميل إلى أن تكون ذات قدرة تحمل قوية وأوراقها سلكية الشكل وصغيرة الحجم وفي بعض أنواعها تخلو من الأوراق، وتكون ذات طبقة كيوتكل مقاومة للماء، وغالبا ما تحوي على أشواك لردع الحيوانات العاشبة عن أكلها. وإن بعض النباتات السنوية تنبت في الصحراء، وتزهر وتموت في غضون بضعة أسابيع بعد هطول الأمطار، في حين أن غيرها من النباتات المعمرة قادرة على البقاء على قيد الحياة لعدة سنوات بفعل جذورها العميقة القادرة على الاستفادة من الرطوبة في باطن الأرض. أما الحيوانات فتحتاج للحفاظ على برودتها وإيجاد ما يكفي من الغذاء والماء للبقاء على قيد الحياة. فكثيرة من الحيوانات ليلية النشاط، أو تبقى في الظل، أو تهرب لأماكن تحت سطح الأرض أثناء حرارة النهار. فإنها وتميل حيوانات الصحراء لأن تكون فعالة في الحفاظ على المياه، واستخراج معظم احتياجاتها منه ويكون بولها عالي الأمونيا (مركزاً) وذلك للتقليل من كمية المياه الضائعة بالتبول. وهناك أنواع من الحيوانات تكون في حالة من السكون لفترات طويلة، وتصبح نشطة عندما تسقط الأمطار النادرة، فتتكاثر بسرعة استغلالاً لوجود الماء قبل أن تعود إلى حالة السكون.
أما البشر فقد ناضلوا للعيش في الصحارى والأراضي الشبه القاحلة المحيطة بها لآلاف السنين، فتنقل البدو وقطعانهم إلى أي مكان لرعي حيواناتهم، كما وفرت فرص وجود الواحات وسيلة لحياة أكثر استقراراً.
إن استصلاح المناطق الشبه القاحلة يزيد من تآكل التربة وهي واحدة من أسباب زيادة التصحر. أما زراعة الصحراء ممكنة في حالة وجود نظام للري وإن وادي امبريال في كاليفورنيا هو خير دليل لكيفية زراعة أرض جرداء من خلال جلب المياه من مصدر خارجي.
وقديماً مرت العديد من طرق التجارة عبر الصحارى، وخاصة عبر الصحراء الكبرى، وتقليدياً كانت تستخدم من قبل قوافل الجمال التي تحمل الملح والذهب والعاج وغيرها من السلع. وكذلك أخذت أعداد كبيرة من العبيد شمالاً عبر الصحراء.
وتتمتع بعض الصحارى بألوان كثيرة نتيجة إحتوائها لمعادن مختلفة فتكسبها ألوان متعددة ومن أمثلة تللك الصحارى الصحراء المرسومة (أريزونا) والصحراء المرسومة (جنوب أستراليا).
وتستخرج المعادن من بعض الصحارى الغنية بها، كما أن غناها بأشعة الشمس جعلها مصدراً مهما لاستغلال الطاقة الشمسية عن طريق الألواح الشمسية.
الصحراء في اللغة
الصَّحْرَاءُ هي الأرض المستوية في لين وغِلَظ دون القُفّ، أو الفضاء الواسع الذي لا نبات فيه، والجمع: صَحارَى و<big data-parsoid='{"stx":"html","dsr":[4393,4411,5,6]}'>صَحارِي و<big data-parsoid='{"stx":"html","dsr":[4413,4433,5,6]}'>صَحْراوات، وجاءت مشددة في بيت الشعر التالي:
وقد أغدو على أشْقَ رَ يَجْتاب الصّحارِيّا.
أكبر عشر صحارى بالعالم
فيما يلي قائمة بأكبر صحارى العالم:
الحياة في الصحراء
النباتات الصحراوية
تتأثر النباتات الصحراوية بالحرارة وجفاف الأرض وتسعى للحصول على شيء من الماء القليل المتوافر في أماكن وجوده، ثم لاتعيش منها سوى بعض النباتات التي أخذت كفايتها من الماء، ولذلك تكون الثغرات واسعة بين نبتة وأخرى، وتذبل النباتات التي لم تحصل على الماء الكافي.
تمتص بعض النباتات الماء من المياه الجوفية، ففي أمريكا مثلا، يوجد شجر المسكيت الذي يمتص الماء على عمق 12 م، تحت الأرض، وأشجار أخرى تختزن كميات من الماء في أوراقها وجذورها وجذوعها، مثل نبات الصبار ليحتفظ بماء الأمطار فينتفخ ساقه، فإذا جف الماء منه يتقلص وينكمش. وتبقى بعض النباتات يانعة بعد هطول الأمطار لفترة قصيرة بفضل الماء المخزون في أوراقها وجذوعها. تستهلك الأوراق كثيرًا من الماء. فإذا سقطت يتوافر الماء للجذع، وهناك أشجار أخرى لها أوراق دقيقة جدًا، فلا تستهلك إلا قليلاً من الماء المتوافر في الجذع، وتبقى النبتة يانعة بين موسمين من الأمطار. وبعد سقوط الأمطار، تتفتح الأزهار بألوانها الزاهية، وتورق الأشجار وتخضر، فتصبح مساحات الصحراء جميلة، ثم لاتلبث الأزهار أن تذبل بعد توقف الأمطار.
الصبار
تقوم الأشواك في نبتة الصبار مقام سياج من الأسلاك الشائكة. فهي تصون النبتة وتمنع معظم الحيوانات من أكلها، ومن أنواع الصبار السجوار (saguaro) وهي أطول نباتات الصبار. قد يصل ارتفاعها إلى 12 متراً، أي ما يزيد عن ارتفاع أربعة جمال مجتمعة، وعوضاً عن الأشواك، تكون بعض نباتات الصبار مموهة حتى لا تلفت انتباه الحيوانات فمثلاً يشبه الصبار الحجري الحصى إلى حد بعيد.
الحيوانات الصحراوية
تشتمل الحيوانات الصحراوية على عدد كبير من الحشرات والعناكب والزواحف والطيور والثدييات. كما تفد إلى الصحراء، بعد سقوط الأمطار، حيوانات برية مثل الأيائل. أما الحيوانات الضخمة فتلجأ إلى الأماكن الظليلة طوال النهار فتبرد أجسامها، إذ يتبخر الماء فوق جلودها، ويعوض بماء آخر من المأكولات التي تتغذى بها، وتضاف إليها مياه أخرى إذا وجدت في بعض المنخفضات، وكذلك فإن عملية الهضم تضيف الماء في جسم بعض الحيوانات مثل الإبل التي تستفيد من هذا المصدر المائي المهم، فيستطيع الجمل البقاء بدون ماء لعدة أشهر. كما أن للجمل مصدرًا آخر لتوليد الطاقة في جسمه، حيث أن سنام الجمل مستودع لكميات كبيرة من الشحم، وباستطاعته أن يعيش على هذه الطاقة إذا جف جسمه من الماء الضروري.
كما أن اليربوع والفأرة الكنغر. لا يشربان الماء. فهما يحصلان على كل حاجتهما من الماء من بذور النباتات وغيرها من المواد الغذائية.
الجمل
يستطيع الجمل أن يسير لأيام عدة، من دون ماء وحتى لأسابيع شرط أن تتوفر له بعض النباتات المليئة بالعصارة ليتغذى بها. عندما يحصل الجمل على الماء، فبوسعه أن يشرب أكثر من 100 ليتر في غضون 10 دقائق.
من الجمال نوعان: الأول: هو الجمل العربي الوحيد السنام، والثاني: هو الجمل ذو السنامين أو القرعوس من آسيا.
يستطيع الجمل أن يسير لأسابيع عدة من دون طعام لأن سنامه أشبه بحقيبة ظهر يخزن فيه الطعام على شكل دهون.
تطور الصحراء وتغيرها
الري يوفر الماء الضروري لنمو المحاصيل في الصحراء. ويمكّن مشروع الري في الصحراء الليبية المزارعين من زراعة الفصفصة بأراضيهم.
تقع معظم الأراضي الصحراوية ما بين دائرتي عرض 15°و 35° شمال وجنوب خط الاستواء، أي في مناطق الضغط الجوي المرتفع، حيث تهب الرياح باردة ثم تدفأ. وتتكون مناطق الضغط المرتفع بحركة الرياح فوق الأرض، فالهواء الدافئ ينبعث من خط الاستواء ويهب شمالاً وجنوبًا. وكلما ارتفع الهواء قلّت درجة حرارته، وتتساقط منه قطرات الرطوبة فوق المناطق المجاورة لخط الاستواء. فإذا بلغ الهواء مستوى دائرة عرض 15° شمالاً أو جنوبـًا، يأخذ في الهبوط فيسخن من جديد، وهكذا تتكون حالات الجفاف في الصحراء.
وتميل إلى حالة الجفاف أيضـًا كل المناطق التي تفصلها المرتفعات عن شاطئ البحر، ذلك لأن الرياح التي تهب من البحر تفقد رطوبتها، كلما ارتفعت فوق القمم، فتبرد ثم تنخفض على سفح الجبال نحو الأراضي الداخلية، وكلما انخفضت ارتفعت درجة حرارتها، ومن ثم تجف. ومن هذا الهواء الدافئ الجاف يتكون ظل المطر وهو منطقة جافة، ويعتقد العلماء أن الأراضي الصحراوية في أمريكا الشمالية تكوّنت من أراضٍ مماثلة قبل آلاف السنين، ومنذ ذلك العهد الغابر لم يحدث أي تغيير في العوامل الطبيعية المكونة للصحراء.
إلا أن يد الإنسان عملت على انتشار هذه المناطق. حيث تسببت في إتلاف الملايين من المساحات الزراعية سنوياً وكلها من الأحزمة الخصبة المتاخمة للأراضي الصحراوية وذلك نتيجة عدم الاهتمام بخدمة الأرض، وقطع الأشجار، والرعي الجائر، وفتح المناجم. وقد اتخذت بعض الإجراءات لوضع حد لإتلاف التربة الخصبة وزحف الصحراء عليها واسترجاع ما تلف منها، ومن بين هذه الإجراءات، غرس الأشجار في الأراضي القاحلة للحد من تأثير الرياح التي تتسبب في زحف الرمال على التربة، ومن ثم تحويل مجرى الرياح عن المحاصيل الزراعية، واتّباع أفضل الأساليب في زراعة الأرض، وكذلك تقليل المراعي حول الأراضي القاحلة. وكل هذه إجراءات فعالة لوقف زحف الصحراء على الأراضي الزراعية.
الإنسان والصحراء
المناطق الصحراوية يصعب العمران فيها، إلا أن بعض الناس تأقلموا على الحياة تحت الحرارة المستمرة، والجفاف الدائم. ففي أمريكا الشمالية يستعمل السكان في المناطق الصحراوية وهم من الهنود والمكسيكيين اللَّبِن والطين لبناء بيوتهم، فتمنع عنهم حرارة القيظ. وكذلك يفعل سكان المناطق القاحلة في شبه الجزيرة العربية. سكانها تأقلموا على تلك الظروف القاسية يطلق عليهم في الوطن العربي البدو.
ومعظم سكان الصحراء في إفريقيا وآسيا رعاة يتنقلون من مكان لآخر، بحثـًا عن الماء والكلأ للماشية. ويسكنون الخيام ويلفون أجسامهم في ثياب طويلة تقيهم حرارة الشمس المحرقة ولفحات الزوابع الرملية.
وفي مناطق صحراوية أخرى أصبح الناس يستعملون أجهزة التكييف في بيوتهم، ويعتمدون على حفر الآبار للسقي، مما سهل عليهم تحمل الحياة في البيئة الصحراوية.
البناء في الصحراء
تبنى من تربة الصحراء بيوتاً من الطين حيث تخلط تربة الصحراء مع مخلفات النباتات كالتبن وروث البقر والماء بمقادير معينة وتصنع منه اشبه بالبلك المربعة الشكل أو المستطيلة بعد وضعها بألواح الخشب أو الفلين وتعرض في الشمس حتى تجف تماماً ثم يبدأ البناء ويكون السقف من الخشب ومربع الشكل بشرط ترك فتحات للأمطار لتجري بسرعة أو على شكل جملون هرمي لضمان نزول المطر بسرعة وهذه المنازل غالباً ما تكون باردة.
حرارة الصحراء
على الرغم من أن المناطق الصحراوية لا تتلقى كمية من أشعة الشمس تفوق كثيراً ما تتلقاه المناطق المعتدلة، إلا أن غياب الغطاء النباتي والغيوم يسبب ارتفاع درجة الحرارة في المناطق الصحراوية بشكل أكثر من المناطق المعتدلة. حيث أن الغطاء النباتي والغيوم يسهمان في عكس جزء من أشعة الشمس وحرارتها إلى الفضاء مرة أخرى، مما يسبب انخفاض درجة الحرارة بشكل نسبي، وهو ما لا يحدث في المناطق الصحراوية.
في المقابل نجد أن الصحارى تفقد هذه الحرارة التي اكتسبتها خلال النهار بشكل أسرع من المناطق الأخرى، فتفاوت درجات الحرارة بين الليل والنهار أكبر منه في المناطق الأخرى، والسبب في ذلك هو نفسه السبب في ارتفاع درجات الحرارة نهاراً، أي غياب الغطاء النباتي والغيوم، واللذان يتسببان في إعاقة تسرب الحرارة إلى الفضاء أثناء الليل. وبسبب فقر الصحارى إلا هاذين العاملين نجد أن الحرارة تنخفض بسرعة في الليل.
في العديد من الصحارى حول العالم، يكون القيظ شديداً أثناء النهار بما يكفي لقلي بيضة على صخرة. لكن القيظ لا يبلغ هذا الحد في الصحارى جميعها. ففي بعض الصحارى، يكون الصيف قائضاً والشتاء قارصاً.
السراب
إن انعكاس ضوء السماء يتسبب بظاهرة السراب، وينشأ السراب عن انحناء أشعة الشمس أثناء عبورها طبقات الهواء الساخنة القريبة من سطح الأرض، يسمى هذا الانحناء علمياً (بالانكسار).
البحار العتيقة في بلدان العرب
بينت الصخور والأحافير المنتشرة في شبه الجزيرة العربية ومنطقة الشرق الأوسط أن هذه المنطقة كانت مغطاة بالبحار المدارية منذ ملايين السنين. ومثال ذلك الصورتان على اليسار التي تبين سمكتان أحفوريتان وصدفة وقنفذ بحري، وهذه العينات أتت من التلال الجيرية المحلية التي تدعى الجبال (في دولة الإمارات العربية المتحدة).[2]
ظاهرة الصفير
عند تحرك رمال الكثيب أو المشي عليها، قد تصدر صفيراً أو أصواتاً أخرى غريبة، وسبب ذلك هو ظاهرة الصفير والتي تحدث في ظروف خاصة. وقد تعزى هذه الظاهرة إلى الأصوات الغريبة التي كان يسمعها العرب قديماً وسموها بعزيف الجن.
انظر أيضاً
كثيب
بادية
قارة قطبية جنوبية
منطقة قطبية شمالية
صحراء قطبية
الصحراء الكبرى
الصحراء العربية
بادية الشام
صحراء النقب
صحراء سيناء
صحراء الربع الخالي
صحراء الدهناء
صحراء غربية
صحراء النوبة
صحراء الصمان
صحراء البيوضة
صحراء الحوض العظيم
صحراء جوبي
صحراء سونورا
صحراء كواخيرا
صحراء كاركروس
صحراء كراكورم
صحراء موهافي
صحراء كالهاري
صحراء كوير
صحراء كولورادو
صحراء وادي الموت
صحراء أتاكاما
صحراء شيواوية
صحراء الدناكل
صحراء فكتوريا الكبرى
الصحراء المرسومة (أريزونا)
الصحراء المرسومة (جنوب أستراليا)
وصلات خارجية
المراجع
*
تصنيف:أنظمة بيئية
تصنيف:جغرافيا
تصنيف:مورفولوجيا الأرض
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%A1 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
547,
3241,
5337,
5994,
6436,
6951,
8743,
9851,
11991,
14011,
14418,
17344,
17749,
18892,
20872,
21694,
23639,
25141,
25544
],
"plaintext_end_byte": [
546,
3139,
5336,
5967,
6435,
6950,
8742,
9850,
11990,
14010,
14417,
17343,
17670,
18891,
20871,
21693,
23138,
25140,
25524,
25880
]
} | భర్తృహరి భార్య పేరేమిటి? | భర్తృహరి | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
2
],
"minimal_answers_start_byte": [
3402
],
"minimal_answers_end_byte": [
3423
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | భర్తృహరి రెండు ప్రభావవంతమైన సంస్కృత గ్రంథాలు రచించిన సంస్కృత కవి. ఇతను 5వ శతాబ్దానికి చెందినవాడు. సుభాషిత త్రిశతి రచయిత భర్తృహరి. ఇది సంస్కృత లఘుకావ్యం. ఇందు నీతి, శృంగార, వైరాగ్యాలనే మూడు భాగాలు ఉన్నాయి.
సుభాషిత త్రిశతి లేక సుభాషిత రత్నావళి యను నది కావ్యములలో లఘుకావ్యజాతిలో చేరినను. ఈ కావ్యమును రాసిన భర్తృహరి విఖ్యాత సంస్కృత భాషా ప్రాచీన కవులలో ఒకడు. అతనిని, ఆతని గ్రంథములను గూర్చి విశ్వసనీయము లగు చారిత్రికాధారములు కానరావు. అతని జీవితములోని కొన్ని సంభవములు మాత్రము కథారూపమున అనుశ్రుతముగా సంప్రదాయబద్ధమై లోకమున వ్యాపించి యున్నను అవి ఒకదానికొకటి పొంది పొసగి యుండకపోవుటచే నానా విధ గాథలకును సామరస్య మేర్పరచుట దుస్సాధ్యమేయగును. భర్తృహరి ఉజ్జయినీ రాజ వంశస్తుడనియు, తనకు రాజ్య పరిపాలనార్హత యున్నను తన భార్య దుశ్శీలముచే సంసారమునకు రోసి, రాజ్యమును తన తమ్ముడగు విక్రమార్కున కప్పగించి తాను వానప్రస్థుడయ్యెననియు నొక ప్రతీతి ఉంది. ఈ విక్రమార్కుడే విక్రమ శకాబ్దమునకు మూల పురుషుడు. అది యటుండనిండు. భర్తృహరి విరచితమైన లఘు శతకముల నుండి యతనికి జీవితమున నాశా భంగము మిక్కిలిగా యేర్పడెననియు, స్వకుటుంబమును, యిరుగుపొరుగులను సూక్ష్మ దృష్టితో పరిశీలించుట వలన స్త్రీ శీలమునందు అతనికి సంశయము బలపడెననియు విశదమగును. అతనిని గూర్చి గ్రంథస్థమైన విషయములలో గొన్నింటిని పేర్కొందము.
అయన గూర్చి వివిధ గ్రంథములలో విషయములు
పూర్వ సంఘటనలను తెలియజేసిన ఒక గ్రంథములో భర్తృహరి భార్య పేరు అనంగసేన అని యున్నది.
ఇంకొక గ్రంథమున భర్తృహరి తండ్రి వీరసేనుడను గంధర్వుడనియు, ఇతనికి భర్తృహరి, విక్రమాదిత్యుడు, సుభటవీర్యుడు అను ముగ్గురు కుమారులును, మైనావతి యను కుమార్తె యునుగా నలుగురు సంతాన మనియును దెలియవచ్చును.
భర్తృహరి భార్య పద్మాక్షి అని యింకొక కథ ఉంది.
భర్తృహరి తల్లి సుశీల, ఆమె మూలమున నితడు మాతామహుని రాజ్యమునకు అధికారియై దానిని తన సోదరుడు విక్రమాదిత్యునకొసగెనని యింకొక గాథ.
చంద్రగుప్తుడను బ్రాహ్మణునకు నాల్గు వర్ణముల నుండియు నల్గురు భార్యలనియు, వారికి యధాక్రమమున వరరుచి, విక్రమార్కుడు, భట్టి, భర్తృహరి యను కుమారులు జనించిరని మరియొక గాథ.
మరియొక గాథ ననుసరించి విక్రమాదిత్యునకు బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్ర కాంతలు నలువురు భార్య లనియు, వారియందు వరరుచి, విక్రమార్క, భట్టి, భర్తృహరులు జన్మించినారని తెలిసింది.
ఇట్టి గాథల పరంపరను బట్టి కవి చరిత్రను నిర్థారించుట ఎంత కష్టమో చదువరులు ఊహించవచ్చును. కాని పై గాథలనుండి ఈ కవి మహారాజు అని, ఇహపర సౌఖ్యములను విడిచి విరాగియై సన్యాసమును స్వీకరించినాడని, గొప్ప విద్వాంసుడనీ, కవి అనీ, యోగి అనీ తెలియుచున్నది.
కవి-కాలము
ఈ కవి తన గ్రంథములలో తన జీవిత కాలమును గూర్చి తెలియ జేయలేదు. కనుక పండిత ప్రతీతిని, గ్రంథస్థ ప్రమాణములను, ఇతర కవుల వ్రాతలను సాథనములుగా చేసుకొని నిర్థారింపవలసియున్నది.
భర్తృహరి శకపురుషుడగు విక్రమార్కుని సోదరుడని పండిత ప్రతీతి. ప్రాచీన చరిత్రాన్వేషకులు ఈఅంశమును ఆక్షేపించినట్లు కానరాదు. విక్రమ శకము క్రీ.పూ. 56 వ సం. ఆరంభ మనుదానిని శిష్టులు అంగీకరించిన విషయము
ఇక గ్రంథ నిదర్శనములు అంతగా కవికాల నిర్ణయమునకు ఉపకరింపక పోవుటయే కాక, సందిగ్ధములు కూడా అయి ఉన్నాయి. ఆ శతకములు వేదాంత పరిభాషా జటిలములు. ఆయినను వేదాంత సిద్ధాంతములు వందల సంవత్సరములుగా చర్చించినవై, పూర్వ పక్ష, సిద్ధాంతీకరణముల నివృత్తి నొందినవి కావున కేవలము వాటి ఆధారమున కాల నిర్ణయము అసాధ్యము. ఈ సిద్ధాంతములను లోక సామాన్యమునకు ప్రప్రథమమున వెల్లడించిన వాడు కుమారిలభట్టు. ఇతడు ఎనిమిదవ శతాబ్దమువాడు. తరువాత వ్యక్తి ఆది శంకరులు. ఈయన తొమ్మిదవ శతాబ్దమువాడని కొందరును, కాదని కొందరును వాదింతురు. కావున వేదాంతము తొమ్మిదవ శతాబ్దమాదిగా వ్యాపృతి నొందినా, దాని యుద్భవమంతయు బహుకాలము పూర్వమే యనుట సువిదితము కదా! కనుక వేదాంత పరిభాషను ఆశ్రయించి మనము కవికాల మూహింపనెంచుట సమంజసము కాదు.
భర్తృహరి శతకములను వ్యాఖ్యానించినవారు మహాబలుడు, ఆవంచ రామచంద్ర బుధేంద్రుడు, ధనసారుడు, రామర్షి, గుణవినయుడు, మీననాథుడు, ఇంద్రజిత్తుడు అను వారలని సంస్కృత వాఙ్మయ చరిత్రకారులు శ్రీ యుత కావ్య వినోదుల కృష్ణమాచార్యుల వారు పేర్కొని యున్నారు. వారిలో ఒక్కరైనను కవికాల నిర్ణాయక విషయమై శ్రద్ధ పూనినట్లు కానరాదు. కాని వారిలో రామచంద్ర బుధేంద్రుడు రచించిన వ్యాఖ్య ఆంధ్ర దేశమున గాదు, యావద్భారతమున వ్యాప్తిలో ఉంది. ఆయన పీఠికలో
అను శ్లోకమున "ఒకానొక బ్రాహ్మణుడు తనకు సూర్యప్రసాదముచే లభించిన ఫలమును తన ప్రభువగు భర్తృహరికి నొసగగా దానిని అతడు తన ప్రియభార్యకు ఇచ్చెను. ఆమె దానిని తాను భుజింపక, తన జారునకును, అతడు తన మరో ప్రియురాలికి అర్పించెననియు, ఈ సంగతి తెలిసినంతనే రాజు లోక వృత్తముపై అసహ్యించుకొని, విరాగియై అడవులకు జేరెను." అన్న జన ప్రతీతిని ఇచట తడవి యున్నాడు గాని, దాని సత్యా సత్యముల విమర్శించినట్లు స్ఫురింపదు. సాధారణముగా ప్రసిద్ధ పురుషులను గూర్చి అవినీతులు తమ బుద్ధి బలము కొద్దీ గాథలను ఎన్నింటినో కల్పించుటయు, వాటిని అలాగే సత్యములని పామరజనము విశ్వసించుటయు మనకు నేటికిని అనుభవమే. ఇదియొక గ్రుడ్డి ఛాందస వృత్తము. వ్యాఖ్యాతలెల్లరు " రత్నము రత్నమే కదా! అది యేనాటిదన్న ప్రశ్న మనకేల?" అన్న నుడికి దాసానుదాసులై తలయొగ్గిరే గాని తమ కవి స్తుత్యాదికములలో అతని కాలమును నిర్ణయించుటకు తగినంత విశదముగా అతనిని ప్రశాసించిన వారును లేరు.
అట్లుండినను ప్రబలమైన ఆధారాంతరముచే దీనినికొంతవరకు నిశ్చయింపవచ్చును. పారసీక భాషలో "కలిల ఉ - దిమ్నా" అను గ్రంథము ఉంది. ఇది క్రీ.శ 531-579 ప్రాంతముల పారసీక దేశమును పాలించిన యొకానొక పాదుషా ప్రోత్సాహమున రచియింపబడిన గ్రంథము. దీనికి మూలము మన సంస్కృత పంచతంత్ర మనుట సర్వాంగీకరింపబడిన విషయము. కనుక పంచతంత్రము అధమ పక్షము క్రీ.శ ఆరవ శతాబ్దారంభము నాటికే ప్రాచుర్యమందియుండెననుట కెలాంటి సంశయమును లేదు. పంచతంత్ర మా మూలాగ్రము స్వతంత్ర మైన రచన కాదు. నాటికి ప్రశస్తము లైయుండిన గ్రంథరాజము లనేకముల నుండి బహుళముగా నుదాహరణముల గైకొనియున్నది. దాని కాధారములగు గ్రంథములలో ఈ నీతి శతక మొకటి. ఇందుండి యొక శ్లోకము " గజభుజఙ్గ విహఙ్గమ బంధనం శశిదివాకరయోర్గ్రం హపీడనమ్; మతిమతాం చ విలోక్య దరిద్ర్క్వ తాం విధిరహో బలవాని తిమే మతిః" (చూడండి. 85 నీతి శతకం) అను శ్లోకమందు లోనికి గ్రహింపబడియున్నది.
ఈ యుదాహరణమే పారశీక గ్రంథమునందును గలదు. కనుక నీతి శతక కర్త క్రీ.శ 500 కు పూర్వమే యుండెననుట స్థిరము. అనగా కవికాలమును అయిదవ శతాబ్ది కీవలికి లాగుటకు వీలులేదు.
మరొక మతము భర్తృహరి క్రీ.శ 7 వ శతాబ్దము వాడనుట. దానికి భర్తృహరి కాళిదాసీయ మగు నొక శ్లోకమును - "భువన్తి నమ్రాస్తర వః పలోద్గమైర్న వాంబుభిర్దూరవిలంబినో ఘనాః, అనుద్దతాః సత్పురుషాః సమృద్ధిభిః స్వభావ ఏవైష పరోపకారిణాం." (శాకుం. 5 అం. శ్లో.12) అనుదానిని (చూ. శ్లో.61 భర్తృ) స్వగ్రంథమున నుదాహరించుటయు, కాళిదాసు 6 వ శతాబ్ది వాడను మతమునే యాధారములు. దీని కాక్షేపణమిది. కాళిదాసు కాలమే చాల వివాదగ్రస్తమై యుండినది. కాని చాలినన్ని ప్రమాణములను గొని అతడు క్రీ.శ ప్రథమ శతాబ్దమువాడని పండితులు నిశ్చయించియున్నారు. కావున నీవాదము నిలువజాలదు. ఇంకనొక విషయము. ఇత్సింగను చైనా యాత్రికుడు యాత్ర చేయుటకు ఈ దేశానికి 7 వ శతాబ్దాంతమున వచ్చియుండి భర్తృహరి తాను వచ్చుటకు పూర్వము నలువది యేండ్ల క్రితము గతించినట్లు వ్రాసి యున్నాడు. ఈ భర్తృహరి వైయాకరణి. ఆధునిక విద్వాంసుల మతమున శతక కవియు, వైయాకరణియు భిన్నులు. ఈ మతమును గూడ నేటిదనుక నాక్షేపించినవారొక్కరు లేరు. కనుక నేడవ శతాబ్దమై యున్నది. భర్తృహరి తన గ్రంథమున నెచటను సమకాలిక కవులనో, సమకాలిక సంభవములనో తడవి యుండని కారణము చేతను, ఇతరు లెవరు నాతనిపేరు నుదాహరింపని కారణమున సాంప్రదాయికాభిప్రాయములకు విరుద్ధముగా నేలాటి ప్రబల ప్రమాణములును గన్పట్టణందు వలనను పండిత ప్రతీతినే యనుసరింపవచ్చును.
పై విషయ వర్యాలోచన ఫలితముగా భర్తృహరి విక్రమార్కుని కాలమున, అనగా క్రీ.పూ ప్రథమ శతాబ్ది మద్యమున వెలసె నని నిశ్చయింపవచ్చును.
భర్తృహరి చాటిన సిద్ధాంతములు
వేదములందును వేదాంత సిద్ధాంతములందును ధర్మపరులకు విశ్వాస మత్యవసరము. పరబ్రహ్మమందు లయించుటయే యానందమునకు పరమావధి. తత్సిద్ధికై ఆశా త్యాగము, వైరాగ్యానుభవము, కర్మోస్మూలనమును సాధనములు. ఇవియు ముఖ్య వేదాంత సిద్ధాంతములు. కనుక భర్తృహరి వేదాంత మతామలంబకుడనుట విస్పష్టము. అచ్చటచ్చట యోగమును, దశావతారములను, గంగను, హిమాలయములను బ్రశంసించి యుండుట జూడ మానవులు తమ దైనందిన చర్యలలో నెట్టి దృష్టితో వ్యవహరింపవలెనని కవి యుద్దేశించెనో తెలియును.
పురుషుడీ లోకమున వాంఛింపదగిన వానిలో నతి ముఖ్యమైనది ఆత్మ గౌరవము. ఎన్నెన్ని సంకటములు పైకొన్నను ఆత్మ గౌరవమునకును స్వాతంత్ర్యమునకును లోటు పాటు కలుగనీయరాదని యెంతో మృదుల మగు భాషలో నెన్నో పట్టుల కవి వివరించెను. మానవ దృష్టి లక్షింప దగిన రెండవగుణము పట్టుదల. దృఢపవృత్తి, అభినివేశమును, వ్యవసాయమును కొరత పడిన నేకార్యమును సిద్ధింపదు. ధీరులు తాము పూనిన కార్యము సిద్ధినందు వరకు వదలరని రూఢిగా పలిగెను. కవి మనకు ఉద్బోధింపనెంచిన మూడవ నీతి ధర్మానుష్ఠానము. సాంఘిక సేవ, పరోపకాది మహిమలు వర్ణించు శ్లోకము అతి సుందరములు. భావగంభీరములై యున్నవి. భర్తృహరి రచనలు ధైర్యమునందు సచ్ఛీలమునందు వాస్తవాభినివేశమును పురికొల్పును. సద్గుణము లన్నింటిలో సచ్చీలము ఉత్తమోత్తమస్థానమధిష్టించు ననుట కవి మతము. తన్మూలమున సాధింపదగిన శ్రేయములను పలురీతుల వివరించియున్నాడు కవి.
శృంగార శతకమున సామాన్య ప్రసక్తములు కామాదికములు వెన్నెల, మందమారుతము, సౌభాగ్య సంపద మున్నగునవి తరుణ వయస్కుల మనముల నెట్టి భావముల నుద్రేకింపజేయునో, అవి యెట్లు మనస్సును కలచివైచి శాంతిని దూరము చేయునో ఆ భావముల వశీకరణ మొనర్చుకొని జితేంద్రియు లగుట కేది యుపాయమో కవి బహు హృద్యముగా మనసు నొప్పింపని తీరున వర్ణించెను.
వైరాగ్య శతకము వేదాంత సిద్ధాంతమును ప్రతిఫలింపజేయుచుండును. తృష్ణాచ్చేదన మావశ్యకము. ఐహిక బంధమునకు మూలము లోభము. దాని మూలమున ధనవంతులు మదాంధు లగుదురు. కావున దాని విషయమున జాగ్రత్త వహించుట శ్రేయము. ఇహ లోక సుఖములో తగుల్కొని శాశ్వత పరలోకమును విస్మరించి మనశ్శాంతిని కోల్పోవుట కన్నా అడవుల జేరి శాంత మనస్కులగుటయే పరమోత్కృష్టమనుట కవి యాశయము. వైరాగ్య తత్పరుడై సర్వ శక్తి యగు భగవంతుని యందు మనస్సును లీనము గావింపగల్గిన సన్యాసి దేశపాలనము చేయు నెపమున భోగ లాలసుడగు రాజు కన్నను ఉత్తముడు. ఆత్మైక్యముచే సన్యాసి శాశ్వతానందముననుభవించుననుట యతని యుపదేశము.
భర్తృహరి త్రిశతిపై వివిధ వ్యాఖ్యానాలు
ప్రొఫెసర్ లాలసు గారి వ్యాఖ్య
పాశ్చాత్య పండితుడు మేక్డోనెల్ వ్యాఖ్య
మోనియర్ విలియమ్సు పండితుని వ్యాఖ్య
సుభాషిత త్రిశతి - వివిధ భాషలలో అనువాదాలు
ఇటీవల సుభాషిత త్రిశతి ముద్రణములు ఆంగ్ల వ్యాఖ్యాభాషాంతరీకరణములతో నెన్నో వెలువడినవి. వానిలో ముఖ్యమైనవి గోపీనాథుడు, టానీ పండితుడు, బి.హెచ్. వార్తాం పండితుడు, పీటర్సన్ అనువారి రచనలు. వీరిలో కొందరు విదేశీయులు. అన్నియు నాంగ్ల భాషలోనివి. వీనియన్నింటికన్నా మిన్నయై కవి హృదయమును వ్యాఖ్యాతృ భావమును చక్కని పరిశీలన, విమర్శనములకు గురిచేసి రచించినట్టిది శ్రీ గోపాలాచార్ల ఆంగ్లానువాద వ్యాఖ్యలు. క్రీ.శ 1654 వ సం. నాటికే అబ్రహాము రోజరు దీనిని డచ్చి భాషలోనికి పరివర్తనము గావించెను. ఆంధ్రానువాదకులలో ఏలకూచి బాలసరస్వతి, పుష్పగిరి తిమ్మన, ఏనుగు లక్ష్మణ కవి యనువారు ముఖ్యులు.
ఆంధ్రానువాదకులు మువ్వురిలో పుష్పగిరి తిమ్మన అర్వాచీనుడు; ఇతనికి గొంత పూర్వుడు ఏనుగు లక్ష్మణకవి. ఈ యిరువురకును ముందటివాడు ఎలకూచి బాలసరస్వతి.
మూలాలు
1. "భర్తృహరి సుభాషితములు" (సంస్కృత వ్యాఖ్యానాంధ్రపద్య టీకా తాత్పర్య సహితము) - లిఖిత ప్రచురణలు, అశోక్ నగర్, విజయవాడ-10 లోని అంశములు
ఇవీ చూడండి
భర్తృహరి సుభాషిత త్రిశతి
వర్గం:సంస్కృత కవులు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%83%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1244,
3038,
3975,
4675,
5299,
6882,
7507,
8872,
9990,
11310,
12032,
13561,
14978,
16222,
18554,
19486,
20627,
21563,
22991,
25040,
26197,
29997,
30462,
31543,
33229,
33936,
35286,
36219,
36631,
37917,
39549,
40931,
41546,
44138,
45315,
46110,
46697,
48172,
48953,
50232,
51231,
51817,
52597,
54310,
56061,
56706,
58063,
59704,
61143,
61777,
63110,
64285,
64757,
64884,
65331,
66091,
67949,
69389,
70026,
71747,
73486,
74051,
74699,
76136,
77567,
78640,
79930,
80944,
83040,
84435,
85758,
87024,
88403,
89670,
91504,
93047,
93462,
94503,
95643,
96127,
97567,
99169,
99905,
100761,
101581,
102789,
105945,
106950,
108543,
109671,
110552,
113165,
114418,
116864,
119093,
122595,
123434,
123997,
125858,
126927,
127505,
128448,
129854,
130891,
131360,
134407,
135406,
137287,
138837,
140721,
141912,
144831,
146877,
147610,
148570,
150090,
151355,
151886,
154137,
159523,
160846,
162552,
163334,
165459,
166386,
168065,
169612,
172696,
174691,
175109,
176971,
178503,
181416,
181965,
182566,
184248,
187453,
188676,
189056,
189727,
189912,
190014,
190873,
191709,
191840,
192132,
192916,
193169,
193275,
193637,
194789,
194968,
195812,
196122,
197370,
199942,
200507,
200575
],
"plaintext_end_byte": [
1243,
3037,
3974,
4638,
5297,
6881,
7496,
8871,
9989,
11309,
12031,
13560,
14946,
16220,
18553,
19485,
20626,
21562,
22990,
25010,
26196,
29996,
30461,
31542,
33228,
33935,
35285,
36210,
36630,
37916,
39548,
40930,
41517,
44137,
45314,
46109,
46651,
48171,
48952,
50231,
51197,
51816,
52596,
54308,
56060,
56705,
58062,
59703,
61121,
61776,
63109,
64284,
64723,
64883,
65277,
66090,
67948,
69388,
70025,
71746,
73485,
74050,
74698,
76134,
77566,
78639,
79870,
80942,
83039,
84434,
85757,
86464,
88402,
89668,
91503,
93046,
93461,
94456,
95642,
96126,
97566,
99168,
99904,
100637,
101580,
102788,
105944,
106920,
108542,
109670,
110551,
113164,
114390,
116863,
119092,
122561,
123433,
123928,
125857,
126926,
127504,
128424,
129853,
130855,
131359,
134406,
135405,
137286,
138759,
140720,
141911,
144830,
146876,
147607,
148569,
150089,
151323,
151885,
154136,
159522,
160845,
162551,
163309,
165458,
166385,
168064,
169611,
172695,
174690,
175108,
176944,
178502,
181415,
181961,
182508,
184247,
187452,
188674,
189013,
189726,
189911,
190013,
190872,
191708,
191839,
192068,
192866,
193130,
193219,
193578,
194763,
194930,
195696,
196081,
197323,
199899,
200492,
200555,
202095
]
} | Сколько было лет Джорджу Харрисону, когда он присоединился к группе The Beatles? | The Beatles | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
12
],
"minimal_answers_start_byte": [
13930
],
"minimal_answers_end_byte": [
13932
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
The Beatles («Битлз», МФА: [ðə ˈbiː.tlz]; также группу называют «Ливерпульской четвёркой» (English: Liverpool Four); отдельно участников ансамбля называют «битлами»; в английском языке также распространено упоминание группы как Fab Four — «Великолепная четвёрка»[1]) — британская рок-группа из Ливерпуля, основанная в 1960 году, в составе которой играли Джон Леннон, Пол Маккартни, Джордж Харрисон и Ринго Старр. Также в разное время в составе группы выступали Стюарт Сатклифф, Пит Бест и Джимми Никол. Большинство композиций The Beatles созданы в соавторстве и подписаны именами Джона Леннона и Пола Маккартни. Дискография группы включает 13 официальных студийных альбомов, изданных в 1963—1970 годах, и 211 песен[2].
Начав с подражания классикам американского рок-н-ролла 1950-х годов, The Beatles пришли к собственному стилю и звучанию. The Beatles оказали значительное влияние на рок-музыку и признаются специалистами одной из наиболее успешных групп XX века, как в творческом, так и в коммерческом смысле. Многие известные рок-музыканты признают, что стали таковыми под влиянием песен The Beatles. С момента выпуска сингла «Please Please Me / Ask Me Why» в 1963 году группа начала восхождение к успеху, породив своим творчеством глобальное явление — битломанию. Четвёрка стала первой британской группой, пластинки которой завоевали популярность и первые места в чартах США, и с неё началось всемирное признание британских коллективов, а также «ливерпульского» (Merseybeat) звучания рок-музыки. Музыкантам группы и их продюсеру и звукорежиссёру Джорджу Мартину принадлежат новаторские разработки в области звукозаписи, комбинирования различных стилей, включая симфоническую и психоделическую музыку, а также съёмок видеоклипов.
Журнал Rolling Stone поставил The Beatles на 1-е место в списке величайших исполнителей всех времён. В списке Rolling Stone 500 первое место занимает альбом Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band. Группа завоевала десять наград «Грэмми». Вся четвёрка, в знак признания заслуг перед страной, награждена орденами Британской империи (MBE). По состоянию на 2001 год только в США было продано свыше 163 миллионов дисков группы. Общий объём продаж единиц медиаконтента (диски и кассеты), связанного с группой, на этот момент превысил один миллиард экземпляров[3].
The Beatles прекратили совместную работу в 1970 году, хотя уже по меньшей мере с 1967 года Пол и Джон вели собственные проекты. После распада каждый из музыкантов продолжил сольную карьеру. В 1980 году возле своего дома в Нью-Йорке был убит Джон Леннон, в 2001 году от рака скончался Джордж Харрисон. Пол Маккартни и Ринго Старр продолжают заниматься творчеством и пишут музыку.
Начало
Предпосылки
В середине 1950-х годов популярность во всём мире приобретает рок-н-ролл. Сначала это музыкальное движение силами Литтл Ричарда, Джина Винсента, Эдди Кокрана получило развитие в США. В 1954 году Билл Хейли и его группа Comets записали «Rock Around the Clock», и через год, во многом благодаря фильму «Школьные джунгли», новые ритмы достигают берегов Англии[4].
На Туманном Альбионе особую популярность снискал скиффл — ритмический стиль, берущий начало в джазе, британском фольклоре и кантри[5]. Лонни Донеган, выпустив «», сделал многое для быстрого распространения скиффла на танцплощадках. Этому также способствовала простота музыкального рисунка и доступность инструментов для исполнения. Повсеместно появляются группы, состоящие из гитары, банджо, губной гармоники и стиральной доски. Будущие битлы, как и тысячи их сверстников, не получив никакого музыкального образования, взяли в руки инструменты, следуя всеобщему музыкальному увлечению. По некоторым оценкам, в Великобритании в 1956—1957 годах было до 5 тысяч любительских скиффл-групп[6]. Как вспоминал Джерри Марсден, лидер группы Gerry and the Pacemakers, для ливерпульских групп был характерен свой стиль: мелодическая основа скиффла, утяжелённая рок-н-ролльными риффами[7].
Большое влияние на всемирное распространение рок-н-ролла оказал Элвис Пресли, чья дебютная композиция «Heartbreak Hotel» датируется 1956 годом. В феврале 1956 года её услышал по радио юноша из пригорода Ливерпуля , ученик школы , Джон Леннон — и заболел этой музыкой. Как вспоминал сам Джон: «до Элвиса ничто не действовало на меня по-настоящему»[5].
Quarrymen
Ливерпуль — особый город в истории Великобритании. Промышленный центр, крупный порт и место проникновения в страну культурных новинок. Сюда иностранные моряки привозили заграничные товары и, в их числе, самые свежие пластинки из-за океана[8]. Все будущие члены группы происходили из рабочих районов Ливерпуля, из семей со скромным достатком. Если бы не музыка, то, скорее всего, они приобрели бы после школы мастеровую специальность, зарабатывая на жизнь своими руками[7][9]. Отец Джона был стюардом на торговом судне, а воспитывала и растила его тётя Мими. Отец Пола Маккартни был клерком. У Джорджа Харрисона было ещё трое братьев, а его отец сначала служил моряком, а потом стал водителем автобуса. Отец Ричарда Старки (Ринго Старра) был кондитером.
В начале 1956 года Джон Леннон, впечатлённый музыкой Билла Хейли и Элвиса Пресли, решил организовать собственную группу. В неё вошли школьные приятели Джона: Питер Шоттон, Найджел Уалли, Айвен Вон и некоторые другие. К тому времени Джон немного играл на губной гармонике и банджо и начал осваивать гитару, которую за 17 фунтов купила ему тётя Мими. Первоначально группа называлась The Black Jacks и через неделю была переименована в The Quarrymen — в честь их школы. The Quarrymen играли скиффл и старались походить на тедди-боев. Они выступали на школьных концертах, вечеринках — большей частью за угощение или символическую плату[10].
6 июля 1957 года, во время концерта в саду церкви Святого Петра, Айвен Вон познакомил Джона Леннона с Полом Маккартни[11]. Джон был впечатлён музыкальными познаниями Пола. Парень владел аккордами, знал слова и умел подбирать на слух последние новинки рок-н-ролла, в частности, такие как «» Эдди Кокрана и «Be-Bop-A-Lula» Джина Винсента[6]. Много позже Пол вспоминал, что также искренне удивился тому, что Джон играл на гитаре, словно на банджо — брал аккорды только на четырёх струнах[5]. Окончательно Пол покорил своих новых товарищей умением настраивать гитару. Джон некоторое время размышлял о том, стоит ли иметь такого сильного конкурента за лидерство в группе, но через две недели передал Полу приглашение войти в состав The Quarrymen[12].
Пол Маккартни родился в ливерпульском районе Уолтон, а в 1956 году его семья переехала в , недалеко от дома Леннона. Отец Пола немного увлекался игрой на фортепьяно, выступая на вечеринках со своим ансамблем. В детстве Полу подарили трубу. Повальное увлечение скиффлом и рок-н-роллом настигло Маккартни в 14-летнем возрасте. Тогда он попросил отца купить гитару и практически не расставался с ней[6].
Леннон почти не уделял времени учёбе и имел репутацию главного хулигана школы. В противоположность ему, Пол легко учился, с отличием сдал экзамены и поступил в . В отличие от бунтаря Джона, Пол с раннего детства обладал даром мирно улаживать житейские конфликты[7]. Пол и Джон много времени проводили вместе, часто прогуливали уроки и репетировали дома у Джона. С того момента, как Пол начал осваивать гитару, он сразу стал пытаться сочинять песни. Свои первые опыты Пол показал Джону, который до их знакомства композицией не увлекался. Между молодыми людьми возникла атмосфера конкуренции и Джон, дабы утвердиться в качестве лидера группы, тоже взялся за сочинение музыки[13]. В 1958 году в автокатастрофе погибла мать Джона — Джулия. За два года до этого скоропостижно скончалась от рака мама Пола. Смерть родителей очень сблизила юношей[14].
Весной 1958 года для эпизодических выступлений, а с осени — на постоянной основе к ним присоединился друг Пола, Джордж Харрисон. Он уже успешно пытался играть в нескольких группах, но Джорджу было только 15 лет, и поэтому Джон поначалу с сомнением отнёсся к его появлению в составе. Несмотря на возраст, парень подошёл всем по характеру и показал приличный класс игры на инструменте. Кроме этого, родители Джорджа терпимо относились к громкой музыке, и ребята могли репетировать дома у Харрисонов[7]. Джордж первым и принёс моду на длинные волосы (в его большой семье даже постричься вовремя было проблемой). Именно эти трое стали основным костяком группы, для остальных же участников Quarrymen рок-н-ролл был временным увлечением, и вскоре они отпали от коллектива[12].
Появление The Beatles
К 1959 году название The Quarrymen уже не имело никакого отношения к членам группы. Пол и Джордж учились в школе, а Джон поступил в художественный колледж. Был момент, когда группа даже была близка к распаду — Харрисон на несколько месяцев покинул коллектив и присоединился к команде The Les Stewart Quartet, но 29 августа они снова объединились. Некоторое время The Quarrymen репетировали и играли в клубе Jacaranda, тогда же они, наконец, обзавелись первыми электрогитарами и 10-ваттным усилителем. Хозяин клуба Аллан Уильямс начал частично исполнять обязанности менеджера группы. Полноценным менеджером или промоутером его было назвать сложно — в клубе играло много групп, и The Quarrymen были лишь одной из них[15].
К тому времени группа активно пыталась участвовать в клубной и концертной жизни Ливерпуля и окраин. Музыканты часто меняли название. В октябре 1959 года ребята выступили под названием Johnny and the Moondogs в ливерпульском конкурсе молодых талантов, который проводил Кэрролл Льюис. По итогам они были приглашены на заключительный тур в Манчестер, но не смогли принять участие по весьма банальной причине — не было средств оплатить ночлег[17]. На другом концерте они назвали себя Rainbows[18]. Постоянные перемены названия происходили из-за того, что промоутеры находили имя слишком коротким и «неброским»; кроме того, у большинства групп название было более длинным и обычно содержало имя лидера. Название Beatals, Silver Beats, Silver Beetles, Silver Beatles и, наконец, The Beatles появилось в апреле 1960 года[19]. До сих пор нет однозначного ответа, кто именно придумал это слово. Согласно воспоминаниям участников группы, авторами считаются Сатклифф и Леннон, которые были увлечены идеей придумать название, имеющее одновременно разные значения. За пример была взята группа Бадди Холли The Crickets («сверчки», однако для англичан был и второй смысл — «крикет»). Слово beatles, если произносить, также отсылало к насекомым «beetles» («жуки»), но если видеть его напечатанным, то сразу бросался в глаза корень «beat» (как бит-музыка)[15][~ 1].
Во время учёбы в художественном колледже Джон познакомился и подружился со Стюартом Сатклиффом и в январе 1960 года привёл его в группу. Стюарт получил на выставке картин премию в 65 фунтов, и Джон распорядился этими деньгами так, как посчитал нужным — потратил их на покупку остро не хватавшей группе бас-гитары. Ребята приобрели инструмент марки Höfner President[20]. Стюарт играть совершенно не умел — вообще ему пророчили блестящую карьеру художника. Тем не менее, он стал бас-гитаристом и четвёртым членом группы[21].
Родители ребят полагали, что они учатся и готовятся к самостоятельной жизни и рабочей специальности, но их увлекала только музыка. Только родители Джорджа (особенно мама) искренне поддерживали его увлечение музыкой. Группа получала всё больше и больше предложений выступить — как правило, в пабах и маленьких клубах, случалось и в весьма сомнительных заведениях. Был момент, когда группа аккомпанировала выступлениям исполнительниц стриптиза в ночном клубе The New Cabaret Artists Club[22]. В случае, если играть приходилось на обычных танцевальных вечерах, драки и поножовщина по окончании выступления были вполне обычным делом[23][15].
В апреле 1960 года Ливерпуль посетил известный британский импресарио Лари Пернес, который искал аккомпанирующие и разогревающие группы для будущих гастролей Билли Фьюри — тогдашней английской поп-звезды. Прослушивание кандидатов проходило в Jacaranda, но Silver Beetles не удостоились приглашения на первую сессию — у них не было ни ударной установки, ни барабанщика. На второй сессии музыкантам удалось его позаимствовать на время, и они всё-таки получили заветный ангажемент на семь концертов к другому исполнителю[22].
Проигнорировав экзаменационный период в своих учебных заведениях, Silver Beetles отправились в первое турне по Шотландии, в качестве аккомпанирующей группы для певца . Турне закончилось конфузом. В одной из поездок фургон попал в небольшую аварию, и больше всех пострадал временный ударник Томми Мур, получивший сотрясение мозга. Далее ребята рассорились с менеджером Пернесом, задержавшим оплату отыгранных концертов, и вернулись раньше времени в Ливерпуль[22]. Зато после этих неудачных гастролей группа наконец обзавелась собственной ударной установкой, хотя ударника у них так и не было. Случалось даже, что во время концертов они приглашали кого-нибудь из зала постучать на барабанах. После возвращения из Шотландии the Beatles стали играть в клубе , которым владела мать Пита Беста[15].
После расцвета в середине 1950-х годов всемирная популярность рок-н-ролла в начале 1960-х годов пошла на спад. В Великобритании в то время в зените славы был Клифф Ричард и The Shadows. В Ливерпуле, тем не менее, заокеанский рок-н-ролл продолжал править бал[7]. The Beatles постепенно уходили от акустического стиля скиффл, играя более жёсткий электрический бит и ритм-энд-блюз. Их мастерство как музыкантов росло, хотя они продолжали оставаться одной из многих безвестных городских групп, играющих «на танцах». Первые шаги группы в поп-музыке были связаны с копированием композиций и стиля заокеанских кумиров, но в это время в репертуаре начинают появляться свои песни. За два первых года Леннон и Маккартни успели написать около ста композиций, и некоторые из них вошли в более поздние альбомы («Love Me Do», «One After 909», «When I'm Sixty-Four» и другие[12][24]). Ещё до прихода большой популярности Джон и Пол договорились, что подписываться под песнями будут вдвоём, независимо от того, кто и что написал. После 1963 года они уже достаточно редко сочиняли песни именно вдвоём, но все их композиции, записанные для The Beatles, подписаны Lennon—McCartney[25].
Гамбург (1960—1961)
Аллан Уильямс искал любую возможность для развития музыкального бизнеса и, пытаясь сосватать группы из своего клуба в какой-нибудь проект, отправился в Лондон. В начале 1960-х годов британские коллективы стали весьма популярны в Гамбурге. Тони Шеридан и его группа, а после них и ливерпульцы Derry and The Seniors имели успех в клубах немецкого порта. Контракты этих групп закончились, и , содержавший клуб в гамбургском квартале красных фонарей Репербан, прибыл в Лондон присмотреть новинки английского рок-н-рола. Уильямс и Кошмидер случайно встретились в столице, и Аллан сообщил, что у него есть на примете множество ливерпульских групп[26].
Уильямс предложил немцу The Beatles. Группа без постоянного ударника была не лучшим выбором, но случилось так, что все остальные серьёзные ливерпульские коллективы оказались на тот момент связаны обязательствами. Так летом 1960 года группа, которая уже приобрела своё окончательное название, получила приглашение играть в Гамбурге. Это вынудило The Beatles в срочном порядке искать барабанщика, чтобы соответствовать профессиональному контракту. В августе 1960 года Пол Маккартни связался с Питом Бестом (до этого он играл в ливерпульской группе The Blackjacks) и предложил ему войти в состав. 16 августа группа покинула Англию, а уже на следующий день состоялся их первый концерт в гамбургском клубе Indra, в котором группа играла до октября. После жалоб соседей на слишком громкую музыку квинтет переехал в другой клуб. С октября и до конца ноября они играли в клубе Kaiserkeller[27].
График выступлений был предельно жёстким: как правило, в клубе один час играла одна группа, другой час — другая, на протяжении 12 часов. Получали The Beatles в 1960 году по 2,5 фунта в день на каждого[28]. В Kaiserkeller The Beatles впервые довелось петь и танцевать на по-настоящему большой сцене. Всё предыдущее время на вечеринках и танцах музыканты играли на таких маленьких площадках, где даже развернуться было тяжело[29]. При этом жили они в одной тесной комнате, располагавшейся в здании кинотеатра. Их репертуар был достаточно разнообразен. Помимо рок-н-роллов (они исполняли записи с альбомов Литл Ричарда, Чака Берри, Карла Перкинса и других), они играли блюзы, ритм-энд-блюзы, народные песни, старые эстрадные и джазовые номера, модифицируя их в стилистику рок-н-ролла. Иногда обычные песни в формате рок-н-ролла превращались в получасовые импровизации; при этом группа обнаружила, что немцам особенно нравилась громкая и напористая игра. Свои собственные песни The Beatles не исполняли, так как, по их признанию, не было стимула — в окружающей современной музыке было достаточно подходящего материала. Именно такая каждодневная работа и способность играть музыку любого жанра, стали определяющими факторами в становлении мастерства The Beatles[30].
В октябре 1960 года состоялась первая запись пластинки с участием The Beatles. Диск был не их, а группы Rory Storm and the Hurricanes, и The Beatles приняли участие в записи скорее как сессионные музыканты. Тогда впервые Пол, Джон и Джордж сыграли с ударником Rory Storm Ринго Старром[27].
В Гамбурге участники ансамбля познакомились с группой студентов местного арт-колледжа — Астрид Кирхгерр и Клаусом Форманом, сыгравшими значительную роль в истории группы. Кирхгерр вскоре стала подругой Сатклиффа, и именно она предложила (правда, в следующий приезд The Beatles в Гамбург, весной 1961 года) новые причёски — волосы, зачёсанные на лоб и уши, а чуть позднее — пиджаки без воротников и лацканов по моде Пьера Кардена[31]. Все эти новшества сперва опробовал на себе Сатклифф, и только затем они перенимались всей группой. Астрид провела и первую профессиональную фотосессию с The Beatles[21][32].
Первые гастроли в Гамбурге закончились раньше, чем планировалось. Кошмидер собирался продлить контракт и на 1961 год, но The Beatles, не уведомив антрепренёра, дали концерт у конкурента — в клубе . Кошмидеру такой поворот событий не понравился. Воспользовавшись формальным поводом (случайный небольшой пожар в кинотеатре, где ночевали битлы), он препроводил Пола и Пита в полицию. 30 ноября их депортировали в Англию. Ещё раньше депортировали несовершеннолетнего Джорджа. Джон был вынужден также покинуть Германию. Самый ценный элемент аппаратуры группы — усилитель, Джон вёз на ремнях за своими плечами. Первые зарубежные гастроли на том закончились[29]. Тем не менее, в декабре 1960 года в Ливерпуль вернулась уже другая команда. Они демонстрировали гораздо более зрелую игру и знали, как овладеть вниманием аудитории. «500 часов на сцене Гамбурга выковали стиль, который покорит весь мир», — написал биограф группы Марк Льюисон[33].
The Beatles оказались в числе самых активных и амбициозных местных команд, соперничающих по репертуару, звуку и количеству поклонников. Все ливерпульские группы играли почти одни и те же (американские) песни, и конкуренция шла по принципу: кто какую песню первым «откроет» и сделает «своей». Лидерами тогда считались Rory Storm and the Hurricanes, они играли в лучших клубах Ливерпуля, а также Гамбурга[34].
В апреле 1961 года группа отправилась на вторые гастроли в Гамбург, где выступала три месяца в клубе Top Ten. Именно в Гамбурге состоялась первая запись, где The Beatles сами исполняли композиции. Их пригласили в качестве аккомпанирующего ансамбля для певца Тони Шеридана, который пытался завоевать известность как исполнитель рок-н-ролла для западногерманского рынка. Запись проходила под руководством Берта Кемпферта, который и отобрал The Beatles. Во время записи группе позволили записать две композиции из числа своих собственных. Итогом работы стал вышедший в августе 1961 года в Германии под лейблом Polydor сингл «My Bonnie / The Saints», с указанием исполнителей — Тони Шеридан и The Beat Brothers. Так для немецкого рынка, для благозвучности, были названы The Beatles[35].
По окончании гастролей Сатклифф решил остаться в Гамбурге с Кирхгерр и, таким образом, прекратить свою музыкальную деятельность в группе. Через год, 10 апреля 1962 года, Сатклифф скончался в Гамбурге от кровоизлияния в мозг[21]. Некоторое время на бас-гитаре играл , и затем инструмент окончательно перешёл к Маккартни. После вторых гамбургских гастролей Пол скопил достаточно денег для вполне профессионального инструмента, бас-гитары Höfner в форме скрипки, ставшей впоследствии одним из символов группы[36][37].
Cavern
Важным моментом в биографии группы исследователи считают концерт в ратуше в декабре 1960 года, когда возмужавшие после гамбургских гастролей The Beatles обратили на себя внимание местной публики и ведущих антрепренёров города[23].
Начиная с 1961 года, известность квартета в пределах Ливерпуля непрерывно растёт. После гастролей в Гамбурге они обходят тогдашних лидеров ливерпульской рок-музыки Cass and Cassanova's и Rory Storm and the Hurricanes. В отличие от большинства местных групп, которые в основном копировали манеру The Shadows, Клиффа Ричарда и американских исполнителей рок-н-ролла, у Beatles появился собственный стиль и звучание. Впоследствии критики стали использовать термин «мерсисайдское звучание», по названию графства, где находится Ливерпуль[21]. У группы всё ещё не было постоянного менеджера, который бы мог управлять промоушеном и концертной деятельностью. Аллан Уильямс не был связан сколько-нибудь серьёзными обязательствами с группой[20].
С февраля 1961 года эпизодически, а с августа регулярно, The Beatles стали выступать в ливерпульском клубе Cavern. Немалую роль здесь сыграла мать Пита Беста — Мона Бест, управляющая одного из клубов, где играли The Beatles, а также дискжокей Cavern Боб Вулер, хорошо знавший ребят по Гамбургу. Они настояли на том, чтобы хозяин Cavern мистер МакФол прослушал группу, и тот, вполне удовлетворённый результатами, предложил им контракт[7]. Клуб до того имел репутацию заведения, где, главным образом, исполняли джаз, но новые ритмы брали своё. Раньше в этом месте находился плодоовощной склад в полуподвальном помещении. Его удалось превратить в популярное музыкальное заведение, хотя фешенебельным его назвать было сложно: маленькая деревянная сцена, тусклое освещение и отсутствие нормальной вентиляции. Всего на сцене Cavern в 1961—1963 годах The Beatles выступили 262 раза, последнее выступление состоялось 3 августа 1963 года[38].
За своё первое выступление во время ланча они получили 5 фунтов, за последнее — 300. До августа 1963 года Cavern был «вторым домом» для The Beatles[39]. Атмосфера в клубе была непринуждённая. Музыканты, прерывая песни, обменивались с аудиторией малопристойными шутками; прямо на сцене курили, ели и пили. По мнению историков и биографов, именно в «Cavern» The Beatles отшлифовали свой талант. Там появилась большая и сплочённая группировка поклонников, в основном девушек-подростков, стремившаяся подражать своим кумирам. Заметной стала индивидуальность каждого члена группы. Наибольшей популярностью у слабого пола пользовался обладатель самой эффектной внешности — Пит Бест. Однако и у двух противоположностей, бунтаря Джона и пай-мальчика Пола, фанатов было достаточно[39].
В 1961 году, будучи в Англии, The Beatles давали концерты в клубах «Cavern» и «Casbah». Их стали регулярно приглашать на самые престижные сцены города: ратушу Литерланд и театр Liverpool Empire Theatre. The Beatles по-прежнему оставались популярными только в двух городах: Ливерпуле и Гамбурге, где на тот момент достигли предела своего развития[21][7][23].
Брайан Эпстайн
28 октября 1961 года в 15:00, в музыкальный магазин «NEMS» на Уайтчепел, где за прилавком стоял хозяин заведения Брайан Эпстайн, зашёл молодой человек по имени Курт Раймонд Джонс (история сохранила имя первого битломана) и попросил пластинку «My Bonnie» в исполнении группы The Beatles. Брайан принёс свои извинения покупателю — он никогда не слышал о такой группе, хотя сам считал, что неплохо разбирается в музыке Мерсисайда. На следующий день пластинку спросили ещё раз, и Эпстайн попытался справиться о группе в альманахе Record Retailer, но и там её не обнаружил. Брайан обзвонил знакомых, и редактор газеты Билл Харри указал Эпстайну на пробелы в его «образовании». The Beatles — британская и, более того, ливерпульская команда (Эпстайн думал поначалу, что немецкая), и фото лучшей группы города красовалось на первой полосе ведущего музыкального издания города[40]. Впрочем, Эпстайн тогда не особенно интересовался молодёжной музыкой — его гораздо больше привлекал театр и классика[7]. Харри сообщил Эпстайну, что группа играет в популярном клубе «Cavern», находившемся всего в паре сотен метров от его музыкального магазина. Как вспоминал Брайан, после первого же посещения клуба он был совершенно «околдован» музыкой The Beatles. После личной встречи его также подкупило человеческое обаяние ребят и присущее им чувство юмора[41]. Эпстайн стал заходить по вечерам в клуб, и постепенно у него возникла идея стать менеджером многообещающей группы[42].
Брайан начал наводить справки о том, как можно стать менеджером группы, и в чём суть такой работы. Он выяснил, что Алан Уильямс и Polydor не имеют договорных обязательств с The Beatles[40]. 3 декабря 1961 года Брайан пригласил ребят в свой офис в магазине на Уайтчепел, чтобы обсудить возможность совместного ведения дел. Респектабельный вид Эпстайна произвёл большое впечатление. Наиболее весомым было обещание Брайана сделать всё для того, чтобы записать группу на известном музыкальном лейбле. От лица всей группы Джон подтвердил согласие, и они подписали первый контракт, согласно которому Эпстайн будет вести их дела и получать за это 25% от сборов[43][40].
Опытный организатор сразу взял в свои руки концертную деятельность The Beatles и навёл порядок в их расписании, репертуаре и поведении на сцене и за её пределами; начал грамотную работу с ливерпульской прессой. Появление на публике, программа песен на вечер, артистический имидж — всё было проанализировано и пересмотрено. Брайан уговорил ребят избавиться от кожаных курток и джинсов и во время выступлений носить сценические костюмы[40].
Брайан аккуратнейшим образом расписал, что мы должны были делать, и от этого все показалось более реальным. Пока не появился Брайан, мы жили как во сне. Толком не знали, что мы делаем, где согласились играть. Когда мы увидели все это на бумаге, наша деятельность приобрела смысл официальной работы.
Расцвет
Первый контракт
Используя свои связи в мире шоу-бизнеса, Эпстайн немедленно начал попытки организовать контракт с серьёзной звукозаписывающей фирмой. Первым делом ему удалось добиться прослушивания в Decca Records, которое было назначено на 1 января 1962 года. Утром первого дня нового года четвёрка и Эпстайн прибыли в Лондон на запись и прослушивание. Результата пришлось ждать больше месяца, и он оказался негативным. Руководство компании не проявило интереса к материалу. Эпстайн получил отказ с формулировкой: «группы гитаристов выходят из моды»[44]. Впрочем, нельзя сказать, что общение с Decca было совсем бесполезным. Музыканты получили две бобины студийной записи 15 песен группы, из которых три были сочинены самими исполнителями. До того у Эпстайна было несколько роликов записей The Beatles в Cavern довольно низкого качества[45].
В феврале 1962 года состоялась первая запись The Beatles для радио BBC. В апреле The Beatles отправились в третье турне в Гамбург в ранге лучшей рок-группы Ливерпуля. Незадолго до тура они подтвердили своё звание в опросе, проведённом городской газетой «Mersey Beat». Во время выступления в театре Playhouse (Манчестер) члены группы надели свои первые концертные костюмы — характерные пиджаки со сведёнными «на ноль» лацканами и отутюженные брюки[46].
Членами группы стало овладевать некоторое разочарование — Брайан безуспешно обивал пороги крупнейших фирм. , HMV, Columbia последовательно отказывали ему. Пока группа была в Гамбурге на очередных гастролях, уже почти потерявший надежду Эпстайн наконец добился своего. Прослушавшему предварительные материалы издателю Сиду Колману понравилось звучание, и он обратился к Джорджу Мартину, руководителю департамента A&R (Artists and repertoire) лейбла «Parlophone», который принадлежал компании EMI. Блестяще музыкально образованный выпускник консерватории по классу фортепьяно, Мартин имел в компании репутацию интеллектуала и оригинала. В то время Мартин больше занимался музыкальными и аудиоспектаклями на радио[47].
9 февраля 1962 года Мартин ознакомился с материалами, которые принёс Эпстайн. Он оценил неплохую технику игры на гитаре Джорджа и заметил, что лидер группы — это, вероятно, Пол. В целом, плёнка произвела благоприятное впечатление. Наконец-то столь серьёзная фигура в звукозаписывающем бизнесе проявила неподдельный интерес к группе. Мартин захотел услышать профессионально записанное выступление The Beatles и пригласил квартет на прослушивание в лондонскую студию № 3 в Сент-Джонс-Вуд[48]. 9 мая Эпстайн послал в Ливерпуль телеграмму:
Template:Конец цитаты
Компания Parlophone была известна в узкой нише рынка: музыкальных спектаклей, разговорного и комедийного жанра. Она искала возможности расширения сферы влияния. В её портфолио в то время не было таких громких исполнителей, как Клифф Ричард (который работал под лейблом Decca), и талантливая молодёжь пришлась весьма кстати[7][48].
31 мая The Beatles вернулись с гастролей в Гамбурге, а 6 июня состоялось прослушивание и запись четырёх песен. Как вспоминал Мартин, поначалу, оценив материал, он было подумал о клише — найти в группе солиста и сделать его звездой на манер Элвиса Пресли или Томми Стила. Леннон и Маккартни обладали неплохим вокалом, и Мартин не знал, кого выбрать. В результате Мартин пришёл к несколько неожиданному решению: петь в группе будут все[7].
В конце июля 1962 года Мартин подтвердил то, что «Parlophone» готова заключить контракт с The Beatles сроком на один год и выпустить не менее четырёх синглов. Предстояла и трудная перемена, на которой настаивал Мартин — замена ударника[44]. Дело к этому шло давно — уровень игры Беста был уже недостаточен для классной группы. Независимо от мнения Мартина, к тому же решению уже пришли и сами члены группы. Отчётливо проблема проявилась во время студийной записи: Бест был не в состоянии держать размер[49]. Менять полноправного члена, когда коллектив был на пороге успеха, было неприятно, но неизбежно. Сообщить тяжёлую новость Питу выпало Брайану Эпстайну. Кандидатуру Ринго Старра предложил Джордж. Знали его достаточно давно, Ринго принимал участие в записи пластинки My Bonnie и один раз заменял приболевшего Беста во время выступлений в «Cavern». После недолгих переговоров, 16 августа 1962 года бывший барабанщик Rory Storm and The Hurricanes присоединился к The Beatles[31].
В сентябре квартет снова прибыл в Лондон на следующую сессию. На этот раз записали «Love Me Do» Пола и Джона, а также «How Do You Do It?» [50]. Ринго Стар на записи сингла нервничал и никак не мог выдать результат, который бы понравился Мартину — каждый раз получалось по-разному. Дело дошло до третьей сессии, что уже было совсем нехарактерно для безвестной группы, записывающей свой дебютный сингл. При записи «P.S. I Love You» Старра заменил сессионный ударник, которого пригласила студия, а Ринго играл на маракасах и тамбурине[51]. Джордж Мартин отметил, что «Love me do» и, в особенности, «Please Please Me» — это потенциально будущие хиты группы. Мартин только предложил, что первоначальный вариант, когда «Please Please Me» играли в медленном темпе, не годится и её необходимо исполнять гораздо быстрее[52]. От стандартного подхода — пригласить для сочинения музыки профессионального композитора — Мартин сразу отказался. The Beatles были полны идей, и сами без проблем справлялись с этой задачей[7].
Сингл «Love Me Do / P.S. I Love You» вышел 5 октября 1962 года, достиг 17-го места в хит-параде, что можно было расценить как успех начинающей группы, тем более с собственной песней. Согласно широко распространённому мнению, Эпстайн способствовал раскрутке сингла тем, что на свои деньги скупил 10 тыс. экземпляров. Однако сам Эпстайн данную информацию не подтверждал[25].
Прорыв произошёл на рубеже 1962 и 1963 года. Первое выступление The Beatles по телевидению состоялось 17 октября 1962 года в программе , которая транслировала их концерт в Манчестере, отснятый телекомпанией Granada Television. 26 ноября был записан и 11 января вышел в свет сингл «Please Please Me / Ask Me Why». Тогда же в январе The Beatles исполнили хит в популярной передаче , транслировавшейся на всю страну. В соответствии с предсказаниями Джорджа Мартина, «Please Please me», по оценкам различных журналов, прорвался на первые и вторые места в чартах (единого национального хит-парада в начале 1963 года Британия не имела)[53][54]. По мнению критика ресурса allmusic , именно «Please Please me» стал прототипом будущих композиций, очаровывающих своей гармонией и мелодией слушателей с первого раза[55][31].
Четвёрке предстояло пережить сложный год — они уже переехали из Ливерпуля в Лондон, где у них не было ни одного свободного дня. 11 февраля 1963 года The Beatles в один приём, всего за 10 часов, записали весь материал для дебютного альбома Please Please Me[56]. Так, через три месяца после выпуска одноимённого сингла (22 марта), The Beatles выпустили свой первый LP диск, который 12 апреля возглавил на 6 месяцев национальный хит-парад (наконец-то появившийся)[53]. Альбом был смикширован из собственных песен группы за авторством Леннона-Маккартни и кавер-версий их любимых песен-шлягеров, принадлежавших известным в то время исполнителям. Вышедший 11 апреля сингл «From Me to You / Thank You Girl» через неделю занял первое место в чартах. В феврале 1963 года в лондонской «Evening Standard» появилась заметка о The Beatles — первое серьёзное упоминание в центральной прессе. Начиная с мая, британская музыкальная пресса начала регулярно писать о The Beatles [54].
Сразу после выхода Please Please Me группа впервые отправилась в турне по стране вместе с Хелен Шапиро. В мае-июне The Beatles сопровождали в концертном туре по Англии Роя Орбисона — они пока ещё не считались «первой скрипкой». Тем не менее, растущая популярность брала своё — знаменитый американец оказался на вторых ролях, публика шла на ливерпульскую четвёрку[57]. Постепенно формировалась гастрольная и концертная команда. занял место издателя, и он же договорился о первом выступлении The Beatles по национальному телевидению. Нил Аспиналл и Мэл Эванс продолжили исполнять роль телохранителей и организаторов концертов. Появление на публике теперь становилось проблемой. Прорываться от машины к входной двери и обратно после концерта через толпу фанатов становилось всё труднее[58][59].
Битломания
В августе 1963 года The Beatles выпустили свой четвёртый сингл «She Loves You / I’ll Get You». Большинство историков связывают именно это событие с началом национального и всемирного бума популярности группы. Популярности, перешедшей за рамки музыкального и культурного явления в социальную и политическую сферу. Явления, которое позже назвали битломанией[60][61].
К моменту выхода «She Loves You / I’ll Get You» поклонники группы разместили свыше полумиллиона заказов на пластинку. Первое место по продажам среди LP занимал Please Please Me, на первые же места вышли и «Twist and Shout», и сингл «She Loves You / I’ll Get You». Успех группы, наконец, состоялся, но масштабы происшедшего превзошли ожидания Брайана Эпстайна. 13 октября 1963 года в прайм-тайм состоялся эфир самого популярного в Великобритании шоу — из лондонского концертного зала Палладиум (Sunday Night at the London Palladium). Толпы фанатов осадили здание и близлежащие улицы, заблокировав работу общественного транспорта. Программу посмотрело свыше 13 миллионов зрителей. Репортажи о The Beatles уже занимали место не только в музыкальной прессе, а первые полосы центральных газет[58].
С 24 по 29 октября 1963 года прошли первые зарубежные гастроли (помимо Гамбурга). В Швеции The Beatles ждал настоящий триумф, и их пребывание детальнейшим образом освещалось центральной прессой обеих стран. Сами музыканты осознали масштабы битломании, только когда увидели, какая толпа фанатов, несмотря на проливной дождь, ждала в лондонском аэропорту их прилёта из Швеции. Отныне практически каждый их концерт сопровождался очередями и беспорядками[31]. Консервативная Daily Telegraph, в номере от 2 ноября 1963 года, написала о массовой истерии, сопровождающей концерты группы. Причёски и костюмы «под Beatles» завоевали всеобщую популярность у подростков[62][63].
4 ноября состоялся ещё один концерт в Лондоне — в . Здесь собралось, главным образом, высшее общество — концерт был благотворительным. Перед исполнением последней песни Леннон обратился к публике с фразой, которая попала в заголовки газет:
Template:Конец цитаты
После выступления группа удостоилась аудиенции у Королевы-матери[64].
В ноябре The Beatles выпустили свой пятый сингл «I Want to Hold Your Hand / This Boy», и он немедленно занял первое место. Также в ноябре вышел второй LP альбом группы With The Beatles. Предварительных заказов на него было размещено свыше 270,000[64].
Гастроли в США и во всём мире
В начале 1964 года состоялись гастроли The Beatles во Франции. Концерт в зале «Олимпия» прошёл без особого успеха. Тур был плохо организован, аппаратура пострадала при транспортировке, кроме того, в зале в основном присутствовала публика из высшего света, с которой у группы не возникло эмоционального контакта. Тем не менее, благодаря новостям из-за океана, настроение у музыкантов после выступления было приподнятое[65].
Эпстайн и команда уже давно прощупывали почву для гастрольной поездки в США. Пробный шар Брайан запустил ещё летом 1963 года, выпустив некоторые песни под малоизвестным лейблом «Vee Jay». Тогда ничего не получилось, и изданные синглы успеха не имели. Все предыдущие попытки британских исполнителей завоевать известность у американской публики проходили безуспешно. Неудача постигла в своё время даже Клиффа Ричарда. В январе 1964 года «I Want to Hold Your Hand», начав путь в чартах США с 83-го места, достигла первенства в таблице журнала Cashbox и третьего места — в чартах «Billboard». Даже когда пластинки группы били рекорды популярности в Старом свете, «Capitol Records» (филиал EMI в США), ссылаясь на специфику рынка, не торопилась с их выпуском в США. После успеха «I Want to Hold Your Hand», с миллионом предварительных заказов, позиции The Beatles в США стали настолько прочными, что откладывать дальше гастроли было бессмысленно[66]. Эпстайн начал переговоры о концерте и телевизионном шоу. Права на выпуск альбомов в США были переданы компании «Capitol Records»[61].
Умелая рекламная кампания и популярность в Европе сделали своё дело. 20 января «Capitol Records» выпустила пластинку Meet the Beatles! (американский вариант альбома With The Beatles). Сингл и альбом к 3 февраля стали в США «золотыми». К началу апреля в пятёрке лучших песен национального хит-парада США фигурировали только песни The Beatles[61]. 7-го февраля 1964 года The Beatles вылетели в первый тур по США. В аэропорту JFK и его окрестностях группу, невзирая на проливной дождь, ждали по разным оценкам от семи до десяти тысяч фанатов. Группа дала два концерта в Карнеги-Холл и , а также участвовала в телевизионном шоу Эда Салливана, которое, по оценке агентства Нильсен, посмотрело свыше 73 миллионов зрителей[67]. События в США свидетельствовали о том, что после Великобритании The Beatles завоевали популярность уже во всём мире[68].
24 марта вышел шестой сингл группы «Can't Buy Me Love / You Can’t Do That» и сразу занял первое место по обе стороны океана. Предварительные заказы в Британии и Америке превысили трёхмиллионную отметку. Композиции группы доминировали в чартах многих стран мира. Так в апреле 1964 года их песни занимали первые шесть мест в соревновании лучших синглов в Австралии[69].
В этом же месяце начались съёмки первого игрового фильма с участием The Beatles. Договорённость об этом была достигнута с компанией United Artists. Конкурент EMI пытался получить хоть какую-то выгоду от всемирной популярности ансамбля и предложил им контракт в кинематографе[68]. Фильм A Hard Day’s Night, снятый за 8 недель на бюджет в ₤180 тыс., повествовал почти документальную историю ливерпульской четвёрки[61]. Сюжет был о дедушке Пола и поездке группы на поезде из Ливерпуля в Лондон. Основные комические коллизии касались битломании и попыток скрыться от вездесущих фанатов. Дебютный показ состоялся 2 июля и 10 июля вышел одноимённый альбом с саундтреком к картине. Несмотря на незамысловатый сценарий, комедия была успешна в прокате, имела тёплый приём у зрителей и критиков, получив две номинации на Оскар. Альбом A Hard Day’s Night стал первым, в котором все композиции написаны только музыкантами The Beatles, без каких-либо заимствований в виде кавер-композиций[70].
Летом 1964 года гастроли возобновились. Европа, затем Гонконг, Австралия и Новая Зеландия. Здесь фотографом The Beatles становится Роберт Уитакер, создавший противоречивую фотографию «Мясники» как протест группы на ограничения со стороны Capitol Records. В ходе гастролей Ринго заболел, и его кратковременно замещал сессионный ударник Джимми Никол. Самые тяжёлые, по отзывам членов группы, гастроли прошли в августе, когда группе пришлось в течение 32 дней пролететь на самолёте свыше 35 тыс. км. В Аделаиде The Beatles снова побили рекорд — их встречали около 300 тыс. поклонников[71]. 19 августа Брайан Эпстайн встретился с Чарли Финлеем — миллионером из Канзас-Сити. Эксцентричный богач был разочарован тем, что The Beatles не посетят его родной город и предложил 50 тысяч долларов за один концерт. Эпстайн отказался. Затем 100 тысяч долларов. Менеджер группы снова отказался. Тогда Финлей порвал два предыдущих чека, выписал новый на 150 тысяч долларов, и тогда Эпстайн не устоял[69].
Собственно, 1964—66 годы отмечены в биографии группы главным образом большими гастрольными турами и записями новых альбомов в перерывах между ними. В среднем проходило по три турне в год: два обязательных — по Англии и по Америке и третье в какой-нибудь другой стране. The Beatles продолжали бить рекорд за рекордом.
21 сентября группа вернулась в Англию, и началась подготовка следующего альбома — Beatles for Sale, записанного в перерывах между гастрольными выступлениями. Диск с 14 композициями представлял собой своеобразное смешение стилей — от рок-н-ролла до кантри-энд-вестерна. Он собрал 750 тысяч предварительных заказов и через неделю возглавил британский хит-парад[72].
В первой половине 1965 года группа взяла небольшую паузу в концертной деятельности. В феврале 1965 года The Beatles приняли участие в съёмках их второго, теперь уже цветного, полнометражного фильма Help! и в записи саундтрека. Битлы снова играли сами себя, а сюжет повествовал полумистическую историю. Критики отметили, что здесь битлы попытались отойти от роли «приглашённых звёзд» в собственном фильме и создали на экране образ. Премьерный показ фильма состоялся в Лондоне 29 июля, а 6 августа вышел одноимённый альбом[73][74]. Особенностью альбома Help! стало то, что две песни для него написал Джордж. До того он отметился только одной композицией на With the Beatles и два года не сочинял ничего достойного — все прочие композиции сочинялись дуэтом Пола и Джона или заимствовались у других композиторов[75].
Особняком стоит история создания песни «Yesterday». Пол Маккартни сочинил мелодию ещё в начале года и дал её прослушать Джорджу Мартину, не зная, как лучше всего её саранжировать. Мартин предложил достаточно неожиданный вариант исполнения — Пол аккомпанирует себе на акустической гитаре в сопровождении струнного квартета. Впервые песня была записана без участия Джона, Джорджа и Ринго. Мартин сразу понял, что композиция обречена на успех. «Yesterday» приобрела самостоятельную популярность как одно из самых известных творений Пола и The Beatles, став классикой мировой музыки. Согласно книге рекордов Гиннесса, на эту песню было создано больше кавер-версий, чем для любой другой из когда-либо написанных — только в XX веке она исполнялась различными музыкантами свыше семи миллионов раз[76].
12 июня 1965 года в печати появилось официальное сообщение о награждении членов группы Орденами Британской империи (MBE), подписанное премьер-министром страны Вильсоном. Высокое признание заслуг The Beatles перед страной («за вклад в развитие британской культуры и её популяризацию по всему миру») вызвало протест у многих кавалеров награды. Впервые высший орден Великобритании получали поп-музыканты[77][~ 2]. 13 августа The Beatles отправились в очередное турне по США, в ходе которого встретились со своим кумиром Элвисом Пресли, столь серьёзно повлиявшем на их жизненное и профессиональное кредо[75].
Серия концертов во второй половине 1965 года готовилась иначе, чем предыдущие туры. Эпстайн договорился о возможности проведения концертов в США на крупнейших аренах, которые были бы способны вместить всех желающих приобрести билеты. Апофеозом стало выступление 15 августа 1965 года на нью-йоркском стадионе «». По свидетельству (импресарио группы в США), смотреть и послушать его пришли более пятидесяти пяти тысяч человек. Выручка за один концерт составила около 304 тысяч долларов — высочайшая посещаемость и крупнейшая сумма для шоу-бизнеса того времени. Выступление на стадионе «Шей» снималось 15 камерами, и впоследствии было смонтировано как документальный фильм[78][79].
От концертов к студийной работе
Этапным событием в жизни группы стала работа над альбомом Rubber Soul. «Это был первый альбом, который представлял миру новых, взрослеющих The Beatles, — вспоминал годы спустя Джордж Мартин. — Мы тогда впервые стали мыслить категориями альбома как самостоятельного и самоценного произведения искусства»[80]. Собственно, работа проходила в определённой спешке — к 3 ноября 1965 года была написана только половина песен, а альбом планировался к выходу уже через месяц. Ударная работа в студии «Эбби Роуд» до трёх часов ночи дала свои результаты, и LP был готов в срок[81].
В альбоме отчётливо слышен переход от «мерсисайдского» звучания к новому, в нём впервые различимы элементы психоделики, присущие позднему периоду творчества группы. От любовной лирики, на которой основывалось большинство ранних текстов, авторы переходят к более сложным философским построениям[31][61]. Начинаются эксперименты со звукозаписью. Композиции становятся плодом кропотливой работы звукорежиссёров, а их живые концертные аналоги звучат совсем иначе. При работе над композицией «Norwegian Wood» впервые был использован ситар. Увлёкся индийской культурой и инструментами Джордж Харрисон, бравший уроки игры на ситаре у известного исполнителя Рави Шанкара. Внёс свою лепту в запись альбома и Джордж Мартин, исполнивший для песни «In My Life» партию клавесина. Несмотря на то, что сессии звукозаписи затягивались далеко за полночь, The Beatles находили время и силы для всё новых разработок. Так, в ходе работы над Rubber Soul была записана черновая версия первой полностью инструментальной композиции The Beatles «12-Bar Original». Тогда музыканты и Джордж Мартин остались не удовлетворены качеством композиции, и она увидела свет только в 1996 году (на диске Anthology 2)[80].
Подготовка промоматериалов для очередного сингла «We Can Work It Out / Day Tripper» и альбома Rubber Soul ознаменовала собой ещё одно достижение группы и принципиальную новинку. Раньше для раскрутки нового музыкального материала группа обычно принимала участие в телевизионных шоу, таких как Top of the Pops и Thank Your Lucky Stars. Это было не совсем удобно, так как приходилось подстраиваться под расписание работы телевизионных студий и компаний. Кроме того, шоу распространялись только на территории Великобритании и ограниченно транслировались на другие страны. Джордж Мартин и музыканты решили снять ролики и продать их телевизионным компаниям. Одни из первых видеоклипов в истории поп-музыки были сняты в ноябре 1965 года на базе студии InterTel — фактически первой видеостудии в Европе[82].
Очередной 1966 год складывался сложно. До апреля группа взяла тайм-аут в выступлениях и отдыхала. В апреле-июне группа работала над альбомом Revolver и синглами «Paperback Writer / Rain» и «Yellow Submarine / Eleanor Rigby», а также над клипами Paperback Writer и Rain. На конец июня и начало июля были запланированы гастроли сначала в Германии, затем в Японии, и для пяти концертов группы в Токио был забронирован зал Ниппон Будокан. До этого арена использовалась только для культовых в Японии крупнейших соревнований по единоборствам, и переориентирование её для иных целей встретило активное сопротивление в японском обществе, но концерты состоялись. Уже после The Beatles Ниппон Будокан стал одним из самых популярных мест проведения рок и поп-концертов в стране[83].
После Японии группа отправилась на Филиппины. Во время гастролей в Маниле между членами группы, Эпстайном и первой леди страны Имельдой Маркос возник конфликт и музыкантам, лишившимся охраны полиции, пришлось спешно бежать из страны. После возвращения группы на родину за океаном вспыхнул другой скандал из-за неосторожно оброненных Ленноном слов в одном из интервью газете Evening Standard.
Христианство уйдёт. Оно исчезнет и усохнет. Не хочу об этом спорить; я прав и будущее это докажет. Сейчас мы более популярны, чем Иисус; я не знаю, что исчезнет раньше — рок-н-ролл или христианство. Иисус был приемлемым, но его последователи были глупы и заурядны. Их искажения погубили для меня христианство.
В Британии его слова не произвели на публику особого впечатления. Однако американский журнал Datebook перепечатал интервью с Ленноном прямо перед последними гастролями группы и в США, особенно в южных штатах, и в ЮАР произошли волнения. Дело дошло до публичных сожжений пластинок, а ку-клукс-клановцами — и чучел членов группы. Ситуация была настолько серьёзна, что Эпстайн отложил запланированные на 12 августа гастроли в США, опасаясь террористических актов. В итоге, во избежание эскалации конфликта, Джону пришлось принести свои официальные извинения, в том, что он не хотел никого обидеть[84]. Спустя почти 30 лет после инцидента, в интервью для журнала Rolling Stone, главный соперник The Beatles в 60-е годы высказал мнение, что The Beatles тогда «были больше, чем Иисус»[85].
Седьмой альбом группы Revolver увидел свет 5 августа 1966 года и продолжил тему, начатую в Rubber Soul. Он полностью состоял из композиций, не задуманных для исполнения со сцены: The Beatles становились студийной группой. Критики высоко оценили совмещение разнохарактерных стилей — от обращения к симфонической музыке до поп-музыки. Психоделическая «Tomorrow Never Knows», ритм-н-блюзовая «Got to Get You into My Life» и, словно сочинённая для оперетты, мажорная «Good Day Sunshine»[61][86]. Полная лиризма, глубоко драматическая композиция «Eleanor Rigby» была особо отмечена специалистами и поклонниками. В этой композиции, сочинённой Маккартни, Джон, Пол и Джордж исполняют только вокальные партии, а аккомпанируют им два струнных квартета[31].
В 1963, 1964 и 1965 годах группа выпускала по два LP-альбома каждый год, что было весьма серьёзной нагрузкой, снялась в двух фильмах и не прекращала концертную деятельность. Ещё осенью 1965 года музыканты собрались отменить проведение очередных гастролей по Великобритании. Концертная деятельность крайне утомляла и не приносила удовлетворения. Выступления на огромных стадионах, где слушатели сквозь истерические вопли с трудом могли разобрать, что именно исполняют в данный момент их кумиры, лишало их мотивации[87]. Старые вещи, наподобие «She Loves You», перепеваемые фанатами, были для группы уже пройденным этапом[88]. Члены The Beatles испытывали серьёзный моральный дискомфорт. Фактически, они становились узниками, и не могли покинуть пределов номера в отеле во время непрерывных выступлений, которые истощали музыкантов. Перемещения членов группы во время гастролей в городах проходили под усиленной охраной или в бронированном автомобиле. Творить, создавать что-то новое в таких условиях было крайне сложно[31].
Между тем группа продолжала работать над следующими альбомами, и музыканты были полны новых идей, связанных со студийной деятельностью и экспериментами. Перемены были неизбежны, 1966 год подводил итоги в концертной деятельности группы. В декабре 1965 года The Beatles отправились в своё последнее турне по Великобритании. Затем они дали лишь один концерт, прошедший 1 мая 1966 года на стадионе «Уэмбли» — последнее «живое» выступление группы в Англии[89]. Вышедший в июне 1966 года сингл «Paperback Writer / Rain» впервые не занял верхнюю строчку чартов немедленно после выхода. Дальнейшее совмещение гастрольной деятельности и спокойной работы по подготовке материалов для новых композиций становилось невозможным. Финальное турне по США закончилось концертом в Сан-Франциско 29 августа. В ходе этого тура не было исполнено ни одной композиции с нового альбома[88].
СМИ обсуждали будущее группы. Как предположила The Sunday Times, события могли закончиться распадом четвёрки. Еженедельник Variety отметил, что всеобщая истерия продолжается, но группа уже переросла её. Волна битломании пошла на спад[88].
Все это уничтожало наше искусство. Людской шум забивал нас напрочь. В конце концов, я стал играть только слабую долю вместо постоянного бита. Всё равно я не слышал себя, несмотря ни на какие усилители. В залах мы то и дело стояли слишком далеко друг от друга. Живьём мы исполняли наши вещи гораздо быстрее, чем на пластинках, главным образом потому, что сами себя не слышали. Иногда я вступал не вовремя, потому что сплошь и рядом не представлял, какое место мы играем. Доходило до того, что мы притворялись, будто поём, особенно если першило в горле.
Template:Конец цитаты
Sgt. Pepper
В ноябре 1966 года The Beatles собрались для работы над очередным синглом «Penny Lane / Strawberry Fields Forever». Эти композиции ярко продемонстрировали новый подход к работе. Если запись первого альбома Please Please me полностью заняла около 10 часов, то здесь только одну композицию Strawberry Fields Forever записывали более месяца[90]. Работа над ней стала ещё одним примером того, что означал для группы Джордж Мартин. Леннон подготовил два варианта песни в разных тональностях и не мог выбрать, какой из них лучше. Мартину удался сложный технический трюк. Он склеил немного замедленный вариант № 1 и ускоренный вариант № 2 и получил законченное произведение[91].
Новаторская аранжировка и особые приёмы звукорежиссуры говорили об очередной метаморфозе в жизни группы. Новую пластинку планировалось создать по мотивам детских воспоминаний, ностальгических настроений детства и юности в Ливерпуле. Затем замысел изменился[7].
27 января The Beatles продлили свой контракт с EMI ещё на девять лет. Также была достигнута договорённость с Capitol Records, что следующий альбом группы выйдет в Великобритании и в США в одинаковой редакции[92]. The Beatles начали работу над альбомом Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band в феврале 1967 года. Впервые музыканты подошли к альбому как к целостному произведению с определённой концепцией. Концептуальную идею здесь нашёл Пол, предложивший исполнить композиции «от лица» вымышленной группы сержанта Пеппера. Ни одна из композиций альбома не вышла в виде сингла [93]. Необычно было и то, что пластинка не начиналась хитом, как тогда было принято, а заканчивалась главной композицией «A Day in the Life»[94]. Заглавная композиция и её реприза звучат словно со сцены переполненного зала, в котором играет вымышленная группа[95].
На запись альбома было потрачено 700 часов студийного времени. Бюджет проекта составил, по разным оценкам, от 25 до 50 тысяч фунтов стерлингов[95][96]. Создатели сознательно пошли на такие расходы, так как альбом становился важной вехой в их творчестве[97]. Многое в альбоме также было в новинку[91]. Была проведена тщательная работа над конвертом и иллюстрацией, исполненной в виде сложного коллажа. Одни только затраты на подготовку заглавной иллюстрации обложки пластинки были сравнимы с тем, что раньше тратили на всю запись альбома (1200 фунтов стерлингов). Впервые конверт альбома содержал напечатанные тексты всех песен и цветную вкладку[92].
Особого упоминания заслуживает финальная композиция «A Day in the Life». Идея текста, как это часто бывало в практике The Beatles, была почерпнута из совершенно заурядной газетной заметки в Daily Mail о плохом качестве дорог в Блэкберне («The holes in our roads»)[98].
Усилиями Мартина законченная композиция была «собрана» из двух песен: Пола и Джона. Для записи был приглашён оркестр из 40 музыкантов, которым дирижировали Джордж Мартин и Пол[99]. Необходимо было симфоническое крещендо в середине композиции и переход к заключительному фортепьянному аккорду. Этот аккорд, исполненный в десять рук и длившийся 42 секунды, стал поистине самостоятельным произведением[100].
Альбом, изданный 26 мая 1967 года, продержался на вершинах хит-парадов 88 недель, а с учётом CD-издания 1987 года, всего находился в чартах 206 недель[101]. Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band получил блестящие отзывы критиков и слушателей, он признан одним из самых значительных достижений в своём жанре[102][103]. Музыкальный критик журнала Times Уильям Манн объявил, что это наивысшее творческое достижение в истории поп-музыки[104].
Последние альбомы и распад
Смерть Брайана Эпстайна и «Magical Mystery Tour»
Летом 1967 года группа получила беспрецедентное предложение от канала «Би-би-си». 25 июня The Beatles стали первым ансамблем, выступление которого по спутниковому телевидению транслировали на весь мир — их смогли увидеть почти 400 миллионов человек во всех странах. Номер стал частью первой в мире глобальной телепрограммы «». Выступление транслировалось прямо из студии Эбби Роуд в Лондоне, во время него была записана видеоверсия песни «All You Need Is Love»[100].
После этого триумфа дела группы пошли на спад, и немалую роль в этом сыграла трагическая смерть Брайана Эпстайна. Его обнаружили мёртвым 27 августа 1967 года в своём доме в Лондоне. Причиной смерти стала передозировка снотворного. «Пятый битл», как называли его сами члены группы, заведовавший всеми финансовыми делами и посвящавший ей всё своё время, ушёл из жизни, когда ему было всего лишь 32 года[105]. Исследователи творчества группы связывают смерть Эпстайна с тем, что группа уже далеко не в такой степени нуждалась в его руководстве и наставничестве, как это было пять лет назад. 1 октября 1967 года истекал его контракт с The Beatles, и будущее было неопределённым[106].
Следующим проектом The Beatles должен был стать телевизионный фильм, и это была главным образом идея Пола. Де-факто Пол заменил Эпстайна, став стержнем группы. Остальные члены были не настолько заинтересованы в тяжёлой и продолжительной работе, с которой сопряжён любой значительный проект. Джон, Джордж и Ринго чувствовали себя независимыми и способными самостоятельно определять свой путь в искусстве и бизнесе[11][107].
Члены группы давно покупали фото и кинотехнику и вынашивали идею самостоятельно снять фильм. Пол решил арендовать автобус и отправиться на нём из Лондона в Девон и Корнуолл. Сценария на руках у команды не было. План состоял в том, чтобы снимать всё, что произойдёт. «К сожалению, ничего не произошло»[7]. Снятая в основном в период с 11 по 18 сентября, картина Magical Mystery Tour стала плодом усилий людей, которые имели весьма отдалённое представление о том, как делают кино. Члены группы попытались самостоятельно подобрать актёров, стать продюсерами, режиссёрами и даже операторами фильма. Концовку собирались снять в студии, но дело окончилось конфузом. Оказалось, что все киностудии и павильоны Лондона заняты на много месяцев вперёд и это необходимо было заранее спланировать. Финальный эпизод, в котором был занят ансамбль из 160 исполнителей, был снят в плохо приспособленном для таких целей старом военном ангаре. Без опыта и без менеджера работа над картиной превратилась в «административный кошмар», а результат стал «любительской поделкой». В конце концов, выяснилось, что дебютный показ фильма, снятого на цветную плёнку на канале BBC-1, будет чёрно-белым, потому что в то время канал транслировал только чёрно-белое изображение. The Beatles закономерно получили весьма негативные отзывы прессы о своём творении[106].
Музыкальное сопровождение к фильму записывалось параллельно со съёмками. Результатом стало 6 композиций, чего было недостаточно для LP, но много для EP диска. После некоторых размышлений руководство EMI решило выпустить два EP-диска в специальном издании с 52 страничным буклетом. В США не решились на такой смелый эксперимент и издали Magical Mystery Tour в формате LP, дополненным другими песнями 1967 года не вошедшими в альбомы. Несмотря на провал фильма, альбом был весьма успешен, было продано более миллиона копий только в Великобритании[108][109].
«Белый альбом»
В конце 1967 года Ринго улетел на съёмки фильма «Сладкоежка». Пол писал саундтрек к фильму «». В мае 1968 года Джон сблизился с авангардной художницей Йоко Оно, своей будущей спутницей жизни, и стал всё больше времени проводить с ней. Пути членов группы постепенно расходились. Начало 1968 года группа провела в Ришикеше (Индия), изучая медитацию вместе с Махариши Махеш Йоги. По возвращении члены группы испытывали смешанные чувства. Общение с гуру не дало ничего для восстановления взаимопонимания внутри The Beatles[110]. Он оказался вполне земным человеком, подверженным людским грехам[~ 3]. После возвращения на родину Леннон и Маккартни анонсировали рождение корпорации «Apple», под лейблом которой The Beatles теперь стали выпускать свои пластинки. Планировалось, что компания будет выпускать музыку, фильмы и бытовую электронику. Управлять корпорацией собирались сами члены группы[7].
Тем временем квартет готовил два крупных проекта: материал для очередного альбома и участвовал в работе над полнометражным мультипликационным фильмом Yellow Submarine, который вышел на экраны в июле. Сюжет повествовал о путешествии на подлодке и победе битлов и их друзей над сказочными злодеями — . В концовке члены группы появлялись уже не как мультипликационные герои, а вживую. Группа, после провала предыдущего фильма, взялась за работу без особого энтузиазма. В фильм вошли композиции, написанные в 1966—1968 годах. Заглавная композиция «Yellow Submarine» впервые вышла на альбоме Revolver. Также были написаны пять новых песен[111].
Альбом Yellow Submarine вышел в январе 1969 года. Первую сторону составили шесть композиций написанных для мультфильма. Вторую сторону полностью составили инструментальные пьесы Джорджа Мартина. 30 августа The Beatles выпустили на сингле одну из лучших композиций в истории группы — «Hey Jude», посвящённую маленькому сыну Леннона — Джулиану, переживавшему по поводу развода родителей. Тираж первого сингла под торговой маркой Apple достиг 6 миллионов — максимальный среди всех синглов The Beatles[112][113].
Поездка в Индию дала время и возможность поработать над новыми песнями в спокойной обстановке. Результатом стали около 30 новых песен[31]. 22 ноября 1968 года группа выпустила свой первый LP под лейблом Apple — двойной альбом The Beatles, известный также как просто The White Album («Белый альбом»). Минималистическая, совершенно белая обложка, на которой было тиснением напечатано лишь название группы, стала противоположностью многоцветной палитре конверта предыдущего альбома. Критика оценила работу неоднозначно — как эклектичный и несколько сумбурный набор композиций[113]. При этом на альбоме присутствовали высококлассные и новаторские работы. Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band остался последним диском созданным единой группой. The White Album содержит ряд песен, в которых солирует один из битлов, а остальные просто аккомпанируют ему[112]. Даже не специалистам было слышно, кто и какую песню сочинил, соло-манера каждого битла была отчётливо различима[114]. Дни работы над «Белым альбомом» наглядно продемонстрировали препятствия, возникшие внутри четвёрки. Джордж был недоволен тем, что слишком мало его композиций вошло в последний альбом[31]. Мартин не уделял как прежде пристального внимания работе над новым альбомом, покинул студию и уехал в отпуск. Ринго также на неделю ушёл из ансамбля. В итоге, в отдельных песнях, записаны партии ударных, исполненные Маккартни. Тем не менее, на этом же альбоме была выпущена песня, сочинённая Ринго — «Don’t Pass Me By»[115].
Атмосфера в группе накалялась из-за Йоко Оно, которая присутствовала на каждой сессии группы и раздражала всех её членов своим поведением. Немногим позволялось отпускать вслух едкие комментарии в студии Эбби Роуд, когда там записывались The Beatles[114]. «Revolution 9» была сочинена и исполнена Джоном, Йоко и Джорджем. Самая длинная композиция группы (8:22) состояла из разрозненных шумов и обрывков разговоров и мелодий. Пол отнёсся к этому авангарду крайне отрицательно, но в альбом она всё же вошла[7]. В свою очередь, Леннону не понравились слишком уж «легковесные» на его вкус «Ob-La-Di, Ob-La-Da» и «Hello, Goodbye»[116]. Альбом The Beatles остался самым продаваемым в США альбомом в истории группы[117].
Распад (1969—1970)
Публика ещё не была в курсе всех деталей и проблем группы, но распад квартета уже начался. Моральный климат внутри группы не способствовал совместному творчеству. Джон и Джордж уже выпустили сольные пластинки, и в рамках одного коллектива им становилось всё более тесно[113]. К этому моменту все четверо членов группы были уже семейными людьми и ощущали потребность проводить больше времени с супругой и детьми. Все эти нюансы постепенно вели к распаду. В конце 1968 года Пол, чувствуя центробежные настроения, выступил с инициативой возобновить «живые» концерты группы. Музыка, которая объединила в своё время четвёрку, могла возродить былую атмосферу творчества и единомыслия. Джон, Джордж и Ринго не поддержали идею, но по крайней мере договорились продолжить совместные репетиции в новом году. В феврале 1969 года менеджером группы стал Аллен Клейн, до того успевший поработать с Rolling Stones. В финансовом смысле дела Apple шли очень плохо, и компании требовался грамотный управляющий[105]. Было начато несколько проектов, но все они были не завершены и не приносили ничего, кроме убытков[7][~ 4]. Маккартни считал, что наиболее достойным кандидатом на пост управляющего был бы отец его супруги Линды — . Леннон возражал. В итоге было инициировано судебное разбирательство, в ходе которого Пол предъявил иск Клейну и троим другим членам группы[31][~ 5].
Работа над очередным альбомом была заброшена. Планировалось выпустить диск, снять фильм и издать книгу — всё это были попытки Пола оживить группу. Было же выпущено лишь несколько синглов с наиболее удачными песнями. В январе 1969 года в здании Apple Studios прошли сессии звукозаписи, и были сняты киноматериалы записи альбома с рабочим названием Get Back[118][119]. В ходе сессий было записано большое количество материала, в том числе, практически все композиции для следующего альбома Abbey Road и отдельные треки для будущих сольных альбомов Маккартни. Однако, в большинстве своём записи были не лучшего качества. Музыканты играли вполсилы. Как вспоминал Джон — «худшая работа всех времён» (the low of all-time)[120]. Нормальные взаимоотношения осложнялась трениями внутри коллектива и отсутствием современного оборудования в новой студии[121]. Закончилось всё 30 января импровизированным 40-минутным здания студии. «Благодарю вас от имени группы и каждого из нас. Надеюсь, мы прошли прослушивание.» — эти слова Леннона, обращённые к жителям близлежащих домов, стали последними словами на последней композиции диска Let it Be, вышедшего только через 15 месяцев. Подготовленные в ходе работы видео и звуковые материалы остались в полном беспорядке[7].
В июле-августе 1969 года был записан альбом Abbey Road — последнее творение группы, последняя продюсерская работа Джорджа Мартина и первый альбом, полностью записанный в стерео[113][122]. Произошло то, что биограф группы Льюисон назвал счастливым стечением обстоятельств. Забыв о распрях, четвёрка собралась снова и за два месяца записала альбом, признанный критикой наиболее законченным как единое по смыслу произведение (наряду с Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band)[113][123]. Особняком стоит 15-минутная музыкальная «эстафета» из перетекающих одна в другую песен, написанных Полом и Джоном, на второй стороне диска. Критики также отметили две композиции Джорджа Харрисона «Here Comes the Sun» и «Something», достойно представляющие его как композитора, не уступающего по классу дуэту Леннон — Маккартни[123]. Заключительной песней, которую The Beatles записали все вместе (это было 20 августа), стала «I Want You (She’s So Heavy)»[124].
В конце 1969 года продолжалась неспешная подготовка американского альбома Hey Jude. Новинок для диска записано не было, но некоторые старые композиции необходимо было перемонтировать и перемикшировать из моно в стерео. Для этих целей отдельно приглашались некоторые музыканты группы. Последней песней группы стала «I Me Mine» Джорджа Харрисона, которую музыканты записывали уже без Леннона 3 января 1970 года. В марте этого же года фонограммы из неудавшегося альбома Get Back были отданы американскому продюсеру Филу Спектору. Он переработал старые записи, добавил к ним последние песни The Beatles (в том числе «Let It Be» и «I Me Mine»), дополнил некоторыми старыми работами (ещё времён The Quarrymen), и подготовил к выпуску альбом Let It Be. Идея пригласить Спектора принадлежала Клейну. Ситуация осложнилась тем, что Пол был недоволен работой Спектора. Особенно ему не понравилась версия песни «The Long And Winding Road» (выпущенная на последнем сингле группы), и он даже хотел запретить выпуск альбома, что ему не удалось. Джон был иного мнения о работе Фила[126]:
Template:Конец цитаты
Последним событием, ускорившим неизбежное, стала дата выхода первого сольного альбома Пола. 17 апреля 1970 года Маккартни выпустил диск McCartney, хотя остальные члены группы просили не торопиться с этим до выхода Let It Be[31][127]. В тот же день Пол распространил текст интервью, ставший формальным сообщением о прекращении совместной деятельности The Beatles. Пол лишь констатировал факты, давно известные членам группы, но публика сочла Пола виновником распада квартета[128].
Несмотря на все трудности, Let It Be, который считается последним «прижизненным» альбомом The Beatles, был выпущен 8 мая 1970 года. 20 мая вышел документальный фильм Let It Be, но на его премьере ни один из битлов не присутствовал, потому что ансамбля, как такового, уже не существовало[128].
После распада
Попытки воссоединения
Участники группы начали заниматься сольными проектами ещё с 1967 года. К моменту официального распада группы у всех были на счету собственные альбомы. Несмотря на то, что разрыв сопровождался непростыми, в том числе и судебными, разбирательствами, члены группы поддерживали личные отношения, встречались, вместе записывали музыку и играли на концертах.
В 1970-е годы популярной темой в СМИ стала информация о возможном воссоединении The Beatles. Достоверно известно о щедрых предложениях, но «воссоединение» ограничивалось только до определённой степени, совместной работой над отдельными композициями[129]. Джил Кауфман (журнал Rolling Stone), рассказывая о некоей секретной студийной записи всех четырёх битлов 1976 года, говорил, что это не более чем городская легенда, а официальный представитель Маккартни Джефф Бейкер назвал истории о воссоединении «ерундой»[130]. В книге The Words and Music of John Lennon песня «», с альбома Ringo, названа самой близкой попыткой к реальному воссоединению (в записи приняли участие Леннон, Старр и Харрисон)[131].
В 1971 году в Нью-Йорке состоялся концерт для Бангладеш (организованный Харрисоном), в нём также принял участие Ринго Старр. В 1974 году состоялся единственный после распада The Beatles джем-сейшн, в котором приняли участие Леннон и Маккартни — [132]. В контракте 1979 года с CBS Records Маккартни упоминал о возможности в его рамках записывать музыку с остальными членами группы. Данное обстоятельство также рассматривалось в СМИ, как попытка Маккартни возродить группу[133]. Вымышленная история о воссоединении легла в основу сюжета игрового фильма , рассказывающего о встрече Пола и Джона в 1976 году[134].
8 декабря 1980 года Джон Леннон был убит в Нью-Йорке психически неуравновешенным гражданином США Марком Чэпменом. Год спустя Джордж Харрисон посвятил его памяти песню «All Those Years Ago». В записи приняли участие Ринго, Пол и Линда Маккартни. В 1982 году Пол посвятил памяти друга песню «Here Today», которая вошла в альбом Tug of War[132].
Когда в 1995 году Маккартни, Старр и Харрисон составляли антологию The Beatles, вдова Джона Йоко Оно передала им плёнки с незаконченными версиями трёх песен 1977 года, две из которых — «Free as a Bird» и «Real Love» — музыканты доработали, Маккартни дописал недостающие строки в тексте песен. Также для антологии была восстановлена песня Леннона «Now and Then». Текст куплета написал и исполнил Пол, оставив в припеве голос автора. Ринго Старр исполнил партию ударных, а гитару взяли из архивных записей Джорджа Харрисона[135][136].
Переиздания
В 1987 году было осуществлено издание полного каталога дисков The Beatles на CD (13 дисков). Состав официального каталога дисков был пересмотрен в EMI и в список был включён Magical Mystery Tour. В 1988 году к ним добавился двойной диск Past Masters, в который вошли все композиции, не появлявшиеся на виниловых LP-дисках 1962—1967 годов, включая также песни на немецком языке. Таким образом, эти 15 дисков составляют полный каталог песен The Beatles. Обложка CD Sgt. Pepper, изданного к 20-летнему юбилею альбома, впервые сообщала для каждой композиции имя конкретного автора (а не Lennon — McCartney, как это было раньше). CD Sgt Pepper снова имел финансовый успех и дошёл в чартах Великобритании 1987 года до третьей позиции[137]. В 2009 году состоялось переиздание полного каталога, все диски были подвергнуты очистке и ремастерингу[138].
После распада группы фирмой EMI был выпущен целый ряд компиляций. Среди них можно отметить 1962—1966 (известный, как «Красный»), 1967—1970 («Голубой», оба вышли в 1973 году), а также Rock ’n’ Roll Music, имевшие значительный коммерческий успех[139]. В 1977 году лейблом Lingasong Records был выпущен диск Live! at the Star-Club in Hamburg, Germany; 1962, включавший около 30 композиций группы времён Гамбурга, записанных с весьма слабым качеством. Несмотря на все попытки членов группы остановить издание альбома, он вышел в свет и пользовался определённой популярностью среди поклонников квартета[140].
Apple. Судебные тяжбы
Интересы музыкантов как правообладателей и после распада группы представляла компания Apple Corps. Начиная с 1970 года, она отметилась участием в целом ряде громких судебных процессов. Известны также стали процессы между членами группы и менеджментом компании.
В январе 1971 года Маккартни инициировал процесс против Аллена Клейна, обвинив руководителя Apple в нарушениях финансового законодательства. Остальным членам группы пришлось посещать заседания суда и давать показания. Отношения между ними и Полом, которые были натянутыми после распада, ещё более испортились. Датой официального прекращения деловых взаимоотношений между членами группы считается 31 декабря 1970 года, когда суд признал правоту Пола Маккартни и установил, что правопреемником The Beatles в финансовой сфере остаётся Apple[141]. Однако отдельные судебные разбирательства продолжались до 9 января 1975 года, когда дело было окончательно закрыто[142].
С 1979 года бывшие члены группы начали новую тяжбу. Причиной стали неурегулированные отношения между Apple и бывшим лейблом, с которым сотрудничали музыканты — EMI/Capitol. В серии исков 1979—1988 годов медиаимперия обвинялась в том, что музыканты The Beatles недополучили роялти со своих песен и прочей сопутствующей продукции, распространяемой EMI. Музыканты вменили в вину EMI то, что под её торговой маркой продавали те композиции, которые, по замыслу музыкантов, должны были распространяться бесплатно, для целей продвижения и благотворительности. Стороны пришли к согласию в 1989 году и бывшие члены группы (интересы Леннона представляла Йоко Оно) всего получили в качестве отступных около 100 миллионов долларов[143]. Другим примером разбирательства стал мюзикл , поставленный в Нью-Йорке конгломератом компаний под руководством NBC. В 1977—1979 годах мюзикл принёс продюсерам свыше 45 миллионов долларов прибыли. В июле 1986 года бывшие члены группы The Beatles выиграли это дело, с возмещением 10 миллионов долларов за невыплаченные роялти[144].
Сложная юридическая ситуация сложилась вокруг каталога песен The Beatles. Изначально права на каталог, включавший практически все песни Леннона и Маккартни, принадлежали компании Northern Songs, организованной в 1963 году. Речь идёт о текстах и нотах песен (физически записи песен на мастер-копиях принадлежат компании EMI). В 1965 году Northern Songs стала публичной компанией, и члены группы приобрели часть её акций. В 1968 году Харрисон организовал собственную компанию для персонального каталога песен Harrisongs. В том же году Ринго Стар для тех же целей организовал [137].
В марте 1969 года каталог Northern Songs выкупила компания . В 1981 году возможность приобретения Northern Songs обсуждалась с Маккартни, но стороны не пришли к согласию. В 1982 году ATV приобрёл австралийский предприниматель [137]. В 1985 её перекупил Майкл Джексон, примерно за 48 миллионов долларов[145]. В настоящее время права на каталог принадлежат консорциуму , одной из крупнейших медиакорпораций мира. Таким образом, единственные песни, права на которые эксклюзивно принадлежат дуэту Леннон/Маккартни это «Love Me Do» and «P.S. I Love You» — они были записаны раньше заключения контракта с Northern Songs. Тем не менее, в рамках соглашения, представители Леннона и Маккартни продолжают получать свою долю роялти с публикаций и распространения композиций The Beatles[137]. По поводу прав на композиции Пола Маккартни существуют противоречивые сведения. В частности, издание Encyclopedia of Popular Music сообщает, что с 1973 года права на композиции Маккартни принадлежат только ему[146]. В 2005 году стоимость каталога The Beatles, включающего более 200 песен, оценивалась в 400 миллионов долларов[145].
Каталог песен The Beatles вновь стал темой обсуждения после того, как в 2003 году начал функционировать онлайн-ресурс iTunes Store. Ещё в 1981 году Apple Corps подала в суд на Apple Computer, в связи со спорами о правомерном использовании торгового знака. Тогда компании договорились о том, что будут действовать каждая в своём секторе рынка (музыкальном и компьютерном) и не будут друг другу мешать. В 2003 году Apple Corps отказалась передавать каталог в iTunes Store в связи с возможным нарушением соглашения об использовании торгового знака (яблока)[147]. Только в 2007 году компании достигли соглашения. Apple Computer выплатила Apple Corps за право использования торгового знака 500 миллионов долларов[148]. В 2010 году каталог The Beatles, наконец, появился на прилавках iTunes. Сумма сделки по передаче прав на продажу песен The Beatles оценивается в 100 миллионов долларов[147].
Оценка и анализ
Критика. Очерк творчества
Специалисты различают три этапа в творчестве The Beatles: до 1962 года, с 1962 по 1965 год и, наконец, после 1965 года (альбома Rubber Soul)[149]. Ранние работы группы тяготели, как и истоки их творчества, к классической диатонике, свойственной фолку, в рамках традиционной функциональной гармонии[150][2]. Характерным для ранних песен было шаблонное для популярной музыки 32-тактное построение, типа ААВА (например, «Over the Rainbow»)[151]. Музыканты, имевшие хорошие вокальные данные в верхнем регистре, эксплуатировали сексуальную привлекательность, в особенности действовавшую на женскую аудиторию[152][153]. В ранних альбомах The Beatles нередко использовали кавер-версии песен из репертуара гёрл-групп (например, «Devil in His Heart», «Please Mr. Postman»). При этом, исполняя «женские» песни, они не всегда пели их от лица исполнителя-мужчины, иногда на концертах оставляя оригинальный текст. Подобный подход также помогал найти взаимопонимание у девушек-поклонниц группы[154]. Установить связь с публикой помогала и тематика ранних песен, которые часто исполнялись от первого лица[155].
Особенностью The Beatles как коллектива было то, что у них не было солиста: лидера-вокалиста или исполнителя[156]. Ни один из членов ливерпульской четвёрки не получил специального музыкального образования, и они сочиняли песни, подбирая их на гитаре[61][157]. Специалисты никогда не относили музыкантов The Beatles к числу исполнителей-виртуозов. Никто из трёх гитаристов группы никогда не достигал уровня таких мастеров, как, например, Дуэйн Эдди или Кит Ричардс. Часто для исполнения сложных партий в композициях группы приглашались сессионные музыканты. В отдельных произведениях партии лидирующей гитары исполняли Эрик Клэптон, клавишных — Билли Престон[158][61].
Начиная с 1965 года в композициях стали появляться нешаблонные построения, сложные переходы от одной части к другой, исполняемые в разных стилях и размерах. Стали отчётливо оформляться вступление и кода в песне. Наметилось тяготение к блюзовым мотивам[159]. Обычный для популярной музыки возврат в конце куплета в тонику через доминанту становится необязательным[160]. Стал отчётливо заметен переход к пентатонике, который музыканты почерпнули из ориентальных мотивов[161]. Появлялись даже элементы атональной музыки[162]. Карлхайнц Штокхаузен отмечал, что до The Beatles характерным было писать шлягеры в одной тональности. Леннон одним из первых в популярной музыке стал свободно использовать приём модуляции[163]. Штокхаузен сравнил переходы Леннона в «эоловой каденции» в «Not a Second Time» с финалом «Песни о земле» Густава Малера. Профессор назвал тональное построение на второй стороне Abbey Road поразительным. Здесь, несомненно, заметна рука Джорджа Мартина — разрешение между обычно конфликтующими тональностями A и С [164]. Впрочем, при определённых нововведениях The Beatles оставались в рамках традиций. В то время, когда или Pink Floyd исследовали границы возможностей жанра в длинных инструментальных композициях, The Beatles, в целом, всё равно придерживались классической схемы: песня длиной около 3 минут, комбинация припев-куплет, сочетание вокала и инструментальной части[61]. полагал, что The Beatles, будучи вполне заурядными музыкантами, являлись квинтэссенцией мейнстрима и создавали именно то, что нравилось публике. «The Beatles не особенно интересная группа, вот их фанаты — это действительно феномен» — писал он[61].
С середины 1960-х годов от любовной лирики тексты переходят к социальным и философским проблемам[149]. Источниками вдохновения при создании текстов песен могли быть самые разные. Джон Леннон вспоминал о том, что некоторые его песни, в том числе «Lucy in the Sky with Diamonds» и «I Am the Walrus», были навеяны его любимой книгой детства «Алиса в Стране чудес». Поводом для создания песни могла стать и заурядная газетная заметка (например, «Happiness Is a Warm Gun» и другие)[165]. Очень распространённым мотивом в творчестве The Beatles стало то, что Михаил Бахтин называл принципом новеллизации. Песни, построенные в форме баллады, повествуют некую законченную историю из жизни («Norwegian Wood», «Girl» и другие)[166]. Одной из ключевых в творчестве группы стала композиция «A Day in the Life», воплощающая характерные для творчества группы мотивы: эксперименты в звукозаписи, использование симфонического оркестра, искусный звуковой монтаж и сюжет, почерпнутый из газетной заметки. Музыкальный критик Скаруффи назвал абсолютным шедевром и квинтэссенцией творчества «The Beatles» обе песни с сингла «Penny Lane / Strawberry Fields», созданные в своей основе на автобиографических мотивах[61].
Формального совершенства мелодии достигли в изысканном, барочно-электронном сингле февраля 1967 года. Абсолютный шедевр, который так и не достиг первых позиций в чартах. «Penny Lane» представляет собой вершину в стиле маньеризма: водевильный ритм, гипнотизирующая мелодия, ренессансные трубы, фолклорные флейты и треугольники. «Strawberry Fields Forever» — продуманно аранжированный психоделический эксперимент.
Описывая многообразие возможностей в палитре The Beatles, критики часто обращаются к альбому The Beatles: композиция «Back in the U.S.S.R.» исполнена как пародия на стиль группы The Beach Boys, и вообще её можно назвать «американской» песней[167]. Значительное влияние на творчество The Beatles оказал Боб Дилан, и дань уважения его творчеству звучит в «Yer Blues»[156]. Также встречаются самопародия и ирония к собственным работам («Glass Onion»)[167]; «Honey Pie», созданная в стиле джаза 1920-х годов; фирменный юмор и игра слов, заключённая уже в названии песни («Dear Prudence»)[168].
Истоки мелодики квартета можно найти в английском мюзик-холле и джазе, творчестве Бадди Холли и Элвиса Пресли. Группа развиваясь, прошла постепенно через акустический скиффл, рок-н-ролл и ритм-энд-блюз. В своём дальнейшем творчестве музыканты пришли к симфонической музыке и психоделической форме, фолку и индийским мотивам. Обратилась к экспериментам с электронной музыкой, семплированию и звуковым эффектам. Группе удалось добиться разнообразия и комбинации жанров, прежде не встречавшихся в популярной музыке. Смешение жёсткого «чёрного» американского ритма и «белой» мелодичной европейской музыки породило свой собственный стиль[61][156]. Дирижёр и композитор Леонард Бернстайн писал: Эти парни являются лучшими композиторами со времён Франца Шуберта[169]. Уолтер Эверетт так резюмировал их вклад в мировую музыку и культуру
То, что они сделали с фразировкой, структурными контрапунктами, гармонической окраской, формальными экспериментами, тембральной характеризацией, текстурной и регистровой экспрессией, артикуляционным и динамическим диапазоном, игрой слов и манипулированием с электроникой не просто оказалось новым и оказывающим влияние. Это было правильно. Все грани их мастерства находились в гармонии друг с другом и передавали именно то, что они хотели сказать, во всей глубине ожидаемого; утонченно, но без претензии. Это и делает их музыку вневременной, как Бах или Брамс. Что бы мы слушали, если бы Пол Маккартни не встретил Джона Леннона в июле 1957-го? К счастью, мы никогда не узнаем.
Влияние. Анализ
Феномен The Beatles оказал большое влияние на поп- и рок-музыку XX века, выйдя за рамки жанра популярной музыки и изменив всю мировую культуру[171]. Майкл Кэмпбелл и Джеймс Броуди сравнили влияние The Beatles с той ролью, которую сыграл Бетховен. Специалисты часто выделяют эпоху «до» и «после» The Beatles[172].
Активная деятельность группы совпала с 1960-ми годами: временем социальных, политических и военных катаклизмов, больших перемен связанных с новыми технологиями. Аарон Копленд писал: «Если хотите услышать мотив 60-х — поставьте The Beatles.»[173]. Упоминая о первых больших молодёжных протестах 1960-х годов, , проводят параллель с одновременным ростом популярности The Beatles в США. Именно в 1964 году был выпущен сингл «Can’t buy me love», ознаменовавший собой начало британского вторжения. Молодёжному движению нужна была творческая поддержка, и они её получили в лице ливерпульской четвёрки[61]. Успех группы сформировал феномен «битломании» — «самого отчаянного проявления истерии вокруг звёзд»[174]. Во времена активной концертной деятельности это выражалось в фанатичном поклонении, которое мешало проведению концертов. В дальнейшем движение повлияло на многих, в том числе далёких от музыки людей. Они начали играть и формировать новые группы[175]. Для молодёжи по всему миру The Beatles стали ролевой моделью[171]. Успех группы был замечен и за «железным занавесом». Музыка The Beatles находила слушателей и там, хотя они мало издавались, а СМИ восточного блока отзывалась о The Beatles отрицательно, отождествляя их со всем негативным, что было в буржуазном мире[175].
Благодаря своему авторитету группа оказала значительное влияние на развитие технологий и музыкальный рынок. Фактически, на рубеже 1965—1966 годов, The Beatles стали пионерами работы в студии[176]. Впервые возникло чёткое разделение на студийные и концертные композиции. При этом студийные композиции становились плодом тщательной работы звукоинженеров, сведения треков — того, что уже не могло быть воспроизведено на концерте. Одними из первых музыканты начали широко использовать возможности многодорожечной записи. The Beatles творили в эпоху, когда стереозвук начал вытеснять моно, 33⅓ LP-диски по популярности и доступности обходить меньшие и устаревшие форматы. Если во времена Элвиса Пресли на верхних позициях чартов чаще находились синглы-«сорокопятки», то с середины 1960-х годов их начали вытеснять LP[177]. Благодаря влиянию The Beatles и Боба Дилана формат LP-альбома из 10—12 композиций стал повсеместно популярен у публики. С 1967 года радиостанции начали переходить к трансляции длинных композиций[61], система чартов в том виде, как она существует сейчас, также сформировалась в начале 1960-х годов. The Beatles одними из первых начали разрабатывать понятие концептуального альбома как структуры, подчинённой общей идее[61].
Своё влияние на становление и развитие The Beatles оказало то, в какой атмосфере они развивались. Специалисты отождествляют достижения четвёрки с успехом мерсибита в Великобритании и триумфом британского стиля во всём мире. Ливерпуль становится «музыкальным Эльдорадо»[54]. The Beatles также повлияли на моду в одежде и причёсках[179]. Восприятию битлов не мешало то, что они битлы говорили и пели с простонародным ливерпульским акцентом[~ 6]. Множество групп разных стилей в Британии и Ливерпуле формировали музыкальное пространство и идеи. На мастерстве и стиле The Beatles серьёзно сказались командировки в Гамбург. Успешной деятельности помогала конкуренция внутри и снаружи группы, Пол и Джон соревновались за право быть лидером группы с первых дней её существования. Примером стала работа над знаменитым синглом 1967 года: в ответ на «Strawberry Fields Forever», написанную Джоном, Пол сочинил «Penny Lane»[180]. Им не мешала в творчестве и разница в характерах, и подход к композиции. Так, известно, что Пол обычно начинал песню с музыки и потом писал слова, Джон — наоборот[181]. Леннон больше внимания уделял лирике, охотно экспериментировал с авангардом, тогда как Маккартни был сторонником компромисса между стилем и предпочтениями массовой аудитории[125]. «Битлы» прямо или заочно конкурировали с The Byrds, The Rolling Stones и Бобом Диланом и другими. Несмотря на это, отношения с соперниками были вполне дружескими. Так, Rolling Stones в ранние годы выступали на «разогреве» концертов The Beatles. В свою очередь, Джон и Пол «отдали» свою песню «I Wanna Be Your Man» Мику Джаггеру, и с ней группа впервые вошла в чарты в Великобритании[182][183]. Очень известным стало заочное противостояние с группой The Beach Boys. По мнению критиков, альбомы Pet Sounds и во многом предвосхитили и вдохновили создание Sgt. Pepper[184][61].
После 1968 года концептуальные альбомы, схожие с Sgt. Pepper, появились у многих групп: Tommy (The Who), Odessey and Oracle (The Zombies), (The Kinks) и другие[61]. Брайан Мэй, вспоминая о записи «Bohemian Rhapsody», говорил, что Леннон был его кумиром, а The Beatles «нашей библией»[185]. Ещё начиная со времён концертной деятельности группы у неё появилось множество подражателей, копировавших имидж и голоса битлов. Среди них можно отметить добившихся коммерческого успеха The Monkees, которых откровенно называли имитаторами The Beatles[186]. Многие группы приобретали известность только на кавер-версиях: , Stars on 45. Диск «The Abbey Road E.P.» (Red Hot Chili Peppers) был создан непосредственно под влиянием почти одноимённого альбома The Beatles. Список кавер-версий группы насчитывает сотни наименований[187].
Исследователи феномена The Beatles отмечали всю сложность критического восприятия вклада группы в мировую культуру. Здесь необходимо учитывать исключительный коммерческий успех, сопутствовавший их творениям, и то, что ливерпульская четвёрка полностью изменила форму и содержание рок-музыки XX века[61][188]. Роль группы, прежде всего, заметна во влиянии на переходном периоде 1960-х годов, после которого рок-музыка стала совершенно другой[189][190]. Таким образом, секрет успеха группы специалисты находили в исключительном богатстве жанров, умелом экспериментировании с формой и в особом мелодическом даре композиторов. Ян Инглис в своей книге отмечал то, что у группы была сверхъестественная способность, работая в одном направлении (например, в рок-н-ролле), улучшать и облагораживать звучание, выходя за рамки стиля[191]. При этом у мелодий была особенность с первого прослушивания звучать знакомыми и даже иметь ностальгический оттенок[192].
Нововведения в тематике, близкой The Beatles и их последователям, позволили говорить о том, что они сформировали из рок-н-ролла рок, как отдельное понятие и высокое искусство[190]. По утверждению , The Beatles возвысили рок из танцевальных мелодий в ранг серьёзной музыки. Откликом на деятельность группы после 1967 года среди слушателей возникла и стала развиваться особая среда — сообщество знатоков и ценителей рок-музыки[193].
The Beatles в СССР
В начале 1960-х заканчивалось время стиляг и увлечения джазом и стилем бибоп[194]. Музыка The Beatles, появившись на культурном пространстве СССР, стала в значительной мере катализатором развития творческого андерграунда и русского рока в частности. Пластинки и мелодии британской группы начали проникать за железный занавес уже с 1962—1963 года. В этом процессе была велика роль западных радиостанций и тех, кто мог привозить свежие записи группы из-за рубежа. Так же, как подростки из Мерсисайда перепевали Чака Берри, советские рокеры подбирали на слух «She Loves You». На репертуар и предпочтения влияли и гастролировавшие рок-группы из социалистических стран, куда западные пластинки попадали ещё раньше. Первые ласточки советского бигбита: «Славяне» и «Сокол» формировали свой репертуар в том числе и на композициях The Beatles[195]. Александр Градский отмечал то, что мелодии The Beatles заполнили вакуум востребованной молодёжной музыки в середине 1960-х, также сказалась и мелодичность песен британской группы. По мнению Артемия Троицкого, именно поэтому Rolling Stones, исповедовавшие другой творческий подход, никогда не конкурировали с The Beatles в той же мере за советского слушателя[196].
Я очень хорошо помню силу магии, исходившей от всего, что было связано со словом «Битлз» в конце 60-х. В газетах ругали «пресловутых жучков», а в классе по рукам ходила, наверное, в десятый раз переснятая фотка с четырьмя лицами. Фотка была захватана, изломана, подклеена и состоянием своим напоминала старую икону. Где на ней Леннон, где Маккартни, понять было уже невозможно. Но это не имело значения. Как от старой иконы, от неё шла сила, заставлявшая нас часами вглядываться в еле проступающие лица «Битлов».
Битломания в СССР имела схожие проявления с тем, что происходило на Западе и во всём мире. Также копировались причёски и манера одеваться. Распространению популярности группы не мешал недостаток достоверной информации об истории группы и биографии её членов. «На фоне постоянных запретов и почти полного отсутствия информации создалась уникальная ситуация, при которой у нас в СССР образовалась многомиллионная армия поклонников „Beatles“, ни разу не видевших своих кумиров ни живьём, ни на экране в действии»: вспоминал Максим Капитановский[197]. По стране ходили анекдоты и мифы о Битлз. Так весьма популярной была легенда о тайном посещении английской группы СССР, якобы имевшем место во время перелёта в Японию, и закрытом концерте для номенклатуры. Поводом для легенды послужила песня «Back in the U.S.S.R.»[~ 7]. Об истории группы, её расцвете и распаде советские любители музыки могли судить только по обрывкам информации.
Поначалу официальные власти СССР не жаловали The Beatles[198]. В 1960-х советской прессе о них отзывались весьма негативно, называя «жучками». «„Биттлз“ — ещё одно из многочисленных средств, используемых на Западе для одурманивания молодежи, отвлечения её от серьезных общественных задач…»: писала в 1964 году газета «Музыкальная жизнь»[198]. В том же году в «Литературной газете» Никита Богословский опубликовал разгромную статью о «навозных жучках»[198]. В журнале «Крокодил» в марте 1964 года появилась публикация «Жучки-ударники и жук-претендент», в которой «Биттлз» сравнивалась с нелюбимым советскими кругами лидером правого крыла Республиканской партии США Голдуотером (против которого группа выступала): «И те, и Голдуотер обращаются к самым низменным сторонам человеческой натуры, умеют только вопить и полагаются главным образом на рекламу»[199].
С середины 1960-х, когда в композициях группы всё явственнее стали звучать социальные ноты, в СССР к ним стали относиться более терпимо. 20 июня 1965 года в Париже заслуженный деятель искусств РСФСР А. П. Конников после концерта группы дал ей положительную оценку, заявив, что «The Beatles» «музыкальны, артистичны, прекрасно играют на гитарах»[200]. В феврале 1966 года в еженедельнике «Неделя» появилась статья «Бит: две стороны одного течения», автор которой А. Дряхлов констатировал, что «с легкой руки „битлов“ бит с молниеносной быстротой распространился по странам западного мира и из манеры исполнения превратился в своего рода социальное явление»[200]. 2 сентября 1966 года в «Правде», печатном органе ЦК КПСС появилась статья советского журналиста-международника О. Л. Орестова «Думы и тревоги английской молодежи», в которой приводились примеры положительного влияния группы на сознание молодёжи: позитивный отзыв Джона Леннона об СССР, отказ группы петь на юге США в знак протеста против недопуска на их концерт негров, выступление Джорджа Харрисона против участия американских солдат во Вьетнамской войне[201]. В 1967 году в журнале «Наука и религия» появилась статья С. Горского «Битлы под анафемой», в которой указывались причины антибиттловской кампании в США: антихристианство битлов, публичная критика ими расизма в США и американской агрессии во Вьетнаме[201]. Наконец, в «Музыкальной жизни» (официальный орган Министерства культуры СССР и Союза композиторов СССР) появилась тиражом 149400 экз. статья музыковеда Л.Б Переверзева, в которой критиковался подход советской прессы 1964—1965 годов в отношении группы — критика «The Beatles» без попыток анализа (а часто и без прослушивания) их песен[201].
Мотивы песен Леннона и Маккартни звучали в советских фильмах и мультфильмах[~ 8]. Первые записи битловских песен неофициально распространялись с начала 1960-х в на использованных медицинских ренгеновских снимках, которые назывались «музыка на костях». Дебютной песней на официальной пластинке, изданной в СССР в 1967 году, стала «Girl»[~ 9]. В 1969 году в СССР тиражом 550 тыс. экз. в журнале «Ровесник» (официальном органе ЦК ВЛКСМ и Комитета молодёжных организаций СССР) были опубликованы ноты, английский оригинальный текст и русский перевод песни группы «Леди Мадонна»[202]. В 1970 году «Ровесник», а также издательства «Музыка» и «Советский композитор» выпустили ноты и русский перевод песни «Снова в СССР»[203]. Всего за 1966—1970 годы в СССР вышли 32 публикации нот и текстов (на английском, русском, украинском, эстонском и литовском языках) 14 битловских песен общим тиражом 3 664 150 экз.[204]. Впервые в СССР отдельная пластинка The Beatles была издана фирмой «Мелодия» в формате миньон в 1974 году (название группы указано не было). Первый полный альбом А Hard Day’s Night был издан в СССР уже в эпоху гласности — в 1986 году[205]>.
Советская власть даже пыталась использовать музыку группы в пропагандистских целях как пример бунта западной молодёжи. Например, фрагмент песни «Любовь купить нельзя» служил заставкой к телепередаче «В объективе Америка»[206].
Целое поколение советских музыкантов относится к тем, кто взял в руки гитары, начал играть и изменил свой взгляд на поп- и рок-музыку под влиянием ливерпульской четвёрки: Андрей Макаревич, Борис Гребенщиков, Юрий Башмет, Владимир Матецкий, Григорий Гладков, Александр Зацепин и многие другие. Как вспоминал неофициальный «главный фанат Beatles» на территории СССР и создатель первого музея группы Коля Васин, после первого прослушивания музыки Леннона и Маккартни: «Я понял, что всё, кроме „Битлз“, было насилием надо мной». По мнению Алексея Козлова, советский рок собственно начался с «Битлз»[196]. Значительным было влияние группы также на последующую перестройку и гласность. По мнению исследователя Джона Прадоса, The Beatles оказали своим творчеством влияние на распад Советского Союза и всего восточного блока[207]. Американский режиссёр в своей книге «Как „Битлз“ потрясли Кремль» написал о том, что битломания подмыла устои коммунистического общества и помогла вырасти новому свободному поколению[208].
Джордж Мартин
Роль, которую сыграл Джордж Мартин в истории коллектива, позволила исследователям называть его, как и Эпстайна — «пятым битлом». Влияние Мартина распространялось за рамки формальных обязанностей продюсера звукозаписи (English: record producer) — он был также аранжировщиком, музыкантом и композитором. Интеллект и разностороннее образование во многих направлениях, от модерна до оперетты, дали ему возможность отшлифовывать сырые идеи, с которыми к нему приходили члены коллектива. Благодаря своим связям в музыкальном мире Мартин играл ключевую роль маркетингового директора, занимаясь раскруткой группы, причём даже более важную роль, чем тот, кому это полагалось по должности — Эпстайн[209]. Из обычной «клубной» группы хороших исполнителей, стилистически типичных для своей эпохи, Мартин создал коллектив, изменивший лицо рок-музыки[149][61].
Ринго Старр вспоминал о том, что Мартин был единственным допущенным во внутренний круг The Beatles. Как правило, Мартину первому исполняли новую песню (обычно на акустической гитаре), и он давал предварительную оценку. Именно он определял важные моменты для восприятия композиций и будущих альбомов: вступительную и заключительную музыкальную фразу, а также порядок композиций в будущем альбоме, с тем, чтобы альбом начинался и заканчивался наиболее броским материалом[210][211]. Одно небольшое изменение могло поменять восприятие. В ранних работах рука Джорджа Мартина не столь заметна, но без него они бы звучали совсем иначе. Например, вступительный ударный аккорд в «A Hard Day’s Night» — одно из многих изобретений Мартина. В дальнейшем, когда группа превратилась в студийную, значение продюсера стало критически важным. Мартин записал и аранжировал «A Day in the Life» и «Strawberry Fields Forever» такими, какими мы их слышим сейчас. Во многих треках Мартин принимал участие как исполнитель, в частности, его соло на клавишных можно услышать в «In My Life»[211]. Выход очередного альбома в свет был возможен только после подтверждения Мартина, в качестве последней инстанции. Он мог и не дать разрешения выпустить песню группы, считая её слишком слабой для уровня группы («»). При этом он всегда старался избегать авторитарного стиля руководства, поощряя любое разумное творческое начало в коллективе[212]. Хаос, царивший при записи альбома Get Back (Let it be), отчётливо иллюстрировал ту роль, которую играл в истории группы Джордж Мартин. Сам Мартин остался глубоко разочарован работой Фила Спектора, продюсировавшего этот альбом[213].
Пьеро Скаруффи писал о Мартине[61]:
Он был истинным гением, стоявшим за музыкой The Beatles, способным обратить их снобистское отношение, их ребяческую самонадеянность, их мимолётный энтузиазм в музыкальные идеи. Он превращал их второраздрядные мелодии в монументальные и экстраординарные аранжировки.
Джордж Мартин участвовал в подготовке всех альбомов The Beatles, кроме последнего. Он также работал над подготовкой первого релиза на компакт-дисках 1987 года. Однако, когда в 1995 году его пригласили принять участие в подготовке издания Anthology, он отказался из-за возникших с возрастом проблем со слухом[210].
Инструменты и работа в студии
Марка гитары, на которой учился играть Леннон, достоверно не сохранилась в истории, но его вторая гитара (как и первый инструмент Харрисона) была подержанная испанская Gallatone Champion с металлическими струнами[215]. Первая гитара Маккартни — голландская Rosetti Solid 7. Именно на ней он начал играть как правша, и перевернул струны на зеркальное расположение, заметив, что так ему гораздо удобнее[216]. Первым профессиональным инструментом Маккартни была бас-гитара в форме скрипки Höfner. Начиная с 1964 года, когда группа стала проводить больше времени в студии, Пол стал всё чаще использовать другие инструменты. Он приобрёл электрогитару Epiphone Casino (впервые она использовалась для записи «Help!») и акустическую Epiphone Texan. В отдельных случаях Пол использовал гитару Rickenbacker[217]. В ранние годы The Beatles Леннон в основном вёл партию ритм гитары на Rickenbacker Capri (была приобретена в 1960) и акустической Gibson Jimbo. В поздние годы он также играл на Epiphone Casino[218].
Джордж как соло-гитарист группы использовал широкую гамму инструментов. Он начинал играть на Gretsch Country Gentleman. В 1964 году он перешёл на 12-струнную гитару Rickenbacker. C 1965 года он использовал Fender Stratocaster (соло на ней можно, например, услышать в «Nowhere Man») и акустическую , с нейлоновыми струнами. Ринго Стар начиная с 1963 года использовал ударную установку . На клавишных в The Beatles играли Джон и Пол, в некоторых треках Джордж Мартин и сессионные музыканты. В качестве основного инструмента группа использовала Vox Continental и, позднее, студийный орган Hammond B-3[219].
С современной точки зрения The Beatles начинали записывать и исполнять на весьма примитивной технике. В то время ещё не существовало мониторов и они не слышали себя во время концертов на стадионах[220]. Первые два альбома The Beatles были записаны на двухдорожечном магнитофоне в монозвуке, при полностью живом исполнении (голос+инструменты). Обработка была минимальной. Тяжёлый концертный график группы не позволял уделять много внимания студийной работе. С 1963 года The Beatles начали практиковать раздельную запись на четыре дорожки. C 1968 года стала доступной техника, записывающая на 8 дорожках, и The Beatles стали одними из первых, кто стал это использовать[221]. С альбома «Help!» голос и инструменты стали записывать раздельно и музыканты сразу ощутили богатство и свободу возможностей того, что называется overdubbing (раздельная запись и наложение треков). The Beatles полностью отошли от условного стандарта «гитарной группы» (бас-, лидер-, ритм-гитара + ударные)[217]. Теперь не обязательно было собираться всем вместе для записи, и музыканты могли отдельно отшлифовывать каждый свою партию[221]. Расширились возможности по записи необычных в практике рок-музыкантов инструментов: ситара, свармандала, меллотрона и даже стеклянной бутылки[222].
С 1965 года EMI отдала студию на Эбби Роуд в неограниченный доступ группе, и они могли работать там столько, сколько считали нужным[223]. Одними из первых The Beatles стали широко использовать электронные устройства и эффекты: запись с разными скоростями, в разных направлениях и в кольце; семплы для подготовки треков; fuzz-box (дисторшн), синтезатор [221]. В композиции «I Feel Fine» впервые был использован эффект feedback (обратной связи)[176]. Во время записи Revolver инженер студии изобрёл приём , который в дальнейшем стал широко использоваться музыкантами.[224]. Музыканты постоянно искали новое, изучали возможности студийной техники и расширяли диапазон возможностей. Маккартни вспоминал[225]:
Мы всегда говорили: «Попробуйте, просто попробуйте. Будет звучать плохо — ладно, забудем. Но ведь может выйти хорошо». Мы всегда стремились вперёд: громче, глубже, дольше, больше, иначе.
Награды и достижения
В списке Rolling Stone 500 первое место занимает альбом The Beatles Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band. Ещё четыре альбома группы в числе первых пятнадцати: Revolver, Rubber Soul, The Beatles, Abbey Road — заняв соответственно 3-е, 5-е, 10-е и 14-е места. The Beatles также занимают первое место в списке 50 величайших исполнителей. Группа завоевала десять наград Грэмми[226][227]. Фильм Let it Be на музыку The Beatles получил премию Оскар.
В честь группы названы улицы и площади некоторых городов. Так имя группы носит , в районе Репербан[228].
В 1988 году группа была принята в Зал славы рок-н-ролла[229].
В списке журнал Rolling Stone 500 лучших песен всех времён и народов больше всего песен The Beatles — 23. К 1994 году песня Пола Маккартни «Yesterday» более 6 миллионов раз исполнялась на радиостанциях в США. К 1986 году было известно о более чем 2000 кавер-версий этой композиции[230].
Hey Jude занимает 8-е место в списке Rolling Stone</i>’s 500 Greatest Songs. Она 9 недель находилась на первой позиции чартов Billboard (дольше, чем любая другая песня группы) и как сингл была продана в количестве около 8 миллионов копий[231].
В период с 1964 по 1966 год синглы The Beatles 17 раз попадали в чарт top 50 британского журнала Melody Maker и 46 раз в чарт top 100 американского Billboard[232]. Продажи альбома The Beatles в США достигли 19 миллионов экземпляров. Всего 6 альбомов группы (включая компилляции) получили статус «бриллиантового» (продажи свыше 10 миллионов). По этому показателю к The Beatles приближается только Led Zeppelin (5 альбомов)[139]. The Beatles заняли первое место в юбилейном чарте Billboard Hot 100 за 50 лет его существования[233].
В 1998 году вся группа попала в список журнала Time Герои и кумиры XX века[234].
В январе 2014 года Пол Маккартни и Ринго Старр получили почётную премию Грэмми за вклад в развитие популярной музыки XX века[235].
Состав группы
Основные участники
Джон Леннон — вокал, бэк-вокал, гитара, бас-гитара, фортепиано, клавишные, губная гармоника, звуковые эффекты (1960—1969)
Пол Маккартни — вокал, бэк-вокал, бас-гитара, фортепиано, гитара, ударные, некоторые духовые инструменты (1960—1970)
Джордж Харрисон — вокал, бэк-вокал, гитара, ситар, бас-гитара, перкуссия, звуковые эффекты (1960—1970)
Ринго Старр — вокал, бэк-вокал, ударные, перкусионные инструменты (1962—1970)
Участники ранних составов
Стюарт Сатклифф — бас-гитара (1960—1961)
Пит Бест — ударные (1960—1962)
— бас-гитара (1960—1961)
— ударные (1960)
— ударные (1960)
Концертный участник
Джимми Никол — ударные (1964)
Временная шкала
Дискография
Указаны только официальные студийные альбомы, изданные в Великобритании во время существования группы; более подробная дискография представлена в основной статье.
ГодНазваниеПримечания1963Please Please MeСтудийный альбом1963With The BeatlesСтудийный альбом1964A Hard Day’s NightСтудийный альбом; саундтрек к одноимённому фильму1964Beatles For SaleСтудийный альбом1965Help!Студийный альбом; саундтрек к одноимённому фильму1965Rubber SoulСтудийный альбом1966RevolverСтудийный альбом1967Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club BandСтудийный альбом1967Magical Mystery TourСтудийный мини-альбом, звуковая дорожка к одноимённому фильму1968The BeatlesСтудийный альбом (2 пластинки), известен также как «White Album» («Белый альбом»)1969Yellow SubmarineСтудийный альбом, саундтрек к одноимённому фильму1969Abbey RoadСтудийный альбом1970Let It BeСтудийный альбом, саундтрек к одноимённому фильму
Фильмография
В данном списке представлены официально выпущенные фильмы с участием The Beatles.
ГодРусское названиеОригинальное названиеПримечания1964Вечер трудного дняA Hard Day’s NightХудожественный кинофильм1965На помощь!Help!Художественный кинофильм1967Волшебное таинственное путешествиеMagical Mystery TourХудожественный телефильм1968Жёлтая подводная лодкаYellow SubmarineМультипликационный фильм1970Пусть будет такLet It BeДокументальный кинофильм1995Антология The BeatlesAnthologyДокументально-биографический телефильм
См. также
Комментарии
Примечания
Источники
На русском языке
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
На английском языке
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
CS1 maint: Date and year (link)
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Template:Публикация
Публикации в интернете
Unknown parameter |subtitle= ignored (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |язык= ignored (help); Check date values in: |date=, |year= / |date= mismatch (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help); Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help); Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Страницы в интернете
Unknown parameter |subtitle= ignored (help)
Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help)
Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help)
Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Unknown parameter |datepublished= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Unknown parameter |datepublished= ignored (help)
Unknown parameter |subtitle= ignored (help); Check date values in: |accessdate= (help)
Видео
Unknown parameter |description= ignored (help)
Ссылки
Категория:The Beatles
Категория:Рок-группы Англии
Категория:Музыкальные коллективы, появившиеся в 1960 году
Категория:Группы психоделического рока из Великобритании
Категория:Исполнители, включённые в Зал славы рок-н-ролла
Категория:Исполнители, возглавлявшие Billboard Hot 100
Категория:Исполнители, возглавлявшие Billboard 200
Категория:Лауреаты премии «Грэмми»
Категория:Квартеты
Категория:Исполнители Capitol Records
Категория:Музыкальные коллективы, распавшиеся в 1970 году
Категория:Исполнители Parlophone Records
Категория:Исполнители Atco Records
Категория:Исполнители Vee-Jay Records
Категория:Бит-группы
Категория:Музыкальные коллективы из Ливерпуля
Категория:Поп-группы Англии
Категория:Представители британского вторжения
Категория:Премия «Грэмми» лучшему новому исполнителю
Категория:Лауреаты Grammy Lifetime Achievement Award
Категория:Группы психоделического попа | https://ru.wikipedia.org/wiki/The%20Beatles |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
660,
844,
1196,
1354,
2126,
3608,
4198,
4509,
4741,
6531,
7666,
8000,
8562,
9249,
9616,
10774,
11127,
11980,
12747,
13325,
13503,
15681,
17740
],
"plaintext_end_byte": [
659,
843,
1195,
1353,
2125,
3607,
4161,
4508,
4740,
6530,
7665,
7999,
8561,
9209,
9615,
10690,
11126,
11979,
12746,
13304,
13486,
15666,
17736,
17786
]
} | Siapakah peran utama Patterns of Evidence? | Ras manusia | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
transl.
Ras (dari bahasa Prancis race, yang sendirinya dari bahasa Latin radix, "akar") adalah suatu sistem klasifikasi yang digunakan untuk mengkategorikan manusia dalam populasi atau kelompok besar dan berbeda melalui ciri fenotipe, asal usul geografis, tampang jasmani dan kesukuan yang terwarisi. Di awal abad ke-20 istilah ini sering digunakan dalam arti biologis untuk menunjuk populasi manusia yang beraneka ragam dari segi genetik dengan anggota yang memiliki fenotipe (tampang luar) yang sama.[1] Arti "ras" ini masih digunakan dalam antropologi forensik (dalam menganalisa sisa tulang), penelitian biomedis dan kedokteran berdasarkan asal usul.[2]
Di samping itu, di Amerika Serikat misalnya, penegak hukum menggunakan istilah "ras" dalam menentukan profil tersangka dan penggambaran kembali tampang sisa yang belum diidentifikasi.
Selain itu, karena di banyak masyarakat, pengelompokan berdasarkan "ras" mengikuti pola pelapisan sosial, bagi ilmuwan sosial yang meneliti kesenjangan sosial, "ras" dapat menjadi variabel yang berarti. Sebagai faktor sosiologis, kategori "ras" dapat secara terbatas mencerminkan penjelasan yang subyektif, mengenai jati diri dan lembaga sosial.[3][4]
Oleh karena itu, paradigma "ras" yang digunakan dalam berbagai disiplin menekan dengan cara yang beraneka pada sifat biologis atau pada segi konstruk sosial.
Walau para biologis kadang-kadang menggunakan paham "ras" untuk membuat pembedaan antara kumpulan ciri-ciri yang rancu, ilmuwan lain mengajukan wawasan bahwa paham "ras" sering digunakan[5] secara naif[6] atau terlalu sederhana. "Ras" tidak memiliki arti taksonomis untuk manusia: semua manusia adalah anggota dari subspesies hominid yang sama yaitu Homo sapiens sapiens.[7][8] Paham sosial dan pengelompokan ras berubah dengan waktu, termasuk taksonomi awam
[9] yang menentukan tipe orang yang bersifat esensialisme berdasarkan ciri-ciri yang terlihat. Para ilmuwan menganggap esensialisme biologis sudah ketinggalan zaman,[10] dan pada umumnya tidak mendukung penjelasan berdasarkan ras untuk pembedaan kelompok, baik dari segi ciri-ciri jasamni maupun kelakuan.[6][11]
Saat orang menentukan dan menggunakan satu paham tertentu untuk "ras", mereka menciptakan suatu kenyataan sosial di mana diterapkan suatu kategorisasi sosial tertentu.[12] Oleh sebab itu "ras" dipandang sebagai konstruk sosial.[13] Konstruk tersebut berkembang dalam berbagai konteks hukum, ekonomi dan sosio-politik, dan boleh jadi lebih merupakan akibat daripada sebab dari kenyataan sosial.[14] Walau banyak ilmuwan berpandangan bahwa "ras" adalah suatu konstruk sosial, kebanyakan pakar setuju bahwa "ras" memiliki dampak material yang nyata dalam diskriminasi perhunian, proses hukum, praktik politik, pendidikan dll. Teori Omi dan Winant mengenai pembentukan ras mengatakan bahwa "ras adalah suatu konsep yang mengartika dan melambangkan pertentangan dan kepentingan sosial melalui pengacuan pada tipe jasmani manusia yang berbeda.”[15] Arti dan maksud dari istilah "ras" dihasilkan dan digunakan oleh lembaga sosial melalui pandangan bersifat kebudayaan. Sejak Omi dan Winant, para akademisi telah menyusun dan meninjau kembali maksud "ras" sebagai konstruksi sosial dengan meneliti cara gambaran, paham dan asumsio mengenai "ras" dirumuskan dalam kehidupan sehari-hari. Angela Davis,[16] Ruth Gilmore,[17] dan Imani Perry[18] telah menelusuri hubungan antara paham "ras" dari segi sejarah dan sosial production dalam bahasa hukum dan pidana, dan dampaknya atas kebijakan terhadap orang Hitam di Amerika, dan jumlah mereka dalam penjara yang sudah tidak proporsional lagi.
Faktor sosio dan ekonomi berakibatkan penderitaan yang sangat besar di dalam kelompok yang telantar.[19] Diskriminasi rasial sering bertepatan dengan pola pikir yang rasis , di mana para individu dan ideologi satu kelompok melihat anggota dari kelompok lain sebagai suatu "ras" tertentu yang lebih rendah secara moral.[20] Alhasil, kelompok yang tidak banyak berkuasa sering terasing atau tertindas, sedangkan individu dan lembaga yang dominan dituduh bersikap rasis.[21] Rasisme berakibatkan banyak contoh tragedi, termasuk perbudakan dan genosida.[22]
Paham modern pertama tentang "ras"
Boleh jadi kelompok manusia dari dulu selalu menentukan diri sendiri sebagai berbeda dari kelompok lain. Namun, perbedaan tersebut belum tentu selalu dipandang sebagai sesuatu yang alami, tak terubahkan dan menyeluruh. Pandang seperti ini merupakan ciri-ciri khas paham "ras" yang digunakan pada masa kini.[23]
Pada awalnya, kata "ras" dipakai untuk menunjuk suatu bangsa atau kelompok etnis. Marco Polo misalnya, dalam bukunya yang ditulis pada abad ke-13, menguraikan "ras Persia".[24] Paham "ras" masa kini baru muncul pada abad ke-17.[25]
Paham Eropa tentang "ras", sejalan dengan sejumlah paham yang sekarang dikaitkan dengan istilah tersebut, muncul pada saat revolusi ilmiah, di mana penelitian alam dimulai dan diutamakan, dan masa imperialisme dan kolonialisme Eropa yang menciptakan hubungan politik antara orang Eropa dan bangsa yang memiliki tradisi kebudayaan dan politik yang berbeda.[23][26] Dengan bertemunya orang Europa dengan bangsa dari berbagai bagian dunia, mereka membahas perbedaan jasmani, sosial dan kebudayaan di antara berbagai kelompok manusia. Munculnya perniagaan budak di Atlantik, yang secara berangsur menggantikan perniagaan budak yang lebih lama di seluruh dunia, makin mendorong untuk mengkategorikan kelompok manusia demi membenarkan ditundukkannya budak asal Afrika.[27] Dengan mengacu kepada sumber Klasik mereka dan hubungan antar bangsa Eropa sendiri — misalnya, permusuhan bebuyutan antara Inggris dan Prancis sangat berpengaruh atas pemikiran Eropa awal mengenai perbedaan antar bangsa[28] — orang Eropa mulai mengotakkan mereka sendiri dan bangsa lain dalam kelompok berdasarkan tampang jasmani, dan melekatkan pada individu dalam kelompok tersebut, perilaku dan kemampuan yang dianggap mengakar dalam-dalam. Berkembanlah sejumlah kepercayaan yang mengaitkan perbedaan jasmani antar kelompok yang terwarisi, dengan sifat intelektual, perilaku dan moral yang juga dikira terwarisi.[29] Paham serupa ditemukan pada kebudayaan lain,[30] misalnya di Tiongkok, di mana suatu konsep yang diterjemahkan dengan istilah "ras" dikaitkan dengan yang dipercayai adalah keturunan bersama dari Kaisar Kuning, dan digunakan untuk menegaskan kesatuan para kelompok etnis di Tiongkok China. Pertikaian penuh kekerasan antar kelompok etnis sempat terjadi di sepanjang sejarah dan di seluruh dunia.[31]
Klasifikasi pasca-klasik yang pertama manusia dalam "ras" diketahui adalah Nouvelle division de la terre par les différents espèces ou races qui l'habitent ("Pembagian baru Bumi oleh spesies atau ras yang menghuninya") oleh François Bernier dari Prancis, yang diterbitkan tahun 1684.[32] Pada abad ke-18, perbedaan antara kelompok manusia menjadi bahan penyelidikan ilmiah. Namun klasifikasi ilmiah mengenai variasi fenotipe sering disertai gagasan rasis mengenai kemampuan yang dianggap melekat pada berbagai kelompok, yang selalu memberi ciri-ciri yang paling bagus kepada orang Eropa atau orang Kulit putih, dan memperingkatkan "ras" lain dalam suatu kontinuum ciri-ciri yang secara berangsur menjadi kurang bagus. Klasifikasi Carolus Linnaeus, pencipta taksonomi zoologis, tahun 1755 membagi ras manusia Homo Sapiens dalam varietas "Europaeus", "Asiaticus", "Americanus" dan "Afer", yang masing-masing dikaitkan dengan watak yang berbeda: "sanguine", "melancolis", "choleric" dan "bilious".[33] Homo Sapiens Europeaus dikatakan aktif, cerdas dan petualang, sedangkan Homo Sapiens Afer dikatakan licik, pemalas dan sembrono.[34]
Dalam bukunya berjudul The Natural Varieties of Mankind, Johann Friedrich Blumenbach yang diterbitkan tahun 1775 mengajukan lima kelompok besar: "ras Kaukasoid", "ras Mongoloid", "ras Etiopia" (yang kemudian dinamakan "ras Negroid"), "ras Indian" dan "ras Melayu", namun dia tidak mengusulkan peringkatan apa pun antara para ras.[34]
Dari abad ke-17 sampai 19, pelemburan kepercayaan orang awam mengenai perbedan antar kelompok, dengan penjelasan ilmiah mengenai perbedaan ini, menghasilkan apa yang oleh salah satu pakar disebut "ideologi tentang ras".[26] Menurut ideologi ini, ras adalah mendasar, alami, lestari dan terpisah. Di Amerika Serikat, teori ras Thomas Jefferson berpengaruh. Dia melihat orang Afrika lebih rendah daripada orang Kulit putih, khususnya dari segi kecerdasan, dan memiliki nafsu seks yang kelebihan, tetapi menganggap orang Indian setara dengan orang Kulit putih.[35]
Di dua dasawarsa terakhir abad ke-18poligenisme, yaitu kepercayaan bahwa "ras" yang berbeda telah berkembang secara terpisah di setiap benua dan tidak memiliki moyang yang sama,[36] diajukan di Inggris oleh sejarawan Edward Long dan anatomis Charles White, di Jerman oleh etnograf Christoph Meiners dan Georg Forster, di Prancis oleh Julien Virey dan di Amerika Serikat oleh Samuel Morton, Josiah Nott dan Louis Agassiz. Poligenisme popular dan paling menyebar pada abad ke-19, dan memuncak dengan didirikannya Anthropological Society of London selama American civil war, bertentangan denga Ethnological Society of London yang anti-perbudakan.[37]
Perdebatan kini
Model evolusi manusia
Dalam suatu artikel pada tahun 1995, Leonard Lieberman dan Fatimah Jackson menyatakan bahwa dukungan baru mana pun untuk suatu paham biologis tentang "ras" kemungkinan besar akan datang dari penelitian tentang evolusi manusia. Menurut mereka, pertanyaannya adalah mengenai akibat model evolusi manusia yang ada sekarang atas paham "ras" yang berdasarkan biologi.[38]
Saat ini semua manusia diklasifikasi sebagai anggota dari spesies Homo sapiens dan subspesies Homo sapiens sapiens. Namun manusia bukan spesies homininae pertama. Spesies pertama dari genus Homo adalah Homo habilis, yang diperkirakan muncul di Afrika Timur paling sedikit 2 juta tahun lalu. Anggota dari spesies ini menghuni berbagai bagian Afrika dalam waktu yang agak singkat. Homo erectus diteorikan berkembang lebih dari 1,8 juta tahun silam, dan sekitar 1,5 juta tahun silam bersebar di Eropa dan Asia. Hampir semua antropolog fisik setuju bahwa Homo sapiens berkembang dari Homo erectus Afrika ((sensu lato) atauHomo ergaster).[39][40]
Kebanyakan antropolog berpikir bahwa Homo sapiens berkembang di Afrika Timur, dan kemudian bermigrasi keluar dari Afrika, menggantikan populasi H. erectus di Eropa dan Asia (model "asal usul manusia modern dari Afrika).
Recent Human evolutionary genetics ( Jobling, Hurles and Tyler-Smith, 2004) support this “Out of Africa” model, however the recent sequencing of the Neanderthal and Denisovan genomes shows some admixture [41]
Ringkasan berbagai definisi biologis untuk "ras"
"Ras" sebagai konstruksi sosial
Para antropolog dan ilmuwan evolusi lain sudah beralih dari istilah "ras" ke istilah "populasi" untuk membahas perbedaan genetika. Para sejarawan, antropolog kebudayaan dan ilmuwan sosial memahamkan kembali istilah "ras" sebagai kategori kebudayaan atau konstruksi sosial, suatu cara tertentu orang bicara tentang mereka sendiri dan tentang orang lain.
Banyak ilmuwan sosial sudah menggantikan istilah "ras" dengan kata "kelompok etnik" untuk menunjuk kelompok yang mengidentifikasi diri sendiri berdasarkan kepercayan mereka mengenai kebudayaan, asal usul dan sejarah bersama. Selain masalah empiris dan konseptual yang dibawa paham "ras," setelah Perang Dunia Kedua, para ilmuwan di bidang evolusi dan sosial sangat menyadari betapa kepercayaan mengenai "ras" diperalat untuk membenarkan dissriminasi, apartheid, perbudakan dan genosid. Pertanyaan ini bertambah ramai pada tahun 1960-an dengan gerakan hak sipil di Amerika Serikat dan munculnya banyak gerakan anti-kolonial di seluruh dunia. Para ilmuwan akhirnya mulai berpikir bahwa "ras" adalah suatu konstruksi sosial, suatu paham yang orang percaya adalah suatu kenyataan obyectif tetapi sebetulnya mendapat kepercayaan karena fungsi sosialnya.[42]
Tahun 2000, Craig Venter dan Francis Collins dari National Institute of Health (lembaga kesehatan nasional) fi Amerika Serikat mengumumkan bersama suatu pemetaan dari genom manusia. Setelah meneliti data dari pemetaan genom tersebut, Venter melihat bahwa walau besaran variasi genetik dalam spesies manusia adalah sekitar 1–3% (yaitu lebih dari 1% yang diperkirakan semula), tipe variasi tersebut tidak mendukung paham "ras" dalam arti genetik. Venter mengatakan bahwa "Ras adalah suatu konsep sosial. Buka konsep ilmiah. Tidak ada garis yang jelas (yang akan muncul), seandainya kita membandingkan semua genom bersekuensi dari semua orang di atas planet ini." "Bila kita coba menerapkan ilmu untuk mencoba menyusun perbedaan sosial tersebut, runtuh semuanya."[43]
Stephan Palmié menegaskan bahwa "ras" "bukan suatu benda tetapi suatu hubungan sosial";[44] atau, dengan kataKatya Gibel Mevorach, "suatu metonim," "suatu karangan manusia yang kriteria pembedaannya tidak universal dan tidak tetap, tetapi selalu digunakan untuk mengatur perbedaan."[45] Dengan demikian, penggunaan kata "ras" sendiri perlu dianalisa. Lebih dari itu, Palmié dan Mevorach mengatakan bahwa biologi tidak akan dapat menjelaskan mengapa atau bagaimana orang menggunakan paham "ras". Yang akan menjelaskannyua adalah sejarah dan tatanan sosial.
Catatan
Lihat pula
Asal usul manusia modern dari Afrika
Asal usul multiregional manusia modern
Sejarah pemikiran evolusi
Luigi Luca Cavalli-Sforza
Jared Diamond
Stephen Oppenheimer
Perpustakaan
Missing pipe in: |location= (help)
Cite web requires |website= (help)
CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help); More than one of |first1= and |first= specified (help)
Cite web requires |website= (help); Check date values in: |date= (help)
Cite web requires |website= (help)
Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Cite web requires |website= (help)
Cite journal requires |journal= (help)
Cite web requires |website= (help)
Unknown parameter |month= ignored (help); Explicit use of et al. in: |last5= (help)
Cite web requires |website= (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Cite web requires |website= (help)
CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Cite journal requires |journal= (help)
Cite journal requires |journal= (help); Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
Cite journal requires |journal= (help)
Cite journal requires |journal= (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
Unknown parameter |month= ignored (help); Explicit use of et al. in: |last5= (help)
Cite journal requires |journal= (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
CS1 maint: extra text: authors list (link)
Unknown parameter |month= ignored (help)
More than one of |editor1= and |editor= specified (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Cite journal requires |journal= (help); Check date values in: |date= (help)
CS1 maint: extra punctuation (link)
Cite web requires |website= (help)
Pranala luar
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. - forum organized by the Social Science Research Council, includes a March 2005 op-ed article by A.M. Leroi from the New York Times advocating biological conceptiosn of race and responses from scholars in a variety of fields.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Steven and Hilary Rose, The Guardian, , 9 April 2005
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Times Online, , 27 October 2004.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Catchpenny mysteries of ancient Egypt, , Larry Orcutt.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Judy Skatssoon, , ABC Science Online, Wednesday, 14 July 2004.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Michael J. Bamshad, Steve E. Olson , Scientific American, December 2003
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. OMB Statistical Directive 15, , Federal Register, 30 October 1997.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Sandra Soo-Jin Lee, Joanna Mountain, and Barbara A. Koenig,
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Michael Root,
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Richard Dawkins: (extract from The Ancestor's Tale: A Pilgrimage to the Dawn of Life) - On race, its usage and a theory of how it evolved. ( October 2004) (see also )
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. - bloodbook.com
Kategori:Genetika populasi
Kategori:Taksonomi | https://id.wikipedia.org/wiki/Ras%20manusia |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
692,
1132,
1291,
1437,
1520,
1658,
2511,
2859,
3139,
3764,
3937,
4160,
4326,
4544,
4599,
6251
],
"plaintext_end_byte": [
691,
1131,
1247,
1436,
1519,
1657,
2510,
2858,
3054,
3742,
3926,
4149,
4305,
4505,
4597,
6219,
6482
]
} | Siapakah yang mendirikan Nissan Motors? | Nissan Motors | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
1293
],
"minimal_answers_end_byte": [
1311
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Nissan Motor Company Ltd(bahasa Jepang: 日産自動車株式会社,Nissan Jidōsha Kabushiki-gaisha) (TYO: ), biasanya disingkat sebagai Nissan (/[invalid input: 'icon']ˈniːsɑːn/ atau UK: /ˈnɪsæn/; bahasa Jepang: [nisːaɴ]) adalah sebuah produsen otomotif multinasional asal Jepang. Merek ini merupakan divisi utama dari Grup Nissan. Nissan dulunya dipasarkan dengan merek Datsun sampai tahun 1983. Kantor utamanya terletak di wilayah Ginza dari Chūō-ku, Tokyo tetapi Nissan merencanakan akan memindahkan kantor utama mereka ke Yokohama, Kanagawa pada 2010, di mana konstruksi sudah dimulai pada 2007. Pada tahun 2011, mereka resmi memindahkan kantor pusat ke Nishi-ku, Yokohama.
Nissan adalah produsen mobil terbesar keenam di dunia, di belakang Toyota, General Motors, Volkswagen AG, Hyundai Motor Group, dan Ford pada tahun 2010. Pada tahun 1999, Nissan membentuk aliansi dengan Renault S.A. dari Perancis, dengan Renault memegang 43,4% saham Nissan sedangkan Nissan memegang 15% saham Renault pada tahun 2008. Bersama dengan jajaran produk biasanya, Nissan juga memasarkan merek mobil mewah yang dinamakan Infiniti.
Salah satu mesin Nissan, VQ, telah berada pada jajaran 10 mesin terbaik versi Ward's untuk 14 tahun berturut-turut.
Sejarah
Dimulainya nama Datsun tahun 1914
Masujiro Hashimoto mendirikan The Kwaishinsha Motor Car Works tahun 1911. Tahun 1914, perusahaan ini memproduksi mobil pertamanya, disebut DAT.
Nama mobil ini merupakan akronim dari nama keluarga pendiri perusahaan ini, yaitu:
Kenjiro Den(田 健次郎,Den Kenjirō)
Rokuro Aoyama(青山 禄朗,Aoyama Rokurō)
Meitaro Takeuchi(竹内 明太郎,Takeuchi Meitarō).
Perusahaan ini diubah namanya menjadi Kwaishinsha Motorcar Co., Ltd. tahun 1918, dan kemudian diubah lagi menjadi DAT Motorcar Co. tahun 1925.[8] DAT Motors memproduksi truk, bersama dengan Datsun yang memproduksi kendaraan penumpang. Kebanyakan produksi perusahaan ini waktu itu adalah truk karena permintaan pasar untuk kendaraan penumpang hampri tidak ada. Dimulai tahun 1918, truk pertama DAT diproduksi untuk pasar militer. Pada tahun 1920-an, karena turunnya permintaan militer, memaksa DAT untuk bergabung dengan perusahaan truk Jepang lainnya, Jitsuyo Motors, tahun 1926 sehingga namanya menjadi DAT Automobile Manufacturing Co., Ltd.(ダット自動車製造株式会社,Datto Jidōsha Seizō Kabushiki-Gaisha) di Osaka sampai tahun 1932. Dari tahun 1923 sampai 1925, perusahaan ini memproduksi kendaraan dan truk ringan dengan merek Lila.[9])
Pada tahun 1931, DAT memperkenalkan mobil baru yang lebih kecil, "Datson" pertama, artinya "Anak DAT" (Son of DAT). Pada tahun 1933, setelah Nissan mengambil alih DAT Motors, ejaan terakhir dari Datson diubah menjadi "sun", karena "son" artinya "kehilangan" (損) dalam bahasa Jepang, sehingga nama akhirnya "Datsun"(ダットサン,Dattosan).[10]
Pada tahun 1933, nama perusahaan diubah menjadi Jidosha-Seizo Co., Ltd.(自動車製造株式会社,Jidōsha Seizō Kabushiki-Gaisha, "Automobile Manufacturing Co., Ltd.") dan pindah ke Yokohama.
Produk
Daftar model kendaraan Nissan
Mobil Sedan, Station Wagon, dan Sport Coupe
Nissan March / Nissan Micra
Nissan Note
Nissan Cherry
Nissan Pulsar / Nissan Sylphy
Nissan Sentra
Nissan Sunny / Datsun 210 / Datsun 120Y
Nissan Tiida / Nissan Latio / Nissan Versa
Nissan Wingroad
Nissan Violet / Nissan Stanza / Datsun 160J
Nissan Bluebird / Datsun 510 / Datsun 180B
Nissan Altima
Nissan Primera
Nissan Avenir
Nissan Silvia / Nissan Gazelle / Nissan 180SX, 200SX & 240SX
Nissan Laurel
Nissan Cefiro
Nissan Teana
Nissan Maxima
Nissan Leopard
Nissan Stagea
Nissan Skyline
Nissan Fairlady Z
Nissan Cedric / Nissan Gloria / Datsun 220C, 240C, 260C & 280C
Nissan Cima
Nissan Fuga
Nissan GT-R
Mobil mewah Infiniti
Infiniti G20
Infiniti G35 / Infiniti G37
Infiniti Q50
Infiniti I30 / Infiniti I35
Infiniti M30
Infiniti J30
Infiniti M35 / Infiniti M45
Infiniti Q45
Infiniti QX80
Mobil SUV
Nissan Armada
Nissan Dualis / Nissan Qashqai
Nissan Juke
Nissan Kix
Nissan Murano
Nissan Patrol / Nissan Safari
Nissan Rogue
Nissan Terrano / Nissan Pathfinder
Nissan X-Terra
Nissan X-Trail
Nissan Frontier Navara
Mobil MPV
Nissan Cube
Nissan Tino
Nissan Livina
Nissan Grand Livina
Nissan Lafesta
Nissan Serena
Nissan Bassara
Nissan Presage
Nissan Elgrand
Nissan Evalia
Kendaraan Komersial
Nissan Pick-up / Nissan Frontier / Nissan Navarra
Nissan NV200/Vanette/Evalia
Nissan Caravan / Nissan Urvan
Nissan Caball
Nissan Cabstar
Nissan Civilian
Nissan Atleon
Nissan NT500
Hasil Penjualan Global
Lokasi pabrik
Data diambil dari situs web internasional Nissan.[11]
Jepang
Oppama, Yokosuka, Kanagawa (Oppama Plant & Research Center)
Kaminokawa, Tochigi (Pabrik Tochigi)
Kanda, Fukuoka (Nissan Motor Kyushu[12] & Nissan Shatai Kyushu Plant[13])
Kanagawa-ku, Yokohama, Kanagawa (Pabrik Yokohama)
Iwaki, Fukushima (Pabrik Iwaki)
Hiratsuka, Kanagawa (Pabrik Nissan Shatai Shonan)
Nagoya, Aichi ( Pabrik Atsuta & Eitoku)
Matsusaka, Mie (Pabrik Aichi Machine Industry Matsusaka)
Tsu, Mie (Pabrik Aichi Machine Industry Tsu)
Uji, Kyoto (Auto Works Kyoto)
Ageo, Saitama (Nissan Diesel Motor, sekarang dimiliki oleh Grup Volvo)
Samukawa, Kanagawa ()
Zama, Kanagawa (Produksi di pabrik Zama sudah dihentikan tahun 1995, saat ini menjadi Global Production Engineering Center dan tempat penyimpanan model-model historis mereka. Automotive Energy Supply Corporation (AESC), perusahaan joint ventura antara Nissan dan NEC, memproduksi baterai ion litium di Zama.)
India
Oragadam, Chennai
Brasil
São José dos Pinhais, Paraná
Indonesia
Cikampek, Jawa Barat
Iran
Karaj, Teheran
Malaysia
Segambut, Kuala Lumpur
Serendah, Selangor
Meksiko
Aguascalientes, Aguascalientes
Cuernavaca, Morelos
Maroko
Tangier, Tangier Med port (Dalam perbaikan, pabrik bersama Renault-Nissan)
Mesir
Kota 6 Oktober, Giza Governorate
Pakistan
Karachi, Sindh
Filipina
Santa Rosa City, Laguna
Afrika Selatan
Rosslyn, Pretoria, Gauteng.
Spanyol
Barcelona
Ávila
Cantabria
Montcada i Reixac
Thailand
Bangna, Samutprakarn
Republik Tiongkok
Taipei, Taiwan
Britania Raya
Washington, Sunderland, North East England
Amerika Serikat
Smyrna, Tennessee
Canton, Mississippi
Decherd, Tennessee
Rusia
St. Petersburg, Rusia
Referensi
Pranala luar
Kategori:Perusahaan otomotif Jepang
Kategori:Perusahaan yang diperdagangkan di Bursa Saham New York
Kategori:Produsen mobil
Kategori:Perusahaan yang didirikan tahun 1933
Kategori:Perusahaan yang diperdagangkan di Bursa Saham Tokyo
| https://id.wikipedia.org/wiki/Nissan%20Motors |
{
"plaintext_start_byte": [
1
],
"plaintext_end_byte": [
638
]
} | Milloin FSB perustettiin? | Financial Stability Board | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
207
],
"minimal_answers_end_byte": [
223
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Financial Stability Board (myös: FSB) on kansainvälinen G20-järjestöön kuuluva elin, joka tutkii ja tekee suosituksia kansainvälisen finanssijärjestelmän säätelemiseksi. Se perustettiin Lontoossa huhtikuussa 2009 pidetyn G20-kokouksen päätteeksi. Järjestö jatkaa Financial Stability Forumin (FSF) toimintaa, johon kuului noin kymmenen jäsenmaan, mm. USA:n, Japanin, Saksan, Britannian, Ranskan, Italian, Kanadan, Australian ja Hollannin keskuspankit sekä useita talousjärjestöjä eri maista.
Nykyiseen FSB:hen kuuluvat kaikki G20-maat, FSF:n jäsenet sekä Euroopan komissio. Sen päämaja on Baselissa Sveitsissä.
[1]
Lähteet
Luokka:Kansainvälinen talous
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Financial%20Stability%20Board |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
279,
671,
1860,
2073,
2463,
3182,
3894,
3952,
4509,
5651,
6715,
7664,
8831,
9152,
10177,
10652,
11251,
11406,
12059,
12271,
12947,
13019,
13216,
14380,
14468,
14945,
15360,
15849,
16433,
16948,
17543,
18365,
18629,
18984,
19622,
20457,
20847,
21758,
22295,
23181,
23877,
24439,
24704,
25086,
25462,
25953,
26174,
27420,
28181,
28905,
29415,
29907,
30388,
30705,
31198,
31746,
32103,
32358,
32691,
33047,
33457,
33904,
34210,
34494,
34915,
35166,
35657,
36278,
36980,
37617,
38048,
38238,
38903,
39280,
39839,
40175,
40414,
40540,
40827,
41053,
41390,
41754,
42055,
42269,
42598,
42783,
43157,
43620,
43924,
44178,
44639,
45125,
45285,
45477,
45606,
45839,
46439,
46868,
47029,
47551,
48409,
48809,
49094,
49681,
50300,
50726,
51317,
52020,
52372,
52705,
53293,
53589,
53912,
54281,
54545,
55025,
55588,
56040,
56209,
56554,
56897,
57283,
57775,
58148,
58534,
59052,
59288,
59548,
60031,
60386,
60554,
60689,
61251,
61657,
62119,
62548,
63027,
63385,
63591,
63894,
64335,
64639,
64746,
65072,
65455,
66422,
66923,
67689,
68037,
68741,
68934,
69963,
70111,
70544,
70985,
71446,
71805,
72065,
72691,
73367,
73885,
74350,
74470,
74968,
75157,
76152,
76392,
77115,
77933,
78288,
78739,
79167,
79629,
80151,
80642,
81185,
82186,
83117,
83769,
85068,
85161,
85261,
85496,
86356
],
"plaintext_end_byte": [
278,
670,
1794,
2035,
2448,
3174,
3893,
3944,
4508,
5640,
6714,
7663,
8816,
9134,
10176,
10651,
11236,
11388,
12041,
12270,
12932,
13003,
13215,
14362,
14467,
14933,
15359,
15848,
16418,
16923,
17527,
18364,
18614,
18983,
19607,
20456,
20839,
21747,
22277,
23172,
23876,
24438,
24703,
25071,
25447,
25952,
26150,
27396,
28169,
28904,
29414,
29906,
30387,
30704,
31197,
31737,
32102,
32357,
32690,
33038,
33456,
33903,
34209,
34493,
34914,
35157,
35656,
36260,
36964,
37616,
38047,
38229,
38902,
39279,
39838,
40174,
40413,
40539,
40809,
41052,
41389,
41738,
42047,
42268,
42597,
42782,
43156,
43611,
43923,
44177,
44638,
45124,
45284,
45476,
45598,
45838,
46438,
46845,
47021,
47550,
48408,
48808,
49086,
49680,
50299,
50717,
51316,
52019,
52371,
52704,
53292,
53588,
53904,
54280,
54544,
55024,
55587,
56039,
56201,
56553,
56896,
57282,
57774,
58147,
58533,
59051,
59287,
59547,
60030,
60378,
60540,
60688,
61250,
61656,
62118,
62547,
63026,
63384,
63573,
63882,
64334,
64638,
64745,
65071,
65453,
66409,
66922,
67687,
68036,
68740,
68933,
69962,
70110,
70517,
70984,
71445,
71804,
72064,
72690,
73366,
73884,
74349,
74462,
74967,
75143,
76151,
76391,
77114,
77932,
78287,
78738,
79166,
79628,
80150,
80641,
81184,
82150,
83116,
83768,
84998,
85153,
85211,
85440,
86325,
87087
]
} | 개화사상은 조선에 언제부터 유입 되었는가? | 한국의 역사 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
한국의 역사(韓國-歷史) 또는 한국사</b>는 구석기 시대 이후 주로 한반도와 만주, 연해주, 넓게는 동아시아 지역을 바탕으로 발전되어 온 역사이다.[1] 이 문서는 광복 이전의 한국에 대한 역사를 주로 기술한다.
한국 역사의 시대 구분은 구석기 시대에서부터 신석기 시대, 청동기 시대, 철기 시대로 구분되는 선사시대와 고조선의 성립 이후 원삼국 시대, 삼국 시대, 남북국 시대, 후삼국 시대까지의 고대, 고려 시대인 중세, 조선 시대인 근세, 대한제국 수립 이후 오늘날까지의 근·현대 등으로 구분된다.[2]
한국의 역사는 고찰하고자 하는 영역에 따라 한국의 경제사[3] , 한국의 생활사[4], 한국의 정치사[5] 와 같이 분야별 역사로 나뉘어 다루어지기도 한다.
한국사의 특이점 중 하나는 한국의 역사는 한민족이라는 단일 민족으로부터 시작되는 것이다. 고조선이 건국된 이래 한민족이 타 민족에 의해 밀려나거나 소멸되어 민족의 교체 혹은 단절이 한 번도 일어나지 않았기 때문이다. 인접 국가인 중화인민공화국에서는 선비족이나 여진족과 같은 북방 민족에 의해 민족 주도권이 교체되었고 일본의 경우에는 야요이 시대의 등장으로 인해 이전부터 이어지던 조몬 시대가 단절되었고 이에 민족 단절을 초래하였으며 유럽의 대다수 국가의 경우 여러 민족이 대륙 내를 이동하면서 특정 지역의 민족 주도권이 수시로 교체되었다. 때문에 한국 문화의 영향권에서 발굴되는 유물에서도 한민족 고유의 문화적 특성이 단절되지 않은 채 연속적으로 보여진다.
개관
고대
석기 시대와 청동기 시대
구석기 시대
한국의 역사는 전기 구석기 시대부터 현재까지 이어지고 있다.[6] 현재까지 알려진 가장 오래된 토기는 기원전 8000년 무렵의 것이다.
신석기 시대와 청동기 시대
기원전 6000년 이전에 신석기 시대가 시작되었고, 기원전 1500년 무렵에 청동기 시대로 이어졌다. 삼국유사를 비롯한 다른 고려 중기의 기록에 따르면, 고조선 왕국이 기원전 2333년에 세워졌다[7] 고 한다. 그 후, 고조선은 기원전 108년 한나라의 공격으로 멸망하여 여러 나라로 나뉘었다.
삼국 시대
기원전 1세기 무렵부터 삼국시대를 맞아 고구려, 백제, 신라가 원삼국 시대의 여러 국가를 정복하였고 한반도와 만주의 상당 부분을 차지하였다. 이들 세 국가는 경제와 군사 면에서 서로 경쟁과 협력을 반복하였다. 고구려와 백제는 강력하였고, 특히 고구려는 대규모의 군사 행동을 하곤 하였다. 신라의 힘은 점진적으로 커져 660년 백제를 멸망시키고 668년 고구려를 멸망시킴으로써 삼국통일을 달성하였고, 이에 한반도의 대부분을 차지하였다. 전직 고구려 장군인 대조영은 고구려의 뒤를 이어 698년 동모산 일대에 발해를 건국하였다.
중세
신라가 9세기 후반에 국력이 쇠퇴하자, 후삼국 시대가 시작되었고, 왕건이 918년에 건국한 고려가 후삼국을 통일하면서 종식되었다. 비슷한 시기였던 926년 발해가 거란족에게 멸망한 이후 많은 발해 사람들이 고려로 넘어왔다.
고려 시대에는 고대보다 법률이 체계적으로 정리되고, 과거제가 소개되었으며, 불교가 번성하였다. 993년~1019년 동안 고려는 거란과 전쟁을 벌여서 거란을 격퇴하였다. 1238년 몽골이 침입하였고 30년에 가까운 전쟁 끝에 양측은 평화 조약을 맺었다. 그 후 공민왕의 자주 개혁이 있기 전까지 원의 간섭을 받았는데,
이 시기 성리학이 한국에 전래되었다.
근세
이성계는 위화도 회군 이후, 신진사대부와 손을 잡고 1392년 조선을 건국하였다. 세종이 왕위에 있던 시기, 한글이 창제되고 측우기, 앙부일구와 같은 과학기술의 발전도 이루어졌다. 그 후 1592년 임진왜란이 일어났지만, 수군을 이끈 이순신 장군의 노력과 곳곳에서 일어난 의병을 비롯한 저항이 거세게 일어난 덕분에 결국 왜군을 물리칠 수 있었다. 1620년대와 1630년대에 걸쳐 조선은 청나라의 침입으로 어려움을 겪었다.
붕당 정치가 변질되고 그 폐단이 심화되면서, 노론과 남인 위주의 일당전제화 경향이 두드러졌다. 조선 후기 사회에서 서민은 점차 경제적 변화에 적극적으로 대응하고 생산력도 증가하였다. 이후 조선에서는 영조, 정조 시대에 다시 중흥하였다. 이때 실학이 융성하였고, 천주교가 일부 남인에 의해 학문의 일부로서 전래되었다. 그리고 양명학이 전래되었으며 천문학과 의학, 농업과 상업 분야에서의 기술적 성과가 산업 발전을 촉진하였다. 한편으로는 양반층이 증가하고 농민의 분화가 이루어지는 등 반상제의 신분제가 동요하였다. 세도 정치 시기에는 삼정의 문란으로 민란이 일어나기도 하였다. 홍경래의 난, 임술 농민 봉기 등은 조선의 신분제 사회가 갖고 있던 문제점과 지방 관리의 학정이 결합하여 일어난 것이다. 문화적으로는 새로운 경향이 나타났다. 판소리, 탈춤, 한글 소설, 서민 음악이 유행하였고, 생활 도예가 공예의 중심이 되었다.
근현대
19세기에 들어 조선에는 같은 외세의 접근이 빈번하게 일어났다. 이러한 위기 속에 흥선대원군은 철저한 봉쇄 정책으로 일시적으로 접근을 막았으나, 이후 주위의 열강들과 무력 분쟁을 겪는 등 제국주의와 맞서게 되었다. 1870년대 초반에 일본은 조선에 무력으로 압력을 행사하면서 이미 영향력을 행사하고 있던 청나라와 충돌하였고, 한국을 일본의 영향력 아래에 두려고 하였다. 1894년 일본은 청일전쟁을 일으켜 승리함으로써 조선과 요동반도에 대한 영향력을 강화하고자 하였으나 삼국간섭에 의해 잠시 물러섰다. 1895년 10월 8일, 명성황후가 일본 자객들에게 암살되었다.[8] 1897년 10월 12일, 조선은 대한제국 (1897-1910)으로 국호를 새롭게 정하였고, 고종은 황제의 자리에 올랐다. 그러나 일본의 부당한 요구와 간섭은 점차 거세지고 있었다. 한국의 곳곳에서는 의병들이 항일 무장 투쟁을 전개하였다.
일본은 러일전쟁(1904-1905)에서 승리하여 대한제국에 대한 영향력을 크게 증가시킬 수 있었다. 1905년 일본은 대한제국에게 압력을 행사하여 "을사조약"을 강제로 체결함으로써 대한제국을 보호국으로 만들었고 1910년에는 요적인 합방조약을 체결하였다. 그러나, 이 두 조약 모두 강압에 의한 것이며 법적으로는 무효라고 볼 수 있다.[9] 한국인은 일제강점기 동안 일본제국의 점령에 저항하고자 노력하였다. 1919년에는 곳곳에서 비폭력적인 3.1 운동이 일어났고, 뒤이어 이러한 독립운동을 총괄하고자 대한민국 임시정부가 설립되어 만주와 중국과 시베리아에서 많은 활동을 하였다. 1920년대에는 서로군정서와 같은 독립군이 일본군과 직접적인 전쟁을 벌였고 봉오동 전투, 청산리 전투와 같은 성과를 거두기도 하였다.
1945년 8월 15일 제2차 세계대전에서 일본이 패망하자 한국은 해방을 맞았다. 해방부터 대한민국과 조선민주주의인민공화국이 성립되는 시기까지를 군정기 또는 해방정국이라 한다. 해방정국에서 남과 북은 극심한 좌우 갈등을 겪었다. 북에서는 조만식과 같은 우익 인사에 대한 탄압이 있었고, 남에서는 여운형과 같은 중도 좌파 정치인이 암살되었다. 국제사회에서는 모스크바 3상회의를 통해 소련과 미국에서 통일 임시정부 수립을 위한 신탁통치를 계획했지만, 한국에서의 극심한 반대와 함께 미소공동위원회의 결렬로 폐기되었다. 1948년 대한민국과 조선민주주의인민공화국의 정부가 별도로 수립되면서 일본군의 무장해제를 위한 군사분계선이었던 38선은 두 개의 국가로 분단되는 기준이 되었다. 분단 이후 양측 간의 긴장이 이어졌고 수시로 국지적인 교전이 있었다. 1950년 6월 25일 조선인민군이 일제히 38선을 넘어 대한민국을 침략하여 한국 전쟁이 발발하였다.
선사 시대
한국의 선사시대는 구석기 시대 후기로부터 시작되며, 약 70만 년 전에서 청동기 시대까지의 시기에 해당된다. 한국 고고학계에서는 한반도에서 발굴된 유물 및 유적을 바탕으로 동아시아의 발굴 성과와 연계하여 연구하고 있다.
구석기 시대
기원전 70만년 전부터 기원전 6000년 경까지 시기에 해당된다. 약 70만 년 전부터 한반도에 사람들이 정착하여 살기 시작한 것으로 보이며, 충청북도 단양군의 금굴, 평안남도 상원의 검은모루 동굴, 덕천군의 승리산 동굴 최하층 유적, 충청남도 공주시 석장리 등에는 기원전 70만년 경의 뗀석기와 동물 뼈조각 유적이 발견되고 있다. 한반도에서 발견된 초기의 인골은 약 10만년 전의 평양시 역포구역에서 발견된 역포인과 덕천군 승리산의 중층에서 발견된 덕천인과 단양 상시바위그늘에서 발견된 기원전 3만 9천년 경의 남성 아래턱뼈 상시인 등이 그들로, 이들은 호모 하이델베르켄시스에 해당되는 것으로 비정된다. 기원전 4만 년 경에 현생 인류가 출현하면서 기원전 3만년 경에 한반도에 도래, 주변 환경에 적응하면서 작은 씨족 사회가 서서히 생겨난 것으로 보고 있다.
한민족의 기원과 관련하여 구석기 시대의 인류가 자생하여 지금까지 이어지고 있다는 주장이 있으나 이에 대한 실증적 자료는 없다. 1962년 함경북도 웅기 굴포리를 시작으로 공주시 석장리, 제천군 점말동굴, 덕천 승리산 동굴 등에서 구석기 시대의 인골 발굴이 늘어나고 있으나 아직까지는 체질적인 특징을 확인할 수 있는 유골이 발견되지는 않고 있다.[10]
연천 전곡리 유적: 전곡리 유적은 1979년부터 1992년까지 10여 차례의 발굴 결과 전기 구석기 유물이 대량으로 출토된 중요한 유적이다. 경기도 연천군 전곡면 전곡리에 있는 해발 61m의 낮은 구릉지대에서 다섯 군데의 유적이 발굴되었다. 발굴된 유적으로는 주먹도끼, 박편도끼, 뾰족찍개 등이 있다. 전곡리 석기는 대부분 석영이나 규암으로 된 자갈을 이용한 것으로 큰 자갈의 박편을 떼어낸 뗀석기나 작은 자갈을 다듬은 원핵석기가 많다.[11]
대표 유적
공주 석장리 유적
단양 금굴 유적
단양 상시리 유적
청원 두루봉 유적
제천 홍수굴 유적
제천 점말 유적
중석기 시대
한국의 중석기 시대(또는 고신석기 시대)는 약 1만 년 전 부근의 구석기 시대에서 신석기 시대로 진행하는 과도기에 해당되며, 학자에 따라서는 중석기를 인정하지 않기도 하는 등, 동아시아 중석기 시대의 구분과 함께 다양한 이론(異論)이 존재한다.[12][13][14] 양양 오산리 유적, 홍천 하화계리 유적, 김해 패총 하층, 제주 빌레못 굴 등에서 발견된 유적들이 중석기 시대의 유적으로, 이들은 구석기인이 중석기시대까지 한반도에 정착한 유형 혹은 초기 신석기인의 유적으로 본다.
신석기 시대
신석기 시대는 구석기 시대와 달리 돌을 갈아 만든 간석기가 쓰인 시대이다. 한국의 신석기 시대는 기원전 약 1만 년 전에서 4천 년 전의 시기에 해당된다.[15]
한국의 신석기 시대를 대표하는 유물로는 간석기를 비롯하여 빗살무늬토기와 덧무늬토기가 있다. 덧무늬토기는 한반도 남부의 일부 지방에서 발견되며, 빗살무늬토기는 한반도 전역에서 출토되었다. 이때문에 한국의 신석기 문화를 빗살무늬토기문화라고도 한다. 간석기는 신석기 초기부터 쓰였으나 농기구나 무기에 간석기를 본격적으로 쓰기 시작한 것은 중기 이후이다.[16]
특히 울산 대곡리반구대암각화 (국보 제 285호)는 신석기시대에 조성된 바위그림으로 선사인의 생활상이 잘 나타나 있다.
대표 유적
울주 대곡리 반구대 암각화 (국보 제 285호)
상고 시대
상고 시대는 청동기 시대에서 초기 국가성립까지를 가리키는 시대구분이다. 한국의 상고 시대는 기원전 약 2000년 ~ 서기 300년경의 시기에 해당된다.
상고 시대의 중요한 사건은 국가의 형성이다. 그러나, 한국사 학회에서는 최초의 국가가 어떻게 세워졌는지에 대해 의견이 엇갈리고 있다. 한국의 고대국가 형성에 대해서는 부족집단에서 출발하여 국가를 이루었다는 부족국가설, 추장과 같은 지도자의 권력이 커지면서 국가가 성립되었다는 군장국가설, 마을 단위로 모여살던 사회가 국가의 기원이 되었다는 성읍국가설 등이 있다. 1940년대 이후 주장되어온 부족국가설은 1960년대 이후 많은 비판을 받아 오늘날에는 학계의 지지를 얻지 못하고 있다. 반면 1960년대와 1970년대에 제안된 군장국가설과 성읍국가설은 서로 고고학적 연구결과와 고대사회 경제, 정치 관계에 대한 연구 성과를 근거로 토론이 계속되고 있다.[17] 1990년 성신여자대학교 사학과가 출판한 《한국사》[18] 에서는 성읍국가설을 채택하고 있고, 서울대학교출판부의 《한국사특강》은 고조선의 출현을 군장국가설에 의거하여 설명하고 있다.[19]
청동기 시대
청동기 시대는 기원전 약 2000년 ~ 기원전 300년의 시기에 해당된다.
이 시기는 농경의 발달로 잉여 생산물이 생기고 청동기가 사용되면서 사유 재산 제도와 계급이 발생하였고, 그 결과, 부와 권력을 가진 족장(군장)이 출현하였고, 성읍국가로 발전되었다고 추측된다. 이 시기의 대표적인 유적으로 고인돌, 비파형 동검, 미송리식 토기 등이 있다. 부족장은 세력을 키워 주변 지역을 아우르고, 마침내 국가를 이룩하였다.
고조선
고조선은 청동기 시대에 세워진 한국 최초의 국가이다. 삼국유사에서는 단군왕검이 요임금 즉위후 50년에 평양성에 도읍하여 나라이름을 조선이라하였다는 기사가 있으며, 이를 근거로 연도를 계산하면 기원전 2333년 (약 4400년 전) 그러나 이 기록은 단군 신화와 함께 서술된 것으로 그 정확성을 믿기는 힘들다.[20]
한편 단군은 고조선을 다스리던 군장의 칭호로 특정한 사람을 가리키는 것은 아니다. 많은 단군들이 있었다고 하나 그 이름이나 재위 연도를 알 수는 없다. 일각에서는 환단고기를 근거로 단군의 이름과 재위기간을 거론하는 경우도 있으나, 환단고기는 많은 면에서 신뢰성을 갖추지 못한 자료로 비판되고 있으며 역사 학자들은 환단고기를 사료로 인정하지 않는다.[21]
고조선은 단군조선 시기와 위만조선 시기로 나뉜다. 근대 이전의 옛 역사서에는 기자조선이 등장하나 이는 역사적 사실이 아닌 설화로 평가된다. 고조선이 중국측 기록에 처음 등장하는 것은 기원전 7세기에 쓰인 제나라의 《관자》(管子)로 제나라와 고조선 사이에 교역이 있었음을 기록하고 있다. 기원전 6세기 무렵 공자는 동방예의지국인 구이로 망명하고 싶다고 하였는데 구이는 중국에서 고조선을 달리 부르던 이름이다.[22]
강역 문제
고조선의 도읍이었던 평양성이 요동이나 요서에 있는 평양인지 아니면 지금의 평양시인지에 대해서는 확실히 밝혀진 바가 없다. 이는 문헌자료가 절대적으로 부족하기 때문이다. 다만 고조선의 특징적인 유물인 세형동검이 만주지역에서도 출토되고 문헌에 고조선이 연나라와 싸워 패했다는 기록이 있어 기원전 3세기를 전후로 하여 남쪽으로 천도한 것으로 보인다.[23]
문화와 사회 제도
고조선 후기인 위만조선 시대에 대한 기록에는 박사, 경, 대부, 상, 대신, 장군 등의 관직명이 남아있어 중앙정치조직이 있었음을 알게해 준다. 그러나 지방 세력은 독자적인 정치 권력과 군사력을 갖고 있었다. 조선상 역계경이 한나라에 대한 외교정책에서 왕과 의견 충돌이 일어나자 휘하 2천호를 거느리고 한반도 남쪽으로 이주해 버리는 일이 있었다. 고조선은 노비와 귀족, 왕이 있는 신분제 사회였고 8조법과 같은 법률이 있었다.[24]
철기 시대
한국의 철기시대는 기원전 300년경 ~ 서기 300년경의 시기에 해당되며, 전기와 후기로 구분된다.[25] 일반적으로 한반도의 철기 문화는 기원전 5세기에서 기원전 4세기 무렵 중국의 철기 문화가 들어오면서 형성된 것으로 파악되고 있다. 주철 기술의 도입으로 만들어진 철제 농기구는 농업 생산량을 크게 증가시켰다. 당시 주요 유물로는 철제 농기구, 철제 무기와 함께 막대 모양의 쇳덩이인 덩이쇠가 있는데 이 덩이쇠가 무덤의 부장품으로 발견되는 것으로 보아 당시 지배 계급이 철의 주조능력을 중요하게 취급하였다는 것을 알 수 있다. 한국의 철기 문화는 무쇠와 강철이 거의 동 시대에 발전되었다는 특징이 있다.[26]
고조선은 철기 문화를 수용하면서 중국 한나라와 대립할 정도로 발전하였으며, 만주와 한반도 각지에는 부여, 고구려, 옥저, 동예, 삼한 등 여러 나라가 성립될 수 있는 터전이 마련되었다.
위만조선
위만조선은 연나라 사람 위만이 고조선에 망명하여 준왕을 쫓아내고 왕위를 찬탈하여 건국된 나라이다. 위만조선은 활발한 정복 사업으로 광대한 영토를 차지하였고, 중앙 정치 조직을 갖추고 있었으며 한나라와의 중개무역을 독점하여 강력한 세력을 구축하였다.[27]
위만의 손자 우거왕은 중국의 망명자를 많이 받아들이고, 예나 진국등 주변 소국들이 한나라와 직접 교섭하는 것을 막았다. 한나라의 무제는 기원전 109년 섭하를 보내 우거의 무역독점 중지를 요구하였으나 우거는 받아들이지 않았다. 결국 한과 고조선 사이에 전쟁이 일어났고, 위만조선은 기원전 108년에 멸망하였다. 고조선이 멸망한 이후 한 무제는 옛 조선의 지역에 한사군을 설치하였다. 한사군은 고구려 미천왕이 낙랑군과 대방군을 병합할 때까지 지속되었다.[28]
열국 시대
철기 문화의 보급으로 증가된 생산력과 강력한 무기를 바탕으로 한반도와 동아시아에는 여러 소국들이 건설되었다. 많은 소국들이 경쟁하는 가운데 일부는 다른 나라를 병합되었고, 다시 연맹 왕국으로 발전하여 중앙 집권 국가를 형성할 수 있는 기반을 마련하게 되었다. 고조선 이후 세워진 부여는 철기를 바탕으로한 연맹 왕국이었다. 이후 동예, 옥저, 고구려, 마한, 진한, 변한, 탐라와 같은 연맹체 왕국들이 출현하였다. 이후 이러한 연맹 왕국에서 출발한 고구려, 백제, 신라, 가야 등이 주변의 왕국들을 병합하여 성장하게 된 삼국시대까지 여러 소국과 대국이 혼재하여 있던 이 시기를 원삼국시대 또는 열국시대라한다.[29]
기원전 3세기경부터 예맥(濊貊)계의 부여족(夫餘族)이 세웠던 부족 국가인 부여(夫餘, 扶餘)는 지금의 쑹화강 유역을 중심으로 지금의 만주 일대를 지배한 나라이다. 동은 읍루(挹婁), 남은 고구려 및 현도군, 서는 선비(鮮卑), 오환(烏桓)과 인접하였었다. 부여는 북부여, 동부여로 구분된다.
부여
부여는 별도의 건국신화를 가지고 있는데, 북부여는 천제의 아들 해모수가 다섯마리의 용이 끄는 수레를 타고 내려와 흘승골성에 도읍하였다는 건국신화가 있고 동부여는 북부여왕 해부루의 아들 금와왕이 세웠다고 한다. 부여는 전국을 사출도(四出道)라 칭하는 지역으로 나누어 마가(馬加), 우가(牛加), 저가(猪加), 구가(狗加)와 같은 제가(諸加)가 일부 지역을 맡아 다스렸다. 사출도 중의 큰 지역은 그 인구가 수천 호(戶), 작은 것은 수백 호가 되었다. 피지배계급인 하호(下戶)는 모두 노예에 속하였다고 한다. 또한 부여에는 영고(迎鼓)라는 제천행사가 있었고, 풍속이 매우 엄격하여 도둑질, 간음 등에 대해 특히 엄벌하였다. 북부여와 동부여는 모두 고구려에 흡수되었다.[29]
고구려
고구려의 건국신화는 이후 주몽이라 불리는 군장을 중심으로 한 부여계 지배층이 이주해 와 고구려의 계루부를 형성하였고 기존의 토착세력인 소노부를 대체하여 고구려 연맹왕국의 주도권을 잡은 것으로 해석된다. 고구려는 땅이 협소하고 산악지역이 많아 주변에 대한 전쟁을 자주하였다. 주변의 여러 소국을 복속시키며 확장하던 고구려는 부여를 흡수하여 동아시아의 강자가 되었다.[29]
옥저와 동예
동해안에 면한 지역에는 옥저와 동예라 불리는 소국이 있었고, 이들은 예맥족의 한 지족(支族)으로 고구려와 언어·풍속이 비슷하였다. 옥저는 지금의 함경도 일대에 위치했던 나라이며, 예맥족의 부족사회였다. 또한 중앙의 왕이 없고 각 지방의 맹주인 현후(縣侯)가 군림하였다. 현후 밑에 삼로(三老)가 하호를 지배하였다. 자원이 풍부하였으며 2만호에 이르는 비교적 큰 나라였으나 왕국을 성립하지는 않았다. 이후 이웃한 고구려에 복속되었다. 동예(東濊)는 한반도 동해안에 거주하던 부족사회로 농사를 주업으로 하였고, 직조기술도 발달하였다. 산과 하천을 경계로 읍락이 구분되어 각 읍락을 삼로가 통치했다. 옥저와 마찬가지로 고구려에 흡수되었다.[29]
삼한
기원전 8세기무렵에 이미 한반도 여러 곳에 비파형 동검을 사용하는 지배 세력이 자리 잡고 있었다. 기원전 4세기에는 세형동검이 출토되는 것으로 보아 이 무렵 수 많은 성읍국가들이 있었을 것으로 추정된다. 이들은 강화도 부근리의 고인돌과 같은 수 많은 고인돌을 남겼다. 기원전 3세기의 기록인 《삼국지》위서 동이전에는 삼한에 속한 나라들이 무려 70~80여 국에 이르며 큰 나라는 1만호, 작은 나라는 6~7백호에 이른다고 기록되어 있다. 크고 작은 소국들은 점차 연맹왕국을 이루어 마한, 변한, 진한의 삼한이 되었다.[29]
마한: 삼한 중 가장 먼저 세력이 커진 것은 마한이었다. 한강 유역과 호남 지방을 중심으로 한 연맹 왕국이었던 마한 내의 목지국은 마한을 비롯한 삼한을 지배하여 진국의 왕으로 불렸다. 일찍이 유력한 세력으로 등장했던 목지국은 기원후 3세기 전반에 이르러 소멸된 것 같다. 이리하여 고구려로부터 망명해 온 백제가 그 지배권을 대신하였다. 전설상 온조가 영도한 백제는 마한 세력을 결합하여 백제왕국 기초를 다졌다.
변한과 진한: 진한의 여러 부족 중에는 박혁거세를 중심으로 한 사로국(斯盧國)이 경주평야의 6촌의 씨족 세력을 기반으로 신라로 발전해 갔다. 한편 변한에서는 구야국(狗邪國)이 가야로 발전하였다.
삼한의 생활: 삼한은 마한, 진한, 변한으로 구성되었으며, 세 나라 모두 한반도 남부에 위치하였다. 농경과 철기 기술이 발달하였으며, 별읍인 소도와 이를 주관한 것으로 추측되는 천군(天君)이 있었으며, 파종 이후인 5월과 추수기인 10월에 각각 기풍제와 추수감사제를 지냈다.
고대 시대
한국의 고대는 대략 기원전 1세기부터 900년까지의 시기로, 원삼국시대의 크고 작은 국가들이 고구려, 백제, 신라, 가야로 합쳐진 삼국시대와 고구려와 백제가 멸망한 후 발해가 세워진 남북국시대, 그리고 신라 말엽 호족 세력에 의해 형성된 후삼국시대가 여기에 해당된다.
삼국시대
고구려, 백제, 신라, 가야는 각자 고유의 건국신화를 가지고 있으며 그 시작을 정확히 알기는 어려우나 기원전 1세기 무렵부터 주변의 소국을 흡수하여 강대해졌다. 이들 나라는 이렇듯 고조선 사회의 외곽에서 시간적 선후를 지니며 각자 독자적으로 성립했고, 4세기 중반 이후 서로 국경을 접하게 되기 전까지 상당한 기간 동안 서로 별다른 교섭 없이 발전해 나갔다.[30]
일부 사학자들은 실질적으로 삼국이 정립되어 삼국 시대가 전개된 것은 가야가 멸망한 562년 이후이므로 사국 시대[31] 라는 용어를 사용하기도 한다.
삼국시대의 정치
삼국 시대 초기 국가들의 정치는 국왕과 지방세력인 각 부의 연맹 왕국 형태였다. 고구려에는 5부가 있었으며, 백제역시 고구려-부여계의 이주집단이 부를 형성하였고, 신라에는 6부가 있었다. 이들 부는 독자적인 무력 행위나 외교를 할 수는 없었으나 자신의 영지 내에서는 독자적인 자치를 누렸다. 고구려에서는 3세기 전반까지도 소노부가 자체의 종묘와 사직, 즉 조상신과 토지신에게 제사를 지내는 등 상당한 독자성을 유지하였다. 시간의 지남에 따라 왕권이 점차 강해져 관등제가 확충되고 기존의 집단별 상하관계를 왕을 중심으로한 일원적인 군신의 관계로 변화시키게 되었다. 이러한 왕권 확립의 결과 각 나라에서는 율령이 반포되고 호구를 조사하여 세입의 기준으로 삼았다. 그러나 귀족의 권위는 여전히 막강하였으며 실제 국정의 운영은 이들 귀족들과 왕의 회의를 통해 이루어졌다. 고구려의 대대로, 백제의 정사암 고사, 신라의 화백제도 등은 삼국시대 후기까지도 귀족의 권력이 상당했음을 보여준다.[30]
삼국시대의 언어
삼국사기에는 3국 사이에 많은 교류가 있었음을 기록하고 있으며 이들 사이에 별다른 통역이 필요하였다는 기록은 없다. 중국측의 기록에서도 《삼국지》 위지 동이전에서 고구려와 동예 옥저의 말을 비슷하였다고 기록하고 있고, 《양서》에서도 고구려, 백제, 신라의 복장과 예절, 언어가 비슷하였다고 기록하고 있다. 오늘날 확인할 수 있는 고구려, 백제, 신라의 어휘와 이두 표기에서도 이들의 언어는 공통점이 많으며 중세 국어와도 통한다는 점을 발견할 수 있다. 따라서 삼국시대 각 나라의 언어는 의사소통에 큰 지장이 없을 정도로 같았다고 볼 수 있다.[32]
고구려
고구려(高句麗)는 기원전 37년에서 서기 668년까지 한반도 북부와 만주 일대를 지배한 고대 국가이다. 고구려는 기원전 37년 주몽이 이끄는 부여족의 한 갈래가 압록강 지류인 동가강(佟佳江) 유역에 건국함으로써 성립되었다. 고구려는 초기부터 한족(漢族)과의 투쟁 과정을 통해 강대해졌다. 1세기 태조왕 대에 들어서 고구려는 중앙집권국가의 기틀을 마련하였다. 또한 태조왕은 동예와 옥저를 복속시켜 영토를 넓혔다. 고국천왕은 왕위의 부자상속제를 마련하였고, 5부의 행정구역을 설정하는 등 체제 정비를 단행하여 왕권이 보다 강화되었다.
미천왕은 서안평을 확보하고, 낙랑군과 대방군을 정복하여 한반도에서 한사군의 세력을 완전히 몰아내 고조선의 옛 땅을 회복하였다. 고구려는 고국원왕 때 백제와 전연의 공격으로 일시적인 국가적 위기를 겪었으나, 소수림왕 대에 들어서 고구려는 태학(太學)을 설립하고 불교를 국가적으로 공인하였으며, 율령을 제정함으로써 중앙집권국가를 완성시키고 다시 나라를 정비하였다.
5세기, 고구려는 전성기를 맞이하게 되는데, 광개토왕은 백제의 수도인 한성(漢城)을 침공하여 남쪽 영토를 임진강과 한강까지 확장시켰고, 신라의 내물왕을 원조하여 왜구를 격퇴하였다. 또한 북으로 후연을 쳐서 요동을 완전히 차지하고, 아울러 요서 지방의 일부까지 진출하였다. 광개토대왕은 숙신과 동부여를 복속시켜 만주와 한반도에서 우월한 위치를 확보하였다.
그의 아들인 장수왕은 중국의 남북조와 통교하였고, 유연(柔然) 등 새외(塞外) 민족과도 통교하면서 외교관계를 확대하여 중국을 견제하였다. 427년 남하정책의 일환으로 수도를 평양으로 천도하여 중앙 집권적 정치기구를 정비하였다. 475년 고구려는 백제의 한성을 침공하여 함락하고 개로왕을 죽여 고국원왕의 한을 풀고 남쪽의 아산만(牙山灣)까지 지배하였다.
6세기 중반에 들어서 내우 외환에 시달리던 고구려는 국력이 크게 쇠약해졌다. 신라의 진흥왕은 나제동맹(羅濟同盟)을 깨고 고구려에게서 빼앗은 한강 유역을 독차지하였으며, 지금의 함경도 지역 일부에까지 진출해 고구려를 압박하였다.
589년 중국에 새로 들어선 수나라는 고구려를 4차례에 걸쳐 침공하였다. 고구려-수 전쟁에서 고구려는 612년 을지문덕이 이끈 살수 대첩과 같은 중요한 전투에서 승리함으로써 수나라의 침공을 막아낼 수 있었다. 곧이어 중국을 통일한 당나라의 태종은 연개소문의 대당강경책을 구실로 고구려를 침입하였으나 안시성에서 성주 양만춘(楊萬春 혹은 梁萬春)에게 대패하였다.
이처럼 고구려는 중국 세력의 공격을 성공적으로 막아냈으나, 공격을 받으며 국력이 쇠퇴해갔다. 특히 연개소문 사후 지배층이 분열되어 정치 상황이 어지러웠고 민심이 혼란해져 있었다. 668년 나당연합군은 혼란해진 고구려를 공격하여 멸망시켰다. 당나라는 고구려의 옛 땅에 안동도호부를 설치하였고, 고구려 영토의 일부는 신라로 들어갔다. 그러나 고구려의 공백은 후일 그 계승국인 발해로 이어진다.
백제
백제(百濟)는 기원전 18년 온조에 의해 하남 위례성에 건국되었다. 삼국지[33] 에는 백제가 마한의 일부였다고 한다. 백제는 3세기 경 충청도, 전라도 지역으로 세력을 확장해 나갔다. 또한 북쪽으로의 진출은 고구려와 중국 군현 사이의 영토적 분쟁을 일으키기도 하였다.
4세기 근초고왕 때는 황해도 일부지역에 진출하고 전라도 지역의 마한 잔존 세력을 병합하여 전성기를 이루었다. 그러나 이후 고구려의 연이은 압박으로 한강 유역을 빼앗기는 수난을 맞았다.
침체에 빠진 백제는 무령왕때부터 중흥을 시작하여 성왕의 치세에 이르러 중흥 노력은 더욱 가속화되었다. 성왕은 신라와 동맹을 맺고 고구려를 협공하여 한강 유역을 되찾았으나 신라의 배신으로 모두 허사가 되고 결국 본인도 관산성에서 전사했다.
그 후 백제의 무왕과 의자왕은 부흥을 위해 노력했으나, 의자왕의 잦은 실정으로 국력이 소모되었다. 결국 660년 나당연합군의 공격을 받고 멸망하였다. 백제의 문화는 대체로 세련되고 섬세한 것이 특징으로, 이러한 백제의 문화는 왜 등지에 많은 영향을 미쳤다.
신라
신라(新羅)는 경주 지역에서 기원전 57년 경에 건국되었다. 신라는 삼국 중 가장 먼저 세워졌지만 국가의 틀을 세우는 데는 가장 늦었다. 초기에는 박, 석, 김의 세 가문이 교대로 왕위를 차지하였다. 유력 집단의 우두머리는 이사금(군주)으로 추대되었고, 주요 집단들은 독자적인 세력 기반을 유지하고 있었다.
4세기 내물 이사금 때 신라는 활발한 정복 활동으로 진한 지역을 거의 차지하고 중앙 집권 국가로 발전하기 시작하였다. 이때부터 김씨에 의한 왕위 계승권이 확립되었다. 지증왕 때에 이르러서는 정치 제도가 더욱 정비되어 국호를 신라로 바꾸고, 군주의 칭호도 마립간에서 왕으로 고쳤다. 대외적으로는 우산국을 복속시키기도 하였다.
이어 법흥왕은 병부 설치, 율령 반포, 공복 제정 등을 통하여 통치 질서를 확립하였다. 또한 골품 제도를 정비하고 불교를 공인하여 새롭게 성장하는 세력들을 포섭하고자 하였다. 이로써 신라는 중앙 집권 국가 체제를 완비하였다.
진흥왕 때에 이르러 내부 결속을 다지고 활발한 정복 활동을 전개하면서 삼국 간의 항쟁을 주도하기 시작하였다. 진흥왕은 화랑도를 국가적인 조직으로 개편하고, 불교 교단을 정비하여 사상적 통합을 도모하였다.
또한 고구려의 지배 아래에 있던 한강 유역을 빼앗고 함경도 지역으로까지 진출하였으며, 남쪽으로는 562년 대가야를 정복하여 낙동강 서쪽을 장악하였다. 특히, 한강 유역을 장악함으로써 경제 기반을 강화하고, 전략 거점을 확보할 수 있었으며, 황해를 통하여 중국과 직접 교역할 수 있는 유리한 발판을 마련하였다.
7세기경 나·당 연합을 결성하여 660년 백제를, 668년 고구려를 멸망시켰다. 또한 당나라군을 몰아내고 대동강 이남에서 원산만에 이르는 지역을 차지하여 삼국통일을 달성하게 되었다.
가야
가야(伽倻 혹은 加耶, 伽耶)는 한반도 남부에 위치해 있던 부족국가의 연맹체이다. 2~3세기경에 김해 등지에 있던 금관가야를 중심으로 대가야, 성산가야, 아라가야, 고령가야, 소가야의 5개국이 합쳐져 전기 가야 연맹이 성립되었으나 고구려의 공격으로 인해 금관가야가 큰 피해를 입자 5~6세기 경 피해를 거의 입지 않은 대가야를 중심으로 후기 가야 연맹이 만들어진다.
그러나 이 역시 신라와 백제의 사이에서 위협을 받으며 서서히 무너져가 532년 수도인 금관가야 등이 신라에 정벌, 투항하였고, 결국 대가야가 562년 최종적으로 항복함으로써 가야는 멸망한다. 일설에 의하면 가야의 패망 원인으로는 삼국과 달리 제대로 된 국가가 만들어지지 못하고 부족국가의 연맹으로 전락한 것이 멸망의 원인으로 지적되고 있다. 가야는 김해 지방에서 생산되는 질 좋은 철을 바탕으로 국력을 키웠으며 왜 등지와 교역을 하기도 했다.
남북국시대
신라가 대동강 이남까지의 영토를 확립하고 고구려 유민이었던 대조영이 세운 발해가 고구려를 계승하여 남북국의 형세를 형성한 시기로, 남북국시대라 부르기도 한다. 조선 중기까지만 해도 통일신라라는 시각이 강했고, 이러한 관점은 1970년대까지 지속되었으나, 안정복의 동사강목, 유득공의 발해고를 필두로, 남인 실학파와 노론 북학파 계열 일부로부터 발해역시 국사로 편입시키려는 노력이 시도되었고, 이들의 노력은 근대 이후 결실을 거두어 1980년대 이후 발해사를 민족사의 일부로 보는 시각이 대두되었다.
후기 신라
나당 전쟁(羅唐戰爭)의 마지막 해인 676년, 당나라 군대를 몰아내고 대동강 이남(以南)을 완전히 통일한 신라는 9주 5소경을 설치하고 중앙 집권 체제를 확립하였다. 집사부 장관인 시중(侍中, 중시)의 권한이 강화되어 왕권의 전제화가 실현되었다. 신문왕은 녹읍(祿邑)을 폐지하였으며, 유학 교육을 위해 국학을 설립하였다. 진골 귀족과 대결 세력이었던 득난 세력(6두품)이 왕권과 결탁하여 상대적으로 부각되었으나, 골품제는 유지되었고 진골 귀족의 고위직 독점은 여전하였다.
9세기에 들어서 왕위 쟁탈전이 빈번히 발생하고, 중앙 정부의 무능력으로 인해 각지에서는 조세 수취에 반발하여 농민 봉기가 발생하여 전국이 극도로 혼란스러워졌고, 골품제의 폐단이 속출했다. 각 지방의 유력한 호족이 각자 자신의 세력을 키워 실권을 장악하고, 스스로 장군(將軍)이라 칭하며, 조정으로부터 자립하였다.
중하대 신라 시대에는 대동강 이남의 통일로 전쟁이 줄어들어 문화가 크게 발전하게 되었으며, 특히 불교 문화는 더욱 융성하게 되었다.
발해
발해(渤海)는 고구려를 계승하여, 한반도 북부와 만주 남부와 동부, 연해주에 걸친 광범위한 지역에 위치해 존속하였던 국가이다. 696년, 영주(營州)에서 거란(契丹)족의 반란이 일어나 이 지역에 대한 당나라의 세력이 쇠퇴해졌다. 옛 고구려의 장수인 걸걸중상(乞乞仲象)과 그의 아들인 대조영(大祚榮)은 이틈을 노려 고구려 유민과 말갈 세력을 규합한 후 영주에서 탈출하였다. 대조영은 이해고가 이끄는 당나라의 추격군과의 천문령 전투에서 승리한 뒤, 698년에 동모산(東牟山) 기슭에 발해를 세웠다.
제2대 무왕(武王)은 연호를 인안(仁安)으로 정하고, 강력한 대외정책으로 국토를 넓히는 데 주력하였다. 무왕은 북부여를 계승한 두막루(豆莫婁)를 병합하고 흑수말갈(黑水靺鞨)을 압박하였다. 또한 무왕은 장문휴(張文休)로 하여금 당의 등주를 공격하여 당에 대항하는 면모를 보였다.
제3대 문왕(文王)은 연호를 대흥(大興)으로 하였다. 문왕은 영토 확장보다는 주로 내치와 외교에 주력하였다. 문왕은 발해의 수도를 중경 현덕부(中京顯德府), 상경 용천부(上京龍泉府), 동경 용원부(東京龍原府) 순으로 옮기며 경제적, 외교적 이익을 얻는 데 주력하였다. 발해는 일본과의 외교관계와 교역을 도모하였다. 발해는 당과도 사신을 수시 파견하여 친당외교를 폈다. 그러나 신라와는 활발한 교류를 하지 않았다.
그 후 여러 왕들이 단명하다가, 제10대 선왕(宣王)은 영토를 넓히고 내치를 충실히 하여 발해 역사상 중흥의 시대를 열었다. 선왕대에 이르러 전국이 5경 15부 62주의 행정구역을 갖추었으며, "해동성국"(海東盛國)이라고 불릴 정도의 국세를 가지게 되었다.
그러나 발해는 제15대 왕인 대인선 (大諲譔) 의 치세에 멸망하였다. 10세기에 들어 세력을 확장하던 거란은 926년 발해를 공격하였고, 발해는 15대 220년간의 역사를 남긴 채 사라졌다.
발해는 문화적으로 고구려의 문화를 바탕으로 불교 문화와 당의 문화를 수용한 문화국가였다.
발해의 귀족이었던 열만화는 발해의 유민들을 모아 압록강 부근에 정안국(定安國)을 건국하였고, 2대 왕이었던 오현명은 거란에 대한 저항을 계속하였으나 결국 986년 거란의 2차 침공을 받아 멸망하였다.
후삼국시대
후삼국시대(後三國時代)는 892년 ~ 936년의 시기에 해당하며 견훤과 궁예의 신라에 대한 반란과 백제, 고구려 부흥운동의 결과 형성된 세력들이 존속했던 시기를 일컫는다.
신라 말기(9세기 말)에 들어서 사회가 극도로 혼란해지자 지방의 호족들이 자립하기에 이르렀고, 이 중 군인 세력인 견훤이 먼저 백제를 계승한다는 의미로 900년에 후백제를 세웠고, 뒤이어 궁예도 901년에 고구려를 계승한다는 의미의 후고구려를 세웠다.
태봉으로 국호를 변경한 후고구려는 왕건이 세운 고려에 의해 멸망하였다. 고려는 후백제와의 공방 끝에 신라를 먼저 흡수한 뒤, 후백제까지 멸망시켜 후삼국을 통일하였다. 또한 멸망한 발해 유민을 받아들여 신라보다 더 포괄적인 의미의 삼국 통일을 이루었다.
고려 시대
고려(高麗)는 918년 태조 왕건이 궁예의 후고구려를 무너뜨리고 신라와 후백제를 통합한 이후, 1392년 조선 왕조에게 멸망하기까지 475년간 한반도를 지배하였던 왕조이다. 한국사에서는 이 고려 시대를 중세로 보고 있다.[34]
전기
고려는 신라 말기 송악 지방의 호족 왕건이 개국하여, 송악을 개경(開京: 현재의 개성)이라 이름을 고치고, 그 곳을 수도로 삼았다. 936년 한반도를 재통일하였다.
이후 고려의 4대 국왕인 광종은 왕권의 안정과 중앙 집권 체제를 확립하기 위하여 노비안검법과 과거제도를 시행하고 공신과 호족 세력을 제거하여 왕권을 강화하였다. 이어서, 경종 때는 전시과 제도를 실시하였고, 성종은 지배체제를 정비하였다.
한편 거란이 세운 요나라는 고려의 친송정책(親宋政策)에 반감을 품고, 두 나라의 외교관계를 단절시켜 자신들의 영향하에 두고자 하였다.
거란은 993년, 1010년, 1018년 세 차례에 걸쳐 고려를 침공하였으나 모두 실패하였다. 특히 1019년 강감찬이 지휘하는 고려군은 귀주에서 거란군을 크게 섬멸하였는데, 이를 귀주 대첩이라 한다. 결국 고려가 승리함으로써 고려, 송나라, 요나라 사이에는 세력의 균형이 유지될 수 있었다.
11세기에 이르러 고려 사회는 점차 그 사회와 문화가 향상 되어갔다. 10세기 말에 성종이 시행한 제도정비는 주로 당을 모방한 것이어서 고려의 현실에 부합되지 않는 요소가 드러났으나, 11세기 고려사회의 실정에 맞추어 부분적 개편을 마침으로써 고려는 일대의 제도정비를 완성하게 되었다. 문종(文宗) 때에 이루어진 일련의 시책이 그 예다.
중기
이와 함께 대각국사(大覺國師) 의천(義天)은 문종의 넷째 아들로서, 일찍이 송에 가서 불교의 깊은 경지를 터득하고 돌아와 교장도감(敎藏都監)을 설치하여 당시 동양의 불교문화를 집대성하는 등 문화적 업적을 남기기도 하였다.
이 시기에는 때로 여진족의 침략을 받기도 하였으나, 세력이 강하지 못해 고려에 복속되어 있었다. 그러나 이들은 점차 강성해지면서 12세기 초부터는 고려사회에 커다란 영향을 미치게 된다.
12세기 중반에 들어 고려의 지배층 내부에서는 문벌 귀족과 측근 세력 간에 정치권력을 둘러싼 대립이 치열해지기 시작해 무신정변이 일어났고 최후로는 최충헌, 최우로 이어지는 최씨 무신정권이 수립되었다. 또한 집단적인 도적이 되어 산발적으로 각지를 소란케 하던 유민들은 무신정변을 전후하여 전국에서 전국 도처에서 벌떼처럼 일어났다.
한편 13세기 초 강성해진 몽골족이 고려에 지나친 공물을 요구했고, 고려가 이를 거절하자 결국 1231년부터 7차례에 걸쳐 몽골이 고려로 침입해 왔는데, 이른바 고려-몽고 전쟁이다. 장기간의 전쟁으로 국토는 황폐해지고 수많은 문화재가 소실되었으나 당시 집권자인 최씨 무신 정권은 몽골의 조공 요구와 간섭에 반발하여 강화도로 도읍을 옮기고 방비를 강화하였다.
결국 1270년 최씨 무신 정권이 몰락하자 고려는 비로소 개경으로 환도하고 더불어 몽골과 강화를 맺어 전쟁은 끝이 났다.
그러나 고려 조정이 개경으로 환도하자 대몽 항쟁에 앞장섰던 삼별초는 배중손의 지휘 아래 반기를 들었다.[35] 이들의 항쟁은 모두 진압되었다.
한편, 지배층들은 부처의 힘으로 외적을 방어하겠다는 마음으로 팔만대장경을 조판하였다.
후기
원의 간섭기 동안 고려는 몽골의 정치적 간섭을 받게 되었으며, 또한 새로이 등장한 권문 세족은 불법 행위로 사회 모순을 격화시켜 고려의 정치는 비정상적으로 운영되었다.
원이 점차 쇠퇴할 즈음 즉위한 공민왕(恭愍王)의 개혁으로 대외적으로는 반원정치(反元政治), 대내적으로는 권문세가의 억압과 신진 사대부 계층의 성장 기반 마련이라는 두 가지 정책이 채택되었다. 신돈이 제거되고 공민왕이 시해되는 등 공민왕 때의 개혁 노력이 실패하자 정치기강이 문란해지고, 백성들의 생활은 더욱 어려워지는 등 고려 사회의 모순은 더욱 심화되었다. 여기에 왜구와 홍건적 등의 침입으로 고려 사회는 더욱 피폐해지게 되었다.
왜구와 홍건적을 진압하면서 성장한 신흥 무인 세력의 이성계는 정도전을 위시한 신흥 사대부들과 결합하였고, 신흥 사대부들은 점차 권문 세족을 압박하는 개혁을 확대하여 정치·경제적인 기반을 확보하였다. 그리고 마침내 이성계를 왕으로 옹립함으로써 고려에서 조선(朝鮮)으로 왕조가 바뀌게 되었다.
조선 시대
조선
조선(朝鮮)시대는 근세에 해당된다.[36] 조선시대는 전기·후기가 아닌 초기·전기·중기·후기로 나누어지기도 한다.
초기
1388년 고려의 무신으로서 우군 도통사를 맡았던 이성계는 위화도에서 위화도회군을 일으켜 정권을 잡고 우왕·창왕·공양왕 등을 왕위에 올렸다가 폐위시키는 등 정권·군권을 장악하고, 혁명파 신진사대부의 경제적 기반이 되는 과전법을 단행하여 경제적인 실권까지 장악하였다. 이어 정몽주가 제거되자 1392년 음력 7월 이성계는 공양왕의 왕위를 물려받아 새 왕조를 개국하여 태조가 되었다.
1393년에는 국명을 조선(朝鮮)으로 고치고 1394년에는 한양으로 천도하여 여러 개혁을 단행하였다. 이어 두 차례에 걸친 왕자의 난(1398년, 1400년)이 발생하였다. 두 차례에 걸친 왕자의 난에서 승리하여 왕위에 오른 태종은 정당성이 결여된 집권으로 쇠약해진 왕권을 다시 강화해 나가고 임금 중심의 통치 체제를 정비하기 위해 육조직계제와 관제 개정 등 관료 제도를 정비하였다. 특히 사병을 혁파하고, 억울하게 노비가 된 이들을 양민으로 복귀시키는 등 국가재정을 안정시키려는 노력을 하였다. 그러나 부왕 태조가 신덕왕후 강씨의 아들 방석을 세자로 세운 것을 불쾌히 여긴 그는 서자(庶子) 및 서얼(庶孼)들의 관직임용 제한 규정을 만든다.[37]
이때 구성된 서얼 금고령과 적서 차별 제도는 성종 때 세부조항을 성종이 직접 지어 반포함으로써, 재가녀(재혼 여성) 자손 금고령과 함께 하나의 규정으로 정착되어 영조때까지 서얼의 관직 임용을 규제하는 수단으로 작용하여 많은 서얼들의 자유로운 활동의 제한 및 사회적 차별을 유발하게 되었다.
조선 초기까지만 해도 고려의 유신(遺臣)을 자처하며 새 조정에 협력을 거부하는 인사들이 있었다. 그러나 태종 중반 이후 서서히 고려 유신 세대는 사라졌고, 그 아들, 손자 세대는 새 조정에 출사하게 되었다.
전기
이렇게 다져진 안정을 기반으로 등극한 세종은 학문·군사·과학·문화 등 모든 면에서 큰 업적을 이룩하였고 정치는 안정되어갔다. 또 국방을 안정시킬 목적으로 북방 지역인 4군 6진을 개척하여 국경선을 확정시켰으며, 화포 제작 및 조선 기술 발전 등을 통해 왜구의 약탈을 방지하였다. 또한 궁중 안에 정책 연구 기관인 집현전을 설치하여 학문을 진흥했다. 또한 훈민정음을 창제하고 측우기와 금속활자를 개량하였으며 아악을 정리하였다.
세조는 태종처럼 신하의 권력을 제한하고, 왕권을 강화하기 위해 호패법을 다시 복원하고, 《동국통감》, 《국조보감》 등을 만들기도 하였다.성종은 개국 이후의 문물 제도를 정비하였다. 또한 세종 때부터 이어온 법전 편찬 사업이였던 《경국대전》 의 편찬을 완성하고 국가의 의례서인《국조오례의》를 편찬하였다. 또한 온건파 신진사대부의 후예들인 영남의 사림파를 등용하여, 공신 세력인 훈구파를 견제하였다. 이로써 조선 왕조의 통치 체제가 확립되었다.
15세기 말부터 지방의 사림 세력이 정계에서 세력을 키우기 시작했다. 연산군의 거듭된 실정에 견디지 못해 사림파를 중심으로 일어난 중종 반정을 통해 중앙 정계에 대거 진출한 사림파는 명종 때 비로소 훈구파를 몰아내고 조정의 실권을 잡았다. 이 때부터 사림은 동인과 서인으로 나뉘어 붕당정치가 시작되었다.
중기
고려 말기의 온건 혁명파 신진사대부의 후예이며 학맥상으로는 정몽주의 후예들이었던 사림은 세조 대에 김종직 등이 중앙 정계에 진출한 이래 꾸준히 세력을 넓혀 나갔다. 김종직은 비록 조의제문을 지어 세조의 찬탈을 비난했지만, 이후 성종 대에 훈구 공신 세력을 견제할 목적으로 사림파 들을 본격적으로 등용하면서 서서히 영향력을 확대한다. 동시에 이들 사림은 향촌에서 향약과 소학 등을 보급함으로써 지역적 기반을 다져놓기도 한다.
처음에는 신진 사류들이 빈번히 사화를 당하여 벼슬을 그만두고 지방에 내려가 학문에만 열중하는 경향이 있었으나, 선조 때에는 이들을 등용하기 시작하여 마침내 사류들이 승리를 거둔 셈이었다. 그러나 이번에는 사류들 사이에 다시 대립이 생겨 자기 일파만이 정권을 장악하기 위하여 대대로 서로 싸우게 되니, 이를 당쟁이라 한다. 이렇게 되자 처음에는 지방 자제들을 교육시키기 위해 세워진 서원이 나중에는 모두 넓은 토지를 소유하여 지방 세력의 중심을 이루고 끈덕진 당쟁의 기반이기도 하여 심한 폐단을 나타내었다.
1592년, 일본을 통일한 도요토미 히데요시는 20만 병력을 이끌고 조선을 침략해 왔는데, 이를 임진왜란이라고 한다. 미처 전쟁 준비가 되어 있지 않았던 조선군은 대규모 조총 부대를 앞세운 일본군에 크게 고전하여 선조가 한양을 버리고 의주까지 피난을 가야 했다.
그러나 한 번도 패배하지 않고 일본 수군을 대파한 이순신이 지휘한 조선 수군에 의해 일본 육군은 보급이 끊기다시피 하여 곤란을 겪었고, 전국 각지에서 자발적으로 조직된 의병들의 활약과 명나라의 지원으로 조선군은 7년 만에 일본군을 몰아냈다.
선조의 뒤를 이어 즉위한 광해군은 일본과 두 차례의 전쟁을 치른 후 피폐해진 국토를 정비하기 위해 사림 정치를 배제하고 왕권을 강화하기 위해 노력하였다. 또한 실리를 중시한 외교를 펼쳐, 새롭게 떠오르는 청나라와 망해가는 명나라 사이에서 중립 외교를 표방하였다. 그러나 광해군과 그를 지지하는 북인에 의해 정계에서 배제된 서인과 남인은 권력을 획책하기 위해 연합하여 1623년에 광해군을 몰아내어 인조를 옹립하였다 (인조반정).
인조는 다시 명나라와의 친선 정책을 펼쳤고, 이에 자극받은 청나라는 1627년(정묘호란)과 1636년(병자호란) 두 번에 걸쳐 조선에 침입하였다. 조선은 이 전쟁에서 패하여 청나라에게 항복을 선언하고 청나라를 섬기게 되었다.
전란으로 인하여 국토는 황폐해지고, 국가 재정은 고갈되었으며, 백성들은 비참한 생활을 강요당하였다. 이후 청나라에게 당한 수치를 씻자는 북벌론이 대두되었으나, 실천에 옮겨지지는 못했고, 청나라를 본받자는 북학론이 대두되었다.
후기
조선 후기의 정치는 붕당을 중심으로 형성되었는데 마침내 서인은 17세기 중반의 예송 논쟁에서 남인에게 권력을 넘겨준다. 그러나 1680년 경신환국으로 서인이 권력을 잡은 뒤 균형이 무너져, 서인은 남인을 철저히 탄압하였다. 이어 서인에서 분열된 노론과 소론이 대립하였다.
이에 따라 영조는 당쟁을 타파하기 위해 노론과 소론의 온건파를 기용하는 한편, 통치 이념으로 탕평론을 채택하였다. 영조의 강력한 탕평정치로 인해 왕권이 강화되고 붕당정치의 힘은 약화되었다.
영조의 이러한 노력으로 탕평정치는 그의 손자인 정조에게로 이어진다. 정조는 영조의 탕평정치 의지를 받들어 더욱 발전시켜 나갔다. 또한 규장각을 붕당의 비대화를 막고 임금의 권력과 정책을 뒷받침할 수 있는 강력한 정치 기구로 육성하였으며, 신진 인물이나 중·하급 관리 가운데 능력 있는 자들을 재교육시키는 초계문신제(抄啓文臣制)를 시행하였다.[38]
1800년 8월 18일 정조가 갑작스럽게 서거하고 그의 어린 아들 순조가 즉위하자, 순조의 장인 김조순이 정권을 장악하여 안동 김씨 집안의 세도정치가 시작되었다. 이후 순조·헌종·철종 3대에 걸친 안동 김씨와 풍양 조씨 등 외척 세력의 세도 정치가 60여 년 동안 계속되었다. 기형적인 정치 형태인 세도정치는 온갖 부정부패를 야기했는데 전정(田政)·군정(軍政)·환곡(還穀) 등 이른바 삼정(三政)의 문란이 그 대표적인 경우다.
세도정치로 인한 사회적 혼란이 계속되자 민란이 여러 차례 일어났는데 이중 가장 대표적인 것이 순조 때의 홍경래의 난, 철종 때의 진주민란 등이다. 그럼에도 불구하고 세도 정권의 탐학과 횡포는 날로 심해져 갔고 재난과 질병이 거듭되었다. 특히, 19세기에 들어와서는 이런 현상이 더욱 심해져 백성들의 생활은 그만큼 더 어려워져 갔다.
이와 전후하여 서양의 천주교(天主敎)가 전래되었고, 최제우가 창시한 동학(東學)이 창시되었으나 모두 박해를 당하였다.
말기
철종의 뒤를 이어 흥선군의 어린 둘째 아들인 고종이 즉위하였다. 고종의 아버지인 흥선대원군은 세도 정권을 무너뜨리고 민중들의 원망을 사고 있던 조세 제도를 개정하였다. 또한 서원을 철폐하고 의정부와 삼군부의 기능을 회복시켜 왕권 강화를 꾀하였다.
흥선대원군은 재정이 어려움에도 불구하고, 왕실의 권위를 높이기 위해, 임진왜란 때 불타서 소실된 경복궁을 중건하는 데 재정을 투입하였다. 그것을 위해 수많은 백성들이 세금과 강제 노동, 당백전으로 인한 엄청한 인플레이션에 큰 고통을 겪어야만 했다.
흥선대원군은 프랑스와 미국의 통상강요를 물리치고 쇄국 정책을 유지하였다. 1873년 흥선대원군이 실각하고 여흥 민씨 정권이 들어서면서 대외정책이 개방되었다. 이어 1876년 2월 27일 일본과 강화도 조약을 체결하여 문호를 개방하였으며, 이후 미국 등 서구 열강들과도 외교 관계를 맺었다.
1882년에는 구식 군인의 차별대우에 따른 저항으로 임오군란이 일어났는가 하면, 1884년 12월 4일에는 김옥균을 중심으로 하는 급진 개화파가 중심이 되어 개화정권을 수립하려는 시도인 갑신정변이 일어나기도 하였다. 갑신정변은 당시로서는 진보적인 사상을 반영하였으나 청나라의 개입으로 3일만에 무너졌으며, 일본에 지나치게 의존했다는 점에서 비판을 받기도 한다.
조정의 개화 정책 추진과 유생층의 위정 척사 운동은 점점 격화되는 열강의 침략 경쟁에 효과적으로 대응하지 못하였다. 더욱이 근대 문물의 수용과 배상금 지불 등으로 국가 재정이 궁핍해져 농민에 대한 수탈이 심해졌고, 일본의 경제적 침투로 농촌경제가 파탄에 이르게 되었다.
이에 농민층의 불안과 불만이 팽배해졌고, 정치·사회에 대한 의식이 급성장한 농촌 지식인과 농민들 사이에 사회 변혁의 욕구가 높아졌다. 인간 평등과 사회 개혁을 주장한 동학은 당시 농민들의 변혁 요구에 맞는 것이었고, 농민들은 동학의 조직을 통하여 대규모의 세력을 모을 수 있었다.
전봉준을 중심으로 고부에서 일어난 동학 농민군은 전라도 지역을 장악하고 집강소(執綱所)를 설치하며 개혁을 실천해나갔다. 그러나 조정의 개혁이 부진하고 일본의 침략과 내정 간섭이 강화되자 농민군은 외세를 몰아낼 목적으로 다시 봉기하여 서울로 북상하였다. 그러나 우금치에서 근대 무기로 무장한 관군과 일본군에게 패하고 지도부가 체포되면서 동학 농민 운동은 좌절되었다.[39]
일본은 조선에 파병된 청나라 군대를 공격하여 청일 전쟁을 일으킴과 동시에 무력으로 경복궁을 점령하고 고종을 협박하여 친일적 개혁을 이루게 되는데, 이른바 갑오개혁이다.
청일 전쟁에서 승리한 일본은 대륙 진출의 발판을 마련하였다. 이에 불안을 느낀 러시아는 독일과 프랑스를 끌어들여 일본에 대한 삼국간섭을 시도하였다. 이에 고종은 반일정책을 구체화하였다.
위기감을 느낀 일본 공사 미우라 고로는 일본군 수비대와 낭인 등을 집합시켜 몰래 경복궁에 난입시킨 후 친러시아파인 명성황후를 암살하였다(을미사변). 1895년 10월에 일본의 강요에 따라 김홍집을 내각수반으로 하는 새로운 조정 내각이 구성된다. 이때 김홍집 내각의 개혁 정책 중 하나였던 단발령은 전국에 있는 유생들과 백성들의 거센 반발을 불러 일으켰다.
또한 명성황후 시해 사건으로 인해 조선에서는 반일 감정이 극도로 고조되었고, 위정척사를 주장하는 선비들의 주도 아래 전국적으로 의병이 봉기하였다 (을미의병). 한편 고종은 1896년 2월 11일에 경복궁에서 러시아 공사관으로 피신하는 아관파천을 단행하였다.
근대
한국사에서의 근대는 일반적으로 1864년 1월 고종의 즉위와 흥선대원군 집권부터 1945년 광복까지의 시기로 분류된다.
대한제국
대한제국(大韓帝國)은 1897년(광무 원년) 10월 12일부터 1910년(융희 4년) 8월 29일까지 존속한 제국이다.
대한제국의 성립을 전후하여 독립협회의 입헌군주제 추진 운동과 민권운동이 활발했으며, 정부 주도의 근대적 개혁인 광무 개혁이 실시되었다. 그러나 이러한 개혁 정책은 근본적인 개혁이 아닌 '구본신참' 성격의 점진적인 개혁으로 집권층의 보수적 성향과 열강들의 간섭을 받아 큰 성과를 거두지는 못하였으며, 독립협회도 수구파의 거센 저항을 받아 해체되었다. 또한 이 시기에 서구의 문물과 사상이 더욱 유입되었다.
한편 일본은 러시아와 대립하면서 1904년 2월 23일, 일본제국이 대한제국에게 '한반도내에 영토, 시설등 군사적 이용을 협조할것'을 강요하는 내용의 한일의정서를 체결하였고, 1904년 8월 22일 제1차 한일 협약을 강제로 체결하여 외교, 재정 등 각 분야에 고문을 두고 대한제국의 내정에 간섭하였다(고문정치).
1904년 한반도와 만주의 패권을 둘러싸고 러일 전쟁이 발발했는데, 1905년 포츠머스 조약을 통해 일본제국이 전략적인 승리를 얻게되어 한반도에 영향권을 행사하게 된다. 이어서 1905년 11월 17일, 일본은 일방적으로 공포분위기를 조성해 제2차 한일 협약의 성립을 발표하여 대한제국의 외교권을 강탈하고, 한성에 한국통감부를 설치하였다(통감정치).
이에 사회의 각계각층에서는 일본제국의 침략을 규탄하고, 을사늑약의 폐기를 주장하는 운동이 거세게 일어났다. 특히 오적 암살단 등이 조직되어 친일파 처단에 앞장섰으며, 다시 의병이 조직되어 무장 항전을 벌였다. 1905년 이후에는 대한 자강회와 대한 협회, 신민회 등이 국권 회복을 위한 애국 계몽 운동을 전개하였다.
1907년 헤이그 특사 사건의 결과로 일본에 의해 고종 황제가 강제로 퇴위당하고, 순종이 즉위하였다. 순종이 즉위한 직후 일본은 통감부의 권한을 더욱 강화하기 위해 한일신협약을 강제로 체결하여 대한제국 정부의 각 부처에 일본인 차관(次官)을 두어 제국의 내정에 노골적으로 간섭하였으며(차관정치), 이면 협약을 통해 군대를 강제로 해산(軍隊害刪)하였다.
이에 반발한 군인들이 의병과 가담하여 의병 운동의 양상은 전국적인 의병 전쟁으로 확대되기도 하였다. 그러나 일제는 1909년 7월 12일 기유각서를 통해 대한제국의 사법권과 경찰권을 빼앗고, 전국적인 의병의 저항을 60일간의 남한 대토벌 작전 등으로 무력 진압하였다.
결국 대한제국은 1910년 8월 29일, 한일 병합 조약(韓日倂合條約)으로 일제(日帝)의 특별 행정 구역으로 들어가며 국권을 강탈당했다.(경술국치)
일제강점기
일제강점기(日帝強占期))는 일본 제국(이하 일제)이 한반도를 강제적으로 점령하여 식민지로 삼은 시기로서, 제1기인 무단 통치 시기, 제2기인 민족 분열 통치 시기(소위 문화통치), 제3기인 민족 말살 통치 시기로 나뉜다.
1910년대
1910년대는 일제가 조선 총독부를 설치하고, 군대를 파견하여 의병 활동을 억누르고 국내의 저항 세력을 무단으로 통치한 시기이다. 언론, 집회, 출판, 결사의 자유 등의 기본권을 박탈하고, 독립운동을 무자비하게 탄압하였다. 또, 헌병 경찰과 헌병 보조원을 전국에 배치하고 즉결 처분권을 부여하여 한국인을 태형에 처하기도 했다.
토지조사사업을 공포하여 식민지 수탈을 시작하였고, 회사령을 공포하여 국내의 자본 세력을 억압하고 일본 자본 세력의 편의를 봐주었다. 이 시기의 한국인 노동자는 극악한 환경과 저임금, 민족적 차별까지 받으며 혹사되었다.
또 산림령, 광업령, 어업령을 공포하여 민족자원약탈을 적극적으로 수탈하였다.
한편 한일병합으로 국내에서 민족 해방 운동이 어렵게 되자 민족 해방 운동가들은 국내에서는 비밀결사형태로 조직되었다. 근대 때부터 존재해왔던 대표적 비밀결사 항일 운동 단체인 신민회는 안악 사건과 105인 사건을 계기로 해체되고 말았다.
해외에서는 만주와 연해주. 미주 지역 등에서 민족 해방 운동의 근거지를 마련하는 데 힘을 쏟았다. 특히 만주와 연해주 일대는 토지조사사업으로 토지를 빼앗긴 농민들이 많이 이주하여, 간도 일대에 한인촌, 연해주 일대에 신한촌 등을 형성하여 독립운동 기지 건설에 큰 도움이 되었다.
일제의 탄압에 핍박받던 한국인들은 제1차 세계 대전 직후 전개된 세계적인 민족해방운동의 조류에 편승하여 1919년 대규모 민족해방운동인 3·1 운동을 전개했다. 미국 대통령 우드로우 윌슨의 민족 자결주의 발표는 국내의 독립운동가들을 고무시켰고, 이는 파리 강화회의에 신한청년당 대표 김규식을 파견하는 것과, 2·8 독립 선언과 3·1 운동으로 이어진다. 3·1 운동 이후 일제는 무단통치만으로는 조선을 효과적으로 지배할 수 없다는 판단 하에, 친일파를 육성하기 위한, 이른바 '문화통치'을 시행했다. 이 문화통치는 가혹한 식민 통치를 은폐하려는 술책에 불과했다. 헌병 경찰제를 보통 경찰제로 전환하였지만, 경찰의 수와 장비는 오히려 증강되고, 독립운동가를 색출하기 위한 '고등경찰제'를 도입하기도 하였다.
1920년대
이때 3.1 운동의 무자비한 진압을 보고 충격을 받은 한국의 독립운동 진영 내에서는 무장 투쟁론과 외교 독립론 외에 실력 양성론이 나타난다. 윤치호, 안창호, 이광수, 신흥우, 김성수, 안재홍 등으로 대표되는 이들은 교육과 문화 사업 등을 통해 민족의 실력을 양성한 뒤에 독립이 가능하다 판단하고, 학교 설립, 신앙 활동, 계몽 활동, 언론 활동, 문화 사업 등을 추진해 나간다.
그리고 일제는 무단통치시기에 금지되었던 언론`출판의 자유를 일부 허용하여 신문 발행을 허가하였다. 이 때에 탄생한 동아일보와 조선일보는 후일 한국 사회의 주류 언론으로 성장한다. 그러나 20년대 초 신문에 대한 검열을 통해 삭제, 정간, 폐간을 자행하였다. 또한 결사의 자유를 일부 허용하여 단체의 설립을 일부 인정하였으나, 1925년 치안유지법을 제정하여 조선인을 기만하였다.
또 조선인의 교육의 기회를 늘리겠다고 선전하였다. 그러나 식민지 노동력 양성을 위한 산학과 같은 초급 학문이나 기술 교육만을 허용하였고, 민립 대학 설립을 위한 운동도 탄압하였다.
일제는 조선인을 기만하고 식민통치를 은폐하려는 목적으로, 민족의 분열과 이간을 조장하였다. 실력양성운동을 주장하던 민족주의세력 내에서 자치론자가 등장하였다. 이들은 조선총독부와 일본 제국을 상대로 조선인의 자치권을 청원하는 운동을 계속하였다.
한편 해외에서는 3·1운동에서 드러난 조선 민족의 독립의지를 담아 1919년 4월 중국의 상하이(上海)에서 대한민국 임시 정부를 발족시켰다. 그러나 내부의 독립운동 방법론 차이에 따른 분열과 일제의 방해 공작으로 인해 임시정부 주도의 독립 운동은 한동안 그 세력이 약화되었다. 또한 간도와 만주 연해주의 조선 동포들을 기반으로 조직된 항일무장단체들은 3·1운동을 계기로 압록강과 두만강을 중심으로 한 국경 지방에서 격렬한 무장투쟁을 벌였다. 특히 김좌진이 이끄는 북로군정서군은 청산리 전투에서 일본군을 물리쳤다.
국내에는 천마산대, 구월산대 등의 유격활동을 하는 게릴라부대 등이 존재하였다. 특히 천마산대는 임시정부와 국내를 연결하는 역할도 하였다.
국내에서는 천도교 계열과 사회주의자의 연대가 계기가 된 6·10 만세 사건(1926년)과, 해외에서의 불어온 좌우합작의 분위기로 인해 국내에서도 민족유일당 운동이 전개되었다. 이 때에 만들어진 것이 일제강점기의 가장 큰 민족단체였던 신간회이다. 신간회는 자치운동을 주장하는 세력과 결별한 비타협적 민족주의 세력과 사회주의자 계열이 모여 만든 좌우합작단체인데, 국내의 많은 대중운동을 주도해 나갔다. 3·1 운동 이후 가장 큰 항일 운동이었던 광주학생운동(1929년)에도 신간회는 진상조사단을 파견하고, 노동운동이 항일운동으로 변화되는 성격을 지닌 원산 총파업도 지원하였다. 특히 신간회는 많은 사회 대중운동을 주도해 나갔는데, 대표적인 여성 단체였던 근우회를 자매단체로 두기도 하였고, 형평 운동이나 청년 운동 등 많은 대중 운동을 지원하기도 하였다.
국내외에서 일본요인의 암살, 파괴활동을 적극적으로 펴나가는 김원봉이 주도하는 의열단 투쟁도 활발하였다.
무장투쟁 외에도 자체적인 실력 양성론이 전개되어 김성수 계열과 조만식 계열을 중심으로 일본과 외국계 자본에 대항하는 국내 자본 양성 노력이 시도되었다. 안재홍과 정인보 등은 유적지 발굴과 역사 연구를 진행해 나갔고, 장택상 등은 해외로 반출되는 고미술품을 매입하여 유물의 반출을 차단하였다.
1930년대와 1940년대
1920년대 대공황에 시달리던 일제는 그 타개책으로 식민지 확보를 통한 블록경제를 선택하였다. 그에 따라 1930년대 일제는 만주사변을 시작으로 대륙침략을 본격적으로 시작하면서 한반도를 대륙 침략의 병참기지로 삼았다. 또한, 1941년 일제가 미국의 진주만을 선전 포고도 없이 불법적으로 기습함으로써 태평양 전쟁이 발발하였다.
조선에서는 일제의 강제 징용으로 이른바 국가총동원령을 내려, 한국인 노동력이 착취되었고, 학도 지원병, 징병제 등을 실시하여 수많은 젊은이를 전쟁에 동원하였다. 또, 젊은 여성을 정신대라는 이름으로 강제 동원하여 군수 공장 등에서 혹사시켰으며, 그 중 일부는 전선으로 끌고 가 일본군 위안부의 명목아래 성노예로 삼는 만행을 저질렀다.
한편 침체되었던 대한민국 임시 정부의 독립 활동은 김구를 중심으로 한인 애국단의 활약으로 다시 살아나기 시작했다. 애국단의 일원이었던 이봉창, 윤봉길의 의거로 중국 국민당 정부의 지원도 끌어내 후에 중일전쟁 이후에 창설된 한국 광복군의 발판이 될 수 있었다.
30년대의 독립 운동의 중심점은 김원봉과 김규식이 주도하는 조선민족혁명당이었다. 이후 김원봉과 김규식, 그리고 민족혁명당 산하의 조선의용대 일부 세력이 대한민국 임시 정부에 합류하였다.
만주지역에 자유시 참변과 미쓰야 협정으로 사실상 중단된 무장 독립 투쟁 노선도 1930년대 초반부터 한중연합작전을 전개해 다시 재개되었다. 그러나 만주침략이 본격화 된, 만주국 수립 이후에는 만주에서의 무장 투쟁이 힘들어지자, 지청천과 같은 혁신의회 계열의 한국독립군 인사들은 임정의 요청을 받고 중국 관내로 이동하기도 하였다. 하지만 이같은 여건 속에서도 만주에서는 한중연합작전을 넘어선 한중연합부대인 동북항일연군을 조직하여 활동하기도 하였다.
중일 전쟁 이후 중국 관내에서는 많은 항일 무장 부대가 편성되기 시작하였다. 김원봉과 김규식, 지청천, 조소앙이 주도하는 조선민족혁명당 산하의 조선의용대와, 임시정부의 한국 광복군, 김두봉 등이 주도한 조선독립동맹 산하의 조선의용군 등이 대표적이다. 조선민족혁명당의 주도 인사들이 충칭의 임시정부로 합류하자, 당 산하의 조선의용대의 다수의 세력은 화북으로 이동하여 조선의용대 화북지대로 개편하였다. 그 후 화북지대는 조선의용군으로 개편하고 독립동맹의 산하 군조직으로 편성되었다.
1910년 이후로 침체되었던 외교독립론은 1933년 이승만이 제네바 회의에 참석한 것을 이후로 여러 국제 회의에 참석하여 한국의 독립을 승인해줄 것을 호소하였다. 외교 활동은 1930년까지도 미미하다가 1932년의 윤봉길, 이봉창의거를 계기로 활기를 띄게 된다. 이승만은 미국 정부를 상대로 한국 독립의 승인을 요청했고, 1941년의 태평양 전쟁 이후 그의 노력이 부분적으로 성과를 거두게 된다.
임시정부는 1941년 12월 9일, 연합군에 가담해 일본과 독일에 대해 선전포고를 발표하고 한국 광복군을 연합군과 연합작전을 시행하였다. 미얀마와 인도 일대에서는 영국군의 지원요청으로 주로 심리전 역할을 담당하였고, 미국의 OSS 전략사무국과 함께 정진군을 편성하여 국내진공작전을 준비하였으나, 도중에 일본이 항복하여 그 계획은 무산되었다.
일제강점기는 제국주의 일본이 연합군에게 패망함으로써 1945년 8월 15일 종료되었다.
현대
한국은 제2차 세계 대전 이후인 1945년 8월 15일 광복을 맞이했으나, 곧이어 한반도에 미군과 소련군이 남과 북에 각각 진주해 주둔함으로써 군정이 시작되었고, 이 기간에 좌우익 세력간 대립이 격화되었다. 결국 1948년에 38선 이남에서 총선거가 실시된 후 그해 8월 15일 대한민국 정부가 수립되었고, 9월 9일 조선민주주의인민공화국(북한)이 수립되면서 남북이 분단이 되었다.
1950년 6월 25일에는 한국 전쟁을 거쳐 한반도 이남의 대한민국과 한반도 이북의 조선민주주의인민공화국으로 확실히 나뉘게 되었다.
대한민국
한국은 태평양 전쟁에서의 연합군의 승리와 한민족의 지속적인 독립운동의 영향으로 1945년 8월 15일에 광복을 맞이하였다. 광복 직후 한반도내에는 건국준비위원회등이 치안과 행정권을 담당하여 혼란한 해방정국 상황을 일시적으로 수습하였으나, 9월 미∙소의 한반도 분할 정책과 포고령으로 불인정 되었고, 곧이어 한반도에는 군정기를 맞게 된다. 군정기 기간동안 좌∙우익 세력의 대립과 갈등이 심화되었고, 좌우합작운동등 추진되었으나 구심점을 잃게되었다. 트루먼 독트린이 계기가 되어 냉전이 시작되고, 계속되는 좌,우익 세력의 대립으로 인해 남북 각각 단독정부 수립이 이루어지게 되었고, 남북이 분단되어 통일 국가를 세우지 못하였다. 이후 분단이 고착화되면서 각자 만이라도 단독정부를 세워야 된다는 여론이 우세하게 작용했다.
특히, 1950년 한국 전쟁을 겪으면서 수백만의 무고한 사람들이 희생당하였고, 분단은 더욱 고착화되고 기반시설은 대부분 초토화되어 남북한 사이간의 상호 불신이 더욱 깊어 갔다.
그러나 전쟁으로 인한 참상과 깊은 후유증속에, 1950년대에는 미국으로부터 경제 원조받는등 삼백산업의 발달로 전쟁의 참혹한 폐허의 상처를 딛고 복구해 나아갔다. 이후 이기붕을 부통령으로 선출하여 자유당의 영구집권 음모로 발생한 3·15 부정 선거의 후유증으로 부정선거 개표와 재선거를 촉구하는 시위가 4·19 혁명으로 번지면서 자유당 정권은 붕괴되고 허정의 과도내각을 거쳐 제2공화국이 수립되었다. 한국 최초의 정권교제인 제2공화국은 그러나 집권여당인 민주당의 구파, 신파간 갈등으로 1년만에 5·16 군사 정변으로 몰락하게 된다.
1960년대 이후에는 정부주도의 경제발전 계획 이래 경공업 및 경제개발계획등 유례없는 고속 성장을 이룩하며, 1970년대 들어 중화학공업에 육성에 크게 기울이며 조선민주주의인민공화국의 경제 수준을 추월하는등 크게 발전해 나아갔고, 1980년대에는 '3저 호황'으로 경제안정기를 맞아 첨단산업 발달하였다. 1997년 11월에 IMF로 경제위기난을 겪기도 하였지만, 2001년 8월 IMF의 위기를 무사히 넘겼다. 광복 직후에 대한민국은 많은 어려움 속에서도 경제 발전을 이룩하였는데, 이는 커다란 사회 변화를 가져왔다. 농업 사회에서 공업 사회로, 다시 정보화 사회로 발전하면서 사람들의 생활양식과 가치관도 많이 변하였다.
또한, 4∙19 혁명과 5·18 광주 민주화 운동, 6월 항쟁 등 수많은 운동이 일어나는 가운데 제5공화국까지 이어지던 1987년 군사정권이 물러나고 민주주의 정부가 새로 출범함으로써 권위주의적 정치 문화가 점차 극복되었으며, 사회의 민주화도 꾸준히 이루어져 가고 있다.
광복 이후에는 학문 활동이 활발해지고 넓어지면서,교육의 기회가 크게 확대되었다. 그러나 미국을 비롯한 서구 문화가 급속하게 유입되면서 가치관의 혼란과 전통문화의 위축 현상을 가져오기도 하였다는 점이 있다. 오늘날 민주화와 더불어 문화의 다양화가 촉진되고, 반도체 등 몇몇 과학 기술 분야는 세계적인 수준까지 도달하고 있다.
대한민국은 20세기 말 찾아온 IMF 경제위기로 인해 경제가 급격히 악화되었으나, 금모으기 운동 등 국민의 뛰어난 단합력을 보여주면서 '한강의 기적'이라고 불리는 빠른 경제회복을 맞았다. 대한민국은 천연자원이 상대적으로 부족하나, 높은 교육열과 학생들의 뛰어난 학습력 및 공부에 대한 의지로 가치를 창출하고 있다.
대한민국 전 국민이 가진 높은 교육열에 힘입어 배출된 수많은 인재가 대한민국 기술 발전의 원동력이 되었고, 이 역량은 세계적으로 인정받고 있는 바이다. 또한 2002년 한일 월드컵을 통해 국민들은 단합의 기회를 갖고, 그 이후 시민의식 수준이 더 높아지게 되었다. 2010년 서울 G20 정상회의에서는 대한민국의 저력과 가능성을 인정받을 수 있었다.
한편, 대한민국 사회를 움직이는 원동력은 단연 교육의 힘만이 아니다. 현대 대한민국은 문화 수준이 매우 높은 편이다. 대한민국의 문화 수준은 경제가 발달함에 따라 급속히 성장하였으며, 그 종류도 세분화되었다. 또한, 학습적인 교육에만 국한된 교육이 아닌 다양한 교육을 실시하고 있는 대한민국에서 융합형 인재는 물론이고 음악, 미술, 체육 등에 능통한 예술 인재 또한 배출되고 있다.
이러한 예술 인재들은 대한민국 문화에 큰 영향을 미쳤다. 교육이 다른 분야에 영향을 미친 예이다. 대한민국의 노래들은 K-Pop이라는 이름으로 전 세계적으로 사랑받고 있으며, 대한민국의 아이돌 및 가수들은 해외로 나가서도 활발히 활동하고 있다. 세계인들은 K-Pop에 열광하며 엄청난 규모의 해외 팬까지 생겼다. 대한민국의 문화가 세계 각지로 전파되고 있는 것이다.
이렇게 대한민국이 소위 '문화 강국'이 된 것의 배후에는 또 교육이 있다. 대한민국에서 교육은 단연 '학습'을 의미하지 않는다. 대한민국에서 '교육'이란 광의(廣意)의 교육으로써 모든 분야에서의 가르침이다. 예를 들어 대한민국의 아이돌은 어려서부터 특화된 교육-가창력 향상 관리나 춤(안무) 테크닉 교육 등-을 받아 노래, 춤, 작곡 등에 모두 능통한 '융합형 인재'로 자라난다. 그리고 그것 역시 교육이다.
대한민국의 문화 수준은 단순히 많은 융합형 예술인재가 배출되는 것으로 설명할 수만은 없다. 신인 예술인재들은 선배와 활발히 교류하면서 문화를 이어간다. 즉, 일관성 있게 재창조하는 것이다. 예를 들어 대한민국의 가수들은 1960~1990년대의 대한민국 선배 가수들의 노래를 리메이크한다. 이것은 예전 세대와 현재 세대의 문화가 연결될 수 있는 고리를 만들어주며 이렇게 모든 세대가 공감하는 문화를 창출함으로써 대한민국은 문화 강국이 될 수 있었던 것이다. 대한민국의 문화는 정치에도 영향을 미치는데, 그 예가 정치 관련 홍보를 콘서트 등의 문화 행사로 시행하여 그 효과를 높인다는 것이다. 이렇게 현대의 대한민국은 과학기술, 산업, 인재, 교육, 시민의식과 예술, 문화, 경제 등에서 높은 수준을 보이는 국가이다.
조선민주주의인민공화국
1945년 8월 15일에 광복을 맞이함과 동시에, 미∙소의 한반도 분할 점령과 한국내 공산주의 세력과 민족주의 세력간의 갈등이 깊어져 갔다. 이러한 상황속에서 한반도 북부 지역에서는 소련의 지원을 받은 김일성이 집권하였다. 그리고 이어서, 김일성의 공산주의 계열은 조만식을 주축으로 한 민족주의계 세력에 대한 대대적인 숙청을 했다. 이어서 북조선 인민위원회를 조직하여 토지 및 주요 산업을 국유화 시켰고, 1948년 8월 15일 대한민국이 수립되자 같은 해 9월 9일, 조선민주주의인민공화국 을 선포하였다. 그 후 한국 전쟁을 일으켰고, 격렬한 전쟁 속에 1953년 7월 27일 휴전함으로써 이후 분단은 더욱 고착화되었고, 남북한 모두 기반시설은 대부분 초토화되어 서로간의 상호 불신이 깊어져만 갔다.
한국전쟁 이후, 김일성은 일당 독재체제를 구축하고자 내부에 대대적인 숙청을 가했다. 김일성은 남로당계에게 전쟁의 패한 책임을 물린다는 명목으로 전쟁 직후 숙청하였다. 소련파, 연안파는 김일성의 독주를 견제를 시도하다 8월 종파사건으로 숙청되었고, 갑산파의 대대적인 숙청 등으로 권력을 장악하였고, 5개년 경제계획, 천리마 운동, 모든 농지의 협동농장화 등을 단행하였다. 1972년에는 남한의 유신 체제와 함께 주체사상을 헌법에 명문화하여 김일성 유일 독재체제로 가게 되었다.
1980년대에 김일성의 아들 김정일의 세습 체제가 공식화되면서, 1990년대 김일성의 사후 김정일 중심 체제로 유훈통치가 강화되어 갔다. 1992년 헌법 개정을 통해서 주석의 권한을 축소하는 대신, 군사 관련 기능 및 권한을 국방위원회로 통합하여 김정일 체제가 별다른 파벌 분쟁없이 공고해져 갔다. 그리고 1998년 헌법 개정을 한번 더 하면서 주석제가 폐지되고, 국방위원장의 권한이 강화되어 김정일의 유일체제가 완전히 확립되었다. 1980년대에 들어서면서 생산력 저하, 사회주의권 국가들의 몰락으로 인하여 교역 상대국이 상실되었고, 에너지와 원자재, 식량 등의 자원에서 심각한 부족을 겪게 되며, 1990년대 이후 들어서는 매년 마이너스 성장율을 보이고 있다. 이에 조선민주주의인민공화국 내에서는 이러한 위기를 해결하고자 1984년에 합영법 제정, 1994년에는 신합영법 개정을 통하여 일부지역에 한해 자유무역지대를 설치하고 '제한적 개방'을 표방하고 있다. 2011년 말 김정일이 죽자 그의 아들 김정은이 권력을 잡게 된다.
한반도 상에서 존재했던 국가들
고대 (삼국통일 전)
고조선
대방
낙랑
옥저
동예
삼한 (마한-진한-변한)
고구려
백제
중세
발해
후삼국 시대 (후고구려-후백제)
근세~근대
현대
미군정
-
같이 보기
한국의 역사학
한국사능력검정시험
한국사 (교과목)
동북아역사재단
한국사의 오류와 진실
한국의 독립운동
대한민국의 정부표준영정
각주
참고 문헌 및 외부 링크
역사 일반
《한국사 - 1.총설》, 국사편찬위원회, 2002
: 한국사에 관한 정보를 수집, 정리, 편찬하는 국가 연구 기관, 소장 자료, 논문, 저서 검색, 한국사 관련 연구 기관. 소장 자료, 논문, 저서 검색, 한국사 관련 안내
: 현직 교사들이 연구.감수하고, 국사편찬위원회가 지원하였다. 2007년 개정된 국사교과서의 내용이 아직 반영되지 않았다.
: 한국사 연표, 한국사 기초 사전 및 신문 자료, 문헌 자료, 문집 등을 제공
: 한국 문화 및 한국학 여러 분야에 관한 연구와 교육을 수행하는 연구 기관. 디지털 한국학 개발, 정보 광장, 전자 도서관, 전통 문화 등 수록
: 순수 민간 연구 단체, 근현대사 자료실, 간행물 자료, 한국사 학습 자료 등 수록
재단, 기타, 정부 기관
: 고구려사를 비롯한 중국의 역사 왜곡에 학술적으로 대응하기 위하여 2004년 설립된 법인. 고구려, 발해를 비롯한 동아시아 역사 관련 자료의 조사, 수집, 정리, 정보화 자료 제공. 2006년 으로 편입되었다.
: 대한 뉴스, 문화 기록 영화, 대통령 기록 영상 등 멀티미디어 역사 자료 제공
: 국보, 보물, 사적, 명승, 천연 기념물 지정 종목별, 시대별, 지역별, 유형별, 유물 정보, 검색 서비스 제공
: 정보 통신부 제공, 과학 기술, 정보 통신, 교육, 학술, 문화, 역사 등의 포괄적이고 연동적인 학술 데이터 검색
: 국가적 기록유산의 원본과 원문 열람 서비스 제공
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%9C%EA%B5%AD%EC%9D%98%20%EC%97%AD%EC%82%AC |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1048,
1977,
2719,
3097,
3579,
5303,
6799,
8816,
10344,
11313,
11633,
12501,
12934,
13920,
14373,
14503,
15540,
15926,
16331,
17141,
17537,
18530,
19403,
19549,
20837,
21406,
22294,
23170,
23512,
23894,
24206,
24879,
25205,
25695,
26242,
27057,
27341,
27622,
27880,
28225,
28509,
28670,
29138,
29354,
29690,
29903,
30220,
31428,
32394,
34052,
35184,
36937,
39361,
40907,
43197,
44643,
45465,
46160,
46324,
46469,
48028,
49488,
49758,
50026,
50791,
52209,
54360,
55773,
56089,
56664,
58001,
58622,
60253,
60787,
61139,
62042,
62294,
63806,
64021,
65254,
66036,
66519,
68253,
70198,
71776,
72292,
73991,
74908,
75469,
75796,
79855,
81826,
82175,
82618,
82884,
83042,
83610,
83800,
84453,
85161,
85504,
87239,
87611,
88207,
88686
],
"plaintext_end_byte": [
1047,
1976,
2674,
3015,
3546,
5168,
6760,
8787,
10305,
11292,
11610,
12468,
12877,
13863,
14314,
14471,
15488,
15866,
16273,
17103,
17502,
18479,
19370,
19508,
20790,
21359,
22249,
23135,
23455,
23871,
24157,
24843,
25157,
25635,
26186,
27022,
27315,
27596,
27851,
28199,
28486,
28616,
29103,
29319,
29651,
29864,
30178,
31375,
32358,
33987,
35137,
36886,
39328,
40840,
43155,
44583,
45464,
46134,
46279,
46418,
47977,
49458,
49722,
49987,
50757,
52180,
54318,
55725,
56060,
56620,
57948,
58565,
60213,
60726,
61110,
61997,
62264,
63768,
63984,
65211,
66000,
66483,
68217,
70159,
71718,
72269,
73954,
74881,
75433,
75751,
79854,
81811,
82136,
82573,
82850,
83019,
83584,
83777,
84409,
85119,
85471,
87209,
87561,
88154,
88647,
89488
]
} | అగస్త్య మహర్షి ఋగ్వేదంలో ఎన్ని శ్లోకాలు రాసాడు? | హిందూ మతము గ్రంథాల జాబితా | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
హిందూమతం వైష్ణవిజం, శైవిజం, శక్తిజం మరియు ఇతరులు వంటి విభిన్న సంప్రదాయాల్లో పురాతన మతంగా ఉంది. [1][2][3] ప్రతి సాంప్రదాయంలో హిందూ గ్రంథాల న్యాయ, సాంఖ్య, యోగ, వేదాంత మరియు హిందూ తత్వశాస్త్రం యొక్క ఇతర పాఠశాలల నుండి ఉపోద్ఘాతాల ఉపజాతి ఆధారంగా సుదీర్ఘ జాబితా ఉంది. [4] వీటిలో కొంతమంది హిందూమతం యొక్క ప్రధాన గ్రంథాలుగా చెప్పుకోవచ్చు, కానీ శ్రుతికి మించి, గ్రంధముల జాబితా పండితులకు వేర్వేరుగా ఉంటుంది.
అనేక జాబితాలలో వేదాలు, ప్రధాన ఉపనిషత్తులు, ఆగమాలు మరియు భగవద్గీత హిందువులు విస్తృతంగా ఆమోదించిన గ్రంథాలు .[4][5] అందరికీ భాగవత పురాణం మరియు యజ్ఞవల్క్య శ్రుతి వంటి ప్రాంతీయ గ్రంథాలను జాబితాలో చేర్చారు. [4] శ్రుతికి వెలుపల, హిందూ గ్రంథాలలో స్మృతులు, శాస్త్రాలు, సూత్రాలు, తంత్రాలు, పురాణాలు, ఇతిహాసములు, స్తోత్రాలు, సుభాషితములు మరియు ఇతరములు ఉన్నాయి.[6][7]
ఈ గ్రంథాలలో ఎక్కువ భాగం సంస్కృతంలో ఉన్నాయి, అనేక ఇతర భాషలు తమిళ వంటి ప్రాంతీయ భాషల్లో పొందుపరచబడ్డాయి.[8][9]ఆధునిక కాలంలో చాలామంది ఇతర భారతీయ భాషలలో మరియు కొన్ని పాశ్చాత్య భాషలలోకి అనువదించారు.[10][11] ఈ జాబితాలో ప్రధాన హిందూ గ్రంథాలతో పాటు, హిందూ రచనలు కూడా ఉన్నాయి.
అ
అరణ్యక (आरण्यक)
హిందూ మతం లోని వేదములు యొక్క భాగం. శ్రుతి (గ్రంథములు) లోని తత్వశాస్త్రం, త్యాగ ము మరియు నూతన విరామము చర్చించడము.
అద్వైత వేదాంత (अद्वैत वेदान्त)
హిందూ మతం వేదాంతం లో తరచుగా ఏకత్వం అనే పిలవబడే ఒక పాఠశాల. లేదా ద్వంద్వ స్వభావాన్నికాని వ్యవస్థ. సంపూర్ణ (బ్రాహ్మణ) నుంచి ఇది నేనే (ఆత్మ (హిందూ మతం)) అవిభాజ్యత సూచిస్తుంది.
అథర్వణ వేదం
అధర్వణ వేదం (సంస్కృతం: अथर्ववेद, ) హిందూ మతంలో పవిత్ర గ్రంథాలైన చతుర్వేదాలలో నాలుగవది. అధర్వణ ఋషి పేరు మీదుగా దీనికాపేరు వచ్చింది. సాంప్రదాయం ప్రకారం ఇది రెండు వర్గాల ఋషులచే సంకలనం చేయబడింది. ఒకటి అధర్వణులు, రెండు అంగీరసులు. అందుకనే దీని ప్రాచీన నామం అధర్వాంగీరస వేదం. ఋగ్వేదంలానే ఇది కూడా స్తోత్రాల చే కూర్చబడింది కానీ ఇందులో కొన్ని మంత్ర విద్యకు సంబంధించిన విషయాలు కూడా ఉన్నాయి.[12] ఇందులో ఆత్మలు, ప్రేతాత్మలు, మొదలైన వాటిని గురించి వివరించబడి ఉంటాయి కాబట్టి అధర్వణ వేదాన్ని చాలామంది గుప్త విజ్ఞానంగా భావిస్తారు. ఇందులో వేదకాలంలో సామాన్య మానవులు ఎలా ఉండేవారన్న విషయాలు కూడా ఉటంకించబడ్డాయి.
అమృతబిందు ఉపనిషత్తు (సంస్కృతం: अमृतबिन्दु उपनिषद)
ఐదు బిందు ఉపనిషత్తుల యొక్క అతి ముఖ్యమైనది, అథర్వణవేదము చెందినది. పదం అమృతబిందు అంటే, 'ఒక చుక్క తేనె'. అని అర్థం. అన్ని ఉపనిషత్తుల కేంద్ర నేపథ్యం -. ఉన్నాడు., జీవుడు మరియు బ్రాహ్మణ ఒక నిత్యం అని మరియు అన్ని ద్వంద్వ (దైవత) వైఖరి వలన, అజ్ఞానం (అవిద్య) గల కారణంగా, కేవలం ఆధ్యారోహణ (అధ్యాసము) అని - ఈ సంక్షిప్తమైన, సంక్షిప్తరచనలు శ్లోకాలు మరియు శక్తివంతంగా తన దృష్టితో స్పష్టమైన పరిపూర్ణతతో వ్యక్తి తెలుసుకుంటాడు.."[13]మనస్సు పట్టు జ్ఞానం వైపుకు దారితీస్తుంది..[14]అమృతబిందు ఉపనిషత్తు మరియు మిగిలిన నాలుగు బిందు ఉపనిషత్తులు యోగ ఉపనిషత్తులుగా వర్గీకరిస్తారు.[15]
అగ్ని పురాణము
అగ్ని పురాణము</b>లో శ్రీమహావిష్ణువు ప్రధాన దైవంగా నడుస్తుంది. అగ్ని వశిష్ఠుడికి చెప్పగా అదే విషయాన్ని వశిష్ఠుడు వ్యాసుడికి చెప్పగా, వ్యాసుడు తన శిష్యుడైన రోమ మహర్షి చేత సత్రయాగం జరుగుతున్నప్పుడు అవే విషయాలు అక్కడ ఉన్న ఋషులకు చెప్పాడని ఈ పురాణం చెబుతోంది. ఇందులో విష్ణువు అవతారాల గురించి, విశేషించి రామావతార౦, కృష్ణావతారాలగురించి, పృథ్వి గురించి ఉంది. యాగ పూజావిధానాలు, జ్యోతిశ్శాస్త్ర విషయాలు, చరిత్ర, యుద్ధము, సంస్కృత వ్యాకరణము, ఛందస్సు, న్యాయం, వైద్యం, యుద్ధ క్రీడలు వంటి అనేక శాస్త్రాలకు సంబంధించిన విషయాలు ఇందులో చోటు చేసుకొన్నాయి. ఇది 8 - 9 శతాబ్దాల మధ్యలో రూపు దిద్దుకొన్నదని ఒక అభిప్రాయం ఉంది.[16][17] 10-11 శతాబ్దాల మధ్య అని కూడా కొందరంటారు.[18], ఈ కాలంలో ప్రస్తుత రూపానికి పరిణమించినా కాని, అసలు పురాణం అంతకంటే చాలా పురాతనమైనదని భావించవచ్చును.
అరణ్యకాలు
ప్రాచీన కాలంలో వేదంలోని ఋక్కులు, యజస్సులు, సామలు అన్నీ కలిసి ఒకే ఒక వేదరాశిగా ఉండేది. ఎవరయినా వేదం నేర్చుకోవాలంటే ఒకే ఒక వేదరాశిగా ఉన్న వేదంలోని ఋక్కులు, యజస్సులు, సామలు అన్నీ కలిపి నేర్చుకునేవారు. కృతయుగం నుండి ద్వాపరయుగం వచ్చేసరికి మొత్తం వేదరాశిని అధ్యయనము చేయవలెనంటే బహుకష్టముగా ఉండేది. భగవానుడు అంశ అయిన వేదవ్యాసుడు ఈ వేదరాశిని విడివిడిగా ఋగ్వేదము, యజుర్వేదము, సామవేదము మరియు అధర్వణవేదము అను నాలుగు భాగములుగా విభజించాడు. వేదాలలో సంహితలు మూలగంథాలు. వీటికి వ్యాఖానాలు బ్రాహ్మాణాలు అవతరించాయి. బ్రాహ్మాణాలలోని ఒక భాగంగానే అరణ్యకం ఆవిర్భవించింది.
అష్టావక్ర గీత
అష్టావక్ర గీత వేదాంతానికి సంబంధించిన గ్రంథం. ఇది అద్వైత వేదాంతాన్ని వివరిస్తుంది. ఇది అష్టావక్ర మహర్షికీ, జనకుడికీ మధ్య జరిగిన సంవాదంగా వ్రాయబడింది. బృహదారణ్యకోపనిషత్తులో జనకుడు యజ్ఞవల్క్య మహర్షి నుండి పరమాత్మ తత్త్వాన్ని తెలుసుకున్నట్టు తెలుస్తుంది. [19] భగవద్గీత (మూడవ అధ్యాయం 20 నుండి 25 శ్లోకాలు) లో జనకుడు ఆత్మజ్ఞానం పొందిన రాజుగా గుర్తించబడ్డాడు.
ఆ
ఆగమము
హిందూ మతము లోని ముఖ్యమైన స్మ్రుతి గ్రంథాలు. వేర్వేరు మార్గాల్లో ఈ పదాన్ని వివిధ మార్గాల్లో అర్థం చేసుకుంటారు.
ఆపస్తంబ
అపస్తంబ కల్పసూత్రములు అనే పెద్ద భాగంలోని ఒక రూపమే అపస్తంబ ధర్మసూత్రములు. ఈ 'ప్రశ్నలు' కర్మ సూత్రాల ఒక సేకరణ మరియు దేశీయ వేడుకలలో శౌతసూత్రం</b>గా మంత్రపాఠం</b>తో వినియోగించబడతాయి. గృహ్యసూత్రం దేశీయ ఆచారాలు కొరకు వ్యవహరిస్తుంది. చివరగా సుల్వసూత్రములు వేద ఆచారాలు కొరకు అవసరమైన జ్యామితి సూత్రాలు అని పిలవబడ్డాయి.[20]
ఇ
ఇతిహాసాలు
ఇతిహాసాలు హిందూ మతపరమైన ఈ పదం మహాభారత మరియు రామాయణాన్ని సూచిస్తుంది, అయితే అన్ని రకాల సందర్భములలో భారతీయ ఇతిహాస కవిత్వము నకు వర్తిస్తుంది.
ఈ
ఈశావాస్యోపనిషత్తు
దేవుడు పరిపూర్ణుడు. ఇది (ఈ ప్రపంచం) పరిపూర్ణమైనది. పరిపూర్ణమైన భగవంతుడి నుండే పరిపూర్ణమైన ప్రపంచం పుట్టింది. పరిపూర్ణం నుండి పరిపూర్ణాన్ని తీసివేసిన తర్వాత కూడా పరిపూర్ణతే మిగిలి ఉంది. "తత్యన్ అధర్వణుడు" అనే మహర్షి తన కుమారునికి ఉపదేశించిన ఉపనిషత్తు ఇది. ఈ ఉపనిషత్తులో పేర్కొనబడ్డ విద్య లేక భగవంతుని సాక్షాత్కరించుకొనే సాధనను "ఈశ విద్య" అంటారు.
ఉ
ఉపనిషత్తు (उपनिषद्)
ప్రధానంగా ధ్యానం మరియు తత్వశాస్త్రం గురించి చర్చించే హిందూ శృతి లేఖనాల భాగంలో హిందూమతం యొక్క "స్క్రిప్చర్స్ పార్ ఎక్సెలెన్స్" అని పిలుస్తారు. [21][22]
ఉత్తరకాండ (उत्तरकांड)
వాల్మీకి రామాయణము యొక్క తరువాత భాగం.
ఉపపురాణాలు
ఉపపురాణాలు (సంస్కృతం: Upapurāṇa) హిందూ మత గ్రంథాల సాహిత్యం, మహాపురాణాలు నుండి ద్విపార్శ్వర ఉపసర్గ ఉప (సెకండరీ) ను ఉపయోగించి ఉప (ద్వితీయ) పురాణాలుగా వాటిని క్రమబద్దీకరణ చేయడం ద్వారా భిన్నమైన సంకలనాలు కలిగి ఉంటాయి. అయినప్పటికీ, ఈ సంగ్రహాల్లో చాలావాటికన్నా కొన్ని మాత్రమే మహాపురాణాలు కన్నా ముందుగానే ఉన్నాయి, ఈ గ్రంథాలలో కొన్ని విస్తృతమైనవి మరియు ముఖ్యమైనవి కూడా ఉన్నాయి.
ఊ
ఋ
ఋగ్వేదం (ऋग्वेद)
ఋగ్వేదం హిందువుల యొక్క నాలుగు మత గ్రంథాలలో పవిత్రమైనదిగా వేద సంస్కృత శ్లోకాలు యొక్క సేకరణ, దీనిని వేదాలు అని పిలుస్తారు.
ౠ
ఎ
ఏ
ఐ
ఐతరేయోపనిషత్తు
వేదాంతం యొక్క అత్యంత ప్రసిద్ధ వ్యక్తీకరణలు కలిగి ఉన్నటువంటి, ఈ ఐతరేయ ఉపనిషత్తు "బ్రహ్మప్రజ్ఞానం " కలిగిన మహా కావ్యాలులో ఇది ఒకటి.
ఒ
ఓ
ఔ
అం
క
కామశాస్త్రం
కామశాస్త్రం: భారతీయ సాహిత్యంలో "కామం" గురించి, శాస్త్రీయ దృక్ఫదంతో రచించబడిన సాహిత్యం. చాణక్యుడు ఆర్థికశాస్త్రం గురించి రచించిన అర్థశాస్త్రం లాగానే, కామశాస్త్రం కూడా ఒక శాస్త్రీయ గ్రంథము. కామశాస్త్రం, నాగరికుల కొరకు సశాస్త్రీయ జ్ఞానంతో, శారీరక ఇచ్ఛను పొందే మార్గాలను సూచించే సాహిత్యం.
కేనోపనిషత్తు
ముక్తికోపనిషత్తు పేర్కొన్న ఉపనిషత్తులలో కేనోపనిషత్తు రెండవది. కేన అనగా ఎవరు ? అని అర్ధము. భగవానుడు ఎవరు అనే చర్చ ఇందు వర్ణన చేయబడినది .
కఠోపనిషత్తు
కృష్ణ యజుర్వేదం లోని తైత్తిరీయ శాఖలో ముఖ్యమైనది. శంకరాచార్యులు భాష్యాలు వ్రాసిన పది ఉపనిషత్తులలో ఒక ముఖ్యమైన ఉపనిషత్తు కఠోపనిషత్తు. 108 ఉపనిషత్తులలో ముఖ్యమైన ఈ ఉపనిషత్తుది మూడో స్థానం. ఈ ఉపనిషత్తులో రెండు అధ్యాయాలు, ప్రతి అధ్యాయంలో మూడు వల్లిలు ఉన్నాయి. కఠోపనిషత్తు లోని శ్లోకాల సారానికి భగవద్గీతలోని కొన్ని శ్లోకాల సారానికి చాలా సారూప్యత ఉంటుంది.
కౌశీతకి ఉపనిషత్తు
కౌశీతకి ఉపనిషత్తు (సంస్కృతం: कौषीतकि उपनिषद्, Kauṣītāki ఉపనిషత్తు ) ఋగ్వేదం యొక్క కౌశీతకి శాఖ సంబంధం ఉన్న ఒక ఉపనిషత్తుగా ఉంది. ఇది ఒక సామాన్య ఉపనిషత్తుగా ఉంది. ఇది అన్ని వేదాంత పాఠశాలలు యందు "సాధారణం" అని అర్థం. ముక్తి (ముక్తిక) నియమంలో ఉన్నముఖ్యమైన 108 ఉపనిషత్తులు సంఖ్యలలో కౌశీతకి ఉపనిషత్తు అనేది 25వ సంఖ్యగా సూచించబడింది.
కంబ రామాయణం
రామాయణం యొక్క 12 వ శతాబ్దపు తమిళ సంస్కరణ.
ఖ
గ
గరుడ పురాణం
గరుడ పురాణం వ్యాస మహర్షి చే రచింపబడిన అష్టాదశ పురాణాలలో ఒకటి. ఈ పురాణం శ్రీ మహా విష్ణువు చేత అతని వాహనమైన గరుడు నకు ఉపదేశించబడింది. అందుకే ఈ పురాణమునకు "గరుడ పురాణం" అని పేరు వచ్చింది. ఈ పురాణంలో మొత్తం 18000 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. ఈ పురాణంలో ముఖ్యంగా మనిషి మరణించిన తరువాత వెళ్ళే నరక లోక వర్ణన ఉంటుంది. ఇంకా మానవుడు చేసే వివిధ పాపాలు, వాటికి నరకలోకంలో విధించే శిక్షలు, పాపాలు చేస్తే వాటి ప్రాయశ్చిత్తం, పుణ్యం సంపాదించుకునేందుకు వివిధ మార్గాలు, పితృ కార్యాల వర్ణన ఉంటుంది.
గణపత్యోపనిషత్తు
ఈ గణపత్యోపనిషత్తు[23], అథర్వణ వేదం లోనిది. అన్ని ఉపనిషత్తులులో చిన్నది ఇది. ఇందులో ప్రథమముగా ఒక శాంతి మంత్రము, తరువాత ఉపనిషత్ మంత్ర భాగము, తదుపరి ఫలశ్రుతి మంత్రము, చివరగా శాంతి మంత్రం చెప్ప బడ్డాయి.
గీతామాహాత్మ్యము
భాగవతం లేదా భాగవత పురాణం లేదా శ్రీమద్భాగవతం హిందూ మత సంప్రదాయంలోనూ, సాహిత్యంలోనూ, ఆలోచనా విధానంలోనూ ముఖ్యమైన ప్రభావం కలిగిన ఒక పురాణము. ఇది భగవంతుని కథ గాను, భగవంతునికి శరణాగతులైన భక్తుల కథగాను భక్తి యోగాన్ని చాటి చెప్పే ప్రాచీన గాథ. ప్రధానంగా విష్ణువు, కృష్ణుడు, ఇతర భగవదవతారాలు గురించి ఈ గ్రంధంలో చెప్పబడ్డాయి.
గోపథ బ్రాహ్మణము
గోపథ బ్రాహ్మణము (సంస్కృతం: गोपथ ब्राह्मण, Gopatha Brāhmaṇa) వ్యాఖ్యాన రూపమైన గ్రంథము అథర్వణవేదము నకు సంబంధించిన వైదిక క్రతువులను వర్ణిస్తూ గద్య రచనలున్న ఒక కళరూపము మరియు అర్వాచీన బ్రాహ్మణాలలో ఇది ఒక్కటే మాత్రమే ఉన్నది. ఈ గ్రంథము ఇద్దరు మహర్షులు అయిన శౌనకుడు మరియు పిప్పలాదుడు లకు అథర్వణవేదము మూలరూపాలలో సంబంధం ఉన్నది..[24]
ఘ
చ
చరక సంహిత
అంతర్గత ఔషధం మీద ప్రారంభ ఆయుర్వేద పాఠం. ఇది ఆయుర్వేదం యొక్క మూడు పురాతన గ్రంధాలలో పురాతనమైనదని నమ్ముతారు.
ఛ
ఛాందోగ్యోపనిషత్తు
సామవేదానికి సంబంధం కలిగి ఉంది. ఇది 108 ఉపనిషత్తుల ముఖ్య ఉపనిషత్తులలో 9 వ సంఖ్యగా ఉంది. ఇది పది అధ్యాయాలు ఉన్న ఛాందోగ్యో బ్రాహ్మణాలో భాగం.
చందస్సు
చందస్సు (छंदः) అనేది, వేదము యొక్క మీటర్ యొక్క అధ్యయనం, ఆరు వేదాంగ విభాగాలలో ఒకటి, లేదా వేదాల అవయవాలు.
జ
జైమిని సూత్రాలు
బృహత్ పరాశర హోరశాస్త్రము తర్వాత అంతటి శ్రేష్టమైన కృతి జైమినీ సూత్రాలు లేదా ఉపదేశ సూత్రాలు. ఇందులో జైమినీ, బృహత్ పరాశర హోరశాస్త్రానికి టీకా తాత్పర్య సహిత విస్తృతమైన భాష్యాన్ని చెప్పి "జైమినీ జోతిష్యశాస్త్రానికి" శ్రీకారం చుట్టబడింది[25]
జైమిని భారతం
జైమిని మహాభారతం రచించాడు. దీనిని "జైమిని భారతం" అంటారు. దీనిలోని అశ్వమేధ పర్వం బాగా ప్రసిద్ధిచెందినది.[26]
జైమిని గ్రంథములు
జ్యోతిష గ్రంథము: మొత్తము నాలుగు అథ్యాయములు.
ఛాందోగ్య అనువాదము: ఇది తంత్ర గ్రంథము.
జైమినీయ సౌత సూత్రము
జైమినీయ గృహ్య సూత్రము
స్మృతి మీమాంస: పూర్వ మీమాంస సూత్రాలు
ట
డ
ఢ
త
తంత్రాలు (तंत्र)
ఆచారబద్ధమైన హిందూ సాంప్రదాయాలు మరియు యోగా. తంత్రాన్ని వేదాలకు చెందిన వారి కుటుంబంతో పాటు, వారి సహాయకుడు గ్రంథాలు మరియు వంశీయులతో కూడిన స్వచ్ఛంద ఆచారాల కుటుంబంగా సంగ్రహించబడుతుంది.
తైత్తిరీయోపనిషత్తు
తైత్తిరీయోపనిషత్తు ప్రధానంగా బ్రహ్మము గురించిన విచారణ చేసింది. ఉపనిషత్తులలో ఇప్పటికీ సాంప్రదాయకంగా బోధన ఉన్నది దీనికే. అంతేకాక ప్రస్తుత కాలంలోని కర్మ కాండలు (పూజలు) మొదలగు వాటిలో విరివిగా ఉపయోగిస్తున్నారు.ఇది కృష్ణయజుర్వేదతిత్తిరిశాఖకు చెందినది. దీనిని తిత్తిరిపక్షులు ప్రకటించాయి.
తిరుప్పగుజ్
తిరుప్పగుజ్ - ఒక గొప్ప తమిళ శైవ గ్రంథం గతకాలంలోని గొప్ప సిద్ధూ-సెయింట్ అరుణగిరి నాథర్ రచించినది.
తిరువరూప
తిరువరూప - తిరువరూప గొప్ప సిద్ధ-సెయింట్ వాళ్ళలర్ చేత వ్రాయబడిన ఒక ముఖ్యమైన తమిళ శైవత్వ గ్రంథము.
తిరుమురై
తిరుమురై - ప్రాచీన తమిళ శైవత్వం రచనలలో ముఖ్యమైనది. తమిళంలో పన్నెండు భాగములు సంగ్రహము.
తిరువాసగం
తిరువాసగం - గొప్ప సెయింట్ 'మనికవసాగర్' పాడిన అతి ముఖ్యమైన తమిళ శైవత్వ గ్రంథంలో ఒకటి. ఈ పనిని దేవుడు శివ స్వయంగా రచించాడు.
తిరుకోవో
తిరుకోవో - ఒక ముఖ్యమైన తమిళ శైవత్వ గ్రంథం మానివావాసాగర్ పాడింది మరియు మళ్ళీ దేవుని శివ రచించినది.
తేవరామ్
తేవరామ్ - ఒక ముఖ్యమైన తమిళ శైవత్వ గ్రంధం.
తిరువిలైదల్ పురాణం
తిరువిలైదల్ పురాణం - పరాంజ్యోతి మునివర్ రచించిన ఒక ముఖ్యమైన తమిళ శైవత్వ గ్రంథము, "మధురై" లో "శివనాధర్" గా (దేవుని దేవత మీనాచీ యొక్క భార్య) 64 శివపు నాటకాలు వివరించేది.
తిరుక్కురల్
తిరుక్కురల్ - తమిళనాడు లోని త్రివరల్లరు రాసిన ముఖ్యమైన తమిళ గ్రంథం.
తిరుమంటరామ్
తిరుమంటరామ్ - గత గొప్ప సిద్ధా-సెయింట్ త్రివులార్ చే వ్రాయబడిన మతపరమైన కవిత్వం యొక్క ఒక ముఖ్యమైన తమిళ శైవుల రచన.
ద
దేవీభాగవతము
శక్తిశాస్త్రంలో అత్యంత ముఖ్యమైన రచనలలో ఒకటి. ఇది పురాణాలలో ఒకటి.
దివ్య ప్రబంధం
తమిళంలో 4000 శ్లోకాలు కలెక్షన్; విష్ణువుపై ఆల్వార్స్ సాధువులు పాడింది. ద్రావిడ వేదంగా పరిగణించబడుతుంది.
దేవి మహాత్మ్యం
దేవి మహాత్మ్యం అమ్మవారిని ఈ సృష్టి మూలకర్త గానూ పరమోత్కృష్టమైన శక్తి స్వరూపిణి గానూ కీర్తించే హిందువుల పవిత్ర గ్రంథం.[27][28] ఇది మార్కండేయ పురాణంలో ఉంది. ఇది సా.శ 400-600 మధ్యలో సంస్కృతంలో రాయబడింది. దేవి మహాత్మ్యమునే దుర్గ సప్తశతి అని కూడా వ్యవహరిస్తారు. ఇందులో పదమూడు అధ్యాయాలు, ఏడు వందల శ్లోకాలు ఉన్నాయి. దేవి భాగవత పురాణం, దేవి ఉపనిషత్తుల లాంటి శాక్తేయ ఉపనిషత్తులతో పాటు దేవి మహాత్మ్యం కూడా శాక్తేయ సాంప్రదాయంలో ముఖ్యమైన గ్రంథం.[29][30][31]
ధ
న
నారసింహ పురాణము
నారసింహ పురాణము (నరసింహ పురాణం) (సంస్కృతం: नरसिंह पुराण) ఉపపురాణాలలో ఒకటి. [32]ఇందులో 68 అధ్యాయాలు ఉన్నాయి. విష్ణు యొక్క పది అవతారాలు యొక్క కధలు, సూర్య వంశము (సౌర రాజవంశం) మరియు చంద్ర వంశము (సోమ రాజవంశం) యొక్క రాజుల యొక్క చిన్న వంశపారంపర్య జాబితాలు, శుద్ధోధనుడు కుమారుడు అయిన బుద్ధుడుతో ముగిసిన మాజీలు మరియు ఉదయనా యొక్క మనవడు క్షేమకాతో వంటివి కలిగి ఉంది.
నారద పురాణము
వ్యాసుడు రచించిన అష్టాదశ పురాణములలో నారద పురాణం ఒకటి. ఈ పురాణంలో 25,000 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. పురాణంలో సాధారణంగా అధ్యాయాలలో పాదాలు ఉంటాయి, కాని ఈ పురాణంలో పాదాలలో అధ్యాయాలు ఉన్నాయి. నారద పురాణాన్ని నారదీయ పురాణం అని కూడా పిలుస్తారు. నారద పురాణంలో పూర్వార్థం, ఉత్తరార్థం అని రెండు భాగాలు ఉన్నాయి. పుర్వార్థం సంభాషణ సనక మహర్షికి నారదుడుకి మధ్య జరుగుతుంది. రెండవ భాగం అయిన ఉత్తరార్థంలో వశిష్ఠ మహర్షి వక్త, మాంధాత శ్రోత. ఈ పురాణంలో వేద వేదాంగాల గురించి, మంత్రముల గూర్చి, వివిధ దేవతా కవచాల గురించి చెప్పబడింది. ఉత్తర భాగంలో మోహిని రుక్మాంగద చరితం ఉంది. ఈ రుక్మాంగద చరితానికి బృహన్నారదీయం అని నామాంతరం ఉంది.
ప
పూర్వ మీమాంస సూత్రాలు
జైమినీ తన ఉత్కృష్ట కృతి అయిన పూర్వ మీమాంస సూత్రాలు (“తొలి అవలోకన”) యొక్క కృతికర్తగా ప్రసిద్ధిపొందాడు. దీనేనే కర్మ-మీమాంస అనికూడా అంటారు. ఈ గ్రంథమే ఆరు ప్రాచీన భారతీయ తత్త్వ దర్శనాలలో ఒకటైన పూర్వ మీమాంస శాఖకు మూలాధారము.[33]క్రీ.పూ 3వ శతాబ్దానికి చెందిన ఈ కృతిలో మూడు వేల సూత్రాలు, మీమాంస శాఖకు ఆధారభూతమైన పాఠ్యము ఉన్నాయి. క్రీస్తు శకంలోని తొలి శతాబ్దాలలో శబరుడు జైమిని యొక్క పూర్వమీమాంస వ్యాఖ్యానం చేశాడు.[34]
ప్రశ్నోపనిషత్తు
108 ఉపనిషత్తులలో కఠోపనిషత్తు తరువాత నాలుగవ ఉపనిషత్తు ప్రశ్నోపనిషత్తు. ఈ ఉపనిషత్తు అంతా ప్రశ్నలతో నడుస్తుంది. ఈ ఉపనిషత్తులో 6 ప్రశ్నలు వస్తాయి. ఆదిశంకరాచార్యులు ఈ ఉపనిషత్తుకి భాష్యం వ్రాశారు. పిప్పలాదుడు అనే బ్రహ్మవేత్తను ఆరుగు మహర్షులు వచ్చి ఆరు ప్రశ్నలు వేస్తారు. మెదటి నాలుగు ప్రశ్నలు ప్రాణానికి సంబధించింది. తరువాతి ప్రశ్నలు ప్రణవానికి సంబంధించింది.ఇందులోని విషయములు ఆరువిధములుగ విభక్తములు. ఈప్రశ్నలు - (1) ప్రజాపతి ఉత్పత్తి. (2) ప్రాణవాయువుయొక్క ఔన్నత్యము (3) శరీరధాతువులయొక్క విధాగమును గూర్చి (4) జాగ్రత్సప్నావస్థల గురుంచి (5) ఓంకారధ్యానము గురుంచి (6) మనుష్యులయందున్న షోడశభాగముల గురుంచి, విద్యార్థుల వలన గురువును గురుంచి వేయబడినవి.
పంచవింశ బ్రాహ్మణం
వేదసంహిత లోని మంత్రమును, శాస్త్రవిధిని వివరించేది మరియు యజ్ఞయాగాదులలో వాడే మంత్రాల వివరణను తెలిపే వచన రచనలు. ఇది గృహస్తులకు ఎక్కువగా వినియోగపడుతుంది. ఋగ్వేదం లో ఐతరేయ బ్రాహ్మణము, సాంఖ్యాయన బ్రాహ్మణము అనే రెండు విభాగాలున్నాయి. అలాగే శుక్ల యజుర్వేదంలో శతపథబ్రాహ్మణము, కృష్ణ యజుర్వేదంలో తైత్తిరీయ బ్రాహ్మణము, మైత్రాయణ బ్రాహ్మణములు ఉన్నాయి. సామవేదంలో ఛాందోగ్య బ్రాహ్మణము, తాండ్య (పంచవింశ) బ్రాహ్మణము, ఆర్షేయ బ్రాహ్మణము, షడ్వింశ బ్రాహ్మణము, అదభుత బ్రాహ్మణము, ఉపనిషత్ బ్రాహ్మణములు ఉన్నాయి. అధర్వణ వేదం లోని బ్రాహ్మణమును గోపథ బ్రాహ్మణము లోని అంటారు. తాండ్య బ్రాహ్మణా న్ని పంచవింశ బ్రాహ్మణం లేదా ప్రౌఢ బ్రాహ్మణం అని కూడా వ్యవహరింతురు. ఇది సామవేదము నకు చెందిన ఇరవైఅయిదు ప్రపాఠకాలు (అధ్యాయాలు) కలిగి ఉన్న బ్రాహ్మణం. ఇది కౌతుమ మరియు రణయణీయ అనే రెండు శాఖ లకు చెందినది. సాధారణంగా ఇది ఉద్గతారుల బాధ్యతలు, మరీ ముఖ్యంగా వివిధ రకాల శ్లోకాలు యొక్క బాధ్యతల గురించి వ్యవహరిస్తుంది (తెలియజేస్తుంది).[35]
పద్మ పురాణం
పద్మ పురాణం హిందూ పవిత్ర గ్రంథాలైన అష్టాదశ (పద్దెనిమిది) పురాణాలలో ఒకటి. ఇందులో ఎక్కువగా విష్ణువు గురించి ప్రస్తావన ఉంటుంది. శివుడి గురించి, శక్తి (అమ్మవారు) గురించి కూడా కొన్ని అధ్యాయాలు ఉన్నాయి. [36][37] ప్రస్తుతం ఈ పురాణం యొక్క రాతప్రతులు వివిధ పాఠాంతరాల రూపంలో లభ్యమౌతున్నాయి. వీటిలో రెండు ముఖ్యమైనవి. ఈ రెండింటి మధ్యలో చాలా తేడాలున్నాయి. ఒకటి భారతదేశం తూర్పు ప్రాంతానికి చెందినది కాగా మరొకటి పడమర ప్రాంతానికి చెందినది. [38] ఇది 55,000 శ్లోకాలు కలిగిన పెద్ద గ్రంథాలలో ఒకటిగా చెప్పబడుతున్నా ప్రస్తుతం అందుబాటులో ఉన్న ప్రతులలో సుమారు 50,000 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. [39][40]
ఫ
బ
బృహదారణ్యకోపనిషత్తు
బృహదారణ్యకోపనిషత్తు (సంస్కృతం: बृहदारण्यक उपनिषद्) ఉపనిషత్తులలో ప్రాచీనమైనది, ముఖ్యమైనది. ఇది శతపత బ్రాహ్మణములో భాగము. ముక్తికా సూత్రమునందున్న 108 ఉపనిషత్తులలో ఇది పదవ స్థానమునందు ఉంది. దీనికి ఆదిశంకరాచార్యులు భాష్యము రాశారు.ఇందు శ్వమేధమును గురుంచి చెప్పబడింది. ఆత్మనుండి ప్రపంచము సృష్టి అయినట్లుకలదు.
2వ భాగమందు వేదాంత చర్చలు ఉన్నాయి. బ్రహ్మ శాస్త్రములచే నగమ్యుడనియు, అభ్యాసము వలన బ్రహ్మను కనుక్కొనవచ్చునని తెలుపబడింది. యాజ్ఞవల్క్యజనకులకు జరిగిన చర్చ ఇందు ఉంది. యాజ్ఞవల్క్యుడు బ్రహ్మ యనగ అచ్యుతుడు నిరంజనుడు, నరాకారుడు, అచలుడు అని చెప్పియున్నాడు. జనకునకును యాజ్ఞవల్క్యునకును ఆత్మను గూర్చి చర్చయు, ఇట్టి గ్రంథము హైందవవాజ్మయమందు లేదనుట అతిశయోక్తి కాదు.యాజ్ఞవల్క్యనకును ఆతని భార్య మైత్రేయికిని జరిగిన సంభాషణము ఇందు గృహమును త్యజించి వాన ప్రస్థమును స్వీకరించుటకు గల విషయములు వర్ణితములు. ఇందు పునర్జన్మ గురుంచి చెప్పబడియున్నది.
బ్రహ్మ పురాణము
బ్రహ్మ పురాణము విష్ణుదేవునితో సమానమైనది. బ్రహ్మ పురాణం సర్వపాపాలను తొలగించి సర్వపురుషార్ధములకు పొందడానికి సర్వ శాస్త్రాలకంటే విశేషము కలది అని శాస్త్రోక్తి. ఇది వేదవ్యాసుడు తన శిష్యుడైన జైమినికి చెప్పాడు. అష్టాదశ పురాణాలలో బ్రహ్మ పురాణం ఒకటి. బ్రహ్మ పురాణములో 246 అధ్యాయాలు ఉన్నాయి. బ్రహ్మ పురాణములో విశేషముగా పుణ్య క్షేత్రాల గురించి చెప్పబడింది. భూమి, ద్వీప, పర్వత, నదీ, సముద్ర పుణ్య తీర్ధముల గురించి చెప్పబడింది. గౌతమీ మాహాత్మ్యములో అనేక నదులు, పురుషోత్తమ క్షేత్రమైన పూరీ జగన్నాధ క్షేత్రము గురించి చెప్పబడింది.
బ్రహ్మవైవర్త పురాణము
బ్రహ్మవైవర్త పురాణము</b>లో 18 వేల శ్లోకాలు ఉన్నాయి అని మత్స్య పురాణములోను, నారద పురాణము లోను చెప్పబడింది. కాని ఇప్పుడు 12 వేల పై చిలుకు శ్లోకాలు మాత్రమే కనిపిస్తున్నాయి. ఇది ముఖ్యముగా పరబ్రహ్మ వ్యాప్తము గురించి చెప్పుచున్నది గనుక దీనిని బ్రహ్మవైవర్త పురాణము అన్నారు. ఈ పురాణము నాలుగు భాగాలుగా విభజింపబడింది.
బ్రహ్మ ఖండము - బ్రహ్మాండోత్పత్తి గిరించి, సృష్టి గురించి
ప్రకృతి ఖండము - ఆదిశక్తి గురించి, ఆమె అంశన ప్రభవించిన దేవతల గురించి
గణేశ ఖండము - గణపతి జననవృత్తాంతము, జమదగ్ని పరశురాముల వృత్తాంతము
శ్రీకృష్ణ ఖండము - పరబ్రహ్మమే కృష్ణునిగా అవతరించి చేసిన చర్యలు
బ్రాహ్మణ
వేదాల విభజన భాగాలలో ఒకటి, వాటి రెండవ విబాగము.
బ్రహ్మ సూత్రాలు
అద్వైత వేదాంతలో ముఖ్యమైన గ్రంథాలు.
బ్రహ్మాండ పురాణము
బ్రహ్మాండ పురాణము ఒక హిందూ ధార్మిక గ్రంథము. ఇది ముఖ్యమైన పురాణాలలో ఒకటి. సంఖ్యాపరంగా దీనిని 18వ పురాణంగా చెబుతారు. ఈ గ్రంథంలో ఆధ్యాత్మ రామాయణము అంతర్గతమై ఉంది. బ్రహ్మ తెలిపిన విశ్వతత్వము (బ్రహ్మాండము) గురించి ఇందులో ఉన్నందున దీనికి "బ్రహ్మాండపురాణము" అనే పేరు వచ్చింది. ఇందులో విశ్వము లేదా సకల జగత్తు ఒక హిరణ్యమయమైన అండము (బ్రహ్మాండము) నుండి ఉద్భవించినట్లుగా తెలుపబడింది. ఆధ్యాత్మ రామాయణము, రాధాకృష్ణుల విశేషములు, పరశురామావతారము వంటి కథలు ఈ పురాణంలో ఉన్నాయి. ఇందులో మొత్తం 12,000 శ్లోకాలున్నాయి. ఒక బ్రాహ్మణునికి బహుమతిగా ఇవ్వడానికి ఇది ఉచితమైన గ్రంథమని చెబుతారు.
బ్రహ్మాండ పురాణము
బ్రహ్మాండ పురాణము ముఖ్యమైన పురాణాలలో ఒకటి. సంఖ్యాపరంగా దీనిని 18వ పురాణంగా చెబుతారు. ఈ గ్రంథంలో ఆధ్యాత్మ రామాయణము అంతర్గతమై ఉంది. బ్రహ్మ తెలిపిన విశ్వతత్వము (బ్రహ్మాండము) గురించి ఇందులో ఉన్నందున దీనికి "బ్రహ్మాండపురాణము" అనే పేరు వచ్చింది. ఇందులో విశ్వము లేదా సకల జగత్తు ఒక హిరణ్యమయమైన అండము (బ్రహ్మాండము) నుండి ఉద్భవించినట్లుగా తెలుపబడింది. ఆధ్యాత్మ రామాయణము, రాధాకృష్ణుల విశేషములు, పరశురామావతారము వంటి కథలు ఈ పురాణంలో ఉన్నాయి. ఇందులో మొత్తం 12,000 శ్లోకాలున్నాయి. ఒక బ్రాహ్మణునికి బహుమతిగా ఇవ్వడానికి ఇది ఉచితమైన గ్రంథమని చెబుతారు.
భ
భగవద్గీత
భగవద్గీతలో భగవంతుని తత్వము, ఆత్మ తత్వము, జీవన గమ్యము, గమ్యసాధనా యోగములు బోధింపబడినవి. [41]
భాగవత పురాణం
"మహా" పురాణ గ్రంథాలలో హిందూ సాహిత్యం, మరియు "ది బుక్ ఆఫ్ గాడ్" అనేది సంస్కృతం భాషలో ఉంది.
భవిష్య పురాణం
భవిష్య పురాణం వేద వ్యాస మహర్షి రచించిన అష్టాదశ పురాణాలలో ఏకాదశ పురాణం. ఈ పురాణంలో మొత్తం 5 భాగాలున్నాయి. మొదటి భాగంలో విష్ణువు, శివుడు మరియు సూర్య భగవానుని జననం వర్ణించ బడింది. రెండవ, మూడవ మరియు నాల్గవ భాగాలలో ఆ దేవతల గొప్పతనం వర్ణించ బడింది. ఐదవ భాగంలొ స్వర్గలోక వర్ణన ఉంది.
మ
మహా భారతము
మహాభారతం హిందువులకు పంచమ వేదముగా పరిగణించబడే భారత ఇతిహాసము. సాహిత్య చరిత్ర పక్రారం మహాభారత కావ్యము వేద కాలం తర్వాత, అనగా సుమారు 400 బి.సి. లో దేవనాగరి భాష అనబడిన సంస్కృతం భాషలో రచించబడినది [42][43][44][45][46][47] మహాభారత మహాకావ్యాన్ని వేదవ్యాసుడు చెప్పగా గణపతి రచించాడని హిందువుల నమ్మకం. 18 పర్వములతో, లక్ష శ్లోకములతో (74,000 పద్యములతో లేక సుమారు 18 లక్షల పదములతో) ప్రపంచము లోని అతి పెద్ద పద్య కావ్యములలో ఒకటిగా అలరారుచున్నది. ఈ మహా కావ్యాన్ని 14వ శతాబ్దంలో కవిత్రయముగా పేరు పొందిన నన్నయ, తిక్కన, ఎర్రన (ఎఱ్ఱాప్రగడ) లు తెలుగు లోకి అనువదించారు.
మహాభాగవతం
భాగవతం లేదా భాగవత పురాణం లేదా శ్రీమద్భాగవతం హిందూ మత సంప్రదాయంలోనూ, సాహిత్యంలోనూ, ఆలోచనా విధానంలోనూ ముఖ్యమైన ప్రభావం కలిగిన ఒక పురాణము. ఇది భగవంతుని కథ గాను, భగవంతునికి శరణాగతులైన భక్తుల కథగాను భక్తి యోగాన్ని చాటి చెప్పే ప్రాచీన గాథ. ప్రధానంగా విష్ణువు, కృష్ణుడు, ఇతర భగవదవతారాలు గురించి ఈ గ్రంథంలో చెప్పబడ్డాయి. ఋషుల కోరికపై సూతుడు తాను శుక మహర్షి ద్వారా విన్న ఈ భాగవత కథను వారికి చెప్పినట్లుగాను, దానిని వేద వ్యాసుడు గ్రంథస్తం చేసినట్లుగాను ఈ కథ చెప్పబడింది. భాగవతంలో వివిధ భాగాలను "స్కంధాలు" అంటారు. వివిధ స్కంధాలలో భగవంతుని అవతార కార్యాల వర్ణనలు, భక్తుల గాథలు, పెక్కు తత్వ బోధలు, ఆరాధనా విధానాలు, ఆధ్యాత్మికమైన సంవాదాలు పొందుపరచబడినాయి. భగవంతుని 21 అవతారాలు లీలలు సవివరంగా వర్ణింపబడ్డాయి. హిందువులందరికీ ఇది పరమ పవిత్రమైన గ్రంథము. ఇది మొత్తము ద్వాదశ (12) స్కంధములు గా విభజించబడింది.
మత్స్య పురాణము
మత్స్య పురాణము శైవము. వాయుపురాణమున వ్రతాదికములు తక్కువ. దీనిలో అవి ఎక్కువ. చైత్ర అమావాస్యనాడు పార్వతి కుక్షిని భేదించుకొని షడాసనుడు పుట్టెనని, భారతమున కార్తిక అమావాస్యనాడు, లేక ఆగ్రహాయణ శుద్ధ ప్రతిపత్తునాడు శరవణమున కుమారోత్పత్తి అని ఇందులో ఉంది. కాళిదాసు నకు కుమారసంభవము కావ్య రచనలలో శివపురాణముతో పాటు ఇందలి కుమారకథ కూడా ఆలతి ఆధారము. ఇందలి శ్రాద్ధ కల్పము ప్రాచీనము. శ్రాద్ధమునకు ద్రవిడులును, కోకనులును (అనగా కొంకణులు) నిషిద్ధులు. ఇందు ఉత్తరదేశములయందు లేని దేవాలయ గోపురములయు, దేవదాసికలయు ప్రసంగమున్నది.
మార్కండేయ పురాణం
హిందూ పురాణాలలో ప్రముఖమైన మార్కండేయ పురాణం జైమిని మరియు మార్కండేయుడు మధ్య చర్చా విషయంగా వివరించబడినది. [48]
మనుస్మృతి
మనుస్మృతి పురాతనమైన హిందూ మతం యొక్క ధర్మశాస్త్రాలలో ఒకటి. దీన్ని మనుధర్మ శాస్త్రం అని, మానవ ధర్మ శాస్త్రం మరియు ప్రారంభ రచన పని అని అందురు. క్రీస్తు పూర్వం 200 - క్రీస్తు శకం 200 మధ్య మను అను ఋషి వ్రాశాడు.
ముండకోపనిషత్తు
ముండక ఉపనిషత్తు లేదా ముండకోపనిషత్తు అత్యంత ప్రాచీన ఉపనిషత్తులలో ఒకటి. ఈ ఉపనిషత్తు అధర్వణ వేదమునకు సంబంధించింది. "ముక్తిత" సూత్రాలననుసరించి ఇది 108 ఉపనిషత్తులలో 5 వ ది. శౌనకుడు అనే జిజ్ఞాసువు అంగిరస మహర్షి వద్దకు వచ్చి "ఏది తెలుసుకుంటే సర్వమూ తెలుసుకున్నట్లవుతుంది?" అని అడిగిన ప్రశ్నకు అంగిరసుడు "పరావిద్య, అపరావిద్య అని రెండు రకాలు తెలుసుకోవలసినవి ఉన్నాయని బ్రహ్మవిదులు అంటారు. పరావిద్య అంటే పరబ్రహ్మకు సంబంధించిన జ్ఞానం. అపరావిద్య అంటే లౌకికమయిన ధర్మాధర్మాలకు సంబంధించినది.
మాండూక్యోపనిషత్తు
మండూక మహర్షి ప్రోక్తమైనందున దీనిని మాండూక్యోపనిషత్తు అంటారు. ఇది అథర్వ వేదానికి చెందినది. ఆన్నిటికన్నా చిన్నదైన ఈ ఉపనిషత్తులో 12 మంత్రాలు మాత్రమే ఉన్నాయి. అయినా మొత్తం ఉపనిషత్తుల సారం ఇందులో నిక్షిప్తమై ఉంది.
మైత్రాయణి ఉపనిషత్తు
మైత్రాయణీ ఉపనిషత్తు నందు 7అధ్యాయములు ఉన్నాయి. ఆత్మను గురుంచి చెప్పబడినది. ఈ రహస్యము ఇక్ష్వాకు వంశోద్భోవుడైన బృహద్రధునకు ఉపదేశించడమైనది. ఇందు చర్చింపబడిన విషయమంతయు మూడు ప్రశ్నలలోనిముడ్పంబడియున్నది. (1) ఆత్మ దేహములో నెట్లు ప్రవేశించును (2) పరమాత్మ జీవాత్మ యెట్లగుచున్నది? (3) మోక్షసాధనమెట్లు? ఈ ఉపనిషత్తులోని మిగిలన భాగమంతయు ఖిలకాండమని చెప్పవచ్చును. ఇందు ప్రపంచోత్పత్తిక గాధ గలదు. రజ,స్సత్వ, తమోగునములు బ్రహ్మ, విష్ణు, మహేశ్వరులకు గలవని చెప్పబడియున్నది. ఓంకారము యొక్క ప్రాముఖ్యమును గూర్చి చర్చింపబడినది. జాగ్రత్, స్వప్నా, సుషుప్తావస్థలే కాక బ్రహ్మకు దురీయావస్థ కూడ నున్నదని చెప్పబడియున్నది.
య
యోగ వాశిష్టం
యువరాజు రాముడికి వశిష్ట ఋషి యొక్క ఉపన్యాసం. ఇది యోగ యొక్క ముఖ్యమైన పాఠం అలాగే అద్వైత వేదాంతము. ఈ పుస్తకంలో సుమారు ముప్పై వేల శ్లోకాలు అలాగే అనేక చిన్న కథలు మరియు కథనాలు ఉన్నాయి.
యోగ సూత్ర (యోగా సూత్రం)
హిందూ లేదా వేద పాఠశాలల యొక్క ఆరు దర్శనాలలో ఒకటి మరియు భగవద్గీత మరియు హఠ యోగా ప్రదిపికలతో పాటు, యోగా చరిత్రలో ఒక మైలురాయి.
యజుర్వేదం
వేదం అనగా ('విద్' అనే ధాతువు నుండి) 'జ్ఞానం' అని అర్ధం. యజుర్వేదం అంటే యాగాలు ఎలాచేయాలో చెప్పేది. యాగము, బలి, దానము మొదలైనవాటిని ఆచరించేటపుడు ఋత్విక్కులు చెప్పే మంత్రాలు యజుర్వేదంలో ఉన్నాయి. ఋక్ యజుస్సామ అథర్వణ వేదాలు నాలుగింటిలో రెండవది. ఋగ్వేదంలో మంత్రాలు ఋక్కులు, సామవేదంలో సామలు. ఇవి రెండూ కానివి యజుర్వేద మంత్రాలు. [49]
యోగ యాజ్ఞవల్క్య
సంప్రదాయబద్ధంగా యాజ్ఞవల్క్య మహర్షిని గౌరవించటానికి యోగ మీద ఒక శాస్త్రీయ గ్రంధము.
ర
రామాయణము
భారతీయ వాఙ్మయములో ఆదికావ్యముగాను, దానిని సంస్కృతము లో రచించిన వాల్మీకి మహాముని ఆదికవిగాను సుప్రసిధ్ధము. సాహిత్య చరిత్ర పక్రారం రామాయణ కావ్యము వేద కాలం తర్వాత, అనగా సుమారు 500 B.c లో దేవనాగరి భాష అనబడిన సంస్కృతం భాషలో రచించబడినది. [50][51]. రామాయణం కావ్యంలోని కథ త్రేతాయుగం కాలంలో జరిగినట్లు వాల్మీకి పేర్కొన్నారు. అన్ని భారతీయ భాషలందును, అన్ని ప్రాంతములందు ఈ కావ్యము ఎంతో ఆదరణీయము, పూజనీయము. ఇండొనీషియా, థాయిలాండ్, కంబోడియా, మలేషియా, వియత్నాం, లావోస్ దేశాలలో కూడా రామాయణ గాథ ప్రచారంలో ఉంది. ఇండోనీషియా లోని బాలి దీవిలో రామాయణము నృత్య నాటకము బాగా ప్రసిద్ధము.
రామచరితమానస్
రామచరితమానస్ (रामचरितमानस) రామాయణం తులసిదాస్ చేత ఒక అవధి అనువాదము.
ల
లింగ పురాణం
లింగ పురాణం హిందూమతం పవిత్ర గ్రంథాలైన అష్టాదశ పురాణాల్లో ఒకటి. ఇందులో ప్రధానంగా శైవ సంప్రదాయాల గురించి వివరించబడింది. [52][53] దీని రచయితను గురించి, రాయబడిన కాలం గురించి స్పష్టమైన వివరాలు లేవు. ఒక అంచనా ప్రకారం దీనిని క్రీ.పూ 5 నుంచి 10 వ శతాబ్దం మధ్యలో రాసి ఉండవచ్చు. ఈ గ్రంథం అనేక భిన్నమైన పాఠాంతరాల్లో లభ్యమౌతూ ఉంది. కాల గమనంలో అనేక మార్పులకు లోనవుతూ వచ్చినట్లు తెలుస్తుంది. [53][54] మొత్తం గ్రంథం 163 అధ్యాయాలతో ప్రధానంగా రెండు భాగాలుగా విభజించబడింది. [55]
వ
వంశ బ్రాహ్మణం
బ్రాహ్మణాలు (దేవనాగరి: ब्राह्मणम्) హిందూ మతం శ్రుతి సాహిత్యం యొక్క భాగంగా ఉన్నాయి. వారు ఆచారాలు సరైన పనితీరు వివరించే నాలుగు వేదాల మీద వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి. ప్రతి వేద శాఖ (పాఠశాల), దాని సొంత బ్రాహ్మణాలను కలిగి ఉంది. ఈ అనేక గ్రంథాలు మహాజనపదులు కాలంలో ఎన్ని ఉనికిలో ఉన్నాయో తెలియదు.
వరాహ పురాణము
పద్దెనిమిది పురాణాలలో ఒకటైన ఈ పురాణములో వరాహ దేవుడు భూదేవి మానవ కళ్యాణం గురించి అడిగిన ప్రశ్నలకు చెప్పిన విషయాలు వరాహ పురాణం</b>లో ఉన్నాయి. దీనిలో 24,000 శ్లోకాలు ఉన్నాయి.
వామన పురాణము
వ్యాసుడు చేత రచింపబడ్డ పద్దెనిమిది పురాణాలలో వామన పురాణం ఒకటి. శ్రీమహావిష్ణువు త్రివిక్రమ స్వరూపుడైన బలి చక్రవర్తిని పాతళ లోకానికి పంపిన ఐదవ అవతారమైన వామన అవతారంపై ఆధారమైనది ఈ పురాణం. ఈ పురాణం పూర్వ భాగం ఉత్తర భాగం అంబే రెండు భాగాలుగా విభజింపబడింది. పూర్వభాగంలో 10 వేల శ్లోకాలు ఉన్నాయి, ఉత్తర భాగం ఇప్పుడు లభించడం లేదు. ఈ పురాణంలో శ్లోకాలే కాకుండా గద్య భాగాలు కూడా ఉన్నాయి. పూర్వ భాగంలో 97 అధ్యాయాలు ఉన్నాయి. కురుక్షేత్రం లోని బ్రహ్మ సరోవరాన్ని విశేషంగా 28 అధ్యాయలలో సరో మహత్యంగా అనే పేరుతో వర్ణింపబడుతుంది. బలి చక్రవర్తి జరిపిన యజ్ఞం కురుక్షేత్రంలో జరిపినట్లు చెప్పబడింది. ఈ పురాణానికి ప్రధాన వక్త పులస్త్యుడు మరియు శ్రోత నారదుడు.
వాయు పురాణము
వాయు పురాణము, శైవ పురాణము, వాయువు కు అంకితం చేయబడింది. ఇందులో 24,000 శ్లోకములు ఉన్నాయి. బాణభట్టు తన రచనలైన కాదంబరి, హర్షచరిత్ర ఈ వాయు పురాణాన్ని గురించి ప్రస్తావించాడు. హర్ష చరిత్రలో ఈ గ్రంథం తన స్వగ్రామంలో తనకు చదివి వినిపించినట్లు చెప్పాడు.[56].పర్షియన్ యాత్రికుడు అలె బెరూని కూడా తన రచనలో అష్టాదశ పురాణాల గురించి ప్రస్తావించాడు. అందులో వాయుపురాణం క్రీ.శ 600 కు పూర్వనుంచే అత్యంత పవిత్రమైన గ్రంథంగా లెక్కించబడేదని తెలియజేశాడు.[57].ఈ పురాణంలో విశ్వం సృష్టి, పునఃసృష్టి, కాలాన్ని లెక్కించడం, అగ్ని, వరుణాది దేవతల మూలాల్ని, అత్రి, భృగు, అంగీరసాది ఋషుల వంశ మూలాలు, వారి వారసులు, దైత్యులు, రాక్షసులు, గంధర్వులు, పితృదేవతలు మొదలగు వారి మూలాలు, పశుపక్ష్యాదుల, పలు రాజ వంశీకుల వంశ వృక్షాలు మొదలైన వాటిని గురించి వివరించబడి ఉంది.
విష్ణు పురాణం
విష్ణు పురాణం చిరంజీవి అయిన మార్కండేయ మహర్షిచే చెప్పబండింది. కృష్ణ వంశీయుడైన వజ్రుడు అను చక్రవర్తి సామంతరాజులు సంసేవిస్తున్న సమయంలో అక్కడకు వచ్చిన మహా ఋషులు, బ్రాహ్మణులు రాజును చూసి సనాతన వైష్ణవ ధర్మములు తెలుసుకొనుటకు వజ్రుడు అర్హుడని భావించి వైష్ణవ ధర్మమును తెలుసుకొమ్మని చెప్పారు. వారి మాటలను విని వజ్రుడు వినమ్రుడై మునులను విష్ణు ధర్మము చెప్పమని ప్రార్థించాడు. వారు మార్కండేయ మహాముని వైష్ణ ధర్మములు చెప్పుటకు అర్హుడని భావించి అతడిని విష్ణు ధర్మము చెప్పమని కోరారు. సభాసదులు అందరూ వినుచుండగా వజ్రుడు మార్కండేయ మహార్హి సంవాదంగా విష్ణు పురాణం చెప్పబడింది.
విజ్ఞాన భైరవ తంత్రము
విజ్ఞాన భైరవ తంత్రము - భైరవి (పార్వతి) భైరవరాజ్యం యొక్క అత్యధిక వాస్తవికతకు మార్గం యొక్క సారాన్ని వాస్తవికత మార్గంలో నడవడానికి బహిర్గతం చేసేందుకు భైరవుడు (శివుడు) ను అడుగడము జరిగింది.
వేదములు
హిందూమతంలో అత్యంత మౌలికమైన ప్రమాణంగా వేదాలను గుర్తిస్తారు. వేదములను శృతులు (వినబడినవి) అనీ, ఆమ్నాయములు అనీ అంటారు. "విద్" అనే ధాతువుకు "తెలియుట" అన్న అర్ధాన్నిబట్టి వేదములు భగవంతునిద్వారా "తెలుపబడినవి" అనీ, అవి ఏ మానవులచేతనూ రచింపబడలేదు అనీ విశ్వాసము. కనుకనే వేదాలను అపౌరుషేయములు అని కూడా అంటారు. వేదములను తెలిసికొన్న ఋషులను ద్రష్టలు అని అంటారు. ద్రష్ట అంటే దర్శించినవాడు అని అర్ధం. హిందూ శాస్త్రాల ప్రకారం వేదాలను ఋషులు భగవంతుని నుండి విని గానం చేశారు. అందుకే వీటిని శ్రుతులు అని కూడా అంటారు. వేదాలకు (1). శ్రుతి, (2). అనుశ్రవం, (3). త్రయి, (4). సమమ్నాయము, (5). నిగమము, (6). ఆమ్నాయము, (7). స్వాధ్యాయం, (8). ఆగమం, (9). నిగమం అని తొమ్మిది పేర్లున్నాయి.
శ
శివ పురాణము
అష్టాదశ పురాణాలలో శివ పురాణం ఒకటి. వాయవీయ సంహితలో చెప్పిన ప్రకారం ఇందులో 12 సంహితలు, లక్ష శ్లోకాలు ఉండేవట. కాని వేదవ్యాసుడు పురాణాలను పునర్విభజన చేసిన తరువాత ఇందులో 24,000 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. వ్యాసుడు దీనిని తన శిష్యుడు రోమహర్షణునికి ఉపదేశించాడు. శివ పురాణము</b>లో 26,000 శ్లోకాలు మరొక లెక్కలో ఉన్నాయి. శివ పురాణాన్ని ఏడు సంహితలుగా విభజించారు.
శివ సంహిత
శివ సంహిత: హఠ యోగాపై మూడు శాస్త్రీయ గ్రంథాలలో ఒకటి (ఇది కూడా చూడండి: గరందా సంహిత మరియు హఠా యోగ ప్రదిపిక) తెలియని రచయిత వ్రాసినది. ఈ టెక్స్ట్ నందు హిందూ దేవుడు శివుడు తన భార్య పార్వతి కి ప్రసంగించారు.
శివ సూత్రాలు
వాసుగుప్తా యొక్క శివ సూత్రాలు - కాశ్మీర్ శైవిజం యొక్క పునాదిగా రూపొందిన డెబ్భై ఏడుగురు అపోరిజమ్స్ సేకరణ.
శుక్ల యజుర్వేదం
యజుర్వేదం (సంస్కృతం: यजुर्वेदः యజుర్వేద, యజస్సులు "త్యాగం ఫార్ములా" మరియు వేదం "జ్ఞానం" ఒక తత్పురుష సమ్మేళనం), హిందూమతం యొక్క నాలుగు వేద గ్రంథాలలో ఒకటి,[58]వేదంలోని ఋక్కులు, యజస్సులు, సామలు అన్నీ కలిసి ఒకే ఒక వేదరాశిగా ఉండేది. కృతయుగం నుండి ద్వాపరయుగం వచ్చుసరికి వేదరాశిని అధ్యయనము చేయవలెనన్న బహుకష్టమని ఎక్కువ మంది పెద్దగాఉత్సాహము చూపించనందున ఒకే వేదరాశి (వేదాలను)ని వ్యాస మహర్షి ఒక క్రమం ప్రకారం నాలుగు భాగములుగా విభజించాడు. ఈ వేదరాశిని వ్యాసుడు ఋక్కులు అన్నింటిని ఋక్సంహితగాను, యజస్సులు అన్నింటిని యజుస్సంహితగాను, సామలన్నింటినీ సామసంహితగాను విడదీసి అలాగే అథర్వమంత్రాలన్నీ ఒకచోట చేర్చి అథర్వసంహితగా తయారు చేసాడు. కనుకనే ఆయన భగవానుడు వేదవ్యాసుడు అయ్యాడనీ చెబుతారు. ఆవిధంగా నాలుగు వేదాలు ఋగ్వేదము, యజుర్వేదము, సామవేదము మరియు అధర్వణవేదము మనకు లభ్యమయ్యాయి. వేదాలలో ఆరు అంగాలు ఎంతో ముఖ్యం. అవి (1) శిక్ష, (2) వ్యాకరణము, (3) ఛందస్సు, (4) నిరుక్తము, (5) జ్యోతిష్యము మరియు (6) కల్పము. వీటినే వేదాంగాలు అని అందురు. యజుర్వేద సంహిత, లేదా "సంకలనం", ప్రార్థనలో చారిత్రక వేద మతం యొక్క త్యాగం చేయటానికి అవసరమైన (మంత్రాలు) కలిగి ఉంది. బ్రాహ్మణాలు మరియు శ్రౌతసూత్రాలు దీనికి జోడించారు. వీటికి అర్థ వివరణ మరియు వాటి ప్రదర్శన వివరాలు సమాచారం కలిపారు. శుక్ల యజుర్వేదం వాజసనేయి సంహిత ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది. వాజసనేయి అనేది వాజసనేయి శాఖ స్థాపకుడు వాజసనేయ మహర్షి వారి జ్ఞాపకం మరియు సంప్రదాయం నుండి అధికారంగా ఉద్భవించింది ఈ పేరు, వాజసనేయి సంహితలో నలభై అధ్యాయాలుతో కూడినది. ఒక్కొక్క వేదంలోను మంత్ర సంహిత, బ్రాహ్మణము, అరణ్యకము మరియు ఉపనిషత్తులు అని నాలుగు ఉపవిభాగాలున్నాయి. యజుర్వేదం రెండు భాగాలు ఉంటుంది. శుక్ల యజుర్వేదం మరియూ కృష్ణ యజుర్వేదం.
శుక్ల యజుర్వేదం లోని శాఖలు గురించి ఎన్నో భేదాలు ఉన్నాయి. ఈ వేదంలో తెలిసిన శాఖలు 17 ఉన్నాయి. అవి, (1) జాబాల, (2) కాపోల, (3)వైనతేయ, (4) అవటిక, (5) పారాశర, (6) తాపాయనీయ, (7) కాణ్వ, (8) భౌధేయ, (9) మాధ్యందిన (10) శాపేయ, (11) పౌండ్రవత్స (12) వైధేయ (13) కాత్యాయనీయ (14) ప్రధాన శాఖ (15) బైజావాప భేదం (తో) (16) ఔధేయ మరియు (17) గాలవ శాఖలు అని తెలుస్తున్నది. జాబాల శాఖకు 26 మరియు గాలవ శాఖకు 24 ఉపశాఖలు ఉన్నాయి. శుక్ల యజుర్వేదం (కాణ్వ) మరియు శుక్ల యజుర్వేదం (మాద్యందిన) అనే రెండు శాఖలు ప్రస్తుతం లభ్యమవుతున్నాయి. శుక్ల యజుర్వేదం (కాణ్వ) శాఖ (సంహిత) లో 40 అధ్యాయాలు, 328 అనువాకాలు, 2086 మంత్రాలు ఉన్నాయి. ఈ శాఖ దక్షిణభారతంలో ప్రచారంలో ఉంది. శుక్ల యజుర్వేదం (మాద్యందిన) శాఖ (సంహిత) లో 40 అధ్యాయాలు, 303 అనువాకాలు, 1975 మంత్ర కండికలు (ఖండాల), 3988 మంత్రాలు, 29625 శబ్దాలు (పదాలు), 88875 అక్షరాలు కనపడతాయి. ఈ శాఖ ఉత్తరభారతంలో ప్రచారంలో ఉంది.
శృతి
శృతి (श्रुति): హిందూ గ్రంథాల కానన్. శృతికి రచయిత లేరు; ఋషుల చేత విన్న "సత్యం యొక్క విశ్వ శబ్దాలు" యొక్క దైవ రికార్డింగ్.
శుశ్రుత సంహిత
శుశ్రుత సంహిత: ఆయుర్వేద ఔషధం (భారతీయ సాంప్రదాయ వైద్యం) కు పురోగతి చెందిన ఒక శుశ్రుతకు పురాతన సంస్కృత గ్రంథం, శస్త్రచికిత్సపై నూతన అధ్యాయాలు ఉన్నాయి.
శిల్ప శాస్త్రము
శిల్ప శాస్త్రము: మూర్తి లేదా విగ్రహ మేకింగ్ పై ఒక పురాతన శిల్పా శాస్త్రం (ఐకాన్ డిజైన్).
ష
స
సహస్రనామ
సహస్రనామ - దేవతల పేర్ల జాబితాను కలిగి ఉన్న పుస్తకం.
సూత్రము
సూత్ర (सूत्र): సూత్రం అనేది ఒక సూత్రం లేదా ఒక పుస్తకం లేదా పాఠం రూపంలో ఇటువంటి అపోరిజమ్స్ యొక్క సేకరణను సూచిస్తుంది. 'సూత్రాలు' ఉపనిషత్తుల కంటే కొంతకాలం తరువాత వేద అధ్యయనం యొక్క ఒక పాఠశాలను ఏర్పరుస్తాయి.
స్మృతులు
స్మృతి - వేదాల కంటే ఇతర హిందూ గ్రంథాలు (ఉదా: ఇతిహాసాలు, పురాణాలు)
సామవేదం
వ్యాసుడు వేదాలను నాలుగు భాగాలుగా విభజించినప్పుడు, నాలుగింటిని నలుగురు ప్రధాన శిష్యులకు బోధించాడు. ఋగ్వేదాన్ని పైలునికి, యజుర్వేదాన్ని వైశంపాయునికి, సామవేదాన్ని జైమిని మహర్షికి మరియు అథర్వణ వేదాన్ని సుమంతునికి బోధించాడు.[59]
సూర్యోపనిషత్తు
ఈ సూర్యోపనిషత్తు[60], అథర్వణ వేదం లోనిది. అన్ని ఉపనిషత్తులులో అతి చిన్నది ఇది. ఇందులో ప్రథమముగా ఒక శాంతి మంత్రము, తరువాత ఉపనిషత్ మంత్ర భాగము చివరగా ఫలశ్రుతి చెప్ప బడ్డాయి. ఉన్న అన్ని ఉపనిషత్తులులో ఫలశ్రుతి చెప్పబడ్డ అతి తక్కువ ఉపనిషత్తులులో ఇది ఒకటి.
స్కాంద పురాణము
స్కాంద పురాణం వ్యాసుడు రచించిన ఆష్టాదశ పురాణలలో ఒకటి. ఇందులో 81,000 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. ఈ పురాణం 7 ఖండాలుగా విభజించబడింది.
సౌర పురాణము
సౌర పురాణము (సంస్కృతం: सौर पुराण, శౌర పురాణ) హిందూ మత గ్రంథాల యొక్క శకంలోని శైవ ఉపపరాణాలలో ఒకటి. ఈ సౌర పురాణము వచనం యొక్క రూపంలో ముద్రిత సంచికలు నందు 69 అధ్యాయాలు ఉన్నాయి మరియు చివరిమాటలో ఈ సౌర పురాణము బ్రహ్మ పురాణంలోని భాగంగా పేర్కొనబడింది. [61] సూర్యుడుకు ప్రత్యేకమైనది సౌర పురాణం అయిననూ, శివ మరియు అతని శక్తి పార్వతిలను శ్లాఘిస్తుంది. ఈ మూలగ్రంథం వారణాసిని స్తుతిస్తుంది మరియు దాని వివిధ పవిత్ర ప్రదేశాలు మరియు లింగాలను వివరిస్తుంది. [61] ఇందులో 31 వ అధ్యాయంలో ఊర్వశి మరియు పురూరవుడు యొక్క కథనం యొక్క ఒక రూపాన్ని కలిగి ఉంటుంది. [62] ఇది దేవి ఆరాధన, దానాలు (విరాళాలు), వ్రతాలు (ప్రమాణాలు) మరియు పురాణాలు యొక్క క్లుప్త వర్ణనలతో కూడా వ్యవహరిస్తుంది.
స్వర్గ యోగ
స్వర్గ యోగ: ప్రాణిక్ బాడీ రిథమ్స్ యొక్క ప్రాచీన శాస్త్రం. ప్రాణము శ్వాస ద్వారా ఎలా నియంత్రించబడుతుందో విశ్లేషిస్తుంది.
హ
హఠ యోగా ప్రదీపిక
హఠయోగా యొక్క ప్రాధమిక వచనం, ఇది ఆసనాలు, ప్రాణాయామము, చక్రాలు, కుండలినీ, బంధాలు, క్రియలు, శక్తి, నాడులు మరియు ముద్రలు గురించిన సమాచారంతో సహా ఇందులో ఉంటాయి. ఇది 15 వ శతాబ్దం సి.ఈ. లో స్వామి స్వాత్మరామ వ్రాసినది.
క్ష
ఇవి కూడా చూడండి
హిందూమతం నిబంధనలు పదకోశం
హిందూ మతము సృష్టి క్రమము
హిందూమతం సంబంధిత వ్యాసాలు జాబితా
హిందూమతం సారాంశము
భారత దేశము చరిత్ర సారాంశం (ప్రాచీనం)
హిందూ మతము దేవతలు జాబితా
మూలాలు
మూసలు
వర్గం:హిందూ గ్రంథాలు
వర్గం:హిందూ మతము సంబంధిత జాబితాలు
వర్గం:హిందూ మతము
వర్గం:భారతీయ సాహిత్యం
వర్గం:సాహిత్యం జాబితాలు
వర్గం:జాబితాలు
వర్గం:ఉపనిషత్తులు
వర్గం:వేదాలు
వర్గం:హిందూ మతం పాఠాలు
వర్గం:సంస్కృత పాఠాలు
వర్గం:యోగా
వర్గం:హిందూ మతం తాత్విక భావనలు
వర్గం:ఆస్తికవాదం
వర్గం:ధ్యానం
వర్గం:బౌద్ధ మతము | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82%20%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B1%81%20%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%20%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
511,
885,
1288,
2479,
2637,
3079,
3490,
17642,
17836,
18074,
20042,
20508,
21909
],
"plaintext_end_byte": [
329,
849,
1146,
2371,
2608,
2981,
3339,
17581,
17697,
18032,
20016,
20454,
21847,
24216
]
} | తాళ్ళూరు నుండి మార్కాపురం కి ఎన్ని కిలోమీటర్ల దూరం ఉంటుంది? | చీమకుర్తి | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
చీమకుర్తి, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రములోని ప్రకాశం జిల్లాకు చెందిన ఒక [[గ్రామము.[1].]], మండలము. పిన్ కోడ్ నం. 523 226., ఎస్.టి.డి.కోడ్ నం. 08592.
గ్రామ చరిత్ర
గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర
గ్రామ భౌగోళికం
సమీప గ్రామాలు
కె.వి.పాలెం 2 కి.మీ, పులికొండ 5 కి.మీ, చండ్రపాడు6 కి.మీ, మంచికలపాడు 7 కి.మీ, తొర్రగుడిపాడు 7 కి.మీ, పల్లమల్లి 9 కి.మీ,బొద్దికూరపాడు15 కి.మీ.
సమీప మండలాలు
తూర్పున సంతనూతలపాడు మండలం, ఉత్తరాన తాళ్ళూరు మండలం, దక్షణాన కొండపి మండలం, తూర్పున మద్దిపాడు మండలం.
గ్రామానికి రవాణా సౌకర్యం
గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు
ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల:- ఈ కళాశాల 1982 లో ప్రారంభమైనది. ఈ కళాశాలలో దాతల సహకారంతో మద్యాహ్న భోజన పథకం అమలుచేస్తున్నారు. ప్రస్తుతం జిల్లాలో ఉన్న 30 ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలలలో, విద్యార్థుల సంఖ్యాపరంగా ఈ కళాశాల, మొదటి ఐదు కళాశాలల జాబితాలో నిలుచుచున్నది. [15]
జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల.
మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల, గాంధీనగర్.
మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల, రాంనగర్.
ఎస్.కె.ఆర్.బధిరుల పాఠశాల.
లయన్స్ అంధుల పాఠశాల.
గ్రామంలో మౌలిక సదుపాయాలు
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్యశాల.
దిన్నేపురం అంగనవాడీ కేంద్రం.
బ్యాంకులు
ఆంధ్రా బ్యాంక్.
ఇండియన్ ఓవర్సీస్ బ్యాంక్. బ్రాంచ్ కోడ్ = 2339., ఐ.ఎఫ్.ఎస్.సి.కోడ్ = IOBA0002339.
స్టేట్ బ్యంక్ ఆఫ్ ఇండియా. ఫోన్ నం. 08592/273499. సెల్ = 8374448580.
గ్రామానికి సాగు/త్రాగునీటి సౌకర్యం
సాగునీటి చెరువు:- సుమారు 330 ఎకరాలలో విస్తరించియున్న ఈ చెరువు, 40 ఎకరాలకు పైగా ఆక్రమణలకు గురియైనది. [19]
గ్రామ పంచాయతీ
గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు
శ్రీ భద్రకాళీసమేత శ్రీ వీరభద్రస్వామివారి దేవస్థానం:- చీమకుర్తి ఇసుకవాగు ప్రాంతంలో పునర్నిర్మాణం చేసిన ఈ దేవస్థానంలో ప్రతిష్ఠా మహోత్సవ కార్యక్రమాలు 2014,మార్చి-18, మంగళవారం నుండి ప్రారంభమైనవి. ఈ సందర్భంగా పంచాహ్నిక దీక్షా కార్యక్రమం నిర్వహించారు. విఘ్నేశ్వర పూజ, పుణ్యాహవచనం తదితర పూజలు నిర్వహించారు. విగ్రహ ప్రతిష్ఠామహోత్సవం, 2014,మార్చి-22, శనివారం నాడు, వైభవంగా జరిగింది. ఈ సందర్భంగా, ఉదయం నుండి ఆలయంలో వేదపండితులు ప్రత్యేకపూజలు చేశారు. పది గంటలకు భక్తుల జయజయ ధానాలమధ్య, విగ్రహ, ధ్వజస్తంభాల ప్రతిష్ఠ నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా, ఆరు వేలకు మందికి పైగా భక్తులకు అన్నదానం నిర్వహించారు. [2] & [3]
శ్రీ హరిహర క్షేత్రo:- చీమకుర్తి గ్రామములోని శ్రీ హరిహర క్షేత్ర 8వ వార్షికోత్సవ వేడుకలు, శ్రీ శిద్దా వెంకటేశర్లు,వెంకటసుబ్బమ్మ ట్రస్ట్ ఆధ్వర్యంలో, 2014,ఏప్రిల్-13, ఆదివారం నాడు, వైభవంగా ప్రారంభమైనవి. ఆ రోజున మహాగణపతిపూజ, పుణ్యాహవచనం, దీక్షాధారణ, మండపారాధన, మహాపడిపూజలు నిర్వహించారు. సోమవారం నాడు శ్రీ హరిహరసుత అయ్యప్ప, శ్రీదేవీ భూదేవీ సమేత శ్రీ వేంకటేశ్వరస్వామి, వాసవీ కన్యకా పరమేశ్వరి, పార్వతీ సమేత నగరేశ్వరస్వామి, ప్రసన్నాంజనేయస్వామివార్ల విశేష అభిషేకాలు, హోమాలు నిర్వహించెదరు. ఈ సందర్భంగా దేవాలయంలో రంగురంగుల విద్యుద్దీపాలంకరణ చేశారు. శ్రీ ప్రసన్నాంజనేయస్వామివారి ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం, హనుమజ్జయంతి సందర్భంగా మే నెలలో, రెండు రోజులపాటు వేడుకలు నిర్వహించెదరు. [4] & [5]
శ్రీ నగరేశ్వరస్వామివారి ఆలయం:- స్థానిక శిద్దావారి వీధిలోని ఈ ఆలయంలోని శివలింగాన్ని, 2015,మార్చి-17వ తేదీ మంగళవారం ఉదయం 6-40 ప్రాంతాలలో భానుని కిరణాలు తాకినవి. రెండు రోజుల క్రితం గూడా ఈ రీతిలో సూర్యకిరణాలు, గర్భాలయంలోని శివలింగాన్ని తాకినవి. ఈ నేపథ్యంలో పలువురు భక్తులు ఆలయాన్ని సందర్శించారు. [13]
శ్రీ గంగా పర్వతవర్ధనీ సమేత శ్రీ సాక్షి రామలింగేశ్వరస్వామివారి ఆలయం:- చీమకుర్తి పట్టణం ఇసుకవాగు సమీపంలోని ఈ ఆలయంలో, 2016,ఫిబ్రవరి-27వ తేదీ శనివారంనాడు, స్వామివారి శాంతికళ్యాణం అంగరంగ వైభవంగా నిర్వహించారు. అనంతరం భక్తులకు అనప్రసాద వితరణ నిర్వహించారు. 28వ తేదీ ఆదివారంనాడు, బాజభజంత్రీలు, బాణాసంచా వెలుగుజిలుగులు, సాంస్కృతిక కార్యక్రమాల నడుమ, స్వామివారి నగరోత్సవం వైభవంగా నిర్వహించారు. [18]
శ్రీ లక్ష్మీ పద్మావతీ సమేత శ్రీ వేంకటేశ్వరస్వామి వారి ఆలయం.
శ్రీ షిర్డీ సాయిబాబా ఆలయం:- చీమకుర్తి పట్టణంలోని రచ్చమిట్ట ప్రాంతంలో నూతనంగా నిర్మించిన ఈ ఆలయ నిర్మాణానికి, దాత శ్రీ మారం వెంకటసుబ్బారెడ్డి, స్థలాన్ని విరాళంగా అందజేసినారు. దాతల విరాళాలతో ఆలయ నిర్మాణం జరిగింది. ఈ ఆలయంలో విగ్రహ ప్రతిష్ఠాకార్యక్రమాలు 2014,జూన్-9 వ తేదీ మద్యాహ్నం 3 గంటల నుండి ప్రారంభం చేసెదరు. విఘ్నేశ్వరపూజ, మంగళస్నానాలు, అనంతరం పాలరాతితో చేసిన శ్రీ షిర్డీసాయినాధుని మూలవిరాట్టుకు గ్రామోత్సవం నిర్వహించెదరు. ప్రతిష్ఠా మహోత్సవాన్ని పురస్కరించుకొని మూడురోజులపాటు మహాకుంభాభిషేకాన్ని నిర్వహించుచున్నారు. 72 మంది దంపతులు ఈ కార్యక్రమంలో పాలుపంచుకుంటున్నారు. 13వ తేదీ ఉదయం 7=21 గంటలకు శ్రీ షిర్డీ సాయినాధ, దత్తాత్రేయ, గణపతి,శిఖర ప్రతిష్ఠ నిర్వహించెదరు, ఈ సందర్భంగా 25 వేలమందికి అనందానం నిర్వహించెదరు. [6]&[7]
శ్రీ కృష్ణమందిరం:- చీమకుర్తిలోని ఇసుకవాగు ప్రాంతంలో ఉన్న ఈ ఆలయంలో 2014, ఆగస్టు-1వ తేదీ శుక్రవారం నాడు, ఆలయ తృతీయ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా, ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజలు, స్వామివారి కళ్యాణం నిర్వహించెదరు. [8]
శ్రీ లక్ష్మీ తిరుపతమ్మ తల్లి, గోపయ్యస్వామివార్ల ఆలయం:- చీమకుర్తి గ్రామ శివారులో దిన్నేపురంలో ఉన్న ఈ ఆలయంలో, 2014, ఆగస్టు-8, రెండవ శ్రావణ శుక్రవారం సందర్భంగా, వరలక్ష్మీ వ్రత మహోత్సవాన్ని నిర్వహించెదరు. ఈ సందర్భంగా ఆలయంలో వరుణయాగం నిర్వహించెదరు. ఈ ఆలయంలో, 2015,మార్చి-4వ తేదీ బుధవారం నాడు, స్వామివార్ల రథోత్సవం నిర్వహించారు. 5వ తేదీ గురువారం, ఫాల్గుణ పౌర్ణమి నాడు, మహిళా భక్తులు పొంగళ్ళు వండి, అమ్మవారికి నైవేద్యాలు సమర్పించి, మొక్కుబడులు తీర్చుకున్నారు.ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం, మాఘశుద్ధ పొర్ణమికి శ్రీ లక్ష్మీ తిరుపతమ్మ తల్లి, శ్రీ గోపయ్యస్వామివారల కళ్యాణం వైభవంగా నిర్వహించెదరు. [9],[12]&[18]
శ్రీ సీతారామస్వామివారి ఆలయం:- చీమకుర్తి పట్టణంలోని పల్లపోతువారి వీధిలోని ఈ ఆలయంలో, ప్రతి సంవత్సరం శ్రీరామనవమికి ఉత్సవాలు, మూడురోజులపాటు, వైభవంగా నిర్వహించెదరు. ఈ ఆలయంలో, 2014,డిసెంబరు-7వ తేదీ ఆదివారం, మార్గశిర బహుళ పాడ్యమి నాడు, సుదర్శనమూర్తి, ఆంజనేయస్వామి వారల పంచలోహ విగ్రహ ప్రతిష్ఠను వేడుకగా నిర్వహించారు. తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానం అర్చకుల ఆధ్వర్యంలో నగరోత్సవం, కలశాభిషేకం, హోమాలు. పూర్ణాహుతి కార్యక్రమాలు చేపట్టినారు. నూతన విగ్రహాలకు ప్రాణప్రతిష్ఠ, సంప్రోక్షణ కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. ఈ విగ్రహాలను పల్లపోతు వంశస్థులు సమకూర్చారు. విగ్రహ ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమంతో పట్టణంలో పండుగ వాతావరణం నెలకొన్నది. [10]
శ్రీ రామాలయం, కొత్తకుమ్మరిపాలెం.
శ్రీ కోదండరామస్వామివారి ఆలయం, గాంధీనగర్.
శ్రీ రామాలయం:- చీమకుర్తి నగర పంచాయతీ పరిధిలోని గరికమిట్ట లో నూతనంగా నిర్మించుచున్న ఈ ఆలయ నిర్మాణానికి 2017,మార్చి-6వతేదీ సోమవారంనాడు వేదపండితుల మంత్రోచ్ఛారణల మధ్య, శాస్త్రోక్తంగా భూమిపూజ నిర్వహించారు. [20]
శ్రీ ప్రసన్న వేంకటేశ్వరస్వామివారి ఆలయం:- ఈ ఆలయం చీమకుర్తిలోని కె.అగ్రహారంలో ఉంది.
శ్రీ మోక్షరామలింగేశ్వరస్వామివారి ఆలయం:- చీమకుర్తి మండలం, ఆర్.ఎల్.పురం గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని రామతీర్ధం క్షేత్రంలోని ఈ ఆలయ ప్రాంగణంలో, పునర్నిర్మాణం చేసిన మండపంలో, ఆదిత్యాది నవగ్రహ విగ్రహ ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమం, 2015,మార్చి-23,సోమవారం నాడు ప్రాంభించారు. ఈ విగ్రహాల దాతలు, మాజీ ఎం.ఎల్.ఏ. శ్రీ బూచేపల్లి సుబ్బారెడ్డి, వెంకాయమ్మ దంపతులు. 25వ తేదీ బుధవారం నాడు, వేద పండితుల మంత్రోచ్ఛారణల మధ్య, విగ్రహ ప్రతిష్ఠా మహోత్సవం వైభవంగా నిర్వహించారు. మేళతాళాల మధ్య విగ్రహాల ఊరేగింపు ఘనంగా సాగినది. ప్రతిష్ఠా మహొత్సవం అనంతరం, శివపార్వతుల కళ్యాణం వేడుకగా నిర్వహించారు. అనంతరం విచ్చేసిన భక్తులకు పెద్ద యెత్తున అన్నదానం నిర్వహించారు. ఈ కారక్రమానికి వేలాదిగా భక్తులు తరలివచ్చారు. [14]
శ్రీ భద్రావతీ సమేత భావనారాయణస్వామివారి ఆలయం:- ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం మాఘమాసంలో స్వామివారి తిరునాళ్ళు, కళ్యాణోత్సవాలు మూడురోజులపాటు వైభవంగా నిర్వహించెదరు. [16]
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
వరి, అపరాలు, కూరగాయలు
గ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు
వ్యవసాయం
గ్రామ ప్రముఖులు
ఎంఏఎల్ నరసింహారావు తొలిసారి కంటిలోని నల్లగుడ్డును మార్చిన కళ్ళ డాక్టరు
గ్రామ విశేషాలు
పరిశ్రమలు:- చీమకుర్తిలో గ్రానైట్ నిక్షేపాలు సమృద్ధిగా ఉన్నాయి. ఇక్కడ ఉత్పత్తి అయిన గ్రానైట్ చాలావరకు విదేశాలకు ఎగుమతి అవుతున్నది. అనేక రాష్ట్రాలనుండి వచ్చినవారు కూడా ఇక్కడ గ్రానైట్ పరిశ్రమలో పనిచేస్తున్నారు.
కరాటేలో ప్రతిభచూపుచున్న అక్కాతమ్ముళ్ళు, దొంతు నవ్యకృతి & దొంతు శ్రీహర్షనేత, జాతీయస్థాయి జిమ్నాస్టిక్ పోటీలకు ఎంపికైనారు. ఇటీవల కాకినాడలో నిర్వహించిన రాష్ట్రస్థాయి పోటీలలో వీరిద్దరూ తమ ప్రతిభ ప్రదర్శించి, త్వరలో కోల్ కతాలో నిర్వహించు జాతీయస్థాయిపోటీలలో పాల్గొనుటకు ఎంపికైనారు. చీమకుర్తి ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాలలో చదువుచున్న శ్రీహర్ష, అండర్-17 విభాగంలో జాతీయస్థాయి పోటీలలో పాల్గొంటాడు. నూజివీడులోని ఐ.ఐ.ఐ.టి.లో రెండవ సంవత్సరం పి.యు.సి. చదువుచున్న నవ్యకృతి, అండర్-19 విభాగంలో, జాతీయస్థాయి పోటీలలో పాల్గొంటుంది. [11]
గణాంకాలు
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 22,042.[2] ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 11,296, మహిళల సంఖ్య 10,746, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 4,928 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 2,788 హెక్టారులు.
మండలంలోని గ్రామాలు
ఇలపావులూరు
కె.వి.పాలెం
దేవరపాలెం
నేకునాంబాదు
చండ్రపాడు
యెర్రగుడిపాడు
తొర్రగుడిపాడు
బండ్లమూడి
పడమటినాయుడుపాలెం
పల్లమల్లి
పుట్టచెరువుపాలెం
పులికొండ
కందూరివారి అగ్రహారం
చీమకుర్తి
నిప్పట్లపాడు
బుధవాడ
మైలవరం
రంగసాయిపురం
రాజుపాలెం లక్ష్మీపురం
రామచంద్రాపురం
రామతీర్ధం (చీమకుర్తి)
చినరావిపాడు
భూసురపల్లి
పిడతలపూడి
గుండువారి లక్ష్మీపురం
గోనుగుంట
మంచికలపాడు
మర్రిచెట్లపాలెం
మర్రిపూడి
మువ్వావారిపాలెం
ఏలూరివారిపాలెం
గుడిపూడివారిపాలెం
గాడిపర్తివారిపలెం
గ్రామం గణాంకాల వివరణకు ఇక్కడ చూడండి.
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
[2] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014,మార్చి-19; 2వపేజీ.
[3] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014,మార్చి-23; 2వపేజీ.
[4] ఈనాడు,ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014;ఏప్రిల్-14;1వపేజీ.
[5] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014.మే-23; 1వపేజీ.
[6] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014,జూన్-5, 2వపేజీ.
[7] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014,జూన్-9; 2వపేజీ.
[8] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014, ఆగస్టు=1; 1వపేజీ.
[9] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014, ఆగస్టు-7; 1వపేజీ.
[10] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014,డిసెంబరు-8; 1వపేజీ.
[11] ఈనాడు ప్రకాశం; 2014,డిసెంబరు-25; 2వపేజీ.
[12] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2015,మార్చి-6; 2వపేజీ.
[13] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2015,మార్చి-18; 1వపేజీ.
[14] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2015,మార్చి-24,25&26.
[15] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2015,డిసెంబరు-26; 2వపేజీ.
[16] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2016,ఫిబ్రవరి-14; 1వపేజీ.
[17] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2016,ఫిబ్రవరి-18; 1వపేజీ.
[18] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2016,ఫిబ్రవరి-28&29; 1వపేజీ.
[19] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2016.మే-10; 1వపేజీ.
[20] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2017,మార్చి-7; 2వపేజీ.
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9A%E0%B1%80%E0%B0%AE%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
823,
2419,
4351,
7172,
9929,
14099,
17928,
21456,
25837,
28902,
32007,
34899,
40143,
45253,
45393,
48871,
51171,
55238,
60078,
62421,
64966,
68216,
68641,
74652,
78226,
80814,
84191,
87270,
88168,
90262,
92185,
94571,
95672,
97760,
101594,
102311,
105347,
107557,
110433,
112924,
113322,
115070,
117874,
120456,
126158,
128148,
130953,
135527,
138880,
141266,
143779,
146310,
150951,
154755,
157823,
160898,
163518,
165828,
168849,
171982,
175632,
178932,
180572,
183915,
183961,
185427,
187685,
192727,
194777,
199671,
202411,
204323,
205735,
207828,
210652,
211962,
217424,
222406,
223833,
226408,
229324,
232115,
237326,
241836,
245535,
246176,
249753,
251307,
253200,
257164,
259094,
261143,
263086,
264733,
266064,
270289,
270791,
274230,
275055,
275362,
276727,
278017,
279814,
281003,
283736,
285729,
287852,
289257,
289841,
293263,
294427,
295759,
298282,
299615,
300260,
302351,
304568,
306004,
307149,
309123,
311399,
312671,
313330,
315094,
315514,
319370
],
"plaintext_end_byte": [
736,
2417,
4350,
7151,
9872,
14026,
17875,
21404,
25535,
28901,
31941,
34898,
40142,
44678,
45391,
48870,
51170,
55237,
59964,
62420,
64965,
67501,
68639,
74536,
78225,
80813,
84190,
87269,
88021,
90261,
92184,
94570,
95610,
97759,
101593,
102177,
105346,
107556,
110432,
112857,
113321,
115069,
117573,
120455,
126157,
128060,
130952,
135526,
138811,
141265,
143778,
146309,
150871,
154754,
157699,
160897,
163403,
165827,
168848,
171882,
175631,
178931,
180481,
183179,
183959,
185426,
187684,
192688,
194776,
199614,
202410,
204322,
205516,
207827,
210651,
211914,
217423,
222405,
223709,
226406,
229323,
232114,
237246,
241835,
245481,
246175,
249752,
251306,
253199,
257163,
258641,
261088,
263085,
264732,
266016,
270288,
270721,
274229,
274976,
275361,
276726,
278016,
279813,
280957,
283735,
285664,
287851,
289164,
289840,
293261,
294426,
295714,
298281,
299614,
300259,
302349,
304541,
306003,
307148,
309086,
311397,
312670,
313329,
315051,
315431,
319325,
320229
]
} | జవాహర్లాల్ నెహ్రూ భార్య పేరేమిటి? | జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
21
],
"minimal_answers_start_byte": [
66668
],
"minimal_answers_end_byte": [
66677
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ, (హిందీ: जवाहरलाल नेहरू) (నవంబర్ 14, 1889 – మే 27, 1964) భారత దేశ తొలి ప్రధాని, భారత స్వాతంత్ర్యపోరాటములో ప్రముఖ నాయకుడు. పండిత్జీ గా ప్రాచుర్యము పొందిన ఈయన రచయిత, పండితుడు మరియు చరిత్రకారుడు కూడా. భారత రాజకీయలలో శక్తివంతమైన నెహ్రూ-గాంధీ కుటుంబానికి ఈయనే మూలపురుషుడు.
తొలినాళ్ళు
జననం, కుటుంబ నేపథ్యం
జవాహర్లాల్ నెహ్రూ బ్రిటీష్ ఇండియాలోని యునైటెడ్ ప్రావిన్సులోని అలహాబాదు (ప్రస్తుతం ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో భాగం) నగరంలో 1889 నవంబరు 14న రాత్రి 11.30 గంటలకు కాశ్మీరీ పండిట్ కుటుంబంలో జన్మించాడు. అతని తండ్రి మోతీలాల్ నెహ్రూ సంపన్నుడైన బారిస్టర్, తర్వాతి కాలంలో జాతీయోద్యమంలో పాల్గొని రెండు మార్లు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్కు అధ్యక్షునిగా పనిచేశాడు. తల్లి స్వరూపరాణి తుస్సు లాహోర్లో స్థిరపడ్డ కాశ్మీరీ పండిట్ కుటుంబానికి చెందినది. మోతీలాల్ మొదటి భార్య బిడ్డను ప్రసవిస్తూ, బిడ్డతో సహా చనిపోగా స్వరూపరాణిని రెండో పెళ్ళి చేసుకున్నాడు. మోతీలాల్ నెహ్రూ, స్వరూపరాణి దంపతులకు జవాహర్లాల్ తొలి సంతానం.[1]
జవాహర్లాల్ నెహ్రూ పూర్వీకులు కాశ్మీర్కు చెందినవారైనా తరాల క్రితం రాజ్కౌల్ అన్న పూర్వీకుడు ఢిల్లీకి వచ్చి స్థిరపడ్డాడు. నెహ్రూ వంశస్థులు ఢిల్లీలో మొఘల్ పాలకుల ఆదరాభిమానాలకు పాత్రులై ఉన్నతస్థితి, ఆర్థికాభివృద్ధి పొందారు. కౌల్ అన్న అసలు వంశం పేరుకు తోడు నెహ్రూ అన్న మరొక వంశనామం కూడా చేర్చి కౌల్-నెహ్రూగా పెట్టుకునేవారు. క్రమేపీ కౌల్ అన్నది పోయి నెహ్రూ స్థిరపడింది.[నోట్స్ 1] మోతీలాల్ నెహ్రూ తండ్రి అతను జన్మించడానికి కొద్ది నెలల ముందే మరణించినా, అప్పటికే భారతీయ సంస్థానాల్లో ఉన్నతోద్యోగులైన అన్నలు అతన్ని చదివించారు. మోతీలాల్ నెహ్రూ న్యాయవాదిగా మంచి పేరు సంపాదించి, బాగా సంపద ఆర్జించాడు. జవాహర్లాల్ జన్మించడానికి మూడేళ్ళ ముందే మోతీలాల్ వృత్తి రీత్యా కుటుంబం కాన్పూర్ నుంచి అలహాబాద్ చేరుకుని స్థిరపడింది.[2][3]
జవాహర్లాల్ నెహ్రూ పుట్టేసరికే కుటుంబం భోగభాగ్యాలతో తులతూగుతూ ఉండేది. తల్లి స్వరూపరాణి ప్రభావంతో ఇంట్లో భారతీయమైన సంప్రదాయాలు, పండుగలు పబ్బాలు జరిగేవి. స్త్రీల నుంచి జవాహర్లాల్ అప్పటి సాధారణమైన భారతీయులందరిలానే పురాణగాథలు, జానపద కథలు విన్నాడు. గంగాస్నానం, దైవదర్శనం వంటివి తల్లి జవాహర్తో చేయించేది. జవాహర్ జననం నాటికే పేరొందిన న్యాయవాది, తర్వాతి కాలంలో బ్రిటీష్ బారిస్టర్ అయిన మోతీలాల్ నెహ్రూ బ్రిటీష్ పెద్దమనిషి తరహాలో వ్యవహరించేవాడు. ఇంటిలో విలాసవంతమైన ఈతకొలను, టెన్నిస్ కోర్టు వంటివి ఉండేవి. ఇలా కొంత భారతీయం, మరికొంత ఆంగ్లేయమైన పద్ధతులు కలిగిన ఈ కాశ్మీరీ బ్రాహ్మణ కుటుంబం అప్పటి అలహాబాద్ హిందూ అగ్రవర్ణ జీవనంలో పూర్తిగా కలవలేదు. అలహాబాద్కి కొత్తవారు కావడం, కాశ్మీరీ పండిట్లకు సహజంగా కొంత ఆచార వ్యవహారాల్లో పట్టింపు తక్కువ కావడం[నోట్స్ 2] వంటి కారణాలకు మోతీలాల్ 1899లో సముద్రయానం చేసివచ్చి ప్రాయశ్చిత్తం చేసుకోకపోవడం తోడుకావడంతో వీరి కుటుంబాన్ని అలహాబాద్ బ్రాహ్మణులు వెలివేశారు. కాశ్మీరీ పండితుల్లో కూడా కాస్త చాందసంగా ఉండే కుటుంబాలకు నెహ్రూ కుటుంబం దూరంగానే ఉండేది. వెరసి ఈ కుటుంబం మతాచారాల విషయంలో పట్టింపు చూపేది కాదు.[2]
బాల్యం
సుసంపన్నమైన కుటుంబంలో తల్లిదండ్రుల తొలి సంతానం కావడంతో జవాహర్లాల్ బాల్యం ముద్దుమురిపాల నడుమ, అతిగారాబంగా సాగింది.[2] జవాహర్లాల్ను తండ్రి కొద్దినెలల పాటు స్థానిక కాన్వెంటుకు పంపి ఆ ప్రయత్నం విరమించి, ఇంట్లోనే ప్రైవేటుగా చదివించడం ఉత్తమమని నిర్ణయించుకున్నాడు. అతనికి మహాపండితుడైన గంగానాథ ఝా సంస్కృత విద్య, అనీ బిసెంట్ సూచించిన ఫెర్డినాండ్ టి. బ్రూక్స్ అనే దివ్యజ్ఞాన సమాజ యువకుడు ఆంగ్ల విద్య బోధించేవారు. తండ్రి ఆంగ్ల విద్యకే ప్రాధాన్యం ఇచ్చాడు, అందుకు అనుగుణంగానే జవాహర్కి సంస్కృత విద్య ఒంటబట్టలేదు.[నోట్స్ 3] బ్రూక్స్ అతనికి విజ్ఞానశాస్త్రం పట్ల ప్రాథమిక అవగాహన, దివ్యజ్ఞాన సమాజ తాత్త్వికత పట్ల ఆసక్తి, ఆంగ్ల కవిత్వం, సాహిత్యం, ఉపనిషత్తులు, భగవద్గీత వంటి పలు అంశాలను పరిచయం చేశాడు.[4][5] దివ్యజ్ఞాన సమాజం పరిచయం నెహ్రూకు బౌద్ధ, హిందూ మతగ్రంథాల పట్ల ఆసక్తి కలిగించి అధ్యయనానికి పురిగొల్పింది. మూడు సంవత్సరాల పాటు బ్రూక్స్ నెహ్రూకు ట్యూటర్గా వ్యవహరించాడు.[6] అతని గురించి తర్వాతికాలంలో నెహ్రూ మాట్లాడుతూ "దాదాపు మూడేళ్ళు (అతను) నాతో ఉన్నాడు. ఎన్నోవిధాల అతను నన్ను గొప్పగా ప్రభావితం చేశాడు" అన్నాడు.[7]
పాఠశాల విద్యాభ్యాసం
మోతీలాల్ జవాహర్లాల్ ప్రైవేటు విద్యను ముగింపజేసి, 1905 మే నెలలో కుటుంబ సమేతంగా బ్రిటన్ వెళ్ళి ప్రతిష్ఠాత్మక హేరో పాఠశాలలో కుమారుడికి ప్రవేశం సంపాదించాడు. హేరోలో ప్రతిభా పాటవాలు చూపి పేరుతెచ్చుకున్నా,[5] క్రమేపీ హేరో పాఠశాల జీవితం అతన్ని విసుగెత్తించింది.[8] హేరో పాఠశాల విద్యాకాలం మొత్తం మీద అధికారుల శిక్షణ కోర్ మాత్రం అతన్ని ఆకట్టుకుని, ఉత్సాహభరితంగా పాల్గొనేలా చేసింది. మరోవైపు 1905లో భారతదేశంలోనూ, ప్రపంచవ్యాప్తంగానూ జరుగుతున్న రాజకీయ పరిణామాలు అతనికి ఆసక్తి కలిగించడం ప్రారంభించాయి. 1905లో జరిగిన బెంగాల్ విభజన, అది బెంగాల్లోని జాతీయోద్యమాన్ని బలహీనపరిచే చర్యగా ఆందోళనలు పెరుగుతూండడం, ఆ ఆందోళనలు కాంగ్రెస్ పార్టీలో అతివాదులు, మితవాదుల విభజన సృష్టించడం వంటి పరిణామాలను జవాహర్లాల్ ఆసక్తిగా పరిశీలించసాగాడు. తండ్రికి ఉత్తరాలు రాసి ఎప్పటికప్పుడు వార్తాపత్రికలు తెప్పించుకుంటూ ఉండేవాడు. ఆ దశలో అతనికి అతివాదుల మీద సానుభూతి ఏర్పడింది.[9] మరోవైపు షుషిమా వద్ద నౌకాయుద్ధంలో రష్యాపై జపాన్ ఘనవిజయం సాధించిందన్న వార్త అతనిని చాలా సంతోషపరిచింది. ఆసియా దేశాలు ఐరోపా వలసపాలనలో మగ్గుతూ ఉన్న ఆ దశలో తోటి ఆసియా దేశమైన జపాన్ ప్రదర్శించిన సైనిక పాటవం, శక్తి సామర్థ్యాలు అతనికి ఉత్సాహం కలిగించాయి.[8] హేరో పాఠశాలలో అతని విద్యావిషయమైన ప్రతిభకు బహుమతిగా బ్రిటీష్ చరిత్రకారుడు జి. ఎం. ట్రావెల్యాన్ ఇటలీ జాతీయవాది, సైన్యాధ్యక్షుడు అయిన గారిబాల్డ్ గురించిన పుస్తకాలు లభించాయి.[10] ఇవి జవాహర్లాల్ను ప్రభావితం చేశాయి. తన మనసులో భారతదేశ స్వేచ్ఛ కోసం అద్భుతమైన పోరాటాలు చేసినట్టు కొన్ని దృశ్యాలు తళుక్కుమనేవని, ఆ పుస్తకాలు చదివేప్పుడు ఆలోచనల్లో అతను వర్ణించే ఇటలీ, తన మాతృభూమి భారతదేశం గొప్పగా కలగలిసిపోయేవని జవాహర్లాల్ పేర్కొన్నాడు.[7]
కేంబ్రిడ్జి విద్యాభ్యాసం
జవాహర్లాల్ 1907లో కేంబ్రిడ్జి ప్రవేశపరీక్ష వ్రాసి ఉత్తీర్ణుడై, ఆ సంవత్సరం అక్టోబరు నెలలో ట్రినిటీ కళాశాలలో చేరాడు. ప్రవేశపరీక్షకు, ట్రినిటీ ప్రవేశానికి మధ్యలో వేసవి కాలంలో కొన్ని వారాల పాటు ఐర్లాండును సందర్శించాడు. స్వయంపాలన కోసం పోరాటం చేస్తున్న ఐర్లాండు అతని ఆసక్తిని చూరగొంది. క్రియాశీలంగా ఆందోళనలు చేస్తున్న ఐరిష్ అతివాద ఆందోళనలు అతినికి నచ్చాయి. ఈ దశలో అతను తండ్రికి రాసే ఉత్తరాల్లో జాతీయవాద ఉద్యమాలు, వాటిలో ప్రత్యేకించి అతివాదం పట్ల తనకు ఏర్పడుతున్న అభిమానాన్ని వెల్లడించేవాడు.[11][8] కేంబ్రిడ్జిలో అతను రసాయనశాస్త్రం, భూవిజ్ఞాన శాస్త్రం, భౌతికశాస్త్రాలను అధ్యయనాంశాలుగా స్వీకరించి కొన్నాళ్ళకే భౌతికశాస్త్రాన్ని విడిచిపెట్టి వృక్షశాస్త్రం స్వీకరించాడు. కేంబ్రిడ్జిలో జవాహర్లాల్ అంతగా శ్రమించి చదవలేదు. యువకులకు ఉత్సాహభరితంగా ఉండే కేంబ్రిడ్జి వాతావరణం అతని నిరాసక్తతను మార్చలేకపోయింది. ఆ దశలో జవాహర్లాల్కి టెన్నిస్ ఆట, గుర్రపుస్వారీ, పందెపు పడవల జట్టులో ఆడడం వంటి వ్యాపకాలు ఉండేవి కానీ ఆ వ్యాపకాలు వేటిలోనూ పూర్తి అభినివేశం కానీ, మంచి ఉత్సాహం గానీ చూపించలేదు. ఫైనల్ ట్రైపోన్ పరీక్షలో ద్వితీయ శ్రేణిలో ఉత్తీర్ణుడయ్యాడు, ద్వితీయ శ్రేణిలో ఉత్తీర్ణుడైనవారిలోనూ అతని పేరు కింది వరుసలోనే వచ్చింది.[12] అలా 1910లో ఆనర్స్ డిగ్రీతో పట్టభద్రుడయ్యాడు. ఈ దశలో అతను రాజనీతిశాస్త్రం, ఆర్థికశాస్త్రం, చరిత్ర, సాహిత్యం చదువుకున్నాడు. జార్జి బెర్నార్డ్ షా, హెచ్.జి.వెల్స్, జె.ఎం.కీన్స్, బెర్ట్రాండ్ రస్సెల్, లూయీస్ డిక్సన్, మెరెడిత్ టౌన్సెండ్ వంటి వారి రచనలు అతని రాజకీయ, ఆర్థిక చింతనపై ప్రభావం చూపాయి.[7]
న్యాయవిద్యాభ్యాసం
కేంబ్రిడ్జిలో ఫైనల్ ట్రైపోన్ పరీక్షకు ముందే ఇన్నర్ టెంపుల్లో చేరాడు. ఇన్నర్ టెంపుల్ అన్నది న్యాయవిద్య అభ్యసించి బారిస్టర్ కావడానికి అవసరమైన నాలుగు ఇన్లలో ఒకటి. కనీసం న్యాయవిద్య తన కుమారుడి ఆసక్తిని చూరగొందని, ఇకపై ఉత్సాహంగా చదువుతాడని మోతీలాల్ నమ్మాడు. కానీ తన ఇష్టంతో ప్రమేయం లేకుండా సాగుతున్న తన జీవితం పట్ల ఆనాసక్తితో ఉన్న జవాహర్లాల్ న్యాయవిద్యాభ్యాసంలోనూ పెద్ద చురుకుదనం, ఉత్సాహం ప్రదర్శించలేదు..[13] ఇన్నర్ టెంపుల్లోని రెండేళ్ళ కాలంలో జవాహర్లాల్ ప్రాణానికి ప్రమాదమైన సాహసకార్యాలు చేశాడు, పాత మిత్రులను తిరిగి కలిశాడు, ఫాషన్లు అనుసరించాడు, అప్పులు చేశాడు. ఇలా లండన్ జీవితంలోని సందడి చవిచూశాడు. అంతేతప్ప విద్యాభ్యాసంలో మంచి పట్టుదల కనబరచలేదు. ఫలితంగా 1912లో స్కాలర్షిప్లు, బహుమానాలు వంటివి ఏమీ సాధించకుండా బార్ ఎట్ లా పరీక్షల్లో సాధారణంగా ఉత్తీర్ణుడయ్యాడు. అప్పటికి ఇంగ్లాండులో ఏడేళ్ళ విద్యాభ్యాసం పూర్తిచేసుకుని భారతదేశానికి తిరిగివచ్చాడు. భారతదేశం తిరిగివచ్చేనాటికి అతని మనస్సు, బుద్ధి ఒక వృత్తి కోసం కాక, భవిష్యత్తులో రాబోయే పిలుపును అందుకోవడానికి సంసిద్ధంగా తయారైంది.[14] నెహ్రూ జీవితచరిత్రకారుడు సర్వేపల్లి గోపాల్ ప్రకారం జవాహర్లాల్ విద్యభ్యాసం ముగించుకుని భారతదేశానికి తిరిగివచ్చేనాటికి చక్కని శిక్షణ పొందిన మనస్సు, మంచి భావనాశక్తితో పాటుగా జీవితాంతం శాశ్వతంగా అంటిపెట్టుకున్నవి మరో రెండు తెచ్చుకున్నాడు: అవి బ్రిటన్ పట్ల ప్రేమాభిమానాలు, బ్రిటీష్ విలువలు.[15]
న్యాయవాద వృత్తిలో
బారెట్లా ఉత్తీర్ణుడై ఇన్నర్ టెంపుల్లో బారిస్టరుగా నమోదుకాగానే న్యాయవాద వృత్తిని అవలంబించడానికి 1912 ఆగస్టులో భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చాడు. జవాహర్లాల్ అలహాబాద్ ఉన్నత న్యాయస్థానంలో న్యాయవాదిగా పేరు నమోదుచేసుకుని, తండ్రి ప్రాక్టీసులో సహ న్యాయవాదిగా వృత్తి ప్రారంభించాడు. తండ్రి వలె కాక జవాహర్లాల్ న్యాయవాద వృత్తిలో పెద్ద ఆసక్తి కనబరచలేదు. తత్ఫలితంగా అతను న్యాయవాదిగా పెద్దగా రాణించిందీ లేదు, తోటి న్యాయవాదుల సాంగత్యంలో ఇమడనూలేకపోయాడు. న్యాయవాదిగా ప్రాక్టీసుచేసిన రోజుల గురించి జవాహర్లాల్ మొత్తం మీద ఆ వాతావరణం మేధోపరంగా ఉత్తేజితంగా ఉండేది కాదని, తనకు జీవితం పట్ల విపరీతమైన నిరాసక్తత పెరిగిపోయిందని పేర్కొన్నాడు. తండ్రి జవాహర్లాల్కు కక్షిదారులను తీసుకువచ్చేవాడు. జవాహర్ క్రమశిక్షణతోనే కేసులను నడిపేవాడు. కానీ జీవితోత్సాహం లోపించేది. బ్రిటన్లో ఉన్నకాలంలో అతను జాతీయవాదంపైనా, అతివాదంపైనా చూపిన ఆసక్తి క్రియారూపంలోకి రాలేదు. ఈ దశలో సంపన్న పాశ్చాత్య ప్రభావితమైన భారతీయ జీవనంలో ఇమిడిపోవడానికి అదేమీ అడ్డురాలేదు. జవాహర్ ఈ దశలో కొంతమేరకు సామాజిక సేవ కూడా చేసేవాడు. వాటిలో దక్షిణాఫ్రికాలోని భారతీయుల ఉద్యమానికి మద్దతుగా నిధుల సేకరణ ఒకటి. దక్షిణాఫ్రికాలోని భారతీయుల ఉద్యమాలకు సూత్రప్రాయంగా బ్రిటీష్ ఇండియా ప్రభుత్వ సానుభూతి ఉండేది కాబట్టి ఇది ప్రభుత్వ వ్యతిరేక చర్య కాదు. జవాహర్లాల్ ఈ క్రమంలో ముందుకుపోయి బ్రిటీష్ పారామిలటరీలో చేరి, తోటి భారతీయ యువకులను ఆ దళంలో చేర్చడానికి అవసరమైన ప్రయత్నాలు చేసేవాడు. అప్పటికే అంతరంగంలో జాతీయవాద పోరాటాలు, అతివాద ఉద్యమాల పట్ల ఆరాధనాభావం ఉన్నా ఈ దశలో అతని క్రియాశీల రాజకీయ అవగాహన దయాళువులైన బ్రిటీష్ వారు భారతీయుల న్యాయమైన కోర్కెలు తీరుస్తారన్న వద్దే ఉండేది.
సహాయ నిరాకరణోద్యమం నుంచి పూర్ణ స్వాతంత్ర్యం వరకు (1919 - 1930)
రాజకీయాల్లోకి ప్రవేశం: రెండవ ప్రపంచయుద్ధం, హోంరూల్ లీగ్
అలహాబాద్ ఉన్నత న్యాయస్థానంలో తండ్రి చాటు న్యాయవాదిగా పనిచేస్తున్న జవాహర్లాల్ తండ్రితో పాటుగా 1912లో పాట్నాలో జరిగిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ వార్షిక సమావేశాలకు హాజరయ్యాడు.[16] జీవితకాలం పాటు అనుబంధం పెంచుకున్న ఆ సంస్థ అప్పటి దశలో చేస్తున్న రాజకీయాలు జవాహర్లాల్కు కనీస ఆసక్తి కలిగించలేదు. అతనికి ఆ సమావేశాలు - "ఇంగ్లీషు తెలిసిన ఉన్నత వర్గాల వ్యవహారంగా మాత్రమే" అనిపించాయి.[17] ఆ దశలో కాంగ్రెస్ దాదాపుగా మితవాద రాజకీయ నాయకులతో నిండి ఉండేది.[16] మొదటి ప్రపంచయుద్ధం వచ్చిన ఆ దశలో తనకు ఒక స్పష్టమైన వైఖరి లేదని జవాహర్ తర్వాతి దశలో అంగీకరించాడు. నెహ్రూ జీవితచరిత్రకారుల్లో ఒకడైన ఫ్రాంక్ మోరిస్ రాసినదాని ప్రకారం "అతని (జవాహర్లాల్) సానుభూతి ఏ దేశంతో అయినా ఉందంటే అది ఫ్రాన్స్. ఫ్రెంచి సంస్కృతి పట్ల అతనికి ఎంతగానో గౌరవం ఉండేది."[18] యుద్ధసమయంలో జవాహర్ "సెయింట్ జాన్స్ అంబులెన్స్"కు స్వచ్ఛంద సేవకునిగా ఉన్నాడు. అలహాబాదులో సెయింట్ జాన్స్ అంబులెన్స్ సర్వీసు వారి ప్రాంతీయ కార్యదర్శుల్లో అతను ఒకడు.[16] కానీ ప్రభుత్వం పాస్ చేసిన సెన్సార్షిప్ బిల్లులను వ్యతిరేకించాడు.[19] 1917లో ప్రాంతీయ సైన్యం నమూనాలో తయారుచేసిన భారతీయ రక్షణదళంలో చేరడానికి తన సమ్మతిని తెలియజేశాడు. తనవంటి యువకులను అందులో చేరేలా ప్రోత్సహించే కార్యకలాపాల్లో పాల్గొనడానికి సంసిద్ధుడైనాడు.[20]
కాంగ్రెస్ సంస్థలో అతివాదులకు ప్రవేశం ఇప్పించే ప్రయత్నాలు బెడిసికొట్టి మితవాదులు విజయం సాధించడంతో బాలగంగాధర తిలక్, అనీ బిసెంట్ హోంరూల్ లీగులు స్థాపించారు. స్వయంపాలన ఆవశ్యకతను ప్రచారం చేసే ఉద్దేశంతో ఈ సంస్థలు స్థాపించారు. ప్రభుత్వం అనీబిసెంట్ని బొంబాయి, సెంట్రల్ ప్రావిన్సుల నుంచి బహిష్కరించింది.[20] దీనిపై దేశవ్యాప్తంగా ఎందరో విద్యావంతులు, అనీబిసెంట్ అనుచరులు ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. అలా ప్రభుత్వ చర్యలను నిరసించినవారిలో జవాహర్లాల్ ఒకడు. ప్రతిస్పందనగా తాను భారతీయ రక్షణదళంలో చేరడానికి చేసిన దరఖాస్తు ఉపసంహరించుకుని, దళంలో చేరేలా ఇతరులను ప్రోత్సహించేందుకు నిర్వహించబోయిన సభ రద్దుచేశాడు. మోతీలాల్ అధ్యక్షతన జవాహర్లాల్ ఒకానొక కార్యదర్శిగా యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల హోంరూల్ లీగ్ ఏర్పాటుచేశారు. అయితే హోంరూల్ సాధించేందుకు చేపట్టాల్సిన కార్యాచరణ విషయంలో జవాహర్లాల్కి స్పష్టత లేదు. హోంరూల్ నాయకులైన అనీబిసెంట్ ఆంగ్లో-సాక్సన్ పద్ధతి కానీ, తిలక్ తీవ్రమైన అతివాదం కానీ అతన్ని ఆకర్షించలేదు. అలాగని స్వంతంగా తనే కార్యాచరణ ఏర్పురుచుకోగల స్పష్టత కూడా లేదు.[21] సిరిసంపదల వల్ల దేశప్రజలకు సేవచేయగల స్థితిలో ఉండి కూడా తండ్రి స్థాపించిన ఇండిపెండెంట్ పత్రిక నిర్వహణలో సహకారం తప్ప మరేమీ చేయలేకపోతున్నందుకు అసంతుష్టితో గడిపేవాడు.[22]
సహాయ నిరాకరణోద్యమంలోకి
1919లో రౌలట్ చట్టం అమలులోకి రావడం, జలియన్ వాలాబాగ్ దురంతం జరగడం జవాహర్లాల్లో పెద్ద పరివర్తనానికి కారణమయ్యాయి. జలియన్ వాలాబాగ్ దురంతాన్ని గురించి నివేదించడానికి ఏర్పరిచిన కాంగ్రెస్ కమిటీకి జవాహర్లాల్ సహకరించేందుకు అమృత్సర్ సందర్శించాడు. ప్రత్యేకించి జలియన్ వాలాబాగ్ దురంతం పట్ల ఇంగ్లండులో వ్యక్తమైన అభిప్రాయం అతన్ని కలతపెట్టింది.[23] సర్వేపల్లి గోపాల్ ఈ దశలో వచ్చిన మార్పు గురించి - " (అంతవరకు) దయాసముద్రులైన బ్రిటీష్ పాలకులవల్ల ఉపకారం మేలు జరుగుతాయని (జవాహర్లాల్) ఆశిస్తూ ఉన్నాడు. కాని స్వాతంత్ర్యమనేది ఒకరు ఆదరభావంతో ఇచ్చే కాన్క కాదనీ, ప్రతిఘటించి పోరాటం సల్పినందువల్ల దక్కే ఫలితమనీ దేశంలో సర్వసాధారణంగా చాలామందికి కనువిప్పు కలిగింది. దాని పర్యవసానమే జవహర్లో వచ్చిన పెద్ద పరివర్తనం." అని రాశాడు.[24] 1920లో పలువురు భారతీయ జాతీయోద్యమ నాయకులు, కార్యకర్తల వలెనే జవాహర్లాల్ కూడా గాంధీ భావాలు, కార్యాచరణ విపరీతంగా ఆకర్షించాయి. గాంధీ పిలుపును అనుసరించి సహాయ నిరాకరణోద్యమంలో తన కృషి ప్రారంభించాడు. జవాహర్లాల్ యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లో సహాయ నిరాకరణోద్యమాన్ని నిర్వహించే బాధ్యత స్వీకరించాడు. యుపిలో ప్రముఖుడైన కాంగ్రెస్ నాయకుడిగా అతికొద్ది కాలంలోనే పేరు సంపాదించాడు.[25]
1920 జూలై నుంచి అలహాబాద్ జిల్లాకు ఉత్తరాన ఉన్న ప్రతాబ్గఢ్ జిల్లాలో జమీందార్లు చిత్తం వచ్చినట్టు కౌళ్ళు, జరిమానాలు, నజరానాలు విధిస్తూండడంతో తిరగబడ్డ[26] వెనుకబడ్డ కుర్మీ కులానికి చెందిన రైతుల పోరాటానికి జవాహర్లాల్ నాయకత్వం వహించాడు. రైతుల కోర్కెలకు న్యాయబద్ధమైన స్పష్టమైన రూపం ఇచ్చి, వారిని అహింసవైపు మళ్ళించి వారి సమస్యలను వెల్లడించేందుకు కిసాన్ సభలను ఏర్పాటుచేశాడు. మరోవైపు రైతులను అక్రమంగా అరెస్టు చేసిన బ్రిటీష్ అధికారులతో సంప్రదింపులు జరిపాడు.[27][28] రైతుల్లోని క్రమశిక్షణ, వారికి జవాహర్ నాయకత్వం పట్ల గౌరవం అతన్ని కదిలించాయి. ప్రతాబ్గఢ్ ప్రాంతంలో ఒకచోట సభలో తాను ప్రసంగిస్తూండగా జనంలో చిన్న కలకలం కనిపించింది, మాట్లాడకున్నా వారిలో వారే తోసుకోవడం, మోచేతులతో పొడుచుకోవడం కనిపించింది. ఆగ్రహించి అదేమని ప్రశ్నిస్తే - అక్కడొక పాము ఉందని, ప్రాణభయం ఓవైపు ఉన్నా కూడా క్రమశిక్షణ తప్పకుండా అలా మౌనంగానే ఒకరినొకరు హెచ్చరించుకుంటున్నారని తెలిసింది. మూడున్నర దశాబ్దాల తర్వాత గుర్తుచేసుకునేంతగా జవాహర్ మీద ఈ సంఘటన ముద్రవేసింది.[29] జమీందార్ల విధానాలకు తోడు ప్రభుత్వ బాధ్యతారాహిత్యం వల్ల 1921 సంవత్సరంలో హింసాత్మకమైన రైతాంగ ఆందోళన అవధ్ అంతటా వ్యాపించింది.[30] జనవరి, ఫిబ్రవరి నెలల్లో రెండు వేర్వేరు సంఘటనల్లో పోలీసుల దాడులు, నాయకుల అరెస్టుల వల్ల రెచ్చిపోతున్న గుంపుల ఎదుట నిలిచి జవాహర్ వారికి సాహసోపేతంగా అహింస బోధించి శాంతపరిచాడు. ప్రభుత్వం ఒకపక్క సహాయనిరాకరణ ఉద్యమ నాయకులైన గాంధీ, నెహ్రూ వంటివారి పట్ల అనుమాన దృక్కులతో చూస్తూనే, ఉద్యమ నాయకత్వం కౌళ్ళు చెల్లించమని సూచించే జవాహర్లాల్, గాంధీ వంటివారి చేతిలో ఉండాలని,[31] ఏమీ చెల్లించవద్దని ఆజ్ఞాపించే సాధువుల చేతిలో ఉండరాదని ఆశించారు. పన్నులు, కౌళ్ళ చెల్లింపు నిరాకరించమనే నాయకులను క్రమేపీ ప్రభుత్వం అరెస్టు చేసి, రైతు ఉద్యమ నాయకత్వాన్ని పూర్తిగా కాంగ్రెస్ పాలు చేసింది. జవాహర్ సహా కాంగ్రెస్ వారు రైతు సమస్యల మీద తక్కువగా వ్యవస్థా నిర్మాణం, నిధుల వసూళ్ళపై ఎక్కువగా కేంద్రీకరించడంతో ప్రభుత్వానికి వీలుచిక్కింది.[32] తర్వాతి దశలో రైతాంగం మరో రాజకీయ ఆందోళన అయిన ఏకా ఉద్యమం ప్రారంభించింది. జవాహర్ వేరే పనిలో మునిగి, ఈ ఉద్యమంలో పాల్గొనకుండా ఉండిపోయాడు. అంతటితో ఆ రైతు ఉద్యమంలో జవాహర్ అనుబంధం ముగిసింది.[33]
1921లో నెహ్రూ ఒకపక్క అఖిలభారత కాంగ్రెస్ వ్యవహారాల్లోనూ, ఇటుపక్క స్వంత రాష్ట్రంలోని కార్యాచరణలోనూ ఆసక్తిగా పాల్గొనసాగాడు. అలహాబాద్ జిల్లాలో కనీసం 50వేల మందిని కాంగ్రెస్ సభ్యులుగా చేర్పించాలని, ప్రత్యేకించి స్త్రీలను హెచ్చుసంఖ్యలో చేర్చాలని లక్ష్యం నిర్ణయించుకున్నాడు. సహాయ నిరాకరణ, ఖిలాఫత్ ఉద్యమాలను బలపరచడానికి యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లోని జిల్లాలంతటా పర్యటనలు ప్రారంభించాడు. అనేక కార్యక్రమాలు, సభలు నిర్ణయించుకుని వాటికై విస్తారంగా ప్రయాణాలు చేశాడు. ఒకదశలో తాను చేరుకోవాల్సిన సభ కోసం రెండు ఊళ్ళ మధ్య పరుగులు కూడా పెట్టాడు.[34] మరో సందర్భంలో తప్పిపోయిన రైలును అందుకునేందుకు పక్క స్టేషనుకు రైల్వే ట్రాలీలో ప్రయాణించాడు. 1920, 21ల్లో స్వరాజ్యం సాధించడానికి స్వదేశీ వస్తువులు, దుస్తులు వినియోగించడమే ఏకైక మార్గమన్న అభిప్రాయంలో ఉండేవాడు. విదేశీ వస్త్ర బహిష్కరణ,[35] స్వరాజ్య నిధికి విరాళాల సేకరణ మంచి ఉత్సాహంతో చేస్తూండేవాడు. ప్రభుత్వాజ్ఞలను పూర్తిగా లెక్కచేయని మనస్థితి రాలేదు. సభల విషయంలో నిషేధాజ్ఞలు పాటించేవాడు.[36] అయితే ప్రభుత్వం హింసను ప్రేరేపించే రచనలు చేయనని పూచీ ఇమ్మని కోరగా, ప్రభుత్వానికి క్షమాపణ కానీ, పూచీ కానీ ఇవ్వనని నిరాకరించాడు. [37] 1921 డిసెంబరు 5న యునైటెడ్ ప్రావిన్సు స్వచ్ఛంద సేవకుల వ్యవస్థను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించి, దాని కార్యదర్శి జవాహరలాల్ను, ఈ కార్యకలాపాలతో సంబంధం ఉన్న తండ్రి మోతీలాల్ను అరెస్టు చేశారు. జవాహర్లాల్కు ఆరునెలల సాధారణ జైలుశిక్ష, రూ.100 జరిమానా, అది చెల్లించకుంటే మరో నెల శిక్ష విధించారు. జవాహర్ అధికారులు అణచివేస్తున్నా, తాను నిర్బంధంలో ఉన్నా జైలు నుంచే యుపి కాంగ్రెస్ పని కొనసాగించాడు. ఏవో సాంకేతిక కారణాలతో సగం శిక్ష అనుభవించగానే 1952 మార్చిలో జవాహర్ని విడుదల చేశారు. చౌరీచౌరా సంఘటన వంటి హింసాత్మక ఘటనలు ఎక్కువ అవుతున్నాయన్న కారణంగా మహాత్మా గాంధీ సహాయనిరాకరణ ఉద్యమాన్ని నిలిపివేయడం జవాహర్లాల్ వంటి పలువురు కాంగ్రెస్ నాయకులకు ఆశాభంగం అయింది.[38]
రెండు జైలు శిక్షలు, పార్టీ చీలకలతో మధ్యవర్తిత్వం (1922-1923)
మహర్షి వంటివాడైన మా ప్రియతమ నాయకుని(గాంధీ)కి శిక్ష విధించిన తర్వాత జైలు మాకు స్వర్గమైంది. పవిత్రమైన యాత్రా స్థలమైంది.... నా అదృష్టానికి నేనే అబ్బురపడుతున్నాను.
— న్యాయస్థానంలో జవాహర్లాల్ నెహ్రూ ప్రకటనలో భాగం[39]
సహాయ నిరాకరణోద్యమం ఆపేయాలని మహాత్మా గాంధీ హఠాత్తుగా తీసుకున్న నిర్ణయం తీవ్రమైనదీ, ఆశాభంగం కలిగించేదీ అయినా జవాహర్లాల్ గాంధీ మార్గనిర్దేశానికే కట్టుబడ్డాడు. ఆ నిర్ణయంతో దెబ్బతిన్న కాంగ్రెస్ కార్యకర్తల ఆత్మస్థైర్యాన్ని నిలబెట్టడం జవాహర్కి చాలా కష్టమైంది.[38] యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లో రాట్నం తిప్పడం, విదేశీ వస్తు బహిష్కరణ వంటి నిర్మాణాత్మక కార్యక్రమాల్లోనూ, గాంధీ స్వరాజ్య కార్యక్రమాలను ప్రచారం చేయడంలోనూ గడిపేవాడు. అప్పటికే మహాత్మా గాంధీని అరెస్టు చేసి, జైలు శిక్ష విధించిన ప్రభుత్వం తీవ్రమైన అణచివేత చర్యలకు పాల్పడసాగింది. ఈ నిర్బంధాల మధ్య నిర్మాణాత్మక కార్యక్రమాలు కూడా సాగడం కష్టమయ్యేది. 1922 మే 12న పికెటింగ్ జరుపుతూ, దాన్ని ప్రచారం చేస్తున్నాడన్న కారణంతో జవాహర్లాల్ని అరెస్టు చేశారు.[40] సహాయనిరాకరణ ఉద్యమ కార్యాచరణలో భాగంగా న్యాయస్థానాలు విడనాడాలన్న సూత్రం అనుసరించి జవాహర్లాల్ తన తరఫున వాదించడానికి, క్రాస్ పరీక్ష చేయడానికీ అంగీకరించలేదు. కోర్టులో న్యాయమూర్తి మాట్లాడే అవకాశం ఇచ్చినప్పుడు సుదీర్ఘమైన ప్రకటన ఒకటి చేశాడు. దానిలో తన దృక్పథాన్ని వివరిస్తూ, ప్రభుత్వ దమనకాండను నిరసించాడు. విదేశీ వస్త్రబహిష్కరణకు ఈ విధంగా ప్రాచుర్యం కలిగించినందుకు ప్రభుత్వానికి కృతజ్ఞతలు చెప్పాడు. మహాత్మాగాంధీ వంటి నాయకుని కింద దేశసేవ చేయడం భాగ్యమని తోటి భారతీయులకు ప్రబోధిస్తూ ముగించాడు.[39] ప్రభుత్వం ఆశించని విధంగా విద్యావంతులైన భారతీయ యువతను జవాహర్ కోర్టు ప్రకటన ప్రభావితం చేసింది.
ఈసారి 18 నెలల కఠిన కారాగార శిక్ష, వంద రూపాయల జరిమానా విధించారు. జరిమానా కట్టకపోతే మరో మూడు నెలల జైలు శిక్ష అనుభవించాల్సి ఉంటుంది. అతనిని జైలుశిక్ష అనుభవించేందుకు లక్నో జైలుకు తరలించారు. ఆ జైలులో సందర్శకులను వేధిస్తారన్న చెడ్డపేరు ఉండడంతో స్నేహితులు, బంధువులను చూసే అవకాశం తానే వదులుకున్నాడు. జైలు జీవితం పేరిట బలవంతాన లభించే తీరికను జవాహర్ సద్వినియోగం చేసుకున్నాడు.[41] శారీరక వ్యాయామం, నూలు వడకడం, చరిత్ర, యాత్రా జీవనాలకు సంబంధించిన పుస్తకాలు చదవడం, ఉత్తరాలు రాయడం వంటి పనుల్లో నిమగ్నమయ్యాడు. జైలు జీవితం తాలూకు కష్టాలు, ఇబ్బందులు అతనికి బాగా సంతృప్తి కలిగించాయి. దేశం కోసం కష్టపడుతున్నందుకు ఒకవిధమైన సంతృప్తి చెందేవాడు. జైలు నుంచి విడుదల కోరుకోవట్లేదని ఒక లేఖలో జవాహర్లాల్ రాశాడు. అందుకు భిన్నంగా యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల శాసన మండలి తీర్మానాన్ని అమలు చేస్తూ శిక్ష పూర్తికాకుండానే 1923 జనవరి 31న సార్వత్రిక క్షమాభిక్షలో భాగంగా జవాహర్ శిక్షాకాలం ముగిసింది.[42]
విడుదల కాగానే కాంగ్రెస్ పార్టీ శాసనసభల్లో ప్రవేశించాలనే వారు, ప్రవేశించరాదనే వారి మధ్య చీలిపోయి ఉంది. ప్రవేశించాలనే మితవాద పక్షంలో తన తండ్రి మోతీలాల్ సహా తనకు సన్నిహితులు ఉన్నారు. స్వతాహాగా జవాహర్కి సహాయ నిరాకరణను తిరగదోడి శాసనసభల్లో చేరడం చేపట్టడం ఇష్టం లేదు. కానీ ఈ చీలికల విషయంలో సంస్థ దెబ్బతింటుందని కలతపడ్డాడు. సహాయ నిరాకరణమే స్వరాజ్యానికి మార్గమన్న తన విధానాన్ని పునరుద్ఘాటించినా శాసనసభల ప్రవేశం విషయంలో అప్పటికి ఏ అభిప్రాయం వ్యక్తం చేయలేదు. ఇరుపక్షాలూ తమ ప్రచారాలు రెండు నెలలపాటు ఆపివేసేలా 1923 ఫిబ్రవరి మాసాంతంలో జరిగిన అలహాబాద్ సభలో మౌలానా అబుల్ కలామ్ ఆజాద్తో కలిసి ఇరుపక్షాలనూ జవాహర్ ఒప్పించాడు.[43] తిరిగి మే నెలలో రెండు పక్షాల వారూ కలహానికి సంసిద్ధులయ్యే సరికి కాంగ్రెస్ చీలిక నివారించడానికి జవాహర్లాల్ ఓ రాజీ సూత్రాన్ని ప్రతిపాదించాడు. దాని ప్రకారం శాసనసభల్లో ప్రవేశించరాదని 1922 డిసెంబరులో జరిగిన నిర్ణయాన్ని కొట్టివేయరు, అలాగని ప్రచారమూ ఇవ్వరు. అంటే సూత్రం అలానే ఉండనిచ్చి శాసనసభల్లో ప్రవేశించవచ్చని సారాంశం. ఇది శాసనసభల్లో ప్రవేశానికి ఆశిస్తున్నవారికే అనుకూలంగా ఉంది. ఈ తీర్మానం బొంబాయిలో జరిగిన అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కమిటీ సైతం ఆమోదించింది. కానీ శాసనసభా ప్రవేశం ఇష్టంలేని ఆరుగురు సభ్యులూ రాజీనామా చేసి, ఆమోదించాలని పట్టుబట్టారు.[44] ఆ దశలో చివరకు కమిటీలో ఏ పక్షానికి మొగ్గకుండా ఉన్న జవాహర్లాల్ వంటివారు ఉండాలని ఇరుపక్షాలూ అంగీకారానికి వచ్చాయి. అయితే అతికొద్ది నెలల్లోనే ఈ రాజీ తీర్మానాన్ని పలు రాష్ట్ర కమిటీలు తిరస్కరించాయి. ఆ కమిటీలపై క్రమశిక్షణా చర్యలు తీసుకోవాలని అఖిలభారత కాంగ్రెస్ కమిటీ సమావేశంలో జవాహర్ పెట్టిన తీర్మానం వీగిపోవడంతో పార్టీ పదవులన్నిటికి రాజీనామా చేశాడు.[45]
అయిష్టమైన పార్టీ కలహాల నుంచి రాజీనామాతో విముక్తి పొందిన జవాహర్లాల్ తిరిగి కార్యాచరణపై దృష్టిపెట్టాడు. నాగపూరులో జాతీయ జెండాతో ఊరేగింపును అనుమతించేందుకు జిల్లా మొజిస్ట్రేటు నిరాకరించడంతో జెండా సత్యాగ్రహం ప్రారంభమైంది. దానిని వ్యవస్థీకరించి, ఎప్పటికప్పుడు స్థానిక కార్యకర్తలకు తోడుగా వివిధ ప్రాంతాల నుంచి స్వచ్ఛంద కార్యకర్తల బృందాలు వెళ్ళి ఊరేగింపుగా జెండాను తీసుకుపోతూ అరెస్టు అవుతూండేలా పంపుతూ వచ్చారు. చివరకు ప్రభుత్వం దిగి వచ్చి జాతీయ జెండాను ఎగురవేసుకునేందుకు అనుమతి ఇచ్చేదాకా ఇది కొనసాగింది. ఆ తర్వాత అకాలీ ఉద్యమంలో ఆసక్తి కనబరిచి, క్రమేపీ ఆ ఉద్యమంలో మమేకమయ్యాడు. పంజాబ్ రాష్ట్రంలోని సిక్ఖులకు గురుద్వారాల నిర్వహణలో సంస్కరణలు అమలు చేయాలని ప్రారంభించిన అకాలీల ఉద్యమం శాంతిభద్రతల సమస్య తెస్తుందని పంజాబ్ ప్రభుత్వం వారి ప్రయత్నాలు ప్రతిఘటించింది. అలా మతసంస్కరణల ఉద్యమం రాజకీయ ఉద్యమమై, మహాత్మా గాంధీ ప్రబోధించిన అహింసా సిద్ధాంతం స్వీకరించి ప్రభుత్వాన్ని ఎదిరించసాగారు. 1923 జూన్, జూలైల్లో వారి సభల్లో పాల్గొనడంతో ప్రారంభించి క్రమేపీ సెప్టెంబరు నాటికల్లా అకాలీలతో కలిసి అప్పుడప్పుడే పదవీచ్యుతుడై, సంస్థానం కోల్పోయిన సిక్ఖు సంస్థానాధీశ్వరుని ప్రాంతం- నాభా సంస్థానం వెళ్ళాడు. అధికారులు అప్పటికే సంస్థానంలో ప్రవేశించిన జవాహర్లాల్ని సంస్థానంలో ప్రవేశించవద్దన్న ఉత్తర్వు చూపించి, దానిని ఉల్లంఘించాడంటూ అరెస్టు చేశారు. జవాహర్లాల్నీ, అతని స్నేహితులనీ ఒకే గొలుసులకు కట్టివేసి, జనంతో కిక్కిరిసిన మూడో తరగతి రైలు పెట్టెలో నాభా పట్టణం తీసుకువెళ్ళి దారుణమైన స్థితిగతులు ఉన్న నాభా జైలులో నిర్బంధించారు. అతనిపై నేరారోపణలు అసంబంద్ధంగా ఉండడంతో సిక్ఖుల జాథాలలో ఉన్నాడనీ, వారంతా దౌర్జన్యం చేశారనీ అక్రమ కేసు బనాయించారు. కేసు నత్తనడకన సాగుతూండగా బ్రిటీష్ ఇండియా ప్రభుత్వం కలగజేసుకుని కొన్ని సూచనలు చేసింది. తదనుగుణంగా నిందితులకు 30 నెలల కఠిన కారాగార శిక్ష విధించి, వెనువెంటనే నిలిపివేసి, సంస్థానాన్ని విడిచి వెళ్ళి తిరిగి రావద్దన్నారు.[46]
వ్యక్తిగత సమస్యలు, మున్సిపల్ పరిపాలన (1924-1926)
నాభా జైలు నుంచి తిరిగివచ్చాకా జవాహర్లాల్ ఉత్సాహలేమితో కొట్టుమిట్టాడుతున్న కాంగ్రెస్ పార్టీకి జవజీవాలు తీసుకురావడం ఎలాగన్న ప్రశ్నపై సతమతమయ్యాడు. అప్పటికి జవాహర్ భావాల్లో సామ్యవాదం వంటివేమీ జొరబడలేదు, గాంధేయవాదానికే పూర్తి నిబద్ధునిగా ఉండేవాడు.[47] కాకినాడలో జరిగిన అఖిల భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ సమావేశంలో ప్రసంగిస్తూ - "భారతీయ స్వచ్ఛంద సేవకులకూ, పాశ్చాత్య దేశాల వలంటిర్లకూ మధ్య ఉభయ సామాన్యమైన విశేషం అంతగా లేదు. భారతీయ స్వచ్ఛంద సేవక సంస్థకు అహింస ప్రాథమిక సూత్రమై ఉండాలి. భారతదేశానికి అహింసను, క్రమశిక్షణను పాటించే సైనికులు అవసరమై వున్నారు" అంటూ అవే భావాలు గాంధీయమైన భాషలోనే వెల్లడించాడు. జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శులు ముగ్గురిలో ఒకనిగా జవాహర్లాల్ పార్టీ నిర్వహణా భారాన్ని, అనుసంధాన కార్యకలాపాలను చాలావరకూ భుజాన వేసుకున్నాడు.[48] కాంగ్రెస్ పార్టీ ద్రవ్య వ్యవహారాలు, అకాలీ ఉద్యమాన్ని జాతీయోద్యమంతో అనుసంధానం చేసే కార్యకలాపాలతో తీరికలేకుండా పనిచేయసాగాడు.[49]
ఖిలాఫత్ ఉద్యమ స్ఫూర్తి నానాటికీ దెబ్బతింటూ దేశంలో హిందూ-ముస్లిం మత విద్వేషాలు రెచ్చిపోసాగాయి. 1924 ఫిబ్రవరిలో బ్రిటీష్ వారు ఆరోగ్యకారణాలతో విడుదల చేసిన గాంధీ సెప్టెంబరు నాటికి ఈ మతవిద్వేషాలు సమసిపోవాలంటూ 21 రోజుల ఉపవాస దీక్ష తీసుకున్నాడు. జవాహర్లాల్ను ఆ వార్త చాలా బాధించింది. అది తెలిసేనాటికే మతకలహాలు తగ్గించేందుకు, వాస్తవ స్థితిగతులు తెలుసుకునేందుకు పర్యటనలు చేస్తున్నాడు. హిందూ-ముస్లిముల నడుమ ఐక్యత సాధించే మార్గాన్వేషణకు యుపిలో ప్రతీ పట్టణంలో, ప్రతీ గ్రామంలో సమావేశాలు నిర్వహించాలని పిలుపునిచ్చాడు, స్వయంగా ఢిల్లీలో ఐక్యతా మహాసభలో పాల్గొన్నాడు.[49] అలహాబాద్ నగరంలో జరిగిన మత ఘర్షణల వివరాలను సేకరించి, గాంధీకి నివేదిక పంపాడు. మత ఘర్షణలు జవాహర్లాల్ మనస్సును చాలా గాయపరిచాయి. 1925 జనవరిలో ఈ అంశంపై జరిగిన అఖిల పక్ష మహాసభ విఫలమైంది. ఈ సభలో జరిగిన చర్చ వినాల్సిరావడమే అతనికి ఎంతో బాధాకరంగా పరిణమించింది. అతని ఉద్దేశంలో ఇది అవాస్తవికమైన, ఊహాత్మకమైన అంశాల చుట్టూ అల్లుకుపోతూండే సమస్య, కనుకనే ఈ సమస్యపై శక్తివంతమైన చర్యలు తీసుకోలేకపోయాడు.[50]
ఈ పరిస్థితులకు తోడు జవాహర్లాల్ సాంసారిక జీవితంలో కూడా పుట్టిన కుమారుడు పుట్టగానే చనిపోవడం, భార్యకు క్షయవ్యాధి పట్టుకోవడం, తాను ఆర్థికంగా ఆధారపడి ఉన్న తన తండ్రితో రాజకీయంగా వివాదాలు రావడం వంటి సమస్యలు చుట్టుముట్టాయి.[50] తండ్రిపై ఆర్థికంగా ఆధారపడకూడదని నిర్ణయించుకోవడంతో గాంధీ అతనికి పత్రికా విలేఖరిగా కానీ, కళాశాలలో ప్రొఫెసర్గా కానీ పని ఏర్పాటుచేయాలని ప్రయత్నించి చూశాడు. ఆపైన కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శిగా వేతనం స్వీకరించాలని గాంధీ అభ్యర్థించినా జవాహర్లాల్ అంగీకరించలేదు. తన పలుకుబడితో బొంబాయిలో టాటా సంస్థ మేనేజరు పదవి ఇప్పించాలని గాంధీ ప్రయత్నించగా, టాటా వారు సిద్ధపడినా జవాహర్కు అందుకు మనస్కరించలేదు. చివరకు భార్య కమల ఆరోగ్యం కోసం ఐరోపా పర్యటన చేయడానికి తప్పనిసరి స్థితిలో తనకేమాత్రం ఇష్టంలేని న్యాయవాది వృత్తి ఒకమారు చేపట్టాల్సివచ్చింది. తండ్రే కక్షిదారును తీసుకునివచ్చాడు. అతనికి న్యాయవాదిగా ముట్టింది రూ.పదివేలు కాగా ఆ వచ్చిన కక్షిదారు కూడా జవాహర్లాల్ వల్ల కాకుంటే మోతీలాల్ అయినా కేసు గట్టెక్కించకపోడని వచ్చాడు.[51]
నా ప్రియతమ నాయకుడు (గాంధీ) జైలులోపల మ్రగ్గుతూ ఉండగా నా సమయంలో అధిక భాగాన్ని ఏ పదవిలోనూ వ్యయపరచదలుచుకోలేదు. నాకు చేతనైనప్పుడల్లా యుద్ధం చేస్తాను. నాకు వీలైనప్పుడల్లా పోరాడుతాను, బలంగా దెబ్బతీస్తాను, స్వరాజ్యం వచ్చేదాకా అదే నా ముఖ్యమైన పని. తక్కినదంతా శిక్షణ, తయారీ.
— యుపి రాష్ట్ర కాంగ్రెస్ కమిటీ కార్యదర్శిగా జవాహర్లాల్ నెహ్రూ 1923 ఏప్రిల్ 5న కాంగ్రెస్ కమిటీలకు, రాష్ట్ర కాంగ్రెస్ కమిటీ సభ్యులకు పంపిన సర్క్యులర్లో భాగం.[39]
సహాయ నిరాకరణోద్యమ విరమణ తర్వాత ఐరోపా ప్రయాణంలోపు సంక్షుభిత సంవత్సరాల్లో జవాహర్ జీవితంలో చెప్పుకోదగ్గ విశేషం - అలహాబాద్ పురపాలక సంఘ అధ్యక్షునిగా చేసిన కృషి. 1923 ఏప్రిల్ నుంచి 1925 ఏప్రిల్ వరకూ ఈ పదవిలో ఉన్న జవాహర్ పరిపాలనలో తొలి అనుభవాన్ని ఇక్కడే గడించాడు.[51] సర్వేపల్లి గోపాల్ ఉద్దేశంలో తర్వాతి కాలంలో ప్రధానమంత్రిగా నెహ్రూ కనబరిచిన "సహచరులపై తన ప్రాబల్యం చూపడం, సామర్థ్యాన్ని అభిలషించడం, సమర్థులైన తన క్రింది అధికార్ల పట్ల విడవని విశ్వాసం చూపడం, కొత్త ఆలోచనలతో అన్ని దిక్కులా ముందుకు సాగిపోయేందుకు గట్టిగా ప్రయత్నించడం వంటి లక్షణాలు" బీజప్రాయంగా అలహాబాద్ పురపాలక సంఘంలో చేసిన పనిలో చూడవచ్చు.[52] పదవి చేపట్టినందుకు శక్తివంచన లేకుండా పనిచేసినా అతను ఏనాడూ దీనికి స్వరాజ్యం కోసం చేసే పోరాటం కన్నా ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇవ్వలేదు. మొదలుపెట్టినప్పుడు అయిష్టమైనదైనా పరిపాలనా వ్యవహారాలు క్రమేపీ అతని ఆసక్తిని చూరగొన్నాయి.[53] పురపాలక సంఘ సభ్యుల అలసత్వం, క్రమశిక్షణా రాహిత్యం పదవిలోకి వచ్చిన తొలినాళ్ళలోనే బహిరంగ విమర్శలతో తొలగించి, క్రమశిక్షణ నెలకొల్పాడు. చిన్న చిన్న అంశాలకు స్వరాజ్య విధానంతో ముడిపెట్టి పట్టుపట్టేవారు స్వంత పార్టీ సభ్యులే అయినా అంగీకరించేవాడు కాదు.[54] ఆంగ్లేయులపై నిష్కారణంగా ప్రతీకారం చూపే విధానాలనూ సమర్థించలేదు. అవసరమైనప్పుడు, తగినంత స్థాయి ఉన్న విధానాలలో కాంగ్రెస్ విధానాల దృష్ట్యా నడుచుకునేవాడు.[55] బ్రిటీష్ వస్తువుల బహిష్కరణ, పాఠశాలల్లో నూలు వడకడం, కాంగ్రెస్ నాయకులకు సన్మానం, తిలక్ వర్థంతి, గాంధీకి శిక్షవేసిన రోజు జ్ఞాపకార్థంగా గాంధీ దినోత్సవం సెలవులు ఇవ్వడం వంటి చర్యలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వ్యతిరేకించినా ఖాతరుచేయకుండా నిర్వహించాడు. ప్రజలకు మేలుచేకూర్చే పలు నిర్ణయాలు, క్రమం తప్పకుండా ప్రజలకు నివేదికలతో పారదర్శకత పాటించడం వంటి అనేక చర్యలు చేపట్టాడు. ప్రత్యక్షంగా కనిపించే న్యాయబుద్ధి, నీతి, నిజాయితీలతో పురపాలక సంఘ వ్యవహారాల్లోని అన్ని పక్షాల వారిలోనూ పలుకుబడి, ప్రాభవం సంపాదించాడు.[56] కమీషనర్ కూడా మునిసిపల్ వ్యవహారాలు మెరుగుకావడం వెనుక జవాహర్లాల్ కృషిని ప్రస్తావించాల్సిన స్థితి తీసుకువచ్చాడు. అయితే పురపాలక వ్యవహారాలు కేవలం గృహవసతి, పారిశుధ్యం వంటి అంశాలకే పరిమితమై విశాలమైన అర్థంలో సాంఘిక సంక్షేమాన్ని తమ పరిధిగా ఎంచే వీలులేకపోవడం, ఆ రంగంలో కృషిచేయలేకపోవడం అతనికి సంతృప్తి కలిగించలేదు.[57] 1925 ఏప్రిల్లో పార్టీ కార్యకలాపాల దృష్ట్యా బోర్డు పనులు చూడడానికి వీలుచిక్కడం లేదంటూ మునిసిపల్ బోర్డు ఛైర్మన్ పదవికీ, బోర్డు సభ్యత్వానికి కూడా రాజీనామా చేశాడు.[58]
ఐరోపా పర్యటన, నూతన రాజకీయ భావాల అంకురం (1926-1927)
జవాహర్లాల్ 1926 మార్చి 1న భార్య కమల, కుమార్తె ఇందిరలతో బయలుదేరి ఐరోపా చేరుకున్నాడు. జెనీవాలో ఒక చౌక బసలో స్థిరపడ్డాడు. క్షయవ్యాధితో బాధపడుతున్న భార్య కోలుకునేందుకు ప్రధానంగా ఈ ఐరోపా నివాసం. అయితే అది ఆమె మీద ప్రభావం ఏమీ చూపించకపోగా జవాహర్లాల్ రాజకీయ, ఆర్థిక భావాలలో విప్లవాత్మకం అనదగ్గ పరిణామం తీసుకువచ్చింది. మరోవైపు భారతదేశంలో జాతీయవాద రాజకీయాల పరిస్థితి దారుణంగా తయారైంది. మతసామరస్యం లోపించి మతకల్లోలాలు వ్యాప్తిచెందుతూ ఉన్న వార్తలు జవాహర్కు అందుతూండేవి. ఈ వార్తలు ఆయనను కుంగతీసేవి. మతాన్ని అదుపులోకి తెచ్చుకుని, రాజకీయాలను లౌకిక తత్వం వైపు మళ్ళించడమే దీనికి పరిష్కారమని భావించేవాడు. ఈ దశలో అతను బౌద్ధికమైన పనులు కాక చేసినవి భార్యకు సేవ, కుమార్తెను పాఠశాలకు తీసుకెళ్ళి, తీసుకురావడం. అంటే అతని కార్యాచరణయుతమైన జీవితంలో అధ్యయనానికి బోలెడంత ఖాళీ దొరికినట్టు. ఫ్రెంచి భాష నేర్చుకోవడం, బహు గ్రంథ పఠనం, వివిధ కోర్సులకు, ఉపన్యాసాలకు హాజరుకావడం వంటి పనులతో ఆ అవకాశాన్ని సద్వినియోగం చేసుకున్నాడు. విస్తారమైన అధ్యయనం వల్ల ఆయన మనస్సు, బుద్ధి నూతన సిద్ధాంత బీజాలకు సిద్ధంగా ఉంది. ఆ ఏడాది ముగిసేనాటికి కమల ఆరోగ్యంపై ఐరోపా నివాసం మెరుగదల ఏమీ చూపించడం లేదని తేలిపోయింది. మోతీలాల్ కూడా ఐరోపా పర్యటనకు వస్తూండడంతో ఇక జవాహర్ కుటుంబం ఐరోపా ఖండాన్ని సందర్శించింది. ఈ సందర్శన జవాహర్లాల్ అధ్యయనానికి, ఐరోపా రాజకీయవేత్తలతో పరిచయాలు, వారి ఉద్యమాల పట్ల అవగాహన కలిగించి, తర్వాతికాలపు జవాహర్ ఆలోచనల్లో వినూత్నమైన గాఢత్వాన్ని కల్పించింది.
1927 ఫిబ్రవరిలో బ్రస్సెల్స్లో వలసపీడన, సామ్రాజ్యవాదాలకు వ్యతిరేకంగా జరిగిన అంతర్జాతీయ మహాసభలో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రతినిధిగా జవాహర్ అధ్యక్ష మండలి సభ్యుడి హోదాలో పాల్గొన్నాడు. సమావేశాల్లో వక్తగా, ఇష్టాగోష్ఠి సభ్యునిగా, ఒక సమావేశానికి అధ్యక్షునిగా, తీర్మానాల ముసాయిదా రచయితగా పలు హోదాల్లో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు. సమావేశంలోని పలువురు రాజకీయవేత్తల సాంగత్యం అతనిని ప్రభావితం చేసింది. ఈ సమావేశాల్లో మాట్లాడుతూ జవాహర్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరుగుతున్న సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేక ఉద్యమాల్లో సాధారణాంశం వివరించాడు. భారతీయుల్లో విభేదాలు తీవ్రతరం చేయడం, ఫ్యూడల్ సమాజానికి చెందిన సంస్థానాధీశులను, భారతీయ భూస్వాములను కాపాడడం వంటి సామ్రాజ్యవాద ప్రబలమైన దృష్టాంతాలను భారతదేశంలో ఎత్తిచూపాడు. తొలిసారి జవాహర్ ఆలోచనల్లో రాజకీయ-ఆర్థిక అంశాల పరస్పర సంబంధం పట్ల స్పష్టత వచ్చింది. అలా కేవలం బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యవాదాన్ని ఖండించే జాతీయవాది స్థాయి నుంచి సామ్రాజ్యవాదపు ఉద్దేశాలు, తీరుతెన్నులు, అది పనిచేసే తీరును అవగాహన చేసుకోవడానికి తన రాజకీయ జీవితంలో తొలిసారి ప్రయత్నించాడు.
చైనా-భారత దేశ జాతీయవాద రాజకీయాల మధ్య సంబంధాలు ఏర్పడాలని ఆశించాడు. ఆ తర్వాత 30 సంవత్సరాల పాటు చైనాకీ, భారతదేశానికి ఉండవలసిన సత్సంబంధాల విషయమై మారకుండా నిలబడిన జవాహర్ దృక్పథానికి పునాది మహాసభలోనే పడింది. ప్రపంచ రాజకీయాలను కూడా చాలా సదవగాహనతో అంచనా వేశాడు. అప్పటికి చైనాలో జాతీయవాదులైన కూమిటాంగులు, కమ్యూనిస్టులు కలిసి బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యవాదం, దాని ప్రభావంలో ఉన్న చైనా చక్రవర్తులకు వ్యతిరేకంగా పనిచేస్తూ ఉండగానే - చైనీయులకు విజయం సిద్ధిస్తే ఆసియాలో సోవియట్ మహా ప్రజాతంత్ర రాజ్యం ఏర్పాటైనట్టేననీ, చైనా-సోవియట్ రష్యా కలిసి ఆసియా, ఐరోపా ఖండాలపై ప్రాబల్యం చూపుతాయనీ, చైనాలోని రైతాంగ ఒత్తిడి వల్ల శుద్ధ కమ్యూనిజం నుంచి చాలామేరకు చైనీయ కమ్యూనిజం వైదొలగుతుందనీ భావించాడు. మరోవైపు బ్రిటన్ ప్రపంచంలో తన స్థానాన్ని కోల్పోతోందని, పూర్తిగా కోల్పోకుండా అమెరికా ఉపగ్రహంగా అమెరికన్ పెట్టుబడిదారీ పక్షాన నిలిచి పోరాడవచ్చని గ్రహించగలిగాడు. బ్రిటన్ ఐరోపాదేశాలన్నిటి మద్దతూ తీసుకున్నా ఒక మహాఖండంలా ఉండబోయే చైనా-రష్యా ప్రభావాన్ని ఎదుర్కోవడం సులభసాధ్యం కాదనీ ఊహించాడు. 1927 నాటికే వీటన్నిటినీ గ్రహించి, కాంగ్రెస్ కార్యవర్గానికి రహస్య నివేదికలో పంపాడు. క్రమేపీ దశాబ్దాల కాలంలో ఈ అంశాలన్నీ వాస్తవరూపం దాలుస్తూ ఉండడాన్ని అతని జీవితచరిత్రకారుడు సర్వేపల్లి గోపాల్ వ్యాఖ్యానిస్తూ ఇవన్నీ "జవాహర్లాల్ ... ప్రపంచ వ్యవహారాల్లో దూరదృష్టి కల రాజకీయ ప్రవక్తగా" నిలిపాయన్నాడు.
ఈ మహాసభ ఫలితంగా ఏర్పడ్డ సామ్రాజ్యవాద వ్యతిరేక లీగ్కు గౌరవ అధ్యక్షునిగా, కార్యనిర్వాహక మండలి సభ్యునిగా జవాహర్లాల్ ఎన్నికయ్యాడు. లీగ్ మీద, మహాసభ మీద సోవియట్ రష్యా ప్రభావం పైకి కనిపించకుండా ఉండేది. దీన్ని గ్రహించినా ఉపేక్షించగలిగాడు. పీడిత జాతులతో సోవియట్ రష్యా తన ప్రయోజనం కోసం సన్నిహితంగా వ్యవహరిస్తోందనీ, ఇది మరో కొత్త సామ్రాజ్యవాదానికి సుదూర భవిష్యత్తులో దారితీయవచ్చుననీ అంచనా వేశాడు. 1927లో సోవియట్ రష్యా అక్టోబర్ విప్లవం దశమ వార్షికోత్సవాల సందర్భంగా సోవియట్ ప్రభుత్వం పంపిన ఆహ్వానాన్ని అనుసరించి జవాహర్లాల్, మోతీలాల్ సోవియట్ రష్యాను సందర్శించారు. సోవియట్ యూనియన్ చరిత్రలో సుఖశాంతులతో కూడిన మొదటి దశ ఆఖరు రోజుల్లో సందర్శించాడు. సోవియట్ యూనియన్ ప్రభుత్వ ఆహ్వానం మేరకు, వారు చూపించదలిచిన విషయాలు మాత్రమే చూస్తున్నామని తెలిసినా వ్యవసాయం, జైళ్ళ సంస్కరణ, స్త్రీల పట్ల ప్రవర్తన, అల్పసంఖ్యాకుల సమస్యల పరిష్కారం, నిరక్షరాస్యతా నిర్మూలన వంటి అంశాల్లో అభివృద్ధి త్వరితగతిన సాధించిందన్న అభిప్రాయానికి వచ్చాడు. వ్యవసాయ ప్రధాన దేశం కావడం, విస్తారంగా నిరక్షరాస్యత వేళ్ళూనుకొని ఉండడం వంటి పోలికల వల్ల భారతదేశానికి చాలా విషయాల్లో సోవియట్ యూనియన్ బోధించదగ్గ అంశాలు అనేకం ఉంటాయని నమ్మాడు. ఇలా రష్యా అతని తొలి సందర్శనలో గాఢమైన ముద్రే వేసింది.
మొత్తానికి నిఖార్సైన గాంధీ శిష్యునిగా, గాంధేయవాద మూసలో ఆలోచించే యువకుడిగా 1926 తొలి నెలల్లో ఐరోపా బయలుదేరిన నెహ్రూ దాదాపు పూర్తి కమ్యూనిస్టుగా, అంతర్జాతీయ తత్వంతో భారతదేశ సమస్యలు ముడిపెట్టగలిగే ఆలోచనా విధానంతో విప్లవాత్మకమైన మార్పుతో 1927 తుదినాటికి భారతదేశానికి తిరిగివచ్చాడు.
పూర్ణ స్వాతంత్ర్య వాదం, ఇండిపెండెన్స్ ఫర్ ఇండియా లీగ్
గాంధీ నాయకత్వంలో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అప్పటి వరకూ ఉపయోగిస్తూ వచ్చిన స్వరాజ్యమనే పదాన్ని అధినివేశ ప్రతిపత్తి కోరడం అనే సాంకేతిక అర్థంలో వాడుతూ వచ్చారు. అధినివేశ ప్రతిపత్తి అన్నది బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యంలో భాగంగా ఉంటూనే అంతర్గతంగా కొంత స్వతంత్రాన్ని పొందే ఒక ఏర్పాటు. కాంగ్రెస్ వంటి సంస్థ అధినివేశ ప్రతిపత్తి కోసం పాకులాడడం ఐరోపా నుంచి వచ్చాకా జవాహర్లాల్కి నిరర్థకమని తోచింది. కాంగ్రెస్తో వీలైనంత త్వరగా సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యం తమ లక్ష్యం అని అంగీకరింపజేయడం కనీసం మొదటి మెట్టుగా తోచింది. అధినివేశ ప్రతిపత్తిలో విడిపోయే హక్కు ఉంటుందని చేసే వాదాల్లోని యుక్తి అతను అంగీకరించేవాడు కాదు. అసలు అధినివేశ ప్రతిపత్తికి అంగీకరించడమే భారతదేశ మానసిక భ్రష్టత్వానికి నిదర్శనమని భావించాడు. ఇది ఐరోపాలో అతనికి కలిగిన నూతన రాజకీయ, ఆర్థిక చైతన్యానికి సరిగా సరిపోయే కార్యాచరణ అని తోచింది.
జవాహర్లాల్ మద్రాసు కాంగ్రెస్ మహాసభలో పూర్ణ స్వాతంత్ర్యం కోరుతూ ఒక తీర్మానాన్ని ఆమోదింపజేయగలిగాడు. పూర్ణ స్వాతంత్ర్యానికి రక్షణ, ద్రవ్య, ఆర్థిక విషయాలు, విదేశాంగ విధానంపై పూర్తి అదుపు అని తీర్మానంలో అర్థం చెప్పాడు. అయితే ఈ తీర్మానాన్ని కేవలం జవాహర్లాల్ని సంతోషపరిచి, సంతృప్తుణ్ణి చేయడానికే గాంధీ ప్రధానంగా ఉద్దేశించాడు. కనుక కాంగ్రెస్ నియమావళిలో పూర్వ అర్థంలో స్వరాజ్యం అన్న పదమే కనిపిస్తుంది. అందుకే బ్రిటీష్ వారితో పూర్తి తెగతెంపులు చేసుకోవడానికి ఇష్టపడని వారు కూడా కాంగ్రెస్లో కొనసాగ సాగారు. ఈ కారణాలన్నిటి దృష్ట్యా జవాహర్ నెగ్గించిన తీర్మానం పూర్తిగా పరిహాసాస్పదం అయింది. మహాత్మా గాంధీకి కానీ, అప్పటికి నెహ్రూ రిపోర్టు రాస్తున్న మోతీలాల్కి కానీ పూర్ణ స్వాతంత్ర్యం అనే లక్ష్యం ఆమోదయోగ్యం కాదు.[59]
కాంగ్రెస్లో ఉంటూనే స్వాతంత్ర్యం కోసం ఒత్తిడి తీసుకువచ్చే పక్షంగా ఇండిపెండెన్స్ ఫర్ ఇండియా లీగ్ నెలకొల్పాడు. జవాహర్ ఉద్దేశంలో ఈ లీగ్ కేవలం రాజకీయ స్వాతంత్ర్యం కోసం మాత్రమే కాక స్వాతంత్ర్యానంతరం భారతదేశం పెట్టుబడిదారీ, భూస్వామ్య ప్రాతిపదికలు మార్చివేసి, రాజ్యాన్ని సహకార ప్రాతిపదికపై వ్యవస్థీకరించేందుకు పనిచేయాలి. అంటే భారత స్వాతంత్ర్యంతో పాటుగా సామ్యవాద, ప్రజా ప్రాతినిధ్య ప్రభుత్వవాదం వంటివి ఇందులో ఇమిడి ఉన్నాయి. దీనిని అంతర్జాతీయ వాదానికి ముడిపెడుతూ ఒక పెద్ద ప్రపంచ సహకార కామన్వెల్తుకు ఈ పరిణామాలు దారితీయాలని కూడా ఆశించాడు. తన ఉద్దేశాలను కాంగ్రెస్ నాయకత్వంలో చాలామంది ఆమోదించట్లేదని తెలిసిన జవాహర్ తన ప్రధాన కార్యదర్శి పదవికి రాజీనామా చేశాడు. జవాహర్ చేస్తున్న ఈ కార్యాచరణకు కాంగ్రెస్ వారెవరూ పెద్ద ప్రాముఖ్యం ఇవ్వకపోవడంతో అతని రాజీనామా అంగీకరించలేదు. ఆ మాటకి వస్తే ఈ స్వాతంత్ర్యం అన్న డిమాండ్ అధినివేశ ప్రతిపత్తిని సాధించుకునేందుకు మంచి ఎత్తుగడగా వారు భావించారు.
ఇండిపెండెన్స్ ఫర్ ఇండియా లీగ్ ఆశించిన లక్ష్యాలు చేరుకోలేకపోయింది. అందులో చేరినవారు ప్రధానంగా - గాంధీ వైఖరి పట్ల ఆగ్రహం ఉన్నవారు కొందరు, జవాహర్కి వస్తున్న పేరుప్రఖ్యాతులను తమ రాజకీయ ప్రాభవానికి వాడుకుందామనుకునేవారు మరికొందరు. చివరకు 1929 ప్రారంభానికి కాంగ్రెస్ సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని లక్ష్యంగా ఆమోదించడంతో అప్పటికి క్రియారహితంగా ఉన్న లీగ్ అస్తిత్వానికి కూడా కారణం కోల్పోయింది.
సైమన్ కమీషన్ బహిష్కరణ
మరికొన్ని రాజ్యాంగ సంస్కరణలు చేయడానికి భారతదేశ సంసిద్ధత పరిశీలించాలంటూ బ్రిటన్ ప్రభుత్వం ఏర్పాటుచేసిన సైమన్ కమీషన్లో భారతీయులు ఎవరూ లేకపోవడాన్ని కాంగ్రెస్ భారతదేశాన్ని అవమానించడమేనని భావించింది. సైమన్ కమీషన్ను బహిష్కరించడం, సైమన్ కమీషన్ ఎదుట నిరసన ప్రదర్శనలు చేపట్టడం, హర్తాళ్ళు, ఊరేగింపులు నిర్వహించడం వంటి కార్యకలాపాలు నిర్ణయించుకుంది.[60] జవాహర్లాల్ కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శిగా దేశవ్యాప్త ఆందోళనలను సమన్వయం చేసి, నిర్వహించాడు. దేశవ్యాప్తంగా పలు రాజకీయ పక్షాలను సమన్వయపరిచి కాంగ్రెస్ నిర్వహించిన హర్తాళ్ జవాహర్లాల్ ఆశించినదానికన్నా విజయవంతమైంది. సైమన్ కమీషన్ పర్యటించిన ప్రతీ ప్రాంతంలోనూ ఊరేగింపులు, నిరసనలు ఎదురయ్యాయి. ప్రభుత్వం లాఠీఛార్జిలు, కాల్పులు చేశారు. లాహోరులో పంజాబ్ కాంగ్రెస్ నేత లాలా లజపత్రాయ్ను ప్రాణాలకు ముప్పువచ్చేలా కొట్టి చంపారు.
ఆ వెంటనే 1928 నవంబరు 30న కమీషన్ లక్నోకి ఈ నేపథ్యంలో రానుండడంతో నవంబరు 23, 24 తేదీల్లో పోలీసుల అనుమతితోనే ఊరేగింపులు నిర్వహించారు.[61] నవంబరు 28 తేదీన మరో ఊరేగింపు తీయబోగా ముందస్తు అనుమతి ఇచ్చిన పోలీసులు చిన్న కారణం వంక చూపి రద్దుచేశారు. పోలీసుల నిషేధాజ్ఞలు ఉల్లంఘించి కాంగ్రెస్ వారు ఊరేగింపు నిర్వహించగా లాఠీఛార్జి చేశారు. ముందస్తు అనుమతులు ఉన్నాయి కాబట్టి ప్రశాంతంగా ఆందోళన జరుగుతుందని వేరే పనిపై లక్నో నుంచి బయలుదేరిన జవాహర్ హుటాహుటిన తిరిగివచ్చాడు. ముందురోజు పోలీసులు చేసిన పనికి ప్రతీకారంగా వారిని లక్ష్యపెట్టకుండా 30 తేదీన జవాహర్లాల్, గోవింద వల్లభ్ పంత్ నాయకత్వాన 12 మంది జట్టు ఊరేగింపుగా సభాస్థలానికి బయలుదేరారు. పోలీసుల లాఠీలతో ఆ జట్టును చెదరగొట్టబోయే క్రమంలో జవాహర్కి దెబ్బలు తగిలాయి. ఏదేమైనా జట్టు లొంగకపోవడంతో పోలీసులు వెన్నంటిరాగా సభాస్థలానికి చేరుకున్నారు.[62] 30న సైమన్ కమీషన్ లక్నోకు వచ్చే సందర్భంలో జవాహర్లాల్ నాయకత్వాన నిరసన తెలపడానికి పెద్ద ఊరేగింపు సాగింది. పోలీసులు వీరిపై తీవ్రమైన దాడిచేశారు. గుర్రాలతో తొక్కించడం, లాఠీలతో కొట్టడం చేయగా జవాహర్లాల్కి, ఇతర సహచరులకు గాయాలయ్యాయి. ఏదేమైనా వారు ప్రతీకారం చేయకుండా, వెనక్కితగ్గకుండా శాంతియుతంగా అక్కడే ఉండిపోయారు. ఈ సమయంలోనే ఒక విద్యార్థి వేషంలో పోలీసు ఏజెంటు అక్కడికి వచ్చి జవాహర్కి రెండు రివాల్వర్లు ఇవ్వజూపగా అతను మర్యాదగా నిరాకరించాడు. గడచిన రెండు రోజుల్లో పోలీసులను విజయవంతంగా ఆందోళనకారులు ప్రతిఘటించడంతో వారి నాయకుడైన జవాహర్ మీద కక్షపూని అతన్ని మరింత ప్రమాదకరమైన, కాంగ్రెస్ మౌలిక లక్ష్యాలకు విరుద్ధమైన కేసుల్లో ఇరికించేందుకు చేసిన కుట్ర అది.[63]
ఈ సంఘటనలో జవాహర్లాల్ను పోలీసులు గాయపరిచారన్న విషయం దేశమంతా పొక్కింది. ప్రజల్లో బ్రిటీష్ పాలన పట్ల, ఆగ్రహావేశాలు జవాహర్లాల్ మీద ప్రేమ పెల్లుబికాయి. ఈ సంఘటన దేశవ్యాప్తంగా జవాహర్కి ఉన్న జనప్రియత్వం బోధపరిచింది.[64]
కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష పదవి, పూర్ణ స్వాతంత్ర్య ప్రకటన
మోతీలాల్ నెహ్రూ తయారుచేసిన నెహ్రూ రిపోర్టును 1928లో జరిగిన కలకత్తా కాంగ్రెస్ సమావేశాల్లో ప్రవేశపెట్టారు. ఇందులో ప్రతిపాదించినట్టుగా అధినివేశ ప్రతిపత్తితో సంతృప్తి పడడం జవాహర్కు సరిపడని సంగతి. అయితే కాంగ్రెస్ను ఆ ప్రాతిపదికన చీల్చడం ఇటు జవాహర్కు,[64] అటు గాంధీకి కూడా ఇష్టం లేదు. జవాహర్లాల్, సుభాష్ చంద్ర బోస్, తదితరులు కాంగ్రెస్ను చీల్చకుండా చూసేందుకు - రెండు సంవత్సరాల్లో ప్రభుత్వం నెహ్రూ రిపోర్టును అంగీకరించి అధినివేశ ప్రతిపత్తిని ఇవ్వకపోతే కాంగ్రెస్ పూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని కోరవచ్చని గాంధీ అన్నాడు. జవాహర్లాల్తో ఇంకొంత చర్చించాకా ఆ కాలావధిని ఏడాదికి తగ్గించారు. [65] ఏడాది పాటు అధినివేశ ప్రతిపత్తి కోరే అంశంపై రాజీని కమిటీ స్థాయిలో అంగీకరించిన జవాహర్లాల్, సుభాష్ చంద్ర బోస్ బహిరంగ సమావేశంలో వ్యతిరేకించడంతో నొచ్చుకున్న గాంధీ "మీరు మీ మాటపై నిలవకపోతే ఇక స్వాతంత్ర్యం పరిస్థితి ఏమిటి?" అని ఆక్షేపించాడు.[66] అయితే జవాహర్లాల్ మనస్థితిలో పరిస్థితికి తలవంచినా, సాంకేతికంగా కూడా అధినివేశ ప్రతిపత్తికి రాయితీ ఇవ్వడం ఇష్టం లేదు. అందుకే జవాహర్లాల్ ఏదోమేరకు అయిష్టంతో అంగీకరించినా, కనీసం కాగితంపై కూడా అధినివేశ ప్రతిపత్తి తనకు సమ్మతం కాదన్న విషయాన్ని చెప్పడానికి తీర్మానం ఆమోదించిన ఆఖరు సమావేశానికి హాజరు కాలేదు.[65]
ప్రభుత్వం ఎలాగూ నెహ్రూ రిపోర్టును ఆమోదించి, అధినివేశ ప్రతిపత్తి ఇవ్వదన్న నమ్మకం ఉండబట్టి జవాహర్లాల్ 1929 సంవత్సరాన్ని రాబోయే పోరాటానికి ఉద్యమాన్ని, పార్టీని సంసిద్ధం చేసే తయారీ సంవత్సరంగా వినియోగించాలని ప్రయత్నించాడు. రాష్ట్ర కాంగ్రెస్ కార్యాలయాల తనిఖీ, మెరుగైన పనితీరు కోసం సిఫార్సులు, కాంగ్రెస్ స్వచ్ఛంద సేవాదళాలైన హిందుస్తానీ సేవాదళ్, యువజన సంఘాలు, విద్యార్థి సంఘాల పట్ల ప్రత్యేక శ్రద్ధ వంటి పనులు చేపట్టాడు.[67] 1929 మార్చిలో పలువురు ట్రేడ్ యూనియన్ నాయకులను, కొందరు అమాయకులను కమ్యూనిస్టులు అన్న పేరిట అరెస్టు చేసి, పెట్టిన మీరట్ కుట్ర కేసు విషయంలో వారికి సహాయంగా వాదించడానికి, ఆ కేసు నడిపించేందుకు నిధులు వసూలు చేయడానికి పనిచేశాడు.[68] ఈ దశలోనే జవాహర్లాల్ మీదా కేసు పెట్టాలని ప్రయత్నించినా ప్రత్యక్ష సాక్ష్యం లేనందున, జాతీయోద్యమం నుంచి కమ్యూనిస్టులను వేరుపరచాలన్న భావన ఉన్నందున అతనిపై ప్రభుత్వం కేసు పెట్టలేదు.[69]
1929లో కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష స్థానానికి బార్డోలీ సత్యాగ్రహాన్ని విజయవంతం చేసి బార్డోలీ హీరోగా పేరొందిన వల్లభ్ భాయి పటేల్ను ఐదు స్థానిక కాంగ్రెస్ కమిటీలు ప్రతిపాదించాయి, జవాహర్ను మూడు కమిటీలే ప్రతిపాదించాయి.[69] అయితే రానున్న శాసనోల్లంఘనకు పూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని కోరే, యువకుడిని అధ్యక్ష స్థానంలో ఉంచితేనే మంచిదని వృద్ధ నాయకత్వం భావించింది. ప్రత్యేకించి మహాత్మా గాంధీ అధ్యక్ష స్థానానికి జవాహర్లాల్ ఉండాలని పట్టుబట్టాడు.[70] సుభాష్ చంద్ర బోస్, జవాహర్లాల్ నెహ్రూ వంటివారి వామపక్ష భావాలు, స్వతంత్ర్యం గురించి అభిప్రాయాలు తెలిసి ఉండడంతో జవాహర్ అధ్యక్షుడు అయితే సంస్థలో ఐకమత్యాన్ని సాధించడమే కాక అతనిని కూడా అదుపులో ఉంచవచ్చని గాంధీ భావించాడు.[71] రాజాజీ గాంధీని అధ్యక్ష స్థానానికి ప్రతిపాదించాడు. అయితే ఆ పదవిలో జవాహర్ ఉంటే తాను ఉన్నట్టేనని కూడా ప్రకటించాడు. అయితే జవాహర్కు ఈ పదవిని స్వీకరించడం ఇష్టం లేదు. కుమారుడు అధ్యక్ష పదవి చేపట్టాలని లోపల ఎంతవున్నా, జవాహర్ విముఖత చూసి మోతీలాల్ గాంధీకి నచ్చజెప్పబోయాడు. అయితే చివరకి జవాహర్లాల్ తన పట్టు వదులుకుని అంగీకరించగా, 1929 సెప్టెంబరులో అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కమిటీ జవాహర్ను కాంగ్రెస్ అధ్యక్షునిగా సంశయిస్తూనే ఎన్నుకుంది.[70]
వైశ్రాయ్ ప్రతిపాదనలకు కాంగ్రెస్ దృఢవైఖరి అవలంబించకపోవడంతో పదవి చేపట్టిన కొద్ది నెలలకే జవాహర్ అధ్యక్ష పదవికి రాజీనామా చేయబోయాడు.[72] అయితే కాంగ్రెస్-వైశ్రాయ్ల నడుమ జరిగిన సంప్రదింపులు పూర్తిగా విఫలం కావడంతో జవాహర్ వైఖరే సరైనదని నిర్ధారణ అయ్యి పార్టీ అంతా అతని వైఖరినే అవలంబించారు.[73] రాజీనామా అగత్యం తప్పిపోయింది. జవాహర్లాల్ లాహోరు కాంగ్రెస్ అధ్యక్షత వహించేనాటికి అతని వైఖరి పట్ల ఉన్న అడ్డంకులు అన్నీ తొలగిపోయి పూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని కాంగ్రెస్ లక్ష్యంగా అంగీకరించడం అనివార్యమే అయింది.[74] అధ్యక్షోపన్యాసంలో జవాహర్లాల్ తాను సామ్యవాదిని, ప్రజాస్వామ్యవాదిని అని సుస్పష్టంగా చెప్పాడు. స్వాతంత్ర్యాన్ని సాధించడానికి వ్యవస్థీకృతమైన హింసకు దిగడానికి కాంగ్రెస్కు సాధన సంపత్తి కానీ, శిక్షణ కానీ లేవనీ, వ్యక్తిగతమైన హింసాత్మక చర్యలు నిరాశా నిస్పృహలను వెల్లడించడం తప్ప మరేం చెయ్యవనీ, కాబట్టి పన్నుల చెల్లింపు నిరాకరణ, సార్వత్రిక సమ్మెల రూపంలో శాసనోల్లంఘన, సహాయ నిరాకరణ చేపట్టాలని పేర్కొన్నాడు.[75]
భారత స్వాతంత్ర్య ప్రకటన
జవాహర్లాల్ నెహ్రూ భారత స్వాతంత్ర్య ప్రకటన చిత్తుప్రతిని తానే తయారుచేశాడు. దీనిని లాహోర్ కాంగ్రెస్ ఆమోదించింది. ఇందులో ఒక భాగం ఇలా పేర్కొంటూంది:
స్వేచ్ఛ, శ్రమకు తగ్గ ఫలితాన్ని అనుభవించగలగడం, జీవితావసరాలు సంపాదించుకుని ఎదగడానికి అవకాశాలు పొందడం ప్రపంచంలోని అన్ని దేశాల ప్రజల్లాగానే భారత ప్రజల మార్చలేని హక్కు. ఈ హక్కులను ఏ ప్రభుత్వం అయినా నిరాకరించి అణచివేస్తూంటే దాన్ని మార్చడానికి కానీ, ఆ ప్రభుత్వాన్ని రద్దుచేయడానికి కానీ ప్రజలకు హక్కు ఉంటుందని మేం నమ్ముతున్నాం. భారతదేశంలోని బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం కేవలం భారత ప్రజలకు స్వేచ్ఛను నిరాకరించడమే కాదు, దేశంలోని ప్రజలను దోపిడీ చేసి, భారతదేశాన్ని ఆర్థికంగా, రాజకీయంగా, సాంస్కృతికంగా, ఆధ్యాత్మికంగా నాశనం చేస్తున్నది. దాంతో మేం నమ్మేదేంటంటే: భారతదేశం బ్రిటీష్ వారితో సంబంధాలు తెంపివేసుకుని, పూర్ణ స్వరాజ్ లేదా పూర్తి స్వాతంత్ర్యం సంపాదించాలి.[76]
1929 డిసెంబరు 31 అర్థరాత్రి నాడు జవాహర్లాల్ లాహోర్ నగరంలో రావి నది ఒడ్డున 3 లక్షల మంది చూస్తూండగా మువ్వన్నెల జెండా ఎగురవేశాడు.[77] జవాహర్, గాంధీ రాసిన పన్నుల నిరాకరణకు సైతం సిద్ధంగా ఉండడం కలిగివున్న స్వాతంత్ర్య ప్రమాణాన్ని అందరూ చదివి ప్రమాణాలు చేశారు. 172 మంది కేంద్ర, ప్రాంతీయ శాసన సభ్యులు ఈ ప్రకటనకు అనుగుణంగా రాజీనామా చేశారు. లాహోర్ కాంగ్రెస్లో 1930 జనవరి ఆఖరి ఆదివారం (అది జనవరి 26 అయింది) పూర్ణ స్వాతంత్ర్య ఆకాంక్షను వ్యక్తం చేస్తూ స్వాతంత్ర్య దినాన్ని జరుపుకోవాలన్న నిర్ణయం తీసుకున్నారు. తన స్వీయచరిత్రలో జవాహర్లాల్ ఆరోజును ఇలా వర్ణించాడు - "1930 జనవరి 26న స్వాతంత్ర్య దినం వచ్చింది, ఒక్క మెరుపులో దేశపు పట్టుదల, కుతూహలపు చిత్తవృత్తి మాకు తెలియవచ్చిందీ. ప్రతిచోటా పెద్ద సమావేశాలు జరిగాయి, వాటిల్లో ఆకర్షవంతమైందేదో ఉంది. అక్కడ ఉపన్యాసాలు లేవు, ఉద్బోధలు లేవు. ప్రశాంతంగా, గంభీరంగా స్వాతంత్ర్య ప్రమాణాలు స్వీకరించటం జరిగింది." కలకత్తా, బొంబాయిల్లో పెద్ద పెద్ద సమావేశాలు జరిగాయి. చిన్న పట్నాల సమావేశాలకు కూడా జనం అధిక సంఖ్యలో హాజరయ్యారు.[78]
పూర్ణ స్వాతంత్ర్య తీర్మానం నుంచి రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం ముగింపు వరకు (1930-1945)
ఉప్పు సత్యాగ్రహం, గాంధీ-ఇర్విన్ ఒప్పందం
పూర్ణ స్వాతంత్ర్య తీర్మానాన్ని ఆమోదించాకా శాసనోల్లంఘన ఉద్యమాన్ని తాను నిశ్చయించినప్పుడు ప్రారంభించవచ్చన్న అధికారాన్ని కాంగ్రెస్ కార్యనిర్వాహకవర్గం మహాత్మా గాంధీకి ఇచ్చింది. ఉప్పు పన్ను చట్టాన్ని ఉల్లంఘించాలని, ఉప్పు సత్యాగ్రహం చేయాలని గాంధీ నిర్ణయించి దండి వరకు పాదయాత్ర చేసి ఏప్రిల్ 6న జలియన్ వాలాబాగ్ దురంతపు స్మారక దినాన దండిలో ఉప్పు తయారు చేశాడు. మొదట జవాహర్లాల్ గాంధీ నిర్ణయం అర్థరహితమని భావించినా,[79] క్రమేపీ దానిని అర్థంచేసుకుని ఉత్సాహం ప్రోదిచేసుకున్నాడు. జవాహర్లాల్ గుజరాత్లోని దండియాత్రలో ఒక మజిలీ వరకు గాంధీతోపాటు నడిచాడు.[80] దేశ వ్యాప్తంగా శాసనోల్లంఘన ఉద్యమానికి జవాహర్లాల్ పిలుపునిచ్చాడు. అలహాబాద్ జిల్లాలో ఉప్పు సత్యాగ్రహం నిర్వహించడానికి సమీపంలో సముద్రతీరం లేకపోవడంతో ఏప్రిల్ 9న చట్టవిరుద్ధంగా తయారుచేసిన ఉప్పు పొట్లాలు అమ్మడం వంటి పనులతో శాసనాన్ని ఉల్లంఘించారు. రాయ్ బరేలి జిల్లాలో కౌళ్ళ చెల్లింపు మానుకుంటూ కౌలు రైతులతో సత్యాగ్రహం ప్రారంభించాడు. ఈ చర్యతో ప్రభుత్వం ఆందోళనపడి జవాహర్లాల్ను ఏప్రిల్ 14న అరెస్టు చేసింది.[81]
నైనీ జైల్లోనే విచారించి ఆరు నెలల సాధారణ జైలు శిక్ష విధించింది. అత్యంత ప్రమాదకరమైన, కరడుకట్టి నేరస్తులను ఉంచే చోట జవాహర్ను బంధించారు. జైలు జీవితాన్ని క్రమబద్ధీకరించుకునేందుకు పరుగు, నడక, వ్యాయామం, నూలు వడకడం, పుస్తకాలు చదివి నోట్సు రాసుకోవడం వంటివి చేసేవాడు.[82] జైలులో అతనిది దాదాపు ఏకాంతవాసమే అయినా కొందరు తోటి ఖైదీలు జవాహర్కు సేవలు చేస్తూ, జైలు కూలీలు చిన్న చిన్న కానుకలు సమర్పిస్తూ ఉండేవారు. రెండున్నర నెలలకు మోతీలాల్ నెహ్రూ, సయ్యద్ మహమూద్లు అదే జైలుకు రావడంతో తండ్రికి సేవలు, రాజకీయ సంప్రదింపులు చేయడం ప్రారంభించాడు.[83] సత్యాగ్రహం నిలిపివేసే అవకాశాలను పరిశీలించమంటూ యరవాడ జైలులోని గాంధీని మితవాదులైన తేజ్ బహదూర్ సప్రూ, జయకర్ కలవగా, కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడైన జవాహర్లాల్ నెహ్రూదే నిర్ణయం తీసుకునే అధికారమని గాంధీ తిప్పి పంపాడు. జవాహర్లాల్, మోతీలాల్ ఉద్యమాన్ని కొనసాగించడమే తమ అభిమతమని గాంధీకి గట్టిగా చెప్పినా వైశ్రాయ్కి చెప్పి వారిద్దరినీ గాంధీని కలిసేందుకు యరవాడ తీసుకువెళ్ళారు. అయితే చర్చలు ఫలప్రదం కాలేదు.[84] అక్టోబరు 11న ఆరునెలల శిక్షాకాలం పూర్తై జవాహర్లాల్ విడుదల అయి భూమిశిస్తు కౌళ్ళు, ఆదాయపు పన్నులు నిలిపివేసేలా ఉద్యమం ప్రారంభిస్తామని ప్రకటించడంతో పదిరోజుల్లో మళ్ళీ అరెస్టుచేశారు. ఈసారి రెండేళ్ళ కఠిన శిక్ష విధించారు. ఈసారి పరిశీలించేందుకు పుస్తకాలు లేవన్న కారణాన్ని పక్కన పెట్టి తన కుమార్తె ఇందిరకు ప్రపంచ చరిత్రపై లేఖలు రాయడం కొనసాగించాడు. [85] 1931 ఫిబ్రవరి 6న మోతీలాల్ మరణించాడు. తండ్రి అంత్యక్రియల సందర్భంగా రాజకీయాలలో సమయం వెచ్చించలేని జవాహర్లాల్ తరఫున తనకు తానై స్వంత బాధ్యతతో గాంధీ నడుమ గాంధీ-ఇర్విన్ సంధి కుదుర్చుకుని శాసనోల్లంఘనాన్ని నిలిపివేశాడు, రక్షణ, విదేశీ వ్యవహారాలు, అల్పసంఖ్యాక వర్గాల స్థితి వంటి అంశాలపై రౌండ్ టేబుల్ సమావేశంలో జరిగే చర్చలకు కాంగ్రెస్ హాజరవుతుందని అంగీకరించాడు. అందుకు బదులుగా హింసాత్మకమైన అభియోగాలు లేనివారి విడుదల, ఉప్పుతయారీకి అనుమతి, శాంతియుతమైన పికెటింగుకు అవకాశం ఇస్తుంది. జవాహర్లాల్కు ఈ సంధి ఆమోదయోగ్యం కాలేదు.[86] ఇది స్వాతంత్ర్యాన్ని కాకపోయినా కనీసం పన్నుల చెల్లింపు నిరాకరణలో పాల్గొన్న బార్డోలీ తదితర ప్రాంతాల రైతుల జప్తు అయిన ఆస్తులు తిరిగి, ఉప్పు తయారీకి, సేకరణకు పూర్తి హక్కులు ప్రభుత్వం ఇవ్వడం కూడా సాధించలేకపోయింది.[87] అయితే గాంధీ జవాహర్ ఊహిస్తున్నదాని కన్నా ఎక్కువగా ఉద్యమం వల్ల దేశం నీరసించి శక్తి, ఉత్సాహాలు కోల్పోయిందని అంచనా వేశాడు.[86]
తనకు నచ్చకపోయినా గాంధీ స్వంత పూచీకత్తు మీద చేసుకుని వచ్చిన ఒప్పందాన్ని ఆమోదించాల్సినదిగా కోరుతూ కరాచీ కాంగ్రెస్ మహాసభలో జవాహర్లాలే స్వయంగా ప్రవేశపెట్టాడు. భవిష్యత్తులో కాంగ్రెస్ ఆమోదించబోయే ఏ రాజ్యాంగంలోనైనా ప్రాథమిక హక్కులు, వయోజన ఓటింగు హక్కు, ఉచిత ప్రాథమిక విద్య మొదలైన హక్కులతో పాటు వాస్తవమైన ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యాన్ని కూడా చేర్చేలా కాంగ్రెస్తో ఆమోదింపజేసుకున్నాడు.[87] ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యాన్ని కాంగ్రెస్ ఆమోదించే రాజ్యాంగ హక్కుల్లో చేర్చినందుకు రాజకీయంగా గాంధీకి నెహ్రూ ఇచ్చిన రాయితీ అని కొందరు వాదిస్తూంటారు. కానీ అలాంటి కారణంతో కాదని, తాము నిర్ణయించుకున్న స్వాతంత్ర్య లక్ష్యాలకు విఘాతం కాకపోగా కేవలం సమరంలో యుద్ధ విరమణ వంటిది కాబట్టి నెహ్రూ సమాధానపడ్డాడని సర్వేపల్లి గోపాల్ భావించాడు.[88]
భూ సమస్యల్లో పోరాటం, జైలు జీవితం
యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లో 1930ల్లో కొనసాగుతున్న దుర్భిక్షం వల్ల కౌలురైతులు చాలా బాధలు పడ్డారు. శిస్తులు, కౌళ్ళు చెల్లించలేక అలమటిస్తున్న పరిస్థితిలో భూస్వాములకు, కౌలుదార్లకు జరుగుతున్న సంప్రదింపుల్లో తహశీల్ స్థాయి కాంగ్రెస్ సంస్థలు కౌలుదార్ల ఏజెంట్లుగా పనిచేశారు. ఈ వ్యవహారాన్ని జవాహర్లాల్ పర్యవేక్షించాడు.[89] కాంగ్రెస్ వ్యవహారశైలి ప్రభుత్వానికి అభ్యంతరకరంగా లేకపోయినా ఈ మధ్యవర్తి పాత్ర కాంగ్రెస్ను చేయనిస్తే వారు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో బలపడతారని ప్రభుత్వం భయపడింది. ప్రభుత్వాధికారులు జవాహర్లాల్ వర్గపోరాటాన్ని తీసుకురాబోతున్నాడని అసత్యాలతో గాంధీకి, జవాహర్కీ కొంతమేరకు విభేదాలు సృష్టించగలిగారు. ప్రభుత్వానికీ, ప్రజలకూ కాంగ్రెస్ మధ్యవర్తిత్వం నెరపవచ్చన్న వాదన గాంధీ ఉపసంహరించుకున్నాడు. అంతేకాక జవాహర్లాల్ అనారోగ్యం వల్ల గాంధీ నేరుగా యుపి రైతుల సమస్యను కాంగ్రెస్ తరఫు నుంచి చూడాల్సివచ్చినప్పుడు కౌలుదార్ల పరిస్థితులకు, యుపి రాజకీయ మహాసభ చేసిన తీర్మానాలను లక్ష్యపెట్టకుండా సాధ్యమైనంతవరకూ పన్ను చెల్లించెయ్యాలంటూ, యుపి కాంగ్రెస్ సిఫారసు చేసినదాన్ని మించి ఒక గరిష్ఠ శాతాన్ని సూచించి ఆమేరకు పన్ను చెల్లించాలని చెప్పాడు.[90]
రైతుల పట్ల గాంధీ వైఖరి ఏమంత అనుకూలంగా లేదని అర్థం చేసుకున్న యుపి ప్రభుత్వం కాంగ్రెస్కి, కౌలుదార్లకీ ఉన్న సంబంధాలు విచ్ఛిన్నం చేయడానికి దమనకాండ ప్రారంభించింది. కౌళ్ళ వసూలు సీజన్ ముగిసిపోయింది, అప్పటికే 60 నుంచి 80 శాతం చెల్లింపులు రైతులు చేశారు కాబట్టి ఇప్పటికి వసూళ్ళు ఆపాలన్న కాంగ్రెస్ న్యాయమైన విజ్ఞప్తిని కూడా ప్రాంతీయ ప్రభుత్వం అంగీకరించలేదు. ఆపైన బ్రిటీష్ ఇండియా ప్రభుత్వం స్థానిక కాంగ్రెస్ కార్యకర్తలతో సంప్రదించిన మీదటే శిస్తు వసూలు, కౌలు నిర్ణయం చేయాలన్న గాంధీ సూచనను పరిశీలించడానికి సుముఖంగా ఉన్నా యుపి ప్రభుత్వం మాత్రం బిగిసిపోయింది.[91] క్రమేపీ కేంద్ర ప్రభుత్వం కూడా కఠినంగా వ్యవహరించసాగింది. అప్పటికి రౌండ్ టేబుల్ సమావేశంలో ఉన్న గాంధీ తనకు ఉచితమన్న రీతిలో అవసరమైతే ఎటువంటి చర్య అయినా తీసుకొమ్మని జవాహర్కి అధికారం ఇచ్చినా, జవాహర్ గాంధీని ఇరుకునపెట్టడం ఇష్టం లేక శిస్తు చెల్లింపు నిరాకరణోద్యమం వాయిదా వేస్తూ వచ్చాడు. మరోవైపు యుపి ప్రభుత్వం, కాంగ్రెస్తో సంప్రదింపులు జరిపి విఫలమైంది.[92] ఈ దశలో జవాహర్లాల్ అనివార్యమైన శిస్తు చెల్లింపు నిరాకరణోద్యమాన్ని అలహాబాద్, రాయబరేలీ, ఎటావా, కాన్పూర్, ఉన్నావ్ జిల్లాల్లో ప్రారంభించాడు. ఈ జిల్లాల్లో శిస్తు చెల్లింపు పూర్తిగా నిలిచిపోవడమే కాక ఇతర జిల్లాలూ అటువంటి ఉద్యమానికి సిద్ధమవుతున్నాయి. ఈ దశలో ప్రభుత్వం జవాహర్కి, కాంగ్రెస్కి రైతుల్లో గట్టి పట్టు దొరుకుతోందని గమనించి, రైతులకు నీటితీరువా తగ్గింపు, ఋణాల మాఫీ వంటి కొన్ని ఉపశమన చర్యలు చేపట్టింది. నిషేధాజ్ఞలు ఉల్లంఘిస్తూ ఈలోపు ఆయా జిల్లాల్లో జవాహర్ పర్యటించినా అరెస్టు చేయకుండా ఉపేక్షించింది.[93] ఒక్కసారి తాము అనుకున్న ఉపశమన చర్యలు పూర్తిచేసి, అలహాబాద్ తిరిగివచ్చిన జవాహర్ పట్టణం విడిచి వెళ్లరాదని నిషేధించింది. 1931 డిసెంబరు 26న గాంధీకి స్వాగతం చెప్పేందుకు బొంబాయి వెళ్తూండగా ఆగ్రా సమీపంలోని ఇరాదాత్ నగర్ స్టేషన్లో అరెస్టు చేసి, వారం రోజుల తర్వాత రెండేళ్ళ జైలుశిక్ష విధించారు.[94]
ఈసారి సుదీర్ఘకాలం జవాహర్లాల్ జైల్లో గడిపాడు. జైలు జీవితం అతని ఆరోగ్యాన్ని క్షీణింపజేసింది. జైల్లో తన కుమార్తెకు ప్రపంచ చరిత్ర గురించి రాస్తున్న ఉత్తరాలు కొనసాగించాడు. మొదట నైనీ జైల్లో నిర్బంధించి, కొద్దివారాలకు బరైలీ జైలుకు తరలించారు. బరైలీ జైల్లో పరిస్థితులు, మనుషులూ దారుణంగా ఉండేవారు. జైలర్ జవాహర్ని చూడడానికి వచ్చిన భార్యనీ, తల్లినీ అవమానించడంతో,[95] ఆ అవకాశం ఇవ్వరాదని నెలల తరబడి సందర్శకులను చూడడానికి అంగీకరించలేదు. 1932 జూన్లో జవాహర్లాల్ను డెహ్రాడూన్లోని జైలుకు మార్చారు. ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణం, అనువైన జైలు భవనాలకు తోడు ఐరిష్ జాతీయవాది డివెలరా శిష్యుడైన సూపరింటెండెంట్ కెప్టెన్ ఫాల్వే జవాహర్కు చాలా సౌకర్యాలు కలుగజేశాడు. తోటి ఉద్యమకారులకు లేని సౌకర్యాలు తనకు ఉండడం సిగ్గుచేటుగా భావించి జవాహర్ ఇతరులతో సమానంగా చూడమని కోరాడు. తన కుటుంబసభ్యులను తలచుకుని బాధపడేవాడు. జవాహర్ జైల్లో ఉండగా రెండుసార్లు గాంధీ చేసిన నిరాహారదీక్షలు అతన్ని కలచివేశాయి.[96] 1933లో ఉపవాసదీక్ష ప్రారంభించగానే గాంధీని ప్రభుత్వం జైలు నుంచి విడుదల చేయడం, అతను శాసనోల్లంఘనాన్ని నిలిపివేయడం జరిగాయి. శాసనోల్లంఘనోద్యమాన్ని నిలిపివేయడం తెలసి నెహ్రూ నిర్ఘాంతపోయినా గాంధీ మరణిస్తాడేమోనన్న ఆతృత దాన్ని జయించింది. జవాహర్ ఆ చర్యను ఆమోదించాడు.[97] 1933 ఆగస్టులో జవాహర్ను నైనీ జైలుకు మార్చి, అదే నెల 30వ తేదీన గడువు కన్నా 12 రోజుల ముందు విడుదల చేశారు.[98]
తిరిగి జైలుకు, భార్య మృతి
గాంధీ ఆలోచన, ఆచరణలకు, లక్ష్యాలకు జవాహర్ ఆలోచనలకు, లక్ష్యాలకు చాలా భేదమున్నట్లు ఆ దశలో జవాహర్ అవగాహన చేసుకుంటూనే ఉన్నాడు.[97][98][99] 1933 సెప్టెంబరు ఆరంబంలో జవాహర్ చేసిన పలు ప్రకటనలు జవాహర్ కాంగ్రెస్ నుంచి విడిపోయి, స్వాతంత్ర్యమే ప్రధాన లక్ష్యమైన వేరే పార్టీ నెలకొల్పుతాడన్న ఊహాగానాలకు అవకాశమిచ్చాయి.[98] సామ్యవాదం అవలంబించకుండా వచ్చిన స్వాతంత్ర్యం స్వాతంత్ర్యమే కాదని అభిప్రాయపడుతూ ఉన్నా బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యవాదంపై పోరాడి స్వాతంత్ర్యం సముపార్జించేవరకు ఆర్థికాంశాలపై పోరాటం వృధా అన్న అభిప్రాయానికి వచ్చాడు. రాజకీయ స్వాతంత్ర్యాన్ని సాధించడానికి కాంగ్రెస్, దాన్ని నడిపించడానికి గాంధీ కీలకమని గ్రహింపు, నేరుగా గాంధీని కలిసి ముఖాముఖీ చేసిన చర్చలు కలగలిసి గాంధీ నాయకత్వాన్ని తాను ఆమోదిస్తున్నట్టు చేసిన ప్రకటన రూపంలో వెలువడ్డాయి. ఈ దశలో జవాహర్ తన వైఖరి వెల్లడిస్తూ కాంగ్రెస్ విధానాలకు తనకు అనుకూలమైన వ్యాఖ్యానాన్ని వివరిస్తూ తెలిపిన కొన్ని అంశాలను గాంధీ పెద్ద చర్చ లేకుండా ఆమోదించాడు.[100]
అలా గాంధీ నాయకత్వాన్ని, కాంగ్రెస్ సంస్థను జవాహర్ ఆమోదించాకా గ్రామోద్ధరణ, హరిజనోద్యమం వంటివి ఉపప్రదర్శనలుగా పక్కనపెట్టాడు. తాను కీలకమని భావిస్తున్నదీ, ఇన్నేళ్ళుగా బుద్ధిపూర్వకంగా ఉపేక్షించినదీ అయిన మతతత్వంపై దృష్టిసారించాడు.[101] ప్రధానంగా హిందూమహాసభపై తన విమర్శలు ఎక్కుపెట్టి, గాంధీ సహా ఎవరు చదివినా చాలా తీవ్రమని అంచనావేసిన భాషలో దుయ్యబట్టాడు.[102] ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ఆర్థిక దుస్థితి భారతదేశాన్ని కూడా ప్రభావితం చేస్తున్న ఆ తరుణంలో జవాహర్లాల్ ఏదైనా విప్లవాత్మకమైన కార్యాచరణ ప్రబోధిస్తే ప్రజలు అందుకుంటారన్న భయం ప్రభుత్వానికి ఉంది. పైగా గ్రామీణ ప్రాంతంలో అతను చేపడుతున్న కార్యకలాపాలు, అతని రచనలు, ప్రసంగాలు మధ్యతరగతిపై చూపుతున్న ప్రభావం చూసి ప్రభుత్వం బెదిరింది. ఈ స్థితిలో కలకత్తాలో అతను 1934 జనవరిలో చేసిన ప్రసంగాన్ని కారణంగా చూపి బెంగాలు ప్రభుత్వం వారెంటు జారీచేసింది.[103] 1934 ఫిబ్రవరి 12న అలహాబాదులో జవాహర్ని అరెస్టు చేసి కలకత్తా తీసుకువెళ్ళి నాలుగు రోజులకు రాజద్రోహ నేరంపై రెండు సంవత్సరాల సాధారణ జైలు శిక్ష విధించారు.[104]
మూడు నెలల పాటు ఆలీపూర్ జైలులో ఉంచారు, మే నెల మొదట్లో డెహ్రాడూన్ జైలుకు పంపించారు. గాంధీ 1934 ఏప్రిల్లో సహాయనిరాకరణోద్యమాన్ని పూర్తిగా నిలిపివేసి, కాంగ్రెస్ వారు నేరుగా కౌన్సిళ్ళకు పోటీచేసి ప్రవేశించవచ్చని నిర్ణయం వెల్లడించాడు. ఇది నెహ్రూను చాలా దెబ్బతీసింది. సైద్ధాంతికంగా ఏకత్వం లేని గాంధీతో స్వాతంత్ర్య సంపాదన లక్ష్యం ఐక్యంగా ఉందని కలిసి పనిచేయడం పొరబాటేమోనని నిందించుకున్నాడు.[105] నెహ్రూ తన మొహం చెల్లకుండా పోయిందన్నాడు, చివరకు గాంధీతో తెగతెంపులు చేసుకోవలసి రావచ్చేమోనని తన డైరీలో రాసుకున్నాడు.[106] అయితే నెహ్రూ చేస్తున్నది తన వేదనను, కోపాన్ని వెళ్ళగక్కడమే తప్ప పార్టీకి ప్రమాదం ఏమీ లేదని గాంధీ సరిగానే అంచనావేశాడు.[107] 1930కల్లా భారతదేశంలో సామ్యవాద చైతన్యానికి నెహ్రూ గొప్ప ప్రతీకగా నిలిచాడు.[108] 1934లోనే కాంగ్రెస్లో సామ్యవాద ఆశయాలను ముందుకు తీసుకుపోవడానికి, జాతీయవాదంతో సామ్యవాదాన్ని కలపడానికి పార్టీలోనే ఏర్పడిన సామ్యవాద పక్షం బహిరంగంగా తాము జవాహర్లాల్నే ప్రతిధ్వనిస్తున్నామని ప్రకటించింది. అయితే జవాహర్ వారిని సమర్థించలేదు.[107]
1934 ఆగస్టులో జవాహర్లాల్ భార్య కమల ఆరోగ్య పరిస్థితి విషమించడంతో ప్రభుత్వం మానవతా దృష్టితో విడుదల చేసింది. ప్రభుత్వం చూపిన సద్భావాన్ని గౌరవిస్తూ జవాహర్లాల్ ఈ కాలంలో ఏ రాజకీయ కార్యకలాపంలోనూ ప్రత్యక్షంగా పాల్గొనకుండా ఉండిపోయాడు..[107] పదకొండు రోజుల వ్యవధిలో ఆమె ఆరోగ్యం కాస్త కుదుటపడడంతో తిరిగి జైలుకు తీసుకువెళ్ళారు. ఈసారి నైనీ జైలులో ఉంచి వారానికి ఒకసారి కమలను చూసేందుకు బయటకు అనుమతించేవారు..[109] ఆమెను చికిత్స కోసం వేరే ప్రాంతానికి తరలిస్తే, ప్రభుత్వం జవాహర్ను అక్కడికి దగ్గరలోని ఆల్మోరా జైలుకు మార్చారు. ఆమె ఆరోగ్యం ఏమీ కుదుటపడకపోవడంతో ఐరోపా తీసుకువెళ్ళాలని ప్రయత్నించారు. ఆమె అనారోగ్యం జవాహర్ మానసిక దారుఢ్యాన్ని దెబ్బతీసింది. అతని ఆలోచనల్లో మరేవీ రాకుండా వ్యాకులతతో నింపేసేది. [110] ఆ తీవ్రవేదన నుంచి మనసును బయటపడేసేందుకు జవాహర్లాల్ రచనా వ్యాసంగాన్ని ఆశ్రయించాడు. మనస్సును మళ్ళించుకోవడానికి, ఆ జైలుగోడల మధ్య రాయడం ప్రారంభించిన స్వీయచరిత్ర అతనికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా పాఠకులను, విమర్శకుల ప్రశంసలను సంపాదించిపెట్టింది. కమల ఆరోగ్యరీత్యా ఐరోపా ప్రయాణించాల్సి వచ్చింది. ప్రభుత్వం కమల పరిస్థితి విషమించిందని తెలుసుకుని సెప్టెంబరు 2న జవాహర్ శిక్ష నిలిపివేసింది. రాజకీయ సంబంధమైన ప్రసంగాలు చేయవద్దని, అయితే ఐరోపాలో అతని కదలికలపై ఏ నిర్బంధం ఉండదనీ ప్రభుత్వం తెలిపింది.[111] ప్రయాణానికి, ఐరోపాలో నివాసానికి అయ్యే పెద్దమొత్తాన్ని భరించడానికి ఇబ్బందులు ఎదురయ్యాయి కాంగ్రెస్ నాయకుల్లో కొందరికి ఇచ్చినట్టే పెద్ద మొత్తంలో ఎలవెన్సు ఇస్తానని పారిశ్రామికవేత్త బిర్లా ముందుకువచ్చినా నెహ్రూ ఇబ్బందులు తనకు తానే భరించి స్వంత ఖర్చులపైనే 1935 చివరిలో ప్రయాణమయ్యాడు.[112] జర్మనీలో కమలా నెహ్రూను వైద్యశాలలో చేర్చారు. ఆమె కోరిక మేరకు స్విట్జర్లాండులోని మరో వైద్యశాలకు తరలించారు.[111] క్షణానికి ఒక తీరుగా ఉన్న ఆమె ఆరోగ్యం గురించి ఆశనిరాశల్లో జవాహర్ కొట్టుకులాడాడు. చివరకు 1936 ఫిబ్రవరి 28న కమలా నెహ్రూ మరణించింది.[113]
కాంగ్రెస్ నాయకత్వం, ఎన్నికలు
జవాహర్లాల్ 1936లో ఐరోపాలో ఉండగానే గాంధీ నిర్ణయం ఆమోదిస్తూ కాంగ్రెస్ పార్టీ జవాహర్ని పార్టీ అధ్యక్షునిగా ఎన్నుకుంది. 1935 భారత రాజ్యాంగ చట్టంపై, దానిని అనుసరించి రానున్న ఎన్నికలలో నెగ్గి పదవులు స్వీకరించడం పట్ల జవాహర్ తీవ్ర వ్యతిరేకతతో ఉన్నాడు. పార్టీలో అత్యధికులు పదవుల స్వీకారానికి సుముఖులుగా ఉన్నారు. గాంధీ కూడా వారి అభిప్రాయానికి తలవొగ్గినా, ఈ విషయంలో ఏకాకి అయిపోయిన జవాహర్ని నొప్పించే ఉద్దేశం లేక ఎన్నికలు అయ్యేదాకా నిర్ణయాన్ని వాయిదా వేశాడు.[114] కాంగ్రెస్ సమస్త సామ్రాజ్యవాద శక్తుల ఐక్యసంఘటనగా రూపొంది, కార్మిక కర్షక తరగతులను కూడా తమ ఉద్యమంలో చేర్చుకునేలా నియమావళి సరళించాలని నిర్ణయం జరిగింది.[115] జవాహర్లాల్ దేశవ్యాప్తంగా కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్రచారం ముమ్మరంగా సాగిస్తూ వచ్చాడు. సమస్త శక్తియుక్తులు కాంగ్రెస్ని గెలిపించడానికి ధారపోశాడు. రైళ్ళ నుంచి గుర్రాల వరకూ పలు వాహనాలపై విస్తారంగా ప్రయాణించాడు. ఒకచోట సమయం అయిపోతూండడంతో సభాస్థలానికి దాదాపు కిలోమీటరు దూరం నెహ్రూ, అతని వెంట జనం పరుగులుతీశారు. సభల్లో నెహ్రూకి ఉన్న ప్రజాకర్షణ ప్రస్ఫుటంగా వ్యక్తం అయ్యేది.[116] రాజ్యాంగ తిరస్కరణ, సామ్యవాద ధోరణి, విప్లవాత్మక ప్రవర్తన వంటివాటి దృష్ట్యా జవాహర్లాల్ని ఏదోక అభియోగంపై తిరిగి అరెస్టు చేయాలని ప్రభుత్వం భావించింది. జవాహర్ను అత్యంత ప్రాముఖ్యమైన అంతర్గత ప్రమాదంగా పరిగణించి, అతను ప్రసంగించిన ప్రతీచోటకు పోలీసులను నోటు పుస్తకాలతో పంపి నోట్ చేసుకునేవారు. సుదీర్ఘకాలం శిక్ష విధించడానికి తగ్గ అభియోగం మోపడానికి తగినది ఏదైనా అతని ప్రసంగాల్లో లభిస్తాయేమో చూసేవారు. అయితే వారి ప్రయాస వృధాగా మిగిలింంది.[117]
1937 మొదట్లో ఎన్నికల ఫలితాలు వెలువడి కాంగ్రెస్కు పలు ప్రావిన్సుల్లో ఆధిక్యత లభించింది. ముందు అనుకున్నట్టుగా చర్చించి అధికార స్వీకరణ గురించి నిర్ణయం తీసుకోవాల్సి ఉండగా, ఎన్నికల ఫలితాలు వెల్లడికాగానే మంత్రివర్గాల ఏర్పాటు, కూర్పు వంటివాటి గురించి కాంగ్రెస్ వర్గాలు చర్చించుకోవడం నెహ్రూకు మనస్తాపం కలిగించింది. ఢిల్లీలో జరిగిన అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కార్యవర్గ సమావేశంలో నెహ్రూ అధికార స్వీకరణకు వ్యతిరేకంగా తీర్మానం ప్రవేశపెట్టాడు. అయితే కార్యనిర్వాహక వర్గంలో అత్యధికులు అధికార స్వీకరణకు అనుకూలంగా ఉండడంతో గాంధీ వారినే సమర్థించాడు. కాంగ్రెస్ తిరస్కరించిన రాజ్యాంగానికి బద్ధులై వ్యవహరించాల్సిన పదవులు స్వీకరించబోతున్నారు కనుక ఆ ఇరకాటాన్ని తప్పించేందుకు మంత్రులు రాజ్యాంగానికి లోబడి వ్యవహరించాల్సి వచ్చినా గవర్నర్లు జోక్యం చేసుకోరని శాసనసభలోని కాంగ్రెస్ నాయకులకు నమ్మకం కలిగితే అధికార స్వీకరణకు అడ్డం లేదని నిర్ణయించారు. అయితే తర్వాత కొద్దికాలానికే ఈ హామీలు గవర్నరు ఇవ్వకపోయినా అధికారాన్ని స్వీకరించాలని నిర్ణయించారు. ఈ పరిణామాన్ని విషాదంతో వ్యాఖ్యానిస్తూ పదవులు స్వీకరించడానికి కారణాలేమిటీ అని ఎవరూ చూడడం లేదని, పదవులు స్వీకరించాలి కనుక కారణాలు వెతుకుతున్నారనీ వాపోయాడు.[118][119]
కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాలు, మరోమారు ఐరోపా ప్రయాణం
పార్టీ తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని నెహ్రూ అంగీకరించినా, అధికార స్వీకరణ పట్ల ఉన్న వ్యక్తిగత వైముఖ్యాన్ని దాచుకోలేకపోయాడు. పార్టీ అధ్యక్ష స్థానంలో కొనసాగినా మంత్రివర్గాలను సమన్వయపరిచి, వాటికి దారిచూపే పార్లమెంటరీ బోర్డులోనూ, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల ఏర్పాటు వ్యవహారాల్లోనూ అతను పాల్గోలేదు. ఆ పనిని వల్లభ్భాయ్ పటేల్ వంటి ఇతర నాయకులకు వదిలిపెట్టేశాడు. మొదటి కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాల ఏర్పాటుకు కొద్ది నెలల తర్వాత అస్సాం, వాయువ్య సరిహద్దు రాష్ట్రాల్లో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాలను ఏర్పాటుచేసింది. ఈ ప్రభుత్వాల మీద కాంగ్రెస్ వారు చిన్న చిన్న అంశాలు లేవదీసి విమర్శిస్తే బాధ్యత కలిగిన పార్టీ అధ్యక్షునిగా వాటిని విమర్శకుల నుంచి కాపాడుతూ వచ్చాడు. ఈ ప్రభుత్వాలు కొన్ని విశేషాలు సాధించినప్పుడు ప్రశంసించినా, ఆంతరంగికంగా అవి మితవాద ధోరణితో నడుచుకోవడాన్ని విమర్శించేవాడు.1938లో హరిపురా కాంగ్రెస్లో సుభాష్ చంద్రబోస్ కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష పదవిని స్వీకరించాక లభించిన విశ్రాంతిని అప్పటికి పలు తావుల సంక్షోభాలతో ప్రపంచయుద్ధానికి నాందీసూచకంగా ఉన్న ఐరోపా పర్యటించడానికి నిర్ణయించుకన్నాడు. ఆక్స్ఫర్డ్లో చదువుకుంటూన్న కుమార్తె ఇందిరా ప్రియదర్శినిని చూడడానికి బయలుదేరినా ఎప్పటివలెనే ఐరోపాలోని పలు రాజకీయ వ్యవహారాలతో గాఢమైన ప్రమేయం పెట్టుకుని, ప్రభావితుడయ్యాడు.
1938 జూన్లో ఓడలో బయలుదేరి మార్గమధ్యంలో ఈజిప్టులోని అలెగ్జాండ్రియాలో రాజకీయ నాయకులను కలిశాడు. ఇటలీలో ఓడ దిగగానే అంతర్యుద్ధంతో అతలాకుతలమవుతున్న స్పెయిన్ చేరుకుని రిపబ్లికన్ ప్రభుత్వ ఆతిథ్యం స్వీకరించాడు. పలవురు స్పెయిన్ రిపబ్లికన్ ప్రభుత్వాధికారులను కలిశాడు. స్వాతంత్ర్యం కోసం స్పానిష్ స్థానిక సైన్యం చేస్తున్న పోరాటానికి ముగ్ధుడై అక్కడే సైనికుడిగా ఉండిపోదామని అనుకునే స్థాయిలో ప్రభావితుడయ్యాడు.[120] ఇంగ్లాండు వెళ్ళినప్పుడు అంతకుముందు పర్యటనలకు భిన్నంగా బ్రిటన్ రాజకీయ నాయకుల్లో ప్రముఖులను కలుసుకున్నాడు. అక్కడ నుంచి పారిస్, జర్మనీ మీదుగా ప్రేగ్, జెనీవా, లండన్ అక్కడి నుంచి భారతదేశానికి ప్రయాణించాడు. ఈ పర్యటనల్లో పలువురు రిపబ్లికన్లు, వామపక్షీయులు అయిన రాజకీయ ముఖ్యులను కలుసుకున్నాడు.[121] అతను జెనీవాలో ఉన్నప్పుడు సంక్షోభం తీవ్రస్థాయికి చేరుకుంది, ఆపైన లండన్ చేరుకున్నప్పుడు అతనికొక గ్యాస్ మాస్క్ అమర్చారు. వీసా దొరకని కారణంగా మధ్య ఆసియా రిపబ్లిక్ల మీదుగా భారతదేశానికి వద్దామనుకున్న వాడల్లా, నౌకలో తిరిగివచ్చాడు.[122]
పార్టీలో సంక్షోభాలు, ప్రపంచ యుద్ధారంభం (1939)
1938 చివర్లో భారతదేశానికి తిరిగిరాగానే దేశ రాజకీయాల్లో నిమగ్నుడయ్యాడు. ముస్లింలీగ్ని మంత్రివర్గాల్లో చేర్చుకోకపోవడం కాంగ్రెస్ అహంకారమనీ, ద్రోహమనీ భావించిన జిన్నా అప్పటినుంచీ కాంగ్రెస్పై దారుణమైన విమర్శలు చేయసాగాడు. కాంగ్రెస్ ఫాసిస్ట్ సంస్థ అనీ, ఇస్లాం ప్రమాదంలో పడిందనీ జిన్నా విమర్శలు చేయసాగాడు. వీటి విషయంలో సూటిగా ఉదాహరణలు ఇవ్వమనీ నెహ్రూ సవాలు చేసినా, అది పట్టించుకోకుండా జిన్నా మళ్ళీ వేర్వేరు ఆరోపణలు చేస్తూ పోవడమనే వ్యూహాన్ని తొలిసారిగా అమల్లో పెట్టసాగాడు.[122] ముస్లింలను ఆకట్టుకునేందుకు ముస్లిం రైతులతో సభలు ఏర్పాటుచేసి వారికి ప్రయోజనకరంగా ఉండేలా ఋణాలను, తాలూక్దారి విధానాన్ని రద్దుచేయమని కోరాలని, తద్వారా ముస్లిం నాయకులు భయాందోళనలు రేకెత్తించే విధానాలకు విరుగుడుగా ముస్లిం జనబాహుళ్యపు ఆర్థిక ప్రయోజనాల ద్వారా ఆకర్షించగలమని నెహ్రూ భావించాడు. కానీ దీర్ఘకాలం సాగాల్సిన ఈ వ్యూహాలు మతకల్లోలాలు, హింస, అభద్రతాభావం వ్యాప్తి మధ్యలో సాగలేదు.[123]
కాంగ్రెస్ పార్టీలో అధ్యక్షుడు సుభాష్ చంద్రబోస్కీ, గాంధీకి నడుమ అంతర్గత వివాదం ప్రారంభమైంది. 1938లో జవాహర్ నుంచి కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష పదవి స్వీకరించిన బోస్ 1939లో మరోమారు కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష స్థానానికి పోటీచేశాడు. అతనిపై పోటీకి కాంగ్రెస్లో గాంధీ అనుయాయుల నుంచి పట్టాభిని అభ్యర్థిగా నిలబెట్టారు. అయితే పట్టాభి మీద బోసు గెలిచాడు. గాంధీ ఆ ఓటమిని తన ఓటమిగా ప్రకటించడం, కాంగ్రెస్ కార్యవర్గంలో ముఖ్యులైన 12 మంది రాజీనామా చేయడం జరిగాయి. గాంధీ, ఇతర మితవాద నాయకులు తనకు సహకరించరని గ్రహించిన బోస్ అధ్యక్ష పదవికి రాజీనామా చేశాడు. క్రమేపీ బోస్ కాంగ్రెస్ నుంచి దూరమయ్యాడు. ఈ సంక్షోభంలో నెహ్రూ తటస్థంగా, ఎటూ తేల్చక ఉండిపోయాడు. కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష పదవికి ఎన్నికైన బోస్ను ఆ పదవి నుంచి దించిన విధానం నెహ్రూకు నచ్చలేదు. మరోవైపు బోస్ విధానాలను కూడా వ్యతిరేకించాడు.[నోట్స్ 4] రెండు పక్షాలకు ప్రైవేటు చర్చల్లో రాజీ కుదిర్చే ప్రయత్నాలు చేసి విఫలమయ్యాడు. సుభాష్ చంద్రబోస్ మాత్రం గాంధీ, తదితరులు ప్రత్యక్షంగా చేసిన దాడి కన్నా జవాహర్లాల్ నెహ్రూ అనిశ్చిత వైఖరి వల్లే ఎక్కువ దెబ్బతిన్నాడు. బోస్ నెహ్రూని ఈ వైఖరికి మరెన్నటికీ క్షమించలేకపోయాడు.[124] అయితే జవాహర్ వైఖరీ, బోస్ వైఖరీ, ప్రత్యేకించి అంతర్జాతీయమైన అంశాల్లో, అప్పటికే చాలా దూరం విభేదించి ఉన్నాయి.[125]
ఈ సమయంలో జవాహర్లాల్ నెహ్రూ అఖిల భారత సంస్థానాల ప్రజల మహాసభకు అధ్యక్షత వహించి సంస్థానాల సమస్యపైన, ప్రణాళికా రంగంలో జాతీయ ప్రణాళికా రచనలోనూ పనిచేశాడు. సంస్థానాల్లో జరిగే ఉద్యమాలు, ఆందోళనలను భారతదేశ వ్యాప్తంగా జరుగుతున్న జాతీయోద్యమంతో ప్రమేయం కల్పించి రెంటినీ ముడివేయాలని అతను భావించేవాడు. మరోవైపు గాంధీ పలు అంశాల్లో బ్రిటీష్ వారికీ, తనకీ మధ్య సంస్థానాధీశులను మధ్యవర్తులుగా అంగీకరిస్తూండడం నెహ్రూకు ఈ అంశంలో సమస్యలు తెచ్చిపెట్టినా ఆసక్తితో పనిచేస్తూండేవాడు. ప్రావిన్సుల్లో కొంతమేరకు స్వతంత్రంగా పనిచేయగల కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాలు ఏర్పడడంతో పనితీరును దిశానిర్దేశం చేసే జాతీయ ప్రణాళికా రచన పనిని నెహ్రూ మొదలుపెట్టాడు.[125] దీనికి తక్షణ కాంగ్రెస్ వాదులతో పాటు శాస్త్రవేత్తలు, ఆర్థికవేత్తలు, వాణిజ్యవేత్తలు, పారిశ్రామికవేత్తలను చేర్చుకుని కమిటీని ఏర్పరిచి, సుదీర్ఘమైన ప్రశ్నావళి ఏర్పరుచుకుని నిర్దిష్టమైన అంశాలపై సవివరమైన సిఫార్సులు చేసేందుకు 30 ఉపసంఘాలు ఏర్పరిచాడు.[126] 1940 ఏప్రిల్ నాటికి 17 ఉపసంఘాలు తాత్కాలికమైనవి కానీ, తుది నివేదికలు కానీ సమర్పించాయి. 1940 మే, జూన్ నెలల్లో కార్యవర్గం సమావేశమై సమగ్ర నివేదిక రూపొందించసాగారు. అయితే 1940 అక్టోబర్ నాటికి జవాహర్లాల్ నిర్బంధానికి గురికావడంతో ప్రణాళికా కార్యక్రమం ఆగిపోయింది.[127]
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం, నెహ్రూ నిర్బంధం
1940 సెప్టెంబరులో చైనాలో పలువురు నాయకులను సందర్శించాడు. మావోనూ, కమ్యూనిస్టులను కూడా కలుసుకోవాలని ఆశిస్తుండగా రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం వచ్చి జవాహర్లాల్ భారతదేశం తిరిగిరావాల్సి వచ్చింది. మహాత్మా గాంధీ ప్రపంచయుద్ధం ప్రారంభం కావడంతో హింసకే జయం కలిగినందుకు ఏవగించుకుని, తక్షణ ప్రతిచర్యగా బ్రిటన్కి స్వచ్ఛందంగా మద్దతు ప్రకటించాడు. అలాగే రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో అక్షరాజ్యాల దుశ్చర్యలకు వ్యతిరేకంగా బ్రిటన్ చేస్తున్న పోరాటాన్ని తానెంత సమర్థిస్తూన్నా దాన్ని వ్యక్తిగతంగానే ఉంచాడు. వ్యక్తిగత అంశాలను పక్కన పెట్టి కాంగ్రెస్ వైఖరిని జవాహర్లాల్ మలిచాడు. దాని ప్రకారం - బానిసత్వంలో మగ్గుతున్న భారతదేశం వేరే దేశాల స్వాతంత్ర్యం కోసం యుద్ధంలో పాల్గొనలేదు, బ్రిటీష్ వారు భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం ఇచ్చి ప్రజాస్వామికంగా పాలింపబడేదైతే అప్పుడు బ్రిటన్తో సమస్కంధంగా వారికి సహకరిస్తుంది. బ్రిటన్ సమస్యల్లో ఉన్నప్పుడు దాన్ని అవకాశంగా తీసుకోవాలని కాంగ్రెస్ భావించకున్నా తన నిర్ణయాన్ని వేరొకరు తీసుకోవడం, దాన్ని మౌనంగా ఆమోదించడం భారతదేశానికి తగదు.[126] ఈ భావాలకు అనుగుణంగా కాంగ్రెస్ కార్యనిర్వాహకవర్గం తీర్మానాన్ని ఆమోదించింది. ప్రభుత్వం ఈ క్రమంలో సాగుతున్నట్టు సదుద్దేశాన్ని నిరూపించుకోవడానికి ఏదోక చర్య తీసుకోవాని తీర్మానించింది. కనీసం యుద్ధానంతరం తన భవితవ్యాన్ని భారతదేశం తానే నిర్ణయించుకుంటుందన్న ప్రకటన చేసినా చాలని కాంగ్రెస్ వారు వైశ్రాయితో పేర్కొన్నారు. అటువంటి ప్రకటన తర్వాత ఏదోక యుద్ధమండలికి తమ సేవలను ఉపయోగించుకోవచ్చని జవాహర్లాల్ సూచన చేశాడు.[128]
అయితే ప్రభుత్వం ఈ అంశాలపై ప్రతికూలంగా స్పందించింది. అందుకుతోడు యుద్ధ పరిస్థితులను సంయుక్తంగా ఎదుర్కొందామని జిన్నాకు సూచించి కాంగ్రెస్ని దారికి తెచ్చుకోజూసింది. ప్రభుత్వ విధానాలకు నిరసనగా ప్రావిన్సుల్లో కాంగ్రెస్ మంత్రివర్గాలు రాజీనామా చేశాయి. బ్రిటన్ సామ్రాజ్యవాద విధానాలు కొనసాగించినంతవరకూ సహాయ నిరాకరణం సాగాల్సిందేనని కాంగ్రెస్ నిర్ణయించింది. తానే మలచిన కాంగ్రెస్ వైఖరి కారణంగా బ్రిటన్ యుద్ధ ప్రయత్నాలు సహకరించలేకపోవడం, సోవియట్ రష్యా జర్మనీతో సహకరిస్తూ సాగడం వంటివాటి వల్ల జవాహర్ వ్యక్తిగతంగా చాలా వ్యాకులతతో బాధపడ్డాడు.[129] ప్రభుత్వం కాంగ్రెస్ నాయకులను అరెస్టులు చేయడం ప్రారంభించింది. జవాహర్లాల్ వార్థా నుంచి అలహాబాద్ వెళ్తూండగా 1940 అక్టోబరులో అరెస్టు చేశారు. కేసులో తన తరఫున వాదించుకోవడానికి జవాహర్ తిరస్కరించినా సుదీర్ఘమైన ప్రకటన చేశాడు. "మీరు విచారణ జరిపి శిక్షింప చూసేది నన్ను కాదు, కోట్లాది భారత ప్రజలను" అంటూ చారిత్రకమైన ప్రసంగం చేశాడు. అందరికీ హెచ్చరికగా ఉండేందుకు అంటూ జడ్జీ నాలుగేళ్ళ జైలు శిక్ష విధించాడు. ఇలాంటి శిక్ష గురించి తెలుసుకుని లండన్, ఢిల్లీ, లక్నోల్లోని బ్రిటీష్ అధికారులు, నాయకులే దిగ్భ్రాంతి చెందారు. జవాహర్లాల్ను సాధారణ నేరస్థునిగా చూడరని, శిక్ష కాఠిన్యం తగ్గిస్తారని ఆశిస్తున్నట్టు చర్చిల్ లండన్లోని ఇండియా ఆఫీస్ ద్వారా వైశ్రాయికి టెలిగ్రాం పంపించినా స్పందన లేకపోయింది.[130]
నెహ్రూ జైలుశిక్ష ఈమారు మరింత కఠినంగా సాగింది. అతనికి బయట నుంచి ఏ ఉత్తరాలూ అనుమతించలేదు. జైలు జీవితం కఠినంగా సాగింది. లక్నో క్యాంపులోని రాజకీయ ఖైదీలు అనుభవిస్తున్న కష్టాలు తెలిసి ఉన్న కాస్త సౌకర్యాలను కూడా ఏవగించుకున్నాడు, ఆ ప్రత్యేక సౌకర్యాలను తొలగించకుంటే జైలు క్రమశిక్షణ ధిక్కరిస్తానని అధికారులకు రాశాడు. బ్రిటీష్ రాజకీయవేత్త క్రిప్స్ను భారతదేశానికి క్రిప్స్ కమీషన్ పేరిట రాయబారానికి పంపించ నిర్ణయించారు. ఈ సంప్రదింపుల కోసం మిగిలిన కాంగ్రెస్ నాయకులతో పాటు జవాహర్లాల్ను కూడా విడుదల చేశారు. ఏడాది రెండు నెలల పాటు సాగిన ఈ జైలు శిక్ష 1941 డిసెంబరు మొదట్లో ముగిసింది.[131][132]
గాంధీ వారసత్వం, క్రిప్స్ రాయబారం
జైలు బయటకు వచ్చేనాటికి ప్రజల్లో బ్రిటీష్ వారి పట్ల వ్యక్తమైన ఆగ్రహావేశాలే అతనిలో ప్రతిఫలించాయి. అయినా యుద్ధాన్ని గురించి అంచనా వేస్తూ జర్మనీ నేతృత్వంలోని అక్షరాజ్యాల కూటమి ప్రగతి వ్యతిరేక శక్తుల ఐక్య సంఘటన అని అవగాహన చేసుకున్నాడు. అప్పటికి యుద్ధం రష్యాకు కూడా విస్తరించింది. బ్రిటన్, రష్యా, చైనా, అమెరికాలతో కూడిన అభ్యుదయ శక్తులే విజయం సాధిస్తాయని ఆశాభావం వ్యక్తం చేసినా భారతదేశంలో పాత వ్యవస్థ మారిందన్న సూచనను అందించాకే భారతదేశం మిత్రమండలి పక్షాన మనస్ఫూర్తిగా యుద్ధం చేయడం సాధ్యపడుతుందని తేల్చాడు. మరోవైపు కాంగ్రెస్ అంతటా ఇదే వైఖరి వ్యక్తం కాలేదు. చక్రవర్తుల రాజగోపాలాచారి బార్డోలీలో జరిగిన కాంగ్రెస్ కార్యనిర్వాహకవర్గ సమావేశంలో గాంధీ, నెహ్రూలను అలక్ష్యం చేసి జాతీయ ప్రాతిపదికపై దేశరక్షణకు స్వతంత్ర భారత సహకారాన్ని అందించేందుకు అనుకూలంగా కార్యనిర్వాహకవర్గాన్ని ఒప్పించాడు. అయితే బ్రిటీష్ వారు స్వాతంత్ర్యం ఇస్తామన్న సూచన కూడా చేయనందున స్వతంత్ర్య భారతదేశం ఏ వైపు నిలబడుతుందని ఇప్పుడు ప్రకటించడం కేవలం సైద్ధాంతిక వ్యవహారమని నెహ్రూ కొట్టిపారేశాడు. [133]
రాజాజీ కాదు. జవహర్లాల్ నాకు వారసుడవుతాడు. నా భాష తనకు అర్థంకావడంలేదనీ, నాకు అన్యమైన వేరొక భాషలో తాను మాట్లాడతాననీ జవహర్లాల్ అంటాడు. ఇది నిజంకావచ్చు, కాకపోవచ్చు. అయితే హృదయాలు కలవడానికి భాష ఆటంకము కాదు. నాకీ సంగతి బాగా తెలుసు - నేను పోయిన తర్వాత ఆయన నా భాషలోనే మాట్లాడుతాడు.
మహాత్మా గాంధీ, 1942.
యుద్ధానికి ఏ ప్రాతిపదికన సమర్థన ఇవ్వాలన్న చర్చలో ఉండడం కూడా ఇష్టంలేని గాంధీ అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కమిటీ నుంచి వైదొలిగాడు. ఆ సమయంలోనే రాజకీయాలలో తన వారసత్వాన్ని నెహ్రూకి అందిస్తూ కీలకమైన ప్రకటన చేశాడు. చక్రవర్తుల రాజగోపాలాచారి గాంధీ స్థానాన్ని స్వీకరిస్తాడేమోనన్న వాదాలు వినవస్తూ ఉండడంతో సూటిగా రాజాజీ కానీ, పటేల్ కానీ తనకు వారసులు కాదని కూడా నొక్కివక్కాణించాడు.[134][నోట్స్ 5] నెహ్రూకీ, తనకీ మధ్య అభిప్రాయ భేదాలు ఉంటూ వచ్చినా, తామిద్దరినీ ఆ భేదాలు విడదీయలేవన్నాడు. అలా నెహ్రూకి గాంధీ అందించిన వారసత్వం క్రమేపీ భారతదేశ నాయకత్వాన్ని అందించింది.[135]
రెండో ప్రపంచ యుద్ధంలో జపాను పురోగతి భారతదేశ తీరానికి దగ్గరగా వచ్చిన స్థితిలో బ్రిటీష్ వారిని సంకట స్థితిలో పెట్టకుండా సహాయ నిరాకరణ విరమించారు. యుద్ధానికి కలకత్తా చాలా సన్నిహితంగా ఉన్న ప్రాంతం కావడంతో జవాహర్ ప్రజలను భయభీతులు కాకుండా ప్రయత్నాలు చేశాడు. రంగూన్ శరణార్థుల విషయంలో భారతీయులకు, ఐరోపీయులకు మధ్య ప్రభుత్వం భేదం చూపి అప్రతిష్ట మూటకట్టుకుంది. ఈ దశలో ఫిబ్రవరి 19న బ్రిటీష్ ప్రభుత్వపు యుద్ధ కాలపు మంత్రిమండలిలో క్రిప్స్ చేరాడు. భారతీయ రాజ్యాంగ వ్యవహారాలు చర్చించడానికి అట్లీ ప్రతిపాదనలు సిద్ధం చేశాడు. యుద్ధం తర్వాత దామాషా పద్ధతిలో రాజ్యాంగ సభ ఏర్పడడం, ఏ రాష్ట్రానికైనా కొత్త డొమినియన్ రాజ్యాంగం ఇష్టం లేకుంటే అది ప్రస్తుతం ఉన్న స్థితిని కొనసాగించడం, అంతవరకూ యుద్ధంలో బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం ఇండియా రక్షణ బాధ్యత వహించడం ప్రధానాంశాలు.[136] పై ప్రతిపాదనలను తీసుకుని భారతదేశంలో వివిధ పక్షాలను ఒప్పించేందుకు క్రిప్స్ బయలుదేరి వచ్చాడు.
దేశీయ సంస్థానాల్లోని ప్రజలకు బదులు సంస్థానాధీశులకు రాజ్యాంగ సభలో స్థానం ఉండడం, దేశ విభజనకు అనుకూలంగా క్లాజులు ఉండడంతో ఈ ప్రతిపాదనల పట్ల కాంగ్రెస్ వ్యతిరేకతతో ఉంది. దేశ విభజనకు ప్రతిపాదనలో అవకాశం ఉండడంతో గాంధీ వ్యతిరేకిస్తూ బహిరంగ ప్రకటన చేశాడు.[137] దేశ రక్షణ విషయంలో కాంగ్రెస్ సహకారాన్ని తీసుకోవడం అంగీకారమైతే గాంధీ అభ్యంతరాన్ని కూడా పక్కన పెట్టి ముందుకు వెళ్ళే స్థితిలో నెహ్రూ ఉన్నాడు. అందుకు తగ్గట్టు నెహ్రూను కలుసుకునే ముందు భారతదేశ రక్షణ భారత ప్రజల సహకారంతో నిర్వహించగలమన్న విషయంపై ఆమోదాన్ని, అందుకు తగ్గట్టు అవసరాన్ని బట్టి పేరాలు తిరగరాసేందుకు చర్చిల్ ఆమోదాన్ని క్రిప్స్ తీసుకున్నాడు. అటువంటి అవకాశాన్ని గండికొడుతూ వైశ్రాయ్ సర్వసైన్యాధ్యక్షుడి విధులపై ఆక్రమణ లేకుండా, ఇండియా ప్రభుత్వ రక్షణ బాధ్యతల్లో ఏదో ఒక పనిలో భారతీయుణ్ణి నియమిస్తామన్న విధంగా సంకుచితపరిచాడు.[138] వైశ్రాయ్ కౌన్సిల్ విషయంలో చర్చలు ప్రారంభమయ్యాయి. వైశ్రాయ్ కౌన్సిల్ క్యాబినెట్ తరహాలో ఉంటుందని మొదట్లో క్రిప్స్ మాట ఇచ్చాడు.[139] లిన్లిత్గో ఈ అంశంపై క్రిప్స్ను తప్పించి నేరుగా బ్రిటీష్ ప్రభుత్వంతో సంప్రదించగల అధికారం సంపాదించాడు. మరోవైపు జవాహర్లాల్, ఆజాద్లతో వేవెల్ ఇంటర్వ్యూ విఫలమైంది. వీటన్నటి మధ్యా వైశ్రాయ్ కౌన్సిల్ స్వరూప స్వభావాలను మార్చవద్దని బ్రిటన్ యుద్ధకాలపు మంత్రిమండలి క్రిప్స్కు నిర్దేశించింది.[139] అమెరికా అధ్యక్షుడు రూజ్వెల్ట్ వ్యక్తిగత ప్రతినిధిగా వచ్చిన లూయీ జాన్సన్ ఈ విషయంలో ఏదైనా పరిష్కారానికి సహకరిస్తాడని అంతా ఆశించారు. కానీ అమెరికా కలగజేసుకోవడానికి నిరాకరించడంతో ఈ ప్రయత్నమూ వీగిపోయింది.[140] ఈ రాయబారం అన్నివిధాలా విఫలమైన స్థితికి చేరుకున్నాకా, ఏదో విధంగా దీన్ని సఫలం చేయమని తన పాత మిత్రుడైన జవాహర్లాల్కు క్రిప్స్ విజ్ఞప్తి చేశాడు. అయితే తరచు మారుతూ వస్తూ, నిలకడగా లేని క్రిప్స్ వైఖరి జవాహర్లాల్కు నమ్మకం కలిగించలేదు. "కొన్ని పరిమితులు దాటి నేను కాంగ్రెస్ను అవతలికి తీసుకుపోలేను, కాంగ్రెస్ కూడా కొన్ని పరిమితులను దాటి దేశాన్ని అవతలికి తీసుకుపోజాల"దని జవాహర్లాల్ క్రిప్స్కు స్పష్టం చేశాడు. చివరకు క్రిప్స్ రాయబారం విఫలమైంది.[141]
క్విట్ ఇండియా
క్రిప్స్ రాయబారం విఫలమై, ప్రాతినిధ్య ప్రభుత్వ ఏర్పాటు వెనక్కి వెళ్ళాకా కూడా యుద్ధ స్థితిగతుల్లో బ్రిటీష్ వారిని ఇరకాటంలో పెట్టని స్థితినే కొనసాగిస్తామని ప్రకటించాడు. యుద్ధసామగ్రి ఉత్పత్తిని ఆటంకపరచవద్దని ప్రజలకు ఆలిండియా రేడియో ద్వారా చెప్తానని ముందుకు రాగా ఆజాద్ వద్దని సూచించాడు. కలకత్తా వెళ్ళి పారిశ్రామిక సమ్మెలు నిలిపేందుకు ప్రచారానికి సిద్ధమయ్యాడు. అక్షరాజ్యాల పక్షాన ఉన్న జపాన్ ఆగ్నేయాసియాలో చేస్తున్న దండయాత్రలో ముందు సింగపూర్, తర్వాత రంగూన్ పతనమయ్యాయి. యుద్ధం అప్పటికే బర్మా నుంచి భారతదేశ ఈశాన్య సరిహద్దుల్లోని అస్సాం దాకా వచ్చింది. ఈ స్థితిలో బ్రిటీష్ సైన్యంలో అక్షరాజ్యాలకు దొరికిపోయిన భారత సైనికులను పోగుచేసి భారతదేశ స్వాతంత్ర్యాన్ని యుద్ధంలో సంపాదిస్తానంటూ జపాన్ పక్షాన వారితో సుభాష్ చంద్రబోస్ అజాద్ హింద్ ఫౌజ్ కూడా తలపడుతున్నాయి.
నెహ్రూ ఈ పరిణామాల్లో జపాన్ ని భారతదేశం ప్రతిఘటించాలని, అవసరమైతే అక్షరాజ్యాల తరఫున వస్తున్న సుభాష్ బోస్ నూ, అతని సైన్యాన్ని కూడా ఎదిరించాలని విధాన నిర్ణయం చేసుకున్నాడు. భారతీయులు గెరిల్లా యుద్ధం, భూదహన విధానాలు అవలంబించి జపాన్ పురోగతిని నిరోధించాలని నెహ్రూ ప్రకటించాడు.[141] ఈ ప్రకటనను భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ కూడా సమర్థించింది.[142] ఈ వైఖరి వల్ల కాంగ్రెస్ నాయకత్వం విచ్ఛిన్నం అయ్యే ప్రమాదం ఉందని హెచ్చరించి, నెహ్రూ ప్రకటనను వెనక్కి తీసుకునేలా బలవంతం చేసి ఒప్పించాడు.[141] భారతదేశం నుంచి బ్రిటీష్ ఉపసంహరణ తక్షణం జరగాలని, ఆ తర్వాత జపాన్ భారతదేశంపై దాడిచేస్తే సంపూర్ణమైన అహింసాయుతమైన సహాయ నిరాకరణతో జపాన్ వారిని ఎదుర్కొంటామని గాంధీ తీర్మానం తయారుచేశాడు. దాన్ని విపరీతంగా భావించిన నెహ్రూ తీవ్రంగా ప్రతిఘటించి, మిత్రపక్షాలకు అనుగుణంగా ఉన్న తన వైఖరికి కట్టుబడివున్నాడు. కాంగ్రెస్ నెహ్రూ వాదాన్నే అంగీకరిస్తూ అతని వైఖరిని ఆమోదించింది.[143] మిత్రమండలికి మద్దతునిచ్చి ప్రాతినిధ్య ప్రభుత్వం విషయమై రాబట్టుకునేందుకు నెహ్రూ అమెరికాను నమ్ముకుని ఉన్నాడు. అయితే ఈ విషయంలో అమెరికా జోక్యం చేసుకోదని రూజ్వెల్ట్ స్పష్టం చేయడంతో ఇండియా ప్రభుత్వం కాంగ్రెస్ తో మరింత కఠినంగా వ్యవహరించసాగింది. మిత్రమండలికి అనుకూలంగా ఉన్న నెహ్రూ వైఖరి ఇలా అన్ని విధాలా దెబ్బతిని, గాంధీ వాదానికి పరిణామాలన్నీ బలం చేకూర్చాయి.[144] భారతదేశంలో బ్రిటీష్ ఉపసంహరణ తర్వాత ప్రపంచయుద్ధం విషయమై దేశ రక్షణ కోసం మిత్రమండలి సైన్యాల భారతదేశంలో ఉండవచ్చనీ, జాతీయ ప్రభుత్వం చేపట్టే మొట్టమొదటి చర్య మిత్రమండలితో సంధి కుదుర్చుకోవడమేనని గాంధీ తన వైఖరిని సవరించుకుని నెహ్రూ మద్దతునిచ్చేందుకు వీలిచ్చాడు.[145][146] గాంధీ ప్రతిపాదించిన క్విట్ ఇండియా ఉద్యమాన్ని 1942 జూలై 14న కాంగ్రెస్ వర్కింగ్ కమిటీ తీర్మానించింది. పెద్ద ఎత్తున అహింసాయుతమైన ప్రజా పోరాటాన్ని ప్రారంభించేందుకు గాంధీకి అధికారమిచ్చింది. ఆగస్టులో గాంధీ బొంబాయిలో ప్రజలను ఉద్దేశించి స్వాతంత్ర్యం మినహా మరేమీ ప్రభుత్వం నుంచి స్వీకరించేది లేదనీ, అందరం చావో రేవో తేల్చుకుందామనీ పిలుపునిచ్చాడు.
సుదీర్ఘ కారాగారవాసం
ఉద్యమానికి ప్రతిస్పందనగా ప్రభుత్వం వెనువెంటనే తమ తమ నివాసాల్లోనే కాంగ్రెస్ నాయకులను అరెస్టు చేసింది. ఆ క్రమంలో అరెస్టు అయిన జవాహర్లాల్, ఇతర ముఖ్య నాయకులతో కలిసి ప్రత్యేక రైలులో ప్రయాణించి అహ్మద్ నగర్ కోటలోని ప్రత్యేక జైలులో బందీలయ్యారు.[147] ఈసారి జవాహర్లాల్ తన జీవితంలోకెల్లా అత్యంత సుదీర్ఘకాలంలో జైలుజీవితం అనుభవించాడు. 1942 ఆగస్టు 9 తేదీ నుంచి 1945 జూన్ 15 తేదీ వరకూ దాదాపుగా 2 సంవత్సరాల 10 నెలల పాటు జైల్లో గడిపాడు. 12 మంది కార్యవర్గ సభ్యులనూ అహ్మద్ నగర్ కోటలోని జైల్లోనే 2 సంవత్సరాల 7 నెలల పాటు బంధించారు. అరెస్టు చేసిన తొలినాళ్ళలో బయట నుంచి ఏ రకమైన సంబంధం లేకుండా ఉత్తరాలు, ఇంటర్వ్యూలు, పత్రికలు అనుమతించకుండా కటువైన నియమాలు అమలుచేశారు. ప్రజలకు అసలు వీరిని అరెస్టు చేసి ఎక్కడ ఉంచారో కూడా తెలియనివ్వలేదు. క్రమేపీ ఈ పరిస్థితిని కొంత సడలించి పత్రికలను, పరిమితంగా కుటుంబ సభ్యులకు వ్యక్తిగతాంశాలను రాసేందుకు అనుమతించారు. అయితే జవాహర్లాల్ కుమార్తె ఇందిర, సోదరి విజయలక్ష్మి కూడా జైళ్ళలోనే మగ్గుతున్నందున ఇదేమీ అతనికి లాభించలేదు.[148] రెండేళ్ళు గడిచాకా అనుమతించిన ఇంటర్వ్యూలను జవహర్లాల్, ఇతర కార్యవర్గ సభ్యులు తామే తిరస్కరించారు.
సంవత్సరాల పాటు ఒకే కారాగారంలో బయటి ప్రపంచంతో సంబంధం లేకుండా జీవించడం వల్ల జవాహర్లాల్, మౌలానా ఆజాద్, వల్లభ్ భాయ్ పటేల్, తదితరులైన 12 మంది కార్యవర్గ సభ్యులు ఉద్రేకంతో వాగ్వాదాలకు దిగడం, వివాదాలు పెట్టుకోవడం చేసేవారు. తమకు ప్రియమైనవారు మరణించారని తెలుస్తూ ఉండడం, కటువైన జైలు నియమావళి వల్ల ప్రపంచంతో సంబందం లేకపోవడం వంటివి వీరి మధ్య కలహాలకు కారణమయ్యేవి.[149] జవాహర్లాల్ ఈ సమస్యల నుంచి ఊరటపొందేందుకు ఉమ్మడి జీవనాన్ని ఏర్పాటుచేసే ప్రయత్నం చేశాడు. ప్రతీ వ్యక్తికీ కొన్ని విధులు అప్పగించాడు. ఆ విధులు వారంవారం మారుతూండేవి. నెహ్రూ వంటపని చూసేవాడు. అస్వస్థులకు సేవ చేసేవాడు. బాడ్మింటన్, వాలీబాల్ వంటి ఆటలు ఆడేవారు. మానసికమైన వ్యాయామం లేకపోవడాన్ని భర్తీ చేసేందుకు తోటపనిలో శరీరం అలసిపోయేలా పనిచేసి సంతుష్టి చెందేవాడు.[150]
పుస్తకాలు, పత్రికలు అనుమతించగానే తాను 1941లో ప్రారంభించిన "డిస్కవరీ ఆఫ్ ఇండియా" పుస్తక రచన పున:ప్రారంభించి పూర్తిచేశాడు. భారతదేశ చరిత్రను అవలోకించేందుకు ఉద్దేశించింది ఈ రచన.[151] రెండు సంవత్సరాల 9 నెలల పాటు జవాహర్లాల్ ను, ఇతర కార్యవర్గ సభ్యులతో అహమ్మద్ నగర్ లోని ప్రత్యేక జైలులో ఉంచిన ప్రభుత్వం 1945 మార్చి నెలలో విడదీసి వేర్వేరు జైళ్ళకు పంపించింది. నెహ్రూను నైనీ జైలుకు, అక్కడ నుంచి బెరైలీకి, అటునుంచి అల్మోరాకు పంపారు. తుదకు 1945 జూన్ 15న విడుదల చేశారు.[148]
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం ముగింపు నుంచి భారత స్వతంత్ర్యం వరకు (1945-1964)
శాసన సభలకు ఎన్నికలు
గాంధీ, కాంగ్రెస్ కార్యనిర్వాహక వర్గం బ్రిటీష్ జైళ్ళలో మగ్గుతున్న కాలంలో వారు అందించిన క్విట్ ఇండియా నినాదం అప్పటికే యుద్ధకాలంలో ప్రభుత్వం అనుసరిస్తున్న దారుణమైన విధానాలకు విసిగి వేసారిపోయిన ప్రజలు అందుకుని దిశానిర్దేశం చేసే నాయకులు లేకున్నా ఉజ్జ్వలమైన పోరాటం చేశారు. బ్రిటీష్ ఇండియా ప్రభుత్వం అత్యంత దారుణంగా అణచివేసిన ఈ ఉద్యమం ఇరువైపులా హింసాత్మకమైన ఘటనలతో, ప్రభుత్వ ఆస్తి నష్టం, ఆందోళనకారుల ప్రాణనష్టాలతో సాగింది. కాంగ్రెస్, గాంధీ భారత ప్రజలకు ప్రాతినిధ్యం వహించే నాయకులుగా తిరిగి నిలబడ్డారు. మరోవైపు ముస్లింలీగ్ యుద్ధ ప్రయత్నాలకు సహాయం చేసి, భారత ప్రభుత్వానికి చేరువై, కాంగ్రెస్ నాయకత్వం ప్రత్యక్షంగా ప్రభావితం చేయలేని ఈ దశలో ముస్లింలపై తన పట్టును అపరిమితంగా పెంచుకుంది. ఈ పరిణామాలన్నిటినీ 1946లో కేంద్ర, రాష్ట్ర శాసన సభలకు జరిగిన ఎన్నికల ఫలితాలు ప్రతిబింబించాయి.
ఎన్నికలకు ముందు తాత్కాలిక ప్రభుత్వం ఏర్పాటుకు 1945లో వైశ్రాయ్ వేవెల్ జరిపిన చర్చలకు ఆహ్వానితుల్లో లేకపోయినా సిమ్లాలోనే ఉన్న జవాహర్లాల్ ప్రభుత్వ ఉద్దేశాలపై వేసిన అంచనాలకు తగ్గట్టే అవి జరిగాయి. కాంగ్రెస్ నుంచి ప్రభుత్వంలోకి ముస్లిం సభ్యులు ఉండరాదన్న ముస్లింలీగ్ కోర్కెను వేవెల్ మన్నించినా, అందరు ముస్లిం ప్రతినిధులే లీగ్ సభ్యులే కావాలన్నది మాత్రం ఒప్పుకోలేకపోయాడు. జిన్నా ప్రతిపాదనలు ఉపసంహరించుకోగానే మొత్తం సంప్రదింపులు రద్దయ్యి, కాంగ్రెస్ సూచనలకు కనీస విలువ కూడా దక్కలేదు. 1945 చివర్లో జరిగిన ఎన్నికల్లో ముస్లింలీగ్ ముస్లింలలో తాను సాధించిన పట్టు నుంచీ, ప్రభుత్వ వర్గాల్లో సంపాదించిన మొగ్గు నుంచీ లాభం సంపాదించుకుంది. జనరల్ నియోజకవర్గాల్లో కాంగ్రెస్ అధికశాతం గెలిచినా, కేంద్ర శాసన సభకు కేటాయించిన ముస్లిం నియోజకవర్గాల్లో చాలావరకూ సంపాదించింది. ముస్లిం మెజారిటీ ఉన్న పంజాబ్, సింధ్, బెంగాల్ ప్రావిన్సుల్లో లీగ్ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటుచేయగలిగింది. అయితే ఈ ధోరణికి భిన్నంగా ముస్లింలు అత్యధిక దామాషాలో ఉన్న వాయువ్య సరిహద్దు రాష్ట్రాల్లో మాత్రం ఖాన్ అబ్దుల్ గఫార్ ఖాన్ నాయకత్వంలోని కాంగ్రెస్ పార్టీ విజయం సాధించి ప్రభుత్వ ఏర్పాటు చేసింది.[152]
ఫలితాల్లో ముస్లింలపై లీగ్ పట్టు స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నా దీన్ని నెహ్రూ, కాంగ్రెస్ వేరేగా విశ్లేషించారు. భారత దేశం నుంచి విడిపోయే హక్కు ఇస్తే అది వారి భయాలు వదిలించుకోవడానికి పనికివస్తుందే తప్ప విడిపోయేందుకు దాన్ని వినియోగించుకోరని నెహ్రూ భావించాడు.[నోట్స్ 6] ఈ మేరకు కాంగ్రెస్ భారతదేశం నుంచి బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం ఉపసంహారం జరగాలని, రాజ్యాంగ పరిషత్తు ఏర్పడాలని కోరుతూనే కాస్త తటపటాయిస్తూ ఏదైనా ప్రాంతం విడిపోవడానికి కోరుకుంటే అందుకు వారికి హక్కు ఉండాలని పేర్కొంది.[153]
క్యాబినెట్ మిషన్
1946 ఫిబ్రవరిలో బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం ముగ్గురు బ్రిటీష్ మంత్రి మండలి సభ్యులతో ఏర్పాటుచేసిన బృందం భారత స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రాతిపదికగా రాయబారానికి వచ్చింది. దీన్నే క్యాబినెట్ మిషన్ గా వ్యవహరిస్తారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల దామాషా ప్రాతినిధ్యంతో భారత రాజ్యాంగ పరిషత్తు ఏర్పడుతుందని, దానిలో చేరేందుకు ఇష్టం లేని రాష్ట్రాలను ప్రస్తుతానికి విడిచిపెట్టేయవచ్చు. వెనువెంటనే తాత్కాలిక కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటుచేయాలి. ఇదీ ప్రస్తుతానికి చేయదలచినది.[154] భవిష్యత్తు ఏర్పాటు విషయంలో ఒక ప్రతిపాదన బయటపెట్టారు. కేంద్రం, హిందూ ప్రాబల్యం కలిగిన రాష్ట్రాల గ్రూపు, ముస్లిం ప్రాబల్యం కలిగిన రాష్ట్రాల గ్రూపులుగా ఏర్పాటుచేస్తారు. అధికారాలు కేంద్రం, గ్రూపులు, రాష్ట్రాలకు నడుమ విభజితమై ఉంటాయి. కేంద్రం చేతిలో చాలా పరిమితమైన, బలహీనమైన అధికారాలు ఉంటాయి. సిమ్లాలో ఈ అంశంపై జరిగిన చర్చల్లో జిన్నా కేంద్రానికి ఒప్పుకుంటే, నెహ్రూ గ్రూపులకు ఆమోదం చెప్పాడు. సమాఖ్యలో యూనిట్లు శాశ్వతంగా ఉండిపోయేలా తాము నిర్బంధించమని నెహ్రూ అంగీకరించాడు.[155] అయితే యూనియన్ స్థాయిలో శాసన సభ ఉండరాదన్న జిన్నా ప్రతిపాదనకు నెహ్రూ, గ్రూపింగుల విషయంలో రాష్ట్రాలు వాటికవే నిర్ధారించుకోవాలన్న నెహ్రూ ప్రతిపాదన మీద జిన్నా ఒకరినొకరు వ్యతిరేకించుకున్నారు. అయితే స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడిన నాయకులుగా తానూ, నెహ్రూ సమస్కంధులమని విడిగా సామరస్యపూర్వకంగా చర్చించుకుంటామని జిన్నా క్యాబినెట్ మిషన్ తో అన్నాడు. ఇలాంటి సమయంలో మే 8న క్యాబినెట్ మిషన్ ముస్లిం, హిందూ మెజారిటీ రాష్ట్రాల నుంచి దామాషా ఉండేలా రాజ్యాంగ సభ కొలువుతీరుతుందని, రాష్ట్రాలు "గ్రూపింగులుగా ఏర్పడితే ఏర్పడవచ్చు" అని అంతకుముందులా కాక గ్రూపింగు ప్రతిపాదనను బలహీనం చేస్తూ చేసిన ప్రతిపాదన కాంగ్రెస్ ను సంతోషపరిచి, లీగును భగ్గుమనేలా చేసింది.[156] గ్రూపింగులన్నీ ఐచ్ఛికమైనవే కావాలనీ, ఈ అంశం రాజ్యాంగ సభే నిర్ణయించాలనీ, లీగ్ అనుకూలించకపోతే కాంగ్రెసుతో మధ్యంతర ప్రభుత్వం ఏర్పడాలని కాంగ్రెస్ వైఖరి స్పష్టం చేసింది. వివాదాస్పదమైన అంశాలను భారతీయులో, ఆంగ్లేయులో కాని మధ్యవర్తులకు నివేదించాలంటూ జవాహర్లాల్ సూచించాడు. ముందు ఆలోచించుకుంటానన్న జిన్నా, తర్వాత కాంగ్రెస్ వారు మధ్యవర్తులుగా ఉండదగ్గవారి పేర్లను సూచించగానే అసలు మధ్యవర్తిత్వాన్నే అంగీకరించేది లేదన్నాడు. దాంతో ఇరుపక్షాలూ తమ బిర్రబిగిసిన వైఖరులకు తిరిగిపోయాయి.[157]
క్యాబినెట్ మిషన్ మధ్యేమార్గంగా ఒక రాజీ ప్రతిపాదన చేసింది. ఇందులో కాంగ్రెస్ కి అనుకూలంగా ఉండేలా కొన్ని అంశాలు, లీగ్ కి నచ్చే విధమైన మరికొన్ని అంశాలు చేర్చారు. ఈ క్రమంలో గ్రూపింగులు ఐచ్ఛికమైనవని ఒక క్లాజు చెప్తున్నప్పటికీ, మరో క్లాజు దాన్ని నిర్బంధం చేస్తున్న సంగతి ముందుగా కాంగ్రెస్ కు తెలియదు, అయితే మంత్రిమండలి సభ్యులు దీన్ని ముస్లింలీగ్ కు వివరించారు. నిర్బంధ గ్రూపింగ్ విధానం ఉన్నందున మిషన్ పథకాన్ని అంగీకరిస్తున్నామని 1946 జూన్ 6 తేదీన ముస్లింలీగ్ అంగీకరిస్తున్నట్టు ప్రకటించింది. మరోవైపు ఆజాద్ కు గ్రూపింగ్ నిర్బంధం కాదనీ, అసలు గ్రూపింగ్ ఏర్పాటుకావాలా వద్దా, అయితే ఎందులో చేరాలన్నది సెక్షన్లుగా ఏర్పడే రాజ్యాంగసభలో సమావేశమయ్యే రాష్ట్రాల ప్రతినిధులే నిర్ణయిస్తారని చెప్పి వేవెల్ ఒప్పించాడు. కాంగ్రెస్ తాత్కాలిక ప్రభుత్వంలో చేరడాన్ని నిరాకరిస్తూ, తనకు తెలిసిన వ్యాఖ్యానాన్ని బట్టి దీర్ఘకాలిక ప్రతిపాదనలకు అంగీకారం ఉందని, రాజ్యాంగ సభలో మాత్రం చేరింది.[158] క్యాబినెట్ మిషన్ పథకాన్ని రెండు పక్షాలూ ఆమోదించినందుకు సంతోషం వ్యక్తం చేస్తూ, మిగిలిన సంప్రదింపుల పనిని వైశ్రాయికి వదిలివేసి జూన్ 29న ఇంగ్లండు వెళ్ళిపోయారు.
అధికార మార్పిడి జరుగుతున్న తరుణంలో కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుణ్ణి వైశ్రాయ్ ప్రభుత్వం ఏర్పాటుచేయమని ఆహ్వానిస్తాడు. కాబట్టి 1946లో కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష ఎన్నికలు కీలకమైనవి. అవి జరిగినప్పుడు మొత్తం 15 ప్రదేశ్ కాంగ్రెస్ కమిటీల్లో 12 కమిటీలు వల్లభ్ భాయ్ పటేల్ ని అభ్యర్థిగా ప్రతిపాదించాయి. అయితే గాంధీ మాత్రం నెహ్రూ అధ్యక్షత వహించడానికి అనుకూలంగా నిర్ణయించాడు. దాంతో కొందరు వర్కింగ్ కమిటీ సభ్యులు నెహ్రూ పేరును ప్రతిపాదించారు. అలానే నెహ్రూకు అనుకూలంగా తప్పుకొమ్మని పటేల్ ని ఒప్పించారు. నెహ్రూ తప్పుకునేందుకు ఒక వీలిచ్చే ఉద్దేశంతో పటేల్ తప్పుకుంటున్నట్టు సంతకం పెట్టే ముందు గాంధీ "పటేల్ పేరును 12 కమిటీలు ప్రతిపాదించాయి. మీ పేరును ఒక్కటీ ప్రతిపాదించలేద"ని నెహ్రూను ఉద్దేశించి అన్నాడు. సమాధానమివ్వకుండా నెహ్రూ మౌనం వహించాడు. నిర్ణయం తీసుకున్న గాంధీ ఇక పటేల్ చేత సంతకం పెట్టించాడు. అలా నెహ్రూ మూడోమారు కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడుగా ఎన్నికయ్యాడు.
1946 జూలై 7న నెహ్రూ అఖిల భారత కాంగ్రెస్ కమిటీ సమావేశంలోనూ, ఆ తర్వాత విలేఖరులతో ఇష్టాగోష్టిలోనూ "రాజ్యాంగ పరిషత్తులో చేరడానికి మేం నిర్ణయించాం. అంతకుమించి క్యాబినెట్ మిషన్ వారి ప్రతిపాదనల్లో మరేవీ అంగీకరించలేద"ని ప్రకటించడం సంచలనం అయింది. ఒక బహిరంగ సమావేశంలో తిరిగి జూలై 10న దీన్నే పునరుద్ఘాటించాడు. దీని ప్రకారం రాజ్యాంగ సభ సర్వోన్నతమైన అధికారం కలిగివుంటుంది. [నోట్స్ 7] ఈ రెచ్చగొట్టే ప్రకటన తర్వాత జిన్నా క్యాబినెట్ మిషన్ కు ఇచ్చిన ఆమోదాన్ని వారాల వ్యవధిలో ఉపసంహరించుకున్నాడు.[నోట్స్ 8]
తాత్కాలిక ప్రభుత్వ ఏర్పాటు, వేవెల్ నిష్క్రమణ
జిన్నా జూలై చివర్లో కేబినెట్ మిషన్ పథకాన్ని తిరస్కరించాకా, బ్రిటీష్ ప్రభుత్వ వైఖరిని అనుసరిస్తూ వేవెల్ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడైన జవాహర్లాల్ ను ప్రభుత్వం ఏర్పాటుచేయమని కోరాడు.[159] లండన్ నుంచి తమకు లభిస్తున్న మద్దతును వినియోగించుకుని జవాహర్లాల్ వైస్రాయ్ వేవెల్ తో గట్టిగా వ్యవహరించసాగాడు. అయిదుగురు సవర్ణ హిందువులు, అయిదుగురు ముస్లిములు, షెడ్యూల్డ్ కులస్తులు ఒకరు, మరో నలుగురు మిగతా అల్పసంఖ్యాకవర్గం వారూ అన్న దామాషా మీద ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటుచేశాడు. ఈ ఐదుగురు ముస్లింలలో నాలుగు స్థానాలు లీగుకు వదిలి, ఒకటి జాతీయవాద ముస్లిం ఒకరికి ఇస్తున్నారు.[160] సంప్రదింపుల ప్రక్రియలో తాను అనుభవిస్తున్న వీటో అధికారాన్ని, బ్రిటీష్ వారి పాక్షికతను కోల్పోయిన సంగతి, దాన్ని అర్థం చేసుకుని స్వతంత్రించి ముందుకు వెళ్తున్న నెహ్రూ చర్యల పూర్వాపరాలను అర్థం చేసుకున్న జిన్నా ప్రక్రియ మీద హింస ద్వారా ఒత్తిడి తీసుకువచ్చే వ్యూహంలోకి దిగాడు. ఆగస్టు 16 తేదీన ప్రత్యక్ష కార్యాచరణ దినం కోసం పిలుపునిచ్చిన జిన్నా వేలాదిమంది హిందూ-ముస్లింల ప్రాణాలు బలిగొని ఉపఖండంలో హింసను రాజేశాడు.
ఈలోగా నెహ్రూ వైస్రాయ్ కార్యనిర్వాహకవర్గానికి ఉపాధ్యక్షునిగా తన ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటుచేశాడు. భారతదేశానికి, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ కీ సరిహద్దుల్లో 97 శాతం మంది ముస్లింలు, అత్యధికంగా పఖ్తూన్ జాతీయులైన గిరిజన ముస్లింలే ఉన్న వాయువ్య సరిహద్దు ప్రావిన్సు మొత్తం ఉపఖండంలోని ముస్లింలందరికీ ఏకైక ప్రతినిధిగా నిలవడంలో జిన్నాకు, అలాంటి హోదా అతనికి ఇవ్వడంలో వేవెల్, అతని ప్రభుత్వానికి అడ్డంకిగా నిలిచింది. 1946లో జరిగిన ఎన్నికల్లో దాదాపు అరవై శాతం ఓట్లు సంపాదించి కాంగ్రెస్ వారైన ఖాన్ సోదరులు గెలిచి ప్రభుత్వాన్ని నడిపిస్తున్నారు. కాంగ్రెస్ కు ఈ రాష్ట్రంపై పట్టు పెరగనివ్వకూడదని, వీలైతే దెబ్బతీయాలని ప్రయత్నంలో ఉన్న రాష్ట్ర గవర్నరు గిరిజన శాఖను చూస్తున్న నెహ్రూ స్వయంగా వెళ్ళి ప్రభుత్వంలో లీగ్ చేరేవరకూ వాయువ్య సరిహద్దు ప్రావిన్సును సందర్శించబోగా వద్దని ఢిల్లీకి వచ్చి మరీ నచ్చచెప్పాడు.[161] ఆ మాటలు పక్కనపెట్టి జవాహర్లాల్ తన పర్యటన సాగించగా ముస్లిం లీగ్ వ్యతిరేక ప్రదర్శనలు చేసి, రాళ్ళు విసిరారు. బ్రతికి బయటపడడం గొప్ప విషయంగానే ఎంచాలి. అయినా ధైర్యంగా తన సందర్శన పూర్తిచేసుకున్నాడు. మొత్తానికి ఈ కార్యక్రమాన్ని అవకాశంగా తీసుకుని రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వాన్ని అధికారులు విజయవంతంగా బలహీనపరిచారు.[162]
వేవెల్ లండన్లో మంత్రివర్గం మద్దతు సంపాదించి ప్రభుత్వంలోకి ముస్లిం లీగ్ ను తీసుకురావడానికి జిన్నాతో సంప్రదింపులు మొదలుపెట్టి, అంతవరకూ రాజ్యాంగ పరిషత్తును సమావేశపరచకుండా నిలిపివేశాడు. ప్రతిష్టంభన, అల్లర్లు నిలిపివేయడానికి లీగ్ ప్రభుత్వంలో చేరడం వీలిస్తుందన్న ఆలోచనతో నెహ్రూ స్వయంగా జిన్నాను కలిసి అతనికీ ఆమోదయోగ్యమైన కొన్ని సూచనలు చేశాడు.[163] అయితే జాతీయవాది అయిన ముస్లింను కాంగ్రెస్ మంత్రివర్గంలో నామినేట్ చేయకపోతే చేరతానన్న అంశం మీదే జిన్నా పట్టుబట్టాడు. కానీ నెహ్రూ వ్యక్తిగతంగానూ, సంస్థాగతంగానూ అత్యంత కీలకమైన ఈ అంశంపై వెనక్కి తగ్గలేదు. తుదకు వేవెల్ షెడ్యూల్డ్ కులాలతో సహా ఐదుగురు వ్యక్తులను వైస్రాయ్ కౌన్సిల్ కి నామినేట్ చేసే అధికారాన్ని ఇస్తూ జిన్నాను ప్రభుత్వంలో చేరడానికి వేవెల్ ఒప్పించాడు. ఇందుకు ప్రతిగా వేవెల్ కేబినెట్ మిషన్ పథకానికి ఆమోదం కానీ, మత హింసను రాజకీయ సాధనంగా మలిచిన ప్రత్యక్ష చర్య విధానాన్ని విడనాడతానన్న హామీ కానీ, కనీసం తాము చేరబోయే ప్రభుత్వానికి సహకారం ఇస్తానన్న పూచీ కానీ జిన్నాను అడిగి తీసుకోలేదు. దీనిపై జవాహర్లాల్ ఎన్నోమార్లు నిరసన తెలిపినా, మరెంతగా వ్యతిరేకించినా వేవెల్ లక్ష్యపెట్టలేదు.[164]
దీనికి ఫలితం వెంటనే కనిపించింది. తాత్కాలిక ప్రభుత్వానికి లీగ్ నామినేట్ చేసిన సభ్యుల్లో ఒక్క లియాఖత్ అలీ ఖాన్ మినహా మిగతా వారెవరూ ఆ స్థాయికి చెందినవారు కారు.[165] పైగా తాత్కాలిక ప్రభుత్వంలోని ఇరుపక్షాల సభ్యులు సహచరుల్లా కాక ప్రతీ అంశంలోనూ ఒకరికొకరు ప్రత్యర్థుల్లా చర్చంచుకునేలా, తాను మధ్యవర్తిగా వ్యవహరించేలా వేవెల్ పనితీరు సాగింది. బెంగాల్లో హిందువుల మీద జరుగుతున్న హత్యాకాండకు ప్రతిగా బీహార్లో హిందూ రైతులు ముస్లింలపై దాడులు, హత్యాకాండ సాగించడం ప్రారంభమైంది.[166] వైస్రాయ్, జవాహర్లాల్, జిన్నాలు ముగ్గురూ దీన్ని ఆపాల్సిందేనని భావించినా ప్రభుత్వానికి చర్య తీసుకోగల సమర్థత, తీసుకున్న దాఖలా ఏమీ లేదు. జవాహర్లాల్, మరొక ముస్లింలీగ్ మంత్రిని వెంటపెట్టుకుని పర్యటించి, ఈ అంశంపై వ్యక్తిగత స్థాయిలో శ్రద్ధ తీసుకుని శాంతి భద్రతలు అదుపులోకి తీసుకురాగలిగాడు. రాజ్యాంగ పరిషత్తు విషయమై దీర్ఘకాలిక ప్రణాళికను లీగ్ ఇంకా ఆమోదించలేదు కనుక సమావేశపరచనని వేవెల్ తేల్చాడు.[167] ఆట్లీ ప్రభుత్వం నేరుగా జోక్యం కలిగించుకుని లండన్లో ఏర్పాటుచేసిన చర్చల్లో లీగ్, అక్కడి ప్రభుత్వం కలిసి కాంగ్రెస్ తతన వ్యాఖ్యానాన్ని విడిచిపెట్టి, లీగ్ వ్యాఖ్యానాన్నే స్వీకరించాలని ఒత్తిడి చేశారు. చివరకు అలా రాజ్యాంగ సభ డిసెంబరు 9 నాటికి కొలువు తీరింది. జిన్నాకు రాజ్యాంగ సభలో చేరకుండేందుకు కారణం ఉండకూడదన్న ఉద్దేశంతో కాంగ్రెస్ తన వ్యాఖ్యాన్ని విడిచిపెట్టింది. అయినా రాజ్యాంగ సభను కానీ, ప్రభుత్వాన్ని కానీ ఏ విధంగానూ జిన్నా పనిచేయనివ్వలేదు.[168] మతకలహాలు ఉత్తర భారతదేశం అంతటా వ్యాపించడం, జిన్నా చూపించిన బాటలోనే సంస్థానాధీశులు కూడా పయనిస్తూండడం, తాత్కాలిక ప్రభుత్వం ఏ ప్రభావం చూలేకపోవడం వంటి నిరాశామయమైన స్థితిగతుల మధ్య ముస్లిం లీగ్ కు చెందిన ఐదుగురు సభ్యులు తప్ప మిగిలిన వైస్రాయ్ కార్యనిర్వాహకవర్గం అంతా 1947 ఫిబ్రవరి 5న రాజీనామా చేశారు.[169] భారతదేశంలో పునరుద్ధరణకు సాధ్యంకాని రీతిలో పరిపాలన దెబ్బతిందని వేవెల్ ఇచ్చిన నివేదికను ఆధారం చేసుకుని ఆట్లీ అతన్నే తొలగించి, వైస్రాయ్ గా మౌంట్ బాటన్ ను నియమించాడు. ఫిబ్రవరి 20వ తేదీన బ్రిటీష్ పార్లమెంటులో భారతదేశంలో అధికార బదిలీ పూర్తికావడానికి గడువుగా 1948 జూన్ 30 తేదీని నిర్ణయించినట్టు ప్రకటించాడు.[170]
భారత విభజన, ప్రధానమంత్రిత్వం
ఆట్లీ ప్రకటన అనంతరం "[భారతదేశ రాజకీయ] చిత్రం నుంచి బ్రిటీష్ వారు క్రమేపీ కనుమరుగవుతున్నారు, నిర్ణయం తీసుకోవాల్సిన భారం మన మీదే ఉంది. కాబట్టి మనం సమస్యను సూటిగా ఎదుర్కోవాలని, ఒకరితో ఒకరు దూరాన్నుంచి మాట్లాడుకునే పద్ధతి మానుకుందామని" లియాఖత్ అలీ ఖాన్కు నెహ్రూ విజ్ఞప్తి చేశాడు. అధికార బదిలీ తేదీని ప్రకటన వెలువడ్డాకా పాకిస్తాన్ వాస్తవరూపం దాల్చుతుందని మరెన్నడూ లేనంత నమ్మకం ఏర్పడ్డ జిన్నా సాధ్యమైనంత అధికారాన్ని సాధించడానికి నిశ్చయించుకున్నాడు. ఆ క్రమంలో హింసాత్మకమవుతున్న పంజాబ్ ప్రావిన్సులో సహాయ నిరాకరణను ప్రారంభించి, కాంగ్రెస్-అకాలీదళ్ ప్రభుత్వం పతనం చేశాడు.[170] ఈ దశలో దేశాన్ని విభజించకుండా బ్రిటీష్ ప్రయోజనాలకు భంగం కాని రీతిలో అధికార బదిలీ చేసేందుకు వచ్చిన మౌంట్ బాటన్ అప్పటికే దెబ్బతినిపోయిన క్యాబినెట్ పథకానికి జీవం పోసే ప్రయత్నాలు సాగించాడు. ఒక పౌరయుద్ధం స్థాయిలో సాగుతున్న మతకల్లోలాలు, దాని ఆధారంగా తన సిద్ధాంతాన్ని, స్థానాన్ని బలపరుచుకుంటూ తాత్సారం సాగిస్తున్న జిన్నా వైఖరి, వీటి మధ్య దెబ్బతింటూన్న బ్రిటీష్ ఆసక్తులు కలిసి మౌంట్ బాటన్కు పాకిస్తాన్ ఏర్పాటును అనివార్యమని భావించేలా చేశాయి. బ్రిటన్ ఆసక్తులకు భంగం కాని ఒక దేశానికి అధికార బదిలీ బదులు, బ్రిటన్తో సఖ్యంగా ఉంటూ కామన్వెల్త్లో కొనసాగే రెండు దేశాలను సృజించినా ఫర్వాలేదన్న అవగాహనకు వచ్చాడు. ఆ క్రమంలో పలు రకాలైన ప్రతిపాదనలు చేయసాగాడు. ఇక ఈ సంప్రదింపుల ఆటలో జవాహర్లాల్ పాల్గొనకుండా కేవలం ప్రేక్షకునిలా చూస్తూ ఊరుకున్నాడు.[171] జవాహర్ తనకెంతో ఆసక్తిదాయకమైన కార్యరంగం: ఆసియా వ్యవహారాల మహాసభ నిర్వహణలో పనిచేశాడు. 1946 మార్చి 23 నుంచి ఏప్రిల్ 2 వరకూ ఈజిప్టును కూడా కలుపుకుని ఆసిా దేశాల అభిప్రాయాలన్నిటికీ ప్రాతినిధ్యం వహించేలాంటి ప్రతినిధులతో కొత్త ఢిల్లీలో ఈ మహాసభ జరిగింది. 1945 డిసెంబరు నుంచే అలాంటి మహాసభ జరపాలన్న ఆలోచనతో ఉన్న జవాహర్లాల్ నెహ్రూ ఇందుకోసం 1946 సెప్టెంబరు నుంచి పనిచేస్తూ వచ్చాడు.
ఈ మహాసభ పూర్తయ్యాకా కూడా రాజ్యాంగ సంబంధమైన చర్చల్లో జవాహర్లాల్ క్రియాశీలకంగా పాల్గొనలేదు.[172] వాయువ్య సరిహద్దు ప్రావిన్సులో అప్పటికే కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం కొలువుదీరి ఉండగా (ఇక్కడ 97 శాతం మంది గిరిజనులైన ముస్లింలు), దాన్ని రద్దుచేసి గవర్నరు పాలన ఏర్పరచకుండా, మరో ఎన్నికలకు వెళ్ళకుండా నేరుగా భారత, పాకిస్తాన్లలో దేన్ని ఎంచుకుంటారన్న అంశంపై తన నిర్వహణలో జనాభిప్రాయ సేకరణకు చేద్దామని, అందుకు ప్రావిన్సు ప్రధాని డాక్టర్ ఖాన్ సాహెబ్ను ఒప్పించమని మేలో మౌంట్ బాటన్ జవాహర్లాల్కు రాశాడు. ఈ అంశంపై వర్కింగ్ కమిటీ నిర్ణయం లేకుండా ఏమీ తేల్చలేనని, అంతిమ నిర్ణయాలు తీసుకునేముందు ప్రజల అభిప్రాయం తీసుకోవడానికి, అందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సమ్మతి ఉండాలన్నదానికి మాత్రమే సూత్రప్రాయంగా ఆమోదించాడు.[173] మే నెల చివరిలో కాంగ్రెస్ వర్కింగ్ కమిటీలో జరిగిన వాడివేడి చర్చల్లో సుదీర్ఘ ఉద్యమ సహచరుడు, పఖ్తూన్ల నాయకుడు అయిన ఖాన్ అబ్దుల్ గఫార్ ఖాన్ ఎన్నికల ఫలితాలు, ప్రభుత్వ అభిప్రాయాన్ని ప్రాతిపదికగా తీసుకుని వాయువ్య సరిహద్దు ప్రావిన్సును భారతదేశంలో కలిపేందుకు వైస్రాయ్కి ప్రతిపాదన పంపమనీ, అలా చేయలేని పక్షంలో కనీసం పాకిస్తాన్, స్వతంత్ర పఖ్తూన్ దేశాల మధ్య జనాభిప్రాయ సేకరణ కోసమైనా అడగమని కోరాడు. ఇవే ప్రాతిపదికలు మొత్తం భారతదేశానికి వర్తింపజేసే సంభావ్యతకు భయపడి, నెహ్రూ, పటేల్ ఇందుకు సమ్మతించలేదు.[174][175][176] చివరకు జనాభిప్రాయ సేకరణే ఖాయమై, ఖాన్ సోదరులు దాన్ని బహిష్కరించడంతో పాకిస్తాన్లో చేరడానికి అనుకూలంగా ఓటు పడి వాయువ్య సరిహద్దు ప్రావిన్సు తుదకు పాకిస్తాన్ పరమైంది.
రాజకీయ సిద్ధాంతాలు
"జవాహర్లాల్ ఎల్లప్పుడూ కూడా యూరపీయ సంప్రదాయ తీవ్రవాది. తీవ్రవాద సిద్ధాంతాన్ని తన దేశానికి వర్తింపజేయ చూస్తూ, దానిని తన దేశపరిస్థితికి తగినట్లు అనుకూలంగా మలచుకుంటూపోయే తీవ్రవాది. ఇది ఆయన బలమూ, బలహీనతా కూడా కావచ్చు" అన్నాడు ఎస్. గోపాల్.[177]
జవాహర్లాల్ తొలి నుంచీ లౌకిక వాది. దానికి బీజాలు బాల్యంలోనూ, ముస్లింలతో సాధారణంగా కాశ్మీరీ పండిట్లు చూపే ఏకీభావంలోనూ లోతుగా ఉన్నాయి. మతసమస్యను జవాహర్లాల్ ఏనాడూ విలువనిచ్చి చర్చించదగ్గ విషయంగా భావించలేదు. అందుకు ప్రతిగా మతకలహాలు కేవలం ఊహాత్మకమైన విషయాలపై ఆధారపడ్డవని తిరస్కరించేవాడు. ఇందుకు జవాహర్ దృష్టిలో ఉన్న పరిష్కారం మతమనే దాన్ని దుర్బలపరిచి అదుపులో పెట్టడం, రాజకీయాల్లో లౌకిక భావనలు వ్యాప్తిచేయడం. ఈ అభిప్రాయాలు ఆయన సుదీర్ఘ రాజకీయ జీవితంలో మతకలహాలను ఎదుర్కోవాల్సి వచ్చిన ప్రతీసారీ దృఢపడుతూనే వచ్చింది. ఆచారాలు, సంప్రదాయాలు, మూఢనమ్మకాలు అనే మూడిటి పట్టు నుంచి భారతదేశాన్ని విముక్తం చేయాలని అభిప్రాయపడేవాడు. మత హింసపై ఇస్లాంకి నమ్మకం లేదనీ, గజినీ వంటివారు కేవలం దోపిడీ కోసమే ఆలయాల మీద పడ్డారు తప్ప దానిలో ఇస్లాం ప్రమేయం లేదని వాదించేవాడు.[178] 1933లో హిందూ మత తత్వంపై తీవ్రమైన పదజాలంతో విరుచుకుపడిన జవాహర్లాల్ ఇస్లాం మత తత్వాన్ని మాత్రం కొంత మృదువైన ధోరణిలో ఖండించాడు. ఆర్థికంగా, విద్యాపరంగా వెనుకబడి ఉండడం, మైనారిటీలు కావడం వల్ల వారి భయాలు అర్థం చేసుకోవాలని నమ్మేవాడు. నిష్కపటమైన మతతత్వం భయం వల్ల, బూటకపు మతతత్వం రాజకీయ ప్రతీపవాదమనీ వర్గీకరించేవాడు.[102] జవాహర్ జీవితచరిత్రకారుడు ఎస్.గోపాల్ ఈ అంశాన్ని "ఈ సమస్యను జవాహర్లాల్ జాగ్రత్తగా పరిశీలించనిమాట నిజమే... హిందూ ముస్లిం మతతత్వాల మధ్య ఒక దానిని మనం మంచిదని ఎంపిక చేసుకోవచ్చునని చెప్పడం అనేక ప్రమాదకరమైన సంభావ్యతలకు చోటిచ్చే అవాంఛనీయ విషయం" అని వ్యాఖ్యానించాడు.[103]
ఐరోపా పర్యటన (1926-1928)కు ముందు జవాహర్లాల్ రాజకీయ పరమైన అంశాలను ఆర్థికపరమైన విషయాలతో ఏ సంబంధం లేని శుద్ధ రాజకీయాలుగా చూసేవాడు. 1929-30 నాటికి జవాహర్లాల్ రాజకీయ భావజాలంలో ఆర్థికాంశాలు విడదీయరాని అంశాలుగా ముడిపడిపోయాయి. ఈ దశలోనే అతనికి సోషలిజంపై తీవ్ర అభిమానం ఏర్పడింది. వ్యవసాయ భూములను చిన్న చిన్న కమతాలుగా ఏర్పరిచి జమీందారీ రద్దుచేసి, ఒక్కో రైతుకు ఒక్కో కమతాన్ని ఇవ్వాలని, భూములు కమ్యూనిస్టు దేశాల్లోలాగా జాతీయీకరించకూడదు కానీ ఆ కమతాలను రైతు అమ్మే వీలు ఉండకూడదనీ, వ్యావసాయిక ఋణాలను కొంత చెల్లించాకా మాఫీ చేయాలని భావించేవాడు. కీలకమైన పరిశ్రమల జాతీయీకరణ గురించి 1929లోనే ఆలోచించాడు.
1928 నుంచి అహింసను మౌలిక సిద్ధాంతంగా కాక స్వాతంత్ర్యం సాధించుకునేందుకు పద్ధతిగా మాత్రమే స్వీకరించాడు. ప్రధానంగా సోషలిజం సాధించే క్రమంలో వివిధ వర్గాల ప్రయోజనల వల్ల పుట్టే ఘర్షణను అహింసా సిద్ధాంతం పేరుతో నిరాకరించరాదనీ, అవసరమైతే పోరాడి సాధించుకోవచ్చనీ భావించేవాడు. తీవ్రమైన అహింసాత్మక సహాయ నిరాకరణాన్ని స్వీకరించింది భారతదేశ పరిస్థితుల రీత్యా దౌర్జన్యకరమైన పద్ధతులు అనుసరించడం చివరకు విప్లవ ప్రతీఘాతమైన ఫలితాలు లభిస్తాయన్న కారణంతోనే. లాహోర్ కాంగ్రెస్ అధ్యక్ష స్థానంలో ఉండి భారతదేశం తన లక్ష్యాలను చేరుకోవడానికి హింసాత్మక విధానాలు అవలంబించడం సరైనదైతే అవలంబించవచ్చనీ, కానీ కాంగ్రెస్ ప్రస్తుత స్థితిలో వ్యవస్థీకృతమైన హింస చేపట్టలేదని, ఆ కారణంగా అహింసాత్మక శాసనోల్లంఘన చేపట్టాలని పేర్కొన్నాడు.
సామ్యవాదం అన్న ఆర్థిక ప్రణాళిక జవాహర్ను 1928 తర్వాత ఎప్పుడూ ఉత్తేజితం చేస్తూనే ఉండేది. 1930ల తొలినాళ్ళలో జమీందారీలను స్వాధీన పరుచుకోవడం, వ్యవసాయం చేస్తున్న రైతులను భూమికి స్వంతదారులను చేయడం, పెద్ద పెద్ద వ్యవసాయ క్షేత్రాలను ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తూ రైతులను వాటిలో ప్రయోగాలు చేయమని ప్రోత్సహించడం వంటి ఆలోచనలు చేశాడు.[179] ఆ క్రమంలో పన్నులు ఎలా ఉండాలన్న వరకు అతని ఆలోచనలు సాగాయి. కానీ వీటన్నిటినీ సుదూర భవిష్యత్తులో అమలులోకి తేగలిగినవిగా భావించాడు. రాజకీయ కారణాల దృష్ట్యా వీటికై వెనువెంటనే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించి జమీందార్లను, పెట్టుబడిదార్లను కాంగ్రెస్ శత్రువులను చేసుకోవడం అవివేకమనీ అతని భావన. పైగా పేద, మధ్య తరహా రైతులకూ, జమీందార్లు, పెట్టుబడిదార్లకు మధ్య వర్గ సంఘర్షణ పోరాట రూపం తీసుకోకుండా కాంగ్రెస్ పనిచేస్తోందని, అది మంచికేననీ నమ్మాడు.[180] 1933 నాటికి ప్రపంచశక్తుల అల్లికలో భాగంగా భారతదేశాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నించేవాడు. సార్వత్రికంగా ఒక ఊపు కనిపిస్తోందని, ప్రపంచం అటు నిర్దుష్టమైన సోవియట్ పద్ధతిలోనిది కాని సామ్యవాదాన్ని కానీ, ఇటు ఫాసిజాన్ని కానీ - ఏదో ఒకటి ఎంపిక చేసుకోవాల్సి ఉంటుందని భావించాడు. జవాహర్లాల్ మొగ్గు సామ్యవాదం వైపు ఉండేది.[98] జాతీయవాదులు రాజకీయంగా స్వాతంత్ర్యాన్ని కాంక్షిస్తూనే ఆర్థికంగా జమీందార్లు, సంస్థానాధీశులు, పెట్టుబడిదారులను తమ పూర్వ స్థితిలో ఉండనిస్తే, అది స్వాతంత్ర్యం కాదని భావించేవాడు. కానీ బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం నుంచి స్వాతంత్ర్యం సాధించకుండా ఆర్థిక దుస్థితిని మార్చే ప్రయత్నాలు చేయడమంటే శక్తిని వృధా చేయడం కాబట్టి ఆర్థిక, రాజకీయ సిద్ధాంతాల్లో తనకు అంతగా పొసగకున్నా, గాంధీ సమర్థత మీద విశ్వాసం ఉంచి అతన్నే బలపరుస్తూ వచ్చాడు.[100]
జవాహర్లాల్ అతి సున్నిత హృదయుడైన ఆసియాఖండ జాతీయవాది అని ఎస్.గోపాల్ భావించాడు. అయితే జాతీయవాదం వల్ల వచ్చే చెడు ప్రభావాలను కూడా అతను అర్థం చేసుకునే ఉన్నాడు. ప్రపంచ శక్తుల పరస్పర క్రియ అయిన చరిత్ర గతిలో ఏ అంశాన్నీ ఏ ఒక్క వ్యక్తికో, జాతికో ముడిపెట్టలేమని జవాహర్ విశ్వసించాడు. కాబట్టే సామ్రాజ్యవాదాన్ని ఖండిస్తూనే బ్రిటీష్ వారిని ద్వేషించలేదు.[181] అంతర్జాతీయ వ్యవహారాలు నెహ్రూ 1926-1928ల్లో ఐరోపా వెళ్ళిన నాటి నుంచీ ప్రత్యేక శ్రద్ధతో అవగాహన చేసుకుంటూనే ఉన్నాడు. 1931-1933 నడుమ జైలులో ఏడాదిన్నర కాలం గడిపినప్పుడు అంతర్జాతీయ వ్యవహారాలను విపులంగా అధ్యయనం చేశాడు.[98]
వ్యక్తిత్వం, స్వభావం
[స్వభావరీత్యా] నేనేమీ రాజకీయాల మనిషిని కాను. కాకుంటే రాజకీయాలు నన్ను చుట్టుముట్టి, వాటి బాధితుణ్ణి చేశాయి
— జవాహర్లాల్ నెహ్రూ.[182]
గాంధీతో అనుబంధం
1931లో యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లో జవాహర్ రైతు సమస్యలు పరిశీలిస్తున్నప్పుడు గాంధీ ఆ ఆందోళనను పలచబడేలా చేశాడు. గాంధీ పట్ల తనకున్న భక్తి విశ్వాసాల వల్ల యుపి రైతుల సమస్యను అతను బలహీనపరుస్తున్నాడని కనీసం లోపల్లోపల కూడా నెహ్రూ అనుకోలేదు.[183] విచిత్రమైన దేశంలో దారితప్పిపోయిన తనకు సుపరిచితుడైన స్థానంలో కేవలం గాంధీయే ఉన్నాడని జవాహర్లాల్ భావించేవాడు. గాంధీ నిరాహారదీక్షలకు దిగినప్పుడల్లా తన జీవితంలో ఉన్న ముఖ్యమైన ఆధారం కోల్పోయేవాడిలా తల్లడిల్లేవాడు. గాంధీ కూడా జవాహర్లాల్ ఇటువంటి మన:స్థితిలో ఉంటాడని అర్థం చేసుకుని హృదయాన్ని ఊరిడించి, హత్తుకునే లేఖలు రాసేవాడు.[184] అయితే 1933కల్లా గాంధీకి, తనకు ఉన్న సైద్ధాంతిక విభేదాలు అర్థం చేసుకోవడం ప్రారంభించాడు. పునరుద్ధరణవాదం ప్రధానంగా ఉన్న గాంధీ వైఖరికీ, విప్లవం కేంద్రంగా ఉన్న తన వైఖరికీ చాలా భేదముంది.[97]
రచయిత, చరిత్రకారుడు
జవాహర్లాల్ తన కుమార్తె ఇందిరకు రాసిన ఉత్తరాల్లో ప్రపంచ చరిత్రను వ్రాస్తూ పోయాడు. ఒక ప్రణాళికను అనుసరించి వ్రాసిన ఆ ఉత్తరాలే క్రమేపీ "గ్లింప్సెస్ ఆఫ్ వరల్డ్ హిస్టరీ" గ్రంథంగా తయారయ్యాయి. 1928లో ఇందిర ముస్సోరీలోనూ, తాను దూరంగా భారత జాతీయోద్యమ కార్యకలాపాల్లోనూ ఉండగా భూమి ఎలా పుట్టింది అన్నదాని నుంచి మొదలుపెట్టి క్రమేపీ 1930 నాటికి వర్గాల ఏర్పాటు, వ్యవస్థీకృతమైన మతం ఏర్పాటు, భారతదేశానికి ఆర్యుల రాక వంటివి సంక్షిప్తంగా రాశాడు.[82] తర్వాత 1930లో రెండవ సారి అరెస్టు చేసినప్పుడు సహాయంగా ఆకర గ్రంథాలు లేకపోయినా జ్ఞాపకశక్తి మీద ఆధారపడి మొహంజదారో, ప్రాచీన గ్రీసు నుంచి తన సమకాలం వరకూ పలు అంశాలపై ఉత్తరాలు రాశాడు. 1931లో తిరిగి అరెస్టై సుదీర్ఘకాలాన్ని బారకాసుల వెనుక గడపాల్సివచ్చినప్పుడు కుమార్తెకు ఉత్తరాలు రాయడం మళ్ళీ కొనసాగించాడు.
ఒక్కో ఉత్తరంలో ఒక్కో అంశమో, విశేషమో తీసుకుని రాసేవాడు. ఆ అంశంపై తన భావాలు తెల్లకాగితంపై పెట్టడం, వాటిని 14 సంవత్సరాల బాలికకు అర్థమయ్యేంత తేటతెల్లమైన శైలిలో రాశాడు. విడివిడి లేఖలుగా రాసిన పుస్తకంలో గ్రంథవిషయమైన ఏకత, పరిశోధనకు పుస్తకాలు కూడా లేకుండా యథార్థాంశాలపై ఉన్న పట్టు పరిశీలకులను విస్తుగొలిపాయి. జవాహర్లాల్ రాజకీయ సైద్ధాంతికత ఈ గ్రంథం రాసేనాటికే స్పష్టంగా ఉండడంతో ప్రపంచ చరిత్రలోని వివిధ అంశాల సంకలనంగా కాక విశిష్టమైన ఏకసూత్రతతో సమగ్రంగా తయారైంది. గ్లింప్సెస్ ఆఫ్ వరల్డ్ హిస్టరీ ప్రపంచ చరిత్రను వివిధ వ్యక్తుల చరిత్రగానో, వివిధ సంఘటనల చరిత్రగానో కాక ప్రపంచ శక్తుల చరిత్రగా ఒకే కథను చెప్తూ సాగింది.[185]
డిస్కవరీ ఆఫ్ ఇండియా పుస్తకాన్ని నెహ్రూ 1941లో జైలు జీవితంలో ప్రారంభించి, తిరిగి అహమ్మద్ నగర్ జైలులో ఉన్నప్పుడు 1943 ప్రాంతంలో పున: ప్రారంభించి పూర్తిచేశాడు. ఈ పుస్తకాన్ని గురించి నెహ్రూ జీవితచరిత్రకారుడు ఎస్.గోపాల్ రాస్తూ "విషయాలను తారుమారుగా చేర్చిన పెద్ద కలగలుపు వంటిదీ గ్రంథం." అని రాశాడు.[150] 1943 ప్రాంతంలో తన మనస్సులో అనుభవిస్తున్న వ్యాకులతే పుస్తకరచనలో ప్రతిబింబించిందని గోపాల్ భావించాడు. ఈ గ్రంథం ముఖ్యభాగం బ్రిటీష్ వారు రావడానికి ముందు భారతదేశాన్ని అవలోకించడంగా సాగింది.[186]
వ్యక్తిగత జీవితం
తన వివాహ నిర్ణయాన్ని పూర్తిగా తండ్రికి వదిలివేయడంతో, జవాహర్లాల్ నెహ్రూ వివాహాన్ని తండ్రి మోతీలాల్ మధ్యతరగతి కాశ్మీరీ బ్రాహ్మణ కుటుంబానికి చెందిన కమలతో నిశ్చయించాడు. ఆమె ఆనాటి స్త్రీల విద్యాస్థితిగతుల వల్ల చిన్నతనంలో పాఠశాల విద్య కూడా చదవలేదు. కాపురానికి వచ్చిన కొత్తల్లో నెహ్రూ కుటుంబసభ్యులు కమలను తమకు జవాహర్కు మధ్య చొరబడ్డ అగంతకురాలిగా చూసేవారు. ఆ అణచివేత, ప్రతిఘటనకు తోడు జవాహర్కీ, ఆమెకీ మానసికంగా, అభిరుచుల పరంగా ఎంతో భేదం ఉండడంతో మొదటి సంవత్సరాల్లో వారిద్దరి దాంపత్యం సర్దుకుపోయే ధోరణిలో సాగింది. వారిద్దరికీ 1917 నవంబరులో తొలి సంతానంగా ఇందిర జన్మించింది. 1925లో వారికి ఒక నెలలునిండని మగశిశువు జన్మించి, పురిటిలోనే మరణించాడు. తర్వాత కమలకు మరో గర్భస్రావం జరిగింది. అలా ఇందిర ఆమెకు ఏకైక కుమార్తెగా మిగిలింది. కమలకు 1919లోనే క్షయవ్యాధి ఉన్నట్టు వైద్యులు కనుగొన్నారు. ఎన్ని విధాల చికిత్సలు చేయించినా, ఐరోపాలో కొన్నాళ్ళు ఉన్నా ఆ జబ్బు క్రమేపీ ఆమె ఆరోగ్యాన్ని దెబ్బతిస్తూనే పోయింది కాని మెరుగుపడలేదు.[113] క్రమేపీ జవాహర్, కమలలు సన్నిహితమయ్యారు. కమల భర్త మార్గాన్ని అనుసరిస్తూ స్వాతంత్ర్య సమరంలో పాల్గొంది. 1931లో శాసనోల్లంఘన చేసి జైలుకు వెళ్ళింది. మరోవైపు రామకృష్ణ మిషన్ కార్యక్రమాలతో అనుబంధాన్ని పెంచుకుంది. స్వంతంగా విద్యను కూడా అభ్యసించింది. క్రమక్రమంగా జవాహర్కి భార్య పట్ల అనురాగం పెరుగుతూ వచ్చి, తుదకు ఆమెకు పూర్తిగా అంకితమైన భర్త అయ్యాడు.[187] 1934-35 కాలంలో ఆమె తీవ్ర అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్న కాలంలో, జవాహర్ జైలు శిక్ష అనుభవిస్తూ ఆమె గురించి చాలా కలతపడ్డాడు. 1935 చివరిలో ఆమెకు మెరుగుపడుతుందేమోనన్న ఉద్దేశంతో ఐరోపా తీసుకువెళ్ళారు. ఐతే ప్రయోజనం లేకపోయింది. 1936 ఫిబ్రవరి 28న కమల మరణించింది. ఆమె మరణానంతరం కొద్ది నెలలకు ప్రచురించిన తన ఆత్మకథను జవాహర్ కమలకే అంకితం ఇచ్చాడు.[188]
తన 36 ఏట భార్యను కోల్పోయిన జవాహర్ మరి జీవితంలో మరో వివాహాన్ని చేసుకోలేదు. అయితే అతనిని ఆకర్షించిన, తనకు ఆకర్షితులైన ఇతర మహిళలతో మాత్రం సంబంధాలు కలిగివుండేవాడు.[189]
విమర్శలు
రాజకీయ విమర్శలు
సుదీర్ఘ రాజకీయ జీవితం, అందులోనూ 18 సంవత్సరాల పాటు జాతీయ స్థాయిలో అధికారం సాగించిన వ్యక్తి కావడంతో నెహ్రూ రాజకీయ నిర్ణయాలు దేశాన్ని దీర్ఘకాలం ప్రభావితం చేసే స్థాయిలోనివి. వాటిలో కొన్నిటిపై వివాదాలు, విమర్శలు ఉన్నాయి. 1937లో యునైటెడ్ ప్రావిన్సుల్లో ప్రభుత్వం ఏర్పాటుచేసేప్పుడు ముస్లిం లీగ్తో సంప్రదింపులు జరిగాయి. ఏర్పాటుకాబోయే మంత్రివర్గంలో రెండు పదవులు ఇస్తే ముస్లిం లీగ్ కాంగ్రెస్తో సహకరించేందుకు సిద్ధమైందని, కానీ ఒకటే మంత్రి పదవిని ఇస్తానని నెహ్రూ మొరాయించడంతో తాను కుదుర్చుకు వచ్చిన ఒప్పందం నాశనమైందని మౌలానా అబుల్ కలామ్ ఆజాద్ చాలా కాలం తర్వాత ఆరోపించాడు. అయితే ముస్లింలీగ్తో 1937లో సంకీర్ణ ప్రభుత్వ ఏర్పాటు విషయమై జరిగిన చర్చల్లో ఆఖరుగా లీగ్ నాయకుడు ఖులీకజ్జమాన్ తనకూ, ఇస్మాయిల్ ఖాన్కీ మంత్రిపదవులు ఇచ్చేట్టయితే లీగ్ నుంచి ఎలాంటి షరతులకైనా ఆమోదం తెస్తానని ఆజాద్తో అన్నారు. కానీ ముస్లిం భూస్వాముల ప్రాబల్యం ఎక్కువగా ఉన్న లీగ్తో పొత్తుపెట్టుకుని యుపిలో భూసంస్కరణలకు అడుగడుగునా అడ్డుపడే వీలు ఇవ్వడం నెహ్రూకు ఇష్టం లేదు. కాబట్టి కాంగ్రెస్ కార్యక్రమానికి అంగీకరించి, ముస్లింలీగ్ పార్లమెంటరీ బోర్డును రద్దుచేసి, తాము కాంగ్రెస్ సభ్యులై, ఎప్పుడు కాంగ్రెస్ నిర్ణయిస్తే అప్పుడు మంత్రివర్గానికి రాజీనామా చేస్తేనే ఈ ఒప్పందానికి వీలుంటుందని ఆజాద్ నెహ్రూ, పంత్, కృపలానీ, నరేంద్రదేవ్లతో జరిగిన చర్చల్లో నిర్ణయించారు. అయితే దీన్నంతటినీ జిన్నా తిరస్కరించాడు.[190][191][192]
ఆఖరు బ్రిటీష్ ఇండియా వైస్రాయ్ లార్డ్ మౌంట్ బాటన్ భార్య లేడీ మౌంట్ బాటన్తో నెహ్రూకి ఉన్న సంబంధంపై ఎన్నో విమర్శలు ఉన్నాయి. విభజన పథకాన్ని అంగీకరించడం వంటి జాతి ప్రయోజనాలు ముడిపడ్డ రాజకీయ అంశాలపై కూడా ఈ సంబంధం ప్రభావం ప్రసరించిందన్నది ఆ విమర్శల్లోకెల్లా తీవ్రమైనది.[193][నోట్స్ 9]
భారత దేశ మొదటి ప్రధాన మంత్రి
బ్రిటిష్ కాబినెట్ మిషన్ అధికార బదిలీ ప్రస్తావన చేసేందుకు వచ్చినపుడు, నెహ్రూ మరియు ఆయన సహచరులు విడుదల చేయబడ్డారు.
బ్రద్దలైన మతకలహాలు మరియు గతి తప్పిన రాజకీయాలు, ప్రత్యేక ముస్లిం రాజ్య మైన పాకిస్తాన్ ఏర్పాటు కొరకు ముహమ్మద్ అలీ జిన్నా నాయకత్వంలో నడుపబడుచున్న ముస్లింలీగ్ నుండి వ్యతిరేకతల నడుమ, నెహ్రూ అధిపతిగా నున్న తాత్కాలిక ప్రభుత్వం బలహీనపడింది. మిశ్రమ ప్రభుత్వం కొరకు చేసిన ప్రయత్నాలు విఫలమైన తరువాత, నెహ్రూ 1947 జూన్ 3 న ఆంగ్లేయులచే ప్రతిపాదించబడిన భారతదేశ విభజనకు అయిష్టంగానే అంగీకరించారు. ఆయన 15ఆగస్టున భారత దేశ ప్రధాన మంత్రిగా పదవీ స్వీకారం చేసి ఎ ట్రిస్ట్ విత్ డెస్టినీ:గా ప్రసిద్దమైన తన మొదటి ప్రసంగాన్ని చేసారు.
చాలా సంవత్సరాల క్రితం మనము విధితో తల పడ్డాము, ఇప్పుడు మనం అమిత ధృడంగా ప్రతిజ్ఞ నెరవేర్చుకొనే సమయం వచ్చినది. అర్ధరాత్రి సమయంలో, ప్రపంచమంతా నిద్రిస్తున్న వేళ, భారతదేశం తన స్వతంత్ర జీవనానికై మేల్కొంది.మనం పాత నుండి క్రొత్తకి అడుగు వేసేటపుడు, ఒక యుగం అంతమైనపుడు, చాలా కాలం అణగ ద్రొక్క బడిన ఒక దేశం తనను తాను బహిర్గత పరచుకొనే ఒక క్షణం, చరిత్రలో అరుదుగా వస్తుంది.భారత దేశం కొరకు మరియు దాని ప్రజల కొరకు ఇంకా ముఖ్యంగా మానవ జాతి సేవకు అంకిత మవుతామనే ప్రతిజ్ఞకు ఈ పవిత్ర క్షణం యుక్తమైనది." [194]
ఏమైనప్పటికీ, ఈ కాలం తీవ్రమైన మతహింసకు ఆనవాలుగా ఉంది. ఈ హింస పంజాబ్ ప్రాంతం, ఢిల్లీ, బెంగాల్ మరియు భారతదేశంలోని ఇతర ప్రాంతాలకు వ్యాపించింది. శాంతిని పెంపొందించేందుకు, కోపోద్రిక్తులై, దిక్కుతోచక యున్న శరణార్ధులను శాంతింప చేసేందుకు, నెహ్రూ పాకిస్తానీ నాయకులతో కలిసి పర్యటనలు నిర్వహించారు. నెహ్రూ, మౌలానా ఆజాద్ మరియు ఇతర ముస్లింనాయకులతో కలిసి, ముస్లింలకు భద్రత కల్పించి, భారతదేశంలో ఉండేందుకు ప్రోత్సహించేలా చేసారు. ఈ కాలంలోని హింస నెహ్రూను తీవ్రంగా కలచి వేసి, కాల్పుల విరమణను పాటించేలా మరియు భారత-పాకిస్తాన్ యుద్ధం 1947, ఆపడానికి ఐక్యరాజ్యసమితి మధ్యవర్తిత్వం వహించేలా చేసింది. మతవిద్వేషాలకు భయమునొంది హైదరాబాద్ రాష్ట్ర విలీనానికి మద్దతు ఇవ్వడానికి నెహ్రూ సంశయించారు.
స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తరువాత సంవత్సరాలలో, తన బాగోగులు చూడడానికి మరియు వ్యక్తిగత వ్యవహారాల నిర్వహణకు, నెహ్రూ తరచుగా తన కుమార్తె పై ఆధార పడేవారు. ఆయన నాయకత్వంలో, 1952 లో జరిగిన ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పార్టీ అఖండమైన మెజారిటీని సాధించింది. ఇందిర, తన తండ్రి సంరక్షణకై ఆయన అధికారికనివాసం లోనికి మారారు. వాస్తవానికి ఇందిర నెహ్రూ సిబ్బందిలో ముఖ్యురాలిగా ఉంటూ ఆయన భారతదేశంలో మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా చేసిన పర్యటనలలో నిరంతరం తోడుగా ఉన్నారు.
ఆర్ధిక విధానాలు
భారత ఆర్ధిక రంగానికి అనువుగా సవరించిన రాజ్య ప్రణాళిక మరియు నియంత్రణ విధానానికి నెహ్రూ అధ్యక్షుడిగా ఉన్నారు. నెహ్రూ, భారత ప్రణాళికా సంఘంన్ని నెలకొల్పి, 1951 లో మొదటి పంచ-వర్ష ప్రణాళికను రచించి, అందులో పారిశ్రామిక మరియు వ్యవసాయ రంగాలలో ప్రభుత్వ పెట్టుబడులను పొందుపరిచారు. వ్యాపార మరియు ఆదాయ పన్ను పెరుగుదలతో, నెహ్రూ ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల ఆధ్వర్యంలో కీలక పరిశ్రమలైన మైనింగ్, విద్యుత్ మరియు భారీ పరిశ్రమలు, పౌర సేవలతో ప్రైవేటు రంగాన్ని అదుపులో వుంచే మిశ్రమ ఆర్ధిక విధానాన్ని యోచించారు. నెహ్రూ భూపునఃపంపిణి విధానాన్ని అనుసరించడంతో పాటు నీటిపారుదలకు కాలువలు త్రవ్వించడం, ఆనకట్టలు కట్టించడం మరియు వ్యవసాయ ఉత్పత్తి పెరుగుదలకు ఎరువుల వాడకాన్ని ప్రోత్సహించడం వంటి కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. కమ్యూనిటీ అభివృద్ది పధకాల</i>కు దారి తీసే లక్ష్యంతో గ్రామీణ భారత సామర్ద్యాన్ని ఇనుమడించే వివిధ కుటీర పరిశ్రమలను విస్తరింపచేసారు.భారీ ఆనకట్టలను ('నెహ్రూ వీటిని భారత దేశ ఆధునిక దేవాలయాలు' అనేవారు ) ప్రోత్సహించడం, నీటిపారుదల సౌకర్యాల కల్పన మరియుజలవవిద్యుత్ ఉత్పత్తితో పాటు, నెహ్రూ భారతదేశ అణుశక్తి కార్యక్రమాలను కూడా ప్రవేశ పెట్టారు.
నెహ్రూ పదవీకాలంలో అభివృద్ధి మరియు ఆహారోత్పత్తి పెరుగుదల జరిగినప్పటికీ, భారతదేశం తీవ్రమైన ఆహారపు కొరతను ఎదుర్కొంటూనే ఉంది.నెహ్రూ ఆర్ధిక విధానాలు, ఆర్ధిక విధాన ప్రకటన 1956 లో పొందుపరచబడి, విభిన్న ఉత్పాదక మరియు భారీ పరిశ్రమలను [195] ప్రోత్సహించినప్పటికీ, దేశ ప్రణాళిక, నియంత్రణ మరియు క్రమబద్దీకరణలు ఉత్పాదకత, నాణ్యత మరియు లాభదాయకతలను బలహీన పరచాయి. భారతఆర్ధిక వ్యవస్థ స్థిరమైన అభివృద్ధిని సాధించినప్పటికీ, విస్తారమైన పేదరికం, దీర్ఘకాల నిరుద్యోగిత అనే అంటురోగాల బారిన ప్రజలు చిక్కుకున్నారు. నెహ్రూ ప్రజాదరణ చెక్కుచెదరక పోగా, ఆయన ప్రభుత్వం విస్తారమైన భారత గ్రామీణ ప్రజానీకానికి నీరు, విద్యుత్ సరఫరా, ఆరోగ్య రక్షణ, రహదారులు మరియు వ్యవస్థాపన సౌకర్యాలు కల్పించడంలో విజయవంతమయ్యింది. స్రివత్సల్, హెమంథ్, సుమంథ్, స్రుథి,సరన్య\
విద్య మరియు సంఘ సంస్కరణ
భారత దేశ బాలలు మరియు యువకులు విద్యను అభ్యసించాలనే తీవ్రమయిన కోరికగల నెహ్రూ, భారతదేశ భవిష్యత్ అభివృద్ధికి అది అత్యవసరమని భావించారు. ఆల్ ఇండియా ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ మెడికల్ సైన్సెస్, ది ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ టెక్నాలజీ మరియుఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ మానేజ్మెంట్ వంటి అనేక ఉన్నత విద్యా సంస్థలను ఆయన ప్రభుత్వం నెలకొల్పింది. భారత దేశ బాలలందరికీ నిర్బంధ, ఉచిత ప్రాథమిక విద్య అందించాలనే సంకల్పాన్ని నెహ్రూ తన పంచ-వర్ష ప్రణాళికలలో ప్రతిపాదించారు. దీని కోసం నెహ్రూ మూకుమ్మడి గ్రామ భర్తీ కార్యక్రమాలను మరియు వేలాది పాఠశాలల నిర్మాణాన్ని పర్యవేక్షించారు. అంతేకాక బాలలలో పోషకాహార లోప నివారణకై ఉచిత పాలు మరియు ఆహార సరఫరా ప్రారంభించడానికి చొరవ తీసుకున్నారు. వయోజనుల కొరకు, ప్రత్యేకించి గ్రామీణ ప్రాంతాల వారికోసం, వయోజన విద్యా కేంద్రాలు, వృత్తి మరియు సాంకేతిక విద్యా పాఠశాలలు కూడా నిర్వహించారు.
కుల వివక్షను శిక్షార్హమైన నేరంగా పరిగణించుటకు మరియు స్త్రీల యొక్క న్యాయ పరమైన హక్కులను మరియు సాంఘిక స్వతంత్రతకు, హిందూ చట్టంలో పలు మార్పులను నెహ్రూ ఆధ్వర్యంలోని భారత పార్లమెంటు చేసింది.[196][197][198]
[199]
షెడ్యుల్డ్ కులాలు మరియు తెగల ప్రజలు ఎదుర్కొంటున్న సాంఘిక అసమానతలను మరియు అననుకూలతలను రూపుమాపడానికి ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు మరియు విద్యా సంస్థలలో రిజర్వేషన్ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేసారు. నెహ్రూ లౌకికవాదానికి, మత సామరస్యానికి మరియు ప్రభుత్వంలో అల్ప సంఖ్యాక వర్గాల ప్రాతినిధ్యానికి పూనుకున్నారు.
జాతీయ భద్రత మరియు విదేశాంగ విధానం
ఆంగ్లేయుల నుంచి స్వాతంత్ర్యాన్ని పొందిన నూతన స్వేచ్ఛా భారతానికి నెహ్రూ 1947 నుండి 1964 వరకు నాయకత్వం వహించారు. యు.ఎస్. మరియు యు.ఎస్.ఎస్.ఆర్.లు ప్రచ్ఛన్న యుద్ధ కాలంలో భారత దేశాన్ని తమ మిత్ర దేశంగా చేసుకోవడానికి పోటీ పడ్డాయి.
1948 లో ఐక్యరాజ్య సమితి ఆధ్వర్యంలో జనాభిప్రాయ సేకరణకు నెహ్రూ అంగీకరించినప్పటికీ, తరువాతి కాలంలో ఐక్యరాజ్యసమితికి దూరమై 1953 లో జనాభిప్రాయ సేకరణకు నిరాకరించారు. అంతకుముందు తాను బలపరచిన షేక్ అబ్దుల్లా, వేర్పాటు వాద ఆశయాన్ని కలిగి ఉన్నారనే అనుమానంతో ఆయన అరెస్టుకు ఆదేశించి, ఆయన స్థానంలో బక్షి గులాం మొహమ్మద్ను నియమించారు. అంతర్జాతీయ రంగంలో నెహ్రూ ఒక శాంతి కాముక నాయకునిగా ఉండి ఐక్యరాజ్యసమితికి మంచి మద్దతుదారుగా నిలిచారు. ఆయన అలీన విధానాన్ని ప్రతిపాదించి, యు.ఎస్.మరియు యు.ఎస్.ఎస్.ఆర్. దేశాల నాయకత్వంలో ఉన్న వ్యతిరేక కూటముల మధ్య, తటస్థ వైఖరి అవలంబించే దేశాలతో అలీనోద్యమాన్ని స్థాపించి, దాని మూలధన ఏర్పాటుకు సహకారం అందించారు. స్థాపించిన వెంటనే పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ అఫ్ చైనాను గుర్తించి (అనేక పశ్చిమ కూటములు రిపబ్లిక్ అఫ్ చైనాతో సంబంధాలు కొనసాగించాయి), ఐక్యరాజ్య సమితిలో దానిని చేర్చు కోవాలని వాదించి, కొరియాతో వైరం వల్ల చైనీయులను కలహ కారకులుగా గుర్తించడాన్ని వ్యతిరేకించారు.[200] చైనా 1950 లో టిబెట్ను ఆక్రమించినప్పటికీ దానితో సుహృద్భావ మరియు స్నేహపూర్వక సంబంధాలను నెలకొల్పాలని భావించి, కమ్యూనిస్ట్ దేశాలకు మరియు పశ్చిమ కూటమికి మధ్య ఏర్పడిన ఒత్తిడులను తొలగించేందుకు మధ్యవర్తిగా ఉండాలని ఆశించారు. చైనాతో ఈ విధమైన శాంతి కాముక విధానం సమస్యాత్మకమైనదిగా,చైనా కాశ్మీర్ ప్రాంతంలో నున్న, టిబెట్ సరిహద్దుగా ఉన్న అక్సాయి చిన్ను ఆక్రమించి, భారత-చైనా యుద్ధం, 1962 కు దారి తీసినపుడు ఋజువైనది.
అణు ఆయుధాల బెదిరింపులను మరియు ప్రపంచంవ్యాప్త వత్తిడులను తగ్గించడానికి నెహ్రూ కృషి పలువురి ప్రశంసలు అందుకుంది.[201] అణు విస్ఫోటనం వల్ల మానవ జాతికి కలిగే ఫలితాల తొలి అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించి, తాను'వినాశకర భయానక యంత్రాలు'గా పిలిచే, వాటి నిరోధానికి నిరంతరం దండెత్తారు. అణు అస్త్రాల పోటి వల్ల దారితీసే అతి-సైనికీకరణ అభివృద్ధి చెండుతున్న దేశాలైన, తన దేశం వంటివి భరించలేనిదిగా భావించడం, ఆయన అణునిరాయుధీకరణకు వ్యతిరేకంగా ఉండడానికి కారణం.[202]
1956 లో సుఎజ్ కాలువపై ఆంగ్లేయ, ఫ్రెంచ్ మరియుఇజ్రాయిల్ ల ఉమ్మడి దండయాత్రను విమర్శించారు. అనుమానం మరియు అపనమ్మకము యు.ఎస్., మరియు భారత దేశాల మధ్య సంబంధాలను బలహీనపరచి, నెహ్రూ వ్యూహాత్మకంగా సోవియట్ యూనియన్ను బలపరుస్తున్నారనే అనుమానాన్ని కలిగించింది.1960 లో పాకిస్తాన్ పాలకుడైన ఆయుబ్ ఖాన్ తో సింధు నదీ జలాల ఒప్పందం పై సంతకం చేయడం ద్వారా దీర్ఘకాలంగా అపరిష్కృతంగా ఉన్న పంజాబ్ ప్రాంతంలోని నదీ వనరుల పంపక సమస్య సాధనకు, యునైటెడ్ కింగ్డం మరియు ప్రపంచ బ్యాంక్ల మధ్యవర్తిత్వానికి అంగీకరించారు.
ఆఖరి సంవత్సరాలు
1957 ఎన్నికలలో నెహ్రూ నాయకత్వంలో కాంగ్రెస్ గొప్ప విజయాన్ని సాధించిన్పటికీ, ఆయన ప్రభుత్వం వెల్లువెత్తుతున్న విమర్శలను ఎదుర్కొంది . పార్టీ లోఅంతర్గతంగా ఉన్న అవినీతి అంతర్గత కుమ్ములాటలతో విసిగిపోయిన నెహ్రూ, పదవికి రాజీనామా చేసి, సేవను కొనసాగించాలని భావించారు.1959లో కాంగ్రెస్ పార్టీ అధ్యక్షురాలిగా ఆయన కుమార్తె ఇందిరా గాంధీ ఎన్నిక బంధు ప్రీతి విమర్శలను రేకెత్తించింది, నెహ్రూ ఆమె ఎన్నికను ఆమోదించక, వంశానికి అపకీర్తిగా భావించి, దానిని పూర్తిగా అప్రజాస్వామికము మరియు అవాంచనీయంగా భావించారు, తన మంత్రివర్గంలో స్థానాన్ని తిరస్కరించారు .[203] ఇందిరా గాంధీ తన తండ్రి విధానంతో విభేదించారు; ఆయనకు కాంగ్రెస్ వర్కింగ్ కమిటీతో ఉన్న వ్యక్తిగత విభేదాలను ఉపయోగించుకొని, ఆయన అభీష్టానికి వ్యతిరేకంగా కేరళ లోని కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ అఫ్ ఇండియాప్రభుత్వాన్ని రద్దు చేయించారు.[203] నెహ్రూ ఆమె దయలేని విధానాలు మరియు పార్లమెంటరీ సాంప్రదాయం పట్ల అగౌరవానికి తీవ్రంగా కలత చెందారు, ఆమె తండ్రిచాటు బిడ్డగా కాక, అకారణంగా నిర్దిష్ట చర్యలు తీసుకొనుట ఆయనను బాధించింది.[204]
పంచ - శీల (శాంతియుత సహజీవనానికి ఐదు సూత్రాలు)టిబెట్ పై భారత-చైనా ఒప్పందం 1954కు ఆధారం ఐనప్పటికీ,తరువాతి సంవత్సరాలలో సరిహద్దు వివాదాలు మరియు దలై లామాకు రాజకీయ ఆశ్రయం ఇవ్వాలనే నెహ్రూ నిర్ణయం చైనాతో పెరుగుతున్న విభేదాలు నెహ్రూ విదేశాంగ విధానానికి ఇబ్బంది కలిగించాయి.అనేక సంవత్సరాల చర్చలు విఫలమైన తరువాత, నెహ్రూ 1961 లో పోర్చుగల్ నుండి గోవాను స్వాధీన పరచుకోవలసినదిగా భారతీయ సైన్యాన్ని ఆజ్ఞాపించారు. చూడుము గోవా విముక్తి. సైనిక చర్య జరిపించినందుకు నెహ్రూ ప్రజాదరణతో పాటువిమర్శలను కూడా ఎదుర్కొన్నారు.
1962 ఎన్నికలలో, ఆధిక్యత తగ్గినప్పటికీ నెహ్రూ నాయకత్వంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ విజయం సాధించింది. ప్రతిపక్ష పార్టీలైన, సాంప్రదాయ వాద పార్టీలు భారతీయ జన సంఘ్ మరియు స్వతంత్ర పార్టీ, సోషలిస్ట్లుమరియుకమ్యూనిస్ట్ పార్టీ అఫ్ ఇండియాలు కూడా గెలుపొందాయి.
కొద్దినెలల కాలంలోనే,సరిహద్దు వివాదాలను చైనా బహిరంగ యుద్ధాలుగా మార్చింది.సామ్రాజ్యవాద బాధితులుగా (భారతదేశం ఒక వలస రాజ్యం)మనం ఐకమత్యంగా ఉండాలని భావించి, "హిందీ-చీనీ భాయి భాయి ", (భారతీయులు మరియు చైనీయులు సోదరులు)అనే మాటలలో నెహ్రూ తన భావాన్ని వ్యక్తం చేసారు.అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలమధ్య సోదర భావం మరియు ఐకమత్యానికి ఆయన అంకితం అయ్యారు. నెహ్రూ స్వాభావికంగా ఒక సామ్యవాద దేశం మరొక సామ్యవాద దేశం పై పోరుసల్పదని భావించారు, ఏ సందర్భంలో నైనా భారతదేశం చొరబడలేని మంచు గోడలైన హిమాలయాల వెనుక సురక్షితమని భావించారు. చైనా ఉద్దేశాలు, సైనిక సామర్ధ్యాల ముందు రెండూ కూడా తప్పని తేలాయి. చైనా ఆక్రమించుకున్న వివాదాస్పద ప్రాంతాల్లో వారిని ఎదుర్కోవాలనే ఆలోచనను - "వారిని (చైనీయులను )బయటకు విసిరేయండి"-అనే జ్ఞప్తికి ఉంచుకోదగిన ప్రకటనలో సైన్యాన్ని ఆదేశించారు-చైనా ముందస్తు దాడిని ప్రారంభించింది.[205]
చైనా భారత యుద్ధం ప్రారంభించిన కొద్ది రోజులలోనే చైనా సైన్యం ఈశాన్య భారతదేశంలోనిఅస్సాం వరకు చొచ్చుకు రావడం భారత సైన్య బలహీనతను బహిర్గత పరచింది.భద్రతపై అయన ప్రభుత్వ నిర్లక్ష్యానికి తీవ్ర విమర్శలు ఎదుర్కొని,రక్షణ మంత్రి అయిన కృష్ణ మీనన్ను తొలగించి, యు.ఎస్. సైనికసహాయం అర్దించవలసి వచ్చింది. క్రమంగా నెహ్రూ ఆరోగ్యం మందగించ సాగింది, కోలుకోవడానికి అయన 1963 లో కొన్ని నెలలు కాశ్మీర్లో గడపవలసి వచ్చింది. కొంతమంది చరిత్ర కారులు ఈ ఆకస్మిక ఇబ్బందికి కారణం చైనా దండయాత్ర వలన అయన పొందిన అవమానం మరియు విశ్వాస ఘాతుకంగా భావిస్తారు [206]]కాశ్మీర్ నుండి తిరిగి వచ్చిన తరువాత నెహ్రూ గుండెపోటుతో బాధపడి తరువాత మరణించారు. 1964 మే 27 వేకువ సమయంలో ఆయన మరణించారు. హిందూమత కర్మల ననుసరించి యమునా నది ఒడ్డున గలశాంతివన్లో నెహ్రూ అంత్య క్రియలు జరుప బడ్డాయి, వందల వేల మంది సంతాపం ప్రకటించడానికి ఢిల్లీ వీధులలో మరియు అంత్యక్రియా స్థలం వద్ద గుమికూడారు.
వారసత్వం
భారత దేశ మొదటి ప్రధానమంత్రి మరియు విదేశాంగమంత్రిగా,జవహర్లాల్ నెహ్రూ నవ భారత ప్రభుత్వ విధానాలను, రాజకీయ సంస్కృతిని మరియు శక్తివంతమైన విదేశాంగ విధానాన్ని రూపొందించడంలో ముఖ్య పాత్ర వహించారు. సార్వత్రిక ప్రాథమిక విద్యా పధకాన్ని ప్రారంభించి, దేశంలోని మారుమూల గ్రామీణ బాలలకు విద్య అందించ గలిగినందుకు అయన ప్రశంశించబడతారు. ప్రపంచ స్థాయి విద్యా సంస్థలైన అల్ ఇండియా ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ మెడికల్ సైన్సెస్,[207] ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ టెక్నాలజీ,[208] మరియుఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ మానేజ్మెంట్లు అభివృద్ధి చేసిన ఘనత నెహ్రూ విద్యా విధానానిదే.
భారతదేశ ప్రత్యేక జాతుల, అల్ప సంఖ్యాక వర్గాల, స్త్రీల, షెడ్యూల్డ్ కులాల మరియు షెడ్యుల్డ్ తెగలకు సమాన అవకాశాలు మరియు హక్కులు కల్పించేందుకు విస్తృతమైన విధానాన్ని రూపొందించి స్థిరమైన చర్యలను నెహ్రూ చేపట్టారు.[209][210]సమానత్వాన్ని నెలకొల్పాలనే నెహ్రూ ఆకాంక్ష, ఆయన స్త్రీలు మరియు అణగారిన వర్గాల [211] కొరకు ప్రభుత్వ పధకాలు విస్తృతంగా రూపొందించి, వాటి అమలుకు ప్రయత్నించేలా చేసింది,కాని అవి ఆయన జీవిత కాలంలో పరిమితంగానే విజయవంతమయ్యాయి.
ఓటమి ఎరుగని జాతీయ వాదిగా నెహ్రూ స్థానం ఆయన,ప్రాంతీయ భేదాలను గుర్తిస్తూ నే అణచి వేయబడిన సామాజిక వర్గాల కొరకు విధానాలు అమలు పరచుటకు దారి చూపింది. స్వాతంత్ర్య -అనంతర కాలంలో ఆంగ్లేయులు ఉపఖండం నుండి విరమించు కొన్న తరువాత, ఉపఖండంలో అంతకు ముందు ఒకే సామాన్య విరోధికి వ్యతిరేకంగా మిత్రులుగా ఉన్న ప్రాంతీయ నాయకులు ఇక నుండి ఒకరికొకరు సంబంధం లేకుండా విభేదాలు పొడసూపిన కాలంలో ఇది ప్రాముఖ్యతను సంతరించు కుంది. సాంస్కృతిక వైవిధ్యం ప్రత్యేకించి భాషా వైవిధ్యం దేశ ఐక్యతను భంగపరచేదిగా ఉన్న సమయంలో, నెహ్రూ నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్ మరియు నేషనల్ లిటరసీ అకాడమీ వంటి సంస్థలను ఏర్పరచి వివిధ భాషల మధ్య అనువాదాలను ప్రోత్సహించారు మరియు విషయ పరిజ్ఞాన బదిలీలను ప్రోత్సహించారు.సమైక్య భారతదేశం కోసం నెహ్రూ "కలసిఉండడం లేదా నశించడం ", అని నినదించారు.[212]
జ్ఞాపకార్ధం
తన జీవిత కాలంలో నెహ్రూ భారతదేశంలో ఒక ఆదర్శ మూర్తిగా గుర్తింపబడి, ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఆయన ఆదర్శవాదము మరియు రాజకీయ ధురన్ధరత ప్రశంసించ బడ్డాయి. బాలల మరియు యువజనుల పట్ల నెహ్రూకు గల వాత్సల్యానికి, వారి శ్రేయస్సుకు, విద్యాభివృద్ధికి ఆయన చేపట్టిన కార్యక్రమాలకు గుర్తుగా, ఆయన జన్మ దినమైన 14 నవంబర్,ను భారతదేశం బాలల దినోత్సవం గా జరుపుకుంటున్నది. దేశ వ్యాప్తంగా బాలలు ఆయనను చాచా నెహ్రూ (నెహ్రూ అంకుల్)అని గౌరవిస్తారు. కాంగ్రెస్ పార్టీకి చెందిన ప్రజాదరణ పొందిన నాయకునిగా ఆయనను తరచూ వారు గుర్తు చేసుకుంటారు. కాంగ్రెస్ నాయకులు మరియు కార్యకర్తలు ఆయన వస్త్ర ధారణను, ప్రత్యేకించిగాంధీ టోపీని మరియు అలవాట్లను అనుకరిస్తుంటారు. నెహ్రూ ఆదర్శాలు మరియు విధానాలు కాంగ్రెస్ ప్రకటన పత్రము (ముసాయిదా)ను మరియు మూల రాజకీయ తత్వాన్ని రూపొందించడంలో నేటికీ ప్రధాన పాత్ర వహిస్తాయి. ఆయన వారసత్వ ప్రతినిధిగా ఇదిరా గాంధీ కాంగ్రెస్ పార్టీ మరియు ప్రభుత్వ నాయకత్వాన్ని చేపట్టారు.
నెహ్రూ జీవితం పై ఎన్నోడాక్యుమెంటరీలు నిర్మింపబడ్డాయి.ఎన్నో కల్పిత చిత్రాలలో ఆయన చిత్రీకరింప బడ్డారు. 1982 లో రిచర్డ్ అటెన్ బరో చిత్రంగాంధీ లోను, నెహ్రూ చే రచింపబడిన ది డిస్కవరీ అఫ్ ఇండియా గ్రంథం పై ఆధారపడి 1988 లోశ్యాం బెనెగల్ యొక్క టెలివిజన్ సీరియల్ భారత్ ఏక్ ఖోజ్ లోను, 2007 లో ది లాస్ట్ డేస్ అఫ్ ది రాజ్ అనే టెలివిజన్ చిత్రం లోను మూడు సార్లు నెహ్రూ పాత్రను పోషించినరోషన్ సేథ్ ఆ పాత్రకు పరిపూర్ణత నిచ్చారు.[213] కేతన్ మెహతా చిత్రం సర్దార్లో నెహ్రూపాత్రను బెంజమిన్ గిలానీ పోషించారు.
శేర్వాని ధారణను నెహ్రూ వ్యక్తి గతంగా ఇష్ట పడడం దానిని ఉత్తర భారతదేశంలో నేటికి కూడా ప్రత్యేక సందర్భ వస్త్ర ధారణగా నిలిపింది. ఒక రకమైన టోపీకి ఆయన పేరును ఇవ్వడంతో పాటు, ఆయన ప్రాధాన్యతనిచ్చిన కోటుకు కూడానెహ్రూ కోటు అనే పేరునిచ్చి గౌరవిస్తున్నారు.
దేశ వ్యాప్తంగా అనేక ప్రభుత్వరంగసంస్థలు, జ్ఞాపక చిహ్నాలు నెహ్రూస్మృతికి అంకితం ఇవ్వబడ్డాయి. భారతదేశంలోని విశ్వవిద్యాలయాలలో ఢిల్లీ లోని జవహర్లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయం అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మకమైనది. ముంబై నగరానికి దగ్గరలో నున్న జవహర్ లాల్ నెహ్రూ పోర్ట్ భారీ సరుకు రవాణాకు, రాకపోకలకు అనువుగా నిర్మించ బడిన ఆధునికమైన పోర్ట్ మరియుడాక్. ఢిల్లీ లోని నెహ్రూ నివాసము నెహ్రూ జ్ఞాపకార్ధ మ్యూజియం మరియు గ్రంధాలయంగా సంరక్షించ బడుతోంది. నెహ్రూ కుటంబ భవనాలైన ఆనంద్ భవన్ మరియు స్వరాజ్ భవన్లు నెహ్రూ జ్ఞాపకార్ధం మరియు కుటుంబ వారసత్వంగా కాపాడబడుతున్నాయి. 1951 లో ఆయన అమెరికన్ ఫ్రెండ్స్ సర్వీసు కమిటీ (AFSC)ద్వారానోబెల్ శాంతి బహుమతికి ప్రతిపాదించ బడ్డారు.[214]
ఇవికూడా చూడండి
రచయితగా జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ
నెహ్రూ కోటు
రాజీవ్ గాంధీ
ఇందిరా గాంధీ
మోతీలాల్ నెహ్రూ
కాంగ్రెస్ పార్టీ
సోనియా గాంధీ
ప్రధానమంత్రి
నోట్స్
మూలాలు
ఇవి కూడా చదవండి
నెహ్రూ: ది ఇన్వెన్షన్ అఫ్ ఇండియా బై శశి ధరూర్ (నవంబర్ 2003) ఆర్కేడ్ బుక్స్ ISBN 1-55970-697-X
జవహర్లాల్ నెహ్రూ (ఎడిటెడ్ బై ఎస్. గోపాల్ అండ్ ఉమా అయ్యంగార్) (జూలై 2003) ది ఎస్సెన్షియల్ రైటింగ్స్ అఫ్ జవహర్లాల్ నెహ్రూ ఆక్స్ఫర్డ్ యునివెర్సిటీ ప్రెస్ ISBN 0195653246
ఆటోబయోగ్రఫీ:టువార్డ్ ఫ్రీడం,ఆక్స్ఫర్డ్ యునివెర్సిటీ ప్రెస్
జవహర్లాల్ నెహ్రూ: లైఫ్ అండ్ వర్క్ ఎం.చలపతి రావ్, నేషనల్ బుక్ క్లబ్ (1966 జనవరి 1)
జవహర్లాల్ నెహ్రూ బై ఎం. చలపతి రావ్ [న్యూ ఢిల్లీ ] పబ్లికేషన్స్ డివిజన్, సమాచార మరియు ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ, భారత ప్రభుత్వము [1973]
లెటర్స్ ఫ్రం ఎ ఫాదర్ టు హిస్ డాటర్ బై జవహర్లాల్ నెహ్రూ,
నెహ్రూ: ఎ పొలిటికల్ బయోగ్రఫీ బై మైఖేల్ బ్రేచేర్ (1959). లండన్:ఆక్స్ఫర్డ్ యునివెర్సిటీ ప్రెస్
ఆఫ్టర్ నెహ్రూ, వ్హో బై వెల్ల్స్ హంగెన్ (1963). లండన్:రుపెర్ట్ హార్ట్-డవిస్.
నెహ్రూ: ది ఇయర్స్ అఫ్ పవర్ బై గెఒఫ్ఫ్రేయ్ టైసన్ (1966). లండన్: పాల్ మాల్ ప్రెస్.
ఇండిపెన్డేన్స్ అండ్ ఆఫ్టర్: ఎ కల్లెక్షన్ అఫ్ ది మోర్ ఇంపార్టంట్ స్పీచెస్ అఫ్ జవహర్లాల్ నెహ్రూ ఫ్రమ్ సెప్టెంబర్ 1946 టు మే 1949 (1949). ఢిల్లీ: ది పబ్లికేషన్స్ డివిజన్, గవర్నమెంట్ అఫ్ ఇండియా.
కమాండింగ్ హైట్స్. బై జోసెఫ్ స్టనిస్లా అండ్ డానిఎల్ ఎ. ఎర్గిన్. (సిమోన్ & స్చుస్టర్, ఇంక్: న్యూ యార్క్), 1998.
"ది ఛాలెంజ్ టు ఇండియన్ నేషనలిసం." బై సెలిగ్ స్. హర్రిసన్ ఫారిన్ అఫ్ఫైర్స్ వాల్. 34, no. 2 (1956): 620-636.
“నెహ్రూ, జవహర్లాల్.” బై ఐన్స్లీ టి. ఏమ్బ్రీ, ఎడ్., అండ్ ది ఆసియా సొసైటీ. ఎన్సైక్లోపీడియా అఫ్ ఆసియన్ హిస్టరీ. వాల్. 3. చార్లెస్ స్క్రిబ్నేర్స్ సన్స్. న్యూ యార్క్. (1988): 98-100.
“నెహ్రూ: ది గ్రేట్ అవేకెనింగ్.” బై రాబర్ట్ షెర్రొద్. సాటర్డే ఈవెనింగ్ పోస్ట్ వాల్ . 236, no. 2 (1963 జనవరి 19): 60-67.
CS1 maint: extra punctuation (link)
బాహ్య లింకులు
వర్గం:1889 జననాలు
వర్గం:1964 మరణాలు
వర్గం:భారత ప్రధానమంత్రులు
వర్గం:భారతరత్న గ్రహీతలు
వర్గం:1వ లోక్సభ సభ్యులు
వర్గం:2వ లోక్సభ సభ్యులు
వర్గం:3వ లోక్సభ సభ్యులు
వర్గం:జాతీయోద్యమ నాయకులు
వర్గం:భారత స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు
వర్గం:సుప్రసిద్ధ భారతీయులు
వర్గం:ప్రపంచ ప్రసిద్ధులు
వర్గం:నెహ్రూ-గాంధీ కుటుంబం
వర్గం:భారతీయ న్యాయవాదులు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B1%8D%20%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D%20%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B9%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%82 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
585,
1009,
1393,
1609,
3202,
3647,
4062,
4176,
6903,
7129,
7288,
7614,
7784,
8057,
9011,
9799,
10318,
10890,
14119,
18279,
18554,
18920,
19340,
20090,
20827,
21629,
22482,
23404,
23609,
24316,
25633,
26951,
28214,
29237,
29876,
30443,
31209
],
"plaintext_end_byte": [
584,
1008,
1392,
1601,
3201,
3646,
4018,
4175,
6865,
7128,
7287,
7613,
7783,
8056,
9010,
9797,
10265,
10889,
14116,
18278,
18553,
18919,
19310,
20089,
20801,
21628,
22481,
23403,
23608,
24302,
25616,
26904,
28197,
29220,
29875,
30442,
31169,
31658
]
} | 開国に踏み切った当時の江戸幕府藩主は誰? | 鎖国 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
399
],
"minimal_answers_end_byte": [
411
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
鎖国(さこく)とは、江戸幕府が、キリスト教国(スペインとポルトガル)の人の来航、及び日本人の東南アジア方面への出入国を禁止し、貿易を管理・統制・制限した対外政策であり、ならびに、そこから生まれた日本の孤立状態及び、日本を中心とした経済圏を指す。幕末に「開国」を主導した井伊直弼は、「鎖国」のことを<b data-parsoid='{"dsr":[234,245,3,3]}'>閉洋之御法</b>とも呼んでおり、籠城と同じようなものだと見做していた[1]。
対外関係は朝鮮王朝(朝鮮国)及び琉球王国との「通信」(正規の外交)、中国(明朝と清朝)[注 1]及びオランダ[注 2](オランダ東インド会社[注 3])との間の通商関係に限定されていた。鎖国というとオランダとの貿易が取り上げられるが、実際には幕府が認めていたオランダとの貿易額は中国の半分であった。
一般的には1639年(寛永16年)の南蛮(ポルトガル)船入港禁止から、1854年(嘉永7年)の日米和親条約締結までの期間を「鎖国」と呼ぶ。しかし、「鎖国」という用語が広く使われるようになったのは明治以降で、近年では制度としての「鎖国」はなかったとする見方が主流である[2]。
なお海外との交流・貿易を制限する政策は江戸時代の日本だけにみられた政策ではなく、同時代の東北アジア諸国でも「海禁政策」が採られていた[注 4]。
語源
「鎖国」という語は、江戸時代の蘭学者である志筑忠雄(1760年〜1806年)が、1801年成立の『鎖国論』(写本)において初めて使用した[3][4]。1690年から1692年にかけて来日したドイツ人医師エンゲルベルト・ケンペルが、帰郷後にアジア諸国に関する体系的な著作『廻国奇観』の中で日本についても論じ[5]、死後『日本誌』(1727年刊)が編集され英訳出版された[6]。そのオランダ語第二版(1733年刊)中の巻末附録の最終章に当たる『日本国において自国人の出国、外国人の入国を禁じ、又此国の世界諸国との交通を禁止するにきわめて当然なる理』という論文を、1800年頃に長崎の元阿蘭陀稽古通詞であった志筑忠雄が訳出した。その際、あまりに論文の題名が長いことから、翻訳本文中の適当な語を捜し、『鎖国論』と題した[7][注 5]。
この「鎖国」はその際に新造された語だが、本は出版されず写本として一部に伝わっただけで、「鎖国」という語も広まらなかった。なお、国学者の平田篤胤が『鎖国論』を入手して『古道大意』などの著作に引用されたこと、幕末に黒沢翁満が『鎖国論』を『異人恐怖伝』に改題して自らの攘夷論を示した『刻異人恐怖伝論』(1850)を加える形で刊行されるなど、『鎖国論』そのものの社会に対する影響は小さくなかったとする見方もある[8]。
実際に「鎖国」という語が幕閣の間で初めて使われたのは1853年で、本格的に定着していくのは1858年以降とされている[9]。さらに一般に普及していったのは明治時代以降である[10]。したがって、いわゆる「鎖国令」とは後世の研究者による講学上の名称で、実際にそのような名称の禁令が江戸時代に発せられていたわけではない。
欧米では日本の外交政策については、メルビルの『白鯨』(1851)で「double-bolted」(当時の玄関ドアなどの上下にそれぞれ取り付けられた様式で、天地スライド錠を締めている)、「locked Japan」(鍵のかけられた日本)との言及があるように、「鎖国」として認識されていた。
経過
「鎖国」完成までの歴史
「鎖国」体制は、第2代将軍秀忠の治世に始まり、第3代将軍家光の治世に完成した。
1612年(慶長17年)幕領に禁教令
1616年(元和2年)明朝以外の船の入港を長崎・平戸に限定する。
1620年(元和6年)平山常陳事件。英蘭が協力してポルトガルの交易を妨害し、元和の大殉教に繋がる。
1623年(元和9年)イギリス、業績不振のため平戸商館を閉鎖。
1624年(寛永元年)スペインとの国交を断絶、来航を禁止。
1628年(寛永5年)タイオワン事件の影響で、オランダとの交易が4年間途絶える。
1631年(寛永8年)奉書船制度の開始。朱印船に朱印状以外に老中の奉書が必要となった。
1633年(寛永10年)「第1次鎖国令」。奉書船以外の渡航を禁じる。また、海外に5年以上居留する日本人の帰国を禁じた。
1634年(寛永11年)「第2次鎖国令」。第1次鎖国令の再通達。長崎に出島の建設を開始。
1635年(寛永12年)「第3次鎖国令」。中国・オランダなど外国船の入港を長崎のみに限定。東南アジア方面への日本人の渡航及び日本人の帰国を禁じた[11]。
1636年(寛永13年)「第4次鎖国令」。貿易に関係のないポルトガル人とその妻子(日本人との混血児含む)287人をマカオへ追放、残りのポルトガル人を出島に移す。
1637年(寛永14年)〜1638年(寛永15年)の寛永年間の島原の乱。幕府に武器弾薬をオランダが援助した。
1639年(寛永16年)「第5次鎖国令」。ポルトガル船の入港を禁止。それに先立ち幕府はポルトガルに代わりオランダが必需品を提供できるかを確認している[12]。
1640年(寛永17年)マカオから通商再開依頼のためポルトガル船来航。徳川幕府、使者61名を処刑。
1641年(寛永18年)オランダ商館を平戸から出島に移す。
1643年(寛永20年)ブレスケンス号事件。オランダ船は日本中どこに入港しても良いとの徳川家康の朱印状が否定される。
1644年(正保元年)中国にて明が滅亡し、満州の清が李自成の順を撃破して中国本土に進出。明再興を目指す勢力が日本に支援を求める(日本乞師)が、徳川幕府は拒絶を続けた。
1647年(正保4年)ポルトガル船2隻、国交回復依頼に来航。徳川幕府は再びこれを拒否。以後、ポルトガル船の来航が絶える。
1673年(延宝元年)リターン号事件。イギリスとの交易の再開を拒否。以降100年以上、オランダ以外のヨーロッパ船の来航が途絶える。
「鎖国」中の貿易(四口)
「鎖国」政策の下、外国に向けてあけられた4つの窓口を、現代になってから「四口」と呼ぶことがある(「四口」という語は1980年頃に荒野泰典が使い始めた。)[13]。
長崎口:対オランダと対清朝中国:長崎会所(天領)経由
長崎は幕府の直轄地として幕府の管理で貿易が行われた。
対馬口:対李氏朝鮮:対馬藩経由
対馬藩の宗氏は中世から対朝鮮の外交、貿易の中継ぎを担ってきた。江戸時代に入っても、対馬藩にはその権限が引き続き認められ(釜山倭館における交易)、幕府の対朝鮮外交を中継ぎする役割を担った。
薩摩口(琉球口):対琉球王国:薩摩藩経由
薩摩藩が琉球王国を攻略、支配したことで、琉球を通じての貿易が認められた。
蝦夷口:対アイヌ:松前藩経由
松前藩の松前氏は蝦夷地で北方貿易を行ってきた。その権限は江戸時代に入っても引き続き認められ、松前藩の収入のほとんどは北方貿易によって支えられている[注 6]。
「鎖国」実施以前から、幕府は貿易の管理を試みていた。1604年には糸割符制度を導入し、生糸の価格統制を行った。糸割符は1655年に廃止され、長崎では相対売買仕方による一種の自由貿易が認められて貿易量は増大したが、1672年に貨物市法を制定して金銀流出の抑制を図り、さらに1685年には定高貿易法により、金・銀による貿易決済の年間取引額を、清国船は年間銀6000貫目・オランダ船は年間銀3000貫目に限定した。のちに、これを超える積荷については、銅・俵物・諸色との物々交換による決済(代物替)を条件に交易を許すようになったが、1715年の海舶互市新例により代物替が原則とされた。また、定高は1742年と1790年の2回にわたり引き下げられたため、代物替による交易が中心となっていった[14]。
いわゆる「鎖国」政策は、徳川幕府の法令の中では徹底された部類ではあったが、特例として認められていた松前藩、対馬藩や薩摩藩では、徳川幕府の許容以上の額を密貿易(抜け荷)として行い、それ以外の領内を大洋に接する諸藩も密貿易をたびたび行っていた。これに対して、新井白石や徳川吉宗ら歴代の幕府首脳はこうした動きにたびたび禁令を発して取締りを強めてきたが、財政難に悩む諸藩による密貿易は続けられていた。中には、石見浜田藩のように、藩ぐるみで密貿易に関わった上に、自藩の船団を仕立てて東南アジアにまで派遣していた例もあった(竹島事件)。
「鎖国」中も幕府は唐船風説書やオランダ風説書を通じて海外の情報を受信していた。1840年のアヘン戦争発生をきっかけに、オランダのバタヴィヤ政庁はイギリス系新聞を基にした別段風説書を毎年提出するようになった。別段風説書ではジェームズ・ビドルやマシュー・ペリーの来航予告のほか、海底ケーブル敷設といった情報も伝えていた。
「開国」までの動きと「鎖国」の終焉
18世紀後半から19世紀中頃にかけて、ロシア帝国、イギリス、フランス、アメリカ合衆国などの艦船が日本に来航し、交渉を行ったが、その多くは拒否された。しかし、1853年7月8日には浦賀へアメリカのマシュー・ペリー率いる黒船が来航し、翌1854年3月31日には日米和親条約が締結され、終に「開国」に至った。その後、日米修好通商条約(1858年)を初めとする不平等条約が続々と締結され、「鎖国」は崩壊したのである。
1778年(安永7年)、ヤクーツクの商人パベル・レベデフ=ラストチキンが蝦夷厚岸に到着。松前藩に、交易を求めたが拒否された。幕府には報告されず[15]。
1787年(天明7年)、ラ・ペルーズ伯ジャン=フランソワ・ド・ガローが日本近海を航海、千島列島、琉球列島を探検した。宗谷海峡の国際名称ラ・ペルーズ海峡は、彼にちなんだものである[16]。
1791年(寛政3年)、米国の探検家ジョン・ケンドリックが2隻の船と共に紀伊大島に到着、11日間滞在した。日本を訪れた最初の米国人[17][注 7]。
ロシアによる開国要求
1792年(寛政4年)アダム・ラクスマンが大黒屋光太夫ら3名を連れて根室に上陸、通商交渉を求めるも徳川幕府は拒否。しかし、長崎への入港許可証である信牌を与えた。
1804年(文化元年)9月、アーダム・ヨハン・フォン・クルーゼンシュテルンが率いたロシアの世界一周遠征隊が津太夫ら4名を連れ、信牌を持って長崎に来航。特使ニコライ・レザノフが交易を求め、翌年春まで幕府と交渉するものの最終的に拒否される。
1806年(文化3年)「文化の薪水給与令」が出される。
1806年(文化3年)〜1807年(文化4年)、レザノフの部下であるフヴォストフが樺太の久春古丹や利尻島、択捉島の番屋を襲撃(フヴォストフ事件、文化露寇)、中川五郎治と佐兵衛がロシアに連行される。この事件は幕府が蝦夷地防衛に乗り出すきっかけとなり、日露間の緊張が高まった。薪水給与令は1年で取り消される。
1811年(文化8年)ヴァーシリー・ゴローニン大尉が国後島に上陸、捕らえられその後2年間抑留された(ゴローニン事件)[18]。
1812年(文化9年)8月、ディアナ号が国後島に来航する。日露間で捕虜交換交渉が行われるが、日本側の捕虜である中川五郎治と歓喜丸漂流民6名が脱走したために交渉が決裂。帰途、ディアナ号艦長は報復として附近を航行していた歓世丸を襲撃、高田屋嘉兵衛を拘束し、翌年6月まで抑留する。
1813年(文化10年)9月、ディアナ号がゴローニンの解放交渉と日本人漂流民の久蔵の送還のために箱館に来航する。なおこの時、ロシアに帰化した善六がロシア側の通訳として使節に同行していた[19]。
フランス革命戦争とナポレオン戦争の余波[注 8]
1797年(寛政9年)から1809年(文化6年)にかけて、本国がフランスに占領されてしまったため、オランダ商館長ヘンドリック・ドゥーフの依頼で数隻の米国船がオランダ国旗を掲げて出島での貿易を行った[20][注 9][注 10]。
1808年(文化5年)、オランダと敵対関係にあった英国の帆走フリゲート・フェートン号が、オランダ国旗を掲げ長崎に入港。フェートン号事件を起こす。その後も英国船出現が相次いだ。
1825年(文政8年)、徳川幕府は異国船打払令を出し、強硬政策に転換。
1830年(文政13年)、徳川幕府が領有宣言をしていたものの無人島となっていた小笠原諸島の父島にナサニエル・セイヴァリーが上陸、入植した[21]。
1837年(天保8年)商船モリソン号が音吉を含む漂流民を日本に送り届けるために浦賀に来航したが、異国船打払令に基づき日本側砲台が砲撃した(モリソン号事件)。この事件後、幕府内部でも異国船打払令に対する批判が強まった。
1842年(天保13年)アヘン戦争における清朝の敗北による南京条約の締結に驚愕した徳川幕府は、政策を転換し、遭難した船に限り給与を認める天保の薪水給与令を発令した。
1844年(天保15年)、フォニエル・デュプラン大佐が率いるフランス海軍の遠征隊が琉球王国に来航、通商を求めるが拒否された。しかし、テオドール・フォルカード神父と通訳が那覇に残った。
1844年8月14日(弘化元年7月2日)、オランダ軍艦パレンバン号がオランダ国王ウィレム2世の将軍宛の親書を携えていた長崎に入港。この親書はシーボルトの起草によるもので、開国を求めたが幕府はこれを拒否した[22]。
1845年(弘化2年)、捕鯨船マンハッタン号が、22人の日本人漂流民を救助し、マーケイター・クーパー船長は浦賀への入港を許可され、浦賀奉行と対面した。[23]。
1846年7月20日(弘化3年閏5月27日)、アメリカ東インド艦隊司令官ジェームズ・ビドル代将は戦列艦コロンバスおよび戦闘スループ・ビンセンスを率いて、開国交渉のために浦賀に入港した。しかし、条約の締結は浦賀奉行に拒否され、数日の滞在で退去した。浦賀にアメリカの軍艦が出現したことを受けて、幕府では無二念打払令の復活が検討された。
1846年7月24日(弘化3年6月2日)、フランスのセシル提督が長崎に来航したが上陸を拒否された。このとき、那覇に留まっていたフォルカード神父を伴っていた[24]。
1848年(弘化5年/嘉永元年)、ラナルド・マクドナルドが、日本人に英語を教えたいと自らの意志で、遭難を装って利尻島に上陸した。その後長崎に送られ、崇福寺大悲庵に収監され、本国に送還されるまでの半年間の間、ここで通詞14人に英会話を教えた。帰国後は、日本の情報をアメリカ合衆国本土に伝えた[25]。
1849年4月17日(嘉永2年3月27日)、ジェームス・グリン大尉が艦長を務める米国の帆走戦闘スループ・プレブル(USS Preble)が、アメリカ捕鯨船員を救出のため長崎に来航、軍事介入の可能性をほのめかしつつ、交渉を行った。結果、船員とラナルド・マクドナルドが解放された。帰国後、グリンは米国政府に対し、日本を外交交渉によって開国させること、また必要であれば「強さ」を見せるべきとの建議を提出した。彼のこの提案は、マシュー・ペリーによる日本開国への道筋をつけることとなった。
1849年(嘉永2年)、英国海軍のブリッグ・マリナー号が浦賀に来航し、地誌的調査を行った。マリナー号には音吉が通訳として乗艦していた。音吉は日本とのトラブルを避けるため、中国人であると偽っていた。
1853年(嘉永6年)マシュー・ペリー率いるアメリカ艦隊が来航。開国を要求した。蒸気船の来航はこのときが初めてであった。
1854年(嘉永7年/安政元年)ペリーが再来航し、日米和親条約を締結。下田と函館を開港し、鎖国が終わる。
1858年(安政5年)タウンゼント・ハリスと徳川幕府が日米修好通商条約を締結し、鎖国が完全に終わる。
なお、学問や商業目的の海外渡航が解禁されたのは1866年5月21日(慶応2年4月7日)のことであった。また、外国人の居住が自由になるのは、正式には内地雑居が認められる1899年(明治32年)7月16日である。
当初の「鎖国」の主目的であった「キリスト教の禁止」は、日米修好通商条約において居留地における教会建設と居留アメリカ人の信教の自由が認められたが、明治政府もしばらくは禁教政策を続けており、日本人に対する禁教が解かれたのは1873年(明治6年)であった。
開国後、オランダのバタビア政庁機関紙『ヤパッシェ・クーラント』が洋書調所で抄訳され、『官板バタヒヤ新聞』や『官板海外新聞』として一般、不定期に販売された。やがてアメリカの新聞をソースとする『官板海外新聞別集』が出回った。これは南北戦争の様子を挿絵つきで伝えた。
背景
南蛮貿易の開始
明朝中国は海禁政策を採っていたが、勘合貿易により日明間の貿易は行われていた。しかし、1549年(嘉靖28年)を最後に勘合貿易が途絶えると、両国間の貿易は密貿易のみとなってしまった。ここに登場したのがポルトガルであった。ポルトガルはトルデシリャス条約およびサラゴサ条約によってアジアへの進出・植民地化を進め、1511年にはマラッカを占領していたが、1557年にマカオに居留権を得て中国産品(特に絹)を安定的に入手できるようになった。ここからマカオを拠点として、日本・中国・ポルトガルの三国の商品が取引されるようになった。
徳川家康が政権を握ると、オランダ、イギリスに親書を送り、オランダは1609年、イギリスは1613年に平戸に商館を設立した。しかしながら、両国とも中国に拠点を持っているわけではなく、日本に輸出するものはあまりなかった。結果イギリスは1623年に日本から撤退、オランダも日本への進出は商業的というよりむしろ政治的な理由であった[注 11]。なお、当時のスペインの関心はフィリピンとメキシコ間の貿易であり、1611年にセバスティアン・ビスカイノが使節として駿府の家康を訪れたが、貿易交渉は不調に終わっている。
キリスト教の禁止
ポルトガル船が来航するようになると、「物」だけではなくキリスト教も入ってきた。1549年のフランシスコ・ザビエルの日本来航以来、イベリア半島(スペインやポルトガル)の宣教師の熱心な布教によって、また戦国大名や徳川幕府下の藩主にもキリスト教を信奉する者が現れたため、キリスト教徒(当時の名称では「切支丹」)の数は九州を中心に広く拡大した。当時の権力者であった織田信長はこれを放任、豊臣秀吉も当初は黙認していたが、1587年にバテレン追放令を出し、1596年にサン=フェリペ号事件が発生すると、切支丹に対する直接迫害が始まった(日本二十六聖人殉教事件)。
家康は当初貿易による利益を重視していたが、プロテスタント国家のオランダは「キリスト教布教を伴わない貿易も可能」と主張していたため、家康にとって積極的に宣教師やキリスト教を保護する理由はなくなった。また、1612年の岡本大八事件をきっかけに、諸大名と幕臣へのキリスト教の禁止を通達、翌1613年に、キリスト教信仰の禁止が明文化された。また、国内のキリスト教徒の増加と団結は徳川将軍家にとっても脅威となり、締め付けを図ることとなったと考えるのも一般的である。ただこの後も家康の対外交政策に貿易制限の意図が全くないことからこの禁教令は「鎖国」と直結するものではないとする指摘もある[26]。
当時海外布教を積極的に行っていたキリスト教勢力は、キリスト教の中でも専らカトリック教会であり、その動機として、宗教改革に端を発するプロテスタント勢力の伸張により、ヨーロッパ本土で旗色の悪くなっていたカトリックが海外に活路を求めざるを得なかったという背景がある。一方、通商による実利に重きを置いていたプロテスタント勢力にはそのような宗教的な動機は薄く、特に当時、スペインからの独立戦争(八十年戦争)の只中にあったオランダは、自身が直近までカトリックのスペインによる専制的支配と宗教的迫害を受け続けたという歴史的経緯から、カトリックに対する敵対意識がとりわけ強かったことも、徳川幕府に対して協力的であった理由と言える。
とは言うものの、中国に拠点を持たないオランダやイギリスが直ちにポルトガルの代替にならない以上、ポルトガルとの交易は続けざるを得なかった。
なお、キリスト教に関しては、単に国内で禁止するだけでなく、海外のスペイン・ポルトガルの根拠地を攻撃する計画もあった。当時オランダ商館の次席であったフランソワ・カロンは1637年9月、長崎奉行榊原職直に対して、日蘭が同盟してマカオ、マニラ、基隆を攻撃することを提案した。その後まもなく長崎代官の末次茂貞は、商館長のニコラス・クーケバッケルに対し、翌年にフィリピンを攻撃するため、オランダ艦隊による護衛を要請している[27]。しかし、この計画は翌年の島原の乱で立ち消えとなった。
島原の乱
徳川幕府が鎖国に踏み切った決定的な事件は、1637年(寛永14年)に起こった島原の乱である。この乱により、キリスト教は徳川幕府を揺るがす元凶と考え、新たな布教活動が今後一切行われることのないようイベリア半島勢力を排除した。ポルトガルは1636年以降出島でのみの交易が許されていたが、1639年にポルトガルが追放されると出島は空き地となっていた。1641年、平戸のオランダ商館倉庫に「西暦」が彫られているという些細な理由で、オランダは倉庫を破却し平戸から出島に移ることを強制された(ポルトガルは出島使用料を年額銀80貫払っていたが、オランダは55貫にまけさせている)。また、徳川幕府に対して布教を一切しないことを約束した[注 12]。しかし、島原の乱からポルトガル追放までは2年の間がある。これはオランダがポルトガルに代わって中国製品(特に絹と薬)を入手できる保証がなかったことと、日本の商人がポルトガル商人にかなりの金を貸しており、直ちにポルトガル人を追放するとその回収ができなくなることが理由であった。
貿易の管理
戦国時代から江戸初期にかけて、国内各地で大量に金と銀(特に銀)を産出していたため、交易においてもその潤沢な金銀を用いた。他方、江戸初期においては特に輸出するものもなく圧倒的に輸入超過であり、徐々に金銀が流出していった。このため、幕府は1604年に糸割符制度を設けて絹の価格コントロールを試みた。17世紀も後半になると金銀の産出量が減り、このため1685年には貿易量を制限するための定高貿易法が定められ管理貿易に移行した。また現代的視点では、長崎の出島・堺を始めとした有力港湾を徳川幕府の直轄領(天領)、若しくは親藩・譜代大名領に組み入れることによって、徳川幕府による管理貿易を行い収益を独占した、という研究がある。しかし、幕府は藩の直接的な貿易を禁止したが、幕府自身も直接的な貿易を行っているわけではなく、また「鎖国」成立当初において幕府が長崎貿易から利潤を得ていたわけでもない。貿易の管理・統制については、貿易都市長崎および商人を通して間接的に行っていた[28]。
「鎖国」に対するオランダの認識
「鎖国」後しばらくの間オランダは、デンマークやフランスのようなプロテスタント諸国が交易を求めてきたとしても徳川幕府がこれを拒否しないのではないか、すなわち「鎖国」は不安定ではないか、と考えていた。このため、元オランダ商館長で滞日期間が20年を超えており1667年にフランス東インド会社の長官に就任したフランソワ・カロンが「日本との通商を求めるのではないか」と危惧している[注 13]。また英国船リターン号が1673年に貿易再開を求めて来航した際には、事前にオランダ風説書にて英国王チャールズ2世がポルトガル王女キャサリンと結婚したことを幕府に対し報告することによって、オランダはその貿易再開を間接的に妨害している。ところが、18世紀の中頃になると、オランダは「日本人はオランダ人が言う海外情勢は何でも信じる」との認識をもつに至った。既にこの頃になると「鎖国」は安定し確固たるものとオランダは考え、オランダ人の貿易独占権は容易には崩れないとも考えていた[29]。
鎖国祖法観
実現はしなかったものの、18世紀後半に蝦夷地開発に関連して田沼意次はロシアとの貿易を考慮しており、松平定信もロシアとの小規模な貿易を考えて、蝦夷地に来航したアダム・ラクスマンに信牌(長崎への入稿許可証)を与えていた。この信牌を持ったニコライ・レザノフが1804年に長崎に来航し、通商交渉が行われたが、幕府は最終的に通商を拒否した。「海外との交流を制限する体制を自己の基本的な外交政策とする」という明確な認識(鎖国祖法観)を徳川幕府自身がもったのは、この事件をきっかけにしているという説もある[30]。ただし、幕閣の中で「鎖国」という言葉が用いられた初出は1853年と指摘されているとおり[31]、「鎖国祖法」というのは後世の研究者による講学上の造語で、当時の資料では単に「祖法」とされている[32]。
最近の研究
1980年代になると、従来の「鎖国」概念を廃し、一連の政策は徳川幕府が中世の対外関係秩序を再編したものとする考え方が提唱された[33]。さらに2000年代に入って、〈鎖されていなかった徳川日本を「鎖国」と呼んできた歴史〉を歴史化し、それを日本人のアイデンティティと密接に関係する言説として捉え、その形成史を解明する研究が登場した[34]。また、その延長で、「鎖国」だけではなく「開国」も言説として捉え、その形成史を追究する試みも展開されている[35]。
このような背景から、2017年2月には2020年度から使用される中学校の次期学習指導要領改定案から「鎖国」という表現が削除され[36]、小学校では「幕府の対外政策」、中学では「江戸幕府の対外政策」とされる予定であるとの発表があった。しかし、パブリックコメント(意見公募)での批判が多かったことから、幕末の「開国」との関係に配慮し「鎖国などの幕府の対外政策」といった表記がなされることとなった[37]。
なお、海外との交流・貿易を制限する政策は徳川日本だけにみられた政策ではなく、同時代の東北アジア諸国でも「海禁政策」が採られていたこともあり、現代の歴史学においては、「鎖国」ではなく、東北アジア史を視野に入れてこの「海禁」という用語を使う傾向がみられる。その理由としては、1)「鎖す」という語感が強すぎる、2)対欧米諸国の視点に基づきすぎている、3)否定的なイメージがある、があげられている。しかし、「海禁」自体の研究が十分ではないとの指摘もあり[38]、従来の用語を変えることへの批判もある[39][40]。
脚注
注釈
出典
関連項目
長崎貿易
広東システム
孤立主義
中華思想
パラダイス鎖国
ガラパゴス化
非武装中立
歴史の終わり(アレクサンドル・コジェーヴ/モーリス・パンゲ)
侍政
明治維新以前に日本に入国した欧米人の一覧
アルバニア - エンヴェル・ホッジャが築いた、1978年から1990年における同国の強い「孤立主義」政策を「鎖国」と呼ぶ場合がある[1]。
外部リンク
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%8E%96%E5%9B%BD |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1052,
1422,
2777,
4048,
4680,
5726,
7863,
8754,
9826,
10280,
10389,
11391,
11568,
11740,
11959,
12223
],
"plaintext_end_byte": [
1029,
1374,
2675,
4021,
4648,
5661,
7796,
8672,
9794,
10241,
10388,
11331,
11567,
11714,
11875,
12187,
12508
]
} | కందమూరు గ్రామంలోని పురుషుల సంఖ్య ఎంత ? | కందమూరు | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
709
],
"minimal_answers_end_byte": [
712
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
కందమూరు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం, శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా, నెల్లూరు మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన నెల్లూరు నుండి 24 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 475 ఇళ్లతో, 1639 జనాభాతో 1494 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 830, ఆడవారి సంఖ్య 809. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 527 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 305. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 592082[1].పిన్ కోడ్: 524309.
ఊరిపేరు
ఈ గ్రామనామం కందము + ఊరు అనే రెండు తెలుగు పదాల కలయికతో ఏర్పడింది. కంద వృక్షసూచిగా కంద దుంపను సూచిస్తుంది.[2] ఊరు అనగా గ్రామం.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు దక్షిణ మోపూరులో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల దక్షిణ మోపూరులోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు నెల్లూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల చింతారెడ్డిపాలెంలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్లు నెల్లూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నెల్లూరులో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
కందమూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
అడవి: 390 హెక్టార్లు
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 141 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 180 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 280 హెక్టార్లు
తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 85 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 15 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 399 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 153 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 261 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
కందమూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 71 హెక్టార్లు
చెరువులు: 190 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
కందమూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి
సమీప గ్రామాలు
మరుపూరు 6 కి.మీ
తోడేరు 6 కి.మీ
ప్రభగిరిపట్నం 6 కి.మీ
సజ్జాపురం 7 కి.మీ
గొల్లకందుకూరు 7 కి.మీ
సమీప మండలాలు
తూర్పున బుచ్చిరెడ్డిపాలెం మండలం
ఉత్తరాన సంగం మండలం
తూర్పున నెల్లూరు రూరల్ మండలం
తూర్పున వెంకటాచలం మండలం
మూలాలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
624,
954,
1943,
3274,
4027,
4980,
5541,
5876,
7141,
7676,
8600,
9162,
9775,
10403,
11035,
11655,
13416,
14984,
15935,
16908,
17558,
18041,
18802,
19719,
20220,
20918,
21384,
21818,
22578,
23597,
24252,
25078,
25968,
26779,
27058,
28111,
29711,
30427,
31361,
32121,
32951,
33876,
34590,
35071,
35470,
35674,
36081,
36773,
37083
],
"plaintext_end_byte": [
623,
934,
1921,
3273,
4026,
4979,
5535,
5862,
7127,
7647,
8564,
9145,
9774,
10402,
11034,
11638,
13399,
14973,
15934,
16863,
17557,
18032,
18779,
19697,
20219,
20917,
21383,
21778,
22577,
23574,
24251,
25054,
25967,
26756,
27057,
28083,
29699,
30426,
31360,
32120,
32940,
33866,
34589,
35070,
35469,
35667,
36080,
36744,
37082,
37152
]
} | Kuinka monelle kielelle Muodonmuutoksia -romaani on käännetty? | Houkutus (kirjasarja) | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Houkutus () on yhdysvaltalaisen kirjailijan Stephenie Meyerin kirjoittama kirjasarja. Sarja kertoo teini-ikäisestä Isabella ”Bella” Swanista, joka rakastuu Edward Cullen -nimiseen vampyyriin. Tyylilajiltaan Houkutus on sekoitus fantasiaa ja romantiikkaa. Sarjan ensimmäinen osa Houkutus () ilmestyi vuonna 2005 ja neljäs osa Aamunkoi () vuonna 2008. Meyer on suunnitellut jatkavansa Houkutuksen tarinaa teoksessa Midnight Sun, joka kertoo ensimmäisen kirjan tarinan Edward-vampyyrin näkökulmasta.[1] Hän on lisäksi kirjoittanut Houkutus – Kuvitettu opas vampyyrisaagaan () -oppaan sarjan maailmaan 2011.[2]
Houkutus-sarjan kirjoja on myyty maailmanlaajuisesti yli 42 miljoonaa kappaletta,[3][4] ja se on nousemassa kaikkien aikojen parhaiten myyneiden kirjasarjojen joukkoon.[5] Sarjan osia on käännetty yli 37 kielelle.[6] Suomeksi kirjasarjan on kustantanut WSOY ja kääntäneet Tiina Ohinmaa ja Pirkko Biström.
Tausta
Kirjailija
Stephenie Morgan Meyer (s. 24. joulukuuta 1973) on yhdysvaltalainen kirjailija, joka tuli tunnetuksi esikoisromaanillaan Houkutus. Meyer syntyi Connecticutin osavaltiossa, mutta muutti jo pienenä Arizonan Phoenixiin.[7] Myöhemmin hän opiskeli englantia Brigham Youngin yliopistossa, mistä hän valmistui vuonna 1995.[7] Vuodesta 1994 lähtien Meyer on ollut naimisissa Christian ”Pancho” Meyerin kanssa, ja parilla on kolme poikaa.[7] Hän kuuluu Myöhempien Aikojen Pyhien Jeesuksen Kristuksen kirkkoon. Meyer aloitti kirjailijanuransa vuonna 2003 kirjoitettuaan unensa pohjalta esikoisteoksensa Houkutuksen, joka julkaistiin kahta vuotta myöhemmin 2005. Tätä ennen hänellä ei ollut paljoakaan kokemusta kirjoittamisesta.[8] Houkutuksen saaman suosion myötä Meyer jatkoi teoksen tarinaa vielä kolmessa kirjassa. Neliosaisen Houkutus-kirjasarjan lisäksi hän on kirjoittanut muun muassa aikuisille suunnatun scifivaikutteisen romaanin Vieras (2008).
Kirjasarjan historia
Stephenie Meyer on kertonut saaneensa idean sarjan ensimmäiseen kirjaan Houkutukseen 2. kesäkuuta 2003 näkemästään erittäin eläväntuntuisesta unesta, jossa oli tavallisen näköinen tyttö ja erittäin kaunispiirteinen vampyyripoika niityllä keskellä metsää. Hahmot keskustelivat siitä, että olivat rakastumassa toisiinsa, mutta vampyyri tunsi suurta vetoa tytön veren tuoksua kohtaan ja joutui jatkuvasti taistelemaan itsensä kanssa, ettei tappaisi rakastettuaan yhdessä silmänräpäyksessä. Meyer kiinnostui unestaan ja kirjoitti sen ylös tietokoneelleen, jottei unohtaisi sitä. Hänellä ei ollut juurikaan kokemusta kirjoittajana, mutta siitä huolimatta alkoi kirjoittaa tarinaa joka päivä. Unen tytön Meyer nimesi Isabellaksi omalle tyttärelleen säästämänsä nimen mukaan, kun taas vampyyripojasta tuli Edward Kotiopettajattaren romaani- ja Järki ja tunteet -teoksien samannimisten hahmojen mukaan. Romaanin tapahtumat hän päätti sijoittaa sateiseen paikkaan ja päätyi Washingtonin osavaltiossa sijaitsevaan Forksin pikkukaupunkiin. Aluksi Meyer kirjoitti unensa niittykohtauksen tarinan loppuun, minkä jälkeen hän siirtyi kirjoittamaan kirjan alkua. Hän sai tarinansa valmiiksi elokuussa 2003 kolmen kuukauden kirjoittamisen jälkeen, mutta jatkoi vielä tarinansa muokkaamista.[8]
Meyerin sisar Emily, joka oli lukenut sisarensa tarinaa, ehdotti, että Meyer yrittäisi saada kustantajan tarinalleen.[8] Meyer alkoi etsiä itselleen kirjallisuusagenttia, ja newyorkilainen Jodi Reamer tarjoutui edustamaan häntä.[9] He ottivat yhteyttä kustannusyhtiöihin ja kertomansa mukaan saivat useita hylkäyspäätöksiä.[8] Marraskuussa 2003 Little, Brown and Company -kustantamon Megan Tingley luki Meyerin tarinan, kiinnostui ja päätti ostaa sen.[10] Little, Brown tarjosi 750000[11] dollarin arvoista kolme kirjaa kattavaa sopimusta, jonka Meyer otti vastaan.[8] Houkutus julkaistiin 5. lokakuuta 2005 75000 kappaleen ensipainoksella.[10] Siitä ei tullut heti suurta menestystä, mutta sen myyntiluvut nousivat viikko viikolta.[10]
Alun perin Meyer ei ollut suunnitellut kirjoittavansa jatko-osaa Houkutukselle ja oli kirjoittanut kirjalle selvän lopun.[12] Saatuaan Houkutuksen valmiiksi hän alkoi kuitenkin kirjoittaa sille useaa epilogia, jotka kasvoivat monen sadan sivun mittaisiksi.[12] Hän huomasi, ettei ollut valmis jättämään Houkutuksen maailmaa. Saatuaan usean kirjan kattavan sopimuksen Little, Brown and Company -kustantamolta Meyer alkoi kirjoittaa sarjan toista osaa, nimeltään Uusikuu (), samalla kun hän vielä muokkasi Houkutusta.[12] Uudenkuun kirjoittaminen kesti Meyeriltä noin viisi kuukautta, minkä jälkeen hän vielä jatkoi kirjan hiomista.[12] Kirja julkaistiin Yhdysvalloissa 6. syyskuuta 2006 100000 kappaleen ensi-painoksella.[10] Uudenkuun julkaisun aikaan kirjasarjasta oli jo tullut suosittu: toisen osan ennakkoon julkaistuja kopioita myytiin eBayssä sadoilla dollareilla, ja Meyerin lukutilaisuuksiin kerääntyi paljon ihailijoita.[10]
Uudenkuun jälkeen Meyer jatkoi sarjaa vielä kahden osan verran. Kolmas osa Epäilys () julkaistiin Yhdysvalloissa 7. elokuuta 2007 miljoonan kappaleen ensipainoksella.[10] Viimeinen osa Aamunkoi () toi sarjan ainakin toistaiseksi päätökseen vuotta myöhemmin 2. elokuuta 2008.[13] Meyer on selittänyt päättäneensä kirjasarjan Aamunkoihin siksi, että näki sen pääasiassa Bellan tarinana.[14] Aamunkoissa Bella selvittää ongelmansa ja saavuttaa kaiken haluamansa, ja Meyeristä tuntui luonnolliselta päättää hänen tarinansa tähän.[14]
Osat
Houkutus (, 2005 - suom. Tiina Ohinmaa 2005, WSOY, ISBN 978-951-0-30678-9)
Uusikuu (, 2006 - suom. Tiina Ohinmaa 2007, WSOY, ISBN 978-951-0-33252-8)
Epäilys (, 2007 - suom. Pirkko Biström 2008, WSOY, ISBN 978-951-0-34301-2)
Aamunkoi[15] (, 2008 - suom. Pirkko Biström lokakuussa 2009,[16] WSOY, ISBN 978-951-0-35116-1)
Tulevat osat
Meyer on ajoittain suunnitellut sarjan jatkamista. Hänen oli määrä kirjoittaa teos nimeltä Midnight Sun, jonka piti kertoa sarjan ensimmäisen osan Houkutuksen tarina Edwardin näkökulmasta. Elokuussa 2008 osa teoksen luonnoksista postitettiin luvattomasti internetiin, minkä jälkeen Meyer lopetti Midnight Sunin kirjoittamisen ja kertoi keskittyvänsä perheeseensä ja muihin töihin. Midnight Sunin luonnokset ovat nähtävissä hänen kotisivuillaan.[17] Marraskuussa 2008 Meyer kertoi haastattelussa, ettei hän silloisessa mielentilassaan voinut jatkaa teosta, vaan suunnitteli sen kirjoittamista vasta muutaman vuoden päästä, kun olisi varmaa, että ”kaikki ovat jo unohtaneet sen”.[18] Meyer on kertonut, että jos hän jatkaa sarjaa tulevaisuudessa, hän kirjoittaisi joko Leah Clearwaterin tai Renesmee Cullenin näkökulmasta.[19] Meyer on kirjoittanut myös oppaan Houkutuksen maailmaan, lisätietoa sarjasta sisältävän teoksen nimeltä The Twilight Saga: The Official Illustrated Guide, mutta sen julkaisupäivää ei vielä tiedetä.[2]
Helmikuussa 2010 nettiin levisi huhu, että Meyer ehkä kirjoittaisi vielä yhden kirjan Bellan näkökulmasta. Kirjan nimeksi tulisi Believe. Tätä ei olla kuitenkaan vahvistettu.
Suomennokset
Kustannusyhtiö WSOY on kustantanut Houkutuksen kirjoja suomeksi vuodesta 2005 lähtien. Ensimmäisen osan, vuonna 2005 ilmestyneen Houkutuksen käänsi Tiina Ohinmaa. Ohinmaa käänsi myös sarjan toisen osan Uudenkuun, joka julkaistiin suomeksi 21. joulukuuta 2007.[20] Kolmannen osan Epäilyksen kohdalla kääntäjäksi vaihtui Pirkko Biström. Epäilys julkaistiin suomeksi 16. lokakuuta 2008.[21] Sarjan neljäs osa Aamunkoi ilmestyi suomeksi 22. lokakuuta 2009 Pirkko Biströmin kääntämänä.[22]
Bree Tannerin lyhyt elämä
Bree Tannerin lyhyt elämä (The Short Second Life of Bree Tanner) on lyhyt romaani (novella), jonka on kirjoittanut kirjailija Stephenie Meyer ja joka kuuluu Houkutus-kirjasarjaan. Se kertoo vastasyntyneestä vampyyristä nimeltä Bree Tanner, joka esiintyy ensimmäisen ja viimeisen kerran Epäilyksessä. Teini-ikäinen Bree on yksi Victorian luomista vampyyreistä tämän vastasyntyneiden vampyyrien armeijaan, jonka tehtävänä on tuhota Cullenit. Kirja on kirjoitettu Breen näkökulmasta, vaikka koko kirjasarja on suurimmaksi osaksi kirjoitettu päähenkilön, Bella Swanin, näkökulmasta.[23] Meyer antoi ohjaaja David Sladen, käsikirjoittaja Melissa Rosenbergin ja muutaman näyttelijän lukea kirjan tarinan kirjaan perustuvan elokuvan Twilight – Epäilys ollessa tuotannossa.[24] Se julkaistiin 5. kesäkuuta 2010 Yhdysvalloissa ja 11. kesäkuuta 2010 Suomessa.[25][26]
Teosten sisältö
Lähtöasetelma
17-vuotias Isabella ”Bella” Swan muuttaa äitinsä luota Arizonan Phoenixista Washingtonin osavaltion sateiseen pikkukaupunkiin Forksiin. Forksissa Bella tutustuu Edward Cullen -nimiseen poikaan. Bella ja Edward ajautuvat toistuvasti yhteen oudoissa olosuhteissa, ja tyttö alkaa epäillä Edwardissa olevan jotakin yliluonnollista. Bellalle selviää, että Edward on vampyyri. Bella ja Edward rakastuvat, ja Bella tutustuu Edwardin vampyyriperheeseen. He huomaavat pian, ettei ihmisen ja vampyyrin välinen suhde ole helppo ja turvallinen.
Juoni
Houkutus
Bella Swan muuttaa uuteen kotiinsa Forksin pikkukaupunkiin. Ensimmäisenä päivänään koulussa hän tutustuu komeaan ja salaperäiseen Edward Culleniin, joka käyttäytyy omituisesti tytön seurassa. Edward paljastuu pian vampyyriksi. Hänelle Bellan veren tuoksu on houkuttelevampi kuin kenenkään muun ihmisen, ja tämän vuoksi poika pelkää jonakin päivänä tappavansa tytön. Tästä huolimatta kaksikko rakastuu ja aloittaa suhteen. Bellasta tulee kuitenkin sattumalta verenhimoisen vampyyri Jamesin uusin kohde. James alkaa saalistaa Bellaa, joka joutuu Cullenien avustuksella pakenemaan Forksista.
Uusikuu
Edward lähtee vampyyriperheineen Forksista, sillä uskoo läsnäolollaan saattavansa Bellan vaaraan. Bella masentuu syvästi, mutta piristyy hieman ystävystyessään lähemmin Jacob Blackin kanssa. Vampyyri Jamesin kumppani Victoria palaa Forksiin, ja ihmissudeksi paljastuneen Jacobin ja tämän heimotovereiden on suojeltava Bellaa vampyyrinaisen kostolta. Väärinkäsityksen johdosta Edward luulee Bellan kuolleen ja menettää halunsa elää. Hän matkustaa Italiaan tullakseen Volturi-vampyyrien tuhoamaksi. Bellan ja Alicen on kiirehdittävä Volterraan pelastamaan Edward, ennen kuin tämä tapattaa itsensä.
Epäilys
Bella ja Edward ovat jälleen onnellisesti yhdessä, mutta Bellan ystävyys häneen rakastuneen Jacobin kanssa on koetuksella. Samaan aikaan Seattlessa kokoaa Victoria vampyyriarmeijaa hyökätäkseen Bellan, Edwardin ja muiden Cullenien kimppuun kostaakseen kumppaninsa Jamesin kuoleman. Bella ja Jacob lähentyvät jälleen, mutta Bella tajuaa, että hänen on tehtävä valinta Edwardin ja Jacobin välillä. Cullenien vampyyriperhe liittoutuu La Pushin ihmissusien kanssa taistellakseen yhdessä Victorian armeijaa vastaan. Ennen taistelua Edward kosii Bellaa, joka tajuaa rakastuneensa sekä Edwardiin että Jacobiin.
Aamunkoi
Bella ja Edward menevät naimisiin, mikä ei ole Jacobin mieleen. Häämatkalla Bella ja Edward rakastelevat ensi kertaa, ja Bella tulee raskaaksi. Bella synnyttää puolivampyyrin tyttövauvan, Renesmeen, josta Jacob löytää leimautuessaan sielunkumppanin. Vaikean raskauden ja synnytyksen takia Bella tekee kuolemaa, ja Edwardin on muutettava Bella vampyyriksi. Vampyyri Irina erehtyy luulemaan Renesmeetä lainsuojattomaksi kuolemattomaksi lapseksi ja matkustaa Volterraan ilmoittamaan lapsesta Voltureille. Volturit lähtevät matkaamaan kohti Forksia tuhotakseen Renesmeen ja Cullenit.
Päähenkilöt
Bella Swan on Houkutus-sarjan päähenkilö. Sarjan alussa hän on 17-vuotias ja juuri muuttanut kauas kotoaan isänsä Charlie Swanin luokse Forksin kaupunkiin. Uudessa koulussaan hän tutustuu Edward Culleniin, joka paljastuu myöhemmin vampyyriksi. Bella ja Edward tuntevat vetoa toisiinsa, rakastuvat ja aloittavat vaarallisen suhteensa. Bella on ruskeahiuksinen ja -silmäinen tyttö, joka on usein erittäin kömpelö. Hänellä kuvataan joskus olevan huono itsetunto, ja hän epäilee usein Edwardin rakkautta itseään kohtaan. Sarjaan perustuvissa elokuvissa Bellaa esittää Kristen Stewart.
Edward Cullen on toinen sarjan päähenkilö. Edward on vampyyri ja asuu yhdessä vampyyriperheensä kanssa lähellä Forksia. Edward ja hänen perheensä pidättäytyvät tappamasta ihmisiä ja juomasta ihmisverta. Bellan veren vastustaminen tuottaa kuitenkin hänelle suuria vaikeuksia, minkä vuoksi hän pelkää tappavansa tytön. Muun muassa tämä aiheuttaa suuria ongelmia Bellan ja Edwardin suhteelle. Edwardilla on tavallisten vampyyrivoimiensa lisäksi kyky lukea muiden ajatuksia Bellaa lukuun ottamatta. Sarjaan perustuvissa elokuvissa Edwardia esittää Robert Pattinson.
Jacob Black on sarjan ensimmäisessä osassa pelkkä sivuhenkilö, joka tulee kertomiensa legendojen kautta paljastaneeksi Bellalle Edwardin olevan vampyyri. Sarjan toisesta osasta lähtien hän kohoaa suurempaan rooliin. Jacob kuuluu Quileute-intiaaniheimoon ja asuu isänsä Billyn kanssa La Pushin intiaanireservaatissa. Monien muiden heimon jäsenten tavoin myös Jacob on muodonmuuttaja, joka muuttaa muotoaan sudeksi. Hän on rakastunut Bellaan ja kilpailee Edwardin kanssa tytöstä. Sarjaan perustuvissa elokuvissa Jacobia esittää Taylor Lautner.
Tapahtumapaikat
Houkutus-sarjan päätapahtumapaikka on Washingtonin osavaltiossa sijaitseva pikkukaupunki Forks, jonne päähenkilö Bella Swan sarjan alussa muuttaa. Meyer halusi sijoittaa sarjan tapahtumat "naurettavan sateiseen" paikkaan ja sai selville, että Olympian niemimaa Washingtonin osavaltiossa oli yksi manner-Yhdysvaltojen sateisimmista paikoista.[8] Kartalta hän etsi sopivaa paikkaa sarjalle ja päätyi pieneen Forksiin suurien metsien keskellä.[8] Myös kaupungin nimi ja valokuvat alueelta vakuuttivat Meyerille valinnan olevan oikea.[8] Ennen Houkutuksen valmistumista Meyer ei ollut käynyt Forksissa: hän vieraili siellä ensi kertaa kesällä 2004 vajaa vuosi kirjan valmistumisen jälkeen.[27] Toinen tärkeä tapahtumapaikka on Forksin lähistöllä sijaitseva La Pushin intiaanireservaatti, jossa Jacob perheineen ja ystävineen asuu. Tutkiessaan Forksia Meyer törmäsi La Pushissa asuvan paikallisen intiaaniheimon Quileuten vanhoihin tarinoihin ja legendoihin.[8] Hän kiinnostui niistä ja päätti ottaa heimon ja sen asuinpaikan La Pushin mukaan tarinaan.[8] Myös muita Washingtonin kaupunkeja kuten Seattle, Port Angeles ja Olympia kuvataan tai mainitaan sarjassa. Osa ensimmäisen kirjan tapahtumista sijoittuu Meyerin omaan kotikaupunkiin Arizonan Phoenixiin, ja Uudessakuussa osa hahmoista vierailee Italian Volterrassa. Sarjan kolmannessa kirjassa Bella vierailee äitinsä luona Floridan Jacksonvillessä. Neljännessä osassa Aamunkoi Bella ja Edward viettävät aikaa kuvitteellisella Isle Esmen saarella Brasilian rannikolla.
Mytologia
Houkutuksen vampyyrit eroavat usealla tavalla perinteisistä myyttien vampyyreista. Kirjasarjan vampyyreilla ei esimerkiksi ole torahampaita vaan pelkästään erityisen terävät ja vahvat hampaat.[28] Vampyyrit eivät tuhoudu auringonvaloon joutuessaan, mutta auringonvalossa niiden iho kimaltaa säkenöivästi.[28] Vampyyrien ei tarvitse juoda ihmisverta, ja ne voivat pysyä elossa vain metsästämällä eläimiä ja juomalla näiden verta.[28] Meyer on kertonut vampyyriensa erilaisuuden johtuvan siitä, ettei hän ensimmäistä osaa vielä kirjoittaessaan tiennyt paljoakaan perinteisestä vampyyrimytologiasta.[28] Saatuaan tietää kirjansa julkaistavan hän luki lisää vampyyrimytologiasta, mutta ei enää siinä vaiheessa halunnut muuttaa jo kehittämiään hahmoja.[28] Sarjan vampyyrit ovat lisäksi kuolemattomia, usein erittäin kauniita ja niillä voi olla erityiskykyjä, kuten ajatusten lukeminen tai tulevaisuuden näkeminen.
Houkutus-kirjasarjassa nähtävät, Uudessakuussa esitellyt muodonmuuttajat kuuluvat Quileute-intiaaniheimoon, ja heidän tehtävänsä on suojella heimoa ja heimon maita esimerkiksi vampyyreilta. Muodonmuuttajat kykenevät muuttumaan susiksi aina kun haluavat, eikä muodonmuutos riipu esimerkiksi Kuun liikkeistä. He paranevat nopeasti, ovat nopeita ja voimakkaita sekä pystyvät kommunikoimaan telepaattisesti toistensa kanssa ollessaan suden muodossa. Muodonmuuttajat eivät ikäänny, jos he muuttuvat säännöllisesti susiksi. Muodonmuuttajat ja vampyyrit ovat toistensa vihollisia. Aamunkoissa paljastetaan, että Quileute-heimon muodonmuuttajat eivät ole oikeita ihmissusia vaan pikemminkin hahmonvaihtajia, koska pystyvät muuttamaan muotoaan aina halutessaan.[29] Kirjassa mainitaan myös ”Kuun lapset” (), jotka luokitellaan oikeiksi ihmissusiksi.[29] Kuun lapset ovat perinteisempiä myyttien ihmissusia.[29]
Tyyli, teemat ja vaikutteet
Nimien taustaa
Kirjasarjan ja sen ensimmäisen osan alkuperäisnimi Twilight merkitsee kirjaimellisesti käännettynä hämärää. Meyerillä oli vaikeuksia valita nimeä ensimmäiselle osalle, ja Twilight otettiin käyttöön paremman nimen puutteessa.[30] Se oli peräisin Meyerin kokoamalta nimiehdotuslistalta, mistä se pisti sekä Meyerin että hänen agenttinsa silmään.[30] Toinen osa New Moon eli Uusikuu kuvaa Meyerin mukaan Bellan elämän synkintä aikaa, kuten samannimisessä Kuun vaiheessa yöt ovat kaikista pimeimpiä.[31] Nimi Breaking Dawn, vapaasti käännettynä aamunkoi, viittaa Meyerin mukaan Bellan uuden elämän alkuun vampyyrina.[14]
Suomennosvaiheessa Houkutukselle harkittiin nimeksi jonkinlaista suoran käännöksen muunnosta alkuperäisestä nimestä.[32] WSOY oli kuitenkin samoihin aikoihin julkaissut jo muutamia teoksia, joilla oli samankaltaisia nimiä, ja tämän johdosta kirjalle etsittiin erilaisempaa nimeä.[32] Kustantaja päätyi nimeen Houkutus, sillä sitä pidettiin sopivana kirjan henkeen.[32] Neljännen osan suomenkielinen nimi valittiin WSOY:n järjestämässä nimikilpailussa.[15]
Kannet
Houkutus-sarjan kansilla on Meyerin mukaan symbolisia merkityksiä. Esimerkiksi Houkutuksen kannessa kuvattu omena viittaa Raamatun luomiskertomuksessa esiintyvään hyvän ja pahan tiedon puun hedelmään.[30] Kannen omena kuvaa muun muassa valintaa, joka Bellan on tehtävä: Edward on ”kielletty hedelmä”, ja Bellan on valittava tavatako poikaa enää.[30] Epäilyksen kannessa kuvattu punainen nauha symboloi Bellan siteitä vanhaan elämäänsä.[33] Aamunkoin kannessa esiintyvät shakkinappulat kuningatar ja sotilas puolestaan kuvaavat Bellan kehitystä sarjan aikana heikoimmasta ”nappulasta” voimakkaimmaksi.[14] Sarjan toisen osan Uudenkuun kantta, jossa on kuvattuna tulppaani, Meyer ei ollut mukana valitsemassa.[31]
Tyylilaji ja rakenne
Houkutus-kirjasarja on tyylilajiltaan romantiikalla maustettua fantasiaa ja kuuluu nuortenkirjallisuuteen. Meyer itse on kuvaillut sarjan ensimmäistä kirjaa Houkutusta ”jännitys-romanssi-kauhu-komediaksi”.[34] Koko sarjaa hän pitää tyylilajiltaan pääasiassa romantiikkana,[34] ja suuri osa kirjasarjaa keskittyykin Bellan ja Edwardin rakkaussuhteeseen ja myöhemmin kolmiodraamaan Jacobin kanssa.[35] Kirjoissa käytetään minäkertojaa. Kaikki neljä kirjaa kerrotaan Bellan näkökulmasta, mutta kolmannen kirjan epilogi ja osa neljännestä kirjasta kerrotaan myös Jacobin näkökulmasta. Meyerin mukaan kirjat eivät oikein sovi mihinkään tiettyyn kategoriaan, ja niitä on vaikea luokitella luomatta vääriä käsityksiä kirjojen luonteesta.[36] Hänen kirjansa käsittelevät esimerkiksi vampyyreita, mutta eivät siitä huolimatta ole tyypillisiä vampyyritarinoita.[36]
Teemat ja vaikutteet
Stephenie Meyerin mukaan Houkutuksen kirjat kertovat, synkistäkin teemoista huolimatta, "elämästä ja rakkaudesta", eivät "kuolemasta tai himosta".[37] Houkutus-sarjan teemoihin kuuluvat myös valinnat ja vapaa tahto,[38] jotka ovat Meyerille tärkeitä teemoja.[36] Hän on kertonut, että esimerkiksi Edward-vampyyrin tekemä valinta pidättäytyä juomasta ihmisverta on yksi sarjan kantavia teemoja.[38] Hänen mukaansa jokainen kykenee olosuhteistaan huolimatta aina tekemään valinnan.[38]
Meyer on kertonut, että jokaisella kirjalla on omat innoittajansa klassikkoteoksissa ja että kirjat perustuvat löyhästi näihin. Ensimmäistä osaa Houkutusta innoitti Jane Austenin teos Ylpeys ja ennakkoluulo kun taas Uusikuu perustuu löyhästi William Shakespearen näytelmään Romeo ja Julia.[39] Epäilys sai innoitusta Emily Brontën Humisevasta harjusta.[39] Viimeinen osa Aamunkoi perustuu osittain Shakespearen näytelmään Juhannusyön uni, mutta Meyerin mukaan sitä inspiroivat myös muut teokset, kuten näytelmä Venetsian kauppias'.[14][39] Myös Orson Scott Cardin teokset ja L. M. Montgomeryn Anna-sarja ovat vaikuttaneet suuresti Meyerin kirjoihin ja kirjoitustyyliin.[36]
Meyer kuuluu Myöhempien Aikojen Pyhien Jeesuksen Kristuksen kirkkoon ja on kertonut uskonsa vaikuttaneen Houkutus-sarjaan. Kertomansa mukaan hänen mormoniuskonsa ei suoraan inspiroi sarjaa, mutta hänen uskostaan saamansa arvot ovat vaikuttaneet häneen ihmisenä ja sen kautta siihen, mitä hän kirjoittaa.[40] Meyer ei esimerkiksi kirjoita tarkasti kuvattuja seksikohtauksia,[40] eikä hänen romaaneissaan esiinny huumeidenkäyttöä tai rankkaa kiroilua.[41]
Meyer on kertonut saaneensa kirjoittaessaan innoitusta musiikista[42] ja on lähettänyt nettisivuilleen niin kutsuttuja soittolistoja kappaleista, jotka erityisesti ovat inspiroineet kirjojen kohtauksia. Useimmiten listoilla on esimerkiksi Musen, Blue Octoberin, My Chemical Romancen, Coldplayn ja Linkin Parkin kappaleita.[43][44][45][46] Soittolistat ovat nähtävissä Meyerin kotisivuilla.
Filmatisoinnit
Twilight – Houkutus
Twilight – Houkutus () on elokuvayhtiö Summit Entertainmentin tuottama vuoden 2008 elokuva, joka perustuu Houkutuksen ensimmäiseen osaan. Elokuvan on ohjannut Catherine Hardwicke ja käsikirjoittaneet Hardwicke ja Melissa Rosenberg.[47][48] Sen pääosissa ovat Kristen Stewart ja Robert Pattinson. Elokuvan tuotanto alkoi vuoden 2008 helmikuussa,[49] ja sen kuvaukset päättyivät saman vuoden toukokuussa.[50] Elokuva kuvattiin pääasiassa Oregonin osavaltion Portlandissa ja sen lähiympäristössä.[51] Twilight – Houkutus sai ensi-iltansa 21. marraskuuta 2008. Suomessa elokuva sai ensi-iltansa 2. tammikuuta 2009. Twilight – Houkutus oli taloudellinen menestys: huhtikuuhun 2009 mennessä elokuva oli tuottanut yli 379 miljoonaa dollaria.[52]
Sarja kertoo teini-ikäisestä Bella Swanista (Kristen Stewart), joka ensimmäisessä elokuvassa muuttaa Forksiin isänsä luokse, kun hänen äitinsä muuttaa Floridaan uuden miehensä kanssa. Hän tapaa koulussa oudon pojan Edward Cullenin (Robert Pattinson) ja tämän perheen. Myöhemmin hän rakastuu Edwardiin mutta hänelle valkenee, että tämä vampyyri. Cullenien pelatessa baseballia paikalle osuu kolme vampyyria: Jäljittäjä James, Victoria ja Laurent. Toisin kuin Cullenit, he juovat ihmisten verta. James alkaa jäljittämään Bellaa huomatessaan tämän olevan ihminen. Hän uskottelee Bellalle, että on kidnapannut tämän äidin, ja Bellan pitäisi saapua balettistudiolle, jossa hän joskus pienenä harrasti balettia. Bella saapuu studiolle mutta huomaa, että James on huiputtanut häntä. James puree Bellaa, mutta Edward saa imettyä myrkyn niin, ettei Bella muutu vampyyriksi. Tästä alkaa Bellan halu muuttua vampyyriksi. Victoria haluaa kostaa kumppaninsa kuoleman.
Twilight – Uusikuu
Twilight – Uusikuu () on Summit Entertainmentin tuottama vuoden 2009 elokuva, joka perustuu Houkutus-sarjan toiseen osaan Uuteenkuuhun. Elokuvan on ohjannut Chris Weitz[53] ja käsikirjoittanut Melissa Rosenberg.[54] Sen pääosissa ovat Kristen Stewart, Robert Pattinson ja Taylor Lautner. Summit Entertainment päätti tehdä Twilight – Uudenkuun ensimmäisen Houkutus-elokuvan suuren taloudellisen menestyksen jälkeen marraskuussa 2008.[55] Elokuvan kuvausten oli määrä alkaa 23. maaliskuuta 2009 Kanadan Vancouverissa,[56] mutta ne aloitettiin jo muutamaa päivää aiemmin.[57] Twilight – Uusikuu sai ensi-iltansa 20. marraskuuta 2009.[58]
Bellan syntymäpäiväjuhlissa hän saa paperiviillon avatessaan lahjoja. Jasper hyökkää Bellaa kohti mutta Edward saa pelastettua Bellan. Pian tämän jälkeen Edward jättää Bellan vaittäen ettei rakasta tätä enää. Cullenien perhe muuttaa pois Forksista. Bella etsii lohtua Jacob Blackilta (Taylor Lautner) ja heistä tuleekin hyviä ystäviä. Jacobille kuitenkin kehittyy romanttisia tunteita Bellaa kohtaan. Bellalle paljastuu, että Jacob on ihmissusi. Bellan hypätessä kalliolta huvin vuoksi Edward luulee väärinkäsityksen kautta, että Bella on kuollut, vaikkei oikeasti ole, ja lähtee Voltureille anomaan kuolemaa, sillä ei voi elää maailmassa, jossa Bellaa ei ole. Alice ja Bella lähtevät Italiaan estääkseen Edwardin suunnitelmat ja todistamaan, että Bella on elossa.
Twilight – Epäilys
Twilight – Epäilys () on Summit Entertainmentin tuottama elokuva. Sen ohjaa brittiläinen David Slade.[59] Summit ilmoitti jo ennen Sladen palkkausta, ettei Twilight – Uusikuu -elokuvan ohjaaja Chris Weitz tulisi jatkamaan ohjaajana, sillä hänen on määrä olla kolmannen elokuvan kuvausten alkaessa yhä työstämässä Twilight – Uuttakuuta.[60] Aiemmat elokuvat käsikirjoittanut Melissa Rosenberg käsikirjoittaa myös Twilight – Epäilyksen.[61] Elokuvan pääosissa jatkavat Stewart, Pattinson ja Lautner. Elokuvan kuvaukset alkoivat Vancouverissa 17. elokuuta ja päättyivät 31. lokakuuta 2009.[62] Twilight – Epäilyksen ensi-ilta on 30. kesäkuuta 2010 myös Suomessa. Elokuvan oli tarkoitus saada ensi-iltansa 2. heinäkuuta 2010 Suomessa, mutta ensi-iltaa aikaistettiin, joten nyt Twilight - Epäilys nähdään Suomessa samana päivänä kuin Yhdysvalloissakin.
Bella ja Edward ovat taas yhdessä, ja Jacob on sydän murtuneena vältellyt Bellaa. Bella kaipaa parasta ystäväänsä. Ihmissudet ja vampyyrit joutuvat tekemään aselevon keskenään, kun Victoria (Bryce Dallas Howard) vainoaa Bellaa edelleen kostaakseen Jamesin kuoleman. Hänestä on reilumpaa antaa Bellan kuolla, sillä silloin Edward saisi kokea saman tuskan kuin mitä hän koki kun hänen kumppaninsa kuoli. Hän luo vastasyntyneiden vampyyrien armeijan, jota vastaan Cullenien ja Quileute-heimon on taisteltava. Taisteluiden aikana Bella tajuaa, että on koko ajan ollut rakastunut Jacobiin. Elokuvassa on myös muutama takauma, joissa näytetään joidenkin Cullenin perheen jäsenten muuttuminen vampyyriksi. Esimerkiksi Rosalien ja Jasperin takaumat esiintyvät elokuvassa.
Twilight – Aamunkoi
Twilight – Aamunkoin ensimmäisen osan on tarkoitus saada ensi-iltansa 18. marraskuuta 2011 ja toisen osan kesällä 2012.[63][64] Molemmat osat ohjaa ohjaa Bill Condon.[65] Myös samat pääosat nähdään elokuvassa: Kristen Stewart, Robert Pattinson ja Taylor Lautner.[66]
Mediassa oli kauan aikaa väittelyä siitä, että tehdäänkö Aamunkoi elokuvaksi vai ei. Toukouussa 2010 Summit Entertainment kuitenkin virallisti elokuvan teon.[67] Mediassa on ollut myös paljon kohua siitä, että kuvataanko Twilight - Aamunkoi kahteen tai jopa kolmeen eri osaan.[68][69] Ohjaaja Condon on kuitenkin allekirjoittanut sopimuksen yhdessä Summit Entertainmentin kanssa kaksiosaisen elokuvan kuvaamisesta.[70] Summit Entertainment on virallistanut myös, että elokuvasta tulee kaksiosainen.[67] Myös Renesmeen luomisesta on ollut paljon eri kantoja, sillä Renesmeen luominen tulee olemaan hyvin hankalaa.[71][72][73] Käsikirjoittaja Melissa Rosenberg sanoo, että kaikki eivät tule olemaan tyytyväisiä elokuvasarjan päätoselokuvaan.[74] Summitin virallistaessa elokuvan teon se virallisti myös, että koko Cullenin perhe on palaamassa viimeiseen kaksiosaiseen elokuvaan samoine näyttelijöineen kuin ennenkin, mukaan lukien Billy Burken.[67] Elokuvan kuvausten oletetaan alkavan lokakuussa.[75]
Vastaanotto
Myyntimenestys
Houkutus-sarjan kirjoja on myyty maailmanlaajuisesti yli 50 miljoonaa kappaletta,[3][4] ja se on nousemassa kaikkien aikojen parhaiten myyneiden kirjasarjojen joukkoon.[5] Yksin Yhdysvalloissa sarjan kolme ensimmäistä kirjaa ovat myyneet yhteensä yli 8,5 miljoonaa kappaletta.[76] Kirjat ovat nousseet usealle bestseller-listalle. Esimerkiksi Uusikuu pysytteli New York Timesin listalla yli 50 viikkoa,[77] ja sarjan kolme ensimmäistä kirjaa pysyivät yhteensä yli 143 viikkoa samalla listalla.[38] Ensimmäisellä myyntiviikollaan Epäilys myi lähes 250000 kappaletta,[41] ja se nousi USA Today -lehden myyntilistan kärkipaikalle tiputtaen paikalta Harry Potter -kirjasarjan seitsemännen osan Kuoleman varjelukset.[5] Neljännen osan Aamunkoin alkupainos oli 3,2 miljoonaa, ja se myi ensimmäisen myyntipäivänsä aikana yli 1,3 miljoonaa kappaletta,[1] mikä oli sen kustantajan ennätys.[76] Kaiken kaikkiaan Aamunkoi myi 6,1 miljoonaa kappaletta vuoden 2008 aikana.[78]
USA Todayn mukaan sarjan neljä osaa olivat vuoden 2008 myydyimmät kirjat Yhdysvalloissa,[79] ja Meyerin kustantaja arvioi hänen kirjojensa myyneen kyseisenä vuonna 22 miljoonaa kappaletta,[80] kun taas Publishers Weekly kertoo kirjojen myyneen 27,5 miljoonaa kappaletta vuonna 2008.[78] Meyer on ensimmäinen kirjailija, joka on teoksillaan vallannut USA Todayn listan neljä kärkipaikkaa.[80] Kirjasarja on ollut suosittu myös Suomessa, ja esimerkiksi Uudenkuun ensimmäinen painos myytiin loppuun ennätyksellisen nopeasti.[16] Myös Epäilyksen ensimmäinen painos myytiin nopeasti loppuun.[81]
Arvostelut
Kriitikoilta sarja on saanut monenlaisia arvioita. Time-lehden kriitikko Lev Grossman mainitsi sarjan muistuttavan hieman fanfictionia, mutta kehui kuitenkin sitä ja vertasi sen laatua Harry Potter- ja Taru sormusten herrasta -kirjasarjoihin.[38] Hänen mukaansa lukijat eivät halunneet ainoastaan lukea sarjan maailmasta vaan asua siellä.[38] USA Weekend -lehden haastattelussa kirjailija Stephen King kertoi mielipiteensä sarjasta. Hänen mukaansa Meyer ei osaa kirjoittaa eikä ”todellakaan ole järin hyvä”.[82] Suomessa Portin Marianna Leikomaa arvioi sarjan hyvin heikkotasoiseksi ja Tähtivaeltajan Toni Jerrman asetti kirjat ”surkeimpien suosittujen vampyyrisarjojen” listan ykköseksi.[83][84]
Ensimmäinen kirja Houkutus sai ristiriitaisen vastaanoton. Esimerkiksi Kirkus Reviews mainitsi kirjan olevan kaukana täydellisestä, kritisoi Edwardia liian byroniseksi ja piti Bellaa hahmona, jonka ”vetovoima perustuu taikuuteen, ei itse henkilöön”.[85] Sivusto uskoi kuitenkin heidän rakkaustarinansa vetoavan hyvin lajityypin ihailijoihin.[85] Booklist piti teoksesta, mutta kritisoi sitä liian löyhästä juonesta.[85] Yhtä ristiriitaisen vastaanoton sai Uusikuu. AvidBookReader.com-sivusto antoi kirjalle arvosanaksi C+, kutsui sitä pieneksi pettymykseksi ja arvioi kirjan parhaiksi kohdiksi sen alun ja lopun.[86] Sivuston kriitikko piti virheenä jättää Cullenien vampyyriperhe pieneen osaan ja kritisoi Bellaa sarjan heikoimmaksi ja ärsyttävimmäksi hahmoksi.[86] Teenreads.com-sivuston Norah Piehl piti teosta pitkäveteisenä, mutta uskoi sen saavan sarjan ihailijat odottamaan innolla seuraavaa osaa.[87]
Epäilys sai sekin ristiriitaisen vastaanoton. LoveVampires-sivusto piti teosta erittäin hyvänä ja antoi sille neljä tähteä viidestä, mutta mainitsi aikuisten lukijoiden saattavan tympääntyä ”angstin” täyttämään teiniromanssiin.[88] School Library Journalin Anne Rouyer kehui teosta Meyerin ”tehokkaasta ja intensiivisestä” ensirakkauden kuvauksesta. Hän katsoi kuitenkin vastasyntyneiden vampyyrien tarinan tuntuvan jälkeenpäin lisätyltä ja mainitsi ihmissusien ja vampyyrien syntytarinoiden hidastavan romaania.[89] DearAuthor-sivuston kriitikko antoi Epäilykselle arvosanaksi C- ja kutsui sitä Uuttakuutakin suuremmaksi pettymykseksi.[90] Blast Magazinen Kellan Rice kritisoi Epäilystä sekä Bellan hahmoa seksistisiksi.[91]
Aamunkoi sai pääasiassa kielteisen vastaanoton kriitikoilta. Entertainment Weeklyn Jennifer Reese antoi sille arvosanaksi D, arvosteli sen juonenkäänteitä omituisiksi ja piti raskaana olevaa Bellaa vaikeasti samaistuttavana, jopa kauhistuttavana hahmona.[92] Independent-lehden arvostelija piti Bellan arkipäiväisen elämän kuvausta osuvana sekä Edwardin perheen taustatarinoita älykkäinä, mutta kritisoi kirjaa erittäin seksistiseksi ja piti Bellaa heikkona hahmona, joka ”elää palvellakseen miehiä ja kärsiäkseen”.[93] NewsOK-sivuston arvostelussa kriitikko Sara Rose uskoi Aamunkoin miellyttävän sarjan ihailijoita, mutta mainitsi satunnaisten lukijoiden saattavan pettyä sen vähäiseen toimintaan.[94] Entertainment Weeklyn mukaan monet sarjan ihailijat olivat pettyneitä Aamunkoihin.[95]
Palkinnot
Kirjasarja on saanut joitakin huomionosoituksia ja palkintoja. Esimerkiksi ensimmäinen osa Houkutus oli muun muassa New York Timesin toimituksen valinta vuoden parhaaksi kirjaksi ja Publishers Weeklyn listalla parhaista nuortenkirjoista vuonna 2005.[96] Samana vuonna Publishers Weekly valitsi Meyerin yhdeksi vuoden lupaavimmista uusista kirjailijoista.[97] Epäilys oli Myöhempien Aikojen Pyhien kirkkoon kuuluville kirjailijoille jaettavan Whitney-palkinnon ehdokkaana parhaan rakkausromaanin/naistenkirjallisuuden luokassa vuonna 2007.[98] Huolimatta saamastaan negatiivisesta vastaanotosta Aamunkoi voitti British Book Award -palkinnon vuonna 2009.[99] Samana vuonna se voitti myös Children’s Choice -palkinnon teini-ikäisten valitsemasta vuoden kirjasta, ja Meyer itse valittiin vuoden kirjailijaksi.[100] Kirjasarja voitti lisäksi parhaan kirjan Nickelodeon Kids’ Choice -palkinnon vuonna 2009.[101]
Vaikutus
Suuren suosionsa ja innokkaiden ihailijoidensa myötä Houkutuksen on sanottu luoneen ympärilleen niin kutsutun ”Twilight-ilmiön”, jota on verrattu J. K. Rowlingiin ja hänen Harry Potter -kirjasarjansa aiheuttamaan Pottermaniaan.[102][38] Kirjasarjaa onkin arveltu ”uudeksi Harry Potteriksi”.[5] Meyer itse on vähätellyt vertailuja Rowlingiin, mutta pitänyt molempien sarjojen ihailijoiden omistautuneisuutta samankaltaisena.[103] Houkutus on kerännyt paljon suosiota, suuren määrän innokkaita ihailijoita ja laajaa kannatusta esimerkiksi internetissä, missä sille on omistettu useita sivustoja.[102]
Alun perin nuorille aikuisille suunnatun sarjan ovat ottaneet omakseen kaikenikäiset.[102]
Houkutuksen ihailijat ilmaisevat itseään monin tavoin. Time-lehden mukaan he kirjoittavat sarjan pohjalta omia tarinoitaan internetiin, pukeutuvat sen hahmoiksi ja ovat perustaneet Houkutus-aiheisia yhtyeitä.[38] Lehti mainitsee Meyerin julkisten esiintymisten vetävän monituhatpäisiä yleisöjä.[38] Times Onlinen mukaan Houkutus on innostanut lukijoitaan lukemaan myös muita teoksia, esimerkiksi kirjasarjassa usein mainittua Emily Brontën romaania Humiseva harju.[104]
Yhdysvaltain presidentti Barack Obama on US Weekly -lehden mukaan lukenut Houkutus-kirjasarjaa yhdessä vanhemman tyttärensä Malian kanssa.[105] Yhdysvaltalainen laulaja Kelly Clarkson on kuvaillut itseään kirjasarjan suureksi ihailijaksi ja kirjoittanut kappaleen Uusikuu-kirjan pohjalta.[106] Näyttelijä Emily Osment on kehunut sarjaa ja pitää Houkutusta yhtenä suosikkikirjoistaan.[107]
Suurelta osin Houkutus-kirjasarjansa ansiosta Stephenie Meyer pääsi vuonna 2009 sijalle 26 talouslehti Forbesin kokoamalle listalle maailman vaikutusvaltaisimmista julkisuuden henkilöistä.[108]
Forks
Houkutus sijoittuu Yhdysvaltain Washingtonin osavaltiossa sijaitsevaan Forksin kaupunkiin, jossa sarjan suosio on lisännyt turismia:[109] ihailijoita on saapunut vierailulle kirjasarjan hahmojen ”kotikaupunkiin” joka puolelta Yhdysvaltoja sekä ulkomailta, kuten Saksasta, Irlannista, Espanjasta ja Australiasta saakka.[110] Keskimääräisesti Forksissa vierailee noin 8000 turistia kuukaudessa.[111]
Forksin myymälöissä myydään Houkutus-aiheisia tuotteita,[109] ja useat sen ravintolat myyvät sarjaan liittyviä teemaruokia.[111] Kaupunkilaiset järjestävät myös Houkutus-aiheisia kiertokäyntejä Forksissa ja sen lähialueilla.[109] Sarjan ihailijat ovat myös yhteistyössä Infinite Jewelry Co -yrityksen ja West Olympic Peninsula Betterment Association -yhdistyksen kanssa organisoineet kampanjan Forksin vanhan high schoolin, kirjojen tärkeän tapahtumapaikan, säilyttämiseksi.[112] Houkutus-sarjan kunniaksi Forksissa vietetään vuosittaista Stephenie Meyer -päivää 13. syyskuuta, sarjan päähenkilön Bella Swanin syntymäpäivänä.[110]
Lähteet
Aiheesta muualla
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Luokka:84 Kertomakirjallisuus
*
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Houkutus%20%28kirjasarja%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
6,
1651,
2034,
3606,
4425,
4942,
5299,
5720,
5825,
6415,
6943,
7372,
7506,
7862,
8176,
8609,
8981,
9638,
10558,
11100,
11447,
11637,
11940,
12104,
12560,
13120,
14432,
14984,
15487,
15974,
16098,
16948,
17640,
18230,
19141,
19419,
19619,
20102,
20774,
21470,
22029,
22935,
23327,
24236,
24787,
25247,
26036,
26330,
27406,
27933,
28781,
29004,
29628,
29946,
30786,
31187,
31407,
31846,
32732,
33505,
34584,
35240,
35623,
36089,
36543,
36639,
37114,
38233,
38633,
39191,
40269,
40793
],
"plaintext_end_byte": [
1650,
2013,
3605,
4424,
4924,
5298,
5719,
5824,
6395,
6942,
7371,
7498,
7861,
8175,
8595,
8980,
9624,
10557,
11089,
11446,
11636,
11933,
12103,
12525,
13103,
14431,
14973,
15486,
15963,
16097,
16939,
17622,
18203,
19140,
19418,
19593,
20101,
20773,
21469,
22007,
22934,
23292,
24220,
24786,
25246,
26035,
26320,
27398,
27932,
28780,
28994,
29627,
29945,
30785,
31148,
31406,
31845,
32731,
33504,
34573,
35239,
35622,
36080,
36496,
36638,
37113,
38232,
38632,
39180,
40268,
40707,
40887
]
} | Who are the three most important eastern philosophers? | Eastern philosophy | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
53
],
"minimal_answers_start_byte": [
30535
],
"minimal_answers_end_byte": [
30610
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Part of a series onEastern philosophyAryadeva and NagarjunaAdi ShankaraLaozi and Confucius
IndiaĀstika (orthodox)
Vedic philosophy
Agastya
Aruni
Ashtavakra
Atri
Vashistha
Yajnavalkya
Mimamsa
Jaimini
Vedanta
Advaita
Badarayana
Gaudapada
Adi Shankara
Dvaita
Madhvacharya
Sri Vaishnavism
Ramanuja
Neo-Vedanta
Vivekananda
Aurobindo
Samkhya
Kapila
Yoga
Patanjali
Nyaya
Gotama
Navya-Nyāya
Gangesha Upadhyaya
Vaisheshika
Kanada
Nāstika (heterodox)
Ājīvika
Charvaka
Kashmir Shaivism
Abhinavagupta
Pratyabhijna
Tantra
Tamil
Valluvam
Valluvar
Other
Chanakya
General topics
Ahimsa
Atomism
Atman
Ātman (Hinduism)
Ātman (Buddhism)
Ātman (Jainism)
Artha
Anekantavada
Brahman
Dharma
Indian logic
Karma
Kama
Maya
Metta
Moksha
Nondualism
Samadhi
Pramana
Yoga
Jainism
Haribhadra
Umaswati
Buddhism
Buddha
Traditions
Madhyamika
Nagarjuna
Yogacara
Vasubandhu
Dharmakirti
Indian logic
Dignaga
Topics
Dukkha
Anatta
Anicca
Nirvana
Pratītyasamutpāda
Emptiness
ChinaConfucianism
Persons
Confucius
Mencius
Topics
Face
Filial piety
Guanxi
Ren
Li
New Confucianism
Han Yu
Wang Yangming
Xiong Shili
Zhu Xi
Daoism
Persons
Laozi
Topics
Tao
Yin yang
Wu wei
Legalism
Shang Yang
Chinese Buddhism
Tientai
Zhiyi
Huayan school
Fazang
Guifeng Zongmi
East Asian Mādhyamaka
Jizang
Chinese Chan
Hundred Schools of Thought
Mozi
Zhuangzi
Maoism
Mao
Other
Sun Tzu
General topics
De
Qi
JapanTraditions
Japanese Zen
Sōtō
Dogen
Shingon
Kukai
Kyoto School
Kitaro Nishida
Korea
Yi Hwang
Yi I
TibetTraditions
Sakya
Sakya Pandita
Nyingma
Longchenpa
Gelug
Tsongkhapa
Topics
Four Tenets system
Rangtong-Shentong
Svatantrika-Prasaṅgika distinction
vt
Eastern philosophy or Asian philosophy includes the various philosophies that originated in East and South Asia including Chinese philosophy, Japanese philosophy, and Korean philosophy which are dominant in East Asia and Vietnam,[1] and Indian philosophy (including Buddhist philosophy) which are dominant in South Asia, Southeast Asia, Tibet and Mongolia.[2][3]
Indian philosophy
Indian philosophy refers to ancient philosophical traditions (Sanskrit: dárśana; 'world views', 'teachings')[4] of the Indian subcontinent. Jainism may have roots dating back to the times of the Indus Valley Civilization.[5][6][7] The major orthodox schools arose sometime between the start of the Common Era and the Gupta Empire.[8] These Hindu schools developed what has been called the "Hindu synthesis" merging orthodox Brahmanical and unorthodox elements from Buddhism and Jainism.[9] Hindu thought also spread east to the Indonesian Srivijaya empire and the Cambodian Khmer Empire. These religio-philosophical traditions were later grouped under the label Hinduism. Hinduism is the dominant religion, or way of life,[note 1] in South Asia. It includes Shaivism, Vaishnavism and Shaktism[12] among numerous other traditions, and a wide spectrum of laws and prescriptions of "daily morality" based on karma, dharma, and societal norms. Hinduism is a categorization of distinct intellectual or philosophical points of view, rather than a rigid, common set of beliefs.[13] Hinduism, with about one billion followers[14] is the world's third largest religion, after Christianity and Islam. Hinduism has been called the "oldest religion" in the world and is traditionally called Sanātana Dharma, "the eternal law" or the "eternal way";[15][16][17] beyond human origins.[17] Western scholars regard Hinduism as a fusion[note 2] or synthesis[18][note 3][18] of various Indian cultures and traditions,[19][20][21] with diverse roots[22][note 4] and no single founder.[27]
Some of the earliest surviving philosophical texts are the Upanishads of the later Vedic period (1000–500 BCE). Important Indian philosophical concepts include dharma, karma, samsara, moksha and ahimsa. Indian philosophers developed a system of epistemological reasoning (pramana) and logic and investigated topics such as Ontology (metaphysics, Brahman-Atman, Sunyata-Anatta), reliable means of knowledge (epistemology, Pramanas), value system (axiology) and other topics.[28][29][30] Indian philosophy also covered topics such as political philosophy as seen in the Arthashastra c. 4th century BCE and the philosophy of love as seen in the Kama Sutra. The Kural literature of c. 1st century BCE, written by the Tamil poet-philosopher Valluvar, is believed by many scholars to be based on Jain philosophies.[31][32]
Later developments include the development of Tantra and Iranian-Islamic influences. Buddhism mostly disappeared from India after the Muslim conquest in the Indian subcontinent, surviving in the Himalayan regions and south India.[33] The early modern period saw the flourishing of Navya-Nyāya (the 'new reason') under philosophers such as Raghunatha Siromani (c. 1460–1540) who founded the tradition, Jayarama Pancanana, Mahadeva Punatamakara and Yashovijaya (who formulated a Jain response).[34]
Orthodox schools
The principal Indian philosophical schools are classified as either orthodox or heterodox – āstika or nāstika – depending on one of three alternate criteria: whether it believes the Vedas are a valid source of knowledge; whether the school believes in the premises of Brahman and Atman; and whether the school believes in afterlife and Devas.[35][36]
There are six major schools of orthodox Indian Hindu philosophy—Nyaya, Vaisheshika, Samkhya, Yoga, Mīmāṃsā and Vedanta, and five major heterodox schools—Jain, Buddhist, Ajivika, Ajñana, and Cārvāka. However, there are other methods of classification; Vidyaranya for instance identifies sixteen schools of Hindu Indian philosophy by including those that belong to the Śaiva and Raseśvara traditions.[37][38]
Each school of Hindu philosophy has extensive epistemological literature called Pramana-sastras.[39][40]
In Hindu history, the distinction of the six orthodox schools was current in the Gupta period "golden age" of Hinduism. With the disappearance of Vaisheshika and Mīmāṃsā, it became obsolete by the later Middle Ages, when the various sub-schools of Vedanta (Dvaita "dualism", Advaita Vedanta "non-dualism" and others) began to rise to prominence as the main divisions of religious philosophy. Nyaya survived into the 17th century as Navya Nyaya "Neo-Nyaya", while Samkhya gradually lost its status as an independent school, its tenets absorbed into Yoga and Vedanta.
Sāmkhya and Yoga
Sāmkhya is a dualist philosophical tradition based on the Samkhyakarika (c. 320–540 CE),[41] while the Yoga school was a closely related tradition emphasizing meditation and liberation whose major text is the Yoga sutras (c. 400 CE).[42] Elements of proto-Samkhya ideas can however be traced back all the way to the period of the early Upanishads.[43] One of the main differences between the two closely related schools was that Yoga allowed for the existence of a God, while most Sāmkhya thinkers criticized this idea.[44]
Sāmkhya epistemology accepts three of six pramanas (proofs) as the only reliable means of gaining knowledge; pratyakṣa (perception), anumāṇa (inference) and śabda (word/testimony of reliable sources).[45] The school developed a complex theoretical exposition of the evolution of consciousness and matter. Sāmkhya sources argue that the universe consists of two realities, puruṣa (consciousness) and prakṛti (matter).
As shown by the Sāṁkhyapravacana Sūtra (c. 14th century CE), Sāmkhya continued to develop throughout the medieval period.
Nyāya
The Nyāya school of epistemology, explores sources of knowledge (Pramāṇa) and is based on the Nyāya Sūtras (circa 6th-century BCE and 2nd-century CE).[46] Nyāya holds that human suffering arises out of ignorance and liberation arises through correct knowledge. Therefore, they sought to investigate the sources of correct knowledge or epistemology.
Nyāya traditionally accepts four Pramanas as reliable means of gaining knowledge – Pratyakṣa (perception), Anumāṇa (inference), Upamāṇa (comparison and analogy) and Śabda (word, testimony of past or present reliable experts).[45] Nyāya also traditionally defended a form of philosophical realism.[47]
The Nyāya Sūtras was a very influential text in Indian philosophy, laying the foundations for classical Indian epistemological debates between the different philosophical schools. It includes, for example, the classic Hindu rejoinders against Buddhist not-self (anatta) arguments.[48] The work also famously argues against a creator God (Ishvara),[49] a debate which became central to Hinduism in the medieval period.
Vaiśeṣika
Vaiśeṣika is a naturalist school of atomism, which accepts only two sources of knowledge, perception and inference.[50] This philosophy held that the universe was reducible to paramāṇu (atoms), which are indestructible (anitya), indivisible, and have a special kind of dimension, called “small” (aṇu). Whatever we experience is a composite of these atoms.[51]
Vaiśeṣika organized all objects of experience into what they called padārtha</i>s (literally: 'the meaning of a word') which included six categories; dravya (substance), guṇa (quality), karma (activity), sāmānya (generality), viśeṣa (particularity) and samavāya (inherence). Later Vaiśeṣika</i>s (Śrīdhara and Udayana and Śivāditya) added one more category abhava (non-existence). The first three categories are defined as artha (which can perceived) and they have real objective existence. The last three categories are defined as budhyapekṣam (product of intellectual discrimination) and they are logical categories.[52]
Mīmāṃsā
Mīmāṃsā is a school of ritual orthopraxy and is known for its hermeneutical study and interpretation of the Vedas.[53] For this tradition, the study of dharma as rituals and social duties was paramount. They also held that the Vedas were "eternal, authorless, [and] infallible" and that Vedic injunctions and mantras in rituals are prescriptive actions of primary importance.[53] Because of their focus on textual study and interpretation, Mīmāṃsā also developed theories of philology and the philosophy of language which influenced other Indian schools.[54] They primarily held that the purpose of language was to clearly prescribe proper actions, rituals and correct dharma (duty or virtue).[55] Mīmāṃsā is also mainly atheistic, holding that the evidence for the existence of God is insufficient and that the Gods named in the Vedas have no existence apart from the names, mantras and their power.[56]
A key text of the Mīmāṃsā school is the Mīmāṃsā Sūtra of Jaimini and major Mīmāṃsā cholars include Prabhākara (c. 7th century) and Kumārila Bhaṭṭa (fl. roughly 700). The Mīmāṃsā school strongly influenced Vedānta which was also known as Uttara-Mīmāṃsā, however while Mīmāṃsā emphasized karmakāṇḍa, or the study of ritual actions, using the four early Vedas, the Vedānta schools emphasized jñanakāṇḍa, the study of knowledge, using the later parts of Vedas like the Upaniṣads.[53]
Vedānta
Vedānta (meaning "end of the Vedas") or Uttara-Mīmāṃsā, are a group of traditions which focus on the philosophical issues found in the Prasthanatrayi (the three sources), which are the Principal Upanishads, the Brahma Sutras and the Bhagavad Gita.[57] Vedānta sees the Vedas, particularly the Upanishads, as a reliable source of knowledge.
The central concern for these schools is the nature of and relationship between Brahman (ultimate reality, universal consciousness), Ātman (individual soul) and Prakriti (empirical world).
The sub-traditions of Vedānta include Advaita (non-dualism), Vishishtadvaita (qualified non-dualism), Dvaita (dualism) and Bhedabheda (difference and non-difference).[58] Due the popularity of the bhakti movement, Vedānta came to be the dominant current of Hinduism in the post-medieval period.
Other
While the classical enumeration of Indian philosophies lists six orthodox schools, there are other schools which are sometimes seen as orthodox. These include:[37]
Paśupata, an ascetic school of Shaivism founded by Lakulisha (~2nd century CE).
Śaiva Siddhānta, a school of dualistic Shaivism which was strongly influenced by Samkhya.
Pratyabhijña (recognition) school of Utpaladeva (10th century) and Abhinavagupta (975–1025 CE), a form of non-dual Shaiva tantra.
Raseśvara, the mercurial school
Pāṇini Darśana, the grammarian school (which clarifies the theory of Sphoṭa)
Heterodox or Śramaṇic schools
The nāstika or heterodox schools are associated with the non-vedic Śramaṇic traditions that existed in India since before the 6th century BCE.[59] The Śramaṇa movement gave rise to diverse range of non-vedic ideas, ranging from accepting or denying the concepts of atman, atomism, materialism, atheism, agnosticism, fatalism to free will, extreme asceticism, strict ahimsa (non-violence) and vegetarianism.[60] Notable philosophies that arose from Śramaṇic movement were Jainism, early Buddhism, Cārvāka, Ajñana and Ājīvika.[61]
Jain philosophy
Jain philosophy deals extensively with the problems of metaphysics, reality, cosmology, ontology, epistemology and divinity. Jainism is essentially a transtheistic religion of ancient India.[62]:182 It continues the ancient Śramaṇa tradition, which co-existed with the Vedic tradition since ancient times.[63][64] The distinguishing features of Jain philosophy includes a mind-body dualism, denial of a creative and omnipotent God, karma, an eternal and uncreated universe, non-violence, the theory of the multiple facets of truth, and a morality based on liberation of the soul. Jain philosophy attempts to explain the rationale of being and existence, the nature of the Universe and its constituents, the nature of bondage and the means to achieve liberation.[65]
It has often been described as an ascetic movement for its strong emphasis on self-control, austerities and renunciation.[66] It has also been called a model of philosophical liberalism for its insistence that truth is relative and multifaceted and for its willingness to accommodate all possible view-points of the rival philosophies.[67] Jainism strongly upholds the individualistic nature of soul and personal responsibility for one's decisions; and that self-reliance and individual efforts alone are responsible for one's liberation.[68]
The contribution of the Jains in the development of Indian philosophy has been significant. Jain philosophical concepts like Ahimsa, Karma, Moksa, Samsara and the like are common with other Indian religions like Hinduism and Buddhism in various forms.[69] While Jainism traces its philosophy from teachings of Mahavira and other Tirthankaras, various Jain philosophers from Kundakunda and Umasvati in ancient times to Yasovijaya and Shrimad Rajchandra in recent times have contributed to Indian philosophical discourse in uniquely Jain ways.
Cārvāka
Cārvāka or Lokāyata was an atheistic philosophy of scepticism and materialism, who rejected the Vedas and all associated supernatural doctrines.[70] Cārvāka philosophers like Brihaspati were extremely critical of other schools of philosophy of the time. Cārvāka deemed the Vedas to be tainted by the three faults of untruth, self-contradiction, and tautology.[71] They declared the Vedas to be incoherent rhapsodies invented by man whose only usefulness was to provide livelihood to priests.[72]
Likewise they faulted Buddhists and Jains, mocking the concept of liberation, reincarnation and accumulation of merit or demerit through karma.[73] They believed that, the viewpoint of relinquishing pleasure to avoid pain was the "reasoning of fools".[71] Cārvāka epistemology holds perception as the primary source of knowledge, while rejecting inference which can be invalid.[74] The primary texts of Cārvāka, like the Barhaspatya sutras (c. 600 BCE) have been lost.[75]
Ājīvika
Ājīvika was founded by Makkhali Gosala, it was a Śramaṇa movement and a major rival of early Buddhism and Jainism.[76]
Original scriptures of the Ājīvika school of philosophy may once have existed, but these are currently unavailable and probably lost. Their theories are extracted from mentions of Ajivikas in the secondary sources of ancient Hindu Indian literature, particularly those of Jainism and Buddhism which polemically criticized the Ajivikas.[77] The Ājīvika school is known for its Niyati doctrine of absolute determinism (fate), the premise that there is no free will, that everything that has happened, is happening and will happen is entirely preordained and a function of cosmic principles.[77][78] Ājīvika considered the karma doctrine as a fallacy.[79] Ājīvikas were atheists[80] and rejected the authority of the Vedas, but they believed that in every living being is an ātman – a central premise of Hinduism and Jainism.[81][82]
Ajñana
Ajñana was a Śramaṇa school of radical Indian skepticism and a rival of early Buddhism and Jainism. They held that it was impossible to obtain knowledge of metaphysical nature or ascertain the truth value of philosophical propositions;[83] and even if knowledge was possible, it was useless and disadvantageous for final salvation. They were seen as sophists who specialized in refutation without propagating any positive doctrine of their own. Jayarāśi Bhaṭṭa (fl. c. 800), author of the skeptical work entitled Tattvopaplavasiṃha ("The Lion that Devours All Categories"/"The Upsetting of All Principles"), has been seen as an important Ajñana philosopher.[84]
Sikh philosophy
Sikhism is an Indian religion developed by Guru Nanak (1469–1539) in the Punjab region during the Mughal Era. Their main sacred text is the Guru Granth Sahib. The fundamental beliefs include constant spiritual meditation of God's name, being guided by the Guru instead of yielding to capriciousness, living a householder's life instead of monasticism, truthful action to dharam (righteousness, moral duty), equality of all human beings, and believing in God's grace.[85][86] Key concepts include Simran, Sewa, the Three Pillars of Sikhism, and the Five Thieves.
Modern Indian philosophy
In response to colonialism and their contact with Western philosophy, 19th century Indians developed new ways of thinking now termed Neo-Vedanta and Hindu modernism. Their ideas focused on the universality of Indian philosophy (particularly Vedanta) and the unity of different religions. It was during this period that Hindu modernists presented a single idealized and united "Hinduism." exemplified by the philosophy of Advaita Vedanta.[87] They were also influenced by Western ideas.[88] The first of these movements was that of the Brahmo Samaj of Ram Mohan Roy (1772–1833).[89] Swami Vivekananda (1863–1902) was very influential in developing the Hindu reform movements and in bringing the worldview to the West.[90] Through the work of Indians like Vivekananda as well as westerners such as the proponents of the Theosophical society, modern Hindu thought also had an influence on western culture.[91]
The political thought of Hindu nationalism is also another important current in modern Indian thought. The work of Mahatma Gandhi, Rabindranath Tagore, Aurobindo, Krishna Chandra Bhattacharya and Sarvepalli Radhakrishnan have had a large impact on modern Indian philosophy.[92]
Jainism also had its modern interpreters and defenders, such as Virchand Gandhi, Champat Rai Jain, and Shrimad Rajchandra (well known as a spiritual guide of Mahatma Gandhi).
Buddhist philosophies
Buddhist philosophy begins with the thought of Gautama Buddha (fl. between sixth and fourth centuries BCE) and is preserved in the early Buddhist texts. It generally refers to the philosophical investigations that developed among various Buddhist schools in India and later spread throughout Asia through the silk road. Buddhist thought is trans-regional and trans-cultural. It is the dominant philosophical tradition in Tibet and Southeast Asian countries like Sri Lanka and Burma.
Buddhism's main concern is soteriological, defined as freedom from dukkha (unease).[93] Because ignorance to the true nature of things is considered one of the roots of suffering, Buddhist thinkers concerned themselves with philosophical questions related to epistemology and the use of reason.[94] Key Buddhist concepts include the Four Noble Truths, Anatta (not-self) a critique of a fixed personal identity, the transience of all things (Anicca), and a certain skepticism about metaphysical questions. Buddhist thinkers in India and subsequently in East Asia have covered topics as varied as phenomenology, ethics, ontology, epistemology, logic and philosophy of time.
Later Buddhist philosophical traditions developed complex phenomenological psychologies termed 'Abhidharma'. Mahayana philosophers such as Nagarjuna and Vasubandhu developed the theories of Shunyata (emptiness of all phenomena) and Vijnapti-matra (appearance only), a form of phenomenology or transcendental idealism.[95] The Dignāga (c. 480–540) school of Pramāṇa promoted a complex form of epistemology and Buddhist logic. This tradition contributed to what has been called an "epistemological turn" in Indian philosophy.[96] Through the work of Dharmakirti, this tradition of Buddhist logic has become the major epistemological system used in Tibetan Buddhist philosophy and debate.[97]
After the disappearance of Buddhism from India, these philosophical traditions continued to develop in the Tibetan Buddhist, East Asian Buddhist and Theravada Buddhist traditions. In Tibet, the Indian tradition continued to be developed under the work of thinkers like Sakya Pandita, Tsongkhapa and Ju Mipham. In China, new developments were led by thinkers such as Xuangzang who authored new works on Yogacara, Zhiyi who founded the Tiantai school and developed a new theory of Madhyamaka and Guifeng Zongmi who wrote on Huayan and Zen.
Buddhist modernism
The modern period saw the rise of Buddhist modernism and Humanistic Buddhism under Western influences and the development of a Western Buddhism with influences from modern psychology and Western philosophy. Important exponents of Buddhist modernism include Anagarika Dharmapala (1864–1933) and the American convert Henry Steel Olcott, the Chinese modernists Taixu (1890–1947) and Yin Shun (1906–2005), Zen scholar D.T. Suzuki, and the Tibetan Gendün Chöphel (1903–1951). Buddhist modernism refers to "forms of Buddhism that have emerged out of an engagement with the dominant cultural and intellectual forces of modernity."[98] Forces which influenced modernists like Dhammapala, and Yin Shun included Enlightenment values, and Western Science. A Neo-Buddhist movement was founded by the influential Indian Dalit leader B. R. Ambedkar in the 1950s who emphasized social and political reform.[99]
Buddhist modernism includes various movements like Humanistic Buddhism, Secular Buddhism, the Vipassana movement, and Engaged Buddhism. Chinese humanistic Buddhism or "Buddhism for Human Life" (Chinese: 人生佛教; pinyin: rénshēng fójiào) which was to be free of supernatural beliefs has also been an influential form of modern Buddhism in Asia.[100]
East Asian philosophies
Chinese
East Asian philosophical thought began in Ancient China, and Chinese philosophy begins during the Western Zhou Dynasty and the following periods after its fall when the "Hundred Schools of Thought" flourished (6th century to 221 BCE).[101][102] This period was characterized by significant intellectual and cultural developments and saw the rise of the major Chinese philosophical schools (Confucianism, Legalism, and Daoism) as well as numerous less influential schools (Mohism, School of Names, School of Yin Yang). These philosophical traditions developed metaphysical, political and ethical theories which, along with Chinese Buddhism, had a direct influence on the rest of the East Asian cultural sphere. Buddhism began arriving in China during the Han Dynasty (206 BCE–220 CE), through a gradual Silk road transmission and gradually developed distinct Chinese forms (such as Chan/Zen).
Confucianism
Confucianism (Kǒngjiào — "Confucius' doctrine"), also known as "Ruism" (Rújiào — "doctrine of the scholars"), is a Chinese philosophical system with ritual, moral, and religious applications.[103] The tradition developed around the teachings of Confucius (Kǒng Fūzǐ, 孔夫子, "Master Kong", 551–479 BCE) who saw himself as transmitting the values and theology of the ancestors before him.[104] Other influential classical Confucian philosophers include Mencius and Xun Kuang who famously disagreed on the innate moral nature of humans.
Confucianism focuses on humanistic values like familial and social harmony, filial piety (孝, xiào), Rén (仁, "benevolence" or "humaneness") and Lǐ (禮/礼) which is a system of ritual norms that determines how a person should act to be in harmony with the law of Heaven. Confucianism traditionally holds that these values are based on the transcendent principle known as Heaven (Tiān 天), and also includes the belief in spirits or gods (shén).[105]
Confucianism was a major ideology of the imperial state during the Han dynasty (206 BCE–220 CE) and was revived as Neo-Confucianism during the Tang dynasty (618–907). During later Chinese dynasties like Song Dynasty (960–1297) and the Ming Dynasty (1368–1644) as well as in the Korean Joseon dynasty (1392–1897) a resurgent Neo-Confucianism led by thinkers such as Zhu Xi (1130–1200) and Wang Yangming (1472–1529) became the dominant school of thought, and was promoted by the imperial state. Beginning in the Song dynasty, confucian classics were the basis of the imperial exams and became the core philosophy of the scholar official class. Confucianism suffered setbacks during the 20th century, but is recently undergoing a revival, which is termed New Confucianism.[106]
Traditionally, East Asian cultures and countries in the cultural sphere are strongly influenced by Confucianism, including Mainland China, Hong Kong, Macau, Japan, Korea, and Taiwan, as well as various overseas territories settled predominantly by Overseas Chinese, such as Singapore.
Legalism
Legalism (pinyin: Fǎjiā; school of "methods" or "standards")[107] was a philosophical tradition which focused on laws, realpolitik and bureaucratic management.[108] Largely ignoring morality or idealized views of how society should be, they focused on pragmatic government through the power of the autocrat and state. Their goal was achieving increased order, security and stability.[109] They were initially influenced by Mohist ideas.[110] A key figure of this school was administrator and political philosopher Shen Buhai (c. 400–337 BCE).[111] Another central figure, Shang Yang (390–338 BCE), was a leading statesman and reformer who transformed the Qin state into the dominant power that conquered the rest of China in 221 BCE.[112] Shen's successor Han Fei (c. 280–233 BCE) synthesized the thought of the other Legalists in his eponymous text, the Han Feizi, one of the most influential Legalist texts which was used by successive Chinese statesmen and rulers as a guide for statesmanship and bureaucratic organization of the imperial state.[113][114]
Mohism
Mohism (Mòjiā; "School of Mo"), was founded by Mozi (c. 470–391 BCE) and his students. It was a major school of thought and rival of Confucianism and Taoism during the Spring and Autumn and Warring States periods (c. 770–221 BCE). The main text of the school is the Mozi (book). The administrative thought of Mohism was later absorbed by Legalism, their ethics absorbed into Confucianism and its books were also merged into the Taoist canon, as Mohism all but disappeared as independent school after the Qin dynasty era.
Mohism is best known for the idea of "impartial care" (Chinese: 兼愛; pinyin: jiān ài; literally: "inclusive love/care").[115] According to Master Mo, persons should care equally for all other individuals, regardless of their actual relationship to them. Mo also advocated impartial meritocracy in government which should be based on talent, not blood relations. Mozi was against Confucian ritualism, instead emphasizing pragmatic survival through farming, fortification, and statecraft. Tradition is inconsistent, and human beings need an extra-traditional guide to identify which traditions are acceptable. The moral guide must then promote and encourage social behaviors that maximize general benefit. As motivation for his theory, Mozi brought in the Will of Heaven, but rather than being religious his philosophy parallels utilitarianism.
Mohism was also associated with and influenced by a separate philosophical school known as the School of Names (Míngjiā; also known as 'Logicians'), which focused on philosophy of language, definition and logic.
Taoism
Taoism (or Daoism) is a term for various philosophies and religious systems which emphasize harmony with the Tao (Chinese: 道; pinyin: Dào; literally: "the Way") which is seen as the principle which is the source, pattern and substance of everything that exists.[116] Taoism tends to emphasize virtues such as wu wei (effortless action), ziran (naturalness), pu (simplicity), and spontaneity while placing less emphasis on norms and ritual (as opposed to Confucianism). The attainment of immortality through external alchemy (waidan) and internal alchemy (neidan) was an important goal for many taoists historically.[117]
Early forms of Taoism developed in the 4th century BCE, influenced by the cosmological theories of the School of Naturalists and the I Ching. The School of Naturalists or Yin-yang was another philosophical school that synthesized the concepts of yin-yang and the Five Elements; Zou Yan is considered the founder.[118]
The Dao De Jing (Tao-Te-Ching, c. 4th century BCE), traditionally attributed to Laozi, and the Nan Hua Jing (Zhuang Zi) are considered the key texts of the tradition.[119] The first organized form of Taoism, the Tianshi (Celestial Masters') school arose in the 2nd century CE. Xuanxue ("deep learning", also "Neo-Taoism") was a major philosophical movement influenced by Confucian scholarship, which focused on the interpretation of the Yijing, Daodejing, and Zhuangzi and which flourished during the third to sixth centuries CE.[120] The most important philosophers of this movement were He Yan, Wang Bi, the Seven Sages of the Bamboo Grove, Ge Hong and Guo Xiang.[121] Thinkers like He Yan and Wang Bi focused on the deep nature of Tao, which they saw as being best exemplified by the term "Wu" (nothingness, non-being, negativity).[122]
Other schools rose to prominence throughout Chinese history, such as the Shangqing school during the Tang dynasty (618–907), the Lingbao school during the Song dynasty (960–1279) and the Quanzhen School which develop during the 13th–14th centuries and during the Yuan dynasty.[123] The later Taoist traditions were also influenced by Chinese Buddhism.[124]
Modern East Asian philosophy
Chinese
Modern Chinese thought is generally seen as being rooted in Classical Confucianism (Jingxue), Neo-Confucianism (Lixue), Buddhism, Daoism, and Xixue (“Western Learning” which arose during the late Ming Dynasty).[125]
The Opium war of 1839–42 saw the beginning of Western and Japanese invasions and exploitation of China which was humiliating to Chinese thinkers. The late 19th and early 20th century saw Chinese thinkers such as Zhang Zhidong looking to Western practical knowledge as a way to preserve traditional Chinese culture, a doctrine that he defined as “Chinese Learning as Substance and Western Learning as Function” (Zhongti Xiyong).[126]
Following the Xinhai Revolution in 1911 and the end of the Qing Dynasty, the May Fourth Movement sought to completely abolish the old imperial institutions and practices of China (such as the old civil service system). There were two major philosophical trends during this period. One was anti-traditional and promoted Western learning and ideas. A key figure of this anti-traditional current was Yan Fu (1853–1921) who translated various Western philosophical works including Smith's The Wealth of Nations and Mill's On Liberty.[127] There were also attempts to incorporate Western ideas of democracy, and republicanism into Chinese political philosophy, notably by Sun Yat-Sen (1866–1925) at the beginning of the 20th century. Another influential modern Chinese philosopher was Hu Shi, who was a student of John Dewey at Columbia University and who promoted a form of pragmatism.
The traditionalists meanwhile sought to revive and fortify traditional Chinese philosophical schools. Chinese Buddhist thought was promoted by thinkers like Yang Rensan and Ou-Yang Jingwu[128] while another influential movement is New Confucianism (Chinese: 新儒家; pinyin: xīn rú jiā). New Confucianism is a traditionalist revival of Confucian thought in China beginning in 20th century Republican China which is also associated with New Conservatism. Key New Confucians of the first generation are Xiong Shili and Fung Youlan.[129] The second generation (1950–1979) include individuals like Tang Junyi, Mou Zongsan, and Xu Fuguan, all three students of Xiong Shili. Together with Zhang Junmai, the second generation published the New Confucian Manifesto in 1958.
The influence of Marxism on modern Chinese political thought is vast, especially through the work of Mao Zedong, the most famous thinker of Chinese Marxist Philosophy. Maoism is a Chinese Marxist philosophy based on the teachings of 20th-century Communist Party of China revolutionary leader Mao Zedong. It is based partially on earlier theories by Marx and Lenin, but rejects the urban proletariat and Leninist emphasis on heavy industrialization in favor of a revolution supported by the peasantry, and a decentralized agrarian economy based on many collectively worked farms. The current government of the People's Republic of China continues to espouse a pragmatic form of socialism as its official party ideology which it calls Socialism with Chinese characteristics. When the Communist Party of China took over the reign, previous schools of thought such as Taoism and Confucianism (except Legalism) were denounced as backward, and later purged during the violence of the Cultural Revolution which saw many Taoist and Buddhist temples and institutions destroyed.
Japanese
Modern Japanese thought is strongly influenced by Western science and philosophy. Japan's rapid modernization was partly aided by the early study of western science (known as Rangaku) during the Edo Period (1603–1868). Another intellectual movement during the Edo period was Kokugaku (national study), which sought to focus on the study of ancient Japanese thought, classic texts and culture over and against foreign Chinese and Buddhist cultures.[130] A key figure of this movement is Motoori Norinaga (1730–1801), who argued that the essence of classic Japanese literature and culture was a sense called mono no aware ("sorrow at evanescence").[131]
In the Meiji period (1868–1912), the modernist Meirokusha (Meiji 6, formed in 1874) intellectual society promoted European enlightenment thought. Meirokusha philosophers like Mori Arinori, Nishi Amane, and Fukuzawa Yukichi sought ways to combine Western ideas with Japanese culture and values. The Shōwa period (1926–1989) saw the rise of State Shinto and Japanese nationalism.
Japanese Buddhist philosophy was influenced by the work of the Kyoto School which drew from western philosophers (especially German philosophy) and Buddhist thought and included Kitaro Nishida, Keiji Nishitani, Hajime Tanabe and Masao Abe. The most important trend in Japanese Buddhist thought after the formation of the Kyoto school is Critical Buddhism, which argues against several Mahayana concepts such as Buddha nature and original enlightenment.[100]
Korean
Juche, usually translated as "self-reliance", is the official political ideology of North Korea, described by the regime as Kim Il-Sung's "original, brilliant and revolutionary contribution to national and international thought".[132] The idea states that an individual is "the master of his destiny"[133] and that the North Korean masses are to act as the "masters of the revolution and construction".[133]
Syntheses of Eastern and Western philosophy
There have been many modern attempts to integrate Western and Eastern philosophical traditions.
Arthur Schopenhauer developed a philosophy that was essentially a synthesis of Hinduism with Western thought. He anticipated that the Upanishads (primary Hindu scriptures) would have a much greater influence in the West than they have had. However, Schopenhauer was working with heavily flawed early translations (and sometimes second-degree translations), and many feel that he may not necessarily have accurately grasped the Eastern philosophies which interested him.[134]
Recent attempts to incorporate Western philosophy into Eastern thought include the Kyoto School of philosophers, who combined the phenomenology of Husserl with the insights of Zen Buddhism. Watsuji Tetsurô, a 20th-century Japanese philosopher attempted to combine the works of Søren Kierkegaard, Nietzsche, and Heidegger with Eastern philosophies. Some have claimed that there is also a definite eastern element within Heidegger's philosophy.[135] For the most part this is not made explicit within Heidegger's philosophy, apart from in the dialogue between a Japanese and inquirer. Heidegger did spend time attempting to translate the Tao Te Ching into German, working with his Chinese student Paul Hsaio. It has also been claimed that much of Heidegger's later philosophy, particularly the sacredness of Being, bears a distinct similarity to Taoist ideas. There are clear parallels between Heidegger and the work of Kyoto School, and ultimately, it may be read that Heidegger's philosophy is an attempt to 'turn eastwards' in response to the crisis in Western civilization. However, this is only an interpretation.
The 20th century Hindu guru Sri Aurobindo was influenced by German Idealism and his integral yoga is regarded as a synthesis of Eastern and Western thought. The German phenomenologist Jean Gebser's writings on the history of consciousness referred to a new planetary consciousness that would bridge this gap. Followers of these two authors are often grouped together under the term Integral thought.
Swiss psychologist Carl Jung was deeply influenced by the I Ching (Book of Changes), an ancient Chinese text that dates back to the Bronze Age Shang Dynasty (. 1,700–1,050 BCE). It uses a system of Yin and Yang, which it places into hexagrams for the purposes of divination. Carl Jung's idea of synchronicity moves towards an Oriental view of causality, as he states in the foreword to Richard Wilhelm's translation of the I Ching.[136] He explains that this Chinese view of the world is based not on science as the West knows it, but on chance.
Criticism
Some Western thinkers claim that philosophy as such is only characteristic of Western cultures. The German philosopher Martin Heidegger is even reported to have said that only Greek and German languages are suitable for philosophizing.[137] It is still commonplace in Western universities to teach only Western philosophy and to ignore Asian philosophy altogether, or consider only newer Western-influenced Asian thought proper "philosophy". Carine Defoort, herself a specialist in Chinese thought, has offered support for such a "family" view of philosophy,[138] while Rein Raud has presented an argument[139] against it and offered a more flexible definition of philosophy that would include both Western and Asian thought on equal terms. In response, Ouyang Min argues that philosophy proper is a Western cultural practice and essentially different from zhexue, which is what the Chinese have,[140] even though zhexue (originally tetsugaku) is actually a neologism coined in 1873 by Nishi Amane for describing Western philosophy as opposed to traditional Asian thought.[141]
According to the British philosopher Victoria S. Harrison, the category of "Eastern philosophy", and similarly "Asian philosophy" and "Oriental philosophy" is a product of 19th-century Western scholarship and did not exist in East Asia or India. This is because in Asia there is no single unified philosophical tradition with a single root, but various autochthonous traditions which have come into contact with each other over time.[142]
See also
Middle Eastern philosophy
Notes
Sources
Printed sources
Web-sources
Articles and commentaries on a wide range of topics related to practical Eastern Philosophy
| https://en.wikipedia.org/wiki/Eastern%20philosophy |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1118,
2494,
3983,
4065,
4765,
5647,
8012,
8839,
9926,
10380,
10492,
11108,
11288,
11519
],
"plaintext_end_byte": [
1070,
2392,
3919,
4038,
4733,
5582,
7945,
8757,
9894,
10341,
10491,
11048,
11287,
11493,
11703
]
} | 2011 నాటికి దొండపూడి గ్రామంలో ఓటర్ల సంఖ్య ఎంత? | దొండపూడి (రావికమతం) | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
దొండపూడి, విశాఖపట్నం జిల్లా, రావికమతం మండలానికి చెందిన గ్రామము.[1].
ఇది మండల కేంద్రమైన రావికమతం నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన అనకాపల్లి నుండి 45 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 995 ఇళ్లతో, 3747 జనాభాతో 686 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1781, ఆడవారి సంఖ్య 1966. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 544 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 585858[2].పిన్ కోడ్: 531114.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి కొత్తకోటలో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల కొత్తకోటలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల నర్సీపట్నంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల విశాఖపట్నంలోను, పాలీటెక్నిక్ నర్సీపట్నంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల నర్సీపట్నంలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అనకాపల్లిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విశాఖపట్నం లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
దొందపూడిలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఒక డాక్టరు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
దొందపూడిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
దొందపూడిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 89 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 58 హెక్టార్ల
నికరంగా విత్తిన భూమి: 538 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 305 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 232 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
దొందపూడిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
కాలువలు: 43 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 150 హెక్టార్లు* చెరువులు: 38 హెక్టార్లు
గణాంకాలు
జనాభా (2011) - మొత్తం 3,747 - పురుషుల సంఖ్య 1,781 - స్త్రీల సంఖ్య 1,966 - గృహాల సంఖ్య 995
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%AA%E0%B1%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF%20%28%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%82%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
573,
1218,
3674,
5049,
6366,
7219,
8404,
9317,
10499,
11424,
12045,
12645,
12965,
13780,
14471,
14905,
16288,
17990,
18088,
20612,
20724,
21507,
22326,
24119,
25839,
26637,
27825,
29619,
31896,
32392,
33532,
35687,
35839,
36884,
38545,
39707,
40321,
40457,
40917,
41561,
42190,
42607,
43863,
44099,
44308,
46535,
46683,
46856,
47383,
48185
],
"plaintext_end_byte": [
572,
1195,
3673,
5048,
6365,
7218,
8403,
9316,
10446,
11401,
12044,
12628,
12964,
13739,
14470,
14904,
16223,
17989,
18087,
20586,
20722,
21506,
22325,
24118,
25759,
26636,
27824,
29618,
31895,
32269,
33455,
35686,
35766,
36827,
38473,
39656,
40277,
40416,
40876,
41520,
42149,
42606,
43816,
44052,
44267,
46470,
46682,
46808,
47336,
48183,
48396
]
} | ภาษาญี่ปุ่นมีอักษรทั้งหมดกี่ตัว ? | คันจิ | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
คันจิ () เป็นอักษรจีนที่ใช้ในระบบการเขียนภาษาญี่ปุ่นในปัจจุบัน จัดอยู่ในประเภทอักษรคำ (Logograms) ใช้ร่วมกับตัวอักษร อีก 4 ประเภท ได้แก่ ฮิรางานะ (ひらがな, 平仮名 Hiragana) คะตาคานะ (カタカナ, 片仮名 Katakana) โรมะจิ (ローマ字 Rōmaji) และตัวเลขอารบิก
คำว่า "คันจิ" หากอ่านตามเสียงภาษาจีนกลางจะอ่านว่า "ฮั่นจื้อ" มีความหมายว่า ตัวอักษรของชาวฮั่น อันเป็นชนส่วนใหญ่ของประเทศจีน คำว่าภาษาจีนในภาษาจีนเอง ก็เรียกว่า ภาษาฮั่น (ภาษาจีนกลาง: 漢語 (จีนตัวเต็ม),汉语 (จีนตัวย่อ) hànyǔ) เช่นกัน
ประวัติ
ตัวอักษรจีน เผยแพร่มาสู่ประเทศญี่ปุ่นโดยผ่านหนังสือต่างๆ จากประเทศจีน หลักฐานอักษรจีนที่เก่าแก่ที่สุดของญี่ปุ่น คือ ตราประทับทองคำที่ได้รับจากฮ่องเต้แห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันออกในพ.ศ. 600 ชาวญี่ปุ่นเริ่มเรียนรู้ภาษาจีนโบราณด้วยตัวเองตั้งแต่เมื่อใดนั้นไม่ปรากฏแน่ชัด เอกสารลายลักษณ์อักษรฉบับแรกของญี่ปุ่นนั้น คือ หนังสือตอบกลับทางการทูตจากกษัตริย์ทั้งห้าแห่งวา (倭の五王 Wa no go-ō) (วา (倭,和 [Wa]) เป็นชื่อแรกของประเทศญี่ปุ่นที่ถูกบันทึกในประวัติศาสตร์) ถึง ซุ่นฮ่องเต้ ((劉) 宋順帝) แห่งราชวงศ์หลิวซ่ง (劉宋) ของจีน ซึ่งเขียนขึ้นโดยชาวจีนที่อาศัยในประเทศญี่ปุ่น เมื่อพ.ศ. 1021 และได้รับการยกย่องว่าใช้สำนวนอุปมาอุปมัยได้อย่างยอดเยี่ยม ต่อมา จักรพรรดิแห่งญี่ปุ่นทรงก่อตั้งองค์กรที่เรียกว่า “ฟุฮิโตะ” ขึ้นเพื่ออ่านและเขียนภาษาจีนโบราณ ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 6 เป็นต้นมา เอกสารภาษาจีนที่เขียนในญี่ปุ่นมักจะได้รับอิทธิพลจากภาษาญี่ปุ่น ซึ่งแสดงว่าอักษรจีนได้รับการยอมรับโดยทั่วไปในญี่ปุ่น
ในสมัยที่อักษรจีนเผยแพร่เข้าสู่ประเทศญี่ปุ่นนั้น ภาษาญี่ปุ่นเองยังไม่มีตัวอักษรไว้เขียน อักษรจีนหรือคันจิจะถูกเขียนเป็นภาษาจีน และอ่านเป็นเสียงภาษาจีนทั้งหมด ต่อมาจึงเริ่มมีการใช้ระบบคัมบุน (漢文 kanbun) คือ การใช้อักษรจีนร่วมกับเครื่องหมายแสดงการออกเสียง (Diacritic) เพื่อช่วยให้ชาวญี่ปุ่นสามารถออกเสียงตัวอักษรจีนนั้นๆได้ เมื่ออ่านออกเสียงได้แล้ว ชาวญี่ปุ่นก็จะสามารถเรียงประโยคใหม่ และเติมคำช่วยตามหลักไวยากรณ์ภาษาญี่ปุ่นที่ตนเองเข้าใจ และสามารถเข้าใจประโยคภาษาจีนนั้นได้ในที่สุด
ในยุคต่อมา เริ่มมีการนำตัวอักษรจีนมาเขียนเป็นประโยคภาษาญี่ปุ่น โดยใช้ระบบที่เรียกว่า มันโยงะนะ (万葉仮名, まんようがな Man'yōgana) คือ การใช้ตัวอักษรจีนหนึ่งตัวเขียนแทนภาษาญี่ปุ่นหนึ่งพยางค์ โดยจะใช้ตัวอักษรจีนที่มีเสียงในภาษาจีนใกล้เคียงกับพยางค์ของภาษาญี่ปุ่นพยางค์นั้นๆ โดยไม่คำนึงถึงความหมายของอักษรจีนตัวนั้นเลย ระบบการเขียนนี้ปรากฏอยู่ในหนังสือรวมบทกวีชื่อมันโยชู (万葉集 Man'yōshū) แต่งขึ้นประมาณพ.ศ. 1302 ในยุคนะระ ถือเป็นวรรณกรรมที่เก่าแก่ที่สุดที่ยังหลงเหลืออยู่ของญี่ปุ่น
การใช้ระบบอักษรพยางค์นี้ ได้พัฒนาไปเป็นอักษรฮิระงะนะ ซึ่งดัดแปลงมาจากอักษรมันโยงะนะที่เขียนด้วยพู่กันในแบบอักษรหวัด วัตถุประสงค์เดิมของอักษรฮิระงะนะ คือ เพื่อให้สตรีซึ่งสังคมไม่ยอมได้ให้รับการศึกษาสูงได้อ่านออกเขียนได้ วรรณกรรมในยุคเฮอันส่วนใหญ่ที่ผู้แต่งเป็นสตรีถูกเขียนด้วยอักษรฮิระงะนะ
อักษรพยางค์อีกประเภทหนึ่งของญี่ปุ่น คือ อักษรคะตะคะนะ มีต้นกำเนิดคล้ายคลึงกับอักษรฮิระงะนะ อักษรคะตะคะนะดัดแปลงมาจากอักษรมันโยงะนะเช่นกัน แต่ตัดเฉพาะบางส่วนของอักษรมันโยงะนะมาเป็นอักษรคะตะคะนะหนึ่งตัว อักษรคะตะคะนะกำเนิดในสำนักสงฆ์ยุคเฮอัน ใช้เสมือนการย่ออักษรมันโยงะนะเพื่อให้ง่ายต่อพระสงฆ์ในการศึกษาพระคัมภีร์ ดังนั้น ตัวอักษรคะนะ ของญี่ปุ่นทั้งฮิระงะนะและคะตะคะนะ จึงมีต้นกำเนิดมาจากอักษรคันจินี่เอง
ในปัจจุบัน อักษรคันจิใช้เขียนเป็นส่วนหนึ่งของคำภาษาญี่ปุ่นมากมาย โดยอักษรคันจิจะเป็นขั้วคำ หรือหัวข้อของคำ (Word stem) และเติมอักษรฮิระงะนะ เพื่อการผันคำให้เป็นทั้งคำนาม คำวิเศษณ์ และคำกริยา นอกจากนี้ อักษรคันจิจะใช้เชียนชื่อสิ่งต่างๆ ทั้งชื่อบุคคล ชื่อสถานที่ ชื่อเมือง ชื่อวิชาหรือศาสตร์ต่างๆ เป็นต้น เพื่อความเป็นทางการ
เนื่องจากอักษรจีนนั้น มีจำนวนนับไม่ถ้วน ทำให้ยากต่อการเรียนรู้และจดจำ กระทรวงศึกษาธิการของญี่ปุ่นจึงได้ประกาศชุดอักษรคันจิที่ใช้ในชีวิตประจำวัน เรียกว่า โจโยคันจิ (常用漢字 Jōyō kanji) ซึ่งชาวญี่ปุ่นมักจะจดจำอ่านออกเสียงได้ ส่วนอักษรคันจินอกเหนือจากนี้ จะเขียนกำกับเสียงด้วยอักษร ฟุริงะนะ (振り仮名
Furigana) ซึ่งเป็นอักษรฮิระงะนะตัวเล็กๆ กำกับเสียงของอักษรคันจิแต่ละตัว เพื่อให้ทราบความหมายและอ่านออกเสียงได้
พัฒนาการในญี่ปุ่น
แม้ว่าในอดีต ภาษาญี่ปุ่นจำเป็นต้องเขียนด้วยอักษรจีน แต่ในปัจจุบันก็มีความแตกต่างระหว่างอักษรคันจิของญี่ปุ่นและอักษรจีนอย่างมาก ตัวอย่างเช่น ตัวอักษรที่ญี่ปุ่นประดิษฐ์ขึ้นเอง ตัวอักษรเดียวกันแต่มีความหมายภาษาจีนและภาษาญี่ปุ่นต่างกัน และการย่ออักษรคันจิที่เรียกว่า ชินจิไท (新字体, 新字體 Shinjitai) หลังสงครามโลกครั้งที่สอง
โคะคุจิ
โคะคุจิ () อันแปลว่า ตัวอักษรแห่งชาตินั้น หมายถึง ตัวอักษรคันจิที่ประดิษฐ์ขึ้นในญี่ปุ่น หรือ "วะเซคันจิ" () อักษรโคะคุจิมีอยู่หลายร้อยตัว แต่ใช้กันบ่อยๆเพียงไม่กี่ตัว ตัวอย่างของอักษรโคะคุจิที่ใช้กันทั่วไปมีดังต่อไปนี้
峠 (とうげ tōge) แปลว่า สันเขา
榊 (さかき sakaki) แปลว่า ต้นไทรด่าง
畑 (はたけ hatake) แปลว่า ทุ่ง, ไร่
辻 (つじ tsuji) แปลว่า ถนน, ทางแยก
働 (どう dō, はたら(く) hatara(ku)) แปลว่า งาน, ทำงาน
腺 (せん sen) แปลว่า ต่อม (ตัวอักษรตัวนี้ได้นำไปเผยแพร่ใน<i data-parsoid='{"dsr":[5222,5235,2,2]}'>ประเทศจีน</i>ด้วย)
คกคุน
คกคุน () หมายถึง ตัวอักษรจีน ที่ชาวญี่ปุ่นให้ความหมายภาษาญี่ปุ่นต่างไปจากความหมายดั้งเดิมในภาษาจีน ตัวอย่างเช่น
藤 ภาษาญี่ปุ่น: fuji, ฟุจิ แปลว่า ต้นวิสเทอเรีย แต่ ภาษาจีนกลาง: téng, เติ๋ง แปลว่า หวาย, อ้อย
沖 ภาษาญี่ปุ่น: oki, โอะคิ แปลว่า ห่างจากชายฝั่ง แต่ ภาษาจีนกลาง: chōng, ชง แปลว่า ชำระล้าง
椿 ภาษาญี่ปุ่น: tsubaki, สึบะกิ แปลว่า ดอกคาเมลเลีย แต่ ภาษาจีนกลาง: chūn, ชุน แปลว่า ต้นไม้แห่งสวรรค์ (Ailanthus, ต้นไม้วงศ์มะยมป่า)
เสียงของคันจิ
เนื่องจากอักษรคันจิคืออักษรจีนที่นำมาใช้ในภาษาญี่ปุ่น อักษรคันจิหนึ่งจึงตัวอาจอ่านได้หลายแบบ อาจถึงสิบแบบหรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับรูปประโยค เป็นคำประสม หรือตำแหน่งคำในประโยคนั้นๆ การอ่านออกเสียงตัวอักษรคันจินั้นแบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ
เสียงอง () แปลว่า อ่านเอาเสียง เป็นการออกเสียงคันจิของคำนั้นตามเสียงภาษาจีน
เสียงคุน () แปลว่า อ่านเอาความหมาย เป็นการออกเสียงคันจิของคำนั้นในภาษาญี่ปุ่น
ตัวอย่างเช่น 泉 จากคำว่า 温泉 (onsen) มีเสียงองคือ せん (sen) ส่วนเสียงคุนคือ いずみ (izumi) มีความหมายว่าน้ำพุ อย่างไรก็ตามมีหลายคำในภาษาญี่ปุ่นที่อ่านออกเสียงไม่ตรงกับคันจิที่เขียน ซึ่งเป็นการอ่านแบบพิเศษ โดยผู้ที่เรียนภาษาญี่ปุ่นจำเป็นต้องจดจำข้อยกเว้นเหล่านี้เอง เนื่องจากการใช้คันจิสื่อความหมายมากกว่าเสียง ตัวอย่างเช่น 上手 อ่านว่า じょうず (jouzu) แปลว่า เก่ง, เชี่ยวชาญ โดยประกอบจากคันจิ 2 ตัวคือ 上 หมายความว่า "ข้างบน, เหนือ" และ 手 หมายความว่า "มือ" ทั้งที่ปกติแล้ว 手 จะไม่อ่านออกเสียงว่า ず (zu)
เสียงอง (การอ่านแบบจีน)
องโยะมิ () หรือ เสียงอง เป็นการอ่านคันจิในเสียงภาษาจีนแต่สำเนียงญี่ปุ่น ใช้สำหรับคำภาษาญี่ปุ่นที่ยืมจากภาษาจีน หรือ "คังโกะ" (漢語 Kango) ซึ่งคำเหล่านี้นำเข้ามาใช้ในญี่ปุ่นตั้งแต่สมัยโบราณ จากหลากหลายภูมิภาคและยุคสมัยของจีน คำเดียวกันจึงออกเสียงต่างกันไป อย่างไรก็ตาม สำหรับอักษรคันจิที่ประดิษฐ์ขึ้นในญี่ปุ่นเอง จะไม่มีเสียงอง ยกเว้นคันจิบางตัว เช่น 働 ซึ่งแปลว่า ทำงาน นั้นมีทั้งเสียงองและเสียงคุน เสียงอง คือ dō และเสียงคุน คือ hatara(ku) ส่วน 塀 แปลว่า รั้ว มีทั้งเสียงองและเสียงคุนเช่นเดียวกัน เสียงอง คือ hei และเสียงคุน คือ kaki แต่ 腺 ที่แปลว่า ต่อม เป็นคันจิที่ญี่ปุ่นประดิษฐ์เอง แต่มีแต่เสียงอง คือ sen ไม่มีเสียงคุน
องโยะมิ สามารถแบ่งได้ 4 กลุ่มดังนี้
โกะอง () หรือ เสียงอู๋ เป็นการออกเสียงที่รับเข้ามาในยุคราชวงศ์เหนือ-ใต้ของจีน หรืออาณาจักรแพกเจของเกาหลี ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 5 และคริสต์ศตวรรษที่ 6 "โกะ" หมายถึง แคว้นอู๋ หรือง่อก๊ก (บริเวณใกล้เคียงเมืองเซี่ยงไฮ้ในปัจจุบัน) แต่ไม่ได้มีความสัมพันธ์กับภาษาจีนอู๋แต่อย่างใด
คันอง () หรือ เสียงฮั่น เป็นการออกเสียงที่รับเข้ามาในยุคราชวงศ์ถัง ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 7 ถึง คริสต์ศตวรรษที่ 9 ส่วนใหญ่มาจากสำเนียงของเมืองหลวงในเวลานั้น คือ ฉางอาน (長安) ซึ่งปัจจุบันคือเมือง ซีอาน (西安) คำว่า "คัน" หมายถึง ชนชาติฮั่น (漢) อันเป็นชนส่วนใหญ่ของประเทศจีน
โทอง () หรือ เสียงถัง เป็นการออกเสียงที่รับเข้ามาในช่วงราชวงศ์หลังๆ ของจีน เช่น ราชวงศ์ซ่ง (宋) และ ราชวงศ์หมิง (明) การอ่านคันจิในยุคเฮอัง และยุคเอะโดะ จะอ่านตามสำเนียงนี้ หรือเรียกกันว่า "โทโซอง" (唐宋音, tōsō-on).
คันโยอง () แปลตามศัพท์ได้ว่า เสียงอ่านที่เป็นที่ยอมรับ เป็นการอ่านที่ออกเสียงผิดมาตั้งแต่เริ่มใช้คำคำนั้น แต่ได้ใช้กันต่อมาจนเป็นที่ยอมรับในที่สุด
ตัวอย่าง
(คำอ่านในวงเล็บเป็นคำอ่านที่ไม่ค่อยพบ)
การอ่านคันจิตามเสียงองส่วนมาก จะเป็นเสียงคันอง สำหรับโกะอง จะอยู่ในศัพท์ทางพุทธศาสนา เช่น 極楽 (gokuraku, สวรรค์) และอยู่ในคำภาษาญี่ปุ่นที่ยืมจากภาษาจีน (คังโกะ) ยุคแรก เช่น ตัวเลข เป็นต้น ส่วนโทองนั้น อยู่ในคันจิยุคหลังๆบางคำ เช่น 椅子 (isu, เก้าอี้) 布団 (futon, ฟูกปูนอน) และ 行灯 (andon, โคมกระดาษ) เป็นต้น
ในภาษาจีน อักษรจีนหนึ่งตัวส่วนมากจะอ่านได้เพียงเสียงเดียว ยกเว้น อักษรบางตัวอ่านได้หลายเสียงและให้ความหมายต่างกัน หรือเป็นคำพ้องรูป (ภาษาจีนกลาง: 多音字, duōyīnzì) เช่น 行 (พินอิน: háng แปลว่า แถว, มืออาชีพ หรือ xíng แปลว่า เดินทาง, ปฏิบัติ) (ภาษาญี่ปุ่น: gō, gyō) ซึ่งคุณลักษณะนี้ ได้ถ่ายทอดสู่ภาษาญี่ปุ่นเช่นกัน
นอกจากนี้ คำภาษาจีนยุคกลาง (ภาษาจีนกลาง:中古漢語, Zhōnggǔ Hànyǔ, Middle Chinese) บางคำจะมี Entering tone (入聲, rùshēng) คือเสียงของคำที่สะกดด้วย ป, ต, ก คล้ายกับคำตายในภาษาไทย คุณลักษณะนี้ไม่มีในภาษาญี่ปุ่น ซึ่งมีระบบเสียงพยางค์เป็นแบบพยัญชนะ-สระ (Consonant-Vowel, CV) หรือกล่าวง่ายๆว่าภาษาญี่ปุ่นไม่มีตัวสะกดนั่นเอง ดังนั้น เสียงองของคำเหล่านี้ จึงต้องประกอบด้วย 2 ช่วงเสียง (Mora) ในพยางค์เดียว แต่ช่วงเสียงหลังเป็นเสียงที่เบากว่าช่วงเสียงแรก ช่วงเสียงหลังนี้ มักจะใช้เสียง i, ku, ki, tsu, chi หรือ n เสียงใดเสียงหนึ่ง แทนเสียงตัวสะกดของคำยืมจากภาษาจีนยุคกลางดังกล่าว อาจเป็นไปได้ว่า เสียงควบ หรือโยอง (拗音, Yōon) ในภาษาญี่ปุ่น มีที่มาจากการยืมคำภาษาจีน เนื่องจากคำภาษาญี่ปุ่นดั้งเดิมไม่มีคุณลักษณะนี้
เสียงองมักจะอยู่ในคำประสมที่เขียนด้วยคันจิสองตัว (熟語, Jukugo) โดยชาวญี่ปุ่นได้ยืมคำภาษาจีนเหล่านี้มาใช้ ซึ่งเหมือนกับการที่ภาษาไทย ยืมคำภาษาบาลี ภาษาสันสกฤต และภาษาเขมรมาใช้ การยืมภาษาอยู่บนพื้นฐานที่ว่า ภาษาดั้งเดิมยังไม่มีคำให้เรียกสิ่งนั้น ยืดยาวไม่กระชับ ไม่เฉพาะเจาะจง หรือไม่ไพเราะ คำยืมจะให้ความรู้สึกไพเราะ เป็นทางการ และหรูหรามากหว่า แต่หลักการอ่านคำประสมนี้ไม่ครอบคลุมถึงการอ่านชื่อของชาวญี่ปุ่นทั่วไป ที่นามสกุล หรือชื่อ หรือทั้งนามสกุลและชื่อ ประกอบด้วยอักษรคันจิสองตัว แต่จะอ่านด้วยเสียงคุน (อย่างไรก็ตาม เสียงองก็ยังพบได้ในชื่อตัว โดยเฉพาะชื่อตัวของผู้ชาย)
เสียงคุน (การอ่านแบบญี่ปุ่น)
คุนโยะมิ () หรือ เสียงคุน แปลตามตัวอักษรได้ว่า อ่านเอาความหมาย เป็นการอ่านคันจิโดยใช้คำภาษาญี่ปุ่นดั้งเดิม หรือยะมะโตะโคะโตะบะ (大和言葉 Yamato kotoba) ที่มีความหมายใกล้เคียงกับตัวอักษรจีนนั้น คันจิหนึ่งตัวสามารถมีเสียงคุนได้หลายเสียงเช่นเดียวกับเสียงอง แต่คันจิบางตัวไม่มีเสียงคุนเลยก็ได้
ตัวอย่างเช่น 東 ที่แปลว่า ทิศตะวันออก มีเสียงองคือ tō แต่ภาษาญี่ปุ่นก็มีคำที่แปลว่าทิศตะวันออกอยู่แล้ว คือ higashi และ azuma ดังนั้นเสียงคุนของ 東 คือ higashi และ azuma ในทางตรงกันข้าม 寸 (ภาษาจีนกลาง: cùn) ซึ่งหมายถึง หน่วยวัดความยาวหน่วยหนึ่งของจีน (ประมาณ 30 มิลลิเมตร หรือ 1.2 นิ้ว) ญี่ปุ่นไม่มีหน่วยที่สามารถเทียบได้ คันจิตัวนี้จึงมีแต่เสียงอง คือ sun และไม่มีเสียงคุน อักษรโคะคุจิ (อักษรคันจิที่ประดิษฐ์ขึ้นในญี่ปุ่น) จะมีแค่เสียงคุน ไม่มีเสียงอง
เสียงคุน มีโครงสร้างพยางค์แบบ(พยัญชนะ)สระ หรือ (C)V ซึ่งเป็นโครงสร้างพยางค์ของคำญี่ปุ่นแท้ (ยะมะโตะโคะโตะบะ) เสียงคุนของคำนามและคำคุณศัพท์ปกติจะยาว 2-3 พยางค์ ในขณะที่ เสียงคุนของคำกริยายาว 1-2 พยางค์ โดยจะไม่นับอักษรฮิระงะนะเรียกว่า โอะกุริงะนะ ซึ่งอยู่ท้ายคันจิ เนื่องจากโอะกุริงะนะเป็นเพียงตัวเสริมคำ ไม่ได้เป็นเสียงหนึ่งของคันจิตัวนั้น ผู้ที่เพิ่งเริ่มศึกษาคันจิมักจะจดจำการอ่านคันจิที่มีเสียงคุนหลายพยางค์ได้ยาก อย่างไรก็ตาม คันจิที่มีเสียงคุน 3-4 พยางค์หรือมากกว่านั้นก็มีอยู่น้อย ตัวอย่างเช่น 承る (uketamawaru ได้ยิน รับรู้) และ 志 (kokorozashi ความตั้งใจ ) มีเสียงคุน 5 พยางค์ในคันจิตัวเดียว ถือเป็นคันจิที่มีเสียงคุนยาวที่สุดในคันจิชุดโจโยคันจิ
ในหลายกรณี คำภาษาญี่ปุ่นคำเดียวอาจเขียนได้ด้วยคันจิหลายตัว โดยเมื่อเขียนต่างกัน ก็จะให้ความรู้สึกของคำต่างกัน แต่ความหมายใกล้เคียงกัน ตัวอย่างเช่น คำว่า なおす(naosu) เมื่อเขียนด้วย 治す จะแปลว่า "รักษาอาการป่วย" แต่เมื่อเขียนด้วย 直す จะแปลว่า "ซ่อมแซม หรือแก้ไข" บางครั้ง เมื่อเขียนต่างกัน ความหมายก็ต่างกันอย่างชัดเจน แต่ก็ไม่เสมอไป นักวิชาการผู้เขียนหนังสืออ้างอิงต่างๆ เช่น พจนานุกรม ก็อาจมีความเห็นต่อคันจิประเภทนี้ต่างกัน พจนานุกรมเล่มหนึ่งบอกว่าความหมายคล้ายกัน อีกเล่มอาจบอกว่าต่างกันก็ได้ ดังนั้น ชาวญี่ปุ่นเองก็อาจสับสนได้ว่าควรจะใช้คันจิตัวไหนในการเขียนคำประเภทนี้ จนสุดท้าย เพื่อหลีกเลี่ยงความผิดพลาดในการใช้คันจิ ก็ต้องเขียนเป็นฮิระงะนะในที่สุด ตัวอย่างของคำที่เขียนได้ด้วยคันจิอีกคำ คือ もと (moto) เขียนได้ด้วยคันจิอย่างน้อย 5 ตัว ได้แก่ 元, 基, 本, 下, และ 素 ซึ่งมีคันจิ 3 ตัวที่มีความหมายแทบไม่ต่างกัน
การอ่านคันจิด้วยภาษาท้องถิ่นของญี่ปุ่น ก็จัดอยู่ในเสียงคุนเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ภาษาริวกันอัน ในแถบหมู่เกาะทางใต้ของญี่ปุ่น
เสียงอ่านแบบอื่นๆ
จูบะโกะ (
จำนวนอักษรคันจิ
ยังเป็นที่โต้เถียงว่า จำนวนอักษรจีนหรืออักษรคันจิมีทั้งหมดกี่ตัว พจนานุกรมไดคันวะ จิเตน (大漢和辞典 Dai Kan-Wa jiten แปลว่า มหาพจนานุกรมจีนญี่ปุ่น) ได้รวบรวมอักษรคันจิไว้ประมาณ 50,000 ตัว ซึ่งถือว่าครอบคลุมมาก ส่วนในประเทศจีน มีพจนานุกรมภาษาจีนเล่มหนึ่งรวมรวมไว้ถึง 100,000 ตัว ซึ่งรวมถึงอักษรที่มีรูปแบบคลุมเครือด้วย แต่อักษรคันจิที่ใช้กันจริงในประเทศญี่ปุ่นมีอยู่เพียงประมาณ 2,000-3,000 ตัวเท่านั้น
การปฏิรูปและชุดอักษรคันจิ
ใน พ.ศ. 2489 หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 รัฐบาลญี่ปุ่นได้ปฏิรูปอักขรวิธีของภาษาญี่ปุ่น เพื่อให้เยาวชนสามารถศึกษาภาษาญี่ปุ่นได้ง่ายขึ้น การปฏิรูปครั้งนี้รวมถึงปฏิรูปอักษรคันจิที่ใช้ในงานเขียนต่าง ๆ ด้วย จำนวนอักษรคันจิที่จะใช้ถูกกำหนดให้น้อยลง มีการประกาศชุดอักษรคันจิอย่างเป็นทางการ โดยกำหนดว่านักเรียนระดับชั้นต่าง ๆ ต้องเรียนรู้คันจิตัวไหนบ้าง อักษรคันจิบางตัวถูกย่อให้มีขีดน้อยลงและเขียนง่ายขึ้น คันจิแบบย่อนี้เรียกว่า "ชินจิไต" (新字体 shinjitai) หรือ รูปแบบอักษรใหม่ ซึ่งคันจิแบบย่อบางตัวจะมีลักษณะเหมือนกับ อักษรจีนตัวย่อ ในการปฏิรูปครั้งนี้ อักษรคันจิถูกกำหนดให้มีรูปแบบเป็นมาตรฐานแน่นอน คันจิที่มีรูปแบบคลุมเครือก็ถูกประกาศเลิกใช้อย่างเป็นทางการ อย่างไรก็ตาม อักษรคันจิที่ไม่ได้อยู่ในชุดมาตรฐาน ที่เรียกว่า "เฮียวไงจิ" (表外字 hyōgaiji) ก็ยังคงใช้กันอยู่โดยทั่วไป
ชุดอักษรคันจิ มีดังต่อไปนี้
เคียวอิคุคันจิ (教育漢字 Kyōiku kanji)
เคียวอิคุคันจิ () หรือ "คันจิเพื่อการศึกษา" ประกอบด้วย อักษรคันจิ 1,006 ตัว สำหรับสอนในโรงเรียนประถมศึกษา โดยเริ่มแรก มีอักษรคันจิ 881 ตัว จนเมื่อ พ.ศ. 2524 ได้เพิ่มเป็น 1,006 ตัวดังปัจจุบัน อักษรคันจิชุดนี้ถูกแบ่งชุดอักษรย่อย เรียกกันว่า ชุดอักษรคันจิแบ่งตามระดับชั้นเรียน (学年別漢字配当表 Gakunen-betsu kanji haitōhyō หรือ gakushū kanji) โดยแบ่งว่า นักเรียนระดับชั้นไหน ต้องเรียนรู้คันจิตัวใดบ้าง
โจโยคันจิ (常用漢字 Jōyō kanji)
โจโยคันจิ () หรือ "คันจิในชีวิตประจำวัน" ประกอบด้วย อักษรคันจิ 2,136 ตัว ซึ่งรวมเคียวอิคุคันจิอยู่ด้วย และเพิ่มคันจิอีก 939 ตัวที่สอนในโรงเรียนมัธยม ในงานพิมพ์ต่างๆ อักษรคันจิที่อยู่นอกโจโยคันจิ มักจะมีฟุริงะนะกำกับอยู่ โจโยคันจิประกาศใช้ใน พ.ศ. 2524 เพื่อแทนที่ชุดอักษรคันจิเก่าที่เรียกว่า โทโยคันจิ (当用漢字 Tōyō kanji) หรือ "คันจิที่ใช้ทั่วไป" ซึ่งใช้มาตั้งแต่ พ.ศ. 2489 กระทรวงการศึกษา วัฒนธรรม กีฬา วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศญี่ปุ่น ได้ปรับปรุงจำนวนอักษรคันจิในโจโยคันจิมาโดยตลอด โดยอยู่บนหลักการที่ว่า "อักษรคันจิตัวนั้น จำเป็นต้องรู้ และใช้ในการสื่อสารในชีวิตประจำวัน"
จิมเมโยคันจิ (人名用漢字 Jinmeiyō kanji)
จิมเมโยคันจิ () หรือ "คันจิสำหรับชื่อบุคคล" ประกอบด้วย อักษรคันจิ 2,998 ตัว โดยมีโจโยคันจิและอักษรคันจิเพิ่มอีก 862 ตัวที่พบในชื่อบุคคล อักษรคันจิชุดนี้ ประกาศใช้เมื่อ พ.ศ. 2495 เมื่อแรกเริ่ม มีอักษรคันจิเพียง 92 ตัว แต่ได้มีการประกาศเพิ่มตัวอักษรบ่อยครั้ง จนมีจำนวนเท่ากับปัจจุบัน เมื่อเอ่ยถึงตัวอักษรชุดจินเมโยคันจิ อาจหมายถึงตัวอักษรทั้ง 2,998 ตัว หรือหมายถึงแค่ 862 ตัวที่ใช้สำหรับชื่อบุคคลเท่านั้นก็ได้
เฮียวไกจิ (表外字 Hyōgaiji)
เฮียวไกจิ () หรือ "ตัวอักษรนอกรายชื่อ" หมายถึง อักษรคันจิที่ไม่ได้อยู่ในชุดโจโยคันจิและจินเมโยคันจิ อักษรคันจิประเภทนี้ มักเป็นอักษรจีนตัวเต็ม แต่บางครั้ง อาจเป็นอักษรชินจิไตแบบขยาย (拡張新字体 kakuchō shinjitai) ก็ได้
ประเภทของคันจิ
ประเภทของคันจิ แบ่งได้ 6 ประเภท คือ
โชเกโมจิ (象形文字)
เป็นคันจิที่กำเนิดขึ้นแรกสุดแสดงรูปลักษณะของสิ่งต่างๆส่วนใหญ่เป็นชื่อสิ่งของ คันจิประเภทนี้มีประมาณ 600 ตัว ตัวอย่างเช่น 目 แปลว่า ตา, 木 แปลว่า ต้นไม้
ชิจิโมจิ (指事文字)
เป็นคันจิที่ใช้ในรูปลักษณะต่างๆแสดงความหมายสิ่งที่เป็นนามธรรมหรือสิ่งที่ไม่มีรูปโดยใช้ขีดหรือเส้น และในบางครั้งจะนำ โชเกโมจิ (象形文字) มาประสมด้วย คันจิประเภทนี้มี ประมาณ 135 ตัว ตัวอย่างเช่น 上 แปลว่า บน, 下 แปลว่า ล่าง
ไคอิโมจิ (会意文字)
เป็นคันจิที่นำคันจิที่สำเร็จรูปแล้วมาประกอบกันเป็นคันจิใหม่ที่มีความหมายใหม่ ตัวอย่างเช่น 峠 (ช่องเขา) เกิดจากการนำคันจิ 山 (ภูเขา), 上 (บน) และ 下 (ล่าง) มารวมกัน 休 (หยุดพัก) เกิดจากการนำคันจิ 人 (คน) และ 木 (ต้นไม้) มารวมกัน
เคเซโมจิ (形声文字)
เป็นคันจิที่นำคันจิที่แสดงความหมายกับส่วนที่แสดงเสียงมาประกอบกันเป็นคันจิใหม่ที่มีความหมายใหม่ คันจิประเภทนี้มีประมาณร้อยละ 90 ของคันจิทั้งหมด
ตัวอย่างเช่น คันจิที่ประกอบด้วยรูปร่าง 言 เช่น 語, 記, 訳, 説, ฯลฯ จะมีความหมายเกี่ยวข้องกับ"คำ/ภาษา/ความหมาย"เสมอ คันจิที่ประกอบด้วยรูปร่าง 雨 (ฝน) เช่น 雲, 電, 雷, 雪, 霜, ฯลฯ มักจะมีความหมายเกี่ยวข้องกับ"สภาพอากาศ" คันจิที่ประกอบด้วยรูปร่าง 寺 อยู่ทางขวา มักจะมีเสียงองว่า "shi" หรือ "ji" บางครั้งเราสามารถเดาความหมายหรือการอ่านจากรูปร่างของคันจิได้ อย่างไรก็ตามก็ยังมีข้อยกเว้น เช่น 需 และ 霊 ล้วนไม่มีความหมายเกี่ยวข้องกับสภาพอากาศ และ 待 ก็มีเสียงองว่า "tai"
เท็นชูโมจิ (転注文字)
เป็นคันจิที่ใช้ในความหมายอื่นไม่ใช่ความหมายเดิมของคันจิตัวนั้นๆ
คะชะกุโมจิ (仮借文字)
เป็นคันจิที่ยืมมาแต่เสียงอ่านโดยไม่เกี่ยวข้องกับความหมาย
การเรียนคันจิ
กระทรวงศึกษาธิการของญี่ปุ่นได้กำหนดอักษรคันจิที่ใช้เป็นประจำในชีวิตประจำวันซึ่งใช้เป็นประจำ โดยกำหนดให้อยู่ในหลักสูตรการศึกษาของนักเรียนญี่ปุ่น เรียกว่าโจโยคันจิ (常用漢字) มีทั้งหมด 1,945 ตัว อย่างไรก็ตามคันจิที่ใช้ในชีวิตประจำวันมีมากกว่า 3,000 ตัว โดยเด็กนักเรียนญี่ปุ่นจะต้องจดจำคันจิที่อยู่นอกเหนือหลักสูตรเหล่านี้เอง คันจิที่นอกเหนือจากคันจิ เช่น คันจิที่ใช้เป็นชื่อคน (จินเมโยคันจิ 人名用漢字)
หลักสูตรของเด็กนักเรียนญี่ปุ่นจะเริ่มเรียนตัวอักษรคันจิตั้งแต่ประถมศึกษาปีที่ 1 เริ่มต้นที่ประมาณ 80ตัว เทียบเท่ากับการสอบวัดระดับคันจิระดับ 10 (คันจิเคนเต 漢字検定)โดยเด็กญี่ปุ่นจะเรียนพื้นฐานคันจิทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นเสียงอง เสียงคุน โอะกุริงะนะ จำนวนขีด บุชุของอักษร การผสมคำ การใช้คำ ความหมาย เด็กญี่ปุ่นประมาณ ป.5-ป.6 ก็จะสามารถอ่านคันจิที่ใช้ในชีวิตประจำวันได้หมดแล้ว
การเรียงลำดับของคันจิ
ลำดับของอักษรคันจิสามารถเรียงได้ตามลำดับดังนี้คือ
ลำดับของบุชุ (部首)
จำนวนขีด(総画数)
เสียงของคันจิ
อ้างอิง
ดูเพิ่ม
ฮันจา ตัวอักษรจีนที่ใช้ในภาษาเกาหลี
จื๋อโนม ตัวอักษรจีนที่ใช้ในภาษาเวียดนาม
โจโยคันจิ อักษรคันจิ 1,945 ตัวที่กระทรวงศึกษาธิการญี่ปุ่นกำหนดว่าใช้ในชีวิตประจำวันเป็นประจำ
แหล่งข้อมูลอื่น
, โปรแกรมจาวา แผ่นช่วยจำ แบบออนไลน์ เพื่อการศึกษาและฝึกหัด คันจิ รวมทั้ง การอ่านเสียงอง เสียงคุน และ ความหมาย โฮมเพจ
เวปค้นหาโจโยคันจิ 1945 ตัว พร้อมแสดงคำศัพท์ทั้งญี่ปุ่นไทย และญี่ปุ่นอังกฤษ
เรียนคันจิ ภาษาญี่ปุ่นด้วยตนเอง แสดงลิสต์คันจิ และเก็บคันจิที่ต้องการเรียน ไว้ในมายคันจิได้
หมวดหมู่:ภาษาญี่ปุ่น
หมวดหมู่:อักษรจีน
หมวดหมู่:ศัพท์ญี่ปุ่น
หมวดหมู่:คันจิ | https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B4 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
102,
286,
1055,
1667,
3305,
5409,
8526,
8920,
9111,
9255,
9620,
10048,
10102,
10390,
10495,
10674,
11523,
11845,
11889,
12066,
12996,
13398
],
"plaintext_end_byte": [
94,
278,
1054,
1666,
3304,
5408,
8511,
8875,
9084,
9159,
9597,
10040,
10085,
10347,
10480,
10639,
11505,
11834,
11873,
12051,
12988,
13370,
13922
]
} | 황정음이 출연한 드라마는 몇 개인가? | 유재석 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
유재석 (劉在錫, 1972년 8월 14일 ~ ) 은 대한민국의 희극인, 사회자 이다.
학력
서울유현초등학교 졸업(1985년)
수유중학교 졸업(1988년)
서울용문고등학교 졸업(1991년)
서울예술대학교 방송연예(現.방송영상)과 중퇴
생애
섬네일|무한도전 고맙습니다 콘서트의 유재석
1972년 8월 14일 서울 성북구 수유동(현재는 강북구 관할)에서 태어났다.[1] 1991년 KBS에서 주최한 제1회 대학 개그제에서 최승경과 함께 장려상을 받으면서 데뷔했다. KBS 공채 개그맨 7기 동기로는 금병완, 김국진, 김수용, 김용만, 남희석, 박병득, 박수홍, 양원경, 엄정필, 윤기원, 이영재, 전효실, 최승경이 있다. 그 후 《유머일번지》 등에서 작은 역할로 등장하면서 1994년말 입대부터 군 제대 후 무명 시절을 거치던 중, 1997년 KBS《코미디 세상만사》의 코너인 《남편은 베짱이》에서 남편 역할을 맡으면서 대중에게 알려지기 시작한다.
한편 유재석은 코미디언을 처음 시작할 때 심형래의 밑에서 일을 하기도 했다.[2] 심형래는 김청기 감독의 《외계에서 온 우뢰매》의 출연을 시작해서 이후엔 자신이 직접 감독이 되어 영화를 촬영하기도 했는데 심형래는 이 영화들을 촬영하면서 당시 무명이었던 유재석을 서찬호와 같이 데리고 다니면서 자신의 영화에 출연시켜 줬다. 그 대표작으로 《영구와 우주괴물 불괴리》(배역:초등학교 6학년), 《티라노의 발톱》(배역:원시인 1)[3] 등 다수가 존재한다.
그러다가 어느 한 프로그램을 통해서 무명 시절로부터 탈피하게 되는데, 바로 1990년대 후반 최고의 인기를 구가했던 토크쇼인 KBS《서세원 쇼》였다. 《서세원 쇼》에서 가장 인기있는 코너였던 '토크박스'에서 유재석은 자신의 재밌었던 경험담을 무명시절부터 꾸준히 다져온 그만의 재치와 입담으로 맛깔스럽게 풀며, '유재석'이라는 자신의 이름을 대중들에게 점차 각인시키게 됐다. 《'슈퍼TV 일요일은 즐거워》 - 출발 드림팀'에서 자주 망가지는 모습과 어이가 없는 결과로 웃음을 유발하였고, 이 시기에 번지점프했던 장면 역시 토크의 소재였다. 《'자유선언! 오늘은 토요일》 - 60년을 이어라'에서 메뚜기 탈을 쓰면서 진행을 하는 바람에 지금까지 부르고 있는 메뚜기라는 별명이 이때 생겨났다.[4]《자유선언! 오늘은 토요일 - 잠을 잊은 그대》에게 에서는 본래의 취지였던 도서관이 문을 닫을 때까지 마지막으로 나오는 학생을 만나서 선물을 주기보다는 개그맨 남희석의 매니저였던 김종석과의 퀴즈배틀이 더 화제가 되었다. MBC TV에서 방송했던 '박상원의 아름다운TV 얼굴'에 상의를 탈의한 장면과 '슈퍼TV 일요일은 즐거워 - MC대격돌 공포의 쿵쿵따'에서 치마가 풀리는 사건이 있어 젖꼭지가 남들보다 아래에 있는것이 밝혀져 이것이 가끔씩 개그의 소재로 사용되었고, 이후 무한도전 WM7에서 '저쪼아래'라는 별칭으로 불렸다.
그 후 점차 인지도를 가지며 예능계에서 자리를 잡아가는 중, 자신의 연예 인생에 첫 메인 MC를 맡게 되는 운명적인 예능 프로그램을 만나게 됐다. 바로 MBC TV 《목표달성! 토요일》 - 《스타 서바이벌 동거동락》이다. 《스타 서바이벌 동거동락》은 인기 스타들을 한 방에 몰아넣고 하룻밤을 지새게 하며 진행했던 초유의 프로그램이며, 이러한 방식은 떼거리로 연예인들이 팀을 이뤄 미션을 이행하고, 볼거리를 만들어 내는 , '무한도전', '런닝맨' 등과 같은 이후 버라이어티 포맷의 원조로 꼽을 수 있다. 이 프로그램이 기획된 2000년 당시 유재석은 현재와 같은 명성이 있다기보다는 예능계에서 재능을 인정받고 점차 인지도가 있던 정도에 지나지 않았다. 그럼에도 불구하고 당시에 유재석이 전격적으로 공중파 예능 프로그램의 메인 MC로서 발탁 될 수 있었던 이유는 바로 배우 최진실이 강력 추천한 덕분이었다. 《스타 서바이벌 동거동락》을 기획할 당시 담당 PD가 MC를 누구로 해야 할지 고민하던 도중에, 최진실로부터 '메뚜기(유재석의 별명)라는 개그맨이 있는데, 너무 재밌다며 새로 하는 프로그램이 있으면 한번 MC로 기용 해보라'는 강력 추천을 받았던 것이다.[5][6] 당시 《목표달성! 토요일》은 유재석이 진행하는 《스타 서바이벌 동거동락》코너 외에도 《god의 육아일기》, 《악동클럽》등의 타 코너들 또한 엄청난 인기를 얻게 되면서 명실상부 '2000년-2001년 겨울 시즌' 최고의 예능 프로그램으로 기록됐으며, 《스타 서바이벌 동거동락》의 경우 출연진들의 성향을 배려하는 한편, 적절한 타이밍에 망가져 주면서 분위기를 살리는 유재석만의 스타일인 '배려형 MC' 캐릭터를 마음껏 발산한 첫 프로그램이었다. 또한 이로 인해 2000년 MBC 방송연예대상 MC부문 특별상을 받았다.
이후에 MBC TV에서 맡은 《느낌표!》의 〈책책책, 책을 읽읍시다!〉로 2003년 MBC TV 방송연예대상 쇼버라이어티 부문 최우수상을 거머줬다. 특히 이후에 《슈퍼 TV 일요일은 즐거워》 - 〈MC대격돌: 공포의 쿵쿵따〉로서 누구보다 웃기는 남자로 인정받고, 그 때 함께 참여했던 강호동, 이휘재 등은 이후에도 예능에서 높은 활약을 펼쳐, 이 프로그램이 얼마나 가치있었는지를 간접적으로 입증하고 있다. 이후 쿵쿵따의 인기가 한참일 무렵 이휘재, 김한석, 송은이, 홍록기, 정준하 등과 정통 세트형 코메디 프로그램인 코미디타운을 SBS TV에서 진행했으나 실패하고, 이후〈MC 대격돌: 운명의 바퀴/위험한 초대〉로 복귀하였다. 《해피투게더》, 《진실게임》등의 MC를 맡으면서 능력을 인정받게 되고, SBS TV의 예능 프로그램인 《실제상황 토요일 - X맨》의 메인 MC를 맡고, 이 프로그램의 인기로 국민MC라는 별명을 얻게 된다. 또한 MBC TV의 토크쇼 프로그램인 《놀러와》에 배우 김원희와 함께 공동 MC로 투입되어 본격적인 예능계의 별로 떠오르기 시작했다. 하지만 이외의 유재석이 MC를 맡은 몇몇 프로그램들은 큰 빛을 받지 못하고 폐지됐다. 2005년 유재석은 "평균보다 모자란 남자들의 유쾌한 도전"이라는 컨텐츠에 대한 애정이 깊었고, 이전에 출연한 바보 드림팀이라고 비난 받았던 KBS에서 방송된 《천하제일 외인구단》, SBS TV에서 방송된 《유재석과 감개무량》, 이름과 출연진만 다르고 같은 포맷의 프로그램을 계속 진행하다 MBC TV《강력추천 토요일》의 코너〈무모한 도전〉을 맡게 됐는데, 초창기엔 고전을 면치 못했다. 당시 인포테인먼트 프로그램인 《스펀지》와의 경쟁 때문이었는데, 《강력추천 토요일》의 〈무한도전 - 퀴즈의 달인〉으로 프로그램 포맷이 변경이 되면서 프로그램의 인지도가 높아지고, 이에 힘입어 2006년 5월 6일부터는 《무한도전》이라는 독립 프로그램으로 편성되면서 대한민국 예능 프로그램의 새로운 경향을 제시하게 된다. 그 후 《해피투게더 시즌3》, 《패밀리가 떴다》에 출연하며 대한민국 예능계에서의 최고의 MC로서 입지를 굳혔다. 1년 8개월동안의 방영을 끝으로《패밀리가 떴다》가 막을 내린 후, 2010년 유재석은《런닝맨》으로 SBS TV 예능 프로그램에 메인MC로 복귀했다. 그 후, 4년만에 KBS 2TV에서 나는 남자다라는 프로그램을 새로 시작하고, 시즌제로 운영하다 20회로 막을 내렸다. 그리고 2015년 8월에는 JTBC에 들어가서 새로운 파일럿 프로그램에 메인MC를 맡고 있으며,《동상이몽, 괜찮아 괜찮아》에서 김구라와 함께 메인MC를 했다.《런닝맨》의 인기도가 상승함에 따라 해외 인지도도 상승하였다.
수상 내역
2005년 - 2016년 12년 연속 대상 수상 기록 보유
방송3사 연예대상 2대 그랜드슬램 (초대 그랜드슬램: 강호동)
방송3사 연예대상 최다 수상자 (13회)
백상예술대상 사상 2번째로 예능인이 TV부문 대상 수상
SBS 연예대상 최다 수상자 (5회)
MBC 방송연예대상 최다 수상자 (6회)
출연작
현재 방송중인 프로그램
KBS 2TV 《해피투게더 시즌4》
SBS 《일요일이 좋다 - 런닝맨》
넷플릭스 《범인은 바로 너》
SBS 《미추리》
JTBC 《요즘 애들》
방송예정 프로그램
넷플릭스 《범인은 바로 너》 시즌 2
종영 / 중도하차 / 게스트 출연 프로그램
특집 / 파일럿 프로그램
영화
1994년 《영구와 우주괴물 불괴리》 - 반장 역
1994년 《티라노의 발톱》 - 원시인 역
2008년 《꿀벌 대소동》 - 베리 B. 벤슨 더빙 목소리 역
2009년 《리틀 비버》 - 내레이션 / 부엉이 목소리 역
2015년 《비긴 어게인》(MBC) - 데이브(애덤 리바인) / 라디오 진행자1 역
드라마 / 시트콤
2000년 KBS 《멋진 친구들》 - 유재석 역
2005년 KBS 《올드미스 다이어리》 - 도둑 역 (우정출연)
2008년 MBC 《이산》 - 가마꾼 / 주막 행인 / 호위병 역
2009년 MBC 《내조의 여왕》 - 취업 준비생 / 신입사원 역
2015년 SBS 《냄새를 보는 소녀》 - 런닝맨 MC 역
2015년 MBC 《내 딸, 금사월》 - 헤더 신 수행비서 / 천재 화가 / 톱스타 역
광고
정준하, 노홍철과 공동 출연
뮤직비디오
2002년 하지만 - 굳세어라 내 청춘
2004년 신나고 - 이쁘니까
2005년 강호동 - 캐롤앨범 오해피데이 '창밖을 보라'
2012년 싸이 - 강남 스타일
2013년 싸이 - 젠틀맨
2015년 지누션- 한번 더 말해줘
그 외 활동
홍보대사 위촉 내역
2001년 교통안전 홍보대사
2003년 문화관광부 청소년 책읽기 홍보대사
잡지 모델
2008년 코스모폴리탄 08년 1월호
2009년 지오다노 - 〈지오다노 CHEER UP CAMPAIGN〉
2013년 엘르 13년 12월호(자선화보)
발매 음반
프로젝트 싱글
2007년 〈삼바의 매력〉- 무한도전 강변북로 가요제
2009년 〈Let's Dance〉- 무한도전 올림픽대로 듀엣가요제 with 타이거 JK, 윤미래
2011년 〈압구정 날라리〉- 무한도전 서해안고속도로 가요제 with 이적
2011년 〈말하는 대로〉- 무한도전 서해안고속도로 가요제 with 이적
2012년 〈더위먹은 갈매기〉- 무한도전 무한도전 나름 가수다
2013년 〈메뚜기 월드〉- 무한도전 박명수의 어떤가요
2013년 〈Please Don't Go My Girl〉- 무한도전 자유로 가요제 with 유희열, 김조한
2013년 〈댄스왕〉- 무한도전 자유로 가요제 with 유희열
2015년 〈I`m so sexy〉- 무한도전 영동고속도로 가요제 with 박진영
2016년 〈처럼〉- 무한도전 위대한 유산 with 도끼, 이하이
디지털 싱글
2006년 〈All you need is love〉- with 무한도전 멤버들
2007년 〈하나마나송〉 - with 노홍철 (무한도전)
2009년 〈패밀리의 하루〉 - with 패밀리가 떴다 멤버들
2012년 〈방구석 날라리〉 - with 처진 달팽이(유재석, 이적)
2016년 〈dancing king〉 - with EXO
피처링
2015년 〈다시〉- 터보
기록
가족
2008년 7월 6일 MBC 전 아나운서 나경은과 결혼식을 올렸고, 2010년 5월 1일 아들 유지호, 2018년 10월 19일 딸 유나은이 태어났다.
인간 관계
심형래와는 같이 영화 촬영을 해온 사이이며 양원경은 대학교에서는 선배이지만 코미디언으로서는 공채 동기이다. 유재석은 kbs 공채 7기 개그맨으로서 kbs 공채 개그맨 중 꽃이라 불리는 7기 멤버들과도 깊은 친분을 유지하고 있다. 또한 여러 프로그램에 출연하면서 여러 연예인들과 인맥을 형성했는데 슈퍼 TV 일요일은 즐거워에 출연하면서 강호동, 신정환과 친분이 생겼고 무한도전에 출연하면서 박명수, 정준하, 하하, 정형돈, 전진, 노홍철 등과 친분이 생겼으며 런닝맨에 출연하면서 김종국, 송지효 등과 친분이 생겼다. 지석진은 유재석보다 나이는 많지만 유재석의 코미디언 공채 후배이다. 특히 김종국과는 친분이 매우 깊어 2015년 터보가 재결성되자 터보의 노래를 피처링해주기도 했다.
저서
유재석처럼 말하고 강호동처럼 행동하라 - 서병기 지음. 두리미디어. 2008년 7월 21일 출간
일인자 유재석 - 김영주 지음. 이지북. 2012년 8월 16일 출간
나를 꿈으로 이끄는 한마디 - 신명진 지음. 매일경제신문사. 2013년 7월 30일 출간
유재석 배우기 - 박지종 지음. 북랩. 2015년 1월 16일 출간
각주
외부 링크
분류:대한민국의 텔레비전 진행자
분류:대한민국의 남자 희극인
분류:KBS 연예대상 대상 수상자
분류:MBC 방송연예대상 대상 수상자
분류:SBS 연예대상 대상 수상자
분류:서울유현초등학교 동문
분류:수유중학교 동문
분류:대한민국의 불교 신자
분류:용문고등학교 (서울) 동문
분류:서울특별시 출신
분류:1972년 태어남
분류:1991년 데뷔
분류:살아있는 사람
분류:강릉 유씨
분류:FNC 엔터테인먼트 소속
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%A0%EC%9E%AC%EC%84%9D |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
442,
711,
892,
1440,
1889,
2261,
2862,
3238,
3525,
4002,
4327,
4763,
5064,
5379,
6129,
6576,
6765,
7746,
7919
],
"plaintext_end_byte": [
428,
710,
891,
1431,
1888,
2246,
2861,
3237,
3524,
4001,
4326,
4762,
5063,
5378,
6118,
6563,
6739,
7727,
7917,
8108
]
} | Kuinka monta ihmistä on kadonnut Mount Everest vuorelle? | Mount Everest | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Mount Everest on merenpinnasta mitattuna maailman korkein vuori Nepalin Sagarmathan vyöhykkeen ja Kiinan Tiibetin autonomisen alueen rajalla Himalajan vuoristossa. Sen yleisimmin mainittu korkeus on 8848 metriä, mutta tuoreiden mittausten tulokset vaihtelevat 8844 metristä 8850 metriin. Ensimmäisen kerran Everestin huipulle onnistuivat kiipeämään uusiseelantilainen Edmund Hillary ja šerpa Tenzing Norgay vuonna 1953.
Nimeäminen
Nepaliksi vuorta kutsutaan nimellä Sagarmāthā सगरमाथा 'taivaan otsa'. Tiibetissä se on Chomolangma tai Qomolangma ཇོ་མོ་གླང་མ ('Maailmankaikkeuden äiti'); kiinassa: 珠穆朗瑪峰 (pinyin: Zhūmùlǎngmǎ Fēng) tai 聖母峰.
Vuoren englanninkielisen nimen antoi Andrew Waugh, Yhdistyneen kuningaskunnan kartoittajakenraali Intiassa. Hän nimesi sen edeltäjänsä, maantieteilijä George Everestin mukaan.
Vuoren tiibetinkielinen nimi on vuoren ainoa alkuperäinen, paikallisten asukkaiden antama nimi. Vuoren nepalinkielinen nimi Sagarmāthā on varsin tuore, se muodostettiin 1960-luvun alussa. Nepalin hallitus koki noloksi sen, että vuorella ei ollut nepalilaista nimeä. Tämä johtuu siitä, että vuorta ei tunnettu eikä ollut tietenkään nimetty nepalin kieltä puhuvien keskuudessa Katmandun ympäristössä ja siitä länteen. Šerpojen käyttämä tiibetiläinen nimi ei voinut tulla kysymykseen maan nepalisointipolitiikan vuoksi.
Korkeus
Mount Everestin korkeudeksi mitattiin vuonna 1975 kiinalaisten mittauksessa 8848,13 metriä, jolloin korkeuteen laskettiin mukaan huipun jääpeitteen paksuus. Vuonna 2005 kiinalaiset mittasivat paikan päällä jäätutkaa ja satelliitteja käyttäen kivihuipun korkeudeksi 8844,43 ±0,21 metriä ja jääkerroksen paksuudeksi 3,5 metriä. Vuonna 1999 yhdysvaltalaiset tutkijat mittasivat GPS-satelliitin avulla vuoren korkeudeksi 8850 metriä.[1]
Huipun sijainti sinänsä tunnetaan nykyään GPS-laitteiden avulla hyvin tarkasti. Kaukana merestä sijaitsevan huipun korkeuden määrittelyä vaikeuttaa kuitenkin epävarmuus referenssitason, merenpinnan (oikeastaan geoidin), oikeasta korkeusasemasta vuoren kohdalla.[2] Nepal aikoo mitata Everestin uudestaan sen korkeuden kiistanalaisuuden takia.[3][4]
Vuorikiipeily
Ensimmäisen kerran Everestin huipulle onnistuivat kiipeämään uusiseelantilainen Sir Edmund Hillary ja šerpa Tenzing Norgay Nepalista 29. toukokuuta 1953. Suomalaisista Everestille on kiivennyt ensimmäisenä Veikka Gustafsson keväällä 1993 ja uudelleen ilman lisähappea keväällä 1997 ja ensimmäisenä suomalaisena naisena Carina Räihä 17. toukokuuta 2010. Ari Piela ja Antti Mankinen saavuttivat huipun 28. toukokuuta 1999. Piela ja Mankinen kiipesivät Tiibetin puolelta. Vanhin suomalainen huipulle Nepalin puolelta kiivennyt on Jan Sinivaara 50-vuotiaana 13. toukokuuta 2011.[5][6]
Tärkeimmät kohdat huipulle kiivettäessä ovat Nepalin puolelta perusleirin jälkeen Khumbun jäätikkö ja Khumbun jääputous[7], Läntinen maljalaakso[8], Eteläsola, jossa esteinä ovat Geneven kannus ja Keltainen vyöhyke, Etelähuippu[9] ja sen jälkeen Hillaryn askelma[10], jonka jälkeen huipulle päästään kulkemalla teräväharjaista lumiräystästä pitkin.
Tiibetin puolelta kiipeäminen alkaa Rongbukin jäätiköltä Pohjoissolaan, jonka jälkeen on selvitettävä Ensimmäinen, Toinen ja Kolmas askelma. Näistä Toinen askelma on kuuluisa vaikeapääsyisyydestään, mutta siihen asennetut terästikkaat helpottavat nykyisin kiipeämistä.
Englantilaiset George Mallory ja Andrew Irvine nousivat jo 8. kesäkuuta 1924 huipun lähettyville. Molemmat kiipeilijät kuitenkin katosivat. Viimeisen näköhavainnon heistä teki alempaan leiripaikkaan jäänyt seurueen geologi, joka näki heidät harjanteella huipun läheisyydessä. Malloryn ja Irvinen kameraa ei ole löydetty, joten ei ole voitu selvittää luotettavasti, onnistuivatko he saavuttamaan huipun ennen kuolemaansa. Malloryn ruumis löydettiin vuonna 1999.
Tirolilaiset Reinhold Messner ja Peter Habeler saavuttivat huipun 8. toukokuuta 1978 kiivettyään ilman lisähappea, vaikka tekoa oli aiemmin pidetty mahdottomana. Kaksi vuotta myöhemmin Messner saavutti myös toisen mahdottoman, kun hän kiipesi 20. elokuuta 1980 huipulle ilman lisähappea ja yksin ilman kantajien apua.
Everestillä on tehty yli 10000 kiipeämisyritystä, joista huipulle asti on päässyt yli 3000. Kuolemantapauksia vuorella on raportoitu 207.[11] Suuri enemmistö ruumiista on jätetty vuorelle, koska ruumiiden tuominen alas vuoren ylärinteiden korkeuksista on vaarallinen ja suuritöinen tehtävä. Kuuluisia jo kuolleeksi luultuja, mutta kuitenkin henkiin jääneitä kiipeilijöitä ovat esimerkiksi Beck Weathers ja Lincoln Hall.
Brittiläinen Rod Baber sai huomiota maailman mediassa väitettyään soittaneensa 21. toukokuuta 2007 ensimmäisenä maailmassa matkapuhelimella Mount Everestin huipulta. MountEverest.net-sivuston mukaan kiinalaiset vuorikiipeilijät soittivat matkapuhelimella Everestin huipulta jo vuonna 2003.[12]
Huhtikuussa 2014 yhteensä 16 šerpaopasta menehtyi lumivyöryn iskiessä heihin Khumbun jäätikön laidalla. Vuonna 2015 Nepalin viranomaiset kertoivat muuttaneensa jäätikön ylittävää kiipeilyreittiä keskemmäksi jäätikköä. Reitti siirrettiin aiemminkin käytetylle, mutta vaativammalle reitille. [13]
Nepalin maanjäristys lauantaina 25. huhtikuuta 2015 aiheutti lumivyöryn, joka surmasi ainakin 19 henkeä vuorikiipelijöiden perusleirillä. Tämä on suurin yksittäinen vuorikiipeilijöitä kohdannut turma koko Everestin kiipeilyhistorian aikana. Kiipelijöitä jouduttiin pelastamaan helikopterilla myös perusleiriä ylempää, koska reitti Khumbun jääputouksen yli oli maanjäristyksen vaikutusten seurauksena muuttunut läpipääsemättömäksi.[14] Järistyksen ja vuoren tapahtumien seurauksena Kiina ilmoitti peruvansa pääsyn oman maansa puolelta Mount Everestille kiipeilykauden lopun ajaksi. Nepal sen sijaan kertoi yllättäen jo viisi päivää maanjäristyksen jälkeen jatkavansa kiipeilykautta myös vuonna 2015.[15]
Valokuvia
Himalaja Kansainväliseltä avaruusasemalta kuvattuna 28.1.2004. Kuvaan lisätty vuorien nimiä. Neljä maailman neljästätoista yli 8000 m vuoresta on näkyvissä (myös Everest).
Mount Everest Kansainväliseltä avaruusasemalta kuvattuna. Jälleenkäsitelty kuva.
Mount Everest Rombok Gompasta, Tiibetistä nähtynä.
Khumbun jäävirran esteiden ylitystä.
Kuva perusleirin sijainnista (vasemmassa alakulmassa) ympäristöineen.
Katso myös
Sagarmāthān kansallispuisto
Seitsemän huippua
Luettelo maailman korkeimmista vuorista
Luettelo suurimmista prominensseista
Luettelo maiden korkeimmista kohdista
Lähteet
Kirjallisuutta
Citation error, replace with{{cite book| author = Gustafsson, Veikka & Leino, Eino| title = Kohti huippua| location = Juva| publisher = WSOY| year = 1995| id = ISBN 951-0-20575-3| language = (in Finnish)}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Krakauer, Jon| title = Jäätäviin korkeuksiin: murhenäytelmä Mont Everestillä| others = Translated by Liisa Paakkanen| location = Porvoo, Helsinki, Juva| publisher = WSOY| year = 1998| id = ISBN 951-0-22940-7| language = (in Finnish)}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Messner, Reinhold| title = Huipulle| others = Translated by Pertti Salonen| location = Helsinki| publisher = Kirjayhtymä| year = 1979| id = ISBN 951-26-1679-3| language = (in Finnish)}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Räihä, Carina| title = Huipulta huipulle: elämänmuutos ja Everest| location = Helsinki| publisher = Tammi| year = 2010| id = ISBN 978-951-31-5838-5| language = (in Finnish)}}
Aiheesta muualla
AdventureStats Special: The twelve truths of Everest, , , MountEverest.net
ETH Zurich, Institute of Geodesy and Photogrammetry
Everestian.com
Yle.fi uutiset 29.5.2013
Luokka:Yli 8000-metriset vuoret
Luokka:Himalajan vuoret
Luokka:Nepalin vuoret
Luokka:Tiibetin vuoret
Luokka:Vuorikiipeily
Luokka:Kiinan ja Nepalin raja
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Mount%20Everest |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
795,
1280,
4381,
5217,
5582,
6017,
6495,
8270,
8323,
9081,
11005,
11238,
11614,
12381,
12902,
14741,
15116,
15908,
16256,
18060,
18518,
20489,
21429,
22182,
22798,
24950,
25456,
26498,
28082,
29474,
29956,
31195,
33252,
34246,
35646,
36683,
37113,
37268,
38651,
38970,
39386,
39563,
39812,
40059,
40942,
41251,
41653,
41986,
43157,
43766,
44169,
44306,
46269,
46436,
46507,
46950,
47357,
52274,
52889,
53011,
54648
],
"plaintext_end_byte": [
794,
1266,
4380,
5216,
5581,
6016,
6460,
8235,
8322,
9080,
11004,
11237,
11613,
12380,
12901,
14740,
15115,
15907,
16227,
18059,
18517,
20488,
21404,
22181,
22797,
24949,
25413,
26497,
28081,
29473,
29955,
31194,
33251,
34245,
35615,
36682,
37112,
37254,
38650,
38969,
39385,
39562,
39802,
40058,
40941,
41250,
41652,
41957,
43156,
43765,
44168,
44275,
46268,
46435,
46506,
46949,
47299,
52247,
52852,
53010,
54647,
54706
]
} | متى ولد مارتن سليجمان ؟ | دين مارتن | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
دين مارتن (7 يونيو 1917—25 ديسمبر، 1995) كان مغنياً، وممثلاً كوميدياً (فكاهياً) أمريكياً. كان واحدا من أفضل الفنانين الموسيقيين المعروفين في الخمسينيات والستينيات. أشهر أغانى مارتن الفردية شملت "ذكريات مصنوعة من هذا"، "هذا الحب "، "الكل يحب شخص ما"، "مامبو الإيطالية"،" تمايل"، "فولار" و"أليست هذه ركلة في الرأس؟". كان أحد قادة "حزمة الفأر"، وكان نجما كبيرا في أربعة مجالات من الأعمال التجارية: حفلات موسيقية والتسجيلات والصور المتحركة والتلفزيون.
لقب ب "ملك الكول" [1][2]، وأصبح دين مارتن رمز لثقافة البوب بموسيقاه وعلامته المميزة السحر والشرب، على الرغم من أن الكأس كان به عصير التفاح على المسرح. كان يتمتع بقدر كبير من الاحترام أينما ذهب، وأصبح نوعا من السفير غير الرسمي للمجتمع الإيطالي في الولايات المتحدة.
النشأة
ولد باسم دينو بول كروكتى في شتويبنفيل، بولاية أوهايو لآباء مهاجرين إيطاليين، غايتانو وأنجيلا (كروكتى بارا)، كان والده مهاجر من ابروزو، بإيطاليا، وكانت والدته إيطالية أمريكية من أصل نابولي وآخر من صقلية. كان مارتن اصغر الأبناء سنا. كان له أخ واحد وهو بيل. تحدث مارتن الإيطالية فقط حتى بدأ المدرسة في سن الخامسة. درس بالمدرسة الابتدائية في شتوبنفيل بأوهايو ولعب الطبول كهواية عندما كان مراهقا. كان هدفا لكثير من السخرية بسبب الإنجليزية الركيكة، وفي نهاية المطاف ترك المدرسة الثانوية في الصف العشر لانه كان يعتقد انه أذكى من أساتذته. كان يقوم بتوصيل زجاجات الخمور ،و شغل منصب مدير مائدة للقمار قي حانة، وكتب حكايات ضاحكة، وكان يدير ألعب الورق، وعمل في مصنع لصهر الحديد وملاكم في وزن الوسط. في سن ال 15، كان الملاكم الذي وصف نفسه بأنه "صبى الكروشيه". السنوات التي قضاها كملاكم أكسبته كسر في أنفه (تم تصليحها في وقت لاحق)، وانقسام الشفة بشكل دائم، والعديد من المفاصل مكسورة باليد (نتيجة لعدم القدرة على تحمل تكلفة الشريط المستخدم للف حول ايدى الملاكمين). خسر 11 من اصل 12 مباراة.[3] لبعض الوقت، يقال انه سكن مع سوني الملك، الذي، مثل مارتن، كان ما زال يبدأ في الأعمال الفنية وكان لديه القليل من المال. يقال ان مارتن والملك كانوا يقومون بتنظيم بمباريات بدون قفازات في شقتهما، ويقاتلون حتى يسقط أحدهم وكانت الناس تدفع لمشاهدتهم. في نهاية المطاف، تخلى مارتن عن الملاكمة. كان يعمل مدير مائدة القمار الروليت في كازينو غير مشروع وفي دكان التبغ، حيث كان قد بدأ هناك كصبي مخزن. في الوقت نفسه، كان يغنى مع الفرق المحلية. كان يطلق على نفسه اسم "دينو مارتيني" (مثل اسم مغنى الاوبرا الشهير متروبوليتان التينور، نينو مارتيني)، وحصل على العمل الأول في أوركسترا إرني مكاي. كان يغنى بأسلوب الدندنة تأثرا بهاري ميلز (للاخوان ميلز)، من بين آخرين. في أوائل الأربعينات بدأ الغناء كمغنى أساسي مع سامي واتكينز، الذي اقترح أن يغير اسمه إلى دين مارتن.
في أكتوبر عام 1941، تزوج اليزابيث آن مارتن ماكدونالد. أثناء زواجهما (انتهى بالطلاق في 1949)، انجبوا أربعة أطفال. كتب نيك توشيش في السيرة الذاتية لعام 1992، دينو: العيش بترف في الأعمال القذرة للأحلام أن سبب طلاقهما كان الإيذاء الجسدي المستمر من مارتن لزوجته. عمل مارتن في فرق مختلفة طوال فترة الأربعينات، ومعظمها كانت على أساس مظهرة وشخصيته حتى اثبت انه يستطيع الغناء. تخبط مارتن في ريوبامبا عندما خلف فرانك سيناترا هناك في عام 1943، ولكنه كان بمثابة إعداد لعرضه المقبل.
باع مارتن مرارا 10 في المئة من حصتة في الأرباح مقابل نقد فورى. يبدو أنه فعل ذلك في كثير من الأحيان حتى انه وجد انه باع أكثر من 100 في المئة من دخله. كان سحره يجعل معظم المقرضين يغفرون له ديونه ويظلون أصدقاء.
تم تجنيده في جيش الولايات المتحدة في عام 1944 خلال الحرب العالمية الثانية، وخدم مارتن خلال تلك السنة مع المتمركزين في أكرون، أوهايو. ثم تم تصنيفه على 4 - فاء (ربما بسبب فتق مزدوج ؛ جيري لويس أشار إلى جراحة مارتن في سيرته الذاتية) وسرح من الخدمة.
بحلول عام 1946، كان مارتن بحالة جيدة نسبيا، ولكن كان لا يزال لا يزيد قليلا عن مغنى على الساحل الشرقي في ملهى ليلي عام، مماثل لحالة بنج كروسبي. كان يلفت انتباه جماهير الأندية، ولكنه لم يكن يلهم أيا من المتعصبين لشعبيته مثلما كان سيناترا يفعل آنذاك.
الاتصالات المافيا
السيرة الذاتية عن مارتن بعنوان دين مارتن: ملك الطريق بقلم مايكل فريدلند تدعي أنه كان لديه صلات مع المافيا في بداية مسيرته. زعم أن مارتن منح مساعدة في مسيرته الغنائية من قبل القيمين على الغوغاء الذين يمتلكون الصالونات في شيكاغو، إلينوي. في المقابل، كان يقوم بالأداء في وقت لاحق لهؤلاء الأشخاص بعندما أصبح نجما. زعماء المافيا كانوا توني أكاردو وسام جيانكانا. ويقترح المؤلف أن مارتن شعر بالكثير من التعاطف مع المافيا، ولم يقدم لهم سوى خدمات صغيرة فقط لولم يكن الأمر غير مريح بالنسبة له. ورد أن {0)مكتب{/0} التحقيقات الفدرالي كان يتصنت في مرة علىمحادثات لأحد قادة المافيا والتقطت شيئا حول خطط لإيذاء أو حتى قتل مارتن بسبب عدم إظهاره الامتنان لهم. في كتاب آخر، الحيوان في هوليوود بقلم جون سميث، يصور صداقة دين مارتن الطويلة مع عصابات المافيا وأمثال جوني روسيلي وانطوني فياتو. ويقترح المؤلف أن انتوني فياتو (لقبه "الحيوان") قدم لدين مارتن خدمات عديدة، مثل إرجاع أموال من اثنين من النصابين الذين خدعوا بيتي مارتن، زوجته دين السابقة، من بين الآلاف من الدولارات من نفقتها.
العمل مع جيري لويس
المادة الرئيسية: مارتن ولويس
جذب مارتن انتباه مترو غولدوين ماير، وكولومبيا بيكتشرز، ولكن لم يكن عقد هوليوود وشيكا. يبدو أنه كان محكوم عليه بأن يظل في دائرة الملاهى الليلية حتى التقى بممثل هزلي يدعى جيري لويس في نادي جلاس هات في نيويورك، حيث كان كلاهما يؤدون فقرات هناك. أقام لويس ومارتن علاقة صداقة سريعة مما أدى إلى مشاركتهم في أعمال مع بعضهم البعض وتشكيل فريق الكوميديا الموسيقية النهائي. عدد كبير من الناس كان يطلق عليهم "مطحنة الأعضاء والقرد".
وقع مارتن ولويس معا لاول مرة رسميا في اتلانتيك سيتي نادي500 في 24 يوليو، عام 1946، ولكنهم لم يتم تقبلهم جيدا. المالك، نحيل داماتو، حذرهم من أنهم إذا لم يتوصلوا إلى فقرة أفضل للجزء الثاني من الحفل من تلك الليلة، أنه سيقوم بطردهم. بينما كانا يقفان في زقاق وراء النادي، وافق لويس ومارتن على "الذهاب للكسر"، وهو رمى كل ما تم كتابته من قبل والارتجال. غنى دين وخرج جيري يرتدي زي نادل، وقام بإسقاط اللوحات، وقام بتدمير مشهد غناء مارتن أثناء الأداء حتى طرد لويس من الغرفة ورماه مارتن بلفائف الخبز. لقد قاموا بتلك الكوميديا التهريجية، ولم يستخدموا النكات مثل الاستعراض المسرحي القديم، وكانوا بقومون بكل ما يخطر في رؤوسهم في هذه اللحظة. هذه المرة، لم يستطيع الجمهور تمالك أنفسهم من كثرة الضحك. هذا النجاح أدى إلى سلسلة من التعاقدات جيدة الاجر على الساحل الشرقي، وبلغت ذروتها في فرصتهم المظفرة في نيويورك في كوباكابانا. أصحاب الملاهى كانت تعصف بهم المشاهد من الضحك، والتي تتألف أساسا من مقاطعة لويس لمارتن بينما يحاول الغناء، وفي النهاية يطارد الاثنين بعضهما البعض حول المسرح، بأكثر قدر ممكن من المرح. والسر، كما قالوا، كان يكم في أنهم يتجاهلون الجمهور، ويمثلون كل واحد للآخر.
بدأت سلسلة الاذاعة في عام 1949، وهو نفس العام وقعلويس مارتن وشركة باراماونت عقدا مع المنتج هال واليس للفيلم الكوميدي صديقتي إرما.
أحب مارتن كاليفورنيا، حيث كان بها القليل من البنايات الشاهقة بسبب الزلازل. بسبب معاناته من رهاب الاحتجاز، لم يستخدم مارتن المصاعد والسلالم تقريبا وتسلق ناطحات السحاب في مانهاتن والتي لم تكن فكرته عن المرح.
فاوضت وكيلتهم، آبي جريشلر، واحدة من أفضل الصفقات في هوليوود: على الرغم من أنها لم تتلق سوى مبلغ متواضع قدره 75،000 دولار بينهما لأفلامهم مع واليس، وكانت لدى مارتن ولويس الحرية لعمل فيلم واحد خارجي في السنة، والذي كانوا يقومون بإنتاجة مشاركتا من خلال أرباحهم من أعمالهم في نيويورك. كما أنهم كانت لهم السيطرة الكاملة على ظهورهم في النوادى والتسجيلات والراديو والتلفزيون، لذلك بسبب تلك الجهود حصلوا على الملايين من الدولارات.
بالرغم من أنه سبقهم ثنائيات ناجحة من قبل في مجال الأفلام إلا أن هوليوود لم تر شيئا مثل مارتن ولويس من قبل. المرح الذي كانوا يتشاركون فيه جعلهم مختلفين عن كل شيء آخر في ذلك الوقت. كان كلاهما من الفنانين الموهوبين، ولكن حقيقة أنهم كانوا أصدقاء حميمين خلال العرض وخارجة رفعهم إلى مستوى جديد.
وكان مارتن ولويس من أكثر العروض سخونة في أميركا خلال الخمسينات، ولكن وتيرة الضغط كان لها أثرها. قلل معظم النقاد من مساهمة دين للفريق، لأنه اسندي له مهمة الرجل مستقيم، وغناءه لم يكن قد وصل إلى المرحلة المتمكنه بعد من تطوير أسلوب فريد من نوعه كما حدث في السنوات الأخيرة من حياته. اشاد النقاد بلويس، بينما اعترفوا بأن مارتن كان أفضل شريك يمكن ان يكون، فإن معظم الانتقادات كانت تشير إلى أن لويس كانت موهبتة حقيقية، وكان بإمكانه أن ينجح مع أي شخص. ومع ذلك، أشاد لويس دائما بشريكة، وبينما أعرب عن تقديره للاهتمام كان يحصل عليه، وقال دائما ان هذا العمل لن ينجح بدون دين مارتن. في دين وأنا يسمي مارتن واحدا من عباقرة الكوميديا العظماء على الإطلاق. لكن التعليقات لاذعة من قبل النقاد، وكذلك الإحباط من تشابه صيغ لويس ومارتن في الأفلام، والتي رفض المنتج هال واليس بعناد تغييرها، أدى إلى استياء مارتن. كان يشارك بحماسة أقل في العمل، مما أدى إلى تصاعد الجدل مع لويس. في النهاية لم يمكنهم العمل معا، وخصوصا بعد أن قال مارتن لشريكه انه "لا شيء بالنسبه لي سوى علامة دولار". انفصل الثنائى في عام 1956، 10 أعوام من اليوم الأول لعملهم كفريق.
تقسيم هذه الشراكة لم تكن سهلة. استغرق الأمر شهورا من المحامين للعمل على وضع التفاصيل لإنهاء الكثير من الحجوزات للنادي وعقودهم مع التلفزيون، وحل شركة الإنتاج يورك. كان هناك ضغط شديد من الجمهور حتى يظلوا معا.
لويس لم يجد صعوبة في الحفاظ على شعبيته في الأفلام وحده، ولكن مارتن كان ينظر له بظلم على انه ممثل احتياطى من قبل الكثير من الجمهور وصناعة السينما، ووجد صعوبة في الاستمرار. أول فيلم له منفردا، عشرة آلاف غرفة، فشل في شباك التذاكر. كان لا يزال يحظى بشعبية كمغني، ولكن مع ارتفاع شهرة موسيقى الروك آند رول ،بدأت حقبة المغني البوب في التراجع. بدا انه كان مصير مارتن من المقرر أن يقتصر على الملاهي الليلية وأن يتم تذكره كالشريك السابق لجيري لويس.
تم عرض فيلم سي بي اس "، مارتن ولويس"، وهو مصنوع خصيصا للتلفزيون حول الثنائي الكوميدي الشهير، تألق نورثان جيريمي في دور مارتن، وشون هايز في دور لويس. انها قامت بعرض السنوات 1946-1956.
السولو الوظيفي
لم يكن مرتاحا كليا في الأفلام، ومارتن كان يريد أن يعرف كممثل حقيقي. بالرغم من أنه تم عرض جزء صغير من راتبه السابق ليشارك في دراما عن الحرب في فيلم يونغ ليونز (1957)، وافق على ذلك حتى يتمكن من أن يتعلم من مارلون براندو ومونتغمري كليفت. توني راندل كان قد تم بالفعل التحدث معه، ولكن وكالة الموهب أدركت أن مع هذا الفيلم ،يمكن أن يصبح مارتن كنزا ثلاثيا: سيتمكنوا من جني المال من خلال عمله في النوادي الليلية، والأفلام، والتسجلات. مارتن محل محل راندال في واحد من أفضل الأدوار الدرامية خلال العقد والفيلم اتضح أن يكون بداية لعودة مارتن المذهلة. استمر النجاح مع مارتن في دور البطولة إلى جانب فرانك سيناترا للمرة الأولى في الدراما لفينسنتي مينيللي، وجاء البعض يجري. بحلول منتصف الستينات، كان مارتن قد وصل إلى أعلى مستوى في الأفلام، والتسجيلات، ونجموم الملاهى اليلية، في حين بدأ نجم لويس السينمائي في الانخفاض. أداء مارتن كان مشهود له في دور "دود" في ريو برافو (1959)، من إخراج هوارد هوكس، وأيضا من بطولة جون واين والمغني ريكي نيلسون. ومرة أخرى تعاون مع واين في أبناء كاتي الدر (1965)، في دور إلى حد ما غير مقنع كأخوة.
لعب مارتن دور التباين الساخر عن نفسه حول معاشرة النساء في الشخصية المغنية فيغاس "دينو" في بيلي ويلدر كوميديا للكبار قبيلني، يا غبي (1964) مع كيم نوفاك، ولم ينته من السخرية عن نفسه وصورته في أفلام مثل مات هلم سخريات التجسس في الستينيات، الذي شارك في إنتاجة.
كمغني، كرر مارتن نمط هاري ميلز (للاخوان ميلز) بنج كروسبي وبيري كومو حتى طور أسلوبه الخاص وتمكن من أن يثبت وجوده في دويت مع سيناترا وكروسبي. مثل سيناترا، لم يكن يستطيع قراءة الموسيقى، لكنه سجل أكثر من 100 البوم و600 أغنية. من أشهر أغانيه "الكل يحب شخص ما"، هزمت أغنية البيتلز "ليلة يوم من العمل الشاق " وخرجت في المركز رقم واحد في الولايات المتحدة في عام 1964. وأعقب هذا، "إن الباب ما زال مفتوحا لقلبي"، الذي وصل إلى رقم ستة في وقت لاحق من ذلك العام. وقيل إن الفيس بريسلي تأثر بمارتن، وقلد هذا نمط في "حبنى بحنيه". تأثر مارتن، مثل الفيس، بموسيقى الكنترى. بحلول عام 1965، بعض البومات مارتن، مثل دين "تكس" مارتن، وأشهر أصوات دين مارتن، مرحبا بكم في العالم وجنتل في رأيي كان يتم تألفها أشهر المؤلفين في البلاد للأغاني الغربية لفنانين مثل جوني كاش، ميرل هاغارد، وباك أوينز. استضاف مارتن فناني الأداء الكنترى برنامجه التليفزيوني، وكان اسمه "رجل العام" من قبل جمعية موسيقى الريف في عام 1966. "أليست هذه ضربة في الرأس"، هي أغنية لمارتن قام بأداؤها اوشن اليفن والتي لم تحقق نجاحا كبيرا في ذلك الوقت، وقد استمتعت بانتعاش مذهل في وسائل الإعلام والثقافة الشعبية (والتي يمكن أن تعزى إلى استخدامها في عام 1993 حكاية برونكس).
على مدى ثلاثة عقود، أعمال مارتن كانت من بين الأعمال الأكثر شعبية في لاس فيغاس. غنى مارتن وكان واحدا من أكثر الرسوم الهزلية سلاسة في الأعمال التجارية، واستفاد من العشر سنوات من الكوميديا الصاخبة مع لويس. ابنة مارتن، غيل، غنت في لاس فيجاس وعلى برنامجه التلفزيوني الذي يشارك في استضافة سلسلة أعماله وقدمت معه في حلقات الصيف على ان بي سي. بالرغم من انه كان ينظر له كثيرا باعتباره رجل مولع بالنساء، أمضى مارتن الكثير من الوقت مع عائلته، وقالت زوجته الثانية جين، قبل الطلاق، "كان قي البيت كل ليلة لتناول العشاء."
حزمة الجرذان
نما السولو الوظيفي لمارتن، وأصبح هو وفرانك سيناترا من الأصدقاء المقربين. في أواخر الخمسينيات وقي الستينيات في وقت مبكر، قام مارتن وسيناترا، جنبا إلى جنب مع الأصدقاء جوي بيشوب، بيتر لوفورد، وسامي ديفيس جونيور بتشكيل الأسطورة حزمة الجرذان، كما تم تسميتهم من قبل الجمهور بعد مجموعة أخرى من الأصدقاء الاجتماعية في وقت سابق، هولومباى هيلز حزمة جرذان التي تركزت على همافري بوغارت ولورين باكال، وكان سيناترا عضوا بها.
مجموعة مارتن سيناترا ديفيس، لوفورد، بيشوب أشاروا إلى أنفسهم بأنهم "القمة" أو "العشيرة" ولكن لم يقولوا ابدا "حزمة الجرذان"، على الرغم من هذه ظلت هويتهم في الثقافة الشعبية. مثل الرجال أفلاما معا، وشكلوا جزءا هاما من المشهد الاجتماعي في هوليوود في تلك السنوات، وكانت مؤثرة سياسيا (من خلال زواج لوفورد لباتريشيا كينيدي، شقيقة الرئيس جون كنيدي).
حزمة الجرذان كانت أسطورية لأدائهم فيلاس فيغاس، التي لم تكن كانت تقريبا أبدا معلنه. على سبيل المثال، قد تقرأ في مدخل فندق ساندز دين مارتن --- --- ربما فرانك ربما سامي. وكانت غرف لاس فيغاس تباع بأسعار أعلى من أسعارها عند حضور حزمة الجرذان، مع العديد من الزوار النائمين في ردهات الفنادق أو السيارات للحصول على فرصة لرؤية الرجال الثلاثة معا. العرض كان (دائما في حلة) يتألف من الغناء والفقرات الفردية، الثنائية وثلاثية، جنبا إلى جنب مع الكثير من الكوميديا التهريجية التي تبدو ارتجالية وكالثرثرة. في الستينات التي كانت مشحونة اجتماعيا، كانت النكات تدور حول مواضيع خاصة بالراشدين، مثل معاشرة سيناترا للنساء وشرب مارتن الأسطوري للخمور، فضلا عن العديد من النكات على حساب ديفيس حول العنصرية والدين. ديفيس كان مشهورا بممارسة اليهودية واستخدام عبارات اليديشية على خشبة المسرح، واستخلص الكثير من المرح من زملائة وجمهوره. كانت كلها ذات محيا للروابط الذكورية، ولم تكن ابدا خبيثة، ونادرا ما كانت بذيئة اللسان، وكان الثلاثة يكنون احتراما كبيرا لبعضهما البعض. حزمة الجرذان كانت مسؤولة إلى حد كبير عن تحقيق التكامل في لاس فيغاس. سيناترا ومارتن رفضا أن يظهر في أي مكان منع منه ديفيس، مما اضطر الكازينوهات إلى فتح أبوابها أمام الأفارقة-الأمريكية الرعاة والفنانين، والتخلي عن العهود التقييدية ضد اليهود.
بعد وفاتهم، شهدت حزمة الجرذان على احياء لشعبيتها، وألهمت جورج كلوني / براد بيت لثلاثية "اوشن". فيلم اتش بي او، "حزمة الجرذان" مع جو مانتيجنا في دور مارتن، وراي ليوتا في دور سيناترا ودون شيدل في دور ديفيز. صورت مساهمتهم حتى اغتيال جون كنيدي في انتخابات عام 1960.
الستينيات والسبعينيات
في عام 1965، بدأ عمل مارتن في ان بي سي الكوميديا - سلسلة متنوعة الأسبوعية، برنامج دين مارتن، والذي استغل صورته العامة كسكير عاطل كسول. هناك اكتملت شخصيته المشهورة كمسترخي المغني نصف مخمورا يعاكس بشكل رقيق النساء الجميلات مع التصريحات التي من شأنها أن تتسبب في صفع أي شخص آخر، وجعل والتصريحات اللاذعة الحارة عن زملائه من المشاهير خلال زيارته الشهيرة للشواء ذكر خلال مقابلة، وهذا قد يكون سرى، انه طلب من شخص تسجيلها على شريط كاسيت حتى يتمكن من الاستماع إليها، وهذا ما يتضح من تصريحاته في هذا الشأن عن وثائقية تلفزيونية بريطانية 'النبيذ، الأغنية والمرأة 'الذي تم بثه في العام 1983.
البرنامج التلفزيوني حقق نجاحا باهرا. دين كان يزهو بنفسه حول قدرته على الحفظ عن ظهر قلب للنصية كله—وليس مجرد دوره الخاص. كان يكره التدريبات لأنه يعتقد اعتقادا راسخا أن أفضل العروض كانت الأولى. البرنامج اعتمد على الشكل الفضفاض السريع البديهة والذي يعتمد على الارتجال من دين والفريق. في بعض الأحيان، كان يقوم بتصريحات باللغة الإيطالية، وبعض الشتائم التي جلبت البريد الغاضبة من المتفرجين المتحدثين بلإيطالية الذين شعروا بالإهانه. هذا أدى إلى معركة بين مارتن والرقباء في أن بي سي، التي أصرت على مزيد من التدقيق في محتوى العرض. وظهر البرنامج في كثير من الأحيان في المراكز العشرة الأولى. مارتن، أعرب عن تقديره العميق للجهود التي بذلها المنتج، صديقه غريغ جاريسون، وفي وقت لاحق عقد صفقة بالمصافحة لإعطاء جاريسون، الذي كان منتج تلفزيوني رائدا في الخمسينيات، نسبة تملك تقدر ب 50 ٪ من العرض. ومع ذلك، فإن صحة هذا التملك هي حاليا موضوع الدعوى القضائية التي أقامتها ان بي سي يونيفرسال.
على الرغم من سمعة مارتن كشارب للخمور—سمعة دامت عبر لوحات الترخيص التي كتب عليها 'DRUNKY' -- كان ملحوظا بالانضباط الذاتي. كان في كثير من الأحيان أول من يتوقف عن السهر، وعندما لا يكون في جولة أو على موقع لتصوير فيلم كان يحب العودة إلى المنزل لرؤية زوجته وأطفاله. شيرلي ماكلين في سيرتها الذاتية أكدت أن مارتن كان يحتسي عصير التفاح (لا الخمور) أكثر من مرة على خشبة المسرح. انه استعار - الأسلوب الفكاهي المحبوب في حالة السكر من جو لويس، ولكن تصوير المخمور المقنع الثقيل في وجاءبعض يجري مع هوارد هوكس في ريو برافو أدى إلى ادعاءات غير مثبتة حول إدمان الكحول. في أكثر الأحيان ،فكرة مارتن حول قضاء وقت جيد كانت تدور حول لعب الغولف أو مشاهدة التلفزيون، لا سيما أفلام رعاه البقر—وليس البقاء مع الأصدقاء حزمة الجرذان فرانك سيناترا وسامي ديفيس جونيور لساعة مبكرة من صباح اليوم في السهر.
مارتن لعب دور البطولة وشارك في إنتاج سلسلة من المغامرات أربع أفلام لكوميديا الجاسوس مع مات هيلم والخامسة المدمرون، كان من المخطط لها بطولة شارون تيت ومارتن في دور مزدوج، واحد كقاتل خطير، ولكن نظرا لاغتيال تيت وتراجع هذا النوع من أفلام التجسس لم يصنع الفيلم إطلاقا.
بحلول أوائل السبعينيات، مارتن على ما يبدو أصابته لمسة ميداس، برنامج دين مارتن كان لا يزال في أعلى المراتب، على الرغم من انه لم يعد الأعلى في البرامج ال40 الأشهر ،إلا أن ألبوماته تابعت في البيع أيضا. اسمه على سرادق الفنادق كان يمكن أن يضمن حشدا كبيرا ويكون الحفل في الكازينوهات والملاهي الليلية والجمهور واقفا فقط. وجد وسيلة لجعل حبه للجولف مربحة من خلال تقديمة مجموعة إنتاج لكرات الغولف من توقيعة الخاص. الاستثمارات الفطنه من قبله زادت كثيرا من ثروة مارتن الشخصية، وقت وفاته، أفيد أن مارتن كان يعد واحد من أكبر المساهمين في الأسهم RCA. تمكن مارتن حتى من علاج نفسه من رهاب الاماكن المغلقة حيث ورد أنه حبس نفسه في مصعد في بناية طويلة وركب صعودا وهبوطا لساعات طويلة حتى لم يعد يشعر بالذعر.
على الرغم من النجاح الذي حققه مارتن تراجعت الأعمال التجارية في أوائل السبعينيات. الموسم النهائي (1973-74) للبرنامج تبين أنه يحتوى على مجموعة متنوعة من المشاهير، والتي تتطلب قدرا أقل من مشاركة مارتن. بعد الغاء البرنامج، واصلت ان بي سي عرض برنامج دين مارتن المشاهير على الشواء في شكل سلسلة من العروض الخاصة من خلال التلفزيون في عام 1984. في تلك السنوات الإحدى عشر، نجح دين وفريق من الزملاء من السخرية من النجوم مثل الأسطورة بوب هوب، وجيمي ستيوارت، وجاك بيني، لوسيل بول ورونالد ريغان، على سبيل المثال لا الحصر. لمده ما يقرب من عقد من الزمان، سجل دين ما لا يقل عن أربعة ألبومات في السنة لتسجيلات ربريس. توقف هذا في نوفمبر تشرين الثاني عام 1974، عندما سجل مارتن البومه النهائي مع ربريس -- من حين إلى حين، الذي صدر في عام 1978. آخر تسجيل كان مع وارنر براذرز للتسجيلات. ألبوما بعنوان جلسات ناشفيل أفرج عنه في عام 1983، الذي كان قد اشتهر مع "(وأعتقد أن أنا كتبت) الأغنية الأولى الكنترى"، والتي تم تسجيلها مع كونواي تويتي وحققت نتائج محترمة في البلد وعلى القوائم. تم اعادتها "لوس انجليس هي بيتي / شرب الشمبانيا" وجاءت في عام 1985. الفيلم السيد ريكو 1975 في كان علامة لنهاية مارتن في دور البطولة وحدد مارتن بعدها عروضة على أداء العروض الحية في لاس فيغاس واتلانتيك سيتي.
مارتن بدا يعاني من أزمة منتصف العمر. في عام 1972، أقام دعوى طلاق من زوجته الثانية، جين. وبعد ذلك بأسبوع، تم حل شراكتة مع ريفييرا وسط تقارير للكازينو برفضهم الموافقة على طلب مارتن للعرض مرة واحدة فقط في الليلة. سرعان ما اتفق معه فندق وكازينو ام جي ام غراند، ووقع عقدا ثلاثى مع ام جي ام ستوديوز. بعد أقل من شهر بعد انتهاء زواجه الثاني، تزوج مارتن من كاترين هاون البالغة 26 عاما في 25 أبريل، 1973. هون كانت عاملة استقبال أنيقة في صالون للشعر في بيفرلي هيلز. تطلقا بعدها في 10 نوفمبر 1976. كما أنه خطب لفترة وجيزة لغيل رينشو، ملكة جمال الولايات المتحدة للعالم عام 1969.
في نهاية المطاف، تصالح مارتن مع جان، على الرغم من أنهم لم يتزوجا ثانيا. كما أدلى بمصالحة عامة مع جيري لويس في عيد العمال الضمور العضلي لرابطة تيليثون في عام 1976. فرانك سيناترا صدم العالم ولويس بخروج مارتن على خشبة المسرح. احتضن لويس مارتن وانفجر الحضور في الهتاف والتصفيق وانهالت المكالمات على الهاتف، مما أدى إلى واحد من أكثر الحفلات الخيرية الأكثر ربحية لسنوات. لويس علق عن هذا الحدث بأنه واحد من أهم ثلاثة أحداث لا تنسى من حياته. لويس أضحك الجميع عندما قال مازحا: "إذن، أنت تعمل؟" مارتن، مثل دور المخمور، وأجاب انه "في Meggum"—وهذه إشارة إلى ام جي ام غراند هوتيل مما أضحك لويس. هذا، مع وفاة نجل دين مارتن بول مارتن بعد سنوات قليلة، ساعد على تقريب الرجلين معا. لقد حافظا على علاقة الصداقة الهادئة ولكن قاموا بالأداء مرة أخرى فقط، في عام 1989، يوم عيد ميلاد دين ال72.
السنوات اللاحقة
في 1 ديسمبر 1983 حين كان يلعب القمار في كازينو الكتلة الذهبية في اتلانتيك سيتي، تحدى مارتن وسيناترا الموزع وعدد من الموظفين بكسر قوانين ولاية نيو جيرسي من خلال جعل الموزع يتاجر البطاقات باليد بدلا من الأحذية، كما هو مطلوب بموجب القانون. وعلى الرغم من أن سيناترا ومارتن كانوا متورطين في قضية انتهاك القانون، لم يتم تغريم أى منهم من قبل لجنة نيو جيرسي لمراقبة الكازينوهات. الكتلة الذهبية، من جهة أخرى، تلقى غرامة 25،000 دولار وتم فصل أربعة موظفين بما في ذلك الموزع، والمشرف ومدرب الحفرةمن وظائفهم من دون أجر. يقال أن سيناترا ومارتن التقطا فاتورة التبويب للموظفين وقاما بالدفع.
عاد مارتن إلى الأفلام لفترة وجيزة مع ظهوره المحاط بانتقادات بالغة في أفلام كانونبال رون، كما أنه نجح نجاح بسيط مع اغنيه "منذ قابلتك يا حبيبى" وقام باول فيديو موسيقى والذي ظهر على ام تي قي. شريط الفيديو تم بواسطة مارتن الابن الأصغر ،ريتشي.
في 8 ديسمبر، 1989، حضر مارتن حفل سامي ديفيس جونيور الذكرى السنوية الستين الخاصة.
الهبوط
في 21 مارس، 1987، قتل نجل دين مارتن بول (المعروف سابقا بدينو في الستينيات فريق الروك دينو، ديسى& بيلي) عندما سقطت طائرته من طراز اف 4 فانتوم الثانية (طائرة مقاتلة تحطمت بينما كانت تحلق في الهواء مع حرس كاليفورنيا الوطني. انتهت جولة ديفيس وسيناترا في عام 1988 التي تم الترويج لها بكثافة. في مرحلة ما، اثار غضب سيناترا عندما التفت إليه، وتمتم "فرانك، ما الذي نفعله هنا بحق الجحيم؟" مارتن، الذي كان يستجيب دائما بشكل أفضل لجمهور النوادي، شعر بالضياع في الإستاد الكبير الذي كانوا يؤدون فيه (تحت إصرار سيناترا)، ولم يكن مهتما بالشرب حتى الساعات الأولى من النهار بعد أدائهم. آخر عرض له كان في فيغاس في فندق بالي عام 1989. هناك حدث اللقاء الشهير النهائي مع جيري لويس للاحتفال بعيد ميلاده ال72. آخر ظهور لمارتن كان في كانون الأول / ديسمبر 1990، عندما هنأ فرانك سيناترا في عيد ميلاده ال 75.
بالإضافة إلى عدم تعافيه تماما من فقدان ابنه، كان مارتن يعاني من انتفاخ الرئة. ولكنه احتفظ بحياتة الخاصة لنفسه، وظهر لفترة وجيزة للاحتفال بعيد ميلاده ال77 مع العائلة والأصدقاء.
في أيلول / سبتمبر 1993، تم تشخيص مارتن بمرض سرطان الرئة. كان قد قيل له انه يحتاج إلى عملية جراحية في الكلى والكبد لإطالة حياته، لكنه رفض. كان من المعروف على نطاق واسع، وإن لم يتأكد ،أن مارتن كان قد تم تشخيصه بمرض الزهايمر في العام 1991.
في سنواته الأخيرة كانت زوجته السابقة جين (بيجر) مارتن إلى جانبه، التي كان قد طلقها في سنوات سابقة.
توفي مارتن نتيجة فشل في الجهاز التنفسي حاد في منزله صباح يوم عيد الميلاد عام 1995، عن عمر يناهز ال 78. تم تخفيض اضواء لاس فيغاس على شرفه.
تحية
في عام 2005، أعيد تسميته طريق صناعي في لاس فيغاس باسم طريق دين مارتن. وتم تسمية نفس الاسم لشارع في عام 2008 في رانشو ميراج بولاية كاليفورنيا.
تم تقديم السجل الذهبي في عام 2004 لعائلة مارتن لدينو: أساسيات دين مارتن، كان الألبوم الأسرع مبيعا على الإطلاق، وهو أيضا حقق المرتبة الأعلى فياي تيونز لأعلى 10. في الأسبوع المنتهي من كانون الأول 23، 2006 ،حققت أغنية دين مارتن ومارتينا مأكبرايد من دويتو "بيبي، إن الجو بارد بالخارج " المرتبة 7 في آر أند آر سي. كما أنها وصلت إلى المرتبة 36 على قوائم ر&ر لموسيقى الريف—المرة الأخيرة التي استطاع فيها مارتن تحقيق مرتبة مماثلة كان في عام 1965، مع أغنية "أنا سوف"، والتي بلغت المرتبة رقم 10 على قوائم البوب.
ألبوم الثنائيات، للأبد r،g، أفرج عنه من قبل كابيتول / إمي في عام 2007. وتقدم صوت مارتن مع كيفين سبيسي، شيلبي لين وجوس ستون وبيج باد فودو دادى وروبي ويليامز، مأكبرايد والمزيد.
تم تخليد بصماته في مسرح غرومان الصيني في عام 1964. مارتن لا يمتلك نجمة واحدة فقط على ممشى المشاهير في هوليوود بل ثلاث: واحدة في 6519 جادة هوليوود. (للأفلام)، واحدة في 1817 فاين (للتسجيلات) وواحدة في هوليوود بوليفارد 6651 (التلفزيون).
في شباط / فبراير 2009، تم تكريم مارتن بعد وفاته بجائزة جرامي لإنجاز العمر. اربعة من أولاده الباقين على قيد الحياة، غيل، دينا، ريتشي وجينا، حضروا استعداد للقبول نيابة عنه.
الحياة الشخصية
تزوج مارتن ثلاث مرات. زوجته مارتن الأولى، بيتي ماكدونالد، حاولت بجميع الطرق أن تكون الزوجة الصالحة والأم لأطفالها الأربعة، ولكن ما بذلته من جهود فشل في نهاية المطاف بسبب عدم قدرتها على التراجع عن إدمان الكحول. لا يزال الأمر يثير التكهنات عما إذا كانت الكحول هي التي أدت إلى فشل الزواج، أو ما إذا كانت خيانات دين هي التي أدت إلى إدمان بيتي للكحول. بعد طلاقهما، حاز مارتن على حضانة أطفالهن ؛ بيتي عاشت حياتها في هدوء وغموض في سان فرانسيسكو. في فيلم سي بي اس لويس ومارتن عام 2002 مثلت دورها باولا كال. الأطفال كانوا ستيفن كريغ (ولد في 29 يونيو 1942)، كلوديا دين (مارس 16، 1944—2001 من سرطان الثدي)، وباربرا غيل (ولدت في 11 أبريل 1945) وبيانا (دينا) (ولدت في 19 أغسطس 1948).
زوجة مارتن الثانية هي جين بيجر. مذهل شقراء، يمكن أحيانا رصد جين في جمهور مارتن بينما كان لا يزال متزوجا من بيتي. استمر زواجهما أربعة وعشرين عاما (1949-1973) وأنتجت ثلاثة أطفال. مثلت دورها كيت ليفيرينج في مارتن ولويس. الأطفال كانوا دين بول (17 نوفمبر 1951—21 مارس 1987 في تحطم طائرة)، جيمس ريتشي (ولد في 20 سبتمبر 1953) وجينا كارولين (ولدت في 20 ديسمبر 1956).
زواج مارتن الثالث، لكاترين هاون، استمر ثلاث سنوات. واحدة من مديري دين رصدت جمال الشبات الذين يعملون في صالون التباهي في روديو درايف، ثم رتبت لقاء. تبنى مارتن ابنة هاون، ساشا، ولكن زواجهما فشل أيضا. دين بدأ بإجراءات الطلاق.
عم دين مارتن كان ليونارد البر، الذي ظهر في العديد من عروضه.
الثقافة الشعبية
تم تصوير مارتن من قبل جو مانتجنا في فيلم عن سيناترا ومارتن بعنوان حزمة الجرذان. مانتجنا رشح لكلا على جائزة إيمي وجائزة غولدن غلوب لهذا الدور.
في فيلم حكاية برونكس أغنية دين مارتن، "أليست ركلة في الرأس؟"، كانت واردة خلال المشهد عندما كان سى يلعب النرد.
الممثل البريطاني جيريمي نورثام صور الفنان في الفيلم الذي انتج خصيصا للتلفزيون يسمى، مارتن ولويس، جنبا إلى جنب مع شون هايز الممثل من ويل آند جريس الذي لعب دور جيري لويس.
داني غانس لعب دور مارتن في مسلسل، سيناترا.
في الأسبوع المنتهي من كانون الأول 23، 2006 ،حققت أغنية دين مارتن ومارتينا مأكبرايد من دويتو "بيبي، إن الجو بارد بالخارج " المرتبة 7 في آر أند آر سي. كما أنها وصلت إلى المرتبة 36 على قوائم ر&ر لموسيقى الريف—المرة الأخيرة التي استطاع فيها مارتن تحقيق مرتبة مماثلة كان في عام 1965، مع أغنية {0}"أنا سوف"{/0}، والتي بلغت المرتبة رقم 10 على قوائم البوب.
اعلان بدويايزر التلفزيوني التجاري الذي ظهر لاول مرة خلال سوبر الحادي والاربعون لمارتن يغنى "أليست ركلة في الرأس؟".
في مقطورة لعام 2009 للعبة فيديو العراب الثاني ،تظهر أغنية مارتن "أليست ركلة في الرأس؟" في جميع أنحاء المقطورة التي تبين أسلوب العصابات في الخمسينيات.
ألبوم تجميعى سمى، أموري
! ظهرت أول مرة في رقم واحد على لوحة مجلة أعلى ألبومات البوب مبيعا على القوائم في 21 فبراير 2009.
مارتن مذكور في حلقة سمبسنز قيامة البقر
بارت: دين مارتن سوف يظهر في اللحظة الأخيرة ويقوم بكل هذا في لقطة واحدة فقط؟
هوميروس: هذا صحيح
بارت: ولكن ويكيبيديا قالت انه كان "متحمس للبروفات".
هوميروس: لا تقلق حول ويكيبيديا. سنقوم بتغيير ذلك عندما نصل إلى المنزل. سنقوم بتغيير الكثير من الامور.
في حلقة متر ماد من أمريكا داد، تظهر أغنية مارتن أليست ضربة في الرأس؟ خلال عملية المونتاج التي يظهر فيها ستان وفرانسين وهم يدمرون قطع الأثاث التي اشترت بأموال تم الحصول عليها بطريقة غير مشروعة.
أعماله الموسيقية
قائمة أفلامه
الميزات:
{{| الطبقة = "wikitable" النمط = "حجم الخط: 90 ٪ ؛" الحدود = "2" بطانة الخلايا = "4" الخلفية: # f9f9f9 ؛
| -- تؤيد = "الوسط"
! النمط = "الخلفية: # B0C4DE ؛" | السنة
! النمط = "الخلفية: # B0C4DE ؛" | الفيلم
! النمط = "الخلفية: # B0C4DE ؛" | دور
! النمط = "الخلفية: # B0C4DE ؛" | ملاحظات
| --
| 1946
| فيلم فودفيل: الفن موني والأوركسترا
|
| القصيرة
| --
| 1949
| صديقتي إيرما
| ستيف يرد
|
| --
| rowspan = 3 | 1950
| صديقتي إيرما تذهب للغرب
| ستيف يرد
|
| --
| في حالة حرب مع الجيش
| الرقيب الأول. فيك بوشيللى
|
| --
| لقطات الشاشة: الذكرى السنوية الثلاثون الخاصة
|
| القصيرة
| --
| 1951
| هذا هو ابني
| بيل بيكر
|
| --
| rowspan = 4 | 1952
| احذروا سيلور
| آل كروثرز
|
| --
| جاك القافز
| شركة شيك ألين
|
| --
| الطريق إلى بالي
| رجل في أحلام لالا
| النقش (نكروديتيد)
| --
| مستضعف
| بيل ميلر
|
| --
| rowspan = 3 | 1953
| يشعرون بخوف عارم
| لاري تود
|
| --
| السائق
| جو أنتوني
|
| --
| المال من المنزل
| هيرمان 'العسل يتكلم' نيلسون
|
| --
| rowspan = 2 | 1954
| المعيشة المترفة
| د. ستيف هاريس
|
| --
| السيرك الثلاث حلقات
| بيتر 'بيت' نيلسون
|
| --
| rowspan = 2 | 1955
| أنت لست صغير أبدا
| بوب مايلز
|
| --
| الفنانون وموديلات
| تود ريك
|
| --
| rowspan = 3 | 1956
| لقطات الشاشة: هوليوود، مدينة نجوم
|
| القصيرة
| --
| Pardners
| سليم موزلى الابن / الأب سليم موزلى
|
| --
| هوليوود أو التمثال
| ستيف وايلي
|
| --
| 1957
| عشرة آلاف غرفة
| راي هنتر
|
| --
| rowspan = 2 | 1958
| الليونز يونغ
| مايكل وايتايكر
|
| --
| وجاء بعض الجري
| باما ديلليرت (مقامر محترف)
|
| --
| rowspan = 2 | 1959
| ريو برافو
| المتأنق ('Borachón')
|
| --
| وظائف
| موريس 'موري' نوفاك
|
| --
| rowspan = 4 | 1960
| من كانت تلك السيدة؟
| مايكل هيني
| رشح -- جائزة غولدن غلوب لأفضل فيلم -- فيلم موسيقي أو كوميدي
| --
| اجراس تدق
| جيفري موس
|
| --
| اوشن اليفن
| سام هارمون
|
| --
| بيبي
|
| النقش
| --
| rowspan = 2 | 1961
| الكل في ليلة عمل
| توني رايدر
|
| --
| أدا
| بو جيليس
|
| --
| rowspan = 4 1962 |
| شيء يجب تغويضة
| نيكولاس 'نيك' أردن
| (غير مكتمل)
| --
| الرقيب 3
| الرقيب. رقاقة صفقة
|
| --
| الطريق إلى هونغ كونغ
| و'العنب' على البلوتونيوم
| النقش (نكروديتيد)
| --
| من الذي يملك العمل؟
| ستيف فلود
|
| --
| rowspan = 5 | 1963
| 38-24-36
| الذاتي
|
| --
| تعال أضرب على البوق
| المتشرد
| (نكروديتيد)
| --
| اللعب في العلية
| جوليان Berniers
|
| --
| 4 لتكساس
| جو جاريت
|
| --
| من كان ينام في سريري؟
| جايسون ستييل
|
| --
| rowspan = 3 | 1964
| يا لها من طريقة للذهاب!
| ليونارد 'يني' كراولي
|
| --
| روبن والقلنسوات 7
| ليتل جون
|
| --
| قبيلني، يا غبي
| دينو
|
| --
| rowspan = 2 | 1965
| وأبناء كاتي إلدر
| توم إلدر
|
| --
| الزواج على الصخور
| إرني بروير
|
| --
| rowspan = 3 | 1966
| كواتم الصوت
| مات هيلم
|
| --
| تكساس عبر النهر
| سام هوليس
|
| --
| صف القتلة
| مات هيلم
|
| --
| rowspan = 2 1967 |
| ليلة صعبة قي جيريكو
| اليكس فلود
|
| --
| مجهولين
| مات هيلم
|
| --
| rowspan = 4 | 1968
| كيف تنقذ الزواج وتدمر حياتك
| ديفيد سلوان
|
| --
| باندوليرو!
| دي المطران
|
| --
| روان ومارتن في السينما
|
| القصيرة
| --
| 5 بطاقات
| فان مورغان
|
| --
| 1969
| طاقم تحطيم
| مات هيلم
|
| --
| 1970
| مطار
| النقيب فيرنون Demerest
|
| --
| 1971
| شيء كبير
| جو بيكر
|
| --
| 1973
| المواجهة
| بيلي ماسي
|
| --
| 1975
| السيد ريكو
| جو ريكو
|
| --
| 1981
| تشغيل المدفع
| جيمي بليك
|
| --
| rowspan = 2 | 1984
| تشغيل المدفع الثاني
| جيمي بليك
|
| --
| الإرهاب في الممرات
|
| لقطات أرشيفية
|}}
مقالات إضافية
لويس، وجيري جيمس كابلان. دين وأنا (قصة حب). دووبلدي، نيويورك، 2005. ردمك 0-7679-2086-4
توشيس، نيك. دينو: معيشية عالية في الأعمال القذرة والأحلام. دلتا للتجارة الكتب ذات الأغلفة الورقية، نيويورك، 1992 (1st طبعة). ردمك 0 - 385 - 33429 - العاشر
سميث، جون الحيوان في هوليوود: أنتوني فياتو حياة في المافيا. المتراس الكتب، نيويورك، 1998. ردمك 1-56980-126-6
مراجع
وصلات خارجية
في قناة السيرة الذاتية
at Find a Grave
للتلفزيون الأمريكي من الأرشيف
تصنيف:أشخاص من ستوبنفيل
تصنيف:أفراد عسكريون أمريكيون من أصل إيطالي
تصنيف:أمريكيون من أصل إيطالي
تصنيف:جمهوريون من ولاية كاليفورنيا
تصنيف:رومان كاثوليك أمريكيون
تصنيف:عسكريون أمريكيون في الحرب العالمية الثانية
تصنيف:كوميديون أمريكيون
تصنيف:كوميديون أمريكيون في القرن 20
تصنيف:كوميديون من أوهايو
تصنيف:مدفونون في مقبرة حديقة قرية ويستوود ميموريال
تصنيف:مغنو جاز
تصنيف:مغنون أمريكيون في القرن 20
تصنيف:مغنون من أوهايو
تصنيف:مغنون من بنسيلفانيا
تصنيف:ممثلو أفلام أمريكيون
تصنيف:ممثلون أمريكيون
تصنيف:ممثلون أمريكيون في القرن 20
تصنيف:ممثلون إذاعيون أمريكيون
تصنيف:ممثلون كوميديون أمريكيون
تصنيف:ممثلون من أصل إيطالي
تصنيف:ممثلون من ولاية أوهايو
تصنيف:مواليد 1917
تصنيف:مواليد في ستوبنفيل
تصنيف:موسيقيو جاز أمريكيون
تصنيف:مؤدو الفودفيل
تصنيف:وفيات 1995
تصنيف:وفيات السرطان في كاليفورنيا
تصنيف:وفيات بسبب داء الانسداد الرئوي المزمن
تصنيف:وفيات بسبب سرطان الرئة
تصنيف:وفيات في بيفرلي هيلز (كاليفورنيا)
تصنيف:موسيقيو جاز من بنسيلفانيا
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86%20%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%86 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
2653,
3720,
5702
],
"plaintext_end_byte": [
2652,
3675,
5640,
6171
]
} | ইংরেজ অভিনেতা, প্রযোজক, ও পরিচালক অ্যালবার্ট ফিনি জুনিয়রের অভিনীত প্রথম চলচ্চিত্রের পরিচালক কে ছিলেন ? | জ্যারেড লেটো | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | জ্যারেড জোসেফ লেটো (English: Jared Joseph Leto; জন্ম: ২৬ ডিসেম্বর ১৯৭১) হলেন একজন মার্কিন অভিনেতা, গায়ক, গীতিকার ও পরিচালক। ১৯৯০-এর দশকের শুরুর দিকে টেলিভিশনে কাজের মাধ্যমে তিনি তার কর্মজীবন শুরু করেন এবং টেলিভিশন ধারাবাহিক মাই সো-কলড লাইফ (১৯৯৪)-এ জর্ডান ক্যাটালানো চরিত্রে অভিনয় করে পরিচিতি অর্জন করেন। ১৯৯৫ সালে হাউ টু মেক অ্যান আমেরিকান কুইল্ট (১৯৯৫) দিয়ে তার চলচ্চিত্রে অভিষেক হয় এবং ১৯৯৭ সালে প্রেফোন্টাইন-এ অভিনয় করে সমাদৃত হন। লেটো দ্য থিন রেড লাইন (১৯৯৮), ফাইট ক্লাব (১৯৯৯) ও আমেরিকান সাইকো (২০০০) ছবিতে পার্শ্বচরিত্রে অভিনয় করেন এবং ভৌতিক আরবান লেজেন্ড (১৯৯৮) ছবিতে শ্রেষ্ঠাংশে অভিনয় করেন। ২০০০ সালে রিকোয়েম ফর আ ড্রিম (২০০০) ছবিত হেরোইন আসক্ত হ্যারি গোল্ডফার্ব চরিত্রে তার অভিনয় সমাদৃত হয়। তিনি পরবর্তীকালে সঙ্গীত চর্চায় বেশি মনোযোগ দেন এবং ২০০২ সালে প্যানিক রুম দিয়ে পুনরায় অভিনয়ে ফিরে আসেন। এই পর্যায়ে তিনি আলেকজান্ডার (২০০৪), লর্ড অব ওয়ার (২০০৫), লোনলি হার্টস (২০০৬), চ্যাপ্টার' টোয়েন্টি সেভেন (২০০৭) ও মিস্টার নোবডি (২০০৯) ছবিতে অভিনয় করেন। ২০১২ সালে তিনি প্রামাণ্যচিত্র আর্টিফ্যাক্ট নির্মাণ করেন।
ডালাস বায়ার্স ক্লাব (২০১৩) ছবিতে লিঙ্গ পরিবর্তনকারী নারী চরিত্রে লেটোর অভিনয় প্রশংসিত হয় এবং তিনি শ্রেষ্ঠ পার্শ্ব অভিনেতা বিভাগে একাডেমি পুরস্কার, গোল্ডেন গ্লোব পুরস্কার ও স্ক্রিন অ্যাক্টরস গিল্ড পুরস্কার অর্জন করেন।[1][2] তিনি পরবর্তীকালে সুপারহিরো চলচ্চিত্র সুইসাইড স্কোয়াড (২০১৬)-এ জোকার চরিত্রে[3] ও বিজ্ঞান কল্পকাহিনীমূলক ব্লেড রানার টোয়েন্টি ফোর্টি নাইন (২০১৭)-এ অভিনয় করেন।
প্রারম্ভিক জীবন
জ্যারেড জোসেফ লেটো ১৯৭১ সালের ২৬শে ডিসেম্বর লুইজিয়ানার বসিয়ার সিটিতে জন্মগ্রহণ করেন। তার পিতা অ্যান্টনি এল. "টনি" ব্রায়ান্ট[4] এবং মাতা কনস্ট্যান্স লেটো (জন্মনাম মেট্রেয়ন)।[5][6] তার মাতা পূর্বপুরুষগণ কাজিউন জাতির ছিলেন।[7] লেটো তার সৎ বাবার নামের শেষাংশ। জ্যারেডের শৈশবে তার পিতামাতার বিবাহ বিচ্ছেদ হয়। তিনি ও তার বড় ভাই শ্যানন লেটো তার মাতার সাথে তার মাতামহ উইলিয়াম লি মেট্রেয়ন ও মাতামহী রুবি রাসেলের সাথে বসবাস করতেন। তার পিতা পুনরায় বিয়ে করেন এবং জ্যারেডের যখন আট বছর বয়স তখন তিনি আত্মহত্যা করেন। লেটো তার পরিবারের সাথে প্রায়ই বিভিন্ন শহরে বেড়াতে যেতেন।[8] লেটোর ভাষ্যমতে, আমার মা এয়ারফোর্সে ছিলেন, তাই ঘুরে বেড়ানো স্বাভাবিক জীবনের অংশ হয়ে গিয়েছিল। তার বাবার দ্বিতীয় বিবাহের পক্ষ থেকে তার দুই সৎ ভাই রয়েছে।[9]
তথ্যসূত্র
বহিঃসংযোগ
বিষয়শ্রেণী:১৯৭১-এ জন্ম
বিষয়শ্রেণী:জীবিত ব্যক্তি
বিষয়শ্রেণী:২০শ শতাব্দীর মার্কিন অভিনেতা
বিষয়শ্রেণী:২১শ শতাব্দীর মার্কিন অভিনেতা
বিষয়শ্রেণী:২১শ শতাব্দীর মার্কিন গায়ক
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A1%20%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A7%8B |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
600,
1346,
1764,
2279,
2649,
3000,
3361,
3927,
5133,
5983,
6343,
6431,
7000,
7658,
8036,
8203,
8485,
9243,
9478,
9728,
10416,
10603,
11038,
12454,
12930,
13700,
14365,
15169,
15704,
17061,
17389,
18162,
18658,
19418,
19860,
20245,
20774,
21078,
21553,
22074,
22762,
23393,
23948,
25595,
26348,
27081,
27504,
27980,
28991,
29051,
29413,
29993,
31098,
31405,
31899,
32477,
33415,
34311,
34437,
35416,
36740,
42669,
42967,
43414,
44129,
45390,
45539
],
"plaintext_end_byte": [
599,
1340,
1763,
2262,
2648,
2999,
3327,
3926,
5131,
5982,
6278,
6388,
6999,
7657,
8035,
8178,
8484,
9242,
9477,
9727,
10415,
10581,
11037,
12453,
12929,
13699,
14347,
15168,
15703,
17059,
17372,
18147,
18630,
19394,
19843,
20223,
20741,
21060,
21526,
22073,
22761,
23392,
23917,
25576,
26347,
27080,
27503,
27955,
28990,
29050,
29412,
29980,
31097,
31404,
31898,
32476,
33414,
34271,
34425,
35394,
36699,
42662,
42924,
43397,
44097,
45194,
45439,
45584
]
} | Dimanakah Adnan bin Saidi ditempatkan untuk bertugas pertama kali ? | Soekarno | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
jmpl|ka|200px|Soekarno di Konferensi Asia-Afrika
Dr.(H.C.) Ir. H. Soekarno1 (ER, EYD: Sukarno, nama lahir: Koesno Sosrodihardjo) ()[note 1][note 2] adalah Presiden pertama Republik Indonesia yang menjabat pada periode 1945–1967.[5]:11, 81 Ia memainkan peranan penting dalam memerdekakan bangsa Indonesia dari penjajahan Belanda.[6]:26-32 Ia adalah Proklamator Kemerdekaan Indonesia (bersama dengan Mohammad Hatta) yang terjadi pada tanggal 17 Agustus 1945. Soekarno adalah yang pertama kali mencetuskan konsep mengenai Pancasila sebagai dasar negara Indonesia dan ia sendiri yang menamainya.[6]
Soekarno menandatangani Surat Perintah 11 Maret 1966 Supersemar yang kontroversial, yang isinya —berdasarkan versi yang dikeluarkan Markas Besar Angkatan Darat— menugaskan Letnan Jenderal Soeharto untuk mengamankan dan menjaga keamanan negara dan institusi kepresidenan.[6] Supersemar menjadi dasar Letnan Jenderal Soeharto untuk membubarkan Partai Komunis Indonesia (PKI) dan mengganti anggota-anggotanya yang duduk di parlemen.[6] Setelah pertanggungjawabannya ditolak Majelis Permusyawaratan Rakyat Sementara (MPRS) pada sidang umum ke empat tahun 1967, Soekarno diberhentikan dari jabatannya sebagai presiden pada Sidang Istimewa MPRS pada tahun yang sama dan Soeharto menggantikannya sebagai pejabat Presiden Republik Indonesia.[6]
Nama
Ketika dilahirkan, Soekarno diberikan nama Kusno oleh orangtuanya.[5] Namun karena ia sering sakit maka ketika berumur sebelas tahun namanya diubah menjadi Soekarno oleh ayahnya.[5][7]:35-36 Nama tersebut diambil dari seorang panglima perang dalam kisah Bharata Yudha yaitu Karna.[5][7] Nama "Karna" menjadi "Karno" karena dalam bahasa Jawa huruf "a" berubah menjadi "o" sedangkan awalan "su" memiliki arti "baik".[7]
Di kemudian hari ketika menjadi presiden, ejaan nama Soekarno diganti olehnya sendiri menjadi Sukarno karena menurutnya nama tersebut menggunakan ejaan penjajah (Belanda)[7]:32. Ia tetap menggunakan nama Soekarno dalam tanda tangannya karena tanda tangan tersebut adalah tanda tangan yang tercantum dalam Teks Proklamasi Kemerdekaan Indonesia yang tidak boleh diubah, selain itu tidak mudah untuk mengubah tanda tangan setelah berumur 50 tahun[7]:32. Sebutan akrab untuk Soekarno adalah Bung Karno.
Achmed Soekarno
Di beberapa negara Barat, nama Soekarno kadang-kadang ditulis Achmed Soekarno. Hal ini terjadi karena ketika Soekarno pertama kali berkunjung ke Amerika Serikat, sejumlah wartawan bertanya-tanya, "Siapa nama kecil Soekarno?" karena mereka tidak mengerti kebiasaan sebagian masyarakat di Indonesia yang hanya menggunakan satu nama saja atau tidak memiliki nama keluarga.
Soekarno menyebutkan bahwa nama Achmed didapatnya ketika menunaikan ibadah haji.[8] Dalam beberapa versi lain, disebutkan pemberian nama Achmed di depan nama Soekarno, dilakukan oleh para diplomat muslim asal Indonesia yang sedang melakukan misi luar negeri dalam upaya untuk mendapatkan pengakuan kedaulatan negara Indonesia oleh negara-negara Arab.
Dalam buku Bung Karno Penyambung Lidah Rakyat Indonesia (terjemahan Syamsu Hadi. Ed. Rev. 2011. Yogyakarta: Media Pressindo, dan Yayasan Bung Karno, ISBN 979-911-032-7-9) halaman 32 dijelaskan bahwa namanya hanya "Sukarno" saja, karena dalam masyarakat Indonesia bukan hal yang tidak biasa memiliki nama yang terdiri satu kata.
Kehidupan
Masa kecil dan remaja
Soekarno dilahirkan dengan seorang ayah yang bernama Raden Soekemi Sosrodihardjo dan ibunya yaitu Ida Ayu Nyoman Rai.[5] Keduanya bertemu ketika Raden Soekemi yang merupakan seorang guru ditempatkan di Sekolah Dasar Pribumi di Singaraja, Bali.[5] Nyoman Rai merupakan keturunan bangsawan dari Bali dan beragama Hindu, sedangkan Raden Soekemi sendiri beragama Islam.[5] Mereka telah memiliki seorang putri yang bernama Sukarmini sebelum Soekarno lahir.[9]:4-6, 247-251 Ketika kecil Soekarno tinggal bersama kakeknya, Raden Hardjokromo di Tulung Agung, Jawa Timur.[5]
Ia bersekolah pertama kali di Tulung Agung hingga akhirnya ia pindah ke Mojokerto, mengikuti orangtuanya yang ditugaskan di kota tersebut.[5] Di Mojokerto, ayahnya memasukan Soekarno ke Eerste Inlandse School, sekolah tempat ia bekerja.[9] Kemudian pada Juni 1911 Soekarno dipindahkan ke Europeesche Lagere School (ELS) untuk memudahkannya diterima di Hogere Burger School (HBS).[5] Pada tahun 1915, Soekarno telah menyelesaikan pendidikannya di ELS dan berhasil melanjutkan ke HBS di Surabaya, Jawa Timur.[5] Ia dapat diterima di HBS atas bantuan seorang kawan bapaknya yang bernama H.O.S. Tjokroaminoto.[5] Tjokroaminoto bahkan memberi tempat tinggal bagi Soekarno di pondokan kediamannya.[5] Di Surabaya, Soekarno banyak bertemu dengan para pemimpin Sarekat Islam, organisasi yang dipimpin Tjokroaminoto saat itu, seperti Alimin, Musso, Darsono, Haji Agus Salim, dan Abdul Muis.[5] Soekarno kemudian aktif dalam kegiatan organisasi pemuda Tri Koro Dharmo yang dibentuk sebagai organisasi dari Budi Utomo.[5] Nama organisasi tersebut kemudian ia ganti menjadi Jong Java (Pemuda Jawa) pada 1918.[5] Selain itu, Soekarno juga aktif menulis di harian "Oetoesan Hindia" yang dipimpin oleh Tjokroaminoto.[9]
Tamat HBS Soerabaja bulan Juli 1921[10], bersama Djoko Asmo rekan satu angkatan di HBS, Soekarno melanjutkan ke Technische Hoogeschool te Bandoeng (sekarang ITB) di Bandung dengan mengambil jurusan teknik sipil pada tahun 1921,[1]:38 setelah dua bulan dia meninggalkan kuliah, tetapi pada tahun 1922 mendaftar kembali[1]:38 dan tamat pada tahun 1926.[11]
Soekarno dinyatakan lulus ujian insinyur pada tanggal 25 Mei 1926 dan pada Dies Natalis ke-6 TH Bandung tanggal 3 Juli 1926 dia diwisuda bersama delapan belas insinyur lainnya.[1]:37 Prof. Jacob Clay selaku ketua fakultas pada saat itu menyatakan "Terutama penting peristiwa itu bagi kita karena ada di antaranya 3 orang insinyur orang Jawa".[1]:37 Mereka adalah Soekarno, Anwari, dan Soetedjo,[12]:167 selain itu ada seorang lagi dari Minahasa yaitu Johannes Alexander Henricus Ondang.[12]:167
Saat di Bandung, Soekarno tinggal di kediaman Haji Sanusi yang merupakan anggota Sarekat Islam dan sahabat karib Tjokroaminoto.[5] Di sana ia berinteraksi dengan Ki Hajar Dewantara, Tjipto Mangunkusumo, dan Dr. Douwes Dekker, yang saat itu merupakan pemimpin organisasi National Indische Partij.
Sebagai arsitek
Soekarno sebagai arsitek
Silsilah keluarga
Extended content
Template:Silsilah Soekarno
Kiprah politik
Masa pergerakan nasional
Soekarno untuk pertama kalinya menjadi terkenal ketika dia menjadi anggota Jong Java cabang Surabaya pada tahun 1915. Bagi Soekarno sifat organisasi tersebut yang Jawa-sentris dan hanya memikirkan kebudayaan saja merupakan tantangan tersendiri. Dalam rapat pleno tahunan yang diadakan Jong Java cabang Surabaya Soekarno menggemparkan sidang dengan berpidato menggunakan bahasa Jawa ngoko (kasar). Sebulan kemudian dia mencetuskan perdebatan sengit dengan menganjurkan agar surat kabar Jong Java diterbitkan dalam bahasa Melayu saja, dan bukan dalam bahasa Belanda.[13]
Pada tahun 1926, Soekarno mendirikan Algemeene Studie Club (ASC)[note 3][15] di Bandung yang merupakan hasil inspirasi dari Indonesische Studie Club oleh Dr. Soetomo.[5] Organisasi ini menjadi cikal bakal Partai Nasional Indonesia yang didirikan pada tahun 1927.[11] Aktivitas Soekarno di PNI menyebabkannya ditangkap Belanda pada tanggal 29 Desember 1929 di Yogyakarta dan esoknya dipindahkan ke Bandung, untuk dijebloskan ke Penjara Banceuy. Pada tahun 1930 ia dipindahkan ke Sukamiskin dan di pengadilan Landraad Bandung 18 Desember 1930 ia membacakan pledoinya yang fenomenal Indonesia Menggugat, hingga dibebaskan kembali pada tanggal 31 Desember 1931.
Pada bulan Juli 1932, Soekarno bergabung dengan Partai Indonesia (Partindo), yang merupakan pecahan dari PNI. Soekarno kembali ditangkap pada bulan Agustus 1933, dan diasingkan ke Flores. Di sini, Soekarno hampir dilupakan oleh tokoh-tokoh nasional. Namun semangatnya tetap membara seperti tersirat dalam setiap suratnya kepada seorang Guru Persatuan Islam bernama Ahmad Hasan.
Pada tahun 1938 hingga tahun 1942 Soekarno diasingkan ke Provinsi Bengkulu, ia baru kembali bebas pada masa penjajahan Jepang pada tahun 1942.
Masa penjajahan Jepang
Pada awal masa penjajahan Jepang (1942–1945), pemerintah Jepang sempat tidak memerhatikan tokoh-tokoh pergerakan Indonesia terutama untuk "mengamankan" keberadaannya di Indonesia. Ini terlihat pada Gerakan 3A dengan tokohnya Shimizu dan Mr. Syamsuddin yang kurang begitu populer.
Namun akhirnya, pemerintahan pendudukan Jepang memerhatikan dan sekaligus memanfaatkan tokoh-tokoh Indonesia seperti Soekarno, Mohammad Hatta, dan lain-lain dalam setiap organisasi-organisasi dan lembaga lembaga untuk menarik hati penduduk Indonesia. Disebutkan dalam berbagai organisasi seperti Jawa Hokokai, Pusat Tenaga Rakyat (Putera), BPUPKI dan PPKI, tokoh tokoh seperti Soekarno, Hatta, Ki Hajar Dewantara, K.H. Mas Mansyur, dan lain-lainnya disebut-sebut dan terlihat begitu aktif. Dan akhirnya tokoh-tokoh nasional bekerja sama dengan pemerintah pendudukan Jepang untuk mencapai kemerdekaan Indonesia, meski ada pula yang melakukan gerakan bawah tanah seperti Sutan Syahrir dan Amir Sjarifuddin karena menganggap Jepang adalah fasis yang berbahaya.
Presiden Soekarno sendiri, saat pidato pembukaan menjelang pembacaan teks proklamasi kemerdekaan, mengatakan bahwa meski sebenarnya kita bekerja sama dengan Jepang sebenarnya kita percaya dan yakin serta mengandalkan kekuatan sendiri.
Ia aktif dalam usaha persiapan kemerdekaan Indonesia, di antaranya adalah merumuskan Pancasila, UUD 1945, dan dasar dasar pemerintahan Indonesia termasuk merumuskan naskah proklamasi Kemerdekaan. Ia sempat dibujuk untuk menyingkir ke Rengasdengklok.
Pada tahun 1943, Perdana Menteri Jepang Hideki Tojo mengundang tokoh Indonesia yakni Soekarno, Mohammad Hatta, dan Ki Bagoes Hadikoesoemo ke Jepang dan diterima langsung oleh Kaisar Hirohito. Bahkan kaisar memberikan Bintang kekaisaran (Ratna Suci) kepada tiga tokoh Indonesia tersebut. Penganugerahan Bintang itu membuat pemerintahan pendudukan Jepang terkejut, karena hal itu berarti bahwa ketiga tokoh Indonesia itu dianggap keluarga Kaisar Jepang sendiri. Pada bulan Agustus 1945, ia diundang oleh Marsekal Terauchi, pimpinan Angkatan Darat wilayah Asia Tenggara di Dalat Vietnam yang kemudian menyatakan bahwa proklamasi kemerdekaan Indonesia adalah urusan rakyat Indonesia sendiri.
Namun keterlibatannya dalam badan-badan organisasi bentukan Jepang membuat Soekarno dituduh oleh Belanda bekerja sama dengan Jepang, antara lain dalam kasus romusha.
Masa Perang Revolusi
Soekarno bersama tokoh-tokoh nasional mulai mempersiapkan diri menjelang Proklamasi kemerdekaan Republik Indonesia. Setelah sidang Badan Penyelidik Usaha Persiapan Kemerdekaan Indonesia (BPUPKI), Panitia Kecil yang terdiri dari delapan orang (resmi), Panitia Sembilan (yang menghasilkan Piagam Jakarta) dan Panitia Persiapan Kemerdekaan Indonesia (PPKI), Soekarno-Hatta mendirikan Negara Indonesia berdasarkan Pancasila dan UUD 1945.
Setelah menemui Marsekal Terauchi di Dalat, Vietnam, terjadilah Peristiwa Rengasdengklok pada tanggal 16 Agustus 1945; Soekarno dan Mohammad Hatta dibujuk oleh para pemuda untuk menyingkir ke asrama pasukan Pembela Tanah Air (PETA) Rengasdengklok. Tokoh pemuda yang membujuk antara lain Soekarni, Wikana, Singgih serta Chairul Saleh. Para pemuda menuntut agar Soekarno dan Hatta segera memproklamasikan kemerdekaan Indonesia, karena di Indonesia terjadi kevakuman kekuasaan. Ini disebabkan karena Jepang sudah menyerah dan pasukan Sekutu belum tiba. Namun Soekarno, Hatta dan para tokoh menolak dengan alasan menunggu kejelasan mengenai penyerahan Jepang. Alasan lain yang berkembang adalah Soekarno menetapkan momen tepat untuk kemerdekaan Indonesia yakni dipilihnya tanggal 17 Agustus 1945 saat itu bertepatan dengan bulan Ramadhan, bulan suci kaum muslim yang diyakini merupakan bulan turunnya wahyu pertama kaum muslimin kepada Nabi Muhammad SAW yakni Al Qur-an. Pada tanggal 18 Agustus 1945, Soekarno dan Mohammad Hatta diangkat oleh PPKI menjadi Presiden dan Wakil Presiden Republik Indonesia. Pada tanggal 29 Agustus 1945 pengangkatan menjadi presiden dan wakil presiden dikukuhkan oleh KNIP. Pada tanggal 19 September 1945 kewibawaan Soekarno dapat menyelesaikan tanpa pertumpahan darah peristiwa Lapangan Ikada tempat 200.000 rakyat Jakarta akan bentrok dengan pasukan Jepang yang masih bersenjata lengkap.
Pada saat kedatangan Sekutu (AFNEI) yang dipimpin oleh Letjen. Sir Phillip Christison, Christison akhirnya mengakui kedaulatan Indonesia secara de facto setelah mengadakan pertemuan dengan Presiden Soekarno. Presiden Soekarno juga berusaha menyelesaikan krisis di Surabaya. Namun akibat provokasi yang dilancarkan pasukan NICA (Belanda) yang membonceng Sekutu (di bawah Inggris), meledaklah Peristiwa 10 November 1945 di Surabaya dan gugurnya Brigadir Jenderal A.W.S Mallaby.
Karena banyak provokasi di Jakarta pada waktu itu, Presiden Soekarno akhirnya memindahkan Ibukota Republik Indonesia dari Jakarta ke Yogyakarta. Diikuti wakil presiden dan pejabat tinggi negara lainnya.
Kedudukan Presiden Soekarno menurut UUD 1945 adalah kedudukan Presiden selaku kepala pemerintahan dan kepala negara (presidensiil/single executive). Selama revolusi kemerdekaan, sistem pemerintahan berubah menjadi semi presidensiil atau double executive. Presiden Soekarno sebagai Kepala Negara dan Sutan Syahrir sebagai Perdana Menteri/Kepala Pemerintahan. Hal itu terjadi karena adanya maklumat wakil presiden No X, dan maklumat pemerintah bulan November 1945 tentang partai politik. Hal ini ditempuh agar Republik Indonesia dianggap negara yang lebih demokratis.
Meski sistem pemerintahan berubah, pada saat revolusi kemerdekaan, kedudukan Presiden Soekarno tetap paling penting, terutama dalam menghadapi Peristiwa Madiun 1948 serta saat Agresi Militer Belanda II yang menyebabkan Presiden Soekarno, Wakil Presiden Mohammad Hatta dan sejumlah pejabat tinggi negara ditahan Belanda. Meskipun sudah ada Pemerintahan Darurat Republik Indonesia (PDRI) dengan ketua Sjafruddin Prawiranegara, tetapi pada kenyataannya dunia internasional dan situasi dalam negeri tetap mengakui bahwa Soekarno-Hatta adalah pemimpin Indonesia yang sesungguhnya, hanya kebijakannya yang dapat menyelesaikan sengketa Indonesia-Belanda.
Masa kemerdekaan
Setelah Pengakuan Kedaulatan (Pemerintah Belanda menyebutkan sebagai Penyerahan Kedaulatan), Presiden Soekarno diangkat sebagai Presiden Republik Indonesia Serikat (RIS) dan Mohammad Hatta diangkat sebagai perdana menteri RIS. Jabatan Presiden Republik Indonesia diserahkan kepada Mr Assaat, yang kemudian dikenal sebagai RI Jawa-Yogya. Namun karena tuntutan dari seluruh rakyat Indonesia yang ingin kembali ke negara kesatuan, maka pada tanggal 17 Agustus 1950, RIS kembali berubah menjadi Republik Indonesia dan Presiden Soekarno menjadi Presiden RI. Mandat Mr Assaat sebagai pemangku jabatan Presiden RI diserahkan kembali kepada Soekarno. Resminya kedudukan Presiden Soekarno adalah presiden konstitusional, tetapi pada kenyataannya kebijakan pemerintah dilakukan setelah berkonsultasi dengannya.
Mitos Dwitunggal Soekarno-Hatta cukup populer dan lebih kuat di kalangan rakyat dibandingkan terhadap kepala pemerintahan yakni perdana menteri. Jatuh bangunnya kabinet yang terkenal sebagai "kabinet seumur jagung" membuat Presiden Soekarno kurang memercayai sistem multipartai, bahkan menyebutnya sebagai "penyakit kepartaian". Tak jarang, ia juga ikut turun tangan menengahi konflik-konflik di tubuh militer yang juga berimbas pada jatuh bangunnya kabinet. Seperti peristiwa 17 Oktober 1952 dan Peristiwa di kalangan Angkatan Udara.
Presiden Soekarno juga banyak memberikan gagasan-gagasan di dunia Internasional. Keprihatinannya terhadap nasib bangsa Asia-Afrika, masih belum merdeka, belum mempunyai hak untuk menentukan nasibnya sendiri, menyebabkan presiden Soekarno, pada tahun 1955, mengambil inisiatif untuk mengadakan Konferensi Asia-Afrika di Bandung yang menghasilkan Dasasila Bandung. Bandung dikenal sebagai Ibu Kota Asia-Afrika. Ketimpangan dan konflik akibat "bom waktu" yang ditinggalkan negara-negara barat yang dicap masih mementingkan imperialisme dan kolonialisme, ketimpangan dan kekhawatiran akan munculnya perang nuklir yang mengubah peradaban, ketidakadilan badan-badan dunia internasional dalam penyelesaian konflik juga menjadi perhatiannya. Bersama Presiden Josip Broz Tito (Yugoslavia), Gamal Abdel Nasser (Mesir), Mohammad Ali Jinnah (Pakistan), U Nu, (Birma) dan Jawaharlal Nehru (India) ia mengadakan Konferensi Asia Afrika yang membuahkan Gerakan Non Blok. Berkat jasanya itu, banyak negara Asia Afrika yang memperoleh kemerdekaannya. Namun sayangnya, masih banyak pula yang mengalami konflik berkepanjangan sampai saat ini karena ketidakadilan dalam pemecahan masalah, yang masih dikuasai negara-negara kuat atau adikuasa. Berkat jasa ini pula, banyak penduduk dari kawasan Asia Afrika yang tidak lupa akan Soekarno bila ingat atau mengenal akan Indonesia.
Guna menjalankan politik luar negeri yang bebas-aktif dalam dunia internasional, Presiden Soekarno mengunjungi berbagai negara dan bertemu dengan pemimpin-pemimpin negara. Di antaranya adalah Nikita Khruschev (Uni Soviet), John Fitzgerald Kennedy (Amerika Serikat), Fidel Castro (Kuba), Mao Tse Tung (Tiongkok).
Masa marabahaya
Soekarno, Presiden Indonesia pertama, sedikitnya pernah mengalami percobaan pembunuhan lebih dari satu kali, Putrinya, Megawati Soekarnoputri pernah menyebut angka 23. "Saya ingin mengambil satu contoh konkrit, Presiden Soekarno itu mengalami percobaan pembunuhan dari tingkat yang namanya baru rencana sampai eksekusi (sebanyak) 23 kali," tutur Mega pada Juli 2009. Sementara itu, angka lebih kecil keluar dari mulut Sudarto Danusubroto. Dia ajudan presiden pada masa-masa akhir kekuasaan Soekarno. Sudarto pernah mengatakan ada 7 kali percobaan pembunuhan terhadap Soekarno. Jumlah ini pernah diamini oleh eks Wakil Komandan Tjakrabirawa, Kolonel Maulwi Saelan. Namun bekas pengawal pribadinya, hanya mampu mengingat 7 kali upaya percobaan pembunuhan.[16]
Granat Cikini
Pada 30 November 1957, Presiden Soekarno datang ke Perguruan Cikini (Percik), tempat bersekolah putra-putrinya, dalam rangka perayaan ulang tahun ke-15 Percik. Granat tiba-tiba meledak di tengah pesta penyambutan presiden. Sembilan orang tewas, 100 orang terluka, termasuk pengawal presiden. Soekarno sendiri beserta putra-putrinya selamat. Tiga orang ditangkap akibat kejadian tersebut. Mereka perantauan dari Bima yang dituduh sebagai antek teror gerakan DI/TII.[16]
Penembakan Istana Presiden
Pada 9 Maret 1960, Tepat siang bolong Istana presiden dihentakkan oleh ledakan yang berasal dari tembakan kanon 23mm pesawat Mig-17 yang dipiloti Daniel Maukar. Maukar adalah Letnan AU yang telah dipengaruhi Permesta. Kanon yang dijatuhkan Maukar menghantam pilar dan salah satunya jatuh tak jauh dari meja kerja Soekarno. Untunglah Soekarno tak ada di situ. Soekarno tengah memimpin rapat di gedung sebelah Istana Presiden. Maukar sendiri membantah ia mencoba membunuh Soekarno. Aksinya hanya sekadar peringatan. Sebelum menembak Istana Presiden, dia sudah memastikan tak melihat bendera kuning dikibarkan di Istana – tanda presiden ada di Istana. Aksi ini membuat 'Tiger', call sign Maukar, harus mendekam di bui selama 8 tahun.[16]
Pencegatan Rajamandala
Pada April 1960, Perdana Menteri Uni Soviet saat itu, Nikita Kruschev mengadakan kunjungan kenegaraan ke Indonesia. Dia menyempatkan diri mengunjungi Bandung, Yogya dan Bali. Presiden Soekarno menyertainya dalam perjalanan ke Jawa Barat. Tatkala, sampai di Jembatan Rajamandala, ternyata sekelompok anggota DI/TII melakukan penghadangan. Beruntung pasukan pengawal presiden sigap meloloskan kedua pemimpin dunia tersebut.[16]
Granat Makassar
Pada 7 Januari 1962, Presiden Soekarno tengah berada di Makassar. Malam itu, ia akan menghadiri acara di Gedung Olahraga Mattoangin. Ketika itulah, saat melewati jalan Cendrawasih, seseorang melemparkan granat. Granat itu meleset, jatuh mengenai mobil lain. Soekarno selamat. Pelakunya Serma Marcus Latuperissa dan Ida Bagus Surya Tenaya divonis hukuman mati.[16]
Penembakan Idul Adha
Pada 14 Mei 1962, Bachrum sangat senang ketika berhasil mendapatkan posisi duduk pada saf depan dalam barisan jemaah salat Idul Adha di Masjid Baiturahim. Begitu melihat Soekarno, dia mencabut pistol yang tersembunyi di balik jasnya, moncong lalu diarahkan ke tubuh Soekarno. Dalam sepersekian detik ketika tersadar, arah pun melenceng, dan peluru meleset dari tubuh Soekarno, menyerempet Ketua DPR GR KH Zainul Arifin. Haji Bachrum divonis hukuman mati, namun kemudian dia mendapatkan grasi.[16]
Penembakan mortir Kahar Muzakar
Pada 1960-an, Presiden Soekarno dalam kunjungan kerja ke Sulawesi. Saat berada dalam perjalanan keluar dari Lapangan Terbang Mandai, sebuah peluru mortir ditembakkan anak buah Kahar Muzakkar. Arahnya kendaraan Bung Karno, tetapi ternyata meleset jauh. Soekarno sekali lagi, selamat.[16]
Granat Cimanggis
Pada Desember 1964, Presiden Soekarno dalam perjalanan dari Bogor menuju Jakarta. Rombongannya membentuk konvoi kendaraan. Dalam laju kendaraan yang perlahan, mata Soekarno sempat bersirobok dengan seorang lelaki tak dikenal di pinggir jalan. Perasaan Soekarno kurang nyaman. Benar saja, lelaki itu melemparkan sebuah granat ke arah mobil presiden. Beruntung, jarak pelemparannya sudah di luar jangkauan mobil yang melaju. Soekarno pun selamat.[16]
Upaya pembunuhan karakter
Dekade 1950-an dan 1960-an, Amerika melalui perpanjangtanganannya Central Intelligence Agency melancarkan misi rahasia yang bertujuan membunuh karakter dan kewibawaan Presiden Soekarno melalui agitasi dan propaganda media popular via produksi film porno yang diperankan oleh pemeran yang mirip Soekarno. Tujuan dari kampanye hitam ini adalah mengubah persepsi masyarakat internasional terhadap Soekarno yang anti kapitalisme dan mengagumi kaum Hawa tetapi tunduk tak berdaya di bawah kendali agen rahasia Rusia.[17][18]
"Kesuksesan itu menginspirasi para pejabat CIA membuat langkah lebih jauh lagi. Mereka berniat memproduksi film porno Soekarno dengan seorang wanita pirang yang dibuat seolah-olah pramugari Rusia itu," tulis Blum mengutip pengakuan mantan agen CIA, Joseph Burkholder Smith, yang menulis buku Portrait of a Cold Warrior. Kepala Kepolisian Los Angeles sampai turun tangan mencari pria berkulit gelap yang sedikit botak dan wanita pirang yang cantik. Tak ada yang mirip Soekarno, CIA membuat topeng khusus yang mirip Soekarno kemudian dikirim ke Los Angeles. Bintang porno disuruh memakai topeng Soekarno selama beradegan mesum. CIA merekam dan mengambil foto-foto adegan biru tersebut.[17]
Menurut Kenneth J. Conboy dan James Morrison dalam Feet to the Fire: CIA Covert Operations in Indonesia, 1957–1958, film porno itu dikerjakan di studio Hollywood yang dioperasikan Bing Crosby dan saudaranya. Film ini dimaksudkan sebagai bahan bakar tuduhan bahwa Soekarno (diperankan pria Chicano) mempermalukan diri dengan meniduri agen Soviet (diperankan perempuan pirang Kaukasia) yang menyamar sebagai pramugari maskapai penerbangan. “Proyek ini menghasilkan setidaknya beberapa foto, meski tampaknya tak pernah digunakan,” tulis William Blum dalam Killing Hope: US Military and CIA Interventions Since World War II.[18]
Namun foto-foto itu akhirnya tak jadi disebarluaskan. Banyak versi kenapa CIA batal menyebarkan adegan mesum itu. Sebagian peneliti menilai kampanye hitam seperti itu tak mempan untuk menjatuhkan Soekarno. Apalagi ada mitos yang percaya jika seorang laki-laki "gagah" dan "berkuasa", maka dirasa sah-sah saja berhubungan dengan banyak wanita, terutama mengingat bahwa raja-raja di Nusantara pun dulu memiliki banyak istri dan selir.[17] Nasib akhir dari film yang berjudul Happy Days pada akhirnya tak pernah dilaporkan.[18]
Masa embargo negara Adi Kuasa
Pada masa pra maupun paska kemerdekaan, Indonesia terjepit pada dua blok negara Adi Kuasa dengan ideologi yang bertentangan satu sama lain. Blok kapitalis yang dikomandoi Amerika dan sekutu di satu sisi, dan blok kiri yang diperebutkan antara poros Rusia dan Tiongkok. Amerika melakukan kebijakan embargo terhadap Indonesia karena menilai kecenderungan Soekarno dekat dengan blok rival. Amerika tidak dapat berkutik ketika Allen Lawrence Pope, agen Central Intelligence Agency tertangkap tangan. Tawar-menawar penangkapan Allen Pope, Amerika Serikat akhirnya menyudahi embargo ekonomi dan menyuntik dana ke Indonesia, termasuk menggelontorkan 37 ribu ton beras dan ratusan persenjataan yang dibutuhkan Indonesia saat itu setelah diplomasi tingkat tinggi antara John F. Kennedy dengan Soekarno.[19] Sementara Rusia menerapkan embargo militer terhadap Indonesia karena genosida terhadap elemen kiri, orang Partai Komunis Indonesia pada tahun 1965–1967.[20] Indonesia sendiri terjepit di antara geopolitik Asia Tenggara, Malaysia yang dianggap Soekarno adalah negara boneka Inggris, juga Singapura yang memisahkan diri sebagai negara baru pada 9 Agustus 1965. Soekarno mengumumkan sikap konfrontatif terhadap pembentukan negara federasi Malaysia pada Januari 1963. Sehingga pada 1964–1965 negara federasi Malaysia yang dideklarasikan 16 September 1963 tersebut diembargo Soekarno.[21] Singapura membuka keran kerja sama dan berusaha dengan segala cara untuk mempertahankan perdagangan dengan Indonesia meski telah diboikot dan diembargo. Hal ini dianggap merugikan aspek ekonomi bagi Singapura akibat konfrontasi tersebut.[22]
Masa keterpurukan
Situasi politik Indonesia menjadi tidak menentu setelah enam jenderal dibunuh dalam peristiwa yang dikenal dengan sebutan Gerakan 30 September atau G30S pada 1965.[11][23] Pelaku sesungguhnya dari peristiwa tersebut masih merupakan kontroversi walaupun PKI dituduh terlibat di dalamnya.[11] Kemudian massa dari KAMI (Kesatuan Aksi Mahasiswa Indonesia) dan KAPI (Kesatuan Aksi Pelajar Indonesia) melakukan aksi demonstrasi dan menyampaikan Tri Tuntutan Rakyat (Tritura) yang salah satu isinya meminta agar PKI dibubarkan.[23] Namun, Soekarno menolak untuk membubarkan PKI karena bertentangan dengan pandangan Nasakom (Nasionalisme, Agama, Komunisme).[6][23] Sikap Soekarno yang menolak membubarkan PKI kemudian melemahkan posisinya dalam politik.[6][11]
Lima bulan kemudian, dikeluarkanlah Surat Perintah Sebelas Maret yang ditandatangani oleh Soekarno.[23] Isi dari surat tersebut merupakan perintah kepada Letnan Jenderal Soeharto untuk mengambil tindakan yang perlu guna menjaga keamanan pemerintahan dan keselamatan pribadi presiden.[23] Surat tersebut lalu digunakan oleh Soeharto yang telah diangkat menjadi Panglima Angkatan Darat untuk membubarkan PKI dan menyatakannya sebagai organisasi terlarang.[23] Kemudian MPRS pun mengeluarkan dua Ketetapannya, yaitu TAP No. IX/1966 tentang pengukuhan Supersemar menjadi TAP MPRS dan TAP No. XV/1966 yang memberikan jaminan kepada Soeharto sebagai pemegang Supersemar untuk setiap saat menjadi presiden apabila presiden berhalangan.[24]
Soekarno kemudian membawakan pidato pertanggungjawaban mengenai sikapnya terhadap peristiwa G30S pada Sidang Umum ke-IV MPRS.[23] Pidato tersebut berjudul "Nawaksara" dan dibacakan pada 22 Juni 1966.[6] MPRS kemudian meminta Soekarno untuk melengkapi pidato tersebut.[23] Pidato "Pelengkap Nawaskara" pun disampaikan oleh Soekarno pada 10 Januari 1967 namun kemudian ditolak oleh MPRS pada 16 Februari tahun yang sama.[23]
Hingga akhirnya pada 20 Februari 1967 Soekarno menandatangani Surat Pernyataan Penyerahan Kekuasaan di Istana Merdeka.[24] Dengan ditandatanganinya surat tersebut maka Soeharto de facto menjadi kepala pemerintahan Indonesia.[24] Setelah melakukan Sidang Istimewa maka MPRS pun mencabut kekuasaan Presiden Soekarno, mencabut gelar Pemimpin Besar Revolusi dan mengangkat Soeharto sebagai Presiden RI hingga diselenggarakan pemilihan umum berikutnya.[24]
Sakit hingga meninggal
Kesehatan Soekarno sudah mulai menurun sejak bulan Agustus 1965.[24] Sebelumnya, ia telah dinyatakan mengidap gangguan ginjal dan pernah menjalani perawatan di Wina, Austria tahun 1961 dan 1964.[24] Prof. Dr. K. Fellinger dari Fakultas Kedokteran Universitas Wina menyarankan agar ginjal kiri Soekarno diangkat, tetapi ia menolaknya dan lebih memilih pengobatan tradisional.[24] Ia bertahan selama 5 tahun sebelum akhirnya meninggal pada hari Minggu, 21 Juni 1970 di Rumah Sakit Pusat Angkatan Darat (RSPAD) Gatot Subroto, Jakarta dengan status sebagai tahanan politik.[5][24] Jenazah Soekarno pun dipindahkan dari RSPAD ke Wisma Yasso yang dimiliki oleh Ratna Sari Dewi.[24] Sebelum dinyatakan wafat, pemeriksaan rutin terhadap Soekarno sempat dilakukan oleh Dokter Mahar Mardjono yang merupakan anggota tim dokter kepresidenan.[24] Tidak lama kemudian dikeluarkanlah komunike medis yang ditandatangani oleh Ketua Prof. Dr. Mahar Mardjono beserta Wakil Ketua Mayor Jenderal Dr. (TNI AD) Rubiono Kertopati.[24]
Komunike medis tersebut menyatakan hal sebagai berikut:[24]
Pada hari Sabtu tanggal 20 Juni 1970 jam 20.30 keadaan kesehatan Soekarno semakin memburuk dan kesadaran berangsur-angsur menurun.
Tanggal 21 Juni 1970 jam 03.50 pagi, Soekarno dalam keadaan tidak sadar dan kemudian pada jam 07.00 Ir. Soekarno meninggal dunia.
Tim dokter secara terus-menerus berusaha mengatasi keadaan kritis Soekarno hingga saat meninggalnya.
Walaupun Soekarno pernah meminta agar dirinya dimakamkan di Istana Batu Tulis, Bogor, namun pemerintahan Presiden Soeharto memilih Kota Blitar, Jawa Timur, sebagai tempat pemakaman Soekarno.[24] Hal tersebut ditetapkan lewat Keppres RI No. 44 tahun 1970.[24] Jenazah Soekarno dibawa ke Blitar sehari setelah kematiannya dan dimakamkan keesokan harinya bersebelahan dengan makam ibunya.[24] Upacara pemakaman Soekarno dipimpin oleh Panglima ABRI Jenderal M. Panggabean sebagai inspektur upacara.[24] Pemerintah kemudian menetapkan masa berkabung selama tujuh hari.[24]
Peninggalan
Dalam rangka memperingati 100 tahun kelahiran Soekarno pada 6 Juni 2001, maka Kantor Filateli Jakarta menerbitkan prangko "100 Tahun Bung Karno".[9]:247-251 Prangko yang diterbitkan merupakan empat buah prangko berlatar belakang bendera Merah Putih serta menampilkan gambar diri Soekarno dari muda hingga ketika menjadi Presiden Republik Indonesia.[9] Prangko pertama memiliki nilai nominal Rp500 dan menampilkan potret Soekarno pada saat sekolah menengah. Yang kedua bernilai Rp800 dan gambar Soekarno ketika masih di perguruan tinggi tahun 1920-an terpampang di atasnya. Sementara itu, prangko yang ketiga memiliki nominal Rp900 serta menunjukkan foto Soekarno saat proklamasi kemerdekaan RI. Prangko yang terakhir memiliki gambar Soekarno ketika menjadi Presiden dan bernominal Rp1000. Keempat prangko tersebut dirancang oleh Heri Purnomo dan dicetak sebanyak 2,5 juta set oleh Perum Peruri.[9] Selain prangko, Divisi Filateli PT Pos Indonesia menerbitkan juga lima macam kemasan prangko, album koleksi prangko, empat jenis kartu pos, dua macam poster Bung Karno serta tiga desain kaus Bung Karno.[9]
Prangko yang menampilkan Soekarno juga diterbitkan oleh Pemerintah Kuba pada tanggal 19 Juni 2008. Prangko tersebut menampilkan gambar Soekarno dan presiden Kuba Fidel Castro.[25] Penerbitan itu bersamaan dengan ulang tahun ke-80 Fidel Castro dan peringatan kunjungan Presiden Indonesia, Soekarno, ke Kuba.
Nama Soekarno diabadikan sebagai nama gelanggang olahraga pada tahun 1958. Bangunan tersebut, yaitu Gelanggang Olahraga Bung Karno, didirikan sebagai sarana keperluan penyelenggaraan Asian Games IV tahun 1962 di Jakarta. Pada masa Orde Baru, kompleks olahraga ini diubah namanya menjadi Gelora Senayan. Tapi sesuai keputusan Presiden Abdurrahman Wahid, Gelora Senayan kembali pada nama awalnya yaitu Gelanggang Olahraga Bung Karno. Hal ini dilakukan dalam rangka mengenang jasa Bung Karno.[26]
Setelah kematiannya, beberapa yayasan dibuat atas nama Soekarno. Dua di antaranya adalah Yayasan Pendidikan Soekarno dan Yayasan Bung Karno. Yayasan Pendidikan Soekarno adalah organisasi yang mencetuskan ide untuk membangun universitas dengan pemahaman yang diajarkan Bung Karno. Yayasan ini dipimpin oleh Rachmawati Soekarnoputri, anak ke tiga Soekarno dan Fatmawati. Pada tahun 25 Juni 1999 Presiden Bacharuddin Jusuf Habibie meresmikan Universitas Bung Karno yang secara resmi meneruskan pemikiran Bung Karno, Nation and Character Building kepada mahasiswa-mahasiswanya.[27]
Sementara itu, Yayasan Bung Karno memiliki tujuan untuk mengumpulkan dan melestarikan benda-benda seni maupun nonseni kepunyaan Soekarno yang tersebar di berbagai daerah di Indonesia.[28] Yayasan tersebut didirikan pada tanggal 1 Juni 1978 oleh delapan putra-putri Soekarno yaitu Guntur Soekarnoputra, Megawati Soekarnoputri, Rachmawati Soekarnoputri, Sukmawati Soekarnoputri, Guruh Soekarnoputra, Taufan Soekarnoputra, Bayu Soekarnoputra, dan Kartika Sari Dewi Soekarno.[28] Pada tahun 2003, Yayasan Bung Karno membuka stan di Arena Pekan Raya Jakarta.[9] Di stan tersebut ditampilkan video pidato Soekarno berjudul "Indonesia Menggugat" yang disampaikan di Gedung Landraad tahun 1930 serta foto-foto semasa Soekarno menjadi presiden.[9] Selain memperlihatkan video dan foto, berbagai cenderamata Soekarno dijual di stan tersebut.[9] Di antaranya adalah kaus, jam emas, koin emas, CD berisi pidato Soekarno, serta kartu pos Soekarno.[9]
Seseorang yang bernama Soenuso Goroyo Sukarno mengaku memiliki harta benda warisan Soekarno.[9] Soenuso mengaku merupakan mantan sersan dari Batalyon Artileri Pertahanan Udara Sedang.[9] Ia pernah menunjukkan benda-benda yang dianggapnya sebagai warisan Soekarno itu kepada sejumlah wartawan di rumahnya di Cileungsi, Bogor.[9] Benda-benda tersebut antara lain sebuah lempengan emas kuning murni 24 karat yang terdaftar dalam register emas JM London, emas putih dengan cap tapal kuda JM Mathey London serta plakat logam berwarna kuning dengan tulisan ejaan lama berupa deposito hibah.[9] Selain itu terdapat pula uang UBCN (Brasil) dan Yugoslavia serta sertifikat deposito obligasi garansi di Bank Swiss dan Bank Netherland.[9] Meskipun emas yang ditunjukkan oleh Soenuso bersertifikat namun belum ada pakar yang memastikan keaslian dari emas tersebut.[29]
Penghargaan
Gelar Doctor Honoris Causa
Semasa hidupnya, Soekarno mendapatkan gelar Doktor Honoris Causa dari 26 universitas di dalam dan luar negeri.[30]
Lain-lain
Pada bulan April 2005, Soekarno yang sudah meninggal selama 35 tahun mendapatkan penghargaan dari Presiden Afrika Selatan Thabo Mbeki.[9] Penghargaan tersebut adalah penghargaan bintang kelas satu The Order of the Supreme Companions of OR Tambo yang diberikan dalam bentuk medali, pin, tongkat, dan lencana yang semuanya dilapisi emas.[9] Soekarno mendapatkan penghargaan tersebut karena dinilai telah mengembangkan solidaritas internasional demi melawan penindasan oleh negara maju serta telah menjadi inspirasi bagi rakyat Afrika Selatan dalam melawan penjajahan dan membebaskan diri dari apartheid.[9] Acara penyerahan penghargaan tersebut dilaksanakan di Kantor Kepresidenan Union Buildings di Pretoria dan dihadiri oleh Megawati Soekarnoputri yang mewakili ayahnya dalam menerima penghargaan.[9] Penghargaan lainnya Bintang Mahaputera Adipurna (1959),[31] Lenin Peace Prize (1960),[32] Philippine Legion of Honor (Chief Commander, 3 Februari 1951).[33]
Karya tulis
Colombia
Sukarno. Pancasila dan Perdamaian Dunia
Sukarno. Kepada Bangsaku: Karya-karya Bung Karno Pada Tahun 1926-1930-1933-1947-1957.
Sukarno. Cindy Adams. (1965). Bung Karno: Penyambung Lidah Rakyat Indonesia.
Sukarno. Pantja Sila Sebagai Dasar Negara.
Sukarno. Bung Karno Tentang Marhaen Dan Proletar.
Sukarno. Negara Nasional Dan Cita-Cita Islam: Kuliah Umum Presiden Soekarno.
Sukarno. (1933). Mencapai Indonesia Merdeka.
Sukarno. (1945). Lahirnya Pancasila
Sukarno. (1951). Indonesia Menggugat: Pidato Pembelaan Bung Karno di Depan Pengadilan Kolonial.
Sukarno. (1951). Sarinah: Kewajiban Wanita Dalam Perjuangan Republik Indonesia.
Sukarno. (1957). Indonesia Merdeka.
Sukarno. (1959). Dibawah Bendera Revolusi Jilid 1. (kumpulan esai)
Sukarno. (1960). Dibawah Bendera Revolusi Jilid 2. (kumpulan esai)
Sukarno. (1960). Amanat Penegasan Presiden Soekarno Didepan Sidang Istimewa Depernas Tanggal 9 Djanuari 1960.
Sukarno. (1964). Tjamkan Pantja Sila !: Pantja Sila Dasar Falsafah Negara.
Sukarno. (1964). Komando Presiden/Pemimpin Besar Revolusi: Bersiap-sedialah Menerima Tugas untuk Menjelamatkan R.I. dan untuk Mengganjang "Malaysia"!
Sukarno. (1965). Wedjangan Revolusi.
Sukarno. (1965). Tjapailah Bintang-Bintang di Langit: Tahun Berdikari.
Sukarno. (1965). Pantja Azimat Revolusi.
Pidato
Budaya populer
Buku
Colombia
M. Yuanda Zara. Ratna Sari Dewi Sukarno.
Sukarno, Iman Toto K. Rahardjo (Editor), Herdianto WK (Editor). (2001). Bung Karno dan Wacana Islam: Kenangan 100 tahun Bung Karno.
John Beilenson. Sukarno.
Cindy Adams. Sukarno: My Friend.
Adams, C. (2011). Bung Karno Penyambung Lidah Rakyat Indonesia. Penerjemah Syamsu Hadi. Ed. Rev. Yogyakarta: Media Pressindo, dan Yayasan Bung Karno, ISBN 979-911-032-7-9.
Guntur Sukarno. Sukarno: Bapakku, Kawanku, Guruku.
Peter Polomka. Indonesia Since Sukarno .
Clifford Geertz, Benedict Anderson, Wim F. Wertheim. Sukarno di Panggung Sejarah
Justus Maria van der Kroef. Indonesia After Sukarno.
Peter Kasenda. Sukarno Muda: Biografi Pemikiran 1926–1933.
Ayub Ranoh. Kepemimpinan Kharismatis: Tinjauan Teologis-Etis Atas Kepemimpinan Kharismatis Sukarno.
Books LLC. Sukarno: Indonesia-Malaysia Confrontation, Transition to the New Order, Mohammad Hatta, Megawati Sukarnoputri, Constitution of Indonesia.
Anonim. (1956). Presiden Sukarno di Tiongkok.
Maslyn Williams. (1965). Five Journeys from Jakarta: Inside Sukarno's Indonesia.
John Hughes. (1967). The End of Sukarno: A Coup That Misfired: A Purge That Ran Wild.
Bernhard Dahm. (1969). Sukarno dan Perjuangan Kemerdekaan.
John D. Legge (1972) Sukarno: A Political.
Christiaan Lambert Maria Penders (1974). The Life and Times of Sukarno.
Lambert J. Giebels, 1999, Soekarno. Nederlandsch onderdaan. Biografie 1901–1950. Deel I, uitgeverij Bert Bakker Amsterdam, ISBN 90-351-2114-7
Lambert J. Giebels, 2001, Soekarno. President, 1950–1970, Deel II, uitgeverij Bert Bakker Amsterdam, ISBN 90-351-2294-1 geb., ISBN 90-351-2325-5 pbk.
Lambert J. Giebels, 2005, De stille genocide: de fatale gebeurtenissen rond de val van de Indonesische president Soekarno, ISBN 90-351-2871-0
Rex Mortimer. (1974). Indonesian Communism Under Sukarno: Ideology and Politics, 1959–1965.
Bambang S. Widjanarko, Antonie C.A. Dake (Introduction), Rahadi S. Karni (Ed.). (1974). The Devious Dalang: Sukarno and the So-Called Untung-Putsch.
Hal Kosut (Ed.). (1976). Indonesia: The Sukarno Years.
Franklin B. Weinstein. (1976). Indonesian Foreign Policy and the Dilemma of Dependence: From Sukarno to Soeharto.
Masashi Nishihara, Dean Praty R. (Translator). (1976). Sukarno, Ratna Sari Dewi, dan Pampasan Perang: Hubungan Indonesia-Jepang 1951–1966.
Ganis Harsono. (1977). Recollections of an Indonesian Diplomat in the Sukarno Era.
Fatmawati Sukarno. (1978). Fatmawati: Catatan Kecil Bersama Bung Karno (Book, #1).
Guntur Sukarno. (1981). Bung Karno & Kesayangannya.
Rosihan Anwar. (1981). Sukarno, Tentara, PKI: Segitiga Kekuasaan sebelum Prahara Politik 1961–1965.
Ramadhan Kartahadimadja. (1981). Kuantar ke Gerbang: Kisah Cinta Inggit dengan Sukarno.
Marshall Green. (1990). Dari Sukarno ke Soeharto: G30 S-PKI dari Kacamata Seorang Duta Besar.
Willem Oltmans. (1995). Mijn vriend Sukarno.
John Subritzky. (2000). Confronting Sukarno: British, American, Australian and New Zealand Diplomacy in the Malaysian-Indonesian Confrontation, 1961–65.
Angus McIntyre, David Reeve. (2002). Sukarno in Retrospect: Annual Indonesia Lecture Series # 24.
Victor M. Fic. (2004). Anatomy of the Jakarata Coup: October 1, 1965: The Collusion with China Which Destroyed the Army Command, President Sukarno and the Communist Party of Indonesia.
Antonie C.A. Dake. (2005). Sukarno File: Berkas-berkas Soekarno 1965–1967 – Kronologi Suatu Keruntuhan.
Wijanarka. (2006). Sukarno dan Desain Rencana Ibu Kota RI di Palangkaraya.
Reni Nuryanti. (2007). Perempuan dalam Hidup Sukarno: Biografi Inggit Garnasih.
Reni Nuryanti. (2007). Istri-istri Sukarno.
Helen-Louise Hunter. (2007). Sukarno and the Indonesian Coup: The Untold Story.
M. Yuanda Zara. (2008). Sakura Di Tengah Prahara: Biografi Ratna Sari Dewi Sukarno.
Wawan Tunggul Alam. (2008). Demi Bangsaku: Pertentangan Sukarno vs Hatta.
Arifin Suryo Nugroho. (2009). Srihana-Srihani:Biografi Hartini Sukarno.
Onghokham. (2009). Sukarno, Orang Kiri, & Revolusi G30S 1965.
Rushdy Hoesein. (2010). Terobosan Sukarno Dalam Perundingan Linggarjati.
Tim Buku TEMPO. (2010). Sukarno: Paradoks Revolusi Indonesia.
Arifin Surya Nugraha. (2010). Fatmawati Sukarno: The First Lady.
M. Ridwan Lubis (2010). Sukarno dan Modernisme Islam.
Books LLC. (2010). People From Blitar, East Java: Sukarno.
Bücher Gruppe. (2010). Nationalheld Indonesiens: Tan Malaka, Liste Indonesischer Nationalhelden, Sukarno, Mohammad Hatta, Abdul Muis, Diponegoro, Iskandar Muda.
Hong Liu. (2011). Sukarno, Tiongkok, & Pembentukan Indonesia (1949–1965).
Hephaestus Books. (2011). National Heroes Of Indonesia, including: Tuanku Imam Bonjol, Sukarno, Wage Rudolf Supratman, Diponegoro, Mohammad Hatta, Adam Malik, Yos Sudarso, Sudirman, Hamengkubuwono Ix, Sutan Sjahrir, Kartini, Sultan Agung Of Mataram, Abdul Muis, Rizal Nurdin.
Peter Kasenda. (2012). Hari – Hari Terakhir Sukarno.
Jesse Russell (Editor), Ronald Cohn (Editor). (2012). Rukmini Sukarno.
Joseph H. Daves. (2013). The Indonesian Army from Revolusi to Reformasi Volume 1: The Struggle for Independence and the Sukarno Era.
Joseph H Daves. (2013). The Indonesian Army from Revolusi to Reformasi: Volume 1 – The Struggle for Independence and the Sukarno Era.
Stefan Seefelder. (2014). Die Bedeutung Der Fruhen Komintern Fur Die Kommunistischen Antikolonialen Bewegungen Asiens. Maos Und Sukarnos.
Peter Kasenda. (2014). Sukarno, Marxisme & Leninisme: Akar Pemikiran Kiri & Revolusi Indonesia.
Walentina Waluyanti de Jonge. (2015). Sukarno-Hatta Bukan Proklamator Paksaan.
Dr. Syafiq A. Mughnie,M.A.,PhD. Hassan Bandung, Pemikir Islam Radikal. PT. Bina Ilmu, 1994, pp 110–111.
Leslie H. Palmier. Sukarno, the Nationalist. Pacific Affairs, vol. 30, No, 2 (Jun. 1957), pp 101–119.
Bob Hering, 2001, Soekarno, architect of a nation, 1901–1970, KIT Publishers Amsterdam, ISBN 90-6832-510-8, KITLV Leiden, ISBN 90-6718-178-1
Stefan Huebner, Singapore: NUS Press, 2016, 174-201.
Lagu
Lagu berjudul "Untuk Paduka Jang Mulia Presiden Soekarno" ditulis pada awal dekade 1960-an oleh Soetedjo dan dipopulerkan oleh Lilis Suryani, solis perempuan terkenal Indonesia era itu. Liriknya penuh dengan puja-puji untuk Presiden seumur hidup tersebut.
Film, televisi, dan panggung pertunjukan
Di kancah perfilman, hiburan televisi, dan panggung teater Indonesia dan negara lain, ada beberapa aktor yang memerankan sosok Bung Karno. Semua aktor tersebut, tentu saja bermain dalam film dan panggung pertunjukan dan judul yang berbeda. Kebanyakan aktor itu, ketika mendapatkan tawaran main, merasa bangga karena memerankan tokoh besar, pahlawan proklamator, bapak pendiri bangsa, sekaligus presiden pertama Republik Indonesia.
Catatan
Galeri
Soekarno pada tahun 1947.
Presiden Soekarno pada suatu kunjungan pameran lukisan di Jakarta, mengamati lukisan 'Sumilah' karya Sudibjo.
Presiden Soekarno dan Mohammad Hatta dalam acara pembuluh PON 1951.
Presiden Soekarno dan Perdana Menteri Nehru melihat Indira Gandhi menerima bunga pada kunjungannya ke Borobudur.
Letnan Vosveld melapor ke Soekarno.
Soekarno melakukan penutupan sidang kepada Genseikan.
Mobil Soekarno yang diberikan kepada Kolonel Julian.
Soekarno berjabat tangan dengan Perdana Menteri Jenderal Hideki Tojo.
Soekarno bertemu dengan Sutan Syahrir di belakang adalah Moehammad Roem.
Soekarno berterima kasih atas dilibatkannya rakyat Jawa dalam pemerintahan.
Referensi
Lihat pula
Colombia
Algemeene Studie Club (ASC), (1926).
Marhaenisme, (1926–1927).
Perserikatan Nasional Indonesia, 4 Juli (1927).
Fikiran Ra'jat, (1932).
Pancasila, (1945).
Nasonalisme, Agama, Komunisme, (1956).
Demokrasi terpimpin (1959).
Manifesto politik, Undang-Undang Dasar 1945, Sosialisme Indonesia, Demokrasi Terpimpin, Ekonomi Terpimpin, dan Kepribadian Indonesia (Manipol-Usdek), (1959).
Operasi Trikora, 19 Desember 1961).
Pasukan Gerilya Rakyat Sarawak/Pasukan Rakyat Kalimantan Utara, (1962–1966).
Ganyang Malaysia, (1962–1966).
Games of the New Emerging Forces (Ganefo), (1962).
Sarinah, (1963)
Unifikasi Indonesia Raya (Indonesia dengan rumpun Melayu), 1920-1950-an.
Unifikasi Mafilindo (Malaya, Filipina dan Indonesia), 1963.
Vivere pericoloso, (1964).
Trisakti, (1964).
Berdikari, (1965).
Conference of The New Emerging Forces (Conefo), 7 Januari (1965)
Gerakan 30 September, 1 Oktober (1965)
Nawa Aksara, 22 Juni (1966).
Jangan Sekali-kali Meninggalkan Sejarah, 17 Agustus (1966).
Surat Perintah Sebelas Maret, 11 Maret (1966).
De-Soekarnoisasi, (1967–1998).
Pranala luar
oleh Dewi Sri Utami
Template:Kotak suksesi
|| UNKNOWN | MISSING =Year of birth missing {{subst:#switch:{{subst:uc:1970}}||LIVING=(living people)}}
| #default =1901 births}}]]
[[Category:{{subst:#switch:{{subst:uc:1970}}|| LIVING =Living people
| UNKNOWN | MISSING =Year of death missing
| #default =1970 deaths}}]]
Kategori:Politikus Partai Nasional Indonesia | https://id.wikipedia.org/wiki/Soekarno |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
187
],
"plaintext_end_byte": [
161,
367
]
} | 2016 నాటికి పెనసాం గ్రామ సర్పంచ్ ఎవరు? | పెనసాం (గంట్యాడ) | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
పెనసాం , విజయనగరం జిల్లా, గంట్యాడ మండలానికి చెందిన గ్రామము.[1]
గణాంకాలు
జనాభా (2011) - మొత్తం 1,800 - పురుషుల సంఖ్య 885 - స్త్రీల సంఖ్య 915 - గృహాల సంఖ్య 460
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%20%28%E0%B0%97%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A1%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
12,
822,
2089,
2832,
3610,
4843,
5662,
6875,
7533,
7936,
9023,
10150,
11216,
11427,
11643,
12331,
13197,
13729,
15010,
15935,
16225,
16581,
17449,
17873,
18591,
18797,
19754,
20528,
21438,
22041,
23236,
23559,
23853,
24846,
25953,
26504,
27574,
28533,
29124,
30314,
30944,
31318,
32164,
33139,
34360,
35388,
35749,
36026,
36681,
37767,
38518,
39519,
40427,
42380,
43515,
44533,
45547,
46207,
46874,
47918,
48960,
51902,
52706,
55900,
56562,
58161,
60080,
60492,
61164,
62164,
63015,
63598,
64381,
65730,
67064,
68082,
69851,
70516,
71464,
72507,
72952,
73661,
74386,
74523,
75578,
75818,
76852,
78098,
78663,
79114,
79498,
79801,
80416,
80845,
82740,
82877,
83281,
83409,
83463,
85018
],
"plaintext_end_byte": [
817,
2088,
2830,
3583,
4842,
5653,
6874,
7521,
7935,
9022,
10149,
11215,
11426,
11642,
12330,
13196,
13728,
15009,
15894,
16224,
16580,
17448,
17872,
18571,
18796,
19753,
20493,
21437,
22040,
23235,
23466,
23842,
24830,
25917,
26502,
27573,
28515,
29123,
30313,
30943,
31316,
32163,
33138,
34359,
35387,
35748,
36025,
36680,
37766,
38517,
39518,
40426,
42379,
43514,
44532,
45546,
46180,
46873,
47917,
48959,
51901,
52705,
55899,
56561,
58137,
60079,
60491,
61162,
62163,
63014,
63597,
64379,
65729,
67063,
68067,
69850,
70515,
71463,
72506,
72921,
73660,
74385,
74522,
75570,
75817,
76850,
78097,
78662,
79113,
79497,
79771,
80415,
80824,
82699,
82866,
83278,
83407,
83445,
85014,
85245
]
} | How long ago was the Haitian Revolution? | Haitian Revolution | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Part of a series on theHistory of Haiti
Pre-Colombian Haiti (before 1492)
Captaincy General of Santo Domingo (1492–1625)
Saint-Domingue (1625–1804)
Haitian Revolution
First Empire of Haiti (1804–1806)
1804 Haiti massacre
Siege of Santo Domingo
State of Haiti (1806–1811)
Kingdom of Haiti (1811–1820)
Unification of Hispaniola (1822–1844)
Second Empire of Haiti (1849–1859)
Haitian-Dominican Wars
Republic of Haiti (1859–1957)
United States occupation of Haiti
Duvalier dynasty (1957–1986)
Anti-Duvalier protest movement
Republic of Haiti (1986–present)
1991 Haitian coup d'état
Operation Uphold Democracy
2004 Haitian coup d'état
2010 Haiti earthquake
United Nations Stabilisation Mission in Haiti
Timeline
Topics
Military history
List of revolutions and coups d'état
Haitiportalvt
Part of a series onRevolution
Types
Bourgeois
Colour
Communist
Democratic
Nonviolent
Permanent
Political
Proletarian
Social
Wave
Methods
Boycott
Civil disobedience
Civil war
Class conflict
Coup d'état
Demonstration
Guerrilla warfare
Insurgency
Nonviolent resistance
Protest
Rebellion
Revolutionary terror
Samizdat
Strike action
Tax resistance
Terrorism
Causes
Authoritarianism
Autocracy
Capitalism
Collaborationism
Colonialism
Cronyism
Despotism
Dictatorship
Discrimination
Economic depression
Economic inequality
Electoral fraud
Famine
Fascism
Feudalism
Imperialism
Military occupation
Monarchy
Natural disaster
Nepotism
Persecution
Political corruption
Political repression
Poverty
Tyranny
Totalitarianism
Unemployment
Examples
Commercial
Industrial
English
Atlantic
American
French
Haitian
Serbian
Greek
Of 1820
Of 1830
Belgian
Texas
Of 1848
Hungarian (1848)
Philippine
1st Iranian
Young Turk
Mexican
Xinhai
Of 1917–1923
Russian
German
Spanish
Guatemalan
Chinese Communist
Hungarian (1956)
Cuban
Rwandan
Cultural
Nicaraguan
2nd Iranian
Saur
People Power
Carnation
Of 1989
Velvet
Romanian
Singing
Bolivarian
Bulldozer
Rose
Orange
Tulip
Kyrgyz
Arab Spring
Tunisian
Egyptian
Yemeni
Euromaidan
2018–19 Arab protests
2019 Latin American protests
Politicsportalvt
The Haitian Revolution (French: Révolution haïtienne [ʁevɔlysjɔ̃ ajisjɛ̃n]) was a successful anti-slavery and anti-colonial insurrection by self-liberated slaves against French colonial rule in Saint-Domingue, now the sovereign nation of Haiti. It began on 22 August 1791,[3] and ended in 1804 with the former colony's independence. It involved blacks, mulattoes, French, Spanish, and British participants—with the ex-slave Toussaint L'Ouverture emerging as Haiti's most charismatic hero. It was the only slave uprising that led to the founding of a state which was both free from slavery, and ruled by non-whites and former captives.[4] It is now widely seen as a defining moment in the history of racism in the Atlantic World.[5]
Its effects on the institution of slavery were felt throughout the Americas. The end of French rule and the abolition of slavery in the former colony was followed by a successful defense of the freedoms they won, and, with the collaboration of free persons of color, their independence from white Europeans.[6][7][8] It represents the largest slave uprising since Spartacus's unsuccessful revolt against the Roman Republic nearly 1,900 years earlier.[9] It challenged long-held European beliefs about alleged black inferiority and about enslaved persons' capacity to achieve and maintain their own freedom. The rebels' organizational capacity and tenacity under pressure inspired stories that shocked and frightened slave owners in the hemisphere.[10]
Historiographical debates
While acknowledging the cross-influences, most contemporary historians distinguish the Haitian Revolution from the French Revolution. Some also separate it from the earlier armed conflicts by free men of color who were seeking expansion of political rights for themselves, but not the abolition of slavery. These scholars show that if the agency of the enslaved blacks becomes the focus of studies, the Revolution's opening and closing dates are certain. From this premise, the narrative began with the enslaved blacks' bid for freedom through armed struggle and concluded with their victory over slavery powers and the creation of an independent state. In April 1791, a massive black insurgency in the north of the island rose violently against the plantation system, setting a precedent of resistance to racial slavery. In cooperation with their former mulatto rivals, blacks ended the Revolution in November 1803 when they decidedly defeated the French army at the Battle of Vertières. The French had already lost a high proportion of their troops to yellow fever and other diseases.[11] After acknowledging defeat in Saint-Domingue, Napoleon withdrew from North America, agreeing to the Louisiana Purchase by the United States.
Although the series of events during these years is known under the name of "Haitian Revolution", alternative views suggest that the entire affair was an assorted number of coincidental conflicts that ended with a fragile truce between free men of color and blacks.[12] Historians debate whether the victorious Haitians were "intrinsically [a] revolutionary force".[13] One thing is certain: Haiti became an independent country on January 1, 1804, when the council of generals chose Jean-Jacques Dessalines to assume the office of governor-general. One of the state's first significant documents was Dessaliness' "Liberty or Death" speech, which circulated broadly in the foreign press. In it, the new head of state made the case for the new nation's objective: the permanent abolition of slavery in Haiti.[14]
Effects
An independent government was created in Haiti, but the country's society remained deeply affected by patterns established under French colonial rule. As in other French colonial societies, a class of free people of color had developed after centuries of French rule here. Many planters or young unmarried men had relations with African or Afro-Caribbean women, sometimes providing for their freedom and that of their children, as well as providing for education of the mixed-race children, especially the boys. Some were sent to France for education and training, which sometimes provided entree into the French military. The mulattoes who returned to Saint-Domingue became the elite of the people of color. As an educated class used to the French political system, they became the elite of Haitian society after the war's end. Many of them had used their social capital to acquire wealth, and some already owned land. Some had identified more with the French colonists than the slaves. Many of the free people of color, by contrast, were raised in French culture, had certain rights within colonial society, and generally spoke French and practiced Catholicism (with syncretic absorption of African religions.)
Mulatto domination of politics and economics, and urban life after the revolution, created a different kind of two-caste society, as most Haitians were rural subsistence farmers.[15] The nascent state's future was hobbled in 1825 when France forced it to pay 150 million gold francs in reparations to French ex-slaveholders—as a condition of French political recognition and to end the nation's political and economic isolation.[16] Though the amount of the reparations was reduced in 1838, Haiti was unable to finish paying off its debt until 1947. The payments left the country's government deeply impoverished, causing long-term instability.
Background
Much of Caribbean economic development was contingent on Europeans' demand for sugar. Plantation owners produced sugar as a commodity crop from cultivation of sugar cane, which required extensive labor. Saint Domingue also had extensive coffee, cocoa, and indigo plantations, but these were smaller and less profitable than the sugar plantations.[17] The commodity crops were traded for European goods.
Starting in the 1730s, French engineers constructed complex irrigation systems to increase sugarcane production. By the 1740s Saint-Domingue, together with the British colony of Jamaica, had become the main supplier of the world's sugar. Sugar production depended on extensive manual labor provided by enslaved Africans in the harsh Saint-Domingue colonial plantation economy. Saint-Domingue was the most profitable French colony in the world, indeed one of the most profitable of all the European colonies in the 18th century. An average of 600 ships engaged every year in shipping products from Saint-Domingue to Bordeaux, and the value of Saint-Domingue's crops and goods was almost equal in value to all of the products shipped from the Thirteen Colonies to Great Britain.[18] The livelihood of 1 million of the 25 million or so people who lived in the Kingdom of France in 1789 depended directly upon the imports of coffee, indigo and sugar from St. Domingue, and several million indirectly depended upon trade from France's richest colony to maintain their standard of living.[19]
Slavery sustained sugar production under harsh conditions, including the unhealthy climate of the Caribbean, where diseases such as malaria (brought from Africa) and yellow fever caused high mortality. In 1787 alone, the French imported about 20,000 slaves from Africa into Saint-Domingue, while the British imported about 38,000 slaves total to all of their Caribbean colonies.[18] The death rate from yellow fever was such that at least 50% of the slaves from Africa died within a year of arriving, so the masters preferred to work their slaves as hard as possible while providing with them with the barest minimum of food and shelter. They calculated that it was better to get the most work out of their slaves with the lowest possible expense possible, since they were probably going to die of yellow fever anyway.[20] The death rate was so high that polyandry – one woman being married to several men at the same time – developed as a common form of marriage among the slaves.[20] As slaves had no legal rights, rape by masters, their unmarried sons, or white overseers was a common occurrence on the plantations.[21]
The white planters and their families, together with the petite bourgeoisie of merchants and shopkeepers, were outnumbered by slaves by a factor of more than ten on Saint Domingue. The largest sugar plantations and concentrations of slaves were in the North of the islands, and whites lived in fear of slave rebellion.[22] Even by the standards of the Caribbean, the French slave masters were extremely cruel in their treatment of slaves.[18] They used the threat and acts of physical violence to maintain control and suppress efforts at slave rebellion. When slaves left the plantations or disobeyed their masters, they were subject to whipping, or to more extreme torture such as castration or burning, the punishment being both a personal lesson and a warning for other slaves. Louis XIV, the French King, passed the Code Noir in 1685 in an attempt to regulate such violence and the treatment of the enslaved person in general in the colony, but masters openly and consistently broke the code. During the 18th century, local legislation reversed parts of it.[23]
In 1758, the white landowners began passing legislation restricting the rights of other groups of people until a rigid caste system was defined. Most historians classify the people of the era into three groups:
The first group were white colonists, or les blancs. This group is generally subdivided into the plantation owners and a lower class of whites who often served as overseers or day laborers, artisans and shopkeepers.
The second group were free persons of color (gens de couleur libres), usually mixed-race, and sometimes referred to as mulattoes, of African and French descent. These gens de couleur tended to be educated and literate, and the men often served in the army or as administrators on plantations. Many were children of white planters and enslaved mothers, or free women of color. Others had purchased their freedom from their owners through the sale of their own produce or artistic works. They often received education or artisan training, and sometimes inherited freedom or property from their fathers. Some gens de couleur owned and operated their own plantations and became slave owners.
The third group, outnumbering the others by a ratio of ten to one, was made up of mostly African-born slaves. A high rate of mortality among them meant that planters continually had to import new slaves. This kept their culture more African and separate from other people on the island. Many plantations had large concentrations of slaves from a particular region of Africa, and it was therefore somewhat easier for these groups to maintain elements of their culture, religion, and language. This also separated new slaves from Africa from creoles (slaves born in the colony), who already had kin networks and often had more prestigious roles on plantations and more opportunities for emancipation.[24] Most slaves spoke a patois of the French language known as Creole, which was also used by island-born mulattoes and whites for communication with the workers.[25]
The majority of the slaves were Yoruba from what is now modern Nigeria, Fon from what is now Benin, and from the Kingdom of Kongo in what is now modern northern Angola and the western Congo.[26] The Kongolese at 40% were the largest of the African ethnic groups represented amongst the slaves.[20] The slaves developed their own religion, a syncretic mixture of Roman Catholicism and West African religions known as Vodou, usually called voodoo in English. This belief system implicitly rejected the Africans' status as slaves.[27]
White colonists and black slaves frequently came into violent conflict. Saint-Domingue was a society seething with hatred. The French historian Paul Fregosi wrote: "Whites, mulattos and blacks loathed each other. The poor whites couldn't stand the rich whites, the rich whites despised the poor whites, the middle-class whites were jealous of the aristocratic whites, the whites born in France looked down upon the locally born whites, mulattoes envied the whites, despised the blacks and were despised by the whites; free Negroes brutalized those who were still slaves, Haitian born blacks regarded those from Africa as savages. Everyone-quite rightly-lived in terror of everyone else... Haiti was hell, but Haiti was rich".[28] Many of these conflicts involved slaves who had escaped the plantations. Many runaway slaves—called Maroons—hid on the margins of large plantations, living off the land and what they could steal from their former masters. Others fled to towns, to blend in with urban slaves and freed slaves who often migrated to those areas for work. If caught, these runaway slaves would be severely and violently punished. However, some masters tolerated petit marronages, or short-term absences from plantations, knowing these allowed release of tensions.[24]
The larger groups of runaway slaves who lived in the hillside woods away from white control often conducted violent raids on the island's sugar and coffee plantations. Although the numbers in these bands grew large (sometimes into the thousands), they generally lacked the leadership and strategy to accomplish large-scale objectives. The first effective maroon leader to emerge was the charismatic François Mackandal, who succeeded in unifying the black resistance. A Haitian Vodou priest, Mackandal, inspired his people by drawing on African traditions and religions. He united the maroon bands and also established a network of secret organizations among plantation slaves, leading a rebellion from 1751 through 1757. Although Mackandal was captured by the French and burned at the stake in 1758, large armed maroon bands persisted in raids and harassment after his death.[22][29]
Situation in 1789
Social stratification
In 1789 Saint-Domingue produced 60% of the world's coffee and 40% of the world's sugar imported by France and Britain. The colony was the most profitable possession of the French Empire. Saint-Domingue was the wealthiest and most prosperous colony of all the colonies in the Caribbean.[18]
In 1789, whites numbered 40,000; mulattoes and free blacks, 28,000; and black slaves, an estimated 452,000.[30] This was almost half the total slave population in the Caribbean, estimated at one million that year.[31] The lowest class of society was enslaved blacks, who outnumbered whites and free people of color by a margin of more than six to one.[32]
Two thirds of the slaves were African-born, and they tended to be less submissive than those born in the Americas and raised in slave societies.[33] The death rate in the Caribbean exceeded the birth rate, so imports of enslaved Africans were necessary to maintain the numbers required to work the plantations. The slave population declined at an annual rate of two to five percent, due to overwork, inadequate food and shelter, insufficient clothing and medical care, and an imbalance between the sexes, with more men than women.[34] Some slaves were of a creole elite class of urban slaves and domestics, who worked as cooks, personal servants and artisans around the plantation house. This relatively privileged class was chiefly born in the Americas, while the under-class born in Africa labored hard, and more often than not, under abusive and brutal conditions.
Among Saint-Domingue's 40,000 white colonials in 1789, European-born Frenchmen monopolized administrative posts. The sugar planters, the grands blancs, were chiefly minor aristocrats. Most returned to France as soon as possible, hoping to avoid the dreaded yellow fever, which regularly swept the colony.[35] The lower-class whites, petits blancs, included artisans, shopkeepers, slave dealers, overseers, and day laborers.
Saint-Domingue's free people of color, the gens de couleur libres, numbered more than 28,000 by 1789. Around that time, colonial legislations, concerned with this growing and strengthening population, passed discriminatory laws that required these freedmen to wear distinctive clothing and limited where they could live. These laws also barred them from occupying many public offices.[17] Many of these freedmen were also artisans and overseers, or domestic servants in the plantation houses.[36] Le Cap Français, a northern port, had a large population of free people of color, including freed slaves. These men would become important leaders in the 1791 slave rebellion and later revolution.[24]
Regional conflicts
In addition to class and racial tension among whites, free people of color, and enslaved blacks, the country was polarized by regional rivalries between Nord (North), Sud (South), and Ouest (West) regions.
The North was the center of shipping and trading, and had the largest French elite population, the grands blancs. The rich white colonists wanted greater autonomy for the colony, especially economically.[37] The Plaine-du-Nord on the northern shore of Saint-Domingue was the most fertile area, having the largest sugar plantations and therefore the most slaves. It was the area of greatest economic importance, especially as most of the colony's trade went through these ports. The largest and busiest port was Le Cap-Français (present-day Le Cap-Haïtien), the capital of French Saint-Domingue until 1751, when Port-au-Prince was made the capital.[24] In this northern region, enslaved Africans lived in large groups of workers in relative isolation, separated from the rest of the colony by the high mountain range known as the Massif du Nord. These slaves would join with urban slaves from Le Cap to lead the 1791 rebellion, which began in this region.
The Western Province, however, grew significantly after the capital was moved to Port-au-Prince in 1751, and the region became increasingly wealthy in the second half of the 18th century. Irrigation projects supported expansion of sugar plantations in this region. The Southern Province lagged in population and wealth because it was geographically separated from the rest of the colony. However, this isolation allowed freed slaves to find profit in trade with British Jamaica, and they gained power and wealth here.[24] In addition to these interregional tensions, there were conflicts between proponents of independence, those loyal to France, allies of Spain, and allies of Great Britain – who coveted control of the valuable colony.
Effects of the French Revolution
In France, the National Assembly made radical changes in French laws, and on 26 August 1789, published the Declaration of the Rights of Man, declaring all men free and equal. The French Revolution influenced the conflict in Saint-Domingue and was at first widely welcomed in the island. Wealthy whites saw it as an opportunity to gain independence from France, which would allow elite plantation-owners to take control of the island and create trade regulations that would further their own wealth and power.[17] There were so many twists and turns in the leadership in France, and so many complex events in Saint-Domingue, that various classes and parties changed their alignments many times. However, the Haitian Revolution quickly became a test of the ideology of the French Revolution, as it radicalized the slavery question and forced French leaders to recognize the full meaning of their revolution.[38]
The African population on the island began to hear of the agitation for independence by the rich European planters, the grands blancs, who had resented France's limitations on the island's foreign trade. The Africans mostly allied with the royalists and the British, as they understood that if Saint-Domingue's independence were to be led by white slave masters, it would probably mean even harsher treatment and increased injustice for the African population. The plantation owners would be free to operate slavery as they pleased without the existing minimal accountability to their French peers.[37]
Saint-Domingue's free people of color, most notably Julien Raimond, had been actively appealing to France for full civil equality with whites since the 1780s. Raimond used the French Revolution to make this the major colonial issue before the National Assembly of France. In October 1790, Vincent Ogé, another wealthy free man of color from the colony, returned from Paris, where he had been working with Raimond. Convinced that the Declaration of Rights of Man meant that wealthy men of color had full civil rights, Ogé demanded the right to vote. When the colonial governor refused, Ogé led a brief insurgency in the area around Cap Français. He and an army of around 300 free blacks fought to end racial discrimination in the area.[39] He was captured in early 1791, and brutally executed by being "broken on the wheel" before being beheaded.[29] Ogé was not fighting against slavery, but his treatment was cited by later slave rebels as one of the factors in their decision to rise up in August 1791 and resist treaties with the colonists. The conflict up to this point was between factions of whites, and between whites and free blacks. Enslaved blacks watched from the sidelines.[22]
Leading 18th-century French writer Count Mirabeau had once said the Saint-Domingue whites "slept at the foot of Vesuvius",[40] suggesting the grave threat they faced should the majority of slaves launch a sustained major uprising.
Relationship between the French Revolution and the Haitian Revolution
Reason for revolution
The Haitian Revolution was a revolution ignited from below, by the underrepresented majority of the population.[41] A huge majority of the supporters of the Haitian revolution were slaves and freed Africans who were severely discriminated against by colonial society and the law.[42]
Brutality
Despite the idealist, rational and utopian thinking surrounding both uprisings, extreme brutality was a fundamental aspect of both uprisings. Besides initial cruelty that created the precarious conditions that bred the revolution, there was violence from both sides throughout the revolution. The period of violence during the French Revolution is known as the Reign of Terror. Waves of suspicion meant that the government rounded up and killed thousands of suspects, ranging from known aristocrats to persons thought to oppose the leaders. They were killed by guillotine, "breaking at the wheel", mobs and other death machines: death toll estimates range from 18,000 to 40,000.[43] Total casualties for the French Revolution are estimated at 2 million.[44] In the Caribbean, total casualties totaled approximately 162,000.[45] Violence in Haiti was largely characterized by military confrontations, riots, killing of slave owners and their families, and guerrilla warfare.[46]
Lasting change
The Revolution in Haiti did not wait on the Revolution in France. The call for modification of society was influenced by the revolution in France, but once the hope for change found a place in the hearts of the Haitian people, there was no stopping the radical reformation that was occurring.[47] The Enlightenment ideals and the initiation of the French Revolution were enough to inspire the Haitian Revolution, which evolved into the most successful and comprehensive slave rebellion in history.[47] Just as the French were successful in transforming their society, so were the Haitians. On April 4, 1792, The French National Assembly granted freedom to slaves in saint-Domingue.[46] The revolution culminated in 1804; Haiti was an independent nation solely of freed peoples.[48] The activities of the revolutions sparked change across the world. France's transformation was most influential in Europe, and Haiti's influence spanned every location that continued to practice slavery. John E. Baur honors Haiti as home of the most influential revolution in history.[49]
Influence of Enlightenment thought
French writer Guillaume Raynal attacked slavery in his history of European colonization. He warns, "the Africans only want a chief, sufficiently courageous, to lead them on to vengeance and slaughter."[50] Raynal's Enlightenment philosophy went deeper than a prediction and reflected many French Enlightenment philosophies, including those of Rousseau and Diderot. It was written thirteen years before the Declaration of the Rights of Man and of the Citizen. The declaration, in contrast, highlighted freedom and liberty but did not abolish slavery.
In addition to Raynal's influence, Toussaint Louverture, a free black, was a key "enlightened actor" in the Haitian Revolution. Enlightened thought divided the world into "enlightened leaders" and "ignorant masses";[51] Louverture attempted to bridge this divide between the popular masses and the enlightened few.[52] Louverture was familiar with Enlightenment ideas within the context of European imperialism. He attempted to strike a balance between Western Enlightened thought as a necessary means of winning liberation, and not propagating the notion that it was morally superior to the experiences and knowledge of people of color on Saint Domingue.[53] Louverture wrote a Constitution for a new society in Saint-Domingue that abolished slavery. The existence of slavery in Enlightened society was an incongruity that had been left unaddressed by European scholars. Louverture took on this inconsistency directly in his constitution. In addition, Louverture exhibited a connection to Enlightenment scholars through the style, language and accent of this text.[54]
Like Louverture, Jean-Baptiste Belley was an active participant in the colony's insurrection. The portrait of Belley by Anne-Louis Girodet de Roussy-Trioson depicts a man who encompasses the French view of its colonies. The portrait creates a stark dichotomy between the refinement of French Enlightenment thought and the reality of the situation in Saint Domingue, through the bust of Raynald and the figure of Belley, respectively. While distinguished, the portrait still portrays a man trapped by the confines of race. Girodet's portrayal of the former National Convention deputy is telling of the French opinion of colonial citizens by emphasizing the subject's sexuality and including an earring. Both of these racially charged symbols reveal the desire to undermine the colony's attempts at independent legitimacy, as citizens of the colonies were not able to access the elite class of French Revolutionaries because of their race.[55]
The Revolution
Enlightened writer Guillaume Raynal attacked slavery in the 1780 edition of his history of European colonization. He also predicted a general slave revolt in the colonies, saying that there were signs of "the impending storm".[56] One such sign was the action of the French revolutionary government to grant citizenship to wealthy free people of color in May 1791. Since white plantation owners refused to comply with this decision, within two months isolated fighting broke out between the former slaves and the whites. This added to the tense climate between slaves and grands blancs.[57]
Raynal's prediction came true on the night of 21 August 1791, when the slaves of Saint Domingue rose in revolt; thousands of slaves attended a secret vodou (voodoo) ceremony as a tropical storm came in - the lighting and the thunder was taken as auspicious omens - and later that night, the slaves began to kill their masters and plunged the colony into civil war.[58] The signal to begin the revolt was given by Dutty Boukman, a high priest of vodou and leader of the Maroon slaves, during a religious ceremony at Bois Caïman on the night of 14 August.[59] Within the next ten days, slaves had taken control of the entire Northern Province in an unprecedented slave revolt. Whites kept control of only a few isolated, fortified camps. The slaves sought revenge on their masters through "pillage, rape, torture, mutilation, and death".[60] The long years of oppression by the slave masters had left many blacks with a hatred of all whites, and the revolt was marked by extreme violence from the very start. The masters and mistresses were dragged from their beds to be killed, and the heads of French children were placed on spikes that were carried at the front of the rebel columns.[58]
The plantation owners had long feared such a revolt, and were well armed with some defensive preparations. But within weeks, the number of slaves who joined the revolt reached some 100,000. Within the next two months, as the violence escalated, the slaves killed 4,000 whites and burned or destroyed 180 sugar plantations and hundreds of coffee and indigo plantations.[60] At least 900 coffee plantations were destroyed, and the total damage inflicted over the next two weeks amounted to 2 million francs.[61] In September 1791, the surviving whites organized into militias and struck back, killing about 15,000 black people.[61]
Though demanding freedom from slavery, the rebels did not demand independence from France at this point. Most of the rebel leaders professed to be fighting for the king of France, who they believed had issued a decree freeing the slaves, which had been suppressed by the governor. As such, they were demanding their rights as Frenchmen which been granted by the king.[62]
By 1792, slave rebels controlled a third of the island.[63] The success of the slave rebellion caused the newly elected Legislative Assembly in France to realize it was facing an ominous situation. To protect France's economic interests, the Assembly granted civil and political rights to free men of color in the colonies in March 1792.[60] Countries throughout Europe as well as the United States were shocked by the decision, but the Assembly was determined to stop the revolt. Apart from granting rights to the free people of color, the Assembly dispatched 6,000 French soldiers to the island.[64] The new governor sent by Paris, Léger-Félicité Sonthonax, was a supporter of the French Revolution. He abolished slavery in the Northern Province of Saint Domingue and had hostile relations with the planters, whom he saw as royalists.[65]
Meanwhile, in 1793, France declared war on Great Britain. The grands blancs in Saint Domingue, unhappy with Sonthonax, arranged with Great Britain to declare British sovereignty over the colony, believing that the British would maintain slavery.[65] The British Prime Minister, William Pitt the Younger believed that the success of the slave revolt in Saint Domigue would inspire slave revolts in the British Caribbean colonies. He thought that taking Saint Domingue, the richest of the French colonies, would be a useful bargaining chip to have when the peace negotiations began to end the war, and in the interim, occupying Saint Domingue would mean diverting its great wealth into the British treasury.[66] The American journalist James Perry notes that the great irony of the British campaign in Haiti was that it ended as a complete debacle, costing the British treasury millions of pounds and the British military thousands upon thousands of dead, all for nothing.[67]
Spain, who controlled the rest of the island of Hispaniola, also joined the conflict and fought against France. From the beginning, Spanish Santo Domingo had encouraged disruptions in Saint Domingue. The Spanish forces invaded Saint Domingue and were joined by the slave forces. For most of the conflict, the British and Spanish supplied the rebels with food, ammunition, arms, medicine, naval support, and military advisors. By August 1793, there were only 3,500 French soldiers on the island. On 20 September 1793, about 600 British soldiers from Jamaica landed at Jérémie to be greeted with shouts of "Vivent les Anglais!" from the French population.[68] On 22 September 1793, Mole St. Nicolas, the main French naval base in Saint Domingue, surrendered to the Royal Navy peacefully.[69] Everywhere the British went, they restored slavery, which made them hated by the mass of common people.[70] To prevent military disaster, and secure the colony for republican France as opposed to Britain, Spain, and French royalists, separately or in combination, the French commissioners Léger-Félicité Sonthonax and Étienne Polverel freed the slaves in St. Domingue in their declaration of abolition on 29 August 1793.[71]
The decision was confirmed and extended by the National Convention, the first elected Assembly of the First Republic (1792–1804), on the 4th of February 1794, under the leadership of Maximilien Robespierre. It abolished slavery by law in France and all its colonies, and granted civil and political rights to all black men in the colonies. The French constitutions of 1793 and 1795 both included the abolition of slavery. The constitution of 1793 was never applied, but that of 1795 was implemented and lasted until replaced by the consular and imperial constitutions under Napoleon Bonaparte. Despite racial tensions in Saint Domingue, the French revolutionary government at the time welcomed abolition with a show of idealism and optimism. The emancipation of slaves was viewed as an example of liberty for other countries, much as the American Revolution was meant to serve as the first of many liberation movements. Danton, one of the Frenchmen present at the meeting of the National Convention, expressed this sentiment:
representatives of the French people, until now our decrees of liberty have been selfish, and only for ourselves. But today we proclaim it to the universe, and generations to come will glory in this decree; we are proclaiming universal liberty... We are working for future generations; let us launch liberty into the colonies; the English are dead, today.[72]
In nationalistic terms, the abolition of slavery also served as a moral triumph of France over England, as seen in the latter half of the above quote. Yet Toussaint Louverture did not stop working with the Spanish army until sometime later, as he was suspicious of the French.
The British force that landed in St. Domingue in 1793 was too small to conquer the place, being capable only of holding only few coastal enclaves. The French planters were disapppointed as they had hoped to regain power; Sonthonax was relieved, as he had twice refused ultimatums from Commodore John Ford to surrender Port-au-Prince.[69] In the meantime, a Spanish force under Captain-General Joaquin Garcia y Moreno had marched into the Northern Province.[65] Toussaint Louverture, the ablest of the Haitian generals, had joined the Spanish, accepting an officer's commission in the Spanish Army and being made a knight in the Order of St. Isabella.[73]
The main British force for the conquest of St. Domingue under General Charles Grey, nicknamed "No-flint Grey", and Admiral Sir John Jervis set sail from Portsmouth on 26 November 1793, which was in defiance of the well-known rule that the only time that one could campaign in the West Indies was from September to November, when the mosquitoes that carried malaria and yellow fever were scarce.[74] After arriving in the West Indies in February 1794, Grey chose to conquer Martinique, St. Lucia, and Guadeloupe. Troops under the command of John Whyte did not arrive in St. Domingue until 19 May 1794.[75] Rather than attacking the main French bases at Le Cap and Port-de-Paix, Whyte chose to march towards Port-au-Prince, whose harbour was reported to have 45 ships loaded with sugar.[76] Whyte took Port-au-Prince, but Sonthonax and the French forces were allowed to leave in exchange for not burning the 45 ships loaded with sugar.[77] By May 1794, the French forces were severed in two by Toussaint, with Sonthonax commanding in the north and André Rigaud leading in the south.[73]
At this point, Toussaint, for reasons that remain obscure, suddenly joined the French and turned against the Spanish, ambushing his allies as they emerged from attending mass in a church at San Raphael on 6 May 1794.[73] The Spaniards were not defeated militarily, but their advance was restrained, and when in 1795 Spain ceded Santo Domingo to France, Spanish attacks on Saint Domingue ceased. Despite being a former slave, Toussaint proved to be forgiving of the whites, insisting that he was fighting to assert the rights of the slaves as black French people to be free. He said he did not seek independence from France, and urged the surviving whites, including the former slave masters, to stay and work with him in rebuilding St. Domingue.[78]
Rigaud had checked the British in the south, taking the town of Léogâne by storm and driving the British back to Port-au-Prince.[73] During the course of 1794, most of the British forces were killed by yellow fever, the dreaded "black vomit" as the British called it. Within two months of arriving in St. Domingue, the British had lost 40 officers and 600 men to yellow fever.[67] Ultimately, of Grey's 7,000 men, about 5,000 were to die of yellow fever while the Royal Navy reported losing "forty-six masters and eleven hundred men dead, chiefly of yellow fever".[67] The British historian Sir John Fortescue wrote "It is probably beneath the mark to say that twelve thousand Englishmen were buried in the West Indies in 1794".[67] Rigaud failed in attempt to retake Port-au-Prince, but on Christmas Day 1794, he stormed and retook Tiburon in a surprise attack.[73] The British lost about 300 dead, and the mulattoes took no prisoners, executing any British soldier and sailor who surrendered.[79]
At this point, Pitt decided to reinforce failure by launching what he called "the great push" to conquer St. Domingue and the rest of the French West Indies, sending out the largest expedition Britain had yet mounted in its history, a force of about 30,000 men to be carried in 200 ships.[73] Fortescue wrote that the aim of London in the first expedition had been to destroy "the power of France in these pestilent islands... only to discover when it was too late, that they practically destroyed the British army".[67] By this point, it was well known that service in the West Indies was virtually a death sentence. In Dublin and Cork, soldiers from the 104th, 111th, 105th, and 112th regiments rioted when they learned that they were being sent to St. Domingue.[80] The fleet for the "great push" left Portsmouth on 16 November 1795 and was wrecked by a storm, before sending out again on 9 December.[81]
General Ralph Abercromby, the commander of the forces committed to the "great push", hesitated over which island to attack when he arrived in Barbados on 17 March 1796. He dispatched a force under Major General Gordon Forbes to Port-au-Prince.[81] Forbes's attempt to take the French-held city of Léogâne ended in disaster. The French had built a deep defensive ditch with palisades, while Forbes had neglected to bring along heavy artillery.[82] The French commander, the mulatto General Alexandre Pétion, proved to be an excellent artilleryman, who used the guns of his fort to sink two of the three ships-of-the-line under Admiral Hyde Parker in the harbour, before turning his guns to the British forces; a French sortie led to a British rout and Forbes retreating back to Port-au-Prince.[82] As more ships arrived with British troops, more soldiers died of yellow fever.[82] By 1 June 1796, of the 1,000 from the Sixty-sixth regiment, only 198 had not been infected with yellow fever; and of the 1,000 men of the Sixth-ninth regiment, only 515 were not infected with yellow fever.[83] Abercromby predicted that at the current rate of yellow fever infection, all of the men from the two regiments would be dead by November.[82] Ultimately, 10,000 British soldiers arrived in Saint Domingue by June, but besides for some skirmishing near Bombarde, the British remained put in Port-au-Prince and other coastal enclaves, while yellow fever continued to kill them all off.[82] The government attracted much criticism in the House of Commons about the mounting costs of the expedition to St. Domingue. In February 1797, General John Graves Simcoe arrived to replace Forbes with orders to pull back the British forces to Port-au-Prince.[84] As the human and financial costs of the expedition mounted, people in Britain demanded a withdrawal from St. Domingue, which was devouring money and soldiers, while failing to produce the expected profits.[85]
On 11 April 1797, Colonel Thomas Maitland of the Sixty-second Foot regiment landed in Port-au-Prince, and wrote in a letter to his brother that British forces in St. Domingue had been "annihilated" by the yellow fever.[84] Service in St. Domingue was extremely unpopular in the British Army owing to terrible death toll caused by yellow fever. One British officer wrote of his horror of seeing his friends "drowned in their own blood" while "some died raving Mad".[85] Simcoe used the new British troops to push back the Haitians under Toussaint, but in a counter-offensive, Toussaint and Rigaud stopped the offensive. Toussaint retook the fortress at Mirebalais.[84] On 7 June 1797, Toussaint attacked Fort Churchill in an assault that was noted for its professionalism as it for its ferocity.[84] Under a storm of artillery, the Haitians placed ladders on the walls and were driven back after four times, with heavy losses.[84] Even though Toussaint had been defeated, the British were astonished that he had turned a group of former slaves with no military experience into troops whose skills were the equal of a European army.[84]
In July 1797, Simcoe and Maitland sailed to London to advise a total withdrawal from St. Domingue. In March 1798 Maitland returned with a mandate to withdraw, at least from Port-au-Prince.[84] On 10 May 1798, Maitland met with Toussaint to agree to an armistice, and on 18 May the British had left Port-au-Prince.[86] British morale had collapsed with the news that Toussaint had taken Port-au-Prince, and Maitland decided to abandon all of St. Domingue, writing that the expedition had become such a complete disaster that withdrawal was the only sensible thing to do, even through he did not have the authority to do so.[87] On 31 August, Maitland and Toussaint signed an agreement whereby in exchange for the British pulling out of all of St. Domingue, Toussaint promised to not support any slave revolts in Jamaica.[88] Between 1793 and 1798, the expedition to St. Domingue had cost the British treasury four million pounds and 100,000 men either dead or permanently disabled from the effects of yellow fever.[89]
After the departure of the British, Toussaint turned his attention to Rigaud, who was conspiring against him in the south of Saint Domingue.[90] In June 1799, Rigaud initiated the War of Knives against Toussaint's rule, sending a brutal offensive at Petit-Goâve and Grand-Goâve. Taking no prisoners, Rigaud's predominantly mulatto forces put blacks and whites to the sword. Though the United States was hostile towards Toussaint, the U.S. Navy agreed to support Toussaint's forces with the frigate USS General Greene, commanded by Captain Christopher Perry, providing fire support to the blacks as Toussaint laid siege to the city of Jacmel, held by mulatto forces under the command of Rigaud.[91] To the United States, Rigaud's ties to France represented a threat to American commerce. On 11 March 1800, Toussaint took Jacmel and Rigaud fled on the French schooner La Diana.[91] Though Toussaint maintained he was still loyal to France, to all intents and purposes, he ruled Saint Domingue as its dictator.[92]
In the early 21st century, historian Robert L. Scheina estimated that the slave rebellion resulted in the death of 350,000 Haitians and 50,000 European troops.[93] According to the Encyclopedia of African American Politics, "Between 1791 and independence in 1804 nearly 200,000 blacks died, as did thousands of mulattoes and as many as 100,000 French and British soldiers."[94] Yellow fever caused the most deaths. Geggus points out that at least 3 of every 5 British troops sent there in 1791–1797 died of disease.[95][96] There has been considerable debate over whether the number of deaths caused by disease was exaggerated.[97]
Leadership of Louverture
One of the most successful black commanders was Toussaint Louverture, a self-educated former domestic slave. Like Jean François and Biassou, he initially fought for the Spanish crown in this period. After the British had invaded Saint-Domingue, Louverture decided to fight for the French if they would agree to free all the slaves. Sonthonax had proclaimed an end to slavery on 29 August 1792. Louverture worked with a French general, Étienne Laveaux, to ensure that all slaves would be freed. Louverture abandoned the Spanish army in the east and brought his forces over to the French side on 6 May 1794 after the Spanish refused to take steps to end slavery.[98]
Under the military leadership of Toussaint, the forces made up mostly of former slaves succeeded in winning concessions from the British and expelling the Spanish forces. In the end, Toussaint essentially restored control of Saint-Domingue to France. Louverture was very intelligent, organized and articulate. Having made himself master of the island, however, Toussaint did not wish to surrender too much power to France. He began to rule the country as an effectively autonomous entity. Louverture overcame a succession of local rivals, including: the Commissioner Sonthonax, a French white man who gained support from many Haitians, angering Louverture; André Rigaud, a free man of color who fought to keep control of the South in the War of Knives; and Comte d'Hédouville, who forced a fatal wedge between Rigaud and Louverture before escaping to France. Toussaint defeated a British expeditionary force in 1798. In addition, he led an invasion of neighboring Santo Domingo (December 1800), and freed the slaves there on January 3, 1801.
In 1801, Louverture issued a constitution for Saint-Domingue that decreed he would be governor-for-life and called for black autonomy and a sovereign black state. In response, Napoleon Bonaparte dispatched a large expeditionary force of French soldiers and warships to the island, led by Bonaparte's brother-in-law Charles Leclerc, to restore French rule.[99] They were under secret instructions to restore slavery, at least in the formerly Spanish-held part of the island. Bonaparte ordered that Toussaint was to be treated with respect until the French forces were established; once that was done, Toussaint was to summoned to Le Cap and be arrested; if he failed to show, Leclerc was to wage "a war to the death" with no mercy and all of Toussaint's followers to be shot when captured.[100] Once that was completed, slavery would be ultimately restored.[92] The numerous French soldiers were accompanied by mulatto troops led by Alexandre Pétion and André Rigaud, mulatto leaders who had been defeated by Toussaint three years earlier.
The French arrived on 2 February 1802 at Le Cap with the Haitian commander Henri Christophe being ordered by Leclerc to turn over the city to the French.[101] When Christophe refused, the French assaulted Le Cap and the Haitians set the city afire rather than surrender it.[101] Leclerc sent Toussaint letters promising him: "Have no worries about your personal fortune. It will be safeguarded for you, since it has been only too well earned by your own efforts. Do not worry about the liberty of your fellow citizens".[102] When Toussaint still failed to appear at Le Cap, Leclerc issued a proclamation on 17 February 1802: "General Toussaint and General Christophe are outlawed; all citizens are ordered to hunt them down, and treat them as rebels against the French Republic".[103] Captain Marcus Rainsford, a British Army officer who visited St. Domingue observed the training of the Haitian Army, writing: "At a whistle, a whole brigade ran three or four hundred yards, and then, separating, threw themselves flat on the ground, changing to their backs and sides, and all the time keeping up a strong fire until recalled…This movement is executed with such facility and precision as totally to prevent cavalry from charging them in bushy and hilly country".[103] In a letter to Jean-Jacques Dessalines, Toussaint outlined his plans for defeating the French: "Do not forget, while waiting for the rainy reason which will rid us of our foes, that we have no other resource than destruction and fire. Bear in mind that the soil bathed with our sweat must not furnish our enemies with the smallest sustenance. Tear up the roads with shot; throw corpses and horses into all the foundations, burn and annihilate everything in order that those who have come to reduce us to slavery may have before their eyes the image of the hell which they deserve".[103] Dessalines never received the letter as he already taken to the field, evaded a French column sent to capture him and stormed Léogane.[103] The Haitians burned down Leogane and killed all of the French with the Trinidadian historian C. L. R. James writing of Dessalines's actions at Leogane: "Men, women and children, indeed all the whites who came into his hands, he massacred. And forbidding burial, he left stacks of corpses rotting in the sun to strike terror into the French detachments as they toiled behind his flying columns".[103] The French had been expecting the Haitians to happily go back to being their slaves, as they believed it was natural for blacks to be the slaves of whites, and were stunned to learn how much the Haitians hated them for wanting to reduce them back to a life in chains.[103] A visibly shocked General Pamphile de Lacroix after seeing the ruins of Leogane wrote: "They heaped up bodies" which "still had their attitudes; they were bent over, their hands outstretched and beseeching; the ice of death had not effaced the look on their faces".[103]
Leclerc ordered four French columns to march on Gonaives, which was the main Haitian base.[104] One of the French columns was commanded by General Donatien de Rochambeau, a proud white supremacist and a supporter of slavery who detested the Haitians for wanting to be free. Toussaint tried to stop Rochambueau at Ravin-a-Couleuvre, a very narrow gully up in the mountains that the Haitians had filled with chopped down trees.[105] In the ensuring Battle of Ravine-à-Couleuvres, after six hours of fierce hand-to-hand fighting with no quarter given on either side, the French finally broke through, albeit with heavy losses.[104] During the battle, Toussaint personally took part in the fighting to lead his men in charges against the French.[104] After losing 800 men, Toussaint ordered a retreat.[104]
The Haitians next tried to stop the French at a British-built fort up in the mountains called Crête-à-Pierrot, a battle that is remembered as a national epic in Haiti.[104] While Toussaint took to the field, he left Dessalines in command of Crête-à-Pierrot, who from his fastness could see three French columns converging on the fort.[104] Dessalines appeared before his men standing atop of a barrel of gunpowder, holding a lit torch, saying: "We are going to be attacked, and if the French put their feet in here, I shall blow everything up", leading his men to reply "We shall die for liberty!".[104] The first of the French columns to appear before the fort was commanded by General Jean Boudet, whose men were harassed by skirmishers until they reached a deep ditch the Haitians had dug.[104] As the French tried to cross the ditch, Dessalines ordered his men who were hiding to come out and open fire, hitting the French with a tremendous volley of artillery and musket fire, inflicting heavy losses on the attackers.[104] General Boudet himself was wounded and as the French dead and wounded start to pile up in the ditch, the French retreated.[104] The next French commander who tried to assault the ditch was General Charles Dugua, who joined shortly afterwards by the column commanded by Leclerc.[104] All of the French assaults ended in total failure, and after the failure of their last attack, the Haitians charged the French, cutting down any Frenchmen.[104] General Dugua was killed, Leclerc was wounded and the French lost about 800 dead.[106] The final French column to arrive was the one commanded by Rochambeau, who brought along heavy artillery that knocked out the Haitian artillery, through his attempt to storm the ditch also ended in failure with about 300 of his men killed.[106] Over the following days, the French kept on bombarding and assaulting the fort, only to be repulsed every time while the Haitians defiantly sang songs of the French Revolution, celebrating the right of all men to be equal and free.[106] The Haitian psychological warfare was successful with many French soldiers asking why they were fighting to enslave the Haitians, who were only asserting the rights promised by the Revolution to make all men free.[106] Despite Bonaparte's attempt to keep his intention to restore slavery a secret, it was widely believed by both sides that was why the French had returned to Haiti, as a sugar plantation could only be profitable with slave labour. Finally after twenty days of siege with food and ammunition running out, Dessalines ordered his men to abandon the fort on the night of 24 March 1802 and the Haitians slipped out of the fort to fight another day.[106] Even Rochambeau, who hated all blacks was forced to admit in a report: "Their retreat-this miraculous retreat from our trap-was an incredible feat of arms".[106] The French had won, but they had lost 2,000 dead against an opponent whom they held in contempt on racial grounds, believing all blacks to be stupid and cowardly, and furthermore, that it was shortages of food and ammunition that forced the Haitians to retreat, not because of any feats of arms by the French army.[106]
After the Battle of Crête-à-Pierrot, the Haitians abandoned conventional warfare and reverted to guerilla tactics, making the French hold over much of the countryside from Le Cap down to the Artibonite valley very tenuous.[106] With March, the rainy season came to St. Domingue, and as stagnant water collected, the mosquitoes began to breed, leading to yet another outbreak of yellow fever.[106] By the end of March, 5,000 French soldiers had died of yellow fever and another 5,000 were hospitalized with yellow fever, leading to a worried Leclerc to write in his diary: "The rainy season has arrived. My troops are exhausted with fatigue and sickness".[106]
On 25 April 1802, the situation suddenly changed when Christophe defected with much of the Haitian Army over to the French.[106] Louverture was promised his freedom if he agreed to integrate his remaining troops into the French army. Louverture agreed to this on 6 May 1802.[106] Just why Toussaint was motivated to just give up has been the subject of much debate with most probable explanation being that he was just tired after 11 years of war.[107] Under the terms of surrender, Leclerc gave his solemn word that slavery would not be restored in St. Domingue, that blacks could be officers in the French Army, and that the Haitian Army would be allowed to integrate into the French Army. Leclerc also gave Toussaint a plantation at Ennery.[106] Toussaint was later deceived, seized by the French and shipped to France. He died months later in prison at Fort-de-Joux in the Jura region.[29] Shortly afterwards, the ferocious Dessalines rode into Le Cap to submit to France and was rewarded by being made the governor of Saint-Marc, a place that Dessalines ruled with his customary cruelty.[107] However, the surrender of Christophe, Toussaint and Dessalines did not mean the end of Haitian resistance. Throughout the countryside, guerrilla warfare continued and the French staged mass executions via firing squads, hanging and drowning Haitians in bags.[107] Rochambeau invented a new means of mass execution, which he called "fumigational-sulphurous baths" of killing hundreds of Haitians in the holds of ships by burning sulphur to make sulphur dioxide to gas them.[107]
Resistance to slavery
For a few months, the island was quiet under Napoleonic rule. But when it became apparent that the French intended to re-establish slavery (because they had nearly done so on Guadeloupe), black cultivators revolted in the summer of 1802. Yellow fever had decimated the French; by the middle of July 1802, the French lost about 10,000 dead to yellow fever.[108] By September, Leclerc wrote in his diary that he had only 8,000 fit men left as yellow fever had killed the others.[107] Many of the "French" soldiers were actually Polish, as 5,000 Poles were serving in two demi-brigades in the French Army.[108] Many Poles believed that if they fought for France, Bonaparte would reward them by restoring Polish independence, which had been ended with the Third Partition of Poland in 1795.[108] Of the 5,000 Poles, about 4,000 died of yellow fever.[108] A French planter wrote of the Polish soldiers: "Ten days after the landing of these two beautiful regiments, more than half their number were carried off by yellow fever; they fell down as they walked, the blood rushing out through their nostrils, mouths, eyes...what a horrible and heart-rending sight!".[108] Sometimes, the Poles died in battle. At a battle at Port Sault, the Polish Third Battalion fought about 200 Haitians who ambushed them with musket fire and by pushing boulders down on them.[108] One historian noted that "the Poles, rather than spreading out, each man for himself, slowly advanced in a tightly packed mass which afford an ideal target for the well-protected insurgent rifleman".[108] Most of the Poles were cut down by the Haitians, which led Rochambeau to remark that one could always count on the Poles to die without flinching in battle.[108] Some of the Poles came to believe that they were fighting on the wrong side, as they had joined the French Army to fight for freedom, not impose slavery. Some defected to join the Haitians.[108]
Dessalines and Pétion remained allied with France until they switched sides again, in October 1802, and fought against the French. As Leclerc lay dying of yellow fever and heard that Christophe and Dessalines had joined the rebels, he reacted by ordering all of the blacks living in Le Cap to be killed by drowning in the harbour.[109] In November, Leclerc died of yellow fever, like much of his army.[29][110]
His successor, the Vicomte de Rochambeau, fought an even more brutal campaign. Rochambeau waged a near-genocidal campaign against the Haitians, killing everyone who was black.[109] Rochambeau imported about 15,000 attack dogs from Jamaica, who had been trained to savage blacks and mulattoes.[109] At the Bay of Le Cap, Rochambeau had blacks drowned. No one would eat fish from the bay for months afterward, as no one wished to eat the fish that had eaten human flesh.[109] Bonaparte, hearing that most of his army in St. Domingue had died of yellow fever and the French held only Port-au-Prince, Le Cap and Les Cayes sent about 20,000 reinforcements to Rochambeau.[109]
Dessalines matched Rochambeau in his vicious cruelty. At Le Cap, when Rochambeau hanged 500 blacks, Dessalines replied by killing 500 whites and sticking their heads on spikes all around Le Cap, so that the French could see what he was planning on doing to them.[109] Rochambeau's atrocities helped rally many former French loyalists to the rebel cause. Many on both sides had come to see the war as a race war where no mercy was to be given. The Haitians were just as brutal as the French: they burned French prisoners alive, cut them up with axes, or tied them to a board and sawed them into two.[107] Having sold the Louisiana Territory to the United States in April 1803, Napoleon lost interest in his failing ventures in the Western Hemisphere. He was more concerned about France's European enemies such as Great Britain and Prussia. With that, he withdrew a majority of the French forces in Haiti to counter the possibility of an invasion from Prussia, Britain, and Spain on a weakened France.
With Napoleon's inability to send the requested massive reinforcements after the outbreak of war on 18 May 1803 with the British – the Royal Navy immediately despatched a squadron under Sir John Duckworth from Jamaica to cruise in the region, seeking to eliminate communication between the French outposts and to capture or destroy the French warships based in the colony. The Blockade of Saint-Domingue not only cut the French forces out from reinforcements and supplies from France, but also meant that the British began to supply arms to the Haitians.[109] Trapped, engaged in a vicious race war, and with much of his army dying of yellow fever, Rochambeau fell to pieces. He lost interest in commanding his army and as James wrote, he "amused himself with sexual pleasures, military balls, banquets and the amassing of a personal fortune".[109]
The Royal Navy squadrons soon blockaded the French-held ports of Cap Français and Môle-Saint-Nicolas on the Northern coast of the French colony. In the summer of 1803, when war broke out between the United Kingdom and the French Consulate, Saint-Domingue had been almost completely overrun by Haitian forces under the command of Jean-Jacques Dessalines. In the north of the country, the French forces were isolated in the two large ports of Cap Français and Môle-Saint-Nicolas and a few smaller settlements, all supplied by a French naval force based primarily at Cap Français.
On 28 June, the squadron encountered a French convoy from Les Cayes off Môle-Saint-Nicolas, capturing one ship although the other escaped. Two days later an independently sailing French frigate was chased down and captured in the same waters. On 24 July another British squadron intercepted the main French squadron from Cap Français, which was attempting to break past the blockade and reach France. The British, led by Commodore John Loring gave chase, but one French ship of the line and a frigate escaped. Another ship of the line was trapped against the coast and captured after coming under fire from Haitian shore batteries. The remainder of the squadron was forced to fight two more actions on their return to Europe, but did eventually reach the Spanish port of Corunna.
On 8 October 1803, the French abandoned Port-au-Prince as Rochambeau decided to concentrate what was left of his army at Le Cap.[109] Dessalines marched into Port-au-Prince, where he was welcomed as a hero by the 100 whites who had chosen to stay behind.[111] Dessalines thanked them all for their kindness and belief in racial equality, but then he said that the French had treated him as less than human when he was a slave, and so to avenge his mistreatment, he promptly had the 100 whites all hanged.[111] On 3 November, the frigate HMS Blanche captured a supply schooner near Cap Français, the last hope in supplying the French forces. On 16 November 1803, Dessalines began attacking the French blockhouses outside of Le Cap.[111] The last battle on land of the Haitian Revolution, the Battle of Vertières, occurred on 18 November 1803, near Cap-Haïtien fought between Dessalines' army and the remaining French colonial army under the Vicomte de Rochambeau; the slave rebels and freed revolutionary soldiers won the battle. By this point, Perry observed that both sides were "a little mad" as the pressures of the war and yellow fever had taken their toil, and both the French and the Haitians fought with a reckless courage, seeing death in battle as preferable to a slow death by yellow fever or being tortured to death by the enemy.[111]
Rochambeau, seeing defeat inevitable, procrastinated until the last possible moment, but eventually was forced to surrender to the British commander – by the end of the month the garrison was starving, having reached the conclusion at a council of war that surrender was the only way to escape from this "place of death".[111] Commodore Loring, however, refused the French permission to sail and agreed terms with Dessalines that permitted them to safely evacuate provided they had left the port by 1 December. On the night of 30 November 1803, 8,000 French soldiers and hundreds of white civilians boarded the British ships to take them away.[111] One of Rochambeau's ships was almost wrecked while leaving the harbour, but was saved by a British lieutenant acting alone, who not only rescued the 900 people on board, but also refloated the ship. At Môle-Saint-Nicolas, General Louis de Noailles refused to surrender and instead sailed to Havana, Cuba in a fleet of small vessels on 3 December, but was intercepted and mortally wounded by a Royal Navy frigate. Soon after, the few remaining French-held towns in Saint-Domingue surrendered to the Royal Navy to prevent massacres by the Haitian army. Meanwhile, Dessalines led the rebellion until its completion, when the French forces were finally defeated by the end of 1803.[29]
On 1 January 1804, from the city of Gonaïves, Dessalines officially declared the former colony's independence, renaming it "Haiti" after the indigenous Arawak name. Although he lasted from 1804 to 1806, several changes began taking place in Haiti. The independence of Haiti was a major blow to France and its colonial empire, but the French state would take several decades to recognize the loss of the colony. As the French retreated, Haiti, which had once been called the "Pearl of the Antilles", the richest French colony in the world, was impoverished, as its economy was in ruins after the revolution, and the country descended into chaos as black and mulattoes now fought each other for control. Haiti never recovered economically from the war.[112] The Haitians had paid a high price for their freedom, losing about 200,000 dead between 1791–1803, and unlike the majority of the European dead, who were killed by yellow fever, the majority of the Haitian dead were the victims of violence.[58]
Free republic
On 1 January 1804, Dessalines, the new leader under the dictatorial 1805 constitution, declared Haiti a free republic in the name of the Haitian people,[113] which was followed by the massacre of the remaining whites.[114] Dessalines' secretary Boisrond-Tonnerre stated, "For our declaration of independence, we should have the skin of a white man for parchment, his skull for an inkwell, his blood for ink, and a bayonet for a pen!"[115] Haiti was the first independent nation in Latin America, the first post-colonial independent black-led nation in the world, and the only nation whose independence was gained as part of a successful slave rebellion. The country was damaged from years of war, its agriculture devastated, its formal commerce nonexistent.[116][15] The country, therefore, had to be rebuilt. To realise this goal Dessalines adopted the economic organisation of serfdom.[117] He proclaimed that every citizen would belong to one of two categories, laborer or soldier.[117] Furthermore, he proclaimed the mastery of the state over the individual and consequently ordered that all laborers would be bound to a plantation.[117] To avoid the appearance of slavery, however, Dessalines abolished the ultimate symbol of slavery, the whip.[117] Likewise, the working day was shortened by a third.[117] Dessalines' chief motivator nonetheless was production and to this aim he granted much freedom to the plantations' overseers. Barred from using the whip, many instead turned to lianes, which were thick vines abundant throughout the island, to persuade the laborers to keep working.[117] Dessalines effectively sent the Haitian people back into slavery. Nevertheless, he succeeded in rebuilding much of the countryside and in raising production levels.[117]
Fearing a return of French forces, Dessalines first expanded and maintained a significant military force. During his reign, nearly 10% of able-bodied men were in active service.[118] Furthermore, Dessalines ordered the construction of massive fortifications throughout the island, like the Citadelle Laferrière. Many commentators believe that this overmilitarization contributed to many of Haiti's future problems.[118] In fact, because young fit men were the most likely to be drafted into the army, the plantations were thus deprived of the workforce needed to function properly.[118] The mulattoes rebelled. Haiti was split in two. Dessalines was assassinated.
Another of Toussaint's black generals, Henri Christophe, succeeded Dessalines in control of the north, while Alexandre Pétion presided over mulatto rule in the south. A major effort by Christophe to take Port-au-Prince in mid–1812 failed. The mulattoes were harassed by a pocket of black rebellion in their rear from February 1807 to May 1819. A black leader named Goman kept alive the angry spirit of Dessalines in the southern mountains of the Grand-Anse, resisting several mulatto punitive expeditions. Finally, in 1819, the new mulatto leader, Jean-Pierre Boyer, sent 6 regiments into the Grand-Anse to ferret out Goman. The black rebel was trapped and shot off a 1,000-foot-high cliff. In 1820, the island nation was finally reunified when Christophe, ill and surrounded by new rebellions, killed himself. Boyer with 20,000 troops marched into Cap-Haïtien, the northern capital, shortly afterward to establish his power over all of Haiti.
Under the presidency of Jean-Pierre Boyer, Haiti made reparations to French slaveholders in 1825 in the amount of 150million francs, reduced in 1838 to 60million francs. This payment was due in exchange for French recognition of its independence. By an order of 17 April 1825, the King of France renounced his rights of sovereignty over Santo Domingo, and recognized the independence of Haiti.[119][120][121] Boyer believed that the constant threat of a French invasion was stymieing the Haitian economy and thus felt the need to settle the matter once and for all.[122] The negotiations for the indemnity were rather one sided however as French warships were anchored off the coast.[122] The resulting indemnity bankrupted the Haitian treasury. Haiti was therefore forced to take out a loan from French banks, who provided the funds for the large first installment,[11] severely affecting Haiti's ability to prosper. Haitian forces, led by Boyer, invaded neighboring Dominican Republic in February 1822—beginning a 22-year occupation.[123]
The end of the Haitian Revolution in 1804 marked the end of colonialism on the island. However, the social conflict cultivated under slavery continued to affect the population for years to come. The revolution left in place the affranchi élite, who continued to rule Haiti while the formidable Haitian army kept them in power. France continued the slavery system in French Guiana, Martinique, and Guadeloupe.[124]
1804 massacre of the French
The 1804 massacre was carried out against the remaining white population of French colonists[125] and loyalists,[126] both enemies and traitors of the revolution,[127] by the black population of Haiti on the order of Jean-Jacques Dessalines, who declared the French as barbarians, demanding their expulsion and vengeance for their crimes.[128][129] The massacre—which took place in the entire territory of Haiti—was carried out from early February 1804 until 22 April 1804. During February and March, Dessalines traveled among the cities of Haiti to assure himself that his orders were carried out. Despite his orders, the massacres were often not carried out until he personally visited the cities.[130]
The course of the massacre showed an almost identical pattern in every city he visited. Before his arrival, there were only a few killings, despite his orders.[131] When Dessalines arrived, he first spoke about the atrocities committed by former French authorities, such as Rochambeau and Leclerc, after which he demanded that his orders about mass killings of the area's French population be carried out. Reportedly, he also ordered the unwilling to take part in the killings, especially men of mixed race, so that blame would not rest solely on the black population.[132][11] Mass killings then took place on the streets and on places outside the cities. In parallel to the killings, plundering and rape also occurred.[11]
Women and children were generally killed last. White women were "often raped or pushed into forced marriages under threat of death".[11]
By the end of April 1804, some 3,000 to 5,000 persons had been killed[133] practically eradicating the country's white population. Dessalines had specifically stated that France is "the real enemy of the new nation." This allowed certain categories of whites to be excluded from massacre who had to pledge their rejection to France: the Polish soldiers who deserted from the French army; the group of German colonists of Nord-Ouest who were inhabitants before the revolution; French widows who were allowed to keep their property;[129] select male Frenchmen;[134] and a group of medical doctors and professionals.[130] Reportedly, also people with connections to Haitian notables were spared,[11] as well as the women who agreed to marry non-white men.[133] In the 1805 constitution that declared all its citizens as black,[134] it specifically mentions the naturalizations of German and Polish peoples enacted by the government, as being exempt from Article XII that prohibited whites ("non-Haitians;" foreigners) from owning land.[125][133][128]
Impact
Historians continue to debate the importance of the Haitian Revolution. David Geggus asks: "How much of a difference did it make?" A limited amount, he concludes, for slavery flourished in the western hemisphere for many more decades.[135]
Other historians say the Haitian Revolution influenced slave rebellions in the U.S. as well as in British colonies. The biggest slave revolt in U.S. history was the 1811 German Coast Uprising in Louisiana. This slave rebellion was put down and the punishment the slaves received was so severe that no contemporary news reports about it exist.[136] The neighboring revolution brought the slavery question to the forefront of U.S. politics, and the resulting intensification of racial divides and sectional politics ended the idealism of the Revolutionary period.[137] The American President Thomas Jefferson—who was a slaveholder himself—refused to establish diplomatic relations with Haiti (the United States did not recognize Haiti until 1862) and imposed an economic embargo on trade with Haiti that also lasted until 1862 in an attempt to ensure the economic failure of the new republic as Jefferson wanted Haiti to fail, regarding a successful slave revolt in the West Indies as a dangerous example for American slaves.[138]
Beginning during the slave insurrections of 1791, white refugees from Saint-Domingue fled to the United States, particularly to Philadelphia, Baltimore, New York, and Charleston. The immigration intensified after the journée (crisis) of June 20, 1793, and soon American families began to raise money and open up their homes to help exiles in what became the United States' first refugee crisis. While some white refugees blamed the French Revolutionary government for sparking the violence in Haiti, many supported the Republican regime and openly expressed their support of the Jacobins.[139] There is also some historical evidence suggesting that displaying solidarity with the French Revolution was the easiest way for the refugees to earn the support and sympathy of the Americans, who had just recently lived through their own revolution.[140] American slaveholders, in particular, commiserated with the French planters who had been forcibly removed from their plantations in Saint-Domingue. While the exiles found themselves in a peaceful situation in the United States – safe from the violence raging in both France and Haiti – their presence complicated the already precarious diplomatic relations among the UK, France, and the U.S.
Many of the whites and free people of color who left Saint-Domingue for the United States settled in southern Louisiana, adding many new members to its French-speaking, mixed-race, and black populations. The exiles causing the greatest amount of alarm were the African slaves who came with their refugee owners. Some southern planters grew concerned that the presence of these slaves who had witnessed the revolution in Haiti would ignite similar revolts in the United States.[141] Other planters, however, were confident they had the situation under control.[142]
In 1807 Haiti was divided into two parts, the Republic of Haiti in the south, and the Kingdom of Haiti in the north. Land could not be privately owned; it reverted to the State through Biens Nationaux (national bonds), and no French whites could own land. The remaining French settlers were forced to leave the island. Those who refused were slaughtered. The Haitian State owned up to 90% of the land and the other 10% was leased in 5-year intervals.
Since the resistance and the murderous disease environment made it impossible for Napoleon to regain control over Haiti, he gave up hope of rebuilding a French New World empire. He decided to sell Louisiana to the U.S. The Haitian Revolution brought about two unintended consequences: the creation of a continental America and the virtual end of Napoleonic rule in the Americas.[143]
There never again was such a large-scale slave rebellion. Napoleon reversed the French abolition of slavery in law, constitution, and practice, which had occurred between 1793 and 1801, and reinstated slavery in the French colonies in 1801–1803—which lasted until 1848.
The Revolution and the media
The revolution of African slaves brought many fears to colonies surrounding Haiti and the Caribbean. Prominent wealthy American slave owners, reading about the revolution, also read speculation about what might come in their own states. However, newspapers like the Colombian Centinel took the extra steps to support the revolution, in the sense that it was based on the foundations of the American Revolution.[144] The French media also played an important role in the Haitian Revolution, with contributions that made many French upstarts quite interested in the young, passionate Toussaint's writings of freedom.
However, all was not simple in the press. A top critic who significantly drove Toussaint into fear of backlash from France was Sonthonax, who was responsible for many outlooks of Haiti in the French newspapers.[145] Yet Sonthonax was one of the few contenders who truly pushed for the independence of the African slaves and became a major factor in Toussaint's decision of declaring independence from France.
In popular culture
Cuban writer Alejo Carpentier's second novel, The Kingdom of This World (1949), (translated into English 1957), explores the Haitian Revolution in depth. It is one of the novels that inaugurated the Latin American renaissance in fiction beginning in the mid-20th century.
Madison Smartt Bell has written a trilogy called All Souls' Rising (1995) about the life of Toussaint Louverture and the slave uprising.
C. Richard Gillespie, former Towson University professor, wrote a novelization of Louverture's life in the Revolution titled Papa Toussaint (1998).
Though not referred to by name, Haiti is the backdrop for the 1990 Broadway musical Once on This Island by Lynn Ahrens and Stephen Flaherty. The musical, based on the novel My Love, My Love by Rosa Guy, describes the social stratification of the island, and contains a song that briefly outlines the history of the Haitian Revolution.
In 2004 an exhibition of paintings entitled Caribbean Passion: Haiti 1804 by artist Kimathi Donkor, was held in London to celebrate the bicentenary of Haiti's revolution.[146]
In 2010, author Isabel Allende wrote a historical novel entitled Island Beneath the Sea, which documents the Haitian Revolution through the eyes of a slave woman living on the island.
William Dietrich set his 2012 novel, The Emerald Storm during the Haitian Revolution.
The television mini-series features the Haitian Revolution in its opening scene.
The film Top Five refers to a fictional film within the film called "Uprize", ostensibly about this revolution.
The role of Bois Caiman, Boukman, and Vodou generally, would become the subject of a controversial, discredited neo-evangelical theology in the 1990s that insisted that Haiti was pledged to the devil during the Revolution.[147]
Jacobin, an American socialist periodical, uses an image of Toussaint Louverture for its logo.
Literature about the Haitian Revolution
An Unbroken Agony: Haiti, From Revolution to the Kidnapping of a President
Bug-Jargal
The Crime of Napoleon
The Black Jacobins
See also
Cécile Fatiman
Charles Rivière-Hérard
Dédée Bazile
Lamour Desrances
Faustin Soulouque
Jean-François Papillon
Joseph Balthazar Inginac
Marie-Claire Heureuse Félicité
Marie-Jeanne Lamartiniére
Marie-Louise Coidavid
Marie-Madeleine Lachenais
Pauline Bonaparte
Peace of Basel
Philippe Guerrier
Pompée Valentin Vastey
Quasi War
Suzanne Simone Baptiste Louverture
Sanité Bélair
War of the Knives
*Please note that the URL in a footnote whose link is followed by an asterisk may occasionally require special attention.[148]
Library resources about
Main Page
Further reading
Baur, John. "International Repercussions of the Haitian Revolution." The Americas 26, no. 4 (1970).
Blackburn, Robin. "Haiti, Slavery, and the Age of the Democratic Revolution", William and Mary Quarterly 63.4, 633–674 (2006)
Fick, Carolyne "The Haitian revolution and the limit of freedom: defining citizenship in the revolutionary era". Social History, Vol 32. No 4, November 2007
Geggus, David Patrick. The Impact of the Haitian Revolution in the Atlantic World. Columbia: University of South Carolina Press 2001. ISBN978-1-57003-416-9
Girard, Philippe. "Black Talleyrand: Toussaint Louverture's Secret Diplomacy with England and the United States," William and Mary Quarterly 66:1 (Jan. 2009), 87–124.
Girard, Philippe. "Napoléon Bonaparte and the Emancipation Issue in Saint-Domingue, 1799–1803," French Historical Studies 32:4 (Fall 2009), 587–618.
Girard, Philippe. "Jean-Jacques Dessalines and the Atlantic System: A Reappraisal," William and Mary Quarterly (July 2012).
Joseph, Celucien L. Race, Religion, and The Haitian Revolution: Essays on Faith, Freedom, and Decolonization (CreateSpace Independent Publishing Platform, 2012)
Joseph, Celucien L. From Toussaint to Price-Mars: Rhetoric, Race, and Religion in Haitian Thought (CreateSpace Independent Publishing Platform, 2013)
Ott, Thomas O. The Haitian Revolution, 1789–1804. University of Tennessee Press, 1973.
Popkin, Jeremy D., You Are All Free: The Haitian Revolution and the Abolition of Slavery (New York: Cambridge University Press, 2010)
Jeffers, Jen (2016)
, a wiki about the history of Haiti
. Noland Walker. PBS documentary. 2009
– video report by Democracy Now!
digital exhibition from Brown University
, UT at Austin
Gilder Lehrman Center, Laurent Dubois.
Brown University
| https://en.wikipedia.org/wiki/Haitian%20Revolution |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1808,
2048,
2936,
3224,
3910
],
"plaintext_end_byte": [
1774,
2046,
2826,
3206,
3809,
4151
]
} | সর্বপ্রথম আইসিসি বিশ্ব টুয়েন্টি২০ ফাইনাল খেলায় কোন দল জিতেছিল ? | আইসিসি বিশ্ব টুয়েন্টি২০ | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
আইসিসি বিশ্ব টুয়েন্টি২০ বা আইসিসি ওয়ার্ল্ড টি২০ (English: ICC World Twenty20) ক্রিকেটের টুয়েন্টি২০ পদ্ধতির আন্তর্জাতিক চ্যাম্পিয়নশীপ প্রতিযোগিতাবিশেষ। এটি কখনো কখনো 'টি২০ বিশ্বকাপ' নামে পরিচিতি পেয়ে থাকে। প্রতিযোগিতাটি ক্রীড়া নিয়ন্ত্রণকারী সংস্থা হিসেবে আন্তর্জাতিক ক্রিকেট কাউন্সিল বা আইসিসি কর্তৃক পরিচালিত হয়। প্রতিযোগিতায় ১২ দলের অংশগ্রহণ থাকে। তন্মধ্যে ১০টি আইসিসি'র পূর্ণ সদস্যভূক্ত স্বয়ংক্রিয়ভাবে অংশগ্রহণ করে। বাকী দুইটি দলের অংশগ্রহণের জন্যে আইসিসি বিশ্ব টুয়েন্টি২০ যোগ্যতা নির্ধারণী প্রতিযোগিতায় অংশগ্রহণ করতে হয়। অতঃপর শীর্ষস্থানীয় দুই দল আইসিসি ওয়ার্ল্ড টি২০ খেলায় অংশ নেয়। বর্তমানে প্রতিযোগিতাটি প্রতি দুই বছর অন্তর অণুষ্ঠিত হয়ে থাকে।
নিয়ম-কানুন
গ্রুপ পর্ব এবং সুপার এইটে ফলাফল নির্ধারণের জন্যে নিম্নবর্ণিত পয়েন্ট বরাদ্দ রাখা হয়েছে:
কোন কারণে যদি টাই হয়, তাহলে সুপার ওভারের মাধ্যমে ফলাফল নির্ধারণ করা হবে। [1] আইসিসি দক্ষিণ আফ্রিকা এবং ইংল্যান্ডকে প্রথম দুইটি প্রতিযোগিতা আয়োজনে প্রথমদিককার স্বাগতিক দেশ হিসেবে ঘোষণা করে যারা এ পদ্ধতিকে শুরু থেকেই গ্রহণ করে।[2] ২০১৬ সালে ভারত এ প্রতিযোগিতায় স্বাগতিক দেশ হিসেবে মনোনীত হয়।[3]
পরিসংখ্যান
পুরুষ
প্রমিলা
দলীয় অবস্থান
নিচের সারণীতে আইসিসি বিশ্ব টুয়েন্টি২০ প্রতিযোগিতাসমূহে অংশগ্রহণকারী দলের অবস্থান তুলে ধরা হয়েছে:
পুরুষ
বন্ধনীতে সুপার ওভার কিংবা বোল আউট অথবা টি২০ ক্রিকেটে টাই ম্যাচে জয় নির্ধারণে ব্যবহৃত অন্য যে-কোন পদ্ধতিতে ফলাফল নির্ধারণ করা হয়েছে। এ ধরনের বিষয়গুলোর মাধ্যমে জয়-পরাজয় নির্ধারিত হলেও তা অর্ধ-জয় হিসেবে গণনা করা হয়।
প্রমিলা
তথ্যসূত্র
বহিঃসংযোগ
from Cricinfo
*
বিষয়শ্রেণী:বিশ্ব চ্যাম্পিয়নশীপ
বিষয়শ্রেণী:আন্তর্জাতিক ক্রিকেট কাউন্সিলের ঘটনাসমূহ
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A6%BF%20%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%20%E0%A6%9F%E0%A7%81%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A7%A8%E0%A7%A6 |
{
"plaintext_start_byte": [
37,
486,
1146,
1720,
2038,
4243,
4889,
7018,
7946,
8826,
10045,
11252,
11848,
13266,
14160,
14770,
15696,
16903,
18055,
18720,
19640,
20167,
20268,
20911,
20975,
21464,
22121,
22673,
24076,
25063,
25705,
26471,
27265,
27606,
28023,
28558,
28667,
28972,
29439,
30126,
31374,
31684,
32082
],
"plaintext_end_byte": [
485,
1145,
1719,
2021,
4206,
4875,
7017,
7945,
8800,
10025,
11231,
11829,
13265,
14139,
14769,
15677,
16879,
18011,
18719,
19619,
20160,
20267,
20910,
20974,
21455,
22120,
22665,
24075,
25043,
25704,
26470,
27264,
27605,
28022,
28545,
28625,
28962,
29428,
30111,
31364,
31673,
32078,
32214
]
} | Mengapa Kerusuhan Poso terjadi? | Kerusuhan Poso | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Template:Campaignbox Kerusuhan Poso
Kerusuhan Poso (English: Poso riots) atau konflik komunal Poso (English: Poso communal conflict), adalah sebutan bagi serangkaian kerusuhan yang terjadi di Poso, Sulawesi Tengah, Indonesia. Peristiwa ini melibatkan kelompok Muslim dan Kristen. Kerusuhan ini umumnya terbagi menjadi beberapa fase. Fase pertama berlangsung pada bulan Desember 1998, kemudian berlanjut pada bulan April 2000, dan yang terbesar terjadi pada bulan Mei hingga Juni 2000.
Fase pertama dan kedua berawal dari serangkaian bentrokan antara kelompok pemuda Islam dan Kristen. Beberapa faktor berkontribusi terhadap pecahnya kekerasan, termasuk persaingan ekonomi antara penduduk asli Poso yang mayoritas Kristen dan para pendatang seperti pedagang Bugis Muslim dan transmigran dari Jawa, ketidakstabilan politik dan ekonomi menyusul jatuhnya Orde Baru, persaingan antar pejabat pemerintah mengenai posisi birokrasi, dan pembagian kekuasaan daerah antara pihak Kristen dan Islam. Situasi dan kondisi yang tidak stabil, dikombinasikan dengan penegakan hukum yang lemah, menciptakan lingkungan yang menjanjikan untuk terjadinya kekerasan.
Bulan Mei menandai dimulainya fase ketiga, yang secara luas dipandang sebagai periode kekerasan terburuk dalam hal kerusakan dan jumlah korban. Fase ini merupakan ajang balas dendam oleh kelompok Kristen setelah dua fase sebelumnya yang sebagian besar didominasi oleh serangan dari pihak Muslim, dan berlangsung sampai bulan Juli 2000. Fase ketiga ini memuncak dalam sebuah peristiwa pembantaian di sebuah pesantren yang terjadi di Desa Sintuwu Lemba yang mayoritas penduduknya Islam. Dalam fase ketiga ini, ratusan orang jatuh menjadi korban, umumnya dari pihak Muslim.[1]
Pada tanggal 20 Desember 2001, Deklarasi Malino ditandatangani antara kedua belah pihak yang bertikai di Malino, Sulawesi Selatan, dan diinisiasi oleh Jusuf Kalla. Kesepakatan ini sekaligus mengurangi kekerasan frontal secara bertahap, dan angka kriminal mulai menurun dalan beberapa tahun sesudahnya.
Latar belakang
Sulawesi Tengah adalah sebuah provinsi yang didominasi dataran tinggi, yang terletak di antara wilayah Sulawesi Selatan dan Sulawesi Utara di pulau Sulawesi. Poso adalah salah satu dari delapan kabupaten —kabupaten lain baru berdiri setelah tahun 2002— di provinsi ini. Ibu kota kabupaten Poso (kota Poso) terletak di teluk, sekitar enam jam perjalanan sebelah tenggara dari ibu kota provinsi Palu. Kabupaten Poso memiliki populasi mayoritas Muslim di kota dan desa-desa pesisir, dan masyarakat adat mayoritas Kristen di dataran tinggi. Selain penduduk Muslim asli, ada banyak pendatang dari Sulawesi Selatan, terutama suku Bugis, dan juga dari daerah Gorontalo di utara. Tradisi panjang pedagang Arab yang menetap di wilayah ini sudah lama terjadi, dan keturunan mereka memainkan peran penting dalam lembaga-lembaga keagamaan dan pendidikan Islam. Kabupaten ini juga merupakan sasaran program transmigrasi pemerintah, yang memindahkan warga dari daerah padat penduduk, seperti pulau-pulau yang didominasi Muslim termasuk Jawa dan Lombok, dan juga pulau mayoritas Hindu seperti Bali. Warga Muslim Poso terdiri dari masyarakat adat, transmigran resmi, dan para imigran ekonomi dari berbagai etnis. Banyak imigran yang telah menetap di kabupaten ini selama beberapa dekade. Pada akhir tahun 1990-an, penduduk Muslim menjadi mayoritas di Poso dengan angka di atas 60 persen. Kelompok etno-linguistik yang meliputi Pamona, Mori, Napu, Besoa dan Bada mendiami pedalaman dan dataran tinggi kabupaten. Banyak dari kelompok suku ini, dulunya berbentuk kerajaan dan memiliki sejarah perang antar suku. Kegiatan misionaris Belanda dimulai pada pergantian abad ke-20. Kota Tentena merupakan pusat ekonomi dan religius untuk warga Kristen Poso, dan merupakan pusat dari Gereja Kristen Sulawesi Tengah. Kota kecil ini terletak di sebelah utara Danau Poso di kecamatan Pamona Puselemba, salah satu dari beberapa kecamatan dengan mayoritas etnis Pamona. Meskipun konflik pada awalnya berpusat pada ketegangan antara pendatang Bugis beragama Muslim dan etnis Pamona yang mayoritas Kristen, banyak kelompok lain yang ditarik melalui ikatan etnis, budaya, atau ekonomi mereka.[2][3]
Kronologi konflik
Kerusuhan Poso I
Fase pertama termasuk singkat dan terbatas pada beberapa lingkungan di kota Poso, meskipun iring-iringan truk yang mengangkut kelompok tertentu dari daerah lain bergabung dalam keributan. Para pendukung teori provokator menunjukkan bahwa kekerasan dimulai tepat setelah pengumuman Arief Patanga pada tanggal 13 Desember 1998, yang menyatakan bahwa dirinya tidak akan mengikuti pemilihan ulang sebagai Bupati Poso, sekaligus membuka peluang bagi sejumlah kandidat yang ambisius. Secara kebetulan, fase ini juga bertepatan dengan pecahnya rangkaian kekerasan dan unjuk rasa yang terjadi di seluruh Indonesia pasca kejatuhan Orde Baru.
Sebab khusus
Pada malam Natal tanggal 24 Desember 1998, yang secara kebetulan bertepatan dengan bulan Ramadan, seorang pemuda yang berasal dari kelurahan mayoritas Protestan di Lombogia bernama Roy Runtu Bisalemba menikam Ahmad Ridwan, seorang pemuda Muslim dari kelurahan Kayamanya. Informasi yang beredar di pihak Kristen menyebutkan bahwa Ridwan melarikan diri ke masjid setelah ditikam. Sedangkan versi Muslim menggambarkannya sebagai serangan terhadap seorang pemuda Muslim yang tertidur di halaman masjid, dan dalam beberapa versi menyebutkan bahwa korban sedang shalat atau bahkan menjadi imam. Para tokoh dan pemuka agama dari kedua belah pihak kemudian bertemu, dan menyepakati bahwa alkohol-lah yang merupakan sumber masalah dan setuju untuk melarangnya selama bulan Ramadan. Polres Poso berikutnya mulai menyita ribuan minuman keras untuk kemudian dihancurkan. Dalam sebuah kesempatan, saat para pemuda Kristen berusaha melindungi sebuah toko miras milik orang Tionghoa Kristen, mereka bertemu dengan para pemuda Muslim yang awalnya berniat untuk menyegel toko tersebut, dan bentrokan antar kelompok pun tidak dapat dihindari.[4] Rumor beserta kabar burung yang beredar di pihak Kristen pada umumnya menyatakan bahwa ada sebuah gereja yang dibakar. Pada tanggal 27 Desember, sekelompok orang Kristen bersenjata yang menaiki truk dari Tentena tiba, dipimpin oleh seorang anggota DPRD Poso, Herman Parimo. Parimo diketahui merupakan anggota dari Gerakan Pemuda Sulawesi Tengah (GPST), bekas milisi pro-pemerintah yang bertempur melawan Permesta dan DI/TII pada periode tahun 1950-an hingga 1960-an di Poso. Di sisi lain, sedikitnya sembilan truk Muslim tiba dari ibu kota Palu, Parigi, dan Ampana. Laporan dari seorang narasumber Muslim memperkirakan bahwa 1000 orang Muslim tiba dengan menggunakan 27 truk, mobil pikap, dan kapal motor.[5] Bentrokan meningkat, dan polisi tidak mampu berbuat banyak, meskipun mereka mengaku telah menutup jalur-jalur yang menuju ke Poso. Setelah seminggu, bentrokan kembali meruncing di tengah hujan deras, dan mereka yang kehilangan tempat tinggal memilih mengungsi di Tentena, Parigi, dan Ampana.
Spanduk, surat kaleng, dan grafiti yang menyerang para pejabat pemerintah kabupaten Poso yang beragama Kristen mulai menjamur, terutama menargetkan Parimo dan orang yang diduga mendukungnya, Yahya Patiro yang juga mencalonkan diri sebagai Bupati.[6] Panglima Komando Militer Daerah Wirabuana menyatakan bahwa yang mengobarkan kerusuhan adalah delapan pengacau Kristen yang telah mereka tahan. Anggota Komisi Nasional Hak Asasi Manusia (Komnas HAM) menyatakan hasil penyelidikan mereka menunjukkan bahwa kerusuhan di Poso terjadi bukan karena ketegangan agama atau etnis. Mereka menyebut kekerasan terjadi karena "miskomunikasi" dan mengklaim bahwa tidak ada pejabat lokal yang terlibat dalam upaya untuk mengembalikan kedamaian. Pemerintah Provinsi Sulawesi Tengah membentuk "Tim Klarifikasi" yang mewawancarai empat puluh saksi dan juga menyimpulkan bahwa tidak ada pejabat daerah Poso yang bertindak sebagai provokator.[7][8]
Parimo, yang disebut-sebut sebagai pemimpin iring-iringan kendaraan Kristen yang berangkat dari Tentena, ditangkap.[lower-alpha 1] Desas-desus terus berlanjut bahwa ada pejabat tinggi di Poso yang berada di balik kekerasan ini, seperti Bupati Arief Patanga yang beragama Islam, atau Sekretaris Kabupaten Yahya Patiro yang beragama Kristen. Patiro diberi jabatan di pemerintahan provinsi di Palu, meyebabkan kemarahan umat Islam Poso. Pada bulan Februari 1999, polisi menahan adik laki-laki Bupati, Agfar Patanga, dengan tuduhan memberikan hasutan untuk melakukan kekerasan. Pada bulan Juni 1999, Gubernur H.B. Paliudju mencopot Arief sebagai bupati. Laboratorium forensik di Sulawesi Selatan kemudian menyimpulkan bahwa Agfar Patanga adalah penulis dari surat tanpa nama yang isinya menuduh para pejabat Kristen Poso sebagai pihak yang memulai kerusuhan.
Pemilihan kepala daerah
Setelah undang-undang baru tentang desentralisasi disahkan, posisi bupati harus diisi bukan melalui pengangkatan tapi oleh pemilihan di DPRD Poso. Beberapa kandidat termasuk Patiro, seorang Protestan, dan Damsyik Ladjalani dari partai Muslim PPP, dicoret. Keadaan ini menyisakan tiga calon: seorang anggota Muslim dari Partai Golkar yang berkuasa sebelumnya bernama Muin Pusadan; seorang Muslim bernama Ismail Kasim; dan seorang politikus Kristen bernama Eddy Bungkundapu. Pada bulan Juni 1999, pemilihan umum secara demokratis untuk yang pertama kali dalam lebih dari empat dekade pasca kejatuhan Orde Baru, dilaksanakan secara nasional untuk memilih anggota DPRD di tingkat pusat, provinsi, dan kabupaten. Berbanding terbalik dengan partai oposisi seperti Partai Demokrasi Indonesia-Perjuangan (PDI-P) yang menang di Jawa, partai Golkar yang berkuasa mampu meraih kemenangan di Sulawesi, dan di pulau-pulau terluar lainnya. Keberhasilan mereka memastikan bahwa calon dari Golkar, Muin Pusadan, terpilih sebagai Bupati Poso dalam sebuah pemungutan suara yang ketat pada bulan Oktober 1999, meskipun hasil ini mengecewakan para pendukung Muslim dan Protestan dari kandidat lainnya.[lower-alpha 2][9]
Kerusuhan Poso II
Setelah lebih dari satu tahun masa tenang, rangkaian peristiwa politik dan hukum pada bulan April 2000 menimbulkan ketegangan.[10] Fase kedua berlanjut di sepanjang garis pertempuran yang sama dengan fase pertama, kali ini wilayah Kristen yang menderita kerusakan. Persidangan saudara mantan bupati Agfar Patanga telah dimulai. Dalam persidangan korupsi lainnya, seorang pengusaha lokal bernama Aliansa Tompo didakwa telah menyalahgunakan dana dari program kredit pedesaan (Kredit Usaha Tani, KUT). Ada desas-desus bahwa sebagian dari uang ini digunakan untuk menyewa massa untuk menyerang gedung pengadilan dan membakar dokumen-dokumen perihal keterlibatannya, yang memaksa penangguhan kedua kasus tersebut. Pengadilan Patanga kemudian kembali diadakan di Palu.[11] Selain itu, posisi tertinggi kedua di Poso, sekretaris wilayah atau sekwilda sedang dipertimbangkan, dan persaingannya sangat ketat. Sebuah surat kabar yang dicetak pada tanggal 15 April memuat pernyataan oleh Chaelani Umar, seorang anggota DPRD provinsi dari Partai Persatuan Pembangunan, yang memprediksi bahwa akan ada lebih banyak kekerasan yang terjadi apabila mantan calon bupati, Damsik Ladjalani, tidak dipilih.
Bentrokan April-Mei
Keesokan harinya, seorang pemuda Muslim mengklaim telah diserang oleh sekelompok pemuda Kristen, dan menunjukkan luka di lengannya sebagai bukti. Pihak Islam membalas, dan pertarungan antara pemuda-pemuda dari kelurahan mayoritas Kristen Lombogia dan para pemuda Islam dari kelurahan Kayamanya dan Sayo meningkat menjadi kekerasan yang meluas. Selama beberapa hari berikutnya, rumah-rumah yang dimiliki umat Kristen Poso di dekat terminal bus dan di Lombogia dibakar. Peristiwa ini memaksa Kapolres Poso saat itu untuk mendatangkan pasukan Brigade Mobil (BRIMOB) dari Palu.[12]
Kedatangan BRIMOB
Pada tanggal 17 April, anggota BRIMOB secara tidak sengaja menembaki kerumunan massa, menewaskan Mohammad Yusni (23) dan Yanto (13) dan melukai delapan orang Muslim lainnya, termasuk seorang pria bernama Rozal Machmud yang dilaporkan meninggal kemudian karena luka-lukanya. Setelah penguburan korban pada siang yang sama, Muslim yang marah menyerang Lombogia dan membakar rumah, gereja, dan sekolah.[13] Keesokan harinya, Gubernur Paliudju mengunjungi Poso dan disambut oleh sekelompok Muslim yang dipimpin oleh pengusaha dan tersangka penipuan Aliansa Tompo. Mereka menuntut agar Ladjalani menerima posisi sekwilda, agar kasus melawan Agfar Patanga ditutup, agar Kapolres dipecat, dan agar pasukan BRIMOB dikirim kembali ke Palu.[11] Human Rights Watch menilai tuntutan tersebut mencerminkan tema konflik yang mendasar: persaingan politik, sistem peradilan yang dipolitisir, dan ketidakpuasan terhadap para penegak hukum. BRIMOB dikirim pulang, namun pembakaran rumah berlanjut setelah sebuah mayat tak dikenal ditemukan di samping sejenis topi yang biasanya dikenakan oleh pihak Islam. Muslim dari kota dan sekitarnya membakar rumah, gereja, dan kantor cabang PDI-P, meninggalkan Lombogia dan Kasintuwu dalam kondisi hancur. Razia dalam bentuk pengecekan identitas —terutama terkait agama— dimulai di wilayah mayoritas Muslim. Beberapa orang Kristen dilaporkan ditarik paksa untuk keluar dari mobil dan dibunuh.
Pangdam Wirabuana Mayor Jenderal TNI Slamet Kirbiantoro di Makassar, Sulawesi Selatan, akhirnya mengirim 600 tentara dan pertempuran mereda. Gubernur meminta masyarakat Kristen Poso, yang banyak di antaranya telah melarikan diri ke Tentena atau bukit-bukit di sekitar kota Poso, untuk tidak membalas dendam namun menyerahkannya kepada Tuhan. Polisi mengumumkan tahap kedua selesai pada tanggal 3 Mei 2000.[14] Selama fase kedua, kedua belah pihak mulai menggunakan ikat kepala berwarna dan ban lengan untuk membedakan diri. Para pejuang Kristen dikenal sebagai pasukan merah atau kelompok merah, dan kelompok Islam sebagai pasukan putih atau kelompok putih. Meskipun pentingnya agama tidak boleh diabaikan, kedua kelompok ini juga mengatur jalur sosial, etnis, dan ekonomi, dan dengan demikian istilah pejuang Protestan atau Muslim berisiko terlalu menyederhanakan konflik.
Kerusuhan Poso III
Baru tiga minggu sejak fase kedua selesai, fase ketiga —yang menurut beberapa pengamat, merupakan yang terbesar dan terparah— dimulai. Periode ini didominasi oleh gelombang serangan balasan oleh kelompok merah Kristen terhadap warga Muslim.[15] Di samping bentrokan langsung dengan kelompok putih Islam, ada juga penculikan dan pembunuhan orang-orang yang tidak berkepentingan. Hasil wawancara yang dilakukan Human Rights Watch mengonfirmasi bahwa para migran dari Sulawesi Selatan dan Gorontalo yang umumnya menjadi korban atas tindakan tersebut, namun kelompok etnis dan suku lainnya juga menderita.[16]
Pada awal bulan Mei, muncul desas-desus bahwa banyak pemuda Kristen yang mengungsi telah melarikan diri ke sebuah kamp pelatihan kelompok merah di Kelei. Pasukan Kristen yang beroperasi pada fase ini disebut "kelelawar merah" dan "kelelawar hitam".[lower-alpha 3] Kelelawar hitam yang bertopeng seperti "ninja" ini, disebut-sebut menargetkan para Muslim di Kayamanya yang dianggap bertanggung jawab atas serangan di Lombogia pada fase sebelumnya.[lower-alpha 4] Pasukan ninja ini disebut-sebut dipimpin oleh Fabianus Tibo, seorang imigran sekaligus pekerja perkebunan beragama Katolik yang datang dari pulau Flores (Nusa Tenggara Timur), yang pernah dipenjara atas kasus pembunuhan seorang pria bertahun-tahun sebelumnya.[17] Selain itu, seorang tokoh Kristen bernama Adven Lateka digambarkan oleh pers dan kepolisian sebagai otak, pemodal keuangan, atau "aktor intelektual" di balik kekerasan tersebut.[18]
Pembalasan dendam
Pada pagi hari tanggal 23 Mei, sekelompok pasukan bertopeng ala ninja membunuh seorang polisi, Sersan Mayor Kamaruddin Ali, dan dua warga sipil Muslim, yang masing-masing bernama Abdul Syukur dan Baba. Kelompok ninja ini kemudian dilaporkan bersembunyi di sebuah gereja Katolik di Kelurahan Moengko.[15] Kelompok tersebut, termasuk Tibo, mulai bernegosiasi dengan polisi untuk menyerah.[17] Kerumunan warga Muslim mulai berkumpul di depan gereja, dan bukannya menyerahkan diri, Tibo serta yang lainnya justru melarikan diri ke perbukitan di belakang kompleks gereja. Gereja tersebut dibakar pada pukul 10.00 pagi dan pertempuran terjadi di seluruh kota, yang paling parah di Sayo, dimana sepuluh orang terluka terkena panah dan lemparan batu. Gubernur kembali mengisyaratkan bahwa ada pihak-pihak luar —merujuk kepada status imigran Tibo— yang menjadi provokator, sementara kepolisian mengumumkan bahwa tiga tersangka dari kelompok ninja telah ditahan dan dibawa ke Palu setelah dikeroyok oleh massa Muslim. Dua minggu kemudian tiga orang yang diduga sebagai provokator, diidentifikasi sebagai Yen, Raf, dan Leo, ditahan atas tuduhan menghasut kerusuhan pada tanggal 23 Mei.[19]
Meluasnya pertempuran
Pada tanggal 28 Mei, serangan meluas terhadap warga Islam terjadi di beberapa desa di kabupaten ini. Dalam sebuah peristiwa yang paling terkenal, sekelompok orang Kristen —beberapa sumber menyebut bahwa Tibo dan kelompoknya ikut berpartisipasi— mengelilingi Desa Sintuwu Lemba, yang juga dikenal sebagai Kilo Sembilan.[lower-alpha 5][20] Para wanita dan anak-anak ditangkap dan beberapa di antaranya mengalami pelecehan seksual. Sekitar tujuh puluh orang berlari ke pesantren terdekat —Pesantren Walisongo— dimana banyak warga Muslim dibunuh dengan senjata api dan parang, tanpa peduli mereka menyerah atau tidak. Mereka yang kabur, berhasil ditangkap untuk kemudian dieksekusi dan mayatnya dilemparkan ke Sungai Poso.[21] Tiga puluh sembilan mayat kemudian ditemukan di tiga kuburan massal, meskipun sebuah sumber Islam memperkirakan total 191 kematian dalam serangan tersebut. Seorang warga yang selamat dari serangan tersebut mengatakan kepada wartawan bahwa dirinya kembali ditangkap empat hari kemudian dan dibawa ke sungai untuk dieksekusi, namun ia sekali lagi berhasil lolos dan selamat.[22]
Pasca kerusuhan
Operasi militer dan polisi
Setelah kerusuhan mulai surut, Mabes Polri di Jakarta bergerak dengan mendirikan Komando Lapangan Operasi. Melalui kebijakan dari Jakarta, operasi militer di Poso dilaksanakan dengan berbagai sandi operasi. Operasi Sadar Maleo digelar pada tahun 2000, dengan BKO (badan kendali operasi) Polres Poso. Satuan-satuan TNI yang bergabung dalam operasi tersebut adalah Batalyon Infanteri 711/Raksatama Poso, Batalyon Infanteri 726/Tamalatea Makassar, Batalyon Infanteri 721/Makassau Palopo, dan Batalyon Zeni Tempur 8 Makassar. Di sisi lain, satuan kepolisian termasuk Brimob Polres Pare-Pare, Brimob Polres Makassar, Perintis dan Satuan Intel Polda Sulawesi Tengah.[23]
Mobilisasi kekuatan TNI-Polri melalui sandi Operasi Sintuwu Maroso terjadi setiap tahunnya, dan pada pertengahan bulan April 2004, operasi ini kembali diperpanjang.[24] Satuan TNI dan Polri yang dimasukkan ke dalam BKO operasi ini, termasuk Brimob Polda Papua, Brimob Polda Kalimantan Timur, Brimob Kelapa Dua Bogor, Brimob Polda Jawa Tengah, Brimob Polda Sulawesi Utara, Brimob Kendari, Brimob Polres Pare-Pare, Brimob Polres Makassar, Resimen Pelopor dan Brimob Polda Sulawesi Tengah. Untuk TNI, satuan yang di BKO-kan adalah Batalyon Infanteri 711/Raksatama Palu, Batalyon Infanteri 712/Wiratama Manado, Batalyon Infanteri 713/Satyatama Gorontalo, Batalyon Infanteri 721/Makassau Palopo, dan Batalyon Artileri Medan 6/Tamarunang Makassar. Pasukan gabungan ini ditempatkan di 142 pos penjagaan, dimulai dari Desa Tumora hingga ke perbatasan Sulawesi Tengah dengan Sulawesi Selatan, Desa Mayoa.[23]
Pihak yang terlibat
Dalam kekerasan dan kerusuhan yang terjadi antara masyarakat Kristen dan Islam di ibu kota Poso, kedua belah pihak didukung oleh massa seiman dari luar kota. Masyarakat Muslim dibantu oleh orang-orang yang berasal dari Ampana yang termasuk wilayah Tojo Una-Una dan terletak di sebelah timur laut kota Poso, dan Parigi yang berada di sebelah barat Kabupaten Poso. Di sisi lain, masyarakat Kristen dibantu oleh orang-orang Lage dari desa-desa seperti Sepe dan Silanca di Kecamatan Lage, sebelah tenggara ibu kota Poso.[25]
Islam
Milisi yang datang dari luar Poso dan Palu yang sudah berada di Poso pada akhir tahun 2001 meliputi:
Jemaah Islamiyah
Mujahidin KOMPAK
Laskar Jundullah, dipimpin oleh Agus Dwikarna dengan markas lokal di Pendolo, Pamona Selatan.
Laskar Wahdah Islamiyah, sebuah kelompok yang berbasis di Makassar dan berafiliasi dengan Wahdah Islamiyah dan dipimpin oleh Zaitun Rusmin.
Laskar Bulan Sabit Merah, dipimpin oleh seorang tokoh Darul Islam dari Jawa Barat dan menjalin hubungan erat dengan Laskar Jundullah.
Laskar Jihad, dengan pemimpin lokal Mohamed Harits dan Abu Ibrahim, dan dikirim ke Poso sekitar bulan Juli tahun 2001.
Laskar Khalid bin Walid, sebuah milisi kecil yang berasosiasi dengan Partai Keadilan dan dipimpin oleh Sugianto Kaimudin.
Milisi dan organisasi lokal yang berpihak pada Muslim meliputi:
Forum Perjuangan Ummat Islam, dipimpin oleh Adnan Arsal dan merupakan organisasi dimana banyak anggota Jundullah direkrut.
Majelis Dzikir Nurkhaerat Poso, dipimpin oleh Habib Saleh al-Idrus.
Gerakan Anak Monginsidi, dipimpin oleh Mohammed Dong.
Anak Tanah Runtuh, sebuah milisi kecil yang dipimpin oleh Adnan Arsal dan berbasis di kelurahan Gebangrejo, Poso Kota.
Brigade Pemuda Hisbullah Sulteng, sebuah pasukan kecil yang berkaitan dengan cabang lokal dari Partai Bulan Bintang.
Kristen
Berbeda dengan milisi Islam, milisi Kristen sedikit sulit untuk diidentifikasi. Salah satu di antara beberapa kelompok milisi yang berhasil diidentifikasi adalah Brigade Manguni. Milisi ini berpusat di Manado, Sulawesi Utara dengan jumlah personel sekitar 700 orang. Dalam kerusuhan Poso, pasukan ini diduga berbasis di daerah Sepe dan Silanca, Lage. Brigade Manguni memiliki divisi di masing-masing daerah yang membawahi cabang satuan. Pada fase ketiga yang berlangsung pada bulan Mei 2000, muncul milisi dengan nama Laskar Kristus. Kelompok ini disebut-sebut terdiri dari tiga kelompok, yaitu pasukan Macan, pasukan Kelelawar, dan pasukan kipas (sisiru).
Kelompok lain yang terorganisir oleh warga Kristen di Poso adalah Angkatan Muda Sintuwu Maroso (ANSIMAR). Kelompok ini pada umumnya terdiri dari para kaum muda terpelajar di kota Poso. Para anggota ANSIMAR sebagian besar terdiri dari warga kelurahan Lombogia. Rumah-rumah mereka dibakar massa Islam saat fase kedua kerusuhan yang terjadi bulan April tahun 2000, sehingga sebagian besar dari mereka terpaksa mengungsi ke Tentena. Mereka tidak berpartisipasi dalam bentrokan fisik, melainkan lebih kepada upaya untuk mencari penyelesaian konflik.
Korban
Pertanyaan tentang jumlah korban sangat sensitif dan berunsur politis. Hal ini didorong oleh rasa keberatan yang dibuat lebih kuat oleh laporan berita yang tidak lengkap atau kabar miring tentang serangan dan desas-desus terbaru tentang pembantaian yang akan terjadi. Kurangnya pelaporan yang jelas oleh media atau investigasi oleh pemerintah, ditambah dengan medan yang luas dan durasi konflik yang panjang, menyulitkan untuk menentukan jumlah korban yang sebenarnya. Meski demikian, Human Rights Watch mencatat bahwa kedua belah pihak telah menderita banyak korban dalam kerusuhan ini.[26] Meski ada beberapa perkiraan yang mencapai sekitar 2.000 korban jiwa, sebagian besar memperkirakan antara 500 hingga 1.000 korban. Versi pemerintah, yang dikeluarkan pada tanggal 5 Desember 2001 —tepat sebelum penandatanganan Deklarasi Malino— dirinci menjadi 577 korban tewas, 384 terluka, 7.932 rumah hancur, serta 510 fasilitas umum terbakar atau rusak. Sebuah kelompok Muslim, Tim Evakuasi Pencari Fakta Korban Muslim Kerusuhan Poso (Victims of the Poso Conflict Evacuation and Fact Finding Team), mengklaim bahwa antara bulan Mei 2000 hingga Desember 2001, 840 mayat Muslim ditemukan, kebanyakan ditemukan di Sungai Poso dan hutan-hutan di tepi kota. Jumlah yang tidak diketahui juga dikatakan hilang. Kebanyakan korban jiwa diperkirakan sampai pada kerusuhan ketiga, pada bulan Mei dan Juni 2000.[27]
Meskipun pertanyaan seperti ini adalah sesuatu yang dapat diselesaikan melalui penyelidikan independen secara menyeluruh, namun pengaruh lingkungan yang sangat terpolitisasi, hasil jangka panjang Deklarasi Malino, dan kelemahan Komnas HAM membuat usaha semacam itu tidak mungkin terjadi. Jika tidak dilakukan dengan tingkat profesionalisme yang tinggi, penyelidikan perihal jumlah korban bisa memperburuk kondisi lebih jauh. Tetapi rekonsiliasi juga mungkin akan terhambat, kecuali jika kedua belah pihak merasa bahwa keadilan telah ditangani dalam kejahatan terburuk. Masih ada kejahatan berat dimana tidak ada yang bertanggung jawab, seperti pembunuhan terhadap empat belas Muslim di Dusun Buyung Katedo pada bulan Juli 2001 dan serangan sporadis terhadap desa-desa Kristen pada bulan November. Keluarga dan kerabat dari mereka yang hilang —kebanyakan di antaranya diculik selama masa kerusuhan— masih menunggu informasi tentang saudara mereka yang diculik.[28]
Pengungsi internal
Dengan gelombang kekerasan yang terus-menerus terjadi, masyarakat melarikan diri ke daerah-daerah dengan mayoritas agama yang mereka anut: Muslim pergi ke Palu, Ampana, Parigi, hingga Sulawesi Selatan, sementara Kristen melarikan diri ke Tentena dan Napu di wilayah pegunungan, atau Manado di Sulawesi Utara. Pada bulan Januari 2002, setelah Deklarasi Malino ditandatangani, angka dari kantor pemerintah untuk mengkoordinasikan respon kemanusiaan dalam konflik memperkirakan jumlah total 86.000 pengungsi di Sulawesi Tengah. Gereja Kristen Sulawesi Tengah memperkirakan 42.000 pengungsi di basis daerah Kristen di kabupaten lainnya.[29][30]
Setelah Deklarasi Malino, ada beberapa kemajuan tentatif. Pada akhir Februari, 10.000 pengungsi telah kembali ke rumah, sebagian besar ke kota Poso, kecamatan Poso Pesisir, Lage, dan Tojo.[31] Pada bulan Maret 2002, Human Rights Watch menemukan bahwa banyak keluarga yang dengan ragu mengirimkan anggota keluarga laki-laki untuk kembali dan membersihkan reruntuhan dengan membangun rumah sementara, sambil menunggu untuk melihat jika situasi tetap stabil. Beberapa juga menunggu akhir tahun sekolah. Sejak itu jumlah pengungsi mulai menurun, dan perlahan-lahan, berkurang. Kantor Kesejahteraan Bangsa dan Politik Kabupaten Poso melaporkan bahwa pada pertengahan Juli 2002, 43.308 orang telah kembali ke rumah, sekitar 40 persen dari perkiraan 110.227 pengungsi.[32]
Ada dua pengecualian penting untuk tren positif ini. Kekerasan baru sering membuat warga yang trauma untuk kembali melarikan diri ke daerah yang aman. Misalnya, bentrokan pada bulan Agustus 2002 memaksa sekitar 1.200 orang untuk mencari perlindungan di Tentena. Upaya pemerintah atau individu untuk membangun kembali telah terhambat oleh putaran baru kekerasan di seluruh krisis. Beberapa orang mengatakan kepada Human Rights Watch bahwa mereka telah melihat rumah mereka hancur lebih dari sekali, dan barak yang dibangun oleh pemerintah kabupaten dan TNI pada tahun 2000 sering menjadi sasaran dalam serangan. Warga Kristen di Tentena juga tidak punya rencana untuk membongkar tempat penampungan mereka yang susah payah dibangun, jika mereka membutuhkan tempat perlindungan di masa depan.[33]
Pengecualian penting lainnya berkaitan dengan pengungsi yang termasuk minoritas di daerah asalnya. Pengungsi Muslim dari Tentena mengatakan kepada Human Rights Watch di Palu bahwa mereka tidak memiliki rencana untuk pulang ke rumah, meskipun sisa-sisa dari dua puluh empat orang Muslim tidak pernah meninggalkan dan melaporkan situasi aman.
Beberapa pengungsi diberi akses ke tanah di daerah baru mereka, seperti daerah Nunu di Palu, dan mampu mendukung diri mereka sendiri melalui kegiatan pertanian. Pengungsi Kristen di Tentena membangun perumahan yang luas dan banyak menemukan pekerjaan di pasar kota, yang baik secara ekonomi karena perjalanan ke pasar lain dibatasi. Di daerah dengan tanah atau pekerjaan yang langka, kondisi justru jauh lebih buruk.
Sebuah LSM lokal melaporkan pada Agustus 2002 bahwa kebutuhan dasar pengungsi tidak terpenuhi, seperti kurangnya nutrisi dan gizi pada anak, serta diare yang meluas, penyakit kulit, dan tetanus dari luka tembakan.[34] Dalam sebuah penilaian kesehatan mental oleh pemerintah pada tahun 2001, mengindikasikan bahwa lebih dari 55 persen dari mereka yang mengungsi menderita masalah psikologis, sedangkan masalah kesehatan utama adalah malaria, gangguan pernafasan, masalah lambung-usus, dan penyakit kulit.[35][lower-alpha 6]
Lihat juga
Konflik sektarian Maluku
Kerusuhan Sambas
Konflik Sampit
Kasus Tibo
Catatan
Referensi
Daftar pustaka
Buku
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
Jurnal
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); Cite journal requires |journal= (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last3= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
Laporan
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |author= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |author= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |author= at position 1 (help); Check date values in: |date= (help)
templatestyles stripmarker in |author= at position 1 (help); Check date values in: |date= (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
Sumber
Buku
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last3= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last4= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |editor-last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last3= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |editor-last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |editor2-last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |editor-last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |editor3-last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |editor2-last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |editor4-last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
Jurnal
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |author= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help)
Laporan
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |author= at position 1 (help); Check date values in: |date= (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help); templatestyles stripmarker in |last2= at position 1 (help)
templatestyles stripmarker in |last= at position 1 (help)
Kategori:Kabupaten Poso
Kategori:Indonesia dalam tahun 1998
Kategori:Indonesia dalam tahun 2000
Kategori:Indonesia dalam tahun 2001 | https://id.wikipedia.org/wiki/Kerusuhan%20Poso |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1482,
2314,
2949,
5022,
6025,
6849,
7766,
8924
],
"plaintext_end_byte": [
1481,
2313,
2926,
5021,
6024,
6796,
7765,
8768,
9335
]
} | จอห์น เบาว์ริงคือใคร? | จอห์น เบาว์ริง | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
เซอร์จอห์น เบาว์ริง (English: Sir John Bowring; 17 ตุลาคม พ.ศ. 2335 – 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2415) เป็นเจ้าเมืองฮ่องกง (ค.ศ. 1848-1857) พ่อค้า นักการทูต นักเศรษฐศาสตร์การเมือง นักการศาสนา นักแต่งเพลงสวด กวี นักประพันธ์ บรรณาธิการ และนักภาษาศาสตร์ (โดยรู้ถึง 10 ภาษาหลัก ๆ ทั้งหมด ในยุโรป รวมทั้งภาษาจีน) ตลอดจนถึงเป็นราชทูตที่ได้รับการแต่งตั้งจาก สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียแห่งอังกฤษ เพื่อเข้ามาเจริญพระราชไมตรีและเจรจาทำสนธิสัญญากับราชสำนักไทย ในปี พ.ศ. 2398 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในที่สุดก็มีการลงนามในสนธิสัญญาเบาริง เมื่อวันที่ 18 เมษายนปีเดียวกัน
สนธิสัญญาฉบับนี้มีผลให้สยามต้องเสียอำนาจอธิปไตยทางการศาลและคนในบังคับอังกฤษมีสิทธิสภาพนอกอาณาเขตในสยาม นอกจากนี้ สนธิสัญญาดังกล่าวเป็นการเปิดการค้าเสรีกับต่างประเทศ ถือเป็นการสิ้นสุดของการผูกขาดการค้ากับต่างประเทศโดยกรมพระคลังสินค้าของสยาม สนธิสัญญานี้มีผลใช้บังคับอยู่นานกว่า 70 ปี
ท้ายที่สุดสมัยปลายรัชกาลที่ 4 และต้นรัชกาลที่ 5 ท่านได้รับแต่งตั้งเป็นอัครราชทูตไทยประจำกรุงลอนดอนและทวีปยุโรป ถือได้ว่าเป็น “ตัวแทนประจำคนแรกของไทย” ก็ว่าได้ มีบรรดาศักดิ์เป็น “พระยาสยามมานุกูลกิจ สยามมิตรมหายศ”
ประวัติ
เซอร์ จอห์น เบาว์ริง เกิดที่นครเอ็กซิเตอร์ มณฑลเดวอน ทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศอังกฤษ เป็นเด็กฉลาดหลักแหลม เรียนเก่ง เขาสามารถพูดได้ถึง 10 ภาษาหลัก ๆ ในทวีปยุโรปทั้งหมดรวมถึงจีนกลาง เริ่มเขียนบทความลงใน "Westminster Review” นิตยสารวิเคราะห์เศรษฐกิจ ต่อมาในปี 2368 ได้ขึ้นเป็นบรรณาธิการ และได้ย้ายไปเนเธอร์แลนด์เรียนจบนิติศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต (Doctor of Laws) จากมหาวิทยาลัยกรอนิงเกน (University of Groningen) ต่อมาได้เป็นสมาชิกของสภา Kilmarnock Burghs จากนั้นได้รับการแต่งตั้งไปเจรจาทางการค้ากับฝรั่งเศส สวิตเซอร์แลนด์ อิตาลี ซีเรีย และเยอรมัน ซึ่งต่อมาได้เป็นตัวแทน การเจรจาทางการค้ากับจีนที่เมืองกวางจูในปี 2392 หลังจากนั้นอีก 5 ปี ก็ขึ้นเป็นข้าหลวงอังกฤษประจำฮ่องกง เมื่อฮ่องกงตกเป็นอาณานิคมของอังกฤษ หลังจีนพ่ายแพ้ในสงครามฝิ่นครั้งที่สอง และได้ขึ้นเป็นเจ้าเมืองฮ่องกง ในปี 2398
เบาว์ริงได้เชิญพระราชสาสน์ในสมเด็จพระนางเจ้าวิกตอเรีย พร้อมด้วยเครื่องราชบรรณาการเข้ามาทำสนธิสัญญาทางไมตรีกับสยาม สัญญาฉบับนั้นคือ "สนธิสัญญาเบาว์ริง” เมื่อวันที่ 18 เมษายน 2398 ซึ่งเป็นผลทำให้สยามต้องสูญเสียอำนาจอธิปไตยทางการศาล และมีสิทธิสภาพนอกอาณาเขต และทำให้เกิดการค้าเสรีถือเป็นการสิ้นสุดของการผูกขาดการค้าต่างประเทศ โดยพระคลังสินค้าของสยาม
ช่วงต้นรัชกาลที่ 5 เบาว์ริง ได้รับแต่งตั้งเป็นอัครราชทูตไทยประจำกรุงลอนดอน และทวีปยุโรป มีบรรดาศักดิ์เป็น "พระยาสยามมานุกูลกิจ สยามมิตรมหายศ” ต่อมาในปี พ.ศ. 2404 เบาว์ริงย้ายไปเป็นตัวแทนทางการค้าที่อิตาลี และอีกหลายประเทศในยุโรป เบาว์ริงเสียชีวิตเมือวันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2415
สนธิสัญญาเบาว์ริง
สนธิสัญญาเบาว์ริง ว่าด้วย “การค้าเสรี” อันเป็น “ระเบียบใหม่” ของโลกในยุคลัทธิจักรวรรดินิยม อาณานิคมตะวันตก ลงนามกันระหว่างอังกฤษและสยามเมื่อ 18 เมษายน พ.ศ. 2398 (ค.ศ. 1855) ในสมัยนายกรัฐมนตรี เฮนรี จอห์น เทมเพิล ไวเคานท์พาลเมอร์สตันที่ 3 รัฐบาลในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย และราชอาณาจักรสยาม สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
สนธิสัญญานี้มีความสำคัญอย่างยิ่งและใช้บังคับอยู่เป็นเวลา ถึง 70 กว่าปี จนกระทั่งมีการแก้ไขค่อยๆยกเลิกไปในสมัยรัชกาลที่ 6 ภายหลังเมื่อสงครามโลกครั้งที่ 1 สิ้นสุดลงเมื่อปี พ.ศ. 2461 (1918) แต่กว่าจะสิ้นสุดสมบูรณ์ ก็ล่วงมาถึงในปี พ.ศ. 2482 (1938) ในรัฐบาล จอมพล ป พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรี ที่ได้มีการแก้ไขและลงนามในสนธิสัญญาใหม่กับประเทศตะวันตก (และญี่ปุ่น) ใหม่ทั้งหมด
ดูเพิ่ม
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช
อ้างอิง
สารคดี
สารคดี
หมวดหมู่:นักการทูตชาวอังกฤษ
หมวดหมู่:ชาวอังกฤษในประเทศไทย
หมวดหมู่:บรรดาศักดิ์ชั้นพระยา
หมวดหมู่:บุคคลจากเอ็กซิเตอร์
หมวดหมู่:บุคคลจากมณฑลเดวอน | https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99%20%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
320,
1086,
1973,
2696,
3617,
4941,
6058,
6426,
6848,
9001,
10080,
11571,
12469,
12681,
14099,
14779,
15865,
16158,
17149,
18320,
19885,
20238,
23725,
25370,
26307,
27085,
28162,
28692,
29232,
29721,
30504,
32731,
33848,
36680,
37682,
39524,
41922,
42304,
44052,
45085,
45516,
46227,
47013,
47984,
49631,
49993,
51169,
52291,
53120,
54411,
55453,
56525,
57764,
59060,
59977,
61805,
62353,
64550,
64913,
65931,
68319,
68775,
69711,
70241,
71455,
72950,
74228,
75702,
77144,
77984,
80663,
81075,
81742,
83332,
83601,
84792,
86465,
87921,
89073,
90853,
92333,
93684,
94062,
95258
],
"plaintext_end_byte": [
319,
1085,
1972,
2619,
3616,
4901,
6015,
6425,
6847,
9000,
10079,
11558,
12468,
12668,
14098,
14778,
15864,
16139,
17148,
18319,
19884,
20218,
23669,
25369,
26273,
27084,
28161,
28644,
29231,
29703,
30503,
32700,
33847,
36679,
37663,
39478,
41903,
42303,
44051,
45084,
45496,
46226,
46995,
47983,
49630,
49975,
51168,
52290,
53107,
54410,
55452,
56509,
57763,
59059,
59955,
61804,
62334,
64528,
64870,
65930,
68318,
68737,
69709,
70240,
71453,
72949,
74227,
75701,
77143,
77983,
80662,
81074,
81741,
83330,
83554,
84791,
86464,
87920,
89028,
90852,
92332,
93683,
94004,
95192,
95519
]
} | Какой город называют столицей джаза? | Джаз | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Джаз (English: jazz) — род музыкального искусства, сложившийся под влиянием африканских ритмов, европейской гармонии, с привлечением элементов афроамериканского фольклора[1][2][3].
Джаз как явление возник в 1910-х годах на юге США и быстро распространился во всех развитых странах[4][1]. На родине оригинальный стиль обогащался, в частности, различными региональными музыкальными особенностями[5]. Популярная музыка и джаз в 1920-е годы стали для многих людей почти равнозначными понятиями, при этом американские критики, в первую очередь, противопоставили его коммерческой музыкальной индустрии США[6][* 1].
В XX веке направление постоянно преображалось, пройдя несколько характерных этапов развития[3]. В течение 1930—1940-х годов термин дестабилизировался свинговым бумом и би-боп-движением. Современное значение появилось в 1950-х годах, когда джаз объединили в музыкальный жанр, с описанием, соединившим разные стили всех временных периодов[6][7]. Большинству разновидностей жанра свойственен свинг, вокальная экспрессия, импровизация, опора на риффы, использование ладов с блюзовыми нотами[2][1].
Постепенно джаз приблизился к сфере высокого искусства, сохранив свою противоречивую тождественность как популярной, так и академической музыке[8]. Джаз остаётся престижным и поддерживается научными кругами, учредительными фондами, всемирной сетью фестивалей. Наследие джаза широко известно, и он продолжает влиять на мировую музыкальную культуру[9].
История развития джаза. Основные течения
Джаз возник как соединение нескольких музыкальных культур разных народов и национальных традиций. Первоначально он прибыл из африканских земель. Для любой африканской музыки характерен очень сложный ритм, музыка всегда сопровождается танцами, которые представляют собой быстрые притопывания и прихлопывания. На этой основе в конце XIX века сложился ещё один музыкальный жанр регтайм. Впоследствии, ритмы регтайма в сочетании с элементами блюза дали начало новому музыкальному направлению — джазу.
Истоки джаза связаны с блюзом. Джаз возник в конце XIX века как слияние африканских ритмов и европейской гармонии, но истоки его следует искать с момента завоза рабов из Африки на территорию Нового Света. Привезённые рабы не были выходцами из одного рода и обычно даже не понимали друг друга. Необходимость консолидации привела к объединению множества культур и, как следствие — к созданию единой культуры (в том числе и музыкальной) афроамериканцев. Процессы смешивания африканской музыкальной культуры и европейской (которая тоже претерпела серьёзные изменения в Новом Свете) происходили, начиная с XVIII века, и в XIX веке привели к возникновению «протоджаза», а затем и джаза в общепринятом понимании.
Новоорлеанский джаз
Термином «новоорлеанский», или «традиционный», джаз обычно определяют стиль музыкантов, исполнявших джаз в Новом Орлеане в период между 1900 и 1917 гг., а также новоорлеанскими музыкантами, которые играли в Чикаго и записывали пластинки, начиная приблизительно с 1917-го и на протяжении 1920-х годов. Этот период джазовой истории также известен как «эпоха джаза». Понятие также используется для описания музыки, исполняемой в различные исторические периоды представителями новоорлеанского возрождения, стремившимися исполнять джаз в том же самом стиле, что и музыканты новоорлеанской школы.
Первая четверть XX века
После закрытия Сторивилла джаз из регионального фольклорного жанра начинает превращаться в общенациональное музыкальное направление, распространяясь на северные и северо-восточные провинции США.
Но его широкому распространению, конечно, не могло способствовать только закрытие одного увеселительного квартала. Наряду с Новым Орлеаном, в развитии джаза большое значение с самого начала играли Сент-Луис, Канзас-Сити и Мемфис.
В Мемфисе в XIX веке зародился регтайм, откуда потом в период 1890—1903 годов он распространился по всему североамериканскому континенту. С другой стороны, представления менестрелей, с их пёстрой мозаикой всевозможных музыкальных течений афроамериканского фольклора от джиги до регтайма, быстро распространились повсюду и подготовили почву для прихода джаза. Многие будущие знаменитости джаза начинали свой путь именно в менестрель-шоу. Задолго до закрытия Сторивилла новоорлеанские музыканты отправлялись на гастроли с так называемыми «водевильными» труппами. Джелли Ролл Мортон с 1904 года регулярно гастролировал в Алабаме, Флориде, Техасе. С 1914 года он имел контракт на выступления в Чикаго. В 1915 году переезжает в Чикаго и белый диксилендовый оркестр Тома Брауна. Крупные водевильные турне в Чикаго совершал и знаменитый «Креол Бэнд», руководимый новоорлеанским корнетистом Фредди Кеппардом. Отделившись в своё время от «Олимпия Бэнда», артисты Кеппарда уже в 1914 году успешно выступали в самом лучшем театре Чикаго и получили предложение сделать звуковую запись своих выступлений даже прежде «Original Dixieland Jazz Band», которое, впрочем, Фредди Кеппард недальновидно отклонил.
Значительно расширили территорию, охваченную воздействием джаза, оркестры, игравшие на прогулочных пароходах, ходивших вверх по Миссисипи. Ещё с конца XIX века стали популярными речные поездки из Нового Орлеана в Сент-Пол сначала на уик-энд, а впоследствии и на целую неделю. С 1900 года на этих прогулочных пароходах (riverboat) начинают выступать новоорлеанские оркестры, музыка которых становится наиболее привлекательным развлечением для пассажиров во время речных туров. В одном из таких оркестров «Шугер Джонни» начинала будущая жена Луи Армстронга, первая джазовая пианистка Лил Хардин.
В riverboat-оркестре другого пианиста Фэйтса Мэрейбла выступало много будущих новоорлеанских джазовых звёзд. Пароходы, совершавшие рейсы по реке, часто останавливались на попутных станциях, где оркестры устраивали концерты для местной публики. Именно такие концерты стали творческими дебютами для Бикса Бейдербека, Джесса Стейси и многих других. Ещё один знаменитый маршрут пролегал по Миссури до Канзас-Сити. В этом городе, где благодаря крепким корням афроамериканского фольклора развился и окончательно дооформился блюз, виртуозная игра новоорлеанских джазменов нашла исключительно благодатную среду. Главным центром развития джазовой музыки к началу 1920-х становится Чикаго, в котором усилиями многих музыкантов, собравшихся из разных концов США, создаётся стиль, получивший прозвище чикагский джаз.
Свинг
Свинг в переводе с английского «swing» означает «качание». Термин имеет два значения. Во-первых, это выразительное средство в джазе. Характерный тип пульсации, основанной на постоянных отклонениях ритма от опорных долей. Благодаря этому создается впечатление большой внутренней энергии, находящейся в состоянии неустойчивого равновесия. Во-вторых, стиль оркестрового джаза, сложившийся на рубеже 1920—30-х годов в результате синтеза негритянских и европейских стилевых форм джазовой музыки.
Исполнители: Joe Pass, Frank Sinatra, Benny Goodman, Norah Jones, Michel Legrand, Oscar Peterson, Ike Quebec, Paulinho Da Costa, Wynton Marsalis Septet, Mills Brothers, Stephane Grappelli.
Бибоп
Джазовый стиль, сложившийся в начале — середине 40-х годов XX века в Нью-Йорке и открывший собой эпоху модерн-джаза. Характеризуется быстрым темпом и сложными импровизациями, основанными на изменении гармонии, а не мелодии. Сверхбыстрый темп исполнения был введён Паркером и Гиллеспи, дабы не подпустить к их новым импровизациям непрофессионалов. Кроме всего прочего, отличительной чертой всех бибоперов стала эпатажная манера поведения и внешнего облика: изогнутая труба «Диззи» Гиллеспи, поведение Чарли Паркера и «Диззи» Гиллеспи, нелепые шляпы Телониуса Монка и т. д.
Возникнув как реакция на повсеместное распространение свинга, бибоп продолжил развивать его принципы в использовании выразительных средств, но вместе с тем обнаружил ряд противоположных тенденций.
Название этого направления в джазе произошло от «ри-боп» — слова, характеризующего манеру исполнения музыкантов данного стиля. В этой музыке на первый план выступает солист, его музыкальная вдохновлённость и виртуозное владение инструментом. Бибоп требовал от слушателя, привыкшего к танцевальной музыке свинг, очень многого и зачастую вызывал непонимание у публики.
В отличие от свинга, большей частью представляющего собой музыку больших коммерческих танцевальных оркестров, бибоп — это экспериментальное творческое направление в джазе, связанное главным образом с практикой малых ансамблей (комбо) и антикоммерческое по своей направленности.
Этап бибопа стал значительным смещением акцента в джазе от популярной танцевальной музыки к более высокохудожественной, интеллектуальной, но менее массовой «музыке для музыкантов». Боп-музыканты предпочитали сложные импровизации, основанные на обыгрывании гармонической составляющей пьес вместо мелодий.
Основными застрельщиками рождения стали: саксофонист Чарли Паркер, трубач Диззи Гиллеспи, пианисты Бад Пауэлл и Телониус Монк, барабанщик Макс Роуч.
Биг-бэнды
Классическая, сложившаяся форма биг-бэндов известна в джазе с начала 1920-х годов. Эта форма сохранила свою актуальность вплоть до конца 1940-х. Музыканты, поступившие в большинство биг-бэндов как правило чуть ли не в подростковом возрасте, играли вполне определённые партии, или заученные на репетициях, или по нотам. Тщательные оркестровки вместе с крупными секциями медных и деревянных духовых инструментов выводили богатые джазовые гармонии и создавали сенсационно громкое звучание, ставшее известным как «звуки биг-бэнда» («the big band sound»).
Биг-бэнд стал популярной музыкой своего времени, достигнув пика славы в середине 1930-х. Эта музыка стала источником повального увлечения свинговыми танцами. Руководители знаменитых джаз-оркестров Дюк Эллингтон, Бенни Гудмен, Каунт Бэйси, Арти Шоу, Чик Уэбб, Гленн Миллер, Томми Дорси, Джимми Лансфорд, Чарли Барнет сочинили или аранжировали и записали на пластинки подлинный хит-парад мелодий, которые звучали не только по радио, но и повсюду в танцевальных залах. Многие биг-бэнды демонстрировали своих импровизаторов-солистов, которые доводили зрителей до состояния, близкого к истерии во время хорошо раскрученных «сражений оркестров».
Хотя популярность биг-бэндов после Второй мировой войны значительно снизилась, оркестры во главе с Бэйси, Эллингтоном, Вуди Германом, Стэном Кентоном, Гарри Джеймсом и многими другими часто гастролировали и записывали пластинки в течение нескольких следующих десятилетий. Их музыка постепенно преображалась под влиянием новых течений. Такие группы, как ансамбли во главе с Бойдом Райберном, Сан Ра, Оливером Нельсоном, Чарльзом Мингусом, Тэдом Джонсом-Мэлом Льюисом исследовали новые понятия в гармонии, инструментовках и импровизационной свободе.
Сегодня биг-бенды являются стандартом в джазовом образовании. Репертуарные оркестры типа джазового оркестра Линкольн-Центра, Джазового оркестра Карнеги-Холл, Смитсоновский оркестр шедевров джаза и Чикагского джазового ансамбля регулярно играют оригинальные аранжировки биг-бэндовских композиций.
В 2008 году на русском языке вышла каноническая книга Джорджа Саймона , являющаяся по своей сути почти полной энциклопедией всех биг-бэндов золотого века с начала 20-х по 60-е годы XX века.
Мейнстрим
После окончания господствующей моды больших оркестров в эпоху биг-бендов, когда музыку больших оркестров на сцене стали теснить маленькие джазовые ансамбли, свинговая музыка продолжала звучать. Многие знаменитые свинговые солисты после концертных выступлений в болл-румах, любили поиграть в своё удовольствие на спонтанно устраиваемых джемах в небольших клубах на 52-й улице в Нью-Йорке. Причём это были не только те, кто работал в качестве «сайдменов» в больших оркестрах, такие как Бэн Уэбстер, Коулмен Хоукинс, Лестер Янг, Рой Элдридж, Джонни Ходжес, Бак Клэйтон и другие. Сами руководители биг-бэндов — Дюк Эллингтон, Каунт Бэйси, Бенни Гудмен, Джек Тигарден, Гарри Джеймс, Джин Крупа, будучи изначально солистами, а не только дирижёрами, тоже искали возможности поиграть отдельно от своего большого коллектива, в малом составе. Не принимая новаторские приёмы наступающего бибопа, эти музыканты придерживались традиционной для свинга манеры, демонстрируя при этом неиссякаемую фантазию при исполнении импровизационных партий. Основные звезды свинга постоянно выступали и записывались в небольших составах, получивших название «комбо», в рамках которых было гораздо больше простора для импровизаций. Стиль этого направления клубного джаза конца 1930-х получил с началом подъёма бибопа название мейнстрим, или главное течение.
Некоторых из самых прекрасных исполнителей этой эпохи можно было услышать в прекрасной форме на джемах 1950-х, когда аккордная импровизация уже получила преимущественное применение по сравнению с методом раскрашивания мелодии, характерная для эпохи свинга.
Вновь возникнув как свободный стиль в конце 1970-х и 1980-х, мейнстрим впитал в себя элементы кул-джаза, бибопа и хард-бопа. Термин «современный мейнстрим» или постбибоп используется сегодня почти для любого стиля, который не имеет близкой связи с историческими стилями джазовой музыки.
Северо-восточный джаз. Страйд
Хотя история джаза и началась в Новом Орлеане с наступлением XX века, но эта музыка пережила настоящий взлёт в начале 1920-х, когда трубач Луи Армстронг оставил Новый Орлеан, чтобы создать новую революционную музыку в Чикаго. Начавшаяся вскоре после этого миграция новоорлеанских джазовых мастеров в Нью-Йорк ознаменовала тенденцию постоянного движения джазовых музыкантов с Юга на Север. Чикаго воспринял музыку Нового Орлеана и сделал её горячей, подняв её накал не только усилием знаменитых ансамблей Армстронга Горячая Пятёрка и Горячая Семёрка, но также и других, включая таких мастеров, как Эдди Кондон и Джимми МакПартланд, чья бригада из Austin High School помогла возрождению Новоорлеанской школы. К числу других знаменитых чикагцев, раздвинувших горизонты классического джазового стиля Нового Орлеана, можно отнести пианиста Арта Ходеса, барабанщика Барретта Димса и кларнетиста Бенни Гудмена.
Армстронг и Гудман, перебравшиеся в конечном счёте в Нью-Йорк, создали там своеобразную критическую массу, которая помогла этому городу превратиться в настоящую джазовую столицу мира. И в то время как Чикаго оставался в первой четверти XX века в основном центром звуковой записи, Нью-Йорк наряду с этим превратился и в главную концертную площадку джаза, располагая такими легендарными клубами, как Минтон Плейхаус, Коттон Клаб, Савой и Вилидж Вэнджуард, а также такими аренами, как Карнеги Холл.
Стиль Канзас-Сити
В эпоху Великой депрессии и сухого закона джазовая сцена Канзас-Сити превратилась в своеобразную Мекку новомодных звуков конца 1920-х и 1930-х. Для стиля, процветавшего в Канзас-Сити, характерны проникновенные пьесы с блюзовой окраской, исполнявшиеся как биг-бендами, так и маленькими свинговыми ансамблями, демонстрировавшими очень энергичные соло, исполнявшиеся для посетителей кабачков с подпольно продававшимся спиртным.
Именно в этих кабачках и выкристаллизовался стиль великого Каунта Бэйси, начинавшего в Канзас-сити в оркестре Уолтера Пэйджа и впоследствии у Бенни Моутена. Оба этих оркестра были типичными представителями стиля Канзас-сити, основой которого стала своеобразная форма блюза, получившая название «городской блюз» и сформировавшаяся в игре вышеназванных оркестров. Джазовая сцена Канзас-сити отличалась также целой плеядой выдающихся мастеров вокального блюза, признанным «королём» среди которых был многолетний солист оркестра Каунта Бэйси, знаменитый блюзовый певец Джимми Рашинг.
Знаменитый альтсаксофонист Чарли Паркер, родившийся в Канзас-Сити, по приезде в Нью-Йорк широко использовал характерные блюзовые приёмы, разученные им в оркестрах Канзас-сити и составившие впоследствии один из отправных моментов в экспериментах бопперов в 1940-е.
Джаз Западного побережья
Исполнители, захваченные движением кул-джаза в 1950-е годы много работали в студиях звукозаписи Лос-Анджелеса. В значительной степени под влиянием нонета Майлза Дэвиса эти, базировавшиеся в Лос-Анджелесе исполнители развивали то, что теперь известно как «West Coast Jazz», или джаз Западного побережья.
Как студиях звукозаписи, такие клубы, как «Маяк» на Эрмоза-бич и «Хэйг» в Лос-Анджелесе часто представляли его главных мастеров, в числе которых были трубач Шорти Роджерс, саксофонисты Арт Пеппер и Бад Шенк, барабанщик Шелли Мэнн и кларнетист Джимми Джюффри.
Кул-джаз
Высокий накал и натиск бибопа начали ослабляться с развитием «прохладного» джаза. Начиная с конца 1940-х и в начале 1950-х годов музыканты начали развивать менее яростный, более гладкий подход к импровизации, смоделированный по образу светлой, сухой игры тенор-саксофониста Лестера Янга, которую он применял ещё в период свинга. Результатом стал отрешённый и однородно-плоский звук, опирающийся на эмоциональную «охлаждённость».
Трубач Майлз Дэвис, бывший одним из первых исполнителей бибопа, который «охладил» его, стал самым большим новатором этого жанра. Его нонет, записавший альбом «Рождение кула» в 1949—1950 годах являлся воплощением лиризма и сдержанности кул-джаза. Другими известными музыкантами кул-джазовой школы являются трубач Чет Бейкер, пианисты Джордж Ширинг, Джон Льюис, Дейв Брубек и Ленни Тристано, вибрафонист Милт Джэксон и саксофонисты Стэн Гетц, Ли Кониц, Зут Симс и Пол Десмонд.
Аранжировщики также внесли значительный вклад в движение кул-джаза, особенно Тэд Дамерон, Клод Торнхилл, Билл Эванс и баритон-саксофонист Джерри Маллигэн. Их составы сосредоточились на инструментальной окраске и замедленности движения, на застывшей гармонии, которая создавала иллюзию простора. Диссонанс также играл некоторую роль в их музыке, но отличаясь при этом смягчённым, приглушённым характером. Формат кул-джаза оставлял пространство для несколько больших по составу ансамблей типа нонетов и тентетов, которые в этот период стали более привычны, чем в период раннего бибопа. Некоторые аранжировщики экспериментировали с изменённой инструментовкой, включая конусообразные медные духовые, например валторну и тубу.
Прогрессив-джаз
Параллельно с возникновением бибопа, в среде джаза развивается новый жанр — прогрессивный джаз, или просто прогрессив. Основным отличием этого жанра становится стремление отойти от застывшего клише биг-бендов и устаревших, затёртых приёмов т. н. симфоджаза, введённых в 1920-е Полом Уайтменом. В отличие от бопперов, творцы прогрессива не стремились к радикальному отказу от джазовых традиций, сложившихся на то время. Они скорее стремились к обновлению и усовершенствованию свинговых фраз-моделей, вводя в практику композиции последние достижения европейского симфонизма в области тональности и гармонии.
Наибольший вклад в развитие концепций «прогрессива» внёс пианист и дирижёр Стэн Кентон. С его первых работ собственно и берёт начало прогрессивный джаз начала 1940-х. По звучанию музыка, исполнявшаяся его первым оркестром, была близка к Рахманинову, а композиции несли черты позднего романтизма. Однако по жанру это было ближе всего к симфоджазу. Позднее, в годы создания знаменитой серии его альбомов «Artistry», элементы джаза уже перестали играть роль создания колорита, а уже органично вплетались в музыкальный материал. Наряду с Кентоном, заслуга в этом принадлежала и его лучшему аранжировщику, Питу Руголо, ученику Дариюса Мийо. Современное (по тем годам) симфоническое звучание, специфическая техника стаккато в игре саксофонов, смелые гармонии, частые секунды и блоки, наряду с политональностью и джазовой ритмической пульсацией-вот отличительные черты этой музыки, с которой Стэн Кентон на многие годы вошёл в историю джаза, как один из его новаторов, нашедших общую платформу для европейской симфонической культуры и элементов бибопа, особенно заметных в пьесах, где сольные инструменталисты как бы противостояли звукам остального оркестра. Следует отметить также и большое внимание, которое уделял Кентон в своих композициях импровизационным партиям солистов, в числе которых следует отметить всемирно известного барабанщика Шелли Мейна, контрабасиста Эда Сафранского, тромбониста Кэя Уиндинга, Джун Кристи, одну из лучших джазовых вокалисток тех лет. Верность выбранному жанру Стэн Кентон сохранил на протяжении всей своей карьеры.
Кроме Стэна Кентона, свою лепту в развитие жанра внесли также интересные аранжировщики и инструменталисты Бойд Райберн и Гил Эванс. Своеобразным апофеозом развития прогрессива, наряду с уже упомянутой серией «Artistry» можно считать и серию альбомов, записанных биг-бэндом Гил Эванс совместно с ансамблем Майлза Девиса в 1950-е — 1960-е годы, например «Майлз впереди», «Порги и Бесс» и «Испанские рисунки». Незадолго до своей кончины Майлз Девис снова обратился к этому жанру, записав старые аранжировки Гила Эванса с биг-бэндом Куинси Джонса.
Хард-боп
Хард-боп (англ. — твёрдый, жёсткий боп) — разновидность джаза, возникшая в 1950-е гг. из бопа. Отличается экспрессивной, жестокой ритмикой, опорой на блюз. Относится к стилям современного джаза.
Примерно в то же самое время, когда прохладный джаз пустил корни на Западном Побережье, джазовые музыканты из Детройта, Филадельфии и Нью-Йорка начали разрабатывать более твёрдые, тяжёлые вариации старой формулы бибопа, получившие название Хард-боп или Твёрдый бибоп. Близко напоминая традиционный бибоп в его агрессивности и технических требованиях, хард-боп 1950-х и 1960-х меньше основывался на стандартных песенных формах и стал уделять больше внимания элементам блюза и ритмическому драйву. Зажигательное солирование или мастерство импровизации вместе с сильным чувством гармонии являлись свойствами первостепенной важности для исполнителей на духовых инструментах, в секции ритма более заметным стало участие барабанов и фортепиано, а бас приобрёл более текучее, фанковое чувство.
Ладовый (модальный) джаз
Начиная с конца 1950-х, трубач Майлз Дэвис и тенор-саксофонист Джон Колтрейн в области подхода к мелодии и импровизации развернули новаторские эксперименты с ладами, заимствованными непосредственно из классической музыки. Эти музыканты для формирования мелодий вместо аккордов стали использовать небольшое количество специфических ладов.
Результатом стала гармонически статичная, построенная почти исключительно на мелодии форма джаза. Солисты иногда рисковали, отступая от заданной тональности, но это и создавало острое ощущение напряжённости и освобождения. Темпы применялись от медленного до быстрого, но в целом, музыка имела непостоянный, извилистый характер, её отличало чувство неторопливости. Для создания более экзотического эффекта, исполнители в качестве «модальной» основы для своей музыки иногда использовали неевропейские гаммы (например, индийские, арабские, африканские). Неопределённый тональный центр модального джаза стал неким стартовым фундаментом для фри-джазовых взлётов тех экспериментаторов, которые пришли на следующем этапе джазовой истории, включая тенор-саксофониста Фэроу Сандерса
Классическими примерами модального джазового стиля являются пьесы из репертуара Майлза Дэвиса «Milestones», «So What» и «Flamenco Sketches», а также «My Favorite Things» и «Impressions» Джона Колтрэйна.
Соул-джаз
Соул-джаз (English: soul — душа) — соул-музыкой в широком смысле иногда называют всю негритянскую музыку, связанную с блюзовой традицией. Для него характерна опора на традиции блюза и афроамериканского фольклора.
Близкий родственник хард-бопа, соул джаз представлен малыми, базирующимися на органе мини-составами, которые возникли в середине 1950-х и продолжали выступать в 1970-е. Основанная на блюзе и госпелах музыка соул-джаза пульсирует афроамериканской духовностью.
Большинство великих органистов джаза пришло на сцену в эпоху соул-джаза: Джимми Макгрифф, Чарльз Эрланд, Ричард «Грув» Холмс, Лес Мак-Кейн, Дональд Паттерсон, Джек Макдафф и Джимми «Хаммонд» Смит. Все они вели в 1960-х свои группы, часто играя в небольших помещениях в составе трио. Тенорсаксофон в этих ансамблях также был заметной фигурой, добавляя свой голос в общую смесь, подобно голосу проповедника в госпелах. Такие светила, как Джин Эммонс, Эдди Харрис, Стенли Тёррентайн, Эдди «Столбняк» Дэвис, Хьюстон Персон, Хенк Кроуфорд и Дэвид «Болван» Ньюман, а также и члены ансамблей Рэя Чарльза конца 1950-х и 1960-х часто расцениваются как представители стиля соул-джаз. То же относится и к Чарльзу Мингусу.
Как и хард-боп, соул-джаз отличался от джаза Западного побережья: Эта музыка вызывала страсть и сильное чувство единения, а не одиночества и эмоциональной прохлады, свойственных уэст-кост джазу. Стремительно закрученные мелодии соул-джаза, благодаря частому использованию остинатных басовых фигур и повторяющихся ритмических семплов сделали эту музыку весьма доступной широкой публике. К числу хитов, рождённых соул джазом относятся, например композиции пианиста Рэмси Льюиса «Посвященные» («The In Crowd»-1965) и Харриса-МакКейна «По сравнению с чем» («Compared To What»-1969).
Не следует путать соул джаз с тем, что теперь известно, как «соул музыка». Несмотря на частичное влияние госпела, соул джаз вырос из бибопа, а корни соул-музыки восходят непосредственно к популярному с начала 1960-х ритм-н-блюзу.
Джаз-фанк
Являясь ответвлением соул-джаза, стиль впитал в себя элементы фанк/соул/ритм-энд-блюза. Джаз-фанк рисует мелодии блюзовыми нотами и отличается исключительной ритмической сосредоточенностью. Иногда называемый также «грувом», фанк концентрируется на поддержании непрерывного характерного ритмического рисунка, сдабривая его лёгкими инструментальными и порой лирическими украшениями.
Произведения, исполняемые в стиле джаз-фанк полны радостных эмоций, приглашающих слушателей танцевать, как в замедленном, блюзовом варианте, так и в быстром темпе. Сольные импровизации сохраняют строгое подчинение биту и коллективному звучанию.
Наиболее знаменитыми представителями этого стиля являются органисты Ричард «Грув» Холмс и Ширли Скотт, тенор-саксофонист Джин Эммонс и флейтист/альт-саксофонист Лео Райт.
Фри-джаз
Возможно самое спорное движение в истории джаза возникло с появлением свободного джаза, или «Новой Вещи», как оно впоследствии было названо. Хотя элементы свободного джаза существовали в пределах музыкальной структуры джаза задолго до появления самого термина, наиболее оригинально в «экспериментах» таких новаторов как Коулмен Хоукинс, Пи Ви Расселл и Ленни Тристано, но только к концу 1950-х усилиями таких пионеров, как саксофонист Орнетт Коулман и пианист Сесил Тэйлор, это направление оформилось как самостоятельный стиль.
То, что сотворили эти два музыканта вместе с другими, включая Джона Колтрейна, Альберта Эйлера и сообществ вроде «Сан Ра Аркестра» (Sun Ra Arkestra) и группы, называвшейся «Революционный Ансамбль» (The Revolutionary Ensemble), состояло в разнообразных изменениях в структуре и чувстве музыки. Среди новшеств, которые вводились с воображением и большой музыкальностью, был отказ от последовательности аккордов, что позволяло музыке двигаться в любом направлении. Другое фундаментальное изменение было найдено в области ритмики, где «свинг» был или пересмотрен, или игнорировался в целом. Другими словами, пульсация, метр и грув больше не являлись существенным элементом в этом прочтении джаза. Ещё один ключевой компонент был связан с атональностью. Теперь музыкальное изречение больше не строилось на обычной тональной системе. Пронзительные, лающие, конвульсивные ноты заполнили полностью этот новый звуковой мир.
Свободный джаз и сегодня продолжает существовать, как жизнеспособная форма выражения, и фактически уже не является столь спорным стилем, каким он принимался на заре своего возникновения.
Криэйтив
Появление направления «Криэйтив» ознаменовано проникновением в джаз элементов экспериментализма и авангарда. Начало этого процесса частично совпало с возникновением свободного джаза. Элементы джаз-авангарда, понимаемые, как вводимые в музыку изменения и новшества, всегда были «экспериментальными». Так что новые формы экспериментализма, предлагавшиеся джазом в 1950-х, 1960-е и 1970-е годы были наиболее радикальным отходом от традиций, введя в практику новые элементы ритмов, тональности и структуры. Фактически, авангардистская музыка стала синонимичной с открытыми формами, охарактеризовать которые было труднее, чем даже свободный джаз.
Предварительно запланированная структура изречений смешивалась с более свободными сольными фразами, частично напоминая о свободном джазе. Композиционные элементы настолько сливались с импровизацией, что уже было трудно определить, где заканчивалось первое и начиналось второе. Фактически, музыкальная структура произведений разрабатывалась так, чтобы соло являлось продуктом аранжемента, логически подводя музыкальный процесс к тому, что обычно рассматривалось бы как форма абстракции или даже хаос. Свинговые ритмы и даже мелодии могли быть включены в музыкальную тему, но это было вовсе не обязательно.
К ранним пионерам этого направления следует отнести пианиста Ленни Тристано, саксофониста Джимми Джоффри и композитора/аранжировщика/дирижёра Гюнтера Шуллера. К более поздним мастерам относятся пианисты Пол Блей и Эндрю Хилл, саксофонисты Энтони Бракстон и Сэм Риверс, барабанщики Санни Мюррей и Эндрю Сирилл, а также члены сообщества AACM (Ассоциации для Продвижения Творческих Музыкантов), типа Художественного Ансамбля Чикаго (Art Ensemble of Chicago).
Фьюжн
Начавшись не только от слияния джаза с поп-музыкой и роком 1960-х, но и с музыкой, проистекавшей из таких областей, как соул, фанк и ритм-н-блюз, фьюжн (или дословно-сплав), как музыкальный жанр, появился в конце 1960-х, вначале под названием джаз-рок. Отдельные музыканты и группы, такие как: «Eleventh House» гитариста Ларри Кориэлла, «Lifetime» барабанщика Тони Уильямса, а также Майлз Дэвис следовали во главе этого течения, введя в обиход такие элементы, как электроника, рок-ритмы и расширенные треки, аннулируя большую часть того, на чём «стоял» джаз, начиная с его начала, а именно, свинговый бит, и основываясь прежде всего на блюзовой музыке, репертуар которой включал, как блюзовый материал, так и популярные стандарты.
Термин фьюжн вошёл в обиход вскоре после того, как возникли разнообразные оркестры, как: Mahavishnu Orchestra, Weather Report и ансамбль Чика Кориа Return To Forever. Повсюду в музыке этих ансамблей оставался постоянным акцент на импровизацию и мелодичность, что прочно связывало их практику с историей джаза, несмотря на хулителей, которые утверждали, что они «продались» коммерсантам от музыки. Фактически, когда слушаешь сегодня эти ранние эксперименты, они едва ли покажутся коммерческими, предлагая слушателю участвовать в том, что являлось музыкой с очень развитой диалоговой природой.
В течение середины 1970-х, фьюжн преобразовался в вариант музыки для лёгкого прослушивания и/или ритм-н-блюзовой музыки. Композиционно или с точки зрения перформанса он значительную долю своей остроты растерял, а то и вовсе утратил. В 1980-е, исполнявшие джаз музыканты превратили музыкальную форму фьюжн в подлинно выразительное средство. Такие художники как барабанщик Рональд Шеннон Джэксон, гитаристы Пат Метэни, Джон Скофилд, Джон Аберкромби и Джеймс «Блад» Элмер, так же как и старый саксофонист/трубач Орнетт Коулман творчески овладели этой музыкой в различных измерениях.
Постбоп
Период постбопа охватывает музыку, исполнявшуюся джазовыми музыкантами, которые продолжали творить на ниве бибопа, уклоняясь от экспериментов свободного джаза, развивавшегося в течение того же самого периода 1960-х. Также, как и вышеназванный хард-боп, эта форма основывалась на ритмах, ансамблевой структуре и энергии бибопа, на тех же комбинациях духовых и на том же музыкальном репертуаре, включая использование латинских элементов. То, что отличало музыку постбопа, заключалось в использовании элементов фанка, грува или соул, перекроенных в духе наступившего нового времени, ознаменованного господством поп-музыки. Зачастую данный подвид экспериментирует с блюз-роком.
Такие мастера, как саксофонист Хэнк Мобли, пианист Хорас Силвер, барабанщик Арт Блэйки и трубач Ли Морган фактически начали эту музыку в середине 1950-х и предвосхитили то, что теперь стало преобладающей формой джаза. Наряду с более простыми мелодиями и более проникновенным битом слушатель мог услышать здесь и следы перемешанных между собой госпела и ритм-н-блюза. Этот стиль, встречавшийся с некоторыми изменениями в течение 1960-х, в определённой степени использовался для создания новых структур как композиционный элемент. Саксофонист Джо Хендерсон, пианист Маккой Тайнер и даже такой видный боппер, как Диззи Гиллеспи, создавали в этом жанре музыку, которая была и человечной, и интересной гармонически.
Одним из самых значительных композиторов, появившихся в этот период был саксофонист Уэйн Шортер. Шортер пройдя школу в ансамбле Арта Блэйки, сделал в течение 1960-х записи ряда сильных альбомов под своим собственным именем. Вместе с клавишником Херби Хэнкоком, Шортер помог Майлзу Дэвису создать в 1960-х квинтет (наиболее экспериментальной и очень влиятельной группой постбопа 1950-х был квинтет Дэвиса с участием Джона Колтрэйна) ставший одной из самых значительных групп в джазовой истории.
Эйсид-джаз
Термин «эйсид-джаз» или «кислотный джаз» свободно используется применительно к весьма широкому диапазону музыки. Хотя эйсид-джаз не вполне правомочно относить к джазовым стилям, которые развивались от общего древа джазовых традиций, но его нельзя и совершенно игнорировать при разборе жанрового многообразия джазовой музыки. Возникнув в 1987 году на британской танцевальной сцене, эйсид-джаз как музыкальный, преимущественно инструментальный стиль сформировался на базе фанка, с добавками избранных классических джазовых треков, хип-хопа, соул и латинского грува. Собственно этот стиль является одной из разновидностей джазового возрождения, вдохновлённого в этом случае не столько выступлениями живых ветеранов, сколько старыми записями джаза конца 1960-х и раннего джазового фанка начала 1970-х. Со временем, после завершения стадии формирования из этой музыкальной мозаики, совершено исчезла импровизация, что явилось основным предметом спора о том, является ли эйсид-джаз собственно джазом.
К числу известных представителей эйсид-джаза относятся такие музыканты, как Jamiroquai, Incognito, Brand New Heavies, Groove Collective, Guru, James Taylor Quartet. Некоторые специалисты считают, что трио Medeski, Martin & Wood, позиционирующиеся сегодня как представители современного авангардизма, начинали свою карьеру с эйсид-джаза.
Смуз-джаз
Развившийся из стиля фьюжн, смуз-джаз отказался от энергичных соло и динамических крещендо предшествующих стилей. Смуз-джаз отличает прежде всего намеренно подчёркнутая отполированность звучания. Импровизация также в значительной степени исключена из музыкального арсенала жанра. Обогащённый звуками множества синтезаторов в соединении с ритмическими семплами глянцевый саунд создаёт гладкую и тщательно отполированную упаковку музыкального товара, в котором ансамблевое созвучие имеет большее значение, чем его составные части. Это качество также отделяет этот стиль от других более «живых» исполнений. Инструментарий смуз-джаза включает электрические клавишные инструменты, альт- или сопрано-саксофон, гитару, бас-гитару и ударные.
Смуз-джаз возможно является наиболее коммерчески жизнеспособной формой джазовой музыки со времён эпохи свинга. Это направление современного джаза представлено, пожалуй наиболее многочисленной армией музыкантов, включая таких знаменитостей, как Дейв Коз, Кенни Джи, Майкл Фрэнкс, Крис Ботти, Ди Ди Бриджуотер, Ларри Карлтон, Стенли Кларк, Боб Джеймс, Эл Джерро, Дайана Кролл, Брэдли Лайтон, Ли Райтнаур, Дэйв Грузин, Джефф Лорбер, Чак Лоеб и пр.
Джаз-мануш
Джаз-мануш — направление в «гитарном» джазе, основанное братьями Ферре и Джанго Рейнхардтом. Соединяет в себе традиционную технику игры на гитаре цыган группы мануш и свинг.
Распространение джаза
Джаз всегда вызывал интерес среди музыкантов и слушателей по всему миру вне зависимости от их государственной принадлежности. Достаточно проследить ранние работы трубача Диззи Гиллеспи и его синтез джазовых традиций с музыкой темнокожих кубинцев в 1940-е или более позднее соединение джаза с японской, евроазиатской и ближневосточной музыкой, известные в творчестве пианиста Дейва Брубека, так же как и у блестящего композитора и лидера джаз-оркестра Дюка Эллингтона, комбинировавшего музыкальное наследие Африки, Латинской Америки и Дальнего Востока.
Джаз постоянно впитывал и не только западные музыкальные традиции. Например, когда разные художники стали пробовать работу с музыкальными элементами Индии. Пример этих усилий можно услышать в записях флейтиста Пола Хорна во дворце Тадж-Махал (Taj Mahal), или в потоке «всемировой музыки», представленной например в творчестве группы Орегон или проекта Джона Маклафлина Шакти. В музыке Маклафлина, раньше в основном базировавшейся на джазе, в период работы с Шакти стали применяться новые инструменты индийского происхождения, вроде хатама или таблы, зазвучали запутанные ритмы и широко использовалась форма индийской раги. Художественный ансамбль Чикаго был ранним пионером в слиянии африканских и джазовых форм. Позднее мир узнал саксофониста/композитора Джона Зорна и его исследования еврейской музыкальной культуры, как в рамках оркестра Masada, так и вне его. Эти работы вдохновили целые группы других джазовых музыкантов, таких, как клавишник Джон Медески, сделавший записи с африканским музыкантом Салифом Кеита, гитарист Марк Рибо и басист Энтони Коулмен. Трубач Дейв Даглас с вдохновением внедряет в свою музыку балканские мотивы, в то время как Азиатско-Американский Джазовый Оркестр (Asian-American Jazz Orchestra) появился в качестве ведущего сторонника конвергенции джазовых и азиатских музыкальных форм.
Поскольку глобализация мира продолжается, в джазе постоянно ощущается воздействие других музыкальных традиций, обеспечивающих зрелую пищу для будущих исследований и доказывающих, что джаз — это действительно мировая музыка.
Джаз в СССР и России
Отношение советских властей к джазу на протяжении почти всей истории СССР было отрицательным. Воспринятый сначала как музыка угнетённого и эксплуатируемого чернокожего населения США, джаз был допущен в СССР в начале 1920-х годов, однако уже к концу десятилетия джаз стал восприниматься властями как проявление буржуазной культуры и подвергаться резкой критике, а затем и запрету. Вот что писал о джазе в своей известной статье «О музыке толстых» писатель Максим Горький в газете «Правда» от 18 апреля 1928 года[10]:
…Тишина этой ночи, помогая разуму отдохнуть от разнообразных, хотя и ничтожных огорчений рабочего дня, как бы нашёптывает сердцу торжественную музыку всемирного труда великих и маленьких людей, прекрасную песнь новой истории, — песнь, которую начал так смело трудовой народ моей родины.
Но вдруг в чуткую тишину начинает сухо стучать какой-то идиотский молоточек — раз, два, три, десять, двадцать ударов, и вслед за ними, точно кусок грязи в чистейшую, прозрачную воду, падает дикий визг, свист, грохот, вой, рёв, треск; врываются нечеловеческие голоса, напоминая лошадиное ржание, раздаётся хрюканье медной свиньи, вопли ослов, любовное кваканье огромной лягушки; весь этот оскорбительный хаос бешеных звуков подчиняется ритму едва уловимому, и, послушав эти вопли минуту, две, начинаешь невольно воображать, что это играет оркестр безумных, они сошли с ума на сексуальной почве, а дирижирует ими какой-то человек-жеребец, размахивая огромным фаллосом.
С этого времени западная джазовая музыка была в СССР почти полностью запрещена и недоступна. Иностранные джазовые альбомы можно было купить лишь нелегально. Отечественных джаз-исполнителей, как правило, не запрещали, но их возможности по доступу к аудитории резко ограничивали. Была распространена жёсткая критика джаза в контексте противодействия западной культуре в целом[11]. Советской пропагандой были придуманы и распространены высказывания «сегодня он играет джаз, а завтра родину продаст», «от саксофона до финского ножа — один шаг!»[12]. Особо сложный период джаз в СССР переживал в конце 1940-х годов во время борьбы с космополитизмом, когда все коллективы, исполняющие «западную» музыку, подверглись гонениям[13]. С началом «оттепели» гонения в отношении музыкантов были прекращены, но критика продолжилась.
Джаз-сцена зародилась в СССР в 1920-е годы одновременно с её расцветом в США. Первый джаз-оркестр в Советской России был создан в Москве в 1922 году поэтом, переводчиком, танцором, театральным деятелем Валентином Парнахом и носил название «Первый в РСФСР эксцентрический оркестр джаз-банд Валентина Парнаха»[14]. Днём рождения отечественного джаза традиционно считается 1 октября 1922 года, когда состоялся первый концерт этого коллектива. Первым профессиональным джазовым составом, выступившим в радио-эфире и записавшим пластинку, считается оркестр пианиста и композитора Александра Цфасмана (Москва). Ранние советские джаз-банды специализировались на исполнении модных танцев (фокстрот, чарльстон).
Слово «джаз» приобрело в СССР широкую известность в 1930-е годы благодаря использованию его ленинградским ансамблем под руководством актёра и певца Леонида Утёсова и трубача Я. Б. Скоморовского. С музыкальной точки зрения музыка ансамбля Утёсова не напоминала западный джаз, но слово «джаз» использовалось. Позднее по отношению к музыке ансамбля Утёсова и Скоморовского музыковедами стал употребляться термин «теа-джаз» (театральный джаз), как обозначение оригинального стиля этого ансамбля, основанного на смеси музыки с театром и опереттой, большую роль в котором играли вокальные номера и элемент представления. Популярная в Советском союзе музыкальная кинокомедия «Весёлые ребята» (1934, саундтрек к фильму написал Исаак Дунаевский) с участием Утёсова первоначально имела название «Джаз-комедия».
Заметный вклад в развитие советского джаза внёс Эдди Рознер — композитор, музыкант и руководитель оркестров. Начав свою карьеру в Германии, Польше и других европейских странах, Рознер переехал в СССР и стал одним из пионеров свинга в СССР и зачинателем белорусского джаза. Важную роль в популяризации и освоении стиля свинг сыграли также московские коллективы 1930-х и 1940-х гг., которыми руководили Александр Цфасман и Александр Варламов. Джаз-оркестр Всесоюзного радио под управлением А. Варламова принял участие в первой советской телепередаче. Единственным составом, сохранившимся с той поры, оказался оркестр Олега Лундстрема. Этот широко известный ныне биг-бэнд принадлежал к числу немногих и лучших джазовых ансамблей русской зарубежной диаспоры, выступая в 1935—1947 годах в Китае.
С началом государственной борьбы с космополитизмом в конце 1940-х годов джаз практически полностью перешёл в подполье, музыканты подверглись гонениям. Советские власти рассматривали джаз не только как идеологически чуждое музыкальное направление, но и как форму «разлагающего влияния» на советских людей со стороны западных правительств. Одним из идеологов критики джаза стал Виктор Городинский, опубликовавший в 1950 году книгу «Музыка духовной нищеты»[15].
С наступлением «оттепели» в 1950-е и 1960-е годы в Москве возобновили свою деятельность оркестры Эдди Рознера и Олега Лундстрема, появились новые составы, среди которых выделялись оркестры Иосифа Вайнштейна (Ленинград), Юрия Саульского и Вадима Людвиковского (Москва), а также Рижский эстрадный оркестр. Биг-бэнды воспитали целую плеяду талантливых аранжировщиков и солистов-импровизаторов, чьё творчество вывело советский джаз на качественно новый уровень и приблизило к мировым образцам. Среди них Георгий Гаранян, Борис Фрумкин, Ким Назаретов, Алексей Зубов, Виталий Долгов, Игорь Кантюков, Николай Капустин, Борис Матвеев, Вагиф Садыхов, Константин Носов, Борис Рычков, Константин Бахолдин. Начинается развитие камерного и клубного джаза во всем многообразии его стилистики (Вячеслав Ганелин, Давид Голощёкин, Геннадий Гольштейн, Николай Громин, Владимир Данилин, Игорь Назарук, Алексей Козлов, Роман Кунсман, Николай Левиновский, Герман Лукьянов, Михаил Якон, Александр Пищиков, Алексей Исплатовский, Виталий Клейнот, Алексей Кузнецов, Виктор Фридман, Андрей Товмасян, Игорь Бриль, Леонид Чижик и др.) Многие из вышеперечисленных мэтров советского джаза начинали свой творческий путь на сцене легендарного московского джаз-клуба «Синяя Птица», который просуществовал с 1964 года по 2009 годы, открыв новые имена представителей современного поколения отечественного джаза: братья Александр и Дмитрий Бриль, Анна Бутурлина, Яков Окунь, Роман Мирошниченко и другие.
В 1970-х годах широкую известность получило джазовое трио «Ганелин-Тарасов-Чекасин» (ГТЧ) в составе пианиста Вячеслава Ганелина, барабанщика Владимира Тарасова и саксофониста Владимира Чекасина, просуществовавшее до 1986 года.
В 1970 и 1980-х годах получили известность такие коллективы как джазовый квартет из Азербайджана «Гая», Государственный эстрадный оркестр Армении под управлением Константина Орбеляна, оркестр «Современник» под управлением Анатолия Кролла, грузинские вокально-инструментальные ансамбли «Орэра» и «Джаз-Хорал», ансамбль «Мелодия» под управлением Георгия Гараняна.
Первая книга о джазе в СССР вышла в ленинградском издательстве Academia в 1926 году. Она была составлена музыковедом Семёном Гинзбургом из переводов статей западных композиторов и музыкальных критиков, а также собственных материалов, и называлась «Джаз-банд и современная музыка»[16]. Однако с этого времени, с началом гонений на джаз, выход музыковедческих изданий о нём оказался невозможен. Следующая книга о джазе вышла в СССР только в начале 1960-х. Она была написана Валерием Мысовским и Владимиром Фейертагом, называлась «Джаз» и представляла собой по сути компиляцию информации, которую можно было получить из различных источников в то время. Лишь в 2009 году коллективом авторов во главе с тем же В. Фейертагом был подготовлен и опубликован первый российский краткий энциклопедический справочник «Джаз в России»[17], обобщивший историю этого направления в СССР и России.
В Москве ежегодно проводятся фестивали джазовой музыки, такие как «Усадьба Джаз», «Триумф Джаза» и «Джаз в саду Эрмитаж».
Латиноамериканский джаз
См. также: Афро-кубинский джаз
Соединение латинских ритмических элементов присутствовало в джазе почти с самого начала смешения культур, зародившегося в Новом Орлеане. Джелли Ролл Мортон говорил про «испанские оттенки» в своих записях середины и конца 1920-х. Дюк Эллингтон и другие руководители джазовых оркестров также использовали латинские формы.
Главный (хотя не широко признанный) родоначальник латинского джаза, трубач/аранжировщик Марио Бауса принес кубинскую ориентацию из своей родной Гаваны в оркестр Чика Уэбба в 1930-х, десятилетием позднее он внёс это направление в звучание оркестров Дона Редмана, Флетчера Хендерсона и Кэба Келлоуэя.
Работая с трубачом Диззи Гиллеспи в оркестре Келлоуэя с конца 1930-х, Бауса ввёл направление, от которого уже прослеживалась прямая связь с биг-бендами Гиллеспи середины 1940-х. Эта «любовная интрига» Гиллеспи с латинскими музыкальными формами продолжалась до конца его продолжительной карьеры. В 1940-е Бауса продолжил карьеру, став музыкальным руководителем Афро-кубинского оркестра Мачито, фронтменом которого был его шурин, перкуссионист Франк Грильо по прозвищу Мачито.
1950—1960-е годы прошли под знаком продолжительного флирта джаза с латинскими ритмами, преимущественно в направление боссановы, обогатив этот синтез бразильские элементами самбы. Соединив стиль кул-джаза, развитый музыкантами Западного побережья, европейскую классическую соразмерность и соблазнительные бразильские ритмы, босса-нова или как более правильно «бразильский джаз», получила широкую известность в США приблизительно в 1962 году.
Тонкие, но гипнотические ритмы акустической гитары акцентировали внимание на простых мелодиях, поющихся как на португальском, так и английском языке. Открытый бразильцами Жоао Жилберто и Антонио Карлосом Жобином, этот стиль в 1960-е годы стал танцевальной альтернативой хард-бопу и свободному джазу, значительно расширив свою популярность благодаря записям и выступлениям музыкантов с Западного побережья, в частности гитариста Чарли Берда и саксофониста Стэна Гетца. Музыкальное смешение латинского влияния распространилось в джазе и в последующем, в 1980-х и 1990-х, включая не только оркестры и группы с первоклассными импровизаторами латиноамериканского происхождения, но также и комбинирующих местных и латинских исполнителей, создавая образцы наиболее захватывающей сценической музыки.
Этот новый латинский джазовый Ренессанс подпитывался постоянным притоком иностранных исполнителей из числа кубинских невозвращенцев, таких как трубач Артуро Сандоваль, саксофонист и кларнетист Пакито Д’Ривера и др., бежавших от режима Фиделя Кастро в поисках более широких возможностей, которые они рассчитывали обрести в Нью-Йорке и Флориде. Существует также мнение, что более интенсивные, более приемлемые для танца качества полиритмичной музыки латинского джаза значительно расширили джазовую аудиторию. Правда сохранив при этом только минимум интуитивности, для интеллектуального восприятия.
Джаз в современном мире
Сегодняшний мир музыки столь же разнообразен, как климат и география, которые мы познаём благодаря путешествиям. И все же, сегодня мы наблюдаем смешение всё большего числа всемирных культур, постоянно приближающего нас к тому, что в сущности уже становится «всемирной музыкой» (world music). Сегодняшний джаз уже не может не быть под влиянием звуков, проникающих в него практически из любого уголка земного шара. Европейский экспериментализм с классическим подтекстом продолжает влиять на музыку молодых пионеров, таких, как например Кен Вандермарк, фриджазовый авангардист-саксофонист, известный по работе с такими известными современниками, как саксофонисты Мэтс Густафссон, Эван Паркер и Питер Броцманн. К другим молодым музыкантам, более традиционной ориентации, которые продолжают поиски своего собственного тождества, относятся пианисты Джеки Террассон, Бенни Грин и Брэйд Мелдоа, саксофонисты Джошуа Редман и Дэвид Санчес и барабанщики Джефф Уоттс и Билли Стюарт.
Старая традиция звучания стремительно продолжается такими художниками, как трубач Уинтон Марсалис, работающий с целой командой помощников, как в собственных маленьких группах, так и в Джаз-Оркестре Центра Линкольна, который он возглавляет. Под его покровительством выросли в больших музыкантов пианисты Маркус Робертс и Эрик Рид, саксофонист Уэс «Warmdaddy» Эндерсон, трубач Маркус Принтуп и вибрафонист Стефан Харрис. Басист Дейв Холланд также является прекрасным открывателем молодых талантов. Среди многих его открытий такие художники, как саксофонист/М-басист Стив Коулмен, саксофонист Стив Уилсон, вибрафонист Стив Нельсон и барабанщик Билли Килсон. К числу других великих наставников молодых талантов относятся также пианист Чик Кориа, и ныне покойные — барабанщик Элвин Джонс и певица Бетти Картер.
Потенциальные возможности дальнейшего развития джаза в настоящее время достаточно велики, поскольку пути развития таланта и средства его выражения непредсказуемы, умножаясь поощряемым сегодня объединением усилий различных джазовых (и не только) жанров. Например, Шведский коллектив Movits! в своём творчестве смешивает свинг с хип-хопом. Саксофонист Крис Поттер под собственным именем выпускает мэйнстримовый релиз и в то же время участвует в записи с другим великим авангардистом, барабанщиком Полом Мотианом. Аналогично, другие легенды джаза, относящиеся к различным джазовым мирам могут встречаться под одним знаменем, как это было например при совместной записи Элвина Джонса, саксофониста Дьюи Редмана и пианиста Сесила Тэйлора.
Джесси Бэйлин выпустила несколько успешных музыкальных альбомов в стиле джаз в 2000-х годах[18]. В 2014 году внимание привлекла юная исполнительница из Норвегии Анджелина Джордан.
Влияние джаза на мозг человека
По результатам исследований доктора Роберта Заторре (English: Robert J. Zatorre) из Монреальского неврологического института, занимающегося исследованием влияния аудиоинформации на мозг, джаз является одним из самых сложных для восприятия видов музыки, требующих от мозга сложной и напряжённой работы для прослеживания и анализа гармонических построений и прогрессий. Исполнение джаза и особенно создание джазовой импровизации является для мозга ещё гораздо более сложной задачей. Музыкальное образование, и импровизация как его часть, являются эффективными инструментами для повышения интеллектуальных способностей.[19]
Примечания
Источники
Литература
Gridley, Mark C. Jazz styles. History and analysis (2000).
Сарджент, У. Джаз: генезис, музыкальный язык, эстетика. М.: Музыка, 1987 г.
Hodeir, André. Jazz, its evolution and essence. Grove Press, 1958.
| https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B0%D0%B7 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1822,
3243,
3778,
5245,
6878,
7687,
9381,
11035,
13217,
14532,
15694,
17207,
17775,
19149,
20821,
21494,
23545,
23807,
25189,
26612,
26857,
27905,
28901,
31538,
31927,
32178,
32656,
35504,
36138,
36326,
37333,
37722,
38191,
38333,
38958,
39223,
39778,
40214,
40629,
41941,
42771,
43656,
44145,
45223,
45677,
46921,
48286,
48556,
49698,
50136
],
"plaintext_end_byte": [
1821,
3242,
3777,
5204,
6877,
7686,
9380,
11034,
13216,
14531,
15693,
17206,
17629,
19148,
20820,
21493,
23384,
23806,
25188,
26611,
26856,
27904,
28900,
31537,
31926,
32177,
32655,
35503,
36137,
36325,
37332,
37721,
38190,
38332,
38957,
39222,
39777,
40191,
40628,
41888,
42770,
43597,
44144,
45222,
45648,
46850,
48285,
48555,
49652,
50134,
50301
]
} | บริเวณเดนลอว์ ตั้งอยู่ที่ประเทศอะไร? | เดนลอว์ | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
บริเวณการปกครองของเดนส์ หรือ บริเวณเดนลอว์ (English: Danelaw, Danelagh; Old English:Dena lagu; Danish: Danelov) ที่บันทึกใน “พงศาวดารแองโกล-แซ็กซอน” เป็นชื่อทางประวัติศาสตร์ของบริเวณในบริเตนใหญ่ที่ปกครองด้วยกฎหมายของ “เดนส์”[1] ที่อยู่เหนืออิทธิพลของกฎของแองโกล-แซ็กซอน บริเวณบริเตนใหญ่ที่อยู่ใต้การปกครองของเดนส์ในปัจจุบันอยู่ในบริเวณทางเหนือและตะวันออกของอังกฤษ ที่มาของบริเวณการปกครองของเดนส์มาจากการขยายตัวของไวกิงในคริสต์ศตวรรษที่ 9 แม้ว่าคำนี้จะมิได้ใช้ในการบรรยายบริเวณทางภูมิศาสตร์มาจนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 11 การขยายตัวของไวกิงมาจากจำนวนประชากรที่เพิ่มมากขึ้นในสแกนดิเนเวียที่ทำให้นักรบไวกิงมีความจำเป็นในการไปล่าทรัพย์สมบัติในอาณาบริเวณใกล้เคียงเช่นเกาะอังกฤษ
นอกจากจะใช้ในการบรรยายบริเวณทางภูมิศาสตร์แล้ว “บริเวณการปกครองของเดนส์” ก็ยังหมายถึงชุดกฎหมายและคำจำกัดความที่ระบุในสนธิสัญญาระหว่างพระมหากษัตริย์อังกฤษสมเด็จพระเจ้าอัลเฟรดมหาราชและขุนศึกชาวเดนส์กูธรัมผู้อาวุโส (Guthrum the Old) ที่เขียนขึ้นหลังจากกูธรัมพ่ายแพ้ต่อพระเจ้าอัลเฟรดในยุทธการเอธาดัน (Battle of Ethandun) ในปี ค.ศ. 878 ในปี ค.ศ. 886 สนธิสัญญาอัลเฟรดและกูธรัม (Treaty of Alfred and Guthrum) ก็มีการลงนามอย่างเป็นทางการและเป็นการแบ่งเขตแดนระหว่างสองอาณาจักรบนพื้นฐานที่ว่าเป็นการสร้างความสัมพันธ์อันสันติระหว่างอังกฤษและไวกิง
กฎหมายเดนส์ใช้ในการปกครองราชอาณาจักรนอร์ทธัมเบรีย และราชอาณาจักรอีสต์แองเกลีย และรวมทั้งอาณาบริเวณที่เรียกว่าห้าบะระห์ (Five Burghs) ที่รวมทั้งเลสเตอร์, น็อตติงแฮม, ดาร์บี, แสตมฟอร์ด และลิงคอล์น
ความรุ่งเรืองของบริเวณการปกครองของเดนส์โดยเฉพาะที่ยอร์วิค (ยอร์ค) ทำให้เป็นเป็นเป้าของผู้รุกรานชาวไวกิง นอกจากนั้นความขัดแย้งระหว่างเวสเซ็กซ์และเมอร์เซียก็ยังทำให้อำนาจการปกครองในบริเวณเดนส์เริ่มอ่อนตัวลง อำนาจทางการทหารที่อ่อนแอลงและความพ่ายแพ้จากการถูกโจมตีโดยไวกิงเป็นระยะๆ ทำให้บริเวณเดนส์ต้องมาเข้าสวามิภักดิ์ต่อสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดผู้อาวุโสเพื่อให้พระองค์ช่วยป้องกันดินแดนเป็นการตอบแทน บริเวณเดนส์จึงกลายเป็นส่วนหนึ่งของ
ราชอาณาจักรอังกฤษไม่ใช่ส่วนหนึ่งของเดนมาร์กอีกต่อไป
ประวัติศาสตร์
จากราวปี ค.ศ. 800 ชาวเดนส์ก็เข้ามาโจมตีชายฝั่งหมู่เกาะบริติชเป็นระลอกๆ และตามด้วยผู้เข้ามาตั้งถิ่นฐาน ผู้รุกรานชาวเดนส์เริ่มเข้ามาตั้งถิ่นฐานในอังกฤษราว ค.ศ. 865 เมื่อโดยพี่น้องฮาล์ฟดัน รากนาร์สสัน (Halfdan Ragnarsson) และไอวาร์เดอะโบนเลสส์ (Ivar the Boneless) ที่มาพำนักในช่วงฤดูหนาวที่ในบริเวณอีสต์แองเกลีย จากนั้นฮาล์ฟดันและไอวาร์ก็เดินทางขึ้นไปทางเหนือและยึดนอร์ทธัมเบรียได้ในปี ค.ศ. 867 และต่อมายอร์ค[2] ได้รับชัยชนะต่อพระเจ้าออสเบิร์ตแห่งนอร์ทธัมเบรียและเอลลานอร์ทธัมเบรีย หลังจากนั้นทางฝ่ายเดนส์ก็ตั้งชาวอังกฤษเอ็คเบิร์ตที่ 1 แห่งนอร์ทธัมเบรีย (Ecgberht I of Northumbria) ขึ้นครองนอร์ทธัมเบรียเป็นหุ่นเชิดแทน[3]
พระเจ้าเอเธลเรดแห่งเวสเซ็กซ์และพระอนุชาพระเจ้าอัลเฟรดก็นำกองทัพขึ้นไปปราบปรามชาวเดนส์ที่น็อตติงแฮมแต่ชาวเดนส์ไม่ยอมทิ้งป้อม พระเจ้าเบอร์เรดแห่งเมอร์เซียจึงทรงเข้าร่วมการเจรจาสงบศึกกับไอวาร์กับฝ่ายเดนส์โดยรักษาน็อตติงแฮมไว้เป็นการแลกเปลี่ยนกับการหยุดยั้งการทำลายเมอร์เซีย
ภายใต้การนำของไอวาร์เดอะโบนเลสส์ชาวเดนส์ก็ยังคงรุกรานที่ต่างๆ ต่อไปในปี ค.ศ. 869 โดยได้รับชัยชนะต่อพระเจ้าเอ็ดมันด์แห่งอีสต์แองเกลียและได้รับชัยชนะต่ออีสต์แองเกลียทั้งหมด[4] พระเจ้าเอเธลเรดแห่งเวสเซ็กซ์และพระอนุชาพระเจ้าอัลเฟรดก็ทรงกลับมาพยายามปราบปรามไอวาร์อีกโดยการโจมตีชาวเดนส์ที่เรดดิงแต่ได้รับความพ่ายแพ้ ฝ่ายเดนส์ก็ติดตามและเมื่อวันที่ 7 มกราคม ค.ศ. 871 เอเธลเรดและอัลเฟรดก็ได้รับชัยชนะต่อเดนส์ในยุทธการแอชดาวน์ (Battle of Ashdown) ฝ่ายเดนส์ถอยหนีไปยังเบซิง (ในแฮมป์เชอร์) ที่เอเธลเรดพยายามโจมตีแต่พ่ายแพ้ ไอวาร์สามารถเอาชนะได้อีกครั้งหลังจากนั้นในเดือนมีนาคมที่ในปัจจุบันคือมาร์ตันวิลท์เชอร์
เมื่อวันที่ 23 เมษายน ค.ศ. 871 พระเจ้าเอเธลเรดเสด็จสวรรคต อัลเฟรดขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าแผ่นดินแห่งเวสเซ็กซ์ต่อ กองทัพของพระองค์อ่อนแอจนต้องถูกบังคับให้ส่งส่วยให้แก่ไอวาร์เพื่อรักษาความสงบกับฝ่ายเดนส์ ระหว่างนี้ฝ่ายเดนส์ก็หันขึ้นเหนือไปโจมตีเมอร์เซียไปจนถึงปี ค.ศ. 874 ทั้งไอวาร์ผู้นำของฝ่ายเดนส์และเบอร์เรดผู้นำของเมอร์เซียต่างก็เสียชีวิตในการรณรงค์ครั้งนี้ หลังจากไอวาร์แล้วกูธรัมผู้อาวุโสก็ขึ้นครองราชย์ต่อผู้ทำการรณรงค์ต่อต้านเมอร์เซียจนประสบความสำเร็จ ระหว่างนั้นฝ่ายเดนส์ก็มีอำนาจในอีสต์แองเกลีย, นอร์ทธัมเบรีย และ เมอร์เซีย เหลืออยู่แต่เวสเซ็กซ์ที่ยังต่อต้านอยู่[5]
กูธรัมผู้อาวุโสสงบศึกกับเวสเซ็กซ์ในปี ค.ศ. 876 เมื่อยึดป้อมที่เวเร็ม และเอ็กซิเตอร์ได้ พระเจ้าอัลเฟรดทรงล้อมฝ่ายเดนส์ผู้ที่จำต้องยอมจำนนเมื่อกองหนุนถูกทำลายในพายุ สองปีต่อมากูธรัมก็พยายามโจมตีพระเจ้าอัลเฟรดอีกโดยการจู่โจมกองกำลังของพระองค์ที่พักระหว่างฤดูหนาวอยู่ที่ชิพเพ็นนัม พระเจ้าอัลเฟรดทรงรอดมาได้เมื่อกองทัพเดนส์ที่เข้าโจมตีทางด้านหลังถูกทำลายโดยกองทหารอีกกองหนึ่งที่เคานทิสบรีฮิลล์ พระเจ้าอัลเฟรดต้องเสด็จหลบหนีอยู่ระยะหนึ่งก่อนที่จะเสด็จกลับมาในฤดูใบไม้ผลิของปี ค.ศ. 878 เพื่อรวบรวมกำลังในการต่อต้านกูธรัมผู้อาวุโสที่เอธานดัน ครั้งนี้ฝ่ายเดนส์พ่ายแพ้และถอยหนีไปยังชิพเพ็นนัมที่พระเจ้าอัลเฟรดเข้าล้อมและในที่สุดฝ่ายเดนส์ก็ยอมแพ้ ข้อแม้ข้อหนึ่งของการยอมแพ้คือกูธรัมผู้อาวุโสต้องทรงยอมรับศีลจุ่มเป็นคริสเตียนโดยพระองค์เองเป็นพ่ออุปถัมภ์[6]
บ้านเมืองมีความสงบอยู่จนกระทั่งปี ค.ศ. 884 เมื่อกูธรัมโจมตีเวสเซ็กซ์อีกแต่ก็พ่ายแพ้ ครั้งนี้สัญญาการสงบศึกเขียนเป็นกฎหมายระหว่างพระเจ้าอัลเฟรดและกูธรัม[7] สนธิสัญญากำหนดเขตแดนระหว่างบริเวณการปกครองของเดนส์และอนุญาตให้ชาวเดนส์ปกครองตนเองในบริเวณนั้น บริเวณการปกครองของเดนส์เป็นการรวมอำนาจของพระเจ้าอัลเฟรดในดินแดนส่วนของพระองค์และการเปลี่ยนศาสนาไปเป็นคริสเตียนต่อมาของกูธรัมก็เป็นการเปลี่ยนแปลงทางอุดมการณ์ที่มีผลต่อดุลย์อำนาจของอังกฤษและเดนส์ต่อมา
เหตุผลของการเข้ามาตั้งถิ่นฐานของชาวเดนส์ในเกาะอังกฤษเป็นเรื่องที่ซับซ้อนและเป็นส่วนหนึ่งของสถานะการณ์ทางการเมืองที่เกิดขึ้นในขณะนั้นของสแกนดิเนเวีย นอกจากนั้นก็เกิดขึ้นในขณะที่ผู้ตั้งถิ่นฐานชาวไวกิงไปตั้งถิ่นฐานในที่อื่นๆ ที่รวมทั้งเฮบเบดรีส์ (Hebrides), ออร์คนีย์, หมู่เกาะฟาโร, ไอร์แลนด์, ไอซ์แลนด์, กรีนแลนด์, นอร์ม็องดี, และยูเครน[8] โพเลเบียน สลาฟ (เวนด์) ก็เข้ามาตั้งถิ่นฐานในอังกฤษในฐานะพันธมิตรกับเดนส์[9]
แต่ฝ่ายเดนส์ก็มิได้ยุติความต้องการที่จะมีอิทธิพลในอังกฤษและระหว่าง ค.ศ. 1016 ถึง ค.ศ. 1035 ราชอาณาจักรอังกฤษก็ปกครองโดยสมเด็จพระเจ้าคานูทมหาราชเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิทะเลเหนือแห่งเดนมาร์ก ในปี ค.ศ. 1066 ก็เกิดการแก่งแย่งราชบัลลังก์อังกฤษที่เป็นผลให้ฮาราลด์ ฮาร์ดดราดา (Harald Hardrada) ยกทัพมารุกรานอังกฤษ ทรงยึดยอร์คได้แต่ต่อมาทรงพ่ายแพ้ต่อฮาโรลด์ กอดวินสันผู้ครองราชบัลลังก์อังกฤษในขณะนั้นในยุทธการแสตมฟอร์ดบริดจ์ (Battle of Stamford Bridge) แต่ฮาโรลด์ กอดวินสันก็มาพ่ายแพ้ต่อดยุควิลเลียมแห่งนอร์ม็องดีและกองทัพนอร์มันในยุทธการเฮสติงส์ (Battle of Hastings) ในซัสเซ็กซ์
บริเวณการปกครองของเดนส์ปรากฏในกฎหมายมาจนถึงต้น คริสต์ศตวรรษที่ 12 ด้วย “Leges Henrici Prime” ที่หมายถึงกฎหมายหนึ่งที่บ่งถึงการแบ่งระหว่างเวสเซ็กซ์และเมอร์เซีย
ความขัดแย้งระหว่างชาวนอร์สและชาวเดนส์ในทะเลเหนือ
ในช่วงเวลาระหว่างการปล้นสดมลินดิสฟาร์น (Lindisfarne) ในปี ค.ศ. 793 และการรุกรานของเดนส์ในอีสต์แองเกลียในปี ค.ศ. 865 ผู้ตั้งถิ่นฐานชาวเดนส์ก็ไปตั้งถิ่นฐานในที่ที่ปัจจุบันคือดับลินและต้องต่อสู้ในสงครามกับชนเผ่าไอริชหลายครั้ง แต่ในที่สุดก็กลายเป็นพันธมิตรกันโดยการแต่งงานระหว่างชนสองกลุ่ม กองเรือเดนส์รุ่นต่อมาเข้ามาโจมตีกลุ่มไฮเบอร์โน-นอร์สผู้ที่ตั้งถิ่นฐานอยู่แล้วแต่ก็พ่ายแพ้ บางตำนานกล่าวว่าไอวาร์เดอะโบนเลสส์มิได้เสียชีวิตในสงครามในเมอร์เซียแต่จมน้ำตายระหว่างการต่อสู้ในทะเลไอริช
การโจมตีอย่างรีบร้อนของเดนส์อีกครั้งต่อชนนอร์สในดับลินก่อนที่จะพยายามสร้างความแข็งแกร่งในการควบคุมชาวแซ็กซอนในอังกฤษทำให้เชื่อกันว่าการรุกรานของเดนส์มิใช่แต่เพียงเพื่อการมีอำนาจเหนือชาวแซ็กซอนในอังกฤษเท่านั้น แต่เป็นการสร้างความมั่นคงในทะเลเหนือด้วย เพื่อจะใช้เป็นฐานในการต่อสู้ทางการค้ากับคู่อรินอร์เวย์ผู้ครอบครองเส้นทางการค้าขายส่วนใหญ่ในออร์คนีย์, เฮบเบดรีส์, ไอล์ออฟแมน, ไอล์ออฟไวท์ และไอร์แลนด์ ที่ใช้ในการส่งสินค้าจากทางตะวันตกเฉียงไต้ของหมู่เกาะบริติชไปยังคีวานรุส (Kievan Rus) และต่อไปยังคอนสแตนติโนเปิล และแบกแดดตามลำแม่น้ำดเนียพเพอร์ (Dnieper River) จากทะเลบอลติกไปยังทะเลดำ
เมื่อพระเจ้าแม็กนัสที่ 1 แห่งนอร์เวย์ทรงได้รับนอร์เวย์เป็นอิสระจากสมเด็จพระเจ้าคานูทมหาราช สนธิสัญญาบ่งว่าถ้าผู้ใดเสียชีวิตก่อนระหว่างพระเจ้าแม็กนัสที่ 1 และ ฮาร์ธาคานูท อีกผู้หนึ่งก็จะได้เป็นผู้ครองราชอาณาจักรของผู้ที่เสียชีวิตไป
เมื่อสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดผู้สารภาพขึ้นครองราชบัลลังก์เดนส์-แซ็กซอน กองทัพนอร์สก็รวบรวมกำลังกันจากอาณานิคมของนอร์เวย์ต่างๆ ในหมู่เกาะบริติชเข้ามาโจมตีอังกฤษในพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดเพื่อสนับสนุนพระเจ้าแม็กนัส และหลังจากที่พระเจ้าแม็กนัสสิ้นพระชนม์ พระอนุชาฮาราลด์ ฮาร์ดดราดาก็อ้างสิทธิในราชบัลลังก์อังกฤษ เมื่อฮาโรลด์ กอดวินสันขึ้นครองราชย์ต่อจากสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ด ฮาราลด์ ฮาร์ดดราดาก็รุกรานนอร์ทธัมเบรียโดยการสนับสนุนของทอสติก กอดวินสัน (Tostig Godwinson) พระอนุชาของฮาโรลด์ กอดวินสัน แต่ก็ได้รับความพ่ายแพ้ต่อฮาโรลด์ กอดวินสันในยุทธการแสตมฟอร์ดบริดจ์ อาทิตย์เดียวก่อนที่ฮาโรลด์ กอดวินสันจะพ่ายแพ้ในยุทธการเฮสติงส์ต่อดยุควิลเลียมแห่งนอร์ม็องดี ในปี ค.ศ. 1066
ลำดับเหตุการณ์เกี่ยวกับประวัติบริเวณการปกครองของเดนส์
ค.ศ. 800 ชาวเดนส์ก็เข้ามาโจมตีชายฝั่งหมู่เกาะบริติชเป็นระลอกๆ และตามด้วยผู้เข้ามาตั้งถิ่นฐาน
ค.ศ. 865 ผู้รุกรานชาวเดนส์เริ่มเข้ามาตั้งถิ่นฐานในอังกฤษนำโดยพี่น้องฮาล์ฟดัน รากนาร์สสันและไอวาร์เดอะโบนเลสส์ที่มาพำนักในช่วงฤดูหนาวที่ในบริเวณอีสต์แองเกลียโดยการเรียกร้องและได้รับส่วยเพื่อแลกกับความสงบชั่วคราว จากนั้นทั้งสองคนก็เดินทางขึ้นเหนือไปโจมตีนอร์ทธัมเบรียซึ่งอยู่ในระหว่างสงครามกลางเมืองระหว่างพระเจ้าออสเบิร์ตแห่งนอร์ทธัมเบรียผู้ถูกโค่นราชบัลลังก์และเอลลานอร์ทธัมเบรียผู้เป็นกบฏ ฝ่ายเดนส์ใช้ความระส่ำระสายในการเป็นโอกาสในการยึดเมืองยอร์คแล้วปล้นและเผาเมือง
ค.ศ. 867 หลังจากยอร์คเสียเมืองออสเบิร์ตและเอลลาก็หันไปเป็นพันธมิตรต่อกันและโจมตีฝ่ายเดนส์ แต่ทั้งสองคนถูกสังหารจากนั้นทางฝ่ายเดนส์ก็ตั้งชาวอังกฤษเอ็คเบิร์ตที่ 1 แห่งนอร์ทธัมเบรียขึ้นครองนอร์ทธัมเบรียเป็นหุ่นเชิดแทน การขยายอำนาจของเดนส์ทำให้พระเจ้าเอเธลเรดแห่งเวสเซ็กซ์และพระอนุชาพระเจ้าอัลเฟรดก็นำกองทัพขึ้นไปปราบ ณ ที่มั่นที่น็อตติงแฮมแต่ไม่สามารถดึงเดนส์ออกมาต่อสู้ได้ เพื่อที่จะรักษาความสงบพระเจ้าเบอร์เรดแห่งเมอร์เซียก็ยกน็อตติงแฮมให้เดนส์เป็นการแลกเปลี่ยนกับการไม่รุกรานเมอร์เซีย
ค.ศ. 869 ไอวาร์เดอะโบนเลสส์หันไปรีดค่าธรรมเนียมจากพระเจ้าเอ็ดมันด์แห่งอีสต์แองเกลียอีก
ค.ศ. 870 พระเจ้าเอ็ดมันด์ปฏิเสธ ไอวาร์รุกรานและได้รับชัยชนะต่ออีสต์แองเกลียและจับตัวพระเจ้าเอ็ดมันด์ที่ฮ็อกซ์เนและสังหารพระองค์อย่างทารุณโดยควักหัวใจสังเวยเทพโอดินในประเพณีทีเรียกว่า “blood eagle” ในขณะเดียวกันก็รวมอีสต์แองเกลียเข้าเป็นส่วนหนึ่งของอาณาบริเวณของเดนส์ พระเจ้าเอเธลเรดและพระอนุชาพระเจ้าอัลเฟรดโจมตีเดนส์ที่เรดดิงแต่พ่ายแพ้อย่างยับเยิน ฝ่ายเดนส์ติดตาม
ค.ศ. 871 เมื่อวันที่ 7 มกราคมเอเธลเรดและอัลเฟรดก็ตั้งมั่นอยู่ที่แอชดาวน์ในอีสซัสเซ็กซ์ปัจจุบัน เอเธลเรดและอัลเฟรดไดัรับชัยชนะต่อเดนส์ ระหว่างสองฝ่ายก็เสียขุนนางเอิร์ลไปห้าคน ฝ่ายเดนส์ถอยไปตั้งตัวที่เบซิงในแฮมป์เชอร์เพียงยีสิบสามกิโลเมตรจากเรดดิง เอเธลเรดโจมตีป้อมของฝ่ายเดนส์แต่ทรงพ่ายแพ้และมาทรงพ่ายแพ้อีกครั้งที่มาร์ตันในวิลท์เชอร์ปัจจุบัน
เอเธลเรดสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 23 เมษายน อัลเฟรดขึ้นครองราชย์หลังที่ทรงครุ่นคิดว่าจะสละราชบัลลังก์เพราะสถานะการณ์อันเลวร้ายซึ่งจะยิ่งซ้ำหนักขึ้นหลังจากที่ฝ่ายเดนส์ส่งกองหนุนมาจากยุโรป ในปีนั้นก็ทรงใช้วิธีโจมตีกองกำลังย่อยของฝ่ายเดนส์ที่ตั้งอยู่ห่างจากกองหลักและขาดการสนับสนุน ทรงได้รับความสำเร็จบ้างแต่กองกำลังของพระองค์ก็เป็นกองกำลังที่อ่อนแอและเกือบแทบจะไม่เป็นกองทัพ อัลเฟรดจึงใช้วิธีติดสินบนฝ่ายเดนส์ไม่ให้มารุกราน ระหว่างที่ไม่ได้โจมตีเวสเซ็กซ์ฝ่ายเดนส์ก็หันไปโจมตีเมอร์เซียทางด้านเหนือได้สำเร็จ ระหว่างทางก็ยึดลอนดอนไปด้วย พระเจ้าเบอร์เรดแห่งเมอร์เซียพยายามต่อต้านไอวาร์แต่ก็ไม่สำเร็จจนในที่สุดก็ทรงต้องหนีไปยุโรป ระหว่างที่รณรงค์อยู่ในเมอร์เซียไอวาร์ก็เสียชีวิต กูธรัมผู้อาวุโสขึ้นครองราชย์ต่อ กูธรัมก็ได้รับชัยชนะต่อเบอร์เรดแห่งเมอร์เซียอย่างรวดเร็วและแต่งตั้งผู้ครองหุ่นขึ้นครองเมอร์เซีย เดนส์ครอบครองอีสต์แองเกลีย, นอร์ทธัมเบรีย และเมอร์เซีย ยกเว้นก็แต่เวสเซ็กซ์ที่ยังเป็นอิสระอยู่
ค.ศ. 875 ชาวเดนส์ตั้งถิ่นฐานในมณฑลดอร์เซ็ทลึกเข้าไปภายในราชอาณาจักรเวสเซ็กซ์ของพระเจ้าอัลเฟรดผู้ทรงทำสัญญาสันติภาพอย่างรวดเร็วกับเดนส์
ค.ศ. 876 ฝ่ายเดนส์ฝ่าฝืนสัญญาโดยการยึดป้อมเวเร็มในดอร์เซ็ทและเอ็กซิเตอร์ในเดวอนในปี ค.ศ. 877
ค.ศ. 877 พระเจ้าอัลเฟรดล้อมเมือง ฝ่ายเดนส์รอกองหนุนจากสแกนดิเนเวียแต่กองหนุนโดนพายุและเสียเรือไปกว่าร้อยลำ ฝ่ายเดนส์จำต้องถอยกลับไปอีสต์เมอร์เซียทางตอนเหนือของอังกฤษ
ค.ศ. 878 ในเดือนมกราคมกูธรัมนำกองทัพเข้าโจมตีเวสเซ็กซ์ระหว่างที่พระเจ้าอัลเฟรดทรงพักทัพระหว่างฤดูหนาวอยู่ที่ชิพเพ็นนัม กองทัพของเดนส์อีกกองหนึ่งขึ้นฝั่งที่ทางไต้ของเวลส์และเดินทัพไปทางไต้เพื่อจะไปดักพระเจ้าอัลเฟรดถ้าทรงหนีจากการโจมตีของกูธรัม แต่ระหว่างทางกองทัพนี้ก็หยุดทัพที่เคานทิสบรีฮิลล์ที่เป็นของเอิร์ลออดดาแห่งเดวอน (Odda of Devon) เพื่อที่จะพยายามยึดป้อมที่นั่น ฝ่ายแซ็กซอนนำโดยออดดาเข้าโจมตีฝ่ายเดนส์ขณะที่กำลังนอนหลับและได้รับชัยชนะต่อกองทัพที่มีกำลังเหนือกว่าซึ่งเป็นการช่วยให้พระเจ้าอัลเฟรดทรงรอดพ้นจากการถูกบีบโดยกองทัพสองด้าน แต่พระองค์ก็ยังทรงต้องหนีจากภัยของกองทัพเดนส์ไปซ่อนตลอดฤดูหนาวและฤดูใบไม้ผลิในซัมเมอร์เซ็ทมาร์เชส (Somerset marshes) ระหว่างฤดูใบไม้ผลิพระเจ้าอัลเฟรดก็ทรงสามารถรวบรวมกำลังและโจมตีกูธรัมที่เอธานดัน ฝ่ายเดนส์พ่ายแพ้และถอยหนีไปยังชิพเพ็นนัม ฝ่ายอังกฤษตามไปล้อมในที่สุดกูธรัมก็ยอมแพ้ ข้อแม้หนึ่งในของการยอมแพ้คือกูธรัมต้องทรงยอมเป็นคริสเตียนโดยพระเจ้าอัลเฟรดเป็นพ่ออุปถัมภ์ กูธรัมทรงยอมรับ กูธรัมย้ายกลับไปตั้งถิ่นฐานในอีสต์แองเกลียอยู่ชั่วขณะหนึ่ง
ค.ศ. 884 กูธรัมกลับมาโจมตีเค้นท์แต่พ่ายแพ้ การพ่ายแพ้ครั้งนี้นำไปสู่สนธิสัญญาระหว่างพระเจ้าอัลเฟรดและกูธรัม ที่ระบุเขตแดนระหว่างราชอาณาจักรเวสเซ็กซ์และบริเวณการปกครองของเดนส์และอนุญาตให้ชาวเดนส์ปกครองตนเองในบริเวณนั้น
ค.ศ. 902 เอสเซ็กซ์เข้าสวามิภักดิ์ต่อเอเธลโวลด์แห่งเวสเซ็กซ์ (Æthelwold of Wessex)
ค.ศ. 903 เอเธลโวลด์ปลุกปั่นให้ชนเดนส์ในอีสต์แองเกลียให้ละเมิดสัญญาสงบศึก ชนเดนส์รุกรานและทำลายก่อนที่จะได้รับชัยชนะที่ทำความเสียหายอย่างใหญ่หลวงให้แก่ทุกฝ่าย (pyrrhic victory) ด้วยการสิ้นพระชนม์ของเอเธลโวลด์ของฝ่ายเวสเซ็กซ์และพระเจ้าเอโอห์ริคของฝ่ายเดนส์ ซึ่งเป็นโอกาสที่ทำให้สมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดผู้อาวุโสสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดผู้อาวุโสได้รวบรวมอำนาจ
911 อังกฤษได้รับชัยชนะต่อเดนส์ในยุทธการยุทธการเท็ทเท็นฮอลล์ (Battle of Tettenhall) นอร์ทธัมเบรียเข้าทำลายเมอร์เซียแต่ถูกหยุดยั้งโดยพระเจ้าเอ็ดเวิร์ด
ค.ศ. 917 เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนกับความสันติและการพิทักษ์จากการรุกรานราชอาณาจักรเอสเซ็กซ์และราชอาณาจักรอีสต์แองเกลียก็ยอมรับเป็นประเทศราช (Suzerainty) ของพระเจ้าเอ็ดเวิร์ด
เอเธลเฟลด (Æthelflæd) เลดี้แห่งเมอร์เซียยึดบะระห์ดาร์บี
ค.ศ. 918 บะระห์เลสเตอร์ยอมอยู่ใต้การพิทักษ์ของเอเธลเฟลด ชาวยอร์ครับเอเธลเฟลดเป็นโอเวอร์ลอร์ดแต่เอเธลเฟลดเสียชีวิตเสียก่อน ราชอาณาจักรเมอร์เซียรวมตัวกับราชอาณาจักรเวสเซ็กซ์ภายใต้การปกครองของพระเชษฐาพระเจ้าเอ็ดเวิร์ด
ค.ศ. 919 ไวกิงนอร์เวย์ภายใต้การนำของพระเจ้าแรกนาลด์ (Rægnold พระราชโอรสของ Eadulf) จากดับลินยึดเมืองยอร์ค
ค.ศ. 920 พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดเป็นที่ยอมรับให้เป็นผู้นำสูงสุดโดยพระเจ้าแผ่นดินสกอตแลนด์โดยพระเจ้าแรกโนลด์ (Rægnold พระราชโอรสของ Eadulf I of Bernicia), อังกฤษ, นอร์ส, เดนส์, นอร์ทธัมเบรีย และราชอาณาจักรสตรัธไคลด์ (Kingdom of Strathclyde)
ค.ศ. 954 เอริค บรูดแดกซ์ (Eric Bloodaxe) ถูกขับจากนอร์ทธัมเบรีย ความตายของบรูดแดกซ์เป็นการสิ้นสุดของอำนาจของไวกิงที่มีต่อบริเวณยอร์คไปถึงดับลินและเกาะต่างๆ
ที่ตั้ง
บริเวณการปกครองของเดนส์โดยทั่วไปตั้งอยู่ทางเหนือระหว่างลอนดอนกับเชสเตอร์ที่ไม่รวมบางส่วนของนอร์ทธัมเบรียทางตะวันออกของเทือกเขาเพ็นไนน์ (Pennines)
เมืองห้าเมืองที่มีป้อมปราการป้องกันกลายเป็นส่วนสำคัญในบริเวณการปกครองของเดนส์: เลสเตอร์, น็อตติงแฮม, ดาร์บี, แสตมฟอร์ด และลิงคอล์น ที่ในปัจจุบันคืออีสต์มิดแลนด์ และทั้งห้าเมืองรวมกันเรียกว่า “ห้าบะระห์” (Five Burghs) “Burgh” มาจากภาษาอังกฤษเก่า “burg” ที่มาจากคกเดียวกันในภาษาเยอรมันที่แปลว่า “ปราสาท” ที่หมายถึงชุมนุมชนที่ล้อมรอบด้วยกำแพงหรือป้อม—ตั้งแต่ชุมชนเล็กๆ ไปจนถึงเมืองใหญ่ที่มีป้อมปราการป้องกัน คำนี้ก็วิวัฒนาการต่อไปจนมีความหมายกว้างขึ้น
ความหมายทางกฎหมาย
บริเวณการปกครองของเดนส์มีความสำคัญในการสร้างความสันติสุขในบริเวณข้างเคียงทั้งในบริเวณแองโกล-แซ็กซอนและไวกิง การใช้กฎหมายของเดนเป็นการสร้างอาณาบริเวณที่มีระบบกฎหมายในการปกครองที่ระบุข้อกำหนดต่างๆ อย่างเป็นทางการเช่นการกำหนดจำนวน “ค่าชดเชยเวร์กิลด์” (weregild) ในกรณีที่มีการฆาตกรรมเป็นต้น
ความหมายทางกฎหมายหลายข้อตรงกับความหมายเช่น “wapentake” ของไวกิง ซึ่งเป็นหน่วยมาตรฐานการแบ่งดินแดนในบริเวณการปกครองของเดนส์ที่ใช้แลกเปลี่ยนกันได้กับ “ฮันเดรด” (hundred) การใช้สถานที่ประหารชีวิตและสุสานในวอล์คคิงตันโวลด์ (Walkington Wold Burials) ในอีสต์ยอร์คเชอร์ทำให้สันนิษฐานได้ว่ากฎหมายนี้ใช้ต่อเนื่องกันมา[11]
อิทธิพลของการปกครอง
อิทธิพลของการตั้งถิ่นฐานของสแกนดิเนเวียยังคงเห็นได้ในบริเวณอีสต์มิดแลนด์ โดยเฉพาะจากชื่อสถานที่ (British toponymy) เช่นชื่อที่ลงท้ายด้วย “by” หรือ “thorp” ที่หมายถึงว่ามี่ที่มาจากนอร์ส
ภาษานอร์สโบราณและภาษาอังกฤษเก่ายังพอที่จะเข้าใจได้บ้าง การผสมระหว่างภาษาจากบริเวณการปกครองของเดนส์ทำให้เกิดการใช้คำภาษานอร์สหลายคำในภาษาอังกฤษที่รวมทั้งคำว่า “law” เองด้วย หรือคำอื่นๆ เช่น “sky” หรือ “window” และพหูพจน์ของบุรุษที่สาม และที่แสดงความเป็นเจ้าของเช่นในคำว่า “they” หรือ “them” หรือ “their” ภาษานอร์สโบราณยังคงมีใช้อยู่บ้างในภาษาสำเนียงท้องถิ่นทางตะวันออกเฉียงเหนือของอังกฤษ
สี่ในห้าบะระห์กลายมาเป็นเมืองมณฑลของ: เลสเตอร์เชอร์, น็อตติงแฮมเชอร์, ดาร์บีเชอร์ และลิงคอล์นเชอร์ ยกเว้นแสตมฟอร์ดที่อาจจะเป็นเพราะอยู่ใกล้รัทแลนด์
พันธุกรรม
ในปี ค.ศ. 2000 บีบีซีทำการสำรวจทางพันธุกรรมของหมู่เกาะบริติชสำหรับรายการ “เลือดของไวกิง” โดยจูเลียน ริชาร์ดส (Julian Richards) ซึ่งสรุปว่าผู้รุกรานชาวนอร์สตั้งถิ่นฐานอยู่ทั่วไปในหมู่เกาะบริติชแต่ที่หนาแน่นก็เป็นบางบริเวณเช่นออร์คนีย์และเช็ทแลนด์ (Shetland) แต่การสำรวจเป็นการสำรวจเฉพาะไวกิงนอร์เวย์ เพราะผู้ที่สืบเชื้อสายมาจากผู้ตั้งถิ่นฐานที่เป็นไวกิงที่เป็นชาวเดนส์ไม่สามารถแยกจากผู้ที่สืบเชื้อสายมาจากแองโกล-แซ็กซอนได้
ที่ตั้งที่พบทางโบราณคดี
ที่ตั้งที่พบทางโบราณคดีที่สำคัญๆ ที่แสดงให้เห็นถึงบริเวณการปกครองของเดนส์มีเพียงไม่กี่แห่ง ที่ตั้งที่พบที่สำคัญที่สุดคือที่ยอร์ค ซึ่งเชื่อกันว่ามาจากคำว่า “Jórvík” ในภาษานอร์สโบราณ (ซึ่งเป็นคำที่มาจากภาษาอังกฤษเก่า “Eoforwic” สระประสมสองเสียง “eo” เท่ากับสระประสมสองเสียงของนอร์ส “jo”, (เสียง)ระหว่างสระ “f” ของภาษาอังกฤษเก่าออกเสียงนุ่มเช่นเดียวกับอักษร “v” ในปัจจุบัน และ “wic” ของภาษาอังกฤษเก่ามาจาก “vik” ของนอร์ส) “Eoforwic” เองก็เพี้ยนมาจากชื่อเมืองก่อนหน้านั้นที่สะกดเป็นภาษาละตินว่า “Eboracum”
ที่ตั้งที่พบทางโบราณคดีอีกที่หนึ่งคือบริเวณที่เผาศพที่ฮีธวูด (Heath Wood) ที่อิงเกิลบีในดาร์บีเชอร์
หลังฐานที่ตั้งทางโบราณคดีมิได้บ่งถึงอาณาบริเวณที่เป็นบริเวณที่เฉพาะเจาะจงทางประชากรหรือทางการค้าขายซึ่งอาจจะมีสาเหตุมาจากการระบุที่คลาดเคลื่อนของวัตถุหรือสิ่งแวดล้อมที่อาจจะเป็นของแองโกล-แซ็กซอน หรือนอร์ส หรืออาจจะเป็นได้ว่าการตั้งถิ่นฐานอาจจะมีการโยกย้ายกันอย่างเสรีระหว่างบริเวณต่าง หรืออาจจะเป็นเพียงว่าหลังจากที่ลงนามตกลงกันเรื่องเขตแดนแล้วต่างฝ่ายต่างละเลยข้อตกลง
อ้างอิง
ดูเพิ่ม
สมเด็จพระเจ้าอัลเฟรดมหาราช
ราชอาณาจักรนอร์ทธัมเบรีย
ราชอาณาจักรอีสต์แองเกลีย
ไวกิง
ชนเดนส์
ยอร์ค
สมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดผู้อาวุโส
ราชอาณาจักรเวสเซ็กซ์
หมวดหมู่:ประวัติศาสตร์อังกฤษ
หมวดหมู่:รัฐสิ้นสภาพในอังกฤษ
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B9%8C |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
859,
1418,
2777,
3641,
4128,
4700,
5607
],
"plaintext_end_byte": [
858,
1417,
2776,
3640,
4053,
4668,
5581,
6242
]
} | ประเทศอินเดียคือต้นกำเนิดศาสนาพุทธใช่หรือไม่ ? | ศาสนาแบบอินเดีย | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} | ศาสนาแบบอินเดีย (English: Indian religions) คือศาสนาที่มีต้นกำเนิดในอนุทวีปอินเดีย ได้แก่ ศาสนาฮินดู ศาสนาเชน ศาสนาพุทธ และศาสนาซิกข์[web 1] ศาสนาเหล่านี้ถือว่าเป็นศาสนาตะวันออก แม้ศาสนาแบบอินเดียจะเกี่ยวพันกับประวัติศาสตร์อินเดีย แต่ก็ไม่ได้มีอยู่เฉพาะในอนุทวีปอินเดียเท่านั้น ยังได้แพร่หลายไปยังภูมิภาคอื่น ๆ ด้วย[web 1]
ชาวฮารัปปาในอารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุราว 3300-1300 ปีก่อนคริสต์ศักราชมีวัฒนธรรมแบบเมืองมาตั้งแต่ก่อนการเข้ามาของศาสนาพระเวท ชาวทราวิฑและตระกูลภาษาดราวิเดียนในอินเดียใต้ก็มีมาก่อนศาสนาพระเวทเช่นกัน
ประวัติศาสตร์นับจุดเริ่มต้นของศาสนาแบบอินเดียที่ศาสนาพราหมณ์ของชาวอินโด-อารยัน ซึ่งต่อมาได้รวบรวมคำสอนเป็นคัมภีร์พระเวท และเรียกยุคที่มีการเรียบเรียงคัมภีร์พระเวทว่ายุคพระเวท ซึ่งตรงกับช่วง 1750-550 ปีก่อนคริสต์ศักราช[1] จากนั้นจึงเป็นยุคปฏิรูป ซึ่งได้พัฒนาศาสนาพราหมณ์มาเป็นศาสนาฮินดูในปัจจุบัน[2] มีขบวนการสมณะเป็นขบวนการศาสนาที่เกิดขึ้นแยกจากสายพระเวทและดำรงอยู่คู่ขนานกันมา ศาสนาพุทธ[3] ศาสนาเชน[4] สำนักโยคะ[5] ความเชื่อเรื่องสังสารวัฏ และโมกษะ[6] ก็มีที่มาจากขบวนสมณะนี้ด้วย
ยุคปุราณะซึ่งตรงกับช่วง 200 ปีก่อนคริสต์ศักราชถึง ค.ศ. 500 และต้นยุคกลางซึ่งตรงกับ ค.ศ. 500-1,100 เป็นช่วงที่เกิดสำนักใหม่ ๆ ขึ้นในศาสนาฮินดู เช่น ขบวนการภักติ ลัทธิไศวะ ลัทธิศักติ ลัทธิไวษณพ จากนั้นจึงเข้าสู่ยุคอิสลามราว ค.ศ. 1,100-1,500 และคุรุนานักเทพตั้งศาสนาซิกข์ขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 15[web 2] และแพร่หลายมากในภูมิภาคปัญจาบ
เมื่อถึงยุคที่จักรวรรดิอังกฤษเข้าปกครองอินเดีย กระแสการตีความศาสนาฮินดูใหม่เป็นตัวช่วยหนึ่งที่ทำให้เกิดกลุ่มเคลื่อนไหวเพื่อปลดปล่อยอินเดีย
ความเหมือนและความแตกต่าง
ตามแนวทางของ Tilak เราอาจศึกษาตีความศาสนาแบบอินเดียในส่วนของความเหมือนและความแตกต่าง[7] ผู้ศึกษาจากตะวันตกมักเน้นไปที่ความแตกต่าง ในขณะที่นักวิชาการอินเดียเองมุ่งเน้นศึกษาส่วนที่เหมือนกัน[8]
ความเหมือน
ศาสนาฮินดู ศาสนาพุทธ ศาสนาเชน และศาสนาซิกข์ มีหลักการพื้นฐานบางอย่างร่วมกัน ซึ่งอาจตีความต่างออกไปโดนศาสนิกชนแต่ละกลุ่มและแต่ละปัจเจกบุคคล[8] ก่อนคริสต์ศตวรรษที่ 19 ศาสนิกชนเหล่านี้มิได้ติดป้ายตนเองให้แตกต่างจากผู้อื่น หากแต่เห็นว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวทางวัฒนธรรมที่แตกสาขาออกมาแต่ร่วมรากเดียวกัน[9]
ความต่าง
ศาสนาแบบอินเดียแต่ละศาสนามีความแตกต่างกัน และภายในแต่ละศาสนาก็มีความแตกต่างกันระหว่างนิกาย[10][11] เช่น ธรรม ในศาสนาฮินดูหมายถึง หน้าที่ ในศาสนาเชน หมายถึง การทำความดี ส่วนศาสนาพุทธเรียกว่า พระธรรม หมายถึง คำสอนของพระพุทธเจ้า
อ้างอิง
สิ่งพิมพ์
แหล่งข้อมูลอื่น
แหล่งข้อมูลอื่น
สถิติ
กฎหมาย
รายงาน
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
227,
486,
847,
1334,
2074,
2619,
2843,
3212,
3548,
3699,
3993,
4128,
4404,
4548,
4908,
5080,
5707,
5946,
6355,
6896,
7037,
7317,
7419,
8058,
8326,
8658,
9060,
9466,
9539,
9696,
10063
],
"plaintext_end_byte": [
226,
485,
809,
1316,
2045,
2618,
2804,
3211,
3547,
3698,
3992,
4102,
4403,
4547,
4907,
5027,
5706,
5945,
6354,
6895,
7036,
7306,
7418,
8057,
8325,
8657,
9059,
9436,
9526,
9681,
10061,
10122
]
} | Apa nama tempat bersejarah yang paling terkenal di Jerman ? | Heidelberg | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
7
],
"minimal_answers_end_byte": [
17
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
jmpl
Heidelberg adalah sebuah kota otonom (Kreisfreie Stadt) di Baden-Württemberg, Jerman, yang terletak di tepi sungai Neckar. Heidelberg terkenal dengan kastil, kota tua, dan universitas tua yang sangat terkenal di dunia.
Sampai tahun 2008, lebih dari 145.000 penduduk tinggal di kota seluas 109 km² (42 mil²) ini. Heidelberg adalah sebuah otoritas persatuan. Distrik Rhein-Neckar mengelilingi Heidelberg dan beribukota di sini meskipun Heidelberg bukan bagian distrik tersebut.
Heidelberg berada di Sungai Neckar, pada titik sungai itu meninggalkan lembah yang sempit dan terjal di Odenwald untuk mengalir ke lembah sungai Rhein, yang 20km (12 mil) di barat daya Heidelberg akan bergabung dengan Rhein di Mannheim. Heidelberg adalah bagian kawasan padat yang dikenal sebagai Wilayah Rhein-Neckar Raya.
Kebudayaan
Bangunan-bangunan Penting
Heidelberg adalah salah satu dari kota besar Jerman yang tidak hancur pada perang dunia ke-2. Bagian yang khusus dari kota ini adalah kota tua dari zaman Barok (Barocke Altstadt). Di kota tua terdapat jalan utama sepanjang 1,6km. Jalan tersebut hanya dikhususkan untuk pejalan kaki (Fußgängerzone). Jalan khusus pejalan kaki di kota tua Heidelberg merupakan jalan khusus pejalan kaki yang terpanjang di Eropa. Di sepanjang jalan ini berdiri bangunan-bangunan penting.
Kastil (Schloss)
Kastil Heidelberg atau biasa dikenal dengan Heidelberger Schloss adalah reruntuhan bangunan yang paling terkenal di Jerman. Bangunan ini semula adalah benteng yang terletak di tempat yang strategis sebagai sebuah benteng pertahanan. Benteng ini kemudian menjadi tempat tinggal / istana dari raja di Pfalz. Sejak kerusakan pada tahun 1689 dan 1693 oleh karena perang perebutan takhta dari para ahli waris kerajaan Pfalz, bangunan ini hanya sebagian saja yang direstorasi. Pada tahun 1764 salah satu bagian dari bangunan ini kembali rusak oleh karena kebakaran yang disebabkan oleh hantaman petir. Reruntuhan bangunan istana ini berdiri setinggi 80 meter pada tebing gunung yang mendominasi wajah kota Heidelberg.
Jembatan Tua / Alte Brücke
Nama resmi dari Jembatan Tua (terkenal dengan nama Alten Brücke) adalah Jembatan Karl-Theodor. Jembatan ini merupakan bangunan jembatan yang tertua di Jerman yang secara tertulis pertama kali disebutkan pada tahun 1248. Sebelum dibangun jembatan permanen, berulang kali dibangun jembatan kayu yang berulang kali rusak oleh karena es. Dalam bentuknya yang sekarang ini, jembatan permanen ini dibangun pada tahun 1788. Namun pada akhir dari perang dunia ke-2 dua pilar jembatan terkena bom. Pada tahun 1947 jembatan ini telah selesai diperbaiki.
Istana Heidelberg, Jembatan Tua dan Sungai Neckar
Gerbang dari Jembatan Tua
Heidelberg pada sisi bagian sebelah utara sungai Neckar
Pemandangan ke arah Philosophenweg (Jalan Filosofi)
Bangunan-bangunan Gereja Yang Penting
Gereja Roh Kudus atau terkenal dengan nama Heiliggeistkirche adalah gedung gereja yang paling terkenal di Heidelberg. Gereja ini terletak di pusat kota, tidak jauh dari Istana Heidelberg. Di dalam gereja ini pernah disimpan , manuskrip yang sangat terkenal. Namun, selama peperangan 30 tahun kumpulan manuskrip tersebut dicuri dan diberikan kepada Paus sebagai hadiah.
Gereja tertua dari kota Heidelberg adalah Gereja St. Petrus atau dikenal dengan nama Peterskirche. Usia gereja ini kira-kira 900 tahun. Pada masa akhir abad pertengahan, gereja ini berfungsi sebagai Kapel Universitas. Gereja ini berfungsi juga sebagai tempat beristirahatnya (kuburan) kira-kira 150 profesor dan para petinggi kerajaan.
Tidak jauh dari Peterskirche berdiri Gereja Yesuit yang selesai dibangun pada 1749. Gereja ini merupakan saksi sejarah kontra reformasi di Heidelberg.
Gereja-gereja yang berdiri seiring dengan pembangunan bagian barat kota (Weststadt) pada awal abad ke-20 adalah Gereja Kristus (Christuskirche) pada tahun 1904 yang merupakan gereja bagi umat Kristen Protestan, dan Gereja St. Bonifatius pada tahun 1903 yang merupakan gereja bagi umat Katolik.
Heiliggeistkirche
Gereja Yesuit
Peterskirche
Gereja Kristus di Weststadt
Gereja St. Bonifatius di Weststadt
Gedung-gedung Bersejarah
Bangunan yang tertua di kota Heidelberg adalah bangunan yang kini berfungsi sebagai hotel. Bangunan tertua ini bernama Hotel „Zum Ritter“. Gedung ini dibangun pada tahun 1592 oleh satu keluarga pedagang kain. Gedung ini terletak berhadap-hadapan dengan Heiliggeistkirche.
Di perbatasan bagian timur kota tua Heidelberg berdiri gerbang kota yang bernama Karlstor. Dibangun selama 6 tahun dan selesai pada tahun 1781.
Di dalam kota tua berdiri bangunan bersejarah, yaitu gedung-gedung Universitas Heidelberg. Satu yang terpenting adalah gedung perpustakaan Universitas Heidelberg. Di dalam perpustakaan ini juga disimpan manuskrip-manuskrip kuno. Di antara manuskrip-manuskrip kuno yang di simpan tersebut terdapat manuskrip Kidung Tantri Kediri yang masih terawat dengan baik.
Hotel „Zum Ritter“
Gedung Barock „Haus zum Riesen“
Gedung Akademi Ilmu Pengetahuan
Gedung Bekas Apotek Istana
Studi dan Penelitian
Universitas dan Sekolah Tinggi
Heidelberg dikenal sebagai kota pelajar. Yang menjadikan kota ini dinamai sebagai kota pelajar adalah keberadaan Universitas Heidelberg di kota ini. Universitas ini didirikan pada tahun 1386 dan merupakan universitas tertua di Jerman. Lokasi kampus terletak di dua lokasi. Lokasi pertama terletak di kota tua Heidelberg. Banyak sekali bangunan-bangunan bersejarah di kota tua yang menjadi kampus bagi ilmu-ilmu kejiwaan, sosial dan hukum. Sedangkan lokasi kedua adalah di lokasi kampus baru di Neuenheimer Feld, yang merupakan kampus terpadu bagi ilmu-ilmu alam.
Pada tahun 1904 Sekolah Tinggi Pedagogi Heidelberg didirikan.
Pada tahun 1931 berdiri Sekolah Tinggi Musik Gereja (Hochschule für Kirchenmusik Heidelberg). Semula sekolah tinggi ini didirikan untuk pemusik gereja bagi Gereja Protestan Negara di Baden. Di kemudian hari sekolah ini terbuka bagi umum.
Sekolah Tinggi SRH Heidelberg merupakan sebuah perguruan tinggi swasta milik dari perusahaan SRH (Grup SRH). Sekolah Tinggi SRH Heidelberg didirikan pada tahun 1969. Pada tahun 2004 menjadi perguruan tinggi swasta yang pertama kali terakreditasi oleh Badan Keilmuan Jerman (semacam Badan Akreditasi Nasional - Perguruan Tinggi). Perguruan tinggi swasta ini berada di „Science Tower“ di daerah Wieblingen.
Sekolah Tinggi Management Internasional (Hochschule für Internationales Management Heidelberg/HIM) merupakan sebuah sekolah swasta yang diakui oleh negara. Program Bachelor dan Master pada perguruan tinggi ini diakui dan diakreditasi dalam sistem pendidikan tinggi di Jerman dan Inggris. Sistem pendidikan yang berjalan di institusi ini adalah sistem "dual-degree", yaitu para lulusan selain mendapatkan ijazah dari HIM yang diakui di Jerman, mereka juga akan mendapatkan ijazah dari sebuah perguruan tinggi di Inggris yang diakui di sana.
Pada tahun 1979 didirikan Sekolah Tinggi Studi Yudaisme (Hochschule für Jüdische Studien). Sekolah tinggi ini memiliki kampus di kota tua.
Schiller International University, sebuah universitas di Amerika, mendirikan sebuah kampus di Heidelberg. Schiller International University cabang Heidelberg ini menawarkan program Bachelor dan Master di bidang Bisnis Internasional dan Relasi & Diplomasi Internasional.
Forschung
Di Heidelberg terdapat sejumlah institusi-institusi penelitian, secara khusus di bidang ilmu biologi.
Institusi penelitian yang paling penting tentu saja adalah Universitas Heidelberg. Di bawah universitas ini berdiri institut-institut penelitian, misalnya Pusat Biokimia Heidelberg (Biochemie Zentrum Heidelberg/BZH), Pusat Interdisipliner Ilmu-ilmu Neuro (Interdisziplinäre Zentrum für Neurowissenschaften/IZN), Pusat Interdisipliner Ilmu-ilmu Hitung (Interdisziplinäre Zentrum für wissenschaftliches Rechnen/IWR), Institut Asia Selatan (Südasien Institut/SAI), Heidelberg Center for American Studies (HCA), Heidelberg Center Lateinamerika, Pusat Astronomi Heidelberg (Zentrum für Astronomie Heidelberg/ZAH), Institut Etnologi, dll.
Institut-institut penelitian yang sangat terkenal adalah Pusat Penelitian Kanker Jerman (Deutsches Krebsforschungszentrum/DKFZ) yang didirikan pada tahun 1964 dan Pusat Biologi Molekul (Zentrum für Molekulare Biologie Heidelberg/ZMBH) yang didirikan pada tahun 1983.
Di samping itu Heidelberg juga menjadi pusat kegiatan dari European Molecular Biology Laboratory (EMBL) yang didirikan pada tahun 1974. Cabang-cabang dari institusi penelitian Eropa ini misalnya di Monterotondo (Italia), Hinxton (England), Grenoble (Perancis) dan Hamburg (Jerman). 18 negara Eropa turut serta dalam penelitian ini.
Institusi penelitian Max-Planck (Max-Planck-Institut) mendirikan empat institusi penelitian di Heidelberg, yaitu Max-Planck-Institut für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht (studi hukum internasional), Max-Planck-Institut für Kernphysik (studi fisika atom), Max-Planck-Institut für Astronomie (studi astronomi) dan Max-Planck-Institut für medizinische Forschung (studi kedokteran).
Institusi-institusi penelitian lainnya misalnya Lembaga Pendidikan Pertamanan Negara, Lembaga Perbintangan Negara Heidelberg-Königstuhl, Akademi Ilmu Pengetahuan Heidelberg (Heidelberger Akademie der Wissenschaften), European Media Laboratory (EML), Institut Penelitian Informatika Swasta, Pusat Studi Protestan (Forschungsstätte der Evangelischen Studiengemeinschaft e.V.).
Perpustakaan Kota Heidelberg
Didirikan pada tahun 1904 memiliki lebih dari 200.000 media.
Kota kembar
Montpellier, Perancis
Cambridge, Britania Raya
Rehovot, Israel
Simferopol, Ukraina
Bautzen, Jerman
Kumamoto, Jepang
Heidelberg, Afrika Selatan
Pranala luar
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
- Foto dari Heidelberg Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
(Mannheim-Heidelberg-Pforzheim) Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Kategori:Kota di Baden-Württemberg
Kategori:Kota di Jerman
| https://id.wikipedia.org/wiki/Heidelberg |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
380,
1112,
1722,
2165,
2486,
2912,
3406,
4008,
4622,
4955,
5098,
5210,
5576,
6114,
6450,
6562,
7150,
7324,
7427,
8003,
8545,
9022,
9540,
9734,
10147,
10484,
10724,
12127,
12502,
12600,
12728,
12892,
13090,
13232,
13318,
13482,
13538,
13935,
14034,
14630,
15750,
16030,
17296,
17574,
17909,
18219,
18575,
18994,
19216,
19750,
19857,
20114,
20550,
21268,
21629,
22089,
22608,
23040,
23521,
24226,
24492,
24630,
26198,
29197,
29720
],
"plaintext_end_byte": [
379,
1111,
1721,
2154,
2485,
2911,
3405,
4007,
4621,
4925,
5097,
5209,
5564,
6113,
6449,
6551,
7149,
7323,
7415,
7976,
8544,
9021,
9539,
9710,
10146,
10460,
10723,
12097,
12493,
12599,
12719,
12891,
13089,
13220,
13317,
13481,
13537,
13931,
14012,
14629,
15721,
16029,
17278,
17573,
17908,
18218,
18567,
18993,
19193,
19749,
19856,
20113,
20531,
21267,
21628,
22079,
22607,
23010,
23497,
24225,
24409,
24620,
26172,
29178,
29718,
29759
]
} | Kuinka monta jumalaa buddhalaisilla on? | Buddhalaisuus | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
562
],
"minimal_answers_end_byte": [
610
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Buddhalaisuus on Magadhassa (nyk. osa Intiaa) n. 500-luvulla eaa. syntynyt filosofia tai uskonto. Sen perustaja on yleensä historiallisena henkilönä pidetty prinssi Siddhartha Gautama, joka kuitenkin luopui rikkauksistaan ja tuli myöhemmin Buddhaksi eli valaistuneeksi (Buddha, kirj. ”herännyt”). Buddha itse opetti olevansa tavallinen ihminen, ei jumala tai profeetta.
Usein kiistellään siitä, pitäisikö buddhalaisuus luokitella uskonnoksi vai elämänfilosofiaksi.[1] Tämä johtuu mm. siitä, että toisin kuin useimpien uskontojen perustajat, Buddha ei opettanut minkään jumalten palvontaa eikä ylistänyt sokeaa uskoa.[2] Sen sijaan Buddha kehotti oppilaitaan ajattelemaan itse ja tutkimaan opetuksia kriittisesti niiden ymmärtämiseksi[3]. Kuuluisassa Kalamasutrassa Buddha sanoo, ettei mitään tule uskoa ”vain siksi että niin on usein sanottu tai niin on tapana uskoa – – vain koska niin huhutaan tai niin sanotaan pyhissä teksteissä – – vain päättelyn tai olettamusten pohjalta – – tai sen ajatuksen perusteella, että ’tämä munkki on opettajamme.’”[4][5]
Buddhalaisuuden tärkein opetus on, että elämässä on kärsimystä (paal. dukkha) tai se on epätyydyttävää[6], eivätkä ohimenevät asiat voi tuottaa todellista onnea. Tästä huolimatta buddhalaisuus ei ole pessimistinen uskonto[7], sillä kärsimyksestä voi myös vapautua. Buddhan neljän jalon totuuden mukaan kärsimystä on (ensimmäinen totuus), mutta sillä on syy eli janoaminen sekä tietämättömyys (toinen totuus), se voidaan lopettaa pääsemällä irti sen syistä ja valaistumalla (kolmas totuus), ja on olemassa tapa saada se loppumaan: jalo kahdeksanosainen polku (neljäs totuus).
Buddhalaisuuden keskeinen päämäärä on siis valaistuminen eli nirvana, joka nähdään kaiken kärsimyksen loppuna. Valaistumisen voi saavuttaa kehittämällä jaloa kahdeksanosaista polkua, joka jakaantuu kolmeen pääosaan: hyveen, keskittymisen ja viisauden kehittämiseen. Valaistunut tajuaa olemassaolon perimmäisen luonteen eikä siksi enää takerru maailmaan. Näin hänen takertuminen lakkaa, ja sen myötä kärsimys.
Historiaa
Siddhartha Gautama syntyi Lumbinissa, nykyisessä Nepalissa, noin 560-luvulla eaa.[8] Hän kuului Shakya-heimon ylhäisösukuun. Perimätiedon mukaan hänen isänsä oli Shakyoiden kuningas, mutta tästä ei ole historiallisia todisteita.[9][10] Siddhartha eli kuitenkin aikakauteensa nähden hyvin ylellistä elämää.
Kuuluisan buddhalaisen legendan mukaan hänen isänsä oli yrittänyt varjella poikaansa näkemästä kaikkea maailman pahuutta, mutta täytettyään 29 vuotta ylellisyyksiin kyllästynyt Gautama näki palatsin ulkopuolella kävellessään sairaan, vanhuksen, kuolleen ja askeetikon.[11] Kokemuksen sävähdyttämänä tuleva Buddha luopui entisestä elämästään, puki yllensä okranvärisen kaavun ja pakeni palatsistaan.
Seuraavan kuuden vuoden ajan Siddhartha eli askeetikkona.[9] Vanhojen kirjoitusten mukaan hän opiskeli meditaatiota aikansa kuulujen mestareiden alaisena, mutta kun ei saavuttanut tämän kautta valaistumista, päätti ryhtyä äärimmäisen ankaraan askeesiin, ja esimerkiksi lopetti syömisen käytännössä kokonaan. Lopulta hän huomasi, ettei tämäkään harjoitus johtanut valaistumiseen, ja luopui ankarasta askeesista, syöden hieman riisivelliä palauttaakseen ruumiinvoimansa.[12]
Lopulta Siddhartha päätti istua bodhipuun alle, vannoen, ettei nousisi, ennen kuin oli täysin valaistunut.[9] Vielä samana yönä hän buddhalaisen perimätiedon mukaan näki todellisuuden luonteen, valaistui ja tuli Buddhaksi. Tämän jälkeen hän ryhtyi opettamaan muita, vaikka tiesi, ettei valaistumista itseään voitu ilmaista sanoin.[9] Sen sijaan hän päätti opettaa tavan saavuttaa se itse. Ensimmäisen opetuspuheensa Gautama piti Sarnathin metsäkaurispuistossa viidelle entiselle askeetti-ystävälleen. Sutraa kutsutaan nimellä ”Dharman pyörän paneminen liikkeelle.”[13][14]
Siddhartha Gautama kuoli – buddhalaisen näkemyksen mukaan saavuttaen parinirvanan, lopullisen vapautumisen kärsimyksistä – n. 483 eaa. Jälkeensä hän jätti oppinsa ja luostarilaitoksen, joka piti niitä suullisesti elossa vuosisatojen ajan. Kuningas Ašoka (273–232 eaa.) kääntyi verisen taistelun kauhut nähtyään buddhalaiseksi ja auttoi uskontoa leviämään laajemmalle.[15] Hänen pilareihin kaiverruttamansa mietelauseet ovat varhaisimmat tunnetut buddhalaiset kirjoitukset.[16] Myöhemmin buddhalaisuus jakautui opillisten erimielisyyksien seurauksena nk. kahdeksaantoista koulukuntaan.[17]
Intiassa buddhalaisuus alkoi kadota 500-luvulta lähtien, mikä johtui mahdollisesti hindulaisuuden renessanssista. 1100-luvulta eteenpäin muslimivalloitukset hävittivät buddhalaisuuden Intiasta käytännössä kokonaan.[18] Tässä vaiheessa buddhalaisuus oli kuitenkin jo asettunut muualle Aasiaan.
Buddhalaisuuden koulukunnat
Buddhalaisuuden lukuisat suuntaukset jaotellaan usein niin harjoittajien kuin tutkijoiden osalta karkeasti kahteen, theravadaan ja mahajanaan.
Eroavaisuuksista huolimatta molemmille koulukunnille yhteistä on hyväksyä keskeiset buddahalaiset opetukset:
Molemmat hyväksyvät Buddhan opettajanaan.
Molemmat hyväksyvät keskitien, ehdollistetun seurauksen, neljä jaloa totuutta, jalon kahdeksanosaisen polun ja kolme olemassaolon merkkiä.
Molemmat hyväksyvät että valaistumisen tavoittelu on mahdollista niin luostarissa kuin sen ulkopuolella.
Molemmat mieltävät buddhuuden korkeimmaksi saavutukseksi.
Theravada
Theravada-buddhalaisuus[19] on vanhin nykypäiviin asti selvinnyt varhaisbuddhalainen koulukunta. Nimitys Theravada tarkoittaakin ”vanhimpain tietä.” Se on nk. hinajana-suuntaus (skr. hinajana, pieni vaunu), eli siinä korostetaan harjoittajan omaa valaistumista ja vapautumista kärsimyksestä. Theravada-buddhalaisen opetuksen mukaan jokainen on itse vastuussa päätöksistään ja valaistumisestaan. Mahajanan seuraajien piirissä Theravadaa kutsutaan joskus yksinkertaisesti hinajanaksi, mutta nimitystä pidetään alentavana.
Theravadan tunnustama pyhien kirjoitusten kokoelma on paalinkielinen tipitaka (paal. Tipitaka, skr. Tripitaka, ’kolme koria’), johon on koottu Buddhan opetuspuheita, allegorisia kertomuksia sekä buddhalaista runoutta. Perinteisesti Theravadassa tunnustetaan myös vuosisatojen varrella tipitakaa varten kirjoitetut selitysteokset.
Theravadaa harjoitetaan varsinkin Kaakkois-Aasian maissa, kuten Thaimaassa, Burmassa ja Sri Lankassa.
Mahajana
Mahajana-buddhalaisuus sisältää useita suuntauksia, kuten puhtaan maan buddhalaisuus, zen ja tiibetinbuddhalaisuus. Mahajanalle ominaista on myötätunnon syvempi painottaminen kuin muissa koulukunnissa. Siinä missä Theravadassa ihanteena on tulla Arhatiksi (paalia, ’jalo’), jälleensyntymien ketjusta vapautuneeksi valaistuneeksi olennoksi, Mahajanassa ihanteeksi muodostui Bodhisattva (sanskritia, ’valaistumisolento’). Bodhisattva vannoo jatkavansa jälleensyntymien kierrossa elämistä, muiden auttamista ja polun opettamista kunnes jokainen olento on valaistunut.[19]
Theravada kritisoi Mahajanaa siitä, että se hyväksyy osaksi opetukstaan kirjoitukset, joiden alkuperänä eivat olisi Buddhan opetukset. Mahajana ei hyväksy kritiikkiä.
Nykyisin Mahajana-buddhalaisuutta tavataan erityisesti Kiinassa, Tiibetissä, ja Japanissa.
Vajrajana
Vajrajana (’timanttipolku’) eli tantrinen buddhalaisuus on mahajanan alainen suuntaus, joka yhdistyy nykyisin erityisesti tiibetinbuddhalaisuuteen. Se on esoteerinen perinne, jossa erilaisten rituaalien ja mielikuvaharjoitusten kautta pyritään vapauttamaan alitajuisia voimia, jotka tukevat pyrkimystä valaistumiseen. Koska vajrajana-harjoitusten katsotaan olevan vaarallisia, ellei harjoittajan mieli ole hyvin kehittynyt, perinteen mukaan niitä tulee harjoittaa ainoastaan gurun eli laman ohjastamana, ja ne pidetään visusti salassa.[19]
Buddhalaiset kirjoitukset
Buddhan arvioidaan käyttäneen opettaessaan Magadhan valtakunnan puhekieltä magadhi-prakritia.[20] Perimätiedon mukaan pian Buddhan edesmenon jälkeen 500 arhatia, täysin valaistunutta seuraajaa, kokoontui neuvonpitoon, jossa munkkikuri (vinaya) ja opetukset (dharma) kerrattiin ja jaettiin osiin munkkiryhmien mieleenpainettaviksi.[21] Varhaiset buddhalaiset jakautuivat munkkikuri- ja oppitulkintojen takia useisiin koulukuntiin noin keisari Ašokan valtakaudesta alkaen, ja jokainen koulukunta lisäsi teksteihin omia kommentaarejaan.
Sri Lankalaisen historiateoksen Mahavamsan mukaan keisari Ašoka lähetti n. 250 eaa. poikansa, buddhalaisen munkin Mahindan Sri Lankaan. Poika sai paikallisen kuninkaan, Devanampiya Tissan, kääntymään buddhalaiseksi. Noin sata vuotta myöhemmin, 100-luvulla eaa., Theravada-koulukunnan versio Tripitakasta, paalinkielinen kaanoni, kirjoitettiin muistiin juuri Sri Lankassa. Tämä oli ilmeisesti ensimmäinen kerta, kun buddhalaiset tekstit saivat kirjallisen muodon.[22]
Tripitaka (’kolme koria’, sanskr., paaliksi ”tipitaka”) on buddhalaisen kaanonin eri versioiden yhteinen nimitys, joka jakaantuu perinteisesti kolmeen osaan, Vinayaan eli luostarisäännöstöön, Dharmaan eli opetuksiin, ja Abhidharmaan eli ’korkeampiin opetuksiin,’ jotka nykykäsityksen mukaan ovat myöhempiä filosofisia tekstejä. Näistä ainoastaan Vinaya on käytännössä identtinen kaikissa Tripitakoissa, Dharma-osio sisältää tiettyjä yhteisiä sutria ja Abhidharma on kaikissa erilainen.
Tripitakan eri versiot ovat erittäin laajoja. Esimerkiksi korealainen Tripitaka, joka kuuluu Unescon maailmanperintölistalle, on kaiverrettu yli 80 000 puulaatalle.[23]
Buddhalaisuuden oppeja
Buddhalainen filosofia käsittelee laajasti metafysiikan, fenomenologian, etiikan ja tietoteorian ongelmia. Buddhalaisuus hylkää monet jo Buddhan elinaikana kehittyneet intialaisen filosofian ajatukset, erityisesti atman-opin. Hindulaisen filosofian näkökulmasta buddhalainen filosofia luetaan heterodoksisiin nastika-koulukuntiin, koska buddhalaisuus ei tunnusta Veda-kirjoja uskonnollisena auktoriteettina.
Buddha itse oli opettajana käytännönläheinen ja painotti harjoituksen – pikemmin kuin spekulaation – merkitystä ymmärryksen saavuttamisessa, mutta myöhemmin hänen opetuksiaan selittämään on kehittynyt metafyysisiä rakennelmia, jotka ovat käsitteellisessä syvyydessään nykyfilosofian vertaisia.
Neljä jaloa totuutta
Buddhan ensimmäinen opetuspuhe, jonka hän piti viidelle askeetti-ystävälleen valaistumisensa jälkeen, käsitteli neljää jaloa totuutta, joiden voidaan katsoa muodostavan buddhalaisen opetuksen ytimen. Neljä jaloa totuutta ovat[24]:
Kärsimyksen totuus (dukkha) Elämässä on kärsimystä. Buddhan käyttämä sana dukkha suomennetaan usein kärsimykseksi. Dukkhan merkitys on kuitenkin suomenkielen sanaa kärsimys paljon laajempi: se viittaa kaikkiin elämän kielteisiin tunteisiin aina yleisestä tyhjyyden tai epätyydyttävyyden tunteesta fyysiseen sekä henkiseen tuskaan. Buddha ei siis väittänyt koko elämän olevan pelkkää tuskaa, vaan muistutti, että suurimmatkin mielihyvän (sukha) tuntemukset ovat lopulta tilapäisiä ja epätyydyttäviä.
Kärsimyksen syyn totuus (samudaya). Kärsimyksen syy on halu tai takertuminen (paal. tanha, janoaminen). Ihminen kärsii, koska janoaa jatkuvasti lisää, eikä kykene löytämään maailmasta tyydytystä. Jano jaotellaan kolmeen: aistinautintojen janoon, olemisen janoon ja olemattomuuden janoon. Kärsimyksen perimmäinen syy on tietämättömyys, joka mahdollistaa janon ja siitä seuraavan vihan.
Kärsimyksen lakkaamisen totuus (nirodha) Kärsimys lakkaa, kun sen syy – janoaminen sekä tietämättömyys – lakkaa. Tätä kärsimyksen lakkaamista kutsutaan valaistumiseksi, koska siinä ei ole tiedottomuutta, ja vapautumiseksi (skr. nirvana, paal. nibbana, ”Sidoksista vapautuminen”), koska se on vapaa haluista.
Kärsimyksen loppuun johtavan tien totuus (ariya-magga) Kärsimyksen loppumiseen johtaa jalo kahdeksanosainen polku.
Jalo kahdeksanosainen polku
Jalo kahdeksanosainen polku on buddhalaisuuden neljäs jalo totuus, polku vapautumiseen kärsimyksestä. Polun tekijät eivät ole portaita siinä mielessä, että niitä seurattaisiin askel askeleelta, vaan kaikki osatekijät ovat läsnä yhtä aikaa ja toisiaan tukien.[25] Polku jaetaan kolmeen osaan, viisauteen, itsekuriin ja meditaatioon tai keskittymiseen[26]
Viisaus
oikea näkemys Neljän jalon totuuden, olemassaolon merkkien ja muiden totuuksien ymmärtäminen.
oikea aikomus Luopuminen takertumista, hyväntahtoisuus kaikkia tietoisia olentoja kohtaan, väkivallattomuus ja rauha.
Etiikka
oikea puhe Rehellinen, hyväntahtoinen ja rauhaa edistävä puhe. Pidättäytyminen valehtelusta, eripuraisesta ja vihaisesta puheesta sekä joutavien puhumisesta.
oikea toiminta Väkivallattomuus, pidättyminen ottamasta, mitä ei ole annettu, kohtuullisuus aistinautinnoissa (erityisesti seksuaalisen väärinkäytöksen ja päihteidenkäytön välttäminen).
oikea elinkeino Elinkeino, joka ei tuota vahinkoa tietoisille olennoille eikä vaadi edellä mainittujen periaatteiden rikkomista.
Meditaatio
oikea ponnistus Taitavien mielentilojen edistäminen ja taitamattomien välttäminen.
oikea tarkkaavaisuus (samma sati): Läsnäolo nykyhetkessä. Kehon, tuntemusten, mielen ja totuuksien pitäminen jatkuvasti mielessä, niiden jatkuva huomioiminen.
Bikkhu Bodhi kuvaa oikeaa tarkkaavaisuutta seuraavasti:
”Saattaa luulla, että on muutenkin aina nykyhetkessä, mutta se on harhakuva. Olemme harvoin tietoisia nykyhetkestä – – tietämätön mieli heijastaa omat sisäiset rakennelmansa kohteeseen ja kuvittelee sille ominaisuuksia, mitä alkuperäisessä havainnossa ei lainkaan ollut. – – Oikea tarkkaavaisuus raivaa tämän tilan ja valaisee kokemuksen sellaisenaan ennen tulkintoja.”
-
oikea keskittyminen Meditaation syvempien tilojen, jhaanojen, harjoittaminen.
Pratītyasamutpāda
Pratītyasamutpāda (paalinkieltä, sanskr. pratitya-samutpada, ’ehdonvarainen seuraamus’) on yksi buddhalaisuuden keskeisistä opetuksista. Ehdonvarainen seuraamus tarkoittaa sitä, että kaikki olemassa olevat asiat ja ilmiöt ovat toisistaan riippuvaisia ja edellyttävät toistensa olemassaoloa.[27] Kaikki asiat ja ilmiöt vaativat tiettyjä ilmiöitä ja olosuhteita syntyäkseen ja myös muuttuvat tai katoavat olosuhteiden muuttuessa. Esimerkiksi ihminen tarvitsee pysyäkseen hengissä tai terveenä muita ihmisiä, ruokaa, vaatteita, ilmaa hengitettäväksi, vettä juotavaksi jne.
Kahdentoista nidanan ketju on tämän periaatteen sovellutus, joka osoittaa jälleensyntymän perimmäisen syyn eli tietämättömyyden. Ketjun jokainen linkki edellyttää aina edellisen olemassaoloa ja johtaa seuraavaan. Ketjun viimeinen linkki johtaa taas ensimmäiseen ja kierre on valmis. 12 nidanaa ovat: 1) tietämättömyys, joka johtaa 2) tahdollisiin muodostelmiin eli karmaan. Se taas johtaa 3) tietoisuuden heräämiseen, joka mahdollistaa 4) nimen ja muodon (paaliksi nama-rupa) eli fyysisten ja psyykkisten ilmiöiden olemassaolon. Nimen ja muodon myötä syntyvät 5) kuusi perustaa tai aistia – siis tavalliset viisi aistia sekä mieli. 6) Kun on aistit, syntyy kosketus, joka buddhalaisessa terminologiassa tarkoittaa aistin, sen kohteen ja aistitietoisuuden yhtäaikaista läsnäoloa. Kosketus johtaa 7) tuntemukseen (miellyttävään, epämiellyttävään tai neutraaliin), joka mahdollistaa 8) halun (tanhan) ja 9) takertumisen synnyn. 10) Näistä seuraa tuleminen ja 11) jälleensyntymä, mikä loppujen lopuksi aiheuttaa 12) sairauden, vanhuuden ja kuoleman.[28][29]
Kolme olemassaolon merkkiä
Buddhan opetuksen mukaan kaikki ilmiöt ja havainnot ovat pysymättömiä (anicca), epätyydyttäviä (dukkha) ja vailla minuutta (anatta). Nämä kolme tuntomerkkiä eivät kuvaile vain materiaalista maailmaa, vaan myös psykologisia ilmiöitä, kuten tunteita ja mielentiloja.
Anicca eli pysymättömyys. Kaikki ilmiöt, havainnot ja olemassaolo on pysymätöntä, tilapäista ja jatkuvassa muutoksessa. Tämä koskee myös mielentiloja ja tunteita; nekin kaikki syntyvät erilaisten olosuhteiden vallitessa ja katoavat jossain vaiheessa.[30] Esimerkiksi ihmisen elävä keho koostuu atomeista, jotka ovat aikaisemmin syntyneet tähtien räjähdyksen seurauksena, mutta kehon kuoltua atomit taas toimivat osina uuden muodon olemassaoloon.
Dukkha eli tyydyttämättömyys. Elämä itsessään on epävajaa kokemus, koska kohtaamme sairauksia, vanhan iän ja kuoleman. Koska mikään maailmassa ei ole pysyvää, niin takertumisen ilmiöihin siinä toivossa että ne olisivat ikuisia synnyttää kärsimyksen. Esimerkiksi ihmisen keho kuolee ja katoaa, joten on turhaa yrittää takertua siihen ikuisena, pysyvänä objektina.
Anatta eli minuuttomuus. Monista muista uskonnoista poiketen buddhalaisuus opettaa, että ei ole olemassa ikuista sielua tai muuta pysyvää minuutta. Käsitys minuudesta rakentuu viiden skandhan eli kokemuksen osatekijöiden yhdistelmästä, mutta yksistään minkään niistä ei voida sanoa olevan ”minä” tai ”minun”. Käsitys kehosta muuttuu koko ajan ja syntyy uudelleen jatkuvasti.[7]
Kolme jalokiveä
Buddhalaisuuden kolme elementtiä ovat valaistuminen, joka henkilöityy Buddhan hahmossa, buddhalaiset opetukset eli Dharma ja buddhalainen yhteisö, Sangha. Nämä muodostavat kolme jalokiveä, joihin buddhalaiset turvautuvat ja joista haetaan apua kärsimyksen keskellä.[31]
Buddha eli valaistunut yksilö ja päämäärä. Buddha on opettaja, joka on saavuttanut valaistumisen ja opettaa nyt muita. Mutta Buddha tarkoittaa myös sitä, että valaistuminen ja Buddhaksi tuleminen on saavutettavissa oleva päämäärää, joten se toimii myös päämääränä ja motivaationa jatkaa buddhalaista harjoitusta.
Dharma eli totuus ja opetus. Dharma käsittää valaistumiseen johtavat opetukset jotka voivat tulla Buddhasta tai kaikista havaittavissa olevista ilmiöstä. Se tarkoittaa myös kaikkeuden absoluuttista totuutta, sekä lainalaisuutta jonka varaan koko todellisuus rakentuu ja jota kaikki olennot noudattavat.
Sangha eli kanssaharjoittajat ja yhteisö. Sanga on muista yksilöistä koostuva ryhmä, jonka parissa buddhalaisuutta harjoitetaan ja jolle harjoituksesta saavutetut hyödyt jaetaan. Sanghan ei tarvitse toimia vain luostarissa ja koostua munkeista ja nunnista, vaan se voi olla mikä tahansa järjestäytyneesti buddhalaisuutta harjoittava ryhmä.
Karma
Karma eli syyn ja seurauksen laki tarkoittaa tahdonvaraista tekoa ja sen seurauksia. Karma viittaa toimintaan ja sen takana olevaan tarkoitukseen; kehon, ajatusten ja puheen kautta tehdyt teot johtavat tulevaisuuden seuraamuksiin. Taidokkaat teot ja aikeet johtavat toivottaviin seurauksiin, kun taas taidottomat ja pahantahtoiset kärsimykseen. Karma voi ilmetä henkisinä tiloina tai fyysisinä tapahtumina.[32][33]
Koko uudelleensyntymisen ketju määräytyy karman mukaan. Buddhan opetuksen mukaan karma voidaan puhdistaa ja poistaa, jolloin on mahdollista päästä irti pakollisesta syntymisestä uuteen kehoon.
Buddhalainen etiikka
Etiikka muodostaa suuren osan jalosta kahdeksanosaisesta polusta, ja on siksi tärkeässä asemassa buddhalaisuudessa. Vääryyksien välttäminen auttaa puhdistamaan mieltä pahansuovista ajatuksista ja haitallisista tavoista. Taitavien ajattelumallien – kuten hyväntahtoisuuden ja myötätunnon – kehittäminen taas tasapainottaa tunne-elämää, poistaa liiallisen syyllisyydentunnon ja valmistelee mieltä meditaatiota varten. Eettinen elämä edistää onnellisuutta ja on tärkeä askel kärsimyksestä vapautumista kohti.
Buddhalaisen etiikan pääkohdat tiivistyvät viiteen silaan (paal. panca-sila, ’viisi hyvettä’)[34]:
Tulee pidättyä tuottamasta vahinkoa eläville olennoille
Tulee pidättyä ottamasta sitä, mitä ei ole annettu
Tulee pidättyä sukupuolisesta väärinkäytöksestä
Tulee pidättyä valheellisesta puheesta
Tulee pidättyä mieltä sumentavista aineista
Edellä mainitut ohjeet eivät ole ”käskyjä,” koska buddhalainen etiikka ei perustu auktoriteettien määräyksiin. Sen sijaan ne kaikki tukevat elävien olentojen rauhaisaa yhteiseloa ja pyrkimystä valaistumiseen. Kuhunkin ohjeeseen sisältyy myös positiivinen periaate: esimerkiksi ensimmäiseen ohjeeseen sisältyy ”kiellon” lisäksi rakastavan ystävällisyyden kehittäminen kaikkia eläviä kohtaan.
Jälleensyntymä
Karma ei buddhalaisessa katsannossa välttämättä toteudu yhden elämän aikana, vaan se vaikuttaa myös eri elämien, nk. jälleensyntymien, välillä. Jälleensyntymän avulla voidaan selittää, miksi toiset esimerkiksi syntyvät hyviin oloihin ja toiset köyhyyteen, ja miksi toisten kohtalona näyttää olevan kärsimys ja toisten (rajallinen) onni. Tällaiset asiat määrittää menneiden elämien karma. Toisin kuin hindulaisuudessa, buddhalaisuudessa karmaa ei käsitetä vääjäämättömänä ”kohtalona,” vaan siihen voi itse vaikuttaa jokaisella päätöksellään. Vaikka syntyisikin huonoihin oloihin, hyvää karmaa tekemällä on mahdollista saavuttaa onnea tässä ja seuraavissa elämissä.
Buddhalaisuudessa jälleensyntyminen ei tarkoita samaa kuin hindulaisten sielunvaellus, jossa yksilön sielu siirtyy seuraavaan olomuotoon, sillä buddhalaisen Anatta-periaatteen mukaan ei mitään sielua tai itseä lopullisessa katsannossa ole. Sen sijaan jälleensyntyminen merkitsee tiedostamistapahtuman jatkumista kuoleman jälkeen karman lain mukaisesti.
Suotuisa jälleensyntymä tukee myös valaistumispyrkimystä: esimerkiksi ihmiseksi syntyminen on erittäin harvinaista ja suuri onni, koska päinvastoin kuin eläimillä, ihmisillä on mahdollisuus ymmärtää valaistumisen tavoittelun tärkeys ja viedä itseään omalla toiminnallaan kohti nirvanaa. Tämän vuoksi usein painotetaankin, että ihmisen tulisi käyttää hyväkseen tämän elämän tarjoama mahdollisuus pyrkimällä valaistumiseen.
Nirvana
Vaikka suotuisa karma ja jalot toimet takaavat maallisenkin menestyksen, Buddhalaisuudessa niiden päätarkoituksena on tukea pyrkimystä valaistumiseen eli nirvanaan (paal. nibbana, ’Sidoksista Vapautuminen’), joka kuvataan kaiken kärsimyksen ja jälleensyntymisen lopuksi, elämänkierrosta eli samsarasta vapautumiseksi. Toisaalta sanotaan, ettei Nirvanaa oikeastaan voi kuvailla, koska se on kaiken käsitteellisen tiedon tuolla puolen, eräänlainen suora kokemus todellisuudesta ilman järjen erotteluja.[9]
Nirvanan saavuttaneen henkilön kuolemaa kutsutaan parinirvanaksi, jossa jälleensyntyminen lakkaa. Koska parinirvanan saavuttanut ei enää voi suoranaisesti auttaa muita olentoja, Mahajana-buddhalaisuuden piirissä ihanteeksi on nostettu bodhisattva (sanskritia, paal. boddisatta, ’valaistumisolento’), joka jatkaa valaistuttuaankin jälleensyntymistä kaikkien tietoisten olentojen auttamiseksi.
Buddhalaisten juhlapäivät
Tärkein buddhalainen juhla on Vesak, jota vietetään toukokuun täysikuupäivänä.[13] Theravada-perinteessä se juhlistaa Buddhan syntymää, valaistumista ja parinirvanaa. Mahajanassa Vesak-päivänä juhlitaan ainoastaan Buddhan syntymää, Tiibetinbuddhalaisuudessa taas pelkästään valaistumista. Toinen kuuluisa juhla on Dharmachakra-päivä. Silloin juhlistetaan Buddhan ensimmäistä opetuspuhetta, joka käsitteli neljää jaloa totuutta.[13]
Buddhalaisuus Suomessa
Buddhalainen toiminta alkoi Suomessa vuoden 1947 tienoilla, kun Buddhismin ystävät ry. perustettiin (vuonna 1997 nimi vaihtui Bodhidharma ry:ksi). Sen toiminta kuitenkin lakkasi väliaikaisesti 1980-luvulla. Vuonna 1973 FWBO, länsimaisen buddhalaisen veljeskunnan ystävät, aloitti toimintansa Suomessa.[35] 1990-luvun loppuun mennessä buddhalaisuus ei vielä ollut Suomessa erityisen järjestäytynyttä tai näkyvää.[36] Vasta viime vuosikymmenen kuluessa buddhalaisia järjestöjä on alkanut kunnolla rantautua Suomeen. Nykyisin Suomessa toimii miltei neljäkymmentä pienehköä järjestöä.[37] Suomen Buddhalainen Unioni (SBU) pyrkii toimimaan eri ryhmittymien yhteistyöjärjestönä.[38]
Suomalaisia buddhalaisen perinteen munkkeja ja nunnia on ollut vain hyvin vähän, näiden joukossa Tae Hye sunim,[39] Ani Sherab sekä entinen munkki Thanavuddho (Santeri Ahola).[40]
Buddhalaisten sijoittuminen valtioittain
Maat, joissa eniten zenlaisia (2012)[41]
: 244 130 000
: 64 420 000
: 45 820 000
: 38 410 000
: 14 450 000
: 14 380 000
: 13 690 000
: 11 050 000
: 9 250 000
: 5 010 000
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Pauling, Chris| title = Mitä buddhalaisuus on| location = Helsinki| publisher = Länsimaisen buddhalaisen veljeskunnan ystävät| year = 2003| version = (Introducing buddhism, 2003.) 2. uudistettu painos| id = ISBN 951-96285-8-4| format = [ online version]| accessdate = 12.3.2008}}
Check date values in: |accessdate= (help)
Citation error, replace with{{cite book| author = Kulananda| title = Buddhalaisuuden periaatteet| publisher = Like| year = 2005}} Englannista suomentanut Lauri Porceddu.
Citation error, replace with{{cite book| author = Morris, Tony| title = Mihin uskovat buddhalaiset| location = Helsingissä| publisher = Otava| year = 2008| version = (What do buddhists believe?, 2006.) Suomentanut Leenastiina Kakko| id = ISBN 978-951-1-21647-6}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Sangharakshita| title = Opas Buddhan polulle| publisher = Like| year = 2000}} Englannista suomentanut Lauri Porceddu.
Tony Morris: Mihin uskovat buddhalaiset. Otava, 2008.
Citation error, replace with{{cite book| author = John Snelling| title = Buddhalaisuus| publisher = Tammi| year = 1996}} Englannista suomentanut Tuula Saarikoski.
Citation error, replace with{{cite book| author = Andrew Skilton| title = Buddhalaisuuden historia| publisher = Fwbo| year = 2003}} Englannista suomentanut ja toimittanut A.Laaksonen.
Citation error, replace with{{cite book| author = Asko Parpola (toimittaja)| title = Intian kulttuuri| publisher = Otava Oy| year = 2005| id = ISBN 951-1-18365-6}}
Viitteet
Kirjallisuutta
Citation error, replace with{{cite book| title = Dhammapada: Totuuden tie| location = Helsinki| publisher = Like| year = 2002| version = Suomennos: Lauri Porceddu (Dharmachari Sarvamitra). Suomennettu Sangharakshitan englanninkielisestä käännöksestä Dhammapada: The way of truth| id = ISBN 952-471-043-9}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Farrer-Halls, Gill| title = Pieni Buddha-kirja| location = Helsinki| publisher = WSOY| year = 2005| version = (The Buddha book, 2005.) Suomentanut A. Laaksonen| id = ISBN 951-0-30928-1}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Gothóni, René & Mahapanna| title = Buddhalainen sanasto ja symboliikka| location = Helsinki| publisher = Gaudeamus| year = 1990| id = ISBN 951-662-499-5}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Kornfield, Jack & Fronsdal, Gil (toim.)| title = Buddhan opetuksia| location = Helsinki| publisher = WSOY| year = 2002| version = Suomennos: Tuula Saarikoski| id = ISBN 951-0-26812-7}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Morris, Tony| title = Mihin uskovat buddhalaiset| location = Helsingissä| publisher = Otava| year = 2008| version = (What do buddhists believe?, 2006.) Suomentanut Leenastiina Kakko| id = ISBN 978-951-1-21647-6}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Nagapriya| title = Karma ja jälleensyntyminen| location = Helsinki| publisher = Like| year = 2005| version = (Exploring karma and rebirth, 2004.) Suomennos: Dharmachari Sarvamitra (Lauri Porceddu)| id = ISBN 952-471-614-3}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Pauling, Chris| title = Mitä buddhalaisuus on| location = Helsinki| publisher = Länsimaisen buddhalaisen veljeskunnan ystävät| year = 2003| version = (Introducing buddhism, 2003.) 2. uudistettu painos| id = ISBN 951-96285-8-4| format = [ online version]}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Skilton, Andrew (Dharmacari Sthiramati)| title = Buddhalaisuuden historia| location = Helsinki| publisher = Länsimaisen buddhalaisen veljeskunnan ystävät| year = 2003| version = (A concise history of Buddhism, 1994.) Suomennos ja toimitus: A. Laaksonen| id = ISBN 952-5527-00-X}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Snelling, John| title = Buddhalaisuus| location = Helsinki| publisher = Tammi| year = 1996| version = (The elements of Buddhism, 1992.) Suomentanut Tuula Saarikoski| id = ISBN 951-31-0669-1}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Strong, John S.| title = Buddha: Elämä ja teot| location = Helsinki| publisher = Art House| year = 2002| version = (The Buddha: A short biography, 2001.) Suomentanut Virpi Hämeen-Anttila| id = ISBN 951-884-354-6}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Wallace, B. Alan| title = Buddhalainen mielenharjoitus| location = Helsinki| publisher = Basam Books| year = 2004| version = (Buddhism with an attitude: The Tibetan seven-point mind training, 2001.) Suomentanut Kaya Brandt| id = ISBN 952-9842-97-X}}
Aiheesta muualla
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
. BBC. Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
*
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Buddhalaisuus |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
909,
1895,
3204,
3437,
4383,
5870,
6672,
7966,
9726,
11076,
11860,
15678,
17793,
22073,
23878,
26129,
26630,
27114,
27999,
29805,
30943,
33214,
34512,
35299,
35786,
36766,
36975,
37105,
38483,
40772,
41689,
42239,
42815,
43114,
43808,
44751,
45471,
45893,
46219,
46566,
47545,
48159,
49228,
49514,
49611,
50746,
53357,
55015,
57132,
58814,
60243,
60429,
61063,
61441,
62008,
64693,
65160,
66485,
66792,
67587,
67959,
68951,
71375,
72577,
72979,
73652,
73952,
74797,
75024,
76447,
78780,
79891,
80932,
82431,
83024,
83422,
84064,
85143,
85640,
85945,
86353,
86988,
88176,
89217,
89453,
94683,
95117,
95508,
96186,
98291,
102679,
103365,
103665,
104284,
104918,
105645,
106428,
107325,
107696,
109048,
110342,
113833,
114025,
114320,
114505,
114767,
115134,
115458,
115783,
116500,
117432,
118237,
118588,
118958,
119906,
120895,
121261,
121663,
122076,
122354,
122699,
122979,
123256,
123518,
123890,
124366,
124607,
124894,
124971,
125347,
125600,
126083,
126414,
126826,
127006,
127416,
127989,
128226,
128693,
129211,
129863,
129977,
131672,
131905,
132190,
132449,
132637,
132676,
132781,
132816,
132915,
133952,
134021
],
"plaintext_end_byte": [
908,
1894,
3203,
3419,
4375,
5835,
6671,
7921,
9648,
11075,
11859,
15621,
17792,
22021,
23877,
26128,
26629,
27060,
27998,
29804,
30912,
33213,
34511,
35298,
35785,
36730,
36974,
37104,
38465,
40771,
41688,
42224,
42814,
43112,
43807,
44713,
45450,
45892,
46218,
46548,
47527,
48158,
49227,
49513,
49602,
50745,
53356,
54988,
57088,
58796,
60242,
60364,
61062,
61423,
62007,
64691,
65158,
66484,
66791,
67586,
67924,
68937,
71374,
72576,
72957,
73647,
73950,
74757,
75002,
76429,
78779,
79860,
80931,
82410,
83023,
83421,
84063,
85142,
85639,
85909,
86326,
86987,
88175,
89215,
89433,
94659,
95116,
95493,
96153,
98253,
102632,
103364,
103664,
104283,
104917,
105644,
106406,
107324,
107668,
109024,
110341,
113813,
114024,
114319,
114504,
114766,
115133,
115457,
115769,
116499,
117431,
118236,
118587,
118957,
119898,
120894,
121260,
121662,
122045,
122353,
122698,
122978,
123255,
123517,
123889,
124328,
124606,
124893,
124970,
125346,
125565,
126082,
126413,
126825,
126998,
127393,
127982,
128187,
128646,
129185,
129851,
129975,
131664,
131904,
132131,
132438,
132629,
132661,
132770,
132801,
132894,
133928,
134019,
135078
]
} | 한국에서 국무총리가 머무는 관저는 어디인가? | 한국 전쟁 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
한국 전쟁(韓國戰爭, [1], [2], , , )은 1950년 6월 25일 새벽에 조선민주주의인민공화국이 대한민국을 침공하여 발발한 전쟁이다. 유엔군과 중국인민지원군 등이 참전하여 제3차 세계 대전으로 비화될 뻔 하였으나, 1953년 7월 27일에 체결된 한국휴전협정에 따라 일단락되었다. 휴전 이후로도 현재까지 양측의 유무형적 갈등은 지속되고 있다. 제2차 세계 대전 이후, 공산·반공 양강 진영으로 대립하게 된 세계의 냉전적 갈등이 열전으로 폭발한 대표적 사례로, 냉전(冷戰)인 동시에 실전(實戰)이었으며, 국부전(局部戰)인 동시에 전면전(全面戰)이라는 복잡한 성격을 가졌다. 이는 국제연합군과 의료진을 비롯해 중화인민공화국과 소련까지 관여한 제2차 세계 대전 이후 최대의 국제전이다.[3]
미리 중화인민공화국 마오쩌둥과 소비에트 연방 스탈린의 협조와 지지를 얻은 김일성은[4] 남로당의 대한민국 내 활동과 우방인 중국의군벌은김일성의 지지에 고무되어 1950년 6월 25일 38도선과 동해안 연선(沿線) 등 11개소에서 경계를 넘어 38선 이남으로 진격하였다. 이는 때마침 냉전으로 긴장되어 있는 전 세계에 영향을 미친 바, 파문은 참으로 전에 없던 것이었다. 조선인민군의 대공세에 유엔은 미국을 주축으로 바로 유엔 안전 보장 이사회 결의 제82호를 의결하고 이 전쟁에서 한국을 원조하기로 결정하고 파병하였다. 그리하여 7월 7일 더글러스 맥아더 원수를 총사령관으로 하는 유엔군이 조직되었다.[5] 인민군은 무방비 상태였던 중부지방과 호남지방을 삽시간에 휩쓸었다. 연합군은 낙동강방어선에서 배수진의 결전을 전개하였다.[6]
연합군은 더글러스 맥아더의 9월 15일 인천 상륙 작전을 시작으로 대대적인 반격을 개시하여 10월 10일 평양에 이어 압록강 부근까지 이르렀으나, 11월 중순 중국인민지원군이 개입하여 전세가 다시 뒤집히게 되었으며, 이로 인해 혜산진까지 진격하던 국군은 1월 4일 서울을 빼앗기고 말았다. 그러나 다시 3월 15일에 탈환하였다. 그 와중에 남로당의 남한 내부 전복을 위한 활동과 이를 제압하려는 대한민국 정부의 충돌로 거창 양민학살 사건, 국민 방위군 사건 등의 사건이 일어났다. 이후 3년 간 지속된 전투로 수많은 군인 및 민간인이 사상하였고, 대부분의 산업 시설들이 파괴되는 등 양측 모두가 큰 피해를 입었으며, 이념적인 이유로 민간인들의 학살이 자행되고 지주들의 처벌과 그 보복이 반복되면서 남·북 간의 적대적인 골이 깊어지는 결과를 낳게 되었다. 1953년 7월 27일에 체결된 한국휴전협정으로 인하여 설정된 한반도 군사분계선을 사이에 두고 휴전하였다. 현재까지 서류상으로 휴전 상태로, 협정 체결 이후에도 쌍방 간에 크고 작은 군사적 분쟁이 계속하여 발생하고 있다.
2018년 4월 27일 대한민국의 문재인 대통령과 조선민주주의인민공화국의 김정은 국무위원장이 판문점에서 판문점 선언을 발표하면서 연내 종전선언에 합의하였다.
다양한 호칭
대한민국 정부와 대다수의 언론은 공식적으로 6·25 사변 혹은 6·25 전쟁[7] 이라는 명칭을 사용하고 있다.
내전적 의미를 강조하는 경우 한국동란, 6·25 동란</b>이라 불린다.
약칭으로 부르는 경우 6·25, 육이오</b>라고도 한다.
육십갑자를 적용하여 경인동란</b>이라 부르는 경우도 있다.
영어 원문의 번역을 통해 한국 전쟁</b>이라 부르는 경우도 있다.[8]
조선전쟁</b>은 조선민주주의인민공화국과 일본에서 쓰이는 용어로 중화인민공화국도 가끔 쓴다.[9]
중화인민공화국의 대부분 학자들은 항미원조전쟁</b>이라고 부른다.[10][11]
미국과 캐나다 등 서구 국가들은 2차 세계대전과 베트남 전쟁 사이에 벌어져 젊은 세대들이 잘 알지 못한다는 이유로 잊힌 전쟁[12] 혹은 알려지지 않은 전쟁</b>으로 부르기도 한다.[13]
배경
1945년, 한국전쟁이 발발하기 5년 전, 일본으로부터 해방을 맞은 한반도는 해방 직후 타의에 의해 남과 북으로 분단되었다. 미국과 소련의 군정이 끝나고 한반도에는 대한민국과 조선민주주의인민공화국 정부가 수립되었다. 북한은 소련과 중화인민공화국을 설득하여 한반도를 적화 통일하려는 계획을 수립하고 준비를 해 나갔다. 소련은 소련군이 한반도 38선 이북에 진주한 이래, 아시아 공산화를 목적으로 북한에 소련을 대리할 수 있는 공산 정권을 세우고, 한반도의 통일을 방해하면서 침략의 기회를 엿보아 왔다.[14]중국 공산당은 1949년에 중화민국을 대륙에서 몰아내고 중화인민공화국을 수립하였다.[15] 반면에, 미국은 주한미군이 철수를 완료(1949년 6월)[16] 하고, 미국의 극동방위선이 타이완의 동쪽 즉, 일본 오키나와와 필리핀을 연결하는 선이라고 선언(애치슨 선언, 1950년 1월)[17] 을 하는 등 대한민국에 대한 군사 원조를 최소화해 나갔다. 이는 제2차 세계 대전이 끝난지 얼마되지 않은 시기였기에, 미국은 소련 공산권과의 직접적인 군사 충돌이 제3차 세계대전을 야기할 수도 있다는 국제적인 정세를 고려하였으며, 소련 역시 그러한 이유로 북한에 대한 공개적인 지원을 중단하였다.
한반도 분단과 군정 실시
제2차 세계대전 당시에 일본이 연합국에게 항복을 거절하자 미국은 일본 영토에 원자폭탄을 떨어뜨렸고, 소련군은 한반도 북부 지역까지 진격했다. 이로써 한반도는 8월 15일에 일본 제국의 식민지에서 벗어나 독립, 광복을 맞이하였으나, 38선을 기점으로 하여 일본군 무장해제를 명분으로 진주한 소련군과 미국군에 의해 남과 북으로 갈라져, 북쪽에 공산주의 국가인 소련의 군정, 남쪽에 자본주의 국가인 미국의 군정이 시작되었다. 이와 같이 소비에트 연방과 미국이 한반도를 분할 점령하여 이념대결을 벌임으로써 한국 전쟁이 발발했다는 시각, 즉, 한국 전쟁을 대리 전쟁으로 이해하는 시각이 있다.
그리고 남북분단 후 미소공동위원회와 모스크바 삼상회의에서 1950년까지 영국, 중화민국, 미국, 소련이 신탁 통치를 하는 내용도 있는데 즉, 38선을 경계로 남쪽엔 영국과 미국이, 북쪽엔 중화민국과 소련이 점령하기로 했는데 더 정확하게 말하면 옛날 백제의 수도가 부여였을 때에 백제의 영토를 영국이 점령하고, 나머지 38선 이남은 미국이 점령하기로 했다. 38선 북쪽으로선 개마고원을 경계로 평양, 개성, 남포, 신의주, 해주을 포함한 서부 지역은 중화민국이 동부 지역 원산, 금강산, 함흥, 흥남, 장진, 혜산진, 청진, 나진을 포함한 곳은 소련이 점령해서 5년 간 신탁 통치를 하기로 한 것이다. 1949년에 국공 내전에서 중화민국이 중화 인민 공화국에게 져서 38선 북쪽의 서부지역이 중화인민공화국으로 넘어가 서부 지역도 공산국가가 되므로 38선 북쪽 전체가 공산국가가 되는 상황이었다. 하지만 1950년대가 되면 4개국이 손떼야 되는 상황이었는데 미국은 이와 반대로 즉시 독립을 주장하여 서로 엇갈린 대화 때문에 전혀 실행되지 못했다.
조선민주주의인민공화국의 상황
조선민주주의인민공화국 내에서 한국전쟁은 김일성과 박헌영의 주도로 이루어졌으며, 김책, 김무정도 적극적으로 찬성하였다. 리승엽 등 남로당 계열의 인사들도 찬성하였고, 군사지도자들인 강건, 김웅, 김광협, 방호산, 리권무, 김창덕, 유경수 등은 남쪽과의 일전을 고대하였고 승리를 확신하였다. 이에 비해 최용건은 적극적으로 반대하였고, 김두봉, 홍명희, 장시우 등은 반대 또는 소극적 찬성을 하였다.[18] 김일성은 수 차례 소련의 지배자인 스탈린과 중화인민공화국의 통치자인 마오쩌둥을 만나 무려 48회나 남침 허락 내지는 전쟁 지원을 요청하였다.[19] 공개된 구 소련의 문서에 의하면 애초에 스탈린은 북한군이 절대적 우위를 확보하지 못하는 한 공격해서는 안 된다고 했다. 인민군의 실력이 미국과 대한민국을 상대로 아직은 단독으로 전쟁을 치를 만한 실력이 아니라고 생각했을 뿐만 아니라, 미국과의 직접적 마찰을 두려워하여 무력 행사를 기피하였다. 그럼에도 김일성은 수 차례 스탈린을 설득하였고, 일부 역사 연구자들이 옛 소련의 문서들을 근거로 주장하는 이론에 의하면, 스탈린은 미국을 시험하고 미국의 관심을 유럽에서 아시아로 돌리기 위해 중화인민공화국이 전쟁에 대한 원조를 북한에 하는 조건으로 김일성의 남침을 승낙하게 된다. 이리하여 스탈린은 북한에 강력한 군사적 원조로서, 소련의 무기들을 대량으로 북한으로 제공하였다.
조선민주주의인민공화국의 지배력 강화와 전쟁준비 교섭
김일성은 조선로동당의 일당독재를 기반으로 반대파(민족주의자, 종교인 특히 북한 수립 이전 융성하던 개신교, 지주, 마름, 기업가, 기술자 등을 포함한 상당수의 조선민주주의인민공화국 인민)에 대한 철저한 숙청을 통하여 자국 내 정치적 입지를 강하게 다지고 있었다. 또한, 조선민주주의인민공화국은 최고인민회의 간부회의를 통하여 통일을 위하여 점령군의 즉각적인 철수를 요구하여, 조선민주주의인민공화국 주둔 소련군은 1948년 12월 시베리아로 철수하였다. 그러나, 한편으로 소련 정부는 모스크바에서 비밀리에 군수뇌회담을 개최하여 철군이후의 구체적인 계획을 수립하고 '특별군사사절단'을 통해서 집행하기로 하였다. 이 회의에는 김일성 등 조선민주주의인민공화국과 중화인민공화국의 고위 군부 대표도 참석하였다. 모스크바 계획이라고 불리는 전쟁준비 계획은 만주에 있던 조선인 의용군 부대를 조선민주주의인민공화국으로 귀국시켜 5개 사단을 갖게 하고 이외에 8개의 전방사단과 우수한 장비를 보유한 8개의 예비사단, 그리고 500대의 탱크를 보유하는 2개의 기갑사단을 갖게 하는 것이었다.
1949년 2월 스탈린은 조선민주주의인민공화국 정부 수립 후 처음으로 김일성과 박헌영을 모스크바로 불러 소련군의 철수로 인한 군사력 공백과 한반도 정세를 논의하였다. 조선민주주의인민공화국의 수뇌부는 방문 기간인 3월 17일에 유럽에서 일반적으로 체결하던 '우호 방위조약'이 아닌 '조·소 경제·문화협정'을 체결하였다. 이는 앞선 미군 철수 발표에 대한 소련의 대응으로 앞으로 있을 한국전쟁의 책임을 모면하기 위한 계획이라고 보는 견해도 있다.[20] 이러한 이유로 한국 전쟁 당시 소련은 공개적으로 북한을 돕지 않는다고 하고 중화인민공화국을 통해 전쟁 물자 공급을 지속한다.
1949년 8월 12일, 김일성과 박헌영은 대한민국이 조국통일민주주의전선의 평화적 통일안을 거부하고 있으므로 조선민주주의인민공화국은 대남공격을 준비할 수밖에 없으며 그렇게 되면 대한민국에서는 이승만 정권에 대한 대규모 민중봉기가 분명히 뒤따를 것이라고 언급했다. 김일성과 박헌영은 만약 대남공격을 하지 않는다면 인민들은 이를 이해하지 못할 것이라고 강조했다. 그들은, 이승만 대통령이 많은 친북 ‘민족인사’들을 투옥시켰지만 북한은 아직도 대한민국에서의 봉기를 조직할 능력을 갖추고 있다고 생각했다.[21] 이는 1949년 남조선로동당 등의 대한민국 내부의 공산주의자들이 반공정권이었던 이승만 정권의 공산주의 탄압에 의해 대대적으로 검거되었다는 것을 대한민국에서 온 공산주의자들의 허위보고로 생각한 까닭이었다.[22] 1949년 8월 27일, 북한 주재 소련 대사 스티코프는 8월 12~14일의 김일성과의 면담내용을 스탈린에게 보고하고 다음과 같은 이유로 북한의 대남공격이 불가하다고 결론을 내렸다. 1. 현재 한반도에는 두 나라가 존재하며 그중 대한민국은 미국 및 기타 국가에 의해 승인됨. 조선민주주의인민공화국의 공격시 미국은 대한민국을 무기탄약 공급뿐 아니라 일본군의 파견을 통해 지원할 가능성이 있음. 2. 조선민주주의인민공화국의 대남공격은 미국이 대소련 모함∙선전에 이용할 수 있음. 3. 정치적 측면에서 북의 공격은 남북한 인민 대다수의 지지를 얻을 수 있으나 군사적 측면에서 조선민주주의인민공화국은 아직 대한민국에 대해 압도적 군사력을 갖추지 못하고 있음. 4. 대한민국은 이미 상당수 강한 군대와 경찰력을 창설하였음에도 소련의 지원하에 있는 조선인민군에 비하여 약세에 있었다.(스티코프는 김일성이 제의한 강원도 지역의 '해방구역' 창설계획에는 찬성하고 또한 인민군에 의한 옹진점령계획도 군사적으로 타당하다고 보고했으나 남한의 반격시 이 작전이 지구전이 돼버릴 수 있다고 언급) [23] 스탈린에게 제출한 9월 15일자 보고서에서, 스티코프는 “김일성과 박헌영은 현 정세하에서는 평화통일이 불가능하다고 생각하고 있으며 북이 남한 정부를 무력공격하면 남북양쪽의 인민들이 이를 지지할 것이라고 믿고 있다. 그리고 지금 무력통일을 안하면 통일이 연기될 뿐이고 그동안 남한 정권은 좌익세력을 탄압하면서 북진할 수 있는 강력한 군대를 만들어 통일은 물거품이 될 것이라고 생각하고 있다. 김일성은 남진을 시작할 때 소련과 중공이 원조해줄 것을 기대하는 듯하다.”고 썼다. 그의 견해는 남북의 내전은 북에 유리하나 북한군이 남한 공격을 개시하면 소련이 국제적 비난을 받게 되며 미국이 끼어들 것은 물론 남한을 적극 지원할 가능성을 배제할 수 없다는 것이었다. 그는 “또, 물론 북한이 남한에서 빨치산 활동을 강화하는 것은 좋다. 옹진작전은 유리한 상황하에서는 실시 가능하고, 이를 위해 38선 지역에서 남쪽의 도발을 이용할 수 있다.”고 했다.[24] 그러나 이에 대해서 소련 공산당 정치국 중앙위는 조선민주주의인민공화국의 남침이 시기적으로 적절하지 못하다는 지시문을 스티코프를 경유하여, 김일성에게 전달하였다.(1949년 9월 24일)[25][26]
소련과 중화인민공화국의 전쟁 지원 약속
1950년 1월 17일 박헌영의 관저에서 열린 만찬에서 김일성은 북한 주재 소련 대사 스티코프에게 남침 문제를 다시 제기하고 이를 논의하기 위하여 스탈린과의 면담을 희망한다는 의사를 피력했다. 이 대화에서 김일성은 중국 공산당이 중화민국을 몰아내고 중화인민공화국을 성립한 것을 계기로 고무되어 대한민국이 차지한 남한을 해방시킬 차례라고 강조하고, 조선민주주의인민공화국은 기강이 세워진 우수한 군대를 보유하고 있다고 주장했다. 또 김일성은 이전에도 그러했던 것처럼 남한의 선제공격에 대한 반격만을 승인한 1949년 3월의 스탈린의 결정에 불만을 토로했다.[27][28][29] 1월 30일, 스탈린이 서명한 전보를 평양으로 타전했다. 전문에서 스탈린은 김일성의 불만은 이해가 되나 '큰일'에 관해 치밀한 준비를 해야 하며 이를 실현하기 위해 지나친 모험을 해서는 안 된다는 점을 이해해야 한다고 언급했다. 스탈린은 김일성을 접견해 이 문제를 논의할 준비가 돼 있으며 그를 지원할 용의가 있다고 밝혔다.[30] 3월 20일, 김일성은 스티코프와의 면담에서 4월 초에 자신과 박헌영이 스탈린과 만나고자 한다는 것을 전해달라고 요청하였다. 김일성은 이번 방문을 46년의 방문처럼 비공식(비밀)으로 할 것을 제의하였다. 김일성은 남북한 통일의 방법, 북한 경제개발의 전망, 기타 공산당내 문제에 관해 스탈린과 협의하기를 원하였다.[31] 4월, 모스크바에서 열린 스탈린과 김일성 간의 회담에서 스탈린은 국제환경이 유리하게 변하고 있음을 언급하고 북한이 통일과업을 개시하는 데 동의하였다. 다만, 이 문제의 최종결정은 중화인민공화국과 북한에 의해 공동으로 이루어져야 하며 만일 중국 공산당의 의견이 부정적이면 새로운 협의가 이루어질 때까지 결정을 연기하기로 합의하였다.[32]
5월 12일, 스티코프가 김일성 및 박헌영과 면담한 자리에서 김일성은 마오쩌둥과의 면담계획을 밝혔다. “소련에서 돌아온 후 이두연 주베이징대사로부터 마오쩌둥과의 면담 결과를 보고받았다. 마오는 ‘조선통일은 무력에 의해서만 가능하며 미국이 남한 같은 작은 나라 때문에 3차대전을 시작하지는 않을 것이므로 미국의 개입을 두려워할 필요가 없다’고 말했다. 마오와 면담하기 위해 5월 13일 베이징으로 출발할 것이다. 마오는 내가 대남 군사행동을 곧 시작할 생각이라면 비공식으로 만나겠다고 한다. 마오에게 북한으로 이양되는 중공군 소속의 조선인 사단을 위해 중국이 노획한 일본 및 미국무기를 제공해줄 것을 요청할 계획이다. 50년 6월께로 예정하고 있는 남침계획을 구체적으로 수립하라는 지시를 북한군 총참모장에게 시달했다. 작전이 6월에 개시될 것이나 그때까지 준비가 완료될지 자신이 없다.”[33] 5월 13일, 김일성과 박헌영이 베이징에 도착하여 마오쩌둥과 면담하고 스탈린이 모스크바 회담 때 ‘현 국제환경은 과거와는 다르므로 북한이 행동을 개시할 수 있으나 최종결정은 마오쩌둥과의 협의를 통해 이뤄야한다’고 했음을 설명했다. 5월 14일 스탈린은 마오쩌둥에게 보낸 특별전문에서 “국제정세의 변화에 따라 통일에 착수하자는 조선사람들의 제청에 동의한다. 그러나 이는 중국과 조선이 공동으로 결정해야 할 문제이고 중국동지이 동의하지 않을 경우에는 다시 검토할 때까지 연기되어야 한다.”고 했다.[34] 5월 15일, 모스크바의 메시지를 받은 뒤 마오는 김일성 · 박헌영과 구체적으로 의견을 교환하였다. 김일성은 북한이 ‘군사력 증강-평화통일 대남제의-대 한민국쪽의 평화통일 제의 거부 뒤 전투행위 개시’의 3단계 계획을 세웠다고 언급했다. 마오가 이 계획에 찬성을 표명하고 일본군의 개입 가능성을 물은 데 대해 김일성은 일본군이 참전할 가능성은 별로 없는 것으로 보나 미국이 2만~3만명의 일본군을 파견할 가능성을 전혀 배제할 수는 없다고 답변했다. 그러나 일본군의 참전이 상황을 결정적으로 변화시키지는 못할 것이라고 말했다. 마오는 만일 미군이 참전한다면 중국은 병력을 파견해 북한을 돕겠다고 했다. 소련은 미국쪽과 38선 분할에 관한 합의가 있기 때문에 전투행위에 참가하기가 불편하지만 중국은 이런 의무가 없으므로 북한을 도와줄 수 있다고 했다. 북한이 현 시점에서 작전 개시를 결정함으로써 이 작전이 양국간 공동의 과제가 되었으므로 이에 동의하고 필요한 협력을 제공하겠다고 했다.[35] 5월 29일, 김일성은 스티코프에게 4월 모스크바 회담시 합의된 무기와 기술이 이미 대부분 북한에 도착했음을 통보하였다. 이 통보에서, 또한, 김일성은 새로 창설된 사단들이 6월말까지 준비 완료될 것이라고 말했다. 김일성의 지시에 따라 북한군 참모장이 바실리예프 장군과 함께 마련한 남침공격 계획을 북한지도부가 승인하였고, 군조직 문제는 6월 1일까지 끝내기로 했다. 북한 군은 6월까지 완전한 전투준비 태세를 갖추게 된다는 것이었다. 김일성은 6월말 이후는 북한군의 전투준비에 관한 정보가 남쪽에 입수될 수 있으며 7월에는 장마가 시작된다는 점을 지적했다. 6월 8~10일께 집결지역으로의 병력이동을 시작할 것이이라고 보고되었으며, 김일성과 면담 뒤 스티코프는 바실리예프 장군 및 포스트니코프 장군과 의견을 교환했다. 그들은 7월에 공격을 시작하는 것이 가장 시의적절하나 일기관계로 6월로 변경할 수 밖에 없다고 말했다.[36] 6월 11일, 대한민국은 통일민주조국전선이 제의한 평화통일안을 거부했다.[37]
조선민주주의인민공화국의 전쟁 준비
조선민주주의인민공화국은 한국전쟁을 준비함에 앞서 대한민국의 정보를 상당부분 알고 있었다. 특히 평양에서 발견된 조선인민군 정보문건에 의하면 대한민국 각 행정 소재지의 군(郡) 단위까지 1950년도의 쌀, 보리 등의 모든 농작물 예상 수확량이 세밀하게 기록돼 있었다. 조선인민군은 이 정보를 바탕으로 대한민국에서 한 해 동안 확보할 수 있는 식량의 규모, 즉 공출량을 계산한 상태였다. 특히 모든 종류의 주식은 물론이며 주식이 아닌 깨까지 군 단위별로 예상 수확량과 공출량을 매겨 놓았다. 그리고 대한민국 영토인 청단지역에서는 해방전부터 농업용수로 사용한 구암저수지의 수로를 북한이 일방적으로 끊음으로써 청단평야의 영농을 못하도록 하는데 서슴지 않았다.[38] 그리고, 전쟁 보름 전(6월 10일), 조선민주주의인민공화국에서는 전형적인 화전양면기만술의 일환으로 대한민국이 체포한 김삼룡 및 이주하를 조선민주주의인민공화국에 억류 중이던 조만식과 38선에서 교환하자며, 6월 23일을 협상기일로 제안하기도 했다.[39] 이는 조선민주주의인민공화국 부수상 겸 외무상인 박헌영의 강력한 요구에 따른 것이었다. 1950년 6월 16일 이승만은 북에서 먼저 보내라는 요구를 했고, 6월 18일 조선민주주의인민공화국은 동시교환을 주장했다. 한동안 “먼저 보내라,” “아니다. 동시에 교환하자”라는 공방을 되풀이하였다.[40][41] 또한, 6월 16일에는 조선민주주의인민공화국 최고인민회의가 대한민국 국회에 평화통일 방안을 제의하기도 했다.[42]
그러나, 조선인민군은 그 이면에서 전쟁 준비를 마무리해 갔다. 즉, 6월 12일부터 인민군은 38선 이북 10~15km 지역으로 재배치되기 시작했고,[43] 6월 16일에는 소련대사 스티코프는 북한군 총참모부가 작성한 침공작전 계획을 모스크바에 보고했다. 이 계획은 1개월 기간으로 3단계로 구성되어 있다.[44] 6월 20일, 스티코프는 모스크바에 조선인민군의 수륙양용 작전용 선박공급과 소련군 수병을 함께 제공할 수 있는지 여부를 문의했다. 모스크바 시간으로 오후 10시 스티코프는 모스크바로 전화를 걸어 모스크바 시간으로 오후 11시께 남한정부가 북한에 대해 공격을 시작하라는 명령을 내렸다는 첩보가 북한쪽에 오후 8시 무렵 입수되었다고 보고했다. 스티코프는 이 첩보가 공개문서로 돼 있어 의심스럽다고 평가했다.[45] 6월 21일, 스티코프는 스탈린에게 김일성의 메시지를 전달했다. 이 메시지에는 조선민주주의인민공화국이 입수한 각종 첩보에 따르면 조선인민군 침공에 관한 정보가 대한민국에 알려졌으며 이와 관련해 대한민국이 전투준비태세를 강화하는 조처를 취하고 있다는 내용이 들어 있다. 김일성은 전에 구상했던 옹진반도에서의 전초전을 수행치 않고 6월 25일 전 전선에 걸쳐 전투행위를 시작하는 것이 목적에 부합한다고 말했다.
[46] 6월 21일 밤에, 조선인민군은 2차에 걸쳐 북한에 대한 전투행위를 개시하라는 대한민국 육군의 명령을 라디오를 통해 포착했다고 주장하였다. 소련은 조선인민군 군함에 근무할 소련 수병 파병요청에 대해 이는 적군이 개입할 수 있는 구실이 되므로 수락할 수 없다고 조선민주주의인민공화국에 답신하였다. 6월 22일 조선민주주의인민공화국 주재 소련 대사관에 암호전문의 교신은 바람직하지 못하니 향후 일체의 암호전문을 타전하지 말라는 모스크바의 지시가 시달되었다. 이후 1950년말까지 평양과 소련 외무성간에는 전보 교신이 중단되었다.[47]
특히 조선민주주의인민공화국은 주민들이 초가지붕을 고칠 여유도 주지 않음은 물론이고 당시 대한민국에 전혀 전무했던 T-34/85를 확보해놓기까지 했으며 특히 일제시대에 닦아놓았던 도로의 폭을 2배 이상 넓혀 놓기까지 하는 등 철저하게 준비했다. 반면, 대한민국에서는 한국전쟁 하루 전날 병사들에게 휴가를 보내는 등 조선민주주의인민공화국과는 다른 모습을 보였다.[48]
한편, 조선민주주의인민공화국에서는 의료부대인 조선인민군 949군부대는 6월 24일 오전 1시 38선 부근에 야전병원을 설치하고 의료요원들을 각 해당 부분에 배치하였다. 6월 25일 오전 12시까지 치료준비사업을 완료한 병원은 전투 준비 상태로 대기하였다. 25일 오후 2시부터 부대는 벌써 전상(戰傷) 환자 취급을 시작하였다.[49]
대한민국의 상황
대한민국 내부의 혼란
대한민국의 이승만 대통령은 귀국한 지 얼마 안 되는 입장으로, 대한민국 내의 정치적 혼란을 겪고 있었다. 박헌영과 같은 좌익 정당, 또 김구와 같은 국내파의 민족주의 독립운동가들, 그리고 이승만과 같은 해외파 독립운동가들은 서로를 불신하였고, 그 결과 대한민국은 여러 개의 정당이 난립되는 등 심각한 정치 사회적 문제에 직면하고 있었다. 김규식 등은 좌우파의 합작과 협력을 추진해왔고 양자를 중재해보기 위해 한 차례 평양을 방문하는 등 노력을 기울였다. 여기에 장덕수 암살 사건으로 이승만과 사이가 틀어진 김구가 동참하여 힘을 얻는 듯 했으나, 김일성이나 이승만이나 모두 강경한 태도를 조금도 굽히지 않았으므로 모두 실패로 돌아가고 말았다.
한편, 미국 군부는 한반도를 '전략적으로 포기할' 계획을 세우고 있었다. 미국 군부 수뇌부의 사고관에서 '만일 소련이 동북아시아에서 3차 대전을 일으킬 가능성'이란 의문은 대한민국의 가치를 평가하는데 가장 핵심적인 사고였다. 만일 미국이 육군전을 상정한다고 생각하면, 한반도 남쪽에 주한미군을 배치할 수 없었다. 한반도에서 3차 대전이 발발할 경우에 한반도에 투입될 소련 육군과 미국의 육군은 군사학적으로 근원적인 한계가 있었다. 소련과 한반도는 땅으로 연결되어 있지만, 미국 육군은 한반도에 투입되기 위해서는 태평양을 건너야 했다. 그런 상황에서 해군전과 공군전을 상정한다면 역시 한반도는 미국 입장에서 전혀 필요가 없었다. 어떠한 작전이라도 공군전과 해군전은 한반도를 우회해서 충분히 수행이 가능하였다. 그렇기 때문에 미 군부는 잠정적으로 한반도에서 주한미군을 철수시키고, 만일 소련이 대대적인 도발을 감행할 경우에는 대한민국과 중화민국을 포기하고 북태평양에 있는 알류샨 열도와 일본으로 이어져 내려오는 도서방위선을 구축해 소련과 3차 대전을 수행한다는 계획을 세웠다. 이것이 미 군부가 1946년 비밀리에 수립한 핀서 계획과 문라이즈 계획이다. 핀서 계획과 문라이즈 계획의 도서방위선 구상이 바로 주한미군의 전면 철수를 명시한 애치슨 라인의 원형이다.[50] 결국, 대한민국 정부의 반대에도 불구하고 주한미군은 약 500명의 군사고문단만 남기고 마지막 남아 있던 부대가 1949년 6월 29일 철수하였다.[51][52]
김일성에게 적극적인 군사력 지원을 제공한 소련과 달리, 위와 같이 미국은 이승만이 강력한 군사력을 보유하는 것을 원치 않았고, 그 결과 대한민국의 군사력은 조선민주주의인민공화국에 비하여 매우 취약한 상태에 직면하게 되었다. 그럼에도 이승만 대통령은 한국 전쟁이 일어나기 전인 1949년 9월 30일 외신 기자 회견에서 "우리는 북한의 실지(失地)를 회복할 수 있으며 북한의 우리 동포들은 우리들이 소탕할 것을 희망하고 있다."고 말하는 등 [53] '북진통일론'을 주장했다. 또한 채병덕 육군참모총장은 라디오 방송에서 "아침은 개성에서 점심은 평양에서 저녁은 신의주에서 먹겠다."며 호전적인 발언을 하였다. 또한, 이러한 북진통일론은 한국 전쟁 당시 서울이 금방 함락될 정도로 군사력이 취약했던 것을 보면 분명히 실현가능성이 없는 공상일 뿐이었으나, 북한은 이를 전쟁의 빌미로 이용하려 했을 것이라는 주장이 있다.[54]
대한민국의 전쟁 대비
1949년 말, 육군본부 정보국은 1950년 춘계에 조선민주주의인민공화국이 38도선에서 전면적인 공격을 할 것이라는 종합정보보고서를 내놓았다. 이에 육군본부는 계획 수립을 서둘러 육군본부 작전명령 제38호(일명, 국군방어계획)을 확정(1950년 3월 25일)하고, 예하 부대에 이를 하달하여 시행토록 하였다. 이 국군방어계획은 신태영(申泰英) 육군총참모장의 지시로 육군본부 작전국장 강문봉(姜文奉) 대령이 중심이 되어 작성되었다.[55] 전쟁 발발 1주일 전까지 강문봉이 작전국장에 있었다. 그는 매일 적정(敵情)판단보고서를 읽었는데 이 보고서에 조선인민군의 병력이동상황이 소상하게 기록되어 있었고 병력집결이 완료되면 남침할 것이라는 분석자료도 있었다. 이러한 정보를 신성모 국방장관과 채병덕 육군참모총장에게 보고했고 미 극동군사령부에도 제보, 무력증강의 필요성을 강조했다. 그러나 미국 측은 "공산군의 남침은 없다"고 단언하면서 한국군의 정보는 군사원조를 얻기 위한 것으로 경시하는 일이 빈번했다.[56]
신성모는 대통령이 명령만 내리면 바로 전쟁준비를 마치고 북침을 하겠다고 망언을 했고 전쟁을 원하지 않았던 미군은 국군의 전차와 전투기 모두 압수하고 곡사포와 대전차포 90% 이상을 압수했다. 이 일로 인해 북한이 남침할 명분이 생겼고 1950년6월 정보국에서 북한이 남침을 준비한다는 정보를 수없이 보냈지만 신성모는 북한은 절대 남침을 하지 않는다고 정보를 무시했고 1950년 6월 23일 정보국에서 북한이 남침한다는 정보를 보냈으나 신성모는 남침정보를 매번 무시하였고 채병덕에게 명령내려 전군 비상경계령을 모두 해체하였다. 채병덕은 국군 장병들을 휴가외출 보낼 것을 요구했고 신성모는 이를 허락하였다. 국군 병력 반 이상을 휴가외출을 보낸 이 일은 정보를 받은 북한에게는 큰 손실 없이 남침할 수 있는 유일한 기회였고 결국에는 한국전쟁이 일어난 원인이 되었다.
한편, 제헌국회의 임기가 끝날 무렵 대한민국 정부에서는, 정계는 물론이고 일반의 물의를 무릅쓰고 제2차 총선거 실시를 지연시키는 한편, 적자예산의 편성을 시도하였으나 당시 이를 반대하는 미국 국무장관 딘 애치슨의 각서 도달로 말미암아 정부에서는 종래의 주장을 변경하여 제2대 국회의원 선거를 실시하였다.(1950년 5월 30일)[57] 선거의 결과 무소속 의원이 국회 의석의 과반수를 점하여 압도적인 우세를 보이고 몇몇 중간파 의원들이 두각을 나타냈으며, 정부측 여당의 진출은 미미했다. 조선민주주의인민공화국은 이에 대해, 1949년 6월에 제정되어 선거 직전인 1950년 4월에 시행규칙을 공포한 토지개혁법이 유상매수(有償買收) · 유상분배(有償分配)를 원칙으로 하고 있으므로 사실상 토지개혁의 의의가 희박하여, 국민이 노골적으로 정부에 반감을 표시한 결과라고 속단하고 이때에 남침을 감행하면 틀림없이 대한민국 국민의 지지를 얻을 것이라고 판단하였다.[58] 1950년 6월 19일의 대한민국 제2대 국회가 의장단 선출을 시작으로 활동을 시작한 것은 전쟁 직전이었다.
한편, CIA는 한국 전쟁 발발 엿새 전의 보고서에서 조선민주주의인민공화국의 남침가능성을 낮게 평가하고 있었다. 조선민주주의인민공화국이 소련의 위성국가로 독자적인 전쟁 수행능력이 전혀 없다는 것이 근거였다. 그러나 CIA의 예측과는 달리 한국 전쟁이 발발하자 백악관은 그 책임을 물어 CIA를 전쟁 발발 후 며칠간 백악관 안보회의에서 배제했고 두 달 뒤에는 CIA의 수장을 교체했다.[59] 반공주의자인 미국의 존 포스터 덜레스 국무장관 고문이 대한민국을 방문하여 38도선을 시찰(1950년 6월 20일)하는 등[60] 미국의 북침에 대한 위협을 느낀 김일성이 먼저 남침을 결정했다는 주장도 있다.
1950년 6월 24일 육군본부 정보국(국장 장도영, 북한반장 김종필, 문관 박정희)이 조선민주주의인민공화국의 대규모 병력이 38선에 집결했다는 보고를 하였음에도 불구하고 군 수뇌부는 바로 그 날 비상경계를 해제하였다. 그 날은 주말이라 거의 절반에 해당하는 병력이 외출했다. 그 날 저녁 육군본부 장교 클럽 낙성 파티에는 전방부대 사단장들까지 초청되었었다.[61]
그 외 전쟁 발발 2주 전 대부분의 지휘관을 교체하고, 1주 전 대부분의 전방 부대의 위치를 변경하고, 전방 부대의 중화기와 차량 중 60% 가량을 후방으로 보내는 등 개별적으로는 이해가 가나 종합적으로는 상식으로는 도저히 이해할 수 없는 행위가 집중적으로 일어나 이형근이 저서 《군번 1번의 외길인생》에서 6.25 초기의 10대 불가사의를 제기하며 군 지휘부(이승만, 채병덕 참모총장, 김백일 참모장, 신성모 국방부장관, 김경근 국방부차관) 안에 통적 분자가 있다고 주장하게 되는 원인이 되며, 일각에서는 이승만 남침 유도설의 근거가 되었다.(이형근은 군번 1번 문제로 일본 육사 선배인 채병덕과 개인적으로 사이가 매우 좋지 않은 상태이며, 이것은 국군 창설 첫날이자 최초의 파벌 싸움의 시초가 되었다)
한국 전쟁 전의 여러 전투
한국 전쟁이 발발하기 전에도 여러 번의 전투가 있었다. 한국 전쟁이 일어나기 전까지 1949년 1월 18일부터 1950년 6월 24일까지 있었던 전투횟수는 총 874회였다.
1948년 4월 3일: 제주 4·3 사건
1948년 10월 19일: 여수·순천 사건
1949년 12월 24일: 문경 양민학살 사건.
북한의 남침을 정당화하고자 하는 주장에 따르면, 대한민국 국군이 침입한 횟수는 432회에 이르고, 그 가운데에 71회는 비행기 침입, 42회는 함대습격도 포함 되어 있었다. 물론 대한민국 공군은 지역의 정찰만을 위해 쓸 수 있는 L-4 연락기 및 L-5 연락기 외에, 전쟁 발발 직전 국민 성금으로 캐나다로부터 구입한 T-6 텍산 10대가 전부였다. 충돌은 황해도 옹진 반도에서 강원도의 양양까지 걸쳐져 있어 단순한 국부적 충돌이 벌어지고 있던 셈이었다. 그 가운데 옹진 반도, 개성, 의정부, 춘천 그리고 강릉부근에서 전투가 자주 벌어졌다. 이 지역들은 1950년 6월 25일에 조선인민군이 주 공격지역으로 삼았던 곳이었다. 북한군 제1사단은 개성 부근 도처에서 마치 한국군의 전력이라도 시탐하듯 빈번한 도발을 자행하다가 1950년 봄에 와서는 거의 매일같이 개성과 백천등 38선 연변도시에 박격포사격을 가하였다.[62] 그러나 당시 대한민국은 전국을 통틀어 항공기는 고작 22대였으며 그것도 분계선이 아닌 호남지방에 있었다. 또한 함정은 36대 보유하였을 뿐만 아니라 조선인민군이 선제공격했다는 당시의 목격담도 끊이지 않았다.[63]
군사력 비교
1950년 6월 당시 북한군은 13만 5천여 명의 지상군을 확보하고 있었는데, 이때 대한민국의 병력은 정규군 6만 5천여 명, 해양경찰대 4천여 명, 경찰 4만 5천여 명 등이었다.[64] 대한민국 육군은 8개 사단 1개 독립연대로 편성돼 있었다. 최전방인 38선 방어를 위해 서쪽에서부터 17연대(옹진반도)-1사단(청단∼적성)-7사단(적성∼적목리)-6사단(적목리∼진흑동)-8사단(진흑동∼동해안)을 포진해 놓았다. 후방인 서울에는 수도경비사령부를 두고, 대전에 2사단, 대구에 3사단, 광주에 5사단을 둬 공비 소탕작전을 벌이고 있었다. 이들 부대를 통합 지휘한 것은 육군총참모장 채병덕 소장이었다.[65] 반면 북한군은 민족보위성에 최용건 부원수를 앉히고(1948년), 지금의 한국 육군 야전군사령관에 해당하는 전선사령부를 만들어 김책(金策) 대장(4성장군)을 사령관에, 강건(姜健) 중장(2성장군)을 참모장에 임명했다. 그리고 전선사령부 밑에는 서부전선을 담당하는 1군단과 동부전선을 공격할 2군단을 창설했다. 1군단장에는 김웅(金雄) 중장을, 2군단장에 김광협(金光俠) 중장을 임명했다.[66] 6월 12일부터 북한군의 38선 배치를 위한 부대 이동은 시작되었으나 38선에서 떨어져 있던 부대들이 일제히 남하했다. 23일에 완료된 북한군의 38선 배치 병력을 보면 10개 보병사단과 1개 전차여단 및 3개 경비여단 등으로서 북한 공산군의 총병력에 해당하는 것이었다.[67] 북한군 1군단 휘하에는 6사단-1사단-4사단-3사단-105전차여단이, 2군단에는 2사단-12사단-5사단이 배속되었다(서쪽에서부터). 그리고 예비부대로 13사단은 1군단에, 15사단은 2군단에 배속하고, 10사단은 총예비대로 북한 방어를 위해 평양 지역에 배치해두었다. 북한군과 별도로 조선민주주의인민공화국은 내무성에 북한 주민의 월남을 막는 부대로 38경비대(한국의 전투경찰대와 흡사) 3개 여단을 편성했다. 이중 3경비여단은 국군 17연대가 포진한 옹진반도 바로 북쪽에 포진해 있었다 [68]
북한군은 소련제 T-34/85형 탱크 242대, 야크 전투기와 IL폭격기 200여 대, 각종 중야포와 중박격포로 무장하고 있었다. 반면 대한민국 국군은 한국 전쟁 직전까지 공군은 대공포화가 없는 지역의 정찰만을 위해 쓸 수 있는 L-4 연락기 및 L-5 연락기 외에, 전쟁 발발 직전 국민 성금으로 캐나다로부터 구입한 T-6 텍산 10대를 추가한 것이 전부였다. 육군은 탱크와 기갑 차량(장갑차)은 전무했으며, 유일한 독립 기갑연대의 장비는 제2차 세계 대전 당시에도 정찰용으로 쓰인 37mm 대전차포를 탑재한 M-8 그레이하운드 장갑차 1개 대대가 전부였다. 대전차 화력으로는 보병용의 2.36인치 바주카포와 포병 병과의 57mm 대전차포가 있었지만, 그것은 성능이 향상된 후기형T-34를 상대하기에는 힘든 무기였다.[69]
또한 현대전의 핵심 지원 전력인 포병은 105mm 화포와 4.2인치 박격포만으로 무장하고 있었을뿐더러 그나마도 사단 당 1개 대대만 배치되어 있었고, 포탄도 부족했다. 실제로 백선엽 장군이 지휘한 개성 - 문산 - 파주 축선을 방어하던 국군 1 보병사단은 전투 하루 만에 포탄이 바닥나 버렸던 것이다[70]. 전체적으로 대한민국 국군은 단지 15일간 전투 행위 수행이 가능한 보급품만 가지고 있었다.[71][72][73][74]
원인
남침
한국 전쟁은 북의 의지로 발발하였으며, 구 소련 스탈린과 중화인민공화국 마오쩌둥의 지원을 약속(김일성은 소련의 지원이 충분하므로, 중국 공산당의 지원은 받지 않겠다고 말했음) 받고 일으킨 남침이며, 이 설명은 대한민국과 미국의 기록, 공개된 구 소련의 비밀문서를 통해 증명되었다. 소련공산당의 니키타 흐루쇼프 전(前)서기장은 그의 회고록에서 한국 전쟁은 김일성의 계획과 스탈린의 승인으로 시작되었다는 점을 밝혔다.
결국 구 소련 비밀문서의 공개에 따라 조선인민군의 남침은 김일성이 주도한 것으로 밝혀졌고, 중화인민공화국의 지원을 약속받은 것도 김일성이라는 것이 밝혀져 내란확전설, 이승만 주도설 등은 그 설득력을 잃고 있다.[75]
비교적 폐쇄적인 조선민주주의인민공화국의 공산주의 체제의 특성, 참전자 증언, 구 소련의 공개된 문서를 고려할 때, 조선민주주의인민공화국이 주장하는 이승만 북침설은 설득력이 없다. 중화인민공화국의 경우, 대한민국과의 수교 이전 조선민주주의인민공화국의 주장인 북침설을 공식적으로 동의하였으나, 최근의 경제개방과 대한민국과의 수교 이후에는 남침설을 정설로 인정하고 있다. 중화인민공화국은 1996년 7월에 한국 전쟁의 기록을 대한민국의 북침에서 북한의 남침으로 수정하는 역사 교과서 개정을 하였다.
소련의 붕괴 이후 베일에 싸여 있던 한국 전쟁 관련 비밀 문서가 공개된 이후, 한국 전쟁의 원인은 남조선로동당 박헌영의 설득을 받은 조선민주주의인민공화국의 김일성이 대규모의 대한민국 침입을 계획하고 스탈린의 재가를 얻어 개시된 것으로 밝혀졌다. 이 과정에서 스탈린은 김일성의 재가를 무려 48번이나 거절하고 전방 위주의 게릴라전만 허용했지만 김일성의 강력한 의지를 꺾을 수 없어서 결국 스탈린은 남침을 승인하고 말았다.[19][28] 미국의 사회학자 브루스 커밍스에 따르면, 당초 예상했던 것보다 스탈린이 훨씬 더 깊이 개입해 있었다고 한다. 영국 정보기관에서 나온 문건에 따르면, 스탈린은 김일성에게 '미국은 대한민국을 지켜 주지 않을 것'이라고 말한 바 있다.
과거의 한국전쟁 원인 가설
조선민주주의인민공화국이 중심이 된 인민해방전쟁이라는 평가와 함께 북침이라는 견해, 남침이라는 견해, 쌍방 책임론이 과거에 있었고, 자유민주주의 체제를 수호한 전쟁 이라는 평가 등도 있다. 대한민국 중심 시각으로는 군병력과 경찰병력의 휴가일을 이용한 조선민주주의인민공화국의 무력 도발행위이자 남침으로 규정하고 있고, 공산주의 세력으로부터 자유민주주의 체제를 수호한 전쟁이라고도 주장해 왔다. 다음은 대한민국과 미국 등의 국가에서 과거에 제기되었던 한국 전쟁 원인에 대한 여러 가설과 주장들이다.
스탈린 주도설
한국 전쟁이 김일성이 아니라 스탈린의 의지로 발발했다는 설이다. 그 이유로 북대서양조약기구의 압력을 극동으로 분산, 미일평화조약의 견제, 미국의 위신을 떨어트리고 아시아 지역의 공산화를 촉진하기 위한 무력 시위, 중국 공산당의 독자 노선에 대한 견제 등의 이유로 한국 전쟁이 시작되었다고 주장하고 있다.
소련은 소련의 지배 아래 있던 부라야트 소비에트 사회주의 자치 공화국(현 부라야트 공화국)의 기갑부대 군사 1,500여 명을 파견했으며, 전쟁 초 서울에 나타난 조선인민군 탱크는 모두 이들이 조종했다는 설도 소련의 주도를 뒷받침하고 있다.[76]
스탈린은 미국과의 갈등을 걱정하여 한국 전쟁을 반대하는 입장으로 알려져 있었다. 김일성은 스탈린에게 50여 회 가량을 한국 전쟁을 발발시켜달라는 재가를 요구하였고, 스탈린은 이를 거절하였지만, 결국은 이후에 전쟁을 승인하게 되었다.[19][28]
한미 공모설
이승만의 제1공화국의 북진 통일론이 대남 도발을 촉진시켰다는 설이다. 이승만은 여러 차례 무력 북진 통일을 부르짖었으며, 미국의 군사 원조를 공공연히 요청한 바 있다. 실제로 1950년대 초부터 남북은 경쟁적으로 군비를 증강시키기 시작했고, 미국이 국군을 강화시키면 이승만이 무력통일을 추구할 것이라고 판단, 조선민주주의인민공화국이 예방적 조치를 취했다는 주장이다. 하지만 한미공모설은 위 항목에 관련된 구 소련의 문서공개로, 제시된 적 있는 가설로만 남게 되었다. 그리고 2010년 6월, 56년만에 공개된 CIA 극비 문서에서 한국 전쟁 발발 불과 엿새전인 6월 19일, 북한의 남침가능성이 낮게 평가한 보고서를 작성하였고 북한이 소련의 철저한 위성국가로 독자적인 전쟁 수행능력이 전혀 없다고 보고 있었다.[59]
내란 확전설
한국 전쟁은 6월 25일에 시작된 것이 아니라, 그 이전의 기간을 포함해야 한다는 설이다. 1950년 이전부터 이미 정치적, 이념적 대립에 따른 국지적 무력 충돌이 수십 차례 계속되었으며 그것이 확대되어 한국 전쟁이 되었다는 시각이다. 실제로 1950년 6월 25일 이전에 이미 수많은 국지전과 무력 충돌이 있었으며, 1950년 6월 25일에도 사람들은 기존의 국지전의 연장으로 인식하여 피난을 가지 않았다고 한다. 이러한 시각에 따르면, 전쟁 기간은 다음과 같이 구분한다.
작은 전쟁( ~ 1950년 6월 25일): 38선 부근에서의 국지적 무력 충돌이 계속됨.
제한 전쟁(1950년 6월 25일 ~ 1950년 7월 1일): 북한이 대규모 무력 동원을 통해 대한민국의 수도 서울을 전격 침탈하여 불법으로 통일 정부를 수립하려 함.
전면 전쟁(1950년 7월 1일 ~ 1950년 10월): 일본에 주둔하고 있던 대대규모의 미군 스미스부대가 참전, 북한은 7월 1일부로 전시국가총동원령을 발령함.
확대 전쟁(1950년 10월 ~ 1951년 6월): 인천상륙작전의 성공 후 UN연합군은 서울을 수복함. 이후 항복을 재차 권고했으나 대답이 없어, 국군이 최초로 38선을 넘어 북진 시작, 곧 유엔군도 진격 시작, 평양 수복, 압록강까지 진격했으나, 중국 인민해방군 참전으로 이어짐. 전쟁이 새로운 국면으로 접어듦.
고착 전쟁(1951년 6월 ~ ): 중국 인민해방군의 2차례에 걸친 춘계공세를 막아내고 연합군의 막강한 화력에 공산 측이 정전협정을 받아들임.
조선민주주의인민공화국 위주이거나 그를 중심으로 평가하려는 시각에 의하면 인민군이 중심이 된 인민해방전쟁이라는 평가와 함께 북침이라는 주장, 미국 등 외국의 개입으로 실패한 해방전쟁이라는 주장도 있다.
기타 양시양비론적 성격으로 쌍방책임론을 제기하는 의견도 있다.
경과
북한의 김일성의 명령 하에, 대한민국이 공격해 왔으므로 부득이 반격한다는 허위 선전을 하면서, 소비에트 연방에서 지원한 전차를 앞세운 조선인민군이 1950년 6월 25일 새벽 4시 경, 38도선과 동해안 연선(沿線) 등 11개소에서 경계를 넘어 대한민국을 기습 남침하였다.[77] 대한민국은 수적으로 열세인데다 장비도 부족했다. 오전 9시경에는 개성방어선을 격파하고 당일 오전에 동두천과 포천을 함락시켰다. 26일 오후에 의정부를, 27일 정오에는 이미 서울 도봉구의 창동방어선을 넘었다. 창동방어선이 뚫린 대한민국 국군은 미아리방어선을 구축하였으나 조선인민군의 전차에 의해 붕괴되었다. 28일 새벽에는 서울 시내가 점령되고, 오전 2시 30분에 미국 공군 항공기가 한강에 있던 한강 대교를 습격해 “당시 미 공군이 사용하던 항공기 투하용 ‘AN-M64’ 미제 폭탄”으로 한강 대교와 한강 철교를 폭파시켰[78] 고, 이후 서울에는 공산군이 주둔하게 되었다.
북한의 남침은 때마침 냉전으로 긴장되어 있는 전 세계에 미친 바, 파문은 참으로 전에 없던 것이었다. 전쟁이 발발하자 본국과 연락이 두절된 주미 한국대사 겸 UN 한국 대표 장면은 때를 놓치지 않고서 국난을 타개하는 중책을 짊어지고 비장한 결의로 6월 24일 당일(미국은 한국보다 하루 늦음) 우선 미 국무성과 철야 협의한 결과 한국문제를 익일 UN안보이사회에 긴급제소하여 25일과 27일의 결의로 북한을 침략자로 규정하고 즉시 38선 이북으로 철퇴할 것과 회원 국가는 이 침략자를 원조하지 말뿐 아니라 이를 격퇴시키는데 협력할 것을 결의하였다. 사태를 중시한 미국 대통령 해리 S. 트루먼은 27일 미해공군에 출동을 명령하고 다시 30일에는 미지상군의 한국 출동을 명령함과 동시에 한국 전 해안의 해상 봉쇄를 명하였다. 그 사이, 6월 28일 서울은 조선인민군에게 함락당하였으나 장면은 '미국의 소리(Voice of America)' 방송을 통해 유엔 결의 사항 등을 본국에 방송하였다. 이어 7월7일 더글러스 맥아더 원수를 총사령관으로 하는 유엔군이 조직되었고 8일에는 유엔 결의에 의한 유엔 깃발이 처음으로 전장에 나타나게 되었다.[79] 7월 14일에는 대한민국 국군의 지휘권이 미군에게 넘어갔다. 윌리엄 F. 딘 소장이 행방불명이 된 것으로 유명한 대전 전투(7월 20일)를 비롯한 전쟁 초기에 있어서 미국 제24사단과 국군은, 압도적인 병력과 장비를 갖춘 북한군의 작전에 대항하여 지연 작전으로써 후방의 한 · 미군의 증원 전개를 위한 귀중한 시간을 얻었던 것이다. 한편 대전을 넘어선 북한군은 진로를 세 방면(호남, 경북 왜관(낙동강), 영천 및 포항)으로 침공을 계속하였다. 북한군은 호남 평야를 휩쓸고서 남해안 연안으로 침입하는 한편 경북 북부 전선과 동해안 전선과 호응하여 세 방면으로부터 부산-대구의 미군 보급선을 절단하여 한미 양군을 바다로 몰아넣으려는 작전을 강행하기에 이르렀다. 이러한 북한군의 공세에 밀린 대한민국 정부는 대전과 대구를 거쳐 부산까지 이전하였다. 한 · 미 연합군은 낙동강을 최전선으로 동해안의 포항으로부터 북부의 왜관 남부 해안의 마산을 연락하는 워커 라인(부산 반월형 진지)를 구축하고 최후의 결전을 전개하였다.[80]
북한군은 8월 15일 대구를 침공하고자 대구 서남북방에 6만의 병력과 수십대의 전차를 집중하였으나 16일 미국 공군 B29의 전략적 대폭격으로 말미암아 완전 궤멸되었고 한편 이 사이에 연합군 병력은 한국군 5개 사단을 비롯하여 미군 4개사단, 영국군 2개 대대, 호주군 1개 대대 그 밖에 10개국에서 파견된 수만의 연합군으로써 증원되어 이렇게 북한군의 주력을 유도흡수한 연합군은 마침내 9월 15일 더글러스 맥아더의 총지휘하에 인천 상륙 작전을 감행하여 성공하였다.[81] 9월 28일에 낙동강 방어선을 넘어 대대적인 반격을 개시했으며, 같은 날 서울 중앙청에서 이승만 대통령은 맥아더 원수를 동반하여 서울 수복식을 거행하였고 비로소 90여일간 죽음에 사로잡혔던 서울 시민은 다시 자유로운 몸이 되었다. 유엔 총회는 38선 돌파에 대한 기본적인 목표를 부여함으로써 본격적인 북진이 전개되어 에는 조선 민주주의 인민 공화국의 수도인 평양까지 다다랐고(10월 20일), 26일에는 국경지대인 초산까지 이르렀다.[82] 그러나, 중화 인민 공화국의 중국 인민 지원군 28만명이 전투에 개입하여(11월 28일) 전세가 요동치게 되었으며, 연합군은 장진호 지구의 혈전을 전사(戰史)에 남기고 철수 작전을 시작하여 서울 시민은 또다시 쓰라린 1·4 후퇴를 겪게 되었다. 그 와중에 거창 양민학살 사건, 국민 방위군 사건 등의 사건이 일어났다.[83]
발발과 서전(緖戰)
북한군은 "선제 타격 전략"으로 불리는 전쟁 개시 작전계획에 따라, 1950년 6월 25일 새벽 4시에 인민군은 242대의 전차를 앞세우고 38선을 넘어 옹진 · 개성 · 동두천 · 춘천 · 인악(仁岳) 등지의 육로와, 동해안을 돌아 삼척(三陟) · 임원진(臨院津) 등지에 상륙하여 일제히 공격해 왔다.[84] 북한군 3경비여단과 6사단 소속의 14연대를 동원해 옹진반도에 배치된 한국군 17연대를 공격하였고, 북한군 6사단과 1사단은 한국군 제1사단을(개성 문산 지구), 북한군 4사단과 3사단은 한국군 제7사단을(의정부 지구), 북한군 2사단과 12사단은 한국군 6사단을(춘천 지구), 북한군 5사단은 12사이드카연대를 배속받아 한국군 8사단(강릉 지구)을 밀어붙였다.[85] 단 한 대의 전차도 없는 무방비 상태에서 공격을 당한 한국군은 전반적으로 북한군에게 밀려 후퇴하였다. 한국군은 즉각 주말 외출 중인 장병들을 전원 귀대시키고 후방 사단들로부터 5개 연대를 일선에 급파하였으나 26일에 옹진반도의 한국군 17연대는 할 수 없이 철수했고, 치열한 공방전(攻防戰) 끝에 의정부가 적의 수중에 들어갔으며, 27일 저녁에는 서울 동북방 미아리 고지를 방어하는 한국군 제5사단 및 제7사단의 진중에 적이 침투하여 피차 적을 분간할 수 없는 육박전이 벌어졌다.이 혼란 중에 적 전차부대의 일부는 이미 서울 시내에 침입했으며, 정부는 대전으로 후퇴했다. 28일 새벽 3시 한강 인도교가 예정시간보다 앞서 폭파되고, 한강 이북의 한국군은 총퇴각을 감행해, 북한군 전투기가 상공을 나는 가운데 도하작전(渡河作戰)을 전개하여 전원 철수하니 28일에는 수도 서울이 적에게 완전 함락되었다. 육군본부는 수원으로 후퇴하고 도강한 한국군 부대들은 통합재편되어 한강 남안에 방어선을 구축했다.[86]
옹진반도 전투
개성, 문산 전투
한국 전쟁 발발일(1950년 6월 25일) 청단(靑丹), 연백(延白), 개성, 고랑포(高浪浦)[87] 일대에서는 한국군 제1사단(사단장 백선엽)이 제203전차연대로 증강된 북한군 제1사단 및 제6사단과 맞서 싸웠다. 개전 직전, 한국군 제1사단 휘하에는 제11, 12, 13연대가 배속되어 있었다. 제12연대는 청단군에서 개성시까지 80km, , 제13연대는 제12연대 배치지역의 서쪽 끝인 예성강 유역부터 20km(즉, 대원리(大院里)-원당동(元堂洞) 구간)에 이르는 38선, 즉 국경을 경비하고 있었고 제11연대는 사단 예비로서 수색에 주둔하고 있었다. 북한군 제1사단과 제6사단이 포격과 그에 이어, 전차부대를 앞세워 38선을 넘어 전투를 개시하자 제 12연대는 초전(初戰)에 분산되어 개풍군 남단의 한강 최하류에서 강을 건너 김포 반도(金浦半島)와 문산리로 철수하였다. 제11연대는 수색에서 문산으로 나아가, 임진강 방어선에서 북한군을 맞았다. 제13연대는 파주 파평산에서 북쪽을 향해 방어전을 펼쳤다. 다음날(6월 26일), 제1사단의 서쪽에 위치한 한국군 제 7사단이 후퇴함으로써 서쪽이 취약해지게 되고, 이 틈에 북한군 제6사단의 일제공격에 밀려, 제11연대는 임진강 방어선에서 물러났다. 또한 제13연대도 파평산에서 북한군에 저항하지 못하고 밀려났다. 이로써 1사단 지휘부는 봉일천에 주둔하게 된다.[88] 제12연대를 좇아 북한군 제6사단은 김포와 서울 양천구까지 진출하였다.(6월 28일)
의정부 전투
6·25 발발 직전, 의정부 포천 지역의 38선은 제7사단(사단장 유재흥)의 예하 제1 · 9연대와 포병, 공병이 방어를 담당하고 있었다. 제1연대는 동두천 정면(서쪽), 제9연대는 포천 정면(동쪽)에 배치되었다. 한편 북한군은 철원-연천-의정부를 거쳐 서울을 조기 점령하려는 계획하여 제1군단의 2개 사단이 의정부 정면을 집중 공격할 준비를 해 두었다. 발발 당일, 영내에 대기하고 한국군 제9연대를 북한군 제3사단이 공격을 시작하였다. 경계임무 중이던 제9연대 제2대대는 북한군의 포격에 후퇴할 수 밖에 없었다. 제2대대장의 전황 보고를 받은 제9연대장(윤춘근)은 의정부읍내에 대기 중이던 제1 · 3대대로 하여금 포천 신북면 만세교 부근에서 진지를 구축하게 하고 방어전을 펼쳐 북한군은 잠시 주춤했으나, 북한군 제3사단 제7·9연대는 호국로를 따라 남침을 계속했다. 이에, 제1·3대대는 끝내 흩어지고 다음날 의정부 등에서 집결했다. 한편, 수도경비사령부 예하의 제3연대가 포천에 급파되어 소흘읍 송우리 부근에서 방어전을 펼쳤으나 이 역시 북한의 기계화부대에 밀려서 소흘읍 이동교리 축석령으로 후퇴를 거듭했다.(이상, 6월 25일) 이로써 의정부가 급박한 상황이 되었다.
체신부 보험국장 김의창(金義昌)은 포천 · 의정부의 전황을 국무회의에 보고한 바 있다.[89]
춘천 및 홍천 전투
강릉 전투
육군본부의 대응
당시 육군의 총지휘자는 채병덕 총참모장이었다. 개전 당일(6월 25일), 오후 2시에 열린 국무회의에서 채병덕은 “적의 전면공격은 아닌 것 같으며 이주하, 김삼룡을 탈취하기 위한 책략으로 보인다”고 답했다.[90] 채 참모총장은 육사교도대 생도 1기(262명) 및 2기(227명)를 포천 전투에 투입하라고 명령하였다.(6월 25일 오후) [91] 채병덕은 다음날(6월 26일) 오후의 국무회의에서는 서울 사수를 공언하였고 명령만 있으면 나흘 안에 평양을 점령할 수 있다고 호언장담하기도 했다.[92]
한편, 육군본부 상황실의 당직하사관들은 뜬눈으로 밤을 새워 분주하게 상황을 접수하고 있었다. 아침 7시 이전에는 육군본부로 이어지는 군의 주요통신망이 재경유격대들에 의해 절단되었고 북한군은 한국군의 통신망을 유언비어를 퍼뜨리는 등에 역이용하고 있었다.[93]
서울의 상황
이전부터 38선 부근에서의 소규모 충돌이 많았기 때문에 대한민국 국민들은 많이 놀라지 않았으나, 잠시 뒤 군용차가 거리를 질주하고 "3군 장병들은 빨리 원대로 복귀하라"는 마이크 소리가 요란해지면서 조금씩 동요하기 시작했지만 무슨 일인지 알 길은 없었다. 오전 7시가 넘어서야 방송은 조선인민군이 침공해 왔다는 소식만 간단히 전하고 "장병들은 누구를 막론하고 빨리 원대복귀하라"는 공지방송만 반복하고 있었다.[94]
UP통신사의 서울주재 특파원 잭 제임스(Jack James)가 발송한 전문(電文) 기사 내용에 대하여 UP통신사의 도널드 곤잘레스(Donald Gonzales)는 미국 국무부 동아시아태평양담당국 섭외관 브래들리 코너스(W. Bradley Connors)에게 확인을 요청하였다.(오전 11시 4분) [95] 주한 미국 대사 존 무초도 11시에 워싱턴D.C.에 전화를 걸어 “북한군이 한국에 대한 전면 공격을 개시했다”고 보고했고, 북한의 공격 상황을 국무부에 전달했다. 워싱턴 당국은 이 공식보고를 6월 24일 21시26분에 접수하였다. 전쟁이 발발하고 7시간26분 후였다.[96] 국무부 동아시아태평양담당국 차관보 딘 러스크는 동국(同局) 섭외관 브래들리 코너스로부터 전쟁 발발 사실을 보고받고, 주한 미국 대사 존 무초에게 잭 제임스가 타전한 기사(전쟁 발발)의 사실 여부를 확인하라는 지시를 내렸다.[97] 한편, 전쟁 발발에 관한 주일 연합군 최고사령부 사령관 맥아더의 최초의 보고는 워싱턴 시간으로 1950년 6월 25일 5시, 침공이 개시된지 14시간 뒤에 육군성본부에 도착했다. 그러나 맥아더는 주한 미군 군사 고문단의 요청에 따라 개전당일부터 합참의 지시도 받지 않고 한국군 지원조치를 취하기 시작했다.[98] 1950년 6월 26일 밤 10시 반경 이승만은 도쿄에 있는 미국 극동군 사령관 맥아더에게 전화를 걸어 도움을 요청하였다.[99] 이승만은 라디오 연설로 서울시민은 정부를 믿고 동요하지 말라는 방송을 통해, 서울 시민들이 서울 안에 그대로 머무르도록 독려한 반면 그 자신은 방송 진행 중에 각료들과 함께 특별열차로 대전으로 피신하였다. 6월 27일 새벽 2시에 이승만은 서울 시민들을 버리고 대전행 특별 열차를 타고 대전으로 내려갔다.[100] 6월 27일 새벽 4시에 열린 비상 국무회의에서 정부의 수원 천도가 정식으로 의결되었다. 이승만은 대전에서 사흘을 머무른 뒤, 7월 1일 새벽에 열차편으로 대전을 떠나 이리에 도착하였다. 7월 2일에는 다시 목포에 도착하였고, 배편으로 부산으로 옮긴 뒤 7월 9일 대구로 옮겨갔다.[101] 6월 27일 아침 6시에 서울중앙방송은 수원 천도 소식을 전했으나, 이를 취소하라는 압력으로 취소 방송이 있었다.[102] 서울 시민들이 전혀 모르고 있던 상황에서 조선인민군이 미아리고개까지 쳐들어 오자 그 때서야 서울 시민들은 대피하기 시작했다.
6월 27일 저녁에 서울 근교까지 밀어닥친 조선인민군들과 육박전을 감행했으나, 워낙 전세가 불리하여 대한민국은 정부를 대전으로 옮겼다. 6월 27일 보도연맹원에 대한 처형이 집행됐다. 학살은 주로 국군(육,해,공군)과 서북청년회(단)등의 극우 폭력단체의 의해 자행되었으며 , 미국 문서에서 미군정 미군 장교의 참관과 허가 최종 지시로 밝혀져있다.
대한민국 정부는 북한군이 한강을 넘어서 진격할 것을 우려해 6월 28일 새벽 2시 30분경 아무런 예고도 없이 한강에 단 하나뿐인 다리였던 한강철교를 폭파하였다. 이 폭파로 50대 이상의 차량이 물에 빠지고 최소한 500명이 폭사하였다.[103] 한강 철교의 폭파로 국민들은 오도가도 못하게 되었다. 지금까지도 정부의 이 같은 실책은 비판을 받고 있다. 당시의 전황으로 볼 때 6~8시간의 여유가 있었음에도 불구하고 조기 폭파로 인명 살상은 물론 병력과 물자 수송에 막대한 타격을 입혔다는 비판이 대두되자, 이승만 정권은 나중에(8월 28일) 당시 폭파 책임을 맡았던 공병감인 대령 최창식을 '적전비행죄'로 체포해 9월 21일 사형을 집행했다. 최창식은 12년 만에 재심을 거쳐 1962년 무죄 판정을 받아 사후 복권되었다.[104] 한강 철교의 폭파는 신성모국방장관이 지시했지만, 총리 이범석이 건의하였다는 주장도 있다.[105] 한강 철교의 폭파로 국민들은 오도가도 못하게 되었고 조선인민군은 서울을 넘어 부산, 포항과 경상도 동해안, 대구, 울산, 경주, 영천과 그 이남을 제외한 모든 지역을 점령하게 되었다.
서울시민 144만6천여 명 가운데 서울이 인민군에게 점령당하기 전에 서울을 빠져나간 사람은 40만명이었다. 그 가운데 80%가 월남동포였고 나머지 20%인 8만명이 정부고관, 우익정객, 군인과 경찰의 가족, 자유주의자들로 추정된다.[106]
한때 이승만은 일본 야마구치현에 망명정부를 설치하는 방안도 세우고 있었다.[107] 정권 관리들은 한반도와 지리적으로 가까운 야마구치현에 망명정부 수립의사를 일본에 전달했으며, 일본 정부는 야마구치현 지사 다나카에게 6만여명을 수용할 시설 및 식량을 준비하라고 지시했다고 했다. 당시 다나카 지사는 현의 소학교를 망명정부 시설로 확보하는 방안과 일본 정부에 대해 특별 식량배급요청 여부를 검토하기도 했다.[107] 1950년 6월 27일 이승만은 대통령과 내각으로 구성된 망명정부를 일본에 수립하는 방안을 주한 미국 대사 존 무초에게 문의해왔고 이는 그대로 미 국무성에 보고되었다.[107]
북한군이 서울을 점령하고 전라도까지 위협하자, 이승만 대통령은 대전에서 사흘을 머무른 뒤, 7월 1일 새벽에 열차편으로 대전을 떠나 이리에 도착하였다. 7월 2일에는 다시 목포에 도착하였고, 배편으로 부산으로 옮긴 뒤 7월 9일 대구로 옮겨갔다.[108][109]
조선인민군의 서울 점령
6월 28일 새벽 인민군의 탱크가 서울 중심부에서 목격되었다. 그러나, 바로 한강을 도하하지 않고 7월 3일까지 서울에 머물렀는데, 그 이유에 대해 여러 견해가 나뉘어 있다. 첫째 춘천전투의 패전으로 인한 포위계획 실패, 둘째 도하장비 부족, 셋째 남로당 책임자인 박헌영이 전쟁 발발시 20만 명의 남로당원의 일제 봉기로 대한민국 자체가 조기 붕괴시키겠다고 호언 장담하며 이를 기다리자고 주장 하였다는 3가지 설이 있는데 여러 가지 견해 중 많은 학자들이 춘천전투에서의 국군의 방어가 인민군을 저지한 것이 서울에 머무를 수 밖에 없었다라는 이유로 보고있다. 이 2사단[110] 은 의정부에서 조선인민군에 패퇴하고 남은 병력이 지금의 동작대교에서 광나루까지 방어진을 구축하고 조선인민군의 도하를 저지하는 임무를 맡았다.[111]
지연작전
남한 정부는 25일 북한군이 남침을 개시한 즉시로 주미 한국대사 장면에게 긴급 훈령을 내려 미국 국무성에 사태의 절박성을 알렸고, 미국은 이날 오후 2시 유엔 안전보장이사회를 열어 한국 문제에 대한 대책을 건의, 북한군의 즉각 철퇴 촉구를 결의케 했다. 27일 재개된 유엔 안전보장이사회는 다시 ‘공산군의 무력 침략을 배제하는 데 필요한 원조를 한국에 보낼 것을 모든 유엔가입국에 권고하자’는 미국 대표의 제안을 7대 1로 가결했다. 이에 미국은 28일 트루먼 대통령의 명령으로 맥아더 전투사령부를 한국에 설치하고 해군과 공군을 우선 한국 전선에 파견했다. 뒤이어 29일에 영국과 네덜란드의 해군이 출동하고 30일까지 총 32개국이 한국을 원조하기로 결의했다. 7월 7일 유엔 안전보장이사회는 영국과 프랑스의 공동 제안에 의해 ‘한국 출전 유엔군의 총사령부 설치 및 유엔기(旗) 사용’을 7대 0, 보류3(인도 · 이집트 · 유고)으로 가결, 그 관할권(管轄權)을 미국에 위임하는 동시에 미국으로 하여금 유엔군 총사령부 보고를 유엔에 제출케 하였다. 이때까지 소련은 그해 1월 13일 이래 중국 대표권 문제로 유엔 안전보장이사회에 참석을 거부하면서 다만 국외자의 입장에 서서 유엔군의 한국 파견 문제를 비난해 왔으나 자유를 사랑하는 세계 다수 국가의 ‘고귀한 집단적 양심의 표현(프랑스 대표 발언)’ 앞에 여지없이 패배당하고 할 수 없이 27일자로 유엔에 재참석할 것을 통고해 오기에 이르렀다. 유엔의 이와 같은 결의는 세계 역사상 국제정의(國際正義)에 입각한 최초의 유엔군을 탄생시킨 것으로서 국제평화의 수호를 위한 획기적인 거사였다. 7월 7일의 유엔 결의에 따라 미국은 마침내 일본 도쿄에 유엔군총사령부를 설치하고 맥아더 장군을 총사령관에 임명, 7월 14일 유엔기가 맥아더 장군에게 전달되고, 이 날 이승만 대통령은 한국군을 유엔군 총사령관 지휘 하에 편입시키겠다는 공식서한을 발송하자 맥아더 장군은 이를 즉히 응낙하여, 공산 침략군에 대항하여 전투태세는 완전 통일, 정비되었다.[112]
한편 한국군은 6월 30일자로 삼군 총참모장 채병덕(蔡秉德)소장을 예비군 사령관으로 전임시키고, 새로 정일권(丁一權) 준장이 총참모장이 되어 한강 이남 방어선을 재정비했으나 경부선 가도를 따라 전차사단을 앞세우고 돌진하는 적 주력부대에게 수원을 빼앗기고 육군본부가 다시 남하했다. 7월 5일에는 유엔 결의에 따라 우선적으로 급파된 미 제24사단 21연대의 제1대대가 1개 포병대와 함께 오산(烏山) 남방에서 최초로 공산군을 맞아 싸웠으나 33대의 전차를 앞세우고 들어오는 적의 대부대에 완전 포위되어 많은 전사자를 내고 포위망을 탈출, 후퇴했다. 유엔군이 치른 최초의 전투가 이렇게 무참한 패배로 돌아가자 미 제24사단 전병력은 다시 금강 남안에 방어선을 구축했으나 7월 15일 밤 적은 금강을 건너 진격해 왔으며 20일 아침에는 대전 시내에 돌입, 3개 사단의 병력으로 집중공격을 가해 왔다. 여기서 미 제24사단장 딘 소장은 몸소 적 전차에 수류탄을 던지며 용전하다가 행방불명이 되었다.[113]
7월 4일경, 주북한 소련 대사 스티코프가 김일성, 박헌영과 면담했다. 여기서, 김일성은 미군 상륙작전이 예상되므로 이에 대비하기 위해 무기와 탄약보급을 늘릴 필요가 있고 바실리예프 수석군사고문을 단장을 한 장교단을 전선사령부와 함께 서울에 상주하도록 허가를 요청하였다.[114]
UN의 남침 비난
대한민국 정부는 전쟁이 일어나자 주미 한국대사 장면과 서기관 한표욱에게 긴급 훈령을 내려 미국 국무부에 사태의 긴급성을 알렸고, 6월 26일 주미한국대사 장면은 백악관으로 미국 대통령 트루먼을 방문, 미군의 한국 파병을 요청하였다. 미국은 유엔 안보리를 열어 한국 문제를 건의했다. 이에 따라 유엔 안전보장이사회는 현지시각 6월 25일 14시에 소집되었고, 미국의 제안을 받아들여 "조선인민군의 즉각적인 전투 행위 중지와 38도선 이북으로의 철수"를 요청하는 결의안을 9대 0으로 가결하였다.[115]
같은 날 주미한국대사 장면은 미국 상, 하원의원들을 찾아다니며 한국에 파병해줄 것을 호소하였고, 결국 미국을 비롯하여 영국, 프랑스, 콜롬비아, 터키 등 16개의 회원국이 유엔군을 조직하여 한국전에 참전하기에 이르렀다.
미국을 비롯한 국제 연합은 대한민국 영토에서 북한군을 철수하라는 결의를 북한 측에 통고했으나, 이에 응하지 않아 6월 27일 유엔 안전보장이사회는 북한에 대해 대한민국 땅에서의 즉각 철수를 권고하였다. "회원국들에게 군사 공격을 격퇴하고, 그 지역의 국제 평화와 안전을 회복하는데 필요한 원조를 대한민국에 제공할 것"을 7대 1(기권2)로 결의했으며, 이 날 해리 S. 트루먼은 더글러스 맥아더에게 "대한민국에 대한 해군 및 공군의 지원을 즉각 개시하라"고 명령했다.[116] 맥아더는 6월 29일 하네다에서 비행기를 타고 수원으로 와서 한강방어선지역을 시찰하고 워싱턴에 지상군 투입을 요청하였다.[117]
세계교회협의회의 남침 비난
세계교회협의회(WCC)는 1950년 6월 25일 북한이 남침하여 한국전쟁을 일으키자, 이를 침략전쟁으로 규정하여, 북한이 한반도 남쪽에서 물러날 것을 요구했다.
UN의 참전 결의
7월 1일 영국과 프랑스는 “유엔군사령부의 설치와 유엔 회원국들의 무력 원조를 미국 정부의 단일 지휘 아래 둔다”는 공동결의안을 유엔 안보리에 제출했다. 이 결의안은 7월 7일 7대1(기권3)로 가결되었다. 이에 따라 미국을 비롯하여 오스트레일리아 · 벨기에 · 캐나다 · 콜롬비아 · 프랑스 · 그리스 왕국 · 에티오피아 제국 · 룩셈부르크 · 네덜란드 · 뉴질랜드 · 필리핀 · 태국 · 터키 · 영국 · 남아프리카 연방 등 16개국 군대로 유엔군이 편성되었다.[118] 프랑스에서는 프랑스군의 전설로 불리는 명장 몽클라르 장군이 한국전쟁에 참전하기 위해 자신의 계급을 스스로 중장에서 중령으로 강등시키고 대대장의 직함으로 프랑스 군을 이끌고 미군에 예속되어 참전하였으며 터키군의 영웅 타흐신 야즈즈 장군 역시 2개 여단 병력을 이끌고 참전했다. 콜롬비아의 게릴라 용병부대가, 에티오피아의 경우 황제의 특명에 의해 아프리카 원주민 병력과 정규군과 황제 친위대가, 뉴질랜드의 마오리족이 대한민국을 도와주기 위해 참전했다. 이들 중 총을 미처 준비하지 못한 이들은 본국에서 창과 화살을 준비해오기도 했으며 미군에서 총을 지급해주기도 했다.
미국의 참전
미국은 제2차 세계 대전 참전 시에 의회가 선전포고를 결의한 것과는 달리, 한국 전쟁에 있어서는 해리 S. 트루먼 대통령의 해외파병권에 의하여 참전을 결정했다.[119]
트루먼이 미 극동군사령관 더글러스 맥아더에게 지상군 투입과 38선 이북의 군사 목표를 폭격할 수 있는 권한을 부여함(6월 30일)에 따라, 맥아더는 주일 미 제8군 사령관 월턴 워커 중장에게 “제24사단을 한국으로 이동시키라.”라는 명령을 하달(6월 30일)하였다. 이에 따라 미국 육군 주일 미 제8군제24사단 21연대 제1대대가 부산에 상륙했다.(7월 1일) 이 부대는 대대장인 찰스 스미스 중령의 이름을 따서 스미스 부대로 알려졌다. 스미스 부대는 오산 북쪽 죽미령에서 조선인민군과 첫 교전을 하여 큰 피해를 입었다. (7월 5일, 오산 전투) [120] 스미스 부대의 무참한 패배로 미국 지상군의 전선 투입이라는 위세만으로 조선인민군의 남침이 중단되기를 바랐던 더글러스 맥아더나 윌리엄 F. 딘의 한가닥 기대는 산산조각 나고 말았다.[121] 나중에 더글러스 맥아더의 뒤를 이어 유엔군을 지휘하게 되는 매슈 리지웨이는 그의 회고록에서 맥아더는 침공군의 세력을 잘못 판단했으며 인민군 10개 정예사단 앞에 1개 대대를 투입한 것은 맥아더의 지나친 오만이라고 지적했다. 그러나 맥아더는 스미스 부대의 참패를 성공이라고 자평했다. 미 지상군 참전에 예기치 않던 인민군이 미군 참전을 직접 목격하고 소련 전법에 따라 일단 전선을 재정비하면서 미군은 10일을 벌었다는 것이다.[122] 이에 앞서 제24사단의 제2진인 34연대가 대전으로 진출하였다(7월 4일 저녁). 오산 전투와 같은 날(7월 5일_, 평택 부근에서도 제34연대의 일부가 북한군과의 교전으로 총격제일성을 신호로 한 이래로 국도를 선혈로 물들이는 치열한 각축전이 시작되었다. 그리하여 제21연대와 더불어 천안-전의-조치원을 연하는 선을 중심으로 일진일퇴케 된 결과, 7월 12일에 마침내 금강 남안쪽으로 물러서게 되었다.(평택-안성 전투)
스미스 부대의 패전 이후, 미군은 윌리엄 F. 딘 소장이 이끄는 육군 24사단을 대전에 투입했다. 딘 소장은 대전에서 적의 선봉을 꺾고, 한강까지 북상하여 방어선을 구축하겠다고 장담했으나, 미 육군 24사단도 T-34에 대적할 화기가 없었다. 대전을 공격하는 조선인민군은 군인들의 숫자도 많았고, 사기가 높아 T-34를 앞세워 미 육군 24사단을 공격했다. 계속된 인민군의 공격에 상당한 손실을 내던 대전의 미 육군 24사단은 마침내 7월 20일 패주하고 말았다. 사방에서는 압도적인 숫자의 조선인민군이 밀려왔고, 지휘계통이 무너진 가운데 미 육군 24사단은 무질서하게 후퇴했다. 제24사단장인 윌리엄 F. 딘 소장은 함께 후퇴하던 부상병에게 먹일 물을 구하던 중 낭떠러지에서 실족하여 길을 잃었다가 인민군에 의해 포로로 붙잡혔다. 한편, 대한민국은 대전을 빼앗기고 난 다음에 대구를 거쳐 부산을 임시수도로 정했다.
대한민국 정부의 대응
한때 이승만은 일본 야마구치현에 망명정부를 설치하는 방안도 세우고 있었다.[107] 정권 관리들은 한반도와 지리적으로 가까운 야마구치현에 망명정부 수립의사를 일본에 전달했으며, 일본 정부는 야마구치현 지사 다나카에게 6만여명을 수용할 시설 및 식량을 준비하라고 지시했다고 한다. 당시 다나카 지사는 현의 소학교를 망명정부 시설로 확보하는 방안과 일본 정부에 대해 특별 식량배급요청 여부를 검토하기도 했다.[107] 1950년 6월27일 이승만은 대통령과 내각으로 구성된 망명정부를 일본에 수립하는 방안을 주한 미국 대사에게 문의해 왔고, 이는 그대로 미 국무성에 보고되었다.[107]
한편, 미국은 방어선이 무너질 때 대한민국 정부와 군인 60만 명을 이동시켜 서사모아 제도 근처의 사바이섬이나 우폴루섬에 새로이 '신한국'을 창설한다는 계획을 수립하고 있었다고 한다.[123]
전쟁발발 15일밖에 지나지 않은 시점인 7월 10일, 장면은 "38선은 의미를 상실했으며 전한국의 해방과 통일은 필수적"이라고 주장하였다.[124] 7월 13일, 이승만은 미국 CBS와의 인터뷰에서 "조선인민군의 행동은 38선을 제거시켜 주었고, 38선에 의한 분단이 지속되는 한 한반도에서 평화와 질서는 결코 유지될 수 없다.",[125] "침략자를 격퇴하는 데 있어 한국군은 결코 38선에서 멈추지 않을 것이다"고 주장하였다.[126] 이승만의 이 언명은 미국을 크게 놀라게 하여 딘 애치슨으로 하여금 주한 미국대사 존 무초에게 그러한 언명을 모든 것을 다해 어떻게든 막으라는 전문을 화급히 치도록 했다. 미국은 38선에서 정지할 것이며, 조선인민군을 그렇게 하였듯이, 대한민국 국군을 그곳에서 막을 것이라는 미군의 성명도 발표되었다. 그러나 무초에 따르면, 그는 노 정객 이승만의 입을 막을 수 없었다. 그에 따르면, 한국민들은 전전부터 공산주의자들에 의한 국부의 몰락 이후 깊은 절망에 빠져들어 우리는 어떻게 공산주의자들을 저지할 것인가 걱정하고 있었다.[127] 장면과 이승만의 언명 속에서 대한민국의 리더십이 6월 25일의 침략을, 일방적으로 밀리고 있을 시점부터 이미 통일의 호기로 여기고 있었음을 알 수 있다.[128]
낙동강 방어전
섬네일|left|225px|낙동강 전선에서 미 육군 24사단 소속 M24 채피 전차와 전차병들 (1950년 8월 17일)
대전을 점령한 북한군은 다시 진로를 3분하여 일부는 서쪽으로 호남(湖南) 일대를 휩쓸고 마산으로 닿고, 일부는 경부선을 따라 대구로 향했으며, 또 일부는 동으로 포항에 육박했다. 유엔군은 총사령부하에 한국군까지 포함시켜 작전 계통을 통일하고 부대를 대폭 증강하여 낙동강 전선을 마지막 방어선으로 삼아 반격을 개시할 태세를 완료한 때였다.
8월 7일 유엔군은 마산지구에 미 제 25사단 · 34사단 기타 제5전투단 · 제3해병여단 등을 투입하여 부산을 목표로 육박하는 북한군에게 강력한 반격을 가하여 3일 동안에 60리를 진격, 한국군의 채병덕 소장이 전사한 하동지구를 탈환했다. 이것은 6월 25일 이후 유엔군이 가한 최초의 본격적 반격이었다.
8월 13일에는 동부전선 포항에 돌입한 북한군을 한국군 수도사단과 제3사단이 대항하여 북한군의 주공격 지점으로서 낙동강 도하작전을 위해 10여 일을 두고 4개 사단의 병력을 투입, 인해전술(人海戰術)로 몰려들었다. 이에 유엔군은 8월 16일 하루 사이에 B29 99대를 출동시켜 북한군의 집결지인 왜관(倭館)에다 도합 850톤에 달하는 수천개의 폭탄을 투하했으니 이것은 제2차 세계대전 후 최대의 폭격기록이다. 그러나 북한군은 굽히지 않고 18일에는 대구 북방 13마일 지점까지 육박했다.
이 날 정부는 대구에서 부산으로 후퇴하고 대구 시민에게는 소개령(疏開令)을 내렸다. 최후의 결전을 각오한 한국군 제1사단은 영국군 보병 제27여단의 지원을 받아가며 북방으로 4Km를 반격, 뒤이어 이 날 미 제 24사단과 해병사단의 응원 출동이 있어 23일까지는 대구 북방의 전세를 완전히 역전시켜 낙동강 이남 지역을 확보했다. 이 후 북한군은 대구를 피하여 동·서로 부대를 이동하더니, 최후의 결전인 제2차 협공(挾攻)작전을 기도했다. 서남지역 진주(晋州) 방면에 북한군의 4개 보병사단(4·6·7·9)과 1개 전차연대(105사단 16연대)가 집결하고, 동부전선 포항 북방에 역시 4개 보병사단(5·8·12·15)과 1개 전차연대(105)가 집결하여 9월 3일 12시를 기하여 동시에 유엔군을 공격해 왔다. 그러나 북한군은 이미 사기가 극도로 저하되고 전투력이 기진하였으며, 훈련도 되지 않은 신병들을 보충 병력으로 편성한 상태였다.
서남지역에서는 마산의 미 제2사단·25사단이 북한군의 계속되는 야습공격을 막아서 격퇴시켰으며, 동부전선에는 한국군 제2군단이 9월 10일 최강을 자랑하던 북한군 제15사단과 1개 포병연대를 영천(永川)지구에 몰아 포위하고 4,800여 명의 북한군을 사살, 수 많은 차량과 전차 무기 등을 빼앗아 완전 섬멸한 후 단번에 15km를 북진하여 적의 기세를 최종적으로 꺾어놓고 말았다.
당시 미8군 사령관이던 워커(Walker) 중장은 12일 담화를 발표하여 ‘한국 전선 최대의 위기는 지나갔다’고 말하였다. 이로써 북한군의 남침 공세는 결정적으로 꺾이고 유엔군의 북진이 있을 뿐이었다.[129]
대구 후퇴와 다부동 전투
8월까지 북한군은 대구까지 내려왔다. 그러나 낙동강 전선에서 국군과 미군의 강렬한 저항으로 교착상태에 빠졌고 치열한 교전이 계속되었다. 이때 대한민국 국군 제1사단장 백선엽은 다부동에서 인민군의 침공을 격퇴하고 8월 3일 유엔군은 마산-왜관-영덕을 잇는 낙동강 방어선을 쳤다.
UN에서의 설득 작업
소비에트 연방과 중화인민공화국 측은 6.25 전쟁이 대한민국의 선제 공격으로 발발했다고 주장했다. 8월 1일, 안보 이사회의 8월 의장국이었던 소련 측 대표 말리크는 이사회에 출석했다.[130] 의장석에 앉은 소련 측 대표 말리크는 그 동안의 한국 사태에 대한 안보리의 모든 결의가 무효임을 선언하였다. 그는 “안보 이사회의 상임 이사국인 소련과, 또 상임 이사국으로서 당연히 참석해야 할 중공 대표가 없는 동안에 통과된 결의안은 하나도 인정할 수 없다”[130] 고 주장하였다.
대한민국 측 대표 단장 장면은 8월 유엔 안보리 회의에서도 옵서버 자격으로 자리 잡고 앉으려고 대기하고 있었다. 그러나 말리크는 끝내 장면의 착석을 거부했다.[130] 또한 말리크는 “6‧25 동란은 인민군의 남침에서 시작된 것이 아니고, 반대로 한국군의 북침”이라며 “미국이 한국군을 배후에서 조종했다”고 주장하였다.[130] 소련 측 대표의 이런 역선전을 미리 예상한 장면은 미국 측 대표 오스턴과 짜고 한국 전선에서 노획한 소련제 소총[130] 한 정을 증거물로 제시하고 반박하였다. 말리크는 “이번 싸움은 한국 사람끼리의 싸움이지 소련은 전혀 관련이 없다”며 “소련군은 이미 1947년에 완전히 북한에서 철수했고, 이번 동란에 소련에서는 총 한 자루 보내 준 일이 없다”고 단언했다. 미국 측 대표 오스틴은 장면이 한국 전선에서 가져온 ‘1950년 소련제’라는 철인이 찍힌 소총을 증거물로 제시하였고, 소련 측이 제시한 대한민국의 북침 주장과 소련의 불개입 주장은 논파당하였다.
장면 대표는 9월에 열린 UN 안보리 이사회에도 참석하는데, 9월 안보리 의장국은 영국이었다. 9월 1일, 글랜드윈 접 영국 측 대표가 안보 이사회의 사회를 맡자 장면은 착석과 발언권을 달라고 미리 요구했다. 의장은 “당사국인 대한민국을 대표하는 장 대사에게 착석을 허한다”고 선언하[131] 여 장면 대표는 무난히 착석하였다. 의장으로부터 발언권을 얻은 장면 대표는 “그 동안 갖은 모욕을 당하면서도 나는 할 말을 못하고 참아 왔다”고 말문을 열어 소련을 공박하였다.[131] 소련 대표 말리크는 “규칙 발언!”이라며 그의 발언을 제지하려 들었다. 이어 말리크는 그에게 “도대체 저 자가 누군데 무슨 자격으로 저 자리에 감히 앉아서 발언을 하는 것이냐?”며 “저 자는 이승만 도당의 괴뢰”라고 마구 욕설을 퍼부었다. 장면은 말리크의 욕설에 대해 취소하라고 항변하였다.[131]
그는 약 40여 분간 공산권의 “대한민국의 북침” 주장과 “한국민들끼리의 내란”이라는 주장을 반박하는 연설을 했고, 이는 국제사회에 생방송으로 중계되었다.
UN군의 총반격
유엔군이 육전(陸戰)에서 전과(戰果)를 올리기까지는 공군의 지원폭격(支援爆擊)이 크게 주효하였으니 유엔 공군은 이미 개전(開戰) 20일 만에 제공권(制空權)을 장악, B29, B26 등 중폭격기는 적 후방의 교통로를 파괴하는 한편 평양·진남포·함흥·성진·청진·나남 등지의 군수품 공장을 완전히 파괴했다. 세이버 제트기·F51 전투기·영국기·호주기(濠洲機) 등이 전선을 주 공격목표로 삼고 각 방면으로 공습작전을 전개하였다. 한편 해군도 개전 직후부터 제해권을 장악하였으나 지상작전이 후퇴를 거듭하므로 큰 활약을 못 하고 있던 중, 낙동강 전선에서 육군의 반격이 개시되자 전격적 북상을 기도하는 맥아더 유엔군 총사령관의 명령에 의해 9월 13일 인천 상륙작전이 개시되었다. 이 작전의 해군 사령관은 미 해군 소장 도일(Doyle)로서, 동원된 군함은 한국 15척, 미국 226척, 영국 12척, 캐나다 3척, 오스트레일리아 2척, 뉴질랜드 2척, 프랑스 1척, 도합 261척이었다. 13일부터 2일 간에 걸쳐 맹렬한 함포 사격을 가한 후 15일 새벽 마침내 유엔군과 국군 해병대가 맥아더 장군 지휘로 인천에 상륙, 서울을 향해 진격했다. 김일성은 유엔군의 인천상륙이 있자 소위 민족보위상(民族保衛相)인 최용건(崔鏞健)을 서울 방위사령관으로 임명하고 약 2만의 병력으로 최후 저항을 시도했으나 20일에 유엔군 수색대는 이미 한강을 건너 서울에 침투했고, 23일에는 한국군해병대와 미 제1해병사단이 서울 서북방의 안산(鞍山)을 점령하고 다음 날 마포로 도하(渡河)하여 시내로 돌입했으며, 25일에는 관악산 방면으로부터 한국군 제17연대와 미 제7사단이 한강을 도하하여 남방으로부터 시내로 돌입, 협공으로 맹격을 가했다. 북한군은 결사적 항거로 시가전을 기도하였으나 병력의 대부분이 섬멸되어 서울에서 퇴각하니, 9월 28일 역사적인 서울 탈환이 이루어져 중앙청 첨탑에 다시 태극기가 올랐다.이 서울 탈환작전은 남한지역 전투의 최종적 결판이 되었으니, 서울을 완전 탈환한 유엔군은 다시 수원 방면으로 남하하여 적의 배후를 찔렀으며, 중부와 동부전선에서도 무제한 북진공세를 취하니 30일에 벌써 국군 제30사단은 동해안을 전격적으로 북상하여 38선 접경 인악리(仁岳里)에 이르렀다. 이에 38선 이남의 공산군은 사실상 퇴로(退路) 마저 끊긴 채 완전히 마비상태에 빠졌다. 9월 30일 유엔군 총사령관 맥아더 장군은 북한 공산군 총사령관 김일성에게 항복 권고문을 보냈으나 김일성은 이를 거부하고 다만 남한지역에 있는 공산군의 전면 퇴각만을 명령했다. 따라서 같은 날 유엔군 사령부는 휘하 전장병에게 38선을 돌파하여 북진할 것을 명령했고, 북한군 부대들은 태백산맥(太白山脈)을 유일의 퇴로로 이용하여 후퇴했으며 나머지 일부는 지리산 · 대덕산·회문산 일대에 포위된 채 유격전을 기도하게 되었다. 10월 1일 오전 11시 45분 국군 제3사단은 이종찬(李鍾贊) 대령 지휘하에 최초로 38선을 넘어 북진을 개시했으며 뒤이어 수도사단이 인제(麟蹄)를 거쳐 북상하여 10월 10일 3사단과 함께 원산(元山)시내와 명사십리(明沙十里) 비행장을 완전 점령했다. 중부전선에서는 국군 제7사단과 8사단이 화천(華川)·김화(金化)를 거쳐 북상, 18일에는 서부전선으로 북상한 미 제1군단과 만나 평양 남방 근교에 육박하고 19일 한국군 제1사단을 선두로 하여 평양을 완전 점령했다. 당시 평양을 지키고 있던 적군의 최인(崔仁) 중장은 신병으로 보충된 약 2만의 병력으로 방어태세를 취했으나 대패하여 청천강(淸川江) 이북으로 도주했다. 한편 서부전선에서는 10월 20일에 청천강 이남 숙천(肅川) 일대에 미 제11공정사단(空挺師團)의 약 4천명이 낙하산을 타고 내려 적의 후방을 공격하였으며, 국군 제6사단이 미 제24사단과 영국 여단의 서해안 진격과 보조를 같이하여 덕천(德川)·희천(熙川) 등지를 거쳐 서북 국경의 중앙지점인 초산(楚山)으로 진격, 26일 오후 5시 50분 6사단 제7연대 수색대가 압록강에 이르렀다. 11월 21일에는 중부로 진격한 국군 제7사단의 일부가 중부국경 혜산진(惠山鎭)에 도달했고, 동부전선의 수도사단과 3사단은 원산에서 다시 북진하여 10월 17일에 함흥, 22일에 북청(北靑), 28일에 성진(城津)을 점령했으며, 여기서 제3사단은 길주(吉州)를 거쳐 백두산(白頭山)을 향해 합수(合水)로 진격하고 11월 25일 수도사단은 함경북도 도청 소재지 청진(淸津)에 돌입했다. 이로써 국토의 전역이 거의 수복되고 통일이 목전에 다달았다.[132]
인천 상륙 작전
작전의 제1단계는 월미도의 점령으로 시작되었다. 1950년 9월 15일 새벽 5시 시작된 공격 준비 사격에 이어 미 제5해병연대 3대대가 전차 9대를 앞세우고 월미도 전면에 상륙하였다. 월미도는 2시간 만에 완전히 미군에 의해 장악되었다. 미군은 부상 7명의 경미한 피해를 입었으며, 인민군은 108명이 전사하고 106명이 포로로 잡혔다.
이어 제2단계로 국군 제17연대, 미군 제7사단, 미국 1 해병사단이 주도한 인천반도 공격이 이어졌다. 인민군 제18사단과 인천 경비병력의 틈새를 비집고 들어간 미군 제1해병사단과 국군 해병 제1연대는 인민군의 주력이 규합할 시간을 성공적으로 빼앗아버리며 인천 장악에 성공하였다.
서울 수복
그 후 서울을 빼앗긴 지 3개월 만인 9월 28일에 서울을 되찾았다. 한국군은 이어서, 달아나는 인민군을 뒤쫓아 38선을 돌파하여 10월 10일에는 원산을, 10월 19일에는 평양을 점령했다. 이어, 10월 26일에는 서부는 청천강 북부와 압록강의 초산에 이르렀고, 중부는 장진호까지 진격했으며, 동부는 압록강의 혜산진까지 진격했다. 또한 11월에는 두만강 일대까지 진격하였다. 한편, 김일성은 정부와 인민군을 미리 10월 9일에 북쪽으로 거의 모두 철수시킨 다음에 10월 12일부터 평양에서 철수했다.
북한, 중공의 반격 준비
한편, 조선민주주의인민공화국에서는 9월 30일경, 스티코프를 면담한 자리에서 김일성은 전황이 불리하기 때문에 소련의 원조를 요청하는 다음과 같은 내용의 편지를 보낼 의향임을 밝혔다.: “적군이 38선을 넘어 이북을 침공할 때에는 소련군의 출동이 절대 필요하다. 만일 그것이 불가능할 때에는 중국과 기타 공산주의국가들이 국제의용군을 조직해 출동하도록 원조해 주기 바란다.” [133] 10월 1일, 스탈린은 베이징주재 소련대사 로신에게 전문을 보내 다음 내용을 마오쩌둥이나 저우언라이에게 지급 전달하도록 지시하였다.: “중국의용군을 보낼 수 있다면 빨리 5~6개 사단이라도 38선에 진출시켜야 할 것임.” [134] 10 월 3일, 마오는 이렇게 회답했다.: “처음에 우리는 적군이 38선을 넘을 시점에 중국 의용군 수개사단을 투입할 생각이었으나 지금은 당분간 지켜보는 것이 좋겠다고 생각된다. 북한은 유격전쟁으로 이행하면 될 것이다. 필요하다면 귀하의 휴양지에 저우언라이와 린뱌오를 보내도록 하겠다.” 이에 대한 주중 소련대사 로신의 견해는 이러했다: “마오의 이 회답은 조선문제에 관한 중국의 태도가 바뀌었음을 보여주고 있음. 태도 변경의 원인은 아직 불명하다.”[135] 김일성은 주북한 소련 대사 스티코프를 통해, 스탈린에게 북한이 어려움에 봉착하였음을 이유로 원조와 도움을 요청하였다. 김일성은 미군이 한반도 전체를 점령하여 극동에서의 전략기지를 만들 의향인 것 같다고 밝혔다.[136] 11월 20일, 스탈린은 스티코프에게 비행사 양성에 관한 김일성의 요청을 받아들일 것임을 통보토록 지시하였다.[137] 그리고, 11월 28일, 소련 각료회의는 소련 민간대학에 유학중인 북한 학생 2백명을 12월 5일까지 만주로 보내기로 결정하였다.[138]
중공군 침략과 재반격 작전
북한 공산군이 거의 섬멸 상태에 이르자 중공은 아무런 통고도 없이 한국전선에 병력을 투입하기 시작했다. 중공군은 4개군 약 50만의 병력으로 고원지대를 타고 몰려 내려왔다. 11월 24일 맥아더 장군이 직접 지휘에 나서 총공격을 시도했으나 실패로 돌아가고 29일까지 서부전선의 유엔군은 청천강 이남으로 후퇴하고 12월 1일부터는 동부전선에서도 철퇴를 개시했다. 12월 4일 맥아더 장군은 ‘중공군 백만이 북한에 투입되었으며, 새로운 전쟁이 시작되었다’고 발표했다. 이날 유엔군은 평양에서 완전 철수했고, 12월 23일 워커 중장이 일선 시찰 중 자동차 사고로 사망, 후임으로 릿지웨이 중장이 미 제8군 사령관에 취임했다. 12월 14일부터 24일 사이에는 동부전선의 아군 12만과 피난민 10만이 흥남에 모여 해상으로 철수했다. 이 흥남부두 철수작전을 방해하려고 몰려들다가 유엔군의 공습과 포격에 섬멸된 중공군 병력은 3개 사단에 달했다. 중공군의 유일한 전략은 인해전술(人海戰術)이었다. 중공군이 일선을 담당하는 동안 북한 공산군도 5개 군단의 병력을 정비하여 다시 일선에 나타나 12월 말일까지 38선에 집결한 병력은 중공군 약 17만, 북한 공산군 약 6만 총 23만으로, 이날 밤 자정을 기해 일제히 38선을 넘어섰다. 1월 3일 영국군이 의정부에서 격전 끝에 철수했고, 1월 4일 서울이 두 번째로 적의 수중에 넘어갔다. 1월 7일에는 수원이 함락되고, 중공군과 북한군은 계속 남진했으나 유엔군도 이때는 이미 병력과 장비를 정비하여 반격할 태세를 갖추었다. 반면에 중공군과 북한군은 식량부족과 동상(凍傷)에 시달려 제10사단의 일부만이 태백산맥을 타고 경북 보현산(普賢山)까지 내려가고 다른 부대들은 진격이 부진했다. 1월 9일 유엔군은 비로소 재반격을 개시했으니 당시의 전선을 그려 보면 서쪽으로부터 오산(烏山)-장호원(長湖院)-제천(堤川)-영월(寧越)-삼척(三陟)을 연결하는 선이 된다. 이날 미 제2사단은 프랑스군과 네덜란드군을 포함한 병력으로 중공군에 대항하여 원주에서 열전 끝에 적을 격퇴시켰으며, 1월 15일 미 육군 참모총장 코린즈 장군이 내한, ‘중공군을 과대평가할 게 없다’라는 성명을 발표하자 당일로 유엔군은 오산을 탈환했고, 1월 28일 중부전선의 횡성(橫城)이 탈환되었다. 아군의 반격이 개시된 이후 2월 2일에 전사한 북한공산군 전선사령관 김책(金策)을 비롯해 10여 만의 전사자를 낸 적군은 할 수 없이 2월 7일부터 전면 퇴각을 개시했다. 그러나 이번의 반격 북진은 9·28 수복 때처럼 용이한 것은 아니었다. 적은 전 전선에 견고한 참호를 구축하고 있었으므로 일일이 일진일퇴를 거듭한 끝에 겨우 진격이 가능했다. 이리하여 아군은 3월 2일에 비로소 한강을 넘어섰고, 14일에 국군 제1사단이 다시 서울에 진주할 수 있었다. 3월 24일 맥아더 장군은 38선 월경을 개시했고 동부전선은 4월 5일에 소양강을 건너 38선 이북의 수개 고지를 점령했다. 만주를 폭격하여 중공군의 기동을 분쇄하고 한반도의 완전 통일을 주장한 맥아더 장군이 4월 11일 유엔군 총사령관직을 퇴임하고 릿지웨이 장군이 신임 사령관으로 부임했다. 이때 적은 소위 춘계대공세를 취하여 4월 23일 김화 남방의 아군 방위선을 집중적으로 돌파하여 28일에 춘천, 30일에 서울 북방 우이동까지 육박하였으나 결국 격퇴되고, 5월 16일 제2차 공세로 인제 지구에 남침하였으나 동원병력 11만 중 5만여 명의 살상자를 내고 6일 만에 격퇴되었다. 아군은 서부전선에서 6월 3일 연천(連川)지구로 진격하고, 중부전선에서는 6월 6일에 처음으로 평강(平康)에 대치하여 철(鐵)의 삼각지대(三角紙地帶)를 이루는 철원과 김화를 점령했고, 동부는 5월 30일에 고성(高城)까지 올라가 있었다.[139]
중화인민공화국의 참전과 1.4 후퇴
대한민국 국군 및 UN군에 의한 무력 통일을 눈 앞에 두었을 때 북한의 김일성은 불안하여 중화인민공화국의 마오쩌둥을 만났다. 그리고 중화인민공화국의 마오쩌둥은 미국이 북한을 이기면 머지않아 바로 중화인민공화국도 공격할 것이고, 미국이 중화인민공화국을 공격하기 시작하면, 타이완에서도 중화민국 주도의 중국 통일을 위해, 쳐들어올 거라는 추측으로 인해 결국, 마오쩌둥은 한반도에서 미국과 싸워서 중화인민공화국, 조선민주주의인민공화국 등의 공산주의 혁명 정신을 지켜야 되는 목표를 삼았었다.
그래서 중화인민공화국의 중국인민지원군이 사단급의 병력으로 전쟁에 개입하여 반격해 왔다. 당시 중화인민공화국은 내전이 갓 끝난 상황으로, 대부분의 인민이 극심한 빈곤에 시달리던 시기였으므로 참전자가 매우 많았다.
그리고 중화인민공화국이 개입할 당시, 소련이 중국에 적은 양이나마 무기를 보내줬고, 소련군이 몰고 있는 전투기들도 중공 마크를 달고 공격하기도 하였다. 대부분의 기록에 의하면, 병력을 대부분을 차지하는 보병을 바탕으로 중국 인민해방군이 휴이대첩전로 공격해왔다. 중국 인민해방군은 미군의 압도적인 화력에 노출되지 않기 위해 주로 야간 이동을 하고, 요란한 악기 소리를 동원해 어둠을 틈 타 기습하는 등 지형지물을 정교하게 이용한 공격을 감행했다.
이러한 예상치 못한 반격에 한국군과 유엔군은 38도선 이북에서의 대대적인 철수를 계획하였다. 이후 대한민국은 12월 4일에 평양철수를 하고 이어 북한은 12월 6일에 수도 평양을 되찾았다. 한편, 12월 9일부터는 UN군이 원산을 철수하였고, 12월 14일부터 24일 사이에 동부 전선의 한국군 12만 명과 피난민 10만 명이 흥남 부두에서 해상으로 철수했고, 1월 4일에는 서울을 다시 내주었다. 1월 7일에는 수원이 함락되었다. 한국군 국민방위군 9만명이 간부의 횡령에 의해서 아사했다.[140]
중국 인민해방군은 계속 남진했으나, 한국군은 이미 병력과 장비를 정비하여 반격 태세를 갖추었다. 유엔군과 한국군은 북쪽 땅인 원산 등 기타 지역에 폭격을 가했다. 1월 12일 일본군의 참전설이 나오자 이승만은 이에 대해 강력히 반대하였다. 2월 이승만은 38선은 조선인민군의 남침으로 이미 없어진 것이므로 북진 정지는 부당하다고 선언하였으며 2월 15일 한반도 통일을 전쟁 목표로 분명히 밝히고 미국에도 통보하였다. 중국 인민해방군은 10여만 명의 전사자를 내면서 퇴각하였고, 3월 2일에 한국군이 한강을 넘어서 14일에는 서울을 되찾았다.
3월 24일 이승만은 한국-만주 국경까지 진격하기 전에 휴전은 안 된다고 담화문을 발표하였다. 한편, 동부(강원도 쪽)에서 중국 인민해방군과 조선인민군이 강릉까지 밀고 내려오자, 유엔군은 이 전선을 지원 방어하였고, 좀 지나자, 유엔군은 전공격을 퍼붓기 시작했다. 결국, 중국 인민해방군, 조선 인민군이 뒤로 크게 밀려, 유엔군은 38선을 넘었고 유엔군은 방어선을 쳤다. 바로 이것이 지금의 휴전선이다. 하지만 38선 부근에서 일진일퇴를 거듭하며 전쟁은 오랫동안 계속되었고 소련이 전쟁에 부분적으로 참전하였다. 이제부터 한국전쟁은 국제전으로 바뀌기 시작하였다.
소련군의 참전
공식적으로는 한국전에 소련군은 참전하지 않은 것으로 알려져 있으나, 실제로는 7만여명이 참전한 것으로 밝혀졌고, 주력은 공군이었다. 참전 사실을 숨기기 위해 소련 공군기는 중공기처럼 도색을 바꾸고, 조종사들의 교신에도 러시아어 아닌 중국어를 쓰도록 강요받았다. 격추된 비행기 잔해가 미군 손에 들어가 참전 사실이 밝혀지는 것을 피하기 위해 작전 구역도 상당히 제한되었다. 소련 공군기들은 미국 공군기와 여러 차례 공중전을 벌였기 때문에 미국도 소련의 참전 사실을 잘 알고 있었지만, 대외적으로는 이를 비밀에 부쳤다. 소련의 참전 사실이 알려지면 미국내에서 확전의 여론이 대두될 것을 우려한 아이젠하워 대통령의 지시에 따라 비밀에 부쳤다 한다.[141]
소련은 공군 외에도 군사 고문단 850 여명을 한국전에 파견했는데, 이들은 참전 사실을 숨기기 위해 민간 복장을 하였으며, 이중 200 여명이 전사했다고 당시 고문단의 일원이었던 게오르기 플로트니코프(Georgy Kuzmich Plotnikov, 1924~?) 예비역 대령이 증언하였다.[142]
에티오피아의 참전
에티오피아는 하일레 셀라시에 1세 황제의 주도 하에 황제의 친위대를 포함하여 6,037명이 대한민국에 파견되어 123명이 전사하고 536명이 부상당했다.[143] 황제는 한국에서 전쟁이 일어났다는 뉴스가 전해지자 1950년 8월부터 파병 준비에 들어갔다. 당시 소련을 중심으로 각국에 사회주의자들이 사회주의 국가를 세우기 위해 기존 정부를 대상으로 직접적 간접적 행동을 취하고 있었고 에티오피아도 예외는 아니였다. 따라서 에티오피아는 공산주의에 대항하는 전쟁에 참여하여 미국과 서유럽, 일본을 중심축으로 하는 대공산주의 진영에 참여하고 싶어 했다. 셀라시에 황제에게 출국 신고를 마친 칵뉴 부대는 마침내 다음 날 오전 9시 아디스아바바 역에서 홍해의 지부티 항구를 향해 출발했다. 수많은 시민과 정부 고관들이 나와 부대원들을 환송했다. 에티오피아 참전용사들은 1951년 4월 13일 아디스아바바 궁정에서 출국 신고식을 한 뒤 한국으로 떠났다. 지부티 항구에는 미군 수송선 제너럴 매크리아 호가 대기하고 있었다. 4월 16일 밤 칵뉴 부대원이 모두 승선하자 미군의 수송선은 닻을 올렸다.[144]
제한전선의 격동
공산측은 결국 전세가 유리하지 않음을 알아차리고 6월 23일 소련의 유엔 대사 마리크(Marik)로 하여금 한국전쟁의 정전을 제의해 오고 미국은 이에 호응함으로써 7월 8일 개성에서 정전회담 예비회담이 개최되고 10월 25일 회담장소를 판문점(板門店)으로 옮겨 회담을 진행했다. 11월 28일에는 당시 전선을 임시 휴전선으로 채택하게 되어 한때 전투가 소강상태에 들어갔으나 치열한 선전전을 수반하면서 여전히 전투는 계속되었다.한편 국군은 후방에서 9·28수복 때 지리산 일대의 산악으로 집결한 패잔(敗殘) 공비(共匪) 소탕작전을 개시했다. 국군 수도관과 제7사단 및 전투경찰대 5개 연대는 이해 12월 2일부터 이듬해 3월 13일까지 4차에 걸친 공격을 가해 사살 7,147명, 포로 6,883명, 귀순 172명의 전과를 올려 일단 전면적 소탕을 끝냈다. 이외에도 1952년 여름에는 거제도(巨濟島) 포로수용소에서 수차에 걸쳐 폭동이 일어난 5월 7일에는 포로대표와 담판을 하려던 수용소 소장 돗드 준장(准將)이 포로들에게 납치되는 등 소란이 일어났으나 6월 말경에는 완전히 질서를 회복했다 [145]
1951년 7월 휴전회담이 개시된 후부터 한국전쟁은 세계 전사상 처음보는 소위 제한공격(制限攻擊)이라는 전법을 채택하게 되었으니, 당사국인 한국의 반대에도 불구하고, 공산군과 유엔군은 함께 휴전의 성립을 희망하여 서로 관망하는 태도를 취하고 있었기 때문이다. 그러나 이 전투는 다만 진격을 감행하지 않을 뿐이지 거의 고정된 전선에서의 근거리 고지 쟁탈전은 치열하였으니, 한 능선(稜線)·한 고지에서 퇴각과 탈환을 20여 회 이상 거듭하는 게 보통이었다. 1952년 8월부터 공산군은 후방의 병력과 장비를 보강하여 8월 5일 국군 수도사단이 지키는 김화 등 북방의 수도고지에 공격하여 왔다. 전례없이 포격을 강화한 적은 1일 평균 2만 발을 발사하여 인해전술로 육박해 8월 10일까지 6일 만에 7번이나 고지의 주인이 갈리었다. 이러한 싸움을 9월 28일까지 계속하여 아군은 고지를 확보하니 29일에는 개전 이래 최대의 포격으로 4만 8천 발을 수도사단 지구에 퍼붓고 다시 방향을 돌려 백마고지(白馬高地)에 공격해 왔다. 백마고지는 북한강 동쪽에 위치한 독립고지로서 철의 삼각지대 안의 교통로를 제압하는 전략상의 주요 고지다. 이 지대는 국군 제3사단·9사단 및 미 제2사단 등이 방어하고 있었는데, 10월 29일까지 1개월 사이에 25회 이상 고지의 주인이 바뀐 끝에 아군은 한걸음 진격하여 철마(鐵馬)고지까지 점령했으며, 이 동안의 접전은 주로 백병전이었다. 한편 수도고지와 백마고지 사이에 있는 저격능선(狙擊稜線)에서도 10월 초부터 맹렬한 적의 공격을 받았는데, 이 능선은 철의 삼각지대 동측 요충으로 적의 주요 진지인 오성산(伍聖山)에 대치하는 지점이다. 이 지대는 국군 제2사단이 당하고 있었는데 4일 간 전투에 17회나 능선의 주인이 바뀌었으나 12월 21일 저격능선의 암석봉(岩石峰)에 공격해 오는 적을 네 번이나 격퇴시키자 평온상태로 들어갔다. 이리하여 1953년 1월로 들어가 적은 산발적으로 소극적인 공격을 해 왔다. 그러나 이 해 3월 5일 스탈린이 사망한 후 4월 6일, 5개월 만에 휴전회담이 재개되고 11일에는 상이포로 교환협정이 조인되니 벌써 휴전 경계선의 결정을 토의하게 되었다. 휴전협정이 결정적으로 성립될 단계에 이르자 적군은 5월 초순부터 전전선(全戰線)에 걸쳐 공세를 취해 왔다. 그리하여 5월 12일 중동부 전선에 약 4만 5천의 병력을 투입하고 12시간 동안에 11만 8천 발의 포격을 가해 약 3km 후퇴했으며, 동부전선 단장(斷腸)능선, 서부전선 연천(蓮川)지방도 심한 공격을 받았다. 7월 16일부터 아군은 총공격을 개시, 휴전을 앞두고 전략상의 요지들을 확보하려던 적의 공격을 격퇴시키고, 20일까지는 앞서 잃었던 지역의 대부분을 탈환했다. 드디어 1953년 7월 27일 오전 10시, 정전협정이 정식 조인됨으로써, 3년 1개월에 걸쳐 참담했던 한국전쟁은 종전이 아닌 휴전협정만이 조인되었고, 한반도에는 '제2의 38선'인 휴전선이 설정되어 민족분단의 비운을 또다시 맞이하게 되었다.[146]
대량살상무기
1952년 2월 중국의 마오쩌뚱은 소련의 스탈린에게 전문을 보내 미국이 항공기와 야포를 이용, 8차례에 걸쳐 세균무기를 사용했다고 주장했다.[147]
1952년 2월 22일, 북한 외무성은 미국이 한국에서 세균전을 펼치고 있다는 성명을 발표했다. 1952년 1월 28일부터 미군 비행기가 세균에 감염된 곤충을 대량으로 한반도 상공에 살포하고 있다면서 유엔 측에 강력하게 항의했다.
1952년 3월, 중국의 주은래 총리는 미군 비행기가 중국의 화북지역 및 동북부에서 세균전을 수행하고 있다고 발표하며 미국을 비난했다.[148]
당시 중국군은 북한군측에서 발병한 전염병과 관련해, 미군 조종사 전쟁포로들에게서 세균무기를 사용했다는 진술을 받아냈지만, 이들은 석방되어 미국으로 돌아온 다음에는 진술을 번복했다.[149]
영국의 생화학자인 조지프 니덤을 단장으로 하는 국제과학자협회 공식조사단이 이와 관련한 조사를 하여, 1952년 니덤 보고서를 작성했다. 미군 비행기가 투하한 생물무기 폭탄 사진 등 200여가지 증거자료가 첨부된 670 페이지 보고서로, 2015년 6월 최초로 원문이 공개되었다.[150]
2010년 3월 17일 알자지라 방송은 미국 국립문서보관소에서 입수한 미국 합동참모본부 명령서를 공개했다. 1951년 9월 21일에 작성된 이 문서에는 "작전 상황에서 특정 병원체의 효과를 알아보기 위해 대규모 현장 실험을 시작할 것"을 지시했다.[151]
맥아더 장군은 중국 만주지역에 핵공격을 가함으로써 중국 지원을 차단하고 전세를 역전시키려고 했다. 핵무기 26발을 1차로 북한과 만주에 투하하자고 주장했다.[152] 당시 트루먼 대통령도 한국전쟁에서의 핵무기 사용을 주장했다.[153]
휴전협정
이승만은 1951년 6월 9일 휴전의 결사반대를 선언하였고 6월 27일 소련의 휴전안을 거부하였다. 1951년 7월에 휴전 회담이 개시된 후 세계 전쟁 사상 처음 보는 제한 전쟁(휴전이 되면 각기 점령 지역에서 국경이 정해지는 조건으로 싸우는 전쟁)이 벌어졌다. 1951년 9월 20일 이승만은 휴전 수락의 전제조건으로 중국 인민지원군 철수, 조선민주주의인민공화국 무장해제, 유엔 감시 하 총선거를 요청하였다. 군사분계선 문제는 이미 1952년 1월 27일에 타결되었으며, 1952년 5월에 이르러선 포로 교환 문제를 제외하곤 거의 대부분 의제에 합의하였다.
한국 전쟁 중 2년 동안 이렇다 한 성과를 올리지 못하고 중화인민공화국의 개입으로 전선이 고착화하자, 중화인민공화국을 부담스러워한 미국은 현상유지 차원에서 휴전협정을 추진하였다. 소련이 부분적으로 참전하자, 세계 여러나라들은 한국 전쟁이 머지않아 냉전체제와 한국의 통일을 위한 제3차 세계대전이 일어날 거라는 가능성이 커질 거라고 생각했다. 그래서 유엔군과 중국 인민해방군은 얼른 이 한국전쟁을 중단하고, 휴전을 하기로 했었다. 미국은 소비에트 연방 및 중화인민공화국 측과 휴전을 논의한다. 1952년 3월 이승만은 분단 상태에서의 휴전은 한국에 대한 “사형선고”나 다름없다고 주장하며, “민족국가로 생존하기 위해 단독으로라도 계속해 싸워 나갈 것”이라고 강조했다.[154]
철저한 반공주의를 지향하였던 이승만은 북진을 고집하며 휴전에 협조하지 않았다. 유엔군과 한국군이 반격하였고 인민군을 압록강까지 북쪽으로 물리쳤을 때, 이승만은 한국을 분단시킬 여러 번의 휴전 제안에 동의하기를 거절하였고 이 때문에 연합국들로부터 인기를 잃게 되었다. 이승만은 유엔의 도움으로 통일된 한국의 지도자가 되기를 희망하였기에, 조선민주주의인민공화국 정부를 완전히 제거하는 데 방해가 되는 어떤 협정에도 반대하였다. 또한 그는 중화인민공화국에 대응하여 좀 더 강력한 방법이 사용되어야 한다고 주장하였고 미국이 폭격을 하는데 망설이는 것에 대해 화를 내곤 하였다.
그리고 또한, 1953년 3월 5일 스탈린의 죽음으로 휴전 회담은 새로운 국면을 맞게 되어, 1953년 3월 19일 소련 내각은 '한국 전쟁을 정치적으로 마감한다.'는 결정을 중화인민공화국과 북한에 통보하면서 부상포로의 우선 교환에 동의하도록 지시(또는 요청)했다.[155][156]
1953년 5월 30일 이승만은 아이젠하워에게 보낸 친서에서 다시 한미상호방위조약을 요구하였다.[157] 이승만은 휴전협정을 방해할 목적으로 수감된 포로 중 반공포로를 대규모로 석방했다.(1953년 6월 18일) 전격적인 반공포로 석방에 격분한 미국은 이승만을 제거할 작전을 계획한다.
주로 개성과 금강산에 이르는 곳에서 전투가 계속되다가 조선민주주의인민공화국이 소련을 통해 휴전을 제의하였고, 유엔군 측의 승인으로 휴전이 성립되었다. 1953년 7월 27일에 판문점에서 휴전협정이 조인됨으로써 3년 1개월 만에 한국 전쟁은 휴전으로 매듭이 지어졌으며, 현재까지 그 효력이 이어지고 있다. 휴전협정 이후 이승만 대통령은 다시 서울에 올라와서, 휴전협정 4조 60항은 협정 체결 후 3개월 안에 한반도 문제의 평화적 해결을 위한 고위급 관계국 정치회의를 개최할 것을 쌍방 정부에 건의했다. 그 직후인 1953년 8월 28일 제7차 유엔 총회는 유엔 총회 결의 제711호를 통해 휴전협정을 인준하고, 협정 4조60항이 건의한 대로 한반도 통일을 위한 정치회의가 개최되는 것을 환영한다고 선언했다.[158]
결과
대한민국을 비롯한 세계 대부분이 북한이 한반도 전체를 공산화하기 위한 차원에서 38도선 전역에 걸쳐서 대한민국에 대한 무력 침공을 감행하였다는 남침(남으로 침략함)설을 정설로 보는 가운데, 3년 1개월에 걸친 한국 전쟁은 한반도 전체를 폐허화했고, 참전한 외국의 병력에까지 극심한 해를 입었으며, 이때 사용된 폭탄의 수는 불분명하지만 1차 세계대전에 맞먹는다고도 하고 그렇지 않다고도 한다. 한국전쟁은 그밖에도 약 20만 명의 전쟁 미망인과 10여만 명이 넘는 전쟁 고아를 만들었으며 1천여만 명이 넘는 이산가족을 만들었다. 그리고, 45%에 이르는 공업 시설이 파괴되어 경제적, 사회적 암흑기를 초래했다.[159] 이번 한국 전쟁은 미국과 소련을 비롯해 UN과 의료진 그리고 중공군까지 참전하면서 제3차 세계 대전에 가까운 전쟁이었다.
소련의 통계에 따르면, 북한의 11.1%에 해당되는 113만 명의 인구가 전쟁을 통하여 사망하였고, 양측을 합하여 250만 명이 사망하였다. 80%의 산업시설과 공공시설과 교통시설이 파괴되었고, 정부 건물의 4분의 3이 파괴되거나 손상되었으며, 가옥의 절반이 파괴되거나 손상되었다.
한국전쟁은 핵무기를 제외한 당대 최신의 살상무기가 총동원된 새로운 전쟁이었다. 전쟁 중 미극동군은 폭탄 46만 톤, 네이팜탄 3만 2,357톤, 로켓탄 31만 3,600발, 연막 로켓탄 5만 5,797발, 기관총 1억 6,685만 3,100발을 쏟아 부었다. 한반도 전역이 갈기갈기 찢겼고, 그 안에 사는 생명체들이 무수히 살상되었다.
3년 동안 계속된 이 전쟁으로 수많은 사람들이 숨지거나 다치고, 대부분의 산업 시설들이 파괴되는 등 양국 모두가 큰 피해를 입었으며, 대한민국과 북한 간의 적대적 감정이 팽배하게 되어 한반도 분단이 더욱 완고해지면서, 현재까지도 휴전선에 의한 분단대치 상태를 유지하고 있다.[160]
휴전협정 이후의 충돌
휴전협정 이후 크고작은 국지 도발 및 무력 충돌이 여러 번 있었다. 1968년에는 북한에서 김신조를 앞세워 청와대 침투를 시도한 사건이 있었으며, 이 과정에서 많은 경찰과 민간인을 포함해 인명피해가 있었다.
2013년 10월 24일 평화문제연구소 창립 30주년 기념 국제학술회의에서 청샤오허(成曉河) 중국인민대학 교수에 의해 김일성은 1965년 제2차 한국 전쟁을 계획했지만 중국 공산당이 거부했다는 중화인민공화국 외교부의 기밀해제 문서(No.106-01480-07)가 공개되었다.[161]
1990년 이후에는 서해 북방한계선 부근에서 수차례의 해상 무력충돌이 일어났다. 1999년에는 연평도 부근에서 제1연평해전이 있었으며, 2002년 한일 월드컵 기간 사이에 비슷한 지점에서 제2연평해전이 발발하였다.
2007년 남북 정상 회담은 '종전'을 선언하는 문제를 추진하기 위해 서로 협력해 나가기로 하였으나, 이명박 행정부 이후 상황이 급변하여 북한의 핵실험 등으로 인한 지속적인 갈등으로 남북관계가 경색되었다.
2008년에는 금강산에서 대한민국의 관광객 1명이 피살되는 사건이 일어나 금강산 관광이 중단되었으며, 2009년에는 대청해전이 발발하였다. 2010년에는 천안함 피격 사건과 연평도 포격이 발생하였다.
2013년 3월 5일 북한의 3차 핵실험에 따른 UN의 대북 제재 추진과 한미 합동 군사훈련 키 리졸브에 반발해 북한은 인민군 최고사령부 대변인 성명을 통해 키 리졸브 훈련이 개시되면 휴전협정을 백지화할 것이라고 선언했으며 11일 훈련이 개시되자 정전협정의 백지화를 선언했다.[162]
그리고 2006년, 2009년, 2013년, 2016년에 잇따라 조선민주주의인민공화국의 4차례의 핵실험을 강행하였고, 2015년에는 서부 전선 포격사건이 일어났다. 또한 2016년에는 4차 핵실험인 최초의 수소탄 핵 실험까지 강행하면서 남북관계가 더욱 경색되었다. 1년 뒤인 2017년, 6차 핵실험을 진행하고, 미사일을 발사하여 상황을 더욱 악화시켰다.
전후 국가별 실태
대한민국
미국의 통계에 따르면, 60만 명이 전쟁 중에 사망하였고, 전체 참전국의 사망자를 모두 합하면 200만 명에 달한다고 한다. 한국의 사망자는 백여만 명이 넘으며 그중 85%는 민간인이다.
한국 전쟁으로 인해 한반도 전체가 폐허가 되었으며, 특히 일본이 만들어 놓은 북한 지역의 대규모 공업지역은 융단폭격을 당해 완전히 소실되었다. 한강의 다리는 모조리 끊어졌으며 수많은 전쟁고아가 양산되었다.
한국 전쟁을 인해 1000만명이상의 이산가족이 발생하였다.
전쟁을 통해, 대한민국은 미군의 주둔과 미국의 경제지원으로 군사적으로는 전후 공산세력에 의한 남침을 막고 경제적으로는 성장기반을 마련했다고 보나, 전쟁 이전부터 있었던 반공주의가 국가의 이념으로 굳어지게 되어, 이승만의 독재정권 유지에 활용하였다는 시각도 있다.[163]
한편 대한민국 정부에서는 서울특별시 용산구의 전쟁기념관을 비롯해 전국 16곳에 참전기념비, 참전기념관, 공원을 조성하여 각국 군의 참전과 순국을 기리고 있다.
조선민주주의인민공화국
전쟁 과정과 전쟁 이후에 김일성은 한국 전쟁의 책임을 박헌영, 김무정 등 자신의 정적들에게 전부 뒤집어씌우고 숙청하여 자신의 정적을 효과적으로 제거할 수 있게 됨으로써 '김일성 공산왕조체제'의 기반을 닦았다. 그리고 전쟁 기간 동안 점령지 주민에 대해 대규모 학살을 자행했으며, 이는 RG 153의 미군 전쟁범죄조사국(The War Crimes Branch) 문서들에서 드러났다.
공산주의적인 산업화 즉, 통제경제에 따른 산업화를 더욱 급속하게 추진할 수 있는 계기를 얻었으나 급진적인 단기정책들의 효과는 미비하여 조선민주주의인민공화국의 경제적인 상황이 1960년대 이후로 대한민국과의 비교에서 매우 악화되었다.[164]
일제강점기 당시 일본이 만들어 놓은 대규모 공업단지가 폭격으로 인해 완전히 소실되었으며 한국 전쟁 직전까지 대한민국보다 공업이 발전한 선진국이였던 조선민주주의인민공화국은 이러한 피해, 이후 족벌독재, 군사력 증강에만 집중하게 되어 1970년대에는 경제가 역전되어 대한민국보다 후진국이 되었다.
북한은 전후 복구를 위해 소비에트 연방으로부터 10억 루블을 지원받았으며, 중화인민공화국으로부터 8억 위안을 지원받았다.[165]
미국
미국은 한국 전쟁에 가장 많은 군사를 지원하였고, 윌리엄 F. 딘 장군을 비롯한 상당수의 미군들이 전쟁포로로 잡혔다. 또한 이 과정에서 총살된 미군의 숫자도 많았다고 한다. 약 54,000명의 사망자가 발생하였으며, 이는 베트남 전쟁 때보다는 약간 적은 수이지만 훨씬 짧은 시기에 발생하였다.
중화인민공화국
중화인민공화국은 공산주의 진영을 지키고 미국이 주도한 국제연합군에 패하지는 않았기 때문에 신생국가였음에도 불구하고 국제적으로 위상을 제고시켰다.
그리고 국제법상, 대한민국을 침략한 북한을 지원함으로써, 국제적으로 외면과 지탄을 받았고, 이는 한동안 같은 사상을 공유하는 소련과 관계가 밀접해지는 경향을 낳았다. 또한 이 전쟁 이후 중국의 경제는 피폐해져서 중국 공산당은 대약진 운동을 시작하게 되었다.
UN군
UN군에는 미국 이외에 영국, 캐나다, 터키, 그리스 등이 소속되어 1만명 이상을 파병하였다. 터키군은 1만 4936명을 파병하였고, 724명이 전사하였다.[166]
전후 제기된 문제
전쟁범죄
조선인민군: 소위 인민재판 등의 조직적인 전시 민간인 학살, 서울대학교 부속병원 학살 사건, 함흥 학살 사건, 영광군 학살 사건, 303고지 학살, 대전교도소 학살 사건(상호간)
한국군: 한강 인도교 폭파, 거창 민간인 학살사건, 보도연맹 학살, 산청·함양 양민학살 사건, 국민방위군 사건, 대전교도소 학살 사건(상호간)
전쟁 중의 납북자, 포로 송환 문제
중복인원을 제외하고 납북사실이 확인된 납북자 수는 96,013명.[167] 으로 현재에도 생존하고 있는 납북자가 일부 있을 것으로 대한민국 정부는 추정하고 있으나, 북한은 이를 부인하고 있다.
또한 휴전 후 북한은 모든 유엔군 포로들을 송환했다고 주장하나 아직도 미송환 국군 포로가 존재하고 있으며 미군을 비롯한 유엔군 포로들도 전부 돌아오지 않은 것으로 추정된다.
미국의 한국 원조
미국은 한국이 일본으로부터 해방한 직후부터 1970년 5월까지 20년 동안 물자와 외화부족 문제를 무상으로 지원해 주었으며,[168] 특히 1950대말까지는 유일한 외자도입 창구로 한국 경제부흥에 미국의 한국 원조 정책이 가장 큰 기여를 해주었다.[169] 미국의 한국 무상원조는 약 44억 달러, 유상원조는 약 4억 달러에 달하여 한국 경제의 투자재원 마련, 국제수지 적자보전 및 경제성장에서 매우 중요한 역할을 했고 미국의 원조는 그 당시 가난했던 한국 정부 예산에 큰 도움이 되었다.[170]
갤러리
Morning Calm Weekly Newspaper Installation Management Command, U.S. Army
국사편찬위원회 전자사료관
중공군 개입으로 평양에서 철수하는 UN군을 따라 남하하기 위해 대동강 철교에 매달린 피난민들: 1950년 12월 3일 D. Helms 중사 촬영.
남하하기 위해 끊어진 대동강 철교를 오르는 피난민들. 1950년 12월 3일 D. Helms 중사 촬영.
6.25 전쟁 당시 대동강을 건너 남하하는 피난민들. 1950년 12월 3일의 사진. 강물은 얼어붙기 직전이고, 얼음조각이 떠다녔다.
중공군의 남하를 피해 얼음같이 찬 대동강을 맨발로 건너는 피난민들. 이들은 고향인 평양을 떠나 자유를 찾아 남쪽으로 내려가고 있다. 1950년 12월 3일 D. Helms 중사 촬영.
중공군의 남하를 피해 대동강을 건너 피난하는 피난민 행렬 가운데 가족을 찾고 있는 한국인 아동: 1950년 12월 3일 D. Helms 중사 촬영.
중공군의 개입으로 신발을 벗어들고 얼음 조각이 떠 다니는 대동강을 건너 남하하는 피난민들: 1950년 12월 13일
1950년 12월 19일 흥남 철수 당시 상륙함에 오르기 위해 늘어선 피난민들. 일부는 소달구지로 끌고온 하찮은 물품들을 어선에 싣고 있다.
1950년 12월 19일 흥남 철수를 위해 물에 뜨는 것은 무엇이 타려는 북한주민. 남한 상륙함의 갑판과 여러 어선에 가득찬 피난민 들.
1951년 1월 8일 강릉 외곽에서 폭설을 뚫고 남쪽을 향해 끝없이 이어지는 피난 행렬
서울에서 생포된 12살의 인민군 송종태 이등병과 미군 Desert B Knight 일병. 송 이병은 "Bugs Bunny"를 닮았다고 해서 "Bugs"라는 별명이 붙었다: 1951년 1월 14일 Angus J Walker 소령 촬영
기타
특수 위안대
한국전쟁때 특수 위안대가 설치되었다.[172] 채명신 장군의 증언에 의하면 한국군은 사기 진작을 위해 60여 명을 1개 중대로하는 위안부대를 서너 개 운용했다.[173]
기타
관우의 67대 후손이자 관평의 66대 후손인 관충금(關忠金)은 이 전쟁에 중공군의 자격으로 참전하여 국군과 유엔군 연합군과 전투를 벌였다. 직책은 일반 병졸이였다.
한국 전쟁을 소재로 한 작품
대한민국
영화
1961년 《5인의 해병》
1965년 《인천상륙작전》
2003년 《태극기 휘날리며》
2005년 《웰컴 투 동막골》
2010년 《포화 속으로》
2011년 《고지전》
2015년 《서부전선》
2016년 《인천상륙작전》
드라마
1975년 《전우》
1983년 《전우》
1991년 《여명의 눈동자》
2003년 《야인시대》
2006년 《서울 1945》
2010년 《전우》
2010년 《로드 넘버원》
게임
2015년 《6월 25일》
해외
영화
1957년 《전송가》
1970년 《매시》
1981년 《오, 인천》
2017년 《아일라》
드라마
1972년 《매시》
관련 서적
한성훈. 《가면권력》. 후마니타스. 2014년. ISBN978-89-6437-212-8
함께 보기
한국 전쟁의 무기 목록
한국 전쟁 전투 목록
정전 이후의 전투 및 국지도발
1·21 사태 - 김신조 무장공비 침투사건
제1연평해전
제2연평해전 - 최초에는 서해교전으로 명명되었다가 이후 제2연평해전으로 개명
대청해전
천안함 사태
연평도 포격
56함 피격침몰사건
해군방송선 피랍사건
해경경비정 제863호 피격사건
재일학도의용군
제1공화국
이승만
특수 위안대
북미평화협정
인천 상륙 작전
더글라스 맥아더
강계시
평양 철수
1·4 후퇴
인해전술
대한민국 국군
백인엽
신성모
신익희
원용덕
이범석
윌리엄 F. 딘
해리 트루먼
존 무초
이시영
망명정부
백선엽
김석원
김홍일
김일성
김종필
박헌영
리승엽
김신
장면
최용덕
한신
주한미군
9·28 수복
마오 쩌둥
이오시프 스탈린
중화인민지원군
조선인민군
KBS 특별기획 한국전쟁
제네바 합의
제네바 협정
6·25전쟁일
각주
외부 링크
2002.02.26
일요시사 2002년 3월 26일 323호"
분류:순직 사건
분류:1950년 분쟁
분류:1951년 분쟁
분류:1952년 분쟁
분류:1953년 분쟁
분류:아시아의 내전
분류:현대전
분류:전쟁사
분류:대한민국의 역사
*
*
*
*
*
*
*
*
*
분류:대한민국 제1공화국
분류:1950년 한국
분류:1951년 한국
분류:1952년 한국
분류:1953년 한국
분류:제2차 세계 대전의 여파
분류:1950년 6월
분류:대한민국의 전쟁
분류:조선민주주의인민공화국의 전쟁
분류:인도의 전쟁
분류:일본의 전쟁
분류:태국의 전쟁
분류:터키의 전쟁
분류:필리핀의 전쟁
분류:그리스의 전쟁
분류:네덜란드의 전쟁
분류:룩셈부르크의 전쟁
분류:벨기에의 전쟁
분류:영국의 전쟁
분류:프랑스의 전쟁
분류:중화인민공화국의 전쟁
분류:남아프리카 공화국의 전쟁
분류:에티오피아의 전쟁
분류:미국의 전쟁
분류:캐나다의 전쟁
분류:뉴질랜드의 전쟁
분류:오스트레일리아의 전쟁
분류:소련의 전쟁
분류:공산주의 내전
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%9C%EA%B5%AD%20%EC%A0%84%EC%9F%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
519,
1091,
1887,
2501,
2837,
3798,
4324,
5122,
6183,
6875,
7863,
8771,
10381,
11281,
11994,
12900,
14384,
14824,
17201,
18326,
19910,
21294,
21814,
22661,
23759,
24635,
25254,
25964,
26987,
27474,
29036,
29686,
30158,
31502,
31705,
32461,
32536,
33622,
34205,
34877,
35419,
36275,
37162,
37226,
37808,
38860,
40006,
40955,
41046,
41643,
41913,
43148,
43666,
44555,
45899,
47087,
48012,
48649,
48754,
48858,
49840,
50856,
51377,
51953,
52344,
52628,
53503,
54213,
54370,
55769,
56571,
57376,
59136,
59554,
59989,
60082,
60185,
60770
],
"plaintext_end_byte": [
518,
1090,
1886,
2500,
2821,
3797,
4323,
5121,
6163,
6853,
7862,
8758,
10380,
11259,
11993,
12899,
14353,
14823,
17175,
18325,
19891,
21293,
21813,
22660,
23758,
24624,
25253,
25963,
26986,
27473,
29013,
29685,
30157,
31501,
31704,
32460,
32535,
33608,
34204,
34864,
35396,
36274,
37161,
37225,
37807,
38859,
40005,
40936,
41045,
41642,
41912,
43147,
43665,
44554,
45891,
47086,
48011,
48648,
48752,
48841,
49839,
50836,
51376,
51941,
52330,
52627,
53502,
54212,
54359,
55768,
56570,
57327,
59114,
59536,
59966,
60066,
60170,
60767,
60841
]
} | Apakah peninggalan dari kerajaan Hindu yang paling terkenal di Indonesia ? | Borobudur | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Borobudur adalah sebuah candi Buddha yang terletak di Borobudur, Magelang, Jawa Tengah, Indonesia. Candi ini terletak kurang lebih 100 km di sebelah barat daya Semarang, 86km di sebelah barat Surakarta, dan 40km di sebelah barat laut Yogyakarta. Candi berbentuk stupa ini didirikan oleh para penganut agama Buddha Mahayana sekitar tahun 800-an Masehi pada masa pemerintahan wangsa Syailendra. Borobudur adalah candi atau kuil Buddha terbesar di dunia[1][2], sekaligus salah satu monumen Buddha terbesar di dunia[3].
Monumen ini terdiri atas enam teras berbentuk bujur sangkar yang diatasnya terdapat tiga pelataran melingkar, pada dindingnya dihiasi dengan 2.672 panel relief dan aslinya terdapat 504 arca Buddha[4]. Borobudur memiliki koleksi relief Buddha terlengkap dan terbanyak di dunia[3]. Stupa utama terbesar teletak di tengah sekaligus memahkotai bangunan ini, dikelilingi oleh tiga barisan melingkar 72 stupa berlubang yang di dalamnya terdapat arca buddha tengah duduk bersila dalam posisi teratai sempurna dengan mudra (sikap tangan) Dharmachakra mudra (memutar roda dharma).
Monumen ini merupakan model alam semesta dan dibangun sebagai tempat suci untuk memuliakan Buddha sekaligus berfungsi sebagai tempat ziarah untuk menuntun umat manusia beralih dari alam nafsu duniawi menuju pencerahan dan kebijaksanaan sesuai ajaran Buddha.[5] Para peziarah masuk melalui sisi timur memulai ritual di dasar candi dengan berjalan melingkari bangunan suci ini searah jarum jam, sambil terus naik ke undakan berikutnya melalui tiga tingkatan ranah dalam kosmologi Buddha. Ketiga tingkatan itu adalah Kāmadhātu (ranah hawa nafsu), Rupadhatu (ranah berwujud), dan Arupadhatu (ranah tak berwujud). Dalam perjalanannya ini peziarah berjalan melalui serangkaian lorong dan tangga dengan menyaksikan tak kurang dari 1.460 panel relief indah yang terukir pada dinding dan pagar langkan.
Menurut bukti-bukti sejarah, Borobudur ditinggalkan pada abad ke-14 seiring melemahnya pengaruh kerajaan Hindu dan Buddha di Jawa serta mulai masuknya pengaruh Islam.[6] Dunia mulai menyadari keberadaan bangunan ini sejak ditemukan 1814 oleh Sir Thomas Stamford Raffles, yang saat itu menjabat sebagai Gubernur Jenderal Inggris atas Jawa. Sejak saat itu Borobudur telah mengalami serangkaian upaya penyelamatan dan pemugaran. Proyek pemugaran terbesar digelar pada kurun 1975 hingga 1982 atas upaya Pemerintah Republik Indonesia dan UNESCO, kemudian situs bersejarah ini masuk dalam daftar Situs Warisan Dunia.[3]
Borobudur kini masih digunakan sebagai tempat ziarah keagamaan; tiap tahun umat Buddha yang datang dari seluruh Indonesia dan mancanegara berkumpul di Borobudur untuk memperingati Trisuci Waisak. Dalam dunia pariwisata, Borobudur adalah objek wisata tunggal di Indonesia yang paling banyak dikunjungi wisatawan.[7][8][9]
Nama Borobudur
jmpl|kiri|Stupa Borobudur dengan jajaran perbukitan Menoreh. Selama berabad-abad bangunan suci ini sempat terlupakan.
Dalam Bahasa Indonesia, bangunan keagamaan purbakala disebut candi; istilah candi juga digunakan secara lebih luas untuk merujuk kepada semua bangunan purbakala yang berasal dari masa Hindu-Buddha di Nusantara, misalnya gerbang, gapura, dan petirtaan (kolam dan pancuran pemandian). Asal mula nama Borobudur tidak jelas,[10] meskipun memang nama asli dari kebanyakan candi di Indonesia tidak diketahui.[10] Nama Borobudur pertama kali ditulis dalam buku "Sejarah Pulau Jawa" karya Sir Thomas Raffles.[11] Raffles menulis mengenai monumen bernama borobudur, akan tetapi tidak ada dokumen yang lebih tua yang menyebutkan nama yang sama persis.[10] Satu-satunya naskah Jawa kuno yang memberi petunjuk mengenai adanya bangunan suci Buddha yang mungkin merujuk kepada Borobudur adalah Nagarakretagama, yang ditulis oleh Mpu Prapanca pada 1365.[12]
Nama Bore-Budur, yang kemudian ditulis BoroBudur, kemungkinan ditulis Raffles dalam tata bahasa Inggris untuk menyebut desa terdekat dengan candi itu yaitu desa Bore (Boro); kebanyakan candi memang seringkali dinamai berdasarkan desa tempat candi itu berdiri. Raffles juga menduga bahwa istilah 'Budur' mungkin berkaitan dengan istilah Buda dalam bahasa Jawa yang berarti "purba"– maka bermakna, "Boro purba".[10] Akan tetapi arkeolog lain beranggapan bahwa nama Budur berasal dari istilah bhudhara yang berarti gunung.[13]
Banyak teori yang berusaha menjelaskan nama candi ini. Salah satunya menyatakan bahwa nama ini kemungkinan berasal dari kata Sambharabhudhara, yaitu artinya "gunung" (bhudara) di mana di lereng-lerengnya terletak teras-teras. Selain itu terdapat beberapa etimologi rakyat lainnya. Misalkan kata borobudur berasal dari ucapan "para Buddha" yang karena pergeseran bunyi menjadi borobudur. Penjelasan lain ialah bahwa nama ini berasal dari dua kata "bara" dan "beduhur". Kata bara konon berasal dari kata vihara, sementara ada pula penjelasan lain di mana bara berasal dari bahasa Sanskerta yang artinya kompleks candi atau biara dan beduhur artinya ialah "tinggi", atau mengingatkan dalam bahasa Bali yang berarti "di atas". Jadi maksudnya ialah sebuah biara atau asrama yang berada di tanah tinggi.
Sejarawan J.G. de Casparis dalam disertasinya untuk mendapatkan gelar doktor pada 1950 berpendapat bahwa Borobudur adalah tempat pemujaan. Berdasarkan prasasti Karangtengah dan Tri Tepusan, Casparis memperkirakan pendiri Borobudur adalah raja Mataram dari wangsa Syailendra bernama Samaratungga, yang melakukan pembangunan sekitar tahun 824 M. Bangunan raksasa itu baru dapat diselesaikan pada masa putrinya, Ratu Pramudawardhani. Pembangunan Borobudur diperkirakan memakan waktu setengah abad. Dalam prasasti Karangtengah pula disebutkan mengenai penganugerahan tanah sima (tanah bebas pajak) oleh Çrī Kahulunan (Pramudawardhani) untuk memelihara Kamūlān yang disebut Bhūmisambhāra.[14] Istilah Kamūlān sendiri berasal dari kata mula yang berarti tempat asal muasal, bangunan suci untuk memuliakan leluhur, kemungkinan leluhur dari wangsa Sailendra. Casparis memperkirakan bahwa Bhūmi Sambhāra Bhudhāra dalam bahasa Sanskerta yang berarti "Bukit himpunan kebajikan sepuluh tingkatan boddhisattwa", adalah nama asli Borobudur.[15]
Lingkungan sekitar
Terletak sekitar 40 kilometres (25mi) barat laut dari Kota Yogyakarta, Borobudur terletak di atas bukit pada dataran yang dikeliling dua pasang gunung kembar; Gunung Sundoro-Sumbing di sebelah barat laut dan Merbabu-Merapi di sebelah timur laut, di sebelah utaranya terdapat bukit Tidar, lebih dekat di sebelah selatan terdapat jajaran perbukitan Menoreh, serta candi ini terletak dekat pertemuan dua sungai yaitu Sungai Progo dan Sungai Elo di sebelah timur. Menurut legenda Jawa, daerah yang dikenal sebagai dataran Kedu adalah tempat yang dianggap suci dalam kepercayaan Jawa dan disanjung sebagai 'Taman pulau Jawa' karena keindahan alam dan kesuburan tanahnya.[16]
Tiga candi serangkai
Selain Borobudur, terdapat beberapa candi Buddha dan Hindu di kawasan ini. Pada masa penemuan dan pemugaran di awal abad ke-20 ditemukan candi Buddha lainnya yaitu Candi Mendut dan Candi Pawon yang terbujur membentang dalam satu garis lurus.[17] Awalnya diduga hanya suatu kebetulan, akan tetapi berdasarkan dongeng penduduk setempat, dulu terdapat jalan berlapis batu yang dipagari pagar langkan di kedua sisinya yang menghubungkan ketiga candi ini. Tidak ditemukan bukti fisik adanya jalan raya beralas batu dan berpagar dan mungkin ini hanya dongeng belaka, akan tetapi para pakar menduga memang ada kesatuan perlambang dari ketiga candi ini. Ketiga candi ini (Borobudur-Pawon-Mendut) memiliki kemiripan langgam arsitektur dan ragam hiasnya dan memang berasal dari periode yang sama yang memperkuat dugaan adanya keterkaitan ritual antar ketiga candi ini. Keterkaitan suci pasti ada, akan tetapi bagaimanakah proses ritual keagamaan ziarah dilakukan, belum diketahui secara pasti.[12]
Selain candi Mendut dan Pawon, di sekitar Borobudur juga ditemukan beberapa peninggalan purbakala lainnya, di antaranya berbagai temuan tembikar seperti periuk dan kendi yang menunjukkan bahwa di sekitar Borobudur dulu terdapat beberapa wilayah hunian. Temuan-temuan purbakala di sekitar Borobudur kini disimpan di Museum Karmawibhangga Borobudur, yang terletak di sebelah utara candi bersebelahan dengan Museum Samudra Raksa. Tidak seberapa jauh di sebelah utara Candi Pawon ditemukan reruntuhan bekas candi Hindu yang disebut Candi Banon. Pada candi ini ditemukan beberapa arca dewa-dewa utama Hindu dalam keadaan cukup baik yaitu Shiwa, Wishnu, Brahma, serta Ganesha. Akan tetapi batu asli Candi Banon amat sedikit ditemukan sehingga tidak mungkin dilakukan rekonstruksi. Pada saat penemuannya arca-arca Banon diangkut ke Batavia (kini Jakarta) dan kini disimpan di Museum Nasional Indonesia.
Danau purba
Tidak seperti candi lainnya yang dibangun di atas tanah datar, Borobudur dibangun di atas bukit dengan ketinggian 265m (869ft) dari permukaan laut dan 15m (49ft) di atas dasar danau purba yang telah mengering.[18] Keberadaan danau purba ini menjadi bahan perdebatan yang hangat di kalangan arkeolog pada abad ke-20; dan menimbulkan dugaan bahwa Borobudur dibangun di tepi atau bahkan di tengah danau. Pada 1931, seorang seniman dan pakar arsitektur Hindu Buddha, W.O.J. Nieuwenkamp, mengajukan teori bahwa Dataran Kedu dulunya adalah sebuah danau, dan Borobudur dibangun melambangkan bunga teratai yang mengapung di atas permukaan danau.[13] Bunga teratai baik dalam bentuk padma (teratai merah), utpala (teratai biru), ataupun kumuda (teratai putih) dapat ditemukan dalam semua ikonografi seni keagamaan Buddha. seringkali digenggam oleh Boddhisatwa sebagai laksana (lambang regalia), menjadi alas duduk singgasana Buddha atau sebagai lapik stupa. Bentuk arsitektur Borobudur sendiri menyerupai bunga teratai, dan postur Budha di Borobudur melambangkan Sutra Teratai yang kebanyakan ditemui dalam naskah keagamaan Buddha mahzab Mahayana (aliran Buddha yang kemudian menyebar ke Asia Timur). Tiga pelataran melingkar di puncak Borobudur juga diduga melambangkan kelopak bunga teratai.[18] Akan tetapi teori Nieuwenkamp yang terdengar luar biasa dan fantastis ini banyak menuai bantahan dari para arkeolog. pada daratan di sekitar monumen ini telah ditemukan bukti-bukti arkeologi yang membuktikan bahwa kawasan sekitar Borobudur pada masa pembangunan candi ini adalah daratan kering, bukan dasar danau purba.
Sementara itu pakar geologi justru mendukung pandangan Nieuwenkamp dengan menunjukkan bukti adanya endapan sedimen lumpur di dekat situs ini.[19] Sebuah penelitian stratigrafi, sedimen dan analisis sampel serbuk sari yang dilakukan tahun 2000 mendukung keberadaan danau purba di lingkungan sekitar Borobudur,[18] yang memperkuat gagasan Nieuwenkamp. Ketinggian permukaan danau purba ini naik-turun berubah-ubah dari waktu ke waktu, dan bukti menunjukkan bahwa dasar bukit dekat Borobudur pernah kembali terendam air dan menjadi tepian danau sekitar abad ke-13 dan ke-14. Aliran sungai dan aktivitas vulkanik diduga memiliki andil turut mengubah bentang alam dan topografi lingkungan sekitar Borobudur termasuk danau nya. Salah satu gunung berapi paling aktif di Indonesia adalah Gunung Merapi yang terletak cukup dekat dengan Borobudur dan telah aktif sejak masa Pleistosen.[20]
Sejarah
Pembangunan
Tidak ditemukan bukti tertulis yang menjelaskan siapakah yang membangun Borobudur dan apa kegunaannya.[21] Waktu pembangunannya diperkirakan berdasarkan perbandingan antara jenis aksara yang tertulis di kaki tertutup Karmawibhangga dengan jenis aksara yang lazim digunakan pada prasasti kerajaan abad ke-8 dan ke-9. Diperkirakan Borobudur dibangun sekitar tahun 800 masehi.[21] Kurun waktu ini sesuai dengan kurun antara 760 dan 830M, masa puncak kejayaan wangsa Syailendra di Jawa Tengah,[22] yang kala itu dipengaruhi Kemaharajaan Sriwijaya. Pembangunan Borobudur diperkirakan menghabiskan waktu 75 - 100 tahun lebih dan benar-benar dirampungkan pada masa pemerintahan raja Samaratungga pada tahun 825.[23][24]
Terdapat kesimpangsiuran fakta mengenai apakah raja yang berkuasa di Jawa kala itu beragama Hindu atau Buddha. Wangsa Sailendra diketahui sebagai penganut agama Buddha aliran Mahayana yang taat, akan tetapi melalui temuan prasasti Sojomerto menunjukkan bahwa mereka mungkin awalnya beragama Hindu Siwa.[23] Pada kurun waktu itulah dibangun berbagai candi Hindu dan Buddha di Dataran Kedu. Berdasarkan Prasasti Canggal, pada tahun 732M, raja beragama Siwa Sanjaya memerintahkan pembangunan bangunan suci Shiwalingga yang dibangun di perbukitan Gunung Wukir, letaknya hanya 10km (6.2mi) sebelah timur dari Borobudur.[25] Candi Buddha Borobudur dibangun pada kurun waktu yang hampir bersamaan dengan candi-candi di Dataran Prambanan, meskipun demikian Borobudur diperkirakan sudah rampung sekitar 825 M, dua puluh lima tahun lebih awal sebelum dimulainya pembangunan candi Siwa Prambanan sekitar tahun 850 M.
Pembangunan candi-candi Buddha — termasuk Borobudur — saat itu dimungkinkan karena pewaris Sanjaya, Rakai Panangkaran memberikan izin kepada umat Buddha untuk membangun candi.[26] Bahkan untuk menunjukkan penghormatannya, Panangkaran menganugerahkan desa Kalasan kepada sangha (komunitas Buddha), untuk pemeliharaan dan pembiayaan Candi Kalasan yang dibangun untuk memuliakan Bodhisattwadewi Tara, sebagaimana disebutkan dalam Prasasti Kalasan berangka tahun 778 Masehi.[26] Petunjuk ini dipahami oleh para arkeolog, bahwa pada masyarakat Jawa kuno, agama tidak pernah menjadi masalah yang dapat menuai konflik, dengan dicontohkan raja penganut agama Hindu bisa saja menyokong dan mendanai pembangunan candi Buddha, demikian pula sebaliknya.[27] Akan tetapi diduga terdapat persaingan antara dua wangsa kerajaan pada masa itu — wangsa Syailendra yang menganut Buddha dan wangsa Sanjaya yang memuja Siwa — yang kemudian wangsa Sanjaya memenangi pertempuran pada tahun 856 di perbukitan Ratu Boko.[28] Ketidakjelasan juga timbul mengenai candi Lara Jonggrang di Prambanan, candi megah yang dipercaya dibangun oleh sang pemenang Rakai Pikatan sebagai jawaban wangsa Sanjaya untuk menyaingi kemegahan Borobudur milik wangsa Syailendra,[28] akan tetapi banyak pihak percaya bahwa terdapat suasana toleransi dan kebersamaan yang penuh kedamaian antara kedua wangsa ini yaitu pihak Sailendra juga terlibat dalam pembangunan Candi Siwa di Prambanan.[29]
Tahapan pembangunan Borobudur
Para ahli arkeologi menduga bahwa rancangan awal Borobudur adalah stupa tunggal yang sangat besar memahkotai puncaknya. Diduga massa stupa raksasa yang luar biasa besar dan berat ini membahayakan tubuh dan kaki candi sehingga arsitek perancang Borobudur memutuskan untuk membongkar stupa raksasa ini dan diganti menjadi tiga barisan stupa kecil dan satu stupa induk seperti sekarang. Berikut adalah perkiraan tahapan pembangunan Borobudur:
Tahap pertama: Masa pembangunan Borobudur tidak diketahui pasti (diperkirakan kurun 750 dan 850 M). Borobudur dibangun di atas bukit alami, bagian atas bukit diratakan dan pelataran datar diperluas. Sesungguhnya Borobudur tidak seluruhnya terbuat dari batu andesit, bagian bukit tanah dipadatkan dan ditutup struktur batu sehingga menyerupai cangkang yang membungkus bukit tanah. Sisa bagian bukit ditutup struktur batu lapis demi lapis. Pada awalnya dibangun tata susun bertingkat. Sepertinya dirancang sebagai piramida berundak, tetapi kemudian diubah. Sebagai bukti ada tata susun yang dibongkar. Dibangun tiga undakan pertama yang menutup struktur asli piramida berundak.
Tahap kedua: Penambahan dua undakan persegi, pagar langkan dan satu undak melingkar yang diatasnya langsung dibangun stupa tunggal yang sangat besar.
Tahap ketiga: Terjadi perubahan rancang bangun, undak atas lingkaran dengan stupa tunggal induk besar dibongkar dan diganti tiga undak lingkaran. Stupa-stupa yang lebih kecil dibangun berbaris melingkar pada pelataran undak-undak ini dengan satu stupa induk yang besar di tengahnya. Karena alasan tertentu pondasi diperlebar, dibangun kaki tambahan yang membungkus kaki asli sekaligus menutup relief Karmawibhangga. Para arkeolog menduga bahwa Borobudur semula dirancang berupa stupa tunggal yang sangat besar memahkotai batur-batur teras bujur sangkar. Akan tetapi stupa besar ini terlalu berat sehingga mendorong struktur bangunan condong bergeser keluar. Patut diingat bahwa inti Borobudur hanyalah bukit tanah sehingga tekanan pada bagian atas akan disebarkan ke sisi luar bagian bawahnya sehingga Borobudur terancam longsor dan runtuh. Karena itulah diputuskan untuk membongkar stupa induk tunggal yang besar dan menggantikannya dengan teras-teras melingkar yang dihiasi deretan stupa kecil berterawang dan hanya satu stupa induk. Untuk menopang agar dinding candi tidak longsor maka ditambahkan struktur kaki tambahan yang membungkus kaki asli. Struktur ini adalah penguat dan berfungsi bagaikan ikat pinggang yang mengikat agar tubuh candi tidak ambrol dan runtuh keluar, sekaligus menyembunyikan relief Karmawibhangga pada bagian Kamadhatu
Tahap keempat: Ada perubahan kecil seperti penyempurnaan relief, penambahan pagar langkan terluar, perubahan tangga dan pelengkung atas gawang pintu, serta pelebaran ujung kaki.
Borobudur diterlantarkan
Borobudur tersembunyi dan telantar selama berabad-abad terkubur di bawah lapisan tanah dan debu vulkanik yang kemudian ditumbuhi pohon dan semak belukar sehingga Borobudur kala itu benar-benar menyerupai bukit. Alasan sesungguhnya penyebab Borobudur ditinggalkan hingga kini masih belum diketahui. Tidak diketahui secara pasti sejak kapan bangunan suci ini tidak lagi menjadi pusat ziarah umat Buddha. Pada kurun 928 dan 1006, Raja Mpu Sindok memindahkan ibu kota kerajaan Medang ke kawasan Jawa Timur setelah serangkaian letusan gunung berapi; tidak dapat dipastikan apakah faktor inilah yang menyebabkan Borobudur ditinggalkan, akan tetapi beberapa sumber menduga bahwa sangat mungkin Borobudur mulai ditinggalkan pada periode ini.[6][18] Bangunan suci ini disebutkan secara samar-samar sekitar tahun 1365, oleh Mpu Prapanca dalam naskahnya Nagarakretagama yang ditulis pada masa kerajaan Majapahit. Ia menyebutkan adanya "Wihara di Budur". Selain itu Soekmono (1976) juga mengajukan pendapat populer bahwa candi ini mulai benar-benar ditinggalkan sejak penduduk sekitar beralih keyakinan kepada Islam pada abad ke-15.[6]
Monumen ini tidak sepenuhnya dilupakan, melalui dongeng rakyat Borobudur beralih dari sebagai bukti kejayaan masa lampau menjadi kisah yang lebih bersifat tahayul yang dikaitkan dengan kesialan, kemalangan dan penderitaan. Dua Babad Jawa yang ditulis abad ke-18 menyebutkan nasib buruk yang dikaitkan dengan monumen ini. Menurut Babad Tanah Jawi (Sejarah Jawa), monumen ini merupakan faktor fatal bagi Mas Dana, pembangkang yang memberontak kepada Pakubuwono I, raja Kesultanan Mataram pada 1709.[6] Disebutkan bahwa bukit "Redi Borobudur" dikepung dan para pemberontak dikalahkan dan dihukum mati oleh raja. Dalam Babad Mataram (Sejarah Kerajaan Mataram), monumen ini dikaitkan dengan kesialan Pangeran Monconagoro, putra mahkota Kesultanan Yogyakarta yang mengunjungi monumen ini pada 1757.[30] Meskipun terdapat tabu yang melarang orang untuk mengunjungi monumen ini, "Sang Pangeran datang dan mengunjungi satria yang terpenjara di dalam kurungan (arca buddha yang terdapat di dalam stupa berterawang)". Setelah kembali ke keraton, sang Pangeran jatuh sakit dan meninggal dunia sehari kemudian. Dalam kepercayaan Jawa pada masa Mataram Islam, reruntuhan bangunan percandian dianggap sebagai tempat bersemayamnya roh halus dan dianggap wingit (angker) sehingga dikaitkan dengan kesialan atau kemalangan yang mungkin menimpa siapa saja yang mengunjungi dan mengganggu situs ini. Meskipun secara ilmiah diduga, mungkin setelah situs ini tidak terurus dan ditutupi semak belukar, tempat ini pernah menjadi sarang wabah penyakit seperti demam berdarah atau malaria.
Penemuan kembali
Setelah Perang Inggris-Belanda dalam memperebutkan pulau Jawa, Jawa di bawah pemerintahan Britania (Inggris) pada kurun 1811 hingga 1816. Thomas Stamford Raffles ditunjuk sebagai Gubernur Jenderal, dan ia memiliki minat istimewa terhadap sejarah Jawa. Ia mengumpulkan artefak-artefak antik kesenian Jawa kuno dan membuat catatan mengenai sejarah dan kebudayaan Jawa yang dikumpulkannya dari perjumpaannya dengan rakyat setempat dalam perjalanannya keliling Jawa. Pada kunjungan inspeksinya di Semarang tahun 1814, ia dikabari mengenai adanya sebuah monumen besar jauh di dalam hutan dekat desa Bumisegoro.[30] Karena berhalangan dan tugasnya sebagai Gubernur Jenderal, ia tidak dapat pergi sendiri untuk mencari bangunan itu dan mengutus H.C. Cornelius, seorang insinyur Belanda, untuk menyelidiki keberadaan bangunan besar ini. Dalam dua bulan, Cornelius beserta 200 bawahannya menebang pepohonan dan semak belukar yang tumbuh di bukit Borobudur dan membersihkan lapisan tanah yang mengubur candi ini. Karena ancaman longsor, ia tidak dapat menggali dan membersihkan semua lorong. Ia melaporkan penemuannya kepada Raffles termasuk menyerahkan berbagai gambar sketsa candi Borobudur. Meskipun penemuan ini hanya menyebutkan beberapa kalimat, Raffles dianggap berjasa atas penemuan kembali monumen ini, serta menarik perhatian dunia atas keberadaan monumen yang pernah hilang ini.[11]
Hartmann, seorang pejabat pemerintah Hindia Belanda di Keresidenan Kedu meneruskan kerja Cornelius dan pada 1835 akhirnya seluruh bagian bangunan telah tergali dan terlihat. Minatnya terhadap Borobudur lebih bersifat pribadi daripada tugas kerjanya. Hartmann tidak menulis laporan atas kegiatannya; secara khusus, beredar kabar bahwa ia telah menemukan arca buddha besar di stupa utama.[31] Pada 1842, Hartmann menyelidiki stupa utama meskipun apa yang ia temukan tetap menjadi misteri karena bagian dalam stupa kosong.
Pemerintah Hindia Belanda menugaskan F.C. Wilsen, seorang insinyur pejabat Belanda bidang teknik, ia mempelajari monumen ini dan menggambar ratusan sketsa relief. J.F.G. Brumund juga ditunjuk untuk melakukan penelitian lebih terperinci atas monumen ini, yang dirampungkannya pada 1859. Pemerintah berencana menerbitkan artikel berdasarkan penelitian Brumund yang dilengkapi sketsa-sketsa karya Wilsen, tetapi Brumund menolak untuk bekerja sama. Pemerintah Hindia Belanda kemudian menugaskan ilmuwan lain, C. Leemans, yang mengkompilasi monografi berdasarkan sumber dari Brumund dan Wilsen. Pada 1873, monograf pertama dan penelitian lebih detil atas Borobudur diterbitkan, dilanjutkan edisi terjemahannya dalam bahasa Perancis setahun kemudian.[31] Foto pertama monumen ini diambil pada 1873 oleh ahli engrafi Belanda, Isidore van Kinsbergen.[32]
Penghargaan atas situs ini tumbuh perlahan. Untuk waktu yang cukup lama Borobudur telah menjadi sumber cenderamata dan pendapatan bagi pencuri, penjarah candi, dan kolektor "pemburu artefak". Kepala arca Buddha adalah bagian yang paling banyak dicuri. Karena mencuri seluruh arca buddha terlalu berat dan besar, arca sengaja dijungkirkan dan dijatuhkan oleh pencuri agar kepalanya terpenggal. Karena itulah kini di Borobudur banyak ditemukan arca Buddha tanpa kepala. Kepala Buddha Borobudur telah lama menjadi incaran kolektor benda antik dan museum-museum di seluruh dunia. Pada 1882, kepala inspektur artefak budaya menyarankan agar Borobudur dibongkar seluruhnya dan reliefnya dipindahkan ke museum akibat kondisi yang tidak stabil, ketidakpastian dan pencurian yang marak di monumen.[32] Akibatnya, pemerintah menunjuk Groenveldt, seorang arkeolog, untuk menggelar penyelidikan menyeluruh atas situs dan memperhitungkan kondisi aktual kompleks ini; laporannya menyatakan bahwa kekhawatiran ini berlebihan dan menyarankan agar bangunan ini dibiarkan utuh dan tidak dibongkar untuk dipindahkan.
Bagian candi Borobudur dicuri sebagai benda cenderamata, arca dan ukirannya diburu kolektor benda antik. Tindakan penjarahan situs bersejarah ini bahkan salah satunya direstui Pemerintah Kolonial. Pada tahun 1896, Raja Thailand, Chulalongkorn ketika mengunjungi Jawa di Hindia Belanda (kini Indonesia) menyatakan minatnya untuk memiliki beberapa bagian dari Borobudur. Pemerintah Hindia Belanda mengizinkan dan menghadiahkan delapan gerobak penuh arca dan bagian bangunan Borobudur. Artefak yang diboyong ke Thailand antara lain; lima arca Buddha bersama dengan 30 batu dengan relief, dua patung singa, beberapa batu berbentuk kala, tangga dan gerbang, dan arca penjaga dwarapala yang pernah berdiri di Bukit Dagi — beberapa ratus meter di barat laut Borobudur. Beberapa artefak ini, yaitu arca singa dan dwarapala, kini dipamerkan di Museum Nasional Bangkok.[33]
Pemugaran
Borobudur kembali menarik perhatian pada 1885, ketika Yzerman, Ketua Masyarakat Arkeologi di Yogyakarta, menemukan kaki tersembunyi.[34] Foto-foto yang menampilkan relief pada kaki tersembunyi dibuat pada kurun 1890–1891.[35] Penemuan ini mendorong pemerintah Hindia Belanda untuk mengambil langkah menjaga kelestarian monumen ini. Pada 1900, pemerintah membentuk komisi yang terdiri atas tiga pejabat untuk meneliti monumen ini: Brandes, seorang sejarawan seni, Theodoor van Erp, seorang insinyur yang juga anggota tentara Belanda, dan Van de Kamer, insinyur ahli konstruksi bangunan dari Departemen Pekerjaan Umum.
Pada 1902, komisi ini mengajukan proposal tiga langkah rencana pelestarian Borobudur kepada pemerintah. Pertama, bahaya yang mendesak harus segera diatasi dengan mengatur kembali sudut-sudut bangunan, memindahkan batu yang membahayakan batu lain di sebelahnya, memperkuat pagar langkan pertama, dan memugar beberapa relung, gerbang, stupa dan stupa utama. Kedua, memagari halaman candi, memelihara dan memperbaiki sistem drainase dengan memperbaiki lantai dan pancuran. Ketiga, semua batuan lepas dan longgar harus dipindahkan, monumen ini dibersihkan hingga pagar langkan pertama, batu yang rusak dipindahkan dan stupa utama dipugar. Total biaya yang diperlukan pada saat itu ditaksir sekitar 48.800 Gulden.
Pemugaran dilakukan pada kurun 1907 dan 1911, menggunakan prinsip anastilosis dan dipimpin Theodor van Erp.[36] Tujuh bulan pertama dihabiskan untuk menggali tanah di sekitar monumen untuk menemukan kepala buddha yang hilang dan panel batu. Van Erp membongkar dan membangun kembali tiga teras melingkar dan stupa di bagian puncak. Dalam prosesnya Van Erp menemukan banyak hal yang dapat diperbaiki; ia mengajukan proposal lain yang disetujui dengan anggaran tambahan sebesar 34.600 gulden. Van Erp melakukan rekonstruksi lebih lanjut, ia bahkan dengan teliti merekonstruksi chattra (payung batu susun tiga) yang memahkotai puncak Borobudur. Pada pandangan pertama, Borobudur telah pulih seperti pada masa kejayaannya. Akan tetapi rekonstruksi chattra hanya menggunakan sedikit batu asli dan hanya rekaan kira-kira. Karena dianggap tidak dapat dipertanggungjawabkan keasliannya, Van Erp membongkar sendiri bagian chattra. Kini mastaka atau kemuncak Borobudur chattra susun tiga tersimpan di Museum Karmawibhangga Borobudur.
Akibat anggaran yang terbatas, pemugaran ini hanya memusatkan perhatian pada membersihkan patung dan batu, Van Erp tidak memecahkan masalah drainase dan tata air. Dalam 15 tahun, dinding galeri miring dan relief menunjukkan retakan dan kerusakan.[36] Van Erp menggunakan beton yang menyebabkan terbentuknya kristal garam alkali dan kalsium hidroksida yang menyebar ke seluruh bagian bangunan dan merusak batu candi. Hal ini menyebabkan masalah sehingga renovasi lebih lanjut diperlukan.
Pemugaran kecil-kecilan dilakukan sejak itu, tetapi tidak cukup untuk memberikan perlindungan yang utuh. Pada akhir 1960-an, Pemerintah Indonesia telah mengajukan permintaan kepada masyarakat internasional untuk pemugaran besar-besaran demi melindungi monumen ini. Pada 1973, rencana induk untuk memulihkan Borobudur dibuat.[37] Pemerintah Indonesia dan UNESCO mengambil langkah untuk perbaikan menyeluruh monumen ini dalam suatu proyek besar antara tahun 1975 dan 1982.[36] Pondasi diperkukuh dan segenap 1.460 panel relief dibersihkan. Pemugaran ini dilakukan dengan membongkar seluruh lima teras bujur sangkar dan memperbaiki sistem drainase dengan menanamkan saluran air ke dalam monumen. Lapisan saringan dan kedap air ditambahkan. Proyek kolosal ini melibatkan 600 orang untuk memulihkan monumen dan menghabiskan biaya total sebesar 6.901.243 dollar AS.[38] Setelah renovasi, UNESCO memasukkan Borobudur ke dalam daftar Situs Warisan Dunia pada tahun 1991.[3] Borobudur masuk dalam kriteria Budaya (i) "mewakili mahakarya kretivitas manusia yang jenius", (ii) "menampilkan pertukaran penting dalam nilai-nilai manusiawi dalam rentang waktu tertentu di dalam suatu wilayah budaya di dunia, dalam pembangunan arsitektur dan teknologi, seni yang monumental, perencanaan tata kota dan rancangan lansekap", dan (vi) "secara langsung dan jelas dihubungkan dengan suatu peristiwa atau tradisi yang hidup, dengan gagasan atau dengan kepercayaan, dengan karya seni artistik dan karya sastra yang memiliki makna universal yang luar biasa".[3]
Peristiwa kontemporer
Setelah pemugaran besar-besaran pada 1973 yang didukung oleh UNESCO,[37] Borobudur kembali menjadi pusat keagamaan dan ziarah agama Buddha. Sekali setahun pada saat bulan purnama sekitar bulan Mei atau Juni, umat Buddha di Indonesia memperingati hari suci Waisak, hari yang memperingati kelahiran, wafat, dan terutama peristiwa pencerahan Siddhartha Gautama yang mencapai tingkat kebijaksanaan tertinggi menjadi Buddha Shakyamuni. Waisak adalah hari libur nasional di Indonesia[39] dan upacara peringatan dipusatkan di tiga candi Buddha utama dengan ritual berjalan dari Candi Mendut menuju Candi Pawon dan prosesi berakhir di Candi Borobudur.[40]
Pada 21 Januari 1985, sembilan stupa rusak parah akibat sembilan bom.[41] Pada 1991 seorang penceramah muslim beraliran ekstrem yang tunanetra, Husein Ali Al Habsyie, dihukum penjara seumur hidup karena berperan sebagai otak serangkaian serangan bom pada pertengahan dekade 1980-an, termasuk serangan atas Candi Borobudur.[42] Dua anggota kelompok ekstrem sayap kanan djatuhi hukuman 20 tahun penjara pada tahun 1986 dan seorang lainnya menerima hukuman 13 tahun penjara.
Monumen ini adalah objek wisata tunggal yang paling banyak dikunjungi di Indonesia. Pada 1974 sebanyak 260.000 wisatawan yang 36.000 di antaranya adalah wisatawan mancanegara telah mengunjungi monumen ini.[8] Angka ini meningkat hingga mencapai 2,5 juta pengunjung setiap tahunnya (80% adalah wisatawan domestik) pada pertengahan 1990-an, sebelum Krisis finansial Asia 1997.[9] Akan tetapi pembangunan pariwisata dikritik tidak melibatkan masyarakat setempat sehingga beberapa konflik lokal kerap terjadi.[8] Pada 2003, penduduk dan wirausaha skala kecil di sekitar Borobudur menggelar pertemuan dan protes dengan pembacaan puisi, menolak rencana pemerintah provinsi yang berencana membangun kompleks mal berlantai tiga yang disebut 'Java World'.[43] Upaya masyarakat setempat untuk mendapatkan penghidupan dari sektor pariwisata Borobudur telah meningkatkan jumlah usaha kecil di sekitar Borobudur. Akan tetapi usaha mereka untuk mencari nafkah seringkali malah mengganggu kenyamanan pengunjung. Misalnya pedagang cenderamata asongan yang mengganggu dengan bersikeras menjual dagangannya; meluasnya lapak-lapak pasar cenderamata sehingga saat hendak keluar kompleks candi, pengunjung malah digiring berjalan jauh memutar memasuki labirin pasar cenderamata. Jika tidak tertata maka semua ini membuat kompleks candi Borobudur semakin semrawut.
Pada 27 Mei 2006, gempa berkekuatan 6,2 skala mengguncang pesisir selatan Jawa Tengah. Bencana alam ini menghancurkan kawasan dengan korban terbanyak di Yogyakarta, akan tetapi Borobudur tetap utuh.[44]
Pada 28 Agustus 2006 simposium bertajuk Trail of Civilizations (jejak peradaban) digelar di Borobudur atas prakarsa Gubernur Jawa Tengah dan Kementerian Pariwisata dan Kebudayaan, juga hadir perwakilan UNESCO dan negara-negara mayoritas Buddha di Asia Tenggara, seperti Thailand, Myanmar, Laos, Vietnam, dan Kamboja. Puncak acara ini adalah pagelaran sendratari kolosal "Mahakarya Borobudur" di depan Candi Borobudur. Tarian ini diciptakan dengan berdasarkan gaya tari tradisional Jawa, musik gamelan, dan busananya, menceritakan tentang sejarah pembangunan Borobudur. Setelah simposium ini, sendratari Mahakarya Borobudur kembali dipergelarkan beberapa kali, khususnya menjelang peringatan Waisak yang biasanya turut dihadiri Presiden Republik Indonesia.
jmpl|lurus|Batu peringatan pemugaran candi Borobudur dengan bantuan UNESCO
UNESCO mengidentifikasi tiga permasalahan penting dalam upaya pelestarian Borobudur: (i) vandalisme atau pengrusakan oleh pengunjung; (ii) erosi tanah di bagian tenggara situs; (iii) analisis dan pengembalian bagian-bagian yang hilang.[45] Tanah yang gembur, beberapa kali gempa bumi, dan hujan lebat dapat menggoyahkan struktur bangunan ini. Gempa bumi adalah faktor yang paling parah, karena tidak saja batuan dapat jatuh dan pelengkung ambruk, tanah sendiri bergerak bergelombang yang dapat merusak struktur bangunan.[45] Meningkatnya popularitas stupa menarik banyak pengunjung yang kebanyakan adalah warga Indonesia. Meskipun terdapat banyak papan peringatan untuk tidak menyentuh apapun, pengumandangan peringatan melalui pengeras suara dan adanya penjaga, vandalisme berupa pengrusakan dan pencorat-coretan relief dan arca sering terjadi, hal ini jelas merusak situs ini. Pada 2009, tidak ada sistem untuk membatasi jumlah wisatawan yang boleh berkunjung per hari, atau menerapkan tiap kunjungan harus didampingi pemandu agar pengunjung selalu dalam pengawasan.[45]
Rehabilitasi
Borobudur sangat terdampak letusan Gunung Merapi pada Oktober dan November 2010. Debu vulkanik dari Merapi menutupi kompleks candi yang berjarak 28 kilometres (17mi) arah barat-barat daya dari kawah Merapi. Lapisan debu vulkanik mencapai ketebalan 25 centimetres (10in)[46] menutupi bangunan candi kala letusan 3–5 November 2010, debu juga mematikan tanaman di sekitar, dan para ahli mengkhawatirkan debu vulkanik yang secara kimia bersifat asam dapat merusak batuan bangunan bersejarah ini. Kompleks candi ditutup 5 sampai 9 November 2010 untuk membersihkan luruhan debu.[47][48]
Mencermati upaya rehabilitasi Borobudur setelah letusan Merapi 2010, UNESCO telah menyumbangkan dana sebesar 3 juta dollar AS untuk mendanai upaya rehabilitasi. Membersihkan candi dari endapan debu vulkanik akan menghabiskan waktu sedikitnya 6 bulan, disusul penghijauan kembali dan penanaman pohon di lingkungan sekitar untuk menstabilkan suhu, dan terakhir menghidupkan kembali kehidupan sosial dan ekonomi masyarakat setempat.[49]
Lebih dari 55.000 blok batu candi harus dibongkar untuk memperbaiki sistem tata air dan drainase yang tersumbat adonan debu vulkanik bercampur air hujan. Restorasi berakhir November 2011, lebih awal dari perkiraan semula.[50]
Arsitektur
Borobudur merupakan mahakarya seni rupa Buddha Indonesia, sebagai contoh puncak pencapaian keselarasan teknik arsitektur dan estetika seni rupa Buddha di Jawa. Bangunan ini diilhami gagasan dharma dari India, antara lain stupa, dan mandala, tetapi dipercaya juga merupakan kelanjutan unsur lokal; struktur megalitik punden berundak atau piramida bertingkat yang ditemukan dari periode prasejarah Indonesia. Sebagai perpaduan antara pemujaan leluhur asli Indonesia dan perjuangan mencapai Nirwana dalam ajaran Buddha.[3]
Konsep rancang bangun
Pada hakikatnya Borobudur adalah sebuah stupa yang bila dilihat dari atas membentuk pola Mandala besar. Mandala adalah pola rumit yang tersusun atas bujursangkar dan lingkaran konsentris yang melambangkan kosmos atau alam semesta yang lazim ditemukan dalam Buddha aliran Wajrayana-Mahayana. Sepuluh pelataran yang dimiliki Borobudur menggambarkan secara jelas filsafat mazhab Mahayana yang secara bersamaan menggambarkan kosmologi yaitu konsep alam semesta, sekaligus tingkatan alam pikiran dalam ajaran Buddha.[51] Bagaikan sebuah kitab, Borobudur menggambarkan sepuluh tingkatan Bodhisattva yang harus dilalui untuk mencapai kesempurnaan menjadi Buddha. Dasar denah bujur sangkar berukuran 123 metres (404ft) pada tiap sisinya. Bangunan ini memiliki sembilan teras, enam teras terbawah berbentuk bujur sangkar dan tiga teras teratas berbentuk lingkaran.
Pada tahun 1885, secara tidak disengaja ditemukan struktur tersembunyi di kaki Borobudur.[34] Kaki tersembunyi ini terdapat relief yang 160 di antaranya adalah berkisah tentang Karmawibhangga. Pada relief panel ini terdapat ukiran aksara yang merupakan petunjuk bagi pengukir untuk membuat adegan dalam gambar relief.[52] Kaki asli ini tertutup oleh penambahan struktur batu yang membentuk pelataran yang cukup luas, fungsi sesungguhnya masih menjadi misteri. Awalnya diduga bahwa penambahan kaki ini untuk mencegah kelongsoran monumen.[52] Teori lain mengajukan bahwa penambahan kaki ini disebabkan kesalahan perancangan kaki asli, dan tidak sesuai dengan Wastu Sastra, kitab India mengenai arsitektur dan tata kota.[34] Apapun alasan penambahan kaki ini, penambahan dan pembuatan kaki tambahan ini dilakukan dengan teliti dengan mempertimbangkan alasan keagamaan, estetik, dan teknis.
Ketiga tingkatan ranah spiritual dalam kosmologi Buddha adalah:
Kamadhatu
Bagian kaki Borobudur melambangkan Kamadhatu, yaitu dunia yang masih dikuasai oleh kama atau "nafsu rendah". Bagian ini sebagian besar tertutup oleh tumpukan batu yang diduga dibuat untuk memperkuat konstruksi candi. Pada bagian kaki asli yang tertutup struktur tambahan ini terdapat 160 panel cerita Karmawibhangga yang kini tersembunyi. Sebagian kecil struktur tambahan di sudut tenggara disisihkan sehingga orang masih dapat melihat beberapa relief pada bagian ini. Struktur batu andesit kaki tambahan yang menutupi kaki asli ini memiliki volume 13.000 meter kubik.[5]
Rupadhatu
Empat undak teras yang membentuk lorong keliling yang pada dindingnya dihiasi galeri relief oleh para ahli dinamakan Rupadhatu. Lantainya berbentuk persegi. Rupadhatu terdiri dari empat lorong dengan 1.300 gambar relief. Panjang relief seluruhnya 2,5km dengan 1.212 panel berukir dekoratif. Rupadhatu adalah dunia yang sudah dapat membebaskan diri dari nafsu, tetapi masih terikat oleh rupa dan bentuk. Tingkatan ini melambangkan alam antara yakni, antara alam bawah dan alam atas. Pada bagian Rupadhatu ini patung-patung Buddha terdapat pada ceruk atau relung dinding di atas pagar langkan atau selasar. Aslinya terdapat 432 arca Buddha di dalam relung-relung terbuka di sepanjang sisi luar di pagar langkan.[5] Pada pagar langkan terdapat sedikit perbedaan rancangan yang melambangkan peralihan dari ranah Kamadhatu menuju ranah Rupadhatu; pagar langkan paling rendah dimahkotai ratna, sedangkan empat tingkat pagar langkan diatasnya dimahkotai stupika (stupa kecil). Bagian teras-teras bujursangkar ini kaya akan hiasan dan ukiran relief.
Arupadhatu
Berbeda dengan lorong-lorong Rupadhatu yang kaya akan relief, mulai lantai kelima hingga ketujuh dindingnya tidak berelief. Tingkatan ini dinamakan Arupadhatu (yang berarti tidak berupa atau tidak berwujud). Denah lantai berbentuk lingkaran. Tingkatan ini melambangkan alam atas, di mana manusia sudah bebas dari segala keinginan dan ikatan bentuk dan rupa, namun belum mencapai nirwana. Pada pelataran lingkaran terdapat 72 dua stupa kecil berterawang yang tersusun dalam tiga barisan yang mengelilingi satu stupa besar sebagai stupa induk. Stupa kecil berbentuk lonceng ini disusun dalam 3 teras lingkaran yang masing-masing berjumlah 32, 24, dan 16 (total 72 stupa). Dua teras terbawah stupanya lebih besar dengan lubang berbentuk belah ketupat, satu teras teratas stupanya sedikit lebih kecil dan lubangnya berbentuk kotak bujur sangkar. Patung-patung Buddha ditempatkan di dalam stupa yang ditutup berlubang-lubang seperti dalam kurungan. Dari luar patung-patung itu masih tampak samar-samar. Rancang bangun ini dengan cerdas menjelaskan konsep peralihan menuju keadaan tanpa wujud, yakni arca Buddha itu ada tetapi tak terlihat.
Tingkatan tertinggi yang menggambarkan ketiadaan wujud yang sempurna dilambangkan berupa stupa yang terbesar dan tertinggi. Stupa digambarkan polos tanpa lubang-lubang. Di dalam stupa terbesar ini pernah ditemukan patung Buddha yang tidak sempurna atau disebut juga Buddha yang tidak rampung, yang disalahsangkakan sebagai patung 'Adibuddha', padahal melalui penelitian lebih lanjut tidak pernah ada patung di dalam stupa utama, patung yang tidak selesai itu merupakan kesalahan pemahatnya pada zaman dahulu. Menurut kepercayaan patung yang salah dalam proses pembuatannya memang tidak boleh dirusak. Penggalian arkeologi yang dilakukan di halaman candi ini menemukan banyak patung seperti ini. Stupa utama yang dibiarkan kosong diduga bermakna kebijaksanaan tertinggi, yaitu kasunyatan, kesunyian dan ketiadaan sempurna di mana jiwa manusia sudah tidak terikat hasrat, keinginan, dan bentuk serta terbebas dari lingkaran samsara.
Struktur bangunan
jmpl|lurus|kiri|Tangga Borobudur mendaki melalui serangkaian gapura berukir Kala-Makara
Sekitar 55.000 meter kubik batu andesit diangkut dari tambang batu dan tempat penatahan untuk membangun monumen ini.[53] Batu ini dipotong dalam ukuran tertentu, diangkut menuju situs dan disatukan tanpa menggunakan semen. Struktur Borobudur tidak memakai semen sama sekali, melainkan sistem interlock (saling kunci) yaitu seperti balok-balok lego yang bisa menempel tanpa perekat. Batu-batu ini disatukan dengan tonjolan dan lubang yang tepat dan muat satu sama lain, serta bentuk "ekor merpati" yang mengunci dua blok batu. Relief dibuat di lokasi setelah struktur bangunan dan dinding rampung.
Monumen ini dilengkapi dengan sistem drainase yang cukup baik untuk wilayah dengan curah hujan yang tinggi. Untuk mencegah genangan dan kebanjiran, 100 pancuran dipasang disetiap sudut, masing-masing dengan rancangan yang unik berbentuk kepala raksasa kala atau makara.
Borobudur amat berbeda dengan rancangan candi lainnya, candi ini tidak dibangun di atas permukaan datar, tetapi di atas bukit alami. Akan tetapi teknik pembangunannya serupa dengan candi-candi lain di Jawa. Borobudur tidak memiliki ruang-ruang pemujaan seperti candi-candi lain. Yang ada ialah lorong-lorong panjang yang merupakan jalan sempit. Lorong-lorong dibatasi dinding mengelilingi candi tingkat demi tingkat. Secara umum rancang bangun Borobudur mirip dengan piramida berundak. Di lorong-lorong inilah umat Buddha diperkirakan melakukan upacara berjalan kaki mengelilingi candi ke arah kanan. Borobudur mungkin pada awalnya berfungsi lebih sebagai sebuah stupa, daripada kuil atau candi.[53] Stupa memang dimaksudkan sebagai bangunan suci untuk memuliakan Buddha. Terkadang stupa dibangun sebagai lambang penghormatan dan pemuliaan kepada Buddha. Sementara kuil atau candi lebih berfungsi sebagai rumah ibadah. Rancangannya yang rumit dari monumen ini menunjukkan bahwa bangunan ini memang sebuah bangunan tempat peribadatan. Bentuk bangunan tanpa ruangan dan struktur teras bertingkat-tingkat ini diduga merupakan perkembangan dari bentuk punden berundak, yang merupakan bentuk arsitektur asli dari masa prasejarah Indonesia.
Menurut legenda setempat arsitek perancang Borobudur bernama Gunadharma, sedikit yang diketahui tentang arsitek misterius ini.[54] Namanya lebih berdasarkan dongeng dan legenda Jawa dan bukan berdasarkan prasasti bersejarah. Legenda Gunadharma terkait dengan cerita rakyat mengenai perbukitan Menoreh yang bentuknya menyerupai tubuh orang berbaring. Dongeng lokal ini menceritakan bahwa tubuh Gunadharma yang berbaring berubah menjadi jajaran perbukitan Menoreh, tentu saja legenda ini hanya fiksi dan dongeng belaka.
Perancangan Borobudur menggunakan satuan ukur tala, yaitu panjang wajah manusia antara ujung garis rambut di dahi hingga ujung dagu, atau jarak jengkal antara ujung ibu jari dengan ujung jari kelingking ketika telapak tangan dikembangkan sepenuhnya.[55] Tentu saja satuan ini bersifat relatif dan sedikit berbeda antar individu, akan tetapi satuan ini tetap pada monumen ini. Penelitian pada 1977 mengungkapkan rasio perbandingan 4:6:9 yang ditemukan di monumen ini. Arsitek menggunakan formula ini untuk menentukan dimensi yang tepat dari suatu fraktal geometri perulangan swa-serupa dalam rancangan Borobudur.[55][56] Rasio matematis ini juga ditemukan dalam rancang bangun Candi Mendut dan Pawon di dekatnya. Arkeolog yakin bahwa rasio 4:6:9 dan satuan tala memiliki fungsi dan makna penanggalan, astronomi, dan kosmologi. Hal yang sama juga berlaku di candi Angkor Wat di Kamboja.[54]
Struktur bangunan dapat dibagi atas tiga bagian: dasar (kaki), tubuh, dan puncak.[54] Dasar berukuran 123×123m (403.5 × 403.5ft) dengan tinggi 4 metres (13ft).[53] Tubuh candi terdiri atas lima batur teras bujur sangkar yang makin mengecil di atasnya. Teras pertama mundur 7 metres (23ft) dari ujung dasar teras. Tiap teras berikutnya mundur 2 metres (6.6ft), menyisakan lorong sempit pada tiap tingkatan. Bagian atas terdiri atas tiga teras melingkar, tiap tingkatan menopang barisan stupa berterawang yang disusun secara konsentris. Terdapat stupa utama yang terbesar di tengah; dengan pucuk mencapai ketinggian 35 metres (115ft) dari permukaan tanah. Tinggi asli Borobudur termasuk chattra (payung susun tiga) yang kini dilepas adalah 42 metres (138ft) . Tangga terletak pada bagian tengah keempat sisi mata angin yang membawa pengunjung menuju bagian puncak monumen melalui serangkaian gerbang pelengkung yang dijaga 32 arca singa. Gawang pintu gerbang dihiasi ukiran Kala pada puncak tengah lowong pintu dan ukiran makara yang menonjol di kedua sisinya. Motif Kala-Makara lazim ditemui dalam arsitektur pintu candi di Jawa. Pintu utama terletak di sisi timur, sekaligus titik awal untuk membaca kisah relief. Tangga ini lurus terus tersambung dengan tangga pada lereng bukit yang menghubungkan candi dengan dataran di sekitarnya.
Relief
jmpl|200px |Borobudur
Pada dinding candi di setiap tingkatan — kecuali pada teras-teras Arupadhatu — dipahatkan panel-panel bas-relief yang dibuat dengan sangat teliti dan halus.[57] Relief dan pola hias Borobudur bergaya naturalis dengan proporsi yang ideal dan selera estetik yang halus. Relief-relief ini sangat indah, bahkan dianggap sebagai yang paling elegan dan anggun dalam kesenian dunia Buddha.[58] Relief Borobudur juga menerapkan disiplin senirupa India, seperti berbagai sikap tubuh yang memiliki makna atau nilai estetis tertentu. Relief-relief berwujud manusia mulia seperti pertapa, raja dan wanita bangsawan, bidadari atapun makhluk yang mencapai derajat kesucian laksana dewa, seperti tara dan boddhisatwa, seringkali digambarkan dengan posisi tubuh tribhanga. Posisi tubuh ini disebut "lekuk tiga" yaitu melekuk atau sedikit condong pada bagian leher, pinggul, dan pergelangan kaki dengan beban tubuh hanya bertumpu pada satu kaki, sementara kaki yang lainnya dilekuk beristirahat. Posisi tubuh yang luwes ini menyiratkan keanggunan, misalnya figur bidadari Surasundari yang berdiri dengan sikap tubuh tribhanga sambil menggenggam teratai bertangkai panjang.[59]
Relief Borobudur menampilkan banyak gambar; seperti sosok manusia baik bangsawan, rakyat jelata, atau pertapa, aneka tumbuhan dan hewan, serta menampilkan bentuk bangunan vernakular tradisional Nusantara. Borobudur tak ubahnya bagaikan kitab yang merekam berbagai aspek kehidupan masyarakat Jawa kuno. Banyak arkeolog meneliti kehidupan masa lampau di Jawa kuno dan Nusantara abad ke-8 dan ke-9 dengan mencermati dan merujuk ukiran relief Borobudur. Bentuk rumah panggung, lumbung, istana dan candi, bentuk perhiasan, busana serta persenjataan, aneka tumbuhan dan margasatwa, serta alat transportasi, dicermati oleh para peneliti. Salah satunya adalah relief terkenal yang menggambarkan Kapal Borobudur.[60] Kapal kayu bercadik khas Nusantara ini menunjukkan kebudayaan bahari purbakala. Replika bahtera yang dibuat berdasarkan relief Borobudur tersimpan di Museum Samudra Raksa yang terletak di sebelah utara Borobudur.[61]
Relief-relief ini dibaca sesuai arah jarum jam atau disebut mapradaksina dalam bahasa Jawa Kuna yang berasal dari bahasa Sanskerta daksina yang artinya ialah timur. Relief-relief ini bermacam-macam isi ceritanya, antara lain relief-relief cerita jātaka. Pembacaan cerita-cerita relief ini senantiasa dimulai, dan berakhir pada pintu gerbang sisi timur di setiap tingkatnya, mulainya di sebelah kiri dan berakhir di sebelah kanan pintu gerbang itu. Maka secara nyata bahwa sebelah timur adalah tangga naik yang sesungguhnya (utama) dan menuju puncak candi, artinya bahwa candi menghadap ke timur meskipun sisi-sisi lainnya serupa benar.
Adapun susunan dan pembagian relief cerita pada dinding dan pagar langkan candi adalah sebagai berikut.
Secara runtutan, maka cerita pada relief candi secara singkat bermakna sebagai berikut:
Karmawibhangga
Sesuai dengan makna simbolis pada kaki candi, relief yang menghiasi dinding batur yang terselubung tersebut menggambarkan hukum karma. Karmawibhangga adalah naskah yang menggambarkan ajaran mengenai karma, yakni sebab-akibat perbuatan baik dan jahat. Deretan relief tersebut bukan merupakan cerita seri (serial), tetapi pada setiap pigura menggambarkan suatu cerita yang mempunyai hubungan sebab akibat. Relief tersebut tidak saja memberi gambaran terhadap perbuatan tercela manusia disertai dengan hukuman yang akan diperolehnya, tetapi juga perbuatan baik manusia dan pahala. Secara keseluruhan merupakan penggambaran kehidupan manusia dalam lingkaran lahir - hidup - mati (samsara) yang tidak pernah berakhir, dan oleh agama Buddha rantai tersebutlah yang akan diakhiri untuk menuju kesempurnaan. Kini hanya bagian tenggara yang terbuka dan dapat dilihat oleh pengujung. Foto lengkap relief Karmawibhangga dapat disaksikan di Museum Karmawibhangga di sisi utara candi Borobudur.
Lalitawistara
Merupakan penggambaran riwayat Sang Buddha dalam deretan relief-relief (tetapi bukan merupakan riwayat yang lengkap) yang dimulai dari turunnya Sang Buddha dari surga Tushita, dan berakhir dengan wejangan pertama di Taman Rusa dekat kota Banaras. Relief ini berderet dari tangga pada sisi sebelah selatan, setelah melampui deretan relief sebanyak 27 pigura yang dimulai dari tangga sisi timur. Ke-27 pigura tersebut menggambarkan kesibukan, baik di sorga maupun di dunia, sebagai persiapan untuk menyambut hadirnya penjelmaan terakhir Sang Bodhisattwa selaku calon Buddha. Relief tersebut menggambarkan lahirnya Sang Buddha di arcapada ini sebagai Pangeran Siddhartha, putra Raja Suddhodana dan Permaisuri Maya dari Negeri Kapilawastu. Relief tersebut berjumlah 120 pigura, yang berakhir dengan wejangan pertama, yang secara simbolis dinyatakan sebagai Pemutaran Roda Dharma, ajaran Sang Buddha di sebut dharma yang juga berarti "hukum", sedangkan dharma dilambangkan sebagai roda.
Jataka dan Awadana
Jataka adalah berbagai cerita tentang Sang Buddha sebelum dilahirkan sebagai Pangeran Siddharta. Isinya merupakan pokok penonjolan perbuatan-perbuatan baik, seperti sikap rela berkorban dan suka menolong yang membedakan Sang Bodhisattwa dari makhluk lain manapun juga. Beberapa kisah Jataka menampilkan kisah fabel yakni kisah yang melibatkan tokoh satwa yang bersikap dan berpikir seperti manusia. Sesungguhnya, pengumpulan jasa atau perbuatan baik merupakan tahapan persiapan dalam usaha menuju ketingkat ke-Buddha-an.
Sedangkan Awadana, pada dasarnya hampir sama dengan Jataka akan tetapi pelakunya bukan Sang Bodhisattwa, melainkan orang lain dan ceritanya dihimpun dalam kitab Diwyawadana yang berarti perbuatan mulia kedewaan, dan kitab Awadanasataka atau seratus cerita Awadana. Pada relief candi Borobudur Jataka dan Awadana, diperlakukan sama, artinya keduanya terdapat dalam deretan yang sama tanpa dibedakan. Himpunan yang paling terkenal dari kehidupan Sang Bodhisattwa adalah Jatakamala atau untaian cerita Jataka, karya penyair Aryasura yang hidup dalam abad ke-4 Masehi.
Gandawyuha
Merupakan deretan relief menghiasi dinding lorong ke-2,adalah cerita Sudhana yang berkelana tanpa mengenal lelah dalam usahanya mencari Pengetahuan Tertinggi tentang Kebenaran Sejati oleh Sudhana. Penggambarannya dalam 460 pigura didasarkan pada kitab suci Buddha Mahayana yang berjudul Gandawyuha, dan untuk bagian penutupnya berdasarkan cerita kitab lainnya yaitu Bhadracari.
Arca Buddha
Selain wujud buddha dalam kosmologi buddhis yang terukir di dinding, di Borobudur terdapat banyak arca buddha duduk bersila dalam posisi teratai serta menampilkan mudra atau sikap tangan simbolis tertentu. Patung buddha dengan tinggi 1,5 meter ini dipahat dari bahan batu andesit.[5]
Patung buddha dalam relung-relung di tingkat Rupadhatu, diatur berdasarkan barisan di sisi luar pagar langkan. Jumlahnya semakin berkurang pada sisi atasnya. Barisan pagar langkan pertama terdiri dari 104 relung, baris kedua 104 relung, baris ketiga 88 relung, baris keempat 72 relung, dan baris kelima 64 relung. Jumlah total terdapat 432 arca Buddha di tingkat Rupadhatu.[4] Pada bagian Arupadhatu (tiga pelataran melingkar), arca Buddha diletakkan di dalam stupa-stupa berterawang (berlubang). Pada pelataran melingkar pertama terdapat 32 stupa, pelataran kedua 24 stupa, dan pelataran ketiga terdapat 16 stupa, semuanya total 72 stupa.[4] Dari jumlah asli sebanyak 504 arca Buddha, lebih dari 300 telah rusak (kebanyakan tanpa kepala) dan 43 hilang (sejak penemuan monumen ini, kepala buddha sering dicuri sebagai barang koleksi, kebanyakan oleh museum luar negeri).[62]
Secara sepintas semua arca buddha ini terlihat serupa, akan tetapi terdapat perbedaan halus di antaranya, yaitu pada mudra atau posisi sikap tangan. Terdapat lima golongan mudra: Utara, Timur, Selatan, Barat, dan Tengah, kesemuanya berdasarkan lima arah utama kompas menurut ajaran Mahayana. Keempat pagar langkan memiliki empat mudra: Utara, Timur, Selatan, dan Barat, di mana masing-masing arca buddha yang menghadap arah tersebut menampilkan mudra yang khas. Arca Buddha pada pagar langkan kelima dan arca buddha di dalam 72 stupa berterawang di pelataran atas menampilkan mudra: Tengah atau Pusat. Masing-masing mudra melambangkan lima Dhyani Buddha; masing-masing dengan makna simbolisnya tersendiri.[63]
Mengikuti urutan Pradakshina yaitu gerakan mengelilingi searah jarum jam dimulai dari sisi Timur, maka mudra arca-arca buddha di Borobudur adalah:
Warisan
Pencapaian estetika dan keahlian teknik arsitektur yang ditampilkan Borobudur, serta ukurannya yang luar biasa, menjadi bukti keagungan masa lalu, dan telah membangkitkan kebanggaan bagi Bangsa Indonesia. Sebagaimana peran Angkor Wat bagi Bangsa Kamboja, Borobudur telah menjadi simbol yang kuat bagi Indonesia — sebagai saksi kejayaan masa lalu. Sukarno menegaskannya dengan mengajak tamu-tamu negara mengunjunginya. Sementara pemerintahan Suharto — menyadari makna simbolis dan potensi ekonominya — secara tekun menggelar proyek pemugaran untuk memulihkan monumen ini dengan bantuan UNESCO. Banyak museum di Indonesia memamerkan model skala kecil atau replika Borobudur. Monumen ini telah menjadi ikon, dikelompokkan bersama wayang dan gamelan sebagai wujud budaya klasik Jawa yang menjadi inspirasi Indonesia.[64]
Beberapa artefak arkeologi dari Borobudur, atau replikanya, dipamerkan di beberapa museum di Indonesia dan mancanegara. Selain Museum Karmawibhangga dalam kompleks Borobudur, beberapa museum menyimpan relik dari Borobudur, antara lain Museum Nasional Indonesia, Tropenmuseum di Amsterdam, British Museum di London, dan Museum Nasional Bangkok. Sementara Museum Louvre di Paris, Museum Negara Malaysia di Kuala Lumpur, dan Museum Agama Dunia di Taipei juga menampilkan replika Borobudur.[65] Monumen ini telah menarik perhatian dunia kepada peradaban klasik Buddha Jawa Kuno.
Penemuan kembali dan pemugaran Borobudur telah disanjung-sanjung oleh Umat Buddha Indonesia sebagai pertanda kebangkitan ajaran Buddha di Indonesia. Pada 1934, Narada Thera, seorang biksu penceramah dari Sri Lanka, mengunjungi Indonesia untuk pertama kalinya sebagai bagian dari perjalanannya menyebarkan ajaran Dharma di Asia Tenggara. Kesempatan ini dimanfaatkan umat Buddha setempat untuk membangkitkan kembali seruan Dharma di Indonesia. Pada kesempatan itu digelar upacara penanaman Pohon Bodhi di sisi tenggara Borobudur, pada tanggal 10 Maret 1934 dengan diberkati oleh Narada Thera, sekaligus pengangkatan beberapa Upasaka menjadi Bhiksu.[66] Setiap tahun, ribuan umat Buddha dari seluruh Indonesia dan negara-negara tetangga, berkumpul di Borobudur untuk memperingati hari Trisuci Waisak.[67]
Lambang provinsi Jawa Tengah dan Kabupaten Magelang, menampilkan gambar Borobudur. Candi ini telah menjadi simbol Jawa Tengah, dan Indonesia secara luas. Borobudur telah menjadi nama beberapa institusi dan badan usaha, seperti Universitas Borobudur, Hotel Borobudur Jakarta, serta beberapa rumah makan Indonesia di luar negeri. Borobudur ditampilkan dalam uang rupiah, perangko, dibahas dalam beberapa buku, berita, publikasi, dokumenter, serta materi promosi pariwisata Indonesia. Candi ini menjadi atraksi wisata terkemuka di Indonesia, penting untuk menggerakan roda perekonomian lokal dan di kawasan sekitar Borobudur. Misalnya, sektor pariwisata Kota Yogyakarta tumbuh berkembang salah satunya berkat kedekatannya dengan candi Borobudur dan Prambanan.
Ikhtisar waktu proses pemugaran Candi Borobudur
1814 - Sir Thomas Stamford Raffles, Gubernur Jenderal Britania Raya di Jawa, mendengar adanya penemuan benda purbakala di desa Borobudur. Raffles memerintahkan H.C. Cornelius untuk menyelidiki lokasi penemuan, berupa bukit yang dipenuhi semak belukar.
1873 - monografi pertama tentang candi diterbitkan.
1900 - pemerintahan Hindia Belanda menetapkan sebuah panitia pemugaran dan perawatan candi Borobudur.
1907 - Theodoor van Erp memimpin pemugaran hingga tahun 1911.
1926 - Borobudur dipugar kembali, tetapi terhenti pada tahun 1940 akibat krisis malaise dan Perang Dunia II.
1956 - Pemerintah Indonesia meminta bantuan UNESCO. Prof. Dr. C. Coremans datang ke Indonesia dari Belgia untuk meneliti sebab-sebab kerusakan Borobudur.
1963 - Pemerintah Indonesia mengeluarkan surat keputusan untuk memugar Borobudur, tetapi berantakan setelah terjadi peristiwa G-30-S.
1968 - Pada konferensi-15 di Perancis, UNESCO setuju untuk memberi bantuan untuk menyelamatkan Borobudur.
1971 - Pemerintah Indonesia membentuk badan pemugaran Borobudur yang diketuai Prof.Ir.Roosseno.
1972 - International Consultative Committee dibentuk dengan melibatkan berbagai negara dan Roosseno sebagai ketuanya. Komite yang disponsori UNESCO menyediakan 5 juta dolar Amerika Serikat dari biaya pemugaran 7.750 juta dolar Amerika Serikat. Sisanya ditanggung Indonesia.
10 Agustus 1973 - Presiden Soeharto meresmikan dimulainya pemugaran Borobudur; pemugaran selesai pada tahun 1984
21 Januari 1985 - terjadi serangan bom yang merusakkan beberapa stupa pada Candi Borobudur yang kemudian segera diperbaiki kembali. Serangan dilakukan oleh kelompok Islam ekstremis yang dipimpin oleh Husein Ali Al Habsyi.
1991 - Borobudur ditetapkan sebagai Warisan Dunia oleh UNESCO.
Galeri
Galeri relief
Relief panel kapal Borobudur.
Pemusik mempertunjukkan pagelaran musik, mungkin berupa bentuk awal gamelan.
Apsara di Borobudur.
Gambar Raja dan Ratu bersama dengan bawahan mereka.
Salah satu relief di dinding koridor.
Sebuah senjata, kemungkinan bentuk awal dari keris.
Sebuah pahatan batu relief secara mendetail.
Tara membawa Chamara
Tara memegang setangkai teratai
Sebuah relief dari jarak dekat
Galeri Borobudur
Prasasti Warisan Dunia di depan Candi Borobudur
Papan petunjuk prosedur mengunjungi Candi Borobudur dalam bahasa Indonesia dan Inggris
Inskripsi peresmian pemugaran Borobudur pada tahun 1973 oleh presiden Indonesia saat itu, yaitu Soeharto
Batu penyusun Borobudur yang berada di halaman Museum Borobudur. Posisi asli batu masih belum ditemukan.
Stupa Borobudur
Pemandangan stupa Borobudur dari tingkat sembilan
Referensi
Lihat pula
Agama Buddha di Indonesia
Agama Buddha di Asia Tenggara
Candi
Candi Prambanan
Daftar pustaka
Dr. Soekmono, Candi Borobudur - Pusaka Budaya Umat Manusia, Jakarta: Pustaka Jaya (1978)
Pranala luar
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. di situs UNESCO World Heritage Centre
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. (format PDF)
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
(in Indonesian)
Kategori:Markah tanah di Indonesia
Kategori:Tempat ziarah agama Buddha | https://id.wikipedia.org/wiki/Borobudur |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
694,
1541,
2371,
3538,
4499,
4765,
5301,
5746,
5963,
6507,
7571,
8202,
9379,
10327,
11472,
12396,
13199,
14065,
14571,
14897,
15831,
16434,
17159,
18049,
19340,
19780,
20723,
20899,
21557,
21653,
22119,
22832,
23253,
24114,
24985,
25810,
26806,
27011,
27681,
28381,
29063,
29856,
30304,
30576,
31396
],
"plaintext_end_byte": [
693,
1517,
2370,
3537,
4498,
4764,
5280,
5745,
5944,
6506,
7570,
8201,
9378,
10325,
11471,
12375,
13198,
14022,
14570,
14896,
15830,
16433,
17126,
18047,
19339,
19779,
20722,
20898,
21536,
21648,
22117,
22831,
23252,
24113,
24984,
25809,
26805,
26971,
27680,
28380,
29054,
29855,
30303,
30565,
31391,
31714
]
} | When did Lord Baltimore come to Maryland? | George Calvert, 1st Baron Baltimore | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
George Calvert, 1st Baron Baltimore (/ˈbɔːltɪmɔːr/; 1580 – 15 April 1632) was an English politician and coloniser. He achieved domestic political success as a member of parliament and later Secretary of State under King James I. He lost much of his political power after his support for a failed marriage alliance between Prince Charles and the Spanish House of Habsburg royal family. Rather than continue in politics, he resigned all of his political offices in 1625 except for his position on the Privy Council and declared his Catholicism publicly. He was created Baron Baltimore in the Irish peerage upon his resignation. Baltimore Manor was located in County Longford, Ireland.
Calvert took an interest in the British colonisation of the Americas, at first for commercial reasons and later to create a refuge for persecuted English Catholics. He became the proprietor of Avalon, the first sustained English settlement on the southeastern peninsula on the island of Newfoundland (off the eastern coast of modern Canada). Discouraged by its cold and sometimes inhospitable climate and the sufferings of the settlers, he looked for a more suitable spot further south and sought a new royal charter to settle the region, which would become the state of Maryland. Calvert died five weeks before the new Charter was sealed, leaving the settlement of the Maryland colony to his son Cecil (1605–1675). His second son Leonard Calvert (1606–1647) was the first colonial governor of the Province of Maryland.
Family and early life
Little is known of the ancestry of the Yorkshire branch of the Calverts. At George Calvert's knighting, it was claimed that his family originally came from Flanders (a Dutch-speaking area today across the English Channel in modern Belgium).[1] Calvert's father, (an earlier) Leonard, was a country gentleman who had achieved some prominence as a tenant of Lord Wharton,[2] and was wealthy enough to marry a "gentlewoman" of a noble line, Alicia or Alice Crossland (or sometimes spelled: "Crosland"). He established his family on the estate of the later-built Kiplin Hall, near Catterick in Yorkshire.[3] George Calvert was born at Kiplin in late 1579.[2] His mother Alicia/Alice died on 28 November 1587, when he was eight years old. His father then married Grace Crossland (sometimes spelled: "Crosland"), Alicia's first cousin.
In 1569, Sir Thomas Gargrave had described Richmond as a territory where all gentlemen were "evil in religion", by which he meant predominately Roman Catholic;[2] it appears Leonard Calvert was no exception. During the reign of Queen Elizabeth I, continuing the changes wrought earlier in the century by her father King Henry VIII which made the monarch the supreme authority of the Christian Church in England, continuing the Protestant Reformation from the continent of Europe, with the political, spiritual and temporal separation from the Roman Catholic Church and the Pope/Papacy in Rome, the Royal Government exerted authority over the matters of religious faith, practices and the Church. Acts mandating compulsory religious uniformity were enacted by Parliament and enforced through penal laws.[4] The Acts of Supremacy and the Uniformity Act of 1559 also included an oath of allegiance to the Queen and an implicit denial of the Pope's (then Pope Paul IV) authority over the English Church. This oath was required of any subject who wished to hold high office, attend university, or take advantage of opportunities controlled by the state (king/kingdom).[5]
The Calvert household suffered the intrusion of the Elizabethan-era religious laws. From the year of George's birth onward, his father, Leonard Calvert, was subjected to repeated harassment by the Yorkshire authorities, who in 1580 extracted a promise of conformity from him, compelling his attendance at the Church of England services.[6] In 1592, when George was twelve, the authorities denounced one of his tutors for teaching "from a popish primer" and instructed Leonard and Grace to send George and his brother Christopher to a Protestant tutor and, if necessary, to present the children before the commission "once a month to see how they perfect in learning".[6] As a result, the boys were sent to a Protestant tutor called Fowberry at Bilton. The senior Calvert had to give a "bond of conformity"; he was banned from employing any Catholic servants and forced to purchase an English Bible, which was to "lie open in his house for everyone to read".[6]
In 1593, records show that Grace Calvert was committed to the custody of a "pursuivant", an official responsible for identifying and persecuting Catholics, and in 1604 she was described as the "wife of Leonard Calvert of Kipling, non-communicant at Easter last".[6]
George Calvert went up to Trinity College at Oxford University, matriculating in 1593/94, where he studied foreign languages and received a bachelor's degree in 1597.[3] As the oath of allegiance was compulsory after the age of sixteen, he would almost certainly have pledged conformity while at Oxford. The same pattern of conformity, whether pretended or sincere, continued through Calvert's early life. After Oxford, he moved in 1598 to London, where he studied municipal law at Lincoln's Inn for three years.[7]
Marriage and family
In November 1604 he married Anne Mynne (or Mayne) in a Protestant, Church of England ceremony at St Peter's, Cornhill, where his address was registered as St Martin in the Fields.[8] His children, including his eldest son and heir Cecil, who was born in the winter of 1605–06, were all baptised in the Church of England. When Anne died on 8 August 1622, she was buried at Calvert's local Protestant parish church, St Martin-in-the-Fields.[8]
Calvert had a total of thirteen children: Cecil, who succeeded his father as the 2nd Baron Baltimore, Leonard, Anne, Mary, Dorothy, Elizabeth, Grace, Francis, George, Helen, Henry, John, and Philip.
Political success
Calvert named his son "Cecilius" (1605–1675) for Sir Robert Cecil, first Earl of Salisbury (1563–1612),[9][10] spymaster to Queen Elizabeth, whom Calvert had met during an extended trip to the European mainland between 1601 and 1603,[3] after which he became known as a specialist in foreign affairs. Calvert carried a packet for Cecilius from Paris, and so entered the service of the principal engineer of King James VI of Scotland's succession to the English throne in 1603 (when he also assumed the title of King James I of England.)[7]
King James rewarded Robert Cecil, whom he made a Privy Councillor and secretary of state, with the granting of the title of Earl of Salisbury in 1605 and Lord High Treasurer in 1608, making him the most powerful man at the royal court.[7] As Cecil rose, Calvert rose with him. Calvert's foreign languages, legal training, and discretion made him an invaluable aide to Robert Cecil who, no lover of Catholics,[8] seems to have accepted Calvert's conformity as beyond question. Working at the centre of court politics, Calvert exploited his influence by selling favours, an accepted practice for the times.[11] Calvert accumulated a number of small offices, honours, and sinecures. In August 1605, he attended the King at Oxford, and received an honorary master-of-arts degree in an elaborate ceremony at which the Duke of Lennox (Ludovic Stewart), the earls of Oxford and Northumberland, and Cecilius received degrees.[12] Given the prestige of the other graduates, Calvert's was the last awarded, but his presence in such company signalled his growing stature.[9]
In 1606 the king made Calvert "clerk of the Crown" and "Assizes in Connaught", County Clare, Ireland, his first royal appointment.[13] In 1609, James appointed him a "clerk of the Signet office", a post which required the preparation of documents for the royal signature and brought Calvert into close contact with the king.[8] Calvert also served in James's First Parliament as a member for the borough of Bossiney, in the county of Cornwall, installed there by Cecil to support his policies.[14] In 1610, Calvert was appointed a "clerk of the Privy Council".[8] Each of these positions would have required an oath of allegiance.
With Robert Cecil's support, George Calvert came into his own as an adviser and supporter of King James. In 1610 and 1611, Calvert undertook missions to the continent on behalf of the King, visiting a number of embassies in Paris, Holland, and the Duchy of Cleves,[15] and acting as an ambassador to the French Royal Court during the coronation of King Louis XIII (1601–1643) in 1610.[16] A correspondent from France reported that Calvert gave "everyone great contentment with his discreet conversation."[15] In 1615, James sent him to the continental Electorate of the Palatinate (German) in the Holy Roman Empire, whose impoverished elector, Frederick V, Elector Palatine (1596–1632), had married James's daughter Elizabeth of Bohemia (1596–1662) in 1613.[17] Calvert had to convey the King's disapproval that Elizabeth, for lack of money, had given away expensive jewels to a gentlewoman leaving her employ. Elector Frederick's decision in 1619 to accept the throne of Bohemia triggered a war with the powerful neighbouring Habsburg dynasty of Austria to the southwest in Vienna, which James attempted to end through a proposed alliance with the Kingdom of Spain.[18]
In 1611, James employed Calvert to research and transcribe his tract against the Dutch Protestant theologian Conrad Vorstius (1569–1622).[19] The following year, Cecil died, and Calvert acted as one of the four executors of his will. The king's favourite, Sir Robert Carr, first Earl of Somerset (1587–1645), Viscount Rochester, assumed the duties of secretary of state and recruited Calvert to assist with foreign policy, in particular the Latin and Spanish correspondence.[20] Carr, soon raised to the earldom of Somerset, was not a success in the job, and fell from favour partly as a result of the murder of Thomas Overbury (1581–1613), to which Carr's wife Frances, the former Countess of Essex and later Somerset (1590–1632), pleaded guilty in 1615. Carr's place as James's principal favourite was now taken by the handsome George Villiers, 1st Duke of Buckingham (1592–1628), with whom James was said to have been infatuated.[21]
In 1613 the King commissioned Calvert to investigate Roman Catholic grievances in Ireland, along with Sir Humphrey Wynch (1555–1625), Sir Charles Cornwallis (XXX?-1629) and Sir Roger Wilbraham (1553–1616). The commission spent almost four months in Ireland, and its final report, partly drafted by Calvert, concluded that religious conformity should be enforced more strictly in Ireland, Catholic schools be suppressed, and bad priests removed and punished.[22] The King resolved not to reconvene the Parliament of Ireland until the Catholics "shall be better disciplined".[22] In 1616 James endowed Calvert with the manor of Danby Wiske in Yorkshire, which brought him into contact with Sir Thomas Wentworth, 1st Earl of Strafford (1593–1641), who became his closest friend and political ally.[23] Calvert was now wealthy enough to buy the Kiplin Hall estate in his home parish. (Today, the University of Maryland operates a research centre there, while the main building is a house museum owned by the Kiplin Hall Trust.)[17] In 1617 his social status received a further boost when he was knighted, then becoming Sir George Calvert.[22]
In 1619, Calvert completed his rise to power when James appointed him as one of the two principal secretaries of state. This followed the dismissal of Sir Thomas Lake (1567–1630) due to scandals, including his wife's indiscretions with state secrets.[10][24] Not emerging as a candidate until the end of the selection process, Calvert's appointment surprised him and most observers. Assuming he owed his promotion to the king's increasingly powerful favourite George Villiers (1592–1628) (later first Duke of Buckingham), he sent him a great jewel as a token of thanks. Villiers returned the jewel, saying he had had nothing to do with the matter.[25] Calvert's personal fortune was secured when he was additionally appointed a "commissioner of the treasury" with a pension of £1,000 pounds sterling and a subsidy on imported raw silk, which would later be converted to another £1,000 pension.[26]
Secretary of State
In Parliament, a political crisis developed over the king's policy of seeking a Spanish wife for Charles, Prince of Wales, as part of a proposed alliance with the Habsburgs.[27] In the parliament of 1621, it fell to Calvert to advocate the Spanish Match, as it came to be called, against the majority of Parliament, who feared an increase in Catholic influence on the state.[28] As a result of his pro-Spanish stance and defence of relaxations in the penal laws against Catholics, Calvert became estranged from many in the Commons, who were suspicious of his close familiarity with the Spanish ambassador's court.[29] Calvert also faced difficulties in his private life: his wife's death on 8 August 1622 left him the single father of ten children, the oldest of whom, Cecil, was sixteen years old.[30]
King James rewarded Calvert in 1623 for his loyalty by granting him a 2,300-acre (930-hectare) estate in County Longford, in the Irish province of Leinster, where his seat was known as the "Manor of Baltimore".[31] Calvert was increasingly isolated from court circles as the Prince of Wales, (heir to the throne) and George Villiers wrested control of policy from the ageing James. Without consulting the diplomatically astute Calvert, the prince and the duke travelled to Spain to negotiate the Spanish marriage for themselves, with disastrous results.[32] Instead of securing an alliance, the visit provoked a hostility between the two courts which quickly led to war. In a reversal of policy, Buckingham dismissed the treaties with Spain, summoned a war council, and sought a French marriage for the Prince of Wales.[33]
Resignation and conversion to Catholicism
As the chief parliamentary spokesman for an abandoned policy, Calvert no longer served a useful purpose to the English Royal Court, and by February 1624 his duties had been restricted to placating the Spanish ambassador.[34] The degree of his disfavour was shown when he was reprimanded for supposedly delaying diplomatic letters.[34] Calvert bowed to the inevitable. On the pretext of ill health, he began negotiations for the sale of his position, finally resigning the secretariat in February 1625.[35]
No disgrace was attached to Calvert's departure from office: the King, to whom he had always remained personally loyal, confirmed his place on the Privy Council and appointed him Baron Baltimore, in County Longford in Leinster in central Ireland.[36] Immediately after Calvert resigned, he converted to Roman Catholicism.[37]
The connection between Calvert's resignation and his conversion to Roman Catholicism was a complex one. George Cottington, a former employee of Calvert, suggested in 1628 that Calvert's conversion had been in progress a long time before it was made public.[38] George Abbot (1562–1633), the reigning Archbishop of Canterbury (and ecclesiastical head of the independent Church of England), reported that political opposition to Calvert, combined with his loss of office, had "made him discontented and, as the saying is, "Desperatio facit monachum", so hee apparently did turne papist, which hee now professeth, this being the third time that he hath bene to blame that way [sic]".[39] Godfrey Goodman, the Bishop of Gloucester, later claimed Calvert had been a secret Catholic all along ("infinitely addicted to the Catholic faith"), which explained his support for lenient policies towards Catholics and for the Spanish match.[40]
No-one had questioned Calvert's conformity at the time, and if he had been secretly Catholic, he had hidden it well. It seems more likely Calvert converted in late 1624. At the time, Simon Stock, a Discalced Carmelite priest reported to the Congregation Propaganda Fide[41] in Rome on 15 November that he had converted two Privy Councillors to Catholicism, one of whom historians are certain was Calvert.[42] Calvert, who had probably met Stock at the Spanish embassy in London, later worked with the priest on a plan for a Catholic mission in his new first Newfoundland Colony (off modern Canada).[43]
When King James I died in March 1625, his successor Charles I maintained Calvert's barony but not his previous place on the Privy Council.[44] Calvert then turned his attention to his Irish estates and his overseas investments. He was not entirely forgotten at court.[45] After Buckingham's dabblings in wars against Spain and France had ended in failure, he recalled Baltimore to court, and for a while may have considered employing him in the peace negotiations with Spain.[46] Though nothing came of Baltimore's recall, he renewed his rights over the silk-import duties, which had lapsed with the death of James I,[47] and secured Charles' blessing for his venture in the "New Found Land".
Colony of Avalon (Newfoundland)
Calvert had long maintained an interest in the exploration and settlement of the New World, beginning with his investment of twenty-five pounds in the second Virginia Company in 1609, and a few months later a more substantial sum in the East India Company, which he increased in 1614.[48] In 1620, Calvert purchased a tract of land in Newfoundland from Sir William Vaughan (1575–1641), a Welsh writer and colonial investor, who had earlier failed to establish a colony on the large subarctic island off the eastern coast of North America. He named the area of the peninsula as Avalon, after the legendary spot where Christianity was supposedly introduced to Roman Britain in ancient times.[49] The plantation lay on what is now called the Avalon Peninsula[50] and included the fishing station at "Ferryland".[51] Calvert almost certainly had a fishery project in mind at this stage.[52]
Calvert dispatched Captain Edward Wynne and a group of Welsh colonists to Ferryland, where they landed in August 1621, and set about constructing a settlement.[53] Wynne sent positive reports concerning the potential for local fisheries and for the production of salt, hemp, flax, tar, iron, timber and hops.[54] Wynne also praised the climate, declaring, "It is better and not so cold as England," and predicted that the colony would become self-sufficient after one year.[55] Others corroborated Wynne's reports: for example, Captain Daniel Powell, who delivered a further party of settlers to Ferryland, wrote: "The land on which our Governor [Calvert and/or Wynne] planted is so good and commodious, that for the quantity, I think there is no better in many parts of England"; but he added ominously that Ferryland was "the coldest harbour in the land".[56] Wynne and his men began work on various building projects, including a substantial house and the shoring up of the harbour. To protect them against marauding French warships, a recent hazard in the area, since the recent founding of New France in the interior (modern Lower Canada of the 18th and 19th centuries, Province of Quebec and Dominion of Canada) along the St. Lawrence River, Calvert employed the pirate John Nutt.[57]
The settlement appeared to be progressing so well that in January 1623, Calvert obtained a concession from King James for the whole of Newfoundland, though the grant was soon reduced to cover only the southeastern Avalon peninsula, owing to competing claims from other English colonists.[58] The final Charter constituted the province as a "county palatinate", officially titled the "Province of Avalon", under Calvert's personal rule.[59]
After resigning the Royal secretariat of state in 1625, the new Baron Baltimore made clear his intention to visit the colony: "I intend shortly," he wrote in March, "God willing, a journey for Newfoundland to visit a plantation which I began there some few years since."[60] His plans were disrupted by the death of King James I, and by the crackdown on Catholics with which King Charles I began his reign to appease his opponents. The new King required all privy councillors to take the oaths of supremacy and allegiance; and since Baltimore, as a Catholic, had to refuse, he was obliged to step down from that cherished office.[61] Given the new religious and political climate, and perhaps also to escape a serious outbreak of plague in England, Baltimore moved to his estates in Ireland. His expedition to Newfoundland had set sail without him in late May 1625 under Sir Arthur Aston, who became the new provincial Governor of Avalon.[62]
A reference by David Rothe, bishop of Ossary in Ireland, to a "Joane [also recorded as Jane] Baltimore now wife" of Calvert, reveals that Baltimore had recently remarried.[63]
From the time of his conversion in 1625 onwards, Baltimore took care to cater for the religious needs of his colonists, both Catholic and Protestant. He had asked Simon Stock to provide priests for the 1625 expedition,[64] but Stock's recruits arrived in England after Aston had sailed. Stock's own ambitions for the colony appear to have exceeded Baltimore's: in letters to De Propaganda Fide in Rome, Stock claimed the Newfoundland settlement could act as a springboard for the conversion of natives not only in the New World but also in China, the latter via a passage he believed existed from the east coast to the Pacific Ocean.[65]
Baltimore in Avalon
Baltimore was determined to visit his colony in person. In May 1626, he wrote to Wentworth:
“Newfoundland ... imports me more than in Curiosity only to see; for I must either go and settle it in a better Order than it is, or else give it over, and lose all the Charges I have been at hitherto for other Men to build their Fortunes upon. And I had rather be esteemed a Fool for some by the Hazard of one Month's journey, than to prove myself one certainly for six Years by past, if the Business be now lost for some want of a little Pains and Care.[66]”
Aston's return to England in late 1626,[67] along with all the Catholic settlers, failed to deter Baltimore, who finally sailed for Newfoundland in 1627, arriving on 23 July and staying only two months before returning to England.[68] He had taken both Protestant and Catholic settlers with him, as well as two secular priests, Thomas Longville and Anthony Pole (also known as Smith), the latter remaining behind in the colony when Baltimore departed for England. The land Baltimore had seen was by no means the paradise described by some early settlers, being only marginally productive;[69] as the summer climate was deceptively mild, his brief visit gave Baltimore no reason to alter his plans for the colony.
In 1628 he sailed again for Newfoundland, this time with his second wife Jane, most of his children,[70] and 40 more settlers, to officially take over as Proprietary Governor of Avalon.[71] He and his family moved into the house at Ferryland built by Wynne, a sizeable structure for the time, by colonial standards, and the only one in the settlement large enough to accommodate religious services for the community.[72]
Matters connected to religion were to bedevil Baltimore's stay in "this remote part of the worlde where I have planted my selfe [sic]". He sailed at a time when English military preparations were underway to relieve the Huguenots at La Rochelle. He was dismayed to find that the war with France had spread to Newfoundland, and that he had to spend most of his time fighting off French attacks on English fishing fleets with his own ships the Dove and the Ark.[73] As he wrote to Buckingham, "I came to builde, and sett, and sowe, but I am falne to fighting with Frenchmen [sic]". His settlers were so successful against the French that they captured several ships, which they escorted back to England to help with the war effort. Baltimore was granted the loan of one of the ships to aid in his defence of the colony, as well as a share of the prize money.[74]
Adopting a policy of free religious worship in the colony, Baltimore allowed the Catholics to worship in one part of his house and the Protestants in another. This novel arrangement proved too much for the resident Anglican priest, Erasmus Stourton—"that knave Stourton", as Baltimore referred to him—who, after altercations with Baltimore, was placed on a ship for England, where he lost no time in reporting Baltimore's practices to the authorities, complaining that the Catholic priests Smith and Hackett said mass every Sunday and "doe use all other ceremonies of the church of Rome in as ample a manner as tis used in Spayne [sic]".[75] and that Baltimore had the son of a Protestant forcibly baptised as a Catholic.[76] Although Stourton's complaints were investigated by the Privy Council, due to Baltimore's support in high places the case was dismissed.[77]
Baltimore had become disenchanted with conditions in "this wofull country", and he wrote to his old acquaintances in England lamenting his troubles.[78] The final blow to his hopes was dealt by the Newfoundland winter of 1628–9, which did not release its grip until May. Like others before them, the residents of Avalon suffered terribly from the cold and from malnutrition.[79] Nine or ten of Baltimore's company died that winter, and with half the settlers ill at one time, his house had to be turned into a hospital. The sea froze over, and nothing would grow before May. "Tis not terra Christianorum", Baltimore wrote to Wentworth.[80] He confessed to the king: "I have found...by too deare bought experience [that which other men] always concealed from me...that there is a sad face of wynter upon all this land".[80]
Baltimore solicited a new charter from the king. To found an alternative colony in a less hostile climate further south, he requested "a precinct" in Virginia, where he could grow tobacco.[81] He wrote to his friends Francis Cottington and Thomas Wentworth enlisting their support for this new proposal, admitting the impression his abandonment of Avalon might make in England: "I shall rayse a great deal of talke and discourse and be censured by most men of giddiness and levity [sic]".[82] The king, perhaps guided by Baltimore's friends at court, replied expressing concern for Baltimore's health and gently advising him to forget colonial schemes and return to England, where he would be treated with every respect: "Men of your condition and breeding are fitter for other imployments than the framing of new plantations, which commonly have rugged & laborious beginnings, and require much greater meanes, in managing them, than usually the power of one private subject can reach unto".[83]
Baltimore sent his children home to England in August. By the time the king's letter reached Avalon, he had departed with his wife and servants for Virginia.[83][84]
Attempt to found a Mid-Atlantic colony
In late September or October 1629, Baltimore arrived in Jamestown, where the Virginians, who suspected him of designs on some of their territory and vehemently opposed Catholicism, gave him a cool welcome. They gave him the oaths of supremacy and allegiance, which he refused to take, so they ordered him to leave.[85] After no more than a few weeks in the colony, Baltimore left for England to pursue the new charter, leaving his wife and servants behind.[86] In early 1630 he procured a ship to fetch them, but it foundered off the Irish coast, and his wife was drowned.[87] Baltimore described himself the following year as "a long time myself a Man of Sorrows".[88]
Baltimore spent the last two years of his life constantly lobbying for his new charter, though the obstacles proved difficult. The Virginians, led by William Claiborne, who sailed to England to make the case, campaigned aggressively against separate colonising of the Chesapeake, claiming they possessed the rights to that area.[89] Baltimore was short of capital, having exhausted his fortune, and was sometimes forced to depend on the assistance of his friends.[89] To make matters worse, in the summer of 1630 his household was infected by the plague, which he survived. He wrote to Wentworth: "Blessed be God for it who hath preserved me now from shipwreck, hunger, scurvy and pestilence..."[90]
His health declining, Baltimore's persistence over the charter finally paid off in 1632. The king first granted him a location south of Jamestown, but Baltimore asked the king to reconsider in response to opposition from other investors interested in settling the new land of Carolina into a sugar plantation.[91] Baltimore eventually compromised by accepting redrawn boundaries to the north of the Potomac River, on either side of the Chesapeake Bay.[92] The charter was about to pass when the fifty-two-year-old Baltimore died in his lodgings at Lincoln's Inn Fields, on 15 April 1632.[93] Five weeks later, on 20 June 1632, the charter for Maryland passed the seals.[94]
Legacy
In his will, written the day before he died, Baltimore beseeched his friends Wentworth and Cottington to act as guardians and supervisors to his first son Cecil, who inherited the title of Lord Baltimore and the imminent grant of Maryland.[96] Baltimore's two colonies in the New World continued under the proprietorship of his family.[97] Avalon, which remained a prime spot for the salting and export of fish, was expropriated by Sir David Kirke, with a new royal charter which Cecil Calvert vigorously challenged, and it was finally absorbed into Newfoundland in 1754.[98] Although Baltimore's failed Avalon venture marked the end of an early era of attempts at proprietary colonisation, it laid the foundation upon which permanent settlements developed in that region of Newfoundland.[99]
Maryland became a prime tobacco exporting colony in the mid-Atlantic and, for a time, a refuge for Catholic settlers, as George Calvert had hoped.[100] Under the rule of the Lords Baltimore, thousands of British Catholics emigrated to Maryland, establishing some of the oldest Catholic communities in what later became the United States.[100] Catholic rule in Maryland was eventually nullified by the re-assertion of royal control over the colony.
One hundred and forty years after its first settlement, Maryland joined twelve other British colonies along the Atlantic coast in declaring their independence from British rule and the right to freedom of religion for all citizens in the new United States.[101]
Notes
Fiske, John (1897). . Boston: Houghton Mifflin.
Hennesey, James (1981). American Catholics: A History of the Roman Catholic Community in the United States. Oxford University Press. ISBN0-19-503268-3.
Krugler, John D. (2004). . Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN0-8018-7963-9.
Middleton, Richard (3rd ed. 2002). Colonial America: A History. 1565–1776. Oxford, UK; Malden, MA: Blackwell Publishers. ISBN0-631-22141-7.
Pope, Peter Edward (2004). Fish into Wine: the Newfoundland Plantation in the Seventeenth Century. Chapel Hill: Published for the Omohundro Institute of Early American History and Culture, Williamsburg, Virginia, by the University of North Carolina Press. ISBN0-8078-2910-2.
Stewart, Alan (2003). The Cradle King: A Life of James VI & I. London: Chatto & Windus. ISBN0-7011-6984-2.
Texts on Wikisource:
(accessed 10 July 2013)
, from "The Governorship of Newfoundland and Labrador: Government House" website.
, from Dictionary of Canadian Biography Online
, from Encyclopædia Britannica, full-article free, latest online edition.
, from Maryland State Archives. Includes photographs and sources.
| https://en.wikipedia.org/wiki/George%20Calvert%2C%201st%20Baron%20Baltimore |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
322,
710,
1691,
2561,
3105,
4424,
4965,
5458,
6015,
6798,
7124,
8078,
12348,
14126,
16201,
17246,
18094,
18755,
18961,
19401,
20060,
21025,
21500,
22390,
22771,
23104,
23518,
24048,
24558,
25521,
26102,
26776,
27970,
28116,
28609,
28703,
28959,
29173
],
"plaintext_end_byte": [
321,
709,
1690,
2560,
3080,
4386,
4952,
5445,
6002,
6756,
7111,
8061,
12286,
14096,
16167,
17245,
18049,
18754,
18947,
19374,
20029,
21024,
21450,
22389,
22770,
23058,
23517,
24047,
24527,
25520,
26076,
26775,
27969,
28085,
28486,
28702,
28958,
29142,
29290
]
} | من هو الفريق المتوج بدوري أبطال أوروبا سنة 2019؟ | دوري أبطال أوروبا | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
دوري أبطال أوروبا ، والتي يشار إليها عادةً بدوري الأبطال فقط ، هي بطولة كرة قدم أوروبية سنوية ينظمها الاتحاد الأوروبي لكرة القدم منذ عام 1955 لأفضل أندية كرة القدم في أوروبا.[1][2]
تعد هذه البطولة هي أهم بطولة في كرة القدم على مستوى الأندية في العالم،[2][3][4] إذ تعدّ المباراة النهائية للبطولة أكثر الأحداث الرياضية السنوية مشاهدةً في جميع أنحاء العالم، فهي تجذب أكثر من 100 مليون مشاهد تلفزيوني.[5]
كانت البطولة، قبل عام 1993، تسمى رسميا كأس الأندية الأوروبية البطلة، وفي العادة يشار إليها باسم كأس أوروبا أو كأس أبطال أوروبا. وكانت البطولة في البداية بنظام خروج المغلوب وكان يلعب فيها بطل الدوري لكل دولة فقط إضافة إلى حامل اللقب الذي يشارك في النسخة التالية للدفاع عن لقبه. بدأت البطولة تتوسع في سنة 1990، حيث تم دمج مرحلة المجموعات من ذهاب وإياب وزيادة عدد الفرق. وفي عام 1993 تحولت إلى اسمها الجديد والحالي (دوري أبطال أوروبا) وتم زيادة عدد الفرق حتى أصبحت البطولة حاليا مكونة من 32 ناديا. لتبدأ النسخة الجديدة لدوري أبطال أوروبا في موسم 1992-93.[6]
في عام 2014 قرر اليوفا منح حامل لقب دوري أوروبا مقعد إضافي لدوري الأبطال (بخلاف مقاعد بطولته المحلية) وذلك بهدف رفع أهمية البطولة، مما جعل نادي إشبيلية يتأهل لدوري الأبطال 2015-16 رغم فشله في حصد أحد المراكز الأربعة المؤهلة، ليصبح الدوري الإسباني هو ثاني دوري في تاريخ البطولة يشارك بـ 5 أندية في دور المجموعات، علماً بأن أول دوري شارك بخمسة أندية هو الدوري الإنجليزي عام 2006 عندما شارك ليفربول (حامل لقب 2005) بمقعد إضافي لعدم تمكنه من التأهل عبر الأربعة مراكز الأولى في الدوري المحلي له.
فاز باللقب 22 ناديا مختلفا، 12 منهم فاز باللقب أكثر من مرة. يُعد ريال مدريد النادي الأكثر فوزاً باللقب،[7] حيث فاز بالبطولة 13 مرة، وهو أيضاً بطل النسخة الأخيرة لموسم 2017-18 بعد فوزه على ليفربول الإنجليزي بنتيجة 3-1، في المباراة التي أقيمت على ملعب إن إس كي أولمبيسكي بمدينة كييف الأوكرانية.[8][9]
نشأة البطولة
تصغير|يسار|باريس، مهد بطولة دوري أبطال أوروبا.
يعود الفضل في ولادة مسابقة دوري أبطال أوروبا، إلى صحافيين فرنسيين كانوا يعملون في الرياضية الفرنسية،[6] وعلى رأسهم غابريال هانو الذي اقترح إنشاء كأس أوروبا للأندية في عام 1954 ثم كتب زميله جاك دو ريزويك مقالاً يقترح فيه مشروع كأس أوروبا للأندية، ولاقى هذا الاقتراح ردود فعل إيجابية في القارة العجوز، وتبع ذلك قيام جاك فيران من ليكيب أيضاً كتابة مسودة لنظام البطولة في 25 كانون الثاني/يناير من العام 1955، وفي اليوم الثالث من شباط/فبراير من العام 1955 نشرت الصحيفة الفرنسية قائمة بأسماء الأندية لخوض النسخة الأولى من كأس أوروبا للأندية ولبت هذه الأندية الدعوة، خصوصاً أن الاتحاد الدولي لكرة القدم لم يمانع إنشاء المسابقة بعد أن وافق على المشروع المقدم من الصحيفة.[6]
تاريخ
النظام القديم
بدات البطولة عام 1954 تحت مسمي (كأس الأندية الأوروبية الأبطال) وفي العادة يشار إليها باسم كأس أوروبا أو كأس أبطال أوروبا. وكانت البطولة في البداية بنظام خروج المغلوب وكان يلعب فيها بطل الدوري لكل دولة فقط. بدأت البطولة تتوسع في سنة 1990، حيث تم دمج مرحلة المجموعات من ذهاب وإياب وزيادة عدد الفرق.
1954 - 1970
هيمن ريال مدريد الإسباني على النسخات الأولى من المسابقة فحصد أول خمسة ألقاب (1955-1960) قبل أن يكسر احتكاره نادي بنفيكا البرتغالي في عامي 1961 و1962 بعدها دخلت الأندية الإيطالية بقوة ممثلة بإيه سي ميلان عامي 1963 و1969 وإنتر ميلان الإيطالي الذي توج مرتين متتاليتين عامي 1964 و1965.
1980 - 1970
جاء دور الهيمنة الهولندية في بداية السبعينيات إذ حصد أياكس أمستردام ثلاثة ألقاب متتالية من عام 1971 وحتى عام 1973 ثم ناب عنه بايرن ميونخ الألماني الذي حقق ثلاثية أيضاً (من 1974 حتى 1976)، وفي المواسم الستة التي تلت حصدت الأندية الإنكليزية ألقاب المسابقة، فتوج ليفربول عامي 1977 و1978 ونوتنغهام فورست عامي 1979 و1980.
1980 - 1992
فاز ليفربول في عام 1981 وأستون فيلا في عام 1982، وفي نهاية الثمانينات، برز نادي إيه سي ميلان الإيطالي، إذ تمكن من الفوز بنسختي 1989 و1990 وفرض نفسه أحد أقوى الأندية في المسابقة في هذه الحقبة.
فاز نادي الميلان بلقب عام 1990 وكان عام 1991 عام سعيد علي نادي ريد ستار بلغراد حيث استطاع أن يفوز باول لقب له. ولاه عام 1992 أيضا كان عامًا سعيد لنادي برشلونة الإسباني الذي استطاع أن يحصد أول بطولة له بعد فوز 1-0 علي سامبدوريا الإيطالي.
النظام الحديث (الحالي)
في عام 1992 قرر الاتحاد الأوروبي لكرة القدم تغيير البطولة وتحولت الي الي اسمها الجديد والحالي (دوري أبطال أوروبا) وتم زيادة عدد الفرق حتى أصبحت البطولة حاليا مكونة من 32 ناديا.
1992 - 2000
كان نادي اوليمبك مارسيليا علي موعد مع أول لقب له في بطولة دوري ابطال أوروبا في شكلها الجديد 1993.وعاد ايه سي ميلان الي منصة التتويج بعد أن فاز بلقب سنة 1994. كانت أعوام 1996 و1997 و1998 أعوام التألق ليوفنتوس الإيطالي في تاريخه، حيث استطاع أن يصل إلى نهائي البطولة 3 مرات علي التوالي لكنه لم يحرز اللقب إلا عام 1996 وفشل عامي 97 و 98.[6][10] كانت أغرب النهائيات في البطولة من نصيب مانشستر يونايتد، الذي خطف الفوز في الدقيقة الأخيرة من مباراته مع بايرين ميونخ عام 1999 حيث تمكن من إحراز هدفين في الدقيقة الأخيرة ليفوز بالمباراة النهائية.[11][12]
2000 - الآن
عاد ريال مدريد من جديد إلى الساحة بفريقه الذهبي للهيمنة علي البطولة حيث أستطاع أن يحصد ثلاثة ألقاب خلال خمسة أعوام (1998 و2000 و2002). شهدت أيضا هذه الفترة بزوغ اسم فالنسيا الإسباني بشكل قوي حيث استطاع التأهل إلى نهائي البطولة عامي 2000 و2001 إلا أنه لم يتمكن من الفوز بالبطولة. استطاع بايرن ميونخ حصد لقبه الرابع عام 2001 وجاء بعده إيه سي ميلان بلقبه السادس عام 2003. وفي عام 2004 تمكن نادي بورتو بقيادة مدربه الشاب جوزيه مورينهو من إحراز اللقب في مفاجاة كبيرة من نوعها.[13][14]
وفي عام 2005 جرت المباراة الأكثر دراماتيكياً وتقلباً في تاريخ هذه البطولة، فبعد أن تقدم نادي أيه سي ميلان علي نظيره ليفربول بثلاثة أهداف نظيفة تمكن الأخير في وقت قياسي من احراز التعادل حتى وصلوا إلى ركلات الترجيح، وتمكن ليفربول من إحراز الفوز باللقب وقتها. كانت سنة 2006 سنة التألق للآرسنال، ليكون النادي الإنجليزي على موعده مع أول نهائي له في البطولة، إلا أنه اصطدم بطموح نادي برشلونة المميز وقتها، ليفوز باللقب الثاني له. وتمكن ناديي أي سي ميلان ومانشستر يونايتد من احراز لقبي 2007 و2008 حتى عاد نادي برشلونة من جديد لاحراز اللقب عام 2009، واستمر نجاحهم في البطولة التالية إلا أنهم اصطدموا بفريق إنتر ميلان الذي عاد بقوة بعد غياب 54 عامًا عن البطولة والذي أطاح بهم في المبارة قبل النهائية، واستطاع احراز البطولة عام 2010 في النهائي أمام بايرن ميونخ. عاد برشلونة مرة أخرى ليحرز اللقب عام 2011 بعد فوزه على مانشستر يونايتد في النهائي المثير بنتيجة 3-1 ليحقق لقبه الرابع، ويتساوى في عدد الألقاب مع من أياكس أمستردام الهولندي. وفي عام 2012 استطاع تشلسي الانتصار على بايرن ميونخ بركلات الترجيح ليحرز أول لقب له في تاريخ البطولة،[14][15][16] وفي عام 2013 وبعد خسارته لنهائي 2010 و 2012 عاد نادي بايرن ميونخ من جديد لاحراز اللقب القاري للمرة الخامسة في تاريخه، وفي عام 2014 وبعد 12 سنة من غياب عاد ريال مدريد بعد إنتصاره على أتلنتيكو مدريد لاحراز اللقب للمرة العاشرة في تاريخه، وفي عام 2015 تمكن نادي برشلونة من إحراز لقبه الخامس بعد فوزه على يوفينتوس بنتيجة 3-1 وفي عام 2016 تمكن ريال مدريد للمره الحادية عشر في تاريخه باحراز اللقب بعد فوزه على أتلتيكو مدريد بركلات الترجيح 5/3 وهي المرة الثاني الذي يتفوق فيها النادي الأبيض على غريمه أتلتيكو مدريد في نهائي دوري أبطال.[17] ليعود النادي الملكي في 2017 للتتويج مرة أخرى للمرة الثانية على التوالي كأول نادي في تاريخ البطولة يحقق هذا الإنجاز بعد فوزه في النهائي 4–1 على يوفنتوس في كارديف. ومرةً أخرى يعود ريال مدريد في العام التالي 2018 ليُحقق فوزه الثالث على التوالي والرابع في خمسة مواسم بعد أن تغلب في نهائي الأبطال أمام نادي ليفربول بنتيجة 3-1 في كييف في أوكرانيا.
أحداث تاريخية
كارثة ميونخ الجوية
لم يكتب لفريق مانشستر يونايتد الإنجليزي العريق في الخمسينيات العمر الطويل وذلك بسبب حادثة مروّعة راح ضحيتها معظم عناصر الفريق العائد من بلغراد يوم السادس من شباط/فبراير من عام 1958، وفي هذا اليوم المشؤوم، كان مصير الرحلة الجوية المتجهة من بلغراد إلى إنجلترا التحطم فوق مدينة ميونخ الألمانية بعد اصطدامها بمنزل وانشطارها إلى نصفين، فقتل على الفور سبعة لاعبين ومدربين وصحافيين وبعض من أفراد الطاقم كما جُرح العديد من بينهم نجم الفريق وأفضل لاعبي العالم في تلك الحقبة وهو دانكن إدواردز الذي توفي بعد 15 يوماً متأثراً بجراحه وهو لم يتجاوز الحادية والعشرين من العمر، ومن بين الناجين، كان المدرب مات بسبي الذي تعرض لجراح خطيرة وصارع طويلاً بين الحياة والموت، والنجم بوبي تشارلتون وبيل فولكس والحارس هاري غريغ، واللافت أن مانشستر يونايتد بعد عشر سنوات فاز بدوري أبطال أوروبا على حساب بنفيكا البرتغالي بقيادة بسبي وبوجود ناجيين من حادثة ميونخ، وهما فولكس وتشارلتون، الذي اختير أفضل لاعب في العالم هذا العام خصوصاً بعد قيادته إنجلترا للفوز بكأس العالم لسنة 1966.[10][18][19]
كارثة ملعب هيسل
وقعت كارثة ملعب هيسل في بلجيكا بتاريخ 29 أيار/مايو سنة 1985، قبل بداية مباراة نهائي كأس الأندية الأوروبية البطلة لذلك العام، بين نادي ليفربول الإنجليزي ونادي يوفنتوس الإيطالي. فقد إنهار جدار تحت ضغط الجمهور كنتيجة لأعمال شغب مما أسفر عن مصرع 39 شخصاً منهم 32 من مشجعي يوفينتوس، وإصابة 600 شخصاً.[20] وكان سبب الكارثة أن مجموعة كبيرة من مشجعي ليفربول قامت قبل بداية المباراة بكسر السياج الفاصل بينهم وبين جماهير منافسهم يوفنتوس، فاندفع قسم كبير من جماهير يوفنتوس إلى الجدار الصلب، بينما بقي الكثير من الأشخاص جالسين، وحصل بعض التدافع بين مشجعي الفريقين وأولئك الذين لا دخل لهم، أدّى في النهاية إلى انهيار الجدار.[20] هرب الكثير من الجمهور إلى أعلى المدرجات حفاظًا على سلامتهم، بينما لقي الكثيرون مصرعهم أو أصيبوا إصابات بالغة. ورغم هذا تقرر لعب المباراة على الرغم من الكارثة، وذلك من أجل منع مزيد من العنف. أدّت هذه المأساة إلى حظر جميع الأندية الإنجليزية من اللعب في المسابقات الأوروبية من قبل الاتحاد الأوروبي لكرة القدم، (رفع الحظر عام 1990)، كما استبعد نادي ليفربول سنة إضافية، وتم تحويل عدد من أفراد جماهيره إلى المحاكمة بتهمة القتل غير المتعمد. وصفت الكارثة لاحقاً بأنها "الساعة الأحلك في في تاريخ منافسات الاتحاد الأوروبي".[10][21]
فضيحة مارسيليا 1993
بعد سقوطه بضربات الترجيح في نهائي بطولة سنة 1991، أمام نادي ريد ستار بلغراد اليوغوسلافي، تمكن نادي مارسيليا الفرنسي، الذي يرأسه رجل الأعمال المثير للجدل برنار تابي، من الفوز في نهائي سنة 1993، الذي أقيم في ألمانيا، على حساب إيه سي ميلان الإيطالي بهدف وحيد، جاء من توقيع نجم الفريق بازيل بولي من رأسية، وكان ذلك أول فوز لأحد الأندية الفرنسية في المسابقات الأوروبية. ولم تدم فرحة الفريق المتوسطي طويلاً إذ ظهرت فضيحة الرشوة الشهيرة التي تورط بها مرسيليا مع فريق فالنسيا في الدوري، فأُسقط النادي إلى دوري الدرجة الثانية وحُرم أيضاً من المشاركة في دوري الأبطال في موسم 1993-1994.[10][22][23]
أيضا تم إجراء فحص للمنشطات للاعبي الفريق الفرنسي بعد المباراة، وعلى الرغم من أن نتائج الفحص كانت ايجابية، وأثبتت تعاطي كل اللاعبين للمنشطات المحظورة، إلا أن سحب البطولة من النادي الفرنسي لم يحصل. وفي عام 2006 اعترف أحد اللاعبين القدامى في نادي مرسيليا، وهو جان جاك إيدلي، بتناوله المنشطات في كتابه الذي يتكلم عن مسيرته الذاتية وقامت إدارة نادي الميلان بمخاطبة الويفا من أجل ارجاع اللقب، ولا يزال النقاش حول هذا الأمر غير محسوم حتى الآن.[24][25][26]
ما يتعلق بالبطولة
الكأس
صُممت الكأس الجديدة على يد الصائغ السويسري جورج ستادلمان، الذي صبّها من الفضة الخالصة، ويبلغ وزن هذه الكأس 8 كيلوغرام، وتقدر قيمتها بنحو 10 الآف فرنك سويسري، وقد نُقش عليها عبارة "كأس بطل الأندية الأوروبية" . يمنح البطل نسخة مقلدة عن هذه الكأس يصل وزنها إلى حوالي 80% من وزن الأصلية، ليحتفظ بها دائمًا. أما الكأس الاصلية فتعود إلى الاتحاد الأوروبي في العام التالي.[27]
بدأ الاتحاد الأوروبي في منح الجائزة للبطل بدءً من موسم 1966-67 ويُعتبر نادي سيلتيك أول من فاز بالكأس الحديثة.
الشعار
صُمم شعار دوري أبطال أوروبا، المعروف باسم "كرة النجوم"، بالتوافق مع كتابة النشيد الرسمي للبطولة، وعرضا لأول مرة خلال بطولة 1992-1993. يتألف الشعار من ثمانية نجوم سوداء تمثل الأندية الثمانية التي كانت تلعب في البطولة في ذلك الوقت.[28]
النشيد الرسمي
هو النشيد الرسمي المستخدم في مباريات دوري أبطال أوروبا. قام بتأليفه الملحن الإنجليزي توني بريتن عام 1992، مقتبسا عدد من كلماته من أشعار جورج فريدريك هاندل "الكاهن الصادق" من أناشيد التتويج. أنشدت الأغنية في الاوركسترا الملكية في لندن بواسطة أكاديمية سان مارتن، وتم غنائها بثلاث لغات وهي: الإنجليزية والفرنسية والألمانية، وتصل مدتها إلى 4 دقائق.[29]
الرعاة الرسميون
علي غرار كأس العالم لكرة القدم، تقوم عدة شركات متعددة الجنسيات برعاية دوري أبطال أوروبا، على النقيض من الدوري الممتاز، والدوري الفرنسي، والدوري الإسباني، أو دوري الدرجة الأولى الإيطالي ذات الراعي الرئيسي الواحد. سًمح لثماني شركات كحد أقصى برعاية دوري أبطال أوروبا ابتداءً من عام 1992، حيث يجري تخصيص لوحات إعلانية خاصة بكل شركة في محيط الملعب، وكذلك وضع شعارها في مرحلة ما قبل وبعد المباراة وأثناء المقابلات وعلى تذاكر المباريات. وأيضا تظهر إعلاناتها التجارية قبل المباريات بشرط ألا تتعارض مع إعلانات القناة التي تتولى البث.[30][31]
وبدأً من مرحلة خروج المغلوب من دوري أبطال أوروبا 2012–13 قامت اليوفا ببث الإعلانات على شاشات LED في ملاعب البطولة، وتشمل أيضا جميع المباريات حتى المباراة النهائية، وتخطط اليوفا لتطبيق التجربة أيضا مع مباريات التصميفات ودور المجموعات.[32]
الرعاة الرئيسيون للبطولة:
ماستركارد[33]
سوني كمبيوتر إنترتينمنت ويتم الإعلان عن منجاتها خلال البطولة ومنها:[34]
بلاي ستيشن.
سوني إكسبريا [35]
نيسان موتورز[36]
غازبروم[37]
هاينكن (فيما عدا فرنسا وكازخستان وسلوفينيا ومناطق من إسبانيا وتركيا، حيث تمنع هذه الدول إعلانات الخمور، ويتم استبدالها بإعلانات أخرى، مثل لافتات "فن الرسم بالطباشير" في النرويج، ولافتات "افتح عالمك" في كل من إسبانيا وفرنسا وسويسرا، وشعارات "لا للعنصرية" في روسيا، وشعار Respect في كلا من تركيا وكازاخستان).[38][39][40]
ماستر كارد.[41][42][43]
يونكريديتو[44]
إتش تي سي[45]
تبرز أيضا شركة أديداس بصفتها راعيا ثانويا، حيث تقوم بصناعة الكرة المستخدمة في المباريات وغيرها من الأدوات الرياضية للبطولة،[46][47] وأيضا شركة كونامي بلعبتها الشهيرة "برو إيفيلوشن سوكر" كلعبة رسمية للبطولة.[48][49]
بعض الأندية أيضا تقوم بوضع إعلانات لهؤلاء الرعاة على قمصان لاعبيها، ولكن عند خوض المباراة على أرض دولة تمنع إعلانات معينة يتم استبدالها بإعلانات أخرى.[50][51][52]
القنوات الناقلة للبطولة
تصغير|إستديو البث المباشر لدوري أبطال أوروبا.
يمنح الاتحاد الأوروبي لكرة القدم حق البث التلفزيوني وفقا للمناطق، ويقوم ببيع الحقوق كاملة لشركة أو عدة شركات، والتي تقوم بدورها بتوزيعه إما على محطات أخرى أو تقوم بتوزيعها مباشرة.
يتم منح حقوق عرض مبارات دوري أبطال أوروبا مباشرة من قبل الاتحاد الأوروبي للقنوات الرسمية التي تقام فيها المباريات علي أرضها، كما يحق للدول الأعضاء في الاتحاد الأوروبي أيضا إذاعة مباراة واحدة على الأقل من كل المباريات (تشمل كلا من ليلة الثلاثاء والاربعاء)، ويجب أن تذاع على القنوات المفتوحة.
أما القنوات التي تتولى البث: TF1 في فرنسا، 20.45 CET في روسيا، محطة سكاي سبورتس التلفزيونية في المملكة المتحدة، SportTV في البرتغال، قناة بي إن سبورت في منطقة الشرق الأوسط وشمال أفريقيا، إضافة إلى قنوات أخرى مثل: TVR، SportTV، DigiSport، RTP، RAI، ITV / STV وشبكة سكاي سبورتس التلفزيونية.[53]
إيرادات البطولة
يتولّى الاتحاد الأوروبي لكرة القدم إدارة وتنظيم إيرادات دوري أبطال أوروبا، ومصادر هذه الايرادات متعددة، أهمها: حقوق البث التلفزيوني والرعاة ومبيعات الهدايا..الخ.[54] لا تحتسب مبيعات تذاكر المباريات ضمن الإيرادات، حيث تذهب مباشرة إلى الفريق المستضيف فقط، باستثناء المباراة النهائية التي تلعب على أرض محايدة، حيث يحصل الفريقين على حصة متساوية منها.[55] على سبيل المثال في موسم 2010 تم منح مبلغ 3.42 مليون يورو إلى كل من بايرن ميونيخ الألماني وإنتر ميلان الإيطالي، بعد أن خاضا مباراة حضرها 56,921 متفرج في ملعب سانتياغو بيرنابيو في مدريد.[56]
ويتم توزيع العائدات التي جُمعت من قبل الاتحاد الأوروبي علي الأندية المشاركة في البطولة والأندية المشاركة في مرحلة التصفيات، وعلى الأندية التي تتبع الاتحادات الوطنية المشاركة في البطولة بنظام "التضامن"، وأيضا على الاتحادات التي لا تلعب في البطولة.[57][58][59][60] وفيما يلي جدول توزيع هذه الايرادات لموسم 2009- 2010:
نظام البطولة
يشارك في هذه البطولة 76 ناديا من 52 دولة أوروبية تابعة للاتحاد الأوروبي لكرة القدم، فيما عدا ليختنشتاين (لانها لا تنظم مسابقة دوري محلي). ويتم ترتيب النوادي وفقا لتصنيف الاتحاد الأوروبي لكرة القدم، الذي يُجري التقييم اعتمادا على قوة الدوري المحلي وأداء الفرق في المسابقات الأوروبية خلال السنوات الأربع الأخيرة. وبعد ذلك يتم تحديد عدد الفرق المشاركة على النحو التالي:[61][62]
اتحادات 1-3 يتأهل منها أربعة فرق.
اتحادات 4-6 يتأهل منها ثلاثة فرق.
اتحادات 7-15 يتأهل منها فريقين.
اتحادات 16–53 يتأهل منها فريق واحد (باستثناء ليختنشتاين).
حامل اللقب السابق يتم منحه مدخل استثنائي إذا لم يتأهل لدوري الابطال عبر ترتيبه في الدوري المحلي، ويتأهل للبطولة على حساب أخر نادي متأهل عبر بطولته المحلية والذي يذهب لدوري أوروبا، فمثلاً لم تتمكن تشيلسي (حامل لقب 2012) من حسم أحد المراكز الأربعة في الدوري والتي تؤهل للبطولة، مما جعلها تتأهل لبطولة 2013 بينما نادي توتنهام (صاحب المركز الرابع) تأهل إلى دوري أوروبا.
الفائز ببطولة دوري أوروبا يتم أيضًَا منحه مدخل اضافي لدوري الأبطال إذا لم يتأهل عن طريق الدوري المحلي، وهذا المقعد لا يؤثر على حصة الدوري المحلي.
أدناه هو تصنيف الاتحاد الأوروبي للدول الأعضاء خلال عام 2011-2012:[63]
تصنيف الاتحادات
يتم وضع هذا الترتيب من قبل الاتحاد الأوروبي لكرة القدم كل عام، وذلك وفقاً لأداء فرق الدول الأعضاء في المسابقات الأوروبية من 2010-11 إلى 2014-15، مع البطولة الحالية أيضاً.
هذا التصنيف اعتبارا من 6 يونيو 2015:[64][65][66]
[67][68]
تقسيم الأندية والأدوار
دور التصفيات الأولية
[73]
دوري الإقصاء
عدد الفرق في هذا الدور 12 فريق مكونة من الأتي كالآتي:
17 فريق وهم الفائزين في مرحلة التصفيات الثالثة (ابطال).
4 فريق وهم الفائزين في مرحلة التصفيات الثالثة (غير ابطال).
2فرق ابطال أتحادات (تصنيف 12-13)
ويتم إجراء قرعة ويلاعب كل فريق الآخر بنظام الذهاب والإياب ليتأهل منهم 6 فرق لدوري المجموعات.[69][70][71][72]
مرحلة المجموعات
يتكون مرحلة المجموعات من 32 فريقاً يتأهل إليه على النحو التالي:[74]
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%8A%20%D8%A3%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%84%20%D8%A3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%A7 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
214,
641,
1001,
1552,
1792
],
"plaintext_end_byte": [
213,
640,
1000,
1542,
1781,
1957
]
} | Onko Juha Hänninen suomalainen nyrkkeilijä? | Juha Hänninen | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} | Juha Pekka Hänninen (s. 11. syyskuuta 1959 Oulu) on suomalainen nyrkkeilijä, kunnallispoliitikko, sekä teologian maisteri[1]. Hänninen aloitti Oulun kaupunginvaltuuston puheenjohtajana 15. kesäkuuta 2015.[2]
Hänninen aloitti urheilu-uransa 1976 Oulun Tarmon nyrkkeilyseurassa ja ensimmäisen kansallisen ottelunsa hän kävi jo vuonna 1976. Suomen mestaruuden alle 81 kilon sarjassa Juha Hänninen voitti neljänä vuonna peräkkäin, 1981–1984. Nyrkkeilyn EM-kilpailuihin hän osallistui vuosina 1981 ja 1983, selviten jälkimmäisenä vuonna toiselle kierrokselle. Los Angelesin olympialaisissa Juha Hänninen edusti Suomea 1984.
Vuonna 1988 Hänninen aloitti Oulussa yleisölle suunnatun kuntonyrkkeilyharrastuksen. Vuosien kuluessa Oulun kuntonyrkkeilijät ry on kasvanut yhdeksi Oulun suosituimmista harrastepohjalta toimivista liikuntapalvelujen tarjoajista. Nykyään kuutena päivänä viikossa järjestettävissä harjoituksissa käy useita satoja liikunnan harrastajia joka viikko.
Ammatiltaan Hänninen on opistoupseeri, sotilasarvoltaan majuri (ylennys 4.6.2017 Puolustusvoimain lippujuhlan päivänä). Hän jäi eläkkeelle Oulun sotilaspiirin turvallisuuspäällikön tehtävistä vuonna 2010. Hänninen on toiminut vuodesta 2000 lähtien ensin sitoutumattomana, myöhemmin kokoomuslaisena Oulun kaupunginvaltuutettuna ja Kokoomuksen valtuustoryhmän puheenjohtajana vuodesta 2011. Kaupunginvaltuustossa hän on ajanut voimakkaasti terveyteen, liikuntaan, nuorten hyvinvointiin ja vanhuspalveluihin liittyviä asioita.
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Siukonen, Markku| title = Urheilukunniamme puolustajat – Suomen olympiaedustajat 1906–2000| publisher = Graface Jyväskylä| year = 2001| id = ISBN 951-98673-1-7| page = 82}}
Viitteet
Luokka:Oulun kaupunginvaltuutetut
Luokka:Kansallisen Kokoomuksen poliitikot
Luokka:Vuonna 1959 syntyneet
Luokka:Suomalaiset nyrkkeilijät
Luokka:Elävät henkilöt
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Juha%20H%C3%A4nninen |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
1343,
2459,
3913,
4850,
7102,
9167,
11474,
13618,
14322,
16136,
16686,
17680,
19538,
21322,
22275,
23576,
24936,
25792,
27566,
30110,
31991,
33229,
35037,
36494,
37837,
39104,
40074,
42217,
43371,
43808,
45066,
46007,
47288,
48176,
50769,
52121,
52926,
54810,
56207,
57796,
60393,
61663,
62865,
63407,
64702,
65459,
67165,
68849,
69621,
70318,
71958,
72809,
74781,
76692,
77616,
78781,
79529,
82049,
82790,
83668,
83882,
85400,
86094,
87339,
87760,
88933,
90147,
90327,
91068,
91701,
92689,
93593,
94728,
95858,
97113,
98071,
99322,
99974,
101449,
102441,
102803,
102914
],
"plaintext_end_byte": [
1342,
2458,
3912,
4849,
7076,
9166,
11435,
13617,
14321,
16135,
16654,
17679,
19537,
21285,
22258,
23575,
24899,
25791,
27537,
30095,
31989,
33171,
35036,
36493,
37814,
39103,
40073,
40688,
43370,
43785,
45065,
46006,
47262,
48175,
50680,
52120,
52925,
54809,
56161,
57795,
60348,
61662,
62768,
63406,
64701,
65423,
67164,
68848,
69619,
70247,
71957,
72808,
74780,
76665,
77615,
78780,
79528,
82048,
82787,
83667,
83853,
85374,
86093,
87247,
87759,
88932,
90145,
90270,
91067,
91700,
92628,
93592,
94727,
95857,
97112,
98070,
99279,
99973,
101448,
102410,
102689,
102872,
103097
]
} | భూమికి ఎన్ని పేర్లు ఉన్నాయి? | భూమి | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
సౌరకుటుంబం లోని గ్రహాల్లో భూమి ఒకటి. సూర్యుడి నుండి మూడవ గ్రహం. మానవునికి తెలిసిన ఖగోళ వస్తువుల్లో జీవం ఉన్నది భూమి ఒక్కటే. రేడియోమెట్రిక్ డేటింగు ద్వారాను, ఇతర ౠజువుల ద్వారానూ భూమి ఏర్పడి 450 కోట్ల సంవత్సరాల కిందట ఏర్పడిందని తేలింది.[10][11][12] భూమి గురుత్వశక్తి అంతరిక్షంలోని ఇతర వస్తువులపై, ముఖ్యంగా సూర్య చంద్రులపై - ప్రభావం చూపిస్తుంది. భూమి సూర్యుని చుట్టూ 365.26 రోజులకు ఒక్కసారి పరిభ్రమిస్తుంది. దీన్ని ఒక భూసంవత్సరం అంటారు. ఇదే కాలంలో భూమి 366.26 సార్లు తన చుట్టూ తాను తిరుగుతుంది. దీన్ని భూభ్రమణం అంటారు.
భూమి భ్రమణాక్షం దాన్ని పరిభ్రమణ కక్ష్యాతలానికి లంబంగా కాక, వంగి ఉంటుంది. ఈ కారణంగా ఋతువులు ఏర్పడుతున్నాయి.[13] భూమి చంద్రుల గురుత్వ శక్తుల పరస్పర ప్ర్భాఅవాల కారణంగా సముద్రాల్లో ఆటుపోట్లు కలుగుతున్నాయి. ఈ కారణంగానే భూమి తన కక్ష్యలో స్థిరత్వాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఈ కారణం వల్లనే భూ భ్రమణ వేగం క్రమేపీ తగ్గుతుంది.[14] భూమి సౌరవ్యవస్థలో అత్యంత సాంద్రత కలిగిన గ్రహం. సౌరవ్యవస్థలోని నాలుగు రాతి గ్రహాల్లోనూ ఇది అతి పెద్దది.[15]
భూగోళం యొక్క బాహ్య పొరను ఎన్నో ఫలకాలుగా లేదా టెక్టోనిక్ ప్లేట్లుగా విభజించవచ్చు. ఆ పొరలు ఎన్నో లక్షల సంవత్సరాలుగా ఉపరితలంపై ప్రయాణిస్తూ వస్తున్నాయి. భూమి మీద దాదాపు 71 శాతం ఉపరితలం ఉప్పునిటితో కప్పబడి ఉంది.[16] మిగిలిన భాగంలో ఖండాలు, ద్వీపాలూ ఉన్నాయి. వీటిలో కూడా నదులు, సరస్సులు మొదలైన రూపాల్లో నీరు ఉంది. జీవానికి అవసరమైన ద్రవరూపంలోని నీరు, సౌరవ్యవస్థలోని వేరే ఏ గ్రహంలోనూ లేదు. ఎందుకంటే ఇతర గ్రహాలు మిక్కిలి వేడిగా లేదా చల్లగా ఉంటాయి. అయినా పూర్వం అంగారక గ్రహంపై ద్రవ నీరు ఉండినట్లు నిర్ధారించబడింది. అది ఇప్పుడు కూడా ఉండే అవకాశాలు ఉన్నాయి.
భూమి ధ్రువాల్లో అధిక భాగాన్ని మంచు కప్పేసి ఉంటుంది. అంటార్కిటికా మంచు ఫలకం, ఆర్కిటిక్ సముద్రపు మంచు పలకలూ ఇందులో భాగం. భూమి అంతర్భాగంలో ఇనుముతో కూడిన కోర్ (గర్భం), దాని చుట్టూ ద్రవ ఇనుముతో ఉండే బాహ్య గర్భం ఉన్నాయి. ఈ ద్రవ ఇనుము కారణంగా భూమికి అయస్కాంత శక్తి ఏర్పడింది. బాహ్య గర్భం వెలుపల మ్యాంటిల్ ఉంటుంది. ఇదే టెక్టోనిక్ ప్లేట్లకు చలనం కలిగిస్తుంది.
భూమి ఏర్పడిన తొలి 100 కోట్ల సంవత్సరాల్లోపే సముద్రాల్లో జీవం ఉద్భవించింది. అది భూ వాతావరణాన్ని, భూ ఉపరితలాన్నీ ప్రభావితం చేసింది. దాంతో ఏరోబిక్, ఎనరోబిక్ జీవాలు తామరతంపరగా వృద్ధి చెందాయి. కొన్ని భూభౌతిక ఋజువుల ప్రకారం, 410 కోట్ల సంవత్సరాల కిందటే భూమిపై జీవం ఉద్భవించింది. అప్పటి నుండి, సూర్యుని నుండి భూమి ఉన్న దూరం, భూమి భౌతిక లక్షణాలు వగైరాలు జీవులు వృద్ధి చెందటానికి కారణమయ్యాయి.[17][18] భూమి చరిత్రలో, జీవ వైవిధ్యం దీర్ఘ కాలాల పాటు వృద్ధి చెందింది. కొన్ని సార్లు సామూహికంగా అంతరించి పోయాయి. భూమిపై జీవించిన జీవజాతుల్లో 99% వరకూ [19] అంతరించి పోయాయి.[20][21] ప్రస్తుతం ఉన్న జీవజాతుల సంఖ్యపై అంచనాలు వివిధాలుగా ఉన్నాయి;[22][23][24] చాల జాతులను ఇంకా గుర్తించలేదు.[25] 760 కోట్ల పైచిలుకు మానవులు భూమిపై నివసిస్తూ, భూమి జీవావరణంపై, దాని సహజవనరులపై ఆధారపడి ఉన్నారు.[26] మానవులు అనేక సమాజాలు, సంస్కృతులను ఏర్పరచారు. రాజకీయంగా ప్రపంచంలో 200 సార్వభౌమిక రాజ్యాలున్నాయి.
కాలగతిలో
శాస్త్రవేత్తలు భూగ్రహం ఆవిర్భావానికి సంబంధించిన విషయాలను చాలా లోతుగా అధ్యాయనం చేసారు.సౌర వ్యవస్థ 4.5672 ± 0.0006 నూరు కోట్ల సంవస్తరాల క్రితం ఆవిర్భవించింది([27] 1% శాతం అనిస్చితితో )[28][27][29][30].
విశ్వంలోని భూమి, ఇతర గ్రహాలు సౌర నీహారిక (సూర్యుడు ఆవిర్భవించినప్పుడు వలయాకారంలో ఏర్పడిన ధూళితోటి, ఇతర వాయువులతోటీ కూడిన సమూహము) నుండి ఆవిర్భవించినవి. ఈ ధూళి యొక్క సమూహము నుండి భూమి అవతరించడానికి 10–20 మిలియన్ సంవత్సరాలు పట్టింది.[31] భూమి యొక్క బాహ్య పొర మొదట్లో వేడికి కరిగి ఉండేది. తరువాత అది చల్లబడేక గట్టిపడి భూమి మీద వాతావరణంలో నీరు కూడుకున్నది. దీని తర్వాత చంద్రుడు ఆవిర్భవించాడు. భూమిలో 10% బరువుండి[32], బుధ గ్రహం అంత పెద్దగా ఉండే 'తియా' అనే ఒక ఉల్క భూమిని ఢీకొనడం[33] వలన అందులో కొంత భాగం భూమిలో కలిసి మిగతాది విశ్వంలోకి ఎగిరి పోయింది. అప్పుడు వెలువడిన పదార్ధముల నుండి చంద్రుడు ఆవిర్భవించాడు.
వాయువులు, అగ్ని పర్వతాల వల్ల మొదటగా వాతావరణం ఏర్పడింది.ఆవిరి గడ్డకట్టి దానికి ఉల్కలు,ఇతర గ్రహాలు, తోక చుక్కల నుంచి వచ్చి చేరిన మంచు, నీరూ కలిపి మహా సముద్రాలు[34] ఏర్పడ్డాయి. ఖండాల పెరుగుదలకు రెండు ముఖ్యమైన కారణాలను ప్రతిపాదించారు:[35] నేటి వరకు స్థిర పెరుగుదల, [35] భూమి ఏర్పడినప్పుడు[36] మొదట్లో ఉన్న ఆకస్మిక పెరుగుదల. ఇంత వరకు జరిగిన అధ్యయనం ప్రకారం రెండవ పద్ధతి ద్వారా ఏర్పడిన అవకాశాలు ఎక్కువగా కనబడుతున్నాయి. కొన్ని వేల లక్షల సంవత్సరాల నుండి కొంచంకొంచంగా ఖండాలు[37][38][39][40] ఏర్పడటం, ముక్కలవటం జరుగుతూ ఉంది.కొన్ని ఖండాలు ఉపరితలం మీద సంచరిస్తూ ఒక్కో సారి కలిసి పోయి మహా ఖండాలుగా రూపాంతరం చెందాయి. ఇంచుమించు 750 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం మనకి తెలిసిన మహా ఖండం రోడినియా ముక్కలవటం మొదలయింది. 600–540 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం అవి మళ్లీ కలిసి పనోషియా అనే మహా ఖండం అవతరించింది. సుమారు 180 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం మళ్లీ కలిసిన పాన్గే అనే మహా ఖండం ముక్కలుగా విడిపోయింది.[41]
జీవ ఆవిర్భావం
ప్రస్తుతం జీవ ఆవిర్భావానికి[42] తోడ్పడే పర్యావరణాన్ని కలిగి ఉన్నది భూగ్రహం ఒక్కటే. నాలుగు లక్షల కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం జరిగిన ఒక శక్తిమంతమైన రసాయన చర్య వలన మొదటి పరమాణువు ఏర్పడినది. యాభై వేల కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం జీవరాశికి అంతటికి చెందిన సామాన్యమైన జీవం వుండెడిది. జీవరాశులు కిరణజన్యుసంయోగక్రియ (ఫోటోసింథసిస్) అనే ప్రక్రియ ద్వారా సూర్యుని శక్తిని ఇనుమడించుకోవటం మొదలు పెట్టినవి. ఈ ప్రక్రియలో వెలువడిన ప్రాణ వాయువు (ఆక్సిజన్) ప్రోగయ్యి ఓజోన్ పొర (ఓజోన్ పొర అనగా పర్యావరణ ఉపరితలంలో పరమాణువు రూపంలో ఏర్పడిన ఆక్సిజన్) ఏర్పడినది (ఓజోన్). చిన్న కణాలూ పెద్ద కణాలతో కలిసి క్లిష్టమైన ఆకృతిగల యుకర్యోట్స్ [43] ఆవిర్భవించాయి. ఒక ప్రదేశంలో ఉన్న కణాలు పరిణితి చెంది బహు కణజీవులుగా రూపాంతరం చెందాయి.ఓజోన్ పొర ప్రమాదకరమైన అతినీల లోహిత కిరణాలను పీల్చుకోవటం వల్ల భూమి మీద ఉండే జీవులు వేరే ప్రదేశాలకి వలస పోతాయి.[44]
కొన్ని పెద్ద మంచు ముక్కలు 750 నుండి 580 Ma మధ్య భూమిని పూర్తిగా కప్పినట్లు 1960 లో ఉహించారు. ఈ ఉహజనిత అధ్యయనాన్ని స్నో బాల్ ఎర్త్ గ అభివర్ణించారు.దీనికి ముందు కేంబ్రిడ్జ్ ఎక్స్ప్లోషన్ సంభవించింది. ఆ ఎక్స్ప్లోషన్ అప్పుడు భాహు కణ జీవాలు ఫలోత్పదకము చెందాయని గుర్తించారు.[45]
కేంబ్రిడ్జ్ ఎక్స్ప్లోషన్ తరువాత సుమారు 535 యం.ఎలో అయిదు సార్లు వినాశనము[46] జరిగింది. ఆఖరి వినాశనము 65 యం.ఎలో ఉల్కలు ఢీకొన్నప్పుడు జరిగింది. ఆ వినాసనములో డైనోసార్లు, ఇతర సరీసృపాలూ చనిపోయాయి. క్షీరదాలు, మరికొన్ని చుంచులను పోలిన చిన్న జంతువులూ మాత్రమే బ్రతికాయి. గత 65 మిలియన్ సంవత్సరాలగా క్షేరధములలో వివిధ రకములైన విభాజనములు సంభవించినవి. కొన్ని మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం కోతి వంటి జంతువు [47] రెండు కాళ్ళ మీద నిలబడ గల్గినది. ఇందువల్ల ఉపకరణాల వాడుక, సంభాషణల ఎదుగుదలకు అనుకూలించినవి. తద్వారా మెదడు ఎదగడానికి అవసరమైన పోషక పదార్ధాలు సమకూరాయి. వ్యవసాయం తద్వారా నాగరికతలు అభివృద్ధి చెందటం కారణంగా మానవులు భూమిని చాలా తక్కువ కాలంలోనే శాసించగలిగారు. ఇతర జీవరాశుల మీద కూడా ఆ ప్రభావం పడింది.[48]
40 Ma లో ఐస్ ఎజ్ గా పిలవబడే ఒక నమునా ఏర్పడింది. అది 3 Ma లో బలపడింది.నాటి నుంచి ధ్రువ ప్రాంతాలు 40–100,000 సంవత్సరాల కాల చక్రంలో చాలా మార్పులకు లోనయ్యింది. ఆఖరి ఐస్ ఎజ్ 10,000 సంవత్సరాల క్రితం ముగుసిపోయింది{0}[78]{/0}.
భవిష్యత్తు
భూగ్రహం యొక్క భవిష్యత్తు సూర్యుని బట్టి ఉంటుంది.సూర్యుని యొక్క మధ్య భాగంలో స్థిరముగా హీలియం కణాలూ కలిగి ఉండుటచే నక్షత్రాల యొక్క ప్రకాశం నెమ్మదిగా పెరుగుతుంది.సూర్యుని యొక్క వెలుగు, వచ్చే 1.1 బిలియన్ సంవత్సరాలలో 10 శాతం పెరుగుతుంది. ఇంకొక 40% మిగతా 3.5 బిలియన్ సంవత్సరాలలో[49] పెరుగుతుంది. భూమిని తాకే సూర్య కిరణాలు వాటి యొక్క ప్రభావాన్ని భూమిపై ఉన్న సముద్రాల మీద చూపిస్తాయి.[50]
భూమి యొక్క పై భాగంలో వేడి పెరుగుతూ ఉండటం వల్ల జీవము లేని CO2 చక్రము 900 మిలియన్ సంవత్సరాలలో, దాని యొక్క చిక్కదనం తగ్గి మొక్కలమీద (10 ppm మరియు C4 ఫోటోసిన్తసిస్) దాని ప్రభావం నాశనం చేసే స్థాయికి పెంచుతుంది. వాతావరణంలో చెట్ల శాతం తగ్గిపోవడం వల్ల ప్రాణవాయువు తగ్గిపోతోంది,దానివల్ల ఇంకొన్ని మిలియన్ సంవత్సరాల తర్వాత జంతు జాతి కనుమరుగైపోతుంది.[51] సూర్యుడు స్థిరముగా అంతము లేని వాడు అయినప్పటికీ, నిరంతరము భూమి అంతర్భాగం చల్లగా ఉండుటచే,వాతావరణంలో మరియు సముద్రాలలో చాల నష్టం జరగచ్చు.అది అగ్ని పర్వతాల వల్ల కూడా జరగవచ్చును.[52] ఇంకొన్ని బిలియన్ సంవత్సరాల తరువాత భూమి పై భాగంలో ఉండే నీరు అంతా మాయమైపోతుంది[53] దాని యొక్క వేడి 70°C[51]కు చేరుకుంటుంది. భూగ్రహం ఇంకా 500 మిలియన్ సంవత్సరాలు జీవావిర్భావానికి తోడ్పడుతుంది.[54]
సూర్యుని యొక్క ఆవిర్భావంలో భాగంగా, అది ఒక ఎర్రటి పెద్ద నక్షత్రం లాగా ఇంకో 5 Gyr లో ఏర్పడుతుంది.సూర్యుని వ్యాసార్ధం, ఇప్పటి వ్యాసార్ధం కన్నా 250 రెట్లు సాగుతుందని అంచనా.[49][55] భూమి యొక్క గతి తక్కువ నిర్మలంగా ఉంది.ఎర్రని పెద్ద నక్షత్రంగా ఉన్నప్పుడు సూర్యుడు 30% బరువును కోల్పోతాడు. కాబట్టి అలల ప్రభావం లేకుండా భూమి ఒక కక్ష్య వైపుకు పయనిస్తుంది.సూర్యుని నుంచి ఆ నక్షత్రం దాని యొక్క ఎక్కువ వ్యాసార్ధానికి చేరుకుంటుంది. భూగ్రహం బయటి ఆచ్చాదన లేనందున సూర్యుని యొక్క బయటి వాతావరణంలో సూర్యుని యొక్క కాంతి కిరణాలు పెరగటం వల్ల చాల జీవులు నాశనం అయిపోయాయి.[49] అలల ప్రభావం వల్ల భూమి యొక్క కక్ష్య క్రమక్రమంగా నశిస్తూ, ఎర్రని పెద్ద సూర్య నక్షత్రంలోకి వెళ్లి నాశనమైపోతుంది.[55]
కూర్పు, ఆకారం
భూమి టేర్రెస్త్రియల్ గ్రహం,అంటే రాతి ప్రదేశం, భూమి అంగారకుని వలె వాయు గ్రహం కాదు.భూమి మిగతా నాలుగు టేర్రెస్త్రియల్ గ్రహాల కన్నా పెద్దది, రూపం మరియు బరువులో కూడా భూమి పెద్దది. ఈ నాలుగు గ్రహాలలో, భూమికి మాత్రమే ఎక్కువ సాంద్రత, ఎక్కువ ఆకర్షణ
శక్తి,దృఢమైన అయస్కాంత కక్ష్య కలిగి వేగంగా తిరగగలదు.[56] చురుకైన ప్లేట్ టెక్తోనిక్స్ కలిగింది భూ గ్రహం మాత్రమే.[57]
రూపము
భూమి యొక్క రూపు గోళ ఆకరమునకు దగ్గరగా వుండును. ఒక గోళమును పైన కిందా అణచి, మధ్యలో సాగదీసినట్లుగా వుండును. భూ గోళము ధ్రువాల వద్ద అణచి భూమధ్యరేఖకు[58] సమాంతరంగా సాగదీసినట్లుగా వుండును.
భూమి, ధ్రువాల వద్ద వంగి ఉండటం వల్ల అది తిరిగేటప్పుడు భూ మధ్య రేఖ ప్రాంతంలో ఒక మధ్యరేఖ ఏర్పడుతుంది,అది ధ్రువాల రెండిటి మధ్యరేఖ[59] కన్నా 43 కిమీ ఎక్కువ ఏర్పడుతుంది.[59] సగటు ఉండాల్సిన మధ్యరేఖ 12,742 కిమీ, అది 40,000 కిమీలకు/π,దగ్గరగా ఉంటుంది. పారిస్ నుంచి భూమి యొక్క ఉత్తర ధ్రువానికి భూ మధ్యరేఖకు 1/10,000,000 మీటర్ల దూరం ఉంటుంది.[60]
ప్రాంతీయ స్థలవర్ణన (టోపోగ్రఫి) ఒక కచ్చిత మైన వృత్తముగా ఉండక, చిన్న చిన్న సందర్భములలో మార్పులు చెందును. భూమి యొక్క వృత్తానికి 1/584 (0.17%) వ వంతు మార్పు అనుమతించబడును.ఇది బిలియర్డ్స్ బంతికి అనుమతించే 0.22% కంటే తక్కువ.[61] అన్నిటికంటే ఎక్కువ ప్రాంతీయంగా మార్పులు ఉన్నవి మౌంట్ ఎవరస్ట్ (సముద్రమట్టం కంటే 8,848 మీటర్లు ఎత్తులో ఉన్నది) మీద, మారియానా ట్రెంచ్ (సముద్రమట్టం కంటే 10,911 మీటర్లు లోతున ఉన్నది) మధ్య రేఖ వద్ద చిన్నగా ఉండే వంపు వల్ల భూమి మధ్య నుంచి ఎక్కువ దూరం ఉండే ప్రదేశం ఈక్వ్ డార్లో ఉన్న మౌంట్ చిమ్బోరజో.[62][63]
రసాయన కూర్పు
భూమి యొక్క బరువు 5.98×1024కే.జిలకి దగ్గరగా ఉంటుంది. అది ఎక్కువగా ఇనుము {32.1%},ఆక్సిజన్ (30.1%), సిలికాన్(15.1%), మెగ్నీేషీియం (13.9%),సల్ఫర్ (2.9%), నికెల్(1.8{/4%), {5}కేల్సియం (1.5%), అల్యూమినియం(1.4%);మిగతా 1.2% ఇతర పదార్థాల నుండి ఏర్పడుతుంది. కోరు ప్రాంతమంతా ముఖ్యంగా ఇనుము(88.8%),ఇంకా కొంచం నికెల్(5.8%),సల్పర్(4.5%),తో కలిసి ఉంది. 1% కన్నా తక్కువ ట్రేస్ ఎలిమెంట్స్ ఉన్నాయి.[64]
భూగర్భ శాస్త్రవేత్త ఆఫ్.డబ్లు.క్లార్క్ 47% కన్నా కొంచం ఎక్కువగా భూమి యొక్క క్రస్ట్ లో ఆక్సిజన్ వుందని కనుగొన్నారు.సాధారణంగా భూమి క్రస్ట్ లో రాతి ప్రదేశాలన్నీ అక్సిడ్; క్లోరిన్,సల్ఫర్, ఫ్లోరిన్ తప్ప మిగతావి కనపడవు. ఎందుకంటే ఏ రాతి ప్రదేశంలోనైన ఇవి 1% కన్నా తక్కువగా వుంటాయి.సిలికా,అలుమిన,ఐరన్ అక్సిడ్, లైం,మెగ్నిషియా,పోటాష్, సోడా అనేవి ప్రధానమైన అక్సిడ్ ముఖ్యంగా సిలికా ఒక ఆమ్లంలా పనిచేయడం వల్ల సిలికేట్స్ ఏర్పడతాయి. సాధారణంగా అన్ని నిప్పు మయమయిన రాళ్ళు. మినరల్స్ ఈ రూపంలోనే వుంటాయి. క్లార్క్ లెక్క ప్రకారం 1,672 అద్యయనలలో తేలింది ఏమిటంటే రాళ్ళలో 99.22% వరకు 11 వివిధ అక్సైడ్లు ఉన్నాయి.(కుడివైపున వున్న పట్టిక చూడుము) మిగతావి చాల తక్కువ మోతాదుల్లో ఏర్పడతాయి.[note 3]
అంతర్భాగం
భూమి యొక్క అంతర్భాగం ఇతర భౌగోలిక గ్రహాల వలె వాటి రసాయన లేదా భౌతిక లక్షణాలను బట్టి పొరలు క్రింద ఏర్పడినవి. భూమి యొక్క భాహ్య పొర ఇసుక రాయితో(సిలికేట్)ఏర్పడింది.దాని క్రింద భాగములో చిక్కటి ఘన పదార్థం వ్యాపించి ఉంది. గట్టి పడిన భూమి భాహ్య పొరకి, ఈ ఘన పదార్ధానికి మధ్య ఉండే ప్రదేశాన్ని 'మొరోవికిక్ డిస్కన్టిన్యుటి' అంటారు.ఈ గట్టితనం యొక్క మందం మహా సముద్రాల క్రింద 6 కిలో మీటర్లు ఖండాల క్రింద 30-50 కిలో మీటర్లు ఉండును.ఈ భాహ్య పొరని, ఘన ఉపరితలాన్నీ కలిపి 'లితోస్పియర్' అంటారు. ఈ లితోస్పియర్ టెక్టోనిక్ ప్లేట్లులో ఉండును. ఈ లితోస్పియర్ కింద కొంచం తక్కువ ఘనీభవించి ఉండే పోరని 'అస్తినోస్పియర్' అంటారు.దీనిపైన లితోస్పియర్ కదులుతూ ఉంటుంది. ఘన పదార్థంలో ఉండే స్పటిక నిర్మాణాలలో 410 నుంచి 660 కిలో మీటర్ల దిగువన కొన్ని మార్పులు ఉండును.ఇవి ఈ ఘనపదార్థం యొక్క పై భాగమును క్రింద భాగమును ఈ మార్పుల వల్ల విడదీయ బడును.ఆ క్రింది భాగమును దాటాక చాల పలుచని ద్రవ పదార్ధము ఉంది. దీని లోపల[65] ఘనీభవించిన గుల్ల పదార్ధము భూ గ్రహం కంటే సంవత్సరానికి 0.1 నుంచి 0.5 డిగ్రీల వేగముతో తిరుగును.[66]
వేడి
భూమి అంతర్భాగంలో ఉన్న వేడిలో 20% మిగిలిన గ్రహాల వలన,మిగతా 80% క్షకిరణ విసర్జనము(రేడియో ఆక్టివ్ డికే) వలన వచ్చును. భూమి మీద వేడిని పుట్టించు క్షార ధాతువు (ఇసొటోపు) ప్రధానమైనవి పొటాసియం-40, యురేనియం-238, యురేనియం -235, మరియు థోరియం-232.[69] భూమి మధ్యలో శీతోష్ణ స్థితి(టెంపరేచర్)7000 K వరకు ఉంటుంది,మరియు దాని యొక్క ఒత్తిడి 360 జిపిఏ.[70] చాల మటుకు వేడి రేడియో ఆక్టివ్ డికే వలన వచ్చునందున, శాస్త్రవేత్తలు అంచనా ప్రకారం భూగ్రహం మొదట్లో ఇసొటోపులు ఎక్కువగా ఉండేటప్పుడు ఉష్ణోగ్రత ఇంకా ఎక్కువ ఉండేది.3 బిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం ఉత్పత్తి అయిన వేడి,నేటి వేడికి రెండు రెట్లు ఉండేది.[71] ఈ వేడి ఉష్ణోగ్రతను పెంచడం వలన భూమ్మీద టెక్టోనిక్ ప్లేట్లు ఎక్కువయ్యి అగ్ని మయమైన రాళ్లు(కోమటైట్స్) ఏర్పడేవి.నేడు ఉష్ణోగ్రత తగ్గటం వల్ల అవి ఏర్పడటం లేదు.[72]
భూమి బయటకి వెళ్ళే మొత్తం వేడి 4.2 × 1013 Watts.[74] భూమి యొక్క కోర్ నుండి కొంత శాతం వేడి మాంటిల్ ప్లుమ్స్(ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత కలిగిన రాళ్ళు)ద్వారా క్రస్ట్ కి చేరుకొనును.ఈ ప్లుమ్స్ వేడి ప్రదేశాల్ని మరియు పలు ధాతు ప్రవాహాల్ని కలిగించును.[75]
చాల శాతం వేడి భూమి నుంచి టెక్టోనిక్ ప్లేట్ల వద్ద, మహా సముద్రాల మధ్య ఉండే రిడ్జెస్ ద్వారా బయటకి పోవును.మహా సముద్రాలలో క్రస్ట్ ఖండముల వద్ద కంటే పలుచగా ఉండటం వలన అత్యధిక శాతం వేడి లితోస్పియర్ నుంచి వాహకముగా బయటకి పోవున.[74]
టెక్టోనిక్ ప్లేట్లు
భూమి యొక్క కఠినమైన భాహ్య పొర లితోస్పెయర్,రెండు భాగాలుగా విరిగినది,వాటిని టెక్టోనిక్ ప్లేట్లు అని అంటారు. ఈ ప్లేట్లు కఠినమైనవి,అవి ఒక దానితో మరొకటి జతగా కదులుతాయి.ఇవి మూడు భాగాలుగా విభజించారు:
కన్వర్జంట్ బౌండరీ, ఇక్కడ రెండు ప్లేట్లు ఒకే సరి వస్తాయి.
డైవర్జంట్ బౌండరీ, ఇక్కడ రెండు ప్లేట్లు వేరు వేరు వైపులా వుంటాయి.
ట్రాన్స్ ఫాం బౌండరీ,ఇక్కడ రెండు ప్లేట్లు ప్రక్క ప్రక్కన ఉంటాయి. భూకంపాలు,అగ్నిపర్వతం బ్రద్దలవటం,పర్వతాలు విరిగి పడటం,సముద్రం పొంగటం లాంటివి ఈ ప్లేట్ల వల్ల జరుగుతుంది.[77]
టెక్టోనిక్ ప్లేట్లు అస్తనోస్పెయర్ పైన ఉంటాయి.ఘన పదార్దం-కొంచం చిక్కగా ఉండే మాంటిల్ పైన ఉంటూ ఈ ప్లేట్లతో కదులుతూ ఉంటుంది.[78]
వాటి యొక్క కదలిక మాంటిల్ లోపలి ప్రవాహపు నమూనాలతో కలగలిపి ఉంటుంది.
ఈ టెక్టోనిక్ ప్లేట్లు గ్రహం అంతట సంచరిస్తునప్పుడు మహా సముద్ర ఉపరితలం ప్లేట్ల చివరి భాగంలో కలుస్తూ ఉంటుంది.అదే సమయంలో, మాంటిల్ యొక్క పదార్థములు పైకి ఎగదన్నటంతో మహా సముద్రంలో రిడ్జెస్ యేర్పడును.ఈ రెండు పనులు ఒకే సరి జరగడం వల్ల ఒషనిక్ క్రస్ట్, మాంటిల్ గా మారిపోతుంది.ఈ విధానం మళ్లీ మళ్లీ చేయడం వల్ల చాల వరకు సముద్రపు నేల 100 మిలియన్ సంవత్సరాలు వయసు తక్కువవుతుంది.అన్నిటికన్నా పాత సముద్రపు క్రస్ట్ పడమర పసిఫిక్ సముద్రం వద్ద ఉంది.దీని వయసు 200 మిలియన్ సంవత్సరాలు.[79]{[181{1}] పోల్చిచూడటం వల్ల,అత్యంత పాత కాన్టినన్టాల్ క్రస్ట్ 4030 మిలియన్ సంవత్సరాల నాటిది.[80]
మిగతా ప్లేట్లు ఇండియన్ ప్లేట్,అరబియన్ ప్లేట్,కారిబెయన్ ప్లేట్,నజ్కా ప్లేట్ దక్షిణ అమెరికాకి చెందినపడమర కోస్ట్, స్కాటియా ప్లేట్ దక్షిణ అట్లాంటిక్ సముద్రానికి చెందినది.ఆస్ట్రేలియన్ ప్లేట్ ఇండియన్ ప్లేట్ తో 50 నుండి 55 మిలియన్ సంవత్సరాల మధ్య కలిసి ఉంది.ఒషనిక్ ప్లేట్లు వేగంగా కదిలే ప్లేట్లు,ఇవి కాకస్ ప్లేట్, పసిఫిక్ ప్లేట్ తో కలిసి కదులుతాయి.కాకస్ ప్లేట్ యొక్క రేట్ 75mm/yr[81].పసిఫిక్ ప్లేట్ యొక్క రేట్ 52-69mm/yr. అత్యంత నెమ్మదిగా పయనించే ప్లేట్ యురసియన్ ప్లేట్,దీని యొక్క రేట్ 21mm/yr కానన్న ఎక్కువ ఉంటుంది.[82]
ఉపరితలం
భూమి ఉపరితలం ప్రదేశాలను బట్టి మారుతూ వుంటుంది.భూమి ఉపరితలం 70.8% [83] కన్నా ఎక్కువ నీటితో నిండి వుంది,చాల మటుకు ఖండ ప్రదేశములు సముద్ర నీటి మట్టం క్రింద ఉన్నాయి. మునిగి ఉన్న ప్రదేశాలలో పర్వత శ్రేణులు[59] గోళమంతా విస్తరించి ఉన్న సముద్రపు గట్లు ఇంకా సముద్రాలలో ఉన్న అగ్ని పర్వతాలు,కాలువలు,లోయ ప్రవాహములు,సముద్రపు మైదానములు, పాతాళ ప్రదేశములు కూడా ఉన్నాయి. మిగతా 29.2% ఏదైతే నీటితో నిండకుండా పొడిగా వుందో,అది పర్వతాలతో,ఎడారులతో,ప్లేట్యులతో,మాములు నేలతో మటియు ఇతర పదార్థాలతో నిండి ఉంది.
గ్రహాల యొక్క పైభాగంలో,వాటి యొక్క రూపాలలో మార్పులు వస్తాయి, భూగర్భ కాల పరిమితి ప్రకారం టెక్టోనిక్స్ ఎరోషన్ వల్ల ఇలా జరుగుతుంది.ఉపరితలం మీద టెక్టోనిక్ ప్లేట్లు కాల క్రమేణా వాతావరణమునకు, ఉష్ణ చక్రాలకు రసాయన చర్యలకు మార్పులు చెందినది. మంచు ముక్కలు, సముద్రపు ఒడ్డున నేల,నీటిలో మునిగి ఉండు రాతి గట్లు, ఉల్కల తాకిడి [84] వంటి కారణాల వల్ల భూమి ఉపరితలం రూపాంతరం చెందింది.
ఖండముల మెడ నేల సాంద్రత తక్కువగా కలిగిన అగ్నిమయమైన రాళ్ళు, నల్ల రాయి(గ్రానైట్) మరియు యాండసైట్ మొదలైన పదార్దములు కలిగి ఉంది.తక్కువ మోతాదులో దొరికేది బసల్ట్,అధిక సాంద్రత కలిగిన అగ్నిమయమైన రాయి(ఇది సముద్ర నేలలో ముఖ్యంగా దొరుకును).[85]
నీటిలో అడుగున చేరిన మట్టి(సెడిమెంట్) గట్టిపడి సెడిమెంటరి రాయి యేర్పడును.75% ఖండాల యొక్క పైభాగం సేదిమెంతరి రాళ్లతో కప్పబడి ఉంది,అవి కేవలం 5% క్రస్ట్ ని మాత్రమే ఏర్పడేలా చేస్తాయి.[86] మూడవ రకం రాళ్లని మేతమోర్ఫిక్ రాళ్ళు అని అంటారు.ఇవి ఇంతకు ముందు చెప్పిన రాళ్ళను ఎక్కువ ప్రెషర్,లేదా ఎక్కువ వేడిని లేదా రెండిటి వల్ల కలిగిన మార్పుల వల్ల ఏర్పడతాయి భూమిమీద దొరికే తక్కువ సిలికేట్ మినరల్స్ ఏమిటంటే క్వార్ట్జ్,ఫెల్ద్స్పర్,అమ్ఫిబోల్,మైకా,ఫైరోక్షిన్ మరియు అలివిన్.[87] ఎక్కువగా దొరికే కార్బన్ మినరల్స్ ఏమిటంటే కాల్సిట్,ఇది లైంస్టోన్ లో ఎక్కువ దొరుకుతుంది.అరగోనిట్ మరియు దోలోమిట్.[88]
పెదోస్పెయర్, భూమి యొక్క భాహ్యపోర,అది మొత్తం మట్టితో కప్పబడి ఉంటుంది,ఇది మట్టి ఏర్పడానికి తోడ్పడుతుంది.ఇది లితో స్పెయర్,అత్మోస్పేయర్,హైడ్రో స్పెయర్ మరియు బయో స్పెయర్ వద్ద కలయికగా ఏర్పడుతుంది.ప్రస్తుతం మొత్తం లభించే నేల 13.31%.ఇందులో 4.71% నెలలో మాత్రమే పంటలు పండుతాయి.[6] భూమ్మీద ఉన్న నెలలో 40% పచ్చిక,పంటలు పండించుటకు ఉపయోగించుచున్నారు.(సుమారు 1.3 చదరపు కిలో మీటర్ల నేల పంట పొలాలకు 3.4 చదరపు కిలో మీటర్ల నేల పచ్చిక బయళ్ళకు ఉపయోగిస్తున్నారు).[89]
భూమి ఉపరితలము యొక్క ఎత్తు కనిష్ఠముగా డెడ్ సి వద్ద -418 మీటర్లు, గరిష్ఠముగా మౌంట్ ఎవరస్ట్ వద్ద 8,848 మీటర్లు ఉంది. భూమి ఉపరితలం యొక్క సామాన్యమైన ఎత్తు 840 మీటర్లు.[90]
జలావరణం
భూ గ్రహంపైన మాత్రమే నీరు ఉంది,అందుకే దానిని "నీలి గ్రహం"అని అంటారు.మిగతా ఏ గ్రహాల పైన నీరు లేదు.భూమి యొక్క జలావరణం ఎక్కువ సముద్రాలతో ఉంది.ఇది అన్ని నీటి ప్రదేశాలను కలిగి ఉంది,ఉదాహరణకు సముద్రాలూ,నదులు కాలువలు,మరియు భూమి లోపలి నీటిని 2,000 మీ అడుగులో కలిగి ఉంది.నీటిలో అత్యంత లోతైన ప్రదేశం పసిఫిక్ మహా సముద్రంలో ఉన్న ఛాలెంజర్ డీప్ ఆఫ్ మారియానా ట్రెంచ్. దీని లోతు −10,911.4 మీటర్లు.[note 7][91] మహా సముద్రాల సగటు లోతు 3,800 మీటర్లు. ఇది భూమ్మీద ఉన్న ఖండాల సగటు ఎత్తు కన్నా నలుగు రెట్లు ఎక్కువ.[90]
మహా సముద్రం యొక్క బరువు 1.35 మెట్రిక్ టన్ వరకు ఉండచ్చు,అది మొత్తం భూమి యొక్క బరువులో 1/4400 వ వంతు ఉండును.మహా సముద్రముల యొక్క పరిమాణము 1.386 కిమీ3 ఉంటుంది. భూమిపై ఉన్న పొడి ప్రదేశం అంత పరిచి చూస్తే,నీరు 2.7 కిమీ కన్నా ఎక్కువ వుంటుంది.[note 8] 97.5% కన్నా ఎక్కువ నీరు ఉప్పగా ఉంది. మిగతా 2.5% నీరు మాత్రమే తాగడానికి వీలుగా ఉంది. 68.7% కన్నా ఎక్కువ తాగే నీరు ప్రస్తుతం ఐస్ రూపంలో ఉంది.[92]
సముద్రపు నీటిలో ఉప్పు బరువు సుమారు 3.5% ఉంటుంది.చాల మటుకు ఉప్పు అగ్ని పర్వతాల చర్యల వల్ల లేదా అగ్ని మయమైన రాళ్ల [93] నుండి విడుదలవును. మహా సముద్రాలు వాతావరణంలో ఉండే వాయువులను ద్రవ రూపములో కలిగి ఉండును. దీని వల్లే చాల జీవ రాసులు[94] సముద్రంలో జీవించ గలుగుతున్నాయి. సముద్రపు నీటి ప్రభావం ప్రపంచ వాతావరణం మీద చాల ఎక్కువ ఉంటుంది.
మహా సముద్రాలు వేడిని జలాశయములవలె దాచుకోనును.[95]
మహా సముద్రములో ఉష్ణోగ్రత వలన వాతావరణంలో ఎల్నినో-సౌతేర్న్ ఆసిలేషన్{1}[229]{/1} వంటి పెను మార్పులు సంభవించును.
వాతావరణం
భూమిపై వున్న వాతావరణ 101.325 కిలో పాస్కల్ ఒత్తిడి మరియు 8.5 కిలో మీటర్ల[7] ఎత్తు ఉండును. వాతావరణంలో 78% నత్రజని, 21% ప్రాణ వాయువు ఇంకా చిన్న మోతాదుల్లో ఆవిరి, కార్బన్ డియక్సైడ్, మరియు ఇతర వాయువులు ఉన్నాయి. త్రోపోస్పియర్ యొక్క ఎత్తు ధ్రువముల దగ్గర 8 కిలో మీటర్లు, భూమధ్య రేఖ వద్ద 17 కిలో మీటర్లు ఉండును. అక్కడక్కడ కలముల వల్ల,వాయుస్థితి వల్ల మారును.[96]
భూమి యొక్క జివవరణం వాతావరాన్ని మార్చింది.ప్రాణ వాయువు ఆధారంగా జరిగే కిరణ జన్యు సంయోగ క్రియ 2.7 బిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం మొదలయింది.దీని వల్ల నత్రజని,ప్రనవయువుతో కూడిన వాతావరణం ఏర్పడటం మొదలయింది.ఈ మార్పు వలన ప్రనవయువుతో వృద్దియగు జీవులు ఆవిర్భవించాయి మరియు ఓజోన్ పొర ఏర్పడినది. ఈ ఓజోన్ పొర మరియు భూమి యొక్క అయస్కాంత క్షేత్రం కలిపి అతి నీల లోహిత కిరణాలను అడ్డుకుని జీవవిర్భావానికి తోడ్పడినవి.వాతావరణానికి సంబందించిన ఇతర ప్రక్రియలలో ముఖ్యమైనవి ఆవిరిని రవాణా చేయుట, ఉపయోగ కరమైన వాయువులను అందుబాటులో ఉంచడం, తద్వారా చిన్న చిన్న ఉల్కలు భూమిని తాకక ముందే వాతావరణంలో మండిపోవుట మరియు ఉష్ణోగ్రతను తగు మాత్రలలో ఉంచడం.[97] ఈ ఆఖరి ప్రక్రియని గ్రీన్ హౌస్ అఫెక్ట్ అని అంటారు: వాతావరణంలో ఉన్న పరమాణువులు భూమిలో ఉన్న ఉష్ణ శక్తిని గ్రహించి వాతావరణ ఉష్ణోగ్రతను పెంచును.వాతావరణంలో ఆవిరి, కార్బన్ డియక్సైడ్,మీథేన్,ఓజోన్ అనేవి గ్రీన్ హౌస్ వాయువులు అని అంటారు.ఈ విధంగా వేడిని గ్రహించి ఉంచక పోతే వాతావరణంలో ఉష్ణోగ్రత −18°C వద్దకు తగ్గి జీవము ఉండకపోయేది.[83]
వాయుస్థితి మరియు శీతోష్ణ స్థితి
భూమి యొక్క వాతావరణానికి ఒక నిషిద్దమైన సరిహద్దు లేదు. ఎత్తుకు వెళ్లేకొద్ది అది పల్చబడుతూ విశ్వంలోకి వెళ్ళేటప్పటికి వాతావరణం నశించిపోతుంది .వాతావరణం యొక్క బరువులో సుమారు మూడు వంతులు మొదటి 11 కిమీ లోనే వ్యాపించి ఉంటుంది.ఈ పల్చటి పోరని ట్రోపోస్పియర్ అని అంటారు.సౌర శక్తి ఈ పోరని వేడి చేస్తుంది.ఆ వేడికి ఈ పొర క్రింద గాలి వ్యాప్తి చెందుతుంది.దీనివల్ల తక్కువ సాంద్రత కలిగిన గాలి,ఎక్కువ సాంద్రత కలిగిన చల్లటి గాలితో మార్చబడుతుంది.దీని వల్ల వాతావరణంలో కదలికలు ఏర్పడి వాయుస్థితి, శీతోష్ణ స్థితిని మార్చును.[98]
వాతావరణంలో భూ మధ్య రేఖ వద్ద 30° అక్షరేఖ (లాటిట్యుడ్) క్రింది ప్రాంతమంతా 'ట్రేడ్ విండ్స్' మరియు 30° -60° అక్షరేఖల మధ్య ప్రాంతం పడమటి గాలులు వీచును.
[99] మహా సముద్రాల గాలులు కూడా వాతావరణాన్ని నిర్దేశిస్తాయి. ముఖ్యంగా థర్మోహలిన్ సర్కులేషన్ అనే ప్రక్రియ ద్వారా వాతావరణంలో వాడి భూ మధ్యరేఖ నుండి ధ్రువలకు చేరును.[100]
భూమి ఉపరితలం మీద వ్యాప్తి చెందిన నీటి ఆవిరి వాతావరణంలోకి ఒక క్రమ పద్ధతిలో రవాణా అవుతుంది.
వాతావరణ స్థితి వేడి గాలిని లేదా వెచ్చదనాన్ని పెరిగేలా చేసినప్పుడు ఆవిరి గడ్డకట్టి నీరుగా మారుతుంది.[98] చాల శాతం నీటిని నదులు తిరిగి సముద్రాల్లోకి చేరవేస్తాయి.ఈ నీటి చక్రం అనేది భూమి మీద జీవులు బ్రతకడానికి చాల ముఖ్యమైన ప్రక్రియ. దీని వల్లే భూమి ఉపరితలం మీద ఉన్న మట్టి కొట్టుకు పోయి క్రమేపి మార్పులు వస్తాయి.నీరు క్రిందకి చేరుకునే ప్రక్రియ ఒక్కొక్కప్పుడు ఒక్కోలా మారుతుంది. కొన్ని సార్లు కొన్ని మీటర్ల లోతున, మరికొన్ని సార్లు మిల్లి మీటర్ల లోతున నీరు తేరుకుంటుంది. వాతావరణంలో మార్పులు,వాతావరణంలో వేడి పెరిగి తగ్గటం, వీటి వల్ల సగటున వాతావరణంలో మిగిలిన పదార్థాలు ప్రతి ప్రాంతంలో ఎక్కడెక్కడ పడతాయో చెప్పచ్చు.[101]
భూమి చాల వెడల్పులో చాల రకాలుగా విభజించవచ్చు. భూమధ్యరేఖ నుంచి పోలార్ రీజియన్ వరకు,ఇవి ట్రోపికల్,సబ్ట్రోపికల్,టెంపరేచర్ మరియు పోలార్ క్లేమాట్స్.[102] వాతావరణం అనేది వేడిని మరియు మిగిలిన పదార్ధాల బట్టి విభజించబడింది.మనం మామూలుగా ఉపయోగించు కొప్పెన్ క్లైమాట్ క్లాసిఫికేషన్ సిస్టం(వ్లద్మిర్ కొప్పెన్ యొక్క స్టూడెంట్ రుడోల్ఫ్ గైగర్ క్రింద మార్చబడింది) అయిదు విధాలుగా విభజించ బడింది.(హుమిడ్ ట్రాపిక్,అరిడ్,హుమిడ్ మిడిల్ లాటిట్యుడ్స్,కాంటినెంటల్ మరియు కోల్డ్ పోలార్)అవి ఇంకొన్ని భాగాలుగా విభజించ బడ్డాయి.[99]
వాతావరణం పై భాగం
ట్రోపోస్పెయర్ పైన,వాతావరణం మూడు విధాలుగా విభజించబడింది.అవి స్ట్రాటోస్పెయర్,మేసోస్పెయర్ మరియు తెర్మోస్పెయర్.[97] ప్రతి పొరకి గమనంలో వివిధ రకాల తేడాలుంటాయి,వాటి యొక్క ఎత్తును బట్టి ఉష్ణోగ్రతలో మార్పులు వుంటాయి. ఇవి కాకుండా, ఎక్సోస్పెయర్ పల్చబడి మగ్నేటోస్పెయర్ కింద మారుతుంది.ఈ మగ్నేటోస్పెయర్ లో భూమి యొక్క అయస్కాంత క్షేత్రం సౌర పవనాలతో [103] కలుస్తుంది. వాతావరణంలో ఉండే ఓజోన్ పొర జీవకోటికి చాలా ముఖ్యమైనది. ఇది స్ట్రాటోస్పెయర్ లో ఉంటూ సూర్యుని నుంచి వెలువడే అతి నీల లోహిత కిరణాలను అడ్డుకుంటుంది.కర్మన్ గీత, ఏదైతే భూమికి 100 కిమీ పైన వుందో అది వాతావరణానికి విశ్వానికి[104] మధ్య సరిహద్దు గీతలా ఉంది.
థర్మల్ శక్తి వల్ల,భూమి యొక్క వాతావరణంలో వున్న కొన్ని పరిమనువులు వాటి యొక్క శక్తిని పెంచుకుని,గ్రహం యొక్క ఆకర్షణ శక్తి నుంచి బయటికి వెళ్ళడానికి ప్రయత్నిస్తాయి.దీనివల్ల నిమ్మదిగా మరియు స్థిరముగా వాతావరణం విశ్వంలోకి తప్పించుకుని వెళ్లిపోతుంది నిశ్చలములేని హైడ్రోజెన్ కు తక్కువ పరిమాణ బరువుంటుంది,అది మిగతా వాయువుల కన్నా బయట వాతావరణంలోకి తొందరగా వెళ్ళిపోతుంది.[105] హైడ్రోజెన్ విశ్వంలోకి వెళ్ళిపోవటం వల్ల భూమి తగ్గిపోయే స్థితి నుంచి భస్మము చేసే స్థితికి చేరుకుంటుంది. కిరనజన్యుసంయోగక్రియ(ఫోటోసైన్తేసిస్) వల్ల ఆక్సిజన్ ఉత్పత్తి అవుతుంది.కానీ హైడ్రోజెన్ వెళ్ళిపోవడం అనేది అవసరమైన చర్య కాబట్టి ఆక్సిజన్ తొందరగా వాతావరణంలోకి వెళ్ళిపోతుంది.[106]
భూమి యొక్క వాతావరణంలోకి హైడ్రోజెన్ వెళ్ళిపోవటం వల్ల జీవులు భూమ్మీద నివసించడం అనేది వృద్ది చెందింది.[107] ప్రస్తుతం,ఆక్సిజన్ ఎక్కువున్న వాతావరణంలో హైడ్రోజెన్ గాలిలో కలవక ముందే నీటి క్రింద మారుస్తున్నారు.భూమి యొక్క ఉపరితలంలో మీథన్ వాయువు ధ్వంసం అగుటవలన చాల శాతం హైడ్రోజెన్ నీటి క్రింద మార్చబడుతోంది.[108]
అయస్కాంత కక్ష్య
భూమి యొక్క అయస్కాంత క్షేత్రం రెండు ధ్రువములు కల అయస్కాంత క్షేత్రం వలె వుండును (ఆ అయస్కాంత ధ్రువాలు భూమి యొక్క ధ్రువాలకి దగ్గరగా ఉన్నప్పుడు). డైనమో థియరీ ప్రకారం ఆ క్షేత్రం కరిగిన బాహ్య పొర లోని వేడి వలన వచ్చే కదలికల వలన ఏర్పడిన విద్యుత్ ప్రవాహం వలన ఏర్పడినది. ఆ పొరలో కదలికలు చిందర వందరగా ఉండును మరియు అప్పుడప్పుడు సమ రేఖను మార్చును. దీని వలన క్షేత్రము ప్రతి పది లక్షల సంవత్సరాలలో కొన్ని సార్లు తారు మారు అవును. నేటికి 700,000 సంవత్సరాల క్రితం ఒకసారి ఈ క్షేత్రము తిరగబడింది[109][110].
ఈ క్షేత్రము వలన మాగ్నటోస్పియర్ ఏర్పడినది. అది గాలిలో పదార్ధాల గతిని మారుస్తుంది.బౌ షాక్ యొక్క సున్వార్డ్ వంపు భూమి యొక్క వ్యాసార్ధం కన్నా13 రెట్లు ఎక్కువగా ఉండే ప్రదేశంలో ఉంది.గాలి మరియు అయస్కాంత క్షేత్రం గుద్దుకోవడం వల్ల వాన్ అల్లెన్ రేడియేషన్ బెల్ట్స్ ఏర్పడతాయి,టోరస్ రూపులో,ఒకే మధ్య రేఖతో శక్తి ఉన్న పదార్థాలు భూమి యొక్క వాతావరణంలోకి ప్లాస్మా ప్రవేశించినప్పుడు అయస్కాంత ధ్రువాల వద్ద అరోరా ఏర్పడుతుంది.[111]
గ్రహ మార్గము మరియు భ్రమణము
భ్రమణము
భూమి తన చుట్టూ తను తిరగటానికి పట్టే కాలము 86,400 సౌర సెకనులు.ఇది ఒక సెకను కంటే కొంచము ఎక్కువ,ఎందుకంటే ఇప్పుడు భూమి యొక్క రోజు 19 వ శతాబ్దములో ఒక రోజు కంటే కొంచము ఎక్కువ(అలల యొక్క గతి వృద్ది [యక్సిలరేషన్] వలన).[112]
స్థిరమైన నక్షత్రాలతో పోలిస్తే భూమి తన చుట్టూ తను తిరిగే కాలాన్ని 'స్టేల్లార్ డే' గా ఇంటర్నేషనల్ యర్త్ రోటేషన్ అండ్ రేఫరంస్ సిస్టమ్స్ సర్విస్(ఐ.ఈ.ఆర్.యస్)23h 56m 4.098903691s. [113][note 9] పేర్కొన్నది. భూమి తన చుట్టూ తాను తిరిగే కాలమును వెర్నల్ ఈక్వినక్స్ కదలికతో తప్పుగా పోల్చి ఒక సైడ్రియల్ డేగా అభివర్ణించారు.[113] అందువలన ఒక సైడ్రియల్ డే స్టేల్లార్ డే కంటే 8.4 మిల్లి సెకన్లు తక్కువగా ఉండును.ఒక సౌర రోజు(సోలార్ డే)పట్టే కాలము యస్.ఐ.సిస్టం సెకనుల్లో ఐ.ఈ.ఆర్.యస్ వారు 1623–2005[114] మరియు 1962–2005.[115] మధ్య కాలమునకు అందించారు.
విశ్వంలో తిరుగుతూ ఉండే పదార్థాలు(ఉల్కలు,ఉపగ్రహాలు తప్ప) ఆకాశంలో పడమట దిశగా గంటకు 15° వేగముతో ప్రయాణించు నట్టు కనిపించును. ఇది సూర్యుని లేదా చంద్రుని వ్యాసమును రెండు నిముషాలలో దాటు వేగమునకు సమానము. (సూర్యుని, చంద్రుని యొక్క వ్యాసములు భూమి పై నుండి సమానముగా అగుపడును)[116][117].
గ్రహ మార్గము
భూ గ్రహ మార్గమునకు సూర్యునికి వున్న దూరము 150 మిలియన్ కిలోమీటర్లు వరకు వుంటుంది.భూ సూర్యుని చుట్టూ తిరగటానికి 365.2564 రోజులు పడుతుంది,దానినే ఒక సంవత్సరము,లేదా సైడ్రియల్ సంవత్సరంఅని అంటారు.దీనివల్ల భూమి మీద నుంచి చుసిన వారికి సూర్యుడు ప్రతి రోజు ఒక డిగ్రీ కదిలి నట్టు కనిపించును.ప్రతి 12 గంటలు ఇటు నుంచి అటు ప్రయాణించి నట్టు కనిపించును.ఈ కదలిక వల్ల ఒక రోజుకి 24 గంటల సమయం పట్టును.ఈ సమయంలో భూమి తన చుట్టూ తను ఒక్క సారి తిరుగును(పరిభ్రమణం) మరియు సూర్యుడు మళ్లీ తూర్పున ఉదయించును(ఉత్క్రుష్ట్ట రేఖను మధ్యాన్నం చేరుకొనును).భూమి కక్ష యొక్క వేగము సెకనుకు 30 కిలోమీటర్లు.ఈ వేగముతో భూమి తన మధ్య రేఖను 7 నిమిషాలలో మరియు చంద్రుని దూరము 4 గంటలలో చేరుకోనగలదు.[7]
చంద్రుడు భూమి చుట్టూ తిరగటానికి 27.32 రోజుల కాలం పడుతుంది.భూమి మరియు చంద్రుడు సూర్యుని చుట్టూ తిరిగే కాలమును పరిగణనలోకి తీసుకుంటే అమావాస్య నుంచి అమావాస్యకి 29.53 రోజుల కాలం పడుతుంది,దీనినే ఒక నెల అంటారు. ఉత్తర ధ్రువం నుంచి చూసినప్పుడు భూమి చంద్రుడు వారి కక్ష్యలలో అప్రదక్షిణ దిశలో(యాంటిక్లాక్ వైస్)తిరుగును. ఉత్తర ధ్రువానికిపైన విశ్వంలోనించి చూసిన యడల భూమి సూర్యుని చుట్టూ అప్రదక్షిణ దిశలో(యాంటిక్లాక్ వైస్)తిరుగును. గ్రహ మార్గం మరియు కక్ష్య రేఖలు కచ్చితమైన సమ రేఖలో ఉండవు. భూకక్ష్య, భూమి సూర్యుల సమతల లంబరేఖకు 23.5 డిగ్రీల వంపుతో ఉండును. ఈ వంపు లేకపోతే,ప్రతి రెండు వారాలకు ఒక గ్రహణం ఏర్పడి ఉండేది(ఒక సూర్య గ్రహణం, ఒక చంద్ర గ్రహణం)[7][118]
భూమి యొక్క గురుత్వాకర్షణ శక్తి గోళా కారములో 1,500,000 కిలోమీటర్ల వ్యాసార్ధం కలిగి ఉండును.[119][note 10] ఈ దూరమున భూమి యొక్క గురుత్వాకర్షణ శక్తి సూర్యుడు మరియు ఇతర గ్రహాల కంటే ఎక్కువ ఉండును. పదార్థములు ఈ వ్యాసార్ధంలో మాత్రమే సంచరించవలెను.అంత కంటే దూరమైనచో అవి సూర్యుని గురుత్వాకర్షణ శక్తికి లోబడును.
భూమి మరియు ఇతర సౌర వ్యవస్థ పాలపుంతలో(మిల్కి వే)ఉన్నవి. ఈ పాలపుంత నక్షత్ర వీధి (గెలాక్సీ)మధ్య నుంచి 28,000 కాంతి సంవత్సరాల దూరం ఉండే కక్ష్యలో పరిభ్రమించును. ప్రస్తుతం పాలపుంత నక్షత్ర వీధి మధ్య రేఖకు 20కాంతి సంవత్సరాల దూరంలో ఓరియన్లో ఉంది.[120]
కక్ష్య వంపు మరియు కాలములు
భూమి యొక్క కక్ష కొంచం వంగి ఉండడం వల్ల, ఒక ప్రదేశానికి చేరే సూర్య కిరణాలు సంవత్సరమంతా మారుతుంది.దీని వల్ల కాలాలు మారతాయి. ఉత్తర ధ్రువం సూర్యుని వైపు ఉన్నప్పుడు ఉత్తర భూభాగంలో వేసవి కలం ఏర్పడుతుంది.అదే ఉత్తర ధ్రువం సూర్యునికి అవతలి వైపు ఉన్నప్పుడు చలి కాలం ఏర్పడుతుంది.వేసవి కాలంలో పగలు ఎక్కువసేపు ఉంటుంది మరియు సూర్యుడు ఆకాసంలో చాలా పైకి వెళ్తాడు.చలి కాలంలో, వాతావరణం చల్లగా అవటం వల్ల రోజులు చిన్నవి అవుతాయి.ఆర్కిటిక్ సిర్కిల్ వద్ద సంవత్సరంలో ఒక భాగం వరకు పగలు అసలు వెలుగు ఉండదు. దీనిని ఒక పోలార్ నయిట్ అంటారు.దక్షిణ భాగంలో,ఈ పరిస్థితి అంతా తారుమారవుతుంది. దక్షిణ ధ్రువం ఉత్తర ధ్రువానికి వ్యతిరేకంగా ఉంటుంది.
అస్త్రోనోమికాల్ లోక సమ్మతి ప్రకారం, ఎక్కువ వంగి ఉన్న భూ కక్ష్య సూర్యుడి వైపు లేదా అవతలి వైపుకు ఉండటం మరియు కాంతి పాతము, సూర్యుని యొక్క దిక్కు మరియు కక్ష్య యొక్క వంపు,రెండు లంబంగా ఉండటం.చలి కాలం డిసెంబరు 21, వేసవి కాలం జూన్ 21 కి దగ్గరగా, స్ప్రింగ్ కాంతి పాతము మార్చి 20 కి,మరియు ఆటుమ్నాల్ కాంతి పాతం సెప్టెంబరు 23 న వస్తాయి.[121]
భూమి యొక్క వంగి ఉండే కోణం చాల సేపటి వరకు స్థిరముగా ఉంటుంది.చాల చిన్న క్రమముగాలేని కదలికని న్యుటేషన్ అంటారు. ఈ వంకరుగా ఉన్న ప్రదేశం(టిల్ట్) కదలటానికి 18.6 సంవత్సరాల సమయం పడుతుంది.భూమి యొక్క కక్ష్య అల్లలడటం కొంత సమయం ప్రకారం మారుతుంది.ఇది 25,800 సంవత్సరాలకి ఒక చక్రం తిరుగుతుంది. ఇదే మాములు సంవత్సరానికి సైదిరియల్ సంవత్సరానికి తేడ.ఈ రెండు కదలికలు సూర్యుని మరియు చంద్రుని యొక్క వేరు వేరు ఆకర్షణ శక్తుల వల్ల భూమి యొక్క మధ్య రేఖ వంపు దగ్గర ఏర్పడతాయి.భూమి యొక్క ధ్రువాలు కూడా దాని యొక్క ఉపరితలం మీద నుంచి కొంత దూరం వెళ్ళిపోతాయి.ఈ పోలార్ కదలికలకి చాల చక్రాలు ఉంటాయి,వీటన్నిటిని 'క్వాసి పిరియోడిక్ మోషన్'అంటారు.ఈ కదలికతో పాటు 14-నెలల చక్రం ఉంది,దానిని 'చాన్డ్లేర్ వోబుల్'అంటారు.భూమి యొక్క తిరిగే వేగమును, రోజు యొక్క పొడవు ప్రకారం కూడా కనుక్కుంటారు.[122]
ఇప్పటి కాలంలో, భూమియొక్క పెరిహిలియన్ జనవరి 3, మరియు అపెహిలియన్ జూలై 4 న ఏర్పడతాయి.ఈ రోజులు సమయం ప్రకారం మారిపోతూ ఉంటాయి, దానికి కారణం ప్రెసేషన్ మరియు కక్ష్యకు సంబంధించిన కారణాలు.ఇవి ఒక చక్రాన్ని ఏర్పాటు చేస్తాయి,వాటిని మిలాన్కోవిట్చ్ చక్రాలు అని అంటారు.సూర్యుని మరియు భూమి యొక్క దూరంలో మార్పుల వల్ల 6.9%[123] కన్నా ఎక్కువ, పెరిలియన్ వద్ద భూమిని చేరే సౌర శక్తి అపెలియన్కి కూడా దగ్గరగా ఉంటుంది. భూమి యొక్క దక్షిణ భాగం సూర్యుని వైపుకు ఒకే సమయంలో కొంచం వంగి,సూర్యునికి భూమి దగ్గరగా ఉండుట వలన ఒక సంవత్సరంలో దక్షిణ భాగం, ఉత్తర భాగం కన్నా ఎక్కువ శక్తిని తీసుకుంటుంది.భూమి యొక్క కక్ష్య కొంచం వంగి ఉండుట వలన ఈ చర్య తక్కువ ప్రాచుర్యం లోకి వచ్చింది,దక్షిణ భాగంలో మిగిలిన శక్తి ఎక్కువ నీటి మోతాదులలో అరాయించుకుంటుంది.[124]
చంద్రుడు
చంద్రుడు,మాములు గ్రహాల లాగా కనపడే ఒక ఉపగ్రహం. చంద్రుని యొక్క మధ్యరేఖ భూమి కన్నా ఒక పావు ఎక్కువ. చంద్రుడు సౌర మండలంలోని అన్ని ఉపగ్రహాల కన్నా పెద్దది,ఇది రూపంలో భూ గ్రహానికి దగ్గరగా వుంటుంది.( కేరోన్ మరియు ద్వర్ఫ్ గ్రహాలలోకరోన్ పెద్దది.ప్లూటో.)(సహజ ఉపగ్రహాలు భూమి కాకుండా మిగతా గ్రహాల చుట్టూ తిరిగే వాటిని "మూన్స్"అంటారు.భూమి యొక్క ఉపగ్రహం తరువాత.
భూమికి చంద్రునికి మధ్య ఆకర్షణ శక్తి వల్ల భూమిపై అలలు ఏర్పడతాయి.ఇందు వల్లే చంద్రుడు భూమి చుట్టూ తిరిగే కాలమే చంద్రుని యొక్క భ్రమణ కాలము అయినది. దీనినే టైడల్ లాకింగ్ అంటారు. . కాబట్టి, అది ఎప్పుడు గ్రహానికి ఒక వైపుకు మాత్రమే వస్తుంది.చంద్రుడు భూమి చుట్టూ తిరగటం వల్ల, వివిధ భాగాలు సూర్యునిచే ప్రకాశింపబడతాయి, దీని వల్ల లునార్ ఫేసులు ఏర్పడతాయి. సోలార్ టెర్మీనెటార్ ద్వారా చీకటిగా ఉండే ప్రదేశం వెలుతురుగా ఉండే ప్రదేశంతో విడదీయ బడుతుంది.
అలలు కలవటం వల్ల, చంద్రుడు భూమి నుంచి సంవత్సరానికి 38mm వెనకకు వెళ్లి పోతాడు.కొన్ని లక్షల సంవత్సరాల తరువాత, ఈ చిన్న కదలికల వలన మరియు సంవత్సరానికి రోజులో 23 మిక్రో సెకను వంతు పెరుగుట వలన చాలా మార్పులు కలుగును.[125] 410 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం సంవత్సరానికి 400 రోజులు, రోజుకు 21.8 గంటలు ఉండేవి.[126]
భూమి యొక్క వాతావరణంపై చంద్రుడు తన ప్రభావం చూపిస్తూ దాని యొక్క ప్రగతికి అడ్డుపడ్డాడు.పురాణ జంతు శాస్త్రం మరియు కంప్యూటర్ లెక్కల ప్రకారం, చంద్రుని[127] వలన కలిగే అలలు భూమి కక్ష్యలో ఉన్న వంపుని నియంత్రిస్తాయి.ఇవి లేకపోతే సూర్యుడు మరియు ఇతర గ్రహాల ఆకర్షణ వల్ల భూమి యొక్క కక్ష్య కొన్ని వేల సంవత్సరాల తరబడి అస్తవ్యస్తంగా తయారయ్యేది. ఈ కారణం చేతనే బుధ గ్రహం[128] మీద అనుకూల వాతావరణం లేదు. భూమి యొక్క కక్ష్య క్రాంతి వృత్తము (ఎక్లిప్టిక్ ప్లేన్) వైపునాకు చేరినచో వాతావరణంలో విపరీతమైన మార్పులు సంభవించును.వేసవి కాలంలో ఒక ధ్రువం సూర్యుని వైపు సూటిగా ఉండాలి, మరియు శీత కాలంలో సుర్యినికి వేరే వైపు సూటిగా చుస్తుండాలి. గ్రహాలని అధ్యయనం చేసిన శాస్త్రవేత్తలు, ఈ ప్రమాదం గురించి అధ్యనం చేసి, దీని వల్ల జంతు మరియు వృక్ష జాతి నశించిపోవచ్చు అని సూచించారు.[129] ఇది ఇంకా ఒక కొలిక్కి రాని విషయము. బుధ గ్రహాన్ని అద్యయనం చేసిన శాస్త్రవేత్తలు చెప్పింది ఏమంటే, భూమి లాగే తిరిగే లక్షణాలు, కక్ష్య కల ఈ గ్రహానికి సంబంధించిన విషయాలు ఇక మీద జరిగే అధ్యయనం లోనే బయటపడాల్సి ఉంది.
భూమి నుంచి చూస్తే, చంద్రుడు చాల దగ్గరగా మరియు సూర్యుడు ప్రకాశించి నట్లు ప్రకాశిస్తూ కనిపిస్తాడు.ఈ రెండిటి యొక్క కోణము సైజ్ మరియు ఘన కోణము ఒకేలా ఉంటుంది. ఎందుకంటే, సూర్యుని యొక్క మధ్య రేఖ చంద్రుడి కన్నా 400 రెట్లు ఎక్కువ.[117] దీనివల్ల సంపూర్ణ మరియు అర్థ గ్రహణాలు భూమిపై ఏర్పడతాయి.
చాల మంది చంద్రుడి గురించి నమ్మే శాస్త్రం ఏమిటంటే, బుధ గ్రహం లాంటి ఒక ప్రోటోప్లానెట్ (దిఇయ) భూమితో గుద్దుకున్నప్పుడు చంద్రుడు ఏర్పడ్డాడు.దీనినే జైంట్ ఇంపాక్ట్ తియరి అని అంటారు. ఈ ఊహ చెప్పేదేమంటే, చంద్రుడిపై ఐరన్ మరియు ఆవిరయ్యే పదార్ధాలు ఏమి లేవు మరియు ఇంకొక నిజమేమిటంటే దీని యొక్క కవనము భూమి యొక్క క్రస్ట్ కి దగ్గరగా ఉంటుంది.[130]
భూమికి కనీసం రెండు కక్ష్యలలో ఉల్కలు ఉన్నాయి.అవి 3753 కృఇతన్ మరియు 2002 AA29.[131]
నివసించడం
గ్రహం ఏదైతే జీవించడానికి వీలుగా ఉంటుందో దానిని హాబీటబుల్ అని అంటారు. అక్కడ జీవించే ప్రాణులు లేకపోయిన,ఆ వాతావరణాన్ని కల్పించే ప్రదేశాలని కూడా హాబీటబుల్ అని అంటారు.భూమి జీవించడానికి తగినట్లుగా, ద్రవ రూపంలో ఉన్న నీటిని, ప్రాణులు నివసించడానికి వీలుగా ఉండే ప్రాంతాలని,బ్రతకడానికి కావలిసినంత శక్తిని కలిగి ఉంది.[132] సూర్యునికి భూమికి మధ్య ఉన్న దూరము,భూమి దాని యొక్క కక్షలో మధ్యరేఖను అనుసరించి తిరగటం,తిరిగే వేగం,కొంచం వంగే ఉండే కక్ష,భూగర్భ చరిత్ర,సరిన వాతావరణం,కాపాడడానికి వీలుగా ఉండే అయస్కాంత శక్తి,ఈ కారణాల వల్ల భూమి మీద ప్రాణులు నివసించడానికి వీలు ఉంది.[133]
జీవావరణం
గ్రహం మీద వున్న జీవ రాశులనే జీవావరణం అంటారు. ఈ బయోస్పెయర్ అనేది 3.5 బిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం మొదలయిందని చెబుతారు.విశ్వంలో భూమి ఒక్కటే ప్రాణులు జీవించగలిగే పరిసరాలను కలిగి ఉంది.భూమి లాంటి బయోస్పెయర్స్ చాల అరుదుగా ఉంటాయని కొంతమంది శాస్త్రవేత్తలు నమ్ముతారు.[134]
బయోస్పెయర్ అనేది చాల బైయోమ్స్ క్రింద విభాజించబడుతుంది,ఇవి ఒకే రకంగా ఉండే మొక్కలని,జంతువులని కలిగి ఉంటుంది. భూమి మీద ముఖ్యంగా లాటిట్యుద్ మరియు సముద్ర ఉపరితలానికి ఎత్తులో బైయోమ్స్ విభజించబడి ఉన్నాయి..ఆర్కిటిక్,అంటార్కిటిక్ వృత్తం వద్ద వుండే,లేద ఎత్తుగా ఉండే ప్రదేశాల వద్ద తెరస్త్రియాల్ బైయోమ్స్ లో మొక్కలు లేద జంతువులు ఉండవు. ఎక్కువ లాటిట్యుడినల్ డివర్సిటీ భూమధ్య రాఖ వద్ద వుంటుంది. అక్కడ మొక్కలు,మరియు జంతువులు బాగా ఉంటాయి.[135]
సహజ వనరులు మరియు భూమి యొక్క వాడకం.
మనుషులు ఉపయోగించు కోడానికి వీలుగా భూమిపై కొన్ని సహజ వనరులు ఉన్నాయి. ఇందులో కొన్ని తక్కువ సమయములో తిరిగి వెనక్కి తేలేని వనరులు (ఖనిజములు వగైరా) కూడా ఉన్నాయి.
ఫాసిల్ ఫ్యయూల్స్ ఎక్కువ మొత్తంలో భూమి యొక్క క్రస్ట్ లో లభిస్తాయి,ఇందులో ముఖ్యంగా కోల్,పెట్రోలియం,సహజ వాయువు,మరియు మీథెన్ క్లాత్రాట్ ఉన్నాయి.మనుషులు వీటిని ఎక్కవగా శక్తిని ఉత్పత్తి చేయడానికి మరియు రసాయన ఉత్పత్తి చేయడానికి వినియోగిస్తారు.మినరల్ ఒర్ కూడా భూమి యొక్క క్రస్ట్ నుంచి ఉత్పత్తి అవుతుంది,దీనిని ఒర్ జెనసిస్ అనే పద్ధతి ద్వారా వెలికి తీస్తారు.[136] ఇవి ఏ మెటల్ నుంచైనా సారము తీయడానికి,మరియు ఇతర ఎలిమెంట్స్ కి కూడా వుపయోగపడుతుంది.
భూమి యొక్క బయోస్పెయర్ మనుషుల కోసం చాల ప్రాకృతిక పదార్ధాలను ఉత్పత్తి చేస్తోంది.అందులో కొన్ని భోజనం,చెక్క,మందులు,ఆక్సిజన్,మరియు వ్యర్ధ పదార్ధాలని మళ్లీ వాడుకోడానికి వీలుగా తేయరుచేస్తుంది. భూమి మీద ఉండే జీవావరణం మంచి నీరు మరియు నెల మీద ఉండే మట్టి మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. సముద్రాలలో ఉండే జీవావరణం భూమి మీద నుంచి కొట్టుకుపోయిన పోషక విలువల మీద ఆధారపడి వుంటుంది.[137] మానవులు భూమి మీద ఇల్లు నిర్మిచుకుని జీవిస్తారు. 1993,లో మనుషులు భూమిని వినియోగించిన శాతం(సుమారు)
1993 లో ఆశించిన సాగు భూమి 2,481,250 చదరపు కిలోమీటర్లు [6]
ప్రకృతి వైపరీత్యాలు
పెద్ద ప్రదేశాలలో వాతావరణంలో మార్పుల వల్ల వరదలు,తుఫాన్లు మొదలైనవి ఏర్పడి మనుషులకు కష్టపెడుతున్నాయి.భూకంపాలు,కొండ చర్యలు విరగటం,సునామీ,అగ్ని పర్వతాలు బ్రద్దలవటం,వరదలు,కరువు,చీకటి చేసే మంచు వర్షాలు,ఉగ్రమైన గాలి వాన మొదలైన ప్రాకృత వైపరిత్యలకు చాల ప్రదేశాలు గురి అవుతున్నాయి.
గాలి మరియు నీటి యొక్క కాలుష్యం,ఆమ్ల వర్షాలు,పంటలు పండించకపోవటం,చెట్లు నరకటం,జంతువులని చంపటం,కొన్ని జాతుల జంతువులు మరియు పక్షులు అంతరించి పోవడం,మట్టి దాని యొక్క సారాన్ని కోల్పోవటం, మొదలైనవి మనుషుల చేసే కాలుష్యం ద్వారా ఏర్పడుతున్నాయి.
మానవుని వలన (పరిశ్రమలు వెదజల్లే పొగలో ఉండే కార్బన్ డయాక్సైడ్) భూగ్రహం మీద వేడి పెరిగి "గ్లోబల్ వార్మింగ్"కి దారి తీస్తుంది అని శాస్త్రీయంగా నిరూపించబడింది.దీని వల్ల వాతావరణంలో చల్ల ప్రమాదకర మార్పులు సంభవిస్తాయి,అవి మంచు కరగటం,ఒకేసారి భూమి యొక్క వీడి పెరగడం లేదా తగ్గటం,వాతావరణంలో మార్పులు మరియు సముద్ర మట్టంలో నీరు పెరగటం లాంటివి జరుగుతాయి.[138]
మనుషుల భూగోళ శాస్త్రం
పటములను అధ్యయనం చేయడం, తయారు చేయడాన్ని కార్టోగ్రఫీ అంటారు. భూమిని గురించి చెప్పటానికి కార్టోగ్రఫీ, జియోగ్రఫీని చారిత్రకంగా వాడతారు. అధ్యయనం (అనగా ప్రదేశాలను దూరాలను నిర్దేశించుట) మరియు నౌకాయానము (అనగా స్థితిని దిశను నిర్దేశించుట) అనునవి కార్టోగ్రఫీ, జియోగ్రఫీతో పాటుగా అభివృద్ధి చెందాయి. దీని వలన చాల వరకు విషయాలను లెక్కగట్ట గలిగారు.
భూమిపై సుమారు 6,740,000,000 జనాభా నవంబరు 2008 నాటికి ఉంది. శాస్త్రవేత్తలు అంచనా ప్రకారం ప్రపంచ మొత్తం జనాభా 2013 నాటికి ఏడు బిల్లిఒన్లకు చేరుతుంది,మరియు 2050 నాటికి 9.2 బిల్లిఒన్లకు చేరుతుంది.జనాభా పెరుగుదల ఎక్కువగా అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలోనే వుంటుంది.మనుషుల జనాభా సాంద్రత ప్రపంచ మంతా వుంటుంది,కానీ ఎక్కువ మంది మాత్రం ఆసియాలో నివసిస్తారు.2020 నాటికి,60% ప్రపంచ జనాభా మాములు ప్రదేశాలలో కన్నా అభివృద్ధి చెందిన ప్రదేశాలలోనే నివసిస్తారని అంచనా.
అధ్యయనాల ప్రకారం కేవలం 1/8 ప్రదేశం మాత్రమే మనుషులు నివసించడానికి వీలుగా ఉంది.మిగతా ప్రదేశం అంత సముద్రంతో నిండి ఉంది. మరియు మిగతా సగం ఎడారులతో (14%),[139] పెద్ద పర్వతాలతో(27%),[140],ఇంకొన్ని పాత కట్టడాలతో నిండి ఉంది.దక్షిణ దిక్కులో ప్రపంచం మొత్తానికి స్థిరముగా వున్నది ఎల్లెస్మెరే దీవిలో వున్నా అలెర్ట్. అది నునావుట్,కెనడాలో[141] (82°28′N)వుంది.ఉత్తరాన అమున్దేన్-స్కాట్ ఉతర ధ్రువ స్టేషను,ఇది అంటార్కిటికాలో ఇంచుమించు ఉత్తర ధ్రువంలో ఉంది. (90°S)
అంటార్కిటికా లోని కొంత ప్రదేశం తప్ప భూ గ్రహం యొక్క మొత్తం ప్రాంతాన్ని ఇండిపెండెంట్ సోవరిన్ నేషన్ అథ్యయనమ్ చేసింది.2007 వరకు మొత్తం 201 సోవరిన్ రాష్ట్రాలు ఉన్నాయి.ఇవి మొత్తం 192 యునిటేడ్ నేషన్స్ మెంబర్ రాష్ట్రాలుతో కలిపి వున్న సంఖ్య.వీటితో కలిపి 59 ఇండిపెండెంట్ టేరితోరీస్ మరియు కొన్ని ఆటోనోమౌస్ ఏరియాస్,గొడవలలో వున్న టేరితోరీస్ మరియు ఇతర ప్రదేశాలు ఉన్నాయి.[6] చరిత్రల ప్రకారం భూమికి ఎప్పుడు ఒక అధికారక ప్రభుత్వం లేదు. చాల ప్రపంచ దేశాలు ఈ ప్రభుత్వం లోసం పోరాడి ఓడిపోయాయి.[142]
ఐక్యరాజ్యసమితి అనేది ప్రపంచ ప్రఖ్యాత ప్రభుత్వ అంతర్గత నిర్మాణ సంస్థ. అది ప్రపంచ దేశాల మధ్య వున్న వైరాలను, మరియు యుద్ధాలను తొలగించడానికి ఏర్పాటు చేసిన వ్యవస్థ. ఇది ఒక ప్రపంచ ప్రభుత్వ సంస్థ. ఐక్య రాజ్యా సమితి ప్రపంచంలో అన్ని దేశాల చట్టాల అంగీకారంతో, దేశాల మధ్య రాయభారం నెరుపుతుంది[143]. సభ్య దేశాల అంగీకారంతో అవసరమైతే ఆయుధాలతో కూడా మధ్య వర్తిత్వం నెరుపుతుంది.
భూమి యొక్క గ్రహ మార్గం వైపు పయనించిన మొదటి మనిషి యూరి గగారిన్. ఇతను 1961 ఏప్రిల్ 12.[144] మొత్తం 400 మంది భూమిపై చేరారు,మరియు గ్రహ మార్గం(orbit) వైపు పయనించారు. ఇందులో మొత్తం 12 మంది చంద్రుడి మీద నడిచారు.[145]}[379][377][381] విశ్వంలో వున్న మనుషులు మాత్రమే అంతర్జాతీయ స్పేస్ స్టేషన్లో కూడా ఉన్నారు. స్పేస్ స్టేషన్లో ఉన్న ముగ్గురు మనుషులని ప్రతి ఆరు నలలకి ఒకసారి మారిపోతుంటారు.[146] మనుషులు భూగ్రహం నుండి 1970 కాలంలో అపోలో 13 భూమికి 400,171 కిమీ దూరంలో ఉన్నప్పుడు అత్యంత దూరం ప్రయాణించారు.[147][148]
సాంస్కృతిక పథం
"భూమి" అనే పదం ఆంగ్లో-సక్షన్ పదం "ఏర్డ" నుంచి వచ్చింది. ఈ పదానికి నేల లేదా మట్టి అని అర్థం.ఈ పదం "ఎఒర్తే " అని పాత ఆంగ్లం లో అనేవారు.తరువాత "ఎర్తే" అని మధ్య ఆంగ్లం లో అనేవారు.[149] భూమి యొక్క సరైన అస్త్రోనోమికాల్ గుర్తు ఒక వృత్తంలో శిలువ ఆకారం వుంటుంది.[150]
భూమిని తరువాత దేవుడుగా ముఖ్యంగా దేవతగా వ్యాఖ్యానించారు.చాల ఆచారాలలో ఆడ దేవతలని భూమాత,గా మరియు సారవంతమైన దేవతగా వ్యాఖ్యానించేవారు.వివిధ మతాలలో చెప్పిన కల్పిత కథల ప్రకారం భూమి యొక్క ఆవిర్భావం మహిమలున్న దేవుడు లేదా దేవతలచే ఆవిర్భావం చెందింది.చాల రకల మతాలు,చాల ప్రధానమైన పుస్తకాల,ఇంకా మహర్షులు,రోమన్ కాతోలిక్ మతానికి విరుద్ధ మతానికి చెందినా వారు [151] మహామ్మదీయులు,[152] అందరు భూమి యొక్క పుట్టుక గురించి మరియు భూమి మీద జీవులు[153] పెరగడం గురించి చాల బాగా వివరించారు. ఈ ప్రభోదల్ని శాస్త్రవేత్తలు[154][155] మరియు ఇంకొంతమంది మత పెద్దలు [156][157][158] తప్పని కొట్టి పారేసారు.
భూమి సమానంగా వుండేదని[159] గతంలో చాలా నమ్మకాలు ఉండేవి.కానీ ఇది భూమి గుండ్రంగా వుంటుందని కనుక్కోవటం వల్ల మరుగున పడింది.దీనిని ఓడ యొక్క ప్రయాణాన్ని బట్టి కనుగున్నారు.[160] మనుషుల నమ్మకం ఏమిటంటే భూమి గుండ్రంగా ఉంటుందని కనుక్కోవటం వల్ల బయోస్పియర్ వెల్దపుగా కనబడుతోందని అనేవారు.[161][162]
పర్యావరణ ఉద్యమం చేపట్టారు. ఇది మనుషుల భూమి పైన చేసే నష్టాల గురించి వివరిస్తుంది.[163]
ఇవీ చూడండి
భూమికి సంబందించిన విషయాల పట్టిక
భూగోళ శాస్త్రం
భూగర్భ శాస్త్రం
ప్రభుత్వ భూమి
భూమిని కొలవడం
గమనిక
సూచనలు /రేఫెరెన్సెస్
వ్యాకరణ పట్టి
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
బాహ్య లింకులు
వర్గం:గ్రహాలు
వర్గం:పంచ భూతములు
వర్గం:సౌరమండలం
వర్గం:ఖగోళ శాస్త్రము
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%AE%E0%B0%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
554,
1256
],
"plaintext_end_byte": [
441,
1206,
1516
]
} | জামাতি ইসলাম দলটির প্রতিষ্ঠাতা কে ? | জামায়াতে ইসলামী | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
311
],
"minimal_answers_end_byte": [
375
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
জামায়াতে ইসলামী (Urdu: جماعتِ اسلامی) একটি ইসলামিক রাজনৈতিক দল ও সামাজিক সংগঠন যা ব্রিটিশ ভারতে ১৯৪১ সালে ইসলামী চিন্তাবিদ সাইয়েদ আবুল আ'লা মওদুদী কর্তৃক প্রতিষ্ঠিত হয়।[1]
জামায়াতে ইসলামীর সহযোগী প্রতিষ্ঠানসমূহ
জামায়াতে ইসলামী পাকিস্তান,
জামায়াতে ইসলামী হিন্দ,
বাংলাদেশ জামায়াতে ইসলামী
জমিয়ত-ই-ইসলামী
ইউকে ইসলামিক মিশন, ১৯৬২ সালের ইস্ট লন্ডন মসজিদেরে প্রতিষ্ঠাতা সদস্য, এটি সাইয়েদ আবুল আ’লা মওদুদী ও জামায়াতে ইসলামী পাকিস্তান এর আদর্শে অনুপ্রাণিত।
ইতিহাস
তথ্যসূত্র
বিষয়শ্রেণী:১৯৪১-এ প্রতিষ্ঠিত
বিষয়শ্রেণী:ইসলামী রাজনৈতিক দল
বিষয়শ্রেণী:দক্ষিণ এশিয়ায় ইসলাম
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A7%87%20%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%80 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
392,
941,
1585,
1683,
2093,
2427,
6023,
6330,
7088,
7146,
7511,
7609,
7997,
8425,
9009,
9318,
9760,
9888,
9920,
10157,
10350,
10412,
10565,
10793,
11059,
11237,
11743,
11783,
12673,
12707,
13054,
13446,
13744,
13935,
15676,
16028,
16395,
16590
],
"plaintext_end_byte": [
369,
927,
1585,
1683,
2076,
2414,
6022,
6300,
7087,
7145,
7510,
7608,
7996,
8424,
9008,
9317,
9724,
9887,
9919,
10156,
10349,
10411,
10564,
10792,
11058,
11236,
11742,
11782,
12672,
12706,
13053,
13445,
13743,
13912,
15675,
15986,
16374,
16547,
16751
]
} | متى تم انتاج أول كاميرا فوتوغرافية ديجيتال؟ | كاميرا | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
الصَّوَّارة[1] أو الكاميرا وهي آلة تصوير، لصور ثابتة أو متحركة (فيديو). وتستخدم عدة عدسات في تركيب الكاميرا. وأول وصف لآلة التصوير عن ابن الهيثم في سياق دراسته علم البصريات وذلك في الجامع الأزهر بالقاهرة.
أصل التسمية
«qumrah» (بالعربية: قُمرَة) التي تعني المكان المظلم المغلق، وهي ترجمة لـ "الغرفة المظلمة" التي استخدمها ابن الهيثم في تجاربه البصرية، والتي دخلت اللغات الأجنبية بمعنى (غرفة) بالتحريف الآتي (camera) وظلت قيد الاستخدام بهذا المعنى على مدى قرون حتى اختراع قمرة التصوير فشاع استخدامها لوصف الآلة المعروفة.
كاميرا
مصطلح «كاميرا» في اللغات الأوروبية أتى من العبارة العربية «qumrah» (بالعربية: قُمرَة) التي تعني المكان المظلم المغلق، وهي ترجمة لـ "الغرفة المظلمة" التي استخدمها ابن الهيثم في تجاربه البصرية[2]، والتي دخلت اللغات الأجنبية بمعنى (غرفة) بالتحريف الآتي (camera) وظلت قيد الاستخدام بهذا المعنى على مدى قرون حتى اختراع قمرة التصوير فشاع استخدامها لوصف الآلة المعروفة
وقد ورد في كتاب "1001 اختراع، الإرث الإسلامي في عالمنا":استخدم ابن الهيثم مصطلح "البيت المظلم"، الذي ترجم إلى اللاتينية (Camera obscura)، بمعنى الغرفة المغلقة المظلمة. ومازالت الكاميرا مستخدمة حتى يومنا الحالي، كما هو حال كلمة "قمرة" في العربية التي تعني الغرفة المظلمة أو الخاصة.[3]
صوَّار
مصطلح «صَوَّارة»[1] على وزن الآلة القياسي فَعَّالة والذي هو أحد أوزان الآلات، وقد تم اشتقاقه من الفعل صور وقد ورد مصطلح صَوَّارة - بفتح الصاد المهملة وتشديد الواو - في معجم الغني.
تاريخ
منذ أقدم العصور يسعى الأنسان إلى حفظ صور حياته، فبدأ بالرسم في الكهوف ثم الرسم على الجدران (مثل المصريين القدماء)، ثم بورتريهات من الشمع... الخ. حتى توصل العالم العربي المسلم الحسن ابن الهيثم، حين تم سجنه في عهد الخليفة الفاطمي الحاكم بأمر الله، إذ لم يثنه هذا السجن عن مواصلة بحثه العلمي في الضوء والبصريات، والاستمرار في تسجيل ملاحظاته في سلوك الضوء وانعكاساته، فما كان منه إلا أن سجل ملاحظته لدخول الضوء من خلال ثقب في جدار السجن وسقوطه على الجدار المقابل حاملا معه صورة غير حادة الملامح ومقلوبة لشجرة موجودة في خارج الزنزانة. سجل ابن الهيثم ملاحظاته هذه حول انتقال صورة الشجرة مقلوبة مع الضوء من خلال الثقب، فوضع العديد من الملاحظات في هذا الموضوع، ووصف الأمر وصفا دقيقا، موضحا قوانين الضوء في هذه الحالة. دون ابن الهيثم اكتشافه هذا ووصفه في كتاب المناظر،، وفي عام 1660 طور العالم الإيرلندي روبيرت بويل هو ومساعده الكاميرا البدائية وأدخلوا لها الأضواء وفي عام 1685 أبتكر العالم الألمانى جوهان تزان نظام الصورة وترتيب لون أى صورة وبنى آلة تصوير كبيرة من الخشب، وبين عامى (1820- 1830) أبتكر العالم لويس داجير طريقة في التصوير الضوئي التي عرفت بالداجيروتايب (بألأنجليزية: daguerreotype) والتي كانت تصور على النحاس، وفي عام 1835 أبتكر العالم الفرنسي وليم فوكس تالبوت نظام فوتوغرافى جديد سمى بالكالوتايب (بألأنجليزية: calotype) والتي كانت على الورق، أول صورة فوتوغرافية حقيقية كانت عام 1826 على يد العالم الفرنسي جوزيف نيبس عندما أستخدم الدوار الخشب ليحفظ الفيلم وقد صنعت آلة التصوير هذه في باريس على يد الأخوان تشارلز وفينسينت شيفالير، وقد أستخدم جوزيف نيبس فكرة العالم الألمانى جوهان هينريتش الذي أبتكرها عام 1724 وهى تعريض الفضة مع الطباشير إلى الظلام ومن ثم الضوء المفاجئ فتتثبت الصورة، وفي عام 1850 أخترع العالم الألمانى فريدريك سكوت فكرة ظهور الصورة على الزجاج والتي تسمى كولوديون (بألأنجليزية:collodion)، تطورت الكاميرا في منتصف القرن 19 على يد علماء كثيرين منهم العالم الفرنسي أندريا أدولف الذي أخترع طريقة الـ CDV أو Carte de viste وهى أن يكون الفيلم على شكل بطاقات صغيرة متتالية.
أول صورة ألوان كانت عام 1861 على يد العالم الفيزيائي جيمس ماكسويل بمساعدة المصور توماس سوتون وكانت تعتبر مجرد تجربة للصورة الملونة.
وأصبحت الكاميرات الآن تستخدم في التجسس حيث ظهرت أجهزة متطورة في نهاية القرن العشرين عبارة عن كاميرات دقيقة الحجم جدا يمكن وضعها في أي مكان دون ملاحظتها.
تركيب الكاميرا
تتكون الكاميرا من مجموعة من العدسات تعمل على تجميع الضوء في بؤرة. وعن طريق استخدام مجموعة من العدسات المختلفة الشكل مثل (عدسة محدبة وعدسة مقعرة) مع الاختيار المناسب لمواد زجاج العدسات (ذات معاملات انكسار مختلفة)، يمكن بذلك تفادي اختلال الأشعة المجمعة، (إذا لم يكن اختيار العدسات صحيحاً فيؤدي ذلك إلى إنتاج صورة غير واضحة سيئة في الإضاءة التباين أو تنفصل ألوان الضوء في الصورة الناتجة، أو يحدث الاختلالين في نفس الوقت.
يتميز نظام العدسات بعدة بيانات:
فتحة العدسة f وهي تحدد زاوية دخول الاشعة إلى الكاميرا.
شدة تمرير العدسات للأشعة L، وهو يعطي كمية الضوء الذي تُدخله العدسات إلى الفيلم عندما تكون فتحة العدسة مفتوحة على آخرها. وتقاس هده الشدة بالعدد:L=d/f،
[ حيث d: قطر العدسة الأولى (عدسة دخول الأشعة)]، مثل
L=1:2,0.
إذا كان لمجموعة العدسات f=60mm، فهذا يعني أن قطر عدسة دخول الأشعة 30مليمتر. وإذا كانت شدة العدسات 1:4 يكون فتحة عدسة الدخول بقطر 15مليمتر.
أي يدخل الكاميرا ضوء أقل، وبالتالي تقل حساسية الكاميرا، ولذلك تكون منخفضة الثمن.
ولكي يحصل الفيلم على مقدار الأشعة الكافي لالتقاط الصورة، فيمكن التوصل إلى ذلك بطريقتين:
إما عن طريق توسيع فتحة الكاميرا "إيريس"، فيدخلها ضوء أكثر.
عن طريق زمن انفتاح العدسة للتصوير. وتعطي بيانات الفيلم زمن انفتاح الكاميرا لالتقاط صورة.
يوجد نوع من الكاميرات تعمل بانعكاس مرآة داخلية. يسقط جزء من الضوء الداخل من نظام العدسات على المرآة فتعكسه على منشور قبل وبعد التصوير، وتمكّن المصور لأن يختار الجسم ومحيطه تماما، فما يراه في نافذة اختيار الصورة ما هو إلا انعكاس على المرآة الداخلية، وهو تماماً "محيط الصورة" التي سيلتقطها.
عندئذ يمكن للمصور التقاط الصورة.
إما في الكاميرات التي لا تعمل بمرآة عاكسة فتكون فتحة نظر المصور للتصوير غير فتحة نظام العدسات، ولذلك تأتي الصورة منزاحة بعض الشيء عن محيط الصورة الذي أراد المصور تصويره.
بالإضافة إلى نظام العدسات في الكاميرا، وحائل توسيع أو تضييق "أيريس" العدسات، والحائل الحاجب للضوء (وهو يفتح عند التقاط الصورة لزمن معين ، ثم يقفل)، فتجمع الكاميرا بين تلك الأنظمة في غرفة مظلمة تماماً، هي الكاميرا أو "القمرة".
عمل كاميرا التلفاز
تعمل كاميرا التلفزيون إلكترونياً بالإضافة إلى كونها ضوئية.
مكوناتها:
1- أنبوبة التصوير:
• أنبوبة مظلمة مخلخلة من الهواء.
السبب: حتى لا تعيق جزيئات الهواء شعاع الإلكترونات ألذي يتحسس الصورة، وتكون الأنبوبة محكمة مظلمة.
• بها نافذة زجاجية في مقدمتها عدسة شيئية (نظام عدسات)، تقوم بتجميع الضوء وتشكل منها صورة في داخل الكاميرا.
2- لوح الصورة أو يسمى (لوح المايكا):
• يوجد داخل أنبوبة التصوير، لوحاً حساساً مقابلاً للأشعة الداخلة من العدسة الشيئية.
• اللوح حساس ورقيق جداً من المايكا – المايكا مادة شبه زجاجية وشبه موصلة للكهرباء - على شكل شرائح رقيقة جداً بينها مواد عازلة.
• يغطي سطح المايكا الأول -المقابل للعدسات- عدة ألاف من الخلايا الكهروضوئية الصغيرة جداً، وكل خلية عبارة حبيبة صغيرة جداً مغطاة بطبقة من السيزيوم.
السبب: لأن السيزيوم حساس للضوء ويُنتج عدد من الإلكترونات الحرة متناسبة مع شدة الضوء الساقط عليها.
• سطح المايكا الثاني صحيفة معدنية رقيقة متصلة بمكبر تيار الكهربي للصورة. بذلك تنتج أماكن شديدة الضوء على اللوح عدداً كبيراً من الإلكترونات والأقل إضاءة أعداداً أقل من الإلكترونات؛ تسير تلك الإلكترونات مكونة تياراً كهربياً نابضاً، يعبر عن الإضاءات المختلفة لنقاط سطح المايكا.
3- بندقية الإلكترونات:
• أسطوانة ضيقة داخل الأنبوبة المفرغة من الهواء، تحتوي في طرفها على مهبط (مصدر انبعاث الإلكترونات). يمر شعاع الإلكترونات الخارج من المهبط على شبكة حاكمة كهربائية، ويسقط على مصعد يُحمل بجهد كهربائي موجب. يتحسس شعاع الإلكترونات الخلايا الضوئية على
لوح المصعد من اليمين إلى اليسار ثم يهبط سطراً ليتحسس خلايا السطر الثاني ثم الخلايا السطر الثالث حتى ينتهي من تحسس كل خلايا المصعد. ثم يكرر شعاع الإلكترونات تلك الدورة لأخذ الصورة التالية، وهكذا. يوجهه في ذلك زوجان من الملفات الكهرومغناطيسية.
4- الملفات الحارفة:
• عبارة عن زوجين من الملفات الكهرومغناطيسية (لتوليد مجال مغناطيسي متردد) تقوم بتوجيه شعاع الإلكترونات (أو يمكن استبدالهما بزوجين من الألواح المعدنية (لتوليد مجال كهربائي متردد) لمسح الصورة.
• يقوم شعاع الإلكترونات بمسح الصورة. أي أنه ينتقل بين صفوف الخلايا الضوئية "ويقرأ" ما على كل منها من عدد من الإلكترونات الحرة. بذلك تتحول الصورة إلى تيار كهربائي متغير الشدة بحسب شدة الضوء التي سقطت على كل خلية ضوئية.
لكي نرى صورة متحركة لا بد من أن يمسح شعاع الإلكترونات 16 صورة كاملة على الأقل في الثانية الواحدة. فإلكترونات شعاع الإلكترونات تنطلق بسرعة قريبة من سرعة الضوء. وتردد
الملفات الكهرومغناطيسية هي أيضاً تعمل بترددات عالية جداً، حتى تقوم بهذا المسح السريع للصور.
كيفية عملها
عملية إرسال الصورة تلفازياً:
• يتم تصوير الشيء المراد إرسال صورته تلفازياً، ويتم تعريض الشئ المراد تصويره لاضاءة عالية ومركزة.
• تقوم العدسات بتكوين صور ضوئية له على لوح الخلايا الكهروضوئية فتثار ضوئياً وموضعيا.
• تبعث بعدد من الإلكترونات، وتشحن بشحنات موجبة مساوية لما فقدته من الإلكترونات. (و تختلف عدد الإلكترونات المنبعثة باختلاف كمية الضوء الساقط عليها).
• تؤثر شحنات الخلايا على الصحيفة المعدنية الموجودة على الوجه الآخر للوح المايكا فتتكون عليها شحنات سالبة مساوية لعدد الشحنات الموجبة على الخلايا الكهروضوئية.
• تطلق البندقية الإلكترونية شعاعاً من الإلكترونات على لوح الخلايا الكهروضوئية عند نقطة الاستكشاف، فيمدها بشحنات سالبة عددها مساوٍ لعدد الإلكترونات التي فقدتها الخلايا.
• تتعادل الخلايا كهربائياً، فتتحرر الإلكترونات التي على الصحيفة المعدنية.
• تنطلق الإلكترونات المتحررة على هيئة نبضات كهربائية مختلفة التردد إلى جهاز التكبير.
• تختلط التيارات الحاملة والمعبرة عن الصورة لتنتج التيار المضمّن ثم تـُرسل كموجات كهرومغناطيسية.
ملاحظة: يتم خلط التيار المعبر عن الصورة مع التيار الحامل لأن التيار المعبر عن الصورة تردده ضعيف ولن يغطي مساحة واسعة عن تحويله إلى موجات ؛ وهذا هو التضمين في الإلكترونيات.
مكونات كاميرا التلفاز
نافذة زجاجية.
عدسة ضوئية.
صحيفة معدنية.
لوح الصورة (المايكا).
الشعاع الكهيرنيّ.
مجموعة حارفة (ملفات أو ألواح).
المِصْعَد.
الشبكة الحاكمة (وتعمل على التحكم بعدد الكهيرنات).
المَهْبِط.
فتيل تسخين.
انظر أيضاً
آلة تصوير رقمية
كاميرا فيديو
والتر زاب
كاميرا أحادية الاستخدام
كاميرا شعاعية دقيقة
المراجع
وصلات خارجية
تصنيف:أنواع الكاميرات
تصنيف:تجهيزات التصوير الضوئي
تصنيف:تصوير فوتوغرافي
تصنيف:كاميرات
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%B1%D8%A7 |
{
"plaintext_start_byte": [
4,
837,
1502,
2068,
2537,
3056,
3696,
4162,
4775,
4931,
5231,
5793,
6433,
7253,
8087,
9936,
11156,
11300,
11611,
12851,
13183,
13618,
14362,
15533,
15848,
16396,
16693,
17415,
17795,
18252,
18721,
20130,
20974,
21269,
21827,
24104,
24293,
24357
],
"plaintext_end_byte": [
836,
1501,
2067,
2519,
3055,
3658,
4161,
4767,
4930,
5230,
5775,
6432,
7252,
8064,
9935,
11155,
11299,
11600,
12850,
13182,
13617,
14350,
15532,
15831,
16395,
16692,
17398,
17794,
18251,
18713,
20103,
20973,
21268,
21826,
24103,
24241,
24339,
24398
]
} | 発見された中で一番明るい恒星は何? | シリウス | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
4
],
"minimal_answers_end_byte": [
16
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
シリウス[1][2](Sirius[3][4])は、おおいぬ座で最も明るい恒星で全天21の1等星の1つで、太陽を除けば地球上から見える最も明るい恒星である。視等級は-1.46等[5]で、シリウスに次いで明るいカノープスのほぼ2倍の明るさである。バイエル符号における名称は「おおいぬ座α星」である。オリオン座のベテルギウス、こいぬ座のプロキオンともに、冬の大三角を形成している。冬のダイヤモンドを形成する恒星の1つでもある。肉眼では1つの恒星に見えるが、実際には、シリウスAと呼ばれるA型主系列星と、シリウスBと呼ばれる白色矮星から成る連星である。シリウスBのシリウスAからの距離は8.2~31.5auの間で変化する[6]。
シリウスは近距離にあるうえ、自身の光度も大きいため、肉眼でも明るく見える。ヒッパルコス衛星の観測によって得られた年周視差の値に基づくと、地球との距離は約8.6光年(約2.6パーセク)となる[7][8][9]。その距離から、地球に近い恒星の一つである。シリウスは、太陽系に接近しているので、今後6万年の間に、わずかに明るさが増す。それ以降は、太陽系から離れていき、明るさは暗くなっていくが、少なくとも今後21万年間は、全天で最も明るい恒星でありつづけるとされている[10]。
主星のシリウスAは、太陽の約2倍の質量を持ち、絶対等級は1.42等である。光度は太陽の約25倍にもなるが、カノープスやリゲルなどと比べると小さい。年齢は2億年から3億年ほどと推定されている。かつてシリウスは明るい2つの恒星から成る連星系だったが、より質量が大きいシリウスBが先に寿命を迎え、1億2000万年前には赤色巨星になった。シリウスBはその後、外層を失い、現在の白色矮星になったとされている[11]。
シリウスはまた、おおいぬ座にあることから、Dog Starとも呼ばれている[12]。なお、古代エジプトでは、ナイル川の氾濫時期を知らせてくれる星として、非常に重要な働きをしていた(エジプト神話・ナイル川およびソプデトも参照)[13]。また、南半球のポリネシア人は太平洋上の航海において、冬の到来を示す重要な役目を果たした。
観察の歴史
古代エジプトでは、シリウスは豊穣の女神ソプデト(古代ギリシア語: Σῶθις、Sothis)として知られていた。シリウスは最も初期の天文記録にも記録されている。エジプト中王国時代、エジプト人はシリウスのヒライアカル・ライジングを基にを作り上げた。シリウスがヒライアカル・ライジングを起こす約70日後[14]
に、夏至とナイル川の氾濫が起きるため、とても重視されていた[15]。
エジプトのアレクサンドリアにいたクラウディオス・プトレマイオスは、著書アルマゲストの7巻と8巻に星表を記している。プトレマイオスは、地球の中心子午線の場所としてシリウスを使用した。しかし、奇妙な事に、プトレマイオスは青白く輝くシリウスを「赤く」輝く6つの恒星の1つとしている(以下の色に関する論争を参照)。他の5つの恒星はアークトゥルスやベテルギウスのようなスペクトル型がM型からK型の赤色巨星を指している[16]。
運動力学におけるシリウス
1718年、エドモンド・ハレーは当時の天文測量と、トレミーのアルマゲストを比較した。結果、それまで存在が提唱されていた固有運動を発見する事に成功した[17]。比較的明るいアルデバラン、アークトゥルス、シリウスは大きく動いたと言われており、約1800年で満月とほぼ同じ大きさにあたる、約30分(0.5度の角度)移動するとされている[18]。
1868年、シリウスは視線速度が計測される最初の恒星となった。ウィリアム・ハギンズは、シリウスのスペクトル型を調べ、赤方偏移が起きているかを調べた。結果、ハギンズはシリウスが約40km/sで太陽系から遠ざかっていると結論付けた[19][20]。しかし、現在の観測値である-5.5km/sとは大きく異なるため、ハギンズが導き出した値は誤りであるとされている。視線速度の値がマイナスである場合、これは天体が太陽系に接近している事を指している。
距離
1698年にクリスティアーン・ホイヘンスは著書Cosmotheorosにて、シリウスとの距離を27,664au(約0.437光年)と推定した[21]。
シリウスの年周視差は1839年に、トーマス・ヘンダーソンによる1832年から1833年にかけての観測と、Thomas Maclearらによる1836年から1837年にかけての観測によって計測された。それによって得られた年周視差は0.23秒角であった。
しかし、シリウスの年周視差の計測はそれ以前にも行われていた。例えば、ジョヴァンニ・カッシーニの観測(6秒)、喜望峰で観測を行ったニコラ・ルイ・ド・ラカーユの観測結果(4秒)を使ったネヴィル・マスケリンを含む、何人かの天文学者達[22]の観測、ジュゼッペ・ピアッツィの観測(同程度)、フリードリヒ・ヴィルヘルム・ベッセルの観測(はっきりとした結果は得られず)などがある[23]。
伴星の発見
1844年にドイツの天文学者フリードリヒ・ヴィルヘルム・ベッセルがシリウスの軌道の揺らぎを観測し、伴星の存在を示唆した。のちにシリウスBと呼ばれるその伴星の姿は、1862年1月31日にアメリカの望遠鏡製作者アルヴァン・グラハム・クラークによって初めて観測された[24]。これはDearborn天文台にある、当時アメリカ最大の口径18.5インチ(470ミリメートル)の屈折望遠鏡、Aperture望遠鏡のテスト観測中にもたらされた[25]。同年3月8日には小型望遠鏡での観測にも成功した[26]。
1894年以来、シリウス系の見かけ上の軌道が不規則に揺れ動いている様子が観測されており、第3の天体が存在する可能性が示唆されてきたが、未だに確証が得られていない。観測から、データに最も合致するパターンは、シリウスAを約6年で公転している、質量が太陽質量の0.06倍の天体が存在する場合である。この天体が実在するとすると、視等級はシリウスBの5倍から10倍暗くなり、観測は極めて困難と考えられている[27]。2008年に行われた観測では、3番目の恒星や、惑星の存在を確認する事は出来なかった。1920年代に観測された「第3の星」は現在では、背景にあった無関係の恒星だったとされている[28]。
1915年、アメリカのウォルター・シドニー・アダムズはウィルソン山天文台でシリウスBのスペクトルを測定し、1万度近い高温の天体にもかかわらず暗いことから表面積の小さい矮星と判明した[29]。よって、天文学者はシリウスBが白色矮星であると結論付け、シリウスBは2番目に</b>発見された白色矮星となった[30][注 1]。シリウスAの直径は1959年にロバート・ハンブリー・ブラウンとRichard Q. Twissによって、ジョドレルバンク天文台の強度干渉計を使い、初めて測定された[31]。一方、シリウスBは2005年にハッブル宇宙望遠鏡を使って測定された。その結果、直径は約12,000kmで、地球の98%であるとされた[32]。
色に関する論争
西暦150年頃の古代ローマの天文学者トレミーは、先述の通り、著書アルマゲストにおいて、シリウスをベテルギウス、アンタレス、アルデバラン、アークトゥルス、ポルックスと共に「赤く」輝く恒星と表現している[33]。しかし、実際のシリウスは青白く発光している。この不一致は、イギリスのラトランドにあるLyndon村のアマチュア天文家Thomas Barkerによって最初に指摘され、1760年、ロンドンにある王立協会で行われた会議で発表された。1839年、ジョン・ハーシェルは2年前に見たりゅうこつ座η星の影響をおそらく受けて、改めてシリウスの色について指摘した[34]。1892年、トーマス・シーはこれに関するいくつかの論文を出版し、1926年に最終的な要旨が発表され、赤いシリウスに関する議論が再び行われるようになった[35]。なおシーはトレミーだけでなく詩人アラトスや雄弁家キケロ、将軍ゲルマニクスの文章も引用しているが、彼ら3人は天文学者ではなく、キケロとゲルマニクスはアラトスの著書『現象 (Phaenomena) 』を翻訳・引用しているに過ぎない[36]。ローマ帝国の政治家ルキウス・アンナエウス・セネカもシリウスは火星よりも赤いと記述している[37]。しかし、全ての古代の記述において、シリウスが赤いとされている訳ではない。1世紀の詩人マルクス・マニリウスは、4世紀のAvienusと同様にシリウスを「海の青」と表現している[38]。また古代中国では、紀元前2世紀から7世紀までの複数の記録全てにおいてシリウスの色が「白」と表現されている[39][40]。
1985年、ドイツの天文学者シュロッサーとベルクマンは、8世紀のイタリアロンバルディア州の写本を出版した。内容はトゥールのグレゴリウスが書いたDe cursu stellarum ratioである。このラテン語で記された文章には、恒星の位置から、夜間に参拝を行う時間を求める手法などが記されている。そして、ここでもシリウスは「赤い」と表現されている。出版した2人は、伴星のシリウスBが赤色巨星であったため、シリウスが赤く見えたのではという仮説を唱えた[41][42]。シリウスBが赤色巨星だったとすれば赤く見える可能性もあるが、わずか数千年でシリウスBが白色矮星になることは、恒星の進化を考えてもあり得ず、他の天文学者からは否定されている。また、この赤い恒星はアークトゥルスを指しているという反論も出されている[43][44]。また、過去数千年間に赤色巨星化したシリウスBからガスが放出された兆候を示す観測結果は得られておらず[41]、恒星系にそのような変化は無かったとされている[37]。
別の説として、まだ発見されていない第3の天体によって赤く見えたのではという説も提唱されている[45]。
他にも、実際にシリウスが赤いという訳ではなく単なる比喩表現であるという説もある[41]。また、シリウスが地平線の近くにあると、レイリー散乱と呼ばれる、大気の影響で色が赤、白、青と変化する場合がある[37][注 2]。
可視性
見かけの視等級は-1.46等。先述の通り、太陽以外の恒星では、全天で一番明るい恒星で、2番目に明るいカノープスのほぼ2倍の明るさである[46]。しかし、月や金星、木星ほど明るくなく、時によっては水星と火星もシリウスよりも明るくなる[47]。シリウスは地球のほぼ全球で見る事が出来るが、北緯73度以北の地域では観測する事は出来ない。北半球高緯度の都市では、シリウスは地平線のすぐ近くにしか見えない。例えば、ロシアのサンクトペテルブルクでは地平線の上、わずか13度までしか昇らない[48]。シリウスは、北半球から見ると、ベテルギウスとプロキオンと共に冬の大三角を成している[49]。シリウスの赤緯が約-17度のため、南緯73度以南の地域では周極星になる。地球の歳差運動のため、シリウスはさらに南に移動していくとされている。西暦9000年にはヨーロッパの広範囲で観測する事は出来なくなり、西暦14000年には、赤緯は-67度になり、南アフリカとオーストラリアのほとんどの地域で周極星となる。
シリウスは、条件が揃えば、昼間でも観測する事が出来るが、そのためには空がとても澄んでいないといけない。太陽の高度が低くなるように、高地での観測が望まれる[50]。また、シリウスの赤緯がマイナスのため、南半球の方が観測しやすい。
シリウス系の2つの恒星は、地球から見ると3秒角から11秒角離れて見える。この2つの恒星を分離して観測するには、とても澄んだ夜空で、少なくとも口径12インチ(300mm)の望遠鏡を用意する必要がある。1994年にシリウスBは近点を通過した[注 3]。その後、シリウスBはシリウスAから離れており、分離がしやすくなっている[51]。
シリウスとの距離は約8.6光年(2.6パーセク)で、これは太陽を除けば5番目に近い恒星である[13][52]。光度は太陽の25倍で、リゲルやベテルギウス、カノープスなどの超巨星と比較すると、とても暗い。しかし、
地球に最も近い恒星ケンタウルス座α星の約2倍しか離れていないため、肉眼では、それらの恒星よりも明るく見える[53]。シリウスに最も近い恒星はプロキオンで、5.24光年(1.61パーセク)離れている[54]。1977年に木星から海王星までを探査したボイジャー2号は約29万6000年後に、シリウスから4.3光年以内の領域を通過するとされている[55]。
連星系
シリウスは太陽系では太陽-天王星間の距離に値する、約20au離れた[注 4]、50.1年で公転している伴星を持つ連星である。主星のシリウスAは太陽よりも大きいA型主系列星で、推定される表面温度は9,940Kである。伴星のシリウスBは主系列星の段階を終えた白色矮星となっている。現在のシリウスBは、可視光領域では太陽の1万分の1の光度しかないが、かつてはシリウスAよりも質量が大きかった[56]。シリウス星系の年齢は約2億3000万年で、シリウスBが主系列星だった頃は約9.1年で公転しあう2つの青白色の恒星から成る連星系だったと考えられている[56]。赤外線天文衛星IRASによって、シリウスの周辺に塵などが存在していることを示す赤外超過が観測された。連星系内において、赤外超過が観測される事例は珍しいと考えられている[57][58]。X線天文衛星チャンドラが撮影した画像では、より表面温度が高く、大量のX線を放出している伴星シリウスBの方が明るく見える[59]。
2015年、Viganらの研究チームによって、超大型望遠鏡VLTを使って、シリウスAから0.5au内の距離に木星質量の11倍以上、1-2auの距離に木星質量の6-7倍以上、10au内の距離に木星質量の4倍以上の天体は存在しない事が判明した[60]。
シリウスA
主星のシリウスAは、太陽の約2倍の質量を持つ[11][61]。半径は天体干渉計によって測定され、その結果、角直径は5.936±0.016ミリ秒と測定された。自転速度は、16km/s[62]と比較的遅く、形状はほぼ球形である[63]。これは、大きさが似通ったベガとは対照的で、ベガは274km/sという高速で自転しており、遠心力によって赤道が膨れた回転楕円体となっている[64]。シリウスAの表面では弱い磁場が検出されている[65]。
シリウスAは誕生から約10億年後に、核融合反応に不可欠な、中心部にある水素を全て使い切ってしまうと考えられている[63]。この時点で、シリウスAは赤色巨星となり、そしてその後、白色矮星へ進化するとされている。
シリウスAのスペクトルに鉄などの重元素の吸収線が強く見られる[57][63]ことから、シリウスAはAm星に分類されている[66]。水素と鉄の質量比で表されるシリウスAの金属量は
[
Fe
H
]
=
0.5
{\displaystyle \textstyle \left[{\frac {{\ce {Fe}}}{{\ce {H}}}}\right]=0.5}
[67]で、これは金属量が太陽の100.5倍、すなわち太陽の大気と比べて316%の鉄があることを示している。恒星表面の金属量が高いことは、恒星全体が同じくそうであることを示す訳ではない。鉄や重元素は、恒星中心からの放射圧によって表面へと浮揚されたものである[63]。
シリウスB
伴星シリウスBの質量は太陽とほぼ同じ(太陽質量の0.98倍)で、比較的大きな白色矮星の一つだが、大きさは地球とほぼ同じである。現在の表面温度は25,200K[11]。しかし、内部に核融合反応のような熱源を持たないため、今後20億年以上かけてゆっくりと冷えていくとされている[68]。
白色矮星は、恒星が寿命を迎えた後に残される天体であり、シリウスBは約1億2000万年前に寿命を迎えたと考えられている。主系列星だった頃は、太陽の約5倍の質量を持つ[11]、B型主系列星(スペクトル型B4-B5程度)であったと推測されている[69][70]。シリウスBが赤色巨星だった時、現在のシリウスAに豊富な金属をもたらしたかもしれない。
シリウスBはヘリウムの核融合反応で生成された炭素と酸素の化合物で構成されている[11]。表面の重力が強いため、周囲の物質は、質量によって分布している領域が異なる。したがって、最も軽い元素である水素のほとんどは、シリウスBの外層を形成している。実際に、シリウスBのスペクトルからは水素以外の物質の吸収線は見られない[71]。
星団
シリウスが星団の一員であるという説は、1909年にアイナー・ヘルツシュプルングによって初めて提唱された。ヘルツシュプルングは、天球上でのシリウス星系の固有運動の観測から、シリウスがおおぐま座運動星団の一員であるとした。おおぐま座運動星団は固有運動を同じくする220の恒星からなり、かつては散開星団であったが現在は互いの重力に束縛されていないグループである[72]。しかしながら、2003年と2005年にかけての研究では、シリウスがこの集団の一員である可能性は疑問視されている。おおぐま座運動星団は5±1億歳程度と見積もられているが、シリウスはこの半分程度の年齢でしかなく、この集団の一員としては若過ぎるためである[11][73][74]。これとは別にオリン・エッゲンによって、ぎょしゃ座β星、かんむり座α星、コップ座β星、エリダヌス座β星、へび座β星からなる Sirius Supercluster の一員であるという説が提唱されている[75]。この星団は太陽系から500光年以内に位置する3つの大きな星団のうちの1つである。他の2つはヒアデス星団とプレアデス星団で、いずれも数百の恒星により構成されている[76]。
名称と文化的意義
バイエル符号における名称はα Canis Majoris、略称はα CMa。シリウスは、ギリシャ語で「焼き焦がすもの」「光り輝くもの」を意味する「セイリオス(Σείριος, Seirios)」に由来する[3]が、ギリシャ語自体が、古代以前に他の場所から伝来した可能性がある[77]。古代エジプトの神オシリスとの関連も示唆されている[78]。シリウスの名称は紀元前7世紀頃の詩人ヘーシオドスの仕事と日にて初めて記録されている[77]。2016年、国際天文学連合(IAU)は、恒星の固有名に関するワーキンググループ(Working Group on Star Names, WGSN)を組織した[79]。2016年6月30日にワーキンググループは、Sirius をおおいぬ座α星Aの固有名として公式に承認した[4]。
和名は<b data-parsoid='{"dsr":[29299,29307,3,3]}'>大星(おおぼし)や<b data-parsoid='{"dsr":[29314,29322,3,3]}'>青星(あおぼし)、英語では別名Dog Star、中国語では<b data-parsoid='{"dsr":[29361,29372,3,3]}'>天狼(星) (Tiānláng (xīng)) と呼ばれる。
シリウスには、知られているだけで50以上の名称がある[46]。ジェフリー・チョーサーのエッセイ、に、シリウスは猟犬の頭とされ、Alhadorと記載されている。この名前は西欧のアストロラーベによく使用されている[80]。サンスクリット語では、Mrgavyadha(鹿の狩人)、またはLubdhaka(狩人)と呼ばれた。Mrgavyadhaは、ルドラあるいはシヴァを表しているとしている[81][82]。マラヤーラム語では、Makarajyotiと呼ばれた[83]。
明るい恒星は、太平洋の多くの島や環礁間を移動する古代ポリネシア人にとってはとても重要な存在だった。古代ポリネシア人は地平線の近くにある、高度が低い恒星を、目的地への航路を決めるコンパス代わりにしていた。また、そのような恒星は目印としても役立たれた。シリウスの場合、赤緯は約-17度であり、これはフィジーの緯度とほぼ同じである。したがって、シリウスは毎晩、島の上を通過していく[84]。シリウスは「大きな鳥」を意味するManuと呼ばれる星座の体を構成している。ちなみに、プロキオンは北側の翼端、カノープスは南側の翼端を成しており、ポリネシアの夜空を2つの半球に分けている[85]。古代ギリシアで朝空のシリウスが夏の到来を示すように、ニュージーランドの先住民族マオリはシリウスを「冬」を意味する Takuruaと呼んで冬の到来を告げる恒星とした。ハワイでは、シリウスは「天国の女王」、Ka'uluaとされ、冬至の日に祝いの対象とされた。他のポリネシア人の間でも、シリウスはいくつかの名称で呼ばれてきた。マルキーズ諸島ではTau-ua、ニュージーランドではRehua、タヒチ島ではTa'urua-fau-papa、あるいはTa'urua-e-hiti-i-te-tara-te-feiaiと呼ばれた[86]。ハワイでは、シリウスには多数の呼び方があり、Aa[87]、Hoku-kauopae[88]、Kau-ano-meha(Kaulanomehaとも)[88][89]、Hiki-kaueliaまたはHiki-kauilia、Hiki-kau-lono-meha[90]、Kaulua(Kaulua-ihai-mohaiとも)[91]、Hiki-kauelia、Hoku-hoo-kele-waa[92]、Kaulua-lenaなどがある[91]。ソシエテ諸島では、Taurua-fau-papa、Taurua-nui-te-amo-aha、Taurua-e-hiti-i-tara-te-feiaiと呼ばれていた。シリウスの名称として、他にもPalolo-mua(フツナ島)、Mere(マンガイア島)、Apura(マニヒキ島)、Taku-ua(マルギース諸島)、Tokiva(プカプカ島)がある[88]。トゥアモトゥ諸島でも、シリウスに複数の名称があり、Takurua-te-upuupu[88]、Te Kaha[93]、Te Upuupu[94]、Taranga[95]、Vero-ma-torutoruがある[96]。
オーストラリアビクトリア州北西部に居住している先住民族ボロン族はシリウスをWarepilと呼んだ[97]。
脚注
注釈
出典
参考文献
関連項目
近い恒星の一覧
明るい恒星の一覧
外部リンク
シリウス on WikiSky: , , , , , , , ,
Coordinates:
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%82%B9 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
351,
685,
1168,
1387,
1902,
2202,
2754,
3296,
6165,
6254,
7697,
8722
],
"plaintext_end_byte": [
324,
684,
1167,
1386,
1901,
2201,
2727,
3295,
6118,
6253,
7696,
8721,
9988
]
} | ما عدد الفروع الرئيسية للقانون العام؟ | فروع القانون | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
يقسم الحقوقيون القانون إلى فرعين أساسيين: القانون العام والقانون الخاص. وهذان الفرعان ينطبقان على القانون الداخلي (الوطني) ولأخير يُقسم بدوره إلى قانون دولي عام وقانون دولي خاص.
القانون العام
وهو مجموعة القواعد القانونية التي تنظم العلاقة بين طرفين أحدهما أو كلاهما يملك السيادة أو السلطة العامة أو يتصرف بها، وبهذا المنحى يمكن أن نقول أن القانون العام يتضمن الفروع التالية:
1- القانون الدستوري هو القانون الأساسي للدولة و يتكون من مجموعة القواعد التي تنبني عليها الدولة وتحدد السلطات العامة فيها (تشريعية . تنفيذية قضائية) كذلك تنظم الحكم وسيره داخله وتشكل هذه المبادىء والقواعد والاحكام أهم المعطيات القانونية المتصلة بالحكم داخل الدولة.
2- القانون المالي (أو قانون المالية العامة): وهو القانون الذي ينظم الميزانية العامة للدولة وما يتعلق بها من موارد ونفقات .
3- القانون الإداري: و هو مجموع القواعد القانونية التي تنظم نشاط السلطة التنفيذية اثناء تادية وظائفها الادارية ، و تبين كيفية ادارتها للمرافق العامة و استغلالها للاموال العامة بالاضافة إلى تحديد علاقة الدولة بموظفيها من حيث التعيين و الترقية و التكليف والإعارة وغير ذلك من العلاقات .
4. القانون الجنائي: هو مجموعة القواعد التي تحدد الجرائم , وتبين العقوبات المقررة لها , والاجراءات التي تتبع في تعقب المجرم والتحقيق معه ومحاكمته وتنفيذ العقوبة عليه .
4- وهناك بعض القوانين الفرعية الأخرى: الناتجة عن مزج الحقوق المعرّفة سابقاً كقانون النشاطات الاقتصادية وقانون المنافسة وقانون الأسواق المالية وقانون التأميم والاستملاك والقانون الجمركي وقانون الوظيفة العامة والحقوق الثقافية وقانون التربية والتعليم وحقوق الإنسان والحريات العامة الخ...
القانون الخاص
هو مجموع القواعد القانونية التي تنظم العلاقات التي تنشأ بين أشخاص لا يعمل أيهم بصفته صاحب سيادة ، سواء كان جميع الأشخاص أشخاصاً عاديين أي لا يملكون السيادة أم كان بعضهم ممن يملكون السيادة ولكنه لا يدخل في العلاقة القانونية بهذه الصفة أي باعتباره صاحب سيادة، ويحتوي هذا القانون على الفروع التالية:
1- القانون المدني: هو أحد أهم فروع القانون الخاص الذي ينظم العلاقات التي تنشأ بين أشخاص لا يعمل أيهم بصفته صاحب سيادة . والقانون المدني هو القانون الذي ينظم الروابط القانونية المالية _ فيما عدا ما يتعلق منها بالتجارة _ والشخصية الخاصة بعلاقات الأفراد بعضهم وبعض . وهو بهذا التعريف ينظم نوعين من العلاقات الخاصة للأفراد: المعاملات المالية ، والأحوال الشخصية . ويتبع هذا القانون حقوق فرعية كثيرة منها: قانون الإثبات (أو قانون البينات)، الحقوق العائلية، قانون الجنسية، قانون حماية الملكية الأدبية والفنية، القانون العقاري، القانون الزراعي، قانون التأمين، قانون الاستهلاك وحماية المستهلك، قانون العقود والعقود المسماة.
2- القانون التجاري: ويمثل القانون الذي انشق أولاً عن القانون المدني وهو مجموعة القواعد القانونية التي تنظم علاقات الأشخاص التجارية من خلال تنظيم العمل التجاري والتجار ووسائل الدفع (شيك، سفتجة أو كمبيالة، بطاقة مصرفية، حوالات، سندات تجارية) والشركات التجارية بأنواعها (إنشائها، إدارتها، تنظيم تفليسها). ويتبع هذا القانون قوانين فرعية كثيرة كقانون الشركات والقانون التجاري البحري وقانون حماية الملكية التجارية والصناعية، قانون المنافسة الخاص، قانون التجارة الإلكترونية، قانون شراء الأسهم المالية، قانون التوزيع والتسويق، القانون المصرفي الخ...
3- قانون المرافعات المدنية والتجارية: وهو مجموعة القواعد القانونية التي تنظم كيفية لجوء الأفراد للمؤسسات القضائية من أجل الحصول على حقوقهم وتنفيذ الأحكام الصادرة بهذا المجال. هذا القانون ينظم أيضاًعمل المؤسسة القضائية ودرجات المحاكم التي تتضمنها وطرق تقديم الدعاوى والطعن بأحكامها. كما يحتوي هذا القانون على قانون التحكيم من حيثُ أنه يمثل طريقة لحل المنازعات عن طريق مؤسسات غير قضائية.
صعوبة تصنيف بعض القوانين
قانون العمل والقانون الجزائي (أو قانون العقوبات)
1- قانون العمل: وهو مجموعة القواعد القانونية التي تنظم العلاقات بين أرباب العمل والعمال. فهو ينظم عقود العمل والرواتب والمنازعات والتسريح والتعويضات والتأمين على شخص العامل في حوادث العمل والأمراض الناجمة عنه. وتأتي صعوبة تصنيف هذا القانون ضمن مواد القانون العام أو الخاص من خلال انقسام الفقهاء أنفسهم. فالبعض يلاحظ أن مصدر تشريع العمل لم يأت إلاّ بفضل تدخل الدولة وبفرضها لهذا القانون على أرباب العمل من أجل حماية الطبقة العاملة وخاصة في مجال تحسين الرواتب والتأمين الاجتماعي والتقاعدي للعمال وتخفيض حرية التعاقد المعروفة في القانون المدني لصالح التوازن العقدي (حماية العامل كطرف ضعيف في العلاقة العقدية). من أجل كل هذه الأسباب يرى بعض الفقهاء أن قانون العمل يتبع للقانون العام. بينما يعارض آخرون هذه النظرية ويرون أن قانون العمل، ورغم تدخل الدولة القوي، يخضع للقانون الخاص وذلك لعدة أسباب.
أولًا: إن قانون العمل يخص مجموعة العلاقات بين أشخاص القانون الخاص (عمال وأرباب عمل ممثلين عن طريق الشركات التجارية والصناعية)،
ثانيًا: إن القضاء المختص هو القضاء العادي (المحاكم المدنية) وليس القضاء الإداري (إلا في بعض الاستثناءات)،
ثالثًا: إن عقود العمل هي عقود مشتقة من العقود المدنية ذاتها والتي تتضمن التقاء بين التزامات شخصين حرين متعادلين وهذا بعيد كل البعد عن العقود الإدارية حيثُ يفرض الشخص العام نفسه على الشخص الخاص. إلا أن هذا التعادل النظري في عقد العمل يعتبر مستبعدًا أمام القوة الاقتصادية لرب العمل الذي يفرض تبعيته القانونية والاقتصادية على العامل.
2- قانون الإجراءات الجنائية:وهو مجموعة القواعد القانونية التي تتضمن تعريف الأفعال المجرّمة وتقسيمها لمخالفات وجنح وجرائم ووضع العقوبات المفروضة على الأفراد في حال مخالفتهم للقوانين والأنظمة والأخلاق والآداب العامة. ويتبع هذا القانون قانون الإجراءات الجزائية الذي ينظم كيفية البدء بالدعوى العامة وطرق التحقيق الشُرطي والقضائي لمعرفة الجناة وإتهامهم وضمان حقوق الدفاع عن المتهمين بكل مراحل التحقيق والحكم. ويختلف الفقهاء أيضاً حول تصنيف القانون الجزائي ما بين عام أو خاص. فالبعض يضعه في مصاف القانون العام نظراً لأن العقوبات تفرضها الدولة فقط. بينما يضع البعض هذا القانون ضمن الحقوق الخاصة نظراً لأن العقوبات والتجريم تنطبق فقط على الأشخاص الخاصة من طبيعيين ومعنويين دون أشخاص القانون العام.
تصنيف:قانون | https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B9%20%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
207,
1386,
2004,
2518,
3145,
3755,
4157,
4508,
4629,
4827,
6330,
6431,
7245,
7788,
8664,
9954,
10205,
10569,
11381,
11859,
12800,
13207,
13842,
14561,
15112,
15197,
15685,
16117,
16577,
17093,
17965,
18237,
18824,
19376,
20422,
21517,
22244,
22651,
22954,
23477,
23797,
24745,
24901,
25272,
26146,
26468,
26916,
27297,
27506,
27676,
28018,
28400,
28770,
29836,
30219,
30453,
30737,
31229,
32064,
32447,
33178,
33328,
34234,
34809,
34957,
35652,
36170,
36508,
37074,
37193,
37953,
38345,
38894,
39535,
40127,
41185,
41764,
42716,
43288,
44350,
44773,
45821,
46732,
47704,
48705,
48985,
49171,
49619,
50095,
50325,
50563,
50841,
51267,
51672,
52078,
52494,
53078,
53281,
53742,
54714,
54979,
55491,
55789,
56399,
57896,
58666,
59250,
59731,
59887,
60057
],
"plaintext_end_byte": [
206,
1385,
2003,
2509,
3143,
3754,
4156,
4476,
4628,
4826,
6316,
6430,
7244,
7762,
8663,
9926,
10204,
10568,
11362,
11858,
12782,
13171,
13841,
14560,
15111,
15196,
15684,
16116,
16504,
17092,
17923,
18236,
18823,
19375,
20421,
21516,
22243,
22630,
22936,
23448,
23796,
24726,
24900,
25271,
26145,
26467,
26915,
27296,
27505,
27675,
28017,
28375,
28769,
29835,
30218,
30452,
30736,
31228,
32063,
32446,
33177,
33327,
34233,
34799,
34935,
35651,
36169,
36507,
37073,
37175,
37952,
38344,
38893,
39520,
40126,
41184,
41763,
42708,
43287,
44329,
44772,
45820,
46731,
47703,
48704,
48963,
49170,
49618,
50094,
50324,
50545,
50840,
51266,
51671,
52077,
52493,
53077,
53280,
53741,
54713,
54978,
55490,
55788,
56398,
57888,
58657,
59243,
59700,
59843,
60055,
60108
]
} | 통일신라는 언제 이루어졌는가? | 신라 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
신라(新羅, , 기원전 57년 ~ 935년)는 고구려, 백제와 함께 고대 한반도의 삼국 시대를 구성하였던 국가로, 세계적으로 오래 존속한 왕조들 중 하나로 꼽힌다.
진한에 소속된 소국 중 하나인 경주 지역의 사로국(斯盧國)이 그 시초이며, 박혁거세가 나라를 세웠다고 알려져 있다. 또한 신라(新羅)라는 국호는 ‘왕의 덕업이 날로 새로워져서 사방을 망라한다’라는 의미로 서기 503년 지증왕 때에 정해졌다. 삼국 중 가장 먼저 세워졌지만, 국가의 틀을 갖추는 데는 가장 늦었다. 6세기경 법흥왕 때 불교를 받아들여 왕권 강화와 백성의 단결을 꾀하였으며, 진흥왕 대에 이르러 첫 번째 전성기를 맞아 6세기중엽 한강 유역을 차지하였다. 중국을 통일한 수(隨)와 그 뒤의 당(唐)이라는 외세를 끌여들여 660년에 백제를, 668년에는 고구려를 차례로 멸망시켰다. 또한, 당나라와 연합의 파기 이후 당나라와의 전쟁에서 승리하여 당나라를 한반도 밖으로 몰아내는데 성공하였다.
대동강 이남으로부터, 원산만에 이르는 지역을 차지하여[1] 이로써 신라의 한반도 남부 통합이 이루어지게 되며, 이후 698년 발해가 건국되면서 발해와 함께 남북국 시대를 이루었다.
한반도 남부 통합 이후 신라는 9주 5소경을 설치하고 고도의 중앙 집권 체계를 확립하였다. 집사부 장관인 시중의 권한이 강화되어 왕권의 전제화가 실현되었다. 신문왕은 녹읍을 폐지하였으며, 유학 교육을 위해 국학을 설립하였다. 진골 귀족과 대결 세력이었던 6두품이 왕권과 결탁하여 상대적으로 부각되었으나, 골품제는 유지되었고 진골 귀족의 고위직 독점은 여전하였다. 또한, 이 시기는 섬세하고 화려한 불교 유적과 유물들이 건축·제작된 시기이기도 하다.
그러나 말기에 이르러 왕과 귀족이 사치스러운 생활을 하고, 내부 분열이 이는 와중에 지방에서 자리 잡고 있던 호족의 세력이 성장하여, 900년 견훤이 후백제를, 901년 궁예가 태봉을 세우면서 후삼국 시대가 시작되었다. 후삼국으로의 분열 및 부정부패의 만연 등으로 국력이 쇠락한 신라는 경순왕 때인 935년 고려에 스스로 복속하기로 하면서 56대 992년(사로국 포함) 만에 멸망했다.
국호
신로(新盧) · 시라(斯羅) · 서나(徐那:徐羅我[서라벌]) · 서야(徐耶:徐耶我) · 서라(徐羅) · 서벌(徐我) 등 여러 한자 가차자와, 계림 등으로도 불렸으나[2] 지증 마립간 4년 504년 한자 국호를 "신라"로 확실히 하며, 왕에 대한 칭호를 거서간(KoeseoKhan), 차차웅, 이사금, 마립간 등의 신라고유어에서 중국식의 "왕"으로 바꿨다. 당시 여러 민족들에 한자가 유행하였기 때문에 선비족등 여러민족이 한자식 이름과 호칭을 썻다. 이 일에 대한 《삼국사기》의 기록은 다음과 같다.
'시라', '서라', '서나', '서야' 등의 여러 가차자로 기록이 남은 신라의 본래 이름의 당시의 정확한 신라어 발음은 현재 알려져 있지 않으며, 이름의 뜻에 대한 설은 여러 가지가 있는데, '쇠'(鐵, 黃金)에서 유래되었다는 설, 동쪽을 뜻하는 '새(뱃사람들의 은어로 동풍을 샛바람이라 하는 점 등)'이 있다. '서라벌'은 '서라'에 넓은 땅을 뜻하는 '벌'이 합쳐진 말이다. '라'의 모음이 약해져서 탈락하면 '서르벌', '서벌'이 된다. '라'의 자음이 약해지면 '서야'가 된다.
계림(鷄林)이라는 국호의 유래는 삼국사기 탈해니사금 편에 기술되어 있다.[3] 높은 땅을 뜻하는 '달'과 '서벌'이 합쳐지면 '달서벌'이 되고 '서'의 모음이 약해지면 '달스벌/달스불'이 된다. 닭(鷄)을 닥, 달 등으로 발음했기 때문에 '달스벌/달스불'을 닭+수풀, 즉 계림(鷄林)으로 표기했을 가능성이 있다.[4]
'라'는 옛 지명에 많이 등장하는데, '가야', '임나', '탐라', '서라', '서야', '서나' 등에 나타난~ '라', '나', '야' 등이 같은 어원에서 비롯되었을 가능성이 있다.[5] 현대 한국어에도 '나라'를 비롯해 땅과 관련된 말의 끝에 'ㄹ'이 많이 들어간다.[6]
시기별 역사
시대 구분
고려시대에 만든 김부식의 삼국사기와 일연의 삼국유사에 따라 신라 천년을 3대로 나눈다.
일반적으로 신라의 역사를 시기 구분할 때는 《삼국사기》의 구분을 따른다. 《삼국사기》에서는 왕실의 변화에 따라 상대, 중대, 하대로 나누었다.
상대(上代:1대 시조 박씨의 시조 또는 신라의 시조 박 혁거세거서간 ∼ 28대 진덕여왕, BC 57∼AD 654, 28대 771년간, 약 800년간)는 성골이 왕위를 독점하던 시기이다. 실제 골품 제도가 성립되고 성골 왕실이 확립된 것은 상당히 후대의 일이며 원시 부족 국가·씨족 국가를 거쳐 고대 국가로 발전하여 골품 제도가 확립되는 단계이다. 건국 이후 부족국가</b>에서 고대국가</b>로의 발전 및 팽창과 함께 고구려, 백제와 대립하던 시기이다. 삼국시대 말기와 남북국 시대이다. 또한 이 때는 신라문화의 황금기로 여러 국가들과 교역한 시기이도 하다.
중대(中代:29대 태종 무열왕∼36대 혜공왕, 654년∼780년, 8대 127년간, 약 100년간)는 성골 왕통이 끝나고 진골 왕통이 시작되는 시대로 무열왕계 왕실이 이어지던 시기이다. 대체로 한반도 남부를 통합하고 전제왕권(專制王權)이 확립되어 문화의 황금기를 이룬 시기와 일치한다.
하대(下代:37대 선덕왕∼56대 경순왕, 780∼935, 20대 156년간, 100년간)는 무열왕계 왕실이 끊어지고 내물왕계 진골 왕실이 성립된 시기이다. 왕위 계승권을 둘러싼 내부의 분열, 골품제도가 붕괴되고, 족당(族黨)의 형성 및 왕권의 쇠퇴로 호족(豪族)·해상세력이 등장하고, 후삼국의 혼란 등 멸망에 이르는 시기이다.
삼국유사
《삼국유사》는 불교와 연관지어 상고·중고·하고로 신라사를 구분하였다.
상고(上古:1대 시조 박씨의 시조 또는 신라의 시조 박 혁거세거서간∼22대 지증왕, BC 57~AD 514년, 22대 591년, 약 600년간)는 불교 전래 이전 시기이다. 역사적으로는 신라가 고대 국가로 발전하기 이전 단계를 구분할 때 사용된다.
중고(中古:23대 법흥왕~28대 진덕여왕, 514~654년,6대 140년, 약 100년)는 불교식 왕명이 사용되던 시기이다. 역사적으로는 골품제 하에 성골 왕실이 성립되어 소멸하기까지의 시기로 보고 있다.
하고(下古:29대 태종무열왕~56대 경순왕, 654~935년, 28대 281년, 약 300년 )는 불교식 왕명 사용이 끝난 이후의 시기이다. 하고 시기 구분은 역사적으로 중대와 하대의 구분이 없기 때문에 잘 사용되지 않는다.
신라사를 5기의 시기로 구분하기도 한다. 이에 의하면, 내물왕 이전의 시기를 제1기, 내물왕부터 제22대 지증왕까지(356년~514년)를 제2기, 제23대 법흥왕(法興王)부터 제28대 진덕여왕(眞德女王)까지(514년~654년)를 제3기, 제29대 태종무열왕(太宗武烈王)부터 제36대 혜공왕(惠恭王)까지(654년~780년)를 제4기, 제37대 선덕왕(宣德王)부터 마지막 56대 경순왕(敬順王)까지(780년~935년)를 제5기로 잡는다.[7]
신라의 국가 성립
《삼국사기》와 《삼국유사》는 고조선의 유이민인 진한 6부가 자신들을 다스려줄 임금을 원하고 있을 때, 하늘에서 내려온 알에서 태어난 혁거세를 맞이하여 기원전 57년에 거서간(임금)으로 세운 것으로 기록하고 있다. 이는 경주 지역의 토착민 집단과 유이민 집단의 결합으로 해석된다.[8] 이와 같이 신라는 처음 진한의 소국의 하나인 사로국(斯盧國)에서 출발하였다. 기원전 27년에는 성을 쌓게 하고 금성(金城)이라 불렀다. 이후 동해안으로 들어온 석탈해 집단이 등장하면서 박, 석, 김의 세 가문이 교대로 왕위를 차지하게 되는 계기가 되었다. 유력 집단의 우두머리는 이사금(군주)으로 추대되었고, 주요 집단들은 독자적인 세력 기반을 유지하고 있었다.
79년(탈해 이사금 23년)에는 장군 거도의 활약으로 각각 현재의 울산과 부산으로 비정되는 우시산국(于尸山國)과 거칠산국(居柒山國)을 공격하여 병합함으로써 경주의 외부로 영토를 확장하기 시작하였다. 내물 마립간 (재위: 356년 ~ 402년) 때 신라는 활발한 정복 활동으로 낙동강 동쪽의 진한 지역을 거의 차지하는 등 지배세력이 강화되어 중앙 집권 국가로써의 발전을 보이기 시작한다.[9] 이때부터 김씨에 의한 왕위 계승권이 확립되었는데, 이것은 왕권이 안정되고 다른 집단들에 대한 통치 집단의 통제력이 강화되었음을 의미한다. 내물 마립간 때에는 해안가로 왜구의 침입을 많이 당하였다. 399년 (내물왕 44년)에는 광개토왕이 군사를 보내어 신라에 침입한 왜군을 몰아내는 등 신라는 고구려의 보호를 많이 받았고, 이 때문에 고구려의 군대가 신라 영토 내에 머물기도 하였다. 그 후 신라는 고구려의 간섭을 받는 한편, 이 동안에 보다 앞선 고구려의 문화와 또한 고구려를 통하여 중국 북조(北朝)의 문화를 도입하면서 차차 발전을 하게 되었다.[10]
신라의 정치적 발전
신라는 내물 마립간 이후 고구려의 간섭을 받았으나, 5세기 초 백제와 동맹을 맺어 고구려의 간섭을 배제하고자 하였다. 5세기 말 신라는 6촌을 6부의 행정 구역으로 개편하면서 발전하였다.
지증왕 때에 이르러서는 정치 제도가 더욱 정비되어 국호를 신라로 바꾸고, 군주의 칭호도 마립간에서 왕으로 고쳤다. 또한 수도와 지방의 행정 구역을 정리하였고, 대외적으로는 우산국(于山國)을 복속시키기도 하는 등, 지방 세력과 주변 지역에 대한 지배권을 확립하였다.
뒤이어 법흥왕(재위 514년~540년)은 병부를 설치[11] 하여 군제를 개혁하고[12], 율령 반포, 공복 제정[13] 등을 통하여 통치 질서를 확립하였고, 골품 제도를 정비하였으며, 불교를 공인[14] 하는 등 주변 세력들을 포섭하고, 왕권을 강화시키고자 하였다. 또한 건원(建元)이라는 연호를 사용함으로써 자주 국가로서의 위상을 높이고, 김해 지역의 금관 가야를 정복하여 영토를 확장하면서 신라는 중앙 집권 국가 체제를 완비하였다. 백제와는 연맹 관계를 맺어 백제를 통하여 양(梁)나라와 교역하였다. 이때부터는 남조(南朝)의 문화까지 받아들이면서 크게 진보하여, 진흥왕 때에 그 전통을 이룩하였다.[15]
신라의 팽창
신라는 진흥왕(재위 540년 ~ 576년 ) 때에 이르러서는 활발한 정복 활동을 전개하면서 삼국 간의 항쟁을 주도하기 시작하였다. 나제 동맹을 맺은 신라와 백제는 고구려의 한강 상류 유역을 공격하여 점령하였다(551년).[16] 진흥왕은 국가 발전을 위한 인재를 양성하기 위하여 화랑도를 국가적인 조직으로 개편하고, 불교 교단을 정비하여 사상적 통합을 도모하였다.
이를 토대로 신라는 고구려의 지배 아래에 있던 한강 유역을 빼앗고 함경도 지역으로까지 진출하였으며, 남쪽으로는 562년 대가야를 정복하여 낙동강 서쪽을 장악하였다. 이러한 신라의 팽창은 낙동강 유역과 한강 유역의 2대 생산력을 소유하게 되어, 백제를 억누르고 고구려의 남진 세력을 막게 되었을 뿐만 아니라 인천만(仁川灣)에서 수·당(隨唐)과 직통하여 이들과 연맹 관계를 맺게 되어 삼국의 정립을 보았다. 이때의 신라 국세는 이른바 진흥왕 4비(眞興王四碑)인 창녕비(昌寧碑:昌寧)·북한산비(北漢山碑:서울 北漢山碑峰)·황초령비(黃草嶺碑:함남 함흥)·마운령비(摩雲嶺碑:함남 이원) 등이 증명하는 바이다.[17] 이는 이후 신라가 삼국 경쟁의 주도권을 장악하게 되는 계기가 되었다.
신라의 위기
이와 같은 신라의 팽창은 고구려·백제 양국의 반격을 초래하였다.[18] 진흥왕 이후에는 진흥왕 대에 복속했던 영토들을 잃어버리기 시작했으며, 선덕여왕 (재위: 632년 ~ 647년)대인 642년에는 백제에 신라의 턱밑인 대야성(지금의 경남 합천)까지 빼앗기며 위기 상황에 몰리게 되었다.
신라의 한반도 남부 통합
고구려가 수나라와 당나라의 침략을 막아내는 동안 신라에서는 김춘추가 김유신과 제휴하여 권력을 장악한 후 집권 체제를 강화하였다. 이어 고구려와 백제에 대항하여 위기를 극복하고자 했으나, 고구려의 반격을 우려하여 백제가 침공해 오는 것을 효과적으로 막을 수 없었다. 이에 고구려와의 연합을 꾀했으나 실패하였고, 648년(진덕여왕 2년)에 신라와 당나라는 양국이 연합하여 백제와 고구려를 멸망시킨 후에 대동강을 양국의 경계로 할 것을 합의하고 군사동맹을 맺었다.
나·당 동맹 이후, 신라는 백제를 공격했다. 지배층의 문란으로 국력이 쇠퇴하고 있었던 백제는 660년에 사비성이 함락되면서 멸망하고 말았다.[19] 당시 고구려는 잦은 전쟁으로 국력의 소모가 심했고, 연개소문의 아들들의 갈등으로 인해 국론이 분열되어 있었다. 고구려는 결국 당나라의 공격으로 668년에 멸망하였다. 당나라는 신라와 연합하여 백제와 고구려를 멸망시키고, 신라를 이용해 한반도를 장악하려는 속셈을 가지고 있었다. 이러한 당나라의 야심에 신라는 고구려와 백제의 유민들 일부와 연합하여 당나라와 정면으로 대결하였다.
신라는 고구려 부흥 운동 세력을 후원하는 한편, 백제 땅에 대한 지배권을 장악하였다. 신라는 675년에 당나라의 20만 대군을 매소성에서 격파하여 나당 전쟁의 주도권을 장악하였고, 676년 11월에 금강 하구의 기벌포에서 당나라의 수군을 섬멸하여 당나라의 세력을 몰아내었다. 이로써 신라는 한반도 남부 통합을 달성하고, 대동강부터 원산만(元山灣)까지를 경계로 그 이남의 한반도 지역에 대한 지배권을 확립했다.
676년 신라가 한반도 남부에서 여러 국가를 통합한 것을 말한다.
신라는 가야, 백제, 고구려 등 한반도에 있던 나라들을 차례로 멸망시켰고, 676년에 당나라 군대를 대동강 북쪽으로 축출하여 한반도 남부를 통합하였다. 나당 전쟁으로 외세를 축출하였으나, 한반도 북부 및 만주 일대로는 진출하지도 못하여 삼국의 통일을 달성하지는 못하였다. 그 또한 외세 개입시켜 이뤄낸 결과로 많은 부분에서 긍정적 의미를 부여하기가 어렵다.
신라가 차지하지 못한 만주의 고구려 옛 영토에는 발해(698년 ~ 926년)가 들어섰다. 신라와 발해가 공존한 시기를 남북국 시대라고 부른다. 이 때문에 한민족 최초의 통일 국가는 신라가 아니라 고려이며, 신라의 '삼국통일'은 틀린 표현이며, 신라의 '삼국해체', '한반도 남부 통합' 또는 '원삼국 해체기' 등으로 고쳐 불러야 한다.
신라의 한반도 남부 통합은 고구려의 영토를 상당부분 상실했다는 점에서 영토적인 면에서 분명 한계이다. 또한 한반도내에서 민족국가의 정체성은 있었으며 이는 고려나, 한반도 내에서 민족국가의 정체성은 고려로부터 출발하여 조선으로 이어지는 과정에 생긴 것으로 보는 것이 타당하다.
남북국 시대 신라의 발전: 왕권의 강화와 제도의 정비
한반도 남부 통합 이후 신라는 영토 확장과 함께 인구가 크게 늘어났다. 오랜 전쟁이 끝나고 대외 관계가 안정되어 생산력이 증대하였다. 이 무렵, 신라는 중요한 정치적 변화가 있었는데 무열왕 이후에 왕권이 강화되었다는 것이다. 태종 무열왕은 최초의 진골 출신의 왕으로 전쟁을 치르는 과정에서 왕권을 강화하였다. 아울러 이때부터 태종 무열왕의 직계 자손만이 왕위를 세습하였다.
신문왕 때에는 김흠돌의 모역사건을 계기로 귀족 세력들에 대한 숙청을 가하였다. 이 후, 왕명을 받들고 기밀 사무를 관장하는 시중의 기능을 강화하고, 화백회의를 주도하여 귀족 세력의 이익을 대변하던 상대등의 세력을 억제하였으며, 녹읍을 폐지하고 수조권만을 인정한 관료전(官僚田)이 지급하는 등 신문왕은 진골 귀족 세력을 약화시키고, 왕권이 전제화될 수 있는 바탕을 마련하였다. 또한 5묘제를 설치하여, 태종무열왕계의 정통성을 강화하였다.[20] 이 후 685년에 사지(舍知)를 설치하여 영(令)·경(卿)·대사(大舍)·사지(舍知)·사(史)의 5단계 관직제도를 완성하였으며, 같은 해에 지방제도인 9주 5소경제를 확립하였다.
정치 변동과 호족 세력의 성장
8세기 후반 신라에서는 국가 기강이 해이해지면서 중앙 귀족들 간의 권력 투쟁이 치열해지고, 지방에 대한 통제력이 약화되면서 지방에서는 군사력과 경제력, 새로운 사상을 갖춘 호족 세력이 성장하였다.
진골 귀족들은 녹읍제를 다시 부활시키는 등 경제 기반을 확대하여 사병을 거느리고 자신들의 세력 확장을 위해 권력 투쟁을 벌였다. 혜공왕이 죽고 상대등 김양상이 선덕왕으로 즉위하면서 진골 귀족들 사이에는 힘만 있으면 누구나 군주가 될 수 있다는 생각이 널리 퍼졌다. 이에 경제력과 군사력을 확보한 귀족들은 왕위 쟁탈전을 벌였다. 왕권이 약화되고 귀족 연합적인 정치가 운영되었으며, 시중보다 상대등의 권력이 더 커지게 되었다.
이러한 과정에서 녹읍을 토대로 한 귀족들의 지배가 유지되는 한편, 대토지 소유가 확대되었고, 농민들의 부담은 가중되었다. 또한 자연 재해가 잇따르고, 왕족과 귀족의 사치와 향락으로 국가 재정이 바닥나면서 백성들에 대한 강압적인 수취가 뒤따르면서 살기가 어려워진 백성들은 토지를 잃고 노비가 되거나 도적이 되기도 하였다. 그리하여 중앙 정부에 대한 불만이 높아지고 지방에서 반란이 잦아지게 되었다.
9세기 중엽의 문성왕(文聖王) 이후 중앙 귀족은 지방 세력의 위협에 대처하기 위해 왕위 쟁탈을 위요(圍繞)한 정쟁(政爭)을 식히고 점차 타협하는 경향을 나타내었다. 한편 골품제로 중앙의 정치 무대에 참여할 수 없었던 지방 세력은 중요한 활동 무대를 해상무역(海上貿易)에서 찾게 되었다. 이리하여 공적인 조공(朝貢)의 형식으로 행해지던 대외무역은 점차 민간무역에서 주도하였다. 이들은 당뿐만 아니라 일본과도 활발히 교역했다. 그러나 당과의 무역이 가장 성하여서, 신라인의 왕래가 빈번한 산둥반도(山東半島)나 장쑤성(江蘇省) 같은 곳에는 신라방(新羅坊)이 생기고, 이를 관할하기 위한 신라소(新羅所)라는 행정 기관이 설치되었다. 또 거기에는 신라원(新羅院)이라는 사원이 세워졌는데, 장보고가 문등현 적산촌(文登縣赤山村)에 세운 법화원(法花院)은 가장 유명한 것이었다.
지방 세력가들의 민간 무역이 성행하고, 당의 지방통제권이 약화되면서 해적(海賊)의 출몰이 잦았다. 이는 성행하는 해상무역에 큰 타격이 되었는데, 이러한 배경 속에 해상의 군진(軍鎭)이 설치되었다. 신라는 본래 변경의 수비를 위하여 육지에 설치하던 군진(軍鎭)을 해적들의 활동이 심한 해안의 요지에 설치하여 이를 방비하였다. 청해진(淸海鎭: 완도)·당성진(唐城鎭: 남양)·혈구진(穴口鎭: 강화) 등이 그것이며, 그 중 흥덕왕 3년(828년) 장보고(張保皐)가 설치한 청해진이 가장 대표적인 것이었다. 장보고는 해적 출몰의 방비는 물론 국제 무역을 하여 황해의 왕자가 되었고, 다시 중앙의 정치에도 관여하였다. 장보고의 경우와 유사하게 지방에서 일정한 지역에 대한 실질적인 지배권을 대를 이어가며 행사하는 세력가들이 이 시기에는 수없이 나타나게 되었다. 그들은 보통 성을 쌓고 스스로 성주(城主)라고 자처하였다.
9세기 이후에 나타난 신라 사회의 이러한 커다란 변화는 상업 발달에 따른 대상인(大商人)의 대두와 대토지 소유의 확대로 점차 구체화되었다. 중앙 집권 체제의 약화에 따라 지방의 토호와 귀족들은 점탈 또는 매매의 방법으로 농장을 확대하여 대지주로 성장하였다. 또 신라 지방 행정의 말단인 촌락의 인민을 통제하던 촌주(村主)도 역시 토지와 인민을 다스리며 세력을 확장해 갔다. 약화된 국가 권력은 이들 지방 세력을 규제할 수 없었다. 한편 국가의 비호 밑에 발달한 사원도 면세(免稅) 특권을 가지고 토지를 겸병(兼倂), 농장을 확대해 갔다.
한편, 당나라로 유학을 갔다가 귀국한 6두품 출신의 유학생들과 선종 승려들은 신라의 골품제 사회를 비판하면서 새로운 정치 이념을 제시하기도 하였다. 그러나 이들도 진골 귀족들에 의하여 자신들의 뜻을 펼 수 없게 되자 은거하거나 지방의 호족 세력과 연계하여 사회 개혁을 추구하였다.
후삼국의 성립
10세기로 들어오면서 지방에서 성장하던 견훤과 궁예는 신라 말기의 혼란을 틈타 독자적인 정권을 수립하였다. 이에 따라 신라는 그 지배권이 축소되면서 후고구려와 후백제가 대립하는 후삼국 시대가 전개되었다.
신라의 멸망
후고구려의 궁예를 실각시킨 고려 태조는 신라에 대하여 적극적인 우호 정책을 내세웠다. 그의 신라에 대한 우호 정책은 신라인들을 회유하는 데 유용하였다. 실제로 태조는 후백제가 신라를 공격하자 고려군을 파견하여 신라군을 도와 후백제군과 같이 맞서 싸움으로써 신라인들의 신망을 얻었고, 그 결과 경순왕의 자진 항복을 받아내어 신라를 손쉽게 정복할 수 있었다.
통치 제도
삼국 시대
신라는 원래 육부(六部) 연맹에서, 출발 근처의 작은 부족 연맹을 병합·정복하여 국세가 점점 강성하여져서 백제와 고구려를 멸망시키고 한반도 남부를 통합하기도 하였다. 따라서 지방 관제도 그 국세의 확장에 따라서 확대·발전되어 갔다.
그리하여 지증왕 때는 주군(州郡) 제도가 처음 생겼고, 영토의 비약적 발전을 보게 된 법흥·진흥왕 때에는 그 지방관제가 확립된 듯하다. 신라의 지방 행정조직은 군사조직과 밀접한 관계를 가져 중요한 곳은 주(州)로 삼았다. 주에는 군주(軍主)를 두어 그 영역의 군정을 맡아서 이를 통치하게 하였다. 군주 밑에는 여러 성주가 있었다. 또 《양서》신라전에 따르면, 신라가 동해 남단에 편재(偏在)할 당초에는 경주 부근에 6부(六部)[주해 1] 가 있었고, 기외(畿外)에는 52읍륵(邑勒)이 있었던 모양이다. 그러다가 영토가 확대됨에 따라 차차 주현 제도가 확립되어 갔다. 한편 중요한 곳, 즉 아시촌(阿尸村)[주해 2] 과 국원(國原)[주해 3] 에는 소경(小京)을 두고, 지방장관인 사신(仕臣)을 파견하여 다스렸다.
남북국 시대
한반도 남부 통합 이후 신라는 확대된 영역을 통치하기 위하여 보다 강력한 왕권 아래 정치 체제를 재정비해야 했다.
태종무열왕 때부터는 왕족의 혈연적 제약을 벗어나, 종래 ‘성골(聖骨)’의 신분만이 계승한 왕위는 이후 ‘진골(眞骨)’로 바뀌었고, 왕권이 강화되면서 골품제는 진골을 제1급으로 하여 확립되었다. 또 종래의 불교식 왕호 대신 중국식 칭호를 사용하여 왕권의 존엄성을 높였다.
모든 관료는 엄격한 신분 제약을 받아야 했고, 율령정치(律令政治)가 강화되면서 전통적인 족장 회의제의 정치 체제는 관료 정치의 성격으로 전환되었다. 따라서 중앙 관료를 감찰하는 기관을 위시하여 여러 중앙 관서가 분화·확충되었다. 골품제와 더불어 신라의 17관등(官等)의 관료 체제가 확립된 것도 실제로는 신라의 한반도 남부 통합 시기의 일로 보아야 할 것이다. 그리하여 최고의 행정기관인 집사부(執事部)가 진덕여왕 5년(651년)에 설치되고, 형률(刑律) 사무를 관장하는 이방부(理方府)의 규범 60여 조가 새로 정해지고, 감찰 기관인 사정부(司正府)가 신설되었으며, 문무왕 때에는 주·군에 외사정(外司正)을 두어 지방 관리의 감찰을 담당케 하였다.
이 밖에도 조부(調部)·예부(禮部)·선부(船部) ·위화부(位和府)·사록관(司祿館)·병부(兵部)·창부(倉部)·승부(乘部)·예작부(例作府)·영객부(領客部) 등을 설치했고, 도성(都城)의 수축이나 사찰을 영조(營造)할 때마다 소관의 관서가 세워졌다.
왕권의 강화의 추세에 따라 군현의 명칭과 관호(官號)가 전면적 중국식으로 개편되었다. 이러한 새로운 관료 체제의 지향은 진골 신분의 반발 때문에 혜공왕(惠恭王) 때에는 다시 원래의 칭호로 환원되었고, 이후 진골 신분 간에는 치열한 왕위 쟁탈전이 야기되었는바 선덕왕·원성왕은 모두 그러한 싸움에서 승리하여 왕위에 즉위하였다.
신라는 영토 확장에 따라 신문왕 때 9주와 군현을 설치하여 갔고, 또 정치·군사상의 요지에는 5소경(五小京)을 두었다. 종래 전략상의 의의가 컸던 주의 장관인 군주(軍主)는 문무왕 때에는 총관(摠管)으로, 원성왕 때에는 도독(都督)으로 개칭되어 점차 지방 행정적인 임무를 맡게 되었다.
주 밑에는 군(郡)을 두고, 군 밑에 현(縣)을 두어, 장관을 각기 태수(太守)·현령(縣令)이라 칭했다. 이들 지방 장관은 관계(官階)상으로 일정한 제한이 있었다.
신라는 고구려와 백제의 세력을 규합하기 위하여 고구려와 백제의 귀족을 일정한 제한 밑에서 신라의 관료 체제에 흡수하였다.
군현 외에 신라에서 특수한 것으로는 일종의 천민 집단(賤民集團)인 향(鄕)·소(所)·부곡(部曲)이 있었다. 지방의 호족은 지방 관서의 하급 관리로 임명하고, 이들을 검찰하고 번상(番上)·시위(侍衞)케 하여 그들의 지방에서 발호를 견제하는 수단으로 삼았다.
한반도 남부 통합 후 신라는 강력한 군사 조직이 필요하자 종래의 6정을 개편·확충하고 중앙의 군단 조직인 9서당(九誓幢)과 지방의 군대 조직인 10정(十停)을 배치하여 복속민을 회유·견제했다. 또 5주서(五州誓)와 3무당(三武幢) 등을 두어 군제를 보충 내지 확충하였다.
통치 조직과 운영
남북국 시기에 접어들어 나타난 두드러진 변화의 하나는 민(民)에 대한 국가의 지배력이 강화되었다는 점이다. 삼국 후기부터 지방 통치 조직이 확대됨에 따라 전국의 민과 토지에 대한 국가의 지배력이 점차 강화되었는데, 이는 한반도 남부 통합 이후에 제도적으로 정비되었다.
이 시기 신라 행정 조직의 말단 단위는 촌(村)으로, 이는 자연적인 경계에 따라 형성된 촌락이었다. 이런 촌을 단위로 3년마다 경작지의 면적, 호구, 가축, 과실수, 뽕나무 등이 조사되어 문서가 작성되었고, 그 기간 내에 변동된 사항도 그때마다 보고되어 문서에 추기(追記)되었으며, 이를 바탕으로 매년 조세와 역역(力役)이 부과되었다. 각 촌의 위에는 이 같은 자연촌락 몇 개가 묶인 행정촌이 있었으며, 거기에는 촌주(村主) 한 명이 있어 행정 업무를 도왔다. 촌주는 현지인이 되었는데, 삼국 시기와는 달리 그 세력이 크게 약화되었다. 각 행정촌은 상급 기관인 현에 귀속되었으며, 현은 군에 속하였다. 그리고 소경과 군에 직접 귀속된 촌들도 있었다. 군의 상급 기관이 주였고, 주와 소경은 조정에 직속되었다. 업무에 따라 중앙에서 군에 직접 하달하고 군에서 중앙으로 직접 보고하는 경우도 있었다.
이 밖에 부곡(部曲)과 향(鄕)이 있었다. 이들의 성격에 대해선 일반 군·현의 주민과는 달리 천민 신분에 속하는 이들이 거주하던 지역을 특수 행정 단위화한 것이라고 보는 설이 있어왔는데, 근래에는 군·현으로 편제하기에는 규모가 작은 지역을 부곡과 향으로 삼았다는 설이 제기되었다.
각급 지방관은 중앙에서 파견하였고, 주와 군에는 각각 감찰관을 따로 파견하였다. 그리고 10정(十停)이라 하여, 전국의 주요 지점 열 곳에 군영을 설치하고 군대를 상주시켰다.
그밖에 지방민의 신앙과 의례(儀禮)의 대상이 되어온 전국의 주요 산과 하천에 대한 제사도 정비하여 중앙에서 간여하였다. 이들 제사는 지방민의 결집에 구심점이 될 수 있는 것이므로 이를 통제하고자 한 것이다.
중앙의 각급 관서들도 확충되었다. 그중 왕 직속의 집사부(執事部)가 행정의 중심기관이 되었다. 또 감찰기구인 사정부(司正部)가 강화되었는데, 이는 확충된 관료기구를 효율적으로 통제하기 위한 것이었다. 중앙군의 핵심으로 9서당을 두었고, 왕실의 경호를 맡는 시위부(侍衞府)를 개편, 강화하였다. 이들 기구는 왕권과 중앙권력을 뒷받침하는 핵심적인 물리력이었다.
삼국 시기 이래 관리에 대한 주된 보수 지급 방법은 녹읍(祿邑)을 주는 것이었다. 녹읍은 촌 이상의 단위로 주어졌고, 녹읍의 거주민들이 국가에 내야 하는 조세를 관리가 대신 받아가게 하였다. 이 같은 녹읍은 7세기 후반 신문왕대에 폐지되고, 대신 관리들에게 녹봉(祿俸)이 매달 지급되었다. 이는 녹읍지의 민으로부터 관리가 직접 조(租)를 받는 데 따른 민에 대한 경제외적 침탈을 막기 위한 조치였을 것이다. 이 역시 귀족들의 세력을 억제하고 중앙 집권력을 강화하기 위한 조치였다. 그런데 757년 다시 녹봉제가 폐지되고 녹읍제가 부활하였다. 이는 행정적인 번거로움과 함께 귀족 세력의 반발 등에 기인한 것으로 여겨진다.
이렇듯 일단 외형상 고도로 중앙 집권화 된 통치 조직이 정비되어 국가 권력이 촌락 내부에까지 깊숙이 뻗쳤다. 하지만 국가 권력이 촌락 사회에 작용한 정도는 아마도 지역에 따라 차이가 있었을 것이다. 어떻든지간에 삼국 시기와 비교했을 때 집권력이 현저하게 강화되었음이 분명하다.
이처럼 정비된 통치 조직을 바탕으로 왕은 강력한 권력을 행사하였다. 귀족 회의는 존속하였으나 권능이 크게 약화되었고 왕은 전제군주의 면모를 지녔다. 유교적 정치이념이 전면에 내세워졌고, 충과 효가 주요한 덕목으로 강조되었다. 왕호도 유교식이어서, 6세기에서 7세기 중반까지의(中古期) 불교식 왕명과 차이를 보였다. 《삼국사기》에서는 신라사를 시기 구분하면서 태종무열왕(太宗武烈王) 김춘추에서부터 그의 직계 후손인 왕위를 이어간 1백여 년간의 시기를 중대(中代)라 하였다. 이런 구분은 상당히 큰 의미를 지니는 것이라 할 수 있다.
그런데 이처럼 관료 조직이 정비되고 왕권이 전제화되었지만, 중대의 집권체제는 일정한 한계를 지니고 있었다.
먼저 관료제는 그 실제 운영에 있어 신분제에 의한 제약을 강하게 받고 있었다. 관리들은 출신 신분에 따라 관직의 임용에서 차별을 받았고, 비(非)진골 신분의 인사들이 승진하는 데는 제도적 한계가 있었다. 중요 관서의 장은 진골 귀족만이 취임할 수 있었으므로, 자연 권력은 소수의 진골 귀족 출신에 집중되었다. 그리고 관리의 선발은 보편적인 제도 없이 궁술(弓術)과 추천에 의거해서 이루어졌다. 활이 주요 병장기였던 고대 초기에는 궁술이 개인의 능력을 나타내주는 기준이 될 정도의 의미밖에 없었다. 결국 관리가 되는 주된 길은 귀족의 천거를 받는 것이었다. 천거를 받을 수 있는 기회는 제한된 것일 수밖에 없었으니, 자연 중앙 정부에 참여할 수 있는 길은 매우 좁았다.
이런 관리 선발 방식은 왕권과 중앙 정부의 정치적 지지 기반을 근원적으로 취약하게 만들었고, 한편으로는 진골 귀족의 정치권력을 증대시켜주는 결과를 가져왔다. 7세기 후반 통일 전쟁과 새로운 체제의 정비 과정에서 이루어진 귀족층에 대한 대규모 숙청으로 귀족 세력이 크게 약화되었지만, 점차 시간의 흐름에 따라 진골 귀족의 세력이 재차 강화되었으니, 이는 신라 중대의 지배체제를 기저에서부터 위협하는 것이었다.
경제
혁거세 거서간은 농사와 누에치기에 힘쓰도록 권장하여 토지의 이로움을 다 얻도록 하였다.[21]
사회
삼국 시대
신라는 고구려나 백제에 비해 중앙집권국가로 발전한 시기가 늦은 편이었다. 그런 만큼 신라는 여러 부족의 대표들이 함께 모여 화백회의를 통하여 왕권을 견제하면서 정치를 운영하고 사회를 이끌어갔다. 특히 최고 신분층인 진골 귀족이 정치적으로나 사회적으로 차지하는 비중이 컸다. 그들은 중앙 관청의 장관직을 독점하였다. 6두품 출신은 학문적 식견과 실무능력을 바탕으로 왕을 보좌하면서 정치적 진출을 활발히 하였다. 그렇지만 신분의 제약 때문에 중앙관청의 우두머리나 지방의 장관 자리에는 오를 수 없었다.
신라에는 혈연에 따라 사회적 제약이 가해지는 골품제도가 있었다. 골품은 신라 사회에서 개인의 사회활동과 정치활동의 범위까지 엄격히 제한하였다. 관등 승진의 상한선이 골품에 따라 정해져 있었으므로 일찍부터 불만을 가진 사람들도 있었다. 그러나 골품제도는 가옥의 규모와 장식물은 물론, 복색이나 수레 등 신라 사람들의 일상생활까지 규제하는 기준으로서 오랫동안 유지되었다.
귀족들은 금일택이라 불린 저택에서 많은 노비와 사병을 거느리고 살았으며, 불교를 적극 후원하였다. 여기에 드는 비용은 지방에 소유한 영지와 목장 등에서 나온 수입으로 충당하였다. 귀족들은 국제 무역을 통하여 수입한 진기한 사치품을 선호하였다.
신라 청소년들은 화랑 활동을 통하여 전통적 사회 규범을 배우고 여러 계층이 같은 조직 속에서 일체감을 갖도록 하여 계층 간의 대립과 갈등을 완화하는 구실을 하였다. 이들은 명산대천을 찾아다니며 제천의식을 행하고 사냥과 전쟁에 관하여 교육을 받음으로써 협동과 단결 정신을 기르고 몸과 마음을 연마하였다. 화랑은 신라가 정복 활동을 강화하던 진흥왕 때에 국가 차원에서 그 활동을 장려하여 조직이 확대되었다.[22]
백성들에 대한 제약은 상당했는데, 《삼국사기》에 다음과 같이 나와 있다.
남북국 시대
한반도 남부 통합 이후 관료 체제가 확충되는 데 따라서 토지 제도상으로도 획기적인 변혁이 일어났다. 이미 오래전부터 일부 귀족·관료들에게 식읍(食邑)·사전(賜田)의 형식으로 토지·인민 또는 노비가 분배되었다. 한편 관리에게 특수한 경우에 세조(歲租)가 지급되는 수도 있었으나, 일반적으로는 대소(大小) 족장이었을 관리들은 토지와 인민을 녹읍(祿邑) 형식으로 사여(賜與)받아, 그들 원래의 생활 기반을 그대로 지배할 수 있게끔 보장받았던 것으로 여겨진다. 그러나 왕권의 강화와 관료 정치화의 추세에서 이와 같은 토지 사여 형식은 재편성되지 않을 수 없었다.
신문왕 때(689년) 내외 관료의 녹읍을 폐지하고 그 대신 일종의 녹봉제(祿俸制)로서 관료전(官僚田)[23] 을 급여하였다. 성덕왕(聖德王) 때에는 정전제(丁田制)가 실시되었다. 또한 최근에 와서 발견된 신라의 민정 문서(民政文書)를 통하여 수취 체제 확립을 위한 신라 왕조의 노력을 엿보게 해준다.
신라의 수도인 금성(경주)은 정치 중심지로서 인구가 집중되어 있었다. 그리하여 국내 교역은 물론 중국·일본과의 공·사무역(公私貿易)이 성행하여 수도는 더욱 번창하게 되었다. 통일 이전인 5세기 말에 조정에서는 상인으로 하여금 좌상점포(坐商店鋪)[24] 를 개설케 하였으나, 효소왕(孝昭王) 때에 이르러서는 수도의 동·서·남·북에 시전(市廛)을 갖추게 되고 시전(市典)이라는 관청을 두어 이를 감독케 하였다.
지방에는 행상(行商)에 의한 향시(鄕市)가 일찍부터 벌어져서 물물교환이 행해졌다. 한편 해상 활동이 활발해지면서 관무역은 물론 사무역(私貿易)이 더욱 성행하였다. 신라와 당나라 사이에 교역된 물화(物貨)는 각종 금은세공품(金銀細工品)·직물을 위시하여 신라의 인삼, 당나라의 차(茶)와 서적 등이었다. 왕실·귀족과 관서의 수요 물품은 향·소·부곡민의 노역으로 운영된 관영 수공업(官營手工業)으로써 생산되었고, 마포(麻布)나 견직물은 농민으로부터 징수하였다.
농민 생활
평민의 대다수는 농민이었고, 소수는 상업과 수공업에 종사하였다. 농민은 촌락 단위로, 연령에 따라 6등급으로 구분되었다. 정(丁)과 정녀(丁女)인 20세에서 59세 사이의 남녀를 중심으로, 그 이하의 사람들을 조자(助子)·조여자(助女子), 추자(追子)·추여자(追女子), 소자(小子)·소여자(小女子)로, 그리고 60세 이상은 제공(除公)·제모(除母), 노공(老公)·노모(老母)로 분류되었다. 이런 분류에 따라, 노동력 징발 시 각 촌에 부과될 인원이 정해졌다.
촌락 내에 있는 농민의 토지는 논과 밭으로 구분되어 각각 결부법(結負法)에 따라 면적이 조사되었으며, 이에 따라 조세 부과량이 정해졌다. 결부법은 절대 면적을 기준으로 조세 부과량을 산출하지 않고, 기본적으로 수확량을 기준으로 하였다. 결부법에서의 계산 단위는 결(結)·부(負)·속(束)·파(把)[25]이다. 파는 한 움큼의, 속은 한 묶음의, 부는 한 짐의 곡식 줄기를 뜻하였으며, 또한 각각 10배씩 증가하였고 다만 100부가 1결이었다. 나아가 각 단위는 곧 그만큼의 수확을 내는 토지 면적을 가리킨다. 아직 비료를 사용하지 않았던 시대이므로 농토에 따라 비옥도의 차이가 컸고, 산과 계곡이 많은 자연지형이었으므로 절대 면적을 기준으로 한 농토의 측량이 여의치 않았던 조건에서, 비교적 손쉽게 면적을 산출할 수 있고 조세 부과에 나름의 합리성을 지닌 방법으로 고안된 것이 결부법이었다.
남북국 시대에 들어서는 이 같은 결부법에 의거한 양전 사업(量田事業)이 널리 이루어졌다. 이후 결부법은 농업 기술의 발달과 농업 생산력의 증대에 따라 면적 산정 방법이 수차에 걸쳐 보완되면서 19세기까지 계속 사용되었다. 당시 농토는 전반적으로 상경화(常耕化)가 이루어지지 않았다. 농토, 특히 그중 밭의 경우는 2~3년에 한 번 경작되었다. 농민들은 조세를 내고 부역을 지는 외에 그 지역에서 나는 특산물을 현물세로 내야 했다.
토지는 국유제가 표방되었고, 722년에 백성에게 토지인 정전(丁田)을 지급했다는 기록이 있다. 그러나 이때 황무지와 같은 일부 토지를 농민에게 분여하였을 수는 있겠지만, 전국적인 토지 분급이 행해졌다고는 생각되지 않는다. 서원(西原)[26] 소경 부근의 네 개의 촌락에 관한 기록을 담은 장적 문서(帳籍文書)에서는 ‘연수유전답(煙受有田沓)’이라 하여, 농민이 가지고 있는 땅을 모두 국가에서 분급한 것처럼 표현하고 있으나, 이는 전국의 모든 땅은 왕의 것이라는 왕토사상(王土思想)에 따른 표현일 뿐이다. 왕토사상은 국가에서 조세 수취의 정당성을 내세우기 위한 명목이었고, 실제로는 토지의 사적 소유가 널리 행해졌다. 단 농민의 토지 소유가 어느 정도였는지에 대해선 구체적으로 알려진 바가 없다.
노비
당시 일반 농촌에는 노비가 많지 않았다. 위의 장적 문서를 보면, 전체 인구 462명 중 노비가 25명뿐이었다. 그리고 노비 중 정남과 정녀가 19명이었고, 3년간 태어난 노비의 수는 매우 적었다. 이러한 점을 볼 때, 노비가 자신의 호(戶)를 이루며 정상적인 가정생활을 하였다고 보기는 어렵다. 이들은 외거 노비(外擧奴婢)가 아닌 솔거 노비(率居奴婢)였을 것이며, 당시 일반 농촌에서 노비의 노동력은 보조적인 역할에 머물렀을 것이다.
노비의 주된 소유층은 진골 귀족이었고, 왕실이 최대의 노비 소유자였다. 숫자가 과장된 면이 없지 않지만, 《신당서(新唐書)》에서는 신라의 재상가(宰相家), 즉 진골 귀족이 노비를 3천 명이나 소유하고 있었다고 하였다. 당시 귀족들은 각지에 농장과 목장을 가지고 있었는데, 자신이 소유한 노비를 부려 그곳에서 경작과 가축 사육을 한 것으로 여겨진다. 그 경우 노비의 예속 형태는 외거 노비였다. 지역적으로 노비가 제일 많이 있었던 곳은 역시 수도였다. 서른다섯 개의 금입택(金入宅)과 같은 귀족의 대저택이 있었고, 그런 집에는 다수의 노비가 있었다. 수도에 사는 귀족의 노비들은 가내 노동과 귀족의 사치 생활을 유지하는 데 필요한 일들에 종사하였고, 일부는 수공업품 생산에도 종사한 것으로 보인다. 왕실과 사찰이 소유한 노비의 경우도 예속 형태가 비슷하였을 것이다.
수공업과 상업
신라의 국가 체제 정비와 함께 종래의 재지(在地) 수장층(首長層)이 소유하고 있던 수공업 생산 수단과 기술 인력이 국가와 왕실 및 일부 귀족에 귀속되었다. 지방 장인(匠人)들의 경우 생산품을 특산물 현물세(調)의 형태로 공납하였고, 중앙에선 이들을 통제하였다. 이러한 면은 남북국 시대에 들어서 더욱 강화되었다.
남북국 시대 신라의 수공업은 장인들의 소속처에 따라, 내성(內省) 산하의 궁실 수공업, 주요 관서에 귀속되었던 관영 수공업, 귀족들의 사영 수공업 등으로 나누어 볼 수 있다. 각 장인들의 처지는 국가의 통제하에서 신분화되었다. 장인 중 하급 관등을 받아 골품을 지닌 이들이 있었고, 기술 노역만 제공한 평민도 있었다. 노비로서 생산에 참여한 이들도 있었는데, 이들은 궁실 수공업의 주된 노역자였다. 궁실 및 관영 수공업은 국가와 왕실에 소요되는 물품을 할당받아 생산하였다. 귀족의 사영수공업도 주로 골품제의 의례에 필요한 각종 물품을 생산하는 등 귀족집안 자체의 수요에 부응하는 형태였다. 이와 같이 수공업은 시장을 상대로 한 상품 생산의 형태로 나아가지는 못하였다. 이외에 일반 농민의 가내 수공업은 농업과 함께 결합되어 농민층 자신의 수요를 충당하는 형태였다.
그러나 한반도 남부 통합 이후 시간이 지남에 따라 점차 상업이 발달해갔다. 긴 평화기가 지속되는 가운데 농업 생산이 늘고 계층 분화가 진전되었으며, 지역 간의 교류가 활발해짐에 따라 인구의 이동이 있게 되고 수도의 인구가 크게 늘어났다. 그런 가운데 상업에 종사하는 이들이 늘어나고, 상품에 대한 수요가 커졌으며, 일부 상품의 질도 고급화하였다. 남북국 시대 초기 당나라와의 조공 무역에서 신라가 보낸 물품은 주로 자연산 특산품이었는데, 이후 점차 고급 비단과 금속 공예품 등이 많아졌다. 일본과의 교역에서는 금속 제품과 모직물 등을 수출하고, 풀솜과 견직물을 수입하였다. 당시 고급 물품은 주로 수도의 궁실 및 귀족에 소속된 공장(工匠)들이 만든 것으로 여겨진다.
신라 조정도 상업을 장려하여, 수도에 시장이 두 곳 더 개설되었다. 당시 상업에 주요 교환매체였던 견포(絹布)의 길이를 정하는 등의 조치는, 상업 발달에 일정한 기여를 하였다. 한편 불교계에서도 승려의 상행위는 금지하였지만 일반 신도들의 상업 활동은 인정하였다. 그리고 유가론(瑜伽論)의 ‘공교명사상(工巧明思想)’이 유포되었는데, 이는 배우고 익힌 기술로 적은 노력을 들여 많은 재보(財寶)를 만들어 모아, 이것을 여러 중생에게 베풀어 이익을 줄 것을 강조한 사항이었다. 이는 승려들이 장인으로 활동하는 것을 정당화해 줄 수 있는 논거로 받아들여졌고, 나아가 장인들에 대한 사회적 인식을 제고하는 데 기여하였다. 실제 당시 유명한 승장(僧匠)이 적지 않았고, 불교 사원에서도 수공업이 행해졌던 것으로 여겨진다.
특히 8세기 후반 이후 집권 체제에 동요가 생기고 국가의 통제가 약화됨에 따라, 상업 활동이 한층 활발해졌다. 해외 무역은 조공 무역 외에 점차 민간인이 행하는 사무역이 성행하게 되었다. 새로운 부원(富源)을 찾아, 그리고 좀 더 자유로운 인간관계하에서 더 나은 삶을 추구하기 위해 많은 사람이 바다로 나가 활동하였다. 또한 많은 수의 신라인들이 당나라에 건너가 해안 지대 각지에 신라방(新羅坊)이란 집단적인 거류지를 형성하였다. 신라 상인들에 의한, 신라와 당과 일본을 연결하는 중계무역도 성행하였다. 남부 중국의 무역항을 거쳐 수입된 동남아시아와 서남아시아산 사치품들이 수도의 귀족층 사이에서 애용되었고, 신라 상인들이 아랍 상인들과 직·간접으로 접촉하기도 하였다. 신라에 대한 지식이 아랍 지역에 알려진 것도 이 시기였다.
이렇듯 무역이 성행함에 따라, 이를 바탕으로 한 새로운 세력이 서부와 남부 해안지역에서 대두하기 시작하였다. 그들 중 일부는 신라 하대에 기존의 국가질서를 위협하는 존재가 되기도 하였다.
문화
삼국 시대
신라의 문화는 삼국 가운데 가장 늦게 중국의 선진 문화를 받아들인 만큼 늦게 발전하였다. 반면에 나름대로 독자적인 문화도 발전하였다.
중국의 한자가 전래됨에 따라 사서가 편찬되었고 또한 언어생활에서 이중성이 생겨났다. 중국어와 고대 한국어의 언어 구조가 판이하고 한자가 표의 문자이기 때문에, 구어(口語)와 문어(文語)가 전혀 일치하지 않았다. 이에 따라 불편함을 완화하기 위해 이두(吏讀) 또는 향찰(鄕札)이라는 표기법이 생겨나고, 그에 따른 문학도 발생한다.
고분 출토 유물로는 금관을 비롯해서 다양한 금속 공예품과 유리 제품·토기 등이 있는데, 신라 금관은 그 양식이 시베리아의 샤먼의 관과 통하는 점을 지니고 있어, 불교 수용 이전 시기 신라 문화의 성격의 일면을 전해 주고 있다. 유리 제품은 유리의 질과 제품의 양식이 로마 지역과 페르시아 지역의 것과 연결되며, 토기 양식 중에도 그러한 요소가 보인다.
또한 신라의 불교 문화는 특기할 만하다. 우선 왕명이 불교식으로 바뀌어 있는데, 법흥왕이나 진성여왕 등이 모두 불교식 이름이다. 한편 호국불교라는 특징을 가지고 있다.
천마도
금관총 금제 허리띠
신라시대 토우장식 항아리
천마총 관모
황남대총 북분 금관
경주 계림로 보검
선덕여왕때 지어진것으로 추정되는 경주 분황사 모전석탑
남북국 시대
남북국 시기의 신라의 문화는 사회의 안정과 번영을 토대로 하여 삼국의 높은 문화유산을 집대성한 데 특징이 있다. 그러나 신라의 문화가 그처럼 난숙할 수 있었던 것은 당나라 문화의 영향도 빼놓을 수 없다.
남북국 시대의 신라의 지배적인 사상이 된 불교는 지배층의 적극적 장려로 더욱 융성, 발전하였다. 그리하여 경주 부근에는 사천왕사(四天王寺)·불국사(佛國寺)·봉덕사(奉德寺) 등 대사찰이 세워졌으며, 지방에는 부석사(浮石寺)·통도사(通度寺)·화엄사(華嚴寺)·범어사(梵魚寺)·법주사(法住寺) 등의 대사찰이 세워졌다.
불교의 융성에 따라 학덕이 높은 승려가 많이 나왔다. 자장(慈藏)·의상(義湘)·원측(圓測)·혜초(慧超)가 대표적으로 이들은 당나라 또는 인도에 가서 역경(譯經)과 저술에 종사했으며, 혜초는 인도에 가서 불적(佛跡)을 순례한 후 《왕오천축국전》을 지어 당시 인도와 서역 여러 나라의 상태를 알려주었다.
고승의 배출과 함께 불교의 여러 종파가 수입되었으니, 열반종(涅槃宗)·계율종(戒律宗) 외에 새로이 화엄종(華嚴宗)과 법성종(法性宗)·법상종(法相宗)이 개창되어 이른바 5교(五敎)가 성립되었다. 이들 다섯 종파는 모두 불교의 경전을 중요시하는 교종(敎宗)에 속하는 것으로서, 귀족들 사이에 신봉되었다.
원효(元曉)는 여러 종파의 대립·상쟁(相爭)을 높은 차원에서 조화·통일하려 하였으며, 불교의 대중화에 노력하였다. 그리하여 그는 전도에 따라 대중의 지지를 받는 정토교(淨土敎) 신앙을 대중 속에 널리 유행시켰다. 한편 신라 후기 불교계에는 또 하나의 새로운 경향이 나타났다. 선종(禪宗)의 유행이 그것이다.
신라 왕조의 지배층은 불교의 장려와 동시에 유교 사상을 권장하였다. 이러한 경향은 신라의 지배층이 중앙집권적인 통치 체제를 지향하는 과정에서 나타났다. 신문왕 2년(682년)에는 국학이 설립되었으며, 원성왕 4년(788년)에는 독서삼품과(讀書三品科) 제도가 실시되었다. 이러한 유교 진흥책은 종래의 골품제를 지양하고 학벌(學閥) 본위의 관료 체제를 확립하려는 것이었으나 골품제의 강인한 존속으로 소기의 성과를 거두기는 어려웠다.
유학의 보급에 따라 도당유학생(渡唐留學生)[27] 이 증가되고, 강수(強水)·설총(薛聰)·김대문(金大問) 같은 유명한 학자가 배출되어 많은 저술을 남겼다.
자연과학, 분야 특히 농업과 천문학 분야에서도 큰 진전을 보여 7세기에는 첨성대(瞻星臺)가 축조되고, 8세기 이후 당나라의 과학 기술이 수입되어 천문 관측기구가 제작되었으며, 수학·의학이 발달하였다. 또한 이 시기에는 신화와 전설이 기록되었고, 통일 전에 발생한 향가(鄕歌)는 더욱 발달하여 풍부한 서정적 내용을 담은 작품이 많이 나왔다.
삼국 시기의 초기 향가는 아마도 가야의 〈구지가(龜旨歌)〉와 같은 성격의 노래가 그 시초 형태였던 것 같고, 따라서 민요적인 소박성을 지녔으며, 주술적 기원을 담은 주가(呪歌)의 요소를 지녔다고 여겨진다. 통일기의 향가에도 그런 전통이 이어지는 면이 보이나, 주술적 기원을 불교 신앙을 빌려서 행하는 측면이 두드러지게 나타났다. 그런 점에서 향가는 신라인의 우아하고 숭고한 이상과 기원을 담은 아름다운 종교 문학이라고 할 수 있다. 다음 소개하는 〈제망매가(祭亡妹歌)〉는 그러한 한 예이다. 여기서 작가인 승려 월명사(月明師)는 젊은 나이에 죽어간 누이와의 사별(死別)을 서러워하면서, 내세에 아미타불의 서방 극락정토에서 다시 만날 것을 기약하여, 인생의 덧없음을 극복하고자 하는 지극한 심신을 표현하였다.
또한 이 시기 향가 중에는 종교성을 벗어나 짙은 서정성(抒情性)을 담아 노래하거나, 〈처용가(處容歌)〉처럼 남녀의 성 문제를 해학적으로 읊은 것도 등장하여, 그 내용과 문학성이 더욱 풍부해졌다.
향가의 형식은 원래 4구체(四句體)였던 것 같다. 남북국 시대에도 4구체 향가는 여전히 남아 있었으나, 이 시기 다수의 향가는 10구체(十句體)의 정형시로서 완성된 모습을 보여주었으며, 8구체(八句體)의 향가도 지어졌다. 이러한 향가는 9세기 말 진성여왕 때에 편찬된 《삼대목(三代目)》에서 집대성되었다. 하지만 이 책은 전해지지 않고, 《삼국유사》에 향가의 일부가 전해지고 있다.
이 시기 한시로서는 최치원의 작품이 대표적이다. 최치원은 유(儒)·불(佛)·선(仙)·삼교(三敎)에 깊은 소양을 지닌 빼어난 문장가로서, 한시뿐 아니라 변려체(騈儷體)로 된 다수의 글을 남겨 신라 한문학의 최고봉을 이루었다.
섬네일|오른쪽|250px|신라 미술품 중 가장 정채를 발휘하는 석굴암
불교의 융성에 힘입어 발달한 미술은 남북국 시기 신라의 문화 중 가장 큰 특색을 지니고 그 빛을 후세에 길이 남기게 되었다. 뛰어난 제작 기술과 고상한 미적 감각으로 경탄을 자아내는 신라 미술품 중 가장 정채(精彩)를 발휘하는 것은 석굴암(石窟庵)이다. 조각 미술의 전당을 이룬 석굴암은 김대성(金大城)이 발원(發願)함으로써 8세기 후반에 축조된 것으로, 신라 예술의 극치를 나타내었다.
이 시기 미술의 대표적인 것은 8세기 중엽에 세워진 불국사(佛國寺)와 석굴암(石窟庵)이라 할 수 있다. 불국사는 귀족 김대성(金大成)의 원찰(願剎)로 처음 지어졌는데, 그 목조 건물들은 임진왜란(壬辰倭亂) 때 불타 버렸다. 현존하는 건물은 17세기 중엽과 근래에 각각 복원된 것이다. 정문인 자하문(紫霞門)으로 올라가는 구름다리 층계와 석축은 신라 당대의 것으로, 주변 자연경관과 어우러져 아름다운 자태를 보여주고 있다. 중문 안을 들어서면 석가탑(釋迦塔)과 다보탑(多寶塔)이 대웅전 앞의 좌우에 서 있다. 이 중 석가탑은 남북국 시기의 신라 탑의 일반형인 3층 석탑의 대표적인 것이다. 삼국 통일 이후 초반에 등장한 3층 석탑인 감은사탑이나 고선사탑에선 웅장하고 강건한 품격을 보여주었는데, 그것이 석가탑 단계에 오면 극도로 세련된 미적 감각과 절제된 균형미가 무르익어 조화의 극치를 보여준다. 3층 석탑은 이 단계를 지나면서 세련미가 과도해져 유약한 모습을 띠게 되었다. 이 역시 신라 귀족 사회의 전반적인 기풍의 변화와 유관한 것이다. 다보탑은 신라 석탑의 특수형에 속하는 것 중에서 대표적인 작품이다. 화려한 모습과 복잡한 구조를 지니고 있으면서 전체적으로 안정된 균형미를 과시하고 있다.
군사
신라에는 당(幢)과 정(停)이라는 군제의 기본을 이루는 일종의 군단이 있었다. 당·정은 어떤 표지(標識)를 중심으로 하여 모여드는 집단, 혹은 단체를 의미한 말로 특히 당에는 크고 작은 많은 종류의 것이 있었다. 그 중 가장 큰 것이 대당(大幢)과 귀당(貴幢)이었다. 대당은 수도 부근에 설치된 듯한 대군영(大軍營) 또는 대군단(大軍團)이며, 귀당은 지방의 가장 중요한 군관구에 두던 군영이었다. 정은 대당·귀당에 비해 조금 떨어지지만 지방 군관 내의 본부·본영으로서 거의 각 주치(州治)에 설치되었다. 당과 정은 지방의 중요성 여하에 따라 개칭되기도 하고 폐지되었다.
9서당
9서당(九誓幢)은 신라의 한반도 남부 통합 이후 군대 편제의 하나이다. 진평왕 5년(583년)부터 증설되어 신문왕 7년(687년)에 완성된 중앙의 군단(軍團)으로 신라인뿐만 아니라 고구려인, 백제인 등을 포함하여 만들어진 군대로 왕에게 충성을 맹세하는 직속 부대였던 듯하다. 이는 이국민(異國民)에 대한 반란의 위험을 덜고, 중앙의 병력을 강화한다는 두 가지 효과를 노린 것으로, 금색(衿色, 목둘레 깃의 색)에 의하여 부대를 구별하였다.
10정
10정(十停)은 통일 신라의 군대 편제 가운데 하나이다. 9주·5소경의 완성과 거의 같은 시기에 설치된 것으로 추측되며, 지방에 배치된 중요한 부대였다. 10정은 가장 지역이 넓고 또 국방상의 요지인 한산주(漢山州)에만 2개 정을 설치했으며, 다른 8개 주에는 1개 정씩을 배치했다. 이 10정은 국방만이 아니라 경찰의 임무까지도 담당한 듯하다.
대외 관계
같이 보기
신라의 건국 신화
신라의 역대 국왕
신라의 관직
신라의 중앙 관제
신라의 행정 구역
각주
내용주
참조주
참고 자료
김부식 (1145), 《삼국사기》 〈권01〉, 〈권02〉, 〈권44〉 거도 조(條)
일연(1281), 《삼국유사》 〈권제1〉 신라시조 혁거세왕 條
분류:기원전 57년 설립
분류:935년 폐지
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8B%A0%EB%9D%BC |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
246,
538,
833,
1080,
1317,
1548,
1995,
2616,
3097,
3418,
3682,
4111,
4315,
4630,
5430,
6042,
6333,
6681,
6757,
7211,
7296,
7657,
8159,
8290,
8352,
9652,
9879,
10057,
11067,
11200,
11438,
11709
],
"plaintext_end_byte": [
245,
537,
832,
1079,
1316,
1518,
1994,
2615,
3096,
3379,
3663,
4110,
4290,
4629,
5429,
6041,
6332,
6680,
6756,
7210,
7295,
7656,
8158,
8262,
8351,
9651,
9855,
10056,
11041,
11199,
11425,
11678,
11748
]
} | Voiko jäätikön sisus räjähtää? | Meteoriitti | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Meteoriitti on Maan tai muun taivaankappaleen pinnalle avaruudesta pudonnut "kivi" eli asteroidi, asteroidin osa, komeetta tai suuri meteoroidi. Avaruudessa liikkuvaa aurinkokunnan pienkappaletta sanotaan meteoroidiksi, suurempia asteroideiksi.
Maan ilmakehään törmäävä meteoroidi kuumentaa sen eteen kehittyvän iskuaallon muutaman tuhannen asteen lämpöiseksi plasmaksi, joka meteoriitin taakse jäävän vanan kanssa aiheuttaa näyttävän valoilmiön nimeltä meteori ja kappaleen ollessa yli 2cm halkaisijaltaan, tulipallon.
Meteoroidi kuluu ilmanvastuksen aiheuttaman pommituksen ja iskuaallon infrapunasäteilyn aiheuttaman kuumuuden (ablaation) vaikutuksesta pudotessaan, ja vain suurikokoinen meteoroidi päätyy maan pinnalle asti. Meteoroidin massa alkaa kulua ablaation vaikutuksesta jo yli 100 km:n korkeudessa.
Iskuaallon paine kappaleen etupuolella ja tyhjiö sen takana aiheuttavat nopeutta hidastavan voiman. Kappaleen hidastuvuus kasvaa iskuaallon paineen kasvaessa alemmissa ilmakehän osissa, kappaleen massan vähetessä sen liike-energiaakin katoaa.
Yli kilogramman painoiset kappaleet voivat säilyä ehjinä kulkiessaan ilmakehän läpi. Esimerkiksi 1000 tonnin painoinen kappale ei hidastu juuri lainkaan ilmakehässä, ja räjähtää maan pinnassa aiheuttaen meteoriittikraatterin.
Päivittäin Maan ilmakehään osuu 100 tonnia meteoroideja, joista lähes kaikki kuitenkin tuhoutuvat. On arvioitu, että kerran tuhannessa vuodessa tulee meteoriitti, joka tuottaa 1 km kraatterin.[1]
Kun meteoroidi putoaa maahan
Ilma meteoroidin ympärillä alkaa hehkua noin 110–120 kilometrin korkeudella ja kappaleen ollessa riittävän suuri se synnyttää hyvin kirkkaan valoilmiön, tulipallon, joka parhaimmillaan voi hetkeksi muuttaa yön päiväksi, ollen joskus Aurinkoakin kirkkaampi. Näin kirkkaat meteorit rekisteröityvät Yhdysvaltojen ydinräjähdyksiä monitoroivien satelliittien sensoreihin ja tapahtumapaikka, aika ja energiamäärä saadaan selville.
Suomessa havaittiin kymmenillä paikoilla Palosenmäen meteoriitin tulipallo 15. marraskuuta 1976, itse meteoriittia ei silti löydetty. Tulipallo raahasi perässään liekehtivää pyrstöä. Kuultiin valtava yliäänipamaus, joka helisytti ikkunoita. Tämänkin meteoriitin löytymistä vaikeutti se, että meteori sammui 10–30 kilometrin korkeudella kun se oli hidastunut tarpeeksi. Minuutti tai kaksi tulipallon näkymisen jälkeen havaittiin yksi tai muutama kova tykinlaukausta muistuttava yliäänipamaus. Tätä seurasi heikkenevä ukkosen jyrinää tai pikajunaa muistuttava ääni meteorin vanan matkalta.[2]
Tulipallo voi aiheuttaa sähkökentän muutoksia, jotka joskus on kuultu sihinänä tai surinana.
Monet tulipallot räjähtävät 10–30km:n korkeudella ja niistä syntyy usein monta pamausta. Jopa talot voivat täristä räjähdyksen voimasta. Ydinkoekieltoa valvova seismometriverkko pystyy rekisteröimään osan näistä tapauksista. Räjähtävästä tulipallosta voi pudota maanpinnallekin asti fragmentteja. Tulipallo jättää pitkäksi aikaa valkean savuvanan taivaalle.
Meteoriitti yleensä jäähtyy pudotessaan maan ilmakehään, koska monestikaan kuumeneminen ei ulotu ilmakehässä lyhyen nopean ilmalennon aikana raudalla kuin senttimetrin ja kivellä muutaman millimetrin syvyyteen ja minuutin putoaminen 20 km:n korkeudesta jäähdyttää kiven.
Tavallisia mineraaleja meteoriiteissa
Enstatiitti (Mg2Si2O6)
Brontsiitti ((Mg,Fe)SiO3) (vähemmän rautaa kuin hypersteenissä)
Hypersthene ((Mg,Fe)SiO3) (enemmän rautaa kuin brontsiitissa)
Oliviini ((Mg,Fe)2SiO4) (Pallasiiteissa syvällä asteroidin vaipassa muodostunut mineraali)
Meteoriittisateet
Yli puolet suurista meteoriiteistä hajoaa ilmakehässä synnyttäen meteoriittisateen. 1947 satoi Sihote-Alinin alueella Itä-Siperiassa 6×2km alueella rautameteoriitteja. Euroopassa satoi rautameteoriitteja ainakin vuosina 1803 ja 1868. Molemmissa sateissa oli noin 2000 meteoriittia. Meteoriittisateissa suuret kappaleet tulevat soikean putoamisalueen etupäähän, koska ilmanvastus hidastaa enemmän pienempiä kappaleita.
Kiinaan pudonneen maailman suurimman kivimeteoriitin, Kirinin meteoriitin pudotusalue oli yli 70 km pitkä ja 8 km leveä. Alueelle putosi ainakin satoja erillisiä meteoriitteja.
Yleistä meteoriiteista
Maapallolta on löydetty noin 40000 meteoriittia. Vuosittain Maan pinnalle putoaa noin 30000 – 80000 yli 20 gramman painoista meteoriittia.[3] Suurin osa meteoriiteista on löytynyt Etelämantereen jäätiköiltä ja aavikkoerämaista.[4] Suomen alueelta on löydetty viimeisten 200 v. aikana 13 meteoriittia.[5]
Massiivinen meteoriittipommitus esti alussa elämän kehittymisen maapallolla vuosimiljardien ajan ja aiheutti katastrofaalisia tuhoja. Iskeymätiheys on nykyisin kuitenkin jo hyvin alhainen ja viimeisin suurtuho tapahtui n. 60 miljoonaa vuotta sitten. Vaara ei kuitenkaan ole kokonaan ohitse, sillä Maapalloa mahdollisesti uhkaavia (NEO) kappaleita on yhä suuri joukkio kiertoradoillaan. Näitä meteoriitteja etsitään ja niiden ratoja seurataan jatkuvasti. On hyvin harvinaista että meteoriitti tappaa tai haavoittaa ihmisen. Asutulle alueelle tapahtuneen törmäyksen aiheuttamat suuret tuhot ovat ilmiselviä. Kiinassa arvellaan satoja vuosia sitten kuolleen tuhansia megatörmäyksessä. Talteen saadaan yleensä vain kymmenen sentin luokkaa olevia, muutamien kilojen painoisia kappaleita.
Meteoriitit luokitellaan koostumuksensa mukaan johonkin kolmesta päätyypistä: kivi-, rauta- ja kivi-rauta-meteoriitteihin. Raudat koostuvat lähes puhtaasta nikkelin ja raudan seoksesta. Kivimeteoriitit koostuvat oliviinista, pyrokseenista ja maasälvästä, jotka ovat tavallisia mineraaleja. Kivet jaotellaan edelleen kondriitteihin ja akondriitteihin, joista edellisissä on millimetrin kokoisia rakeita eli kondreja jotka ovat syntyneet kuumina, mutta niiden syntymisen syytä ei tunneta. Kondreja on 80 % kondriitin tilavuudesta, loppuosa on tasaista massaa ja myös on usein kalsium-alumiini-sulkeumia.
Akondriiteista jyvämäinen rakenne puuttuu ja ne muistuttavat maanpäällisiä kiviä, lähinnä basaltteja tai syväkiviä. Kondriitteja on 91–95 % kaikista meteoriiteista. Jotkut kondriitit näyttävät muodostuneen alle 20 °C:n lämpötilassa, toiset hieman "muuntuneet" alle 50 °C.
Tuoreeltaan löytyneiden meteoriittien perusteella lähes kaikki pudokkaat ovat kivimeteoriitteja. Vanhoista löydöistä kiviä on vain runsaat puolet, sillä ne rapautuvat rautakappaleita nopeammin. Kuitenkin noin 90 % meteoriiteista on magneettisia, sillä kivimeteoriiteissakin on usein rautapirote; pieniä rautapisaroita kiviaineksen seassa.
Muinaisina aikoina joillain alueilla rauta tunnettiin juuri meteoriiteista.
Varmin meteoriitin tunnusmerkki on tumma kuori, joka on ilmalennon aikana sulanutta ainesta. Vain harvoin, jos meteori pirstaloituu lentonsa loppuhetkillä, voi murtokappaleesta sulamiskuori puuttua kokonaan. Kuoren pintaan jää meteoriiteille tyypillisiä virtauskuvioita, kun sula aines jähmettyy virratessaan pyrstöpäätä kohti. Ajan mittaan maastossa virtausrakenteet rapautuvat tai ruostuvat pois, mikä vaikeuttaa meteoriittien tunnistamista.
Monesti meteoriitti räjähtää ilmakehässä ja joskus voi taivaalta sataa rautaa.
Hiilikondriitit ovat tummia, hiilipitoisia meteoriitteja, joita on luultavasti suurin osa ilmakehään saapuvista meteoriiteista. Niiden tiheys on 2,2 g/cm3 eli ne ovat normaalia kiveä hieman kevyempiä. Hiilikondriitit tuhoutuvat herkemmin ilmakehässä kuin kovemmat rautameteoriitit. Suuret hiilikondriitit räjähtävät ilmakehässä valtavalla voimalla.
Monien meteoriittien, esim. kivirautameteoriittien arvellaan syntyneen 100–1000km:n läpimittaisten pikkuplaneettojen sisuksissa. Nopeat keskinäiset törmäykset ovat hajottaneet pikkuplaneetat. On myös löydetty muutamia lähitaivaankappaleilta (Mars, Kuu, Venus) törmäysroiskeina Aurinkoa kiertävälle radalle lennähtäneitä ja myöhemmin maapalloomme osuneita meteoriitteja. Kuu on koostunut kauan sitten Maahan osuneen lähes planeettakokoisen kappaleen aiheuttamasta törmäysroiskeesta.
Maan ilmakehään osuu päivittäin enimmäkseen pieninä hitusina 100–400 tonnia meteoriittiainetta.
Mistä meteoriitin tuntee?
Meteoriitilla on ainakin joitain seuraavista ominaisuuksista:
Suuri rautapitoisuus:
Kivi on hyvin painava (korkea ominaispaino)
Kivi on magneettinen ja se kääntää kompassin neulan
Pieni magneetti vetää puoleensa
Kivi on ruostunut ruskeaksi, myös kivimeteoriitti, koska niissä on monesti paljon metallista rautaa
Kivessä metallihitusia, hiottaessa pinnassa näkyy kiiltäviä metallirakeita
Merkkejä pinnan sulamisesta
Tumma sulamiskuori tai sen sirpaleita
Sulamiskuori voi olla joissain kohdissa hyvin ohut, normaali paksuus 0,5 mm
Sulamiskuori, joka erottuu muusta kivestä, jos on rikkoutunut, voi olla ruskehtava ja punertava, rautameteoriitilla sinertävä
Vanha kuori ruskea tai harmaa, ruislimppumainen
Hyvin vanhan kivimeteoriitin kuori jää jäljelle, kun sisus rapautuu. Kuori joko ehjä tai palasia
Sulamiskuoressa virtauskuvioita, pisaroita ja peukalon jäljen muotoisia kuoppia, regmaglyptejä, joiden koko muutamasta millimetristä useaan senttimetriin
Kivi pyöristynyt
Pyöreä, tumma kuori, vaaleamman sisuksen reunat särmikkäitä
Kivi rakeinen
Kivessä pieniä, pyöreitä, muusta rakenteesta poikkeavia rakeita, joiden läpimitta tyypillisesti 1 mm. Nämä ovat kondruleja ja kondriittisille kivimeteoriiteille tunnusomaisia.
Kivessä tummia suonia
Merkkejä kiven putoamisesta taivaalta
Kuoppa
Hajonnutta kasvillisuutta tai puita
Eri meteoriittityypeissä ei esiinny aina samoja piirteitä ja kauan maassa ollut ei-magneettinen meteoriitinsirpale on vaikea tunnistaa meteoriitiksi. Sulattokuonaa yms. on monesti luultu meteoriitiksi.
Meteoriittien luokitus
Meteoriitit jaetaan koostumuksensa mukaan rauta-, kivi-, ja kivirautameteoriitteihin. Nämä jaetaan edelleen alalajeihin mineraalikoostumuksen, rakenteen ja kemian pohjalta.[6]
Rautameteoriitit
Ataksiitit
Oktaedriitit
Heksahedriitit
Kivirautameteoriitit
Pallasiitit
Mesosideriitit
Kivimeteoriitit
Kondriitit (jyvärakenteiset)
Hiilikondriitit (luokka C ) 3,5 % kaikista
CI (Ivuna) tyyppi
CM (Mighei) tyyppi
CV (Vigarano) tyyppi
CO (Omans) tyyppi
CK (Karoonda) tyyppi
CR (Renazzo) tyyppi
CH tyyppi
CB tyyppi (Bencubbiniitit)
Tavalliset kondriitit (luokka O), noin 95 % kaikista
H-kondriitit (44 %) (Brontsiittikondriitti)
L-kondriitit (38 %) (hypersteenikondriitti)
LL-kondriitit (13 %) (Amfoteriitti)
E (Enstatiitti)-kondriitit (hieman yli 1%)
R (Rumuruti) kondriitit (harvinaisia)
K (Kakangari) kondriitit (harvinaisia)
F (Forsteriitti) kondriitit (harvinaisia)
Akondriitit (ei-jyvärakenteiset)
Primitiiviset akondriitit (PAC-ryhmä)
Acapulcoiitit
Lodraniitit
Brachiniitit
Winonaiitit
Ureiliitit
HED (Vesta) meteoriitit 2/3 akondriiteista
Howardiitit
Eucriitit
Diogeniitit
Kuumeteoriitit
Mars-(SNC) meteoriitit
Muut kehittyneet akondriitit
Angriitit
Aubriitit
Meteoriittien tiheyksiä
Monet meteoriitit ovat melko huokoisia, koska koostuvat jyvistä. Luettelossa jyvätiheys, koko meteoriitin tiheys ja huokoisuus%[7]
Tavalliset kondriitit
H 3,84 g/cm³ 3,40 g/m³ 11,5 %
L 3,75 3,34 10,8 %
LL 3,56 3,19 10,4 %
Akondriitit 3,20 2,97 7,0 %
Hiilikondriitit
CI 2,27 2,12 11 %
CM 2,71 2,21 12 %
CR 3,11 3,15 6 %
CV 3,51 3,10 11 %
CO 3,69 3,11 16 %
Katso myös
Tektiitti
Ann Hodges – ainoa vahvistettu tapaus, jossa meteoriitin tiedetään kolhineen ihmistä
Luettelo Suomesta löydetyistä meteoriiteista
Luettelo Virosta löydetyistä meteoriiteista
Luettelo Ruotsista löydetyistä meteoriiteista
Lähteet
Aiheesta muualla
*
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Meteoriitti |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1136,
2502,
3696,
4699,
4781
],
"plaintext_end_byte": [
1135,
2501,
3695,
4580,
4780,
4897
]
} | من أول خليفة أموي ؟ | قائمة الخلفاء الأمويين | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
1355
],
"minimal_answers_end_byte": [
1390
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
الخلفاء الأمويين هُم مجموعة من الخلفاء العرب المسلمين من بني أمية من قريش. قاموا بتأسيس دولة قوية مترامية الأطراف، أمتدت أراضيها على ثلاث قارات، قامت دولتهم بعد أن تنازل الحسن بن علي بن أبي طالب بالخلافة لمعاوية بن أبي سفيان في عام الجماعة سنة 41هـ، وبقي الخلفاء من بني أمية يتعاقبون على حكمها حتى سقطت عقب معركة الزاب عام 132هـ على يد العباسيين. بلغت الدولة الأموية أوج قوتها وعظمتها وإتساعها في عهد الخليفة العاشر هشام بن عبد الملك إذ امتدت من الصين والهند شرقاً حتى بلاد الغال غرباً (فرنسا حالياً) ومن بلاد القوقاز والأناضول (جورجيا وتركيا حالياً) وسواحل إيطاليا شمالاً حتى أرض الحبشة (إثيوبيا حالياً) وغابات إفريقيا جنوباً.
يرجع الأمويون في نسبهم إلى أميَّة بن عبد شمس من قبيلة قريش. وكان لهم دورٌ هام في عهد الجاهلية وخلال العهد الإسلامي. أسلَم معاوية بن أبي سفيان في عهد الرسول محمد، وتأسست الدولة الأموية على يده، وكان قبلاً واليًا على الشام في عهد الخليفة عمر بن الخطاب، ثم نشب نزاع بينه وبين علي بن أبي طالب بعد فتنة مقتل عثمان، حتى تنازل ابنه الحسن عن الخلافة لمعاوية بعد مقتل أبيه، فتأسست الدولة بذلك. أخذ معاوية عن البيزنطيين بعض مظاهر الحكم والإدارة إذ جعل الخلافة وراثيَّة عندما عهد لابنه يزيد بولاية العهد، واتخذ عرشًا وحراسًا وأحاط نفسه بأبَّهة الملك، وبنى له مقصورة خاصَّة في المسجد، كما أنشأ ديوان الخاتم ونظام البريد. بعد وفاة يزيد اضطربت الأمور، فطالب ابن الزبير بالخلافة، ثم تمكن عبد الملك بن مروان بن الحكم من هزمه وقتله في مكة سنة 73هـ، فاستقرت الدولة مجدداً.
جرت أكبر الفتوحات الأموية في عهد الوليد بن عبد الملك، فاستكمل فتح المغرب، وفتحت الأندلس بكاملها، وفتحت السند بقيادة محمد بن القاسم الثقفي وبلاد ما وراء النهر بقيادة قتيبة بن مسلم الباهلي. خلفه سليمان بن عبد الملك الذي توفي مرابطًا في مرج دابق لإدارة حصار القسطنطينية، ثم الخليفة الزاهد عمر بن عبد العزيز، الذي يعد من أفضل الخلفاء الأمويين سيرة. وخلفه بعده ابن عمه يزيد، ثم هشام، الذي فتح في عهده جنوب فرنسا، وكان عهده طويلاً وكثير الاستقرار. وبعد موته دخلت الدولة في حالة من الاضطراب الشديد، حتى سيطر مروان بن محمد على الخلافة، فأخذ يتنقل بين الأقاليم ويقمع الثورات والاضطرابات، ثم التقى مع العباسيين في معركة الزاب فهُزم وقتل، وكانت نهاية الدولة الأموية.
بعد سقوط الدولة الأموية وقيام الدولة العباسية على أنقاضها، فرَّ عبد الرحمن بن معاوية المعروف بـ عبد الرحمن الداخل إلى الأندلس وأسس الدولة الأموية فيها من جديد وحكم بصفته كأمير، وظل على ذلك هو وأبناءه وأحفاده، حتى عهد حفيده عبد الرحمن بن محمد الذي أعلن نفسه خليفة في قرطبة ولقَّب نفسه بـ<b data-parsoid='{"dsr":[3453,3475,3,3]}'>الناصر لدين الله في غرة ذي الحجة من عام 316هـ، وبقي على ذلك حتى وفاته، ثم خلفه أبناءه وحكموا بنفس النظام حتى سقوط الدولة نهائياً في عام 422هـ، وكان من آخر خلفاءها هشام المعتد بالله.
قائمة الخلفاء الأمويين
المراجع
| — Royal house —السُلالة الأُمويَّة
|-
|-
|Precededby
{{{before}}}
|السُلالة العبَّاسيَّة
|}
تصنيف:خلفاء أمويون
تصنيف:قادة دول الشرق الأوسط
تصنيف:قوائم ملوك
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1%20%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%8A%D9%8A%D9%86 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1294,
2495,
4891,
4984,
5328,
5414,
6342,
6720,
6841,
8453,
8524,
10024,
10740,
10815,
11274,
11344,
11862,
12320,
13045,
13712,
14652,
15498,
15553,
15618,
15704,
15782,
15822,
15857,
15905,
15965,
16016,
16082,
16129,
16180,
16236,
16284,
16344,
16395,
16442,
16498,
16545,
16591,
16646,
18646,
18694,
19303,
19352,
20426,
20866,
21641,
22731,
25135,
26582,
26717,
27124,
27688,
28091,
28425,
29012,
29112,
29374,
29482,
29587,
29708,
29915,
30125,
30270,
30693,
30828,
31112,
31277,
31455,
31622,
31745,
31802,
31945,
32166,
32303,
32568,
32725,
32826,
33049,
33258,
33340,
33489,
33587,
34464,
34616,
34750,
34936,
35212,
35355,
35515,
35743,
35943,
36057,
36351,
36860
],
"plaintext_end_byte": [
1293,
2474,
4850,
4983,
5327,
5413,
6341,
6659,
6840,
8452,
8523,
9900,
10738,
10814,
11273,
11343,
11835,
12319,
13043,
13711,
14580,
15497,
15552,
15617,
15703,
15756,
15821,
15856,
15904,
15964,
16015,
16081,
16128,
16179,
16235,
16283,
16343,
16394,
16441,
16497,
16544,
16590,
16645,
18645,
18693,
19302,
19350,
20425,
20865,
21561,
22701,
25100,
26549,
26716,
27123,
27687,
28090,
28424,
29011,
29111,
29373,
29481,
29586,
29707,
29914,
30124,
30269,
30692,
30827,
31111,
31276,
31454,
31621,
31744,
31801,
31944,
32165,
32302,
32567,
32724,
32825,
33048,
33257,
33339,
33488,
33538,
34463,
34581,
34749,
34935,
35211,
35354,
35514,
35742,
35920,
36056,
36282,
36856,
38277
]
} | ما هي أول مؤلفات تقي الدين الشامي؟ | تقي الدين الشامي | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
4
],
"minimal_answers_start_byte": [
4987
],
"minimal_answers_end_byte": [
5058
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
تقي الدين محمد بن معروف الشامي (1526 دمشق، سوريا- 1585). كان مصنفاً عسكرياً عثمانياً وهو واحد من المسلمين العرب الذين أحاطوا بكل العلوم: كان عالماً، فلكياً ومنجماً، مهندساً ومخترعاً، وصانع ساعات الحائط والساعات اليدوية، رياضياً وفيزيائياً، خبيراً زراعياً وجنائنياً، طبيباً وصيدلياً، حاكماً مسلماً وحافظاً لمواقيت الصلاة في المسجد، فيلسوفاً مسلماً وصاحب علم الكلام، ومعلم مدرسة. كان مؤلفاً لأكثر من 90 كتاباً في شتى المواضيع المختلفة، والتي تشمل: علم الفلك، والتنجيم، وصناعة الساعات، والهندسة، والرياضيات، والميكانيكا، والبصريات، والفلسفة الطبيعية؛ وعلى الرغم من ذلك، فإن 24 كتاباً فقط قد نجت من بين هؤلاء الكتب. حظي بتقدير واسع بسبب شهرة سمعته التي عاصرت علماء عصره في الدولة العثمانية كأعظم عالم على وجه الأرض.
وصفت إحدى كتبه: الطرق السامية في الآلات الروحانية سنة 1551م، وصفاً لأجزاء الأساية الذي يتكون منها التوربين البخاري والمحرك البخاري، سابقاً بذلك أهم وأشهر اكتشاف للطاقة البخارية من قبل جيوفاني برانكا سنة 1629م.
كان تقي الدين أيضاً معروفاً لاختراعه مضخة ذات ست أسطوانات سنة 1559م، واختراعه شتى الأنواع من الساعات الدقيقة (وتشمل أول ساعة منبهة ميكانيكية، وأول ساعة فلكية تسير بقوة الزنبرك، وأول ساعة يدوية تحسب الوقت بالدقائق، وأولى ساعات الحائط التي تحسب الوقت بالدقائق والثواني)، وذلك من سنة 1556م إلى 1580م، واختراع التلسكوب المبكر لبعض الوقت قبل سنة 1574م، وإنشائه لمرصد تقي الدين الإسطنبولي الفلكي في مدينة إسطنبول سنة 1577م، ونشاطه الفلكي هناك حتى سنة 1580م.
سيرة حياته
ولد تقي الدين سنة 1521 ميلادية في مدينة دمشق بسوريا، تلقى علومة في دمشق والقاهرة وإسطنبول وأصبح قاضياً، وصاحب كلام إسلامياً، وحافظاً لمواقيت الصلاة في المسجد، ومعلماً في المدرسة لبعض الوقت؛ بينما قام بنشر بعض كتبه العلمية خلال هذا الوقت. وفي سنة 1571م، انتقل إلى مدينة إسطنبول ليصبح موظفاً فلكياً في بلاط السلطان سليم الثاني، حاكم الدولة العثمانية.
عندما توفي السلطان سليم الثاني، وولي على العرش: مراد الثالث، أقنعه تقي الدين بالتبرع لبناء المرصد الفلكي الجديد على أساس أنه سوف يساعد في وضع التنبؤات التنجيمية الدقيقة. بدأ المشروع سنة 1575 ميلادية، وأكمل بناؤها سنة 1577 ميلادية؛ في نفس الوقت تقريباً لاكتمال بناء مرصد أورانيبورغ الفلكي للعالم الدنماركي تيخو براهي. وأصبح هذا المرصد معروفاً باسم مرصد تقي الدين الإسطنبولي، المرصد الفلكي الذي بني لمنافسة مرصد أولوغ بيك الفلكي في مدينة سمرقند.
في المرصد الفلكي الجديد، عدّل تقي الدين جداول الزيج الفلكية القديمة، وعلى وجه التحديد زيج أولوغ بيك السلطاني؛ والذي يصف حركات الشمس والقمر والنجوم والكواكب.
وعلى كل حال، وفي غضون أشهر من اكتمال بناء المرصد الفلكي، شهد تقي الدين ظهور المذنب، معتقداُ أن المذنب إنما ظهر كبشير خير؛ ومتنبئاً بانتصار الجيش العثماني. كان هذا التنبؤ خاطئاً، ولهذا السبب: رأي السلطان أن لا فائدة يجدى من استخدام المرصد فقرر أن يدمره لإدخار المبالغ المالية للإنفاق على الجهود الحربية. وسوّي المرصد الفلكي بالأرض تماماً في سنة 1580م.
المؤلفات الميكانيكية
كتب تقي الدين في المؤلفات التالية عن الميكانيكيات:
1. الكواكب الدرية في وضع البنكمات الدورية (1556م أو 1559م): وهو أول كتاب عثماني يتحدث عن الآلات ذاتية الحركة. ناقش تقي الدين أنواعاً شتى من الساعات الميكانيكية، من وجهة نظر المنظور الهندسي-الآلي.
2. في علم الساعات المائية: كتاب الساعات المائية.
3. الطرق السامية في الآلات الروحية (1551م): ويغطي الكتاب ستة فصول، والتي تتحدث في مواضيع الساعات المائية، وآلات رفع الأوزان، وآلات رفع الماء، والنوافير وآلات النفخ الموسيقية المتتابعة في العزف، والطبول الغلاية، وآلات الري، والمرذاذ الذاتي الحركة والذي يعمل بقوة البخار.
ركز تقي الدين على التركيب الهندسي-الميكانيكي للساعات التي سبق وإن اختبرت من قبل الأخوة أبناء موسى والجزاري، ووصف مضخة رفع الماء ذات الست أسطوانات، وبعض الآلات لرفع الأوزان، والنموذج البدائي لتوربين البخار كمحرك أساسي للمرذاذ ذاتي الدوران.
4. رسالة في عمل ميزان الطبيب: كتاب عن اتزان الموائع، والأوزان، والمقاييس، والوزن النوعي للمواد. وصف الكتاب مقياس أرخميدس وبقية الآلات التي ابتكرت من قبل الفيزيائيين المسلمين.
الطرق السامية في الآلات الروحية
التوربين البخاري العملي والمرذاذ ذاتي الدوران والرافعة الدخانية:
في عام 1551م، اخترع تقي الدين النموذج البدائي للتوربين البخاري كمحرك أساسي لأول مرذاذ ذاتي الدوران والذي يعمل بقوة البخار، والرافعة الدخانية. أكمل تقي الدين تأليف كتابه: الطرق السامية في الآلات الروحانية سنة 1551 ميلادية (959 هجرية). كتب تقي الدين يقول:
" الجزء السادس: صنع المرذاذ الذي يحمل اللحم فوق النار بحيث أنه يدور حول نفسه دون أي قوة حيوان. تم عمله من قبل الناس باستخدام العديد من الطرق، وأحد هذه الطرق هو وضع عجلة بعدة ريش في نهاية المرذاذ، وفي الجهة المعاكسة لمكان العجلة إبريق مجوف مصنوع من مادة النحاس برأس مغلق وملئ بالماء. اجعل فوهة الإبريق معاكساً لريش العجلة. يضرم النار تحت الإبريق فيبدأ البخار بالصدور من فوهته بصورة مقيدة فيدير ريشة العجلة. عندما يصبح الإبريق خالياً من الماء، أجلب بالقرب منه ماءً بارداً في وعاءٍ خزفيٍ ثم اجعل فوهة الإبريق تغطس في الماء البارد. سوف تسبب الحرارة بانجذاب كل الماء داخل الوعاء الخزفي إلى داخل الإبريق، ويبدأ البخار بإدارة ريشة العجلة مرةً أخرى".
المضخة ذات ست أسطوانات (أحادية الكتلة):
اخترع تقي الدين أيضاً المضخة بمحرك ست أسطوانات (أحادي الكتلة)، أول آلة تم وصفها في كتابه: الطرق السامية في الآلات الروحانية. المضخة تعمل بطاقة الماء- تشمل المكونات الداخلة في تركيب الآلة المطروحة: الصمامات، وأنابيب المص، والأنابيب الموزعة، وقضبان المكبس بأوزان من الرصاص، والرافعات المعترضة بنهايات مسمارية، والحدبات على محور العجلة المغرفة والمدار بالماء. كما استخدمت آلية القضيب المتصل بالعمود المرفقي أيضاً، والتي تشبه تلك المضخة ذات الأسطوانة التوأم المتبادلة مع المكبس المزود بأنابيب المص، والتي اخترعت سابقاً من قبل الجزاري في سنة 1206م. كما اشتملت مضخة تقي الدين الأحادي الكتلة على المفرغ أيضاً، والذي يشبه وزناً من الرصاص يتحرك في الاتجاه الأعلى، ويسحب معه المكبس، لينشأ بذلك المفرغ الذي يمتص الماء من خلال صمام لساني غير راجع نحو أسطوانة المكبس.
الكواكب الدرية في وضع البنكمات الدورية
الساعة المنبهة الميكانكية:
اخترعت أول ساعة ميكانيكية منبهة من قبل تقي الدين. وووصف الساعة المنبهة في كتابه: " الكواكب الدرية في وضع البنكمات الدورية"، وقد نشر سنة 1556 ميلادية أو 1559 ميلادية. كانت ساعته المنبهة قادراً على إصدار الصوت في الوقت المخصص، والذي كان يتحقق بواسطة وضع إسفين على عجلة القرص المدرج على الوقت الذي يرغب فيه المرء بسماع الساعة وكذلك بواسطة إنتاج جهاز قرع الجرس الآلي والذي يبدأ بالرنين على الوقت المخصص
الساعة الفلكية المدارة بقوة ينبوع الماء:
في كتاب "الكواكب الدرية في وضع البنكمات الدورية، اخترع تقي الدين أول ساعة فلكية تدار بقوة الينابع. وهذه أيضاً كانت من أوائل الساعات الميكانيكية التي تدار بقوة الينبوع، وابتكرت تقريباً في نفس الزمن الذي ابتكر فيه بيتر هينلين الساعة أيضاً، أي في سنة 1556م.
ساعة الجيب التي تدار بقوة ينبوع الماء:
ابتكر تقي الدين أيضاً أولى ساعات الجيب التي تدار بقوة اليبنوع، وذلك بعد فترة زمنية قصيرة من ابتكار ساعة شبيهة به من قبل بيتر هينلين في سنة 1524م. وكيفما كان ذلك، تعتبر ساعة تقي الدين أول ساعة يقيس الوقت بالدقائق، بواسطة تضمينها ثلاث عجلات دوراة للساعات، والدرجات والدقائق.
ساعة المشاهدة
ساعة تقي الدين الفلكية الميكانيكية، والتي سميت في كتابه: " الكواكب الدرية في وضع البنكمات الدورية" باسم ساعة المشاهدة، كانت أول ساعة تقيس الوقت بالدقائق. استخدم معرفته بالرياضيات لتصميم ساعة بثلاث عجلات دوراة وتظهرالوقت بالساعات، والدرجات، والدقائق.
فيما بعد حسن تصميم ساعة المشاهدة بحيث يقيس الوقت بالثواني في كتابه: " في شجرة نابك لتطرف الأفكار" والذي ألفه في مرصد تقي الدين الفلكي الأسطنبولي. وصف ساعة المشاهدة بأنها: ساعة ميكانيكية بثلاث عجلات دوراة والتي تظهر الوقت بالساعات والدقائق والثواني. وتعتبر هذه من أهم ابتكارات القرن السادس عشر في مجال علم الفلك العملي، حيث لم تكن الساعات السابقة دقيقة بما فيه الكفاية لاستخدامها في الأغراض الفلكية.
كما أنه قام بتحسين ساعة المشاهدة إلى حد أبعد، حيث وصف في كتابه: سدرة المنتهى، استخدام عجلة دوارة واحدة لتمثيل الوقت بالساعات، والدقائق والثواني. وصف ساعته المشاهدة بأنها " ساعة ميكانيكية بعجلة دوارة واحدة تري الوقت بالساعات، والدقائق، والثواني، كما قسمنا كل دقيقة إلى خمس ثواني". وصف تقي الدين اختراعه في كتاب: " جدول الإمبراطور في الآلات الميكيانيكية"- كما في التالي:
" الآلة التاسعة هي الساعة الفلكية. الجملة التالية تمت تسجيلها من قبل بطليموس: " سوف أكون قادراً على تأسيس أعظم إتساق في الوسيلة إذا كنتُ قادراً على قياس الوقت بدقة". والآن جاء تقي الدين، بإرادة الله، فصمم الساعة الفلكية بأمر من السلطان، أدام الله أيامه. وإلى هذا الحد كنا قادرين على عمل ما كان يعجز عنه بطليموس". بالإضافة إلى ذلك، في كتاب "سدرة المنتهى"، أكمل تقي الدين يقول: " بنينا ساعة فلكية بعجلة دوارة واحدة، تظهر الوقت بالساعات والدقائق والثواني، وقسمنا كل دقيقة إلى خمس ثواني".
كتاب نور حدقة الإبصار ونور حقيقة النظر
في حوالي سنة 1574م، ألف تقي الدين كتاب: " نور حدقة الإبصار ونور حقيقة النظر"، كتاب في البصريات يحتوي التحقيقات التجريبية في ثلاث مجلدات: الإبصار، وانعكاس الضوء، وانكسار الضوء. يعالج الكتاب تركيب الضوء، وانتشاره ،وانكسار الضوء الشامل، والعلاقة بين الضوء واللون. مثل الذين سبقوه في البصريات، ابن الهيثم (965-1039) وكمال الدين الفارسي (1267-1320)، اعتمد تقي الدين بشق النفس على التجربة العلمية لتحقيقاته. وصف تقي الدين محتويات كتابه: " نور حدقة الإبصار ونور حقيقة النظر" – كما يلي:
الكتاب رقم (1): الإبصار المباشر
1. التحقيق في خصائص الإبصار المباشر.
2. التحقيق في خصائص الضوء وفي طريقة إشعاع الضوء.
3. تأثير الضوء على حاسة البصر.
4. تركيب العين
5. بنية وطبيعة الإبصار
6. أسباب عيوب البصر.
الكتاب رقم (2): الانعكاسيات
1. التحقيق في خصائص الضوء المنعكس
2. التحقيق في خصائص الانعكاس
3. التحقيق في خصائص الأجسام المنعكسة
4. في تكوين الصور المنعكسة
5. في خصائص الأجسام المنعكسة
6. في أسباب عيوب الصور المنعكسة
الكتاب رقم (3): الانكساريات
1. التحقيق في خصائص الضوء المنكسر
2. التحقيق في خصائص الانكسار
3. في تكوين الصور المنكسرة
4. في أسباب عيوب الصور المنكسرة
5. في خصائص الصور المنكسرة
6. في نسبة زوايا الانكسار.
الكتاب رقم (1): الإبصار المباشر
في المجلد الأول: الإبصار المباشر، ناقش تقي الدين: طبيعة الضوء، ومصدر الضوء، وطبيعة انتشار الضوء، وكيفية حدوث النظر، وتأثير الضوء على العين والنظر. كما أنه وفّر أول تفسير مقنع لكيفية تركيب اللون، وبرهن بوضوح أن اللون يتكون كنتيجة انعكاس وانكسار الضوء، وتوصل تقي الدين إلى هذه النتيجة بمدة قرنين من الزمن قبل أن يأتي إسحق نيوتن ويؤكد هذه النتيجة. مثل الذين سبقوه من العلماء المسلمين كابن الهيثم والفارسي، دعم تقي الدين أيضاً نموذج مرور الضوء للإبصار، حيث ينعكس الضوء عن الأجسام نحو العين. في حين أن الذين سبقوه قاموا ببناء آلات مثل: الكاميرا المظلمة والكاميرا ذات الثقب لتوضيح نموذج مرور الضوء للإبصار، قام تقي الدين بدلاً من ذلك باستعمال مثالاً أبسط اسنوحاه من فيزياء الأجرام الفلكية لتوضيح نموذج مرور الضوء للإبصار. برهن أنه إذا كان الضوء خارجاً من العين فإنه سيستغرق فترةً طويلةً لرؤية النجوم، والتي تقع على بعد ملايين الكيلومترات عن الأرض. ثم بعد ذلك برهن أنه بما أن سرعة الضوء ثابتة، "فإنه سيستغرق وقتأ أطول بكثير للسفر نحو النجم ثم العودة مرةً أخرى إلى العين. ولكن ليست هذه هي الحالة، حيث أننا نرى النجم في اللحظة التي نطرف بها أعيننا. وعلى هذا فإن الضوء يجب أن يكون خارجاً من الجسم وليس من الأعين".
الكتاب رقم (2): الانعكاسيات
في المجلد الثاني: الانعكاسيات، زوّد تقي الدين: "البرهان التجريبي للانعكاس المستوي بصورة غير مخطط لها وبأقصى ما يمكن من الضوء الضروري؛ والصياغة الكاملة لقوانين الانعكاس؛ ووصف لبناء واستعمال الآلة النحاسية لقياس الانعكاسات من المرايا المستوية، والمرايا الكروية والأسطوانية، والمرايا المخروطية بغض النظر عما إذا كانت مقعرة أم محدبة".
الكتاب رقم (3): الانكساريات
في المجلد الثالث: الانكساريات، حلّل تقي الدين: "السؤال الأهم لإختلافات الضوء المار خلال تنقله في الأوساط ذات الكثافات المختلفة. يعني: طبيعة الضوء المنكسر، وطريقة حدوث الانكسار، وطبيعة الصور المتكونة من الضوء المنكسر". وجاءت نتائجه أيضاً قريباً من صياغة قانون سنل للجيوب، ولهذا لم يجد النسبة الثابتة الدقيقة بين جيب السطوح وزوايا الانكسار. ورغم كل ذلك، كان قادراً بدلاً من ذلك على عمل اكتشاف مهم آخر: اختراع المنظار الفلكي الأساسي البدائي، والذي وصفه بأنه آلة يجعل الأجسام التي تقع بعيدةً جداً تبدو قريبة إلى المشاهد، كما أنه إدعى أنه ألهم من قبل الأساطير التي تحرس برج الإسكندرية، حيث يقول:
" أنا جعلت البلورة التي لديها عدستين اثنتين تعرض بالتفاصيل الأجسام من مسافات بعيدة. وعندما ينظرون من إحدى الجانبين، يستطيع الناس أن يروا سفينة تبحر في البحر من بعيد. آلتي أنا تشابه تلك التي صنعها الإغريقيون القدماء ووضعوها في برج الإسكندرية".
برهن تقي الدين إلى أقصى حد أن الآلة تساعد على رؤية الأجسام البعيدة بالتفصيل عن طريق جلبها بشكل قريب جداً.
كما أنه برهن أيضاً أنه كتب مؤلفاً بدائياً آخر يشرح فيه طريقة صنع هذه الآلة واستعمالها، ومقترحاً بأنه كان يخترعها لبعض الوقن قبل سنة 1574م. وعلى كل حال، لا يزال من غير المعروف إذا كان قد وظّف هذه الآلة أم لا لمشاهداته الفلكية اللاحقة في مرصد تقي الدين الفلكي الإسطنبولي منذ عام 1577م.
علم الفلك
مرصد تقي الدين الفلكي الأسطنبولي
في سنة 1577م، بنى تقي الدين مرصداً فلكياً، والذي يتكون من مبنيين ضخمين ويتموضعان فوق هضبة تشرف على الجزء الأوروبي من مدينة أسطنبول، لإفساح المجال لعرض مشهداً واسعاً من سماء الليل. المرصد هو أشبه بكثير بالمعهد الحديث، حيث خصص المبنى الرئيسي للمكتبة ووحدات السكن لأفراد الطاقم، بينما خصص المبنى الأصغر لاستضافة مجموعة من الآلات الفلكية التي بنيت من قبل تقي الدين. وتشمل هذه الآلات: الكرة المؤلفة من حلقات العملاقة، والساعة الفلكية لقياس موقع وسرعة الكواكب. كان تقي الدين يأمل أنه باستخدام هذه الآلات أن يقوم بتعديل الجداول الفلكية في الزيج القديم والتي تصف حركة الشمس والقمر والكواكب.
الآلات الفلكية
كتب تقي الدين مؤلفاً هاماً في الآلات الفلكية، وتحت عنوان: "كتيب آلات المشاهدة للإمبراطور"، والذي وصف فيه الآلات الفلكية التي استخدمت في مرصد تقي الدين الفلكي الأسطنبولي. وتشمل هؤلاء الآلات القديمة مثل الكرة المؤلفة من حلقات، ومسطرة الزوايا، والأسطرلاب؛وآلات العصور الوسطى الإسلامية مثل: الأسطرلاب العالمي، وربع زاوية السمت وربع الحائط، وآلات السدس؛ والعديد من الآلات التي اخترعها بنفسه، ويشمل "المشابهة بالمناطيق"، وهو سدس خشبي الهيكل بأوتار لحساب الاعتدال الربيعي مشابهة لتلك الآلة التي استخدمها تيخو بريه فيما بعد، وآلة الربع الخشبي لحساب زوايا السمت وارتفاعاتها. أهم آلة فلكية استخدمها تقي الدين، في كل الأحوال، هي "ساعة المشاهدة"، والتي وصفها في كتابه: "في شجرة نابك لتطرف الأفكار"، بأنها ساعة ميكانيكية بثلاث عجلات دوارة والتي تظهر الوقت بالساعات والدقائق والثواني. واستخدمها للأغراض الفلكية، وبالتحديد لقياس المطلع المستقيم للنجوم. وهذه تعتبر واحدة من أهم الابتكارات الفلكية العملية في القرن السادس عشر، حيث أن الساعات السابقة لم تكن دقيقة بما فيه الكفاية لتستخدم في الأغراض الفلكية.
آلة أخرى قام ببنائها في المرصد الفلكي، والتي كانت تتميز بمظهر حديث على نحو لافت للنظر، وهي الكرة الأرضية التي تمثل الأرض، والتي كانت الأولى من نوعها. كما أنه اخترع أيضاً التلسكوب البدائي خلال عمله الأول في البصريات، وعلى الرغم من ذلك إلا أنه لا يزال من غير المعروف فيما إذا استخدمه للأغراض الفلكية في مرصده.
المشاهدات الفلكية
استخدم تقي الدين ساعته المشاهدة الجديدة لصناعة الزيج (والذي أسماه باللؤلؤ المكنون) والكتيب الفلكي بشكل أدق بكثير من معاصريه: تيخو براهي ونيكولاس كوبرنيكس. كان تقي الدين أيضاً أول فلكي يستخدم رمز الفاصلة العشرية في تسجيل مشاهداته بدلاً من الكسور الستينية والتي استخدمت من قبل معاصريه في زمنه وسابقيه من قبل. كما أنه اعتمد استخدام طريقة أبو الريحان البيروني لـ"مشاهدة الثلاث النقاط". في كتابه: "شجرة نابك"، وصف تقي الدين طريقة مشاهدة الثلاث النقاط كالتالي: " يتم وضع نقطتان اثنتان على الشكل البيضوي بحيث يكون إتجاههما متعاكسان، والثالثة في أي مكان مطلوب". واستخدم هذه الطريقة ليحسب مركز البؤرة لمدار الشمس والحركة السنوية للأرض عند الحضيض، وكذلك فعل نفس الشيء تيخو براهي وكوبرنيكس، إلا أن قيم تقي الدين هي الأكثر دقة، بسبب استخدامه ساعته المشاهدة والكثير من الآلات الدقيقة الأخرى.
المؤلفات الفلكية
من منجزات الحضارة الإسلامية في علم الفلك، كتب تقي الدين المؤلفات التالية:
1. ريحانة الروح في رسم الساعات على مستوى السطوح (1567): كتاب يعالج رسم المزولة الشمسية على سطوح الرخام ومعالمها، وبمقدمة للمؤلف وثلاثة فصول. وهذا الكتاب تم التعليق عليه من قبل تلميذه: سراج الدين عمر بن محمد الفرسكوري (حوالي 1610م).
2. جريدة الدرر وخريطة الأفكار (1581- 1582): جدول فلكي لمدينة القاهرة يحتوي جداول الجيب وظل التمام ممثلةً بالكسور العشرية. وهو أول من استخدم الكسور العشرية في الاقترانات المثلثية، كما أنه جهز جداول ظل التمام وجيب التمام. حاول جمشيد الكاشي (1390-1450) حل المشكلة لكنه لم يفلح، بينما كان تقي الدين هو أول من نجح في هذا المجال.
3. كتاب الثمار اليانعة عن قطوف الآلاء الجامعة: تعليق على كتاب: "الأشعة العالمية في الأعمال بالآلاء الجامعة لابن الشاطر، ويصف تقي الدين في كتابه الآلة الفلكية التي اخترعها ابن الشاطر. ويحتوي مقدمة وخاتمة للمؤلف وثلاثة فصول.
4. كتاب منظومة المُجيَب: كتاب يعالج الحسابات والمشاهدات التي تم وضعها باستخدام الآلة رُبُع الدَستور. كتب تقي الدين فيما بعد تعليقاً على عمله، أُتبع فيما بعد بتعليق آخر لمؤلف غير معروف.
5. سدرة منتهى الأفكار في ملكوت الفُلُك الدَّوَار (أو ما يسمى بالزيج الشاهنشاي): عمل جهِّز طبقاً لنتيجة المشاهدات التي أجريت من أجل تصحيح وإكمال الزيج السلطاني لأولوغ بيك. الصفحات الأربعين الأولى من العمل يعالج الحسابات المثلثية، ويتبعها بمناقشات عن الساعات الفلكية، والدوائر السماوية ومعلومات عن الثلاث الأشكال البيضوية.
6. كتاب في معرفة وضع الساعات: مؤلف رسالة يتكون من 10 فصول.
7. الأبيات التسعة في استخراج التواريخ المشهورة والشروحة: كتاب يحتوي معلومات لتحويل الجداول الزمنية بين الجدول الزمني الإسلامي والجداول الأخرى.
8. في معرفة حساب منازل القمر: مؤلف رسالة في حساب منازل القمر.
9. مراجعة في المجسطي: مراجعة لكتاب المجسطي لمؤلفه بطليموس.
10. مراجعة في زيج أولوغ بيك: مراجعة لكتاب الزيج السلطاني لأولوغ بيك.
11. رسالات سمت القبلة: مؤلف رسالة حول كيفية إيجاد اتجاه القبلة، وبمقدمة للمؤلف وفصل رئيسي واحد يسمى "مقصد"، و15 جزءً.
12. الدرر النظيم في تسهيل التوقان: جدول فلكي في طريقه لاستخراج الروزنامات السنوية من خلال الزيج السلطاني لأولوغ بيك.
13. فوائد في استخراج منطقة الكرة ومعرفة الجيب: مؤلف رسالة يحسب خط الاستواء للأرض.
14. تسهيل زيج العشارية الشاهنشاهية: مؤلف رسالة والذي يعطي أجزاء الدرجة للزوايا والمنحنيات بالكسور العشرية ويجري الحسابات وفقاً لذلك. إلى جانب جداول النجوم الثابتة، كل الجداول الفلكية في هذا الزيج تم تجهيزها باستخدام الكسور العشرية.
15. دقائق اختلاف الأفقين: مؤلف رسالة عن الاختلاف بين الأفق الحقيقي والمزيف.
16. الكواكب الدرية في وضع البنكمات الدورية (1556 أو 1559): كتاب يحسب خط العرض لأفق مدينة أسطنبول بمزولة شمسية مستديرة، ويحتوي على مقدمة وخاتمة للمؤلف وثلاثة فصول.
17. رسالة في عمل ألا ترسموا بها الكواكب على سطحٍ مستوٍ: مؤلف رسالة في طريقة رسم خريطة السماء.
18. رسالة في العمل بالربع الشاكازي: ليس مؤكداً فيما إذا كان هذه الرسالة تم تأليفها من قبل تقي الدين.
19. رسالة في الاختلاف بين المواقيتان بالقاهرة في ضبط قوسي النهار والليل ودائرة الفجر والشفق.
20. رسالة في معرفة الأفق الحديث: ملاحظة حول كيفية إيجاد الأفق السبعة.
21. رسالة في سبب تأخر غروب الشمس.
22. رسالة في أوقات العبادة: مؤلف رسالة في استخدام الأسطرلابات من أجل حساب الوقت.
23. تفسير بعض الآلات الرصدية: نص تركي يصف الآلات الفلكية الثمانية التي استخدمت من قبل تقي الدين في مرصده، إلى جانب شروحاته.
24. أرجوزة للجيب والضرب والقسمة: قصيدة شعرية تتحدث عن قوانين الربع الدائرية.
25. دستور الترجيح في قواعد التسطيح (1576): مؤلف رسالة عن إسقاط الكرة على سطح مستو وبعض المواضيع في الهندسة، وبعض المزاول الشمسية التي صنعت على السطوح.
26. مؤلف رسالة في تأثير انكسار الضوء على الأفق والاختلافات في الآراء بين حفاظ المواقيت.
27. مؤلف رسالة في الاختلاف بين الآفاق الحقيقية والمرئية.
28. الآلات الرصدية للزيج الشاهنشاهية: يحتوي على قوائم بالآلات الفلكية التي استخدمها تقي الدين في المرصد الفلكي الأسطنبولي.
29. جواب السؤال عن مثلث من العظم غير قائم الزاوية وليس في أضلاعه ما يبلغ الربع وأضلاعه بأسرحة، هل يمكن معرفة زواياه؟
30. فوائد في استخراج منطقة الكرة ومعرفة الجيب.
31. رسالة تقويم السنا (990 هـ): مؤلف رسالة في تقويم السنة 990 هجرية في التقويم الإسلامي.
32. صفة آلات رصدية بنوعٍ آخر.
الرياضيات
في علم المثلثات
من منجزات الحضارة الإسلامية في الرياضيات، ساهم تقي الدين في علم المثلثات في كتابه: سدرة المنتهى، والذي جعله أول عالم رياضي يستخلص القيمة الفعلية لجا 1ْ. ناقش القيم المعطاة من قبل سابقيه، شارحاً كيف استخدم بطليموس (حوالي 150) الطريقة التقريبية للحصول على قيمته الخاصة بجا 1ْ، وكيف قام كل من: أبو الوفا البوزجاني (959-998)، وابن يونس (حوالي 1000)، والكاشي (1393-1449)، والقاضي زادا الرومي (1337-1412)، وأولوغ بك (1394-1449) وميريم شلبي بتحسين القيمة. ثم جاء تقي الدين فحل المشكلة لاستخلاص القيمة الدقيقة لجا 1ْ:
جا 1ْ= 1ْ 2‘ 49‘‘ 43‘‘‘ 11‘‘‘‘ 14‘‘‘‘‘ 44‘‘‘‘‘‘ 16‘‘‘‘‘‘‘
المؤلفات الرياضية
ألف تقي الدين المؤلفات التالية عن منجزات الحضارة الإسلامية في الرياضيات:
1. كتاب النسب المستقلة في الجبر والمقابلة: كتاب في علم الجبر، بمقدمة وخاتمة للمؤلف، ويقع في ثلاثة فصول.
2. بغية الطلاب في علم الحساب: وهي مخطوطة تقع في ثلاثة فصول، العمليات الحسابية على الأرقام العشرية، والعمليات الحسابية على الأرقام الستينية، وعلم الجبر.
3. كتاب تصديح الأوكار: رسالة في الإسقاط للأجسام ثلاثية الأبعاد تحتوي على فصلين.
4. شرح رسالة التجنيس في الحساب: تعليق على رسالة: "كتاب التجنيس في الحساب" لمؤلفه شاخاوندي.
5. كتاب في تحقيق المقولة للعالم جياد الدين جمشيد في بيان النسب بين المحيط والقطر: شرح لأفكار جمشيد الكاشي في الرسالة المحيطية.
6. البيان التفسيري لكتاب الأجسام الكروية لثيودوس: تعليق على كتاب ثيودوس البتانية للأجسام الكروية.
مؤلفات أخرى
كتب تقي الدين مؤلفات في العديد من المواضيع الأخرى، والتي تشمل:
المصابيح المزهرة في علم البزدرة: كتاب في علم الحيوان.
ترجمان الأطباء واللسان الأليب: قاموس أبجدي للصيدلة والأدوية النباتية.
انظر أيضًا
قائمة أعلام دمشق
المصادر
Unknown parameter |الصفحات= ignored (help); Unknown parameter |الأول= ignored (help); Unknown parameter |الأخير= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |السنة= ignored (help); Unknown parameter |الأول= ignored (help); Unknown parameter |الشهر= ignored (help); Unknown parameter |الأخير= ignored (help); Unknown parameter |العنوان= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
تصنيف:أشخاص من دمشق
تصنيف:أطباء سوريون
تصنيف:أطباء عرب في العصور الوسطى
تصنيف:رياضياتيو القرن 16
تصنيف:رياضياتيون سوريون
تصنيف:رياضياتيون عثمانيون
تصنيف:رياضياتيون عرب من العصور الوسطى
تصنيف:صانعو أدوات علمية
تصنيف:صانعو ساعات
تصنيف:عرب الدولة العثمانية
تصنيف:علماء القرن 16
تصنيف:علماء عثمانيون
تصنيف:علماء فلك عرب في العصور الوسطى
تصنيف:علماء مسلمون في القرن 10 هـ
تصنيف:فلاسفة سوريون
تصنيف:فلكيو القرن 16
تصنيف:فلكيون سوريون
تصنيف:فلكيون من الدولة العثمانية
تصنيف:كتاب وكاتبات سوريون
تصنيف:كتاب عثمانيون في القرن 16
تصنيف:محامون سوريون
تصنيف:مخترعون مسلمون
تصنيف:مخترعون من الدولة العثمانية
تصنيف:مهندسون سوريون
تصنيف:مهندسون عثمانيون
تصنيف:مواليد 1521
تصنيف:مواليد 932 هـ
تصنيف:مواليد في دمشق
تصنيف:موسوعيون
تصنيف:وفيات 1585
تصنيف:وفيات في إسطنبول
تصنيف:أطباء عثمانيون في القرن 16 | https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%8A%20%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%8A |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
664,
1108,
1434,
1619,
2968,
4246,
4919,
5649,
5957,
6431,
7327,
9019,
10097,
10805,
11058,
11976,
13605,
15446,
16283,
16574,
17573,
19452,
20611,
21748,
24459,
25731,
27040,
27409,
31033,
34149,
34746,
35383,
36478,
36995,
37768,
38809,
39434,
40329,
40678,
41844,
42637,
43758,
45232,
47986,
50195,
53004,
54765,
54806,
57955
],
"plaintext_end_byte": [
663,
1107,
1425,
1618,
2967,
4245,
4918,
5648,
5926,
6430,
7326,
9018,
10096,
10801,
11057,
11975,
13602,
15445,
16260,
16573,
17571,
19451,
20610,
21746,
24436,
25710,
27039,
27407,
31032,
34102,
34745,
35382,
36439,
36994,
37767,
38808,
39433,
40318,
40677,
41843,
42636,
43757,
45193,
47963,
50153,
52963,
54740,
54792,
57940,
58341
]
} | マニエリスム期の特徴はなんですか? | ルネサンス建築 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
25
],
"minimal_answers_start_byte": [
24919
],
"minimal_answers_end_byte": [
24976
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | ルネサンス建築(ルネサンスけんちく)は、一義的にイタリアのフィレンツェで1420年代に始まり、17世紀初頭まで続いた建築様式を指す。古典古代を理想とするルネサンスの建築における表現といえる。
人体比例と音楽調和を宇宙の基本原理とし、ローマ建築の構成を古典主義建築として理論づけた。ルネサンス建築にはじまる古典主義建築の系譜は、後のバロック建築・新古典主義建築を通じて継承され、西欧建築の主流であったが、19世紀の歴史主義において相対化し、やがて解体した。
ルネサンス建築は、本質的な意味では15-16世紀のイタリアの一部の都市にのみ成立したといえるが、フランス、イギリス、ドイツなど、西欧諸国の建築活動にも影響を与えた。当初これらの国々では、主にルネサンス建築の表層的な意匠が導入されたため、各国独自の嗜好が表れており、それぞれ特徴を持った建築になっている。
以下ではイタリアのルネサンス建築を記述する。他の国々については、北方ルネサンス建築を参照。また、19世紀に起こったルネサンスのリヴァイヴァル(ネオ・ルネサンス)については、歴史主義建築、ネオルネッサンス建築を参照。
概説
ルネサンスはイタリアのフィレンツェに始まる文化的現象であり、西洋の歴史において最も光彩を放つ時代のひとつとして挙げられる。
14世紀半ばから15世紀初頭のフィレンツェは、周辺都市との戦争とペストの流行に悩まされており、市民社会の構成は複雑かつ流動的であったが、戦争により周辺都市を併合し、メディチ、ルチェッライ、ストロッツィ、ピッティ、アルビッツィといった都市貴族が毛織物の加工や交易、金融業を主導することで、ヨーロッパの5大都市に数えられるまでに発展していた[1]。15世紀、ブルッヘ、ヘントなどのフランドルの諸都市や、ロンドンなどもフィレンツェにきわめて似た社会構造を有していたが、これらの都市がゴシック建築の伝統を維持し続けたのに対し、フィレンツェではルネサンスという新しい芸術活動を創出した[2]。フィレンツェがルネサンスを生んだ理由はいくつか挙げられるが、建築に関わるものとして、サンタ・マリア・デル・フィオーレ大聖堂やサンタ・マリア・ノヴェッラ聖堂、サンタ・クローチェ聖堂にみられるような現実的かつ明快なトスカーナ固有の美意識、才能のある人間への賞賛、古代ローマの芸術・文学の遺産が数多く残っていたことなどを挙げることができる。
やがて、ルネサンス建築はトスカーナからミラーノ、ローマに伝播し、建築家ブラマンテによって完成の域に達するが、イタリアにおけるルネサンス建築の絶頂期は必ずしも長くはなく、イタリア戦争(フランスや神聖ローマ帝国によるイタリア国土の割譲)や宗教改革、ローマ教皇の権威失墜、といった動乱の時期を迎えた16世紀には、いわゆるマニエリスムと呼ばれる局面を迎える(一般にローマ略奪がその画期とされる)。建築において、どの程度までマニエリスムを当てはめることができるのか、という点については、時代においても地域においても、そして建築家の分類においても議論がある状況だが、少なくともジュリオ・ロマーノ、ミケランジェロ、そして彼の追従者の建築については盛期ルネサンスからの逸脱が見られる。マニエリスムは社会的な安定を失ったルネサンスの衰退・退廃と認識されることもあれば、この時代に進んだ古代研究と建築家の個性が結実した独創的な建築運動と説明されることもあり、評価が分かれる。
ルネサンスは、忘れられていた古代を復興する文化運動であり、建築の面ではそれまで主流であったゴシック建築の技法を否定し、古代ローマの建築を再生した、というのが一般的な見解である。これはおおむね正しいが、ルネサンスの建築家たちは一般に思われているほど、古代ローマの建築を正確に写し取ったわけではない。むしろ、その建築活動はルネサンスの理想を投影した独創的な側面が強いが、ルネサンスの建築家は古代の人びとが考案した建築のあるべき姿を復興したと考えていた。
ルネサンス建築の特徴としては、建築家たちが人体の比例と音楽の調和を建築に組み合わせることが美の具現と信じ、設計において簡単な整数比(耳に心地よい和音の比例に対応)を用いたこと、建築の平面として集中形式を好んだこと、透視図法を空間表現の手段として用いたことなどが指摘される。こうした建築理論が書物によって広く普及したことも大きな特色である。従来の建築は職人の技とのみ考えられていたが、数学的に根拠付けられ体系化されることで、幾何学・音楽・天文学と並ぶ学問と認められるようになったのである。
この項では、マニエリスムとして16世紀の北イタリアの建築活動、特にアンドレーア・パッラーディオの建築を含んでいない。建築史家によっては、16世紀以降をひと括りにマニエリスムとする場合もある。
歴史
初期ルネサンス
ナポリ王国との戦争が集結した1414年から、ミラーノ公国との戦争が始まる1424年までのフィレンツェは、後に黄金時代と回想されるほどの経済的繁栄を謳歌した時期であり、初期ルネサンスの芸術活動において最も活動的な時代であった[3]。この時期に活躍したのが、ルネサンス最初の建築家として名を挙げられるフィリッポ・ブルネッレスキである。
ただし、彼のいくつかの意匠的な着想は、11世紀から12世紀にかけて建設されたトスカーナ地方固有のロマネスク建築、および15世紀を通じて影響力を保ち続けた国際ゴシック様式にある。彼が最初に設計した捨子保育院(オスペダーレ・デッリ・イノチェンティ)のポーティコに見られる細いアーチを連続させるファサードは、フィレンツェのサン・ミニアート・アル・モンテ聖堂、サン・ジョヴァンニ洗礼堂、サン・マッテオ施療院などに用いられているモティーフであり、また、サン・ロレンツォ聖堂の略丁字型平面や、サント・スピーリト聖堂にも見られる副柱頭などのデザインも、ロマネスク建築、あるいはビザンティン建築に見られるものである[† 1]。
それにも関わらず、彼がルネサンス最初の建築家とされているのは、それまでの建築が、石工たちの伝統と経験、想像力を頼りに行われていたのに対し、ブルネッレスキのそれは、ローマの古代建築の研究にはじまり[† 2]、内部空間を数学的比例の組み合わせで構築したほか、実際の施工における諸問題について工学的な助言や発明を行うなど、自由学芸的なアプローチを採ったことにある。捨子保育院は単純な整数比のグリットをもとに計画され、サン・ロレンツォ聖堂、サント・スピーリト聖堂においても、内部空間は身廊の高さ・幅、側廊の高さ・幅などの比例関係が平面だけではなく、細部のデザインにも繰り返されており、基準となるモデュールが建物の細部の意匠にまで割り当てられる、というルネサンス建築特有の静的な秩序によって構成されている。その名声を世に知らしめたサンタ・マリーア・デル・フィオーレ大聖堂のドームの設計では、仮枠を地上から構築するのではなく、ドームに直接足場を設けることで仮枠を必要としない二重ドーム構造を提唱したほか、ドーム建設の過程で生じた問題に対して、ウィンチ、クレーンなどの様々な機械や特殊船舶などを考案した。このような事績は、少なくとも建築を伝統的職人芸とするそれまでの概念では捉えられないものであり、後に建築を自由学芸とする考え方の礎となった[† 3]。
彼のこうした建築理念は、ルネサンス最初の完全な有心型教会堂、サンタ・マリーア・デッリ・アンジェリ修道院の礼拝堂(オラトリウム)に現れている。この修道院は人文主義運動の中心的役割を担ったところで、平面計画も院長であるアンブロージョ・トラヴェルサリの発案によるものと考えられている。また、その建築は1437年にルッカとの戦争による資金凍結で工事が中断したため未完となっている(当時完成したのは最外周壁面の上部まで)が[11]、八角形の集中式平面や厚い壁を抉るように設けられた壁龕などは、初期キリスト教建築の集中式聖堂のみでなく、古代ローマ時代の建築物を想起させるものであり、アントーニオ・ダ・サンガッロやレオナルド・ダ・ヴィンチ、ドナート・ブラマンテといった後代のルネサンス建築家たちがスケッチを残し、また模倣した建築物であった[12]。
1424年にミラーノ公国との戦争が勃発すると、すでに後退し初めていたフィレンツェ経済は打撃を受け、さらに1429年に始まるルッカ征服戦争が惨憺たる失敗に終わったことで、フィレンツェは財政危機に加えて、深刻な政治的混乱を招くことになった[13]。この政治動乱は、1434年に、コジモ・デ・メディチが追放先から帰還し、フィレンツェに新たな政治体制を確立するまで続き、その間、都市の建築物に費やされる公的資金は凍結、または大幅に削減された。建築活動が再び活発になるのは、1440年代になってからである。
ウィトルウィウスの著作から、古典主義建築に必須の要素であるオーダーの比例理論を抽出し、これにはじめて論理的な説明を加えたのは、レオン・バッティスタ・アルベルティである。
彼はあらゆる芸術と文学の教養を修めた人物であるが、それまで、彼のような学者<!--[[ディレッタント]]-->が建築に対して何らかの意味を見いだそうとすることはまれであった。しかし、アルベルティは1443年頃からウィトルウィウスの『建築について』に注目し、これに倣って『建築論』をまとめ、建築の本質が哲学、数学、考古学にあるとしてその重要性を提示した。彼が特に注目したのは人体比例と建築比例を同一のものとする文章で、あらゆる比例関係の基本が人体の形にあるという概念は、ルネサンス建築の根本原理となった。『建築論』は1452年までには一応完成したが、アルベルティは死に至るまで手を入れており、印刷されるのはようやく1485年になってからである。
アルベルティは著作だけでなく建築の設計をも行い、三次元的に自身の理論を証明した。パッツォ・ルチェッライは、正面にローマのコロッセオの構成を用い、付柱(ピラスター)によって鈍重な壁面を分節しているが、これはオーダーを全面的に使用した最初の試みである。同時期に、リミニのサント・フランチェスコ聖堂をテンピオ・マラテスティアーナに改装する設計では、正面にローマのコンスタンティヌス記念門とリミニのアウグストゥス記念門の構成を組み合わせ、古典主義による教会堂正面の計画に道を開いた。
しかし、アルベルティは盲目的にローマ建築を模倣したわけではなく、このような構成を用いて全体の調和を一致させることに美の本質があると考えた。彼の最後の作品となったサンタンドレア聖堂は、1470年頃に設計された最も影響力の大きな作品である。伝統的なラテン十字型平面を持つこの聖堂は、堂々としたトンネル・ヴォールトを持つ身廊を建造するためにブルネレスキが設計したバシリカ形式を採用しておらず、このため内部はより一層古典的な形態になった。正面は、テンピオ・マラテスティアーナと同じくローマの凱旋門をモティーフにしているが、その比例と構成は内部の身廊を囲む壁面にも繰り返されており、建築全体を一定の調和によって統一している。
ブルネレスキの設計は、ミケロッツォ・ディ・バルトロメオに継承されており、パラッツォ・メディチ・リッカルディの中庭には捨子保育院のファサードの影響が見られる。アルベルティの実作は直接模倣されたものがわずかだったため、その影響をたどるのは難しいが、彼の人間性と建築論は絶大な影響を与えることになった。
教皇ピウス2世はアベルティの影響を受け、アルベルティの助手であるベルナルド・ロッセリーノを雇い、ピエンツァのパラッツォ・ピッコロミーニの建設において、自身も建築の設計に参画した。全体としては、どちらかというとゴシック的関心の強い、曖昧な古典主義だが、パラッツォ・ピッコロミーニ正面におけるアルベルティの影響は歴然である。 ウルビーノで、フェデリーコ・ダ・モンテフェルトロがピエロ・デラ・フランチェスカ、ルチアーノ・ラウラーナ、そしてフランチェスコ・ディ・ジョルジョ・マルティーニに設計させたパラッツォ・ドゥカーレは、建設に際してアルベルティの助言もあったと思われる。特に宮殿の中庭は、初期ルネサンスの最も素晴らしい中庭とされる。彼の影響はローマにも及び、ジャコモ・ダ・ピエトラサンタやメーオ・デル・カプリーノ・ダ・セッティニャーノらの設計した教会堂にそれは現れているが、特にパラッツォ・デッラ・カンチェッレリーアは、アルベルティの考えを理解し、拡張した優れた建築である(ヴァザーリによればドナト・ブラマンテの手によるものとされる)。
ブルネレスキとアルベルティの手法は、最終的にジュリアーノ・ダ・サンガッロによって引き継がれた。彼は初期から盛期にいたるルネサンス建築の継承者であり、フィレンツェのほかローマでも設計活動を行った。ポッジョ・ア・カイアーノのヴィッラ・メディチやプラートのサンタ・マリア・デッレ・カルチェッリ聖堂のほか、ベネディット・ダ・マイアーノ、イル・クローナカと共にパラッツォ・ストロッツィを設計している。しかし、その設計手法は15世紀末にはすでに保守的なものと見なされ、16世紀初頭にサン・ピエトロ大聖堂の再建が行われる際には、ドナト・ブラマンテに遅れをとった。
盛期ルネサンス
フィレンツェで開花したルネサンス建築が成熟するのは、1450年頃から1499年までスフォルツァ家によって支配されたミラノ、そしてフランス軍によるミラノ占領の後、ブラマンテが移り住んだローマにおいてである。
1450年以降、スフォルツァ家がフィレンツェと同盟関係を結んだことによって、それまでゴシック様式の段階に留まっていた都市には、まずミケロッツォ・ディ・バルトロメオ、アントニオ・フィラレーテ、ジョヴァンニ・アントニオ・アマーデオらによってルネサンス建築が取り入れられた。当時のミラノにはまだ多くのローマ建築の遺構が遺っていたらしく、これらがルネサンス建築の発展に果たした役割は大きいと考えられている。しかし、これらの遺物があるにもかかわらず、初期のルネサンス導入にあたっては、職人たちの間にかなりの抵抗があり、彼らが設計したポルティナーリ礼拝堂、オスペダーレ・マッジョーレ、コッレオーニ礼拝堂などは、かなりの修正が加えられ、結果的にルネサンスとは言えない建築に改変された。
ルネサンス建築の本格的な導入は、1481年頃に、ドナト・ブラマンテとレオナルド・ダ・ヴィンチという二人の芸術家がこの街に滞在したことによって始まる。ブラマンテは1477年頃にサンタ・マリア・プレッソ・サン・サーティロ聖堂の建設で建築の仕事をはじめており、レオナルドは、スケッチなどから1480年代に建築に関心を持つようになったと考えられる。彼らは相互に影響を与えあい、1492年には、ブラマンテの設計によるサンタ・マリア・デッレ・グラツィエ聖堂東部が起工され、その食堂ではレオナルドが盛期ルネサンス最初の作品とされる『最後の晩餐』に着手した。
レオナルドは、人体解剖を行う際に用いた技術的な素描を建築分野に応用し、鳥瞰図などを用いた実用的な設計製図を導入することに寄与した。彼の関心は数学的比例あるいは工学的部分であって、美学的な要素や古代の遺構についてはほとんど興味を持たなかったようである。また、彼はブルネレスキやアルベルティの建築もあまり知ってはいなかったようである。しかし、ブラマンテの初期の設計方法が遠近法的観点(絵画の手法を応用したもの)であったこと、そして、その後のブラマンテの建築を思慮に入れると、レオナルドの機械的で思索的な概念は、ブラマンテの設計手法に大きな影響を与えたと考えられる。レオナルドの建築のスケッチには、ブラマンテのサン・ピエトロ大聖堂の平面を想起させるものもあり、レオナルドがブラマンテを通してルネサンス建築に与えた影響は、大きいと言える。
1499年、フランスに占領されたミラノからローマに避難したブラマンテは、教皇ユリウス2世に召し抱えられた。彼は、ローマからカンパーニアに渡って残る遺跡の実測を精力的に行い、これらの遺構と自らの想像力を駆使して、聖ペテロの殉教地(と伝えられる場所)に立つサン・ピエトロ・イン・モントリオ聖堂の テンピエットを設計した。後世の多くの建築家は、このマルティリウムを古代ローマの偉大な建築と同等のものと見なした。彼はテヴェレ河畔にあるウェスタ神殿(本来はヘラクレス・ウィクトル神殿であるが)を拠り所としたのであるが、その単純な模倣ではなく、英雄的な神の神殿に用いられたドーリア式オーダーを使って使徒聖ペテロにふさわしい古典的な形態を与えた。つまり、ブラマンテはローマ建築をその想像力によって拡張させ、ルネサンス建築が古典建築の手法を完全に再生したと信じさせるにたる美学を確立したのである。
ブラマンテの壮大さはインノケンティウス8世が建設したヴィッラ・ディ・ベルヴェデーレとヴァティカーノ宮殿を結ぶ宮殿の増築においても遺憾なく発揮された。ブラマンテはその中庭にパレストリーナのフォルトナ・プリミゲニア神域のモティーフを取り入れ、壮大なファサードをデザインした。しかし、ブラマンテのデザインは、後世の増築などによって、今日ではほとんど分からなくなっている。邸宅については、もうひとつ主要な作品が伝えられる。1517年にラファエロ・サンティが購入した通称「ラファエロの家」ことパラッツォ・カプリーニである。こちらも現存はしていないが、文献と図版から知られるその構成は、1階をルスティカとし、2階のピアノ・ノービレを、ペディメント付きの開口部とオーダーで装飾したもので、以後の邸宅建築はほとんど全てこのデザインを模倣または下敷きにしていると言っても過言ではない。
ブラマンテがユリウス2世とともにサン・ピエトロ大聖堂の再建計画を練ったのは1505年頃から死に至る1514年までの間である。基石は1506年に置かれはしたが、旧聖堂はすでに1000年以上の歴史を持ち、それ自体が神聖視されていたため、再建行程は困難を極め、また慎重に行われた。ブラマンテの計画案は、ウフィッツィ美術館に収蔵されている、いわゆる「羊皮紙プラン」と呼ばれるもので、これは完全なギリシア十字平面であった可能性が高い(発見されたメダルの立面図からそのように推定されている)。工事はブラマンテによってドームを支える四本の主柱の位置とこれに架けるアーチが決定され、実行されたが、「羊皮紙プラン」の構造体では強度が全く足りなかった。さらにブラマンテの死去によって、建設は完全に混乱に陥り、ブラマンテの死後、作業は20年以上もほとんど進展しなかった。
ブラマンテの死後、サン・ピエトロ大聖堂の主任建築家となったのは、彼の理念を継承したフラ・ジョコンド、ラファエロ・サンティ 、バルダッサーレ・ペルッツィ、アントニオ・ダ・サンガッロ・イル・ジョヴァネである。ラファエロはブラマンテのもとで設計を行い、サンタ・マリア・デル・ポポロ聖堂やサンテリージョ・デッリ・オレーフィチ聖堂など、ブラマンテのものとされるいくつかの建築について、彼の名が結び付けられている。サンタ・マリア・デル・ポポロ聖堂のキージ家礼拝堂では、純粋な形態のなかに装飾の豊かさを見ることができ、盛期ルネサンスに女性的な繊細さと優雅さを与えたラファエロの嗜好が現れている。
サンガッロが設計し、1518年に起工したモンテプルチアーノ近郊のマドンナ・ディ・サン・ビアージョ聖堂は、さらにブラマンテの直接的な影響を見ることができる。ほとんど同じ平面構成でありながら、彼の兄ジュリアーノ・ダ・サンガッロの設計したプラートのサンタ・マリア・デッレ・カルチェッリ聖堂と比較すると、初期ルネサンスと盛期ルネサンスの違いは明確である。
しかし、彼らの誰もブラマンテの巨人的な壮大さについていくことができず、ミケランジェロが計画に参加するまで、工事は混迷し、まったくはかどらなかった。
後期ルネサンス
1520年頃から1620年頃の、いわゆるマニエリスムとよばれる運動には明確な定義があるわけではないが、これは明らかに盛期ルネサンスとは異なる現象である。もともと、マニエリスムとは16世紀中期の特に絵画芸術を指して半ば侮蔑的に与えられた呼称であった。調和比例を重視したそれまのでルネサンス建築の伝統にあって、マニエリスムは故意の不調和と対立、そして自意識過剰性が特徴とされるが、マニエリスムと呼べる範囲については議論があり、必ずしも明確ではないので、一般的には様式として定義されていない。
建築においては、ジュリオ・ロマーノやミケランジェロ・ブオナローティ、そして彼らの追従者の建築はマニエリスムと言えるだろうが、サンソヴィーノの建築はマニエリスムとは呼べず、パラーディオは意識して設計をおこなったときにのみマニエリストである。ここでは北イタリアの建築をブラマンテの理念を直接的に継承しているという意味でマニエリスム建築とは異なる現象として記述する。
マニエリスム
ジュリオ・ロマーノは、実質的にラファエロの後継者と言える人物で、彼の最後の建築であるパラッツォ・マダマの製作にも携わった熟練芸術家であった。彼もまたローマ建築を熱心に観察していたと思われるが、実際に設計された建物を見ると、ブラマンテとは全く違うアプローチでローマ建築を参考にていることが分かる。
ジュリオ・ロマーノは、1524年にマントヴァのゴンザーガ家に召還され、パラッツォ・デル・テの設計に携わった。正面ファサードと中庭側のファサード、そして庭園側のファサードは、それぞれ同一のリズムを刻みながら全く異なったモティーフでデザインされており、機知に富んでいる。また、「巨人の間」は、絵画と建築、彫刻を融合した劇場的なイリュージョンを演出しており、ジュリオ・ロマーノの芸術的な感性の高さを物語っている。こうした意匠はローマ建築をよく知る教養人のみを意識したものであり、主題にひねりを加える玄人受けする要素は、ブラマンテのような主題を明快かつ重々しく表現する手法とは正反対である。
ジュリオ・ロマーノとミケランジェロに交流はなかったが、複雑で装飾的、かつ奇抜な芸術作品は二人に共通する特質である。ミケランジェロは、その卓越した才能で、それまで培われた比例やオーダーの規則といったルネサンスの伝統的形態から自由な建築を創造した。
ミケランジェロは、建築と彫刻を分離できない全体要素として構想し、これをサン・ロレンツォ聖堂の新聖器室、ロレンツォ図書館で試みた。両者ともにミケランジェロがローマに出立した1534年までに完成せず、未完のまま残され、1550年代になってジョルジョ・ヴァザーリとバルトロメオ・アンマナーティによって完成されたものだが、彼らはミケランジェロの意図に忠実な仕事を行った。端的に言うと、ミケランジェロはアルベルティやブラマンテの古典主義とは決定的に異なり、比例やオーダーの規則に束縛されなかった。奇妙なオーダー、柱を支持する持送り、盲ニッチ、などの形態は、それまでのルネサンス建築で規範とされたことを無視するものである。また、ロレンツォ図書館では前室を小さな正方形としたが天井は高く設計したのに対し、図書館部分は長く広く設計して低い天井をとるなど、空間そのものの効果をも演出した。
ローマに召喚されたミケランジェロは、ユリウス2世の墓標と『最後の審判』の作成に手を取られ、サン・ピエトロ大聖堂の設計に介入することはなかった。彼がローマに着いた時、大聖堂の主任建築家はアントニオ・ダ・サンガッロ・イル・ジョヴァネであった。アントニオは当時ローマを代表する芸術家であり、彼の大聖堂のデザインはブラマンテ案を忠実に再現しようとする試みが随所に見られるが、それに成功しているとは言えず、ミケランジェロはこれを「牛の放牧場」と揶揄した。アントニオの死後、紆余曲折を経て大聖堂の主任建築家の地位はミケランジェロに一任された。高齢のため、彼はそれを望まなかったようであるが、死に至るまでその設計に精力を傾け、工事の大部分を完成させた。ミケランジェロはブラマンテの後継者によって大幅に改編されたプランを本来の集中形式に戻し、それまで行われていた工事の一部を破壊して規模を縮小することで、ドーム架構の構造的問題の解決と工期の大幅な短縮を促した。ドームに到達した時点で、ミケランジェロが死亡し、工事はジャコモ・デッラ・ポルタとドメニコ・フォンターナ、そしてヴィニョーラによって引き継がれた。
サン・ピエトロ大聖堂に携わる一方で、ミケランジェロはパラッツォ・ファルネーゼとカンピドリオ広場(両者とも1546年頃)、ディオクレアヌス浴場のサンタ・マリア・デッリ・アンジェリ聖堂改装の設計も行っている。ミケランジェロは、ルネサンスの規範を故意に無視し、様々な手法を組み合わせて独創的な空間を作り上げたが、その効果は彼自身の力量によるところが大きい。ジョルジョ・ヴァザーリは、ミケランジェロの意匠が非常に素晴らしいものであることを認めたが、同時にそれを才能のない芸術家が真似ることを警戒した。しかし、ミケランジェロ自身の作風はあまりに個性的すぎ、また彼に追従することのできる芸術家がいなかったため急速に廃れ、代わってジャコモ・バロッツィ・ダ・ヴィニョーラの作風が流行した。
ローマ略奪[14]の後、16世紀半ばにようやくローマの建築活動は息を吹き返し、アントニオ・ダ・サンガッロやジャコモ・デッラ・ポルタ、バルトロメオ・アンマナーティ、ジョルジョ・ヴァザーリといった芸術家が活動を再開した。ミケランジェロがあまりにも偉大であるため、彼ら、とりわけヴィニョーラは影の薄い存在になっているが、ヴィニョーラもまた、当時の建築活動の際最も大きな影響を与えた人物のひとりである。
ヴィニョーラは、ローマ建築の素描をおこなうことから建築に携わるようになり、ミケランジェロとは違って古典建築のモティーフをいかなる建築にも当てはめることができるような、つまり古典的要素の一般化を行うことから出発した。彼は、アンマナーティ、ヴァザーリとともにヴィラ・ジュリアの設計を行い、中庭の扱い方などにブラマンテのベルヴェデーレのモティーフを取り入れたが、直線的な正面ファサードに対して庭園側の正面はえぐれたような曲線を取り入れて両者を鋭く対照させている。ヴィテルボ近郊にあるヴィッラ・ファルネーゼは、元来は本格的な城郭であったが、ヴィニョーラはアントニオ・ダ・サンガッロとバルダッサーレ・ペルッツィの設計した五角形平面をそのまま踏襲し、上部構造と円形の中庭部分の設計に携わった。中庭のデザインは、やはりブラマンテのベルヴェデーレのモティーフを使い、内部の螺旋階段などは洗練された精神を感じさせる。両者ともにブラマンテのデザインを取り入れているが、ブラマンテの大規模な建築と比べると、小振りではあるが優雅であると言える。デザインは適度に抑制されており、ミケランジェロのそれに比べると、たしかに模倣しやすかったであろう。
彼が後世に与えた最も大きな影響は、オーダーの標準的なテキストとなった著作『5つのオーダー』と、イエズス会の本部があったジェズ教会のデザインである。ジェズ教会は、アルベルティのサンタンドレア教会のプランとサンタ・マリア・ノヴェッラ教会のファサードに由来するもので、その原案はミケランジェロの手による。現在に見るファサードはジャコモ・デッラ・ポルタにより修正を受け、内部装飾は17世紀後期と19世紀に改修されて原案の通りではなが、平面はヴィニョーラの設計で、アルベルティのサンタンドレア聖堂と同じヴォールト天井を採用したラテン十字平面である。会衆に対する説教に合わせた大きさに設計されており、以後イエズス会の布教活動の発展とともに世界中で模倣された。
北イタリアの後期ルネサンス建築
ローマで展開された盛期ルネサンスは、ローマ略奪などの中央イタリアの混乱により、ジェノヴァ、ミラノ、ヴェネツィアなど、政治的に安定した北イタリアに継承された。特にヴェネツィアでは、マニエリスムの影響を殆ど受けず、16世紀初期に最も主導的な活動を行ったヤーコポ・サンソヴィーノは、ブラマンテ風の偉大な様式を表現した。彼の代表作である国立マルチャーナ図書館は、ヴェネツィアの最も印象的な風景を形成している。
ヴェローナのミケーレ・サンミケーリは傑出した軍事エンジニアであり、いくぶんマニエリスムの、特にパラッツォ・デル・テからの影響を受けている。それは年を負うごとに顕著になっていくようにみえるが、パラッツォ・ベヴィラックァのデザインはラファエロの家を規範としたものであるし、マドンナ・ディ・カンパーニャ聖堂のデザインは、テンピエットを基調としたものである。これらを考察するかぎり、彼は本質的には常にブラマンテの思想に忠実であった。
アンドレア・パラーディオもまた、一時的にはマニエリスム(特にミケランジェロ)に傾倒した。彼はブラマンテとの直接的なつながりは持たなかったが、ローマ建築とブラマンテの建築を独自に研究し、ウィトルウィウスの比例理論を再構築した。彼の建築手法は数学的調和を基調とし、対称性を重視するもので、その建築理論は『建築四書』に収められている。ヴィラ・ロトンダやバシリカ・パラディアーナは、彼の考古学的知識とルネサンスの伝統的様式が見事に混淆したものである。ヴェネツィアに建設された晩年の傑作、サン・ジョルジョ・マジョーレ聖堂とイル・レデントーレ聖堂は、光の取り入れ方や空間構成は簡素で優しい。マニエリスムの芝居がかった空間とは対照的である。彼の作風は、後にパラーディオ主義として、イギリスの建築に大きな影響を及ぼした。
特徴
和音の比例と数的秩序
楽器が奏でる美しい和音の比例が、建築の美しさをも決定するという概念がルネサンス建築を特徴づける要素の一つである。数的秩序によって調和が生まれるという概念は今日においても理解しやすいものであり、その中には普遍的な要素があると言えるであろう。しかし、ルネサンス時代の比例調和の探求は、さらにルネサンス固有の様相を呈していたことに注意する必要がある。
現代では、一般に、あるものを美しいと感じるかどうかは人間の認識に依存し、美とはきわめて主観的なものと認識されている。しかし、ルネサンスの時代には、建築の美というものが単純な整数比に支配された幾何学的な構造によって、厳密に定義されると考えられていた。ルネサンス建築において、比例による数的秩序は音楽調和に関連づけられているが、これは音楽がすでに数学の一分野として、学芸として確立されていたことに起因する[15]。音楽の聴覚比例と建築の視覚比例が密接に関連するという考え方は、単なる理論にとどまらず、実際に建築に応用された。
弦の長さが簡単な整数比になるような弦楽器の音を組み合わせると、心地よい和音になるという考えは古くから知られており、特定の整数比(1:2や2:3など)を神聖視する考え方は、万物の原理が数であるとするピタゴラスにまで遡ることができる。このような調和美について、ウィトルウィウスは『建築について』のなかで、劇場の設計方法として取り上げていた[16]。ウィトルウィウスが整数比を劇場という特定の設計においてのみ語ったのに対し、レオン・バッティスタ・アルベルティはこれをさらに拡張して、2:3、3:4、1:2、1:3、1:4、8:9という数比を挙げ、これが目と耳を歓ばせるものであるとして建築形態の美や調和が生み出されるという考え方を定義した。これは ネオプラトニズムに基づくものであり、建築をより普遍的に記述しようとする意識の現れであった。
音楽の調和比例が視覚的美を決定するというアルベルティの考え方は、彫刻、絵画にも規定され、ルネサンスの学者や芸術家たちによって研究された。ウィトルウィウスの述べる調和比例の根本原理は人体に表されているという記述は特に注目され、フランチェスコ・ディ・ジョルジョ・マルティーニ、レオナルド・ダ・ヴィンチ、そして彼と親交のあった数学者ルカ・パチョーリらは、人体の比例と数的調和の象徴としてウィトルウィウス的人体図を賞賛した。
アンドレーア・パッラーディオも『建築四書』で同じようなことを記載している。彼が提示した建築比例はアルベルティほど論理的なものではないが、彼の提示した設計図には詳細にわたって建築比例が書き込まれており、より実践的な効果があった。全ての寸法比が理論的につじつまの合うものではないが、やはりその多くは調和音の比例に基づくものであり、後世に大きな影響を与えた。ルネサンスがフランス、イギリス、スペインに影響を与えるようになると、これら比例調和の概念も継承され、18世紀半ばまで美の体系として維持された。当時の建築家たちは、このような比例を建築に取り入れることが宇宙の秩序と信じ、絶対視していたのである
建築論
ルネサンス建築に大きな影響を与えたウィトルウィウスの『建築について(De architectura libri decem)』は、1415年にポッジョによって再発見されたといわれるが、14世紀にはボッカチオが引用するなど、実際にはこの当時よく知られた古典論文のひとつであった。
この建築論は、1432年頃にアルベルティによって詳細に研究され、彼自身の『建築論(De re aedificatoria)』によって再構築された[17]。オーダーに関する理論は、アルベルティによって意味を与えられたが、彼はウィトルウィウスと同じく、オーダーを建築に必須の規則とは見なさず、あくまでも客観的な立場で解説したにすぎなかった。アルベルティが注目したのは、人体比例と建築の比例を同一とみなす理論であり、あらゆる比例尺度の根本が人間の形態であるという思想は、宇宙の全ての調和にも通じるルネサンスの比例システムとなった。アルベルティの著作はルネサンス最初の建築書であり、初は写本であったが、1485年には当時発明された活版印刷技術によって広く読まれた。フランチェスコ・マルティーニの『市民建築および軍事建築に関する理論書(Trattato di Archiettura civile e militare)』(1482年頃)は、アルベルティの論文にかなりの部分を負っている。
アントニオ・フィラレーテは、ミラノでルネサンス様式の導入を試みた最初の人物であり、『建築論(Trattato di Archietttura)』において野蛮な現代風の流儀(ゴシック建築のこと)の放棄を訴えた。彼の論文に述べられる理想都市スフォルズィンダは、様々な建築を対称に配置した有心的な都市計画を提唱したヨーロッパ最初の例であるが、実際に設計したオスペダーレ・マジョーレにも見られる集中形式に対する関心は、ミラノのサン・サチーロ墳墓祭堂(875年 )やミケロッツォが 1425年にピストイアにおいて設計したサンタ・マリア・デル・グラツィエ聖堂に刺激されたものであろう。
15世紀、16世紀の建築思想にきわめて重要な影響を与えたのは、セバスティアーノ・セルリオが1537年から1551年の間に刊行した『建築書(L’Architettura)』である。彼は、古典建築の理論を全面的に図式化したため、古典的教養を持たない職人や貴族らに広く受け入れられた。オーダーを5つにコード化し、これをラテン語の文法におけるところの四つの活用であると述べるセルリオの語り口は非常に効果的で、建築の手本としてヨーロッパ中で読まれた。
ジャコモ・パロッツィ・ダ・ヴィニョーラは、オーダーをさらに洗練し、かつ学問的なものとした。はじめてオーダーの名称を用いたのも彼である。『建築の5つのオーダー(Regola delli Cinque Ordini d’Architettura)』(1562年)は、精密な銅版画とその注釈、および序文によって構成されるが、様々な建築的課題に対処できる建築原理の体系を確立しようとする彼の努力が現れている。
『建築四書(Quattro Libri dell’ Architettura)』(1570年出版)は、アンドレア・パラーディオによるオーダー、住宅建築、公共建築、神殿の図解や記録であり、古典主義建築家としての声明とも言える[18]。パラーディオのウィトルウィウスに関する知識は当時一級のものであり、彼は考古学的側面でだけではなく、独自の解釈をも見いだしている。パラーディオの比例理論は音階に基づく複雑な調和によって成り立っており、それは一室で独立したものではなく、一連の続き部屋にまで適用されている。ウィトルウィウスとローマの遺跡、そしてブラマンテの建築を詳細に研究したこの著作は、イタリアのみならずヨーロッパ全土に影響を与え、特にイギリスにおいて、特に重要な衝撃を与えることになった(パラーディオ主義建築)。
これらルネサンス建築論の集大成は1615年に完成したヴィンチェンツォ・スカモッツィの『普遍的建築の理念(L’idea dell’ architettura universale)』である。これは古代から中世、ルネサンスに至る建築に言及したアカデミックな理論書であり、またアルベルティにはじまるオーダー理論の集大成として、特にイギリスに影響を与えた。
主要建築物
初期ルネサンス
サンタ・マリア・デル・フィオーレ大聖堂のドーム(フィリッポ・ブルネレスキ フィレンツェ 1418年設計・1436年完成)
サン・ロレンツォ聖堂と古聖器室(フィリッポ・ブルネレスキ フィレンツェ 1419年設計・1461年完成)
サンタ・クローチェ聖堂のパッツィ家礼拝堂(フィリッポ・ブルネレスキ フィレンツェ 1430年設計・1444年完成)
サント・スピリト聖堂(フィリッポ・ブルネレスキ フィレンツェ 1436年設計・1487年完成)
パラッツォ・メディチ・リッカルディ(ミケロッツォ・ディ・バルトロメオ フィレンツェ 1444年起工・1464年完成)
パラッツォ・ルチェッライ(レオン・バッティスタ・アルベルティ フィレンツェ 1446年頃起工・1451年完成)
テンピオ・マラスティアーノ(レオン・バッティスタ・アルベルティ リミニ 1446年起工・1468年完成)
サンタ・マリア・ノヴェッラ聖堂正面(レオン・バティスタ・アルベルティ フィレンツェ 1448年起工・1470年完成)
オスペダーレ・マッジョーレ(アントニオ・フィラレーテ ミラノ 1456年起工・1465年完成)
パラッツォ・ピッコロミーニとピエンツァ大聖堂(ピウス2世およびベルナルド・ロッセリーノ ピエンツァ 1459年起工・1464年完成)
パラッツォ・ドゥカーレ(ルチアーノ・ラウラーナ ウルビーノ 1465年起工・1479年完成)
サンタンドレア聖堂(レオン・ティスタ・アルベルティ マントヴァ 1471年設計・1494年完成)
サンタ・マリア・マッジョーレ聖堂のコレオーニ礼拝堂(ジョヴァンニ・アントニオ・アマーデオ ベルガモ 1473年起工・1499年完成)
ヴィラ・メディチ(ジュリアーノ・ダ・サンガッロ ポッジョ・ア・カイヤーノ 1480年起工・1485年完成)
サンタ・マリア・デッレ・カルチェッリ聖堂(ジュリアーノ・ダ・サンガッロ プラート 1484年起工・1491年完成)
サンタ・マリア・デル・カルチナイオ聖堂(フランチェスコ・ディ・ジョルジョ・マルティーニ コルトーナ 1485年起工・1501年完成)
サント・スピリト聖堂の聖器室(ジュリアーノ・ダ・サンガッロ フィレンツェ 1489年起工・1495年完成)
パラッツォ・ストロッツィ(ベネデット・ダ・マイアーノおよびイル・クローナカ フィレンツェ 1489年起工・1539年完成)
盛期ルネサンス
サンタ・マリア・プレッソ・サン・サーティ教会(ドナト・ブラマンテ ミラノ 1478年起工・1486年完成)
サンタ・マリア・デッレ・グラーツィエ教会(グイニフォルテ・ソラーリおよびドナト・ブラマンテ ミラノ 1466年起工・1499年完成)
サンタンブロージョ教会のクロイスター(ドナト・ブラマンテおよびクリストフォロ・ソラーリ ミラノ 1497年起工・1513年完成)
サンタ・マリア・デッラ・パーチェ聖堂のクロイスター(ドナト・ブラマンテ ローマ 1500年起工・1504年完成)
サン・ピエトロ・イン・モントリオ聖堂のテンピエット(ドナト・ブラマンテ ローマ 1502年起工・1512年成)
ヴァティカーノ宮殿のベルヴェデーレの中庭(ドナト・ブラマンテ ローマ 1504年起工・1550年頃完成)
サンタ・マリア・デル・ポポロ聖堂のアプス(ドナト・ブラマンテ ローマ 1505年起工・1509年完成)
サン・ピエトロ大聖堂計画案(ドナト・ブラマンテ ローマ 1506年頃設計)
サンタ・マリア・デッラ・コンソラツィオーネ教会(コーラ・ダ・カプラローラ トーディ 1508年起工・1524年完成)
サンタ・マリア・デル・ポポロ聖堂のキージ家礼拝堂(ドナト・ブラマンテ ローマ 1513年頃起工)
パラッツォ・ファルネーゼ(アントニオ・ダ・サンガッロ・イル・ジョヴァネおよびミケランジェロ・ブオナローティ ローマ 1517年起工・1549年完成)
ヴィラ・マダマ(ラファエロ・サンティおよびジュリオ・ロマーノ ローマ 1518 年起工・1525年完成)
マドンナ・ディ・サン・ビアージョ聖堂(アントニオ・ダ・サンガッロ・イル・ヴェッキオ モンテプチャーノ 1518年起工・1545年完成)
パラッツォ・マッシモ・アッレ・コロンネ(バルダッサーレ・ペルッツィ ローマ 1532年起工・1536年完成)
後期ルネサンス
マニエリスム
サン・ロレンツォ聖堂の新聖器室(ミケランジェロ・ブオナローティ フィレンツェ 1520年起工・1534年完成)
パラッツォ・ドゥカーレのコルテ・ヌォヴァ(ジュリオ・ロマーノ マントヴァ 1524年起工・1546年完成)
ロレンツォ図書館(ミケランジェロ・ブオナローティ フィレンツェ 1524年頃起工・1559年完成)
パラッツォ・デル・テ(ジュリオ・ロマーノ マントヴァ 1526年起工・1535年完成)
カンピドリオ広場とパラッツォ・セナトリオおよびパラッツォ・ヌォヴォ(ミケランジェロ・ブオナローティおよびジャコモ・デッラ・ポルタ ローマ 1536年頃設計・1655年完成)
サント・スピリト・イン・サッシァ聖堂(アントニオ・ダ・サンガッロ・イル・ジョヴァネ ローマ 1540年起工)
ジュリオ・ロマーノ自邸(ジュリオ・ロマーノ マントヴァ 1544年起工・1546年完成)
サン・ピエトロ大聖堂(ミケランジェロ・ブオナローティ ローマ 1546年設計・1589年完成)
サンタ・マリア・ディ・カリニャーノ聖堂(ガレアッツォ・アレッシ ジェノヴァ 1549年設計・1603年完成)
サンタンドレア・ヴィア・フラミア聖堂(ジャコモ・パロッツィ・ダ・ヴィニョーラ ローマ 1550年起工・1554年完成)
ヴィラ・ジュリア(ジャコモ・パロッツィ・ダ・ヴィニョーラおよびバルトロメオ・アンマナーティ ローマ 1550年設計・1555年完成)
パラッツォ・マリーノ(ガレアッツォ・アレッシ ミラノ 1553年起工・1892年完成)
パラッツォ・ピッティ(バルトロメオ・アンマナーティ フィレンツェ 1558年起工・1640年完成)
パラッツォ・ファルネーゼ(ジャコモ・パロッツィ・ダ・ヴィニョーラ カプラローラ 1559年起工・1573年完成)
パラッツォ・ウフィッツィ(現ウフィッツィ美術館 ジョルジョ・ヴァザーリ フィレンツェ 1560年起工)
サンタ・マリア・マッジョーレ大聖堂のスフォルツァ家礼拝堂(ミケランジェロ・ブオナローティ ローマ 1560年頃設計)
イル・ジェス聖堂(ジャコモ・パロッツィ・ダ・ヴィニョーラ ローマ 1568年着工・1577年完成)
パラッツォ・ラテラセンネ(ドメニコ・フォンターナ ローマ 1586年起工・1589年完成)
サンタ・トリニタ聖堂(ベルナルド・ブオンタレンティ フィレンツェ 1593年起工・1594年完成)
北イタリアの後期ルネサンス
パラッツォ・ポンペイ(ミケーレ・サンミケーリ ヴェローナ 1527年起工・1535年完成)
カ・グランデ(ヤーコポ・サンソヴィーノ ヴェネツィア 1533年起工・1556年完成)
造幣局(ヤーコポ・サンソヴィーノ ヴェネツィア 1535年起工・1547年完成)
サンソヴィノ図書館とロジェッタ(ヤーコポ・サンソヴィーノ ヴェネツィア 1537年起工・1591年完成)
ポルタ・パーリオ(ミケーレ・サンミケーリ ヴェローナ 1548年起工・1559年完成)
バシリカ・パラディアーナ(アンドレーア・パッラーディオ ヴィチェンツァ 1549年着工・1617年完成)
パラッツォ・グリマーニ(ミケーレ・サンミケーリ ヴェネツィア 1556年起工・1575年完成)
ヴィッラ・バルバロ(アンドレーア・パッラーディオ マゼール 1557年起工・1558年完成)
マドンナ・ディ・カンパーニア聖堂(ミケーレ・サンミケーリ ヴェローナ 1559年起工・1561年完成)
サン・ジョルジョ・マッジョーレ修道院聖堂(アンドレーア・パッラーディオ ヴェネツィア 1564年起工・1589年完成)
ヴィラ・ロトンダ(アンドレーア・パッラーディオおよびヴィンチェンツォ・スカモッツィ ヴィチェンツァ 1565年起工・1569年完成)
イル・レデントーレ教会(アンドレーア・パッラーディオ ヴェネツィア 1577年起工・1592年完成)
テアトロ・オリンピコ(アンドレーア・パッラーディオ ヴィチェンツァ 1579年設計・1583年完成)
脚注
注釈
出典
【目次へ移動する】
参考文献
ピーター・マレー、桐敷真次郎訳『図説世界建築史 ルネサンス建築』(本の友社)ISBN 9784894391550
ピーター・マレー、長尾重武訳『イタリア・ルネッサンスの建築』(鹿島出版会「SDライブラリー」)ISBN 9784306061088
ヴォルフガング・ロッツ、飛ケ谷潤一郎訳『イタリア・ルネサンス建築研究』(中央公論美術出版 2008年)ISBN 978-4805505809
ヴィトルト・リプチンスキ、渡辺真弓訳『完璧な家 パラーディオのヴィラをめぐる旅』(白水社 2005年) ISBN 978-4560027028
コーリン・ロウ、レオン・ザトコウスキ、稲川直樹訳『イタリア十六世紀の建築』(六耀社 2006年) ISBN 978-4897375540
ヤーコプ・ブルクハルト、瀧内槙雄訳『チチェローネ イタリア美術作品享受の案内 建築篇』(中央公論美術出版 2004年)
アンドレ・シャステル、小島久和訳『ルネサンスの危機 1520-1600年』ISBN 978-4582238358
パウル・フランクル、香山壽夫監訳『建築史の基礎概念 ルネサンスから新古典主義まで』(鹿島出版会〈SD選書〉)
ルドルフ・ウィットコウアー 中森義宗訳『ヒューマニズム建築の源流』(彰国社)
レオン・バティスタ・アルベルティ、相川浩訳『建築論』(中央公論美術出版)ISBN 9784805500101
ジャコモ・バロッツィ・ダ・ヴィニョーラ 長尾重武編『建築の五つのオーダー』(中央公論美術出版 1984年)
ベルトッティ・スカモッツィ、桐敷真次郎訳『「アンドレア・パラーディオの建築と図面」解説』(本の友社 1998年)ISBN 978-4894391420
ジョルジョ・ヴァザーリ 森田義之監訳『ルネサンス彫刻家建築家列伝』(白水社 2003年) ISBN 9784560039304
アントーニオ・マネッティ 浅井朋子訳『ブルネッレスキ伝』(中央公論美術出版 1989年) ISBN 978-4805501870
ジュリオ・カルロ・アルガン 浅井朋子訳『ブルネッレスキ-ルネサンス建築の開花』(鹿島出版会〈SD選書〉 1981年) ISBN 978-4306051706
福田晴虔 『イタリア・ルネサンス建築ノート<1> ブルネッレスキ』(中央公論美術出版 2011年) ISBN 978-4805506677
アルナルド・ブルスキ、稲川直樹訳『ブラマンテ ルネサンス建築の完成者』(中央公論美術出版) ISBN 978-4805504123
長尾重武 『パラディオへの招待』(鹿島出版会〈SD選書〉)ISBN 978-4306052222
ジーン・A・ブラッカー 森田義之・松本典昭訳『ルネサンス都市フィレンツェ』(岩波書店 2011年) ISBN 978-4000024679
ニコラス・ペヴスナーほか編 『世界建築辞典』(鈴木博之監訳、鹿島出版会)ISBN 9784306041615
ニコラス・ペヴスナー 『ヨーロッパ建築序説』(小林文次・山口廣・竹本碧訳、彰国社 新版1989年) ISBN 978-4395050833
関連項目
建築
建築史
マニエリスム
ローマ建築
北方ルネサンス建築
フィレンツェ歴史地区
ヴィチェンツァ市街とヴェネト地方のパッラーディオのヴィッラ
レオナルド・ダ・ヴィンチの『最後の晩餐』があるサンタ・マリア・デッレ・グラツィエ教会とドメニコ会修道院
ネオルネッサンス建築
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%AB%E3%83%8D%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%82%B9%E5%BB%BA%E7%AF%89 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
855,
2750,
3401,
3880,
4822,
5786,
6045,
6862,
7505,
8697,
10072,
11074,
11926,
12951,
13953,
14747,
15537,
16509,
16848,
18132,
21716,
22434,
22741,
24010,
24779
],
"plaintext_end_byte": [
854,
2749,
3342,
3879,
4821,
5730,
5940,
6766,
7504,
8594,
9965,
10958,
11815,
12827,
13834,
14652,
15421,
16489,
16847,
18131,
18855,
22326,
22740,
23983,
24717,
25165
]
} | দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার প্রথম কোন শহরে বায়ু শক্তি কেন্দ্র স্থাপিত হয় ? | দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু শক্তি | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু শক্তি, বিগত এক দশকের মধ্যে একটি উল্লেখযোগ্য শক্তির উৎস হয়ে উঠেছে। আগস্ট ২০১৪ এর একটি হিসাব অনুযায়ী মোট ১৪৭৩ মেগাওয়াট উৎপাদন ক্ষমতার বায়ু বিদ্যুৎ কেন্দ্র নির্মিত হয়েছে,যা কিনা এই রাষ্ট্রের মোট বিদ্যুৎ উৎপাদনের ২৭ শতাংশ।[1] এটি পুরো অস্ট্রেলিয়ায় স্থাপিত বায়ু বিদ্যুতের প্রায় অর্ধেক ।
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু বিদ্যুতের এই উন্নয়ন কয়েকটি নিয়ামক দ্বারা অর্জিত হয়েছে। এর মধ্যে অস্ট্রেলিয়ার সরকারের নবায়নযোগ্য জ্বালানির লক্ষ্যমাত্রাও অন্তর্ভুক্ত, এ অনুযায়ী বিদ্যুৎ বিপনণকারীদের নবায়নযোগ্য উৎস থেকে বিদ্যুতের একটি অংশ উৎপাদন করতে হতো,বড় মাপের নবায়নযোগ্য জ্বালানি উন্নয়নের ক্ষেত্রেঅস্ট্রেলিয়ার সরকার থেকে উৎসাহমূলক কর মওকুফ এবংএকটি সহায়তাপুর্ণ নিয়ন্ত্রনী শাসন ব্যবস্থা করা হয়। এছাড়াও এ রাজ্যের গর্জনশীল চল্লিশা এর কাছাকাছি অবস্থানে থাকার কারণে উন্নত বায়ু সম্পদ কাজে লাগিয়ে বায়ু বিদ্যুৎ প্রকল্প বিস্তারের সুযোগ ছিল।২০০৯সালের মাঝে ,রাজ্যের নবায়নযোগ্য জ্বালানিতে আরও বিনিয়োগকে উৎসাহিত করার জন্যে দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার সরকার কর্তৃক RenewablesSA নামক প্রতিষ্ঠান গঠিত হয়।[2]
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার বায়ু বিদ্যুৎ কেন্দ্রের লোড ফ্যাক্টর(কিংবা ক্যাপাসিটি ফ্যাক্টর) সাধারণত ৩২-৩৮ শতাংশের মধ্যে থাকে। এর মানে হল,একটি বিদ্যুৎ কেন্দ্র সাধারণত তার উল্লিখিত ক্ষমতার ৩২-৩৮ শতাংশ গড়ে বছরে উৎপাদন করতে পারে।[3]
এক নজরে বায়ু প্রকল্প
২০০৩ সালে দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার একমাত্র বড় বায়ু টার্বাইন ছিল কুবার পেডির একটি ০.১৫ মেগাওয়াট ইউনিট। ২০০৪ এর শুরুর দিকে নির্মিত বায়ু বিদ্যুৎ কেন্দ্রের ক্ষমতা ছিল ৩৪ মেগাওয়াট।[3]
২০১০ এর ডিসেম্বর নাগাদ দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় ১০১৮ মেগাওয়াট ক্ষমতার তেরোটি কর্মক্ষম বায়ুবিদ্যুৎ কেন্দ্র ছিল,২০১৪এর আগস্ট নাগাদ যা ১৪৭৩ মেগাওয়াটে উন্নীত হয়,যা কিনা মোট উৎপাদিত বিদ্যুতের ২৭ শতাংশ।[1]২০১৫ এর শেষ পর্যন্ত বৃহৎ পরিসরের নতুন বায়ু বিদ্যুৎ কেন্দ্রের পরিকল্পনা চলছিলো,কিন্তু শুধু একটাই নির্মাণাধীন ছিল, এটি হর্নসডেল বায়ু বিদ্যুৎ কেন্দ্র।
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়া বায়ু বিদ্যুৎ প্রকল্পের জন্যে নিয়ন্ত্রক দিয়েছে, সরকার ভূমি ব্যবহার পরিকল্পনা নীতি প্রয়োগ করেছে যাতে বায়ু প্রকল্পও রয়েছে।[4]২০০৯ এর জুনে প্রধানমন্ত্রী মাইক রান দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার নবায়নযোগ্য জ্বালানি উৎপাদনের লক্ষ্যমাত্রা২০২০ সালে ৩৩ শতাংশ নির্ধারণ করেন,যা ২০২০ সালের জাতীয় লক্ষ্যমাত্রা ২০ শতাংশ থেকে বেশি।[4]
চলমান বায়ু প্রকল্প
আরও দেখুনঃ দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু প্রকল্পের তালিকা
স্নোটাউন বায়ু প্রকল্প (৩৬৯ মেগাওয়াট)
এটি অবস্থিত দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ারমধ্য উত্তর বরুঙ্গা পর্বতশ্রেণীতে, প্রদেশের রাজধানী এডিলেডের উত্তরে প্রায় ১৫০ কি.মি. এর ভেতর।স্নোটাউন বায়ু প্রকল্পের ৯৮.৭ মেগাওয়াট ক্ষমতা সম্পন্ন প্রথমধাপ ২০০৮ সালে নির্মাণ শেষ হয়।[6] ২৭০ মেগাওয়াটের ২য় ধাপ ২০১৪ এর নভেম্বরে শেষ হয়।[7]
হেলেট বায়ু প্রকল্প (৩৫০ মেগাওয়াট)
হেলেট বায়ু প্রকল্প চারধাপে নির্মিত হয়ঃ হেলেট ১ (ব্রাউন হিল বায়ু প্রকল্প নামেও পরিচিত ), হেলেট ২ (হেলেট হিল ) হেলেট ৪ (উত্তর ব্রাউন হিল ) এবং হেলেট ৫ (ব্লাফ র্যাঞ্জ)। প্রস্তাবিত হেলেট ৩ (এমটি ব্রায়ান) বায়ু প্রকল্প ২০১২ সালে এজিএল থামিয়ে দেয়।[8]
হেলেট ১ ৪৫টি সাজলন ২.১ মেগাওয়াট এস৮৮ টার্বাইন এর সমন্বয়ে গঠিত(মোট ৯৫ মেগাওয়াট) এবং ২০০৮ এর জুনে তৈরি সম্পন্ন হয়। হেলেট ২ ৩৪টি সাজলন ২.১ মেগাওয়াট টার্বাইন (মোট ৭১.৪ মেগাওয়াট) এবং ২০০৯ এর শেষে তৈরি সম্পন্ন হয়।হেলেট ৪ ৬৩ টি টার্বাইনের সমন্বয়ে গঠিত এর মোট ক্ষমতা ১৩২ মেগাওয়াট এবং এটি ২০১১ এ পুরোদমে কাজ শুরু করে।হেলেট ৫ ২৫ টি সাজলন ২.১ মেগাওয়াট টার্বাইন এর সমন্বয়ে গঠিত, এটির নির্মাণ ২০১২ এর প্রথমভাগে শেষ হয়।
লেক বনি বায়ু প্রকল্প (২৭৮.৫ মেগাওয়াট)
লেক বনি বায়ু প্রকল্প তিন ধাপে নির্মিত হয়। ধাপ ১ ৪৬টি ১.৭ মেগাওয়াট টার্বাইন এর সমন্বয়ে গঠিত (মোট ৮০.৫ মেগাওয়াট, এটি ২০০৫ এর মার্চে নির্মাণ শেষ হয়। দ্বিতীয় ধাপের কাজ ২০০৬এর নভেম্বর এ শুরু হয় এবং এপ্রিল ২০০৮ এর মধ্যে শেষ হয়। ধাপ ২ ৫৩টি ৩ মেগাওয়াট টার্বাইন এর সমন্বয়ে গঠিত (মোট ১৫৯ মেগাওয়াট)।ধাপ ৩ ১৩টি ৩মেগাওয়াট টার্বাইন এর সমন্বয়ে গঠিত (মোট ৩৯ মেগাওয়াট )। যখন এই তিনটি প্রকল্পের কাজ শেষ হয়, তখন এগুলোর সমন্বিত উৎপাদন ছিল ২৭৮.৫ মেগাওয়াট। যা ছিল অস্ট্রেলিয়ার সর্ব বৃহৎ।
[9]
ওয়াটারলু বায়ু প্রকল্প (১১১ মেগাওয়াট)
ওয়াটারলু বায়ু প্রকল্প ১১১ মেগাওয়াট প্রকল্প যা $৩০০মিলিয়ন ব্যয়ে ২০১০ সালে নির্মিত।[5] সাইত্রিসটি ভেস্টাস ভি৯০ ৩ মেগাওয়াট টার্বাইন প্রকল্পের ১৮ কিমি ব্যাপী বিস্তৃত,যা ৩৩ কিলোভোল্ট কেবল নেটওয়ার্কের সমন্বয়ে প্রকল্পের সাব ষ্টেশন এর সাথে যুক্ত। এই প্রকল্পটি ক্লের শহরের ৩০ কিলোমিটার দক্ষিণ - পূর্বে ও এডেলাইডের ১০০ কিমি উত্তরে।[10]
ওয়াটল পয়েন্ট বায়ু প্রকল্প(৯১ মেগাওয়াট)
ওয়াটল পয়েন্ট বায়ু প্রকল্প ইয়র্ক পেনিনসুলার এডিথবার্গের নিকট অবস্থিত.২০০৫ সালের জুন মাসে যখন এটি আনুষ্ঠানিকভাবে খোলে তখন ৯১ মেগাওয়াট সমৃদ্ধ এই প্রকল্পটি অস্ট্রেলিয়ার সবচেয়ে বড় প্রকল্প ছিল। $১৬৫ মিলিয়ন অস্ট্রেলিয়ান ডলার ব্যয়ে নির্মিত এই প্রকল্পে ৫৫টি টার্বাইন আছে।
মাউন্ট মিলার বায়ু প্রকল্প (৭০ মেগাওয়াট)
মাউন্ট মিলার বায়ু প্রকল্প কউয়েল ও ক্লেভ শহরে একটি উঁচু পাহাড়ের মাঝে অবস্থিত। এটি ভ্যাল্লা এর ১০০ কিলোমিটার দক্ষিণপশ্চিমে। উঁচু পাহাড়ের দিকে ৩৫টি টার্বাইন যা বায়ুর ব্যবহার করে ৭০ মেগাওয়াট পর্যন্ত বিদ্যুৎ উৎপাদন করতে পারে। এই প্রকল্পের কাজ ২০০৪ এর শেষের দিকে শুরু হয়ে ২০০৫ এর ডিসেম্বরে শেষ হয়। ফেব্রুয়ারী ২০০৬ এ উৎপাদন শুরু হয় ।[3]
ক্যাথেড্রাল রক্স বায়ু প্রকল্প (৬৬ মেগাওয়াট)
ক্যাথেড্রাল রক্স বায়ু প্রকল্প দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার আয়রি প্যানিন্সুলার দূরবর্তী উপকূলীয় এলাকায় অবস্থিত। এটি পোর্ট লিঙ্কন থেকে ৩০ কিমি দক্ষিণ পশ্চিমে। এর ৬৬ মেগাওয়াট বিদ্যুৎ উৎপাদন সক্ষম ৩৩ টি টার্বাইন রয়েছে। ২০০৪ সালে এর নির্মাণ কাজ শুরু হয় এবং২০০৫এর শেষে প্রথম টার্বাইন কাজ শুরু করে। ২০০৭ সালে এটি পুরোদমে কাজ শুরু করে।[11]
ক্লিমেন্টগ্যাপ বায়ু প্রকল্প (৫৬ মেগাওয়াট)
২০১০ এর ফেব্রুয়ারি তে প্যাসিফিক হাইড্রো ৫৬.৭ মেগাওয়াট ক্ষমতার ক্লিমেন্টগ্যাপ বায়ু প্রকল্প শুরু হয়। এই প্রকল্পটি দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার মধ্য - উত্তর এ অবস্থিত।এই প্রকল্পে ২৭ x ২.১ মেগাওয়াট সাজলন টার্বাইন রয়েছে, যা ৩০০০০ ঘরের জন্যে যথেষ্ট বিদ্যুৎ উৎপাদন করে।[12]
কানুডা বায়ু প্রকল্প (৪৬ মেগাওয়াট)
কানুডা বায়ু প্রকল্প মিলিসেন্ট থেকে ১৬ কিলোমিটার দক্ষিণে প্রকল্পের চারন ভূমি তে অবস্থিত। এটি একটি $৯২.৫ মিলিয়ন ডলার প্রকল্প, যার ক্ষমতা ৪৬ মেগাওয়াট।এই প্রকল্প ২৩টি ২ মেগাওয়াট ভেস্তা টার্বাইনের সমন্বয়ে গঠিত।এই প্রকল্প ২০০৫ এর মার্চে উৎপাদনে যায়।[13]
স্টার ফিস হিল বায়ু প্রকল্প (৩৪.৫ মেগাওয়াট)
স্টার ফিস হিল বায়ু প্রকল্প ফ্লুরিয়ো পেনিনসুলার "(Fleurieu Peninsula)" কাছে কেপ জারভিসে অবস্থিত। এতে ১.৫ মেগাওয়াট ক্ষমতার ২৩ টি টার্বাইন রয়েছে, যার মধ্যে ৮টি স্টার ফিশ হিলে,১৫ টি কাছের সল্ট ক্রিক হিলে। এরা সমন্বিত ভাবে ৩৪.৫ মেগাওয়াট উৎপাদন করে।স্টার ফিস হিল বায়ু প্রকল্প ২০০৩ এর সেপ্টেম্বরে যাত্রা শুরু করে,এটি দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার একটি অন্যতম প্রধান বায়ু প্রকল্প।[14]
প্রভাব
রাজ্যের নবায়ন যোগ্য শক্তির উৎপাদন বৃদ্ধি দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় জ্বালানি নির্ভর বিদ্যুত উৎপাদন উল্লেখযোগ্য হ্রাস ঘটিয়েছে।
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু শক্তির দ্রুত উন্নয়ন এর নির্মাণ এবং পরিচালনার জন্যে সরাসরি অর্থনীতিতে প্রভাব ফেলেছে । অক্টোবর ২০১১ পর্যন্ত এ খাতে ২.৮ বিলিয়ন ডলার বিনিয়োগ হয়েছে যার ফলে বিভিন্ন ভাবে প্রায় ৩০০০ লোকের কর্মসংস্থান হয়েছে।[15] বায়ু প্রকল্পের উপর চালানো অর্থনৈতিক সমীক্ষায় দেখা গিয়েছে যে, একটি ৫০ মেগাওয়াট এর নির্মাণ এর ভূমি মালিক কে বছরে $২৫০,০০০ ডলার পরিসোধ করে,এর শ্রমিকেরা $১.২ মিলিওন ডলার পর্যন্ত স্থানীয় ভাবে খরচ করে এবং ৳৮০,০০০ ডলার সামাজিক প্রকল্পে অবদান রাখে।[16]
বায়ু প্রকল্প উন্নয়নের জন্য অনুমোদন প্রক্রিয়া নীতিসমূহ কিছু কমিউনিটি দলের বিরোধিতার স্বীকার হয়েছে। গ্রামের কিছু অধিবাসীদের দ্বারা কিছু দাবি উত্থাপিত হয়েছে যারা অভিযোগ করে বায়ু প্রকল্প গুলো সম্পত্তি , স্বাস্থ্য ও পরিবেশের উপর বেশ কিছু অসন্তোষ জনক প্রভাব পড়েছে। [17]
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় নবায়ন যোগ্য বিদ্যুৎ যেমন বায়ু বিদ্যুত, সৌর বিদ্যুতের অংশ বৃদ্ধি পাওয়ায় খুচরো বিদ্যুতের দাম নিয়ে কিছু বিতর্ক রয়েছে। অস্ট্রেলিয়ার বিদ্যুৎ ব্যবহারকারীরা এসোসিয়েশন এর ২০১২ সালের একটি রিপোর্ট অনুযায়ী, উন্নত বিশ্বের দেশ জার্মানি এবং ডেনমার্ক এর পরই দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার বিদ্যুতের দাম সর্বোচ্চ,আর এভাবে বাড়তে থাকলে নিকট ভবিষ্যতে দাম সবচেয়ে বেশি হবে।[18] জার্মানী এবং ডেনমার্কের কথা উল্লেখ করে তৎকালীন বিরোধি দলীয় নেতা আইসবেল রেডমন্ড রাজ্যের বিদ্যুতের দাম বেশি হওয়ার কারণ হিসেবে- নবায়ন যোগ্য বিদ্যুতের উন্নয়নের নীতিকে দায়ী করে।[19] অপরদিকে, বায়ু বিদ্যুতে "মেরিট অর্ডার" প্রভাব পরিলক্ষিত করা গেছে, যেখানে বিদ্যুৎ বিপনণকারীরা তুলনামুলক কম দামের বিদ্যুৎ দামি বিদ্যুতের আগেই কিনে। এটিও বিদ্যুতের খুচরো পর্যায়ের দাম বাড়ার কারণ হিসেবে চিহ্নিত।[20] অস্ট্রেলিয়ান এনার্জি মার্কেট অপারেটর এর সংগৃহীত তথ্য আনুযায়ী সাউথ অস্ট্রেলিয়ার পাইকারী বিদ্যুতের দাম অস্ট্রেলিয়ারপাঁচটি অঙ্গরাজ্যের মধ্যে তৃতীয় সর্বোচ্চ।[21] ২০১৩ সালের সাউথ অস্ট্রেলিয়ার বিদ্যুৎ প্রতিবেদন অনুযায়ী, দাম বৃদ্ধির মূল কারণ ছিল সঞ্চালন ও বণ্টন নেটওয়ার্কের মূল্য বৃদ্ধি।[22]
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার সরকার বিবৃতি দিয়েছে যে, অস্ট্রেলীয় সরকারের কার্বন কর নীতির (জুলাই ২০১২ থেকে জুন ২০১৪ ) কারণে অন্য অঙ্গরাজ্যের তুলনায় এখানে অর্ধেক দাম বাড়ে, বায়ু এবং গ্যাস ভিত্তিক বেশী ক্ষমতার বিদ্যুৎ কেন্দ্র থাকায় । [23]
২০১১ এর নবায়নযোগ্য জ্বালানি পরিকল্পনা
অক্টোবর ২০১১ সালে,দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ার রাজ্য সরকার একটি নবায়নযোগ্য জ্বালানি পরিকল্পনা উন্মুক্ত করে, এর মধ্যে:[15][24]
একটি নবায়নযোগ্য শক্তির সংশোধিত লক্ষ্যমাত্রা, ২০২০ সাল নাগাদ রাজ্যের ৩৩ শতাংশ বিদ্যুৎ নবায়ন যোগ্য উৎস থেকে আসবে।
কয়লা ভিত্তিক নতুন বিদ্যুৎ কেন্দ্রের উপর নিষেধাজ্ঞা
বেশি বেশি সামাজিক উন্নয়ন কর্মকাণ্ডের অনুমোদনে স্থানীয় সরকারের সম্পৃক্ততা বৃদ্ধি।
বায়ুশক্তি সহ নবায়নযোগ্য জ্বালানি উন্নয়নে সঞ্চালন লাইন সক্ষমতা বৃদ্ধির উপায় খোজা।
প্রস্তুতকারী এবং বাড়ির মালিকের পারস্পরিক চুক্তি ছাড়া বাড়ির এক কিলোমিটারের মধ্যে কোনো বায়ু শক্তি প্রকল্প অনুমোদিত নয় ।
আরও দেখুন
অস্ট্রেলিয়ায় কর্মক্ষম বিদ্যুৎ কেন্দ্রের তালিকা
উপকুলভাগের বায়ু প্রকল্পের তালিকা
অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু প্রকল্পের তালিকা
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু প্রকল্পের তালিকা
দক্ষিণ অস্ট্রেলিয়ায় শক্তি
অস্ট্রেলিয়ায় নবায়নযোগ্য শক্তি
অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু শক্তি
তথ্যসূত্র
বহিঃসংযোগ
বিষয়শ্রেণী:অস্ট্রেলিয়ায় বায়ু শক্তি
বিষয়শ্রেণী:নবায়নযোগ্য শক্তি বানিজ্যিকিকরণ
বিষয়শ্রেণী:নবায়নযোগ্য জ্বালানি
বিষয়শ্রেণী:জ্বালানি
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%BF%E0%A6%A3%20%E0%A6%85%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%20%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%81%20%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
209,
270,
1335,
1396,
2767,
5261,
5797,
6882,
7420,
7481,
9310,
10935,
11150,
11331,
11392,
14157,
16557,
18795,
18994,
19055,
20899,
23320,
24526,
24732,
24793,
26286,
27268,
27482,
27543,
28929,
30060,
30253,
30314,
31772,
33752,
35852,
36042,
36103,
37053,
37677,
38220,
38410,
38471,
39184,
39457,
39971,
40197,
40258,
41076,
41598,
41937,
43729,
45709,
47699,
50559,
53563,
58291,
59820,
61986,
62310,
64383,
68666,
68838,
68899,
72239,
72429,
72490,
74859,
75037,
75098,
78015,
78211,
78272,
81182,
81396,
81457,
84125,
84303,
84364,
88130,
88302,
88363,
89478,
89668,
89729,
91924,
92108,
92169,
93991,
94175,
94236,
95845,
96023,
96084,
97567,
97763,
97824,
98729,
98907,
98968,
100485,
100699,
100760,
102258,
102918,
103195,
106061,
108469,
109400,
110853,
112474,
114643,
117048,
118852,
119944,
121412,
123525,
124860,
127811,
129694,
130988,
132709,
134216,
135746,
137843,
139698,
141503,
142202,
143666,
144792,
145474,
146052,
146113,
146382,
146443,
146701,
146777,
149145,
151028,
151879,
152796,
153921,
155259,
156334,
157020,
157836,
158195,
158633,
158681
],
"plaintext_end_byte": [
195,
262,
1321,
1388,
2766,
5205,
5796,
6881,
7406,
7473,
9250,
10934,
11115,
11317,
11384,
14156,
16556,
18741,
18980,
19047,
20898,
23319,
24497,
24718,
24785,
26285,
27200,
27468,
27535,
28928,
30013,
30239,
30306,
31771,
33706,
35832,
36028,
36095,
37052,
37676,
38200,
38396,
38463,
39183,
39456,
39951,
40183,
40250,
41075,
41597,
41874,
43728,
45708,
47698,
50558,
53562,
58195,
59819,
61947,
62269,
64382,
68547,
68824,
68891,
72238,
72415,
72482,
74858,
75023,
75090,
78014,
78197,
78264,
81181,
81382,
81449,
84124,
84289,
84356,
88129,
88288,
88355,
89477,
89654,
89721,
91923,
92094,
92161,
93990,
94161,
94228,
95844,
96009,
96076,
97566,
97749,
97816,
98728,
98893,
98960,
100484,
100685,
100752,
102198,
102916,
103194,
105990,
108454,
109399,
110852,
112417,
114595,
116946,
118811,
119918,
121371,
123523,
124859,
127810,
129655,
130987,
132708,
134215,
135745,
137793,
139675,
141502,
142162,
143665,
144791,
145447,
146038,
146105,
146368,
146435,
146687,
146754,
149144,
151027,
151836,
152795,
153920,
155258,
156333,
157019,
157813,
158121,
158610,
158680,
158725
]
} | สามก๊ก มีจริงใช่หรือไม่? | สามก๊ก | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
6
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
สามก๊ก (English: Romance of the Three Kingdoms ; All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์ เป็นที่รู้จักและได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง จัดเป็นวรรณกรรมเพชรน้ำเอกของโลก เป็นมรดกทางปัญญาของปราชญ์ชาวตะวันออกที่สุดยอด มีการแปลเป็นภาษาต่าง ๆ มากกว่า 10 ภาษา[1]และมีการตีพิมพ์อย่างแพร่หลายทั่วโลก แต่งขึ้นประมาณในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 14 ยุคสมัยราชวงศหมิง บทประพันธ์โดยหลัว กวั้นจง (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) แปลและเรียบเรียงเป็นภาษาไทยครั้งแรกโดยเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เมื่อปี พ.ศ. 2345 ในรูปแบบสมุดไทย ตีพิมพ์ครั้งแรกโดยโรงพิมพ์ของหมอบรัดเลย์ ในปี พ.ศ. 2408 และได้รับการตีพิมพ์ซ้ำอีกครั้งภายใต้ชื่อ "หนังสือสามก๊ก ฉบับราชบัณฑิตยสภา" โดยโรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร ในปี พ.ศ. 2471 ปัจจุบันสามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ได้รับการตีพิมพ์ใหม่อีกหลายครั้งโดยหลายสำนักพิมพ์ถือเป็นวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เล่มที่ 2 โดยแปลจากไซ่ฮั่นและเก่าแก่ที่สุดในไทย[2]
สามก๊กมีเนื้อหาหลากหลายรสชาติ เต็มไปด้วยกลเล่ห์เพทุบาย กลศึกในการรบ การชิงรักหักเหลี่ยม ความเคียดแค้นชิงชัง ความซื่อสัตย์และการให้อภัย ซึ่งมีเนื้อหาและเรื่องราวในทางที่ดีและร้ายปะปนกัน[3] ภาพโดยรวมของสามก๊กกล่าวถึงประวัติศาสตร์จีนในยุคสามก๊ก ในปี พ.ศ. 763 - พ.ศ. 823 โดยจุดเริ่มต้นของสามก๊กเริ่มจากยุคโจรโพกผ้าเหลืองในปี พ.ศ. 726 ที่ออกอาละวาด จนเป็นเหตุให้บุคคลทั้งสามคือเล่าปี่ กวนอูและเตียวหุย ได้ร่วมสาบานตนเป็นพี่น้องและร่วมปราบกบฏโจรโพกผ้าเหลือง รวมทั้งการแย่งและช่วงชิงอำนาจความเป็นใหญ่ในช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นของก๊กต่าง ๆ อันประกอบด้วยวุยก๊กหรือก๊กเว่ย (魏) จ๊กก๊กหรือก๊กสู่ (蜀) และง่อก๊กหรือก๊กหวู (吳) จนถึงการสถาปนาราชวงศ์จิ้นโดยสุมาเอี๋ยน รวมระยะเวลาประมาณ 60 ปี นอกจากนี้ สามก๊กยังเป็นหนึ่งในสี่สุดยอดวรรณกรรมจีนร่วมกับไซอิ๋ว ซ้องกั๋งและความฝันในหอแดง ซึ่งนักอ่านหนังสือจำนวนมากยกย่องสามก๊กเป็นบทเรียนตำราพิชัยสงครามภาคปฏิบัติ การบริหารและเศรษฐกิจ
ประวัติการประพันธ์
สามก๊ก เป็นวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์ ที่เรื่องราวและเหตุการณ์ต่าง ๆ เกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์ของจีน ซึ่งเนื้อหาโดยรวมเป็นการเล่าแบบบรรยายเกี่ยวกับเหตุการณ์ในปลายสมัยราชวงศ์ฮั่นน
ซึ่งจีนในขณะนั้นบ้านเมืองเกิดเหตุการณ์วุ่นวายระส่ำระสาย เกิดการแตกแผ่นดินออกเป็นก๊กต่าง ๆ รวมสามก๊กด้วยกัน รวมทั้งมีการทำสงครามอันยาวนานนับ 100 ปี และสุดท้ายจีนที่แตกออกเป็นก๊กเป็นเหล่าก็กลับมารวมเป็นจีนแผ่นดินใหญ่อีกครั้งในสมัยราชวงศ์จิ้นขึ้นปกครองประเทศจีนต่อ ภายหลังได้มีการชำระประวัติศาสตร์และเรื่องราวต่าง ๆ ในอดีตในยุคนั้น โดยนักปราชญ์ชาวจีนชื่อตันซิ่ว(เฉินโซ่ว/Chen Sou)[4]
บันทึกเหตุการณ์และเรื่องราวต่าง ๆ ในยุคสามก๊กฉบับแรก ที่มีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรคือ จดหมายเหตุสามก๊ก หรือสามก๊กจี่ หรือซันกั๋วจือ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) ซึ่งเป็นผลงานการเขียนในลักษณะพงศาวดารโดยตันซิ่วหรือเฉินโซ่ว บัณฑิตแห่งราชวงศ์จิ้น อดีตข้าราชการอาลักษณ์คนหนึ่งของจ๊กก๊กที่ถูกกวาดต้อนมายังวุยก๊กหลังจากพ่ายแพ้ศึกสงคราม โดยเขียนขึ้นตามบัญชาของพระเจ้าจิ้นหวู่ตี้เพื่อเป็นบันทึกประวัติศาสตร์ ต่อมาในช่วงใดช่วงหนึ่งระหว่างปี พ.ศ. 1873 - พ.ศ. 1943 หลัว กวั้นจงในขณะที่เขากำลังทำงานเป็นกุนซือให้ก๊กต่อต้านราชวงค์หยวนกลุ่มหนึ่ง(ต่อมาถูกจูหยวนจางโจมตี) เขาได้นำซันกั๋วจือมาแต่งใหม่ในรูปแบบนิยายกึ่งประวัติศาสตร์ โดยเนื้อเรื่องทั้งหมดนำมาจากซันกั๋วจือบ้างและแต่งเพิ่มเติมเองบ้าง ซึ่งเมื่อเทียบกับซันกั๋วจือนั้น พบว่ามาจากซันกั๋วจือร้อยละ 70 และแต่งเองร้อยละ 30 โดยประมาณ
สามก๊กในรูปแบบต่าง ๆ
เรื่องราวและเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในยุคสามก๊ก เคยมีผู้นำมาเล่าเป็นนิทานเล่าสืบต่อกันมาเป็นเวลายาวนาน และนำมาปรับปรุงเสริมแต่งเพื่อเล่นเป็นงิ้วในเมืองจีน จนกระทั่งหลัว กวั้นจง นักปราชญ์จีนในสมัยยุคราชวงศ์หมิง ในปี พ.ศ. 1911 - พ.ศ. 2186 ได้นำสามก๊กมาเรียบเรียงใหม่อีกครั้งในรูปแบบของหนังสือ ต่อมาภายหลังเม่าจงกังและกิมเสี่ยถ่าง (จิ้นเสิ้งทั่น) ได้เพิ่มเติมเนื้อหาบางส่วนของสามก๊กและนำไปตีพิมพ์ในจีน หลังจากนั้นเป็นต้นมา ชื่อของ "สามก๊ก" ได้กลายเป็นวรรณกรรมอมตะที่ได้รับการกล่าวขานและแพร่หลายในจีน รวมทั้งอีกหลาย ๆ ประเทศและได้รับการตีพิมพ์ในรูปแบบภาษาต่าง ๆ หลายภาษา[5]
วรรณกรรมเรื่อง หงสาจอมราชันย์
วรรณกรรมเรื่อง จอมราชันย์อหังการ
ซันกั๋วจื้อ
ซันกั๋วจื้อ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) ซึ่งเป็นจดหมายเหตุของตันซิ่ว ถือได้ว่าเป็นเอกสารที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ของจีนในสมัยของยุคสามก๊กชุดแรก ซึ่งถือว่ามีความสมบูรณ์มากที่สุด มีความยาว 65 เล่ม ประกอบไปด้วย วุยจี่ (จดหมายเหตุก๊กวุย) จำนวน 30 เล่มสมุด จ๊กจี่ (จดหมายเหตุก๊กจ๊ก) จำนวน 15 เล่มสมุด และง่อจี่ (จดหมายเหตุก๊กง่อ) จำนวน 20 เล่มสมุด มีตัวอักษรรวมทั้งหมดประมาณ 360,000 ตัว ซึ่งในตอนแรกนั้นตันซิ่วไม่ได้ตั้งชื่อบันทึกประวัติศาสตร์สามก๊กว่า "ซันกั๋วจวื้อ" ซึ่งชื่อนี้ได้มาจากบัณฑิตในสมัยราชวงศ์ต้าซ่งผู้หนึ่งเป็นผู้ตั้งให้ แต่เนื่องจากตันซิ่วรับราชการเป็นขุนนางของราชวงศ์จิ้นหรือวุยก๊ก ซึ่งทำให้การเขียนจดหมายเหตุสามก๊กนั้นเป็นการเขียนที่ยึดเอาราชวงศ์จิ้นเป็นหลัก ตันซิ่วยกให้วุยก๊กของโจโฉเป็นก๊กที่ปกครองแผ่นดินอย่างถูกต้อง ส่วนจ๊กก๊กของเล่าปี่และง่อก๊กของซุนกวน กลายเป็นเพียงรัฐที่มีการปกครองเพียงบางส่วนของประเทศจีนเท่านั้น และด้วยเหตุนี้ทำให้มุมมองของตันซิ่วที่มีต่อจ๊กก๊กและง่อก๊กแตกต่างจากสามก๊กของหลัว กวั้นจง ซึ่งนำเอาจดหมายเหตุสามก๊กมาดัดแปลงเพิ่มเติมจนกลายเป็นสามก๊กในปัจจุบัน
ตันซิ่วกล่าวยกย่องจักรพรรดิของวุยก๊กทุกพระองค์ด้วยราชทินนามเช่น เรียกพระเจ้าโจโฉว่า "วุยบู๊เต๊" เรียกพระเจ้าโจผีว่า "วุยบุ๋นเต้" และเรียกพระเจ้าโจยอยว่า "วุยเหม็งเต้" และสำหรับพระเจ้าโจฮอง พระเจ้าโจมอและพระเจ้าโจฮวน ตันซิ่วยกย่องให้เป็นสามจักพรรดิพระองค์น้อย นอกจากนี้ตันซิ่วยังให้คำที่แปลว่าจักรพรรดิของแต่ละก๊กที่แตกต่างกัน โดยคำว่าจักรพรรดิของวุยก๊กใช้คำว่า "จี้" แปลว่าพระราชประวัติ แต่สำหรับจ๊กก๊กและง่อก๊ก ตันซิ่วเลือกใช้เพียงคำว่า "จ้วน" ที่แปลว่าชีวประวัติบุคคลเท่านั้น แต่สำหรับจักรพรรดิของจ๊กก๊กคือพระเจ้าเล่าปี่ ตันซิ่วยังคงให้เกียรติอยู่บ้างในฐานที่เคยอาศัยในจ๊กก๊ก จึงเรียกพระเจ้าเล่าปี่ว่า "เฉียนจวู่" แปลว่าเจ้าผู้ครองรัฐพระองค์แรก และเรียกพระเจ้าเล่าเสี้ยนว่า "โฮ่วจวู่" แปลว่าเจ้าผู้ครองรัฐพระองค์หลัง แต่สำหรับง่อก๊กนั้นตันซิ่วเลือกใช้คำสามัญธรรมดาด้วยการเรียกชื่อโดยตรงคือซุนเกี๋ยน ซุนกวนและซุนเหลียงเป็นต้น[6]
นอกจากนี้ตันซิ่วยังเปลี่ยนชื่อเรียกขานของจ๊กก๊กจาก "ฮั่น" เป็น "จ๊ก" ด้วยเหตุผลที่ว่าหากตันซิ่วเลือกใช้คำว่า "ฮั่น" ก็จะเท่ากับเป็นการให้เล่าปี่สืบทอดราชสมบัติและราชอาณาจักรต่อจากราชวงศ์ฮั่นอย่างถูกต้อง ซึ่งจะกลายเป็นการไม่ยุติธรรมต่อฝ่ายวุยก๊ก ตันซิ่วจึงเลือกที่จะลดฐานะของเล่าปี่จากเชื้อสายราชวงศ์ฮั่นเป็นเพียงเจ้าผู้ครองมณฑลเสฉวนหรือจ๊กก๊กเท่านั้น ซึ่งการเลือกใช้คำเรียกเล่าปี่ของตันซิ่วนี้ เป็นชนวนสำคัญที่ทำให้นักประวัติศาสตร์ไม่พอใจและตำหนิตันซิ่วที่มีความลำเอียงและเลือกเข้าข้างวุยก๊กและราชวงศ์จิ้น รวมทั้งมีอคติที่ไม่ดีต่อจูกัดเหลียงที่สืบมาจากความเคียดแค้นในเรื่องส่วนตัว แต่ถึงอย่างนั้นนักประวัติศาสตร์จีนก็ให้การยกย่องตันซิ่วที่มีความสามารถในการเขียนประวัติศาสตร์ ที่สามารถเก็บบันทึกรายละเอียดต่าง ๆ ได้อย่างครบถ้วนและสมบูรณ์ที่สุด
ซันกั๋วจือผิงฮว่า
ซันกั๋วจือผิงฮว่า (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นการนำจดหมายเหตุสามก๊กของตันซิ่วมาเขียนขึ้นใหม่ในรูปของนิทานและบทแสดงของงิ้วโดยนักปราชญ์สมัยราชวงศ์ถัง ซึ่งเป็นการเชื่อมโยงประเพณีโบราณของจีนที่ให้ความสำคัญกับความกตัญญู ข้าราชการ เสนาธิการและเหล่าขันทีภายในราชสำนักจะต้องจงรักภักดีต่อองค์จักรพรรดิอย่างไม่มีเงื่อนไข เนื้อหาบางส่วนของจดหมายเหตุสามก๊กของตันซิ่วที่กล่าวถึงโจโฉที่ใช้อำนาจในการข่มพระเจ้าเหี้ยนเต้ตลอดมานั้น รวมทั้งการที่โจผีบังคับให้พระเจ้าเหี้ยนเต้สละราชสมบัติให้แก่ตน ตามหลักการของลัทธิขงจื๊อถือว่าเป็นบาปเท่ากับกลายเป็นโจรปล้นราชสมบัติ ซันกั๋วจือผิงฮว่าจึงกลายเป็นสามก๊กฉบับชาวบ้านที่เล่าสืบทอดกันมาและมีความแตกต่างจากจดหมายเหตุสามก๊กของตันซิ่ว[7]
ซันกั๋วจือผิงฮว่า เป็นการนำเอาหลักการความเชื่อในด้านศาสนาและลัทธิเต๋าของจีนมาผสมผสานไว้ในเนื้อเรื่อง ผูกโยงร่วมกับนิทานพื้นบ้านของจีนเรื่องไซ่ฮั่น โดยสมมุติเรื่องราวและเหตุการณ์ต่าง ๆ ในซันกั๋วจือผิงฮว่าใหม่ทั้งหมด ซึ่งตัวละครในแต่ละตัวจะพบผลกรรมที่ตนเองได้ก่อกรรมทำเข็ญไว้ในยุคไซ่ฮั่นเช่น มีการแต่งเนื้อเรื่องเพิ่มเติมว่าฮั่นสินได้กลับชาติมาเกิดใหม่เป็นโจโฉ เล่าปังหรือพระเจ้าฮั่นโกโจ จักรพรรดิแห่งราชวงศ์ฮั่นพระองค์แรก กลับชาติมาเกิดใหม่เป็นพระเจ้าเหี้ยนเต้ เนื่องจากในชาติที่แล้ว เล่าปังได้เนรคุณฮั่นสินที่มีบุญคุณต่อตนเองภายหลังจากได้ช่วยให้ครอบครองแผ่นดินได้สำเร็จ เมื่อกลับมาเกิดใหม่เป็นพระเจ้าเหี้ยนเต้จึงถูกฮั่นสินที่กลับมาเกิดเป็นโจโฉกดขี่ข่มเหงและกลั่นแกล้งต่าง ๆ นานา หรือแม้แต่สุมาต๋ง ก็ได้หวนกลับมาเกิดใหม่เป็นสุมาอี้ ผู้วางรากฐานจีนแผ่นดินใหญ่และการรวบรวมก๊กต่าง ๆ ทั้งสามก๊กให้เป็นแผ่นดินเดียวกันได้สำเร็จ
ซันกั๋วจือผิงฮว่า ถูกนำมาเรียบเรียงขึ้นใหม่เพื่อความสนุกสนานและความบันเทิงในรูปแบบของนิทานพื้นบ้านและการแสดงงิ้วของคนจีน จึงพบว่ามีเนื้อหาบางและข้อมูลบางส่วนมีความผิดพลาดจากข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ของจีนเช่น การให้เตียวหุยกลายเป็นสุดยอดขุนศึกที่มีความเก่งกาจ สามารถเอาชนะลิโป้ได้อย่างง่ายดายจนต้องหลบหนีเอาตัวรอด หรือแม้แต่เอาชนะจูล่งได้ที่กู่เฉิง บีบคออ้วนซงบุตรชายของอ้วนสุดจนตายคามือ เป็นต้น
เผย์ซงจือ
สามก๊ก ฉบับเผย์ซงจือ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นการนำเอาจดหมายเหตุสามก๊กของตันซิ่วมาเรียบเรียงใหม่ และอธิบายเพิ่มเติมในบางส่วนโดยเผย์ซงจือ นักปราชญ์ที่เกิดและเติบโตในเมืองวิ่นเฉิงหรือมณฑลซานซีในปัจจุบัน เมื่อเติบโตเป็นหนุ่ม เผย์ซงจือได้รับราชการเป็นอาลักษณ์ให้แก่ราชวงศ์ซ่งทางตอนใต้ของจีน และได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ชำระจดหมายเหตุสามก๊กของตันซิ่วในสมัยราชวงศ์จิ้น โดยที่เผย์ซงจือชำระจดหมายเหตุสามก๊กเสร็จสมบูรณ์ในปี พ.ศ. 972 และมีการกล่าวเพิ่มเติมรวมทั้งให้คำอธิบายในบางส่วนเกี่ยวกับภูมิประเทศและรายละเอียดต่าง ๆ ที่มีการกล่าวอ้างถึงในต้นฉบับเดิม
นอกจากนี้ เผย์ซงจือยังแก้ไขในเรื่องของระยะเวลาที่มีความขัดแย้งในตัวเองของจดหมายเหตุสามก๊กและเพิ่มเติมความคิดเห็นบางส่วนของตนลงไป โดยที่ไม่ตัดทอนรายละเอียดและเรื่องราวต่าง ๆ ของจดหมายเหตุสามก๊กออกแต่อย่างใด จึงนับได้ว่าการชำระจดหมายเหตุสามก๊กของเผย์ซงจือทำให้ซันกั๋วจือเป็นที่กล่าวขานครั้งแรกในสมัยราชวงศ์ซ่ง[8]
ซันกั๋วจือทงสูหยั่นอี้
ซันกั๋วจือทงสูหยั่นอี้ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นสามก๊กฉบับนิยายที่ประพันธ์โดยหลัว กวั้นจง นักปราชญ์ในสมัยราชวงศ์หมิง ผู้เป็นศิษย์เอกของซือไน่อัน หลัว กวั้นจงเป็นผู้นำเอาจดหมายเหตุสามก๊กของตันซิ่วมาเรียบเรียงใหม่ โดยแต่งเสริมเพิ่มเติมในบางส่วนจากความเป็นจริงทางประวัติศาสตร์ในแบบฉบับของตนเอง รวมทั้งมีการปรับเปลี่ยนเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ของจีนให้กลายเป็นนิยายอิงประวัติศาสตร์ที่เป็นการต่อสู้กันเองระหว่างฝ่ายคุณธรรมและฝ่ายอธรรมตามแบบฉบับของงิ้ว ที่จะต้องมีการกำหนดตัวเอกและตัวร้ายอย่างชัดเจนในเนื้อเรื่อง
สามก๊กของหลัว กวั้นจงได้มีการกำหนดให้เล่าปี่เป็นฝ่ายคุณธรรม มีจิตใจโอบอ้อมเมตตาอารีและมีคุณธรรมสูงส่งที่พยายามปราบปรามโจโฉที่เป็นฝ่ายอธรรม ช่วงชิงราชสมบัติและล้มล้างราชวงศ์ฮั่น ซึ่งจากการตรวจสอบประวัติศาสตร์จีน นักประวัติศาสตร์ต่างลงความเห็นถึงสามก๊กของหลัว กวั้นจงที่มีใจเอนเอียงไปทางเล่าปี่อย่างเห็นได้ชัด ซึ่งมีเหตุผลยืนยันความถูกต้องตามประวัติศาสตร์เป็นส่วนใหญ่[9]
ซันกั๋วหยั่นอี้
ซันกั๋วหยั่นอี้ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นสามก๊กที่ถูกนำมาเรียบเรียงใหม่โดยเหมาหลุนและเหมาจ้งกัง สองพ่อลูกในสมัยราชวงศ์ชิง ซึ่งได้ทำการปรับปรุงสามก๊กในแบบฉบับของหลัว กวั้นจงใหม่อีกครั้ง และมอบหมายให้กิมเสียถ่าง (จิ้นเซิ่งทั่น) เป็นผู้เขียนคำนำเรื่อง โดยที่สามก๊กฉบับที่เหมาหลุนและเหมาจ้งกังช่วยกันปรับปรุงแก้ไข โดยยึดแนวทางการเขียนของหลอกว้างจงเป็นต้นแบบคือแบ่งเป็นสองฝ่ายและแย่งชิงอำนาจวาสนากันในสมัยราชวงศ์ฮั่น ให้ฝ่ายเล่าปี่เป็นฝ่ายที่เป็นเชื้อพระวงศ์ฮั่นที่ถูกต้องของแผ่นดินจีน โจโฉเป็นฝ่ายกบฏที่ทะเยอทะยานในอำนาจของตนเอง [10]
เหมาจ้งกังได้ปรับแก้ไขสำนวนการใช้ภาษาของหลัว กวั้นจงในบางจุด ซึ่งเป็นภาษาพูดและเป็นการใช้สำนวนภาษาแบบยุคราชวงศ์หยวนหรือหงวน ให้กลายเป็นการใช้สำนวนภาษาในแบบภาษาเขียนของราชวงศ์ชิงหรือแมนจู นอกจากนี้ยังได้ทำการปรับเปลี่ยนลักษณะและบุคลิกของตัวละครในสามก๊กใหม่ทั้งหมดตามแนวความคิดของตนเอง รวมทั้งยังปรับเปลี่ยนชื่อและตำแหน่งขุนนาง สถานที่ของสามก๊กต้นฉบับของหลัว กวั้นจงผิดไปตามชื่อจริงในยุคนั้น ๆ ซึ่งสามก๊กของหลัว กวั้นจงนั้นได้เขียนชื่อตัวละคร ตำแหน่งและสถานที่ค่อนข้างชัดเจนและถูกต้องตามความเป็นจริงทางประวัติศาสตร์ แต่การปรับปรุงแก้ไขของเหมาหลุนและเหมาจ้งกังช่วยทำให้การดำเนินเรื่องไม่เยิ่นเย้อ เดินเรื่องกระชับ และเป็นการขัดเกลาภาษาทำให้อ่านสนุกน่าติดตาม
อาณาจักรสามก๊ก
ในการปกครองบ้านเมืองของจีน ราชวงศ์ฮั่นถือเป็นราชวงศ์ที่ยิ่งใหญ่ราชวงศ์หนึ่ง ซึ่งได้แผ่ขยายอาณาเขตออกไปไกล ขับไล่ชนเผ่านอกด่านออกไปจากภาคเหนือของประเทศได้ ด้านทิศเหนือครอบครองแมนจูเรียและเกาหลีบางส่วน ทิศใต้ครองมณฑลกวางตุ้งและกว่างซีรวมถึงตอนเหนือของเวียดนาม ครั้นถึงปลายสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออกหรือตงฮั่น จักรพรรดิทรงอ่อนแอ ขันทีมีอำนาจเป็นใหญ่ในแผ่นดิน ขุนศึกหัวเมืองต่าง ๆ พากันกระด้างกระเดื่องและตั้งกองกำลังส่วนตัวขึ้น ก่อความเดือดร้อนแก่ชาวบ้านไปทั่วแผ่นดิน ราษฎรได้รับความเดือนร้อนไปทั่วจนทำให้เกิดกบฏโจรโพกผ้าเหลืองขึ้น กลุ่มอิทธิพลต่าง ๆ ทำสงครามแย่งชิงอำนาจกันโดยไม่สนใจรัฐบาลกลาง ในที่สุดแผ่นดินจีนแตกออกเป็นสามก๊กอย่างชัดเจนภายหลังจากที่โจโฉพ่ายแพ้แก่เล่าปี่และซุนกวนในการศึกที่ผาแดง เมื่อปี พ.ศ. 751
วุยก๊ก
วุยหรือเฉาเว่ย (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) จัดเป็นก๊กที่ยิ่งใหญ่และมีอำนาจมากที่สุดในบรรดาสามก๊ก ในระหว่างปี พ.ศ. 763 - พ.ศ. 808 (ปี ค.ศ. 220-265) วุยก๊กครอบครองพื้นที่ทางตอนเหนือของประเทศจีน ปกครองโดยโจโฉ ต่อมาได้รับการสถาปนาเป็นราชวงศ์วุยโดยพระเจ้าโจผีและได้สถาปนาโจโฉเป็นจักรพรรดิแห่งราชวงศ์วุยอีกพระองค์หนึ่ง วุยก๊กปกครองอาณาจักรโดยจักพรรดิสืบต่อกันมาทั้งหมด 5 พระองค์ ได้แก่[11]
พระเจ้าโจผี ปกครองวุยก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 763 - 769
พระเจ้าโจยอย ปกครองวุยก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 769 - 782
พระเจ้าโจฮอง ปกครองวุยก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 782 - 797
พระเจ้าโจมอ ปกครองวุยก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 797 - 803
พระเจ้าโจฮวน ปกครองวุยก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 803 - 808
วุยก๊กถูกยึดอำนาจโดยครอบครัวขุนนางตระกูลสุมา ต่อมาก็ถูกโค่นล้มราชวงศ์วุยโดยสุมาเอี๋ยน ซึ่งต่อมาภายหลังได้สถาปนาราชวงศ์จิ้นขึ้นแทนและรวบรวมแผ่นดินที่แบ่งเป็นก๊กต่าง ๆ เข้าด้วยกัน
จ๊กก๊ก
จ๊กหรือสู่ฮั่น (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นหนึ่งในอาณาจักรสามก๊ก ปกครองโดยพระเจ้าเล่าปี่ เชื้อพระวงศ์แห่งราชวงศ์ฮั่น ในระหว่างปี พ.ศ. 764 - พ.ศ. 806 (ปี ค.ศ. 221-263)จ๊กก๊กครอบครองพื้นที่ทางภาคตะวันตกของประเทศจีน บริเวณมณฑลเสฉวน จ๊กก๊กปกครองอาณาจักรโดยจักรพรรดิสืบต่อกันมาทั้งหมด 2 พระองค์ ได้แก่[12]
พระเจ้าเล่าปี่ ปกครองจ๊กก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 764 - 766
พระเจ้าเล่าเสี้ยน ปกครองจ๊กก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 766 - 806
จ๊กก๊กมีอายุได้แค่เพียง 42 ปีก็ล่มสลายลงด้วยกองทัพของวุยก๊ก เนื่องจากการปกครองแผ่นดินที่ล้มเหลวเพราะความโง่เขลาเบาปัญญาไร้ความสามารถวันๆเอาแต่เสพสุขของพระเจ้าเล่าเสี้ยน
ง่อก๊ก
ง่อหรืออาณาจักรหวูตะวันออก (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นหนึ่งในอาณาจักรสามก๊ก ปกครองโดยพระเจ้าซุนกวน ในระหว่างปี พ.ศ. 765 - พ.ศ. 823 (ปี ค.ศ. 222-280) ง่อก๊กครอบครองพื้นที่ทางด้านตะวันออกของประเทศจีน ทางบริเวณตอนใต้ของแม่น้ำแยงซี ซึ่งคือพื้นที่บริเวณรอบ ๆ เมืองหนานจิงในปัจจุบัน ง่อก๊กปกครองอาณาจักรโดยจักรพรรดิสืบต่อกันมาทั้งหมด 4 พระองค์ ได้แก่[13]
พระเจ้าซุนกวน ปกครองง่อก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 765 - 795
พระเจ้าซุนเหลียง ปกครองง่อก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 795 - 801
พระเจ้าซุนฮิว ปกครองง่อก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 801 - 807
พระเจ้าซุนโฮ ปกครองง่อก๊กในระหว่างปี พ.ศ. 807 - 823
ง่อก๊กเป็นอาณาจักรสุดท้ายในบรรดาอาณาจักรสามก๊กที่ล่มสลายโดยกองทัพของสุมาเอี๋ยนและราชวงศ์จิ้น
เนื้อเรื่องย่อสามก๊ก
ภายหลังจากที่พระเจ้าฮั่นโกโจ ได้สถาปนาราชวงศ์ฮั่นจนมีการสืบทอดราชวงศ์มามากกว่าสี่ร้อยปี ในยุคสมัยของพระเจ้าเลนเต้เกิดการขัดแย้งกันเองภายในราชวงศ์ฮั่นจนถึงการแย่งชิงอำนาจและราชสมบัติ พระเจ้าเลนเต้ไม่ทรงตั้งตนในทศพิธราชธรรม ขาดความเฉลียวฉลาด เชื่อแต่คำของเหล่าสิบขันที เหล่าขุนนางถืออำนาจขูดรีดราษฏรจนได้รับความเดือดร้อนไปทั่ว โจรผู้ร้ายชุกชุมปล้นสะดมไปทั่วแผ่นดิน ดังจดหมายเหตุของจีนตอนหนึ่งได้บันทึกไว้ว่า "ขุนนางถือราษฏรดั่งหนึ่งอริราชศัตรู ขูดรีดภาษีอากรโหดร้ายยิ่งกว่าเสือ"[14] เกิดกบฏชาวนานำโดยเตียวก๊ก หัวหน้ากลุ่มโจรโพกผ้าเหลืองออกปล้นชิงเมืองต่าง ๆ จนเกิดความวุ่นวายแตกแยกแผ่นดินเป็นก๊กเป็นเหล่าจำนวนมาก
ภายหลังพระเจ้าเลนเต้สวรรคต เกิดการแย่งชิงราชสมบัติระหว่างพระราชโอรสทั้งสองพระองค์แต่ต่างพระชนนี พระเจ้าหองจูเปียนได้สืบทอดราชสมบัติโดยมีพระนางโฮเฮาผู้เป็นมารดาเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน แต่ในราชสำนักคงเกิดความวุ่นวายจากเหล่าขันทีทั้งสิบ โฮจิ๋นผู้เป็นพระเชษฐาของพระนางโฮเฮาจึงวางอุบายให้ตั๋งโต๊ะมาช่วยกำจัดเหล่าขันที แต่โฮจิ๋นกลับถูกลวงไปฆ่าทำให้เหล่าทหารของโฮจิ๋นยกกำลังเข้าวังหลวงเพื่อแก้แค้นจนเกิดจลาจลขึ้น ภายหลังตั๋งโต๊ะยกทัพมาถึงวังหลวงและฉวยโอกาสในขณะที่เกิดความวุ่นวายยึดอำนาจมาเป็นของตน สั่งถอดพระเจ้าหองจูเปียนและปลงพระชนม์ และสถาปนาพระเจ้าหองจูเหียบขึ้นแทน ทรงพระนามว่าพระเจ้าเหี้ยนเต้ และสถาปนาตนเองเป็นพระมหาอุปราช มีฐานะเป็นบิดาบุญธรรมของพระเจ้าเหี้ยนเต้
ตั๋งโต๊ะถืออำนาจเป็นใหญ่ในราชสำนัก สั่งประหารผู้ที่ไม่เห็นด้วยกันตนเองจนเหล่าขุนนางพากันโกรธแค้น โจโฉพยายามลอบฆ่าตั๋งโต๊ะแต่ไม่สำเร็จจนต้องหลบหนีไปจากวังหลวงและลอบปลอมแปลงราชโองการ นำกำลังทัพจากหัวเมืองต่าง ๆ มากำจัดตั๋งโต๊ะ แต่กองทัพหัวเมืองกลับแตกแยกกันเองจึงทำให้การกำจัดตั๋งโต๊ะล้มเหลว อ้องอุ้นจึงวางแผนยกเตียวเสี้ยนบุตรสาวบุญธรรมให้แก่ตั๋งโต๊ะและลิโป้บุตรบุญธรรม จนตั๋งโต๊ะผิดใจกับลิโป้เรื่องนางเตียวเสี้ยน ทำให้ลิโป้แค้นและฆ่าตั๋งโต๊ะ หลังจากตั๋งโต๊ะตาย ลิฉุยและกุยกีได้เข้ายึดอำนาจอีกครั้งและฆ่าอ้องอุ้นตาย รวมทั้งบังคับพระเจ้าเหี้ยนเต้ให้อยู่ภายใต้อำนาจ สร้างความคับแค้นใจให้แก่พระเจ้าเหี้ยนเต้เป็นอย่างยิ่ง จนมีรับสั่งให้เรียกโจโฉมาช่วยกำจัดลิฉุย กุยกีและเหล่าทหาร
โจโฉเข้าปราบปรามกบฏและยึดอำนาจในวังหลวงไว้ได้ แต่เกิดความกำเริบเสิบสานทะเยอทะยานถึงกับแต่งตั้งตนเองเป็นมหาอุปราช ควบคุมพระเจ้าเหี้ยนเต้ให้อยู่ภายใต้อำนาจอีกครั้ง ข่มเหงรังแกเหล่าขุนนางที่สุจริต พระเจ้าเหี้ยนเต้จึงใช้พระโลหิตเขียนสาสน์ลับไปยังเหล่าขุนนางที่จงรักภักดีเพื่อให้ช่วยกำจัดโจโฉแต่ถูกจับได้ทำให้เหล่าขุนนางถูกฆ่าตายหมด ความอสัตย์ของโจโฉแพร่กระจายไปทั่วทำให้บรรดาหัวเมืองต่าง ๆ พากันแข็งข้อไม่ยอมขึ้นด้วย โจโฉจึงนำกำลังยกทัพไปปราบปรามได้เกือบหมด แต่ไม่สามารถปราบปรามเล่าปี่และซุนกวนได้ เล่าปี่เป็นเชื้อสายราชวงศ์ฮั่นมีศักดิ์เป็นอาของพระเจ้าเหี้ยนเต้ที่มีความยากจนอนาถา มีคนดีมีฝีมือไว้เป็นทหารหลายคนแต่มีกำลังไพร่พลน้อยทำให้ต้องคอยหลบหนีศัตรูอยู่เสมอ จนได้จูกัดเหลียงมาเป็นที่ปรึกษาช่วยวางแผนกำลังรบให้ จึงสามารถตั้งตนเป็นใหญ่ในเมืองเสฉวนได้ สำหรับซุนกวนเป็นเจ้าเมืองกังตั๋งโดยการสืบสกุล เป็นเจ้าเมืองที่มีศีลธรรม ปกครองบ้านเมืองด้วยความยุติธรรมจึงเป็นที่เคารพนับถือและยอมสวามิภักดิ์มากมาย ทั้งสามฝ่ายต่างทำศึกสงครามกันตลอด แต่ก็ไม่อาจเอาชนะซึ่งกันและกันได้
เมื่อโจโฉตาย โจผีบุตรชายขึ้นครองราชสมบัติแทน สั่งปลดพระเจ้าเหี้ยนเต้และสถาปนาตนเองเป็นจักรพรรดิ ทรงพระนามว่าพระเจ้าเหวินตี้ ก่อตั้งราชวงศ์ใหม่คือราชวงศ์วุย เล่าปี่ซึ่งเป็นเชื้อสายราชวงศ์ฮั่นก็สถาปนาตนเองเป็นจักรพรรดิสืบทอดราชวงศ์ฮั่น โดยใช้เมืองเสฉวนเป็นเมืองหลวง ซุนกวนซึ่งไม่ยอมขึ้นกับพระเจ้าโจผีหรือเล่าปี่จึงตั้งตนเองเป็นจักรพรรดิ ปกครองเมืองกังตั๋ง ทำให้ประเทศจีนในขณะนั้นแตกแยกออกเป็นสามอาณาจักรหรือที่เรียกขานกันว่าสามก๊กได้แก่ฝ่ายจ๊กก๊กของเล่าปี่ วุยก๊กของโจผีและง่อก๊กของซุนกวน ภายหลังจากพระเจ้าโจผี พระเจ้าเล่าปี่และพระเจ้าซุนกวนสวรรคต เชื้อสายราชวงศ์เริ่มอ่อนแอ สุมาเจียวซึ่งดำรงตำแหน่งเป็นมหาอุปราชของวุยก๊ก สามารถเอาชนะจ๊กก๊กและควบคุมตัวพระเจ้าเล่าเสี้ยนมาเป็นเชลยได้สำเร็จ หลังจากสุมาเจียวตาย สุมาเอี๋ยนบุตรชายสืบทอดตำแหน่งแทนและช่วงชิงราชสมบัติของวุยก๊กมาจากพระเจ้าโจฮวนและแต่งตั้งตนเองเป็นจักรพรรดิ ก่อตั้งราชวงศ์ใหม่คือราชวงศ์จิ้น พระเจ้าสุมาเอี๋ยนสามารถปราบพระเจ้าซุนโฮแห่งง่อก๊กให้ยินยอมสวามิภักดิ์ได้สำเร็จ แผ่นดินจีนที่เคยแตกแยกออกเป็นก๊กเป็นเหล่ามายาวนาน กลับรวมกันเป็นอาณาจักรเดียวได้ดั้งเดิม
ช่วงปลายราชวงศ์ฮั่น ผู้ปกครองอ่อนแอ มีตั๋งโต๊ะ รวบอำนาจเสียเอง คอยเชิดหุ่น เหี้ยนเต้ ฮ่องเต้เด็ก ขุนนางและขุนพลทั่วแผ่นดินคับข้องใจ รวมตัว บุกราชธานีหวังพิชิต ตั๋งโต๊ะ แต่เจอลิโป้เข้าไปก็แพ้ตลอด มีคนออกอุบายให้ ลิโป้ แตกคอกับ ตั๋งโต๊ะ จน ลิโป้ ฆ่าตั๋งโต๊ะ ในที่สุด โจโฉ โค่นลิโป้ โจโฉ ขยายอำนาจ เหนือ แม่น้ำแยงซีเกียงเสียก่อน ด้วยการพิชิตอ้วนเสี้ยว ทำให้เป็นหนึ่ง ตอนบน เล่าปี่ อยากโค่นอำนาจ โจโฉ คืนอำนาจให้ พระเจ้าเหี้ยนเต้ แต่ กองกำลังมีแค่หยิบมือ แต่ยินว่า จูกัดเหลียง ขงเบ้ง สามารถช่วยให้ฝันใหญ่ของคนเล็ก เป็นจริงได้ จึงไป ขอให้ขงเบ้งช่วย ขงเบ้งวางกลยุทธ์ หวังเบรก โจโฉ ที่มาจากตอนเหนือ ด้วยการ ใช้ ง่อก๊ก คานอำนาจ กันและกัน จนอ่อนล้า จากนั้น แนะนำให้เล่าปี่ ใช้ ค่อยๆขยายอำนาจ ในช่วง โจโฉ อ่อนแอแล้ว ดินแดน เสฉวน ทำให้แผ่นดิน มีเพียง สามก๊กใหญ่ กาลเป็นดังคาด ขงเบ้ง ยุยงให้ ง่อก๊ก รบกับ โจโฉ ที่ขยายอำนาจลงใต้ โจโฉ แตกพ่ายทัพเรือที่ผาแดง กลับขึ้นเหนือ ตอนใต้ เล่าปี่ ค่อยๆขยายอำนาจ ในดินแดนตอนใต้ และ เดินทาง เสฉวน ระหว่าง ขยายอำนาจ ซุนกวน ฆ่า กวนอู และ เตียวหุย ก็ตายตาม แต่กระนั้น เล่าปี่ ตั้งอาณาจักร จ๊กก๊ก ได้ แผ่นดินแบ่งเป็นสามก๊กชัดเจน ดุลอำนาจกันไปมา เล่าปี่ ตาย ลูกชาย อาเต๊า ครองราชย์แทน ขงเบ้งกุมอำนาจทุกอย่าง ทางตอนเหนือ โจโฉ แก่ตาย ถัดมา หลานชาย ขึ้นเป็น “วุยอ๋อง” แทนที่ รู้ว่า ภัยคุกคามหลักคือ กองทัพ ขงเบ้ง โจยอยมอบหมายให้สุมาอี้ ไปรบขงเบ้งที่กำลังขยายอำนาจ ขึ้นเหนือ รบกี่หนก็แพ้ แต่ที่สุด ขงเบ้ง ตาย จ๊กก๊ก เสฉวน ของ อาเต๊าอ่อนแอ ..โจยอยก็ตาย ลูกชายสุมาอี้ ชื่อ สุมาสู ยึดอำนาจจาก ตระกูล โจ แผ่นดินของ อาเต๊า เข้ากับ แผ่นดิน ตอนเหนือ ได้สำเร็จสุมาสู ตาย สุมาเอี๋ยน บุตรชาย ครองตำแหน่งวุยอ๋อง แทนที่ ผนวกแผ่นดิน สุดท้ายนั่นคือ ง่อก๊ก กังตั๋งทางตอนใต้ ที่อ่อนแอลงหลัง ซุนกวนตาย ที่สุด ก็เอาชนะ ผนวกทั้งแผ่นดิน เป็นหนึ่งเดียว
ลำดับเหตุการณ์สำคัญ
กลศึกสามก๊ก
ในวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊ก มีการทำศึกสงครามมากมายหลายต่อหลายครั้ง การต่อสู้ทางด้านสติปัญญาและกุศโลบายในการแสดงแสนยานุภาพแก่ศัตรู การปกครองไพร่พลรวมทั้งผู้ใต้บังคับบัญชา ทั้งการนำกำลังไพร่พลทหารในการบุกโจมตีและยึดครองสถานที่ หรือทางการพิชิตชัยชนะทางการทูตในการเจรจาต่อรองผูกสัมพันธ์ไมตรีกับแคว้นอื่น การทหาร การเมือง การเศรษฐกิจ การบริหารปกครองบ้านเมือง การใช้คนอย่างถูกต้อง การโจมตีทางด้านจิตใจรวมทั้งการนำเอาทรัพยากรทุกอย่างที่มี เพื่อนำมาใช้ในการทำศึกสงครามเพื่อแย่งชิงอำนาจความเป็นใหญ่ซึ่งกันและกัน[15]
แต่มีบ่อยครั้งที่กำลังทหารที่มีกำลังไพร่พลน้อยกว่ากลับเอาชนะกำลังทหารที่มีกำลังไพร่พลมากกว่าได้ ซึ่งสิ่งสำคัญที่สุดคือกลยุทธ์ในด้านยุทธศาสตร์และการชำนาญภูมิศาสตร์สถานที่ในการทำศึกสงคราม[15] ในสามก๊กมีการใช้กลศึกจำนวนมากมายในการหลอกล่อศัตรูเพื่อชัยชนะ การต่อสู้ทางสติปัญญา สุดยอดแห่งกุศโลบายในการแสดงศักยภาพของกองทัพ แม่ทัพที่นำทัพในสนามรบนอกจากจะมีฝีมือในการที่สูงส่งแล้ว จะต้องรู้หลักตำราพิชัยสงคราม เสนาธิการที่ปรึกษาทัพจะต้องรอบรู้ในทุก ๆ ด้าน รู้แจ้งในกลศึกต่าง ๆ ของศัตรู รู้ถึงจิตใจของทหารใต้บังคับบัญชา และรู้จักฉกฉวยจังหวะสำคัญในการโจมตีจึงจะสามารถเอาชนะศัตรูได้ จูกัดเหลียง จิวยี่ สุมาอี้ ลกซุน ตั๋งโต๊ะ โจโฉ กุยแกและบุคคลอื่นอีกมากมาย ล้วนแต่ชำนาญกลศึกในการทำศึกสงคราม ซึ่งกลศึกสำคัญและเป็นมาตรฐานของการทำสงครามสามก๊ก
สงครามสามก๊ก
โจโฉ ผู้สถาปนาวุยก๊ก
เล่าปี่ ผู้สถาปนาจ๊กก๊ก
ซุนกวน ผู้สถาปนาง่อก๊ก
สุมาเอี๋ยน ผู้สถาปนาราชวงศ์จิ้น
ศิลปะการใช้คน
ตลอดทั้งเรื่องสามก๊ก เราจะสังเกตเห็นตัวละครทั้งหลายไม่ว่าจะเป็น เล่าปี่ จูกัดเหลียง หรือ โจโฉ ต่างต้องการคนเก่งคนดีมาเข้าร่วมกับฝ่ายนั้นๆ ซึ่งตัวละครหลักอย่างที่กล่าวมาขั้นต้นจะมีกลวิธีแตกต่างกันไป เช่น ครั้นอุยเอี๋ยนเคยคิดจะทรยศเล่าปี่ จูกัดเหลียงรู้ทันแผนการจึงจะสั่งประหารอุยเอี๋ยนเพราะไม่ต้องการคนที่ไม่มีสัตย์มารับใช้ แค่เล่าปี่รู้ว่าอุยเอี๋ยนแม้จะไม่มีความซื่อสัตย์แต่มีความสามารถ เล่าปี่จึงค้านให้จูกัดเหลียงประหารอุยเอี๋ยน อุยเอี๋ยนสำนึกในบุญคุณและไม่เคยทรยศเล่าปี่หรือจูกัดเหลียงอีกเลย ตลอดทั้งชั่วอายุที่เล่าปี่และจูกัดเหลียงมีชีวิต แต่อย่างไรก็ตามอุยเอี๋ยนคิดกบฏหลังจากที่จูกัดเหลียงเสียชีวิต แต่เราก็นับได้ว่าสัตย์ของอุยเอี๋ยนดังกล่าวนั้นจริง และการซื้อใจคนของเล่าปี่นั้นมีประโยชน์อยู่บ้าง
ในขณะเดียวกัน ครั้นซีชียังอยู่กับเล่าปี่ ซีชีนั้นมีใจรักรับราชการกับเล่าปี่และช่วยเล่าปี่ต่อสู้กับโจโฉ จนโจโฉพ่ายแก่เล่าปี่ลายครั้ง โจโฉจึงคิดจะแผนร้ายหวังให้ซีชีห่างจากเล่าปี่ก็เป็นพอ ไม่ได้คิดจะหากุนซือที่รู้ทันการณ์หรือความสามารถมารับมือกับซีชีเลย โจโฉจึงวางแกล้งแต่งหนังสือถึงซีชีว่าจะจับมารดาซีชีมาเผาทั้งเป็น เมื่อสารถึงมือซีชี ซีชีหลงอุบายแล้วจึงลาเล่าปี่ พร้อมยืนกรานว่าจะภักดีกับเล่าปี่ไม่คิดจะเสนออุบายใดๆแก่โจโฉ ซีชีก็ได้เข้ากับโจโฉ แต่ก็เสียมารดาของตนเพราะแค้นใจผูกคอตายที่ลูกหลงกลของโจโฉ อย่างไรก็แม้จะละทิ้งนายอย่างเล่าปี่ไปคุณความดีทีของซีชีก็มีอยู่บ้าง นั่นคือเฉลยว่า มังกรหลับ และ หงส์ดรุณ คือบุคคลใดในปริศนาของสุมาเต๊กโช พร้อมแนะนำศิษย์ร่วมสำนักอย่างขงเบ้งและบังทองแก่เล่าปี่ ไม่ว่าซีชีจะตามโจโฉไปรบที่ใด ซีชีจะปิดปากเงียบ ต่อมาในศึกยุทธการผาแดง ซีชีก็ติดตามโจโฉไปรบ ขงเบ้งและจิวยี่ก็วางแผนจะแตกทัพนาวีของโจโฉ แผนแตกทัพเรือนี้ประกอบด้วยเงื่อนไข 2 ประการคือลมตะวันออกเฉียงใต้ และ นาวีทัพที่เชื่อมติดกัน จูกัดเหลียงจึงส่งบังทองให้ไปแนะโจโฉผูกทัพนาวีทั้งหมดเข้าด้วยกัน โจโฉหลงเชื่อบังทอง ด้วยความเป็นศิษย์ร่วมสำนักกับจูกัดเหลียงและบังทอง ซีชีรู้ทันแผนการทั้งหมดแต่กลับไม่ห้ามโจโฉ ซ้ำยังปล่อยข่าวลือว่าม้าเท่งแห่งแค้วนเหลียงตะวันตกจะเข้าตีฮูโต๋ว โจโฉห่วงหน้าพวงหลัง ซีชีจึงลาโจโฉกลับไปพิทักษ์ฮูโต๋ว แล้วปล่อยให้ทัพนาวีของโจโฉแตกพินาศ เช่นนี้แล้วแม้โจโฉจะได้ที่ปรึกษาที่เก่งกาจมีความรู้เหมือนจูกัดเหลียงและบังทองแต่ด้วยวิธีการของโจโฉ แม้ซีชีจะยอมเข้าร่วมแต่ก็ไม่สามารถทำให้ซีชีจะเต็มใจช่วยเหลือโจโฉได้
ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์
ตัวละครหลัก
โจโฉโจโฉ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) มีชื่อรองเม่งเต๊กหรือเมิ่งเต๋อ เรียกชื่อเต็มว่า "โจเม่งเต๊กโฉ" เป็นลูกบุญธรรมของขันทีในวังหลวง แต่เดิมแซ่แฮหัวและคาดว่าน่าจะเกิดจากความแตกแยกในตระกูล ทำให้แยกออกมาเป็นแซ่โจ รูปร่างสูงใหญ่(บางตำราบอกว่าสูง 160 ซม.) คิ้วเล็ก หนวดยาว สติปัญญาเฉลียวฉลาด ชำนาญด้านอักษรศาสตร์และตำราพิชัยสงคราม ในวัยเด็กมีนิสัยเกเร ชอบเอาชนะผู้อื่นและตั้งตนเป็นหัวหน้าเสมอ มีหมอดูเคยทำนายโชคชะตะของโจโฉว่า "โจโฉจะสามารถครอบครองโลกได้ แต่โลกก็จะลุกเป็นไฟเพราะความฉลาดปราดเปรื่องของตนเอง" โจโฉอาศัยสถานการณ์ความวุ่นวายในแผ่นดินทำให้ผงาดขึ้นมาเป็นใหญ่ได้โดยการเข้าไปโอบอุ้มพระเจ้าเหี้ยนเต้ ทำให้ตนเองได้ครองตำแหน่งสมุหนายกอันเป็นตำแหน่งสูงสุดในการบริหาร กุมอำนาจเหนือจักรพรรดิ และยังแผ่อิทธิพลเข้าครอบครองดินแดนภาคกลางและเหนือของจีนไว้ได้จนหมด โจโฉมีความสามารถในการบัญชาการศึกมาก สามารถปราบปรามขุนศึกก๊กต่างๆ ตั้งแต่ ลิโป้ เตียวซิ่ว อ้วนสุด อ้วนเสี้ยว เล่าเปียว ม้าเท้ง เตียวลู่ ทำให้กลายเป็นผู้มีอำนาจสูงสุดในแผ่นดิน แม้ว่าต่อมาจะพ่ายแพ้ให้แก่เล่าปี่และซุนกวนในศึกที่ผาแดง แต่ก็ยังสามารถขึ้นสู่ตำแหน่งวุยอ๋อง และวางรากฐานให้ลูกหลานของตนเข้าแย่งชิงบัลลังก์ของราชวงศ์ฮั่นในภายหลัง โจโฉเสียชีวิตเมื่ออายุ 60 ปี โจผีบุตรชายถวายพระนามย้อนหลังให้เป็น พระเจ้าเว่ยหวู่ตี้ (Wei Wudi)
เล่าปี่เล่าปี่ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) มีชื่อรองเสวียนเต๋อแปลว่าผู้มีคุณธรรมอันประเสริฐ เรียกชื่อเต็มว่า "ห้วนจงกุ๋นยี่เซงเตงเฮาเล่าปี่" รูปร่างสูงใหญ่ ใบหน้าขาว ใจคอกว้างขวาง นิสัยสุภาพเรียบร้อย เยือกเย็นและมีความกตัญญูสูง พูดน้อยยิ้มยาก ไม่แสดงความรู้สึกออกทางสีหน้า เชี่ยวชาญในการใช้กระบี่คู่ เป็นเชื้อสายราชวงศ์ฮั่นมีศักดิ์เป็นอาของพระเจ้าเหี้ยนเต้ บิดาเสียชีวิตตั้งแต่ยังเด็ก มีฐานะยากจนต้องยังชีพด้วยการทอเสื่อขาย ภายหลังได้พบกับกวนอูและเตียวหุยและสาบานตนเป็นพี่น้องกันร่วมออกปราบปรามโจรโพกผ้าเหลือง เล่าปี่ไม่ประสบความสำเร็จมาตลอดชีวิตจนได้จูกัดเหลียงมาเป็นที่ปรึกษา สามารถตั้งตัวเป็นใหญ่ได้ที่เสฉวนครอบครองอาณาจักรจ๊กก๊ก แต่งตั้งตนเองเป็นจักรพรรดิทรงพระนามจักรพรรดิเจาเลี่ยแห่งราชวงศ์ฮั่น เมื่อกวนอูและเตียวหุยถูกฆ่าตาย จึงยกทัพไปแก้แค้นซุนกวนแต่ถูกตีย่อยยับกลับมาและประชวรหนักจนสิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ. 766 ที่มณฑลเสฉวน รวมพระชนมายุ 63 ชันษา
กวนอูกวนอู (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นชาวอำเภอไก่เหลียง มีชื่อรองหวินฉาง รูปร่างสูงใหญ่ ใบหน้าแดงเหมือนผลพุทราสุก นัยน์ตายาวรี หนวดเครางามถึงอก มีง้าวยาว 11 ศอกหนัก 82 ชั่งเป็นอาวุธคู่กาย เรียกว่าง้าวมังกรเขียว กำเนิดในครอบครัวนักปราชญ์ ชอบอ่านตำราประวัติศาสตร์ยุคชุนชิว เก่งกาจวิทยายุทธ และซื่อสัตย์เป็นเลิศ ภายหลังได้พลั้งมือฆ่าปลัดอำเภอและน้าชายตายจนต้องหลบหนีและพบกับเล่าปี่และเตียวหุยจนสาบานตนเป็นพี่น้องกัน ร่วมทำศึกกับเล่าปี่มาโดยตลอด เป็นหนึ่งในห้าทหารเสือของเล่าปี่ ครองเมืองเกงจิ๋วร่วมกับกวนเป๋งบุตรบุญธรรมและจิวฉอง เมื่อเล่าปี่ประกาศตนขึ้นเป็นฮั่นตงอ๋อง กวนอูก็นำกองทัพจากเกงจิ๋วรุกขึ้นเหนือโจมตีวุยก๊ก และปะทะกับทัพโจหยินในการศึกที่ปราสาทฟ่าน กวนอูได้สร้างวีรกรรมไขน้ำท่วมถล่มกองทัพเจ็ดทัพของอิกิ๋มและสังหารบังเต๊ก สร้างความหวาดหวั่นให้แก่กองทัพของโจโฉอย่างมาก ชื่อเสียงระบือไปทั่วแผ่นดิน แต่ภายหลังถูกแผนกลยุทธของลกซุนและลิบอง เข้าตลบหลังจนเสียเมืองเกงจิ๋ว กวนอูคับแค้นใจที่เสียทีลกซุนและลิบองจึงนำทัพไปตีเกงจิ๋วเพื่อแย่งคืน แต่ต้องหลุมพลางและถูกจับได้พร้อมกวนเป๋งที่เขาเจาสันและถูกประหารในปี พ.ศ. 762 รวมอายุได้ 59 ปี
เตียวหุยเตียวหุย (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นชาวเมืองตุ้นกวน มณฑลเหอเป่ย รูปร่างสูงใหญ่ ใบหน้าดำ ศีรษะโต นัยน์ตาพอง เสียงดังเหมือนฟ้าผ่า มีฝีมือในการรบสูงแต่มีจุดอ่อนที่นิสัยใจร้อน วู่วาม เสียการงานเพราะสุราบ่อยครั้ง มีคุณธรรม ซื่อสัตย์ต่อพี่น้อง ชำนาญการใช้ทวนที่มีลักษณะคล้ายกริช เดิมเป็นคนฆ่าหมูขาย ภายหลังได้พบกับเล่าปี่และกวนอูจนสาบานตนเป็นพี่น้องกัน ร่วมทำศึกกับเล่าปี่มาโดยตลอด เป็นหนึ่งในห้าทหารเสือของเล่าปี่ อายุน้อยกว่าเล่าปี่ 6 ปี น้อยกว่ากวนอู 5 ปี สร้างวีรกรรมในการศึกมากมาย เมื่อครั้งทัพโจโฉไล่ตามตีเล่าปี่ที่เนินเตียงปัน เตียวหุยแต่ผู้เดียวยืนเฝ้ารักษาสะพานข้ามแม่น้ำ ทำให้ทัพของโจโฉไม่กล้าเข้าโจมตี ภายหลังยังใช้ปัญญาวางอุบายเล่นงานเตียวคับแม่ทัพคนสำคัญของโจโฉจนพ่ายแพ้ในศึกที่ฮั่นจง ภายหลังเมื่อกวนอูถูกฆ่าตาย เตียวหุยโกรธแค้นมาก ทวงสัญญาที่สาบานไว้ในสวนท้อและรบเร้าให้เล่าปี่ยกทัพไปตีซุนกวน แต่จูกัดเหลียงห้ามปรามไว้ ต่อมาได้สั่งลงโทษทหารสองคนคือฮอมเกียงและเตียวตัดโทษฐานเตรียมการไม่ทันและคาดโทษหนักถึงตาย เตียวหุยเสพสุราและเมาหลับในค่าย ทหารทั้งสองย้อนกลับมาฆ่าและตัดหัวก่อนไปสวามิภักดิ์ต่อง่อก๊ก รวมอายุได้ 54 ปี
จูกัดเหลียงจูกัดเหลียง (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) มีชื่อรองขงเบ้ง เกิดในปี พ.ศ. 724 ปีเดียวกับพระเจ้าเหี้ยนเต้ เป็นชาวตำบลหยางตู เมืองหลางเยีย มณฑลซานตง สูง 6 ศอก ใบหน้าขาวเหมือนหยก มักถือพัดขนนกคู่กายตลอดเวลา ได้รับการยกย่องถึงการเป็นผู้หยั่งรู้ดินฟ้ามหาสมุทร ฉายาฮกหลงหรือมังกรหลับ รักความถูกต้องยุติธรรม ชอบสันโดษ สติปัญญาเฉียบแหลม ชำนาญตำราพิชัยสงคราม รอบรู้สภาพภูมิประเทศและดินฟ้าอากาศ เล่าปี่ได้เชิญให้ไปช่วยทำราชการถึงสามครั้ง และเป็นผู้เสนอแผนหลงจงเตวัย แบ่งแยกแผ่นดินจีนออกเป็นสามก๊กเพื่อคานอำนาจซึ่งกันและกัน รับใช้ราชวงศ์ฮั่นถึงสองรุ่น จูกัดเหลียงได้รับการดำรงตำแหน่งเป็นมหาอุปราชแห่งอาณาจักรจก หลังจากพระเจ้าเล่าปี่สิ้นพระชนม์ จูกัดเหลียงได้ดูแลอาณาจักรจกเป็นอย่างดี พร้อมยังกรีธาทัพขึ้นเหนือตีอาณาจักรวุ่ย 5 ครั้ง แต่เสียดายนักที่ความฝันของเขาก็ไปได้แค่ครึ่งทางในการกรีธาทัพครั้งที่6 จูกัดเหลียงเสียชีวิตเมื่ออายุได้ 54 ปี ภายหลังจากตรากตรำการศึกสงครามมาตลอดชีวิต ขงเบ้งมีผลงานทางพิชัยสงครามที่สำคัญคือตำราพิชัยสงครามขงเบ้ง 24 บท ซึ่งเกียงอุยรับสืบทอดต่อ
จูล่งจูล่ง (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) เป็นชาวตำบลเจวินติ้ง เมืองฉางชาน มณฑลเหอเป่ย รูปร่างสูงใหญ่ ใบหน้าขาว บุคลิกนิสัยกล้าหาญ ซื่อสัตย์ภักดี มักสวมเกราะเงินและชำนาญการใช้ทวนเป็นอาวุธ แต่เดิมจูล่งเป็นทหารของอ้วนเสี้ยว แต่ทนกับนิสัยไม่มีสัจจะของอ้วนเสี้ยวไม่ได้จึงไปอยู่กับกองซุนจ้าน ภายหลังได้พบกับเล่าปี่และซาบซึ้งในคุณธรรมและความมีน้ำใจ เมื่อกองซุนจ้านตายจึงไปทำราชการด้วย จูล่งเป็นหนึ่งในห้าทหารเสือของเล่าปี่และเป็นกำลังสำคัญในการทำศึกสงครามเกือบทุกครั้ง วีรกรรมสำคัญของจูล่งคือเมื่อเล่าปี่พ่ายแพ้โจโฉที่ฉางปั่น ครอบครัวเล่าปี่เกิดพลัดหลงในขณะหลบหนีไปทางใต้ จูล่งได้บุกตะลุยตีฝ่ากองทัพของโจโฉเพื่อค้นหาครอบครัวของเล่าปี่ และช่วยชีวิตอาเต๊าด้วยการนำมาใส่ไว้ในเกราะเสื้อที่บริเวณหน้าอก อาศัยกำลังตัวคนเดียวตีฝ่าตะลุยกองทัพ5แสนของโจโฉและนำอาเต๊ามาคืนให้แก่เล่าปี่ได้สำเร็จ จนเป็นที่เลื่องลือกล่าวขานไปทั่วแผ่นดินจนถึงปัจจุบัน เล่าปี่ยกย่องในความกล้าหาญและสัตย์ซื่อมาก ได้รับการยกย่องเป็นหนึ่งในห้าทหารเสือ จูล่งเป็นขุนศึกนักรบตั้งแต่วัยหนุ่มจนถึงวัยชรา ออกรบโดยไม่เคยพ่ายแพ้ ก่อนพระเจ้าเล่าปี่สิ้นพระชนม์ ได้สั่งเสียให้จูล่งช่วยดูแลเล่าเสี้ยนและครอบครัวของตนต่อไป จากนั้นจึงคอยช่วยเหลือขงเบ้งปราบภาคใต้และภาคเหนือ เป็นนักรบชื่อดังไม่กี่คนในสามก๊กที่ได้นอนตายอย่างสงบที่บ้าน เมื่อรู้ว่าจูล่งตายแล้ว ขงเบ้งถึงกับร้องไห้หนักว่าเหมือนดั่งแขนซ้ายของตนเองขาด จูล่งเสียชีวิตในปีศักราชเจี้ยนซิ่ง ปีที่ 18 รวมอายุได้ 72 ปี
โจผีโจผี (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) พระนามรอง จื่อหวน เป็นพระโอรสองค์รองในพระเจ้าโจโฉ ปฐมกษัตริย์แห่งอาณาจักรวุ่ย พระเจ้าโจผีทรงพระอัฉริยะภาพวิชาศิลปะวิทยาและวิชาการสงคราม พระองค์ทรงต่อสู้เคียงคู่พระบิดาแต่ยุคแรกเริ่ม หลังจากโจโฉเสียชีวิต พระเจ้าโจผีได้กลายเป็นผู้นำของทัพของโจโฉ เข้ายึดอำนาจของพระเจ้าเหี้ยนเต้พร้อมบังคับให้พระเจ้าเหี้ยนเต้สละบัลลังก์ และปราบดาภิเษกตนเป็นปฐมกษัติรย์แห่งอาณาจักรวุ่ยในที่สุด
สุมาอี้สุมาอี้ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) มีชื่อรองว่า ชงต๊ะ มีลักษณะ แววตาแหลมเล็กคล้ายตาเหยี่ยว สุมาอี้เป็นคนเฉลียวฉลาด ชำนาญตำราพิชัยสงคราม ใจคอหนักแน่นแต่ก็เด็ดขาดในการตัดสินใจ สุมาอี้รับราชการมาตั้งแต่สมัยโจโฉ และกลายเป็นอาจารย์ของโจผี ไต่เต้าเรื่อยมาจนกลายเป็นแม่ทัพใหญ่ในสมัยโจยอย และเป็นไจเซี่ยง ผู้สำเร็จราชการในสมัยโจฮอง สุมาอี้จึงเป็นขุนนางสำคัญของอาณาจักรวุยถึง 4 สมัย ทั้งนี้สุมาอี้เป็นคู่ปรับคนสำคัญของจูกัดเหลียงและสู้รบปรบมือกับจูกัดเหลียงได้ผลผลัดกันแพ้ผลัดกันชนะอยู่ถึง 5 ครั้ง และเผด็จศึกจูกัดเหลียงอย่างเด็ดขาดได้ในศึกครั้งที่ 6 แล้วจูกัดเหลียงเสียชีวิต ต่อมาสุมาอี้ทำรัฐประหาร โค่นอำนาจของผู้สำเร็จราชการโจซอง และวางรากฐานให้ลูกหลานโค่นล้มสกุลโจในภายหลัง ต่อมาเมื่อสุมาเอี๋ยนขึ้นครองราชย์และสถาปนาราชวงศ์จิ้น ได้ถวายพระนามย้อนหลังให้สุมาอี้เป็นพระเจ้าจิ้นซวนตี้ (Jin Xuandi)
ซุนกวนซุนกวน (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) มีชื่อรองจ้งโหมว เป็นเจ้าผู้ครองแคว้นกังตั๋ง บุตรชายคนที่สองของซุนเกี๋ยน น้องชายซุนเซ็ก ซุนกวนครองเมืองกังตั๋งต่อจากซุนเซ็กด้วยอายุเพียง 18 ปี ไม่ชำนาญการศึกสงคราม แต่มีฝีมือในการปกครองคนสูง มีขุนนางและทหารฝีมือดีไว้ในครอบครองเช่น จิวยี่ โลซก ลกซุน ลิบอง เตียวเจียวและขุนนางเหล่าทหารฝีมือดีอีกเป็นจำนวนมาก ซุนกวนร่วมมือกับเล่าปี่ทำสงครามกับโจโฉในศึกผาแดง แต่ภายหลังไปสวามิภักดิ์กับโจโฉ เมื่อโจผีขึ้นครองราชสมบัติต่อจากโจโฉได้แต่งตั้งซุนกวนเป็นเงาอ๋อง แต่มาถูกตัดความสัมพันธ์ในสมัยพระเจ้าโจยอย ซุนกวนแต่งตั้งตนเองเป็นจักรพรรดิในปี พ.ศ. 771 ทรงพระนามพระเจ้าตงอู๋ ครองราชสมบัตินานถึง 24 ปี สิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ. 795 รวมพระชนมายุ 71 ชันษา
จิวยี่จิวยี่ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) ชื่อรองกงจิ๋น แม่ทัพเรือที่เก่งที่สุดในยุคสามก๊ก มีบุคลิกหน้าตาหล่อเหลา สติปัญญาหลักแหลม ภักดีต่อตระกูลซุนถึงสามรุ่น จิวยี่เป็นพี่น้องร่วมสาบานและที่ปรึกษาของซุนเซ็กพระเชษฐาของพระเจ้าซุนกวน ครั้นก่อนซุนเซ็กจะเสียชีวิตก็ได้สั่งเสียจิวยี่ให้ดูแลอาณาจักรง่อก๊กและซุนกวน ต่อมาในสมรภูมิผาแดงจิวยี่ได้จับมือร่วมรบกับจูกัดเหลียง เอาชนะทัพหลวงของโจโฉได้สำเร็จ กล่าวกันนักว่าจิวยี่ริษยาจูกัดเหลียง เมื่อจิวยี่ก่อนเสียชีวิตได้รำพันออกมาว่า "เมื่อฟ้าส่งข้ามาเกิดแล้ว เหตุไฉนถึงส่งขงเบ้งมาเกิดด้วย" แต่ข้อเท็จจริงจิวยี่และจูกัดเหลียงมิได้มีอคติแก่กันเลย
ลกซุนลกซุน (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) ชื่อรองป้อเอี๋ยน แม่ทัพหนุ่มอัจฉริยะแห่งอาณาจักรง่อ มีสติปัญญาเฉียบแหลม สามารถเอาชนะขุนศึกที่มีประสบการณ์อย่างกวนอูและพระเจ้าเล่าปี่ ทำให้ทั้งกวนอูเสียชีวิตและเล่าปี่เสียชีวิตและสิ้นพระชนม์ในเวลาต่อมาตามลำดับ ซุนกวนไว้วางใจและยกย่องมาก ลกซุนทำหน้าที่ดูแลกิจการกองทัพทั้งหมดหลังจากซุนกวนสถาปนาตนเป็นฮ่องเต้ แต่ภายหลังถูกปลดจากตำแหน่งเพราะขัดแย้งกับพระเจ้าซุนกวนในเรื่องของการแต่งตั้งมกุฎราชกุมาร ตรอมใจจนเสียชีวิตในที่สุด ลกซุนได้รับการยอมรับว่ามีสติปัญญาและความสามารถเทียบเท่ากับขงเบ้งและสุมาอี้
ตั๋งโต๊ะตั๋งโต๊ะ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) ชื่อรองจ้งหยิ่ง อุปราชแห่งราชวงศ์ฮั่นในรัชสมัยพระเจ้าเหี้ยนเต้ หลังจากการปราบปราม10ขันที ตั๋งโต๊ะก็ก้าวสู่การเป็นทรราชย์ผู้ยิ่งใหญ่จนแผ่นดินเดือดเป็นไฟในเวลาต่อมา ท้ายที่สุดเขาก็ถูกสังหารโดยลิโป้เนื่องด้วยอุบายของเตียวเสี้ยนและอ้องอุ้น และทำให้โจโฉได้รับความชอบธรรมเป็นอุปราชแห่งราชวงศ์ฮั่นในเวลาต่อมา
ลิโป้ลิโป้ (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) ชื่อรองเฟยเสียง เป็นสุดยอดขุนพลของตั๋งโต๊ะและเป็นที่เกรงขามไปทั่วแผ่นดิน ได้รับการยกย่องว่าเป็นนักรบที่เก่งที่สุดในยุคสามก๊ก แต่มีนิสัยละโมบ เนรคุณต่อคนอื่น ลิโป้ออกรบโดยถูกเล่าปี่ กวนอู เตียวหุยรุมที่ด่านเฮาโลก๋วน ก็ยังเอาตัวรอดได้ แม้ว่าลิโป้จะเป็นที่เกรงขามไปทั่วแผ่นดินแต่ลิโป้เป็นคนอกตัญญูฆ่าผู้มีพระคุณมากมายรวมทั้งตั๋งโต๊ะด้วยเช่นกัน ท้ายที่สุดยอดขุนพลลิโป้ผู้นี้ต้องพ่ายแพ้ให้แก่โจโฉและเล่าปี่ คราวที่ต้องประหารลิโป้ ลิโป้ได้ขอชีวิตแก่เล่าปี่ แต่เล่าปี่ก็ยืนยันให้โจโฉประหารเพราะความอกตัญญูของลิโป้เอง
เตียวเสี้ยนเตียวเสี้ยน (All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) บุตรสาวบุญธรรมของอ้องอุ้น เตียวเสี้ยนเป็นคนกตัญญูกตเวทีต่ออ้องอุ้นและแผ่นดิน อ้องอุ้นจึงให้อุบายนางไปยุยั่วให้ลิโป้และตั๋งโต๊ะแตกกันจนนางได้เป็นภรรยาของตั๋งโต๊ะและลิโป้ ต่อมาแผนการของอ้องอุ้นสำเร็จและตั๋งโต๊ะเสียชีวิตจากการถูกลิโป้สังหาร ไม่มีหลักฐานแน่ชัดว่านางหายสาบสูญไปไหน กล่าวกันว่านางน่าจะเสียชีวิตพร้อมกับอ้องอุ้นเมื่อครั้งที่ข้ารับใช้ของตั๊งโต๊ะบุกเข้าลกเอี้ยง แต่บางบันทึกก็กล่าวไว้ว่า นางเป็นเพียงตัวละครที่หลัวกวั้นจงสร้างขึ้นมาไม่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์แต่อย่างใด
การแปลเป็นภาษาต่าง ๆ
การแปลสามก๊กเป็นภาษาต่าง ๆ นั้น ในหนังสือ "ตำนานสามก๊ก" พระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้ทรงรวบรวมประวัติการแปลหนังสือสามก๊กเป็นภาษาต่าง ๆ จนถึง พ.ศ. 2470 ซึ่งเป็นปีที่ทรงพระนิพนธ์หนังสือเล่มนี้ขึ้น ดังนี้[16]
นอกจากนี้ยังทรงเชื่อว่ายังมีสามก๊กที่แปลในภาษาอื่นที่ยังสืบความไม่ได้ เช่นภาษามองโกล เป็นต้น[17]
ในประเทศไทย สามก๊กได้รับการแปลและเรียบเรียงเป็นร้อยแก้วในปี พ.ศ. 2345 โดยซินแสผู้รู้ภาษาจีนได้แปลออกมาให้เจ้าพระยาพระคลัง (หน) เพื่อนำมาเรียบเรียงเป็นภาษาไทยอีกครั้งหนึ่งก่อนทำการตีพิมพ์ ดังนั้นเมื่อนำสามก๊กของหลัว กวั้นจงซึ่งเป็นต้นฉบับ นำมาเปรียบเทียบเคียงกับภาษาไทยที่แปลโดย สังข์ พัธโนทัย ซึ่งเป็นการแปลออกมาในรูปแบบของตำราพิชัยสงคราม หรือสามก๊ก ฉบับวณิพกของยาขอบ หรือฉบับสามก๊ก ฉบับภาษาอังกฤษของบริวิต เทเลอร์ จะเห็นว่าเนื้อและความหมายของบทประพันธ์ในหลายตอนมีคลาดเคลื่อนแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งการคลาดเคลื่อนของความหมายในสามก๊กนั้นเกิดจากผู้แปลโดยตรง[18] อย่างไรก็ดี ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 วรรณคดีสโมสร ซึ่งก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2457 ได้ตัดสินให้ "สามก๊ก" เป็นวรรณคดีประเภทเรียงความยอดเยี่ยมประเภทนิทาน เสมอกับเรื่องราชาธิราช เนื่องจากมีการใช้สำนวนภาษาที่สละสลวย เนื้อเรื่องมีความสนุกสนานและทอดแทรกแฝงแง่คิดต่าง ๆ ไว้มากมาย โดยถือว่าสามก๊กนั้น เป็นตำราสำหรับใช้ในการศึกษากลยุทธ์ในการทำสงครามและประวัติศาสตร์ของจีนได้เป็นอย่างดี[19]
ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)
สามก๊กฉบับหลัว กวั้นจงได้มีการแปลเป็นภาษาไทยครั้งแรกในปี พ.ศ. 2345 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 ซึ่งมีพระราชดำริให้จัดแปลพงศาวดารจีนเรื่องสามก๊ก ไซ่ฮั่น และแปลพงศาวดารมอญเรื่องราชาธิราช เพื่อให้คนไทยได้ใช้ศึกษาเป็นตำราพิชัยสงคราม โดยมอบหมายให้เจ้าพระยาพระคลัง (หน) เป็นผู้อำนวยการแปลสามก๊ก มีความยาวทั้งสิ้น 95 เล่มสมุดไทย ซึ่งได้รับการสันนิษฐานว่าเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ไม่ได้แปลสามก๊กจากต้นฉบับทั้งหมด เนื่องจากการใช้สำนวน ภาษา และรูปแบบการแปลในตอนท้ายเรื่องเป็นคนละสำนวนกับตอนต้นเรื่อง สามก๊กฉบับนี้ได้ตีพิมพ์เป็นหนังสือแบบฝรั่งครั้งแรกโดยโรงพิมพ์หมอบรัดเล มีจำนวน 4 เล่มจบ เมื่อปี พ.ศ. 2408 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว [20] ซึ่งต่อมากลายเป็นที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก และถูกนำมากล่าวถึงในบทละครนอกเรื่องคาวี ซึ่งเป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ความว่า
"เมื่อนั้นไวยทัตหุนหันมาทันตรึกอวดรู้อวดหลักฮักฮึกข้าเคยพบรบศึกมาหลายยกจะเข้าออกยอกย้อนผ่อนปรนเล่ห์กลเรานี้อย่าวิตกทั้งพิชัยสงครามสามก๊กได้เรียนไว้ในอกสารพัดย้ายกลับไปทูลพระเจ้าป้าว่าเรารับอาสาไม่ข้องขัดค่ำวันนี้คอยกันเป็นวันนัดจะเข้าไปจับมัดเอาตัวมาบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เรื่องคาวี[21]
เนื้อหาในบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ที่มีการกล่าวถึงตำราพิชัยสงครามและสามก๊ก นับเป็นหลักฐานการยืนยันอย่างชัดเจนเกี่ยวกับความคุ้นเคยของชาวไทยที่มีต่อสามก๊ก และได้มีการค้นพบจดหมายเหตุในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ซึ่งโปรดปรานบทร้อยแก้วของสามก๊กที่เป็นการแปลฉบับของเจ้าพระยาพระคลัง (หน) และกลายเป็นมูลเหตุสำคัญที่ทำให้มีพระราชดำริรับสั่งให้แปลหนังสือพงศาวดารจีนเรื่องอื่น ๆ อีกหลายเรื่อง เพื่อสำหรับนำไปใช้ในการบริหารราชการบ้านเมืองสืบต่อไป[22]
ต่อมาสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต โปรดให้ราชบัณฑิตยสภาชำระสอบทานต้นฉบับ แล้วจัดพิมพ์เป็นหนังสือพระราชทานในงานพระเมรุสมเด็จพระปิตุฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ต่อมาโรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากรได้ขอประทานอนุญาตจัดพิมพ์จำหน่าย ในชื่อ "หนังสือสามก๊ก ฉบับราชบัณฑิตยสภา" ในปี พ.ศ. 2471 ซึ่งสามก๊กที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายหลังจากนั้น พิมพ์ตามต้นฉบับหนังสือสามก๊ก ฉบับราชบัณฑิตยสภามาโดยตลอด จนกระทั่งมีการตรวจสอบและชำระสอบทานต้นฉบับอีกครั้งด้วยความร่วมมือระหว่างสำนักพิมพ์ดอกหญ้ากับหอสมุดแห่งชาติ[23]
ฉบับวรรณไว พัธโนทัย
แปลโดย นายวรรณไว พัธโนทัย เป็นสามก๊กฉบับแรกที่พยายามแปลจากต้นฉบับสามก๊กภาษาจีนของ หลอก้วนจง ทำให้เป็นสามก๊กฉบับแปลไทยฉบับแรกที่มีเนื้อหาใกล้เคียงกับฉบับภาษาจีนและภาษาอังกฤษของ บริเวตต์ เทย์เลอร์ สามก๊กฉบับวรรณไว พัธโนทัย ยังเป็นฉบับที่ถือว่าแปลตามลักษณะของนิยายตะวันตกคือแปลคำต่อคำ โดยไม่ได้ดัดแปลงสำนวนภาษาแต่อย่างใด จึงค่อนข้างอ่านง่าย สำหรับคนรุ่นใหม่ แต่ขณะเดียวกันก็ยังไม่ได้มีรสทางวรรณกรรมเทียบเท่ากับสามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลัง(หน) ซึ่งใช้สำนวนเป็นภาษาชาววังโบราณ ส่วนฉบับนี้ภาษาที่ใช้ก็เป็นสำนวนปกติทั่วไป [24] อีกจุดหนึ่งที่สามก๊กฉบับนี้ยังคงไว้จากต้นฉบับคือ บทร้อยกรองต่าง ๆ และเนื้อหาของฎีกาหรือข้อความบรรยายบางจุดที่ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง(หน) ตัดออก ในฉบับนี้ก็ยังมีอยู่ครบ แต่กระนั้นก็ยังมีบางจุดที่แปลผิดพลาดอยู่บ้าง[25]
ฉบับวณิพก (ยาขอบ)
สามก๊กฉบับวณิพก ผลงานการประพันธ์ของยาขอบ เป็นการเล่าเรื่องสามก๊กใหม่ในแบบฉบับของตนเอง และเน้นตัวละครเป็นตัวไป เช่น เล่าปี่ผู้พนมมือแด่ชนทุกชั้น, โจโฉผู้ไม่ยอมให้โลกทรยศ, จิวยี่ผู้ถ่มน้ำลายรดฟ้า, ตั๋งโต๊ะผู้ถูกแช่งทั้งสิบทิศ, ลิโป้อัศวินหัวสิงห์, จูกัดเหลียงผู้หยั่งรู้ฟ้าดิน, เตียวหุยคนชั่วช้าที่น่ารัก, กวนอูเทพเจ้าแห่งความสัตย์ซื่อ, จูล่งวีรบุรุษแห่งเสียงสาน, ยี่เอ๋งผู้เปลือยกายตีกลอง เป็นต้น อีกทั้งยังได้เพิ่มสำนวนและการวิเคราะห์ส่วนตัวเข้าไปด้วย โดยอาศัยสามก๊กฉบับภาษาอังกฤษของบริวิต เทเลอร์มาประกอบร่วมกับสามก๊กฉบับภาษาไทย ตีพิมพ์ครั้งแรกโดยสำนักพิมพ์ผดุงศึกษา ในปี พ.ศ. 2529 จำนวน 2 เล่ม และตีพิมพ์ซ้ำอีกครั้งในปี พ.ศ. 2530 - 2540 โดยสำนักพิมพ์ดอกหญ้าในรูปแบบของหนังสือชุดจำนวน 8 เล่ม และตีพิมพ์เป็นเครื่องระลึกในวาระครบรอบ 100 ปีชาตกาลของยาขอบโดยสำนักพิมพ์แสงดาว ในปี พ.ศ. 2551 จัดพิมพ์เป็นหนังสือปกแข็งสองเล่ม
ฉบับตำราพิชัยสงคราม (สังข์ พัธโนทัย)
สามก๊ก ฉบับตำราพิชัยสงคราม แปลและเรียบเรียงเป็นภาษาไทยโดย สังข์ พัธโนทัย ลักษณะการแปลเป็นการรวบรวมเอาตัวละครเด่น ๆ ของเรื่อง มาสรุปเป็นตัวๆ เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ง่ายขึ้น โดยเรียบเรียงลำดับเหตุการณ์ตั้งแต่จุดเสื่อมราชวงศ์ฮั่น ตั๋งโต๊ะยึดอำนาจ ฯลฯ ไปจนถึงอวสานยุคสามก๊กและมีการอ้างอิงตัวละครทั้งหมดในท้ายเล่ม มีการเทียบเสียงจีนกลาง แต้จิ๋ว ฮกเกี้ยน เพื่อเป็นการเปรียบเทียบรายชื่อตัวละครและสถานที่สำคัญในเนื้อเรื่อง นอกจากนี้สามก๊ก ฉบับตำราพิชัยสงคราม ยังเได้รับยอมรับว่า เป็นหนังสือเล่มแรกที่ผู้คิดเริ่มอ่านสามก๊ก ควรอ่านก่อนสามก๊กฉบับอื่น ๆ เพราะอ่านง่ายและสรุปเรื่องได้ดี ตีพิมพ์โดยสำนักพิมพ์ประดู่ลาย
ฉบับคนขายชาติ
เรียบเรียงโดย เรืองวิทยาคม มีทั้งสิ้น 655 ตอน ตีพิมพ์โดยสำนักพิมพ์บ้านพระอาทิตย์ ในเครือผู้จัดการ เหตุในการเรียบเรียงสามก๊กฉบับนี้ มาจากวิกฤตเศรษฐกิจเมื่อปี พ.ศ. 2540 ซึ่งทำให้เกิดปัญหาทั้งทางด้านเศรษฐกิจของประเทศ พร้อมด้วยปัญหาทางการเมืองควบคู่กัน จึงเป็นแรงบันดาลใจในการเรียบเรียงสามก๊กฉบับนี้ขึ้นมา ซึ่งในเนื้อหาเจตนาผู้เขียนมิได้กระทบกระเทียบเสียดสีผู้ใดในบ้านเมือง[26]
ความนิยม
นิยายสามก๊กของหลัว กวั้นจง ได้รับความนิยมแพร่หลายอย่างยิ่งในยุคของราชวงศ์หมิง ที่ครองแผ่นดินจีนต่อจากราชวงศ์หยวน โดยมีการนำไปเล่นเป็นงิ้ว อันเป็นการแสดงที่เข้าถึงผู้คนทั่วทุกหัวระแหง และมีการแต่งตั้งให้กวนอูเป็น "เทพเจ้าแห่งความซื่อสัตย์" ที่เป็นเทพเจ้าที่ชาวจีนและคนไทยเชื้อสายจีนให้ความเคารพบูชาและศรัทธาเลื่อมใสเป็นอย่างมากแทนที่งักฮุยหรือเยี่ยเฟย กวนอูได้รับการยกย่องให้เป็นถึง "จงอี้เหรินหย่งเสินต้าตี้" ซึ่งมีความหมายคือ มหาเทพบดีผู้ยิ่งใหญ่แห่งความจงรักภักดี คุณธรรมและความกล้าหาญ
ศาลเจ้าสามก๊ก
ศาลเจ้าสามก๊ก ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่วัดอู่โหวซื่อ ที่เมืองเฉิงตู มณฑลเสฉวน ประเทศจีน สร้างขึ้นในช่วงปลายราชวงศ์จิ้นตะวันตก ด้านหลังของวัดเป็นที่ตั้งสุสานของพระเจ้าเล่าปี่และจูกัดเหลียง ซึ่งเป็นตัวละครที่มีชีวิตอยู่จริงในสามก๊ก ซึ่งเป็นนิยายอิงประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่ของจีน เรื่องราวต่าง ๆ ในสามก๊กเริ่มต้นในปลายสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออกของพระเจ้าเหี้ยนเต้ เนื่องจากในขณะนั้นเล่าปี่ปกครองและแต่งตั้งเสฉวนเป็นราชธานี โดยมีจูกัดเหลียงเป็นที่ปรึกษา ราษฏรใช้ชีวิตอย่างร่มเย็นเป็นสุข แต่เมื่อเล่าปี่สวรรคตแล้ว ประชาชนต่างให้การยอมรับและนับถือจูกัดเหลียงมากกว่า จึงร่วมกันสร้างศาลเจ้าขึ้นมาเพื่อเป็นที่เคารพบูชา แต่ไม่นานทางรัฐบาลจีนเห็นว่าไม่ถูกต้องจึงมีคำสั่งให้สร้างศาลเล่าปี่ขึ้น รวมทั้งให้มีรูปปั้นขุนนาง 14 ท่านภายในศาลเจ้า
ศาลเจ้าสามก๊ก ก่อสร้างขึ้นในปี พ.ศ. 766 หรือเมื่อประมาณ 1,700 ปีมาแล้ว เพื่อเป็นการรำลึกถึงบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์สามก๊กในสมัย พ.ศ. 763 - พ.ศ. 823 สร้างขึ้นโดยพระบัญชาของจักรพรรดิแห่งอาณาจักรเฉิงปลายราชวงศ์จิ๋น ในอาณาเขตพื้นที่ประมาณ 3,700 ตารางเมตร สิ่งก่อสร้างต่าง ๆ ภายในศาลเจ้าสามก๊ก เป็นผลงานการก่อสร้างที่ได้รับการปรับปรุงขึ้นในปีที่ 11 ของจักรพรรดิคังซีแห่งราชวงศ์ชิง และได้รับการยกย่องเป็นโบราณสถานแห่งชาติของจีนในปี พ.ศ. 2504 ต่อมาได้สร้างเป็นพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติในปี พ.ศ. 2527
ภายในศาลมีการแบ่งแยกพื้นที่ออกเป็นหลายส่วน รวมทั้งมีการแยกศาลต่าง ๆ ออกเป็นเฉพาะบุคคลคือศาลเล่าปี่ จักรพรรดิแห่งจ๊กก๊กและราชวงศ์ฮั่น ศาลเจ้ากวนอูที่เปรียบเสมือนเป็นตัวแทนของ 5 ทหารเสือฝ่ายบู๊ กวนอูเป็นตัวแทนของความซื่อสัตย์และกตัญญู จนได้รับการยกย่องจากชาวจีนให้เป็นเทพเจ้าแห่งความซื่อสัตย์และโชคลาภ ศาลเจ้าจูกัดเหลียงที่มีความโด่งดังในด้านของสติปัญญาและความฉลาดเฉลียว ภายในศาลมีรูปปั้นจูกัดเหลียงขนาดใหญ่มีอายุไม่ต่ำกว่า 700 ปี ชาวจีนเรียกกันว่า "ทาสอุ้มทรัพย์" ตามความเชื่อต่อ ๆ กันของชาวจีน ถ้าผู้ใดได้ลูบที่รูปปั้นจูกัดเหลียงแล้วจะมีโชคลาภ จูกัดเหลียงได้ชื่อว่าเป็นกุนซือหรือที่ปรึกษาคนสำคัญของเล่าปี่ที่มีความเฉลียวฉลาด วางแผนการรบและกลศึกต่าง ๆ ที่มีความสลับซับซ้อน ชาวจีนส่วนใหญ่จะนับถือจูกัดเหลียงมากกว่าศาลเจ้าเล่าปี่และศาลเจ้ากวนอู จนมีการเรียกศาลเจ้าสามก๊กเป็นศาลเจ้าจูกัดเหลียงแทน นอกจากศาลเจ้าเล่าปี่ กวนอูและจูกัดเหลียงแล้ว ภายในบริเวณศาลยังมีรูปปั้นประวัติศาสตร์ของบุคคลสำคัญในสมัยราชวงศ์สู่ เรื่องราวต่าง ๆ จากตำนานอันยิ่งใหญ่ของสามก๊กของบุคคลอื่น ๆ อีกเช่น โจโฉ เตียวหุย และอีก 14 เสนาธิการทหารเอก
แต่เดิมสุสานของพระเจ้าเล่าปี่และจูกัดเหลียงไม่ได้อยู่ในสถานที่เดียวกัน แต่ได้มีการย้ายศาลจูกัดเหลียงจากเมืองเซ่าเฉิงมาอยู่ในบริเวณใกล้กันในยุคราชวงศ์เหนือ-ใต้ ในราวปี พ.ศ. 963 - พ.ศ. 1132 จนถึงยุคราชวงศ์หมิงจึงรวมสุสานและศาลเล่าปี่กับจูกัดเหลียงเข้าด้วยกัน และได้พัฒนาศาลเจ้าดังกล่าวโดยสร้างรูปปั้นขนาดใหญ่ของเล่าปี่ จูกัดเหลียง กวนอู และเตียวหุย เป็นประธานอยู่ในห้องโถงกลาง ด้านข้างมีรูปปั้นตัวละครและขุนศึกต่าง ๆ ในยุคสามก๊กประดับเรียงรายตลอดทางระเบียงเป็นที่สำหรับให้ประชาชนมาเคารพสักการะ ในเวลาต่อมาวัดอู่โหวซื่อก็กลายเป็นที่รู้จักกันในชื่อศาลจูกัดเหลียงหรือศาลเจ้าสามก๊ก และกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของเมืองเฉิงตูในปัจจุบัน[27]
อุทยานสามก๊ก
อุทยานสามก๊ก ตั้งอยู่ที่ตำบลโป่ง อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี ในอาณาเขตพื้นที่กว่า 36 ไร่ มีการจัดวางรูปแบบตามหลักฮวงจุ้ยของจีน พื้นที่ทั้งหมดของอุทยานสามก๊กประกอบไปด้วยต้นไม้และสถาปัตยกรรมแบบจีนเป็นจำนวนมาก มีหยินและหยางตามแบบฉบับปรัชญาแห่งความสมดุลของจีน สร้างขึ้นตามเจตนารมณ์ของคุณเกียรติ ศรีเฟื่องฟุ้ง ออกแบบโดย อาจารย์ธีรวัลย์ วรรธโนทัย และอาจารย์รณฤทธิ์ ธนโกเศศ สถาปนิกแห่งกรมศิลปากร เป็นการผสมผสานระหว่างสถาปัตยกรรมไทยและจีนได้อย่างลงตัว[28]
พื้นที่ตั้งของอุทยานสามก๊กเป็นพื้นที่ลาดต่ำไปทางทิศใต้ มีภูเขาขนาดย่อมทอดตัวอยู่ทางทิศเหนือ มีลักษณะการยกระดับขึ้นไปเป็นระยะ ๆ จนเชื่อมต่อกับบันไดทางขึ้น บริเวณโดยรอบวางผังแบบรูปทรงเรขาคณิต ตามหลักการวางผังบริเวณที่เป็นมงคลมาแต่โบราณทั้งของไทยและจีน มีซุ้มประตูทางเข้าวางเป็นตัวกั้นแบ่งพื้นที่ส่วนอนุสรณ์สถานที่อยู่ทางทิศเหนือกับส่วนบริการทางทิศใต้ วางแนวแกนตะวันออก-ตะวันตกเพื่อเป็นที่ตั้งของอาคารศาลเจ้าแม่กวนอิมกับอาคารอเนกประสงค์ โดยมีระเบียงโค้งแบบจันทร์เสี้ยวเป็นตัวเชื่อมต่อและโอบล้อมอาคารทั้ง 3 หลังเป็นหนึ่งเดียวกัน มีสิ่งก่อสร้างแบบสถาปัตยกรรมจีนที่เรียกว่าเก๋ง จำนวน 3 อาคาร
อาคารกลางหรืออาคารประธานมีความสูงที่สุด มีทั้งหมด 4 ชั้น มุงหลังคาด้วยกระเบื้องสีน้ำเงินเข้ม ซึ่งสื่อถึงท้องทะเลและท้องฟ้า มีการประดับรูปประติมากรรมเพื่อความเป็นมงคลตามหลักความเชื่อดั้งเดิมของจีนเช่น คนชราขี่สัตว์รูปร่างคล้ายไก่หรือเซียนเหญิน, มังกรสี่ขาท่านั่ง รูปร่างคล้ายสัตว์จตุบาท เรียกอีกอย่างว่า "จตุบาทพันธุ์มังกร" เป็น 1 ในบุตรชายทั้ง 9 ของพญามังกร , หงส์ สัตว์จตุบาทรูปลักษณะหงส์ ซึ่งแต่เดิมนั้นหงส์จัดเป็นส่วนประดับหลักของอุทยานสามก๊ก แต่เนื่องจากจักรพรรดิเทียบเท่าได้กับมังกร หงส์ซึ่งหมายถึงฝ่ายหญิงหรือฮองเฮา
ชั้นที่ 2 เป็นภาพวาดประวัติศาสตร์สีน้ำมัน เป็นการบันทึกเรื่องราวและชีวประวัติทั้งหมดของจูกัดเหลียง มีทั้งหมด 8 ตอนด้วยกัน และชั้นที่ 3 เป็นภาพเขียนสีน้ำมันเรื่องราวของจูกัดเหลียงในช่วงที่ 2 เป็นภาพเขียนฝาผนังยาว 100 เมตร ทั้งหมด 8 ตอน โดยฝีมือของจิตรกรชาวจีน ใช้ระยะเวลาในการเขียนภาพฝาผนังเป็นเวลานานถึง 5 ปี ชั้นที่ 4 เป็นหอแก้วสำหรับประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ค้นพบที่ถ้ำแห่งหนึ่งในลำพูน โดย ดร.วรภัทร ภู่เจริญ เป็นผู้มอบให้แก่อุทยานสามก๊กเพื่อเป็นที่สักการบูชา หันหน้าออกทางทะเลตามหลักฮวงจุ้ย พร้อมรูปปั้นพระสังกัจจายน์และพระถังซำจั๋ง
ภายในอุทยานสามก๊ก มีระเบียงจิตรกรรมบนกระเบื้องกังไสจีน เป็นการจัดแสดงฉากจากพงศาวดารจีนเรื่องสามก๊ก จำนวน 56 ตอน ความยาว 240 เมตร เป็นการคัดย่อวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กเฉพาะในส่วนตอนที่สำคัญตั้งแต่ตอนต้นเรื่องคือเล่าปี่ กวนอูและเตียวหุย สามวีรบุรุษร่วมสาบานในสวนท้อ กระทั่งถึงตอนสุดท้ายที่สุมาเอี๋ยนได้รวมแผ่นดินจีนเป็นหนึ่งเดียวได้สำเร็จ ถือได้ว่านอกจากอุทยานสามก๊กจะได้ย่อตำนานพงศาวดารจีนที่มีความยาวเป็นอย่างมากไว้ภายในอุทยานแล้ว ยังได้นำเสนอเรื่องราวของสามก๊กผ่านระเบียงจิตรกรรม นอกจากนั้นยังมีตัวละครเอกในรูปแบบของรูปปั้นกังไสกระเบื้องประดับภายในอุทยานอีกด้วย ซึ่งอุทยานสามก๊กจัดเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่ได้นำเอาศิลปะความเป็นจีน นำเสนอผ่านทางรูปแบบของสถาปัตยกรรมจีนร่วมสมัยอีกด้วย
สามก๊กในปัจจุบัน
สามก๊กเป็นวรรณกรรมจีนที่เป็นอมตะ ได้รับการกล่าวขานถึงการเป็นสุดยอดวรรณกรรมจีนที่ให้แง่คิดในเรื่องต่าง ๆ แม้เป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นมานานแล้วในหลายยุคสมัย แต่ชื่อของตัวละคร สถานที่หรือลักษณะท่าทางต่าง ๆ ยังเป็นที่จดจำและกล่าวขานต่อ ๆ กันมาทุกยุคสมัย ในปัจจุบันสามก๊กกลายเป็นชื่อที่คุ้นหูคนไทยมาโดยตลอดและได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งมีสื่อต่าง ๆ เกี่ยวกับสามก๊กออกมาตอบสนองความต้องการของประชาชนเป็นอย่างมาก เช่นหนังสือ ภาพยนตร์ ละครโทรทัศน์ รวมทั้งเกมวางแผน ซึ่งได้หยิบยกเรื่องราวและตอนสำคัญบางส่วนของสามก๊กนำมาทำเป็นเกมจำนวนมาก ซึ่งกล่าวได้ว่าสามก๊กนั้นเป็นสิ่งที่สืบทอดต่อเนื่องตั้งแต่รุ่นบรรพบุรุษจนถึงรุ่นปัจจุบัน
หนังสือ
สามก๊ก เป็นวรรณกรรมที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย มีผู้นำไปตีความในแง่มุมต่าง ๆ เกิดเป็นหนังสือที่เกี่ยวเนื่องกับสามก๊กอีกมากมาย ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช ได้เขียนหนังสือชุด "สามก๊ก ฉบับนายทุน" ขึ้นเป็นทำนองล้อเลียนฉบับวณิพกของยาขอบ โดยตีความเรื่องราวในวรรณกรรมสามก๊กไปในทางตรงกันข้าม ด้วยสมมุติฐานว่าผู้เขียนเรื่องสามก๊กตั้งใจจะยกย่องฝ่ายเล่าปี่เป็นสำคัญ หากผู้เขียนเป็นฝ่ายโจโฉเรื่องก็อาจบิดผันไปอีกทางหนึ่ง งานเขียนที่สืบเนื่องจากสามก๊กของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ได้แก่ โจโฉนายกตลอดกาลและ เบ้งเฮ็กผู้ถูกกลืนทั้งเป็น ซึ่งในหนังสือเล่มหลังนี้นำเสนอแนวคิดว่าแท้จริงแล้วเบ้งเฮ็กอาจจะเป็นบรรพบุรุษของคนไทยที่อพยพหนีลงมาจากสงครามก็ได้
นอกจากนี้ยังมีงานเขียนที่เกี่ยวเนื่องกับสามก๊กอีกมากมายเช่น สามก๊กฉบับคนเดินดินของเล่าชวนหัว สามก๊กฉบับคนขายชาติของเรืองวิทยาคม เจาะลึกสามก๊กฉบับวิจารณ์ของวิวัฒน์ ประชาเรืองวิทย์ CEO ในสามก๊กของเปี่ยมศักดิ์ คุณากรประทีป เป็นต้น
ละครโทรทัศน์
ละครโทรทัศน์ชุด สามก๊ก เป็นละครที่ผลิตขึ้นโดยสถานีโทรทัศน์ซีซีทีวีของรัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนจีนเพื่อเป็นการเชิดชูวรรณกรรมอมตะของจีน โดยเริ่มถ่ายทำตั้งแต่ปี พ.ศ. 2534 ด้วยความร่วมมือกับทางประเทศญี่ปุ่น ออกอากาศครั้งแรกในปี พ.ศ. 2538 แบ่งเนื้อเรื่องออกเป็น 84 ตอน ความยาวตอนละ 44 นาที สามก๊กในแบบฉบับละครโทรทัศน์ได้รับการนำเข้ามาออกอากาศครั้งแรกในประเทศไทยเมื่อกลางปี พ.ศ. 2537 ทางสถานีโทรทัศน์ช่อง 9 อ.ส.ม.ท. โดยบริษัทมีเดียส์ ออฟ มีเดีย จำกัด เวลาประมาณ 22.00 น. และออกอากาศซ้ำอีกครั้งทางช่องเอ็มวีทีวีวาไรตี้แชนแนล เมื่อต้นปี พ.ศ. 2551
ปัจจุบันได้นำสามก๊กฉบับละครโทรทัศน์มาออกอากาศอีกครั้งทางสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส ทุกวันจันทร์ - อาทิตย์ เวลา 22.30 น. - 23.23 น. เริ่มตั้งแต่วันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 ถึงวันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2551 และได้มีการปรับช่วงเวลาในการการออกอากาศเป็นเวลา 22.00 น. - 22.53 น. เมื่อวันที่ 15 มีนาคม พ.ศ. 2551 ปัจจุบัน ลิขสิทธิ์การจัดจำหน่ายวีดิทัศน์ของละครโทรทัศน์ชุดนี้ในประเทศไทย เป็นของบริษัทมูฟวี่โฮมวิดีโอ จำกัด ในรูปแบบวีซีดีและดีวีดี
สามก๊ก ถูกสร้างเป็นละครโทรทัศน์อีกครั้ง โดยเริ่มถ่ายทำตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551 และออกฉายทางโทรทัศน์ครั้งแรกทางช่องเจียงซู ช่องอันฮุย ช่องฉงชิ่ง และช่องเทียนจิน ในวันที่ 2 พฤษภาคม 2553 โดยละครชุดสามก๊ก ชุดใหม่นี้มีทั้งหมด 95 ตอน กำกับโดย เกาซีซี
ภาพยนตร์
วรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊ก ถูกนำมาถ่ายทอดในรูปแบบของภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์จำนวน 3 เรื่องคือสามก๊ก ขุนศึกเลือดมังกร (English: Three Kingdoms: Resurrection of the Dragon; All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) สามก๊ก โจโฉแตกทัพเรือ (English: Red Cliff, The Battle of Red Cliff; All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV) และ สามก๊ก เทพเจ้ากวนอู (English: The Lost Bladesman; All {{zh-xx}} templates have been merged into {{zh}}, which can do anything. Consult that template's documentation for more details.Ruby templates{{ruby-zh-p}} (for pinyin)
{{ruby-zh-b}} (for zhuyin)See alsoTemplate:CJKV)
สามก๊ก ขุนศึกเลือดมังกรนำแสดงโดย หลิวเต๋อหัว, แม็กกี้ คิว, หงจินเป่า, แวนเนส วู, แอนดี้ อัง, ตี้หลุง กำกับการแสดงโดย แดเนียล ลี ความยาว 102 นาที ออกฉายเมื่อวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2551 ในประเทศไทยฉายวันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2551 สามก๊ก ขุนศึกเลือดมังกรได้รับเสียงวิจารณ์ไปทางลบเป็นอย่างมาก เนื่องจากเนื้อเรื่องของภาพยนตร์เป็นการเจาะเฉพาะตัวละครเอกของเรื่องคือจูล่งเพียงคนเดียว โดยเป็นการเล่าเรื่องราวประวัติของจูล่งตั้งแต่วัยหนุ่มจนถึงวัยชรา รวมทั้งเนื้อเรื่องของภาพยนตร์ก็ไม่ได้เป็นไปตามวรรณกรรมอีกด้วย และมีตัวละครหลายตัวที่ถูกแต่งขึ้นมาเพื่อภาพยนตร์เรื่องนี้โดยเฉพาะเช่น โจอิง หรือ หลอผิงอัน เป็นต้น และอีกหลายส่วนในเรื่องก็ไม่เป็นไปตามวรรณกรรมเช่นชุดเกราะของจูล่งที่ในวรรณกรรมระบุว่าสวมเกราะสีเงิน แต่ในภาพยนตร์กลับสวมเกราะที่มีลักษณะคล้ายเกราะของซามูไรมากกว่า จึงทำให้ในเว็บไซต์ IMDb ให้เครดิตภาพยนตร์เรื่องนี้เพียง 5.7 ดาว จาก 10 ดาวเท่านั้น
สามก๊ก โจโฉแตกทัพเรือ เป็นภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์ขนาดยาวที่ร่วมทุนสร้างระหว่างจีนและฮ่องกง ออกฉายพร้อมกันทั่วทวีปเอเชียในวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 เพื่อต้อนรับมหกรรมกีฬาโอลิมปิก 2008 ที่จีนเป็นเจ้าภาพในการจัดการแข่งขัน สร้างจากวรรณกรรมชิ้นเอกของจีนเรื่อง สามก๊ก ในตอน โจโฉ แตกทัพเรือหรือศึกผาแดง อำนวยการสร้างและกำกับโดย จอห์น วู ด้วยทุนสร้างกว่า 80 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งนับว่าภาพยนตร์เรื่องนี้ใช้ทุนสร้างมากที่สุดในประวัติศาสตร์วงการภาพยนตร์เอเชีย โดยแบ่งออกเป็น 2 ภาคใหญ่ ๆ ด้วยกันเฉพาะในเอเชีย ส่วนประเทศอื่น ๆ จะฉายในตอนเดียวจบในระยะเวลาประมาณ 4 ชั่วโมง นำแสดงโดยเหลียงเฉาเหว่ย, ทาเคชิ คาเนชิโร่, หลินจื้อหลิง, จางเฟิงอี้, ฉางเฉิน, เจ้า เวย, ฮูจุนและชิโด นากามูระ
สามก๊ก เทพเจ้ากวนอู เป็นภาพยนตร์ฮ่องกงอิงประวัติศาสตร์ ดัดแปลงจากวรรณกรรมเรื่อง สามก๊ก ในตอนที่กวนอูพาภรรยาของเล่าปี่ฝ่าด่าน 5 ด่านและสังหารขุนพลของโจโฉ 6 นาย นำแสดงโดยดอนนี่ เยน กำกับโดยอลัน มัก และเฟลิกซ์ ชอง ออกฉายเมื่อวันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2554 และฉายในประเทศไทยเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2554
การ์ตูนและเกม
วรรณกรรมสามก๊ก ถูกนำมาถ่ายทอดในรูปแบบของการ์ตูนในรูปแบบต่าง ๆ เป็นจำนวนมากเช่น การ์ตูนเรื่องสามก๊ก () เป็นการ์ตูนญี่ปุ่นเรื่องยาว ที่แปลมาจากวรรณกรรรมอมตะของจีนเรื่องสามก๊ก วาดภาพโดยมิตสึเทรุ โยโกยามะ ต่อมาได้ถูกสร้างเป็นอนิเมะ ในปี พ.ศ. 2534 ออกอากาศทางสถานีทีวีโตเกียวและสร้างเป็นเกมสำหรับเครื่องนินเทนโดดีเอส ในปี พ.ศ. 2550
เนื้อเรื่องในการ์ตูนสามก๊กฉบับการ์ตูนญี่ปุ่นแปลมาจากหนังสือสามก๊กฉบับภาษาญี่ปุ่นของเออิจิ โยชิคาวะ ซึ่งมีความแตกต่างจากสามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) หรือสามก๊กฉบับวณิพกของยาขอบเล็กน้อย สามก๊กเป็นนิยายจีนอิงประวัติศาสตร์ที่เต็มไปด้วยแผนการรบและกลอุบาย จนมีคำกล่าวว่า อ่านสามก๊กครบสามจบ คบไม่ได้ ในประเทศไทย สำนักพิมพ์จัมโบ้เป็นผู้จัดพิมพ์การ์ตูนสามก๊กเป็นเล่มใหญ่ โดยแบ่งเป็น 15 เล่มจบ
หงสาจอมราชันย์ เป็นการ์ตูนฮ่องกง เรื่องโดยเฉินเหมา นักเขียนการ์ตูนชาวฮ่องกง ตีพิมพ์ครั้งแรกตั้งแต่ปี พ.ศ. 2544 เรื่องราวหยิบยกเอาเหตุการณ์ในสามก๊ก จากทั้งวรรณกรรมและพงศาวดารมาเป็นโครงเรื่อง ซึ่งบางส่วนมีการตีความลักษณะของตัวละครขึ้นมาใหม่จากความคิดของเฉินเหมาเอง โดยมีสุมาอี้และเหลี่ยวหยวนหว่อหรือจูล่งเป็นตัวดำเนินเรื่องหลัก ปัจจุบันนอกจากฮ่องกงกับไต้หวันแล้ว หงสาจอมราชันย์ยังถูกซื้อลิขสิทธิ์ไปตีพิมพ์ในหลาย ๆ ประเทศ เช่น ญี่ปุ่น เกาหลี เวียดนาม สิงคโปร์ และไทย
สามก๊ก มหาสนุก เป็นงานเขียนการ์ตูนเรื่องสามก๊ก เรื่องและภาพโดยหมู นินจา ตีพิมพ์ในนิตยสารมหาสนุกตั้งแต่ พ.ศ. 2548 จนถึง พ.ศ. 2550 ภายหลังได้มีการตีพิมพ์รวมเล่มเป็นการ์ตูนสีรวมทั้งหมด 45 เล่ม และบริษัทวิธิตาได้นำเรื่องสามก๊กมาสร้างเป็นการ์ตูนแอนิเมชั่นจำนวน 2 ภาค ล่าสุดได้รับการแปลเป็นภาษาเกาหลี จัดจำหน่ายโดย บริษัท พีเอ็มจี โฮลดิ้ง คอร์ปอเรชั่น จำกัด และบริษัท ซัมซุง บุ๊ค พับลิเชอร์[29]
Dynasty Warriors () เป็นเกมต่อสู้จัดทำและพัฒนาโดย Koei วางจำหน่ายครั้งแรกในวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2540 ในเพลย์สเตชัน Dynasty Warriors เป็นเกมที่จำลองวรรณกรรมเรื่องสามก๊ก ไม่ว่าจะเป็นเนื้อเรื่อง, อาวุธ, ลักษณะท่าทางและตัวละครที่ปรากฏในเกมล้วนแล้วมาจากเรื่องสามก๊กทั้งสิ้น
ในประเทศญี่ปุ่นเกมนี้ใช้ชื่อว่า Sangokumusō ซึ่งภายหลังได้มีการจำหน่าย Dynasty Warriors 2 ที่ดัดแปลงจากภาค 1 ให้มีภาพที่สวยงามและเล่นสนุกขึ้น ซึ่งในประเทศญี่ปุ่นได้ให้ชื่อ Dynasty Warriors 2 ไว้ว่า Shin Sangokumusō ในปัจจุบัน Dynasty Warriors เป็นเกมที่มีผู้เล่นเยอะมากที่สุดเกมหนึ่งของโลก และมีวางออกจำหน่ายแล้วถึง 12 ภาคด้วยกัน
ดูเพิ่ม
สี่สุดยอดวรรณกรรมจีน
ยุคสามก๊ก
จดหมายเหตุสามก๊ก
หลอ กว้านจง
ตำราพิชัยสงคราม
ตำราพิชัยสงครามของซุนวู
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
หมวดหมู่:วรรณกรรมจีน
หมวดหมู่:วรรณกรรมแปล
หมวดหมู่:นวนิยายอิงประวัติศาสตร์
หมวดหมู่:วรรณกรรมในคริสต์ศตวรรษที่ 14
หมวดหมู่:สามก๊กในวัฒนธรรมสมัยนิยม
ดูเพิ่ม
สามก๊ก
ยุคสามก๊ก
หมวดหมู่:สามก๊ก
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
4466,
7166,
8241,
8691,
10790,
11934,
12639,
13503,
14123,
16581,
17018,
17149,
17699,
18291,
18617,
19163,
20002,
20383,
21174,
23052,
26896,
26991,
27445,
27999,
28627,
30322,
30958,
32266,
39678,
42751,
44433,
46211,
46633,
50480,
53047,
54983,
57134,
58347,
60066,
61585,
61744,
62464,
63313,
63916,
64151,
64407,
64910,
65808,
66324,
66643,
67631,
69356,
69663,
69843,
69986,
70120,
70414,
71027,
71375,
72184,
72802,
73057,
73735,
74142,
74746,
75081,
75541,
75731,
75970,
76295,
79052,
81742,
85793,
88698,
91375,
93374,
98469,
100293,
101584,
102472,
103869,
105510,
107637,
114978,
116088,
116864,
116964,
118023,
118692,
119486,
119974,
121125,
122958,
123938,
128869,
128957,
131204,
132875,
134401,
136216,
138088,
139565,
139642,
141010,
144178,
145649,
146795,
148482,
151578,
153092,
153178,
159419,
164873,
166075,
169124,
170960,
173612,
174117,
174625,
174933,
175510,
176259,
176513,
176924,
177800,
178568,
179310,
179404,
181444,
183410,
185445,
187251,
190206,
194682,
197048,
198136,
200301,
206988,
210626,
214843,
218557,
224618,
225896,
229242,
230455,
233293,
233620,
234985,
235024,
241101,
242316,
243703,
244367,
245971,
248570,
249370,
249616,
250463,
251011,
253432,
255508,
257880,
259550,
260893,
262271,
263196,
264399,
265077,
267216,
268178,
269197,
270792,
271530,
272527,
273371,
274121,
274995,
275112,
279308,
283681,
284000,
284264,
290278,
292600,
293577,
295063,
296188,
298441,
300480,
303094,
307289,
308667,
310386,
311407,
313181,
313410,
315294,
317710,
322369,
324200,
328230,
333322,
340476,
344824,
351434,
351667,
352848,
357324,
357878,
360959,
364662,
371732,
372886,
377574,
379520,
381582,
392209,
394581,
398609,
402362,
406598,
408878,
410990,
412352,
415153,
417131,
419244,
420787,
422464,
424025,
426530,
427796,
429134
],
"plaintext_end_byte": [
4465,
7056,
8240,
8621,
10789,
11933,
12638,
13502,
14122,
16580,
17017,
17148,
17678,
18290,
18616,
19137,
19979,
20363,
21071,
23032,
26894,
26990,
27415,
27975,
28518,
30321,
30906,
32157,
39677,
42750,
44432,
46110,
46589,
50479,
52998,
54982,
57117,
58346,
60065,
61565,
61727,
62447,
63290,
63896,
64128,
64374,
64877,
65797,
66323,
66642,
67611,
69323,
69646,
69826,
69985,
70100,
70400,
70994,
71348,
72154,
72779,
73021,
73702,
74122,
74719,
75034,
75502,
75695,
75937,
76227,
79051,
81686,
85791,
88658,
91322,
93290,
98467,
100292,
101538,
102417,
103849,
105489,
107603,
114977,
115986,
116819,
116909,
117964,
118690,
119485,
119854,
121088,
122957,
123937,
128868,
128956,
131144,
132792,
134331,
136149,
138062,
139564,
139641,
140940,
144177,
145648,
146794,
148422,
151577,
153091,
153177,
159418,
164870,
166054,
169123,
170959,
173589,
174116,
174624,
174932,
175509,
176258,
176512,
176923,
177799,
178567,
179309,
179403,
181410,
183367,
185422,
187221,
190167,
194652,
197047,
198058,
200271,
206961,
210590,
214842,
218556,
224617,
225895,
229241,
230454,
233292,
233590,
234984,
235023,
241034,
242315,
243702,
244366,
245970,
248569,
249369,
249615,
250461,
250962,
253351,
255507,
257879,
259549,
260892,
262254,
263195,
264398,
265054,
267193,
268164,
269164,
270771,
271529,
272491,
273360,
274104,
274965,
275111,
279307,
283654,
283977,
284263,
290229,
292567,
293546,
295062,
296186,
298394,
300479,
303093,
307247,
308626,
310372,
311406,
313180,
313409,
315293,
317709,
322368,
324144,
328219,
333255,
340440,
344788,
351395,
351624,
352823,
357294,
357854,
360919,
364595,
371677,
372885,
377541,
379443,
381556,
392170,
394558,
398562,
402208,
406527,
408833,
410932,
412169,
415102,
417077,
419198,
420757,
422403,
423951,
426465,
427761,
429114,
429502
]
} | తుపాకులలో ఎన్ని రకాలు ఉన్నాయి? | 20వ శతాబ్దం పూర్వభాగంలో పల్లెల్లో తెలుగు ప్రజల జీవనవిధానం | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
భారత దేశ జనాభాలో ఎనబై శాతం వ్యవసాయ దారులే. వీరిలో వ్యవసాయదారులు, వ్యవసాయ సంబంధిత పనులలో పనిచేసే వారు ఉన్నారు. సాంప్రదాయ వ్యవసాయం రాను రాను యాంత్రీకరణం వైపు పరుగిడుతున్నది. కరువు ప్రాంతాల్లో వ్యవసాయం గిట్టు బాటు కాని వ్యవహారంగా తయారైనది. అటు వంటి ప్రాంతాలలో బక్క రైతులు వ్యవసాయం చేయలేక ఇతర వ్యాపకాలకు మళ్లుతున్నారు. పెద్ద రైతులు దైనందిన వ్యవసాయం పక్కన పెట్టి సావకాశంగా పనులు చేసుకునే........... నీరు తక్కువ అవసరం అయ్యే పండ్ల తోటలు వంటి వాటి పై మొగ్గు చూపుతున్నారు. ఈ కారణంగా పల్లెల్లో సామాజిక పరంగా, సాంస్కృతిక పరంగా అనేక మార్పులు చోటు చేసుకుంటున్నాయి. "ఆప్యాయతకు, అనురాగానికి, ఆనందానికి, పల్లెలే పట్టు గొమ్మలు" అనే మాటకు అర్థం లేకుండా పోతున్నది. పల్లెల్లో ఆలనాడు అనగా 1950 నుండి 1965 వరకు రైతులు, రైతు కూలీలు మొదలగు పల్లె వాసులు నివసించిన గృహాలు, పంటలు పండించే విధానము, వారు వాడిన పరికరాలు / పని ముట్లు రాను రాను కనుమరుగౌతున్నవి. వాటిని ఈ తరంవారు ప్రత్యక్షంగా చూడాలంటే అంత సులభంకాదు. ఏ పుస్తకాలలోనో, సినిమాలలోనో చూడ వలసిందే తప్ప వేరుమార్గం లేదు. ఆ పనిముట్లను, వాటిని వాడే విధానాన్ని, వాటి ఉపయోగాన్ని తెలియ జేయడమే ఈ వ్యాసం ఉద్దేశం. అంతే గాక ఆనాటి సామాజిక జీవన విధానము ఎలా వుండేది, పల్లె ప్రజలు ప్రతి విషయంలోను ఒకరికొకరు ఏవిధంగా సహకరించుకునేవారు, వారి అన్యోన్యత ఎలా ఉండేది, ప్రస్తుత పల్లెవాసుల జీవన విధానము ఎలా ఉన్నది, ఇలాంటి విషయాలన్నీ కూలంకషంగా పరిశీలించి, పరిశోధించి, ప్రత్యక్షంగా చూసి వ్రాసిన వ్యాసమిది. కాలానుగుణంగా ప్రాంతీయతను బట్టి కాస్తంత తేడా ఉండొచ్చు. అంతే గాని అన్ని విషయాలలోను ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లో మొత్తంగా ప్రస్తుతమున్న పరిస్థితి ఇది. ఆ విషయాన్ని చెప్పేదే ఈ వ్యాసం. ఒక విధంగా ఈమార్పును పురోగమనమే అనవచ్చునేమో. రాజకీయంగా సాధారణ ప్రజలు చాలా చైతన్యం పొందారు. విద్యవిషయంలో ప్రజలు చాల పురోగతిని సాధించారు. సామాజికంగా కూడా కొంత అభివృద్ధి సాధించారు. దాని ప్రభావమే ఈ మార్పు.
[ఈమాట 1]
సాంకేతిక పరమైన మార్పుల వలన కొత్త వస్తువులతో చేసే పని కొంత సులభమౌతుంది. మార్పు అంటే అదే. అటువంటి సాంకేతిక అభివృద్ధి నిరంతరం కొనసాగుతూనే ఉంటుంది. ఎవరో పనిగట్టుకొని సాధించే విజయం కాదిది. సామాజిక పరంగా జరిగే ప్రకృతి పరమైన అభివృద్దే ఇది. కాని సామాజికపరంగా జరిగే మార్పులు ..... అవి పురోగమన మనాలో తిరోగమన మనాలో అర్థంకాకున్నది. ఇదంతా సామజిక పరమైన అంశాల గురించి మాత్రమే నని గ్రహించాలి సాంకేతిక పరమైనవి కావు. ప్రతి వ్యక్తి తన జీవిత కాలంలో అతి స్పష్టంగా గ్రహించ గలిగే మార్పు ఇది. మార్పులు అతి వేగంగా జరుగుతున్న కాలమిది. ఉదాహరణకు చెప్పాలంటే ...... అభివృద్ధి అనగా అది సాంకేతికమా, సామాజికమా ఏదైనా సరే ......... మొదటి వంద సంవత్సరాలలో అంకశ్రేణి పద్ధతిలో పెరుగుతే, ఆదే అభివృద్ధి తర్వాత వంద సంవత్సరాలలో గుణశ్రేణి పద్ధతిలో అభివృద్ధి చెందింది. ఇది పరిశోధకులు నిరూపించిన సత్యం. కనుక ప్రతి సంవత్సరం మార్పులు చోటు చేసుకునే రోజులివి. అయా విషయాలు గతంలో ఎలా ఉండేవి ఇప్పుడెలా ఉన్నాయి వాటి మధ్య తారతమ్యాలేమిటి ఆవిషయాలను విశదీకరించే వ్యాసమిది.
సందర్భాను సారంగా బొమ్మలను కూడా చేర్చడము జరిగింది.
పల్లెల్లో సాధారణంగా వాడు వస్తువులు
150px|తట్ట మరియు బుట్ట150px|కాగులు:మట్టి పాత్రలు:వీటిలో బియ్యం వంటివి భద్రపరుస్తారు100px|అమ్మకానికి సిద్ధంగా ఉన్న చాటలు150px|విసుర్రాయి, రాగల్రాయి: రాగులు, జొన్నలు వంటివాటిని పిండి చేయు రాతి పరికరం150px|విసుర్రాయి, రాగల్రాయి: రాగులు, జొన్నలు వంటివాటిని పిండి చేయు రాతి పరికరంతట్ట మరియు బుట్టకాగులు:మట్టి పాత్రలువిసుర్రాయి, రాగల్రాయి అమ్మకానికి సిద్ధంగా ఉన్న చాటలువిసుర్రాయి, రాగల్రాయి:మట్టితో చేసిన నీళ్లతొట్టి
ప్రతి వ్యవసాయ దారుని ఇంట్లొ వ్యవసాయోత్పత్తులను దాచు కొనడానికి ఏర్పాట్లు ఉంటాయి. అవి కాగు, ఓడ, గాదె, బొట్ట, పాత్ర గెరిసె, బొట్ట, చాపలు మొదలగునవి.
పల్లె వాసుల నివాస గృహాలు
పల్లె వాసుల నివాస గృహాలు: గుడెస,పూరిల్లు, గుడిసిల్లు/ చుట్టిల్లు, పెంకుటిల్లు, రేకుల ఇల్లు, మట్టి మిద్దె, బండ్ల మిద్దె, మిద్దె., మేడ, భవంతి, సపారు ఇలా అనేక రకాలు వుంటాయి. గోడలు గట్టి రాళ్ళతో కట్టుకని కప్పువేయటానికి ‘కూసాలు’ (pillers), దూలాల (beams)కు ‘యాప’ కలప వాడేవారు. అందువల్ల అవి ఎంతో బలంగా ఉండేవి. దూలాలపైన దంతెలు వేసి చాపలు గాని, బండలుగాని పరిచి ఆపైన చౌడుతో కాంక్రీట్ లాగా కప్పేవారు.ఇవి మట్ట్జి మిద్దెలు. ఇళ్ళ నిర్మాణం విశాలంగా ఉండేది. స్నానం చేసిన నీరు ‘మురుగు’ కాకుండా ‘జాలాది’ (పెద్ద గుంట) తీసి ఆ నీరు అందులో ఇంకేలా చేసుకొనే వారు. పశువులకు ప్రత్యేకంగా ‘ఆవాసాలను ఏర్పాటు చేసుకునే వారు. ఆర్థిక స్తోమత కల వారు మట్టిమిద్దెలు కట్టి పశువులకు తగిన వసతి (గాడి) ఏర్పాటు చేసుకొనే వారు. ఎరువు వేయటానికి ‘దిబ్బ’లకు వసతి చేసేవారు. అందుకే ‘గ్రామం గేయం లాంటిది – నగరం నాటకం లాంటిది’ అంటాడు ‘లాంగ్ఫెలో’.
పూరిళ్ళు: ఇవి మట్టి గోడలపై కర్ర దూలాలుంచి వాటిపై ఏటవాలుగా వాసాలు పెట్టి వాటిని వెదురు బద్దలతో కట్టి దాని పై బోద, రెల్లుగడ్డి, ఇలాంటి వాటి తో కప్పు వేస్తారు. ఈ కప్పు ఏటవాలుగా వుండి పైన పడిన వర్షం నీరు క్రిందికి జారి పోవడానికి అనుకూలంగా వుంటుంది. పైన రెండు వైపుల కప్పు కలిసే చోటును "వెన్నుగోడు" అని కప్పు చివరి భాగం క్రింద "చూరు'' అని అంటారు. ఆ ఇంటిలో రెండు దూలాల మధ్యనున్న భాగాన్ని "అంకణం" అంటారు.
తాటాకుల ఇల్లు (యిదిపూరిల్లు లాంటిదే)
తాటాకుల ఇల్లు కూడా పూరిల్లు లాంటిదే. కాని ఇది కొంచెం వైవిధ్యం వుంటుంది: ఎలాగంటే దీని పై కప్పు తాటాకుల తో వుండి ఆ పైకప్పు ఇంటికి వెనక ముందు భూమికి మూడడుగుల ఎత్తు వరకు వుంటుంది. ముందు భాగం వెనక భాగం ఎత్తు తక్కువగా వున్నందున మనుషులు రాక పోకలు సాగించ డానికి వీలుండదు.
గుడిసె: ఇది ఎత్తు తక్కువగా వుండి తాటాకులు, లేదా కొబ్బరి మట్టలు, రెల్లు గడ్డి వంటి వాటి పైకప్పుతో తాత్కాలికంగా పొలాల వద్ద కాపలా కొరకు ఏర్పాటు చేసుకునేవి.
గుడిసిల్లు/చుట్టిల్లు ఇవి వృత్తాకారంలో వుండి ఒకే దూలం కలిగి కప్పు శంకాకారంలో పైకి వుంటాయి. పూరిల్లుకు లాగానె వీటికి పైకప్పు గడ్డి, బోద కసువు గాని వేస్తారు.
పెంకుటిల్లు:
ఇవి రెండు రకాలు. ఒకటి మంగుళూరు పెంకులు, రెండో రకం దేశవాళి పెంకులు వేసి కట్టినవి. ఇటుకల గోడపై సన్నని దూలాలు పెట్టి, గోడల పైనుండి ఏట వాలుగా వాసాలు అమర్చి వాటిపై అడ్డంగా సన్నని చెక్కలను వేసి వాటిపై పెంకులను పరుస్తారు. ఇవి పక్కా గృహాలు.
రేకుల ఇల్లు . పై కప్పుగా సిమెంటు రేకుల వేసిన ఇళ్లను రేకుల ఇల్లు అంటారు. జింకు రేకులను కూడా పైకప్పుగా వాడతారు. కాని ఈ రేకుల ఇళ్లలో ....... ఎండా కాలంలో వీటి వలన వేడి ఎక్కువగా వుంటుంది. కాన నివాసానికి అంత సౌకర్య వంతంగా వుండవు.. పశువులకు, కోళ్ల ఫారాలకు వీటిని ఎక్కువగా వాడతారు. ఇవి కూడా పక్కా గృహాలే.
మట్టిమిద్దె.. మట్టి గోడలపై అడ్డంగా వాసాలను వుంచి వాటిపై అడ్డంగా సన్న కర్రలను/ లేదా కర్ర చక్కలను పేర్చి దాని పై శుద్ద మట్టిని మందంగా వేసి గట్టి పరుస్తారు. ఇల్లు పైభాగం మొత్తం కనబడీ, కనబడనంత ఈశాన్యానికి వాలుగా వుంటుంది.
బండ్ల మిద్దె చుట్టు రాతి గోడ కలిగి మధ్యలో రాతి కూసాలు ఏర్పాటు చేసి ఆ రాతి స్థంబాల మధ్యన రాతి దూలాలను అమర్చి వాటిపై పై రెండడుగుల వెడల్పు కలిగి నాలుగంగుళాల మందం కల రాతి బండలను వరుసగా పేర్చి వాటి సందులలో సిమెంటు చేసి బండల పైన అంతా సిమెంటు గాని, సున్నము గాని వేస్తారు. ఇవి చాల పక్కా గృహాలు. కాని వీటిలో విశాలమైన గదుల ఏర్పాటు చేయలేరు. పుణ్య క్షేత్రాల సమీపాన నిర్మించిన సత్రాలు ఇటివంటివే. ఇవి చిరకాలము నిలుస్తాయి.
భవంతి:
భవంతి తెలంగాణ ప్రాంతంలో కనబడుతుంది. ఇందులో మట్టి గోడలు దేశవాళి పెంకులు వాడుతారు. అన్ని నివాస యోగ్యమైన ఇళ్లకన్నా ఇది అతి తక్కవ ధనం ఖర్చైనా అతి అనుకూలంగా వుంటుంది.
చిన్న రాతి బండలను ---- పై కప్పుగా వేసి కట్టిన ఇళ్లు:
కొన్ని ప్రాంతాలలో పదడుగుల రాతి బండలు దొరకవు. వారు ఆయా ప్రాంతాలలో స్థానికంగా దొరికే బండలను ఇంటి పైకప్పుకు వాడతారు. కడప, కర్నూలు, మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలలో ఎక్కువగా నల్లని కడప బండలు ఎక్కువగా దొరుకుతాయి.
మిద్దె:
ఇటుకల గోడలపై మంచి దూలాలను వుంచి వాటిపై అడ్డంగా సుమారు నాలుగంగుళాల ఎత్తు, రెండంగుళాల మందం ఆరు, ఏడు అడుగుల పొడవు గల కర్రలను (వీటిని దంతులు అంటారు.) అమర్చి., దానిపై చదునైన పల్చని చక్కలను వేసి వాటిపై సన్నని ఇటుకలను పేరుస్తారు.
మేడ మిద్దె పై మరో మిద్దె కట్టిన దాన్ని మేడ అంటారు. మిద్దె పై పెంకు టిల్లు కట్టినా అది కూడా మేడ గానె పిలువ బడుతుంది.
కొట్టము
పశువుల కొరకు కట్టినది కొట్టము, అది రేకులతో వేసినది గాని, గడ్డితో కప్పినది గాని దాన్ని కొట్టమె అంటారు. రాతి కూసాల పై దూలలను పెట్టి వాటి మధ్యన అడ్డ కర్రలు పెట్టి దాని పైన వరి గడ్డిని వామి వేస్తారు.
పందిరి,, ...
ఇంటి ముందు వెదురు కర్రలు పాతి వాటిపై అడ్డంగా సన్న వెదులురు వేసి దానిపైన కొబ్బరి ఆకులు వేసినదె పందిరి. ఇంటి ముందు చల్లదనానికి దీన్ని అమర్చు కుంటారు. పెళ్ళిల్లు మరియి శుభ కార్యాల సందర్భంగా తప్పని సరిగా పందిళ్లలు వేస్తారు. ఇలాంటి వాటిని పచ్చి కొబ్బరి మట్టలతో వేస్తారు ఈ ఆచారం ప్పటికి కూడా కొనసాగుతున్నది.
దొడ్డి...
ఇది కూడా కొట్టం లాంటిదే. కాని ఇందు గొర్రెలు, మేకలు మొదలగు చిన్న జీవాల కొరకు ఉపయోగిస్తారు. వాటిని గొర్రెల దొడ్డి, మేకల దొడ్డి అని అంటారు.
కోళ్లు
ఆరోజుల్లో ప్రతి ఇంటిలోను కోళ్లు వుండేవి. వాటిని రాత్రు లందు భద్ర పరచడానికి గూళ్లు, గంపలు వంటివి వుండేవి. ఈ ఇళ్లలో వందలాది కోళ్లు పెంచే వారు కాదు. పది, పదిహేను కోళ్లు వుంటే ఎక్కువ. ఇవన్నీ దేశవాళి కోళ్లు. అనగా నాటు కోళ్లు. వాటికి ప్రత్యేకించి మేత వేయ నవసరం లేదు.
పల్లెల్లో వ్యవసాయ విధానాలు
జల వనరులు
కాలువలు, చెరువులు, బావులు, కసిం కాలువలు, బోరు బావులు, కుంటలు, వాగులు, వంకలు, ఇవి జల వనరులనవచ్చు. రైతులు నీటి వసతి కొరకు చెరువులు, బావులు పైనే ఆధారపడే వారు. వర్షాకాలంలో చెరువులు నిండితే ఆరు నెలల వరకు నీళ్లు వుండేవి. చిన్న చిన్న వంకలు వాగులు ఉన్నాయి. ఆ రోజుల్లో వాటిల్లో ఎండాకాలంలో కూడా సన్నగానైనా నీరు పారుతుండేది. దాంతో బావుల్లో ఎండా కాలంలో కూడా నీళ్లు పైకే వుండేవి. ఆ వంకల్లో సాగే నీటిని నిలగట్టి చిన్న కాలువ ద్వారా పంటలకు మల్లించే వారు. లేదా ఏతం గూడ వంటి సాధనాల ద్వారా నీటిని పొలాలకు మళ్లించి పంటలు పండించే వారు. బావుల నుండి కపిలి అనే సాధనం ద్వారా ఎద్దులతో నీటిని పైకి తోడి పంట పొలాలకు పెట్టే వారు.దీనినే మోట అని కూడా అంటారు. ఆ తర్వాత బావులకు కరెంటు మోటార్లు వచ్చాయి. దాంతో రైతుల పని కొంత సులువైంది.
బావులు
సాధారణంగా గుండ్రంగా గాని, నలు చదరంగా గాని వుంటాయి. చుట్టు రాతి కట్టడం వుండి లోనికి దిగడానికి రాతి బండలతో చేసిన మెట్లుంటాయి. (చిత్రం చూడండి.) వీటి లోతు సుమారు ఐదు లేక ఆరు మట్లు వుంటుంది. ఒక మట్టు అంటే ఐదు అడుగులు. మహా లోతైన బావి అంటే ఏడు మట్లు బావి. ఆరోజుల్లో ఈ బావుల్లో నీళ్లు పైకే వుండేవి, (వర్షా కాలంలో అయితే పారుతుండేవి) అనగా పది నుండి ఇరవై అడుగుల లోతులో నీళ్లు వుండేవి. పిల్లలందరు ఎండా కాలం ఈ బావుల్లో ఈత కొట్టే వారు. కొత్తవారు ఈత నేర్చు కునే వారు. ఈ బావుల్లో నుండి కపిలి / మోటతో నీళ్లను బయటకు తోడి పంటలు పండించేవారు. ప్రస్తుతం ఇటు వంటి బావుల్లో వర్షం లేక అడుగంటి పోయాయి. చిత్రం చూడండి. పెద్ద జలవనరులు అనగా ప్రాజెక్టులు అందు బాటులో వుండే ప్రదేశాలలో కాలువల ద్వారానే నీటి వసతి లభించేది. ఆ ప్రాంతాలలో ఇటువంటి దిగుడు బావులు వుండవు. ఈ బావులుండే ప్రదేశాలు, ఎక్కువగా రాయలసీమ ప్రాంతం, తర్వాతి స్థానం, తెలంగాణా ప్రాంతం మాత్రమే. ఆంధ్రా ప్రాంతంలో ఎక్కువగా పెద్ద ప్రాజెక్టుల ద్వారా.. లేదా నదులకు అనుసందానించిన కాలువల ద్వారా వ్యవసాయానికి నీటి సదుపాయం వుంటుంది. ఈ ప్రాజెక్టుల ద్వారా నీటిని ఇస్తున్నందున రైతులు నీటి తీరువ అనే పన్ను కడుతారు. బావులలో నుండి నీరు తోడి పంటలు పండించే రైతులకు ప్రభుత్వం నుండి మొన్నటి దాక ఎటువంటి రాయితి వుండేది కాదు. కాని ప్రస్తుత కాలంలో ప్రభుత్వం రైతులకు ఉచిత విద్యుత్తు పథకాన్ని ప్రవేశ పెట్టింది. దీని వలన కొంత కాలం రైతులకు చాల ఉపయోగకరంగా వుండేది. కాని ప్రస్తుత కాలంలో విద్యుత్తు సరిగా పంపిణీ చేయనందున, చేసినా....... సమయానికి చేయనందున ఆ సమయానికి బావులలో నీరు లేనందున..... ఇలా అనేక కారణాల వల్ల రైతులు అనేక ఇబ్బందులు పడుతున్నారు.
గొట్టపు బావులు లేదా బోరింగు బావులు
వర్షాబావంతో మామూలు బావుల్లో నీరు అడుగంటి పోగా విధిలేక రైతులందరు బోరింగు బావులు త్రవ్వించారు. అవి వందలాది అడుగుల లోతులో నుండి మోటార్ల సాయంతో నీటిని తోడగలవు.
కసింకాలువ
చిన్న చిన్న కసింకాలువలు చెరువు కట్ట క్రింద ప్రారంబమై లేదా కొండ వాలుల్లో మొదలై సుమారు ఒక మైలు పొడవునా వుంటాయి. స్వతసిద్దంగా ఏర్పడిన కాలువలు. అటు ఇటు పొలాల్లోని మురుగు నీరు ఈ కాలవలోకి ప్రవహిస్తుంది.
పశు సంపద
ఆవులు, ఎద్దులు, పందులు, గేదెలు, గొర్రెలు, మేకలు, కోళ్లు ప్రతి రైతు పశువులను పెంచడం అవసరం. వాటి వల్ల అదనపు ఆదాయమే గాకుండా వాటి వలన పొలాలకు ఎరువు కూడా లబ్యమౌతుంది. పైగా ఎద్దులు పొలం పనులకు అత్యవసరం.
పశువుల పండగ సందర్భంగా సంబరం
ఉప్పుచెక్క
సంక్రాంతి వరుస పండగల్లో పశువుల పండుగ మూడోది. ఆ రోజున ఇంటి కొక్కరు చొప్పన పల్లె వాసులు తెల్లవారక ముందే ఒక కత్తి, సంచి తీసుకొని పక్కనె వున్న అడవికి బయలు దేరుతారు. అనేక రకాల వన మూలికలు, ఆకులు, కాయలు, చెట్టు బెరడు, గడ్డలు, పువ్వులు, వేర్లు, మొదలగు నవి తీసుకొని వస్తారు. కొన్ని తప్పనిసరిగా వుండ వలసిన మూలికలు కొన్ని వున్నాయి అవి తీసుకొని మిగతా ఎన్ని రకాల మూలికలు ఎన్ని వీలైతె అన్ని తీసుకొని వస్తారు. ఇంటికి వచ్చి, వాటినన్నింటిని కత్తితో చిన్న చిన్న ముక్కలుగా కత్తరించి ఆ తర్వాత రోట్లో వేసి బాగా దంచి పొడి లాగ చేస్తారు. చివరిలో అందులో ఎక్కువ మోతాదులో వుప్పు వేసి ఇంకా బాగా దంచు తారు. దాన్ని "ఉప్పుచెక్క" అంటారు. ఇది పశువులకు సర్వ రోగ నివారిణి.
గొర్రెలు, మేకలు. చాల మంది రైతులకు గొర్రెలు, మేకలు మందలు వుండేవి. వాటిని తమ ఇంటి ముందున్న దొడ్లల్లో వుంచేవారు. వాటికి ప్రత్యేకమైన ఆహారం పెట్టే వారు కాదు. ప్రతి రోజు వాటిని దగ్గరున్న అడవికి తీసుకెళ్లి మేపుకొని వచ్చేవారు.
వ్యవసాయ పనిముట్లు
బాన, బండి, (కపిలి బండి) కదురుగోలు, ఇరుసు, ఎద్దుల బండి, కాడి మాను, మడక, లేదా నాగలి, గొర్రు, పార, తొలిక, కర్రు, గునపము, గొడ్డలి, కొడవలి, కత్తి, పిక్కాసు, మాను, పల్లంకి, మోకు, పగ్గం, తొండం తాడు, పలుపు, జాటి, ముల్లు గర్ర, పలుపులు, చిలుకు దోటి, కొంకి, గోరు గిల్లు, గీస కత్తి, చిక్కం, మచ్చు గత్తి, గొర, దోకుడు పార, మొదలగునవి వ్యవసాయంలో ఉపయోగించు పరికరాలు
గతంలో రైతులు తమ పొలాలకు బావులలో నుండి కపిలి లేదా మోట అనె సాధనంతొ నీటిని తోడి పంటలు పండించే వారు. ఈ సాధనం ఎద్దులతో నడిసేది.
బావులలో నుండి కపిలితో నీరు తోడె విధానము
బావి గట్టున ఏటవాలుగా భూమి లోనికి ఒక చివరన రంద్రాలున్న పొడవాటి రాతి స్థంబాలను బావి లోనికి సాగి ఉండేటట్లు పాత తారు. ఆ రంద్రాలలో బలమైన కర్రలను దించి వాటి పైన అడ్డంగా మరొక కర్ర దుంగను పెట్టి దాని మధ్యలో రెండు చిన్న రంద్రాలను చేసి వాటిలో కూడా రెండు గట్టి కర్ర బద్దలను (పైచివరలలో రంద్రాలున్న వీటిని చెవులు అంటారు ) దించు తారు. ఈ రెండు కర్రల మధ్య సుమారు తొమ్మిది అంగుళాల దూరం ఉంటుంది. ఇప్పుడు భూమి లోనికి ఏటవాలుగా పాతిన రెండు రాతి పలకల మధ్య మూడు రాతి బండలను కాలువ లాగ చేసి ఏట వాలుగా లోపలనుండే బయటకు వచ్చే ఏర్పాటు చేస్తారు. ఈ కాలువకున్న రెండు బండల చివరన చిన్న గాడి కొట్టి అందులో చివరన ఇనుప కడ్డీలున్న రోకలి బండలాంటి చక్రాన్ని అమర్చు తారు. దీన్ని కదురుగోలు అంటారు. ఇప్పుడు పైనున్న చెవుల మధ్యలో ఇరుసు ఆధారంగా చుట్టూ గాడి వున్న దిట్టమైన చక్రాన్ని అమర్చు తారు. దానిని కపిలి బండి అంటారు. బాన. ఇది చర్మంతో గాని, ఇనుప రేకు తో గాని చేసింది. పైబాగాన వెడల్పుగాను, క్రింది బాగాన సన్నని మూతి గలది. అనగా బోర్లించిన అడుగు తీసేసిన కుండ ఆకారంలో వుంటుంది. ఈ బాన మూతి వైపున సుమారు ఆరు అడుగుల కైవారం ఉంటుంది. దీనికి ఒక ఇనుప చువ్వ తో చేసిన రింగును అనుసందానించి ఆరింగుకు నాలుగు వైపులా నాలుగు ఇనుప కడ్డీలతో బిగించి చివరన ఒక చిన్న రింగు అమర్చుతారు. దానికి మోకు కట్టతారు. కింది వైపు సన్నని మూతిగల వైపున సుమారు ఒక అడుగు కైవారము గల చర్మంతో చేసిన సుమారు నాలుగడుగుల గొట్టం బిగిస్తారు. దీన్నే తొండం అంటారు. దాని చవరలలో రెండు చెవులు లాంటివి కుట్టి వుంచుతారు. దీనికి పొడవాటి దారం కట్టతారు. దీన్నీ తొండం తాడు అంటారు. ఇది కపిలి బాన యొక్క సమగ్ర రూపం.
ఇప్పుడు పొడవైన లావు పాటి దారాన్ని (దీన్నే మోకు అంటారు) తీసుకొని పైన అమర్చిన చక్రాని కున్న గాడి పై ఈమోకును అమర్చి దాని చివరను బానకున్న చిన్న రింగుకు కట్టి,, మరో వైపున ఉన్న తొండానికి ఇంకో సన్నని దారాన్ని కట్టి (తొండం తాడు) ఆ దారాన్ని కదురుగోలు పై వేసి ఈ రెండు దారాలను కాడిమానుకు కలిపి కట్టుతారు. కాడిమానును రెండు ఎద్దుల మెడపై వుంచి పలుపులతో బంధించి బానను బావిలోనికి వదులుతారు. ఇప్పుడు బాన బావిలో..... చక్రం పై మోకు, కదురుగోలు పై తొండం తాడు ఆధారంగా వేలాడు తుంటుంది. ఇప్పుడు బానను మెల్లిగా బావి లోనికి వదిలి ఎద్దులను వెనక్కి నడిపించి కపిలికి దగ్గర వరకు తీసుకొచ్చి తొండం తాడుని పట్టి లాగితే బానమూతి నీటిలో మునిగి బాన నిండుతుంది. ఇప్పుడు ఎద్దులను ముందుకు నడిపించితే నీటితో నిండిన బాన పైకి వస్తుంది. బానకన్న ముందు కింద నున్న తొండం పైకి వచ్చి అందులోని నీరు కాలవ లోనికి ప్రవహించి బయటకు వెళ్ళుతుంది. తిరిగి ఎద్దులను మెల్లిగా వెనక్కు నడిపించి బానను నీటిలో ముంచి ఒక మునక వెయించి మరలా ఎద్దులను ముందుకు నడిపిస్తారు. ఈ విదంగా నిరంత రాయంగా ఎద్దులను ముందుకు, వెనక్కు నడిపించి నీటిని తోడి పొలాలకు పారిస్తారు. ఒక్కోసారికి సుమారు రెండు మూడు వందల లీటర్ల నీరు బయటకు వస్తుంది. కపిలి విధానములో నీటిని తోడి పొలాలకు పారించే విధానము చాల పురాతనమైనది. పూర్వం రాజుల కాలం నుండి ఉంది. పురాతన కోటలలోని బావులకు కపిలి వుండేదనదానికి ఆధారాలు వారి కోటలలో ఈనాటికి ఆధారాలున్నాయి. అలాంటిది గోల్కొండ కోట ప్రక్కన వున్న నిజాము సమాధుల వద్ద వున్న బావికి వున్న కపిలి దొరువును నేటికి చూడవచ్చు. (చిత్రాన్ని చూడు)
ఇది చాల శ్రమతో కూడుకున్న పని. ఐనా ఈవిదంగానె రైతులు శ్రమించేవారు. సుమారు 50 సంవత్సరాల క్రితం వరకు ఇదే విధానం అమలులో ఉండేది.. ఇప్పుడు కరెంటు మోటార్లు వచ్చినందున ఈ కపిలి ప్రక్రియ పూర్తిగా మరుగున పడిపొయింది. ఈ తరం వారికి కపిలి అంటే బొమ్మల్లో గాని, సినిమాల్లో గాని చూపించితేతప్ప తెలియదు. ఈ కపిలిలో ఉంకో రకం వుంది, అది తిరుగుడు కపిలి. ఈ విధానంలో ఎద్దులను మాటిమాటికి వెనక్కి నడిపించడం వుండదు. కాని దీనికి రెండు జతల ఎద్దులు కావాలి. ఇద్దరు మనుషులు కావాలి. కపిలి విధానంలో నీరు కపిలికి సమాంతరంగా వున్న లేదా పల్లంలో వున్న పొలాలకు మాత్రమే నీరు పారించగలం. గతంలో వర్షాలు బాగా పడి చెరువులు. వంకలు,వాగులు, సెలయేళ్లు నీటితో నిండుగా వుండేవి. అందుచేత బావులలో నీరు నిండుగా వుండేది. కనుక కపిలి/మోట తో నీటిని సులభంగా తోడేవారు.అప్పట్లో అత్యంత లోతైన బావి అంటే 7 మట్ల బావి. ఒక మట్టు అంటే ఒకమనిషి లోతు. అనగా 6 అడుగులు. అనగా లోతైన బావి అంటే సుమారు 40 - 50 అడుగులు లోతు. ప్రస్తుతం భూగర్బ జలం అడుగంటి నందున ఎంతో లోతుకు అనగా వందల అడుగుల లోతులో నీళ్లు ఉన్నాయి. అంత లోతు బావి త్రవ్వడం అసాద్యం., పైగా అంత లోతు నుండి కపిలి/మోట ద్వారా నీళ్లు తోడడం వీలు కాని పని. ఇప్పుడున్న వన్నీ వందలాది అడుగుల లోతైన బోరు బావులే. వాటిలో నుండి నీళ్లు తోడడం కరెంటు మోటార్లకే సాద్యం. అందు చేత బోరు బావులే అందరికి ఆధారం.
బావులు రకాలు.... బావులు చాల రకాలున్నాయి. గుండు బావి, చదరం బావి, దీర్ఘ చదరం బావి. కట్టుడు బావి. (ఇవి రాతితో కట్టినవి) దొరువు బావులు అంటే రాతి కట్టడం లేనివి, దిగుడు బావులు, అనగా మనుషులు గాని, పశువులు గాని నేరుగా బావిలోనికి దిగేటట్లు కొంత దూరం నుండి ఏటవాలుగ బావి ఆడుగు వరకు దారి వున్న బావులు. చేద బావి. ఇది చాల చిన్నది. బావి పైన కట్టిన గిలక సహాయంతో నీటిని తోడి ఇంటి అవసారాలకు వాడుకుంటారు. ఇవి పల్లెల్లో వుంటాయి. ప్రస్తుతం ఇలాంటి బావులన్నీ ఎండి పోయి అడుగున చెట్ట్లు మొలిచి ఉన్నాయి. ఇప్పుడున్నవ్న్నీ నీళ్లు కనిపించని బోరు బావులే పొలాలకు నీటిని తోడే విదానలలో ఇంకా కొన్ని పద్ధతులున్నాయి. ఈ కపిలి తోలె విధానము పక్కనున్న పాత చిత్రంలో చూడ వచ్చు.
కపిలి బానకున్న ఇనుప వాటిని కంసాలి చేస్తాడు. కర్రతో చేసె వాటిని వడ్రంగి చేస్తాడు. నార, దారాలతో చేసే వటికి అనగా పగ్గం, తొండంతాడు, మోకు, మూజంబరం వంటి వాటిని రైతులు స్వంతంగా చేసుకుంటారు. కపిలి బానను చర్మంతో చేస్తారు. దానిని మాదిగ వారు కుట్టుతారు. కొన్ని కపిలి బానలు ఇనుప అరేకుతో చేసినవి వుంటాయి. బావులలో నుండి నీటిని తోడే ప్రక్రియలు ప్రస్తుతం వాడుకలో లేనందున దానికి సంబంధించిన వ్ అస్తువులు ప్రస్తుతం ఎక్కడా కనబడవు. కపిలి, ఏతం, గూడ మొదలైన నీటి పారుదల ప్రక్రియలు పూర్తిగా వాడుకలో లేనందున కనుమరుగైనవి. లోతు తక్కువగా వున్న నీటిని తోడ డానికి ఏతం గూడ అనె సాధనాలను ఉపయేగించే వారు. వీటి వాడకంలో ఎద్దులతో అవసరం లేదు. ఇద్దరు మనుషులుంటే చాలు.
ఏతం పని చేసే విధానం
దీనికి కావలసినవి:
ఆంగ్ల అక్షరం వై (Y) ఆకారంలో వున్న బలమైన కర్ర దుంగ,
మరో కర్ర. (సుమారు 20 అడుగులది) సన్నని, పొడవైన వెదురు బొంగు,
ఒక పెద్ద బక్కెట్ దీన్నె ఏతం బాన అంటారు.
పని చేసె విధానం.
వై ఆకారంలోవున్న కర్ర దుంగను రెండు కొసలు పైకి వుండేటట్టు మిట్ట ప్రాంతంలో భూమిలో పాతాలి. పై కొసలకు రంద్రాలు చేసి మరో గట్టి కర్రముక్కను ఇరుసు లాగ ఆ రంద్రాలలో పెట్టి ఆ ఇరుసుకు పొడవాటి కర్రను అనుసందానించాలి. ఈ కర్రకు మెరక ప్రాంతం వైపున కొసన సుమారు 20 కిలోల రాయిని బంధించాలి. రెండో కొసన మరో కర్ర సాయంతో ఒక బానను (బకెట్) అమర్చాలి. ఆరాయి బరువుకు ఆ కర్ర భూమిపై ఆని వుంటుంది. ఆ పొడవైన కర్ర రెండో కొన బాన వున్న వైపు ఆకాశంలో పైకి లేసి వుంటుంది. ఒక వ్యక్తి చేతిలో పొడవాటి వెదురు బొంగును చేత బూని ఆధారంగా భూమికి ఆనిస్తూ భూమిపై ఆని వున్న ఆ కర్రపై నిలబడి పైకి నడుస్తాడు. అతని బరువుకు ఆ కర్ర బానవున్న వైపు కిందికి దిగుతుంది. అది పల్లపు ప్రాంతం. అక్కడే నీటి గుంట ఉంటుంది. ఆ గుంటకు అడ్డంగా ఒక దుంగను వేసి దానిపై ఒక మనిషి నిలబడి కిందికి దిగుతున్న బానను పట్టుకొని నీటిలో ముంచిపైకి లేపుతాడు. అదే సమయంలో పైనున్న వ్యక్తి తనచేతనున్న కర్ర ఊతంతో కర్ర మీద రెండో కొసవైపు నడుస్తాడు. అతని బరువుకు నీటితో నిండిన బాన పైకి లేస్తుంది. అదే సమయంలో కిందనున్న వ్యక్తి బానలోనున్న నీళ్లను మిట్టన కుమ్మరిస్తాడు. ఈ విదంగా కర్ర మీదనున్న వ్యక్తి గారడి వాడి లాగ అటూ ఇటూ నడుస్తుంటే నీటితొ నిండి పైకి వచ్చిన బానను కిందనున్న వ్యక్తి పైన కుమ్మరిస్తాడు. ఈ విదంగా నిరంతరాయంగా చేయటం వలన పల్లంలో నున్న నీటిని పైకి తోడి పొలాలకు పారిస్తారు. ఈ గుంట లోనికి నీరు, చెరువు కాలవ ద్వారా గాని మరే ఇతర మార్గాల ద్వారా వస్తుంది.ఈవిధానంలో 10 అడుగుల లోతు లోపలే నీటిని తోడగలరు. ఒక్క బానలో 20---30 లీటర్ల నీరు పడుతుంది. ఒక పాటలో ఏతము. పద ప్రయోగమున్నది. అది ... "ఏటికి ఏతము పట్టి వెయ్యి పుట్లు పండించి గంజిలో మెతుకెరుగనన్నా.....
గూడ తో నీరు తోడి పొలాలకు పారించే విధానము
దీనికి కావలసినవి. సుమారు 10---20 లీటర్ల నీరు పట్టే శంకాకారపు పాత్ర, దీన్నే గూడ అంటారు.4 సన్నని దారాలు. (పగ్గం) దీనికి ఇద్దరు మనుషులు కావాలి. గూడను డబ్బా రేకుతో గాని, వెదుదు బద్దలతో చేసి తారు పూసింది గాని వుంటుంది. గూడకు రెండు వైపుల రెండు దారాలను కట్టి ఇద్దరు మనుషులు గట్టుమీద నిలబడి చెరో రెండో దారాలను పట్టుకొని వంగుతూ గూడను పల్లంలోనున్న నీటిగుంట లోనికి విసురుతూ నీటితో నిండిన గూడను ఒడుపుగా పైకి లేపుతూ మిట్ట ప్రాంతంలో నీటిని కుమ్మరించాలి. ఈ విదంగా పలుమార్లు వంగుతూ గూడను విసురుతూ పైకి లేస్తూ వుంటే పల్లంలో వున్న నీరు మిట్టకు చేరి పొలాలకు పారిస్తారు. గూడను వేయడానికి చిన్నపాటి ఒడుపు (నేర్పరితనము) కావాలి, లేకుంటే అది ఎంతమాత్రం సాద్యం కాదు. గూడ. పద ప్రయోగము,, దృశ్యముతో సహా కులగోత్రాలు సినిమాలో వున్నది. అది..... ఆడుతు పాడుతు పని చేస్తుంటే అలుపు సొలుపేమున్నది.... ఇద్దరమొకటై చేయి కలిపితే ఎదురేమున్నది......
ఊపుతు విసరుతు గూడెస్తుంటే,.... నీ గాజులు గల్లు మన్నవి.... నా మనసు జల్లు మన్నది... ఆడుతు పాడుతు పని చేస్తుంటే......... "
వ్యవసాయ పరికరాలు
వీటిలో మొదటిగా చెప్పుకో దగినది: అరక/మడక/ నాగలి ఇది కొయ్యతో చేసింది. ఇందులోని బాగాలు: మేడి, నొగ, కాడిమాను, కర్రు. ఈ కర్రు లేదా కారు మాత్రం ఇనుము తో చేసింది. ఎద్దులతో భూమిని దున్నడానికి ఉపయోగిస్తారు. రెండు ఎద్దులు, ఒక మనిషి అవసరం. నిదానంగా పని జరుగుతుంది. ప్రస్తుతం భూమిని దున్నడానికి టిల్లర్లు, లేదా ట్రాక్టర్లు వంటి యంత్రాలు వచ్చాయి. వీటితో అతి తొందరగా దున్నడం పూర్తవుతుంది. రైతుకు శ్రమ చాల వరకు తగ్గింది. భూమిని దున్నిన తర్వాత దాన్ని చదును చేయ డానికి, గట్లు వేయ డానికి, పాదులు కట్టడానికి, మెట్ట భూముల్లో విత్తనాలు చల్లడానికి, వుండే పరికరాల స్థానంలో ప్రస్తుతం ఈ ట్రాక్టర్లే అన్ని పనులు చేస్థున్నాయి. ఈ మధ్యన వరి కోత యంత్రాలు, నూర్పిడి యంత్రాలు కూడా వచ్చాయి. రైతుకు చాల కష్టం తగ్గింది కాని పంటలు పండించడానికి సరిపడ నీళ్లే లేవు.
వ్యవసాయ పనిముట్లు, గృహనిర్మాణాలకు వలసిన సామగ్రిని తయారు చేసే ‘వడ్రంగం’ వృత్తిని విశ్వబ్రాహ్మణులు చేపట్టి గ్రామ సాంఘికాభివృద్ధికి తమ వంతు సహాయమందించే వారు. వడ్రంగి సంవత్సరాంతాన ధాన్యం రైతు ఇల్లు చేరే తరుణంలో తనకు నిర్ణయించిన ‘మేర’ (ధాన్యం, కంకులు, గడ్డి మొదలైనవి) తీసుకొనే వాడు. వీరు బండి చక్రాలు తయారుచేయటం, చక్రాలకు ఇనుపకమ్మీ అమర్చటం, కాడి, మేడి మొదలైన వ్యవసాయ పరికరాలు, నాగలి, కత్తులు, కొడవలి, కర్రు, పార మొదలైన ఇనుప పరికరాలు తయారు చేసియిచ్చే వారు. పాడైపోయిన వ్యవసాయ పనిముట్ల మరమ్మత్తు చేసి వ్యవసాయం కుంటుపడకుండా చూసేవారు. గృహ నిర్మాణానికి సంబంధించిన మొగరాలు, దూరాలు, దంతెలు, ద్వారబంధాలు తయారు చేసేవారు. గృహ ముఖద్వారాన్ని శిల్పాలతో, నగిషీలతో సశాస్త్రీయంగా తీర్చిదిద్దే వారు. వీరే వివాహాలకు పెళ్ళి పీటలు, ‘బాసికం’ తయారుచేసి ఇచ్చేవారు. ఈ విధంగా వడ్రంగులు ఆ కాలంలో మర్యాద, మన్నన కలిగి ఉండేవారు
కపిలి
బాన,మోకు, బండి, (కపిలి బండి) కదురుగోలు, ఇరుసు, ఎద్దుల బండి, కాడి మాను, మడక, లేదా నాగలి, గొర్రు, పార, తొలిక, కర్రు, గునపము, గొడ్డలి, కొడవలి, కత్తి, పిక్కాసు, మాను, పల్లంకి, మోకు, పగ్గం, తొండం తాడు, పలుపు, జాటి, ముల్లు గర్ర, పలుపులు, చిలుకు దోటి, కొంకి, గోరు గిల్లు, గీస కత్తి, చిక్కం, మచ్చు గత్తి, గొర, దోకుడు పార, మొదలగునవి వ్యవసాయంలో ఉపయోగించు పరికరాలు గతంలో రైతులు తమ పొలాలకు బావులలో నుండి కపిలి లేదా మోట అనె సాధనంతొ నీటిని తోడి పంటలు పండించే వారు. ఈ సాధనం ఎద్దులతో నడిసేది.
ఇందులోని భాగాలు:....బాన, మోకు, బండి (చక్రం) కదురుగోలు, తొండం తాడు తాడు., కాడి మాను, [ఇరుసు], తొండానికి కట్టిన తాడును తొండంతాడు అంటారు. అది తిరుగుతున్న కదురుగోలుపైనుండి ఆ తర్వాత ఒక రాతిపై రాసుకుంటు వెళ్లుతుంది. అలా కొన్ని తరాలుగా రాపిడికి గురైన ఆ రాతిమీద అర్థవృతాకారంలో కొన్ని గాడులు ఏర్పడివుంటాయి. కపిలి మరుగైనందున, వాటికుపయోగించె పరికరాలు కూడా కనుమరుగైనాయి. కాని శాశ్వతమైన ఈ శిలలు మాత్రము ఎవరికి అవసరము లేదు. పాడవవు. అవి అక్కడక్కడా పడి ఉన్నాయి. రాబోవు కాలానికి ఇవే కపిలి అనే సాధనానికి తార్కాణాలుగా మిగిలి వుంటాయి. కాని అసలు కారణాలను పశిగట్టలేని కొందరు పురావస్తు పరిశోధకులు ఆరాతికి మరేదో కారణాన్ని ఆపాదించ వచ్చు. అది చాల హాస్యాస్పదంగా వుంటుంది.
వ్యవసాయ పనులకై కొన్ని కుటుంబాలకు ఒక ఆది ఆంధ్రుడు
(మాదిగ) పనిచేస్తుండే వాడు. కపిలబావి నుంచి నీళ్ళు తోడే ‘బక్కెన’, బాన, ‘ఓర్నె’ ఎద్దులకు ‘పంతాళ్ళు’, ‘బడ్డోరు’ రైతులకు చెప్పులు మొదలైనవి పశుచర్మంతో కుట్టించి ఇచ్చేవారు. పైరు కాలంలో పంటకు కావలి వెళ్ళి మిగతా రోజుల్లో యజమాని ఇంట్లోనే పనిచేసి అక్కడే తినేవాడు. పంటలన్నీ కళ్ళం చేరిన రోజుల్లో కళ్ళంలోనే పనిచేస్తూ (జనవరి నుంచి మార్చి వరకు) తయారైన ధాన్యాన్ని ఇల్లు చేర్చి రైతుకు అన్ని విధాలా తోడుగా ఉండేవాడు. చివరగా తనకు రావలసిన ‘మేర’ తో పాటు కళ్ళంలో మిగిలిన ధాన్యం బాగుచేసుకొని రైతు బండిలోనే తన ఇంటికి తీసుకుపోయేవాడు.
కొడవలి
వరి కోతకు, ఇతర సన్నని పంటలను కోయ డానికి ఉపయోగిస్తారు.
కత్తి
కత్తులు చాల రకాలు. చిన్న కత్తి చిన్న పనులకు, అనగా చిన్న కొమ్మలు కొట్ట డానికి, చెరుకు కొట్టడానికి, వాడుతారు. పెద్ద కత్తి: దీన్ని పెద్ద కొమ్మలు కొట్ట డానికి ఉపయోగిస్తారు. వేట కత్తి: దీన్ని వేటను నరక డానికి, లావు పాటి కొమ్మలను నరకడానికుపయోగిస్తారు. వీటికి పదునెక్కువ.
కొంకి
ఇది చిన్నకత్తికన్న తేలికగా వుండి దానికన్నా ఎక్కువ వంపు కలిగి వుండి, దానికి పిడి బదులు అక్కడ ఒక గొట్టం లాగ వుంటుంది. అందులో పొడవాటి వెదురు కర్రను దూర్చి వుంటుంది. దీన్ని గొర్రెల కాపరులు, మేకల కాపరులు వెంట తీసుకెళ్లి చెట్ల పైనున్న కొమ్మలను కోసి వారి జీవాలకు మేత వేస్తారు. దీనికి పదునెక్కువ. ఇది తెలికైన ఆయుధము.
గొడ్డలి
చిన్నగొడ్డలి .. పెద్ద గొడ్డలి రెండు రకాలు. చిన్న దాన్ని చిన్న పనులకు, పెద్ద దాన్ని పెద్ద పెద్ద మానులను నరకడాని కుపయోగిస్తారు. గొడ్డళ్లకు పదును ఎక్కువగా వుండదు. గొడ్డలి సంబందించిన సామెత: గోటితో పోయేదానికి గొడ్డలెందుకు
[[ తొలిక
మెట్ట పైర్లలో కలుపు తీతకు, వేరుశనగ కాయలు త్రవ్వడానికి, మొదలగు వాటికి వాడు తారు.
గుద్దలి
దీనితో భూమిలో వున్న చెట్లను వేళ్లతో సహా పెకలించ డానికి వాడే గొడ్డలి లాంటి పరికరము.
చిలుకు దోటి
చిలుకు దోటి తో చెట్టు పైనున్న చింత కాయలు, మునగ కాయలు మొదలగు వాటిని కోసి కింద పడ వేయ డానికి ఉపయోగిస్తారు. పైనున్న కొమ్మకు తగిలించి వూపి దానిలోని కాయలను రాల్చడానికుపయోగిస్తారు.
చిక్కం దోటి
ఇది చిలుకు దోటి లాంటిదే. కాని దీనికి చివరన ఒకచిన్న చక్రం లాంటిది వుండి దానికి చిన్న వల వుంటుంది. దీన్ని చెట్లపై నున్న మామిడి కాయలను కోయ డానికి వాడతారు. మామిడి కాయలను చిలుకు దోటితో కోస్తే అవి కింద పడి దెబ్బలు తగిలి పాడవుతాయి. ఈ చిక్కంతో కోస్తే కాయలు ఆ చిక్కంలో (వలలో) తగులుకొని కింద పడవు. మెల్లిగా క్రిందికి దించి కాయలను తీసు కుంటారు.
పార
మట్టిని తట్టల కెత్త డానికి, అడుసులో అండ చెక్కడానికి, గట్టులు వేయడానికి, పొలాలకు, చెరుకు తోట వంటి తోటలకు నీరు కట్టడానికి పార చాల అవసరం. కాల క్రమంలో పార అరిగిపోయి చిన్నదైతె దాన్ని గొనంపార అంటారు.
తొలికి దీనిని మెట్ట పైర్లలో కలుపు తీయడానికి, వేరుశనగ కాయలను త్రవ్వి తీయడానికి ఉపయోగించే చిన్న పరికరము.
గడ్డ పార/ గునపం
మట్టిని త్రవ్వడానికి, పొలాల్లో రాళ్లను పెకలించ డానికి దీని వుపయోగం చాల ఉంది. కపిలి, గూడ, ఏతం, ఎద్దుల బండి వీటికి కావలసిన పరికరాలు అవి పని చేసె విధానం ప్రత్యేకంగా ఆయా వర్గాలలో వివరించ బడ్డాయి.
మంచె జొన్న, సజ్జ చేలలో మధ్యలో కర్రలతో ఎత్తైన వేదిక వేసి దానిపైకెక్కి కంకులపై వాలె పక్షులు, పిట్టలను తోలదానికి ఏర్పాటు చేసుకున్న సుమారు అయిదారు అడుగుల ఎత్తైన కర్రల వేదిక.
వడిసెల
అరచేతి వెడల్పు తో అదే పరిణామంలో దారాలతో అల్లిన వల. ఆ వల రెండు చివరలన రెండు పొడవాటి దారాలు వుంటాయి. మధ్యలో ఒక రాయిని పెట్టి రెండు దారాల కొసలను చేర్చి కుడి చేత్తో పట్టుకొని తలపి గిర గిరా వేగంగా తిప్పి ఒక దారం కొసను వదిలేస్తే అందులోని రాయి అతి వేగంగా చాల దూరం వెళ్ళి పడుతుంది.పొలాల్లో పక్షులను తోల డానికి దీన్ని వాడతారు. కాని దీన్ని గురి చూసి కొట్ట డానికి లేదు. పూర్వం వడిసెలను యుద్ధాలలో కూడా వాడినట్లు ఆధారాలున్నాయి. నైజాం సర్కారు పై ప్రజాపోరులో పాడిన పాట: బండెనక బండి కట్టి పదహారు బండ్లు గట్టి ... ఏ బండిల వస్తవురో నైజాము సర్కరోడ ......................, ............ వడిసేల రాయి పెట్టి వడి వడి గా కొట్టి తేను నీ మిల్ట్రి పారి పోయె రో నైజాము సర్కరోడా ............................,
గోరు గిల్లు
ఆకు తోటలో తమలపాకులు కోయడానికి బొటన వేలుకి వేసుకునే ఇనుప రేకు గోరు. దీని వలన వేళ్లకు నొప్పి లేకుండా వుంటుంది.
కొడము
ఇది కొబ్బరి లేదా వెదురు పుల్లలతో అల్లిన చేపలు పట్టే.... పరికరం.
గాలము
ఇది కూడ చేపలు పట్టడానికుపయోగించే చిన్న ఇనుప కొక్కెం.
సూది ఇది బట్టలను కుట్టుకునే సాదారణ పరికరం.
దబ్బణం
ఇది సూది లాంటి పెద్ద పరికరం. దీతో పెద్ద గోతాలలొ ధాన్యం వేసి నపుడు దాని మూతిని కుట్టడానికి వుపయోగిస్తారు.
జాటి
ఎద్దుల బండి తోలె టప్పుడు జాటీ తో ఎద్దులను అదిలిస్తుంటాడు. ఇది సన్నని వెదురు కర్రకు తోలుతొ అల్లిన దారం కలిగి, కొసలో జానెడు పొడవున్న మూడు తోలు పోగులు వుంటాయి. ఇది ఆతి చిన్న కొరడా లాంటిది. దీని దెబ్బ చాల చురుక్కు మంటుంది.
ముల్లు గర్ర
ఇది సన్నని వెదురు కర్ర. దాని చివరన కొసగా చెక్కి వుంటుంది. దీన్ని దుక్కి దున్నేటప్పుడు ఎద్దులను అదిలించ డానికి వాడుతారు.
కాడి మాను
కాడిమాను
ఇది కొయ్యతో చేసినది. దీన్ని ఎద్దుల మెడపై వేసి బండికి.... నాగలి వంటి పనిముట్లుకు కట్టి ఎద్దులతో పని చేయించడానికుపయోగిస్తారు. ఎద్దులతో ఏ పని చేయించాలనా ఎద్దుల మెడపై కాడి మాను పెట్టాల్సిందె. కాడి మాను పైకి లేపగానె ఎద్దులు తలలు వంచి దాని కిందికి దూరి కాడిమానును తమ మెడలపై వుంచుకుంటాయి.
పలికి మాను
ఇది నాలుగడుగులు పొడవున్న కర్ర దుంగ. దానికి సుమారు పది రంద్రాలు చేసి దానికి ఒక జానెడు పొడవున్న కర్ర ముక్కలను బిగించి వుంటారు. దీన్ని వెలి దుక్కి దున్నిన తర్వాత ఆ సాళ్లలొ ఏదేని విత్తనాలు వేసిన ఆ సాళ్లను పూడ్చడానికి వాడతారు.
నిచ్చెన
పందిలి పైనున్న గడ్డిని, తీయడానికి, చిన్న చెట్లను ఎక్కడానికి దీనిని ఉపయోగిస్తారు.
కాడి ఎద్దులు
కాడి ఎద్దులు అంటే రెండు ఎద్దులు. కుడి పక్కది, ఎలపట.. ఎడం పక్కది దాపట అని అంటారు.. ఎద్దులు ఎప్పుడు దుక్కి దున్ను తున్న, బండి లాగుతున్న, లేదా రోడ్డు మీద నడుస్తున్న. పనిలో వున్నప్పుడు ఇంటి వద్ద కొట్టంలో కట్టేసి వుంచినా అవి ఆ వరుసలో మాత్రమె వుంటాయి.
ఎద్దుల బండి
రైతులకు ఇది అతి ముక్యమైన సాధనము. పొలములోని పంటను ఇంటికి చేర్చడానికి, ఇంటి వద్దనున్న దిబ్బలోని ఎరువును పొలానికి చేర్చడానికి ఇది ముక్యమైన సాధనం.
చిక్కం
ఇప్పుడైతే పొలానికి కూడ అన్నం టిపన్ క్యారియర్లలో తీసుకెళ్లు తున్నారు కాని గతంలో సంగటి ముద్దను అడవులకు/ పశువులును /గొర్రెలను/ మేకలను కాయడాని వెళ్లేటప్పుడు చిక్కంలో తీసుకెళ్లే వారు. ఇది సన్నని దారలతో అల్లిన చిన్న వల.
గీస కత్తి
సాధారణంగా ప్రతి మొగ వారి వద్ద మొల తాడుకు కట్టిన చిన్న వస్తువులు కలిగిని ఒక గుత్తి వుండేది. అందులో గీస కత్తి:
పంటలు
ఆహార పంటలు
వరి, సజ్జ, జొన్న, మొక్కజొన్న, కొర్రలు, ఆరికెలు, కందులు, అలసందలు/బొబ్బర్లు, పెసలు, ఉలవలు, మినుములు/ఉద్దులు, సామాన్యంగా ఈ పంటలన్నీ మెట్ట పంటలే. అనగా వర్షాధార పంటలే.
వాణిజ్య పంటలు
చెరకు, వేరు శనగ, పొద్దు తిరుగుడు, శనగ, మిరప, ప్రత్తి, పొగాకు,
కూరగాయ పంటలు
టమేట, వంకాయ, బీర, సొర, కాకర, గుమ్మడి, బీన్స్, చిక్కుడు, మునగ, వివిద రకాల ఆకు కూరలు.
పండ్ల తోటలు
మామిడి, కొబ్బరి, నిమ్మ, కమలా, బొప్పాయి, అరటి, జామ, సపోట, మొదలగునవి.
ఆకు తోట. ఆకు తోట అనగా తమలపాకుల తోట.
వేరుశనగ పండించె విధానము
ప్రధానంగా వేరుశనగ వర్షాధార పంటగా పండిస్తారు. భూమిని తొలకరి వర్షాలు పడగానె రెండు మూడు సార్లు దున్ని అందులో పశువుల ఎరువులేసి మరలా కలియ దున్ని ఆతర్వాత సాళ్లు సాళ్లుగా దున్ను తుంటే వెనక ఇద్దరు బుట్టలో వేరు శనగ గింజలను పెట్టుకొని సాళ్లలో(సాలు) జాన కొకటి చొప్పున వేస్తు నాగలి వెనకాల నడుస్తుంటారు. ఏడు సాళ్లకొకసారి వేరె విత్తనాలను వేస్తారు. అనగా కంది, జొన్న, అలసందలు, అనుములు, మినుములు, పెసలు ఇలా వేరొక గింజలను వేస్తారు. వేరు శనగ గింజలను భూమిలో వేయడానికి ఒక చిన్న పరికరం వున్నది. దాని పేరు గొర్రు. దీనితో సుమారు మూడు నాలుగు వరుసలలో ఒకేసారి గింజలను వేయ వచ్చు. గొర్రు అనగా నాగలి లాంటిదే. దీనికి మూడు నాలుగు కర్రులుంటాయి. వాటిని సన్నని గొట్టాలతో కలిపి పైన ఒక గిన్నెలాగ వుంటుంది. అందులో గింజలను పోస్తే అవి గొట్టాల ద్వారా క్రిందికి సాళ్లలో పడుతాయి. ఇది కొంత సులువైన పని వేగవంతమైనది కూడ. గింజలను వేసిన తర్వాత సాళ్లలో వేసిన గింజలు బైటికి కనబడు తుంటాయి. అలా వదిలేస్తే పక్షులు తినేస్తాయి. అందు వలన ఆ పొలంలో సాళ్లకు ఆడ్డంగా పలికి మాను తోలాలి. అప్పుడు సాళ్లు పూడి పోయి పొలం చదునుగా అవుతుంది. వేసిన రకాన్ని బట్టి వేరుశనగనాలుగు నెలలో కాయలు వూరుతాయి.
వేరుశనగ మొదటి దశలో చెట్లకు పశుపు పచ్చని పూత వస్తుంది. అక్కడి నుండే సన్నని ఊడ నేలలోనికి దిగుతుంది. ఊడ కొసన చిన్న బుడిపె లాగ కాయ మొదలవుతుంది. అది పెద్దదయి కాయ తయారవుతుంది. కాయ పక్వాని కొచ్చినపుడు వేరుశనగ చెట్టు ఆకులు కొంత గోదుమరంగుకు మారుతాయి. అప్పుడు చెట్లున్న సాలు వెంబడి నాగలితో లోతుగా దున్ని పెళ్లగించ బడ్డ వేరుశనగ చెట్లను కాయలతో సహా తీసి కుప్ప వేసి అందులో నుండి కాయలను వలుసుకుంటారు. లేదా తొలికలతో ప్రతి చెట్టును త్రవ్వి అందులో నుండి కాయలను వలుసు కుంటారు. ఇంటి అవసరానికి కొంత వుంచుకొని మిగతా వేరుశనగ కాయలను అమ్ముకుంటారు. వేరు శనగ గింజలనుండి నూనె గానుగలతొ నూనె తీసి ఇంటి అవసరానికి వాడుకునేవారు. నూనె తీయగా వచ్చిన చెక్క పశువులకు చాల బలవర్థకమైన ఆహారము. ప్రస్తుతం వర్షాభావ పరిస్థితుల్లో వార్షాధార పంట అయిన వేరుశనగ పంట రాష్ట్ర వ్వాప్తంగా తగ్గిందని ప్రభుత్వ లెక్కలె చెపుతున్నాయి. గతంలో వేరుశనగ నూనె మాత్రమె వంటనూనెగా వాడెవారు. దానికి ప్రత్యామ్నంగా ప్రస్తుతం, గతంలో అంత ప్రాచుర్యంలో లేని ప్రొద్దు తిరుగుడు గింజల నూనె, పాం ఆయిల్ ను బాగ ఉత్పత్తి చేస్తున్నారు... బాగానె వాడుతున్నారు.
వరి పండించే విధానము
ఆరోజుల్లో వరి పంట పండించాలంటే ..... పొలాన్ని మూడు సార్లు మడక తో దున్ని, చువరి దుక్కిలో పశువుల ఎరువును వేసి చదును చేస్తారు. నీళ్లలో కలిపి దున్నే దుక్కిని అడుసు దుక్కి అని, నీళ్లు లేకుండా మెట్ట పొలాలలో దున్నే దుక్కిని వెలి దుక్కి అని అంటారు. వెలి దుక్కికి తగుమాత్రం తేమ వుండాలి. తేమ ఎక్కువగా వుంటే దున్నరు. ఆ తేమ శాతాన్ని పదును అంటారు. అడుసు దుక్కి దున్నిన తర్వాత ఒకపెద్ద చెక్క పలకను ఎద్దులకు కట్టి అడుసులో ఒక సారి తిప్పితే పొలం అంతా చదునుగా అవుతుంది. ఆ తర్వాతి పొలం అంతా ఆకు పరచి ఆ ఆకును కాళ్లతో బురద లోనికి తొక్కుతారు. ఆకు అనగా, కానుగ, వేప, గంగ రావి, జిల్లేడు మొదలగు ఆకు తెచ్చి అడుసు లో వేసి తొక్కుకాతారు. పొలాల గట్టు మీద ఈ ఆకు చెట్లు లేనివారు అడవికి వెళ్లి కనిపించిన ఆకు కొమ్మలను కొట్టి మోపులుగా కట్టి తెచ్చి పొలంలో పరచి తొక్కుతారు. ఇది పంటకు చాల సారవంత మైన సేంద్రియ ఎరువు. తర్వాత అది వరకే నారు పోసి వుంచుకున్న వరి నారును పీకి కట్టలు కట్టలుగా కట్టి పొలంలో వరుసలుగా వేస్తారు. ఆడ కూలీలు వచ్చి నాట్లు వేస్తారు. ఈ కూలీలు నాట్లు వేస్తూ పాటలు పాడతారు. ఈ పాటలు ఒకరు ఒక నుడుగు పాడితె మిగతా వారు కోరస్ గా పాడు తారు. ఆ దృశ్యం చూడ ముచ్చటగా, ఆ పాటలు విన సొంపుగా ఎంతో ఆహ్లాద కరంగా వుంటుంది. మధ్యాహ్న సమయానికి పొలం యజమాని ఇంటి నుండి కూలీలకు (అన్నం) సంగటి వస్తుంది. అప్పుడు కూలీలు బయటికి వచ్చి తమ బురద కాళ్లను కడుక్కొని చెట్టు కింద కూర్చొని చేతిలో సంగటి ముద్దను వేయించుకొని తింటారు. కొందరు చిన్న పిల్ల లున్న తల్లులు రెండు ముద్దల సంగటిని కొంగులో వేసుకుని మూట గట్టుకొని తాము తెచ్చుకున్న గిన్నెలో కూర పోయించు కొని ఇంటి కెళ్లి తమ పిల్లలకు అన్నం పెట్టి, చంటి పిల్లలుంటే వారికి పాలిచ్చి తిరిగి పనిలోకి వస్తారు. పొద్దు పోయిందాక వారు పని చేసేవారు.
వరి నాటిన నాలుగు వారాలకు కలుపు తీయాలి. ఇది కూడ బురదలో పనే. ఆడవారి పనే. తెల్ల వారి సద్దులు తాగి పనిలోకి దిగితే మధ్యాహ్నం ఒంటిగంటకు సంగటి తిని అరగంట అలసట తీసుకుని మల్లీ పనిలోకి దిగుతారు. కలుపు తీత లో కూడ వీరు పాటలు పాడుతారు. వరి నాట్లు, కలుపు తీయడం ఈ రెండు పనులలోనె ఈ పాటల కార్యక్రమం వుంటుంది. మిగతా ఏ పనిలోను ఈ కోరస్ పాటలుండవు. ఈపాటలు వారికి పనిలోని అలసటను మరిపించి మనసుకు ఆనందాన్ని ఇస్తాయి.ఆ రోజుల్లో ఈ కూలివారికి డబ్బురూపంలో కాక వస్తు రూపంలో కూలి ఇచ్చేవారు. అనగా ఒక కూలికి రెండు బళ్ళల వడ్లు ఇచ్చేవారు. ఆతర్వాత కొంత కాలానికి డబ్బులను కూలీగా ఇచ్చే పద్దతి వచ్చింది. ఏ పనికైనా కూలిగా డబ్బులు తీసుకున్నా వరి పంటకు సంబందించిన పనికి మాత్రము... వడ్లను మాత్రమే కూలిగా తీసుకునేవారు. కొంత కాలానికి అన్ని పనులకు డబ్బులే కూలిగా ఇచ్చే పద్దతి వచ్చింది. మెదట్లో ఒక మనిషి కి ఒక రోజుకు కూలి అర్థరూపాయి గా వుండేది. ఆ తర్వాత.... తర్వాత అది పెరిగి ఈ రోజుకి అనగా 2011 వ సంవత్సరానికి 150 రూపాయలైంది. పని గంటలు మాత్రము తగ్గినాయి. అప్పట్లో పొద్దున ఎనిమిది గంటలకు పనిలోకి వస్తే సాయంత్రం పొద్దు పోయిందాక పని చేసే వారి. ఇప్పుడు పొద్దున 8 గంటలకు పనిలోకి దిగి మధ్యాహ్నం భోజన సమయానికి అనగా ఒంటి గంటకు దిగి పోతారు.
కలుపు మొక్కలు
కలుపు మొక్కలు పలు విదాలు. ప్రధాన పంటలో మొలిచే రైతుకు అవసరంలేని గడ్డి మొక్కలే కలుపు మొక్కలు. ఈ మొక్కలు రైతులు ప్రధాన పంటకు వేసిన ఎరువులు ఇతర పోషకాలను గ్రహించి ప్రధాన పంట్టకు నష్టం కలిగిస్తాయి. వాటిని కూలీలు చాకచఖ్యంగా సులబంగా గుర్తిస్తారు. పీకేస్తారు. కాని ఒక రకమైన కలుపు మొక్క వుంటుంది. దాని పేరు "ఊదర" .ఇది ఎలా వరి మొక్కల మధ్యలో చేరుతుందో గాని ఇది చాల మోస కారి మొక్క. మనుషుల్లో మోసపూరితమైన వారుంటారనె విషయం అందరికి తెలిసిందే. పశుపక్ష్యాదుల్లో కూడ మోస గాళ్లుంటారు. తమ ఆహారం కొరకు తమ సహ చర జంతువుల నుండి అహారాన్ని దొంగిలిస్తుంటాయి. ఇంకొన్ని జంతువులు పక్షులు తమ ఆహారమైన ఎరను మోస గించి ఏమార్చి గుటుక్కున మింగేస్తాయి. ఇది కూడ చాల మంది ఎరిగినదే. కాని మొక్కల్లో కూడ మోస పూరిత మొక్కలుంటాయని చాల తక్కువ మందికే తెలుసు. ఈ:"ఊదర" మొక్క పూర్తిగా వరి మొక్క లాగే వుంటుంది. వరి మొక్కల మధ్య చేరి అక్కడున్న బలాన్ని అతి తొందర గా పీల్చు కుంటాయి. సకాలంలో వాటిని నిపీకేయక పోతె వరి పంట పండదు. అంతా ఊదర పంటే. అవి ఎంత మోసకారివైన ఈ కూలీల కళ్లు గప్పలేవు. చూడ డానికి ఒకే విధంగ వున్న అవి అతి వేగంగా ఏపుగా పెరిగు తాయి.
చెరకు సాగు విధానము
నాలుగు రోజులు ఆరనిచ్చి ముందుగానె సిద్దంచేసుకున్న చెరకు ముక్కల సుమారు ఒక అడుగు పొడవున్న వాటిని సాళ్లలో వరుసగా పేర్చి మధ్య మధ్యలో వున్న కాలువల ద్వారా నీటిని మడవలకు పారించి అక్కడున్ను చెరుకు ముక్కలను సాళ్లలో బూమిలో తక్కువ లోతులో పాతి పెడ్తారు. ఆపొలానికి వారానికి అవసరాన్ని బట్టి తడి ఇస్తారు. ఒకటి రెండు నెలలకు చెరుకు మొలకెత్తి ఒక ఆడుగు ఎత్తు వరకు పెరుగుతుంది. అప్పుడు నాగలి/మడకలతో "సాలు" తోలు తారు. అప్పుడు తిరిగి మడవలు ఏర్పాటు చేసి నీళ్లు పారిస్తారు. చెరకు మూడు నాలుగడుగులు పెరిగాక ఆ మొక్కలను నాలుగైదింటిని ఒకటిగా చేర్చి వాటి ఆకులతోనే ఒకటిగా చుట్టు తారు. ఆ తర్వాత రెండు మూడు నెలలకు మరలా మరో చుట్టకం వేస్తారు. ఇప్పుడు రెండు సాళ్లలోని గడలను పైన ఒకటిగా చేర్చి వాటి ఆకులతోనే చుడ్తారు. చెరకు పంట సాధారణంగ పది నెలల పంట.
చెరకు గానుగ మరియు బెల్లం తయారీ
బెల్లం ప్రధాన వ్యాసం
చెరకు కొట్టి ఆ పొలంలోనె ఏర్పాటు చేసుకొన్న గానుగ వద్దకు చేర్చి అందులో నుండి రసం తీసి దాన్ని పెద్ద పొయ్యి మీద పెట్టిన పెద్ద పెనంలో పోస్తారు. సుమారు అర గంట కాగ బెట్టగా పెనంలోని చెరకు రసం చిక్కబడి బంగారు రంగు తో పాకం తయారవుతుంది. అప్పుడు దాన్ని ఇద్దరు మనుషులతో ఆ పెనాన్ని పైకి లేపి ప్రక్కనే వున్న ఒక దోని లో పొస్తారు. ఆ పాకాన్ని గోర అనే పరికరంతో బాగా కలియ బెట్టిటె అది చిక్కబడు తుంది. అప్పుడు కూడ చాల వేడిగానే వుంటుండి. వెంటనే దాన్ని ముద్దలుగా పట్టి ప్రక్కనే చెక్కల మీద ఆరబెడతారు. కొన్ని ప్రాంతాలలో ఆ పాకాన్ని అచ్చులలో పోసి బద్ర పరుచు చుంటారు. మరి కొందరు గట్టి పడిన బెల్లాన్ని పొడిగా వున్నప్పుడే సంసులలో వేసి బద్ర పరుస్తారు. . ఈ బెల్లం నేల రకాన్ని బట్టి, నీటి పారుదల సౌకర్యాన్ని బట్టి తెల్లగాను, లేదా నల్లగాను, మెత్తగాను లేదా గట్టిగాను వుంటుంది. దాన్ని బట్టి దానికి ధర వస్తుంది. గట్టి దనాన్ని రైతు పరి భాషలో ''రాపు.... లేదా ''జేడు." అంటారు. ఏదైనా రైతు నాలుగు డబ్బులు కళ్ల జూసేది ఈ బెల్లంలోనె. ఇప్పుడు చెరకు తోటలు గతంతో పోలిస్తే సగం మంది కూడ పండించడం లేదు. తయారైన బెల్లాన్ని రైతులు "మండిలకు " బండ్లలో తోలుకెళ్లి అమ్ము కోవచ్చు. కాని ఇందులో రైతుకు కొంత శ్రమ ఎక్కువ. ఎలాగంటే.... అంత దూరం బెల్లాన్ని తీసుకెళ్లడం రైతుకు పెద్ద శ్రమ. మండీలలో ఒక్కోసారి ఒకటి రెండు రోజులు ఆగవలసి వస్తుంది. మూడోది..... బెల్లం నాణ్యతను కట్టడం. బెల్లం నాణ్యతను నిర్ణయించేది మండీ వ్వాపరస్తుడె. ఇందులొ చాల మోసం జరుగుతుంది. బెల్లం ధర నాణ్యత మీదనె ఆధార పడి వుంటుంది. ఇన్ని కష్టాలు పడేదాని కన్నా రైతులు తమ ఇళ్ల వద్దకు వచ్చే వ్వాపారస్తులకే తమ బెల్లాన్ని అమ్ముకుంటారు. పైగా ఆ వ్వాపారస్థుడు రైతుకు ఇది వరకే అప్పు ఇచ్చి వుంటాడు. దాని వలన రైతు తన బెల్లాన్ని ఆ వ్వాపరస్తునికె తప్పక అమ్మవలసిన పరిస్థితి. బెల్లాన్ని మంచి ధర వచ్చునంత వరకు నిల్వ వుంచు కోవడము కూడ కొందరి రైతులకు అవకాశము వుండడు. కాని వ్వాపారస్తులు ముందుగానె రైతు వద్ద బెల్లాన్ని కొని తన గోదాములో చేర్చు కుంటాడు. ధర తెంచడు. కాని కొంత మంది వ్వాపారస్తులు ధరలు ఎప్పుడు ఎక్కువగా వుండునో అప్పుడే తన బెల్లానికి ధర తెంచమని రైతు అడగ వచ్చు. ఈ అవకాశము రైతుకు కొంత వెసులుబాటును కలిగిస్తుంది.
చిత్తూరు జిల్లా ప్రాంతంలో బెల్లాన్ని "గోనెలు "లో బరువుతో తూకం వేస్తారు. గోనె అనగా 150 కిలోలు, నాలుగు గోనెలు అనగా ఒక బండి . రైతులు "నాకు పది గోనెల బెల్లం అయింద " నో, "పన్నెండు బండ్ల బెల్లం " అయిందనో అంటుంటారు. బెల్లాన్ని తూక వేసే పరికరాన్ని రతి అంటారు. ఎక్కువగా దీనినే వాడతారు. బెల్లాన్ని తూకం వేయడానికి ఈ రతిని మాత్రమే వాడతారు. ఈ రతులు గడియారంలాగ గుండ్రంగా కొన్ని వుంటాయి. ఇంకొన్ని ధర్మా మీటరు లాగ పొడవుగా వుంటాయి. దీనిలో వ్వాపారస్తుడు తనకు అనుకూలంగా మార్పులు చేసె అవకాశం ఎక్కువ. ఏది వాడినా వ్వాపారస్తుడు రైతును మోసం చేయాలను కుంటే రైతు ఏ మాత్రం గ్రహించలేడు. ఇది కేవలం నమ్మకంతో జరిగే వ్యవహారం. పైగా తరుగు కింద ప్రతి బస్తా బెల్లానికి సుమారు ఒక కిలో బెల్లం ఎక్కువ వేసు కుంటారు వ్వాపారస్తుడు.
మొదట సారి చెరకు నాటి అది పక్యానికి వచ్చింతర్వాత ఆ చెరకును కొట్టి బెల్లం చేసింతర్వాత ఆపొలంలో చెరకు ఆకు మిగిలి వుంటుంది. దాన్ని నిప్పు పెట్టి కాల్చేస్తారు. ఆ తర్వాత దానికి నీరు పార గట్టితే చెరకు మొదళ్లలోనుండి పిలకలు వచ్చి మరల చెరకు తోట పెరుగుతుంది. ఈ విదంగా రెండు మూడు సార్లు చేయ వచ్చు. దీనిని మర్దాలు తోట, కాసి తోట, లేదా మొక్క తోట అంటారు. ఇందులో కూడా మొదటి తోటలో లాగానె అంతర కృషి చేసి ఎరువులు వేయాల్సి వుంటుది. ఈ పంట కొంత తొందరగా కోతకు వస్తుంది. ఖర్చు, శ్రమ కొంత తక్కువ.
జొన్న సజ్జ పంటలు
ఇవి మెట్ట పంటలు. వర్షాదార పంటలు. వీటి మధ్య మధ్య సాలుల్లో ఇతర అపరాల, పప్పు దినుసుల పంటలు కూడా వేస్తారు. జొన్న, సజ్జ పంటలకు పంట దశలో పక్షులు, పిట్టల బెడద ఎక్కువ. వాటి నివారణ కొరకు చేల మధ్యలో కర్రలతో ఎత్తైన వేదిక నిర్మించి దానిపైకెక్కి వడిసెలలో రాళ్లు పెట్టి కొట్టి పక్షులను కాకులను తరుముతారు. ఆ వేదికనే మంచె అంటారు.
కొర్రలు లేదా ఆరెకలు
ఇవి కూడా ఆహార పంటలే. కాని మెట్ట పంటలు. అచ్చంగా వీటినే పండించ కుండా వేరుశనగ పంటలో అంతర్ పంటగా వేసే వారు. తగు మాత్రం పండించు కునే వారు. ఇంటి అవసరాల కొరకు, వైవిధ్య ఆహారం కొరకు. కాని ఆ కొర్రల, ఆరెకల అన్నం వట్టిది తిన్నా.... చాల రుచిగా వుంటుంది. పైగా ఈ పంట చాల సులభంగా ఎలాంటి తెగుళ్ల బారిన పడకుండా, ఎరువులు ఏమి లేకున్న వర్షాదార పంటగా పండు తుంది. కాని ఏ కారణం చేతనో ఆపంట పూర్తిగా కనుమరుగై చాల కాలమే అయినది. కానీ పట్టణాలలి కొన్ని చోట్ల చెక్కెర వ్యాధి గ్రస్తులకు.... రాగులు, కొర్రలు, ఆరెకలు, ఎర్ర జొన్నలు అమ్మబడును అనే బోర్డులున్నాయి.
రాగులు
వీటినె కొన్ని ప్రాంతాలలో తైదులు అంటారు. ఇవి ఆవాలంత చిన్నవి. వీటిని మెట్ట పంటగా గాని, లేద నీటి పారుదల కింద గాని పండిస్తారు. ఇది తక్కువ కాలపు పంట. వీటిని గతంలో రైతులు ప్రతి యొక్కరు పండించేవారు. రాగులను రాగల్రాయిలో వేసి విసిరి. పిండి చేసి ఆ పిండిని అన్నం వండే టప్పుడు అందులో వేసి కెలికి దాన్ని ముద్దలు ముద్దలు గాచేసి తిటారు. వాటినే రాగి ముద్దలు అంటారు. రాగులు చాల బలవర్దకమైన ఆహారం. చాల రుచి కరమైనది కూడ. అందుకే ఈ రోజుల్లో కూడా పట్టణాలలోని పెద్ద పెద్ద హోటళ్లలో రాగి సంగటిని ప్రత్యేక మైన ఆహార పదార్థంగా వడ్డిస్తుంటారు. రాగి పిండితో జావ కూడా తయారు చేస్తారు. ఇది చాల భలవర్థకమైన పదార్థం. ఆరోగ్యానికి కూడా చాల మంచిది.
ఆకు తోట
ఆ రోజుల్లో రైతు నిత్యం డబ్బు మొఖం జూసె పంట ఆకు తోట. ఇది తమలపాకుల తోట. ఇవి విస్థారమైన తోటలు కాదు. ఏ కొద్ది మంది రైతులే చాల కొద్ది విస్థీర్ణంలో వేసె వారు. అయినా ఆదాయం బాగానె వుండేది. అయితే ఆకు తోట పెంపకం అత్యంత నిష్టతో, అంటు, ముట్టు తగల కుండా పెంచాలి. ఎవరు పడితె వారు ఆ తోటలోనికి పోకూడదు. యజమాని రైతే లేదా వారి కుటుంబ సభ్యులు మాత్రమే లోనికెళ్లెవారు. వారాని కొక సారి గోరు గిల్లు (బొటన వేలుకు తగిలించుకునే ఇనుపగోరు) తో ఆకులను గిల్లి వారపు సంతలో అమ్మే వారు. వాటికి ధర బాగానె వుండేది. మారు బేర గాళ్లు తోట దగ్గరకే వచ్చి ఆకులను కొనుగోలు చేసె వారు. ఈ ఆకు తోటకు చుట్టు దట్టమైన దడి ఆరడుగుల ఎత్తు వుండి దానికి మూడడుగుల చదరంలో ఒక చట్రం వుండి దానికి ఒక తలుపు వుండేది. దానికి తాళం వేసుకునే వాడు రైతు. ఈ తమలపాకులకు ఇప్పుడు కూడా మంచి ధర వున్నా ఏ కారణం చేతనో కొన్ని ప్రాంతాలలో ఆ పంట దాదాపుగా కనుమరుగై పోతున్నది.
పండ్ల తోటలు
పండ్ల తోటలలో ముఖ్యంగా చెప్పుకోదగినవి మామిడి తోటలు ఇవి చాల విస్తారంగా వుంటాయి. ఈ మధ్యన రైతులు ఈ మామిడి తోటలపై ఎక్కువ మక్కువ చూపు తున్నారు. కారణ మేమంటే వరి వంటి నీటి పంటలకు నీరెక్కువ కావాలి. వర్షాభావంతో నీటి లభ్యత చాల తక్కువ. అందు చేత చాల మంది రైగులు తమపొలాలలో వరి, చెరకు వంటి పంటలను మానేసి మామిడి తోటల వైపు మొగ్గు చూపు తున్నారు. ఈ మామిడి తోటలకు నీటి అవసరం తక్కువ. మామిడి చెట్లు నాటిన తరువాతి సుమారు మూడు సంవత్సరాల వరకు కొంత శ్రద్ధ వహించి అంతర కృషి చేయాలి. ఆ తర్వాత వాటంతట అవే పెరుగుతాయి. నీటి లభ్యతను బట్టి నీరు పారిస్తారు. లేకుంటే లేదు. ఈ తోటలలో మొదటి మూడు సంవత్సరాల వరకు ఇతర పంటలను, అనగా వేరుశనద, చెరకు మొదలైన పంటలను కూడా పండిస్తారు. ఈ పంటలకు పారించే నీరె మామిడి చెట్లకు కూడా సరిపోతుంది. ప్రత్యేకించి మామిడి చెట్లకు నీరు పెట్ట నవసరం లేదు. మూడు సంవత్సరాల తర్వాత మామిడి తోటలు కాతకు వస్తాయి. ఆ తర్వాత చాల సంవత్సరాల వరకు తోటలు పెరుగుతూనె వుంటాయి., కాత కాస్తూనె వుంటాయి. దీనిలో శ్రమ చాల తక్కువ. మామిడి పూత, పిందె సమయాలలో మాత్రము జాగ్రత్త వహించి అవసరాన్ని బట్టి మందులు చల్లాలి. ఇప్పుడు ఈ మామిడి తోటలు విస్తారంగా పెరిగి పోతున్నందున ఒక్కోసారి పంట దిగుబడి ఎక్కువై ధర పడి పోయి రైతులకు నిరాశ మిగులు తున్నది. కొన్నిసార్లు ప్రకృతి వైపరీత్యాల కారణంగా పంట దిగుబడి తగ్గి పోతున్నది. ఆ కారణంగా కూడా రైతులు నష్ట పోతున్నారు. మామిడి కాత బాగా కాశీ రైతు ఆనంద పడుతున్న సమయాన మే నెలలో విపరీతమైన గాలి వడగండ్ల వానలు వచ్చి పక్వానికి రాని ఆ మామిడి కాయలన్ని నేల రాలి పోతాయి. ఆ సందర్భాలలో రైతుల ఆవేదన వర్ణనాతీతం: ఇలాంటి ప్రకృతి పరమైన ఇబ్బందులే కాక మానవ కల్పిత ఇబ్బందుల వలన కూడా మామిడి రైతులు కొన్ని సార్లు నష్ట పోతున్నారు. ఈ చుట్టు పక్కల మామిడి గుజ్జు తీసే పరిశ్రమలు అనేకం ఉన్నాయి. అవి సరిగా రైతుల నుండి కాయలను కొనుగోలు చేస్తే రైతుకు మంచి గిట్టు బాటు అవుతుంది. కాని ఒక్కోసారి ఈ పరిశ్రమల యజమానులంత ఏకమై (సిండికేట్) కూడా బలుక్కొని రైతు పండించిన మామిడికి మిల్లుల యజమానులు ధర నిర్ణయిస్తారు. రైతు ఈ మామిడిని నిల్వ చేసు కోలేడు. మిల్లులు వారు చెప్పిన ధరల ప్రకారం తప్పని సరిగా వారికి అమ్మాల్సిందే. మిల్లుల వారు రైతులను మరో విధంగా కూడా మోసగిస్తున్నారు. ఒక మధ్య వర్తి ఒక ట్రాక్టర్ లోడ్ మామిడి కాయలను మిల్లుకు తన పేరున పంపిస్తే... అతనికి మిల్లు యజమానులు అతనికి సుమారుగా 500 రూపాయలను కమిషన్ గా ఇస్తారు. అదే రైతు స్వయంగా మామిడి కాయలను మిల్లుకు తోలితే ఆ కమిషన్ ఇవ్వరు. దీనికి కారణమేమని విచారించగా.... మిల్లు యజమానులు చెప్పేదేమంటే..... స్వంత రైతులెతే వారి తోటలోని కాయలను మాత్రమే తెస్తారు.... అదే దళారులైతా ఆ సీజను అంతా మిల్లకు మామిడి కాయలను తీసుకొస్తాడు.. కనుక వారికే కమిషన్ ఇస్తారు. వినడానికి ఇది సమంజసంగానే అనిపిస్తుంది. కానీ ఏడాది పాటు కష్టపడి పంట పండించిన రైతు కన్నా..... అడ్డమీద కూర్చుని వచ్చే మామిడి కాయల ట్రాక్టర్లను మళ్ళించి తన పేరుమీద మిల్లులకు పంపి రైతులకన్నా చాల ఎక్కువ డబ్బను అతి తక్కువ సమయంలో సంపాదిస్తున్నాడు. ఈ విధంగా రైతులు మోస పోతున్నారు. మామిడి తోటకు కొట్టే క్రిమి సంహారక మందుల కొరకు రైతులు వేల రూపాయలు ఖర్చు చేయాల్సి ఉంది. కల్తీ మందుల వలన కూడా మామిడి రైతులు నష్టాల బారిన పడు తున్నాడు.
నీటి అవసరము ఎక్కువగా వున్న వరి వంటి పంటలు వేయలేని రైతులకు ప్రత్యామ్నంగా పండ్ల తోటలు పెంచమని ప్రభుత్వము పండ్ల తోటల పెంపకాన్ని పెంచడం కొరకు అనేక రాయితీలను ప్రకటించింది. తక్కువ దరకు మొక్కలను ఇవ్వడము, చెట్లను నాటడానికి అయ్యే ఖర్చులో కూడా కొంత రాయితీ ఇవ్వడము వంటి కార్యక్రమాలు చేపట్టింది. ఇంతా చేస్తున్నా.... వర్షాబావ పరిస్థితుల్లో ఒక్కోసారి పెద్ద పెద్ద చెట్లే ఎండి పోతున్నాయి.
రైతుల పాలిట శాపం ప్రకృతి వైపరీత్యాలు
రైతులను పీడించే ప్రకృతి వైపరీత్యాలు రెండు విధాలు. ఒకటి:.... వర్షాభావం, కరువు. రెండు:.... వరదలు, అధికవర్షాలు. ఈ రెండు విదాలలోను రైతులు తీవ్రమైన నష్టానికి గురౌతున్నారు. రైతులు వీటి బారిన పడి చాల సందర్భాలలో తమ ఆస్తులతో సహా ప్రాణాలను కూడా పోగొట్టుకుంటున్నాడు. వివరాల్లోకి వెళితే.......
1.వర్షాభావం. కఱవు
2. వరదలు, తుపానులు.
వినోద కార్యక్రమాలు
పల్లెవాసుల వినోద కార్యుక్రమాలు: బుర్రకత, హరికథ, జాతరలు, సర్కస్, మోడి, మహా భారత నాటకము, వీధి నాటకాలు, భజనలు, కోలాటము, . ....... ఇలా పల్లెవాసులకు గతంలో అనగా టివిలు పూర్తిగాను, సినిమాలు పెద్ద పట్టణాలలో తప్ప పల్లెల్లో లేని కారణంగా ఆకాలంలో ఇటు వుంటి వినోద కార్యక్రమాలే పల్లె ప్రజలకు వినోద కార్యక్రమాలు. అవి బుర్ర కథ, హరికథ, జాతరలు, సమ్మక్క సారక్క జాతర, తిరుపతి గంగమ్మ జాతర, బోయ కొండ గంగమ్మ,
తెలుగు నాట కోడి పందెం
కోడి పందెములు తెనుగువారి వినోదములలో చాలా ప్రాచీనమగు వినోదము. మన సారస్వతములో కేతనకవి కాలము నుండియు నారాయణకవి కాలము వరకు పలువురు కవులు ఈ పందెములను వర్ణించారు. కోడి పందెపు శాస్త్రము కూడా చాలా ప్రాచీనమైనట్టిదే. నారాయణకవి ఈ విషయములో ఇట్లు వర్ణించాడు:
"కాచిప్రాతలు దారాలు కట్టుముళ్ళు
ముష్టులును నీళ్ళముంతలు మూలికలును
కత్తులపొదుళ్ళు మంత్రముల్ కట్టుపసరు
లెనయవచ్చిరి పందెగాళ్ళేపురేగి
వేగ నెమిలి పింగళి కోడి డేగ కాకి
వన్నెలైదింటి కిరులందు వెన్నెలందు
రాజ్యభోజనగమన నిద్రామరణ
ములను విచారించి యుపజాతులను వచించి"
ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర ........... రచయిత సురవరం ప్రతాపరెడ్డి సంవత్సరం 1950 ప్రచురణకర్త సురవరము ప్రతాపరెడ్డి సాహిత్య వైజయంతి చిరునామా హైదరాబాదు
తోలుబొమ్మలాటలు
అన్నిటికన్నా ఇది ప్రాచీనకళ.
పల్లె వాసులకు వినోదాన్ని పంచి పెట్టిన అతి ప్రాచీన కళల్లో తోలుబొమ్మలాటలు మొదటిది. హరికథలు, బుర్రకథలు, వీధినాటకాలు మొదలగు వాటి ఉనికి లేనప్పుడే ఈ తోలుబొమ్మలాటలు పల్లెవాసులకందుబాటు లోకి వచ్చాయి. బహుళ ప్రచారం పొందాయి. ఈనాడు ఆంధ్రదేశంలో ఈ తోలుబొమ్మలాటల్ని, బుట్టబొమ్మలాటల్ని, కొయ్య కావళ్ళవారి ప్రదర్శనలనూ అతి అరుదుగా చూస్తూ వున్నాం. కాని కొయ్య బొమ్మలాటల్ని మాత్రం ఎక్కడా చూడలేక పోతున్నాం. ఈ తోలుబొమ్మలాట అంటే ఏమిటి?
బొమ్మల తయారీ
కొయ్యబొమ్మలకీ తేలికైన బూరుగ, బాడిసె మొదలైన బరువు తక్కువ గల చెక్కలను లుపయోగిస్తారు. బొమ్మల్ని చెక్కడానికి అనువైన తేలికగా చెక్కడానికి వీలుండే కొయ్యను ఎంచుకుంటారు. ప్రదర్శించబోయే బొమ్మ తలకు రెండు సూత్రాలు, ప్రేక్షకులకు కనిపించని నల్లని దారాలు వుంటాయి. ఆధారాలను సూత్రధారుడు తన తలకు కట్టుకుంటాడు ............. చేతులకు కొక్కీ లుంటాయి. వాటిని చేతిలో పట్టుకుని హృద్యమంగా జనరంజకంగా ప్రదర్శిస్తారు. ముఖ్యంగా వీరు ప్రదర్శించే కథా ఇతివృత్తాలు భారత రామాయణ గాథలకు సంబంధించినవి. లంకాదహనం, మైరావణ చరిత్ర, ఇంద్రజిత్తు వధ, యయాతి కథ, కీచక వధ, దుశ్శాసన కథ, ప్రహ్లాద చరిత్ర, రంగనాథ రామాయణం మొదలైనవే కాక, దేశీయ కథలైన దేసింగు రాజు కథ, పల్నాటి వీర చరిత్ర, కరెభంటన కథ, కుమార రాముని కథలను కూడా ప్రదర్శిస్తూవుంటారు.
ఇక ప్రదర్శనానికి కావలసిన పరికరాలను, మిగిలిన హంగులన్నింటినీ కూడా తయారు చేసుకుంటారు. రథాలు, గుఱ్ఱాలు, అంబులు, బాణాలు, గదలు, ఈటెలు, సైన్యం మొదలైన వాటినన్నిటినీ కూడా తయారు చేసుకుని ప్రదర్శనం రోజున వివరంగా విడదీసి ప్రదర్శన గమనాన్ని బట్టి ఈ బొమ్మలన్నిటినీ సక్రమంగా, సిద్ధంగా అమర్చి పెట్టుకుని, ఒక బొమ్మ తరువాత మరొక బొమ్మను తెరమీదీకి ఎక్కించి క=థను ముందుకు నడుపించుతారు.
రామాయణ భారతాదులను వినటమే కాని పాత్రల స్వరూప, స్వభావాలను, వేషధారణను ప్రజలు చూడని ఆరోజుల్లో కళాత్మకంగా రూపొందించిందే ‘తోలుబొమ్మలాట’. నాడు ఈ తోలుబొమ్మలాట తెలుగు గ్రామాల్లో ప్రఖ్యాతి గాంచి ప్రజాదరణ చూరగొన్నది. బొమ్మలాట కళాకారులు గ్రామవాసులే అయినా వారు భారత రామాయణాల్లోని పాత్రలను పూర్వకవులు వర్ణించిన దానికి ప్రతిరూపంగా ఆ బొమ్మలను మేకతోలుపై నమూనాలు గీసుకొని కత్తిరించుకనే వారు. బొమ్మకు ఏ కీలుకు ఆ కీలు కదలికలు ఉండేలా తయారుచేసి పాత్రకు తగిన రంగులు అద్ది జీవకళ ఉట్టి పడేటట్టు వస్త్రాభరణాలు చిత్రీకరించే వారు. రథాలు, గుర్రాలు, ఏనుగులు మొదలైన బొమ్మలు వీరి ప్రావీణ్యం, కృషి, తపస్సులలో పరిణతి చెంది ఆయా పాత్రలు మన కళ్ళముందు నిలిచేవి. కళకోసం బ్రతికిన వారి కృషి అనన్య సామాన్యమైనది. వ్యాపార పథంలో సాగిపోయే నేటి సినీ పరిశ్రమను వాటితో పోల్చలేము. కేవలం ఒక తెల్లపరదా, దీపాలు (ఆ తర్వాత పెట్రోమాక్స్ లైటులు), ఒక చెక్కబల్ల సహాయంతో శ్లోకం, పద్యపఠనం, అర్థ తాత్పర్యాలతో నవరసా లోలికిస్తూ ఒంటి చేత్తో బమ్మలను ఆడించే ఆ అద్భుత కళాప్రదర్శన మనిషి మనినంతకాలం మరచిపోయే ప్రక్రియ కాదు. ‘జుట్టు పోలిగాడు’, ‘కేతిగాడు’, ‘బంగారక్క’ల హాస్యరస పోషణ ఎంత ఉత్సాహభరితంగా ఉండేదో, ఎంత కడుపుబ్బ నవ్వించేదో మాటల్లో గాని, రాతల్లో గాని వర్ణించనలవి కాదు. ఆయా పాత్రలను బొమ్మల రూపంలో ఆడించే కథా కథన కౌశలం, యుద్ధ ఘట్టాల్లో రథాలు, గుర్రాలు, ఏనుగులు మొదలైన వానిని నడిపించటం, బాణయుద్ధం, మల్లయుద్ధం, మీసం దువ్వటం లాంటి దృశ్యాలను నేపథ్య సంగీతం, గానాలతో యథార్థంగా మన కళ్ళు ముందు జరిగినట్టు ఆడించే వారి కళావిన్యాసం ఆనాటి వారికే చేతనయింది. ఈ ప్రదర్శనల ద్వారా నాడు పామరులు సైతం భారతాది కథలను, పాత్రల స్వభావాలను, నాటి సంస్కృతి – సంప్రదాయాలను తెలుసుకోగలిగారంటే ప్రజలను తోలుబొమ్మలాట అంతగా ప్రభావితం చేయబట్టే! గ్రామాల్లో నేటికీ ఆ సంప్రదాయపుటానవాళ్ళు అప్పుడప్పుడు మనల్ని జాగృతం చేస్తూనే ఉన్నాయి.
చదవ రాని ఆనాటి పల్లె ప్రజలకు భారత రామాయణాది గ్రంథాలు పూరిగా వచ్చు. దీనికి కారణమేమంటే... తోలుబొమ్మలాట వంటి వినోద కార్యక్రమాలే. ఈ కార్యక్రమాలు వినోదముతో బాటు పల్లె ప్రజలకు విజ్ఞానాన్ని అందించాయి.
ఆటకు తగ్గ పాటలు, పాటకు తగ్గ మోతలు
పాట పాడేవారు, హార్మోనియం వాయించే వారూ, తాళం వేసే వారూ, మద్దెల కొట్టేవారూ, అదనపు మోతల్నిచ్చేవారూ, వంతపాటలు పాడేవారూ అందరూ లోపలే కూర్చుంటారు. పిల్లల పడకలూ, వుయ్యాలలూ అన్నీ నేపథ్యంలోనె అమర్చుకుంటారు.వీరికి హార్మోనియం శ్రుతిగా వుంటుంది. తాళాలుంటాయి. హార్మోనియం, తాళాలు, మద్దెల వాయించే వ్వక్తులు కూడా వెనుక వంత పాట పాడుతూ వుంటారు. అంతేకాదు వాళ్ళ కాళ్ళ క్రింద బల్లచెక్కలుంటాయి. ఆ యా ఘట్టాల ననుసరించి ఈ చెక్కలను త్రొక్కుతూ వుంటారు. ముఖ్యంగా రథాలు, గుఱ్ఱాలు, పరుగులెత్తేటప్పుడూ, యుద్ధ ఘట్టాలలోనూ ఈ చెక్కలు టకటకా త్రొక్కుతూవుంటే బలే రసవత్తరంగా వుంటుంది. అంతేగాక నగరా మోతలకు ఖాళీ డబ్బాలు వుపయోగిస్తారు. పిడుగులు పడ్డట్టూ, వురుములు వురిమినట్టు డబ్బాలను మోగిస్తారు. ఈ విధంగా వారు ప్రదర్శననాన్ని జయప్రదంగా రక్తి కట్టిస్తారు. ఆట ఆడినంతసేపూ పరస్పర సహకారం వారిలో కనబడుతుంది. అందువల్లనే వారి ప్రదర్శనాలు అంత బాగా రక్తి కడతాయి.
ఆటగాండ్లు అష్టావధానం
ముఖ్యంగా ఏ వ్వక్తి బొమ్మల్ని ఆడిస్తాడో ఆ వ్వక్తి నోటితొ పాట పాడుతూ పాటకు తగిన విధంగా బొమ్మను ఆడిస్తాడు. సంభాషణలకు కూడా ఇదే విధానాన్ని అనుసరిస్తాడు. ఇక రెండు బొమ్మల్నీ ఆడించే సమయంలో బొమ్మల మధ్య వచ్చే పోరంటంలో, రెండు బొమ్మల్ని రెండు చేతులతో కొట్టిస్తాడు. అలా కొట్టడంలో సమయానికి క్రింద బల్ల చెక్క టకామని త్రొక్కుతాడు. నిజంగా పాత్రలు కొట్టుకున్నట్టే వుంటుంది. ఈ సమమంలో ఇతర వంతదారులు కావలసిన అల్లరి, హంగామా చేస్తారు. ఒక యుద్ధ ఘట్టం వచ్చిందంటే, డోళ్ళు, డబ్బాలూ, ఈలలూ కేకలతో వాన కురిసి వెలిసినట్లు చేస్తారు. ఈ విధంగా వారు ప్రదర్శనను సమష్టి కృషితో జయప్రదంగా నిర్వహించి ప్రేక్షకుల్ని మెప్పిస్తారు.
ప్రదర్శనం, ప్రేక్షకుల హడావిడి
తోలుబొమ్మలాట ప్రదర్శిస్తున్నారని తెలిస్తే చాలు, గ్రామ చుట్టుప్రక్కలున్న పెద్దలు, పిల్లలూ, స్త్రీలూ అందరూ హెచ్చు తగ్గుల భేదాలు లేకుండా ఒకరికంటే ఒక ముందుకు వచ్చి కూర్చుంటారు. కథా ప్రారంభం నుండి ఆసాంతం వరకూ రెప్ప వాల్చకుండా చూస్తూ కూర్చుంటారు. ప్రతి ఘత్తంలోనూ వారు కదిలి పోతారు. హాస్య ఘట్టాలలో ఎంతగా పగలబడి నవ్వుతారో అలాగే కష్టాలతో కూడుకున్న ఘట్టాల్లో కళ్ళవెంట నీరు కారుస్తారు. ఇక దౌర్జన్యం ఘట్టాలలోనూ, దుర్మార్గపు సన్నివేశాలలోనూ, ఆయా పాత్రలమీద పళ్ళు పటపాటా కొరుకుతారు. ఈ విధంగా పండితుల మొదలు పామరుల వరకు ఆబాల గోపాలం ఆనందంతో మునిగి పోతారు.
జుట్టుపోలిగాడు, బంగారక్క
ఈ బొమ్మలాట ప్రదర్శనాలను ఇంత ఆపేక్షాగా ప్రజలు చూడడానికి కారణం లేక పోలేదు. తెలుగు నాట బొమ్మల ప్రదర్శనాలలో విచిత్రమైన లాస్య పాత్రలను చూపుతారు. ఈ పాత్రలు కథా ప్రారంభం నుండి కథాంతం వరకూ అడుగడుగునా కథాగమనంతో ఒక ఘట్టం అయిన తరువాతి రెండవ ఘట్టం ప్రారభమయ్యే వ్వవధిలో ప్రత్యక్షమౌతూ వుంటాయి. ఆ పాత్రలే జుట్టుపోలిగాడు, బంగారక్క. ఈ రెండు పాత్రలూ హాస్యం ద్వారా, దీర్ఘ కాలం ప్రదర్శించే ప్రదర్శనంలో మధ్య మధ్య వారిని కడుపుబ్బ నవ్వించి నిద్రమత్తు వదలగొడుతూ వుంటాయి. ఈ పాత్రల హాస్యం బహు మోటుగా వుంటుంది. నవ్వుతో కడుపు చెక్కలయ్యే పనులు ఈ బొమ్మలతో చేస్తారు. సమాజంలో వున్న కుళ్ళును, ఈ బొమ్మలను అడ్డంగా పెట్టుకుని కుళ్ళగిస్తూవుంటారు. మధ్య మధ్య విసుర్లూ విసురుతూ వుంటారు.
మరో బపూన్ అల్లాటప్పగాడు
తోలుబొమ్మలాటల్లో హాస్యం ఎంతవర కెళ్ళిందో అల్లటప్పగాడిని గురించి తెలుసుకుంటే బోధపడుతుంది. జుట్టుపోలిగాడు, బంగారక్క కాక వీడు మూడవ వాడు. వీడి పాత్ర ఎటువంటిదంటే 'తాడెక్కే వాడుంటే వాడి తలదన్నే వాడుంటాడనే సామెత ప్రకారం పైరెండు పాత్రలనూ తలదన్నేవాడు. ఈ అల్లాటప్పగాడు. ప్రదర్శనంలో బంగారక్కను గడసరి పెండ్లాంగా సృష్టిస్తారు. ఈమెకు, పోలిగాడికి నిరంతరం కయ్యం నడుస్తూ వుంటుండి. కాసేపు రెండు పాత్రలూ అతి విచిత్రంగా అసభ్య శృంగారాన్ని అభినయిస్తాయి. కొంచెంసేపు పోట్లాట, మరల రాజీ, ఇంతలో పోలిగాడు అంతర్థానం. ఈ సమయంలో అల్లటప్పగాడు బంగారక్క దగ్గర ప్రత్యక్షమౌతాడు. బంగారక్కకు, అల్లాటప్పకు సంబంధాన్ని కుదురుస్థాడు. రెండు పాత్రలూ మంచి శృంగారపు పట్టులో వుండగా మరో పాత్ర ప్రవేశిస్తుంది. అది కేతిగాని పాత్ర.
కేతిగాడు
కేతిగాడి పాత్ర అతి విచిత్రమైంది. అన్నీ బొమ్మలకన్నా కేతిగాడి బొమ్మ చిన్నది. ఎక్కడ బడితే అక్కడ, ఎప్పుడు బడితే అప్పుడు పానకంలో పుల్లలాగ ఒక అడుగు చోటు తెరమీద వుంటే చాలు హఠాత్తుగా ప్రవేశిస్తాడు. శృంగార ఘట్టంలో వున్న అల్లాటప్పగాణ్ణి టకీమని ఒక్క దెబ్బ కొడతాడు కేతిగాడు. వెంటనే అంతర్ధానమౌతాడు అల్లాటప్పా. ఇంకేముంది కేతిగాడు బంగారక్కను ఏడిపిస్తాడు. ఇలాంటి ఘట్టాలు ప్రదర్శనంలో వచ్చే వ్వవధిని కమ్మివేస్తూ వుంటాయి. చాలమంది ప్రేక్షకులు కథకంటే హాస్య పాత్రల ప్రవేశం కొరకే ఎదురు చూస్తూ వుంటారు. అందువల్లనే ప్రదర్శనం తెల్లావార్లూ ప్రదర్శించినా విసుగుజెందరు.
వానలు రాకపోతే, వాటమైన కిటుకు
గ్రామాల్లో ముఖ్యంగా వ్యవసాయ తరుణం అయిపోయిన తరువాత ఈ బొమ్మలాటల ప్రదర్శనాలు జరుగుతూ వుంటాయి. బొమ్మలాటల్ని ప్రదర్శించడంలో జానపదులకు కొన్ని నమ్మకాలు కూడా ఉన్నాయి. వర్షాలు కురవక పోతే భారతంలోని విరాటపర్వం ఘట్టాన్ని హరికథగా గానీ, లేదా శ్రవణం ద్వారా గాని చేస్తే వర్షాలుపడతాయని పల్లె ప్రజల నమ్మకంఇ. ఉత్తర గోగ్రహణం కథ ఆడిస్తే వర్షాలు కురుస్తాయని, వర్షాలు లేని ప్రాంతంలో ఆ ఆటలను ఆడిస్తూ వుంటారు. ఆవిధంగానే పై కథలను తోలుబొమ్మలాట రూపంలో ప్రదర్శిస్తే వర్షాలు కురుస్తాయని పల్లె పరజల నమ్మికి.
అరవై దశకంలో తోలుబొమ్మలాట
అరవై దశకంలోనే ఈతోలుబొమ్మలాట అవసాన దశకుచేరుకున్నట్టు అర్థం మౌతూంది. ఎలాగంటే.... అంతవరకూ.... తోలుబొమ్మలాటలను మాపల్లెలో ఆడించండంటూ పల్లె పెద్దలు తోలు బొమ్మలాట కళాకారులను అభ్యర్థించి స్థాయి నుంచి....... తోలుబొమ్మలాట కళాకారులు తమ ప్రయాణ ప్రస్థానంలో తారసపడిన పల్లె పెద్దలను నాశ్రయించి తాము తోలు బొమ్మలాట ఆడించడానికి అనుమతి కోరిన సందర్భాలలో వారి అనుమతి కొరకు వేసి వుండే సందర్భాలకు దిగజారి చాల కాలమే గడిచిపోయింది. ఆ పరిస్థితి కూడా గతించగా...... తోలుబొమ్మలాటలాడించనిదే తమ జీవన భృతి లేదనే స్థయికి దిగ జారి పోయారు ఆ కళాకారులు. కారణమేదైనా కావచ్చు. అప్పటికే వీధినాటకాలు, డ్రామాలు, సినిమాలు, ఇతర వినోదాన్నందిచే అనేక ప్రక్రియలు మారుమూల నున్న పల్లె ప్రజలకు అతి సమీపంలోకి వచ్చాయి. ఆదరణ పొందాయి. పల్లెప్రజలు కూడా సాంఘికంగా.... నాగరికంగా... విద్యావిషయంలో చాల అభివృద్ధి పొందారు. ఆవిధంగా ఆనాటి తోలుబొమ్మలాటలను.... అందులోని హాస్యం, శృంగారం., ఇతర సంభాషణ చాతుర్యం చాల మొరటుగాను, జుగుస్సాకరంగాను అపహాస్యంగాను అనిపించ సాగాయి, అభివృద్ధి చెందిన పల్లెవాసులకు. అభివృద్ధి చెందిన ఇతర వినోద ప్రక్రియలు వైపు పల్లె ప్రజలు మొగ్గు చూపారు. పైగా తోలు బొమ్మలాట కళాకారులు అభివృద్ధి చెందుతున్న సమాజాని కనుగుణంగా తమ ఆటలను మార్పు చేయక తమ పాత పద్ధతిలోనే ఆటను కొనసాగించారు. అది పల్లె ప్రజలకు నచ్చక ఆ కళాకారులు నిరాధరణకు గురైనారు.
ఆవిధంగా నిరాధరణకు గురైన కళాకారులు.... అంతవరకు తమ తోలు బొమ్మలాటకు సకల సౌకర్యాలు.... అనగా పందిలి... తెరలు. వేదిక,... కళాకారుల భోజన సదుపాయాలు పల్లెవాసులే అమర్చిన స్థాయి నుండి... కళాకారులే తామె స్వంతంగా .... తమకు కావలిసిన సరంజామానంత సమకూర్చుకొని ఎక్కడన్నా పెద్ద వేడుకలు, తిరుణాల్లు, వంటి సందర్భాల ప్రదేశాలలకు వెళ్ళి వారి అనుమతితో అవసరమైతే వారికి కొంత పన్ను కట్టి .... తమ స్యంత గుడారాన్ని ఏర్పాటు చేసుకొని అందులో టికెట్టు పెట్టి తమ కళను ప్రదర్శించేవారు. అలా ప్రదర్శింప బడ్డ ఒక తోలుబొమ్మలాట యాబై సంవత్సరాల క్రితమే చూడడం జరిగింది...... దాని కథా కమామీషు ఎట్టిదనగా...............
అది అన్ని పల్లేల లాగా సాధారణ పల్లెటూరు. కాని.... ఆ పల్లెలో ప్రతి యేడు తప్పనిసరిగా...... ఇరవై రోజుల పాటు మహాభారత నాటకాలు జరుగుతాయి. అదొక ఆ చుట్టుప్రక్కల ప్రాంతాల పల్లెవాసులకు పెద్ద తిరుణాలు. ఇటు వంటి మహాభారత నాటకోత్సవాలు ఈ నాటికి జరుగుతున్నాయి. అక్కడ అసందర్భాన జరిగే అనేక వినోద కార్యక్రమాలు.... అనగా.... చక్రాలాట, చింతపిక్కలాట, కీలుగుర్రం, రంగుల రాట్నం మొదలగు వాటితో పాటుగా తోలుబొమ్మలాటకూడ ఏర్పాటు చేసారు. దాన్ని స్వయంగా చూడడం జరిగింది.
అదొక చిన్న సైజు గుడారం. అంతా బట్టతో కప్పబడి ఉంది. దానికి ఒక ద్వారం. తోలుబొమ్మలాట చూడదలసిన వారు టికెట్టు తీసుకొని లోనికెళ్ళాలి. సుమారు ఇరవై ముప్పై మంది నిలబడడానికి మాత్రమే స్థలం వుంటుంది. కూర్చోడానికి లేదు. సుమారు ఒక గంట ప్రదర్శన. ఆ గుడారంలో ముందు సగ భాగం ప్రదర్శనకొరకు, ప్రేక్షకులకొరకు కేటాయించగా వెనక సగ భాగం ఆ కళాకారుల సిబ్బంది.... వారి కుటుంబం...... పిల్లా... జెల్లా..... వంట వార్పు.... దానికొరకు సగ భాగం. అప్పట్లో ఆ తోలుబొమ్మలాటకు వచ్చేదెవరంటే కేవలం చిన్న పిల్లలు మాత్రమే...... పెద్దలు మచ్చుకైనా ఒక్కరు కూడా రారు. దానిపైన పెద్దవారికి అంత చిన్నచూపు. ఆనాటికే తోలుబొమ్మలాట అంతరించి పోయిందంటే ఇంతకంటే రుజువు ఇంకేం కావాలి.
మహాభారత నాటకోత్సవాలు
మహా భారత నాటకాలు కేవలం చిత్తూరు జిల్లాకు మాత్రమే పరిమితమైన ఈ మహా భారత నాటకోట్సవాలు సుమారు ఇరవై రోజులు జరుగు తాయి.. ( భారతంలోని ఘట్టాలు 18 రోజులే జరుగుతాయి. మిగతా రెండు రోజులు భారతానికి సంబంధం లేని వేరే నాటకాలు జరుగుతాయి.) ఈ మహాభారత నాటకోత్సవాలు బహు జనాదరణ పొందింది. ద్రౌపతీ సమేత పంచ పాండవుల ఆలయం వున్న వూర్లల్లోనే ప్రతి సంవత్సరం, లేదా ... రెండు మూడు ఏండ్ల కొక సారి జరుగుతుంది. ఆ సందర్భంలో అక్కడ జరిగే తిరునాళ్లు ప్రజలకు పెద్ద వినోధం. గతంలో ఈ భారత నాటక మహోత్సవాలు జరిగే మైదానంలో అనేక అంగళ్ళూ, రంగుల రాట్నం, చిన్న పిల్లలలి చిన్న ఆటలు, పెద్దలకు చింత పిక్కలాటలు, తోలు బొమ్మలాటలు, ఇలా అనేక విశేషాలతో ఈ జాతర జరుగు తుంది. ఇరవై రోజుల పాటు మహా వైభవంగా జరిగే ఇలాంటి మరెక్కడా జరగదు. పైగా ఈ వుత్సాహం పగలూ...... రాత్రి కూడా వుంటుంది. పగటి పూట మహాభారతంలో ఒక ఘట్టాన్ని హరికథ రూపంలో చెప్పి.... అదే ఘట్టాన్ని రాత్రికి నాటక రూపంలో ప్రదర్శిస్తారు. పగటి పూట జరిగే హరికథా కాలక్షేపానికి సుధూర ప్రాంతాల నుండి కూడా ఎద్దుల బళ్ళ మీద తరలి వస్తారు జనం. ఈ ఇరవై రోజుల్లో మూడు నాలుగు ప్రధాన ఘట్టాలుంటాయి. ద్రౌపది వస్త్రాపహరణ, బక్కాసుర వధ, అర్జునుడు తపస్సు మాను ఎక్కుట, కృష్ణ రాయ బారం,చివర ధుర్యోధన వధ. వీటిలో పగలు కూడా జరిగే ఘట్టాలు మూడు. అవి.... 1. బక్కాసుర వధ, 2. అర్జునుడు తపస్సు మాను ఎక్కుట. 3. ధుర్వోధనుని వధ.
1.బక్కాసుర వధ.
భీముని వేష దారి అలంక రించిన ఒక ఎద్దుల బండి పై కూర్చొని ఆ చుట్టు పక్కల నున్న పల్లెల్లో మంగళ వాయిద్యాలతో ఊరేగింపుగా తిరుగు తాడు. పల్లెల్లోని ప్రతి ఇంటి వారు ఇందు కొరకు తయారు చేసిన ఫలహారాలను ఆ బండిలో వేస్తారు. అలా తిరిగి సాయంకాలానికి ఆ బండి భారతం మిట్ట</i>కు చేరు కుంటుంది. బండి పైనున్న భీమ వెషధారి దారి పొడుగునా బండి లోని ఆహార పదార్థాలను తింటూ, లేదా తిన్నట్టు నటిస్తూ హావ భావాలను ప్రదర్శిస్తూ వుంటాడు. చివరకు ఆ బండి భారతం జరిగే మైదానానికి చేరిన తర్వాత అందులోని ఆహార పదార్థాలను అక్కడున్న వారందరికి పంచు తారు. ఆ రాత్రికి బక్కాసుర వధ నాటకం ప్రదర్శిత మౌతుంది.
2.;ఆర్జునుడు తపస్సు మాను ఎక్కుట;
ఇది పగటి పూట జరిగే ఒక ఘట్టం: ఒక పొడవైన మానును భారత మిట్టన పాతి వుంటారు. దీనికొరకు అశోక వృక్షాన్ని ఎంచు కుంటారు. అది దొరకని పక్షంలో మరేదైనా పొడవుగా వున్న వృక్షాన్ని ఎంచు కుంటారు. దాన్ని ఎక్కడానికి కర్ర మెట్లను ఏర్పాటు చేసి, పైన సుమారు రెండడుగుల వెడల్పు, ఐదు అడుగుల పొడవున్న చెక్కను అమర్చి దాని పై అర్థ చంద్రాకారంలో ఎర్రటి వస్త్రాన్ని కట్టతారు. పూలతో ఆ వేదికను బాగా అలంక రించి వుంటారు. అర్జున వేష దారి తన వెంట పెద్ద జోలెలను మెట్లకు తగిలించు కొని, పద్యాలు పాటలు పాడుతూ మెట్లను ఎక్కుతుంటాడు. ఆ తపస్సు మాను చుట్టు పిల్లలు కలగని తల్లులు తడి బట్టలతో సాష్టాంగ ప్రమాణ ముద్రలో 'వరానికి' వడి వుంటారు. వారు చేతును ముందుకు సాచి దోసిళ్లను పట్టుకొని వుంటారు. అర్జునుడు మెట్లు ఎక్కుతూ పాటలు పాడుతూ తన జోలిలో వుండే, వీభూతి పండ్లను, నిమ్మకాయలను, అరటి పండ్లను పూలను విసురు తుంటాడు. ఆ విసిరనవి క్రింద 'వరానికి' పడివున్న వారి చేతిలో పడితే వారికోరిక నెరవేరి నట్లే. చుట్టు అనేక మంది ప్రేక్షకులు కూడా వుంటారు. వారు కూడా అర్జునుడు విసిరే ప్రసాదం కొరకు ఎదురు చూస్తుంటారు. అర్జునుడు చివరకు వెళ్లి అక్కడ ఏర్పాటు చేసిన వేదిక పై ఆసీనుడై విల్లంబులు చేత బూని కొన్ని పద్యాలు పాడతాడు. ఈ వుత్సవానికి కూడా ప్రజలు తండోప తండాలుగా వస్తారు. ఈ కార్యక్రమం ఆ రోజు మధ్యాహ్నం తర్వాత సుమారు రెండు మూడు గంటలు సాగు తుంది.
3. ధుర్యోధనుని వధ.
పగటి పూట జరిగే మహాభారత ఘట్టాలలో చివరిది.... అత్యంత ప్రజాదరణ కలిగినది ధుర్యోధన వధ:. దీని కొరకు మైదాన మధ్యలో.... ధుర్యోధనుడు వెల్లకిలా పడుకొని వున్నట్లున్న అతి బారి విగ్రహాన్ని మట్టితో తయారు చేసి వుంచు తారు. దానికి తొడ భాగంలో ఎర్రని కుంకుమ కలిపిన కుండను గాని గుమ్మడి కాయను గాని పాతి వుంటారు. ధుర్యోధన పాత్ర దారి గదను చేత బూని ఆ విగ్రహంపై తిరుగుతూ పాట పాడు తుంటాడు. భీమ వేష దారి ఆ విగ్రహం చుట్టు తిరుగుతూ పాటలు పద్యాలు పాడు తుంటాడు. భీముడు..... ధుర్యోధనుని విగ్రహం పైకి ఎక్కరాదు. ధుర్యోధనుడు అప్పు డప్పుడు క్రిందికి దిగు తాడు. అప్పుడు ఇద్దరు కొంత సేపు యుద్ధం చేస్తారు. ఇలా సుమారు రెండు మూడు గంటల పాటు ప్రేక్షకులను అలరించి చివరి ఘట్టా నికొస్తారు. అప్పుడు భీమ వేష దారి ధుర్యోధనుని విగ్రహానికి తొడలో దాచిన గుమ్మడి కాయను పెద్ద కర్రతో పగల కొడతాడు. దుర్యోధన వేషదారి అ విగ్రహంపై పడి పోతాడు. నాటకం సమాప్తం. అంత వరకు ఏకాగ్రతో నాటకాన్ని వీక్షిస్తున్న వందలాది ప్రజలు ఒక్కసారిగా ధుర్యోధనుని విగ్రహం మీద పడి రక్తంతో (కుంకుమతో) తడిసిన ఆ మట్టిని, అందంగా అలంక రించిన తల భాగంలోని రంగు మట్టిని తలా కొంత పీక్కొని వెళ్లి పోతారు. ఆ మట్టిని తమ గాదెలలో వేస్తె తమ గాదె ఎన్నటికి తరగదని వారి నమ్మకం. అలాగే ఆ మట్టిని తమ పొలాల్లో చల్లితే తమ పంటలు సంవృద్ధిగా పండ తాయని ప్రజల నమ్మకం.
వీధి నాటకాలు ఉత్సాహ వంతులైన కొంతమంది ఊరి వారు వేషాలు కట్టి ఊరి మధ్యలో ఒక వేదిక ఏర్పాటు చేసి దానికి తెరలు కట్టి నాటకాన్ని తమ హావ భావాలతో రక్తి కట్టిస్తారు. ఈ నాటకాలను నేర్పే ఒక గురువు కూడా వుంటాడు. నాటకం వేయడానికి ముందు ఒక నెల నుండి వేషాలు లేకుండా పాటలు, మాటలు గురువు గారి సమక్షంలో తర్పీదు పొందు తుంటారు. దానిని చూడడానికి కూడా ఆ వూరి జనం వస్తుంటారు. దానిని వద్దిక అంటారు. ప్రధాన నాటకాన్ని చూడ్డానికి చుట్టు ప్రక్కల పల్లెల నుండి జనం చాల మంది వస్తుంటారు. ఎక్కువగా ద్రౌపది వస్త్రాపహరణ నాటకాన్ని ప్రదర్శిస్తుంటారు.
వీధి నాటకాలలో ప్రత్యేకతఈ వీధి నాటకాలకు ఒక ప్రత్యేకత వుండేది. ఉదాహరణకు: ధుర్యోధనుడు రంగ ప్రవేశం చేసే టప్పుడు ...... తెర వెనకనుండి ముందుకు తన సోధరులతో రంగస్థలం మీదికొచ్చి ఆయుధాలతో రంగస్థలం మీద వృత్తాకారంలో తిరుగుతూ .... రాజు వెడలె రవి తేజములలరగ....... కుడి ఎడమల్ డాల్ కత్తులు మెరయగ..... అంటూ ధుర్యోధన మహారాజు సభకు వచ్చె నని పాట పాడగా వెనక వున్న అతని సోదరులు.... వంత పాడతారు. అదేవిధంగా తెర వెనక నున్న ఇతర నటులు కూడ వెనకనుండి వంత పాడుతారు. అనగా వచ్చిన ఆ వేషధారి తాను ఎవరు? అన్న దానికి సమాదానమిస్తాడు. అలా ప్రేక్షకులు ఆ వచ్చినది ధుర్యోధనుడు అని గుర్తిస్తారు. ఆ విధంగా ప్రతి వేషధారి తాను ఎవరు అనే దానికి సమాదానంగా తానే పాట.... ఆట ద్వార తెలియజేస్తాడు. అలా పరిచయం అయ్యాక పాట రూపంలోనే ఇలా పాటలు.... మాటలు...... అంటాడు. సుఖమా మన రాజ్యమెల్ల సుఖమా..... అనగా... వెనక నుండి కోరస్ గా సుఖమే మన రాజ్యమెల్ల సుఖమే.... అని పాట అందుకుంటారు. ఆ తర్వాత ధుర్యోదనుడు... "ధుర్యోధన...ధుర్యోధన,............ ధుర్యోధన... అంటూ... కలియ దిరుగు తుంటే వెంటనున్న అతని తమ్ములు.... తెర వెనకునున్న వారు.... రాజే... రాజే.... రాజే........... అంటు కోరసగా అంటారు... తర్వాత..... ధుర్వోధనుడు మంత్రీ మన రాజ్యంలో వర్షాలు నెలకు మూడు సార్లు పడుతున్నాయా ?.... పంటలు బాగా పండుతున్నాయా? ధర్మము, న్యాయము చక్కగా అమలు జరుగు తున్నాయా? అని అడుగగా... మతి: అవును మాహారాజా.... మన రాజ్యంలో నెలకు మూడు వర్షాలు పడుతున్నాయి., బంగారు పంటలు పండు తున్నాయి.... ప్రజలు సుఖంగ వున్నారు అని సందర్బాను సారంగా.... కొంత సంభాషణ జరుగుతుంది. ఇదయిన తర్వాత అసలు నాటకంలోని అంశం ప్రారంబమౌతుంది. ఆ విధంగా పల్లెప్రజలు.... ధుర్యోధనుడు దుష్టు కాదని.... చాల చక్కగా ధర్మ పాలన చేశాడని.... అర్థం చేసుకుంటారు. ఇలా ప్రతి పాత్ర తన పరిచయాన్ని చెప్పిన తర్వాతనే అసలు కథలోకి వెళ్ళతాడు. ఆ విధంగా నాటకం సాగుతుంది.
భజనలు, కోలాటం కొన్ని వూర్లలో రామ భజను ప్రతి రోజు జరుగు తుంటాయి. సుమారు రెండు మూడు గంటలు జరిగే ఈ భజన కార్యక్రమంలో చాల మందే పాల్గొంటారు. చూసే వాళ్ళు వస్తుంటారు. అప్పుడప్పుడు కోలాటం కూడ ఆడుతారు. కోలాటం లో పాడె పాటలు కూడ భజన పాటలే. కోలాటం ఆడడము ప్రస్తుతమము అంత విస్తారముగా లేదు. రామ భజనలు అక్కడక్కడా జరుగుతున్నాయి. ఈ విధంగా పల్లె వాసులు తాము ఏర్పాటు చేసుకున్న వినోధ కార్యక్రమాలు కాకుండా పండగల రూపంలో నిర్ణీత సమయానికొచ్చే వినోధం వుండనే వున్నది.
[1]
కోలాటం
ఒక రకమైన సాంప్రదాయక నృత్యము. కోల మరియు ఆట అనే రెండు పదాల కలయిక వల్ల కోలాటం అనే పదం ఏర్పడింది. కోల అంటే కర్రపుల్ల అని అర్ధమనీ, ఆట అంటే క్రీడ, నాట్యం అనే అర్ధాలుండడంతో కోలాటం అంటే కర్రతో ఆడే ఆట. సుమారు రెండు జానల పొడవున కర్ర ముక్కలను కోలలు అంటారు. ఈ కర్రలను ప్రత్యేకమైన చెట్టునుండి సేకరిస్తారు. పెడమల చెట్టు కర్రలు వీటికి శ్రేష్టము. అది ఒక చిన్న ముళ్ల చెట్టు. దాని కర్రలు చాల గట్టిగా వుండి మంచి శబ్దాన్నిస్తాయి. ఇలాంటి వే మరికొన్ని కర్రలుంటాయి. అలాంటి చెట్టు కర్రలతోనె ఈ కోలలు తయారు చేసు కుంటారు. ఈఆటలో ఇద్దరు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది రెండు చేతులతోను కోలలను పట్టుకొని పాట పాడుతూ గుండ్రంగా తిరుగుతూ లయానుగుణంగా అడుగులు వేస్తూ ఒకరి కోలలను వేరొకరి కోలలకు తగిలిస్తూ ఆడతారు. సాధారణంగా వీటిని తిరుణాళ్ళ సమయంలోనూ, ఉత్సవాలలోనూ పిల్లలు, పెద్దలు మరియు స్త్రీలు ఎక్కువగా ప్రదర్శిస్తుంటారు.విజయనగర సామ్రాజ్యం కాలంలో ఈ ప్రదర్శనలు ప్రసిద్ధంగా జరిగినట్లు [[ విజయనగర శిధిలాలపై కోలాటం ఆడుతున్న నర్తకీమణుల శిల్పాలను నేటికీ మనం చూడవచ్చు. దీనిని బట్టి ఈ కోలాటము అతి ప్రాచీనమైనదిగా తెలుస్తున్నది. కోలాటం గ్రామదేవతలైన ఊరడమ్మ, గడి మైశమ్మ, గంగాదేవి, కట్టమైసమ్మ, పోతలింగమ్మ, పోలేరమ్మ,ధనుకొండ గంగమ్మ బాటగంగమ్మ మొదలగు గ్రామ దేవతల/ కులదేవతల జాతర సందర్భంగా ఆడతారు.
కోలాటం ఆడె విధానం
కోలాటం ఆడే వారు అందరు ఒక బృందంగా ఏర్పడి, ఈ నృత్యాన్ని చేస్తారు. కళాకారులందరూ వర్తులాకారంగా నిలబడి ఇష్ట దేవతా ప్రార్థన చేసిన అనంతరం ఆట ప్రారంభిస్తారు. బృందం నాయకుణ్ణి పంతులనీ, అయ్యగారనీ పిలుస్తారు. ఇరవై నుంచి నలభై మంది ఆటగాళ్ళు ఇందులో ఉంటారు. ఆటగాళ్ళ సంఖ్య మాత్రం ఎప్పుడూ సరి సంఖ్యలోనే ఉంటుంది. అందరూ ఒకే విధమైన దుస్తులతో, కాళ్ళకు గజ్జెలతో చూడ ముచ్చటగా ఉంటారు. ఆట ఆడు తున్న వారి మధ్యలో నాయకుడు నిలబడి పాట పాడు తుండగా, ఇద్దరు మద్దెలను వాయిస్తుండగా మరొకరు తాళం వేస్తుంటారు. పంతులు పాడె పాటను మిగతా ఆడె వారు అనుకరించి పాడుతు కోలాటం ఆడుతారు. ఇది చాల ఉత్సాహ భరితమైన ఆట. ఈ కోలాటంలో ఒక ప్రత్యేకమైన పద్ధతి ఒకటి ఉంది. దాన్ని జడ కోలాటం అంటారు. దాన్ని చాల నేర్పరులు మాత్రమే ఆడగలరు.
జడ కోలాటం
కేవలం ఒక ప్రదర్శనగా మాత్రమే గాక కోలాటంలో "జడకోపు కోలాటం" అనే ప్రత్యేకమైన అంశం ప్రేక్షకులను ఆశ్చర్యచకితుల్ని చేస్తుంది. ఆటగాళ్ళందరూ సమసంఖ్యలో సాధారణంగా ఒక చింతచెట్టు క్రింద ఆడతారు. ఆ చింత చెట్టుకు పైనున్న కొమ్మకు ఆటగాళ్లు ఎంత మంది వున్నారో అన్ని రంగుల తాళ్లు కడతారు. అన్ని సరి సంఖ్యలో మాత్రమే వుండాలి. ప్రతి ఒక్కరు ఒక తాడును తమ నడుంకు కట్టుకొని లేదా ఒక చేతితో పట్టుకొని గుండ్రంగా తిరుగుతూ ఒకరి స్థానం నుంచి మరోకరి స్థానంలోకి ఒకరి తర్వాత మరొకరు వరుస క్రమంలో మారుతూ తిరుగుతూ కోలాటం ఆడుతుండగా ..... ఈ తాళ్ళన్నీ ఒక క్రమ పద్ధతిలో అల్లబడిన జడ లాగా ఎంతో సుందరంగా కనబడుతుంది. జడను ఎలా అల్లారో అలాగే మరలా వ్వతిరేక దిశలో ఆడి తిరిగి విడదీస్తారు. ఈ జడకోపు కోలాటం ఓ అద్భుతమైన నాట్య విశేషం. ఒక వేళ ఈ ఆటలో ఏదేని అపశృతి జరిగితే అనగా ఎవరైనా లయ తప్పితే క్రమ పద్ధతిలో అల్లిన ఆ జడలో తెలిసి పోతుంది ఎవరు తప్పుచేశారనని. తిరిగి విడ దీసేటప్పుడు కూడా అదే తప్పును చేసి ఆ జడను విడగొట్టాలి. సాధారణ కోలాటాలు ..... మామూలే... చాల నృత్యాల లాగ వుంటాయి. ఈ జడకోపు కోలాటం మాత్రమే అత్యంత క్లిస్టమైనది....... అసధారణమైనది,.
ఆటపాటలు
ఆట.. పాటలు... ఇందులో చిన్న పిల్లలు ఆడే ఆటలు, పెద్ద పిల్లలు ఆడే ఆటలు, పెద్ద వారు ఆడే ఆటలు వుంటాయి.
బాలబాలికలు సాయం వేళల్లో – ముఖ్యంగా వెన్నెల రోజుల్లో – ఎన్నో సంప్రదాయ బద్ధమైన ఆటలు ఆడుకొనే వారు.
‘చెమ్మ చెక్క చారడేసి మొగ్గ – అట్లు పోయంగ ఆరగించంగ’ అని పాడుతూ ఇద్దరు లేక నలుగురు అమ్మాయిలు అడుగులు వేసి ఎగురుతూ చప్పట్లు కొడుతూ ఆనందంతో ‘చెమ్మ చెక్క’ ఆట ఆడేవారు. ‘గిన్నెరగోల్’ తిరుగుతూ …
‘ఒప్పుల కుప్పా వయారి భామా – గూట్లో ముక్కురాయ్ నీ మొగుడు సిపాయ్’ అని చమత్కారంగా పాడుకంటూ అమ్మాయిలు ఆడుకొనే వారు.
– ‘చిటిమిటి దంతులు చిన్నారి దంతులు – దాదీ మీరేమంటారు జాజీ మొగ్గళ్ళూ’ అంటూ స్త్రీలు రెండు జట్లుగా ఏర్పడి ఒక జట్టును మరొక జట్టు పెళ్ళికి సంబంధించిన ప్రశ్నలు అడిగేవారు. ఇది ఒక్కొక్క జట్టు ఐకమత్యాన్ని చాటి చెబుతుంది.
‘అట్ల తద్దోయ్ ఆరట్లోయ్ – ముద్ద పప్పోయ్ మూడట్లోయ్’ అని ఆశ్వయుజ మాసంలో అమ్మాయిలంతా ఉయ్యాల లూగుతూ, గాలిలో తేలుతూ వారు – వీరు అనే భేదం లేకుండా పాడుకొనే వారు. ఈ పాట పాడుకొనే కన్నెపిల్లలకు మంచి మొగుడొస్తాడంటారు. పిల్లలందరూ కాళ్ళు చాచుకొని కూర్చుంటే ఒకడు ఒక్కొక్కరి కాలు తాకుతూ …
‘కాళ్ళా గజ్జి కంకాళమ్మ – వేగుచుక్క వెలగా మొగ్గ
మొగ్గాకాదుర మోదుగనీరు – కాలుదీసి కడగా పెట్టు!’
అని పాడుతాడు. ఈ ఆటలో కాళ్ళు తాకడంలో భేదభావం లేక అందరూ ఒకటేనని పిల్లలంతా కలిసిపోయే అవకాశముంది. ఈ పాటలో కాళ్ళకు లేచే గజ్జికి మందు సూచితమైందని పెద్దలంటారు.
ఇలాగే ముక్కులు గిల్లే ఆట, వెన్నెల కుప్పలు, కోతికొమ్మచ్చులు, తొక్కుడు బిళ్ళ, గోలీలాట, బొంగరాలాట, పేడబుర్రాట మొదలుగా ఎన్నో ఆటలు, పాటలు నాటి గ్రామాల్లోని సంస్కృతికి, సంప్రదాయానికి నిదర్శనాలు. ఇటువంటి ఆటలు, పాటలు అతి ప్రాచీనకాలం నుంచి గ్రామాల్లో సాగుతూ ఉండేవని చరిత్ర ద్వారా మనకు తెలుస్తున్నది. కాని నేడు అవి కనుమరుగై పోతున్నాయి.
గతంలో పల్లెల్లోని చిన్న పిల్లలు అనేక విధాల ఆటలు ఆడె వారు. ప్రాంతాల వారిగా కొన్ని ఆటల పేర్లు వేరుగా వుండొచ్చు. అటు వంటి ఆటలు:--
1. చిన్న పిల్లలు ఆడే ఆటలు: వామన గుంతలు, వెన్నే కుప్పలు, గుచ్చు గుచ్చు పుల్ల, వత్తొత్తి వారొత్తి, గోలీలాట, బొంగరాలాట,ముట్టాట, దొంగ పోలీసు, నేల బండ, తోలుబొమ్మలాట, కుంటాట,
2. పెద్ద పిల్లలు ఆడే ఆటలు:...బిల్లంగోడి, (జిల్లంగోడి,) ఉప్పర పట్టి, చెడుగుడు, ముట్టాట, గెచ్చక్కాయలాట,, కోతి కొమ్మచ్చి, పులి మేక, నాలుగు స్థంబాలాట, ఈత కొట్టడం, ఉట్టి కొట్టడం, తోలు బొమ్మలాట,
3. పెద్దవారు ఆడే ఆటలు:..... పులి మేక, చింత పిక్కలాట, మొదలగునవి ఆడే వారు. వాటి గురించి వివరణ క్లుప్తంగా:----
వత్తొత్తి... వారొత్తి ఆట ఎలా ఆడతారు.
కొంత మంది పిల్లలు గుండ్రంగా కూర్చొని తమె రెండు అరచేతులను వెనకకు పెట్టి వుంటారు. మధ్యలో ఒకరు తన చేతులతో కళ్లు మూసుకొని నిలబడి వుంటాడు. మరొక పిల్లవాడు ఒక చిన్న చేతి గుడ్డను పట్టుకొని కూర్చున్న వారి వెనక తిరుగుతూ ప్రతి ఒక్కరి వద్దా వంగుతూ వారి చేతిలో ఆ చేతి గుడ్డను పెట్టి నట్లు నటిస్తూ వత్తొత్తి... వారొత్తి... చూసినోళ్ల కళ్లల్లో సూరొత్తి.. అని పాట పాట పాడుతు తిరుగుతూ చివరికి ఎవరి చేతిలోనో ఆ చేతి గుడ్డను పెట్టేసి ధనా దన్ ఘల్ బీగాల్. అని తన పాటను ముగిస్తాడు. అప్పుడు మధ్యలో నిలబడిన పిల్లవాడు కళ్లు తెరిచి అందరి వైపు పరిశీలనగా చూసి ఎవరి చేతిలో ఆ గుడ్డ వున్నదో కనిపెట్టాలి. అలా కనిపెట్ట గలిగితే మధ్యలో నిలబడే వంతు ఆ అబ్బాయికి వస్తుంది. అలా కనిపెట్టలేనంత వరకు... ఆ పిల్లవాడు మధ్యలోనె నిలబడాలి. ఇదీ ఈ ఆట ఆడె పద్దతి. అప్పట్లో ఈ ఆటను ఎక్కువగా ఆడపిల్లలే ఆడే వారు.
వామన గుంతలు.
ఇది ఎక్కువగా ఆడపిల్లలు ఆడే ఆట. వరుసగా ఆ రు చిన్న గుంతలు, సమాంతరంగా క్రింద ఆరు గుంతలుంటాయి. నాలుగు చింత పిక్కలు అరచేతిలోకి తీసుకొని వాటిని పైకి ఎగుర వేసి అవి కిందపడే లోపున అరచేతిని తిరగేసి వాటిని పట్టుకోవాలి. ఎన్ని పట్టుకోగలిగితే వాటిని ఆ గుంతలలో పెట్టాలి అలా కొన్ని సార్లు ఆడిన తర్వాత ఏ గుంతలో నాలుగు పిక్కలు చేరుతాయే వాటిని గెలుచు కున్నట్టు. వాటి తీసుకుంటారు. ఇలా పలు మార్లు ఆడి ఎవరు ఎన్ని చింత పిక్కలు గెలుచుకున్నారో చూసి వారు నెగ్గి నట్లు. ఇదే ఆటను వివిధ విధాలుగా ఆడుతారు. దీనికి కావలసిన గుంతలు పల్లెల్లో వుండే రచ్చ బండమీద శాశ్వత పద్ధతి మీద చెక్కి వుంటాయి. మడిచి ఇంట్లో పెట్టుకోడానికి వీలుగా చక్కలతో చేసిన వామన గుంతలు కొన్ని ఇళ్లలో వుండేవి. వాటితో పెద్దా ఆడ వారు కూడా ఆడేవారు. ప్రస్తుతం ఈ ఆట పూర్తిగా కనుమరుగైనది.[2]
'వెన్నేకుప్పలు"
ఇది చిన్న పిల్లల ఆట. ఆడపిల్లలు, మగపిల్లలు కలిసి ఆడే ఆట. వెన్నెల రాత్రులందు మాత్రమే ఆడే ఆట. ఒక పిల్లవాడు ఒక చోట కళ్లు మూసుకొని ఒకటి నుండి వంద వరకు లెక్క పెడుతుంటాడు. లేదా కొన్ని పాటలుండేవి... ఒక్క పాటను ఇన్ని సార్లు పాడాలనె నియమం వుండేచి. ఇంతలోపల మిగతా పిల్లలు తలో దారిలో వెళ్లి మట్టితో వెన్నెల నీడలో చిన్న చిన్న కుప్పలు పెట్టే వారు. గోడ నీడలందు, బండల పైన, కొంత మరుగ్గా వుండే చోట ఎన్ని వీలైతే అన్ని కుప్పలను పెట్టే వారు. సమయం అయి పోగానె కళ్లు మూసుకున్న పిల్లవాడు... కళ్ళు తెరిచి... మిగతా పిల్లలు పెట్టిన మట్టి/ఇసుక కుప్పలను చెరిపి వేయాలి. అలా చెరప లేక పోయిన కుప్పలను లెక్క పెట్టుకొని... వాటిని తాము గెలిచిన పాయింట్లుగా లెక్కించు కుంటారు. తర్వాత మరొక పిల్ల వాని వంతు. చివరిగా లెక్కించి ఎవరు ఎక్కువగా చెరపలేని కుప్పలుంటాయో వరు ఓడినట్లు. ఈ ఆట ప్రస్తుతం వాడుకలో లేదు.
గోలీలాట
ఈ ఆటను కొంచెం పెద్ద పిల్లలు ఎక్కువగా ఆడే వారు. గోలీలను కుప్పలు కుప్పలుగా పెట్టి అనగా ముందు మూడు గోలీలను పెట్టి దాని మీద మరొక్క గోలీను పెడతారు. ఆ కుప్పను ఉడ్డ అంటారు. అలా ఒక్కొక్కరు ఒక ఉడ్డను పెట్టి ఒక నిర్ణీత దూరం నుండి ఒక్కొక్కరు ఒక్క పెద్ద గోలీతో ఆ కుప్పలను కొట్టాలి. దాంతో ఆ కుప్పలు పడి పోతాయి. తన వాటాగా వున్న ఒక కుప్పను తప్ప పడిపోయిన గోలీలను ఆతడు గెలుచుకున్నట్లు, ఆ తర్వాత మరొకని వంతు. ఇలా చివరన ఎవరెన్ని గోలీలను గెలుచుకున్నారో లెక్కించు కుంటారు. ఆ తర్వాత పెద్ద గోలీలతో ఆట మొదలవుతుంది. ఒక తన పెద్ద గోలీని కొంత దూరంలో వేస్తాడు. మిగిలిన వారు ఒక్కొక్కరుగా గురి చూసి ఆ గోలీను కొట్టాలి. అలా కొట్టగలిగితే ఆగోలీని వాడు గెలుచుకున్నట్టే. ఈ గోలీలాటలో చాల విధానాలున్నాయి.
బొంగరాలాట
ఈ ఆటను పెద్దపిల్లలే ఆడగలరు. దీనిలో కొంత నేర్పరి తనముండాలు. చిన్న పిల్లలు బొంగరాలను వేయలేరు. శంకాకారంలో ఈ కర్ర బొంగరము క్రింది భాగాన చిన్న ములుకు వుంటుండి. ఆ ములుకు దగ్గరనుండి ఒక సన్నన్ని దారం చుట్టి దాన్ని చేతిలో వాటంగా పట్టుకొని ఒక ఉడుపున విసిరి నేల పైకి వేస్తే అది ములుకు ఆధారంగా అతి వేగంగా తిరుగు తుంటుంది. అలా తిరిగుతున్న బొంగరాన్ని మరొకడు తన బొంగరంతోగురి చూసి కొట్టాలి. ఒక్కోసారి... ఆ బొంగరం పగిలి పోతుంది. సంతల్లో రంగు రంగు బొంగరాలు అమ్మే వారు. అవి అందంగా వుండి చాల తేలికిగా వుంటాయి. చాల వేగంగా తిరుగు తాయి. ఇవి పోటీలకు పనికి రావు. పెద్ద పిల్లలు తమ పెద్ద వారితో మంచి కర్రతో స్వంతంగా పెద్ద బొంగరాలను చేయించుకునే వారు. అవి బరువు ఎక్కువగా వుండి బలంగా వుండేవి. ఇలాంటివి పోటీలకు మాత్రమే వాడే వారు. నేర్పరులు బొంగరాలతో చాల విన్యాసాలు కూడా చేసె వారు. బొంగరానికి దారం చుట్టి గాల్లోకి విసిరి వేసి అది కింద పడకుండా గాల్లోనే దాన్ని ఒడుపుగా తన అరచేతిలో పడే టట్లు పట్టుకుంటారు. అలా అచి చేతిలో తిరుగు తుండగానె, అతడు వెనక్కి వంగి తన నుదిటిమీద తిరుగు తుండగానె పెట్టుకుంటాడు. బొంగరాలకు సంబంధించిన ఒక సామెత ఉంది. అది........ వాడు తాడు బొంగరము లేని వాడు. ఎవరైనా పని చేయకుండా గాలికి తిరుగు తుంటే ఈ సామెత వాడతారు.
చింతపిక్కలాట.
ఇది పెద్దవారు మాత్రమే ఆడే వారు. అది కూడా జాతరలపుడు, మహాభారత నాటకాలు జరిగే సందర్భంలోను డబ్బులు పెట్టిఆడే వారు. ఆడె విధానము:\
సుమారు ఒక అడుగు చదరములో సమానమైన వంద గడులు గీసి అందులో నున్న మధ్య గడిలో వరుసలో అనగా ఒకటి, రెండు, మూడు, నాలుగు..... ఇలా సుమారు ఇరవై గడులు వుంటాయి. ఆ సంఖ్య ఆ చదరము యొక్క సంఖ్యను తెలియ జేస్తుంది. మిగతా గడులలో అంకెలను ఆ ఇరవై చదరాలలో ఒక్కొక్క గడిలో ఒక్కొక్క అంకెను వ్రాసి వుంచు తారు. అనగా ఏ చదరములో వున్న అంకెలు యదా తదంగా మరొక చదరంలో వుండవు. ఈ ఇరవై చదరాలను ఇరవై మంది ముందు పెట్టుకొని వృత్తాకారంలో కూర్చుంటారు. మధ్యలో ఆట నిర్వహకులుంటారు. ఒక డబ్బాలో ఒకటి నుండి వంద వరకు అంకెలు వ్రాసి వున్న చిన్న బిళ్లలుంటాయి. వాటిని కలిపి ఒక్కోసారికి ఒక్క నెంబరు తీసి దాన్ని గట్టిగా అరిచి చెప్త్రారు. ఆట ఆడెవారు తమ చదరంలో వున్న ఆ అంకెకు సంబంధించిన చిన్న గడిలో ఒక చింత పిక్కను పెట్టాలి. ఇలా ఆట కొనసాగుతుండగా..... ఎవరి చదరంలో నైనా చింత పిక్కలు అడ్డంగా గాని, నిలువుగా గాని, లేదా మూలలకు గాని వున్న చిన్న గడులలో చింత పిక్కలు అమరితే..... ఆ వ్వక్తి గెలిచానని చెప్పి తన చదరం నెంబరు కూడా చెప్తాడు. నిర్వహకులు కూడా తమ ముందు ఒక చదరంలో వారు చెప్తున్న అంకెల ప్రకారము చింత పిక్కలను పెడ్తారు. గెలిచిన వ్వక్తి తాను పూర్తి చేసిన గడులలోని అంకెలను బిగ్గరగా అరిచి చెప్తాడు. నిర్వహకులు తమ ముందున్న చదరంలో సరిచూసుకొని గెలుపును నిర్థారిస్తారు. ఈ విధానంలో ఒకరికన్న ఎక్కువ మంది ఆటను గెలుస్తారు. ఆట ప్రారంబానికి ముందు ఆడే ప్రతి ఒక్కరి వద్ద ఒక నిర్ణీతమైన సొమ్మును వసూలు చేస్తారు. అందులో కొంత భాగాన్ని నిర్వహకులు వుంచుకొని మిగతా దాన్ని గెలిచిన వారికి ఇస్తారు. ఒక్కరికన్నా ఎక్కువ మంది గెలిస్తే వారి ఆ సొమ్మును సమానంగా పంచు తారు. ఇందులో మోసం ఏమి వుండదు. ఇది చింత పిక్కలాట. కొన్ని రోజుల పాటు జాతరలు, తిరుణాల్లు మొదలగు వినోద కార్యక్రమాలు జరిగే సందర్భంలో మాత్రమే ఆడే వారు. ఇప్పుడు ఈ ఆయ పూర్తిగా కనుమరుగైనది.
ఈత కొట్టడం
గతంలో పల్లెల్లోని పిల్లలందరు ..... ఆడ మగ తేడాలేకుండా అందరు ఈత నేర్చుకునే వారు. నదులు, కాలవలు వుండే ప్రాంతాలలో, బావులు వంటివి వున్న ప్రాంతాలలో పిల్లలు ఈతను తప్పక నేర్చుకునే వారు. బావులలో ఈత కొట్టే విధానము, నేర్చుకునే విధానము;;;;;;
ఎండా కాలంలో మాత్రమే ఈ కార్యక్రమము వుండేది. పిల్లలకు మొదటగా ఈత నేర్చుకునే టప్పుడు వారి నడుముకు బెండు లాంటి కర్ర ముక్కలను కట్టి బావులలో వదిలే వారు. ఈ కర్రలు ఎక్కువ కలబంద చెట్టు కర్రలై వుంటాయి. అవి మూరెడు పొడగున్నవి రెండు చాలు ఒక పిల్లవాణ్ని నీటిపై తేల్చడానికి. వాటిని తుండ్లు అంటారు. ఇలా ఈ తుండ్లతో కొంత కాలం ఈత నేర్పి.... రెండోదశలో ఆ తుండ్లను తీసేసి ఒక పొడవైన దారాన్ని పిల్ల వాని నడుముకు కట్టి బావిలో వేస్తారు. వాడు మునిగి పోతుంటే గట్టు మీద ఆధారాన్ని పట్టుకున్న పెద్ద వారు దారాన్ని పైకి లాగి వాడు ఈత కొట్టడానికి అనువుగా దారాన్ని వదులు చేస్తారు. ఇప్పుడు ఈ త నేర్చిన పెద్ద పిల్లలు పక్కన చేరు నేర్చుకునే పిల్లవానికి సహాయ పడుతుంటారు. ఈ విదంగా పిల్లలకు ఈత నేర్పుతారు.
పైన కనబరచిన వినోధ కార్యక్రమాలే గాక కొన్ని ప్రత్యేక సందర్భాలలో... అనగా తిరుణాలు, జాతరలు జరిగే చోట తోలుబొమ్మలాటలు, కీలుగుర్రం, రంగుల రాట్నం మొదలైన వినోద కార్యక్రమాలుండేవి. ఇలాంటివాటిని చూడడాకే కొంత మంది ప్రజలు జాతరలకు వచ్చేవారు. తోలు బొమ్మలాటలు, కీరుగుర్ర వంటివి ఈనాడు పూర్తిగా కనుమరుగైనాయి. రంగుల రాట్నం మాత్రం గతంకన్న మరికొన్ని సొబగులద్దుకొని ఈ నాటికి వినోదాన్నిస్తున్నది.
పల్లెల్లో పండగలు
భోగి పండుగ
వ్వయసాయ దారులైన పల్లె వాసులు తమ వ్యవసాయ పనులన్ని ఒక్క కొలిక్కి వచ్చి పంటలన్నీ ఇంటికొచ్చి న సమయాన వచ్చేదే సంక్రాంతి పండగ. మిగతా పండగలు ఎలా వున్నా రైతుకు ప్రాముఖ్యానిచ్చేదె సంక్రాంతి. ఇవి వరుస పండగలు. ఈ వరుసలో ముందుగా వచ్చేది బోగి పండగ. ఈరోజున తెల్లవారు జామునే ఇంటి ముందు బోగి మంటలు వేస్తారు. ఇంట్లో వున్న పాత సామానులు పనికి రానివన్ని అనగా చాటలు, గంపలు, తట్టలు, చీపుర్లు, అన్నీ ఎవరింటి ముందు వాళ్ళు బోగి మంట పెట్టి కాలుస్తారు. అవన్ని తొందరలో కాలిపోతాయి. ఆ తర్వాత కంపలు, చెత్త, కట్టెలు వేసి మండించి చలి కాచు కుంటారు. మంట వేడికి శరీరం ముందు భాగం బాగా వేడిగా వుంటే వాతావరణం లోని చలికి వీపు బాగా చాల చల్లగావుంటుంది. ఇదొక వింత అనుభూతి. తెల్లవారి కోడిని కోసి లేదా వేరె వూర్ల నుండి వేట కూర తెచ్చి వండి అందులోకి వడలు చేసి తింటారు. కొన్ని ప్రాంతాలలో చిన్న పిల్లలకు బోగి పండ్లు పోస్తారు. తరువాత వచ్చేది సంక్రాంతి,
సంక్రాంతి
అదె పెద్ద పండగ. ఈ రోజున పెద్దలు తమ తల్లి దండ్రులు చనిపోయిన వారు వారి ఆత్మ శాంతి కొరకు ఉపవాసముండి స్నానం చేసి అయ్యవారి రాక కొరకు ఎదురు చూస్తుంటారు. అయ్యవారు అంటే ఆ ప్రాంత బ్రాంహడు. కొన్ని పల్లెలకు కలిపి ఒక బ్రాంహడు వుంటాడు. అన్ని శుభాసుభ కార్యాలకు అతను రావలసిందే. వేరెవ్వరు రావడానికి వీలు లేదు. ఇది అతని ఇలాకా. ఆ అయ్యవారు వచ్చి నంత వరకు ఆ గృహస్తుడు ఉప వాసముంటాడు. ఆతను వచ్చాక పూజా కార్యుక్రమాలు ప్రారంబించి గృహస్థుని చేత అతని పెద్దలకు తర్పణ, ఇస్తాడు, కాకులకు పిండ ప్రధానం చేయిస్తాడు. ఇలా పెద్దలకు తర్పణ ఇస్తున్నందుకె దీన్ని పెద్ద పండగ అన్నారు. పూజానంతరం, గృహస్తుడిచ్చిన దక్షిణ;; అనగా బియ్యం, కూరగాయలు, పప్పులు మొదలగునవి తీసుకొని మరొక్కరింటి కెళతాడు. ఈరోజున మాంసం వండరు. ఈ రోజున అనేక పిండి వంటలు చేస్తారు. ఈరోజు తప్పక వుండవలసిన పిండి వంట అరిసెలు పిల్లకు పిండిపంటలె పండగ. ఈరోజు నుండే గొబ్బెమ్మ పాటలు పాడతారు ఆడ పిల్లలు. ఇంటి ముందు కళ్ళాపి చల్లి అందమైన ముగ్గులేసి ముగ్గు మధ్యలో గొబ్బెమ్మను తీరుస్తారు. గొబ్బెమ్మ అంటే ఆవు పేడను ముద్దగా చేసి ముగ్గు మధ్యలో పెట్టి మధ్యలో గుమ్మడి పూలు పెడ్తారు. ఆ ఊరి ఆడపిల్లలందరూ కలిసి ఒక జట్టుగా చేరి అలంకరించుకొని, ఒక పళ్లెంలో పశుపు ముద్దను వుంచి దానిపై దీపం పెట్టి, చుట్టు పూలను అలంకరించి ప్రతి ఇంటికి వచ్చి ఆ పళ్లేన్ని క్రింద పెట్టి దాని చుట్టు తిరుగుతు తమ రెండు చేతులు తట్టుతూ గొబ్బెమ్మ పాటలు పాడతారు. ఆ ఇంటి వారు దీపంలో నూనె పోసి వారికి బియ్యం కొంత డబ్బులు ఇవ్వాలి. చివరి రోజున ఆ పిల్లలందరు వచ్చిన బియ్యాన్ని పొంగలిపెట్టి తిని ఆనందిస్తారు. ఇది ఆ వూరి ఆడపిల్లల సంబరం. ఈ తతంగం అంతా ఏ వూరి ఆడపిల్లలు ఆవూర్లోనే. పక్క ఊరికెళ్లరు. కానీ.... ఇంత కాలము వ్యవసాయదారుల పొలాల్లో కూలీ చేసిన ఆడవాళ్ళు, ముఖ్యంగా హరిజనులు ఈ రోజున ప్రతి రైతు ఇంటి ముందు గొబ్బెమ్మ పాటలు పాడి ఆడతారు. వారికి రైతు కుటుంబం ధాన్యం, డబ్బులు శక్తాను సారం బారీగానె ఇస్తారు. ఇచ్చినది తక్కువనిపిస్తే వారు వెళ్లరు. బలవంతం చేస్తారు... సాధించు కుంటారు. అదే విధంగా పరా వూరు నుండి కొంత మంది హరిజన మహిళలు వచ్చి గొబ్బెమ్మ పాటలు పాడతారు కాని ఇచ్చింది తీసుకుని వెళతారు. ఇలాంటి వారు యాచకులు కాదు. కేవలం సంక్రాంతి సందర్భంగానె గొబ్బెమ్మ పాటలు పాడి ఆసిస్తారు. అలాగే గంగి రెద్దుల వాళ్లకు కూడా ఇది పెద్ద పండగే. వారు గంగి రెద్దును ఆడించి రైతుల మెప్పించి బహుమతులను పొందుతారు. గంగిరెద్దుల వారు ప్రదార్శించె విన్యాసాలలో ముఖ్యంగా చెప్పుకో దగ్గది ..... గంగిరెద్దుల వాడు రోడ్డుమీద వెల్లకిలా పడుకొని తన ఎద మీద గంగిరెద్దు ముందరి కాళ్లను పెట్టించుకొని ఆడించడము. రైతులు గంగిరెద్దుల వారికి ధాన్యాన్ని, వేసి పాత బట్టలను, చీరలను ఆ గంగిరెద్దు మీద వేస్తారు. ఆ విధంగా గంగిరెద్దు పైన అనేక మైన రంగులతో బట్టలు కనిపిస్తాయి. ఎవరైనా ఆడపిల్లలు ఎక్కువ బట్టలు వేసుకొని ఆడంబరంగా కనిపిస్తే..... గంగిరెద్దులా తయారయావేంది? అని అంటుంటారు. ఇది ఒక నానుడి.
కనుమ పండగ
మూడో రోజున వచ్చేది కనుమ పడుగ. కనుమ పడగ నాడు కూడా పిండి వంటలదే అగ్ర స్థానం. పార్వేట ఈ నాటి ప్రధాన ఘట్టం. వైష్ణవాలయం ప్రధానంగా వున్న ఒక పల్లె లోనుండి దేవుడిని పల్లికిలో మంగళ వాయద్యాలతో ఆ చుట్టు పల్లెలలో వూరేగించి చివరన దగ్గరలో వున్న కొండ ప్రాంతంలో గాని మైదాన ప్రాంతంలో గాని దేవుడిని దించి అక్కడ శమీ వృక్షం క్రింద పూజ నిర్వహించి, అప్పటికె పూజించి సిద్దం చేసు కున్న ఒక గొర్రె పొట్టేలును దూరంగా ఆ కొండ వాలులో కట్టేసి సుమారు ఒక కిలో మీటరు దూరంలో ఒక హద్దు ఏర్పరచి అక్కడ అందరు నిలిచి తమ తుపాకులతో దూరంగా వున్న గొర్రె పోతును కాల్చాలి. ఎవరు కాసిస్తే అది వారికే చెందు తుంది. ఎవరూ కాల్చ లేక పోతె అది ఇంతవరకు దేవుని వూరేగింపులో పాల్గొన్న మంగలి వారికి చెందు తుంది. మంగలి వారు ఆ జమ్మి చెట్టు కింద కూర్చొని ఆ పొట్టేలుకు ఎలాంటి దెబ్బ తగల కుండుటకు ఏవో కనికట్టు విద్యలు, మంత్రాలు వేస్తుంటారు. తుపాకులు లేనివారు తూటాలు తెచ్చుకొని ఇతరుల తుపాకులతో ప్రయత్నిస్తారు. చుట్టు ప్రక్కల పల్లె వాసులకు ఇదొక పెద్ద వినోద కార్యక్రమం. ఈ ఆచారానికి మాతృక:..... తిరుమల లోని శ్రీ వేంకటేస్వర స్వామి వారికి కనుమ రోజున వేటగాని వేషం వేసి విల్లంబులు ధరింప జేసి గోగర్బం డాంకు ఎదురుగా వున్న పార్వేట మిట్టకు ఊరేగింపుగా తీసుక వస్తారు. అక్కడ స్వామి వారు క్రూర మృగాలను వేటాడి నట్టు కొన్ని కార్యక్రమాలు చేసి తిరిగి ఊరేగింపుగా ఆలయానికి చేరుతారు. ఆరోజుల్లో తిరుమల వాసుడు విల్లంబులతో క్రూర మృగాలను వేటాడితే....... ఈ నాడు మానవుడు తుపాకులతో బంధించి వుంచిన గొర్రె పోతును వేటాడ తారు. అదీ ఆ దేవుని పేరు మీద
పశువుల పండుగ
పశువుల పండగే ఈ వరుసలో చివరిది. ఈ రోజున పిండి వంటలదే పండుగ. సాయంకాలం ఊరి బయట కాటమ రాజు వద్ద పొంగిళ్లు పెట్టి పూజ చేస్తారు. కాటమ రాజు అంటే అక్కడేమి గుడి వుండదు. ఒక చెట్టు క్రింది తాత్కాలికంగా రెండు రాళ్లను పెట్టి వాటిని కడిగి వీబూతి పట్టెలు పెట్టి ఆ ప్రాంతమంతా శుభ్రం చేస్తారు. అక్కడి పూజారి ఆ వూరి చాకిలే. ఆ దేవుని ముందు వూరి ఆడవారందరు గిన్నెల్లో బియ్యం, బెల్లం తెచ్చి అక్కడే పొయ్యిలు ఏర్పాటు చేసి పొంగలి వండుతారు.. ఇంత లోపల చాకలి దేవుని వద్ద అలంకరణ పూర్తి చేస్తాడు. అందరు తలోక పొంగలి ముద్దను తీసి దేవుని ముందు కుప్పగా పెడ్తారు. చాకలి పూజా కార్యక్రమం కానిస్తాడు. అప్పటికే వూర్లో వున్న ఆవులను ఎద్దులను అన్నింటిని ఇక్కడికి తోలుకొస్తారు. కోళ్లను మొక్కుకున్న వాళ్ళు చాకలికి తమ కోళ్లను ఇస్తారు. అతను వాటిని కోసి దేవుని ముందు వేస్తాడు. పూజానంతరం పొంగలిని తలా కొంత ప్రసాదంగా తీసుకొని ఒక పెద్ద పొంగలి ముద్దను పశువుల కాపరికి ఇచ్చి తినమని, అతని వీపుకు ఇంకొక ముద్దను కొడతాడు చాకలి. దానిని పిడుగు ముద్ద అంటారు. వాడు పొంగలిని తింటూ పశువులకున్న పగ్గాలను, దారాలను తీసేసి తరుముతాడు. అవి తలోదిక్కుకు వెళ్లి పోతాయి. అప్పటికి చేలన్నీ పరిగిలి పోయి వుంటాయి కనుక అవి ఎక్కడ ఏ చేల్లో దూరినా అడగడానికి లేదు. ఆరాత్రికి పాలు తాగె దూడలను కూడా కట్టడి చేయరు. అనగా పశువులకు స్వాతంత్ర్యం అన్నమాట. అదే పశువుల పండుగ. ఆ సందర్భంలోనె ఒక నెల నుండి కాటమరాజు ముందు ఆధారిన వచ్చి పోయె, పశువుల కాపరులు, రైతులు అక్కడ ఒక కంపో, కర్రో వేస్తుంటారు. ఈ నాటికి అది ఒక పెద్ద కుప్ప అయి వుంటుంది. పశువుల కాపరి ఆ కుప్పకు నిప్పు పెట్టి పశువులను బెదిరించి తరిమెస్తాడు. ఆ కంపల కుప్పను చిట్లా కుప్ప అంటారు. ఆ మంట ఆరిపోయిన తర్వాత అందరు అక్కడి నుండి నిష్క్రమిస్తారు. ఇంటి కెళ్లి...దేవుని వద్ద కోసిన కోళ్లలు బాగు చేసుకుని కూర వండుకుని తింటారు.
ఈ పండుగకు జరిగే జల్లికట్టు చిత్తూరు జిల్లా మరియు తమిళనాడులో బారి ఎత్తున జరుగు తుంటాయి. వీధుల్లో డప్పులను వాయించి అలంక రించిన పశువులను తరుము తారు. అలా రెండు మూడు సార్లు పశువులను తరిమాక ఆ తర్వాత అసలు కార్యక్రమం మొదలవుతుంది. ఇప్పుడు రంగులతో అలంక రించిన బలమైన ఎద్దులలు, కోడెలను.... తరుముతారు. ముందుగా వాటి కొమ్ములకు రంగులు పూసి ఒక తువ్వాలు కట్టి అందులో వంద రూపాయలు .... వారి స్థాయిని బట్టి ఐదు వందల రూపాయలను కట్టి అల్లి వద్ద నిలిపి డప్పులతొ వాటిని బెదిరించి తరుముతారు. ధైర్యం వున్న వారు వాటిని పట్టి లొంగ దీసుకొని దాని కొమ్ములకు కట్టిన బట్టలోని డబ్బులు తీసుకోవచ్చు. దాని కొరకు కొంత మంది బలవంతులు తయారుగా వుంటారు. కొన్ని ఎద్దులు, లేదా కోడెలు తమ యజమానిని తప్ప ఇతరుల నెవ్వరిని దరి చేరనియ్యవు. అలాంటి వాటిమీద చెయ్యి వేయడమే ప్రమాదం. అటు వంటి వాటిని బెదరగొట్టిన తర్వాత వాటిని లొంగ దీసు కోవడం చాల ప్రమాధ కరమైన పని. అయినా కొందరు ఈ సాహసానికి పూను కుంటారు. ఇంకొన్ని ఎద్దులుంటాయి. అవి వట్టి బెదురు గొడ్డులు. వాటిని బెదిరిస్తే అవి చేసె వీరంగం అంతా ఇంతాకాదు. వాటిని ఆపడం అతి కష్టం. వీటి వలన ప్రమాదం ఎక్కువ. ఎందు కంటే ఇవి బెదిరి పోయి ఇరుపక్కల క్రీడను చూస్తున్న జనంలోకి దూరి పోతాయి. ఈ క్రీడలో చాల మందికి గాయాలవు తుంటాయి. ఒక్కోసారి ప్రాణాపాయం కూడా జరుగు తుంటుంది. ఇలాంటి క్రీడను ప్రభుత్యాలు నిషేధించినా ఫలితం లేదు. ఇటు వంటి క్రీడ పలాన పల్లెలో జరుగు తుందని ముందుగాని ఆ చుట్టు ప్రక్కల పల్లెల్లో దండోర వేసి తెలియ జేసి వుంటారు. దాంతో ఆ చుట్టు ప్రక్కల రైతులు తమ ఎద్దులను కోడెలను అలంకరించు కొని అక్కడికి తీసు కెళతారు.
గంగ పండగ: రైతులు చేసుకునె పండగలలో వాటి ప్రధాన్యత రీత్యా గంగ పండగ రెండొ స్థానంలోకి వస్తుంది. ఇది మేనెలలో వస్తుంది. అప్పటికి వ్వవ సాయ పనులు అన్నీ పనులు పూర్తి అయి వుంటాయి. రైతులకు వ్వవ సాయ కూలీలకు ఇది ముఖ్యమైన పండుగ. ఈ పండగకు మాతృక తిరుపతిలో బారు ఎత్తున జరిగే గంగ జాతర. అందు చేత ఈ పండుగ చిత్తూరు జిల్లాలోనె ప్రాముఖ్యత. ఇతర జిల్లాలలో ఈ పండగ వున్నట్లు లేదు. ఇది ముఖ్యంగా వ్వవ సాయ కూలీల పండగ. ఇంకా చెప్పాలంటే హరిజనుల పండుగ. వారి ఈ పండగ రోజున ముఖ్యంగా పులి వేషం..... ఇంకా ఇతర వేషాలు వేసి ఆడి పాడి రైతులను మెప్పించి వారి నుండి రైతు స్తోమతను బట్టి బహుమతులను అనగా ధాన్యం, బెల్లం, వస్త్రాలు బహుమతిగా పొందు తారు. పులి వేషాలను ఎవరు బడితే వారు వేయలేరు. ఆ వేషం వేయడానికి మంచి దేహదారుడ్యం వుండాలి. మంచి ఆరోగ్య వంతుడై వుండాలి. ఎందుకంటే అతను వేసే గంతులకు చేసే విన్యాసాలకు అతని శరీరము సహకరించాలి. పులి వేష ధారి మొలకు ఒక లంగోటి మాత్రం కట్టుకొని శరీరమంతా పశుపు రంగు చారలు తీర్చి, తలకి పులి కన్నులవలె దిద్దిన, మద్యలో రంద్రాలున్న మరియు పులిచెవులు లాంటి చెవులున్న టోపి ధరించి, (దీనిని ఈ వేషం కొరకే తయారు చేసుకుంటారు.) నోట్లో పెద్ద నాలుకలాగ ఒక ఎర్రటి అట్టముక్కను పెట్టుకొని తయారవతాడు. అతని నడుముకు దారాలు కట్టి ఇద్దరు వ్వక్తులు పగ్గాలతో అతనిని పట్టుకొని నియంత్రిస్తూ వుంటారు. ఒక పొడవాటి వెదురు బద్దకు రంగు కాగితాలు కట్టి ఒక కొసన ఒక పెద్ద బుట్టను కట్టి దానిని కూడా రంగు కాగితాలను అతికించి వుటారు. ఒక వ్వక్తి దానిని రెండో చివరన పట్టుకొని పులి వేష ధారి వెనక నిలబడి రెండో చివరన నున్న బుట్ట భాగాన్ని పులి వేషదారుని ముందు వచ్చేటట్టు పట్టుకొని వూపుతూ వుంటాడు. ఇద్దరు ముగ్గురు డప్పులు కొడుతుండగా ఆ డప్పులకు అనుగుణంగా పులి వేష ధారి అడుగులు వేస్తూ, పైన వూగు తున్న రంగు కాగితాల బుట్టను చూస్తూ పులి లాగా ఆడుతుంటాడు. ఒక రిద్దరు ఉత్సాహ వంతులు అతనికి తోడుగా ఆడు తుంటారు. ఈ విధంగా ఆడుతూ వారికి సంబంధించిన పల్లెల్లో మాత్రమే అనగా వారు పనిచేసే రైతులున్న పల్లెల్లో మాత్రమే తిరుగుతారు. ప్రతి రైతు వారి స్థాయిని బట్టి ధాన్యము, ధనము, పాత బట్టలు ఇస్తారు. వారికిచ్చిన ప్రతిఫలము వారికి తక్కువగా అనిపిస్తే సాధించి తీరుతారు. రైతుల వంటి పైనున్న పై వస్త్రాన్ని లాక్కుంటారు. చివరగా ఆ యింటి నుండి వెళ్ళే టప్పుడు ఆ రైతు పేరున వారి కుటుంబం వారి పేరు పది నిముషాల సేపు ఆసువుగా పాట పాడగా దానికి తగిన డప్పు వాయిద్యాలు, ధరువులు వేసి పొగిడి తర్వాత మరొక ఇంటికి వెళతారు. పెద్ద రైతులు వారికి కొన్ని బట్టలు, డబ్బులు, ఒక బస్తా వడ్లను కూడా ఇస్తారు. సామాన్య రైతు సాధారణంగా ఒక గంప వడ్లును ఇస్తారు. ఈ పులివేష ధారణ ఆబాల గోపాలన్ని చాల అలరిస్తుంది.
సంవత్సరంపాటు రైతుల వద్ద పొలంలో పని సేసిన కూలీలు, ఇతర కుల వృత్తుల వారు ఈ పండగ నాడు రైతుల వద్ద నుండి ధాన్యం రూపంలో బాగానె నజరాన పొందుతారు. కూలీలైతే చిత్ర విచిత్ర వేషాలు ధరించి ఊర్ల లోని రైతులను మెప్పించి ఫలితం పొందుతారు. ముఖ్యంగా పులి వేషం వేషధారి ఆబాల గొబాలాలను మెప్పిస్తారు. చిన్న పిల్లలకు ఇది పెద్ద పండగ. పులి వేష గాని వెంబడి డప్పు, పిల్లనగొయ్యి, ఇతర వాయిద్యాలు వాయిస్తూ ఉండగా ఇతరులు ఆడుతుండగా పులి వేషధారి గంతులు వేస్తూ పల్టీలు కొడుతూ నానా హంగామా చేస్తాడు. ఇది అందరికీ పండగే.
ప్రధానమైన పల్లెల్లో ఈ రోజున దున్న పోతును బలి ఇస్తారు. వీధి మధ్యలో తాత్కాలికంగా నిర్మించిన గుడిలోని అమ్మోరును పూజించి గుడి ముందు ఆడి పాడి తెల్ల వారజామున బలి కార్యక్రమం కానిస్తారు. ఆ భయాన దృస్యాన్ని చిన్న పిల్లలు చూడ కూడదని ఆ సమయాన్ని నిర్ణ యిస్తారు. ఈ విచిత్ర వేష దారులు అనేక బూతు పాటలు పాడుతూ ఆడుతూ వీధుల్లో తిరుగుతారు. ఈ పండుగ రైతులకు వ్వవ సాయకూలీలలకు ప్రత్యేకం. ప్రస్తుతం దున్న పోతు బలులు తిరుపతిలో గంగ జాతరలో గాని ఇతర పల్లెల్లో గాని జరగడం లేదు. కానీ...... సాధారణ పల్లెల్లో జరిగే కార్యక్రమం ఏమంటే .... హరిజనుల (ఇంత కాలం రైతుల పొలాల్లో పనిచేసిన కూలీలు) వివిధ వేష దారణతో ఆడి పాడి రైతులను మెప్పించి కొంత ధాన్యాన్ని బట్టలను ఉదారంగ పొందు తారు. వీరు ఇంత కాలం ఏరైతుల వద్ద పనిచేశారో వారి పల్లెలకే వెళతారు. వేరొకరి ఇళ్లకు వెళ్ళరు. పొద్దంతా వీరి ఆట పాటలతో మురిసి పోయిన పల్లె వాసులు సాయంత్రం కాగానె గంగమ్మకు పొంగిలి పెడ్తారు. దీని కొరకు ఒక వేప చెట్టు వుంటుంది. అక్కడ చాకలి ఒక రాయిని గంగమ్మ తల్లిగా ఏర్పాటు చేసి చుట్టు వేపాకు మండలతో చిన్న పందిరిని ఏర్పాటు చేస్తాడు. అక్కడ ఆ పల్లె వాసులందరు పొంగిలి పెట్టి గంగమ్మ తల్లికి మొక్కు కుంటారు. సర్వ సాధారణంగా ప్రతి ఒక్కరు కోడిని బలి ఇస్తారు. ఈ పూజా కార్యక్రమాన్ని చాకలి విర్వహిస్తాడు. ప్రతి పలంగా అతనికి బలి ఇచ్చిన కోడి తల, అక్కడ కొట్టిన కొబ్బరి కాయ పై చిప్ప చాకలికి చెందు తారు. ఆ విధంగా ఆరోజు గంగ పండుగ పరి సమాప్తం అవుతుంది.
పొంగలి: సాధారణంగా పొంగలి అంటే తమిళ నాడు ప్రాంతంలో.... ఇడ్లి, దోసె, వడ, పంటి పదార్తాలతో బాటు ఇదొక అల్పాహారం. కాని ఈ ప్రాంతంలో పొంగలి అంటే దేవుని ముందు అప్పటి కప్పుడు పల్లె వాసులు అందరు కొత్త పొయ్యిలు ఏర్పాటు చేసి, కొత్త కుండలో, కొత్త బియ్యం వేసి అందులో కొత్త బెల్లం ఇతర సుగంద ద్రవ్యాలు వేసి అప్పటి కప్పుడు తయారు చేసె ప్రసాదమే పొంగలి. ఎక్కువగా గంగమ్మ జాతరల వద్ది పొంగిల్లు సామూహికంగా పెడతారు. దాన్నే ప్రసాధంగా గంగమ్మకు పెట్టి తర్వాత ఆ ప్రసాదం స్వీకరిస్తారు.
దీపావళి,నరకచతుర్దశి ఇది పిల్లల పండుగ. ఈ రోజున అనేక పిండి వంటలు చేసి తిని, టపాకాయలు కాల్చడమే పిల్లలకు పండగ. ఆ రోజుల్లో ఇప్పుడున్నన్ని రకాల టపాకాయలు లేవు. అప్పట్లో కాల్చిన కొన్ని రకాలు ఇప్పుడు లేవు. ఆరోజుల్లో చిన్న శబ్దం చేసేవి మాత్రమే వుండేవి. అవి గాక చిటపటలు, తాటాకు టపాకాయలు, కాకర పువ్వొత్తులు, బత్తాసు పుల్లలు, సురు సురు బుడ్లు, ఇలాంటివాటిని మితంగా కొనేవారు. అవి ఆరోజుల్లో పెట్లొప్పు అనే ఒక గందకం పొడి దొరికేది. అర్ద రూపాయికి ఒక ఫలం పెట్లొప్పు దొరికేది. దాన్ని తవ్వలు అనె పరికరంలో వేసి రాతికేసి కొడితే పెద్ద శబ్దం వచ్చేది. తవ్వలు అనగా...... రెండంగుళాల పొడవు ఒక అంగుళం వ్వాసం కలిగిన ఇనుప ముక్కకు ఒక వైపున ఆర అంగుళం లోతున సన్నని గుంట వుంటుంది. రెండో వైపున దారం కట్టుకోడానికి ఒక రంధ్రం వుంటుంది. దానిని రోలు అంటారు. రెండోది రోకలి. ఇది కూడా ఇనుప పరికరమే. చిటికెన వేలు పరిమాణంలో వుండి ఒక వైపు రోలుకు సరిపడ వుండి రెండో వైపు ఒక రంధ్రం దారం కట్టు కోడానికుంటుంది. ఈ రెండు పరికరాలను చెరి ఒక కొసన దారానికి కట్టి రోలులో ఒక చెటికెడు పెట్లొప్పు వేసి రోకలిని అందులో పెట్టి దారం సాయంతో ఒక రాతి కొట్టితే పెద్దశబ్దం వస్తుంది. పిల్లలకు ఒక పలం పెట్లొప్పు ఒక రోజు కొట్టడానికి సరిపోయేది.
ప్రస్తుతం అనేక రకాల టపాకాయలు వచ్చినా పల్లెల్లో వాటిని పరిమితంగానె కాల్చుతారు. వాటిపైన ఎక్కువ ధనం వ్వయం చేయరు.
శివ రాత్రి
ఈ పండగ ఉప వాసానికి జాగారణకు ప్రత్యేకం. పొద్దునంతా ఉపవాసముండి రాత్రులందు జాగారణ చేస్తారు. స్థానికంగా వుండే దేవాలయాలలో అనేక సాంస్క్రుతిక కార్యక్రమాలు జరుగు తుంటాయి. అవి భజనలు, హరి కథలు, వీధి నాటకాలు మొదలగు నవి వుంటాయి. అక్కడక్కడ వున్న శివాలయాల్లో ప్రత్యేక కార్యక్రమాలుంటాయి. రాత్రులందు జాగారణ కొరకు ఆ కార్యక్రమాలకు వేళుతారు పల్లె వాసులు. ప్రస్తుతం ఈ శివరాత్రి పండుగ ఆరోజుల్లో జరిగినంత వైభవంగా జరగడం లేదు. ఏదో మొక్కు బడిగా జరుపుకుంటున్నారు. శివాలయాలల్లో మాత్రం రాత్రి ప్రత్యేక కార్యక్రమాలు జరుగు తున్నాయి.
==సుడ్తుల పండగ==
ఈ సుడ్దుల పండగ కేవలం చిత్తూరు జిల్లలో అదీ కొన్ని ప్రాంతాలలో మాత్రమే చేసుకునే పండుగ. కార్తీక పౌర్ణమి రోజున చేస్తారు. ఆ రోజున అన్ని పండగలకు చేసినట్లే ఇల్లు అలికి, ముగ్గులు పెట్టి పిండి వంటలు చేసు కుంటారు. సాయంత్రం దీపావళి పండగకు పెట్టినట్లు ఇంటి ముందు దీపాలను పెడ్తారు. దిబ్బల్లోను దీపాలు పెడతారు. ఆలయం ఉన్న కొండలపై కర్రదుంగలతో పెద్ద మంట వేస్తారు. దాన్ని ఆకాశ దీపం అంటారు. అది ఆ చుట్టు ప్రక్కల చాల దూరం వరకు కనిపిస్తుంది. రాత్రి కావస్తుందనగా పిల్లకు పండగ అప్పుడు కనిపిస్తుంది. పిల్లలందరు వారి పెద్దల సహాయంతో సుడ్తులు కట్టుకోవడంలో చాల సరదాగా వుంటారు. సుడ్తు అనగా:..... గోగు పుల్లలను ఒక కట్ట లాగ కట్టి సుమారు పదడుగులకు పైతా కడతారు. దాని పొడుగు దాన్ని మోసే వారి వయస్సు, శక్తిని బట్టి ఇరవై అడుగుల పొడవు కూడా వుండొచ్చు. చీకటి పడగానా పిల్లలందరు వారి వారు సుడ్తులతో ఊరుముందర కూడతారు. అక్కడ ఒక పెద్ద మంట పెట్టి దాని నుండి వారి వారి సుడ్తులను వెలిగించుకొని పరుగులు తీస్తూ "డేహేరి గుళ్లారిగో...... డేహేరి మాముళ్లో...... అని గట్టి గా అరుస్తూ.... ఊరి బయట పరుగెడుతారు. అలా ఓ గంట సేపు అరిచి పరుగెత్తి... చివరికి ఊరిబయట ఒక చెట్టుకింద వున్న దేవుని ముందు దీవించి అక్కడే మిగిలిన ఆ సుడ్తులన్నింటిని నిలువుగా కుప్పవేస్తారు. అది పెద్ద మంటై పైకి లేస్తుంది. దాంతో పిల్లల కేరింతలు. ఆ మంటను "అవ్వాగుడిసె" అంటారు.
ఆమంట పూర్తికాగానె కింద జానెడెత్తు నిప్పులు ఖణ ఖణ లాడుతు వుంటాయి. పెద్దపిల్లలు దానిపై ఇవతలనుండి అవతలికి నడుస్తారు. చిన్న పిల్లలు ఆచ్యర్యపోతుంటారు. అవి భయంకరంగా వున్న అవి మెత్తటి నిప్పులు గాన కాలవు. (గోగు పుల్లల నిప్పులు) అదొక సరదా.... ఆతర్వాత ఇద్దరు పెద్దపిల్లలకు ఒక పెద్ద దుప్పటి ఇచ్చి తెరలాగ పట్టుకోమని తెరకు అవతల చిన్న పిల్లలకు గోగు పుల్లలను ఇచ్చి కత్తిలాగ, బాణం లాగ, గద లాగ పట్టుకొమ్మని వారిని అక్కడ కోదరిని నెలబెట్టి, కొందరిని కూర్చో బెడతారు. ఒక చిన్న సుడ్తుకు మంట పెట్టి పిల్లలున్న వైపు పిల్లలకు కొంత దూరంలో మండుతున్న సుడ్దును అడ్దంగా, నిలువుకు తిప్పుతారు. ఆ మంట వెలుగులో పిల్లల నీడలు తెరపై పడి మంట కదులు తున్నందున పిల్లల నీడలు కూడా కదులుతాయి. తెరకు మరొకవైపు అందరు నిలబడి ఆనందిస్తారు. దీన్ని తోలుబొమ్మలాట అంటారు.
కొన్ని వూర్లల్లో ఊరు వారందరు కలిసి "బండి సుడ్దు " అని పెద్ద సుడ్తు కడతారు. దాన్ని ఎద్దుల బండి మీద పెట్టి, మంట పెట్టి అది కాలుతుంటే ముందుకు జరుపు కుంటూ ఊరు బయట ఎద్దులతో పరుగులు తీయిస్తారు. ఇదొక సంబరం. ప్రస్తుతం ఈ పండగ పూర్తిగా కనుమరుగై పోయింది. గోగులను పండించడము పూర్తిగా మానేశారు. గోగులు లేవు సుడ్దులు లేవు. కాని కొండలమీద మాత్రము ఆకాశ దీపాలు వేస్తున్నారు.[3]
పల్లెల్లో విద్యావిధానం
అప్పటికింకా ప్రభుత్య బడులు పల్లెల్లో లేవు. పాత కాలపు విద్యా విధానమే అమలులో వుండేది. వాటిని వీధి బడులు అనే వారు. వూరి పెద్దలు చదువుకున్న ఒకతన్ని తీసుకొచ్చి అతనికి సకల సౌకర్యాలు కల్పించి ఎక్కడైనా ఖాళి ఇంట్లో గాని, అందుకొరకు కట్టిన సపారులో గాని, పెద్ద ఇండ్లలోని తాళావారంలో గాని, లేదా చెట్ల క్రింద గాని నేలమీద గాని వుండేవి, నేల మీద ఇసుక పోసి దాని పై పిల్లలు కూర్చునేవారు. అయ్యవారు కూర్చోడానికి ఒక మట్టి తో కట్టిన దిమ్మ 'అరుగు ' వుండి దాని పైన చాప వేసి వుండేది.
బడి సమయము సూర్యోదయము నుండి సూర్యాస్తమయము వరకు వుండేది. శలవులు మాత్రము ప్రతి పండగకు, అమావాస్యకు మరియు పౌర్ణమినకు మాత్రమే. ఈ మద్యలో పిల్లలు సద్ది తాగడానికి తొమ్మిది గంటలకు, మధ్యాహ్నము ఒంటి గంట ప్రాంతములో అభోజనానికి,, సాయంకాలము నాలుగు గంటలకు విరామముండేది. ఇక సూర్యాస్థమయానికి బడి వదిలే వారు. బడికి వచ్చే పిల్లలు.... ఎవరు ముందుగా వస్తే వారు సురి రెండో వాడు చుక్క, వారికి దెబ్బలు మినహాయింపు వుండేది. ఆతర్వాత వచ్చే వారికి అయ్యవారు తన బెత్తముతో మూడో వానికి మూడు దెబ్బలు, నాలుగో వానికి నాలుగు దెబ్బలు ఇలా దెబ్బలు కొట్టే వాడు. 1.
అయ్యవారు (ఉపాద్యాయుడు) చదువు చెప్పే విధానము. ఆ రోజుల్లో ఒకే ఉపాద్యాయుడుండేవాడు. ఐదు సంవత్సరాలు వయస్సు దాటితేనే బడిలోనికి చేర్చే వారు. మొదటగా ఓనమాలు నేర్పేవారు. మేము చదివేటప్పటికే పలకా బలపము వచ్చేశాయి. అంతకు మునుపు ఇసుకలో అక్షరాలు నేర్చుకునేవారట.
వ్రాయడానికి పలకు ఉన్నప్పటికీ చదువు అంతా నోటి పాటమే ఎక్కువ. అనగా ఒక పిల్ల వాడు గాని, అయ్యవారు గాని ఎలుగెత్తి ఒక ఎక్కము గాని, పద్యభాగము గాని చెప్పితే దానిని పిల్లలందరు గట్టిగా అరచి చెప్పేవారు. అంతా కంఠాపాటమన్నమాట. కొత్తవారెవరైనా ఊరిలోనికి వస్తే బడి ఎక్కడున్నదో సులభముగా తెలిసి పోయేది. ఎందుకనగా...... పిల్లలు కోరస్ గా పాఠాలను బట్టి పెట్టుతుంటే ఆ శబ్ధము గ్రామమంతా వినబడేది. పిల్లలు పద్యాలను ఆ విధంగా బట్టీ పెట్టుతుంటే.... ఊరిలోని పెద్దలు వారి ఇళ్లముందు అరుగుల మీద గాని, రచ్చ బండ మీద గాని కూర్చున్న వారు సుమతీ శతక, వేమన శతక పద్యాలను ఆ విధంగా నేర్చు కున్నవారు ఎక్కువ. ఆ రోజుల్లో చదువుకున్న పెద్దలు అతి తక్కువ.
ఇప్పట్లోలాగ ఆ రోజుల్లో పిల్లలకు తరగతులు లేవు. వున్నవల్లా ..... పెద్దబాల శిక్ష, బాల రామాయణము, అమరకోశము, ఆదిపర్వము, గజేంద్ర మోక్షము ....... ఇలా...... వుండేవి. అందరికి లెక్కలు మాత్రము వుండేవి. అందులో ముందుగా ఎక్కాలు, తరువాత కూడికలు, తీసివేతలు, గుణకార .... బాగహారాలు, వడ్డీ లెక్కలు, బాండు వ్రాసే విధానము, ఇలా వుండేవి. లెక్కల్లో నోటి లెక్కలు అనే ఒక విధానముండేది. అందులో అయ్యవారు ఒక విద్యార్థులకు ఒక లెక్క ఇస్తాడు.... ఒక ఆసామి రెండు వందల రూపాయలను నూటికి నెలకి ఒక రూపాయి చొప్పున వడ్డికి ఇచ్చాడు. మూడు సంవత్సరాల తర్వాత అప్పు తీసుకున్న వాడు చెల్లించాల్సిన మొత్తమెంత? అయ్యవారు లెక్క చెప్పుతున్నప్పుడే పిల్లలు మనసులో లెక్క వేసుకోవాలి. అయ్యవారు లెక్క పూర్తి చేయగానే సమాదానము చెప్పాలి. అలా ఎవరు ముందు చెపితే వారు గొప్ప. ఇలా వుండేవి లెక్కలు. ఇప్పట్లో లాగ ఆ రోజుల్లో.... దశాంశాలు, కిలోలు వంటి మెట్రిక్ పద్ధతి వుండేది కాదు. అది ఆనాటిది రూపాయలు, అణాలు, పైసలు లాగానే, ఇతర గణాంకాలు అనగా కొలతలు, బరువులు, మొదలగునవి.... మణుగు, వీశెలు, శేరులు, ఫలము, తులము ఇలా.... అంగుళము, గజము, ఫర్లాంగు, మైలు, క్రోసు ఇలా దూరాల కొలతలుండేవి.
2. ఆ కాలములో ఓనమాలు, ఎక్కాలు కా గుణితము ఇసుకలో దిద్దించి చెప్పించుచుండిరి. నేటికిని దాని జాడలు పెక్కు పల్లెలలో ఉన్నాయి. పేర్లు వ్రాయడము నేర్పినపిమ్మట పలక పట్టించేవారు. తర్వాత భాగవత భారతాలు చదివించేవారు. ఆ ముచ్చటనే కవి యిట్లు వర్ణించాడు' (ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర గ్రంధములో రచయిత సురవరం ప్రతాపరెడ్డి )
1.ఈ విషయాన్ని ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర గ్రంధములో రచయిత సురవరం ప్రతాపరెడ్డి గారు ఇలా చెప్పారు.
బడికాలము తెల్లవారుజామునుండియే చీకటి యుండగానే ప్రారంభమయ్యెడిది. గురువు వద్ద బరిగయో కొరడాయో ఉండెడిది. మొదట వచ్చిన వాని చేతిలో శ్రీకారము ఆ యాయుధముతోనే వ్రాసి పంపి రెండవ వానిచేతిలో ఆయుధమును ఊరక తాకించి (చుక్కపెట్టి) పంపి మూడవవాని కొక దెబ్బ, నాల్గవ వానికి రెండు ఈ ప్రకారముగా ఆలస్యముగా వచ్చిన వారికి శిక్ష యిచ్చేవారు.
( నేను ఈ విషయాలను ఇంత వివరంగా చెప్తున్నాంటే..... అది నా స్వీయానుభవం. నే చదివింది ఆ చదువే గనిక. దీన్ని ఇంకా విస్తరించ గలను: అయినా వద్దులే ఇప్పటికే ఎక్కువైంది. ఈ వాఖ్యాన్ని తర్వార తొలిగిస్తాను)
పల్లెల్లో వైద్యం
అప్పటికింకా,,,,,,, ప్రభుత్వ ఆస్పత్రులు పల్లె వాసులకు అందు బాటు లోకి రాలేదు. వచ్చినా పల్లెవాసులకు వాటిని అవగాహన చేసుకొని ఉపయోగించుకునే తెలివి వారికి లేదు. ఎక్కడో పట్టణాలలో వుండె ఆస్పత్రులకు ఈ మారు మూల పల్లె వాసులు పోలేరు. పో గలిగినా అక్కడి వారితో ఎలా వ్వహరించాలో తెలియక ఎం మాట్లాడితో ఏం జరుగు తుందో...... అవమాన పడవలసి వస్తుందో...... అనే అనుమానం ఎక్కువ. ఎందు ఆనాటి పల్లె ప్రజలు రైతులు చాల నిజాయితి పరులు, నిక్కచ్చి మనుషులు, ఆనవసరంగా ఎవరైనా ఒక మాట అంటె పడరు. ఆంచేత ... పరా వూరికెళ్లి ఎవరినో బతిమాలి బామాలి మందులు తెచ్చుకోవడమేమిటని దాని పై శ్రద్ధచూపరు. తమకు తెలిసిన వైద్యమో...... తమ ఇంటి ముందుకు వచ్చిన వైధ్యమో ... దాన్నే ఆశ్ర యిస్తారు. అది పల్లె వాసుల నైజం. ఇది ప్రభుత్యం గ్రహించడం లేదు. అప్పటికి ప్రభుత్వం తమ స్థానాలల్లో పూర్తిగా కూర్చొని సర్దుకోలేదు. ఇంత చిన్న విషయాన్ని ఎలా పట్టించు కోగలదు ?.......... అందు చేత,,,,,,, అప్పటికి ఎంతో కాలం ముందు నుండే అమలలో నాటు వైధ్యుల సహకారం ఇంకా ఉపయోగించు కుంటున్నారు.
పల్లెల్లో కులవృత్తులు
చాకలి
ఇది పల్లెల్లో చాల ప్రధానమైన వృత్తి. చాకలి లేనిదే పల్లెల్లో సాంప్రదాయమైన పనులు చాల జరగవు. వారిది ముక్యమైన పని అందరి బట్టలను వుతికి తేవడం. మధ్యాహ్నం ఒకరు వచ్చి ప్రతి ఇంటి వద్ద కొంత అన్నం కూర తికుని వెళ్లి తింటారు. అలాగె రాత్రికి కూడ కొంత అన్నం పెట్టాలి. దీనికొరకు చాకలి స్త్రీ ఒక గంప, ఒక పాత్ర తీసుకొని ప్రతి ఇంటికి వెళ్లి అన్నం కూరలు తీసుకుంటుంది. అన్నాన్ని గుడ్డ పరచిన గంపలో వేసుకుంటే...... కూరలను ఒక పాత్రలో పోసుకుంటుంది. ఆ విధంగా వూరి వారి అందరి కూరలు ఒకే పాత్రలో సేకరించడము వలన అది ఒక ప్రత్యేక రుచిని కలిగి వుంటుంది. ఆ సందర్భాన్ని పురస్కరించుకొని పుట్టినదే సామెత.. చాకలి కూర. వూరి వారి బట్టలి అన్ని కలిపి వున్నా సాయంత్రానికి ఎవరి ఇంటి బట్టలు వారివి వేరు చేసి వారి వారికిస్తారు. బట్టలను వారు అంత బాగ గుర్తు పట్టగలరు. అందుకే చదివిన వాడికన్న చాకలి మిన్న అన్న నానుడి పుట్టింది.
పల్లెలోని ఏ కుటుంబంలోనైనా ఆడపిల్లలు సమర్తాడితే ఆ సందర్బంలో ఆ అమ్మాయి ఒంటి పైనున్న బట్టలు చాకలికి చెందుతాయి. ఆ సందర్భాన్ని పురస్కరించుకొని ఒక సామెతె పుట్టింది. అదేమంటే........ సరదాకి సమర్థాడితే...... చాకలి చీర పట్టుక పోయిందట. సామెత వివరణ:.... ఒక అమ్మాయి సరదాకి తాను సమర్థాడినట్లు ప్రకటించింది. ఆనవాయితి ప్రకారము చాకలి వచ్చి స్నానం చేయించి ఆ చీర పట్టుకొని పోయిందట. అదే విధంగా వివాహము వంటి శుభ కార్యాలలోను, చావు వంటి అశుభ కార్యాలలోను చాకలి, మంగలి వంటి వారు తప్పని సరిగా నిర్వహించ వలసిన కార్యాలు కొన్ని వుంటాయి. వాటినే చాకలి సాంగెం, అని మంగలి సాంగెం అని అంటారు. చావులో గాని, పెండ్లి లోగాని చాకలి వారి పని దీవిటి పట్టడము. అది పగలైనా, రాత్రి అయినా దీవిటి పట్టవలసినదే. ఆ విధానము ఒక తప్పనిసరి అయిన సాంప్రదాయము అయిపోయినది. వీరు దీవిటి పట్టడమనే తంతు దేవుని ఊరేగింపులోను, గంగమ్మ జాతర వంటి జాతర సందర్బంలోను తప్పని సరి. గంగమ్మ జాతరలో చాకలి వారే పూజారులు. ఈ విధానములో వీరికి కొంత సంభావన ముట్టుతుంది.
గ్రామంలో ‘రజకులు’ (చాకలి) కొన్ని కుటుంబాలకు ఒక కుటుంబం చొప్పున రోజు మార్చి రోజు బట్టలు ఉతుకుతూ ప్రతి దినం అన్నం పెట్టించుకొని వెళ్ళేవారు. పదవులు నిర్వహించే వారు, భాగ్యవంతులు చాకలికి ‘ఇస్త్రీ పెట్టె’(iron box) ఇచ్చి బట్టలు ‘చలువ’ చేయించుకొనే వారు. సంవత్సరానికి కుటుంబానికి నిర్ణయించిన ‘మేర’ ప్రకారం ధాన్యం వగైరా తీసుకనే వారు. చాకలి వాళ్ళే రైతుల సహాయంతో ‘బట్టీ’ల ద్వారా సున్నం తయారుచేసి కుటుంబానికి కావలసినంత ఇచ్చేవారు. తాంబూలం వేసుకొనే వారికి వీరు ప్రత్యేకమైన సున్నం ఇచ్చేవారు. పెళ్ళి మొదలైన శుభకార్యాలకూ, దైవకార్యాలకూ రజకులు పందిళ్ళు వేసి మామిడి తోరణాలు కట్టేవారు. వంట చెరకు విషయంలో కూడా వీరు రైతులకు ఎంతో సహకరించే వారు.
చాకలి వారు చేయ వలసిన పనులలో మరొకటి ఏమంటే..... చిన్నపిల్లలకు పురిటి స్నానము చేయించడము, ఆ సందర్బాని ఊరివారందని పిలవడము వీరి విధులల్లో ఒకటి. ఆ చాకలి ప్రతి ఇంటికి వెళ్లి పలాన వారింటిలో పురుడు పోస్తారు మీరు రావలసినదని చెప్తాడు. దీన్ని పురస్కరించుకొనొ ఒక సామెత పుట్టింది. అదేమంటే...... చాకలి దానికి చెప్పి చాలుకున్నడట. సామెత వివరణ: ఏదైనా ఒక రహస్యము చెప్పి ఎవరికి చెప్పవద్దంటే..... వాడు ఆ విషయాన్ని చాకలి వానికి చెప్పి చాలుకున్నాడట. అనగా చాకలి దానికి చెప్పిన విషయము వెంటనే ఆ పల్లెకంతా తెలిసి పోతుందని అర్థము.
కాలక్రమేణా వృత్తులు వ్యాపార దృష్టిని సంతరించుకొన్నాయి. సమాజం సమూలంగా మార్పు చెందింది. ఆధునిక పరికరాభివృద్ధి ఫలాలైన ‘లాండ్రీలు’, ‘బార్బర్ షాపులు’, నూలుమిల్లులు మొదలైన వాటి పోటీలో చేతివృత్తుల వారు వెనుకబడిపోయి బ్రతుకు దెరువుకోసం పట్టణాలకు వలసలు పోవలసిన దౌర్భాగ్యం పట్టింది. సకాల వర్షాలు లేక, పంటలు పండక, కరువు కాటకాలతో చివరకు రైతుల ఆత్మహత్యలతో దేశ ఆహారోత్పత్తి కుంటుబడుతున్నది. వ్యాపార పంటలు, ఉన్నత విద్యపై మోజు పెరగడంతో నగరీకరణ జరుగుతూ పల్లెలు చాలావరకు నగరాల్లో కలిసిపోగా మిగిలినవి వెనుకబడిపోయాయి.
మంగలి
మంగలి వృత్తి కూడ ఆ నాటి సమాజంలో చాల ప్రధానమైన వృత్తి. ప్రతి సారి ప్రతి ఫలం ఆశించ కుండా అందరికి క్షవరంచేసే వీ ఆ పనికి గాను ఫలితానికి, మేర ద్వారా ఐదు బళ్లల వడ్లు, ఒక మోపు వరి తీసుకునేవారు. తలంటు స్నానం చేయించడం వంటి పనులు చేసె వారు. ప్రతి రోజు మంగలి పల్లెలలోనికి వచ్చి క్షురక వృత్తి చేసె వారు. తల క్రాపు చేయడం, పెద్దవారికి గడ్డం చేయడం వంటివి చేసె వారు.
నాయా బ్రాహ్మణులు (మంగలి వాళ్ళు) గ్రామంలో కొన్ని కుటుంబాలకు ఒకరు చొప్పున ఇంటింటికి వెళ్ళి ‘తలపని’ (క్షవరం) చేసేవారు. సంవత్సరాంతంలో వీరు తమ ‘మేర’ తీసుకొనే వారు. వివాహ కార్యాల్లో వీరు వధూవరుల చేతి, కాళ్ళ గోళ్ళు తీయటం మొదలైన ‘కన్నెపెళ్ళి’ పనులు చేసే వారు. పుట్టు వెండ్రుకలు తీయటం, శుభకార్యాల్లో మంగళ వాద్యాలు వాయించి తగిన పారితోషికం పొందటం వల్ల వీరి జీవనం సాగేది. వీరు దైవకార్యాల్లో నిలయ విద్వాంసులుగా ఉండటం వల్ల ‘దేవుని మాన్యం’ కూడా భుక్తంగా ఉండేది.
ఈ విధంగా ’Artisans’ అనీ, పంచభట వృత్తుల వారనీ వీరు గ్రామాల్లో కొన్ని ప్రత్యేక సంప్రదాయ విధానాలు కలిగి, పని హక్కు గలిగి, ఆ బాధ్యతలు సక్రమంగా నిర్వహించే వారు. ప్రాచీన కాలం నుంచి వీరికిచ్చిన ‘మాన్యము’ వంశపారంపర్యంగా అనుభవిస్తూ కార్యసాధకులుగా ఉండేవారు.
కుమ్మరి
కుమ్మరి మట్టితో కుండలు చేసి కాల్చి రైతులకు ఇచ్చేవారు. వీరికి కూడ ప్రతి పలితానికి 'మేర' వరి మోపు ఇచ్చేవారు. పెద్ద వస్తువులైన, కాగు, తొట్టి, ఓడ మొదలగు వాటికి కొంత ధాన్యం తీసుకొని ఇచ్చేవారు. పెళ్లి సందర్భంగా ''అరివేణి'' కుండలని కుమ్మరి వారు ఇవ్వాలి. అనగా కొన్ని కుండలకు రంగులు పూసి కొన్ని బొమ్మలు వేసి ఇచ్చేవారు.
వంటకు నాడు గ్రామాల్లో దాదాపు అందరూ మట్టి పాత్రలే వాడేవారు. కుమ్మరులు మట్టితో తయారుచేసిన చట్లు, కుండలు, మూకుళ్ళు, బానలు, కడవలు, ముంతలు, అన్నం తినే చిప్పలు బియ్యం, ధాన్యం పోసుకొనే పెద్ద ‘గరిసెలు’ ప్రత్యేకంగా తయారుచేసి ఇచ్చేవాళ్ళు. సంవత్సరాంతంలో తమకు వచ్చే ‘మేర’ రైతుల నుండి తీసుకొనే వారు. అదనంగా వీరు వివిధ రకాల మట్టిపాత్రలు తయారుచేసుకొని ‘కావిళ్ళ’తో మోసుకొనిపోయి సమీపంలోని పట్టణాల్లో వాటిని అమ్ముకొనే వారు. దైవకార్యాల్లో కుమ్మరులు తమకు కేటాయించిన పనులు నియమంగా నిర్వహించే వారు.
వడ్రంగి
వీరి పని కర్రలతో పని ముట్లు తయారు చేయడం. నాగలి, కాడిమాను, ఎద్దుల బండి, ఇంటి సామానులు తయారు చేయడం వీరి పని. వ్యవసాయం యాంత్రీకరణమైన ఈ రోజుల్లో వడ్రంగి చేయవలసిన వ్వయసాయ పని ముట్లు ఏమి లేవు. అయినా ఇంటికి సంబందిచిన ద్వారాలు, కిటికీలు వంటి పనులు వీరికి ఎక్కువగా వున్నాయి వారు ఇప్పటికి పూర్తి స్థాయిలో పనులలో నిమగ్నమై వున్నారు. వారికి కావలసినంత డిమాండు వున్నది.
మేదర
వీరు వెదురు బద్దలతో తట్టలు,, బుట్టలు చాటలు దాన్యాన్ని నిలవ చేసె బొట్టలు ఎద్దుల బండికి వేసె మక్కిన వంటివి అల్లు తారు. గతంలో అడవులలో వున్న వెదుర్లను కొట్టి తెఛ్ఛి తట్టలు బుట్టలు అమ్మేవారు. అప్పట్లో బొట్టలు, మక్కెనలు, వంటి పెద్ద పెద్ద సామానులను తయారు చేయడంలో వారికి ఆదాయం బాగ వుండేది. తాము తయారు చేసిన వస్తువులను రైతులకు దాన్యాన్నికి ఇచ్చేవారు. ఇప్పుడు ఆ పరిస్థితి లేదు.
జంగం వాళ్ళు
జంగం వారి జనాభా అతి తక్కువ. ముఖ్యంగా వీరు శివ భక్తులు. వీర భద్రుని ఆలయాల్లో పూజారులు వీరే వుంటారు. గతంలో వీరు కొన్ని పల్లెలను తమలో తమకు కేటాయించుకొని ఆ పల్లెల్లో కార్తీక మాస నెలంతా తెల్లవారు జామున తిరిగుతూ గంట వాయిస్తూ, శివనామ స్తుతి చేస్తూ తిది, వార, నక్షత్రాలను చెప్పి.... తెల్లవారి ప్రతి ఇంటి ఆసామి వద్ద సంబావన పొందుతారు. ఇలా తిరిగే వారిని జంగం దేవర అని అంటారు. వీరు శుభాశుబాలను చెప్పుతారు. వీరికి సమాజంలో బ్రాహ్మణుల తరువాత గౌరవ స్థానం వీరిదే. వీరి వేష ధారణ కూడ గౌరవ ప్రదంగానే వుంటుంది. కాషాయ వస్త్రాలను ధరించి, తలపాగా కట్టి, బుజాన కావడి లేదా జోలే, ఒక చేతిలో గంట, రెండో చేతొలో శంఖం వుంటుంది.
కంసాలి
లోహ వస్తువులను తయారు చేసె వారిని కంసారి అంటారు వీరు కత్తులు, గొడ్డల్లు, కొడవళ్లు వంటి లోహ సామానులు చేసె వారు. ఇప్పుడు వాటి అవసరం ఎక్కువ లేదు. అయినా యంత్రాలతో తయారైన రడిమేడ్ పరికరాలు సంతల్లో దొరుకుతున్నాయి. గతంలో అక్కడక్కడా ''కొలిమి'' వుండేది. కాని ఈరోజుల్లో కొలిమి ఎక్కడా లేదు.
జంగం .... వీరిని జంగం దేవర అని కూడ అంటారు. వీరు శివ భక్తులు. నొసటన వీభూతి ధరించి చేతిలో పెద్ద గంట పట్టుకొని వాయిస్తూ సంక్రాంతి ససందర్భంగా ఆ నెల అంతా తెల్ల వారు జామున వీదుల్లో తిరుగుతు శివ కీర్తనలు చేస్తూ, ఆ రోజు తిది వార నక్షత్ర పలాలను తెలిపి తెల్లవారాక ప్రతి ఇంటికి వచ్చి సంభావన తీసుకునే వారు. అప్పటికే వీరు అంతిమ దిశలో వుండే వారు. వీరు అంతరించి చాల కాలమే అయింది.
గాజుల వాళ్ళు
ఆ రోజుల్లో గాజుల శెట్టి తన మలారం బుజాన వేసుకొని పపల్లెల్లో తిరిగే వారు. మలారం అంటే: ... సన్నని పొడవైన దారాలకు గాజులను రెండు వైపులా గుత్తులు గుత్తులుగా కట్టి ఆ దారాలన్నింటిని మధ్యలో ఒకటిగా కట్టి దాన్ని బుజాన వేసుకుంటారు. గాజుల వాళ్ళు కొన్ని పల్లెలను తమ ప్రాంతగా విభజించుకొని ఆ యాపల్లెలలో వారె గాజులను అమ్మేవారు.
మాల
వీరు హరి జనులు. ఇతర ప్రాంతాలలో వీరిని అంట రాని వారుగా పరిగణించబడినా, ఈ ప్రాంతంలోఅనగా రాయలసీమ లో మాత్రం అంట రాని తనం అంత తీవ్రం వుండేది కాదు. వీరి జన సంఖ్య ఎక్కువే. వీరు ఎక్కువగా కూలీలుగా వుండే వారు. వీరిలో కూడ భూములున్న వారు కొందరుండేవారు. వీరు వ్వవ సాయ పనులు చాల బాగ చేస్తారు.
మాదిగ
.... వీరు కూడ హరిజనులే. కాని వీరి జన సంఖ్య తక్కువే. వీరు చెప్పులు కుట్టడం, తోలు తోచేసిన కపిలి బానలను కుట్టడం అవకాశం వున్నప్పుడు రైతు పొలంలో కూలికి వెళ్లడం చేసే వారు. వీరికి కూడ రైతుల నుండి మేర వరి మోపు లభిస్తుంది. రైతు లందరూ వీరి వద్దనే చెప్పులు కుట్టించు కునేవారు. కరెంటు మోటార్లు వచ్చాక వీరి వృత్తి మరుగున పడిపోయింది.
బెస్త వారు
(వీరి గురించి వివరాలు సేకరించ వలసి వున్నది)
బెస్త వారి కులంలో అనేక ఉప కులాలున్నాయి. గంగ పుత్ర, వన్నెకుల క్షత్రియ, పలికాపు, అనే కులాలు ఇందులోనె ఉన్నాయి.
బెస్త వారి వృత్తి చేపలు పట్టడము. ఈ కులం వారు కృష్ణా, గోదావరి, తుంగ భద్రా నదీ ప్రాంతాలు, మరియు సముద్ధ తీర ప్రాంతాలలోనె ఎక్కువ ఉన్నారు. మిగతా ప్రాంతాలలో వీరి జన సంఖ్య చాల తక్కువ. వీరు చేపలు పట్టడం తప్ప మరే పని చేయలేరు. తీర ప్రాంతాలలో వుండే బెస్తలకు దిన దిన గండం నూరేళ్ల వయస్సుగా బ్రతుకీడుస్తున్నారు. వారి వృత్తి ప్రాణాలతో తెలగాటమే. వీరు ఆర్థికంగా చాల వెనుక బడిన కులంవారు. చేపలు పట్టే పడవలు, బోట్లు లక్షలాది రూపాయల విలువ చేస్తాయి. వాటిని వీరు కొనలేరు. పెద్ద ఆసాములు పడవలను కొని బెస్త వారికి అద్దెకిస్తుంటారు. వీరి అద్దె విధానము వైవిధ్యంగా వుంటుంది. పడవకు రోజుకింత అని గాని, లేదా నెలకింత అనిగాని అద్దె వుండదు. ఒక సారికి ఇన్ని చేపలు ఇవ్వాలి అని నిబందన వుంటుంది. అదే ఆ పడవకు అద్దె. వారికి ఎన్ని చేపలు దొరికినా అద్దె చేపలు పోగా మిగిలిన చేపలు బెస్త వారికి చెందు తాయి. చాల సార్లు అద్దెకు ఇవ్వాల్సిన చేపలు కూడా దొరకవు. ఇలా ఎక్కువ సార్లు వారికి తగిన ఫలితము దొరకదు. కొందరు చిన్న చిన్న పడవలలో చేపల వేటకు వెళ్లతారు. అవి చాల దూరం ప్రయాణించలేవు. కనుక అధికంగా చేపలు దొరకవు అంత దూరం పెద్ద పడవలే వెళ్లగలవు. అదృష్త వశాత్తు ఎప్పుడైనా పెద్ద చేపలు ఎక్కువగా దొరికితే.... బెస్త వారి పంట పండినట్టు కాదు. మధ్యలో దళారులుంటరు. చేపలను వారికి అమ్మాల్సిందే. పట్టిన చేపలను దాచుకొని నిదానంగా అమ్ముకుందామంటే కుదరదు. ఏ రోజుకారోజు వాటిని అమ్మేయాల్సిందే. దీన్ని అవకాశంగా తీసుకున్న దళారులు ఎంతో కొంత ధనం ముట్ట జెప్పి ఆ చేపలను తమ స్వంతం చేసుకొని తగు రీతులో వాటిని ఎగుమతి చేసి అధిక మొత్తంలో ధన సంపాదన చేస్తున్నారు. బడుగు జీవులైన ఈ బెస్త వారు తమ వృత్తిని వదులుకోలేక వేరె పని చేయలేక అలాగే బ్రతుకీడుస్తున్నారు.
జూలై, ఆగస్టు నెలల్లో చెరువుల్లో చేప పిల్లన్ని వదిలి మార్చి నుంచి మే వరకు చేపలను పడతారు. దళారీలు చెరువులను గుత్తకు మాట్లాడుకొని ఆదాయాన్ని గడించటంవల్ల మత్స్యకారులు నష్టపోతున్నారు. చెరువులో విత్తనాలు చల్లే సదరు కాంట్రాక్టర్ చేపలు పట్టే సమయానికి మత్స్యకారుల వద్ద కొనుగోలు చేస్తాడు. వాటిని ఆ వ్యక్తి మార్కెట్లో ఎక్కువ రేటుకు విక్రయించి సొమ్ము చేసుకుంటాడు. దళారి వ్యవస్థ లేనిపక్షంలో మత్స్యకారులు నేరుగా చేపలను మార్కెట్కు తరలించి విక్రయించి లాభాలను గడించే అవకాశం ఉంటుంది. ప్రభుత్వం సొసైటీలకు విత్తనాలను 50 శాతం సబ్సిడీపై అందజేస్తోంది. ఫలితంగా వృత్తిదారులు స్వయంగా విత్తనాలు వేసి చేపలు పట్టుకొని మార్కెట్కు తరలించి విక్రయించడం ద్వారా లాభాన్ని గడించే అవకాశం లభించింది. వాగులలో ప్రభుత్వం లైసెన్సులు జారీ చేసింది. 105 రూపాయల ఫీజు చెల్లిస్తే ఏడాది పాటు చేపలు పట్టుకొనే వీలు కల్పించింది. కట్ల, రౌ, బంగారు తీగ చేపలను ఉత్పత్తి చేస్తున్నారు. చేపల మార్కెటింగ్కు గాను ఈ మధ్య మహిళలకు సబ్సిడీపై బైక్లను అందించారు. మత్స్యకారుల పిల్లల కోసం రాష్ట్రంలో చిత్తూరు, పశ్చిమ గోదావరి మెదక్ జిల్లా ల్లోగురుకుల పాఠశాలలున్నాయి.వృత్తిదారులు చనిపోతే రెండు లక్షలు బీమా ఇస్తున్నారు. మహిళా మత్స్యకారులు కూడా మత్స్య మిత్ర గ్రూపుల నుంచి రుణాలు, నైలాన్ వలలు, ఐస్ బాక్స్ లు తదితర పరికరాల కోసం రుణాలు పొందారు.మహిళా మత్స్య ఫెడరేషన్ ఏర్పాటు చేసి వారికి వృత్తి నైపుణ్యంలో శిక్షణ ఇస్తే బాగుంటుందని వారు ఆశిస్తున్నారు. తక్కువ నీటిలో ఎక్కువ చేపలను ఉత్పత్తి చేసే మెళకువలు నేర్పించాలని, కేరళలో చేపడుతున్నట్లుగా ఇక్కడ కూడా చేపల పచ్చళ్లు, ఫ్రై తదితర వెరైటీ వంటకాలు తయారు చేసి విక్రయించేలా మార్కెటింగ్ సదుపాయం కల్పించాలని వారు డిమాండ్ చేస్తున్నారు. ఎవరికైనా చేపలు అవసరమైతే డోర్ డెలివరీ చేసే స్థాయికి ఎదగాలని వృత్తి దారులు భావిస్తున్నారు.
సాలె వారు
సాలె వరి వృత్తి మగ్గం పై బట్టలు నేయడము. వీరి పరిస్థితి కూడా చాల అద్వాన్నంగా ఉంది. (వివరాలు సేకరించ వలసి వున్నది)
దొమ్మరి
దొమ్మరి ఆంధ్ర ప్రదేశ్, కర్నాటక, ఒడిషా, మహారాష్ట్ర, బీహార్ తదితర రాష్ట్రాలలో కనిపించే ఒక సంచార జాతి.
వీరిలో కొందరు వీధిలో సర్కస్ ప్రదర్శనలు ఇచ్చి సంపాదించేవారు. ఒకనాడు పడుపు వృత్తే వీరి జీవనాధారం. వారికి సంబదించిన సామెత. " చెప్పేది సారంగ నీతులు, దూరేది దొమ్మరి గుడిసెలు" వెళ్ళటం లేదు. కనిగిరి పట్టణ శివారు ప్రాంతంలో దాదాపు వంద కుటుంబాల దొమ్మరులు నివసిస్తున్నారు. ఆడవారు ఇళ్ళల్లో పాచి పనులు, మగవారు చెక్క దువ్వెనలు, ఈరిబానులు అమ్ముకోవడం, గేదెల కొమ్ములు కోయడం, పండ్ల బండ్లు వేసుకొని కాయలు అమ్ముకుంటున్నారు. అడవి ప్రాంతంలో తెచ్చుకున్న కరల్రతో చెక్క దువ్వెనలు, ఈరిబానులు తయారు చేసుకొని వాటిని ఊరూర తిరిగి అమ్ముకొని జీవనాన్ని నెట్టుకొస్తున్నారు. దువ్వెనల తయారీ పందుల పెంపకం వీరి కుటీర పరిశ్రమలు.వారు ఒళ్లు గగుర్పొడిచే విద్యలు ప్రదర్శిస్తారు. సన్నటి తాడుపై నడచి అబ్బు రపరుస్తారు. బిందె మీద బిందెలు పెట్టి వాటిపైన సాహసాలు చేస్తారు. గడ ఎక్కి ఊరికి శుభం కావాలని మనస్ఫూర్తిగా కోరుకుంటారు. ఈనాటి జిమ్నాజియానికి తీసిపోని విన్యాసాలు చేస్తారు దొమ్మరులు. దారిన వెళ్లేవారు కూడా కాసేపు నిలబడి వీరి ప్రదర్శన చూసి సంతోషంగా తమకు తోచినంత ఇచ్చి వెళ్లేవారు. దొమ్మర కులస్థులు నిత్యసంచారులు. చివరికి...వారుండే గుడిసెలను కూడా గాడిదలపై వేనుకుని ఊరూరా తిరుగుతారు. వీరు ఇంట్లో వస్తువులతో పాటు మేకలు, కుక్కలను కూడా తమ వెంట తీసుకెళ్లి ముందుగా ఊరి చివర దిగుతారు. తర్వాత ఊరి పెద్ద వద్దకు పోయి ఆ గ్రామంలో ప్రదర్శన ఇస్తామని చెబుతారు. దొమ్మరులు గ్రామంలో అడుగుపెడితే శుభసూచకమనే భావన ఉండేది. ఎవ్వరూ అడ్డు చెప్పేవారు కాదు. . పదేళ్లువచ్చేసరికి వీరు తమ పిల్లలకు శిక్షణ ఇస్తారు. గడ ఎక్కడం, దూకటం, పల్టీలు కొట్టటం, బిందెల మీద బిందెలు పెట్టి దానిమీద మనిషిని నిల బెట్టటం వంటివి సాధన చేయిస్తారు. విన్యాసాలు ప్రదర్శించే ఒక బృందం తయారు కావాలంటే కనీసం ఎనిమిది మంది ఉండాలి. వీరంతా గ్రామ కూడలిలోనో, చావిడి దగ్గరో ప్రదర్శన ఏర్పాటు చేస్తారు. దొమ్మరులు గ్రామానికి వస్తే శుభం కలుగుతుందని ప్రజల నమ్మకం కనుక వర్షాలు కురవకపోయినా, పం టలు పండక పోయినా దొమ్మరవాళ్లను ఆ గ్రామా నికి ప్రత్యేకంగా పిలిపించుకుంటారు. దొమ్మర ఆడపడుచుతో వ్యవసాయ భూముల్లో ప్రదర్శన ఏర్పాటు చేయిస్తారు. వేపాకు, పసుపు, బియ్యం
కలిపిన మూటను నడుముకు కట్టుకున్న దొమ్మర మహిళ గడ ఎక్కుతుంది. దాదాపు 40 అడుగుల ఎత్తున్న ఈ గడపై ఆమె విన్యాసాలు చేస్తూ వడిలో ఉన్న బియ్యాన్ని వ్యవసాయ భూములపై విసురుతుంది. బావుల దగ్గర కూడా ఆమె ఓడు బియ్యాన్ని చల్లుతుంది. ఈ తంతు ముగిశాక వర్షాలు కురిసి గ్రామం సుభిక్షంగా ఉంటుందని నమ్మకం. విన్యాసాలు చేసే సమయంలో ప్రమాదవశాత్తు జారిపడితే వెంట తెచ్చుకున్న చెట్ల పసర్లతో వైద్యం చేసుకునేవారు.
ఇతర ఆశ్రిత జాతులు
పల్లె వాసుల పై ఆధారపడిన యాచక వృత్తి వారు అనేకం. అందులో ముఖ్యమైనది బుడబుక్కల వారు. వీరి వేష ధారణ చాల గంబీరంగా వుంటుంది. నొసటన పెద్ద కుంకుమ బొట్టు పెట్టుకొని కోటు వేసుకొని, మెడపై అటు ఇటు కింది వరకు వేలాడుతున్న చీరలను ధరించి, కుడి చేతిలో చిన్న డమరుక / బుడబుక్కను ధరించి 'డబ డబ' వాయిస్తూ అంబ పలుకు జగదంబా పలుకు.... కంచి లోని కామాక్షి పలుకు, కాసీలోని విశాలాక్షి పలుకు....... అంటూ ఆయా గృహసుని కష్టాలను ఏకరువు పెడ్తాడు. ఇదిగో అంబ పలుకుతున్నది అంటూ తన బుడబుక్కను వాయిస్తూ ఆకాశం వైపు చూస్తూ ఎవేవో మాయ మాటలు చెప్పి వాటిని 'అంబ' పలుకుతున్నదని నమ్మిస్తాడు. వాటి నివారణకు మంత్ర తంత్రాలను కడతానంటాడు. వాడి మాటలకు లొంగి పోయిన పల్లెవాసులకు కొన్ని కష్ట నివారణ మార్గాలను చూసిస్తూ యంత్రాలను, తంత్రాలను ఇచ్చి ఇంటిలో వెన్ను గోడులో గాని, గడప పై గాని కట్టమని ఇస్తాడు. ప్రతి ఫలంగా కొంత దాన్యాన్ని పొందు తారు. వీరి ప్రస్తావన ఈ కాలంలో చాల అరుదుగా ఉంది. ఇంకా పూర్తిగా మాసి పోలేదు . ఇలాటివారే.....
కొండ రాజులు
కుర్రు తొకన్నలు. వీరు కూడా గంబీరమైన ఆహార్యముతో వుంటారు. భుజాన జోలితో, ఎర్రటి వస్త్రాలు ధరించి, నెత్తిన తలపాగతొ, అందులో నెమలి పించం పెట్టి రాజసం ఉట్టిపడేలా వస్తారు. కుర్రో కుర్రు.... కొండ దేవరా పలుకు, ..... అంటూ పల్లె వాసులకు కల్ల బొల్లి కబుర్లు చెప్పి వారిని తమ మాయ మాటలతో వశీకరణ చేసుకొని, వారి కష్టాలకు నివారణోపాయాలు చెప్పి కొంత ధాన్యం ప్రతి ఫలంగా పొందు తారు.
మొండోళ్లు==
వారు ఏరైతు ఇంటి ముందు వాలినా వారు బిచ్చం వేసినంత వరకు వెళ్లరు. అందుకె వాళ్లను మొండోళ్లు అని అన్నారు. వారి నుండి పుట్టినదె ఈ సామెత మొండోడు రాజు కన్న భలవంతుడు. వారు రైతు ఇంటి ముందు భయాన దృశ్యాలను ప్రదర్సిస్తాడు. రక్త సిక్తమైన పసి పిల్లవాన్ని చేటలో పెట్టి దాన్ని ఇంటి ముందు పెట్టి పెద్ద కొరడాతో తనను తాను కొట్టు కుంటూ నానా భీబచ్చం చేస్తారు. అతని భార్య తన మెడకు వేలాడు తున్న ఒక వాయిద్యంతో వింత వింత శబ్ధాలు చేస్తూ పాటలు పాడుతుంది. ఈ ఘోర కృత్యాలను భరించ లేక గృహస్తు రాలు ఎంతో కొంత వడ్లు గాని బియ్యం గాని బిచ్చం వేస్తుంది. వారు అక్కడి నుండి ప్రక్క ఇంటి కెళుతారు.
వాయిద్య సహకారంతో పాటలు పాడి యాచించె రైతుల పైన, వారి పొలాల పైన ఆధార పడి ప్రత్యక్షంగానో, పరోక్షంగానో బ్రతికే అనేక ఆశ్రిత జాతుల వారి ఆరోజుల్లో చాల సంతోషంగానె కాలం గడెపేవారు. వర్షాభావ పరిస్థితుల్లో ఇటు రైతులు అటు రైతులపై ఆధార పడి బ్రతికే ఆశ్రిత జాతులు రైతులకు పరాయి వారుగానె మిగిలిపోయారు. స్వంత ప్రాంతంలో వున్న దళితులకు రైతులకు ఆనాడు వున్న అవినాబావ సంబంధం ఇప్పుడు ఎంత మాత్రము లేదు. ఇది సాంఘిక పురోగమనమో, తిరో గమనమో.................
చిలక జోస్యం .. వీరు ఒక పంజరంలో చిలకను పెట్టుకొని పల్లెల్లో తిరుగుతూ జోస్యం చెపు తుంటారు. వీరు మంచి మాట కారులు. వీరిని ఎవరైన తమ ఇంటికి పిలిస్తే వెళ్లి కూర్చొని చిలక పంజరాన్ని కింద పెట్టి సుమారు ఒక ఇరవై కవర్లను వరుసగా పేర్చి పెట్టటాడు. ప్రతి కార్డులో ఒక దేవతా బొమ్మ మరొక కార్డుపై జ్యోతిషానికి సంబంధించిన కొన్ని మాటలు వ్రాసి వుంటాయి. జ్యోస్యం చెప్పించు కో దలచిన వాని పేరు అడిగి పేరును బట్టి అతన నామ నక్షత్రము చెప్పి దానికి సంబంధించిన కొన్ని మాటలు చెప్పుతాడు. ఆ తర్వాత పంజరం తలుపు తీసి చిలకను బయటకు పిలుస్తాడు. ఆ చిలక వచ్చి కొంచెం అటు ఇటు తిరిగి అక్కడ పరిచిన ఇరవై కవర్లలోనుండి ఒక కవరును తన ముక్కుతో తీసి బయట పడేస్తుంది. దానిని జ్యోతిష్కుడు తీసి అందులోని దేవతా బొమ్మని చూపి జరిగినవి, జరగబోయే విసేషాలను ఏకరువు పెడతాడు. తర్వాత మరొ కార్డులోనివిషయాన్ని చదివి కొన్ని లెక్కలు వేసుకొని సమస్యకు కొన్ని పరిష్కారా మార్గాలను సూచిస్తాడు.
యాచక వృత్తి వారు
చాల కాలం క్రితం జానపద కళారీతులకు బాగా ఆదరణ వున్న రోజుల్లో ఆయా కళాకారుకలు ప్రజల్లో మంచి గౌరం వుండేది. అటు వంటి వారిని పల్లె ప్రజలు పిలిపించుకొని వారి కళా రూపాన్ని ప్రదర్శింప చేసుకొని ఆనందించి వారికి కొంత సంభావన ఇచ్చే వారు. ఆవిధంగా వారి జీవనం గౌరప ప్రదంగా సాగేది. అలాటి వాటిలో ముఖ్యం చెప్పుకో దగ్గది.... బుర్ర కథ, ఒగ్గు కథ మొదలైనవి. కాల క్రమంలో వీరి కళకు ఆదరణ తగ్గి అంతరించి పోయే దశలో మిగిలిన ఆ కళాకారులు లేదా వారి వంశం వారు బ్రతుకు తెరువుకు వేరు మార్గము చేత గాక..... తమ వృత్తికి ఆధణ లేక, వారే తమ కళను పల్లెల్లో ఇళ్లముందు ప్రదర్శించి యాచించి తమ జీవనమును జరుపుకుంటున్నారు. బుర్ర కథలోని మాధుర్యాన్ని రుచి యేరిగిన పల్లె పద్దలు.... ఆ కళాకారుల చేత మరికొంత సేపు బుర్ర కథను చెప్పించుకొని ఎక్కువ సంభావన ఇస్తున్నారు. ఆ తరం మారితే వారికి అంత మాత్రము కూడా ఆదరణ కూడా దొరకదనిపిస్తుం.
కొన్ని జాతుల వారు కేవలము యాచనే వృత్తిగా స్వీకరించి అదే ఆధారంగా జీవించె వారున్నారు. ఇలాంటి వారిలో ఆ కుటుంబంలో అందరు ఇదే వృత్తిపై ఆధారపడి జీవిస్తుంటారు. ఇటువంటి వారిలో కొందరు స్త్రీలు రామారి పాటలు పాడి యాచిస్తుంటారు. వారు ఎటువంటి ఆగడాలు చేయరు. గృహస్తు రాలు వారికి ఎంతో కొంత బిచ్చం వేసి పంపు తుంది. ఇంకొంత మంది వుంటారు..... వారు.. దొమ్మరి వారు వీధిలో గారిడి విద్యలు ప్రదర్శించి ఇంటింకి వెళ్లి యాచిస్తుంటారు. ఈ దొమ్మరి వారు, సంచార జాతులు. వీరు పల్లెలకు దూరంగా డేరాలు వేసుకొని తాత్కాలికంగా నివాసం వుంటారు. వీరు రెండు కర్రల మధ్య ఒక దారం కట్టి చిన్న పిల్లల చేత దాని మీద నడిపించడం, వారి చేతనే వింతైన కుప్పి గంతులు వేయించడం, ఇలా కొన్ని ప్రదర్శనలిచ్చి ఇటింటికి వెళ్లి యాచించడం వారి ప్రధాన వృత్తి. వీరి ఉప వృత్తి ''వ్వబిచారం'' వీరి నుండి పుట్టినదే ఈ సామెత '' చెప్పేవి సారంగ నీతులు.,.. దూరేది దొమ్మరి గుడిసెలు''. ప్రస్తుతం వీరి సంఖ్య పల్లెల్లో చాల వరకు తగ్గినా పూర్తిగా మాసి పోలేదు. ప్రస్తుతం వీరి సంఖ్య పల్లెల్లో కన్నా జన సంఖ్య ఎక్కువగా వున్న వారంతపు సంతలలో ఎక్కువ. ఆ తర్వాత చెప్పుకో దగ్గ యాచకులు
=== పాముల వాళ్ళు.=== వీరు రైతు ఇంటి ముందు.... తమ బుట్టలో వున్న పాములను బయటకు తీసి పాముల బుర్ర వూదుతూ నాగు పాములను ఆడిస్తుంటారు. ఈలాంటి వారికి బిచ్చం తప్పని సరిగా వుంటుంది. ఈ పాముల వాళ్ళు... చెవిలో చీము కారుతున్న చిన్న పిల్లలకు పాము తోకను చెవిలో తిప్పితే చీము కారడం పోతుందని చెప్పి అలా చేసి కొంత ధాన్యాన్ని ఫలితంగా పొందు తారు. ఇంకా కొంత మంది ఎలాంటి విద్యలు ప్రదర్సించ కుండా కేవళం తమ కష్టాలను చెప్పుకొని యాచించె వారు కొందరుంటారు. అలాంటి వారికి తప్పని సరిగా బిచ్చం లభిస్తుంది. ఇలా రైతుల మీద ఆధార పడిన యాచకుల సంఖ్య చాల ఎక్కువే. ఆ రోజుల్లో రైతులు సుభిక్షంగా వున్నందున ఇలాంటి వారి జీవనానికి డోకా వుండేది కాదు. ఆరోజుల్లో యాచకులు ఎవరైనా ఇంటి ముంకు వస్తే ఎంతో కొంత బిచ్చం లభించేది. ఇది యాచకుల వృత్తి నైపుణ్యం కాదు. రైతుల, రైతు మహిళలు ఔదార్యమే ముఖ్య కారణం. ప్రస్తుతం ఇలాంటి వారి సంఖ్య పల్లెల్లో చాల వరకు తగ్గింది. రైతులే దీనావస్థలో వుంటే వీరి సంగతి పట్టించుకునే వారెవరు? ఇలాంటి వారు రైతుల పరిస్థితి గ్రహించి నగరాల పై బడ్డారు. గతంలో ఇలాంటి వారి ఆటలు పట్టణాలలో కొంత కాలం సాగింది. ఇప్పుడు పట్టణాలలో కూడా వీరిని ఆదరించే వారె కరువయ్యారు. పట్టణాలలో యాచలకు అన్నం పెడితే తీసుకోరు. వారికి డబ్బులు మాత్రమే కావాలి. చాలమందికి ఇది వృత్తి మారింది. ఈ యాచకులకు ఒక వ్వవస్త ఉంది. వీరి వెనుక కొంత మంది వుండి వారిని ప్రతి నిత్యం రద్దీగా వుండే స్థలానికి చేర్చి.... సాయంకాలం తిరిగి తీసుకెళ్లుతారు. వారి అన్న వస్త్రాలు ఆ నాయకులే చూసు కుంటారు. ప్రతిఫలంగా వారు యాచనలో సంపాదించిన దానిలో కొంత తీసుకొని మిగతా వారికి ఇస్తారు. ఈ వ్యవహారము పెద్ద పెద్ద పట్టణాలలోనె జరుగు తుంది. ఈ వ్వవస్థను ప్రభుత్వం ఏనాడో నిషేధించి యాచకులకు పునరావాసము కల్పించినా వారు అక్కడ వుండక నాయకుల అండలోనే జీవనం సాగిస్తున్నారు.
బుడబుక్కల వారు
బుడబుక్క కళాకారుల వృత్తి భిక్షాటనమే అయినా వారి పట్ల జానపదుల్లో గౌరవాదరాలుండేవి. వారు గ్రామాల్లో పదాలు చెప్పుకొంటూ సంచరిస్తే తమకు శుభం జరుగుతుందని ఆనాటి గ్రామస్తుల నమ్మకం. అందుకే వాళ్ళను కసురుకోకుండా దానధర్మాలు చేసేవారు. బుడబుక్కల వారు గ్రామంలో తెల్లవారు జాము నుంచి ప్రతి ఇంటి దగ్గర ‘అంబ పలుకు జగదంబ పలుకు, కంచిలోని కామాక్షి పలుకు’, అని పాడుతూ ‘డబుక్డక్’ అని డమరుకం వాయించుకొంటూ ‘నీ కుటుంబం సల్లంగుండ ఒక పాతగుడ్డ పారెయ్యర సామి!’ అని అడుగుతూ ధనధాన్యాలతో పాటు పాత బట్టలు అడుక్కొని వెళ్ళేవారు.
వీదిగారడీవారు
వీరు ఎక్కువగా దొమ్మరి వారై వుంటారు. వీరు కుటుంబంతో సహా పల్లెల్లో తిరుగుతు చిత్ర విచిత్ర విన్యాసాలు చేస్తుంటారు. వీరు చేసె విన్యాసాలలో ముఖ్యంగ చెప్పుకో దగ్గవి..... అటు ఇటు కర్రలు పాతి వాటిమధ్యన ఒక దారాన్ని కట్టి ఆ దారంపై చిన పిల్లలను నడిపించడము., ఒకడు తన నడుంకు కట్టుకున్న గుడ్డ ఆధారంగా పొడవాటి కర్రను ఆనించి దానిపై చిన పిల్లలను ఎకించి విన్యాసాలు చేయించడము., ఇనుప రింగులలో తలను కాళ్ళను ఒకేసారి దూర్చి బయటకు రావడము, పిల్లలుచే శారీరిక విన్యాసాలు చేయించడము ఇలా అనేక విన్యాసాలు చేసి చివరకు ప్రదర్శన మధ్యలో గుడ్డ పరిచి, లేదా ప్రేక్షకుల వద్దకు వెళ్ళి యాచిస్తుంటారు. ఇలాంటివి ఎక్కువగా సంతలు, జాతరలు, ఇతర వుత్సవాలు జరిగే చోట ప్రదర్శిస్తుంటారు.
మోడి
మోడి అనగా మంత్ర, తంత్ర విద్యను ప్రదర్శించడం. ఫలాన రోజున ఫలాన పల్లెలో మోడి ఎత్తుతారు అని ముందుగానే సమాచారం ఇచ్చి వుంటారు. ఇద్దరు మంత్ర గాళ్ళ మధ్యన పోటి ఈ మోడీ. మంత్రాలతో ఎత్తులకు పైయెత్తులు వేసి ఒకరి నొకరు అడ్డు కుంటుంటారు. చివరకు ఎవరో ఒకరు గెలుస్తారు. ఈ గారడి విద్య యాబై ఏళ్ళ క్రితమే మరుగైనది. ఇప్పుడెక్కడా మచ్చుకైనా జరగడము లేదు. నేటి తరం వారికి మోడి అంటే ఏమాత్రం తెలియని పరిస్థితి.
ఊరి బయట ఒక పందిరి వేసి, దాని ముందు బొగ్గు పొడితోనూ, ముగ్గు పొడి తోనూ భయంకరమైన బొమ్మలను తీర్చి వుంటారు. పందిరి ముందు బార కొకటి చొప్పున ఏడు చిన్న గుంతలు తీస్తారు. అందులో కుంకుమ, పశుపు లాంటివి చల్లుతారు. ఒక్కోక్క గుంతలో ఒక్కొక్కటి చొప్పున ఏడు వస్తువు లుంచుతారు. సామాన్యంగా ఆ వస్తువులు కొబ్బరికాయ, అరటి పండు, కోడి గ్రుడ్డు, ఇలాంటివే వుంటాయి. మోడి కట్టడి చేసే మాంత్రికుడు చేసిన ఏర్పాటు ఇది. ఇంతా సేసి ఆమాంత్రికుడు ఆ యా గుంతల వద్దకు ఎవరిని రానీయకుండా మంత్రాలతో కట్టడి చేసి వుంటాడు. మోడి కట్టడి చేసిన ఆ యా గుంత్లలో వున్న వస్తువులను తన మంత్ర విద్యలతో ఎదుటివాని మంత్రాలను చిత్తు చేసి ఆ గుంతలలో వున్న వస్తువులను బయటకు తీస్తే అవతలి మంత్రగాడు గెలిచినట్లు. లేదా ఓడి పోయినట్లు.
ఆకాలంలో అనగా సుమారు యాబై సంవత్సరాలకు ముందు నేను స్వయంగా చూచిన ఒక మోడిని వివరిస్తాను.
ఒక సారి మాప్రాంతంలో మారేపల్లి సిద్దయ్య అనే ఒక పెద్దమనిషి వుండేవాడు. అతడేమి పెద్ద మాత్రికుడు కాదు కాని అతని ఆహార్యం మాత్రం మంత్రగాడిలాగే వుంటాడు. పెద్ద గడ్డం, మెడలో రుద్రాక్షలు, మొహాన వీభూతి రేఖలపై పెద్ద కుంకుం బొట్టు. అతను ఒక సాధారణ సాధుజీవనం గడుపుతూ భార్యా పిల్లలతో ఆ వూర్లోనే కాపురం వుండేవాడు. ప్రతిరోజు రాత్రులందు భజనలు చేసుకుంటూ వుండేవాడు. అతని తోడుకు కొంత మంది సాధువులు వచ్చి పాటలు పాడుతుండే వారు. వారు ఎక్కువగా బ్రంహంగారి తత్వాలు పాడు తుండే వారు. పిల్లల సంతోషార్థం చిన్న చిన్న ట్రిక్కులు, మంత్రాలు చేస్తుండే వాడు. బయటి వూరినుండి ఒక మంత్ర గాడు వచ్చి సిద్దయ్యతో తాను మోడి ఎత్తతానని మాట కట్టుకున్నాడు. సిద్దయ్య మోడి కట్టడి చేసే టట్టు, పరా వూరి మంత్రగాడు మోడి ఎత్తే టట్టు ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నారు.
ఊరి బయట ఒక పందిరి వేశారు. దానిముందు ముగ్గు పిండితో, బొగ్గు పొడి తోను దయ్యం ముగ్గులేసి మధ్యలో కుంకుమ, పశుపు, వేసి అక్కడక్కడా కోసిన నిమ్మకాయలను వేశారు. పందిరి ముందు బాక కొక్కటి చొప్పున ఏడు చిన్న గుంతలు త్రవ్వారు. మొదటి గుంత త్రవ్వు తుండగా జానెడు లోతులోనె ఒక చింత వేరు అడ్డు పడింది. సిద్దయ్యకు ఒక ఆలోచన వచ్చింది. దాని ప్రకారం .... ఎద్దుల మెడకు కట్టే ఒక పలుపు తాడు తెచ్చాడు, పలుపు తాడు రెండు చివరలను ఒకటిగా కట్టి అక్కడ ఒక బంతిలాగ వుంటుంది. ఆ పలుపు తాడును గుంతలో కనబడిన చింత వేరుకు బంధించి దాని కొసన వున్న బంతి మాత్రము పైకి పెట్టి దానికి పసుపు, కుంకుమ పూసి, అక్కడ రెండు నిమ్మకాయలు కోసి వేసినారు. దాని తర్వాత గుంతలో ఒక కోడి గుడ్డును, మోడో గుంతలో ఒక కొబ్బరి కాయను, ఆ తర్వాత ఒక నిమ్మకాయను ... .... ఇలా ప్రతి గుంతలోనూ ఒక వస్తువును వుంచి వాటిని మంత్రంతో కట్టడి చేశాడు. కట్టడి అంటే వాటి దగ్గరకి ఎవరైనా వస్తే రక్తం కక్కుకుని పడిపోతారు, లేదా ఇంకో పెద్ద ఉపద్రవం ముంచు కొస్తుంది. ఇదంతా చేసి మంత్ర గాడిని మోడి ఎత్తమని చాలెంజ్ చేశాడు.
మంత్ర గాడు పాముల బుర్ర వూదుతూ పాములాగా మెలికలు తిరుగుతూ వింత విన్యాసాలు చేస్తూ మొదటి గుంత వద్దకు వచ్చి దాని చుట్టు తిరిగి అందులోని వస్తువును తీయడానికి ప్రయత్నించి క్రింద పడిపోయాడు. వళ్లంతా దురద పెట్టి నట్లు వళ్ళంతా గోక్కుంటున్నాడు. తన శిష్యుడు వచ్చి ఏదో మంత్రించిన పొడిని చల్లుతాడు. అంతట తన బాధలను పోగొట్టుకొని తిరిగి పాములబుర్ర వూదుతూ.... మొదటి గుంతలో నున్న వస్తువును అతి కష్ణంగా తీసి వేశాడు. ఆ తర్వాత రెండో గుంత.... అందులో కోడి గ్రుడ్డు ఉంది. ఆ గుంత చుట్టూ పాముల బుర్ర వూదుతూ అనేక విన్యాసాలు చేసి గుడ్డును తీయడానికి ప్రయత్నించగా ఆ గుడ్డు పిల్లగా మారి ఎగిరి పోతుంది. దానివెంబడి పడి పట్టుకొస్తాడు. మరో గుంత వద్దకు రాగానే దాని చుట్టూ మంటలు వ్వాపించాయి. దాన్ని అర్ప బోతే ఎంతకూ ఆరదు. మరో గుంతలోనున్న వస్తువును తీయబోతే అది పామై అతని చేయిని చుట్టుకుంటుంది. మంత్రం తో దానిని కట్టడి చేసి సంచిలో వేసి కట్టేస్తాడు. మరో గుంతలో చేయి పెట్టగానే అనేక తేళ్ళు బయటకు వస్తాయి. వాటి నన్నిటిని తన మంత్ర విద్యతో అచేతనం చేసి మరో సంచిలో పడేస్తాడు. ఇంతలో ఎవరో వాతలు పెట్టినట్టు వళ్ళంతా వాతలు తేలుతాయి. రక్తం కక్కుకుని నేలమీద పడి ఇక వీడి పని ఇంతే అనేంతగా విలవిల్లడి పోతాడు మంత్ర విద్యల ప్రభావంతో. అంతలో అతని శిష్యుడు వచ్చి ఏవో మంత్రాల వేసి రక్షిస్తాడు. మరలా పాముల బుర్ర పట్టుకొని వూదుతూ తిరుగుతాడు. ఇలా అన్ని గుంతల వద్దా అనేక పడరాని పాట్లు పడి ఎత్తుకు పైఎత్తులు వేస్తూ అవతలి వ్వక్తి మంత్రాలను చిత్తు చేస్తూ ఏడో గుంత వద్దకు వచ్చాడు. పశుపు, కుంకుమ పూసిన ఆ బంతి లాంటి వస్తువో అతనికి అర్థం కాలేదు. మారేపల్లి సిద్దయ్య మాత్రం ముగ్గు మధ్యలో కూర్చొని మంత్రాల వల్లిస్తూనే ఉన్నాడు. అతని మంత్రాలు ఫలించి ఎదుటి మంత్రగాడి మంత్రాలు ఎందుకూ కొరగాకుండా పోయాయి., ఈ గుంతల్లో పెట్టే వస్తువులు ఒకె విధంగా వుండవు.. ఒక్కో మంత్రగాడు ఒక్కోవిధంగా వస్తువులనేర్పాటు చేస్తాడు. కప్ప, పాము, పావుర్ఫము, కాకి, తొండ వంటి ప్రాణులు, కొబ్బరికాయ,నిమ్మకాయ, ఎముకలు, పుర్రె, మరెన్నో వింత వస్తువులు వుంటాయి.
ఎంత ప్రయత్నించినా ఆ బంతి లాంటి పదార్థము బయటకు రాలేదు. ఎన్నిమంత్రాలు వేసినా ఫలించ లేదు. చివరకు ఆ మంత్ర గాడు తన ఓటమిని అంగీకరించాడు. ప్రేక్షకులనుండి తలా కొంత ధనం భహుమానంగా ఇస్తారు ఇద్దరి మంత్ర గాళ్ళకి. ఆ విధంగా మోడి ముగుస్తుంది. మోడి చూడ్డానికి అతి భయంకరంగానూ, జుగుస్సకరంగాను, ఒక్కోసారి అసహ్యంగానూ వుంటుది. కనుక చిన్న పిల్లలను స్త్రీలను మోడిని చూడడానికి అనుమతించరు. (ఈ మోడి లోని అసలు రహస్యం ఆ తర్వాత చాలకాలానికి తెలిసింది. అదేమంటే ...... ఆ మంత్ర గాళ్ళిద్దరూ ముందుగానే ఒక రహస్య ఒప్పందానికి వచ్చి ఈ మోడి ప్రక్రియను మొదలు పెడతారు. అని. అక్కడ జరిగిన ఘోరాలు, ప్రమాదాలు మొదలగునవి కేవలం గారడి విద్యలనీ, అక్కడ బయట పడిన పాములు, తేళ్ళు ముందుగా తాము తెచ్చుకున్నవనీ అని తెలిసింది.
పల్లెల్లో వాణిజ్యం
రైతులు తమకు కావలిసినంత తిండి గింజలను దాచుకొని మిగతా దాన్ని అమ్మేవారు. కాని ఎక్కువగా బెల్లం, వేరుశనగ కాయలు, కూరగాయలు, పండ్లు మొదలగునవి మాత్రమే అమ్మేవారు. దాని ద్వారా మాత్రమే రైతులకు డబ్బులు అందేవి. కాని ఊర్లలోకి అమ్మ వచ్చే మామూలు వస్తువులకు వస్తు మార్పిడి పద్ధతి అమలులో వుండేది. ఉప్పు కావాలంటే కొంత దాన్యాన్ని ఇచ్చే వారు. వడ్ల విలువ ... ఉప్పు విలువను రైతు మహిళలు బేరీజు వేసుకుని చూసే వారు కాదు. వారికి అతి సులభంగా అందు బాటులో వున్నవి 'వడ్లే'.. ఈ వస్తు మార్పిడి పద్ధతి ఎక్కువగా వడ్లతోనె జరిగేది. చింత పండుకు ఖర్జూర పండ్లు, గనిసె గడ్డలు, ఇచ్చేవారు. ఖర్జూర పండు ఇక్కడ అరుదుగా దొరికేది. ఖర్జూరానికి సమ తూకానికి సత్తు గిన్నెలు, పాత బడిన రాగి పాత్రలు కూడా ఇచ్చేవారు. కాని దాన్యానికి వస్తువులివ్వడం కేవలం పల్లెల్లో మాత్రమే జరిగేది. సంతల్లో ఇటువంటి వ్యాపారం లేదు. అక్కడ ఏవస్తువైనా డబ్బిచ్చి కొనాల్సిందే. డబ్బు చలామణి అతి తక్కువ. ముఖ్యంగా రైతు స్త్రీలలో డబ్బును తమ వద్ద వుంచుకున్న వారు ఆ రోజుల్లో బహు అరుదు. ప్రస్తుతం ధాన్యంతో వస్తు మార్పిడి ఎక్కడా లేదు. కాని దాని ఆనవాలుగా .... సీసాలకు, పాత పుస్తకాలకు ఐసు పుల్లలు, చింత గింజలకు గెనిసి గెడ్డలు, కొబ్బారికి కొబ్బెర నూనె, ఆముదాలకు, ఆముదమూ, వేపగింజలకు వేప నూనె, కానుగ గింజలకు కానుగ నూనె ఇలా కొంత వస్తు మార్పిడి ఉంది. ఈ రోజుల్లో ప్లాస్టిక్ సామానులు ఎక్కువయ్యాయి. పల్లెల్లో వీటికి ఆదరణ ఎక్కువ. బిందెలు, బక్కెట్లు వంటి ప్లాస్టిక్ సామాన్లు ఎక్కువగా వాడుతారు. దానికి కారణమేమంటే అవి చాల తేలికగా వుంటాయి. పాడైన పాత ప్లాస్టికి సామానులకు కొత్త ప్రాస్టిక్ సామానులు ఇస్తున్నారు. పాడైన ఇనుప సామాను కూడా తీసుకొని కొత్త పాత్రలను ఇస్తున్నారు. ప్రస్తుతం పట్టణాలలో ఇదొక పెద్ద వ్వాపారం.
సంత
పల్లె వాసులు పండించిన కూరగాయలు, మొదలగు వాటిని విక్రయించ డానికి గతంలో వారపు సంతలుండేవి. వారంలో ఒక రోజు ఒక గ్రామంలో సంత జరుగు తుంది. చుట్టు ప్రక్కల పల్లె వాసులు తాము పండించిన కూరగాయలు, పండ్లు ఇతర వస్తువులు అమ్ముకోడానికి, తమకు కావలసిన వస్తువులు కొనుక్కోడానికి ఈ వారపు సంతలు చాల ఉపయోగ కరంగా వుండేవి. రైతులేకాక ఆ సంతలో కుమ్మరి వారు కుండలను, మేదరి వారు తట్టలు, బుట్టలు, చాటలను కమ్మరి వారు కత్తులు, కొడవళ్ళు మొదలగు ఇనుప వస్తువులను సంతకు తెచ్చి అమ్మేవారు. ఈడిగ వారు దువ్వెనలు, కుంకుమ బరిణెలు, గాజుల వారు గాజులను ఇలా అనేక వస్తువులను ఈ సంతలలో అమ్మేవారు. ఈ సంతలకు ఇతర ప్రాంతాల నుండి అనేక వస్తువులు అనగా బట్టలు, తినుబండారలు, ఇతర కిరాణా వస్తువులు, అనగా సబ్బులు, పౌడర్లు, మొదలగు అలంకరణ సామాగ్రిని ఎద్దుల బడ్ల మీద తెచ్చి అమ్మేవారు.తాము తెచ్చిన వస్తువులను అమ్ముకొని తమకు కావలసిన వాటిని కొనుక్కోవడాని ఈ సంతలు ఎంతో ఉపయోగ కరంగా వుండేవి. ఒక విధంగా ఇక్కడ పురాతన వస్తు మార్పిడి జరిగేది. ఆ రోజుల్లో సంతలు చాల రద్దీగా వుండేవి. ఆ సందర్భంలో సంతల్లో చిన్న చిన్న వినోద కార్యక్రమాలు చిన్న పిల్లలకు వినోధాన్ని ఇచ్చేవి. ఆ రోజుల్లో సంతకు వెళ్లడమంటే ఒక జాతరకు వెళ్లడం వంటిదే, ప్రస్తుతం కూడా ఈ వారపు సంతలు జరుగు తున్నాయి. ఇవి ఆ కాలంలో వున్నంత రద్దీగా లేవు. కారణమేమంటే ప్రస్తుతం ప్రతి పల్లెలోను చిన్న చిన్న దుకాణాలు వెలిశాయి. రైతుల అత్యవసర వస్తువుల కొరతను అవి తీరుస్తున్నాయి. అయినా కూరగాయలు, మొదలగు వాటి కొరకు ఇప్పటికి సంతలపైనే రైతులు ఆధార పడి ఉన్నారు. అక్కడక్కడ కొన్ని ప్రత్యేక సంతలుండేవి. పశువుల అమ్మకము, కొనుగోలుకు కొన్ని ప్రాంతాలలో సంతలు జరిగేవి. వాటిని పరస అనేవారు. అక్కడ కేవలము పశువుల అమ్మకాలు... కొనుగోళ్ళు మాత్రమే జరిగేవి. ఈ సంతల వల్ల సంత జరిగే ఆయా గ్రామాలకు కొంత ఆదాయ వనరు కూడా సమకూరేది. గ్రామ పంచాయితీ వారికి సంతకు వచ్చిన అమ్మకపు దారులు కొంత పన్నుకట్టి సంతలో వస్తువులను అమ్ముకోవలసి వుంటుండి. అదే ఆ గ్రామ పంచాయితీకి ఆదాయ వనరు. ఎప్పుడైనా సంత జరిగే రోజు పండుగ వస్తే.... ఆ సంతను ఒకటి రెండు రోజులు వెనకకు గాని, ముందుకు గాని జరుపుతారు. ఆ విధంగా పలాన రోజున సంత జరుగుతుందని అంతకు ముండు జరిగి సంతలో చాటింపు వేసే వారు.
పల్లెల్లో న్యాయవ్యవస్థ
న్యాయము .. చట్టము.... ఆ రోజుల్లో న్యాయ పరమైన విషయాలను వారి కుల పెద్దలు విచారించి తగు నిర్ణయం తీసుకునేవారు. కులపెద్దలే న్యామ మూర్తులు, వారి తీర్పే అంతిమం. కోర్టులు, పోలీసుల ప్రసక్తే వుండేది కాదు. కుల పెద్దలే పెద్దమనుషులు. ఒక వేళ ఎవరైనా పెద్ద మనుషుల మాటను కాదంటే వారికి విదించే శిక్ష ఏమంటే..... వారింటికి చాకలిని మంగలిని నిలిపి వేయడం. అటు వంటి సందర్భంలో చాకలిని, మంగలిని పిలిపించి వారితో పలాన వారికి శిక్ష వేశాము... వారి ఇంటికి 'పనికి' వెళ్ల కూడదు. అని తమ నిర్ణయం చెప్పేవారు. చాకలి, మంగలి పెద్ద మనుషుల మాటలను తప్పకుండా పాటించే వారు. అది నిందితులకు పెద్ద అవమానం. వ్వవహారాన్ని అంత దూరం రానిచ్చే వారు కాదు. మిగతా వూరి పెద్దలు నిందితులను ఒప్పించి రాజీ కుదిర్చే వారు. అంతటితో ఆ వ్యవహారం ముగిసేది. ఇంతకన్నా పెద్ద శిక్ష మరొకటి వుండేది. అది నిందితుడు మాట వినక పోతే సాంఘిక బహిష్కరణ చేసె వారు. అంటే నిందితుని తో గాని, వారి ఇంటి వారితో గాని ఆ ఊరు వారెవ్వరు మాట్లాడ కూడదు. వ్యవసాయ పనుల్లో వారికెవ్వరికి సహాయం చేయ కూడదు. పండగ సందర్భాలలో దేవుని ముందు పొంగలి పెట్టెటప్పుడు అందరితో బాటు వారిని పొంగలి పెట్టనిచ్చేవారు కారు. ఇలా వుండేవి ఆనాటి శిక్షలు. ఆ పెద్దమనుషుల తీర్పులు కూడా నిష్పత్తి పాతంగా వుండేవి.సర్వ జనాదరణ పొందేవి. రాను రాను ఈ వ్వవస్తలో చాల తొందరగా మార్పు జరిగింది. స్వార్థపరులైన కొందరు కుల పెద్దలు, లేదా వూరి పెద్ద మనుషులు తమ స్వార్థానికి అనుకూలంగా తీర్పు చెప్పి ఆదాయం గడించేవారు వచ్చారు. వారి ఆగడాలు మించి పోవడంతో ప్రజలలో వారి పై ఏహ్యభావం కలిగి వారివద్దకు పోవడం గాని, తీర్పు చెప్పమని కాని అడిగేవారు లేకుండా పోయారు. అలాంటి వారు మెల మెల్లగా రాజకీయాల వైపు మొగ్గు చూపి అలా స్థిర పడి పోయారు. ఆ విధంగా రాజకీయాలు కలుషితం ఐపోయాయి. ఈనాడు సరైన కుల పెద్దలులేరు, అరా కొరా అక్కడక్కడా వున్న వారి మాట వినే పరిస్థితి లేదు. ఆపడానికి చాకలి గాని మంగలి గాని లేరు. బహిష్కరించడానికి ఎవ్వరు పొంగళ్లు పెట్టడమే లేదు. అంచేత. .. ఏదైనా వ్యవహారం ముదిరితే పోలీసులు, కేసులు, కోర్టులల్లో తేలాల్సిందే.
‘గ్రామ పాలన’ నాడు మునసబు, కరణాల ద్వారా నిర్వహించబడేది. వీరికి ‘తలారులు’ (కట్టుబడులు) సహాయకులుగా ఉండేవారు. గ్రామంలో అవాంఛనీయ పరిస్థితులు చోటుచేసుకోకుండా, అక్రమాలు జరుగకుండా, భూమివాదాలు రాకుండా వీరు శాంతిభద్రతలు కాపాడే వారు. జననమరణ రిజిష్టర్లు, రెవెన్యూ సంబంధిత విషయాలు పర్యవేక్షిస్తూ ప్రభుత్వానికి తమ సేవలందించే వారు. జ్ఞాన, వయోవృద్ధులు కూడా ప్రజల మధ్య తలెత్తే చిన్న చిన్న తగాదాలను పంచాయితీ రూపంగా తీర్చి ఇరువర్గాల వారిని సమ్మతింపజేసేవారు. భూమి పన్ను కట్టే వారికి ఓటు హక్కు ఉన్న రోజుల్లో గ్రామ ప్రజలు ఒక చోటచేరి చేతులెత్తి నాయకుని ఎన్నుకొనే వారు. ‘జిల్లా బోర్డులు’ అమల్లో ఉండే రోజుల్లో కూడా ఎన్నికలు నామమాత్రమై నాయకుని సాధ్యమైనంతవరకు ఏకగ్రీవంగానే ఎన్నుకొనే వారు. మొన్నమొన్నటి వరకు ‘పంచాయితీ’ ఎన్నికలు సక్రమంగా, శాంతియుతంగా జరిగి చక్కని పరిపాలన జరుగుతూ ఉండేది. గ్రామానికి కావలసిన వాడు, నైతిక విలువలకు కట్టుబడి ఉండేవారు. ఏ వర్గం వాడైనా ఒకటే అనుకొనేవారు. ప్రజాపాలన సక్రమంగా జరుగుతుండేది ఆ గ్రామాల్లో.
కుల గురువులు
ఇది ఒక అతి పురాతన మైన సాంప్రదాయం. ప్రతి కులానికి కుల గురువుల వ్వవస్థ వుండేది. వారు ఒక పద్ధతి ప్రకారం అనేక పల్లెలను సందర్సిస్తారు ఆయావారి కులాచారాలను, గోత్ర నామాలను, ఇతరమైన కుల సంప్రదాయాలను చెప్పుతారు. కులగురువులు కూడా ఆ కులానికి చెందినవారే. కాని వారి వ్వవహార మంతా బ్రాంహణుల లాగే వుండేది. వారి కులం వారైనా ఇతరులు వండిన పదార్తాలను తినరు. వారి రాకను ముందు గానె వర్థమానం వస్తుంది. వారు ఒక పల్లెకు వస్తే వారికొరకు ఒక ఇల్లు శుభ్రం చేసి వారికి అప్పగిస్తారు. వారు ఆఇంటిలో కొన్ని రోజులు ఉంటారు. ఆ కులానికి చెందిన గృహస్తులు ఆ చుట్టు పక్కల నున్న చిన్న పల్లెలలోనుండి వారికి కేటాయించిన రోజున ఆ గురువుల కుటుంబానికి వంటకు కావలసిన సకల వస్తువులు ముందు రోజే సమకూరుస్తారు. దాంతో ఆ గురు పత్ని వంట చేసి ఆతర్వాత పూజ చేసి ఆ గృహస్తుని పిలిచి అతని ఇంటి పేరు, గోత్రము కొత్తగా పుట్టిన వారి పేర్లు ఇలాంటి వివరాలు అదివరకే వారి వద్దనున్న వివరాలతో సరి పోల్చు కుని అవసరమైన వాటిని నామోదు చేసుకొంటారు. అలా ఆ కులానికి సంబంధించిన ఆ చుట్టుపక్కల పల్లెలో వున్న ఆ కులపు వారందరు వారికి కేటాయించిన రోజున వచ్చి గురువులకు కొంత సంబావన సమర్పించి వారి నుండి ఆశీర్వాదాన్ని, ప్రసాదాన్ని స్వీకరించి వెళతారు. ఆ కులానికి సంబంధినిన వారందరు గురువులను సందర్సించు కోవలసిందే. చివరి రోజున గురువుల కుటుంబాన్ని గౌరవ మర్యాదలతో సవారి బండిలో వారు నిర్ణయించు కున్న మరో గ్రామానికి సాగ నంపాలి. ఇలా ఆ కులగురువులు దేశాంతరాలు తిరుగుతూనే వుంటారు. ఆ కులానికి సంబంధించి జనాభా లెక్కలు అన్ని వారి వద్ద వుంటాయి. సుమారు ముప్పై సంవత్సరాల క్రితం ఒక సారి కులగురువులు కనిపించారు. ఆతర్వాత కనబడ లేదు. వీరు ఆ కులానికి సంబంధించిన పూర్తి స్థాయి జనాభాలెక్కలు సేకరించి పెట్టుకునే వారు. వివాహ సంబంధాలకు మొదలగు వాటికొరకు దాన్ని ఉపయోగించుకునే వారు. కొన్ని కులాలలో ఈ వ్వవస్త ఈ నాటికి వున్నది
శుభ కార్యాలు
పెళ్ళి. ఆ రోజుల్లో పెళ్ళి సుమారు మూడు రోజులు జరిగేది. అన్నిరోజులు.... బాజ బజంత్రీలు, వంటలు భోజనాలు ఎన్నో వుండేవి. పెళ్ళిల్లు ఇంటి వద్దనే జరిగేవి. పెళ్ళి మండపాలు అప్పట్లో లేవు. ఎక్కువగా అయిన వారి సంబంధాన్నే చేసుకునె వారు. అరుదుగా బయటి సంబంధం చూసే వారు. ఇరువైపుల వారు వధువును గాని వరున్ని గాని అనేక పరిక్షలకు గురి చేసి ప్రత్యక్షంగాని, పరోక్షంగాని చాల వివరాలు రాబట్టే వారు. స్నానం చేయించే నెపంతో చాకలి వారు అంగాంగ పరిక్ష జరిపేవారు రహస్యంగ. ఇక శోభనం రోజున తెల్లవారి చాకలి వచ్చి పక్కబట్టలను శల్య పరిక్ష చేసి ఆ రాత్రి వారి కలియక సక్రమంగా జరిగిందా లేదా అని నిర్ణయించే వారు. ఆరోజు సరైన ఫలితం రాకుంటే ఆ మరుదినం ...... ఇంకా కొన్ని రోజులు చాకలి నిశితంగా పరిశీలించి వివరాలను పెద్ద వారికి చెప్పేవారు. అంతే గాక సంబంధిత ముసలి వారు కూడా ఈ పరీక్ష వ్యవహారంలో ప్రధానంగా పాల్గొనే వారు. ఆ రోజుల్లో కులాంతర వివాహాలు పూర్తిగా లేవు. కాని అయిన వారి అమ్మాయిని తీసుకెళ్లి గుళ్లొ పెళ్ళి చేసుకొని వచ్చేవారు. ప్రస్తుతం పెళ్ళిల్లు పెళ్ళి మండపాలలో మాత్రమే జరుగు తాయి. తమ ఇళ్లముందు అంతగా జరుగుట లేదు.
పెళ్ళి చేసుకుని పరావూరునుండి ఈ వూరికి వచ్చిన పెళ్ళి కూతురు ఆ వూరిలో ఇంటింటికి కొన్ని పలహారాలు, పండ్లు, పశుపు కుంకుమ మొదలగువాటిని పంచాలి. పిల్ల పుడితే పురుడు పోయడానికి చాకలితో వూరి వారందరిని పిలవాలి. వారందరు వచ్చి నీళ్లు పోస్తారు.
పల్లెల్లో కులాల వారిగా కొన్ని పూజా కార్యక్రమాలు జరుగుతాయి. అవి ఇప్పటికి జరుగు తున్నాయి. ఒక కులంలో ఒక వర్గం వారికి ఒక కుల దేవత వుంటుంది. ఏడాది కొక సారి ఆ దేవతకు జాతర జరుపు తారు. అలా అన్ని కులాల వారికి, వర్గాల వారికి వారి కుల దేవత జాతర జరుగు తుంది. ఇది ఆవర్గానికి మాత్రమే సంబంధించింది. ఉదాహరణకు.... కమ్మ కులస్తులలో..... గొర్రెపాటి వారికి కుల దేవత దామల చెరువు సమీపంలో వున్న మొరవ పల్లిలో కొలువై వున్న వున్న ధనుకొండ గంగమ్మకు జాతర జరుపుతారు. ఆ రెండు మూడు రోజుల పాటు, విందు, వినోదాలు, భజనలు, కోలాటాలు, ఇలా చాల కార్యక్రమాలు జరుగుతాయి. చివరి రోజున జంతు బలులు కూడా వుంటాయి. అదే విధంగా... కమ్మ కులస్తులలో యల్లంకి అనె ఇంటి పేరు గల వారికి ఎర్ర చెరువు పల్లెలో కొలువై వున్న గురప్ప దేవుడు వారి కుల దైవం. ఇక్కడ కూడా ఏడాదికి ఒకసారి ఘనంగా జాతర జరుపు తారు. ఇతర కులస్తులలో కూడా ఇటు వంటి కులదైవానికి పూజలు, జాతరలు జరుగు తుంటాయి.
ఇవి గాక గృహ ప్రవేశము, వంటి కార్యక్రమాలు చాల అరుదుగా జరిగేవి.
గతంలో చిన్న పిల్లల పురుడు కూడా అందరికి చిన్న శుభ కార్యమే. అలాగే పెద్ద ఆడపిల్లలు సమర్తాడితె .... అది కూడా ఒక చిన్న శుభ్య కార్యమే. ఆ అమ్మాయిని ఒక ప్రత్యేక గదిలో కొన్నాళ్లు వుంచి మంచి ఆహారానిస్తారు. చివరి రోజున స్నానం చేయించి చిన్న పాటి సంబరం జరుపుకుంటారు. స్నానం చేసిన రోజున ఆ అమ్మాయి ఒంటి మీదున్న బట్టలు చాకలికి వదిలేయాలి. ఇది ఆచారము. దాని నుండి పుట్టినదే.. ఈ సామెత: " సరదాకు సమర్తాడితె చాకల్ది చీర పట్టు కెళ్లిందట ".
అశుభ కార్యాలు
చావు, దివసాలు మొదలగు నవి అశుభ కార్యాలు. వీటికి కూడా చాల ప్రాముఖ్యత ఉంది.
మరణాంతర కర్మలు
హిందు మతంలో ఎవరైనా మరణిస్తే తర్వాత చేసె ఖర్మలు లేదా కార్యక్రమాలు ఆ యా ప్రాంతాన్ని బట్టి లేదా కులాన్ని బట్టి చిన్న మార్పులు తప్ప సధారణంగా ప్రధాన కార్యక్రమాలు ఒకే విధంగా వుంటాయి. మరణించిన వ్వక్తి బాలుడా, పెద్ద వాడా, పెళ్ళి అయిందా లేదా, స్త్రీ యా పురుషుడా, స్త్రీ అయితే విధవ రాలా పుణ్య స్త్రీ యా అనె దాన్ని బట్టి కొన్ని పద్ధతులలో మార్పులుంటాయి. ఇందులో భూమిలో గొయ్యి తీసి పూడ్చి పెట్టడము లేక కాల్చడము ఈ రెండు పద్ధతులు వాడుకలో ఉన్నాయి.
శవ యాత్ర:
నలుగురు వ్వక్తులు పాడెను ఎత్తి తమ భుజాలపై పెట్టుకొని నడువగా ముందుగా తలకొరివి పెట్టే వ్వక్తి కుమ్మి సట్టిని ఒక చేత్తో పెట్టుకొని ఇంకొక చేత్తో ఒక కాగడాను పట్టుకొని ముందు నడుస్తుంటే అంతకు ముందే బాజా బజంత్రీలు నడువగా వారి కన్నా ముందు మందు గుండు సామాగ్రి కాలుస్తుంటారు. గతంలో శవానికి ముందు గుంటిపోగులను కాల్చేవారు. (గుంటి పోగు) ఆనగా.... ఒక బారెడు వెదురు కర్రకు కొసన ఒక బలమైన ఇనుప గొట్టాన్ని బిగించి వుంటారు. ఆ గొట్టంలో నల్లమందు నింపి గొట్టానికి క్రింద భాగంలో వున్న చిన్న రంధ్రంలో వత్తి వుంచి గొట్టానికి పై భాగాన ఒక జానెడు కర్ర ముక్కకు గట్టిగా బిగ గొట్టి వత్తికి నిప్పు పెట్టి తుపాకి లాగ పట్టుకొని ఆకాశం వైపు చూపిస్తాడు. అది పెద్ద శబ్దంతో పేలి పైన బిగించిన కర్ర ముక్క ఆకాశంలోకి వెళ్లి పోతుంది. ఆ విధంగా శవ యాత్ర సాగినంత దూరం గుంటి పోగులను కాలుస్తూనె వుంటాడు. అదే విదంగా ఆ వూరి చాకలి దీవిటి పట్టుకొని శవ యాత్రలో ముందు బాగాన వుంటాడు. అది పగలైనా సరే దీవిటి వుండాల్సిందే. శవానికి కుడి ప్రక్కన ఒక వ్వక్తి నడుస్తూ తన వద్ద వున్న పళ్లెంలోని బొరుగులు.... చిల్లర డబ్బులు మొదలగునవి శవానికి ఎడం వైపుకు దాట వేస్తుంటాడు. శవాన్ని మోస్తున్న వారు శవానికి అలంకరించిన పూల దండలను తుంచి పూలను క్రింది జార విడుస్తుంటారు. మధ్య మధ్యలో శవాన్ని మోస్తున్న వారు భుజాలు మార్చు కుంటారు.
అంటు:
ఖర్మ కాండలు తీరు నంతవరకు ఆ ఇంటి వారికి వారి పాలె వాళ్లకు అంటు వుంటుంది. ఆ రోజులలో ఎవరి ఇంట్లోను శుభ కార్యాలు చేయరాదు. పాలె వాళ్ళు అంటే అదే ఇంటి పేరున్న వారి బంధువులు. ఈ అంటు చావు సందర్భంలోనె గాకుండా... ఎవరి ఇంట్లో నైనా అమ్మవారు అనగా small fox, chicken fox మొదలైన్ వ్వాదులు వస్తే ఆ ఇంటికి అంటు వుంటుంది. ఆ ఇంటికి ఎవరు రాకూడడు, ఆ ఇంటి వారు కూడా ఎవరి ఇంటికి రాకూడదు. ఆ ఇంటి ముందు బూడిదతో ఒక అడ్డ పట్టి వేసి వుంటుంది. దానిని చూసి ఆ ఇంటికి అంటు వున్నదని బిచ్చ గాళ్లు కూడా రారు. తెలియక ఆ ఇంటికి వచ్చి వ్వాది బారిన పడకూడదనే ఆ నిబందన.
పాలు పోయడం
మరుదినం పాలు పోయాలి. ఆ రోజు శని వారం అయితే పాలు పోయకూడదు. అలా పోస్తే దాన్ని శని పాలు అంటారు. దానికి ప్రత్యామ్నంగా ఆ రోజు ఎవరు చూడకుండా తెల్లవారకముందే వెళ్లి పాలు పోసి వస్తారు. దానిని దొంగ పాలు అంటారు.
దివసాలు:
పాలు పోసి ఇంటికొచ్చిన తర్వాత ఒక పెద్ద పళ్లెం తీసుకొని దాని నిండా ఇసుక పోసి అందులో నవ దాన్యాలు పొసి ఒక ప్రక్కన ఒక ఇటుకను పెట్టి దానికి కుంకుం బొట్టలు పెట్టి పూజకు సిద్దంగా వుంచాలి. దానిని ఇంట్లో ఒక ప్రక్కన పెట్టి దాని చుట్టు కొత్త బట్టలు, పండ్లు, పూజ ద్రవ్వాలు సిద్దంగా వుంచాలి. తల కొరివి పెట్టిన వ్వక్తి ఉపవాస ముండి మెడలో బద్దె ధరించి (జందెం లాగ) తల స్నానం చేసి ఆ పళ్లెం ముందు దూప దీప నైవేద్యాలు సమర్పించి అక్క డ అనేక వంటలతో తళిగ వేసి పూజ చేసి కొబ్బరి కాయ కొట్టి వేరొక విస్తరిలో తళిగ లోని పదార్తాలన్నింటి లోని కొంత తీసి మారొక విస్తరిలో వేసి బయటకు వెళ్లి దానిని కాకులకు పెట్టాలి. దానిని పిండం అంటారు. ఆ పిండాన్ని కాకులు ముట్టాక అతను ఇంట్లోకి వచ్చి తళిగలోని మిగిలిన పదార్థాలను తిని ఉపవాసం విరమించాలి. అప్పుడే..... వచ్చిన బందు మిత్రులు బోజనాలు చేస్తారు. ఆ తొమ్మిది రోజులు ఈవిధంగా తప్పనిసరిగా చేయాలి. ఈ తొమ్మిది రోజులు అతను ఎవరి గడప తొక్కకూడదు. అనగా ఎవరి ఇంటికి వెళ్లకూడదు. ఈ తళిగ వేసె కార్యక్రమం...... దగ్గిర బంధువులు ఒక్కొక్కరు ఒక్క రోజున వేస్తారు. వారు తమ ఇళ్లవద్ద వంటలు తయారు చేసుకొని రావచ్చు., లేదా వీరింటికి అన్ని సామానులు తెచ్చి ఇక్కడే వంటలు చేసి తళిగ వేయ వచ్చు. ఇలా ప్రతి రోజు కార్యక్రమం వుంటుంది. తొమ్మిదో రోజు పెద్ద కార్యక్రమం జరుగుతుంది.
తొమ్మిదోరోజు:
తొమ్మిదో రోజున విశేష కార్యక్రమం వుంటుంది. ఈ తొమ్మిది రోజులు జరిగి నట్టుగానె యదావిదిగా తళిగ వేసి.... దానితో పాటు మరో మూడు తళిగలు వేసి వాటన్నింటిని అరటి ఆకులలో కట్టి ఒక గంపలో పెట్టుకొని ఒక బిందెడు పాలను తీసుకొని శవాన్ని పూడ్చి పెట్టిన ప్రదేశానికి వెళ్లాలి. ఈ రోజు తళిగలో విశేషంగా ఎక్కువగా పిండి వంటలుంటాయి. ముఖ్యంగా చనిపోయిన వ్వక్తి ఇష్ట పడే ఆహార పదార్థాలు తప్పని సరిగా వుండాలి. ఇవన్ని తీసుకొని గుంత వద్దకు వెళ్లి అక్కడ గుంతకు తూర్పువైపున మూడు చిన్నరాళ్లను కడిగి పెట్టి వాటికి కుంకుంబొట్లు పెట్టాలి. ఇంటి నుండి తెచ్చిన మూడు తళిగలను అక్కడ పెట్టి దూప దీప నైవేద్యాలు సమర్పించి, కొబ్బరికాయ కొట్టి పూజ చేయాలి. పూజానంతరము ఆ మూడు తళిగలలోని పదార్థాలను కొంత తీసి వేరొక విస్తరిలో వేసి దానిని కాకులకు పిండం పెట్టి తిరిగి వచ్చి గుంతకు తల భాగాన ఒక చిన్న గొయ్యి తీసి అందులో తులసి మొక్కను నాటి దాని మొదట్లో ఇంటి వద్దనుండి తెచ్చిన పాలను అందరు పోయాలి. తిరిగి ఇంటికి వచ్చి ఇంట్లో వున్న శలకు పూజ చేయాలి. అప్పటికి అయ్యవారు, అమ్మావారు వచ్చి వుంటారు. అయ్యవారు ఈ కార్యక్రమానికి అనేక పూజా ద్రవ్వాలు, ఇతర వస్తువులు చెప్పి వుంటాడు. అవన్ని సిద్దంచేసుకొని తళిగలు, ఇంతవరకు పూజలందుకున్న నవదాన్యాలు పోసిన పళ్లెం, బియ్యం, అనేక రకాల కూరగాయలు, కలశానికి మూడు చెంబులు, కొబ్బరికాయలు, పూజా సామాగ్రి మొదలగువాటిని మూడు గంపలలో సిద్దం చేసుకొని ఊరి బయట తోటలో నీటి సదుపాయమున్న చోటుకి బాజబజంత్రీలతో ఊరేగింపుగా వెళ్లాలి. ఇక్కడ ఒక ప్రక్క తలకొరివి పెట్టిన వ్వక్తి చేత అయ్యవారు వివిధ పూజలు చేయిస్తాడు.
పల్లెల్లో మూడ నమ్మకాలు
మూడ నమ్మకాలలో ముఖ్యంగా చెప్పు తగినవి: మనిషికి దెయ్యం పట్టడం, వంటి మీదకు దేవుడు రావడం, దెయ్యాలు, భూతాలు, మిత్తవలు, గాలి శోకడం వంటివి ఎక్కువగా వుండేవి. స్త్రీలాకు మాత్రమే దెయ్యం పట్టేది. దానికి మంత్రగాన్ని పిలిపించి ముగ్గులు వేసి, నిమ్మకాయలు కోసి వేప మండలతో చావ బాధేవారు. ఈ తతంగం అంతా చాల కౄరంగా వుండేది. మాంత్రికుడు వేప మండలతో కొడుతూ..... దిగతావా దిగవా .... అని అరుస్తూండగా ఆస్త్రీ దిగుతా.... దిగుతా..... అని కొంత సేపటికి స్వాదీనంలోకి వచ్చేది. ఆతర్వాత ఆమెకు తగిలిన దెబ్బలకు కాపడం పెట్టే వారు. అందుకే అన్నారు దెబ్బకు దెయ్యం కూడ వదులుతుంది అని. కొందరికి
ఒంటి మీదకు ''దేవుడు పూనడం...'' లేకా[[పూనకం రావడం జరుగు తుంది, కొందరికి పూనకం దానంతట అదే వస్తుంది. కొందరికి పూనకాన్ని ప్రేరేపించి తెప్పిస్తారు. ప్రేరేపించి పూనకము తెప్పించడానికి ఒక వ్వక్తి ముందు అతని సమ్మతితో అతని ముందు నిప్పులు లో సాంబ్రాణి పొగ వేస్తారు. ఆ వ్వక్తి దాని ముందు కూర్చొని కళ్లు మూసుకొని ఏదో జపంచేస్తూ సుమారు పది నిముషాలు తల ఆడిస్తుంటాదు. అలా కొంత సేపు వూగాక ట్రాంశ్' లోకి వెళ్లి పోతాడు. ఒక్కోసారి గురి కుదరర ఎంత సేపైనా పూనకం రాక పోవచ్చు. అప్పుడు ఆ తతంగాన్ని అతనే వాయిదా వేస్తాడు. పూనకం వచ్చాక ఆ వ్యక్తి మారు గొతుతో ..... వూగుతూ ఏదేదో మాట్లాడు తుంటాడు . అప్పుడు పక్కనున్న వారు., వారికి కావలసిన ప్రశ్నలు సందించి జవాబులు రాబట్టు కుంటారు. ఆంతా అయ్యాక దేవుడు కొండెక్కి పోతాడు. అప్పుడా వ్వక్తి మామూలు స్థితికి వచ్చి 'దేవుడు ఏమి చెప్పాడ' ని ఎదుటి వారినే అడిగి తెలుసుకుంటాడు. ఇక దెయ్యాలు, భూతాలు, మిత్తవలు, కొరివి కట్టి దెయ్యం వంటివి ఎక్కువగానె వుండేవి. పలాన వాగులో, పలాన చెట్టుపైన దయ్యాలున్నాయని చెప్పుకునేవారు. ఆ ప్రాంతానికి వెళ్లిన కొందరి దెయ్యం పట్టుకునేది. దాన్ని 'గాలి శోకడం' అనేవారు. దాన్ని తొలిగించ దానికి మూడు వీధులు కలిసే చోట ఎవ్వరు చూడ కుండా మిరప కాయలు, నిమ్మకాయలు, రక్తంతో కలిపిన అన్నం వంటివి వేసే వారు. దానిని ఎవ్వరైనా తొక్కితే వారికి కూడా గాలి సోకుతుందని నమ్మేవారు. ఇటువంటివి ప్రక్రియలు అంత విరివిగా కాకున్నా ఈనాటికీ జరుగు తున్నాయి. కడుపు నెప్పికి, దగ్గుకు ఉల్లిపాయలను మంత్రించి ఇచ్చే వారు. పశువులు తప్పిపోతె అంజనం వేసె వాడిని తీసుకొచ్చి అంజనం వేసి తమ పశువులు ఎక్కడున్నాయో కనుక్కునె వారు. అంజనం అంటే ఒక తమలపాకు మధ్యలో నల్లటి చుక్కను పెట్టి ఒక చిన్న పిల్లవాణ్ని పిలిచి ఆ చుక్కపై తదేకంగా చూడమని ఆదేసిస్తాడు నిర్వహుకుడు. నల్లచుక్కల తెల్లావు కనిపించిందా అని మాటి మాటికి అడుగు తుంటాడు నిర్వాహకుడు. ఆ బాలుడు కనిపించిందని చెప్పగానె అది ఏ దిక్కున వున్నది అని అడుగు తాడు. పలాన దిక్కులో వున్నది అని ఆ బాలుడు చేయి చూపగానె అదెంత దూరంలో వున్నది అని అడగ్గా బాలుడు చెప్పిన దిక్కున యజమాని వెళ్లి తన ఆవును తోలుకొస్తాడు. పంటలు బాగా పండాలని పొలాల్లో, చెరువు కట్టమీద ఏటను బలిచ్చి పొలి చల్లేవారు. వర్షాలు పడకుంటే సీతమ్మోరుకు తలా ఒక కుండ నీళ్లు పోయడం వంటి కార్యక్రమాలు, కప్పలకు పెళ్ళి చేసె కార్యక్రమాలు చాలనే వుండేవి. ఇటు వంటి మూడ నమ్మకాలు చాల వరకు తగ్గినా ఆరుదుగా ఇంకా కొన సాగుతున్నాయి,.
చేతబడులు...... బాణామతి.
మంత్ర,, తంత్ర విద్యలతో గిట్టని వారికి కష్టాలు కలిగించడము, ఇబ్బందులు పెట్టడం, రోగ గ్రస్తులను చేయడం., చివరకు ప్రాణాలు తీయడం వంటివాటిని చేతబడి,, లేదా బాణామతి అని కూడా అంటారు. బాణామతిని ఎవరిపై ప్రయోగించాలో వారి వెంట్రుక ఒక్కటి దొరికె తే చాలు దాంతొ అతనిపై బాణామతి ప్రయోగిస్తారు మంత్రగాళ్ళు. గతంలో ఈ విద్యలు చాల ప్రచారంలో వుండేవి. ప్రస్తుతం ఇటువంటి మూడ నమ్మకాలు చాల వరకు తగ్గినా.... అక్కడక్కడా వీటి ప్రస్తావన వార్తల్లో కనబడుతూనే ఉన్నాయి.
గతంలో మూడ నమ్మకాలు కొంత మొరటుగా వుండేవి. కొంత మంది వాటిని నమ్మేవారు కాదు. ప్రజలు వాటిని నమ్మినా నమ్మకపోయినా పెద్దగా నష్ట పోయేవారు కాదు. కాని ప్రస్తుతం కొంత మంది దొంగ బాబాల అవాతార మెత్తి మూడ నమ్మకాలను శాస్త్రీయం అనే ముసుగులో చదువుకున్న మరియు తెలివైన వారిని కూడా బురిడి కొట్టించి తమ పబ్బం గడుపు కుంటున్నారు. ఈ నకిలీ శాస్త్రవేత్తలు ఉన్నతమైన హావ భావాలను ప్రదర్శిస్తూ వారి వేషభాషలతో హావ బావాలతో అన్ని వర్గాల ప్రజల్ని మబ్యపెట్టి తమ పబ్బంగడుపుకొని ప్రజల నెత్తిన శఠగోపం పెడుతున్నారు. ప్రజలను భారి ఎత్తున దోపిడి చేస్తున్నారు. అలాంటి వారికి సహాయ పడుతున్నట్టుగా టీవీలలో అన్ని చానళ్లలోను, అన్ని పత్రికల్లోను వారి ఉపన్యాసాలను ప్రచారంచేస్తూ అధిక ప్రాచుర్యాన్ని కల్పిస్తున్నారు. వాస్తు శాస్త్రం, జ్యోతిష్ శాస్త్రం, రత్న శాస్త్రం, సంఖ్యా శాస్త్రం..... ..... ఇలాంటి వాటికి చివరన శాస్త్రం అని మాట తగిలించి తాము ఆయా శాస్త్రాలలో గొప్ప పండితులమని గొప్పలు చెప్పుకుంటు ప్రజలను నమ్మిస్తున్నారు. ఇవి గాక న్యూమరాలజి అని, రమల్ ప్రశ్న శాస్త్రమని, అనేక చిల్లర విద్యలను, కనికట్టు విద్యలను గొప్ప శాస్త్రమని ప్రజలను నమ్మించే ప్రయత్నాలు చేస్తున్నారు. చాలమంది వారి మాయలో పడుతున్నారు. ఇక్కడ ప్రజలు ఒక చిన్న విషయాన్ని గ్రహించాలి. ఆయా శాస్త్రాలలో పండితులమని చెప్పుకొనే వీరు....... ఏఒక్క విషయంలో ఏ ఇద్దరు వ్వక్తులు ఒకే మాట చెప్పలేరు. ఎవరికి వారే. అదేమంటే.... దానికి అనేక డొంక తిరుగుడు సమాదానాలు చెప్తారు. ఈ విధమైన మూడ నమ్మకాలు ఈ కాలంలో ఎక్కువగా ప్రభలుతున్నాయి. ఇవి గాక కొందరు బాబా అవతరామెత్తి అయిన కాడికి ప్రజలను దోచుకుంటున్నారు దేవుని పేరు చెప్పి. కొన్ని చోట్ల వారి బండారం బయట పడినా..... ప్రజల్లో వారి పట్ల నమ్మకం పోలేదు....... ..... ...
సాధారణ పల్లెప్రజలు దొంగ బాబాల ఉచ్చులలో పడిన సందర్భాలు చాల తక్కువ. కారణమేమంటే.... పల్లె ప్రజలు అత్యంత ధనికులు కారు. వారికి పెద్ద పెద్ద కోరికలేమి వుండవు. దొంగ బాబాలకు కావలసినది ధనవంతులు, పెద్ద కోరికలు కోరె వారే. అంచేత పల్లె వాసులు బాబాల ఉచ్చులలో పడరు.
నాగుల చవితి
నాడు పల్లెల్లోని స్త్రీలు తల స్నానం చేసి పూజా ద్రవ్వాలు తీసుకొని పాముల పుట్ట ఎక్కడున్నదో వెతుక్కుంటు వెళ్లి అక్కడ పూజ చేసి పుట్టలో పాలు పోస్తారు. కొంత మంది కోడి గుడ్డులను కూడా పుట్టలో వేస్తారు. కొంతమంది పుట్టకు నూలు దారం చుట్టి పూజ చేస్తారు. పల్లెల్లో పుట్టలు ఎక్కువగానె కనబడతాయి. కాని పట్నాలలో పుట్టలు ఎక్కువ కనబడవు. ఈ అచారం పట్నాలలో కూడా ఉంది. కాని వారికి పుట్టలు దొరకడం కష్టం. ఈ పూజను నాగ దేవతకు చేసిన పూజగా భావిస్తారు. దీని వలన పాము కాటుకు గురి కారని, మరియు చిన్న పిల్లలకు చెవిలో చీము కారడం తగ్గుతుందని నమ్ముతారు. అక్కడక్కడా రావి చెట్టు కింద నాగ శిలలు వుండేవి. వాటికి కూడా పూజలుచేసె వారు. ప్రస్తుతం పట్టణాలలో కూడా ఇటు వంటి పూజలు చేస్తున్నారు. ముఖ్యంగా నాగ శిలలకు ఆడ వారు మాత్రమే పూజలు చేసే వారు.
రైతుల నేటి పరిస్థితి
గౌరవము
ఒకప్పుడు రైతు అంటే సమాజంలో ఒక గౌరవం వుండేది. ప్రస్తుతం రైతు అంటే బైతు గాడు అనె స్థాయికి దిగజారి పోయింది. ఉద్యోగస్తులకు, వ్యాపారస్తులకు, వున్నటువంటి గౌరవం ఈ నాడు రైతులేదు. అదే విధంగా వారి కట్టు బట్టలను, మాట తీరును ఎగతాళి చేసె పరిస్థితి ఉంది. ఏదైనా చిన్న పని మీద ప్రభుత్వ కార్యాలయానికెళ్లిన రైతును అకార్యాలంలో వున్న చిన్న వుద్యోగి కూడా మర్యాదగా పలకరించడు. తానొచ్చిన పని ఎవరితో చెప్పుకోవలనే విషయం కూడా అతని కెవ్వరు చెప్పారు. ఆ విదంగా రైతులు బిక్క మొగం వేసుకొని కనబడిన వాడినల్ల ప్రాదేయపడుతున్నాడు. చివరకు ఇతను మాట్లాడ వలసిన ఉద్యోగి కనబడినా అతినికి ఈ రైతుతో మాట్లాడి సమస్యను తెలుసుకునే తీరిక వుండదు. అంతే గాక వారి చీత్కారానికి బలౌతున్నాడు. ఒక చిన్న పని గురించి ఎన్ని సార్లు రైతు వారి చుట్టూ తిరగ గలడు? ఇది...... ఈ నాడు ప్రభుత్వం నుండి రైతుకు అందుతున్న మర్యాద, గౌరవము.
కూలీలతో...
నేటి రైతు తన పొలంలో ఈ వర్షాభావ పరిస్థితుల్లో పంట పండించనూ లేడు అలా అని పొలం పని చేయుకుండా ఉండనూ లేడు. ఎంత చిన్న రైతైనా పంట సమయంలో నైనా కూలీల మీద ఆధార పడక తప్పదు. కూలీలు దొరక్క..... దొరికినా వారు అడిగినంత కూలి ఇవ్వలేక ఇచ్చినా వారితో వేగ లేక ప్రస్తుతం రైతులు నీటి అవసరం తక్కువగా వుండే కూలీల అవసరం అంతగాలేని మెట్టపైర్లను ఎంచు కుంటున్నాడు. ముఖ్యంగా తోటల పెంపకానికి..... ఇంకా ముఖ్యంగా మామిడి తోటల పెంపకానికి మొగ్గు చూపు తున్నాడు. కొంత పొలమున్న రైతులు కూడా తమ పొలంలో ఓ పది ఇరవై మామిడి చెట్లు నాటి వాటికి కుండలతో నీళ్లు పోసి మూడు సంవత్సరాలు కాపాడ గలిగితే ఆ తర్వాత దానిలో అంతగా పని వుండదు. ఆవిధంగా రైతులు కూలీలతొ వేగ లేక వర్షాభావానికి తట్టుకోలేక ఏదో మార్గం వెతుక్కుంటున్నాడు.
గతంలో అటు కూలీలు, ఇటు రైతులు ఒకరిపై ఒకరు ఆధారపడి వుండే వారు. పనులన్ని చక్కగా జరిగేవి. ప్రస్తుత పరిస్థి పూర్తిగా భిన్నం. కూలీలు దొరకడమే చాల కష్టంగా ఉంది. ఒక వేళ దొరికినా వారు అడిగినంత కూలి ఇవ్వాలి. లేకుంటే రారు. ఆర్థిక శాస్త్రంలో ఒక సూత్రం ఉంది. దాన్ని ఇక్కడ ఉదహరించడం చాల సందర్బోచితం. ఆ సూత్రం: The most perishable commodity is labor అనగా..... ఒకశ్రామికుడు తన శ్రమను ఒకరోజు వదులుకున్నాడంటే..... దాన్ని అతనెప్పుడు తిరిగి పొందలేడు. అని దానర్థం. కాని ఇప్పుడు పల్లెల్లో.... ముఖ్యంగా వ్యవసాయ పనులకు కూలీలు దొరకడం గగనం. ఈ పరిస్థితి రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా అన్ని పల్లెల్లో వున్నదే. ముఖ్యంగా వ్యవసాయ పనులకే కూలీలు దొరకరు. కారణం ఏమంటే,... ఎండలో పని చేయాలి... బురదలో పని చేయాలి. ఇదొక కారణమైతే ప్రభుత్వం నుండి లభించే రూపాయికి కిలో బియ్యం... పధకంతో వారికి తిండి జరిగి పోతున్నది. తానడిగినంత ఇస్తే వెళ్దాము అనే ధీమాతో ఉన్నారు. ఆవిధంగా శ్రామికులు (కూలీలు) యజమానికి (రైతుకు) తమ శ్రమ విలువను.... ఇంత అని నిర్ణయించి నీ కిష్టమైతే కొనుక్కో లేకుంటే లేదు... మేమెం బలవంతం చేయడం లేదు గదా.... అంటున్నారు. పైన చెప్పిన ఆర్థిక సూత్రానికి అర్థమేమిటో??? పైగా.... గతంలో కూలీలు ఎనిమిది గంటలు పనిచేస్తే ఈ రోజుల్లో మధ్యాహ్నం ఒంటి గంట వరకే పని చేస్తారు. మధ్యాహ్నం రైతే వారికి అన్నం పెట్టాలి. పైగా వారు సమయం గడిచి పోవాలనే చూస్తారు గాని.... పని కావాలని చూడరు. ఈ మధ్యన కూలీలు ఇంకో పద్ధతికి వచ్చారు. అదే మంటే.... కొంత మంది కలిసి ఒక జట్టుగా ఏర్పడి ... రైతుల వద్ద పనిని గుత్తకు వప్పుకుంటారు. అనగా ఈ పనిచేసినందుకు ఇంత మొత్తమని మాట్లాడు కుంటారు. ఒక్కొక్కరికి ఇంత కూలి అని వుండదు. ఈవిధానము ఇతరత్రా పనులకు బాగుంటుంది.... కాని వ్యవసాయం పనులలో ఇది పూర్తిగా గిట్టు బాటు కాని వ్యవహారం. ఎలాగంటే.... ఒక రైతు రెండెకరాలు వేరు శనగ వేశారనుకుందాం..... చెట్లు పీకి కుప్ప వేయడానికి ఇంత అని ఒక రేటు మాట్లాడుకుంటారు. ఆ చెట్ల నుండి కాయలను తీయడానికి ఇంతని రేటు మాట్లాడుకుంటారు. ఆ కూలీల పని ఎలా వుంటుందంటే.... అతి తొందరగా పని ముగించి తమ డబ్బులు తాము తీసుకొని ఎంత తొందరగా వేలైతే అంత తొందరగా వెళ్లిపోవాలి అని అనుకుంటారు.. ఆవిధంగా.... వేరుశనగ చెట్లను పీకి కుప్పలేస్తారు. భూమిలో వున్న కాయలన్ని బయటికి వస్తున్నాయా లేదా కూలీలకు అనవసరం. అదే విదంగా చెట్లలోని కాయలు పీక డానికి ఇంత అని మాట్లాడుకుంటారు. చెట్లలోని కాయలు అన్ని పీకుతున్నారా లేదా వారికి అనవసరం. శుభ్రంగా పని చేయక ఏదో పని అయిందనిపిస్తారు. ఆవిధంగా వారు పని చేస్తారు. ఇంత కాలం కష్టపడి పంట చేతికొచ్చే సమయానికి కూలీలు చేసె ఇలాంటి పని వల్ల రైతులు నష్ట పడి ఎంతో మనో వేధనకు గురౌతున్నారు. అదే విధంగా మామిడికాయలను చెట్లనుండి కోయడానికి..... ఒక ట్రాక్టరు లోడుకు వెయ్యి రూపాయలు అని మాట్లాడుకుంటారు. వారు కాయలు కోసే విధానం ఎలా వుంటుందంటే.... చేతికి అందే కాయలను చేత్తో కోసి బుట్టలలో వేస్తారు. అందని కాయలను పొడవాటి కర్రలతో కొట్టి రాల్చి వాటిని ఏరి లోడు చేస్తారు. ఆకాయలు పగిలాయా..... దెబ్బలు తగిలాయా... అదంతా వారికనవసరం. ఇంకా పైకొమ్మల్లో వున్న కాయలను చెట్టెక్కి కొమ్మలను ఊపి రాల్చేస్తారు. ఆకాయలను తీసుకొని రైతులు మండీలకు వెళ్లితే..... అక్కడ.... తూకం వేసే వ్వాపారస్తుల తరుపున వారు ఈ దెబ్బలు తగిలిన కాయలను వేరు చేసి పక్కన పడేస్తారు. ఆ కాయలను డాగులు అంటారు. ఆ విధంగా రైతుకు ఈ కూలీల వల్ల సుమారు పది శాతం పంట నష్టం. ఆవిధంగా పక్కన పడేసిన దెబ్బలు తగిలిన కాయలు... రైతు తన ఇంటికి తెచ్చుకోలేడు. వాటిని అక్కడున్న కూలీలు తీసుకొని..... చిల్లరగా అమ్ముకుంటారు. వ్యవసాయ సంబంధిత పనులన్ని ఈ గుత్త కూలీలాతో పది శాతానికి పైగా రైతు నష్ట పోతున్నాడు. అది ఎవరు తిన్నట్టు వుండదు. అది వరి నాట్లు గాని, వరి కోతలు గాని, నూర్చడం గాని ఏదైనా సరే .... రైతుకే నష్టము. కొన్ని పనులకు యంత్రాలు వచ్చినా అన్ని సందర్భాలలోను వాటిని వాడడానికి కుదరదు. పైన చెప్పినట్లు మామిడి కాయలు, కొబ్బరి కాయలు కోయడానికి యంత్రాలు ఏమున్నాయి? ఆపనులు మనుషులు చేయాల్సిందే.......
సామాజిక పరంగా
ప్రస్తుత కాలంలో ప్రతి రైతు..... తమ పిల్లలకు వ్యవసాయం పని వద్దను కొని వారిని బడికి పంపిబాగా చదివించి ఏదైన ఉద్యోగంలో చేర్చాలని చూస్తున్నాడె తప్ప తనకు వారసత్యంగా వచ్చిన వ్యవసాయాన్ని మాత్రం తన పిల్లలకు ఇవ్వదలచు కోలేదు. ఒక నాడు రైతు తన పిల్లలకు ""చదవడం రాయడం వస్తే చాలు, వాళ్లేమైనా ఉద్యోగాలు చెయ్యాలా ? ఊళ్లేలాలా? ఈ పొలం చేసుకొని స్వతంత్రం గా బతికాలి "" అని అనుకొన్న అదే రైతు నేడు తన పిల్లలకు వ్యవసాయమె వద్దంటు న్నాడు. పల్లె ప్రజల మానసిక పరిస్థితే గాదు, సామాజిక పరంగా చూసినా పల్లెల్లో చాల మార్పులు వచ్చాయి. ఆడ పిల్లల తల్లి తండ్రులు తమ పిల్లలను వ్యవసాయ దారులకు ఇచ్చి పెళ్ళి చేయమని ధీమా చెపుతున్నారు. ఆడ పిల్లలు కూడా వ్యవసాయ దారులను పెడ్లాడమని కచ్చితం చేప్పేస్తున్నారు. దీనిని బట్టి వ్యవసాయ దారుల పరిస్థితి ఎంత దారుణంగా వుందో ఊహించ వచ్చు. వ్యవసాయ దారులైన ఆడ పిల్లలు, వారి తల్లిదండ్రులు కూడా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నారంటే.... సామజిక పరంగా రైతుల పరిస్థితి రాబోవు కాలంలో ఎలా వుంటుందో ఊహకు అందదు.
ఆత్మీయత
పల్లె ప్రజలు ఆత్మీయతకు పెట్టింది పేరు అనే మాటకు ఈనాడు అర్థం లేకుండా పోయింది. ఎవరికి వారె యమునా తీరె అనె తరహాలో ఉన్నారు. దానికి తగ్గట్టు ప్రజల సామూహిక సామాజిక కార్యక్రమాలైన పండగలు, జాతరలు, బుర్రకతలు, వీధినాటకాలు, హరికథలు, వంటివి రాను రాను కనుమరుగౌతున్నవి. ప్రజలను ఒక్కతాటిపై నిలబెట్టే ఇటువంటి ప్రక్రియలు లేనందున పల్లె ప్రజలు ఎవరికి వారు విడి పోతున్నారు. ఒకరికొకరు, ఒకరి కష్ట సుఖాలను మరొకరు పంచుకునే సంస్క్రుతికి రాను రాను దూరమై పోతున్నాడు. నేటి పల్లెల్లో జనాభా తగ్గింది. రాష్ట్ర వ్వాప్తంగా ఏ పల్లెలో జనాభా తీసుకున్నా కచ్చితంగా గత 50 సంవత్సరాల క్రితం వున్నంత జనాభా ఈ రోజున లేదు. నిజానికి అర్థ శతాబ్దంలో దేశ వ్వాప్తంగా జనాభా ఎంతో పెరిగింది. ఆ దామాషా ప్రకారం పల్లెల్లో కూడా పెరిగి వుండాలి. కాని దానికి విరుద్దంగా. ఆశ్చ్యర్య కరంగా పల్లెల్లో జనాభా తగ్గింది. కారణమేమంటే వర్షాలు సరిగ పడక, వ్యవసాయం గిట్టుబాటు కాని వ్వవ హారంగా మారడము ఇలాంటి కారణాల వల్ల యువత ఉద్యోగాలను, ఇతర వ్వాపారలని పట్టణాలు, నగరాల బాట పట్టారు. ఆ కారణంగా పల్లెల్లో జనాభా తగ్గి, పట్టణాలలో పెరిగింది. ప్రస్తుతం పల్లెల్లో మిగిలిన వారిలో ఎక్కువ మంది వృద్దులు ఏ పనిచేయలేని వారు మాత్రమే. వ్యవసాయం చేయలేక ఇతరత్రా, వ్వాపార, ఉద్యోగాలలో స్థిరపడి పోతున్నారు. పల్లె వాసుల్లో రాజకీయ చైతన్యం పెరిగి తత్కారణంగా కక్షలు కార్పణ్యాలు పెరిగి ఈర్ష్యా ద్వేషాలు పెచ్చు మీరి కల్లా కపటం తెలియని రైతులు నేడు ఈర్ష్యాల ద్వేషాల మధ్య బిక్కు బిక్కు మంటు బతుకీడుస్తున్నారు. ప్రతి పల్లెలోని నెలకొన్న పరిస్థితి ఇది. కేవలం ఒక యాబై సంవత్సరాల లోనె ఇంతటి మార్పు వచ్చిందంటే ఇక రాబోవు యాబై సంవత్సరాలలో ఇంకెంత మారుపు వస్తుందో వూహించు కోవడానికే భయం వేస్తుంది.
ఉమ్మడికుటుంబాలు
గతంలో పల్లెల్లో వున్నవన్ని ఉమ్మడి కుటుంబాలే. ఒక కుటుంబంలో పదుల సంఖ్యలో సభ్యులుండే వారు. దాంతో వ్యవసాయ పనులు చాల చక్కగా జరిగేవి. ఎవరి పనులు వారి కుండేవి. ఒక కుటుంబంలోని వ్వక్తులకు ఒక్కొక్క పని కేటాయించ బడి వుండేది. ఇద్దరు ముగ్గురు ఆడవారు ఇంటిపనికి వుంటే మిగతా ఆడవారు పొలం పనులకు వెళ్లే వారు. మగవారిలో ఒకరు గొర్రెలను కాయడానికి వెళితే మరొకరు మేకలను కాయడానికి వెళ్లె వారు. మరొకరు ఆవులను పాలు పిండి తర్వాత మేతకు తీసుకెళ్లే వారు. మిగతా వారు పొలం పనులకు వెళ్లే వారు. పెద్ద పనులు వున్నప్పుడు అనగా వరి నాట్లు, కలుపు తీత, వరికోతలు, చెరకు గానుక ఆడడము మొదలగు పనులకు చాల మంది అవసరము. ఆ సందర్భంలో ఇంటి వారందరు కలసి ఆ పనిని కొంత మేర చేసి తర్వాత తమ పనులకు వెళ్లె వారు. ఆ విధంగా కుటుంబ మంతా ఒకే నాయకత్వంలో కలిసి మెలిసి పనిచేసి వ్వవ సాయం చేసి చాల గొప్పగా బతికారు. అదే విధంగా ఆ పల్లెలోని అన్ని కుటుంబాలు అన్ని కలిసి ఒకే కుటుంబంగా మెలిగేవి. ఎవరికి ఏ కష్టం కలిగినా వూరు వూరంతా వారిని ఆదుకునే వారు. ఒక కుటుంబంలో పెళ్ళి లాంటి శుభ కార్వం జరిగినా..... చావు లాంటి అశుభ కార్యం జరిగినా ఆ వూరి వారంతా ఆ ఇంట్లో తామె చేయగలిగిన పని చేసేవారు. అలా అంతా ఐకమత్యంతో జీవనం సాగించే వారు. కానీ...... ఇప్పుడు.... ఉమ్మడి కుటుంబం మచ్చుకైనా లేదు. దాంతో.... ఐకమత్యము, ఆత్మీయత, ప్రేమ, అనురాగము, అనే వాటికి అర్థం లేకుండా పోయింది. పక్కింట్లో ఏదైనా ఆపద సంబవిస్తే.... మాట వరసకు పలకరింపులు తప్ప మరే సహాయ సహకారాలు అందించడం లేదు. ఎదుటి వారు కూడా వారి సహాయ సహకారాలను కూడా ఆసించడము లేదు. ఇది కాలాను గుణంగా వస్తున్న మార్పు.
రైతులను ఆదుకుంటున్న ప్రభుత్వ ప్రతిపాధిత సంక్షేమ పథకాలు
సంవత్సరాల తరబడి కరువు కోరల్లో చిక్కుకున్న రైతులను, ఇతర రైతు కూలీలను ఇతర వృత్తుల వారిని ఆదుకోడానికి ప్రభుత్వం అనేక సంక్షేమ పథకాలను ప్రవేశ పెట్టింది. వాటి వల్ల పల్లె ప్రజలు కొంతలో కొంత ఉపయోగకరంగా ఉంది. కాని ఈ పథకాలు ప్రతిపలాపేక్ష లేకుండా జరగడం లేదు. కొంత మేర అక్కడక్కడా లంచ గొండిలు, దళారుల మధ్యలో దూరి అసలు లబ్ధి దారులకు రావలసిన దానికి కొంత మేర గండి కొడుతున్నారు. ఈ పధకాలలో కొన్ని సుదీర్ఘ కాలం కొనసాగిస్తే..... ప్రభుత్వానికి మోయలేని భారమయ్యే ప్రమాదమున్నది. అంతే గాక సామజిక పరంగా అలజడులు జరిగే ప్రమాదమున్నది. రాజ కీయ నాయకులు తమ మనుగడ కొరకు, ఓట్ల కొరకు ఎన్నో వరాలు కురిపిస్తున్నారు. ఈ ఉచితము, లేదా సబ్సిడి పధకాలు అమలుతో కొంత మంది ఏపని చేయకుండా దాంతోనె కాలం గడిపేస్తున్నారు. దాంతో కూలీలు దొరక్క రైతులు ఇతర వర్గాల ప్రజలు నాన ఇబ్బందులు పడుతున్నారు. పల్లెల్లో కొంతమంది రైతులు కూడా అవసరానికి కూలీకి వెళుతుంటారు. కాని వారికి కూడా కూలీలు ఒక్కోసారి అవసరమే. పంటల సమయానికి కూలీలు దొరక్క అందరితో పాటు వారు కూడా ఇబ్బంది పడుతున్నారు. ఇది అన్ని వర్గాల సమస్య. ఈ పథకాలలో వున్న లొసుగులు నివారణకు నగదు బదిలీ పధకానికి ప్రభుత్వము ఆలోసిస్తున్నట్లున్నది. ఆకలేసిన వానికి అన్నం పెట్టాలి కాని జీవితాంతం ఉచితంగా అన్నం పెట్టుతుంటే వాడు పని అలవాటు తప్పి అసలు పని చేయడు. దాంతో సమాజికంగా కూడా నష్టమే. ఉచితంగా అన్నంపెట్టే బదులు వానికి అన్నం సంపాదించుకునే మార్గం చూపించాలి. అప్పుడే వాడు కొంత వరకు శ్రమ చేస్తాడు. ఫలితముంటుంది, సంతోషం గాను వుంటుంది. సమాజము నిజమైన అభివృద్ధి చెందుతుంది. చేపలు కావాలనుకున్న వానికి చేపలను పట్టి ఇవ్వడము కాదు, వానికి ఒక గాలాన్నిచ్చి చేపలు పట్టుకోమనాలి. అప్పుడే అతనికి శ్రమ విలువ తెలుస్తుంది. ఇప్పుడు అమలులో వున్న కొన్ని సంక్షేమ పథకాల వివారాలు క్లుప్తంగా: ......
రూపాయికి కిలో బియ్యం పధకం
ఈ పథకం ద్వారా లాబ్ది పొందే వారి ఎంపికకు ఒక గీత గీసినా పల్లెవాసులలో నూటికి తొంబై మంది ఈ పధకం క్రిందికి వస్తారు. ఆ విధంగా బడుగు రైతుల కూలీల ఆహార కొరత కొంత వరకు తీరిందనే చెప్పొచ్చు. దానికి తోడు పప్పులు, నూనె సబ్బులు కూడా తక్కువ ధరకు అందజేస్తున్నారు. ఒకప్పుడు బియ్యాన్ని దుకాణాలలో కొనడానికి నామోషి పడిన రైతులు వర్షాబావంతో పంటలు పండనందున దుకాణలలో బియ్యాన్ని కొనడం మొదలుబెట్టారు. ప్రభుత్వం గతంలో రెండు రూపాయలకు ఒక కిలో బియ్యాన్ని ఇచ్చేది. అది ఇప్పుడు ఒక రూపాయకే కిలో బియ్యం ఇస్తున్నారు. అవి నాసిరకమైనా విధిలేక ఎవరు వదిలి పెట్టడంలేదు. ప్రస్తుత ప్రభుత్వం మరొక అడుగు ముందుకు వేసి............ వంటకు కావలసిన ఒక నెలకు సారిపోవు సుమారు 18 వస్తువులను ఒక కిట్ ఒక బస్తాలో పెట్టి అతి తక్కువ ధరకే ఇస్తున్నారు. ఇది కూడా పల్లె వాసులకెంతో ఊరట నిస్తున్నది. ఇలాంటి సబ్సిడి పథకాల నన్నిటిని మానేసి నగదు బదిలీ పదకమనీ మరో పథకానికి మార్గం సుగమం చేస్తున్నది ప్రభుత్వం.
ఆరోగ్యశ్రీ పథకం
ఈ పథకం క్రింద కొన్ని వ్వాదులకు, ప్రమాదాలు జరిగినప్పుడు పల్లెవాసులకు పెద్ద ప్రవేటు హాస్పిటల్లలో ఉచిత చికిత్స ఇప్పిస్తున్నది. పల్లె ప్రజలకు ఇదొక మంచి వరమనే చెప్పాలి. వేలాది రూపాయలు ఖర్చయ్యె ఈ పధకంలో ఎక్కువ శాతం ప్రమాధాలకు గురై ఆస్పత్రిలో చేరి ఉచిత చికిత్స పొందు తున్నారు. సాధారణంగా పల్లె ప్రజలు తమ వచ్చిన వ్యాదులకు తగు సమయంలో చికిత్స చేసుకోరు. అది వారి అజ్ఞానమో లేక నిర్లక్ష్యమో ...... ఈ రెండు కావచ్చు..... అవిధంగా బాధపడే వారికి ఇది ఒక వర ప్రసాదినే అని చెప్పవచ్చు. పల్లె ప్రజలలో ఆరోగ్యంపై వారికి అవగాహన అతి తక్కువ. కాని ఈ ఆరోగ్య శ్రీ పధకం ద్వారా ఈ పల్లె ప్రజలు తమ ఆరోగ్యాని పై కొంత జాగ్రత్త వహిస్తున్నారు. ఇది సామాజిక పరంగా ఎంతో మార్పు తెచ్చింది. భారత పౌరులై నందుదున తమ విద్య ఆరోగ్యం విషయమై ప్రభుత్వ బాధ్యత తీసుకుంటున్నందున సంతోషిస్తున్నారు. ఇది ఎంతో అభిలషించ దగిన విషయమే.
అందరికి పక్కా గృహాలు
పల్లె ప్రజలు అజ్ఞానంతో తమ బ్రతుకులు ఇంతే..... ననే ధోరణిలో వుంటారు. తమ జీవన విధానంలో ప్రభుత్యం కూడా బాధ్యత వహిస్తుందని ఇప్పుడిప్పుడె తెలుసు కుంటున్నారు. ఈ పథకంలో అనేక మంది పల్లె ప్రజలు, తాము ఇంతవరకు గుడిసెలలో, పూరి పాకలలో బ్రతుకీడుస్తున్న వారు తాము కొంత పెట్టు బడి పెట్టి ప్రభుత్య సాయంతో పక్కా గృహాలు నిర్మించు కున్నారు. ఈ పథకంతో పల్లె వాసులు పట్టణ ప్రజలతో ఏ మాత్రంతీసి పోమని నిరూపించుకొని అందమైన గృహాలను నిర్మించుకొని చాల సంతోషంగా ఉన్నారు.
వెనుకబడిన కులాల పిల్లలకు ఉన్నతవిద్యలో ఫీజు ప్రభుత్మమే భరించు పధకం
సామాజిక పరంగా ఈ ఫధకం పల్లె వాసులను ఉన్నతి స్థితికి తీసుకెళ్లింది. చాలీ చాలని వ్యవసాయాదాయంతో తమ పిల్లలను ఉన్నత చదువులు చదివించ లేమని అనుకొన్న పల్లె వాసులకు ఈ ప్రభుత్వ ఫదకము చాల ఉపయోగ పడుతున్నది. గతంలో రైతులందరు తమపిల్లలకు చదవడము వ్రాయడము వస్తే చాలు... వ్యవసాయం చేసుకొని బ్రతకుతారు అనుకొనేవారు. కాని రాను రాను వ్యవసాయము వ్యవసాయము గిట్టుబాటు కాని వ్వవహార మైనందును రైతు లందరు తమ పిల్లలను మంచి మంచి పాట శాలలో చదివిస్తున్నారు. ఉన్నత చదువులకు పంపడానికి కూడా సిద్దంగా ఉన్నారు. ఒకప్పుడు ఉన్నత చదువులు తమకు అందుబాటులో లేవనే బ్రమ పల్లె ప్రజలలో వుండేది. నిజానికి పల్లె ప్రజల విద్యార్థులే విద్యావిషయంలో ముందుంటారు. ప్రభుత్వం ప్రవేశ పెట్టిన ఈవిధానంతో వారు మరింత ఉత్సాహంగా చదువులో శ్రద్ధ వహించి ముందు కెళుతున్నారు. ఇది వారికి ఎంతో ఉత్సాహాన్నిచ్చింది. కాని ఈ పథకము కొన్ని కులాల వారికే పరిమితం చేసినందున వారికి మాత్రమే ఉపయోగ కరంగా ఉంది. ఉన్నత కులాలలో పుట్టిన రైతులకు ఈ పధకము వర్తించదు. అలాంటి వారు తమ పిల్లల చదువు గురించి ఆందోళనతో ఉన్నారు. ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వారందరికి ఈ పథకాన్ని అందుబాటులోకి తెస్తే చాల మందికి ఉపయోగ కరంగా వుంటుంది.
డ్వాక్రా గ్రూపులు
ఈ పహథకం వైవిధ్యమైనది. విద్యావంతులు కాని మహిళలకు ఇదొక వర ప్రసాదిని. పావలా వడ్డి, అసలు వడ్డీ లేకుండా ఋణము ఇవ్వడము ఈ ఫథకంలో ఒక ఉద్దేశము. ఈ విధానములో పల్లె వాస మహిళలు ఆర్థిక విషయాలలో భాగ స్వాములు కావడమే కాకుండా, స్త్రీలైనా... ఆర్థిక విషయాలలో తమ భాగ స్వామ్యం ప్రభుత్వం గుర్తించినందున, సమాజంలో తమకు కూడా ప్రత్యేక వచ్చినందుకు చాల సంతోష పడుతున్నారు. ఆర్థిక విషయాలలో వారికి ఇదివరకు ఎంత మాత్రము అవగాహన గాని, అనుభవం గాని లేని వారు...... ఇప్పుడు ఆర్థిక విషయంలో కూడా తమ భాగ స్వామ్యాన్ని గుర్తించి నందుకు చాల సంతోషంగా ఉన్నారు. ఆర్థిక విషయాలలో మంచి పట్టు సాధిస్తున్నారు. అంతే గాక భవిష్యత్తులో బీమా పధకం ద్వారా తమకు లబ్ధి చేకూరు తుందని చాల ఆనందం వ్వక్త పరుస్తున్నారు. ఇది వారి వ్వక్తి గతంగా కన్నా సామజిక పరంగా చాల మంచి మార్పును తెస్తుంది.
వృద్దాప్య పించనులు
పల్లె వాసులు తమ వయసుకు మించిన వృద్యాప్తంతో ఉన్నారు. ఇది సర్వత్రా తెలిసిన విషయమే. పట్టణ వాసులు అరవై సంవత్సరాలు దాటినా ....... వారి ఆరోగ్యం పై తీసుకున్న శ్రద్ధ కారణంగా వారు చాల ఆరోగ్యంగా వుంటు వారి అసలు వయసు కన్న తక్కువగా కనిపుస్తుంటారు . పల్లె వాసులు దీనికి పూర్తిగా వ్వతిరేకం. వారి వయస్సు యాబై సంవత్సరాలు దాటితె చాలు వారు వృద్దులుకింద లెక్కే.. శారీరక పరంగా కూడా వారు అలానె కనబడతారు. కారణమేమంటే...... వారు తమె శరీరంపై కనబరుస్తున్న శ్రద్ధ. ఆహారం, ఆరోగ్యం విషయంలో తీసుకుంటున్న జాగ్రత్త. అలాంటి వారు ఈ వృద్దాప్య పించను పథకంలో లబ్ధి పొందుతూ తమ బ్రతుకుల మీద ప్రభుత్వం కూడా శ్రద్ధ వహిస్తున్నందుకు చాల సంతోషంగా ఉన్నారు. వృద్దులకే గాక వికలాంగులకు, భర్తను కోల్పోయిన స్త్రీలకు కూడా పించను ఇస్తున్నారు. సాధారణ పల్లె వాసులను కూడా ప్రభుత్వం పట్టించు కుంటున్నదని వారి ఆనందానికి అవదులు లేవు.
పనికి ఆహార పథకము
కరువు కాలంలో పల్లె ప్రజలకు పనులు లేక, తద్వారా ఆదాయంలేక, బ్రతక లేక అద్వాన్న పరిస్థితుల్లో వున్న పల్లె వాసులకు ఈ ఫధకం క్రింద, తమ పల్లెల్లో సామజిక పరమైన పనులను చేపట్టి పనికి ఆహారము అనగా బియ్యం పొందే ఫధకమ ఇది. ఈ విధానం క్రింది తమ ఊరి చెరువును లోతు చెయ్యడానికి ఆ యావూరి రైతులు ప్రభుత్వానికి ఒక రోజు కూలి చేసి ఒక బస్తా బియ్యం తీసుకున్న సందర్భాలున్నాయి. సాధారణంగా పెద్ద రైతులు కూలికి పోరు. ఇది ప్రభుత్యానికి సంబంధించిన పని కనుక తప్పేమి లేదని వారి ధీమ. అలా వారు ఇటు వంటి సామాజిక కార్యక్రమంలో పాల్గొని తమ భృతిని సంపాదించుకున్నారు. ఇది కేవలము కరువు కాలంలో అమలు పరుచబడే పధకము.
పంట రుణాలు
పైన చెప్పిన సామజిక పధకాలకు తోడుగా పంట రుణాలు కూడా ఇస్తున్నారు. ఈ రుణాలు రైతులకు ఎంతో వెసులు బాటు నిస్తున్నాయి. కరువు కాటకాల సమయంలో అలాంటి రుణాలను మాఫీ చేసిన సందర్భాలున్నాయి. విత్తనాలు, మొక్కలు, ఎరువులు, వ్యవసాయ యంత్ర పరికరాలు, మొదలగు వాటికి సబ్సిడి తో ఇస్తున్నారు. పంటల సాగుకు, డ్రిప్, తుంపర్ల సేద్య పరికరాలకు కూడా సబ్సిడి ఇస్తున్నారు. ఈ పథకాలు రైతులకే కాకుండా చేపలు పట్టేవారికి, నేత పనివారికి కూవ వారికి కావలసిన పరికరాల కొనుగోలుకు రుణాలిస్తున్నారు. తోటల అభివృద్ధి కొరకు మామిడి అంట్లను, కొబ్బరి మొక్కలను కూడా తక్కువ ధరకే ఇస్తున్నారు. వాటిని నాటడానికి త్వవ్వే గుంటలకు కూడా కొంత మొత్తాన్ని ఇస్తున్నారు.
ఉచిత విద్యుత్తు పథకము
రైతులకు అనగా బావులలోనుండి నీటి తోడే మోటార్లు వాడె వారికి ప్రభుత్వం ఉచిత విద్యుత్తుని సరపరా చేస్తున్నది. కరువు కాటకాలతో ఇబ్బంది పడుతున్న రైతులకు ఈ పథకము వల్ల కొంత ఊరట కలిగింది. కాని విద్యుత్తు సరిగా రాక రైతులు పంటలు పండించ లేక పోతున్నారు. పైగా ఆ కరెంటు కొన్ని గంటల పాటే వస్తుంది. అది కూడా ఏ సమయంలో వస్తుందో ఎవరు చెప్పలేరు. అపరాత్రి... అర్థరాత్రి అని తేడాలేక కరెంటు ఇస్తున్నారు. దానికొరకు రైతులు నిద్ర మాని కరెంటు రాక కొరకు కళ్లల్లో వత్తులు వేసుకొని ఎదురు చూస్తుంటారు. ఈ ఇబ్బంది ఏ ఏడాదికి ఆ ఏడాది అధికమౌతున్నదే తప్ప వారి కష్టాలు తీరె అవకాశం కనిపించడము లేదు.
కూడు,గుడ్డ, గూడు -- నాడు నేడు.
ప్రతి మానవునికి కావలసినవి అత్యవసరమైనవి మూడు. అవి 1. కూడు, 2. గుడ్డ, 3. గూడు. ఈ మూడింటి కొరకే ప్రతి మానవుని తపన... పరుగులు తీయడము...... జీవన యానము. కోటి విద్యలు కూటి కొరకే అనె సామెత వుండనే ఉంది. ఏపాటైనా సాపాటు కొరకే అనే నానుడి కూడా అందరికి తెలిసినదే. కనుక మానవునికి అత్యవసరమిన దానిలో మొదటి కూడు. దానినే తిండి, ఆహారము అని కూడా అనొచ్చు. పనిచేసినా చేయక పోయినా మానవునికి తిండి కావాలి. ఎంత డబ్బు వున్నా తినడానికి మాత్రము తిండి కావాలి. డబ్బులు తినలేడు. అందుకే అన్నారు లక్షాధికారైన లవణమన్నమె గాని మెరుగు బంగారంబు మింగ బోడు. అని. ఆహారము క్షుద్బాధను తగ్గించు కొనుటకు, శరీరానికి భలాన్నిచ్చేందుకు, రేపటికి ఆహారాన్ని సంపాదించు కొనుటకు. రెండో ప్రాధాన్యత గుడ్డ. నాగరీక మానవుడు మానము కాపాడుకోవడానికి గుడ్డ కట్టుకోవాలి ఇది తప్పని సరి. మూడో ప్రధాన్యత గూడు.... అనగా ఇల్లు. ఉండటానికి ఇల్లు కావాలి. ఈ మూడు ప్రాథమిక అవసరాల కొరకు ఆ నాటి మానవుడు అనగా సుమారు అర్థ శతాబ్దం క్రితం ఏవిధంగా ప్రాకులాడే వాడు? ఎలా ?.... ఎలా సంతృప్తి పడేవాడు.?.... దీనిపై ఒక సమీక్ష:.....
గ్యాలరీ
బయటి లింకులు
ప్రభవ, విభవ, శుక్ల, పమోదూత, ప్రజా పతి, అంగీరస, శ్రీ ముఖ, బావ, యువ, ధాతు, ఈశ్వర, బహుదాన్య, ప్రమాది, విక్రమ, వృష, చిత్రభాను, స్వభాను, తారణ, పొర్తివ, వ్వయ, సర్వజిత్, సర్వధారి, విరోధి, వికృతి, ఖర, నందన, విజయ జయ, మన్మద, దుర్ముఖి, హేవిళంబి, విళంబి, వికారి, సార్వరి, ప్లవ, సుబకృత్, సోభకృత్, క్రోధ, వశ్వావసు, పరాభవ, ప్లవంగ, కీలక, సౌమ్య, సధారణ, విరోధికృత్, పరీదావి, ప్రమాదీచ, ఆనంద, రాక్షస, నల, పింగళ, కాళయుక్తి, సిద్దర్తి, రౌద్రి, దుర్మతి దుందుభి, రుదిరోద్గారి, రక్తాక్షి, క్రోధన, అక్షయ. (మొత్తం అరవై)
నక్షత్రములు
నక్షత్రములు
అశ్వని /భరణి / కృత్తిక /రోహిణి / మృగశిర / ఆరుద్ర / పునర్వసు / పుష్యమి / ఆశ్రేష /మఖ /పూర్వఫల్గుణి / ఉత్తరఫల్గుణి / హస్త /చిత్త /స్వాతి /విశాఖ /అనూరాధ / జ్యేష్ట /మూల / పూర్వాషాఢ / ఉత్తరాషాఢ / శ్రవణం / ధనిష్ట /శతభిషం / పూర్వాభద్ర / ఉత్తరాభద్ర/
కాల మానము
రెప్ప పాటు, క్షణం, ఘడియ, అర ఘడి, జాము, (మూడు ఘడియలు) దినము, వారము, ఫలితము (సుమారు ఆరు నెలలు... ఒక పంట పండే కాలము) పక్షము, (పది హేను దినములు) నెల, (ముప్పై దినములు) మండలము.. ( నలబై దినములు) సంవత్సరం, మూడు వందల అరవై దినములు లేదా ఏడాది, తరం, (ముప్పై సంవత్సరాలు)
మూలాలు
ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర ........... రచయిత సురవరం ప్రతాపరెడ్డి సంవత్సరం 1950 ప్రచురణకర్త సురవరము ప్రతాపరెడ్డి సాహిత్య వైజయంతి చిరునామా హైదరాబాదు
వనరులు
వర్గం:సమాజం
| https://te.wikipedia.org/wiki/20%E0%B0%B5%20%E0%B0%B6%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B0%82%20%E0%B0%AA%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B0%82%E0%B0%B2%E0%B1%8B%20%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%8B%20%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81%20%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9C%E0%B0%B2%20%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%A8%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%82 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
561,
882,
1230,
1477,
1595,
1755,
1983,
2836,
3909,
5009,
5999,
6924,
7589,
8812,
9416,
9996,
10315,
10790,
11161,
11421,
12011,
12776,
13360,
14222,
14799,
14893,
15068
],
"plaintext_end_byte": [
560,
881,
1220,
1466,
1583,
1754,
1963,
2830,
3901,
5001,
5991,
6889,
7546,
8778,
9383,
9995,
10314,
10789,
11160,
11420,
12010,
12740,
13345,
14221,
14780,
14886,
15016,
15252
]
} | Siapakah nama istri Pandawa dalam wiracarita Mahabrata ? | Pandawa | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
17
],
"minimal_answers_start_byte": [
10763
],
"minimal_answers_end_byte": [
10770
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Pandawa merupakan istilah dalam bahasa Sanskerta, yang secara harfiah berarti anak Pandu, yaitu seorang Raja Hastinapura dalam wiracarita Mahabharata. Para Pandawa terdiri dari lima orang: Yudistira, Bima, Arjuna, Nakula dan Sadewa. Mereka adalah tokoh protagonis dalam Mahabharata, sedangkan yang antagonis adalah para Korawa, yaitu para putra Dretarastra, saudara Pandu. Dalam Mahabharata, kelima Pandawa menikah dengan Dropadi yang diperebutkan dalam sebuah sayembara di Kerajaan Panchala, dan masing-masing anggota Pandawa memiliki seorang putra darinya.
Para Pandawa merupakan tokoh utama dalam bagian penting dari wiracarita Mahabharata, yaitu pertempuran besar di daratan Kurukshetra; pertempuran para Pandawa melawan para Korawa beserta sekutu-sekutu mereka. Kisah tersebut menjadi kisah penting dalam wiracarita Mahabharata, selain kisah Pandawa dan Korawa bermain dadu.
Menurut Mahabharata, setiap anggota Pandawa merupakan penjelmaan (penitisan) dari dewa tertentu, dan setiap anggota Pandawa memiliki nama lain yang merujuk kepada karakteristik masing-masing. Contohnya Bima yang memiliki nama lain "Werkodara", arti harfiahnya adalah "perut serigala", karena ia diceritakan sebagai orang yang gemar makan.
Silsilah
Para Pandawa terdiri dari lima orang pangeran, tiga di antaranya (Yudistira, Bima, dan Arjuna) merupakan putra kandung Kunti, sedangkan yang lainnya (Nakula dan Sadewa) merupakan putra kandung Madri, namun ayah mereka sama, yaitu Pandu.
Wangsa YadawaDinastiKuruRaja MadraSurasenaByasaAmbalikaSalyaKuntiPanduMadriYudistiraBimaArjunaNakulaSadewa
Penitisan
Menurut tradisi Hindu, kelima putra Pandu tersebut merupakan penitisan tidak secara langsung dari masing-masing Dewa. Hal tersebut diterangkan sebagai berikut:
Yudistira penitisan dari Dewa Yama, dewa akhirat;
Bima penitisan dari Dewa Bayu, dewa angin;
Arjuna penitisan dari Dewa Indra, dewa perang;
Nakula dan Sadewa penitisan dari dewa kembar Aswin, dewa pengobatan.
Anggota
Yudistira
Yudistira merupakan saudara para Pandawa yang paling tua. Ia merupakan penjelmaan dari Dewa Yama dan lahir dari Kunti. Sifatnya sangat bijaksana, tidak memiliki musuh, dan hampir tak pernah berdusta seumur hidupnya. Memiliki moral yang sangat tinggi dan suka mema’afkan serta suka mengampuni musuh yang sudah menyerah. Memiliki julukan Dhramasuta (putera Dharma), Ajathasatru (yang tidak memiliki musuh), dan Bhārata (keturunan Maharaja Bharata). Ia menjadi seorang Maharaja dunia setelah perang akbar di Kurukshetra berakhir dan mengadakan upacara Aswamedha demi menyatukan kerajaan-kerajaan India Kuno agar berada di bawah pengaruhnya. Setelah pensiun, ia melakukan perjalanan suci ke gunung Himalaya bersama dengan saudara-saudaranya yang lain sebagai tujuan akhir kehidupan mereka. Setelah menempuh perjalanan panjang, ia mendapatkan surga.
Bima
Bima merupakan putra kedua Kunti dengan Pandu. Nama bhimā dalam bahasa Sanskerta memiliki arti "mengerikan". Ia merupakan penjelmaan dari Dewa Bayu sehingga memiliki nama julukan Bayusutha. Bima sangat kuat, lengannya panjang, tubuhnya tinggi, dan berwajah paling sangar di antara saudara-saudaranya. Meskipun demikian, ia memiliki hati yang baik. Pandai memainkan senjata gada. Senjata gadanya bernama Rujakpala dan pandai memasak. Bima juga gemar makan sehingga dijuluki Werkodara. Kemahirannya dalam berperang sangat dibutuhkan oleh para Pandawa agar mereka mampu memperoleh kemenangan dalam pertempuran akbar di Kurukshetra. Ia memiliki seorang putera dari ras rakshasa bernama Gatotkaca, turut serta membantu ayahnya berperang, namun gugur. Akhirnya Bima memenangkan peperangan dan menyerahkan tahta kepada kakaknya, Yudistira. Menjelang akhir hidupnya, ia melakukan perjalanan suci bersama para Pandawa ke gunung Himalaya. Di sana ia meninggal dan mendapatkan surga. Dalam pewayangan Jawa, dua putranya yang lain selain Gatotkaca ialah Antareja dan Antasena.
Arjuna
Arjuna merupakan putra bungsu Kunti dengan Pandu. Namanya (dalam bahasa Sanskerta) memiliki arti "yang bersinar", "yang bercahaya". Ia merupakan penjelmaan dari Dewa Indra, Sang Dewa perang. Arjuna memiliki kemahiran dalam ilmu memanah dan dianggap sebagai ksatria terbaik oleh Drona. Kemahirannnya dalam ilmu peperangan menjadikannya sebagai tumpuan para Pandawa agar mampu memperoleh kemenangan saat pertempuran akbar di Kurukshetra. Arjuna memiliki banyak nama panggilan, seperti misalnya Dhananjaya (perebut kekayaan – karena ia berhasil mengumpulkan upeti saat upacara Rajasuya yang diselenggarakan Yudistira); Kirti (yang bermahkota indah – karena ia diberi mahkota indah oleh Dewa Indra saat berada di surga); Partha (putera Kunti – karena ia merupakan putra Perta alias Kunti). Dalam pertempuran di Kurukshetra, ia berhasil memperoleh kemenangan dan Yudistira diangkat menjadi raja. Setelah Yudistira mangkat, ia melakukan perjalanan suci ke gunung Himalaya bersama para Pandawa dan melepaskan segala kehidupan duniawai. Di sana ia meninggal dalam perjalanan dan mencapai surga.
Nakula
Nakula merupakan salah satu putera kembar pasangan Madri dan Pandu. Ia merupakan penjelmaan Dewa kembar bernama Aswin, Sang Dewa pengobatan. Saudara kembarnya bernama Sadewa, yang lebih kecil darinya, dan merupakan penjelmaan Dewa Aswin juga. Setelah kedua orangtuanya meninggal, ia bersama adiknya diasuh oleh Kunti, istri Pandu yang lain. Nakula pandai memainkan senjata pedang. Dropadi berkata bahwa Nakula merupakan pria yang paling tampan di dunia dan merupakan seorang ksatria berpedang yang tangguh. Ia giat bekerja dan senang melayani kakak-kakaknya. Dalam masa pengasingan di hutan, Nakula dan tiga Pandawa yang lainnya sempat meninggal karena minum racun, namun ia hidup kembali atas permohonan Yudistira. Dalam penyamaran di Kerajaan Matsya yang dipimpin oleh Raja Wirata, ia berperan sebagai pengasuh kuda. Menjelang akhir hidupnya, ia mengikuti pejalanan suci ke gunung Himalaya bersama kakak-kakaknya. Di sana ia meninggal dalam perjalanan dan arwahnya mencapai surga.
Sadewa
Sadewa merupakan salah satu putera kembar pasangan Madri dan Pandu. Ia merupakan penjelmaan Dewa kembar bernama Aswin, Sang Dewa pengobatan. Saudara kembarnya bernama Nakula, yang lebih besar darinya, dan merupakan penjelmaan Dewa Aswin juga. Setelah kedua orangtuanya meninggal, ia bersama kakaknya diasuh oleh Kunti, istri Pandu yang lain. Sadewa adalah orang yang sangat rajin dan bijaksana. Sadewa juga merupakan seseorang yang ahli dalam ilmu astronomi. Yudistira pernah berkata bahwa Sadewa merupakan pria yang bijaksana, setara dengan Brihaspati, guru para Dewa. Ia giat bekerja dan senang melayani kakak-kakaknya. Dalam penyamaran di Kerajaan Matsya yang dipimpin oleh Raja Wirata, ia berperan sebagai pengembala sapi. Menjelang akhir hidupnya, ia mengikuti pejalanan suci ke gunung Himalaya bersama kakak-kakaknya. Di sana ia meninggal dalam perjalanan dan arwahnya mencapai surga.
Riwayat singkat
Masa kanak-kanak
Pandawa lima yang terdiri atas Yudistira, Arjuna, Bima, Nakula dan Sadewa, memiliki saudara yang bernama Duryodana dan 99 adiknya yang merupakan anak dari Dretarasta, saudaranya Prabu Pandudewanata yang tak lain adalah ayah dari Pandawa. Mereka semua (Pandawa lima dan sepupu-sepupunya atau yang dikenal juga sebagai Korawa) tinggal bersama dalam suatu kerajaan yang beribukota di Hastinapura. Suatu hari Duryodana berpikir ia bersama adiknya mustahil untuk dapat meneruskan tahta dinasti Kuru apabila sepupunya masih ada. Akhirnya berbagai niat jahat muncul dalam benaknya untuk menyingkirkan para Pandawa beserta ibunya.
Usaha pertama untuk menyingkirkan Pandawa
Dretarastra yang menggantikan tahta kerajaan yang sebelumnya dipimpin oleh Prabu Pandudewanata menyerahkan kembali tahta kerajaan Astina kepada putra sulung Prabu Pandu Yudistira sebagai putra mahkota tetapi ia langsung menyesali perbuatannya yang terlalu terburu-buru sehingga ia tidak memikirkan perasaan anaknya. Hal ini menyebabkan Duryodana iri hati dengan Arjuna, ia mencoba untuk membunuh para Pandawa beserta ibu mereka yang bernama Kunti. Rencana tersebut dipelopori oleh Pamannya Harya Suman / Sengkuni dengan mengajak tukang kayu kerajaan untuk membuat tempat pesta dari bahan yang mudah terbakar. Pada saat pesta, Kunthi dan para Pandawa Lima disuruh minum air yang sudah dimasuki obat tidur, dan dibakarlah lokasi pesta tersebut. Segala sesuatunya yang sudah direncanakan Duryodana dibocorkan oleh Widura yang merupakan paman dari Pandawa. Sebelum itu juga Bima juga telah diingatkan oleh seorang petapa yang datang ke dirinya bahwa akan ada bencana yang menimpannya oleh karena itu Bima pun sudah berwaspada terhadap segala kemungkinan. Untuk pertama kalinya Bima membawa ibunya Kunthi dan keempat saudaranya lolos dalam perangkap Duryodana dan melarikan diri ke hutan rimba.
Para Pandawa mendapatkan Dropadi
Pandawa lima yang melarikan diri ke rimba mengetahui akan diadakan sayembara di Kerajaan Panchala dengan syarat, barang siapa yang dapat membidik sasaran dengan tepat boleh menikahkan putri Raja Panchala (Drupada) yang bernama Panchali atau Dropadi. Arjuna pun mengikuti sayembara itu dan berhasil memenangkannya, tetapi Bima dan Arjuna yang berkata kepada ibunya ketika ibunya tengah memasak, "Ibu, kami membawa sedekah yang terbaik!" Kunti, menjawab tanpa melihat, "Bagilah sama rata kepada saudaramu, Nak." Karena perkataan ibunya. Pancali pun bersuamikan lima orang.
Permainan dadu dan pengasingan
Setelah Pandawa mendapatkan Dropadi, Pandawa kembali ke Hastinapura. Agar tidak terjadi pertempuran sengit, Kerajaan Kuru dibagi dua untuk dibagi kepada Pandawa dan Korawa. Korawa memerintah Kerajaan Kuru induk (pusat) dengan ibukota Hastinapura, sementara Pandawa memerintah Kerajaan Kurujanggala dengan ibukota Indraprastha. Baik Hastinapura maupun Indraprastha memiliki istana megah, dan di sanalah Duryodana tercebur ke dalam kolam yang ia kira sebagai lantai, sehingga dirinya menjadi bahan ejekan bagi Dropadi. Hal tersebut membuatnya bertambah marah kepada para Pandawa.
Untuk merebut kekayaan dan kerajaan Yudistira, Duryodana mengundang Yudistira untuk main dadu ini atas ide Sangkuni, hal ini dilakukan sebenarnya untuk menipu Pandawa mengundang Yudistira untuk main dadu dengan taruhan. Yudistira yang gemar main dadu tidak menolak undangan tersebut dan bersedia datang ke Hastinapura.
Pada saat permainan dadu, Duryodana diwakili oleh Sangkuni sebagai bandar dadu yang memiliki kesaktian untuk berbuat curang. Permulaan permainan taruhan senjata perang, taruhan pemainan terus meningkat menjadi taruhan harta kerajaan, selanjutnya prajurit dipertaruhkan, dan sampai pada puncak permainan Kerajaan menjadi taruhan, Pandawa kalah habislah semua harta dan kerajaan Pandawa termasuk saudara juga dipertaruhkan dan yang terakhir istrinya Dropadi dijadikan taruhan.
Dalam peristiwa tersebut, karena Dropadi sudah menjadi milik Duryodana, pakaian Dropadi ditarik oleh Dursasana karena sudah menjadi harta Duryodana sejak Yudistira kalah main dadu, namun usaha tersebut tidak berhasil membuka pakaian Dropadi, karena setiap pakaian dibuka dibawah pakaian ada pakaian lagi begitu terus tak habisnya berkat pertolongan gaib dari Sri Kresna.
Karena istrinya dihina, Bima bersumpah akan membunuh Dursasana dan meminum darahnya kelak. Setelah mengucapkan sumpah tersebut, Dretarastra merasa bahwa malapetaka akan menimpa keturunannya, maka ia mengembalikan segala harta Yudistira yang dijadikan taruhan.
Duryodana yang merasa kecewa karena Dretarastra telah mengembalikan semua harta yang sebenarnya akan menjadi miliknya, menyelenggarakan permainan dadu untuk yang kedua kalinya. Kali ini, siapa yang kalah harus mengasingkan diri ke hutan selama 12 tahun, setelah itu hidup dalam masa penyamaran selama setahun, dan setelah itu berhak kembali lagi ke kerajaannya. Untuk yang kedua kalinya, Yudistira mengikuti permainan tersebut dan sekali lagi ia kalah. Karena kekalahan tersebut, Pandawa terpaksa meninggalkan kerajaan mereka selama 12 tahun dan hidup dalam masa penyamaran selama setahun.
Setelah meninggalkan kerajaan selama 12 tahun, Pandawa pun pergi ke Kerajaan Wirata selama setahun untuk penyamaran. Disana Yudistira menyamar sebagai penasihat raja, Bima sebagai juru masak istana, Arjuna sebagai penari, Nakula sebagai pengembala kuda, Sadewa sebagai pengembala sapi, dan Dropadi sebagai pelayan. Setelah masa pengasingan habis dan sesuai dengan perjanjian yang sah, Pandawa berhak untuk mengambil alih kembali kerajaan yang dipimpin Duryodana. Namun Duryodana bersifat jahat. Ia tidak mau menyerahkan kerajaan kepada Pandawa, walau seluas ujung jarum pun. Hal itu membuat kesabaran Pandawa habis. Misi damai dilakukan oleh Sri Kresna, namun berkali-kali gagal. Akhirnya, pertempuran tidak dapat dielakkan lagi.
Pertempuran besar di Kurukshetra
Pertempuran besar di Kurukshetra (atau lebih dikenal dengan istilah Bharatayuddha di Indonesia) merupakan pertempuran sengit yang berlangsung selama delapan belas hari. Pihak Pandawa maupun pihak Korawa sama-sama memiliki ksatria-ksatria besar dan angkatan perang yang kuat. Pasukan kedua belah pihak hampir gugur semuanya, dan kemenangan berada di pihak Pandawa karena mereka berhasil bertahan hidup dari pertempuran sengit tersebut. Semua Korawa gugur di tangan mereka, kecuali Yuyutsu, satu-satunya Korawa yang memihak Pandawa sesaat sebelum pertempuran berlangsung.
Akhir riwayat
Setelah Kresna wafat, Byasa menyarankan para Pandawa agar meninggalkan kehidupan duniawi dan hidup sebagai pertapa. Sebelum meninggalkan kerajaan, Yudistira menyerahkan tahta kepada Parikesit, cucu Arjuna. Para Pandawa beserta Dropadi melakukan perjalanan terakhir mereka di Gunung Himalaya. Sebelum sampai di puncak, satu persatu dari mereka meninggal dalam perjalanan. Hanya Yudistira yang masih bertahan hidup dan didampingi oleh seekor anjing yang setia. Sesampainya di puncak, Yudistira dijemput oleh Dewa Indra yang menaiki kereta kencana. Yudistira menolak untuk mencapai surga jika harus meninggalkan anjingnya. Karena sikap tulus yang ditunjukkan oleh Yudistira, anjing tersebut menampakkan wujud aslinya, yaitu Dewa Dharma. Dewa Dharma berkata bahwa Yudistira telah melewati ujian yang diberikan kepadanya dengan tenang dan ia berhak berada di surga.
Sesampainya di surga, Yudistira terkejut karena ia tidak melihat saudara-saudaranya, sebaliknya ia melihat Duryodana beserta sekutunya di surga. Dewa Indra berkata bahwa saudara-saudara Yudistira berada di neraka. Mendengar hal itu, Yudistira lebih memilih tinggal di neraka bersama saudara-saudaranya daripada tinggal di surga. Pada saat itu, pemandangan tiba-tiba berubah. Dewa Indra pun berkata bahwa hal tersebut merupakan salah satu ujian yang diberikan kepadanya, dan sebenarnya saudara Yudistira telah berada di surga. Yudistira pun mendapatkan surga.
Lihat pula
Tokoh
Pandawa:
Yudistira
Bima
Arjuna
Nakula
Sadewa
Korawa
Duryodana
Dursasana
Wikarna
Yuyutsu
Kisah
Kisah keluarga besar Bharata (Mahabharata)
Kisah Pandawa main dadu
Perang keluarga Bharata
Pertempuran akbar di Kurukshetra
Lain-lain
Silsilah Pandawa dan Korawa
Pranala luar
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. , diterjemahkan dari bahasa Sanskerta ke bahasa Inggris oleh Kisari Mohan Ganguli.
| https://id.wikipedia.org/wiki/Pandawa |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
584,
1351,
2217,
3236,
4564,
7269,
7446,
7626,
8442,
8568,
8968,
9753,
11515,
15435,
16937,
25864,
28793,
30999
],
"plaintext_end_byte": [
543,
1319,
2216,
3235,
4499,
7268,
7445,
7625,
8346,
8566,
8966,
9746,
11374,
15409,
16880,
25803,
28732,
30952,
31444
]
} | สุโขทัยมีกี่อำเภอ ? | จังหวัดสุโขทัย | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
9
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
สุโขทัย (Northern Thai: ᩈᩩᨠᩮ᩠ᨡᩣᨴᩱ᩠ᨿ, เดิมสะกดว่า ศุโขไทย[1]) เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคกลางของประเทศไทย มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดแพร่ อุตรดิตถ์ พิษณุโลก กำแพงเพชร ตาก และลำปาง (เรียงตามเข็มนาฬิกาจากด้านเหนือ)
ประวัติศาสตร์
จังหวัดสุโขทัยเป็นที่ตั้งอาณาจักรแรกของชนชาติไทยเมื่อ 700 ปีที่แล้ว คำว่า "สุโขทัย" มาจากสองคำ คือ "สุข+อุทัย" หมายความว่า "รุ่งอรุณแห่งความสุข" รอยอดีตแห่งความรุ่งเรืองเห็นได้จากอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยและศรีสัชนาลัยซึ่งเป็นที่รู้จักของชาวไทยและต่างประเทศ
ภูมิศาสตร์
ตามการแบ่งจังหวัดเป็นภาคโดยคณะกรรมการภูมิศาสตร์แห่งชาติและราชบัณฑิตยสภา จังหวัดสุโขทัยตั้งอยู่ในภาคกลาง บริเวณตอนบนของภาค หากแบ่งเขตตามการพยากรณ์อากาศและเศรษฐกิจ สังคม จะจัดอยู่ในภาคเหนือตอนล่าง ห่างจากกรุงเทพมหานครตามระยะทางหลวงแผ่นดินประมาณ 440 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอวังชิ้น อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่ และอำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพรหมพิราม อำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก และอำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร และอำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองตาก อำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก และอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง
พื้นที่ส่วนใหญ่ของจังหวัดสุโขทัยจะเป็นที่ราบลุ่ม ทางตอนเหนือและตอนใต้ของจังหวัดมีลักษณะเป็นที่ราบสูง มีเขาหลวงเป็นภูเขาที่มีความสูงที่สุด วัดจากระดับน้ำทะเลมีความสูงประมาณ 1,200 เมตร โดยมีแนวภูเขายาวเป็นพืดทางด้านทิศตะวันตก ส่วนพื้นที่ตอนกลางของจังหวัดจะเป็นที่ราบ มีแม่น้ำยมไหลผ่านจากทิศเหนือจรดทิศใต้ ผ่านอำเภอศรีสัชนาลัย อำเภอสวรรคโลก อำเภอศรีสำโรง อำเภอเมืองสุโขทัย และอำเภอกงไกรลาศ ช่วงที่ไหลผ่านจังหวัดสุโขทัยยาวประมาณ 170 กิโลเมตร
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
ธงประจำจังหวัด: ธงพื้นสีแดง-เหลือง-เขียว แบ่งตามแนวนอน แถบสีเหลืองนั้นกว้างเป็น 2 เท่าของแถบสีแดงและสีเขียว ที่มุมธงด้านคันธงมีตราประจำจังหวัดเป็นรูปพ่อขุนรามคำแหงมหาราชประทับบนพระแท่นมนังคศิลาอาสน์
ตราประจำจังหวัด: ภาพพระบรมรูปพ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์พระร่วง ประทับบนพระแท่นมนังคศิลา ปกครองไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินให้ได้รับความร่มเย็นเป็นสุข และทรงบริหารราชอาณาจักรแห่งนี้ให้เจริญรุ่งเรืองที่สุดในช่วงปี พ.ศ. 1822 ถึง พ.ศ. 1842
คำขวัญประจำจังหวัด: มรดกโลกล้ำเลิศ กำเนิดลายสือไทย เล่นไฟลอยกระทง ดำรงพุทธศาสนา งามตาผ้าตีนจก สังคโลกทองโบราณ สักการแม่ย่าพ่อขุน รุ่งอรุณแห่งความสุข (แต่งโดยสำราญ สีแก้ว อาจารย์โรงเรียนสวรรค์อนันต์วิทยา อำเภอสวรรคโลก โดยคำขวัญเดิมคือ "กำเนิดอักษรไทย งานใหญ่ลอยกระทง มั่นคงพุทธศาสนา พระแม่ย่ามิ่งเมือง อดีตรุ่งเรืองคือเมืองสุโขทัย")
พันธุ์ไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัด: ต้นมะค่า ([Afzelia xylocarpa]error: {{lang}}: text has italic markup (help))
ต้นไม้ประจำจังหวัด: ต้นตาล ([Borassus flabellifer]error: {{lang}}: text has italic markup (help))
ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกบัวหลวง ([Nymphaea lotus]error: {{lang}}: text has italic markup (help))
สัตว์น้ำประจำจังหวัด: ปลาก้างพระร่วง ([Borassus flabellifer] error: {{lang}}: text has italic markup (help))
ตราผ้าผูกคอลูกเสือประจำจังหวัด: ผ้าผูกคอลูกเสือจังหวัดสุโขทัย
ธงประจำจังหวัดสุโขทัย
ตราประจำจังหวัดสุโขทัย
ต้นมะค่า พันธุ์ไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัดสุโขทัย
ต้นตาล ต้นไม้ประจำจังหวัดสุโขทัย
ดอกบัวหลวง ดอกไม้ประจำจังหวัดสุโขทัย
ปลาก้างพระร่วง สัตว์น้ำประจำจังหวัดสุโขทัย
ตราผ้าผูกคอลูกเสือประจำจังหวัดสุโขทัย
การเมืองการปกครอง
หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 9 อำเภอ 86 ตำบล 843 หมู่บ้าน
อำเภอเมืองสุโขทัย
อำเภอบ้านด่านลานหอย
อำเภอคีรีมาศ
อำเภอกงไกรลาศ
อำเภอศรีสัชนาลัย
อำเภอศรีสำโรง
อำเภอสวรรคโลก
อำเภอศรีนคร
อำเภอทุ่งเสลี่ยม
จังหวัดสุโขทัยมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรวม 91 แห่ง ประกอบด้วย องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง คือ องค์การบริหารส่วนจังหวัดสุโขทัย, เทศบาลเมือง 3 แห่ง ได้แก่ เทศบาลเมืองศรีสัชนาลัย เทศบาลเมืองสวรรคโลก และเทศบาลเมืองสุโขทัยธานี, เทศบาลตำบล 18 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตำบล 69 แห่ง[2]
อำเภอเมืองสุโขทัย
เทศบาลเมืองสุโขทัยธานี
เทศบาลตำบลบ้านสวน
เทศบาลตำบลเมืองเก่า
เทศบาลตำบลบ้านกล้วย
อำเภอบ้านด่านลานหอย
เทศบาลตำบลลานหอย
เทศบาลตำบลตลิ่งชัน
อำเภอคีรีมาศ
เทศบาลตำบลทุ่งหลวง
เทศบาลตำบลบ้านโตนด
อำเภอกงไกรลาศ
เทศบาลตำบลกงไกรลาศ
อำเภอศรีสัชนาลัย
เทศบาลเมืองศรีสัชนาลัย
เทศบาลตำบลหาดเสี้ยว
อำเภอศรีสำโรง
เทศบาลตำบลศรีสำโรง
อำเภอสวรรคโลก
เทศบาลเมืองสวรรคโลก
เทศบาลตำบลในเมือง
เทศบาลตำบลป่ากุมเกาะ
เทศบาลตำบลคลองยาง
เทศบาลตำบลเมืองบางขลัง
อำเภอศรีนคร
เทศบาลตำบลศรีนคร
อำเภอทุ่งเสลี่ยม
เทศบาลตำบลทุ่งเสลี่ยม
เทศบาลตำบลเขาแก้วศรีสมบูรณ์
เทศบาลตำบลกลางดง
ทำเนียบเจ้าเมืองและผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัย
ทำเนียบเจ้าเมืองและผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัยลำดับชื่อระยะเวลาดำรงตำแหน่ง1พระยาศรีสัชนาลัยบดีพ.ศ. 2449–24502พระยาพยุหาพิบาลพ.ศ. 2451–24563น.อ.ท.พระยารามภักดีพ.ศ. 2456–24604น.อ.อ.พระยาวิเชียรปราการพ.ศ. 2461–24695พระยาพิทักษ์อุทัยเขตต์พ.ศ. 2470–24726พระยาอัธยาศัยวิสุทธิ์พ.ศ. 2473–24747พระยาประสงค์เกษมราษฎร์พ.ศ. 2475–24778พระสนิทประชานันท์พ.ศ. 24789หลวงอรรถวิจิตรจรรยารักษ์พ.ศ. 247910พระอนุมานสารกรรมพ.ศ. 2480–248311หลวงนรัตถรักษาพ.ศ. 2484–248612นายพินิต อักษรสารสิทธิ์พ.ศ. 248713ขุนระดับคดีพ.ศ. 248814ขุนพิเศษนครกิจพ.ศ. 248915ขุนรัตนวรพงศ์พ.ศ. 2489–249016หลวงอนุมัติราชกิจพ.ศ. 2490–249517นายเชื่อม ศิริสนธิพ.ศ. 2495–250018นายเฉลิม ยูปานนท์พ.ศ. 2501–250519นายเชื่อม ศิริสนธิพ.ศ. 2505–250820นายสมาส อมาตยกุลพ.ศ. 2508–251221นายรังสรรค์ รังสิกุลพ.ศ. 2512–251522นายเฉลิม ถาวรเวชพ.ศ. 2515–2519
ทำเนียบเจ้าเมืองและผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัย (ต่อ)ลำดับชื่อระยะเวลาดำรงตำแหน่ง23นายดำรง วชิโรดมพ.ศ. 2519–252224นายเลอเดช เจษฎาฉัตรพ.ศ. 2522–252325นายไพฑูรย์ ลิมปิทีปพ.ศ. 2523–252526นายอาษา เมฆสวรรค์พ.ศ. 2525–252727พ.ต.อรุณ สังฆสุบรรณ์พ.ศ. 2528–253128พ.ต.ไพศาล โอวาทตระกูลพ.ศ. 2531–253229นายธวัช มกรพงศ์พ.ศ. 2532–253430นายณัฎฐ์ ศรีวิหคพ.ศ. 2534–253531นายเกียรติพันธ์ น้อยมณีพ.ศ. 2535–253832นายประพันธ์ ชลวีระวงศ์พ.ศ. 2538–254133นายนรินทร์ พานิชกิจพ.ศ. 2541–254434นายอมรทัต นิรัติศยกุลพ.ศ. 2544–254635นายสุกิจ เจริญรัตนกุลพ.ศ. 2546–254936นายวันชัย สุทินพ.ศ. 2549–255137นายโยธินศร์ สมุทรคีรีจ์พ.ศ. 2551–255238นายจักริน เปลี่ยนวงษ์พ.ศ. 2552–255539นางสุมิตรา ศรีสมบัติพ.ศ. 2555–255640นายจักริน เปลี่ยนวงษ์พ.ศ. 2556–255741นายปิติ แก้วสลับสีพ.ศ. 2557–256042นายพิพัฒน์ เอกภาพันธ์พ.ศ. 2560–256143นายไมตรี ไตรติลานันท์พ.ศ. 2561–ปัจจุบัน
การขนส่ง
จังหวัดสุโขทัยมีทางหลวงสำคัญ ได้แก่ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 12 ซึ่งเป็นถนนสายเศรษฐกิจตะวันออก-ตะวันตก เชื่อมต่อกับจังหวัดตากและจังหวัดพิษณุโลก, ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 101 เชื่อมต่อกับจังหวัดกำแพงเพชรและจังหวัดแพร่, และทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 102 เชื่อมต่อกับจังหวัดอุตรดิตถ์ การขนส่งทางราง มีสถานีรถไฟ 2 แห่ง ได้แก่ สถานีรถไฟสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก และสถานีรถไฟคลองมะพลับ อำเภอศรีนคร นอกจากนี้ ในอนาคตจะมีทางรถไฟความเร็วสูงตัดผ่าน มีสถานี 2 แห่ง ได้แก่ สถานีรถไฟความเร็วสูงสุโขทัย และสถานีรถไฟความเร็วสูงศรีสัชนาลัย
สถานที่ท่องเที่ยว
อำเภอเมืองสุโขทัย
ศาลหลักเมืองสุโขทัย ตำบลเมืองเก่า
อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ตำบลเมืองเก่า
พิพิธภัณฑ์ปลาในวรรณคดี ตำบลบ้านสวน
สวนหลวง ร.๙ ตำบลบ้านสวน
พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติรามคำแหง ตำบลเมืองเก่า
พิพิธภัณฑ์สังคโลก ตำบลบ้านหลุม
พระราชานุสาวรีย์พ่อขุนรามคำแหงมหาราช ตำบลเมืองเก่า
พระราชานุสาวรีย์พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ตำบลเมืองเก่า
ศาลพระแม่ย่า ศาลากลางจังหวัดสุโขทัย ตำบลธานี
พระพุทธอุทยานสุโขทัย ตำบลธานี
ทุ่งทะเลหลวง ตำบลบ้านกล้วย
พุทธมณฑลสุโขทัย ทุ่งทะเลหลวง ตำบลบ้านกล้วย
โครงการสวนสัตว์สุโขทัย ตำบลบ้านกล้วย
สวนพฤษศาสตร์พระแม่ย่า สุโขทัย ตำบลบ้านกล้วย
วัดศรีชุม(พระอจนะ) ตำบลเมืองเก่า
วัดสะพานหิน ตำบลเมืองเก่า
เตาทุเรียง ตำบลเมืองเก่า
เขื่อนทำนบพระร่วง(สรีดพงษ์) ตำบลเมืองเก่า
อำเภอศรีสัชนาลัย
ศาลหลักเมืองศรีสัชนาลัย ตำบลศรีสัชนาลัย
ศาลหลักเมืองเชลียง ตำบลศรีสัชนาลัย
อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย ตำบลศรีสัชนาลัย
ย่านพานิชย์หัตกรรมเงินทองโบราณ 800 ปี ตำบลศรีสัชนาลัย ตำบลท่าชัย
สนามแข่งขันBMXเฉลิมพระเกียรติ(หนองช้าง) ตำบลศรีสัชนาลัย
วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรวิหาร(วัดพระปรางค์)ตำบลศรีสัชนาลัย
แหล่งขุดข้นโบราณคดีโครงกระดูก(วัดชมชื่น)ตำบลศรีสัชนาลัย
แก่งหลวง ตำบลศรีสัชนาลัย
พระราชานุสาวรีย์พระมหาธรรมราชาที่ ๑(พระยาลิไท)ตำบลศรีสัชนาลัย
วัดเชิงคีรี(หลวงพ่อโต 700 ปี) ตำบลศรีสัชนาลัย
พิพิธภัณฑ์ชุมชนศรีสัชนาลัย ตำบลศรีสัชนาลัย
บ้านศิลปะศิลาแลงอาร์ตแกลอรี่(วัดโคกสิงคาราม) ตำบลศรีสัชนาลัย
อุทยานแห่งชาติศรีสัชนาลัย ตำบลบ้านแก่ง
อ่างเก็บน้ำแม่ท่าแพ ตำบลบ้านแก่ง
ศูนย์ศึกษาและอนุรักษ์เตาสังคโลก(เตาทุเรียง)ตำบลหนองอ้อ
ศูนย์หัตถกรรมพื้นบ้านโบราณหาดเสี้ยว(สุนทรีผ้าไทย)ตำบลหนองอ้อ
ชุมชนผ้าทอไทครั้ง ตำบลหนองอ้อ
สาธรพิพิธภัณฑ์ผ้าทองคำ ตำบลหาดเสี้ยว
ชุมชนไทพวน บ้านหาดเสี้ยว ตพบลหาดเสี้ยว
ท่องเที่ยวเชิงนิเวศบ้านนาต้นจั่น ตำบลบ้านตึก
ปางช้างศรีสัชนาลัย(หมู่บ้านช้างบ้านภูนก) ตำบลบ้านตึก
ศูนย์การท่องเที่ยวชุมชนบ้านคุกพัฒนา โดย อพท. ตำบลสารจิตร
อำเภอทุ่งเสลี่ยม
หลวงพ่อศิลา วัดทุ่งเสลี่ยม
วัดพิพัฒน์มงคล(พระพุทธรูปทองคำ)
ถ้ำลม-ถำวัง
วัดเชิงผา(ศูนย์ปฏิบัติธรรม)
โบราณสถานวัดใหญ่ชัยมงคล
โบราณสถานวัดเจดีย์เจ็ดแถว
หอรบโบราณ
โบราณสถานแนวถนนพระร่วง
อำเภอสวรรคโลก
ศาลหลักเมืองสวรรคโลก ตำบลเมืองสวรรคโลก
กุฏิ<b>พระสวรรค์วรนายก (ทองคำ โสโณ) วัดกลาง
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสวรรควรนายก ตำบลวังไม้ขอน
พิพิธภัณโรงเรียนสตรีประจำจังหวัดสวรรคโลก"อนันตนารี" ตำบลเมืองสวรรคโลก
พิพิธภัณโรงพักเรือนทรงปั้นหยา ยุคก่อนสงครามโลกครั้งที่2
พิพิธภัณที่ว่าการอำเภอสวรรคโลก(หลังเก่า)
ศูนย์วัฒนธรรมอำภอสวรรคโลก (ตั้งอยู่ภายในโรงเรียนสวรรค์อนันต์วิทยา)
สวนหลวงพระร่วงเฉลิมพระเกียรติ (ทุ่งแม่ระวิง) ตำบลป่ากุมเกาะ
วัดสว่างอารมณ์วรวิหาร (วัดจวน) ตำบลเมืองสวรรคโลก
วัดสวรรคาราม(วัดกลาง) ตำบลวังพิณพาต
เมืองโบราณบางขลัง ตำบลเมืองบางขลัง
โครงการเกษตรอินทรีย์สนามบินสุโขทัย ตำบลคลองกระจง
ท่าอากาศยานสุโขทัย(สนามบินสุโขทัย)ตำบลคลองกระจง
พระราชานุสาวรีย์พ่อขุนศรีอินทราทิตย์(วัดคุ้งวารี)ตำบลย่านยาว
ชุมชนบ้านโบราณตลาดเมืองสวรรคโลก
พระราชานุสาวรีย์พ่อขุนบางกลางหาว พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ตำบลเมืองบางขลัง
อำเภอบ้านด่านลานหอย
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าถ้ำเจ้าราม
พิพิธภัณฑ์โบราณคดีชุมชนบ้านวังหาด
อำเภอศรีสำโรง
เขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำเจ้าราม
อำเภอคีรีมาศ
อุทยานแห่งชาติรามคำแหง
ศาลพระแม่ย่า อำเภอคีรีมาศ
แหล่งเคื่องปั่นดินเผาบ้านทุ่งหลวง
อำเภอกงไกรลาศ
ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมบ้านกง
อำเภอศรีนคร
มูลนิธิสายใจไทยในพระบรมราชูปถัมภ์(โครงการที่ดินทำกิน)
งานเทศกาลและประเพณี
งานลอยกระทงเผาเทียนเล่นไฟ อำเภอเมืองสุโขทัย
งานวันพ่อขุนรามคำแหงมหาราช อำเภอเมืองสุโขทัย
งานสักการะพระแม่ย่าและงานกาชาด อำเภอเมืองสุโขทัย
งานออกพรรษาแห่ตาชูชก อำเภอเมืองสุโขทัย
งานมหาสงกรานต์กรุงเก่า อำเภอเมืองสุโขทัย
งานสงกรานต์เสื้อลายดอก ถนนข้าวตอกสุโขทัย อำเภอเมืองสุโขทัย
งานแข่งขันเรือพายเทโวโรหณะ อำเภอเมืองสุโขทัย
ประเพณีบวชนาคแห่ช้างหาดเสี้ยว อำเภอศรีสัชนาลัย
งานประเพณีแห่น้ำขึ้นโฮง อำเภอศรีสัชนาลัย
งานประเพณีสรงน้ำโอยทานสงกรานต์ศรีสัชนาลัย อำเภอศรีสัชนาลัย
งานนสมโภชพระธาตุเฉลียงและพระธาตุมุเตา(วัดพระปรางค์) อำเภอศรีสัชนาลัย
งานย้อนอดีตศรีสัชนาลัยนุ่งผ้าไทยใส่เงินทองโบราณ อำเภอศรีสัชนาลัย
งานของดีศรีสัชนาลัยและเทศกาลอาหาร อำเภอศรีสัชนาลัย
งานประเพณีแห่กฐินทางน้ำ(เฮือซ่วง) อำเภอศรีสัชนาลัย
งานประเพณีบุญบั้งไฟบ้านหาดสูง อำเภอศรีสัชนาลัย
งานประเพณีออกพรรษาศรีสัชฯ-ท่าชัย อำเภอศรีสัชนาลัย
งานหมากม่วงหมากปรางและงานของดีศรีสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก
งานประเพณีสงกรานต์และเทศกาลอาหารเมืองสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก
งานวันพิชิตยอดเขาหลวง อำเภอคีรีมาศ
ประเพณีการทำขวัญผึ้ง อำเภอคีรีมาศ
บุคคลที่มีชื่อเสียง
วิจารณ์ พลฤทธิ์ – นักชกเหรียญทองโอลิมปิก
สุพัตรา ไพโรจน์ - นักวอเลย์บอลหญิงทีมชาติไทย
เท่ง เถิดเทิง – นักแสดงตลก
ส้มเช้ง สามช่า – นักแสดงตลก
พวง เชิญยิ้ม – นักแสดงตลก
ชินกร ไกรลาศ – นักร้อง ศิลปินแห่งชาติ
ระพิน ภูไท – นักร้องลูกทุ่ง
ทัตเทพ ประสงค์ – นักร้อง ร้องนำวงโซคูล
อติรุจ กิตติพัฒนะ – นักร้องเดอะสตาร์ ค้นฟ้าคว้าดาว ปี 8
ประทีป สุขโสภา – ศิลปินเพลงพื้นบ้าน/เพลงขอทาน
นิคม รายยวา – นักเขียนชีไรท์
ภาคินัย กสิรักษ์ – นักเขียนนิยายสยองขวัญ/คอมเมดี้
สมศักดิ์ เทพสุทิน – อดีตรองนายกรัฐมนตรี
อนงค์วรรณ เทพสุทิน – นักการเมือง
พรรณสิริ กุลนาถศิริ – นักการเมือง
บุญส่ง นาคภู่ – ผู้กำกับภาพยนตร์
สนธิ ลิ้มทองกุล – สื่อสารมวลชน
วรัญญา กาบัว – นักร้องลูกทุ่งแชมป์ออฟเดอะแชมป์จากรายการชิงช้าสวรรค์วงดนตรีลูกทุ่งโรงเรียนทุ่งเสลี่ยมชนูปถัมภ์
ดรุณี สุทธิพิทักษ์ – นักแสดง นักร้อง พิธีกร
อ้างอิง
ดูเพิ่ม
รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดสุโขทัย
รายชื่อห้างสรรพสินค้าในจังหวัดสุโขทัย
รายชื่อสาขาของธนาคารในจังหวัดสุโขทัย
รายชื่อวัดในจังหวัดสุโขทัย
สถานีรถไฟสวรรคโลก
แหล่งข้อมูลอื่น
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%82%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A2 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1663,
3329,
4625,
5984,
7556,
9107,
11275,
13042,
14515,
17071,
17938,
19295,
20942,
23474,
24422,
24848,
25218,
26018,
26426,
26715,
29779,
31821,
32821,
33614,
35361,
35661,
36462,
37647,
37875,
45502,
46817,
47822,
48811,
48896
],
"plaintext_end_byte": [
1662,
3328,
4624,
5942,
7555,
9106,
11182,
13041,
14514,
16956,
17937,
19294,
20837,
23473,
24421,
24847,
25177,
26017,
26425,
26714,
29737,
31820,
32775,
33613,
35360,
35641,
36436,
37646,
37874,
45456,
46816,
47789,
48733,
48853,
49499
]
} | ప్యూమా సంస్థని ఎప్పుడు స్థాపించారు? | ప్యూమా ఏజీ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
800
],
"minimal_answers_end_byte": [
804
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
అధికారికంగా ప్యూమా (PUMA) అనే బ్రాండ్ పేరుతో వ్యాపార కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తున్న ప్యూమా ఏజీ రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ స్పోర్ట్ (Puma AG Rudolf Dassler Sport) జర్మనీకి చెందిన ఒక ప్రధాన బహుళజాతి సంస్థ, ఇది ఉన్నత శ్రేణి అథ్లెటిక్ షూలు, జీవన సరళి పాదరక్షలు మరియు ఇతర క్రీడా సామాగ్రి (దుస్తులు, బూట్లు, ఇతరాలు)ని ఉత్పత్తి చేస్తుంది. 1924లో గెబ్రూడెర్ డాస్లెర్ షూఫ్యాబ్రిక్ అనే పేరుతో అడాల్ఫ్ మరియు రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ ఈ సంస్థను స్థాపించారు, ఈ ఇద్దరు సోదరుల మధ్య సంబంధాలు దెబ్బతినడంతో 1948లో సంస్థ చీలిపోయింది, దీని ఫలితంగా అడిడాస్ (Adidas) మరియు ప్యూమా అనే రెండు సంస్థలు ఏర్పడ్డాయి. ప్యూమా ప్రస్తుతం జర్మనీలోని హెర్జోజెనౌరాచ్ కేంద్రంగా కార్యకలాపాలు సాగిస్తుంది.
ఈ కంపెనీ ఫుట్బాల్ షూలకు ప్రసిద్ధి చెందింది, ప్రఖ్యాత ఫుట్బాల్ క్రీడాకారులు పీలే, యుసెబియో, జోహాన్ క్రుయిజఫ్, ఎంజో ఫ్రాన్సెస్కోలీ, డియెగో మారడోనా, లోథర్ మాథ్యూస్, కెన్నీ డాల్గ్లిష్, డీడైర్ డెస్ఛాంప్స్ మరియు గియాన్ల్యూగి బఫన్ తదితరులకు ప్యూమా స్పాన్సర్గా వ్యవహరించింది. జమైకా పరుగు వీరుడు ఉసేన్ బోల్డ్కు కూడా ప్యూమా స్పాన్సర్గా ఉంది. అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల్లో, కంపెనీ సూడో బాస్కెట్బాల్ షూలతో ప్రసిద్ధి చెందింది, 1968లో ఈ షూలను పరిచయం చేసింది, చివరకు న్యూయార్క్ నిక్స్ బాస్కెట్బాల్ క్రీడాకారుడు వాల్ట్ "క్లైడ్" ఫ్రాజీర్ పేరును స్వీకరించడంతోపాటు, ప్రచార భాగస్వామ్యం కోసం జో నామత్తో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.
తన సోదరుడి నుంచి విడిపోయిన తరువాత, రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ మొదట కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన కంపెనీకి రుడా అనే పేరును నమోదు చేశారు, అయితే తరువాత కంపెనీ పేరును ప్యూమా</i>గా మార్చారు.[3]:31 ప్యూమా మొట్టమొదటి వ్యాపార చిహ్నం (లోగో)లో ఒక చతురస్రం మరియు డి (D) అక్షరం గుండా దూకుతున్న మృగం ఉంటుంది, 1948లో కంపెనీ పేరుతోపాటు, ఈ చిహ్నాన్ని నమోదు చేశారు. ప్యూమా షూ నమూనాలపై ఒక ప్రత్యేకమైన "ఫార్మ్స్ట్రైప్" (ప్రత్యేకమైన చార)[3] ఉంటుంది,[3]:33 దుస్తులు మరియు ఇతర ఉత్పత్తులపై కూడా ఉండే ఈ చారపై వ్యాపార చిహ్నం ముద్రిస్తున్నారు.
కంపెనీ లామైన్ కౌయాట్, ఎమీ గార్బెర్స్ మరియు ఇతరులు రూపకల్పన చేసిన లైన్స్ షూలు మరియు క్రీడా దుస్తులు అందిస్తుంది. 1996 నుంచి ప్యూమా అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల్లో తమ కార్యకలాపాలను వేగవంతం చేసింది. అమెరికాకు చెందిన క్రీడా దుస్తులు తయారు చేసే బ్రాండ్ లోగో అథ్లెటిక్లో ప్యూమాకు 25% వాటా ఉంది, లోగో అథ్లెటిక్కు అమెరికన్ ప్రొఫెషనల్ బాస్కెట్బాల్ మరియు అసోసియేషన్ ఫుట్బాల్ లీగ్ల లైసెన్స్లు ఉన్నాయి. 2007 నుంచి ప్యూమా ఏజీ ఫ్రాన్స్కు చెందిన విలాసవస్తువుల తయారు చేసే గ్రూపు పిపిఆర్ (PPR)లో భాగంగా ఉంది.
చరిత్ర
నేపథ్యం
క్రిస్టోఫ్ వాన్ విల్హెల్మ్ డాస్లెర్ ఒక షూ కర్మాగారంలో కార్మికుడిగా పనిచేసేవారు, ఆయన భార్య పాలిన్ న్యూరెంబర్గ్ నగరం నుంచి 20km (12.4mi) దూరంలో ఉన్న హెర్జోజెనౌరాచ్లోని బావారియా పట్టణంలో ఒక చిన్న లాండ్రీని (చాకలి కొట్టు) నడిపేవారు. వారి కుమారుడు రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ పాఠశాల నుంచి బయటకు వచ్చిన తరువాత షూ కర్మాగారంలో తండ్రితో కలిసి పని చేయడం మొదలుపెట్టారు, తరువాత వారికి మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో పాల్గొనేందుకు పిలుపువచ్చింది. యుద్ధం నుంచి తిరిగి వచ్చిన తరువాత, రుడాల్ఫ్ ఒక పార్సెలీన్ కర్మాగారంలో ఒక నిర్వహణాధికారి ఉద్యోగం పొందారు. తరువాత న్యూరెంబర్గ్లో ఒక తోలు టోకు వ్యాపారంలో ఉద్యోగం పొందారు.
ఇంటికి దూరంగా గడపడంతోపాటు, ఇతరుల కోసం పనిచేసి అలసిపోవడం వలన 1924లో రుడాల్ఫ్ తిరిగి హెర్జోజెనౌరాచ్ వచ్చారు, అప్పటికే తన చిన్న సోదరుడు అడాల్ఫ్ను, ముద్దుపేరు "అడి", సొంతగా షూ కర్మాగారాన్ని స్థాపించడంతో రుడాల్ఫ్ దానిలో చేరారు. వారు కొత్త వ్యాపారానికి గెబ్రూడెర్ డాస్లెర్ షూఫ్యాబ్రిక్ (డాస్లెర్ బ్రదర్స్ షూ ఫ్యాక్టరీ ) అనే పేరు పెట్టారు. ఈ వ్యాపారాన్ని వారు తమ తల్లి లాండ్రీలో ప్రారంభించారు, అయితే ఆ సమయంలో, పట్టణంలో విద్యుత్ సరఫరాపై ఆధారపడే పరిస్థితి లేకపోవడంతో, ఈ సోదరులు కొన్నిసార్లు తమ పరికరాలను నడిపేందుకు స్థిరంగా ఉండే సైకిల్ను తొక్కడం ద్వారా వచ్చే శక్తిని ఉపయోగించేవారు.[4]
1936 వేసవి ఒలింపిక్స్ సమయానికి అడి డాస్లెర్ స్పైక్లతో నింపిన ఒక సూట్కేస్తో బావారియా నుంచి ప్రపంచంలో మొట్టమొదటి మోటారు వాహనమార్గాల్లో ఒకటైన రోడ్డుపై ఒలింపిక్ గ్రామానికి చేరుకున్నాడు, అక్కడ అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల పరుగు వీరుడు జెస్సీ ఒవెన్స్ వాటిని ఉపయోగించేలా ఒప్పించగలిగాడు, ఒక ఆఫ్రికన్ అమెరికన్కు లభించిన మొదటి స్పాన్సర్షిప్ ఇదే కావడం గమనార్హం. ఒవెన్స్ నాలుగు బంగారు పతకాలు గెలుచుకున్న తరువాత, అతని విజయం డాస్లెర్ షూలకు ప్రపంచ ప్రసిద్ధ క్రీడాకారుల్లో మంచి గుర్తింపు తీసుకొచ్చింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా పలు దేశాల నుంచి ఈ సోదరులకు ఉత్తరాలు వచ్చాయి, ఇతర జాతీయ జట్లకు శిక్షణ ఇచ్చేవారు డాస్లెర్ షూలు కావాలని లేఖల ద్వారా ఆసక్తి చూపారు. వ్యాపారం బాగా వృద్ధి చెందడంతో, డాస్లెర్ సోదరులు రెండో ప్రపంచ యుద్ధానికి ముందు ఏడాదికి 200,000 జతల షూలను విక్రయించే స్థాయికి ఎదిగారు.[5]
కంపెనీ చీలిక మరియు ప్యూమా ఏర్పాటు
ఇద్దరు సోదరులు నాజీ పార్టీలో చేరారు, అయితే రుడాల్ఫ్ మాత్రమే పార్టీకి బాగా సన్నిహితంగా మెలిగారు. యుద్ధం సందర్భంగా, సోదరుల మధ్య పెరిగిన విభేదాలు 1943లో మిత్రదేశాల బాంబు దాడి సందర్భంగా తారాస్థాయికి చేరుకున్నాయి, ఈ బాంబు దాడి సమయంలో అడి మరియు ఆయన భార్య ఒక బాంబు రక్షణ స్థావరంలోకి వెళ్లే సమయానికే రుడాల్ఫ్ మరియు ఆయన కుటుంబం ఈ స్థావరంలో ఉంది.మిత్రరాజ్యాల యుద్ధ విమానాలను ఉద్దేశించి అడి తీవ్ర అవమానకర పదజాలంతో దూషించాడు, అయితే రుడాల్ఫ్ ఈ దూషణలను తనను మరియు తన కుటుంబాన్ని ఉద్దేశించనవని భావించాడు.[3]:18 తరువాత రుడాల్ఫ్ను అమెరికా సైనికులు బంధించినప్పుడు ఆయనను వారు వాఫెన్ ఎస్ఎస్ సభ్యుడిగా అనుమానించారు, అయితే రుడాల్ఫ్ తన సోదరుడి వలన బంధీగా చిక్కినట్లు భావించాడు.[6]
1948లో, ఈ ఇద్దరు సోదరులు వ్యాపారంలో చీలిపోయారు. రుడాల్ఫ్ తరువాత హై హిల్ను విడిచిపెట్టి సొంత కంపెనీని ప్రారంభించేందుకు ఆరాచ్ నది రెండో వైపు వెళ్లారు. ఈ చీలిక తరువాత అడాల్ఫ్ సొంతగా స్పోర్ట్స్వేర్ కంపెనీని ప్రారంభించారు, ఈ కంపెనీకి తన ముద్దు పేరు "Adi" మరియు తన చివరి పేరులోని మొదటి మూడు అక్షరాలు "Das"లను కలిపి Adidas అనే పేరు పెట్టారు. రుడాల్ఫ్ తన పేరులో మొదటి రెండు అక్షరాలు "Ru" మరియు చివరి పేరు డాస్లెర్లో మొదటి రెండు అక్షరాలు "Da"లను కలిపి Ruda అనే ఒక కొత్త కంపెనీని స్థాపించారు. రుడాల్ఫ్ తన కంపెనీ పేరును 1948లో ప్యూమా షూఫ్యాబ్రిక్ రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ గా మార్చారు.[7]
సోదరుల మధ్య విభేదాలు చివరకు పట్టణంలో చీలికకు దారితీశాయి. 1948 నుంచి, ఈ పట్టణం ఒక చిన్న-బెర్లిన్ మాదిరిగా మారింది. స్థానికుల్లో బ్రాండ్ విధేయత ఉచ్ఛస్థితికి చేరుకుంది; అనేక దుకాణాలు, బేకరీలు మరియు బార్లు అనధికారికంగా రుడాల్ఫ్ ప్యూమా లేదా అడాల్ఫ్ యొక్క అడిడాస్కు మద్దతుదారులుగా గుర్తింపు పొందాయి. పట్టణం యొక్క రెండు ఫుట్బాల్ క్లబ్లు కూడా చీలిపోయాయి; ఏఎస్వీ హెర్జోజెనౌరాచ్ క్లబ్ మూడు చారలకు (అడిడాస్) మద్దతు ఇవ్వగా, 1 ఎఫ్సి హెర్జోజెనౌరాచ్ రుడాల్ఫ్ యొక్క పాదరక్షలకు మద్దతు ఇచ్చింది.[8] చిన్న పనులు చేసుకునే చేతి వృత్తులవారిని రుడాల్ఫ్ తన ఇంటికి ఆహ్వానించినప్పుడు వారు ఉద్దేశపూర్వకంగా అడిడాస్ పాదరక్షలను ధరించేవారు, అలా అడిడాస్ పాదరక్షలు ధరించినవారిని రుడాల్ఫ్ చూస్తే వారిని తన ఇంటి బేస్మెంట్కు పంపి ఒక జత ఉచిత పాదరక్షలు ఉచితంగా ఇచ్చేవారు.[6] విడిపోయిన తరువాత ఇద్దరు సోదరుల మధ్య తిరిగి సఖ్యత కుదరలేదు, అయితే ఇద్దరినీ ఒకే స్మశానవాటికలో సమాధి చేశారు, మిగిలిన అన్ని విషయాల్లో వారు ఒకరికొకరు బాగా దూరమయ్యారు.
ప్రారంభ సంవత్సరాలు మరియు అడిడాస్తో పోటీ
విడిపోయిన తరువాత, ప్యూమా మరియు అడిడాస్ కంపెనీలు ఒకదానితో ఒకటి తీవ్ర స్థాయిలో పోటీపడ్డాయి. ఈ పోటీ చివరకు హెర్జోజెనౌరాచ్ను రెండుగా చీల్చాయి, చివరకు పట్టణం పేరు "ది టౌన్ ఆఫ్ బెంట్ నెక్స్" (కిందకు చూసే వ్యక్తుల పట్టణం) - ఎందుకంటే బాటసారులు ఎవరి పాదరక్షలు ధరించారో చూసేందుకు దాదాపుగా అందరూ అవతలివారి పాదాలు చూస్తూ వెళ్లేవారు.[9]
1948లో రెండో ప్రపంచ యుద్ధం ముగిసిన తరువాత జరిగిన మొట్టమొదటి ఫుట్బాల్ మ్యాచ్లో పశ్చిమ జర్మనీ జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టుకు చెందిన పలువురు సభ్యులు ప్యూమా బూట్లు ధరించారు, యుద్ధం తరువాత పశ్చిమ జర్మనీకి తొలి గోల్ సాధించిన హెర్బెర్ట్ బుర్డెన్స్కీ కూడా ఈ బూట్లు ధరించాడు. నాలుగేళ్ల తరువాత, 1952 వేసవి ఒలింపిక్స్లో 1500 మీటర్ల పరుగు వీరుడు లగ్జెంబర్గ్కు చెందిన జోసీ బార్థెల్ ఫిన్లాండ్లోని హెల్సింకీలో ప్యూమా బూట్లు ధరించి బంగారు పతకం సాధించాడు, తద్వారా ప్యూమా యొక్క తొలి స్వర్ణ పతక విజేతగా అతను గుర్తింపు పొందాడు.
1960 వేసవి ఒలింపిక్స్లో జర్మనీ స్ప్రింటర్ ఆర్మిన్ హారీ 100 మీటర్ల స్ప్రింట్ ఫైనల్లో ప్యూమా పాదరక్షలు ధరించేందుకు కంపెనీ నగదు చెల్లించింది. దీనికి ముందు హారీ అడిడాస్ బూట్లు ధరించాడు, ఆపై అడాల్ఫ్ను నగదు కోరాడు, అయితే అడిడాస్ యజమాని అడాల్ఫ్ ఈ విజ్ఞప్తిని తోసిపుచ్చాడు. ఈ జర్మనీ క్రీడాకారుడు ప్యూమా బూట్లు ధరించి బంగారు పతకం గెలిచాడు, అయితే పతాక ప్రదాన వేడుక కోసం అడిడాస్తో చేతులు కలిపాడు - ఈ విధంగా ఇద్దరు డాస్లెర్ సోదరులకు అతను షాక్ ఇచ్చాడు. ఒక ఎత్తుగడతో రెండు కంపెనీల వద్ద నుంచి డబ్బు తీసుకోవాలని భావించాడు, అయితే అడి తీవ్ర ఆగ్రహం చెంది ఈ ఒలింపిక్ ఛాంపియన్ను నిషేధించారు.[5]
పీలే ఒప్పందం మరియు తరువాతి వ్యవహారాలు
1970 ఫిఫా ప్రపంచ కప్కు కొన్ని నెలల ముందు ఆర్మిన్ డాస్లెర్ మరియు ఆయన బంధువు హోర్స్ డాస్లెర్ "ది పీలే ప్యాక్ట్" గా వర్ణించబడిన ఒప్పందాన్ని ఖరారు చేశారు. అడిడాస్ మరియు ప్యూమా రెంటింటికీ దూరంగా ఉండాలని బ్రెజిల్కు చెందిన అటాకింగ్ మిడ్ఫీల్డర్ పీలేకు ఈ ఒప్పందం సూచించింది. అయితే, ఆర్మిన్ ఈ సూపర్స్టార్ను స్పాన్సర్ చేయడం వలన కలిగే ఆర్థిక మరియు వ్యాపార ప్రయోజనాలు గణనీయంగా ఉంటాయని గుర్తించారు. జర్మనీకి చెందిన ఈ క్రీడా షూ తయారీ కంపెనీ గురించి అవగాహనను పెంచేందుకు మరియు దానికి ప్రచారం కల్పించడానికి తమ ఉత్పత్తులను ధరిస్తే $120,000 చెల్లిస్తామని ప్యూమా ప్రతినిధి హాన్స్ హెన్నింగ్సెన్ చేసిన విజ్ఞప్తికి పీలే అంగీకరించారు.[5] 1970 ప్రపంచ కప్ ఫైనల్ మ్యాచ్లో ప్రారంభ విజిల్ సమయంలో పీలే తన షూలేసులను కట్టుకునేందుకు ఒక చివరి-రెండో విజ్ఞప్తితో రిఫరీని నిలువరించారు, తద్వారా అతను ధరించిన ప్యూమా షూలు కోట్లాది మంది టెలివిజన్ వీక్షకుల కళ్లలో పడేలా చేశారు.[3]:82 ఇది హార్స్ డాస్లెర్కు తీవ్ర ఆగ్రహం తెప్పించింది, తద్వారా భవిష్యత్ శాంతి ఒప్పందాలు రద్దు చేయబడ్డాయి.
రెండేళ్ల తరువాత, 1972 వేసవి ఒలింపిక్స్ సందర్భంగా, ప్యూమా ఉగాండాకు చెందిన 400 మీటర్ల హర్డిల్స్ విజేత జాన్ అకీ-బువాకు రన్నింగ్ షూలు అందించింది. అకీ-బువాను ఉగాండా సైనిక ప్రభుత్వం బహిష్కరించడంతో, ప్యూమా అతనికి జర్మనీలో ఆశ్రయం కల్పించింది, జర్మనీ సమాజంలో అతడు మరియు అతని కుటుంబాన్ని కలిసిపోయేందుకు సాయం అందించింది, అయితే చివరకు అకీ-బువా ఉగాండా తిరిగి వెళ్లారు.
మే 1989లో, రుడాల్ఫ్ కుమారులు ఆర్మిన్ మరియు జెర్డ్ డాస్లెర్ ప్యూమాలో తమ 72 శాతం వాటాను స్విస్ వ్యాపార సంస్థ కోసా లీబెర్మాన్ ఎస్ఏకు విక్రయించేందుకు అంగీకరించారు.[10]
1986లో ప్యూమా ఒక పబ్లిక్ కంపెనీగా మారింది, ఆ తరువాత బోర్స్ మ్యున్చెన్ మరియు ఫ్రాంక్ఫర్ట్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్లలో నమోదయింది.
ప్రస్తుత రోజు
ప్యూమా ఏజీలో సుమారుగా 9,204 మంది ఉద్యోగులు పని చేస్తున్నారు, 80కిపైగా దేశాల్లో కంపెనీ తన ఉత్పత్తులను పంపిణీ చేస్తుంది. 2003 ఆర్థిక సంవత్సరంలో, కంపెనీ ఆదాయం €1.274 బిలియన్ల వద్ద ఉంది. 2002 ఏనిమ్ సిరీస్ Hungry Heart: Wild Striker కు ప్యూమా బ్రాండ్ను ప్రదర్శించే జెర్సీలు మరియు క్రీడా దస్తులతో ఈ సంస్థ వ్యాపార స్పాన్సర్గా ఉంది.
1993 నుంచి సీఈవో మరియు ఛైర్మన్ జోచెన్ జీట్జ్ కంపెనీకి నేతృత్వం వహిస్తున్నారు. అక్టోబరు 2007లో ఆయన కాంట్రాక్టును మరో నాలుగేళ్లపాటు, అంటే 2012 వరకు పొడగించారు.[11]
ఒక ఉన్నత శ్రేణి స్నీకర్లను తయారు చేసేందుకు జపనీస్ ఫ్యాషన్ గురు మిహరా యాసుహిరోతో ప్యూమా చేతులు కలిపింది.[12]
ఔత్సాహికుల డ్రైవింగ్ షూలు మరియు రేస్ సూట్లను తయారు చేసే ప్రధాన సంస్థగా ప్యూమా గుర్తింపు పొందింది. ఫార్ములా వన్ మరియు ముఖ్యంగా NASCAR రెండింటికీ ఈ కంపెనీ ప్రధాన ఉత్పత్తిదారుగా ఉంది. 2006 ఫిఫా ప్రపంచ కప్ విజేతగా నిలిచిన ఇటాలియన్ జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు స్పాన్సర్ హక్కులను గెలుచుకోవడంలో ప్యూమా విజయవంతమైంది, తద్వారా ఈ జట్టు సభ్యులు ప్యూమా తయారు చేసిన దస్తులు ధరించారు. ప్యూమా-ఫెరారీ మరియు ప్యూమా-బీఎండబ్ల్యూ షూలను తయారు చేసేందుకు ఫెరారీ మరియు బీఎండబ్ల్యూ(BMW)లతో భాగస్వామ్యం కూడా ఈ విజయానికి దోహదపడింది. మార్చి 15, 2007న ప్యూమా మొదటి నూతన 2007/2008 శ్రేణి యూనీఫామ్లను ఒక క్లబ్ కోసం తయారు చేసింది, బ్రెజిల్కు చెందిన ఫుట్బాల్ క్లబ్ గ్రెమియో లేజర్ సెవన్ టెక్నాలజీని ఉపయోగించిన మొదటి క్లబ్గా గుర్తింపు పొందింది, 2006 ప్రపంచ కప్లో ఇటలీ ధరించినవాటి మాదిరిగానే ఇవి ఉంటాయి. గ్రెమియో మరియు ఇతర బ్రెజిల్ క్లబ్లు ఈ సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ఉపయోగించిన మొదటి క్లబ్లుగా గుర్తింపు పొందాయి, ఎందుకంటే యూరోపియన్ క్లబ్ల కంటే వీరి సీజన్ ఆరు నెలల ముందుగానే ప్రారంభమవుతుంది. ప్యూమా బేస్బాల్ క్లీట్లను కూడా తయారు చేస్తుంది, డెట్రాయిట్ టైగర్స్ అవుట్ఫీల్డర్గా ఉన్న జానీ డామోన్ వారి ప్రతినిధిగా ఉన్నాడు. "డిఎఫ్ఆర్ మెటల్స్"గా పిలిచే సొంత క్లీట్ అతనికి ఉంది.
ప్రసిద్ధ కింగ్
2008లో, ప్యూమా ఒక ప్రత్యేక వార్షిక ఎడిషన్ కింగ్ XL (రోమన్ సంఖ్యల్లో XL అంటే 40)తో కింగ్ యొక్క 40వ వార్షికోత్సవాన్ని నిర్వహించింది,[13] పోర్చుగీసు ఫుట్బాల్ క్రీడాకారుడు యూసెబియోకు గౌరవసూచకంగా ఈ వేడుకలను జరిపింది, యూసెబియో ప్రసిద్ధ కింగ్ షూలను ధరించి 1968లో 42 గోల్స్ సాధించాడు, తద్వారా యూరప్ అగ్రగామి స్కోరర్గా గోల్డెన్ బూట్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు. పీలే, మేరియో కెంపెస్, రూడి వోలెర్, లోథర్ మాథ్యూస్, మాసిమో ఒడ్డో మరియు డియెగో మారడోనా వంటి ఆటగాళ్లు ఇష్టపడే షూ కింగ్ కావడం గమనార్హం. కింగ్ శ్రేణిలో కొత్త వెర్షన్లను విడుదల చేయడం ప్యూమా కొనసాగించింది, 2009లో ఇటాలియన్ సాకర్ చరిత్రకు సంబంధించిన వేడుకలను దృష్టిలో ఉంచుకొని ఒక వెర్షన్ను విడుదల చేసింది, ముఖ్యంగా రెండు ప్రపంచ కప్లు గెలిచిన జట్టుకు కోచ్గా ఉన్న విట్టోరియో పోజ్జో కోసం ప్యూమా కింగ్ XL ఇటాలియాను విడుదల చేసింది.[14]
2010లో ప్యూమా కింగ్ మరోసారి ఒక ఫుట్బాల్ దిగ్గజానికి వేడుకలు నిర్వహించింది. ఈసారి డియెగో మారడోనాకు గౌరవసూచకంగా సంబరాలు జరిపిందియ ఈ అర్జెంటీనా ఫుట్బాల్ దిగ్గజం 50వ పుట్టినరోజును పురస్కరించుకొని ప్యూమా కింగ్ డియెగో ఫైనల్ ఫుట్బాల్ బూట్లను విడుదల చేసింది. అర్జెంటీనా జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు యొక్క లా ఆల్బిసెలెస్టీ యొక్క రంగుల్లో ఈ ఎడిషన్ను తయారు చేసింది.
PPR యొక్క కొనుగోలు
ఫిబ్రవరి 2007లో, 2006 చివరి మూడు నెలల కాలంలో ప్యూమా తమ లాభాలు 26% మేర క్షీణించి €32.8 మిలియన్లకు ($43 మిలియన్లు; £22 మిలియన్లు) పడిపోయాయని ప్రకటించింది. విస్తరణ కారణంగా జరిగిన అధిక వ్యయాలు కారణంగా ఎక్కువగా లాభాలు క్షీణించినట్లు కంపెనీ పేర్కొంది, వాస్తవానికి విక్రయాలు €480.6 మిలియన్లకు పెరిగాయని తెలియజేసింది.[15]
ఏప్రిల్ 2007 ప్రారంభంలో, ప్యూమా వాటాల్లో ప్రతివాటా విలువ €29.25 మేర పెరిగి లేదా సుమారుగా 10.2% వృద్ధి చెంది €315.24కు చేరుకుంది.[16] ఏప్రిల్ 10, 2007లో ఫ్రెంచ్ రీటైలర్ మరియు గుక్కీ బ్రాండ్ యజమాని పినౌల్ట్-ప్రింటెంప్స్-రెనౌట్ (PPR) తాము ప్యూమాలో 27% వాటా కొనుగోలు చేసినట్లు ప్రకటించింది, తద్వారా PPR పూర్తిస్థాయి కొనుగోలుకు మార్గం సుగమం చేసుకుంది. ప్యూమాకు ఈ ఒప్పందంలో €5.3 బిలియన్ల విలువ కట్టారు. ప్రతి వాటాకు €330 చెల్లించి చిన్న వాటా కొనుగోలు పూర్తికాగానే ప్యూమాను తాము స్నేహపూరితంగా కొనుగోలు చేసేందుకు ప్రయత్నిస్తామని PPR తెలిపింది. ప్యూమా బోర్డు ఈ చర్యను స్వాగతించింది, కంపెనీ యొక్క ఉత్తమ ప్రయోజనాలకు ఇది మంచి చర్య అని అభిప్రాయపడింది.[17] జులై 17, 2007న PPR ప్యూమాలో 62.1 % వాటాను పొందింది.
ప్యూమాలో PPR అతిపెద్ద వాటాదారుగా ఉన్నప్పటికీ, ఇప్పటికీ ఇది ఒక స్వతంత్ర సంస్థగా కార్యకలాపాలు సాగిస్తుంది.
వివాదం
స్వేచ్ఛా వాణిజ్యాన్ని ప్రోత్సహించే సంస్థలు మరియు కార్మిక హక్కుల సంస్థలు అభివృద్ధి చెందుతున్న ప్రపంచంలోని కర్మాగారాల్లో ప్యూమా యొక్క ఉపాధి పద్ధతులను విమర్శిస్తున్నాయి, చైనా, టర్కీ, ఎల్ సాల్వడార్ మరియు ఇండోనేషియాలోని కర్మాగారాల్లో ప్యూమా పాటిస్తున్న విధానాలు వివాదాస్పదమయ్యాయి.[18][19][20]
కాలక్రమం
1920: రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ మరియు ఆయన సోదరుడు అడాల్ఫ్ క్రీడా షూలు తయారు చేయడం ప్రారంభించారు.
1924: గెబ్రూడెర్ డాస్లెర్ షూఫ్యాబ్రిక్కు జర్మనీలోని హెర్జోజెనౌరాచ్లో శంకుస్థాపన.
1948: ప్యూమా షూఫ్యాబ్రిక్ రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ (అక్టోబరు 1)కు శంకుస్థాపన, ఆటమ్ (ATOM) అనే ప్యూమా యొక్క మొదటి ఫుట్బాల్ షూ విడుదల.
1949: తొలగించదగిన స్టడ్లతో ఫుట్బాల్ షూలను తయారు చేయాలనే ఆలోచన రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్కు వచ్చింది. వాటి అభివృద్ధి మరియు ఉత్పత్తిపై పని చేయడం ఆయన ప్రారంభించారు.
సెప్ హెర్బెర్జెర్ వంటి, అనేక మంది ఫుట్బాల్ నిపుణులు వీటి తయారీలో పాలుపంచుకున్నారు.
1952: సూపర్ ఆటమ్ పరిచయం.
1953: ఆటమ్<b data-parsoid='{"dsr":[19744,19769,3,3]}'>ల తరువాతి ఉత్పాదన: బ్రాసిల్ (BRASIL)' అభివృద్ధి
1958: ప్యూమా సంతకం ఉండే "ఫార్మ్స్ట్రైప్" పరిచయం, స్వీడన్లో ఫిఫా ప్రపంచ కప్ సందర్భంగా వీటిని ఆవిష్కరించారు.
1959: ప్యూమా-స్పోర్ట్స్షూఫ్యాబ్రికెన్ రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ కేజీ అనే పేరుతో కంపెనీ ఒక పరిమిత భాగస్వామ్యంగా రూపాంతరం చెందింది.
1960: అధునాతన వల్కనీకరణ ఉత్పాదన పద్ధతిని కంపెనీ పరిచయం చేసింది.
1966: వెంబ్లే (WEMBLEY) ఆవిష్కరణ, ఇది ప్యూమా కింగ్</i>కు ముందు వచ్చిన మోడల్.
1968: ప్రసిద్ధ కింగ్ ఆవిష్కరణ. వెల్క్రో ఫాస్టెనెర్స్తో స్పోర్ట్స్ షూలను తయారు చేసిన మొదటి సంస్థగా ప్యూమా గుర్తింపు పొందింది.
1974: రుడాల్ఫ్ డాస్లెర్ మరణించారు. ఆయన కుమారులు ఆర్మిన్ మరియు జెర్డ్ కంపెనీ యాజమాన్యాన్ని చేపట్టారు.
1976: విప్లవాత్మక S.P.A.-సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని పరిచయం చేశారు.
1986: ఒక వాటా కార్పొరేషన్గా రూపాంతరం.
1989: ట్రినోమిక్ (TRINOMIC) స్పోర్ట్ షూ వ్యవస్థ ఆవిష్కరణ.
1990: ఇన్స్పెక్టర్ (INSPECTOR) పరిచయం, ఇది బాలల షూలకు ఉద్దేశించిన ఒక పెరుగుదల నియంత్రణ వ్యవస్థ.
1991: డిస్క్ సిస్టమ్ స్పోర్ట్స్ షూ ఆవిష్కరణ.
1992: DM 20 మిలియన్లకుపైగా మూలధన పెరుగుదల, వాటా మూలధనం DM 70 మిలియన్లకు పెరిగింది.
1993: జోచెన్ జీట్జ్ ఛైర్మన్ మరియు సీఈవోగా నియమించబడ్డారు, ప్రోవెంటస్/ఆరిట్మోస్ బి.వి. ప్రధాన వాటాదారుగా మారింది.
1994: 1986లో కంపెనీ యొక్క ఐపీవో సమయం నుంచి మొట్టమొదటి లాభం నమోదయింది.
1996: జర్మన్ ఎం-డాక్స్ (M-DAX) ఇండెక్స్లో ప్యూమా నమోదయింది; సెల్ (CELL) సాంకేతిక పరిజ్ఞానం మొదటి ఫోమ్-ఫ్రీ మిడ్సోల్ను పరిచయం చేశారు.
1997: సెల్ఎరేటర్ (CELLERATOR) ఆవిష్కరణ.
1998: స్పోర్ట్స్ మరియు ఫ్యాషన్లను విలీనం చేసిన ప్యూమా. డిజైనర్ జిల్ శాండర్తో కంపెనీ ఒక భాగస్వామ్యాన్ని ప్రారంభించింది.
1999: US జాతీయ ఫుట్బాల్ లీగ్ (NFL) యొక్క అధికారిక ఆన్-ఫీల్డ్ సరఫరాదారుగా మారిన ప్యూమా.
2000: పోర్షి మరియు స్పేర్కోలతో భాగస్వామ్యంతో మంటల నిరోధక పాదరక్షల ఉత్పత్తి.
2001: స్కాండినేవియా ట్రిటోర్న్ గ్రూపు కొనుగోలు.
2002: షుడోహ్ ఆవిష్కరణ.
2003: మోనార్కీ/రెజెన్సీ అనే ప్రధాన వాటాదారు తమ వాటాలను ఒక విస్తృత హోదా గల వ్యవస్థాగత పెట్టుబడిదారులకు విక్రయించింది..
2004: ప్రపంచ-ప్రసిద్ధ డిజైనర్ ఫిలిప్ స్టార్క్తో సంయుక్త భాగస్వామ్యం.
2005: మేఫెయిర్ వెర్మోజెన్స్వెర్వాల్టుంగ్స్జెసెల్షాఫ్ట్ ఎంబిహెచ్ మొత్తం 16.91% వాటాలను కొనుగోలు చేసింది.
2006: డౌ జోన్స్ సస్టైనబిలిటీ సూచిలో కంపెనీ నమోదు; ఎస్.ఏ.ఎఫ్.ఈ పరిచయం, ఇది సామాజిక మరియు పర్యావరణ ప్రమాణాలను నిరంతరం మెరుగుపరిచేందుకు అభివృద్ధి చేసిన ఒక నిర్దిష్ట సాధనం. అలెగ్జాండర్ మెక్క్వీన్తో సహకారంతో షూ సేకరణ. ఇటలీ ప్రపంచ గెలుచుకుంది, ఇటలీ సాకర్ (ఫుట్బాల్) జట్టుకు ప్యూమా స్పాన్సర్గా ఉండటంతో, జట్టులోని అనేక మంది ఆటగాళ్లు ప్యూమా ఉత్పత్తులను ధరించారు.
2007: పినాల్ట్-ప్రిన్టెంప్స్ రెడౌట్ స్వచ్ఛంగా పబ్లిక్ వాటాల కొనుగోలు; జోచెన్ జీట్జ్ యొక్క కాంట్రాక్టును ఐదేళ్లపాటు పొడిగింపు.
2008: మెలోడీ హారిస్-జెన్స్బాచ్ డిప్యూటీ సీఈవోగా నియామకం; డిజైనర్ మరియు కళాకారుడు హుస్సేన్ చాలయన్ క్రియేటివ్ డైరెక్టర్గా నియమించబడ్డారు, ప్యూమా కంపెనీ చాలయన్ యొక్క వ్యాపారం మరియు హుస్సేన్ చాలయన్</i>లో అధిగ భాగం వాటాను కొనుగోలు చేసింది.
2010: న్యూకాజిల్ యునైటెడ్, మథర్వెల్, హిబెర్నియాన్, బర్న్లే & ప్రెస్టోన్లకు 2010-11 సీజన్ నుంచి రెండేళ్లపాటు కిట్లు సరఫరా చేసేందుకు ఒప్పందాలపై సంతకాలు.
స్పాన్సర్షిప్
ప్యూమా దేశీయంగా మరియు అంతర్జాతీయ స్థాయిలో క్రీడా కార్యక్రమాలు మరియు గుర్తింపు ఇచ్చే కార్యక్రమాలకు స్పాన్సర్గా ఉంది. ఫుట్బాల్లో మూలాల నుంచి, కంపెనీ అనేక మంది ఫుట్బాల్ క్రీడాకారులు మరియు జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్లకు ప్యూమా స్పాన్సర్గా నిలిచింది; ప్యూమాకు ముఖ్యంగా ఆఫ్రికాలో ఎంతో ఆదరణ ఉంది. అనేక ప్రీమియర్ లీగ్ జట్లకు ప్యూమా స్పాన్సర్గా ఉంది, ముఖ్యంగా ప్రసిద్ధ న్యూకాజిల్ యునైటెడ్ మరియు టోటెన్హామ్ హాట్స్పుర్ (రెండు జట్లకు 2010/11 సీజన్ ముగింపు వరకు) జట్లకు ఒక స్పాన్సర్గా కొనసాగుతుంది.
ఆస్ట్రేలియన్ రూల్స్ ఫుట్బాల్లో ప్యూమాకు హాథోర్న్ ఫుట్బాల్ క్లబ్ మరియు వెస్ట్ కోస్ట్ ఈగిల్స్ జట్లతో సుదీర్ఘ వ్యాపార అనుబంధం ఉంది, వీటితోపాటు బ్రిస్బేన్ లయన్స్తో కూడా కంపెనీకి సంబంధాలు ఉన్నాయి. హాథోర్న్తో ముఖ్యంగా, ప్యూమా 1980వ దశకం నుంచి క్లబ్ యొక్క దుస్తుల స్పాన్సర్గా ఉంది, క్లబ్ యొక్క అత్యంత విజయవంతమైన శకాల్లో కూడా ప్యూమా స్పాన్సర్గా వ్యవహరించింది.
కొనుగోళ్లు
2010 మార్చి 10న ప్యూమా కోబ్రా గోల్ఫ్లో 100 శాతం వాటాను కొనుగోలు చేయనున్నట్లు ప్రకటించింది, కాలిఫోర్నియాలోని కార్ల్స్బాడ్లో ఉన్న కోబ్రా గోల్ఫ్ను ఫార్చ్యూన్ బ్రాండ్స్ ఇంక్స్ నుంచి కొనుగోలు చేయనున్నట్లు ప్రకటించినప్పటికీ, ఎటువంటి ఆర్థిక వివరాలు తెలియజేయలేదు. నియంత్రణ సంస్థల ఆమోదాన్ని పొందిన ఈ ఒప్పందం ద్వితీయ త్రైమాసికంలో ముగియనుంది.[21]
గమనికలు
సూచనలు
గ్రంథ పట్టిక
Check date values in: |accessdate= (help)
బాహ్య లింకులు
వర్గం:ప్యూమా ఏజీ
వర్గం:జర్మనీలో క్రీడా వస్తువుల తయారీదారులు
వర్గం:జర్మనీ షూ కంపెనీలు
వర్గం:షూ బ్రాండ్లు
వర్గం:జర్మనీ బ్రాండ్లు
వర్గం:క్రీడా వస్తువుల బ్రాండ్లు
వర్గం:PPR బ్రాండ్లు
వర్గం:హెర్జోజెనౌరాచ్
వర్గం:1924 స్థాపితాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%AE%E0%B0%BE%20%E0%B0%8F%E0%B0%9C%E0%B1%80 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
350,
629,
1344,
1502,
1893,
2031,
2381,
2920,
3558,
3728,
3885,
5049,
6574,
7089,
8106,
8382,
8754,
9053,
9332,
9795,
10182,
10499,
10643,
11272,
11771,
11967,
12088,
12145,
12872,
13226,
13375,
13609,
13895,
14098,
14337,
14588,
14794,
15089,
15707,
15912,
16201,
16575,
16812,
17083,
18061,
18584,
18694,
18902
],
"plaintext_end_byte": [
273,
628,
1320,
1479,
1866,
1979,
2380,
2919,
3546,
3701,
3873,
5048,
6573,
7057,
8105,
8381,
8753,
9052,
9331,
9738,
10181,
10446,
10642,
11194,
11759,
11966,
12087,
12144,
12774,
13203,
13343,
13572,
13862,
14084,
14316,
14565,
14765,
15036,
15706,
15874,
16155,
16550,
16796,
17015,
18032,
18563,
18656,
18899,
19198
]
} | ما هو الحيوان المنوي أو النطفة ؟ | حيوان منوي | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
48
],
"minimal_answers_end_byte": [
168
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
الحيوان المنوي أو النطفة خلية مشيجية تحتوى على نصف عدد الصبغيات الموجودة في الخلية العادية.[1][2][3] الحيوانات المنوية لا تنقسم
و لها دورة حياة محدودة.[4]
مراحل تكوين الحيوان المنوي
مرحلة التضاعف
هي المرحلة التي يحدث فيها انقسام اختزالي متساوي عدة مرات في الخلايا الأم (2ن=46 كروموسوم). وينتج عن هذا الانقسام عدد كبير من الخلايا وتسمى أمهات المنى (2ن).[5]
في جسم كل خلية من خلايا الجسم البشري العادي، هناك 46 كروموسوم، والتي هي المسؤولة عن التركيب المادي العام للفرد. الخلايا المنوية لديها فقط 23 كروموسوماً، أو نصف العدد المعتاد. عندما تتحد الخلية المنوية مع البويضة، التي لديها أيضا 23 كروموسوم، العدد الناتج من 46 كروموسوماً هو الذي تحدد مواصفات الذرية الناتجة. الخلايا المنوية تحمل أيضاً كروموسومات X أو Y الذي يحدد جنس طفل المستقبل.[6][7]
مرحلة النمو
وفيها تختزن أمهات المنى(2ن) قدرا من الغذاء وتتحول إلى خلايا منوية أولية (2ن).
مرحلة النضج
يحدث في هذه المرحلة انقسام منصف أول للخلايا المنوية الأولية (2ن) فيعطي خلايا منوية ثانوية (ن) التي تنقسم انقسام منصف ثاني فتعطي طلائع منوية (ن). تلاحظ في مرحلة النضج حدوث اختزال في عدد الصبغيات إلى النصف.
مرحلة التشكيل
فيها تتحول الطلائع المنوية الي حيوانات منوية.[8]
تركيب الحيوان المنوي
الرأس
ويحتوى على نواة بها 23 صبغيا عند الإنسان، وفي مقدمة الرأس يوجد جسم قمي (Acrosome) يفرز انزيم الهيالويورنيز، يعمل هذا الأنزيم على إذابة جزء من غلاف البويضة مما يسهل عملية اللقاح والدخول في البويضة.[9]
رأس المنوي يختلف في الشكل في كل نوع من الحيوانات. في البشر يكون مسطحاً ويشبه حبة اللوز في شكله، طوله حوالي 4-5 ميكرومتر و2 ميكرومتر في العرض. الجزء الرأسي هو في الأساس نواة الخلية؛ ويتكون من مواد وراثية، تدعى الكروموسومات، والتي هي المسؤولة عن نقل خصائص محددة للفرد: مثل لون العينين والشعر والجلد.[6]
يغطي رأس المنوي قلنسوة تعرف باسم الجسيم الطرفي، الذي يحتوي على إنزيمات تساعد المنويات لدخول البويضة. منوي واحد فقط يخصب كل بيضة، على الرغم من وجود 300 مليون - 400 مليون حيوان منوي في القذفة العادية. كل بويضة ومنوي منتج لديه معلومات وراثية مختلفة قليلا في الكروموسومات المحمولة. وهي المسؤولة عن أوجه الشبه والاختلاف بين الأطفال من نفس الوالدين.[6]
العنق
يحتوى جسيمان مريكزان قريب و بعيد(Centriole) يلعبان دوراً في انقسام البويضة المخصبة.
القطعة الوسطى
تحتوى على الميتوكندريا (Mitochondria) التي تكسب الحيوان المنوى الطاقة اللازمة للحركة.
الذيل
جزء متوسط صغير من المنوي يحتوي على الميتوكوندريا (المتقدرات) وهو ذيل المنوي، ويسمى أحيانا السوط، هي حزمة نحيلة، شعرية من الخيوط التي تتصل بالرأس والجزء المتوسط. طول الذيل حوالي 50 ميكرومتر؛ سمكه حوالي ميكرومتر بالقرب من الميتوكوندريا يختفي تدريجيا إلى نصف ميكرومتر في نهاية الذيل. الذيل يعطي الحركة للخلايا المنوية. ومن خلال حركة السياط والتموج تنتقل الخلية إلى البويضة. ويتبع دخول المنوي في الجهاز التناسلي للأنثى، يتم قمع تفعيل حركة الذيل حتى يتم نقل المنوي لمسافة قصيرة نسبيا من البويضة. هذا يعطي المنوي فرصة زائدة للوصول إلى البويضة قبل استنفاد إمدادات الطاقة ويتكون من محور وينتهى بقطعة ذيلية ويساعد على حركة الحيوان المنوى.[6]
تفعيل حركات الذيل هو جزء من عملية القدرة التلقيحية، حيث يخضع المنوي لسلسلة من التغيرات الخلوية التي تمكن مشاركتها في الإخصاب. تغيير حاسم يحدث خلال عملية القدرة التلقيحية هو تقلية السيتوبلازم المنوي، حيث يزيد مستويات الحموضة في الخلايا، وبخاصة في السوط. هذه العملية، التي يقودها حركة سريعة للبروتونات إلى خارج الخلية من خلال القنوات الأيونية على السوط، وهي السبب وراء نشاط الذيل. قنوات البروتون على سياط المنويات مؤسسة للفتح عند وجود مادة تعرف باسم أنانداميد في الجهاز التناسلي للأنثى، والتي يعتقد أنها توجد في تركيزات عالية بالقرب من البويضة. عند الوصول إلى البويضة، يتم تنشيط الانزيمات المنوية الموجودة داخل الجسيم الطرفي، لتمكين المنوي من اجتياز الغلاف السميك المحيط بالبويضة (المنطقة الشفافة)؛ هذه العملية تعرف كتفاعل الجسيم الطرفي. بعد ذلك، يندمج غشاء الخلية المنوية مع غشاء البويضة، ويتم نقل نواة المنوي إلى داخل البويضة.[6]
المنويات المودعة في الجهاز التناسلي للأنثى التي لا تصل إلى البويضة تموت. قد تعيش الخلايا المنوية في جسم الإنسان لمدة يومين أو ثلاثة أيام بعد التزاوج. ويمكن أيضا أن يتم تخزين المنويات في حالة تجمد لأشهر أو سنوات، وتبقى محتفظة بقدرتها على إخصاب البويضات عند إذابتها.[6]
تخليق حيوان منوي
في يوليو 2009، قام عالم بيولوجيا الخلايا الجذعية كريم نايرنيا باكتشاف رائع يمكنه أن يقدم حلول لمشكلات صحية مثل أمراض القلب، داء باركنسون، وعقم الرجال. حقق فريق باحثي معهد الخلايا الجذعية في جامعة نيوكسل ونورث-ايست انجلاند برئاسة كريم نايرنيا هذا الانجاز بفضل تطوير تقنية جديدة تتيح انتاج الحيوانات المنوية في المختبر انطلاقا من خلايا جذعية جنينية ذكورية تحمل الصبغيين (الكروموسومين) "اكس واي". لن تستخدم هذه الحيونات المنوية لتلقيح بويضات، لأن القانون يمنع ذلك. ويأمل العلماء أن يتغير القانون بسرعة حتى يمكن استخدام التقنية المكتشفة كعلاج للعقم عند الرجال.[10]
ويقول البروفسور نايرنيا أنه بفضل تطوير التقنية سيصبح من الممكن استخدامها خلال عشر سنوات لدى الأطفال الذين يخضعون للعلاج الكيميائي الذي يصيبهم بالعقم.
وقال البروفسور نايرنيا "أنه تطور مهم لانه يتيح للباحثين دراسة تكون الحيوانات المنوية في أدق تفاصيله مما يقود إلى فهم أفضل لمشكلات العقم عند الرجال، ومساعدة هؤلاء على إنجاب أطفال يحملون خصائصهم الوراثية".
وبينت التجارب التي أجراها الباحثون أن الصبغي "واي" اساسي في تكوين الحيوانات المنوية. ومن شأن هذا الإكتشاف أن يقدم صورة أفضل حول انتقال الأمراض الوراثية عبر الأجيال.
لكن بعض الخبراء يشكون في قدرة البروفسور نايرنيا على تكوين حيونات منوية حقيقية، ومن بينهم إلن بايسي عالم الأحياء المتخصص منذ عشرين عاما، من جامعة شيفيلد.
ويقول بايسي أنه "وان كانت الخلايا التي تم الحصول عليها تحمل بعض الخصائص الوراثية والجزيئية للحيوانات المنوية، غير أن الحيوانات المنوية البشرية لديها تكوين خليوي خاص، كما تتصرف وتنشط بطريقة لم يرد ذكرها ضمن تقارير البحث".[11]
تشوهات الحيوان المنوي وعلاجها
تشوهات الحيوان المنوي، تعرف أيضًا بالتيراتوسبيرميا (الامساخ النطفي)؛ هي عبارة عن تشوهات في الحيوانات المنوية تؤدي إلى تغيير في السائل المنوي حيث تقل أعداد الحيوانات المنوية فيه، وقد يؤدي إلى حدوث عقم عند الرجال.
حسب منظمة الصحة العالمية؛ يجب أن تكون نسبة الحيوانات المنوية المُشوهه أكثر من 96% لكي يُشخص المصاب بالإمساخ النطفي أو تشوه الحيوانات المنوية.[12][13]
أسباب تشوهات الحيوان المنوي
من الصعب تحديد السبب وراء حدوث تشوهات الحيوانات المنوية ولكن غالباً ما تكون:[14]
وراثية حيث يصعب علاجها
خلل في الهرمونات
العلاج الإشعاعي أو العلاج الكيميائي؛ لذا يُنصح الرجال المُعرضون للعلاج الإشعاعي أو الكيميائي بحفظ عينة من الحيوانات المنوية المجمدة إذا أرادوا الإنجاب مستقبلاً
التهابات السائل المنوي
دوالي الخصية
السحايا
مرض السكري
ارتفاع درجة الحرارة
تعاطي الكحول والمخدرات
الفواكه والخضروات الغنية بمضادات الأكسدة
النظام الغذائي المتوازن وتناول الفواكه والخضروات له أثر كبير في تحسين نوعية الحيوانات المنوية فقد يكون السبب وراء التشوهات نقص في الفيتامينات والمعادن الضرورية مثل فيتامين E، الزنك، السيلينيوم لاحتوائها على مضادات الاكسدة ولها دور كبير في تشكل الحيوانات المنوية.[15]
العسل
يعتبر العسل مضاد حيوي قوي ضد البكتيريا ومصدر مهم للطاقة لاحتوائه على فيتامين ب1، ب2، ب6، فيتامين C وفيتامين E.
كما يُعرف بدوره الكبير في علاج المشاكل التناسلية والضعف الجنسي.[16]
فوائد العسل للحيوانات المنوية:
العسل له دور مهم في حل مشكلة العجز الجنسي عند الرجال لاحتوائه على فيتامين C وفيتامين E اللذان لهما دور كبير في زيادة عدد الحيوانات المنوية وتحسين نوعيته. يتم ذلك من خلال خلط العسل مع الحليب الدافئ وشربه بشكل يومي.[17]
منشط جنسي طبيعي لاحتوائه على فيتامين E والزنك. يتم ذلك:خلط العسل مع الثوم وتناوله قبل النوم.
يعالج مشكلة سرعة القذف أو القذف المبكر.[18]
علاج تشوه الحيوانات المنوية بالأعشاب
بذور البسيليوم
لها دور في تحسين نوعية الحيوانات المنوية.
يتم من خلال خلط ملعقة كبيرة من بذور البسيليوم مع كأس من الماء المغلي وتركها لمدة 5 دقائق.
اشربها مرتين إلى ثلاث مرات يومياً لمدة أربعة أسابيع.
قهوة الشعير
تشرب قهوة الشعير لفوائدها في علاج ضعف وتشوهات الحيوانات المنوية
فاكهة Tribulus terrestris
لها دور مهم في زيادة مستوى هرمون الاستروجين والتستوستيرون، كما تحسن الدورة الدموية في جهاز المسالك البولية.
الميقونة الشهوانية
لها تأثير على الجهاز التناسلي حيث تعمل كمقوٍ جنسي، كما لها دور في زيادة هرمون التيستوستيرون والرغبة الجنسية من خلال تحفيز إنتاج الدوبامين.
الجنسنغ الأمريكي
يشتهر الجنسنغ بكونه منشط جنسي قوي، كما يعالج ضعف الانتصاب عند الرجال وله دور كبير في تقوية جهاز المناعة.
الجنكة
تعمل كمضاد للأكسدة كما يزيد من الدورة الدموية المتدفقة إلى الجهاز التناسلي، لذا يكون له الدور الأكبر علاج ضعف الانتصاب.
توت الغوجي
يعتبر بأنه مضاد أكسدة قوي لذا يقوم بحماية الحيوانات المنوية من الحرارة العالية، كما يعمل على زيادة مستوى هرمون التستوستيرون.
جذور الماكا
تُعرف بدورها الكبير في زيادة الرغبة الجنسية وتعمل على زيادة عدد الحيوانات المنوية وتحسين حركتها.
فطر الكورديسبس
يعمل كمضاد حيوي طبيعي، كما له دور كبير في تقوية جهاز المناعة وتقوية القدرة الجنسية عند الرجال، كما ينظم إفرازات الهرمونات الجنسية.[19]
أسباب قلة الحيوانات المنوية
تُعتبر عملية إنتاج الحيوانات المنوية عملية معقدة، حيث تبدأ من الغدة النخامية المسؤولة عن إفراز الهرمونات المحفزة لإنتاج الحيوانات المنوية في الخصيتين، ثمّ تُضَخ الخلايا المنوية من الخصيتين عبر القناة المنوية إلى غدة البروستاتا التي تُفرز السائل المنوي إلى الخارج. وخلال عملية القذف، يُفرَز السائل المنوي عبر قناة البول الخاصة بالقضيب.
إذا حدث أي خلل في أي عضو أو عملية مذكورة أعلاه، يتأثر إنتاج الحيوانات المنوية بشكل تلقائي.[20]
ظهور دوالي الخصيتين
تتسبب دوالي الخصيتين في انتفاخ الأعضاء التناسلية لدى الرجل، وارتفاع درجة الحرارة داخل الخصيتين
هذا يسبب ضعف إنتاج الحيوانات المنوية
الأمراض المنقولة جنسيًا
أحيانًا، تسبب الأمراض المنقولة عن طريق البكتيريا المعدية، كالزهري أو السيلان، التهاب البروستاتا والأعضاء التناسلية لدى الرجل بشكل عام.
ينتج عنها سدّ مجرى الحيوانات المنوية ومنعها من الخروج.
القذف العكسي
تتسبب بعض الأمراض، كالسكري وإصابات النخاع الشوكي، في إفراز السائل المنوي إلى المثانة البولية، بدلًا من قذفه خارج القضيب.
التدخين
أظهرت بعض الدراسات أنَّ تدخين أكثر من 20 سيجارة في اليوم يُضعف من إنتاج الحيوانات المنوية والخصوبة لدى الرجال.[21]
علاج الحجامة لانعدام الحيوان المنوي
إزالة السموم المتراكمة في الجسم، الناتجة عن عوادم السيارات والأطعمة والأشربة والمواد الكيماوية الخاصة بأدوات التنظيف في المنزل والأدوية وغيرها
تنقية الدم المنقول إلى الأجهزة التناسلية لدى الرجال
نقل الغذاء والأملاح والفيتامينات والأكسجين إلى الخصيتين
إنتاج حيونات منوية صحية قادرة على تخصيب البويضة وإحداث الحمل
أمّا إذا تُركت الخلايا والأنسجة من دون علاج، فستضعف قدرتها على أداء وظيفتها بالتدريج، وتصبح معرضة لهجوم البكتيريا والقضاء عليها
قد ينتج عن ذلك أمراض عدة، منها الزهايمر والجلطة وارتفاع ضغط الدم والعقم[21]
الحجامة والعقم
ستظهر بعض الأعراض التي تُنبيء بذلك، كالشعور بالصداع والآلام المستمرة في الجسد، إلى جانب الإصابة بالحمّى والسعال وآلام البطن والإمساك والإسهال.
إذا كنتَ تعاني من العقم، فربما يكون السبب هو ارتفاع نسبة السموم في جسدك.
إذا ظهرت هذه الأعراض فلا ضرر من الخضوع لتجربة الحجامة.[21][22]
انظر أيضًا
تكون الحيوانات المنوية
مني
سبيرماتوزون
مراجع
وصلات خارجية
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
تصنيف:الجهاز التناسلي الذكري عند الإنسان
تصنيف:الجهاز التناسلي الذكري عند الثدييات
تصنيف:جهاز تناسلي
تصنيف:خصوبة
تصنيف:خلايا جرثومية
تصنيف:خلايا جنسية
تصنيف:مني
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%8A%D9%88%D8%A7%D9%86%20%D9%85%D9%86%D9%88%D9%8A |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
704,
1693,
2435,
3296,
4199,
4574,
4854
],
"plaintext_end_byte": [
667,
1662,
2390,
3281,
4198,
4558,
4852,
5085
]
} | من هو مخترع نظام الواي فاي ؟ | حاتم زغلول | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
1
],
"minimal_answers_end_byte": [
291
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
الدكتور حاتم زغلول من مواليد الجيزة ( 7 فبراير 1957), مصري كندي, معروف عالميا بمجموعة من الأبحاث و الاختراعات من أهمها اختراعين مشتركين مع صديقه الدكتور ميشيل فتوش: Wideband Orthogonal Frequency Division Multiplexing (WOFDM) و Multi-Code Direct-Sequence Spread Spectrum, اللذان بنيت عليهما تقنية الـ Wi-Fi التتي تتيح الاتصال اللاسكلي عالي السرعة بين الأجهزة الإلكترونية وبعضها (مثل: الحواسيب الشخصية والهواتف المحمولة).
الخلفية الأكاديمية
درس حاتم زغلول الهندسة الإلكترونية في جامعة القاهرة بالجيزة, وحصل على درجة البكالوريوس عام 1979. ودرس كذلك الرياضات التطبيقية بجامعة عين شمس. ثم عمل في شركة شلومبرجر العالمية للتنقيب عن البترول في الفترة من 1981 إلى 1983 كمهندس متخصص في قياس خصائص الآبار النفطية. وعمل كمدرس مساعد في جامعة كالجاري (كبرى مدن ولاية ألبيرتا الكندية) من العام 1984 وحتى 1989. وحصل على درجة الماجيستير في الفيزياء من نفس الجامعة عام 1985. وعمل كمدرس للإحصاء في جامعة آتاباكسا في الفترة من 1988 وحتى 1990. وعمل كباحث في شركة "تيلوس" الكندية للاتصالات من العام 1989 حتى 1993.
التقدير العالمي
حصل الدكتور زغلول على العديد من الجوائز والشهادات العالمية, منها جائرة Farder Milner Casgrain Pinnacle لإنجازاته في مجال ريادة الأعمال, وكذلك جائزة كالجاري للمهاجرين المتميزين (مجال الأعمال) في عام 1998, واعتبرته مجلة Canadian Computer Wholesaler الكندي المتميز تقنيا في يوليو عام 1999, كما وصل للتصفيات النهائية على جائزة Ernst and Young لرواد الأعمال عامي 1997 و 1998. وكذلك تم تسميته “Calgarian of the Year” لعام 2000 عبر مجلة كالجاري.
نشاطه الاجتماعي في كندا
اشترك الدكتور حاتم في تأسيس مؤسسة المجتمع المسلم بكالجاري (MCFC), وعلى إثر ذلك تم بناء أول مدرسة إسلامية في كالجاري عام 2000, وكذلك بناء مجمع خدمات إسلامية على مساحة 94 ألف قدم مربع.
كذلك قام بالمشاركة في تأسيس مجلة شهرية للمسلمين في كالجاري, وخدم كرئيس لجمعية المسلمين بكالجاري عام 1993, وكرئيس للمجلس الإسلامي لكالجاري عام 2003.
وكان هدفه الرئيسي في كل تلك الجهود هو توحيد المسلمين في مدينة كالجاري, ليصبحوا نموذجا يستطيع الكنديون عن طريقه فهم الإسلام والمسلمين بطريقة أفضل.
واي-لان
قام الدكتور حاتم زغلول بتأسيس شركة واي-لان WiLAN بالتعاون مع الدكتور فتوش عام 1992 في كندا من أجل تحويل تلك الاختراعات إلى منتجات تجارية. وتم طرح الشركة في البورصة عام 1999, وحصدت العديد من الجوائز العالمية, منها جائزة ASTECH عام 1998 لأفضل شركات صغيرة, وجائزة اتحاد الصناعات الإلكترونية بألبيرتا EIAA عام 1993 وجائزة "ويمي" Wemmie عام 2003 التي يمنحها الاتحاد الدولي للاتصالات اللاسلكية, وكذلك جائزة التفوق من مجلة Alberta Venture عام 2004.
وبجانب واي-لان, قام د. زغلول بالمشاركة في تأسيس مجموعة أخرى من شركات التكنولوجيا, مثل Cell
Loc و NTG Clarity و QCCو Wireless Inc..
ويشغل د. زغلول حاليا منصب رئيس مجلس إدارة والرئيس التنفيذي لشركة IPL Media Inc. للتكنولوجيا, والمتخصصة في تقديم حلول تطوير الويب, بجانب نشاطها في تطوير وتسويق ألعاب أجهزة الموبايل.
المراجع
الموقع الشخصي للدكتور حاتم زغلول
كتاب The past, the present and the future as seen by a moderate muslim لمؤلفه الدكتور حاتم زغلول
الصفحة الإنجليزية لدكتور حاتم زغلول على ويكيبيديا
تصنيف:أشخاص على قيد الحياة
تصنيف:إنترنت
تصنيف:خريجو جامعة القاهرة
تصنيف:خريجو جامعة عين شمس
تصنيف:علماء مصريون
تصنيف:مواليد 1957 | https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85%20%D8%B2%D8%BA%D9%84%D9%88%D9%84 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
322,
754,
1467,
2128,
2401,
3369,
3774,
3892,
4049,
5040,
5210,
5776,
6534,
7462,
8611,
9042,
9470,
10477,
11039,
12247
],
"plaintext_end_byte": [
321,
740,
1436,
2127,
2370,
3329,
3773,
3891,
4007,
5024,
5209,
5775,
6515,
7461,
8576,
9009,
9456,
10461,
11012,
12229,
13426
]
} | Siapa yang menyusun tabel periodik? | Sejarah tabel periodik | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
524
],
"minimal_answers_end_byte": [
540
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Tabel periodik adalah suatu cara penyusunan unsur kimia, yang disusun berdasarkan nomor atom, konfigurasi elektron dan keberulangan sifat kimianya. Unsur-unsur disusun sesuai dengan kenaikan nomor atom. Tabel bentuk standar terdiri dari kisi-kisi unsur, dengan baris yang disebut periode dan kolom yang disebut golongan.
Sejarah tabel periodik mencerminkan perkembangan pemahaman sifat-sifat kimia selama lebih dari satu abad. Peristiwa terpenting dalam sejarahnya terjadi pada tahun 1869, ketika tabel dipublikasikan oleh Dmitri Mendeleev,[1] yang mengembangkan tabel berdasarkan pengembangan terdahulu oleh ilmuwan seperti Antoine-Laurent de Lavoisier dan John Newlands, tetapi hanya Mendeleev yang mendapat kredit untuk pengembangannya.
Zaman dahulu
Sejumlah unsur fisika (seperti platina, timah dan seng) telah dikenal sejak zaman purba, karena mereka ditemukan dalam bentuk alaminya dan relatif mudah ditambang menggunakan peralatan primitif.[2] Namun, gagasan bahwa terdapat sejumlah kecil unsur yang mana seluruhnya berasal dari sekitar 330 SM, ketika filusuf Yunani Aristoteles mengusulkan bahwa semua terbuat dari campuran satu atau lebih akar, suatu ide yang sebelumnya dilontarkan oleh filusuf Sisilia Empedocles. Empat akar, yang kemudian dinamakan unsur oleh Plato, adalah tanah, air, udara dan api. Sementara Aristoteles dan Plato memperkenalkan konsep unsur, ide-ide mereka tidak meningkatkan pemahaman kealamian materi.
Abad pencerahan
Hennig Brand
Sejarah tabel periodik adalah juga sejarah penemuan unsur-unsur kimia. Orang pertama dalam sejarah penemuan unsur baru adalah Hennig Brand, seorang pedagang Jerman yang bangkrut. Brand mencoba untuk mengungkap batu filosofis— objek mistis yang dipercaya dapat mengubah batuan logam biasa menjadi emas. Pada tahun 1649, percobaannya dengan cara distilasi urine manusia yang dihasilkan dalam produksi suatu material putih berpendar, yang dinamakannya fosfor.[3] Ia merahasiakan penemuannya hingga 1680, ketika Robert Boyle mengungkap kembali fosfor dan mempublikasikan penemuannya. Penemuan fosfor memicu munculnya pertanyaan bahaimana suatu zat disebut unsur.
Pada tahun 1661, Boyle mendefinisikan unsur sebagai "suatu zat yang tidak dapat dipecah menjadi zat yang lebih sederhana melalui reaksi kimia". Definisi sederhana ini berlaku selama tiga abad dan berakhir saat ditemukannya partikel subatomik.
Antoine-Laurent de Lavoisier
Tulisan Lavoisier berjudul Traité Élémentaire de Chimie (Elementary Treatise of Chemistry), yang ditulis pada tahun 1789 dan pertama kali diterjemahkan ke dalam bahasa Inggris oleh Robert Kerr, is menjadi buku teks modern pertama tentang kimia. Buku tersebut berisi daftar "zat sederhana" yang diyakini oleh Lavoisier tidak dapat dipecah lebih lanjut, meliputi oksigen, nitrogen, hidrogen, fosfor, raksa, seng dan belerang, yang membangun dasar bagi daftar modern unsur-unsur. Daftar Lavoisier juga mencakup 'cahaya' dan 'kalor', yang pada saat itu diyakini merupakan materi zat. Ia telah mengklasifikasikan zat-zat ini menjadi logam dan nonlogam. Sementara banyak kimiawan terkemuka menolak meyakini teori baru Lavoisier, Elementary Treatise yang ditulis cukup bagus untuk meyakinkan generasi muda. Namun, penjelasan Lavoisier tentang unsur tidak lengkap, karena ia hanya mengklasifikasikan unsur sebagai logam dan nonlogam.
Abad ke-19
Johann Wolfgang Döbereiner
Pada tahun 1817, Johann Wolfgang Döbereiner mulai memformulasi satu percobaan terawal untuk mengklasifikasikan unsur-unsur. Pada tahun 1829, ia mendapati bahwa ia dapat membentuk beberapa unsur ke dalam kelompok tiga, yang masing-masing kelompok beranggotakan tiga unsur yang memiliki sifat-sifat terkait. Ia memberi nama kelompok ini triad.
Beberapa triad yang diklasifikasikan oleh Döbereiner adalah:
klorin, bromin, dan iodin
kalsium, stronsium, dan barium
belerang, selenium, dan telurium
litium, natrium, dan kalium
Dalam semua triad, berat atom unsur yang di tengah hampir tepat merupakan rata-rata berat atom dua atom lainnya.[4]
Alexandre-Emile Béguyer de Chancourtois
Alexandre-Emile Béguyer de Chancourtois, seorang geolog Perancis, adalah ilmuwan pertama yang memperhatikan periodisitas unsur-unsur— unsur-unsur yang mirip muncul pada interval tertentu jika disusun berdasarkan berat atomnya. Pada tahun 1862 ia menyusun bentuk awal tabel periodik, yang disebutnya Vis tellurique (telluric helix), setelah unsur telurium, terposisikan di dekat pusat diagram.[5] Dengan penyusunan unsur secara spiral dalam sebuah silinder berdasarkan kenaikan berat atom, de Chancourtois melihat bahwa unsur-unsur dengan kesamaan sifat berbaris secara vertikal. Publikasinya tahun 1863 memasukkan suatu grafik (yang terdiri dari ion-ion dan senyawa, sebagai penambahan unsur), tetapi makalah originalnya dalan Comptes Rendus Academie des Scéances lebih menggunakan istilah geologi daripada kimia dan tidak mrmasukkan diagram. Alhasil, ide de Chancourtois hanya mendapat sedikit perhatian hingga akhirnya Dmitri Mendeleev mempublikasikan penelitiannya.[6]
John Newlands
Pada tahun 1864, kimiawan Inggris John Newlands mengklasifikasikan enampuluh dua unsur yang telah diketahui ke dalam delapan golongan, berdasarkan sifat fisikanya.[7][8]
Newlands mengamati bahwa banyak terdapat pasangan unsur serupa, yang dibedakan atas beberapa kelipatan delapan dalam nomor massanya, dan merupakan yang pertama kali memperkenalkan nomor atom.[9] Ketika 'hukum oktaf'nya dipublikasikan dalam Chemistry News, periodisitas delapan ini mirip dengan skala musikal, sehingga hal itu diejek oleh beberapa orang sezamannya. Kuliahnya di hadapan Chemistry Society pada 1 Maret 1866 tidak dipublikasikan. Perhimpunan mempertahankan keputusannya dengan mengatakan bahwa topik 'teoretis' semacam itu bisa mengundang kontroversi.
Pentingnya analisis Newlands akhirnya diakui oleh Chemistry Society dengan Medali Emas lima tahun setelah mereka mengakui penelitian Mendeleev. Tidak sampai abad berikutnya bahwa pentingnya periodisitas delapan akan diterima, dengan teori ikatan valensi Gilbert N. Lewis (1916) dan teori oktet ikatan kimia Irving Langmuir (1919).[10][11] The Royal Chemistry Society menghargai kontribusi Newlands kepada sains pada tahun 2008, ketika mereka memberikan Plakat Biru (Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.: Blue Plaque) di rumah kelahirannya, yang menyebutnya sebagai "penemu Hukum Periodik unsur-unsur kimia".[9]
Ia memberikan kontribusi istilah 'periodik' dalam bidang kimia.
Dmitri Mendeleev
Kimiawan Rusia Dmitri Mendeleev adalah ilmuwan pertama yang membuat tabel periodik yang serupa dengan yang digunakan sekarang. Mendeleev menyusun unsur-unsur berdasarkan massa atom, sesuai dengan massa molar relatifnya. Kadang disebutkan bahwa ia memainkan chemical solitaire di atas kereta api perjalanan jauh, menggunakan kartu dengan berbagai fakta tentang unsur yang dikenal.[12] Pada 6 Maret 1869, sebuah presentasi formal dibuat untuk The Russian Chemical Society, berjudul Ketergantungan Antara Sifat-sifat Berat Atom Unsur-unsur (Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. The Dependence Between the Properties of the Atomic Weights of the Elements). Pada tahun 1869, tabelnya dipublikasikan dalam sebuah jurnal Rusia tak ternama dan kemudian dipublikasi kembali dalam sebuah jurnal Jerman, Zeitschrift für Chemie.[13] Di dalamnya, Mendeleev menyatakan bahwa:
Unsur-unsur, jika disusun menurut massa atomnya, menunjukkan suatu periodisitas sifat-sifat yang nyata
Unsur-unsur yang memiliki kemiripan sifat kimia memiliki berat atom yang hampir sama (misal, Pt, Ir, Os) atau meningkat secara berkala (misal, K, Rb, Cs).
Penyusunan unsur-unsur, atau kelompok unsur sesuai massa atomnya, berhubungan dengan valensinya, dan juga, sampai batas tertentu, dengan sifat kimia pembedanya; seperti terlihat di antara seri lainnya dalam Li, Be, B, C, N, O, and F.
Unsur-unsur yang paling banyak disebarkan memiliki berat atom kecil.
Besarnya berat atom menentukan karakter unsur, seperti besarnya molekul menentukan karakter senyawa.
Kita harus memperkirakan penemuan banyak unsur yang belum diketahui – misalnya, unsur-unsur yang analog dengan aluminium dan silikon – dengan berat atom diperkirakan antara 65 dan 75.
Berat atom unsur kadang-kadang dapat diubah dengan mengetahui unsur-unsur bersebelahan nya. Oleh karena itu berat atom telurium harus berada di antara 123 dan 126, dan tidak mungkin 128.
Sifat karakteristik tertentu unsur dapat diprakirakan dari massa atom mereka.
Keuntungan ilmiah tabel Mendeleev
Memungkinkan Mendeleev untuk memprediksi penemuan unsur-unsur baru dan memberikan ruang kosong untuk mereka, katakanlah eka-silikon (germanium), eka-aluminium (galium), dan eka-boron (skandium). Sehingga, tidak ada gangguan terhadap tabel periodik.
Dapat digunakan oleh Mendeleev untuk membuktikan bahwa beberapa berat atom yang digunakan saat itu tidak tepat.
Menyajikan varians urutan berat atom.
Kekurangan dari tabel Mendeleev
Tabel tidak dapat memprediksi keberadaan gas mulia. Namun, ketika seluruh keluarga unsur ini ditemukan, Sir William Ramsay bisa menambahkannya ke dalam tabel sebagai Golongan 0, tanpa mengganggu konsep dasar tabel periodik.
Posisi tunggal tidak dapat ditetapkan untuk hidrogen, yang bisa ditempatkan baik di golongan logam alkali, golongan halogen atau secara terpisah di atas tabel di antara boron dan karbon.[14]
Lothar Meyer
Tanpa sepengetahuan Mendeleev, seorang kimiawan Jerman, Lothar Meyer, juga meneliti tabel periodik. Meskipun karyanya diterbitkan pada tahun 1864, dan dilakukan secara terpisah dari Mendeleev, beberapa sejarawan menganggapnya sebagai pendamping penemu tabel periodik yang setara. Tabel Meyer hanya mencakup dua puluh delapan unsur, yang tidak diklasifikasikan berdasarkan berat atom, namun berdasarkan valensi, dan dia tidak pernah mencapai ide memprediksi unsur baru dan mengoreksi berat atom. Beberapa bulan setelah Mendeleev mempublikasikan tabel periodik tentang unsur-unsur yang dikenal, memprediksi unsur baru untuk membantu menyelesaikan tabel dan mengoreksi berat atom beberapa unsur, Meyer menerbitkan tabel periodik yang hampir identik.
Meyer dan Mendeleev dianggap oleh beberapa sejarawan sains menjadi pencipta bersama tabel periodik, tetapi kualitas prediksi yang akurat Mendeleev atas unsur yang belum ditemukan memungkinkan dia untuk memiliki hak penghargaan yang lebih besar.
William Odling
Pada tahun 1864, kimiawan Inggris William Odling juga menyusun tabel yang sangat mirip dengan tabel yang dihasilkan oleh Mendeleev. Odling mengatasi masalah telurium-iodium dan bahkan berhasil mendapatkan talium, timbal, raksa dan platina ke dalam kelompok yang tepat, yang merupakan sesuatu kegagalan Mendeleev saat melakukan upaya pertamanya.
Namun, Odling gagal mendapat pengakuan, karena diduga ia, sebagai Sekretaris Chemical Society of London, berperan penting dalam mendiskreditkan karya Newlands pada tabel periodik sebelumnya.
Abad ke-20
Henry Moseley
Pada tahun 1914, setahun sebelum ia tewas dalam aksi di Gallipoli, fisikawan Inggris, Henry Moseley, menemukan hubungan antara panjang gelombang sinar-X unsur dengan nomor atomnya. Dia kemudian mampu mengurutkan ulang tabel periodik berdasarkan muatan inti, bukan berdasarkan berat atom. Sebelum penemuan ini, nomor atom diurutkan berdasarkan berat atom unsur. Penemuan Moseley menunjukkan bahwa nomor atom sebenarnya didasarkan pada pengukuran eksperimental.
Menggunakan informasi tentang panjang gelombang sinar-X, Moseley menempatkan argon (dengan nomor atom Z = 18) sebelum kalium (Z = 19), meskipun terdapat fakta bahwa berat atom argon 39,9 lebih besar daripada berat atom kalium (39,1). Urutan baru itu sesuai dengan sifat kimia unsur-unsur, karena argon adalah gas mulia dan kalium merupakan logam alkali. Demikian pula, Moseley menempatkan kobalt sebelum nikel dan mampu menjelaskan bahwa telurium muncul sebelum iodium, tanpa merevisi berat atom eksperimental telurium, seperti yang telah diusulkan oleh Mendeleev.
Penelitian Moseley menunjukkan bahwa ada kekosongan dalam tabel periodik di nomor atom 43 dan 61, yang sekarang masing-masing ditempati oleh teknesium dan prometium.
Glenn T. Seaborg
Selama penelitian Manhattan Project pada tahun 1943, Glenn T. Seaborg mengalami kesulitan tak terduga dalam mengisolasi unsur amerisium dan curium. Seaborg bertanya-tanya apakah unsur-unsur ini milik deret yang berbeda, yang akan dapat menjelaskan mengapa sifat kimianya berbeda dari apa yang diharapkan. Pada tahun 1945, menanggapi saran dari koleganya, ia mengusulkan perubahan signifikan terhadap tabel Mendeleev: Deret aktinida.
Konsep aktinida Seaborg berdasarkan struktur elektronik unsur berat, dengan prediksi bahwa aktinida membentuk deret transisi yang analog dengan deret tanah jarang dalam deret lantanida , kini diterima dengan baik dan termasuk dalam tabel periodik. Deret aktinida adalah baris kedua dari blok-f (deret 5<i data-parsoid='{"dsr":[18275,18280,2,2]}'>f). Dalam kedua deret aktinida dan lantanida, 'kulit elektron dalam' sedang diisi. Deret aktinida terdiri dari unsur-unsur mulai aktinium hingga lawrensium. Elaborasi Seaborg selanjutnya tentang konsep aktinida berteori mengenai serangkaian unsur superberat dalam serangkaian transaktinida yang terdiri dari unsur-unsur mulai 104 hingga 121 serta serangkaian superaktinida mulai unsur 122 hingga 153.
Lihat juga
Referensi
Kategori:Tabel periodik | https://id.wikipedia.org/wiki/Sejarah%20tabel%20periodik |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
526,
2099,
3859,
4856,
5896,
6619,
7451,
8504,
9576,
9797,
10284,
10843,
11336,
11896,
12475,
13194,
13399,
14247,
14359
],
"plaintext_end_byte": [
525,
2098,
3858,
4826,
5895,
6580,
7450,
8478,
9575,
9796,
10272,
10842,
11335,
11895,
12447,
13193,
13398,
14212,
14305,
17061
]
} | في أي عام توفي إلفيس بريسلي؟ | إلفيس بريسلي | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
2
],
"minimal_answers_start_byte": [
3589
],
"minimal_answers_end_byte": [
3607
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ألفيس آرون بريسلي [lower-alpha 1] (ولد 8 يناير 1935 – توفي 16 أغسطس 1977) هو مغني وكاتب أغاني وممثل أمريكي راحل. يعتبر أحد أهم الرموز الثقافية في القرن العشرين، وغالبا ما يشار إليه باسم "ملك الروك آند رول" أو بشكل أبسط "الملك". خلال مسيرتهِ الفنية ظهر الفيس في 31 فلم وسجل 784 اغنية وادى أكثر من 1,684 حفل غنائي .
ولد بريسلي في مدينة توبيلو في ولاية ميسيسيبي، وانتقل إلى ممفيس، تينيسي مع عائلته عندما كان يبلغ من العمر 13 عاما. بدأت مسيرته الموسيقية هناك في عام 1954، عندما سجل أغنية مع المنتج سام فيليبس في صن ريكوردز. كان بريسلي أحد رواد موسيقى الروكابيلي، وهي موسيقى سريعة مزجت موسيقى الكانتري مع موسيقى الريثم أند بلوز، ورافقه عازف الجيتار سكوتي مور وعازف الباس بيل بلاك. حصل بريسلي على عقد مع آر سي أيه فيكتور في صفقة رتبها كولونيل توم باركر الذي أدار مسيرة المغني لأكثر من عقدين. أولى أغاني بريسلي على هذه العلامة هي "Heartbreak Hotel"، وصدرت في يناير 1956 وحققت نجاحا كبيرا في الولايات المتحدة. اعتبر بريسلي شخصية رائدة في عالم الروك أند رول بعد سلسلة من النجاحات على حفلات التلفزيون وأغانيه التي تصدرت مختلف القوائم. كانت طريقة غنائه الحيوية وأدائه المليء بالإيحاءات الجنسية، إلى جانب تجاوزه لحدود الأعراق في زمن بزوغ حركة الحقوق المدنية، كلها عوامل جعلته شخصية شعبية جدا ومثيرة للجدل.
في نوفمبر 1956، قدم بريسلي أول أفلامه بعنوان Love Me Tender. في عام 1958، تم تجنيده في الخدمة العسكرية. واستأنف مسيرته الغنائية بعد عامين، وأنتج مجموعة من أنجح أعماله قبل أن يكرس جزءا كبيرا من وقته في الستينيات لتصوير الأفلام في هوليوود وإنتاج ألبومات الموسيقى التصويرية لهذه الأفلام، وتعرض معظمها لانتقادات شديدة من النقاد. في عام 1968، بعد انقطاع دام سبع سنوات عن العروض الحية، عاد إلفيس إلى المسرح في عرض تلفزيوني خاص لقناة NBC TV بأسم Elvis-68 Comeback Special نال شهرة كبيرة، فمكنه هذا من إقامة حفلات عديدة في لاس فيغاس من العام 1970_1972 وأقام سلسلة من الجولات المربحة. في عام 1973، ظهر بريسلي في أول حفل يبث عالميا عبر الأقمار الصناعية لاكثر من 40 دولة عبر اسيا وأوروبا Aloha from Hawaii شاهد الحفل أكثر من بليون شخص حول العالم كانت المشاهدات تتخطى مشاهدة أول هبوط على سطح القمر كانت كلفة الانتاج عالية لهذا الحفل بالنسبة لذلك الوقت بحدود 2.5 مليون دولار .وفي 16 أغسطس 1977، أصيب بنوبة قلبية في بيته في غريسلاند، وتوفي بسببها. أتت وفاته في أعقاب سنوات عديدة من تعاطي الادوية مما أدى إلى تدهور حالته الصحية وموته.
بريسلي هو أحد أشهر الموسيقيين وأكثرهم تأثيرا في القرن العشرين. ونجح تجاريا في العديد من الأصناف الموسيقية، بما في ذلك البوب والبلوز والإنجيل والكانتري، وهو أحد أكثر الفنانين المنفردين مبيعا في تاريخ الموسيقى المسجلة، مع مبيعات قياسية تقدر بحوالي 500 مليون وحدة في جميع أنحاء العالم.[8] وفاز بثلاث جوائز جرامي، كما حصل على جائزة غرامي لإنجاز العمر في سن السادسة والثلاثين، وتم إدخاله في العديد من قاعات مشاهير الموسيقى. يعتبر بيته في غريسلاند أكثر البيوت
زيارة في الولايات المتحدة الأمريكية بعد البيت الابيض بمعدل 650,000 سائح في السنة.
إلفيس مع والديه
ولد إلفيس أرون بريسلي في الثامن من يناير 1935 بشرق توبيلو بولاية ميسيسيبي بالولايات المتحدة الأمريكية، لعائلة متواضعة الحال والده هو فيرنون بريسلي، ووالدته هي جلاديس، وكان له أخ توأم يدعى جيسي توفي أثناء ولادته، حصل بريسلي على شهادته الثانوية عام 1953، وأنبهر منذ الصغر بالموسيقى وهام بها حباً ورشح لعدد من المسابقات وكانت الموسيقى هي السبب في حصوله على أول جيتار له كجائزة في إحدى المسابقات عام 1946، ولم يكن هذا هو الجيتار الأخير في حياة الفيس بريسلي الحافلة التي أذاب فيها موسيقى الكونتري مع الروك اند رول فانفعل معها وبها وارتج المسرح تحت قدميه بعد أن زلزله برقصه وأغانيه.
بدأ مشوار بريسلي الفني بتكوين فرقة موسيقية صغيرة تقدم فنها داخل الحانات، ثم جاء الاتفاق مع أحد المنتجين الذي استمع إلى غنائه وأعجب به وبدأ بريسلي رحلته الجادة في عالم الموسيقى بتسجيل أولى أغانيه بعنوان ذاتس أول رايت وتبعها بأغنية بلو مون أوف كنتاكي وقد حققت الأغنياتان الكثير من النجاح، وبدأ أسلوب ألفيس الغنائي المميز في الظهور والتألق، وتوالت أعماله وعروضه المسرحية فأذهب
بريسلي في أحد افلامه
لمع اسم ألفيس بريسلي كمغني شهير لموسيقى الروك اند رول وبالإضافة لموهبته في الغناء، تألق أيضاً كممثل فقدم حوالي 31 فيلما كان أولها فيلم " Love me tender " عام 1956، ومن أشهرها " تحيا لاس فيجاس"، وهاواي الزرقاء، اتبع ذاك الحلم ، طريق سريع ، وتوالت أفلامه بعده، ونذكر من أغنياته الشهيرة لا تكن قاسياً، أحبني بلطف، صخرة السجن، أريدك.. أحتاجك.. أحبك،
القطار الغامض ، Can't help falling in love with you وغيرها الكثير من الأغاني التي سلبت لب الشباب وما زالت تلقى صدى واسعاً بينهم حتى وقتنا هذا.
حقق ألفيس بريسلي على مدار تاريخه الفني أعلى نسب مبيعات لألبوماته الغنائية، فبيع له أكثر من 500 مليون تسجيل عالمي، محققاً ومحطماً الأرقام القياسية، فكان له 120 أغنية فردية وصلت إلى قائمة أفضل 40 أغنية أمريكية مبيعاً، وعشرين أغنية وصلت إلى المركز الأول، وخلال الفترة ما بين عامي 1956، 1962 تمكن من أن يصل بـ 24 أغنية متتالية إلى قائمة أفضل 5 أغان واستطاعت كل من هذه الأغاني أن تبيع أكثر من مليون نسخة ، لالفيس 8 اغاني صنفت كأفضل اغانً على مر العصور ولم يستطع أحد أن يكسر الأرقام التي حققها ، كما قام ألفيس بإحياء العديد من الحفلات الناجحة بلاس فيجاس وكافة أنحاء الولايات المتحدة.
حياته في كتاب
قام الناقد الموسيقي والكاتب الأمريكي بيتر جورالنيك بإصدار كتاب " حب يقتل: سقوط ألفيس بريسلي" والذي يتناول السيرة الذاتية لبريسلي في الجزء الثاني من حياته فيتناول المرحلة التي بدأ فيها النجم في الانهيار، كما يتعرض الكاتب في مؤلفه للشهرة وتبعاتها، ويأتي هذا الكتاب كجزء ثاني للكتاب الأول الذي حمل عنوان " أخر قطار إلى ممفيس: صعود ألفيس بريسلي" والذي روى فيه كيف أعتلى بريسلي عرش الموسيقى الأمريكية، وذلك باعتباره ملك لموسيقى الروك، ويشكل الكتابان أكبر كتب السير الذاتية التي تم كتاباتها عن واحد من نجوم الفن خلال القرن العشرين، هذا بالإضافة للكثير من الكتب التي تم كتابتها عن حياة هذا النجم.
كما تم تناول قصة حياة ملك الروك ألفيس بريسلي في مسلسل تلفزيوني عام 2005 بعنوان " ألفيس" وفاز هذا المسلسل بجائزة " جولدن جلوب".
تزوج ألفيس بريسلي من فتاة جميلة تدعى بريسيلا آن بيليو عام 1967 وأنجب منها ابنته الوحيدة ليزا ماري بريسلي، ولكن واجه في زواجه الكثير من المشاكل وانتهى بالطلاق فلم يوفق في حياته العاطفية على الرغم من كثرة معجباته، عرف عن بريسلي تواضعه ورقة طبعه في تعامله مع من حوله.
وفاته
أمتد النشاط الغنائي والفني للملك بريسلي في الفترة ما بين 1954- 1977، ثم جاءت وفاته في السادس عشر من أغسطس عام 1977 عن عمر يناهز الثانية والأربعين عاماً، بعد أن شهد الجزء الثاني من حياته مرحلة انهيار تدريجي وأدمن المخدرات وعثر عليه ميتاً نتيجة لتناوله جرعة مخدر زائدة، وكانت أخر حفلاته في إنديانا بوليس في يونيو 1977.
كما قال عنه المطرب البريطاني ألتون جون " اسألوا الجميع من حولكم، لو لم يكن الفيس موجودا لا أعلم ماذا كان سيحل بموسيقي الروك اليوم.. فهو أول من نجح في التوفيق بين موسيقي الكونتري الخاصة بالبيض والبلوز الخاصة بالسود، فكسر التمييز داخل أمريكا المحافظة العنصرية في هذا الوقت".
تحول منزله جريسلاند بولاية تينيسي الأمريكية إلى متحف يفد عليه أكثر من نصف مليون زائر سنوياً لمشاهدة مقتنياته، ويتبارى الناس في ذكراها بمحاولة تقليده ويتم تنظيم مسابقات لأفضل شخص يتمكن من تقمص شخصية بريسلي ويبرع في تقليده، بالإضافة لأفضل زي تنكري، وقامت الولايات المتحدة بإصدار طابع بريد عام 1993 يحمل صورته.
لم يقل هوس الشباب والناس كافة ببريسلي حتى بعد وفاته حيث أطلق اسمه على مئات الأطفال داخل أمريكا عقب وفاته، بالإضافة لمحاولة الاستفادة من اسمه بكافة الأشكال فأطلق على العديد من الفنادق والمطاعم، وقام الكثيرون بالتشبه به بملابسه وشعره، ولم يصدق البعض وفاته، وغيرها الكثير من أشكال الهوس بشخصية وفن ألفيس.
لا يزال أسطورة
على الرغم من وفاة بريسلي إلا أنه لا يزال يشكل حالة فريدة بين الأشخاص العادية والمطربين، فيسعى الجميع من أجل تجديد ذكراه بشتى السبل، وفي استغلال للتكنولوجيا الحديثة سيتم دمج صوته وصوت كبار مطربي الكونتري المعاصرين مثل مارتينا مأكبرايد وسارا إيفانز في ألبوم غنائي حديث حيث ستجمع أغانيهم مع مقاطع من أغاني ألبوم " أغاني الميلاد" لبريسلي والذي أصدره عام 1957، ليكون هذا بمثابة إحياء عملي لذكرى الملك.
كما قامت إحدى شركات تصنيع لعب الأطفال بتصنيع دمية جديدة لألفيس وزوجته بريسيلا بريسلي وهما يرتديان ملابس الزفاف.
وأظهرت إحدى الإحصائيات أن بريسلي لا يزال يحقق دخل مادي خيالي على الرغم من وفاته، حيث ما زالت ألبوماته الغنائية تدر ملايين الدولارات سنوياً على ورثته، بالإضافة لما يدره قصره بممفيس بولاية تينيسي الأمريكية، واستغلال اسمه وصوره للترويج للمنتجات، وإقامة فرق غنائية تحمل اسمه وغيرها الكثير من الاستثمارات والأرباح التي تدر كنتيجة لاستغلال نجاح ألفيس وشهرته، وقد وضعته مجلة فوربس الأمريكية الشهيرة في قائمة أصحاب أكبر دخول بين المشاهير الذين ماتوا.
ملاحظات
انظر أيضا
ليزا ماري بريسلي
بريسيلا بريسلي
مراجع
مصادر
وصلات خارجية
تصنيف:إلفيس بريسلي
تصنيف:أشخاص من توبيلو (مسيسيبي)
تصنيف:أشخاص من ممفيس (تينيسي)
تصنيف:أمريكيون من أصل ألماني
تصنيف:أمريكيون من أصل إسكتلندي أيرلندي
تصنيف:أمريكيون من أصل شيروكي
تصنيف:أمريكيون من أصل فرنسي
تصنيف:الموت في تينيسي
تصنيف:توائم مماثلون
تصنيف:جنود أمريكيون
تصنيف:حائزون على الوسام الرئاسي للحرية
تصنيف:حائزون على جائزة غرامي
تصنيف:خمسينيون أمريكيون
تصنيف:روك
تصنيف:روكابيلي
تصنيف:عازفو وعازفات بيانو أمريكيون
تصنيف:عازفو وعازفات قيثارة أمريكيون
تصنيف:فنانو آر سي إيه فيكتور
تصنيف:لاعبو كاراتيه أمريكيون
تصنيف:مدافن في تينيسي
تصنيف:مسيحيون من تينيسي
تصنيف:مسيحيون من ميسيسيبي
تصنيف:مغنو بلوز أمريكيون
تصنيف:مغنو روك أمريكيون
تصنيف:مغنو غوسبل أمريكيون
تصنيف:مغنو كنتري أمريكيون
تصنيف:مغنون أمريكيون
تصنيف:مغنون أمريكيون في القرن 20
تصنيف:مغنون باللغة الإنجليزية
تصنيف:مغنون من تينيسي
تصنيف:مغنون من مسيسيبي
تصنيف:ممارسو كاراتيه أمريكيون
تصنيف:ممثلو أفلام أمريكيون
تصنيف:ممثلو تلفزيون أمريكيون
تصنيف:ممثلون أمريكيون
تصنيف:ممثلون أمريكيون في القرن 20
تصنيف:ممثلون من ولاية تينيسي
تصنيف:ممثلون من ولاية ميسيسيبي
تصنيف:ممثلون وممثلات في القرن 20
تصنيف:مواليد 1935
تصنيف:مواليد في توبيلو (مسيسيبي)
تصنيف:موسيقيو بلوز من مسيسيبي
تصنيف:موسيقيو روك أند رول
تصنيف:موسيقيو روكابيلي أمريكيون
تصنيف:موسيقيون من لاس فيغاس (نيفادا)
تصنيف:مؤدو موسيقى مسيحية أمريكيون
تصنيف:وفيات 1977
تصنيف:وفيات بسبب المخدرات
تصنيف:وفيات بسبب النوبة القلبية
تصنيف:وفيات بسبب قصور القلب
تصنيف:وفيات عرضية في تينيسي
تصنيف:وفيات في ممفيس (تينيسي)
تصنيف:وفيات مرتبطة بالمرض في تينيسي
تصنيف:وفيات مشكوك فيها
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%B3%20%D8%A8%D8%B1%D9%8A%D8%B3%D9%84%D9%8A |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
166
],
"plaintext_end_byte": [
165,
2360
]
} | ఆది చిత్ర కథానాయకుడు ఎవరు? | ఆది | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
1851
],
"minimal_answers_end_byte": [
1894
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ఆది అనగా తెలుగు భాషలో మొదట అని అర్ధం. ఆదితో మొదలయ్యే వ్యాసాలు.
ఆది దంపతులు - అనగా సృష్టిలో మొదటి దంపతులు. హిందూ సాంప్రదాయంలో శివపార్వతులు.
ఆది కవి - అనగా మొదటి కవి. తెలుగులో నన్నయను ఆది కవిగా భావిస్తారు
ఆది పర్వము - అనగా మొదటి పర్వము. మహాభారతములో మొదటి పర్వము.
ఆది పరాశక్తి - హిందూ సాంప్రదాయంలో సృష్టికి మూలశక్తి యైన అమ్మవారు
ఆదిబుద్ధుడు - బౌద్ధ సాంప్రదాయ భావన
ఆది శంకరాచార్యులు - ఆధునిక హిందూ సాంప్రదాయాన్ని ప్రభావితం చేసిన గురువు.
ఆది గ్రంథ్ - మొదటి గ్రంథము. సిక్కు మతస్తులకు చాలా పవిత్రమైనది.
సంవత్సరాది - కొత్త సంవత్సరంలో మొదటి రోజు.
ఆది తాళం - కర్ణాటక సంగీతంలోని ప్రాచుర్యం పొందిన తాళం.
పి.ఆదినారాయణరావు - ప్రముఖ సంగీత దర్శకుడు, నిర్మాత.
ఆదిభట్ల నారాయణదాసు - ప్రముఖ హరికథా కళాకారుడు.
ఆది (సినిమా) - జూనియర్ ఎంటీఆర్ కథానాయకునిగా విజయవంతమైన సినిమా.
ఆది (నటుడు) - వర్ధమాన తెలుగు సినిమా నటుడు. సాయి కుమార్ కుమారుడు.
ఆది పినిశెట్టి - వర్ధమాన తెలుగు, తమిళ సినిమా నటుడు. రవిరాజా పినిశెట్టి కుమారుడు.
వర్గం:తెలుగు భాష | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%A6%E0%B0%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
188,
405,
784,
1054,
1213,
1273
],
"plaintext_end_byte": [
157,
404,
783,
1042,
1195,
1256,
1345
]
} | Je,nani wa kwanza kupanda mlima Kenya? | Mlima Meru | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Mlima Meru ni mlima wenye asili ya volkeno na urefu wa mita 4566 (futi 14980) juu ya usawa wa bahari. Mlima huo ni wa tano kwa urefu katika bara la Afrika.
Mlima katika hifadhi ya taifa
Mlima Meru unapatikana ndani ya Hifadhi ya Arusha ambayo ilianzishwa mwaka 1960 na ambapo wanyamapori kuzunguka Maziwa ya Momella na volkeno ya Ngurudoto (Ngurudoto crater) walihifadhiwa na kulindwa katika eneo hili.
Hifadhi hiyo ina ukubwa wa kilometa za mraba 137 na ipo umbali wa kilometa 35 kutoka mji wa kitalii wa Arusha na Uwanja wa ndege wa Kilimanjaro.
Vivutio katika hifadhi hiyo vinajumuisha volkeno, maziwa, misitu na wanyamapori kama twiga, tembo, pundamilia, nyati na wengine wengi. Pia kuna ndege wa aina nyingi wakiwemo flamingo, na misitu katika mlima Meru ni makazi ya nyani.
Kupanda Mlima Meru kunachukua siku tatu hadi nne na wakati mzuri kwa kupanda mlima ni kuanzia mwezi Juni hadi Februari ambapo mvua zinaweza kunyesha katika mwezi Novemba. Na wakati mzuri wa kuona mlima Kilimanjaro kutokea Meru ni kati ya Desemba na Februari.
Tazama pia
Orodha ya volkeno nchini Tanzania
Orodha ya milima ya mkoa wa Arusha
Orodha ya milima ya Tanzania
Orodha ya milima ya Afrika
Orodha ya milima
Tanbihi
Marejeo
Majarida ya Utalii na maliasili za Tanzania
Viungo vya nje
Jamii:Milima ya Tanzania
Jamii:Volkeno za Tanzania
Jamii:Mkoa wa Arusha | https://sw.wikipedia.org/wiki/Mlima%20Meru |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
519,
1012,
1345,
2101,
2805,
3004,
3355
],
"plaintext_end_byte": [
518,
1011,
1342,
2100,
2804,
3003,
3342,
3430
]
} | Je,Nchi ya Nigeria ina takriban kabila ngapi? | Utamaduni wa Nigeria | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Utamaduni wa Nigeria umeumbwa na kabila nyingi za Nigeria. Nchi hii ina zaidi ya lugha 250 na tamaduni mbalimbali. Hata hivyo, kabila kubwa ni Hausa - Fulani ambao ndio wengi kaskazini, Igbo ambao ndio wengi kusini-mashariki na Yoruba ambao ndio wengi kusini.
Makabila ya Benin yamejaa katika kanda kati Yorubaland na Niger Delta. Asilimia 80 ya Benin huwa Wakristo wakati asilimia 20 iliyobaki huwabudu Ogu. Wanafuatwa na Ibibio / Annang / Efik watu wa pwani ya kusini mashariki mwa Nigeria na Ijaw wa Niger Delta.
Makabila mengine ya Nigeria (wakati mwingine huitwa "mini-minorities") hupatikana nchini kote lakini hasa katika limekaliwa na watu wengi wa kusini. Hausa huwa Waislamu na Igbo, Wakristo. Wengi wa Efik, Ibibio, Annang watu ni Wakristo kwani Ukristo na mfumo wa Magharibi uliingia Nigeria kupitia mji mkuu wa Calabar. Wafuasi wote wa Ukristo na Uislamu wanapatikana miongoni mwa Yoruba. Dini za awali zimebakia muhimu, hasa katika kusini, na mara nyingi ni hurembeshwa na imani ya Kikristo.
Nigeria ni maarufu kwa Maandiko lugha ya Kiingereza muziki wake maarufu. Tangu mwaka wa 1990 Kiwanda cha Filamu cha Nigeria, wakati mwingine kilijulikana kama "Nollywood" kimeibuka kama kikosi cha kitamaduni kinachonea kwa haraka kote bara. Kote nchini, na hata katika kaskazini,muziki wa magharibi , nguo na sinema ni maarufu.
kadanda (mara nyingi inajulikana kama "mpira") ni maarufu sana kote nchini na hasa miongoni mwa vijana, Katika soka ya viwanjani na soka ya kimataifa, imesababisha mazoea ya umoja na mgawanyiko. Wafuasi wa Manchester United, klabu ya Arsenal, Liverpool na Chelsea hujigawanya mara nyingi zaidi ya ugawanyaji wa kidini na kikabila ili kushiriki katika timu za Ligi Kuu ya Uingereza Timu ya Taifa ya Nigeria inayoitwa Super Eagles, ni timu ya taifa ya Nigeria na shughuli zake huendeshwa na na Shirikisho la Soka Nigeria (NFF). Kulingana na FIFA , Nigeria imechukua nafasi ya 22 nakushikilia nafasi ya tatu ya miongoni mwa mataifa ya Afrika nyuma Kamerun (11) na Côte d'Ivoire (16). Nafasi ya juu iliwahi fika nafasi ya 5 kwenye FIFA Aprili mwaka wa 1994.
Chakula cha Nigeria hasa huwa wanga kijadi wa Afrika kama Muhogo kikwa na vilevile supu ya mboga iliyotengenezwa kutoka majani . Inayosifiwa na Wanigeria kwa nguvu yake, Garri ni poda ya Nafaka ya Muhogo ambayo inaweza kwa urahisi kuliwa kama mlo na ni bei rahisi. Kikwa aidha hukaangwa kwa mafuta au usagwa na kutengeneza viazi vilivyobondwa kama pottage yam. Maharagwe ya Nigeria , ambayo ni tofauti kabisa na mbaazi za kijani, ni maarufu sana. Nyama pia ni maarufu na Suya ya Nigeria , njia ya kuchoma nyama, ni kitamu kinachojulikana. Nyama ya kichaka, nyama kutoka porini m kama twiga pia ni maarufu. Bidhaa za mitende hutumika hutumika kama vinywaji vya zamani, Mvinyowa mtende, na Muhogo lala.
muziki wa Nigeria ni pamoja na aina ya nyimbo za jadi na muziki maarufu , baadhi ya miziki hii inajulikana duniani kote. Wanamuziki wa jadi hutumia vyombo mbalimbali, kama vile ngoma za Gongon s.
Maneno mengine ya utamaduni yanapatikana katika siri mbalimbali za Nigeria, kama vile eyo , ya Ekpe na Ekpo ya Efik / Ibibio / Annang / Igbo watu wa pwani ya kusini-mashariki ya Nigeria (Ekpe zamani siri jamii ya Ufalme Calabar - mwanzilishi wa Nsibidi ), na Edo Kaskazini. Vinyango vya Yoruba vya mbao hutumika katika siri za Gelede .
Angalia Pia
Muziki wa Nigeria
Utamaduni wa NOK
Utamaduni wa Igbo
Utamaduni wa Yoruba
Viungo vya nje
Nigeria | https://sw.wikipedia.org/wiki/Utamaduni%20wa%20Nigeria |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
598,
854,
1019,
1216
],
"plaintext_end_byte": [
597,
853,
1003,
1213,
1281
]
} | Piramidi ilijengwa nchini gani? | Louvre | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Louvre ni jumba la maonyesho la mjini Paris, Ufaransa, ambalo linavutia mamilioni ya wageni wanaodhuru hapo kwa sababu ya mkusanyiko wa sanaa zilizojaa katika jumba hilo. Kiasili ilikuwa jumba la wafalme wa Ufaransa katika mji wa Paris. Tangu uhamisho wa mfalme Louis XIV aliyejenga jumba mpya huko Versailles ilikaa tu ikatumiwa kwa shughuli mablimbali kati yao kupokea kazi za sanaa. Tangu mapinduzi ya Ufaransa ilifunguliwa kwa watu wote. Maonyesho ya sanaa yaliendeleakupanushwa na kuboreshwa leo hii Louvre ni makumbusho na maonyesho ya sanaa duniani inayotembelewa na watu wengi kila mwaka.
Picha iliyomaarufu kabisa katika jengo la Louvre ni ile ya Mona Lisa iliyochorwa na Leonardo da Vinci, lakini pia kuna michoro ya wasanii wengine kama vile Renoir, Rembrandt, Rubens, na Titian. Piramidi mpya katika uwanja wa jumbaa ilijengwa na I. M. Pei.
Pia kuna sanamu za kuchonga katika jengo hilo la Louvre. Masanamu yaliyomaarufu katika jengo hilo ni pamoja na la Venus de Milo na Nike wa Samotraki.
Viungo vya nje
(Requires Flash)
— Photos of almost all the sculpture, many of the paintings and Objects d'Art
— discusses controversy over Pei's pyramid.
(Inahitaji uwe na Macromedia Flash Player)
Jamii:Majengo
Jamii:Majumba ya sanaa
Jamii:Makumbusho
Jamii:Paris | https://sw.wikipedia.org/wiki/Louvre |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
468,
1257,
1944,
2666,
3074,
4028,
4731,
5147
],
"plaintext_end_byte": [
467,
1238,
1942,
2665,
3071,
4027,
4730,
5130,
5204
]
} | Siapa penemu Aksara Latin? | Alfabet Latin | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Alfabet Latin atau Abjad Rumi (dari kata Romawi) adalah alfabet yang pertama kalinya dipakai oleh orang Romawi untuk menuliskan bahasa Latin kira-kira sejak abad ke-7 Sebelum Masehi. Mereka belajar menulis dari orang-orang Etruria, sedangkan orang Etruria belajar dari orang Yunani. Alfabet Etruska merupakan adapatasi dari alfabet Yunani. Menurut hipotesis, semua aksara alfabetis tersebut berasal dari abjad Fenisia, dan abjad Fenisia berasal dari hieroglif Mesir.
Pada saat ini alfabet Latin adalah aksara yang paling banyak dipakai di dunia untuk menuliskan berbagai bahasa. Beberapa negara mengadopsi dan memodifikasi alfabet Latin sesuai dengan fonologi bahasa mereka, karena tidak semua fonem dapat dilambangkan dengan huruf Latin. Beberapa usaha modifikasi tersebut antara lain dengan menambahkan huruf baru (contoh: J, W), penambahan diakritik (contoh: Ñ, Ü), penggabungan huruf/ligatur (modifikasi bentuk, contoh: ß, Æ, Œ). Beberapa negara mengatur penggunaan dwihuruf dalam bahasa resmi mereka, yang melambangkan suatu fonem yang tidak dapat dilambangkan oleh alfabet Latin, misalnya "Th" (untuk bunyi /θ/ dan /ð/), "Ng" atau "Nk" (untuk bunyi /ŋ/), "Sch" atau "Sh" (untuk bunyi /ʃ/), "Ph" (untuk bunyi /ɸ/ dan /f/).
Sejarah
Asal mula
Dipercaya bahwa bangsa Romawi Kuno mengadopsi sebuah varian dari alfabet Yunani di Cumae, sebuah koloni bangsa Yunani di Italia Selatan, pada abad ke-7 SM. (Gaius Julius Hyginus dalam Fab. 277 menyebutkan legenda bahwa Carmenta, seorang sibila Kimmeri, menyerap lima belas huruf Yunani menjadi alfabet Latin, yang diperkenalkan lewat Latium oleh putranya, Evander, sekitar 60 tahun sebelum perang Troya, namun tidak ada jejak sejarah mengenai kisah ini.) Alfabet Yunani Kuno sendiri pada mulanya berasal dari abjad Fenisia. Dari alfabet Yunani di Cumae, terciptalah alfabet Etruska dan selanjutnya bangsa Romawi mengadopsi 21 huruf dari 26 huruf dalam alfabet Etruska, sebagai berikut:
Huruf ⟨C⟩ adalah varian bentuk gama di Yunani Barat, namun sama-sama dipakai untuk melambangkan bunyi /ɡ/ dan /k/, kemungkinan karena pengaruh bahasa Etruska, yang kurang memiliki konsonan plosif. Kemudian, sekitar abad ke-3 SM, huruf ⟨Z⟩ — yang tidak diperlukan untuk menuliskan bahasa Latin yang lazim — digantikan oleh huruf ⟨G⟩ yang baru, berasal dari bentuk ⟨C⟩ yang telah dimodifikasi dengan menambahkan garis vertikal kecil. Sejak saat itu, ⟨G⟩ melambangkan bunyi /ɡ/ (konsonan plosif bersuara), sementara ⟨C⟩ melambangkan /k/ (konsonan plosif nirsuara). Huruf ⟨K⟩ amat jarang digunakan, misalnya dalam beberapa kata seperti Kalendae, seringkali ejaannya tergantikan oleh ⟨C⟩.
Setelah penaklukkan Yunani oleh Romawi pada abad pertama SM, alfabet Latin memungut (atau mengadopsi kembali) huruf Yunani ⟨Y⟩ dan ⟨Z⟩ untuk menuliskan kata serapan dari bahasa Yunani, sehingga ditempatkan di akhir susunan alfabet. Sebuah usaha oleh Kaisar Claudius yang memperkenalkan tiga huruf tambahan tidak berhasil. Maka dari itu pada masa klasiknya, alfabet Latin hanya mengandung 23 huruf:
Beberapa nama huruf tersebut dalam bahasa Latin masih diragukan. Bagaimanapun, umumnya bangsa Romawi tidak menggunakan nama-nama tradisional seperti dalam alfabet Yunani (yang pada dasarnya diturunkan dari rumpun abjad Semitik: Fenisia, Ibrani, Suryani, Arab). Untuk huruf-huruf yang melambangkan konsonan plosif (B, C, G, dsb.), bangsa Romawi menambahkan bunyi vokal /eː/ dalam penamaannya (kecuali ⟨K⟩ dan ⟨Q⟩, yang memerlukan vokal berbeda agar dapat dibedakan dengan ⟨C⟩) dan nama-nama untuk huruf yang melambangkan konsonan malaran dapat memakai bunyi lugas atau konsonan yang diawali dengan bunyi /e/. Huruf ⟨Y⟩ saat diperkenalkan mungkin disebut "hy" /hyː/ seperti dalam bahasa Yunani, sementara nama upsilon masih belum digunakan, namun kemudian diubah menjadi "i Graeca" (huruf I Yunani) karena penutur bahasa Latin kesulitan membedakan bunyi vokal /y/ dengan /i/. ⟨Z⟩ diberi nama sesuai namanya dalam bahasa Yunani, zeta.
Huruf kursif Romawi Kuno, juga disebut huruf kursif kapital, adalah bentuk tulisan tangan sehari-hari, yang digunakan untuk keperluan bisnis bagi para pedagang, untuk pembelajaran alfabet Latin bagi para anak-anak, dan untuk menuliskan titah oleh Kaisar Romawi. Gaya penulisan yang lebih resmi berdasarkan pada Capitalis Monumentalis, sementara huruf kursif digunakan untuk penulisan yang lebih cepat dan informal. Huruf ini lazim digunakan sejak sekitar abad pertama SM hingga ke-3 M, namun mungkin kemunculannya lebih awal daripada masa tersebut. Huruf ini merupakan dasar bagi huruf Unsial, suatu jenis huruf kapital yang digunakan pada abad ke-3 hingga ke-8 M oleh para juru tulis Latin dan Yunani.
Huruf kursif Romawi Baru, juga dikenali sebagai huruf kursif kecil, digunakan sejak abad ke-3 hingga ke-7 M, dan menggunakan bentuk huruf yang lebih mudah dikenali pada masa kini; ⟨a⟩, ⟨b⟩, ⟨d⟩, dan ⟨e⟩ mengambil bentuk yang lebih familier, dan huruf lainnya proporsional antara satu sama lain. Huruf ini berkembang hingga Abad Pertengahan sebagai aksara Merovingian dan Carolingian.
Daftar pustaka
. Transl. of , as revised by the author
: Peter Lang.
| https://id.wikipedia.org/wiki/Alfabet%20Latin |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1197,
2183,
3340,
6066,
6623,
6832,
8591,
10278
],
"plaintext_end_byte": [
1164,
2169,
3339,
5998,
6622,
6770,
8552,
10140,
10441
]
} | కొబ్బరి నూనెను ఎక్కువగా వంటలలో ఉపయోగించే రాష్ట్రం ఏది? | పైన్ గింజల నూనె | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
పైన్ గింజల నూనె (pine seed oil) కొవ్వు ఆమ్లాలను కల్గిన శాక నూనె.ఈ నూనెను ఆంగ్లంలో pine seed oil లేదా pine nut oil అంటారు.పైన్ చెట్లు పైనేసి కుటుంబానికి చెందిన, పైనస్ ప్రజాతి, Pinoideae ఉపకుటుంబానికి చెందినవి. వీటిని శృంగాకార వృక్షాలు అంటారు.అనగా కొమ్ము వంటి కొమ్మల ,ఆకుల విన్యాసం వున్న చెట్లు.పైన్ గింజల నూనె ను వంతలలో మరియు ఔషదపరంగా వాడెదరు.విప్లవానికి ముందు కాలపు రష్యాలో పైన్ గింజల నూనెను కడుపు నొప్పి మరియు ప్రేవులకు సంబంధించిన సమస్యల నివారణకు మందుగా వాడేవారు.
పైన్ చెట్లు
పైన్ చెట్లు పైనేసి కుటుంబానికి చెందిన, పైనస్ ప్రజాతి, Pinoideae ఉపకుటుంబానికి చెందినవి. వీటిని శృంగార వృక్షాలు అంటారు. కొమ్ము వంటి కొమ్మల,ఆకుల విన్యాసం వున్న చెట్లు.పైన్ చెట్లు దాదాపు 35 రకాలు వున్నవి.[1]పైన్ చెట్లు సతతహరిత చెట్లు.జాతిని బట్టి పై చెట్లు 3 నుండి 80(10–260అదుగులు) మీటర్లేత్తు పెరుగును.అపిన్ చెట్ల జీవితకాలం చాలా ఎక్కువ.100 నుండి 1000 సంవత్సరాలవరకు జీవించి వుండును.[2]
నూనె
పైన్ నట్ ఆయిల్ లేదా పైన్ గింజల నూనెను పైన్ జాతికి చెందిన పలు రకాల జాతి చెట్ల గింజల నుండి ఉత్పత్తి చేస్తారు.యూరోపియన్ మరియు అమెరికా రకానికి చెందిన పైన్ గింజల నుండి తీసిన నూనెను వంటలలో ఉపయోగిస్తారు.సైబెరియన్ పైన్(రష్యా,మంగోలియా,మరియు ఖజాకిస్తాన్ లో పెరిగే చెట్లు)మరియు కొరియన్ పైన్(చైనా మరియు ఉత్తర కొరియాలో పెరిగే చెట్లు)గింజల నూనెలు ఎక్కువ పరిమాణంలో పినోలిక్ ఆమ్లం మరియు యాంటి ఆక్సిడెంట్ లను కల్గి ఔషధప్రయోజనాలను కల్గి వున్నది
పైన్ గింజల నూనె తక్కువ స్మోక్ పాయింట్( స్మోక్ పాయింట్అనగా నూనెను వేడి చేసినపుడు ఏఉష్ణోగ్రత వద్దనూనెపొగను వెలువరించునో ఆఉష్ణోగ్రతను ఆనూనె స్మోక్ పాయింట్ అంటారు)కల్గి వున్నందున ఈ నూనెను వంటలో తయారు చేయుట కంటే తయారైన వంటల్లో డ్రెస్సింగు గా ఉపయోగిస్తారు.పైన్ నూనెను ఔషధ నూనె కన్న ఆరోమాథెరపిలో ఉపయోగిస్తారు.పైన్ నూనెలో యాంటీ ఆక్సిడెంట్లున్నందున నూనెను ప్రేవులకు సంబంధించిన కురుపులను/పుండ్లను మాన్పును.2008 లో ఫుడ్ కెమిస్ట్రీ జర్నల్ లో ప్రకటించిన ఆద్యానం ప్రకారం పైన్ నూనెలోని యాంటీ ఆక్సిడెంట్ పదార్థాలు దేహ వ్యవస్థలో ఫ్రీ రాడికల్స్ ను అవరోధీంచ్చును. మేరీలాండ్ మెడికల్ సెంటరు ప్రకారం నూనెలోని యాంటిఆక్సిడెంట్లు దేహ కణాలలోని/పొరలు లోని మరియు రక్త నాళాలలోని ఫ్రీరాడికల్స్ వృద్దిని మరియు ఆక్సీడేసనును నిలువరించును.[2]
కొన్ని శతాబ్దాలుగా పైన్ నట్ ఆయిల్ ను జబ్బుల నివారణకున్మారియు వంట నూనెగా వాడినట్లు తెలుస్తున్నది. 1017 విప్లవానికి ముందు రష్యాలో పైన్ నట్ ఆయిల్ ను ప్రధానంగా ఇళ్ళలో వంటకు వాడేవారు.నూనూ విక్రయ వ్యాపారాన్నిఫ్రాన్స్ తో జరిపేవారు.ఫ్రాన్స్ లో కూడా ఆకాలంలో వంటల్లో వాడేవారు.[3]
నూనె లోని కొవ్వు ఆమ్లాలు
పైన్ గింజల నూనె లో స్టియరిక్,మరియు పామిటిక్ అమ్లాలు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు.ఒలిక్ మరిము లినోలిక్ ఆమ్లాలు సంతృప్త కొవ్వుఆమ్లాలు.పినోలిక్ ఆమ్లం మూడు ద్విబంధమున్న ఆమ్లం.పినోలిక్ ఆమ్లం ఎంపిరికల్ ఫార్ములా C18H30O2
సైబేరిన్ ప్రాంతపు పైన్ గింజల నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాలు[3]
నూనె వైద్య ప్రయోజనాలు
పైన్ గింజల నూనె దేహంలోని LDL స్థాయిని తగ్గించును. LDL అనగా low density lipoprotein(లో డెన్సిటీ లిపో ప్రోటీన్).దీనిని హానికర కొలెస్ట్రాల్ అనికూడా అంటారు.ఎల్డిఎల్(LDL)వలన రక్తనాళాల లోపలి మార్గం కుంచించుకుపోవడం వలన హృదయ సంబంధ ఆరోగ్య సమస్యలు ఏర్పడును. 2004 లో లిపిడ్స్ అనే జర్నల్ లో ప్రకటించిన ప్రకారం, కొరీయన్ శాస్త్రవేత్తల పరిశోధనలో తేలినది ఏమిటనగా పైన్ నూనెలోని పినోలిక్ ఆమ్లం ను గాఢ పరచిన హానికర కొలెస్ట్రాలును దేహ వ్యవస్థలో తగ్గించును.నూనెలోని పినోలిక్ ఆమ్లం కాలేయాన్ని ప్రేరేపించి ఎక్కువ LDL నూ కాలేయం విసర్జించేలా చేయును.అయితే ఇది నూనెను లేదా పైన్ గింజలను ఎక్కువ తీసుకోవడం వలన కాకుండా గాఢ పరచిన(concentrated) పినోలిక్ ఆమ్లం సేవించడం వలన హానికర కొలెస్ట్రాల్ తగ్గును.[2]
నూనె ఉపయోగాలు
వొంటి బరువుతగ్గించును. నూనెలోని అమినో ఆమ్లాలు అవయవ వృద్ధికి సహకరించును.అందువలన పైన్ నూనె కలిపిన ఆహారం చిన్నపిల్లలకు,యువకులకు,మరియు గర్భవతులకు ఆరోగ్యదాయకమైనది.[3]
నూనెలోని పినోలిక్ ఆమ్లం యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ గుణాన్ని కల్గి వున్నది.[3]
రక్తం లోని లిపిడ్ స్పెక్ట్రమ్ను నియమ్తృంచడం వలన రక్త వత్తిడిని నియంత్రణలో వుంచును. కొరియా యూనివర్సిట్ లోని లైఫ్ అండ్ ఎంవీరోన్ మెంట్ సైన్సెస్ కాలేకి చెందిన అగ్రికల్చరల్ కెమిస్ట్రీ డిపార్ట్ మెంట్ వారి ఆద్యాయనంలో పియన్ గింజల నూనె కొలెస్ట్రాల్ ను తగ్గించునాని రుజువు అయ్యింది.[3]
జీర్ణ వ్యవస్థకు మరియు పొట్టకు సంబంధించిన సమస్యలను నివారించును.
బయటి వీడియోల లింకులు
ఇవికూడా చూడండి
నూనెలు
మూలాలు
వర్గం:వృక్ష శాస్త్రము
వర్గం:నూనెలు
వర్గం:చెట్లగింజల నూనెలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%88%E0%B0%A8%E0%B1%8D%20%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9C%E0%B0%B2%20%E0%B0%A8%E0%B1%82%E0%B0%A8%E0%B1%86 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1112,
2472,
4085,
4329,
4817,
5681,
7647,
8193,
9081,
9535,
9656,
10740,
10929,
11040,
11223,
11326,
12850,
14125
],
"plaintext_end_byte": [
1064,
2370,
4021,
4302,
4785,
5616,
7580,
8111,
9049,
9496,
9655,
10680,
10928,
11014,
11187,
11266,
12824,
14060,
14205
]
} | రాపూరు మండలంలోని ప్రాథమిక పాఠశాలల సంఖ్య ఎంత ? | వరికుంటపాడు | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
వరికుంటపాడు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం, శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లాలో ఇదే పేరుతో ఉన్న మండలం యొక్క కేంద్రము. ఇది సమీప పట్టణమైన కావలి నుండి 42 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 708 ఇళ్లతో, 2707 జనాభాతో 1444 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1424, ఆడవారి సంఖ్య 1283. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 778 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 130. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 591659[1].పిన్ కోడ్: 534227.
విద్యా సౌకర్యాలు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.ఒక ప్రభుత్వ అనియత విద్యా కేంద్రం ఉంది. సమీప బాలబడి పామూరులో ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వింజమూరులో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నెల్లూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్లు కావలిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నెల్లూరు లో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
వరికుంటపాడులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
గ్రామంలో 2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
వరికుంటపాడులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
వరికుంటపాడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 384 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 395 హెక్టార్లు
శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 72 హెక్టార్లు
వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 1 హెక్టార్లు
సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 48 హెక్టార్లు
బంజరు భూమి: 70 హెక్టార్లు
నికరంగా విత్తిన భూమి: 471 హెక్టార్లు
నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 494 హెక్టార్లు
వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 96 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
వరికుంటపాడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
బావులు/బోరు బావులు: 96 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
వరికుంటపాడులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
వరి, మినుము, పెసర
గ్రామంలోని దేవాలయాలు
శ్రీ నాగార్పమ్మ అమ్మవారి ఆలయం:- వరికుంటపాడు ప్రధాన వీధిలో మితుకుళ్ళ వారి వంశస్థులు నూతనంగా నిర్మించిన నాగార్పమ్మ అమ్మవారి ఆలయంలో 2014,మే-25 ఆదివారం నాడు, అమ్మవారి విగ్రహాన్ని, శాస్త్రోక్తంగా ప్రతిష్ఠించారు. భక్తిశ్రద్ధలతో అభిషేకాలు నిర్వహించి పూజలు చేసారు. అనంతరం సాయంత్రం అమ్మవారి జలధి కొలువు చేసారు. సోమవారం ప్రత్యేకపూజల అనంతరం, భక్తులకు అన్నదానం, నిర్వహించెదరు. ఈ కార్యక్రమాలకు వివిధ గ్రామాల నుండి భక్తులు విచ్చేసి, అమ్మవారిని దర్శించుకొని, పూజలు నిర్వహించి మొక్కులు తీర్చుకున్నారు. ఇకనుండి రెండు సంవత్సరాలకు ఒకసారి, అమ్మవారి కొలువులు నిర్వహించెదరు. [1]
గ్రామాలు
అలివేలుమంగాపురం
భాస్కరాపురం
బొంగరావులపాడు
దక్కనూరు
దామనచెర్ల (తిమ్మరెడ్ది పల్లి)
గనేశ్వరాపురం
గొల్లపల్లె
గువ్వాది
ఇసకపల్లె
జడదేవి
కంచెరువు
కన్యంపాడు (నిర్జన గ్రామము)
మొహమ్మదాపురం
నరసింహాపురం
ఉత్తర కొండయపాలెం
పామురుపల్లె
పెద్దిరెడ్డిపల్లె
రామదేవులపాడు
తొడుగుపల్లె
తోటలచెరువుపల్లె
తూర్పు బోయమడుగుల
తూర్పు చెన్నంపల్లె
తూర్పు రొంపిదొడ్ల
తూర్పుపాలెం
వరికుంటపాడు
వేంపాడు
వీరువూరు
యెర్రమ్రెడ్డిపల్లె
కాకొల్లువారిపల్లె
రామాపురం(వరికుంటపాడు)
మూలాలు
వెలుపలి లింకులు
[1] ఈనాడు నెల్లూరు; 2014,మే-26; 5వ పేజీ.
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
237,
1307,
1631,
1684,
2122,
2404,
4492,
4784,
5510,
5899,
5932,
6345,
6567,
6729,
6837
],
"plaintext_end_byte": [
226,
1306,
1630,
1675,
2121,
2403,
4491,
4783,
5509,
5877,
5931,
6321,
6553,
6728,
6826,
6904
]
} | Who was costume designer for the first Star Wars movie? | John Mollo | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
2
],
"minimal_answers_end_byte": [
12
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
John Mollo (18 March 1931 – 25 October 2017) was a British costume designer and book author, most known for his Oscar-winning costume design for the Star Wars film series. He is the older brother of Boris and Andrew Mollo.
Biography
Mollo was born in London on 18 March 1931 in London. His father was Eugene Simonovitch Mollo, a Russian immigrant who had escaped Russia in the 1920s, and his mother was Ella Clara Mollo (née Cockell).[1] Eugene Mollo and started his own company that specialised in spraying cement. He was a collector of tin soldiers and military insignia and he wrote a book, Russian Military Swords, 1801-1917. Eugene was also a noted illustrator, and some of his drawings are now held in the Victoria and Albert Museum in London.[2] John Mollo followed his father's interest in military history and developed a particular interest in military uniforms from a very young age. He recalled being especially inspired when he saw the 1935 film Clive of India as a child and returned home from the cinema to draw the costume of King George II.[3][4] John Mollo was educated at Charterhouse School and then went on to study at the Farnham School of Art in Surrey. After World War II, he was conscripted to do his national service in the King's Shropshire Light Infantry in Hong Kong.[4]
Mollo's first marriage was to Ann Farquharson who worked as a set decorator on films such as Rob Roy (1995) and The French Lieutenant's Woman (1981). In 1968 he married Louise Pongracz. The son of this second marriage, Tom Mollo, served as a captain in the Coldstream Guards captain and as equerry to Queen Elizabeth II.[4]
He died on 25 October 2017 at 86 aged.[5][6]
Career
Mollo's interest in military uniform shaped his career and he became a respected authority on European and American uniforms. He wrote several carefully researched books on European and American military uniform, including Uniforms of the American Revolution (1975) and Into the Valley of Death: The British Cavalry Division at Balaclava 1854, often in collaboration with his brother Boris and with illustrator Malcolm McGregor.[1][3][7]
Mollo's specialist knowledge put him in demand as an advisor to war film productions. He was engaged as advisor for the movies Charge of the Light Brigade (1966) and on Stanley Kubrick's Barry Lyndon (1975), ensuring the historical accuracy of the military uniforms worn by actors.
Mollo subsequently moved into costume design. In 1975, for his first film, Mollo unexpectedly found himself working not on a historical military drama but in a genre he had no knowledge of: science fiction. He was commissioned by a young filmmaker named George Lucas to devise uniforms and outfits for a fantasy space war film, Star Wars. When asked at the time by a friend about the project, Mollo said that he thought it was a "sort of a space western and one of the heroes is a dustbin". Lucas's project envisioned a cast of heroes battling an evil Galactic Empire, and he briefed Mollo to design costumes that would not resemble the stereotpyical "spacey" look of earlier science fiction productions such as Flash Gordon — " I don't want the audience to notice any of the costumes. I just want to see light versus dark." The aim was to make Lucas's fantasy universe appear authentic — Mollo considered that his total ignorance of science fiction was advantageous in achieving this. Lucas provided Mollo with sketches and concept art by Ralph McQuarrie to work from, working McQuarrie's designs for Imperial stormtroopers and the malevolent character of Darth Vader into functional costumes for actors to wear. McQuarrie's image of Darth Vader had developed from Samurai armour,[8] and Mollo built up a costume using a combination of clerical robes, a motorcycle suit, a German military helmet and a gas mask from Bermans and Nathans costumiers in Camden Town. Mollo intentionally designed the uniforms of Imperial officers to resemble German Nazi officers' uniforms; by contrast, the heroes of the film were dressed in costumes resembling Wild West outfits. One of Mollo's biggest challenges on Star Wars was to create a plethora of exotic aliens to feature in the Mos Eisley Cantina scene. Mollo worked with George Lucas to compile a chart of visual designs for a range of character types. He collaborated with make-up artist Stuart Freeborn, who designed the masks and prosthetics to match each of the costumes, along with Doug Beswick, Rick Baker and Phil Tippett.[9][10][11]
Mollo was surprised by the success of Star Wars, and in 1978 he won an Academy Award for Costume Design. In his acceptance speech at the Oscars ceremony, he said that the Star Wars costumes were "really not so much costumes as a bit of plumbing and general automobile engineering."[3][4][12]
Mollo went on to work as advisor on more conventional military films such as Zulu Dawn, and Nicholas and Alexandra. He designed costumes for the crew of the Nostromo spacecraft in Ridley Scott's Alien (1979), and he returned to the Star Wars universe to work with Irvin Kershner on the 1980 sequel, The Empire Strikes Back. His work on Richard Attenborough's Gandhi (1983) involved designing historically accurate British military uniforms as well as Ben Kingsley's loincloth for the title role, and for this production he won his second Oscar, jointly with Bhanu Athaiya. Mollo's other credits include Greystoke: The Legend of Tarzan, Lord of the Apes (1984), Attenborough's Cry Freedom (1987), and Chaplin (1992).[4][3]
Mollo's costume design for Star Wars
Mollo adapted German military helmets to create his Darth Vader costume
The Darth Vader costume from Star Wars
Mollo's Nazi-inspired Imperial uniforms for Star Wars (seen here in fan cosplay)
Mollo's robes for Obi-Wan Kenobi
Bounty hunter costumes from The Empire Strikes Back
Mollo's Imperial stormtrooper armour from Star Wars
Costume design
Films
Mollo's film credits include:[7]
Star Wars (1977)
Alien (1979)
The Empire Strikes Back (1980)
Outland (1981)
Gandhi (1982)
The Lords of Discipline (1983)
Greystoke: The Legend of Tarzan, Lord of the Apes (1984)
King David (1985)
Revolution (1985)
Cry Freedom (1987)
Hanna's War (1988)
White Hunter Black Heart (1990)
Air America (1990)
Chaplin (1992)
The Three Musketeers (1993)
The Jungle Book (1994)
Event Horizon (1997)
Awards and nominations
two Academy Awards[13]
1978: Star Wars
1983: Gandhi (together with Bhanu Athaiya)
three Saturn Award nominations, won one[14]
1978: Star Wars
five BAFTA Award nominations [15]
three Emmy Award nominations[16]
Publications
Mollo's books documented the history of military uniform in particular theatres of war such as the American Revolution, the Seven Years' War and the Crimean War.
Illustrated by Malcolm McGregor.
Illustrated by Malcolm McGregor
Illustrated by Bryan Fosten
See also
List of Star Wars artists
List of military writers
Military history
Further reading
on IMDb
| https://en.wikipedia.org/wiki/John%20Mollo |
{
"plaintext_start_byte": [
12,
357,
836,
1304,
8068,
9806,
12793,
13048,
14068,
14267,
15550,
16462,
17662,
18628,
19630,
20531,
21240,
21821,
22453,
23031,
23798,
25661,
26759,
27530,
28394,
29079,
29974,
30688,
31905,
33307,
33938,
34629,
36185
],
"plaintext_end_byte": [
356,
835,
1288,
8061,
9793,
12785,
12996,
14060,
14266,
15549,
16461,
17661,
18627,
19619,
20530,
21238,
21813,
22452,
23030,
23777,
25660,
26738,
27529,
28383,
29078,
29973,
30676,
31904,
33294,
33937,
34608,
36175,
36261
]
} | How many Kingdom Hearts games are there? | Kingdom Hearts | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Main Page
Kingdom Hearts(Japanese:キングダム ハーツ,Hepburn:Kingudamu Hātsu) is a series of crossover action role-playing games developed and published by Square Enix (originally by Square). It is a collaboration between Disney Interactive and Square Enix, and is under the direction of Tetsuya Nomura, a longtime Square Enix character designer.
Kingdom Hearts is a crossover of various Disney properties based in a fictional universe. The series centers on the main character, Sora, and his journey and experiences with various Disney, Final Fantasy, The World Ends with You and Pixar characters. The heroes of the series clash against the various incarnations of the primary antagonist, Xehanort, throughout the series. Almost all characters and worlds of the Kingdom Hearts franchise are owned by The Walt Disney Company.
The series consists of twelve games available for multiple platforms, and future titles are planned. Most of the games in the series have been positively received and commercially successful. As of June 2018, the Kingdom Hearts series has shipped more than 25 million copies worldwide. A wide variety of related merchandise has been released along with the games, including soundtracks, figurines, companion books, light novels, cards and manga series.
Titles
Games
Kingdom Hearts is the first game in the series, released in Japan on March 28, 2002 for PlayStation 2.[1][2] Tetsuya Nomura has served as game director, his first time in this position. Kingdom Hearts introduced the main characters (Sora, Kairi and Riku) of the series, and established the plot's framework involving hearts and dark beings known as the Heartless. It also established the role of Disney characters in the series, with character cameos from the Final Fantasy series. Kingdom Hearts was released in North America on September 17, 2002,[1][2] and featured additional content that was not in the original Japanese version. The game was later re-released in Japan as Kingdom Hearts Final Mix on December 26, 2002.[1][2] Final Mix includes the content from the North American release and additional enemies, cutscenes, and weapons.[3]
Kingdom Hearts: Chain of Memories is a direct sequel to the first game. It was released on the Game Boy Advance in Japan on November 11, 2004.[4][5] Chain of Memories was touted as a bridge between the two PlayStation 2 titles, introducing and previewing plot elements that would be explored in the next game.[6] The gameplay system is a departure from the original and employs card game mechanics in real time. Players construct decks out of cards that correspond to different actions in battle, such as attacking or using magic. It was remade into a PlayStation 2 game titled Kingdom Hearts Re:Chain of Memories, which contains polygonal graphics instead of the sprites used in the original game. The remake was released in Japan as a second disc packaged with Kingdom Hearts II Final Mix on March 29, 2007, and in North America as a standalone title on December 2, 2008.[7][8]
Kingdom Hearts II takes place one year after the events of Chain of Memories. It was released for the PlayStation 2 in Japan on December 22, 2005.[9][10] The game further explores the "heart" concept by involving a new group of enemies, the Nobodies, which are the cast-off shells of those who have become Heartless. The gameplay is similar to that of the first Kingdom Hearts game, with the addition of the Reaction Command, which performs context-sensitive actions in battle. Kingdom Hearts II was revised into Kingdom Hearts II Final Mix, which contains more material than the original release, such as additional cutscenes and bosses. Kingdom Hearts II Final Mix was released with Kingdom Hearts Re:Chain of Memories in a collection titled Kingdom Hearts II Final Mix+, which was released in Japan on March 29, 2007.[11]
Kingdom Hearts Coded is an episodic mobile phone game that picks up directly after Kingdom Hearts II. The "preinstall" episode was released in Japan on November 18, 2008 and eight episodes were released between June 3, 2009 and January 28, 2010.[12] The game was remade for the Nintendo DS as Kingdom Hearts Re:coded, and features updated gameplay combining that of two later titles in the series, 358/2 Days and Birth by Sleep. Unlike the original version, Re:coded was released internationally: October 7, 2010 in Japan;[13] January 11, 2011 in North America;[14] and January 14, 2011 in Europe.[15]
Kingdom Hearts 358/2 Days was released for the Nintendo DS in Japan on May 30, 2009. It is primarily set between Kingdom Hearts and Kingdom Hearts II, focusing on Roxas' time in Organization XIII and his motives for leaving. It is the first game in the series to feature cooperative multiplayer in addition to the traditional use of AI-controlled partners.[16][17] Gameplay is mission-based with optional objectives that yield additional rewards. The game also has a unique panel system which governs character improvement, special abilities, and equipped weapons.
Kingdom Hearts Birth by Sleep is a prequel to the series, released for the PlayStation Portable in Japan on January 9, 2010, and in North America on September 7, 2010 with additional content.[18] The game is set ten years before the events of the first Kingdom Hearts game, revealing the origins of the villain, Xehanort.[19] It consists of four scenarios, three of which focus on one of the game's three protagonists, Terra, Ventus and Aqua. The game was re-released in Japan under the title Kingdom Hearts Birth by Sleep Final Mix on January 20, 2011 with the content from the English versions as well as new features, such as an additional fifth scenario.
Kingdom Hearts 3D: Dream Drop Distance was released on March 29, 2012 in Japan for the Nintendo 3DS. The game focuses on Sora and Riku's Mark of Mastery exam under Yen Sid in anticipation of Xehanort's return and their subsequent conflicts with enemies from their past.[20] In addition to similar systems inherited from Birth by Sleep, this game features "Dream Eaters" which serve as both enemies and allies. Players may collect and breed friendly Dream Eaters and train them to become more powerful. The English edition came out on July 20, 2012 in Europe while it came out on July 31, 2012 for North America.
Kingdom Hearts χ: At Tokyo Game Show 2012, Square Enix announced Kingdom Hearts χ, previously known as Kingdom Hearts for PC Browsers.[21] It is a browser game for PCs, and is only playable in Japan since July 18, 2013. It features cartoon-like 2D models and is a prequel to the series, taking place before the Keyblade War.
Kingdom Hearts: Unchained χ: An international port of Kingdom Hearts χ that was released for Android and iOS devices featuring content from the original game's release while later diverging from it and providing all-new content.[22] Unchained χ was released in Japan on September 3, 2015,[23] in North America on April 7, 2016,[24] and in Europe on June 16, 2016.[25] Later in April 2017, it was rebranded as Kingdom Hearts: Union X.[26]
Kingdom Hearts III: In September 2010, Tetsuya Nomura stated that his team was too busy with other projects such as Final Fantasy XV (known as Final Fantasy Versus XIII at the time) to work on Kingdom Hearts III. He also stated that his team was doing research concerning the high-definition graphics of the game, and depending on the technical requirements of the next generation consoles.[27] On June 10, 2013, at the E3 Sony press conference, after years of rumors and speculations, Nomura introduced a teaser for Kingdom Hearts III, which stated it was in development for the PlayStation 4. It was announced the next day to be in development for the Xbox One as well.[28] In Kingdom Hearts III, the series protagonist Sora will search for the "Key to Return Hearts" while Sora's friends, Riku and King Mickey, search for Keyblade wielders. The game concludes in the "Dark Seeker Saga".[29] The game was released on January 25, 2019 in Japan and was released on January 29, 2019 worldwide.[30][31]
Other
A Kingdom Hearts game was developed for V CAST, Verizon Wireless's broadband service, and was released on October 1, 2004 in Japan and on February 4, 2005 in the United States.[32] It was one of the launch games for the V CAST services.[33] The game, developed by Superscape and published by Disney Mobile with no involvement from Square Enix, features gameplay akin to the first Kingdom Hearts game, modified for the input method of mobile phones.[34] The game's storyline features Sora struggling to free himself from a nightmare induced by Maleficent's magic.
Kingdom Hearts Mobile is a Kingdom Hearts-themed social game in which players can play mini-games together. Unlike Kingdom Hearts for the V CAST and Kingdom Hearts Coded, this game does not have a storyline and focuses more on socializing. The service operates in conjunction with Kingdom Hearts Coded—new avatar costumes become available after the player completes an episode of Kingdom Hearts Coded. Kingdom Hearts-related media such as wallpapers, ringtones, graphics, and other items can be purchased and downloaded through the service for mobile phones.
Kingdom Hearts VR Experience: Announced in September 2018, Kingdom Hearts VR Experience is a free, 10-minute interactive video "featuring iconic moments [and music] from the Kingdom Hearts games" with the ability to unlock additional content by progressing through the experience.[35] The first part was released in Japan on January 23, 2019, with the second part releasing in early 2019.[36][37] The first part had initially been scheduled to release on January 18, 2019,[37] after initial release dates of December 25, 2018 for the first part, with the second part releasing on January 18, 2019.[38]
Collections
Kingdom Hearts HD 1.5 Remix was released for the PlayStation 3 in Japan on March 14, 2013.[39] The collection includes remastered versions of Kingdom Hearts Final Mix and Re:Chain of Memories, which include gameplay enhancements and trophy support. In addition, a "Theatre Mode" has been added, consisting of high definition cutscenes from Kingdom Hearts 358/2 Days.[40] The collection was released in North America on September 10, 2013[41] in Australia on September 12, 2013,[42] and in Europe on September 13, 2013.[43]
Kingdom Hearts HD 2.5 Remix: After the announcement of HD 1.5 Remix, Nomura stated that it would be "pretty unnatural" if Kingdom Hearts II did not receive an HD update.[44] In the credits of HD 1.5 Remix, clips of Kingdom Hearts II Final Mix, Kingdom Hearts Birth by Sleep Final Mix and Kingdom Hearts Re:coded were shown, hinting at another collection.[45] On October 14, 2013, the collection was announced for the PlayStation 3, and will include the previously mentioned games, with Re:coded appearing as HD cinematics, similar to 358/2 Days in HD 1.5 Remix.[45] The collection was released in Japan on October 2, 2014,[46] North America on December 2, 2014, Australia on December 4, 2014, and Europe on December 5, 2014.[47]
Kingdom Hearts HD 2.8 Final Chapter Prologue: In the credits of HD 2.5 Remix, clips of Kingdom Hearts 3D: Dream Drop Distance were shown as well as the inclusion of a secret ending related to the game, hinting at a possible additional collection.[48] In September 2015, Square Enix announced Kingdom Hearts HD 2.8 Final Chapter Prologue. The collection features an HD remaster of Dream Drop Distance as well as Kingdom Hearts χ Back Cover, a cinematic telling of the backstory behind the events of Kingdom Hearts χ, and Kingdom Hearts 0.2: Birth by Sleep – A Fragmentary Passage, a new game taking place after the events of the original Birth by Sleep, told from the perspective of Aqua.[49] It was released in Japan on January 12, 2017, and in North America and Europe on January 24, 2017.[50]
The following are repackaged versions of the above collections:
Kingdom Hearts Collector's Pack: HD 1.5 + 2.5 Remix: A collector's pack released in Japan includes Kingdom Hearts HD 1.5 Remix and Kingdom Hearts HD 2.5 Remix, a code to get an Anniversary Set for Kingdom Hearts χ, music, and a booklet with art from the series.[46]
Kingdom Hearts HD 1.5 + 2.5 Remix: In October 2016, Square-Enix announced a single-disc compilation release of Kingdom Hearts HD 1.5 Remix and Kingdom Hearts HD 2.5 Remix for the PlayStation 4. The compilation was released on March 9, 2017 in Japan; March 28, 2017 in North America; and March 31, 2017 in Europe.[51]
Kingdom Hearts: The Story So Far: Announced in early October 2018, this bundle collects the Kingdom Hearts HD 1.5 + 2.5 Remix PlayStation 4 collection and Kingdom Hearts HD 2.8 Final Chapter Prologue. It was released in North America on October 30, 2018 for the PlayStation 4.[52]
Future
Though Kingdom Hearts III was the end of the "Dark Seeker Saga" centered on Xehanort, it has been decided where certain characters end up in order to potentially continue their story in future games.[53]
Common elements
Disney and Square Enix characters
Kingdom Hearts features a mixture of familiar Disney and Square Enix characters, as well as several new characters designed and created by Nomura.[54] In addition to original locations, the Kingdom Hearts series features many worlds from Disney films. Sora must visit these worlds and interact with various Disney characters to protect them from enemies. Often, his actions in these worlds closely follow the storylines of their respective Disney films. The main characters try not to interfere with the affairs of other worlds, as it could negatively affect the universe's order.[55][56] Moogles, small creatures from the Final Fantasy series, are another common element in the games. They provide the player with a synthesis shop in order to create and purchase items used in the game. The main cast from The World Ends with You also makes an appearance in the series in Dream Drop Distance, and Kingdom Hearts III features characters from Pixar films such as Toy Story series and Monsters, Inc..[57][58][59]
Story
Kingdom Hearts
chronology
Back Cover
(Unchained / Union) χ
Birth by Sleep
A Fragmentary Passage
Kingdom Hearts
Chain of Memories
358/2 Days
II
Coded
Dream Drop Distance
A Fragmentary Passage
IIIvt
The series starts with Kingdom Hearts, where a 14-year-old boy named Sora is separated from his friends Riku and Kairi when their world, Destiny Islands, is invaded by creatures known as the Heartless. During the invasion, Sora obtains a weapon called the Keyblade that allows him to fight the Heartless. He soon arrives in another world, Traverse Town, where he meets Donald Duck and Goofy, two emissaries from Disney Castle sent to find the Keyblade wielder under orders from their missing king, Mickey Mouse.[60][61] The three band together and travel to different Disney-themed worlds, sealing the hearts of the worlds to prevent them from being devoured by the Heartless as they search for their companions. Along the way, they encounter a group of Disney villains led by Maleficent, who are controlling the Heartless to capture seven maidens called the Princesses of Heart, who possess the power to open the door to Kingdom Hearts, the heart of all worlds.[62][63] Though they eventually defeat Maleficent, the three discover a sentient Heartless named Ansem to be the true orchestrator of the worlds' destruction. The three defeat Ansem and seal the door to Kingdom Hearts, but remain separated from Riku and King Mickey while Kairi remains home to await her friends' return.
In Kingdom Hearts: Chain of Memories, Sora, Donald and Goofy's search for Riku and Mickey leads them to Castle Oblivion,[64] a fortress controlled by a mysterious group of non-existent "Nobodies" called Organization XIII, who use the power of a girl named Naminé to manipulate the trio's memories. After defeating the Organization, the three are put to sleep for a year by Naminé to allow them to regain their memories, though they must lose the memories of their experience in Castle Oblivion.[65] Meanwhile, Riku arrives in the basement of the castle and ascends to the surface with the aid of Mickey. Discovering Sora's sleeping state, Riku helps Naminé keep him safe until he is awoken. In Kingdom Hearts 358/2 Days, a snag in the plan over the year forces Riku to capture Roxas—Sora's Nobody, who is born when Sora briefly becomes a Heartless in the first game—in order to enable Sora's reawakening.
In Kingdom Hearts II, Sora and friends awaken from their sleep and resume their search for Riku and King Mickey, learning of the Nobodies and becoming re-familiarized with Organization XIII. Sora once again travels to many Disney-themed worlds and resolves issues caused by the Heartless and Nobodies, and Maleficent's servant Pete. They reunite with King Mickey and encounter Xemnas, the leader of Organization XIII and Nobody of Xehanort, revealed to be the human form of the Heartless Ansem.[66][67] The Organization's plan is also revealed: they seek to regain their lost hearts by creating their own version of Kingdom Hearts from the sum of all the hearts released from the Heartless slain by Sora's Keyblade. The three arrive at the headquarters of Organization XIII and team up with their friends. Ansem the Wise uses a device that dissipates some of Kingdom Hearts' power,[68] but it self-destructs, engulfing Ansem. At the top of the Castle that Never Was, Sora and his friends battle Xemnas.[69] After Sora and Riku defeat Xemnas, they get trapped in the realm of darkness, but a letter from Kairi summons a gateway for them, and the two are reunited with their friends at their home.[70]
Sometime later, Sora, Riku, and Kairi receive a letter from King Mickey. The letter, written by Mickey during the events of Kingdom Hearts Coded, describes the parts of their past that Naminé learned while restoring Sora's memory.[71] As they read the letter, they learn about the fates of three Keyblade wielders at the hands of Xehanort during the events of Kingdom Hearts Birth by Sleep: Terra, who is possessed by Xehanort; Ventus, who sacrifices his heart to prevent Xehanort from creating the legendary χ-blade, hiding it within a four-year-old Sora's heart; and new Keyblade Master Aqua, who becomes trapped in the realm of darkness after sacrificing herself to save Terra.[72] King Mickey also discovers that the destruction of "Ansem" and Xemnas has led to the reconstruction of Xehanort.[73] To combat the new threat Xehanort poses, Sora and Riku take an exam to attain the Mark of Mastery that will allow them to become Keyblade Masters themselves.[74]
During the test in Kingdom Hearts 3D: Dream Drop Distance, Sora and Riku enter the realm of sleep, where they encounter a young version of Xehanort with the ability to travel through time.[75] The two Keyblade wielders also learn of Xehanort's true goal: assembling thirteen vessels and incarnations of himself (Organization XIII) and pitting them against seven hearts of pure light (the Princesses of Heart) in an ultimate battle to recreate the χ-blade.[76][77][78] Sora is narrowly saved from becoming Xehanort's final vessel, and Riku learns about data that Ansem the Wise had implanted within Sora during his year-long sleep, which may be used to save those connected to Sora.[79] At the end of the exam, Riku is declared a Keyblade Master;[80] in Kingdom Hearts HD 2.8 Final Chapter Prologue, Sora embarks on another journey to regain his missing power, while Yen Sid assembles any available Keyblade users to defend the Princesses of Heart and combat Xehanort's thirteen vessels.[81]
Gameplay
The Kingdom Hearts games contain elements of action role-playing video games with hack-and-slash elements. The games are driven by a linear progression from one story event to the next, usually shown in the form of a cutscene, though there are numerous side quests available that provide bonus benefits to the characters. In most games, the player primarily controls the principal protagonist of the series, Sora. Sora is usually accompanied by Donald Duck and Goofy, who are artificial intelligence-controlled non-playable characters that aid Sora in battle. In the first and third game, their behavior can be altered to suit different combat objectives. The games feature real-time combat that incorporates physical attacks, magic, and summonings, though each game handles battles differently. The game also allows for items to be used on the field of battle to heal oneself or one's party members.
Gummi Ships are another common element of the series, which serve as the main mode of transportation between worlds in the games. The gameplay for the Gummi Ship sections is more akin to a rail shooter. Because it received negative criticism in the first game, it was modified in the third title.[82] Most games also feature a journal which is accessible from the main menu. This journal keeps track of information regarding the story, characters, enemies, and locations. In the first three games, the journal is kept by Jiminy Cricket, who was appointed by Queen Minnie as the royal chronicler.[83] In 358/2 Days, Birth by Sleep and Dream Drop Distance, the main characters write their own journal entries.
The games are influenced by their parent franchise, Final Fantasy,[84] and carry its gameplay elements over into their own action-based, hack-and-slash system. Like many traditional role-playing games, Kingdom Hearts features an experience point system which determines character development. As enemies are defeated, the player gains experience which culminates in a "level-up", where the characters grow stronger and gain access to new abilities.[85] The amount of experience is shared with all party members and each character grows stronger as experience is gained.[86]
Music
The music for the series has been primarily composed by Yoko Shimomura. Kaoru Wada works as the arranger for orchestral music, including orchestral renditions of the main vocal themes and the ending themes.[87][88] The orchestral music was performed by the New Japan Philharmonic Orchestra and the Tokyo Philharmonic Orchestra.[87][88] Soundtracks were released for the first and third installments following the release of their respective games. A compilation soundtrack was later released that included soundtracks for the entire series, including reworked tracks for the re-released Kingdom Hearts Re:Chain of Memories.[89][90]
While the themes for some of the Disney-based worlds are taken directly from their Disney film counterparts,[88] most of them are given entirely original musical scores. In addition to each world having unique background music, each is given its own battle theme rather than having a common theme to cover all fights. Several of the main characters have themes, and the final boss of each game has several themes played in the various phases of those fights. The fights with Sephiroth feature a modified version of Nobuo Uematsu's "One-Winged Angel" from Final Fantasy VII.[90]
The main theme songs for the Kingdom Hearts games were written and performed by Japanese pop star, Hikaru Utada. The three main themes are "Hikari", originally from Kingdom Hearts,[91] "Passion", from Kingdom Hearts II,[92] and "Oath" from Kingdom Hearts III. Each song has an English counterpart, "Simple and Clean", "Sanctuary", and "Don't Think Twice" respectively, for the North American and European releases. Utada was the only singer Tetsuya Nomura had in mind for the first Kingdom Hearts theme song.[93] This marked the first time Utada had produced a song for a video game. Both of the first two theme songs reached notable popularity; on weekly Oricon charts, "Hikari" reached No. 1 in 2002 and "Passion" reached No. 4 in 2005.[94][95]
Development
History
The initial idea for Kingdom Hearts began with a discussion between Shinji Hashimoto and Hironobu Sakaguchi about Super Mario 64.[96] They were planning to make a game with freedom of movement in three dimensions like Super Mario 64 but lamented that only characters as popular as Disney's could rival a Mario game. Tetsuya Nomura, overhearing their conversation, volunteered to lead the project and the two producers agreed to let him direct.[96] A chance meeting between Hashimoto and a Disney executive in an elevator—Square and Disney had previously worked in the same building in Japan—allowed Hashimoto to pitch the idea directly to Disney.[97][98] Development began in February 2000 with Nomura as director and Hashimoto as producer.[99] While Nomura had done previous work in the Final Fantasy series as monster designer and graphic director, he did not gain widespread recognition until he was the lead character designer for Final Fantasy VII. Kingdom Hearts marked his transition into a directorial position, though he also served as the game's character designer. Scenarios were provided by Kazushige Nojima who was a scenario writer for Square from Final Fantasy VII until he left in 2003. Originally the development focused on the gameplay with a simple story to appeal to Disney's target age range. After Kingdom Hearts executive producer Hironobu Sakaguchi told Nomura the game would be a failure if it did not aim for the same level as the Final Fantasy series, he began to develop the story further.[100] In June 2013, Nomura stated the name of the game came from him thinking about Disney Theme Parks, especially Animal Kingdom. However, Nomura could not get the IP with just "Kingdom", so the development team began to think about "heart" as a core part of the story, so they decided to combine the two to form "Kingdom Hearts".[101][102]
Nomura placed a secret trailer in Kingdom Hearts in hopes that fans would want a sequel. He was unsure if fans would want a sequel and felt that if they did not, then it would be best to leave certain events in the first game unexplained.[103] After Kingdom Hearts Final Mix was completed, development for Kingdom Hearts II began.[104] There were several obstacles to clear before development could begin on a sequel. One was the development team's desire to showcase Mickey Mouse more;[103] Mickey's inclusion in the first game was restricted to a very small role.[100] Nomura had planned for the sequel to take place a year after the first and originally intended for the events of that year to be left unexplained. To bridge the gap between the two games, Kingdom Hearts: Chain of Memories was developed.[105] Nomura was hesitant about releasing a game on the Game Boy Advance because he felt the 3D graphics of the original game would not translate well into 2D. He changed his position after hearing that children wanted to play Kingdom Hearts on the handheld system.[106]
Creation and design
Though Disney gave Nomura freedom in the characters and worlds used for the games, he and his staff tried to stay within the established roles of characters and boundaries of the worlds.[107] Nomura has stated that though many of the Disney characters are not normally dark and serious, there were not many challenges making them so for the story, and despite this, their personalities shine because they maintain their own characteristics.[108] He also felt managing and keeping multiple worlds was problematic.[109] When deciding which worlds to include in the game, the development staff tried to take into account worlds with Disney characters that would be interesting and made an effort to minimize any overlap in the overall look and feel of each world.[100][110]
The inclusion of specific Final Fantasy characters was based on the opinions of both fans and staff.[111] Another criterion for inclusion was whether the staff felt the characters would fit into the storyline and in the Kingdom Hearts universe.[112] Initially, Nomura was hesitant to use characters he did not design, because he was unfamiliar with the backstory of such characters.[113] For Kingdom Hearts II, he changed his mind after receiving pressure from his staff.[111] Throughout the development of the games, Nomura has often left certain events and connections between characters unexplained until the release of future games. Nomura does this because he feels that games should have room for fans to speculate and use their imagination. He has stated that with speculation, even though a game gets old, people can still be happy with it.[103]
Promotion
The first Kingdom Hearts was announced at E3 in May 2001.[54] Initial details were that it would be a collaboration between Square and Disney Interactive, and would feature worlds developed by both companies and Disney characters. New characters were designed by Nomura and include Sora, Riku, Kairi, and the Heartless.[54][114] On May 14, 2002, a press release announced a list of the English voice actors. The list included Haley Joel Osment, David Gallagher, and Hayden Panettiere as the three new characters introduced into the game. It was also announced that many of the Disney characters would be voiced by the official voice actors from their respective Disney films.[54][115]
A secret trailer in the first Kingdom Hearts and Kingdom Hearts Final Mix hinted at the possibility of a sequel. Rumors for a sequel on the PlayStation 2 were spurred in Japan when a Japanese video game site, Quiter, stated that "an internal (and anonymous) source at Square Japan" confirmed that development of Kingdom Hearts II had begun.[116] It was not until Kingdom Hearts II was announced, along with Kingdom Hearts: Chain of Memories, at the Tokyo Game Show in September 2003 that rumors were confirmed.[117] Initial details were that it would take place some time after Kingdom Hearts: Chain of Memories, which takes place directly after the first game. Other details included the return of Sora, Donald, and Goofy, as well as new costumes. At the 2004 Square Enix E3 press conference, the producer, Shinji Hashimoto, stated that many mysteries of the first game would be answered.[118]
To help market the games, websites were set up for each game and demos were on display at gaming events. Each game in the main series was also re-released in Japan with additional content and served as canonical updates to the series.[119][120] The additional content foreshadowed later plot elements in the series. The rereleases of the main series games had the term "Final Mix" added after the title, while Kingdom Hearts: Chain of Memories and Kingdom Hearts Coded were re-released as Kingdom Hearts Re:Chain of Memories and Kingdom Hearts Re:coded and released on the PlayStation 2 and Nintendo DS, respectively, with 3D graphics, voice overs during some cutscenes, and new game content.[121][122]
Reception
The Kingdom Hearts series has been critically and commercially successful. As of March 2014, the series has sold over 20 million copies worldwide.[144] The three main games in the series all met with positive sales at the time of their releases. In the first two months since the North American release of Kingdom Hearts, it was one of the top three highest-selling video games.[145] Chain of Memories sold 104,000 units in 48 hours in Japan, a record for a Game Boy Advance title at the time.[146] Its positive debut sales placed it in the top spot of sales charts in Japan.[147] In the first month of its North American release, it was ranked 1st on GameSpot's ChartSpot for portable systems and 6th for all consoles.[148] Within three days of the Kingdom Hearts II release in Japan, it shipped 1 million copies, selling through within a month.[149][150] By the end of March 2006, the NPD Group reported that Kingdom Hearts II was the highest-selling console game in North America, with 614,000 copies.[151] In the month after its release in North America, Kingdom Hearts II sold an estimated 1 million copies.[152] As of June 2018, the Kingdom Hearts series has shipped more than 25 million copies worldwide.[153]
The games have also received high ratings and positive comments from reviewers. All of the main games in the series have scored a 36 out of 40 or higher from the Japanese gaming magazine Famitsu, known for its harsh grading.[154][125][127] All six games have been praised for their visuals. Game Informer considers the series the eleventh "must-play PlayStation 2" series.[155] The individual games have also won several awards. GameSpot commented that the concept of mixing the serious elements of Final Fantasy with the lighter elements of Disney seemed impossible, but was pulled off quite well. Because of that they awarded Kingdom Hearts "Best Crossover Since Capcom vs. SNK" in their 2002 Best and Worst of the Year awards.[156] IGN named Kingdom Hearts "Best Art Style/Direction" in their 2003 list of "Best Looking Games on PS2".[157] G4 awarded it "Best Story" at their 2003 G-Phoria awards show.[158] Electronic Gaming Monthly awarded Kingdom Hearts II "Best Sequel" of 2006.[159] It tied with Resident Evil 4 as Famitsu's Game of the Year 2005.[160] The manga series has also been well received. Several of the manga volumes were listed on USA Today's "Top 150 best sellers".[161][162][163] The highest ranked volume was Kingdom Hearts volume 4 at #73.[162] Every volume listed stayed on the list for at least two weeks; Kingdom Hearts volume 4 stayed the longest at four weeks.
Other media
Both Square Enix and Disney have released a wide variety of Kingdom Hearts merchandise including toys, figurines, clothing, and jewelry.[164][165] Two of the games, Kingdom Hearts and Kingdom Hearts II, had a soundtrack released to coincide with the video games.[166][167] These were followed by a nine CD complete set which featured both soundtracks and unreleased tracks.[89] Kingdom Hearts has been adapted as a trading card game by the Tomy corporation of Japan.[168] An English version of the game was released in November 2007 by Fantasy Flight Games.[169] The video games have also been adapted into manga and novel series.
Like the Final Fantasy games, a series of "Ultimania" books were released in Japan for many of the games. These books include game walkthroughs, interviews, and extra information from the developers. Kingdom Hearts -Another Report- was released along with Kingdom Hearts II Final Mix+ and features game information, visuals by Shiro Amano, and a director interview.[170] In North America, Brady Games released strategy guides for each game. For Kingdom Hearts II, they released two versions, a standard version and a limited edition version. The limited edition was available in four different covers and included a copy of Jiminy's Journal along with 400 stickers.[171]
Printed adaptations
A manga based on the Kingdom Hearts storyline has been released in Japan and the United States. The story and art are done by Shiro Amano, who is also known for his manga adaptation of the Legend of Mana video game. The story follows the events that took place in the video games with differences to account for the loss of interactivity a video game provides. The manga was originally serialized in Japan by Square Enix's Monthly Shōnen Gangan and eventually released in tankōbon format. The first tankōbon was released in Japan in October 2003.[172] The manga was released in the USA by Tokyopop two years later in October 2005.[173] Yen Press now holds the rights to publish the books for the USA market. The first series, Kingdom Hearts, consists of four volumes, while the second series, Kingdom Hearts: Chain of Memories, has two volumes. The third series, Kingdom Hearts II, has had five volumes published and is on hiatus. A fourth series based on Kingdom Hearts 358/2 Days is being serialized. The games have also been adapted as a light novel series, written by Tomoco Kanemaki and illustrated by Shiro Amano. Like the manga series, it is divided into separate series based on the games. Kingdom Hearts is divided into two volumes; "The First Door"[174] and "Darkness Within".[175] Kingdom Hearts: Chain of Memories is divided into two volumes. Kingdom Hearts II is divided into four volumes; "Roxas—Seven Days",[176] "The Destruction of Hollow Bastion",[177] "Tears of Nobody",[178] and "Anthem—Meet Again/Axel Last Stand".[179]
See also
List of Square Enix franchises
List of Japanese role-playing game franchises
| https://en.wikipedia.org/wiki/Kingdom%20Hearts |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
234,
366,
653,
739,
892,
1011,
1355
],
"plaintext_end_byte": [
233,
346,
652,
713,
891,
1010,
1331,
1382
]
} | أين تقع مقاطعة ألافا؟ | ألافا (مقاطعة) | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
182
],
"minimal_answers_end_byte": [
232
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
مقاطعة ألافا (بالإسبانية: Álava، بالباسكية: Araba، العربية: ألبة) مقاطعة إسبانية تقع في شمال الدولة، تقع ضمن حدود منطقة إقليم الباسك.
عاصمتها هي مدينة فيتوريا-غاستايز، تنقسم المقاطعة إلى 51 بلدية.
الجغرافيا
تقع مقاطعة ألافا في شمال إسبانيا تحدها من الشمال مقاطعة بيسكاي ومقاطعة غيبوثكوا، ومن الجنوب مقاطعة لا ريوخا، ومن الشرق مقاطعة نابارا، ومن الغرب مقاطعة برغش.
تبلغ مساحة مقاطعة ألافا 3.037,50 كم².
الديموغرافيا
يبلغ عدد سكان مقاطعة ألافا 319.227 نسمة عام 2011 (وفقاً للمعهد الوطني للإحصاء الإسباني).[1]
فيما يلي قائمة أكبر البلديات من حيث عدد السكان (بتاريخ 1 يناير 2011):
فيتوريا-غاستايز 239.562 نسمة
يوديو 18.494 نسمة
أموريو 10.014 نسمة
سالفاتيررا 4.884 نسمة
أويون 3.284 نسمة
إيرونا دي أوكا 2.966 نسمة
آيالا 2.880 نسمة
ألغيريا 2.803 نسمة
زويا 2.424 نسمة
أرتزينيغا 1.843 نسمة
مراجع
مصادر
(in Spanish)
(in Spanish)
تصنيف:مقاطعة ألافا
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%A7%20%28%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B7%D8%B9%D8%A9%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
592,
1558,
2335,
2729,
3371,
3646,
4501,
4954,
5504,
6168,
6527,
7054,
8290,
8402
],
"plaintext_end_byte": [
569,
1557,
2334,
2727,
3370,
3645,
4466,
4953,
5503,
6167,
6492,
7053,
8271,
8387,
8881
]
} | ما هي أول منارة في العالم؟ | فنار الإسكندرية | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
1
],
"minimal_answers_end_byte": [
30
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
فنار الإسكندرية أو منارة الإسكندرية - فاروس الإسكندرية - من عجائب الدنيا السبع التي ذكرها الإغريق، وكان موقعها على طرف شبه جزيرة فاروس وهي المكان الحالي لقلعة قايتباي بمدينة الإسكندرية المصرية. تعتبر أول منارة في العالم. أقامها سوستراتوس في عهد بطليموس الثاني عام 270 ق.م وكانت ترتفع 120 مترا ودمرت في زلزال عام 1323.
وصف المنارة
الثابت تاريخياً أن فنار الإسكندرية التي كانت من عجائب الدنيا السبع، قد أُنشأت عام 280 ق.م، في عصر«بطليموس الثاني»، وقد بناها المعماري الإغريقي«سوستراتوس»، وكان طولها البالغ مائةً وعشرين متراً، ويعتقد البعض أن الحجارة المستخدمة في بناء قلعة قايتباي هي من أحجار الفنار المدمر، كما أن موقع القلعة هو ذاته موقع فنار المنهار، وقد وصف«المسعودي»، في عام 944 م، الفنار وصفاً أميناً، وقدَّر ارتفاعها بحوالي 230 ذراعاً. وقد حدث زلزال 1303 م في عهد السلطان«الناصر محمد بن قلاوون»، فضرب شرق البحر المتوسط، ودمر حصون الإسكندرية وأسوارها ومنارتها.
وقد وصف«المقريزي»، في خططه، ما أصاب المدينة من دمار، وذكرَ أن الأمير«ركن الدين بيبر الجشنكير» قد عمَّر المنارة، أي رمَّمها، في عام 703 هـ. وبعد ذلك الزلزال المدمر بنصف قرن، زار«ابن بطوطة» الإسكندرية، في رحلته الثانية، في عام 1350 م، وكتب يقول:« وقصدتُ المنارة، عند عودتي إلى بلاد المغرب، فوجدتها قد استولى عليها الخراب، بحيث لايمكن دخولها ولا الصعود إليها؛ وكان«الملك الناصر»، شرع في بناء منارة بإزائها، فعاقه الموت عن إتمامها«.
ويروي المؤرِّخ المصري«ابن إياس»، أنه عندما زار السلطان«الأشرف قايتباي» الإسكندرية، في عام 1477 م، أمر أن يُبنى مكان الفنار برج جديد، وهو ماعُرف فيما بعد ببرج قايتباي، ثم طابية قايتباي، التي لا تزال قائمةً، حتى اليوم.
وكان الفنار يتألَّف من أربعة أقسام، الأوَّل عبارة عن قاعدة مربَّعة الشكل، يفتح فيها العديد من النوافذ، وبها حوالي 300 غرفة، مجهَّزة لسكنى الفنيين القائمين على تشغيل المنار وأُسرهم. أما الطابق الثاني، فكان مُثمَّن الأضلاع، والثالث دائرياً، وأخيراً تأتي قمة الفنار، حيث يستقر الفانوس، مصدر الإضاءة في المنارة، يعلوه تمثال لإيزيس ربه الفنار ايزيس فاريا.
ومن الطريف، أن اسم جزيرة «فاروس» أصبح عَلَماً على اصطلاح منارة، أو فنار، في اللغات الأوربية، واشتُقَّت منه كلمة «فارولوجيا» للدلالة على علم الفنارات.
وقال جراتيان لوبير إن المنارة القديمة كانت مشيدة على صخرة تلاطمها مياه البحر من كل مكان وكانت ترتفع لعدة طوابق، ويحيط بكل طابق منها دهليز يدعمه صف من الأعمدة،وفي الليل يضيء البرج الموجود أعلاها شعلتين يراهما المسافر على بعد 300 غلوة من عرض البحر، أما في النهار فكان في البرج مرآة معدنية تنبه السفن للشاطئ قبل ظهوره في الأفق، وقد بنيت بعض أحجارها أنقاض مدن هليوبوليس وممفيس وطيبة، حيث نقلت إليها أعمدة ومسلات من المدن الفرعونية القديمة بتكاليف باهظة. [1]
كيفية عمل المنارة
ولم يعرف أحد، يقيناً، كيف كانت تعمل المنارة، أو الفنار، وقد ظهرت بعض الاجتهادات، لم يستقر الخبراء وعلماء التاريخ على أيٍ منها. وثمَّة وصفٌ لمرآة ضخمة، كاسرة للآشعة، في قمة الفنار، كانت تتيح رؤية السفن القادمة، قبل أن تتمكن العين المجرَّدة من رصدها.
وقد كتب الرحَّآلة العربي القديم«ابن جبير»، أنَّ ضوء الفنار كان يُرى من على بُعد 70 ميلاً، في البحر. وهناك رواية تُفيد بأن مرآة الفنار، وكانت إحدى الإنجازات التقنية الفائقة في عصرها، قد سقطت وتحطَّمت في عام 700 م، ولم تُستبدل بغيرها وفقد الفنار صفته الوظيفية منذ ذلك الوقت، وقبل أن يدمِّره الزلزال تماماً.
ويُقال أن الصعود إلى الفنار، والنزول منه، كان يتم عن طريق منحدر حلزوني أما الوقود، فكان يُرفعُ إلى مكان الفانوس، في الطابق الأخير، بواسطة نظام هيدروليكي. وقد وصف فورستر طريقة أخرى لرفع الوقود (الخشب) إلى موقع الفانوس، فذكرَ أن صفَّاً طويلاً من الحمير كان في حركة دائبة، لايتوقف ليلاً أو نهاراً، صعوداً ونزولاً، عبر المنحدر الحلزوني، تحمل الوقود الخشبي على ظهورها!.
وفي مُفتتح القرن العشرين، قدَّم الأثري والمعماري الألماني«هرمان ثيرش» نموذجاً للفنار، في هيئة أقرب إلى نُصُب تذكاري، يرتفع كبرج فخم مكوَّن من ثلاثين طابقاً، ويحتوي على 300 غرفة.
أبحاث حول المنارة
إن فريق الباحثين الأثريين، العاملين بموقع قايتباي، يسعون للحصول على كتل حجرية تنتمي لأنقاض الفنار القديم وهم يعرفون أن واجهته كانت تحمل لوحةً تذكارية، منحوتة بحروف يونانية ضخمة، فإذا وجدوا تلك اللوحة، أو جزءاً منها، تأكد للجميع أن الكتل الحجرية الضخمة، الغارقة بالموقع، هي أنقاض الفنار.
إن بعض علماء التاريخ يشكك في أن الفنار القديم هو مصدر هذه الكتل، ويعتقد أنها مجرَّد صخور كانت تُلقى إلى الماء، في العصور الوسطى، كإجراء دفاعي لإغلاق الميناء أمام سفن الصليبيين الغزاة. ومع ذلك، فإن«جان إيف إمبرور» لايزال متمسِّكاً باعتقاده أن بين هذه الأنقاض الغارقة قطعاً من جسم الفنار، سقطت في المياه عندما تحطَّم ذلك البرج الضخم، بفعل الزلزال. ولكي يؤكد هذه الاحتمالات، يحاول جان إيف أن يتتبَّع كل الدلائل والإشارات التاريخية حول حجم وهيئة ذلك المبنى الغامض، الذي ورد ذكره ووصفه في كتابات عشرات من الكتَّاب الإغريق والرومان والعرب القدامى، الذين سجَّلوا أوصافاً عجيبةً له، ولكن كتاباتهم لاتشفي غليل إمبرور، لعموميتها وعدم دقتها، وأحياناً لتناقضها مع بعضها البعض.
طالع أيضا
برج بابل
النصب التذكاري الماسوني القومي لجورج واشنطن
مراجع
تصنيف:آثار مصر
تصنيف:أبراج سابقة
تصنيف:اكتشافات أثرية في 1968
تصنيف:النقل في الإسكندرية
تصنيف:عجائب الدنيا السبع
تصنيف:مبان ومنشآت اكتملت في القرن 3 ق م
تصنيف:مبان ومنشآت في الإسكندرية
تصنيف:معالم الإسكندرية
تصنيف:معالم مدمرة في مصر
تصنيف:منارات
تصنيف:منارات في مصر
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D8%B1%20%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%A9 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
449,
1273,
1922,
3700,
4522,
5159,
5713,
6739,
7610,
8578,
10091,
10483,
10861,
11215,
11655,
12043,
12082
],
"plaintext_end_byte": [
448,
1255,
1921,
3688,
4508,
5158,
5699,
6738,
7609,
8577,
10078,
10466,
10860,
11214,
11592,
12015,
12080,
12532
]
} | Mikä on Steven Seagalin tunnetuin tuottama elokuva? | Steven Seagal | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Steven Frederic Seagal (s. 10. huhtikuuta 1952 Lansing, Michigan[1]) on yhdysvaltalainen näyttelijä, tuottaja, muusikko, poliisi ja ajoittainen käsikirjoittaja, joka on tunnettu toimintaelokuvistaan. Hän on ollut vuodesta 2016 lähtien Venäjän kansalainen.[2] Seagalilla on 7. danin musta vyö aikidossa ja hän on myös opettanut aikidoa Japanissa. Hänelle on myönnetty myös arvonimi Shihan, joka tarkoittaa ”arvostettua opettajaa”.
Hän toimi ennen näyttelijänuraansa aikidokouluttajana Japanissa. Muutettuaan Los Angelesiin viihdetuottajat huomasivat hänen kykynsä ja Seagal debytoi ensimmäisessä elokuvassaan vuonna 1988. Debyyttielokuvansa jälkeen Seagalista on tullut yksi tunnetuimmista toimintaelokuvien tähdistä ja hän myös tekee itse omat taistelukoreografiansa. Seagalin elokuvat ovat tuottaneet yli 700 miljoonaa dollaria maailmanlaajuisesti.[3] Hän on myös käyttänyt mainettaan toimintatähtenä hyväksi muilla aloilla, hän on muun muassa levyttänyt kaksi albumia ja perustanut Steven Seagal Enterprises ja Steamroller Productions -nimeä kantavan yhtiön. Hänet tunnetaan myös ympäristönsuojelijana, eläinaktivistina ja buddhalaisena. Seagalia on usein leikkimielisesti kutsuttu "yhden ilmeen mieheksi".
Varhaiset vuodet
Seagal syntyi Lansingissa Michiganissa, jossa hän asui 5-vuotiaaksi asti. Hänen äitinsä, Patricia (1930–2003) työskenteli lääkintähoitajana ja isänsä Samuel Steven Seagal (1928–1991) high schoolissa matematiikan opettajana.[4] Seagalin äiti oli sukujuuriltaan amerikanirlantilainen ja isä amerikanjuutalainen.[5] Seagalin isovanhemmat olivat venäjän juutalaiset Nathan Siegelman (1892–1973) ja Dora Goldstein (1894–1989).[6] Hänen isoisänsä muutti Yhdysvaltoihin tullessaan sukunimensä Seagaliksi. Seagal itse on kuitenkin kertonut isoisänsä olleen mongolialainen, joka muutti Venäjältä Yhdysvaltoihin sota-aikaan.[7]
Hänen perheensä muutti Fullertoniin, Kaliforniaan, missä Seagal alkoi harjoitella taistelulajeja sattuman kautta. Seagal alkoi työskennellä eräässä ravintolassa tiskaajana noin 13–14-vuotiaana.[8] Hän oli omien sanojensa mukaan valehdellut ikäänsä, jotta pääsi töihin.[8] Paikalla ollut kokki Sakamoto oli Shotokan ja Shuri-te karatetyylisuuntien harjoittaja.[8] Hän huomasin Seagalin potentiaalin ja kiinnostuksen kamppailulajeihin, sekä Aasiaa ja erityisesti Japania kohtaan. Sakamoto opetti Seagalille pääosin okinawalaisen Shuri-te karaten perusteet.[8] Seagal harjoitteli Sakamoton kanssa useita vuosia, jonka jälkeen harjoitteli myös hetken aikaa Shitō-ryūta Fumio Demuran opissa. Sittemmin Seagal löysi aikidoa opettavan sensein Harry Kiyoshi Ishisakan, jonka kanssa hän harjoitteli pelkästään aikidoa kaiken aikaa.[8] Seagal vieraili myös Japanissa noin 16–18-vuotiaana isänsä kanssa, jossa hän tapasi aikidon perustajan Morihei Ueshiban.[8] Noin vuoden 1970 tietämillä hän muutti Japaniin japanilaissyntyisen tyttöystävänsä Miyako Fujitanin kanssa, jonka kanssa hän myöhemmin meni naimisiin. He asuivat Miyakon vanhempien luona. Miyakon vanhemmat omistivat aikidokoulun. Japanissa hän toimi aikidokouluttajana vuoteen 1982 saakka, jolloin hän palasi Yhdysvaltoihin New Mexicoon, ja perusti yhdessä Craig Dunnin kanssa itämaisten puolustaitojen koulun, dojon. Dunn pyörittää vielä tänäkin päivänä heidän perustamaansa dojoa. Seagal palasi Japaniin ja toi mukanaan sieltä Haruo Matsuokan vuonna 1983. He perustivat yhdessä aikidokoulun Burbankiin, Kaliforniaan, mutta myöhemmin siirsivät sen läntiseen Hollywoodiin. Vuodesta 1997 Matsuoka on ollut vastuussa heidän vireille panemastaan dojosta.
Elokuvaura
Seagalin ensikosketus elokuvateollisuuteen oli taistelukoreografina 1982 julkaistussa The Challenge nimisessä elokuvassa. Samassa roolissa hän myös toimi 1983 elokuvassa James Bond: Älä kieltäydy kahdesti. Seagalin elokuvaura sai alkunsa sattumalta, kun Michael Ovitz, eräs Hollywoodin kykyjenetsijä vieraili hänen Kaliforniassa sijainneessa aikidokoulussa ja vakuuttui hänen kyvyistään. Hän järjesti Seagalin koekuvauksiin 1987 ja Warner Bros., joka etsi näyttelijöitä toimintaelokuviinsa vakuuttui hänen kyvyistään ja solmi neljän elokuvan mittaisen sopimuksen. Seagal debytoi ensimmäisen kerran elokuvassa Nico (Above the Law), joka pitkälti oli hänen taistelulajitaitojensa varassa ja pian Seagalista tulikin yksi toimintaelokuvien fanien suosikeista tulevien elokuviensa myötä.
1990-luvulla
Onnistuneen ensielokuvansa jälkeen Seagal teki kolme muuta menestynyttä elokuvaa: Vaikeasti tapettava, Kuoleman merkki ja Katujen laki. 1992 hän näytteli menestyneimmässään elokuvassa Kaappaus merellä, joka myi 156,4 miljoonan dollarin edestä maailmanlaajuisesti. Menestyksekkään Kaappaus merellä -elokuvan jälkeen hän ohjasi 1994 ensimmäisen elokuvansa Vaarallisella alueella. Seagal käytti elokuvaa hyväkseen herättääkseen keskustelua ympäristön saastumisesta ja tuhoutumisesta. Elokuva ei menestynyt kovinkaan hyvin, sen tekeminen maksoi noin 50 miljoonaa dollaria ja se tuotti vain 39 miljoonaa Yhdysvalloissa.
1995 Seagal näytteli Kaappaus merellä -elokuvan jatko-osassa Kaappaus raiteilla ja 1996 elokuvassa The Glimmer Man. 1996 hän oli myös mukana sivuosassa elokuvassa Ratkaisun hetket. 1997 hän palasi taas ympäristöaiheiseen elokuvassa Tappava salaisuus, jossa hän esitti ympäristöagenttia, joka yritti estää teollisuuskonnia saastuttamasta Kentuckyn vuoristoseutua. Elokuva ei menestynyt taloudellisesti. 1998 Seagal teki omilla rahoillaan elokuvan Patriootti, joka kuvattiin hänen omistamansa maatilan ympäristössä Montanassa.
2000-luvulla
Kaksi vuotta Patriootti-elokuvan jälkeen Seagal oli tuottamassa tyylistään poikkeavaa elokuvaa The Prince of Central Park. 2001 hän oli pääosissa pitkästä aikaa menestyneessä elokuvassa Exit Wounds. Suosio ei kuitenkaan ollut pitkäkestoinen ja 2001 Seagal oli sivuosassa vähemmän menestyneessä elokuvassa Ticker ja 2002 elokuvassa Kuoleman selli, jonka pääosissa näytteli raptähti Ja Rule. Näiden jälkeen Seagalin elokuvauralla on ollut hieman hiljaisempaa ja hän onkin tehnyt vuodesta 2003 lähtien vain suoraan videolle tai DVD:lle julkaistavia pienen budjetin toimintaelokuvia. Hän tekee niitä muutaman vuodessa ja saa palkkioksi noin 5 miljoonaa dollaria elokuvalta.[9] Osa hänen Yhdysvalloissa suoraan videolle julkaistuista elokuvista on päässyt ulkomailla vähäiseen teatterilevitykseen. Tuolloin Seagal työskenteli enimmäkseen Michael Keuschin (Shadow Man, Attack Force ja Flight of Fury) ja Don E. FauntLeRoyn (Today You Die, Mercenary for Justice ja Urban Justice) ohjaamissa elokuvissa.
Seagal ryhtyi tuottamaan tositelevisiosarjaa Steven Seagal: Amerikan seriffi, joka kertoo hänen työstään apulaisseriffinä Jefferson Parish'ssä. Sarjaa esitettiin kahden tuotantokauden verran vuosina 2009–2010. Samalla hän siirtyi tekemään elokuvia kanadalaiselle Voltage Picturesille, joka toimi aluksi Ruslan ja The Keeper elokuvien levittäjänä.[10] Sittemmin yhtiö tuotti Seagalin kanssa ensimmäisen elokuvan A Dangerous Man (2009) ja vuotta myöhemmin Born to Raise Hell (2010). Sitä ennen Seagal pääsi jälleen mukaan isompiin elokuviin. Robert Rodriguezin Machete (2010) elokuvan myötä, jonka tähtinä nähdään muun muassa Danny Trejo, Don Johnson ja Robert De Niro. Seagalille oli tarjottu myös roolia The Expendables -elokuvaan, mutta ei suostunut tekemään elokuvaa olleessaan riidoissa Nu Imagella työskennelleen tuottajan kanssa.[11]
Vuonna 2011 Seagalin oli tarkoitus esiintyä 13-osaisessa televisiosarjassa True Justice, mutta sarja ei saanut televisioyhtiötä, joka olisi esittänyt sarjaa Yhdysvalloissa. True Justice päätettiin leikata kuudeksi elokuvaksi, jotka julkaistiin suoraan DVD:lle vuosina 2010–2012. Ensimmäinen julkaistiin joulukuussa 2010 nimellä Deadly Crossing ja toinen Street Wars huhtikuussa 2011. Myöhemmin toukokuussa 2011 espanjalainen televisiokanava Nitro alkoi esittämään sarjaa.[12] Sittemmin maaliskuussa 2012 yhdysvaltalainen ReelzChannel ryhtyi esittämään sarjaa kanavallaan.[13] Sitä ennen tammikuussa 2012 Seagalin tositelevisiosarja Steven Seagal: Amerikan seriffi oli määrä esittää kolmatta tuotantokautta televisiosta, mutta tuotantokauden kuvaukset joutuivat todistusaineistoksi aiheettoman pidätyksen vuoksi. Jesus Lloveraa epäiltiin kasvattavan kanoja kukkotappeluja varten, minkä hän kuitenkin kiisti ja haastoi Seagalin oikeuteen.[14]
Huhtikuussa 2012 Seagal kertoi saaneensa uuden tarjouksen Stallonelta esiintyä mahdollisessa The Expendables -elokuvan kolmannessa osassa.[15] Hän ei kuitenkaan ottanut roolia vastaan. Sittemmin Seagal on jatkanut Voltage Picturesin kanssa elokuvien tekemistä. Vuoden hiljaiselon jälkeen elokuvien saralla Seagal esiintyi yhdessä Stone Cold Steve Austinin kanssa elokuvassa Maximum Conviction (2012). Kyseisen elokuvan ohjasi Keoni Waxman, jonka kanssa Seagal jatkoi myös elokuvassa Force of Execution (2013). Kyseisessä elokuvassa näyttelivät myös Ving Rhames ja Danny Trejo. Vuonna 2014 Seagalin Force of Executionille julkaistiin kaksi jatko-osaa, jotka kertoivat Seagalin esittämän hahmon menneisyydestä. Ensimmäinen jatko-osa A Good Man ilmestyi elokuussa 2014 ja toinen Absolution toukokuussa 2015. Välissä Seagal esiintyi sivuroolissa jännityselokuvassa Gutshot yhdessä George Eadsin ja Ted Levinen kanssa. Vuosi 2016 oli Seagalin kannalta vilkas. Hän esiintyi yhteensä viidessä elokuvassa. Ensimmäinen niistä Sniper: Special Ops julkaistiin toukokuussa. Elokuvassa Seagalilla on sivurooli tarkka-ampujana, kun pääroolista vastasivat Tim Abell ja Rob Van Dam. Kolmea päivää myöhemmin julkaistiin toinen hänen elokuvistaan Code of Honor, jossa Seagal niin ikään toimii tarkka-ampujana, mutta hänen rooli keskittyi enemmän urbaaniympäristöön, jossa hänen hahmonsa Robert Sikes yrittää päästää eroon paikallisista huumerikoksista omankäden oikeudella.
Musiikkiura
Näyttelemisen ja taistelulajien lisäksi Seagal soittaa myös kitaraa ja hänen kappaleitaan on ollut mukana muutamassa elokuvassa. 2005 hän julkaisi poppia ja bluesia sekoittelevan debyyttialbuminsa Songs from the Crystal Cave. Seagalin vuoden 2005 elokuvassa Into the Sun oli muutamia kappaleita albumilta. Seagalin toinen albumi Mojo Priest julkaistiin huhtikuussa 2006.
Yksityiselämä
Seagal on ollut naimisissa Miyako Fujitanin (1975–1986) ja Kelly LeBrockin (1987–1996) kanssa. Ensimmäisestä liitosta hänellä on kaksi ja toisesta kolme lasta. Seagalin lasten nimet ovat Kentaro Take-Seagal (1975), Ayako Fujitani (1979), Annaliza (1987), Arrissa (1993) ja Dominic (1990). Hänen esimmäisellä pojallaan Kentarolla on 4. danin musta vyö aikidossa.[16]
Seagal on tunnettu myös eläinten oikeuksien puolustamisesta ja ympäristönsuojelua korostavista elokuvistaan.
Lisäksi Seagal on näyttelijäntyön ohella toiminut jo yli 20 vuoden ajan poliisina New Orleansin lähellä. Hän on myös kasvissyöjä.[17] 1999 Seagalille myönnettiin PETA Humanitarian Award -palkinto ansiokkaasta eläintensuojelusta.
Vladimir Putin myönsi Seagalille Venäjän kansalaisuuden vuoden 2016 marraskuun alussa ja ojensi hänelle Venäjälle televisoidussa tilaisuudessa henkilökohtaisesti Venäjän passin 26. marraskuuta 2016.[18] Seagalilla on viiden vuoden maahantulokielto Ukrainaan, koska hänen katsotaan Ukrainan turvallisuuspalvelun mukaan olevan "uhka kansalliselle turvallisuudelle".[19]
Filmografia
Käsikirjoittajana
Televisiosarjat
Tuottajana
Nico (Above the Law) (1988)
Kuoleman merkki (Marked for Death) (1990)
Katujen laki (Out for Justice) (1991)
Kaappaus merellä (Under Siege) (1992)
Kaappaus raiteilla (Under Siege 2: Dark Territory) (1995)
Prince of Central Park (2000)
Dragon Squad (2005)
Urban Justice (2007)
Against the Dark (2009)
The Keeper (2009)
A Dangerous Man (2009)
True Justice (2011)
Lähteet
Aiheesta muualla
Check date values in: |date= (help)
Luokka:Yhdysvaltalaiset elokuvanäyttelijät
Luokka:Yhdysvaltalaiset elokuvatuottajat
Luokka:Yhdysvaltalaiset kitaristit
Luokka:Yhdysvaltalaiset laulajat
Luokka:Juutalaiset näyttelijät
Luokka:Yhdysvaltalaiset eläinaktivistit
Luokka:Yhdysvaltalaiset ympäristöaktivistit
Luokka:Amerikanjuutalaiset
Luokka:Amerikanirlantilaiset
Luokka:Amerikanvenäläiset
Luokka:Vuonna 1952 syntyneet
Luokka:Elävät henkilöt
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Steven%20Seagal |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
353,
931,
1825,
2304,
3178,
3887,
4275,
4662,
4943,
5217,
6215,
6838,
9164,
9642,
10097,
10255
],
"plaintext_end_byte": [
335,
930,
1824,
2296,
3177,
3869,
4274,
4654,
4921,
5216,
6214,
6819,
9148,
9626,
10063,
10193,
10364
]
} | 오행이라는 것은 목·화·토·금·수의 오원소를 말하나요? | 오행 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
오행(五行, )은 동양 철학에서 우주 만물의 변화양상을 5가지로 압축해서 설명하는 이론으로[1], 5행이라는 것은 인간 사회의 다섯 개 원소로 생각된 화(火)·수(水)·목(木)·금(金)·토(土)의 운행변전(運行變轉)을 말한다. 행(行)이라는 것은 운행의 뜻이다.
사상의 발전
5행(五行)에 대한 생각은 이미 《서경(書經)》의 '홍범(洪範)'에서 보인다. '홍범'은 은나라의 유민(遺民)인 기자(箕子)가 주나라의 무왕에게 말한 것을 기록한 것이라 한다. 그 전설이 그대로 믿어질 수는 없어도 '홍범'은 《금문상서(今文尙書)》 29편의 하나이기도 하여, 5행에 대한 생각이 아득한 옛 것임을 짐작케 한다. 다만 '홍범(洪範)'에서 말하는 5행은 다섯 개의 요소를 열거하는 데 그쳤을 뿐, 그 운행 변전까지는 말하지 않았다[2].
전국시대에 5행은 상생설(相生設)과 상극설(相剋設)이 생겨 우주나 인간계의 현상을 5행의 상생·상극으로 이해하고 예측하는 사고법이 발생하였다. 그것이 일반적으로 이르는 5행사상(五行思想)이다. 5행의 '상생(相生)'이라는 것은 목(木)은 화(火)를 생하고, 화(火)는 토(土)를, 토(土)는 금(金)을, 금(金)은 수(水)를, 수(水)는 목(木)을 생한다고 생각하는 순환 변전의 이치이다. '상극(相剋)'이라는 것은 수는 화를 이기고, 화는 금을, 금은 목을, 목은 토를, 토는 수를 이긴다는 것이다. 이 관념적 논리를 더욱 복잡하게 하고 신비화시키기 위하여 음양2원(陰陽二元)의 생각과 융합을 도모하여 여기에 '음양5행설(陰陽五行說)'이라고 하는 중국 특유의 사고(思考) 논리가 생겼다[2].
5행설을 신비화하고 관념화하여 음양5행설을 제창한 사람은 맹자보다 조금 후의 사람인 제(齊)의 추연(鄒衍)이라고 알려져 있다. 음양사상과 5행사상은 원래 각각 다른 것이었으나, 추연 이후 더욱이 한대(漢代)에 있어서 5행사상에 음양2원의 사상을 합치는 일이 일반화되었다. 이 신비적인 유심론은 바로 현상의 예측이나 역사의 해석에까지 이용되었다[2].
의미
오행이란 역학(易學)에서 우주 만물의 걸음걸이를 가리키는 것이다. 오행을 한 글자 한 글자 분석해보면 다섯 오(五)자에 다닐 행(行)자로 구성된 것을 알 수 있다. 다닐 행자는 걸음걸이라는 뜻이다. 우주 만물의 다섯 가지 걸음걸이. 그것이 바로 오행의 의미이다. 여기에서 걸음걸이라는 말은 바로 만물이 지나가는 방향, 만물의 상태가 변화하는 양상을 가리키는 것이다. 사람은 배가 고파지기도 하고 졸립기도 하고 행복해지기도 한다. 이것을 배가 고픈 길을 걷고, 졸린 길을 걷고, 행복한 길을 걷는 것이라고 해석할 수 있는데, 이와 같이 우주 만물은 어떠한 변화의 길을 걷게 된다. 그 변화의 길에서 원칙을 찾아냈고, 그것을 오행이라고 이름붙인 것이다.
오행(五行)은 사람이 자연에서 얻을 수 있는 재료의 개념에서 만물을 구성하고 있는 원소의 개념으로 발전했다. 목(木)은 뭉쳐있지만 유약한 것이었고, 화(火)는 정밀하지만 적은 것이었으며, 토(土)는 실하지만 흩어져 있는 것, 금(金)은 강하고 견고한 것, 수(水)는 많으나 허한 것을 뜻했다. 오행이 처음 이론으로 제안된 것은 공자와 같은 시대를 살았던 추연에 의해서다. 하지만 추연의 저작은 후세에 전해지지 않으며 우리가 접하는 오행은 음양론, 장상론, 상한론과 순서대로 결합한 중의학의 오행배당표가 대표적이다.
학문적 위치
종종 일반인들은 오행을 동양철학의 일부로 파악한다. 다만 이 '동양철학'이라는 용어는 유가, 도가, 불가, 음양가 등 다분히 광범위하고 종종 양립하기 힘든 개념들을 포괄해서 가리키기 때문에 적합하지 않다. 정확하게 서술하자면 동양철학 중에서 음양가, 즉 역학(易學)에 속하는 이론이다.
역학은 고대 동북아시아에서 발전한 학문으로, 음양의 질서를 통해 파악한 우주론에 대해 다루고 있다. 점술로 이용한 사람들이 있지만, 전통적으로 유교에서 우주론의 일부로 연구한 분야로 현대인들이 존경하는 많은 유학자들은 역학을 숭배하고 주역에 대해 많은 연구를 수행하였다.
구성
오행의 구성은 다섯 가지 요소와 두 가지 상관관계로 이루어진다. 다섯 가지 요소란 목(木), 화(火), 토(土), 금(金), 수(水)가 바로 그것이다. 두 가지 상관관계는 바로 상생(相生)과 상극(相剋)이다.
다섯 가지 요소
오행의 다섯 가지 요소로는 목, 화, 토, 금, 수를 들 수 있다. 하지만 이 다섯 가지 요소가 무엇을 뜻함을 알기전에 우리는 이 다섯 가지 요소가 어떻게 현실과 관계를 맺고 있는지에 대해 알아볼 필요가 있다.
오행과 현실 간의 관계는 추상화</b>로 요약할 수 있다. 현실을 한 단계 추상화시켜 현실에서 어떠한 특성을 추출해낸 것이 바로 오행인데, 사실 이러한 구조는 이른바 현대 학문들이 가지고 있는 구조와 동일하다. 예를 들어서, 물리학에서는 현실을 한 단계 추상화시켜 현실에서 "질량"이라든지 "전하량"이라는 특성을 추출해낸다. 현실은 질량 이외에도 색깔, 모양, 재질 등 여러 특성들이 혼재되어 있지만 해석하기 쉽게 하기 위해서 특정한 요소들을 추출해낸 것이다. 이와 같이 현실에서 어떠한 특성들을 추출해서 오행이라고 부르고, 그 오행 간의 관계를 연구한 것이 오행론이다. 즉, 현실에서 오행의 특성을 추출하고 오행의 특성에서 다시 오행론에 입각해서 해석하며, 그 오행론의 결과로 현실을 깊이있게 바라보는 것이 오행론의 연구방법이다.
이러한 추상화의 개념을 잘 이해한다면 목은 나무가 아닌 것임을 알 수 있다. 오행론은 단순히 나무에 대해서 이야기하는 것이 아니다. 오행론은 나무의 특성을 가진 현실에 대해 이야기하고 있는 것이다. 나무처럼 무럭무럭 자라나는 생명력있는 현실에 대해서 이야기하는 것이 바로 오행론이다. 그와 같이 오행론에서 화는 불이 아니며 토는 흙이 아니고 금은 돌이 아니고 수는 물이 아니다. 목, 화, 토, 금, 수는 A, B, C, D, E같은 일종의 기호라고 보면 된다.
두 가지 관계
중의학에서는 오행(五行)의 생리적 관계에서 상생(相生)과 상극(相剋)을 설명하고 병리적 관계에서 상생(相生)과 상승(相乘) 및 상모(相侮)를 설명하지만, 일반적으로 오행의 두 가지 관계를 말할 때는 생리적 관계에서의 상생과 상극을 뜻한다.
생리적 관계에서 상생은 하나의 요소가 다음 번 순서의 요소를 촉진하고 자생하며 조장하는 것으로 목생화(木生火), 화생토(火生土), 토생금(土生金), 금생수(金生水), 수생목(水生木)이라고 한다. 상극은 하나의 요소가 다른 요소를 제약하거나 억제하는 것으로 목극토(木剋土), 토극수(土剋水), 수극화(水剋火), 화극금(火剋金), 금극목(金剋木)이라고 한다. 생리적 관계에서 상생과 상극은 정상이며, 다섯 가지의 요소가 서로 도와주고 제어하며 운동함으로써 사물의 동태적 평형을 유지한다.
병리적 관계에서 상생은 생리적 관계의 상생에 이상이 생긴 것으로 상생하는 순서를 따라 질병이 전변되는 것을 뜻한다. 목생화(木生火)가 안 되면 목(木)이나 화(火)에 병이 생길 수 있는데, 이때 목(木)에 생긴 병은 화(火)로 전변될 수 있다. 상승은 생리적 관계의 상극에 이상이 생긴 것으로 제어하는 쪽이 너무 강하거나 제어를 받는 쪽이 너무 약할 때 일어난다. 목극토(木剋土)에서 목(木)이 너무 강해도 토(土)에 이상이 생기고 토(土)가 너무 약해도 토(土)에 이상이 생긴다. 상모도 생리적 관계의 상극에 이상이 생긴 것이나 제어하는 쪽이 너무 약할 때 일어난다. 목극토(木剋土)는 정상적인 상태지만 목(木)이 너무 약해서 토(土)를 제어하지 못할 경우 반대로 토(土)에 의해서 목(木)에 이상이 생기는 경우다.
오행은 사람이 자연에서 얻을 수 있는 재료의 개념에서 만물을 구성하는 원소의 개념으로 발전했고, 오늘날에는 만물에 대한 추상화로 이해되고 있다. 중의학에서는 여기에 장상론(藏象論)에서 설명하는 장부(臟腑)와 연계시켜 오행변증 등에서 오행의 상생과 상극의 개념을 적용시키고 있다.
상생(相生)
목생화(木生火): 나무는 불을 낳는다. 나무에서 불이 난다.
화생토(火生土): 불은 흙을 낳는다. 불이 나면 재가 나와 흙이 된다(재가 흙을 비옥하게 만든다).
토생금(土生金): 흙은 쇠를 낳는다. 흙에서 쇠가 난다.
금생수(金生水): 쇠는 물을 낳는다. 쇠에서 물이 맺힌다(쇠가 물을 맑게한다).
수생목(水生木): 물은 나무를 낳는다. 물은 나무를 살린다.
상극(相剋)
목극토(木剋土): 나무는 흙을 이긴다. 나무가 흙에 뿌리를 내린다.
토극수(土剋水): 흙은 물을 이긴다. 흙은 물을 가둔다(혹은 흙은 물을 탁하게 한다).
수극화(水剋火): 물은 불을 이긴다. 물은 불을 끈다.
화극금(火剋金): 불은 쇠를 이긴다. 불은 쇠를 녹인다.
금극목(金剋木): 쇠는 나무를 이긴다. 쇠는 나무를 자른다.
오행과 중국문화의 관계
중국문화에서 오행</b>과 방위, 색, 신수 모두 밀접하게 관련되어 있다[3].
같이 보기
기
음양
오방색
각주
참고 자료
분류:도교
분류:중국 철학
분류:한국 철학
분류:사상사
분류:고대 원소
분류:명수 5 | https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%98%A4%ED%96%89 |
{
"plaintext_start_byte": [
83,
1025,
1875,
4027,
5429,
5907,
6047
],
"plaintext_end_byte": [
1025,
1874,
4026,
5359,
5858,
6045,
6949
]
} | من هي سلالة تانغ الحاكمة؟ | سلالة تانغ الحاكمة | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
1226
],
"minimal_answers_end_byte": [
1385
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
History of ChinaANCIENTNeolithic c. 8500 – c. 2070 BCXia c. 2070 – c. 1600 BCShang c. 1600 – c. 1046 BCZhou c. 1046 – 256 BCWestern ZhouEastern ZhouSpring and AutumnWarring StatesIMPERIALQin 221–207 BCHan 202 BC – 220 AD Western Han Xin Eastern HanThree Kingdoms 220–280 Wei, Shu and WuJin 266–420 Western Jin Eastern JinSixteen KingdomsNorthern and Southern dynasties
420–589Sui 581–618Tang 618–907 (Wu Zhou 690–705)Five Dynasties and
Ten Kingdoms
907–979Liao 916–1125Song 960–1279 Northern SongWestern Xia Southern SongJinYuan 1271–1368Ming 1368–1644Qing 1636–1912MODERNRepublic of China 1912–1949People's Republic of China 1949–presentRelated articles
Chinese historiography
Timeline of Chinese history
Dynasties in Chinese history
Linguistic history
Art history
Economic history
Education history
Science and technology history
Legal history
Media history
Military history
Naval history
viewtalkإن سلالة تانغ أو سلالة تانج (Chinese:唐朝; pinyin:Táng Cháo; tʰɑ̌ŋ tʂʰɑ̌ʊ; الصينية الوسطى: Dâng) (من 18 يونيو 618 – 1 يونيو 907) كانت إحدى السلالات الحاكمة في الصين سبقتها مملكة سوي وتلتها فترة الأسر الخمس والممالك العشر. أسست تلك المملكة أسرة لي (李) الذي اغتصب السلطة أثناء فترة ضعف وانهيار إمبراطورية سوي. ولكن سرعان ما انتهت تلك المملكة بتأسيس مملكة تشو الثانية (8 أكتوبر 690 - 3 مارس 705) عندما استولت الإمبراطورة وو شتيان على العرش وأصبحت الإمبراطورة الأم التي تصل للعرش دون أن تكون ولية عهد.
إن سلالة تانج، وعاصمتها تشانغآن (الاسم الحالي شيان)، التي كانت في ذلك العصر أكثر مدن العالم من حيث عدد السكان، تعتبر عمومًا نقطة بارزة في تاريخ الحضارة الصينية، وتساوي في مكانتها العصر الذهبي للثقافة العالمية في مملكة هان أو تتفوق عليه. كما أن الأراضي التابعة لها، والتي تم الاستيلاء عليها بالحملات العسكرية التي شنها الحكام الأوائل في تلك المملكة، تنافس الأراضي التابعة لـ مملكة هان. وفي تعدادين في القرن السابع والثامن، قدرت سجلات سلالة تانج عدد السكان حسب عدد المنازل المسجلة، وكان تعداد السكان يبلغ حينئذ 50 مليون نسمة تقريبًا. ولكن حتى عندما كانت الحكومة المركزية تتهاوى ولم يكن بمقدورها إجراء تعداد دقيق لعدد السكان في القرن التاسع، فقد كان يقدر أن عدد السكان قد ارتفع في ذلك الوقت ليصبح 80 مليون نسمة تقريبًا.[1][2] وبفضل القاعدة السكانية الهائلة، تمكنت المملكة من إنشاء جيوش محترفة ومجندة تضم مئات الآلاف من القوات للتوافق مع القوى الرحالة في السيطرة على آسيا الداخلية وطرق التجارة المغرية عبر طريق الحرير. كانت مختلف الممالك والدول تدفع الخراج لسلالة تانج، بينما كانت السلالة تهزم أو تُخضع مناطق مختلفة لسيطرتها وكانت تتحكم فيها بطريقة غير مباشرة من خلال نظام الوصاية. وإلى جانب التجانس السياسي، كان لسلالة تانج تأثير ثقافي هائل على الدول المجاورة مثل كوريا واليابان وفيتنام.
إلى حد بعيد، كان عصر سلالة تانج عصر تقدم واستقرار، ما عدا فترة تمرد آن لوشان وتراخي السلطة المركزية في النصف الأخير من عمر السلالة. ومثل مملكة سوي السابقة، أبقت سلالة تانج على نظام الخدمة المدنية الذي يقوم على توظيف مسؤولين من خلال اختبارات قياسية والتوصيات لتولي المناصب. ولكن انهار هذا النظام المدني عند نشأة الحكام العسكريين على الأقاليم والمعروفين باسم جيدوشي في القرن التاسع. الحضارة الصينية ازدهرت ونضجت أثناء عصر سلالة تانج، ويعتبر هذا العصر من أعظم عصور الشعر الصيني.[3] وينتمي اثنان من أشهر شعراء الصين، لي باي ودو فو، إلى هذا العصر، وينتمي إليه كذلك العديد من أشهر الرسامين مثل هان جان وتشانغ شوان، وزوو فانج. وكانت هناك مجموعة غنية من الأدب التاريخي الذي قام بتجميعه مجموعة من العلماء، بالإضافة إلى موسوعات وأعمال جغرافية.
انظر أيضًا
المراجع
الأعمال المقتبسة
(hardback).
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |trans_title= ignored (help)
(paperback).
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
CS1 maint: others (link)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Zizhi Tongjian, vols. 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199.
قراءات أخرى
وصلات خارجية
, Minnesota State University Emuseum
at the Metropolitan Museum of Art
, University of Virginia
, from the Minneapolis Institute of Arts
تصنيف:سلالة تانغ الحاكمة
تصنيف:آسيا الوسيطة
تصنيف:أنظمة ملكية سابقة في آسيا
تصنيف:الإمبراطورية الصينية
تصنيف:القرن 10 في الصين
تصنيف:القرن 7 في الصين
تصنيف:القرن 8 في الصين
تصنيف:القرن 9 في الصين
تصنيف:انحلالات 907 في الصين
تصنيف:انحلالات القرن 10 في الصين
تصنيف:انحلالات سنة 907
تصنيف:تأسيسات القرن 7 في الصين
تصنيف:تأسيسات سنة 618
تصنيف:تأسيسات سنة 618 في آسيا
تصنيف:تاريخ الصين
تصنيف:دول سابقة في شرق آسيا
تصنيف:دول وأقاليم انحلت في 907
تصنيف:دول وأقاليم تأسست في عقد 610
تصنيف:سلالات حاكمة في التاريخ الصيني
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%A9%20%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%BA%20%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%83%D9%85%D8%A9 |