uuid
stringlengths
36
36
article_title
stringlengths
1
51
article_pageid
uint32
807
34k
article_qid
uint32
2
117M
section_heading
stringlengths
1
86
section_level
uint32
0
2
paragraph_text
stringlengths
1
3.78k
paragraph_anchors
list
dc976f23-f200-4888-80b1-d601d927f11f
Белоруссиа
18,949
184
null
0
Белоруссиа (Беларусь), аофициалтә хьӡы: Беларус Ареспублика (Рэспубліка Беларусь) — Европа атәыла иауакуп.
[ { "start": 84, "end": 90, "qid": 46, "pageid": 2409, "title": "Европа" } ]
a317d333-c2c8-40f3-b5b0-760130010483
Амассатә_амлакра
27,216
168,247
Аԥшьаҩыраҟны амлакра атәы
1
Иосиф — ари Аԥшьаҩыра аҟынтә хаҿсахьоуп («Бытие», гл. 37—50), Иосиф иҟынтә абжьгарак иоурц азы дидҵаалоит афараон ихаҭа. Уи иибаз аԥхыӡ ииашаны аилыркаара аҟаҵара илшеит, иагьиҳәеит быжьшықәса инеиԥынкыланы аҽаҩра бзиа шыҟало, аха урҭ ашықәсқәа ирыцааиуа даҽа быжьшықәса амлакра шыҟалоз азгәеиҭеит аарыхра аҟамлара иахҟьаны, убри аҟынтә Иосиф афараон иабжьигеит аарыхра бзиа аныҟоу ашықәсқәа рзы арыц рҵәахырц. Афараон ас еиԥш абжьгара даара игәы иахәеит, Иосиф иҟәыӷара азгәаҭаны анхамҩа зегьы аҟны еиҳабыс дҟаиҵеит. Убас Иосиф амлакра ашықәсқәа раан арыц аҭира напхгара аиҭон. Аԥҵамҭа аҟны ишазгәаҭоу ала, урҭ ашықәсқәа раан адгьыл зегьы аҟны амлакра ыҟан. Иосиф иашьцәа ракәзар, рыԥсҭазаара ахҭынҵаны изныкымкәа Мысраҟа ицахьан ачарыц аархәарц азы. Аԥааимбар Илиа («3-я Книга Царств», гл. 16—19 и «4-я Книга Царств» гл. 1—2, 1—15) израильтәи аҳ Ахав ихаан дынхон, уи изымҵахырхәо Ваалу (амра) диашьапкуан, ижәларгьы ари аидол иашьапкларц рыдиҵон. Илиа Ахав иахь днеины Анцәа ихьӡала иеиҳәеит урҭ ашықәсқәа рзы арыцҳарақәа шыҟало, избанзар ақәа ауам, аӡаӡа аҳәом, анцәа ианимыҳәа аамҭазы ҳәа. Ус иагьыҟалеит. Аарҩара ӷәӷәа ҟалеит, ашьацҵәҟьа хҩааит, амлакра аҭыԥ аиуит. Илиа Анцәа имчала адәысакарак аҟны иҟаз аӡыхь азааигәара дынхеит, уахь иара аҟәраанқәа ачеи акәаци изнаргон, аӡиас аҟынтә аӡы ижәуан. Аӡиас анҭаба, Анцәа аԥааимбар идиҵеит амырҭаҭратә қалақь Сидонынтәи Сарептуҟа дцарц, уа инхоз аԥҳәысеиба рыцҳа лҟны дынхарц. Ари аԥҳәысеиба лԥеи лареи еицынхон, лара фатәыс илзынханы илымаз уаԥсҵәык ашылеи хәша хәыҷыки ракәын. Сарепту иааз Илиа ари аԥҳәыс илеиҳәеит ача изылӡырц, убри аан агәралиргеит илымоу ахәшеи ашылеи ахаан ишагымхо, Анцәа адгьыл аҟны ақәа аируаанӡа. Аԥҳәыс аԥааимбар иажәа агәра лгеит, ишиҳәазгьы дныҟәеит. Иаргьы иажәа наӡеит. Аха иаарласны ари аԥҳәыс лԥа даачмазаҩханы дыԥсуеит. Аԥааимбар Илиа иԥсыз аҷкәын дихагыланы хынтә Анцәа даниҳәа иԥсы ҭалоит. Хышықәсеи бжаки Израиль аарҩара ыҟан, уи адгьыл иқәынхоз ажәлар рыҽкажьны анцәа иашьапкра иалагеит, Анцәагьы дазхарҵеит. Абри анаҩс Илиа ашьха дхаланы ақәа ауразы анцәа иҳәара далагеит. Иасит амшын аҟынтә аԥша, ажәҩан аԥҭа еиқәаҵәақәа ихырҩеит, ақәаршаҩы аура иалагеит.
[]
30d14e2d-c566-4ba9-9904-7730903a9d64
Белоруссиа
18,949
184
null
0
Белоруссиа ақалақьқәа: Минск, Вицебсқ, Маӷьылиоу, Гомел, Брест, Ӷродна
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": 209993, "pageid": 30615, "title": "Белоруссиа_ақалақьқәа" }, { "start": 23, "end": 28, "qid": 2280, "pageid": 29798, "title": "Минск" }, { "start": 30, "end": 37, "qid": null, "pageid": null, "title": "Вицебсқ" }, { "start": 39, "end": 48, "qid": null, "pageid": null, "title": "Маӷьылиоу" }, { "start": 50, "end": 55, "qid": null, "pageid": null, "title": "Гомел" }, { "start": 57, "end": 62, "qid": null, "pageid": null, "title": "Брест" }, { "start": 64, "end": 70, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ӷродна" } ]
30e1ca57-ac4a-46c0-aea9-173101d7046e
Белоруссиа
18,949
184
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Европатәи атәылақәа Акатегориа:Ареспубликақәа
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Белоруссиа" }, { "start": 0, "end": 30, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Европатәи_атәылақәа" }, { "start": 31, "end": 56, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ареспубликақәа" } ]
cc7f6053-e164-4099-ab12-3ac57131f5bd
Амассатә_амлакра
27,216
168,247
Европа амассатә млакра
1
XIX ашәышықәсанӡа амассатә млакра атәылақәа зегьы рзын ирбац-ираҳац цәырҵран. Уи зыдҳәалаз аарыхра аҟамлара ауп. Абжьаратәи ашәышықәсазы, ес 8—10 шықәса рахьтә шықәсык аԥсыҭбара рацәа зцыз амлакра ҟалон. Зегь реиҳа иуадаҩыз ашықәсқәа Франциа азы 1030—1032-тәи, 1280—1282-тәи ашықәсқәа ракәын — Богемиа азы. Ҳаамҭазтәи аҭоурыхҭҵааҩцәа ишазгәарҭо ала, 1125 шықәса рзы Германиа аҭыԥ змаз амлакра ара инхоз ауааԥсыра рыбжаҵәҟьа ықәнагеит. Амлакра иацын ачымазарақәа, арҳәрақәа, ауаҩшьрақәа, аҽшьрақәа, анҵәара. Ауаа убранӡа инеиуан, иҟан зхәыҷқәа шьны изфозгьы – 1505ш. Венгриа. Закәанла ишьақәырӷәӷәан аӷарцәа ақалақьқәа ирылцаны ркацара, урҭ уа аԥсра изацәцомызт; Франциа ас еиԥш азакәан ахархәара аман XVII ашәышықәсазгьы. 1772 ш. рзы Саксониа 150-нызқьҩык ауаа ача азымхара иахҟьаны рыԥсҭазаара иалҵит. 1817 шықәса рзы акәзар, амлакра Германиа аҭыԥ аман, ус еиԥш иҟан 1847 шықәса рзгьы.
[]
cd52341f-efe6-4c59-9473-73fb8507555b
Амассатә_амлакра
27,216
168,247
Ирландиа амлакра ӷәӷәа
1
1845 шықәса инаркны 1849 шықәсанӡа ибжьанакыз аамҭахәҭазы Ирландиа (ирл. An Gorta Mór, англ. Great Famine, Ирландиа акортоштә млакра ҳәагьы изышьҭаз) аҭыԥ аман амлакра ӷәӷәа. Уи зыхҟьаз илаҵаны ирымаз акортош зегьы аҿкы Phytophthora infestans иахьаҟьашьыз ауп. Китаитәи амлакра ӷәӷәа аан, уи аҭыԥ аман 1959 шықәса инаркны 1961 шықәсанӡа, аиҳабыраа иҟарҵо адыррақәа рыла, рыԥсҭазаара иалҵит 15 миллионҩык ауааԥсыра, аха иофициалтәым адыррақәа рыла, иԥсыз 36 миллионҩык иреиҳауп. Китаи ари атрагедиа «Три года стихийных бедствий» мамзаргьы, «Три горьких года» ҳәа азырҳәоит. Урыстәыла акәзар, амлакра аҭыԥ аман 1891 шықәса инаркны 1892 шықәсанӡа – ари аамҭа Урыстәылазы аекономикатәи аепидемиатә кризисны иазгәаҭан. Иара иаҵанакит жәибыжь губерниа, 36 миллионҩык ауаа ахьынхоз. Европа амассатә млакра ажәытәра иагеит ҳәа уҳәар алшоит XIX ашәышықәса азбжазы, аимадаратә мҩақәа рыҿиара иабзоураны, уи иалнаршеит афатә аалыҵ аҽаҩра ахьыҟамлаз аҭыԥқәа рахь рнагара. Ишьақәгылеит афатәаалыҵ адунеизегьтәи аџьармыкьа. Ача ахә атәыла аҟны аҽаҩра аҟалареи аҟамлареи иахьыԥшымызт. Ауааԥсыра ракәзар, раагарҭақәа ирызҳаит, анхаҩцәа аҽаҩра аныҟамлалакгьы ирзымхоз афатә аалыҵ аахәаразы алшарақәа роуит.
[]
0bd7e7cc-acaf-483e-88b6-46d3b7b29d84
Амассатә_амлакра
27,216
168,247
Аҩажәатәи ашәышықәсазтәи амассатә млакрақәа
0
Европа амассатә млакра ажәытәра иагеит ҳәа уҳәар алшоит XIX ашәышықәса азбжазы, аха, егьа ус акәзаргьы, еиҳа аҿиара маҷ змаз атәылақәа рҟны аҩажәатәи ашәышықәсазгьы амлакрақәа аҭыԥ рыман. Иаҳҳәозар, африкатәи атәылақәа рҟны амассатә млакра аҭыԥ аман 1968-тәии 1973-тәии ашықәсқәа рзгьы. Усҟан аарҩара иахҟьаны иҟалаз амлакра аан 100-нызқьҩык рҟынӡа ауаа ԥсит. Уи азы адырра ҟаиҵеит амедицинатә усзуҩы Џьон А. Дреисбек, иара Нигериа 30 шықәса инеиԥынкыланы дынхон. Амилаҭтә географиатә еилазаара аҟны 1978 шықәса рзы аҭыԥ змаз арыцҳара атәы аҳақьым Дреисбек абас еиԥш дахцәажәоит: «Сара избон зқьыла иԥсны икажьыз аԥстәқәа, аиҭаҵуаа, арҭ аԥстәқәа аԥшәымацәас ирымаз ракәзар, алагерқәа рҟны иҟан, уа дара адунеизегьы аҟынтә еизганы иааргоз афатә рырҭон. Ҳара иаабон ауаа афатә азымхареи ачымазареи идыргәаҟуаз. Иҵшәааз ргәабзиара иахҟьаны аӡәырҩы арԥҳа чымазареи, абҷи, аимҳәаршәааи ирхыԥсаауан. Ас еиԥш амлакра иахҟьаны иҟалаз арыцҳара аҩыза џьаргьы исымбац». Нигериа Африка иҟоу ҭыԥуп, иара адунеи зегьы аҟны еиҳа аарҩарақәа аҭыԥ ахьамоу ҵакырадгьылуп. Ақәа анамуа, ара иахьа уажәраанӡагьы ауаа ԥсуеит, аӡиасқәа ҭабоит, аҽаҩра аарҩара иқәнахуеит.
[]
142b796d-5eae-4294-adbb-74fa69f0938b
Амассатә_амлакра
27,216
168,247
Адунеи аҟны амлакра
0
Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара иаҵанакуа афатә — ажәтәи ақыҭанхамҩеи рзы аиҿкаара адыррақәа рыла, 2010 шықәса, цәыббрамзазы амлакра иаргәаҟуа ауаа рхыԥхьаӡара 925 миллионҩык ыҟоуп, ари ахыԥхьаӡара 2008-тәи ашықәс иаҿырԥшны уахәаԥшуазар, 98 миллинҩык рыла еиҵоуп. Урҭ рахьтә 578 миллионҩык имлашьуа ауаа нхоит Азиеи — Аокеан ҭынчи ирыҵанакуа арегион аҟны, 239 миллионҩык – Африка, 108 миллионҩык — егьырҭ атәылақәа рҟны. Имлашьуа рахьтә ҩба — ахԥатәи ахәҭа иаҵанакуа ауаа нхоит – Бангладеш, Китаи, Адемократиатә Республика Конго, Ефиопиа, Индиа, Индонезиа, Пакистан. Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара 2008 шықәса, ԥхынҷкәынмзазы иҟанаҵаз адыррақәа рыла, адунеи зегьы аҟны имлашьуа рхыԥхьаӡара 960 миллионҩык ауаа инареиҳаны иҟоуп. Зегь реиҳа хыԥхьаӡарала (907 миллионҩык ауаа) изфо змам ауаа ахьынхо аҿиара иаҿу атәылақәа рҟны ауп. 65 процент урҭ рахьтә Индиа, Китаи, Конго, Бангладеш, Индонезиа, Пакистан, Ефиопиа инхоит. Еиду Амилаҭқәа Реиҿкаара иаҵанакуа афатә — ажәтәи ақыҭанхамҩеи рзы аиҿкаара адыррақәа рыла, 2002 шықәса инаркны 2004 шықәсанӡа, ҵаҟа зсиа аагоу атәылақәа рҟны хә - миллионҩык инарзынаԥшуа имлагоз ауаа нхон. Масштабла аҭыԥ змаз амлакра иахҟьаны Мрагыларатәи Африка 2011 шықәса рзы 50-нызқьҩык инадыркны 100-нызқьҩык рҟынӡа ауаа рыԥсҭаазара иалҵит, 2012 шықәса рзы Сахара рызхара афатә рмоуит 856 миллионҩык ауаа. 1979 шықәса рзы иаԥҵан Адунеизегьтәи афатә аалыҵ амш. Еиду Америкатәи Аштатқәа NSA аинформациа ала 2004—2005-тәи ашықәсқәа рзы есҽны амла иаганы иԥсуан 24-нызқьҩык ауаа.
[]
5544c29f-27a1-42d1-b59e-6aa1bc262681
Амассатә_амлакра
27,216
168,247
Амассатә млакра ахҟьаԥҟьақәа абас еиԥш иҟоуп:
0
Убас, ҿырԥштәыс иаагозар, аҽшьрақәа рхыԥхьаӡара иацлоит, ииуа рхыԥхьаӡара иагхоит. Амлакра аниаслак анаҩс ииуа рхыԥхьаӡара дырҩегьых еизҳауашәа иҟалозаргьы, аҭаацәара иалало рхыԥхьаӡара еиҵахоит. Амассатә млакра адемографиатә еилазаара даара иаԥсахуеит, ахәыҷқәеи абыргцәеи ас еиԥш ахҭысқәа раан рус иагхозар, аҳәса рус иацлоит. Аполитикеи амлакреи Стив Деверо, амлакра зыхҟьо азы акыр аҭҵаарақәа авторс ирымоу, 2000 шықәса рзы «Голод в 20-м столетии» захьӡу ашәҟәы ҭижьит (Famine in the Twentieth Century), уа иҷыдоу азхьаԥшра амоуп Африка ишьақәгылаз аҭагылазаашьа, аброуп иахьазгәаҭоу акыр амлакратә хҭысқәа. Автор игәаанагарала, ари адунеи арегион аҟны амлакра мзыз хадас иамоу бџьаршьҭыхлатәи аиҿагыларақәа роуп, урҭ ирхырҟьаны ақыҭанхамҩақәа ықәӡаауеит, атәылахь афатә — ажәтә аагара асистема аус ауам. Деверо иажәақәа рыла, «амлакра зыхҟьо уи ауп, уи аӡәгьы иахьаԥимырҟәҟәааз – амлакра арахь ааира аӡәгьы аанкылара дахьашьҭам». Британиатәи африкаҭҵааҩы Алекс да Ваал (Alex de Waal), Африка аҭыԥ змоу амлакра акыр ашәҟәқәа азызкхьо, аҵыхәтәантәи ишәҟәы «Голод, который убивает: Дарфур, Судан» аҟны ишьақәирӷәӷәоит, «иарбанызаалак аҳәынҭқарра анапхгара, дара ирҭахханы ианыҟала аамҭазы, ирылшоит амлакра аанызкыло аусқәа рыдкылара» — ҳәа. Иазгәарҭоит Африка ақыҭанхамҩа арҿиара азҵаара апотенциал ду шамоу, иҟаӡам ус еиԥш аҵаҵӷәы, ари аконтинент аҟны афатә аалыҵ азы адефицит ҟаларц азы. Маик Девис (Mike Davis) ишәҟәы «Холокост Викторианскои епохи» (The Late Victorian Holocausts) аҟны дазааҭгылоит азеижәтәи ашәышықәса анҵәамҭазы адунеи арегионқәа акыр рҟны ишьақәгылаз аҭагылазаашьақәа. Усҟан амлакра аҭыԥ аман Индиа, Китаи, Бразилиа, Африка, амла иакны иԥсуаз рхыԥхьаӡара даараӡа ирацәан, амҩадуқәа аԥсцәа рыла ихҟьан уҳәар алшоит. Амлакра иахҟьаны амассатә емиграциақәа ирылагеит, урҭ инарывагылеит арҳәрақәа, ақәыларақәа, ауаҩшьрақәа, аепидемиақәа уҳәа реиԥш иҟоу арыцҳарақәа. Девис иҳәоит акыр ахҭысқәа амчрақәа шазхьамԥшуаз, хьаас ишырымкуаз, ҿырԥштәыс иаагозар, урҭ ашықәсқәа рзы Индиантәи Европаҟа иганы иҭииз ачарыц адунеитә рекордқәа ираԥыргеит, убри аан миллионла аиндусцәа афатә-ажәтә рымамзаара иахҟьаны иԥсуан. Аиҳабыреи ачарыц зҭиуази ас еиԥш рыжәлар рызныҟәара зыхиақәиҭу ахәаахәҭразы азакәан иахьдырԥшуан, насгьы индиаа раасҭа ачарыц азы ахә бзиа ршәон европаа. Девид игәаанагарала, аиҳабыра ас еиԥш рыжәлар рызныҟәара геноцидуп ҳәа иахәаԥшызар ауеит. Иахьатәи аамҭазы амлакра иаҿагыланы иқәԥо рахьтә зегь реиҳа активра ааирԥшуеит америкатәи академик Раџь Пател.
[]
aedee641-aca9-4d9c-ab33-d6419dbf4685
Амассатә_амлакра
27,216
168,247
Амлакра азеиԥш згәаҭага (Общий ОГ)
0
Адунеи аҟны амлакреи азхарамфареи рыстатистика зыԥхьаӡо еиҿкаароуп Афатәи ажәтәи рполитиказы Жәларбжьаратәи аҭҵааратә институт (МИИПроП). Амлакразы азеиԥш згәаҭа раԥхьаӡа акәны ицәырган 2006 шықәса рзы аҳәынҭқарратә еиҿкаарақәа ҩба рыбзоурала – анемец еиҿкаара «Вельтхунгерхильфеи», ирландиатәи аиҿкаара «Всемирная Забота» (Concern Woldwide) рыла. Амлакразы азеиԥш згәаҭа ианыԥшуеит адунеи аҟны амлакра иаҿагыланы ақәԥара алҵшәа шамоу. Амлакразы азеиԥш згәаҭа еиҿкаан 2008 шықәса рзы, аҿиара иаҿу 120 тәылеи, иҿыцыз аиндустриалтә тәылақәеи рзы.
[]
79b876b3-1ae8-4aee-b473-5e1f905bd3dd
Амассатә_амлакра
27,216
168,247
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аӷарра Акатегориа:Амашәырцәгьақәа
[ { "start": 0, "end": 17, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аӷарра" }, { "start": 18, "end": 44, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Амашәырцәгьақәа" } ]
df82311c-c8e6-4612-8399-891d5407379b
Аԥснытәи_аҳәынҭқарратә_телерадиоеилахәыра
18,977
4,055,225
null
0
мини|Аԥсуа ТВ Аԥснытәи аҳәынҭқарратә телерадиоеилахәыра (Абхазская государственная телерадиокомпания) — Аԥсны аҳәынҭқарра аинтернет-канал.
[ { "start": 0, "end": 13, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Apsua_TV_Logo.jpg|мини" }, { "start": 104, "end": 121, "qid": 31354462, "pageid": 17178, "title": "Аԥсны_аҳәынҭқарра" } ]
8c1bf54e-94d9-44c0-b64a-805a0ab8015b
Ашәануа_бызшәа
18,973
34,067
null
0
Ашәан(уа) бызшәа — ақарҭвел бызшәа.
[ { "start": 19, "end": 34, "qid": 34030, "pageid": 9911, "title": "Ақарҭвел_бызшәақәа" } ]
fe1caf0b-1b4d-4343-b247-ab9cd91e451e
Аԥснытәи_аҳәынҭқарратә_телерадиоеилахәыра
18,977
4,055,225
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны Акатегориа:Афирмақәа
[ { "start": 0, "end": 16, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны" }, { "start": 17, "end": 37, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Афирмақәа" } ]
c93af3a4-1e3c-4556-acd2-70046fa0d337
Бақәа
18,968
9,248
null
0
Бақәа, Бақәо, Бақо (Bakı) — Азербаиџьан ареспублика аҳҭнықалақьыуп. Иаланхо имоуп.
[ { "start": 28, "end": 51, "qid": 227, "pageid": 18987, "title": "Азербаиџьан_ареспублика" } ]
10edf2ba-63d3-4a95-b184-e194191a8770
Ашәануа_бызшәа
18,973
34,067
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 22, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ашәануа_бызшәа" } ]
d3519a22-2370-4d39-9f83-d10bd7247052
Бақәа
18,968
9,248
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Азербаиџьан ақалақьқәа Акатегориа:Аҳҭнықалақьқәа
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Бақәа" }, { "start": 0, "end": 33, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Азербаиџьан_ақалақьқәа" }, { "start": 34, "end": 59, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аҳҭнықалақьқәа" } ]
31163ebf-dae8-4ee5-95dc-db2a52505ddf
Арабцәа_еиду_р-Республика
18,999
170,468
null
0
Арабцәа еиду р-Республика, Араԥцәа еиду р-Республика (الجمهورية العربية المتحدة)
[]
8c2b937e-2b21-47ba-a729-55b3ae3924a5
Арабцәа_еиду_р-Республика
18,999
170,468
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аҭоурыхтәи африкатәи атәылақәа Акатегориа:Аҭоурыхтәи азиатәи атәылақәа Акатегориа:Аҭоурыхтәи афедерациақәа Акатегориа:Арабтә милаҭеилыхра
[ { "start": 0, "end": 41, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аҭоурыхтәи_африкатәи_атәылақәа" }, { "start": 42, "end": 81, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аҭоурыхтәи_азиатәи_атәылақәа" }, { "start": 82, "end": 117, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аҭоурыхтәи_афедерациақәа" }, { "start": 118, "end": 148, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Арабтә_милаҭеилыхра" } ]
6647ff04-7a18-427d-b628-e2b3c51e1a1f
Приднестровие
18,976
907,112
null
0
Приднестровие (Нистрене, Transnistria, Приднестровье), аофициалтә хьӡы: Приднестровтәи Молдавтәи Ареспублика (Република Молдовеняскэ Нистрянэ, Приднестровская Молдавская Республика) – Европатәи инхаз ихьыԥшым аҳәынҭқарра.
[ { "start": 184, "end": 193, "qid": 46, "pageid": 2409, "title": "Европа" } ]
46e279d8-cb0f-4d82-8f57-be0444506a3f
Приднестровие
18,976
907,112
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Европатәи атәылақәа Акатегориа:Ареспубликақәа
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Приднестровие" }, { "start": 0, "end": 30, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Европатәи_атәылақәа" }, { "start": 31, "end": 56, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ареспубликақәа" } ]
9966ae56-633f-41f1-bfe5-73d3c1ef4095
Гьаргь_III_(Қырҭтәыла)
18,880
542,017
null
0
thumb|250px|Гьаргь III Гьаргь III (გიორგი III; ? - 1184) — Қырҭтәыла аҳ 1156-1184 шықәсқәa рзы.
[ { "start": 0, "end": 22, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:George_III_of_Georgia.jpg|thumb|250px" }, { "start": 51, "end": 55, "qid": 19728, "pageid": 9145, "title": "1184" }, { "start": 59, "end": 68, "qid": 230, "pageid": 2106, "title": "Қырҭтәыла" }, { "start": 72, "end": 76, "qid": 19653, "pageid": 9117, "title": "1156" }, { "start": 51, "end": 55, "qid": 19728, "pageid": 9145, "title": "1184" } ]
21226436-7628-48e1-adb5-23ef629c8ee2
Гьаргь_III_(Қырҭтәыла)
18,880
542,017
null
0
Акатегориа:Қырҭтәылатәи аҳцәа Акатегориа:Багратиони Акатегориа:1184 шықәсазы иԥсыз Акатегориа:Хәажәкырамза 27 рзы иԥсыз
[ { "start": 0, "end": 29, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Қырҭтәылатәи_аҳцәа" }, { "start": 30, "end": 51, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Багратиони" }, { "start": 52, "end": 82, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1184_шықәсазы_иԥсыз" }, { "start": 83, "end": 119, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Хәажәкырамза_27_рзы_иԥсыз" } ]
13fdebad-c305-4be5-b4d0-bf100e6979c0
Монте-Агила
20,165
6,022,566
null
0
Монте-Агила (Monte Águila) — ақалақь Чили ахь. Иаланхо.
[ { "start": 37, "end": 41, "qid": 298, "pageid": 4687, "title": "Чили" } ]
a338cce5-7072-4a72-ad83-1f672be2da77
Монте-Агила
20,165
6,022,566
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Чили ақалақьқәа
[ { "start": 0, "end": 26, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Чили_ақалақьқәа" } ]
98e10724-451e-4b52-9bf6-2f08b559f6a7
Анганасан_бызшәа
20,947
36,743
null
0
Анганасан бызшәа (Ня’’ сиәде) —
[]
5793f9a0-b899-481b-9c89-5be707c11c34
Ананаи_бызшәа
20,930
13,303
null
0
Ананаи бызшәа (Нāнай хэсэни) —
[]
d26e920d-6648-49b7-a507-3a6cb631a003
Анганасан_бызшәа
20,947
36,743
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа Акатегориа:Самодитәи абызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 53, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Самодитәи_абызшәақәа" } ]
4464ecdf-a79d-46e3-9d5a-d787d230a955
Ананаи_бызшәа
20,930
13,303
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа Акатегориа:Атунгуз-аманчжур бызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 59, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Атунгуз-аманчжур_бызшәақәа" } ]
2ede4f42-21e6-43ba-9f0e-999be03e016e
Анорманн_бызшәа
21,040
33,850
null
0
Анорманн бызшәа
[]
ef756476-e36b-4b98-85af-88869cf0f45a
Анорманн_бызшәа
21,040
33,850
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа Акатегориа:Аромантә бызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 51, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аромантә_бызшәақәа" } ]
1399514f-0d69-4f4d-97d2-b586c998e14f
Аџьам_бызшәа
21,041
9,168
null
0
Аџьам бызшәа фарси (زبان فارسی [zæ'bɒːne fɒːr’siː])
[]
da49e3a1-faf7-4528-abf7-b830fc3557d5
Анивх_бызшәа
21,039
36,464
null
0
Анивх бызшәа (Нивхгу диф (амурский диалект), Ниғвгун дуф (сахалинский диалект))
[]
b6e93490-9ceb-49a1-ad30-56006f66398e
Аџьам_бызшәа
21,041
9,168
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 22, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аџьам_бызшәа" } ]
eb00edd4-1dac-4ebd-9d7d-6b780028b0cb
Анивх_бызшәа
21,039
36,464
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа Акатегориа:Анивх бызшәа Акатегориа:Абызшәақәа иаҟәыҭхоу
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 45, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Анивх_бызшәа" }, { "start": 46, "end": 77, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа_иаҟәыҭхоу" } ]
89985d65-98a7-42f5-b3a8-d4e9a6c61c62
Аселькуп_бызшәа
21,759
34,008
null
0
Аселькуп бызшәа
[]
a14686b7-e515-4bbf-896c-49de324d1273
Аселькуп_бызшәа
21,759
34,008
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа Акатегориа:Самодитәи абызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 53, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Самодитәи_абызшәақәа" } ]
7c67879b-4cfc-4b2e-8009-cf8fef5bfda8
Катовице
21,037
588
null
0
Катовице (Katowice, Kattowitz; Сталино́груд (Stalinogród) 1953 — 1956) — Польша ақалақьыуп.
[ { "start": 73, "end": 79, "qid": 36, "pageid": 3599, "title": "Польша" } ]
7d58b44b-a08f-4656-b2db-a8103c8cd252
Аенец_бызшәа
21,763
29,942
null
0
Аенец бызшәа
[]
9fe7835e-b2b7-46b5-9f77-4baa7638c2b5
Аенец_бызшәа
21,763
29,942
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" } ]
6024c7db-dd50-43c3-9336-f8782d2217fb
Асанскрит_бызшәа
21,758
11,059
null
0
Асанскрит бызшәа
[]
5e36838b-e6d9-4311-a893-c44aaf1e0b4b
Асанскрит_бызшәа
21,758
11,059
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа Акатегориа:Индоаритә бызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 52, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Индоаритә_бызшәақәа" } ]
910e1e65-8ceb-49e0-b3b5-232afa21a5cb
Аџьут_бызшәа
21,760
56,489
null
0
Аџьут бызшәа (зуун тати, zuhun tati)
[]
a5ec36f0-b642-4fc5-afd7-b6667d93176f
Аџьут_бызшәа
21,760
56,489
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 22, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аџьут_бызшәа" } ]
2c8d4669-44bd-4279-8c56-b636e0689dbc
Аббатра
21,875
160,742
null
0
Абба́тра (Abbatia — акато́ликцәа ржәы́рқьҭыԥ)
[]
9f0e030f-3ef7-4dff-8a58-e1b307b61084
Аббатра
21,875
160,742
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аберҭыԥқәа
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аберҭыԥқәа" } ]
3a1e95c7-c2e2-4f5d-90c3-247a35378ae3
Ашумер_бызшәа
21,762
36,790
null
0
Ашумер бызшәа
[]
4d7ad61b-df08-4835-ae15-6722f5024c69
Ашумер_бызшәа
21,762
36,790
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа Акатегориа:Абызшәақәа иаҟәыҭхоу
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 53, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа_иаҟәыҭхоу" } ]
7dfc8762-5e19-448e-aa5f-01e4173d0083
Абаз
21,870
2,624,943
null
0
Аба́з, ҩажәа́ капе́и
[]
ae64b616-ffdf-4d7d-bbc6-7fbf054135bf
Абаз
21,870
2,624,943
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аԥарақәа
[ { "start": 0, "end": 19, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥарақәа" } ]
4ae98e04-34f0-4d2b-b0f2-45d021d93080
Абазақәа
21,871
213,040
null
0
Абазақәа, ашәуаа, ашәуақәа , џьашь (Абазакуа)
[]
03d2a910-9c73-4119-a52d-b81f3142fa0c
Абжьыуаа
21,879
4,054,708
null
0
Абжьы́уаа, абжьу́аа — Ахәри Кәыдрыи рыбжьара инхо аԥсуа аетнографиатә гәыԥ.
[]
b39b9abe-9dd4-4cdf-a9a8-8acdc6458f4a
Абжьыуатә_диалект
21,881
97,266,564
null
0
Абжьы́уатә диале́кт
[]
4a8980b1-9b08-40e9-838c-9bcd17a660f9
Абжьыуатә_диалект
21,881
97,266,564
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аԥсуа бызшәа
[ { "start": 0, "end": 23, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсуа_бызшәа" } ]
0c5928f7-f6cb-4e50-a6de-10b064f0d169
Аберрациа
21,877
212,525
null
0
Аберра́циа (aberratio — а́хәанчара, а́ицакра)
[]
f579e74a-0a8d-40ce-b81c-b351fc6d71a6
Аберрациа
21,877
212,525
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аҵакырацәара
[ { "start": 0, "end": 23, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аҵакырацәара" } ]
68d934e3-9a8d-4a3d-9403-39d78c519723
Абзац
21,882
194,431
null
0
Абза́ц (Absatz)
[]
fa59538e-1d68-4103-a890-0a8bd89494ca
Абзац
21,882
194,431
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Алингвистика
[ { "start": 0, "end": 23, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Алингвистика" } ]
24cc41f1-18cd-42a6-83b2-9d143d53902c
Афилиппин_бызшәа
21,761
33,298
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Абызшәақәа Акатегориа:Ҭагалог
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Абызшәақәа" }, { "start": 22, "end": 40, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ҭагалог" } ]
61af23f0-3153-42ce-89eb-7a1cca7416cb
Ермантәыла_агимн
18,920
164,259
null
0
Ермантәыла агимн (Мер Ҳаирениқ) — Ермантәыла амилаҭтә гимн. Агимн амузика аԥиҵеит Барсег Каначиан (1885 — 1967), атекст ажәақәа — Микаел Налбандиан (1829 — 1866).
[ { "start": 0, "end": 10, "qid": 399, "pageid": 3482, "title": "Ермантәыла" }, { "start": 82, "end": 97, "qid": null, "pageid": null, "title": "Барсег_Каначиан" }, { "start": 130, "end": 147, "qid": null, "pageid": null, "title": "Микаел_Налбандиан" } ]
3073130d-f690-47f1-95cc-ccdc1b2bd03c
Ермантәыла_агимн
18,920
164,259
null
0
[[Афаил:Mer Hayrenik Anthem of Armenia.ogg|center|thumb|200px|Мер Ҳаирениқ Մեր Հայրենիք, ազատ անկախ, Որ ապրել է դարեդար Իր որդիքը արդ կանչում է Ազատ, անկախ Հայաստան։
[]
e6653275-e538-4d20-b18a-c3238a207289
Ермантәыла_агимн
18,920
164,259
null
0
Ահա եղբայր քեզ մի դրոշ, Որ իմ ձեռքով գործեցի, Գիշերները ես քուն չեղա, Արտասուքով լվացի։
[]
245f374d-cb33-48d9-ae21-89c62bbd1e52
Ермантәыла_агимн
18,920
164,259
null
0
Նայիր նրան` երեք գույնով, Նվիրական մեկ նշան Թող փողփողի թշնամու դեմ Թող միշտ պանծա Հայաստան։
[]
97a44329-204d-4578-8cac-42f1ccbdd1f4
Ермантәыла_агимн
18,920
164,259
null
0
Ամենայն տեղ մահը մի է Մարդ մի անգամ պի՛տ մեռնի, Բայց երանի, որ յուր ազգի Ազատության կզոհվի։ ]]
[]
f9439a99-ac26-4fe5-9bbf-61cfb21ef908
Ермантәыла_агимн
18,920
164,259
null
0
Акатегориа:Ермантәыла асимболқәа
[ { "start": 0, "end": 32, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ермантәыла_асимболқәа" } ]
2d159940-aaf2-4316-9813-d0d99329be28
Аббат
21,873
103,163
null
0
Абба́т, акато́ликцәа ры́пап (abbate, abbas, אבּא — «аб»)
[]
d33f0683-7781-4b62-b096-2640b708b249
Ацәашьхагыла
21,844
947,686
null
0
мини|Ацәашьхагыла Ацәашьхагы́ла, абажу́р (abat-jour) —
[ { "start": 0, "end": 17, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Lampshades.jpg|мини" } ]
99db28a8-65fc-40f2-87a6-9ae574be6601
Аббат
21,873
103,163
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Ауахәаматә титулқәа
[ { "start": 0, "end": 30, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ауахәаматә_титулқәа" } ]
2894ad1c-bd62-48d8-8714-9d20e88b5934
Ацәашьхагыла
21,844
947,686
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аҩнымаҭәа
[ { "start": 0, "end": 20, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аҩнымаҭәа" } ]
5fbf21cb-428f-42fd-80ea-6ee50166a390
Аббревиатура
21,876
102,786
null
0
Аббревиату́ра (abbreviatura < brevis «краткий»)
[]
c4bcf3c8-779c-48b3-8a79-7d18e4aa1050
Аерманцәа
21,916
79,797
null
0
Аерманцәа, Аирманцәа , Ашәамахьцәа
[]
1eed82d1-34f1-42eb-9b5e-fd8a3ea9495a
Аерманцәа
21,916
79,797
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Ермантәыла
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аерманцәа" }, { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ермантәыла" } ]
172832b4-f499-435c-841e-9a287ae64a2b
Камбоџа
33,989
424
null
0
Камбоџа (កម្ពុជា, [Кампучиа]), аофициалтә хьӡы: Камбоџа Акралра (ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា, [Приаҳ Реачеаначакр Кампучиа]) — атәыла алада-мрагыларатәи Азиаҿы, алада Индокитаи адгьылбжьахабжа.
[ { "start": 147, "end": 153, "qid": 48, "pageid": 17449, "title": "Азиа" }, { "start": 161, "end": 170, "qid": null, "pageid": null, "title": "Индокитаи" }, { "start": 171, "end": 186, "qid": 34763, "pageid": 10064, "title": "Адгьылбжьахабжа" } ]
f83165f0-37e4-4477-a057-b8c4f85df994
Камбоџа
33,989
424
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Азиатәи атәылақәа Акатегориа:Амонархиақәа
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Камбоџа" }, { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Азиатәи_атәылақәа" }, { "start": 29, "end": 52, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Амонархиақәа" } ]
b92a34ae-da48-4a21-a088-c82d4b58eadb
Кувеит
33,991
817
null
0
Кувеит (الكويت [ель-Кувеит]), аофициалтә хьӡы: Кувеит Аҳәынҭқарра' (دولة الكويت [Даулату-ль-Кувеит]) — Мраҭашәара-азиатәи атәыла. Иҟоуп Мрагыларатәи Арабсҭан аҩадатәи аҭыԥхәҭаҿы Аџьамтә ӡыбжьахала ага иқәу.
[ { "start": 114, "end": 121, "qid": 48, "pageid": 17449, "title": "Азиа" }, { "start": 136, "end": 157, "qid": null, "pageid": null, "title": "Мрагыларатәи_Арабсҭан" }, { "start": 178, "end": 196, "qid": null, "pageid": null, "title": "Аџьамтә_ӡыбжьахала" } ]
8e2b05b7-11d0-473b-8faf-34a0c0604a25
Кувеит
33,991
817
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Азиатәи атәылақәа Акатегориа:Амонархиақәа
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Кувеит" }, { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Азиатәи_атәылақәа" }, { "start": 29, "end": 52, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Амонархиақәа" } ]
9376fbc8-27e3-4018-9ec1-a716e0e86aeb
Гьаргь_II_(Қырҭтәыла)
21,869
887,083
null
0
thumb|250px|Гьаргь II Гьаргь II (გიორგი II; 1054, Қәҭешь - 1112) — Қырҭтәыла аҳ 1072-1089 шықәсқәa рзы.
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Coin_of_Giorgi_II_king_of_GEORGIA.jpg|thumb|250px" }, { "start": 50, "end": 56, "qid": 172415, "pageid": 2310, "title": "Қәҭешь" }, { "start": 59, "end": 63, "qid": 19525, "pageid": 9073, "title": "1112" }, { "start": 67, "end": 76, "qid": 230, "pageid": 2106, "title": "Қырҭтәыла" }, { "start": 80, "end": 84, "qid": 19435, "pageid": 9032, "title": "1072" }, { "start": 85, "end": 89, "qid": 19465, "pageid": 9049, "title": "1089" } ]
226affe5-b83a-4ae1-a0b4-8b30b0976fe0
Гьаргь_II_(Қырҭтәыла)
21,869
887,083
null
0
Акатегориа:Қырҭтәылатәи аҳцәа Акатегориа:Багратиони Акатегориа:1054 шықәсазы ииз Акатегориа:1112 шықәсазы иԥсыз
[ { "start": 0, "end": 29, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Қырҭтәылатәи_аҳцәа" }, { "start": 30, "end": 51, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Багратиони" }, { "start": 52, "end": 80, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1054_шықәсазы_ииз" }, { "start": 81, "end": 111, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1112_шықәсазы_иԥсыз" } ]
cf7aabc7-a7be-4ad0-92ff-4a9dd5b6d458
Кәыҵниа,_Алхас_Алықьса-иԥа
21,974
70,337,365
null
0
Алхас Алықьса-иԥа Кәыҵниа (Алхас Алексеевич Квициниа; 23, ақыҭа Кәтол, Очамчыра араион) — аԥсуа политик.
[ { "start": 64, "end": 69, "qid": 3596062, "pageid": 2526, "title": "Кәтол" }, { "start": 71, "end": 86, "qid": 621000, "pageid": 2441, "title": "Очамчыра_араион" } ]
c9789261-540b-4bea-896f-b41c2b6a7a60
Кәыҵниа,_Алхас_Алықьса-иԥа
21,974
70,337,365
Абиографиа
0
Диит рашәарамза 23, 1969 шықәса рзы Очамчыра араион Кәтол ақыҭан; 1986 ш. далгеит Аҟәатәи ажәабатәи ашьхырыуаа рышкол; 1986-1988 шш. Кындыӷтәи ачаифабрика аҟны лаборантс аус иуан; 1988-1990 шш. Асовет ар аҟны аррамаҵзура дахысуан; 1990-2005 шш. Кындыӷтәи ачаифабрикаҿы технологс аус иуан; 1992 ш. рзы далгеит асубтропикатә нхамҩа аинститут. аҵарауаҩ - агроном изаанаҭ ала; 2005-2014 шш. Аҟәа ақалақь ахада ихаҭыԥуаҩс дыҟан; 2013-2015 шш. рзы аполитикатә партиа «Амцахара» ацхантәаҩыс дыҟан; 2015 ш. инаркны иахьа уажәраанӡа аполитикатә партиа «Амцахара» ахантәаҩыс дыҟоуп; Аԥсны Жәлар рџьынџьтәылатә еибашьра далахәын; Ианашьоуп «Агәымшәараз» амедал.
[]
e57ce2ad-5503-496b-86ed-10253361ef48
Кәыҵниа,_Алхас_Алықьса-иԥа
21,974
70,337,365
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны аполитикцәа Акатегориа:Кәыҵниаа Акатегориа:1969 шықәсазы ииз Акатегориа:Рашәарамза 23 рзы ииз‎
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_аполитикцәа" }, { "start": 29, "end": 48, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Кәыҵниаа" }, { "start": 49, "end": 77, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1969_шықәсазы_ииз" }, { "start": 78, "end": 111, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Рашәарамза_23_рзы_ииз‎" } ]
c0a86a67-01f1-4182-8ac1-8bd1c62952c3
Ромеои_Џьулеттеи
21,989
83,186
null
0
мини|Ромеои Џьулеттеи Ромеои Џьулеттеи (Romeo and Juliet) — Уильиам Шекспир ипиеса.
[ { "start": 0, "end": 21, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Romeo_and_juliet_brown.jpg|мини" }, { "start": 60, "end": 75, "qid": 692, "pageid": 28663, "title": "Уильиам_Шекспир" } ]
48358488-0be0-4231-8961-c6c51d62e0e4
Џьапуа,_Алмас_Севериан-иԥа
21,962
24,266,544
null
0
Алмас Севериан-иԥа Џьапуа (Алмас Северьянович Джапуа; 4, Аҟәа) — Аԥсуа политик.
[ { "start": 57, "end": 61, "qid": 40811, "pageid": 1040, "title": "Аҟәа" } ]
f26c7861-0961-48a9-9324-6ea5088a905d
Џьапуа,_Алмас_Севериан-иԥа
21,962
24,266,544
Абиографиа
0
Диит ԥхынгәымза 4, 1979 шықәса рзы Аҟәа ақалақь аҿы; 1996 ш. далгеит Аҟәатәи аҩажәатәи абжьаратә школ; 1997-1999 шш. аррамаҵура дахысуан; 1999 ш. д6алеит Ростовтәи аҳәынҭқарратә економикатә университет, амилаҭтәи адунеитәи економика афакультет; 2010-2014 шш. аус иуан ЗҲƏА «АСД - Аргылара» адиректор хада ихаҭыԥуаҩс; 2014 ш. Аԥсны Жәлар реизара V ааԥхьара депутатс далхын; 2017 ш. Аԥсны Жәлар реизара VI ааԥхьара депутатс деиҭалхын.
[ { "start": 35, "end": 39, "qid": 40811, "pageid": 1040, "title": "Аҟәа" }, { "start": 53, "end": 57, "qid": 2070, "pageid": 7733, "title": "1996" }, { "start": 103, "end": 107, "qid": 2088, "pageid": 7734, "title": "1997" }, { "start": 108, "end": 112, "qid": 2091, "pageid": 7736, "title": "1999" }, { "start": 154, "end": 201, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ростовтәи_аҳәынҭқарратә_економикатә_университет" }, { "start": 245, "end": 249, "qid": 1995, "pageid": 2658, "title": "2010" }, { "start": 250, "end": 254, "qid": 1999, "pageid": 5662, "title": "2014" }, { "start": 268, "end": 272, "qid": null, "pageid": null, "title": "Зҭакԥхықәра_хәаақаҵо_аилазаара" } ]
5d21b0aa-8902-4b25-b3c9-e7d415cf1b8e
Џьапуа,_Алмас_Севериан-иԥа
21,962
24,266,544
Абиографиа
0
Дҭаацәароуп. Ԥшьҩык ахшара драбуп.
[]
871a1ade-506b-4b37-a4d3-70720c6a4e4b
Џьапуа,_Алмас_Севериан-иԥа
21,962
24,266,544
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны Жәлар реизара 5-тәи ааԥхьара адепутатцәа Акатегориа:Аԥсны Жәлар реизара 6-тәи ааԥхьара адепутатцәа Акатегориа:Аԥсны аполитикцәа Акатегориа:Џьапуаа Акатегориа:1979 шықәсазы ииз Акатегориа:Ԥхынгәымза 4 рзы ииз
[ { "start": 0, "end": 57, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_Жәлар_реизара_5-тәи_ааԥхьара_адепутатцәа" }, { "start": 58, "end": 115, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_Жәлар_реизара_6-тәи_ааԥхьара_адепутатцәа" }, { "start": 116, "end": 144, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_аполитикцәа" }, { "start": 145, "end": 163, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Џьапуаа" }, { "start": 164, "end": 192, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1979_шықәсазы_ииз" }, { "start": 193, "end": 224, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ԥхынгәымза_4_рзы_ииз" } ]
952570c2-cffa-47d8-8f3d-bd3f9ae3a2c2
Ҭарба,_Асҭамыр_Борис-иԥа
21,978
71,429,464
null
0
Асҭамыр Борис-иԥа Ҭарба (Астамур Борисович Тарба; 13, Аҟәа) — аԥсуа политик.
[ { "start": 54, "end": 58, "qid": 40811, "pageid": 1040, "title": "Аҟәа" } ]
fbed0943-857a-4559-a675-7caffd3392f7
Ҭарба,_Асҭамыр_Борис-иԥа
21,978
71,429,464
Абиографиа
0
Диит Аҟәа ақалақь ажьырныҳәамза 13, 1961 шықсазы; 1978 ш. далгеит Н. Лакоба ихьӡ зху Аҟәатәи 10-тәи абжьаратә школ; 1983 ш. далгеит Аҟәатәи асубтропикатә нхамҩатә институт, атехнологиатә факультет; 1983-1985 шш. Аррамаҵзура дахысуан СССР аҳәаахчаратә архаҭақәа рҟны; 1985-1986 шш. аус иуан Лыхнытәи ачаи фабрикаҿы; 1986-1988 шш. аус иуан Аԥснытәи АССР Аминистрцәа р-Совет агро-ааглыхратә ҟаша ареферентс; 1988-1990 шш. КПСС Аԥснытәи аобком аҟны ааглыхреи, атранспорти, аимадареи ринструктор имаҵура ҭыԥ ааныкылон; 1990-1992 шш. анаплакратә усура инапы алакын; 1992 ш. лаҵарамза инаркны аус иуан Гәдоуҭа араион ахада ихаҭыԥуаҩс; 1992 ш. нанҳәамза инаркны арратә хәҭаҟәа рҟны агәыԥ, анаҩс авзвод командаҟаҵаҩыс дыҟан; 1993 ш. хәажәкырамзазы Аԥсны Аҳәынҭқарра Иреиҳаӡоу Ахеилак Апрезидиум Ақәҵарала Аԥсны ашәарҭадара амаҵзура актәи маӡаныҟәгаҩс дыҟаҵан; 1993-1999 шш. аус иуан Ашәарҭадара амаҵзура актәи маӡаныҟаҩс дыҟаҵан; 1993-1999шш. аус иуан Ашәарҭадара амаҵзура ахантәаҩыс; 2000-2003 шш. аус иуан Аԥсны Аҳәынҭқарра Ашәарҭадара ахеилак амаӡыныҟәгаҩс; 2003-2004 шш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Аԥыза-Министр актәи ихаҭыԥуаҩс дыҟан; Нанҳәамза инаркны жьҭаарамза 2004 ш-нӡа Аԥыза-Министр инаԥынҵақәа наигӡон; 2005 ш. инаркны иахьанӡа А-Телеком анаплакы адиректор ихаҭыԥуаҩс аус иуеит.
[]
a0b0df59-bf04-449d-9a0c-6364dbce23fd
Ҭарба,_Асҭамыр_Борис-иԥа
21,978
71,429,464
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:1961 шықәсазы ииз Акатегориа:Ажьырныҳәамза 13 рзы ииз Акатегориа:Аԥсны аполитикцәа Акатегориа:Ҭараа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1961_шықәсазы_ииз" }, { "start": 29, "end": 64, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ажьырныҳәамза_13_рзы_ииз" }, { "start": 65, "end": 93, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_аполитикцәа" }, { "start": 94, "end": 110, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ҭараа" } ]
c3f0a4cb-9c81-43e1-aca6-178f40e36427
Дауҭ_II
22,149
338,249
null
0
Дaуҭ II (დავით II; ? — 937) — Қырҭтәыла аҳ 923-937 шықәсқәa рзы.
[ { "start": 23, "end": 26, "qid": 23720, "pageid": 8895, "title": "937" }, { "start": 30, "end": 39, "qid": 230, "pageid": 2106, "title": "Қырҭтәыла" }, { "start": 43, "end": 46, "qid": 30108, "pageid": 8881, "title": "923" }, { "start": 23, "end": 26, "qid": 23720, "pageid": 8895, "title": "937" } ]
4cb0fbeb-1fe5-435b-bead-2bb6b3e2d8ff
Дауҭ_II
22,149
338,249
null
0
Акатегориа:Қырҭтәылатәи аҳцәа Акатегориа:Багратиони Акатегориа:937 шықәсазы иԥсыз
[ { "start": 0, "end": 29, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Қырҭтәылатәи_аҳцәа" }, { "start": 30, "end": 51, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Багратиони" }, { "start": 52, "end": 81, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:937_шықәсазы_иԥсыз" } ]
9a87c426-6962-415c-a816-a47c88131aa9
Амшын
22,169
165
null
0
мини|Амшын Еиқәа Амшы́н —
[ { "start": 0, "end": 16, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Evening_sea.jpg|мини" } ]
cc1c3156-46f2-4e38-9ac1-ec02873aacaa
Амшын
22,169
165
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аӡҭҵаара
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Амшынқәа" }, { "start": 0, "end": 19, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аӡҭҵаара" } ]
ca0fe703-30a9-4544-8488-f6c0bc5342b2
Аршба,_Олег_Нури-иԥа
21,976
71,299,839
null
0
Олег Нури-иԥа Аршба (Олег Нурииевич Аршба;, Тҟәарчал ақ.) — аԥсуа политик.
[ { "start": 44, "end": 52, "qid": 270535, "pageid": 2480, "title": "Тҟәарчал" } ]
2503b9d5-05cf-4f3f-b764-6395e0b7adee
Аршба,_Олег_Нури-иԥа
21,976
71,299,839
Абиографиа
0
Диит 1964 шықәсазы Тҟәарчал ақ; 1981 ш. далгеит Тҟәарчалтәи актәи абжьаратә школ; 1988 ш. далгеит Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә университет афилологиатә факультет атәым бызшәақәа рыҟәша «Арҵаҩы аиҭагаҩареферент» изанаат ала; 1984-1986 шш. рзы аррамаҵзура дахысуан; 1988-1989 шш. рзы — Тҟәарчалтәи актәи аԥшьбатәи аабжьаратә школқәа рҟны англыз бызшәа арҵаҩыс аус иуан; 1989-1991 шш. рзы Тҟәарчалтәи азауад «Зариа» акомҿар еидгыла акомитет зыхиақәиҭу амаӡаныҟагаҩыс дыҟан; 1991-1992 шш. рзы - ақ. Тҟәарчал азауад «Радуга» аконструктортә биуро аҟәша деиҳабын; нанҳәамза 14, 1992 ш. Тҟәарчалтәи аибашьцәа ргәыԥ далалеит: аштаб аофицерс дыҟан, 3-тәи аполк, 1-тәи абаталион аштаб деиҳабын, иара убри абаталион командирс даман, Мрагыларатәи афронт 3-тәи аполк аштаб аиҳабы иҳаҭыԥуаҩыс дыҟан; Аибашьраҿы дхәын. 1994 ш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Атәылахьчара аминистрра аҟнытә Аҳәынҭқарратә шәарҭадаратә еиҿкаарақәа рахь диаган; 2001 ш. ихҵан арратә хьӡы - «аполковник»; 2006-2008 шш. рзы - Аԥсны Арбџьармчқәа аԥшыхаратә усбарҭа аштаб хада деихабын; 2008-2011 шш. рзы - Аԥсны Атәылахьчара аминистрра акадқәа рыҟәша еиҳабыс дыҟан; 2011 ш. - Аԥсны Арбџьарчмқәа рштаб хада аиҳабы иҳаҭыԥуаҩыс аус иуан; 2012 ш. - Аԥсны Адәныҟатәи аусқәа рминистр ихаҭыԥуаҩыс дыҟан; 2013 ш. - «Ичыдоу азинмчы змоу ацҳаражәҳәаҩ» ҳәа адипломатиатә хьӡы ихҵан; 2018 ш. - Аԥсны Адәныҟатәи аусқәа рминистрра ичыдоу анапынҵақәа рзы ацҳаражәҳәаҩ. Иара убри ашықас азы Аԥсны Атәылахьчара аминистр иабжьгаҩыс аусура далагеит.
[]
3538696b-c99f-4f05-a401-fdec2cf5bc30
Аԥсны_Аҳәынҭқарра_Ахада_иалхрақәа_(2011)
22,166
1,543,949
null
0
Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа 2011 шықәса — аԥшьбатәи Аԥсны Ахада иалхрақәа имҩаԥысит 2011 ш-зы нанҳәамза 26 рзы. Анаҩстәи Ахада иалхрақәа иҟалар акәын 2014 ш-зы, аха Апсны ахада Сергеи Багаԥшь иаалырҟьан 2011 ш-зы лаҵарамза 29 рзы иԥсҭазаара далҵуеит.
[ { "start": 183, "end": 197, "qid": 485032, "pageid": 18573, "title": "Сергеи_Багаԥшь" } ]
8d7e53dd-92f3-40c7-84e2-49ef0f553f2c
Аԥсны_Аҳәынҭқарра_Ахада_иалхрақәа_(2011)
22,166
1,543,949
null
0
Рашәарамза 8 рзы Аԥсны Аҳәынҭқарра Жәлар реизара ишьақәнаргылоит изаамҭанымкәа иҟалараны иҟалоз абжьыҭирақәа ррыцхә, уи ҟалар акәын Аԥсны Аҳәынҭқарра Аконституциа иақәшәо хымз рыҩныҵҟа ахада иԥсра инаркны.
[]
60650b36-28c2-4066-8699-f68bd1c59daf
Аԥсны_Аҳәынҭқарра_Ахада_иалхрақәа_(2011)
22,166
1,543,949
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа
[ { "start": 0, "end": 44, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_Аҳәынҭқарра_Ахада_иалхрақәа" } ]
76766282-6ba6-461b-acc1-f6ffb242051b
Аԥсны_Аҳәынҭқарра_Ахада_иалхрақәа_(2019)
21,960
62,863,785
null
0
Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа 2019 шықәса — афбатәи Аԥсны Аҳәынҭқарра ахада иалхра Аԥсны Аҳәынҭқарра Аконституциа инақәршәан Жәлар реизареи Аԥсны аҳәынҭқарра апардаменти аҿҳәара ԥырҵәеит ԥхынгәымза 21 азы амҽыша 2019 ш-зы. Аха анаҩсан урҭ ииаган нанҳәамза 25 2019 ш-зы.
[ { "start": 0, "end": 17, "qid": 31354462, "pageid": 1053, "title": "Аԥсны_Аҳәынҭқарра" }, { "start": 87, "end": 117, "qid": 2666853, "pageid": 2202, "title": "Аԥсны_Аҳәынҭқарра_Аконституциа" }, { "start": 191, "end": 204, "qid": 2727, "pageid": 7023, "title": "Ԥхынгәымза_21" }, { "start": 34, "end": 38, "qid": 25274, "pageid": 7724, "title": "2019" }, { "start": 250, "end": 262, "qid": 2819, "pageid": 7058, "title": "Нанҳәамза_25" } ]
8366f83a-3910-44b1-8d88-d362a303b823
Аԥсны_Аҳәынҭқарра_Ахада_иалхрақәа_(2019)
21,960
62,863,785
null
0
Иҟоу Аԥсны аҳәынҭқарра ахада Рауль Ҳаџьымба ихатә кандидатура ықәыргылоит аҩбатәи аҿҳәарахьы.
[ { "start": 29, "end": 43, "qid": 1359023, "pageid": 16974, "title": "Рауль_Ҳаџьымба" } ]