chv
stringlengths 2
2.66k
| en
stringlengths 2
4.49k
|
|---|---|
Юлашкинчен вӑл этем сӑн-сӑпатне йӑлтах ҫухатнӑ. | In short he was demoralized. |
Ҫакӑн пек чух этем тени пӗрре ҫӗре ӳкнӗ хыҫҫӑн ура ҫине тӑма пултарайман ҫын пекех пулса каять: пур иртен-ҫӳрен те таптать ӑна. | And when a man reaches that condition he might as well be on the ground and unable to rise. |
Юлашкинчен вара… | But nothing came of them. |
Ҫук пурӑнӑҫ, хурлӑхлӑ, асаплӑ пурӑнӑҫ килсе ҫитнӗ. | But nothing came of them. |
Ӗлӗкрех, Монмартр урамне кайсан, хӑйӗн кошелекне ҫӗр су таран тултарса таврӑнакан ватӑ разносчикӑн халь ӗнтӗ пӗр сантим та пулман. | The old costermonger who used to come back from the Faubourg Mont- martre with a bag full of five-franc pieces, had not a single coin now. |
Хӗлле. | Winter came. |
Ӑна хӑйӗн ишӗлчӗк ҫуртӗнчен хӑваласа кӑларнӑ, ҫавӑнпа вӑл сарайӗнчи урапасем айӗнче ҫӗр каҫнӑ. | Driven out of his garret, he slept under the carts in a shed. |
Виҫӗ эрне хушши ытла ӗнтӗ пӗр чарӑнмасӑр ҫумӑр ҫунӑ, шыв юхмалли канавсем тула-тула ларнӑ, сарайне шыв илсе лартнӑ. | It had been raining for days; the gutters were overflowing, and the shed was flooded. |
Шӑршланса кайнӑ кӳлленчӗк шывра ларакан урапа ҫинче хутланса выртнӑ вӑл. Ун патӗнчех эрешменсем, йӗкехӳресем, выҫӑпа аптӑранӑ кушаксем ҫӳренӗ. Таврара тӗттӗм. | Crouching in his barrow, over the pestilent water, in the company of spiders, rats and half-starved cats, he was meditating in the gloom. |
Хутланса выртнӑ Крэнкбиль шухӑша кайнӑ. Кун каҫиччен вӑл нимӗн те ҫимен, халь ӗнтӗ ун качамӑйрипе сутӑ тӑвакан тусӗ панӑ михӗсем пулман, витӗнмесӗрех выртнӑ вӑл. Вӑл хайхи икӗ эрнене аса илнӗ, ҫав икӗ эрне хушшинче правительство ӑна апат та, пӳлӗм те панӑччӗ. | Having eaten nothing all day and no longer having the chestnut- seller's sacks for a covering, he recalled the fort- night when the Government had provided him with food and clothing. |
Сасартӑк ун пуҫне пӗр шухӑш пырса кӗнӗ: — Пӗлетӗп мӗн тумаллине, мӗншӗн хӑтланса пӑхас мар? | They suffer neither cold nor hunger, and an idea oc- curred to him: "Since I know the trick why don't I use it?" |
Вӑл тӑнӑ та урама тухнӑ. | He rose and went out into the street. |
Вӑхӑт вунпӗр патнелле ҫывхарнӑ. | It was a little past eleven. |
Ҫанталӑкӗ тӗттӗм те нӳрлӗ; таврара нимӗн те курӑнман. | The night was dark and chill. |
Йӗпхӳ ҫуса тӑнӑ, ҫумӑр пек те мар, витӗрех ҫапнӑ вӑл, шӑнтнӑ. | 4a A drizzling mist was falling colder, and more pene- trating than rain. |
Пӳртсем ҫумӗпе, сайра-хутран кӑна тенӗ пек, ҫынсем ирткелесе ҫӳренӗ. | The few passers-by crept along under the cover of the houses. |
Крэнкбиль, Евстафий ҫветуй ячӗпе тӑракан чиркӳ патӗнчен иртсе, Монмартр урамнелле ҫаврӑнса кӗнӗ. | Crainquebille went past the Church of Saint- Eustache and turned into the Rue Montmartre. |
Унта никам та пулман. | It was deserted. |
Чиркӳ хыҫӗнчи тротуар ҫинче, хунарпа юнашар пекех, полицейски тӑнӑ. | A guardian of the peace stood on the pavement, by the apse of the church. |
Полицейски йӗпенесрен капюшон тӑхӑнса янӑ, шак хытса тӑнӑ вӑл; ҫутӑ ҫӗрте тӑма лайӑхрах тесе-и, е калле-малле утса ывӑннӑран, вӑл хунар патӗнче тӑнӑ, хунар унӑн юлташӗ, тусӗ тейӗн. | He looked chilled to the bone; but, either because he preferred to be in the light or because he was tired of walking he stayed under the lamp, and perhaps it seemed to him a friend, a companion. |
Хускалман вӑл, вӑл хускалманнине кура, тепри пулсан, ҫын-и, ҫын мар-и ку тесе, иккӗленме те пултарнӑ. | In his im- mobility he appeared hardly human. |
Тротуар ҫинче шыв кӳленсе тӑнӑ, шыв ҫинче сӑран атӑ мӗлкисем тӑсӑлса выртнӑ, ҫакна пула полицейски ҫав тери вӑрӑм та хӑрушла тискер кайӑк пек, ҫурри таран шывран тухма ӗлкӗрнӗ тискер кайӑк пек курӑннӑ. | The reflection of his boots on the wet pavement, which looked like a lake, prolonged him downwards and gave him from a distance the air of some amphibious mon- ster half out of water. |
Ҫывӑхран пӑхсан ӑна, капюшонӗпе хӗҫпӑшалне кура, монах теме те, ҫар ҫынни теме те май пулнӑ. | Observed more closely he had at once a monkish and a military appearance. |
Пысӑк пит-куҫӗ ун, капюшон хӳттинче татах та пысӑкрах пек курӑнаканскер, вӑл лӑпкӑ та хурланчӑклӑ ҫын иккенне палӑртса тӑнӑ. | The coarse features of his countenance, magnified under the shadow of his hood, were sad and placid. |
Мӑйӑхӗ ҫӑра ун, тӗллӗн-тӗллӗн кӑвакарнӑ. | He wore a thick moustache, short and grey. |
Крэнкбиль ерипен уткаласа ун патне пынӑ. — Ӗнесене вилӗм! — тенӗ вӑл ӑна, вӑйсӑр та хӑюсӑр сасӑпа. | Crainquebille went up to him softly, and in a weak hesitating voice, said: "Mort aux vaches!" |
Унтан вӑл ҫак сӑмахсене пула полицейски кӳренессе кӗтме тытӑннӑ. | Then he waited the result of those sacred words. |
Унӑн тӗттӗмре йӑлкӑшакан пысӑк та чармак куҫӗсем Крэнкбиль ҫине хурлӑхлӑн та вичкӗннӗн, йӗрӗнчӗклӗн пӑхнӑ. | The constable re- mained motionless and silent, with his arms folded under his short cloak. |
Крэнкбиль ним тума аптӑранӑ, анчах ӗмӗтне ҫапах татман-ха вӑл, мӑкӑртатса илнӗ: — Ӗнесене вилӗм! | His eyes were wide open; they glistened in the darkness and regarded Crain- quebille with sadness, vigilance and scorn. |
Юлашкинчен, полицейски сӑмах хушнӑ. — Апла калама кирлӗ мар… | At last the constable spoke: *'Such things are not said. . . . |
Чӑнах ара, кирлӗ мар апла калама. | For sure and for certain they are not said. |
Ҫамрӑк мар ӗнтӗ эсир, кӑшт ӑс-тӑнлӑрах пулмалла. | At your age you ought to know better. |
— Мӗншӗн арестлеместӗр-ха эсир мана? — ыйтнӑ Крэнкбиль. | "Why don't you arrest me?" asked Crainque- bille. |
Капюшон тӑхӑннӑ полицейски пуҫне сулкаласа илнӗ: — Кашни сӳпӗлти ӳсӗре тӗрмене хупас пулсан, ытлашши нумай чӑрманма тӳр килнӗ пулӗччӗ. | The constable shook his head beneath his drip- ping hood : "If we were to take up all the addle-pates who say what they oughn't to, we should have our work cut out! . . . |
Ҫитменнине тата мӗн усси пур унтан? | And what would be the use of it?" |
Ырӑ кӑмӑллӑ полицейски йӗрӗнсе каланӑ сӑмахсем Крэнкбиле пӗтерсех хунӑ. Ура сыппи таран шывра тӑраканскер, вӑл чылайччен, ним калама аптӑраса, чӗнмесӗр тӑнӑ. | Overcome by such magnanimous disdain, Crain- quebille remained for some time stolid and silent, with his feet in the gutter. |
Каяс умӗн, вӑл полицейскине ӑнлантарса пама пӑхнӑ: — Сире каларӑм эпӗ, «Ӗнесене вилӗм» тесе. | Before going, he tried to explain: "I didn't mean to say: Mort aux vaches! to you. |
Никама та каласшӑн марччӗ эпӗ апла. | It was no more for you than for another. |
Пӗр план пурччӗ ман. | It was only an idea." |
— План пирки-и, е пӗр-пӗр урӑх сӑлтава пула-и, анчах апла калама кирлӗ мар, — тенӗ ӑна полицейски. — Мӗншӗн тесен ҫын тени хӑй ӗҫне тунӑ чух темӗн те пӗр тӗрлӗ асап чӑтса ирттерет, ҫавӑнпа та ӑна пули-пулми сӑмахпа кӳрентерме кирлӗ мар. | The constable replied sternly but kindly : "Whether an idea or anything else it ought not to be said, because when a man does his duty and endures much, he ought not to be insulted with idle words. ... |
Хӑвӑр ҫулӑрпа утма хушатӑп сире! | I tell you again to pass on." |
Полицейски ку сӑмахсене ҫемҫен, ҫав хушӑрах сиввӗн каланӑ. | It fell on to the policeman's hood. |
Крэнкбиль пуҫне уснӑ та, ҫумӑрлӑ тӗтре ӑшне кӗрсе, куҫран ҫухалнӑ. | Crainquebille, with head bent and arms hanging limp plunged into the rain and the darkness. |
Кӑшӑлтатса ҫулҫӑ тӑкӑнать. | The leaves came rustling down. |
Вӑрмансем хуллен, хуйхӑллӑн, чарӑнмасӑр тенӗ пек, хӗрлӗ ҫулҫӑсене сапалаҫҫӗ. | A faint luminescence, as from some magic lamp, seemed to glow from the leaves. |
Хурлӑхлӑн кӑштӑртатнӑ сасӑ, пур сасса та ҫӗнтерсе, пӗтӗм сӗм вӑрмана хупласа илет. | The sorrowful rustle of falling leaves, drown¬ ing every other sound, held sway in the deep forest. |
Тӑкӑннӑ ҫулҫӑсене кӗр мӗнпур ҫул тӑрӑх тата уҫланкӑсене пур ҫӗре те тараватлӑн сара-сара хурать. | Just off the road, on the slope of a little rise, stood a lone birch sapling with tender, satiny white bark. |
Ҫил пыра-пыра ҫапать те, вӑрмансенчи вилӗ ҫулҫӑсене пӗлӗт пек вӗҫтере-вӗҫтере хӑпартса, аслӑ тӳпере ярӑнтарса ҫӳрет, хӗвелтухӑҫнелле иле-иле каять,— вара кӗркуннехи салху ҫӗр ҫинче хӗрлӗ ҫил-тӑвӑл ашкӑннӑн туйӑнать. | From the roads and woodland clearings, where they lay thickly, gusts of wind lifted them in clouds high into the air, set them swirling and then carried them away towards the east; at such times ia scarlet storm seemed to be raging over the dismal autumn land. |
Ҫулҫӑ тӑкӑннӑ сасса итленӗ май Андрей чунне хуйхӑ пуссах пырать, унӑн ӑшӗ вӑркать. | The rustle of the falling leaves filled Andrei’s heart with anxiety and grief. |
Тӗссӗрленсе кайнӑ гимнастёркӑпа вӑл, шинельне чӗркесе ҫакнӑ, аллинче унӑн винтовка. Ӗшенчӗклӗн танкӑлтатса пынӑ хушӑра, тусанланнӑ питне вӑл час-часах пилоткипе шӑлкаласа илет. | He trailed along wearily in his faded tunic, with a rolled greatcoat and rifle slung over his shoulder, frequently wiping his dusty face with his forage cap. |
Пырсан-пырсан Андрей хӑй утнинчен хӑй тӗлӗнет: мӗнле-ха вӑл апла, хӑш-пӗр чух ура айӗнче ҫӗр пуррине те лайӑххӑн туймастӑн. | At times his legs felt so shaky that he was surprised to find himself still marching. |
Ҫак кӗр ҫуллахи савӑнӑҫлӑ тӗссемпе илемленсе ларакан тӑван ҫӗршывалла вӑхӑтрах ҫитсе кӗчӗ пулин те, Андрейшӑн пулсан вӑл ытла сасартӑк тата харсӑррӑн ҫитсе кӗнӗ пек туйӑнать. | Autumn hat year had burst upon his native district at the appointed time, yet somehow Andrei regarded its advent as particularly sudden and bold. |
Ылтӑн тӗслӗн те сиввӗн йӑлтӑртатса ларакан вӑрмансем ҫине, чухӑнланса юлнӑ ҫара уй-хирсем ҫине Андрей лӑпкӑн пӑхма пултараймасть, пур ҫӗрте те усал кӗр вӑйӗ пуҫ пулса тӑрса савӑннине лӑпкӑн пӑхма хал ҫитмест унӑн. | He could not bear to see the cruel force of autumn triumphing everywhere—in the gleaming, gilded woods, in the bare, empty fields. |
Кӑнтӑрла пӗр ҫӳлӗ пӗчӗк сӑрт тӑррине ҫитсе чарӑнсан, хӑрса кайнӑ курӑксем хушшинче Андрей яшт чӑсӑлса тӑчӗ те куҫӗсене аран уҫкаласа тавралла пӑхса илчӗ. | At noon, Andrei halted on the crest of a hill and straightened up to his full height, forcing himself to look at the surrounding country. |
Варсем тӑрӑх пуҫӗсене уснӑ салтак ушкӑнӗсем сӗтӗрӗнсе пыраҫҫӗ. Ҫулсем ҫинче, тусан тӗтри ӑшӗнче машина колоннисем мӗкӗреҫҫӗ тата обозсем кӗмсӗртетеҫҫӗ. | The roads were filled with columns of soldiers, lorries and carts rumbling along in a thick screen of dust. |
Нимӗҫсен самолёчӗсем хӗвел ҫуттинче караппӑл ҫуначӗ пек кӑвакрах сарӑ тӗслӗ ҫуначӗсене ялкӑштарса, кӗрхи пӗлӗт айӗпе хӗвелтухӑҫнелле каяҫҫӗ; вӗсем уласа ҫулсем тӗлнелле ыткӑнаҫҫӗ, ҫӗр хыттӑн ахлата-ахлата илет те унтан вара сапаланчӑк хура тӗтӗм пайӑркисем сирпӗне-сирпӗне хӑпараҫҫӗ. | In the autumn sky German planes glistening in the sun were droning eastward; they swooped down on the roads, screaming, and the earth shuddered heavily, and coughed up ragged black plumes of smoke. . . |
Андрее, темшӗн ҫак шӑв-шавра хӑйсен батальонӗ аташса кайнӑ пек туйӑнчӗ. Пит-куҫне пилоткӑпа шӑлса илсе, вӑл ҫапла кӑшкӑрчӗ: — Эпир мӗнле… кирлӗ ҫӗреллех каятпӑр-и? | Andrei shouted wildly, wiping his face with his cap. |
Отделени командирӗ — Матвей Юргин сержант, ҫӳлӗ те хура сӑнлӑскер, салху Ҫӗпӗр ҫынни, Андрей мӗн ҫинчен ыйтнине лайӑхах ӑнланса илчӗ пулин те, ӑна хирӗҫ хурлӑхлӑн ҫапла каларӗ: — Унталла кайма кирлӗ марччӗ те, анчах мӗн тӑвас-ха? | The commander of his sech'on, Sergeant Matvei Yurgin, a tall, dark-skinned, glum-looking Siberian, glanced at him anxiously. |
— Малалла ӑҫталла-ха? | “What’s up? |
— Кӗрӗ пит шавлӑ… | “It’s a noisy autumn... |
— Хӑрушӑ кӗр,— терӗ ӑна хирӗҫ Андрей шӑппӑн. | “It’s terrible,” Andrei retorted. |
— Чирленӗ эс,— пат татсах каларӗ Юргин. | “You’re ill,” Yurgin declared with conviction. |
Пӗр пӗчӗкрех сӑрт айккинче, ҫул хӗрринчех, пӗчченех пӗр ҫамрӑк ҫеҫ хурӑн ларать. | The division was withdrawing by way of remote paths and sometimes, where there were no paths at all, through the dense, marsh-ridden forests of the Rzhev region. |
Хӗвеле пӑхса хавасланнӑ пек, хурӑнӗ ачалла хӗпӗртесе турачӗсене силлекелет. Ҫил унӑн таса ылтӑн тӗслӗ ҫулҫисене вӗлтӗр-вӗлтӗр вылятса, савӑнӑҫлӑн шутлакаласа пӑхать. | The young birch-tree was shaking its branches with childish glee, as if bidding a rapturous greeting to the sun; and the wind, playing with the tree, was gaily counting the tinkling pure gold of its foliage. |
Темле юмахри пек йӑлкӑшакан тӳлек ҫутӑ сӑрхӑнса тӑрать пек ҫак хурӑнтан. | A faint luminescence, as from some magic lamp, seemed to glow from the leaves. |
Андрей ҫак хурӑна курчӗ — аялтан пуҫласа ҫулҫисем патне ҫитиех ун ӑшӗнче чӗрӗ вӑй выляса тӑрать,— Андрей ӑнланса илчӗ: ку хурӑна ҫутҫанталӑк хӑй темле вӑй-хӑват панӑ та ӗмӗрлӗхех ҫак хире ҫирӗплетсе лартнӑ иккен. | The birch caught Andrei’s eye, and he felt that nature herself had granted it the right to stand in that fie.d through the ages. |
Вара Андрей сасартӑк ҫултан пӑрӑнчӗ. | Abruptly he turned olT the road. |
Хурӑн патнерех утса пычӗ те унӑн тӗлӗнмелле ҫути пит-куҫа уҫӑлтарсах янине туйрӗ,— вара сасартӑк ӑна хӑйӗн кӑкӑрӗнче темскер ҫӗкленнӗн туйӑнчӗ… | He walked up to the birch, and a sudden pain rose in his chest. |
Хурӑнсене Андрей ачаранпах юратнӑ. | Andrei had loved birch-trees since childhood. |
Вӗсем ҫуркунне вӑраннӑ чух ҫара турачӗсемпе сывлӑша епле хыпаланине пӑхма юратнӑ; шуҫӑм килнӗ чух сарӑлса кайнӑ ҫулҫӑсен шӑршине кӑкӑр туллин сывласа илме юратнӑ; вӗсем уҫланкӑсем тавра кӑшӑлтатса вӑй вӑй вылянине, пасланса ларнӑ турачӗсене чӳречесем патнелле тӑсса, хӗрлӗ кӑкӑрлӑ уйӑпсене чӳхентерсе ларнине пӑхма юратнӑ… Ҫул ҫинче пыракан Андрее Матвей Юргин чӗнчӗ. | He loved to watch them in the spring when they awakened and began to grope in the air with their naked branches; he loved to breathe in the fragrance of their dew-drenched leaves at dawn; he loved to watch their rustling dance round the edge of the glades, to watch them reach out their heavily-frosted arms toward the windows and rock red-breasted bullfinches on their bough Matvei Yurgin called to Andrei from the road. |
Андрей ҫаврӑнса пӑхмарӗ, хирӗҫ чӗнмерӗ,— хыпаланса, вӑл хуҫлатса ҫакнӑ шинельне хӑй ҫинчен илсе пӑрахрӗ. | Andrei neither turned nor answered; he was hurriedly unshoulder¬ ing his greatcoat. |
Вара Юргин ун патнелле каялла ҫаврӑнса пычӗ те, куҫӗсене хӗссе, хӑй сасси пек те мар, урмӑш сасӑпа:— Эсӗ мӗн — юлас тетӗн-им? — тесе ыйтрӗ. | Yurgin strode back to him and asked even more anxiously than before, “What’s come over you, Andrei? What’s the matter?” |
Андрей сержант ҫине халиччен нихҫан та пӑхман пек пӑхса илчӗ те кӑштах малалла туртӑннӑ пек пулчӗ: — Хӑҫанччен? | Andrei looked at the Sergeant as he had never looked at him before. “How much longer will this go on?” said Andrei, leaning forward. |
Хӑҫанччен-ха капла? — ыйтрӗ вӑл. | “How much longer?” |
Юргин Андрей кун пеккине нихҫан та курман. | Yurgin had never seen him in such a state. |
Вӑл йӑваш, ырӑ кӑмӑллӑ салтак; унӑн шухӑшлӑ хитре сӑйӗ-пичӗ ҫинче ҫӑлкуҫ пек ҫутӑлса тӑракан куҫӗсем яланах пӗр пек ҫутӑпа, ҫурхи лӑпкӑ ҫутӑпа йӑлкӑшаҫҫӗ. | Andrei was a quiet, easy-going soldier; a steady light always shone in his bright, crystal-clear eyes. |
Мӗн пулчӗ-ха ӑна? | What had hap¬ pened to him? |
Андрейӑн сӑн-пичӗ тӗксӗмрех те хӗрлӗрех тӗспе ҫунса тӑрать, куҫӗсенче ниҫта чикейми хуйхӑ тата куҫҫулӗ, хӗвелпе пиҫсе ҫуркаланнӑ тутисем чӗтренкелеҫҫӗ. | A dark, dry flush burned in his handsome, thoughtful face, there was mute anguish in his tear-filled eyes, and his parched lips were trembling. |
Авӑк ҫилӗпе вӑл пӑшӑлтатать: — Ӑҫта ҫитиччен? — тет. | “How much farther?” he whispered vehemently. |
— Ну, ну,— вӑл каланине ӑнланса илсе, каллех кӑмӑлне ҫемҫетрӗ Юргин.— Ӑна валли командирсем пур. | Now Yurgin understood. “Come, come,” he said in a softer voice. “We’ve got commanders for that. |
Вӗсем пӗлеҫҫӗ. | They know. |
Приказ парӗҫ те ак — чарӑнса тӑрӑпӑр. | When they give the order we’ll make a stand. |
Мӗн эсӗ? | What's the matter with you?” |
Андрей сасартӑк хурӑн ҫумне ларчӗ те куҫӗсене аллисемпе хупласа пӗр минут хушши вырӑнтан тапранмарӗ. | Andrei had suddenly dropped to the ground beside the birch. He sat there motionless for a minute, with his hands over his eyes. |
Унтан хӗвеланӑҫнелле пӑхса илчӗ. | Then he looked up at the west. |
Андрей ответ кӗтменнине ӑнланса, Юргинӗ ним те чӗнмерӗ, Андрейӑн хуҫлатса хунӑ шинельне ҫеҫ ҫӗртен илчӗ. | Andrei picked up the greatcoat. |
Вара Андрей хӗвелтухӑҫнелле, хура чӑрӑш вӑрманӗ ларнӑ ҫӗрелле ҫаврӑнса пӑхмасӑрах, хӑйӗн юлташне шанса пӗлтерчӗ: — Вӑрман хыҫӗнче — Ольховка, — терӗ вӑл. | Then, with¬ out turning to look east, where a dark fir-wood stood, Andrei confided, “On the other side of that wood is Olkhovka.” |
— Сирӗн ял-и? — тӗлӗнсе ыйтрӗ Юргинӗ. | “Your village?” |
— Пирӗн ял… | “Your village?” |
Андрей тата тепӗр минут хушши пек вырӑнтан тапранмасӑр, куҫӗсене аллисемпе хупласа ларчӗ… | “Yes_” Andrei sat motionless by the birch a minute more, his hands over his eyes. . .. |
Батальон нумайччен сӗм вӑрманпа утрӗ. | It was a long way through the dense wood. |
Кунта чӗрӗ шӑршӑна хускалмасӑр тӑракан шӑплӑх шӑрши кӗнипе ӗнтӗ ҫав тери пӑчӑ. | An oppres¬ sive smell of damp hung in the still air. |
Пылчӑклӑ ҫул аяккисенче мӑкланса кайнӑ чӑрӑшсем лараҫҫӗ. | Along the muddy road moss-grown firs reared high into the sky. |
Хӑйсен лӑсӑллӑ турачӗсемпе вӗсем пӗлӗтелле кармашаҫҫӗ. Ҫуралнӑранпа та хӗвел курман, тутӑхнӑ тӗслӗ имшер ҫирӗксем чӑрӑшсем айӗнче халсӑррӑн кукӑрӑлкаласа лараҫҫӗ. | Under the firs, bowing feebly, grew stunted rusty alders that had never seen the sun. |
Тӗлӗрекен уҫланкӑсенче тата йывӑҫсем сайралнӑ ҫӗрте хӗрлӗ те шӑршлӑ шывпа тулнӑ шурлӑхсем курӑнкалаҫҫӗ. | In the drowsy glades and openings lay stagnant marshes with rank reddish water. |
Каҫалапа батальон вӑрмантан тухрӗ те пурте курчӗҫ: малта уҫӑ та аслӑ сӑрт, ун ҫинче пысӑк ял ларать. | Late in the afternoon the battalion emerged from the wood, and the men were confronted by a broad open slope rising to a large village. |
Ку Ольховка иккен. | This was Olkhovka. |
Пур ҫӗрте те унта пит туратлӑ хурӑнсем ҫӳлелле карӑнса лараҫҫӗ, — вӗсен атлас пек яка хупписенчен тӳлек те савӑк ҫутӑ сӑрхӑнса, пӗтӗм сӑртлӑха савӑнӑҫлӑн ҫутатса тӑрать. | All over the village grew tall, leafy birches; their satiny bark gave ofi a soft, radiant glow that suffused the entire hill-top. |
Салтаксем хытӑрах утма тытӑнчӗҫ. | The men quickened their pace. |
Ял патне хӑпарса ҫитсен, вӗсенчен нумайӑшӗ ҫавӑнтах хӗрринчи пӳртсем ҫумне, пахчасен ҫатан картисем ҫумне канма тӗшӗрӗлсе анчӗҫ. | As soon as they climbed the slope many of them dropped down to rest beside the wicker fences of the outlying-cottages. |