Datasets:

NorHsangPha

/

shan-news-shannews_org

like 0

2024-07-29T19:42:01

https://shannews.org/archives/55665

RCSS/SSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေၵႅတ်ႇၶႄမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း

ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၵတ်းယဵၼ် ၊ တႃႇၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊၼၼ်ႉ တေႁူပ်ႉၵၼ်တင်းၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈသေ တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵႂႃႇဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ RCSS/SSA ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် 6 လိူၼ်ၶွပ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 26 ထိုင် 28 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ တီႈငဝ်ႈငုၼ်းလွႆတႆးလႅင်း ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းသေ ၸင်ႇဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၽိုၼ်ႈၼိုင်ႈ ပႃးဝႆႉ 5 ၶေႃႈ။ “ RCSS/SSA လႆႈမွင်ၸႂ်ၸွမ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေးလႆႈလူႉၵွႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၊ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ ၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ်လိူင်ႇၼမ်မႃး ၼႆႉၵေႃႉႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ” ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶေႃႈလိုၼ်းသုတ်းၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – တႃႇပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တေမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်းလႄႈတႃႇသၢႆၸႂ် ၶူဝ်းၶွင် ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းတေဢမ်ႇလူႉသုမ်းၼၼ်ႉ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး တေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းသေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၵႂႃႇ -ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ တီႈပၢင်ၵုမ် 6 လိူၼ်ၶွပ်ႈၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်၊ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ပွင်ၵၢၼ်လူင် ၊ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ် ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လႄႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 232 ၵေႃႉ ၊ ဢုပ်ႇၵုမ်ႁၢႆးငၢၼ်းထတ်းသၢင်ၵၢၼ်ငၢၼ်းၼႂ်း 6 လိူၼ်ပူၼ်ႉမႃး? လွင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် သေ တမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် တႃႇ6 လိူၼ်ၼႃႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တိုၵ်းသူၼ်းပႃးဝႃႈ တႃႇႁႂ်ႈ ၵိုတ်းတိုၵ်းလႆႈသေ တေၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၵႂႃႇလႆႈၼၼ်ႉ ၵူႈမူႇၸုမ်းတၵ်းလႆႈၶဝ်ႈႁႃဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ဝႆးဝႆး ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-29T18:32:59

https://shannews.org/archives/55662

ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယုပ်းၽၢၼ်ႈၶၢဝ်ႇလိုဝ်း လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ

သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တိုၵ်းၽဵဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢႆၸႄႈဝဵင်းမႃးၼႆႉ ႁိမ်းၸမ်ပီယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၸႄႈဝဵင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ထပ်းၵၼ်မႃးၶိူဝ်းယႂ်း။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ မီး ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ မူႇၸေႊ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႃႈ ဝဵင်းဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွင်ႇပေႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၵုမ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်း မိူင်းတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ။ ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး လႄႈ မိူင်းၵူဝ်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈ ၸႂ် လႆႈၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ် ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ တၢမ်တူဝ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸီႉသင်ႇ လုၵ်ႈၸုမ်းမၼ်းဝႆႉ ႁႂ်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းသၢႆၵၢၼ်မိၼ် လေႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈဝဵင်း ၸိူဝ်းဢၼ် သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ဝၢႆးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းႁိုင်သင် ဝၢၼ်ႈဝဵင်းဢၼ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းၵမ်လႆႈဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၺႃးၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတႄႉသေဢမ်ႇၵႃး ယၢမ်းလဵဝ် ပႃးၸဵမ်ဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဝၼ်းဝၼ်းၶိုၼ်းၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းလွမ်ၵူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ လေႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်း၊ ၵူဝ်လူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် မႆႈၸႂ်ပႃးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ သၢႆၸႂ်ၼႆ ၵူၼ်းပၢင်ႇသၢႆး လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉၵေႃႈ ၸိူင်ႉလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃႈ ဢၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးလေႃႇတိုၵ်း ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်း ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃး မိူဝ်ႈလိူၼ် ပူၼ်ႉမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼႆဢေႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢင်ႇသၢႆး – မိူင်းၵူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပႃးၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆၶဝ် ဢၼ်တေမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉၵေႃႈ လႆႈၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ်။ ၵူဝ်သဵင်ၶိူင်ႈမိၼ် လတ်းမႃးၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်။ ဢၼ်လႆႈၵူဝ်တႄႉ မီးဢၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ မၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈၵူႈၶိင်ႇၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ လႆႈၵူဝ်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 28/11/2023 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆးၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်းၸမ် ၼိုင်ႈပီသေ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉယူႇဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တတ်းၶၢတ်ႇပႅတ်ႈ လႅင်းၾူၼ်း၊ လႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ ၸူးၵၼ်ငၢႆႈလႄႈ မီးဝႆႉလွင်ႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆပိူင်။ တႃႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇမႃးႁႃၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈယၢပ်ႇလႄႈ လွင်ႈတေႃႉသူင်ႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၸူးၵၼ် ၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ ပဵၼ် ဢၼ်ယၢပ်ႇယဵၼ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်းလၢႆးတီႈပၢင်ႇသၢႆးၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သင်သေတႃႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်တႄႉလူင်း ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းဝၢင်းပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူႈဝၼ်း။ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ၵူၼ်းၶဝ် မီးမွၵ်ႈ 100 ပၢႆ။ လႆႈႁၼ်သိုၵ်းတူင်ႉၼိုင်ႈယူႇၵူႈဝၼ်းၸိူင်ႉၼႆ ၼႂ်းၸႂ်တႄႉ ပဵၼ်လိူတ်ႇပဵၼ်မႆႈ ဢမ်ႇၵတ်းယဵၼ်ၸႂ်လႆႈသေပွၵ်ႈၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်မၢၵ်ႇမႃးပွႆႇသႂ်ႇ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ၵုမ်းဝႆႉၼႆႉသေ ၾဵတ်ႉ The Kachin Sub – State Media တႄႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ ၽူႈမီးၸၼ်ႉ CDM ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၶဝ်ဝႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸီႉသင်ႇလုၵ်ႈၸုမ်း ပႃႈတႂ်ႈမၼ်း ႁႂ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈ မိၼ်လေႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေပႃးဝႆႉ သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူင်ၼင်ႇ ဝဵင်းဢၼ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းဝႆႉ မိူင်းငေႃႉ၊ မိူင်းလူင်၊ မၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ။ ဝဵင်းဢၼ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းဝႆႉ လၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ပၢင်ႇလူင်၊ သႅၼ်ဝီ၊ ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ (ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ)၊ ၵုၼ် လူင်၊ ၵုင်းၸၢင်ႉ၊ မိူင်းၵူဝ်း၊ ပၢင်ႇသၢႆး၊ တႃႈမိူင်းငႅၼ်း၊ မိူင်းၸီး၊ ၼမ်ႉၸလၢပ်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၵုမ်းဝႆႉ ၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ။ သမ်ႉထႅင်ႈ ဢွင်ႈတီႈဢၼ် ၸုမ်း ဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်ၵုမ်းဝႆႉ 105 လၵ်းတီႈမူႇၸေႊလႄႈ ၶူဝ်ၼမ်ႉပေႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ၶေႃႈယိုၼ်ယၼ်လႆႈတီႈၽႂ်။ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈ ၼႆသေတႃႉ ပိူင်ပဵၼ်တႄႉသမ်ႉ ဝဵင်းဢၼ်သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တႄႇႁႃၵုမ်းဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ ၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ယင်းပႃးဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၾၢင်ႉႁၼ်သေ လၢတ်ႈၼႄတၢင်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶၢဝ်ႇၼႆႉ တေဝႃႈဢမ်ႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈလႄႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႄႉႁႃႉၼႆၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းသႅၼ်ဝီ၊ လၢဝ်ႇၵၢႆးၼႆႉ သမ်ႉၺႃးယူႇတႄႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽၵ်းတူၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး- ၶႄႇ တၢင်းပၢင်ႇသၢႆး၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ၼမ်ႉၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ၶႄႇၶဝ် ပိၵ်ႉဝႆႉမူတ်း ၵိုတ်းတၢင်းမူႇၸေႊၼႆႉ တီႈလဵဝ်ၵူၺ်းၼႃႇၼေႃ။ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ တေၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉၵူၺ်း။ ၶဝ်တေပႆႇငူပ်ႉငီႉတူၵ်းလူင်းသင်ၵၼ်လႆႈၵႂႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ မၢဝ်ၼိင်တႄႉၵေႃႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်သပ်း ၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ၼၼ်ႉဝႃႈ – ယူႇတီႈ မိူင်းၶႄႇသေ လႆႈပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ပၢင်တိုၵ်း တီႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႆႉယူႇ။ ယႃႇႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵႂႃႇ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ၊ ပိူင်လူင် ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉယူႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ၊ ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၶူင်းၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႃးလႃး ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-29T17:44:01

https://shannews.org/archives/55658

ၶၢပ်ႈတူဝ်ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉတၢႆ ၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း မီးၼမ်

ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉတၢႆဝႆႉၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ထူပ်းႁၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 5 ၵေႃႉယဝ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ တီႈပွၵ်ႉ 12 ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်း တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် 5 ၵေႃႉ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တီႈႁိမ်းမၢၼ်ႈသူႈထႅင်ႈ 1 ၵေႃႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ၶႃႈ ထူပ်းႁၼ်ၼႆႉ တီႈပွၵ်ႉ 12 တင်းမူတ်း 5 ၵေႃႉ တီႈမၢၼ်ႈသူႈထႅင်ႈ 1 ၵေႃႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းတၢႆႁိုင် 2 ဝၼ်း 3 ဝၼ်း 5 ဝၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ဢမ်ႇမီး ၵူၼ်းၵဵပ်းၽဝ်ပၼ်လႄႈ မဵၼ်တူႇႁႅင်းၼႃႇၶႃႈ။ ဢၼ်ၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈႁူႉၵူၺ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ ၵေႃႈ တေမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းတၢႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈတေၵဵပ်းၵႂႃႇၽဝ်ပၼ် တီႈၼႃႈ ၵျွင်းမၢၼ်ႈသူႈ ႁိမ်းၶၢင်ႈတၢင်းၼၼ်ႉၶႃႈ ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 28 သမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ တီႈဝတ်ႈမၢၼ်ႈသူႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈဝတ်ႉမၢၼ်ႈသူႈၼၼ်ႉ လူႉတၢႆၸွမ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “တင်ႈတႄႇ ၶဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 40 – 50 ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇတီႈၵွင်းမူးမၢၼ်ႈသူႈ – သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ယူႇတီႈ ဝတ်ႉမၢၼ်ႈသူႈ ၶႅၼ်ႈၵၼ် သဵၼ်ႈတၢင်းသေ ယိုဝ်းၵၼ် ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတီႈၼၼ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၶႃႈဢေႃႈ။ လွင်ႈႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၶႃႈ ဝႃႈမၢတ်ႇတၢႆ ၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼၼ်ႉမႃးသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၸမ်လိူၼ်ယဝ်ႉ သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းလႆႈဝဵင်းယဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇၵုမ်းလႆႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်။ ဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈသဵင် (သပီႇၵႃႇ) သေ ပဝ်ႇၸူး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ်ၶဝ် ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃးယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလႄႈ ၼႃႈမိူင်းလႅင်းၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၼိုင်ႈၶိုၼ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 2 လုၵ်ႈ မႃးပွႆႇၵူႈၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-29T16:17:32

https://shannews.org/archives/55649

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုဝ်းၵၼ် တီႈဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉၵွင် 147 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၼွင်ၵေႃႈလႄႈ တပ်ႉၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးၵၢင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ သွင်ၾၢႆႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶႃႈဢေႃႈ ဢၼ်ၶဝ် ယိုဝ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉ တင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈဝႃးမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ်။ တီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပႆႇသိမ်းလႆႈ။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ တပ်ႉၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးၵၢင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မႃး ၶွၼ်ႈဝႆႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၼွင်ၵေႃႈ မူတ်းယဝ်ႉၼႆဢေႃႈ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းယႆ လူင်းတိုၵ်းၶႃႈ ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ မႃးဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမူး၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈတၢင်း ဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈလႄႈ ၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ တင်းၶိုၼ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇတႄႉ ပႆႇႁၼ်ပွႆႇၶႃႈ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈ ၸိူင်ႉၼၼ်သေၵေႃႈ ၵႂႃႇၶိုၼ်းၵူၺ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမူး၊ ႁူဝ်ၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႇ ၶဝ်ႈယူႇမူတ်းယဝ်ႉ ၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈထႅင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ မႆႈၸႂ်ႁႅင်းဢေႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉၵေႃႈ မီးဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်း တီႈဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈ ထိုင်ဝႆႉ မိူင်းယႆ၊ ၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈၼႆႉ တေယၢၼ်ဝဵင်းသီႇပေႃႉ 14 လၵ်း လႄႈ ယၢၼ်ဝဵင်းၼမ်လၼ်ႈ 24 လၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မုင်ႈၸူး ပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29/07/2024 မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း လုၵ်ႉပွတ်းၸၢၼ်း မုင်ႈၸူး မႃးတၢင်း ပွတ်းႁွင်ႈၼႆႉ ဢဵၼ်ႁႅင်းဢမ်ႇယွမ်း 1,000 – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-29T12:46:23

https://shannews.org/archives/55637

တႆးႁွတ်ႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး

တႆးႁွတ်ႈမိူင်းၵွၵ်ႇ (ၵုင်းထဵပ်ႈ) ႁူမ်ႈၵၼ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တူၼ်ထီႉ 10 ၽွင်းဢႃယုၶွပ်ႈတဵမ် 72 ပီ။ Photo by – ၼၢင်းမႂ်ႇ/ တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 ပဵၼ်ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တူၼ်ထီႉ 10 ၽွင်းဢႃယုၶွပ်ႈတဵမ် 72 ပီ တႆးႁွတ်ႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 20 ႁူမ်ႈၵၼ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇၸဝ်ႈ တီႈသၼၢမ် လူင် ဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၼၢင်းမႂ်ႇ/ တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး ၼၢင်းထူၺ်းဢိင်ႇ လွႆဢုင်း (ႁွင်ႉ) ၼၢင်းမႂ်ႇ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း မုၵ်ႉၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး မိူင်းၵွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယၢမ်းလဵဝ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ ၵူႈၵေႃႉၵေႃႈ တေႁူႉၵၼ်ယူႇ။ ၵတ်းၵႃႈ ယင်းမီးမိူင်းထႆးသေ ပိုတ်ႇပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းႁဝ်းၶႃႈ မႃးႁူမ်ႈၽူၺ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵၼ်သေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပၢႆႈၽေးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၶဝ်ႈမႃးယူႇမိူင်းထႆးၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်လႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆး ႁဝ်းၶႃႈ မႃးႁဵတ်းၽိတ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈမိူင်းပိူၼ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ႁႂ်ႈမေႃယူႇမေႃၵိၼ်ၵၼ် ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈမီးၼၼ်ႉၵႂႃႇသေၵမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းပႃးဝႃႈ သင်ပဵၼ်ဝၼ်းပေႃႈဝၼ်းမႄႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉၸိုင် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼမ်ၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၼၢင်းမႂ်ႇ/ တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး ပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တူၼ်ထီႉ 10 ၼႆႉ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ တီႈသၼၢမ်လူင် ဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး တႄႇဢဝ်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းၵႂႃႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် 8 မူင်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 လွႆၵေႃႇဝၼ်း၊ လွႆၵေႃႇမိူင်း RCSS ၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶမ်း ၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈတပ်ႉလုၵ်ႈၸုမ်း ၸတ်းပၢင်ႁဵတ်းတၢင်းလီၵုသူလ် ယိူင်ႈၸူးထိုင် ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃ ၶမ်း၊ လူႉတၢၼ်းသွမ်းတေႃႇလူင် 72 ၵမ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢပ်ႈသွမ်းသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ ယွၼ်းသူးပၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈယူႇလီၵတ်းယဵၼ် ဢႃယုယိုၼ်းယၢဝ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-07-29T11:08:06

https://shannews.org/archives/55634

ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 67,000 ပျႃး

ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းႁႅင်းသေ ဢမ်ႇၵႃး ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်းၸွမ်းထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 ၼႆႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 67,000 ပျႃး၊ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 67,300 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႆႉပဵၼ် ၶၼ်မိူဝ်ႈဝႃးၶႃႈဢေႃႈ 100 ယႂၼ်ႊ(ၶႄႇ) လႆႈ 67,000 ပျႃး။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်သမ်ႉ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 66,700 ပျႃး။ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 67,560 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊၶႃႈ။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်းၼႃႇ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တႄႇတူၵ်းႁႅင်းမႃးၼႆႉ တႄႇမိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃးၶႃႈယဝ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶၼ်ငိုၼ်းထႆးၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ငိုၼ်းထႆး 790 ဝၢတ်ႇ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး။ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းထႆး 720 ဝၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊတင်း ၶၼ်ၶမ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉမႃး 1 တေႃႊလႃႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 5,060 ပျႃးယဝ်ႉ။ ၶမ်းသမ်ႉ 1 ၵျၢပ်ႈလၢႆ 60 သႅၼ်ပျႃးယဝ်ႉ။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-28T23:08:17

https://shannews.org/archives/55626

လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး

ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 တူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၸိုင်ႈထႆး တူၼ်ထူၼ်ႈ 10 ၶွပ်ႈတဵမ် 72 ပီ။ လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆၼိုင်ႈ ၵဵင်းတုင် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶမ်းၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈတပ်ႉလုၵ်ႈၸုမ်း ၸတ်းပၢင်ႁဵတ်းတၢင်းလီၵုသူဝ်ႇ ပၼ်။ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 5 မူင်းၶိုင်ႈ လူႇတၢၼ်းသွမ်းတေႃႇလူင် 72 ၵမ်း ယိူင်းၸူးထိုင်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉလူႇတၢၼ်း သွမ်းသင်ႇၶၸဝ်ႈသေ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ ယွၼ်းသူးပၼ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး ႁႂ်ႈယူႇလီၵတ်းယဵၼ်ဢႃယုယိုၼ်းယၢဝ်း။ လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တွၼ်ႈၵၢၼ်ဝၢႆးဝၼ်းသမ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 6 မူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၶမ်းၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ၽူႈၵွၼ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 ဢွၼ်ႁူဝ် ၽူႈၼမ်းလၢႆလၢႆၸဝ်ႈ သိုပ်ႇသၢၵ်ႈဢုပ်းငိုၼ်းဢုပ်းၶမ်းတေႃႇၼႃႈ ၶႅပ်းႁၢင်ႈၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ တူဝ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶမ်းၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ၸပ်းတဵၼ်းၼႃႈႁၢင်ႈၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသိုပ်ႇၸပ်းတဵၼ်းပၼ် ၽူႈၼမ်းၽူႈပွင်ၵၢၼ် ၽူႈမီးၸၼ်ႉလႄႈၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ်ၶဝ်သေ ႁူမ်ႈၵၼ် တႆးၾႆးတဵၼ်း ယွၼ်းသူး ။ဝၢႆးၼၼ်ႉမီးလွင်ႈမီးလွင်ႈၵႃႈဝႅၼ်မူၼ်ႈၸႂ်။ လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလႅင်းၸိုၼ်ႈ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵေႃႈဢွၼ်ၼမ်းၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ် လူႇတၢၼ်းသွမ်းတေႃႇ၊ ႁဵတ်းတၢင်းလီၵုသူဝ်ႇလွင်းသွမ်းသၢၼ်သင်ၶၸဝ်ႈတီႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ။ တီႈလွႆၵေႃႇမိူင်းၼၼ်ႉ ၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ်လႄႈၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇထၢတ်ႈၵွင်းမူး ဢွင်ႇပေႉဢွင်ႇမၢၼ်။ ၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉၼႂ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈၸွမ်းႁိမ်းၶၢင်ႈတၢင်း – တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းလီၵုသူဝ်ႇၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး လႄႈတႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၵတ်းယဵၼ်ဝႃႈၼႆ။ လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-28T17:09:19

https://shannews.org/archives/55622

ၵူၼ်းမိူင်း ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ

ၵူၼ်းမိူင်း ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တီႈႁိမ်းလွႆၵိဝ်ႇလွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 27/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ၾၢႆႇၼိူဝ်မၢၼ်ႈၼွင်မူဝ် ႁိမ်းလွႆၵိဝ်ႇလွၵ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၸေႊလၢၼ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထိုင်တီႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃလူင်မူႇၸေႊ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်ၶီႈယႃႈ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃး မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁၢင်ႈၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉသေ တႅၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈယွမ်ႇၾၢႆႇၼိူဝ်ၼွင်မူဝ် ႁိမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၸမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၶဝ်လၢၵ်ႈဢဝ်တူဝ် ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇတီႈတပ်ႉၶဝ်သေ သူင်ႇၵႂႃႇယူတ်းယႃ တီႈမူႇၸေႊယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသဵင်မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇယဝ်ႉ ႁိမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးဝႆႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် တူင်ႇသၢၼ်ႈသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်း မူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်း ႁိုင်မွၵ်ႈၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်း ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊလၢတ်ႈ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-28T16:05:32

https://shannews.org/archives/55615

ၵႃးလူင်ၽႃႇသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉ ဝဵင်းၵဵင်းတုင်ထႅင်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈ ၵႃးလူင်တၢင်ႇၵုၼ်ႇ 12 လေႃႉ လေႃႈၽႃႇသႂ်ႇ တီႈႁူင်း ႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉတႂ်ႈ ဢိူင်ႇမိူင်းၸဵမ်း ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၶူင်း မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ၵႃးလူင် 12 လေႃႉ လုၵ်ႉတၢင်း လွႆပၢင် ၵႂၢႆးၼၼ်ႉသေ လူင်းမႃး တမ်သႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉတႂ်ႈၼႆႉဢေႃႈ။ ၵတ်းၵႃႈ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵွၼ်ႇဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း (ဝၼ်းတိတ်ႉ) လႄႈဝႃႈဢေႃႈ။ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ၺႃးၵႃးတမ်သႂ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မီးမႃး 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်း 3 ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ပႃးရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ ၵႃး 2 ပွၵ်ႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼႆႉသေ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸွမ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ပရႁိတ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် လႆႈၵႂႃႇတေႃႉဢဝ်မႃး ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃလူင် ၵဵင်းတုင်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းၶိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႃးဢွၼ်ႇတင်း ၵႃးလူင် ၽႃႇသႂ်ႇၵၼ် တီႈႁိမ်းၸဝ်ႈမိူင်း ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉတႂ်ႈၼႆႉ ၵႃးဢွၼ်ႇၾႆးမႆႈလူႉၵွႆသဵင်ႈ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 6 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး 4 ၵေႃႉလႄႈ ယိင်း 2 ၵေႃႉ။ ၵႃးလူင် 12 လေႃႉသမ်ႉ ပိၼ်ႈၶွမ်ႈၵႂႃႇသေ ၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-07-28T10:00:00

https://shannews.org/archives/55613

ၵွမ်ႉတိုၵ်းသိုၵ်း ပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇပူၵ်းသၢင်ႈလႆႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊ တီႇမူဝ်ႇၶရႅတ်ႉတိၵ်ႉ

ၵၢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း တီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ဝႆႉယူႇ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၶိုင်သၢင်ႈ လွင်ႈပဵၼ်တၢင်း ၵၢၼ် လိူင်ႈသိုၵ်း Military Legitimacy ၵူၺ်းႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇၶူၼ်ႉၶီး ပိူင်​​ႁေႃၶမ်း သိုၵ်း ပိုၼ်ႉတီႈ Local Warlord ယူဝ်ႉၼႆ တူၺ်းၸွမ်းတၢင်းႁဵတ်း ၶွင်ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်း​​ပေႉ ၵၢၼ်တိုၵ်း​​ၶဝ် ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ သိုဝ်ႇသၢၼ်​​တေႃႇၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ​​သေ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ လွမ်မႆႈၸႂ်ၵေႃႈ မီးမႃးယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ဢွၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း​​တေႃႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပၢၵ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်တႃႇၵွႆ ႁၢင်လၢင်ႉထွၵ်ႇပႅတ်ႈၵၼ် တွၼ်ႈတပ်ႉသိုၵ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ​​သေ ပူၵ်း ပွင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼႆယူႇ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်း မီးၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၼႆႉ ယဵပ်ႇၸွမ်းလွၵ်းဢူၼ်ႈ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ​​သေ တင်းပၼ်ႈၵႅၼ်ႇ ႁႂ်ႈၼႃႈ လိၼ်တႂ်ႈၵုမ်းၵမ်ၶဝ် တိူဝ်းၼႅၼ်ႈၼႃ၊ တင်းၶတ်းၸႂ် ၶႂၢၵ်ႈႁႂ်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ထႅင်ႈယူႇလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ လီလႆႈမႆႈၸႂ် ၸွမ်းၼင်ႇလၢတ်ႈမႃး တီႈၼိူဝ်ၼႆႉယဝ်ႉ။ ​​ပေႃးဢဝ်တၢင်းႁၼ် Morten B. Pedersen ​​ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ လိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁၢပ်ႇၵၢၼ် တီႈ Australian Defence Force Academy ၼၼ်ႉဝႃႈၸိုင် “​​တေတႅၵ်ႇယွႆႈၽၢတ်ႇၽႄၵၼ် ပဵၼ်ၵႂႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းဢွၼ်ႇဢိတ်း ၽႂ်မၼ်းႁႃႉၼႆ​​ၵေႃႈ လႅပ်ႈမႆႈၸႂ်ၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ​​၊ တႃႇ​​တေပဵၼ်မႃး ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ဢၼ်မႅၼ်ႈလွၵ်းၸွမ်းပိူင်ၼၼ်ႉတႄႉ​​ၵေႃႈ ​​တေႃႈသမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈလပ်ႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇတီႈ ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃး ​​တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ ၸုမ်းလွႆ TNLA ၊ ရၶႅင်ႇAA လႄႈ ဢူၺ်းလီၶဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇ DPLA ၊ ထၼု PLA တပ်ႉၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ၊ BPLA (မောင်ဆောင်းခ)၊ PDF (မၼ်းတ​​လေး)၊ မတ်ႉတယႃႇ လႄႈ BLDF မူင်ႇယႂႃႇၶဝ် ဢွင်ႇမၢၼ်​​ပေႉသိုၵ်း ယူႇၼႆႉ ပိုၼ်ႉငဝ်ႈမၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ။ ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇၵွမ်ႉဝႃႈ MNDAA ၵူၺ်း၊ TNLA လႄႈ AA ​​ၵေႃႈ ယၢမ်ႈတိုၵ်းသိုၵ်းမႃးယူႇၼႃႇ။ ၸွင်ႇၶဝ်ယၢမ်ႈလႆႈ လွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်မႃး မိူၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉႁိုဝ် ၽႂ်ဢမ်ႇလႆႈမႃးသႄႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆ ဢမ်ႇလုမ်ႈၵၼ် ၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ႁႅင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈ ပိုၼ်ႉထၢၼ် ငဝ်ႈငႃႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတင်းလုမ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ဢၼ်ဢွင်ႇသိုၵ်း​​ပေႉသိုၵ်းယူႇ ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉမိူၼ်ႁိုဝ်​​ၵေႃႈလၢႆးလႃႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈ တၵ်းလႆႈ မွပ်ႈဢႃႇ ၼႃႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆႉ ​​တေလႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်​​ဢေႃႈ။ ​​တေႃႈၼင်ႇ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၵေႃႈ လႆႈတိုၵ်းသိုၵ်း​​သေ ​​ၵေႃႇသၢင်ႈတီႊမူဝ်ႊၶ​​ရေႊၸီႊလႄႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊမႃး ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵွမ်ႉတိုၵ်းသိုၵ်းပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်းတႄႉ​​ၵေႃႈ ဢမ်ႇပူၵ်းသၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ ၾႅတ်ႊၻရေႊလႄႈ မူဝ်ႊၶ​​ရေႊၸီႊသႄႈ။ ၵွမ်ႉသိမ်းလႆႈ ၼႃႈဝၢၼ်ႈလိၼ်ဝဵင်းပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်းလႄႈ ၶိုပ်ႈၼႃႈၽႅဝ်ထိုင်မႃးငဝ်းလၢႆး ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈသႄႈ။ လုၵ်ႉတီႈ ပၢႆးႁပ်ႉႁၼ် ၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ထူဝ်းၼႃႈ​​ၼၼ်ႉသေ ​​တေႃႇထိုင်​​ပေႃးမီးမႃး လွင်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း၊ လွင်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း​​ယဝ်ႉ ၸင်ႇၽႅဝ်ထိုင်မႃး ၶၵ်ႉၵၢၼ်တိုၵ်းဢွင်ႇ​​ပေႉပၢင်သိုၵ်းယဝ်ႉ။ ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၵႃႈတၵ်း​​တေလႆႈမုင်ႈၼႃႈၸူးၶိုၼ်း ၶၵ်ႉဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းပိၼ်ႈၽူၼ်ၵၼ်တင်း ၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးတီႈၼိူဝ်​​သေ ​​ပေႃး​​တေၵုမ်ႇမိင်းမဝ်းၸွမ်း ဢွင်ႇပွႆးသိုၵ်း​​သေ သိုပ်ႇၵုမ်းၵမ်ၵႂႃႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉသိမ်းပဵၼ်မိူင်းၶႃႈမိူင်းႁၢႆးတူဝ်ၵဝ်ႇၼႆတႄႉ တၵ်းၺႃးၵူၼ်းမိူင်း ဝၢႆႇ ၽိုၼ်ႉၶိုၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဝၢႆႇၽိုၼ်ႉတေႃႇ တပ်ႉမ​​တေႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းလႆႈဢွင်ႇပွႆးၼၼ်ႉ ​​တေဢမ်ႇမုင်ႈၼႃႈၸူး ဝႃႇတ​​ႁေႃၶမ်းသိုၵ်း လႄႈ လွင်ႈယွင်ႇမဝ်းၼိူဝ် ၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် ယိုတ်းသိမ်းပဵၼ်မိူင်းၶႃႈမိူင်းႁၢႆးၼၼ်ႉတႄႉ တၵ်း​​တေလႆႈ ဝႆႉၼၵ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ပွင်မိူင်း​​သေ ယုၵ်ႉမုၼ်းလွင်ႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၸႂ်ၽႂ်ႇၶႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၵၢၼ်ပၢႆးလုၵ်ႉ ၽိုၼ်ႉလူၵ်ႈမိူင်းလုမ်ႈၾႃႉၶဝ် တႅမ်ႈတမ်းမီးဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-07-28T08:00:00

https://shannews.org/archives/55610

မိူင်းၶႄႇတူၵ်ႇတၵ်ႉဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယႃႇႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၶူင်းၵၢၼ်ၶႄႇ

ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ မၢဝ်ၼိင် ၸတ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ဝႃႈ – ယူႇတီႈ မိူင်းၶႄႇသေ လႆႈပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ပၢင်တိုၵ်းတီႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႆႉယူႇ။ ယႃႇႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉမႃးၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ၊ ပိူင်လူင် ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉယူႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ ၊ ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၶူင်းၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႃးလႃး ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ မိူင်းၶႄႇသေ တေႁွင်ႉဢဝ်မူႇၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉသေ ဢုပ်ႇၵုမ်ငူပ်ႉငီႉ တႃႇ ႁႂ်ႈၵိုတ်းလႆႈပၢင်တိုၵ်းဝႆးဝႆးသေ ၼင်ႇႁိုဝ် ပၼ်ႁႃတေဢမ်ႇၽႄႈလၢမ်း၊ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸဵဝ်းလႆႈ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆ မၢဝ်ၼိင် လၢတ်ႈၵႂႃႇပႃးၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈသွင် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ မီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းၸူး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူႈတီႈၵူႈၾၢႆႇ မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၽွမ်ႉၽွမ်ႉၵၼ်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ မိူင်းမိတ်ႈလႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉဝႃႈၼႆသေတႃႉ သဵင်ၵွင်ႈတႄႉ ယင်းပႆႇယဵၼ်။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-27T17:44:30

https://shannews.org/archives/55606

ရတ်ႉသျႃႊလႄႈ ၶႄႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်

ရတ်ႉသျႃႊလႄႈ ၶႄႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ၼိူဝ်ၼႃႈပၢင်ႇလၢႆႇ ပႄႊရိၼ်ႊ ႁိမ်းၸႄႈမိူင်းဢႃႊလႃႊသၵႃႊ။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ မိူင်းၶႄႇ ၸၢင်းသျႅဝ်းၵိူင်ႇ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊဝႃႈ – ယိူင်း ဢၢၼ်းတႃႇႁႂ်ႈ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႈ ၵၼ်လႆႈမၼ်ႈၵိုမ်း ယိုၼ်းယၢဝ်းၵူၺ်း။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈယိူင်းဢၢၼ်း တေႃႇၽႂ်မိူင်းလႂ်၊ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵၼ်တင်း ၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၶႄႇလႄႈ ရတ်ႉသျႃႊ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈလိၼ် ၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းၽႂ် – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇမိူင်းရတ်ႉသျႃႊၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-27T17:37:31

https://shannews.org/archives/55602

ၶၼ်ၶမ်း ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 1 ၵျၢပ်ႈ 60 သႅၼ်ပျႃး

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢိတ်ႇဢွၵ်ႇငိုၼ်းၸေႈထႅင်ႈသေ တေထႅမ်ဝႆႉပၼ် ၼႂ်းယေးငိုၼ်း တီႈဢၼ်လုတ်ႈႁၢမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မႆႈၸႂ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ – ဢမ်ႇႁတ်းဝႆႉငိုၼ်းၸေႈ – ၼႅတ်ႈဢွၼ်ၵၼ် သိုဝ်ႉငိုၼ်းတေႃႊလႃႊလႄႈ ၶမ်းဝႆႉ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်း – ၶၼ်ၶမ်း တူင်ႉၼိုင်။ ၽွင်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃး ၶၼ်ငိုၼ်း 1 တေႃႊလႃႊ မီးတီႈ 4,500 ပျႃးသေ ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ၼႆႉ 1 တေႃႊလႃႊ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ထိုင် 5,060 ပျႃး။ ၶၼ်ၶမ်း 1 ၵျၢပ်ႈမီး ထိုင် 60 ပျႃး။ ဢၼ်ၶၼ်ငိုၼ်းလႄႈ ၶမ်း ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈႁႅတ်ႉတတ်းမၵ်း လွင်ႈထုၵ်ႈထွၼ်ငိုၼ်း ၼႂ်းယေးငိုၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈယေးငိုၼ်းယႂ်ႇ 7 ဢၼ်ဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁတ်းယုမ်ႇယမ် ၼိူဝ်ယေး ငိုၼ်းသေဢိတ်းယဝ်ႉ – သိုၵ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']

2024-07-27T17:30:17

https://shannews.org/archives/55598

ၾူၼ်တူၵ်း ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်း ၼမ်ႉမိူၺ်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၼွင်းထူမ်ႈ ၵၢတ်ႇႁိမ်းမိူၺ်း

ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် 3-4 ဝၼ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉမိူၺ်းသုင်လူၼ်ႉၾင်ႇ ထူမ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းဢိူင်ႇမႄႈပ ႁိမ်းၶူဝ်မိုတ်ႈၵိုဝ်းထႆး – မၢၼ်ႈ မၢႆၼိုင်ႈ မႄႈသွတ်ႇ – မျႃႉဝတီႇ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶိုၼ်ႈသုင် 1 မီႇတႃႇပၢႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထူမ်ႈ တီႈၸွတ်ႇရူတ်ႉၵႃး တႂ်ႈၶူဝ်ၶၢမ်ႈၼမ်ႉမိူၺ်း၊ ထူမ်ႈတီႈၵၢတ်ႇႁိမ်းမိူၺ်းလႄႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ မူႇထီႉ 1 ၼႂ်းဢိူင်ႇမႄႈပ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼမ်ႉၼႆႉ တႄႇသုင်ၶိုၼ်ႈ ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၾူၼ်လူင်လူမ်းလူင် တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 26 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုပ်ႇထူမ်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇတႄႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ ၸွႆႈၵၼ်တေႃႉပၢႆႈၶိုၼ်ႈတီႈသုင် တီႈလွတ်ႈၽေးယဝ်ႉ ၶၢဝ်ႇထႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းၾူၼ်လူမ်းၾိင်ႈၾႃႉ မိူင်းထႆးၵေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – လူမ်းမုၼ်သုၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတင်း ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း ၶဝ်ႈမႃးတၢင်းပၢင်ႇလၢႆႇထႆးၼၼ်ႉ ထိုင်မႃးယဝ်ႉလႄႈ ၽၢၵ်ႈၼိူဝ်လႄႈ ဢိသၢၼ် ၸိုင်ႈထႆး ၾူၼ်တေတူၵ်းထပ်းၵၼ် ဝၼ်းတီႈ 22 ထိုင် 30 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းတၢပ်ႈလွႆ ႁိမ်း ႁူၺ်ႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉၽေးၼမ်ႉပႃႇၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼွင်းထူမ်ႈ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ တီႈတၢင်းၾၢႆႇဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ ဢၼ်တေႃႇၼႃႈၵၼ် တင်းဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇၵေႃႈ ၼမ်ႉမႄႈသွင်ယၢင်း (တွင်ႇယိၼ်းမျိတ်ႉ) ၼွင်းထူမ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 ပွၵ်ႉ 2 ပွၵ်ႉ 3 လႄႈပွၵ်ႉ 5 ။ ၵူၼ်းမိူင်း ရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ။ ၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၵေႃႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈၵႂႃႇမူၵ်းသွၼ်ႈဝႆႉတီႈ လွတ်ႈၽေး။ ၾၢႆႇပၵ်းတႃၾိင်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼမ်ႉမႄႈသွင်ယၢင်း ၼွင်းႁႅင်း။ ထႅင်ႈဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၵေႃႈ တေၼွင်းထူမ်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ထႅင်ႈ လိူဝ်ၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-27T16:59:29

https://shannews.org/archives/55596

ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း 1027 ၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈလိူၼ် ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵႄႈပၢင်တိုၵ်း 100 ပၢႆ

ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း 1027 ဢၼ်တႄႇမႃးၶိုၼ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵႄႈပၢင်တိုၵ်း 128 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈမွၵ်ႈ 170 ၵေႃႉ ၊ လင်ႁိူၼ်းလူႉၵွႆ ၸမ်ပၢၵ်ႇ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 10 လင်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း 7 လင် လူႉၵွႆၼႆ – သိုၵ်းတဢၢင်း PSLF/TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် တီႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 30 ပၢႆ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း 8 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်း ၸၢႆး 14 ၵေႃႉလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 9 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ ၸမ် 60 ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 10 ၵေႃႉထႅင်ႈ၊ လင် ႁိူၼ်းလူႉၵွႆမွၵ်ႈ 30 ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆ 4 လင် ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မွၵ်ႈ 40 ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး 14 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းယိင်း 24 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 40 ၊ လင်ႁိူၼ်းလူႉ ၵွႆ 37 လင် ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ 2 လင်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း 2 လင်ၼႆ – သိုၵ်းတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸၢႆး 10 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းယိင်း 8 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ၊ လင်ႁိူၼ်းလူႉၵွႆ 10 ပၢႆ ၊ ဝတ်ႉ ဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၼိုင်ႈလင်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၼိုင်ႈလင်ၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉလူႉၵွႆ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်းတီႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းယိင်း 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 12 ၵေႃႉ ၊ ႁိူၼ်း 5 လင်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း 2 လင် ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉလူႉၵွႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မွၵ်ႈ 40 ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 5 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 50 ၊ ႁိူၼ်းယေး ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း လူႉၵွႆထႅင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 10 လင်၊ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ သဵၼ်ႈမၢႆ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆလႄႈ လွင်ႈႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆ ၽွင်းၽႅၼ် ၵၢၼ်သိုၵ်း 1027 ၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်း PSLF/TNLA ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၵူၺ်းသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-27T16:40:46

https://shannews.org/archives/55591

ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႃႈလဵၵ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းပၢၼ်။ မိူၼ်ဢီးဝၢၼ်ႈမိူင်း လူင်းႁူၺ်ႈလူင်းႁဵဝ်။ ပိူင်လူင်ပဵၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼႃႇၵၢတ်ႈ မိူဝ်းၼႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃတၢင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ၸိူဝ်းသၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းသေ ငိူင်ႉပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၊ မိူင်းၶႄႇ တႃႇယူႇလွတ်ႈဝႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သုမ်းသုၼ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ငဝ်းလၢႆး ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလၢႆလွင်ႈလႄႈ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မေႃသွၼ် ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ မေႃသွၼ်ၼႂ်းၸၼ်ႉၸွမ်၊ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ဢၼ်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်း CDM သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်းၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်။ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းပွင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ မႆႈၸႂ်တႃႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလုၵ်ႈလၢင်းလႄႈ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်း သူင်ႇၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ တီႈၼွၵ်ႈမိူင်း။ ပေႃႈမႄႈၸိူဝ်းဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသူင်ႇ လုၵ်ႈလၢင်း ၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈလႂ်။ သမ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ လုၵ်ႈလၢင်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸတ်းပွင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵၢတ်ႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်း၊ သုမ်းသုၼ်ႇလႆႈ – သုမ်းၶၢဝ်းယၢမ်း။ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် တၢင်ႇယွၼ်းဝီႊသႃႊ တႃႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး လုၵ်ႈႁဵၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း – ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM ပၢႆႈသွၼ်ႈမိူင်းထႆး – မိူင်းၶႄႇသေ တၢင်ႇယွၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းၶွမ်ႊမၼီႊ ၼႂ်းႁူင်းၵၢၼ်ႁူင်းငၢၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်ဢွင်ႇလိၵ်ႈလၢႆး ဝႂ်ၸုမ်ႈၶူးၸၼ်ႉ သုင် ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းလႆႈၵၢၼ်လီလႄႈ ပဵၼ်ဝႆႉဢၼ်ၼႃႈလဵၵ်ႉၼႆ ၼုမ်ႇယိင်း ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၵေႃႉယၢမ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ ၸွမ် (ပီ 3) ဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈမၼ်းၼၢင်း ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၸၼ်ႉၸွမ်ၵေႃႈ ပႆႇတၼ်းၶိုၼ်ႈႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈလႄႈ တူၵ်းမိူင်းပိူၼ်ႈၵေႃႈ ႁႃၵၢၼ်ယၢပ်ႇ။ မိူၼ်ၶႃႈၼႆႉ ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉၸွမ် ၾၢႆႇ Law (မၢႆမီႈ) ဝႆႉ ပီသၢမ်။ တီတႄႉမၼ်း တေလႆႈၶိုၼ်ႈ 5 ပီ ဢၼ်တၼ်းယဝ်ႉ တူဝ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၸုမ်ႈၶူး။ ၵမ်ႈၼမ်သမ်ႉ ၵၢၼ်ဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈ ၶွင်ၶွမ်ႊမၼီႊ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်ၸုမ်ႈၶူးၼႆ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇႁပ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈမီး တူဝ် ထူပ်း ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ် 3-4 ပီ ၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ ႁဝ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းပၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးသမ်ႉ လႆႈပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းၸိုင်ႈထႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈသိုပ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးယူႇသေတႃႉ – ၵုမ်ႇလႆႈၸိုၼ်ႇယူႇၸိုၼ်ႇၵိၼ် တႃႇယူႇလွတ်ႈၼႂ်းမိူင်းပိူၼ်ႈ၊ ယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇလွင်ႈဝတ်းဝႂ်၊ ယၢပ်ႇလွင်ႈငိုၼ်းတွင်း၊ ပႆႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈႁဵၼ်းလၢႆး။ ယၢမ်းလဵဝ် တေပွၵ်ႈ ၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းၼွၼ်းၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်တိုၵ်ႉပၼ်းၼၼ်ႈၸွတ်ႇတူဝ်ႈဝႆႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸဵဝ်းၵတ်းယဵၼ်ၼႃႇယဝ်ႉၼႆ ၼုမ်ႇယိင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၼၼ်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ပေႃးပဵၼ်လႆႈတႄႉ ၶႂ်ႈပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ယူႇ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်မိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ။ ပေႃးပွၵ်ႈၶိုၼ်း မိူင်းမၢၼ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေဢမ်ႇၵႃး သုၼ်ႇလႆႈ သုၼ်ႇပဵၼ်သင်ၵေႃႈဢမ်ႇမီး။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵႃႈလႆႈပၼ်ႁႅင်းၸႂ်တူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၶတ်းႁႅင်းတႃႇယူႇ တႃႇၵိၼ် ၵႂႃႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈႁႃယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼႂ်းၸုမ်းသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄႈၵူၼ်းမိူင်း PDF မၢင်ၸိူဝ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းၶိုၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသိုပ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး။ ၸၼ်ႉၸွမ်/ ႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၵႂႃႇ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉလၢမ်းၽႄႈ၊ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇ ၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ – ထိုင်ၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႂ်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ပိုတ်ႇသွၼ်ၶိုၼ်း ၸၼ်ႉၸွမ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 47 တီႈ ။ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၵူၼ်းၵႂႃႇပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းမီးဢေႇတႄႉတႄႉ။ ၼႂ်းပီၵၢၼ်ႁဵၼ်း 2019 – 2020 ၵွၼ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇယိုတ်းမိူင်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် မီးသွင်သႅၼ်ႁူၵ်းမိုၼ်ႇပၢႆ (260,173 ၵေႃႉ) ။ သိုဝ်ႇ RFA ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉမိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊဝႃႈ ပၢၼ် မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ ႁူဝ် ၼပ်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်လူတ်းယွမ်း ထိုင် 9 % ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢၼ်ႁဵတ်း CDM မီး 6 သႅၼ် ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-26T17:52:07

https://shannews.org/archives/55584

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵူတ်ႇထတ်း ၼႂ်းၵႄႈလႃႈသဵဝ်ႈ – မိူင်းယႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

ၽွင်းၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမိူင်းယႆၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပႂ်ႉၸွမ်းတၢင်းၵူတ်ႇထတ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈတၢင်း ၽႄမိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ၵိုတ်းၶမ်ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႇသၢႆ တၢင်းၼပ်ႉႁူဝ် ႁဵင်။ တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈၵဵၵ်ႉလၢၼ်ႇ ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ တၢင်းၽႄမိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ၵိုတ်းၶမ်ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼမ် တီႈဢေႇသုတ်းလႆႈပႂ်ႉ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၸူဝ်ႈမူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵိုတ်းၶမ်တၢင်း တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး တၢင်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶႃႈဢေႃႈ ဢၼ် ၵူတ်ႇထတ်းၼႆႉ ၶဝ်တေၵူတ်ႇထတ်းမၢႆၾၢင်၊ ၾူၼ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးၶဝ်ထၢင်ထိူမ်ၸိုင် တေ ၵူတ်ႇထတ်းပႃး ထူင်ၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်း ၸိူင်ႉၼႆႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး လႆႈၵိုတ်းၶမ်ႁိုင်ၼၼ်ႉ ၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 4-5 ဝၼ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်မႃးၵိုတ်းၶမ်ႁိုင် ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈလႃႈသဵဝ်ႈ – မိူင်းယႆၼႆႉ တၢင်းယၢဝ်းၵႃး ၵိုတ်းၶမ် တေမီး 1 လၵ်းပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ “ဢၼ်ပၢႆႈမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ ၸဵမ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ ၵႃးၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးၼမ်တႄႉၼမ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် မႃးတၢင်းမိူင်းယႆသေ ၵႂႃႇတၢင်းၵေးသီး၊ မိူင်းၵိုင်၊ လၢႆးၶႃႈ၊ မိူင်းသူႈ ၊ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢေႃႈ။ မၢင်ၸိူဝ်း ၵေႃႈ ၵႂႃႇတၢင်းတၢင်ႉယၢၼ်းဢေႃႈ။ ဢၼ်ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းၼၼ်ႉ တီႉလႆႈၵူၼ်းၵူႈဝၼ်း ၼိုင်ႈဝၼ်း 2-3 ၵေႃႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵဵၵ်ႉလၢၼ်ႇ တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉ တေယၢၼ်ဝဵင်းမိူင်းယႆ 5 လၵ်း။ တီႈႁိမ်း ၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးဝႆႉၵဵၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်းဝႃႉ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းတႆး SSPP ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-26T16:22:50

https://shannews.org/archives/55577

ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး တႃႈၶီႈလဵၵ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁပ်ႉတွၼ်ႈၸွႆႈလိူဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ပွတ်းႁွင်ႇ

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းတႆး ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ ပိုတ်ႇႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၸွႆႈလိူဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ၼႆႉၵႂႃႇ ယူႇတီႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဢွၼ်ႁူဝ်သေ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၸုမ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO လႄႈ New Power သေ ပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၸွႆႈလိူဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ တႃႇၵူၼ်း 200 ၵေႃႉ တီႈႁူင်းႁေႃး ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ ပိုတ်ႇႁပ်ႉၸွႆႈလိူဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းႁဝ်းၶႃႈ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ တႃႇၵူၼ်း 200 ၵေႃႉသေ တေဢဝ်လိုဝ်ႈဝႆႉ တီႈႁူင်းႁေႃး ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး တႃႈၶီႈလဵၵ်း။ သင်ဝႃႈ ႁူဝ်ၵူၼ်း ၼမ်လိူဝ်မႃးၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈ တေဢုပ်ႇၵၼ်သေ ၶပ်းၶိုင်ပၼ်ထႅင်ႈ တေ ဢဝ်လိုဝ်ႈဝႆႉတီႈလႂ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆၸိုင် ၵပ်းသိုပ်ႇလႆႈတီႈ မၢႆၾူၼ်း ၼၢင်းမွၼ်းၸိင်ႇ 09678086283 (မၢႆၾူၼ်းမၢၼ်ႈ) လုင်းၸၢႆးမၢႆ – 095241814 (မၢႆၾူၼ်းမၢၼ်ႈ) ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ပိုၼ်ႉတီႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပိုတ်ႇႁပ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ တႃႇႁူဝ်ၵူၼ်း 500 ၵေႃႉ။ သင်ဝႃႈ ႁွတ်ႈထိုင် မႃးတီႈၵဵင်းတုင်ၸိုင် ၵပ်းၸူးမၢႆၾူၼ်း တီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸဝ်ႈၶူး ၸေႃးတိၵ ဝတ်ႉယၢင်းပူး မၢႆၾူၼ်း 09261302918 ၊ ၸဝ်ႈၶူးဢၵ်ၵသေၼ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈငႅၼ်း 09683381996 ၊ ၸဝ်ႈၶူးသုၸႃႇတ ဝတ်ႉလူင်သီရိၼေႃႇ 09252507993 ၊ ၸဝ်ႈၶူးသေႃးၽၼ ဝတ်ႉတူယႃး 09262989205 ၊ သြႃႇထုၼ်းဢွင်ႇ (ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်သႃသၼႃ) 09445838525 ၊ ၸၢႆးလူင်ယ (ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး) 09883391345 ၊ ၸၢႆးဝုၼ်းၵႅဝ်ႈ (TYO) 095252786 လႄႈ ၸဝ်ႈၶူးဝိၸႃႇရ ဝတ်ႉၵၢတ်ႇတဝ်ႇ 09258985590 ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢွင်ႈတီႈ လိုဝ်ႈသဝ်းသမ်ႉ တေပဵၼ်တီႈဝတ်ႉမိူင်းလီပဵင်းၸႂ်၊ ဝတ်ႉထၢတ်ႈၸွမ်သီရီ၊ ဝတ်ႉထမ်မေႃးတယ၊ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ၊ ဝတ်ႉၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇၼွင်ၽႃ၊ ဝတ်ႉပႃႇလႅင်၊ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈတဝ်း၊ ထၢတ်ႈၺၢၼ်ႇဢွင်ႇ၊ ဝတ်ႉမ ႁႃၽေႃးထိလႄႈ ဝတ်ႉယၢင်းပူး ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-26T14:27:20

https://shannews.org/archives/55573

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ

လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆမွၵ်ႈ 20 မၢတ်ႇၸဵပ်း 20 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း (Jet Fighter) သေ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 4 လုၵ်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁူင်းႁႅမ်းလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ။ ႁၼ်မၢၵ်ႇမႃးတူၵ်းတႅၵ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇယွမ်း 4 လုၵ်ႈ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁူင်းႁႅမ်းသႅၼ်ဝီ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉပႃး ႁူင်းပလိၵ်ႈထႅင်ႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မႃးပိၵ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းသေ ဢမ်ႇပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ပႆႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ “ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇလိူၵ်ႈၶိင်ႇမၼ်း ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လႆႈၵူဝ်ဝႆႉတႃႇသေႇ ပေႃးငိၼ်းသဵင်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးၵေႃႈ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်းယဝ်ႉ။ ၵူဝ်မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ၶဝ် မႃးပွႆႇသႂ်ႇဢေႃႈ။ တေႃႈလဵဝ် တီႈသႅၼ်ဝီ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈမီးၵူၼ်းယဝ်ႉ။ ၵၢင်ၶမ်ႈသမ်ႉ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇၼွၼ်း တီႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈၵႂႃႇၼွၼ်း တီႈလွတ်ႈၽေးၵၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၸူႉ ၵၼ် 4-5 ႁိူၼ်းသေ ၼွၼ်းတီႈလဵဝ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႂႃႇၼွၼ်းၸွမ်းၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ လွင်ႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်း ၵိၼ်။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၶူဝ်လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလၢႆသဵၼ်ႈ လူႉၵွႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-26T13:27:59

https://shannews.org/archives/55567

ပၢင်လူႇတၢၼ်းသွမ်း 7 ပၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ

တႆးႁွတ်ႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ ႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး – မၢၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 24/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 12 မူင်း ယူႇတီႈ လုၵ်ႈလၢင်းလႄႈ ၼၢင်းမေးၵေႃႉၵဝ်ႇ ၼၢင်းမွၵ်ႇၸၢမ်ၶမ်း ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပီႈၼွင်ႉတႆး၊ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် လူႇတၢၼ်းသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉဝုၺ်ႇပုင်ႇလ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်လူႇတၢၼ်း သွမ်း 7 ပၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယူႇတီႈ မုင်ႉႁေႃ ႁိူၼ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ႁဝ်းၶႃႈ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈလၢင်းလႄႈ ၼၢင်းမေးၵေႃႉၵဝ်ႇ ၼၢင်းမွၵ်ႇၸၢမ်ၶမ်း ဢွၼ်ႁူဝ်သေ ႁႅၼ်းသွမ်း 7 လူႇတၢၼ်းပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း လူႉၶွႆႈတဵမ် 7 ဝၼ်းသေ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉဝုၺ်ႇပုင်ႇလ ဝဵင်းလိူဝ်ႇၼၼ်ႉ တေတႄႇ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 12 မူင်း ၵၢင်ဝၼ်း။ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း လူႇတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်းဝၼ်းသင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဝၢင်းၶူဝ်ႉမွၵ်ႇမွင်ၸႂ်၊ ဢွၼ်ၵၼ်ၸုၵ်းၼိမ်တူဝ် မွၵ်ႈ 1 မိၼိတ်ႉသေ ယွၼ်းသူးပၼ် ၸၢႆးသၢႆ မၢဝ်း၊ ႁူမ်ႈၵၼ် ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း မွင်ၸႂ် သူင်ႇသင်ႇၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းလႄႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ႁွင်ႉၽဵင်း ၵႂၢမ်း ဢၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တႅမ်ႈႁွင်ႉဝႆႉၼၼ်ႉသေ ႁုပ်ႈသိမ်းပၢင်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ တီႈပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်း 7 ၼႆႉ ယူႇတီႈ Dr. ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း မေႃတႅမ်ႈၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်းလႄႈ မေးၼၢင်း ၼွႆႉၼွႆႉတိၼ်ႇၵေႃႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႅၼ်းလူႇတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉၼၼ်ႇတဝၼ်ႇ ပွၵ်ႉၸၢၼ်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 100 ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး – မၢၼ်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပဵၼ်ပႃးၽူႈတႅင်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းထႅင်ႈ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်မၼ်းၸၢႆးႁွင်ႉသေ လိုဝ်းလင်မႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း “လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မေႃႁွင်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၽွင်းဢႃယုလႆႈ 77 ပီ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းပၢႆသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 19 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ၸင်ႇတေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တႂ်သေ လႆႈၽႃႇတတ်းယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 6-7 ပီ။ ၼႂ်းပီ 2023 – 2024 မႃးၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် ဢႃယုယႂ်ႇမႃးသေ တၢင်းပဵၼ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းပဵၼ်မႃးထႅင်ႈလႄႈ လႆႈယူတ်းယႃ တူဝ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်လိူၼ် တေႃႇပေႃးသဵင်ႈသုတ်းသၢႆၸႂ်။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈ မိူဝ်ႈပီ 1948 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ဝၼ်းတီႈ 18 ၊ မႅၼ်ႈပီတႆး 2042 လိူၼ်သီႇမႂ်ႇ 10 ၶမ်ႈ ဝၼ်းပုတ်ႉ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းပႃႉၶႅင်ႇလႄႈ ၼၢင်းဢေးၸိင်ႇ မီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းတႆး ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမီး (40) ၶႅပ်းပၢႆ။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈမီး (40) ၶႅပ်းပၢႆ။ ၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း (200) ပုၵ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တႅမ်ႈၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇယွမ်း (100) တီႈ wikipedia ဢွၵ်ႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-07-26T13:00:00

https://shannews.org/archives/55560

သၢႆၵၢၼ်မိၼ်သွင်ႊယႃႊ မိူင်းၼီႊပေႃႊ ပလၢတ်ႈတူၵ်းတၢင်းသေ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ

ဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၶိူင်ႈမိၼ် သၢႆၵၢၼ်မိၼ် သွင်ႊယႃႊ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃး ၵြႃး တူၵ်းသဵၼ်ႈ တၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် ၽွင်းတိုၵ်ႉလႅၼ်ႈဢဝ်ႁႅင်း တႃႇမိၼ်ၶိုၼ်ႈၵၢင်ႁၢဝ် တီႈဝဵင်းလူင်ၶတ်ႉတမၼ်ႊတူႊ ၸိုင်ႈ မိူင်းၼီႊပေႃႊ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈဝဵင်းပုမ်ႊပႃႊတီႊယႃႊသေ ဢၢၼ်းမိၼ်ၵႂႃႇ ဝဵင်းပူဝ်ႊၶႃႊရႃႊ တႃႇၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်း တူၺ်းၶိူင်ႈ ၸၢၵ်ႈၶိူင်ႈမိၼ် တႃႇမႄးၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ။ ၼႂ်းၶိူင်ႈမိၼ်ၼၼ်ႉ ပႃးၵႂႃႇၵူၼ်း 19 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တၢႆ 18 ၵေႃႉ မီးၵူၼ်းႁေႃႈၶိူင်ႈမိၼ် ၵေႃႉလဵဝ် ဢၼ်လွတ်ႈတၢႆ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈ တင်းလမ်း။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်ပလၢတ်ႈတူၵ်းတၢင်း ယွၼ်ႉသင်လႄႈ လႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၼႆတႄႉ တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းယူႇ။ ၽွင်းၶိူင်ႈမိၼ်ပလၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၾူၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇတူၵ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-07-26T12:00:00

https://shannews.org/archives/55555

သိုၵ်းၶျၢင်း CDF – Hakha ၶဝ်ႈယိုဝ်းဝဵင်းႁႃးၶႃး ပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ

တီႈမိူင်းၶျၢင်းသမ်ႉ သိုၵ်းၶျၢင်း CDF – Hakha ၶဝ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉပလိၵ်ႈဝဵင်းႁႃးၶႃးသေ ၸွႆႈဢဝ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵႂႃႇ 60 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း 13 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆး 49 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၺႃး တူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ တေႃႇၸူဝ်ႈ 14 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်း ၼႂ်း CDF 13 ၵေႃႉ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈ CDF-Hakha လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇၶျၢင်းဝႃႈ – မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းၶျၢင်း ၶဝ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉ ပလိၵ်ႈႁႃးၶႃး ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 5 မူင်း။ ၵူၼ်းၶမ်ၶွၵ်ႈဝႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ သိုၵ်းၶျၢင်း – ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်တိုၵ်း တီႈတပ်ႉပလိၵ်ႈၶျၢင်းၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတၢႆ 3 ၵေႃႉ။ သိုၵ်းၶျၢင်း ယိုတ်းလႆႈ ၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတင်းၼမ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-26T11:00:00

https://shannews.org/archives/55549

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ – သိုၵ်းယၢင်းလႅင် သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃထႅင်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20 ထိုင် 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းသႂ်ႇႁႅင်းတႃႇၶိုၼ်းၵုမ်းလႆႈဝဵင်းလွႆၶေႃ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်တူၵ်းၵႂႃႇၼႂ်းမိုဝ်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် ဝႆႉ ၼၼ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈၶိုၼ်းယိုတ်းၵုမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ပျီႇထွင်ႇၸူႉၶိုၼ်းသေ ၸင်ႇထႅမ် ႁႅင်းသိုၵ်း ၶိုၼ်းပိုတ်းယိုဝ်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းပႃးလႄႈ လွင်ႈၵူၼ်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ တႄႉမီးတင်းသွင်ၾၢႆႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-26T10:00:00

https://shannews.org/archives/55541

ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ KBC တွၵ်ႊတိူဝ်းၶလမ်ႊသမ်ႊသွမ်ႊ ပူၼ်ႉလွတ်ႈ ဢွၵ်ႇမႃးၶိုၼ်း

ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸုမ်းၶရိတ်ႉယၼ်ႇ KBC တွၵ်ႊတိူဝ်းၶလမ်ႊသမ်ႊသွမ်ႊ ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၺွပ်း ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈဝႆႉ ၼၼ်ႉ ပူတ်ႉလွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶလမ်ႊသမ်ႊသွမ်ႊၼႆႉ မၼ်းၸၢႆးၺႃးတီႉ တီႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ဝဵင်းလိူဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2022 ၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ဢၢၼ်းၵႂႃႇယႃတူဝ် တီႈမိူင်းထႆး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉၼႄးတၢင်းၽိတ်းမၼ်းၸၢႆး လူၺ်ႈမၢႆမီႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ မတ်ႉတႃ 17/1 ၊ 505(ၵ) ၊ 52(ၵ) ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ပၼ်တူတ်ႈၶွၵ်ႈဝႆႉ 6 ပီ။ ထိုင်မႃး ႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉ မၼ်းၸၢႆး ၺႃးပူတ်းပွႆႇတူတ်ႈၶွၵ်ႈ မႃးယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼိုင်ႈသေ ၺႃးပလိၵ်ႈမႃး တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၶိုၼ်းသေ ၵုမ်းၶင်ဝႆႉႁိုင် 3 လိူၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇပွႆႇတူဝ် ပၼ်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-26T09:00:00

https://shannews.org/archives/55536

ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ သိုၵ်းယၢင်း KNU ၼေႃႇသီႇၽူဝ်းရႃႇသဵင်ႇ လူႉသဵင်ႈသုတ်းမုၼ်

ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃႉၵဝ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းယၢင်း KNU လႄႈ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းယၢင်း – ၽတူဝ်ႇၼေႃႇသီႇၽူဝ်းရႃႇသဵင်ႇ ဢႃယု 69 ပီ လူႉသဵင်ႈလူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ။ ၼေႃႇသီႇၽူးရႃႇသဵင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းယၢင်း ဢၼ်ပဵၼ်ပႃးၽူႈၼမ်းလႄႈ ၽူႈၵိုၵ်းပိုၼ်းၼႂ်းၸုမ်းယၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးလွင်ႈ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ လွင်ႈၼၢင်းယိင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးတႃႇသေႇ လွင်ႈ ဢၼ် မၼ်းၼၢင်းလႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းယၢင်းလႄႈ ၼႂ်းၸုမ်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ပဵၼ်ဢၼ်သေးလၢႆမွင်ၸႂ်ယႂ်ႇလူင်။ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်မရဵင်း ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊတီႈႁူင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသေ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ။ ၼေႃႇသီႇၽူဝ်းရႃႇသဵင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ၸေႃးတႃႇမလႃႇပေႃး ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းယၢင်း KNLA ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ သိုၵ်းယၢင်း KNU ။ မၼ်းၼၢင်းမီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ 8 ၵေႃႉ။ မၼ်းၼၢင်း ပဵၼ်ၵေႃႉထီႉ 4 ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-25T17:08:25

https://shannews.org/archives/55531

ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈၼွင်ၶဵဝ် ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း ထိုင်တီႈၶႃပုတ်း

သွင်ၽူဝ်မေး ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တီႈဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇၵျီး ၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၽူဝ် လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ထိုင်တီႈၶႃပုတ်း ၶွၼ်ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 24/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းပၢႆ သွင်ၽူဝ်မေး ဢၼ်ယူႇသဝ်း တီႈႁိမ်းတူဝ်းၵဵတ်ႉ ႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈၼၼ်ႉသေ မႃးယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တီႈဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇၵျီး ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သွင်ၽူဝ်မေးၼႆႉ ၶႃၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈ လုမ်းလႃးၶွၵ်ႈၵႆႇ ပၼ်ပိူၼ်ႈတၢင်းဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇၵျီးပုၼ်ႉဢေႃႈ။ ၵေႃႉပဵၼ်မေးမၼ်းသမ်ႉ ၵႂႃႇၸွမ်းတၢင်းလင်ၽူဝ်မၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းၺႃး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသင်။ ၽူဝ်မၼ်းတႄႉ ၶႃၾၢႆႇၶႂႃ တင်ႈတႄႇႁူဝ်ၶဝ်ႇလူင်းတႂ်ႈ လုပ်ႇမၼ်းတႅၵ်ႇလႅဝ်ယွၵ်းယွႆမူတ်းယဝ်ႉ။ ၶႃ ၾၢႆႇသၢႆႉသမ်ႉ တိူဝ်ႉမၢတ်ႇၼမ်ယူႇ ၵူၺ်းဢမ်ႇထိုင်တီႈပုတ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉတီႈ ပၢင်ႇဢူႈလူင်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သွင်ၽူဝ်မေးၼႆႉ တေမီးဢႃယု သႅၼ်းပၢၼ် ၼႂ်းၵႄႈ 30 – 40 ပဵၼ်ၵူၼ်း တၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်းသေ မႃးႁႃၵိၼ် ၸၢင်ႈပိူၼ်ႈ လုမ်းလႃးၶွၵ်ႈၵႆႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇၵျီး ဢၼ်မီးၾၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ႁိမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼွင်ၶဵဝ် – လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႇမႅင်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ယဵပ်ႇၺႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ယိုဝ်းမႃးသေ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇ ၵိုတ်းဝႆႉႁိုဝ် ဢမ်ႇ ႁူႉ ဢမ်ႇၼၼ် ပဵၼ်မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်ႇလိၼ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်လႆႈ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသေ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 9 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ထၼု DPLA လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ MDY – PDF သေ ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉၶမယ 114 တင်း 115 လႄႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် 606 ထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-25T16:52:25

https://shannews.org/archives/55525

MNDAA ယိုတ်းတပ်ႉတိူင်းယမၶ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႃႇတိုတ်ႉၸၼ်ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၽွင်းငမ်း

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉတိူင်းသိုၵ်း ယမၶ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ ပဵၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈယႂ်ႇ တပ်ႉတိူင်းသိုၵ်းယႂ်ႇၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တူၵ်းတႂ်ႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢၼ်ႁႅၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၶဝ်ႈပၵ်းတုင်းတပ်ႉသိုၵ်း MNDAA ၼႂ်ၼႆႉ 25-07-2027 ပၢင်တိုၵ်းတႃႇဢဝ်လႆႈတိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယမၶ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဢၼ်ပၵ်းတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းလေႃႇတိုၵ်းပိုတ်းယိုဝ်း 23 ဝၼ်း၊ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ဝၼ်းတီႈ 25 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ႈယိုတ်းပၵ်းတုင်းၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢႆလၢႆဢၼ်ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃးဝႃႈ တင်ႈဢဝ်ၼႆႉၵႂႃႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တူၵ်းပဵၼ်တႂ်ႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်းတွၼ်း(ဢထူးတေႇတ) ၶွင် MNDAA ယဝ်ႉလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ- တေၶိုၼ်းမႄးတႅမ်ႈပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈတႃႇၽွင်းငမ်း၊ တႃႇၶိုၼ်းပူၵ်းပွင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဢၼ်လူႉၵွႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေတမ်းဝၢင်းပိူင်တိုဝ်းၵမ် ၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ် MNDAA ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပူၼ်ႉပႅၼ်တဵၵ်းတဵင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ ၽႂ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၸိုင် ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈလုမ်း MNDAA ၊ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတေဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၾၢႆႇၶႄႇၼၼ်ႉပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼၼ်သေတႃႉ တေႃႇထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းၼႆႉသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇတိုၵ်ႉတႅၵ်ႇယူႇပႆႇထၢတ်ႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ၵိုတ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႂ်းတပ်ႉၶမယ ၶလယ သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈလၢႆလၢႆဢၼ် ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉပႆႇယိုတ်းလႆႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သဵင်ၵွင်ႈတႄႉ တိုၵ်ႉဢွၵ်ႇယူႇပႆႇထၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ “ၶဝ်ပႆႇယိုတ်းလႆႈတင်းမူတ်းၶႃႈ။ တၢင်း 68 ၵေႃႈၵိုတ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်းထႅင်ႈဢိတ်းဢွတ်း။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈတၢင်း 68 ၼႆဢေႃႈ။ တၢင်း 41 ၵေႃႉၵိုတ်းဢိတ်းဢွတ်း။ ၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈမီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်။ မိူဝ်ႈၼႆႉယိုဝ်းၵၼ်ႁႅင်းဝႆႉဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆမီးမွၵ်ႈႁိုဝ်တႄႉဢမ်ႇပႆႇလႆႈႁူႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵိုတ်းၶၢင်ႉဝႆႉ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပၢႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁႅင်းမႃးလႄႈၶႂ်ႈပၢႆႈယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်း- ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်ၵႆႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 7 မူင်းၼႆႉၵေႃႈ ၽွင်းတိုၵ်ႉၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၶၢင်ႉၶမ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းပရႁိတ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးယိုဝ်း။ မၢၵ်ႇၵွင်ႈတိူဝ်ႉၺႃးတီႈၶႃ မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-25T16:18:19

https://shannews.org/archives/55519

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးမိူင်းမိတ်ႈ မုင်ႈမွင်း ၶႂ်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၽႂ်မၼ်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ယိုဝ်းၵၼ် တီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းဝဵင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵၢတ်ႇ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵွႆတင်းၼမ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်းလႄႈ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ တေႃႈလဵဝ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉ လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်ႁင်း ၽႂ်မၼ်း။ သင်ဝႃႈ တေပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇမိူင်းၼွၼ်းၽႂ်မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ 2 ပွၵ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉထႅင်ႈ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈတႄႉ ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းတႄႉ ယူႇယူႇၵေႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇၵေႃႉတီႈၵေႃႉတၢင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်း။ ၵူၼ်းဢႃယုယႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉတၢႆ ၽွင်းတိုၵ်ႉပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တတ်းလႅင်းၾူၼ်း၊ လႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊဝႆႉလႄႈ တႃႇႁူႉငဝ်းလၢႆးၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ ၵွႆမူတ်းယဝ်ႉလႄႈ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈမိူဝ်းယူႇတီႈလႂ်ယဝ်ႉ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၶႃႈ။ တိုၵ်ႉပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇၼႆႉဢေႃႈ။ တီႈမိူင်းမိတ်ႈၼၼ်ႉ တပ်ႉမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇၼႆဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ငိၼ်းဝႃႈ တိုၵ်းမီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ယူႇၼႆဢေႃႈ။ တႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၸူး မိူဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈၶႃႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပိၵ်ႉဢိုတ်းလႅင်းၾူၼ်းဝႆႉ။ ၶႂ်ႈမိူဝ်ႈၶိုၼ်းယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်း။ ႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ ၵွႆမူတ်းယဝ်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႈၽေးထိုင်ဝဵင်းလိူဝ်ႇယဝ်ႉသေတႃႉ တႃႇမီးတီႈယူႇတီႈၵိၼ်ၵႂႃႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ၼႆႉၵေႃႈဢမ်ႇငၢႆႈ မၢင်ၸိူဝ်းၵႂႃႇ ႁဵတ်း ၵၢၼ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉ ၵိၼ်ၸၢင်ႈလၢင်ႉဝၢၼ်ႇလၢင်ႉမေႃႈ၊ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈတေႃႉ သၢႆးတေႃႉဢုတ်ႇ သၢင်ႈႁိူၼ်းသၢင်ႈယေး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတိုၼ်းလၢင်း၊ ဢမ်ႇမီးႁႅင်းတူဝ်ႁႅင်းၸႂ်တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ၸုၼ်ႉတူဝ်ၸႂ်သေ ပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်း မိူင်းမိတ်ႈၵေႃႈမီး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပီႈၼွင်ႉၵၼ်ဢမ်ႇၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်လႆႈလႄႈ ပွၵ်ႈမိူဝ်းသေ တၢႆႁိုဝ်လိပ်း ၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁူႉၸွမ်း ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးဝႆႉ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉပွၵ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉႁွင်ႇ၊ ပွၵ်ႉၸၢၼ်း၊ ပွၵ်ႉ လႅတ်ႉၶူၵ်ႉတၢၼ်း၊ ပွၵ်ႉႁေႃ (ဟော်နန်းရပ်ကွက်) ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉလႂ် ႁူဝ်ၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်းႁဵင်လႄႈ မူႇဝၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 35 ဝၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈလိူဝ်ၽႂ်ယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈသေ ၾႆးမႆႈႁွင်ႈထႅဝ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၵုၼ်ႇ လူႉၵွႆ ပဵၼ်ၽဝ်မူတ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းသင်။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၼႂ်းၵၢတ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈသင်ၶိုၼ်း တႃႇတေတူၺ်းထိုင်လုမ်းလႃး ၶိုၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၼိုင်ႈၸဝ်ႈလႂ် သုမ်းၶိူင်ႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶၢႆ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်ပျႃး။ ၵူၼ်းမိူင်း မၢင်ၵေႃႉ ႁၢၼ်ႉၶၢႆႁွင်ႈထႅဝ် ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ ၺႃးၾႆးမႆႈ၊ ႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ ၺႃးၽူႈလၵ်ႉၶဝ်ႈသွၵ်ႈ ဢမ်ႇမီးသင်လိူဝ်ယဝ်ႉ။ လွင်ႈလူႉသုမ်းယႂ်ႇလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် မႃးဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵႄႈလိတ်ႈသင်ပၼ် ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵၢတ်ႇလူင်မိူင်းမိတ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇသေ ၾႆးလၢမ်းမႆႈ လူႉၵွႆမူတ်းၶႃႈ။ ပႃးႁၢၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇဢေႃႈ။ မၼ်းပဵၼ်ႁွင်ႈထႅဝ်ၶႃႈလူးၼေႃ။ ပေႃးမႆႈလင်ၼိုင်ႈၵေႃႈ လၢမ်းမႆႈလူႉၵွႆမူတ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇႁဝ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းၵၢတ်ႇ ၼၼ်ႉ ၾႆးမႆႈပဵၼ်ၽဝ်ႇမူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ တေလႆႈဝႃႈ သုမ်းၼမ်ၵၼ် ၵူႈၵေႃႉၶႃႈယဝ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇထၢင်ႇတေပဵၼ်ၼႆ။ တႃႇမီးတီႈၵႃႉၶၢႆၼႂ်းၵၢတ်ႇၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈသိုဝ်ႉႁွင်ႈ ထႅဝ်ဝႆႉၵူၺ်းၶေႃၶေႃဢေႃႈၼၼ်ႉ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁွင်ႈဢၼ်ၶၢတ်ႈဝႆႉ။ ဢၼ်ၾႆးမႆႈၼႆႉ တင်းၶူဝ်းၶွင် တင်းႁွင်ႈထႅဝ်ႁဝ်းသုမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 2 ႁဵင်သႅၼ်။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉမၢင်ၸဝ်ႈ ႁွင်ႈထႅဝ်ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ တီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ၺႃးမၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇသေ လူႉၵွႆမူတ်းၵေႃႈမီး။ တိုၼ်းဝႃႈဢမ်ႇ မီးတီႈယူႇတီႈၵိၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၽႂ်ပႂ်ႉလုမ်းလႃးလႄႈ ၺႃးၵူၼ်းလၵ်ႉသွၵ်ႈတဝ် ဢဝ်ၶိူင်ႈၶူဝ်းၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေးၵႂႃႇမူတ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၊ ၸၢၵ်ႈၾႆး ၊ တူႈယဵၼ် ၊ ထီႇဝီႇ တႄႇၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃႉထုပ်ႉယႃႉၵွႆပႅတ်ႈ တိူၵ်ႈသိမ်းၶူဝ်း၊ တူႈမၢၼ်ႇ ဢၼ်သႂ်ႇဝႆႉ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်မီးၵႃႈမီးၶၼ် ၵႂႃႇထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈလႅၼ်ၶႅၼ်ႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ – တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ။ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ် လုၵ်ႈမိူင်းၵုတ်ႈ – မိူင်းမိတ်ႈ – မၢၼ်ႈပဵင်း – မၢၼ်ႈမေႃႈ ပွင်ႇထိုင် သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ပျီႇထွင်ႇၸူႉ၊ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇၸုမ်း PDF တူင်ႈပဵင်းၶဝ် လတ်းၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင် – တေႃႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းထွႆထွၼ်သေ သႂ်ႇႁႅင်းပၵ်းတႃပႂ်ႉၽဵဝ်ႈယိုဝ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း၊ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းတႆး SSPP လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်း မိူင်း PDF ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-07-25T15:38:21

https://shannews.org/archives/55512

ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း တီႈသီႇပေႃႉ ၺႃးသွၵ်ႈတဝ် သုမ်းၵႂႃႇမွၵ်ႈ 100 သႅၼ်ပျႃး

ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၺႃးသွၵ်ႈတဝ် သုမ်းၵႂႃႇၾူၼ်း 30 လုၵ်ႈ မႅၼ်ႈငိုၼ်း မွၵ်ႈ 100 သႅၼ်ပျႃး။ ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 2024 ၼႆႉ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း SK Mobile ဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး ဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၺႃးၵူၼ်းၶဝ်ႈသွၵ်ႈတဝ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇၾူၼ်း 30 လုၵ်ႈလႄႈ Power Bank ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း SK Mobile တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈမႃးတီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉ မူတ်းယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွၵ်ႈမႃးၸႂ်းႁိူၼ်းယေး၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်းၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၾူၼ်းၼႂ်းႁၢၼ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်လႆႈၵႂႃႇ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၾူၼ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးမႄးဝႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီ 30 လုၵ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ Power Bank ထႅင်ႈလၢႆဢၼ် တင်းမူတ်း လူႉသုမ်းၵႂႃႇမွၵ်ႈၶၼ်ငိုၼ်း 100 သႅၼ်ပျႃးၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေးၼႆႉ မီးဝႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယူႇဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈ ၵူႈဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း SK Mobile တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး “ၵူၼ်းဢၼ်ဢဝ်ၵႂႃႇတႄႉ ပဵၼ်ၽႂ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေးၼႆႉ မီးဝႆႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ယူႇဝႆႉ တင်ႈတႄႇၶဝ် ၶဝ်ႈမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉမီးၶဝ်ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ်ယူႇ။ ႁဵတ်း ႁိုဝ်လႄႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်းၼၼ်ႉ ၺႃးသွၵ်ႈတဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းၶဝ် ဢဝ်ၵိၼ်ၶူဝ်းၶွင် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝၢၼ်ႈသွင်ၵေးၼႆႉ မီးလင်ႁိူၼ်း 400 ပၢႆ ယၢၼ်ဝဵင်း 24 လၵ်း မီးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ မီးၼႂ်းၵႄႈသီႇပေႃႉ – မိူင်းယႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ တၢင်းဢိူင်ႇမိူင်းၶိူဝ်း၊ ဢိူင်ႇသီႇထွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-07-26T07:30:00

https://shannews.org/archives/55511

ၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇၼႆႉ ထုၵ်ႇလီႁၢင်ႈ ႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်

ငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးယူႇ ၵူႈမိုဝ့်ၵူႈဝၼ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ် ႁူ့ႁၼ် ဝႆ့ယူႇ ႁင်းၽႂ်မၼ်း ၵူႈၵေႃ့ၵူႈၵူၼ်း ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇပွၵ်ႈၼႆ့ၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈ ၽႄႈလၢမ်းၵႂႃႇၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ထိုင်တီႈၼႂ်း တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၢၼ်းတလေး) ၸိူဝ်းၼႆ့လူး ၵွၼ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇႁွတ်ႈမႃးထိုင် တီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ သဝ်းၼႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈ ။ မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ့် ထုၵ်ႇလီႁၢင်ႈႁႅၼ်းသင်ဝႆ့ ၊ သင်ပၢင်တိုၵ်းတႄႇပဵၼ်မႃးၸိုင် ထုၵ်ႇလီ ႁဵတ်းႁိုဝ် ၊ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ယူႇသဝ်းၵႂႃႇတီႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၊ တေလႆႈ ၵႅတ်ႇၶႄႁေ့ၵင်ႈတူဝ် ၸိူင့်ႁိုဝ် ၊ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် တေလႆႈတင်ႈသတိႁဵတ်းႁိုဝ် တေလႆႈယူႇသဝ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်။ မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ့် . ႁဝ်းၶႃႈမီးတၢင်းလိူၵ်ႈယူႇ သွင်သဵၼ်ႈ ။ 1- တေလႆႈၵဵပ်း သိမ်းၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇသေ ဢွၵ်ႇပၢႆႈႁႃဢွင်ႈတီႈဢၼ်လွတ်ႈၽေး ဢၼ် ပၢင်တိုၵ်း တေဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၽႄႈလၢမ်းထိုင်လႆႈငၢႆႈ ။ 2- ယူႇဝႆ့တီႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ သိုပ်ႇပႂ့်တူၺ်းငဝ်းလၢႆး ။ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တႃႇပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လွင်ႈဢၼ် သိမ်းၶူဝ်းၶွင်လမ်ႇလွင်ႈ ၊ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လူဝ်ႇ လီလီငၢမ်းငၢမ်းသေ ပၢႆႈႁႃ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်လွတ်ႈၽေးၼႆ့ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းလိူၵ်ႈ ဢၼ်ၶႅမ့်လႄႈ မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လီလိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈ ယွၼ့်လွင်ႈတၢင်းသေလွင်ႈလွင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈငိူင့်ပၢႆႈ ၊ တေသိုပ်ႇယူႇၼႂ်းပိုၼ့် တီႈ ဢၼ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ့်သေ သိုပ်ႇပႂ့်တူၺ်းငဝ်းလၢႆးၵႂႃႇ ပေႃးၼႆၸိုင် လူဝ်ႇလႆႈမီး လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆ့ လီငၢမ်းယူႇ ။ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းတႄ့ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဢွင်ႈတီႈ တႃႇတေယူႇသဝ်း မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁွင်ႈတႂ်ႈလိၼ် ဢၼ်ႁေ့ၵင်ႈမုင်ႈဝႆ့ၼႃၼႃ ၊ လုၵ်းပဵမ်ႇ/လုၵ်းပႅပ့် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ႁိူၼ်း တိုၵ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့။ လိူဝ်ၼၼ်ၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇ ၊ ၶေႃႈမုၼ်းလ် ၽိုၼ်လိၵ်ႈလၢႆး လွင်ႈယူတ်းယႃတူဝ် (ပၢႆးယူႇလီ) ၊ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇတီႈ/ၽႅၼ်ႇလိၼ် လႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၸိူဝ်းၼႆ့ တေလႆႈဢဝ်သႂ်ႇဝႆ့ တီႈၼႂ်းထူင်ၸေး မွၵ်ႈ 2 လုၵ်ႈၼႆ့သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆ့ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸၢင်ႈတေႃ့ဢဝ်ၵႂႃႇလႆႈ ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း ။ လိူဝ်ၼၼ့် ၶူဝ်းၶွင်ၸႂ့်တိုဝ်း ဢၼ်တေလူဝ်ႇၶိုၵ့်ၶၢၵ့် မိူၼ်ၼင်ႇ ၽႃႈႁွင်းႁူဝ်လိူၼ်ၼၢင်းယိင်း ၊ ယႃႈယႃ ၊ ၶဝ်ႈမုၼ်းႁႅင်ႈ ၊ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ့် ဢၼ်တေၸၢင်ႈၵိၼ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ ၊ ၼမ့် ၊ ၾႆး ၵႅတ့်သ် ၊ တဵၼ်း ၊ Power Bank ဢၼ်ၸၢင်ႈသႂၢင်းႁႅင်း သႅင်လႅတ်ႇ ၊ ဢွမ်လူမ်း ရေႊတီႊယူဝ်ႊ ၊ ပပ့်လိၵ်ႈ လႄႈ ၵမ်တႅမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆ့ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသေ ဢဝ်သႂ်ႇဝႆ့တီႈၼႂ်း ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေ ယူႇသဝ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ သင်ဝႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းယဝ့်တူဝ်ႈၵႂႃႇမူတ်းယဝ့်ၸိုင် မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် ၼင်ႇႁိုဝ်တေ ဢမ်ႇၶၢတ်ႇလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်တၢင်း ၵူၼ်းႁိူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းယူႇၼႂ်းပွၵ့်လဵဝ် ၵၼ်တေၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်လႆႈၼၼ့်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ဝႆ့ထႃႈလီလီ ။ လိူဝ်ၼၼ့် တေလႆႈဝူၼ့်သွၼ်ႇပႃး လွင်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းလပ့် ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸၢင်ႈဢွၵ်ႇပၢႆႈလႆႈ မိူဝ်ႈၽွင်း ငဝ်း လၢႆးၵပ့်ၵိၼ်းႁႅင်း လႄႈ ႁၢင်ႈႁၢႆ့ႁႅင်း။ ယွၼ့်ဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃးၼႆ လႅင်းၾူၼ်း ၊ လႅင်း ဢိၼ်ႇတႃႇၼႅတ့် ၸိူဝ်းၼႆ့ တေၶၢတ်ႇ (ဢမ်ႇၸႂ့်လႆႈ) ။ ၵႅတ်ႇၶႄႁေ့ၵင်ႈတူဝ် တႃႇလွတ်ႈၽေး သင်ဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းတႄႇပဵၼ်မႃးၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈၶၢႆ့ၵႂႃႇယူႇသဝ်း တီႈၼႂ်းဢွင်ႈတီႈလွတ်ႈၽေး ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆ့ ။ တွၼ်ႈတႃႇ တေမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ လွတ်ႈၽေး ၽူႈလၵ့်ၸၵ့် ၶုတ်ႈၼၼ့် ၵွၼ်ႇတေၶၢႆ့ပၢႆႈၵႂႃႇၼၼ့်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶတ်းသေႃးႁိူၼ်း ၊ ၶတ်းသေႃးဝၢင်း တၢင်းၼွၵ်ႈ တၢင်း ၼႂ်း ဝႆ့လီလီငၢမ်းငၢမ်းယဝ့် ၸင်ႇၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈၽွင်းတေၶၢႆ့ဢွၵ်ႇ ႁိူၼ်းၵႂႃႇၼၼ့် ထုၵ်ႇလီထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈႁိူၼ်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵိုၵ်းႁိူၼ်းဝႆ့ ။သင်ပၢင်တိုၵ်း ယဝ့်တူဝ်ႈၵႂႃႇၸိုင် ႁိူၼ်းႁဝ်းၶႃႈၼၼ့် ၶႂ်ႈမီးၸင်ႇတေမီး ၊ ယွၼ့်ဝႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ တေၸၢင်ႈလူ့ၵွႆၵႂႃႇ ။ မိူဝ်ႈတေၶၢႆ့ဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၵႂႃႇၼၼ့်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈ တႅပ်းတတ်းၸႂ် ပုတ်းၶၢတ်ႇဝႆ့ ။ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် တေလႆႈငိူင့်ဝႄႈသင် မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ့်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေၸၢင်ႈဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၸွႆႈ ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် တရူၼ်ႊပွႆႇမၢၵ်ႇ ၊ ပိုတ်းယိုဝ်းၶိူင်ႈမၢၵ်ႇလူင် ဢၼ်ယိုဝ်းလႆႈၵႆ ၊ တေၸၢင်ႈၸႂ့် ၶိူင်ႈမိၼ်သႅၼ်း Y-8 ၊ Y-12 ၸိူဝ်ၼႆ့သေ ပွႆႇမၢၵ်ႇဢၼ်မီးၼမ့်ၼၵ်း 500 ပွင်ႇ ၸိူဝ်း ၼၼ့်လႄႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈယူႇသဝ်းဝႆ့ ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈဢၼ်လွတ်ႈၽေးၼၼ့်ၵူၺ်း ။ လုၵ်းပဵမ်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၸုၵ်းတူၺ်းၶိူင်ႈမိၼ် ၊ ႁၢမ်ႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ မိူဝ်ႈၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇ ၊ ဢဝ်ၾႆး ထၢတ်ႈ/ၾႆးသၢႆ ထွင်ႇပိူင်းတူၺ်း ၶိူင်ႈမိၼ်တရူၼ်ႊ ဢၼ်မႃးပၼ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၊ ႁၢမ်ႈဢဝ် ၾႆးထၢတ်ႈ/ၾႆးသၢႆမႃး ထွင်ႇပိူင်းတူၺ်း တွင့်ၾႃ့ၵၢင်ႁၢဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆ့ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလႆႈႁဵတ်း ၊ လီလႆႈငိူင့်ဝႄႈယူႇ ။ ယွၼ့်ဝႃႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆ့ ပဵၼ်ဢၼ် မီးၽေးၼမ်သေ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ယူႇသဝ်းဝႆ့ တီႈၼႂ်းလုၵ်းပဵမ်ႇ ၸွမ်းၵၼ်ၼၼ့်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁူပ့်ၽေး လူ့သုမ်းသၢႆၸႂ်ၸွမ်း ။ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် ထုၵ်ႇလီငိူင့်ဝႄႈ လွင်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းၼႃး ၼႂ်းၵူမ်ႇ ၼႂ်းဢုင် ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ယွၼ့်ဝႃႈ တီႈၼႂ်းလိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ့် တေၸၢင်ႈမီး မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် လႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ့်ၶူဝ်းတိုဝ်းသိုၵ်း ဢၼ်ၸၢင်ႈမေႃတႅၵ်ႇပဵၼ်ၽေး ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵႂႃႇ ၸွပ်ႇႁူ့ ၸွပ်ႇႁၼ်ၸွမ်း ၼႂ်းပိုၼ့်တီႈ ၸိူဝ်းၼၼ့် ။ သင်ဝႃႈ သိုၵ်းၶဝ် ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃး ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း ဢၼ် ႁဝ်း ယူႇသဝ်းဝႆ့ၼၼ့်ၼႆၸိုင် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလႆႈဢွၵ်ႇၼႄတူဝ် ႁႂ်ႈႁၼ် ယွၼ့်ဝႃႈ ၶဝ်တေၸၢင်ႈ တီ့ၺွပ်းဢဝ်ႁဵတ်းၵူၼ်းၼေတၢင်း လႄႈ ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ႁူဝ့် တႃႇႁေႈၵင်ႈပၼ်ၶဝ် ။ ယၢမ်းၵၢင် ၶမ်ႈၼႆ့ မွတ်ႇၾႆးသေၼွၼ်းတဵတ်ႇတဵတ်ႇယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆ့ လီလိူဝ်သေပိူၼ်ႈယဝ့် ။ သင်ဝႃႈ ၼႂ်းပိုၼ့်တီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇၼၼ့် သိုပ်ႇယူႇဢမ်ႇလႆႈထႅင်ႈယဝ့်ၼႆ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ် ယွၼ့်ငဝ်းလၢႆးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသေ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈယူႇသဝ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း လုၵ်းပဵမ်ႇ/လုၵ်းပႅပ့် ၊ ႁွင်ႈတႂ်ႈ လိၼ် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇသဝ်းၼၼ့် တေၸၢင်ႈမေႃလူ့ၵွႆ ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸၢင်ႈ ၸႂ့်ၶိူင်ႈ မိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းဝဵင်း လႄႈ ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းယေး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ်ၸိုင် တေဢမ်ႇယူႇသဝ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႆႈယဝ့်လႄႈ ထုၵ်ႇလီႁႃသဵၼ်ႈတၢင်း ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆ့ မိူဝ်ႈၸဝ့်ၼၼ့်သေ ဢွၵ်ႇယၢၼ်ၼႂ်းဝဵင်းၵႂႃႇယူႇ။ မၢင်ၽဝ်ႇ တေ ၸၢင်ႈပဵၼ် ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်လႆႈၶတ်းၸႂ် ဢဝ်သၢႆၸႂ်လွတ်ႈၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ ။ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေပၢႆႈၼၼ့် တေၸၢင်ႈပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းယၢပ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းထိူၼ်ႇ ၊ တေၸၢင်ႈလႆႈ ပၢႆႈၽွင်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းလႄႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈၼုင်ႈၵူၼ်ဝႆ့ၼႃၼႃ ၊ ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶႅၼ်ယၢဝ်း ဢၼ်တေ ယူႇငၢႆႈလူမ်ၸႂ် ၊ ပႃးမူၵ်ႇႁူဝ် လႄႈ တိုဝ်းသွၵ်းတိၼ် ၶႅမ့်လႅပ်ႈလီငၢမ်းယဝ့်သေ ၸင်ႇထုၵ်ႇ လီဢွၵ်ႇပၢႆႈ ။ လိူဝ်ၼၼ့် ထုၵ်ႇလီၸွႆႈၵၼ် တူၺ်းထိုင်ၵႅတ်ႇၶႄႁေ့ၵင်ႈပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢႃႇယူ့ယႂ်ႇၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆ့ ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-25T13:53:46

https://shannews.org/archives/55504

မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉလိၼ်လႅင် ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လူႉၵွႆၼမ်

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ပီ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 5 မူင်း မၢၵ်ႇတရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉလိၼ်လႅင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆတင်းၼမ်လၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇတရူၼ်းၶႃႈဢေႃႈ ဢၼ်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၵျွင်းလိၼ်လႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၽႂ် ၸုမ်းလႂ်မႃးပွႆႇတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆႉ သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၼႆႉဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇတရူၼ်းၼႆႉသေ တိူဝ်ႉၺႃးႁဵၵ်းမုင်းၵျွင်း၊ ၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းၵၢၼ်ႇ ၼႂ်းၵျွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူမ်ႇ၊ ႁၵ်း လူႉၵွႆမူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႇတရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇဝတ်ႉလိၼ်လႅင် ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 2 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇတရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈတပ်ႉ ဢူး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ ၸွမ်းလၢႆလင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇ တူၼ်ၼိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း။ သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၼႆႉ မီးမႃး 2 – 3 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ သိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ ၸႂ်ႉပႃးတရူၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၺႃး ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇတူၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 7 ၵေႃႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇတူၵ်းတိူဝ်ႉသႂ်ႇပႃး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ 3 လင်၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈလူႉၵွႆၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 4 လင် ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-25T12:24:46

https://shannews.org/archives/55500

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ (ယမၶ) တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 23 ဝၼ်းသေ ၸင်ႇယိုတ်း ၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ (ယမၶ) ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပူတ်းပွႆႇလွတ်ႈလႅဝ်း လူၺ်ႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶဝ်ႈတိုၵ်းဢွင်ႇပေႉသေ ပဵၼ်မႃးပိုၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း လူင်ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်းလႄႈ ၸွမ်းႁိမ်းၸမ် တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉ ၼၼ်ၶႃႈ လွင်ႈသိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သိမ်းလႆႈတိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢေႇရႃႇဝတီႇ၊ Kit Thit Media လႄႈ သူၺ်ႇပျီႇမေႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇဝႆႉ လွင်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်း ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်း ဢွၼ်ႁူဝ် ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် 5 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈတင်း လုၵ်ႈသိုၵ်း 317 ၵေႃႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းတင်းၼမ် မႃးဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး တီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တင်ႈတႄႇ ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼၼ်ႉမႃးသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် မီး ၶၢဝ်းတၢင်း 20 ဝၼ်းပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-25T12:00:00

https://shannews.org/archives/55495

ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၽဝ် ၸမ် 1 သႅၼ်

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်း မၢၼ်ႈၽဝ်သေ လူႉသုမ်း မီးႁိမ်းၸမ် 1 သႅၼ် (95,450) လင်ယဝ်ႉၼႆ – ၸုမ်း Data For Myanmar ဢွၵ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24 ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ်မႃးၼႆႉၵူၺ်း ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၺႃးၽဝ် မီးမွၵ်ႈ 1 မိုၼ်ႇပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လိူၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမီးတီႈၼႂ်းတိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၊ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ ၊ တိူင်းမၵူၺ်းလႄႈ ၸႄႈမိူင်းၶျၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးၽဝ် မီးၼိုင်ႈႁဵင်လင်ပၢႆ (1,109) – ၼႆယဝ်ႉ။ ပိုၼ်ႉတီႈမူႇဝၢၼ်ႈလႄႈ ဝဵင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၽဝ်ၼၼ်ႉ မီး 270 တီႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ပဵၼ် ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈသုတ်း မီးမွၵ်ႈ 70% ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၺႃးၽဝ်ၵေႃႈ တိူဝ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး – ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇသင်။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်း တီႈၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်းလႄႈ မၵူၺ်းၼႆႉ လိူဝ်သေ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဝ်ႁိူၼ်းယေးယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထူဝ်းသိုၵ်းသေ လႆႈပၢႆႈၽေးဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ သမ်ႉလႆႈႁူပ်ႉၺႃးၽေးၼမ်ႉ ထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် – ၽူႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-25T11:01:01

https://shannews.org/archives/55490

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်း

ပီၼႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ႁႄႉႁၢမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉ ၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသေ တႄႇပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆဝၼ်းၵူၺ်း မီၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း တေၶွၼ်ႈတုမ် ၵၼ်သေ ႁဵတ်းပၢင်တူင်ႉၼိုင် 1111 (ဢွင်ႇသပေႇ) ၼႆလႄႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ပႃးၸဵမ် တူဝ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ ဢမ်ႇပၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆ တူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈသူၼ် ၽုၵ်ႇသွမ်ႈတူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇ ဝဵင်းဢေးတႃႇယႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇလၢတ်ႈမႃးတီႈ ၽူႈၵွၼ်းမူႇဝၢၼ်ႈဝႃႈ ၽႂ်တိုၼ်းတေဢမ်ႇလႆႈၽုၵ်ႇမွၵ်ႇသပေႇ၊ ပေႃးႁၼ်မႅၼ်ႈ ၽုၵ်ႇဝႆႉၼႆၸိုင် တေၺႃးဢဝ်လိူင်ႈလႄႈ တေမႃးယႃႉပႅတ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၸဝ်ႈသူၼ်မၢင်ၵေႃႉတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်း မႄးထူၺ်ႈပႅတ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ တူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇၼႆႉ ပဵၼ်တူၼ်ႈမႆႉၶၢဝ်းယၢဝ်းလႄႈ တိုၼ်းလၢင်းၵေႃႈယႂ်ႇ။ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ပေႃးတဵမ် 3 ပီၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၶုတ်းဢဝ်လႆႈပႃးတူၼ်ႈတေႃမၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈသေ မွၵ်ႇသပေႇၼႆႉ ပဵၼ်မိၵ်ႈမၢႆ ဢွင်ႇပေႉသေဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် 1111 တူဝ်ၼၼ်ႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇသင်ႇႁႄႉႁၢမ်ႈၸိူင်ႉၼႆ – ၸဝ်ႈသူၼ် ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ မွၵ်ႇသပေႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တူၼ်ႈမွၵ်ႈသပေႇၼမ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ တေမီးမိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း၊ ဢေးတႃႇယႃႇလႄႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသူၺ်ႇၺွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-25T09:00:00

https://shannews.org/archives/55487

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈလၢဝ်ႇၵၢႆး ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 3

ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ တီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ႁိူၼ်းယေး ႁူင်းႁႅမ်း လူႉၵွႆၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 23/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 2 မူင်း ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်းလီယူႇၼၼ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ၊ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ႁူင်းႁႅမ်း လူႉၵွႆ ၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 3 မူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၼမ် လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်။ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 14 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 2 မူင်း ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းဝဵင်း လၢဝ်ႇၵၢႆး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Kokang ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ၸွမ်းၼင်ႇ မိူင်းၶႄႇတုၵ်းယွၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်း ၵမ်းထူၼ်ႈသွင် တေႃႇထိုင်လိူၼ်သဵင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-25T08:00:00

https://shannews.org/archives/55484

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁဵင်ပၢႆ တီႈယွင်ႁူၺ်ႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁဵင်ပၢႆ ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈယူႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၸဝ်ႈတႃႇၼ ဢေႇႁႅင်းလႄႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇၵိၼ်ယႅမ်ႉဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ သိုၵ်းယၢင်းလႅင် ႁူမ်ႈတင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တၢင်းလႅၼ်လိၼ်ၾၢႆၶုၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ႁဵင်ပၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေး မႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇယူႇသဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းသေ ၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၸဝ်ႈတႃႇၼ ဢမ်ႇသူႈမီးလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇယူႇသဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈပိုတ်ႇဝႆႉ သုၼ်ပၢႆႈၽေး၊ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵမ်ႈၼမ် လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ်လႄႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇသေ ႁႃၵၢၼ်ၸွမ်းဝၼ်း လဵင်ႉလူၼႃႈႁိူၼ်းတႃႇယေးၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ပူၼ်ႉမႃး လၢႆဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင်လႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တီႈဢိူင်ႇၸၢမ်ၵႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼပ်ႉပၢၵ်ႇ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-25T10:00:00

https://shannews.org/archives/55481

တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းမိူင်းယွင်း

တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး NDAA ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇ ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းမိူင်းယွင်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး NDAA မႃးယူႇဝႆႉ တီႈဝတ်ႉဝၢၼ်ႈတူင်ႈ တင်းၼမ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ႁူပ်ႉထူပ်းတင်းၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈသေ လူၺ်ႈလွင်ႈသင်တႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၸွမ်းၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းယွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူးတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇ NDAA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းမိူင်းယွင်းၼႆႉ မီးတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶမယ 311 ၊ 334 ၊ 335 ၊ 573 ၊ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် 389 ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းမိူင်းယူႉၵေႃႈ မီးဝႆႉတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ် 1008 ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-25T07:00:00

https://shannews.org/archives/55473

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 300 ပၢႆ ပႃးၸၼ်ႉၸဝ်ႈသိုၵ်း ဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ

သိုဝ်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ The Kokang ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 300 ပၢႆ ပႃးၸၼ်ႉၶုၼ်သိုၵ်းလူင် 5 ၵေႃႉ ဝၢင်းၶိူင်ႈ ၸူး တီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း ၸဝ်ႈသိုၵ်း ဢွၼ်ႁူဝ် ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် 5 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈတင်း လုၵ်ႈသိုၵ်း 317 ၵေႃႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းတင်းၼမ် ဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – The Kokang သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၽူႈၸီႉသင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၾၢႆႇသူၼ်းတုမ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သပ်းၸႅင်ႈၼႄ ပိူင်တွၼ်ႈသူးလႄႈ ပိုင်တိုဝ်းၵမ်ၼိူဝ် ၽူႈႁၢႆးသိုၵ်း (ၽူႈယွမ်းသိုၵ်း)၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူတ်းယႃပၼ်ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတင်း ၵူၼ်းဢမ်ႇယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 12 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈႁူၺ်းသူၼ်းဝႃႈ သင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး တေတွၼ်ႈငိုၼ်းသူးပၼ်လၢႆသႅၼ်းပျႃး မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၼ်ႉလုၵ်ႈသိုၵ်း 10 သႅၼ်၊ ၸၼ်ႉၶုၼ်ႁၢၼ် ထိုင်ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် 20 သႅၼ်၊ ၸၼ်ႉၸဝ်ႈႁၢၼ်ထိုင် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် 30 သႅၼ်၊ သင်ပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇမႃး ဢိင်ၼိူဝ်သႅၼ်းသေ တေတွၼ်ႈသူးပၼ်ထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆဝႆ့။ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2024 ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈလၢဝ်ႇၵၢႆးၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၵၸ ငဝ်ႈငုၼ်းၾၢႆႇၵုမ်း ၵမ်ယၼ်ႇသိုၵ်း ဢၼ်ပၵ်းငဝ်ႈတီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၵႅမ်ၸွမ်ႁၢၼ် 6 ၵေႃႉ ဢိၵ်ႇပႃးလုၵ်ႈသိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းႁိူၼ်း 2,400 ပၢႆ ယၢမ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး တီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-24T16:46:59

https://shannews.org/archives/55465

ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ သၢမ်မႄႈလုၵ်ႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်ၵေးသီး

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ ၼၢင်းယိင်း မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼမ်။ မၢင်ႁိူၼ်း ဢွၼ်ၵၼ် ယူႇၼႂ်းလုၵ်းထႅင်ႉလုၵ်းပဵမ်ႇဝႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလွတ်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 4 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်းလုၵ်းထႅင်ႉ ဢၼ်သၢမ်ၵေႃႉမႄႈလုၵ်ႈ မူၵ်ႈသွၼ်ႈယူႇၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ၸၢၵ်ႇ မၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၶဝ် ဢမ်ႇထိုင်တီႈလူႉတၢႆသေတႃႉ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်းယႂ်ႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းဝႆႉ ယၢမ်ႈလဵဝ် ပၢႆႈၽေးႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းၵေးသီး။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ သၢမ်မႄႈလုၵ်ႈ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းၵၼ်တီႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း ၸွမ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းဢိူင်ႇ ဢၼ်လွတ်ႈမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈမီးယဝ်ႉ။ ႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃႇသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈၼမ်။ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းၵေႃႈၼမ် ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း လူႉတၢႆၵေႃႈ မီးၵူႈဝၼ်း။ ဝၼ်းတီႈ 20/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်းလုၵ်းထႅင်ႉ ဢၼ်ၼၢင်းယိင်း 3 ၵေႃႉမႄႈလုၵ်ႈ မူၵ်းယူႇဝႆႉၼၼ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်းၵေႃႉယႂ်ႇ တိူဝ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၼႃႈဢူၵ်းၾၢႆႇသၢႆႉလႄႈ တီႈႁူဝ်တႃ မၼ်းၼၢင်း။ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈၵေႃႈ မၢတ်ႇတိူဝ်ႉတီႈၼႃႈၽၢၵ်ႇ။ ၵေႃႉပဵၼ် လုၵ်ႈယိင်းလဵၵ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇတၼ်းတိူဝ်ႉၺႃးသင်။ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်းၵေႃႉယႂ်ႇ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ဢၼ်တိူဝ်ႉမၢတ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်သွင်ၵေႃႉ မႄႈႁဝ်းလႄႈ တင်းၶႃႈ။ မႄႈႁဝ်းတႄႉ တိူဝ်ႉမႅၼ်ႈၼႃႈၽၢၵ်ႇ ဢိတ်ႉၼိုင်ႈၵူၺ်း ။ ၶႃႈတႄႉ တိူဝ်ႉၺႃးၼမ်ဢေႃႈ တိူဝ်ႉၸွမ်းဢူၵ်းလႄႈၼႃႈတႃ ။ မိူဝ်ႈႁဝ်းၶႃႈ တႄႇ တိူဝ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၼၼ်ႉတႄႉ တူၵ်းၸႂ်တူၵ်းၶေႃးသေ လႅၼ်ႈႁႃႁူင်းယႃ လႃႈသဵဝ်ႈယူႇ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ဝၢႆး ၵႂႃႇ ၼႄမေႃယႃယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိုဝ်တေႁတ်းယူႇသဝ်းယဝ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ႁႃတၢင်းပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး တၢင်းၵေးသီး ၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶဝ် 3 ၵေႃႉ မႄႈလုၵ်ႈၼႆႉ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်းယႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ မၼေႃႇသပေႇ ဢႃယု 27 ပီ ၊ ၼွင်ႉ ယိင်းသမ်ႉ ဢႃယု 25 ပီလႄႈ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ ဢႃယု 50 ပီ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၼႂ်းပွၵ်ႉ 4 (ၼႃႈလိၼ်မၢႆ 16) သဵၼ်ႈတၢင်းၵျၢၼ်ႇသိတ်ႉတႃး ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ သၢမ်ၵေႃႉမႄႈလုၵ်ႈၼႆႉ ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉ ၶၢႆၵုၼ်ႇယွႆႈသေ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင်ပၢႆႈမႃး ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်တီႈႁိူၼ်းတီႈယေးဝႆႉ ၵူဝ်ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၶဝ်ႈတဝ် ဝႃႈ ၼႆ။ မိူဝ်ႈမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းတႅၵ်ႇႁိမ်းၶဝ် 3 မႄႈလုၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈလူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်သေတႃႉ ယွၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းၸမ်လႄႈ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်တိုၵ်ႉမီးၸႂ်ၵူဝ်ႁႄဝႆႉ။ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈၵေႃႈ သမ်ႉမီးတၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ဝႆႉလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီမၼ်း ၼၢင်းထႅင်ႈ – ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်းယႂ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မိူဝ်ႈမၢၵ်ႇမႃးတႅၵ်ႇသႂ်ႇၼႆႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်တႄႉတႄႉၶႃႈ။ ပေႃးဢမ်ႇႁတ်းတူင်ႉတူဝ်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မႄႈ လႄႈၼွင်ႉၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်သင် ၶႅၼ်းၸႂ်ၶႃႈဢိတ်ႉၼိုင်ႈ။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် မႆႈၸႂ်ၼႃႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မႄႈႁဝ်းၵေႃႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ်ဝႆႉလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်။ ယွၼ်ႉၼၼ် မႄႈႁဝ်းၼႆႉ ပေႃး ငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈၼႆ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄပေႃးသၼ်ႇဢေႃႈ။ ၶႃႈၵေႃႈ တူၵ်းၸႂ်မိူၼ်ၼၼ်ယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၵတ်းယဵၼ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း လႆႈယူႇမူၼ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသိူဝ်း ၸွမ်းၵၼ်ၶိုၼ်း။ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးပၢင်တိုၵ်းၸိူင်ႉၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈၽၢတ်ႇႁိူၼ်းယေး ဢမ်ႇမီးၵၢၼ် ငၢၼ်းၸိူင်ႉၼႆ တႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်း တေႁဵတ်းႁိုဝ်ယူႇၵိၼ်ၼႆ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢင်းပွင်ႉၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆးတီႈဝၢၼ်ႈမႄႈႁၢၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢႃယု မွၵ်ႈ 70 တိူဝ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ မၢတ်ႇ ၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ ဝဵင်းၵေးသီးသေ ယူတ်းယႃ တူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ ၊ ယွၼ်ႉဢႃယုၵေႃႈသုင်လႄႈ တႃႇၽႃႇတတ်း ဢဝ်ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇဢွၵ်ႇ ႁႂ်ႈမူတ်းမူတ်းၼၼ်ႉ ပႆႇၸၢင်ႈဢဝ်ဢွၵ်ႇ ယွၼ်ႉၵူဝ်လိူတ်ႇ ဢွၵ်ႇၼမ်သေ လူႉသဵင်ႈသၢႆၸႂ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/07/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉၼႃးမူၼ်း ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႉ ၸဝ်ႈၸၢင်း လူႉလွၼ်ႇတူၼ်ၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-07-24T14:05:23

https://shannews.org/archives/55458

ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း ၸမ် 100 ယဝ်ႉ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉ မႄး ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်မႃးၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၸမ် 100 ယဝ်ႉ – ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၸုမ်းပရႁိတလၢတ်ႈ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ၼၼ်ႉမႃးႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ႁူမ်ႈ ၵၼ်သေ လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ သွင်ၾၢႆႇၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်၊ တရူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇၸူးၵၼ်တင်းၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉပႃးၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၸမ် 100 ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ၵႂႃႇတေႃႉတူဝ်တၢႆ မိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းတၢႆဝႆႉ မိူဝ်ႈဝႃးတင်း မိူဝ်ႈသိုၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ မီးထႅင်ႈ တီႈၼမ်ႉၸဵတ်းလိၼ်း 2 ၵေႃႉ။ လွႆပဝ်း 4 ၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈဝႃးတင်း မိူဝ်ႈသိုၼ်းတႄႉ မီး 23 ၵေႃႉ။ လွင်ႈၵူၼ်းတၢႆၼႆႉ ယူႇတီႈ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆဝႆႉ မီးၸမ် 100 ယဝ်ႉ ၸူဝ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉမႃး။ တၢင်ႇၸုမ်း ဢၼ်လႆႈၵဵပ်းဝႆႉတႄႉ တေမီးယူႇၼၼ်ႉတႄႉ တေမီးႁူဝ်ၵူၼ်းၵႃႈႁိုဝ်တႄႉ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄးတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉ သင်ဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ သိုပ်ႇပဵၼ်ၶၢဝ်း ယၢဝ်းၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ မႆႈၸႂ်ၵူၼ်းတၢင်းလင် ဢၼ်ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉသေ ၵူဝ်တိူဝ်ႉၺႃး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင်ၵႆႉတူၵ်းၼႂ်းဝဵင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်း ယူႇၵိၼ်ၸွမ်းဝဵင်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈမႃးတၢင်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်း ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ တီႈယၢၼ်ၵႆဝဵင်း။ ပေႃးမႃးႁုပ်ႈသဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ မီးၸမ် 10,000 ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-24T12:00:00

https://shannews.org/archives/55452

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ လိုဝ်ႈၵၢၼ် တူဝ်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းတႅၼ်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်ႈမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊဝႃႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ ပၢႆးယူႇလီဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႄႈ လႆႈလိုဝ်ႈၵၢၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႆႉ သဵၼ်ႈဢႃႇယူင်ႇ ႁႅင်းဢႄႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈဝႆးယဝ်ႉလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လိုဝ်ႈသေ ယူတ်းယႃတူဝ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈလိုဝ်ႈၼႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းပႃးသေ ယူႇတီႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေႁၢပ်ႇႁၢမ်တႅၼ်းတၢင်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇၼႆႉ ၽွင်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်း NLD ၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉပဵၼ် ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈဝႆႉသေ – ဝၢႆးလင် ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်တီႈယူႇဝႆႉ ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း။ ဢဝ်ဢူးႁိၼ်ႊ ၼရီႊဝႅၼ်ႊထိဝ်ႊ မႃးပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸိူဝ်းၶဝ် လႆႈႁဵတ်းပၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ႁၢင်ႈႁုၼ်ႇၸိူၵ်ႈပၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆသေ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်းပူတ်းၵၢၼ် ၸႂ်ႉလိုဝ်ႈဝႆႉတင်းသွင်ၵေႃႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ ဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းမႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉသေ ၵူၼ်းတင်းၼမ်တႄႉ မုင်ႈမွင်းဝႃႈ သင်ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ မႃးႁပ်ႉပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၶိုၼ်းၸိုင် ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်း တေၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃး သေၸိူဝ်ႉသေပိူင်ယူႇ ၼႆၵေႃႈမီး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေႃႇဢႃယု ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းသိုၵ်း (ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ) ဝႆႉထႅင်ႈ 6 လိူၼ် ၼၼ်ႉသမ်ႉ တေသုတ်းသဵင်ႈၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 31 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉလႄႈ တေသိုပ်ႇႁဵတ်းႁိုဝ်ထႅင်ႈ ၽႂ်ပႆႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈ။ တႃႇတေသိုပ်ႇ တေႃႇဢႃယု ပိူင်ၽွင်းငမ်းသိုၵ်း (ငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ) ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇမီးၸွမ်ၸိုင်ႈလႄႈ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ (ၸုမ်းဢွၼ်ႁူဝ် ပွင်ၵၢၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း 9 ၵေႃႉ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ) ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၸွမ်းပၢင်ၵုမ်ၸိုင် ၸွမ်းၼင်ႇ ပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉသေ ဢမ်ႇ ၸၢင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်လႄႈ – ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းတႄႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸူဝ်ႈၵၢင်ဝႆႉ တေႃႇထိုင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉ တူဝ်ႈမိူင်းၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ထတ်းသၢင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-07-24T09:00:00

https://shannews.org/archives/55448

ပၢင်ၵုမ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ တေၸတ်းတီႈမိူင်းလၢဝ်း

ပၢင်ၵုမ် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ တီႈမိူင်းလၢဝ်း၊ ပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ မိူင်းမၢၼ်ႈသေ တေဢမ်ႇလႆႈသူင်ႇတူဝ်တႅၼ်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ယၢမ်းလဵဝ် တေဢမ်ႇလႆႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၵဝ်ႇ – မႂ်ႇ၊ တေလႆႈပဵၼ် တူဝ်တႅၼ်းၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢႅၼ်ႊထူဝ်ႊၼီႊ ပလိၼ်ႊၵၼ်ႊၵေႃႈ တေမီးၶၢဝ်းတၢင်း မႃးတၢင်းဢေႊသျႃႊသေ တေႁူပ်ႉထူပ်းၽူႈၼမ်း – ၸုမ်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ တေဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈပႃး။ ၵွပ်ႈၼႆ ႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ်ၸွမ်း ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ လွင်ႈတူဝ် တႅၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈ ၼႆ။ ယူႇတီႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊသေ တေၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်တင်း ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် တႃႇတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ မိူင်းမၢၼ်ႈသေ တေၵမ်ႉၸွႆႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵုမ် ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ဢၼ်ၸတ်းယဝ်ႉၵႂႃႇ ၵမ်းဢွၼ်တၢင်း တီႈမိူင်းလၢဝ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇၽွင်းလူင်ၾၢႆႇ ၼွၵ်ႈမိူင်း ၶွင်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ တေပဵၼ် ၽူႈတႅၼ်းတၢင်းၼႂ်း ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ တေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ် လႆႈငိၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-24T08:00:00

https://shannews.org/archives/55439

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၼမ်

ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်း ၼွၼ်းလပ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆးထႅင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆၼမ် ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 2 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 23/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 1 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇ သႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈပွၵ်ႉတုင်သျဵင်ႇ (တုံချိန်ရပ်ကွက်) ၼႂ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၊ ႁူင်းႁႅမ်းလႄႈ ႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ လူႉၵွႆၼမ်၊ လွင်ႈၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ။ တင်းမူတ်းမႃးပွႆႇလၢႆလုၵ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ တိူဝ်ႉၺႃး ႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ ႁိမ်းႁူင်းႁႅမ်း CKC ၼၼ်ႉ လူႉၵွႆတင်းၼမ် ဢေႃႈ။ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၼွၼ်းလပ်းလီၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသင်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်း ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ – The Kokang ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး မိူၼ်ၼႆ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈၸႂ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းႁိမ်းၵၢတ်ႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 10 ပၢႆ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 30 ၊ ၼႂ်းၵူၼ်းလူႉတၢႆၼၼ်ႉ ပႃးၽူႈၼမ်းၼႂ်း ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ မိူင်းၶႄႇတုၵ်းယွၼ်းသေ တႄႇဝၼ်းတီႈ 19 တေႃႇထိုင် လိူၼ်ၼႆႉသဵင်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတိုၵ်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇ ဝဵင်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-24T07:00:00

https://shannews.org/archives/55432

ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆၵႄႈပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 15 ၵေႃႉ

ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၸွမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 15 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20-22/07/2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင် တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ သွင်ၾၢႆႇၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ် တၢင်းပွၵ်ႉသွင် ႁိမ်းတိၼ်လွႆ ၼမ်ႉၸဵတ်းလိၼ်း၊ ၼမ်ႉႁူးတွင်း၊ လွႆပဝ်း၊ ပၢင်မွင်လႄႈ ၸွႆးၵုင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 10 ပၢႆ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉၵွႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၼ်းသဝ်၊ ဝၼ်းတိတ်ႉ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၼပ်ႉပၢၵ်ႇသေ သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 10 ပၢႆ ။ ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်း မၢင်တီႈတႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈၵႂႃႇတေႃႉၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢတ်ႇ ၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈၵေႃႈ မီးၼမ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ တႄႇမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ် ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် တေတဵမ်လိူၼ်ယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၸွမ်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း မီးမွၵ်ႈ 80 ၵေႃႉယဝ်ႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈတင်းၼမ် – ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶဝ်ႈ ၼမ်ႉတၢင်း ၵိၼ်လႄႈ ယႃႈယႃ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ – ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-24T10:00:00

https://shannews.org/archives/55429

သိုၵ်းၶႄႇ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉမၢၼ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ

သိုၵ်းၶႄႇ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢၼ်ဝႅတ်ႉလွမ်ႉ လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 20 ဝၼ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉၶဝ်ႈထိုင် ၼႂ်းတူဝ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 23 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းၼႆႉ မီးၶၢဝ်ႇဝႃႈ – သိုၵ်းၶႄႇ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉ ၶလယ 41 တပ်ႉၶလယ 68 ။ ၶူဝ်ဢေႇတီႇ ၼမ်ႉယၢဝ် ဢၼ်မီးႁူဝ်ဝဵင်း ၼိူဝ်တၢင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ-မူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈၶၢတ်ႇပင်းယဝ်ႉ။ ၶွၵ်ႈလူင် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈ ပွၵ်ႉၵွင်းၶႃးၵေႃႈ ၼၼ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉလူမ်ႇတိုတ်း ယိုတ်းလႆႈသေ ပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ယိင်း ၸၢႆး ႁူမ်ႈ ႁူဝ်ၵူၼ်း 300 ပၢႆယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်ႇလႃႈသုတ်း ၶမ်ႈၼႆႉယၢမ်း 10 မူင်း သိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလူင် တၢင်းၽႄၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ဢၼ်တိတ်းဢိူမ်ႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်း ယမၶ လႃႈသဵဝ်ႈ ၼၼ်ႉဝႆႉယူႇ။ သိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၢႆးဝၼ်း ၼႆႉဝႃႈ – မိူဝ်ႈသိုၼ်းဝၼ်းတီႈ 21 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸၼ်ႉၸဝ်ႈသိုၵ်းၵေႃႉ ႞ ၸဝ်ႈႁၢၼ် 2 ၵေႃႉ ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် 5 ၵေႃႉ ဢွၼ်ႁူဝ် ႁႅင်းၵူၼ်း 317 ၵေႃႉ ယွမ်းသိုၵ်းဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ် သိုၵ်းၶႄႇ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-23T22:41:19

https://shannews.org/archives/55426

မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈမႂ်ႇ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပၢႆးတူဝ်ပၢႆးၸႂ်ဢမ်ႇလီ

တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး ပၢင်တိုၵ်းသိုပ်ႇပဵၼ်ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလၢႆတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်း မိတ်ႈ ၊ ၼွင်ၶဵဝ် ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၊ မိူင်းယႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းသၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၼုမ်ႇတိုၵ်ႉၵမ် မီးဢဵၼ်မီးႁႅင်းတႄႉ ပၢႆႈလႆႈလၼ်းၵၼ်းသေတႃႉ ၸိူဝ်းဢႃယုသုင်၊ ၵူၼ်း မီးတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ တေယူႇၵေႃႈၵူဝ်တၢႆ တေပၢႆႈၵေႃႈသမ်ႉၵိၼ်းၸႂ်။ ဢၼ်ထူပ်း လွင်ႈယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်၊ မႄႈမၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ မႄႈယူႇၾႆး တိုၵ်ႉလဵင်ႉလုၵ်ႈယဝ်ႉ 7 ဝၼ်းၵူၺ်း ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈပၢႆႈၽေးၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆး တူဝ်ပၢႆးၸႂ်ဝႆႉ။ တီႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႄးဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉယူႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉၼႆသေ ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇပဵၼ်သေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇယူႇၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆသေဢမ်ႇၵႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးၵူၼ်းမၢတ်ႇတိူဝ်ႉလူႉတၢႆၸွမ်းၵေႃႈၼမ် ။ ယွၼ်ႉၵူဝ်လူႉသၢႆၸႂ် ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 21/07/2024 ၼႆႉ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် ၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈမႂ်ႇ တိုၵ်ႉယူႇၾႆးၵေႃႈလႆႈၶီႇရူတ်ႉ ၶိူင်ႈသေပၢႆႈ၊ ဢၢၼ်းပၢႆႈၵႂႃႇ ဝဵင်း ၵေးသီး ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈထိုင်ပွတ်းတၢင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼင်ႇၵၼ် ႁၼ်ဢေးလူသေ ႁွင်ႉမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တၢင်ႇၵႃးမႃးထိုင်တီႈၵေးသီး။ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႄႉ ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃးၸွမ်းတၢင်းလင် ၵူၼ်းလူလွမ်ပၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵေးသီး လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶဝ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 ။ ၶဝ်ၽူဝ်မေးၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈသေပၢႆႈမႃး။ မိူဝ်ႈထိုင်ပွတ်းတၢင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼင်ႇၵၼ် မႃးႁၼ်သေယဝ်ႉလႄႈ ဢေးလူၶဝ်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈသေ ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ်မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ တၢင်ႇ ၵႃးမႃးဢွၼ်တၢင်း။ ၵေႃႉပဵၼ်ၽူဝ်မၼ်းတႄႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃးၸွမ်း တၢင်းလင်။ ၾူၼ်ၵေႃႈတူၵ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇယဵၼ်းၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉဢေႃႈၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉၼႆႉ ၸိုဝ်ႈလၢႆႇလၢႆႇမဵဝ်း ဢႃယု 35 ပီ။ တိုၵ်ႉၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဝႆႉ 7 ဝၼ်းၵူၺ်း သမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉ လႆႈပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်းၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်လၢႆလွင်ႈ။ တႃႇဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ဢၼ်ဢႃယုပႆႇတဵမ်ၽၢၵ်ႇလိူၼ်သၢဝ်းဝၼ်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႆၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈငၢႆႈ။ ၶဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ မႃးႁႃၵိၼ်ၸၢင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ (ပန်းရန်) ႁဵတ်းႁိူၼ်းသေ ယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇ ၶေႃ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုင်ႈၽႂ်သေ ၸင်ႇဢၢၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းလင် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 23 လုၵ်ႉၵေးသီး သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ထိုင်လၢႆးၶႃႈ ပၢင်လူင် လွႆလႅမ်။ ပေႃးထိုင် တူၼ်ႈတီးတႄႉ တေ ဢၢၼ်းဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ၼႄမေႃယႃၵွၼ်ႇ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်တင်းမႄႈတင်းလုၵ်ႈ ဢမ်ႇယူႇ လီၸွမ်းပွတ်းတၢင်းၼႆ တၢမ်တူဝ်မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တီႈပိုင်ႈႁူမ်ႈပိုင်ႈၽူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလႄႈ လႆႈဝႃႈတုၵ်ႉၶၶၢၼ်ၸႂ်ၼႃႇၶႃႈ။ တိုၵ်ႉမီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉသေ သမ်ႉလႆႈမႃးပၢႆႈၽေးၸိူင်ႉၼႆ လွင်ႈၵိၼ်းၸႂ်တႄႉ လၢတ်ႈပေႃးဢမ်ႇသဵင်ႈလႆႈယဝ်ႉၶႃႈ။ တႃႇတေဢွၵ်ႇတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ယွၼ်ႉမီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ဝႆႉလႄႈ လႆႈၵိုတ်းလႆႈလိုဝ်ႈၸွမ်းပွတ်း တၢင်းၽွင်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးမိူဝ်းထိုင်တူၼ်ႈတီးတႄႉ တေလႆႈၼႄမေႃယႃ တူၺ်းပၢႆးယူႇလီ ပၼ်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ၽွင်ႈယဝ်ႉ။ ဢွၵ်ႇတၢင်းႁိူဝ်ႉၼႃႇ။ မိူဝ်ႈထိုင်တီႈၵေးသီးၼၼ်ႉတႄႉ မီးၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၶဝ် တူၺ်း လူပၼ်လႄႈ ၶႅၼ်းၸႂ်ယူႇၽွင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၸႂ်။ ငိုၼ်းတွင်း ဢမ်ႇၸပ်းၼႂ်းမိုဝ်းမႃး။ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆလႄႈ ၽႃႈဢွမ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယႃႈယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ – ၼႆ ၵေႃႉ ဢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇတင်းၼမ်တင်းလၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁႃမူၵ်းသွၼ်ႈ ယူႇတီႈ လွတ်ႈၽေးႁင်းၽႂ်မၼ်း ၸိူဝ်းႁွတ်ႈဝႆႉဝဵင်းၵေးသီးၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်သွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ မိူၼ် ၼင်ႇ ဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း ၊ ၵျွင်းၶရိတ်ႉယၼ်ႇ၊ ဝတ်ႉသီရိဝၼ်ႇၼႁုင်းၶမ်း (ႁိုဝ်) ၵျွင်းဝဵင်းလႄႈ ၵျွင်းႁေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းဢၼ်မႃးၶၢတ်ႈႁိူၼ်းယေး ယူႇသဝ်းဝႆႉၵေႃႈမီး ။ ၸိူဝ်းမႃးဝႄႉလိုဝ်ႈ ဝၼ်းသွင်ဝၼ်းသေ ပူၼ်ႉၵႂႃႇတၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇဝဵင်း ၵေႃႈမီး။ ၼႂ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းမီးၼႂ်းၵေးသီးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်သႅၼ်းပၢၼ်ဢႃယု 40 – 50 ၼမ်လႄႈ သႅၼ်းပၢၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵေႃႈမီးၼမ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-23T16:38:12

https://shannews.org/archives/55419

တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း ႁႃငိုၼ်းၸွႆႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၽွင်းၶဝ်ႈဝႃႇသႃ

တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ တင်းမူတ်းလႆႈငိုၼ်းထႆး 244,480 ဝၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 19-20/07/2024 ၽွင်းၶဝ်ႈဝႃႇသႃၼႆႉ ယူႇတီႈ တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈဝတ်ႉမွၼ်ႉ ၽယၼၵ်ႉၶရၢတ်ႉ၊ ဝတ်ႉထႃႉၵရၻၢတ်ႇ၊ ဝတ်ႉပႃႇလၢၼ်း၊ ဝတ်ႉႁူဝ်ၶူဝ်၊ ဝတ်ႉသၼ်မိူင်၊ ဝတ်ႉပႃႇၵူၺ်ႈ၊ ပူင်ႇယႅင်း၊ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇတႆး မၼ်ႈၵိုမ်း၊ ဝတ်ႉၶျၢင်ႉၶမ်းၼွႆႉ၊ ဝတ်ႉသီဝူဝ် ငိုၼ်းလႄႈ ဝတ်ႉမွၼ်ႉ လွႆသၵဵတ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း ၸိုင်ႈထႆး တႃႇၵမ်ႉထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးႁၢၼ်ၾႃႉ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်သေ လႆႈမႃးတင်းမူတ်း တူဝ်ငိုၼ်း 228,900 ဝၢတ်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶႃႈ ၸွႆႈမႃးထႅင်ႈ 15,580 ဝၢတ်ႇ ႁူမ်ႈၵၼ်လႆႈ 244,480 ဝၢတ်ႇၶႃႈ။ ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ႉၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေၸွႆႈထႅမ် ၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းတႆး တီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးႁဝ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ် တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ပီႈၼွင်ႉတႆး ၸိူဝ်းႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈၸမ်/ ၵႆ ၶႂ်ႈၵမ်ႉထႅမ်မႃးတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႆၸိုင် မၢႆယေးငိုၼ်း (ၵႃႊသီၵွၼ်ႊထႆး) 156-1-31316-0 ဢမ်ႇၼၼ် မၢႆ K-pay 095214770 (Ahin Siridhamma) ၼႆႉ ၵေႃႈလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ “တႃႇတေလူင်းလူႇၶၢမ်ႇ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃး ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေၵိုတ်းလိုဝ်ႈဝႆႉ တင်ႈတႄႇ ဝၼ်းတီႈ 22 ၼႆႉၵႂႃႇယဝ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်မီးပၢင်ၵုမ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ပိုတ်ႇဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ ဢမ်ႇဝႃႈ K-pay ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ဢမ်ႇဝႃႈပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶႃႈ ၸိူဝ်းၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးသေ ပဵၼ်ၽူႈႁပ်ႉမဝ် ၵေႃႇသၢင်ႈ ၊ တႃးသီ တႄႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်းလူႇၶၢမ်ႇ ၵူႈၵေႃႉၵူႈၵူၼ်းၶႃႈ ၼမ်လႄႈဢေႇ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈမႃးငိုၼ်း 2 သႅၼ်ပၢႆၼႆႉ တေဝႃႈႁႂ်ႈၵုမ်ႇႁႃႉၼႆ မၼ်းဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၶႃႈ တႃႇတေလဵင်ႉလူၵူၼ်းပၢႆႈၽေးႁဝ်း တေႃႇပေႃးပွၵ်ႈမိူဝ်း ႁိူၼ်းယေးၵၼ် တိုၵ်ႉလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ထႅင်ႈတင်းၼမ်ၶႃႈ”- ၸၢႆးႁၢၼ် ၾႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19-21/07/2024 ယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး – ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈႁိမ်းလူတ်ႊတတ်ႊ (Lotus) ဝဵင်းမႄႈသၢႆ ၸိုင်ႈထႆး တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈမႃး မွၵ်ႈငိုၼ်းထႆး 2 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းတႆး တီႈဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ ၸိုင်ႈထႆး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽွင်းၶဝ်ႈဝႃႇသႃ ၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ၼၼ်ႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈလႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼႆႉမႃးသမ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေး သိုၵ်းၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႆႉသေ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ၊ မိူင်းသူႈ၊ ၵေးသီး၊ မိူင်းၵိုင်၊ လၢႆးၶႃႈ၊ ပၢင်လူင်၊ လွႆလႅမ်၊ တူၼ်ႈတီး၊ ၼမ်ႉၸၢင် (ပၢင်ႇလႅင်းသႂ်)၊ ဢွင်ႇပၢၼ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ တႃႈၵုင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-07-23T15:39:36

https://shannews.org/archives/55415

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ထူပ်းၽေးသိုၵ်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ထိုင်တီႈလႆႈမႆႈၸႂ်

ဢိင်ၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈၸဝ်ဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ယိပ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉမႃးပိုတ်းယိုဝ်းတေႃႇသူႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်းၼႂ်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၶႂ်ႈဝႃႈပတ်းပိုၼ်ႉၸွတ်ႇတူဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း။ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်တီႈလႂ်ၵေႃႈဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵမ်းသိုဝ်ႈပဵၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်ပဵၼ် မိူဝ်းၼႃႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ။ လုမ်းတၢင်ဢိင်းၵလဵတ်ႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတုၵ်းယွၼ်းထိုင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတင်းမူတ်း ၽွင်းပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဝႄႈႁူင်းႁေႃၵူၼ်းမိူင်း ႁူင်းႁဵၼ်း ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ဢွင်ႈတီႈသႃႇသၼႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ သႂ်ႇၸႂ်ပၼ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽွင်ႈဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတိတ်ႉဝၼ်းတီႈ 21 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လုမ်းတၢင်ဢိင်းၵလဵတ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ – ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းသေ ႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃႈလူႉၵွႆၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁၢမ်းသုၼ်ႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ၊ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ထိုင်တီႈလႆႈမႆႈၸႂ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁႂ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းတင်းလၢႆ ငိူင်ႉဝႄႈၵၢၼ်ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းသိုၵ်း ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတရူၼ်ႊ ၵၢၼ်ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈယႂ်ႇလၢမ်းလိမ်းယိုဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉသေၵမ်းဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ပူၵ်းပွင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တႃႇမီးသုၼ်ႇလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်း သၢင်ႈလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၊ ပဵၼ်ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်တႃႇမိူဝ်းၼႃႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း၊ ႁႂ်ႈငိူင်ႉဝႄႈဢၼ်ဢဝ်ႁူင်းႁဵၼ်းႁဵတ်းပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်းသေၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo ၵူၼ်းမိူင်းသႅၼ်ဝီ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းသႂ်ႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢိင်ၼိူဝ်ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းပၢႆးပၺႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၵၢၼ်မိူင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ Myanmar Witness ၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်းသေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉတႄႉ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၺႃးယိုဝ်းယႃႉၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉတေႃႇတင်းမူတ်းမီး 174 လင်၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းတၢႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း 64 ၵေႃႉဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းမီး 100 ပၢႆ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉဢၼ်ၵဵပ်းလႆႈတၢင်း သူဝ်ႊသျႄလ်ႊမီႊၻီႊယႃႊ ၵူၺ်း။ သဵၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်ဢမ်ႇႁူႉၸွမ်း တေမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ႁူင်းႁဵၼ်းမၢင်လင်ၼႆႉ ၵႃႈဢမ်ႇလူႉဢမ်ႇလႅဝ်ၵမ်းၵမ်းၺႃးယိုဝ်းၺႃးၽဝ်။ ပေႃးတူၺ်းလၢႆးႁဵတ်းၸိူဝ်းၼႆႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈၸႂ်တႃႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈတႄႉတႄႉ Myanmar Witness တႅမ်ႈတၢင်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ယူႇတီႈ Save the Children သေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉတႄႉဝႃႈ -တင်ႈတႄႇ တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၽႄႈလၢမ်းမႃးၽွင်းပီ 2020 တေႃႇထိုင် ပီ 2022 ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး မီးထိုင် 80 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊ။ ထိုင်ၵၢင်ပီ 2022 မႃး ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းတူဝ်ႈမိူင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 7.8 လၢၼ်ႉ ႁၢမ်းသုၼ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈထႅင်ႈ။ ၽွင်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉတႄႉ NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းသိုၵ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယုပႃႈတႂ်ႈ 18 တၢႆ 570 ပၢႆယဝ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉတႄႉ UNICEF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 35 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ထူပ်းပၼ်ႁႃလွင်ႈဢိုပ်းယၢၵ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးတီႈၵျီႊၼီႊဝႃႊၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊၼၼ်ႉတႄႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉတိုၼ်းတေဢမ်ႇလႆႈဢဝ် ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်း ။ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ယူႇတီႈၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမၢႆမီႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵျီႊၼီႊဝႃႊ ၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊသေ ၶိုၼ်းတႅမ်ႈဝႆႉလွင်ႈမၢႆမီႈၸိူဝ်းၼႆႉၼႂ်း ၵျီႊၼီႊဝႃႊၶေႃႊ တႄႉဝႃႈ – သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးလႄႈပၢႆးတိုၵ်းဢၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႉႁႅင်း ဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်လွင်ႈတုၵ်ႉၶ ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈယိပ်းဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇမေႃၸႅၵ်ႇၸၵ်းၵူၼ်းမိူင်း- ၵူၼ်းသိုၵ်း- ၶူဝ်းၶွင်သိုၵ်း- ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉလႃးလႃး- ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၼႂ်းမၢႆမီႈ Customary International Law, Rule 7 ၼၼ်ႉၵေႃႈတိုၼ်းပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၶူဝ်းၶွင်ၵူႈဢၼ်ဢၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶူဝ်းၶွင်သိုၵ်း၊ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈတိုၵ်းသႂ်ႇ ယိုဝ်းသႂ်ႇလႃးလႃး – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉပႃးဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ – ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း – ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်း/ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈပၵ်းတပ်ႉ၊ ဢွင်ႈတီႈမူၵ်းသွၼ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်၊ ဢဝ်ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈၵုမ်းၶင်ၶႃႈသိုၵ်း၊ ဢွင်ႈတီႈပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၊ ဢွင်ႈတီႈၵဵပ်းသိုၵ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉလႃးလႃး။ သင်ဝႃႈ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၶဝ်ႈယူႇသဝ်းၸိုင် ႁိူၼ်းယေး – ဝၢၼ်ႈသူၼ်- ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈလွတ်ႈၽေး။ ၵူၼ်းသိုၵ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ တႃႇပၼ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇႁဵတ်းၶဵၼ်တေႃႇၵူၼ်းမိူင်း – ပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-23T14:48:20

https://shannews.org/archives/55411

မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၸဝ်ႈၸၢင်း တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉလွၼ်ႇတူၼ်ၼိုင်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 21/07/2024 မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉၼႃးမူၼ်း ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႉ ၸဝ်ႈၸၢင်း လူႉလွၼ်ႇတူၼ်ၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇလူင် (ရှော့တိုက်တုံး) တူၵ်းသႂ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးၸဝ်ႈၸၢင်း လွၼ်ႇပႃးၼိုင်ႈၶႃႈ။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူႈဝၼ်းၶႃႈယဝ်ႉ မၢၵ်ႇၵေႃႈ တူၵ်းၵူႈ ဝၼ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၵေႃႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ပေႃးပၢင်တိုၵ်းၵျၢမ်းၵေႃႈ ၶိူင်ႈမိၼ်ၵေႃႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈဝႃႈ တူၵ်းၵူႈပွၵ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ။ ပွၵ်ႉလႂ် ဢၼ်လွတ်ႈမၢၵ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉယူဝ်ႉ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 40 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 40 ပၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႇ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 18 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 19 ၶိုၼ်းသိုပ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ တေႃႇထိုင်လိူၼ်ၼႆႉသဵင်ႈ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈတႄႉ သဵင်ၵွင်ႈယင်းပႆႇယဵၼ် တိုၵ်ႉတႅၵ်ႇယူႇၵူႈဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၸူဝ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉမႃး ၸဵမ်လႅင်းၾူၼ်း၊ လႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇတတ်းၶၢတ်ႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ် ဢမ်ႇလႆႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-23T15:00:00

https://shannews.org/archives/55407

ရူတ်ႉၵႃးႁူမ်ႇလူမ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၺႃးမၢၵ်ႇပွႆႇသႂ်ႇ တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 4

ရူတ်ႉၵႃး ႁူမ်ႇလူမ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ၸႄႈဝဵင်းတပ်ႉၵူင်း လမ်းၼိုင်ႈ ၺႃးမၢၵ်ႇယိုဝ်းသႂ်ႇလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၢႆ 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၸၼ်ႉႁူဝ်သိုၵ်းလူင် ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ သိုၵ်းႁၢၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ။ ဝၼ်းတီႈ 21/07/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 5 မူင်း ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း လမ်းၼိုင်ႈ ၺႃးမၢၵ်ႇတီႈ မၢႆလၵ်း 232/2 ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း တႃႈၵုင်ႈ – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်း PDF ႁူႉၶၢဝ်ႇဝႆႉလူင်ႈၼႃႈသေ ပႂ်ႉယိုဝ်း – ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးလင် ၺႃးယိုဝ်းယဝ်ႉ ပလိၵ်ႈလႄႈ သိုၵ်းၸွမ်းႁႃသိုၵ်း PDF ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇၾၢႆႇ PDF တႄႉ ပႆႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မႃးဝႃႈႁိုဝ်၊ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းတပ်ႉတိူင်း ၼေႇပျီႇတေႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၺႃးၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB တႅမ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-23T14:00:00

https://shannews.org/archives/55402

ၶႄႇၶဝ်ႈၸိမ်ၸွမ်း ၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼမ်မႃး

ၸုမ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းပၼ်ႁႃ ၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸီႉၸမ်ႈဝႃႈ မိူင်းၶႄႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼမ်မႃး ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းပၼ်ႁႃလႄႈ ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ Burma Affairs and Conflict Study – BACS ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊဝႃႈ မိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈပႃးမႃးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ မိူင်းၶႄႇ ၵႆႉမွၵ်ႇထိုင် တူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈမိူင်းၶႄႇ လၢႆလၢႆၵမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မွၵ်ႇပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းတေၶဝ်ႈၶေႉ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မႃးမိူင်းၶႄႇသေ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်း တႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ် ႁွင်ႉထူပ်း ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ တဵင်းၸဵင်ႇလႄႈ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸူဝ်းဝိၼ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၽွင်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇသေ ဢုပ်ႇၵၼ် လွင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူးၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ BACS သေ တေပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူင်ႉၼိုင်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ တေပႂ်ႉတူၺ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း၊ တေပႂ်ႉတူၺ်း ၵၢၼ်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းမီးသုၼ်ႇ တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယူႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 6 ထိုင် 12 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၵူၺ်း ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ပၢင်သွၼ်ပိူင်ၵဵပ်းၶႅပ်းမႄး၊ ၸၢမ်းၸၢၵ်ႈၼပ်ႉၶႅပ်းမႄး၊ ႁူပ်ႉထူပ်းၸွမ်းပႃႇ တီႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇလႆႈသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီးသုၼ်ႇတွတ်ႈၶႅပ်းမႄး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ BACS ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-07-23T13:00:00

https://shannews.org/archives/55398

ၵျဵဝ်ႊပႆႊတၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၶေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၶိုၼ်း

ပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢၼ်တိုၵ်ႉမႅၼ်ႈ ၶၢဝ်းလူင်းႁူၺ်းသူၼ်းၵူၼ်း မိူင်းယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၵျဵဝ်ႊပႆႊတၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၸႅင်ႈလႅင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇလူင်း ၶေႉၶဵင်ႇ ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈထႅင်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေႁၢပ်ႇႁၢမ်ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸွမ်ၸိုင်ႈဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈလီသုတ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉတႄႉ မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ မီးႁူဝ်ၼႃႈပႃႇတီႇ ပၢႆးမိူင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႈ ၽူႈတႅၼ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ တိုၵ်းသူၼ်းပၼ်ႁႅင်းဢီးမၼ်းၸၢႆး – ဢိင်ၼိူဝ် ပၢႆးယူႇလီမၼ်းၸၢႆးသေ ႁႂ်ႈမၼ်းၸၢႆးၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ် ၶေႉၶဵင်ႇ တႃႇပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈထႅင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ တႃႇတေမႃး တႅၼ်းတီႈယူႇၸွမ်ၸိုင်ႈၵျဵဝ်ႊပႆႊတၼ်ႊသေ ၶဝ်ႈၶေႉတီႈယူႇၸွမ်ၸိုင်ႈၸုပ်ႈမႂ်ႇၼႆႉတႄႉပဵၼ် ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ Kamala Harris ၼႆ ၵျဵဝ်ႊပႆႊတၼ်ႊ လၢတ်ႈၵႂႃႇပႃးၼင်ႇၼႆ။ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵျဵဝ်ႊပႆႊတၼ်ႊလၢတ်ႈၵႂႃႇပႃးဝႃႈ ၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ မႃးၼႆႉ ပၢႆး မၢၵ်ႈမီးၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ မၼ်ႈၵိုမ်းၵႅၼ်ႇၶႅင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆး ၶိုင်ပၼ်တႃႇ ၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းသိုၵ်း၊ လူတ်းလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ၊ ႁဵတ်းသၢင်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸိုင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသေ ယင်းႁဵတ်းပၼ်ပၵ်း ပိူင်မၢႆမီႈ ဢၼ်ႁႄႉၵင်ႈပၼ် သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်း တေဢမ်ႇၺႃးၽေးသၽႃႇဝ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵျဵဝ်ႊပႆႊတၼ်ႊ လၢတ်ႈၵႂႃႇပႃးဝႃႈ – ဢၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ တွပ်ႇထဵင်ၵၼ်လႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢွၵ်ႇလိူတ်ႈဢွၵ်ႇယၢင်လူႉတၢႆၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ်ၶဵၼ်လူင်မိူင်းတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၊ မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်း၊ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ သင်ဝႃႈ ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၸိုင် တႃႇၵၢၼ်တေဢမ်ႇဢွင်ႇမၢၼ် တိုၼ်းဢမ်ႇမီး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-23T11:16:51

https://shannews.org/archives/55395

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူၺ်းၵူၼ်း CDM မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း ၽႂ်ပွၵ်ႈမႃး ၺႃးတီႉၺွပ်ႈထဵတ်ႈထၢမ်

ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၼ်ၶုၼ် CDM ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁွင်ႉမႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းယုမ်ႇသေ ၶဝ်ႈ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၺႃးတီႉၺွပ်း ၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ် ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊဝႃႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ မႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၶိုၼ်းၼႆ တေမွတ်ႇပၼ်ၸိုဝ်ႈ ၼႂ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ Black Lists ၼၼ်ႉဝႃႈၼႆလႄႈ ၸိူဝ်းယုမ်ႇၵႂၢမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၶိုၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15 ထိုင် 17 ၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁွင်ႉ ၵႂႃႇထဵတ်ႈထၢမ် တီႈလုမ်း ၾၢႆႇထဵတ်ႈထၢမ် ၵူၼ်းမီးတၢင်းၽိတ်းၼႆ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ DVB တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၼ်ၺႃးႁွင်ႉ ၵႂႃႇထဵတ်ႈထၢမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး)၊ ဝဵင်းတွင်ႇငူႇ ၼႂ်းတပ်ႉတိူင်း ၼေႇပျီႇတေႃႇလႄႈ တိူင်းပႃႇၵိူဝ်၊ ဢၼ်ႁူႉသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မီး 6 ၵေႃႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸိူဝ်းလုၵ်ႉတီႈႁိူၼ်းသေ ၵႂႃႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထိုင်လုမ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၺႃးတီႉၵႂႃႇထၢမ် ၵေႃႈမီး။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇယင်းပႆႇထိုင်လုမ်းသေ ၺႃးတီႉၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်း တင်းမူတ်းမီး 6 သႅၼ်ပၢႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်းၵမ်းႁူၺ်းႁွင်ႉမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းသေ ၸိူဝ်းယုမ်ႇၵႂၢမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းယင်းပႆႇတဵမ် 100 ၵေႃႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် CDM လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-23T11:02:06

https://shannews.org/archives/55390

ပၢင်တိုၵ်း တီႈၵျွၵ်ႉမႄး ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇတၢႆၼမ် ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်းထႅင်ႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉ ၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 21/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁူးတွင်း ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု 4 ၶူပ်ႇ ထိုင်တီႈတိၼ်ပုတ်း မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း လိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼမ် လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ ယၢမ်း ၵၢင်ၶမ်ႈ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁႅင်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပရႁိတ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈၸူး ၸွႆႈထႅမ် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉသွင် ၼမ်ႉတုမ် ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလူႉတၢႆ ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးမၢၵ်ႇၵွင်ႈသေ လူႉတၢႆဝႆႉ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းမၢႆ 10 ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းသွင်သၢမ်ဝၼ်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူၼ် ၼင်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉသွင် ၵျွၵ်ႉတွင်ႇ ၊ ပွၵ်ႉၵုင်း ၼမ်ႉတုမ် ၊ ပွၵ်ႉသၢမ် မၢၼ်ႈၼႃးတင်း ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉ ႁူးတွင်း ၊ ၸေႃးတိၵုင်း ဢိၵ်ႇပႃးထႅင်ႈ တၢင်းပၢင်ပဝ်း ပၢင်မွင် ၊ ၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇလႄႈ ၸွႆးၵုင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းလွႆပဝ်း ပွၵ်ႉပႅတ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇႁႅင်း၊ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်း တဢၢင်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶမယ 501 ၊ 502 လႄႈ ၸၵၶ 1 ၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉပႃးၶိူင်ႈမိၼ် တိုၵ်း Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယိုဝ်းၸွႆႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆၼမ် ႁူဝ်ၼပ်ႉတႅတ်ႈတေႃးတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 22 ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် တိုၵ်ႉပၼ်ႇလဵပ်ႈၼိူဝ်ဝဵင်းထႅင်ႈ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းပဵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ယူႇ ၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး တႄႇယၢမ်းၵၢင် ၶမ်ႈ 6 မူင်းထိုင် ၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း တေဢမ်ႇလႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်း၊ ယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသေ သင်တေဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈၼႆ တေလႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇတီႈသိုၵ်းတဢၢင်း ဢွၼ်တၢင်း ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈတၢင်ႇၵႃႈၶၼ်သေ ၶၢႆတေႃႇၵၼ်၊ သင်ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈပၼ်ၾၢင်ႉၸိုင် တေဢဝ်တၢင်းၽိတ်း ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်း PSLF/TNLA မၵ်းမၢႆဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ တႄႇဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁိုင်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ်လိူၼ်ယဝ်ႉသေတႃႉ သွင်ၾၢႆႇတိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇၵၼ်ဝႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၼမ် လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇယူႇသဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ ယႃႈယႃ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-22T18:12:54

https://shannews.org/archives/55385

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း PDF ယိုဝ်းၵၼ် တီႈၸၢမ်ၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁဵင်လႆႈပၢႆႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်း PDF ယိုဝ်းၵၼ် တီႈဢိူင်ႇၸၢမ်ၵႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁဵင် လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ယွၼ်ႉၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 18/07/2024 ၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈဢိူင်ႇၸၢမ်ၵႃး ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း 2,000 ပၢႆ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢိူင်ႇၸၢမ်ၵႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢေႃႈၶႃႈ လႆႈမႆႈၸႂ်ၶႃႈဢေႃႈ ၶဝ်ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင် ယိုဝ်းတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၵူဝ်တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း လၢမ်းလိမ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းသူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ပၢင်တိုၵ်း ၼႆႉ တေပဵၼ်ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၵႃး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တေလုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းပၢင်လွင်းသေ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ ၶႃႈ။ မၢၵ်ႇလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ မႃးတူၵ်းၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း တႃႈႁိူဝ်းလႄႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉပႃး”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဢိူင်ႇၸၢမ်ၵႃး ၼႂ်းဢိူင်ႇၸၢမ်ၵႃးၼႆႉ မီးဝႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ပၢႆႈၽေးမႃးသွၼ်ႈဝႆႉထႅင်ႈတင်းၼမ် ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ပွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လႆႈဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈတၢင်ႇ တီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ “ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ တေမီးယူႇ ႁူဝ်ၵူၼ်း 2 ႁဵင်ပၢႆၶႃႈဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တၢင်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ၵေႃႈ မႃးမီးဝႆႉတီႈၸၢမ်ၵႃးၼႆႉၼမ်ၼႃႇၶႃႈလူး။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸဵမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လႆႈသိုပ်ႇပၢႆႈထႅင်ႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းၼမ်ႉပၼ်ႇ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇၼွင်။ ပၢင်တိုၵ်းသမ်ႉ မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းၼွင်ၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢိူင်ႇၸၢမ်ၵႃး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၵႃး ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် မၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈလၢႆလင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႈ မီးထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-22T17:33:27

https://shannews.org/archives/55373

ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႃငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးပွတ်းႁွင်ႇ

ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆးတင်း ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃ ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မွၵ်ႈငိုၼ်းထႆး 2 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 19-21/07/2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး Tai Artists Group လႄႈ မုၵ်ႉၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵတ်းယဵၼ် ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈႁိမ်းလူတ်ႊတတ်ႊ (Lotus) ဝဵင်းမႄႈသၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆး ၸိုင်ႈထႆး တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵတ်းယဵၼ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ႁဝ်းၶႃႈ 2 ၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်သေ ႁပ်ႉလူႇၶၢမ်ႇငိုၼ်း တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးၶႃႈဢေႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈ မႃးၸတ်းပၢင်လူႇၶၢမ်ႇ တီႈႁိမ်း ၶၢင်လူတ်ႊတတ်ႊ Lotus မႄႈသၢႆၼႆႉသေ ယွၼ်ႉဝႃႈ ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ သမ်ႉ ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ ၵႆႉမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၼမ်လႄႈ တႃႇတေပဵၼ်မႃးပၢင်လူႇၶၢမ်ႇၼႆႉ ပီႈၸၢႆး တုၺ်ႈ မိဝ်းသိၵ်ႉတႆး ဢွၼ်ၼမ်းၸတ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉ မီးၵူၼ်းတီႈၸမ်ၵႆ ၸိူဝ်းမႃးဢႅဝ်ႇလႄႈ ၼႂ်းဝဵင်းမႄႈသၢႆလႄႈ ၸိူဝ်းမႃးလႄႇ လူတ်ႊတတ်ႊၶဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈ ၼႂ်းဝၼ်းႁႅၵ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 19 ၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ 21,420 ဝၢတ်ႇ၊ ဝၼ်းထူၼ်ႈသွင် ဝၼ်းတီႈ 20 သမ်ႉ လႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ 31,650 ဝၢတ်ႇလႄႈ ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း ဝၼ်းတီႈ 21 သမ်ႉ လႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ 126,950 ဝၢတ်ႇ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်း တႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ မႄႈသၢႆ မႃးၵမ်ႉၸွႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းမႄႈသၢႆ/ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈဝဵင်းမႄႈသၢႆ “မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ဢၢင်ႈလူႇၶၢမ်ႇပႃး တႃႇငိုၼ်းၸတ်းပၢင်သွမ်း ပၼ်မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶိုၼ်းမႄး ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈသေ တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႃႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းၶဝ် တေၶပ်းၶိုင် ၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းဢဝ် တေဢမ်ႇဢဝ်ငိုၼ်းတီႈၼႆႈယဝ်ႉ။ ငိုၼ်းဢၼ်ၵဵပ်းၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵူၺ်းၶႃႈ”- ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵတ်းယဵၼ်လၢတ်ႈ။ ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တူင်ႉၼိုင် ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ၸွႆႈသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸၢႆးႁၢၼ်လႅင်း၊ ၼၢင်းသႅင် ဢွၼ်ႇ၊ ၼၢင်းလၢဝ်လၢဝ်၊ ၸၢႆးၸွမ်လိူၼ်၊ ၼၢင်းၶဵမ်ၶမ်း၊ ၸၢႆးၼေႃႇၾႃႉ၊ ၸၢႆးသၢႆလိူၼ်လႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းမႄႈသၢႆ/ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈဝဵင်းမႄႈသၢႆ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 03/07/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ဢိၵ်ႇပႃး ပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်ၵႆ ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝတ်ႉၶူဝ်တႅၼ်ႈ၊ ဝတ်ႉၼမ်ႉပႅၼ်ႈ၊ ဝတ်ႉပၢင်ႇလေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼႃးသွင်း၊ ဝတ်ႉၶူဝ်မုင်း၊ ဝတ်ႉၸွႆးၵုင်း၊ ဝတ်ႉၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇလႄႈ ဝတ်ႉပွၵ်ႉဢၢင်းလူင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႃးယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽွင်းၶဝ်ႈဝႃႇသႃၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းတႆး ၼႂ်းၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်းလႄႈ ၵုင်းထဵပ်ႈ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈ တႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝႃႈ ၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-23T00:00:00

https://shannews.org/archives/55372

ထႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၼ် Free VISA ၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၼႂ်းမိူင်းထႅင်ႈ 30 ၸိုင်ႈမိူင်း

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ် July ပီ 2024 ၼႆ့ၵႂႃႇ မိူင်းထႆး ပၼ်ၶႂၢင့် ၸိုင်ႈမိူင်းထႅင်ႈ 30 မိူင်း ၶဝ်ႈယဵမ်ႈမိူင်းထႆးလႆႈလူၺ်ႈဢမ်ႇတၢပ်ႈယွၼ်း VISA သေ ယၢမ်းလဵဝ် ၸိုင်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ် လႆႈ Free VISA တႃႇၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈမိူင်းထႆးလႆၼႆႉ မီးၵႂႃႇ 93 မိူင်းယဝ့် ။ ၵူၼ်းဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်းတီႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၵဵင်းမႂ်ႇ မိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၶဝ် ဢမ်ႇတၢပ်ႈယွၼ်း VISA သေ ယူႇသဝ်းဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈလႆႈၼႂ်းမိူင်းထႆး ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်း 60 ဝၼ်း ။ လွင်ႈၼႆ့ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆးလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ယုၵ့်မုၼ်း ၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၼိုင်ႈ – ဝႃႈၼႆ ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆ့ဝႃႈ လွင်ႈဢၼ် မိူင်းထႆးပၼ် Arrival VISA ၼၼ့်ၵေႃႈ လုၵ့်ဢဝ်တီႈ 19 မိူင်းသေ ယၢမ်းလဵဝ် ၶိုၼ်ႈမႃးထိုင် 31 မိူင်းယဝ့် – ဝႃႈၼႆ ။ လိူဝ်ၼၼ့် မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းဢႅဝ်ႇလႄႇတွင်ႈတဵဝ်း ၸိူဝ်းသူၼ်ၸႂ် ၶႂ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း လွၵ်းလၢႆးႁုင်ၶဝ်ႈ ၽၵ်းထႆး လႄႈ လၢႆးတီမူၺ်းထႆး ၸိူဝ်းၼၼ့်ၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ် VISA ဢၼ်မႂ်ႇထႅင်ႈ သႅၼ်းၼိုင်ႈ ။ VISA သႅၼ်းၼႆ့ မီးၶႂၢင့်ယူႇသဝ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆးလႆႈ တေႃႇထိုင် 6 လိူၼ်သေ သိုပ်ႇတေႃႇဢႃႇယု VISA လႆႈထိုင် 5 ပီ – ဝႃႈၼႆ ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈ VISA ဝႆ့ တႃႇတေၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း သုင်လိူဝ်သေ ၸုမ်ႈၶူး Master ၼၼ့်ၵေႃႈ ဝၢႆးသုတ်းႁဵၼ်းယဝ့် တႅၼ်းတီႈ တေႁႂ်ႈ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၵႂႃႇၶိုၼ်းၵမ်းလဵဝ်ၼၼ့် တေသိုပ်ႇ ပၼ်ၶႂၢင့် ယူႇသဝ်း ထႅင်ႈ 1 ပီ တွၼ်ႈတႃႇတေၸၢင်ႈ ႁႃႇၵၢၼ်ငၢၼ်းလႄႈ ဢႅဝ်ႇလႄႇတွင်ႈတဵဝ်း – ဝႃႈၼႆ ။ လွင်ႈဢၼ်လႆႈ လူတ်းယွၼ်ႇပၼ် ပၵ်းပိူင် VISA ၸိူင့်ၼႆ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ တေၵႄႈလိတ်ႈ ၵၢၼ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၼႂ်းမိူင်း လႄႈ ၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်ၸိူင့်ထိူင်းဝႆ့ယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ့် ၼႆသေ ၸင်ႇလႆႈ ယုၵ့်မုၼ်း ၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇလႄႇတွင်ႈတဵဝ်းၼႆ – ၼႂ်းလိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ၶေႇသေႃ့(ခေဆော့ဒ်) ၾၢႆႇၽႃႇ သႃႇ ဢင်းၵိတ်းၼၼ့် ပႃးဝႆ့ၼင်ႇၼႆ ။ ၼႂ်းပီၼႆ့ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး မုင်ႈမွင်းဝႆ့ဝႃႈ တေဢၢၼ်းၸၼ်ၸႂ် ႁႂ်ႈမီးၵူၼ်းဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ တွင်ႈတဵဝ်း 3 မိုၼ်လၢၼ်ႉပၢႆ၊ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈတီႈၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်း 6 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ – ဝႃႈၼႆ ။ ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ တွင်ႈတဵဝ်း မိူင်းထႆးတႄ့ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶိုင်ႈပီ 2024 ၼႆ့ၵူၺ်း ၶႅၵ်ႇ တွင်ႈတဵဝ်ႈ ၶဝ်ႈမႃး တီႈၼႂ်းမိူင်းထႆးမီး 17 လၢၼ့်ပၢႆယဝ့်သေ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ 22.8 ပီႊလီႊယႅၼ်ႊ (2 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ ။ လွင်ႈၼႆ့ ပေႃးတႅၵ်ႈ ၵၼ်တၢင်း ၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ် ၼႂ်းပီ 2023 ပူၼ့်မႃး ၼၼ့်ၸိုင် တေလႆႈဝႃႈ ၶိုၼ်ႈမႃး မွၵ်ႈ 35% – ၼႆယဝ့် ။ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃး မိူင်းထႆး ၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈၼႆ့ ပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၶႄႇ ၊ မိူင်းမလေးသျႃႊ ၊ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ၊ မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊၸၢၼ်း လႄႈ မိူင်းရတ်ႉသျႃႊ ၸိူဝ်းၼႆ့ – ဝႃႈၼႆ။ ပီ 2025 ဢၼ်တေထိုင်မႃးၼႆ့ မိူင်းထႆး မၵ်းမၼ်ႈဝႆ့ဝႃႈ ပဵၼ်ပီၵၢၼ် တွင်ႈတဵဝ်းယႂ်ႇလူင်ၼႆ သေ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ် မႁႃႇပိဝ်ႇႁႃႇ လွၵ်းလၢႆးတႃႇတေ ၸၼ်ၸႂ် ၶႅၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း မႃးဢႅဝ်ႇလႄႇ တီႈၼႂ်းမိူင်းထႆး ယဝ့်လီငၢမ်း- ဝႃႈၼႆ ။ ၼႂ်းၼၼ့် ပႃးဝႆ့ဝႃႈ – ဝၢႆးသေ ယုၵ့်မုၼ်းၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း တီႈၼႂ်းမိူင်းယဝ့် တေၶတ်းၸႂ် ႁူၺ်းသူၼ်းႁႂ်ႈ ၶႅၵ်ႇမိူင်းမလေးသျုး မႃးဢႅဝ်ႇလႄႇ မိူင်းၵွၵ်ႇ(ၵုင်းထဵပ်ႈ) ၼမ်ၼမ် ။ ယဝ့်ၵေႃႈ ယိူင်းဢၢၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်း ဢႃႇရပ့် ၸိူဝ်းၶႂ်ႈၶဝ်ႈမႃး ယူတ်းယႃတူဝ် တီႈၼႂ်းမိူင်းထႆး ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆ့ – ဝႃႈၼႆ ။ ၶွင်ႇသီႇ ၾၢႆႇၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တွင်ႈတဵဝ်း မိူင်းထႆးတႄ့ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆ့ဝႃႈ ၶႅၵ်ႇဢၼ်တေမႃး ဢႅဝ်ႇလႄႇ တွင်ႈတဵဝ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆ့ တေမီးၼႂ်းၵႄႈ 40 – 45 လၢၼ့် – ဝႃႈၼႆ ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း']

2024-07-22T16:29:16

https://shannews.org/archives/55366

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းပေႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈမိူင်းယႆ

ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းယိုဝ်း 2 ၵမ်း တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 14 ထိုင် 18 ၵမ်းၼိုင်ႈ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 19 ၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်း ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း တေႃႇထိုင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ သဵင်ႈထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သမ်ႉလႃႈလီႈ လၢမ်းလိမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း၊ တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ် တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ။ ၵွပ်ႈၼႆ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ် တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ယၢမ်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ 1 မူင်းၶိုင်ႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 22/07/2024 ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမိူင်းပႆႇလႅင်း မၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉ ဢၼ်မီးၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းမိူင်းယႆ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၵမ်း ၵူၼ်းမိူင်း တူၵ်းၸႂ်သေ ဢွၼ်ၵၼ်ၼႅတ်ႈပၢႆႈ သမ်ႉၵႂႃႇၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢၼ်ပႂ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈ တၢင်း ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ယိုဝ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉ ဝဵင်းမိူင်းယႆ တိုၵ်ႉမႅၼ်ႈ ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းၼွၼ်းလပ်းယဵၼ် ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သင်သေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉတၢင်းဝဵင်းမိူင်းယႆ ဝၢႆႇပၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင် ယိုဝ်းၵႂႃႇတူၵ်းႁိမ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၸွမ်းၶႅပ်ႇဝဵင်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း မိူင်းတိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ ႁႃတၢင်းပၢႆႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢႆႈမီ ၺႃးသိူဝ် ပၢႆႈမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သမ်ႉၺႃးသိုၵ်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉႁႄႉ၊ ၽွင်းၶဝ် ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈပႆႇတၼ်းၵိုတ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းသႂ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးပေႃႈ ၸဝ်ႈႁိူၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵိုတ်းဝႆႉမေးၼၢင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶဝ်ငိၼ်းသဵင်မၢၵ်ႇသေ ၶဝ်သမ်ႉ ဢၢၼ်းပၢႆႈၶဝ်ႈမိူဝ်းၼႂ်းၵၢင်ဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းၵိုၼ်းၼၼ်ႉ။ ႁိူၼ်းၶဝ်သမ်ႉ မီးၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈဢိတ်ႉၼိုင်ႈၶႃႈဢေႃႈၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈၶဝ်လႅၼ်ႈ မိူဝ်းထိုင် တီႈတၢင်းၽႄၶဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ သမ်ႉမီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပႂ်ႉဝႆႉ။ သိုၵ်းၼၼ်ႉတႄႉ ႁၢမ်ႈၶဝ်ယူႇ ဝႃႈယႃႇပေႇႁႂ်ႈၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ၵႂႃႇၼႆ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းလႂ်ၵေႃႈၵူဝ်လႄႈ ဢၢၼ်းၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၵႂႃႇ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်ပႂ်ႉတီႈၼၼ်ႈ ၸင်ႇ ယိုဝ်းပႅတ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး လုၵ်ႈမေးမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇ ၺႃးယိုဝ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉ ဝဵင်းမိူင်းယႆ ၵူၼ်းၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုဝ်းတၢႆၼႆႉ ၸိုဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း ဢႃယု 20 ပၢႆ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်း မီးလုၵ်ႈယိင်းဢွၼ်ႇ ဢႃယုတိုၵ်ႉမီး 4 ၶူပ်ႇ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူမ်ႈၵၼ် လုမ်းလႃးၶၢပ်ႈတူဝ်မၼ်းၸၢႆး သေ သၢင်းၵျူဝ်ႇပၼ် မိူဝ်ႈၼႆႉ။ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၼႆႉ ၶဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်းႁႃၸဝ်ႉၵိၼ်ၶမ်ႈ ၵိၼ်ၸၢင်ႈၽုၵ်ႇႁႆႈ သွမ်ႈၼႃးသေ ႁႃၵိၼ်ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၽူဝ်လူႉသဵင်ႈယဝ်ႉလႄႈ တႃႇၵွၼ်းၼႃႈႁိူၼ်း လဵင်ႉလူလုၵ်ႈလၢင်းတႄႉၵိၼ်းၸႂ်ယဝ်ႉ။ မီးလွင်ႈလူႉလွင်ႈတၢႆ ၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇ မီးသိုၵ်းၸုမ်းလႂ် ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း သၢႆႈတႅၼ်းသင်ပၼ်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ် ပိူင်ပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး တပ်ႉသိုၵ်း MNDAA လႄႈ SSPP ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ မၢၵ်ႇလူင် ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်း မိူဝ်ႈႁူဝ်ၼႂ်ၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၵမ်း။ တူၵ်းသႂ်ႇတၢင်းႁွင်ႇ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉ ၼၼ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ၊ တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈလႄႈ တူၵ်းသႂ်ႇၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ၼႂ်း ဝၢၼ်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းလူႉၵွႆ 2 လင်သေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း။ ဢၼ်တၢႆၼၼ်ႉတႄႉ သင်ဢမ်ႇၺႃးယိုဝ်းတႄႉ ဢမ်ႇတၢႆၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မၢၵ်ႇလူင်ၼႆႉ တေပဵၼ်မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢေႃႈ။ တူၵ်းသႂ်ႇတီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈတီႈၼိုင်ႈ လႄႈ တူၵ်းသႂ်ႇတီႈ ႁိူၼ်းလုၵ်ႈၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းႁွင်ႇဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ လုၵ်ႈၼိုင်ႈၼႆဢေႃႈ။ ႁိူၼ်းၵွႆ ၵႂႃႇ 2 လင်ၶႃႈဢေႃႈၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းသင်။ ၵူၺ်းၼႃႇ မိူဝ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၽူင်ႉပၢႆႈၼၼ်ႉ သမ်ႉၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉယိုဝ်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉၼႆႉ ယူႇယၢၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် မိူင်းယႆ – သီႇပေႃႉ မွၵ်ႈ 1 လၵ်း ၊ မီးလင်ၶႃးႁိူၼ်း 100 ပၢႆသေ မီးၵူၼ်းယူႇသဝ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 1,000 ။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇ ယူႇဝႆႉ တီႈလွတ်ႈ ၽေး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပၢႆႈယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈမေႃႈ၊ ဝၢၼ်ႈပႃႇၵၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးလႄႈ လဵင်ႉဝူဝ်းၵႂၢႆးသေ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းၾူၼ် မႅၼ်ႈၽွင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ၽုၵ်ႇႁႆႈသွမ်ႈၼႃးသေတႃႉ ယွၼ်ႉၵုမ်ႇလႆႈပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်းၸိူင်ႉ ၼႆလႄႈ ၵၢတ်ႈၵၢၼ်ၵၢၼ်ငၢၼ်း ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၊ ၵူၼ်းၸပ်း တၢင်းပဵၼ်လႄႈ ၵူၼ်းဢႃယုယႂ်ႇၶဝ် ၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်လွင်ႈယႃႈယႃလႄႈ ငိုၼ်းတွင်း။ သင် ပဵၼ်လႆႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးပၢင်တိုၵ်း ၸိူင်ႉၼႆ – ၵူၼ်းမိူင်းယႆလၢတ်ႈ။ တီႈဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း မီးသိုၵ်း SSPP တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉၵူၺ်း ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ လႆႈႁၼ်သိုၵ်း MNDAA မႃးဢဝ်တီႈယူႇ ပႂ်ႉၵိၼ်းၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်ဢၼ်ပႅၵ်ႇႁူ ပႅၵ်ႇတႃဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11/07/2024 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA တင်း သိုၵ်းတႆး SSPP ၵေႃႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈ မႃးၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸဵမ်ဢဝ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်းဝႃႉ၊ သိုၵ်း SSPP ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇလေႃးလႄးၵၼ်ဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇႁူႉ သိုၵ်းၸုမ်းလႂ် ၵေႃႉၵုမ်းဝႆႉဝဵင်းမိူင်းယႆတႄႉတႄႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉတေလႆႈပိုင်ႈၽႂ် ၸုမ်းလႂ် – ဢမ်ႇၸၢင်ႈတမ်းၸႂ်လႆႈသေၸုမ်းၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းတီႈလႃႈသဵဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလူင်း မႃးတၢင်းမိူင်းယႆ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မႃးၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႈ ဢၼ်ပႂ်ႉဝႆႉတီႈဝၢၼ်ႈၶႃးသီးၼၼ်ႉ ႁႄႉၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်သေ တီႉၺွပ်း ဢဝ် ၼုမ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၵႂႃႇ။ ၽွင်းၵေႃႉ ပဵၼ်မႄႈၵႂႃႇၸွမ်းယွၼ်းၼၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉဝႃႈ သူင်ႇတူဝ် မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 67 မိူင်းယႆ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇ တၢင်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယသေ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိမ်းႁူင်းႁဵၼ်း (ၽႄ) ၸၼ်ႉသုင်။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 7 မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင် ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ 2 လင်။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-22T12:28:20

https://shannews.org/archives/55359

ၵူၼ်းမူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႅၼ်းလူႇပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 22/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႅၼ်းလူႇတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်းၸဵတ်း ပၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး – မၢၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈသဵင် ယႂ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ ဝတ်ႉၼၼ်ႇတဝၼ်ႇ ပွၵ်ႉၸၢၼ်း ဝဵင်းမူႇ ၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 100 ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းၶႃႈ ႁႅၼ်းလူႇၵၢပ်ႈသွမ်းၸဵတ်းပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉၼၼ်ႇတဝၼ်ႇ မီးၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆး ပၢၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း၊ ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသေႈ မၼ်းၸၢႆး လႄႈ ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လူႇတၢၼ်းယိုၼ်ႈထိုင် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းႁဝ်းၶႃႈ တီႈလႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ႁႅၼ်းလူႇ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈပၢင်လူႇတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်းဝၼ်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ၸၢႆးၵၢပ်ႇသႅင်၊ ၼၢင်းသႅင်လိူၼ်းၶမ်း၊ ၸၢႆးလႅင်ႊၸၢႆး မွၵ်ႇ 25 ႁဵင်၊ ၸၢႆးလိူၼ်ၶမ်းလႄႈ ၸၢႆးသႅင်ၸွမ်ၾႃႉ၊ ၸၢႆးသႅင်ၸွမ်မၢဝ်း၊ ၸၢႆးသၢႆၾူၼ်၊ ၼၢင်းၶမ်းၼွင်ႉ၊ ယိင်းယိင်းၶိူဝ်း၊ တီးလူ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းတွႆႇတိုင်ႈ ၼမ်ႉမၢဝ်းၶမ်း၊ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းၾၢႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၸုမ်းသႃႇသၼႃႇ ၼုၵ်ႉၵႁ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး။ ဝၢႆးသေ လူႇတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်းဝၼ်းယဝ်ႉ တေလဵင်ႉလူၸႃႉၵၵၼ်သေ သိုပ်ႇပၢင်ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းမွင်ၸႂ် တွၼ်ႈတႃႇ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉၼၼ်ႇတဝၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ႁႅၼ်းလူႇ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မေႃႁွင်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၽွင်းဢႃယုလႆႈ 77 ပီ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းပၢႆသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 19 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ၸင်ႇတေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တႂ်သေ လႆႈၽႃႇတတ်းယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 6-7 ပီ။ ၼႂ်းပီ 2023 – 2024 မႃးၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် ဢႃယုယႂ်ႇမႃးသေ တၢင်းပဵၼ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းပဵၼ်မႃးထႅင်ႈလႄႈ လႆႈယူတ်းယႃ တူဝ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်လိူၼ် တေႃႇပေႃးသဵင်ႈသုတ်းသၢႆၸႂ်။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈ မိူဝ်ႈပီ 1948 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ဝၼ်းတီႈ 18 ၊ မႅၼ်ႈပီတႆး 2042 လိူၼ် သီႇမႂ်ႇ 10 ၶမ်ႈ ဝၼ်းပုတ်ႉ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းပႃႉၶႅင်ႇလႄႈ ၼၢင်းဢေးၸိင်ႇ မီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းတႆး ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမီး (40) ၶႅပ်းပၢႆ။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈမီး (40) ၶႅပ်းပၢႆ။ ၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ် တႅမ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း (200) ပုၵ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တႅမ်ႈၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇယွမ်း (100) တီႈ wikipedia ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း လိုဝ်းလင်လိူဝ်ပိူၼ်ႈတီႈသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးသမ်ႉ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း “လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်” ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-22T11:04:46

https://shannews.org/archives/55356

မၢၼ်ႈပိုင်ႈဝႃႉ ၸွင်ႇတေတႃႉလႆႈ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လွႆ ထၼုလႄႈ ပႃတႅပ်း

လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 14 တေႃႇ 18 ၼႂ်းၽွင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းၾၢႆႇလဵဝ်ၼႆႉ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈ SAC ပွႆႇၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်းၶဝ် ဢၼ်ၵႅမ်ၽူႈၵုမ်း ၸယၽ (စရဖ) ၸွမ်ႁၢၼ် မိၼ်းတူႇလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသၢမ်လႅမ်ထွင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇငူပ်ႉငီႉၸွမ်း ၽူႈယႂ်ႇၸုမ်းဝႃႉ UWSA တီႈပၢင်သၢင်း၊ ပိူဝ်ႈတႃႇႁၢမ်ႈႁႄႉပၼ် သၢႆသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းႁူဝ်ပိုၵ်ႉ၊ လုၵ်ႉတၢင်း ၼွင်မွၼ်လႄႈ လုၵ်ႉ တင်းၼမ်ႉပွင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈၸူးလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ UWSA ပႆႇပႃႈယွမ်းႁပ်ႉ ၼႄလွင်ႈတၢင်းတႄႉဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ် ပေႃးဢိူမ်ႈၸမ်ၼႃႇ ယဝ်ႉလႄႈ တေလႆႈတူၺ်းၼႃႈၵၼ်၊ ၵွၼ်ႇၶဝ်ပႆႇမႃးၽႅဝ်တႄႉမဵဝ်းၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈၼႆႈ လီၶုၵ်းၸႂ် လႆႈ ပိူင်ပဵၼ်ဝၼ်းတီႈ 11 ပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉယူႇ၊ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ ၽီၻီဢႅၾ်ႉ (ပႃတႅပ်း) ၶဝ် ပေႃး ဢိူမ်ႈထိုင် ႁူဝ်ယႃႉ၊ မိူင်းပၢတ်ႇယဝ်ႉၸင်ႇ UWSA ၶဝ်ႈမႃးၵုမ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁိုဝ်။ လွင်ႈတူၺ်းတေႃႇၼႃႈၵၼ်ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၽွၼ်းပၢင်ႈ ၶွင်ၸုမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႆႉႁႃႉၼႆ တေႃႈတေလႆႈၼပ်ႉ ပႃးယဝ်ႉ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၼ်ႁႂ်ႈ UWSA ၵုမ်းၵမ် ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈ SAC တိုၼ်းတေမီး ဢဵၼ်းဢၢၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၸွႆႈႁႄႉ ၵင်ႈပႃး ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယူႇ။ UWSA ၵေႃႈ လၢမ်းႁူႉၸွမ်းလႄႈ ၸင်ႇတၵ်းဝႆႉၼၵ်း ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ် ၼႃႈတီႈၸိူဝ်းတိတ်းၸမ်တၢင်း ၾၢႆႇလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပူဝ်ႇမူၼ်း သုမ်ႇငုမ်းပဵၼ်ယႂ်ႇမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေၵုမ်း ၵမ်လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၶၼ်တေႃႇလွင်းမၼ်းယႂ်ႇ၊ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ဢိူမ်ႈလေႃႇလႃႈသဵဝ်ႈယူႇၼႆႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽႅၼ် ၵူႈၵၼ်တင်း ၵၢၼ်ဢိူမ်ႈလေႃႇ သိၼ်ႉၵူး၊ မတ်ႉတယႃႇ၊ ပတဵင်ႇၵျီး (စဉ်ႉကူး၊ မတ္တရာ၊ ပုသိမ်ကြီး) တေႃႇ ထိုင်ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ဢမ်ႇၵႃး မွၵ်ႈသွင်သၢမ်ၸုမ်း တူၵ်းလူင်းႁူမ်ႈၽႅၼ်။ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ ၽီၻီႇဢႅၾ်ႉ ဢၼ်ယိုဝ်ႈယိုတ်း ယူႇၸွမ်းမၢၼ်ႈ ခလရ ၂၃ တီႈသႅင်ၵႅဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇ ၸၢင်ႈၶဝ်ႈ မိူင်းယႆ၊ တၢင်ႉယၢၼ်းလႄႈ ၶိုၼ်းပိၼ်ႇယိုဝ်းသွင်ၵႄးယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၺ်း ပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇ တႆႇႁုပ်ႈၸွမ်းၶွပ်ႇဝိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ႁိပ်ႇႁွပ်ႈဢိူမ်ႈၸူး လွႆးလွႆးယူႇလႄႈ ထႃႈဢမ်ႇလႆႈ ၽွၼ်းပၢင်ႈ ဢုၵ်းသုၵ်းဢူၺ်ႈသူၺ်ႈတႃႇမၼ်းပႄႇ UWSA ၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႃႈလီႈဢေႃး၊ တေဢမ်ႇ လမ်တၼ်ၶဝ်ႈၵုမ်းလႃႈသဵဝ်ႈသႄႈ။ ၵျူႊလၢႆႊ 11 လႄႈ 13 ပေႃးဝႃႈ UWSA လႄႈ SSPP ၶဝ်ႈၵုမ်းတၢင်ႉယၢၼ်းလႄႈ မိူင်းယႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထႅင်ႈသေ ဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၵူၺ်း သိုၵ်း SAC ၶီႇၵႃးလူင် ဢမ်ႇယွမ်း 35 လမ်း လုၵ်ႉၾၢႆႇလွၵ်ႈၸွၵ်ႇ – ပႃႉထူး ၶဝ်ႈၸူးလႆႈတီႈတၢင်းတွင်ႇ ၶျေႇ တေႃႇထိုင် ပေႃးၶဝ်ႈတိုၵ်းလႆႈၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ လွင်ႈလႆႈလွင်ႈပၼ် ၼႂ်းၵႄႈၶဝ်သွင်ၾၢႆႇ – သၢမ်ၸုမ်းၼႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈ။ ပေႃးၸႂ်ႈတႄႉၸိုင် ၵၢၼ်တူၵ်းလူင်း ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းဢူၺ်းလီၽၢၵ်ႈၼိူဝ် (FPNCC) ၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလၢႆး ဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ၼိူဝ် SAC ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇဢမ်ႇမီးၶေႃႈထၢမ်ဢၼ်ဝႃႈ ၵၢၼ်သုၼ်ႇၸုမ်းပဵၼ်ယႂ်ႇႁႃႉ ၵၢၼ် ဢူၺ်းလီပဵၼ်ယႂ်ႇ ၼႆယဝ်ႉႁိုဝ်။ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလၢႆးလႃႈ၊ UWSA ၵုမ်းၵမ် ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းလႄႈ SSPP ၵုမ်ႈၵမ်ဝဵင်းမိူင်းယႆၼႆႉ လွၼ်ႉ မွၼ်းဢမ်ႇမိူၼ် ၵၼ်။ UWSA ၵုမ်းၵမ်တၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်တွၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇတၢပ်ႈသဵင်ႈတိုၼ်း၊ SSPP ၵုမ်းၵမ် မိူင်းယႆသမ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်တိုၼ်း လႆႈၶိုၼ်းၶွင်တိုၼ်းၵူၺ်း၊ ပိူင်ႈၵၼ် တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈဢေႃႈ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်ပဵၼ်လႃႈ ၸၢမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်တွၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇတၢပ်ႈသဵင်ႈတိုၼ်း တေႃႉတႄႉလႆႈဢဝ်ၼႃႈမႆႈ ႁဵတ်းၵေးလၢင်းသေ ၶဝ်ႈၵုမ်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ။ သမ်ႉတေလႆႈတမ်း ပိူင်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉ ၸႄႈဝဵင်းမၢၵ်ႇမၢင် ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပႃးဝႆႉၼႂ်းတိူင်းၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃဝႃႉသေ သမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၽွင်း ငမ်းတႄႉၼၼ်ႉၼႆၸိုင် တႃႇဝႃႈ UWSA တေဢမ်ႇႁပ်ႉၵုမ်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇမီးသႄႈ။ ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈတၢင်ႇၸုမ်းၸၢဝ်းဢမ်ႇတၼ်းဝူၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸၢဝ်း ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၵွင်ႉၵၢၼ် မိူင်းၶဝ် ဢမ်ႇၶႆႈ ၸႂ်ထၢမ်ထိုင်ၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈတႄႉ ယွၼ်ႉသင်သိုၵ်းတႆးၼင်ႇၵၼ် တိုၵ်ႉပိုတ်းတိုၵ်းၶႃႈ ၸႂ်ၵၼ်ယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းတႆး ဢၼ်လႆႈပၢႆႈ လႆႈတၢႆႁၢႆတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ယွၼ်ႉၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးယူႇ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းတႆး လမ်းတိုၵ်းၽူႈၶဵၼ်ၽုင်ႇ၊ သမ်ႉတိုၵ်ႉပဵၼ် ယွၼ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇၼႂ်း မိူင်းတႆး လမ်းတိုၵ်းတေႃး ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆတႄႉ တပ်ႉသိုၵ်းတႆးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸၢဝ်းတႆး တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵူမ် ၵဵဝ်ယွၼ်ႈၽဵင်ႇၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁူႉတေလႆႈပွႆႇသုမ်းသဵၼ်ႈသၢႆၸႂ်၊ ၼႃႈ လိၼ်မိူင်းလႄႈ ၼမ်ႉၸႂ်ႁၵ်ႉၶိူဝ်းတင်းၼမ်ထႅင်ႈသေ ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၶဝ်ႈၶိုင်ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်လႆႈ ယဝ်ႉယူဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းပၢႆးၼႄတၢင်းႁၼ်သုၼ်ႇတူဝ်သေ တေၶွတ်ႇယွတ်ႈသၢႆၵႂၢမ်းယဝ်ႉဢေႃႈ။

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-07-22T00:00:00

https://shannews.org/archives/55353

သႄႇႁႂ်ႈတႅၵ်ႇ ယႅၵ်ႈႁႂ်ႈဢူၼ်ႈ

ၵၢၼ်ဝၢင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇဢၼ်ၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ်တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA မိူဝ်ႈ 1996 ၼၼ်ႉသေႁဵတ်းႁႂ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး ၸုမ်းႁႅင်းယႂ်ႇလူင်သုတ်း ဢၼ်ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈၶဝ်ႈၸႂ် ထၢင်ႇဝႃႈမိူင်းတႆးတေၵွၼ်းၶေႃ ၵမ်းၼႆႉၵႂႃႈ ၼႆၼၼ်ႉ ၵႂၢမ်းၾၼ် ၵႂၢမ်းမုင်ႈမွင်းဢၼ်ၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ၵႂ်ႈၶႅင်ႁႅင်းႁၢဝ်ႈႁၢၼ်ၼၼ်ႉ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇတူၵ်းယူပ်ႈသုတ်း သဵင်ႈ ဝၢႆးဝွတ်ႈလူမ်ႉႁၢႆတၢႆၵႂႃႇၸွမ်းလူမ်းၸွမ်းလႅင်ႉလႄႈ သဵင်ႈဢူၵ်းသဵင်ႈၸႂ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႈၶေႃးၶူမ် ၼမ်ႉတႃ ပေႃးတူၵ်းယွၼ်ႉၸွမ်း လူၺ်ႈၼွၼ်းဢမ်ႇၾၼ်။ ၵွႆးၵႃႈ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးသၢမ်ၾၢႆႇ မီးတပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸိုင်ႈတႆး SURA ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA) ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပွတ်းၸၢၼ်း “ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ” ဢွၼ်ႁူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းႁူမ်ႈပွင်း (SUA) ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းၵိုတ်းယွတ်ႈႁဵဝ်းၼေႃႇၼႂ်းတပ်ႉၸုမ်းဢၼ်ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းဢွၼ် ႁူဝ် ဢမ်ႇၼွမ်းၵူမ်ႈၵွမ်းယွမ်းၵၢၼ်ႉဝၢင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇသေ ၶိုၼ်းၶွၼ်ႈႁွမ် တွမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ယိပ်းယူၵ်ႉဢဝ်ၸိုဝ်ႈၸုမ်းၵဝ်ႇ“တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ-ၸိုင်ႈတႆး” (SURA) မိူဝ်ႈလိူၼ် ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႂ်းပီ 1996 ၼၼ်ႉသေ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး-တႆးသေ ယၢၼ်ၽၢတ်ႇ ၵၢဝ်ႉယၢင်ႈၶၢမ်ႈၶူင်းၶဝ်ႈမိူဝ်ႈၵႂႃႇၸူးတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ပွတ်းႁွင်ႇ လႄႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး SSNA ၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်သႅပ်ႉထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 1996 တူဝ်တႅၼ်းငဝ်ႈငုၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA) ဢၼ်ၸဝ်ႈၸၢႆး ၼွင်ႉဢွၼ်ႁူဝ် တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SSNA) ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈဢွၼ်ႁူဝ် တပ်ႉသိုၵ်း ၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ-ၸိုင်ႈတႆး (SURA) ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းဢွၼ်ႁူဝ်။ 3 ၸုမ်းၼႆႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်တီႈ ငဝ်ႈငုၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး “သႅင်ၵႅဝ်ႉ” သေ လႆႈၸႂ်မီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်း 3 တပ်ႉသိုၵ်း 3 ၸုမ်း (SSA- SSNA- SURA) ႁူမ်ႈၵၼ်ပူၵ်းတင်ႈ “မုၵ်ႉၸုမ်းလူင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး” (Shan State National Organization) ၸိုဝ်ႈတပ်ႉသိုၵ်း တင်းသဵင်ႈတေႁဵၵ်ႈၶၢၼ်ၸိုဝ်ႈဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ဝႃႈ “တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး” (SSA)။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ ယူႇၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ၵိုတ်းတိုၵ်းတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉယူႇ လူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈၶတ်းၶႂၢင် တပ်ႉတၢင်းဢမ်ႇႁႂ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းတႆးပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ်လဵဝ်ၵၼ် ပေႃးသိုၵ်းတႆး ၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၸိုင် တႆးတေႁႅင်းယႂ်ႇ ယွၼ်ႉၼႆႉၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈၶတ်းၶႂၢင် ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၵေႃႈ ႁႄႉႁၢမ်ႈတပ်ႉတၢင်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA) လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SSNA)။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလိုပ်ႈလမ်းတိုၵ်း ၵႅတ်ႇဝႅတ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ-ၸိုင်ႈတႆး(SURA) ႁၢဝ်ႈ ႁႅင်း တင်း ၵၢၼ်ပိုတ်ႇၽႅၼ်ပၢႆးတိုၵ်း တႅပ်း 4 တႅပ်း ၶႃႈႁႅမ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူမ်ႉတၢႆ ၾႆးလုၵ်ႉမႆႈ ၸႂ်ၵၢင်မိူင်းတႆး ဝၢၼ်ႈႁၢမ်းမိူင်းႁၢမ်း တေႃႇမႃးထိုင် 1998 ၸုမ်းၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ၶဝ်ၵေႃႈယူႇဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ႁူၼ်ၶိုၼ်းဝၢႆႇမႃးတင်ႈ ငဝ်ႈၸိုင်ႈတီႈလွႆတႆးလႅင်း ဢၼ်တိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး။ တေႃႈၼင်ႇၼၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ-ၸိုင်ႈတႆး(SURA) တင်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး(SSA) လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး(SSNA) ၵေႃႈ ယင်းမီးၵၢၼ်တိတ်းတေႃႇ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ် ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး။ သေၸႂ်(ၸႃႉၸႂ်) ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ပႃးဢွၼ်ဢဝ်တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ဝၢင်းၶိူင်ႈ ၵွင်ႈၵၢင်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သေတႃႉၵေႃႈ လီၸႂ်ဢၼ် 3 တပ်ႉသိုၵ်း SSA-SSNA-SURA ၶိုၼ်းမႃးႁူမ်ႈၵၼ်။ ဝၢႆးၼႆႉငဝ်းလၢႆးလၢႆလွင်ႈလၢႆသိင်ႇ ၵၢၼ်ပိၼ်ႇပႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်းႁဵတ်ႇၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း တင်းငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်လုၵ်ႉ ၾိုၼ်ႉလႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆလၢႆၸုမ်းၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်းၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်လၢႆၸုမ်းယိပ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းပွတ်းႁွင်ႇၶဝ် ၶွၼ်ႈတုမ်ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၼ်ႁဵတ်းပဵၼ်မႁႃမိသ်ႉ ပႃးၸုမ်းတႆးၼႂ်း ပွတ်း ႁွင်ႇ ၼႂ်းၸိူဝ်းၸုမ်းတေႃႇသူႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇတၢင်းၾၢႆႇပွတ်းၸၢၼ်း ဢၼ်ပႃးၸုမ်းတႆးၵေႃႈၼင်ႇၼၼ် ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁဵတ်းပဵၼ်မႁႃမိၵ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးၸွမ်းငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ် ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်း။ ၼႂ်းၽွင်းၼင်ႇၼၼ် လူၺ်ႈၵႂၢမ်းတင်ႈၸႂ်ၵေႃႈလီ လွင်ႈသၢင်ႇတေႃႇၵေႃႈလီ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး/ ၶွင်ႊသီႊဢဝ် ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး(RCSS/SSA) ဢၼ်မီးသိုၵ်းၵိုတ်းယူႇတၢင်းၼႃႈလိၼ် လႅၼ်လိၼ်မိူင်းမၢဝ်း (မိူင်းၶႄႇ) လႄႈသင် ၼႂ်းၼႃႈတီႈမၢင်တီႈပိုၼ်ႉတီႈပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇတီႈယူႇၵဝ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (ဝၢႆးၸဝ်ႈၵၢၼ်း ယွတ်ႈ သဵင်ႈမုၼ်ယဝ်ႉၸဝ်ႈၸၢႆးယီႈၵေႃႈ လႆႈဢွၼ်ဢဝ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း တပ်ႉ သိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း)။ ဝၢႆးၼႆႉလူၺ်ႈလိုဝ်းၶၢၼ်ၵၼ်ဝႃႈ ၼႃႈလိၼ်ထပ်ႉသွၼ်ႉၵၼ် ပိုၼ်ႉတီႈၵုမ်းငမ်းၵဝ် မႂ်း (လၢတ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ ႁိမ်ၼႃႈလိၼ်ၵၼ်) သေ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃယႂ်ႇလူင်တေႃႇထိုင်ပေႃးလႆႈတိုၵ်းယိုဝ်းၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း မႁႃမိသ်ႉၶဝ်ၵေႃႈပၼ်ႁႅင်းပွတ်းႁွင်ႇၸွႆႈၵမ်ႉထႅမ်ဢဵၼ်ႁႅင်းဢၼ်ၶၢတ်ႇၸုတ်ႈလႄႈ ဢဝ်ဢူၵ်း ဢဝ်ၸႂ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵႅမ်ပၼ်ႁႅင်းတိုၵ်းၼႄထိုင်ၼမ်ႉၸႂ်ၵၢၼ်ပဵၼ်မိသ်ႉဢူၺ်းသႁၢႆ ပိူဝ်ႈပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ၵၢၼ်တႅပ်း ပုတ်းၶၢတ်ႇတႆးၶဝ်ပွတ်းႁွင်ႇ ပွတ်းၸၢၼ်း။ ၽူႈတႅမ်ႈႁၼ်ဝႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ႁဵတ်ႇ ၽႅၼ်ႁုၵ်းႁၢႆႉလူင်ၽူႈၶဵၼ် ၼႂ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁိုဝ် ၼႂ်းမႁႃမိၵ်ႈ ႁိုဝ် ပဵၼ်ဢၼ် လီၶႆႈၸႂ်တႄႉတႄႉ။ ပေႃးမႃးထတ်းတူၺ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈမီးပၼ်ႁႃပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၸုမ်းတႆးတေႃႇတႆးၼၼ်ႉ မႁႃမိသ်ႉၵေႃႈၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈတိုၵ်း ၸွႆႈလိုပ်ႈႁေႃႈ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်မၢၵ်ႈမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ၼႂ်းထႃႇၼ ပဵၼ် မႁႃမိသ်ႉဢူၺ်းလီ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မိူင်းဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇလူင်ၸသ်ႈမႁႃဢမ်းၼၢၸ်ႈ ယူႇၾၢႆႇလင်ၸုမ်းယိပ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ဢၢင်ႈဝႃႈ ၸုမ်းပွတ်းၸၢၼ်းပဵၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉဢမေႊရိၵၼ်လႄႈ တေၸၢင်ႈမီးသၢႆလပ်ႉ ၶဝ်ႈမႃးၸွမ်ႇၸိမ်ဢဝ်ၶၢဝ်ႇၼႆလႄႈတေဢမ်ႇမီးလွင်ႈပွတ်ႇလွတ်ႈၽႆး။ ပေႃးဝူၼ်ႉတူၺ်းလီလီၸိုင် လူၺ်ႈၵၢၼ်ဢၼ်ၸုမ်းတၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇၸၢတ်ႈၶဝ်ႈမႃးၵမ်ႉႁႅင်းထႅမ်ၸွႆႈၾၢႆႇလႂ် ၾၢႆႇ ၼိုင်ႈၼႂ်းတႆးပီႈၼွင်ႉၵၼ်ၽိတ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈၼိူဝ်သေဝႃႈၵူႈၸုမ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼင်ႇၵၼ် မိူဝ်ႈႁၼ်ပီႈၼွင်ႉၽိတ်းၵၼ်ယင်းလီၸွႆႈၶႄႁႄႉႁၢမ်ႈ ယူႇၵၢင်ၸွႆႈၵၢႆႇၵွမ်ႇပၼ်ႁႃ ယွတ်ႇယၢင်တိတ်းၵၢဝ်း ၸပ်း ၵၢမ်းၵပ်းပၼ်ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈဢွမ်ႇလွမ်ႈၽွမ်ႉၵၼ် ၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၾၢႆႇၼိုင်ႈပိူၼ်ႈၵူဝ်ၸုမ်းသိုၵ်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇပွတ်းၸၢၼ်း ယူႇၵႂ်ႈၵိၼ်ၸမ်ၵၼ် ၸမ်ၸႂ်ၵၼ် ပဵၼ် ဢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ်လဵဝ် ၸုမ်းၼိုင်ႈၸုမ်းလဵဝ်ၵၼ် “တႆးၶဝ်မၼ်းတေႁႅင်းယႂ်ႇ” ပိူၼ်ႈၵူဝ်လွင်ႈၼႆႉ။ တင်းၶေႃႈဢၢင်ႈ ၶေႃႈသႄႉၼႄး ဝႃႈပဵၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉဢမေႊရိၵၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉထႆး ပဵၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉၶႄႇ ၼႆသေ ပိူၼ်ႈၸႅၵ်ႇယႅၵ်ႈ ႁဝ်း ဢဝ်ပၢႆႉၸိုဝ်ႈမႃးႁွႆႈၶေႃးပၼ် မိူၼ်ဢဝ်ဝုၺ်းမေႃႈမႃးတႃးၼႃႈၵႆႇလဝ်ႉလဵဝ်ၵၼ် ၶိုၼ်းတေႃႇၵၼ် သၵ်းၵၼ် ဢဝ် ပဵၼ်ဢဝ်တၢႆ ပၢႆထႅမ်ႁႅင်းၸွႆႈၵူႈသမ်ႇၵူႈပိူင်ပိူဝ်ႁႂ်ႈမူၺ်ႉၸိပ်းဝွတ်ႈဝၢႆးႁၢႆၵႂႃႇၽၢၵ်ႇၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ႁေႃႈလိုပ်ႈလမ်းပႅတ်ႈၸုမ်းပွတ်းၸၢၼ်း ႁႂ်ႈဢွၵ်ႇပူၼ်ႉၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ပွတ်းႁွင်ႇ။ လိုၼ်းသုတ်းမိူဝ်ႈမႃးထိုင်ပၢႆပီ 2023 ပိုတ်ႇမဵတ်ႇမၢႆပၢင်တိုၵ်း 1027 တေႃႇမႃးထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ႁၼ်ၸတ်ႉၸႅင်ႈလႅင်း ဢီႈသင်ပဵၼ်သင် မိူဝ်ႈပိူၼ်ႈၸွႆႈတတ်းၸွႆႈသွႆးၸွႆႈထိူဝ် ၸွႆႈႁဝ်းႁႅမ်ၵၼ်လႆႈ ပိူၼ်ႈၵေႃႈတတ်းႁဝ်းပႅတ်ႈလႆႈ မိူၼ်ၵၼ် ၵွပ်ႈသၢႆလိူတ်ႈၶဝ်တင်းႁဝ်းပဵၼ်ၵေႃႉသဵၼ်ႈၵေႃႉဢၼ် “သႄႇႁႂ်ႈတႅၵ်ႇယႅၵ်ႈႁႂ်ႈဢူၼ်ႈ” ၵူၼ်ႇပႅတ်ႈ တူၼ်ႈမႆႉလူင်ဢၼ်ၵိတ်ႇတၢင်း ၽႅၼ်ဢၢၼ်း ပိူၼ်ႈဝၢင်းဝႆႉႁဝ်းဢမ်ႇႁၼ်။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-21T15:30:00

https://shannews.org/archives/55350

လုၵ်ႉတီႈ သယၢမ်မႃးပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး “ไทย” ၵွပ်ႈသင် ထႆးမီး “ယ” “ย” ဢမ်ႇမီး “ယ” “ย”

ထႆး “ไท” မီးၸိုဝ်ႈၶွင်ၵုမ်ႇၵူၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉၽႃးသႃၶိူဝ်းႁိူၼ်းထႆး “ไท” ႁူမ်ႈတင်းၵုမ်ႇၵူၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ၼႂ်းၽၢၵ်ႈဢီးသၢၼ် ဢိၼ်ႊၻီႊ(ဢႃးႁူမ်) မိူဝ်ႈလဵဝ်ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈလၢတ်ႈၽႃးသႃၶိူဝ်းႁိူၼ်းထႆး “ไท” ယဝ်ႉလႄႈ ၸၢဝ်းၵူၼ်းထႆး ၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈပဵၼ်ၼိုင်ႈၼႂ်းၵုမ်ႇၵူၼ်းထႆး“ไท”မိူၼ်ၵၼ်။ ၼႆႉပဵၼ်ႁဵတ်ႇၽူလ်(ႁေႇတုၽလ) လွင်ႈၼိုင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း“သယၢမ်” ၵၢႆယဵၼ်းမႃးပဵၼ်ၸိုင်ႈထႆး လူၺ်ႈ ၸွမ်ၽူလ်းပေႃႊ. ၽိၿုၼ်းသူင်ၶရၢမ်ႊ ၸွမ်ၽွင်းလူင်ထႆးၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၸိုဝ်ႈမိူင်းပိူဝ်ႈႁႂ်ႈၵိုင်ႇငၢမ်ႇတင်း “ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ” ၶွင် ၵူၼ်းမိူင်းထႆးတင်းၸိုင်ႈမိူင်း။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေႃႇသၽႃး ၼႂ်းပီ 1939 ၶွင်ၸွမ်ၽူလ်းပေႃႊ. ႁိုဝ် ၸွမ်ႁၢၼ် လူင်ၽိၿုၼ်းသူင်ၶရၢမ်ႊ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸၼ်ႉၵၢၼ်တၼ်းႁဵင်းၶုၼ်ၽွင်းၸိုင်ႈမိူင်းယၢမ်းၼၼ်ႉထိုင်ႁဵတ်ႇလွင်ႈတၵ်းလႆႈပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၸိုဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ လူၺ်ႈဝႃႈ – “ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၶွင်ထႆး ဢၼ်ႁဵၵ်ႈၶၢၼ်ၵၼ်ယူႇၵူႈဝၼ်းၼႆ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၵႂၢမ်းယၢမ်ႈ ႁိုဝ် လူၺ်ႈၵႂၢမ်း ၸပ်းသူပ်းၸပ်းပၢၵ်ႇ တွင်းယၢမ်ႈသေ ႁွင်ႉၶၢၼ်သိုပ်ႇသိုပ်ႇတေႃႇၵၼ်မႃးလႄႈ လႆႈပူင်ၵႂၢမ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ၶူၼ်ႉႁႃၼႂ်းပိုၼ်းပဵၼ်မႃးၵေႃႈဢမ်ႇႁၼ်ငိူၼ်ႈငဝ်ႈၵဝ်ႉတေႃ ၽႂ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉတင်ႈၸိုဝ်ႈၼႆႉ ၵေႃႉဢွၼ်တၢင်း သုတ်းၼႆၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈႁွင်ႉၸိုဝ်ႈၼႆႉမႃးၵၼ်ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။ ၵၢၼ်ဢၼ်ႁဵၵ်ႈၶၢၼ်ၸိုဝ်ႈၼၢမ်း ဝႃႈ မိူင်းသယၢမ်။ ၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈၸိုင်ႈမိူင်းသယၢမ်ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵၼ်ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းလုမ်းၸၢႆးလႄႈတၢင်းၵၢၼ် ၼၼ်ႉၵွႆး ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၶွင်ၸၢဝ်းတၢင်ႇၸၢတ်ႈၶဝ်ၵမ်ႈၼမ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵၼ်။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထႆးတူဝ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်း လိူဝ်သေဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇပေႃႈႁၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းသယၢမ် တိုၼ်းႁဵၵ်ႈၶၢၼ်ၵၼ်ဝႃႈၸိုင်ႈမိူင်းထႆးၵွႆး”။ လူၺ်ႈဢၼ်ထႆးလႆႈပိၼ်ႇလၢႆႈၸိုဝ်ႈၼၢမ်းဝႃႈ မိူင်းထႆးၼႆႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈထတ်းထွင်တူၺ်းသူၼ်ႇယႂ်ႇယဝ်ႉ ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ မိူင်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈႁဵၵ်ႈၵၼ်တၢမ်ၸိုဝ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵူၼ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈၼၼ် ၶွင်ထႆးၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ႁၼ်ဝႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်ၶတ်းၵၼ်ယူႇ ထႆးမီးၸၢတ်ႈပဵၼ်ထႆး ၵွႆးၵႃႈၸိုဝ်ႈမိူင်းၶွင်ထႆးသမ်ႉဝႃႈမိူင်းသယၢမ် ၼႆၼႆႉ မီးၼၢမ်းၸိုဝ်ႈပဵၼ်ဝႆႉသွင်ယၢင်ႇ ၵမ်ႈၼမ်လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၸႂ်ႉၵၼ်။ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈလူင်ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၶွင်ၸွမ်ၽူလ်းပေႃႊ. ၵေႃႈ “သယၢမ်” တၵ်းထုၵ်ႇလႆႈပိၼ်ႇလၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ် “ထႆး“ ၵွပ်ႈလႆႈၵူဝ်ဝႃႈ သင်ယင်းဢဝ်ၸိုဝ်ႈသယၢမ်ၼႆႉၸႂ်ႉယူႇၸိုင် ဝၢႆးလိုၼ်းၼႆႉ ၶႄးမီးၵူၼ်းတၢင်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၼီၶဝ်ႈမႃးၼမ်ယဝ်ႉ “ၸိုင်ႈမိူင်းသယၢမ်” ၶႄးၸၢင်ႈထုၵ်ႇၵူၼ်းတၢင်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိူဝ်းၼီၶဝ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ဢၢင်ႈ ဢဝ်လႆႈဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶွင်ၸိူဝ်းၶဝ်။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၶေႃႈပိုၼ်ပၢဝ်ႇၶွင် ၸွမ်ၽူလ်းပေႃႊ. ဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈထိုင်ႁဵတ်ႇၽူလ်(ႁေတႈၽလ) လွင်ႈတၢင်း ဝႃႈ “ထႆး” ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်း “ထႆး” ဢၼ်ဢၢင်ႈထိုင် တၵ်းမီးတူဝ် (ယေႃႊယၵ်ႉ “ย”) ပႃးၸွမ်း။ ပူသ်ႊတိူဝ်ႊၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးထႆး မိူဝ်ႈၸုပ်ႈပၢၼ်ၸွမ်ၽူလ်းပေႃႊ. ၽိၿုၼ်းသူင်ၶရၢမ်ႊ(ႁၢင်ႈလိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ တီႈ မၢႆတွင်းၶူပ်းၶွပ်ႈ 100 ပီ ၸွမ်ၽူလ်းပေႃႊ.. ၽိၿုၼ်းသူင်ၶရၢမ်ႊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 1997) ။ ၵွႆးၵႃႈ ငမ်းငဝ်းဢၼ်ပဵၼ်ႁဵတ်ႇ(လွင်ႈတၢင်း) ၼၼ်ႉ ၼႄထိုင်ၼႂ်းပွင်ႈၵႂၢမ်း “ယွၼ်ႉလူၺ်ႈပိုၼ်းပဵၼ်မႃး ၶွင်ၸၢတ်ႈ ထႆး” ဢၼ်သူမ်ၽူပ်ႊ ၽိရူမ်ႊယ် ၽူႈၵွၼ်းငမ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾိင်ႈၶူဝ်းၵဝ်ႇမွၼ် ဝႃႈ ဢွၼ်ၼႃႈတေမီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၵႂၢမ်းဝႃႈ “ထႆး” ပဵၼ်ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ်ႈမႃးတႅၼ်း “သယၢမ်“ ၼၼ်ႉ လႆႈမီးၵၢၼ်တူၵ်ႇထဵင်ၵၼ် ၼႂ်းသၽႃး မႃးၵွၼ်ႇ။ လူၺ်ႈၽူႈၵမ်ႉထႅမ်ဢၼ်ႁႂ်ႈၸႂ်ႉၸိုဝ်ႈဝႃႈထႆး “ไทย” မီး (ယေႃးယၵ်ႉ“ย”) ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၾၢႆႇပေႉၵၢၼ် ဢွၵ်ႇသဵင် ၼႂ်းသၽႃး 64 တေႃႇ 57 သဵင် လူၺ်ႈႁဵတ်ႇၽူလ်ဝႃႈ-(“ไทย” မီး “ย” ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၽူႈယိင်းဢၼ်ႁဵတ်း ႁၢင်ႈ တႃးလိပ်းသတိၵ်ႇ(သီႇသူပ်းလႅင်) တႅမ်ႈၶူၼ်တႃ ထႆး“ไท” ဢၼ်ဢမ်ႇမီး “ย” ႁၢင်ႈငၢမ်းလူၺ်ႈထမ်းမၸၢတ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းႁၢင်ႈတႃႈမုၼ်ႈထုၵ်းၽွင်)။ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈလိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ “သုၽၢၽ်ႉၿုရုသ် ဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်သႅပ်ႉထႅမ်းၿိူဝ်ႊ 1939 လူၺ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈပပ်ႉပိုၼ်းၶွင်ထႆး “မိူင်းထႆးၸုပ်ႈပၢၼ်သိုၵ်းလူၵ်ႈ(လုမ်ႈၾႃႉ) ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼၼ်ႉသေလႄႈ ထႅမ်သုၵ်ႇ ၼုမ်ႉၼူၼ်ႊထ် ၼႂ်းၼႃႈလိၵ်ႈ 33)။ လူၺ်ႈႁဵတ်ႇၽူလ်ၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သူမ်ၽူပ်ႊ ၽိရူမ်ႊယ် ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈ“ပဵၼ်လွင်ႈဢမ်ဢွင်းၸႂ်ၵႂင်ၸွမ်း သေတေၵပ်ႉတၼ်ၸႂ်လႄႈႁဵတ်းဢမ်ႇမွၼ်ႈမိုဝ်းလႆႈ ၵႃႈလႆႈဝႃႈဢၼိၸင်ႊ(ဢၼိၸ)ၼႆၵွႆး။ ဢွၼ်ၼႃႈတေမီး ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းထွႆႈၵႂၢမ်းဝႃႈ ထႆး “ไท” ႁိုဝ် ထႆး “ไทย” ၼၼ်ႉ ၵိုင်ႇလီဢိင်လၵ်းၽႃးသႃသၢႆႊ ပိူင်လၵ်းလိၵ်ႈ ပဵၼ် ပိုၼ်ႉထၢၼ်လႄႈပိူင်လၵ်းၼိရုတိသၢႆႊ(Etymology) ပဵၼ်ၶေႃႈထတ်းထွင် ပဵၼ်ၶေႃႈတတ်းသိၼ်တူၵ်းလူင်းၸႂ် ပၢႆးဝိၶျႃးၵၢၼ် (ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ) ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢၼ်ဢွၵ်ႇသဵင် ဢဝ်လၢႆးပေႉပုၼ်ႈၵၼ်ၼႂ်းသၽႃးၽူႈတႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်း”။ ဝၢႆးသေၵၢၼ်ပိၼ်ႇလၢႆႈၸိုဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း တွၼ်းၶိုၵ်ႉပဵၼ်မဵတ်ႇမၢႆၶိူင်ႈပိူင် Royal Academy ၸင်ႇလႆႈၶဵၼ်ႇသၢင်ႈ ဢၼ်မၢႆၵႂၢမ်းဝႃႈ ထႆး “ไท” လႄႈ “ไทย” လူင်းဝႆႉၼႂ်းၽိုၼ်မၢႆၵႂၢမ်းတႅတ်ႈၼႂ်းၽိုၼ်မၢႆ ပီ1950 လႄႈၵႂၢမ်းဝႃႈ ထႆး“ไท” ၼၼ်ႉမၢႆၵႂၢမ်းဝႃႈ ထႆး-ယ “ไทย” လႆႈၼိုင်ႈၵႂၢမ်းမၢႆ လႄႈ ၽူႈပဵၼ်ယႂ်ႇ ထႅင်ႈၼိုင်ႈၼႂ်းၵႂၢမ်းမၢႆ။ သူၼ်ႇၵႂၢမ်းဝႃႈ ထႆး-ယ“ไทย” မၢႆၵႂၢမ်းဝႃႈ “ၸိုဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းဢေႊသျိူဝ်ႊၸဵင်ႇၸၢၼ်း ဝၼ်းဢွၵ်ႇ ပွတ်းတႂ်ႈ။ ထႅင်ႈၵႂၢမ်းမၢႆၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵၢၼ်မီးလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼႂ်းတူဝ် လႄႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶီႈၶႃႈ”။ လူၺ်ႈ – ၽူလ်ႊ ဢိတ်ထႃရူမ်ႊ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈထႆး ဢမ်ႇမီး-ယ “ไท” လႄႈ ထႆး မီး-ယ“ไทย” လႆႈႁၼ်ၼႂ်း သီႊရီႊယ် (“ၼင်”-ၸိူင်းၶႄႇ) ဢၼ်ပိၼ်ႇၽႃးသႃထႆးဝႆႉ ၸိုဝ်ႈဝႃႈ“သၢမ်ၿုပ်ၽႃလိၶိတ်ႇၾၼ်”(สามบุปผาลิขิตฝัน) ၵဵဝ်ႇၵွင်ႉ ပႃးပိုၼ်းလွင်ႈ“ၶႃႈ” “ၶီႈၶႃႈ” ႁိုဝ် “ထၢသ်ႉ” ႁိုဝ် “ကျွန်” ႁိုဝ် “slave” ပိၼ်ႇလၢတ်ႈၽႃးသႃထႆး လႄႈဝူင်ႇဝွၵ်ႇထိုင် လွင်ႈၵႂၢမ်းမၢႆဢၼ်ဝႃႈ ထႆး “ไท” ၼႆၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ “ဢမ်ႇၸႂ်ႈ (ထၢသ်ႉ) ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်း“ၶႃႈ” “ၶႃႈၸႂ်ႉ” “ၶီႈၶႃႈ”။ ထႆး “ไท” ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမီးလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႇ ဢိၵ်ႇတင်း ဢမ်ႇပွင်ႇဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းသင် ၶိူဝ်းလႂ်ၶိူဝ်းၼိုင်ႈ။ ၸိူင်ႉၼင်ႇ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ မီးၵူၼ်းၸၼ်ႉတႅမ် ဢၼ်ဝႃႈ (ပဵၼ်ၶႃႈၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း “ၶႃႈ” “ၶီႈၶႃႈ” ထုၵ်ႇသိုဝ်ႉထုၵ်ႇၶၢႆၵၼ်မိူၼ်သတ်း မိူၼ်တူဝ်ဝူဝ်းတူဝ်ၵႂၢႆးလႄႈသိုဝ်ႉၶၢႆ ဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉသွႆ ဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼၵ်းလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ“ၶီႈၶႃႈ” ”ထၢသ်ႉ” (ကျွန်) slave မိူဝ်ႈထုၵ်ႇပူတ်းဢွၵ်ႇၵၢၼ်ပဵၼ် “ၶႃႈ” “ၶီႈၶႃႈ” ၶဝ်ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ ထႆးဢမ်ႇမီးယေႃးယၵ်ႉ – ယ“ไท” ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပေႃးတူၺ်းၵႂၢမ်းမၢႆတီႈၼႆႉ ထႆး ဢမ်ႇမီးယေႃးယၵ်ႉ – ယ “ไท” ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ“ၶႃႈ” “ၶီႈၶႃႈ” ဢမ်ႇပွင်ႇဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိူဝ်းလႂ်။ ပေႃးဝႃႈထႆးဢၼ်မီးတူဝ်ယေႃးယၵ်ႉ – ယ “ไทย” ၼႆ ပဵၼ် ၵူၼ်းမီးၸိူဝ်ႉမီးၸၢတ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းထႆး ဢၼ်မီးယေႃးယၵ်ႉ – ယ “ไทย” ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ပိုၼ်း']

2024-07-21T14:03:25

https://shannews.org/archives/55344

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွင်ႇႁၢမ်ႈတတ်း VPN လႆႈတႄႉယူႇႁိုဝ်

တႄႇဢဝ်ႁၢင်လိူၼ် မေႊ ပီ 2024 မႃး ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN သေ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝႅပ့်သၢႆ့ ၊ ၸႂ်ႉတိုဝ်းသိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း Social Media ၸိူဝ်းၼႆ့ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ႁူပ့်လွင်ႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး ။ VPN ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် တႄႇဢဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၼႂ်းပီ 2021 ၼၼ့်မႃး ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉသေ လဵၼ်ႈ Facebook ၊ Social Media လႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈ ။ လႆႈၵွင့် VPN ယဝ့်သေ ၸင်ႇတေၸႂ်ႉ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ လႆႈ ။ ယၢမ်းလဵဝ် VPN မၢင်ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈ ၊ မၢင်ဢၼ် လႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉဢမ်ႇလီ/ထိူင်း ။ မိူၼ်ၼင်ႇမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတတ်းပႃးသၢႆလႅင်းၾူၼ်ႊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ VPN ၼႆ့သေ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း Online ၶဝ်တႄ့ ဢွၼ်ၵၼ်မီး ၶေႃႈထၢမ်ဝႃႈ ယွၼ့်သင်လႄႈ VPN ဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈ ၊ ၸႂ်ႉတိုဝ်းယၢပ်ႇ ၼႆယူႇ ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွင်ႇတေတတ်းႁၢမ်ႈႁေႉႁၢမ်ႈ VPN လႆႈတေ့ႁိုဝ် ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆ တီႈၼႂ်းၾူၼ်း(မိုဝ်းထိုဝ်) ၽႂ်ၵေႃႈယဝ့် တိုၼ်းတေႁၼ်မီးဝႆ့ application VPN ၼႆ့ယူႇ ။ VPN ၼႆ့တူဝ်ယၢဝ်းမၼ်းပဵၼ် Virtual Private Network ။ VPN ၼႆ့ပဵၼ်ဢၼ်ႁေႉၵင်ႈပၼ် တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်း တၢင်ႇၵေႃ့ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃး ယႃ့ၵဝ်းလႆႈ တီႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင် သဵၼ်ႈတၢင်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈထၢမ် ၸွင်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေတတ်းႁၢမ်ႈ VPN လႆႈတႄ့ႁိုဝ် ၼႆၼၼ့်သေ ၽူႈလူင့်လႅၼ်ႇ ၾၢႆႇ IT ၶဝ်တႄ့လၢတ်ႈဝႃႈ တတ်းႁၢမ်ႈလႆႈယူႇ ။ VPN ၼႆ့ပေႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းႁၢင်း ၵူၺ်း ၵေႃ့လဵဝ် (Private) ၵူၺ်းၸိုင် တႃႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းသေၵေႃ့ၵေႃ့ တေႁူႉ IP address သေ ၸွမ်းႁေႉႁၢမ်ႈတတ်းႁၢမ်ႈၼၼ့် တေယၢပ်ႇ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် မႃးၸႂ်ႉႁူမ်ႈ ၵၼ်ပဵၼ် Public ၵႂႃႇယဝ့်ၼႆတႄ့ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် တေႁူႉသဵၼ်ႈတၢင်း (IP address) VPN သေၸွမ်းတတ်းႁၢမ်ႈ ႁေႉႁၢမ်ႈလႆႈယူႇ ။ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ် IT တီႈႁူင်းၵၢၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼၼ့် သင်ၶဝ် တေၶႂ်ႈပိၵ့် ဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ဢၼ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈၼႆၸိုင် တတ်းႁၢမ်ႈ လႆႈယူႇ ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈဢၼ်ၵေႃႈ မိူၼ်ၼၼ်ၵူၺ်း သင်ႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ၸိူဝ်းႁဵတ်း ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇ ပိုၼ်ၽႄႈပၼ်ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉၶဝ် တတ်းႁၢမ်ႈပၼ်ၼႆ ဢိုတ်းလႆႈယူႇ ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ၶွမ်ႊပၼီႊ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈသေ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2 လိူၼ်ပူၼ့်မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸီ့သင်ႇလူင်းၸူး တီႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ႁႂ်ႈတတ်းႁၢမ်ႈ သၢႆသဵၼ်ႈတၢင်း VPN ။ ထိုင်မႃးၼႂ်း ႁၢင်လိူၼ်မေႊ ၵေႃႈ လႆႈပိၵ့် ဢိုတ်းတေ့ ။ ၾၢႆႇၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်တႄ့ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇႁႂ်ႈပိၵ့်ၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈပိၵ့်ၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ ။ ၸွမ်းၼင်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၸုမ်းၾၢႆႇၶူၼ့်ၶႂႃႉ IT ၶဝ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆ့ ၼႂ်းပီ 2023 ၼၼ့်သေ ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း Facebook တီႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ့်မီးႁိမ်းၸမ် 19 လၢၼ့် ။ ဝၢႆးလင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးၼႆ့ ယွၼ့်မီးလွင်ႈ တတ်းႁၢမ်ႈႁေႉႁၢမ်ႈ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်း ၸႂ်ႉတိုဝ်းသိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း Social Media ၼႆ့ၵိုတ်း 15 လၢၼ့်ပၢႆၵူၺ်းယဝ့်ၼႆ ၸုမ်းၾၢႆႇၶူၼ့်ၶႂႃ့ IT (Datar portal) လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆ့ၼင်ႇၼႆ ။ ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း internet ၵမ်ႈၼမ်ၼႆ့ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈသဵင်ႈငိုၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ VPN 1111 လႄႈ VPN Psiphon ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ VPN ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းယူႇ တီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႆ့ တၢင်းမူတ်းမီး 20 ဢၼ် ။ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ၼႂ်း 5 ပုၼ်ႈၼႆ့ တႃႇ 4 ပုၼ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈ ၸႂ်ႉ VPN ။ Myspace App ဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈၸႂ်ႉ VPN ယွၼ့်ပၼ်ႁႃ VPN သေ ၽွင်းသိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း Social Media ပႃးၸဵမ် Facebook ၸႂ်ႉယၢပ်ႇမႃးၼႆ့ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၵမ့်ထႅမ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်သေႃႇသူၼ်း လၢတ်ႈႁႂ်ႈၸႂ်ႉ တိုဝ်း Myspace App ဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈၸႂ်ႉပႃး VPN ။ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် IT ၶဝ်တႄ့ဢွၼ်ၵၼ် လၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိူင်းဢၢၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ် တေလူတ်းယွမ်း ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း Facebook လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်း တေၸႂ်ႉတိုဝ်း App ဢၼ်ၶဝ် ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးၼၼ့်သေ ၸင်ႇလႆႈႁႃလၢႆးတၢင်း တတ်းႁၢမ်ႈ VPN ပႅတ်ႈၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးလင်ၼၼ့်ဢမ်ႇႁိုင် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ် June ၼႆ့ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ် App Myspace Myanmar မီးတၢင်းၼႂ်း Play Store ယဝ့် ။ တီႈၼႂ်း ဝႅပ့်သၢႆ့ၶွင် My Space Myanmar ဢၼ်ပဵၼ် www.myspacemyanmar.com.mm ၼၼ့်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈလႆႈ ၊ ဢမ်ႇႁၼ်မီးဝႆ့ယဝ့် ဝႃႈၼႆ ။ လွင်ႈၼႆ့ပဵၼ်ယွၼ့်ၵွပ်ႈ ၽူႈၸိူဝ်းလူင့်လႅၼ်ႇ IT တင်း ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်တႅမ်ႈ report တႅမ်ႈဝႃႈပဵၼ် Black List ၼႆလႄႈ ယူႇတီႈ Amazon (ၾၢႆႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ဝႅပ့်သၢႆ့) ၸင်ႇပူတ်းထွၼ်ဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်း ဢၼ် download Myspace Myanmar app ဝႆ့သေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းယူႇၼၼ့်ၵေႃႈ ဢမ်ႇသိုပ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ ။ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၶႂ်ႈ download ဢဝ်မႂ်ႇမႂ်ႇသေၸႂ်ႉတိုဝ်းၼၼ့်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈ Amazon ပူတ်းပႅတ်ႈသေတႃ့ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေၸၢင်ႈၶိုင် တၢင်ႇလၢႆးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ App ၼၼ့်ၸႂ်ႉၶိုၼ်းလႆႈယူႇ ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ App ၼႆ့သေ ၽူႈလူင့်လႅၼ်ႇၾၢႆႇ IT ၶဝ်ပၼ်ၾၢင့်ဝႃႈ – တႃႇတေၸႂ်ႉတိုဝ်း Myspace Myanmar App ၼၼ့်ၶဝ်တေယွၼ်း တီႈယူႇ ၊ မၢႆၾူၼ်း ၊ ယွၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းပႃး ၵွင်ႈထၢႆႇ camera ၵူၼ်းၵေႃ့ဢၼ် တေၸႂ်ႉတိုဝ်း App ၼၼ့် ။ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လီလႆႈမႆႈၸႂ်တႃႇ ၶေႃႈမုၼ်းလ် သုၼ်ႇတူဝ် ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေၸၢင်ႈၸႂ်ႉ App ၼၼ့်သေ သွပ်ႇၶၢဝ်ႇပႃး – ဝႃႈၼႆ ။ ပေႃးဢဝ်ၾၢႆႇပၢႆး IT ဝႃႈၸိုင် Myspace App ၼႆ့ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်သေ ၵေႃႇသၢင်ႈ ပူၵ်းပွင်ဝႆ့။ မိူၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းသိုဝ့်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး လူၺ်ႈလၢႆးဝႆးၵူၺ်း ။ ယူႇတီႈသုၼ်ႇတူဝ် ၵူၼ်းၵေႃ့လဵဝ်သေ ၵေႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးႁႃ့ ဢမ်ႇၼၼ် ယူႇတီႈမုၵ့်ၸုမ်းသေၸုမ်းၸုမ်း ၵေႃႇသၢင်ႈ ၶိုၼ်ႈမႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ့်တႄ့ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈဢၼ်ၵူၼ်း တၢင်းၼမ် ထၢင်ႇထိူမ်သေ လၢတ်ႈၼၼ့်ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇတုမ့်တွပ်ႇသင်ၶိုၼ်း ။ မိူဝ်ႈၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2022 ၼၼ့်မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇတေၸႂ်ႉတိုဝ်း ပၵ်းပိူင် ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ Cyber ၼႆယူႇ ။ တီႈၼႂ်းပၵ်းပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇ ဢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆ့ ၼႂ်းပီ 2021-2022 ၼၼ့် ပႃးဝႆ့ဝႃႈ သင်ဝႃႈဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင့်သေ ၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN ပေႃးၼႆၸိုင် တေၺႃးတူတ်ႈၶွၵ်ႈထိုင် 3 ပီ လႄႈ တၢမ်ႇငိုၼ်း 50 သႅၼ် – ဝႃႈၼႆဝႆ့ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ့်ၵူၼ်းၸိူဝ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်တူင့်ၼိုင်တႃႇ သုၼ်ႇလႆႈ Digital ၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ၸီ့ၸမ်ႈထတ်းသၢင်လႄႈ ပၵ်းပိူင်ဢၼ်ၼႆ့ ၵေႃႈဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸႂ်ႉတိုဝ်းပဵၼ် တၢင်းၵၢၼ်မႃး ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၼႂ်းလွင်ႈဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶတ်းၸႂ်တတ်းႁၢမ်ႈ သၢႆၵပ်းသိုပ်ႇ internet ၼႆ့ မိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးၸွႆႈထႅမ်ဝႆ့ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ့်ဝႃႈ လွၵ်းလၢႆးဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်း သေ တတ်းႁၢမ်ႈ VPN ၼႆ့မိူၼ်ၵၼ်တၢင်း ဢၼ်မိူင်းၶႄႇ ၸႂ်ႉတိုဝ်း – ဝႃႈၼႆ ။ App ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးၼႆ့ တေမီး ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼမ်ၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ့်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်ဝႆ့ယူႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ Social App ၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆ့ ၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးသေ သင်ဝႃႈဢမ်ႇမီး ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၸွမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇသင် ။ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ VK App ၶွင်မိူင်းရၢတ့်သျႃး ၊ Truth App ဢၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇမိူင်း ဢမေႇရိႊၵၼ်ႊ တေႃႊၼႄလ်ႊ ထရၢမ့် ၶူင်သၢင်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးၸိူဝ်းၼႆ့ ဢမ်ႇပေႃးမီးၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ။ ၸွင်ႇတေမီးလွင်ႈ ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵၼ်တၢင်း ဢၼ်မိူင်းၶႄႇ ၶဵင်ႈၶႅင်လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၶႄႇ တင်ႈတႄႇဢဝ်ႁၢင်လိူၼ်မေႊၼႆ့မႃး ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ လွင်ႈမၼ်ႈၼိမ် တဵင်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇသေ ၶႄႇတႄႇၶဵင်ႈၶႅင် တတ်းႁၢမ်ႈလွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ ။ App VPN ၼႆ့ယွၼ့်ၸၢင်ႈၶၢမ်ႈပူၼ့် ၾၢႆႇတႂ်ႈဢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၵုမ်းထိင်းဝႆသေ ၵႂႃႇႁႃၶဝ်ႈတူၺ်း ဝႅပ့်သၢႆ့ၼွၵ်ႈမိူင်း တၢင်ႇဢၼ်လႆႈလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၸင်ႇမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ် App ဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၼ်ၼႆသေ တတ်းႁၢမ်ႈပႅတ်ႈ ။ တီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇၼႆ့ ယူႇတီႈ ပဵၼ်သုၼ်ႇတူဝ် ၵူၼ်းၵေႃ့ၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ယူႇတီႈပဵၼ်မုၵ့်ၸုမ်း ၼိုင်ႈဢၼ်သေ သင်ဝႃႈၸႂ်ႉတိုဝ်း App VPN သေ ၵွင့်သၢၼ်ၵၼ်တၢင်း ဝႅပ့်သၢႆ့ၼွၵ်ႈမိူင်းသေ ဢၼ်ဢၼ်ၼႆၸိုင် တေၺႃးတၢမ်ႇငိုၼ်း 15000 ယႂၼ်ႇ ( ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ႁိမ်းႁွမ်း 90 သႅၼ်ပျႃး) ။ လိူဝ်ၼၼ့် ငိုၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၼပ့်သွၼ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ငိုၼ်းဢမ်ႇၶဝ်ႈ တၢင်း ၵၢၼ်(ငိုၼ်းလမ်) ၊ သင်ပိုၼ်ၽႄႈ ငဝ်းတူင့်(Video) ၊ ၶေႃႈမုၼ်းလ်ၶၢဝ်ႇပွမ် ၊ download VPN သေၸႂ်ႉတိုဝ်း လႄႈ ၶၢႆ ၸိူဝ်းၼႆ့ၼႆၸိုင် တေထုၵ်ႇၺႃး ပလိၵ်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်းၵႂႃႇ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈဝၢၼ်ႈမိူင်းမီးဝႆ့ – ဝႃႈၼႆ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဵင်ႈၶဵင်လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း Facebook ၊ YouTube ၊ Telegram၊ Signal လႄႈ Instagram ၸိူဝ်းၼႆ့ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ပတ်းပိုၼ့် ။ ၽူႈလူင့်လႅၼ်ႇ ၾၢႆႇ IT ၶဝ်ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ယွၼ့်မိူင်းၶႄႇ ၶႂ်ႈၵုမ်းထိင်း လွင်ႈလွၵ်ႇ လႅၼ်ၵိၼ် တၢင်းဢွၼ်ႇလၢႆး (ၵျႃးၽႅၼ့်)ႁိုဝ်ၼႆယူႇ။ ဝၢႆးသေ မိူင်းၶႄႇ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁေႉ ႁၢမ်ႈလွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN ၼႆ့မႃးဢမ်ႇပႆႇပေႃးႁိုင် တီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊၸမ် သဵင်ႈၼႆ့ VPN မီးပၼ်ႁႃ ၸႂ်ႉယၢပ်ႇမႃး ။ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃ့ၼႆ့ ၸိူဝ်းပဵၼ်မိူင်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းၶႄႇ ၊ ဢီႇရၢၼ်ႇ လႄႈ ၵူဝ်းရီးယႃးႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆ့ မီးလွင်ႈတတ်းႁၢမ်ႈႁေႉႁၢမ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN လႆႈ။ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸွင်ႇတေသိုပ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN လႆႈႁိုဝ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆ့သေ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ မီးၶေႃႈထၢမ်ဝႃႈ ၸွင်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸၢင်ႈတတ်းႁၢမ်ႈ VPN ၵႂႃႇပႅတ်ႈတၢင်းမူတ်း ႁိုဝ်ၼႆယူႇ ။ IP ၊ Port ၊ Domain VPN ဢၼ်ၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်ၼၼ့် သင်ဝႃႈၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းမၼ်း ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ၸိုင် လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ တေၸၢင်ႈၺႃး တတ်းႁၢမ်ႈယူႇ ။ လိူဝ်ၼၼ့်ဢမ်ႇၵႃး VPN ဢၼ်တိုၵ့်ၸႂ်ႉတိုဝ်း လႆႈယူႇၸိူဝ်းၼၼ့်ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေၸၢင်ႈယွမ်းပႅတ်ႈတၢင်းဝႆး (speed) မၼ်း ။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးငိုၼ်းၶဝ်တႄ့ ၸၢင်ႈသိုဝ့် VPN သေၸႂ်ႉၸွမ်းလိူၼ်လႂ် လိူၼ်ၼၼ့်သေတႃ့ ယင်းတိုၵ့်တေမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇတေၸၢင်ႈၵွင့်ၸွမ်း sever ၵူႈဢၼ်ယူႇ ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတတ်းႁၢမ်ႈပႅတ်ႈ VPN ဢၼ်ၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းသေတႃ့ တီႈၼႂ်း Play Store ယင်းတိုၵ့်မီး VPN ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈထႅင်ႈတၢင်းၼမ် – ဝႃႈၼႆ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်သွၵ်ႈႁႃ တႃႇတေၸၢင်ႈၸႂ်ႉ VPN လႆႈယူႇၼႆ့ လီၾၢင့်ပႃး လွင်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းတေဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလီသေ ႁႃလွၵ်ႇလႅၼ်ဢဝ် ၶေႃႈ မုၼ်းလ်သုၼ်ႇတူဝ် – ဝႃႈၼႆ ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းလွၵ်းလၢႆၸိူင့်ႁိုဝ်သေ တတ်းႁၢမ်ႈ VPN ၵေႃႈယဝ့် ယင်းတိုၵ့်တေမီး လွၵ်းလၢႆး ဢၼ်ၶၢမ်ႈပူၼ့်မၼ်းလႆႈယူႇ – ၽူႈလူင့်လႅၼ်ၾၢႆႇ IT ၶဝ်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။ ၶေႃႈမုလ်း- BBC

['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-21T12:14:04

https://shannews.org/archives/55332

ထႆး ယွၼ်းဢုပ်ႇမၢၼ်ႈ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ၾုၼ်ၵႂၼ်း ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈၽဝ်ႁႆႈ ၾင်ႇမိူင်းတႆး

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ၽေးၾုၼ်ႇၵႂၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉၽဝ်တူၼ်ႈယိူဝ်ႈယႃႈၼႂ်းၵၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ။ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၼႆႉၸတ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ တီႈႁူင်းႁႅမ်း 1G1 ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း။ ၾၢႆႇထႆးမီး ႁူဝ်ပဝ်ႈၾၢႆႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆလႅၼ်လိၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆး ဢွၼ်ႁူဝ်ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၵႅမ်ၸွမ်ႁၢၼ် ၵျေႃႇထႅတ်ႉ တူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ တပ်ႉသိုၵ်းသၢမ်ၸဵင်ႇၵဵင်းတုင် ဢွၼ်ႁူဝ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လႄႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉမိူင်းတႆး (တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ)။ ပိူင်လူင်ၾၢႆႇထႆးဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈတႃႇႁႄႉၵင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၊ လွင်ႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵႃႈၶၢႆတေႃႇၵၼ်လႄႈ လွင်ႈၾုၼ်ႇၵႂၼ်းဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈလွင်ႈၽဝ်ပႃႇထိူၼ်ႇလႄႈ တူၼ်ႈမွၵ်ႇမၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈႁူဝ်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလွင်ႈၽဝ်တူၼ်ႈမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၼၼ်ႉၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီးၾုၼ်ႇၵႂၼ်းမီးၵွင်ႉ – PM 2.5 ၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇပၢႆးယူႇလီ ၵူၼ်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဝ်ႁႆႈ လင်ၵဵပ်းမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၼၼ်ႉ ၾၢႆႇမိူင်းထႆး တေၸွႆႈထႅမ်ၼႂ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းဢဝ်တူၼ်ႈမႃးမၵ်းပဵၼ်ပုၺ် (မျေႇဢေႃးၸႃႇ) ၸႂ်ႉၶိုၼ်းၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ လၢၼ်ႇၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ မၢၼ်ႈ – ထႆး တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ယူႇတၢင်းမိူင်းတႆး မိူင်းမၢၼ်ႈႇဢဝ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ မီႇႁေႃ ၊ထူဝ်ႇ၊ ငႃး မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵိၼ်ၵူႈဝၼ်းသူင်ႇၶဝ်ႈၼမ်သေ ဢၼ်ဢဝ်တၢင်းမိူင်းထႆးဢွၵ်ႇမႃးသမ်ႉပဵၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ၊ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉ၊ ၶိူင်ႈပလတ်ႉသတိၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႃႇႁႂ်ႈတေၵႄႈလိတ်ႈလႆႈပၼ်ႁႃၾုၼ်ႇၵႂၼ်းၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁၼ်ထိုင်ၼိူဝ်ၵၢၼ်ၢယိုၼ်ႈယွၼ်းမိူင်းထႆးၸိူင်ႉ ႁိုဝ် တေၸၢင်ႈတႄႇၵၢၼ်လူင်းမိုဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၵၼ်မိူႀ်ႈလႂ်ၼႆၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Maesaipress ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-07-21T12:05:43

https://shannews.org/archives/55329

မိူင်းၶႄႇ တႄႇႁၢမ်ႈႁႅတ်ႉလၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ် ဢၼ်ၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ သိုၵ်းလွႆတဢၢင်း ၵုမ်းဝႆႉ

မိူင်းၶႄႇ တႄႇသင်ႇပိၵ်ႉလၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တၢင်းမူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ ဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ဢမ်ႇပၼ်ရူတ်ႉၵႃး တၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇသိၼ်ၵႃႉလႄႈ ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး ပိၵ်ႉဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ဢၼ်ၺႃးၶႄႇႁၢမ်ႈၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ(ၼမ်ႉၽႃႈ) ဢၼ်မီးတီႈ ၸႄႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ တီႈပၢင်သၢႆးလႄႈ ၵျိၼ်းသၢၼ်းၵျေႃႉ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၊ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၼွင်တဝ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ် ၵိဝ်ႇၵူတ်ႉပၢင်ႇသၢႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းဝႆႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ၶႄႇသင်ႇပိၵ်ႉဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး၊ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝူင်ႈယဝ်ႉ ပႆႇပိုတ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း။ တီႈၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၼွင်တဝ်း ဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ တႄႇပိၵ်ႉမႃးၼႂ်းဝူင်ႈထီႉ 3 ၼႆႉၵူၺ်း။ လွင်ႈပိၵ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၽူႈၶၢၼ် ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈယူႇသေတႃႉ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ (ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ) ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ – ဝၢႆးလင် ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် ၵမ်းထူၼ်ႈ 4 တီႈၶုၼ်ႊမိင်ႊ မိူင်းၶႄႇယဝ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶိုၼ်း ပိုတ်ႇပၼ်ၶိုၼ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီၼႆႉၵမ်းၼိုင်ႈယူႇ။ ငိုၼ်းၶဝ်ႈတီႈၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၼၼ်ႉ 70 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊၶဝ်ႈၼႂ်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း (တပ်ႉသိုၵ်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵဵပ်းဝႆႉ)၊ 30 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶၢဝ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈမႃး ၸိူင်ႉၼၼ်သေတႃႉ တင်း သွင်ၸုမ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင်မႃး ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးတႄႉ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊငူပ်ႉငီႉဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် FPNCC ဢၼ်ၸုမ်းဝႃႉဢွၼ်ၼမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဢဝ်လုၵ်ႈၸုမ်းတင်း 7 ၸုမ်းသေ ပၼ်ပၢင်သွၼ် လၢႆးၶိုင်ပွင် ၸတ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်လႄႈ ပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ်ႁၢင်ႇၵႆတင်းၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ။ ပၢင်သွၼ် ၼႆႉ ပၼ်ၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝူင်ႈ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-20T14:00:00

https://shannews.org/archives/55321

ပလိၵ်ႈထႆး ယိုဝ်းၸုမ်းၵႃႉယႃႈတီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး တီႉလႆႈယႃႈမႃႉၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ

ပလိၵ်ႈထႆး ႁႄႉၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈတႃႇၵူတ်ႇထတ်းလႄႈ သွင်ၾၢႆႇမီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် တီႈၸႄႈတွၼ် ၵဵင်းသႅၼ် မိူင်းထႆး ၊ တီႉလႆႈယႃႈမႃႉ ယႃႈမဝ်းၵမ် လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 18/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း သိုၵ်းထႆး တႃႁၢၼ်ထႆး ပႂ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ယႃႈမဝ်းၵမ် လႆႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၵႃႉယႃႈ ၸုမ်းၼိုင်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈဝင်းလၢဝ်း ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းသႅၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 19 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ပလိၵ်ႈထႆး လူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း လႆႈႁၼ်ထူင် ဢၼ်သႂ်ႇ ယႃႈမႃႉဝႆႉၼိုင်ႈထူင် မွၵ်ႈ 2 သႅၼ်မဵတ်ႉ တႃႇ 5 ထူင်။ ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း ယိုတ်းလႆႈယႃႈမႃႉ 1 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ။ ၵူၼ်းတေႃႉသူင်ႇတႄႉဢမ်ႇႁၼ်သေၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး ၵူၼ်းလၢၼ်ႉၼႃး တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 19 ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၾၢင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇသမ်ႉ မီးၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ ဢဝ်ၵွင်ႇ ယႂ်ႇမႃးၾၢၵ်ႇသူင်ႇတီႈႁူင်းသူင်ႇလိၵ်ႈ ပၢႆးသၼီး။ ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ မီးၼႃႈတႃ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈပႅၵ်ႇ လၢၵ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈ ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉႁွင်ႉထၢမ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉပၢႆႈ။ ပလိၵ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းၵွင်ႇၸေႈၼၼ်ႉ ထူပ်းႁၼ်ယႃႈမႃႉ 6 သႅၼ်မဵတ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၾၢင် တူၵ်းၸႂ်ဢၢမ်းဢေႃး လွင်ႈယႃႈမႃႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်လိူင်ႇၼမ် ထိုင်တီႈ သူင်ႇတၢင်းႁူင်းသူင်ႇ လိၵ်ႈၵေႃႈမီး။ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်တႃႇလုၵ်ႈလၢၼ်တႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-20T12:00:00

https://shannews.org/archives/55314

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇ လေႃႇတိုၵ်း PDF တီႈၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတင်း ၸုမ်းပိဝ်ႇၸေႃးထီး ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇ လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်း ၸုမ်းလုၵ်ႉ ၽိုၼ်ႉ ၵျူဝ်းၽိဝ်ႇ JPRF ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႇၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပိဝ်ႇၸေႃးထီး ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 200 ထူဝ်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈၸူး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၵျူဝ်းၽိဝ်ႇ တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 15 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈတိုၵ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈမျေႇဢေးတီႇ ဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇသေ ယိုတ်းလႆႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တပ်ႉၸုမ်း ၵျူဝ်းၽိဝ်ႇယူႇသေတႃႉၵပ်းသိုပ်ႇပႆႇလႆႈ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵျူဝ်းၽိဝ်ႇ JPRF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၵႄႈဝၢၼ်ႈယေႇၶျမ်းလႄႈ ဝႅၵ်ႉၵပူး ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ၊ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ သွင်ၾၢႆႇမီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင် ဢွၵ်ႇမႃး ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-20T09:00:00

https://shannews.org/archives/55309

ပၢင်တိုၵ်းတီႈပၢင်လွင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း လူႉတၢႆၼမ်ပႃးၸၼ်ႉၶုၼ်သိုၵ်းလူင်

ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း မၢတ်ႇၸဵပ်း လူႉတၢႆၼမ်ၼႆ PNDF – KK ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 17 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ တႄႇၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO သေ ပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းႁူမ်ႈႁွမ်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းၵႂႃႇတၢင်း ဝဵင်းၾၢႆၶုၼ်၊ ၽွင်းႁွတ်ႈထိုင် တီႈဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်း ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် မွၵ်ႈ 11 လၵ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းသေ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃး ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း 4 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉထူပ်း ႁၼ်ပႃး ၶႅပ်း ၸိုဝ်ႈႁူဝ်ပူင်း ၵူဝ်ႇယိၼ်ႇလေးလႄႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်ထႅင်ႈၼႆ ၸုမ်း PNDF – KK ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ မႃးတင်းၶႅပ်းႁၢင်ႈၼင်ႇ ၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNDF-KK တင်း သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင် KNDF ယူႇသေတႃႉ ၵပ်းသိုပ်ႇပႆႇလႆႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းတီႈသွင်းပျွင်းၼႆႉ ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် ၶုၼ်ႇမွင်ႇမူၺ်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO လူႉတၢႆ၊ ယိုတ်းလႆႈပႃး ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း တၢင်းလႅၼ်လိၼ် ၾၢႆၶုၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ သွင်ၾၢႆႇတိုၵ်ႉယိုဝ်း တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈ ႁႅင်း ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ တိုၵ်ႉလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-20T07:00:00

https://shannews.org/archives/55302

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ သူင်ႇၸူးၼႃႈသိုၵ်း လူႉတၢႆၼမ်

ဝၼ်းတီႈ 19/7/2024 မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ် သိုၵ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇသူင်ႇၶိုၼ်ႈၼႃႈသိုၵ်းသေ လူႉတၢႆၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းႁူႉႁၼ်ၸွမ်း လွင်ႈၼႆႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းၽိတ်းပိူင်သိုၵ်းဝႆႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ၵႂႃႇၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်းတႄႉ ၸႂ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇမီးတူဝ်ထူပ်းသင်သေ ၸႂ်ႉၵႂႃႇၶိုၼ်ႈၼႃႈ သိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ လႆႈဝႃႈၽိတ်းပၵ်းပိူင်သိုၵ်းဢေႃႈ။ မၼ်းမိူၼ်ဝႃႈ ပေႉၵိၼ်ၵၼ်ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28/06/2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽူႈမီးၸၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၸႂ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၵမ်ႈၼမ် ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈၼႃႈသိုၵ်း ၸွမ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸႄႈမိူင်းတႆး၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်၊ ရၶႅင်ႇ၊ မိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် ၸိၼ်ႇယေႃႇ CDM လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ– “သိုၵ်းမႂ်ႇ ဢၼ်တိုၵ်ႉလူင်း ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းသေ လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း တၢင်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လူႉတၢႆၼမ်ၼႃႇၼႆဢေႃႈ။ ဢၼ်လၵ်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇၵေႃႈ ၼမ်ဝႃႈ ၼမ်ယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး (သံတွဲ) ပုၼ်ႉ ၶႅၼ်းႁၢင်ႈႁၢႆႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈသိုၵ်း တၢႆပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၵွင်။ ယွၼ်ႉႁူဝ်ၼႃႈသိုၵ်းၶဝ် ၸႂ်ႉၶိုၼ်ႈၼႃႈသိုၵ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ သိုၵ်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်လၵ်ႉၶဝ်ႈၸူး ၼႂ်းတပ်ႉရၶႅင်ႇ AA ၵေႃႈမီးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သင်ဝႃႈ တူၺ်းၼႂ်းပိူင်သိုၵ်းတႄႉ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈသူင်ႇလုၵ်ႈသိုၵ်းမႂ်ႇ ၶိုၼ်ႈၼႃႈသိုၵ်း ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈတႄႉ ႁႂ်ႈသိုၵ်းမႂ်ႇၶဝ် မေႃႁႃတၢင်းလွတ်ႈဢွၵ်ႇသေ ၵွင်ႉၸွမ်းသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် တေတိူဝ်းလီၼႆ – ၵူၼ်းႁဵတ်း CDM ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 27/06/2024 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ လွင်ႈပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ် ပွၵ်ႈၵမ်း 1 ၼၼ်ႉဝႆႉဝႃႈ – တေၸႅၵ်ႇလုၵ်ႈသိုၵ်းမႂ်ႇ ၵႂႃႇတၢင်းတိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ (ယမၶ) 476 ၵေႃႉ၊ တိူင်းသိုၵ်းတူၼ်ႈတီး (ယပၶ) 166 ၵေႃႉလႄႈ တိူင်းသိုၵ်း (ၼမၶ) 161 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သူင်ႇၵႂႃႇတၢင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၵၸ (ဒကစ) လွႆၶေႃ 484 ၵေႃႉ၊ မိူင်းသိၵ်ႉတုၺ်ႇ (စစ်တွေ) 400 ၵေႃႉ၊ ၵၢတ်ႇလိုဝ်း (ကလေး) 499 ၵေႃႉလႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆၸႄႈဝဵင်းၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢေႇရႃႇဝတီႇ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-19T17:07:12

https://shannews.org/archives/55296

ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၼ်းမိူင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်း – ၵဵင်းတုင် ၺႃးလၵ်ႉ ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 20 လမ်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ၸဵမ်ၵူႈပၢႆးပၢႆးတူၵ်းတႅမ်ႇလူင်းႁူၺ်ႈၵူႈဝၼ်းပႃးၸဵမ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ယႃႈမဝ်းၵမ်လိူင်ႇၼမ် ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈလိူင်ႇ၊ ပၵ်းပိူင် ၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူမ်ႇငမ်းၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ ထူပ်းၽေးသင်မႃးၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇ ႁွၼ်ႇတွၼ်ႉလႆႈလွင်ႈသၢႆႈတႅၼ်း။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း – ၵဵင်းတုင် ၽူႈလၵ်ႉလိူင်ႇ ဢမ်ႇၵူဝ်ဢမ်ႇႁႄ ၶဝ်ႈႁိူၼ်းလၵ်ႉၶူဝ်း တင်းၵၢင်ဝၼ်းလႄႈ ၵၢင်ၶိုၼ်း။ ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ် ၺႃးလၵ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 20 လမ်း ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်ဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ် ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢင်ႈၵူၼ်းလၵ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူဝ်ႈ 18/07/2024 ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼပ်ႉႁဵင်ၼပ်ႉမိုၼ်ႇ၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသမ်ႉ မၢင်ဢွင်ႈတီႈ ၵေႃႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း၊ မၢင်ဢွင်ႈတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းတဵင်ၵဵပ်းသိုၵ်းၵဵပ်းၶွၼ်ႇ။ တၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းသမ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေတႃႉၵေႃႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈသမ်ႉလိူင်ႇ ၵူၼ်း လႅၼ်ၵိၼ်ၵၼ်ၵေႃႈၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 18/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉၵူၺ်း ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇၸၢႆႇၵၢတ်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၵမ်း ၼိုင်ႈၵူၺ်း ၺႃးၵူၼ်းလၵ်ႉဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇ လမ်းၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈထတ်းတူၺ်း ၼႂ်း CCTV တီႈၵၢတ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ် ၵူၼ်းၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ၶီႈရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃး လမ်းၼိုင်ႈ မႃးၵိုတ်းႁိမ်းၵၢတ်ႇၼၼ်ႉသေ ယႃႉႁူဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၼၼ်ႉသေ ႁေႃႈပၢႆႈ။ ၼႃႈတႃၵူၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ်မႃးလၵ်ႉၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၸႅင်ႈလီ။ ၽွင်းၸဝ်ႈၶွင်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵႂႃႇလၢတ်ႈတီႈႁူင်းပ လိၵ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၵူၼ်းမႃးၸႅင်ႈ လွင်ႈရူတ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ၵေႃႉ။ လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ ၼႂ်း ဝၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 5 လမ်းၼႆ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ၺႃးလၵ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မိူဝ်ႈႁဝ်းၵႂႃႇႁူင်းပလိၵ်ႈၼႆႉ ႁၼ်ပိူၼ်ႈမႃးတၢင်ႇလၢတ်ႈ လွင်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈႁၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ၵေႃႉၶႃႈ။ ပ လိၵ်ႈၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈပႃးဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လၵ်ႉရူတ်ႉပိူၼ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပေႃးၶဝ်ႁၼ်ပိူၼ်ႈ မီးၵေႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းပႂ်ႉတူၺ်းဝႆႉယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။ လူဝ်ႇလႆႈၾၢင်ႉလီလီႁင်းႁဝ်းၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ ၵိုတ်းရူတ်ႉၶိူင်ႈဝႆႉ ၸွမ်းႁၢၼ်ႉ ၸွမ်းၾင်ႇတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇ ပႂ်ႉတူၺ်းၸိုင် ဢမ်ႇႁိုင် 10 မိၼိတ်ႉ 20 မိၼိတ်ႉၵေႃႈ ၺႃးလၵ်ႉ။ ၸဝ်ႈၶွင်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ တၼ်းလႆႈၶိုၼ်း မၢင်ၵေႃႉတႄႉ သုမ်းလၢႆလၢႆ။ တေႃႈၼင်ႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ၺႃးၵူၼ်းလၵ်ႉ ၶဝ်ႈၸူၼ် ၶဝ်ႈဢဝ်။ တီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ရူတ်ႉၶိူင်ႈႁၢႆၵူႈဝၼ်း ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 20 လမ်း။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ၵေႃႉ ၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “သင်ႇၵႄႇ တီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ႁၢႆၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉၼႃ။ ၵိုတ်းဝႆႉ 10 ၼႃးထီး 20 ၼႃးထီးၵေႃႈ ႁၢႆယဝ်ႉ။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ တၼ်းလႆႈၶိုၼ်း၊ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းမႃးၵၢတ်ႇလူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈႁၢႆ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇတီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ၺႃးပိူၼ်ႈမႃးယႃႉသေႃးသေ လၵ်ႉၵႂႃႇၵေႃႈ မီးတင်းၼမ် ။ ပေႃးတူၺ်းတႄႉ ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼႆႉ မွၵ်ႈ 20 လမ်း ဢမ်ႇယွမ်းယဝ်ႉ ဢၼ်ႁၢႆၵႂႃႇၼႆႉ။ တေႃႈၼင်ႇ ၵႃးပိူၼ်ႈၵိုတ်းဝႆႉ တီႈ ၾင်ႇၼွင်ၶမ်းၼၼ်ႉ တင်းႁၢႆၵႂႃႇဢေႃႈ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 2 လိူၼ်ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ်ပလိၵ်ႈၶဝ်ႁႃသွၵ်ႈပၼ်လႆႈၶိုၼ်းတႄႉ ၵမ်ႈဢေႇၵူၺ်း ဢၼ်ဢမ်ႇႁႃႁၼ်လႆႈ မီးတင်းၼမ်။ ဢၼ်ၺႃးလၵ်ႉသေ ဢမ်ႇမႃးၸႅင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉသဵၼ်ႈမၢႆမၼ်းၸွမ်းၵေႃႈ မီးၼမ်။ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈ ၼႆႉ ဢဵၼ်ႁႅင်းပလိၵ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇႁၼ်မီးၼမ် ၵႂႃႇတၢင်းလႂ်မူတ်း ဢမ်ႇႁူႉၼႆ ၵူၼ်းၵဵင်းတုင်လၢတ်ႈ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈဢၼ်ၵႆႉႁၢႆၼမ်ၼႆႉ တေပဵၼ်သႅၼ်း Wave 125 ၊ 110 ဢၼ်မိူင်းထႆးႁဵတ်းဢွၵ်ႇ။ သႅၼ်း PCX လႄႈ Click ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉၵေႃႈပႃး ၊ ၵူၼ်းလၵ်ႉၼႆႉ လိူၵ်ႈလၵ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ်ၸၢင်ႈႁၵ်းၶေႃးမၼ်းငၢႆႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်သိုဝ်ႉ ၸႂ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ တၢင်းမိူင်းထႆး။ ပေႃးတႅၵ်ႈၵၼ်တၢင်းရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ မၼ်းမီးၵႃႈၶၼ်သုင်လႄႈ ၵူၼ်းလၵ်ႉၸင်ႇပၵ်း တႃပႂ်ႉလၵ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆတေႃႇယူႇတႃႇသေႇ။ ၶၢဝ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းၼႆႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵူၼ်းလုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈ မႃးယူႇသဝ်းႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈ ၼမ်။ လွင်ႈႁႃလၵ်ႉ ၸူၼ်ၵၼ်ၼႆႉ မိူၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ။ မီးလၵ်းထၢၼ်ၼႂ်းၵွင်ႈ ထၢႆႇ CCTV ယူႇၵေႃႈ ပလိၵ်ႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉတီႉလႆႈသေ ဢဝ်မႃးပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇသေပွၵ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉ တီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မၼ်းမိူၼ်ၵၢၼ်ၶဝ်ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းလၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႂ်းၵွင်ႈထၢႆႇ CCTV ႁိူၼ်းၽႂ်ႁိူၼ်းမၼ်းတႄႉ ႁၼ်ၵူၼ်းလၵ်ႉမၼ်းယူႇဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးၽႂ်ၵႂႃႇ သွၵ်ႈႁႃတီႉၺွပ်းၶဝ်။ ပေႃးၺွပ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းဢဝ်ၼႃႈတိူဝ်ႈမၼ်းၵူၺ်း။ ပလိၵ်ႈၶဝ် ယၢမ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၺွပ်းလႆႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈဝႆႉၼမ်ၼႆသေ ၽိူဝ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇတူၺ်း သမ်ႉလႆႈႁၼ်ပဵၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ် ယွၵ်းလၢႆလၢႆ။ မိူၼ်ၶဝ် တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်း တင်ႈၸႂ်ဢဝ် ဢၼ်ယွၵ်းမႃးၼႄသေယဝ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၺွပ်းလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းလၵ်ႉၼႆႉ လၵ်ႉဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇသေ ၵႂႃႇယႃႉမိၵ်ႈမၢႆဢိၼ်ႊၵျိၼ်ႊ ရူတ်ႉၶိူင်ႈပႅတ်ႈ တွၵ်ႇသႂ်ႇမၢႆၼပ်ႉဢၼ်မႂ်ႇမၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇၶၢႆတေႃႇ ၵူၼ်းၵၢင်(ပွႆးၸႃး) ၶဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂႃႇၶၢႆပၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းယူႇၵႆဝၢၼ်ႈၵႆဝဵင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၵူၼ်းလၵ်ႉ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ၽွတ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းသေ ႁဵတ်းၾဵတ်ႉသ်ပွမ် တၢင်ႇၶၢႆၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၵေႃႈမီး။ ၸိူဝ်းဢမ်ႇႁူႉ ၵေႃႈ တူၵ်းပဵၼ်ယိူဝ်ႇၶဝ်။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶဝ်တေလူတ်းၵႃႈၶၼ်မၼ်းသေၶၢႆလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈ မၢင်ႇၵိူဝ်းလႆႈၵႃႈပေႃးသေသိုဝ်ႉ ဢဝ် ၵူၼ်းလၵ်ႉၶဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်မႃးၶိူဝ်းယႂ်း။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်းမိူင်းထႆးၼႆႉ ၼိုင်ႈလမ်းလႂ် တီႈဢေႇသုတ်း သႅၼ်ႁွမ်း 40 ပျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၺႃးလၵ်ႉတႄႉ လႆႈဝႃႈလူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-07-19T15:50:09

https://shannews.org/archives/55279

တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း တေႁူမ်ႈၵၼ် ႁႃငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ် တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ

ယၢမ်းလဵဝ် တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေလူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 20/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် (ဝၼ်းၶဝ်ႈဝႃႇသႃ) ယူႇတီႈ တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း တေလူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝတ်ႉသီဝူဝ်ငိုၼ်း၊ ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ၊ ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ၊ ဝတ်ႉပူင်ႇယႅင်းၼွၵ်ႈ/ ၼႂ်း၊ ဝတ်ႉမွၼ်ႉ (လွႆသၵဵတ်း)၊ ဝတ်ႉမွၼ်ႉ ၽယၼၵ်ႉၽရၢတ်ႉ၊ ဝတ်ႉပႃႇတၼ်း လမ်းပုၼ်း၊ ဝတ်ႉ ႁူဝ်ၶူဝ်၊ ဝတ်ႉပႃႇၵူၺ်ႈ၊ ဝတ်ႉသၼ်မိူင်၊ ဝတ်ႉၶျၢင်ႉၶမ်းၼွႆႉ၊ ဝတ်ႉၵူႇလႅင် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇလႄႈ လမ်းပုၼ်း ၸိုင်ႈထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢႆႉတိုၵ်းသူၼ်းၸွႆႈထႅမ် တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸၢႆးႁၢၼ်ၾႃႉ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႃႈ – “ဢဝ်ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်း ဝၼ်းၶဝ်ႈဝႃႇသႃၼႆႉသေ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် တွၼ်ႈတႃႇ ပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ်တႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ ၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆတီႈလၢႆတၢင်းသေ ၶႅၼ်းတေႃႈၸွႆႈၵမ်ႉထႅမ် တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးႁဝ်းၶႃႈ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉသေၵမ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ် တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ပီႈၼွင်ႉတႆး ၸိူဝ်းႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈၸမ်/ ၵႆ ၶႂ်ႈၵမ်ႉထႅမ်မႃးတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆၸိုင် မၢႆယေးငိုၼ်း (ၵႃႊသီၵွၼ်ႊထႆး) 156-1-31316-0 ဢမ်ႇၼၼ် မၢႆ K-pay 095214770 (Ahin Siridhamma) ၼႆႉ ၵေႃႈလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ “ပေႃးဝၢႆးၶဝ်ႈဝႃႇၼႆႉယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈၵမ်ႉၼိုင်ႈသေ ငိုၼ်းဢၼ်တီႈလႆႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးႁဝ်း တီႈလႂ်လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ တေၶိုင်ၸွႆႈၵႂႃႇ ၵမ်းလဵဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ တၢင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ ႁႂ်ႈလႆႈၵမ်ႉၸွႆႈၵၼ် ၵေႃႉဢိတ်းၵေႃႉဢွတ်းၶႃႈ”- ၸၢႆးႁၢၼ်ၾႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ၼၼ်ႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈလႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼႆႉမႃးသမ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေး သိုၵ်းၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႆႉသေ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ၼမ်ႉလၼ်ႈ၊ မိူင်းသူႈ၊ ၵေးသီး၊ မိူင်းၵိုင်၊ လၢႆးၶႃႈ၊ ပၢင်လူင်၊ လွႆလႅမ်၊ တူၼ်ႈတီး၊ ၼမ်ႉၸၢင် (ပၢင်ႇလႅင်းသႂ်)၊ ဢွင်ႇပၢၼ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ တႃႈ ၵုင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-19T12:15:26

https://shannews.org/archives/55268

မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ မၢတ်ႇတၢႆမွၵ်ႈ 40 ၵေႃႉ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တင်ႈၸႂ် ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်း မိူင်းလူႉတၢႆ 10 ပၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်း 20 ပၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁၢၼ်ႉၶၢႆၵုၼ်ႇ ႁိူၼ်းယေး လူႉၵွႆထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 18/07/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႅၵ်ႊၾၢႆႊတိူဝ်ႊ (Jet Fighter) လမ်းၼိုင်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 6 လုၵ်ႈ ဢွင်ႈတီႈ မၢၵ်ႇဢၼ်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉ တီႈၼွင်မူဝ်၊ ၵၢတ်ႇလူင်၊ ႁူင်းႁေႃး (မြို့တော်ခန်းမ) လႄႈ ၼႂ်းတူင်ႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ် Jet Fighter သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ သႂ်ႇဢမ်ႇယွမ်း 5-6 လုၵ်ႈ။ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆမၢတ်ႇမွၵ်ႈ 40 ၼႆႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လူႉတၢႆမွၵ်ႈ 15 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 20 ပၢႆ။ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ၵမ်ႈၼမ် လႆႈတေႃႉသူင်ႇယူတ်းယႃ တီႈၵူတ်ႉၶၢႆ ၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈတႄႉ တေၽဝ်မိူဝ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈလူႉသုမ်းၵေႃႈ မီးၼမ်ၼႃႇၶႃႈ။ တီႈၵၢတ်ႇလူင်ၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ၺႃးၼမ်သေပိူၼ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ မိူဝ်ႈ 18/07/2024 ယၢမ်းလဵဝ် ဢွင်ႈတီႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ် ႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ “ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇၸွမ်းထႅဝ်ၵၢတ်ႇၼၼ်ႉ လူႉၵွႆ ဢမ်ႇယွမ်း 10 လင် ႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တေလႆႈ ဝႃႈ လူႉၵွႆသုမ်းၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ထိုင်တီႈယွၵ်းယွႆ ၵိုတ်းၵွၵ်း ႁူဝ်လၢႆလၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။ လွင်ႈႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း ဢၼ်ဝႃႈ တၢႆလၢႆၵေႃႉ မၢတ်ႇလၢႆၵေႃႉ ၸၢႆးယိင်းမီးၵႃႈႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃးယင်းပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃးၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ မိူဝ်ႈ 18/07/2024 ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႈ ပႃးပွၵ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းလီ တၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 4 သမ်ႉ မႃးပွႆႇထႅင်ႈ 3 လုၵ်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 2 တိူဝ်ႉၺႃးႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ (ယွၵ်းယွႆ) သွင်လင်။ ဝၼ်းတီႈ 12 သမ်ႉ မႃးပွႆႇသႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 1 တင်း မၢႆ 2 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်းလူႉၵွႆ (ယွၵ်းယွႆ) တင်းသွင်လင်။ ဝၼ်းတီႈ 13 သမ်ႉ မႃးပွႆႇသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉဝဵင်းၼၢင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇရူတ်ႉၵႃးလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆၸွမ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-19T10:00:00

https://shannews.org/archives/55263

သိုၵ်း AA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး မိူင်းရၶႅင်ႇယဝ်ႉ

သိုၵ်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 566 လႄႈ ၶ လယ 55 ဢၼ်ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ ထွႆထွၼ်ၵႂႃႇပၵ်းတီႈတပ်ႉၼမ်ႉသေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းဝႆႉတႃႇပိုတ်းယိုဝ်း ၶိုၼ်း ၾၢႆႇသိုၵ်းရၶႅင်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းပၵ်းတႃၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းရၶႅင်ႇထတ်းသၢင်ဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူဝ်လႆႈပွႆႇဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး တီႈဢၼ်မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၼမ် တီႈဢၼ်မီးပိုၼ်ႉတီႈဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးပႃးၶူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈ မီးၼႂ်း ၽူႈၼမ်းၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇလႆႈသႂ်ႇႁႅင်း ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းပွႆႇ” – ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းရၶႅင်ႇၼႆႉ တႄႇယိုဝ်းဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊပူၼ်ႉမႃး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉႁႅင်းသိုၵ်း တင်းၼမ်၊ တပ်ႉၵွင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ 2 ၵွင်၊ တပ်ႉၵွင်ႈတႂ်ႈတပ်ႉမ 101 သမ်ႉ 10 ၵွင်၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဢဝ် တပ်ႉၵွင်တၢင်းတိူင်းၼမ်ႉ ၵဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးၸွႆႈ၊ ၸႂ်ႉႁိူဝ်းသိုၵ်း 5 လမ်း၊ ၸႂ်ႉပႃးတပ်ႉၼမ်ႉမၢၼ်ႈ Myanmar Navy SEALs သေ ပိုတ်းယိုဝ်းၶိုၼ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ သိုၵ်း AA ပိုတ်းယိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႈ မိူင်းရၶႅင်ႇၶၢဝ်းတၢင်း 8 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ယိုတ်းလႆႈ10 ၸႄႈဝဵင်းယဝ်ႉသေ ၵိုတ်း 2 ၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ တိုၵ်ႉသႂ်ႇႁႅင်းပိုတ်းယိုဝ်းယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-19T09:00:00

https://shannews.org/archives/55259

သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇ ၵူၼ်းၸၢႆးၼႂ်းမိူင်းၶျၢင်း ႁၢမ်ႈၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈၸွမ်းၵၼ်

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁႃးၶႃးလႄႈ ၾလမ်း – ႁၢမ်ႈၵူၼ်းၸၢႆး2 ၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၸွမ်းၵၼ်၊ ႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းၸၢႆးသွၼ်ႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈၸွမ်းလင် ၼၢင်းယိင်းႁေႃႈ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ဝဵင်းႁႃးၶႃး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – တီႈဝဵင်းႁႃးၶႃးၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပႃးၸဵမ် ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်၊ ၽူႈၵွၼ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉၺႃးငွႆးယိုဝ်း၊ ၵႆႉၺႃး ၸူၼ် ရူတ်ႉၶိူင်ႈ – ရူတ်ႉၵႃးလႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ၊ ၵႆႉၺႃးၸူၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈႁၢမ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢၼ်ၼႆႉ တႄႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊသေ မၵ်းမၼ်ႈ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ။ ၵႃႈဢမ်ႇပႆႇဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇထႅင်ႈ တၢင်ႇဢၼ် တေၸႂ်ႉမၢႆမီႈဢၼ်ၼႆႉၵႂႃႇ။ သင်ဝႃႈ ၽႂ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၸိုင် တေၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇႁၢဝ်ႉႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ တီႈမိူင်းၶျၢင်းၼႆႉ မီးၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းၶျၢင်းလႄႈ သိုၵ်းၶျၢင်း ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-19T08:00:00

https://shannews.org/archives/55257

လုၵ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉ မီး 1,500 ပၢႆယဝ်ႉ

ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး 3 ပီၼႆႉ လုၵ်ႈ ၸုမ်း NLD ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်း မီး 1,539 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးပေႃႉထုပ်ႉ ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၊ ယူႇတီႈ မူႇၸုမ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းသေ တုၵ်းယွၼ်းပၼ် တႃႇလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈဢဝ်လိူင်ႈပၼ်။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးတီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင် ဢမ်ႇၼၼ် ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၸိူဝ်းထုၵ်ႇၵုမ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တုၵ်းယွၼ်းမႃးၸိုင် ယိင်ႈၶႅၼ်းတင်ႈၸႂ် ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵူၼ်းယူႇၼႂ်းၶွၵ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပေႃႉထုပ်ႉ ၶင်ၼႂ်းႁွင်ႈတၼ် ဢမ်ႇၼၼ်ၶၢႆႉၵႂႃႇဝႆႉ တီႈၶွၵ်ႈဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ NLD လၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်းၼႆ ယိင်ႈၶႅၼ်းဢမ်ႇပၼ်သုၼ်ႇတိုဝ်ႉ တၢင်းသင်၊ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းႁူပ်ႉထူပ်း၊ ၶႃၸႂ်လဵင်ႉတၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈတၢင်းပၢႆးယူႇလီ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-19T07:00:00

https://shannews.org/archives/55250

သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ မီးၵူၼ်းၶိုင်ဢၢၼ်ႈႁႅမ် မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၼႆသေ တီႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸႅတ်ႈထၢမ်ပေႃႉထုပ်ႉ ထိုင်တၢႆ 2 ၵေႃႉ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းလုၵ်ႈၸုမ်း သိုၵ်းမုတ်း Dark Shadow ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၼႄးဝႃႈ ပွင်ႁၢႆႉဢၢၼ်းၶႃႈႁႅမ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၼႆသေ ဢဝ်လၢႆးႁၢႆႉၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ် ပူၼ်ႉတိၼ်ပူၼ်ႉမိုဝ်းသေ တၢႆပႅတ်ႈ 2 ၵေႃႉ။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပိုတ်ႇၶူဝ်မႂ်ႇ တၢၼ်ႇလျိၼ်ႇ မၢႆ 3 မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၼၼ်ႉသေ ၽွင်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႄးဝႃႈ မီးၵူၼ်းဢၢၼ်းႁဵတ်းႁၢႆႉၶႃႈႁႅမ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတၢႆ – ဢၢၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ 107 မမ သႂ်ႇၼႆသေ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ 9 ၵေႃႉ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊတီႉထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၽွင်းၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ၼၼ်ႉ တၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈ 2 ၵေႃႉ။ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ သျဵင်းမျိၼ်ႉမူဝ်ႇဢွင်ႇလႄႈ သိုၵ်းႁၢၼ် ၸေႃႇၵျီး။ ဢၼ်ၵိုတ်းထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ႁၢႆဝႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမႃးႁူပ်ႉထူပ်း။ တၢႆႁိုဝ်လိပ်းၶီးယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမုတ်း Dark Shadow ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း AAPP ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 ၵျူႊလၢႆႊဝႃႈ – ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်တၢႆ ယွၼ်ႉၼမ်ႉမိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီး 5,404 ၵေႃႉယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-18T16:59:03

https://shannews.org/archives/55244

ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းသင်ႇဝႆႉ ႁႂ်ႈဢဝ်လုပ်ႇမၼ်းၸၢႆး ၾင်ဝႆႉတႂ်ႈတူၼ်ႈမွၵ်ႇၵွၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆး

ဝၼ်းတီႈ 17/7/2024 ယၢမ်းၶမ်ႈ 7 မူင်း 15 မိၼိတ်ႉၼၼ်ႉ မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင် ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း (ႁွင်ႉ) ၸၢႆးၺုၼ်ႉမွင်ႇ ဢႃယု 77 ပီ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉ ယိၼ်းသေးလၢႆမွင်ၸႂ်ၸွမ်းဢမ်ႇသုတ်း ဢမ်ႇသဵင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင် ၼႂ်းပၢႆးမွၼ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ယၢမ်ႈပဵၼ် ပႃးၽူႈႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းပၢႆးမွၼ်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဝၢႆးလင် လူႉသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ယဝ်ႉ လုၵ်ႈလၢၼ်ထုၵ်ႇသိုပ်ႇႁဵတ်းပၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မၼ်းၸၢႆးသင်ႇဝႆႉ ႁႂ်ႈႁဵတ်းပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်လၢႆလၢႆ ၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈ မိူဝ်ႈပီ 1948 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ဝၼ်းတီႈ 18 ၊ မႅၼ်ႈပီတႆး 2042 လိူၼ်သီႇမႂ်ႇ 10 ၶမ်ႈ ဝၼ်းပုတ်ႉ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းပႃႉၶႅင်ႇလႄႈ ၼၢင်းဢေးၸိင်ႇ မီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈ တွင်ႉ 6 ၵေႃႉ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ပဵၼ် ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်သူင်မိုတ်ႈပၢႆးမွၼ်းမႃးၸဵမ်လဵၵ်ႉ၊ မီးၸႂ်ႁၵ်ႉၼင်လိၼ်တႆးလႄႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ႁၵ်ႉၼင်လိၼ်မိူင်းတႆးၵႃႈႁိုဝ် ႁၵ်ႉၽႃႇသႃႇၾိင်ႈငႄႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ထွမ်ႇတူၺ်းၵႂၢမ်းမၼ်းၸၢႆးသင်ႇလၢတ်ႈဝႆႉ ၵွၼ်ႇမိူဝ်ႈပႆႇလူႉသဵင်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ႁူႉထိုင်လႆႈယဝ်ႉ။ မၼ်း ၸၢႆးသင်ႇဝႆႉဝႃႈ သင်ဝႃႈ မၼ်းၸၢႆးလူႉသဵင်ႈ ႁႂ်ႈၵဵပ်းဢဝ်လုပ်ႇမၼ်းၸၢႆး မိူဝ်းၾင်ဝႆႉပၼ် တႂ်ႈတူၼ်ႈမွၵ်ႇၵွၼ်တီႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၼၢင်းလၢဝ်လၢဝ် ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်မေးၼၢင်း မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸၢႆး သၢႆမၢဝ်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ယၢမ်ႈလၢတ်ႈသင်ႇဝႆႉဝႃႈ ပေႃးမၼ်းၸၢႆးလူႉၶွႆႈၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆ ႁႂ်ႈဢဝ်လုပ်ႇမၼ်းၸၢႆးမႃး ၾင်ဝႆႉ တႂ်ႈမွၵ်ႇ ၵွၼ်မိူင်းတႆးသေတီႈတီႈ ၼႆဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ မၼ်းယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၵိူတ်ႇ ၵေႃႈၵိူတ်ႇၼိူဝ်လိၼ်တႆး တၢႆၵေႃႈ ၶႂ်ႈတၢႆၼႂ်းမိူင်းတႆးၶိုၼ်းၵူၺ်းၼႆဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇထိုင်လႆႈ မိူင်း တႆးယဝ်ႉလႄႈ ၵွၼ်ႇမၼ်းပႆႇလူႉသဵင်ႈ ၼၼ်ႉ ၸင်ႇသင်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၵိုတ်းတၢင်းလင် ဢဝ်လုပ်ႈမၼ်း ၾင်ၼႂ်းမိူင်းတႆး”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တႂ်သေ လႆႈၽႃႇတတ်းယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉၸဵမ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 6-7 ပီ။ ၼႂ်းပီ 2023 – 2024 မႃးၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် ဢႃယုယႂ်ႇမႃးသေ တၢင်းပဵၼ်ၵေႃႈၶိုၼ်းပဵၼ်မႃးထႅင်ႈလႄႈ လႆႈ ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်လိူၼ် တေႃႇပေႃးသဵင်ႈသုတ်းသၢႆၸႂ်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တႃႇတေသၢင်းၵျူဝ်ႇၶၢပ်ႈတူဝ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းတႄႉ တေယူႇတီႈၵၢင်ၸႂ်လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး ၵူၼ်းႁူမ်ႈ ႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆးသေ ၶပ်းၶိုင်ၵႂႃႇၼႆ – ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၼၢင်းလၢဝ်လၢဝ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃ “ၵွင်း” ၼႂ်းဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ၊ ယၢမ်းလဵဝ် ၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼ တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆးဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းသူၺ်ႇပျီႇတႃႇ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 19/7/2024 ဝၼ်းသုၵ်း ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၼႆႉ တေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်ၵႂႃႇ တီႈပႃႇၸႃႉယေႇဝူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈမေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းလူင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ သဵင်ႈၵၢမ်ႇသုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈလူႉယႂ်ႇသုမ်းလူင် တႃႇၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆးႁဝ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ လိူဝ်သေႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆးယဝ်ႉ သမ်ႉပၢႆႁွင်ႉပႃးၾၢႆႇမၢၼ်ႈပႃးဝႆႉထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် သူင်မိုတ်ႈထွမ်ႇၵႂၢမ်းမၼ်းၸၢႆး မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။ ၵူၼ်းသၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်းပႃးၸဵမ် သင်ၶၸဝ်ႈၵေႃႈ ႁၵ်ႉသူင်ထွမ်ႇၽဵင်း ၵႂၢမ်းမၼ်းမႃးထိုင်တေႃႇႁၢၼ်ႉယၢမ်းလဵဝ်။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇၶဝ်ႈၼႂ်းဝူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈယိပ်းၵွင်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃးလႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၽူႈၵိုၵ်းပိုၼ်းတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉတႄႉ။ ၸင်ႇဝႃႈ ဝၢႆးသေ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း လူႉသဵင်ႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းသူင်ႁၵ်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းမၼ်းၸၢႆး တႅမ်ႈတၢင်ႇမွင်ၸႂ် ၼိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ ပေႃးတဵမ်ၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ။ “ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းလူင်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းလူႉၶွႆႈၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈသုမ်းလူင်သုမ်းလၢင်တႄႉၶႃႈ။ ဢၼ်လူႉသုမ်းလူင်ၼႆႉ မၼ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈတွၼ်ႈတႃႇတႆးႁဝ်းၶိူဝ်းလဵဝ်ၵူၺ်း မၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈၵႂႃႇ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်ႉပိုၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ် ဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈထွမ်ႇ ၵႂၢမ်းပီႈၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းဢမ်ႇမီး ။ ယွၼ်ႉ ႁွင်ႉပႃးၾၢႆႇမၢၼ်ႈလႄႈ မၼ်းၸွတ်ႇမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ၊ မိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉယဝ်ႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈငိၼ်း သေးလၢႆမွင်ၸႂ်ၸွမ်းႁဝ်းမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ”- ၼၢင်းလၢဝ်လၢဝ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် မီးၼမ်ႉၵတ်ႉလၢႆယၢင်ႇ၊ ပဵၼ်ၽူႈမေႃႁၵ်ႉပၢႆးမွၼ်းလႄႈ မီးၼႃႈႁိူၼ်း 6 သိုပ်ႇ 6 ပၢၼ်။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉမၼ်းၸၢႆး ယၢမ်ႈလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – ႁၵ်ႉလဵဝ်ၸႂ်လဵဝ် ဢဝ်မေးၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း။ ဢမ်ႇလႆႈဢဝ်မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၵၼ် 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်မေးၼၢင်းမၼ်းၸၢႆးၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆးပူၵ်းပွင် ပဵၼ်ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်လႄႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းတူဝ်ယၢင်ႇလီၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၵူႈၵေႃႉ။ မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းၼၢင်းလၢဝ်လၢဝ် ဢၼ်ပဵၼ်မေးၼၢင်းၵဝ်ႇ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – ပီႈၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်း ၵေႃႉႁၵ်ႉ၊ ပဵၼ်တၢင်းသြႃႇ(ၶူးသွၼ်) လႄႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းလီ ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇတႃႇၵူၼ်း တင်းၼမ် – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိမ်သဝ်းတႄႉ ၸုမ်းၽူႈႁၵ်ႉပၢႆးမွၼ်း လၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ မေႃႁွင်ႉ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းမႃးယူႇၵူႈပီ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းတီႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၊ ပိူင်လူင်မၼ်း ၽွင်းမိူဝ်ႈၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်း တၢင်ႇၶိူဝ်း ၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းၼႄႁၢင်ႈၾၢင်ပၼ် လွင်ႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်တႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆသေ သမ်ႉၵႆႉႁွင်ႉပႃးၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “ရှမ်းပဲပုပ်လေး ကျွန်တော်” ၼၼ်ႉသေ ၼႄပၼ်လွင်ႈ ၸႃႇတိငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸဝ်ႈ ၵဝ်ႇယူႇ။ ၼႂ်းၶႅပ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တိုၼ်းၵႆႉသႂ်ႇပႃး ၵႂၢမ်းတႆးၸိမ်လေႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵင်တႆးၽႄႈၸွတ်ႇထိုင် ၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၼႃႈသိူဝ်ႈ ၶႅပ်းၵႂၢမ်း၊ ၶႅပ်းဝီႇၸီႇတီႇ မၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၼ်းလႆႈႁၼ် ၾၢင်ႁၢင်ႈ တႆးယူႇသေပိူင်ပိူင်ၼႆ ၼႄပၼ်လွင်ႈၸႂ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးတႃႇသေႇ ၵူႈမိူဝ်ႈ။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းတႆး ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမီး (40) ၶႅပ်းပၢႆ။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈမီး (40) ၶႅပ်းပၢႆ။ ၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း (200) ပုၵ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တႅမ်ႈၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇယွမ်း (100)။ ဢႃးၸၢၼ်ၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တင်းၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ႁႃးမိုတ်ႈၵၼ်ၼႃႇၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈႁဝ်းၼုမ်ႇ ပၢၼ်ႁဝ်းလဵၼ်ႈၵေႃႉၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၵႆႉမႃးဢဝ် ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ႁဝ်းတႅမ်ႈ ၵႂႃႇ ႁွင်ႉယူႇ ဢမ်ႇယွမ်း 10 ႁူဝ်။ ၵူၼ်းၵၢပ်ႈယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ တေဢမ်ႇႁူႉၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/05/ 2008 ၼၼ်ႉ ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင်သင်ႇၶႇၸိုင်ႈတႆး လႆႈယုၵ်ႉယွင်ႈ မွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ် “ၸုမ်ႈၵႅဝ်ႈ – ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး” တီႈပၢင်ပွႆး ပီၵွၼ်းၶမ်း ပရိယတ်ႉတိ သတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလၵႅၼ်ႇ ၸဝ်ႈၸိုင်ႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽွင်းပီ 2000 ပၢႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈ ငႄႈတႆး ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးပၼ် ၼႂ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵဝိတႆး။ ဢိၵ်ႇလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ယၢမ်ႈ မွပ်ႈသူးပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၽူႈၵိုၵ်းပိုၼ်းတႆး ၽူႈမီးၼႃႈတႃလႄႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်တွၼ်ႈတႃႇတႆး။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-07-18T15:07:23

https://shannews.org/archives/55237

ထဝ်ႈယိင်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတီႈၼမ်ႉလၼ်ႈ လူႉသဵင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ

ထဝ်ႈယိင်း ဢႃယု 70 ပၢႆ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးသွၼ်ႈဝႆႉတီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 16/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မႄႈထဝ်ႈသႂ်ႁွင် ဢႃယု 70 ပၢႆ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈပွၵ်ႉၵွင်းလၢင်း ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃႉပဵၼ် ပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ် ပႃႈသႂ်ႁွင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝၼ်းတေလူႉၼၼ်ႉ တွၼ်ႈၵၢင် ဝၼ်းၶႃႈယင်းၵပ်းၸူးၶဝ် တိုၵ်ႉယူႇလီယူႇ ထိုင်မႃး တၢမ်းၶမ်ႈၵေႃႈ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇၶႃႈယဝ်ႉ။ တေပဵၼ်ယွၼ်ႉ ႁိူဝ်ႉတၢင်းႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ၊ တေလႆႈဝႃႈ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈသေ လူႉသဵင်ႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်လူႇတၢၼ်း ပၢင်မႃႇသႃႇ ပႃႈသႂ်ႁွင် ဢႃယု 70 ပၢႆ မႄႈထဝ်ႈသႂ်ႁွင် ဢႃယု 70 ပၢႆၼႆႉ တိုၵ်ႉလုၵ်ႉလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈမႃးၼမ်ႉလၼ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 ယၢမ်းၵၢင် ဝၼ်းၼၼ်ႉသေ ထိုင်မႃးယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 17 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၸင်ႇပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်မႄႈထဝ်ႈၵႂႃႇ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ “မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇဢၢင်းပၢႆႈၶႃႈယဝ်ႉ ယွၼ်ႉမီးၵူၼ်းထဝ်ႈၵႂႃႇယၢပ်ႇပႆယၢပ်ႇလႄႈ တေၶုတ်းလုၵ်း ပဵမ်ႇသေ ယူႇဝႆႉႁဵတ်းၼၼ် ၵူၺ်းၵႃႈ မၢၵ်ႇသမ်ႉ တူၵ်းၸမ်ၶဝ်ၼႅၼ်ႇလႄႈ ၼွင်ႉၶႃႈၵူဝ်ႁႅင်းသေ ၸင်ႇၶၢႆႉပၢႆႈမႃး ၶၢတ်ႈႁိူၼ်းယူႇ တီႈပွၵ်ႉၵွင်းလၢၼ်း ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ် ပႃႈသႂ်ႁွင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉလႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆၸႄႈဝဵင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 600 လင်။ ၵမ်ႈၼမ် မႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်း ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်းလႄႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ။ မၢင်ၸိူဝ်း မႃးၶၢတ်ႈႁိူၼ်းယေး ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-18T10:00:00

https://shannews.org/archives/55229

ၵူၼ်းမိူင်း ထွၼ်ငိုၼ်းတီႈယေးငိုၼ်းယၢပ်ႇ လႆႈပၼ်ငိုၼ်းသေယွၼ်းလႅၵ်ႈၸွမ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းလႄႈ တီႈၵူၼ်း ၵႃႉငိုၼ်း

ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ ယေးငိုၼ်းၼႂ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းမၢႆမီႈ ဢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၼၼ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇထုၵ်ႈထွၼ်ငိုၼ်းတွင်း တီႈယေးငိုၼ်း။ ၼႂ်းဝူင်ႈထီႉသွင် လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈႁႅတ်ႉ တင်းၼမ်ငိုၼ်းတွင်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈထွၼ်ထႅင်ႈလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ပေႃးတေထွၼ်ငိုၼ်း တီႈယေးငိုၼ်းၼႆ ပဵၼ် ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ပေႃးလူဝ်ႇ ၸႂ်ႉႁိပ်ႈၼႅတ်ႈမႃးၸိုင် လႆႈၵႂႃႇပၼ်ၵႃႈပိူဝ်းသႅၼ်ႊ တီႈႁၢၼ်ႉ ၶၢႆၶူဝ်းယႂ်ႇ၊ တီႈၵူၼ်းၵႃႉငိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ယွၼ်းလႅၵ်ႈ ဢဝ်ထွၼ်ဢဝ် ၊ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶႂ်ႈထွၼ်ငိုၼ်း 200 သႅၼ်ပျႃးၶိုၼ်ႈ ၼိူဝ်ၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈယွၼ်းၶႂၢင်ႉထွၼ်ငိုၼ်း၊ တေလႆႈသႂ်ႇပႃးလွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ၶႂ်ႈထွၼ်ငိုၼ်း၊ တေဢဝ်ငိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇၸႂ်ႉတီႈလႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတီႉၺွပ်းပႃး ၸဝ်ႈၶွင်ယေးငိုၼ်းၽွင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ယေး ငိုၼ်းလူမ်ႉ။ ၸင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇႁိပ်ႈၼႅတ်ႈထွၼ်ငိုၼ်း သမ်ႉပေႃးၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵႂႃႇၶဝ်ႈ ထႅဝ်ပႂ်ႉထွၼ်ငိုၼ်း ၸွမ်းတူႈသမ်ႉ ၼမ် ၼႃႇလႄႈ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်။ ပေႃးပဵၼ်ဝဵင်းဢွၼ်ႇ တီႈ ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းလူင် – ပေႃးတေသူင်ႇတၢင်းၶေႇပေး K- pay ။ တေထွၼ်ငိုၼ်းတၢင်းၶေႇပေး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ပေႃးပူၼ်ႉ 10 သႅၼ်ပျႃး ၽႂ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈထွၼ်ပၼ်ယဝ်ႉ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းယူႇၼႂ်းမိူင်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ပႃးထႅင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-18T09:00:00

https://shannews.org/archives/55226

Global Organization Crime Index ဝႃႈ မိူင်းမၢၼ်ႈပဵၼ်မိူင်းမီးလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼမ်သုတ်း ထီႉ 1 ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ

ၸုမ်း Global Organization Crime Index ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼႆႉဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်မီးလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၼမ်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ 10 မိူင်းၼႆႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်မိူင်းထီႉ 1 ၊ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ် ႁၢႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႃႉၶၢႆၵူၼ်း၊ ၵႃႉၶၢႆၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼမ်သုတ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈယႃႉပႃႇ – တတ်းမႆႉၶၢႆ၊ ဢဝ်တူဝ်သတ်း တတ်းမႅင်းၼႂ်းထိူၼ်ႇ သူင်ႇဢွၵ်ႇၶၢႆ ၼမ်သုတ်း ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်မီးလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၼမ်သုတ်းထီႉ 2 တႄႉ – ပဵၼ်မိူင်းၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ မီးလွင်ႈၵႃႉၶၢႆ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼမ်သုတ်းလႄႈ ၵၢၼ်ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉတၢင်ႇပိူင်။ ထီႉ 3 သမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းမႅၵ်ႊသီႊၵူဝ်ႊ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉလူၺ်ႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၵူၼ်း၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မိူၼ်ၵၼ်။ ထီႉ 4 ပဵၼ်မိူင်းပႃႊရႃႊၵူၺ်း၊ ထီႉ 5 မိူင်းဢႅပ်ႉၾရိၵ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းၼၢႆႊၵျီႊရီႊယႃႊ၊ ဢႅပ်ႊၾရိၵ၊ ဢီႊရတ်ႉ၊ ဢႅပ်ႉၾၵၼ်ႊၼိတ်ႉသထၢၼ်ႊလႄႈ မိူင်းလႅပ်ႊပၼုၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-07-18T08:00:00

https://shannews.org/archives/55220

သိုၵ်းၶၢင် KIO ၶုတ်းလႆႈႁိၼ်သႅင်ၶဵဝ် ဢၼ်မီးၼမ်ႉၼၵ်း 300 ၸွႆႉ(ၶိုင်ႈတၼ်ႊ)

တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် လွတ်ႈလႅဝ်း KIO ၶုတ်းလႆႈႁိၼ်သႅင်ၶဵဝ် ဢၼ်မီးၼမ်ႉၼၵ်း 300 ၸွႆႉ တီႈမေႃႇႁူၺ်ႈၶႃႇ ဢိူင်ႇသိူၵ်ႈမူႇ ၸႄႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းယၢင်း ၸႄႈမိူင်းၶၢင်။ သိုၵ်းၶၢင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ႁိၼ်သႅင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ၶုတ်းလႆႈမိူဝ်ႈလိူၼ်ႁႃႈ ၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉၼၼ်ႉ။ 300 ၸွႆႉၼႆႉ ပဵင်းၵၼ်တင်း ၶိုင်ႈတၼ်ႊ ၊ သမ်ႉပဵၼ်သႅင်ၶဵဝ်သႅၼ်းၼမ်ႉၶႅမ်ႉၼမ်ႉလီလႄႈ ၵႃႈၶၼ်တႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢမ်းၶၢတ်ႈတႅပ်းတတ်းလႆႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵႃႉၶၢႆသႅင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ – ပေႃးပဵၼ်ၼမ်ႉၸိူင်ႉၼႆ သႅင်ၶဵဝ် မွၵ်ႈမဵတ်ႉမၢၵ်ႇၵႅင်းၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းလႆႈပၼ်ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇသႅၼ်ပျႃး။ ပေႃးဝႃႈၼမ်ႉၼၵ်း 300 ၸွႆႉၸိူင်ႉၼႆတႄႉ ၵႃႈၶၼ်မၼ်း ၼပ်ႉပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈယဝ်ႉ။ သႅင်ၶဵဝ်ၸိူင်ႉ ၼႆ ဢမ်ႇသူႈမီး။ 100 ပီယင်းဢမ်ႇႁၼ်ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁိၼ်သႅင်ၶဵဝ်လုၵ်ႈၼႆႉ ဢဝ်ၵႂႃႇဝႆႉတီႈဝဵင်းလၢႆႊၸႃႊယဝ်ႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ၽွင်းပီ 2016 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ သၼ်လွႆရတၼႃႇ YTT ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ယၢမ်ႈၶုတ်းလႆႈ ႁိၼ်သႅင်ၶဵဝ် လုၵ်ႈယႂ်ႇလုၵ်ႈၼိုင်ႈ တီႈမေႃႇမၢၵ်ႇလၢင်း။ ႁိၼ်သႅင်ၶဵဝ်လုၵ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသႅၼ်း ႁိၼ်ၶဵဝ် ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်းထီႉသွင် ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈမေႃႇႁူၺ်ႈၶႃႇၼႆႉ ၽွင်းပီ 2020 ၼၼ်ႉ လိၼ်ၵူၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းတၢႆ 200 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-18T07:00:00

https://shannews.org/archives/55217

တပ်ႉလူမ်း ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၺႃးယိုဝ်း

တပ်ႉလူမ်းဢေႊလႃႊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၺႃးယိုဝ်း ၽူႈမီးၸၼ်ႉလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉလႄႈ သို ၵ်းမၢၼ်ႈ လမ်းတီႉၵူၼ်းမိူင်း ၸႅတ်ႈထၢမ်။ ဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ တပ်ႉလူမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ တပ်ႉပၢင်သဝ်းဢေႊလႃႊ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ 4 ၵမ်း မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉၵွႆၼမ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်း ၵူၼ်း ယိုဝ်းဢမ်ႇၺႃးလႄႈ လၢမ်းလိမ်းတီႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇ 2 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇၼၼ်ႉ ယိုဝ်းမႃးတူၵ်းတၢင်းၼွၵ်ႈ 2 လုၵ်ႈ တၢင်းၼႂ်းဝၢင်း 2 လုၵ်ႈ။ မီးလွင်ႈလူႉၵွႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိုပ်ႈလမ်းၵူတ်ႇထတ်းလႄႈ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ 10 ပၢႆသေ ၵူတ်ႇထတ်းယဝ်ႉ ပွႆႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း။ ဢၼ်သိုပ်ႇတီႉဝႆႉ ၵိုတ်း 2 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉတႄႉ – ၼႄးဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းသိုၵ်း PDF ၼႆသေ သူင်ႇဝႆႉတီႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄ ၵူၼ်းမိူင်း ၽူႈႁတ်းငၢၼ်တၢင်းသၼ်လွႆ Mountain Knights Civilian Defense Force – MKCDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တပ်ႉလူမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 7 လုၵ်ႈ။ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၢႆ 16 ၵေႃႉ ပႃးၽူႈမီးၸၼ်ႉတပ်ႉလူမ်း 4 ၵေႃႉ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၵွႆ 3 လမ်း ပႃးၶိူင်ႈမိၼ်ၵျႅတ်ႉ 2 လမ်း။ ႁူင်းႁိူၼ်းတီႈတပ်ႉလူမ်းလူႉၵွႆ တင်းၼမ် – ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် တီႈတပ်ႉၼႆႉသေ ဢဝ် ၵႂႃႇယိုဝ်းသိုၵ်း တၢင်းမိူင်းယၢင်းလႅင်လႄႈ ၵူႈၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး – သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေးလႄႈ ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၼႂ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် လူဝ်ႇပၢႆႈၼႆၵေႃႈ လုၵ်ႉတီႈတပ်ႉ ၼႆႉသေ ပၢႆႈ တိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃးယိုဝ်းတပ်ႉလူမ်းတပ်ႉၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်မႃးယိုဝ်းတပ်ႉလူမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်း Mountain Knights Civilian Defense Force (MKCDF)၊ ၸုမ်း Mercury Revolution Force (MRF) လႄႈ တင်းၸုမ်း Brave Warriors for Myanmar (BWM) ၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇယိုဝ်း တပ်ႉလူမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပိူင်လူင်။ ဢၼ်လႆႈယိုဝ်းတပ်ႉလူမ်းၼႆႉမႃး မီး 5 ၵမ်းယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉတႄႉ တပ်ႉလူမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ဢၼ်မီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်သုတ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇႁတ်းဢွၵ်ႇမႃးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈသင်သေဢိတ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-17T17:48:59

https://shannews.org/archives/55211

မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး တၢႆထင်တီႈ 3 ၵေႃႉ

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းၵၼ်တီႈ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ် ။ ဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆထင်တီႈ ထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉ။ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 17 ၼႆႉ ၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်း တိုၵ်ႉပဵၼ်ႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းပၼ်ဝႆးဝႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၵိုတ်းတိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်း (ဝၼ်းတီႈ 15 ထိုင် 18) ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵျွၵ်ႉမႄး ၼွင်ၶဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈ တႅၵ်ႇပႆႇ ယဵၼ်။ တေႃႈၼင်ႇ ဝၼ်းတီႈ 16/7/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈတင်းဝၼ်းသေ ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 4 မူင်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း တၢႆထင်တီႈ 3 ၵေႃႉလႄႈ ၾႆးမႆႈပႃးရူတ်ႉၵႃး လူႉၵွႆတင်းၼမ်။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆ ဢၼ်မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉ ပဵၼ် 2 တီႈ၊ တူၵ်းသႂ်ႇႁၢၼ်ႉမႄးၵႃး တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉ 8 ၊ ရူတ်ႉၵႃး လူႉၵွႆလၢႆလမ်း၊ ထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈသမ်ႉ တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈၶူဝ်မုင်းၼၼ်ႉ တၢႆထင်တီႈထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉ။ ၶဝ် 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တူင်ႈပဵင်း မႃးႁႃႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉတၢင်းၼႆႉၵူၺ်း။ ဢၼ်မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ 2 ဢွင်ႈတီႈၼႆႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းဢမ်ႇပေႃးပိူင်ႈ ၵၼ် ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ- “ၼႂ်းပွၵ်ႉ 8 ၼၼ်ႉတႄႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၵႃးသေ ၾႆးမႆႈ။ ပဵၼ်ႁၢၼ်ႉမႄးၵႃးဢေႃႈ။ ထႅင်ႈတီႈသမ်ႉ ပဵၼ်တီႈၶူဝ်မုင်း ၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်တေႁဵတ်းၵၢၼ်သေ တိုၵ်ႉလိုဝ်ႈယူႇ။ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၶဝ်သေ တၢႆထင် တီႈ 3 ၵေႃႉ။ ၶဝ်တိုၵ်ႉၼင်ႈလိုဝ်ႈ ဢုပ်ႇၵၼ် ယူႇတီႈတင်ႇၼင်ႈၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်သမ်ႉ မႃးတူၵ်းသႂ်ႇလႄႈ ၸင်ႇတၢႆၶမ်တင်ႇဝႆႉ။ ၶဝ်ၼႆႉ လႅပ်ႈတေပဵၼ် ၵူၼ်းတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဢၼ်ၺႃး မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ လူႉတၢႆထင်တီႈၼႆႉ သႅၼ်းပၢၼ်ဢႃယု မီး 40- 50 ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်း 3 ၵေႃႉ ပဵၼ် ၸၢႆး 2 ၵေႃႉလႄႈ ယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၸွမ်းပၢင်တိုၵ်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈဢမ်ႇႁူႉ ဢမ်ႇႁၼ်မႅၼ်ႈ ဢမ်ႇယိုၼ်းထိုင်လႆႈၵေႃႈ ၸၢင်ႈမီးထႅင်ႈ တင်းၼမ်ၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ၶမ်ႈဝႃးတင်းၶိုၼ်းၵေႃႈ သဵင်ၵွင်ႈတိုၵ်ႉတႅၵ်ႇယူႇဢမ်ႇထၢတ်ႇ ထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 17 ၵေႃႈ တိုၵ်ႉယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ။ သဵင်မၼ်းမေႃးမႃး တၢင်းဝၢၼ်ႈၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇ၊ တူဝ်းၵဵတ်ႉဢေႊသျႃႊဝေႃႊလႄႈ ပၢင်ပဝ်းလူင်။ ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ်ၸွမ်း ၼႂ်းပႃႇ ၼႂ်းထိူၼ်ႇၶႅပ်ႇဝဵင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ လွင်ႈပိူင်ပဵၼ်ၶဝ်တႄႉတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉႁၼ်ၸွမ်း။ မၢင်ၵေႃႉလၢတ်ႈဝႃႈ ႁၼ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈမီးၼႆ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မိူဝ်ႈဝႃး တင်းၶိုၼ်း ထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈငိၼ်းသဵင်ႈၵွင်ႈယူႇ။ ၶဝ်တေတိုၵ်းၵၼ် ၸွမ်းသဵၼ်ႈ တၢင်းလူင်တႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၶဝ်တေယိုဝ်းၵၼ်ၸွမ်း ၼႂ်းပႃႇၼႂ်းထိူၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢေႃႈ။ မၢင်ၵေႃႉ ၵေႃႈဝႃႈ ႁၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ သႂ်ႇ 2 ၵမ်းၼႆဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉသဵင်ၵွင်ႈ သႅၼ်းလဵၵ်ႉ သႅၼ်းယႂ်ႇ မေႃးပၼ်းဝႆႉလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇတၼ်း ၸႅၵ်ႇလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်မၢၵ်ႇသင်လၢႆလၢႆ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/7/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း ပွၵ်ႉပၢင်ပဝ်းလူင် ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၵိၼ်းၸႂ်ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းမႃးလၢႆပွၵ်ႈ ၊ ပၢႆႈယဝ်ႉလႆႈပၢႆႈထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီး ဢဵၼ်မီးႁႅင်း ပၢႆးယူႇလီၶႅမ်ႉတႄႉ ပၢႆႈလႆႈငၢႆႈယူႇသေတႃႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းသႅၼ်းဢႃယုယႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈ ပၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇ ၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်။ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ႁႅင်း ဢမ်ႇတူင်ႉတူဝ်လႆႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆႉမႃး ဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ သၢႆၸႂ်ၶဝ် ၸၢင်ႈလူႉပႃးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပၢင် တိုၵ်းၵိုတ်းပၼ်ဝႆးဝႆးၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်း ၼင်ႇၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-17T17:29:19

https://shannews.org/archives/55207

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၸွမ်းၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ် ၽူင်ႉပၢႆႈ ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းသႅၼ်ဝီ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 16/7/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်ပိုၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈၵုင်းၸူင်လႄႈ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇၶီႈၼူ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႇ MNDAA မူၵ်း သွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉဝႃႈ ၶဝ်ၵိုတ်းတိုၵ်း 4 ဝၼ်းၼႆဝႃႇ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းၶဝ် ယိင်ႈၶႅၼ်းၶဝ်ႈမႃးၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၶဝ် မႃးသွၼ်ႈဝႆႉ ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဢေႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းယူႇသေ ဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈၽႂ်ပၢႆႈမၼ်းၶႃႈဢေႃႈ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၵႂႃႇသႅၼ်ဝီ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇၼမ်ႉလၼ်ႈၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ “တေႃႈလဵဝ် ဝၢၼ်ႇၵႃႈဝႆႉသေ ဢမ်ႇလႆႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႆႉ တေမီးႁူဝ်ပၢၵ်ႇဢေႊၶိူဝ်ႊမၼ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ပီၼႆႉ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႃးၸိုင် ပီတေမႃး တေဢဝ်သင်ၵိၼ်။ သိုၵ်းတႄႉ တိုၵ်းၵၼ်ယဝ်ႉသေ ပၢႆႈၵႂႃႇ ၵူၺ်း ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢေႃႈ တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈ သဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 16 ၼႆႉၵူၺ်း မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇသႂ်ႇ တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်း တီႈဝၢၼ်ႈမႄႈႁၢၼ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ပမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး (ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ) လူႉၵွႆထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၶၢဝ်းတၢင်း15 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆမွၵ်ႈ 35 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 40 ပၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-17T17:03:19

https://shannews.org/archives/55195

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၶၢႆႉပၢႆႈ ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းတူၼ်ႈတီး

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉ ၶၢမ်းၶဝ်ႈယူႇၼႆလႄႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်း ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶၢႆႉပၢႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 13/7/2024 ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပႃႇမႆႉ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် တဵင်းၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်း တီႈပွၵ်ႉၺွင်ႇၽိဝ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၶၢႆႉပၢႆႈႁႂ်ႈယဝ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15 ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶဝ်ၼႄးဝႃႈ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈဢၼ် ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉသေ မႃးႁဵတ်းႁိူၼ်းယူႇဝႆႉၼႆလႄႈ ၾၢႆႇပႃႇမႆႉတင်း ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် သူင်ႇလိၵ်ႈၸီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းတီႈၼၼ်ႈ ၶၢႆႉဢွၵ်ႇၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၶဝ်ႁႂ်ႈၶၢႆႉဢွၵ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 15 ၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း သင်ဢမ်ႇၶၢႆႉၸိုင် တၵ်းတေၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇ ၽိတ်းပၵ်းပိူင်တီႈလိၼ်လႄႈ ၶွၼ်ႇ ၸွမ်းၼင်ႇ မၢႆမီႈမတ်ႉတႃ 15 (ဃ) ယဝ်ႉၵေႃႈ မတ်ႉတႃ 69 (2) ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈတီႈလိၼ် ၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး တီႈၼိုင်ႈ “ယၢမ်းလဵဝ် ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးၸွမ်းၶႅပ်ႇဝဵင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေမီးဢေႊၶိူဝ်ႊ 2,000 ပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေ ယိုတ်းဢဝ်လၢႆ ယွၼ်ႉပဵၼ်တီႈလိၼ်ၶၢမ်းၶႂၢၵ်ႈယူႇသဝ်း (ကျူးကျော်နယ်မြေ) ၼႆဝႃႇ”- ၵူၼ်းဝဵင်း တူၼ်ႈတီး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈလိၼ် ဢၼ်ၶၢမ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႆၼၼ်ႉ တေပႃးၼႂ်းပွၵ်ႉၵယိၼ်ႇမယေႇထွတ်ႉ၊ ပွၵ်ႉၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း၊ ပွၵ်ႉၺွင်ႇၽိဝ်ႇ၊ ပွၵ်ႉရတၼႃႇသီႇရိ၊ ပွၵ်ႉၶျၢမ်းမျေႇ၊ သူၺ်ႇတွင်ႇ၊ ၸဵင်ႇပၢၼ်း၊ ၵၢၼ်ႇသႃႇလႄႈ ပွၵ်ႉၵျွင်းၵျီးၸု ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉပၢႆႈၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈလိၼ်ဢၼ်ၶႃႈ သိုဝ်ႉဝႆႉၼႂ်းပွၵ်ႉ ၵျွင်းၵျီးၸု ၼႂ်းၼႃႈလိၼ် 12 ၼၼ်ႉ ပႃးၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၶႃႈသိုဝ်ႉဝႆႉၵူၺ်း ပႆႇတၼ်းလႆႈႁဵတ်း ႁိူၼ်းယူႇ။ မိူဝ်ႈသိုဝ်ႉတႄႉ သိုဝ်ႉဝႆႉတီႈၵူၼ်းၵၢင်(ပွႆးၸႃး) ၶဝ်။ ၶႃႈလႆႈသိုဝ်ႉဝႆႉ 2 လွၵ်းလႂ် မႅၼ်ႈငိုၼ်း 90 သႅၼ်ပျႃး။ ၼိုင်ႈလွၵ်းၼႆႉ တေၵႂၢင်ႈမွၵ်ႈ 100 ထတ်း/ ပေႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵႆႉမီးၵူၼ်းထၢမ်သိုဝ်ႉၶၢႆ တီႈလိၼ်ၵၼ်မႃးၼမ်။ မၢင်ဢွင်ႈ တီႈသိုဝ်ႉၶၢႆပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ မၢင်ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်လီသေ သိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ်ဝႆႉလႄႈ ထူပ်းပၼ်ႁႃ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လွၵ်ႇငိုတ်ႈယိုတ်းဢဝ် ၶိုၼ်းၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-17T15:05:02

https://shannews.org/archives/55189

ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး မွၵ်ႈ 400 ၵေႃႉ

ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈၽေးႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း 396 ၵေႃႉယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 2024 ၼႆႉမႃး ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈ လင်ႁိူၼ်း 44 လင် ႁူဝ်ၵူၼ်း 258 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉဝုၺ်ႇလုဝၼ်ႇ လင်ႁိူၼ်း 18 လင် ႁူဝ်ၵူၼ်း 65 ၵေႃႉ၊ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး လင်ႁိူၼ်း 13 လင် ႁူဝ်ၵူၼ်း 53 ၵေႃႉလႄႈ လုမ်းၼမ်ႉၶူင်းတႆး ၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉတႆး ႁူဝ်ၵူၼ်း 20 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Sao Siridhamma/ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸဝ်ႈသြႃႇ သီႇရိထမ်ႇမႃႇ ၽိပႃႇလ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတႄႉ မီးၶႃႈယဝ်ႉ လွင်ႈတီႈယူႇတီႈ ၼွၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်းၼႆႉ တီႈၵၼ်ႇတီႈၵျွင်းသမ်ႉ လႆႈႁပ်ႉဝႆႉသင်ၶၸဝ်ႈၼမ်လႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ႁဝ်းၸဝ်ႈ ၶဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁပ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼမ်။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈသုတ်း တေၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ပီႈၼွင်ႉပၢႆႈၽေးႁဝ်းၶႃႈယူႇ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မၢင်ၸိူဝ်း လုၵ်ႉလႃႈသဵဝ်ႈ ၶီႇရူတ်ႉမႃးၽႅဝ်တူၼ်ႈတီးသေ ဢမ်ႇ လႆႈသင်မႃးၵေႃႈမီးၶႃႈယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ပေႃးပၵ ဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈ၊ ၸုမ်းၼမ်ႉၶူင်း ၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO ၊ ၸုမ်းၵုၼ်ႁဵင် ၽွင်ႇတေးသျိၼ်းလႄႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸွႆး ၸတ်းၵၢၼ်၊ တူၺ်းထိုင်ဝႆႉပၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ “ၸွမ်းၼင်ႇ ၸဝ်ႈတႃႇၼ တီႈၸမ်ၵႆ လူႇတၢၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈမႃး တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းဢွၼ်ႁူဝ် ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼႆႉသေ ၶိုၼ်းၸႅၵ်ႇပၼ် မၢင်တီႈၵေႃႈ ႁုင်ၵိၼ်ၵူၺ်း ၵေႃႈမီး၊ တီႈဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈတႄႉ ယွၼ်ႉၵူၼ်း ၼမ်လႄႈ ဝႆႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၵၼ်သေ ပၼ်ႇပုတ်ႈႁုင်လဵင်ႉၵၼ် ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် 2 တႃႇ။ တေလဵင်ႉယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်းၶိုင်ႈ တႃႇၼိုင်ႈလႄႈ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း တႃႇၼိုင်ႈ” – ၸဝ်ႈသြႃႇ သီႇရိထမ်ႇမႃႇ ၽိပႃႇလ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢၼ်လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်း တီႈသုတ်းတႄႉ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ၊ ၽႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်းၼွၼ်း၊ သုတ်းၵၢင်၊ မေႃႈဝၢၼ်ႇ၊ ၸေႃႉ၊ ၶိူင်ႈႁုင်မိုဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၊ လုမ်းၼမ်ႉၶူင်း ၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉတႆးလႄႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၼႆႉယဝ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်း ဢၼ်ပွင်ပဵၼ်လႆႈသမ်ႉ ၵႂႃႇၶၢတ်ႈႁိူၼ်းယေး – ႁွင်ႈထႅဝ် ယူႇသဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးထႅင်ႈၼမ်။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း ယွၼ်ႉၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်း/ ႁွင်ႈထႅဝ် ၶိုၼ်ႈၵႃႈႁႅင်း မၢင်တီႈ ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ် လႆႈပၼ် 5 သႅၼ် – 6 သႅၼ်ပျႃး ၵေႃႈမီး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၶၢတ်ႈယူႇ တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း 6 လိူၼ် – ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-17T09:00:00

https://shannews.org/archives/55184

ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၸီႉၸမ်ႈသႄႉၼႄး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း

မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၸီႉၸမ်ႈသေ သႄႉၼႄးသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ – ႁႄႉၶႂၢင်တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တေလႆႈတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်သေဢမ်ႇၵႃး ဢဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇႁၼ်လီၸွမ်း ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပၼ်ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၶႅၼ်းယႂ်ႇမႃးၼႆ Robert Wood ၵႅမ်ၽွင်းတၢင်လူင် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၼႂ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵတ်းသိုၵ်းယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇၼႆႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးပၼ်ႁႃ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေဢမ်ႇၵႃး မၼ်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ မိူင်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း၊ လွင်ႈတူၺ်းလူၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသေဢိတ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၸီႉၸမ်ႈယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပိူင်လူင်ပႃးထႅင်ႈ တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေဢမ်ႇၵႃး ယင်းၾင်ပႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း ပၢင်သဝ်းၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ တူဝ်ၶဝ် ၵေႃႈ ၶဝ်ႈယူႇၸွမ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ။ ဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉသုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇငိူင်ႉဝႄႈတီႈယူႇၵူၼ်းမိူင်းသေ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းသိုၵ်း ယိုဝ်းလူင်းသႂ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈတၢႆႁၢႆၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႃးၸဵမ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တင်းသဵင်ႈ တႃႇႁႂ်ႈလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ် ႁၢႆႉလူတ်းယွမ်းလူင်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ႁဵတ်းၸွမ်းၼပ်ႉယမ် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၵူႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈၼႂ်းလုမ်ႈ ၾႃႉ၊ ႁႂ်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသေၵမ်း – ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ တိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-17T08:00:00

https://shannews.org/archives/55179

ဝၢႆးထရမ်ႉ ၺႃးယိုဝ်းယဝ်ႉ ပႃႇတီႇ ရီႊပပ်ႉပလီၵၼ်ႊ ၼႅတ်ႈႁွင်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ

ပႃႇတီႇ ရီႊပပ်ႉပလီၵၼ်ႊ ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ဝၢႆးလင် ထရမ်ႉ ၺႃးယိုဝ်းလူင်းႁႃသဵင် တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ၵေႃႉမႂ်ႇ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ၵေႃႉမႂ်ႇ ယၢမ်းလဵဝ် ပႃႇတီႇ ရီႊပပ်ႉပလီၵၼ်ႊလႄႈ ပႃႇတီႇ တီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႉ ၶေႉၶဵင်ႇလူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁူၺ်းသူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း။ တီႈၼႂ်းပႃႇတီႇ ရီႊပပ်ႉပလီၵၼ်ႊတႄႉ လုၵ်ႈၸုမ်းၶဝ်ၶိုၼ်းလိူၵ်ႈ တေႃႊၼႄႊထရမ်ႉ ၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇသေ ပၼ်ႁႅင်းမၼ်း ၸၢႆး တႃႇပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ။ ပႃႇတီႇ တီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႉသမ်ႉ လုၵ်ႈၸုမ်းၶဝ် ဢမ်ႇပေႃးႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ် တႃႇလိူၵ်ႈၵျဵဝ်ႊပႆႊတၼ်ႊ ၶိုၼ်းၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇ တႃႇပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈထႅင်ႈ ၸုပ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ဝၢႆးလင် ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ထရမ်ႉ ၺႃးယိုဝ်း ၽွင်းလူင်းႁႃသဵင် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13 -14 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ပႃႇတီႇ ရီႊပပ်ႉပလီ ၵၼ်ႊၶဝ် ၼႅတ်ႈႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်လူင်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လုၵ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇတင်းၼမ် ပႃးၸဵမ် ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၼိူဝ် ၸႄႈမိူင်းဢူဝ်ႊႁၢႆႊဢူဝ်ႊ ဢၼ်ပဵၼ် JD Vance ဢႃယု 49 ပီ ဢၼ်တေၶဝ်ႈၶဵင်ႇ ပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းၵမ်ႉထႅမ် ထရမ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ JD Vance ၼႆႉ ၽွင်းပီ 2016 ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ – မၼ်းၸၢႆးယၢမ်ႈသၢၼ်ၶတ်း ထရမ်ႉ တႃႇပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈယူႇ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဢိင်ၼိူဝ် ပေႃႇလသီႇ ဢၼ်ထရမ်ႉ ဝႆႉၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ် မၼ်းၸၢႆးသေ JD Vance ၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၸႂ်မႃးၵမ်ႉထႅမ် ထရမ်ႉၶိုၼ်း၊ ယင်းပၢႆယူႇၾၢႆႇထရမ်ႉသေ ထတ်းသၢင်ၵႅတ်ႇၶႄပၼ် ဢၼ်ထရမ်ႉၺႃးဢဝ်လိူင်ႈၸွႆးတြႃးဝႆႉယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – ၶၢဝ်ႇ VOA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ထတ်းသၢင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-17T11:00:00

https://shannews.org/archives/55176

သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁွင်ႉၶိုၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်း CDM

ဝၼ်းတီႈ 12 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM ၼၼ်ႉ သင်ၶႂ်ႈၶဝ်ႈမႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၶိုၼ်းၸိုင် ယိၼ်းလီႁပ်ႉတွၼ်ႈသေ တေပူတ်းပၼ် ၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆ Blacklist ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းၵမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းႁဵတ်း CDM ၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်တွပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ပရိယႄႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁူၺ်းႁွင်ႉၵူၺ်း။ ဢမ်ႇလီယုမ်ႇယမ်တမ်းၸႂ်သေ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်း၊ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉပိူင်ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းလႄႈ ၸင်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး၊ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢတ်ႈလီၶျေႃးဝွၼ်းၵေႃႈ ၸႂ်ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇယုမ်ႇယမ်သေ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈမိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇလီပဵၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉတႄႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းယွမ်းႁႅင်းၼႃႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဵတ်း CDM ၵေႃႈ ယူႇယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ၼႃႇယဝ်ႉလႄႈ တႃႇႁႂ်ႈၶိုၼ်းမီးၵၢၼ်သေ ယူႇငၢႆႈၵိၼ်လူမ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈ ပွၵ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်း NUG တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းႁဵတ်း CDM မီးမွၵ်ႈ 7 သႅၼ်၊ ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ 2 သႅၼ်လႄႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ မီးမွၵ်ႈ 5 မိုၼ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်တၢင်ႇ ဢၼ်သမ်ႉ မီးမွၵ်ႈ 4 သႅၼ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-17T07:00:00

https://shannews.org/archives/55163

ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်း/ ႁွင်ႈသဝ်း တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်ၼိုင်ႈပုၼ်ႈ

ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၶၢတ်ႈႁွင်ႈ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၶၢတ်ႈယူႇသဝ်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ မႃးၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၽူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈမႃး သွၼ်ႈဝႆႉတၢင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉသေ မၢင်ၸိူဝ်း ႁႃၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၶၢတ်ႈႁွင်ႈယူႇ ယွၼ်ႉၵႃႈၶၢတ်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီႈၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမီးၼမ်၊ ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်းပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း၊ ပေႃးတေၶၢတ်ႈ တႃႇ 1 လိူၼ် 2 လိူၼ် ၵူၺ်းၼႆ ၸဝ်ႈႁိူၼ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈပၼ်ၶၢတ်ႈ၊ တေလႆႈၶၢတ်ႈ 6 လိူၼ် ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူႈပွၵ်ႈ 1 လိူၼ် 3 သႅၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 5 သႅၼ် – 6 သႅၼ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းၵိူတ်ႇပဵၼ် တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ မိူင်းၵုတ်ႈလႄႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ် လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵမ်ႈၼမ် ႁႃသွၼ်ႈယူႇတီႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ မိူင်းယႆ၊ မိူင်းၵိုင်၊ မိူင်းသူႈ၊ လၢႆးၶႃႈ၊ ပၢင်လူင်၊ ၼမ်ႉၸၢင်၊ တူၼ်ႈတီး၊ ဢွင်ႇပၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ မိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်းၵေႃႈ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ် ဢၼ်ယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇတႄႉ တႃႇယူႇသဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ ယႃႈယႃ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-16T16:07:27

https://shannews.org/archives/55160

ၵူၼ်းမိူင်းယႆ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်ၵေးသီး ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်

ပၢင်တိုၵ်း 1027 ဢၼ်တႄႇပဵၼ်ၶိုၼ်းႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵျွၵ်ႉမႄး သီႇပေႃႉ လႃႈသဵဝ်ႈ မိူင်းယႆ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇပႃး ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဝဵင်းလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးၼပ်ႉမိုၼ်ႇၼပ်ႉသႅၼ်။ ပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းမိူင်းယႆ – ၽူင်ႉပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တီႈယူႇတီႈ ၵိၼ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၼၵ်းၸႂ် တွၼ်ႈတႃႇ ပီႈၼွင်ႉ ၸဝ်ႈဝဵင်းၼၼ်ႉၼႆသေ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးပၢင်တိုၵ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶၢတ်ႈႁွင်ႈၶၢတ်ႈ ႁိူၼ်းယူႇသဝ်း ၵေႃႈမီး။ တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း မိူင်းယႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽူင်ႉပၢႆႈၵႂႃႇလၢႆတီႈလၢႆတၢင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းၵေးသီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်ထိုင်ဝႆႉတီႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆႉ ၸိူဝ်းပွင်ပဵၼ်လႆႈၵေႃႈ ၶၢတ်ႈႁိူၼ်းသေယူႇဝႆႉ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈၵေႃႈ ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တီႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝတ်ႉ/ ၵျွင်းၶမ်းလႄႈ ဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း ၼႂ်းပွၵ်ႉၵၢင်ပၢင်ႇ ဢၼ်မီးတၢင်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇမိူင်းယႆ။ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ်တူၺ်း ထိုင်ပၼ်တႃႇယူႇတႃႇၵိၼ်ၶဝ်ဝႆႉယူႇၼႆ ၵူၼ်းၵေးသီးလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၸိူဝ်းဢၼ် ဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ တႃႇယူႇတႃႇၵိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇတီႈသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်း ဝဵင်းၵေးသီး ဢွၼ်ၵၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ပၼ်ယူႇ။ သိုဝ်ႉသေပၼ်ၶဝ်ႁုင်မိုဝ်ႉ ၵူၺ်းၶဝ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၵမ်ႈ ၽွင်ႈၵေႃႈ မႃးယူႇၸွမ်းႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ မႃးၶၢတ်ႈယူႇဝႆႉ။ ဢၼ် ၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းမုတ်ႉသလိမ်ႇလႄႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈငိုၼ်းတွင်း ၊ ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးတီႈယူႇတႄႉ ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၶၢတ်ႈႁွင်ႈ ၶၢတ်ႈႁိူၼ်းယူႇယၢမ်းလဵဝ် ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇသွၼ်ႈယူႇ ၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၵူၺ်းလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢတ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 9 မိုဝ်ႉ 10 ဝၼ်း၊ ၼမ်သုတ်းထိုင် ၽၢၵ်ႇလိူၼ်သၢဝ်းဝၼ်းၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တီႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယႆ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်ႈဢေႇ။ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၵေးသီး မီးႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း 1,000 ပၢႆ ။ ၵမ်ႈၼမ် တေမႃးၶၢတ်ႈႁိူၼ်းယူႇသဝ်း။ ဢၼ်မီးတီႈဝတ်ႉၵျွင်းၶမ်းၼၼ်ႉ 40 ပၢႆ ၊ တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်းသမ်ႉ မီး 100 ပၢႆ ။ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ ဢၼ်ပၢႆႈမႃးတီႈၵေးသီးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉလႄႈ ၵူၼ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ၊ ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈပႃး သမ်ႉထႅင်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢတ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၵမ်ႈၽွင်ႈတႄႉ ၶိုၼ်းမိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႆႈၼႃးသေ ပွၵ်ႈမႃးၵေးသီးၶိုၼ်း ၵေႃႈမီး ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူင်းယႆ – ၵေးသီးၼႆႉ ယၢၼ်ၵၼ် 45 လၵ်းၵူၺ်း။ ပေႃးဢမ်ႇမိူဝ်းတူၺ်းၶိုၼ်းသမ်ႉ ၵူဝ်တူၼ်ႈၵႃႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပူၼ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းသေ သုမ်းပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်လၢႆလွင်ႈတႄႉတႄႉ – ၵူၼ်း ၵေးသီးလၢတ်ႈ။ ၼႂ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼၼ်ႉ မီးပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 7 ၶူပ်ႇလူင်းတႂ်ႈလႄႈ မႄႈပုမ်လူင်၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ မႃးလိုဝ်ႈၵေးသီးၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉသေ ပၢႆႈၸူးထိုင်ပၢင်ႇလႅင်းသႂ်ၵေႃႈမီး၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈထိုင်တူၼ်ႈတီး ၵေႃႈမီး။ မိူဝ်ႈ ၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 16/7/2024 ၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း လတ်းမႃးတၢင်းၵေးသီး တင်းၼမ်တင်းလၢႆ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းပႆႇၼိမ် ၸိူင်ႉၼႆ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸၢင်ႈၼမ်လိူဝ် မႃးၵူႈဝၼ်း။ တႃႇၶၢဝ်းပွတ်းတႄႉ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ ယႃႈယႃ ၵုမ်ႇထူၼ်ႈယူႇသေတႃႉ တႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းတႄႉ တေဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈလႆႈ။ ၶၢဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၾူၼ်လႄႈ မႆႈၸႂ်တႃႇပၢႆးယူႇလီ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးထႅင်ႈ။ မၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇသုတ်းၵၢင်ၼွၼ်းလႄႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈယုင်းၶူပ်းသေ ပဵၼ်ၶႆႈပဵၼ်ၼၢဝ်ထႅင်ႈၼႆ ၵူၼ်းၵေးသီးလၢတ်ႈၼႄ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼႆႉ ပေႃးငဝ်းလၢႆးပႆႇၼိမ် ၸၢင်ႈၼမ်မႃးလိူဝ်ၼႆႉ ပေႃးၶၢဝ်းတႄႉ လွင်ႈပၢႆးယူႇလီၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈမႃး ဢမ်ႇမီးသုတ်းမုင်း ပေႃးယုင်းၶူပ်းၼမ် ၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶႆႈၼၢဝ်ဢေႃႈ။ ၶၢဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းလႄႈ ယုင်းလိူင်ႇၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 11/7/2024 မႃးၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA တင်း သိုၵ်းတႆး SSPP ၵေႃႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇထႅင်ႈ တင်းၼမ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းမိူင်းယႆၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်းဝႃႉ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းသေ သိုၵ်းတႆး SSPP ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သမ်ႉ ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇ ၸွမ်းဢွင်ႈတီႈလမ်ႇလွင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းယႆဝႆႉ။ သိုၵ်းလၢႆ ၸုမ်း ယူႇလေႃးၵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢုၼ်ႇၸႂ်လႆႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းၵူႈဝၼ်းထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-07-16T15:28:47

https://shannews.org/archives/55153

မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇတီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီထႅင်ႈ

လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 13/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်း မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇထႅင်ႈ တီႈပွၵ်ႉဝဵင်းၼၢင်း တၢင်းၽႄၵူတ်ႉ ၶၢႆလႄႈ ၵုၼ်လူင် ၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇရူတ်ႉၵႃးလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇဢေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သဝ်ၾႆးႁၵ်းလူမ်ႉတဵင်တၢင်း၊ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 3 – 4 လင်။ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီး”- ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ မႃးႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းပၢႆ မႃးပွႆႇသႂ်ႇတီႈဢိူင်ႇမိူင်းလီ တိူဝ်ႉၺႃး ၽူႈၸၢႆး လူႉတၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 4 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 12:15 (တဵင်ႈ ၶိုၼ်းၸၢႆႉ) မႃးပွႆႇထႅင်ႈ 3 လုၵ်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 2 ႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃး ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ (ယွၵ်းယွႆ) ထႅင်ႈ သွင်လင်။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 12 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 1 မူင်းၶိုင်ႈ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် မႃးတူၵ်းသႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 1 တင်း မၢႆ 2 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်း လူႉၵွႆ (ယွၵ်းယွႆ) တင်းသွင်လင် ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 14 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 18 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 12 မူင်း တေၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်း ဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း တႃႇၶၢဝ်းတၢင် 4 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁႂ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၵိုတ်းတိုၵ်း 4 ဝၼ်းဝႃႇ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 15 ၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တိုၵ်ႉမႃးတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉ 8 လႄႈ ပွၵ်ႉ 12 တိူဝ်ႉၺႃး လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 15 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 23 တီႈဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉသေ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-16T15:00:14

https://shannews.org/archives/55151

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်းလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 16/07/2024 ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းၵူၼ်းလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း လူၺ်ႈတၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် တင်းၼမ်တင်းလၢႆ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈဝႃးမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းယိုဝ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႅတ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း၊ ၶိူင်ႈမိၼ်တၢင်ႇ ၵူၼ်းသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉလႄႈ ထူင်ႁိၼ်သၢႆး မႃးလူင်းတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ႁူဝ်သႅၼ်ထူင်။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းၵေႃႈ မိူၼ်တၢင်းပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ႁႂ်ႈၶဝ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၶဝ် ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ သူင်ႇထူင်ႁိၼ်ထူင်သၢႆးလူင်းတႃႇႁႄႉတႃႇၵင်ႈ တႃႇႁဵတ်းလုၵ်းပဵမ်ႇလုၵ်းထႅၼ်ႉ။ ၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ဢၼ်ပဵၼ်တိူၵ်ႈပဵၼ်ထူင်ၵေႃႈ ပွႆႇလူင်းၸွမ်းၸွင်ႈလူမ်းဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15 ဝၢႆးလင် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၼႆယဝ်ႉၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇၶူဝ်းၶွင် ၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ ႁႅင်းသိုၵ်း ပၼ်ၼႂ်းတိူင်းသိုၵ်းယမၶၶဝ် တၢင်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ယဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်း ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းလႄႈ သၢပ်ႇဝဵင်း တၢင်းၼွၵ်ႈဝဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ တိုၵ်ႉလႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇယူႇ – ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-16T12:00:51

https://shannews.org/archives/55143

ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆ 30 ပၢႆ မၢတ်ႇ 40 ပၢႆ

ၶၢဝ်းတၢင်း 15 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 မၢတ်ႇၸဵပ်း 40 ပၢႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 2-16/7/2024 မႃးၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ သွင်ၾၢႆႇၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်၊ တရူၼ်ႊလႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ် ၸိူဝ်း ၼႆႉ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 35 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 40 ပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸွမ်းၼင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈ ယိုၼ်းထိုင်လႆႈၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇၼႆႉ တေမီးမွၵ်ႈ 35 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်တိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းသမ်ႉ 40 ပၢႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၼမ်သုတ်းသမ်ႉ တေပဵၼ်တီႈပွၵ်ႉ 5 ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 15 မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇတီႈပွၵ်ႉ 12 ၶူဝ်လွင်းၶႄႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တူၵ်းသႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 8 ႁိမ်း 121 ႁၢၼ်ႉၶၢႆၼမ်ႉၼဵင်ႈၸဵမ်း (ဝၢၼ်) ။ ၸူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး (ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ) ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း 1 လိတ်ႊလႂ် 20,000 ပျႃးယဝ်ႉ ၵူႈပွၵ်ႈ 3,300 ပျႃးၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပုင်းၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး 20L ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ထုၵ်ႇၾႆးၾႃႉမွတ်ႇမႃး တင်ႈတႄႇ ပၢင်တိုၵ်းတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမႃးသေဝၼ်း။ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၼႆႉ 20L (ၼိုင်ႈပုင်းသီလိူင်) 400,000 ပျႃးယဝ်ႉ။ ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇဢေႃႈ လႆႈပႂ်ႉၸဝ်ႈလႅင်းၵႃး ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇၼၼ်ႉမႃး ၶႃႈ ဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တေၸႂ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈဢဝ် ၵႃးတႄႉ ႁိုင်ႁိုင်ၸင်ႇႁၼ်ၼိုင်ႈလမ်း ၸိူင်ႉၼၼ် ၵူၺ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “တၢင်းတုၵ်ႉၶတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈယဝ်ႉ ၸူဝ်ႈၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶိုၼ်ႈၵူႈမဵဝ်း ယွၼ်ႉသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်း ၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉၾႆးထၢၼ်ႇ တူမ်ႈႁုင်ၵိၼ်ဢဝ်၊ ၵၢင်ၶမ်ႈသမ်ႉ ၸႂ်ႉၾႆးသႅင်လႅတ်ႇ(Solar) ၶႃႈဢေႃႈ။ မၢင်ၸိူဝ်း ၸႂ်ႉၾႆးၽိုၼ်းသေ တူမ်ႈႁုင်ၶႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မိူၼ်မိူင်းႁၢမ်းယဝ်ႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တင်းမူတ်း မီး 12 ပွၵ်ႉ 74 ဢိူင်ႇလႄႈ 490 မူႇဝၢၼ်ႈ ႁူဝ်ၵူၼ်း 320,000 ပၢႆ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈမုလ်း ၼႂ်းပီ 2014 ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းတႆး၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ တဢၢင်းလႄႈ ၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇသဝ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-16T12:00:00

https://shannews.org/archives/55136

5 ပီ တၢင်းၼႃႈၼႆႉ မိူင်းထၢႆႇဝၼ်း တေပဵၼ်ၽူႈမၢၵ်ႈမီး ၼမ်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီ တေထိုင်မႃးၼႆႉ ၽူးမၢၵ်ႇမီးငိုၼ်းၶမ်းၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉ တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တေတိူဝ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးသေ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မိူင်းထၢႆႇဝၼ်း တေပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်းၼႆ – တီႈၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း UBS Global Wealth Management ပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ 56 ဢၼ် ၸိူဝ်းမီးဝႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇယဝ်ႉလႄႈ ၸိုင်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉတေႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼၼ်ႉ တႃႇ 52 ဢၼ်ၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ၸိူဝ်းမၢၵ်ႈမီးငိုၼ်း တေႃႊလႃႊ 1 လၢၼ်ႉၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉ တေတိူဝ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပီ 2023 – 2028 ၼၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ လွင်ႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉသေ ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၽူႈမၢၵ်ႈမီးတေၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ သုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းထၢႆႇဝၼ်း၊ သိုပ်ႇသေၼၼ်ႉ မိူင်းတူႊရၵီႊ တေၶိုၼ်ႈမႃး 43% ၊ မိူင်းၵႃႊၸႅတ်ႊသတၢၼ်ႊ 37% ၊ မိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊ ၼီးသျႃး 32% လႄႈ မိူင်းၵျပၢၼ်ႊ 28% – ၼႆယဝ်ႉ။ ၸိုင်ႈမိူင်းသွင်ဢၼ် ဢၼ်မီး ၽူႈမၢၵ်ႈမီးၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းဢမေႊရိႊၵၼ်ႊလႄႈ မိူင်းၶႄႇတႄႉ တေတိူဝ်းၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈ 16% လႄႈ 8% – ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈမၢၵ်ႈမီးတီႈၼႂ်း မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်မီးၽူႈမၢၵ်ႈမီး ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ထီႉ 3 ၼႂ်းလုမ်ႈ ၾႃႉၼၼ်ႉတႄႉ တေလူတ်းယွမ်းၵႂႃႇတႃႇ 17% ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၽူႈလူင်းတိုၼ်းလၢင်းၶဝ် ၶၢႆႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇ ၼွၵ်ႈမိူင်းၼမ်။ ယွၼ်ႉရတ်ႉသျႃး ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းႁႄႉႁၢမ်ႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၽူႈမၢၵ်ႈမီးရတ်ႉသျႃး ၼႂ်းမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉဢွၵ်ႇမိူင်းၵႂႃႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽူႈမၢၵ်ႈမီး ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇ တၢင်ႇမိူင်း မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းတူႇပၢႆး ၊ မိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇ တီႈဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇၼမ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2022 ၼၼ်ႉ လွင်ႈမၢၵ်ႈမီး တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇသေတႃႉ ထိုင်မႃး ၼႂ်းပီ 2023 ၼႆႉတႄႉ ၶိုၼ်းၶိုၼ်ႈသုင်မႃး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-07-16T09:00:00

https://shannews.org/archives/55132

ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 20 ၸႄႈဝဵင်းပၢႆ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ

ၸွမ်းၼင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾူၼ်လူမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်ယူႇႁိမ်းၸမ် ၾင်ႇၼမ်ႉၶဵဝ်းတွင်း၊ ၼမ်ႉၵဵဝ်၊ ၼမ်ႉတူႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၶိုၼ်ႈႁႅင်းသေ ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈၵႂႃႇ 22 ၸႄႈဝဵင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/7/2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾူၼ်လူမ်း ဢၼ်ယူႇ ၾၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၸႄႈဝဵင်းဢၼ်ယူႇၸွမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၵဵဝ် မိူၼ် ၼင်ႇ ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ပွတ်းတႂ်ႈ၊ တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ၊ တိူင်းမၵူၺ်း၊ တိူင်းပႃႇၵိူဝ်လႄႈ တိူင်းဢေႇရႃႇ ဝတီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸႄႈဝဵင်းဢၼ်ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ မီး 14 ဝဵင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉၶဵဝ်းတွင်းသမ်ႉ ဝဵင်းၸိူဝ်းဢၼ်မီးတွၼ်ႈပွတ်းၼိူဝ်ၼမ့် တႄႇဢဝ် ဝဵင်းၶမ်းတီႈ တေႃႇထိုင် ဝဵင်းမူင်ႇယႂႃႇ ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း 7 ဝဵင်း လႆႈႁူပ်ႉၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈဝႆႉ။ ဝဵင်းမျိတ့်ငႄႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းတိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၢၼ်းတလေး) ၼၼ်ႉတႄႉ ၼမ်ႉတူႈ(ဒုဌ၀တီမြစ်) ၶိုၼ်ႈပူၼ်ႉ ၶိတ်ႇမၢႆ မႃး 1 ထတ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းၼႆႉသေ မူႇဝၢၼ်ႈ ၊ ဝဵင်း ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၸမ် မႄႈၼမ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈလူႉသုမ်း တီႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇဢေႊၶိူဝ်ႊ၊ ၶူဝ်လူႉၵွႆ ၊ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉပၢႆႈတီႈယူႇဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾူၼ်လူမ်း လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ဝဵင်း ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈထူပ်း ၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈဝႆႉ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းထႅင်ႈၼိုင်ႈဝၼ်းၵေႃႈ ၼမ်ႉတိုၵ်ႉတေၼွင်းၶိုၼ်ႈသုင်ဝႆႉယူႇ မိူၼ်ၵဝ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-07-16T08:00:00

https://shannews.org/archives/55125

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မုင်ႈၸူးပွတ်းႁွင်ႇထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝဵင်းၵၢတ်ႇလေႃႉၼၼ်ႉ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးတၢင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 14/7/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉမ 55 ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉတီႈဝဵင်းၵၢတ်ႉလေႃႉ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၵႃး 32 လမ်း မႃးၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ် တီႈတပ်ႉပထူး ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇသေ သိုပ်ႇၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ – ၵျွၵ်ႉၵူႇ – ဢၢင်ႇတေႃး ထိုင်ၵႂႃႇတီႈငဝ်ႈငုၼ်း ၾၢႆႇၵုမ်းၵမ် ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် မၢႆ 902 တီႈထုင်ႉတွင်းၶမ်း ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 606 ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉသေ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉတင်းဝဵင်းလႄႈ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 12 သမ်ႉ သိုပ်ႇလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပႂ်ႉတီႈႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇယိုတ်ႈၵုမ်းလႆႈထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းငဝ်းလၢႆးၼင်ႇၼႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႆႈၸႂ် ၵူဝ်သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်းငဝ်ႈ ငုၼ်းၾၢႆႇၵုမ်းၵမ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် 902 ဢၼ်မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တီႈထုင်ႉတွင်းၶမ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇဢဝ်တပ်ႉမ 55 တီႈၵၢတ်ႇလေႃႉၼၼ်ႉ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃး ၵႃးသိုၵ်း 30 ပၢႆၼႆ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈ။ တပ်ႉမ 55 ၼႆႉ ဢဝ်တပ်ႉၵွင် 10 တပ်ႉၵွင် ၸိူဝ်းမီးတီႈ ဝဵင်းၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ၊ ႁၢႆးႁူဝ်း၊ သီႇၵိပ်ႇလႄႈ တပ်ႉပထူး ႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉ။ မိူဝ်ႈၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူၺ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉ ၽူႈမီးၸၼ်ႉၼႂ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႉ ႁူမ်ႈပႃး တပ်ႉမ 55 ယၢမ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မႃး ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15 ၼႆႉ မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 300 လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးတၢင်း ထုင်ႉတွင်ႇၶျေႇ ၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးသေ လတ်းၵႂႃႇတၢင်းၼႃးပုင်ႇ – ၼႃးပဵင်းလႄႈ ၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ မုင်ႈၼႃႈၸူးၼႂ်းဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄးဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-16T07:00:00

https://shannews.org/archives/55123

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉ

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၼၼ်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/7/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 23 ဢဵၼ်ႁႅင်း 20 ပၢႆ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ သွင်ၾၢႆႇပိုတ်းယိုတ်းၵၼ်ႁိုင် မွၵ်ႈ 30 မိၼိတ်ႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သိမ်းလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ။ ၶဝ်ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းသေ သိမ်းလႆႈဢေႃႈ။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ်ၼႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉၼႆႉ လိူဝ်သေ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းတႆး SSPP ၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ မိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ “ဢၼ်ၶဝ် သိမ်းလႆႈတႄႉ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူၺ်းၶႃႈ ဢမ်ႇပႃး တပ်ႉပျီႇတူႉၸိတ်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉ။ လႆႈငိၼ်းဝႆႉတႄႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ တေဢၢၼ်းၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶိူဝ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈ ၸႂ်ဝႆႉယူႇၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉၼႆႉ မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ မီးၼႂ်းၵႄႈသီႇပေႃႉ – မိူင်းယႆ။ တီႈဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉၼႆႉသမ်ႉ မီးဝႆႉ ငဝ်ႈငုၼ်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉသႅင်ၵႅဝ်ႉ ဢၼ်ၸွမ်ႁၢၼ် လွႆမၢဝ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-07-15T18:07:08

https://shannews.org/archives/55121

မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးထႅင်ႈ တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 4

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 15/7/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 2 မူင်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း ပွၵ်ႉပၢင်ပဝ်းလူင် ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ် မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမၢၼ်ႈမႂ်ႇလႄႈ ၵွင်းမူး ၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း။ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 2 မူင်းၼႆႉသမ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်း သႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း ပွၵ်ႉပၢင်ပဝ်းလူင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး။ မိူဝ်ႈၼႆႉ မၢတ်ႇ 2 တၢႆ 1 ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 14 သမ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး မၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 13 သမ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမၢၼ်ႈမႂ်ႇ ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၶၢဝ်းတၢင်း 20 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၸူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်ႈမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တီႈၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ။ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ တႃႈၵုင်ႈလႄႈ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးထႅင်းတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-07-15T16:48:58

https://shannews.org/archives/55114

ၵူၼ်းမိူင်းယႆ မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ

တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆးၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆၸွမ်းလၢႆလင်။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 11/7/2024 မႃးၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA တင်း သိုၵ်းတႆး SSPP ၵေႃႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈ မႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇထႅင်ႈ တင်းၼမ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ် တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈလဵဝ် သိုၵ်းၵေႃႈ လေႃးလႄးၵၼ်ဝႆႉမူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ၶဝ်ယူႇဢိူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉ မွၵ်ႈသီႇႁႃႈဝႃးၼႆႉၵူၺ်း။ ႁႂ်ႈၶဝ်ယူႇၸွမ်းၵၼ်တႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်း တီႈႁိမ်းတပ်ႉ 67 ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ် တင်းမိူင်းယႆ 5 လၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် ယူႇဢိူမ်ႈ ၵၼ်ဝႆႉ။ ၵူႈဝၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ပႃးၵွင်ႈ၊ မိူဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လတ်းၵႂႃႇမႃး တီႈၼႃႈတပ်ႉၶဝ် 67 ၼၼ်ႉ ႁၼ်ၶဝ်ယိပ်းၵွင်ႈဝႆႉဢေႃႈ ၵူႈပွၵ်ႈ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ် ယိပ်းၶႃႈ။ ပဵၼ်ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးဝႆႉလႄႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵူၺ်းယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်း SSPP ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းမိူင်းယႆၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉ 4 ဝၼ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ယူႇလေႃးၵၼ်ဝႆႉလႄႈ သင်ဝႃႈ ၸုမ်းလုၵ်ႈၽိုၼ်ႉၶဝ် ပေႉသိုၵ်းသေ ၵုမ်းလႆႈဝဵင်းဝႆႉၼႆၸိုင် ၵူဝ်ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸၢင်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ သႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း မိူင်းမႆႈၸႂ်ဝႆႉပႃး လွင်ႈၼႆႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “ပိူင်လူင်တႄႉ ၶၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းသွမ်ႈၼႃး ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ တၼ်းသွမ်ႈယဝ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပႆႇတၼ်းသွမ်ႈ ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၽုၵ်ႈၵႃႈဝႆႉသေ ယွၼ်ႉၵုမ်ႇၵူဝ်ၽေးသိုၵ်းၵူၺ်းလႄႈ တူၼ်ႈၶဝ်ႈဢၼ်ၵႃႈဝႆႉၼၼ်ႉ ပေႃးယႂ်ႇပူၼ်ႉပႅတ်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႈမီး။ တႃႇပီတေမႃးၼႆႉ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ တေၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ဢမ်ႇ ၵုမ်ႇထူၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉၶႃႈ”- ၵူၼ်းမိူင်းယႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/7/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉ ဢၼ်ယၢၼ်ဝဵင်းမိူင်းယႆ မွၵ်ႈ 8 လၵ်း ၶၢႆႉ ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ထိုင်မႃးယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ယွၼ်ႉၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈၶၢႆႉ ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ တိုၵ်ႉလႆႈပႂ်ႉတူၺ်းငဝ်းလၢႆးဝႆႉယူႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းမိူင်းယႆၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်းဝႃႉ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းသေ သိုၵ်းတႆး SSPP ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သမ်ႉ ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇ ၸွမ်းဢွင်ႈတီႈလမ်ႇလွင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းယႆဝႆႉ – ၵူၼ်းမိူင်းယႆလၢတ်ႈ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']