Datasets:

yiyic

/

oscar_ydd_Hebr_dev

like 0

מיט אַ פּאָר חדשים צוריק האָב איך געשריבן וועגן אסתּר גאַרבאָווניק, איינע פֿון דער מחנה אינטערעסאַנטע תּלמידים אינעם פּאַריזער ייִדיש־צענטער. הײַנט וועל איך שרײַבן וועגן נאָך אַ תּלמידה מיט וועמען איך האָב זיך באַקענט הײַיאָר — סימאָן ווירשוב. די מעשׂה פֿון פֿר’ ווירשובס לעבן הייבט זיך אָן אין 1946, עטלעכע חדשים נאָכן סוף פֿון דער צווייטער וועלט־מלחמה. פֿר’ ווירשוב איז געבוירן געוואָרן נײַן חדשים נאָך דעם ווי דער טאַטע, וואָס איז געווען אַ קריגס־געפֿאַנגענער בײַ די דײַטשן, איז אויסגעלייזט געוואָרן און אַהיימגעפֿאָרן. „פּונקט נײַן חדשים?‟ פֿרעג איך. „נו, אפֿשר צען חדשים,‟ לאַכט פֿר’ ווירשוב. ביז דעמאָלט האָט דער טאַטע שוין געהאַט גענוג אויסגעשטאַנען. נאָך איידער ער איז אַרײַן אין דער פֿראַנצייזישער אַרמיי, האָט ער שוין געמוזט אַנטלויפֿן פֿון זײַן היים אין פּוילן, וווּ מע האָט אים געשטעלט צום געריכט צוליב דעם וואָס ער איז געווען אַ קאָמוניסט. נאָך זײַן אַרעסט איז ער אין אָנהייב געזעסן אין דער תּפֿיסה פּאַוויאַק אין וואַרשע, אָפּצוּוואַרטן זײַן מישפּט, אָבער דערנאָך האָט מען אים געשיקט דינען אין דער פּוילישער אַרמיי אין דער צווישנצײַט. ווען דער מישפּט האָט זיך דערנעענטערט, האָט די אַרמיי אים צוריקגעשיקט קיין וואַרשע. לכתּחילה איז ער געווען גרייט צו גיין אין געריכט, נאָר זײַן שוואָגער האָט אים געוואָרנט אַז ער קען נאָך קריגן אַ שטראָף פֿון אַפֿילו 20 יאָר תּפֿיסה, ווײַל די פּאָליציי האָט אים געפּאַקט בײַ אַ מיטינג וואָס איז פֿאָרגעקומען אין זײַן אייגענער דירה. האָט דער שוואָגער געעצהט, ער זאָל אַנטלויפֿן קיין פּאַריז, און אים געגעבן דערויף געלט און פֿאַלשע פּאַפּירן. די מאַמע איז אויך געווען אַ קאָמוניסטקע, און איר טאַטע (פֿר’ ווירשובס זיידע) האָט געהאַט אַן ענלעכע געשיכטע — אויך ער איז אַנטלאָפֿן פֿון פּוילן כּדי אויסצומײַדן אַ מישפּט און אַ כּמעט זיכערע שטראָף. ער איז געקומען קיין פֿראַנקרײַך איינער אַליין און געאַרבעט דאָרטן ביז ער האָט פֿאַרדינט גענוג געלט אויף צו ברענגען זײַן ווײַב (פֿר’ ווירשובס באָבע). די באָבע האָט מיטגענומען איר זון (פֿר’ ווירשובס פֿעטער), ווײַל ער איז דעמאָלט נאָך געווען גענוג יונג צו קענען מיטפֿאָרן אויף זײַן מאַמעס פּאַספּאָרט. זײַן עלטערע שוועסטער, פֿר’ ווירשובס מאַמע, איז שוין אָבער געווען צו אַלט דערויף. האָט זי געמוזט אָפּוואַרטן אַ צײַט אין פּוילן ביז מע האָט געקענט שיקן נאָך איר באַזונדער. ערבֿ איר רײַזע האָט זי געליטן אויף אַפּענדיציט. זי האָט זיך ניט געוואָלט לאָזן אָפּערירן אין פּוילן, איז זי טאַקע געפֿאָרן קראַנקערהייט — און ווען די באַן איז אָנגעקומען אין פּאַריז, האָט מען זי גענומען גלײַך אין שפּיטאָל אַרײַן, וווּ זי איז געבליבן ניט ווייניקער ווי נײַן חדשים ביז זי האָט זיך אויסגעהיילט. בשעת דער מלחמה זענען די מאַמע, דער פֿעטער און דער זיידע אַלע געווען אַקטיוו אינעם פֿראַנצייזישן „רעזיסטאַנס‟ אין די בערג לעבן ליאָן. די מאַמע פֿלעגט פֿאָרן מיט אַ ראָווער און אַריבערפֿירן מעלדונגען צווישן די פֿאַרשיידענע גרופּעס פּאַרטיזאַנער. דער פֿעטער איז געווען אַ קעמפֿער אין דער FFI [פֿראַנצייזישע חיילות פֿונעם אינלאַנד) און דער זיידע איז געווען אַן אָנפֿירער פֿון אַ גרופּע קעמפֿער (maquis) וואָס האָבן דורכגעפֿירט אַקציעס קעגן די דײַטשן. אין צווישנצײַט האָט פֿר’ ווירשובס טאַטע זיך דערװוּסט אַז די משפּחה געפֿינט זיך לעבן ליאָן, און ווען ער איז אויסגעלייזט געוואָרן פֿונעם לאַגער פֿאַר קריגס־געפֿאַנגענע, האָט ער גענומען זײ אויסזוכן. אייגנטלעך איז דער וועג פֿון דײַטשלאַנד קיין ליאָן ניט געווען קיין גלײַכער. בײַם סאַמע סוף פֿון דער מלחמה האָבן די דײַטשן אים אַריבערגעפֿירט, מיט אַנדערע ייִדישע קריגס־געפֿאַנגענע, קיין צפֿון־דײַטשלאַנד אין אַ לאַגער אַרײַן און געוואָלט אַלעמען דערשיסן. אין דער לעצטער מינוט זענען אָנגעקומען די רוסן און זיי געראַטעוועט, פֿירנדיק זײ קיין אָדעס, פֿון וואַנען פֿר’ ווירשובס טאַטע איז צוריקגעפֿאָרן קיין פֿראַנקרײַך. אויך די מאַמע האָט געהאַט צרות איידער זי איז אַרויסגעפֿאָרן פֿון פּאַריז כּדי זיך אײַנצושליסן אין דעם „רעזיסטאַנס‟. איין מאָל (בערך 1942) ווען די דײַטשן און די פֿראַנצייזישע פּאָליציי האָבן אַרעסטירט אַ סך ייִדן אין פּאַריז, האָט מען זי טאַקע ניט אַרעסטירט, ווײַל מע האָט געוווּסט אַז איר מאַן איז אַ קריגס־געפֿאַנגענער און די דײַטשן האָבן דעמאָלט מקפּיד געווען ניט צו אַרעסטירן די משפּחות פֿון די קריגס־געפֿאַנגענע. זי האָט אָבער געוווּסט אַז מען וועט ניט מקיל זײַן אַ צווייט מאָל, און ווען ס’איז מיט אַ יאָר שפּעטער געקומען נאָך אַ כוואַליע אַרעסטן, האָט זי זיך געריכט אויף אַ זיכערן סוף. „איין מחשבֿה בלויז איז איר געקומען אויפֿן געדאַנק,‟ דערציילט פֿר’ ווירשוב. „אַז איר קליינער זון, מײַן עלטערער ברודער ראָזשע, זיצט באַהאַלטן ערגעץ אין אַ דאָרף און אויב זי וועט הײַנט שטאַרבן וועט קיינער אים קיין מאָל ניט געפֿינען און אויפֿקלערן פֿאַר אים זײַן אָפּשטאַם,‟ ווײַל דאָס ייִנגל וואָלט שוין אַלײן ניט געדענקט די מאַמע. צום גליק האָט אַ שכנטע, ווי די מאַמע — אַ פֿרוי פֿון עטלעכע און צוואַנציק יאָר, געקלאַפּט אויף דער טיר און, זאָגנדיק: „קום גיך!‟, זי אַרײַנגענומען אין איר דירה אַרײַן. דאָרט האָבן ביידע פֿרויען זיך באַהאַלטן אין בעט, אונטער די קאָלדרעס, ציטערנדיק, ביז די דײַטשן און די פֿראַנצייזישע פּאָליציי וואָס האָבן אייגנטלעך געשפּילט די הויפּט־ראָלע בײַ די אַרעסטן, זענען סוף־כּל־סוף אַרויס פֿונעם בנין. נאָך דער מלחמה האָט מען אָפּגענומען דעם קליינעם ראָזשע, וואָס האָט טאַקע שוין ניט דערקענט טאַטע־מאַמע, און די משפּחה איז צוריק קיין פּאַריז. בשעת דער מלחמה האָט זיך אַ פֿרעמדע פֿרוי געהאַט באַזעצט אין זייער אַמאָליקער דירה, האָבן זיי ניט געהאַט וווּ צו וווינען. זענען זיי צו ערשט אײַנגעשטאַנען, צוזאַמען מיט אַנדערע קרובֿים, בײַם זיידן אין שטוב, צו נײַן מענטשן אין אַ צימער. (דער זיידע איז אַגבֿ געבליבן אַ קאָמוניסטישער טוער נאָך דער מלחמה און האָט צווישן אַנדערע אַקטיוויטעטן געשריבן פֿאַר די לינקע צײַטונגען „די נײַע פּרעסע‟ און L’Humanité). דער טאַטע איז אָבער צום סוף געגאַנגען צו דער פֿראַנצייזישער פּאָליציי און, צוליב דעם וואָס ער האָט געהאַט דעם „זכות‟ אַז ער איז געווען אַ קריגס־געפֿאַנגענער, האָט מען טאַקע פֿאַרטריבן די פֿרעמדע פֿרוי פֿון זײַן דירה. ווען זיי האָבן זיך אומגעקערט אַהיים האָבן זיי אָבער דערזען אַז די פֿרוי האָט אויף צו להכעיס אַרויסגעריסן די עלעקטרישע דראָטן און געשעדיקט אַנדערע טיילן פֿון דער דירה. די משפּחה איז געבליבן אין פּאַריז נאָר אַ קורצע צײַט, ווײַל ראָזשע איז געווען קרענקלעך און טאַטע־מאַמע האָבן געמיינט אַז ער וועט זיך בעסער אויסהיילן אין פּראָווינץ. האָט מען זיך אַריבערגעקליבן קיין סואַסאָן, הונדערט קילאָמעטער ווײַט פֿון דער שטאָט. דאָס לעבן אין פּראָווינץ איז ניט געווען גרינג פֿאַר סימאָן, וועלכע איז שטענדיק געווען די איינציקע ייִדישע תּלמידה אין איר קלאַס. „אין אַלגעמיין איז עס ניט געווען קיין אַנטיסעמיטישע סבֿיבֿה, נאָר די אַנדערע תּלמידים האָבן כּסדר געפֿרעגט: ׳פֿאַר וואָס נעמסטו ניט קיין קאָמוניע, פֿאַר וואָס גייסטו ניט אויף קאַטעכיזם, פֿאַר וואָס פּראַוועסטו ניט ניטל?׳ אאַז”וו,‟ דערציילט זי. זי פֿלעגט פֿאָרן אין אַ זומער־לאַגער פֿאַר די קינדער פֿון ייִדישע קאָמוניסטישע עלטערן נאָר דאָס האָט קנאַפּ געהאָלפֿן קעגן דעם געפֿיל פֿון איזאָלאַציע. ווען סימאָן האָט זיך פֿאַרשריבן אין אַ גימנאַזיע, האָט די מאַמע געוואָלט אַז זי זאָל זיך לערנען לאַטײַן און ענגליש. מע האָט זי אָבער פֿאַרשריבן אויף דײַטש אַנשטאָט ענגליש, ווײַל אַלע תּלמידים וואָס האָבן זיך געלערנט לאַטײַן זענען אויטאָמאַטיש פֿאַרשריבן געוואָרן אויך אויף דײַטש. די מאַמע איז גלײַך געלאָפֿן אין גימנאַזיע אַרײַן כּדי צו מעלדן אַז איר טאָכטער וועט זיך בשום־אופֿן ניט לערנען קיין דײַטש. אָבער די דירעקטאָרין, ניט זייער פֿרײַנדלעך געשטימט לגבי ייִדן, האָט זיך געהאַלטן בײַ אירס און אָפּגעענטפֿערט אַז דאָס מיידל מעג זיך אויב אַזוי פֿאַרשרײַבן אין אַן אַנדער גימנאַזיע, וויסנדיק גאַנץ גוט אַז די אַנדערע גימנאַזיעס אין שטעטל זענען געווען קאַטוילישע. האָט די מאַמע געמוזט מוותּר זײַן, אָבער מיטן תּנאַי אַז דאָס דײַטש־לערנביכל זאָל קיין מאָל ניט אַריבערגיין די שוועל פֿון איר דירה. אַ ביסל שפּעטער האָט די דײַטש־לערערקע געפֿרעגט סימאָן פֿאַר וואָס זי וויל זיך ניט פֿאַרבינדן מיט אַ דײַטש מיידל אויף אויסצוטוישן בריוו. סימאָן האָט דערקלערט אַז די מאַמע וויל ניט אַז קיין בריוו מיט אַ דײַטשער פּאָסטמאַרקע זאָל אָנקומען אין דער דירה, און זי וויל אויך ניט אַז אַ דײַטש מיידל זאָל באַזוכן איר טאָכטער. די לערערקע האָט גלײַך פֿאָרגעלייגט אַז סימאָן זאָל זיך דורכשרײַבן מיט אַ מיידל פֿון מיזרח־דײַטשלאַנד, ווײַל אַזאַ מיידל וואָלט סײַ ווי ניט געטאָרט באַזוכן, און זי האָט אויך אָנגעבאָטן איר אייגענעם אַדרעס, כּדי אויסצומײַדן אַז די בריוו זאָלן אָנקומען צו סימאָנס משפּחה אַהיים. סימאָן האָט געענטפֿערט: „גוט, אָבער איך מוז פֿאָרט בעטן דערלויבעניש בײַ די עלטערן, ווײַל איך וויל זיי ניט אָפּנאַרן אויף אַזאַ אופֿן.‟ זי איז אַהיימגעגאַנגען און טאַקע געבעטן בײַ זיי דערלויבעניש. „נו, שוין, פֿאַרפֿאַלן. זאָל זײַן אַזוי,‟ האָבן די מידע טאַטע־מאַמע איר געענטפֿערט. אַזוי אַרום האָט סימאָן אָנגעהויבן אויסצוטוישן בריוו מיט אַ דײַטש מיידל, און, כאָטש יענע האָט טאַקע ניט געטאָרט פֿאָרן צו סימאָן אַהיים, האָט סימאָן זיך איין מאָל דערוווּסט אַז ס’איז דאָ אַ געלעגנהייט אַליין צו פֿאָרן קיין מיזרח־דײַטשלאַנד. „איך האָב הונדערט מאָל געבעטן, און דאָס הונדערט־און־ערשטע מאָל האָט מען ענדלעך מסכּים געווען. נאָך דעם ווי דער טאַטע האָט שוין באַצאָלט דאָס רײַזעגעלט האָט ער ווידער אַ מאָל ניט געוואָלט דערלויבן. נאָר עס איז שוין געווען צו שפּעט, און איך בין טאַקע געפֿאָרן.‟ איין מאָל האָט דער טאַטע געשיקט סימאָן אַ טעלעגראַם מיט די ווערטער: „קלינג צו מיר שנעל, איך דאַרף הערן דײַן קול.‟ האָט זי אים אָנגעקלונגען און געזאָגט: „דו ווייסט, טאַטע, איך בין דאָס איינציקע מיידל אין דער גרופּע וואָס האָט באַקומען אַזאַ טעלעגראַם.‟ „נו, דאָס איז ווײַל דו ביסט דאָס איינציקע ייִדישע מיידל אין דער גרופּע,‟ האָט ער געענטפֿערט. „ניין, טאַטע, מיר זענען צוועלף,‟ האָט זי געזאָגט. טאַקע גאַנצע צוועלף פֿון דער גרופּע פֿון 25 מיידלעך וואָס זענען געפֿאָרן אויף דער רײַזע קיין מיזרח־דײַטשלאַנד זענען געווען ייִדישע — מסתּמא ווײַל אַנדערע ייִדישע משפּחות האָבן אויך געוואָלט אַז זייערע טעכטער זאָלן זיך דורכשרײַבן נאָר מיט מיידלעך פֿון מיזרח־דײַטשלאַנד. זי איז שפּעטער ווידער געפֿאָרן אין מיזרח־דײַטשלאַנד, און דאָס מאָל איז זי אײַנגעשטאַנען איין סוף־וואָך בײַ אַ דײַטשער משפּחה אין מאַגדעבורג. “עס איז איצט שווער צו גלייבן אַז דאָס האָט פּאַסירט מיט מיר ווי אַ זעכצן־יאָריק מיידל, אָבער דער טאַטע פֿון דער משפּחה האָט אונדז גענומען אויף זײַן מאָטאָציקל און אונדז אַרומגעפֿירט אַ גאַנצע נאַכט, אין שפּעטע שעהען ווען מע האָט שוין ניט געטאָרט זײַן אויף די גאַסן, און אונדז געוויזן ווי די רוסן מאַכן זייערע מיליטערישע געניטונגען אַזוי אין דער פֿינצטער, ווײַל די מיזרח־דײַטשן האָבן זיי שוין אַזוי פֿײַנט געהאַט דעמאָלט אַז ווען זיי וואָלטן דאָס געפּרוּווט בשעת די ליכטיקע שעהען וואָלט דער המון ניט דערלויבט. ער האָט אונדז געבעטן, ‘פֿאָרט אַהיים קיין פֿראַנקרײַך און דערציילט דאָרטן וואָס איר האָט דאָ געזען.’” אַן אַנדער טאָג האָבן די מיידלעך באַזוכט דעם לאַגער בוכנוואַלד. “איך מיט אַ חבֿרטע זענען אַ ביסל פֿאַרבליבן אין לאַגער, ווײַל די חבֿרטע האָט געוואָלט אַראָפּנעמען בילדער פֿון אַ טשיקאַווער באַן. זענען געקומען מיזרח־דײַטשע פּאָליציאַנטן און אונדז פֿאַרשלאָסן אין אַ צימער, באַשולדיקנדיק אונדז אַז מיר זענען שפּיאָנען. צום גליק האָט דער לערער וואָס האָט אָנגעפֿירט מיט דער רײַזע באַמערקט אַז עס פֿעלן אים צוויי תּלמידות, און ער איז צוריקגעקומען נאָך אונדז. די פּאָליציאַנטן האָבן אונדז אַרויסגעלאָזט, נאָר זיי האָבן צוגענומען דעם פֿילם פֿון דער חבֿרטעס פֿאָטאָ־אַפּאַראַט. צי זענען מיר געווען שפּיאָנען? מיר האָבן בסך־הכּל געוואָלט אַראָפּנעמען בילדער, ווײַל די באַן איז געפֿאָרן אין ביידע ריכטונגען אויף איין פּאָר רעלסן, ניט צוויי ווי בײַ אונדז אין דער היים, און אַ באַן וואָס איז געפֿאָרן אין איין ריכטונג האָט געמוזט אַראָפּגיין פֿון די הויפּטרעלסן כּדי צו מאַכן אַ וואַרע פֿאַר דער באַן וואָס פֿאָרט אין דער פֿאַרקערטער ריכטונג. דאָס איז ווײַל די סאָוועטן האָבן געהאַט צוגענומען אַלץ וואָס האָט זיך געלאָזט און דאָס אָפגעשיקט קיין רוסלאַנד, אַרײַנגערעכנט באַנען און רעלסן. איז געבליבן אין מיזרח־דײַטשלאַנד נאָר זייער ווייניק און זייער אַלטער מאַטעריאַל.” סימאָן האָט חתונה געהאַט מיט אַ יונגן־מאַן, אויך אַ קאָמוניסט, צו צוואַנציק יאָר. ניט געקוקט אויפֿן פֿאַרדראָס פֿון אירע קאָמוניסטישע עלטערן, האָט זי באַשלאָסן צו שטעלן אַ חופּה. “די מאַמע האָט געפֿרעגט, ‘פֿאַר וואָס, פֿאַר וואָס?!’, און איך האָב געענטפֿערט, ‘ווײַל צו פֿיל איז צו פֿיל! איר האָט מיט מיר גאָרנישט ניט געלערנט פֿון ייִדישקייט, און איך וויל זײַן אַ ייִדישע.’ דער מאַן האָט אויך ניט געוואָלט קיין חופּה, אָבער איך האָב אים געזאָגט, ‘אין לעבן מוז מען טאָן ניט נאָר פֿאַר זיך, נאָר אויך פֿאַר אַנדערע. דו וועסט דאָס טאָן פֿאַר מיר און פֿאַר דײַן מאַמען.’ איז ער אײַנגעגאַנגען. אָבער הײַנט מיין איך אַז איך האָב געוואָלט שטעלן אַ חופּה דער עיקר אויף צו להכעיס מײַנע עלטערן.” מיטן מאַן און אַנדערע יונגע קאָמוניסטן איז פֿר’ ווירשוב געפֿאָרן עטלעכע מאָל אין ראַטן־פֿאַרבאַנד אין די 60ער יאָרן כּדי צו זען וואָס דאָרטן טוט זיך. נאָך איינער פֿון די רײַזעס, האָבן זיי אײַנגעזען אַז די סאָוועטישע רעאַליטעט איז גאַנץ מיאוס, און דעריבער באַשלאָסן אַז עס איז צײַט צו זאָגן “גענוג צו זײַן קאָמוניסטן.” זיי האָבן דעמאָלט פֿאַרלאָזט די פּאַרטיי, “און דערנאָך האָבן מיר געהאַט קינדער און שוין ניט געהאַט קיין צײַט אויף פּאָליטיק.” בײַם סוף פֿון אונדזער שמועס דערציילט מיר פֿר’ ווירשוב אַז דעם טאַטנס געשיכטע האָט נאָך אַ קאַפּיטל, וואָס זי אַליין האָט ניט געוווּסט פֿון דעם ביז לעצטנס, אַ סך יאָרן נאָך זײַן טויט. ווען ער איז ערשט אָנגעקומען אין פֿראַנקרײַך, נאָך דעם ווי ער איז אַנטלאָפֿן פֿון פּוילן, איז געווען אַ מעגלעכקייט זיך צו מעלדן ווי אַ פּאָליטישער פּליט און אַזוי אַרום באַקומען אַ פֿראַנצייזישן פּאַספּאָרט אונטער זײַן אמתן נאָמען. אָבער ער האָט מורא געהאַט, טאָמער וועלן די פֿראַנצייזישע אויטאָריטעטן אים פֿאַרטרײַבן אָדער אים שלעכט באַהאַנדלען אויב זיי וועלן זיך דערוויסן אַז ער איז אַנטלאָפֿן פֿון אַ מישפּט אין פּוילן. האָט ער זיך ניט געמאָלדן. ער מיטן ווײַב האָבן אין אָנהייב ניט אָפֿיציעל חתונה געהאַט, ווײַל ער האָט ניט געהאַט קיין ריכטיקע פּאַפּירן. אָבער ווען ער האָט זיך אָנגעשלאָסן אין דער פֿראַנצייזישער אַרמיי אין אָנהייב פֿון דער מלחמה, האָט ער דעמאָלט געקראָגן פּאַפּירן (אונטער זײַן געפֿעלשטן נאָמען) און זיך באַניצט מיט זיי כּדי צו מעלדן זײַן חתונה פֿאַר דער פֿראַנצייזישער אַדמיניסטראַציע, ווײַל ער האָט געוואָלט אַז דאָס ווײַב זאָל קענען קריגן זײַן מיליטער־פּענסיע טאָמער וועט ער אומקומען אין קריג. נאָך דעם ווי ער איז צוריקגעקומען פֿון דער מלחמה, האָט ער געמיינט אַז די סכּנה איז אַריבער, ווײַל אַ מישפּט אין פֿאַרמלחמהדיקן פּוילן קען שוין קיינעם ניט אויסמאַכן. האָט ער זיך דעמאָלט געוואָלט אײַנשרײַבן אונטער זײַן אמתן נאָמען. אָבער אַן אַדוואָקאַט האָט אים געוואָרנט אַז אויב ער וועט זיך מעלדן איצט וועט מען אים מסתּמא שיקן גלײַך אין תּפֿיסה אַרײַן אויפֿן אָנקלאָג אַז ער האָט באַגאַנגען אַ שווינדל במשך די אַלע יאָרן ווען ער האָט געניצט דעם געפֿעלשטן נאָמען, זינט ער איז אָנגעקומען אין פֿראַנקרײַך. האָט ער פֿאַרשטאַנען אַז ס’איז אַ פֿאַרפֿאַלענע זאַך, און אויסגעלעבט דעם רעשט פֿון זײַן לעבן אונטער דעם געפֿעלשטן נאָמען. במשך פֿון אונדזער שמועס האָט סימאָן מיר נישט אויסגעזאָגט דעם טאַטנס אמתן נאָמען אָדער זײַן געפֿעלשטן, און מסתּמא בכּיוון אַזוי. („ווירשוב‟ איז איר חתונה געהאַטער נאָמען.) נאָך די אַלע יאָרן, לויערט, אַ פּנים, נאָך אַלץ די זאָרג אַז די אינסטאַנצן קאָנען נאָך באַשטראָפֿן די משפּחה דערפֿאַר. סימאָן און דעם ברודער ראָזשע האָבן טאַטע־מאַמע אײַנגעשריבן בײַ די פֿראַנצייזישע אויטאָריטעטן נאָך דער מלחמה, אונטערן סטאַטוס „אײַנגעמאָלדענע‟ (déclarés) – ווײַל ביזן הײַנטיקן טאָג איז דאָ ניט איין מין בירגערשאַפֿט אין פֿראַנקרײַך, נאָר דרײַ: געבוירענע צו פֿראַנצייזישע עלטערן, נאַטוראַליזירטע און געבוירענע אין פֿראַנקרײַך (צו ניט־פֿראַנצייזישע עלטערן), דאָס זענען די אַזוי גערופֿענע „אײַנגעמאָלדענע‟. אַזוי ווי פֿר’ ווירשוב איז אַ געמאָלדענע, ניט קיין געבוירענע, בירגערין (ד”ה, הגם זי איז געבוירן געוואָרן אין פֿראַנקרײַך, זענען אירע עלטערן דעמאָלט ניט געווען קיין פֿראַנצייזישע בירגער), האָט זי געדאַרפֿט אַלע מאָל ווײַזן ניט נאָר איר פּאַספּאָרט נאָר אויך אַן אַנדער פּאַפּיר, און אַפֿילו אַ מאָל די פּאַספּאָרטן פֿון טאַטע־מאַמע, אַ לאַנגע צײַט נאָך דעם ווי זיי זענען שוין געשטאָרבן. צו מאָל האָט מען אויך געבעטן בײַ איר אַ באַווײַז אַז זי איז געבוירן געוואָרן אין פּאַריז. הײַנט (נאָך דעם ווי דער פּרעזידענט סאַרקאָזי, וואָס זײַן טאַטע איז געווען אַן אונגערישער, האָט געהאַט ענלעכע אומאײַנגענעמע איבערלעבונגען) איז דער מצבֿ אַ ביסל בעסער, ווײַל טעאָרעטיש טאָרן רעגירונגס־באַאַמטע שוין ניט בעטן אַזעלכע איבעריקע ראַיות אויסער דעם פּאַספּאָרט – אָבער “ביזן הײַנטיקן טאָג וועט אַ באַאַמטער אָ מאָל נאָך אַלץ בעטן, אויב ער איז אין אַ שלעכטער שטימונג.” פֿר’ ווירשובס טאַטע האָט זײַנע קינדער קיין מאָל ניט דערציילט וועגן דעם וואָס האָט פּאַסירט מיט זײַן נאָמען, און אויך קיין מאָל ניט גערעדט וועגן די קרובֿים וואָס זענען פֿאַרבליבן אין פּוילן, מסתּמא ווײַל ער האָט מורא געהאַט טאָמער וועלן זיי זיי פּרוּוון אויפֿזוכן און אַנטדעקן זײַן סוד. “עס טוט מיר פּשוט באַנג פֿאַר אים,” זאָגט פֿר’ ווירשוב, וועלכע האָט אומוויסיק געטראָגן דעם געפֿעלשטן משפּחה־נאָמען ביז איר חתונה. “אָבער נאָך דעם ווי איך האָב דאָס אויסגעפֿונען,” (ערשט מיט צען יאָר צוריק, פֿון אַן עלטערער קוזינקע), “האָב איך דערציילט מײַן פּלימעניק, אַליין אַ שרײַבער” (ראָזשעס זון – ראָזשע האָט שוין דעמאָלט ניט געלעבט) “און איצט ניצט ער, ווי אויך דער זון זײַנער, אַ פֿילם־רעזשיסאָר, דעם אמתן משפּחה־נאָמען ווי אַ פּעננאָמען. און דאָס ברענגט כאָטש אַ שמצל תּיקון.” הערט ווי סימאָן װירשוב דערציילט אין אירע אייגענע ווערטער, ווי זי האָט זיך ניט געוואָלט אויסלערנען לייענען. Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

דער קארלין סטאלין חסידישער הױף איז געגרינדעט געװארען דורך דעם גרויסן רבי'ן הר"ר אהרן פון קארלין, א תלמיד פון דעם מעזריטשער מגיד. קארלינער חסידים שטאמען פון קארלין לעבן פינסק אין װייס־רוסלאנד. דער צווייטער רבי איז געווען זיין זון הר"ר אשר פון סטאלין. נאך אים איז געווען רבי זיין זון רבי אהרן פערלאוו, מחבר פון „בית אהרן". נאך אים איז געווארן רבי זיין זון דער יונגער רבי הר"ר אשר. דער צווייטער רבי אשר איז אוועק יונגערהייט איבערלאזנדיג זיין זון ישראל אלס קינד. די חסידים האבן אים אויפגענומען אלס רבי, דעריבער הייסט ער דער ינוקא. דער יונגער רבי הר"ר אשר האט אנגעהויבן פירן א רעביסטעווע נאך זיין פאטער'ס פטירה אין תרל"ב. ער האט נישט מאריך ימים געווען און ער איז נפטר געווארן נאך א יאר, חמשה עשר באב ה'תרל"ג (1873), אין דראהביטש ביי א מגפה וואס האט געווילדעוועט אין דער שטאט. זיין ערשטע ווייב איז געווען מרת חיה, א טאכטער פון רבי מנחם נחום טווערסקי פון מאקאראוו; זי איז געשטארבן תרל"ג ביים געבורט פון איר טאכטער חנה. זיין צווייטע ווייב איז געווען מרת שרה דבורה, טאכטער פון רבי אלימלך שפירא פון גראדזשיסק און די אלמנה פון רבי יחיאל יעקב האפשטיין פון קאזשניץ. רבי ישראל דער סטאלינער "ינוקא": נאך דער פטירה פונעם יונגן רבי'ן הר"ר אשר, איז זיין זון ישראל געווען אלט נאר פיר און א האלב יאר. טראץ דעם האבן די חסידים געזען אין אים זייער מנהיג, אזוי ווי זיין זיידער רבי אהרן האט שוין געזאגט אויף אים. ביי זיין בר מצוה, י' כסלו ה'תרמ"ב (1881) האבן די זקני החסידים, צווישן זיי רבי דוד צבי שלמה בידערמאן פון לעלאוו, אים געגעבן א כתב נשיאות. צוליב זיינע יונגע יארן האט מען אים גערופן 'ינוקא'‏[1]. דער סטאלינער ינוקא האט געפירט זיין רעביסטעווע 50 יאר. ער האט געהאט צענדליקע טויזנטער חסידים. רבי ישראל איז נפטר געווארן ראש השנה ה'תרפ"ב (1921), ווען ער איז געווען אין פראנקפורט, דייטשלאנד, פאר א רפואה. רבי ישראל האט איבערגעלאזט זעקס זין, טייל פון זיי האבן געפירט באדמו"רות: דער בכור רבי אשר אין סטאלין (האט נישט געפירט). רבי אהרן אין ווארשע, פוילן, (האט נישט געפירט, אבער ער איז געווען דער מנהיג פון די קארלינער חסידים אין פוילן). רבי יעקב חיים האט געפירט א הויף אין וויליאמסבורג, ברוקלין אין די פאראייניגטע שטאטן; ער איז נפטר געווארן ו' אייר תש"ו אין דעטרויט וואו ער איז געגאנגען צו זיינע חסידים דארט, און ער ליגט אין דעטרויט. ער האט נישט איבערגעלאזט קיין קינדער. רבי משה האט געפירט זיין הויף אין סטאלין. רבי אברהם אלימלך האט געפירט אין קארלין. רבי יוחנן האט געפירט אין לוצק. ביי דער חורבן אייראפע זענען אומגעקומען פיר פון די ברידער: רבי אשר מיט רבי משה זענען אומגעקומען ביי דער רציחה פון די סטאלינער יידן ערב ראש השנה; רבי אברהם אלימלך איז דערמארדעט געווארן, אזוי איז אנגענומען ביי די חסידים, י"ד חשוון תש"ג (1942); רבי אהרן האט מען דערמארדעט אין ווארשע אין חודש אב. רבי אשר (סטאלין) רבי יעקב חיים פון דעטרויט רבי משה פון סטאלין רבי אברהם אלימלך פון קארלין די קארלינער חסידים זענען באקאנט אלס עובדים וואס שרייען, שאקלען זיך, און זינגען ביים דאווענען. דאס חסידות היינטרעדאַקטירן נאך דער צוויטער וועלט קריג האט ר' יוחנן וואס איז געווען אונטערן נאמען סטאלינער רבי פון לוצק איבער גענומען די גאנצע חסידות פון קארלין־סטאלין און גערופן געווארן אונטער דעם נאמען. היינט װערט עס געפירט דורך דער רבי ר' ברוך מאיר יעקב שוחט, אן אייניקל פון רבי יוחנן. ער וואוינט אין גבעת זאב, נישט ווייט פון ירושלים. (אנדערע האבן צוליב געוויסע סיבות פון נאך די פטירה פון רבי יוחנן אפגעלאזט דעם היינטיגן רבי'ן און זיי זענען געגאנגען צו אנדערע רביס ווי צ"ב לעלאוו אדער געמאכט שבת פאר זיך ווי צ"ב קהל חסידי ירושלים און פינסק קארלין.) קארלין־סטאלין האט קרוב צו צוויי טויזנט משפחות אין ארץ ישראל און ארום דער וועלט. אין ארץ ישראל געפינען די חסידים בעיקר אין ירושלים, בני ברק, ביתר עלית, מודיעין עילית, טבריה און דעם יישוב גבעת זאב וואו דער רבי פירט זיין הויף. דער הויפט בית מדרש פונעם חסידות, "היכל רבינו יוחנן", איז געווען אין דעם בוכארים געגנט אין ירושלים. אין ירושלים זענען אויך שטיבלעך אין בית ישראל, עזרת תורה, סנהדריה און רמות. דאס חסידות האלט אויס די אור החיים שול אין דער אלטשטאט. אין ביתר זענען פיר שטיבלעך (שכונת אתרוג, שכונת הגפן, שכונת הדקל, שכונת התמר). אין מודיעין עילית צוויי שטיבלעך (אין קרית ספר און אין אחוזת בראכפעלד), אין בני ברק צוויי שטיבלעך, אין צפת דער אלטער בית מדרש און אין טבריה צוויי שטיבלעך (אין טיילת און אין 200 פלוס געגנט). דאס חסידות האט ישיבות קטנות אין ירושלים, רמות, ביתר עילית און מודיעין עילית, און א ישיבה גדולה אין רמות. אין די פאראייניקטע שטאטן פון אמעריקע זענען דא שטיבלעך אין בארא פארק (מיט א ישיבה קטנה און א ישיבה גדולה), מאנסי און לייקוואוד. אויך איז דא א שטיבל אין סטאמפארד היל, לאנדאן, ענגלאנד. דער ברודער פונעם קארלינער רבי, רבי יוחנן שוחט (איידעם ביים אלעקסאנדער רבי), פירט ״לוצק״, א קליין חסידות. די קארלינער רביס האבן זיך שטענדיג דערקעגנט צו ציוניזם און דער מזרחי, און האבן אויך נישט געשטיצט פאזיטיוו דעם אגודת ישראל. היינט איז דאס חסידות נישט אריינגעמישט אין פאליטיק, לויט דער הוראה פונעם פריערדיקן רבי'ן רבי יוחנן. רעפערענצןרעדאַקטירן ↑ ינוקא אין אראמיש איז טייטש א קינד, אבער אין קבלה מיינט דאס א געהויבענע נשמה גבוהה וואס אנטפלעקט זיך יונגערהייט (אזוי שטייט אין זוהר) דער ארטיקל וועגן א רבי אדער א רבי'שן הויף איז א שטומף. דאס הייסט עס פעלן אין אים גרונטלעכע אינפארמאציע איבערן פארשטאנד פון דער טעמע. ביטע העלפֿט דאס פֿארברייטערן.

ווענוס אין 10טההויז מענטשן ליב צו זיין אין דעם צענטער פון ופמערקזאַמקייט, האָבן אַ גוטע געזעלשאַפטלעך שטעלע און מאַכן אַ גוטע קאַריערע פון ​​איינער פון זייער כאַביז. עס איז וויכטיק פֿאַר זיי צו זיין אַפּרישיייטיד פֿאַר אַלץ וואָס זיי טאָן, אפילו אויב זיי בעסער וועלן צו אַרבעטן אין טימז ווי אַליין. פילע וועלן טראַכטן פון זיי ווי פּריטענשאַס ווייַל זיי ווילן צו לעבן אַ הויך לעבן און באַקומען צוזאַמען מיט ינפלוענטשאַל מענטשן. אָבער, דאָס קען נישט אַנטדעקן ווער זיי באמת זענען, ווייַל זיי זענען אַרום די מענטשן נאָר צו האָבן עטלעכע טירן אָפן פֿאַר זיך און צו שטייַגן אין אַרבעט. ווענוס אין 10טההויז קיצער: סטרענגטס: עלעגאַנט, כיינעוודיק און סאָושאַבאַל טשאַללענגעס: קאַמפּליינינג און אַבסעסיוו עצה: פּרוּווט טינגז דיפערענטלי פֿון צייט צו צייט סאַלעבריטיז: Johnny Depp, Nicole Kidman, Kanye West, Ashton Kutcher. מענטשן מיט ווענוס אין די 10טההויז איז געצויגן בלויז צו יענע וואָס האָבן אַטשיווד עפּעס אין זייער לעבן און זענען יוזשאַוואַלי עלטער און מער דערוואַקסן ווי זיי זענען. קרייווינג פֿאַר אַ וויפּ אַנטעראַזש ווענוס אין צענט הויז מענטשן אויסדריקן זיך סאָושאַלי, ראָמאַנטיקאַללי אָדער אַרטיסטיקלי דורך זייער פאַך, וואָס קען אָפט זיין פארבונדן צו קונסט. זיי ווילן אַ גוטע געזעלשאַפטלעך שטעלע און קענען דערגרייכן הצלחה ביי מאַנאַדזשערז, טאַלאַנטירט אַרטיס אָדער ספּאַוסאַז פון עמעצער ינפלוענטשאַל. מענטשן וועלן שטענדיק אָנערקענען זיי פֿאַר זייַענדיק כיינעוודיק, אַזוי זיי וועלן שטענדיק האָבן פארערערס, אפילו אויב עטלעכע וועלן היטן זיי פון אַ ווייַטקייט. זאָדיאַק צייכן פֿאַר 7 אפריל עס ס 'עפּעס וואָס מאכט זיי אַטראַקטיוו אָבער אין דער זעלביקער צייַט ויסקומען קאַלט. אַלעמען וועט באַמערקן ווי אַטראַקטיוו און לאַווינג זיי קענען זיין, אָבער זיי זאָל באַצאָלן ופמערקזאַמקייט צו נישט לעבן זייער לעבן לויט צו וואָס אנדערע טראַכטן פון זיי, ווייַל דאָס קענען מאַכן זיי ויסקומען אַרויסגעוואָרפן. פילע פון ​​ווענוס אין 10טההויז מענטשן האָבן חתונה געהאט פֿאַר בילדער אָדער זענען אמת וואָרקאַהאָליקס. גוט צו מאַכן נייַע פרענדז און אָרגאַניזירן געשעענישן, זיי האָבן אַלע די גיכער צו ווערן געראָטן אין קאַמפּערד מיט אנדערע ווענוס נייטיווז. פילע מענטשן וואָס זיי וועלן טרעפן וועלן זייער גלייך ווי זייער סטיל, אַזוי זיי קענען זיין כיינעוודיק די מאַכט. עס איז אַ פאַרגעניגן פֿאַר די נייטיווז צו גיין צו אַרבעט און צו יאָגן נאָך זייער קאַריערע-חלומות, וואָס מיטל זיי האָבן גרויס ענערגיע און גענוג פעסטקייט צו הצלחה. וואָס איז דער זאָדיאַק צייכן פֿאַר 23 אקטאבער ווי באַלד ווי זיי האָבן געראטן צו דערגרייכן עטלעכע פון ​​זייער צילן, זיי ווענדן אין גאַנץ ווערקאַכאַליקס וואָס ניט מער ופמערקזאַמקייט צו די מענטשן זיי ליבע און טאָן נישט וועלן צו הנאה קיין פון די לעבן ס ​​פּלעזשערז. עס איז נישט אַ גילדענע הערשן פֿאַר טינגז צו פּאַסירן דעם וועג, אָבער זיי זאָל באַצאָלן ופמערקזאַמקייט נישט צו לאָזן די טינגז פּאַסירן, אָדער זיי וועלן סוף אַרויף אין אפגעזונדערטקייט און פארגעסן דורך אַלע יענע וואס האָבן ליב געהאט זיי. עס איז זייער מעגלעך אַז זיי וועלן האָבן פילע ראָלע מאָדעלס אין לעבן, אָדער פֿאַר זיי צו זיין די נאָך אנדערע לעבן זייער לעבן, אָבער קיין ענין דעם פאַל, זייער השתדלות זאָל זיין דערקענט, אָדער זיי וועלן ווערן דיסילוזשאַנד. זיי רעספּעקט אַלע די נאָרמז פון דער געזעלשאַפט און טאָן ניט טראַכטן צו נאָכפאָלגן אַ גוט סטרוקטור וואָס איז געווען געלייגט דורך אנדערע. ווענוס אין 10טההויז יחידים טאָן ניט טראַכטן ארבעטן זייער גאַנץ לעבן און ווילן צו אָפּרוען נאָך זיי האָבן געפונען זייער מיסיע אויף דער ערד. זיי אויך טאָן ניט טראַכטן ווארטן פֿאַר מענטשן מיט השפּעה צו אַנטדעקן זיי און יוזשאַוואַלי מצליח אין וואָס זיי האָבן באַשטימט זייער מיינונג. זיי וועלן מאַכן זייער לעבן אין אַרבעט מער ענדזשויאַבאַל און העלפֿן זייערע קאָלעגעס בשעת זיי זענען רעספּעקטעד מיט די באָססעס. זייער טיפּ איז יוזשאַוואַלי דער איינער וואס איז אין ליבע מיט אַרבעט און ינוועסז אַ פּלאַץ פון לייַדנשאַפט און צייט אין די טעגלעך אַרבעט. עס איז אַנלייקלי פֿאַר זיי צו קיינמאָל באָרד מיט וואָס זיי טאָן פֿאַר אַ לעבעדיק, ווייַל דאָס איז ווי זיי אויסדריקן זייער ליבע. 2/19 זאָדיאַק צייכן Positive און קענען צו האַנדלען מיט אַן אינטערוויו אָן צו פיל ימאָושאַנז, זיי וועלן באַקומען קיין אַרבעט זיי זענען יימינג. זיי וועלן זיין מער אַטאַטשט צו די פאָטער וואָס איז געווען מער דאַמאַנירינג אין זייער קינדשאַפט, וואָס איז אָפט דער פאטער. די שטעלע פון ​​ווענוס אין די צענט הויז ינדיקייץ אַז זיי קענען האָבן אַ פאָטער מיט טאָראַס און ליבראַ ינפלואַנסיז, אָדער וואָס האט אַ זייער שטאַרק ווענוס. ווייַל זיי ליבע אַרבעט אַזוי פיל, זיי וועלן רובֿ מסתּמא טרעפן זייער אנדערע האַלב אין די אָפיס, דאָס איז אפילו מער מעגלעך אויב זיי האָבן די קוסט פון די 7טההויז אין ליבראַ אָדער טאָראַס. זינט קאַפּריקאָרן הערשן איבער די צענט הויז, אַזוי דער פּלאַנעט ווענוס דאָ קען אָנווייַזן אַז זיי וועלן פאַלן פֿאַר עלטערע מענטשן וואָס האָבן אַ ינפלוענטשאַל שטעלע אָדער פּלייינג די ראָלע פון ​​זייער מאַדרעך. אָבער, עס איז אויך די מעגלעכקייט אַז די מענטשן וועלן נישט טרעפן ווער עס יז און חתונה זייער אַרבעט, ווייַל זיי קענען זיין שיין באַלאַנסט ווען זיי נאָר טאָן זייער אַרבעט און יוזשאַוואַלי ידענטיפיצירן זיך מיט וואָס זיי טאָן פֿאַר אַ לעבעדיק. ווען ווענוס געץ שטיצן פון אנדערע פּלאַנאַץ אין דעם פּלייסמאַנט, עס איז אַ גוטע געלעגנהייט פֿאַר די נייטיווז צו ווערן באַרימט. וואָס צייכן בין איך אויב איך בין געבוירן אין נאוועמבער זייער לייַדנשאַפטלעך וועגן זייער אַרבעט די 10טההויז כּללים איבער עפנטלעך בילד, הצלחה, וואָס אַ מענטש חלומות פון און כּבֿוד. אַז ס וואָס עס מאכט די נייטיווז ביי ווענוס דאָ געוויינטלעך כיינעוודיק, יקספּרעסיוו און שעפעריש. מענטשן מיט ווענוס אין די צענט הויז זענען זייער פאַרנומען מיט ווי מענטשן זען זיי און ווילן צו מיטאַרבעטן אין סדר צו אַנטוויקלען זייער קאַריערע. זיי קען ווערן באַרימט אַרטיס ווייַל זיי ליבע צו מאַכן אנדערע פילן בעסער און ברענגען שלום. יידיאַליסטיק, דרימינג פון וטאָפּיאַס און בלענדיק לעבן, זיי קענען פילן זייער אַראָפּ אויב זיי זענען נישט דערקענט און אַדמייערד. דאָס לעבן פֿון דער אַרבעט מאַכט זיי טיקען, און די באַציִונגען מיט זייערע קאָלעגן קענען זײַן זייער פרוכטיק. עס איז גרינג פֿאַר זיי צו דערגרייכן הצלחה ווען זיי זענען שטענדיק נעטוואָרקינג און פשוט כיפּנאַטייזינג מענטשן מיט איין קוק. ווענוס אין די 10טההויז ינדיקייץ אַז זייער עלטערן קענען העלפֿן זיי מיט געלט אָדער זייער קאַריערע און האָבן אַ זייער וואַרעם שייכות מיט זייער מוטער, ראַגאַרדלאַס פון די סיטואַטיאָנס ווען עס איז אַ רייוואַלרי צווישן די מוטער און די טאָכטער. זייער לייַדנשאַפטלעך וועגן זייער אַרבעט, מענטשן מיט ווענוס אין די צענט הויז וועלן צו געבן אַ צושטייער און פאַרשפּרייטן אַ פּלאַץ פון ליבע, ברענגען פּאָסיטיוויטי ערגעץ זיי קען גיין. קיין ענין ווי יקספּרעסיוו ווענוס מאכט זיי, זיי וועלן שטענדיק בלייבן אַ מיסטעריע פֿאַר דעם ציבור. די מער ווייַבלעך ינפלואַנסיז זיי האָבן אין זייער לעבן, די מער געראָטן און פּראָדוקטיוו זייער לעבן האט אַ געלעגנהייַט צו ווערן. זיי ליבע צו סאָושאַלייז און ינספּירירן גרופּעס פון מענטשן צו נאָכפאָלגן זיי. געבוירן מיט ווענוס אין די 10טההויז וויל אַן ערלעך און ערנסט קאַריערע וואָס שטעלן זיי אין דעם צענטער פון טינגז. זיי וועלן ווי פיל מייַלע פון ​​זייער גוט בילד ווי מעגלעך, ווייַל ווענוס מאכט זיי ויסקומען לאַווינג און טראַנספאָרמז זיי אין די געזעלשאַפטלעך אַסעץ אַז אַלעמען וויל אַרום. זיי זענען גאַנץ טאַלאַנטירט מיט עפֿנטלעכע באַציִונגען און טאָן ניט טראַכטן רעדן אין פראָנט פון אַ ציבור. דיפּלאָמאַטיק און טאַקטפאַל, די מענטשן וויסן זייער וועגן ווערטער און קענען מאַגנאַטייז גרויס גרופּעס פון מענטשן צו הערן צו זייער יידיאַז. פילע וועלן באַצאָלן מער ופמערקזאַמקייט צו זיי ווי צו וואָס זיי זאָגן, אָבער דאָס וואָלט נישט ענין אַז פיל, ווייַל זיי וואָלט נאָך באַקומען געהערט. גרופּעס און קאָמפּאַניעס נוצן זיי ווי זייער בילד, אַזוי זיי זאָל זיין אָפּגעהיט ניט צו באַקומען ינוואַלווד מיט סאַספּישאַס אָרגאַנאַזיישאַנז. א ווענוס וואָס איז אין אַן אַדווערס אַספּעקט קענען זיי איגנאָרירן מאָראַל און מייַכל קיין מיטאַרבעט ווי נאָר אן אנדער אַרבעט, ניט טראכטן וועמען זיי געבן זייער בילד צו. ויספאָרשן ווייַטער פּלאַנאַץ אין הייזער פּלאַנאַטערי טראַנזיץ און זייער פּראַל קאַפּריקאָרן מענטש פּיססעס פרוי פייץ לבנה אין וואונדער לבנה אין הייזער זון לבנה קאָמבינאַטיאָנס רייזינג וואונדער קאָמפּאַטיביליטי טשיקאַווע אַרטיקלען 13 דעצעמבער בערטדייז בערטדייז 2022 ראַק אויגוסט 2019 כוידעשלעך כאָראַסקאָופּ האָראָסקאָפּע אַרטיקלען 2022 עדיטאָר ס טשויס קאָמפּאַטיביליטי פון קיניגל און דראַגאָן: א אַניוועסדיק רעלאַטיאָנשיפּ די קיניגל און די דראַגאָן וויסן די ווערט פון קעגנצייַטיק פארשטאנד און וועט פּרובירן צו האָבן אַ זיכער און פּראַטעקטיוו שייכות. 12 פעברואר בערטדייז פֿאַרשטיין די אַסטראָלאָגיע מינינגז פון 12 דיין געבורסטאָג צוזאַמען מיט עטלעכע דעטאַילס וועגן די פֿאַרבונדענע זאָדיאַק צייכן פון Aquarius דורך Astroshopee.com זאָדיאַק וואונדער און גוף פּאַרץ אַנטדעקן וואָס זענען די גוף פּאַרץ רולד דורך יעדער פון די צוועלף זאָדיאַק וואונדער צו וויסן וואָס געזונט וויקנאַסאַז יעדער זאָדיאַק צייכן האט. אפריל 13 זאָדיאַק איז עריז - גאַנץ האָראָסקאָפּע פּערסאָנאַליטי דאָ איז די פול אַסטראָלאָגיע פּראָפיל פון עמעצער געבוירן אונטער זאָדיאַק אפריל 13. דער באַריכט גיט די עריז דעטאַילס, ליבע קאַמפּאַטאַבילאַטי און פּערזענלעכקייט. האָן מענטש אָקס פרוי לאנג-טערמין קאַמפּאַטאַבילאַטי דער האָן מענטש און די אָקס פרוי נוץ פון אַ הויך גראַד פון קאַמפּאַטאַבילאַטי, אָבער זיי וועלן נאָך דאַרפֿן צו אַרבעטן שווער פֿאַר זייער שייכות. פּיססעס כאָרס: די קאַפּריזיק טעמפּעראַמענט פון די כינעזיש מערב זאָדיאַק פּיססעס כאָרס מענטשן זענען פאַרלאָזלעך און ברייטהאַרציק, כאָטש זייער שטרעבונג איז פּשוט און דערינג, קאַמביינינג אַ ווינטשן פֿאַר אַ גליקלעך לעבן מיט הויך פאַכמאַן צילן. 3 נאוועמבער זאָדיאַק איז סקאָרפּיאָ - גאַנץ האָראָסקאָפּע פּערסאָנאַליטי דאָ איז די פול אַסטראָלאָגיע פּראָפיל פון עמעצער געבוירן אונטער 3 נאוועמבער. דער באַריכט גיט די סקאָרפּיאָ צייכן פרטים, ליבע קאַמפּאַטאַבילאַטי און פּערזענלעכקייט. Astroshopee.com — דעם איז דער אָרט ווו איר קענען הנאה דיין טעגלעך האָראָסקאָפּע, און לערנען מער וועגן די פּראַל פון אַסטראָלאָגיע עס איז אין דיין לעבן און באַקומען די לעצט Facts וועגן די וואונדער פון די זאָדיאַק.

די ידיעה וועגן „אָנקל ליִאָס שווערע צײַטן‟ האָט זיך פֿאַרשפּרייט גאַנץ גיך אין דעם שמאָלן קרײַז פֿון ייִדיש-טעאַטער אָנהענגערס אין ניו-יאָרק. לייבל האָט זיך דערוווּסט וועגן דעם נאָך אַ פֿאָרלעזונג אין „אַרבעטער-רינג‟־לאָקאַל; נאָך דעם קינסטלערישן טייל איז צו אים צוגעגאַנגען אַ קליינע, אײַנגעקאָרטשטע זקנה מיט העל-בלויע האָר. לויטן אויסזען, האָט זי איבערגעלעבט דעם מלאך-המוות, אַן עלטער, ווען די יאָרן ווערן אָן זייער באַטײַט. „אַלעס איז אַלרײַט בײַ דיר?‟, — האָט זי געשריגן פֿון אונטן אַרויף? „שור! וווּנדערבאַר!‟, — האָט לייבל אָנגעצויגן אויף די ליפּן אַן איבערצײַגנדיקן שמייכל. די זקנה האָט אַ קלאַפּ געטאָן מיט איר שטעקן אין דיל און פּראָטעסטירט ווי אַ קליין מיידעלע: „באַט, איך האָב געהערט, אַז דו האָסט פּרובירט דיר אָנטאָן אַ מעשׂה און מע האָט דיך גענומען אין משוגעים-הויז!‟ לייבלס שמייכל איז געבליבן הענגען: „און איך האָב געהערט, אַז מײַן באָבע איז אויפֿגעשטאַנען תּחית-המתים און יעצט כאַפּט זי אַ טענצל אויף די ברעטער פֿון בראָדוויי‟. לייבל האָט נישט געקענט דערגיין, ווער עס האָט אַרײַנגעוואָרפֿן דאָס ערשטע שטיינדל אין וואַסער אַרײַן. ער האָט נאָר געזען, ווי עס צעלויפֿן זיך די קײַלעכדיקע כוואַליעס. ווי ער האָט געקענט זיך פֿאָרשטעלן, זענען די פֿריש-געבאַקענע ידיעות וועגן אים נישט געבליבן בלויז אין דער שטאָט גופֿא. זיי זענען אָנגעקומען אַזש קיין פֿלאָרידע, אין דעם פֿאַרוואָרפֿענער זקנים־קאָלאָניע, וווּ גרעיס טיילאָר האָט געמאַכט גרויסע אָנשטרענגונגען אויסצוזען געזונט און ענערגיש. מיס טיילאָר האָט לייבלען טעלעפֿאָנירט אַ פֿאַרזאָרגטע און פֿאָרגעשלאָגן צו נעמען דעם ערשטן פֿלי קיין ניו-יאָרק. „דו דאַרפֿסט, עמעצער זאָל אַכטונג געבן נאָך דיר. עס איז נישט קיין געלעכטער!‟, — האָט איר קול געציטערט אויף יענער זײַט ליניע, — „עס איז נישט גוט צו זײַן אַליין אַזוי לאַנג. עס קען ברענגען צו אַלערליי מחשבֿות‟. לייבל האָט זי באַרויִקט און געגעבן צו פֿאַרשטיין, אַז דער גאַנצער עסק איז געווען איין גרויסע מיספֿאַרשטענדעניש. ער איז פֿולשטענדיק געזונט, סײַ פֿיזיש, סײַ פּסיכיש ,און נייטיק זיך נישט אַבסאָלוט אין קיין שום הילף. מיס טיילאָר האָט זיך שטאַרק דערפֿרייט מיט דער בשׂורה-טובֿה און אים געזאָגט, אַז ער קלינגט טאַקע גוט, ווי ער איז שוין צוריק צו די כּוחות. לייבל האָט זי האַרציק געדאַנקט פֿאַרן טעלעפֿאָנירן און געטראַכט צו זיך נאָכן אויפֿהענגען דאָס טרײַבל, אַז זײַן מצבֿ איז גיכער געגליכן צו אַ מענטשן, וואָס טאַנצט בײַם ראַנד פֿון תּהום. איין פֿאַלשער טריט, און ער וועט פֿאַרפֿאַלן ווערן. די פּילן, וואָס פּראָפֿעסאָר פּאַלי האָט אים צוגעשריבן האָבן געטאָן זייער שטיקל אַרבעט, אָדער כאָטש געווירקט אויף זײַן געמיט. די אַכזריותדיקע קולות אין זיך, וואָס פֿלעגן אים דערמאָנען אָן אַן אויפֿהער וועגן דער פּוסטקייט פֿון זײַנע טעג און דעם אומפֿאַרמײַדלעכן סוף — דער פֿאַרחתמעטער גורל פֿון יעדן לעבעדיקן באַשעפֿעניש, — זענען ווי דורך אַ כּישוף, פֿאַרשטומט געוואָרן. אמת, לייבל איז אויך נישט געווען איבעריק פֿריילעך, אָבער ער האָט אָנגענומען, אַז אין זײַן פּסיכישן צושטאַנד איז נאַיִוו צו פֿאַרלאַנגען מער. די טעג זענען אַריבער רויִק, אָן איבעריקע דראַמעס. ער איז נישט געווען אין שאול-תּחתית און נישט אינעם זיבעטן הימל. די הויפּט־מעלה פֿון דער נײַער ווירקלעכקייט איז געווען, אַז זי איז געוואָרן דערטרעגלעך. די „דאַנקען דאָונאַטס‟־קאַווע אין דער פֿרי איז געווען טאַקע געשמאַק, אָבער זי איז זיך נישט „צעגאַנגען אין זײַנע ביינער‟. די לויפֿערס אין „סענטראַל-פּאַרק‟ זענען געווען גלאַט מענטשן, וואָס לויפֿן. ער האָט אָנגעוווירן די פֿעיִקייט אַרויסלייענען זייערע מחשבֿות און דאָס, וואָס זיי טראַכטן, איז אים ווייניק אָנגעגאַנגען. ער האָט גענומען שפּילן זייער אַ פּשוטע ראָלע: אַ מענטש אין די מיטל-יאָרן, וואָס זיצט אויף דער באַנק אין די נישט צו קאַלטע טעג, אָדער גייט אַרום אָן אַ ציל אויף די שטילע אַלעען און זופּט זײַן קאַלט געוואָרענע קאַווע. צומאָל האָבן אַנדערע מענטשן אין פּאַרק אים באַטראַכט מיט רחמנות-בליקן, אָבער ער האָט זיי געהאַט אין דר׳ערד. די איינציקע דאגה זײַנע איז געווען געלט. מיט געלט האָט עס געהאַלטן שמאָל. אפֿשר שמעלער ווי געוויינטלעך. מיטן אָפּצאָל בײַם „אַרבעטער־רינג‟ האָט ער געקענט קויפֿן אַ לאָך פֿון אַ בייגל. דער איינציקער, בײַ וועמען ס׳האָט זיך נאָך געלאָזט אָפּלעקן אַ ביינדל, איז געווען סאָל סילווערמאַן, אַ ביזנעסמאַן, וואָס האָט געמאַכט אַ מאַיאָנטיק פֿון סטאָקס און „ריעל-עסטעיט‟. סאָל סילווערמאַן איז געווען אַ זקן-מופֿלג, וואָס איז געוואָרן אויף דער טיפֿער עלטער אַ קולטורעלער מענטש, אַ הייסער אָנהענגער פֿון ייִדישן טעאַטער און דאָס וויכטיקסטע — אַ גוטער צאָלער. יעדעס מאָל, ווען לייבל איז געקומען צו אים פֿאָרלייענען אַ שטיקל שלום-עליכם, האָט אים סאָל באַצאָלט מיט אַ ברייטער האַנט, כאָטש טאָפּלט. סאָל פֿלעגט אַרײַנשטופּן די סומע אין קעש גלײַך אין לייבלס קעשענע. לייבל פֿלעגט, לויטן אומבאַשטימטן, אָבער גאָר באַקאַנטן פּראָטאָקאָל, זיך קעגנשטעלן און פּראָטעסטירן: „סאָל, ניין! דאָס איז צופֿיל. מע דאַרף נישט. מיר האָבן אָפּגערעדט וועגן אַ קלענערער סומע‟. דאַן פֿלעגט סאָל שוויצן פֿאַר נחת און ענטפֿערן מיט אַ הייזעריקלעך רעווע פֿון אַן אַלטן לייב: „נעם, אָנקל ליִאָ, נעם געזונטערהייט! איך האָב איבערגענוג. איך בין אַלט, וויפֿל יאָר וועל איך נאָך ציִען?‟ „האָסט קינדער, אייניקלעך‟, — פֿלעגט לייבל אַקוראַט ציטירן זײַן ראָלע. „קינדער? אייניקלעך? זיי וועלן נישט פּגרן פֿאַר הונגער. וואָס וועלן זיי טאָן מיטן געלט? עסן מיט ברויט?‟. לייבל האָט פֿאַרלאָזט סאָלן אַ צופֿרידענער און סאָל פֿלעגט בלײַבן צופֿרידן אויכעט. „ווין־ווין‟, — ווי סאָל האָט ליב געהאַט צו זאָגן. אין איינעם אַן אָוונט בײַ סאָל סילווערמאַן, אין זײַן פּרעכטיקן אַפּאַרטמענט אויף בראָדוויי און 66סטער גאַס, נאָכן פֿאָרלייענען, ווי געוויינטלעך, די ערשטע צוויי בריוו פֿון מנחם-מענדל צו שיינע-שיינדל, האָט לייבלען גענאָגט אונטערן „לעפֿעלע‟. אַ מסוכּנע טרוקעניש האָט זיך אים געשטעלט אין האַלדז. געוויינטלעך פֿלעגט ער זיך באַגיין מיט אַ שלונג וואַסער, אָבער יענעם אָוונט — זאָל עס זײַן אַ ריינער צופֿאַל אָדער אַ טייל פֿון אַ געטלעכן פּלאַן — עפּעס האָט אים געצויגן צום בופֿעט. דער בופֿעט איז געווען באַלייגט מיט מאכלים — אַזוינס און אַזעלעכס, פֿון שענסטן און פֿון בעסטן. עס האָט דאָרטן געשמעקט מיט דופֿטיקן מאַראַנצן-זאַפֿט, הייסער „פֿילטער‟־קאַווע, פֿרישע בייגעלעך, הערינג און „לאַקס‟. לעבן דעם בופֿעט זענען געשטאַנען עטלעכע ווײַס-גרויע קעפּ, סאָלס פֿרײַנד און באַקאַנטע, און גערעדט סתּם אַזוי, כּדי נישט צו שווײַגן. איין מאַן מיט צוויי גרויסע, שטאַרצנדיקע אויערן האָט איבערגערעדט די אַנדערע, דער מאַראַנצן-זאַפֿט האָט געברויזט אין זײַן גלאָז: „מײַן זון נעמט ׳לוסטראַל׳, און איך נעם יעצט הונדערט מיליגראַם ׳ציפֿרעלאַקס׳‟, — האָט דער מענטש האַלב-גערעדט און האַלב־געשריגן. — „ס׳גוט בנאמנות! איך האָב געהאַט אין אָנהייב אַ ביסל בויך-ווייטיק, אָבער יעצט פֿיל איך מיך ווי אַ ייִנגעלע. איך זאָג צו אים: ראָס, גיב עס דײַן טאָכטער אויך‟. דער פּאַרשוין מיט די שטאַרצנדיקע אויערן האָט געטאָן אַ שאַרפֿע, נישט אין גאַנצן באַוויליקטע באַוועגונג און עטלעכע טראָפּנס פֿון דעם מאַראַנצן-זאַפֿט האָבן באַנעצט זײַן „סוט‟. דאָס האָט נישט איבערגעשלאָגן זײַנע רייד: „ביקאָז שי העז אַ האַרד טײַם אין קאָלעדזש. איז, זאָל זי נעמען אַ פֿופֿציק מיליגראַם, איטץ נאַט אַ ביג דיל! וואָס? בעסער זיצן און וויינען?‟ יו רײַט, אַרנאָלד!‟, האָט אַ קליינע פֿרוי מיט פֿיאָלעטע האָר איבערגעריסן דעם מאַן מיט די בולטע אויערן, — „שי ניד טו סטאַדי. זי דאַרף זיך לערנען. אַמאָל האָט קיינער נישט געפֿרעגט, אויב דו ביסט פֿריילעך אָדער טרויעריק, האָסט געדאַרפֿט טון דײַן דזשאַב. דאַטס אָל!‟ לייבל האָט זיך געפֿילט נאָך בעסער ווי בײַ זיך (בײַ מיס טיילאָר) אין דער היים, ממש ווי אין די אייגענע וואַסערן. ער האָט געניצט זײַנע טעאַטראַלישע שטיקעלעך, כּדי צוציִען דעם עולמס אויפֿמערק. אַרנאָלד, מיטן זון, אייניקל אין קאָלעדזש און דעם פֿופֿציק מיליגראַם „לוסטראַל‟, האָט נישט געהאַט קיין שום שאַנס זיך פֿאַרמעסטן מיט אים. ער האָט זיך געהערט רעדן צום ערשטן מאָל וועגן „זײַנע פּילן‟. ער האָט באַשריבן מיט אַלע פּיטשעווקעס, וואָס נעמט ער אײַן, ווי אָפֿט און וויפֿל. די טעמע איז, ווײַזט אויס, געווען אַלעמען צום האַרצן. דער עולם האָט אים געשטעלט פֿראַגעס בנוגע די פּילן און זייערע פֿאַרשיידענע זײַטיקע עפֿעקטן, וואָס ער האָט געפֿילט נאָכן אײַננעמען אַ געוויסע פּיל צום ערשטן מאָל; וואָס פֿאַרשאַפֿט בײַ אים קאָפּ־ווייטיק און וואָס בויך־ווייטיק. מע האָט זיך באַראָט מיט אים ווי מיט אַ מבֿין, אַ מענטש, וואָס איז באַהאַוונט אין די זאַכן און עס איז כּדאַי זיך נאָכפֿרעגן בײַ אים פֿאַרן טוישט דעם רעצעפּט. אין אַ געוויסן מאָמענט האָט זיך געמאַכט צו אים אַ וועג, דורך דעם ים פֿון ווײַסע און גרויע קעפּ, וואָס האָבן אים אַרומגערינגלט, אַ שוואַרצער קאָפּ מיט געקרײַזלטע האָר. די שוואַרצע, געקרײַזלטע האָר האָבן געהערט צו אַ גאָר צוציִענדיקער פֿרוי. זי איז נישט געווען קיין פּנים-חדשות צווישן די טעאַטער ליב-האָבערס, נאָר געוויינטלעך געהאַלטן זיך שטיל און צוריקגעהאַלטן. זי האָט לייבלען געדרוקט די האַנט און זיך פֿאָרגעשטעלט: „זייער אָנגענעם, רעיטשל גרין‟. זי האָט געוואָלט וויסן, אויב זי דאַרף ווײַטער אײַננעמען הונדערט מיליגראַם „לוסטראַל‟ אָדער אַראָפּלאָזן די דאָזע ביז פֿופֿציק. לייבל האָט באַטראַכט דעם ענין אַ רגע און געפּסקנט, אַז עס איז בעסער צו נעמען צוויי הונדערט מיליגראַם, כּדי צו זײַן זיכער, אַז עס וועט האָבן די שטאַרקסטע השפּעה. די מומחים עצהנען נישט אײַננעמען אַ דאָזע, וואָס איז העכער ווי צוויי הונדערט מיליגראַם. נאָך דער גאָר קורצער באַטראַכטונג, האָט לייבל, אָן אַ צווייטן טראַכט, זיך אײַנגעבויגן, אַ קוש געטאָן רעיטשלס האַנט און געמורמלט: „פֿרײַלײַן רעיטשל, עס איז געווען אַ פֿאַרגעניגן זיך באַקענען מיט אײַך‟. קיינער האָט זיך נישט איבערגענומען דערפֿון, אָבער לייבל האָט זיך אַ ביסל דערשראָקן פֿון דעם אייגענעם זשעסט. אַזאַ זשעסט ווי „קושהאַנדע‟, וואָס לויט דעם אַמאָליקן אייראָפּעיִשן געשמאַק, איז געווען אַ סימן-מובֿהק פֿון „ציוויליזאַציע‟, ווערט פֿאַררעכטן אין אַמעריקע ווי אָפּגעשטאַנען, אַנטי-פֿעמיניסטיש און לעכערלעך. צו זײַן גרויסן גליק, האָט עס רעיטשלען נישט געאַרט. זי האָט דאָס אָנגענומען ווי אַ וויץ אָדער אַ מין חנעוודיקן, אַקטיאָרישן משוגעת. דער שמועס לעבן בופֿעט האָט געצאַנקט פֿון זיך אַליין און דער עולם האָט שטיל אָנגעטאָן די גרויסע מאַנטלען און זיך צעגאַנגען. לייבל האָט זיך געעקשנט מעשׂה קאַוואַליר אונטערפֿירן רעיטשלען צו איר אַפּאַרטמענט, וואָס האָט זיך געפֿונען אַ פּאָר בלאָקן ווײַטער. זי האָט גערעדט אָן אויפֿהער דעם גאַנצן וועג. וויפֿל יאָר וווינט זי שוין אין דעם דאָזיקן אַפּאַרטמענט? דאַכט זיך, אַן ערך זיבן יאָר. אוי! די צײַט פֿליט! עס איז פּשוט שרעקלעך. ערשט נעכטן האָבן זיי, זי און איר מאַן, זיך אַרײַנגעצויגן מיט די צוויי קעצעלעך. אין צווישן איז איין קאַץ געשטאָרבן פֿון קענסער. מע האָט דאָס אַנטדעקט צו שפּעט. זיי האָבן געפּרוּווט פֿאַרצוקערן די לעצטע פּאָר חדשים וואָס דער קאַץ איז באַשערט געווען. יעדנפֿאַלס, איז דער סוף געווען אַ מיאוסער. בעסער נישט צו רעדן וועגן דעם. די לוויה איז געווען זייער אַ רירנדיקע. זי האָט געוויינט, ווי אַ קליין מיידעלע. צומאָל קומט צו איר די קאַץ אין חלום. זי און דער אייגנטימער פֿון דער דירה, להבֿדיל! זי ציטערט פֿון דעם מאָמענט, ווען דער אייגנטימער וועט פֿאַרהעכערן דעם רענט. ער וועט דאָס טאָן! זי ווייסט, אַז ער וועט דאָס טאָן. זי האָט אַ פֿײַנע שטעלע אין ניו-יאָרקער אוניווערסיטעט, אָבער אַז זי זעט וויפֿל געלט עס גייט אַרײַן אויף איר קאָנטע דעם ערשטן טאָג פֿון יעדן חודש, ווערט איר פֿינצטער פֿאַר די אויגן. איר דאָקטאָראַט וועגן ייִדיש-טעאַטער שלעפּט זיך יאָרן, אַ מעשׂה אָן אַן עק, אַ ביין אין גאָרגל. לייבל האָט געשמייכלט, דאָס מאָל אָן אַן אָנשטרענגונג, דעם גאַנצן וועג. ער האָט אַרײַנגעוואָרפֿן דאָ און דאָרט פּאַרעווע באַמערקונגען, ווי: „נו, אַוודאי!‟, „געוויס‟, „ריכטיק ווי גאָלד‟, „טאַקע‟. ער, אַ קאַוואַליר לויט דעם אַלטן שניט, האָט פֿאָרגעלייגט צו העלפֿן וויפֿל נאָר מעגלעך מיטן דאָקטאָראַט. ער האָט דערקלערט רעיטשלען, אַז איר קאַריערע איז אים זייער וויכטיק. רעיטשל האָט זיך גלײַך אָנגעכאַפּט אין דער מציאה, ווי ער האָט דערוואַרט. זיי האָבן אָפּגערעדט, אַז זי וועט קומען צו אים צוויי מאָל אַ וואָך ער זאָל איר אַרויסהעלפֿן מיט איר „פֿאַרשלעפּטער קרענק‟. לייבל האָט דעם גאַנצן וועג געפּרוּווט צו קוקן גלײַך און נישט צו באַטראַכטן רעיטשלס בריסט און הינטן — אַ קלאָרער באַווײַז, אַז גאָט האָט באַשאַפֿן אַלץ מיט חכמה און צוגעגעבן אַ סך חן. נישט געקוקט אויף זײַנע באַמיִונגען, האָט זײַן בליק, ווי אויף צו להכעיס, זיך געגליטשט יעדע ווײַלע אַהין, וווּ ער האָט בשום-אופֿן נישט געוואָלט קוקן. די נאַטור איז, אָן ספֿק, הונדערט מאָל שטאַרקער ווי דער מענטש, האָט ער געטראַכט צו זיך בשעת רעיטשל האָט גערעדט וועגן אַן אַנטיפּאַטישן שכן אירן. ער וועט גאָר בקרובֿ אַנטדעקן טאַקע ווי שטאַרק די נאַטור איז, אַזאַ געפֿיל האָט ער געהאַט. קאַפּיטל זעקס ער זיצט אויף אַ שטול, אַ פֿוס איבער אַ פֿוס ווי עס זיצן פּסיכאָלאָגן אין די פֿילמען. זי זיצט אַנטקעגן אים אויף דער סאָפֿע. אירע פֿינגער שפּילן זיך אומאויפֿהערלעך מיט די ראַנדן פֿון איר רויטן קליידל. עס דאַרף דעם צושויער זײַן קלאָר, אַז זיי האַלטן אין מיטן אַ שמועס. ער: עס איז אַוודאי אַ חוצפּה צו פֿרעגן, אויב דו האָסט געקענט אַ צורת-מאַן פֿאַר דער חתונה. זי (פּינטלט נישט מיט די אויגן): אויב איך האָב קיין טעות נישט — צווישן דרײַ און זעקס. ער: מײַן פֿראַגע שמעקט מיט נאַפֿטאַלין, איך ווייס. זי: עס מאַכט נישט אויס, מיט דיר קען מען רעדן אָפֿן. דו זעסט אויס ווי אַ מענטש, וואָס האָט אַדורכגעמאַכט אין לעבן קאַלטס און וואַרעמס, וועסט אַלץ פֿאַרשטיין. פֿאַר וואָס זאָג איך „צווישן דרײַ און זעקס‟? דרײַ מענער האָבן געהאַט אַ געוויסן באַטײַט פֿאַר מיר. איך געדענק כאָטש זייערע פּנימער און נעמען, אָבער עס זענען געווען אויך אַנדערע, וואָס זענען געווען ווי אַ בלאָז פֿון אַ ווינט… אַ קוש פֿול מיט שפּײַעכץ, אַ הייסער קערפּער אָדער אַ פֿײַנער וויבראַטאָר אויף אַ שטיקל צײַט. אַ מאָל פֿרעג איך זיך, צי די דאָזיקע אַוואַנטורעס, וואָס טראָגן אין זיך אַזאַ צווייפֿלהאַפֿטיקן ממשות, זענען טאַקע פֿאָרגעקומען אין דער רעאַלער וועלט אָדער זיי זענען געווען נישט מער ווי רעשטלעך זיסע חלומות. אַ מאָל פֿאָדערט דער קערפּער זײַנס, אין חלום אָדער אויף אַ וואָר. ער (זינקט אײַן אין שטול): נאָך דעם איז פֿראַנק געקומען? זי: נאָך דעם איז פֿראַנק געקומען, יאָ. ער איז געווען אַ פֿײַנער בחור, מיט אַ פּאַרעווען כאַראַקטער. צומאָל אַ קאַפּעלע צו ערנסט, אַ שטילע נשמה, אַ צוריקגעצויגענער. איך האָב געוווּסט, אַז מיט אים וועלן די באַציִונגען זײַן ווי אויף שטילע וואַסערן. איך האָב זיך פֿאָרגעשטעלט, אַז מיר וועלן אָפּלעבן די יאָרן בנעימות, אָן ערנסטע קריגערײַען, אָן האַרצרײַסנדיקע דראַמעס, ווי צוויי גוטע חבֿרים. איך האָב זיך באַקענט מיט אים, ווען ער איז געווען אַ יונגער לויער אין קאָלאָמביע־אוניווערסיטעט. ער (שלאָגט זי איבער): און איצט איז ער אַ מיטל-יאָריקער לויער אין קאָלאָמביע־אוניווערסיטעט. אין דער פֿרי שווימט ער אַ האַלבע שעה אין דזשעי.טי.עס. אַכט אַזייגער זיצט ער שוין לעבן דעם טיש אין אָפֿיס. ער דאַרף אַ ביסל איבערלייענען, רעדן אויפֿן טעלעפֿאָן. שפּעטער — אַ זיצונג. צוועלף אַזייגער גייט ער אַרויס אויף לאָנטש. געוויינטלעך, עסט ער מיט אַנדערע דרײַ קאָלעגעס, מיטל-יאָריקע מענער, ווי ער. זיי האָבן ליב צו דערציילן גראָבע וויצן און לאַכן הויך. ער גייט אַרויס פֿון דער אַרבעט האַלב זעקס. מיטוואָך פֿאַרלאָזט ער דעם אָפֿיס פֿינף אַזייגער, ווײַל ער אײַלט זיך צו זײַן „יאָגאַ‟־קלאַס. איין, צוויי מאָל אַ וואָך כאַפּט ער אַ „האָטדאָג‟ אויפֿן וועג אַהיים. קליינע זינדן, קליינע באַגערן. זי (לאַכט): ביסט משוגע?! דו גייסט אים נאָך? איך בין זײַן כּשר ווײַב און דו, מעגסט מיר גלייבן אויפֿן וואָרט, אַז איך הייב נישט אַן צו וויסן וואָס עס טוט זיך מיט אים, וווּהין ער גייט און וווּ ער שטייט. דו דאַרפֿסט פֿאַרשטיין: מיר זענען געוואָרן מיטן פֿאַרלויף פֿון יאָרן צוויי פּאָלנע פֿרעמדע, וואָס וווינען אונטער איין דאַך און שלאָפֿן אין איין בעט. זײַ מיר מוחל, אָבער דו ביסט אַ משוגענער אויפֿן גאַנצן קאָפּ. ער: אַ ביסל משוגע, יאָ. ווי אַלע און אפֿשר טאַקע אַ ביסל מער. איך וויל נישט דו זאָלסט עס נעמען צום האַרצן, איך האָב נישט קיין שלעכטע כּוונות. איך וועל אין קיין שום פֿאַל נישט טשעפּען פֿראַנק. ס׳איז נאָר אַ שפּיל אַזאַ. אַ קינדער־שפּיל. איך בין אַ נאַר, איך ווייס… איך טו דאָס גלאַט אַזוי. אַליין ווייס איך נישט פֿאַרוואָס, בנאמנות. זי (מאַכט אַוועק מיט דער האַנט): איך בעט דיך, לאָז אים אָפּ. נישטאָ וואָס מקנא צו זײַן, ער לעקט נישט האָניק בײַ מיר. ער (רויטלט זיך): ווי זענען אײַערע באַציִונגען? קענסט זיי באַשרײַבן, באַריכות, ביטע. מיט אַלע פּיטשעווקעס, אויב מעגלעך. זי: איך מוז זאָגן, אַז נאָך דער חתונה זענען מיר געווען שטאַרק פֿאַרליבט. מיר האָבן געהאַט אַ סך האָפֿענונגען, פּלענער, טרוימען, צוקונפֿט, אַזוי צו זאָגן. איצט איז די צוקונפֿט שוין דאָ און… און אפֿשר… עפּעס טויג נישט, קאַליע געוואָרן. וואָס אייגנטלעך? שווער צו זאָגן, וווּ דער הונט ליגט באַגראָבן. שטעל דיר פֿאָר, מיר האָבן נישט אויסגעביטן קיין וואָרט די לעצטע וואָך. סתּם אַזוי, צוליב לאַנגווײַל. מיר קענען שוין נישט דערלײַדן דאָס קול איינער פֿונעם צווייטן. ער (שלאָגט זי איבער): דו פֿאַרשטייסט, וואָס איך האָב געמיינט, אַיאָ? זי: איז, זאָג קלאָר „סעקס‟, העצקען זיך. מיינסט, איך בין אַ בתולה, אַ צנועה־מרת רעיטשל, חס-ושלום? איך וועל נישט פֿאַלן חלשות צוליב אַזעלכע „גראָבע‟ ווערטער. אַז עס גייט דיר אין לעבן, וועל איך דיך נישט ציִען בײַ דער נשמה. איז אַזוי: אין אָנהייב איז געווען טאַקע גוט. גוט, ווי די וועלט. איך האָב געברענט פֿאַר תּאווה. עס איז גענוג געווען ער זאָל מיך אָנרירן מיט אַ פֿינגער און שעפּטשען אַ פּאָר זיסע ווערטער אין אויער איך זאָל זיך אָנצינדן. שפּעטער האָט זיך דער עסק אָפּגעקילט אַ ביסל — נאַטירלעך! דער סעקס איז געווען פֿײַן, אָנגענומען. ער איז געווען ווייך און איידל אין בעט. אפֿשר טאַקע צו איידל. הײַנט איז דער סעקס געוואָרן בפֿירוש אַן אָפּקומעניש; איך בין נישט מסוגל צו ווערן נאַס מיט אים. כאָטש גיי הענג זיך. ס׳איז ווי אַרײַנצושטעקן, במחילה, אַ טאַמפּאָן נאָך אַ מאָל און ווידער אַ מאָל… וואָס שייך אים: ער היפּערט איבער די קוציניו-מוצינו און באַפֿאַלט מיר ווי אַ גזלן. ער טוט זײַן חלק און אַז ער איז פֿאַרטיק, קערט ער זיך איבער און נאָך אַ פּאָר סעקונדעס ציטערט דער צימער פֿון זײַן כראָפּען. דאַכט זיך, אַז מיר נייטיקן זיך אין סעקס, דער עיקר, כּדי צו זאָגן, אַז מיר פֿירן אַ נאָרמאַל זיווג־לעבן. ער (מיט אַראָפּגעלאָזטע אויגן): איך פֿאַרשטיי… זי (פּרוּווט כאַפּן זײַן בליק): אוי! עס איז דיר שווער צו הערן, אַז אַן אַנדער מאַן רירט מיך אָן? ביסט הייפֿערזיכטיק? ער (שעמט זיך ווי אַ ייִנגעלע): יאָ, טאַקע אַ ביסל שווער. דאָס הייסט, זייער שווער. זי: אַ מאַן אין די יאָרן און נאָך אַלץ אַ קינד. דערצייל מיר איצט וועגן דיר און דײַן גרושה, ווי איז עס געווען בײַ אײַך? וואָס איר האָט אָפּגעטאָן? ער: ס׳אַ לאַנגע מעשׂה. נישט כּדאַי מאַריך צו זײַן. איך וועל עס מאַכן בקיצור און דערציילן נאָר דעם סוף. מיר האָבן קוים געקענט זיך אָנקוקן, אויך נישט אין בעט. עס האָט שוין געהאַלטן בײַם גט און מיר פֿלעגן זיך קריגן, בוכשטעבלעך, די גאַנצע צײַט. מאָדנע אָבער, אַז עס איז געקומען צום בעט איז אַלץ ווי פֿאַרגעסן געוואָרן, כּמעט אַלץ איז געווען כּשר. זי האָט אָנגעהויבן פֿאַרלאַנגען פֿון אַ געוויסן מאָמענט איך זאָל איר דערלאַנגען פּעטש בשעת-מעשׂה, רײַסן בײַ די האָר, שפּײַען אויף איר. דאָס האָב איך, ווי עס נישט איז, געקענט אויספֿירן, כאָטש זי פֿלעגט זיך באַקלאָגן, אַז איך בין צו איידל מיט איר; אָבער, אַז ס׳איז געקומען צום שלאָגן מיט אַ וואַלגערהאָלץ אָדער אַ שטעקן, האָב איך איר געזאָגט — סטאָפּ! מיס ראָזנער, איך וויל נישט באַרירן אײַער כּבֿוד, אָבער איר האָט איבערגעכאַפּט די מאָס. דאַן פֿלעגט זי אָנהייבן לאַכן מיר אין פּנים אַרײַן און זאָגן: „לייבעלע, מאָרגן וועט קומען אַן אַנדערער!‟ זי: און אַן אַנדערער איז טאַקע געקומען? ער: וואָדען! מאָל דיר אויס, זי איז אַ מאָלערין, וווינט זי איצט אין אַ שטעטל פֿון קינסטלער ערגעץ אין פֿלאָרידע און אַ מאָלער אָדער אַ סקולפּטאָר, אַן איידעלע נשמה, שלאָגט, צעממיתסט זי? זי קריכט אויף די ווענט פֿאַר עקסטאַז, מאַכט אַזוינע קולות, וואָס מענטשן לויפֿן זיך צונויף. (ביידע קײַכן פֿאַר געלעכטער) זי: גוט, איז וואָס קען מען אָפּלערנען דערפֿון? ער: אַז מע שמײַסט, איז בעסער צו לאַכן איידער וויינען. זי: דאָס איז דײַן איינציקער אויספֿיר? איך האָב געמיינט, דײַן ענטפֿער וועט זײַן מער טיפֿזיניק. ער: טיפֿזיניק? אַז דו וואָלסט געוואָלט הערן עפּעס טיפֿזיניקס, וואָלסטו נישט געדאַרפֿט רעדן מיט אַן אַלטן נאַר. אפֿשר דאַרפֿסטו זיך קריגן אַ קלוגן לובאָווניק? זי: איך האָב טאַקע אַ טראַכט געטאָן מכּוח פֿירן אַ לינקע ליבע. דערווײַל האָב איך דאָס נישט געטאָן און נישט ווײַל עס פֿעלן אויס בעלנים. יונגערהייט האָב איך געשטרעבט צו „עפּעס העכערס‟, צו דערהויבענע מאָראַלישע פּרינציפּן נאָר, צווישן אונדז גערעדט, העכערע מאָראַלישע פּרינציפּן זענען גוט פֿאַר גליקלעכע מענטשן, נישט פֿאַר אומגליקלעכע. אַז מע איז הונגעריק, פֿרעגט מען נישט קיין שאלות. סע שטייט, „לא-תגנובֿ‟ — און דאָך לחקנט מען אַ שטיקל ברויט. נאָר איך בין אַזאַ, וואָס עס ציט מיך נישט צו מענער, מיט וועלכע איך קען נישט ריידן אַ וואָרט. יונגע מענער זענען טאַקע שיין, אָבער זיי זענען, במחילה, גרויסע נאַראָנים. די צרה מיט זיי איז, וואָס ווי נאָר זיי דערשמעקן אַ נקבֿה, הערט זייער קאָפּ אויף צו אַרבעטן. נאָר די הענט אַרבעטן מעשׂים. דאָס עקלט מיך. ער: נו, שלא עשני… זי: אישה ער (רעדט מיט אַ גמרא ניגון): דעריבער האָט זיך דער אייבערשטער דערבאַרעמט אויף דיר און באַשאַפֿן די אימפּאָטענציע. זי: דו יכולסט נישט? ער: ניין, ער איז טויט, ברוך-השם. שלאָפֿט געשמאַק, צוליב די פּילן קעגן דעפּרעסיע. זי: האָב בטחון! גאָט איז אַ מקיץ נרדמים. ער: איך וועל קיינמאָל נישט אויפֿהערן אײַננעמען די פּילן. אין בעסטן פֿאַל, וועל איך פֿאַרהעכערן די דאָזע.

אַלע מאָדעלס אין לאַגער גרייט צו שיף ווערלדווייד. איינער רופן טוט עס אַלע. מיר פירן יעדער אַריבערפירן פאַל טייל פֿאַר אַלע מאכט און מאָדעלס; ווי ווויל ווי שייַכעס קיץ, ריבילד קיץ, פּלאָמבע קיץ, גירז, יאָקעס, שאַפץ, ספּלינעס, כאַוזינגז, קאַסעס. זעלביקער טאָג שיפּינג ערגעץ אין די וועלט אויף אַלע טיילן פֿאַר טראַקטאָרס, שווער ויסריכט, סעמיס און טראַקס. מיר האָבן אַלע מאכט און מאָדעלס פֿאַר דיין פאָרמיטל פאַרריכטן דאַרף. אַריבערפירן קאַסעס, פאָר אַקס, רינג און פּיניאַן, קרוין ראָד און פּיניאַן, אין לאַגער און גרייט צו שיף הייַנט, בנימצא פֿאַר די ווייַטערדיק בראַנדז: Spicer, עאַטאָן, ראָקקוועלל, מעריטאָר, מאַק, דאַנאַ, פאַבקאָ, מאַרמאָן Herrington, אינטערנאַציאָנאַלע, יסוזו, Oshkosh, פווד, טימקען און קלאַרק. באַזוכן אונדזער וועב קראָם צו קוק אַריבערפירן קאַסעס, פאַרבייַט טיילן און אַקסעסעריז פֿאַר פאַרקויף. If you don’t find what you’re looking for or need assistance, רוף אונז אָדער רופן אונדז מאנטיק דורך פרייטיק 08:00-17:00 EST ביי 877-776-4600 אָדער 407-872-1901. (877) 776-4600 רופן הייַנט, באַקומען דיין פּאַרץ מאָרגן! קוואַליטעט פֿאַרוואַנדלער קאַסעס פּראַוויידינג קוואַליטעט פּאַרץ, Repair and Service since 1997. מיר פאָרשלאָגן זעלביקער טאָג שיפּינג, ווערלדווייד. באַקומען צו וויסן אונדז איבערזעצונג EnglishAfrikaansShqipالعربيةՀայերենazərbaycan diliБеларускаяbosanski jezik中文(漢字)CorsuHrvatskiČeštinaDanskNederlandsEesti keelvosa VakavitiSuomiFrançaisქართულიDeutschΕλληνικάKreyòl ayisyenעבריתMagyarÍslenskaBahasa IndonesiaGaeilgeItaliano日本語한국어KurdîLatviešu valodaLietuvių kalbaLëtzebuergeschмакедонски јазикनेपालीNorskپارسیPolskiPortuguêsਪੰਜਾਬੀRomânăРусскийGàidhligCрпски језикAf-SoomaaliEspañolBasa SundaSvenskaภาษาไทยTürkçeУкраїнськаTiếng Việtייִדיש

די לעאָ ליבהאבערס זענען די מערסט קאַמפּאַטאַבאַל מיט אַקוואַריוס און מינדסטער קאַמפּאַטאַבאַל מיט ראַק. זייַענדיק אַ פייַער צייכן די קאַמפּאַטאַבילאַטי פון דעם זאָדיאַק צייכן איז אויך ינפלואַנסט דורך די באַציונגען צווישן די פיר יסודות פון די זאָדיאַק: פייער, ערד, לופט און וואסער. יענע געבוירן אין לעאָ אַרויסווייַזן פאַרשידענע באַזונדער ווען זיי זענען אין קאָנטאַקט מיט די עלף זאָדיאַק וואונדער און זיך. יעדער פון די ריזאַלטינג קאַמבאַניישאַנז איז ווערט דיסקרייבד סעפּעראַטלי. אין די פאלגענדע טעקסט וועט קאָנסיסעלי באַשרייבן אַלע קאַמפּאַטאַבילאַטיז צווישן לעאָ און די רעשט פון די זאָדיאַק וואונדער. קאַמפּאַטאַבילאַטי מיט לעאָ און עריז די צוויי פייַער וואונדער זענען אַ שטאַרק גלייַכן, איינער דיסיידז און די אנדערע איינער רולז. אַמאָל זיי ביידע לערנען ווו זיי דאַרפֿן צו קאַמפּראַמייז די הצלחה וועט נישט וואַרטן. וואָס צייכן איז 20 אויגוסט די צוויי פאָרעם אַ שטראַלנדיק און יקספּלאָוסיוו פּאָר, איין מאָמענט קאַמפּלאַמענטינג יעדער אנדערער, ​​דער ווייַטער אַרגיוינג. צוויי דראַמאַטיק לעאַדערס צוזאַמען ינישיייטינג נייַ און יקסייטינג פּראַדזשעקס אין ראָמאַנס אָדער פּראַפעשאַנאַלי. קאַמפּאַטאַבילאַטי מיט לעאָ און טאָראַס דער ערד צייכן און דעם פייַער צייכן זענען אַן ימפּראַבאַבאַל גלייַכן! די קאָמבינאַציע איז אָפט אַ ווולקאַן וואָס איז גרייט צו ופרייַסן און ביי ביידע זייטן. ביידע דילייטיד מיט פּשוט פּלעזשערז, אָבער דאָס איז אין די פאַרקערט אינסטרוקציעס. אויך, איר קענען נישט האָבן צוויי לעאַדערס אַרגיוינג אַלע די צייט אויף די סימפּלעס היים דיסיזשאַנז. אויב זיי זענען געראָטן צו פאַרענטפערן ווען עס איז צייט פֿאַר יעדער צו קאָמפּראָמיס, זיי זענען אויף אַ זיכער וועג צו דערגרייכן מאַטעריאַל געווינען. ווי צו פאַרפירן אַ קאַפּריזאָרן מענטש קאַמפּאַטאַבילאַטי פֿאַר לעאָ און געמיני דעם פייַער צייכן און דעם לופט צייכן זענען אַן גרינג גלייַכן! א צוזאָג פון גרויס יקסייטמאַנט און פאַרווייַלונג ווייַל ביידע פון ​​איר זענען ענדאַוד מיט פרנסה. געמיני לייכט אַדאַפּט צו די פאדערונגען פון פּאַטעטיש לעאָ, בשעת לעאָ ינדזשויז די אָטעם פון פריש לופט צוגעשטעלט דורך. אָבער, ופמערקזאַמקייט אַז די רייזע פון ​​לעבן איז ניט אַלע געמאכט פון דיסטראַקשאַנז און אַדווענטשערז, און פעסטקייַט איז ניט דער בעסטער שטריך פון קיין פון איר צוויי. קאַמפּאַטאַבילאַטי פֿאַר לעאָ און ראַק דעם וואַסער צייכן און דעם פייַער צייכן זענען אַן ימפּראַבאַבאַל גלייַכן! דער פייַער צייכן און דעם וואַסער צייכן זענען איינער פון די סטימיאַסט קאַמבאַניישאַנז. זיי האָבן אַ פּלאַץ פון שפּאַס צוזאַמען אָבער זיי מוזן געדענקען אַז זיי אָפט גיין אַנדערש אינסטרוקציעס. לעאָ דאַרף לערנען ווי צו זיין שפּירעוודיק און קאַרינג ווייַל דאָס איז וואָס ראַק דאַרף. וואָס קאַפּריקאָרן מענטש לייקס אין בעט אויף די אנדערע האַנט, ראַק האט צו אָנהייבן אַדאַפּטינג און ווערן מער פלעקסאַבאַל ווען עס קומט צו לעאָ 'ס תאוות. אין טערמינען פון ראָמאַנס, ביידע זענען ריסעפּטיוו און כושיק ביז אַ זיכער פונט. קאַמפּאַטאַבילאַטי פֿאַר לעאָ און לעאָ די צוויי פייַער וואונדער זענען אַ גלייַכן וואָס קענען גיין אויף קיין וועג! מאל דיין זייער פאַרביסן פערזענלעכקייטן קומען צו אַ העסקעם און די טינגז זענען פערלי גוט, אנדערע מאָל, אפילו דער קלענסטער באַשלוס וואָס איר דאַרפֿן צו נעמען איז די מערסט שווער זאַך אין דער וועלט. קיין ענין אין וואָס ריכטונג טינגז גיין, דאָס איז זיכער צו זיין אַ פּאַטעטיש קאָמבינאַציע! קאַמפּאַטאַבילאַטי מיט לעאָ און ווירגאָ דעם פייַער צייכן און דעם ערד צייכן זענען אַן ומגעלומפּערט גלייַכן! זיי זענען ביידע דילייטינג מיט די פּשוט פּלעזשערז פון לעבן און עס איז בלויז אַ ענין פון צייט איידער זיי אַנטדעקן ווי יעדער אנדערער ס בייַזייַן ענריטשיז זייער לעבן. זייער שייכות איז מסתּמא צו זיין פאָוקיסט אויף מאַטעריאַל געווינען און ווייניקער אויף רוחניות וועלביינג אָבער אין די סוף עס ס אַרויף צו זיי אין וואָס ריכטונג זיי מאַך טינגז. קאַמפּאַטאַבילאַטי פֿאַר לעאָ און ליבראַ דעם פייַער צייכן און דעם לופט צייכן זענען אַן גרינג גלייַכן! ליבראַ האט אַלע וואָס עס נעמט צו פאָכער די פלאַמעס פון לעאָ אין די רעכט צייט, בשעת לעאָ ווייסט פּונקט ווען צו שטעלן עטלעכע ענערגיע אין די רויק און קאַלקיאַלייטיד ליבראַ. עפעס זיי ביידע עפערטלאַסלי געפֿינען די רעסורסן צו מאַכן טינגז אַרבעט און אפילו דערגרייכן עטלעכע פון ​​זייער יחיד אידעאלן דורך ארבעטן צוזאַמען. קאַמפּאַטאַבילאַטי פֿאַר לעאָ און סקאָרפּיאָ דעם וואַסער צייכן און דעם פייַער צייכן זענען אַן ימפּראַבאַבאַל גלייַכן! דער פייַער צייכן און דעם וואַסער צייכן זענען איינער פון די סטימיאַסט קאַמבאַניישאַנז. זיי האָבן אַ פּלאַץ פון שפּאַס צוזאַמען אָבער זיי מוזן געדענקען אַז זיי אָפט גיין אַנדערש אינסטרוקציעס. די פייער צייכן דאַרף לערנען ווי צו זיין שפּירעוודיק און זאָרג ווייַל דאָס איז וואָס די וואַסער צייכן דורך דעפֿיניציע דאַרף. אויף די אנדערע האַנט סקאָרפּיאָ דאַרף אָנהייבן אַדאַפּטינג און ווערן מער פלעקסאַבאַל ווען עס קומט צו לעאָ 'ס תאוות. אין טערמינען פון ראָמאַנס, ביידע זענען ריסעפּטיוו און כושיק ביז אַ זיכער פונט. קאַמפּאַטאַבילאַטי פֿאַר לעאָ און סאַגיטטאַריוס די צוויי פייַער וואונדער זענען אַ גלייַכן וואָס קענען גיין אויף קיין וועג! מאל דיין זייער פאַרביסן פערזענלעכקייטן קומען צו אַ העסקעם און די טינגז זענען פערלי גוט, אנדערע מאָל, אפילו דער קלענסטער באַשלוס וואָס איר דאַרפֿן צו נעמען איז די מערסט שווער זאַך אין דער וועלט. ווירגאָ מענטש טרייץ אין ליבע קיין ענין אין וואָס ריכטונג טינגז גיין, דאָס איז זיכער צו זיין אַ פּאַטעטיש קאָמבינאַציע! קאַמפּאַטאַבילאַטי פֿאַר לעאָ און קאַפּריקאָרן דעם פייַער צייכן און דעם ערד צייכן זענען אַן ומגעלומפּערט גלייַכן! זיי זענען ביידע דילייטינג מיט די פּשוט פּלעזשערז פון לעבן און עס איז בלויז אַ ענין פון צייט איידער זיי אַנטדעקן ווי יעדער אנדערער ס בייַזייַן ענריטשיז זייער לעבן. זייער שייכות איז מסתּמא צו זיין פאָוקיסט אויף מאַטעריאַל געווינען און ווייניקער אויף רוחניות וועלביינג אָבער אין די סוף עס ס אַרויף צו זיי אין וואָס ריכטונג זיי מאַך טינגז. קאַמפּאַטאַבילאַטי מיט לעאָ און אַקוואַריוס דעם פייַער צייכן און דעם לופט צייכן זענען אַ גלייַכן וואָס קענען גיין אין קיין וועג! אַקוואַריוס האט אַלע וואָס עס נעמט צו פאָכער די פלאַמעס פון לעאָ אין די רעכט צייט, בשעת לעאָ ווייסט פּונקט ווען צו שטעלן עטלעכע ענערגיע אין די רויק און קאַלקיאַלייטיד אַקוואַריוס. עפעס זיי ביידע עפערטלאַסלי געפֿינען די רעסורסן צו מאַכן טינגז אַרבעט און אפילו דערגרייכן עטלעכע פון ​​זייער יחיד אידעאלן דורך ארבעטן צוזאַמען. ווי צו זאָגן אויב אַ מענטש פון סאַגיטאַריוס ליב איר קאַמפּאַטאַבילאַטי פֿאַר לעאָ און פּיססעס דעם פייַער צייכן און דעם וואַסער צייכן זענען אַ ימפּראַבאַבאַל גלייַכן ווייַל די קאַנטראָולינג לעאָ איז ניט מסתּמא צו אָננעמען די פליטינג און מאל יינזאַם פּיססעס. כאָטש פּיססעס זענען מאל גרייט צו נאָכקומען צו לעאָ ס תאוות, די מאָומאַנץ זענען אַזוי זעלטן אַז איר קענען נישט זען די גוטע וועטער פון די שטורעם. לעאָ דאַרף זיכערהייט און פּיססעס איז נישט דער צו יבערגעבן, סייַדן עס געץ אַ פּלאַץ פון ופמערקזאַמקייט און ליבשאַפט. קאַמפּאַטאַבילאַטי טשיקאַווע אַרטיקלען טאָראַס טעגלעך האָראָסקאָפּע 3 מאי 2021 טעגלעך כאָראַסקאָופּ 2022 לעאָ זון סאַגיטטאַריוס מאָאָן: אַן ינספּיראַטיאָנאַל פּערזענלעכקייט קאָמפּאַטיביליטי 2022 עדיטאָר ס טשויס אַקוואַריוס אויגוסט 2018 כוידעשלעך האָראָסקאָפּע ליב אַקוואַריוס, עס איז אַ גינציק השפּעה פון די שטערן אויף דיין לעבן אין אויגוסט, אָבער עס זענען אויך ישוז פון אויטאָריטעט און קאָנטראָל, עטלעכע פאַרלאָזן אין דיין ליבע לעבן און אַ נויט צו זיין סעראַונדאַד דורך פילע מענטשן. 23 יוני געבורטסטאג לייענען דאָ וועגן 23 דיין געבורסטאָג פון יוני און זייער מינינגז פון אַסטראָלאָגיע, אַרייַנגערעכנט טרייץ וועגן די פֿאַרבונדענע זאָדיאַק צייכן וואָס איז ראַק דורך Astroshopee.com געמיני טיגער: די אַנביטאַבאַל באַליווער פון די כינעזיש מערב זאָדיאַק די געמיני טיגער איז אין קיין וועג כעזאַטאַנט אין די פּנים פון ענדערונגען און וועט כיין זיין אָדער איר וועג דורך קיין לעבן סיטואַציע, אפילו דורך זיך. סאַגיטטאַריוס זון טאָראַס מאָאָן: א רוחניות פּערסאָנאַליטי די סאַגיטטאַריוס Sun טאָראַס מאָאָן פּערסאָנאַליטי איז סמודלי און אַ ביסל נאַיוו און וועט האָבן גאַנץ אַ ביסל לעבן לעקציעס צו לערנען, אַרייַנגערעכנט נישט צו גלויבן אַלעמען אַזוי לייכט. סאַגיטטאַריוס מערץ 2021 כוידעשלעך כאָראַסקאָופּ מערץ 2021 וועט זיין אַ קאַמיונאַקאַטיוו חודש פֿאַר סאַגיטטאַריוס מענטשן וואָס וועלן האַנדלען מיט פילע נייַע מענטשן, אָבער קען אויך פילן אַ ביסל אויס פון אָרט אין די פּרויעקטאָר. דייטינג אַ פּיססעס מענטש: צי איר האָבן וואָס עס נעמט? די עססענטיאַלס פון דייטינג מיט אַ פּיססעס מענטש פון ברוטאַל טרוטס וועגן זיין פאַנטאַסיסט פּערזענלעכקייט צו פאַרפירן און מאַכן אים פאַלן אין ליבע מיט איר. 16 נאוועמבער בערטדייז דאָ איז אַ טשיקאַווע פאַקס בלאַט וועגן 16 דיין געבורסטאָג מיט זייער אַסטראָלאָגיע מינינגז און טרייץ פון די זאָדיאַק צייכן וואָס איז סקאָרפּיאָ דורך Astroshopee.com Astroshopee.com — דעם איז דער אָרט ווו איר קענען הנאה דיין טעגלעך האָראָסקאָפּע, און לערנען מער וועגן די פּראַל פון אַסטראָלאָגיע עס איז אין דיין לעבן און באַקומען די לעצט Facts וועגן די וואונדער פון די זאָדיאַק.

א גרויס שמחה האט געהערשט אין תלמוד תורה היכל הקודש אין קרית יואל, ווען די כיתה א' קינדער האבן אלע זוכה געווען צו ענדיגן די הייליגע אלף בית און די עברי, און מען האלט שוין יעצט ביים אנהייבן צו לערנען די הייליגע פסוקים פון חומש. היינט האבן די קינדער געהאט די זכיה אז דער ראש ישיבה שליט"א איז געקומען אין חדר מחזק זיין די מלמדים און די קינדער און דערביי זיך דערקוויקט מיט נחת ווי די קינדער וואקסן און בליען אזוי שיין. ווי דער מנהג איז, אז ווען מען הייבט אן חומש הייבט מען מיט די ערשטע פסוקים "פרשת ויקרא" וואס רעדט זיך פון די קרבנות, און מען מאכט א גרויסע שמחה אין חדר, עס זאל אריינגיין אין די קינדער א געשמאק אין די הייליגע תורה. די מלמדים האבן געמאכט שיינע פאפירענע קרוינען א "כתר תורה" וואס אלע קינדער האבן אנגעטון, דער ראש ישיבה האט זייער באוואונדערט ווי וואויל די קינדער פירן זיך אויף, דער ראש ישיבה האט געזאגט וואס פארא נחת דאס איז ווען ער זעט ווי די קינדער פירן זיך אויף מיט גרויס דרך ארץ. די קינדער האבן געזינגען לכבוד דעם גרויסן מעמד שיינע פאסיגע ניגונים "ס'איז בעסער צו לערנען די הייליגע תורה", "והערב נא", "איך וויל נאר לערנען די הייליגע תורה". דערנאך האט מען געפרעגט די שאלות אויף פרשת ויקרא ווי דער מנהג איז און די מלמדים האבן פארציילט פאר די קינדער ווי אלע נשמות אויף יענע וועלט זענען מקנא א אידיש אינגל אויף דער וועלט וואס איז זוכה און כאפט אריין א פסוק חומש. דערנאך האבן די קינדער מיט די מלמדים געלערנט אינאיינעם די ערשטע פסוקים פון פרשת ויקרא. נאדעם האבן די קינדער געזונגען מיט גרויס שמחה דער ניגון "א מחיה חומש", און נאך שיינע ניגונים. דער ראש ישיבה האט גערעדט צו די קינדער עטליכע ווערטער איבער כיבוד אב ואם, ווי שטארק מען דארף אכטונג געבן צו פאלגן א טאטע און מאמע און זיי נישט מוטשען. אויך האט דער ראש ישיבה גערעדט צו די קינדער איבער אמונה, ווי דער אייבישטער איז דא מיט אונז, און הערט אונז אויס אלעס וואס מיר רעדן, און איבער די גרויסקייט פון "רעדן צום אייבערשטן". דערנאך האט דער ראש ישיבה געפרעגט די קינדער ווער עס האט "מעשיות פון תפלה", און די קינדער האבן זיס פארציילט איינע נאך די אנדערע ווי זיי בעטן דעם אייבערשטן און ווי דער אייבישטער האט זיי געהאלפן. פאר דער ראש ישיבה איז געגאנגען האט דער ראש ישיבה גערעדט עטליכע ווערטער צו די געטרייע מלמדים, די מלמדים האבן איבערגעשמועסט פארשידענע ענינים איבער וויאזוי צו פירן דעם חדר, און דער ראש ישיבה האט מחזק געווען די מלמדים זיי זאל האבן כח ווייטער צו גיין מיט זייער הייליגע ארבעט פון ערציען דעם קומענדיגן דור, אז אויך זיי זאלן לעבן מיטן אייבערשטן

פֿון רעכט: ד״ר שׂרה זיו, פֿאָרזיצערין פֿון דער אינסטאַנץ פֿאַר ייִדישער קולטור, משה לעמסטער, יהודית סולל, דירעקטאָרין די אויסגאַבע „ייִדיש בראַנזשע‟ באַגריסט האַרציק אונדזער שטענדיקן מחבר, דעם פּאָעט משה לעמסטער מיטן באַקומען דעם בכּבֿודיקן לעבנס־אויפֿטו־פּרײַז פֿאַרן יאָר תּשפּ״א — 2021, צוגעטיילט פֿון דער אינסטאַנץ פֿאַר ייִדישער קולטור אין ישׂראל. צוזאַמען מיט אים האָבן דעם פּרײַז באַקומען נאָך צוויי חשובֿע ליטעראַטור־טוערס: ישׂראל רודניצקי, שריפֿטשטעלער, סטיליסטישער רעדאַקטאָר, איבערזעצער; און בעלאַ רובינשטיין, ליטעראַטור־פֿאָרשערין און איבערזעצערין. מיר ווינטשן אַלע פּרײַז־געווינערס געזונט און שאַפֿערישע ענערגיע אָנצוגיין מיט זייער לעבנס־וועג ווײַטער ביז 120!

מענטשן אין דער גאָרער וועלט וואָס וווינען צווישן פֿיר ווענט לאָזן די ווענט נישט שטיין נאַקעט. אין עסטרײַך, למשל, וווּ איך זיץ און הייב אָן שרײַבן אָט דעם חיבור, געפֿין איך זיך אין אַ שטוב וווּ אויף די ווענט האָט מען אויפֿגעהאָנגען טיילן פֿון סקעלעטן פֿון געפֿאַנגענע הירשן מיט הערנער — אַזוינע עלף איינצלנע צעזייט און צעשפּרייט אויף די ווענט איבער מײַן קאָפּ. אַ קולטור פֿון יעגער באַפּוצט די ווענט מיט סקעלעטן פֿון געפֿאַנגענע חיות. אַ קולטור פֿון מלחמה־האַלטער באַפּוצט די ווענט מיט געווער פֿון אַלע מינים. אַ קולטור פֿון עסטעטיקער באַפּוצט די ווענט מיט בילדער און אַנדערע קונסט־אַרטיפֿאַקטן. און באָריס, דער טאַקסי־שאָפֿער מײַנער, קלײַבט מאַגנעטן פֿון אַלע לענדער און סאָרטן. בײַ מיר אין שטוב וועט איר אָבער געפֿינען פּאָליצעס מיט ביכער. פֿון דיל ביזן סופֿיט. די ביכער זײַנען נישט קיין באַפּוצונג, נאָר אַ באַשטאַנדטייל פֿון דעם וואָס אַ מענטש קלײַבט צונויף במשך פֿון זײַן לעבן. עס זענען אויך פֿאַראַן מענטשן וואָס קלײַבן ביכער ווי אַ צײַטפֿאַרברענג אָבער איך קלײַב נישט קיין ביכער; בײַ מיר האָבן זיי זיך אָנגעקליבן פֿון זיך אַליין. בײַ מײַנע טאַטע־מאַמע און זיידע־באָבע אין שטוב, וווּ איך בין אויפֿגעוואַקסן — אַ מזרח־אייראָפּעיִשע היים, גלײַך עמיגרירט פֿון פּינסק קיין אַרגענטינע אין 1937, זײַנען אויף די ווענט געווען גאָר אַנדערע זאַכן: אין גרויסן עסצימער האָבן געהאַנגען רעטושירטע בילדער פֿון די אָבֿות־אָבֿותינו, אין גרויסע ראַמען. אין קליינעם עסצימער איז געהאָנגען אַ קרן־קיימת פּושקע און אויך אַ קאַלענדאַר וווּ יעדער טאָג האָט זײַן אייגן בלעטל מיט דבֿרי־חכמה און גלײַכווערטלעך אויף ייִדיש און העברעיִש (פֿון די מקורים) — אַ קאַלענדאַר מיט מער ווי 350 זײַטלעך, און יעדן טאָג פֿלעגט מען אַראָפּרײַסן אַ בלעטל פֿון געגעבענעם טאָג. אַ קאַלענדאַר אויף וועלכן ייִדן האָבן געבויט איינע פֿון זייערע הומאָריסטישע קללות: „זאָלסט זײַן ווי אַ קאַלענדאַר, אַ גאַנצן יאָר זאָלסטו הענגען, און אַלע טאָג זאָל מען רײַסן פֿון דיר שטיקער‟. אויף די ווענט פֿון הויז, וווּ איך בין געבוירן געוואָרן האָבן נישט געהאָנגען קיין יעגער־טראָפֿעען פֿון חיות, קיין קונסטבילדער פֿון גרויסע מאָלער אָדער קאָלעקציעס פֿון מאַגנעטן, נאָר טאַפּעטן. קיווע סיסקעל, דער טאַפּעטן־קלעפּער, פֿלעגט קומען בערך אַלע פֿינף יאָר צו אונדז אין שטוב, און אַ גאַנצן טאָג אויסקלעפּן אַלע צימערן מיט נײַע טאַפּעטן. ביכער אין שטוב זײַנען געווען ווייניק. דער עיקר — סידורים, מחזורים, פּסח־הגדות, אַ גאַנג בענד פֿון „עין יעקבֿ‟ וווּ מײַן זיידע פֿלעגט אַרײַנקוקן אין זײַן פֿרײַער צײַט; און דאָ און דאָרט נאָך ספֿרי־קודש, ווי למשל צען בענדער חומש (חוק ישׂראל) מיט 42 פּירושים וואָס מײַן טאַטע האָט געפֿונען אין גאַס אויפֿן מיסט, אָן אַן אײַנבונד, האָט זיי געשיקט אײַנבינדן דע לוקס און אויפֿן רוקנביין געהייסן אָפּדרוקן דעם נאָמען חיים־מענדל שוואַרץ און עס געגעבן אַ מתּנה דעם זיידן, דעם טאַטן פֿון מײַן מאַמען. די אַלע ספֿרי־קודש זענען געשטאַנען אין אַ פֿאַרמאַכטן אַלמער אַ קליינעם — און נישט אויף קיין פּאָליצעס אויף די ווענט. גאַנצע ביבליאָטעקן האָבן איך געזען אין אינסטיטוציעס, נישט אין קיין פּריוואַטע הײַזער פֿון ייִדישע אימיגראַנטן קיין אַרגענטינע. למשל, אין לערער־סעמינאַר פֿון דער קהילה, בין איך צו פֿערצן יאָר צום ערשטן מאָל אַרײַן אין אַזאַ מין ביבליאָטעק — די ביבליאָטעק פֿון אַרגענטינער ייִוואָ, וואָס האָט זיך געפֿונען אין זעלבן בנין פֿון דער ייִדישער קהילה אין בוענאָס־אײַרעס, וווּ דער לערער־סעמינאַר איז געווען אויף אַן אַנדער שטאָק. דער דירעקטאָר פֿון דער ביבליאָטעק איז געווען דער לערער פֿון ייִדיש און ייִדישער ליטעראַטור אין לערער־סעמינאַר, שמואל ראָזשאַנסקי. ער האָט אונדז ספּעציעל געבראַכט אין „מקום קודש‟ פֿון דער ביבליאָטעק, אין אַ שיין געבויטן זאַל מיט ערטער וווּ מע קען זיצן און לייענען, ווי אין אַ ביבליאָטעק. דער זאַל איז געווען שיין געסטרויעט ווי אַ ביבליאָטעק דאַרף זײַן, אָבער — צום באַדויערן — ליידיק. דער לערער ראָזשאַנסקי האָט בײַ אונדז אָבער דערוועקט דעם חשק צו לייענען און נישט איין מאָל פֿלעגן מיר אַוועקפֿאָרן אין דער ביבליאָטעק פֿון פֿאַקולטעט פֿאַר משפּטים וואָס איז געווען אָפֿן אַ גאַנצן מעת־לעת און אָפּזיצן דאָרט גאַנצענע נעכט לייענענדיק אַפּלאַטאָן און אַריסטאָטעל אין דער שפּאַנישער איבערזעצונג, און אַרום אונדז זענען געשטאַנען ביכער אויף אַלע ווענט. אויך אין מיטלשול פֿלעגן מיר אַנטרונען ווערן צו מאָל פֿון אַ נודנעם קלאַס און לויפֿן לייענען ענציקלאָפּעדיעס אין אַ דערבײַיִקער שטאָט־ביבליאָטעק. געלט צו קויפֿן ביכער האָב איך נישט געהאַט, און דערפֿאַר האָט מיך געצויגן צו די פֿרעמדע ביבליאָטעקן. אַ בוך וואָס געהערט צו אַנדערע האָט גאָר אַן אַנדער טעם. ווען איר האָט אַן אייגענע קאַסע און קענט קויפֿן אייגענע ביכער האָט עס אַן אַנדער טעם, ווי „דאָס מעסערל‟ בײַ שלום־עליכמען: ווען איר ווילט קענט איר עס אַרויסנעמען און באַקוקן, וואָס איר ווילט נאָר קענט איר מיט דעם טאָן: ווילט איר אונטערשטרײַכן אַ זאַץ מיט אַ פּען (צו געדענקען בעסער) — מעגט איר; ווילט איר אָנצייכענען אַ פֿענצטער אַרום אַ פּאָר שורות (עס גלײַך צו דערבליקן אַ צווייטן מאָל) — מעגט איר… דערפֿאַר דאַרף אַ מענטש האָבן אַן אייגענע ביבליאָטעק! אָבער ווי קומט די קאַץ איבערן וואַסער, אַז ביכער קאָסטן געלט און געלט הענגט נישט אויף די ביימער?! קלײַבט מען, צו ביסלעך, יענע ביכער וואָס פֿאַר קיין שום געלט אין דער וועלט וועט מען נישט אַרויסוואַרפֿן פֿון שטוב, און זיכער נישט לײַען. איך געדענק וואָס מײַן לערער דבֿ סדן האָט אַ מאָל געענטפֿערט עמעצן וואָס האָט געוואָלט לײַען בײַ אים אַ בוך. סדן האָט געזאָגט קורץ און שאַרף: „ניין, איך ווייס ווי מע בויט זיך אויף אַ פּריוואַטע ביבליאָטעק!‟ פֿון דער צווייטער זײַט האָט פּראָפֿעסאָר דבֿ סדן זײַן גאַנץ לעבן געשענקט ביכער זײַנע תּלמידים, מיט אַ ווידמונג און מיט זײַן אונטערשריפֿט. אין מײַן ביבליאָטעק האָב איך צענדליקער אַזוינע ביכער. אַן אַנדער מקור פֿאַר ביכער פֿאַר מײַן ביבליאָטעק, זײַנען מײַנע געבורטסטעג. די משפּחה ווייס אַז ביכער זײַנען די בעסטע מתּנות. אַ ביז גאָר טשיקאַווע און טרויעריקע מקור פֿאַר ביכער — איז די גאַס אַליין. מײַנע קרובֿים ווייסן שוין אַז אויב זיי געפֿינען ייִדישע ביכער פֿון חיים גראַדע לעבן מיסט אין אַ ישׂראלדיקער גאַס בין איך אַ בעלן זיי צו האָבן. נישט נאָר פּריוואַטע מענטשן וואַרפֿן אַרויס ביכער אין גאַס אַרײַן, אויך בכּבֿודיקע ביבליאָטעקן אין ישׂראל וואַרפֿן אַרויס סײַ ייִדישע ביכער און סײַ אַנדערע, און פֿון צײַט צו צײַט קען מען בײַ זיי קויפֿן ביכער פֿאַר אַ שיבוש. איך וויל עס זאָל זײַן קלאָר — איך בין נישט קיין קאָלעקטאָר פֿון ביכער. אין מײַן ביבליאָטעק נעם איך נאָר אַרײַן יענע ביכער וואָס איך וואָלט פֿאַר קיין געלט נישט אַרויסגענומען פֿון שטוב — סײַדן איך האָב צוויי עקזעמפּלאַרן, דאַן גיב איך זיי מײַנע תּלמידים אַ מתּנה. מיר זײַנען דרײַ דורות פֿון אימיגראַנטן און עמיגראַנטן. די עלטערן פֿון מײַן מאַמען, מײַן מאַמע און אירע ברידער און שוועסטער זײַנען געווען אימיגראַנטן און איך מיט מײַן פּלוניתטע זײַנען עמיגראַנטן, און נישט געקוקט אויף דעם וואָס איך און זי זײַנען עולה געווען אין צוגעזאָגטן לאַנד האָבן מיר ביז הײַנט זיך איבערגעצויגן נײַן מאָל און פֿיל געשלעפּט מיט אונדז די ביכער פֿון איין דירה אין דער צווייטער. איז געשען, אַז פֿון דער זיבעטער צו דער אַכטער דירה האָבן מיר באַשלאָסן אַז מע דאַרף פֿאַרגרעסערן די ביבליאָטעק־פּאָליצעס. האָבן מיר זיך פֿאַרבונדן מיט אַ סטאָליער המומחה, אַריה, סײַ אַ ביליקער אין פּרײַז און סײַ אַ דעקלאַרירטער ייִד, ווײַל יויזל איז דאָך געווען אַ ייִד און נאָר פּאַולוס האָט אים געמאַכט פֿאַר אַ גאָט פֿון די גויים, הונדערט יאָר שפּעטער. איז ער געקומען צו אונדז אין דער זיבעטער וווינונג כּדי צו פּלאַנירן דעם גרייס פֿון די פּאָליצעס אין אַכטן וווינונג, און ווי ער איז אַרײַן צו אונדז, האָט ער געכאַפּט אַ קוק, און גלײַך געפּסקנט: „איר האָט צו פֿיל ביכער!‟ געמיינט האָט ער מן־הסתּם אַז אַ גלייביקער דאַרף זיך באַנוגענען מיטן אַלטן טעסטאַמענט צוזאַמען מיטן נײַעם טעסטאַמענט, און מער קיין ביכער דאַרף מען נישט. אויך מײַן זיידע חיים־מענדל שוואַרץ, וועלכער איז געווען אַ סעקרעטאַר אין דער חבֿרה־קדישא פֿון דער קהילה, האָט מן־הסתּם געגלייבט אַז „אדם יסודו מאפֿר וסופו לעפֿר‟, אַ מענטש קומט פֿון שטויב און ענדיקט אין שטויב, איז חוץ דער הייליקער תּורה, וואָס דאַרף ער מער?! „הבֿל הבֿלים, הכל הבֿל‟ האָט געזאָגט קהלת און שלום־עליכם איז אים מפֿרש: „בלאָטע שבבלאָטע, אַלץ איז בלאָטע‟. דער סטאָליער אַריה איז גערעכט. סתּם אַ סך ביכער, צי ספֿרים, איז איבעריק, אָבער דער גוייִשער ייִד אָדער ייִדישער גוי האָט פֿאַרגעסן, אַז אַ תּורה איז טאַקע אַ תּורה, אָבער זי איז געבויט אויף ווערטער. נעמט צו די ווערטער — האָט איר נישט קיין תּורה, און ווערטער מוזן האָבן אַ פּירוש, און יעדער בוך ברענגט זײַן פּירוש, און דערפֿאַר האָבן מיר אַ משנה, און אַ גמרא, מיט די תּנאים און גאונים, און אַזוי ווײַטער און ווײַטער ביז דעם לעבנסאויפֿטו פֿון הרבֿ עדין אבֿן ישׂראל שטיינזאַלץ, און די גמרא מיט די פּירושים פֿון שאָטנשטיין, און אַזוי ווײַטער… ווי קען אַ מענטש אַ פּראָגרעסיווער פֿון 21סטן יאָרהונדערט, פֿאַרשטיין דאָס לשון־קודש פֿון דער תּורה, וואָס איז 3,200 יאָר אַלט, אָן די פּירושים פֿון די שפּעטערדיקע דורות? דערפֿאַר איז די גרויסע קייט פֿון זײַן אַ ייִד פֿאַרבונדן מיט דער ביבליאָטעק פֿון ייִדישן פֿאָלק, און אַזוי ווי ייִדן זײַנען אויך מענטשן, איז אויך די ביבליאָטעק פֿון דער מענטשהייט פֿאַרבונדן מיט דער גרויסער קייט פֿון זײַן אַ ייִד. דער גרויסער ייִדישער טעאָלאָג פֿראַנץ ראָזענצווײַג האָט שוין געזאָגט, אַז עס עקסיסטירט נישט אין דער וועלט סתּם אַ מענטש. מענטשן זײַנען אָדער ייִדן, אָדער מוסלמענער, אָדער קריסטן, אָדער געצן־דינער. ס’הייסט, אַז דער מעטאַפֿיזישער מאָמענט אין מענטשלעכן וועלטבאַנעם איז אויך אַ באַשטאַנדטייל פֿון דער מענטשלעכער פּסיכיק און פּסיכאָלאָגיע. דערפֿאַר איז וויכטיק אינעם לעבן פֿון אַ מענטשן, אַפֿילו און דווקא, ווען ער איז אַ ייִד, צו האָבן אַ צוטריט צו שפּראַכן. איז אויך דערפֿאַר מײַן ביבליאָטעק פֿול מיט ווערטערביכער. אין אַ פֿריִערדיקן אַרטיקל מײַנעם, „עלוקובראַציעס פֿון אַ באַשיידענעם פּאָליגלאָט‟, האָב איך געפּרוּווט באַטראַכטן די קשיא, צי דאָס זײַן אַ פּאָליגלאָט איז אַ ברכה אָדער אַ קללה. איז אַרויפֿגעפֿאַלן אויף מיר חיים מאָנאָגלאָט, און האָט צעשטערט אַלע מײַנע אַרגומענטן (המשך קומט) Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

געזעלשאַפֿט איז דער טערמין צו באַשרייבן אַ גרופע מענטשן זייענדיק צוזאַמען פון א געוויסער סיבה אדער מערערע סיבות וואס פאראייניגט זיי. עס זענען פאראן אין דער וועלט (און אויך אין דער היסטאריע פון דער מענטשהייט) גאר א סך געזעלשאפטן, וואס זענען קלאסיפיצירט אין פארשידענע וועגן. פראקטיש גערעדט, טוט יעדער סארט ארגאניזאציע פון מענטשן (א פאלק, א באזעצונג אא"וו) שאפן א סארט געזעלשאפט. א געזעלשאפט קען שאפן אז די מיטגלידער זאלן געניסן אין וועגן וואס איינער אליין וואלט נישט געקענט אויפטון, דורך קאלאבאראציע; די מעלות קענען זיין לטובת יחידים אדער לטובת דער אלגעמיינער געזעלשאפט. סארטן געזעלשאפטרעדאַקטירן פרינציפן פון א געזעלשאפטרעדאַקטירן געזעלשאפט אין אידישקייטרעדאַקטירן דער רמב"ם פסקנט אז אויב א מענטש וואוינט אין א פארדארבענע געזעלשאפט, דארף ער זיך אפילו אריבער-ציען וואוינען אין א מדבר, כדי נישט צו ווערן באיינפלוסט פון זיי.

אינעם 19טן יארהונדערט, האבן די הויפט אייראפעישע מאכטן געהאט געשטרעבט צו האלטן א קראפט גלייכוואג דורכאויס אייראפע, פון וואס איז ארויסגעקומען א קאמפלעקסע נעצווערק פון פאליטישע און מיליטערישע אליאנצן דורכאויס דעם קאנטינענט ביז 1900. די אליאנצן האבן אנגעהויבן אין 1815, מיט דער [[הייליגע אליאנץ|הייליגער אליאנץ]] צווישן [[פרייסן]], [[רוסלאנד]] און [[עסטרייך]]. אין אקטאבער 1873, האט דער דייטשער קאנצלער [[אטא פאן ביסמארק]] פארהאנדלט דעם [[דרייקייסערבונד]] צווישן די מאנארכן פון עסטרייך־אונגארן, רוסלאנד און דייטשלאנד. דער דאזיקער אפמאך איז אבער אדורכגעפאלן ווייל עסטרייך־אונגארן מיט רוסלאנד האבן נישט געקענט מסכים זיין וועגן די [[באלקאן לענדער|באלקאנען]], ביז אין 1879 האבן דייטשלאנד און עסטרייך־אונגארן געשאפן די [[צווייאיקע אליאנץ]]. זיי האבן אין דעם געזען א וועג צו ווירקן אקעגן רוסישע איינפלוס אין די באלקאנען ווען די [[אטאמאנישע אימפעריע]] האט ממשיך געווען זיך אפשוואכן. אין 1882, האט די אליאנץ זיך פארברייטערט אריינצונעמען [[איטאליע]] אין וואס איז געווארן די [[דרייאיקע אליאנץ]]. == דער מערבדיקער פראנט == == כראנאלאגיע== דער [[שליפן פלאן|פלאן]] פון דייטשלאנד זיך קעגנשטעלן קעגן דעם [[פראנצויזיש-רוסישער בונד|פראנצויזיש-רוסישן בונד]] האט איינגעשלאסן דערלאנגען א קנאקעדיקן קלאפ אויף פראנקרייך און דערנאך זיך אומקערן זיך קעגנשטעלן קעגן דער פארהעלטענישווייז פאמעלעכער ארמיי פון די רוסן. אנשטאט אטאקירן פראנקרייך דירעקט, האבן זיי געהאלטן בעסער צו אטאקירן פון דער צפון זייט. אבער דאס האט געפאדערט אדורכגיין [[בעלגיע]]. דייטשלאנד האט געבעטן א פרייע דורכגאנג דורך בעלגישער טעריטאריע, און האט צוגעזאגט אז מיט דעם וועט בעלגיע געניסן פון א בונד מיט דייטשלאנד. בעלגיע האט אבער אפגעזאגט, און דעם 2טן אויגוסט האט דייטשלאנד אנגעהויבן אינוואדירן פראנקרייך דורף בעלגיע און [[לוקסעמבורג]].<!-- הגרמנים נתקלו ב[[קרב לייז'|התנגדות עזה]] ליד המבצרים של העיר הבלגית [[לייז']]. בינתיים שלחה הממלכה המאוחדת צבא לצרפת, ואף הוא התקדם לתוך בלגיה. העיכובים שנוצרו בשל ההתנגדות הבלגית, הכוחות הבריטים והצרפתים והתזוזה המהירה להפליא של הרוסים, שיבשו את התוכניות הגרמניות. רוסיה תקפה ב[[מזרח פרוסיה]], והעסיקה כוחות גרמנים שיועדו לחזית המערבית. גרמניה הביסה את רוסיה בסדרת קרבות שנקראו בשם הקיבוצי [[קרב טננברג]] (השני), אך הסחה זו אפשרה לכוחות צרפתים ובריטים לעצור לבסוף את ההתקדמות הגרמנית לכיוון [[פריז]] ב[[הקרב הראשון על המארן|קרב הראשון על המארן]] שנערך בספטמבר [[1914]] מצפון-מזרח לפריז. [[מעצמות המרכז]] (הקיסרות הגרמנית והאימפריה האוסטרו-הונגרית) נאלצו להילחם בשתי חזיתות. ב-[[20 באוגוסט]] כבשו כוחות גרמנים את [[בריסל]], וב-[[9 באוקטובר]] הסתיים [[המצור על אנטוורפן]], ו[[אנטוורפן]] נפלה בידי הגרמנים - בלגיה נכבשה כמעט כולה. הכיבוש הראשון של אדמת האויב שלו זכו [[מדינות ההסכמה]] לא היה באירופה כי אם באפריקה: כוחות [[דרום אפריקה]] תקפו וכבשו את המושבה הגרמנית שבדרומה של אפריקה (כיום [[נמיביה]]).-->

הײַנט האָט זיך מיר געחלומט, אַז איך באַטײליק זיך אין אַ דעמאָנסטראַציע אָדער אַ בונט קעגן פּוטינען. מיט אַ המון יונגע־לײַט בין איך צוגעגאַנגען צום רױטן פּלאַץ. פּלוצעם איז צו אונדז אַנטקעגן אַרױסגעגאַנגען פּעסקאָװ [1]. ער האָט אַרױסגערופֿן אײנע אַן אַקטיװיסטקע, כּדי דורכצופֿירן מיט איר אונטערהאַנדלונגען אין לענין–מאַװזאָלײ. ס׳האָט זיך אַרױסגעװיזן, אַז פּוטין איז גרײט צו טרעפֿן זיך מיט אונדז אין דעצעמבער און… איך האָב זיך אױפֿגעכאַפּט און פֿאַרשטאַנען, אַז דאָס איז געװען ניט פּעסקאָװ, װײַל פּעסקאָװ זעט אױס גאָר אַנדערש… סײַ אין פּראָג, סײַ אין אָנהייב װעג פֿון פּראָג קײן מאַריאַנסקע לאַזנע, איז הײַנט געװען כמאַרנע און ס׳האָט גערעגנט. מיט 67 יאָר צוריק איז אין דער זעלבער צײַט אין מאָסקווע געשטאַנען אַ געװײנטלעכער זומערדיקער טאָג, און קײנער, אַ חוץ די תּליונים, האָבן ניט געװוּסט, װאָס איז געשען אין יענעם טאָג… [2] און במשך פֿון נאָך עטלעכע יאָר האָבן אַפֿילו די קרובֿים פֿון די קרבנות גאָרנישט ניט געװוּסט. אױפֿן װעג האָבן מיר געהערט סמעכאָװס [3] רעקאָרדירונג פֿון „די צװעלף בענקלעך‟ [4]. אַ מין שעדעװער איז עס פֿאָרט! יעדער זאַץ — אַ פּערל! נו, האָפֿנטלעך, דאָ, אין מאַריאַנסקע לאַזנע, װעט זיך מיר כאָטש אױף אַ װאָסער–ניט–איז צײַט אײַנגעבן ברענגען מײַן שלאָף אין אָרדענונג, װי מיט אַ יאָר צוריק אין לאַ באָל… [5] ס׳גלײבט זיך אַפֿילו ניט, אַז ס׳איז שוין פֿאַרבײַ אַ גאַנץ יאָר… װי נאָר מיר זײַנען צוגעפֿאָרן צום האָטעל, זײַנען פֿון דאָרטן אַרױס צװיי באַיאָרטע רוסיש–רײדנדיקע ייִדישע פּאָרלעך. אין גיכן זײַנען זײ װידער אַרײַן אַהינצו, און בעת מע האָט אונדז רעגיסטרירט, זײַנען זײ געזעסן/געשטאַנען אינעם װעסטיביול און געשמועסט. אינעם רעסטאָראַן בײַ דער װעטשערע און אין דרויסן זײַנען אױך געװען אַ סך רוסן, בתוכם ייִדן (אײנע אַ פֿרױ, דערזען מיך, האָט געזאָגט אױף רוסיש: „װי אָנגענעם איז צו טרעפֿן דאָ װעלט–באַרימטע פּערזענלעכקײטן!‟. אינטערעסאַנט, צי די דאָזיקע ייִדן װײסן, װאָס פֿאַר אַ דאַטע איז הײַנט… צוזאַמען מיט געטע דער האָטעל אונדזערער געפֿינט זיך אױפֿן פּלאַץ, װוּ געטע האָט זיך באַקענט מיט אולריקען. די לופֿט איז דאָ זייער פֿריש, װוּנדערשײנע אַלטע בנינים, גרױסע פּאַרקן… דאָס שטעטל איז אָבער אין גאַנצן געבערגלט. װי אַזױ זשע װעט אַנע פּאַװלאָװנאַ [6] דאָ קאָנען שפּאַצירן? מ׳װעט דאַרפֿן געפֿינען פֿאַר איר אַ „פּאַסיקן‟ מאַרשרוט. דערװײַל איז זי גאָר צופֿרידן. אַבי די מאַמע זאָל דאָ קאָנען כאָטש אַ ביסל זיך אָפּרוען; הײַנט האָט זי נעבעך די גאַנצע נאַכט ניט געקאָנט אײַנשלאָפֿן… נאָך דער װעטשערע האָט זיך מיר עפּעס פֿאַרגלוסט זיך צולייגן, און כאָטש ס׳איז נאָך ניט געװען 8 אַזײגער, בין איך אױף אַ פּאָר מינוט אײַנגעשלאָפֿן. נאָך דעם זײַנען מיר מיט קאַרינאָטשקען [7] און דער מאַמען געגאַנגען אױף אַ שפּאַציר. געזען דאָס הויז, װוּ שאָפּען האָט געהאַט געװױנט אין יאָר 1836, דעם „זינגענדיקן פֿאָנטאַן‟… װען מיר האָבן זיך אומגעקערט צוריק אין האָטעל, איז צו אונדז צוגעגאַנגען אַ פֿרױ פֿון די מיטעלע יאָרן און געזאָגט, אַז זי האָט זיך געהאַט געלערנט בײַ יעװגעני יאַקאָװלעװיטשן [8] און געדענקט קאַרינאָטשקען װי אַ קלײן מײדעלע (זי האָט זיך אױך אָפּגעשטעלט אין אונדזער האָטעל)! הײַנט לײענט מען דבֿרים 22:38. „אױך אױף מיר האָט גאָט געצערנט איבער אײַך, אַזױ צו זאָגן: אױך דו װעסט אַהין ניט קומען…‟. אין די סאָנטשינאָ־קאָמענטאַרן װערט עס דערקלערט דערמיט, װאָס משה, זײַענדיק דער פֿירער פֿונעם פֿאָלק, האָט עס ניט אױפֿגעהױבן אױף דער געהעריקער גײַסטיקער הײך, כּדי עס זאָל זיך לאָזן אָן ספֿקות קײן ארץ־ישׂראל; און דער פֿירער איז פֿאַראַנטװאָרטלעך פֿאַר די חסרונות פֿון זײַן פֿאָלק. רש״י אָבער האָט קײן דערקלערונגען ניט געגעבן. הײסט עס, אַז אַזש ביזן מיט־20טן יאָרהונדערט איז עס ניט אײַנגעפֿאַלן די פֿרומע (װאָס ביזן 19סטן יאָרהונדערט זײַנען זײ געװען די מערהײט) צו פֿאַרטראַכטן זיך: פֿאַר װאָס זשע איז משה געװען שולדיק, אַז דער דערבאַרעמדיקער גאָט זאָל אים געווען באַשטראָפֿט פֿאַר דער זינד פֿון זײַן פֿאָלק? װען האָבן די גלױביקע קריסטן אָנגעהױבן זיך פֿאַרטראַכטן װעגן דעם — װײס איך ניט. צוריק גערעדט, אַ סך פֿון זיי, װי באַװוּסט, איגנאָרירן שױן לאַנג „דעם אַלטן טעסטאַמענט‟ בכלל, גלײַך װי ער וואָלט צו זיי קײן שײַכות ניט געהאַט, — כאָטש לױט דער אידעע, איז ער פֿאַר די קריסטן אױך אַ הייליקע שריפֿט… אויגוסט 13 נעכטן האָב איך זיך געלײגט 10.20, געשלאָפֿן אַ ביסעלע, אױפֿגעכאַפּט זיך און דערנאָך ניט געקאָנט װידער אײַנשלאָפֿן. האַלבע נאַכט אײַנגענומען אַ שלאָפֿמיטל — און קאַרינאָטשקע האָט מיך אױפֿגעװאַכט 1.30 בײַ טאָג! בעת איך בין געשלאָפֿן, איז זי געגאַנגען צום דאָקטער, דערקלערט אים מײַנע פּראָבלעמען, און מ׳האָט מיר צוגעשריבן פֿאַרשײדענע פּראָצעדורן. 5.30 אױף דער נאַכט בין איך געגאַנגען אױף הידראָמאַסאַזש: אָנגענעם, נאָר דעם אמת געזאָגט, בין איך ניט זיכער, אַז עס ברענגט װעזנטלעכע נוץ דעם געזונט, סײַדן פֿאַר אַלטע מענטשן (כאָטש איך האָב געבעטן, מע זאָל עס מאַכן שטאַרקער). פֿאַר דעם זײַנען מיר מיט קאַרינאָטשקען געגאַנגען באַרג־אַרױף אין װאַלד. װי שײן איז דאָרטן! אַ חוץ די בײמער, זײַנען דאָ אַ סך זײער בילדערישע שטײנער. נאָכן מאַסאַזש בין איך גלאַט געפֿאַלן אױף דער בעט און געשלאָפֿן אַ ביסעלע… אַזױנס איז מיט מיר נאָך קײן מאָל ניט געװען. אפֿשר איז פֿון מיר אַרויס מײַן גאַנצע מידקײט, װאָס האָט זיך אָנגעזאַמלט פֿאַרן פֿאָריקן יאָר. אין אָװנט האָבן מיר מיט קאַרינאָטשקען שפּאַצירט איבער דער שטאָט. בײַ דער מאַמען האָט אָנגעהויבן װײ טאָן די מילץ, דעריבער איז זי ניט געגאַנגען מיט אונדז; זי האָט שפּאַצירט אַלײן בײַ טאָג. די מאַמע האָט אױך געהאַט אַ הידראָמאַסאַזש, און איר איז עס זײער געפֿעלן געװאָרן. אַנע פּאַװלאָװנאַ איז צופֿרידן און דערװײַל ווײַזט ניט אַרױס קײן חשק אַרױסצוגײן פֿונעם האָטעל. אַלאָטשקען [9], דוכט זיך, איז דאָ אױך גוט. יאָ, מיר רוען דאָ אָפּ — און אין מאָסקװע שלאָגן פּאָליציאַנטן די פֿרױען אין ברוסט… אין עטלעכע טעג אַרום װעט זײַן דער יאָרטאָג פֿון דער אױגוסט־רעװאָלוציע. אױף דער לעצטער דעמאָנסטראַציע אין מאָסקװע זײַנען אַרױסגעגאַנגען כּמעט 50 טויזנט מענטשן (לױט Daily Mail — אַפֿילו בײַ 60 טויזנט) — שױן אַ סך מער, װי פֿריִער. אַבי נאָר דער מאַכטס אַכזריותן זאָלן ניט אָפּנעמען בײַ זיי דעם מוט, נאָר פֿאַרקערט, דערמונטערן און צוגעבן זיי נאָך מער חשק צו קעמפֿן! יורע [10] האָט צעשיקט זײַן נײַעם אַרטיקל װעגן „דעם 5טן אינטערנאַציִאָנאַל‟, פּוטינס פֿאַשיסטישן אינטערנאַציאָנאַל. איך האָב אים געבעטן, ער זאָל אָנשרײַבן װעגן דעם אױף ענגליש, כּדי איך זאָל קאָנען צעשיקן עס צו מענטשן, װאָס פֿאַרשטײען נאָך ניט, װי ערנסט און סכּנותדיק איז די מאַכט אין רוסלאַנד. ד. האָט צעשיקט זײַנע פֿרײַנד און באַקאַנטע (בתוכם מיר) זײַן נאָטיץ, פֿון װעלכער ס׳איז קלאָר, אַז ער איז קעגן דעם אַרויסגיין אַפֿילו פֿון סיני און דרום–לבֿנון. ער האָט געבעטן, מ׳זאָל שרײַבן קאָמענטאַרן. מיר האָט זיך זײער געװאָלט אים אָנשרײַבן, נאָר כ׳האָב עס ניט געטאָן. צו װאָס? עס װעט אים סײַ װי ניט איבערצײַגן. ער װױנט אין ישׂראל שױן אַרום פֿערציק יאָר, און דאָס, װאָס ער איז אַ סך רעכטער פֿונעם ישׂראלדיקן מײנסטרים, ברענגט אים ניט אַרײַן אין פֿאַרלעגנהײט. אײנער פֿון זײער פֿיל טיפּישע „רוסן‟… Newsweek האָט פֿאַרעפֿנטלעכט זײער אַ גוטן אַרטיקל פֿונעם ישׂראלדיקן מולטימעדיאַ דעם היסטאָריקער מאַרק שולמאַן „חשובֿע פֿאָרשטײער טלאַיִב און אָמאַר: װען איר װעט באַזוכן ישׂראל, רעדט אױך מיט ישׂראלים […]. די אַראַבער און ייִדן האָבן באמת געלעבט בשכנות און בשלום — װי זײ לעבן הײַנט אין חיפֿה, תּל–אָבֿיבֿ און אין אַנדערע ערטער. נאָר די געשיכטע פֿונעם קאָנפֿליקט איז אַ קאָמפּליצירטע און איז אָפֿט מאָל אַ מעשׂה פֿון אײן צד, װאָס איז געװען גרײט אײַנצוגײן אױף קאָמפּראָמיסן, בעת דער אַנדער צד, האָט כּסדר ניט געװאָלט עס טאָן […]. מיר האָבן אױך עקסטרעמיסטן, אײניקע פֿון זײ געפֿינען זיך אין אונדזער רעגירונג, און זײ גלייבן, אַז אײַנהאַלטן דעם גאַנצן ארץ־ישׂראל איז װיכטיקער, װי דערגרײכן שלום […] נאָר װען די ישׂראלים װאָלטן געגלײבט, אַז ס׳איז דאָ אַן אמתע מעגלעכקײט פֿון שלום, װאָלטן די דאָזיקע עקסטרעמיסטן אין גיכן מאַרגינאַליזירט געװאָרן[…]. ס׳רובֿ ישׂראלים װילן ניט אָקופּירן אַן אַנדער פֿאָלק. זײ װײסן פּשוט ניט, װי אַזױ צו מאַכן אַ סוף צו דער אָקופּאַציע אָן שטעלן אין סכּנה זײער לעבן און דאָס לעבן פֿון זײערע קינדער…‟ דװקא אַזױ! און טראַמפּ װיל, מע זאָל ניט אַרײַנלאָזן טלאַיִב און אָמאַר אין ישׂראל! נו, אַ שיינע מעשׂה! ער וויל, אַפּנים, װײַזן, אַז ער איז אַ גרעסערער קאַטױל, װי דער פּױפּסט אַלײן. אױגוסט 14 געשלאָפֿן בערך צװײ–דרײַ שעה, אױפֿגעכאַפּט זיך און ניט געקאָנט װידער אײַנשלאָפֿן, ביז כ׳האָב ניט אײַנגענומען אַ פּיל מעלאַטאָנין. בײַם סוף פֿון יענעם קורצן שלאָף האָב איך אין מײַן חלום פֿאַנטאַזירט װעגן דעם, װי מיר, אַ המון רעװאָלוציאָנערן װאָלטן צוגעגאַנגען צום „רױטן פּלאַץ‟. אַ מחנה סאָלדאַטן מיט ביקסן װאָלט אונדז געגאַנגען אַנטקעגן, און איך װאָלט זיך געװאָנדן צו זיי: „ברידער! מיר אַלע, סײַ איר סײַ מיר, זײַנען דאָך דאָס רוסלענדישע פֿאָלק! שיסט ניט אין אײַערע ברידער! קומט מיט אונדז!‟ — און אַזױ װײַטער. נאָכן אײַננעמען מעלאַטאָנין בין איך געשלאָפֿן ביז 11.50. נאָר די מאַמע, נעבעך, האָט זיך װידער, װי נעכטן, אױפֿגעװאַכט פֿינף אַ זײגער אין דער פֿרי… אין דער פֿרי איז קאַרינאָטשקע אַװעק קײן פּראָג: װאַליע [11] האָט זײער געבעטן, זי זאָל קומען, כאָטש געװײנטלעך שטרעבט ער צו פֿאַרברענגען װאָס מער צײַט מיט די קינדער. הײַנט האָב איך געהאַט דרײַ פּראָצעדורן: אינטערפֿערענציאָנעלע שטראָמען (אינטערעסאַנט, צי דאָס דאָזיקע װאָרט איז פֿריִער באַניצט געװאָרן אין ייִדיש!), גאַז–איניעקציעס און אַ מינעראַל–װאַנע. צוערשט, האָט מען מיר צוגעשריבן אַ פּאַראַפֿין–קאָמפּרעס, נאָר אי קאַרינאָטשקע, אי די מאַמע האָבן מיר געזאָגט, אַז ס׳איז אַ נאַרישקײט: פּשוט האַלטן די הענט אין פּאַראַפֿין (אַלאָטשקע האָט עס שױן געהאַט). איך האָב געבעטן, מע זאָל עס פֿאַרבײַטן אױף עפּעס אַנדערש, און אָנשטאָט פּאַראַפֿין האָט מען מיך געלײגט אונטער שטראָמען (איבער די אַקסלבלעטער) אױף צען מינוט. די איניעקציעס זײַנען געװען גאַנץ װײטיקלעכע, כאָטש אױף אַ קורצער רגע, װײַל מע האָט געשטאָכן גלײַך אין די װײטיק–פּונקטן: צװײ אינעם נאַקן, צװײ אין די קריזשעס און צװײ אין די קניִעס. נאָך דעם בין איך געזעסן במשך פֿון צװאַנציק מינוט אין אַ מינעראַל–װאַנע, הערנדיק אַ שטילע, „אַנטשפּאַנענדיקע‟ מוזיק און קוקנדיק אױף מײַנע האָר אױפֿן בױך, װאָס האָבן אַרויסגעשטעקט פֿונעם בולבענדיקן װאַסער, װי עפּעס עקזאָטישע געװיקסן. דערנאָך איז די מעדיצינישע שװעסטער אַרײַן און האָט מיר געהײסן לײגן זיך נאָך דער װאַנע אױף אַ ספּעציעלן טיש זיך אָפּצורוען צען מינוט. „אױפֿן רוקן?‟ — האָב איך געפֿרעגט, — „װי איר װילט,‟ — איז געווען איר ענטפֿער. דערבײַ האָט זי אַפֿילו ניט געהאַלטן פֿאַר נייטיק אָפּצוקערעװען זיך — און איך, גאָר אַ נאַקעטער, בין אַרױס פֿונעם װאַסער גלײַך פֿאַר אירע אױגן און האָב זיך גיך געלײגט אױפֿן טיש אױפֿן בױך. זי האָט מיך באַדעקט און איז אַרױסגעגאַנגען פֿונעם צימער. „זײערע זיטן!‟ — פֿלעג מען זאָגן אין געוועזענעם סאָוועטן־פֿאַרבאַנד. נאָך די פּראָצעדורן האָב איך „אױסשפּאַצירט‟ די מאַמע. אױף דער הױפּט–גאַס האָבן מיר געטראָפֿן רובען אַגאַראָניאַנען [12] מיט זײַן פֿרױ. ער האָט אױסגעזען ניט גוט, אַפּנים איבערגעטראָגן עפּעס אַ קראַנקהײט (צום לעצטן מאָל האָב איך אים געזען אין דעצעמבער 2017 אין טביליסי, און דעמאָלט האָט ער אױסגעזען אַ סך בעסער). שפּעטער האָבן מיך אױף דער זעלבער גאַס דערקענט עטלעכע אומבאַקאַנטע מענטשן. אײנער פֿון זיי, אַ ייִד מיט אַ שקיפּער–בערדעלע, האָט מיך באַגריסט מיטן הױכן רײטינג. „איר זײַט דער צװײטער נאָך מאַרטע אַרגעריך!‟ — האָט ער מיך אינפֿאָרמירט. „טאַקע? און װער האָט געמאַכט דעם רײטינג?‟ — בין איך פֿאַראינטערעסירט געװאָרן. „די חבֿרה, װאָס מאַכן עס…‟ — „און װוּ?‟ — „אױף דער אינטערנעץ.‟ — „נאָר װוּ אױף דער אינטערנעץ, אױף װאָסער װעבזײַט?‟ — „נו, טוט אַ קוק top classical pianists. איר האָט ניט געװוּסט װעגן דעם?‟ — „נײן…‟ — „איז אַ טאָפּלטן מזל–טובֿ אײַך!‟. יאָ, אײניקע קוראָרטניקעס דאָ זײַנען ממש פּערסאָנאַזשן פֿאַר שלום–עליכמען! דערנאָך בין איך געגאַנגען אַלײן אױפֿן זעלבן באַרג הינטער אונדזער האָטעל, װוּ מיר זײַנען נעכטן געווען מיט קאַרינאָטשקען. אין אָװנט בין איך אַרומגעגאַנגען כּמעט די גאַנצע שטאָט אַרום, געזען אַ דענקמאָל געטען און אולריקען (דער דיכטער קוקט פֿאָרױס און האַלט אַ בױגן פּאַפּיר אין די הענט, די געליבטע זײַנע קוקט אױפֿן פּאַפּיר); אַ פּראַװאָסלאַװנע קירך (בפֿירוש ניט קײן אַלטע, כאָטש אױפֿגעבױט, אין אַלגעמײן, אין אַן אַלטן סטיל) און אַנדערע זאַכן. ס׳האָט זיך אַרױסגעװיזן, אַז די שטאָט דאָ איז אַרומגערינגלט מיט בערג, באַדעקט מיט װעלדער. אומעטום איז אַזױ שײן! דערצו איז הײַנט אַ פֿולע לבֿנה… אַ סך ידיעות פֿון רוסלאַנד, פֿון ישׂראל, װי אױך די, װאָס האָבן אַ שײַכות צו ישׂראל. גאָרנישט איז נײַ אונטער דער זון: אומעטום ראַנגלט זיך דאָס גוטס מיטן שלעכטס, ערגעץ–װוּ באַקומט די אױבערהאַנט דאָס גוטס, ערגעץ–װוּ דאָס שלעכטס — און אַלץ איז איבערגענגלעך, און דער קאַמף ענדיקט זיך קײן מאָל ניט… אינטערעסאַנט, לױט װעלכן פּרינציפּ האָט מען באַשטעטיקט די פּסוקים פֿאַר יעדן טאָג. נעכטן האָט מען געלײענט בלױז 9 פּסוקים, און הײַנט — אַזש 29. רש״י דערצײלט, פֿאַררופֿנדיק זיך אױפֿן תּלמוד, אַז גאָט האָט פֿאַרװערט די ייִדן בלױז פֿאַרפֿירן אַ מלחמה מיט מואבֿ, נאָר זיי האָבן געמעגט סטראַשען מואבֿ מיט געװער און פֿלעגן פֿאַרכאַפּן זאַק–רױב בײַ זײ. װאָס שייך אָבער די קינדער פֿון עמון, האָט גאָט פֿאַרװערט די ייִדן ניט בלױז פֿאַרפֿירן מיט זײ אַ מלחמה, נאָר בכלל אַפֿילו „אָנהייבן מיט זיי‟. דאָס איז געװען אַ באַלױנונג פֿאַר דער באַשײדנקײט פֿון זײער אורמוטער, לוטס ייִנגערער טאָכטער, װאָס האָט ניט פֿאַרשפּרײט דעם מיאוסן שם װעגן איר פֿאָטער, אין אונטערשײד פֿון איר עלטערער שװעסטער, װאָס האָט אָנגערופֿן איר זון מואבֿ (פֿונעם פֿאָטער). נו יאָ, סײַ מיט 2000, סײַ מיט 1000 יאָר צוריק (און אױך שפּעטער) איז עס געװען אַ נאָרמע אין אַלע אמונות צו מײנען, אַז דער באַשעפֿער פֿון דער אַלװעלט באַגײט זיך מיט מענטשן און פֿעלקער לױט די מעשׂים פֿון זײערע אָבֿות. נאָר אױב אַזױ שטײט אין תּלמוד, הײסט עס, אַז אונדזערע פֿרומע גלײבן אין דעם עד–היום? װען מיט עפּעס און דרײַסיק יאָר צוריק האָט אַסטאַפֿיעװ [13] געמאָלדן אײדעלמאַנען [14], אַז יענעמס טאַטע איז געזעסן אין לאַגער לױט אַ באַפֿעל פֿונעם „העכסטן ריכטער‟ דערפֿאַר, װײַל דער ייִד יוראָװסקי האָט געהאַט אָנגעפֿירט מיטן צעשיסן ניקאָלײַ דעם 2טן און זײַן פֿאַמיליע, — האָט אײדעלמאַן עס אָנגערופֿן „מײַן קאַמפּפֿס לאָגיק‟. „אָבער סיחון דער מלך פֿון חשבון האָט אונדז ניט געװאָלט דורכלאָזן דורך אים, װײַל יהוה דײַן גאָט האָט האַרט געמאַכט זײַן געמיט, און פֿעסט געמאַכט זײַן האַרץ, כּדי אים צו געבן אין דײַן האַנט, אַזױ װי הײַנטיקן טאָג.‟ דאָ אין סאָנטשינאָ װערט ציטירט עפּעס אײנער אַ האַרפּער: „דער אייבערשטער מאַכט קיין מאָל ניט פֿעסט די הערצער פֿון גוטע מענטשן. דאָס געשעט בלױז מיט יענע, װאָס האָבן געטאָן אַ סך שלעכטס.‟ אינטערעסאַנט, װער איז אָט דער האַרפּער געװען (אַ קריסטלעכער טעאָלאָג? דער נאָמען זײַנער קלינגט גאָר ניט ייִדישלעך…) און װען ער האָט געלעבט. יעדנפֿאַלס איז עס אַ מער איבערצײַגעװדיקע דערקלערונג, װי יענע װעגן דער זעלבער פּאַסירונג מיט פּרעהן (שמות 3:21). דאָרטן ציטירט דער מחבר פֿון די סאָנטשינאָ־קאָמענטאַרן קײנעם ניט און גיט זײַן אײגענע דערקלערונג, אַ לאַנגע און ביז גאָר אַ פֿאַרנעפּלטע. [1] פּעסקאָװ, דמיטרי — פּרעסע־סעקרעטאַר בײַם רוסלענדישן פּרעזידענט וו. פּוטין [2] 12טער אויגוסט, 1952 — די דאַטע פֿון דערשיסן 13 מיטגלידער פֿונעם ייִדישן אַנטיפֿאַשיסטישן קאָמיטעט [3] סמעכאָװ, בנימין (1940) — סאָוועטישער, רוסלענדישער אַקטיאָר און רעזשיסאָר [4] „די צװעלף בענקלעך‟ — באַקאַנט סאַטיריש פּראָזע־ווערק פֿון די סאָוועטישע שרײַבערס אילף און פּיעטראָוו

פֿרייַ פון אָפּצאָל אָן מיטינגז און וואונדער אין די וולאדימיר געגנט-ינפאָרמינג די וולאדימיר קאַמיטי פון מיטינגז פון די פעלד פֿרייַ פון אָפּצאָל אָן מיטינגז און וואונדער אין די וולאדימיר געגנט-ינפאָרמינג די וולאדימיר קאַמיטי פון מיטינגז פון די פעלד פֿרייַ פון אָפּצאָל אָן מיטינגז און וואונדער אין די וולאדימיר געגנט-ינפאָרמינג די וולאדימיר קאַמיטי פון מיטינגז פון די פעלד ספּעציעל מודעות וועגן די באַקאַנטער פון וולאדימיר פעלד מיט פאָטאָס, אָן רעגיסטראַציע און פֿאַר פֿרייַזיצונג אין די וולאדימיר געגנט פֿאַר ערנסט באַציונגען. וועגן נייַ ספּעציעל אַדס בלייַבן אין די וולאדימיר געגנט איז פאַראַנען פֿאַר נוצן אויף דער בוליטאַן באָרדז פון די וולאדימיר געגנט. אונדזער פֿרייַ בוללעטין ברעט אָפפערס פֿרייַנדשאַפֿט מיט פאָטאָס פון מענטשן און פרויען אין, אָן ינערמידיעריז וולאדימיר געגנט. פֿאַר אונדזער מען, מיר שטרעבן צו צושטעלן אַ אָנליין דייטינג דינסט, באַקוועם אַפּערטונאַטיז צו געפֿינען דיין שוטעף, ווי ווויל ווי פּלאַץ פֿעיִקייטן.Dec. קעסיידער באַזוכן אַ פּלאַץ אַז איז וויזיטיד דורך מענטשן וואס זענען קוקן פֿאַר אַ פּאָר צו אָנהייבן אַ משפּחה, בשעת אנדערע אָנווייַזן באַגעגעניש עמעצער ערנסט פּיריאַדיקלי.Dec. אַ פּלאַץ פון פֿרייַ גאַנצע אַז איז קעסיידער אויף אונדזער וועבזייַטל אין די וולאדימיר געגנט נייַ פּראָפיל פאָטאָס. עס טוט נישט נעמען לאַנג צו לייענען אַרויף אויף אויף אונדזער וועבזייַטל: שטאָט, ידענטיפיצירן די מענטש איר זענען קוקן פֿאַר, אינפֿאָרמאַציע וועגן זיך, דיין פאָטאָ, קאָנטאַקט אינפֿאָרמאַציע און טעלעפאָנירן נומער. יוזשאַוואַלי שנעל און גרינג, קליין באַקאַץ און Mambas. עס טוט נישט נעמען לאַנג צו געפינען אייער פריינט, פריינט אָדער גערלפרענדז. יעדער מיינונג וועט האָבן זייַן אייגן פילטערס ווען שאַרף פֿאַר אַ דיקאַמפּאָוזישאַן פון אינטערעס אין געשלעכט. מענטשן אָפֿט טרעפן די אויסגאבע פון צייטונגען מיט ספּעציעל אַדס פֿאַר דייטינג אין די וולאדימיר געגנט און קלייַבן פאַכמאַן סאַפּלייערז פון דייטינג יידזשאַנסיז. געפינען דיין ערנסט שייכות פּאָר אין די וולאדימיר געגנט אָן אַן אַגענטור אָדער אויף וועבסיטעס געשווינד און לייכט, קליין באַקאַץ און מאַמבאַ. રહેવા વન, બચાવ એક ગંભીર સંબંધ. を知り尽くした無料の写真はカラブリアとして登録されていないお 의 이야기를 나로브찯모스크바 지역 ເວັບໄຊ © 2022 פֿרייַ פון אָפּצאָל אָן מיטינגז און וואונדער אין די וולאדימיר געגנט-ינפאָרמינג די וולאדימיר קאַמיטי פון מיטינגז פון די פעלד

לויט אַלע סימנים נאָך, איז דאָס איינציקע אָרט וווּ מע פֿאַרגעסט ניט הײַנט צו פּראַווען ווי עס דאַרף צו זײַן שלום אַשס קײַלעכדיקע און ניט קײַלעכדיקע געבוירן־טעג, איז זײַן פּוילישע היימשטאָט קוטנע, וווּ ער האָט דערזען די ליכט פֿון דער וועלט אין יאָר 1880. פֿון דעם 8טן ביזן 11טן אָקטאָבער איז אין קוטנע דורכגעפֿירט געוואָרן דער 9טער פֿעסטיוואַל, וואָס טראָגט דעם נאָמען פֿון שלום אַש (www.tp.com.pl/kultura/ix-festiwal-im-szaloma-asza.html). איך בין אין קוטנע ניט געווען — ניט הײַיאָר, ניט די פֿריִערדיקע אַכט מאָל. ווי איך פֿאַרשטיי, ווערט דער אַש־יום־טובֿ אָרגאַניזירט איין מאָל אין צוויי יאָר. פֿונעם לייענען די עדיעה, וועלכע זײַנען צוטריטלעך אין אינטערנעץ, שאַפֿט זיך אַן אײַנדרוק, אַז ס’איז ניט קיין אינטערנאַציאָנאַלע געשעעניש, כאָטש עס זײַנען דאָרטן געווען געסט פֿון ענגלאַנד (בתוכם דוד מאַזאָווער — אַן עלטער־אייניקל פֿון שלום אַשן און אַ קענער פֿון ייִדישער קולטור־געשיטכע) און, אפֿשר, פֿון אַנדערע לענדער. אָבער אין תּוך אַרײַן, איז עס אַ היגע — קוטנער און בכלל פּוילישע — אונטערנעמונג, וואָס מאַכט עס ניט ווייניקער וויכטיק און אוניקאַל. איך בין גאָר ניט זיכער, צי עפּעס אַזוינס קומט פֿאָר אין די היימשטעט פֿון אַנדערע גרויסע ייִדישע שרײַבער. און טאָמער טאַקע עס קומט אַזאַ זאַך פֿאָר, איז עס ווידער אין פּוילן — ווי דאָס פֿײַערן פֿון י.־ל. פּרצעס 100־יאָריקן יוביליי אין זאַמאָשטש. צוריק גערעדט, ווייס איך ניט, ווי גרעסער ס‘ווערט, אַ דאַנק דעם דאָזיקן פֿעסטיוואַל, די צאָל לייענער, וואָס נעמען אין די הענט שלום אַשס ביכער. מײַן סקעפּטישקייט איז באַזירט אויף דעם פֿאַקט, וואָס דער קאַטאַלאָג פֿון דער פּוילישער נאַציאָנאַלער ביבליאָטעק ווײַזט נאָר געציילטע ביכער פֿון אַשן, וועלכע זײַנען אַרויס אין דעם יאָרהונדערט. צי הייסט עס, אַז דער פֿעסטיוואַל ציט צו עפּעס אַן עולם בלויז אין משך פֿון די עטלעכע טעג פֿון זײַנע אַקטיוויטעטן, און דערנאָך פֿאַרגעסט מען בכלל אין פּוילן אין דעם ייִדישן לאַנדסמאַן, כּדי זיך ווידער דערמאָנען אין אים נאָר אין צוויי יאָר אַרום? איך האָף, אַז דער רעאַלער מצבֿ איז, פֿון דעסטוועגן, אַ בעסערער. איך וועל אָפּמערקן שלום אַשס יוביליי אויף מײַן אייגענעם אופֿן. שוין עטלעכע יאָר ווי איך גיב מײַנע סטודענטן צו לייענען זײַנע ווערק. אין דעם פֿאַרגאַנגענעם אַקאַדעמישן יאָר האָט אַ סטודענט געשריבן אַ דיפּלאָם־אַרבעט וועגן אַשס ראָמאַן „איסט ריווער‟. און הײַיאָר פֿיר איך אַ לייען־גרופּע פֿון זעקס דאָקטאָר־סטודענטן פֿון אונדזער ניו־יאָרקער אוניווערסיטעט. מיר קלײַבן זיך צונויף איין מאָל אַ וואָך און לייענען איינס פֿון אַשס פֿריִערע ווערק — „אַמעריקע‟, וואָס איז, אַגבֿ, ניטאָ אויף ענגליש, אַחוץ אַ פּאָר איבערגעזעצטע אויסצוגן. סײַדן איך האָב אַ פֿולע איבערזעצונג פֿאַרזען. « Previous 1 2 Next » Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

איך געדענק גוט דעם לערער קאָברינסקי, וואָס פֿלעגט ווערן אַזוי פֿאַרשיכּורט פֿון זײַנע אייגענע ווערטער בײַם לערנען מיט אונדז העברעיִשע ליטעראַטור אַז ער פֿלעגט ממש פֿאַרגעסן וווּ ער געפֿינט זיך. גערעדט האָט ער טעאַטראַליש, זשעסטיקולירט, און אַזוי אַרום פֿלעגט ער צוציִען אונדזער אויפֿמערק. צו מאָל, ווען ער האָט זיך צו פֿיל אַרײַנגעלאָזן אין זײַנע טעאַטראַלישע נאַפּאַדן, פֿלעגט ער אויפֿהייבן זײַן רעכטע האַנט און וועלנדיק פֿאָרשטעלן דעם ברייטן פֿאַרנעם און די וויכטיקייט פֿונעם פּאָעט חיים־נחמן ביאַליק, פֿלעגט ער אויסרופֿן: „בי־אַ־ליק!‟ און דערבײַ אויפֿהייבן און אַוועקשלײַדערן זײַן האַנט אויף צוריק, כאַפּנדיק אַ זעץ פֿון דער וואַנט וואָס הינטער אים. פֿאַרשטענדלעך אַז אָט דער „אַקצידענט‟ האָט צוגעצויגן און צעשטרײַט מער ווי דער טיפֿער מיין פֿון זײַנע ווערטער. אין אָט די יאָרן, ווען מיר האָבן געלערנט אין לערער־סעמינאַר, זײַנען מיר געווען אין עלטער פֿון 14, 15, 16 און 17 יאָר, אָנגעפּאַקט מיט האָרמאָנען, מיט פֿילפֿאַכיקע אינטערעסן, פֿול מיט ענערגיע און אַ קריטישן קוק אויפֿן לעבן. מיר זײַנען געווען גרויסע סקעפּטיקער, שוין אָפּגערעדט פֿון אַ צינישן קוק אויפֿן לעבן, אָבער נײַגעריק זײַנען מיר געווען זייער — צו לערנען און פֿאַרשטיין דאָס לעבן. איין לערער פֿאַר ייִדישער שפּראַך און ליטעראַטור האָבן מיר געהאַט, שמואל ראָזשאַנסקי, וועלכער האָט אויף אַ טייל פֿון אונדז געהאַט אַ גוואַלדיקע השפּעה. דער לערער ראָזשאַנסקי, אַ וואַרשעווער, האָט עמיגרירט אין 1922 קיין אַרגענטינע. ער איז געווען אַ שרײַבער, אַ זשורנאַליסט, אַ פֿאָרשער פֿון ייִדישן הומאָר, אַן אַרויסגעבער און אַ היסטאָריקער פֿון דער ייִדישער פּרעסע אין אַרגענטינע. אין ערשטן טאָג פֿון אונדזערע לימודים מיטן לערער ראָזשאַנסקי, האָט ער אונדז געהייסן קויפֿן אַ העפֿט פֿון 100 זײַטן אין אַ האַרטן בונד, צעטיילן דעם העפֿט אויף צוויי גלײַכע טיילן — אויף איין שער־בלאַט אָנשרײַבן „ייִדישע שפּראַך‟ און אויפֿן שער־בלאַט פֿון צווייטן טייל אָנשרײַבן „ייִדישע ליטעראַטור‟, און ער האָט אַ נאָמען געגעבן אָט דעם העפֿט „דאָס בוך‟, ניצנדיק דעם ייִדיש־פּוילישן אַרטיקל „דאָס‟, און נישט דעם ליטווישן „דער‟, וואָס פֿאַר אונדז, קינדער פֿון ליטוואַקעס, איז געווען פֿרעמד. דער לערער ראָזשאַנסקי האָט אַזוי אַרום אָנגעהויבן זײַנע ייִדיש־לעקציעס מיט די פּרינציפּן פֿון כּלל־ייִדיש וואָס דער ייִדישער וויסנשאַפֿטלעכער אינסטיטוט אין ווילנע האָט אָנגענומען, אָבער אַ ליטוואַק האָט נישט געוווּסט וואָס עס מיינט דער אַרטיקל „דאָס‟. בײַ ליטוואַקעס איז געווען נאָר „די‟ אָדער „דער‟. דער הומאָריסט יוסף טונקל (דער טונקעלער), אַ באָברויסקער ליטוואַק, האָט זיך אויסגעלאַכט פֿון דעם דאָזיקן „דאָס‟; אין זײַנער אַ פּאַראָדיע שרײַבט ער אויף אַ לעקציע פֿון נח פּרילוצקי, „פֿאָלקלאָר און פֿילאָלאָגיע‟: צום סוף מוז איך אײַך מאַכן אַ מערקווירדיקע ענטדעקעניש! שאַט! הנה זײַט וויסן, אַז בײַ די ליטוואַקעס פֿעלט אין גאַנצן דער ׳דאָס׳! מיר, למשל, האָבן אַ ׳דער׳, אַ ׳די׳, אַ ׳דאָס׳, און די ליטוואַקעס קומען אויס לחלוטין גאָר אָן אַ ׳דאָס׳. נאָר דאָס איז אַלץ אַזוי זיך אויבנאויפֿעדיק. אין תּוך גענומען, איז די זאַך גאָרנישט אַזוי פּראָסט. נאָך אַ גענויער אונטערזוכעניש, האָב איך אויסגעפֿונען, אַז בײַ די ליטוואַקעס איז דער ׳דאָס׳ דווקא בנימצא און טאַקע שטאַרק בנימצא. דער ׳דאָס׳ פֿאַרבײַט בײַ זיי כּמעט אַ האַלבע שפּראַך מיט ווערטער. מיט דעם ׳דאָס׳ דריקן זיי אויס די טיפֿסטע געדאַנקענישן און געפֿילעכצן. די תּקנות פֿון ייִדישן אויסלייג און דער כּלל־ייִדיש, וואָס דער ייִוואָ אין ווילנע האָט אײַנגעפֿירט און ווערט געלערנט ביז הײַנט אין די אוניווערסיטעטן אויף דער גאָרער וועלט, האָט שמואל ראָזשאַנסקי שוין אײַנגעפֿירט אין זײַנע לעקציעס אין דער צווייטער העלפֿט פֿון די 50ער יאָרן פֿון 20סטן יאָרהונדערט. נאָך פֿריִער איז דער איינהײטלעכער אויסלייג פֿון דער ייִדישער אָרטאָגראַפֿיע פֿון ייִוואָ אײַנגעפֿירט געוואָרן אין „די גאָלדענע קייט‟ אונטער דער רעדאַקציע פֿון אַבֿרהם סוצקעווער. אין כּלל־ייִדיש איז אינטעגרירט געוואָרן דער נייטראַלער אַרטיקל „דאָס‟ פֿון פּוילישן ייִדיש, און אַזוי אַרום איז באַרײַכערט געוואָרן די ייִדישע כּלל־שפּראַך. דער לינגוויסט און געלערנטער יודל מאַרק האָט וועגן דעם אָנגעשריבן אַ באַלערנדיקן אַרטיקל מיטן נאָמען „דער, די, דאָס פֿערד‟. דער ליטווישער ייִדיש איז פֿאַרוואַנדלט געוואָרן אין דער באַזע פֿאַרן כּלל־ייִדיש, אין די פֿוסטריט פֿון דער סטאַנדאַרטיזאַציע פֿון דער ייִדישער אָרטאָגראַפֿיע, וואָס דער ייִוואָ־אינסטיטוט האָט אײַנגעפֿירט, שוין אין די 30ער יאָרן פֿון פֿאָריקן יאָרהונדערט. זעט, למשל, די „תּקנות פֿון ייִדישן אויסלייג‟, שטוטגאַרט 1935. דער לערער ראָזשאַנסקי האָט געפֿירט זײַנע לעקציעס אין אַ פּעריפּאַטעטישן סטיל — שפּאַצירנדיק אין קלאַס פֿון איין וואַנט צו דער צווייטער, און אונדז דיקטירט אַ מאָל אַ לעקציע וועגן ייִדישער גראַמאַטיק, און אַ מאָל אַ לעקציע וועגן ייִדישער ליטעראַטור, און מיר פֿלעגן פֿאַרשרײַבן זײַנע ווערטער אין דעם „בוך‟. איין מאָל איז געשען אַז אין מיטן דעם דיקטאַט האָט זיך בײַ מיר פֿאַרענדיקט דער שרײַב־אינסטרומענט. האָב איך אויפֿגעהויבן אַ פֿינגער, געבעטן דערלויבעניש און געזאָגט: „לערער ראָזשאַנסקי, צי האָט איר אַ בלײַפֿעדער?‟ דער לערער ראָזשאַנסקי האָט זיך אָפּגעשטעלט, אַ קוק געטאָן אויף מיר, און געענטפֿערט: „יאָ…‟ און האָט ממשיך געווען זײַן שפּאַציר און דעם דיקטאַט, שפּאַנענדיק פֿאַרן קלאַס פֿון איין וואַנט צום צווייטן. דאָס האָט מיך אויסגעלערנט אַ וויכטיקע לעקציע אין קאָמוניקאַציע און פּינקטלעכקייט. איך האָב גלײַך פֿאַרשטאַנען, אַז פֿרעגן האָב איך באַדאַרפֿט פֿרעגן: „צי קענט איר מיר לײַען אַ בלײַפֿעדער?‟ דער לערער ראָזשאַנסקי האָט געהאַט זײַנע אייגענע דערציִערישע שיטות: ווען ער איז געוואָרן אין כּעס אויף אַ תּלמיד, פֿלעגט ער בנעימותדיק זיך ווענדן צו אים און בעטן בײַ אים: „זײַט אַזוי גוט, גייט אַרויס פֿון צימער און פֿאַרמאַכט די טיר פֿון דער צווייטער זײַט.‟ נישט שטענדיק האָבן די תּלמידים אין לערער־סעמינאַר פֿאַרשטאַנען שמואל ראָזשאַנסקיס הויכע פֿאָדערונגען פֿון זיי. געשען איז אַ מאָל אַז אַ לערער פֿון אַן אַנדער קלאַס איז געוואָרן קראַנק און פֿאַרפֿעלט אַ לעקציע. די תּלמידים פֿון יענעם קלאַס האָבן געמאַכט אַ שטאַרקן רעש, און דער לערער ראָזשאַנסקי איז אַרויס פֿון זײַן קלאַס, צוגעגאַנגען צום קלאַס מיטן גערודער, געעפֿנט די טיר און געבליבן שטיין פֿאַר די טומלענדיקע תּלמידים. אין יענעם קלאַס איז געוואָרן שטיל, און דער לערער ראָזשאַנסקי האָט מיט אַן ערנסטער מינע געגעבן אַ פֿרעג: „וואָס איז עס פֿאַר אַ גערודער, וואָס פֿאַר אַ גוואַלדן? און וווּ איז יושר?!‟ אַ תּלמידה האָט אים געענטפֿערט: „מיר האָבן דאָ קיין שום תּלמיד מיטן נאָמען יושר.‟ דאָס האָט מיר לעצטנס דערציילט זײַן טאָכטער, אסתּר ראָזשאַנסקי. שמואל ראָזשאַנסקי, אַ ביז גאָר ערנסטער לערער און אַ קפּדן, האָט זוכה געווען צו דעם רעספּעקט און ליבע בײַ יענע תּלמידים וואָס זײַנען געווען מסוגל צו לערנען פֿון זײַן תּורה. עס זעט אויס אַז אונטער דער השפּעה פֿון מיזרח־אייראָפּעיִשן ייִדישן גורל, און איבער דעם אומקום, האָט ער אָנגעהויבן צוגרייטן אַן אַנטאָלאָגיע פֿון 100 בענד, „מוסטערווערק פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור‟, וואָס ער האָט אַרויסגעגעבן פֿון סוף 50ער יאָרן ביז אָנהייב 80ער יאָרן פֿון פֿאָריקן יאָרהונדערט. יעדער איינער פֿון אָט די בענד, האָט ער געווידמעט די שריפֿטן פֿון אַ ייִדיש־שרײַבער אָדער אַ טעמע פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור. זיי זענען באַגלייט געוואָרן מיט אַן אַרײַנפֿיר, ביבליאָגראַפֿישע פּרטים און אַ ביז גאָר רײַכן אויסוואַל פֿון ליטעראַרישע טעקסטן. במשך פֿון צענדליקער יאָרן זײַנען זיי געוואָרן לערנטעקסטן אויף קורסן וועגן דער ייִדישער ליטעראַטור אין לערן־אַנשטאַלטן אויף דער גאָרער וועלט. Courtesy of Yechiel Szeintuch די געזאַמלטע שריפֿטן פֿון שמואל ראָזשאַנסקי די מוסטערווערק זענען געוואָרן במשך צענדליקער יאָרן אַן אויפֿטו וואָס האָט פֿאַראייביקט אַ ליטעראַרישע ירושה אויף ייִדיש געשאַפֿן במשך דורות. דאָס איז געווען אַן אונטערנעמונג פּלאַנירט און דורכגעפֿירט פֿון אַן איין און איינציקן מענטש, וועלכער האָט גענומען אויף זיך אַן אויפֿגאַבע פּאַסיק פֿאַר אַ גאַנצן אינסטיטוט, דאָס הייסט — צו באַשטימען אויף דורות אַן אָפּקלײַב פֿון 700 יאָר ייִדישע ליטעראַטור־שאַפֿונג. בעת מײַן וויזיט אין אַרגענטינע אין יאָר 1993, מער ווי 40 יאָר נאָך דעם ווי איך האָב זיך געלערנט אין לערער־סעמינאַר, האָב איך באַזוכט מײַן לערער שמואל ראָזשאַנסקי, און בײַ אים אין שטוב זענען מיר אָפּגעזעסן מער ווי זעקס שעה, און זיך דורכגערעדט. אַ יאָר שפּעטער איז ער אַוועק אין דער אייביקייט. שמואל ראָזשאַנסקיס קינדער, ראובֿן (רוּוועלע) ראָזשאַנסקי און אסתּר ראָזשאַנסקי, וווינען הײַנט אין מדינת־ישׂראל. זײַן זון איז געווען אַ באַקאַנטער אַדוואָקאַט און אַ שאַכטשאַמפּיאָן אין אַרגענטינע. אסתּר ראָזשאַנסקי איז ביז הײַנט אַ באַגאַבטע לערערין פֿון דער ייִדישער שפּראַך און ליטעראַטור אין תּל־אָבֿיבֿ. אין לעצטן יאָר פֿון מײַנע לימודים אין לערער־סעמינאַר, אין יאָר 1957, האָט שמואל ראָזשאַנסקי פֿאָרגעלייגט די תּלמידים פֿון אונדזער קלאַס צו גרינדן אַ ייִדישן טעאַטער און אים אַ נאָמען געגעבן „טעס‟ (טעאַטער־סעמינאַר). ער האָט אונדז פֿאָרגעלייגט אויפֿצופֿירן ייִדישע דראַמעס פֿון קלאַסישן רעפּערטואַר אין דער ייִדישער ליטעראַטור אין 19טן יאָרהונדערט. געוואָלט האָט ער אָנהייבן מיט שלמה עטינגערס „סערקעלע‟. אין יענער צײַט בין איך צוזאַמען מיט נאָך אַ פּאָר תּלמידים פֿון אונדזער קלאַס געווען זייער פֿאַרנומען ווי אינסטרוקטאָרן אין דער חלוצישער באַוועגונג „איחוד הנוער החלוצי‟, וווּ איך בין געווען אַ מיטגליד זינט דעם יאָר 1955. דערפֿאַר האָבן מיר נישט געקענט ליידער אָננעמען זײַן פֿאָרשלאָג, און קיין אַקטיאָרן זײַנען מיר נישט געוואָרן. דער טעאַטער־סעמינאַר, אָנגעפֿירט פֿון שמואל ראָזשאַנסקי, האָט אָנגעהויבן זײַן טעטיקייט אַ יאָר שפּעטער, מיט אַ גרופּע ייִנגערע תּלמידים. וועגן דעם איז דאָ וואָס צו דערציילן. האָפֿנטלעך וועלן דאָס טאָן אַנדערע. דער לערער שמואל ראָזשאַנסקי איז נישט געווען פֿון יענע לערער וואָס דערמעגלעכן אַ נאָענטן קאָנטאַקט מיט די תּלמידים. דאָס אָפּהיטן אַ דיסטאַנץ איז ניט שטענדיק געווען אַ פּאָזיטיווער שטריך אין די באַציִונגען מיט אים. יאָרן שפּעטער, ווען איך האָב אָנגעשריבן מײַן מאַגיסטער־טעזע אין אינסטיטוט פֿאַר הײַנטצײַטיקן־ייִדנטום אויפֿן העברעיִשן אוניווערסיטעט אין ירושלים, אויף דער טעמע: „דאָס לעבן פֿון אַרגענטינער ייִדן אין שפּיגל פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור געשאַפֿן דאָרט צווישן ביידע וועלט־מלחמות‟, האָב איך צוגעשיקט אַן אַרטיקל וועגן דעם, האָפֿנדיק אַז שמואל ראָזשאַנסקי וועט אים אָפּדרוקן אין „די אַרגענטינער ייִוואָ־בלעטער‟, אַ זשורנאַל וואָס ער איז געווען זײַן רעדאַקטאָר. זענען אַריבער מאָנאַטן און אַפֿילו יאָרן, און שמואל ראָזשאַנסקי האָט נישט געענטפֿערט. אַנומלט, טרעף איך אים אין קאַמפּוס פֿון העברעיִשן אוניווערסיטעט, בעת זײַנעם אַ באַזוך. גייען מיר אַזוי צוזאַמען אין דער ריכטונג פֿון דער נאַציאָנאַלער ביבליאָטעק, און איך גיב אַ פֿרעג בײַ אים: וואָס איז מיט מײַן אַרטיקל וואָס איך האָב צוגעשיקט, צי האָט ער אים באַקומען? דער לערער שמואל ראָזשאַנסקי האָט גלײַך געענטפֿערט: „יאָ… יאָ… צי איז אײַער אַרבעט פֿון עמעצן אָנערקענט? יאָ… יאָ…?‟ אין יענער צײַט איז שמואל ראָזשאַנסקי געווען די העכסטע אויטאָריטעט און מומחה צו אָנערקענען מײַן אַרטיקל וועגן דער ייִדישער ליטעראַטור געשאַפֿן אין אַרגענטינע צווישן ביידע וועלט־מלחמות. דער בײַטראָג פֿון שמואל ראָזשאַנסקי ווי אַ פֿאָרשער פֿון דער קולטור־געשיכטע בײַ ייִדן אין 20סטן יאָרהונדערט, אויף אַלע געביטן פֿון זײַן טעטיקייט: ווי אַ פֿאָרשער פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור און פּרעסע, ווי אַ זשורנאַליסט, ווי אַ דערציִער, ווי דער גרינדער און רעדאַקטאָר פֿון „אַרגענטינער ייִוואָ־בלעטער‟, ווי דער אָנפֿירער פֿון דער ייִוואָ־ביבליאָטעק בײַ דער ייִדישער קהילה אין בוענאָס־אײַרעס און ווי דער וויכטיקסטער אַנטאָלאָגיסט פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור און גרינדער פֿון די „מוסטערווערק‟ — דאָס אַלץ וואַרט נאָך אויפֿן פֿאָרשער פֿון אַרגענטינער ייִדישן קולטור־צענטער, וואָס זאָל אָנשרײַבן אַ מאָנאָגראַפֿיע וועגן שמואל ראָזשאַנסקיס אויפֿטוען. דאָ וויל איך פֿאַרענדיקן מיט אַ פּאָר ווערטער וועגן שמואל ראָזשאַנסקיס אָנגעהעריקייט צו ארץ־ישׂראל און מדינת־ישׂראל. עס איז פֿאַראַן אַ מיספֿאַרשטענדעניש אַז די ייִדישע ליטעראַטור און ארץ־ישׂראל זײַנען נישט קיין פּאָר. דאָס איז אָבער אַ פֿאָראורטייל. די ייִדישע ליטעראַטור זינט חיבֿת־ציון פֿון 19טן יאָרהונדערט מיט שלום־עליכם בראָש, און ביז דער גרינדונג פֿון מדינת־ישׂראל אין 1948, האָט נישט אויפֿגעהערט צו גאַרן, חלומען, באַשרײַבן און זיך באַציִען צו ארץ־ישׂראל, צו אַ וויזיע פֿון אַ ייִדישער מדינה, און צו דעם לעבן אין מדינת־ישׂראל. שמואל ראָזשאַנסקי האָט אָפּגעגעבן אַ סך מי און אַרבעט צונויפֿצוקלײַבן די מקורים פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור, אין וועלכע ארץ־ישׂראל און די ייִדישע מדינה זענען די הויפּטטעמע. פֿינף בענד פֿון זײַנע „מוסטערווערק‟ האָט ער געווידמעט אָט דעם אַספּעקט אין דער מאָדערנער ייִדישער ליטעראַטור. Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

יד שרה איז א [[אינסטיטוציע]] אין [[מדינת ישראל]] וואס באדינט באדארפענע אין פארשידענע ענינים. ווי צ.ב.ש. העלפן זיי פאר [[קרענק|קראנקע]], אלטע מענטשן, צובראכענע מענטשן א.א.וו. דאס אינסטיטוציע איז געגרינדעט געווארן דורך [[אורי לופליאנסקי]] וואס איז היינטגעווען דער [[בירגערמייסטער]] פון [[ירושלים]]. פון 2005 ביז 2009 זי געפינט זיך אין צענטרום פון שטאט ירושלים. == היסטאריע == יד שרה האט אנגעפאנגען אין די אנהייב [[1970ער]] יארן, ווען [[אורי לופאליאנסקי]] און זיין ווייב מיכל האבן געקויפט עטלעכע [[אינהאלאטאר|אינהאלאטארן]] מיטן צוועק זיי אויסבארגן צו חולים אין זייער געגנט [[עזרת תורה]] אין [[ירושלים]]. אין די שפורן פון זייער איניציאטיוו האבן איינוואוינער פונעם געגנט אנגעהויבן ברענגען זיי געצייג און מעדיצינישע הילפן וואס זיי האבן געהאט און נישט געדארפט מער. אין א קורצער צייט איז זייער קליינע וואוינונג געווארן פיל מיט גיין־הילפסמיטלען, [[קוליע|קוליעס]], [[רעדערשטול|רעדערשטולן]] און נאך א סך כלים.

זונטיק, דעם 6טן מײַ 2018 האָט זיך אינעם פּרעכטיקן זאַל פֿון דער „ברודערשאַפֿט־סינאַגאָגע‟ („בית־אחים‟־קהילה) אין מאַנהעטן פֿאַרזאַמלט אַ גרױסער עולם ליבהאָבער פֿון ייִדישער ליטעראַטור, כּדי אָפּצומערקן דעם 102טן יאָרצײַט פֿון שלום־עליכמען. ‏‏די הזכּרה האָט זיך אָנגעהױבן פֿון דער אַרײַנפֿיר־רעדע, אָפּגעהאַלטן פֿון קענעט קאַופֿמאַן, דעם שרײַבערס אור־אײניקל און לאַנג־יאָריקן פֿאָרזיצער. ער האָט פֿאָרגעשטעלט זײַנע קרובֿים און אײַנגעלאַדענע געסט, ווי אויך ציטירט אײניקע װיצן און קאָמישע אױסדרוקן פֿון זײַן באַרימטן עלטער־זײדן. דער עולם האָט זײ אױפֿגענומען מיט אַ „געזונטן געלעכטער‟. ‏ װי סע פֿירט זיך שוין לאַנגע יאָרן, איז דערנאָך רעציטירט געװאָרן אױף ייִדיש און ענגליש אַ פֿראַגמענט פֿון שלום־עליכמס עטישער צװאה, װוּ ער האָט אױסגעדריקט ‏דעם פֿאַרלאַנג‏, מע זאָל בײַ זײַנע יאָרצײַטן פֿאָרלײענען די סאַמע פֿרײלעכע מעשׂיות זײַנע און דערמאָנען זײַן נאָמען ‏בלױז‏ מיט געלעכטער. ‏ די צװאה אױף ייִדיש האָט איבערגעלייענט דער ‏באַקאַנטער שױשפּילער שײן בײקער. די ענגלישע איבערזעצונג פֿונעם זעלבן צװאה־פֿראַגמענט האָט פֿאָרגעלײענט‏ פֿאַרן עולם שלום־עליכמס אײנציק אײניקל, שערװין קאַופֿמאַן. װי אין די פֿריִערדיקע דרײַ יאָר, האָט ער אױך רעציטירט דעם זײדנס עפּיטאַפֿיע, איבערגעזעצט אױף ענגליש פֿון זײַן שװעסטער, בעל קאַופֿמאַן. ‏אין פֿאַרלױף פֿון לאַנגע יאָרן האָט שערווין געאַרבעט װי אַ דאָקטער־גינעקאָלאָג. ער איז אױך אַ מוזיקאַנט, קאָמפּאָזיטאָר און פּאָעט, אַ מחבר פֿון מוזיק און טעקסטן צו אַ סך זינגלידער. אין עטלעכע װאָכן אַרום, װעט ער װערן 98 יאָר אַלט, ביז הונדערט און צװאַנציק! פֿון רעכטס: עלענאַ שמולענסאָן, שיין בייקער און אַלען ריקמאַן די רשימה פֿון שלום־עליכמס ליטעראַרישע שאַפֿונגען, רעציטירט אין יענעם אָװנט פֿון אָנגעזעענע אַקטיאָרן פֿון טעאַטער, טעלעװיזיע און קינאָ, האָט אײַנגעשלאָסן: „די שטאָט פֿון די קלײנע מענטשעלעך‟ (פֿאָרגעלײענט אױף ענגליש פֿון סוזען טאָרען); „אַ מענה־לשון פֿון אַ שטיפֿמאַמע‟ (טעאַטראַליזירט אױסגעפֿירט אױף ייִדיש און ענגליש, פֿון דרײַ שױשפּילער: יעלענאַ שמולענסאָן, אַלען ריקמאַן און שײן בײקער); „איבער אַ היטל‟ (פֿאָרגעלײנט אױף ענגליש פֿון דזשאָרדזש גידעל). ‏אַלע אױפֿטריטן פֿון די אַקטיאָרן זײַנען באַגלײט געװאָרן מיט געלעכטער און דױערנדיקע אַפּלאָדיסמענטן. ‏ ‏צום סוף, האָט מען געװיזן אױפֿן גרױסן עקראַן די װידעאָ־רעקאָרדירונג פֿון דער רעדע, אָפּגעהאַלטן אינעם זעלבן זאַל מיט פֿינף יאָר צוריק פֿון שלום־עליכמס אײניקל, בעל קאַופֿמאַן. זי האָט פּערזענלעך געקענט ‏איר זײדן. ‏זי איז ניפֿטר געװאָרן אין 2014 אין עלטער פֿון 103 יאָר. ‏ ‏ לױט דער לאַנג אײַנגעפֿירטער טראַדיציע, האָט די הזכּרה־פֿאַרזאַמלונג זיך פֿאַרענדיקט מיט אַ כּיבוד. שױן אַ לענגערע צײַט, אַז איך, אַ ייִד אַ ליטװאַק פֿון רײַסן, בין פֿאַראינטערעסירט אין דער געשיכטע און קולטור פֿון אונדזערע ספֿרדישע שטאַמברידער. ‏דעריבער האָב איך אױך געװאָלט בשעתן פֿאָרשן די ייִדישע פּרעסע, ‏זיך דערװיסן, װי אַזױ עס האָבן זיך אָפּגערופֿן אױף שלום־עליכמס טויט די פּעריאָדישע אױסגאַבעס פֿון דער אָרטיקער ספֿרדישער געמײנדע. אין שײַכות דערמיט, האָב איך געפֿונען און איבערגעלײענט עטלעכע צײַטונגען אױף דזשודעאָ־עספּאַניאָל אָדער לאַדינאָ, דערשינען אין ניו־יאָרק אין מײַ 1916, ‏‏מיט שלום־עליכמס נעקראָלאָגן אױף די ערשטע זײַטן. ‏ איינע פֿון די ערשטע צײַטונגען אין ניו־יאָרק אויף לאַדינאָ אָנהײב 20סטן יאָרהונדערט זײַנען ‏‏ס’רוב לײענער ‏פֿון לאַדינאָ־שפּראַכיקע פּובליקאַציעס אין ניו־יאָרק געווען די אימיגראַנטן פֿון טערקײַ, גריכנלאַנד, בולגאַריע, באָסניע און הערצעגאָװינע, און‏ אַנדערע הײַנטיקע ‏דרום־מיזרחדיקע אײראָפּעיִשע לענדער. זיי האָבן געוווינט אין די טענעמענט־הײַזער אויף דער „איסט־סײַד‟, מאַנהעטן. דאָס װאָכנבלאַט „לה אַמיריקה‟ (La Amerika) האָט געשריבן אינעם אַרטיקל װעגן שלום־עליכמס לװיה: ‏”‏זונטיק‏ [אַ טעות. דאָס איז געשען שבת — מ. מ.], דעם 13טן מײַ בײַ נאַכט, איז בײַ זיך אין דער הײם אױף קעלי־גאַס 968 אין די בראָנקס, ניו־יאָרק, ‏אין עלטער פֿון 57 יאָר, ניפֿטר געװאָרן דער באַרימטער שרײַבער־הומאָריסט, זשורנאַליסט און דיכטער אױף ייִדיש און העברעיִש, שלום ראַבינאָװיטש, באַקאַנט אונטער דעם פּאָפּולערן נאָמען ׳שלום־עליכם׳…‏ ער איז געבױרן געװאָרן און אױפֿגעװאַקסן אין רוסלאַנד, װוּ ער פֿלעגט שרײַבן פֿאַר מערערע ייִדישע צײַטונגען און האָט אַרױסגעגעבן אַ סך ביכער, באַשרײַבנדיק דאָס לעבן פֿון אָרעמע און רײַכע מענטשן מיט אַ הומאָריסטישער שפּראַך…‟ ‏ אַן אַנדער צײַטונג „לה בוז דיל פואיבלו‟ (La Boz del Pueblo — דאָס קול פֿונעם פֿאָלק) האָט געשריבן אין איר נעקראָלאָג־אַרטיקל, אַז שלום־עליכם ”איז אַ שם־דבֿר בײַ די ייִדן אין אַלע עקן פֿון דער װעלט…‟; אַז „ער איז געװאָרן באַרימט, קודם־כּל, צוליב זײַן דראַמאַטישן הומאָר. ס׳איז ניט געװען ‏אין דער לעצטער תּקופֿה קײן אַנדערער װעלט־באַקאַנטער שרײַבער, װעלכער‏ װאָלט געצװוּנגען דעם צושױער אָדער די מיליאָנען פֿון זײַנע לײענער אַזױ לאַכן…‟. צום סוף, האָט די צײַטונג איבערגעגעבן,‏ אַז ‏צװישן די פּראָמינענטע ייִדן פֿון ניו־יאָרק, װעלכע האָבן זיך באַטײליקט אין שלום־עליכמס לװיה,‏ איז געװען יוסף געדאַלעסיע ,(Joseph Gedalecia), דער פּרעזידענט פֿון דער אַמעריקאַנער ספֿרדישער „פֿעדעראַציע פֿון אָריענטאַלע ייִדן‟. ווי אײנער פֿון די לװיה־דירעקטאָרן, איז ער געװען פֿאַראַנטװאָרטלעכט פֿאַרן אָרגאַניזירן די טרױער־פּראָצעסיע, און ער ”האָט אױך אױף אַזאַ אופֿן פֿאָרגעשטעלט די ספֿרדישע קהילה און בשלמות אױסגעפֿירט זײַנע פֿליכטן…‟.‏ יוסף געדאַלעסיע איז אױך געװען אַ פֿליסיקער ייִדיש־רעדנער. ‏ די געבראַכטע אינפֿאָרמאַציע זאָגט עדות, אַז צװישן דער גרױסער צאָל ניו־יאָרקער ייִדן, װעלכע האָבן מיט טרױער אױפֿגענומען די ידיעה װעגן דער פּטירה פֿונעם גרױסן ייִדישן שרײַבער און אָנטײלגענומען אין זײַן לװיה, זײַנען געװען, באַנאַנד מיט דער ייִדיש־רעדנדיקער מערהייט, אױך ‏ייִדן פֿון אַנדערע עטנאָ־קולטורעלע עדות, אַרײַנגערעכנט ‏אונדזערע ספֿרדישע ברידער.

רבי '''דוד (בהרה"ח ר' שלמה) לעלאווער''' (ה'תק"ו - ז' שבט ה'תקע"ד) איז געווען דער גרינדער פונעם [[לעלאוו (הויף)|לעלאווער]] חסידות. רבי '''דוד (בהרה"ח ר' שלמה) לעלאווער''' (ה'תק"ו - ז' שבט ה'תקע"ד) איז געווען א תלמיד מובהק פונעם רבי ר' [[אלימלך מליזענסק]], און נאכדעם פון דעם [[יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]]. אין זיינע יונגע יארן האט ער זיך נוהג געווען מיט שווערע תעניתים וסיגופים. ער האט מקרב געווען א סך מענטשן צו תורה וחסידות, און ער איז געווען באוואוסט מיט זיין אהבת ישראל, אלעמאהל מלמד זכות געווען אויף אידן. אלע צדיקי הדור האבן אים שטארק מחשיב געווען. דער הייליגע צאנזער רב זצוק"ל האט זיך אויסגעדרוקט אויף רבי דוד'ל מיט גרויס הערצה און חשיבות, און ער האט געזאגט אז "ללוב" – מיינט ל"ו ל"ב, מיינענדיג אז ער האט א ריכטיגע הארץ פאר דעם אויבערשטן, און פאר יודענ'ס וועגן. דער תפארת שלמה (רמזי פורים) ברענגט אז רבי דוד'ל לעלובער ז"ל האט זיך אויסגעדריקט מיט ווייטאג, "ווי קענט איר זאגן אז איך בין א צדיק הדור, אויב איך פיהל נאך א גרעסערע ליבשאפט צו מיינע קינדער ווי צו אנדערע אידן...".▼ == ביאגראפיע == ווען די צוויי הייליגע ברידער דער רבי ר' זושא און דער רבי ר' אלימלך זכותם יגן עלינו זענען ארומגעגאנגען גלות ליידן, זענען זיי געוואויר געווארן פון דעם יונגל דוד'ל. זענען זיי געגאנגען אין דעם דארף ביאלא נעבען לעלוב, וואו זיינע עלטערן האבן געוואוינט. אנקומענדיג אין הויז האבן זיי נישט געטראפן דארט קיינעם אויסער דאס קינד דוד'ל און האבן אים געפרעגט וואו איז דיין פאטער? האט ער געענפערט ער איז געגאנגען אין שטאט אריין. און וואו איז דיין מוטער? האט ער געענפערט זי דארף שוין אנקומען. ווען די מוטער איז אנגעקומען אהיים, האבן זיי איר געפרעגט, זאגט אונז די התנהגות פון אייער מאן ווי אזוי ער פירט זיך אויף אין אלגעמיין וואס צוליב דעם האט איר זוכה געווען צו אזא הייליג קינד?▼ ▲רבי '''דוד (בהרה"ח ר' שלמה) לעלאווער''' (ה'תק"ו - ז' שבט ה'תקע"ד) איז געווען א תלמיד מובהק פונעם רבי ר' [[אלימלך מליזענסקפון ליזשענסק]], און נאכדעם פון דעם [[יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]]. אין זיינע יונגע יארן האט ער זיך נוהג געווען מיט שווערע תעניתים וסיגופים. ער האט מקרב געווען א סך מענטשן צו תורה וחסידות, און ער איז געווען באוואוסט מיט זיין אהבת ישראל, אלעמאהלאלעמאל מלמד זכות געווען אויף אידן. אלע צדיקי הדור האבן אים שטארק מחשיב געווען. דער הייליגעהייליגער [[חיים האלבערשטאם|צאנזער רב זצוק"ל]] האט זיך אויסגעדרוקט אויף רבי דוד'ל מיט גרויס הערצה און חשיבות, און ער האט געזאגט אז "ללוב" – מיינט ל"ו ל"ב, מיינענדיג אז ער האט א ריכטיגע הארץ פאר דעם אויבערשטן, און פאר יודעניודנ'ס וועגן. דער תפארת שלמה (רמזי פורים) ברענגט אז רבי דוד'ל לעלובער ז"ל האט זיך אויסגעדריקט מיט ווייטאג, "ווי קענט איר זאגן אז איך בין א צדיק הדור, אויב איך פיהלפיל נאך א גרעסערע ליבשאפט צו מיינע קינדער ווי צו אנדערע אידן...". ▲ווען די צוויי הייליגע ברידער דער רבי ר' [[משולם זושא פון האניפאלי|זושא]] און דער רבי ר' אלימלך זכותם יגן עלינו זענען ארומגעגאנגען גלות ליידן, זענען זיי געוואויר געווארן פון דעם יונגל דוד'ל. זענען זיי געגאנגען אין דעם דארף [[קליין ביאלע|ביאלא]] נעבען לעלוב[[לעלאוו]], וואו זיינע עלטערן האבן געוואוינט. אנקומענדיג אין הויז האבן זיי נישט געטראפן דארט קיינעם אויסער דאס קינד דוד'ל און האבן אים געפרעגט וואו איז דיין פאטער? האט ער געענפערט ער איז געגאנגען אין שטאט אריין. און וואו איז דיין מוטער? האט ער געענפערט זי דארף שוין אנקומען. ווען די מוטער איז אנגעקומען אהיים, האבן זיי איר געפרעגט, זאגט אונז די התנהגות פון אייער מאן ווי אזוי ער פירט זיך אויף אין אלגעמיין וואס צוליב דעם האט איר זוכה געווען צו אזא הייליג קינד? האט זי געענפערט, איך זעה נישט ביי אים עפעס ספעציעלס, נאר איין זאך וואס איך טוה בייוואוינען, יעדן שבת נאכמיטאג ביי שלש סעודות ווען ער זינגט דעם זמר "בבואו מאדום" און ווען ער קומט אהן צו דעם חרוז "ויזכו לראות בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצות" וויינט ער בדמעות שליש און קלאפּט זיך דעם קאפּ אין דער וואנט, און בעהט השי"ת אז ער זאל זוכה זיין צו א לייטיש קינד, אן ערליכער איד, ער וויינט אזוי שטארק ביז ער פאלט אינגאנצען חלשות אז מען מוז אים דערמונטערן...▼ ▲האט זי געענפערט, איך זעהזע נישט ביי אים עפעס ספעציעלס, נאר איין זאך וואס איך טוהטו בייוואוינען, יעדן שבת נאכמיטאג ביי שלש סעודות ווען ער זינגט דעם זמר "בבואו מאדום" און ווען ער קומט אהןאן צו דעם חרוז "ויזכו לראות בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצות" וויינט ער בדמעות שליש און קלאפּט זיך דעם קאפּ אין דער וואנט, און בעהטבעט השי"ת אז ער זאל זוכה זיין צו א לייטיש קינד, אן ערליכער איד, ער וויינט אזוי שטארק ביז ער פאלט אינגאנצעןאינגאנצן חלשות אז מען מוז אים דערמונטערן...{{מקור}} ווען זיי האבן דאס געהערט האבן זיי זיך אנגערופן, יעצט פארשטייען מיר שוין טאקע פארוואס זיי האבן זוכה געווען צו אזא קינד...▼ ▲ווען זיי האבן דאס געהערט האבן זיי זיך אנגערופן, יעצט פארשטייען מיר שוין טאקע פארוואס זיי האבן זוכה געווען צו אזא קינד... דער הייליגער לעלובערלעלאווער פלעגט אפּרעכטן אסאך התבודדות אין פעלדער און וועלדער, און האט זיך געדרייט צווישן דעם המון עם אריינלייכטענדיג א קדושה און דערהויבנקייט אין פּשוט'ע אידן. ער האט שטענדיג מקרב געווען אויך די נידריגסטע אידן, און איז טאקע וואויל באקאנט אלס א געוואלדיגער אוהב ישראל. מען דערציילט אז ער האט געהאט א קלייט אין די יונגע יארן, אבער עס איז קוים געווען אפן עטליכע שעה אין טאג, אויס זארג אז דער עולם וועט קויפן דוקא ביים אים, און אנדערע וועלן אזוי ארום דערלייגן פרנסה. ער האט רחמנות געהאט אויך אויף גא-ט'ס באשעפענישן, און ביים יריד האט מען אים נישט איינמאהל געטראפן ווי ער טרונקט אן די פערד וועמענס אייגענטימער האבן זיי פארנאכלעסיגט זייענדיג פארנומען מיט די געשעפטן. טראץ דעם וואס ער איז געווען א מבהיל'דיגער גאון, האט ער זיך פון גרויס עניוות אויס גאר שטארק באהאלטן, אז אפילו זיינע נאענטע האבן נישט געוואוסט דערפון. ער האט מקרב געווען צו אידישקייט גאר אסאך אידן. פון זיינע באקאנסטע תלמידים איז דער רבי דער גרויסער דאקטער, רבי [[חיים דוד בערנהארד]], שפּעטער באקאנט אלס רבי חיים דוד פון פיעטרקאוו, וועמען ר' דוד'ל האט מחזיר בתשובה געווען. ער האט מקרב געווען צו אידישקייט גאר אסאך אידן. פון זיינע באקאנסטע תלמידים איז דער רבי דער גרויסער דאקטער, רבי חיים דוד בראנד, שפּעטער באקאנט אלס רבי חיים דוד פון פיעטרקאוו, וועמען ר' דוד'ל האט מחזיר בתשובה געווען. ער איז נפטר געווארן ז' שבט תקע"ד לפ"ק, זי"ע ועכ"י. ער האט איבערגעלאזט דריי זין: רבי [[משה בידערמאן|משה]] זיין ממלא מקום, רבי נחמי' און רבי אביגדור. דורשי רשומות האבן געזאגט אז זיינע קינדער זענען נוטריקן "אמן".

די זיידע־באָבע (אין מערב-יידיש, האררלע-פראללע) פון א מענטש זענען די עלטערן פון זיינע עלטערן. דער פאטער פון איינעם פון די עלטערן הייסט א זיידע, און די מוטער פון איינע פון די עלטערן הייסט א באָבע. זיידע מיט איניקל (אלברט אנקר, 1893) באבע מיט איניקל מאַכן קיכלעך א זיידע אדער א באבע האט "אייניקלעך" פאר וועמען ער/זי איז א זיידע/באבע. א מענטש האט צוויי זיידעס און צוויי באבעס. ווייטערע דורותרעדאַקטירן דער פאטער פון א זיידע אדער א באבע הייסט אן "עלטער־זיידע" און די מוטער הייסט אן "עלטער־באבע". ווען איינער האט אן עלטער־זיידע און אן עלטער־באבע, איז ער זייער "אוראייניקל".

יאאכים'''יאאַכים פאן ריבענטראפ, געבוירן''' (דעם 30סטן אפריל 1893, געשטארבן- 16טן אקטאבער 1946) איז געווען אויסערן מיניסטער פון דייטשלאנד פון 1938 ביז 1945. מ'האט אים געהאנגען אלס קריגס פארברעכער נאך די [[נירנבערג פראצעסן]]. == זיינע יונגע יארן == ערפאן ריבענטראפ איז געבוירן אין וואסעל, אינען אונטערשטן טייל פונעם רייהן[[ריין (טייך)|ריין]], זיין פאטער איז געווען א קאמאנדיר, ער האט געוווינט אין פארשידענע לענדער, אינדרויסן פון [[דייטשלאנד]], און דערפאר האט ער גוט באהערשט ענגליש און פראנצויזיש, ער איז געווען א זעלנער אינעם [[ערשטן וועלט מלחמה]], און איז געהעכערט געווארן אין ראנג צו אן אפיציר, און האט באקומען דעם אייזן מעדאל. נאכן מלחמה האט ער זיך אנגעשלאסן, אינעם דיפלאמאטישן געמיינדע, און ער איז געשטעלט געווארן אין [[טערקיי]]. אין יאר 1936, איז ער געשיקט געווארן אויף [[ענגלאנד]] אלס אמבאסאדאר, וואס ער האט אנגעהאלטן ביז 1938, ווען ער איז צוריקגערופן געווארן קיין [[בערלין]], ווי ער איז געווארן אויסערן מיניסטער, אויפן פלאץ פון קאנסטאנטין פאן נויראט, און זייענדיק א פייערליכע אנהענגער פון היטלער, האט היטלער געקענט אנגיין מיט זיינע פינסטערע פלענער. דער [[ריבענטראפ מאלאטאוו אפמאך]] זעט באזונדערע ארטיקל.▼ == די צווייטע וועלט מלחמה == ביים ענדע פונעם מלחמה, איז ער אויפגעזאגט געווארן, און ארטור זייס אינקווארט, האט אים איבערגענומען, אין די רעגירונג פון [[קארל דעניץ]], דער פאסטן האט גארנישט געמיינט, אן גאר שנעל האבן זיך ביידע געפונען פארן געריכט, ביים [[נירנבערג פראצעס]] איז ער פאראורטיילט געווארן צום טויט, און ער איז געהאנגען געווארן, זיינע מעמוארן זענען געדרוקט געווארן 1953.

ווי אַ בוילעט פארשטייער פון די סופּער-שווער-פליכט מאָדעלס פון די אינדוסטריע, LW300KN האט מערקווירדיק אַדוואַנטידזשיז אין טערמינען פון "הויך ענערגיע קאַנסערוויישאַן, עפעקטיווקייַט, רילייאַבילאַטי און טרייסט" קאַמפּערד מיט די ענלעך פּראָדוקטן פון די אינדוסטריע און איז יקסטענסיוולי אָנווענדלעך פֿאַר ערד-מאָווינג פּראַדזשעקס. יאַרדס, שטאָטיש קאַנסטראַקשאַנז און אנדערע פאַרנעם מאַטעריאַלס טראַנספּאָרט. אָנפרעג פּראָדוקט דעטאַל פּראָדוקט טאַגס אַדוואַנטאַגעס און כיילייץ 1. די שליימעסדיק קאָמבינאַציע צווישן ענערגיע-קאַנסערוויישאַן פאָר סיסטעם און נידעריק גיכקייַט ענערגיע-קאַנסערוויישאַן מאָטאָר בויען דעם איין און בלויז 3 ט ענערגיע-קאַנסערוויישאַן פּראָדוקט אין די אינדוסטריע, מיט די עקאנאמיע העכער ווי> 10% צו די ינדאַסטרי ס ווי פּראָדוקטן. 2. די טראַנסמיסיע איז געווענדט מיט דער אָפּטימאַל לובריקיישאַן סיסטעם פּלאַן טעכנאָלאָגיע צו ונ דורך פֿאַרבעסערן די שוועריקייטן פון די ינדאַסטרי פון ניט גענוגיק און ניט-מונדיר טראַנסמיסיע לובריקיישאַנז און מאַכן די טראַנסמיסיע לעבן רימאַרקאַבלי לידינג די אינדוסטריע. 3. מיט די אַפּלאַקיישאַן פון די ויסשליסיק הויך שטאַרקייט איין טעלער שטראַל סקעלעט סטרוקטור, די "מאַסע-קעריינג מאַטעריאַל פאַרהעלטעניש" איז רימאַרקאַבלי לידינג די אינדוסטריע פּראָדוקטן. 4. די עקסטענדעד כווילבייס און דער קלאַסיש 3. דור לאָודער סטרוקטור פאַרשטיין העכער ארבעטן קאַפּאַציטעט, קלענערער טורנינג ראַדיוס און נידעריקער טראָגן פון דערציען ווילז. פאַרשידן אַטאַטשט מכשירים וואָס טרעפן די באדערפענישן פון פאַרשידענע ארבעטן באדינגונגען קלאָץ קלאַמערן איך / קלאָץ קלאַמערן יוו (פאָטאָ צאָן) / טאָאַד ס מויל קלאַמערן / פּערד און סטאַגערד ינטער-קאָנווערט / גראַספּינג גראָז מאַשין / פּאַלאַט גאָפּל / סנאָופּלאָו.

1. די שטאַרקייַט און ילאַסטיסאַטי פון פייבערז מיט נעבעך רוי וואַטע צייַטיקייַט זענען ערגער ווי דערוואַקסן פייבערז.עס איז גרינג צו ברעכן און פּראָדוצירן וואַטע קנופּ אין פּראָדוקציע רעכט צו דער פּראַסעסינג פון ראָולינג בלומען און פּאָליאַנע וואַטע. א טעקסטיל פאָרשונג אינסטיטוט צעטיילט די פּראָפּאָרציע פון ​​פאַרשידענע דערוואַקסן פייבערז אין די רוי מאַטעריאַלס אין דריי גרופּעס, ניימלי M1R=0.85, M2R=0.75, און M3R=0.65 פֿאַר די ספּיננינג פּרובירן.די פּראָבע רעזולטאַטן און די נומער פון גאָז וואַטע נאַץ זענען ליסטעד אין די טיש ווי אונטן. די אויבן טיש ווייזט אַז די גרעסערע די פּראָפּאָרציע פון ​​ומצייַטיק פייבערז אין רוי וואַטע, די מער וואַטע קנופּ אין די יאַרן. מיט די דריי גרופּעס פון רוי וואַטע וואָווען, כאָטש די פּראָבלעם איז נישט געפונען אויף די ליידיק שטאָף, די ווייַס ווייזט פון רוי וואַטע מיט גרויס ומצייַטיק פיברע אינהאַלט איז געווען באטייטיק געוואקסן ווי די ווייַס ווייזט פון רוי וואַטע מיט גרויס דערוואַקסן פיברע אינהאַלט. 2. די פינענעסס און צייַטיקייַט פון רוי וואַטע זענען בכלל אויסגעדריקט דורך די מייקראַן ווערט.די בעסער די רוי וואַטע צייַטיקייַט, די העכער מייקראַן ווערט, די פאַרשידענע אָריגינעל וואַטע ווערייאַטיז און די פאַרשידענע מייקראַן ווערט. די רוי וואַטע מיט הויך צייַטיקייַט האט בעסער ילאַסטיסאַטי און העכער שטאַרקייַט, עס וועט נישט פּראָדוצירן קיין וואַטע קנופּ אין די ספּיננינג פּראָצעס. גרינגער צו פּראָדוצירן וואַטע קנופּ און קורץ פיברע. אויב די קלאָר וואַטע ביטער גיכקייַט איז 820 רפּם, ווייַל פון די פאַרשידענע מייקראַן ווערט, די וואַטע קנופּ און קורץ סאַמעט זענען אויך אַנדערש, אָבער די קאָראַספּאַנדינג נידעריקער ביטער גיכקייַט, די סיטואַציע וועט זיין ימפּרוווד, ווי געוויזן אין די טיש. די אויבן טיש ווייזט אַז די חילוק פון פיברע פינענעסס און צייַטיקייַט און די פּראַל פון פאַרשידענע מיקראָן ווערט אויף די יאַרן וואַטע קנופּ אינהאַלט איז אויך אַנדערש. 3. אין די סעלעקציע פון ​​רוי וואַטע און די פּלאַן פון פּאָליאַנע וואַטע און קאַם טעכנאָלאָגיע, אַחוץ די לענג, פאַרשידן, קאַזשמיר און אנדערע ינדאַקייטערז, מער ופמערקזאַמקייַט זאָל זיין באַצאָלט אויף די סעלעקציע פון ​​רוי וואַטע און מייקראַן ווערט.ספּעציעל אין דער פּראָדוקציע פון ​​אַפּלאַנד וואַטע און לאַנג סטייפּאַלד וואַטע, די מיקראָן ווערט איז מער וויכטיק, די סעלעקציע קייט פון מייקראַן ווערט איז בכלל 3.8-4.2.אין די פּלאַן פון ספּיננינג טעכנאָלאָגיע, מיר זאָל אויך באַצאָלן ופמערקזאַמקייט צו די צייַטיקייַט פון וואַטע פיברע, אַזוי צו ענשור די רעדוקציע פון ​​רוי וואַטע קנופּ און פֿאַרבעסערן די קוואַליטעט פון ספּיננינג, וויווינג און דייינג סטאַביל. פּאָסטן צייט: יאנואר 14-2022 פֿאַר ינקוועריז וועגן אונדזער פּראָדוקטן אָדער פּרייסליסט, ביטע לאָזן אונדז דיין E- בריוו און מיר וועלן קאָנטאַקט אונדז אין 24 שעה.אָנפרעג

פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן מאָלדינג איז די מערסט וויידלי געניצט צווישן פּלאַסטיק מאָלדינג. פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן מאָולדיד טיילן זענען געניצט אין עלעקטראָניש, עלעקטריקאַל, עלעקטריקאַל, מעדיציניש, טראַנספּערטיישאַן, ויטאָמאָביל, לייטינג, ינווייראַנמענאַל שוץ, זיכערהייט, הויזגעזינד אַפּפּליאַנסעס, ספּאָרט עקוויפּמענט און אנדערע ינדאַסטריז און פּראָדוקטן. וואָס איז ינדזשעקשאַן מאָלדינג? פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן מאָלדינג איז אַ מאַנופאַקטורינג פּראָצעס פֿאַר פּראַדוסינג טיילן אין אַ זיכער טעמפּעראַטור קייט, דורך שרויף סטערינג גאָר צעלאָזן פּלאַסטיק מאַטעריאַלס, הויך-דרוק ינדזשעקשאַן אין די פורעם קאַוואַטי, נאָך קאָאָלינג און קיורינג, צו באַקומען די מאָלדינג אופֿן. דער אופֿן איז פּאַסיק פֿאַר פּעקל פּראָדוקציע פון ​​קאָמפּלעקס טיילן און איז איינער פון די וויכטיק פּראַסעסינג מעטהאָדס. עס זענען 6 סטאַגעס: קלאָוזינג פורעם, צעלאָזן פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן, דרוק מיינטיינינג, קאָאָלינג, פורעם עפן און די פּראָדוקט איז גענומען. גיכקייַט, דרוק, שטעלע (מאַך), צייט און טעמפּעראַטור זענען 5 שליסל יסודות פון ינדזשעקשאַן מאָלדינג. דריי יסודות פון אַ ינדזשעקשאַן פּראָדוקציע אַפּאַראַט אַפּלאַקיישאַן פון ינדזשעקשאַן מאָלדינג פּראָדוקטן (1) אין עלעקטראָניק פּראָדוקטן: קאָמוניקאַציע עלעקטראָניש פּראָדוקטן און קאַנסומער עלעקטראָניק (פּלאַסטיק האָוסינג, אָפּצוימונג, קעסטל, דעקן) מאָביל פאָנעס, כעדפאָונז, טעלאַוויזשאַנז, ווידעא טעלאַפאָונז, פּאַס מאשינען, דאָרבעל. (2) אין היים אַפּפּליאַנסעס: קאַווע פאַבריקאַנט, דזשויסער, פרידזש, קאָנדיציאָנער, פאָכער וואַשער און מייקראַווייוו (3) אין עלעקטריקאַל עקוויפּמענט: עלעקטריק מעטער, עלעקטריק קעסטל, עלעקטריק קאַבינעט, אָפטקייַט קאַנווערטער, ינסאַליישאַן דעקן און באַשטימען (4) אין מעדיציניש און געזונט זאָרגן ויסריכט און דעוויסעס: אַפּערייטינג לייץ, ספיגמאָמאַנאָמעטער, שפּריץ, דראַפּער, מעדיצין פלאַש, מאַסאַזשער, האָר באַזייַטיקונג מיטל, טויגיקייט עקוויפּמענט (5) אין אָטאַמאָוטיוו: דאַשבאָרד גוף ראַם, באַטאַרייע קאַנטיקער, פראָנט מאָדולע, קאָנטראָל קעסטל, אַוועקזעצן שטיצן ראַם, ספּער פּלאַסענטאַ, פענדער, באַמפּער, שאַסי דעקן, ראַש שלאַבאַן, דערציען טיר ראַם. (6) אין ינדאַסטריאַל יקוויפּמאַנץ: מאַשין קיילע טאַפליע, גאַנג, באַשטימען, לייטינג. (7) פאַרקער מיטל און פאָרמיטל אַפּפּליאַנסעס (לאָמפּ דעקן, אָפּצוימונג) סיגנאַל לאָמפּ, צייכן, אַלקאָהאָל טעסטער. דריי יסודות פון אַ ינדזשעקשאַן פּראָדוקציע אַפּאַראַט פורעם, ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין און פּלאַסטיק רוי מאַטעריאַלס קאַנסטאַטוט אַ יקערדיק אַפּאַראַט פון ינדזשעקשאַן מאָלדינג. די פורעם און ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין זענען די פּראָדוקציע ויסריכט, און די פּלאַסטיק רוי מאַטעריאַל איז געניצט צו קאַנסטאַטוט די פּראָדוקט מאַטעריאַל. 1. ינדזשעקשאַן מאָולדז ינדזשעקשאַן פורעם איז אַ מין פון געצייַג צו פּראָדוצירן פּלאַסטיק פּראָדוקטן; עס איז אויך אַ געצייַג צו געבן פּלאַסטיק פּראָדוקטן גאַנץ סטרוקטור און גענוי גרייס. ינדזשעקשאַן מאָלדינג איז אַ מין פון פּראַסעסינג מעטהאָדס געניצט אין פּעקל פּראָדוקציע פון ​​עטלעכע קאָמפּלעקס טיילן. ספּעציעל, די צעלאָזן פּלאַסטיק איז ינדזשעקטיד אין די פורעם קאַוואַטי דורך אַן ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין אונטער הויך דרוק, און די מאָולדיד פּראָדוקט איז באקומען נאָך קאָאָלינג און קיורינג. ינדזשעקשאַן פורעם קענען זיין צעטיילט אין פאַרשידענע טייפּס לויט די פאַרשידענע פורעם סטרוקטור, פּראָדוקט פּלאַן באדערפענישן, פּראָדוקציע מאָדע און ינסטאַלירונג און נוצן מאָדע. רעכט צו דער הויך מאַנופאַקטורינג פּרייַז פון מאָולדז, אָבער זייער לאַנג דינסט לעבן און הויך פּראָדוקציע עפעקטיווקייַט, זיי יוזשאַוואַלי בלויז געניצט פֿאַר מאַסע פּראָדוקציע. ינדזשעקשאַן פורעם איז געניצט פֿאַר מאַסע פּראָדוקציע פון ​​פּלאַסטיק טיילן. א גרויס נומער פון הויך-עפעקטיווקייַט פּלאַסטיק פּראָדוקטן, זייער ייַנטיילונג די קאָס פון פורעם פּראָדוקציע, אַזוי די מאַנופאַקטורינג קאָס פֿאַר איין פּראָדוקט ינדזשעקשאַן מאָלדינג איז פיל נידעריקער ווי די פון אנדערע פּראַסעסינג מעטהאָדס. עס זענען דריי סטאַגעס פון מאָולד פּלאַן און פורעם וואַלאַדיישאַן. (1) מאָולד פּלאַן: מאָלד פּלאַן איז באזירט אויף די פּראָדוקט פּלאַן, די נוצן פון פּלאַן ווייכווארג, לויט צו די פורעם מאַנופאַקטורינג מדרגה פון מעטשאַניקאַל פּראַסעסינג און ינדזשעקשאַן מאָלדינג פּראָצעס קעראַקטעריסטיקס, פּלאַן פון די גאנצע פורעם מעקאַניזאַם, טיילן. (a) דער ערשטער שריט איז צו פונאַנדערקלייַבן דעם פּלאַן פון פּלאַסטיק פּראָדוקטן (ב) די רגע שריט איז די סעלעקציע פון ​​שטאַרבן מאַטעריאַל (C) די דריט שריט איז דער פורעם מעקאַניזאַם פּלאַן (ד) דער פערט שריט איז מאָולד טיילן פּלאַן (2) פורעם פּראַסעסינג מאָלדינג פּראַסעסינג איז דער הויפּט דורך מעטשאַניקאַל פּראַסעסינג צו פאַרענדיקן. צייכענונג אָפּשאַצונג → מאַטעריאַל צוגרייטונג → פּראַסעסינג → פורעם באַזע פּראַסעסינג → פורעם האַרץ פּראַסעסינג → ילעקטראָוד פּראַסעסינג → פורעם טיילן פּראַסעסינג. די פּראַסעסינג ציקל פון ינדזשעקשאַן פורעם דעפּענדס אויף די קאַמפּלעקסיטי און פּראַסעסינג מדרגה פון דעם פורעם. די אַלגעמיינע פּראָדוקציע ציקל איז 20-60 אַרבעט טעג. מאַשין געניצט אין פורעם פּראַסעסינג: קנק, לייד, אַלגעמיינע מילינג מאַשין, ייבערפלאַך מילכל, עדם, וועדם, ווי געזונט ווי פֿאַרזאַמלונג פון האַנט מכשירים, מעסטן מכשירים, עטק. (3) טייפּס פון ינדזשעקשאַן מאָולדז: ינדזשעקשאַן פורעם קענען זיין צעטיילט אין פאַרשידענע טייפּס לויט צו פורעם סטרוקטור, פּראָדוקט פּלאַן באדערפענישן, פּראָדוקציע מאָדע און ינסטאַלירונג און נוצן מאָדע. (אַ) צוויי טעלער פורעם: אין ינדזשעקשאַן מאָלדינג, די מאָווינג פורעם און די פאַרפעסטיקט פורעם פון די פורעם זענען אפגעשיידט, און דאַן די פּלאַסטיק טיילן זענען גענומען אויס, אויך באקאנט ווי די טאָפּל טעלער פורעם. עס איז אַ זייער פּשוט און פונדאַמענטאַל פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן פורעם. עס קענען זיין דיזיינד ווי איין קאַוואַטי ינדזשעקשאַן פורעם אָדער מאַלטי קאַוואַטי ינדזשעקשאַן פורעם לויט די פאָדערונג. עס איז אַ וויידלי געניצט ינדזשעקשאַן פורעם. מאָולד פֿאַר איין אָדער מאַלטי קאַוואַטי ינדזשעקשאַן מאָלדינג, (ב) דריי טעלער פורעם: אויך באקאנט ווי טאָפּל צעטיילונג פורעם. קאַמפּערד מיט די איין-שטיק יקסטיריער ינדזשעקשאַן פורעם, די צווייענדיק שפּאַלטן ינדזשעקשאַן פורעם מוסיף אַ טייל באַוועגלעך סטריפּער אין די פאַרפעסטיקט פורעם קאַמפּאָונאַנץ פֿאַר די פונט טויער פורעם. ווייַל פון די קאָמפּלעקס סטרוקטור און הויך פּראָדוקציע קאָס, עס איז בכלל נישט געניצט אין דעם פורעם פון גרויס טיילן. (C) הייס ראַנער פורעם: הייס ראַנער פורעם רעפערס צו די פורעם וואָס ניצט די באַהיצונג מיטל צו מאַכן די צעלאָזן אין די קאַנאַל נישט סאַלידאַפיי אַלע די צייַט. ווייַל עס איז מער עפעקטיוו ווי די טראדיציאנעלן פורעם פּראָדוקציע, און מער שפּאָרן רוי מאַטעריאַלס, אַזוי הייס ראַנער פורעם אין הייַנט ס ינדאַסטריאַל דעוועלאָפּעד לענדער און מקומות זענען וויידלי געניצט. די הייס ראַנער סיסטעם האט אַ מער הייס ראַנער סיסטעם ווי דער פּראָסט פורעם, אַזוי די פּרייַז איז הויך. (ד) צוויי קאָלירן פורעם: יוזשאַוואַלי ריפערד צו ווי צוויי מינים פון פּלאַסטיק מאַטעריאַלס אין דער זעלביקער ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין ינדזשעקשאַן מאָלדינג, צוויי מאָלדינג, אָבער די פּראָדוקט פורעם נאָר אַמאָל. בכלל, דעם מאָלדינג פּראָצעס איז אויך גערופן טאָפּל ינדזשעקשאַן מאָלדינג, וואָס איז יוזשאַוואַלי קאַמפּליטיד דורך אַ גאַנג פון פורעם און ריקווייערז אַ ספּעציעל צוויי-קאָליר ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין. (4) די קאַנסטראַקשאַן סאַבסיסטאַם פון ינדזשעקשאַן פורעם איז ווי גייט די ינדזשעקשאַן פורעם איז בכלל קאַמפּאָוזד פון די ווייַטערדיק סאַב-סיסטעמען: (אַ) גייטינג סיסטעם. עס רעפערס צו די פּלאַסטיק לויפן קאַנאַל אין די פורעם פון די ינדזשעקשאַן נעזל צו די קאַוואַטי. דער פּראָסט גייטינג סיסטעם איז קאַמפּאָוזד פון טענענבוים, דיסטריביאַטער, טויער און קאַלט לאָך. (ב) זייַט צעטיילונג און האַרץ פּולינג מעקאַניזאַם. (ג) גיידנינג מעקאַניזאַם. אין דער פּלאַסטיק פורעם, דער הויפּט האט די פֿונקציע פון ​​פּאַזישאַנינג, גיידינג און שייַכעס זיכער זייַט דרוק צו ענשור די אַקיעראַסי פון מאָווינג און פאַרפעסטיקט פורעם קלאָוזינג. די גוידינג מעקאַניזאַם פון די שטאַרבן קלאָוזינג איז קאַמפּאָוזד פון פירן זייַל, פירן אַרבל אָדער פירן לאָך (גלייַך אָפּענעד אויף די מוסטער) און פּאַזישאַנינג שישקע ייבערפלאַך. (ד) ינדזשעקשאַן / דעמאָולדינג מעקאַניזאַם. אַרייַנגערעכנט שטופּן אויס און האַרץ פּולינג מעקאַניזאַם. דער הויפּט איז געניצט צו אַרויסוואַרפן די טיילן פון דעם פורעם. עס איז קאַמפּאָוזד פון עדזשעקטאָר רוט אָדער רער דזשאַקינג אָדער פּושינג טעלער, עדזשעקטאָר טעלער, עדזשעקטאָר רוט פאַרפעסטיקט טעלער, באַשטעטיק רוט און פּולינג רוט. (e) טעמפּעראַטור קאָנטראָל סיסטעם. קאָאָלינג און באַהיצונג דעוויסעס. (ו) ויסמאַטערן סיסטעם. (ג) מאָלדינג טיילן אָפּשיקן צו די טיילן וואָס קאַנסטאַטוט די פורעם קאַוואַטי. דער הויפּט כולל: זעץ, ווייַבלעך שטאַרבן, האַרץ, פאָרמינג רוט, פאָרמינג רינג און ינסערט. (ה) פאַרפעסטיקט און אינסטאַלירן פּאַרץ. . (5) מאַטעריאַל פֿאַר מאָולדז פּלאַסטיק פורעם כולל טערמאַפּלאַסטיק פורעם און טערמאַסעטטינג פּלאַסטיק פורעם. די שטאָל פֿאַר פּלאַסטיק פורעם איז פארלאנגט צו האָבן עטלעכע פּראָפּערטיעס אַזאַ ווי שטאַרקייַט, כאַרדנאַס, טראָגן קעגנשטעל, טערמאַל פעסטקייַט און קעראָוזשאַן קעגנשטעל. אין אַדישאַן, עס איז אויך פארלאנגט צו האָבן גוט פּראַסעסאַביליטי, אַזאַ ווי קלענערער היץ באַהאַנדלונג, בעסער פּראַסעסינג פאָרשטעלונג, בעסער קעראָוזשאַן קעגנשטעל, בעסער גרינדינג און פּאַלישינג פאָרשטעלונג, בעסער פאַרריכטן וועלדינג פאָרשטעלונג, הויך ראַפנאַס, גוט טערמאַל קאַנדאַקטיוואַטי און סטאַביל גרייס און פאָרעם פון ארבעטן. באדינגונגען. וואָס סאָרט פון ינדזשעקשאַן מאַטעריאַל איז געניצט אין דעם ינדזשעקשאַן פורעם האט אַ גרויס השפּעה אויף די סעלעקציע פון ​​פורעם שטאָל. אויב דער ריינפאָרסמאַנט אַגענט אָדער אנדערע מאָדיפיקאַטיאָן אַגענט איז צוגעגעבן, אַזאַ ווי גלאז פיברע, די פורעם שעדיקן איז גרויס, אַזוי דער מאַטעריאַל סעלעקציע זאָל זיין קאַנסידערד פולשטענדיק. שטאַרק זויער פּלאַסטיק מאַטעריאַלס זענען פּווק, פּאָם, פּבט; שוואַך זויער פּלאַסטיק מאַטעריאַלס זענען פּיסי, פּפּ, פּממאַ, פּאַ. בכלל, S136, 1.231, 6420 און אנדערע פורעם סטילז זענען אויסגעקליבן פֿאַר שטאַרק קעראָוסיוו פּלאַסטיקס, און S136, 1.2316420, SKD61, NAK80, pak90718, אאז"ו ו קענען זיין אויסגעקליבן פֿאַר שוואַך קעראָוסיוו פּלאַסטיקס. די אויסזען באדערפענישן פון פּראָדוקטן אויך האָבן אַ גרויס השפּעה אויף די סעלעקציע פון ​​פורעם מאַטעריאַלס. פֿאַר טראַנספּעראַנט טיילן און פּראָדוקטן מיט פּאַלישט ייבערפלאַך, די מאַטעריאַלס בנימצא זענען S136, 1.2316718, NAK80 און פּאַק90420. דער פורעם מיט הויך דורכזעיקייַט באדערפענישן זאָל קלייַבן ס 136, נאכגעגאנגען דורך 420. אויב נאָר טרעפן די פּראָדוקט רעקווירעמענץ אָן קאָנסידערינג די פּרייַז און קאָסטן, קען נישט זיין אַ גוט דיזיינער, פורעם מאַנופאַקטורינג קאָס איז אויך די שפּיץ בילכערקייַט. 2.1 ינדזשעקשאַן מאָלדינג יקוויפּמאַנץ (1). ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין: עס איז די הויפּט מאָלדינג ויסריכט פֿאַר מאכן טערמאַפּלאַסטיק אָדער טערמאַסעטטינג פּלאַסטיקס אין פאַרשידן שאַפּעס פון פּלאַסטיק פּראָדוקטן דורך פּלאַסטיק מאָלדינג מאָולד. האָריזאָנטאַל ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין, ווערטיקאַל ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין, צוויי קאָליר ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין, די יקערדיק פאַנגקשאַנז זענען צוויי: (אַ) היץ די פּלאַסטיק צו צעשמעלצן. (ב) הויך דרוק איז געווענדט צו די מאָולטאַן פּלאַסטיק צו אַרויסוואַרפן און פּלאָמבירן די קאַוואַטי. די הויפּט פּאַראַמעטערס פון ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין זענען: קלאַמפּינג קראַפט, מאַקסימום ינדזשעקשאַן באַנד, מאַקסימום און מינימום פורעם גרעב, מאָווינג מאַך, ציען רוט ספּייסינג, אַרויסוואַרף מאַך און אַרויסוואַרף דרוק. פֿאַר פּאַרץ מיט פאַרשידענע סיזעס, סטראַקטשערז און מאַטעריאַלס, און מאָולדז פון פאַרשידענע סיזעס און טייפּס, פאַרשידענע מאָדעלס און פּאַראַמעטערס פון ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשינז זאָל זיין אויסגעקליבן. גאַנץ עלעקטריק ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין האט די אַדוואַנטידזשיז פון הויך ינדזשעקשאַן גיכקייַט, גענוי קאָנטראָל און הויך פּראָדוקציע עפעקטיווקייַט. עס איז געניצט פֿאַר ינדזשעקשאַן מאָלדינג פון עטלעכע פּינטלעכקייַט טיילן. (2) אַגזיליערי ויסריכט: (אַ) די מאַניפּיאַלייטער פון די ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאַשין איז אַ אָטאַמאַטיק פּראָדוקציע ויסריכט וואָס קענען נאָכמאַכן עטלעכע פאַנגקשאַנז פון די אויבערשטער לימז און קענען אויטאָמאַטיש קאָנטראָל עס צו אַריבערפירן פּראָדוקטן אָדער נוצן מכשירים לויט פּרידיטערמינד באדערפענישן. די מאַניפּיאַלייטער קענען ענשור די קאָנסיסטענסי פון די אָפּעראַציע ציקל, פֿאַרבעסערן די קוואַליטעט און מאַכן עס סאַפער. מיט דער גיך אַנטוויקלונג פון פּלאַסטיק פּראַסעסינג אינדוסטריע אין טשיינאַ, דער גראַד פון אָטאַמיישאַן פון ינדזשעקשאַן מאָלדינג ויסריכט איז שיין העכער און העכער. מאָדערן ינדזשעקשאַן מאָלדינג מאשינען זענען אָפט יקוויפּט מיט מאַניפּיאַלייטערז צו פֿאַרבעסערן פּראָדוקציע עפעקטיווקייַט. (ב) אָיל כיטער / וואַסער טשילער: באַהיצונג אָדער קאָאָלינג דורך פליסיק פלאָוינג דורך די פורעם, ינקריסינג פורעם טעמפּעראַטור, ימפּרוווינג ייבערפלאַך קוואַליטעט אָדער ראַפּאַדלי רידוסינג פורעם טעמפּעראַטור צו פֿאַרבעסערן פּראָודאַקטיוויטי. (C) דעהומידיפיקאַטיאָן דרייער: באַזייַטיקן נעץ פון פּלאַסטיק מאַטעריאַלס דורך באַהיצונג און בלאָוינג. ינדזשעקשאַן פורעם וואַרשטאַט ינדזשעקשאַן מאָלדינג פּראָדוקציע שורה פּלאַסטיק טיילן שורה 3. פּלאַסטיק מאַטעריאַלס די פּלאַסטיק רעזינז געניצט אין ינדזשעקשאַן מאָלדינג: ונטער זענען די מערסט פּראָסט טהערמאָפּלאַסטיקס געניצט אין ינדזשעקשאַן מאָלדינג: אַקרילאָניטרילע בוטאַדיענע סטירענע, אַקרילאָניטרילע בוטאַדיענע סטירענע (אַבס) איז אַן אָופּייק טערמאַפּלאַסטיק און אַמאָרפאַס פּאָלימער. ... פּאָליעטהילענע. ... פּאָליקאַרבאָנאַטע. ... פּאָליאַמידע (ניילאָן) ... פּאַליסטיירין מיט הויך פּראַל. ... פּאָליפּראָפּילענע מאַטעריאַל געדיכטקייַט פורעם שרינגקידזש שטריך אַפּפּליקאַטיאָן גראַם / קמ 3 % אַבס(אַקרילאָניטריטע בוטאַדיענע סטירענע) 1.04 ～ 1.08 0.60 סטאַביל גרייס, גוט פולשטענדיק מעטשאַניקאַל פּראָפּערטיעס,גרינג ילעקטראַפּלייטינג, גרינג ינדזשעקשאַן מאָלדינג פּלאַסטיק האָוסינג פֿאַר עלעקטראָניש פּראָדוקטן פּיסי (פּאָליקאַרבאָנאַטע) 1.18 ～ 1.20 0.50 גוט פּראַל שטאַרקייַט, סטאַביל גרייס און גוט ינסאַליישאַן.נעבעך קעראָוזשאַן קעגנשטעל און טראָגן קעגנשטעל פּלאַסטיק האָוסינג, פּראַטעקטיוו דעקן, קליין טראַנסמיסיע טיילן פֿאַר עלעקטראָניש פּראָדוקטן, עלעקטריקאַל פּראָדוקטן PMMA(פּאָלימעטהיל מעטהאַקרילאַטע) 1.17 ～ 1.20 0.60 עס האט גוט טראַנסמיטטאַנסע פון ​​92% און גוט פולשטענדיק מעטשאַניקאַל שטאַרקייַט.קאַרב פּראַל שטאַרקייַט איז נידעריק, גרינג צו דרוקן קראַקינג טראַנספּעראַנט אָביעקטיוו און אַרויסווייַזן רעדל ייקאַנז פון די קיילע פּפּ(פּאָליפּראָפּילענע) 0.89 ～ 0.93 2.00 עס האט הויך שרינגקידזש, נעץ קעגנשטעל,הויך טעמפּעראַטור קעגנשטעל און איז נישט גרינג צו טרער.נידעריק טראָגן קעגנשטעל, גרינג צו יידזשינג, נעבעך פאָרשטעלונג מיט נידעריק טעמפּעראַטור עסנוואַרג קאַנטיינערז, טייבאַלווער, מייקראַווייוו ויוון באָקסעס, מעדיציניש קאַנטיינערז (כלאר) 1.38-1.41 1.50 האַרט, טראָגן-קעגנשטעליק, גוט ינסאַליישאַןפאָרמינג שווער, נעבעך הויך טעמפּעראַטור פאָרשטעלונג מאַכן פּייפּס און פּראָופיילז ניילאָן 1.12 ～ 1.15 0.7-1.0 שווער, טראָגן-קעגנשטעליק, וואַסער-קעגנשטעליק, מידקייַט קעגנשטעל, גוט ינסאַליישאַן. הויך שרינגקידזש, דירעקטיאָנאַל מאַשין טיילן, כעמיש טיילן, טראַנסמיסיע טיילן פּאָם (פּאָליאַסעטעל) 1.42 2.10 ויסגעצייכנט מעטשאַניקאַל פּראָפּערטיעס, הויך שטאַרקייַט און כאַרדנאַס, טראָגן קעגנשטעל און פּראַל קעגנשטעל. נעבעך טערמאַל פעסטקייַט מאַשין טיילן, כעמיש טיילן, טראַנסמיסיע טיילן, רייַבונג טיילן און טראַנסמיסיע טיילן ארבעטן אין צימער טעמפּעראַטור TPU(טערמאַפּלאַסטיק פּאַליוראַטיין) 1.05 ～ 1.25 1.20 עלאַסטאָמער, טראָגן-קעגנשטעליק, בוימל קעגנשטעליק, הויך און נידעריק טעמפּעראַטור ילאַסטיסאַטי, ניט-טאַקסיק וויידלי געניצט אין מעדיציניש, עסנוואַרג, עלעקטראָניש פּראָדוקטן און נידעריק טעמפּעראַטור סוויווע ינדזשעקשאַן מאָלדינג פּראָצעס איז אַ פּראָצעס וואָס די צעלאָזן רוי מאַטעריאַלס זענען פּרעשערייזד, ינדזשעקטיד, קולד און אפגעשיידט צו פּראָדוצירן אַ זיכער פאָרעם פון האַלב-פאַרטיק טיילן. די אַלגעמיינע ינדזשעקשאַן מאָלדינג פּראָצעס פון פּלאַסטיק טיילן כולל דער הויפּט 7 סטאַגעס. : פּאַראַמעטער באַשטעטיקן -> פורעם קלאָוזינג-> פילונג -> (גאַז אַססיסטעד, וואַסער אַססיסטעד) דרוק מיינטיינינג -> קאָאָלינג -> פורעם עפן -> דעמאָולדינג. גיכקייַט, דרוק, שטעלע (מאַך), צייט און טעמפּעראַטור זענען די פינף שליסל פּאַראַמעטערס פון ינדזשעקשאַן מאָלדינג פּראָצעס. אין פּראָדוקציע פון ​​ינדזשעקשאַן מאָלדינג, דער הויפּט צו דיבאַג די פּאַראַמעטערס צו פֿאַרבעסערן און באַקומען קוואַלאַפייד גרייס און אויסזען. זיבן טיפּיש ינדזשעקשאַן מאָלדינג טעכנאָלאָגיע 1. טאָפּל ינדזשעקשאַן מאָלדינג 2. אָווער-מאָלדינג ינדזשעקשאַן 3. הייס ראַנער ינדזשעקשאַן מאָלדינג 3. ימד: אין-פורעם באַפּוצונג ינדזשעקשאַן 4. ינדזשעקשאַן פון גרויס טיילן 5. ינדזשעקשאַן מאָלדינג פון הויכפּונקט פּאַרץ 6. ינדזשעקשאַן מאָלדינג פון ויטאָמאָביל טיילן 7. דין וואַנט טיילן ינדזשעקשאַן פּאָסטן פּראַסעסינג מיר קענען צושטעלן דיין פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן מאָולדיד פּאַרץ אין פאַרשידן נאָרמאַל ינדזשעקשאַן מאָולדאַבלע פּאָלימער און אין באַנד פון 0.1 גראַם -10 קגס איר דאַרפֿן. אין אַדישאַן, מיר קענען איבער-מאָלדינג טרעדיד ינסערץ, מעטאַל פרעט קאַנעקטערז אָדער אנדערע פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן מאָולדיד טיילן צו געבן דיין פּראָדוקט אַ פאַכמאַן ענדיקן. סאַב-אַסעמבליז קענען אויך זיין באשאפן ווי טייל פון אונדזער פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן מאָלדינג באַדינונגס און פּאַקידזשד צו דיין באדערפענישן. דער זעלביקער אַפּלייז פֿאַר פאַרשידן פינישינג פּראַסעסאַז, אַרייַנגערעכנט: * קראָום פּלייטינג פון פּלאַסטיק * געמעל * דיגיטאַל ימידזשינג * פּאַד פּרינטינג * רף שילדינג פּאַקקאַגינג און סטיללאַגע * ינדזשעקטיאָן מאָלדינג קוואַליטעט קאָנטראָל מיר אויך פאָרשלאָגן גיך טולינג, פּראָטאָטיפּינג און פּאָסטן מאָלדינג באַדינונגס. מאָולדינג חסרונות און טראָובלעשאָאָטינג נאָך מאָלדינג, עס זענען עטלעכע דיפעראַנסיז צווישן די פּלאַסטיק טיילן און די פּרידיטערמינד קוואַליטעט סטאַנדאַרדס (דורכקוק סטאַנדאַרדס), וואָס קענען נישט טרעפן די באדערפענישן פון דער ווייַטער פּראָצעס. דאָס איז דער כיסאָרן פון פּלאַסטיק טיילן, וואָס איז אָפט גערופן קוואַליטעט פּראָבלעמס. מיר זאָל לערנען די סיבות פון די חסרונות און רעדוצירן זיי צו די מינימום. אין אַלגעמיין, די חסרונות זענען געפֿירט דורך די פאלגענדע אַספּעקץ: פורעם, רוי מאַטעריאַלס, פּראָצעס פּאַראַמעטערס, ויסריכט סוויווע און פּערסאַנעל. 1. די פּראָסט חסרונות: (1). קאָליר חילוק: אויב די קאָליר פון ינדזשעקשאַן מאָלדינג טיילן איז אַנדערש פון די איין נאָרמאַל קאָליר מוסטער דורך נאַקעט אויגן, עס וועט זיין געמשפט ווי קאָליר חילוק אונטער דער נאָרמאַל ליכט מקור. (2). ניט גענוגיק פילונג (מאַנגל פון קליי): די טיילן פון די ינדזשעקשאַן מאָלדינג זענען נישט פול, און עס זענען באַבאַלז, וווידז, שרינגקידזש האָלעס, אאז"ו ו וואָס טאָן נישט נאָכקומען מיט די סטאַנדאַרט מוסטער, וואָס איז גערופֿן קליי דוחק. (3). וואָרפּינג דיפאָרמיישאַן: די פאָרעם פון פּלאַסטיק טיילן וועט דרייען און דרייען נאָך דעמאָולדינג אָדער אין אַ שפּעטער צייט. אויב די גלייַך זייַט פייסאַז ינווערד אָדער אַוטווערד, אָדער די פלאַך טייל האט אַפּס און דאַונז, אויב די פּראָדוקט פֿיס איז נישט גלייַך, עס איז גערופן דיפאָרמיישאַן, וואָס קענען זיין צעטיילט אין היגע דיפאָרמיישאַן און קוילעלדיק דיפאָרמיישאַן. (4). וועלד ליניע מאַרקס (שורות): לינעאַר טראַסעס אויף די ייבערפלאַך פון פּלאַסטיק טיילן, געשאפן דורך די פיוזשאַן פון פּלאַסטיקס אין די פורעם, אָבער די מעלץ זענען נישט גאָר פיוזד צוזאַמען אין זייער ינטערסעקשאַן, אַזוי זיי קענען ניט זיין פיוזד אין איין. זיי זענען מערסטנס אַ גלייַך שורה, דעוועלאָפּינג פון טיף צו פּליטקע. דער דערשיינונג האט אַ זיכער פּראַל אויף די אויסזען און מעטשאַניקאַל פּראָפּערטיעס. (5). ריפּאַל: די ייבערפלאַך פון ינדזשעקשאַן מאָולדיד טיילן האט ספּיראַליש אָדער וואָלקן ווי וואַווינעסס, אָדער די ין פון טראַנספּעראַנט פּראָדוקט האט ווייווי מוסטער, וואָס איז גערופֿן ריפּאַל. (6). איבער ברעג (בליץ, קאַפּע). (7). ויסמעסטונג ויסמעסטונג: שרינגקידזש און וואָרפּאַגע פון ​​ינדזשעקשאַן מאָולדיד טיילן אין די מאָלדינג פּראָצעס 2. קוואַליטי קאָנטראָל און פֿאַרבעסערונג: עס כולל טעכנאָלאָגיע און פאַרוואַלטונג (1). טעכניש מדרגה: ריכטיק סעלעקציע פון ​​מאַטעריאַלס, פּראָדוקט סטרוקטור פּלאַן, סעלעקציע פון ​​פּאַסיק פורעם מאַטעריאַלס, אַפּטאַמאַזיישאַן פון פורעם סטרוקטור פּלאַן צו פאַסילאַטייט פילונג, ויסמאַטערן און טיילן באַזייַטיקונג, גלייַך באַשטעטיקן פון צעטיילונג ייבערפלאַך, לויפן קאַנאַל און גומע ינלעט; נוצן פון אַוואַנסירטע ינדזשעקשאַן מאָלדינג עקוויפּמענט אָדער פּראָצעס. (2). פאַרוואַלטונג מדרגה: קוואַליטעט קאָנטראָל פון ינקאַמינג מאַטעריאַלס, פאָרמולאַטיאָן פון עפעקטיוו קוואַליטעט פּאַלאַסיז און סטאַנדאַרדס, טעכניש טריינינג, פאָרמולאַטיאָן פון גלייַך פּראָצעס ספּעסאַפאַקיישאַנז, דאַטן רעקאָרדינג און אַנאַליסיס און פאַרלייגן אַ געזונט קוואַליטעט סיסטעם. מעסטעטש פירמע טראגט פּער יאָר הונדערטער מאָולדז און מיליאַנז פון פּלאַסטיק פּראָדוקטן פֿאַר היגע און ווערלדווייד קאַסטאַמערז. אויב איר ווילט מער אָדער פרעגן וועגן די ציטאַט וועגן פּלאַסטיק ינדזשעקשאַן מאָלדינג, ביטע קאָנטאַקט אונדז הייַנט. פֿאַר ינקוועריז וועגן אונדזער פּראָדוקטן אָדער פּריסעליסט, ביטע לאָזן דיין E- בריוו צו אונדז און מיר וועלן זיין אין קאָנטאַקט אין 24 שעה.

אָפפיסע וואָרקערס זענען באקאנט צו, אין דורכשניטלעך, פאַרברענגען אַרויף צו 8 שעה זיצן ביי זייער שטול, סטיישאַנערי.דאָס קען האָבן אַ לאַנג-טערמין ווירקונג אויף דעם גוף און ינקעראַדזשאַז צוריק ווייטיק, שלעכט האַלטנ זיך צווישן אנדערע ישוז.די זיצן סיטואציע וואס די מאדערנע ארבעטער האט זיך געפונען, זעט זיי סטיישן פאר גרויסע טיילן פונעם טאג וואס קען מאכן אז ארבעטער פילן נעגאטיוו און נעמען מער קראנקהייטן. ניצן די רעכט טשערז און ינוועסטינג אין די האַלטנ זיך און אַלגעמיין געזונט פון דיין עמפּלוייז איז יקערדיק אויב איר ווילן צו האַלטן אַ positive שטעלונג און רעדוצירן די קראַנק טאָג רייץ.עפּעס ווי פּשוט ווי סוויטשינג אויס דיין יקערדיק אָפיס טשערז מיטערגאַנאַמיק טשערזקענען זיין אַ קליין ינוועסמאַנט וואָס וועט באַצאָלן מער ווי טאָפּל אין דער ניט אַזוי ווייַט צוקונפֿט. אַזוי, וואָס זענען די ערשטיק געזונט בענעפיץ פון נוצןערגאַנאַמיק טשערז? רידוסינג דרוק אויף היפּס ערגאָנאָמיק טשערז פאָרשלאָגן פילע בענעפיץ, אַרייַנגערעכנט אַ רעדוקציע אין דרוק אויף היפּס.זיצן פֿאַר לאַנג פּיריאַדז איז קיינמאָל גוט פֿאַר דיין געזונט, אין פאַקט דיין אָפיס אַרבעט קען פאַרשאַפן עטלעכע ערנסט שעדיקן צו דיין גוף אין די לאַנג טערמין.ווייטיק אין די נידעריקער צוריק און היפּס איז איינער פון די מערסט פּראָסט פּראָבלעמס פֿאַר אָפיס טוערס, און איינער פון די מערסט פּראָסט סיבות פֿאַר פּראַלאָנגד קראַנקייַט לאָזן. ערגאָנאָמיק טשערז קענען העלפֿן צו רעדוצירן די דרוק אויף דיין היפּס דורך אַלאַוינג איר צו סטרויערן די שטול לויט די ריכטיק האַלטנ זיך סעטטינגס וואָס פּאַסן דיין גוף פאָרעם. שטיצן האַלטנ זיך ווי גערירט אויבן, האַלטנ זיך איז אַזוי וויכטיק צו האַלטן די געזונט פון דיין צוריק און נידעריקער גוף ווען דיין אַרבעט ריקווייערז איר צו אַרבעטן סטיישאַנערי פֿאַר רובֿ טיילן.שלעכט האַלטנ זיך איז גאָר פּראָסט, און איז דער רעזולטאַט פון רובֿ לאַנג-טערמין ישוז וואָס פאַלן אין די וואס טאָן ניט נעמען קעיר פון זייער האַלטנ זיך.שלעכט האַלטנ זיך קענען פאָרשטעלן פּראָבלעמס זייער פרי אויף, און וועט פאָרזעצן צו פאַרשאַפן פּראָבלעמס, מיט געוואקסן קאַנסאַקווענסאַז אויב נישט אויסגעשטעלט.ערגאָנאָמיק טשערז זענען דיזיינד מיט האַלטנ זיך, ווייַל דאָס איז דער שליסל קאָמפּאָנענט צו ויסמיידן ומבאַקוועמקייַט און לאַנג-טערמין פּראָבלעמס.די טשערז זענען גאָר פלעקסאַבאַל צו זיין אַדזשאַסטיד צו וואָס איר דאַרפֿן צו האַלטן פֿאַר גוט האַלטנ זיך בשעת איר אַרבעט. מאַכן טרייסט אַ בילכערקייַט לעסאָף, ערגאַנאַמיק טשערז פאָרשלאָגן טרייסט, בשעת איר זאָרגן פֿאַר דיין גוף און דיין האַלטנ זיך.דורך ינשורינג איר זיצן ריכטיק, איר וועט אַפּטאַמייז דיין טרייסט, און ווי אַ רעזולטאַט אַרבעט מער דורכויס און פּראָדוקטיוו.יענע וואָס אַרבעט אין אַ באַקוועם סוויווע ווו זיי פילן אַז זיי זענען געקוקט נאָך, זענען מסתּמא צו בלייַבן געטרייַ צו דיין פירמע און פאָרשלאָגן אַ מאָוטאַווייטאַד, positive שטעלונג צו זייער אַרבעט. איר זוכט פֿאַר די רעכט ערגאַנאַמיק טשערז פֿאַר דיין געשעפט?GFRUN קענען העלפֿן איר געפֿינען וואָס איר זוכט פֿאַר. פּאָסטן צייט: 31 אקטאבער 2022 רוף אונז אַדרעס: 4 שטאָק, באַדאַ לאָגיסטיקס בילדינג, לאָגיסטיק פּאַרק, סאַנשיין ינדוטריאַל זאָנע, דיפּו טאַון, אַנדזשי קאָונטי, זשעדזשיאַנג פּראַווינס, טשיינאַ

גענעטיק מאַדאַפייד אָרגאַניזאַמז זענען באשאפן דורך טשאַנגינג די דנאַ סטרוקטור פון די פאַבריק. דעריבער, עס איז מעגלעך צו באַשליסן צי אַ פּראָדוקט איז גמאָ דורך טעסטינג זייַן דנאַ. אין די טעסץ, פאַקטיש-צייט פּאָלימעראַסע קייט רעאַקציע (PCR) איז אַ דנאַ-באזירט פּרובירן אופֿן אנגענומען ווי אַ נאָרמאַל. פּראָטעין-באזירט גמאָ טעסץ זענען אויך דורכגעקאָכט, אַזאַ ווי די עליסאַ פּרובירן. אָבער, די טעסץ זענען טיפּיקלי ווייניקער שפּירעוודיק ווי די PCR פּרובירן אופֿן און זענען נישט גערעכנט ווי פּאַסיק פֿאַר פּראַסעסט פודז. איין פּראָבע אופֿן געניצט צו סקרין פֿאַר די בייַזייַן פון גמאָ איז ברייט-ספּעקטרום גמאָ טעסץ. אין די טעסץ, דנאַ עלעמענטן, גענעס אָדער סטראַקטשערז געניצט בעשאַס די פּלאַן פון גמאָס זענען טעסטעד. געשעעניש-ספּעציפיש טעסץ זענען אויך געניצט צו דעטעקט זיכער דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד קראַפּס. די טעסץ לאָזן די קוואַליטאַטיווע לעגיטימאַציע און קוואַנטיטאַטיווע אַנאַליסיס פון די ספּעציפיש גמאָ אין אַ מוסטער. די פּקר טעסט (פאַקטיש צייט פּאָלימעראַסע קייט רעאַקציע) דערמאנט אויבן איז נישט גרינג, ספּעציעל פֿאַר פּראַסעסט פודז און ינגרידיאַנץ. ווייַל באקומען בעשאָלעם, אַמפּליפיאַבלע דנאַ פֿאַר פּקר איז פיל מער שווער. וועראַפאַקיישאַן איז די מערסט פולשטענדיק אופֿן פון ינשורינג די אָרנטלעכקייַט פון ניט-גמאָ קליימז. דורך פרייַ דריט-פּאַרטיי אַדאַץ, די עסנוואַרג געשעפט צושטעלן קייט, רעטאַילערס און קאָנסומערס זענען אַשורד אַז ניט-גמאָ פּראָדוקטן זענען געשאפן. וועראַפאַקיישאַן מגילה וואָס ענשור אַז פירות און וועדזשטאַבאַלז טאָן ניט אַנטהאַלטן גמאָס זענען אויך ימפּלאַמענאַד אין דעם וועג. עס איז נאָך קיין פליכט צו פירמע גמאָ פּראָדוקטן, אָבער די נוצן פון גמאָ איז גאַנץ פּראָסט. נאָך דער ערשטער פּראָדוקציע שטודיום אנגעהויבן, גמאָ פּראָדוקציע געוואקסן באטייטיק. מער ווי 90 פּראָצענט פון די וועלט 'ס סויבין, וואַטע און פּאַפּשוי פּלאַנטיישאַנז זענען געניצט צו וואַקסן דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד קראַפּס. אנדערע פאָלקס עסנוואַרג קראַפּס אַרייַננעמען צוקער ביץ, אַלפאַלפאַ, קאַנאָלאַ, פּאַפּייאַ און זומער קאַבאַק. מער לעצטנס, ניט-דאַרקאַנינג apples און פּאַטייטאָוז האָבן אויך אנגעהויבן צו פּראָדוצירן. אונדזער אָרגאַניזאַציע אקטן מיט אַ געפיל פון פֿאַראַנטוואָרטלעכקייט צו זיין מיט מענטשן וואָס קאַנשאַסלי זאָרגן וועגן זייער געזונט און צו העלפן זיי קלייַבן די פודז זיי דאַרפֿן, און פרוווט צו שטיצן מאַניאַפאַקטשערערז צו באַווייַזן זייער השתדלות אין דעם ריכטונג. אין דעם פאַרנעם, נאַן גמאָ באַווייַזן איז געגעבן פֿאַר פירות און וועדזשטאַבאַלז צווישן די סערטאַפאַקיישאַן שטודיום.

כ’האָב שוין געהאַט אָנגעוווירן דעם גלויבן, אַז עס געפֿינען זיך נאָך אַלץ אין אַמעריקע פֿעיִקע דראַמאַטורגן, וואָס קענען די טעאַטראַלע מלוכה. האָב איך זיך די טעג אַרײַנגעכאַפּט אין „אַליס גריפֿין דזשועל טעאַטער‟, אויף דער 42סטער גאַס אין מאַנהעטן און זיך מחיה געווען. מע שפּילט דאָרט אַ פּיעסע, וואָס נעמט אַרום אַ פּאָר תּקופֿות פֿון אייראָפּעיִשן לעבן; דער עיקר, ווין פֿאַר דער ערשטער וועלט־מלחמה, ווען עס האָט געבושעוועט מיט אומצופֿרידנקייט צווישן די עסטרײַכער פֿון פֿראַנץ־יאָזעפֿס הערשאַפֿט און דער האַבסבורג־דינאַסטיע. דער גרויסער קאָמפּאָזיטאָר און דיריגענט גוסטאַוו מאַלער גייט אַרום פֿאַראומגליקט, צוליב זײַן צוזאַמענלעבן מיט זײַן פֿרוי אַלמאַ, וואָס האָט בײַ איר אָפּגענומען די איניציאַטיוו זיך אַליין אויסצודריקן דורך מוזיק, און איר זעלבסט־באַפֿרידיקונג אין לעבן. מאַלער, ווי עס ווערט געוויזן אין דער פֿאָרשטעלונג, איז געווען אַ דעספּאָט אין אַ פּערפֿומירט לאַנד, וואָס האָט זיך געהאַלטן אין איין שפּאַלטן און צעשיטן. ביידע, סײַ גוסטאַוו און סײַ אַלמע, האָבן זיך געהיילט בײַם וועלט־באַרימטן אַנאַליטיקער דאָקטער זיגמונד פֿרויד, וועלכער האָט ערשט דערפֿונדן זײַן נײַע וויסנשאַפֿט פֿונעם אונטערבאַוווּסטזײַן. אין גאַס און אין די קאַפֿעען האָבן זיך דערווײַל אַרומגעדרייט אומצופֿרידענע יונגעלײַט. דער קאַפּיטאַליזם האָט זיי געשטאָכן אין די אויגן. איינער איז אַרומגעלאָפֿן מיט פּאַמפֿלעטן און גערופֿן צו רעוואָלוציע. זײַן נאָמען איז — יאָסעף סטאַלין. דער צווייטער יעקל בן פֿלעקל איז געווען אַן אַנטוישטער „קינסטלער און מאָלער‟, און געשטאַנען זײַנען אים אין וועג פֿון דערפֿאָלג דווקא די ייִדן. זיי האָבן אים אַראָפּגעריסן, ווי אַ נישט־טויגער. זײַן נאָמען איז — אַדאָלף היטלער. זײַן רוגזה און שׂנאה צו ייִדן זײַנען אים דערגאַנגען די יאָרן. אַלץ וואָס ס‘האָט אים אויפֿגעהאַלטן בײַם לעבן, איז געווען דאָס שעכט־הויז. אין ווין האָבן זיך אויך אַרומגעדרייט אַזעלכע ריזיקע קעפּ ווי לודוויג וויטגענשטיין, וועלכער האָט דאָמינירט איבער גאַנץ אייראָפּע מיט זײַן פֿילאָסאָפֿישער לערע אַ האַלבן יאָרהונדערט. מיטן „די ענדגילטיקן אַנאַליז‟ ‪(‬Final Analysis‪)‬ האָט דער דראַמאַטורג אָטאָ עסקין אַרײַנגעכאַפּט צוויי פֿייגל מיט איין שאָס: די ענדגילטיקע וויסנשאַפֿט פֿון פֿרוידס אַנאַליטישע טעאָריעס, און אין דער זעלבער צײַט, „ענדגילטיקע לייזונג‟ (Final Solution) ‪ פֿון אַן אומגליקלעך פֿאָלק, וואָס איז געשטאַנען ווי אַ ביין אין האַלדז אין אַ קריסטלעך־דאָמינירטער וועלט. די האַבסבורג־אימפּעריע איז גאָרנישט געווען אַנדערש פֿון אַלע אַנדערע וועלט־דינאַסטיעס, אַרײַנגערעכנט דעם צאַריזם אין רוסלאַנד. זיי האָבן אונטערדריקט די מאַסן, בעת זייער מלוכהשאַפֿט איז געווען קאָרומפּירט, זיך איזדיעקעוועט איבער דעם אָרעמען המון־עם, פֿאַרדרייט אינטריגעס און אויפֿגעבלאָזן די שׂרפֿות פֿון אַנטיסעמיטיזם און, דער עיקר, געהאָלפֿן פֿאַרסמען די נישט-צו-זויבערע אייראָפּעיִשע לופֿט פֿון 20סטן יאָרהונדערט. שטעלט אײַך פֿאָר דאָס אַלץ אַרײַנצופּאַקן אין איין פּיעסע, און האַלטן דעם עולם געשפּאַנט, איז עס דאָך אַ ריזיקע קונסט. ווי געזאָגט, האָט עס אויפֿגעטאָן דער דראַמאַטורג אָטאָ עסקין; רעזשיסירט מיט אַ לײַכטער, קינסטלערישער האַנט האָט עס ליודאָוויקאַ ווילאַר־האַוסער. עס נעמען אָנטייל אַקטיאָרן פֿון אַ גרויסן פֿאַרנעם, צווישן זיי: עזראַ באַרנס, סטיווען ברעדבורי, רײַען גאַרבײַאָ, עליזאַבעט יאַסיצקי, גאַנאָן מעקהייל, טאָני נאַומאָווסקי און מײַקל סאַטאָוו — אויסגעשולטע און דערפֿאַרענע אַקטיאָרן, וועלכע האָבן געשאַפֿן אַ באַגלויבט און נאַטירלעך בילד. Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

איר האָט פּונקט באקומען אַ E- בריוו אַז דיין עפּל שייַן איז פארשפארט. איר'רע סאַספּישאַס פון די E- בריוו ווייַל עס טוט נישט קוקן פאַכמאַן. אין דעם אַרטיקל, איך וועט דערקלערן וואָס צו טאָן ווען איר באַקומען אַ E- בריוו אַז דיין עפּל שייַן איז פארשפארט ! איז מיין עפּל שייַן טאַקע געווען פארשפארט? ניין, אויב איר באקומען אַ בליצפּאָסט ווי דאָס, דיין עפּל שייַן איז נישט פארשפארט. עמעצער איז טריינג צו סקאַם איר צו געבן זיי דיין עפּל שייַן און פּאַראָל. דאָס איז אַ קלאַסיש בייַשפּיל פון אַ פישינג סקאַם - אַ סקאַם, וווּ עמעצער איז אַ באַוווסט פירמע ווי עפּל, אַזוי זיי קענען גאַנווענען דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע. דער ערשטער זאַך וואָס זאָל געבן איר די ביישפּיל איז די שלעכט גראַמאַטיק און מיספּעללינגז אין דעם E- בריוו. עס זענען פילע פאַרשידענע סקאַם ימיילז ענלעך צו דעם. די צוויי טינגז וואָס יעדער E- בריוו סקאַם איז פּראָסט, איז שלעכט גראַמאַטיק און פאַלש געשריבן ווערטער. אויב דיין עפּל שייַן איז אַקשלי פארשפארט, איר וועט זען איינער פון די דריי אַלערץ פֿון עפּל: 'די עפּל שייַן איז געווען פאַרקריפּלט פֿאַר זיכערהייט סיבות.' 'איר קענט נישט אַרייַן ווייַל דיין אקאונט איז געווען פאַרקריפּלט פֿאַר זיכערהייט סיבות.' 'די עפּל שייַן איז פארשפארט פֿאַר זיכערהייט סיבות.' אויב די E- בריוו איר באַקומען איז נישט פּונקט ווי איינער פון די זאַץ אויבן, עס איז אַ גוטע שאַנס אַז דער E- בריוו איז אַ סקאַם. האָט איר קליקט דעם לינק אין די E- בריוו? אויב איר קליקט דעם לינק אין דעם E- בריוו, עס זענען עטלעכע טינגז וואָס איר זאָל טאָן צו מאַכן זיכער אַז דיין אינפֿאָרמאַציע איז זיכער. עס איז וויכטיק צו וויסן אַז דיין אינפֿאָרמאַציע קען נישט זיין זיכער אויב איר קליקט דעם לינק און סטאַרטעד פּלאָמבירן דיין עפּל שייַן און פּאַראָל. אויב איר אָנגעפילט דיין עפּל שייַן און פּאַראָל, עס איז אַ גוטע געדאַנק צו טוישן דיין יקלאָוד פּאַראָל. גיין צו די פירן דיין עפּל שייַן בלאַט אויף עפּל ס וועבזייטל און גיט פֿאַרגעסן עפּל שייַן אָדער פּאַראָל? צו באַשטעטיק דיין פּאַראָל. ויסמעקן Safari געשיכטע און וועבזייטל דאַטן קלירינג דיין Safari בלעטערער געשיכטע איז אן אנדער וויכטיק שריט צו נעמען אויב איר קליקט אויף קיין לינקס אין די E- בריוו. די וועבזייטל וואָס איר האָט געעפנט ווען איר קליקט אויף דעם לינק קען האָבן סטאָרד עטלעכע נעבעכדיק קיכלעך אין דיין וועב בלעטערער. צו ויסמעקן Safari געשיכטע און וועבזייטל דאַטן אויף דיין iPhone, עפֿענען סעטטינגס און צאַפּן סאַפאַרי . דערנאך צאַפּן ויסמעקן געשיכטע און וועבזייטל דאַטן . באריכט די סקאַם צו עפּל אויב איר האָט באַקומען די 'דיין עפּל שייַן איז געווען פארשפארט' E- בריוו אויף דיין iPhone, איר קענען באַריכט די סקאַם צו עפּל. פֿאָרווערטס דעם אימעיל צו וועלכן איר האָט באַקומען [אימעיל באשיצט] . פֿון דאָרט, עפּל קענען נעמען צונעמען קאַמף צו פאַרמייַדן אנדערע מענטשן צו באַקומען די זעלבע E- בריוו. Safe And Sound! דיין יפאָנע, עפּל שייַן און פּאַראָל זענען זיכער און קיינער וועט גאַנווענען דיין אינפֿאָרמאַציע! מאַכט זיכער צו טיילן דעם אַרטיקל אויף געזעלשאַפטלעך מידיאַ, אַזוי דיין פרענדז און משפּחה וויסן וואָס צו טאָן אויב זיי באַקומען אַ E- בריוו אַז דיין עפּל שייַן איז פארשפארט. פילן פריי צו לאָזן אונדז אנדערע פֿראגן אונטן אין די באַמערקונגען אָפּטיילונג!

מיר פריייען זיך צו מעלדן דעם עולם אַז דער קאַמפּיין צאַמצושטעלן געלט פאַר דעם קונטרס האָט זיך אָנגעהויבן אין ערנסט. אַז איר האָט דאָ הנאה געהאַט במשך די יאָרן פאַר אומזיסט בעט איך אייך יעצט איין מאָל צו העלפן אַרוסצוגעבן דאָס קונטרסל פאַר דער טובה און עתיד פון חסידישע קינדער. אַ דאַנק! שלח באימיילBlogThis!‏שתף אל Twitterשתף אל פייסבוק‏שתף ל-Pinterest הצעיר באלפי ישראל קטלא קניא at 8:17 אחה״צ 0 הערות והארות יום ראשון, ינואר 01, 2017 האיש יקדש נאָך יאָרן פון שרייבן, דענקן, קרענקן, האָט עס ענדלעך פּאַסירט. דער בחור וועט אי"ה מקדש זיין בשעה טובה ומוצלחת און אין אַ מזלדיקע שעה וועט מען שטעלן חופה פאַר אים און זיין בת זוג וואָס מען האָט אים באַשערט זייט פערציק טעג איידער ער איז באַשאַפן געוואָרן. וועט איר מיר פרעגן, און אַז דאָס קינד איז נאָך נישט באַשאַפן ווי איז שייך עס משדך צו זיין? וועל איך אייך ענטפערן אַז איר קענט נישט אנזערע שדכנים. ומעשה שהיה כך היה. אַז איר האַלט מיט מיין סעריע פון האיש מקדש וועט איר שוין וויסן אַז ילד יולד לנו, גאָט מיט זיין גרויס גענאָד האָט אונז געשאָנקן אַ זון, מען האָט אים געייִדישט, ויגדל הילד ויגמל און מען האָט אים געשוירן, געפירט אין חדר, דערנאָך בר־מצווה געמאַכט, געשיקט אין ישיבה אַריין, און אַז גאָט צו דאַנקן ער איז אָנגעקומען צו די יאָרן האָט דער עולם זיך גענומען ווינטשן, שדכנים האָבן גערופן, מיר האָבן אָנגעויבן צו 'הערן' (אָדער אויף ענגליש, ליסענינג), מען האָט אָנגעטראָגן 'זאַכן', פון זיי האָבן אַפּאָר אונז נישט געוואָלט אן ביי אַנדערע האָבן זיי נישט געוואָלט, מען האָט נאָך אָנגעטראָגן, ער איז מיט איר אַרויסגעגאַנגן איין מאָל, און נאָכאַמאָל, און ווידער אַמאָל און אַלץ שפּעטער אַהיים געקומען, ער האָט שוין נישט אַלעס איבערדערציילט, ער האָט ארומשפּאַצירט אין דער היים אָן צו רעדן און בלויז זיך ציען דאָס בערדל, און אין אַ שיינעם טאָג, אָדער בעסער געזאָגט, אָווענט, האָט מען געבראָכן טעלער, דער עולם האָט אויסגערופן מזל טוב און מיר זענען געוואָרן אַ מחותן. וואָס זאָל איך אייך זאָגן? דאָס מחותנשאַפט איז אינגאַנצן עפּעס אַנדערש. שבת גריסט מען אייך, גוט שבת ר' מחותן! ייִדן קומען צו אייך צו אַז מהיום והלאה איז מען שוין אַריבער צום צווייטן זייט. כלומר ווי דער וועלט איז צוטיילט אויף צווייען: די וואָס האָבן נאָך נישט חתונה געמאַכט און די וואָס יאָ. כאָטש זיי זאָגן נישט בפירוש קלער איך אַז זיי מיינען אַז דאָ ענדיקט זיך דער שטראָז פון דער טראַכט און עס הייבט זיך אָן דער שאָסיי פונעם קבר. "ברוך הבא" זאָגן ייִדן מיט גרויע בערד וואָס שפּראָצן אויף זייערע אוירן און אין דער נאָז. מיינט אָבער נישט אַז מען איז אַהער לייכט אָנגעקומען. עס איז שווער צופיל צו דערציילן אָן אַריינצוקריכן אין מיין זונס אהבה רבה אָדער זיך צו פאַרפּלאָנטערן מיטן מחותן זאָל זיין געזונט. אין אמתן האָט איך גאָרנישט אַזויפיל צו דערציילן ווייל נאָך איין צוויי מאָל האָט דער זון שוין נישט איבערדערציילט. עראָס האָט געשאָסן זיינע פיילן, די האַרצן האָבן אָנגעהויבן צו קלעבן און צו אונז האָט זיך זיין מויל געגעבן אַ פאַרקלעם. פּראָסט אַזוי האָט זיך אָנגעהויבן דעם על כן יעזוב. מיר די עלטערן זיצן אויף שפּילקעס צי מה' יצא הדבר און צי די בת־קול האָט טאַקע זיי געמיינט און זיי זיצן זיך אין אַ באַר און פאַרבערנגן שעות אויף שעות און ער קומט דערנאָך אַהיים אַז "ער ווייסט נישט". נאָר ער דאַרף נאָך און נאָך און נאָך. איז לאָמיר איבערלאָזן דעם בחור און דער בתולה צו זייערס. אַז זיי ווילן באַשרייבן זייערע חולת אהבה, געזונטערהייט, אָבער דאָס איז נישט פאַר אונז. גלייבט מיר נאָר אַזויפיל אַז המקרא הזה אומר דרשוני. זייט אליעזר עבד אברהם האָט געמאַכט קניען די קעמלען ביי דער קאָרעטע חזרט מען כסדר איבער פרשת שידוכים און בלויז דאָרט זאָגט רש"י יפה שיחתן של עבדי אבות. די אבות אַליין רעדן פון ייחוס און געלט און אַ דאַך איבערן קאָפּ און ווען און וווּ מען וועט שטעלן חופה און ווער וועט מסדר קידושין זיין און וועם זאָל מען געבן ברכה אחריתא. אָבער די עבדי אבות זיי רעדן צו דער זאַך. זיי דערציילן פון דער ערשטער טעלעפאָן פון דעם שדכן ביז מען איז געלאָפן צום שכן באַרגן אַ וויסקי ווייל דער לחיים איז אויסגעלאָפן ביים שלום זכר מיט צוויי וואָכן פריער און דאָ וואַרטן צען פעטערס און מען וויל שוין 'שליסן' ולרש אין כל בלויז אַן איי קאָניאַק צי אַ בנאַנאַ ליקער ואָס צוברעקלט זיך ווען מען דרייט אויף דאָס דעקל וואָס מען האָט נישט געעפנט זייט דער אָפּשערן, טאַקע פון דעם חתן דינן, ווען דער זיידע וואָס קען נישט טרונקן האָט געבעטן מען זאָל אים אַריינגיסן אַביסל 'פון דער געלע' 'אויף יוצא צו זיין'. די עבדי אבות זיי רעדן אויך פון די באַשויען, ווי לאַנג זיי האָבן געדויערט, און וואָס זיי האָבן געשמועסט. איך זאָג 'זיי' כאילו בעל כרחך איז געווען מער ווי איין באַשוי, און מיר ווייסן אַלע אַז מען קען מיט איין באַשוי אויך, כאָטש מיר נייטן חלילה נישט די קינדער און טאָמער ווילן זיי דווקא נאָך איין מאָל איז אין מוחין בידם. נאָר וואָס דען, דבר הכתוב בהווה און בדרך כלל ביי היימישע ייִדן נאָך דער ערשטער באַשוי טרעפט מען זיך נאָכאַמאָל אויף פעסט צו שטעלן אַז די פּאָר געציילטע ספיקות זענען נישט מער ווי איינרעדענישן ווי די מאַמע האָט געזאָגט און אַלע גיין עס דורך און כּל זמן דער שמועס איז געפאָרן איז אַ ראיה אַז מאת ה' היתה זאת. ממילא פון דער צווייטער באַשוי ביז צום לחיים קען זיין דער לענג פון אַן אשרי ובא לציון אָן למנצח. דאָס הייסט קוים זענען זיי אַריין אינעם צימער מיט דער טיר אָפן אַ שפּאַרע מחמת ייחוד, הייבן שוין אָן די טעלעפאָנען מיט אנעים זמירות און מען זאָגט פאַר יעדן 'נאָך נישט' און פאַר דעם בחור זאָגן מען ער קען נאָך רעדן צוויי מינוט ווי מען זאָגט פאַר אַ בר־מצווה בחור ער קען זאָגן נאָך צוויי אַ האַלב ווערטר פון זיין פּשעטל איידער מען זינגט אים נאָכאַמאָל אַריין און מען זעצט אים אַוועק. און דערנאָך שטוינט מען אַז יעדער ווייסט שוין אַזוי שנעל און בדיעבד נעמט מען אָפּ די מזל טובס און מען האַקט אַריין דאָס פּאָר פאָלקל אַז דער לחיים שטייט שוין גרייט. מיר זענען פאַרפאָרן ווייל אונז האָלטן מיר נאָך ווען דער שדכן האָט גערופן. אייגנטלעך איז עס געווען אַ שדכנטע, און דאָ בין איך אויך עפעס געווויר געוואָרן. אַז ביי די שטאַרקע חסידים זענען בדרך כלל די שדכנים מענער משא"כ ביי ווייניקער חסידישער און אַזוי גערופענע "מאָדערנע" איז עס בעיקר פרויען. פרעגט מיר נישט פאַרוואָס און דער כלל האָט גענוג יוצא מן הכללס אָבער כן נראה לי. ביי חסידים ברענגט מען אויך בעיקר דעם שידוך צום פאָטער. איך קען אייך נישט זאָגן צי ביי נישט חסידישע ברענגט מען די שידוכים צו דער מוטער אָבער אַזוי איז געווען ביי מיר. איך האָב איבערגעלאָזט דער גאַנצער מסכת קידושין צו מיין אשת חיל. זי האָט געפרעגט אויסקומף, חוקר געווען מה טובן, געפרעגט שאלות און געזוכט תשובות און בלויז ווען עס איז געקומען צו די דיני ממונות האָט מען מיר געברענגט צום טיש - כמעט צו מאַכן אַ חורבן פון אַלעס. ווען מען פרעגט אויסקומף קומען די תשובות אויף אַלע אופנים. אויף איינעם האָט מען אונז געזאָגט אַז די עלטערן זענען צובראַקעוועט און עס איז דאָ אַ קלאַנג אַז אַזוי ווי זיי מאַכן חתונה וועלן זיי זיך צוטיילן, אויף נאָך איינער אַז דער פאָטער האַלט שוין ביים צווייטן, די איז אַ מיאוסע, די, זאָגט מען אונז, איז שווער געברוסטעט, די איז באמת אַ געשיקטע נאָר אירע קליידער זענען פון די פיר אינטש קאַטעגאָריע, כלומר צו פרום. די איז פון אויסלאַנד און מיר ווילן לכתחילה פון דאָ הי. די שדכנטע לאָזט זיך אָבער נישט און איז מסביר אַז טאָמער איז די אַנדערע צד אין דער ווייטענס מוז מען פאַר יו"ט זיך נישט דינגן מיט די מחותנים און דאָס פּאָר פאָלק צווישן זיך צו וועם זיי זאָלן גיין אויף יו"ט. האָט איר אַ שדכנטע. אויף איין מדוברת האָבן מיר נישט געהאַט וועם צו פרעגן נאָר אַ פּלעמעניצן וואָס קען אַ חברטע און נקוט כללא בידך אַז אויף אויסקומף רופט מען נישט אַ פרעמדע. מען מוז געטרויען דעם וואָס מען פרעגט אַז זיי זאָלן ענטפערן דברים כהוייתן און נישט זאָגן גוטס ווייל זיי מיינען 'אייער טובה' אָדער ווייל זיי ווילן נישט 'קאַליע מאַכן'. אפילו אַזוי איז מען נישט פאַרזיכערט ווייל עס זענען פאַרהאַן די מצווה ייִדן און ייִדענעס וואָס האַלטן עס איז אַ 'גוטער זאַך' און מען דאַרף עס 'שטיפּן', אָדער סתם קליינע מבינים אויף כאַראַקטער און ביי זיי איז כולם אהובים כולם גבורים, יעדער איז פיין און ווויל און זיי ווילן נאָר זאָגן גוטס אויף אַ ייִדן. די ערגסטע פון אַלע זענען די גוטע ייִדן וואָס ביים ערשטן טעלעפאָן מעלקן זיי פון אייך אויס דאָס זאַפטיקע און דערנאָך זענען זיי אַזוי פאַרנומען אַז אפילו פינף איבעריקע מינוטן אין צוויי וואָכן פאַרמאָגן זיי נישט. נו, אַז די שדכנטע האָט גערופן עפעס פריש אָנצוטראָגן נתמלא הבית כולו אורה. און אַז מיין פרוי האָט געהערט במה דברים אמורים איז עס איר געפאָלן. זי קען די פאַמיליע און זענען בעל־הביתשע מענטשן, נישט איבערגטעריבן נאָר באַשיידן אָבער דאָך מיט טעם. און איצט דאַרף מען הערן אויפן סחורה. שטעלט זיך אויס אַ פיין מיידל. האָט מען זיך געטראָפן און געטראָפן און איך האָב אָנגערייצט מיין זון ער זאָל איר בעטן איר צעל און אַזוי אַרום קען ער פטור ווערן די שדכנטע און פירן די זאַך אַליין אָבער סיי מיין פרוי און סיי מיין זון זענען צו דעם נישט גרייט. און דאָ, מיינע פריינט, קום איך אַריין. אני הקטן, מעגט איר וויסן, איז נישט שטאַרק באַהאַווענט אין אהבה רבה. כלומר אַזוי: אנכי בדרך נחני ה'. אַז איך בין אַלט געוואָרן אַכצן יאָר האָט מען מיר גערעדט אַפּאָר שידוכים, מיט איינעם האָב איך מיך געטראָפן אין איין שיינעם אָווענט נאָך האָבן געטראָפן אירע עלטערן און מיינע עלטערן איר. מיט צוויי טעג שפעטער האָב איך איר ווידער געטראָפן אויף אַ פרייטיק אינדערפרי אויף בערך אַ שעה על מנת אַז טאָמער געפעלן מיר זיך וועט מען מאַכן דער לחיים נאָך פאַר שבת. וכך הוה. שוואָגערס און פעטערס און באַבעס און זיידעס זענען זיך צאַמגעקומען, מען האָט אָנגפילט די שטאָמפּיקלעך מיט וויסקי און ליקערן און זיך געווינטשן מזל טוב און אין די ערב שבתדיקע מרחצאות האָט מען זיך דערציילט פון דער לייטעסט שידוך. אַ האַלב יאָר שפּעטער נאָך זען מיין כלה בגניבה בלויז אויפן תנאים בילד וואָס איך האָב אין ישיבה באַהאַלטן אונטער מיינע וועש האָט מען געשטעלט חופה. פאַרשטייט זיך די פאַרטיידיקע וועלן זאָגן אַז חלילה מען נייט קיינעם נישט, אַראַנזירטע שידוכים זענען נישט געצווינגענע, מיר מאַכן נישט חתונה יונגע מיידלעך צו גראָבע בייכלעך אין די פערציקע יאָרן, מען פרעגט אָן ביים בחור ובתולה צי זיי ווילן און סך הכל געט מען זיי אַ קליינער שטיפּ ווייל פאָרט איז קשה זיווגו של אדם כקריעת ים סוף. איך בין אָבער נישט אויסן זיך מיט זיי צו דינגן. איך מיט מיין פרוי זענען נאָך צוזאַמען און איך רעד מיך נישט אָפּ נאָר פאַרפעלט האָב איך. ווען איך בין ענדלעך אָנגעקומען צום פרק פון חולת אהבה האָב איך שוין געהאַלטן נאָך חופה וקידושין. צו דודי בין הבנות האָב איך נישט זוכה געווען ווייל איך האָב פון אַנדערע בנות גאָרנישט געוויסט. מיינס האָט מען מיר געוויזן, איך האָב געזאָגט יאָ און מיט אַ האַלב יאָר שפּעטער איר אָנגעטון אַ קידושין רינגל. ווען עס איז אָבער געקומען צו מיין זונס שידוך מצא לו בעל חוב מקום לגבות את חובו. אים וועט קיינער נישט שטיפּן, נישט איינטיילן, נישט צואיילן, נישט אָנווייזן כזה ראה וקדש. זאָל ער איר טרעפן אויף האַלבע נעכט און גאַנצע טעג. זאָלן זיי זיך דורכשמועסן ביים ערשטן מאָל זיך טרעפן מער ווי אַנדערע פּאָר פאָלקן יאָגן אָן איידער זייערע ערשטער באַהעפטונג, זאָל עראָס אים לעכערן דאָס האַרץ און זאָל זי נאָך אים לעכצן. זאָלן זיי זיך צושמעטערן די הערצער אויף קרישלעך אָבער ידיד נפש זאָל ער אָפּלערנען מיט אַלע פירושים. איך דער קליינער מבין האָב מסית ומדיח געווען. אַז מיין פרוי האָט געוואָלט אַסאַך אויסקומף האָב איך געזאָגט, זאָלן זיי אַרויסגיין. איך האָב אים נאָכאַמאָל און ווידעראַמאָל געזאָגט קום נישט אַהיים אָן איר צעל נומער און נאָכאַמאָל און נאָכאַמאָל איז ער אַהיים געקומען מיט ליידיקע הענט. מיין פרוי איז נישט געווען זיכער, מיין זון האָט מציע געווען אָנפרעגן דער שדכנטע, זיי האָבן פון מיר געשפּעט פון וווּ איך בין מיטאַמאָל געוואָן דער גרויסער מבין אויף ליבע אָבער איך האָב מיך געהאַלטן ביי מיינס. אַז מען פרעגט נישט באַקומט מען נישט, האָב איך אים געראָטן. וזה חלקי מכל עמלי, דער אַנשטאָטיקע נחת וואָס איך האָב דורך אים געשעפּט און די קרענקן פון ליבע וואָס איך האָב מיטגעלעבט ע"י שליח. זיי זענען זיך נישט געווען פרעמד, זיי האָבן זיך אַליין דורך גערעדט זייערע ספיקות, זיי האָבן זיך געזען און גערעדט און פאַרבערנגט און געלאַכט און געוויינט זיי צווישן זיך אַליין. די נומער טעלעפאָנען האָבן זיי זיך אויך סוף סוף איינגעטוישט און זיך געואָטסאַפּט אין אַלע שעות. איך האָב מיך נישט געפרייט צו זען ווי ער קרענקט אָבער איך האָב עס באַטראַכט ווי יסורין של אהבה. אַז איך מוז מודה זיין על האמת האָב איך געשפּירט אַ נקמה אויף וואָס מען האָט פון מיר אָפּגעהאַלטן. אָבער מער ווי דעם האָט מיין האַרץ געקוועלט צו זען ווי פון אַ אפשר ווערט אַ זיכער און פון זיין גאַנץ פרעמד איז געוואָרן צו גלייכן און דערנאָך צו ליבן. און צום סוף איז ער נישט אַ חתן געוואָרן ביי אַ שבתדיקן עס טיש מיט גלאַנצן פון זילבער און קלאַנגן פון בעכערלעך נאָר אויף איין קני מיט אַ בוקעט פון בלומען. מען האָט נישט געשלאָסן מיט אַ מזל טוב און הענט שאָקלערייען איבער אַ לחיים מיט די זקני המשפחה נאָר אין אַ פּאַרק אונטער אַ זוניקע בלויע הימל צווישן פיר אויגן. און אונז האָט מען מודיע געווען מיט אַ פשוטער מעסעדז, "שי סעד יעס!" ממש ווי אין דער נוסח התנאים, "ובשאילת פיה ואמרה הן". רבותי, דאָס הייסט ייִדיש נחת! שלח באימיילBlogThis!‏שתף אל Twitterשתף אל פייסבוק‏שתף ל-Pinterest הצעיר באלפי ישראל קטלא קניא at 10:11 לפנה״צ 4 הערות והארות יום ראשון, נובמבר 29, 2015 האיש מקדש ז’ (ב) האָב איך דאָך געזאָגט אַז מיר גיין בלויז אַביסל אַראָפּ אויף דער זייט און איצט איז טאַקע צייט צוריק אַרויפגיין אויפן שאָסיי פון דרכיה דרכי נועם און וווּ עס האַלט ביי אונז. מען האָט אונז געקלינגן נישקשהדיק. איין מאָל ביי די אַכצן, נאָך אַמאָל מיט אַ האַלב יאָר שפּעטער און ביים דריטן מאָל איז עס געווען ווייל דער שדכן האָט נישט א גוטן דרוק געטאָן. מען איז צו מיר צוגעקומען אַפּאָר מאָל אין בית המדרש, מיין פרוי האָט מען אויך געפרעגט, אָבער די שדכנים זענען ווי מעקלער און אַז מע זאָגט אַז מען איז נישט אינטערסירט ווייזן זיי נישט זייערע סחורה. די שוועגערן האָט געזאָגט אַז מען דאַרף זיך נישט וואַרפן און מען זאָל יאָ פרעגן ווער אָבער וואָס זאָל איך טון אַז עס האָט מיך נישט אינטערסירט. ווען איך גיי איינקויפן אַן אתרוג איז עס ביי מיר דער זעלבער. אַנדערע דאַרפן זען דער שענסטער און דער בעסטער און וויסן ווער האָט געקופט וואָס מה שאין כן איך זוך מיך אַ מענטשלעכער גידול, איך קוק עס שנעל איבער, באַצאָל און פטור אַן עסק. איך ווייס שוין אַז מיינע מקטרגים וועלן זאָגן אַז איך שפּעט נאָר ווייל עס געלונגט מיר נישט. איז לאָמיך טאַקע מקדים זיין רפואה למכה און זאָגן הויך און קלאָר אַז זיי זענען כשר גערעכט. איך ווייס שוין פון לאַנג אַז מיט אונזערע מקטרגים קען מען נישט געווינען. טוט מען אַ שידוך ביי דער זיבעצן אַ האַלב איז ער סתם אַ היפּאָקריט. דאָ לאַכט ער פון אונז אָבער ווען עס קומט צו זיינע אייגענע חברה האָט ער שוין גאַנץ גוט געכאַפּט. ווייטער אַז איר ווילט אַביסל וואַרטן איז עס, וואָס מיינסטו? ער חלשט ווי אונז אַלע אָבער ווער וויל אים דען האָבן? ביי די דרייסיקער יאָרן מיינט מען אַז דער וועלט איז הפקר און מען קען אַרומלויפן אין אַ באָמבער דזאַקעט. קומען אָבער די פערציקער יאָרן איז בן ארבעים לבינה און מען ווערט שנעל געווויער אַז על כל אלה יביאך אלקים במשפט. אָדער טוסט דו דיך אָן ווי אַ לייט און אַז נישט וועלן דיר די קינדער בלייבן אויפן פּאָליצע. און אַז די קינדער ווערן מבן עשרים שנה ומעלה און עס ברענט אַלץ נישט ווערט עס, אַ גרויסער חכם איז ער געווען. ער וואָלט שוין געקענט מאַכן אַן אָפּשערן פאַר די אייניקלעך און דאָ זוכט ער נאָך נעבעך זיין גליק. און וואָס מיינסטו, פון זיין זייט אויס וואָלט ער שוין לאַנג חתונה געמאַכט נאָר אַז מען לאָזט די קינדער עלטער ווערן ווערן זיי שוין אליין אויך מבינים. און אַז דאָס קינד ווערט נאָך עלטער איז עס, דו האָסט אַ מושג ווי ער האָט חרטה נאָר פשוט די גאווה לאָזט אים נישט מודה זיין. דו ווייסט ווי ער בעט זיך ביי שדכנים? ער מאַכט זיך אַזוי קול כאילו עס איז אַלעס מהיכי תיתידיק, אַז מען וועט אים ברענגן אַ שיינע זאַך וועט ער אַ טובה טון און צובייגן אַן אויער. אָבער למעשה אינערווייניק עסט ער זיך אויף. שבת איז ביי זיי לא עלינו תשעה באב מיט די אַלע חברה ארום דער טיש. און ווען דאָס גייט אויך נישט איז שניידט מען אויס די עלטערן אינגאַנצן. אַ משוגענער אויפגעקלערטער אויפן חשבון פון זיינע קינדער נעבעך. גיי רעד מיטן בחור אַליין וועט ער דיר שוין זאָגן סאַראַ צרות מען טיילט אים אויס. זיי מיינען זיי זענען עפּעס גראַפן און פירשטן. פּישערס ווי אונז אַלע נאָר אין נאָז האָבן זיי עפּעס באַקומען פלוי. ווי שלמה המלך האָט געזאָגט ואל תתחכם יותר, זיי נישט אַן אויבער חכם. דריי דיך נישט אויס ביי לא תבושי און קוק נישט אויפן ארון קודש ביי בואי בשלום, שטיי נישט ביי תחנון און זיץ נישט ביי נקדישך, ביי די הקפות טאַנץ, ביי די הושענות שמייס און ביי שידוכים ברעך. בני ישראל לא יעשו עוולה און ווען אַלע זאָלן זיין פאַרקרומט ווי דו כמה יאָסעלעך איכא בשוקא. ואחרי ככלות הכל זיץ איך מיר דאָ איינער אַליין מיט אַ קלאַוויאַטור און אַ בחור צו די הענט און דאָס טאָר מען אויך נישט. ווי איך האָב אָנגעהויבן, איך גלייב נישט אַז איך וועל מער שרייבן אויך דעם נושא, נישט ווייל איך וויל עפּעס באַהאַלטן נאָר פשוט איך ווייס נישט צי עס וועט זיין פון וואָס צו שרייבן. כלומר אַזוי. כל זמן מען איז צו מיר צוגעגאַנגן ווי אויפן חסידישן שטייגער האָט עס מיר געגעבן סחורה פאַרן פּענע. טעלעפאָנען, ציען ביים אַרבעל אין שיל, א קלאַפּ אויפן רוקן ביי אַ שמחה וכדומה. אָבער איצט אַז לויט ווי עס זעט אויס וועט ער אַרויסגיין מיט אַ מיידל נוסח דייטינג, און לויט ווי עס זעט אויס וועט עס אויך נישט זיין אין דער לאָבי פון א פינף שטערן האָטעל, און איך גלייב אויך נישט אַז נאָך צוויי און אַ האָלב מאָל וועט ער שוין מוזן געבן אַ תשובה ביז אינדערפרי און אַז נישט ווער ווייסט, און אַז ער וועט אַרויס גיין מיט מער ווי איינס איז נאָך בעסער וכל המרבה הרי זה משובח, איז וואָס האָב איך דען צו דערציילן? דער וועלט איז גרויס און אויף די עקסטאַזן און אַנטוישונגן פון ליבשאַפט זענען דאָ בעסערע שרייבער ווי איך איז וואָס דאַרפט איר פון מיר הערן אַ שיעור אויף כי יבעל בחור בתולה. איך האָב מיך געטראָפן מיט מיינס כמנהג אבותינו הקדושים און איך פאַרגין מיינע קינדער מיטן גאַנצן האַרץ אַז זיי זאָל זיך פאַרפּלאָנטערן אין דער פרשה פון נפשי חולת אהבתך. אדרבה זאָלן זיי מיך מוצא זיי און דער מסכת וואָס מיין זוגתי אין איך זענען עס איבערגעשפּרינגן ווי די יוצרות פאַר קדושה. אויף דערווייל רופט מיין פרוי שדכניתטעס ווייל מיר קומט דעם גאַנצן ענין אָן שווער. און אויך דאָ ווער איך געווויער עפּעס פריש. עס זעט מיר אויס אַז ביי חסידים זענען די שדכנים על פי רוב מענער כאָטש עס זענען דאָ אַ פּאָר פרויען אויך, מה שאין כן ביי מער 'מאָדערנע' שידוכים זענען זיי על פּי רוב פרויען. ביי די חסידים איז עס בת פלוני לבן פלוני און ביי זיי איז עס מער פלוני לפלונית. דאָס מיינט אָבער נישט אַז זיי זענען מוסטער אין פאָרגעשריטנקייט. מיין זון דערציילט אַז די שדכנטע מיט וועם מיר האָבן געהאַנדלט האָט געפרעגט זיינס אַ חבר צי ער קוקט די ווי דיס... אף על פי כן זעט מיר אויס אַז זיי דרייען נישט אויס די הענט ווי ביי חסידישע שדכנים. ווילסט נישט איז נישט און גיי דיר ווייטער מה שאין כן ביי די חסידים קען מען אייך אַראָפּלאָזן אַ מי שבירך, ווער מיינסטו דו ביסט, פאַרשעמסט אַ בחור צי אַ מיידל מיט זאָגן ניין, היתכן מען מאַכט משוגע די עלטערן און זיידעס, גיין אויף אַ באַשוי און נישט אויספירן אַ שידוך איז לכשעצמו אַ דורכפאַל און אַז דו וועלסט דיך וועט מען דיר גאָרנישט אָנטראָגן. ממילא האַלט מען דאָרט וווּ מען האַלט. אַז עפּעס וועט אונטערקומען בקרוב און עס וועט ווערן הרי טוב און אַז נישט וועט מען אַביסל וואַרטן. בעתה אחישנה, זכו בעתה לא זכו אחשנה. נאָר אַז דער בחור קען שוין באַשטיין און מיין פרוי איז עטוואָס באַזאָרגט בין איך דאָך נישט אַ שטיין. איז כל זמן זי מאַכט די טעלעפאָנען איז עס צו פאַרדייען. דער זיידע פרעגט שוין, אפשר איז צייט, די באַבע זאָגט ער זאָל גיין שבת צו אַ קידוש אַז דער שטאָט זאָל אים זען, די שוועסטער פרעגט צי ער וועט גיין אַ שטריימל, די שדכנטע זאָגט אַז דער בעקיטשע און אויך דאָס בערדל, ווי קורץ עס זאָל נישט זיין, קענען זיין אַ פּראָבלעם, דער ברודער פרעגט, נו, און דער אַנדערע שוואָגער איז נישט צופרידן. זיין ערשטער זון איז געווען אַכצן און ער זאָגט עס איז געווען אַ טעות וואַרטן אַזוי לאַנג און ער האָט טענות אַז איך לויף נישט אַרום ווי אַ פאַרסמטע מויז. ושכינה מה אומרת? האָב איך דאָך שוין געזאָגט: איך זיץ מיר דאָ אינגאַנצן אַליין מיט אַ קלאַוויאַטור און אַ בחור צו די הענט און דאָס איז אויך אַן עבירה. שלח באימיילBlogThis!‏שתף אל Twitterשתף אל פייסבוק‏שתף ל-Pinterest הצעיר באלפי ישראל קטלא קניא at 11:43 לפנה״צ 1 הערות והארות Labels: האיש מקדש יום ראשון, נובמבר 01, 2015 משנאינו נשאו ראש דברים חוצבים להבות אש שנשמעו בהיכל הכולל פה בהשיכון יע"א בעש"ק עם חשיכה פ' וירא תשע"ה לפ"ק לפני חתנים מצויינים ואברכי הכולל עיון ע"י מקנא קנאת ה' צב-אות הרה"ג שליט"א חבר ביד"ץ ובנוכחות בנו בכורו של כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א אונז האָבן גערופן די דרענגענדע אסיפת הסברה איבער די בייזע קלאַנגן וואָס גיין אַרום אויף דער גאַס איבער אונזערע עדה הקדושה כאילו אונז זענען נותן יד לפושעים חלילה און אונז זענען מרחם על האכזרים. מען בעט דער עולם בכל לשון של בקשה אַז אונזערע שמועס דאָ איז פנימי, אינערליך, ווייל מיט אונזערע שונאים איז נישט כדאי זיך צו טענהן און חלילה מיט זיי אַריינצוגיין אין אַ וויכוח. און כל שכן וכל שכן קל וחומר בן בנו של קל וחומר אַז אויף דער אבי אבות הטומאה דער אינטערנעט וואָס איז טמא ומטמא און אפילו אין גלות מצרים איז דאָס נישט געווען זאָל מען נישט גיין זען וואָס מען רעדט וועגן אונז און אוודאי זיך נישט טענהן. ווי עס שטייט פון צדיקים ואני כחרש לא אשמע וכאלם לא יפתח פיו, פתח בלשון ואני ומסיים בלשון נסתר, נאָר אַז מען מאַכט זיך טויב ווערט יענער שטום. מען גייט שוין באַלד דאַווענען ממילא וועט מען נישט אויפהאַלטן דעם עולם נאָר עס זענען דאָ מענטשן בפרט בעלי בתים און אפילו בני תורה וואָס דרייען זיך אַרום מיט ספיקות און קשיות און מען דאַרף זיי ווייזן את המעשה אשר יעשון. אונז רעדן דאָ בשליחותו פון דעם רבין זאָל מאריך ימים ושנים זיין און ער האָט אונז געזאָגט אַז דאָס איז אפילו דוחה שבת. בפרט וואָס שבת איז שווערער אַז מען זאָל דאָס אָפּכאַפּן און אַרויפלייגן אויף יו עפּעס דאָרט אויפן אבי אבות. דער לעצטער מאָל וואָס מען האָט געדאַרפט טון פאַר כבוד שמים האָט דער בעל דבר אָנגעדרייט אַז מען זאָל וואַרטן ביז מוצאי שבת און אונז ווייסן אַלע נעבעך ווי מעשה שטן הצליח ר"ל. ממילא מצוה הבאה לידך אל תחמיצנה. ראשית כל זאָגן אונז אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלנו ומה יפה אֵשָתנו! נאָך די שווערע טעג איז עס נישט קיין שום ספק דער גרויסער סייעתא דשמיא פונעם רבין זאָל זיין געזונט און נאָך מער אַז אונז האָבן דעם רבין פאַר אַ מנהיג. כולנו בני איש אחד אנחנו און אָן אבינו רוענו ווער ווייסט וווּ דער דור שפל וואָלט היינט געשטאַנען. דאָס טאָרן אונז קיינמאָל נישט פאַרגעסן אפילו אין די שווערסטע זמנים אַז אונז זענען שטאָלץ פון די פּאַדעשוועס פון אונזערע שטיוול ביז דער שפּיץ פון אונזערע פיאות. נישט נאָר אונז דערשטיקן זיך מיט אונזערע טלית קטן פאַר סקווירא וועגן און אונז גיין אין פייער אַריין פאַר דער כבוד פונעם רבין זאָל זיין געזונט נאָר אונז שלעפּן אַריין אַנדערע אויך. מע זעט עס ממש אין דער וואָכעדיקער סדרה ווי עס שטייט אין די ספרים הקדושים אַז אברהם אבינו'ס מסירת נפש ביי דער עקידה מקריב צו זיין יצחק איז געווען אַ סאַך גרעסער ווי ווען ער האָט זיך געלאָזט אַליין אַריינוואַרפן אין פייער. בחורים און יונגעלייט! עטץ זאָלטץ וויסן אַז אויף ענק ווענדט זיך אַלעס. מע קען ענק נישט זאָגן דער צער און יסורים וואָס דער רבי גייט נעבעך דורך די טעג בצרתן של ישראל. ביקש יעקב לישב בשלווה און אונזערע יוסף וואָס ביי אים איז אויך געווען וינס ויצא החוצה האָט מען נעבעך אייגעשפּאַרט אין קייטן און פּונקט ווי יוסף הצדיק וגם פה לא עשיתי מאומה. לאָמיר נישט רעדן פון קדושת יוסף הצדיק בפרט אַז עס זענען דאָ חתנים אָבער דער רבי האָט אַליין מעיד געווען ווי אָפּגעהיטן ער איז. אפילו ווען דער לויער האָט זיך מחבק געווען מיט אַ אשה ברבים ר"ל אין דער קאָרט האָט מען געזען ווי שאול בחיר ה' האַלט זיך אין שמירת עיניים. און יעצט אַז דעם רבינס תפילות האָבן געפועלט ממש מיט עכטע נסים אַרוסצוציען שאול פון שאול תחתית פאַרגינען די עוכרי ישראל דאָס אויך נישט. ווער עס האָט אויגן אין קאָפּ קען זען אַז דער דזאָדז האָט אַליין געזאָגט אַז ער האָט אים נישט געוואָלט אַרויסלאָזן אין במשך דעם טאָג האָט ער זיך געטוישט זיין מיינונג. וויאַזוי טוישט מען זיך אַזוי דער מיינונג? עטץ ווייסטץ אַז אין יענער מינוט איז געווען אַ מנין ביים ציון פון דער רבי ז"ל און ממש דעמאָלסט האָט מען געזאָגט משכיל לדוד בהיותו במערה. בכל צרתם לו צר און דער רבי אַליין איז געווען ווי איינגעשפּאַרט. און ווי ענדיקט זיך נאָר דאָרט הוציאה ממסגר נפשי להודות את שמך בי יכתירו צדיקים. מען דאַרף זיין בלינד מיט שנאה דאָס נישט צו זען. און נאָכדעם האָט מען טענות אַז מען האָט געטאַנצן וכל קרני רשעים אגדע תרוממנה קרנות צדיק. יאָ עס האָבן זיך געהויבן די הערנער פון דעם צדיק וואָס בכור שורו הדר לו און וראו כל עמי הארץ אַז ער קען אויך קאָפּן. בדרך צחות קען מען אפילו זאָגן אוביו אלביש בושת ועליו יצי"ת נזרו. מורי ורבותי עס איז נישט קיין צייט צו לאַכן ווייל דעם רבין זאָל זיין געזונט גייט עס בדמו ובנפשו. וואָס מען שמועסט דאָ קען מען נישט אַרויסלאָזן אויפן גאַס כדי מען זאָל אונז נישט חושד זיין אַז צווישן די אריות שבחבורה וואָס אונז האָבן דאָ צאַמגערופן איז מען חלילה מהרהר אחרי רבו. נאָר אין מזרזין אלא למזורזין אין יעצט ווען די נסיונות זענען גרויס איז איש את רעהו יעזורו ולאחיו יאמר חזק. איז לאָמיך ענק זאָגן הויך: איך האָב אויך געטאַנצן, ביים רבין האָט מען נישט געזאָגט תחנון יענעם טאָג און איך שעם מיך נישט און עס איז נישט דאָ וואָס זיך צו שעמען. דידן נצח! אונז זאָגן בפה מלא דער שטעטל איז אונזער און דער וואָס וויל זיך נישט צושטעלן קען זיך אָפּטראָגן פון דאָ. און אַז ער גייט נישט מיט גוטנס ווען מען אים שוין ווייזן דער וועג. און דער וואָס וויל מיט אונז נישט דאַווענען זאָל בלייבן אין דער היים און בעסער נישט דאַווענען. וווּ איז דאָס געהערט געוואָרן אַז מען דאַווענט זיך וווּ מען וויל? אין די צייטן פון דער בית המקדש אַז מען האָט נישט געקענט קומען אין בית המקדש האָט מען חלילה געמעגט מקריב זיין אויף אַ במה? פּליצלינג ווילן זיי גיין מבקר חולים זיין אין דער מושב זקנים נאָר קראַנק מאַכן דעם רבין זאָל מאריך ימים ושנים זיין דאָס שטערט זיי גאָרנישט. זקני עם הארצים כל זמן שמזקינים... אפילו דער וויזוי הייסט ער נאָר, איך ווייס נישט צי מען מעג אפילו אַרוסזאָגן זיין נאָמען, דער שמעלצער צושמאָלצן זאָל ער ווערן האָט אונז איינער געזאָגט וואָס איז נכשל געוואָרן אים צו הערן אַז ער זינגט אַז דער רבי ז"ל האָט געזאָגט צו ר' יוסף שלמה אַז אים שטערט אויף אַנדערע וואָס זענען אין שטעטל. אפילו ער מיט זיין פאַרגוישטער קאָפּ פאַרשטייט אויך אַז דער רבי האָט צו זאָגן ווער מעג דאָ וווינען און ווער נישט. דאָ אין אַמעריקע שרייען זיי אַלע איז דאָ רעליזעס פרייהייט, נו, דאָס איז אונזערע רעליזען. אונז האָבן שוין אַמאָל אַוועקגעלייגט די טויטע פון די יענע חברה כידוע און אונז דערשרעקן זיך נישט דאָס נאָכאַמאָל צו טון. דעם וואָס געפעלט נישט קען זיך אָפּפּיצן קיין מאָנסי אָדער עפעס אַן אַנדערע עיר הנדחת. און אַז מאָנסי וועט זיך צושפרייטן צו נאָנט אַהער וועט מען זיי אויך אָפּפטרען. זאָל קיינער נישט חלומען אַז מען קען שוין יעצט טון וואָס מען וויל. מלכים ושרים משכימין לפתחו פון דעם רבין זאָל לעבן. די כוחות פון דער סטרא אחרא האַלטן זיך אין איין פאַרלייגן אָבער דער רבי קומט זיי ביי. וויפל טעות עכו"ם מען מאַכט נאָר אַלץ דאָ, פאַרשטייט זיך מיט אַ היתר, און מען האָט קיינעם נישט געכאַפּט. און ווען מען האָט איינמאָל יאָ געכאַפּט האָט דער רבי זיך אַריינגעלייגט באמת הבנין און זיך מייחד געווען מיט דער גויטע קלינטאָן און זיי אַרויסגענומען מעבדות לחרות. און קוקץ ווי זי איז היינט מצליח בכוחו של אותו זקן. ר' חיים בערגער ז”ל איז טאַקע אַוועק על קידוש השם לא עלינו און דאָס איז געווען ווי דער רבי האָט געזאָגט להורות תשובה לרבים. ווער געדענקט נישט ווי דער רבי האָט געוויינט ביים לוויה אשריך שנתפסת על דברי תורה. איז וואָס מיינט דער ראָטנקרענק אַז ער איז חשובער ווי ר' חיים ז"ל? אַנשטאָט ער זאָל זיך מאַכן אַ חשבון הנפש ווי דער פסוק זאָגט כי אש יצאה מחשבון וואַרפט ער זאַלץ אויפן רבינס וווּנדן. איך זאָג ענק ער מיינט ער איז שוין אָפּגעקומען אָבער כי אש קדחה באפי ותוקד עד שאול תחתית. דער רבי זאָל לעבן איז מוותר אויף אַלעס און דאָך האַלט ער אין איין זאָגן אַז פון דער גיהנום פייער וועט ער נישט אַזוי לייכט פטור ווערן. אין בעל הנס מכיר בנסו און ער ווייסט גארנישט אז ס’יז געווען וואס האָבן געהאַלטן מען זאָל אים שיסן און דער רבי ברוב רחמיו וחסדיו האָט געזאָגט אַז דער טאַטע האט מער געהאַלטן פון פאַרברענען. נאר פאַרדעם איז ער ניצול געווארן און אנשטאטס ער זאל ווייזן הכרת הטוב וויל ער מען זאָל צו אים אַפּאָלאָזייזן. זאָגץ מיר משה רבינו האָט אַפּאָלאָזייזד צום מצרי? פנחס האָט אַפּאָלאָזייזד צו זמרי? ער ווייסט נישט אַז רביס אַפּאָלאָזייזן נישט ווייל עס וועט זיי געדויערן לענגער ווי ווי ווינטשן לשנה טובה. און אים איז איינגפאַלן אַמאָל אַפּאָלאָזייזן צום רבין פאַר די צרות וואָס ער האָט דעם רבין אויסגעטיילט? מען האָט אים געצאָלט מיליאָנען ווייל דער רבי איז מוחל על עלבונו איז וואָס וויל ער יעצט? ר' משה טויבנפעלד האָבן זיי אויסגערודפט און געהאַט טענות אפילו ווען די גויים האָבן אויך מסכים געווען אַז ער איז אומשולדיק. יעצט שאול האָט מען געשטראָפט און ער האָט געשמאַכט דריי און אַ האַלב יאָר און דאָס איז זיי אויך נישט גוט. ווען מען וואָלט אים דעמאָלסט משתיק געווען וואָלט מען היינט געהאַט מנוחה איז מען ליידער אין גלות און דרך רשעים צלחה. בכלל דער טפשות פון אוזערע שונאים איז נישט צו גלייבן. די טענה אַז מען האָט געוואָלט הרגנען אַ גאַנצע משפחה איז אַזוי קינדעריש און פשוט אַזוי פאַרבלענדט זענען זיי מיט שנאה אַז מען זאָגט עס נאָך ווי תהילים ביי אונז שבת אינדערפרי. און אַז ער האָט געמאַכט אַ טעות נו זיי זענען דען בשלימות? דער רבי ז"ל האָט געבויט דער שטעטל און אונז וועלן זיך פאַר קיינעם נישט פאַרענטפערן. וווּ נאָך אין דער וועלט איז נישט דאָ צו טרעפן נישט אַ קצות און נישט אַ ליקוטי פון די יענע חברה. אין דער טומאת אַמעריקע איז דאָ איין אינזל פון קדושה וטהרה און דאָס ווילן זיי אויך אונטערברענגן. אונז דאַרפן נאָר אַכטינג געבן ווייל מען שמועסט אַרום אַז די מיידלעך רעדן פון דער הייסער בחור און דאָס קען חלילה צוברענגן אַ רוחניותדיקע חורבן ר"ל. כאָטש דאָס איז פון די זאַכן וואָס השתיקה יפה להם דאַרף דאָך יעדער זען ביי זיך אינדערהיים און זיך אומקוקן און באַלד מעורר זיין און אויך לאָזן וויסן די עסקנים. לאָמיר מסיים זיין מיט אַ וואָרט אַז ביי די אשכנזים, די מתנגדים, זאָגט מען יעצט במה מדליקין און ביי חסידים זאָגט מען אין הודו יושבי חושך וצלמות אסירי עני וברזל. אַזוי גייט עס מאז ומתמיד און דאָך זאָגט מען נאָכדעם יודו לה' חסדו ווען זיי ווערן באַפרייט. די מה יפיתניקעס זיי וואָלטן געוואָלט אַז חלילה מען זאָל נישט דאַנקן און לויבן פאַר די חסדי ה’ אָבער טרונקן דער בלוט פון דער צדיק הדור דאָס איז מותר. איך וועל ענדיקן מיט יפרח בימיו צדיק ורוב שלום עד בלי ירח, ביים צדיק איז ורוב שלום אָבער ביי זיי איז אין שלום אמר ה’ לרשעים. און דעמאָלסט בלי ירח אויף אַ נאַכט אָן אַ לבנה קען מען ברענגן אַ סוף צו די דערנער אין אונזער הייליקע וויינגאָרטן דער כרם ה' צבקות און מקיים זיין בשלימות ובערת הרע מקרבך און עס זאָל מקויים ווערן לא ירעו ולא ישחיתו בכל הר קדשי אמן. גוט שבת. שלח באימיילBlogThis!‏שתף אל Twitterשתף אל פייסבוק‏שתף ל-Pinterest הצעיר באלפי ישראל קטלא קניא at 9:53 לפנה״צ 4 הערות והארות יום שני, אוקטובר 26, 2015 האיש מקדש ז’ (חלק א’) לכאורה וועט דאָס זיין דער לעצטער פּאָסט אויפן שווערער סוגיא פון האיש מקדש. ווינטשט מיר נישט מזל טוב ווייל מען וועט נאָך אַרויסלאָזן אַ קול אַז איך האָב אַ שידוך געטון און דערנאָך ווען עס וועט זיך אויסשטעלן אַז לא לחיים ולא בתולה וועט מען מרנן זיין אַז מען האָט אָפּגעלאָזט דעם שידוך און פון דעם קען נאָך ווערן צרות צרורות. איז טוט אַ טובה און לאָט געמאַך. ווינשט מיר נישט מערשטעם בקרוב, שטופּט מיר נישט מיט אַ, "נו, ר' קטלא, איך מיין עס איז שוין צייט," און קומט מיר נישט ווי דער שוואָגער זאָל זיין געזונט מיט כּמו־פּסיכאָלאָגיע אַז למעשה חלש איך שוין אויף אַ לחיים און אַ מחותן, אַ רינגל מיט אַ טענצל נאָר פשוט איך האָב מורא. מורא פאַרן נעקסטן שריט אין לעבן, אַריבערגיין פונעם ברעג פון פאָטערשאַפט צום צווייטן זייט פון שווער־ און זיידעשאַפט און וווּ אין דערמיט רוישן די ווילדע כוואַליעס פון שידוכים, מחותנים, שנירן, קייטערערס און בדחנים. איז לאָמיך מסביר זיין. ווען איך האָב אָנגעהויבן מיט די שטיקלעך פון 'האיש מקדש' בין איך געווען אין אַן אַנדערער צושטאַנד ווי היינט. מיין זון איז געווען יינגער און איך בין געווען גרינער אינעם גאַנצן נושא, די שדכנים האָבן געמיינט אַז מען האַנדלט מיט נאָך עפּעס אַ פלוני אַריין צו רוקן מיט א בת פּלוני ואני אמרתי בשלוי בל אמוט לעולם. נישט מיין זון און נישט זיינע עלטערן זענען געווען אינטערסירט אין דעם שידוך סיסטעם פון בליץ־דייטינג ביים טיש וווּ מען עסט אויף שבת מיט דער טיר אָפן אַ שפּאַרע צו פאַרמיידן חלילה אַ שאלה פון ייחוד נאָר אף על פי כן אַז דער וועלט זאָגט חתן בחור איז עס עושה רושם.דעמאָלסט האָבן מיר נישט געוואָלט אָבער אויך נישט געוויסט ווי דער סיסטעם גייט צו. אַ שדכן האָט דעמאָלסט גערופן און אין זיין טאָן האָט מען געהערט אַ צינישקייט און לייכטשעצונג וואָס האָט געזאָגט אַז אויבער־חכמים ווי איך איז אַ באַזונדערער פאַך וויאַזוי צו באַהאַנדלען. מבין הדברים האָב איך געהערט אַזוי: דו ביסט פּונקט אַזאַ גאַטשעלאַבע ווי אונז אַלע צי עס געפעלט דיר צי נישט. כלל ישראל דאַרף פלייש ביי די אַכצן ולא תאמר בלבבך אַז דער עקסטערע האַלבער יאָר אין ישיבה וועט אויסמאַכן אין זיין תלמוד־חכמשאַפט און זיין ידענשאַפט. איך האָב פארשטאַנען פון זיינע רייד דאָס וואָס איך האָב געהערט פון אַנדערע, אַז אַזוי גייט עס ביים ערשטן. טאַקע ווי דער שוואָגער זאָגט אַז 'סיז שווער אַז דער קליינער וואָס קוים נעכטן האָט מען אים אַריינגעזינגן ביים בר־מצווה פּשעטל און מיט אַ טאָג פריער איז ער געווען געקייטלט מיט פּדיון־הבן בּלינג גייט שוין באַקומען זיין חתן זייגער. אָבער, פירן זיי נישט אַלעמאָל אויס, כך היא דרכה של תורה, אַזוי טוט דער וועלט און וועסט אַזוי אויך טון איז ממילא דאָוינט ווייסט יור טיים אַנד דזאָסט געט אָן וויד איט. איז לאָמיר זיך שטעלן אויף דעם שטראָז פון תורה און כדי נישט אויפצוהאַלטן דער פאַרקער וועלן מיר אַראָפּגיין אויף אַ מינוט אין אַ זייט געסל און באַטראַכטן דער הערלעכער פּאַנאָראַמא אין וואָס מען שטויסט זיך אַלץ אָן אויף דער תורהדיקע רייזע. רעדנדיק מיט פריינד און נאָך מער איבערהערנדיק וואָס חברטעס דערציילן מיין פרוי זעט עס מיר אויס גאָר אַ מאָדנער שאָסיי. אַ וועלט פון רוצה ואינו רוצה. מען מאַכט חתנים פון די זונען אין טעכטער פון זיבעצן יאָר ולמעלה און קיינער וויל עס נישט. כּלומר אַזוי. זיבעצן איז קיינמאָל נישט זיבעצן נאָר באַלד אַכצן, אין צוויי טעג, צוויי וואָכן, כּמעט אַכצן, שיער נישט, סמוך ונראה אָבער אַבי זאָגט נישט אַרויס דאָס וואָרט זיבעצן, און כל־שכן נישט אויפן בחור. זיבעצן איז פאַר די פאַנאַטישע, פאַרפרומטע, רבישע אייניקלעך, כאַניאָקעס, נעבעכס וכל צרוע וכל זב וואָס חלשן אָפּצופּטרן די קינדער. מה שאין כן די כּמעט־ניקעס זענען מער מעסיק, געלאַסן, בראָד מיינדעד, האָבן געזען דער סאָוינד אָוו מיוזיק ווען זיי זענען געווען קינדער (כאָטש זייערע אייגענע קינדער האָבן דאָס אויך נישט געטאָרט). בקיצור זייערע קינד איז נישט ממש אַזוי אַלט ווי אויפן פּאַספּאָרט און איז סתם אַזוי אויסערגעווענלעך מאַטשיור. איי איז דאָך אָבער שווער אַז סוף־סוף קען מען דאָך נישט איגנאָרירן דעם פאַקט אַז ווי אומוועלנדיק די עלטערן זענען האָבן זיי דאָך למעשה יאָ אויסגעפירט דעם שידוך. איז אויף דעם דאָ דעם אור־אַלטן תירוץ אַז ממש מען זעט בחוש אַז אַ שידוך איז מן־השמים. נאָך חודשים וואָס די שדכנים לויפן נאָך די עלטערן האָט מען קוים יענער וואָך דערציילט דעם בחור צום ערשטן מאָל אַז מען רעדט אים שידוכים, צו פרי צו דערציילן טויג נישט ווייל צו וואָס זאָל מען אים סתם צומישן, און דער בחור האָט געזאָגט בתום לבו אַז ער וויל נישט ווייל ער דאַרף נאָך צוענדיקן אַ פּאָר מסכתות. און די עלטערן אַליין האָבן אויך נישט געוואָלט ווייל וואָס איילן זיי זיך דען. אמת, זיי האָבן אַ רייע קינדער בחורים וגם בתולות זקנים עם נערים הינטער אים און אים געפונען אַ בעט אפילו בלויז אויף בין הזמנים איז אויך אַ פּראָבלעם, אָבער דאָך. עפּעס אַזוי אויפן נוסח פון אַ בעל־תפילה ווען מען שיקט אים צו צום ערשטן מאָל און ער איז מסרב אַז עס זאָל נישט אויסזען אַז ער וויל צופיל, און ווייל אַזוי פּאַסט זיך, און ווייל דאָס ערוואַרט דער גבאי, און ווייל ער איז הייזעריק, און ווייל ער וויל נישט דער עולם זאָל פון אים מיד ווערן. געט אים אָבער נאָר אַ קליינער שטיפּ און פון דעם הייזעריקן ווערט נולד אַ הילכיקן לכו נרננה, און אַזוי אויך די עלטערן. מען שטיפט זיי אַביסל אונטער און באַלד ווערט עוד ישמע בערי יהודה. די מזל טובס פליסן אַריין, דער טעלעפאָן הערט נישט אויף קלינגן, יעדער זאָגט האָוי נייס און מען איז אַ מחותן צום טיש. ווייל אַז דער שדכן געט אַ שמייכל צולאָזט זיך דאָך אַ יידיש האַרץ און ווען ער הערט אויף שמייכלען ווערט ביטער ווי גאַל. סוף סוף מיינט מען דאָך נאָר דער גוטס פון די קינדער איז וועגן זייטיקע נגיעות פון די עלטערן אַז מען זאָל נישט זאָגן אַז זיי האָסט מער געוואָלט נאָך ווי דעם בחור איז פאַרדעם זאָל מען זאָגן ניין? איז אויף דעם דאָ אַ פּסוק מה' יצא הדבר און דער וואָס לייקנט איז סתם ווילנדיק בלינד. מען לעבט עס מיט טאָג טעגליך, איין מינוט זעט מען יענעם ביי מנחה מעריב כאחד האדם, שמייכלט, זוכט אַ צינדער פאַר די עמוד ליכט, בינדט זיך דאָס גאַרטל, מאַכט אַ ברכו נאָך עלינו און צען מינט שפּעטער מזל טוב ער האָט אַ שידוך געטון. נישט אַנדערש ווי דעם מיט וועם מען איז נעכטן געגאַנגן אין מקווה און דערנאָך מיט אים זיך באַגעגנט אין גראָסערי ווי ער האָט זיך איינגעטענהט איבער זיין חשבון און היינט הערט מען אַז ער איז אַנידערגעפאַלן ללא רוח חיים. נאָר וואָס דען מיטן באַשעפער קען מען זיך נישט קריגן, על כרחך אתה חי, על כרחך את מת, על כרחך קלינגט דער טעלעפאָן און על כרחך ברעכט מען טעלער. פאַרפאַלן, כך היא דרכה של תורה.

די משנה אין מסכת ברכות זאגט אז מען קען לייענען קריאת שמע אינדערפרי ביז ווען די קעניגליכע קינדער וועקן זיך אויף. די גמרא זאגט אויף דעם אז דאס איז ביז די ענדע פון די דריטע שטונדע אין טאג. עס זענען עטליכע מיינונגען אין ווען די ענדע פון די דריטע שטונדע איז: שיטת מגן אברהם - וואס איז די אנגענומענע שיטה, דאס ווערט אויסגערעכנט דורכדעם וואס מען רעכנט צוזאם אלע מינוטען אין טאג פון די עלות השחר ביז צאת הכוכבים אין מען ציטיילט דאס אין 12 טיילן. און לויט וויפול מינוט עס איז דא אין יעדע טייל איז דאס א שטונדע. דאן ציילט מען דריי אזעלכע שטונדעס פון די עלות השחר. וויבאלד די צייט פון עלות השחר און צאת הכוכבים זענען נישט יעדען טאג אייניג איז סוף זמן קריאת שמע של שחרית אויך נישט די זעלבע צייט יעדען טאג. שיטת הגר"א און בעל התניא, און פראקטיש אויך לויט לבוש - דאס ווערט אויסגערעכנט דורכדעם וואס מען רעכנט צוזאם אלע מינוטן אין טאג פון נץ החמה ביז שקיעת החמה און מען ציטיילט דאס אין 12 טיילן. און לויט וויפיל מינוט עס איז דא אין יעדע טייל איז דאס א שטונדע. דאן ציילט מען דריי אזעלכע שטונדעס פון נץ החמה. וויבאלד די צייט פון נץ החמה און שקיעת החמה זענען נישט יעדן טאג אייניג איז סוף זמן קריאת שמע של שחרית אויך נישט די זעלבע צייט יעדן טאג. שיטת קאמארנא - אז מען ציילט 3 שעות שוות פון זעקס אזייגער, לויט דעם איז אלעמאל סוף זמן קריאת שמע של שחרית אום 9 אזייגער אינדערפרי אויף די געהעריגע זייגער, און 10 אזייגער אינדערפרי אויף די זומער זייגער. דא קען מען אויסרעכענען אלע זמנים אין טאג פאר סיי וועלכע פלאץ אין דער וועלט. די יידישע טעגליכע זמנים זען • רעדן • ענדערן עלות השחר | משיכיר | נץ החמה | סוף זמן קריאת שמע של שחרית | סוף זמן תפילה | חצות היום והלילה | מנחה גדולה | מנחה קטנה | פלג המנחה | שקיעת החמה | בין השמשות | ג' כוכבים קטנים | צאת הכוכבים | שעות שוות | שעות זמניות

נאָך אַן אומגעהויער שטאַרקן ווינטער פֿון זאַווערוכעס און ברענענדיקע פֿראָסטן הייבט זיך שוין צוביסלעך אָן דער פֿרילינג בײַ אונדז אין ניו־יאָרק. און צוליב דעם, וואָס עס ווערט איצט וואַרעמער, בלײַבן די מענטשן לענגער אויף דער גאַס און מע זעט, אַז מע האָט מער צו טאָן איינער מיטן צווייטן. מיט אַ פּאָר טעג צוריק, אָנהייב אַפּריל, בין איך געזעסן אין „יונאָין סקווער פּאַרק‟ און געזען ווי די מענטשן דרייען זיך אַרום אין פֿאַרשידענע גרופּעס: מע מאַכט קונצן מיטן „סקייטבאָרד‟, און די „האַרע־קרישניקעס‟ פּלאַפּען זייער ענדלאָזער ניגון און קלאַפּן אויף פּײַקלעך. אַ גרופּע פֿון צענדליקער סבֿיבֿה־אַקטיוויסטן מאַכy אַ פּראָטעסט און פֿאַרשידענע קליינע באַנדעס יונגע־לײַט, ס׳רובֿ, אַ פּנים, סטודענטן פֿונעם דערבײַיִקן ניו־יאָריקער אוניווערסיטעט, „באָדן זיך‟ אויף דער זון. אַ מיטליעריקע פֿרוי מיט אַ פּאָפּוגײַ אויפֿן אַקסל גייט פֿאַרבײַ און סוחרים פּרובירן אויסצופֿאַרקויפֿן מאָדנע פֿליִענדיקע פּלאַסטישע שפּילעכלעך, וואָס זיי רופֿן אָן „העליקאָפּטערס‟. בקיצור, ס׳איז געווען אַ נאָרמאַלער פֿרילינג־טאָג אין מאַנהעטן, אַזאַ ווי מע האָט שוין לאַנג ניט געזען. מיט אַ מאָל האָב איך דערזען אַ גרופּע פֿון הונדערטער יונגע־לײַט גייענדיק אויף דער 14סטער גאַס. אַפֿילו פֿון אַ בלאָק אַוועק האָט מען געקענט בולט זען, אַז עס האַנדלט זיך אין איין גרויסער כאָפּטע מענטשן ווײַל אַלע האָבן געטראָגן דעם זעלביקן בלויען סוועטער און געהאַלטן בראָשורן אין די הענט. די יונגע־לײַט זענען אַלע געווען אַרום 15 יאָר אַלט, אַזיאַטיש, און האָבן זיך „אָנגעטשעפּנט‟ אין די פֿאַרבײַגייער. פֿאַרכאַפּט פֿון דער מאָדנער סצענע, בין איך צוגעגאַנגען צו זיי, כּדי זיך צו דערוויסן וואָס אַזוינס טוט זיך (אפֿשר גאָר אַ פּאַראַד מיט עסנוואַרג?). איך האָב אָבער חרטה געהאַט וויבאַלד איך האָב געזען, אַז זיי זענען געווען אויף אַ מיסיע (אָדער „קרייצצוג‟ ווי זיי האָבן עס גערופֿן). פֿאַרשטייט זיך, אַז אָט די מיסיע איז ניט געווען אַזש, ווי די בלוטיקע קרייצצוגן, וואָס די אייראָפּעער האָבן געמאַכט אויף מײַנע אָבֿות אין מיטלעלטער. אָבער קיין אײַנגענעמענע איבערלעבונג איז ער פֿאָרט ניט געווען. אויף שריט און טריט האָבן די „קרייצצוגער‟ אָפּגעשטעלט פֿאַרבײַגייער אויף דער גאַס און געפֿרעגט עפּעס אויף אַ שווער־אַקצענטירטן ענגליש. דאָס וואָס איך האָב לכתּחילה געהערט איז געווען „אַלע פֿליגן פֿון זינד‟ (All fly of sin) אָבער נאָכן גוט אײַנהערן זיך אַ פּאָר מאָל און וויסנדיק, אַז ווי אַ סך אַזיאַטיקער, פֿאַרפּלאָנטערן זיי R און L, האָב איך פֿאַרשטאַנען, אַז זיי האַלטן באמת אין איין זאָגן „צי ביסטו פֿרײַ פֿון זינד?‟ (?Are you free of sin). ווען עס איז מיר קלאָר געוואָרן, אַז פֿון דעם המון וואָלט איך ניט געקענט אַנטרינען, האָב איך באַשלאָסן, אַז איך זאָל כאָטש אַ ביסל הנאה האָבן פֿון דער סיטואַציע און פּרובירן אַרײַנצולייגן אין איר אַ ביסל הומאָר. ווען מע האָט מיך אָפּגעשטעלט און געפֿרעגט, צי איך בין פֿרײַ פֿון זינד האָב איך געענטפֿערט, ווי אַ גוטער קריסט, „חלילה ניט. קיינער פֿון אונדז איז ניט פֿרײַ פֿון זינד.‟ מע האָט אויף מיר געשמייכלט, געהערט ווי איך רעד אויף זייער עוואַנגעליסטישן שטייגער און, אַ פּנים, געמיינט, אַז איך בין אַן אייגענער. „צי האָסטו שוין אָנגענומען יעזוסן ווי דײַן פּערזענלעכן דערלייזער?‟ האָט מען מיך דערנאָך געפֿרעגט. „חבֿרה‟, האָב איך געזאָגט „צי האַלט איר ניט, אַז ס׳איז אַ ביסל פֿרי, אָנצוהייבן מיט אַזעלכע פּערזענלעכע פֿראַגעס? בעסער איר זאָלט אָנהייבן ניט אויף אַזאַ דירעקטן אופֿן. רעדט, למשל, פֿונעם וועטער אָדער וועגן עפּעס אין דער נײַעס. אויב איר ווילט ראַטעווען אַמעריקאַנער נשמות, דאַרפֿט איר צו ערשט אַרײַנכאַפּן זיי אין אַ שמועס, וואָס האָט גאָרניט קיין שײַכות צו זייערע נשמות… פֿון וואַנען זענט איר, אַ שטייגער?‟ פֿאַרפּלעפֿט, האָט אַ גראָבער ייִנגל מיט לאַנגע האָר און אַ בינטל פֿאַרפֿאַלדעוועטע בראָשורן מיט בילדער אויף דער הילע פֿון ליכטיקע הימל־פּאַנאָראַמעס מיך געענפֿערט: « Previous 1 2 Next » Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

[[בילד:Four women working very hard and carrying vats of water.jpg|left|thumb|250px|[[וואסער]] טרעגער ארבייטן ביטער שווער.]] '''ארבייט''' איז די וועג וויאזוי [[מענטש]]ען זענען פארנומען אנצוהאלטן און מאכן א [[לעבן]] צו דורך פארדינען [[געלט]] אדער סתם זיך [[אונטערהאלטן]] צו אנהאלטן דאס [[לעבן]]. די [[תורה]] זאגט אז צוליב די [[זינד]] פון [[עץ הדעת]] איז "בזיעת אפך תאכל לחם", קען מען נאר דורך [[שוויצען]]; [[עסן]] [[ברויט]]. ביי די [[נאציס]] אין [[אוישוויץ]] [[פארניכטונג לאגער|פארניכטיגונג'ס לאגער]] איז געווען גרויסע אויפשריפט ביים אריינגאנג טויער ''ארבייט מאכט [[פריי]]''. אמאליגע צייטן פלעגט מען ארבייטן מער פיזיש שווערער אבער היינט איז מען [[איבערוואג]] פון זיצן אין [[אפיס]]ס און נישט מאכן [[איבונגען]] ביים ארבייטן. ===עבודה - [[גייסט]]ליכע ארבייט=== '''עבודה''' איז לאוו דאווקא [[פיזיש]] נאר [[גייסט]]יש, אוואו מען האט כוונות און מען ארבייט שווער מיטן [[מוח]].

עופות זענען אזעלכע פויגלען וואס מען האדעוועט פאר זייער פלייש, אייער און פעדערן. דאס איז כולל הינער, אינדיקעס, גענז און קאטשקעס. אויך טויבן און פאזאנען זענען עופות. דאס פלייש פון עופות קען מען קאכן גאנץ גרינג; אפטמאל טוט מען עס בראטן אדער פרעגלען. דאס עיקר פלייש פון אן עוף איז דאס ברוסטפלייש (ווײַס פֿלייש) און די פאלקע (פֿלייש אויף די פיס). פונעם ווייסן פלייש קען מאכן שניצל. לעבערלעך פון עופות זענען גוט פאר געהאקטע לעבער. דעם גארגל אין דעם פופיק קאכט מען אין וואסער צו מאכן יויך. שמאלץ איז געמאכט פון פעט פון עופות. אומגעפער 30% פון פלייש וואס מען עסט איבער דער וועלט איז עופות פלייש. זעכצן ביליאן עופות זענען פערגרעסערט יערליך פאר עסן. וועבלינקעןרעדאַקטירן וויקימעדיע קאמאנס האט מעדיע שייך צו: עופות דער ארטיקל בנוגע עסנווארג און געטראנקען איז א שטומף. דאס הייסט עס פעלן אין אים גרונטלעכע אינפארמאציע איבערן פארשטאנד פון דער טעמע. ביטע העלפֿט דאס פֿארברייטערן.

שענזשען Yuxingyuan טאַלאַנט פּאַקקאַגינג קאָו, לטד איז אַ פאַכמאַן דרוקן און פּאַקידזשינג פאַרנעמונג ינטאַגרייטינג פּלאַן, דרוקן און פּאָסטן-פּראַסעסינג. ספּעשאַלייזינג אין דרוקן אַלע מינים פון פּאַקקאַגינג באָקסעס, קאָליר באָקסעס, קאַרטל באָקסעס, קאָליר קאַרדס, גאַנצע אַלבומס, טאַגס, מאַניואַלז, פּאַפּיר באַגס, סטיקערז, נאָטעפּאַדס, טאַטוירונג סטיקערז, בילד אַלבומס, צירונג באָקסעס, באָוטיקווע באָקסעס, טאַלאַנט באָקסעס, און אנדערע געדרוקט. מאַטעריאַלס. די פירמע שטענדיק נעמט די אַנטוויקלונג פון אַ הויך-טעק מאָדערן דרוקן ענטערפּרייז ווי זייַן אַנטוויקלונג ריכטונג, האלט זיך מיט די צייט און האלט זיך מיט די קראַנט דרוקן אינדוסטריע אינפֿאָרמאַציע און טרענדס. דערווייַל, די פירמע האט די וועלט 'ס אַוואַנסירטע פיר-קאָליר, פינף-קאָליר, זעקס-קאָליר העידעלבערג און קאָמאָרי דרוקער דרוקן, און די לעצטע הקדמה פון טייוואַן ס פול-עפענען קבאַ פּרינטערס קענען גאָר טרעפן די פּראָדוקציע פון ​​פאַרשידן גרויס, מיטל און קליין באָקסעס, ווי געזונט ווי אַ פאַרשיידנקייַט פון אַוואַנסירטע פּרע-פּרעסע, דרוק-אין, און פּאָסטן-פּרעסס פּראַסעסינג עקוויפּמענט צו טרעפן די קעסיידערדיק פֿאַרבעסערונג פון קונה קוואַליטעט און דינען קליים. זינט די פאַרלייגן, די פירמע איז אַדכירד צו די געשעפט פילאָסאָפיע פון ​​"כידעש, עפעקטיווקייַט, קוואַליטעט, סערוויס", אַוואַנסירטע דרוק עקוויפּמענט, פאַכמאַן טעכניש מדרגה, און גאַנץ דאַונסטרים פּראַסעסינג צו צושטעלן קאַסטאַמערז מיט הויך-קוואַליטעט דרוקן און פּאַקקאַגינג פּראָדוקטן און באַדינונגס. אַלע זענען באַגריסונג צו באַזוכן און פירן! גרייט צו אַרבעטן מיט איר צו שאַפֿן אַ בעסער מאָרגן. פֿירמע קולטור אונדזער ציל פאָרזעצן צו מעכאַדעש, פאָרדזשד פאָרויס, סערפּאַס זיך, און ווערן ביגער און שטארקער. שטענדיק דאַנקבאַר און מקיים געזעלשאַפטלעך ריספּאַנסאַבילאַטיז. שטרעבן פֿאַר גוט רעזולטאַטן און צוריקקומען קאַסטאַמערז און ינוועסטערז. אונדזער פֿילאָסאָפֿיע צו קאַסטאַמערז, מיר שטיצן קעגנצייַטיק נוץ און זוכן פּראָסט אַנטוויקלונג אין קוואַפּעריישאַן. פֿאַר אַלייז מיר שטיצן פאַרמעסט צו העכערן קוואַפּעריישאַן און בויען אַ געווינען-געווינען טינגקינג. מוטיקן עמפּלוייז פֿאַר עמפּלוייז צו וואַקסן צוזאַמען מיט די פירמע. שטיצן די כאַרמאָוניאַס קאָויגזיסטאַנס פון ענטערפּריסעס און געזעלשאַפט. אונדזער גייסט אונדזער גייסט זוכן ענדערונג אין יידיאַז, נייַע יידיאַז, רעאַליסטיש מיטלען און ראַפינירטקייַט אין אַרבעט. שטייַגן מיט די צייט, אָנכאַפּן אַפּערטונאַטיז, אַדאַפּט מיטלען צו היגע טנאָים און ינאַווייטיוו בשעת טשאַנגינג。 אונדזער סטיל אָנכאַפּן די קוילעלדיק סיטואַציע, ופמערקזאַמקייט צו דעטאַילס, נאָכגיין שליימעס און ווייַזן עקסאַלאַנס. אונדזער באַדינונגס שענזשען Yuxingyuan גיפט פּאַקקאַגינג קאָו, לטד אַדכירז די פּאָליטיק פון "פול אָנטייל, קעסיידערדיק פֿאַרבעסערונג, און מעקייַעם פון יעדער צוזאָג צו קאַסטאַמערז", און האט געגרינדעט אַ פולשטענדיק קוואַליטעט פארזיכערונג סיסטעם און ווערט-צוגעגעבן דינסט סיסטעם. פולשטענדיק דורכפירן די געשעפט פון בילד אַלבומס, קאָליר בלעטער, מאַגאַזינז, פּאָסטערס, פּראָדוקט מאַניואַלז, מעהודערדיק צירונג באָקסעס, מעהודערדיק פּאַפּיר באַגס, פּאַקקאַגינג קאָליר באָקסעס, מעהודערדיק טאַלאַנט באָקסעס, מעהודערדיק נאָוטבוקס, סטיקערז, טאַטוירונג סטיקערז, עטק. אין שורה מיט די סערוויס באַגריף. פון "אָפנהאַרציק", "צוטרוי", "ענטוזיאַזם", "קוואַליטעט" און "עפעקטיווקייַט", די פאַרוואַלטונג באַגריף פון פּערסוינג עקסאַלאַנס, קוואַליטעט ערשטער, באזירט אויף יסוד, ינאַווייטיוו אַנטוויקלונג, רילייינג אויף וויסנשאפטלעכע פאַרוואַלטונג און אַוואַנסירטע ויסריכט, פּרעכטיק טעכנאָלאָגיע, הויך קוואַליטעט קוואַליטעט, וואַן די דערקענונג פון אַ גרויס נומער פון קאַסטאַמערז, וואַן אַ הויך מאַרק שעם און קרעדיביליטי. די פירמע גלויבט שטענדיק אַז "קוואַליטעט איז די לעבן פון די פּראָדוקט, און קרעדיביליטי איז די קאָרנערסטאָון פון דער פאַרנעמונג". מיר וועלן מאַכן אַ שליימעסדיק בילד פון קונה צופֿרידנקייט מיט ערשטער-סאָרט דינסט, ערשטער-סאָרט פאַרוואַלטונג, און ערשטער-סאָרט קוואַליטעט, און ינסטרומענט די קוואַליטעט וויסיקייַט אין די גאנצע דינסט פון דרוקן פּראָדוקטן, געווינען די צוטרוי און שטיצן פון קאַסטאַמערז מיט אָרנטלעכקייַט, און שאַפֿן אַ בעסער מאָרגן מיט קאַסטאַמערז. בעעמעס באַגריסן מענטשן פון אַלע גייט פון לעבן צו באַזוכן און קאָואַפּערייט! פאַבריק אַדרעס: נאַנליאַן ינדוסטריאַל ווילידזש, נאַנליאַן קאַמיוניטי, לאָנגגאַנג סטריט, לאָנגגאַנג דיסטריקט, שענזשען, גואַנגדאָנג, טשיינאַ

אַלע קינדער מוזן זיין באגלייט דורך אַ דערוואַקסן (קיין דראָפּ-אָפס) און אַלע אַדאַלץ מוזן זיין באגלייט דורך אַ קינד. קינדער און אַדאַלץ מוזן בלייַבן צוזאַמען אין אַלע צייט בעשאַס זייער באַזוכן. אַדולץ וואָס ווילן צו נעמען אַ רייַזע פון דעם מוזיי קענען טאָן דאָס מיט אַ מוזיי באַגלייטן. סמאָקינג & וועפּאַנז פּאָליטיק די קינדער מוזיי פון ווילמינגטאָן איז אַ רויך-פריי און וואָפן-פריי קאַמפּאַס. קיין סמאָוקינג, וואַפּינג אָדער וועפּאַנז זענען דערלויבט אין אונדזער לאָקאַל אין קיין צייט. פאָטאָגראַפיע פּאָליטיק באַזוכער פאָטאָגראַפיע איז דערלויבט בלויז פֿאַר פּערזענלעך, ניט-געשעפט נוצן. פאָוטאַגראַפס קען נישט זיין ארויס, סאָלד, ריפּראַדוסט, פונאנדערגעטיילט, אָדער אַנדערש קאַמערשאַלי עקספּלויטאַד אין קיין שטייגער סייַדן באוויליקט דורך די עקסעקוטיווע דירעקטאָר אין שרייבן. ​ פאָטאָגראַפיע מוזן נישט צעשטערן אנדערע מוזיי וויזאַטערז אָדער שטעקן און מוזן נישט באַגרענעצן אַקסעסאַביליטי צו יגזיבאַץ, ענטראַנסאַז / עגזיץ, דאָרווייז און הויך פאַרקער געביטן. ​ פאָטאָגראַפיע פון אנדערע וויזאַטערז אין דעם מוזיי אָן זייער עקספּרעסס דערלויבעניש איז שטרענג פּראָוכיבאַטאַד. פאַכמאַן פאָטאָגראַפיע און ווידעאָגראַפי דאַרפן שטייַגן עריינדזשמאַנץ מיט די עקסעקוטיווע דירעקטאָר. ​ די קינדער מוזיי פון ווילמינגטאָן ריזערווז די רעכט צו נעמען פאָטאָס פון געסט פֿאַר צוקונפֿט נוצן. דורך פּערטשאַסינג אַ אַרייַנטרעטן בילעט, איר דערלויבן די קינדער מוזיי פון ווילמינגטאָן צו נעמען פאָטאָס און ווידיאס פון אַלע רעגיסטרירט געסט און קערידזשערז צו נוצן, אַרויסווייַזן און דורכפירן אַזאַ פאָטאָס און ווידיאס אויף דער וועבזייטל, אַדווערטייזמאַנץ און אנדערע מעדיע פֿאַר פּערמאָושאַנאַל צוועקן. אויב איר טאָן ניט מעלדונג די בילד רעכט צו די קינדער מוזיי פון ווילמינגטאָן, ביטע געבנ צו וויסן אונדז אין שרייבן בייַ marketing@playwilmington.org.

ססיענטיסץ האָבן דורכגעקאָכט ברייט פאָרשונג אויף די זיכערקייַט פון פּראָדוקטן דערייווד פון דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד אָרגאַניזאַמז אין די לעצטע יאָרצענדלינג. אין די שטודיום, זיי האָבן נישט געפֿונען קיין באַטייטיק שעדיקן גלייַך שייַכות צו גענעטיק ינזשעניעריע. ביידע די אמעריקאנער מעדיקאַל אַססאָסיאַטיאָן און די וועלט געזונט ארגאניזאציע גלויבן אַז דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד פודז זענען פּאַסיק פֿאַר מענטש געזונט. פֿאַר כּמעט 20 יאָר, עס איז געווען אַ באַריכט אין פאַכמאַן דזשערנאַלז אַז גמאָ פודז האָבן אַ קלאָר אָדער דיסאַפּרוווד פּראַל אויף מענטש געזונט.דער אַרטיקל איז נישט ארויס. טראָץ אַלע דעם, עס איז גרויס ומהעסקעם צווישן עטלעכע סייאַנטיס. למשל, לויט די רעזולטאטן פון אַ לערנען געפירט מיט עטלעכע יאָר צוריק, איינער פון יעדער צען סייאַנטיס אָננעמען נישט אַז גמאָ עסנוואַרג פּראָדוקטן זענען זיכער. דעם סיטואַציע געוויינטלעך ריפלעקס אויף קאָנסומערס אויך. לויט די רעזולטאַטן פון דער זעלביקער פאָרשונג, מער ווי האַלב פון די קאָנסומערס וואָס אָנטייל נעמען אין דער פאָרשונג זענען זארגן וועגן גמאָ פודז. עטלעכע סייאַנטיס טאָן ניט טראַכטן אַז גמאָ פודז זענען געפערלעך, אָבער זיי טאָן ניט צוטרוי די דאַטן וואָס זאָגן זיי זענען גאָר זיכער. דיסקוסיעס וועגן די זיכערקייַט פון דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד קראַפּס זענען נאָך אָנגאָינג. לויט אַ פריש באַריכט פון די נאַשאַנאַל אַקאַדעמי פון ססיענסעס, GM פּראָדוקטן האָבן קיין חילוק אין פּאָטענציעל אָדער אַדווערס געזונט יפעקץ קאַמפּערד מיט ניט-גמאָ פּראָדוקטן. דעם מיטל אַז גמאָ פּראָדוקטן זענען פּונקט ווי זיכער ווי זייער ניט-גמאָ קאַונערפּאַרץ. ווען זיי ונטערזוכן פּאָטענציעל אַדווערס יפעקץ אויף כייַע און מענטש געזונט, די סייאַנטיס באַטראַכטן אַקוטע און כראָניש כייַע טאַקסיסאַטי טעסץ, לאַנג-טערמין דאַטן וועגן די געזונט פון אַנימאַלס פעד גמאָס, און פאַרשפּרייטונג און ינסידאַנס דאַטן אין טנאָים אַזאַ ווי קרענק און צופאַל אין די קהל. מענטשן זאָרגן מער וועגן זייער געזונט מער קאַנשאַסלי. אונדזער אָרגאַניזאַציע אַקערז מיט אַ געפיל פון פֿאַראַנטוואָרטלעכקייט צו זיין מיט מענטשן וואָס האָבן דעם מיינדסעט און צו העלפֿן זיי צו קלייַבן די פודז וואָס זיי דאַרפֿן, און פרוווט צו שטיצן די מאַניאַפאַקטשערערז צו באַווייַזן זייער השתדלות אין דעם ריכטונג. אין דעם קאָנטעקסט, מאַניאַפאַקטשערערז פאָרשלאָגן NON GMO סערטאַפאַקיישאַן באַדינונגס.

אין די אָנהייב 1990ער יאָרן האָב איך געאַרבעט אין אַ ייִדישער קולטור־אָרגאַניזאַציע, וואָס האָט זיך געפֿונען אין אַן אַלטן בנין אין צענטער פֿון תּל־אָבֿיבֿ. אין דער זעלבער געבייַדע איז אויך געווען אַ ייִדישע ביבליאָטעק, און עלטערע ייִדן פֿלעגן קומען אַהין אויסטוישן די ביכער. כּדי אַרייַנצוגיין אין דער ביבליאָטעק, האָט מען געדאַרפֿט אַדורכגיין דעם צימער, וווּ איך בין געזעסן. פֿון מאָל צו מאָל האָט עמעצער פֿון די באַזוכער זיך געווענדט צו מיר: — איר האָט אַ ביסל צייַט? מע מעג כאַפּן אַ ייִדיש וואָרט מיט אײַך?.. מע האָט געזען אין די אויגן פֿון יענע עלטערע ייִדן, ווי זיי לעכצן זיך אַדורכצורעדן אין ייִדיש, דערהערן דאָס אייגענע קול, וואָס ברענגט אַרויס די סאַמע נאַטירלעכסטע פֿאַר זיי שפּראַך. עס איז ניט אַזוי וויכטיק געווען די טעמע פֿונעם געשפּרעך, דער עיקר, צו רעדן ייִדיש און שעפּן דערפֿון אַ ביסל נחת. איך האָב זיך דאָרט אָנגעהערט מיט אַ שלל געשיכטעס, איינע פֿאַרכאַפּנדיקער פֿון דער אַנדערער. אין אַ געוויסן מאָמענט האָט זיך מיר אָנגעהויבן דאַכטן, אַז דער דאָזיקער עלטערער עולם שטעלט מיט זיך פֿאָר אַ מין לעבעדיקע און אָטעמדיקע ביבליאָטעק, ווייַל דאָס לעבן פֿון יעדן איינעם איז געווען ווי אַן אָפֿן בוך, וואָס נאָר דער גורל אַליין איז געווען מסוגל אָנצושרייַבן… אייניקע פֿון יענע ייִדן און זייערע געשיכטעס האָבן זיך ממש אייַנגעקריצט אין מייַן זכּרון, און ניט איין מאָל האָבן זיי אויפֿגעוועקט מייַן עולם-הדימיון. איך פֿלעג ניט זעלטן זיך פֿרעגן: וואָס איז בשותּפֿותדיקס אין זייערע לעבנס-געשיכטעס? וועלכע סודות אַנטפּלעקן זיי, און וואָס בלייַבט נאָך אַלץ פֿאַרהוילן? און וואָס קען מען פֿון זיי אָפּלערנען? אויפֿן זינען פֿלעגן אַמאָל קומען די שורות פֿון איציק מאַנגערס סאָנעט „אַלטע ייִדן‟: אַלטע ייִדן אין בית־מדרש לערנען: גאָט. זיי צערטלען זייערע בערד, זיי קנייטשן זייערע שטערנס: „מיר זוכן דיך מיט קינדער-ייִנגלשע לאַמטערנס. מיר אַנען דיך, און דו פֿאַַרבלייַבסט אַ סוד…‟ עס האָט זיך אַזוי געוואָלט אַנטפּלעקן דעם סוד, און אויף עפּעס אַ מאָדנעם אויפֿן האָט דאָס וואָרט „סוד‟ זיך איבערגעפֿלאָכטן מיט אַן אַנדער וואָרט — „נס‟. מערסטנס פֿון יענע מענטשן זייַנען געווען געראַטעוועטע פֿונעם חורבן, און דער פֿאַקט אַליין, אַז נאָך דעם, וואָס זיי האָבן דורכגעמאַכט און לעבן געבליבן, האָבן זיי נאָך געפֿונען אין זיך גייַסטיקע כּוחות ווייַטער אָנצוגיין מיטן לעבן. דאָס אַליין האָט שוין געקאָנט באַטראַכט ווערן ווי אַ נס. אָבער, אַ חוץ אָט דעם בשותּפֿותדיקן נס, האָט יעדער איינער פֿון זיי פֿאַרמאָגט אויך זייַן פּערזענלעכן נס, וואָס האָט צומאָל אויסגעזען אויסטערליש, ממש אויף דער גרענעץ צווישן רעאַליטעט און אומזין. דער האָן אין דער ביבליאָטעק פֿלעג אַרייַנקומען אַ ייִד פֿון גבֿעתּיים, אַ באַשיידענער און אָנגענעמער מענטש. געהייסן האָט ער יהודה. אַלע יאָרן אין ישׂראל האָט ער אָפּגעאַרבעט ווי אַ לערער, אַ געוויסע צייַט אָנגעפֿירט מיט אַ שול. געשטאַמט האָט ער פֿון אַ קליין גאַליציאַנער שטעטל בייַם דניעסטער-טייַך, אין דער געגנט פֿון דער שטאָט קאָלאָמיי. דער ייִִד האָט מיר דערציילט, אַז ער האָט אָנגעזאַמלט אַ גרויסע קאָלעקציע פֿון הענער — געמעלן, פֿיגורקעס און סטאַטועטן פֿון פֿאַרשיידענעם קאָליר, פֿאַרשיידענער גרייס און שטאָף — פֿון האָלץ, פּאָרצעלייַ, גלאָז, אַלערליי סאָרטן שטיינער. ער אַליין האָט דאָס גאַַנצע לעבן געמאָלט הענער. יעדעס ווינקל אין זייַן הויז איז געווען פֿול מיט הענער. איין מאָל אין אַ שמועס האָט ער מיר אַנטפּלעקט דעם סוד פֿון זייַנע הענער… אין יוני 1941 אַ פּאָר טעג פֿאַרן אָנגריף פֿון דייַטשלאַנד אויף ראַטן-פֿאַרבאַנד האָט יהודה פֿאַרענדיקט דאָס ערשטע לערן־יאָר אינעם פּעדאַגאָגישן אינסטיטוט אין לעמבערג, וווּ ער האָט שטודירט. אויף זומער-וואַקאַציעס איז ער צוריקגעפֿאָרן אין זייַן היים-שטעטל. אָנהייב יולי האָבן די נאַציס אָקופּירט דאָס שטעטל. נאָך אַ סך חדשים פֿון מאַטערנישן און שוידערלעכע יסורים אין דער געטאָ און אַרבעטס־צוואַנג-לאַגער האָט מען די ייִדן פֿונעם שטעטל, בעת אַ סעלעקציע צעטיילט אויף עטלעכע גרופּעס און פֿאַרשפּאַרט אין גרויסע שפּייַכלערס. זינט דאַן האָט יהודה מער זייַנע עלטערן און די איבעריקע קרובֿים ניט געזען. אַ גאַנצן מעת־לעת איז ער אַזוי אָפּגעשטאַנען מיט הונדערטער אַנדערע מענער, אייַנגעפּרעסט ווי הערינג אין אַ פֿאַס. אויף מאָרגן האָט מען זיי אַרויסגעפֿירט פֿונעם שפּייַכלער און געטריבן אין דער ריכטונג פֿון דער אייַזנבאַן-סטאַציע. אַהין האָט מען אויך געבראַכט טויזנטער ייִדן פֿון דער גאַנצער געגנט. דער אַרום איז פֿאַרהילכט געוואָרן מיט אַ גרויליקן געמיש פֿון שיסערייַ, געוויין, האַרצרייַסנדיקע געשרייען, זידלערייַען פֿון דייַטשן און זייערע אָרטיקע העלפֿער און הינט־בילערײַ. טויזנטער ייִדן האָט מען אַרײַנגעטריבן אין די לאַסט-וואַגאָנען. יהודה מיט אַ פּאָר זייַנע פֿרייַנד האָבן גלייַך פֿאַרשטאַנען, וווּהין וועט די באַן זיי אַלעמען ברענגען… עס איז געווען פֿרילינג 1942, און דאַן האָט שוין דער מלאך-המוות צעטראָגן איבער דעם גאַליציאַנער ייִדנטום דאָס בלוטיקע וואָרט „בעלזשעץ‟. ס׳רוב ייִדן אינעם וואַגאָן זייַנען געווען אַזוי גייַסטיק אויסגעשעפּט, אַז מע האָט פּשוט גלייַכגילטיק געשוויגן, ניט רעאַגירט, ניט גערעדט איינער צום אַנדערן. יהודה מיט אַ פּאָר זייַנע פֿרייַנד האָבן באַמערקט אינעם וואַגאָן אַ פֿענצטערל מיט אייַזערנע קראַטעס. ניט געקוקט אויף אַלע ספֿקות, האָבן זיי באַשלאָסן אויסברעכן די קראַטעס און פּרוּּוון אַרויסצושפּרינגען דורכן שמאָלן פֿענצטערל. מיט די לעצטע כּוחות האָבן זיי עס געטאָן און איינער נאָכן אַנדערן זייַנען זיי פֿונעם וואַגאָן אַרויסגעשפּרונגען אינעם סאַמע לויף פֿון דער באַן. עס איז געווען שפּעט אין אָוונט אַרײַן און דאָס פֿינצטערניש האָט זיי אייַנגעשלונגען און פֿאַרהוילן אין זײַן שוואַרצן בגד. גאַנץ קאַיאָר איז יהודה געקומען צו זיך. ער איז געליגן אין אַ קוקורוזע-פֿעלד, ניט ווייַט פֿון דער באַן-ליניע, אַ פֿאַרוווּנדעטער, פֿאַרבלוטיקטער, ממש אַ גוסס. פּלוצעם האָט ער דערהערט לעבן זיך ווי עס קרייעט אַ האָן. דאָס קול פֿונעם האָן איז געווען אַזוי נאָענט און דייַטלעך, אַז עס האָט אים צוריקגעבראַכט צום לעבן. דער בחור האָט קוים פֿאַרשטאַנען, אַז דער האָן שטייט ממש לעבן אים. יהודה האָט דערפֿילט, אַז זייַן פּנים איז געשוואָלן, ער איז אַפֿילו ניט מסוגל אויפֿעפֿענען די אויגן. אָבער דער האָן האָט ניט אויפֿגעהערט צו קרייען. עס האָט זיך געדאַכט, אַז דאָס קרייען ווערט וואָס אַ מאָל האַסטיקער, העכער, נערוועז. אין אַ געוויסן מאָמענט האָט דער האָן שוין ניט געקרייט, נאָר ממש געשריִען אין אַ מין טירוף. מיט גרויסע שוועריקייטן האָט יהודה צוגעעפֿנט די צוויי אויגן-שפּאַרונעס און פֿאַרשטאַנען, אַז עס טאָגט שוין און ער מוז זיך באַהאַלטן אינעם וואַלד, אַניט וועלן קומען די פּויערים און אים מסרן פֿאַר די נאַציס. זינט דעמאָלט אָן איז ער געווען זיכער, אַז יענער האָן האָט אים געראַטעוועט דאָס לעבן. ער האָט אים אָפֿט געזען אין זייַנע חלומות, יענעם מלאך־הגואל אין אַ געשטאַלט פֿון אַ האָן, וואָס האָט געקרייט איבער אים, ביז ער האָט ניט אויפֿגעמאַכט די אויגן…

יעדער פֿון אונדז ביידע האָט געהאַט פֿיר שטאַרקע לאַפּעס און אונדזערע מוסקלען האָבן זיך איבערגעקײַקלט אונטער די קורצע האָר, ווען מיר זײַנען געלאָפֿן, גראָבנדיק מיט די מאָרדעס די ערד, און מיט הנאה זיך צוגעשמעקט צו די אַרומיקע ריחות. אייגנטלעך, נאָר איך האָב געהאַט קורצע האָר; אירע האָר זײַנען געווען לאַנגע און ווייכע, און אויף דעם שאַרפֿיקן פֿוקסנפּיסק האָבן שימערירט צוויי קײַלעכדיקע שוואַרצע אייגעלעך. ס’איז געווען זייער מאָדנע צו זען זי דאָ, צווישן הײַזער, אויטאָס, שפּאַצירנדיקע פּאָרלעך, דרייענדיקע מיט די קעפּ טוריסטן, פֿאָנטאַנען, טישלעך מיט אײַזקרעם און געטראַנקען. דאַכט זיך, דווקא אָט די פּאָראָדע הינט האָט באַקומען דעם קאָמישן נאָמען „סאַמאָיעד‟. אַ צפֿונדיקע משונהדיקע חיה, לעבן וועלכער עס מוז אומבאַדינגט זײַן אַ ים־הינט־יעגער, אָנגעטאָן אין הירשנפֿעלן, מיט אַ לאַנגן דינעם שטעקן אין דער האַנט, וואָס טוט פֿון צײַט צו צײַט עפּעס אַ גאָרגלדיקן געשריי אינמיטן פֿון דער ענדלאָזער טונדרע, באַדעקט מיט יאַגעל־מאָך און אַלץ דאָס גלײַכע; די מיטאָלאָגישע ערד, וואָס האָט ניט קיין סוף און ניט קיין עק, קיין ליקלעך און קיין ווינקלעך — אַלץ פֿלאַך און גלײַך, און די ווײַטן אין אַלע זײַטן, און ס’איז ניטאָ וועמען אויפֿצופֿרעסן, סײַדן נאָר זיך אַליין. מיט איין וואָרט, „סאַמאָיעד‟… די־אָ סאַמאָיעד־צויג האָב איך דערזען אין דעםר אונטערערדישן פּאַסאַזש גלײַך אונטער דער היסטאָרישער נצחון־אַרקע, וווּ אויף דער וואַנט איז געווען אָנגעמאַליעוועט אַן אַלטע שיינע גאַס מיט געמויערטע הײַזער, לאַמטערנס און ביימער. לענגויס דער וואַנט, אויף שטיינערנע בענקלעך, זײַנען געזעסן טוריסטן, מיד פֿונעם קאָפּ־דרייען, אָבער שטאַרק צופֿרידן. זיי האָבן געזאַמלט כּוחות, כּדי אַרויפֿצוגיין אויף דער בענזין־פֿאַרסמטער פֿרײַהייט. איך בין געזעסן מיט דער צונג אַרויס און געקוקט אויף דער דאָזיקער פֿאַלשער גאַס און ניט באַלד באַמערקט אַנטקעגן זיך אַ באַבערדיקטן קלאָשאַר, וואָס האָט זיך דאָ באַהאַלטן פֿון דער ברענענדיקער זון. אין דער ברודנער האַנט האָט ער געהאַלטן אַ שטריק און אויף דעם שטריק — זי, און מיר האָבן זיך פּלוצעם געטראָפֿן מיט די אויגן. פּונקט דעמאָלט זײַנען פֿאַרבײַ אַ כאָפּטע אומדערמידלעכע יאַפּאַנער צי כינעזער און, דערזעענדיק אין איר אַ היגע אַטראַקציע — די מענטשן קענען זײַן אַזוי אינפֿאַנטיל! — האָבן זיי באַשלאָסן, אַז זיי מוזן זיך פֿאָטאָגראַפֿירן מיט איר און מיט דעם אָרעמען קלאָשאַר — מע דאַרף דאָך אויסניצן די קילאָמעטרען פֿילמען, וואָס זיי האָבן מיטגעבראַכט פֿון טאָקיאָ־שאַנכײַ. זיי האָבן געפּרוּווט מיט די פֿינגער עפּעס צו דערקלערן דעם קלאָשאַר. יענער האָט קוים פֿאַרשטאַנען, געמאַכט אַ קרום שמייכל, געפֿאָדערט געלט און איבערגעגעבן איינעם פֿון זיי דאָס שטריקל. דער טוריסט האָט זייער פֿאָרזיכטיק זיך צוגעטוליעט צו איר, צוזאַמען מיט נאָך איינעם אַ חבֿר. ס’האָט אַ בליץ געטאָן אַ פֿלעש, דערנאָך נאָכאַמאָל און ווידעראַמאָל… כ’האָב ניט געהאַט קיין שום חשק צו זען, ווי זיי פּאָזירן דאָרטן, זיך בײַטנדיק מיט די ערטער. עס האָט מיך אָן שום סיבה אָנגעכאַפּט אַ כּעס, און דאָ האָט זי געוואָנדן צו מיר דעם שאַרפֿיקן פֿוקסנפּיסק און געשענקט מיר אַזאַ אומפֿאַרגעסלעכן בליק, אַז איך האָב ממש אין איין רגע אָנגענומען אַ גורלדיקן באַשלוס. איך האָב זיך אויפֿגעכאַפּט און זיך אַ לאָז געטאָן אין דער ריכטונג פֿון די שטיינערנע טרעפּ, צו דער נצחון־אַרקע, גאָר זיכער, אַז זי וועט מיר נאָכלויפֿן. אונדזער געלויף איז געווען כּמעט ווי אַ מיליטערישע אַטאַקע, ווײַל די טרעפּ זײַנען געווען ממש פֿאַרפֿלייצט מיט פֿיס, קיישלעך, קינדער און נאָך מי־יודע מיט וואָס; אָבער אויבן איז שוין געוואָרן אַ ביסל פֿרײַער. אַ פּאָליציסט האָט מיט שרעק אויסגעגלאָצט אויף אונדז די אויגן. ניט ווײַט פֿון אים איז געשטאַנען אַן אַלטיטשקער מלחמה־וועטעראַן אינעם מונדיר, פֿול מיט מעדאַלן, ממש ווי אויף אַ הינט־אויסשטעלונג, און לעבן אים — אַ יאַפּאַניש צי כינעזיש ייִנגעלע מיט זײַן מוטער, וואָס האָט זיך געגרייט צו פֿאַראייביקן אויף איר פֿאָטאָ־אַפּאַראַט דעם היסטאָרישן מאָנומענט פֿון פֿרעמדע נצחונות אין איין קאָמפּלעקט מיטן אַלטן בראַוון זעלנער… און דאָ זײַנען מיר אַרויסגעשפּרונגען פֿון אונטער דער ערד גלײַך אויף זיי. דאָס קינד האָט פּלוצעם אָנגעהויבן לויפֿן נאָך אונדז, און די מאַמע האָט אַזש פֿאַרלוירן דאָס לשון פֿאַר איבערראַשונג. כ’האָב ניט געוווּסט וווּהין צו לויפֿן, נאָר עפּעס אַ פֿאַרנעפּלטער חוש האָט מיר אונטערגעזאָגט, אַז מע דאַרף אָפּזוכן אַ טײַך. קיין צײַט אויף צו באַטראַכטן די לאַגע איז, פֿאַרשטייט זיך, ניט געווען. מיר זײַנען אַדורכגעלאָפֿן ווי משוגעים אונטער דעם היסטאָרישן ווײַסשטיינערנעם סלופּ, וואָס די טוריסטן האַלטן פֿון אים אַן עולם־ומלואו, פֿלינק אַרונטערגעקראָכן אונטער די הענגענדיקע מעטאַלענע צוימען, און דעמאָלט האָט שוין מײַן נאָז דערשפּירט, אַז דער טײַך מוז זײַן ערגעץ־וווּ דאָרטן (מײַנע חושים האָבן מיך נאָך קיינמאָל ניט אָפּגענאַרט). וויִאַזוי האָבן מיר זיך געראַטעוועט אונטער די יאָגנדיקע אויטאָס — ווייס איך ניט. צוערשט, איז זי געווען אַ ביסל ניט זיכער (אפֿשר האָט זי נאָך געטראַכט וועגן איר קלאָשאַר?), נאָר באַלד האָט זי ווויל־יונגעריש אַ שאָקל געטאָן מיט איר ווייכהאָריקן עק — „צו אַלע רוחות!‟ — און ווען איך האָב זיך אומגעקוקט, איז זי שוין געלאָפֿן נאָך מיר אינגאַנצן צילבאַוווּסט. אַזוי־אָ זײַנען מיר געלאָפֿן איינע נאָכן צווייטן. אויף אונדזער טריומפֿאַלן וועג צום טײַך האָב איך זיך געפֿילט ווי אַזאַ פֿײַנער, שטאַלטנער פּאַרשוין, ממש אַ דענישער פּרינץ, ניט ווייניקער, און געפּאַטשט אַלע פֿאַרבײַגייערס מיטן עק. ס’איז מיר געווען ניט אינגאַנצן קלאָר, הלמאַי לויפֿן מיר אַהין — אַזעלכע פֿרעכע הינט — צוריק גערעדט, ווער קען דאָך זאָגן מיט בטחון, אַז ער ווייסט, וואָס ער טוט? ווען מיר האָבן שוין דערגרייכט דעם טײַך און זײַנען אַראָפּ צו די פֿרישע, אַ ביסל שמעקנדיקע מיט קעראָסין כוואַליעס אונטער אַ גרויסער בריק, האָט זיך אונדז געדאַכט, אַז אָט איז עס, אונדזער צוגעזאָגטער גן־עדן, דער טײַך. אַ פֿישער, וואָס איז געשטאַנען אונטער דער בריק, האָט אונדז אָנגעקוקט מיט אַ פֿאַרדראָס. אין זײַן עמערל האָט זיך געפּליאָסקעט אַן אומגליקלעכער פֿיש, וואָס וואָלט זיכער אונדז מקנא געווען, אויב ער וואָלט אונדז געזען. אוי, ווי שטאַרק האָט זיך אונדז פֿאַרוואָלט זיך אַראָפּלאָזן אין די כוואַליעדיקע וואַסערן ביז דעם סאַמע פּיסק און אַוועקשווימען ערגעץ־וווּ אין די אומבאַקאַנטע ווײַטע ווײַטנס, אַנטקעגן דער שײַנענדיקער זון! מיר זײַנען דאָך אַזוי יונג, שטאַרק, זעלבסטזיכער, מיט האַרטע פֿעלן און קרעפֿטיקע פֿיס, שאַרפֿע אויגן און שפּירעוודיקע אויערן! מיר זײַנען דאָך די אמתע בעלי־בתּים פֿונעם לעבן, ניט זיי, וואָס מיינען עס ערנסט וועגן זיך, ווײַל מיר טוען מיט אונדזער לעבן, וואָס סע ווילט זיך אונדז, ניט קוקנדיק אויף גאָרנישט. הייסט עס, מיר קאָנען אָננעמען באַשלוסן זעלבסטשטענדיק: אָט איז פֿאַר מיר אַ טײַך, און סע ווילט זיך מיר אַרײַנשפּרינגען אין אים און אַ שווים טאָן — און איך טו אַזוי, און שוין! און אָט טו איך אַ שפּרונג אַרײַן אין וואַסער און שווים מיר אַוווּ איך וויל און די סאַמאָיעד־צויג — נאָך מיר. עס טראָגן זיך פֿאַרבײַ אונדזערע אויגן פֿאַרשיידענע טוריסטישע אָביעקטן. אָט איז דער אַלטער וואָקזאַל מיט דעם זייגער אויפֿן פֿאַסאַד, וווּ זיי האָבן אײַנגעאָרדנט אַ מוזיי (דאָרטן איז, אַגבֿ, פֿאַראַן אַ סך שטיינערנע הינט און אַלערליי אַנדערע חיות — אַמאָל בין איך געווען דאָרטן בײַ נאַכט, ס’איז דאָ אַ געהיימער דורכגאַנג פֿון דער נאָענטער מעטראָ־סטאַנציע). און אָט איז דער מיאוסער טורעם, אונטער וועלכן כ’האָב אַמאָל גענעכטיקט אין עפּעס אַ לאָך און וווּ די מאַראָקאַנער האָבן געפּרוּווט אַרײַנשטופּן אַלעמען זייערע ביליקע מעכאַנישע טויבן מיט דורכזיכטיקע פֿליגעלעך, וואָס פֿלעגן אַרויפֿשוועבן אין הימל אַרויף און דערנאָך אַראָפּפֿאַלן מיט אַ טראַסק גלײַך אויף די בידנע טוריסטישע קעפּ. די מאַראָקאַנער האָבן דאַן געשמייכלט מיט אַזאַ אויסזען, עלעהיי זיי האָבן אַליין באַשאַפֿן די־אָ פֿייגעלעך אָדער לכל־הפּחות אויסגעטראַכט די אידעע מעשׂה פּיקאַסאָ. אַזוי זײַנען מיר געשוווּמען, אַפֿילו ניט אַזוי געשוווּמען, ווי פּשוט זיך געטראָגט מיטן שטראָם פֿאַרבײַ דעם קליינעם אינדזל, וווּ עס האָט געדאַרפֿט שטיין די פֿרײַהייט־סטאַטוע (איצט איז דאָרטן געשטאַנען עפּעס אַ ריזיקע סטרוקטור מיט כינעזישע העראָגליפֿן), און פֿאַרבײַ דער וואַלדיקער פּלאַזשע מיט נאַקעטברוסטיקע אַגרעסן, אויף וועלכע מיר האָבן ניט געקוקט. פֿון די שיפֿלעך האָט מען אונדז געפֿאָכעט מיט די הענט, געשריִען עפּעס, געוואָרפֿן שטיקלעך באַגעטן און איין מאָל אַ שטיקל קעז, אָבער מיר האָבן זיך ניט פֿאַרהאַלטן צוליב אַזעלכע קלייניקייטן. צום סוף האָבן די כוואַליעס אונדז געבראַכט צו טראָגן אויף ברייטע וואַסערדיקע רחבֿותן. עס האָט זיך מיר אַפֿילו געדאַכט, אַז ס’איז שוין דער ים, איבער וועלכן עס מוז זיך געפֿינען דאָס פֿאָטערלאַנד פֿון מײַנע אָבֿות פֿון דער מאַמעס צד (אינטערעסאַנט, צי וואָלט איך דערפֿילט אַ קרובֿהשאַפֿט מיט די דאָרטיקע יאַגד־הינט, דאָס קול פֿון בלוט, די טויזנט־יאָריקע צונויפֿבינדונג מיט די אורזיידעס, וועלכע זײַנען אַמאָל אַדורכגעגאַנגען יענעם לאַנד און געוואָרן זײַן סימבאָל? ניין, סע גלייבט זיך קוים, איך האָב דאָך תּמיד זיך געהאַלטן ווי אַ געזעצלעכער נאָכגייער פֿון דעם טאַטנס אָבֿות, די שטאָלצע אַזיאַטישע הינט, וועלכע פֿלעגן אָן שום מורא זיך אַרויפֿוואַרפֿן אויף רײַטנדיקע פֿײַנט, אַראָפּשלעפּן זיי פֿון זייערע פֿערד אויף דער האַרטער ערד און דערנאָך הילכיק בילן צווישן בערג, פֿעלדזן און סטעפּן, וואַרטנדיק אויף אַ שטיקל טרוקענעם פֿיש פֿון די קליינע, שטאַרקע הענט. נאָר דאָס איז געווען אַוודאי ניט קיין ים, ביזן ים וואָלטן מיר געדאַרפֿט נאָך אַ סך שווימען. עס וואָלט אונדז איצט ניט געשאַט אַ ביסל זיך אָפּרוען. בײַ דער ערשטער געלעגנהייט זײַנען מיר אַרויסגעקראָכן אויפֿן ברעג (די סאַמאָיעד האָט נאָך אַלץ געשלעפּט נאָך זיך דעם שטריק). מיר האָבן זיך זשומיק אָפּגעטרייסלט פֿון די טראָפּנס וואַסער, און די פֿעלן אונדזערע האָבן געפֿינקלט אויף דער אָוונטיקער זון. „מאַדמואַזעל, איר זענט גאָר אַנטשלאָסן,‟ — האָב איך געזאָגט הויכוועלטיש און עלעגאַנט פֿאַרנייגט דעם קאָפּ, קוקנדיק אויף איר אָפֿנהאַרציק מיט מײַנע מאַנדל־אויגן. זי האָט זיך עפּעס געקווענקלט, ווען איך אַליין האָב געמאַכט אַ טראָט איר אַנטקעגן. זי האָט אויסגעזען אַ ביסל נעבעכדיק מיט דעם נאָכשלעפּנדיקן שטריק און די נאַסע פֿאַרפּלאָנטערטע האָר אירע. איך האָב אָנגעקוקט דעם שטריק, געעפֿנט דעם פּיסק און אַ צופּ געטאָן וווּ מע דאַרף. דער שטריק איז אַראָפּגעפֿאַלן, זיך אַ גליטש געטאָן פֿונעם ברעג, ווי אַ שלאַנג, און פֿאַרזונקען אין די טיפֿע וואַסערן. זי האָט גאָרנישט געזאָגט און נאָר דאַנקבאַר געלייגט איר קאָפּ אויף מײַן רוקן, און אַזוי, ווי אַ לײַטיש פּאָרל, האָבן מיר זיך פּאַמעלעך געלאָזט אין דער גרויסער פֿרײַער וועלט אַרײַן.

דער טיגער (panthera tigris; נקבה: טיגריכע) איז א זויגער פון דער קאץ פאמיליע. טיגערס זענען דער גרעסטער סארט קעץ, לאנג ביז 3.38 מעטער און מיט א געוויכט ביז 389 קילאגראם. זיי זענען זייער שטארק און טון באפאלן הערשן און בהמות. זיי קומען פון אזיע. זייער פעלץ איז אראנזש מיט שווארצע פאסן. יעדער איינציגער טיגער האט אנדערע שטרייפן וועלכע אונטערשיידט אים פון די אנדערע. בענגאל טיגער צוליב זיינע שיינע פעל און האר, טוט מען אים כסדר פאנגען. דערפאר איז זיין צאל שטארק רעדוצירט געווארן אין די לעצטערע יארן. אין אסאך לענדער זענען טיגערס אויף דער באדראעטע מינים ליסטע. אין כינע קען מען באקומען טויטשטראף פארן האנדלען מיט גלידער פון א טיגער. סארטןרעדאַקטירן עס זענען פארהאן ניין סארטן טיגער'ס, וואס דריי דערפון זענען שוין גענצליך אויסגעראטן. דער "בענגאל" טיגער איז דער מערסט באקאנטער; ער וואוינט אין אינדיע, נעפאל און באנגלאדעש. זיין פאפולאציע איז געששאצט אויף ארום 2.500. דער "מאלאיאישער" טיגער וועלכע געפונט זיך בלויז אין זיד טייל פון דעם מאלאיאישן האלבאינזל. זיין פאפולאציע איז געשאצט ביי אונטער פינף הונדערט. ער איז דער קלענסטער סארט טיגער און דער נאציאנאלער סימבאל אין מאלאזיע. הערשט אין 2004 האט מען אים קאטעגאריזירט אלס באזונדערער זגאל. דער "סומאטרא" טיגער וועלכע געפינט זיך בלויז אינעם אינדאנעזישן אינזל סומאטרא. איר פאפולאציע איז געשאצט צו זיין צווישן פיר און פינעף הונדערט. דער "סיבירישער" טיגער וועלכער געפונט זיך הויפטזעכליך אין סיביר. ער איז צווישן די גרעסטע טיגער'ס אויף דער וועלט. אין יאר 2005 איז איר פאפולאציע געווען 393. "אינדוכינעזער" טיגער געפונט זיך אין קאמבאדיע, כינע, בורמא, טאילאנד, און וויעטנאם. זייער פאפולאציע ווערט געשאצט צו בלויז 350. פון דעם דרום־כינע טיגער איז פארהאן די ווייניגסטע, איז צווישן די צען באשעפענישן וועלכע זענען אין גרעסטן געפאר אויסגעראטן צו ווערן. ווייסער טיגער פון די "באלי", "קאספישן" און "דזשאוואן" זענען שוין נישט פארהאן אויף דער וועלט. דער ארטיקל בנוגע ביאלאגיע איז א שטומף. דאס הייסט עס פעלן אין אים גרונטלעכע אינפארמאציע איבערן פארשטאנד פון דער טעמע. ביטע העלפֿט דאס פֿארברייטערן.

יאָ, איר קענען קויפן אַלגעמיינע אַרייַנטרעטן טיקיץ צו באַזוכן דעם מוזיי און צולייגן דעם בילעט קויפן צו קיין מדרגה פון מיטגלידערשאַפט שפּעטער! ווי אַזוי טאָן איך צולייגן מיין טיקיץ צו אַ מיטגליד? יעדער בילעט קויפן קומט מיט אַ סדר נומער און בילעט נומער. אויב איר ווילט געבן אַ אַראָפּרעכענען אָדער טיקיץ צו דיין מיטגלידערשאַפֿט, איר קענט טאָן דאָס דורך טעלעפאָן אָדער אין מענטש אויף דיין ווייַטער באַזוכן מיט דיין סדר נומער. ווי קען איך צולייגן מיין אַראָפּרעכענען צו אַ מיטגלידערשאַפֿט? If you are applying a discount you must purchase your membership over the phone or in person on your next visit. If you are applying an educators or military discount, have your identification ready. If you are applying a ticket purchase to a membership, have your order number ready. *Educator, Senior, and Military discounts are not valid towards a Wanderer Membership. ווי לאַנג נעמט אַ מיטגלידערשאַפֿט? יעדער מיטגלידערשאַפֿט לאַסץ ביז דעם סוף פון די חודש פּערטשאַסט פון די פאלגענדע יאָר. פֿאַר בייַשפּיל: אויב פּערטשאַסט 06/13 פון 2021 עס לאַסץ ביז 06/30 אין 2022. ווי פילע אַדאַלץ און קינדער קענען זיין אויף אַ מיטגלידערשאַפט? יעדער מיטגלידערשאַפֿט איז פֿאַר צוויי געהייסן אַדאַלץ און אַלע קינדער אין די הויזגעזינד. מיטגלידער זענען ביכולת צו לייגן אַן עקסטרע דערוואַקסן פֿאַר $ 25. כל מיטגלידערשאַפֿט, אַחוץ די עקסטרע דערוואַקסן, זענען ניט טראַנספעראַבאַל. אויב בעשאַס דעם יאָר דיין קערידזשיווער ענדערונגען, איר קען סטרויערן די געהייסן עקסטרע דערוואַקסן אויף דיין מיטגלידערשאַפט און באַקומען אַ נייַע קאַרטל פֿאַר דעם יחיד. מייַן נאַנני וויל צו ברענגען מיין קינדער צו דעם מוזיי מיט מיין מיטגלידערשאַפט. ווי אַזוי אַרבעט דאָס? בלויז די צוויי געהייסן אַדאַלץ אויף אַ מיטגלידערשאַפט באַקומען פריי אַרייַנטרעטן אין דעם מוזיי. נאַניז, זיידע-באָבע אָדער אנדערע משפּחה מיטגלידער וועט האָבן צו באַצאָלן די אַרייַנטרעטן. אָבער, פֿאַר $ 25 איר קענען לייגן אַ דריט דערוואַקסן צו דיין מיטגלידערשאַפֿט אויב דער דערוואַקסן וועט מאַכן אָפט וויזיץ אָדער איינער קענען מאַכן דיין נאַנני איינער פון די צוויי געהייסן אַדאַלץ. קען איך ברענגען געסט מיט מיין מיטגלידערשאַפט? אַלע געסט זענען באַגריסן. אָבער, אויב זיי זענען נישט אַ געהייסן דערוואַקסן אויף דיין מיטגלידערשאַפט, זיי וועלן זיין פארלאנגט צו באַצאָלן אַרייַנטרעטן. The Adventurer and Explorer Membership include 4 free one-time use guest passes to use for additional guests. ווי אַזוי טאָן איך צייכן אין צו רעזערווירן טיקיץ? אפילו אויב איר האָט אַ מיטגלידערשאַפט, איר מוזן ערשטער פאַרשרייַבן פֿאַר אונדזער פּלאַץ איידער איר קענען צייכן אין און רעזערווירן טיקיץ דאָ. מאַכן זיכער אַז איר נוצן די בליצפּאָסט אַדרעס און אַלע אינפֿאָרמאַציע וואָס איר האָט ערידזשנאַלי געחתמעט פֿאַר דיין מיטגלידערשאַפט, אַנדערש דיין מיטגלידערשאַפט וועט נישט פאַרבינדן. אויב איר דאַרפֿן צו דערהייַנטיקן אָדער באַשטעטיקן דיין אינפֿאָרמאַציע, רופן אונדז אין אונדזער אַפּערייטינג שעה. צי איך האָבן צו רעזערווירן טיקיץ אָנליין אויב איך האָבן אַ מיטגלידערשאַפט? אויב איר האָט אַ מיטגלידערשאַפֿט, איר קענט קומען אין אַ נאָרמאַל טאָג דורך רעזערווירן טיקיץ אָנליין אָדער דורך טשעק מיט דיין מיטגלידערשאַפט אין די פראָנט דעסק. דער בלויז צייט איר דאַרפֿן צו רעזערווירן אָנליין איז אונדזער געשעעניש טעג! דריקט דאָ צו קאָנטראָלירן אַלע אונדזער ספּעציעל געשעענישן. ווער באקומט די נאָך אַדווענטשערער מיטגלידערשאַפט ווען עמעצער פּערטשאַסיז אַ קאַנטריביוטינג מיטגלידערשאַפט? א דיזערווינג משפּחה אין אונדזער קהל באקומט אַ אַדווענטשערער מיטגלידערשאַפט פֿאַר יעדער קאַנטריביוטינג מיטגלידערשאַפט פּערטשאַסט. צו רעקאָמענדירן אַ משפּחה דריקט דאָ. איך האָבן אַ נאַוויגאַטאָר מיטגלידערשאַפט. קענען איך באַקומען אין די וויקענדז? נאַוויגאַטאָר מיטגלידער זענען געגעבן האַלב-אַוועק אַרייַנטרעטן אין די מוזיי אויף וויקענדז. $5 אָפּרוטעג בילעטן ווערן אַ מיטגליד ביטע קאָנטאַקט אונדזער מיטגלידערשאַפט קאָאָרדינאַטאָר דזשעסי ביי jgoodwin@playwilmington מיט קיין נאָך פֿראגן, אָדער רופן אונדז אויף 910-254-3534

האט איר געמיינט איבערפלאנצן? (אריבערלייגן א פלאנץ פון איין פלאץ צום צווייטן, אדער אן גליד פון איין מענטש צום צווייטן) פלאנץ ווערט גערופן אלע סארט לעבעדיגע געוואוקסן וועלכע שפראצן ארויס פון דער ערד, למשל ביימער, גראזן און געווירצן. די וויסנשאפט וואס פארנעמט זיך מיט פלאנץ הייסט באטאניק. די סיסטעם וויאזוי א פלאנץ לעבט און וואקסט איז דורך נוצן זון שטראלן, וואסער, געוויסע מינעראלן, און קוילן זייערס. דאס ווערט גערופן פאטאסינטעז. די פלאנצונגען האבן ווארצלען וואס לויפן אראפ אונטער דער ערד און זיי ציען אריין אין זיך פייכטקייט און אנדערע כוחות פון די ערד. דער ארטיקל בנוגע ביאלאגיע איז א שטומף. דאס הייסט עס פעלן אין אים גרונטלעכע אינפארמאציע איבערן פארשטאנד פון דער טעמע. ביטע העלפֿט דאס פֿארברייטערן.

On the day that is designed for true simcha, poor and orphaned families prepare to spend their Purim holed up in their sad and dark home, with no food and even less Simcha Purim. Tov V’Chesed does not allow that to happen. This Purim, we will distribute $250,000 in Matanos L’evyonim to broken families so that they literally don’t go hungry while the rest of us enjoy the festive day. To ensure that they don’t feel left behind, each child will receive an exciting Mishloach Manos package that includes the Purim Gelt other children receive from their living fathers. Every family will also receive the food and drinks they need to make a Seudas Purim at home. Groups of Tov V’Chesed volunteers will then travel around to these destitute homes to sing and dance with the children and brighten their day. It is impossible to describe the impact this chesed will have on them — on Purim and in the months ahead. You can have a part in these crucial efforts! Join us today and have your tzedakah distributed on the day of Purim, as the halacha requires. It is in your hands to save a family from darkness and sadness! טרערן אום פורים?! יא! צענדליגע אלמנות ויתומים וואס לעבן אגאנץ יאר אין טרויער און ארעמקייט, שטייען אויס צו פארברענגען דעם פרייליכסטן טאג פון יאר מיט טרערן און ווייטאג מיר "טוב וחסד" וועלן פארזיכערן אז כאטש פורים איז ביי זיי פרייליך און לעכטיג! חידוש שנת תשפ"ב - דערפרייט די אלמנות, און די אלמנות וועלן אייך דערפרייען מיטן מתפלל זיין פאר אייך אין די דערהויבענע ימי הפורים המסוגלים לקבלת התפילות הארץ-שניידנדע ווייטאג, הימל-שרייענדע עניות, אומרואיגקייט און פונסטערניש - דאס איז וואס טויזנטע צובראכענע אלמנות ויתומים אין ארץ ישראל לעבן מיט אגאנץ יאר. צוליב דער פארלוסט פון זייער ראש המשפחה, דער הויפט פרנסה ברענגער, ספראווען זיך די אלע משפחות נישט נאר מיט די שרעקליכע ווייטאג און צער וואס דאס ברענגט מיט, נאר הונגער און נויט איז ביי זיי א טאג טעגליכע ערשיינונג. ס'איז דער איין טאג אין יאר, דער פרייליכער יום טוב פורים, וואס יעדער איד פראבירט צו פארגעסן פון זיינע אומעטיגקייטן און שוועריקייטן און מ'פראבירט זיך משמח צו זיין און זיין פרייליך, צי מיט א געשמאקן סעודה לכבוד יום טוב, מיט די משלוח מנות, מ'פארטיילט צדקה… אבער, פאר די הונדערטער ארימע און צובראכענע משפחות אלמנות יתומים מיט יתמות איז דער יום טוב פורים נאך א סיבה פארוואס צו פארבלייבן נאך מער איינזינקען אין זייער צער… נישטא קיין טאטע, נישטא קיין סעודות, נישטא קיין געלט, און קיין שמחה איז אוודאי נישטא! יא, אזוי וואלט חס ושלום געקענט זיין, ווען נישט "טוב וחסד", בהנהלת איש החסד הרב יעקב אליעזר שישא, ערלויבט אבער נישט אז אזאנס זאל געשען! גענוי ווי די פריעדיגע יארן, וועט "טוב וחסד" אויך היי יאר אנפירן א ריזיגע אפאראט צו דערפרייען די טויזנטע צובראכענע משפחות פון אלמנות ויתומים. עס וועט פארטיילט ווערן דער אסטראנאמישן סכום פון צוויי הונדערט פופציג טויזנט דאלער "מתנות לאביונים" קעש געלט פאר די צובראכענע משפחות, אז זיי זאלן פשוט נישט הונגעריגן און אויך האבן א שמחת פורים. און נישט נאר דאס, נאר כדי אז זיי זאלן נישט שפירן 'ארויסגעפאלן', נאר זיך אמת'דיג פרייען אין דעם פרייליכן טאג, וועט יעדער יתומ'ל יתומה'לע באקומען א פערזעליכע שיינע משלוח מנות פעקל מיט געשמאקע נאשערייען און זיסקייטן און אפילו 'פורים געלט', פונקט ווי יעדעס אנדערע קינד! אין צוגאב, וועט יעדער אלמנה באקומען געליפערט צו זייער שטוב א פולשטענדיגע פליישיגע "סעודות פורים" אז זיי זאלן קענען פראווען דעם פרייליכן יום טוב מיט א פולשטענדיגע שמחה. אזוי אויך וועלן די גרופעס פון די "טוב וחסד" וואלונטירן ארומפארן צו אלע די צובראכענע שטובער און טאנצן מיט די יתומים כדי זיי אביסל אויפצולעבן אין דעם טאג. עס איז אוממעגליך פארצושטעלן וואס פאר א השפעה דאס אלעס האט אויף דעם, דא איז עפעס וואס דערפרייט זיי נישט נאר אין דעם יום טוב פורים, נאר לאזט זיי איבער א געשמאקע טעם פאר א לאנגע צייט שפעטער, אז זיי זאלן שפירן זיי זענען נישט אליינס, עס זענען דא וואס זארגן זיך פאר זיי און שפירן מיט זייער צער! חידוש פון שנת תשפ"ב: דערפרייט די אלמנות ויתומים, און דערפרייט אייך אליינס! אלס הכרת הטוב פאר אייער הארציגע הילף לכבוד די ימי הפורים, וועלן די דאנקבארע אלמנות אויסניצן די דערהויבענע ימי הפורים, ווען די שערי רחמים זענען ברייט אפן פאר קבלת התפילות און מ'קען זיך אויסבעטן אלעס גוטס, וועלן די צובראכענע אלמנות מתפלל זיין פאר אייך און אינזין האבן אייך און אייער גאנצע משפחה איר זאלט געבענטשט ווערן מיט אלעס גוטס! צוזאמען מיט אייער נתינה, טוט ביילייגן א קוויטל מיט אייער נאמען און אייער משפחה, און די אלמנות וועלן בעזרת השם מתפלל זיין פאר אייך!  נעמט אנטייל אין די גרויסע מצוה, שיקט אייער הארציגע נדבה וועלכע וועט איבערגעגעבן ווערן "בו ביום" פאר די עניי ארץ ישראל למהדרין מן המדרין! יא, איר קענט פארזיכערן אז אויך א טרויעריגע משפחה האט א ריכטיגער שמחת פורים! און גלייכצייטיג נעמט מיט דעם געוואלדיגן זכות פון זייערע תפילות, ושמעתי כי חנון אנו!

... איך בין ניט צופרידען. ווי עס ווייזט אייער בריף, אז אט דער בטחון אין השם יתברך, וואס מען דארף ערווארטען פון א אידישער טאכטער בכלל און א חסידישע פרוי בפרט, איז ניט אין דער געהעריגער מאס בא אייך. און במילא ווירקט דאס אויף אייער געזונט און אויך אויף דער הויז אייערער. יעדער איד- מאן און פרוי דארף געדיינקען שטענדיג, אז השם יתברך וועלכער פירט די גרויסע וועלט, איז קיין ספק אז ער פירט אויך די קליינע וועלט פון יעדערען פון אונז, און אזוי ווי ער האט א דיעה אין דער גרויסער וועלט, אזוי איז זיכער האט ער א דיעה אין דער קליינער וועלט, און מען דארף זיך פארלאזען אויף אים, אז זיכער פירט ער צום גוטען, און מען דארף ניט צושטערען דאס, דורך ניט זיכערען בטחון אין אים ברוך הוא, אדער דורך זאכען וועלכע זיינען ניט על פי תורה, וואס איינע פון זיי איז שלום בית. ביז נאך משיח'ס קומען, איז ניט[א] קיין מענש אן א חסרון, במילא איז זיכער, אז אזוי ווי יענער האט א חסרון האט דער אנדערער אויך א חסרון, און אזוי ווי מען וויל ניט עפענען און באטאנען דעם אייגענעם חסרון אזוי אויך דארפמען ניט באטאנען און גרויס מאכן דעם אנדערענס חסרון. דאס איז ווי עס דארפען זיין בא אלע אידען בכלל, און בפרט ווען עס האנדלט זיך וועגען אייער מאן און דעם טאטען פון אייער קינד. איך בין ניט געקומען צו זאגען אייך מוסר נאר צו אויפמערקזאם מאכען אייך, אז דער מצב אייערער איז ניט אזוי הארב ווי איר שטעלט זיך פאר, און עס איז ניט קיין אויסנאמווייז ווי אייך דאכט זיך, און יעדערער פון אייך דארף פארקוקען אויף זאכען, און געפינען בעסער די וועגען אז בא אייך זאל זיין שלום בית און ווען עס הערשט שלום בית, איז דאס די כלי אין וועלכער השם יתברך גיסט אריין ברכה און הצלחה מיט גוטען געזונט, פרנסה און נחת פון קינדער. מיין מיינונג איז, אז איר האט געדארפט פרעגען בא אייער דאקטאר צו געבען אייך אנווייזונגען וועגען אייער עסען און טרינקען און הויז פירונג און טאן ווי ער וועט זאגען און השם יתברך וועט אייך געוויס העלפען אז אלעס וועט זיין אין צייט אין א גוטען אופן ובהצלחה.

די ינסטאַלירונג מעטהאָדס פון מעטשאַניקאַל פּלאָמבע וועריז מיט די טיפּ פון מעטשאַניקאַל פּלאָמבע און די טיפּ פון מאַשין, אָבער די יסודות פון די ינסטאַלירונג זענען כּמעט די זעלבע. מעטשאַניקאַל פּלאָמבע איז איינער פון די גרונט מעטשאַניקאַל קאַמפּאָונאַנץ מיט פּינטלעכקייַט און קאָמפּלעקס סטרוקטור. די ינסטאַלירונג סטעפּס און פּריקאָשאַנז זענען ווי גייט: פֿאַרזאַמלונג סיקוואַנס 1. פֿאַרזאַמלונג פון סטאַטיק טיילן פון מעטשאַניקאַל פּלאָמבע: אַ. ינסטאַלירן די אַנטי ראָוטיישאַן שטיפט אין די קאָראַספּאַנדינג לאָך פון די סילינג סוף דעקן; ב. שטעלן די סטאַטיק רינג פּלאָמבע רינג אויף די סטאַטיק רינג, ינסטאַלירן די סטאַטיק רינג אין די פּלאָמבע סוף דעקן, און באַצאָלן ופמערקזאַמקייט צו מאַכן די אַנטי ראָוטיישאַן שטיפט אַרייַן די נאָרע פון ​​די סטאַטיק רינג. ווען ינסטאַלירן די דריז, טאָן ניט האַלטן דעם סטאַטיק רינג צו פאַרבינדן די שטיל - די באָלץ זאָל זיין טייטאַנד יוואַנלי אין עטלעכע מאָל. 2. פֿאַרזאַמלונג פון ראָוטייטינג טיילן פון מעטשאַניקאַל פּלאָמבע: אַסעמבאַל די ראָוטייטינג טיילן פון דער מעטשאַניקאַל פּלאָמבע אויף דער שטיל איינער דורך איינער לויט צו די סיקוואַנס. אויב עס איז אַ שטיל אַרבל, די ראָוטייטינג טיילן פון די מעטשאַניקאַל פּלאָמבע זאָל זיין פארזאמלט אויף די שטיל אַרבל אין קער, און דער שטיל מיט די ראָוטייטינג טיילן פון דער מעטשאַניקאַל פּלאָמבע זאָל זיין אינסטאַלירן אויף דער שטיל. 3. ינסטאַלירן די סוף דעקן אויף די סילינג גוף און פאַרשטייַפן עס יוואַנלי מיט סקרוז. 4.צי דער דיסק פּרובירן איז גרינג, אויב דער דיסק איז נישט מאָווינג אָדער שווער, קאָנטראָלירן צי די פֿאַרזאַמלונג גרייס איז ריכטיק. ינסטאַלירונג אופֿן: (1) קאָנטראָלירן צי די מאָדעל, באַשרייַבונג און טיילן פון די מעטשאַניקאַל פּלאָמבע צו זיין אינסטאַלירן זענען ריכטיק. (2) קוק צי אַלע קאַמפּאָונאַנץ פון מעטשאַניקאַל פּלאָמבע זענען דאַמידזשד, ספּעציעל צי די סילינג סוף פּנימער פון מאָווינג רינג און סטאַטיק רינג זענען דאַמידזשד. אויב עס זענען געפֿונען שעדיקן, פאַרריכטן אָדער פאַרבייַטן נייַ פּאַרץ. כל סילינג קאַמפּאָונאַנץ וועט זיין קלינד מיט גאַזאָלין אָדער נאַפט צו האַלטן די ייבערפלאַך פון קאַמפּאָונאַנץ פריי פון שטויב און פרעמד ענינים. (3) צי עס זענען בערל און נאָרע מאַרקס אויף די ייבערפלאַך פון שטיל אָדער אַרבל, ינער וואַנט פון סילינג קאַוואַטי און ינער ייבערפלאַך פון סילינג סוף דעקן. אויב איר געפֿינען אַ בער אָדער נאָרע, עס זאָל זיין סמודד, פּאַלישט, קלינד מיט גאַזאָלין אָדער נאַפט, און קלינד מיט ריין און ווייך גאָז, אַבזאָרבאַנט וואַטע און אנדערע טינגז. אין סדר צו מאַכן די ינסטאַלירונג גרינגער, בוימל זאָל זיין געווענדט צו דער ייבערפלאַך פון דער שטיל אָדער שטיל אַרבל און די ריכטן ייבערפלאַך פון דריז און סילינג רינג צו ויסמיידן טרוקן רייַבונג אין דעם מאָמענט פון סטאַרטינג.

(געשאַפֿן בלאַט מיט ''''גרשון יצחק סיראָטע''' (תרל"ד - תש"ג) איז געווען פון די גרעסטע חזנים אין אייראפע בעפאר ד...') רעוויזיע ביי 23:10, 18 נאָוועמבער 2014 (רעדאַקטירן) (אַנולירן) פוילישער (שמועס | בײַשטײַערונגען) אין תקציר עריכה קומענדיקע אונטערשײד ← '''גרשון יצחק סיראָטע''' (תרל"ד - תש"ג) איז געווען פון די גרעסטע חזנים אין [[אייראפע]] בעפאר דידער [[צווייטע וועלט-מלחמה|צווייטער וועלט קריג]]. == ביאגראפיע == ער איז געבוירן אין הייסין, [[פאדאליע]]. זיין חזנישע קארעריעקאריערע האט ער אנגעהויבן אין [[אדעס]], דערנאך אין [[תרנ"ז]] איז ער געווארן [[חזן]] אין דידער [[ווילנע]]ר שטאדטשטאט-שוהל. פון דארט איז ער געגאנגען קיין [[ווארשע]] אין דידער ניזוקנאזיק שוהל און שפעהטערשפעטער אין דידער בארימטעבארימטער שוהל אויף דידער טאלאמאצקי גאס וואו ער איז געווען ביזן סוף פון זיין לעבן ווען ער איז אומגעקומען על [[קידוש השם]] דארט אין [[ווארשעווער געטא]] ווען די נאציס האבן אויפגעריסן די בונקער אויף וועלינקע גאס אין וואס ער האט זיך געפונען. ער האט נאך זוכה געווען באערדיגט צו ווערן בקבראין קבר ישראל איןאינעם בית עולם אויף דידער גענשע גאס. במשך זיין קארעריעקאריערע איז ער אויך ארומגעפארן זינגען אין די בתי מדרשים און אויף קאנצערטן אין אמעריקע און [[ארץ ישראל]]. == שטימע == סיראטא האט געהאט א מעכטיגע דראמאטישע טענאר, וואס האט איהם געגעבן דערדעם צונאמען '''דער יודישער קארוזאוקארוזא'''. ווייניג חזנים קענען זיך צוגלייכן צו זיין אויסערגעווענליכעאויסערגעווענליכער שטימע. == רעקארדירונגען == חזן סיראטא איז ווי עס הייסט, אנדערש ווי דאס מערסטע חזנים אין זיין צייט, נישט געווען א [[קאמפאזיטאר]]; אבער ער האט רעקארדירט אסאך שטיקלעך און נוסח התפלה וואס מען האט קאמפאזירט ספעציעל פאר איהם. אין פאקט איז ער געווען פון די סאמע ערשטע צו רעקארדירן פלאטע'ספלאטעס, ווען שוין אין תרס"ג טרעפט מען רעקאדירונגען פון איהם. ער איז אויך רעקארדירט ווי ער זאגט [[הלל]] און [[הושענות]] אינעם באקאנטן יודישן פילם דער דיבוק. זיין מערסט באוואוסטע שטיקל איז אויף '''רצה''', פארפאסט דורך זיין [[דיריגענט]] [[יצחק שלאסבערג]], וועלכע ער האט רעקארדירט זיבן באזונדערע מאל. (זייער אסאך פאר א רעקארד אין יענעיענער צייט). == לינקעןוועבלינקען == * טייל פון זיינע קאמפאזיציעס ביי [[דזשודעיקא סאונד ארכיוו]] http://faujsa.fau.edu/jsa/artist_album.php?artist=sirota טייל פון זיינע קאמפאזיציעס] ביי [[דזשודעיקא סאונד ארכיוו]] * אן ארטיקל אין [[ניו יארק טיימס]] http://query.nytimes.com/gst/abstract.html?res=9800E5DF1739E133A25755C1A9659C946095D6CF

אין יענע ווײַטע טעג פֿון מײַן סטודענטשאַפֿט האָב איך איבערגעלעבט די ערשטע ליבע־דראַמע. איך בין זיכער געווען, אַז חווה, באַשאַפֿן פֿון מײַן ריפּ, איז געוואָרן אַ טייל פֿון מיר גופֿא. ריכטיקער, אַז מיר ביידע זײַנען איין גאַנצקייט, און נישט נאָר דעמאָלט, ווען אונדזערע גופֿים פֿלעכטן זיך איבער אַזוי ענג, אַז עס בלײַבט נישט קיין שפּאַרונקעלע און גריבעלע אויף אונדזער לײַב, עס זאָל נישט געווען זײַן אויסגעפֿילט פֿון אַ צווייטן. דער שווייס האָט אַראָפּגערונען פֿונעם רינוועלע אויף אונדזער אייבערשטער ליפּ, וואָס מיר האָבן אַראָפּגעלעקט מיטן שפּיץ־צונג, איידער דער קוש האָט ווידער צונויפֿגעשלאָסן אונדזערע ליפּן. ס’איז אַ וווּלגאַרער ליגן צו זאָגן, אַז דער קוש איז זיס; ער האָט דעם זעלבן טעם וואָס בלוט, סײַדן עטוואָס געזאַלצענער. אין אַן אינדערפֿרי האָב איך זיך אויפֿגעכאַפּט, און חווהן לעבן זיך נישט געפֿונען. ס’איז אַזוי אויך פֿריִער געשען, אָבער אין יענעם אינדערפֿרי… כ’האָב דורשטיק אַראָפּגעשלונגען דאָס ביטערע קאַשקעלע אין מויל, ווי כ’וואָלט דערמיט געקאָנט אָנזעטיקן מײַן מאָגערן מאָגן, און פּלוצעם פֿאַרשטאַנען, אַז מער וועל איך זי נישט זען. זי האָט מיר אומגעקערט מײַן ריפּ, כ’זאָל, אַפּנים, ווערן צוריק אַזאַ ווי אַלע אַנדערע — נישט בעסער און נישט ערגער — אַ פּשוטער בן־אָדם. בין איך געלעגן און געגלעט מיט דער דלאָניע דעם הייסן פֿלעק פֿון דער לינקער זײַט, פּונקט דאָרט, וווּ נאָך מיט עטלעכע שעה צוריק האָב איך געפֿילט דעם פֿײַכטן צוריר פֿון חווהס באַק און איר שטילן רויִקן אָטעם. חווה אַליין האָט זיך ווי פֿאַרוואַנדלט אין אָט דעם הייסן פֿלעק, וואָס כ’האָב אים אַ נאָמען געגעבן — “פֿאַר־לוירע־נער־גן־עדן”. כ’האָב פֿאַרשטאַנען, אַז דאָס איינציקע, וואָס עס בלײַבט מיר איצט, איז צו פֿאַרמאַכן די אויגן און זיך פֿאַרגעסן אין אַ שלאָף, אין אַ פֿאַרטשאַדעטקייט, אין אַ חלום אָן אַ סוף… די האַרבע קנוילן פֿון מײַן חלום האָבן זיך פּאַמעלעך צעשווענקט, און ס’איז געבליבן אינעם רוים הענגען אַ בילד־שיין ברייט מענעריש פּנים, מיט אויסגעטאָקטע ליפּן און נאָז — אַמאַדעאָ מאָדיליאַני. די אמתע שיינקייט האָט אָבער אַרויסגעשטראַלט פֿון זײַנע אויגן — גרויסע און שוואַרצע, וואָס פֿאַרמאָגן נאָר די יורשים פֿון אַלטע ייִחוסדיקע ייִדיש־איטאַליענישע משפּחות. דער ווינט פֿון ייִדישן נע־ונעד האָט אַרײַנגעבראַכט זײַנע ווײַטע אָבֿות פֿון מיטעלן מיזרח אין געבענטשטן רוים. דאָרט האָט זײַן עלטער־זיידע, פֿול מיט יוגנטלעכע האָפֿענונגען, געחלומט צו פֿאַרפֿלאַנצן זײַן אייגענעם ווײַנגאָרטן; אָבער אויך רוים, וואָס האָט אַמאָל געטראָגן דער וועלט זײַן ציוויליזאַציע, האָט געלאָזט פֿרײַ פֿאַר די ייִדישע איבערוואַנדערער נאָר דעם הימל און די זון — דאָס לאַנד פֿון רוים האָט צו זיי נישט געהערט. דער אייביקער נע־ונד האָט די ייִדן געמאַכט פֿאַר סוחרים. אַזוי האָט דער מיסחר געבראַכט אויך זײַן זיידן אין דער טאָסקאַנער פּאָרט־שטאָט ליוואָרנאָ, וווּ ס’איז שפּעטער געבוירן געוואָרן דער קינפֿטיקער קינסטלער. קיין פּאַריז איז מאָדיליאַני געקומען מיט אַן אייגענעם טרוים — צו ווערן אַ גרויסער מאָלער. כ’בין דעמאָלט פֿאַרכאַפּט געווען מיטן לייענען די זכרונות פֿון איליאַ ערענבורג, וועלכער האָט זיך אין פּאַריז אַ שטיקל צײַט געחבֿרט מיט מאָדיליאַני, אָדער ווי די נאָענטע פֿרײַנד פֿלעגן אים רופֿן, מאָדי. דאַכט זיך, זײַן נאָמען אַליין, אַמאַדעאָ מאָדיליאַני, האָט אַרײַנגעבראַכט אין מײַן פּראָווינציעלער פֿאַרוואָרפֿנקייט דעם רעשיקן, קאַרנאַוואַלישן אָפּקלאַנג פֿון דער אייראָפּעיִשער גרויסשטאָטישקייט. מיר זײַנען מיט מאָדי געווען פֿון איין עלטער, אָפּגעטיילט איינער פֿונעם אַנדערן מיט לאַנגע בלוטיקע יאָרצענדליקער; נאָר דער כּישוף פֿון זײַן קונסט האָט צעשטערט די מחיצה פֿון צײַט און צעבראָכן די שווערע טויערן פֿון דורות. יעדעס מאָל, ווען כ’האָב ערגעץ אין אַ קינסטלערישן אַלבאָם אָנגעטראָפֿן אויף אַ רעפּראָדוקציע פֿון מאָדיליאַניס אַ צייכענונג, פֿלעג איך זיך אָנכאַפּן מיטן בליק אין די דינע בייגעווידיקע ליניעס פֿון זײַנע געשטאַלטן, ווי כ’וואָלט זיך געקאָנט פֿאַרטשעפּען אינעם שפּיץ פֿון זײַן בלײַער בשעתן צייכענען אַ נײַעם פּאָרטרעט, און זיך ציִען נאָך זײַן זיכערער האַנט איבערן ווײַסן שטיקל פּאַפּיר. אין די געציילטע רגעס פֿון אַזאַ טרעפֿונג דורך צײַט האָט מײַן מוח אײַנגעזאַפּט סײַ די שטיקער שיכּורלעכע פֿרעמד־שפּראַכיקע רייד, סײַ דאָס זויערע געמיש פֿון ריחות, וועלכע האָבן זיך געשפּרייט איבער די קעפּ פֿון די פֿריילעכע שטאַמגעסט, בײַנאַכטיקע באַזוכער פֿון די קאַפֿעען און קאַבאַרעטן אין מאָנמאַרטר — “שע עמיל” און “לאַ פֿען אַזשיל”… כ’האָב געזונקען אין תּהום פֿון וויזיעס, ווי נאָך אַ קערנדל האַשיש. כ’האָב דעמאָלט נישט געקאָנט וויסן, אַז מיט יאָרן שפּעטער, וועל איך זיך אַליין אומדרייען אַ פֿאַרלוירענער פֿון גליק, איבער די געסלעך פֿון מאָנמאַרטר, פֿאַרפֿירט און אָפּגענאַרט פֿון די שרײַענדיקע טוריסטישע שילדן. כ’האָב זיך אײַנגעקוקט אין די בילדער פֿון די צענדליקער הײַנטיקע מאָלערס, אַרויסגעשטעלט אויף אַ פּלעצל, בײַ דער זײַט פֿון דער ברוקירטער Place du Tertre. ס’רובֿ פֿון די בילדער, געמאָלט לטובֿת דעם פֿאַרשטעמפּלטן געשמאַק פֿון די טוריסטן און צוליב פּרנסה, האָבן דערמאָנט פֿאַרגרעסערטע פּאָסט־קאַרטלעך פֿונעם אַמאָליקן פּראָווינץ־שטעטל מאָנמאַרטר מיט צוויי־גאָרנדיקע הײַזער, קאַפֿעען און ביסטראָס, באַזונגען און באַוויינט פֿון באַקאַנט געוואָרענע און פֿון פֿאַרגעסענע קינסטלער און פּאָעטן. כ’האָב זיך באַמיט אויפֿצוּוועקן אין זיך יענע ראָמאַנטישע יוגנטלעכע פֿאַרליבטקייט אין מאָדי און אין זײַנע קינסטלערישע געשטאַלטן, וואָס האָט זיך שוין אָפּגעזעצט אין מײַן זכּרון און פֿאַרצויגן געוואָרן מיט אַ פֿעט הײַטל פֿון פֿאַרגעסנהייט. כ’האָב אָבער געקאָנט נאָר אַרויסגעקוועטשן פֿון זיך, ווי אַ סך אַנדערע בלאָנדזשענדיקע דאָ טוריסטן מכּל־העולם, אַ פֿוסטן שמייכל פֿון התפּעלות, עלעהיי אַ קינד, וואָס האָט דערזען צום ערשטן מאָל אַ לעבעדיקן העלפֿאַנד, און זיך דערפֿרייד, אַז ער איז טאַקע ענלעך צו יענעם העלפֿאַנד, אָנגעמאָלט אויף אַ בילד אין זײַן באַליבט ביכל… אין יענעם ווײַטן זומער בין איך אַנטלאָפֿן פֿונעם שטאָטישן הו־האַ. גענומען אויף פּראָקאַט אַ ברעזענטענעם געצעלט און אַ שלאָפֿזאַק, האָב איך זיך אײַנגעשפּאַנט אין מײַן רוקזאַק, אין וועלכן כ’האָבן פֿריִער אַרײַנגעשטופּט עטלעכע מײַנע העמדלעך, צוויי פּאָר שווימהייזלעך, דעם וואָלענעם סוועדער, און דאָס וויכטיקסטע — צוויי פֿון מײַנע באַליבטע אין יענער צײַט ביכער: ערענבורגס “מענטשן, יאָרן, לעבן” און אַ זאַמלבוך מיט אַפּאָלינערס לידער אין אַ ווייכן אײַנבונד. כ’האָב אויך פֿאַרכאַפּט די דיקע העפֿט, וווּ כ’פֿלעג פֿאַרשרײַבן מײַנע אייגענע לידער — אויף מאַלע וואָס; אפֿשר וועט דאָס פֿרײַוויליקע אָפּזינדערן זיך און פֿאַרשפּאַרן זיך אין אַ פֿאַרוואָרפֿענעם ווינקל ערגעץ בײַם ים אויפֿוועקן אין מיר די אײַנגעשלאָפֿענע מוזע… כאַ־כאַ־כאַ — האָט געלאַכט אין מיר מײַן עגאָ. כ’האָב נישט געהערט צו יענעם טוריסטישן שבט פֿון באַרדן־זינגערס, ווי אייניקע פֿון מײַנע פֿרײַנד. זיי פֿלעגן אויסגיין נאָך אַ שמעק רויך אויף אַ וואַלד־לאָנקע אַרום אַ שײַטער, אין אַ קאָמפּאַניע פֿון שאַרפֿזיניקע ייִנגלעך און מיידלעך, פֿאַרשיכּורט פֿון די לאַנגע האַרציקע לידער, געזונגען אונטער אַ גיטאַר. איך בין, אַפּנים, לויט דער נאַטור אַ פּורש, און ווען כ’וואָלט געקאָנט, וואָלט איך מסתּמא אַנטלאָפֿן פֿון זיך אַליין. געשטעלט אַ געצעלט אונטער אַ פֿאַרוואַקסן בערגל, נישט ווײַט פֿונעם לימאַן 2, האָב איך זיך געלאָזט צום נאָענטסטן פֿישערדערפֿל, וואָס האָט געהייסן אַדאַמאָווקאַ. אייגנטלעך, איז דאָס וווין־אָרט שווער געווען אָנרופֿן סײַ אַ דערפֿל און סײַ אַ פֿישערדערפֿל, כאָטש בײַם סאַמע ראַנד פֿון ברעג, מער אין זאַמד, איידער אין וואַסער, האָבן זיך אײַנגעגראָבן עטלעכע שיפֿלעך. די צען, פֿופֿצן קליינוווּקסיקע ליימענע כאַלופּעס, געדעקט מיט אָטשערעט, האָבן זיך אויסגעשטעלט לענג־אויס אַ ברייטן פֿאַרהאַרטעוועטן גרונטוועג, וואָס נאָך אַ רעגן ווערט ער צעווייקט און צעשווענקט. אין די קליינע גערטדלעך האָט מען געקאָנט זען זיך פּאָרען ווײַבער, מיט ליכטיקע טיכלעך אויפֿן קאָפּ. צו מאָל האָב איך אויף אַ פּריזבע בײַם שטיבל פֿון פֿאָרנט געזען זיצן אַ מאַנספּאַרשוין מיט אַ געדעקטן קאָפּ. קיין בערד און פּאות האָבן זיי נישט געטראָגן, ווי כ’האָב זיך געהאַט פֿאָרגעשטעלט, אויפֿן סמך פֿון דער איינציקער קליינער פֿאָטאָגראַפֿיע, אַרײַנגעשטעלט אין אַ ווינקל פֿון מײַן טאַטע־מאַמעס פּאָרטרעט אויף דער וואַנט. דער זיידע און די באָבע האָבן אַרויסגעקוקט פֿון דאָרטן, ווי באַשטראָפֿט צו פֿאַרבלײַבן שוין אַזוי, אַ קליינשטעטלדיק פּאָרפֿאָלק, אינעם זכּרון פֿון זייערע קינדס־קינדער. דערזעענדיק אַ פֿרעמדן אויפֿן וועג, האָבן די פֿרויען אויפֿגעהערט צו גריבלען זיך אין די בייטן; אויסגעגלײַכט די פּלייצע, האָבן זיי צוגעשטעלט די דלאָניע צום שטערן, ווי געמאַכט זיך אַ דאַשיק, און מיר נאָכגעקוקט מיט נײַגער. די מאַנספּאַרשוינען האָבן העפֿלעך, אָן אַ וואָרט, אַ שאָקל געטאָן צו מיר מיטן קאָפּ. כ’האָב געזוכט אַ קרעמל, וווּ כ’וואָלט געקאָנט אײַנקויפֿן פֿאַר זיך אַ ביסל פּראָוויזיע, כאָטש אויף עטלעכע טעג — פֿיש־קאָנסערוון, צוקער, זאַלץ, אַ פּעקעלע טיי, פּאָמידאָרן, עטלעכע ציבעלעס, קאַרטאָפֿליעס אָפּצוקאָכן… כ’האָב נישט אַרויסגעקוקט, חלילה, אויף דעליקאַטעסן; כ’האָב גוט געוווּסט, אַז נישט דאָ איז דאָס אָרט, וווּ מענטשן ווייסן אַפֿילו וואָס דאָס מיינט. ס’האָט נישט גענומען לאַנג זיך דורכשפּאַצירן פֿון איין עק דערפֿל ביזן אַנדערן, כּדי זיך איבערצײַגן, אַז קיין שום קרעמל אָדער אַפֿילו אַ סימן פֿון אַ בודע, וווּ מע קאָן עפּעס אײַנקויפֿן, איז אין אַדאַמאָווקע נישטאָ. זיך אומקערנדיק מיט גאָרנישט, האָב איך באַמערקט, ווי די עטלעכע מאַנצבילן, וואָס האָבן פֿרידלעך זיך געוואַרעמט די ביינער אויף דער זון, האָבן פֿאַרלאָזט זייערע פּריזבעס און זיך צונויפֿגעגאַנגען אין מיטן דעם וועג. ס’איז קלאָר געווען, אַז זיי וואַרטן אויף מיר. דאָס זײַנען געווען פֿיר באַיאָרטע פּאַרשוינען, מיט פֿאַרגרעבטע פּויערישע פּנימער, פֿאַרברענט אויף דער זון. די אײַנגעפֿאַלענע באַקן און פֿאַרשפּיצטע קינען האָבן זיי געמאַכט ענלעך איינער צום אַנדערן. יעדער פֿון זיי האָט מיר אויסגעשטרעקט זײַן האַנט און אין דער האַנט־דריקונג האָט זיך נאָך געפֿילט אַ געבליבענע קראַפֿט. כ’האָב געפֿילט אין זייערע אויגן אַ געוויסע געשפּאַנטקייט; נישט אָפֿט איז זיי, אַפּנים, אויסגעקומען צו זען דאָ אַ פֿרעמדן, בפֿרט אַ יונגן־מאַן. אין מײַן געצעלט האָב איך זיך אומגעקערט מיט אַ פֿולן רוקזאַק. צו פֿיאָדאָר, אין זײַן שטיבל — ער איז אין דעם ייִשובֿ געווען דער סטאַראָסטע — האָט זיך יעדעס מאָל אַרײַנגעשטעלט אַן אַנדער שכן מיט עפּעס אַ “גאָסטינעץ”־פּרעזענט פֿון זײַן באַלעבאָסטע. קיין געלט בײַ מיר האָבן זיי נישט געוואָלט נעמען; דערקלערט עס דערמיט, אַז זיי האָבן נישט וואָס צו טאָן מיט דעם געלט. זייער שפּראַך איז געווען אַן אַלטמאָדישע, נישט תּמיד פֿאַרשטענדלעך פֿאַר מײַן שטאָטישן אויער. פֿון אייניקע ווערטער האָב איך אין גאַנצן נישט געכאַפּט זייער זין. שוין שפּעטער, בײַם אײַנדרעמלען אין מײַן געצעלט, האָב איך געפּרוּווט פֿון זייערע שטיקער רייד, וועלכע האָבן זיך נאָך געדרייט אין מײַן קאָפּ, צונויפֿשטוקעווען אַ מין געשיכטע פֿון דעם אויסטערלישן שבֿט — אַ פֿאַרגעסענער שפּליטער פֿון אַן אַנדער צײַט. דער שלאָף האָט זיך אָבער אַרויפֿגעוואַלגערט אויף מיר און מיך געפּענטעט מיט זײַנע קייט און אײַזן. כּמעט דעם גאַנצן טאָג נאָך מײַן ערשטער נאַכט אויפֿן נײַעם אָרט, האָב איך זיך אָפּגעגעבן מיטן אײַנאָרדענען מײַן באַשיידענעם שטייגער. קודם־כּל, האָב איך אָפּגעזוכט, נישט ווײַט פֿון מײַן געצעלט, די צוויי גרויסע פֿאַרשׂרפֿטע קאַלכציגל, איבערגעלאָזט פֿון מײַן חבֿר. ער האָט דאָ פֿאַרבאַכט עטלעכע וואָכן פֿאַריאָרן זומער. ער האָט מיר אויך אַנטפּלעקט דעם גרויסן סוד, אַז אונטער זיי איז פֿאַרגראָבן אַן אוצר — אַ טשוהון־קעסעלע און אַ האַק. די צוויי לעבנסוויכטיקע זאַכן האָב איך געפֿונען גאַנץ, אײַנגעוויקלט אין אַ שטיק רעדנע, אַרומגעבונדן מיט אַ שטריק. דערנאָך האָב איך זיך געלאָזט צונויפֿזאַמלען אויפֿן זאַמדיקן ברעג שטיקער אויסגעטריקנטע צווײַגן און וואָרצלען פֿאַרן שײַטער. זיי האָבן אויסגעזען ווי פֿאַרקאַלכטע סקעלעטן פֿון פֿאַרצײַטיקטע באַשעפֿענישן. ס’זײַנען אויך צוניץ געקומען די אויסגעדייווערטע אויף דער זון קוסטעס־שטעכלקעס. איבערגעכאַפּט פֿון דער פּראָוויזיע, באַקומען נעכטן פֿון די גאַסטפֿרײַנדלעכע אַדאַמאָווקער באַלעבאָסטעס, בין איך, באַוואָפֿנט מיט די צוויי אַלומינעווע פֿלאַזשקעס, געבראַכט מיט זיך, און דעם אויסגעגראָבענעם קעסעלע, אַוועק צום ברונעם, וואָס איז עלנט געשטאַנען אין פֿעלד אויפֿן וועג צום פֿישערדערפֿל. מ’האָט דעם ברונעם געקאָנט זען פֿון דער ווײַטנס, צוליב דעם הויכן סלופּ און דעם דראָנג, צוגעפֿעסטיקט צו אים פּאָפּערעק אויבן. אין די מקומות איז אַזאַ פּרימיטיווע קאָנסטרוקציע צוצוקומען צום וואַסער אינעם ברונעם, געווען ברייט פֿאַרשפּרייט, און האָט באַקומען דעם נאָמען בושל־ברונעם. ער האָט טאַקע דערמאָנט אַ ריזיקן בושל מיט אַ לאַנגן האַלדז, וואָס בשעתן אָנבייגן זיך, גראָבט ער זיך אײַן מיטן שנאָבן אינעם ברונעם, צו לעשן דעם דורשט מיט אַ קאַלט־זיסן טרונק וואַסער. כ’האָב נאָך דעמאָלט נישט געקאָנט וויסן, זיצנדיק בײַם ברונעם, און קוויקנדיק זיך מיט יעדן אָפּפֿרישנדיקן שלוק, אַז דער ערשטער טאָג אין דעם גן־עדן־ווינקעלע וועט מיר צוזאַמען מיט זײַן אונטערגאַנג שענקען אַ געבענטשטע מתּנה… 2 מאָדי האָט איין מאָל דערציילט ערענבורגן, אַז אינעם אוראַלטן רוים, בעת אַ קאַרנאַוואַל, האָט די ייִדישע קהילה געמוזט צושטעלן אַ יונגן בחור. ער האָט זיך געדאַרפֿט אויסטאָן נאַקעט און שפּילן די ראָלע פֿון אַ פֿערד. אונטערן געלעכטער און פֿײַפֿערײַ פֿון דעם אויפֿגערייצטן המון, גלחים און אויסגעפּוצטע שטאָטישע גדלים, איז דער יונג דרײַ מאַל אַרומגעלאָפֿן אַרום דער שטאָט… איך בין געלעגן אויף דער פּלייצע בײַם שײַטער, אײַנקוקנדיק זיך אין דער טיפֿעניש פֿון הימל, און מסתּמא געטראַכט, אַז די מילי־מיליאַסן שטערן זײַנען מעגלעך געווען עדות פֿון אַ סך גזירות און דערנידערונגען איבער מײַן פֿאָלק. אין מײַנע יונגע יאָרן האָב איך געוואָלט אַנטלויפֿן פֿון מײַן ייִדישקייט, נאָר יעדעס מאָל האָט דאָס פּינטעלע ייִד מיך אָנגעיאָגט, און אומקערנדיק צוריק צו מײַן בראשית, מיך אײַנגעטונקען מיטן פּרצוף אין מײַן ייִחוס — געדענק, ווער דו ביסט! מאָדי, וואָס אַלע האָבן אים געהאַלטן פֿאַר אַן עכטן איטאַליענער, פֿלעגט נישט איין מאָל ממש אויפֿרײַסן, דעהערנדיק פֿלוצעם צווישן די בגילופֿינדיקע געסטן פֿון די קאַפֿעען און קאַבאַרעטן אַן “אַנטיסעמיטישן פּאַסאַזש”. וואָס זשע האַלט דעם מענטשן אין שויס פֿון יהודות? און וואָס ברענגט אים צו מאַכן תּשובֿה? איך האָב מסתּמא געטראַכט דעמאָלט, אײַנגעזונקען אין דעם שוואַרצן טיפֿעניש פֿון הימל, אויך וועגן אַנדערע זאַכן, מער נאָענט צו יעדער יונגער נשמה; מײַן שׂכל האָט מיך טאַקע געטריבן וואָס ווײַטער פֿון דעם שטאָטישן האַוועניש, נאָר אין דער זעלבער צײַט, האָט מײַן נשמה געבענקט אין איר עלנטקייט נאָך אַ מיידלשער נאָענטשאַפֿט. און זי איז מיר געשיקט געוואָרן. דער שײַטער האָט פּלוצעם אַרויסגעכאַפּט פֿון דער נאַכט איר סילועט, בלויז אויף אַ רגע, ווי ס’וואָלט געווען אַ לײַכטער צוריר מיט די ליפּן צום שטערן. כ’האָב אויפֿגעציטערט, זיך געשטעלט אויף די קני, און זי דערזען שוין בולט און ממשותדיק אַנטקעגן זיך. זי האָט צו מיר געשמייכלט, ווי אַ קינד, וואָס האָט בעת דער שפּיל כּלומרשט אָנגעשראָקן אַ דערוואַקסענעם. כ’האָב זיך באַלד דערמאָנט: נעכטן שוין בײַם פֿאַרלאָזן אַדאַמאָווקע, האָב איך באַמערקט ווי אַ שוואַרץ־חנעוודיק מיידל, אפֿשר מיט אַ פּאָר יאָר ייִנגער פֿון מיר, קוקט אַרויס פֿון אַ האַלב־אָפֿענער טיר. אונדזערע בליקן האָבן זיך באַגעגנט, און כ’האָב דערפֿילט אַ שטאָך אינעם רעכטן אויג, ווי ס’וואָלט מיר אַרײַנגעפֿלויגן אַ פּיצינקע פֿליגעלע. כ’האָב אָנגעהויבן צו פּינטלען און רײַבן דאָס אויג. ס’האָט גענומען אַ קורצע ווײַלע, נישט מער — און אַלץ איז אַדורך. כ’האָב ווידער אַ קוק געטאָן אין יענער זײַט, וווּ כ’האָב מיט עטלעכע סעקונדעס פֿריִער געזען דאָס מיידל. די טיר איז געווען פֿאַרמאַכט. און אָט שטייט זי שוין אויף די קני אַנטקעגן מיר, אַזוי נאָענט, אַז ס’איז גענוג אויסצושטרעקן די האַנט זיך צוצורירן מיט די פֿינגער צו איר פּנים. און דאָך, געפֿינט זיך צווישן אונדז אַ מחיצה — דאָס פֿײַער פֿון שײַטער. — איך האָב דיך נעכטן געזען, — האָב איך זיך אָנגערופֿן, — פֿאַר וואָס ביסטו אַזוי גיך פֿאַרשוווּנדן? זי האָט געשוויגן. אין אירע אויגן האָבן געטאַנצט פֿריילעכע רויטע פֿונקען. כ’האָב געמאַכט אַ צווייטן פּרוּוו צו דערהערן איר קול: — ווי הייסטו? זי האָט אַרויסגעבראַכט אויף די ליפּן מיט אַ שמייכל: — אַזוי ווי דו וועסט מיך רופֿן, אַזוי וועל איך הייסן…” איר ענטפֿער האָט מיר אויסגעזען ווי אַן אָנהייב פֿון אַ שפּיל. — גוט, וועסטו הייסן חווה, און איך — אָדם, — האָב איך זיך אין דער שפּיל אַרײַנגעלאָזט. זי האָט אַ שאָקל געטאָן מיטן קאָפּ אַ צופֿרידענע. — בין איך, הייסט עס, באַשאַפֿן געוואָרן פֿון דײַן ריפּ… איר ענטפֿער האָט מיך אַ ביסל צעמישט. צי זאָל איך ווײַטער אָנגיין מיט איר שפּיל, צי זיך צוריקציִען. זי האָט עס באַמערקט: — מײַן באָבע האָט עס מיר דערציילט. זי קען הונדערטער אַזעלכע מעשיות. — מיר האָט ווייניקער אָפּגעגליקט. פֿון מײַן באָבע־זיידע איז מיר בלויז געבליבן אַ קליינע פֿאָטאָגראַפֿיע… זיך צו דערנעטערן צו דער ווירקלעכקייט, האָב איך פֿאָרגעלייגט, ווי אַ גאַסטגעבער: — ווייסטו וואָס, חווה, כ’האָב זיך געקליבן טרינקען טיי, אפֿשר וועלן מיר עס טאָן אין איינעם. ס’איז איר בפֿירוש געפֿעלן געוואָרן מײַן פֿאָרשלאָג, כ’האָב זיך אָבער געכאַפּט, אַז מײַן גאַנץ געפֿעס באַשטייט פֿון איין אַלומינעווער קוואָרט, אַן עמאַלירט שיסעלע, די צוויי פֿלאַזשקעס, וווּ כ’האָב געהאַלטן טרינקוואַסער, און אַ פֿעדערמעסערל, וואָס האָט פֿאַרמאָגט אויך אַ לעפֿל, אַ גאָפּל און אַ פּראָפּנציִער. טיי האָב איך שוין געהאַט פֿאַרקאָכט פֿון פֿריִער, גלײַך אינעם קעסעלע. אָנגעשעפּט אַ האַלבע קוואָרט, האָב איך עס דערלאַנגט חווהן. — אַנטשולדיק, קיין צוקער האָב איך נישט, און בכלל בין איך, ווי דו זעסט, נישט קיין גרויסער באַלעבאָס. זי האָט פֿאָרזיכטיק צוגעטראָגן די קוואָרט צו די ליפּן, אָפּגעזופּט איין מאָל און עס אומגעקערט מיר. — שוין?… כ’פֿאַרשטיי, מײַן טיי איז דיר נישט געפֿעלן געוואָרן… — ניט אמת… ס’איז גוט, נאָר טרינקען דאַרפֿסטו דער ערשטער… אַזוי פֿירט זיך בײַ אונדז אין דערפֿל. כ’האָב איר נאָכגעגעבן, אויסשטרעקנדיק צו איר די האַנט; און דאָ האָט זי באַמערקט, אַז מײַן גראָבער פֿינגער איז איבערגעבונדן מיט אַ שמאַטקעלע. בײַ טאָג, בײַם צונויפֿנעמען די צווײַגן און שפּענער, האָב איך דעם פֿינגער צעדראַפּעט ביז בלוט. זי האָט זיך אָנגעכאַפּט אין מײַן דלאָניע מיט איר פֿרײַער האַנט, און אַוועקגעשטעלט די קוואָרט מיט טיי אויפֿן זאַמד. אַלץ איז ווײַטער געשען אַזוי גיך און פֿלינק, אַז כ’האָב קיין פּיפּס נישט געקאָנט אַרויסלאָזן. חווה האָט נאָר אַ וואַרף געטאָן אויף מיר איר בליק, ווי נעכטן, בשעת כ’האָב זי צום ערשטן מאָל דערזען שטיין בײַ דער טיר. אויפֿגעבונדן מײַן אומגעלומפּערטן באַנדאַזש, האָט זי דאָס שמאַטקעלע אַרײַנגעוואָרפֿן אין פֿײַער. זיך אָנגעבויגן צום וווּנדשניט, וואָס כ’האָב נאָך געפֿילט זײַן שמערץ, האָט זי עס דרײַ מאָל אַ לעק געטאָן און אָפּגעשפּיגן אין אַ זײַט. דערנאָך האָט זי אַרויסגעכאַפּט פֿונעם ראַנד־שײַטער אַ ביסל אַש און עס צעשיט איבער מײַן פֿינגער, ווי מע באַזאַלצט דאָס עסן. אַ פּאָר רגעס האָט זי נאָך אַלץ געהאַלטן אָנגעבויגן איר קאָפּ איבער מײַן דלאָניע, לײַכט בלאָזנדיק אויפֿן צעשניטענעם פֿינגער. אירע האָר האָבן קוים אָנגערירט מײַן פּנים, אָדער ריכטיקער געזאָגט, כ’האָב לײַכט אַראָפּגעלאָזט מײַן קאָפּ צו אירע געדיכטע האָר, און טיף אײַנגעאָטעמט דעם אומבאַקאַנטן מיידלשן ריח. דער נאָגנדיקער ווייטיק, וואָס האָט מיך נישט אפּגעלאָזט דעם גאַנצן טאָג, איז גיך אויסגעלאָשן געוואָרן. — צו היילן וווּנדן האָסטו זיך אויך אויסגעלערנט בײַ דײַן באָבען? — האָב איך קוים דערהערט מײַן אייגענע שטים. זי האָט מיר נישט באַלד געענטפֿערט. די אויגן אַראָפּגעלאָזט און זיך אײַנגעקוקט אינעם פֿײַער, וואָס האָט יעדעס מאָל אַרויסגעלאָזט אַ דינעם טראַסק, ווי ס’וואָלט געפּלאַצט ערגעץ אינעווייניק אַ סטרונע, אַרויסוואַרפֿנדיק אַ זשמעניע פֿײַערלעכע פֿליגעלעך אין דער לופֿט. די געדיכטע נאַכט האָט זיי גיך אויסגעכאַפּט און אײַנגעשלונגען. חווה האָט ווי געשענקט מיר עטלעכע מינוט, כ’זאָל זיך קאָנען אײַנקוקן אין איר פּנים. אַזוי מסתּמא פֿאַרטײַעט אין זייער אומבאַוועגלעכקייט זײַנען געזעסן די מאָדעלן פֿאַר מאָדיליאַני — יונגע מיידלעך, גרייט צו טאָן זייער אַרבעט בחינם, אויפֿן חשבון פֿון זייערע קנאַפּע פֿאַרדינסטן, אַבי צו בלײַבן פּנים־אל־פּנים מיט דעם שיינעם איטאַליענער און פֿאַרזוכן זײַן נאָענטשאַפֿט. זיי פֿלעגן זיך זעלטן דערקענען אויף זײַנע לײַוונטן, מיט בכּיוון פֿלאַכע אויסגעצויגענע פּנימער, לאַנגע דינע העלדזער און אומנאַטירלעך־בייגעוודיקע הענט. זיי האָבן זיך נישט באַמיט צו פֿאַרשטיין, הלמאַי האָט ער זיי באַשאַפֿן צוויי אויסגעשעפּטע אויגן, וואָס טראָגן אין זיך אַזאַ פֿאַרבאָרגענעם אומעט, וואָס נישט זיי האָבן אים אין זיך געטראָגן. זיי האָבן געזוכט אין אים נאָר ליבע, וואָס ער פֿלעגט יעדער שענקען מיטן פֿולן ברען פֿון זײַן דרומדיקן טעמפּעראַמענט… איך האָב אין די שטילע מינוטן געקענט נאָר טרוימען וועגן אַזאַ נאָענטשאַפֿט מיט חווהן, כאָשט ווי חווה האָט עס אַליין באַשטעטיקט, איז זי באַשאַפֿן געוואָרן פֿון מײַן ריפּ. — יאָ, — האָט חווה, ענדלעך, געענטפֿערט, נישט אָפּפֿירנדיק איר בליק פֿונעם פֿײַער, — מײַן באָבע היילט יעדן פֿון אונדזער דערפֿל. זאָגט קיינעם נישט אָפּ… נאָר זיך אַליין קען זי, נעבעך, נישט אַרויסהעלפֿן… חווה איז אַוועקגעגאַנגען שטיל און אומדערוואַרט; פֿאַרשוווּדן אין דעם פֿינצטערניש, פּונקט ווי די פֿונקען פֿונעם שײַטער. כ’האָב איר נאָכגעשריִען אין דער נאַכט אַרײַן, זי זאָל קומען מאָרגן, כ’וועל צוגרייטן אַ פֿיש־יויך. שוין דרעמלענדיק, אײַנגעקוטעט אין מײַן שלאָפֿזאַק, האָב איך געשעפּטשעט דאָס ליד פֿון מײַן באַליבטן גיאָם אַפּאָלינער: די ליבע גייט אַוועק ווי נאָך אַ מבול וואַסער די ליבע גייט אַוועק דאָס לעבן ווערט נישט בעסער און בלויז די האָפֿענונג ז’געוואָרן פּלוצעם גרעסער דער זייגער שלאָגט די נאַכט שטיל פֿאַלט איך בלײַב אַליין דער טאָג פֿאַרפֿאַלט כ’האָב זיך אויפֿגעכאַפּט, איז שוין געווען שפּעט אין טאָג אַרײַן. אויסגעטרונקען די געבליבענע אינעם קעסעלע טיי, האָב איך זיך געלאָזט קיין אַדאַמאָווקאַ. כ’האָב נישט אומזיסט צוגעזאָגט מײַן נעכטיקער גאַסטין אַ פֿיש־יויך; בײַ מײַן באַקאַנטשאַפֿט מיט די עטלעכע אַלטע תּושבֿים, האָט מיר איינער פֿון זיי, דער ייִנגסטער, מאָיִסעי, געזאָגט, אַז די צווייטע נאַכט גייט ער כאַפּן פֿיש, וועט אויף מײַן חלק אויך סטײַען. אין מײַן לעבן האָב איך קיין פֿיש־יויך נישט געקאָכט. מײַן גרעסטער אויפֿטו אין קולינאַריע איז געווען געפּרעגלטע קאַרטאָפֿליעס, פֿאַרפּראַוועט מיט צוויי אייער. כ’בין נישט זיכער, צי כ’וואָלט אַפֿילו געגאַנגען אין דערפֿל נאָך “מײַן חלק”; כ’האָב שוין אָבער געהאַט צוגעזאָגט חווהן. דער צוזאָג האָט זיך פֿון מיר לײַכטזיניק אַרויסגעריסן, ווײַל כ’האָב זי געוואָלט זען ווידער. כ’האָב זיך פֿאַרלאָזט אויף מאָיִסעיען, אַז כ’וועל אים אויספֿרעגן ווי אַזוי מאַכט מען עס, דאָס פֿישער־מאכל. ער, אַן אַלטער פֿישער, מוז עס וויסן און האָבן זײַן אייגענעם רעצעפּט. און אַזוי איז טאַקע געווען: באַקומען פֿון אים אַ צענדליק פֿישלעך פֿון אַ זאַמד־קאָליר מיט שוואַרצע שפּרענקלעך, וועלכע ער האָט זיי גערופֿן “ביטשקעס”, האָט ער מיר גענוי דערקלערט דעם גאַנצן פּראָצעס פֿון זייער צוגרייטן. שוין האַלטנדיק בײַם סוף, האָט ער מיר פּלוצעם פֿאָרגעלייגט: — ווייסטו וואָס, כ’וועל בעסער גיין מיט דיר און שוין אויפֿן אָרט אַלץ ווײַזן, וואָס און ווי אַזוי. כ’האָב אים באַדאַנקט און זיך פֿאַררופֿן אויף מײַן מאַמעס זאָג, אַז ביז מע פֿאַרזוכט נישט אַליין, ווייסט מען נישט דעם טעם. אײַנגעפּאַקעוועט די פֿישלעך אין אַ פֿײַכטער שמאַטע — אפֿשר אַפֿילו אַן אַלטע פֿאַטשיילקע פֿון זײַן פֿאַרשטאָרבענער פֿרוי — האָט ער מיר דערלאַנגט, ווי אַ צוגאָב, עטלעכע לאָרבערבלעטער. — אָן זיי איז די פֿיש־יויך נישט קיין פֿיש־יויך. וואַרף עס אַרײַן, ווען ס’וועט גוט בולקען… — איז געווען זײַן לעצטע עצה. כ’האָב אָבער געהאַט צום אַלטן נאָך איין פֿראַגע. זי האָט זיך געבאָמבלט אין מײַן קאָפּ די גאַנצע צײַט בעתן אויסהערן זײַנע קולינאַרישע סודות. כ’האָב נאָר געוואַרט אַ פּאַסיקן מאָמענט. שוין אין הויף, שטייענדיק בײַם הויפֿטירל, האָב איך דורך־אַגבֿדיק, ווי סתּם אַזוי אַ פֿרעג געטאָן: — כ’האָב דאָ געזען אַ מיידל, ווי קומט זי אַהער, אין אײַער פֿאַרוואָרפֿן ווינקל? דער אַלטער האָט נישט באַלד פֿאַרשטאַנען וואָס איך וויל פֿון אים. זיך אַרומגעקוקט, ווי געקאָנט דערזען דאָס מיידל, וועגן וועלכן כ’האָב אים געפֿרעגט, האָט ער, מיט געפּלאָנטערטע רייד, געענטפֿערט: — נו יאָ, דו מיינסט סעראַפֿימאַס אייניקל… די מוטער האָט זי אַהער געבראַכט נאָך אַ קינד, אַליין וווינט זי אין שטאָט… זי איז שוין דאָ אויפֿגעוואַקסן… — ער האָט אַ דריי געטאָן מיט דער האַנט אין דער לופֿטן לעבן זײַן קאָפּ, און צוגעגעבן: — אַ ווילד פֿערדל… מיט די פֿישלעך און מיטן אָפּקאָכן זיי, ווי דער אַלטער מאָיִסעי האָט מיך געלערנט, האָב איך זיך געפּאָרעט ביז ס’האָט אָנגעהויבן צו ווערן פֿינצטער. כ’האָב נישט געוואַגט מײַן קאָכערײַ צו עסן אַליין, כאָטש כ’בין געווען הונגעריק און ס’האָט געשמעקט גאָר ניט שלעכט. פֿון דעסטוועגן, האָב איך אַרויסגעשלעפּט פֿון מײַן אוניווערסאַל פֿעדערמעסערל דעם לעפֿל און פֿאַרזוכט מײַן פּראָדוקציע. כ’האָב ווידער זיך דערמאָנט אין מײַן מאַמעס זאָג, אַז אויך אַ שלימזלניצע קאָן אַמאָל אָפּקאָכן אַ געשמאַקע וועטשערע. אין מײַן פֿאַל וואָלט זי זיכער געזאָגט: “עסן קאָן מען עס נישט, אָבער מע וועט זיך נישט אָפּסמען!” די נאַכט איז גיך געפֿאַלן אויפֿן זאַמדיקן ברעג, אײַנגעשלונגען דעם פֿײַכטן אַרום; בלויז דער פֿלאַם פֿונעם שײַטער און די שוואַכע לבֿנה־שײַן, האָבן אויסגעשיילט אינעם פֿינצטערן רוים אַ שטח פֿאַר זיך. איך האָב אַרויסגעקוקט אויף חווהן, וואָס האָט אַוודאי נישט געקאָנט וויסן, אַז דאָס אָרט, וווּ ס’איז געווען מײַן ריפּ, גיט אין זיך צו וויסן מיט אַ בענקשאַפֿט, און מיט אַ שוואַכער האָפֿענונג, אַז זי וועט אים לעשן. כ’האָב זיך דערמאָנט אין די ווערטער פֿונעם אַלטן מאָיִסעי, וועלכער האָט מיר אויף זײַן פּראָסטן אופֿן דערקלערט, וואָס ער האַלט וועגן סעראַפֿימעס אייניקל. אַזוי טראַכטן זיי אַפּנים אַלע, דאָס פֿאַרגעסענע הייפֿל מענטשן. אַזוי פֿלעגט געשען אין דער געשיכטע נישט איין מאָל, ווען עמעצער, וואָס טיילט זיך אויס פֿונעם אַרום מיט זײַן אַנדערשקייט, ווערט באַלד געקרוינט ווי אַ ווילדע בריאה, אָדער אַ משוגענע, אָדער גאָר — אַ מכשפֿה… צוריק גערעדט, האָב איך דאָך אַליין נעכטן באַמערקט אַ געוויסע מאָדנעקייט אין חווהס אויפֿפֿיר: די פּלוצעמדיקע בײַטן פֿון איר שטימונג — אַ שפּרודלדיק־פֿריילעכער גלאַנץ אין די אויגן, און מיט אַ רגע שפּעטער — אַן אויסגעלאָשענער, צעשווענקטער בליק. זײַענדיק פֿאַרכאַפּט דעמאָלט מיט מאָדיליאַניס קונסט, האָב איך אָבער דערזען אינעם ניט־דאָיִקן אָנבליק פֿון חווהן גאָר עפּעס אַנדערש — אַן אָפּשפּיגלונג פֿון זײַנע פֿרויען־פּאָרטרעטן. פּינקטלעכער געזאָגט, אַ מאָדעל, וואָס דער גרויסער קינסטלער האָט פּשוט נישט באַוויזן אָנצומאָלן; צו גיך האָט זיך איבערגעריסן זײַן לעבן, און צו לאַנג האָט גענומען צײַט, אַז דאָס שיינע מיידל פֿון אַדאַמאָווקאַ זאָל זיך אויף דער וועלט באַווײַזן. אָט די פֿאַרקרימטקייט פֿון צײַט און רוים האָט געמאַכט איר געשטאַלט סײַ אויסטערליש און סײַ צוציִעוודיק, ווי די בילדער פֿון מאָדיליאַני נאָך זײַן טראַגישן טויט. כ’האָב נישט געהערט ווי חווה האָט זיך דערנענטערט צום שײַטער. כ’האָב עס באַמערקט נאָר אין לעצטן מאָמענט, ווען זי האָט איבערגעטראָטן די שוועל פֿון פֿינצטערניש, און די רויטע שײַן פֿון פֿײַער האָט זי אַרײַנגעלאָזט אויף איר שטח. כ’בין אַזש אונטעגעשפּרונגען. חווה, אָן דעם כ’זאָל איר עפּעס זאָגן, האָט זיך געשטעלט אויף די קני און אַרײַנגעקוקט אינעם קעסעלע מיט מײַן פֿיש־יויך. אַ צי געטאָן די לופֿט, האָט זי אויסגעדרייט צו מיר דעם קאָפּ און אַ פֿאַרחידושטע אַרויסגעבראַכט אויף די ליפּן: — אָדם, דו האָסט עס געקאָכט צוליב מיר?! כ’האָב נישט געענטפֿערט; שטיל אָנגעפֿילט מײַן איינציק שיסעלע מיט דעם געדיכט געקעכטס און עס דערלאַנגט חווהן. זי האָט עס גענומען פֿון מײַנע הענט, צוזאַמען מיטן לעפֿל, וואָס האָט אַרויסגעשטעקט פֿונעם פֿעדערמעסערל. באַטראַכט עס מיט נײַגער, ווי אַ קינד אַן אומבאַקאַנט שפּילעכל, האָט זי אָנגעהויבן עסן. איך בין געזעסן לעבן איר און געטראַכט, אַז נאָך נעכטן בײַ טאָג וואָלט מיר זיכער נישט אײַנגעפֿאַלן אַזאַ פֿאַנטאַסטישער געדאַנק אַליין עפּעס אָפּצוקאָכן, בפֿרט נאָך אַ פֿיש־יויך. ס’איז באמת אַ חלום, וואָס כ’וויל נישט ער זאָל זיך פֿאַרענדיקן… חווה האָט זיך אויסגעדרייט צו מיר מיטן שיסעלע און צוגעטראָגן אַ פֿולן לעפֿל צו מײַן מויל. — טאַקע געשמאַק, עס מיט מיר… כ’האָב שטיל נאָכגעפֿאָלגט אירע באַוועגונגען פֿונעם שיסעלע צו מײַן מויל און פֿאַרקערט, און געשלונגען, נישט פֿילנדיק דעם טעם. כ’ווייס נישט, וואָס זי האָט דערמיט געוואָלט אַרויסווײַזן, איר גרייטקייט צו טיילן מיט מיר דעם ביסן, צי אויף אַן איידעלן אופֿן, וואָס גיכער פּטור ווערן פֿון מײַן מאכל. סוף־כּל־סוף, האָט זיך דאָס עסן פֿאַרענדיקט. זי האָט אָפּגעלייגט דאָס ליידיקע שיסעלע אין אַ זײַט און זיך אָנגערופֿן: — ווען כ’בין נאָך געווען אַ קינד, פֿלעגן זיך בײַ מײַן באָבען אין שטוב צונויפֿנעמען אין די פּאַרנאַכטן פֿרויען; זאָגן תּפֿילה און דערנאָך זינגען לאַנגע אומעטיקע לידער. כ’האָב געמיינט, אַז זייערע לידער זײַנען אויך תּפֿילות, אָבער אין זיי האָט זיך גאָט נישט דערמאָנט. כ’האָב פֿאַרגעדעקט עטלעכע פֿון זיי, און כ’וויל דיר איצט איין געזאַנג זינגען. חווה האָט אָנגעשטעלט איר בליק אין פֿײַער, ווי פֿון דאָרט וואָלט זיך געדאַרפֿט הערן דער טאָן, אַרויסגעלאָזט פֿון דער אָנגעצויגענער סטרונע אין סאַמע ברען פֿון שײַטער. ס’האָט זיך בײַם אָנהייב דערהערט אַ דינער לאַנגזאַמער קלאַנג, געבוירן פֿון ערגעץ אַ טיפֿעניש. דער קלאַנג האָט זיך אָנגעגאָסן מיט כּוח און אויסגעפֿורעמט ווערטער. כ’האָב נישט יעדעס וואָרט פֿאַרשטאַנען, אָבער צונויפֿגיסנדיק זיך מיטן ניגון, האָבן זיי אויסגעפֿלאָכטן אַ ליבע־באַלאַדע וועגן אַ קאָזאַק, וואָס איז אַוועק זיך שלאָגן מיט די טערקן, און זײַן געליבטע, איז געבליבן אַליין. גאַנץ קאַיאָר פֿלעג זי אַרויפֿגיין אויפֿן באַרג און פֿון דאָרט אַרויסקוקן אויף איר געגאַרטן. עס זײַנען אַוועק חדשים און יאָרן, ביז איר האַרץ איז פֿאַר בענקשאַפֿט און אומעט פֿאַרוואַנדלט געוואָרן אין אַ שטיק קאַלטן סאַפּפֿיר… דער ניגון האָט זיך פֿלוצעם איבערגעריסן, ווי זיך פֿאַרכלינעט אין דער פֿינצטערניש. חווה האָט זיך אויפֿגעהויבן פֿון איר אָרט און מיט אַ פֿלינקער באַוועגונג אויסגעטאָן איר פּראָסט אָפּגעבליאַקעוועט קליידל. זי איז געבליבן שטיין אַ נאַקעטע, ענלעך צו אַ מאָדעל פֿאַרן קינסטלער. דאָס פֿײַער פֿונעם שײַטער האָט נאָך בולטער באַטאָנט די נאַטירלעכע אויסבייגן פֿון איר לײַב, און איך, געפּלעפֿט מיט דעם אומדערוואַרט דערזעענעם בילד, האָב גיריק געלייענט די סודותדיקע ליניעס פֿון איר מיידלשער שיינקייט. זי האָט צו מיר אויסגעשטרעקט איר האַנט, ווי געוואָלט דערלאַנגען די פֿאַרווערטע פּרי. זיך אָנגעכאַפּט אין מײַנע פֿינגער, האָט זי מיך אַ צי געטאָן צום וואַסער, אַנטקעגן דער שמאָלער שימערירנדיקער לבֿנה־סטעזשקע. 3 חווה האָט אָנגעהויבן קומען יעדע נאַכט. כ’האָב קיין מאָל נישט געקאָנט דערהערן אירע טריט, ווי כ’זאָל נישט געווען אָנשטעלן מײַנע אויערן. זי איז ווי געבוירן געוואָרן פֿון דער נאַכט, און נאָר דאָס פֿײַער פֿונעם שײַטער, ווי פֿאַרבן אויפֿן מאָלערס פּענדזל, איז מסוגל געווען מאַכן זי ממשותדיק, לעבעדיק. זי האָט ליב געהאַט דאָס פֿײַער, געקאָנט אַזוי זיצן לאַנג אויף די קני אָן אַ ריר זיך צו טאָן פֿון אָרט, אײַנקוקנדיק זיך אין די ברענעדיקע צווײַגן, וואָס כ’פֿלעג יעדעס מאָל אַרײַנוואַרפֿן אינעם שײַטער. צו מאָל האָט זיך מיר געדאַכט, אַז זי שעפּטשעט עפּעס אַהין אַרײַן — צי אַ תּפֿילה, צי אַ מיידלשע שבֿועה, צי כּישוף־ווערטער. כ’האָב איר געלייענט אויף אַ קול מײַנע באַליבטע לידער פֿון אַפּאָלינער, און יעדעס מאָל, וואָס כ’האָב פֿאַרענדיקט צו לייענען, פֿלעגט זי אָפּפֿירן איר בליק פֿונעם פֿײַער צו מיר און שטיל אַרויסברענגען אַן איין און איינציק וואָרט: “נאָך…” צי כ’בין זיכער געווען, אַז חווה פֿאַרשטייט, וואָס איך לייען? כ’האָב וועגן דעם אין יענע נעכט נישט געטראַכט. איך האָב פּשוט געלייענט נאָר פֿאַר איר, און זי האָט פּשוט זיך אײַנגעהערט אין מײַן קול, פּונקט ווי איך אין אירע געזאַנגען. מסתּמא, אַזוי שאַפֿט זיך די אמתע נאָענטשאַפֿט צווישן צוויי אָפּגעזונדערטע נשמות. אין איינער אַ נאַכט האָב איך איר דערציילט וועגן מײַן מאָדי. ס’האָט זיך באַקומען ווי פֿון זיך אַליין, ווי מע דערציילט דעם קינד אַ מעשׂה פֿאַרן שלאָף, אָדער אַ קראַנקן בײַם געלעגער, ער זאָל אַ ביסל פֿאַרגעסן אין זײַן ווייטיק. כ’האָב זיך דערמאָנט, ווי ערענבורג האָט געשריבן, אַז מע וועט נישט ווייניק זאָגן וועגן מאָדיליאַני: געשיכּורט, געווילדעוועט, געשטאָרבן… וויפֿל שטעקט אין דעם אמת, און וויפֿל ליגן?… —… ער איז געווען אָרעם און עלנט, ווי אַן עכטער קינסטלער דאַרף זײַן. דעם גאַנצן טאָג האָט ער געאַרבעט אין זײַן סטודיאָ, און די נעכט פֿאַרבראַכט אין די פֿריילעכע און רעשיקע קאַפֿעען, צוזאַמען מיט זײַנע פֿרײַנד, אויך אָרעמע, נאָר טאַלאַנטירטע פּאָעטן און מאָלערס. נישט תּמיד האָט מאָדי געהאַט מיט וואָס צו באַצאָלן פֿאַר זײַן וועטשערע. דעמאָלט פֿלעגט ער גלײַך אויפֿן אָרט צייכענען אויף אַ בייגעלע פּאַפּיר, אַ סערוועטקע דעם פּאָרטרעט פֿון אַ באַזוכער, אַז יענער זאָל דעקן זײַן חובֿ. אָפֿט מאָל פֿלעגט ער אַרײַנגיין אָפּעסן אין אַ קליין רעסטאַראַנדל, וווּ די באַלעבאָסטע, אַליין אַ געוועזענע מאָדעל, האָט רחמנות געהאַט אויף דעם שיינעם און שטאָלצן איטאַליענער, און אים צוגעשאַרט עפּעס אָפּעסן. ווי אַ באַלוינונג, ער זאָל נישט אויסזען אַ בעטלער, פֿלעגט מאָדי איר יעדעס מאָל לאָזן עטלעכע פֿון זײַנע צייכענונגען. די באַלעבאָסטע האָט טאַקע געהאַט אַ גרויס האַרץ, אָבער אין מאָלערײַ האָט זי ווייניק וואָס פֿאַרשטאַנען. האָט זי די צייכענונגען זײַנע אַראָפּגעטראָגן אין קעלער. שוין נאָך מאָדיס טויט, איז צו איר געקומען אַ קונסט־הענדלער און זי אויסגעפֿרעגט, צי זי האָט נישט קיין צייכענונגען און סקיצן פֿון מאָדיליאַני. דער חידוש איז געווען, וואָס דער מאָדנער גאַסט האָט איר צוגעזאָגט פֿאַר יעדער צייכענונג טויזנט פֿראַנק. ערשט דאָ האָט די באַלעבאָסטע זיך דערמאָנט אין דעם פּאַק פּאַפּירן, וואָס דאַרפֿן בײַ איר ליגן אין קעלער. מ’איז באַלד אַהין אַראָפּ און דערזען, אַז אַלע צייכענונגען האָבן אויפֿגעגעסן די מײַז… דאָס איז געווען מײַן לעצטע נאַכט, וואָס כ’האָב פֿאַרבראַכט מיט חווהן. אין דער פֿרי האָב איך זיך אויפֿגעכאַפּט, און זי לעבן זיך נישט געפֿונען. אין די פֿאָריקע קאַיאָרן, איידער צו פֿאַרלאָזן דעם געצעלט, פֿלעגט זי זיך צורירן צו מײַן שטערן מיט אירע פֿײַכטע ליפּן. אויפֿגעמאַכט די אויגן, האָב איך אַ קורצע רגע אַרײַנגעקוקט אין אירע טיפֿע שוואַרצאַפּלען, און ווידער אײַנגעשלאָפֿן, ווי אַן אײַנגעזונקענער אין זיי. אין יענעם אינדערפֿרי האָט זיך עס איבערגעחזרט, אָבער, ווי כ’דערמאָן זיך איצט, האָב איך אין אירע אויגן נישט אַרײַנגעקוקט; כ’בין פּשוט נישט בכּוח געווען עס צו טאָן. מײַנע אויגן־לעפּלעך זײַנען ווי פֿאַרגליווערט געוואָרן, און דער חלום האָט זיך אין מיר אײַנגעקלאַמערט און נישט אָפּגעלאָזט. צו מאָל טראַכט איך, אַז ס’איז געווען נישט קיין חלום, נאָר אַ כּישוף, אָנגעשיקט אויף מיר פֿון חווהן. כ’האָב געזען זי זיצן אַנטקעגן מיר בײַם שײַטער, און ווי איר שטייגער איז, האָט זי אַרײַנגעקוקט אינעם פֿײַער. זי האָט עפּעס געשעפּטשעט אַלץ העכער און העכער, ביז צו מײַן אויער איז קלאָר דערגאַנגען יעדער קלאַנג. ניין, זי האָט נישט געזונגען אירע לאַנגזאַמע טרויעריקע געזאַנגען; ס’איז געווען אַפּאָלינערס ליד, וואָס כ’האָב איר קיין מאָל אין אונדזערע נעכט נישט געלייענט: האָט בלאַסקייט באַדעקט זייער פּנים, געפּלאַצט האָט אין האַרץ דאָס געוויין, — ווי הענט, וואָס אין פֿינצטער אַנטרונען, ווי שניי, וואָס איז אומעטיק ריין — ‘זוי בלעטער געפֿאַלן די לעצטע… כ’געדענק עס ווי הײַנט: כ’בין געלאָפֿן אין אַדאַמאָווקאַ, האַלטנדיק אין דער האַנט מײַנע זומער־סאַנדאַלן, ווי כ’וואָלט געוואָלט זיי פֿאַרהיטן פֿון אויסגעריבן צו ווערן פֿאַר דער צײַט. ס’האָט זיך מיר געדאַכט, אַז באָרוועסערהייט, וועל איך אַהין גיכער קומען. אין אַ געוויסן זין איז עס טאַקע אַזוי געוויין, ווײַל דאָס זאַמד, אָנגעגליט אויף דער זון, האָט געבריט מײַנע פּיאַטעס, עלעהיי אויפֿגערייצטע שלאַנגען וואָלטן מיך געביסן, אַרויסטרײַבנדיק פֿון גן־עדן. אין שטיבל צום סטאַראָסטע בין איך ממש אַרײַנגעפֿאַלן און אַ פֿאַרסאַפּעטער קוים אַרויסגעבראַכט אויף די ליפּן: — וווּ איז חווה? דער אַלטער האָט אויף מיר אַזוי אַ קוק געטאָן, ווי כ’וואָלט באמת ערשט באַשטראָפֿט געוואָרן פֿונעם אייבערשטן. — וואָסער חווה? — האָט פֿיאָדאָר איבערגעפֿרעגט, ווי עס פּאַסט פֿאַר אַ טויבן, וואָס איז נישט זיכער, אַז ער האָט ריכטיק דערהערט די פֿראַגע. — כ’מיין, סעראַפֿימאַס אייניקל… פֿיאָדאָר האָט צוגעשאָקלט מיטן קאָפּ, געבנדיק מיר צו פֿאַרשטיין, אַז כ’דאַרף נישט שרײַער, ער הערט גוט, און שוין אויסגעלייגט אויף זײַן אופֿן די לעצטע ידיעה פֿון אַדאַמאָווקאַ. די אַלטע סעראַפֿימאַ איז, נעבעך, אייערנעכטן געשטאָרבן. צו באַגלייטן זי אין איר לעצטן וועג איז געקומען איר טאָכטער פֿון דער שטאָט. — נאָך דער לוויה, — האָט ווי אונטערגעצויגן אַ סך־הכּלן דער סטאַראָסטע, — זײַנען זיי שוין ביידע אַוועקגעפֿאָרן אין שטאָט… ער האָט שווער אַ זיפֿץ געטאָן און ווי פֿאַר זיך אַליין צוגעגעבן: — יאָ, עס איז געוואָרן דאָ נאָך שיטערער… אויפֿן צווייטן טאָג האָב איך פֿונאַנדערגענומען מײַן געצעלט. די האַק און דאָס טשוהון־קעסעלע האָב איך פֿאַרגראָבן אונטער די צוויי קאַלכציגל אויפֿן זעלבן אָרט, וווּ כ’האָב זיי געפֿונען מיט צוועלף טעג פֿריִער. ס’האָט אויסגעזען, אַז כ’באַהאַלט אויס די לעצטע צוויי ממשותדיקע שפּורן, וואָס האָבן באַשטעטיקט די ווירקלעכקייט, אין וועלכער כ’האָב דאָס שטיקל צײַט דאָ געלעבט. אויסער דעם, האָט זיך מיר, אַפּנים, אַלץ צוגעחלומט. 1) די איבערזעצונג פֿון גיאָם אַפּאָלינערס לידער — ב. סאַנדלער 2) לימאַן, דונײַ־לימאַן — דער אײַנגוס, וווּ דער טײַך גיסט זיך צונויף מיטן שוואַרצן ים. Share On Facebook Twitter Permalink | | Share | Email | Print Top Stories Back to The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

אַדוואַנסע קער אַלליאַנסע פון ניו יארק (ACA/NY) און LIFEPlan CCO NY (LIFEPlan) פאָרעם סטראַטעגיק פּאַרטנערשיפּ צוויי פון די גרעסטע זאָרג קאָאָרדינאַטיאָן אָרגאַנאַזיישאַנז אין ניו יארק סטעיט צו יקספּאַנד סערוויס אַקסעס און פֿאַרבעסערן אַדוואָקאַסי פֿאַר מענטשן מיט דעוועלאָפּמענטאַל און/אָדער ינטעללעקטואַל דיסאַביליטיז אַדוואַנסע קער אַלליאַנסע פון ניו יארק (ACA/NY) און LIFEPlan CCO NY (LIFEPlan), צוויי לידינג קער קאָאָרדינאַטיאָן אָרגאַנאַזיישאַנז (CCO), האָבן היינט געמאָלדן אז זיי האָבן געגרינדעט א סטראטעגישע שותפות וואָס וועט פארשטארקן זייער שטיצן עקספּרעס סיסטעם און אַפּעריישאַנאַל סטרוקטור. דורך דעם שוטפעס, די אָרגאַנאַזיישאַנז וועט דינען אַ קאַמביינד 44,000 מיטגלידער איבער 45 קאַונטיז, וואָס וועט באטייטיק יקספּאַנד אַקסעס צו קוואַליטעט באַדינונגס און פֿאַרבעסערן אַדוואַקאַסי סטייטלי פֿאַר מענטשן מיט ינטעללעקטואַל און/אָדער דעוועלאָפּמענטאַל דיסאַביליטיז (I/DD) און זייערע פאַמיליעס. די קאָלעקטיוו דערפאַרונג און בעסטער פּראַקטיסיז פון ביידע אָרגאַנאַזיישאַנז וועט פאַרברייטערן זייער פיייקייט צו צושטעלן הויך-קוואַליטעט זאָרגן קאָואָרדאַניישאַן באַדינונגס צו העלפֿן מיטגלידער פירן גליקלעך, געזונט און מינינגפאַל לעבן. "די אַפילייישאַן ינקריסיז די אָנגאָינג מיטאַרבעט צווישן אונדזער צוויי אָרגאַנאַזיישאַנז און וועט בויען אויף די סטרענגטס פון ACA/NY און LIFEPlan אין צושטעלן בעסער זאָרגן פֿאַר מענטשן מיט I/DD," האט סטעווען ווערניקאָפף, טשערמאַן פון ACA/NY. Louis Tehan, טשערמאַן פון LIFEPlan האָט צוגעגעבן, "די מעלדן פון היינט וועגן די ACA/NY און LIFEPlan שוטפעס ברענגט צוזאַמען צוויי פון די גרעסטע זאָרג קאָאָרדינאַטיאָן אָרגאַנאַזיישאַנז וואָס דינען פילע מיטגלידער אין אונדזער גרויס שטאַט ניו יארק." די סטראַטידזשיק שוטפעס קריייץ אַ נייַע מאַנאַגעמענט באַדינונגס אָרגאַניזאַציע (MSO) וואָס וועט זיין געפירט דורך טשיף עקסעקוטיווע אָפיציר Nicholas Cappoletti. ניק דערווייַל באדינט ווי סעאָ פון LIFEPlan און וועט בלייבן אין דער ראָלע. ניק וועט אויך נעמען די ראָלע פון סעאָ ביי ACA/NY. "דאָס איז אַ ינוועסמאַנט אין דער צוקונפֿט פון ACA/NY און LIFEPlan, די מענטשן מיר דינען און אונדזער דעדאַקייטאַד שטעקן. מיר וועלן יקספּאַנד אונדזער פולשטענדיק באַדינונגס און פֿאַרבעסערן די קוואַליטעט און ברייט פון זאָרגן געפֿינט דורך אונדזער אָרגאַנאַזיישאַנז, ”האט Cappoletti געזאָגט, וואָס איז אויך דער פאָטער פון אַ קינד מיט I/DD ריסיווינג באַדינונגס. "רעפּרעסענטאַטיוועס פון ביידע אָרגאַנאַזיישאַנז וועלן סימלאַסלי אַרבעטן אין די קומענדיקע חדשים צו אָפּשאַצן אַפּערטונאַטיז וואָס אונדזער סטראַטידזשיק שוטפעס האט יוניקלי פּאַזישאַנד אונדז צו ינוועסטירן אין אונדזער צוקונפֿט," ער צוגעגעבן. די MSO וועט פֿאַרבעסערן די סערוויסעס צוגעשטעלט דורך ACA/NY און LIFEPlan און געבן זיי צו דערגרייכן מער עפעקטיוו אַפּעריישאַנז. "מיר זענען זייער שטאָלץ פון וואָס מיר האָבן אַטשיווד איבער די יאָרן דורך אונדזער שווער אַרבעט, דעדיקאַציע און פאָרשטעלונג," קאַמענטאַד Lewis Grossman, געוועזענער טשיף עקסעקוטיווע אָפיציר פון ACA/NY, און קראַנט קאָנסולטאַנט פֿאַר ACA/NY. מענטשן מיט איך/דד און זייערע פאַמיליעס דאַרפֿן און פאַרדינען אַקסעס צו אָפּרופיק, מענטש-סענטערד זאָרגן קאָואָרדאַניישאַן באַדינונגס. די פירער און מאַנאַדזשערז פון ביידע אָרגאַנאַזיישאַנז טיילן די זעלבע זעאונג און לייַדנשאַפט פֿאַר שטיצן אַ קהל וווּ מענטשן מיט אינטעלעקטואַל און דעוועלאָפּעד דיסאַביליטיז לעבן אַ ברירה פון, ינקלוזשאַן און אָנטייל. וועגן שטייַגן זאָרגן בונד פון ניו יארק (אַקאַ/NY) ACA/NY איז אַ 501 י (3) נאַן -נוץ אָרגאַניזאַציע וואָס איז איינער פון זיבן ניו יארק סטעיט קער קאָאָרדינאַטיאָן אָרגאַנאַזיישאַנז (CCO) דעזיגנייטיד דורך די ניו יארק סטעיט דעפּאַרטמענט פון געזונט און די אָפפיסע פֿאַר מענטשן מיט דעוועלאָפּמענטאַל דיסאַביליטיז (OPWDD) וואָס אָפפערס פולשטענדיק זאָרגן קאָואָרדאַניישאַן. צו מענטשן מיט אינטעלעקטואַל און/אָדער דעוועלאָפּעד דיסאַביליטיז (I/DD). ACA/NY שטיצט איבער 25,000 מענטשן אין לידינג אַקטיוו, געזונט און פולפילינג לעבן איבער ניו יארק סיטי, לאנג אינזל און די נידעריקער הודסאָן וואַלי (אָראַנדזש, ראַקלאַנד און וועסטשעסטער קאַונטיז). ACA/NY איז באשאפן דורך 100+ דייווערס OPWDD- לייסאַנסט/פאַנדאַד קהל-באזירט יידזשאַנסיז מיט דעקאַדעס פון דערפאַרונג אין זאָרגן פון מענטשן מיט I/DD און זייערע פאַמיליעס. די ערשטן יידזשאַנסיז פון ACA/NY און זייער פירערשאַפט טימז האָבן געווען פּיאָנירז אין דעם פעלד, אַדוואַקייטינג פֿאַר קהל ינאַגריישאַן און קעגן ינסטיטושאַנאַלאַזיישאַן. זיי האָבן פּיאָנירד ינאַווייטיוו מגילה און אַפּראָוטשיז צו שטיצן מענטשן מיט I/DD אין די קהל. פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע, באַזוכן www.acany.org . וועגן LIFEPlan CCO NY (LIFEPlan) LIFEPlan איז אַ קער קאָאָרדינאַטיאָן ארגאניזאציע (CCO), געגרינדעט אין 2018 צוזאַמען מיט זעקס אנדערע קקאָס אין ניו יארק סטעיט צו טרעפן די באדערפענישן פון מענטשן מיט אינטעלעקטואַל און דעוועלאָפּעד דיסאַביליטיז (I/DD) דורך קאַלאַבערייטינג מיט סערוויס פּראַוויידערז דורך אַ געזונט היים מאָדעל. ליפעפּלאַן פּראָווידעס פולשטענדיק זאָרגן קאָואָרדאַניישאַן צו איבער 19,000 מענטשן אין די סענטראַל, סאָוטהערן, נאָרדערן, קאַפּיטאָל און הודסאָן וואַלי מקומות פון ניו יארק. LIFEPlan האט 850 עמפּלוייז מיט $ 80 מיליאָן אין יערלעך רעוועך. LIFEPlan איז אַ שוטפעס פון קהל-באזירט יידזשאַנסיז מיט אַ לאַנג געשיכטע פון סערווינג מענטשן מיט I/DD, פּראַוויידינג אַדוואַקאַסי, רעקרייישאַנאַל, בילדונגקרייז און וואָוקיישאַנאַל באַדינונגס. LIFEPlan אָפפערס אַ מענטש-סענטערד פאָקוס וואָס ימפּרוווז באַדינונגס און שטיצט דורך נעטוואָרקינג מיט העכסט טריינד מענטשלעך סערוויס, כעלטקער און אנדערע ספּעשאַלאַסץ. LIFEPlan איז סענטערד אויף איין ציל - קאַנעקטינג מענטשן צו די גאַנץ ספּעקטרום פון סערוויסעס זיי דאַרפֿן צו לעבן פול, מינינגפאַל לעבן. פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע, באַזוכן www.lifeplanccony.com .

אומאַן, אוקראַיִנע. — אַכט טעג נאָכן געבוירן ווערן אין ישׂראל, איז יוסי גאַלאַנטס ייִנגסט קינד שוין געווען 2,000 מײַל פֿון דער היים — אין אומאַן, וווּ מע האָט אים געמאַכט אַ ברית לעבן דעם קבֿר פֿון ר׳ נחמן, דער גרינדער פֿון די בראָסלעווער חסידים, באַגלייט מיט די התפּעלותדיקע תּפֿילות פֿון טויזנטער ייִדן. „ס׳איז געווען זייער אַ רירנדיקע איבערלעבונג, וואָס וועט אים זײַן אַ סגולה אין שפּעטערע יאָרן, ווען ער דאַרף געמישפּט ווערן פֿונעם אייבערשטן,‟ האָט גאַלאַנט געזאָגט דער ייִט״אַ. דאָס איז געווען איינע פֿון פֿיר ברית־צערעמאָניעס, וואָס מע האָט הײַיאָר אָפּגעהאַלטן אין אומאַן בעת דעם יערלעכן צוזאַמענפֿאָר, ערבֿ־ראָש־השנה, צו ר׳ נחמס קבֿר. יעדעס יאָר בעת די ימים־נרואים ווערט די שטאָט פֿון 85,000 אײַנוווינער פֿאַרפֿלייצט מיט בערך 25,000 ייִדישע פּילגרימען; ס׳רובֿ פֿון זיי — מענער פֿון ישׂראל און די פֿאַראייניקטע שטאַטן. במשך פֿון די לעצטע פּאָר יאָר האָבן די עולי־רגל קיין אומאַן אָנגעהויבן עטלעכע נײַע ריטואַלן בײַ ר׳ נחמנס קבֿר: ערשט־חתונה געהאַטע בראָסלעווער פּאָרלעך פּראַווען דאָ זייערע קושוואָכן; פֿרויען פֿירן אָן מיט תּפֿילה־גרופּעס און „נעמען חלה‟ [נעמען אַראָפּ אַ שטיקל טייג פֿאַרן באַקן, און פֿאַרברענען עס, לזכּרון וואָס מע פֿלעגט אַ מאָל אַראָנעמען פֿאַרן כּהן]. אָבער דעם גרעסטן אויפֿמערק — סײַ פּאָזיטיוו, סײַ נעגאַטיוו — האָט צוגעצויגן דער ברית־ריטואַל. „דער נײַער ׳דזשימדזשיק׳ גייט קעגן דער הלכה און ווײַזט אַרויס ביטול קעגן דער מיצווה פֿון ברית־מילה, און קעגן דער הייליקייט פֿונעם מענשטלעכן לעבן,‟ האָט דערקלערט הרבֿ אַבֿי זרקי, אַ באַקאַנטע ראַדיאָ־פּערזענלעכקייט און מוהל פֿון תּל־אָבֿיבֿ. „דערצו האָבן זיי עס אײַנגעפֿירט דווקא אין אייראָפּע, וווּ מע זוכט הײַנט כּסדר תּירוצים צו באַקעמפֿן ברית־מילה,‟ האָט ער געזאָגט. „כ׳פֿאַרשטיי בשום־אופֿן נישט פֿאַר וואָס מענטשן וואָלטן געבראַכט אַ נײַ־געבוירן קינד צו אַ קבֿר פֿאַר אַ ברית,‟ האָט באַמערקט דער הויפּט־רבֿ פֿון אוקראַיִנע, ר׳ דבֿ בלייך. „זייער מאָדנע.‟ גאַלאַנטס זון האָט באַקומען דעם ברית ליגנדיק אויף אַ רעפּליקע פֿון ר׳ נחמנס שטול, אין דער „אַלטער קלויז‟, נישט ווײַט פֿונעם קבֿר. דעם צווייטן טאָג האָט אַ נײַ־געבוירן קינד פֿון גאַלאַנטס שוועסטערקינד, ישׂראל־מאיר יעגודאַיעוו, געהאַט אַ ברית בײַם קבֿר גופֿא. „מע דאַרף זיך נישט זאָרגן,‟ האָט גאַלאַנט געזאָגט. „הײַנט קען מען אין אומאַן באַקומען גוטע מעדיצינישע באַהאַנדלונג.‟ Yaakov Naumi/Flash90 די פּילגרימען לויבן גאָט דורך געזאַנג, בײַם קבֿר פֿון ר׳ נחמן בראָסלעווער, דעם 7טן סעפּטעמבער 2013 גאַלינאַ באָריסאָוונאַ, וועלכע פֿירט אָן מיט דער פּעדריאַטרישער קליניק אין אומאַן, איז נישט מסכּים. „ס׳איז נישט־אַחריותדיק צו מאַכן אַ ברית פֿאַר אַ קינד אין אומאַן, ווען דער נאָענטסטער מאָדערנער שפּיטאָל איז 200 מײַל אַוועק,‟ האָט זי געזאָגט. „מע דאַרף זײַן משוגע צו ברענגען אַ וואָך־אַלט עופֿעלע אויף אַן אָרט, וווּ עס געפֿינען זיך טויזנטער מענטשן, און דערצו אים מל זײַן אין אַזוינע נישט־היגיענישע אומשטאַנדן.‟ אָבער ניקאָלײַ וואַסיליעוויטש, אַ כירורג אינעם אומאַנער קליניק, זאָגט, אַז די ריזיקע איז איבערגעטריבן. במשך פֿון דער וואָך פֿון ראָש־השנה, פֿירן די ברעסלאָווער חסידים אָן טאָג־און־נאַכט מיט זייער אייגענער קליניק, כּדי צו באַהאַנדלען נויטפֿאַלן און נישט־ערנסטע וווּנדן. „ברית־מילה איז נישט קיין שווערע פּראָצעדור — האָט ניקאָלײַ וואַסיליעוויטש געזאָגט — און מיר האָבן די נייטיקע מכשירים צו באַהאַנדלען אַלע מעגלעכע קאָמפּליקאַציעס.‟ Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

ווי באַוווּסט, האָבן ניט זעלטן די אַלטע ייִדישע שטעטלעך געהאַט זייערע אייגענע ייִדישע נעמען, וואָס האָבן געקלונגען אַנדערש פֿון די אָריגינעלע גוייִשע; אָדער פֿאַרטײַטשט די גוייִשע נעמען אויף אַ ייִדישן שטייגער. אין דער פֿריִערדיקער נאָטיץ האָבן מיר דערמאָנט דאָס ייִדישן שטעטל שעבערשין, נישט ווײַט פֿון לובלין, וואָס די אָרטיקע ייִדן האָבן פֿאַרטײַטשט ווי שבֿ־ראשון. אַן אַנדער טײַטש האָט באַקומען דאָס שטעטל רײַגראָד, וואָס אויף אוקראַיִניש מיינט, די שטאָט פֿון גן־עדן. אַרום דעם נאָמען ווערט דערציילט אַזאַ מעשׂהלע: די ערשטע אײַנוווינער פֿון דעם אָרט זײַנען געווען אָדם און חוה. אין זייער זכר איז פֿאַרבליבן דאָס שטעטל רײַגראָד. אָבער די מעשׂה גייט אָן ווײַטער: ווען דאָס געטלעכע פּאָרעלע האָט פֿאַרזינדיקט און אַרויסגעטריבן געוואָרן פֿונעם גן־עדן, זײַנע זיי ביידע אומעטיק געגאַנגען מיטן גלײַכן וועג. אָדם האָט געוואָלט מיט עפּעס אויפֿמונטערן זײַן געמיט, האָט ער אין מיטן וועג אויסגעשריִען צו חוהן: „הראַי יעוואַ‟, וואָס מיינט אויף אוקראַיִניש, „שפּיל חוה‟. אַזוי ווערט פֿאַרטײַטשט דער נאָמען פֿונעם צווייטן שטעטל הראַיעוואָ. זייער וועג האָט זיך אָבער אָנגעהויבן צעצווײַגן זיך; האָט אָדם געוואָלט גיין אין איין זײַט, און חוה — אין אַן אַנדער זײַט, ביז זיי האָבן זיך צעקריגט און זיך פֿאַרבלאָנדזשעט. דאָס אָרט, וווּ דאָס אַלץ איז געשען, הייסט טאַקע אַזוי ביזן הײַנטיקן טאָג — זאַבלודאָוואָ, וואָס מיינט, אַ פֿאַרבלאָנדזשעט אָרט. מיט הונדערטער יאָר צוריק האָבן אַהין פֿאַרבלאָנדזשעט עטלעכע ייִדישע משפּחות, און פֿון זיי פֿירט דעם אָנהייב דאָס לעבן פֿונעם ייִדישן שטעטל זאַבלודאָווע. די זאַבלודאָווער שיל איז אויפֿגעשטעלט געוואָרן אָן אַ צוואָק. איין מאָל האָט לעבן דער שיל זיך אָפּגעשטעלט אַ קאָזאַק, אַ גרויסער עקשן און אַ שׂונא־ישׂראל. איז אים אײַנגעפֿאַלן אָפּצוטאָן די ייִדן אויף טערקיש, דהײַנו: אַרײַנשלאָגן אין דער שיל אַ צוואָק. האָט מען אים געוואָרנט, ער זאָל עס נישט טאָן, אַז ס‘איז אַ סכּנה. גיי, אָבער, דערקלער אַ קאָזאַק אַן עבֿירה! האָט ער סײַ־ווי ניט געפֿאָלגט און געטאָן זײַנס. וואָס זשע מיינט איר? גאָר אין גיכן איז ער געשטאָרבן. וועגן דער זאַבלודאָווער שיל דערציילט מען, אַז אַמאָל איז אין זאַבלודאָווע אויסגעבראָכן אַ שׂרפֿה, וועלכע האָט זיך גיך פֿאַרשפּרייט אַרום דער שיל. זײַנען מיטאַמאָל אָנגעפֿלויגן גרויסע מחנות קראָען און ניט צוגעלאָזט צו דער שיל דאָס פֿײַער. און נאָך איין מסורה. אין זאַבלודאָווער שיל האָט שטענדיק געברענט אַן אַלטער לאַמטערן ווי דער נר־תּמיד. היות אָבער דער לאַמטערן איז שוין געווען זייער אַלט, האָט אַ מנדבֿ געגעבן 25 רובל צו קויפֿן אַ נײַעם לאָמפּ. אַז מ‘האָט געקויפֿט דעם נײַעם לאָמפּ, האָט אים דער שמשׂ אָנגעצונדן, און דעם אַלטן לאַמטערן אַרונטערגעשטעלט אונטער דער באַנק. אַז ער האָט זיך אומגעקערט, האָט ער צו זײַן גרויסן חידוש דערזען, אַז דער נײַער נר־תּמיד איז אויסגעלאָשן געוואָרן, און דאָס פֿײַערל ברענט ווײַטער אינעם אַלטן לאַמטערן. האָט ער עס פֿאַרלאָשן און צוריק אָנגעצונדן אינעם נײַעם לאָמפּ. אין אַ צײַט אַרום האָט דער שמשׂ ווידער באַמערקט דעם אייגענעם חידוש — געברענט האָט דער נר־תּמיד אינעם אַלטן לאַמטערן, ניט אינעם נײַעם לאָמפּ. דעמאָלט האָט ער וועגן דעם דערציילט דעם רבֿ, וועלכער האָט אים געהייסן אַראָפּנעמען דעם נײַעם לאָמפּ און צוריק אויפֿהענגען דעם אַלטן לאַמטערן, וואָס האָט געברענט ביזן טאָג, ווען די נאַציס האָבן אין אָקטאָבער 1942 ליקווידירט די געטאָ אין זאַבלודאָווע, און אומגעבראַכט אַלע 1,400 זאַבלודאָווער ייִדן אין טרעבלינקע. די זאַבלודאָווער שיל, אויפֿגעבויט אין 1637. אַ מוסטער פֿון דער שיל האָבן אויפֿגעשטעלט די סטודענטן פֿונעם וויסקאָנסין־אוניווערסיטעט אין 2004. Share On Facebook Twitter Permalink | | Share | Email | Print Top Stories Back to ווײַטער The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

זונ - לאַנדשאַפט לייץ און זונ - גאָרטן לייץזענען מער געוויינטלעך לאמפן און לאַנטערנס אין דער שטאָט, זיי געהערן צו דער זעלביקער דרויסנדיק זונ - לייטינג, ביידע האָבן די ווירקונג פון בעאַוטאַפייינג די נאַכט סוויווע.אַזוי, וואָס איז די חילוק צווישן זונ - גאָרטן לייץ און זונ - לאַנדשאַפט לייץ? 1. נוצן: זונ לאַנדשאַפט לייץ האָבן אַ לאַנדשאַפט ראָלע, מיט אַ הויך אָרנאַמענטאַל, דער הויפּט פֿאַר שטאָטיש ראָודז, קהל ראָודז, ינדאַסטרי פּאַרקס, פּאַרקס, גרין בעלץ, סקווערז, פוסגייער גאסן, קאָרטיאַרדס און אנדערע ערטער פון נאַכט לייטינג און לאַנדשאַפט לייטינג, זונ - גאָרטן לייץ באַצאָלן מער ופמערקזאַמקייט צו פאַנגקשאַנאַליטי, מער אַפּלאַקיישאַנז אין די הויף, שטאָטיש ראָודז, געשעפט און רעזידענטשאַל קהילות, פּאַרקס, טוריסט אַטראַקשאַנז, סקווערז און אנדערע ערטער פון לייטינג און באַפּוצונג. 2. אויסזען: אין אַדישאַן, זונ - לאַנדשאַפט לייץ האָבן אַ פאַרשיידנקייַט פון סטיילז, יינציק שאַפּעס, ליכט פארבן צו קלייַבן פון, בשעת זונ - גאָרטן לייץ באַצאָלן מער ופמערקזאַמקייַט צו די אויסזען פון ציכטיק לאַמפּס און לאַנטערנס און נאַכט לייטינג יפעקץ. 3. פּראָצעס שוועריקייט: זונ - לאַנדשאַפט לייץ זענען מער אָרנאַמענטאַל, געוויינטלעך זייער פּלאַן און פּראָצעס איז מער קאָמפּליצירט, בשעת די גאָרטן לייץ זענען מער פאָוקיסט אויף פאַנגקשאַנאַליטי, אַזוי די פּלאַן און פּראָדוקציע פּראָצעס איז לעפיערעך פּשוט. 4. די ליכט מקור פוןגאָרטן לייץאיז זייער געזונט, טוט נישט אַנטהאַלטן שעדלעך ליכט, וועט נישט דערשייַנען ראַדיאַציע.און די ליכט מקור קאָליר איז זייער מילד, קאַנדוסיוו צו שאַפֿן אַ וואַרעם סוויווע.און צי עס איז די קינסט פּלאַן, אָדער מאַטעריאַלס זענען בעסער ווי פּראָסט גאַס לייץ אַ שפּאָן.גאָרטן לייץ זענען אינסטאַלירן ינ דרויסן, אַזוי עס וועט אָפט זיין טאַנדערסטאָרמז, און גאָרטן לייץ זענען אַ לעפיערעך הויך בליץ שוץ פאַקטאָר פון אַ לאָמפּ.זייַן סעמיקאַנדאַקטער האַרץ פאָדעם איז נישט דערשראָקן פון ווייבריישאַן, און זייַן דינסט לעבן וועט זיין זייער לאַנג. אין אַלגעמיין, זונ - לאַנדשאַפט לייץ אוןזונ - גאָרטןדער חילוק איז נישט פיל, און איצט דעם חילוק איז אפילו קלענערער. פּאָסטן צייט: אפריל 06-2022 אינפֿאָרמאַציע וועגן אונז פּראָדוקטן רוף אונז ניו אָנפרעג פֿאַר ינקוועריז וועגן אונדזער פּראָדוקטן אָדער פּרייַז רשימה, ביטע לאָזן אונדז דיין E- בריוו און מיר וועלן קאָנטאַקט אונדז אין 24 שעה.

צפון טעק פּאַסיוו הויז איז איינער וואָס טרעפן עטלעכע פון ​​די העכסטן סטאַנדאַרדס אין לופט קוואַליטעט און ענערגיע עפעקטיווקייַט.ספּעציעל, עס אַלאַוז כאָומאָונערז צו האַלטן אַ קעסיידערדיק, באַקוועם דרינענדיק טעמפּעראַטור בשעת ניצן 90 פּראָצענט ווייניקער ענערגיע ווי די דורכשניטלעך. פאסיוו הויז ( דייטשיש : Passivhaus ) איז א וואלונטערי סטאנדארט פאר ענערגיע עפעקטיווקייט אין א געביידע , וואס פארמינערט דעם געביידע'ס עקאלאגישע פוספרינט .עס ריזאַלטיד אין הינטער-נידעריק ענערגיע בנינים וואָס דאַרפן קליין ענערגיע פֿאַר פּלאַץ באַהיצונג אָדער קאָאָלינג. די פּאַסיוו הויז נאָרמאַל ריקווייערז אַז בנינים האָבן היץ אָפּזוך ווענאַליישאַן סיסטעמען - וואָס נעמען היץ פון אַוטגאָוינג אַלט - געבאַקן לופט און נוצן עס צו וואַרעם ינקאַמינג פריש לופט - און זענען דיזיינד צו כאַפּן זונ - ראַדיאַציע דורך רובֿ פון זייער גלייזינג אויף זייער דרום זייַט. אָנפרעגדעטאַל דעוואָטינג צו דיגיטאַל טעכנאָלאָגיע און וויסנשאפטלעכע ריסערטשערז, איז אַ סיסטעמאַטיש פאַבריקאַנט פון הויך-קוואַליטעט אַלומינום פּראָדוקטן, אַרייַנגערעכנט ענערגיע-שפּאָרן טערמאַל צעבראכן אַלומינום פֿענצטער און טירן, פאָרהאַנג ווענט, סקיילייץ, און אַזוי אויף.

ציריך (דײַטש: Zürich; שוויצערדייטש: Züri) איז די גרעסטע שטאט אין דער שווייץ, און די הויפטשטאט פון דעם ציריך קאנטאן, מיט א באפעלקערונג פון 371,767 אין 2007, צווישן זיי בערך 6,500 יידן. ציריך איז דער הויפט האנדל צענטער פון דער שווייץ. געאגראפיערעדאַקטירן צענטראל ציריך (בילד פון א סאטעליט) די שטאט געפינט זיך וואו דער לימאַט טייך קומט ארויס צפון-מערב פון דער ציריך אזערע. דער צענטער פון ציריך איז דער 'לינדנהויף', א קליין בערגל אויפן לינקען ברעג פון דעם לימאט. טראנספארטרעדאַקטירן טראמען אין ציריך ציריך איז א מיטלפונקט פאר באן, וועג און לופט פארקער. זי האט פארשידענע באן סטאנציעס, כולל ציריך הויפט באן סטאנציע, ערליקאן, שטאדלהאפן, הארטבריק, טיפנברונעם, ענגע, ווידיקאן און אלטשטעטן. די ציזאלפינא, אינטערשטאט עקספרעס און אויך דער פראנצויזישער TGV הויך-גיך באנען שטעלן זיך אפ אין ציריך. די שווייצער A1, A3 און A4 עקספרעסוועגן קומען נאנט צו ציריך. דער A1 גייט צו מערב קיין בערן און גענף און צו מזרח קיין סט גאלען; דער A3 קערט צו צפון-מערב קיין באזעל און דרום-מזרח לענג-אויס דער ציריך אזערע און וואלן אזערע קיין סארגאנס; און דער A4 קערט צו צפון קיין שאפהייזן. ציריך אינטערנאציאנאלער ערפארט אין קלאָטן איז נישט קיין 10 ק"מ צפון-מזרח פון דער שטאט. דער פובליקער טראנספארט נעצווערק האט אויך שיפן אויף דער אזערע און דעם טייך, פוניקולארע באנען און אויך א קאבל קאר צווישן אדליסוויל און פעלזנעג. אז מען קויפט א בילעט פאר א נסיעה איז ער גילטיק אויף אלע טראנספארט מיטלען. יידן אין ציריךרעדאַקטירן ציריך האט די גרעסטע יידישע קהילה אין דער שווייץ, מיט עטלעכע 6,500 איינוואוינער ארום 950 משפחות - א דריטל פון אלע שווייצער יידן. די רבנים אין ציריך זענען: הרב דניאל לוי, זיין זון און נאכפאלגער הרב משה חיים לוי (יעקישע קהילה, עדת ישורון), הרב שאול ברייש, זיין איידים הרב צבי אלימלך פאדווא (אגודת אחים), הרב משה חיים שמערלער, הרב נפתלי צבי שמערלער שליט''א (מחזיקי הדת), הרב שלום דירנפעלד (בעלזא)

די מאָדערנע תּקופֿה האָט געשטעלט פֿאַר ייִדן אַ סך האַרבע קשיאות. צי איז עם־ישׂראל אַ נאַציע װי אַנדערע פֿעלקער? און אױב יאָ, װוּ איז איר לאַנד? און צי האָבן ייִדן זײער אײגענע נאַציאָנאַלע געשיכטע? אין משך פֿון כּמעט צװײ טױזנט יאָר אין גלות, האָט מען פֿאַרענטפֿערט די דאָזיקע פֿראַגעס פֿונעם טראַדיציאָנעלן רעליגיעזן שטאַנדפּונקט, װי אַ ברית צװישן ייִדן און דעם רבונו־של־עולם; אָבער די מאָדערנע פּאָליטיק, בפֿרט אין מיזרח־אײראָפּע, האָט געצװוּנגען די ייִדישע אינטעליגענץ צו זוכן נײַע דרכים אין הסכּם מיטן צײַטגײַסט. די אידעאָלאָגישע און פּאָליטישע לײזונגען זײַנען גוט באַקאַנט: סאָציאַליזם, אױטאָנאָמיזם, טעריטאָריאַליזם און ציוניזם. אָבער װאָס האָבן װעגן דעם געטראַכט די מאָדערנע ייִדישע דיכטער? װי אַזױ האָבן זײ באַטראַכט און אױסגעמאָלט דעם ענין פֿון „ייִדישן‟ רױם און צײַט? מיט דער דאָזיקער טעמע באַשעפֿטיקט זיך דער אַמעריקאַנער ליטעראַטור־פֿאָרשער יורדן פֿינקין אין זײַן בוך „אַ צאָל אָדער צװײ פֿון דער צײַט: צײַט און רױם אינעם ייִדישן מאָדערניזם‟. פֿינקין באַטראַכט אײניקע װערק פֿון דער מאָדערנער ייִדישער און העברעיִשער דיכטונג (פּרץ מאַרקיש און משה קולבאַק, לײב נײַדוס און עזראָ פֿינינבערג, יוכבד בת־מרים און שאול טשערניכאָװסקי) אונטער אַ דרײענדיקן שפּאַקטיװ — צײַט, רױם און נאַציע. זײַן ציל איז אױסצוטײַטשן די מעטאַפֿאָרישע אימאַזשן פֿאַר צײַט און רױם, כּדי בעסער צו פֿאַרשטײן די יסודות פֿון דער ייִדישער מאָדערניסטישער עסטעטיק. איך דאַרף זיך גלײַך מודה זײַן, אַז דאָס איז דאָס סאַמע שװערסטע בוך װעגן ייִדישער ליטעראַטור, װאָס איך האָב געלײענט אין מײַן לעבן. אױף יעדער זײַט מוז מען זיך דורכרײַסן דורך קאָמפּליצירטע אָנהױפֿונגען פֿון באַגריפֿן װי דורך אַ געדיכטן װאַלד, און דער שטרענגער מחבר מאַכט ניט קײן הנחה אױף דעם לײענערס טעאָרעטישן עם־הארצות. װען עס קומט אָבער צו די פּאָעטישע װערק גופֿא, װערט עס אַ ביסל לײַכטער, הגם עס װאָלט דאָ שטאַרק געהאָלפֿן צו לײענען זײ ניט בלױז אין די איבערזעצונגען, נאָר אױך אינעם אָריגינאַל; בפֿרט אַז דעם מחברס איבערזעצונגען זײַנען צומאָל גאַנץ פֿרײַע. איז װאָס זשע לערנט מען פֿון דער דאָזיקער פֿאָרשונג? ייִדישע דיכטער, בפֿרט נאָך דער ערשטער װעלט־מלחמה און דער רוסישער רעװאָלוציע, האָבן געהאַט אַ פֿאַרשאַרפֿטן חוש פֿאַר „דאָיִקײט‟. די הײמישע לאַנדשאַפֿטן פֿון ליטע, רײַסן, װאָלין זײַנען באַזונגען געװאָרן אין די װערק פֿון נײַדוס, קולבאַק און מאַרקיש. די דאָזיקע נאַטור־בילדער האָבן באַטאָנט די אײַנגעװאָרצלטקײט פֿון ייִדן אין דער סלאַװישער ערד און זײער שכנישע קרובֿהשאַפֿט מיט די אָרטיקע תּושבֿים. דער ברײטער רױם פֿון סלאַװישע פֿעלדער און װעלדער איז אין די דאָזיקע פּאָעטישע פֿאַנטאַזיעס פֿאַרקניפּט געװאָרן מיט דער צײַט, װאָס מען האָט אױפֿגענומען װי אַ ציקלישער בײַט פֿון סעזאָנען, יום־טובֿים און װאָכעדיקע טעג. מען האָט אױסגעמאָלט אַן אידילישן שטײגער, װאָס עקזיסטירט כּלומרשט מחוץ דער רעאַלער, היסטאָרישער צײַט. דער היפּוך דערצו איז געװען די דיכטערישע פֿאָרשטעלונג פֿון רעװאָלוציע װי אַ מעשׂה־בראשית און אַחרית־הימים, דער אָנהײב און דער סוף פֿון דער היסטאָרישער צײַט. פּראָסט גערעדט, דערגײט פֿינקין צום אַלטן באַגריף פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור װי „כּמו־טעריטאָריע‟, װאָס געהערט דעם אַמעריקאַנער ייִדישער קריטיקער ברוך ריװקין. װאָס שײך דעם מעטאַפֿאָרישן קנופּ צװישן רױם און צײַט, האָט עס אַמבעסטן פֿאָרמולירט נאָך דער גרױסער דײַטשישער דיכטער אין זײַן „פֿאַוסט‟: „אינעם רױם לײענען מיר די צײַט‟. דער ענין פֿון צײַט און רױם אין שײַכות מיט „דאָיִקײט‟ איז באַריכות באַהאַנדלט געװאָרן אױך אין די װערק פֿון מיזרח־אײראָפּעיִשע מאָדערניסטן פֿון יענער תּקופֿה אױף רוסיש, פּױליש, אוקראַיִניש און װײַסרוסיש. זײערע װערק זײַנען געװען גוט באַקאַנט די ייִדישע און העברעיִשע מאָדערניסטן. עס איז ניט קײן צופֿאַל, אַז נײַדוסעס לעצט, ניט־פֿאַרענדיקט װערק איז געװען די ייִדישע איבערזעצונג פֿון פּושקינס ראָמאַן אין פֿערזן, „יעװגעני אָנעגין‟. בלײַבט דער לײענער מיט אַ פֿראַגע: צי איז דאָ אַ ספּעציעל „ייִדיש‟ מעטאַפֿאָריש מענה־לשון צו רעדן װעגן צײַט און רױם? און אױב יאָ, צי איז דאָ אַ חילוק צװישן ייִדיש און העברעיִש? קײן קלאָרן ענטפֿער באַקומט מען ניט פֿון פֿינקינס בוך, הגם מען האָט דאָ אָריגינעלע און צומאָל שאַרפֿזיניקע אױסטײַטשונגען פֿון אײנצלנע לידער. די מעטאָדאָלאָגישע צרה מיט אױסניצן די שװערע טעאָרעטישע אַמוניציע פֿאַרן אױסטײַטשן ייִדישע ליטעראַטור איז, װאָס מען לאָזט אַרױס פֿונעם אױג חשובֿע סטיליסטישע און פֿאַקטישע פּרטים. װאָס איז דער חילוק צװישן נײַדוסעס נעאָ־ראָמאַנטישע בילדער פֿון „ליטע און זאַמוט‟ און קולבאַקס פּרימיטיװיסטישע לאַנדשאַפֿטן פֿון רײַסן? מיט װאָס איז די מעטאַפֿאָרישע געשטאַלט פֿון די װײַסרוסישע לאַנדשאַפֿטן אַנדערש פֿון די אוקראַיִנישע שטעטלעך? און װי איז דאָס שטעטל מעטאַפֿאָריש אַנדערש פֿונעם דאָרף? פֿינקין איז נוטה צו באַהאַנדלען די דיכטערישע השׂגות פֿון צײַט און רױם װי אַבסטראַקטע טעאָרעטישע קאַטעגאָריעס. צומאָל האָט דאָס אַ קנאַפּן שײַכות צו דעם קאָנקרעטן מצבֿ פֿון ייִדן אין פֿאַרשידענע טײלן פֿון מיזרח־אײראָפּע נאָך דער ערשטער װעלט־מלחמה. די ייִדישע דיכטונג פֿון יענער צײַט האָט יאָ אױסגעאַרבעט אַן אײגנאַרטיקע סימבאָלישע און מעטאַפֿאָרישע שפּראַך, אָבער כּדי צו דערגײן איר מײן, דאַרף מען זיך קודם־כּל, אַרײַנקוקן אין די פּרטים, און ערשט דערנאָך זוכן אַ פּאַסיקן טעאָרעטישן אַפּאַראַט. אין אַ געװיסן זין איז פֿינקינס חיבור סימפּטאָמאַטיש פֿאַר דער טענדענץ אין די ייִדישע ליטעראַטור־שטודיעס, װאָס װערט אַלץ בולטער אין די לעצטע יאָרן. דער נײַער דור ייִדיש־פֿאָרשער אין אַמעריקע, װאָס איז גוט באַהאַװנט אין דער תּורה פֿון ר’ פֿוקאָ און ר’ דערידאַ, װאָס קלײַבט זיך גוט פֿאַנאַנדער אין די קלײנע אותיות פֿון ר’ װאַלטער בנימין און ר’ אַנרי בערגסאָן, איז אױסן פֿאָרצושטעלן די ייִדישע ליטעראַטור װי אַ מוסטער פֿאַר אױספּראָבירן די סאַמע נײַסטע און דרײסטע טעאָרעטישע מאָדעלן. אָבער דערבײַ פֿאַרלירט מען אָפֿט דעם עצם, דעם אײגנאַרטיקן מהות פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור, דווקא דאָס, װאָס מאַכט זי אַזױ חנעװדיק־שײן און צאַפּלדיק–לעבעדיק. Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

נישט לאַנג צוריק, האָט די באָסטאָנער נײַעס־וועבזײַט Wicked Local דערציילט וועגן דעם זינגערײַ־קרײַז, וואָס טרעפֿט זיך דעם לעצטן דאָנערשטיק פֿון יעדן חודש אינעם אָרטיקן בנין פֿונעם „אַרבעטער־רינג‟, כּדי צו זינגען צוזאַמאַן לידער אויף ייִדיש. די אָרגאַניזאַציע האָט באַדאַנקט די מחברטע, לאָראַ לאָוועט, פֿאַרן פֿאַרעפֿנטלעכן אַ שיינע דערציילונג וועגן דער טעטיקייט פֿון דער גרופּע „ייִדיש־זינג‟. מיכאל כּ״ץ, וועלכער פֿירט אָן מיט די זינגערײַ־אונטערנעמונגען, האָט איבערגעגעבן, אַז דער קרײַז פֿאָקוסירט זיך אויף די פּראָגרעסיווע ווערטן פֿון דער וועלטלעכער ייִדישער קולטור. אַ סך פֿון די לידער, וואָס די באַטייליקטע זינגען צוזאַמען, האָבן צו טאָן מיטן ענין פֿון גלײַכקייט צווישן פֿרויען און מענער. די אַנדערע לידער שטאַמען פֿון דער טראַדיציאָנאַלער פֿאָלק־מוזיק. די מיטגלידער פֿון דער גרופּע האָבן צוגעגעבן, אַז זיי האָבן אויך ליב צו זינגען אויף די ווערטער פֿון אַזעלכע לינק־געשטימטע פּאָעטן, ווי מאָריס ראָזענפֿעלד. לילי ווײַצמאַן, איינע פֿון די גרופּע־מיטגלידער, האָט באַמערקט אין אַ שמועס מיט לאָוועט, אַז ייִדיש איז אַ לעבעדיקע שפּראַך, להיפּוך צום פֿאַרשפּרייטן סטערעאָטיפּ. זי האָט צוגעגעבן, אַז זי קומט מיטצוזינגען נישט צוליב נאָסטאַלגיע, נאָר ווײַל דאָס איז אַ טייל פֿון איר קולטור. אַן אַנדער מיטזינגער, האַרי באָכנער, האָט צוגעגעבן, אַז ווען ייִדיש וואָלט געווען אַ „טויטע‟ שפּראַך, וואָלט ער נישט געדאַרפֿט צונויפֿשטעלן דאָס נײַע ייִדיש־ענגלישע ווערטערבוך, וועלכן ער האָט געשאַפֿן בשותּפֿות מיט סאָלאָן ביינפֿעלד און אַרויסגעגעבן אינעם יאָר 2012. דאָס ווערטעבוך אויף איבער 700 זײַטן איז אויך צוטריטלעך בחינם אין אַן עלעקטראָנישן פֿאָרמאַט אויף דער וועבזײַט Verterbukh.org. לאָראַ לאָוועט הייבט אָן איר שילדערונג פֿונעם זינגערײַ־קלוב מיט דער סטערעאָטיפּישער קשיא: „צו וועט ייִדיש זיך אויפֿהייבן בײַ תּחית־המתים פֿונעם קבֿר?‟ די באַטייליקטע אין דער חודשלעכער אונטערנעמונג האָבן איר געענטפֿערט, אַז ייִדיש איז אַ בליִעננדיקע לעבעדיקע שפּראַך, וואָס האַלט אין איין אַנטוויקלען זיך. הגם די אַלגעמיינע צאָל ייִדיש־רעדער אין די פֿאַראייניקטע שטאַטן איז געפֿאַלן זינט די 1980ער יאָרן, זענען אין ניו־יאָרק פֿאַראַן אַ גאַנצע ריי חסידישע קהילות, וואָס רעדן מיט זייערע קינדער טאָג־טעגלעך אויף ייִדיש. אינעם באָסטאָנער ראַיאָן ברוקלײַן, וווּ דער „אַרבעטער־רינג‟ געפֿינט זיך, אַזוי ווי אין אַ סך אַנדערע ערטער אין אַמעריקע און אַרום דער וועלט, אינטערעסירן זיך נישט ווייניק ענטוזיאַסטישע מענטשן מיט דער שפּראַך, און לערנען זי אַקטיוו אויס. די אַקאַדעמישע שטודיעס פֿון ייִדיש זענען לעצטנס געוואָרן פּאָפּולערער — אַ סימן, אַז די שפּראַך לעבט ווײַטער און ציט צו אַ גרויסן אינטערעס מצד די היסטאָריקער און לינגוויסטן. צווישן דעם זינגען, שמועסן די באַטייליקטע, וואָס זיצן אין אַ קרײַז, וועגן פֿאַרשיידענע אַקטועלע ענינים. ווען די זשורנאַליסטקע האָט זיי באַזוכט, האָבן אַ טייל מיטזינגער געפֿירט הייסע דעבאַטן וועגן די בעסטע זומער־לאַגערן מיט ייִדיש־אַקטיוויטעטן. כּדי צו מאַכן די לידער פֿאַרשטענדלעכער פֿאַר די, וואָס קענען נישט דעם ייִדישן אַלף־בית, צעטיילן די אָרגאַניזאַטאָרן דעם טעקסט אין אַ לאַטײַנישער טראַנסקריפּציע. פֿאַר אַ טייל אַסימילירטע ייִדן איז דווקא די ייִדישע שפּראַך דער ערשטער טראָט אין דער וועלט פֿון ייִדישקייט. איידער זיי באַקענען זיך מיט עבֿרי, ווילן זיי שוין זינגען אַ ייִדיש לידל. דער באָסטאָנער „אַרבעטער־רינג‟ אָרגאַניזירט אויך כאָר־זינגערײַ. דעם 5טן דעצעמבער האָט אַן עולם פֿון 700 נפֿשות זיך פֿאַרזאַמלט אויף אַ קאָנצערט פֿון לידער אויף ייִדיש און לאַדינאָ, געזונגען דורכן כאָר „אַ בעסערע וועלט‟, וואָס די אָרגאַניזאַציע האָט געגרינדעט אין 1997. Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

שארית הפליטה יידן, איז א באצייכענונג אויף די יידן, איבערלעבער פון חורבן אייראפע, וואס האבן מיט אלע צרות, הריגות און אנדערע געשעענישן, אנגעפאנגען א ניי לעבן, קינדער פון א שולע אין די שארית הפליטה לאגערן אין ישראל זענען אנגעקומען נאכן חורבן, בערך א האלב מיליאן איבערלעבער, וואס א באשיידענע טייל פון זיי, האבן געקעמפט אין די מלחמת השחרור. אפאר הונדערט טויזנט זענען אנגעקומען קיין אמעריקע, אין די פאראייניגטע שטאטן, און קאנאדע. און אין אייראפע זענען געבליבן עטליכע צענטערן, ווי וויען, אנטווערפן, פראנקרייך, שווייץ און ענגלאנד. אויך אינעם ווייטן אויסטראליע, זענען יידן אנגעקומען, אנטלאפענע פונעם חורבן. ווי אינטערסאנט עס הערט זיך, איז קיינמאל נישט פארעפנטליכט געווארן, א גענויער ציפער פון איבערלעבער, איבערן וועלט, יד ושם שטעלט אויף א דעטעבעז פון איבערלעבער, ווי אויך איז דא א גאנץ נייע זאך מלחמה־איבערלעבער וואס פרובירט צוזאמען צוקלויבן אינפארמאציע פון די לעבט פארבליבענע וואס האבן נישט געוואלט ביז היינט ארויסרעדן, און דאס אריישטעלן אין א דאטא-באזירטן סיסטעם.

קופער איז א כעמישער עלעמענט מיטן סימבאל Cu (לאטייניש: cuprum) און אטאמישן נומער 29. עס איז אן איבערגאנג מעטאל. מעטאַליש קופּער פעניס ביז אינמיטן די 1980ער יארן פלעגט געמאכט ווערן פון ריין קופער, היינטצוטאגס צוליב די טייערקייט פון קופער און די שוואכקייט פונעם פעני ווערט דאס צוזאמגעמישט אויך מיט אנדערע מעטאלען ווצבש"פ צינק. מען באניצט קופער אין א סאך כעמישע רעאקציעס ווי צום ביישפיל אין דער סאנאגאשירא רעאקציע (ענגליש: "Sonogashira Reaction", דײַטש: "Sonogashira Reaktion") אלס א קאטאליזאטאר וואס פארקניפט סוף-שטענדיקע (ענגליש: "terminal", דײַטש: "endständig") אלקינע מיט ארילהאלאגענידן (ענגליש: "aryl halide", דײַטש: "Arylhalogenid") כדי צו שאפן צווייענדיק-פונקציאנאליזירטע אלקינע. די דאזיגע רעאקציע איז אויך קאטאליזירט מיט פאלאדיום. דער ארטיקל בנוגע וויסנשאפט איז א שטומף. דאס הייסט עס פעלן אין אים גרונטלעכע אינפארמאציע איבערן פארשטאנד פון דער טעמע. ביטע העלפֿט דאס פֿארברייטערן.

ניט געקוקט אויף דעם וואָס דאָס ליד „חד־גדיא‟ (איין ציגעלע, אויף אַרמיש) איז שוין מער ווי 400 יאָר אַ טייל פֿונעם סדר, האָבן די ווערטער ניט קיין קלאָרן שײַכות צום יום־טובֿ פּסח. לכתּחילה איז דאָס ליד מסתּמא געווען סתּם אַ מיטל צו פֿאַרווײַלן די קינדער בײַם סדר. אַזוי ווי דאָס דריידל האָט מען עס אָבער שפּעטער אויסגעטײַטשט אויף אַ מער ערנסטן אופֿן: דאָס ציגעלע רעפּרעזענטירט דאָס ייִדישע פֿאָלק און די אַנדערע בעלי־חיים און חפֿצים סימבאָליזירן די פֿעלקער, וואָס האָבן געהערשט איבער ארץ־ישׂראל. אַזוי אַרום ווערט דאָס קעצעלע באַטראַכט ווי אָשור, דער שטעקן — בבֿל, דאָס פֿײַער — פּערסיע, — דאָס וואַסער — מוקדון, דער אָקס — די רוימישע אימפּעריע, דער שוחט — מצרים און, דער מלך־המוות — די טערקן. לויטן דאָזיקן פּירוש רעפּרעזענטירן די צוויי זוזים (אַ גאָר אַלטע ייִדישע מטבע) די צוויי טאָוולען, אויף וועלכן גאָט האָט אײַנגעקריצט די צען געבאָט. דאָס ליד, אָנגעשריבן אויף לשון־קודש (מערסטנס אַרמיש), איז געוואָרן גאָר פּאָפּולער אויף אַ ריי ייִדישע שפּראַכן, בפֿרט אין דער ספֿרדישער און מיזרחדיקער וועלט, וווּ מע האָט הונדערטער יאָרן געזונגען פֿאַרשידענע נוסחאָות פֿונעם ליד אויף דזשודעזמע, האַקאַטיִאַ (אַ מאָראָקער וואַריאַנט פֿון דזשודעזמע) און ייִדיש־אַראַביש. אויף ייִדיש זינגט מען דאָס ליד שוין איבער 150 יאָר. די „קלאַסישע‟ ייִדישע איבערזעצונג האָט געמאַכט יצחק לוקאָווסקי. אַ צווייטע פּאָפּולערע ייִדישע איבערזעצונג האָט געשאַפֿן יצחק פּירזשניקלאָוו. אויבן קען מען הערן, ווי שלום לעמער שטעלט פֿאָר משה אוישערס נוסח פֿון „חד־גדיא‟, וואָס טראָגט שטאַרקע השפּעות סײַ פֿונעם טראַדיציאָנעלן חזנות, סײַ פֿון דזשעז. אָט זינגט דער „זמירות־כאָר‟ זייער אייגענעם ייִדישן וואַריאַנט פֿון „חד־גדיא‟, וואָס מע האָט צוגעפּאַסט צום ניגון פֿונעם „פּינגווין־טאַנץ‟, אַ טאַנץ פֿון סאַודיע, וואָס איז געוואָרן גאַנץ פּאָפּולער בײַ די חסידים מיט פֿינף יאָר צוריק. אָט זינגט טובֿה בן־צבֿי „חד־גדיא‟ אויף ייִדיש אין דער איבערזעצונג פֿון יצחק לוקאָווסקי. אָט קען מען הערן ווי אַ טראַדיציאָנעלע מאָראָקאַנער ייִדישע קאַפּעליע שטעלט פֿאָר דאָס ליד אויף האַקאַטיִאַ און אַראַביש.

די פרשה הייבט זיך אן מיטן פסוק, וַיֵצֵא יַעקׁב מִבְּאֵר שָׁבַע וַיֵלֶך חָרָנָה , דער טייטש: "און יעקב איז ארויסגעגאנגען פון באר שבע און איז געגאנגען קיין חרן". ווי עס קוקט אויס פון אט די פסוק, איז זייט יצחק איז אראפגעפארן קיין גרר פון חברון צוליב די הונגער, ווי געשילדערט אין פרשת תולדות, און באלד דערנאך, צוליב די קריגערייען מיט די פאסטעכער פון גרר, איז ער אריבער דערנעבן צו באר שבע, ווי דער פסוק זאגט, וַיַעַל מִשָם בְּאֵר שָׁבַע איז ער שוין דארט פארבליבן. און די געשיכטע פון יעקס'ס אויסכאפן די ברכות פון עשו האט פאסירט אין באר שבע. גרר איז ביי דרום-מזרח ארץ ישראל לעבן פלישתים. פלישתים איז היינט בערך ווי עזה איז היינט און אראפציר אריין און די היינטיגע עגיפטן, ביים ים הגדול. באר שבע איז אויך ביי דרום ארץ ישראל, נאר מער מערב צו. פון חז"ל זעהט מען אז באר שבע איז דער דרום גרעניץ פון ארץ ישראל, ווי חז"ל דרוקט זיך אויס "מדן עד באר שבע". דן איז גאנץ אויוון ביי צפון, בערך ווי לבנון איז היינט, און באר שבע גאנץ הינטן. חברון איז ארויפציר פון באר שבע, און די צייטן פון די תורה איז עס געווען א וועג פון דריי טאג פון באר שבע צו חברון. חרן איז בערך און צפון סיריע, לעבן איראק, דאס איז זייער א ווייטער וועג פון חברון און אוודאי פון באר שבע אין פרקי דרבי אליעזר פרק טז (מהדורת זכרון אהרן עמ' קלד) שטייט אז דער וועג פון חברון ביז חרן איז זיבעצן טאג. יעצט, ווען יעקב האט זיך ארויסגעלאזט פון באר שבע קיין חרן, איז עס געווען א וועג פון ניינצן טאג. חז"ל זאגן אז אונטערוועגס קיין חרן איז יעקב פארבליבן פערצן יאר אין דעם ביהמ"ד פון שם ועבר לערנען תורה. שם ועבר זענען געווען אין ירושלים, ווי דער פסוק זאגט ומלכי צדק מלך שלם , זאגן חז"ל אז ומלכי צדק איז שם און שלם איז ירושלים. די פאלגנדע געשיכטעס ווערן געשילדערט אין דער פרשה: יעקב, אויפן וועג קיין חרן, לייגט זיך שלאפן אןיף דער ערד, ער נעמט ארום זיין קאפ מיט שטיינער, ער שלאפט איין און חלומ'עט ווי א לייטער ליגט אויף דער ערד און דער שפיץ גרייכט ביזן הימל און מלאכים גייען ארויף אין אראפ. יעקב דערוויסט זיך אז ער איז אויף אן הייליג ארט. יעקב קומט אן קיין חרן, באזעצט זיך ביי זיין מאמעס ברודער לבן. ער ארבעט פאר איהם מיט די בהמות. וועבלינקעןרעדאַקטירן וויקיווארט - ווערטלעך און דברי תורה אויף סדרות און ימים טובים דער ארטיקל בנוגע יידישקייט איז א שטומף. דאס הייסט עס פעלן אין אים גרונטלעכע אינפארמאציע איבערן פארשטאנד פון דער טעמע. ביטע העלפֿט דאס פֿארברייטערן.

אויף די איין האַנט, די ערד סנאַקעס געבוירן אין 1989 געבן אַלץ צו טריינג פרענדשיפּס. די קאַרינג, ברייטהאַרציק און זייער ליב צו אַלעמען וואָס זיי טרעפן. די נייטיווז ויסקומען ווי די שליימעסדיק פרענדז אַז ווער עס יז וואָלט וועלן. אָבער, עס איז עפּעס אַנדערש צו רעדן וועגן. זיי האָבן הויך עקספּעקטיישאַנז פון יענע וואָס זיי דערטרינקען אין אַפּרישייישאַן און ליבשאַפט. זיי ווילן צו באַקומען די זעלבע באַהאַנדלונג, און ווען דאָס קען נישט פּאַסירן, זיי זענען לעסאָף זייער דיסאַפּויניד, שאַטן, און וועט האַלטן גראַדזשיז. 1989 ערד שלאַנג אין אַ נאַטשעל: נוסח: כיינעוודיק און געטרייַ שפּיץ קוואַלאַטיז: פאַרפירעריש, רויק און ריזיליאַנט טשאַללענגעס: סאַספּישאַס און נאַרסיסיסטיק עצה: זיי דאַרפֿן צו זיין אָפט געדולדיק. ערד סנאַקעס זענען זייער ינטעליגענט און אַדאַפּטיוו צו נייַע סיטואַטיאָנס, אפילו אין טערמינען פון ראָמאַנטיש שפּילערייַ, וואָס איז אַ ביסל שלימאַזלדיק. א רעאַליסטיש פּערזענלעכקייט זיי זענען זייער אַקטיוו און דינאַמיש מענטשן, שטענדיק פּלאַנירונג און טראַכטן וועגן די ווייַטער לויף פון קאַמף, גענומען אין באַטראַכטונג זייער אַספּעריישאַנז און די מניעות אויף דעם וועג. זיי אויך זוכן וועגן צו פֿאַרבעסערן זייער סקילז און בויען אַ באַקוועם און רילאַקסט לייפסטייל. זיי טאָן ניט ווי עס ווען עמעצער פרוווט צו אַרייַנמישנ זיך מיט זייער טראכטן פּראָצעס ווען זיי זענען געצווונגען צו נעמען דיסיזשאַנז אויף דעם אָרט אָן אַנאַלייזינג די גענוג. אָבער, זיי זענען זייער רויק און געדולדיק, און זיי קיינמאָל לאָזן ימאָושאַנז פירן זייער אַקשאַנז. אַדמיטעדלי, זיי קענען זיין זייער טיף און לייַדנשאַפטלעך, אָבער אין אַ גלייַך און קאַנטראָולד שטייגער. זיי האָבן זייער פֿיס אויף דער ערד און אַ גראָונדעד פּערזענלעכקייט. דאָס מאכט זיי שליימעסדיק פֿאַר לידינג שטעלעס ווייַל זיי קענען לייכט פירן טימז, האַנדלען מיט האַרט סיטואַטיאָנס און מאַכן געבילדעט דיסיזשאַנז וואָס וועט נוץ אַלעמען. פאַרלאָזלעך איז די קיווערד דאָ. זיי קענען זיין זייער פארשטאנד און שאַרף צו אַרבעטן מיט מענטשן. די ערד סנאַקעס נעמען זיך אויף זיך צו פירן אַלעמען צו אַ גוטע ענדלעכקייט, צו געפֿינען די בעסטער סאַלושאַנז, און צו אַרבעטן סימלאַסלי אין די דערווייל. מענטשן סוואָרם אַרום זיי, געצויגן דורך די ערלעכקייט, איבערגעגעבנקייט און לייַדנשאַפט אַז זיי אַרויסלאָזן. פילע ערד סנייקס, ספּעציעל פרויען אין דעם זינען, זענען זייער קינסט. זיי האָבן אַ זיכער סענסיטיוויטי צו די עסטעטיש אַספּעקט פון דער וועלט, צוזאמען די פיייקייט צו אָנהייבן אַ פֿאַרבינדונג דורך די פאַנטאַזיע. דערצו, זיי זענען אויך זייער סאָושאַבאַל און קאַמיונאַקאַטיוו, כאָטש זיי קען זיין ווי שוואַך און שוואַך. מענטשן, אויף די אנדערע האַנט, זענען אַווער פון זייער אייגענע לימיטיישאַנז און סטרענגטס. זיי וויסן אַז שווער אַרבעט און פּערסאַוויראַנס זענען דארף פֿאַר עפּעס, און זיי וועלן צו דערגרייכן אַ שטאַט פון וואָג מיט זיך. זיי זוכן האַרמאָניע, איינער וואָס איז געפֿונען אין הצלחה, אַטשיווד דורך ינטוישאַן, פאָקוס און אַ גלייַך דערוואַרטונג. די ערד סנייקס מוזן זיין צווישן די מערסט פאַרלאָזלעך, גראָונדעד און רעאַליסטיש מענטשן אין די גאנצע זאָדיאַק. דער פּראָסט זינען איז די הויפּט זאַך אין די שפּיל זיי שפּילן. זיי קענען זיין זייער אַווער פון די גאָולז זיי שטעלן זיך, וואָס מיטל אַז זיי וועלן קיינמאָל ראַש די זאכן. זיי בעסער וועלן צו וואַרטן די טינגז, געדולדיק און ענוויסיווינג אַ גרעסערע צוקונפֿט פֿאַר זיך, איינער סטיפּט אין טרייסט און לעצט צופֿרידנקייט. די אַטשיווד בלויז דורך אַ גוט-נייטשערד פּערזענלעכקייט און אַ באשלאסן נאַטור. יענע געבוירן אין 1989 אַרבעט גוט מיט מענטשן, זייער ערלעכקייט פּריוויילז, און זיי זענען אויך קאַמפּאַשאַנאַט. קיינער האַס אָדער דיסלייקס די נייטיווז. א פרענדשיפּ מיט אַן ערד שלאַנג מיטל אַז איר וועט פילן ריבאָרן. גאָרנישט וועט זיין די זעלבע טאָמיד ווידער. עס זענען נייַע טינגז אויף איר און איר וועט שטענדיק האָבן אַ טראַסטווערדי באַקאַפּ פּלאַן מיט זיי. זון אין ליבראַ לבנה אין ראַק די איין זאַך וואָס טאַקע סאָלווע די זאכן פֿאַר זיי איז די אָוווערלי שפּירעוודיק נאַטור. זיי ווערן באליידיקטער און אויפגערעגט פון די פליםיגע אנצוהערענישן און וויצן. איר קען נישט זיין צו אָפּגעהיט ווען איר זענט אַרום זיי ווייַל זיי קען פליסן די טישן אויס פון די בלוי. זיי קענען מקנא ווען זיי קאָנפראָנטעד מיט קאַמפּעטיטיוו ליבע אינטערעסן, און זיי קען אפילו פאַרלירן קאָנטראָל. זיי זענען אויך זייער פּאָסעסיוו פון זייער ליב געהאט אָנעס. צומ גליק, זיי זענען שנעל-וויטיד, אַדאַפּטאַטיוו, פלעקסאַבאַל און דערינג גענוג צו דערגרייכן זייער גרעסטע פּאָטענציעל, אויב נאָר זיי זענען מער אָפּגעהיט. ליבע & רעלאַטיאָנשיפּס ווי אַלעמען אנדערע, די ליבהאבערס פּרובירן צו דערשייַנען אַטראַקטיוו פֿאַר די פאַרקערט געשלעכט, צו מאַכן די בעסטער רושם. אין שייכות, זיי קענען זיין זייער אַסערטיוו און פאָדערן ופמערקזאַמקייט פון די שוטעף. זיי קענען זיין טאַקע ינטואַטיוו און קען אפילו לייענען מחשבות. אפילו מער מאַזלדיק איז דער פאַקט אַז די ערד סנאַקעס זענען ביכולת צו גרויס פיץ פון זיך-מאַסטערי און זיך-קאָנטראָל. אפילו אויב זיי ענדיקן די טינגז אָדער זאָגן די אומרעכט טינגז, זיי וויסן ווען צו האַלטן און אַנטשולדיקן. אין אַרגומענטן, זיי פּרובירן צו געפֿינען אַ פּראָסט ערד, צו ויסמיידן די דיסקרייישאַן דידזשענערייט. אָבער, זיי געפֿינען עס שווער צו יז זייער געדאנקען און ימאָושאַנז. דאָס איז איינער פון די סיבות וואָס זיי האָבן שווער צו געפֿינען אַ שוטעף. אויב זיי קען נאָר אַנטדעקן זיך גרינגער און זיין אָפן פֿאַר אנדערע, זיי וואָלט האָבן בעסער גליק. זיי קענען זיין זייער געטרייַ און פֿאַרשטיין מאנען און ווייבער, געבן פרייהייט און זעלבסטשטענדיקייט צו זייער שוטעף. סאַג פרוי און געמיני מענטש עס איז נישט אַז זיי זענען פּאָססעססיווע און ייפערטזיכטיק, אָבער זיי צוטרוי זיי גענוג צו נישט זיין דערשראָקן. אָבער, זיי דערוואַרטן טינגז צו שפּילן לויט צו זייער עקספּעקטיישאַנז. קאַריערע אַספּעקץ פון די 1989 ערד שלאַנג די ערד סנאַקעס זענען געזונט פּאַסיק פֿאַר קאַריערע וואָס זענען באזירט אויף ינטעלידזשאַנטלי ארבעטן. זיי וועלן צו זיין ינאַווייטיוו און שעפעריש און געפֿינען נייַע וועגן צו סאָלווע פּראָבלעמס. דזשאָבס וואָס דאַרפן אַז איינער איז ווי אַ קליין ראָבאָט, יעדער טאָג די זעלבע טינגז אין און אויס איז די ערגסט פון וואָס זיי קען טראַכטן. ווייַל פון זייער שטאַרק ינטוישאַן און פאַנטאַזיע פערזענלעכקייטן, זיי קען געפֿינען זיך אין שטוב ארבעטן ווי אַ דיזיינער, אַ טעלעוויזיע פּריזענטער אָדער, פארוואס נישט, אפילו אַ טעלאַווידזשאַליסט. אַמאָל זיי טאַקע געפֿינען עפּעס וואָס זיי טאַקע ווי צו טאָן, עס איז צייט צו שטעלן עטלעכע מי און יוואַלוו אין דעם פעלד. אָבער, זיי קען טוישן זייער פּערספּעקטיוו עטלעכע מאָל אין צייט. וואָס ס מער, זייער פינאַנציעל סיטואַציע קען ענדיקן אין שאַמבאַלז ווייַל די ערד שלאַנג איז נאָוטאָריאַס פֿאַר די גאַמבלינג קאַמפּאַלשאַן. אין אַלגעמיין, זיי וועלן טאָן אַ ויסגעצייכנט אַרבעט אין פעלדער וואָס דאַרפן עטלעכע פאָרשונג, סינטאַסייז און זוכן אינפֿאָרמאַציע, שטעלן זייער מיינונג צו אַרבעט און שרייַבן אַרטיקלען, באריכטן, אאז'ו ו. געזונט און לייפסטייל כּדי צו האַלטן אַ געזונט אָרגאַניזם, דער ערד שלאַנג זאָל ויסמיידן פודז רייַך אין פעט, זיי זאָל אַרבעטן זיך טעגלעך צו זיין פּאַסיק, און רובֿ ימפּאָרטאַנטלי, זיי מוזן נעמען קעיר פון זייער מאָגן, מילץ און פּאַנקרעאַס. דאָס זענען די מערסט וויכטיק פיזיאַלאַדזשיקאַל טיילן אין זייער פאַל. עס איז גוט אַז זיי זענען זייער שאַרף אויף ארבעטן שווער, און זיי זענען נישט דערשראָקן פון זיך-יגזערטינג זיך. נאָך אַ ביסל שעה פון מי און גשמיות יגזאָסטשאַן, די געפיל פון צופֿרידנקייט איז גוואַלדיק. אָבער, זיי דאַרפֿן צו זיין אָפּגעהיט וועגן די דיינדזשערז פון שטעלן זיך צו פיל מי. רילאַקסאַטיאָן איז אויך אַ שליסל עלעמענט. די פלאָז פון דער ערד שלאַנג זענען ווי גייט - די טענדענץ צו נעמען יראַשאַנאַל ריסקס ווען די ידעאַל לייזונג וואָלט זיין פיל סאַפער. אָבער, אין דער זעלביקער צייט, ווען זיי זענען אָפּגעהיט און אָפּגעהיט, זיי פאַרלירן פילע אַפּערטונאַטיז ווייַל זיי טענד צו מאַך פון איין עקסטרעם צו די אנדערע. ויספאָרשן ווייַטער שלאַנג כינעזיש זאָדיאַק: שליסל פערזענלעכקייט טרייץ, ליבע און קאַריערע פּראָספּעקץ די שלאַנג מענטש: שליסל פערזענלעכקייט טרייץ און ביכייוויערז די שלאַנג פרוי: שליסל פערזענלעכקייט טרייץ און ביכייוויערז שלאַנג קאַמפּאַטאַבילאַטי אין ליבע: פֿון א ביז א כינעזיש מערב זאָדיאַק קאָמפּאַטיביליטי טשיקאַווע אַרטיקלען טאָראַס טעגלעך האָראָסקאָפּע 3 מאי 2021 טעגלעך כאָראַסקאָופּ 2022 לעאָ זון סאַגיטטאַריוס מאָאָן: אַן ינספּיראַטיאָנאַל פּערזענלעכקייט קאָמפּאַטיביליטי 2022 עדיטאָר ס טשויס אַקוואַריוס אויגוסט 2018 כוידעשלעך האָראָסקאָפּע ליב אַקוואַריוס, עס איז אַ גינציק השפּעה פון די שטערן אויף דיין לעבן אין אויגוסט, אָבער עס זענען אויך ישוז פון אויטאָריטעט און קאָנטראָל, עטלעכע פאַרלאָזן אין דיין ליבע לעבן און אַ נויט צו זיין סעראַונדאַד דורך פילע מענטשן. 23 יוני געבורטסטאג לייענען דאָ וועגן 23 דיין געבורסטאָג פון יוני און זייער מינינגז פון אַסטראָלאָגיע, אַרייַנגערעכנט טרייץ וועגן די פֿאַרבונדענע זאָדיאַק צייכן וואָס איז ראַק דורך Astroshopee.com געמיני טיגער: די אַנביטאַבאַל באַליווער פון די כינעזיש מערב זאָדיאַק די געמיני טיגער איז אין קיין וועג כעזאַטאַנט אין די פּנים פון ענדערונגען און וועט כיין זיין אָדער איר וועג דורך קיין לעבן סיטואַציע, אפילו דורך זיך. סאַגיטטאַריוס זון טאָראַס מאָאָן: א רוחניות פּערסאָנאַליטי די סאַגיטטאַריוס Sun טאָראַס מאָאָן פּערסאָנאַליטי איז סמודלי און אַ ביסל נאַיוו און וועט האָבן גאַנץ אַ ביסל לעבן לעקציעס צו לערנען, אַרייַנגערעכנט נישט צו גלויבן אַלעמען אַזוי לייכט. סאַגיטטאַריוס מערץ 2021 כוידעשלעך כאָראַסקאָופּ מערץ 2021 וועט זיין אַ קאַמיונאַקאַטיוו חודש פֿאַר סאַגיטטאַריוס מענטשן וואָס וועלן האַנדלען מיט פילע נייַע מענטשן, אָבער קען אויך פילן אַ ביסל אויס פון אָרט אין די פּרויעקטאָר. דייטינג אַ פּיססעס מענטש: צי איר האָבן וואָס עס נעמט? די עססענטיאַלס פון דייטינג מיט אַ פּיססעס מענטש פון ברוטאַל טרוטס וועגן זיין פאַנטאַסיסט פּערזענלעכקייט צו פאַרפירן און מאַכן אים פאַלן אין ליבע מיט איר. 16 נאוועמבער בערטדייז דאָ איז אַ טשיקאַווע פאַקס בלאַט וועגן 16 דיין געבורסטאָג מיט זייער אַסטראָלאָגיע מינינגז און טרייץ פון די זאָדיאַק צייכן וואָס איז סקאָרפּיאָ דורך Astroshopee.com Astroshopee.com — דעם איז דער אָרט ווו איר קענען הנאה דיין טעגלעך האָראָסקאָפּע, און לערנען מער וועגן די פּראַל פון אַסטראָלאָגיע עס איז אין דיין לעבן און באַקומען די לעצט Facts וועגן די וואונדער פון די זאָדיאַק.

דער פֿאַראיין פֿאַר ישׂראלדיקע לימודים האָט לעצטנס אויסגעטיילט זײַן אָנגעזעענעם „שפּירא־פּריז‟ דעם בוך, „הבמה כבית ארעי: התאטרון של דז׳יגאן ושומאכר‟ [די בינע ווי אַ צײַטווײַליקע היים — דער טעאַטער פֿון דזשיגאַן און שומאַכער], אָנגעשריבן פֿון דיעגאָ ראָטמאַן און אַרויסגעלאָזט דורכן „פֿאַרלאַג מאַגנעס‟ אין ירושלים. דער פּריז אויפֿן נאָמען יונתן שפּירא (1927־1977) מערקט אָפּ דעם אָנדענק פֿון איינעם פֿון די וויכטיקסטע סאָציאָלאָגן אין דער ישׂראלדיקער געשיכטע. יעדעס יאָר ווערט די פּרעמיע אויסגעטיילט צו אַן אויסערגעוויינטלעך אויסגעפֿאָרשט ווערק אויף אַ טעמע פֿאַרבונדן מיט דער געשיכטע, סאָציאָלאָגיע, יוריספּרודענץ, עקאָנאָמיק אָדער קולטור פֿון מדינת־ישׂראל אָדער פֿונעם ייִשובֿ אין פּאַלעסטינע פֿאַר 1948. רויטמאַנס בוך דערציילט די געשיכטע פֿון די צוויי ייִדישע אַקטיאָרן שמעון דזשיגאַן (1905־1980) און ישׂראל שומאַכער (1908־1961), וואָס האָבן אויפֿגעטראָטן אין איינעם אין ייִדישן טעאַטער אין פּוילן אָנהייבנדיק פֿון די מיט־1930ער ביז 1960 ווען זיי האָבן זיך צעשיידט. במשך פֿון די דרײַסיק יאָר האָבן זיי פֿאַרווײַלט דעם עולם אין שטעט און שטעטלעך איבער אייראָפּע, ישׂראל, די פֿאַראייניקטע שטאַטן און דרום־אַמעריקע. „דאָס בוך איז אַ פּרעכטיקע שטודיע פֿון אַ כּמעט פֿאַרגעסענער תּקופֿה פֿון דער גלותדיקער און ישׂראלדיקער קולטור, וואָס האָט ממשותדיק משפּיע געווען אויף דער נײַער ישׂראלדיקער געזעלשאַפֿט און אַפֿילו אויף איר פּאָליטיק,‟ האָט די זשורי פֿונעם „שפּירא־פּריז‟ איבערגעגעבן אין אַ רעצענזיע פֿונעם בוך. „רויטמאַן עפֿנט אַ פֿענצטער צו דער כּמעט אומבאַקאַנטער (לכל־הפּחות דעם ישׂראלדיקן לייענער) די וועלט פֿון ייִדישן טעאַטער און הומאָר אין מיזרח־אייראָפּע פֿאַר דער צווייטער וועלט־מלחמה און בשעת די אָנהייב־1940ער. „דאָס בוך כאַפּט אויף דעם קאָנטראַסט צווישן דעם ׳נײַעם ייִד׳ (דעם סברא) און דעם גלות־ייִד. צווישן די שורות קען דער לייענער דערקענען [דיעגאָס] האַרבע קריטיק פֿון דער אַראָגאַנץ — סײַ פֿון אַמאָל סײַ פֿון הײַנט — בײַ דער ישׂראלדיקער געזעלשאַפֿט וואָס האָט זיך אָפּגעריסן פֿון אירע אייגענע וואָרצלען.‟ די זשורי האָט אויך באַטאָנט דעם פֿאַקט וואָס דער סאַטירישער טעאַטער פֿון דזשיגאַן און שומאַכער האָט באַטראָפֿן דאָס איינציקע אָרט וווּ מע האָט געקענט הערן ערנסטע בײַסיקע קריטיק פֿון דער ישׂראלדיקער געזעלשאַפֿט און רעגירונג־פּאָליטיק במשך פֿון די ערשטע צוואָנציק יאָר פֿון דער מדינה. רויטמאַנס בוך איז געשריבן געוואָרן אויפֿן סמך פֿון פֿאָטאָגראַפֿיעס, אוידיאָ־טאַשמעס, אינטערוויוען און אַנדערע דאָקומענטן, וואָס ער פּרעזענטירט אויף אַן אַקאַדעמישן און אויך הומאָריסטישן אופֿן, סײַ אויף ייִדיש סײַ איבערגעזעצט אויף העברעיִש. „דער עיקר פֿון דעם בוך — שרײַבט די זשורי — און די זאַך וואָס שיידט עס אָפּ פֿון אַנדערע געשיכטע־ביכער וועגן וויכטיקע ציוניסטישע פֿיגורן זענען די געניאַלע אַנאַליזן וואָס שייך די אופֿנים ווי אַזוי די סאַטירע האָט אָפּגעשפּיגלט נישט בלויז די ישׂראלדיקע געזעלשאַפֿט און דעם פּאָליטישן עסטאַבלישמענט, נאָר אויך דעם ׳חרם׳ אין וועלכן מע האָט געשטעלט דאָס ייִדישע לשון אין דעם פֿילאָ־העברעיִשן ישׂראל. אַשנטאָט דעם געוויינטלעכן פֿאַרגלײַך מיט טראַדיציאָנעלע שטעטל־בדחנים, באַטאָנט רויטמאַן דווקא די מאָדערניסטישע עלעמענטן פֿון זייער קונסט, און אַנשטאָט צו באַצייכענען זיי ווי פֿאָרשטייער פֿונעם גלות און פֿון אַ פֿאַרשווינדנדיקער וועלט, ווײַזט דאָס בוך ווי זייער סאַטירע איז געוואָרן ממש אַ טייל פֿון דער מאָדערנער קולטור פֿון די ייִדן אין גלות וואָס איז עד־היום משפּיע אויף דער ישׂראלדיקער קולטור.” Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

כייַע פידז זענען געזען ווי דער שליסל צו אַ גמאָ-פֿרייַ צוקונפֿט. מענטשן בכלל פאַרנוצן מילכיק, עגגס, פלייש אָדער אנדערע כייַע פּראָדוקטן, און טשוזינג ניט-גמאָ פּראָדוקטן איז דער בלויז וועג צו העלפן ופהיטן אַ גמאָ-פֿרייַ צוקונפֿט. ווייַל רובֿ פון די דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד גערעטעניש פעלדער זענען געניצט צו פּראָדוצירן כייַע פיטער. 60 פּראָצענט פון אַלע קאַלטאַווייטאַד לאַנד אין די פאַרייניקטע שטאַטן איז געניצט פֿאַר דרייַ טייפּס פון קראַפּס: פּאַפּשוי, סוי און אַלפאַלפאַ. מער ווי האַלב פון די פּאַפּשוי און סויבין איז געשאפן פֿאַר כייַע פיטער און כּמעט אַלע זענען גמאָ. פֿאַר בייַשפּיל, 2016 פּראָצענט פון פּאַפּשוי און 92 פּראָצענט פון סוי כאַרוואַסטיד אין 94 זענען דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד קראַפּס. מיט די הקדמה פון דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד אַלפאַלפאַ, די ריזיקירן פון פידלאָץ צו ווערן גמאָ איז געוואקסן אפילו מער. די שרעקלעך נומערן ווייַזן אַז עס וועט זיין כּמעט אוממעגלעך צו געפֿינען ניט-גמאָ כייַע פיטער אין דער צוקונפֿט. גרויס-וואָג לייווסטאַק און אָף פאַרמס מוזן באַשטימען צו ניט-גמאָ פידז. כּמעט אַלע גמאָס זענען דיזיינד פֿאַר איין אָדער אַ קאָמבינאַציע פון ​​​​צוויי קעראַקטעריסטיקס: הערביסידע טאָלעראַנץ, ווו אַ פאַבריק איז ספּרייד גלייַך מיט אַ כעמישער פּעסטאַסייד און קענען בלייַבנ לעבן, און די פּראָדוקציע פון ​​​​אַ טאַקסין געשאפן דורך אַ פאַבריק וואָס דיסטרויז ינסעקץ. פֿון אַ סאַסטיינאַביליטי פּערספּעקטיוו, די קעראַקטעריסטיקס האָבן ערנסט קאַנסאַקווענסאַז פֿאַר די סוויווע און די עסנוואַרג סיסטעם. דערווייַל, עס איז קיין אופֿן פון טעסטינג כייַע פּראָדוקטן צו באַשליסן ווי פיל פון די פיטער איז גמאָ. אין אנדערע ווערטער, די מילך פון אַ קו פיטער גאָר מיט גמאָ פיטער קענען זיין טעסטעד, אָבער קיין קלאָר רעזולטאַט קענען זיין באקומען פֿאַר די פיטער. צו פֿאַרשטיין אַז אַ כייַע איז אויף אַ גמאָ דיעטע, די פיטער זיך מוזן זיין טעסטעד. ניט גמאָ פירמע מגילה אויך אַקט אין דעם וועג. אָבער סיקיורינג ניט-גמאָ פידז, דורכפירן אָנגאָינג טעסטינג און האַלטן די צושטעלן קייט באַזונדער און טרייסאַבאַל איז נישט גרינג. דאך הייַנט מער און מער קאָמפּאַניעס זענען טריינג צו בלייַבן אַוועק פון גמאָ פידז. אונדזער אָרגאַניזאַציע אקטן מיט אַ געפיל פון פֿאַראַנטוואָרטלעכקייט צו זיין מיט מענטשן וואָס קאַנשאַסלי זאָרגן וועגן זייער געזונט און צו העלפן זיי קלייַבן די פודז זיי דאַרפֿן, און פרוווט צו שטיצן מאַניאַפאַקטשערערז צו באַווייַזן זייער השתדלות אין דעם ריכטונג. אין דעם פאַרנעם, נאַן גמאָ באַווייַזן איז געגעבן פֿאַר כייַע פידז צווישן סערטאַפאַקיישאַן שטודיום.

װער איז מֹלֶך? ער איז אַ סימבאָל פֿון אומפֿאַרמײַדלעכע פּאַסטקעס פֿון אינעראַקציעס פֿון אַ סך טוערס, װאָס האָבן אַ נעגאַטיװן סך־הכּל פֿון װערט. נו, אַלן גינסבורג און סקאָט אַלעקסאַנעדער זאָגן עס בעסער פֿון מיר. אומסיבהדיקער מיסחר כ׳האָב אָפּגעשריבן דעם ערשטן אַרטיקל װעגן דער אָ טעמע, הגם כ׳האָב אַװדאי נישט אױסגעטראַכט די אידעע. אָט אַ פֿאַרבעסערטע װערסיע פֿון מײַן אַרטיקל, און ייִדיש. פּאָליטישע מחשבֿה: די עקסט־נאַציאָנאַליסטישע מיסדים פֿון דער עקסטער שלום־מחנה די פֿאַרמדינהיקע טעראָריסטן פֿון די רעכטע אין אצ״ל און לח״י, די פּאָסט־ציוניסטן, די װאָס װילן אָפּמעקן די ייִדישע טבֿע פֿון מדינת־ישׂראל, די װאָס זיצן מיט די ײװערסטע אַראַבישע טעראָריסטן יאָ: די זעלבע.

איך בעט מחילה. איך קלײַב אויס נאָר אַלע די לשון קודש ווערטער און פראַזעס וואָס איך דערזע אין מײַנע ייִדיש ביכער. אויב איר געפינט עפּעס וואָס איז אומפּאַסיג קענט איר דאָס אדרבא־ואדרבא באַזײַטיקן. איך טו זיך אָן אַ כוח, די רשימה כוללדיק צו מאַכן אַבער נאַטירלעך איז דער אַרטיקל אײַעריק און אַזוי אויך די ברירה. JiaDeMei יעהדע לש"ק ווארט וואס וועהרט דערמאנט אין א יודיש-ביך, גייט איהר דא אויסרעכענען? ס'איז א בחינה פין ארוכה מארץ מידה. און בכלל: איז דען וויקיפעדיע א ווערטער-ביך? נייגעריגער (רעדן) 18:53, 9 יאַנואַר 2017 (UTC) די ליסטע איז צו לאנגרעדאַקטירן עמצער דארף צושטעלן א מוסטער צו באהאלטן די פולע ליסטע (אריינגערעכנט די אויסלייג-אויסשפראך אפטיילונג טאבעלע), ווייל זי מאכט דעם בלאט צו לאנג פאר עטלעכע לייענערס. איך קען נישט וועלכע מוסטער איז גוט פאר דאס, אבער ס'איז זייער וויכטיק אין א בלאט וואס איז אזוי לאנג. לאג ראיל (רעדן) 12:02, 17 יאַנואַר 2017 (UTC) איך מיין אז מזאל אריבערפיהרן די ליסטע צו וויקיווערטערבוך. דא האט עס נישט קײַן פשט, סאַי ווײַל סאיז נישט קײַן ווערטערביך און דא איז נישט דאס פלאץ זיך צו לעהרנען יודיש אדער פֿאָנעטיקס. (דאס איז אויסער די פילע גרײַזן און די פאקט וואס כמעט האלב יודיש באשטייט פין לשה"ק, מילא לייגט זיך בכלל נישט אויפן שכל אז ס'זאל ערשיינען אויף א וויקיפעדיע בלאט). אויב מ'וועט אזוי טיהן, בין איך גרייט צי העלפן פארבעסערן די ווערטער. נייגעריגער (רעדן) 05:26, 18 יאַנואַר 2017 (UTC) די ליסטע געהערט דא אין וויקיפעדיע, נישט אין וויקיווערטערבוך, נישט ערגער ווי די ליסטע פון יידיש ווערטער געניצט אין ענגליש ביי דער ענגליש-וויקיפעדיע. --פוילישער 12:53, 19 יאַנואַר 2017 (UTC) נאָך מײַן מיינונג קען אַ ליסטע פֿון אינפֿאָרמאַציע נישט צו לאַנג זײַן. מען קען דאָך גאַנץ גיך אַ ספּעציפֿישעס לש״ק וואָרט און זײַן אויסרעד אין דער ליסטע געפֿינען ווײַל די ווערטער זענען אַלע נאָכן אַלף־בית אויסגעסדרט. דער לעצטגילטיגער כיוון פֿון דער ליסטע איז נאָר זו העלפֿן די קינדער אָדער נײַע ייִדיש לערנער וואָס וויסן נישט דעם אויסרעד פֿון יעדעם לש״ק וואָרט אויף ייִדיש. אַז איר ווייסט שוין דעם אויסרעד פֿון אַלע לש״ק ווערטער אויף ייִדיש ברויכט איר דעם דאָזיגעם בלאַט נישט. אַ ווערטערבוך גיט די באַטײַטן פֿון ווערטער. די דאָזיגע ליסטע טוט דאָס נישט סײַדן אַ ייִדישער ווערב האַלט אַ לש״ק וואָרט ווי צום בײַשפּיל "אסרן" דאַן צעלייג איך דאָס לש״ק וואָרט אויף טעלערלעך. אַלע פֿאָרשלאָגן זענען מקבל־פּנים. אַ גוטן טאָג. JiaDeMei איך מיין אז ס'איז לעכערלעך צי פארגלייכן צי א ליסטע פין יודישע ווערטער אין עהנגליש. לש"ק איז אלעמאהל געוועהן אן אומאפטיילבארער חלק פין יעהדע יודישע שפראך. ס'ווענדט זעך אודאי ווי גרויסער יודע ספר מ'איז, אבער אהן דעהם איז קאַן "מאמע לשון" נישטא. איך טיה ווידערהאלן, וויקיפעדיע איז נישט געמאכט זיך צו לעהרנען יודיש. דערפאר האט עס טאקע אזא פנים. יעהדער וואס קען באמת יודיש ווייכט דערפין, און טיט דאס זאָגאַר גרינגשעצן וואל מענטשן וואס קענען נישט און פארשטייען נישט די שפראך קאמאנדעווען דא אַרים ככל העולה על רוחם. ס'זענען פארהאן ספעציעהלע ווערטערביכער וואס שראהבן ארויס די פאנעטיק. צים ביישפיל העברייאיזמען אין אידיש און דאס ביך האנטבוך פון העברעיזמען. אזוי אויך קענט איהר קיקן יודישע פילמען און קליפּס אדער באפריינדן א יודיש רעדנער פין געבורט. יעהדנפאלס, א ליסטע פין אלע לש"ק ווערטער וואס וועהרן דערמאנט אין יודישע ביכער איז אַהנפֿאַך זינלאָז. נייגעריגער (רעדן) 04:52, 6 פעברואר 2017 (UTC) גענומען פֿון "https://yi.wikipedia.org/w/index.php?title=רעדן:ליסטע_פון_לשון-קודש_ווערטער_אין_יידיש&oldid=516505"

טאַפליע מעבל איז געמאכט פון האָלץ-באזירט פּאַנאַלז, ווי מדף ברעט.עס וועט שטענדיק זיין אַ שמעקן פון פאָרמאַלדאַכייד אָדער פאַרב, קיין ענין וואָס.דעריבער, איר קענען באַשליסן צי די מעבל איז ווערט בייינג דורך דיין נאָז.אויב איר קענען שמעקן דעם שטרענג שמעקן ווען איר גיין אין די מעבל קראָם, איר טאָן ניט האָבן צו קוקן אין דעם מעבל.אפילו די סאַמפּאַלד מעבל קענען נישט גאַראַנטירן ינווייראַנמענאַל שוץ.אין דער צוקונפֿט, עס וועט מסתּמא זיין מער פראבלעמען מיט מעבל געשיקט היים.איר זאָל קלייַבן אַ סערטאַפייד און געראַנטיד סאַפּלייער אָדער אַ רעפּיאַטאַבאַל מעבל סאָרט צו אָנהייבן מיט. עפֿענען די גרויס קאַבינעט, עפענען די שופלאָד און אָבסערווירן די פרטים פון די מעבל.אין דער זעלביקער צייַט, געבן פול שפּיל צו די פונקציע פון ​​די נאָז.מעבל מיט אַ שטאַרק רייעך זאָל ניט זיין געקויפט, אַפֿילו אויב די נוסח איז אַטראַקטיוו און די פּרייַז איז פּרעפערענטשאַל. 2. קוק אין די פרטים פון די מעבל. א מערהייט פון MDF מעבל מיט מעלאַמינע איז אָפּגעשטעלט פֿאַר ברעג סילינג.ווען עס איז אַ קלאָר ווי דער טאָג ברעג יקספּלאָוזשאַן אין די צובינד צווישן ברעג סילינג און MDF טאַפליע, דאָס ינדיקייץ אַ פעלן פון קאַמפּאַטינס אין די פּראַסעסינג טעכנאָלאָגיע פון ​​די מעבל פאַבריק. פֿאַר האָלץ וואַניר מעבל, באַצאָלן ופמערקזאַמקייַט צו די קערל, קאָליר און עקן פון די וואַניר.אויב די האָלץ קערל איז נישט טיף און פייַן גענוג, עס ינדיקייץ אַז די גרעב פון די ווענעערעד האָלץ געניצט איז נישט פון הויך קוואַליטעט גענוג.דאָס דערציילט איר אַז דער פאַרב פּראָצעס איז נישט קוואַלאַפייד אויב די קאָליר איז נישט נאַטירלעך, טיף אָדער ליכט. אין דעם פאַל פון פּווק ווענעערעד מעבל, באַצאָלן ספּעציעל ופמערקזאַמקייַט צו די עקן און עדזשאַז.אין די פאַל פון פּילינג און וואָרפּינג אין די עקן, עס ינדיקייץ אַז די פּראַסעסינג טעכנאָלאָגיע איז נישט טויגן, און אַזוי די מעבל קען נישט זיין פּערטשאַסט. איר קען אויך קוקן אין די קשר צווישן גאַטקעס און ייַזנוואַרג צו זען די קוואַליטעט פון מעבל.טאַפליע מעבל איז פארבונדן דורך ייַזנוואַרג.אויב די ייַזנוואַרג אין מעבל איז נישט גוט גענוג, אָדער אויב עס איז פשוט פאַרפעסטיקט מיט ניילז, עס ינדיקייץ אַ פעלן פון שטאַרקייַט און ינאַביליטי צו אָנכאַפּן פרטים. 3, טוט עס פילן באַקוועם? ווען איר קויפן גרויס זאכן אַזאַ ווי בוקקייסיז אָדער קאַווע טישן, מאַכן זיכער אַז די ייבערפלאַך איז גלאַט און פריי פון בוררס.אויב איר זענט פּלאַנירונג צו קויפן קליין ברעקלעך פון מעבל, ווי וואַנט שעלוועס אָדער פלאָוטינג שעלוועס, קוק אין די מעטאַל קאָוטינג און שעלווינג ברעג.דאָס וועט העלפֿן איר באַשליסן צי זיי זענען גאָר וואַנירעד. 4. הערן. עפענען די קאַבינעט טיר, פילן גלאַט און שטיל.ציען די שופלאָד אָן בלאַקינג. 5.וועריפי די סערטיפיקאַץ, קוואַליטעט מיינונג, האָלץ-באזירט טאַפליע פּרובירן באַריכט, און האָלץ-באזירט טאַפליע מעבל פּרובירן באַריכט פון די האָלץ מעבל קוואַליטעט השגחה און דורכקוק סטאַנציע, ווי געזונט ווי די קאָנטראָלירן פון די מעבל פאַבריק.

ביז נישט לאנג צוריק ווען א קאסטומער האט עפעס באשטעלט אָנליין, האט ער געוואוסט אז ער גייט באקומען דעם ארדער ביז 2 וואכן. – עמעזאן, מיט זייער 2-day-shipping policy האט געטוישט די וועלט, און אויטאמאטיש האבן זיי אויך געטוישט אונזערע ‘ערווארטונגען’. היינט צוטאגס – נישט קיין חילוק וואו א מענטש באשטעלט אָנליין – ווערט ער שוין נערוועז נאך 2 טעג, אויב ער ‘הערט נישט’ פון די קאמפאני. דאס ברענגט צום אויבערפלאך דער היינטיגער טאפיק: It’s all about expectations… אט די טעמע – ווי מיר שמועסן היינט אויס – איז זייער נוגע פאר ביזנעסלייט, פאר מוסדות, פאר ארגאניזאציעס. אלע קענען בענעפיטירן דורכ’ן שטודירן און זיך חזר’ן דעם כלל. “Navigation Seminar #2” – It’s official! “נעוויגעישאן סעמינאר #2” איז אויפ’ן וועג!… – דער סעמינאר וואו פאנדרעיזערס וועלן אי”ה נעמען זייער מוסד\ארגאניזאציע צו נעקסט לעוול, און אהיימגיין באוואפנט מיט Tools, Knowledge, & Training בסייעתא דשמיא! לאמיר עס פלאנירן! – מיר קוקן ארויס צו הערן פון אייך אייער מיינונג איבער געציילטע שאלות איבער’ן סקעדזשול\אויסשטעל פונעם סעמינאר, דא אויפ’ן Questionnaire פולט עס אויס! און איר וועט זיין די ערשטע צו ערהאלטן די אפדעיטס, איבער: טאפיקס \ רעדנערס \ איבערראשונגען, א.א.וו.

ס׳רובֿ שולן דערלויבן נישט די תּלמידים צו ניצן סמאַרטפֿאָנס אָדער מאָבילקעס אין קלאַס אָבער אינעם חסידישן שטעטל קרית־יואל, ניו־יאָרק, וואָרנט מען אויך די עלטערן נישט צו ניצן די סמאַרטפֿאָנס. סוף־יולי האָט מען צעשיקט אַ קאָמוניקאַט צו אַלע משפּחות אין דער סאַטמערער קהילה, 50 מײַל צפֿון פֿון דער שטאָט ניו־יאָרק, און דערבײַ געסטראַשעט, אַז זייערע קינדער וועלן נישט אָנגענומען ווערן אין דער אָרטיקער ישיבֿה, טאָמער וועלן די עלטערן נישט פֿאָלגן אַ צאָל באַגרענעצונגען וואָס שייך דעם סמאַרטפֿאָן. דאָס נײַע שוליאָר הייבט זיך אָן דעם 16טן אויגוסט. צווישן די פֿאָדערונגען: מאַנסבילן מעגן ניצן אַ סמאַרטפֿאָן אויב ס׳איז נייטיק פֿאַר פּרנסה, און אויב יאָ — איז בלויז מיט אַ פֿילטער. די פֿרויען טאָרן בכלל נישט ניצן קיין סמאַרטפֿאָן; בלויז אַ פּשוטע מאָבילקע, וואָס איז נישט פֿאַרבונדן מיט דער אינטערנעץ. הויז־קאָמפּיוטערס טאָרן אויך נישט האָבן קיין אינטערנעץ־פֿאַרבינדונג, און אַלע מיטגלידער פֿון דער קהילה מוזן קריגן אַ הסכּמה פֿון אַ רעליגיעזן פֿירער, אַפֿילו פֿאַר יענע „כּשרע‟ מאָבילקעס, וואָס זענען שוין באַקוקט געוואָרן פֿון רבנים. אויף אַ ספּעציעלן פֿאָרמולאַר, וואָס די שול טיילט אויס, מוזן די עלטערן אויסרעכענען אַלע עלעקטראָנישע מכשירים, וואָס געפֿינען זיך אין זייער הויזגעזינד, און ווי אַזוי מע באַניצט זיי (צום בײַשפּיל: בלויז פֿאַר בליצפּאָסט; אינטערנעץ מיט אַ פֿילטער, אאַז״וו). דערצו מוזן די עלטערן אונטערשרײַבן אַן אַפֿידייוויט („געשוווירענע‟ באַשטעטיקונג), אַז זייערע מאָבילקעס און סמאַרטפֿאָנס שטימען מיט די תּקנות פֿון דער קהילה און דער ישיבֿה. „נעמט אין אַכט — שטייט אינעם בריוו — די תּקנות גייען אַרײַן אין פֿולן קראַפֿט דעם קומענדיקן ר״ח אלול, זונטיק שופֿטים הבעל״ט, אויפֿן נײַעם לערן־יאָר בשעטום [בשעה טובֿה ומוצלחת]… געדענקט: מיר וועלן נישט קענען אַרויסגעבן קיין אײַנטריט־קאַרטלעך אויב ס׳איז נישט מסודר מיט די טעכנאָלאָגישע תּקנות.‟ Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

עס איז א קאנטראווערסיאנאלער קובץ אין [[סאטמאר]] קרייזן, ארויסשטעלנדיג זיך פרא-אנדערע חסידישע און ליטווישע פסקים, ווצבש"פ: לערנען חומש-רש"י מיט מיידלעך ווא אין סאטמאר איז עס [[אסור]], די [[עירוב]] וואס אין סאטמאר איז אסור, און נאך. ער ווערט פינאנצירט דורך ר' [[מעכל אבערלענדער]] און געדרוקט דורך זיינע בנים ר' [[חיים אבערלענדער]] און ר' [[גדליה אבערלענדער]]. ▼ אין סאטמארע קרייזען רופט מען עס "חושך ישראל" [[קאטעגאריעקאַטעגאָריע:תורה בלעטער]]▼ ▲זיי האבען 1800 מנויים, און זיי דרוקען יעדע חודש 3000 שטיק! ▲ער ווערט פינאנצירט דורך ר' [[מעכל אבערלענדער]] און געדרוקט דורך זיינע בנים ר' [[חיים אבערלענדער]] און ר' [[גדליה אבערלענדער]].

רבי יעקב אריה איז געבוירן תשעה באב תרמ"ד אין טריסק צו זיין פאטער רבי מרדכי זוסיא טווערסקי, אדמו"ר אין הוצאלעס און יאס, און זיין מוטער מרת חוה גיטל פון באהוש. פאמיליערעדאַקטירן ער האט חתונה געהאט מיט מרת בלומא רייזל, א טאכטער פון זיין פעטער רבי פינחס פון זשינקאוו. רעביסטעווערעדאַקטירן ווען זיין שווער איז נפטר געווארן ז' אב תרע"ו האט ער אנגעהויבן פירן א רעביסטעווע אין זשינקאוו. צוויי יאר שפעטער האט ער אריבערגעפירט זיין הויף קיין קאמעניץ פאדאלסק. אין תר"ף איז ער אנטלאפן פון די קאמוניסטן, וואס האבן געוואלט אים שיקן קיין סיביר, און אנגעקומען אין ווין, און דערנאך אין בערלין. ער האט געשפירט אז די באדן דארט "ברענט אונטער זיינע פיס" און ער איז ווייטערגעפארן קיין לאנדאן, וואו ער האט אויפגעשטעלט זיין הויף אינעם איסט ענד. חודש אב תשכ"ד האט ער זיך געצויגן קיין בני ברק, און געוואוינט דארט ביז זיין פטירה הושענא רבה תש"ם. מ'האט אים באערדיגט אין הר הזיתים.

Merican Cloud IoT טעכנאָלאָגיע קענען צושטעלן אַ סעריע פון ​​​​וואָלקן באַדינונגס אַזאַ ווי ויסריכט פאַרוואַלטונג, אינפֿאָרמאַציע אָנפֿרעג, אָפּעראַציע פאַרוואַלטונג און פֿאַרקויף פֿאַר סטאָרז. אינטערנעט פון טינגז דורך די Merican IoT קאָנטראָל און מאַנאַגעמענט סיסטעם, איר קענען רימאָוטלי קאָנטראָלירן די באַשטימען, דינסט צייט, בלועטאָאָטה אַודיאָ און אנדערע קאָנטראָלס און סעטטינגס פון די Photon Health Cabin, Photon Beauty Cabin און אנדערע דעוויסעס. ינטעליגענט הויט דעטעקשאַן דורך די Merican IoT קאָנטראָל און מאַנאַגעמענט סיסטעם, AI ינטעליגענט הויט דיטעקשאַן קענען זיין איינגעזען צו לייכט און אַקיעראַטלי דעטעקט הויט קוואַליטעט און הויט פּראָבלעמס, און פאָרשלאָגן קאָראַספּאַנדינג סאַלושאַנז. קראָם מאַנאַגעמענט דורך די Merican IoT קאָנטראָל און מאַנאַגעמענט סיסטעם, איר קענען רימאָוטלי קאָנטראָלירן און פאַרענדיקן די צאָלונג פון סטאָרז און קונה אַפּוינטמאַנץ דורך מאָווינג דיין פינגער. ניו רעטאַיל דורך די Merican IoT קאָנטראָל און מאַנאַגעמענט סיסטעם, מיר זענען קאַמיטאַד צו שאַפֿן אַ איין-האַלטן נייַ לאַכאָדימ פּלאַטפאָרמע פֿאַר Merican Choice. רוף אונז אַדרעס: בילדינג א, יימעי ינדוסטריאַל דיסטריקט, No.8 Fuyuan 3rd Road, Jinghu Street, Huadu District, Guangzhou

יאָ, מיר דאַרפן אַלע אינטערנאַציאָנאַלע אָרדערס האָבן אַ אָנגאָינג מינימום סדר קוואַנטיטי.אויב איר זוכט צו ריסעל אָבער אין פיל קלענערער קוואַנטאַטיז, מיר רעקאָמענדירן איר טשעק אונדזער וועבזייטל 2. קענען איר צושטעלן די באַטייַטיק דאַקיומענטיישאַן? יאָ, מיר קענען צושטעלן רובֿ דאַקיומענטיישאַן אַרייַנגערעכנט סערטיפיקאַץ פון אַנאַליסיס / קאַנפאָרמאַנסע;פאַרזיכערונג;אָריגין, און אנדערע אַרויספירן דאָקומענטן ווו פארלאנגט. 3. וואָס איז די דורכשניטלעך פירן צייט? פֿאַר סאַמפּאַלז, די פירן צייט איז וועגן 7 טעג.פֿאַר מאַסע פּראָדוקציע, די פירן צייט איז 20-30 טעג נאָך ריסיווינג די אַוועקלייגן צאָלונג.די פירן צייט ווערן עפעקטיוו ווען (1) מיר האָבן באקומען דיין אַוועקלייגן, און (2) מיר האָבן דיין לעצט האַסקאָמע פֿאַר דיין פּראָדוקטן.אויב אונדזער פירן צייט אַרבעט נישט מיט דיין טערמין, ביטע גיין איבער דיין רעקווירעמענץ מיט דיין פאַרקויף.אין אַלע קאַסעס מיר וועלן פּרובירן צו אַקאַמאַדייט דיין באדערפענישן.אין רובֿ קאַסעס, מיר זענען ביכולת צו טאָן דאָס.

הערה: אין אָט דעם תרגום אסתר לייענט זיך וי — [עי]; בשעת ווען וֹי לייענט זיך — [אָי], אַזוי אַרומעט אַז דער וואָס הערט ניט איז טויב [טעיב], בעת אַ טוֹיב [טאָיב] פליט אַזש אין הימל. דאָס איז גערעדט געוואָרן וועגן ווערטער וואָס שטאַמען ניט פון לשון קודש אָדער אַראַמיש; בײַ די ווערטער פון סעמיטישן אָפּשטאַם, איז עס בדרך כלל [עי] אין אָפענע טראַפן (סוחר [סעיכער], סודות [סעידעס]); [אָ] אין פאַרמאַכטע טראַפן (סוחרים [סאָכרים], סוד [סאָד]).◊ ☜ רות ☜ מלכים א ☜ מלכים ב ☜ הושע ☜ יונה ☜ איכה ☜ דניאל ☜ קהלת ☜ שיר השירים ◊ ≡≡ פּרק א ≡≡ (א) ס′געווען אַזוי, אָט אין די יאָרן פון אֲחַשְׁוֵרוֹשְׁן, אָדאָס איז דאָך דער אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ וואָס קיניגט פון הוֹדּוּ אַזש ביזקל כּוּשׁ, אַ קיימא⸗לן הונדערט מיט צוואַנציק⸗זיבן מדינות. (ב) יענע יאָרן, דער מלך אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ זיצט זיך אַפן כסא המלכות אַוואָס אין שׁוּשַׁן הַבִּירָה, (ג) אין דריטן יאָר פון זײַן קיניגן, ער מאַכט אַ הוליאַנקע פאַר אַלע זײַנע הויכע לײַט און אַרבעטער, די חיילות פון פּערסיע און מָדַי, מיט די פַּרְתְּמִים און די שָׂרִים פון די מדינות וואָס פאַר עם, (ד) באַם אוֹיספײַנען זיך מיטן עשירות פון רומשאַפט פונעם מלכות, און מיט די טײַערשאַפט פון די שיינקײַט פון זײַן גרויסשאַפט, אַף אַ סך טעג, אַזש הונדערט אַכציק טעג. (ה) באַם אָפּענדיקן אָטאָ די טעג האָט דער מלך געמאַכט פאַרן גאַנצן עולם אַוואָס געפינט זיך אין שׁוּשַׁן הַבִּירָה, פונעם גרעסטן אַזש ביזקל דעם קלענסטן, נאָך אַ הוליאַנקע פון זיבן טעג אינעם הויף פונעם גאָרטן באַם מלכס פּאַלאַץ, מיט (ו) ווײַס⸗לײַוונט, פּראַכט⸗באַוול און בלאָ⸗וואָל, צונויפגעשטריקט פון שנורן פונעם איידלסטן פלאַקס⸗שטאָף, פּורפּורנע, אַף זילבערנע שטעקעלעך און זײַלן פון מאַרמור. די אָנלען⸗בעטעלעך זײַנען פון גאָלד און זילבער געווען, די פּאַדלאָגע — פון אַלאַבאַסטער און מאַרמלשטײן, פון פּערלמוטער, און פּראַכט⸗מאַרמל. (ז) טרינקען האָט מען דערלאַנגט אין גאָלדערנע כלים, פאַרשיידנאַרטיקע כלים, דעם מלכותדיקן ווײַן, פילאַרטיק, כְּיַד הַמֵּלֶךְ. (ח) און דער טרינקען איז געווען מיט אַ מאָס, קיינער האָט ניט גענייט, ווײַלע אָט אַזויאָ האָט אײַנגעפונדעוועט דער מלך אַף די אַלע הויפּטלײַט פון זײַן הוֹיזגעזינד, צו מאַכן וועדליק דעם רצון פון אַיעדער⸗איטלעכן. (ט) אויך די מלכה וַשְׁתִּי האָט געמאַכט — אַ ווײַבערשע הוליאַנקע, אינעם בֵּית הַמַּלְכוּת אַוואָס באַם מלך אחשוורוש. (י) אין זיבעטן טאָג, אַז אַפן האַרצן באַם מלך איז גוט געווען, מיטן ווײַן, האָט ער אַ זאָג געטאָן מְהוּמָנען, בִּזְּתָאן, חַרְבֿוֹנָאן, בִּגְתָֿאן, אֲבַֿגְתָֿאן, זֵתַֿרְן, און כַּרְכַּסְן, די זיבן סריסים וואָס באַדינען פון פאַרן מלך אחשוורוש, (יא) אַף צו ברענגען וַשְׁתִּי⸗הַמַּלְכָּהן, מיטן מלכותדיקן קרוין, אַף צו באַווײַזן די פעלקער מיט די שָׂרִים איר שיינקײַט, זי איז דאָך אַ קראַסאַוויצע געווען. (יב) גייט וַשְׁתִּי און זאָגט זיך אָפּעט פון קומען לוֹיטן מלכס וואָרט, וואָס איז איבערגעגעבן געוואָרן אין האַנט פון די סריסים. דער מלך איז זייער אין כעס געוואָרן. דער גרימצאָרן באַ עם האָט אונטערגעברענט. (יג) האָט דער מלך גענומען פרעגן באַ די חכמים, די קענער פון די צײַטן — מחמת אָט אַזויאָ איז געווען דעם מלכס שטייגער לגבי אַלע קענער פון דַּתֿ⸗און⸗דִּין. (יד) האַרט נאָענט באַ עם זײַנען געווען: כַּרְשְׁנָא, שֵׁתָֿר, אַדְמָתָֿא, תַּרשִׁישׁ, מֶֽרֶס, מַרְסְנָא, און מְמוּכָֿן, די זיבן שָׂרִים פון פּערסיע און מָדַי, פּנים⸗קוקער באַם סאַמעראָדנעם מלך, וואָס זיצן אויבנאָן אין מלכות: (טו) „לוֹיטן דין — וואָס זאָל מען מאַכן מיט ושתי⸗המלכהן, אַלמאַי זי האָט ניט געטאָן לוֹיטן זאָג פונעם מלך אחשוורוש, וואָס איז איבערגעגעבן געוואָרן אַדורך די סריסים?“ (טז) האָט מְמוּכָֿן געטאָן ענטפערן פון פאַרן מלך מיט די שָׂרִים: „ניט נאָר דעם מלך אַליין האָט זי באַעוולט, די וואַסטע⸗המלכה, נאָר וואָדען די אַלע שָׂרִים און נאָכמער די אַלע אומות אַוואָס אין די אַלע מדינות וואָס באַם מלך אַכעסווייריסן! (יז) ס′באַדאַרף מערניט אַרוֹיש אַזאַ מין וואָרט פון די מלכה צו די אַלע ווײַבער אַף צו מאַכן לעכערלעך זייערע מענער באַ זשאַך אין די אויגן, אַז זיי וועלן אַרומגיין און זאָגן: „אָט! אַכעסווייריס⸗הַמֵּלֶךְ האָט געהייסן ברענגען פאַר עם די וואַסטע⸗הַמַּלְכָּהן — און זשי קומט ניט! (יח) אַז נאָך אין זעלביקן טאָג וועלן די באַלעבאָסטעס פון פּערסיע און מָדַי וואָס דערהערן די רייד פון די מלכהן, פּונקט אָט אַזויאָ אַ זאָג טאָן די אַלע שָׂרִים פון מלך, ס′עט גאָרניט קלעקן אַף בזָיון מיט ירגָזון! (יט) „אויבע דער מלך האַלט עס פאַר אַ גוטן אײַנפאַל, טאָ זאָל אַרוֹיס אַן אוקאַז, אַ מלוכהסער, פון פאַר עם, און ס′זאָל ממש אַרײַנגעסריבן ווערן אין די געזשעטשן פון פּערסיע מיט מָדַי, מ′זאָל ניט עובר זײַן, אַז די וואַסטע זאָל מער ניט אַרײַן צום מלך. די גאַנצע מלכות אירע זאָל דער מלך אָפּגעבן אירער אַ געזעלין וואָס איז בעשער פאַר איר. (כ) און אַז דעם מלכס פּריקאַז ′עט געהערט ווערן, ווי אַזוי מ′זאָל האַנדלען איבער גאָר זײַן מלכות, אַווי גרויס זי זאָל ניט זײַן — אָט וועלן די אַלע ווײַבער כבוד אָפּגעבן, אואוואַזשאַיען די מענער זייערע, פונעם גרעשטן און אַזש ביזקל דעם קלענשטן.“ (כא) די זאַך האָט זיך גראָד פאַררעכנט פאַר אַ גוטע באַם מלך אין די אויגן, און באַ די שָׂרִים, און דער מלך האָט געמאַכט וועדליק מְמוּכָֿנס עצות, (כב) און ער האָט בריוו געשיקט אין די אַלע מדינות וואָס באַם מלך: אַ מדינה אַ מדינה לוֹיט איר שריפט, אַ פאָלק און אַ פאָלק לוֹיט זײַן לשון, אַזוי אַרומעט אַז יעדער מאַן זאָל באַ זיך אין שטוב אַ באַלעבאָס זײַן. און אַלציקעדינג ריידנדיק מיטן לשון פון איטלעכן פאָלק. ◊ ≡≡ פּרק בּ ≡≡ (א) אַנאָך די אַלע זאַכן, אַז ס′האָט זיך באַם מלך אחשוורוש דער גרימצאָרן אײַנגערואיקט, האָט ער זיך דערמאָנט אין וַשְׁתִּין, אין דעם וואָס זי האָט אָפּגעטאָן, און אין דעם וואָס איר איז אָפּגעמשפּט געוואָרן. (ב) און די בחורים וואָס באַם מלך, וואָס באַדינען עם, האָבן עם אַ זאַג געטאָן: „אי′זאָל מען דעם מלך אוֹיסזוכן מיידלעך בשולות, קראַסאַוויצעס, (ג) און זאָל דער מלך באַשטימען נאַטשאַלניקעס אין די אַלע מדינות וואָס אין זײַן מלכות, און זיי וועלן זאַמלען אַיעדע מיידל אַ בשולה וואָס זי איז אַ שיינהײַט, אַף שׁוּשַׁן הַבִּירָה צום בֵּית הַנָּשִׂים, אין רסוּת באַ הֵגֶאן, דעם מלכס סריס, וואָס איז דער סיימער איבער די ווײַבער, און זייערע קעשטלעכע סמירעכצער ט′מען זיי דערלאַנגען. (ד) און אָטאָ די מיידל וואָס′עט זײַן די בעשטע אין די אויגן פונעם מלך וועט קיניגן אַפן אָרט פון די וואַסטין!“ די זאַך איז דעם מלך דווקא וואוילגעפעלן געווען, און ער האָט אָט אַזויאָ געמאַכט. (ה) אַ געוויסער איד האָט גראַדע דאַמאָלסט געלעבט אין שׁוּשַׁן הַבִּירָה, און געהייסן האָט ער מָרְדְּכַי, דער זון פון יָאִיר⸗בֶּן⸗שִׁמְעִין, אַ זון פון קישׁ דעם בֶּנְיָמִינער, (ו) וואָס איז פון ירושלים פאַרשיקט געוואָרן אין גלות אינאיינעם מיט די פאַרשיקטע מיט יְכָֿנְיָהן, מלך יהודה, אַוואָס ס′האָט פאַרשיקט אין גלות נְבוכַֿדְנֶאצַּר מֵלֶךְ בָּבֶל. (ז) און ער האָט געהאָדעוועט הֲדַסָּהן, אַזי איז אֶסְתֵּר, די טאָכטער פון זײַן פעטער, ווײַלע באַ איר זײַנען קיין טאַטע⸗מאַמע ניט געווען. און די מיידל איז אַ פּאַרשיין אַ יפהפיה. אַז ס′זײַנען באַ איר געשטאָרבן דער טאַטע און די מאַמע האָט איר מרדכי גענומען פאַר אַ טאָכטער צו זיך. (ח) איז געווען אַזוי. אַז דער וואָרט פונעם מלך און זײַן אוקאַז האָבן זיך פאַרשפּרייט, און אַ פולע מיידלעך האָבן זיך גענומען זאַמלען אין שושן הבירה אַדורך הֵגַיען, און אסתר איז גענומען געוואָרן צום בית המלך אַדורך הֵגַי, וואָס איז געווען דער שׁוֹמֵר הַנָּשִׁים. (ט) און די מיידל האָט חן געפונען באַ עם אין די אויגן, און זי האָט באַ עם צוגעצויגן גענאָד. ער האָט זיך געאײַלט איר געבן די קעסטלעכע שמירעכצער, מיט אירע אָפּגאָבן פון מאָלצײַטן, איר צו געבן די זיבן בחורטעס די צוגעשטעלטע צו איר, געגעבן צו ווערן אַדורכן בֵּית הַמֵּלֶךְ. סײַ איר סײַ אירע בחורטעס האָט ער העלטער געהאַט לטובה⸗וועגן אינעם בֵּית הַנָּשִׁים. (י) אסתר האָט ניט אוֹיסגעזאָגט פון וואָס פאַראַ פאָלק און שורש איז זי פאָרט, ווײַלע מרדכי האָט איר בפירוש געהייסן זי זאָל ניט אוֹיסזאָגן. (יא) טאָג⸗אײַן טאָג⸗אוֹיסעט פלעגט זיך מרדכי אַרומשפּאַצירן פון פאַרן הויף פונעם בֵּית הַנָּשִׁים, אַף געוואָר ווערן וואָס ס′מאַכט אסתר, און וואָס וועט מיט איר געטאָן ווערן. (יב) און אַווען ס′איז געגאַנגען די ריי פון די מיידל און נאָך אַ מיידל, איטלעכע זאָל צום מלך אחשוורוש אַרײַנגיין — אָדאָס איז צום סוף נאָכדעם ווי באַ איר איז געווען, לוֹיטן שטייגער באַ די פרוֹיען, די צוועלף חדשים ביזקל וואַנענט ס′ווערט זיי דערגאַנצט די טעג פון זייערע קעסטלעכע באַשמירעכצער: זעקס חדשים שֶֽׁמֶן מירע, און זעקס חדשים שֶֽׁמֶן בְּשָׂמִים; און מיט ווײַבערשע זאַלבונגען אַלערלייאיקע. (יג) דאַמיט וואָלט אַ מיידל קומען צום מלך, קומענדיק מידאַמיט פונעם בית הנשים ביזקל אין בית המלך אַרײַן. (יד) איז זי יענעם אָוונט געקומען. אינדערפרי האָט זי זיך אומגעקערט, שוין אינעם צווייטן בית הנשים, באַ שַׁעַשְׁגַּזְן דעם מלכס סריס, שומר פון די פִּילַגְשִׁים; זי וואָלט ניט קומען ווײַטער צום מלך סײַדן עם פאַרוועלט זיך אין איר, און זי ווערט דאַמאָלסט אַרוֹיסגערופן באַם נאָמען. (טו) איז טאַקע אָנגעקומען דער אופרוף: אֶסְתֵּר⸗בַּת⸗אֲבִיחַיִל (אֲבִיחַיִל איז געווען דער פעטער פון מָרְדכְין, וואָס האָט איר פאַר אַ טאָכטער גענומען), זי זאָל צום מלך אַרײַן. זי האָט קיין שום זאַך ניט געבעטן, אַחוץ דעם וואָס ס′טוט נאַראַיען הֵגַי, דעם מלכס סריס דער שׁוֹמֵר הַנָּשִׁים. ס′האָט זיך געמאַכט, אַז די אסתר האָט חן געפונען באַ די אַלע וואָס קוקן איר אָנעט. (טז) אסתרן האָט מען גענומען צום מלך אחשוורושן אין זײַן בית מלכות, אינעם צענטן חודש, אָדאָס איז חודש טֵבֵֿתֿ, דאָס איז געווען אין זיבעטן יאָר פון זײַן קיניגן. (יז) און דער מלך האָט גראַדע האָלט געהאַט אסתרן, מער איידער אַלע אַנדערע פרוֹיען, און זי האָט נושא חן⸗און⸗גענאָד געווען באַ עם, מער איידער די אַלע בתולות. האָט ער אַוועקגעשטעלט די קרוין פון מלכות באַ איר אַפן קאָפּ, און ער האָט איר באַקיניגט אַפן אָרט פון וַשׁתִּין, (יח) און ער האָט אַ גרויסע הוליאַנקע געמאַכט פאַר אַלע זײַנע שָׂרִים מיט זײַנע אַרבעטער, אַדאָס איז געווען „מִשׁתֵּה אֶסְתֵּר“: אסתרס הוליאַנקע. און ער האָט געמאַכט אַ הנחה פאַר די מדינות און גענומען דערלאַנגען באַגנעדיקונגען, ממש כְּיַד הַמֵּלֶךְ. (יט) אַז די בתולות האָט מען אַ צווייטן מאָל געמאַכט אַן אסיפה, און מרדכי איז געזעסן באַם מלכס טויער (כ) (אסתר האָט ניט דערציילט איר שורש און איר פאָלק לוֹיט אָדעם וואָס מרדכי האָט איר אָנגעזאָגט — די אסתר טוט אָדאָס וואָס דער מרדכי הייסט אַזוי ווי דאַמאָלסט ווען זי איז געווען אין זײַן אפּוטרופּסות). (כא) יענע טעג, אַז מרדכי זיצט זיך באַם מלכס טויער, אָט גייען און כעסן זיך אַקעגן דעם מלך בִּגְתָן און תֶרֶשׁ, צוויי פונעם מלכס סריסים, שוועל⸗שומרים, זיי האָבן געוועלט אַזש אַ האַנט לייגן אַף אחשוורוש⸗המלכן. (כב) מרדכי איז געוואָר געוואָרן, האָט ער געזאָגט אסתר⸗המלכהן, און אסתר האָט עס אוֹיסגעזאָגט דעם מלך אין נאָמען פון מרדכין. (כג) האָט מען אוֹיסגעפאָרשט דעם ענין, ס′האָט זיך אופגעוויזן, און מען האָט זיי ביידן אַף אַ בוים אופגעהאַנגען. און ס′איז אופגעשריבן געוואָרן אינעם ספר „דִּבְרֵי הַיָּמִים“ וואָס פאַרן מלך. ◊ ≡≡ פּרק ג ≡≡ (א) אַנאָך די אַלע זאַכן, האָט דער מלך אחשוורוש גענומען און געהעכערט דעם ראַנג באַ הָמָן⸗בֶּן⸗הַמְדָתָֿאן דעם אַגאַגער, און האָט עם גרויסאַרטיק געמאַכט, זײַן אַמט העכער געשטעלט איידער באַ די אַלע שָׂרִים וואָס אַרום עם. (ב) האָבן די אַלע באַדינער פונעם מלך וואָס באַם מלכס טויער גענומען פאַלן כּוֹרְעִים און זיך אונטערבוקן פאַר הָמָנען, ווײַלע אָט אַזויאָ האָט דער מלך אַף עם געהייסן. מרדכי האָט זיך אָבער ניט געקניט און ניט געבוקט. (ג) טוען אַ פרעג באַ מרדכין דעם מלכס באַדינער וואָס באַם מלכס טויער: „פארוואָס זשע זײַנט איר עובר אַפן מלכס אוקאַז?“ (ד) ס′געווען אַזוי, אַז באַם אַ זאָג טאָן עם, אָט אַזויאָ, טאָג⸗אײַן טאָג⸗אוֹיסעט, און ער אַליין האָט זיך צו זיי גאָרנישניט צוגעהערט, האָבן זיי אָנגעדאַציילט הָמָנען, אַ קוק טאָן זען צי מרדכיס ווערטער וועלן שטאַנדהאַפטיק בלײַבן, ווײַלע ער האָט דאָך זיי געזאָגט אַז ער איז אַ איד. (ה) דערזעט המן אַז ניט מרדכי נייגט זיך, ניט ער בייגט זיך פאַר עם, איז המן אָנגעפילט געוואָרן מיט גרימצאָרן. (ו) נאָר באַ עם אין די אויגן איז געווען אַ בזיון, איינער אַליין מרדכין אָנרירן מיט אַ האַנט, ווײַלע מ′האָט דאָך עם אַ זאָג געטאָן דעם פ אָ ל ק פון מרדכין, האָט זיך אונטערגענומען המן פאַרטיליקן די אַלע אידן אַוואָס איבערן גאַנצן מלכות אחשוורוש. דעם פאָלק פון מרדכין. (ז) אינעם ערשטן חודש, אָדאָס איז חודש ניסן, אין צוועלפטן יאָר פון אחשוורושן, האָט מען פּור געוואָרפן, דאָס זײַנען גורל⸗שטיינדעלעך, פאַר המנען, טאָג⸗אײַן טאָג⸗אוֹיסעט, חודש⸗אײַן חודש⸗אוֹיסעט, ביזקל דעם צוועלפטן חודש, אָדאָס איז דער חודש אָדָר. (ח) האָט המן געזאָגט דעם מלך אחשוורושן: „פאַראַן איין פאָלק אַזאַ, צעזשייט און צעספּרייט צוויסן די פעלקער אין די אַלע מדינוש וואָס אין אײַער מלכות, און זייערע געזעצן זײַנען אַנדערשט פון אַיעדער פאָלק, און די געזשעטשן פונעם מלך פירן זיי ניט אוֹיסעט; דאַריבער לוינט זיך ניט דעם מלך זיי סאַנעווען. (ט) טאָמער איז באַם מלך גוט, טאָ זאָל אײַנגעסריבן ווערן, אַז מ′זאָל זיי פאַרטיליקן, און טשען טוֹיזנט כִּכָּרים זשילבער וועל איך אָפּוועגן באַ די וואָס פירן אוֹיסעט די מלאכה, כדי עס ברענגען צום מלכס גניזשה“. (י) האָט דער מלך אַראָפּגענומען זײַן פינגערל וואָס אַף זײַן האַנט און האָט עם איבערגעגעבן הָמָן⸗בֶּן⸗הַמְדָתָֿאן, דעם אַגאַגער, דעם צוֹרֵר הַיְּהוּדִים, (יא) און דער מלך טוט המנען אַ זאָג: „אָט איז די זילבער, ס′ווערט אײַך אָפּגעגעבן. וואָס שייך אָטאָ דעם פאָלק, מאַכט מיט זיי אַזוי ווי באַ אײַך קומט אוֹיסעט גוט פאַר אײַערע אויגן.“ (יב) האָט מען צונויפגערופן דעם מלכס סופרים, אין ערשטן חודש, אין דרײַצעטן טאָג דערפון, און מ′האָט אופגעשריבן אַלציקעדינג אָט אַזויאָ ווי ס′האָט המן געהייסן די אֲחַשְׁדַּרְפָּנִים פונעם מלך און זייערע אונטערטעניקע וואָס איבער אַיעדע מדינה און מדינה; און צו די שָׂרִים פון אַיעדן פאָלק און פאָלק, לוֹיט די שריפט פון איטלעכן: אַ פאָלק אַ פאָלק אַף זײַן לשון, אין נאָמען פון מלך אחשוורושן איז דאָס געשריבן און פאַרחַתְֿמעט געוואָרן מיטן פינגער⸗זיגל פונעם מלך. (יג) מ′האָט בריוו געשיקט אַמיט די לויפער אין די אַלע מדינות וואָס באַם מלך, אַף צו צעשמעטערן, דערהאַרגענען, און פאַרטיליקן די אַלע אידן, פון אַ אינגל ביזקל אַ זקן, עופהלעך און פרוֹיען, אין אַן איינאיינציקן טאָג, אום דרײַצעטן טאָג פון צוועלפטן חודש, ער איז דאָך דער חודש אָדָר; און די גזילהכץ פאַר זאַקרויב ט′מען אוֹיסכאַפּן. (יד) די פַּתְֿשְׁגָנִים פונעם כְּתַֿבֿ האָט מען ווי אַן אוקאַז אין איטלעכע מדינה און מדינה געגעבן, אָפנבאַרלעך פאַר די אַלע פעלקער, זיי זאָלן באַהאַוונט זײַן וועגן אָטאָ דעם טאָג. (טו) די לויפער זײַנען דרינגלעך אַרוֹיס לוֹיטן דְּבַר הַמֵּלֶךְ, און דער אוקאַז איז געגעבן געוואָרן אין שושן הבירה גופא. דער מלך און המן האָבן זיך אַוועקגעזעצט אָנזשלאָקען זיך. פונדעסטוועגן איז די שטאָט שושן אַ מבוהל⸗געפּלעפטע געבליבן. ◊ ≡≡ פּרק ד ≡≡ (א) אַלציקעדינג וואָס טוט זיך אָפּעט איז מרדכי געוואָר געוואָרן. האָט ער זיך קריעה געריסן די בגדים, זיך אָנגעטאָן מיט זאַק און אַש, און איז אַרוֹיס אינמיטן שטאָט און האָט אַרוֹיסגעשריען מיט אַ געשריי אַ גרויסן, אַ ביטערן. (ב) ער איז אָנגעקומען פאַרן טויער פונעם מלך מיט זײַן אָנטועכץ פון זאַק. (ג) אין איטלעכע מדינה און מדינה, אַוואו נאָר ס′איז דערגאַנגען דער דְּבַר הַמֵלֶךְ מיטן אוקאַז זײַנעם, איז געווען באַ די אידן אַ גרויסע אבילות, מיט אַ תענית, אַ געוויין, אַ קלאָגעניש. אַ סך זײַנען אין זאַק און אַש געלעגן. (ד) אסתרס בחורטעס וואָס באַדינען איר זײַנען צו איר געקומען, אויך אירע סריסים, זיי האָבן איר די זאַך דערציילט. די מלכה איז געווען שטאַרק דערשוֹידערט. זי האָט אַוועקגעשיקט מלבושים מרדכין אָנטאָן, ער זאָל פון זיך אַראָפּנעמען דעם זאַק, האָט ער אָבער ניט אָנגענומען. (ה) האָט אסתר גערופן הֲתָֿכְן, פון די סריסים באַם מלך אַוועמען ער האָט געשטעלט פון פאַר איר, און זי האָט עם אָנגעהייסן ער זאָל צוגיין צו מרדכין, געוואָר ווערן ו ו אָ ס איז דאָס, און וואָס א י′ דאָס?! (ו) איז חֲתָֿךְ אַרוֹיס צו מרדכין אַפן ברייטן פּלאַץ וואָס פאַרן מלכס טויער. (ז) האָט עם מרדכי דערציילט אַלציקעדינג וואָס ס′האָט מיט עם פּאַסירט, און דעם סך⸗הכל מיט די געלט וואָס המן האָט געזאָגט ער וועט אָפּוועגן פאַרן מלכס גניזה וואָס פון די אידן — פאַר זייער פאַרטיליקונג. (ח) און אַ פַּתְשֶׁגֶן⸗איבערשרײַבונג פון אוקאַז וואָס איז אין שושן אַרוֹיסגעגעבן געוואָרן, זיי אומברענגען, האָט ער עם געגעבן ער זאָל באַווײַזן אסתרן, איר דערציילן, און איר אָנהייסן קומען צום מלך מיט תחנונים און צו בעטן זיך פאַר עם פון איר פאָלקס וועגן. (ט) איז קומט צוגיין חֲתָֿךְ און דערציילט אסתרן אָדאָס וואָס ס′האָט מרדכי געזאָגט. (י) אסתר האָט חֲתָֿכְן געענטפערט, און עם געהייסן איבערגעבן מרדכין אָטאָ די ידיעה: (יא) „די אַלע באַדינער פונעם מלך, און די אַלע מענטשן פון דעם מלכס מדינות ווייסן דאָך, אַז איטלעכער מאַנסביל און איטלעכע פרוֹיספּאַרשוין, וואָס ס′עט נאָר קומען צום מלך אינעם אינעווייניקסטן הויף, אַז מ′האָט דעם מענטשן ניט געטאָן רופן, איז איין דין פאַראַן: דערהאַרגענען; אַחוץ דעמענען, אַוועמען דער מלך וועט עם אוֹיסציען דעם גאָלדערנעם מלכות⸗שטעקעלע. דער⸗אָ וועט לעבן. און איך? שוין דרײַסיק טעג אַ קיימא⸗לן וואָס מען רופט מיר ניט קומען צום מלך“. (יב) האָט מען מרדכין איבערגעגעבן אסתרס רייד, (יג) האָט מרדכי אַ זאָג געטאָן אַוואָס מ′זאָל אסתרן תשובה געבן: „זאָלסט נאָר ניט מיינען באַ זיך אין האַרצן, אַז אינעם בֵּית הַמֵּלֶך וועסט זיך אָפּראַטעווען, מער איידער די אַלע אַנדערע אידן! (יד) ווײַלע אויבע דו′סט אונטערשווײַגן, פּתח⸗שין⸗שאַ, דאַמאָלסט וועט אַ פאַרגרינגערונג מיט אַ ישועה זיך אופשטעלן פאַר די אידן פון אַנדערשטוואו, און דו, אינאיינעם מיט דײַן טאַטנס הוֹיזגעזינד, איר′עט אָנגעוואָרן ווערן. און ווער ווייס? אפשר בינסטו גאָר פאַר אָט אַזאַ מין צײַט בכלל צו מלכות דערגאַנגען?“ (טו) האָט אסתר אַ זאָג געטאָן אַוואָס מ′זאָל ענטפערן און איבערגעבן מרדכין: „גיי זשע און זאַמל אײַן די אַלע אידן וואָס געפינען זיך אין שושן. מאַך פון מײַנטוועגן אַ תענית. מ′זאָל ניט עסן און ניט טרינקען, דרײַ טעג, טאָג און נאַכט. איך וועל אָט אַזויאָ אויכעט אָפּפאַסטן, און די בחורטעס וואָס באַ מיר, און אָט דערמיט וועל איך צום מלך קומען, אַוואָס איז ניט לוֹיטן דין. און טאָמער וועל איך אָפּשטאַרבן — איז וועל איך אָפּשטאַרבן.“ (טז) איז מרדכי אַף זײַן וועג אַוועק. אַלציקעדינג וואָס ס′האָט עם געהייסן אסתר האָט ער געטאָן. ◊ ≡≡ פּרק ה ≡≡ (א) ס′געווען אַזוי: אַפן דריטן טאָג האָט זיך אסתר אָנגעטאָן מיטן הולך פון מלכות. זי איז געשטאַנען אינעם אינעווייניקסטן הויף פונעם בֵּית הַמֵּלֶךְ אַקעגנאיבער דעם מלכס הוֹיז. דער מלך איז זיך געזעסן אַף זײַן כִּסֵא הַמַּלְכוּת אין בֵּית הַמַלְכוּת, אַקעגנאיבער דעם אַרײַנגאַנג פון הוֹיז. (ב) איז געווען אַזוי, אַז דער מלך האָט נאָר אסתר⸗המלכהן דערזען, אַ שטייענדיקע אַפן הויף, האָט זי באַ עם אין די אויגן נושא חן געווען, און ער האָט צו אסתרן צוצו אוֹיסגעצויגן זײַן מלכות⸗שטעקעלע דעם גאָלדערנעם, וואָס באַ עם אין האַנט. אסתר האָט זיך דערנענטערט און האָט אַ ריר געטאָן דעם שפּיץ פון שטעקעלע. (ג) פרעגט באַ איר דער מלך: „אַוואָס איז דיר, אסתרקע מלכה? און וואָס איז דען באַ דיר די בקשה? ביזקל אַ העלפט די מלוכה, און ס′עט דיר אָפּגעגעבן ווערן!“ (ד) זאָגט עם אסתר: „אויבע באַם מלך איז גוט, טאָ זאָל ער קומען נאָך הײַנט מיט המנען אַף אַ הוליאַנקע וואָס איך גיי פון זײַנטוועגן מאַכן“. (ה) זאָגט דער מלך: „יאָגט עם אונטער, המנען, צו מאַכן לוֹיט אסתרס וואָרט.“ זײַנען זיי געקומען, דער מלך און המן, אַף די הוליאַנקע אַוואָס ס′האָט אסתר געמאַכט. (ו) זאָגט דער מלך אסתרן בעתן ווײַן טרינקען: „אַוואָס איז דײַן באַגער און ס′וועט דיר געגעבן ווערן. און אַוואָס איז דײַן בקשה, ביזקל אַ העלפט די מלוכה און ס′עט געטאָן ווערן!“ (ז) האָט אסתר געענטפערט, אַזאָגטאָנדיק: „מײַן באַגער? מײַן בקשה? (ח) טאָמער האָב איך חן געפונען באַם מלך אין די אויגן, און אויבע ס′איז דעם מלך אַ גוטע זאַך, געבן מײַן באַגער און אוֹיספירן מײַן בקשה, טאָ זאָל דער מלך קומען מיט המנען אַף אַ הוליאַנקע וואָס איך גיי מאַכן פון אײַערטוועגן — און מאָרגן וועל איך טאָן לוֹיטן וואָרט פונעם מלך.“ (ט) אין יענעם טאָג איז המן אַרוֹיס אַ פריילעכער און מיט אַ גוטע שטימונג. נאָר וואָדען, אַז ער האָט דערזען, המן, מרדכין באַם מלכס טויער, און ניט ער שטעלט זיך אופעט, ניט ער טוט זיך אַ ריר בכלל, איז המנען פול געוואָרן מיט גרימצאָרן אַף מרדכין. (י) פונדעסטוועגן האָט זיך המן אײַנגעהאַלטן, און איז אָנגעקומען צו זיך אַהיים און ער האָט געשיקט ברענגען זײַנע האָלטהאָבער מיט זֶרֶשְׁן, זײַן ווײַב. (יא) און המן האָט זיי דערציילט וועגן זײַן כבוד און עשירות און זײַנע מערערע זין, און וועגן אָדעם אַלעמען אַוואָס דער מלך האָט עם געהויבן און עם געהעכערט אַזש איבער די אַלע שָׂרִים און די באַדינער פונעם מלך. (יב) און ער האָט אַ זאָג געטאָן, המן: „וואַ, אסתר⸗המלכה האָט קיינעם ניט פאַרבעטן מיטן מלך אַף די הוליאַנקע אַוואָש זשי גייט מאַכן אַחוץ מיר! און אויכעט אַף מאָרגן בין איך גערופן באַ איר אינאיינעם מיטן מלך. (יג) נאָר וואָס טויג עס מיר אַלטשיקעדינג, כל⸗זמן איך קוק אָנעט דעם אידן, מרדכין, זשיטשענדיק באַם מלכש טויער.“ (יד) טוט עם אַ זאָג זֶרֶשׁ זײַן ווײַב, אַזוי אויך זײַנע האָלטהאָבער: „זאָל מען אַ תליה מאַכן, פופציק אמה די הייך, און אינדערפרי גיי רייד מיטן מלך מ′זאָל דערוף מרדכין הענגען. אַדאַמאָלסט וועסטע קענען קומען מיטן מלך אַף די הוליאַנקע אַ פריילעכער“. המנען איז וואוילגעפעלן די זאַך, האָט ער געמאַכט די תליה. . ◊ ≡≡ פּרק ו ≡≡ (א) אָטאָ די נאַכט, אַז ס′האָט זיך דעם מלך ניט אײַנגעגעבן אײַנגעשלאָפן ווערן, האָט ער געהייסן ברענגען דעם „סֵפֶר הַזִכְרוֹנוֹת דִּבְרֵי הַיָּמִים“, מ′זאָל נעמען פאַרן מלך און אוֹיסלייענען. (ב) האָט זיך גראַדע אָפּגעזוכט אַז ס′שטייט געשריבן אַפדערוף, אַז מרדכי האָט געהאַט דערציילט וועגן בִּגְתָנָאן מיט תֶרֶשְׁן, די צוויי סריסים דעם מלכס, די שוועל⸗שומרים, וואָס האָבן פּרובירט אַ האַנט לייגן אַף אחשוורוש⸗המלכן. (ג) איז טוט דער מלך אַ פרעג: „וואָס פאַראַ כבוד און גרויסיקײַט האָט מען מרדכין געמאַכט פאַרדערפאַר, אַ?“ האָבן דעם מלכס בחורים די משרתים זײַנע עם געזאָגט, אַז מען האָט עם קיין שום זאַך ניט געמאַכט. (ד) איז פרעגט דער מלך: „אַווערידאָ⸗דאָ אַפן הויף?“ (המן איז געקומען אַפן אינדרוֹיסנדיקן הויף פון בֵּית הַמֶּלֶך, דעם מלך אַזוי⸗צו⸗זאָגן: אַז מ′דאַרף דעם מרדכין אופהענגען אַף דער תליה וואָס ער האָט עם צוגעגרייט.) (ה) דעם מלכס בחורים האָבן עם אַ זאָג געטאָן: „אָט שטייט אין הויף המן“. זאָגט דער מלך: „טאָ זאָל ער אַרײַן“. (ו) איז קומט אַרײַנעט המן, און דער מלך פרעגט באַ עם: „אַוואָס באַדאַרף מען מאַכן מיט אַ מענטשן אַוועמען דער מלך וויל אָפּגעבן כבוד?“ זאָגט זיך המן שטילינקערהייט: „אַוועמען קען דען דער מלך וועלן אָפּגעבן כבוד מער פון מיר?“ (ז) טוט ער, המן, אַ זאָג דעם מלך: „אַ מענץ, וואָס דער מלך וויל עם אָפּגעבן כבוד, (ח) איז זאָל מען צוטראָגן בגדים פון מלכוש וואָס דער מלך האָט געהאַט געטראָגן, מיט אַ פערד אַוואָש אַף עם האָט געריטן דער מלך, און אַף וועמעס קאָפּ די קיניגליכע קרוין איז געווען געלייגט, (ט) און זאָל מען די מלבוסים מיטן פערד אָפּגעבן אַדורכן האַנט פון איינעם פון דעם מלכס שָׂרִים די פַּרְתְּמִים, און דעם⸗אָ מענצן, אַוואָס דער מלך וויל עם אָפּגעבן כבוד, זאָל מען די מלבוסים אָנטאָן, און זאָל מען עם אַדורכרײַטן אַפן פערד אַפן סטאָטיסן פּלאַץ. דערבײַ זאָל מען בפרהסיא אוֹיסרופן: „אָט אַזויאָ מאַכט מען אַ מענצן, וואָס דער מלך וויל עם אָפּגעבן כבוד!“ (י) זאָגט דער מלך המנען: „אַגיכער! נעמט די מלבושים מיט דעם פערד, אַזוי ווי איר′ט געזאָגט, און מאַכט עס פאַר מרדכי דעם אידן, וואָס ער זיצט זיך באַם קיניגליכן טויער, זאָל קיין שום זאַך ניט אַראָפּפאַלן פון דעם אַלעמען וואָס איר′ט אָקערשט אַ זאָג געטאָן“. (יא) נעמט המן דעם לבוש מיטן סוס און טוט אָנעט מרדכין, און פירט עם אַדורך אין שטאָטישן פּלאַץ און רופט פון פאַר עם אוֹיסעט: „אָט אַזויאָ מאַכט מען אַ מענטשן, וואָס דער מלך וויל עם אָפּגעבן כבוד!“ (יב) דערנאָכדעם האָט זיך מרדכי אומגעקערט צום טויער פונעם מלך. און המן — ער האָט זיך אַהיים געאײַלט אין אבילות, און מיט אַ צוגעדעקטן קאָפּ. (יג) נעמט ער, המן, דערציילן זֶרֶשְׁן, זײַן ווײַב, מיט די גאַנצע האָלטהאָבער זײַנע אַלציקעדינג וואָס ס′האָט מיט עם געטראָפן. האָבן עם געזאָגט זײַנע חכמים און זֶרֶשׁ זײַן ווײַב: „טאָמער סטאַמט ער אָפּעט פון די אידן, אָטאָ דער⸗אָ מרדכי, באַ וועמען דו בינשט אַרײַנגעפאַלן, ′עסטע באַ עם ניט קענען געווינען, נאָר וואָדען, פאַלן ′עשטע גאָר אַראָפּפאַלן פון פאַר עם.“ (יד) זיי האָבן נאָך געהאַלטן אין ריידן, און אָט קומען אָנעט די סריסים פון מלך אָפּפירן המנען אַף די הוליאַנקע אַוואָס ס′האָט אסתר געמאַכט. ◊ ≡≡ פּרק ז ≡≡ (א) דער מלך איז אָנגעקומען, מיט המנען, אַף אוֹיסטרינקען מיט אסתר⸗המלכהן. (ב) זאָגט דער מלך אסתרן, אין צווייטן טאָג פון ווײַן⸗טרינקעכץ: „אַוואָס איז דײַן באַגער, אסתרקע⸗מלכה? ס′עט דיר געגעבן ווערן. און וואָס אי′ דען דײַן בקשה? אַביזקל אַ העלפט די מלוכה — און ס′עט דיר געמאַכט ווערן.“ (ג) האָט געענטפערט אסתר⸗המלכה, אַזאָגטאָנדיק: „אַטאָמער האָב איך חן געפונען אין דײַנע אויגן, אָ מלך, און אויב באַם מלך איז גוט, טאָ זאָל מען מיר שאַנעווען מײַן לעבן — אַדאָס איז מײַן באַגער; און מײַן פאָלק שאַנעווען — אַדאָס איז מײַן בקשה. (ד) ווײַלע מ′האָט אונדז פאַרקויפט, מיר מיט מײַן פאָלק, אַף פאַרטיליקן, דערהאַרגענען, אומברענגען. אַז ס′וואָלט זײַן נאָר אַף שקלאַפן און שפחות פאַרקויפט צו ווערן, איז מילא, וואָלט איך דאָך צוגעשוויגן, ווײַלע דער שונא האָט ניט די ווערט, אַז דער מלך זאָל פונדאַפון אַ היזק האָבן.“ (ה) האָט דער מלך אחשוורוש געטאָן זאָגן, אַפרעגטאָנדיק אסתר⸗המלכהן: „אַ ו ו ע ר אי′ דאָס, און אַ ו ו א ו אי′ דער, וואָס באַ עם איז די האַרץ אָנגעדרודלט אָט אַזויאָ צו מאַכן?“ (ו) ענטפערט עם אָפּעט אסתר: „אַ חברהמאַן אַ פײַנט, אַ שונא! אָטאָ דער דאָזיקער — המן דער רשע!“ המן איז אַזש אופגעשוֹידערט געוואָרן פון פאַרן מלך מיט די מלכה. (ז) דער מלך האָט זיך אופגעהויבן אין זײַן גרימצאָרן פון ווײַן⸗טרינקעכץ און איז אַרײַן אין גאָרטן פון פּאַלאַץ. המן איז אָבער שטיין געבליבן אַף צו בעטן באַ אסתר⸗המלכהן מ′זאָל עם שאַנעווען, ווײַלע ער האָט אײַנגעזען אַז דער מלך האָט פאַר עם באַשטימט אַ שלעכטיקײַט. (ח) אַז דער מלך איז געקומען אַף קאַריק פונעם גאָרטן וואָס באַם פּאַלאַץ צום אָרט אַוואו ס′איז געווען די ווײַן⸗טרינקעכץ, און אָט טוט המן אַ פאַל אַרײַן אין בעט וואו ס′איז געווען אסתר. איז זאָגם עם דער מלך: „די מלכה אײַננעמען באַ מיר אין סאַמע הוֹיז, אַדאָס אויכעט?“ וויבאַלד די ווערטער זײַנען פון מלכס מוֹיל אַרוֹיס האָט מען המנס פּנים באַדעקט. (ט) חַרְבֿוֹנָה, איינער פון די סריסים וואָס פאַרן מלך נעמט אַ זאָג טאָן: „וואָזשע, באַ המנען אין דער היים שטייט די תליה, פופציק אמה די הייך, וואָס המן האָט געמאַכט פאַר מרדכין. מרדכי — וואָס האָט פון מלכס וועגן אוֹיסדערציילט!“ זאָגט דער מלך: „הענגט עם דאַרוף אופעט!“ (י) האָט מען אופגעהאַנגען המנען אַף דער תליה וואָס ער האָט פאַר מרדכין צוגעגערייט. באַם מלך האָט זיך אײַנגערואיקט דער גרימצאָרן. ◊ ≡≡ פּרק ח ≡≡ (א) אָטאָ דעם זעלביקן טאָג האָט דער מלך אחשוורוש אַוועקגעגעבן אסתר⸗המלכהן די הוֹיז פון המנען, דעם צורר היהודים. און מרדכי איז געקומען פאַרן מלך, ווײַלע אסתר האָט עם דערציילט אַוואָס ער איז דען באַ איר. (ב) האָט דער מלך אַראָפּגענומען דעם פינגערל, וואָס ער האָט געהאַט אַף קאַריק גענומען באַ המנען, און עם אַוועקגעגעבן מרדכין. אסתר האָט געשטעלט מרדכין איבערן הוֹיז פון המנען. (ג) און אסתר איז נאָכאַמאָל אַוועק ריידן פאַרן מלך. זי איז אַראָפּגעפאַלן באַ זײַנע פיס, און האָט געוויינט, אין געבעטן מיט תחנונים בטל מאַכן די שלעכטיקײַט פון המן דעם אַגאַגער, און זײַן פּלאַן וואָס ער האָט צוגעטראַכט צו די אידן. (ד) האָט דער מלך אַרוֹיסגעצויגן זײַן מלכות⸗שטעקעלע דעם גאָלדערנעם, האָט זיך אסתר אופגעהויבן און איז געשטאַנען פון פאַרן מלך, (ה) און זי האָט געטאָן זאָגן: „אויבע באַם מלך רעכנט זיך פאַר גוט, און אויבע איך האָב פאַר עם אין די אויגן חן געפונען, און די זאַך איז אַ כָּשְׁרע באַם מלך, און אָט בין איך אַ גוטינקע באַ עם אין די אויגן, טאָ זאָל אָנגעשריבן ווערן בטל מאַכן די בריוו וואָס ס′האָט צוגעקלערט הָמָן⸗בֶּן⸗הַמְּדָתָֿא דער אַגאַגער, אַוואָס ער האָט דאָך אָנגעשריבן אַף צו פאַרטיליקן די אידן אין די אַלע מדינות וואָס באַם מלך. (ו) ווײַלע אָט וואָס, ווי אַזוי זשע וועל איך קענען צוקוקן אַף אַזאַ שלעכטיקײַט וואָס ס′טרעפט אָנעט דעם פאָלק מײַנעם? און ווי אַזוי זשע וועל איך קענען צוקוקן אַפן אומברענגען מײַן אָפּשטאַם?“ (ז) האָט דער מלך אחשוורוש געזאָגט אסתר⸗המלכהן און מרדכין, דעם אידן: „אָט האָב איך אַוועקגעגעבן המנס הוֹיז אסתרן, און עם האָט מען געהאַנגען אַף דער תליה אַלמאַי ער האָט זײַן האַנט געלייגט אַף די אידישע מענטשן. (ח) איז אָט וואָס: איר, שרײַבט זשע אָנעט אָט אַזויאָ ווי אײַך איז גוט אין די אויגן, אינעם נאָמען פונעם מלך, און מיר וועלן עס פאַרחתמענען מיטן מלכס פינגער⸗זיגל, ווײַלע אַן אוקאַז⸗כְּתַֿבֿ וואָס סײַ ער איז אָנגעשריבן אינעם מלכס נאָמען, און סײַ ער איז געחתמעט מיטן מלכס פינגער⸗זיגל, קען מען ניט פאַרבַּטְלען.“ (ט) האָט מען דאַמאָלסטאָ גערופן דעם מלכס סופרים, אָדאָס איז אין דריטן חודש, ער איז דאָך דער חודש סיוון, אין צוואַנציק⸗דריטן טאָג דאַרין, און ס′איז אופגעשריבן געוואָרן וועדליק אַלציקעדינג וואָס מרדכי האָט געהייסן אין שייכות מיט די אידן: צו די אֲחַשְׁדַּרְפָּנים, און די אונטערטעניקע באַ זיי, און די שָׂרִים פון די מדינות, פון הוֹדּוּ און אַזש ביזקל כּוּשׁ, הונדערט מיט צוואַנציק⸗זיבן מדינות, אַ מדינה אַ מדינה לוֹיט איר שריפט, אַ פאָלק אַ פאָלק לוֹיט זײַן לשון, און צו די אידן אַף זייער שריפט און אַף זייער לשון. (י) האָט מען אין נאָמען פונעם מלך אחשוורוש אָנגעשריבן און פאַרחתמעט מיטן מלכס זיגל⸗פינגערל, און בריוו געשיקט אַדורך די פערד⸗לויפער, אָטאָ די⸗אָ — די אֲחַשְׁתְּרָנִים, אַוואָס זיי רײַטן אַף יאָג⸗פערד צוכטיק אוֹיסגעהאָדעוועטע, (יא) אַפדערוף, אַז דער מלך האָט געגעבן די אידן וואָס אין יעדער שטאָט און שטאָט זיך קהלן, זיך אָננעמען פאַר זייער לעבנס וועגן; צו פאַרטיליקן, דערהאַרגענען, אומברענגען די אַלע חיילות פון פעלקער מיט מדינות וואָס פאַלן אַף זיי אָנעט, אַף זייערע קינדער און ווײַבער און וואָלטן גערן זייער רכוש פאַר רויב גענומען — (יב) אין אַן איינאיינציקן טאָג אין די אַלע מדינות וואָס באַם מלך אחשוורוש, אום דרײַצעטן אין צוועלפטן חודש, ער איז דאָך דער חודש אָדָר; (יג) די איבערשרײַבונג, — דער פַּתְשֶׁגֶן, אַף צו געבן פאַר אַ דין אין יעדער מדינה און מדינה, אָפנבאַרלעך פאַר די אַלע פעלקער, אָט אַזויאָ אַז די אידישע מענטשן זאָלן זײַן צוגעגרייט אַף אָטאָ דעם טאָג, אַ נקמה צו נעמען אין זייערע שונאים. (יד) די לויפער מיט יאָג⸗פערד — די אֲחַשְׁתְּרָנִים, זײַנען אַרוֹיס, געיאָגט און געאײַלט אַדורכן דְּבַר הַמֵּלֶךְ, און דער געזעץ איז געגעבן געוואָרן אויך אין שושן הבירה גופא. (טו) איז מרדכי אַרוֹיס פון פאַרן מלך מיט מלבושים פון מלכות, בלאָ⸗ווײַסינקע, אַ גרויסע גאָלדערנע קרוין, און אַ כאַלאַט פון איידלסטן פּורפּורנעם פלאַקס⸗שטאָף. די שטאָט שושן האָט אַזש געשריען פאַר פרייד. (טז) באַ די אידן איז געווען ליכטיקײַט און פרייד און גליק און כבוד. (יז) און אין איטלעכע מדינה און מדינה, אין איטלעכע שטאָט און שטאָט, אַוואו נאָר אַן אָרט וואוהין ס′קומט אָנעט דער דְּבַר הַמֵּלֶךְ מיטן אוקאַז — איז פרייד און גליק באַ די אידן, מ′טרינקט אוֹיסעט, ס′יום⸗טוב. אַ סך פון די פעלקער פון לאַנד האָבן זיך גענומען פאַראידישן, ווײַלע אַף זיי איז אָנגעפאַלן דער פּחד פון די אידן. ◊ ≡≡ פּרק ט ≡≡ (א) אין צוועלפטן חודש, ער איז דאָך דער חודש אָדָר, אין דרײַצעטן טאָג דאַרינען, אַז ס′האָט געהאַלטן באַם אָנקומען די צײַט פון אַדורכפירן דעם דְּבַר הַמֵּלֶךְ מיטן אוקאַז, אָדאָס איז געווען אין טאָג אין אַוועלכן די שונאים פון די אידן האָבן געהאַט בדעה צו געוועלטיקן איבער זיי, און ס′איז פאַרקערט געוואָרן, אַזוי אַרומעט אַז די אידן זאָלן איבער זייערע שונאים געוועלטיקן, (ב) האָבן זיך די אידן געקהלט אין זייערע שטעט אין די אַלע מדינות וואָס באַם מלך אחשוורוש, לייגן אַ האַנט אַף די וואָס קלערן אַף זיי שלעכטיקײַט. קיין שום מענטש איז זיי ניט געשטאַנען אַקעגן, ווײַלע דער פּחד זייערער איז געפאַלן איבער די אַלע פעלקער. (ג) און די אַלע שָׂרִים פון די מדינות, און די אֲחַשְׁדַּרְפְּנים מיט זייערע אונטערטעניקע, און די וואָס מאַכן די אַרבעט פאַרן מלך, האָבן זיך געסטאַרעט פון די אידנס וועגן, ווײַלע ס′איז אַף זיי געפאַלן אַ פּחד פאַר מרדכין, (ד) מחמת דעם וואָס מרדכי איז אַ גרויסער מענטש געווען אינעם בֵּית הַמֵּלֶךְ, און דער שם זײַנער גילט אין די אַלע מדינות; אַלמאי אָטאָ דער מענטש, מרדכי, ווערט וואָסאַמאָל גרעסער. (ה) און די אידן האָבן אין זייערע שונאים געשלאָגן אַ מכה מיטן שווערד, פון טויט און פון פאַרטיליקונג, און מיט זייערע שונאים האָבן זיי געמאַכט אָט אַזויאָ, ווי ס′האָט זיך זיי פאַרוועלט. (ו) אין שושן הבירה האָבן די אידן דערהאַרגעט און פאַרטיליקט פינף הונדערט מאַן, און (ז) בתוכם: פַּרְשַׁנְדָּתָֿאן, און דַּלְפָֿנען, און (ח) אַסְפָּתָֿאן, און פּוֹרָתָֿאן, און אֲדַלְיָאן, און אֲרִידָתָֿאן, און (ט) פַּרְמַשְׁתָּאן, און אֲרִיסַיען, און אֲרִידַיען, און וַיְזָתָֿאן; (י) די צען זין פון הָמָן⸗בֶּן⸗הַמְדָתָֿאן, דעם צורר היהודים, האָבן זיי דערהאַרגעט, נאָר אַפן רויב האָבן זיי קיין האַנט ניט געלייגט. (יא) אין אָט דעם טאָג האָט מען פאַרן מלך געבראַכט דעם ציפער פון די הרוגים אין שושן הבירה. (יב) איז טוט דער מלך אַ זאָג אסתר⸗המלכהן: „אָט האָבן די אידן אין שושן הבירה דערהאַרגעט און פאַרטיליקט פינף הונדערט מאַן און די צען זין פון המנען, איז וואָזשע האָבן זיי אין די איבעריקע מדינות וואָס באַם מלך געטאָן, אַ? איז וואָזשע איז דײַן באַגער און ס′עט דיר געגעבן ווערן, און וואָס נאָכמער איז דײַן בקשה, און ס′עט געטאָן ווערן“. (יג) איז זאָגט אסתר: „אויבע באַם מלך קומט אוֹיסעט גוט, טאָ זאָל מען אויך אָפּגעבן דעם מאָרגנדיקן טאָג די אידן וואָס אין שושן צו מאַכן לוֹיטן דין וואָס איז אַף הײַנט געזאָגט געוואָרן, און די צען זין פון המנען אַווײַטער הענגען בלײַבן אַף דער תליה“. (יד) האָט דער מלך געהייסן ס′זאָל אָט אַזויאָ געטאָן ווערן, און עס איז אין שושן אַרוֹיסגעלאָזן געוואָרן אַן אוקאַז, און די צען זין פון המנען האָט מען ווײַטער געלאָזן הענגען. (טו) און די אידישע מענטשן וואָס אין שושן האָבן זיך געקהלט אויך אין פערצעטן טאָג אין חודש אָדָר, און זיי האָבן אין שושן אוֹיסגעהאַרגעט נאָך דרײַ הונדערט מאַן, נײַערט אין רויב האָבן זיי זיך ניט צוגערירט. (טז) און די איבעריקע אידן וואָס אין דעם מלכס מדינות האָבן זיך צונויפגעקהלט, און פון זייער לעבנס⸗וועגן באַשטאַנען, און אַ מנוחה פון זייערע שונאים דערלעבט, און פון די פײַנטהאָבער זייערע האָט מען אוֹיסגעהאַרגעט זיבעציק⸗פינף טוֹיזנט, נײַערט אין רויב האָבן זיי זיך ניט צוגערירט — (יז) אָדאָס, אין דרײַצעטן טאָג אין חודש אָדָר; און דעם פערצעטן טאָג פון זעלביקן חודש האָבן זיי זיך אָפּגערוט און עם געמאַכט פאַר אַ טאָג פון אוֹיסטרינקען און פרייען זיך. (יח) נאָר וואָדען, די אידן וואָס אין שושן האָבן זיך געקהלט — אין דרײַצעטן טאָג וואָס אין חודש א ו ן אין פערצעטן טאָג; און אין פ ו פ צ ע ט ן וואָס אינדערײַן האָבן זיי זיך ערשט אָפּגערוט און עם געמאַכט פאַר אַ טאָג פון אוֹיסטרינקען און פרייען זיך. (יח) נאָר וואָדען, די אידן וואָס אין שושן האָבן זיך געקהלט — אין דרײַצעטן טאָג וואָס אין חודש א ו ן אין פערצעטן טאָג; און אין פ ו פ צ ע ט ן וואָס אינדערײַן האָבן זיי זיך ערשט אָפּגערוט און עם געמאַכט פאַר אַ טאָג פון אוֹיסטרינקען און פרייען זיך. (יט) פאַרדערפאַר מאַכן די אידן די צעשפּרייטע וואָס וואוינען אין די אוֹיסגעשפּרייטע שטעט דעם פערצעטן טאָג אין חודש אָדָר אַ שמחה און אַ הוליאַנקע און אַ יום⸗טוב און מ′גיט שלח⸗מנות איינער דעם אַנדערן. (כ) מרדכי האָט גענומען אופשרײַבן אָטאָ די⸗אָ זאַכן און האָט געשיקט בריוו די אַלע אידן וואָס אין די אַלע מדינות וואָס באַם מלך אחשוורוש, די וואָס זײַנען נאָענט, און אָטאָ די⸗אָ וואָס העט ווײַט, (כא) זיי זאָלן נעמען אַף זיך מקיים זײַן און האַלטן דעם פערצעטן טאָג אַוואָס אין חודש אָדָר, און דעם פופצעטן טאָג וואָס דאַרין, יאָר⸗אײַן יאָר⸗אוֹיסעט; (כב) טעג אַזעטקענע, אַווען ס′האָבן זיך די אידן אָפּגערוט פון זייערע שונאים, און אין חודש, אַווען זיי איז פון טרוֹיער, אדרבא — פרייד געוואָרן; און פון אבילות —יום⸗טוב. מ′זאָל זיי מאַכן פאַר טעג פון אוֹיסטרינקען און פרייד, און שלח⸗מנות געבן איינער דעם אַנדערן, און מתנות פאַר אָרעמעלײַט. (כג) און די אידן האָבן אַף זיך גענומען צו מאַכן אָט אַזויאָ, זיי האָבן די זאַך אין וועג אַרײַן געלאָזן, אָדאָס⸗אָ, אַוואָס מרדכי האָט זיי אָנגעשריבן, (כד) אַז מחמת דעם וואָס דער הָמָן⸗בֶּן⸗הַמְדָתָֿא דער אַגאַגער, אַ צורר פון אַלע אידן אַף צו פאַרטיליקן זיי, און מ′האָט געוואָרפן גורל (אָדאָס זײַנען דאָך די פּוּר⸗שטיינדעלעך) אַף זיי צעקלאַפּן און אומברענגען; (כה), נאָר וואָדען, אַז ז י איז געקומען פאַרן מלך האָט ע ר קאָמאַנדעוועט מיט בריוו אַריבערטראָגן די בייזע צוטראַכטעניש, וואָס יענער האָט פאַרקלערט אַף די אידן, אַפן א י י ג ע נ ע ם קאָפּ זײַנעם — און מ′האָט ע ם מיט זײַנע זין אַף דער תליה געהאַנגען. . (כו) דרום האָט מען גענומען רופן אָטאָ די טעג פּ ו ר י ם אַפן נאָמען פונעם פּור. און פאַרדערפאַר, אַפן סמך פון אָטאָ דעם איגרת, און אַוואָס זיי האָבן געהאַט געזען פון דאַרײַן, און וואָס איז צו זיי דערגאַנגען, (כז) האָבן די אידן אופגעהאַלטן און אָנגענומען אַף זיך און אַף זייערע קינדסקינדער, און אַף אָטאָ די אַלע וואָס האָבן זיך צו זיי צוגעאייגנט, אַף ניט פאַרפעלן אַווײַטער אָטאָ די צוויי טעג האַלטן לוֹיט זייערע כתבים, צו דער צײַט, יאָר⸗אײַן יאָר⸗אוֹיסעט. (כח) און אָטאָ די טעג ווערן פאַרגעדענקט און אופגעהיט דור⸗אײַן דור⸗אוֹיסעט, באַ אַ משפּחה און אַ משפּחה, אַ מדינה און אַ מדינה, אַ שטאָט און אַ שטאָט. די⸗אָ טעג פון פּורים זאָלן ניט פאַרפאַלן ווערן צווישן די אידן, זייער געדענקונג זאָל באַ זייערע קינדסקינדער זיך ניט אוֹיסלאָזן. (כט) דאַמאָלסט האָט אסתר⸗המלכה, די טאָכטער פון אֲבִיחַיִלְן, אופגעשריבן, נאָכאַמאָל, מיט מרדכי דעם אידן, דעם גאַנצן תמצית פון אופהיטן אָדעם אִגֶּרֶת הַפּוּרִים. (ל) און ער האָט אַוועקגעשיקט אַ בריוו, „דִּבְרֵי שָׁלוֹם וֶאֱמֶת“, צו די אַלע אידן אין די הונדערט מיט צוואַנציק⸗זיבן מדינות, מלכות אחשוורוש, (לא) מ′זאָל אופהיטן אָטאָ די טעג פון פּורים צו דער צײַט, פּונקט אָט אַזויאָ ווי ס′האָבן דאָס פון זייערטוועגן מקיים געווען מרדכי דער איד מיט אסתר⸗המלכה; און איבער דעם ווי אַזוי זיי האָבן עס געהאַלטן פאַר זיך און פאַר זייערע קינדסקינדער — זייערע תעניתים מיט די אוֹיסגעשרייען. (לב) און דער פּסק פון אסתר האָט פאַרפעסטיקט אָטאָ די זאַכן פון פּורים, און ס′איז אינעם ספר אופגעשריבן געוואָרן. ◊ ≡≡ פּרק י ≡≡ (א) דער מלך אחשוורוש האָט אַ צינדז⸗שטײַער אַפן לאַנד און אַף די אינדזלען וואָס אַפן ים אַרופגעלייגט. (ב) און די גאַנצע מעשה פון זײַן מאַכט און זײַן גבורה, און די פּרשה פון דערהייבונג פון מרדכין, וואָס דער מלך האָט געטאָן דערהייבן, זײַנען זיי דאָך ניט אָנגעשריבן אינעם ספר „דִּבְרֵי הַיָּמִים לְמַלְכֵי מָדַי וּפָרַס“? (ג) פאַרוואָר, דער איד מרדכי איז געווען אַ שֵׁנִי לַמֵּלֶךְ באַם מלך אחשוורושן, און אַ גרויסאַרטיקער באַ די אידן, און דער המון פון זײַנע ברידער האָבן עם האָלט געהאַט. ער איז געווען אַ דוֹרֵשׁ טוֹב פאַר זײַן פאָלק, און אַ מְדַבֵּר שָׁלוֹם פון אַלע זײַנע קינדסקינדערס וועגן. חזק ◊ ☜רות ☜מלכים א ☜מלכים ב ☜יונה ☜איכה ☜דניאל ◊ אדר א′ תשע″ו ◊ אַ האַרציקן יישר⸗כח: מיכאל מאַסאַרסקי (ניו⸗יאָרק) און יוליטשקע רעץ (פּעטערבורג) פאַר זייער גאָר ברייטהאַרציקער הילף און וויכטיקע פאָרשלאָגן. פאַרשטייט זיך, אַז די פולע אחריות פאַר שוואַכקײַטן און טעותן טראָגט דער בעל⸗התרגום אַליין. ◊ Draft translation into the Yiddish of easterly regions of the old Province of Vilna by Dovid Katz (© Dovid Katz, Vilnius 2016). See also I Kings, II Kings, Jonah, Daniel, Song of Songs, Ruth, Lamentations, Ecclesiastes.

גאר אסאך מצוות זענען אנגעהאנגען אין די זמנים פון ‘עלות השחר’, ‘נץ החמה’, ‘בין השמשות’ אא”וו. זמנים פון כניסת ויציאת השבת איז זייער הארב אוזי ווי עס שטייט מחלליה מות יומת – בסקילה, און די זעלבע איז מיט יום כיפור און אנדערע ימים טובים. זמן איז אויך זייער וויכטיג ווען עס קומט צו טאג טעגליכע מצוות ווי למשל הנחת תפילין וציצית, און בכלל זמני תפילה וכדומה. און דעם קונטרס וועלן מיר אויסשמועסן די זמן פון “צאת הכוכבים” בלויז. צאת הכוכבים איז זייער א חשובע צייט, עס טיילט אפ בין אור לחושך, בין קודש לחול וכו’. און דער וואס האט פארשטאנד קען דאס אויסברייטערן אויך אויף די אנדערע זמנים ווי עלות השחר ונץ החמה וכו’. וואס אונזערע חכמים האבן געזאגט איז געווען שכינה מדברת מגרונם, און זייערע ווערטער זענען דאך קודש קדשים אויף אלע דורות ווי הלכה למשה מסיני ממש. נו לאמיר זיך אריינטאן און פארשטיין וואס עס איז געווען די מציאות אין די אויגן פון חז”ל, וואס דורך דעם האבן זיי באשטימט די זמנים אויף הלכה למעשה. די גמרא אין פסחים (צד עב): “חכמי ישראל אומרים, ביום חמה מהלכת למטה מן הרקיע ובלילה למעלה מן הרקיע. וחכמי אומות העולם אומרים, ביום חמה מהלכת למטה מן הרקיע ובלילה למטה מן הקרקע“. און אזוי איז מסביר דער רבינו חננאל: “החמה מהלכת בלילה למעלה מן הרקיע מן המערב למזרח, וכשמגעת לחלון שזורחת ממנו לאלתר עולה עמוד השחר וחמה מהלכת בעוביו של רקיע, וכשתגיע לסוף עוביו של רקיע לצד הנראה לבני אדם מיד מנצת על הארץ, ומהלכת ביום כולו ממזרח למערב…וכן בשקיעה מהלכת חמה בעוביו של רקיע וכשתצא מעוביו של רקיע כולו מיד הכוכבים נראים“. (ביינאכט גייט די זון העכער די הימל פון מעריב צו מזרח, און ווען עס דערגרייכט דעם פענסטער פון ווי עס שיינט ארויס צו די וועלט, דאן איז ‘עלות השחר’, און די זון גייט אין די דיקקייט פון די הימל. און ווען עס קומט אן צו די סוף פון דיקקייט – צו די זייט פון אונזער וועלט – שיינט עס גלייך אויף, און גייט א גאנצן טאג פון מזרח צו מעריב. און די זעלבע איז ביים שקיעה, די זון גייט אריין אין די דיקקייט פון הימל צוריק ארויף, און ווען עס גייט ארויס פון דעם דאן קומען די שטערנס ארויס צום וועלט.) חז”ל האבן געהאלטן אז די ערד איז רינדעכיג און פלאך אזוי ווי א טעלער, און די הימל איז ווי א רינדעכיגע קאפל וואס זיצט איבער דעם. און די ווענט פון די הימל זענען דיק. בייטאג איז די זון אינעווייניג און ביינאכט אינדרויסן (“ביום חמה מהלכת למטה מן הרקיע ובלילה למעלה מן הרקיע”), דאס מיינט אז די זון גייט נישט ארום די וועלט, נאר עס גייט א גראדע וועג פון איין עק צום צווייטן אהין און צוריק און אזוי ווערט נאכט און טאג. דאס דורכגיין די דיקקייט פון הימל, אינדערפרי אזי דאן די זמן צווישן עלות השחר און נץ החמה ,און ביינאכט די זמן צווישן שקיעת החמה לצאת הכוכבים. ווי לאנג דויערט דאס אדורכגיין? די גמרא אין פסחים צד ע”א זאגט אז די זמן איז איין פרסא וואס דאס איז פיר מילין. עס איז א מחלוקה איבער ווי לאנג די זמן פון א מיל איז, אדער 18, 22.5, אדער 24 מינוט. לאמיר זאגן אז מיר נעמען אן די קורצסטע צייט, איז דאס 72 מינוט (מיל-18*4=72). ווי באקאנט, דער “רבינו תם” פסקנט טאקע אז מוצאי שבת איז 72 מינוט נאך די שקיעה. עס איז איבריג אפילו צו זאגן אז די אלע זאכן זענען הבלי הבלים. די דעה פון חז”ל וויאזוי די וועלט קוקט אויס, האט קיין שום אמת און עס איז א פרעכע טעות און שטות. די מציאות און די ערעפלאנען וואס פליען ווייזט אויף אז די דמות העולם איז קיין פינטל נישט ווי חז”ל’ס בילד!! די זון איז נישט קיין קאפל וואס ‘באדעקט’ א פלאכע ערד און די הימל האט קיין דיקקייט! לא דובים ולא יער! דער רבינו תם איז אבער נישט געווען דער איינציגער מיט דעם טעות, די צרה איז אז אלע ראשונים האבן זיך טועה געווען אין דעם. דאס זענען די ווערטער פונעם ר”ן אין שבת (פרק ב’ ד”ה אמר רבה בר חנה): “תירץ ר”ת דשתי שקיעות הם . משתשקע החמה דשמעתין היינו מסוף שקיעת החמה כלומר משעה שנשתקעה ברקיע והיא עדיין כנגד חלונה ועדיין אינה מהלכת אחורי כיפה פני רקיע מאדימים כנגד מקומה ..” און דאס איז די דעת פונעם ‘מרדכי’ אין שבת (פרק ב’): “משקיעת החמה שמתחלת לשקוע שנכנסת בעובי הרקיע וכשהחמה נכנסת מלמטה שמתחלת לעלות הכוכבים נכנסים מלמעלה ומתחילין לירד. גמרה עליתה שעברה עוביו של רקיע גמרו כוכבים ירידתן שעברו עוביו של רקיע ונראה כולן.” און אזוי האלט אויך די רמב”ן, די רשב”א און די יראים. און דאס איז נישט קיין היינטיגע אויסטרעפונג, נאר א חלק פון דעם האט מען שוין גאר געוויסט בימי חז”ל. די יונים האבן געהאט א – טעות’דיגע אבער דאך מער נענטער צום מציאות’דיגן – בילד פון די וועלט, שוין 800 יאר ביפאר די חכמים! אבער דאס האט נישט אפגעהאלטן די חזל פון פסקנ’ען טעות’דיגע הלכות באזירט אויף זייער אייגן פארגרייזטע דעה אז די דון גייט ‘אדורך די הימל’. און די צייטן פונען ‘בית יוסף’ האט מען שוין געהאט מער א קלארערע בילד איבער די וועלטס אויסשטעל וואס איז כמעט ענדליך צום בילד וואס מיר ווייסן היינט. אין 1543, מער ווי 20 יאר איידער די שולחן ערוך איז געשריבן, האט שוין ‘ניקאלייעס קופערניקוס’ דער חכם אין אסטראנאמיע געשריבן די מערכת השמש. אבער האט דאס געטוישט די חכמים’ס דעה? חלילה! זיי האבן פארמאכט זייערע אויגן און אויערן פונעם מציאות. און דער שולחן ערוך – 400 יאר נאכן רבינו תם – פסק’נט אין הל’ שבת (רסא סי’ ב’) אז די זמן צאת הכוכבים איז פיר מילין (72 מינוט) נאכן שקיעת החמה. דער ווילנער גאון (בבאור בשו”ע רס”א) האט זיך זיין אייגן זמן אז צאת הכוכבים איז גאר 18 מינוט נאכן שקיעה. דער ‘חזון איש’ זאגט אז מען זאל ווארטן 40 מינוט נאכן שקיעה. הקיצור, יעדער פוסק האט זיך זיין אייגן דעה, איש על מחנהו ואיש על דגלו, און די גמרא איז ווי אינגאנצן אוועקגעפאלן. און וואס איז מיט די אנדערע הלכה’דיגע זמנים ווי די עלות וכו’? וואס איז פארבליבן ווי די דברי חז”ל וואס ווי מיר זעהן האבן זיי זיך טועה געווען אין דעם. געוואלד! אונזערע חכמים האבן פשוט נישט געוויסט די מציאות, און אפילו זיי האבן יא געוויסט האבן זיי זיך ניטאמאל געקימערט דערמיט, נאר זיך געהאלטן ביי זייערס. די רבינו חננאל (פסחים צ”ד) איז אפילו מודה, אז כאטש די חכמי העולם האלטן אנדערש, קוקט מען דאך נישט אויף וואס זיי זאגן, נאר מען האלט זיך ביי אונזערס. (“ואעפ”י שהחוזים בכוכבים שבזמן הזה מדברים דברים המכחישין, לא משגחינן להו אלא אנו מזהרים דברי רבותינו כתקנם ולא לחוש לדברי זולתם”). אין זיין ספר “זמנים בהלכה” (פרק מ”ו) שרייבט הרב חיים פ. בייניש שליט”א אזוי: “המנהג הכללי בארצות אירופה בעינייני ביה”ש וצה”כ היה עד שנת ת”ק לערך (1740 למניינם) ללא ערעור כשיטת רבינו תם, בין לקולא בין לחומרא. בתקופת 50 שנה לאחר מכן מוצאים אנו לראשונה רבים מגדולי ישראל בארצות אלו הנושאים ונותנים בהלכה זו…” אין הערה מס’ 3 מוטשעט ער זיך צו פארשטיין וואס האט צוגעברענגט אז מען זאל זיך אויפוועקן איבער דעם ענין. די סיבה פארוואס מען האט זיך אויפגעוועקט איבער דעם ענין איז, ווייל עס איז ארויפקומען די תקופת ההשכלה, מען האט זיך אנגעהויבן אויפוועקן פונעם נא’איוון מצב און אנגעהויבן צו קוקן אויפן מציאות, ביז ווילאנג קען מען דען באהאלטן די מציאות? אמת מארץ תצמח! רי”מ טוקצ’ינסקי ב”קול ישראל” (תרצ”ט, גליון מ”ב) שרייבט “ואחרי שנים אחדות בבא הרה”ג ר’ יצחק גולדברג רומ”ץ מינסק לירושלים ויכתוב אלי מכתבים נמרצים על אופן החשבון הזה ויאמר במכתביושהחשבון המוטעה הוא קצת חילול השם (!)”. (“הזמנים בהלכה” עמ’ קי”ז( די חכמים’ס ווערטער זענען ‘נישט’ געווען משמים, נישט רוח הקודש און נישט שכינה מדברת, עס איז געווען אייגענע באשלוסן, געוואנדן לויט זייערע אייגענע דעות און החלטות, זיי האבן נישט געוויסט און נישט געקוקט אויפן מציאות. אונזערע הלכות זענען געבויט אויף פרעכע פארגרייזטע טעותים, א חילול השם און אן איסור דאס נאצוטאן. ווי עס שרייבט הרב ישעיה דטרני בתשובה ס’ב: “אך זאת איתי כל דבר שאינו נראה בעיני אי אמרה יהושוע בן נון לא ציתינא ליה“, א זאך וואס קוקט אויס צו זיין אומריכטיג, אפילו יהושע בן נון האט דאס געזאגט, טו איך עס נישט!!! און ר’ חיים וואלאזשינער (רוח החיים על אבות פ”א מ”ד) “אסור לו לתלמיד לקבל דברי רבו כשיש לו קושיות עליהם ולפעמים יהיה האמת עם התלמיד”, א תלמיד טאר נישט מקבל זיין די ווערטער פון זיין רבי’ן אויב האט ער קשיות אויף דעם, ווייל אסאך מאל איז דער תלמיד גערעכט!

רבי דוד קאהן איז געבוירן געווארן ט' טבת תש״ז, דער צווייטער זון פון זיין פאטער רבי אברהם יצחק קאהן, דער פריערדיגער תולדות אהרן רבי, און צו זיין מוטער מרת יענטא, טאכטער פון רבי אהרן ראטה, דער ערשטע רבי פון דער שומרי אמונים - תולדות אהרן דינאסטיע. ער האט חתונה געהאט מיטן דער טאכטער פון רבי נפתלי צבי לאבין, דעם זידישויווער רבין, און געהאט איין קינד ישראל יוסף, זיין בכור, איו ארץ ישראל. דערנאך איז זיין שוויגער אוועק אין איבערגעלאזט א שטוב מיט קליינע קינדערלעך האט מען אים פארבעטן צי קומען וואוינען ביי זיין שווער וואס האט זיך אין יענער צייט אריבער געצויגן קיין לאנדאן. ער האט געוואוינט עטליכע יאר אין לאנדאן וואו מען האט אים געבעטן פון דעם סאטמארער כולל צו קומען לערנען ביי זיי. שפעטער האט זיך זיין שווער זיך אריבער געצויגן קיין וויליאמסבורג, האט ער זיך געצויגן קיין מאנסי, און געדינט דארט אלס רב פון דער ארטיגער תולדות אהרן קהילה. דארט האט ער זיך משלים געווען אין תורה און עבודה, די וואס געדענקען אים פון דארט קענען נישט ענדיגן צו רעדן פון זיין צדקות, פרישות, און עבודה וואס ער פלעגט דארט אפרעכטן. אין איין פאל ווען א חסיד פון מאנסי געקומען קיין ירושלים אין ער איז אריין צום פאטער פון רבי דוד, דער דברי אמנה, האט ער אים געפרעגט וואס מאכט מיין זון אין מאנסי. האט דער חסיד אים געזאגט אז דער עולם איז א ביסל ברוגז אז ער ציט אריין מיט שלש סעודות ביז שפעט האט זיך דער דברי אמנה אנגערופן ווען זיי וואלטן געוואוסט וואסארע גרויסע טובה ער טוט מיט זיי וואלטן זיי אים געבעטן אריינציען טיפער. אןן ביז היינט ציט דער רבי אריין ביז צוויי שעה נאכן זמן. יעדן שבת ווארעמט זיך א געוואלדיגער עולם ביי זיינע טישן, בחורים פון ישיבות אין ירושלים, און מאסן יונגעלייט, האבן געמאכט דארט זייער קביעות יעדער איינער ווייסט אז פאר א הייליגן טיש קומט מען קיין תולדות אהרן. אויך ווען ער קומט קיין ניו יארק, שטייען טויזנטער אידן ביי זיינע טישן שעות שעות; יעדע מאל וואס ער קומט שיינט עס אריין הייליגקייט אין ליכטיגקייט פאר א לאנגער צייט. אסאך גרויסע עשירים אין ניו יארק פון פארשידענע קרייזן, האבן זיך אנגעקלעבט אין אים. א שטייגער ווי הר"ר מאיר זלמן שטעג ראש הכולל תולדות אהרן מאנסי. דאס ווארט גשמיות עקזיסטירט נישט בכלל ביי אים, ער שלאפט קוים 2-3 שעה א נאכט ער ארבעט אריין זייער שווערע כוחות, ער לערנט אכט שעה א טאג זיכער, און אסאך מאל מער! ער דאווענט מיט אזא ברען אז דאס דאווענען נעמט כאטש 1-1/2 שעה! ער פארמאגט א הימלישע צורה. ער לערנט אסאך קבלה אין ער איז אויסגעקאכט אין יעדער סוגיא אין ש"ס און ער איז א תלמיד חכם עצום. פאמיליערעדאַקטירן ער האט געהייראט א טאכטער פון רבי נפתלי צבי לאבין פון זידיטשויב. זיינע קינדער זענען: רבי ישראל יוסף, ראש הכולל ישא ברכה תולדות אהרן ירושלים; האט געהייראט מרת מרים גינענדל, טאכטער פון הרב נתן נטע פערל, איינער פון די גבאים פונעם רבי'ן. רבי אהרן קאהן, רב פון תולדות אהרן חסידים אין מאנסי. ער האט געהייראט מרת אסתר, טאכטער פון רבי אליעזר זאב זיידא ראזנבוים, קרעטשניף סיגוט'טער רבי. רבי משה, רב פון דער תולדות אהרן געמיינדע אין לאנדאן, גלייכצייטיג דינט ער אלס רב פון דער דינאווער שוהל אין ירושלים. ער האט געהייראט מרת לאה מרים, טאכטער פון רבי נפתלי מאשקאוויטש, מעליצער רבי פון אשדוד. ער וואוינט אין ירושלים אין באזוכט פון צייט צו צייט אין לאנדאן. רבי מנחם נחום, רב פונעם תולדות אהרן בית מדרש אין בית שמש. ער האט געהייראט זיין שוועסטער-קינד מרת שרה ליבא, טאכטער פון זיין פעטער רבי משה קאהן, דער תולדות אהרן ראש ישיבה. רבי ישעיה, רב פון תולדות אהרן חסידים אין בארא פארק; האט געהייראט מרת חיה, טאכטער פון רבי נחום אפרים טייטלבוים, דער וואלאווער רב. רבי יואל יחיאל, האט געהייראט זיין שוועסטער-קינד מרת מרים איידל באשא, טאכטער פון זיין פעטער רבי אלימלך לאווי, דער טאהשער רבי. רבי שלמה לייב, איידעם פון רבי יהושע מנחם שטערן, רב פון רחמיסטריווקער חסידים אין בני ברק. מרת מרים איידל באשא, ווייב פון הרב אברהם ראבינאוויטש, אן אייניקל פון רבי בנימין ראבינאוויטש, א דיין אין עדה החרדית. מרת סימא, ווייב פון רבי חיים מרדכי ראזנבוים, זון פון רבי ישראל ניסן ראזנבוים, קרעטשענעווער רבי פון קרית גת. מרת סאשא רייזל, ווייב פון הרב אליהו גינזבורג, זון פון חוסטער רבי. ווייב פון הרב ברוך כהנא, אייניקל פון רבי משה אליקים בריעה כהנא, ספינקער רבי פון בני ברק, און פון רבי יחיאל לייפער, טעמעשווארער רבי פון ירושלים מרת אסתר מלכה ברכה, ווייב פון הרב נתן פרידמאן, אייניקל פון רבי ישראל חיים מנשה פרידמאן, ראב"ד סאטמאר פון די זאליס.

אַ נאַטירלעכע צאָל איז יעדע גאנצע צאל וואס איז העכער פון נול. און אזעלכע רעכענען אריין דעם נול אויך. נאטירלעכע צאלן זיינען ביז אין סוף, און עס עקזיסטירט נישט א גרעסטע נאטירלעכע צאל. מיט א נאטירלעכע צאל ציילט מען אביעקטן ווי צב"ש איין עפל מיט נאך צוויי עפלעך און נאך דריי עפלעך זיינען זעקס עפלעך. געוויינטלעך באצייכנט מען עס אָן מיטן אות N {\displaystyle \mathbb {N} } . מיט נאטירלעכע צאלן ציילט מען אביעקטן, ווי צום ביישפיל 3 עפלעך און 5 מאראנצן. וויבאלד אזעלכע רעכנען יא דעם נול ווי א נאטירלעכע צאל און אזעלכע נישט, איז באשטימט צו עס באצייכענען ווי פאלגנדיק: ווען דער נול איז 'יא' אריינגערעכנט, שרייבט מען עס אזוי: N + {\displaystyle \mathbb {N} ^{+}} אדער אזוי: N 0 {\displaystyle \mathbb {N} _{0}} , און ווען דער נול איז 'נישט' אריינגערעכנט, שרייבט מען עס אזוי: N ∗ {\displaystyle \mathbb {N} ^{*}} אדער אזוי: N > 0 {\displaystyle \mathbb {N} _{>0}} .

astroshopee Digital Media, LLC d / b / a astroshopee Industries, זיין אַפיליאַץ און סאַבסידיעריז (די 'הונדעשאַגען' , 'מיר' אָדער 'אונדז' וואַלועס די פּריוואַטקייט פון אונדזער וסערס און אבאנענטן. מיר שטרעבן צו זיין טראַנספּעראַנט וועגן ווי מיר קלייַבן און נוצן דיין אינפֿאָרמאַציע, צו האַלטן דיין אינפֿאָרמאַציע זיכער און צו צושטעלן איר באַטייטיק ברירות. די פּריוואַטקייט פּאָליטיק ( 'פּאָליטיק' ) דיסקרייבז די פּריוואַטקייט פּראַקטיסיז פֿאַר www.astroshopee.com וועבזייטל (די 'מאַפּע' ), וואָס זענען אָונד און אַפּערייטאַד דורך די הונדעשאַגען. די פּאָליטיק איז מענט צו העלפֿן איר פֿאַרשטיין וואָס אינפֿאָרמאַציע איז געזאמלט דורך astroshopee, וואָס מיר קלייַבן עס און וואָס מיר טאָן מיט אים. די פּאָליטיק אַפּלייז צו אונדזער אָנליין אינפֿאָרמאַציע פּראַקטיסיז פֿאַר דעם פּלאַץ וועגן אַלע וסערס מיט די ויסנעם פון וסערס אין די אייראפעישע יוניאַן. דער פּאָליטיק איז נישט גילטיק פֿאַר פערזענלעכע דאַטן קאַלעקטאַד דורך קיין דריט-פּאַרטיי וועבסיטעס אָדער אַפּפּס, אַרייַנגערעכנט וועבסיטעס איר קען אַקסעס דורך די מאַפּע. יענע וועבסיטעס און אַפּפּס קען האָבן זייער אייגענע פּריוואַטקייט פּאַלאַסיז, ​​וואָס מיר בעטן איר צו לייענען איידער איר צושטעלן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע אויף אָדער דורך זיי. עטלעכע אָפרינגז אויף אונדזער פּלאַץ קען האָבן נאָך נאָוטאַסאַז וועגן אינפֿאָרמאַציע פּראַקטיסיז און ברירות. ביטע לייענען די נאָך פּריוואַטקייט אַנטפּלעקונג צו פֿאַרשטיין ווי זיי קען פּאַסן צו איר. ביטע לייענען דעם פּאָליטיק קערפאַלי צו פֿאַרשטיין אונדזער פּאַלאַסיז און פּראַקטיסיז וועגן דיין אינפֿאָרמאַציע און ווי מיר וועלן מייַכל עס. אויב איר טאָן נישט שטימען מיט אונדזער פּאַלאַסיז און פּראַקטיסיז, טאָן ניט נוצן דעם פּלאַץ. דורך ניצן דעם פּלאַץ, איר שטימען צו דעם פּאָליטיק. די פּאָליטיק קען טוישן פון צייט צו צייט. דיין פארבליבן נוצן פון דעם פּלאַץ נאָך מיר מאַכן ענדערונגען איז דימד צו זיין אַקסעפּטאַנס פון די ענדערונגען, ביטע טשעק די פּאָליטיק פּיריאַדיקלי פֿאַר דערהייַנטיקונגען. קינדער אונטער 13 יאָר דער מאַפּע איז ניט בדעה פֿאַר קינדער אונטער 13 יאר אַלט, און מיר טאָן ניט וויסנדיק קלייַבן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פון ​​קינדער אונטער 13. אויב מיר לערנען אַז מיר האָבן געזאמלט אָדער באקומען פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פון ​​אַ קינד אונטער 13 אָן וועראַפאַקיישאַן פון פּערענטאַל צושטימען, מיר וועלן ויסמעקן אַז אינפֿאָרמאַציע. אויב איר גלויבן אַז מיר האָבן אינפֿאָרמאַציע וועגן אָדער קינד אונטער 13, ביטע קאָנטאַקט אונדז אויף privacy@astroshopee.org . אינפֿאָרמאַציע מיר קלייַבן און ווי מיר קלייַבן עס מיר קען קלייַבן אינפֿאָרמאַציע פֿון און וועגן איר ווען איר ינטעראַקט און נוצן דעם פּלאַץ. די אינפֿאָרמאַציע קען אַרייַננעמען פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע (למשל נאָמען, E- בריוו אַדרעס, פּאָסטאַל אַדרעס, טעלעפאָן נומער און קיין אנדערע קאָנטאַקט דעטאַילס), טעכניש אינפֿאָרמאַציע (למשל IP אַדרעס, בלעטערער טיפּ, מיטל ידענטיפיער) און באַניץ אינפֿאָרמאַציע (למשל וועב זייַטלעך איר באַזוכן, אַדס איר קליקט. אויף). מיר קענען פאַרבינדן די טייפּס פון אינפֿאָרמאַציע צוזאַמען און קאַלעקטיוולי אָפּשיקן צו אַלע די אינפֿאָרמאַציע אין די פּריוואַטקייט פּאָליטיק ווי 'אינפֿאָרמאַציע' . אינפֿאָרמאַציע קען ווערן געזאמלט ווי דיסקרייבד אונטן און דורך די נוצן פון קיכלעך, וועב ביקאַנז, בילדצעלן, און אנדערע ענלעך טעקנאַלאַדזשיז דורך אונדז אָדער דורך אנדערע קאָמפּאַניעס אויף אונדזער ביכאַף. ונטער דער טיפּ פון אינפֿאָרמאַציע מיר קען קלייַבן: אינפֿאָרמאַציע איר צושטעלן אונדז. ווען איר פאַרשרייַבן זיך אָדער ניצן די מאַפּע אָדער אַבאָנירן צו קיין סערוויס אויף דעם פּלאַץ, מיר קענען פרעגן איר צו צושטעלן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע דורך וואָס איר קען זיין יידענאַפייד, אַזאַ ווי נאָמען, פּאָסט אַדרעס, E- בריוו אַדרעס, טעלעפאָן נומער אָדער אנדערע קאָנטאַקט דעטאַילס. ווען איר נוצן דעם פּלאַץ צו יבערגעבן מיט אנדערע אָדער פּאָסטן, צופֿעליקער, אַרויסווייַזן אָדער קראָם קיין אינהאַלט אַזאַ ווי באַמערקונגען, פאָטאָס, ווידיאס, ימיילז, אַטאַטשמאַנץ, קול ינפּוץ און אנדערע אינהאַלט וואָס איר האָט דזשענערייטאַד (קאַלעקטיוולי, 'באַניצער קאַנטראַביושאַנז') פֿאַר עפנטלעך געביטן פון דעם פּלאַץ. דיין באַניצער קאַנטראַביושאַנז קען זיין טראַנסמיטטעד צו אנדערע און מיר קענען נישט קאָנטראָלירן די אַקשאַנז פון דריט פּאַרטיעס מיט וועמען איר קען קלייַבן צו טיילן דיין באַניצער קאַנטראַביושאַנז. מיר קענען אויך נישט פאַרמיידן די ווייַטערדיקע נוצן פון די אינפֿאָרמאַציע אַמאָל עס איז עפנטלעך. מיר קענען פרעגן איר צו צושטעלן אינפֿאָרמאַציע ווען איר אַרייַן אַ קאָנקורס אָדער סוויפּסטייקס באצאלטע דורך אונדז אָדער ריספּאַנד צו סערווייז אַז מיר קענען פּאָסטן און פרעגן צו פאַרענדיקן אויף דעם פּלאַץ. ווען איר יבערגעבן מיט אונדז צו באַריכט אַ פּראָבלעם מיט די מאַפּע אָדער אנדערע אַלגעמיינע ינקוועריז. מיר קען האַלטן רעקאָרדס און קאפיעס פון דיין קאָרעספּאָנדענץ (אַרייַנגערעכנט E- בריוו ווענדט, טעלעפאָן נומערן און אנדערע פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע וואָס איר האָט צוגעשטעלט). ווען איר פאַרשרייַבן זיך פֿאַר קיין באַצאָלט באַדינונגען אָדער שטעלן אָרדערס אויף דעם פּלאַץ, מיר קענען האַלטן דעטאַילס פון טראַנזאַקשאַנז וואָס איר דורכפירן דורך דעם פּלאַץ און די מקיים פון קיין אָרדערס (טאָן אַז איר קען זיין פארלאנגט צו צושטעלן פינאַנציעל אינפֿאָרמאַציע איידער איר מאַכן אַ סדר דורך די מאַפּע). ווען איר אַנדערש נוצן דעם פּלאַץ, אַזאַ ווי פֿאַר זוכן פֿראגן, וואַך געשיכטע, בלאַט קוקן, וויוינג די אינהאַלט וואָס מיר מאַכן פאַראַנען אָדער ינסטאַלירן אונדזער פּלוג-ינס. טעכניש, באַניץ און אַנאַליטיקאַל אינפֿאָרמאַציע. מיר קענען קלייַבן עטלעכע טעכניש אינפֿאָרמאַציע און באַניץ אינפֿאָרמאַציע ווען איר נוצן אונדזער פּלאַץ, אַזאַ ווי די טיפּ פון מיטל, בלעטערער און אַפּערייטינג סיסטעם איר נוצן, יינציק מיטל ידענטיפיער, IP אַדרעס, מיטל און בלעטערער סעטטינגס, די וועבזייטל איר באַזוכן, אַרייַנגערעכנט אינפֿאָרמאַציע וועגן ווי איר ינטעראַקט מיט אונדזער פּלאַץ און יענע פון ​​אונדזער דריט-פּאַרטיי פּאַרטנערס און אינפֿאָרמאַציע וואָס אַלאַוז אונדז צו דערקענען און פאַרבינדן דיין טעטיקייט איבער דעוויסעס און מאַפּע. מיר קען דערקענען דיין מיטל צו צושטעלן פערזענליכען יקספּיריאַנסיז און גאַנצע איבער די דעוויסעס איר נוצן. זען אונדזער קיכל פּאָליטיק אָפּטיילונג פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע ווי מיר קענען נוצן די טעקנאַלאַדזשיז צו זאַמלען די אינפֿאָרמאַציע. איר קען זיין אַקסעס צו פֿעיִקייטן פון די מאַפּע דורך דריט פּאַרטיי קהילות, גרופּעס, און געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך, באַדינונגען, פּלוג-ינס און אַפּלאַקיישאַנז ('סאציאל מעדיע זייטלעך'). דיין פּריוואַטקייט סעטטינגס אויף אַזאַ סאציאל מעדיע זייטלעך, ווי געזונט ווי זייער ריספּעקטיוו פּריוואַטקייט פּאַלאַסיז, ​​וועט באַשליסן די פערזענלעכע און אנדערע אינפֿאָרמאַציע וואָס קען זיין שערד מיט אונדז אָדער באקומען דורך אונדז דורך געזעלשאַפטלעך מידיאַ טראַקינג טעקנאַלאַדזשיז ווען איר אַקסעס די מאַפּע און קען זיין קאַלעקטאַד און געוויינט דורך די סאציאל מעדיע זייטלעך. אויב דערלויבט דורך געזעץ, דורך פּראַוויידינג די אינפֿאָרמאַציע אָדער ינטעראַקטינג מיט אונדזער זייטלעך דורך סאציאל מידיאַ זייטלעך, איר צושטימען צו אונדזער נוצן פון אינפֿאָרמאַציע פון ​​די סאציאל מעדיע מאַפּע אין לויט מיט דעם פּריוואַטקייט פּאָליטיק. אָרט אינפֿאָרמאַציע. מיר זאַמלען פאַקטיש-צייט אינפֿאָרמאַציע וועגן דיין אָרט, אַזאַ ווי דיין לאַנד ווען איר צושטעלן עס אָדער דורך מיטל אינפֿאָרמאַציע (אַזאַ ווי אַן IP אַדרעס), אָדער דיין פּלאַץ ס אָרט ווען איר אַקסעס די מאַפּע מיט דיין רירעוודיק מיטל. ווי מיר נוצן דיין אינפֿאָרמאַציע מיר נוצן אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קלייַבן וועגן איר אָדער אַז איר צושטעלן אונדז פֿאַר די צוועקן דיסקרייבד אין דעם פּאָליטיק אָדער דיסקלאָוזד אין דער צייט פון זאַמלונג אָדער מיט דיין צושטימען, אַרייַנגערעכנט פֿאַר די פאלגענדע צוועקן: צושטעלן אָדער פונאַנדערקלייַבן דיין נוצן פון דעם פּלאַץ און די אינהאַלט, פּראָדוקטן, מגילה און באַדינונגען. מקיים דיין ריקוועס און קיין אנדערע ציל פֿאַר וואָס איר צושטעלן עס, אַרייַנגערעכנט קאַמיונאַקייטינג מיט איר וועגן דיין פּערטשאַסאַז אָדער טראַנזאַקשאַנז. געבן איר נאָוטאַסאַז וועגן דיין חשבון אָדער אַבאָנעמענט. שיקן אינפֿאָרמאַציע וועגן פּראָמאָטיאָנס, אָפרינגז און פֿעיִקייטן פון דעם פּלאַץ. געבנ צו וויסן איר ווען איר געווינען איינער פון אונדזער קאַנטעס אָדער סוויפּסטייקס. געבנ צו וויסן איר ווען מאַפּע ופּדאַטעס זענען בארעכטיגט, און פון ענדערונגען צו קיין פּראָדוקטן אָדער באַדינונגס וואָס מיר פאָרשלאָגן אָדער צושטעלן. צושטעלן, אַנטוויקלען, טייַנען, פּערסאַנאַלייז, באַשיצן און פֿאַרבעסערן דיין דערפאַרונג און אונדזער אָפרינגז אויף דעם פּלאַץ. עסטימאַטעד אונדזער וילעם גרייס און באַניץ פּאַטערנז. קראָם אינפֿאָרמאַציע וועגן דיין פּרעפֿערענצן, אַלאַוינג אונדז צו קאַסטאַמייז אונדזער פּלאַץ לויט דיין יחיד אינטערעסן. פאַרגיכערן דיין אָנפֿרעגן. באַשיצן קעגן, ידענטיפיצירן און פאַרמייַדן שווינדל און אנדערע אַנלאָפאַל טעטיקייט דערקענען איר ווען איר נוצן דעם פּלאַץ. פאָרשלאָג, מאַרק און מעלדן פּראָדוקטן, מגילה און באַדינונגס פֿון אונדז און אונדזער אַפיליייץ, געשעפט פּאַרטנערס און סעלעקטירן דריט פּאַרטיעס וואָס קען זיין אינטערעסירט פֿאַר איר. מיר קענען אויך נוצן די אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קלייַבן צו ווייַזן גאַנצע פֿאַר אונדזער וילעם. דורכפירן אונדזער אַבלאַגיישאַנז און דורכפירן אונדזער רעכט ערייזינג פֿון קאַנטראַקץ קאַנטראַקטאַד צווישן איר און אונדז, אַרייַנגערעכנט פֿאַר בילינג און זאַמלונג. דעטעקט, פאָרשן און פאַרמייַדן אַקטיוויטעטן אויף אונדזער פּלאַץ וואָס קען אָנרירן אונדזער טערמינען, קען זיין פראָדזשאַלאַנט, ווייאַלייץ קאַפּירייט, אָדער אנדערע כּללים אָדער וואָס קען זיין אַנדערש ומלעגאַל, צו נאָכפאָלגן די לעגאַל באדערפענישן און צו באַשיצן אונדזער רעכט און די רעכט און זיכערקייט פון אונדזער ניצערס און אנדערע. ווי מיר טיילן און אַנטדעקן דיין אינפֿאָרמאַציע מיר קענען ייַנטיילן און ויסזאָגן אַגגרעגאַטעד און דע-יידענאַפייד אינפֿאָרמאַציע וועגן אונדזער וסערס אָן ריסטריקשאַן. אין אַדישאַן, מיר קענען ייַנטיילן און אַנטדעקן אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קלייַבן, אָדער איר צושטעלן אין די פאלגענדע וועגן אָדער פֿאַר קיין אנדערע ציל דיסקלאָוזד אין דער צייט פון זאַמלונג: מיט דיין צושטימען. מיר קען ויסזאָגן דיין אינפֿאָרמאַציע ווען איר צושטעלן אונדז דיין צושטימען צו טאָן דאָס. סערוויס פּראַוויידערז. אונדזער קאָנטראַקטאָרס, סערוויס פּראַוויידערז, אינהאַלט פּראַוויידערז און אנדערע דריט פּאַרטיעס וואָס מיר נוצן צו שטיצן אונדזער געזעלשאַפֿט קען האָבן אַקסעס צו אינפֿאָרמאַציע צו העלפֿן דורכפירן די סערוויסעס זיי דורכפירן פֿאַר אונדז, אַזאַ ווי: קריייטינג, מיינטיינינג, האָסטינג און צושטעלן אונדזער מאַפּע, פּראָדוקטן און באַדינונגען; אָנפירן פֿאַרקויף, האַנדלינג פּיימאַנץ, E- בריוו און סדר מקיים; אַדמיניסטערינג קאַנטעס; אָנפירן פאָרשונג און אַנאַליטיקס; און קונה דינסט. ניו אָונערשיפּ. צו אַ קוינע אָדער אנדערע סאַקסעסער אין פאַל פון אַ מערדזשער, דיוועסטורעטינג, ריסטראַקטשערינג, ריאָרגאַנאַזיישאַן, דיסאַלושאַן אָדער אנדערע פאַרקויף אָדער אַריבערפירן פון עטלעכע אָדער אַלע פון ​​אונדזער אַסעץ, צי ווי אַ קעסיידערדיק דייַגע אָדער ווי אַ טייל פון באַנקראָט, ליקווידיישאַן אָדער ענלעך פּראָצעס. וואָס אינפֿאָרמאַציע וועגן אונדז און אונדזער ניצערס איז צווישן די טראַנספערד אַסעץ. וואָס זאָדיאַק איז 20 מאי לינקעד זייטלעך. דער פּלאַץ קען אַנטהאַלטן לינקס צו אנדערע זייטלעך, אַרייַנגערעכנט סאציאל מעדיע זייטלעך. מיר קענען ינטאַגרייטיד געזעלשאַפטלעך מידיאַ אַפּלאַקיישאַן פּראָגראַם ינטערפייסיז אָדער פּלוג-ינס ('פּלוג-ינס') פון געזעלשאַפטלעך נעטוואָרקס, אַרייַנגערעכנט פאַסעבאָאָק, טוויטטער, ינסטאַגראַם, טומבלר, פּינטערעסט און אנדערע, אין אונדזער פּלאַץ. פּלוג-ינס קען אַריבערפירן אינפֿאָרמאַציע וועגן איר צו די ריספּעקטיוו פּלאַטפאָרמע פּלאַטפאָרמע אָן קאַמף דורך איר. די אינפֿאָרמאַציע קען אַרייַננעמען דיין באַניצער פּלאַטפאָרמע לעגיטימאַציע נומער, אויף וואָס וועבזייטל איר זענט, און מער. ינטעראַקטינג מיט אַ פּלוג-אין וועט אַריבערפירן אינפֿאָרמאַציע גלייַך צו די געזעלשאַפטלעך נעץ פון די פּלוג-אין און אַז אינפֿאָרמאַציע קען זיין קענטיק דורך אנדערע אויף דער פּלאַטפאָרמע. פּלוג-ינס זענען קאַנטראָולד דורך די ריספּעקטיוו פּלאַטפאָרמע ס פּריוואַטקייט פּאָליטיק, און נישט דורך אונדזער פּאָליטיק. פּאַרטנערס און אַפפיליאַטעס. מיר קענען ויסזאָגן אינפֿאָרמאַציע צו אַפיליייץ, געשעפט פּאַרטנערס און דריט פּאַרטיעס (למשל, רעטאַילערס, אַדווערטייזערז, אַד יידזשאַנסיז, גאַנצע נעטוואָרקס און פּלאַטפאָרמס, פאָרשונג אָרגאַנאַזיישאַנז און אנדערע קאָמפּאַניעס) וועמענס פּראַקטיסיז זענען נישט קאַווערד דורך די פּריוואַטקייט פּאָליטיק און וואָס קען צושטעלן, פאָרשלאָגן, פֿאַרבעסערן, מאַרק, און אַנדערש יבערגעבן מיט איר וועגן זייער אייגענע פּראָדוקטן און באַדינונגען. ביטע לערנען דיין טשאָאָסעס צו לערנען מער וועגן דיין ברירות. מיר קען אויך טיילן זיכער אינפֿאָרמאַציע מיט דריט פּאַרטיעס צו צושטעלן גאַנצע צו איר באזירט אויף דיין אינטערעסן. פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע, ביטע זען אַד טשאָיסעס ונטער. ספּאָנסאָרס און קאָ-פּראָמאָטיאָנס. מיר אָפט פאָרשלאָגן אינהאַלט אָדער מגילה (למשל, קאַנטעס, סוויפּסטייקס, פּראַמאָושאַנז אָדער ינטאַגריישאַנז פון סאציאל מעדיע מאַפּע) וואָס זענען באצאלטע דורך אָדער קאָ-בראַנדיד מיט דריט פּאַרטיעס. צוליב די באציונגען, די דריט פּאַרטיעס קלייַבן אָדער קריגן אינפֿאָרמאַציע פון ​​איר ווען איר אָנטייל נעמען אין די טעטיקייט. מיר האָבן קיין קאָנטראָל איבער די נוצן פון די אינפֿאָרמאַציע פון ​​די דריט פּאַרטיעס. מיר בעטן איר צו קוקן אין די פּריוואַטקייט אַנטפּלעקונג פון אַזאַ דריט טיילווייַז צו לערנען וועגן זייער דאַטן פּראַקטיסיז איידער איר אָנטייל נעמען אין די אַקטיוויטעט. לעגאַל און לאַוו ענפאָרסמאַנט צוועקן. מיר קענען ארויסגעבן אינפארמאציע אין רעאקציע צום לעגאלן פראצעס, צום ביישפיל אין רעאקציע צו א געריכט באפעל אדער א סובפינע, אדער אין רעאקציע צו א פארלאנג פון א געזעץ ענפאָרסמענט אגענטור. מיר קענען אויך אַנטדעקן אַזאַ אינפֿאָרמאַציע צו דריט פּאַרטיעס: (איך) פֿאַר די צוועקן פון שווינדל שוץ און קרעדיט ריזיקירן רעדוקציע, (וו) ווו מיר גלויבן אַז עס איז נייטיק צו פאָרשן, פאַרמייַדן אָדער נעמען קאַמף וועגן ומלעגאַל אַקטיוויטעטן, (ווו) צו דורכפירן אונדזערע רעכט פֿון קיין קאַנטראַקץ אַרייַנגערעכנט צווישן איר און אונדז, אַרייַנגערעכנט די תּנאָים פון ניץ, דעם פּאָליטיק, און פֿאַר בילינג און זאַמלונג, (iv) אויב מיר גלויבן אַז אַנטפּלעקונג איז נייטיק אָדער צונעמען צו באַשיצן אונדזער רעכט, פאַרמאָג אָדער זיכערקייט אָדער פון אונדזער קאַסטאַמערז, ניצערס, קאָנטראַקטאָרס אָדער אנדערע, (V) ווי אַנדערש פארלאנגט דורך געזעץ. דיין טשאָאָסיז פֿאַרקויף קאָמוניקאַציע און ייַנטיילונג מיט דריט פּאַרטיעס. איר קען דערהייַנטיקן דיין פּרעפֿערענצן וועגן ריסיווינג זיכער פֿאַרקויף קאָמוניקאַציע פון ​​אונדז און אונדזער ייַנטיילונג פון פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע מיט דריט פּאַרטיעס. איר קען טאָן דאָס דורך קאָנטאַקט אונדז אין privacy@astroshopee.org . איר קענט אויך אָפּהאַלטן פֿאַר ריסיווינג E- בריוו פֿאַרקויף קאָמוניקאַציע דורך נאָכפאָלגן די אינסטרוקציעס 'ונסאַבסקרייב' אין יעדער E- בריוו איר באַקומען פֿון אונדז. איר קען אויך סטרויערן דיין שטופּן נאָוטאַפאַקיישאַנז אויף דיין רירעוודיק מיטל דורך דיין מיטל אָדער אַפּ סעטטינגס. אַד טשאָיסעס. מיר קענען אַרבעטן מיט דריט פּאַרטיעס צו פאָרשטעלן אַדווערטייזמאַנץ, און אָנטייל נעמען אין דאַטן זאַמלונג, ריפּאָרטינג, מאַפּע אַנאַליטיקס, אַד עקספּרעס און ענטפער מעזשערמאַנט אויף אונדזער פּלאַץ און אויף דריט טיילווייַז וועבסיטעס און אַפּלאַקיישאַנז איבער צייט. די דריט פּאַרטיעס קענען נוצן קיכלעך, וועב ביקאַנז, בילדצעלן און אנדערע ענלעך טעכנאָלאָגיע צו דורכפירן דעם טעטיקייט. זיי קען אויך באַקומען אינפֿאָרמאַציע וועגן וועבזייטל וואָס איר באַזוכן, אַפּלאַקיישאַנז איר נוצן און אנדערע אינפֿאָרמאַציע פֿון דיין בראַוזערז און דעוויסעס צו פאָרשטעלן גאַנצע וואָס קען זיין טיילערד צו דיין אינטערעסן אויף און אַוועק אונדזער פּלאַץ און אנדערע פּלאַטפאָרמס. דער טיפּ פון גאַנצע איז באַוווסט ווי ינטערעס-באזירט גאַנצע. פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע וועגן אינטערעס-באזירט גאַנצע אויף דיין דעסקטאַפּ אָדער רירעוודיק בלעטערער, ​​און דיין פיייקייט צו אָפּזאָגן דעם טיפּ פון גאַנצע דורך דריט פּאַרטיעס, ביטע באַזוכן די נעטוואָרק גאַנצע יניטיאַטיווע און / אָדער די DAA זעלבסט-רעגולאַטאָרי פּראָגראַם פֿאַר אָנליין בעהאַוויאָראַל גאַנצע . איר קענט באַזוכן צו לערנען מער וועגן אינטערעס-באזירט גאַנצע אין רירעוודיק אַפּפּס און ווי צו ויסמעקן דעם טיפּ פון גאַנצע דורך דריט פּאַרטיעס אַפּפּטשאָיסעס . ביטע טאָן אַז קיין אָפּטי-אויס ברירות איר קען נוצן דורך די מגילה וועט בלויז זיין גילטיק פֿאַר אינטערעס-באזירט גאַנצע דורך די דריט פּאַרטיעס איר סעלעקטעד, אָבער וועט נאָך לאָזן צו זאַמלען דאַטן פֿאַר אנדערע צוועקן, אַזאַ ווי אַנאַליטיקס, פאָרשונג און אַפּעריישאַנז. איר קען אויך פאָרזעצן צו באַקומען גאַנצע, אָבער אַז גאַנצע קען זיין ווייניקער באַטייַטיק פֿאַר דיין אינטערעסן. קאַליפאָרניאַ פּריוואַטקייט רעכט. קאַליפאָרניאַ סיוויל קאָוד אָפּטיילונג 1798.83 פּערמיץ ניצערס פון אונדזער פּלאַץ וואָס זענען קאַליפאָרניאַ רעזידאַנץ צו בעטן זיכער אינפֿאָרמאַציע וועגן אונדזער אַנטפּלעקונג פון פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע צו דריט פּאַרטיעס פֿאַר זייער דירעקט פֿאַרקויף צוועקן. ביטע מאַכן אונדז צו אַדרעס אַזאַ אַ בקשה privacy@astroshopee.org . קאָאָקיע פּאָליטיק (אַרויס די אי.יו.) קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז. מיר און אונדזער אַפיליייץ, דריט פּאַרטיי דינען פּראַוויידערז און געשעפט פּאַרטנערס קען שיקן 'קיכלעך' צו דיין קאָמפּיוטער אָדער נוצן ענלעך טעקנאַלאַדזשיז צו פֿאַרבעסערן דיין אָנליין דערפאַרונג אויף אונדזער פּלאַץ און דורך אונדזער גאַנצע און מעדיע איבער די אינטערנעט און רירעוודיק אַפּפּס. קיכלעך זענען קליין טעקסט טעקעס מיט אינפֿאָרמאַציע וואָס זענען דאַונלאָודיד צו דיין מיטל ווען איר באַזוכן אַ וועבזייטל, אַרייַנגערעכנט אונדזער פּלאַץ. קיכלעך זענען דאַן געשיקט צוריק צו די ערידזשאַנייטינג וועב פעלד אויף דיין סאַבסאַקוואַנט וויזיץ צו די פעלד. רובֿ וועב זייַטלעך אַנטהאַלטן עלעמענטן פון קייפל וועב דאָומיינז, אַזוי ווען איר באַזוכן אַ וועבזייטל, דיין בלעטערער קען באַקומען קיכלעך פֿון עטלעכע קוואלן. קיכלעך זענען נוציק ווייַל זיי לאָזן אַ וועבזייטל צו דערקענען די מיטל פון אַ באַניצער. קיכלעך אַלאַוז איר צו עפעקטיוו נאַוויגירן אויף וועבסיטעס, געדענקען פּרעפֿערענצן און בכלל פֿאַרבעסערן די באַניצער דערפאַרונג. זיי קענען אויך זיין געניצט צו פֿאַרבעסערן גאַנצע צו דיין אינטערעסן דורך טראַקינג דיין בראַוזינג אויף וועבסיטעס. סעסיע קיכלעך ווערן אויטאָמאַטיש אויסגעמעקט ווען איר פאַרמאַכן דיין בלעטערער און פּערסיסטענט קיכלעך בלייבן אויף דיין מיטל נאָך דעם פאַרמאַכן דעם בלעטערער (למשל רימעמבערינג דיין באַניצער פּרעפֿערענצן ווען איר צוריקקומען צו די מאַפּע). מיר קען אויך נוצן פּיקסעלס אָדער 'וועב ביקאַנז' וואָס מאָניטאָר דיין נוצן פון אונדזער מאַפּע. וועב ביקאַנז זענען קליין עלעקטראָניש טעקעס ינאַגרייטיד אין די מאַפּע אָדער אונדזער קאָמוניקאַציע (למשל ימיילז) וואָס דערלויבן אונדז, למשל, צו ציילן וסערס וואָס האָבן באזוכט די בלעטער אָדער עפן אַ E- בריוו אָדער פֿאַר אנדערע פֿאַרבונדענע סטאַטיסטיק. מיר קען אויך ינטאַגרייטיד 'Software Development Kits' ('SDKs') אין אונדזער אַפּלאַקיישאַנז צו דורכפירן ענלעך פאַנגקשאַנז ווי קיכלעך און וועב ביקאַנז. פֿאַר בייַשפּיל, SDKs קענען קלייַבן טעכניש און באַניץ אינפֿאָרמאַציע אַזאַ ווי רירעוודיק מיטל ידענטיפיערס און דיין ינטעראַקשאַנז מיט די מאַפּע און אנדערע רירעוודיק אַפּפּס. מיר קען נוצן קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז צו דערקענען דיין בלעטערער אָדער מיטל, טייַנען דיין פּרעפֿערענצן, צושטעלן זיכער פּלאַץ פֿעיִקייטן און זאַמלען אינפֿאָרמאַציע וועגן ינטעראַקשאַנז מיט אונדזער פּלאַץ, אונדזער אינהאַלט און אונדזער קאָמוניקאַציע. מיר קענען אויך נוצן קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז (i) צו צושטעלן, אַנטוויקלען, טייַנען, פערזענליכען, באַשיצן און פֿאַרבעסערן אונדזער פּלאַץ, פּראָדוקטן, מגילה און באַדינונגס און צו פירן אונדזער געשעפט, (ii) צו דורכפירן אַנאַליטיקס, אַרייַנגערעכנט צו פונאַנדערקלייַבן און באַריכט וועגן באַניץ און פאָרשטעלונג פון אונדזער מאַפּע און פֿאַרקויף מאַטעריאַלס, (iii) צו באַשיצן קעגן, ידענטיפיצירן און פאַרמייַדן שווינדל און אנדערע אַנלאָפאַל טעטיקייט, (iv) צו שאַפֿן אַגגרעגאַט דאַטן וועגן גרופּעס אָדער קאַטעגאָריעס פון אונדזער ניצערס, (V) צו סינגקראַנייז ניצערס. אַריבער דעוויסעס, אַפיליייץ, געשעפט פּאַרטנערס, און סעלעקטירן דריט פּאַרטיעס, און (vi) פֿאַר אונדז און אונדזער אַפיליייץ, געשעפט פּאַרטנערס און סעלעקטירן דריט פּאַרטיעס צו ציל, פאָרשלאָגן אָדער מאַרק, פּראָדוקטן, מגילה אָדער באַדינונגען. קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז אויך פאַסילאַטייט און מעסטן די פאָרשטעלונג פון אַדווערטייזמאַנץ געוויזן אויף אָדער איבערגעגעבן דורך אָדער דורך אונדז און / אָדער אנדערע נעטוואָרקס אָדער זייטלעך. דורך באזוכן דעם פּלאַץ, צי ווי אַ רעגיסטרירט באַניצער אָדער אַנדערש, איר באַשטעטיקן, און שטימען אַז איר געבן אונדז דיין צושטימען צו שפּור אייער אַקטיוויטעטן און דיין נוצן פון דעם פּלאַץ דורך די אויבן דיסקרייבד טעקנאַלאַדזשיז, און ענלעך טעקנאַלאַדזשיז דעוועלאָפּעד אין דער צוקונפֿט. , און אַז מיר קענען נוצן אַזאַ טראַקינג טעקנאַלאַדזשיז אין די ימיילז וואָס מיר שיקן איר. איר קען סטרויערן דיין בלעטערער צו אָפּוואַרפן קיכלעך. קאַנטראָולינג קיכלעך דורך בלעטערער קאָנטראָלס קען נישט באַגרענעצן אונדזער נוצן פון אנדערע טעקנאַלאַדזשיז. ביטע באַראַטנ די סעטטינגס פון דיין בלעטערער פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע. אָבער, בלאַקינג קיכלעך אָדער ענלעך טעכנאָלאָגיע קען פאַרמייַדן איר אַקסעס צו עטלעכע פון ​​אונדזער אינהאַלט אָדער פֿעיִקייטן אויף דעם פּלאַץ. מיר דערווייַל טאָן ניט ריספּאַנד צו צי ניט שפּור סיגנאַלז ווייַל עס איז נאָך נישט דעוועלאָפּעד אַ מונדיר טעקנאַלאַדזשיקאַל סטאַנדאַרט. מיר פאָרזעצן צו באריכטן נייַ טעקנאַלאַדזשיז און קענען אַדאַפּט אַ נאָרמאַל אַמאָל באשאפן. אָנפירונג קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז שטרענג נייטיק קיכלעך די קיכלעך זענען יקערדיק צו לאָזן איר צו מאַך אַרום דעם פּלאַץ און נוצן די פֿעיִקייטן. אָן די קיכלעך, סערוויסעס איר האָט געבעטן פֿאַר (אַזאַ ווי נאַוויגירן צווישן בלעטער) קענען ניט זיין צוגעשטעלט. די פאלגענדע רשימה אָפפערס ביישפילן פון די טייפּס פון קיכלעך: קיכל מקור: astroshopee.com ציל: מיר נוצן די דאַטן סטאָרד אין דעם קיכל פֿאַר סיסטעם אַדמיניסטראַציע, צו פֿאַרבעסערן זיכערהייט און צושטעלן אַקסעס צו די פארלאנגט פאַנגקשאַנאַליטי אויף דעם פּלאַץ ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: סעסיע קיכל (יקספּייערז ווען בלעטערער איז פארשלאסן) פאָרשטעלונג קיכלעך מיר נוצן אַנאַליטיק קיכלעך צו פונאַנדערקלייַבן ווי אונדזער וויזאַטערז נוצן דעם פּלאַץ און צו מאָניטאָר זייער אויפֿפֿירונג. דאָס אַלאַוז אונדז צו צושטעלן אַ הויך-קוואַליטעט דערפאַרונג דורך קאַסטאַמייז אונדזער פאָרשלאָג און געשווינד ידענטיפיצירן און פאַרריכטן די ישוז. צום ביישפּיל, מיר קענען נוצן פאָרשטעלונג קיכלעך צו האַלטן שפּור פון וואָס בלעטער זענען מערסט פאָלקס, וואָס מעטהאָדס פון פֿאַרבינדונג צווישן בלעטער איז מערסט עפעקטיוו און צו באַשליסן וואָס עטלעכע בלעטער באַקומען טעות אַרטיקלען. מיר קען אויך נוצן די קיכלעך צו הויכפּונקט אַרטיקלען אָדער סערוויסעס פון די וועבזייטל וואָס מיר טראַכטן וועלן זיין אינטערעסירט פֿאַר איר באזירט אויף דיין באַניץ פון דעם פּלאַץ. די אינפֿאָרמאַציע קאַלעקטאַד דורך די קיכלעך איז ניט פארבונדן מיט דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע דורך אונדז אָדער דורך אונדזער קאָנטראַקטאָרס און איז בלויז געניצט אין געמיינזאַם און דע-יידענאַפייד פאָרעם. די פאלגענדע רשימה אָפפערס ביישפילן פון די טייפּס פון קיכלעך: קיכל מקור: Google Analytics ציל: די קיכלעך זענען געניצט צו זאַמלען אינפֿאָרמאַציע וועגן וויזאַטערז נוצן אונדזער פּלאַץ. מיר נוצן די אינפֿאָרמאַציע צו זאַמלען ריפּאָרץ און צו העלפֿן אונדז פֿאַרבעסערן אונדזער פּלאַץ. די קיכלעך זאַמלען אינפֿאָרמאַציע אין אַן אַנאָנימע באַנוצערס פאָרעם, אַרייַנגערעכנט די נומער פון וויזאַטערז צו די פּלאַץ, ווו וויזאַטערז האָבן קומען צו די פּלאַץ און די בלעטער זיי באזוכט. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: דריקט דאָ פֿאַר Google ס פּריוואַטקייט פּאָליטיק וועגן Google Analytics: http://www.google.com/analytics/learn/privacy.html איר קען אָפּזאָגן זיך פון טראַקינג דורך Google Analytics דורך באזוכן: https://tools.google.com/dlpage/gaoptout?hl=en-GB. פּערסיסטענט קיכלעך. קיכל מקור: מאָוספלאָוו ציל: מיר נוצן Mouseflow צו כאַפּן אַנאָנימיזעד באַניצער אינפֿאָרמאַציע וועגן וויזיטערז זענען ינטעראַקטינג מיט די בלאַט עלעמענטן. מיר נוצן די אַנאָנימע באַנוצערס דאַטן צו צושטעלן באַמערקונגען פֿאַר ימפּרוווד פּלאַץ דערפאַרונג פֿאַר וסערס. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: דריקט דאָ צו זען די פּריוואַטקייט פּאָליטיק פון Mouseflow: http://mouseflow.com/privacy/ אויב איר ווילט אָפּטראָגן, איר קענט טאָן דאָס אויף https://mouseflow.com/opt-out. פּערסיסטענט קיכלעך. פאַנגקשאַנאַליטי קאָאָקיעס מיר נוצן קיכלעך צו צושטעלן זיכער פונקציאָנירן. פֿאַר בייַשפּיל, וויוינג ווידעא אינהאַלט, לעבן סטרימז אָדער געדענקען ברירות איר מאַכן און צושטעלן ענכאַנסט און מער פּערזענלעך פֿעיִקייטן. די קיכלעך זענען נישט געניצט צו שפּור אייער בראַוזינג אויף אנדערע זייטלעך. די פאלגענדע רשימה אָפפערס ביישפילן פון די טייפּס פון קיכלעך: קיכל מקור: Google Ajax זוך ציל: די קיכל אָפפערס אַ טיפּ טיפּ פֿעיִקייטן בנימצא אין באַרס אויף דעם פּלאַץ. דאָס גיט טערמינען פֿירלייגן און העלפּס ראַפינירן זוכן קוויריז. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: סעסיע קיכל (יקספּייערז ווען דער בלעטערער איז פארמאכט) גאַנצע קאָאָקיעס גאַנצע קיכלעך (אָדער טאַרגאַטינג קיכלעך) זאַמלען אינפֿאָרמאַציע וועגן די בראַוזינג געוווינהייטן פֿאַרבונדן מיט דיין מיטל און זענען געניצט צו מאַכן גאַנצע מער באַטייַטיק פֿאַר איר און דיין אינטערעסן. די קיכלעך מעסטן די יפעקטיוונאַס פון גאַנצע קאַמפּיינז און נאָכפאָלגן צי די אַדס זענען ריכטיק געוויזן. די פאלגענדע רשימה אָפפערס ביישפילן פון די טייפּס פון קיכלעך: קיכל מקור: דאָובלעקליקק ציל: DoubleClick ניצט קיכלעך צו פֿאַרבעסערן גאַנצע. עטלעכע פּראָסט אַפּלאַקיישאַנז זענען צו ציל גאַנצע באזירט אויף וואָס איז באַטייטיק פֿאַר אַ באַניצער, צו פֿאַרבעסערן ריפּאָרטינג אויף קאַמפּיין פאָרשטעלונג און צו ויסמיידן ווייַזנדיק אַדס וואָס דער באַניצער האט שוין געזען. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: דריקט דאָ פֿאַר Google ס פּריוואַטקייט פּאָליטיק וועגן DoubleClick https://policies.google.com/privacy?hl=en איר קען אָפּטראָגן די טראַקינג דורך DoubleClick דורך באזוכן https://support.google.com/ads/answer/2662922?hl=en פּערסיסטענט קיכלעך. קיכל מקור: פאַסעבאָאָק פּיקסעל ציל: מיר נוצן די פאַסעבאָאָק פּיקסעל ווי אַ מיטל צו בעסער פֿאַרשטיין אונדזער ניצערס, צו קאַסטאַמייז אינהאַלט און גאַנצע, צושטעלן פֿעיִקייטן פון געזעלשאַפטלעך מידיאַ און צו פונאַנדערקלייַבן די פאַרקער צו די פּלאַץ. די געזאמלט דאַטן בלייבן אַנאָנימע. דעם מיטל אַז מיר קענען נישט זען די פערזענלעכע דאַטן פון קיין באַניצער. די קאַלעקטאַד דאַטע איז אָבער געראטעוועט און פּראַסעסט דורך Facebook. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: Facebook איז ביכולת צו פאַרבינדן די דאַטן מיט דיין פאַסעבאָאָק חשבון און נוצן די דאַטן פֿאַר זייער אייגענע גאַנצע צוועקן, אין לויט מיט זייער פּריוואַטקייט פּאָליטיק געפֿונען אונטער: https://www.facebook.com/about/privacy/ אויב איר ווילט אָפּטראָגן, איר קענען טאָן דאָס אויף https://www.facebook.com/ads/website_custom_audiences/ פּערסיסטענט קיכלעך. גאַנצע קאָאָקיעס קענען ווערן גענוצט דורך געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך וואָס זענען לינגקט פֿון אונדזער פּלאַץ, אַזאַ ווי 'ייַנטיילן' קנעפּלעך אָדער עמבעדיד אַדיאָו / ווידעא פּלייַערס. די קיכלעך אויך צושטעלן די געבעטן פאַנגקשאַנאַליטי. אַזאַ געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך שטעלן אַוועק גאַנצע קיכלעך ביידע ווען איר באַזוכן אונדזער פּלאַץ און ווען איר נוצן זייער באַדינונגס און נאַוויגירן אַוועק פון אונדזער פּלאַץ. די קיכל פּראַקטיסיז פון עטלעכע פון ​​די געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך זענען אונטן באַשטימט: פאַסעבאָאָק ס קיכל פּאָליטיק טוויטטער ס קיכל פּאָליטיק ינסטאַגראַם ס קיכל פּאָליטיק פּינטערעסט ס קיכל פּאָליטיק יאָוטובע ס קיכל פּאָליטיק סאָונדקלאָוד קיכל פּאָליטיק Google Plus קיכל פּאָליטיק אַקסעס, קערעקטינג און ויסמעקן דיין אינפֿאָרמאַציע צו אָנפרעגן די פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר האָבן געזאמלט וועגן איר אָנליין פֿון דעם פּלאַץ אויף וואָס די פּריוואַטקייט פּאָליטיק איז אַרייַנגעשיקט אָדער צו פאַרריכטן אַזאַ פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע, איר קענט שיקן אונדז אַ E- בריוו צו privacy@astroshopee.org . איר קענט בעטן און קריגן באַזייַטיקונג פון דיין באַניצער קאַנטריביושאַנז דורך ימיילינג privacy@astroshopee.org מיט דיין בקשה און ספּעציפיצירן די ספּעציעלע באַניצער קאָנטריבוטיאָן וואָס איר זוכט צו באַזייַטיקן. מיר קענען ניט אַקאַמאַדייט אַ בקשה צו טוישן אָדער ויסמעקן קיין אינפֿאָרמאַציע אויב מיר גלויבן אַז אַזאַ אַקציע וואָלט אָנרירן קיין געזעץ אָדער לעגאַל פאָדערונג אָדער פאַרשאַפן די אינפֿאָרמאַציע צו זיין פאַלש. באַזייַטיקונג פון דיין באַניצער קאַנטראַביושאַנז פון די מאַפּע קען נישט ענשור אַז גאַנץ באַניצער קאַנטראַביושאַנז זענען גאַנץ אָדער פולשטענדיק אַוועקגענומען פון דעם פּלאַץ, ווייַל קאפיעס קענען בלייבן וויוינג אין קאַשט און אַרטשיוועד בלעטער, אָדער קען זיין קאַפּיד אָדער סטאָרד דורך אנדערע ניצערס. איר קענען צו אַבאָנירן פֿון קיין נוזלעטערז אָדער פאַרשידן פּערמאָושאַנאַל ימיילז צו יעדער צייט דורך קליקינג אויף די 'אַנסאַבסקרייב' לינקס צוגעשטעלט אין אַזאַ קאָמוניקאַציע. איר קען נישט אָפּטראָגן די מאַפּע-פֿאַרבונדענע קאָמוניקאַציע, אַזאַ ווי אַקאַונט וועראַפאַקיישאַן, קויפן באַשטעטיקונג און אַדמיניסטראַטיווע אַרטיקלען, אַזוי לאַנג ווי איר זענט רעגיסטרירט מיט די מאַפּע. פּראַסעסינג דיין אינפֿאָרמאַציע דער פּלאַץ איז כאָוסטיד אין די פאַרייניקטע שטאַטן. מיר קענען באַגרענעצן די אַוויילאַבילאַטי פון דעם פּלאַץ אָדער קיין סערוויס אָדער פּראָדוקט דיסקרייבד אויף דעם פּלאַץ צו קיין מענטש אָדער דזשיאַגראַפיק געגנט צו קיין צייט. אויב איר קלייַבן צו אַקסעס די מאַפּע פֿון אַרויס די פאַרייניקטע שטאַטן, איר טאָן דאָס אויף דיין אייגענע ריזיקירן. דאַטן זיכערהייט מיר האָבן ימפּלאַמענאַד צונעמען טעכניש און אָרגאַנאַזיישאַנאַל מיטלען פֿאַר זיכערהייט פון די מאַפּע. צום באַדויערן, די טראַנסמיסיע פון ​​אינפֿאָרמאַציע דורך די אינטערנעט און רירעוודיק פּלאַטפאָרמס איז נישט גאָר זיכער. כאָטש מיר נעמען גלייַך סייפגאַרדז צו באַשיצן אייער פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע, מיר קענען נישט גאַראַנטירן די זיכערהייט פון דיין פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע. קיין טראַנסמיסיע פון ​​פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע דורך די אינטערנעט איז אויף דיין אייגענע ריזיקירן. מיר זענען נישט פאַראַנטוואָרטלעך פֿאַר סערקאַמווענטשאַן פון קיין פּריוואַטקייט סעטטינגס אָדער זיכערהייט מיטלען מיר צושטעלן. די זיכערקייט און זיכערהייט פון דיין אינפֿאָרמאַציע דעפּענדס אויך אויף איר. וווּ מיר האָבן געגעבן איר (אָדער ווו איר האָט אויסדערוויילט) אַ פּאַראָל פֿאַר אַקסעס צו עטלעכע פּאַרץ פון אונדזער פּלאַץ, איר זענט פאַראַנטוואָרטלעך פֿאַר בעכעסקעם דעם פּאַראָל קאַנפאַדענשאַל. איר זאָל נישט טיילן דיין פּאַראָל מיט ווער עס יז. ענדערונגען אין אונדזער פּאָליטיק מיר קענען דערהייַנטיקן אונדזער פּאָליטיק פֿון צייט צו צייט. מיר וועלן געבנ צו וויסן וועגן קיין מאַטעריאַל ענדערונגען צו דעם פּריוואַטקייט פּאָליטיק דורך פּלייסינג אַ באַמערקן אויף אונדזער פּלאַץ. מיר בעטן איר צו פּיריאַדיקלי קאָנטראָלירן און איבערבליקן די פּאָליטיק אַזוי אַז איר זענט אַווער פון די לעצטע ענדערונגען. ווי אַזוי צו קאָנטאַקט אונדז פּריוואַטקייט קאַנסערנז. אויב איר האָט קיין זאָרג אָדער קלאָג וועגן פּריוואַטקייט אויף דעם פּלאַץ, ביטע קאָנטאַקט אונדז אין astroshopee Digital Media, LLC., Attn: Legal Affairs, Pacific Design Center, Red Building West, 750 N. San Vicente Blvd., 9th Floor, East Hollywood , CA, 90069, USA אָדער בליצפּאָסט אונדז אין privacy@astroshopee.org . מיר וועלן טאָן אונדזער בעסטער צו ענטפֿערן צו איר אין אַ בייַצייַטיק און פאַכמאַן שטייגער צו ענטפֿערן דיין פֿראגן און האַלטן דיין קאַנסערנז. © astroshopee דיגיטאַל מעדיע, ללק. אלע רעכטן רעזערווירט. Purpleclover און Purpleclover.com זענען טריידמאַרקס פון astroshopee Digital Media, LLC לעאָ לעוואָנע מענטש אין ליבע פּריוואַטקייט אָנזאָג פֿאַר קאַליפאָרניאַ רעזידאַנץ לעצטע ופּדאַטעד: 1 יאנואר 2020 די פּריוואַטקייט אָנזאָג פֿאַר קאַליפאָרניאַ רעזידאַנץ סאַפּלייז די אינפֿאָרמאַציע קאַנטיינד אין דעם פּריוואַטקייט פּאָליטיק און אַפּלייז בלויז צו וויזאַטערז, וסערס און אנדערע וואָס וווינען אין די שטאַט פון קאַליפאָרניאַ ('קאָנסומערס' אָדער 'איר') און גיט אינפֿאָרמאַציע וועגן קאָנסומערס 'רעכט אונטער די קאַליפאָרניאַ קאָנסומער פּריוואַטקייט אקט פון 2018 ('CCPA') און עטלעכע אנדערע קאַליפאָרניאַ פּריוואַטקייט געזעצן. קיין טערמינען דיפיינד אין די קקפּאַ האָבן די זעלבע טייַטש ווען געוויינט אין דעם באַמערקן. פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע מיר קלייַבן מיר זאַמלען אינפֿאָרמאַציע וואָס אידענטיפֿיצירט, דערציילט, דיסקרייבז, באַווייַזן, איז ביכולת צו זיין פארבונדן מיט, אָדער קען ריזאַנאַבלי זיין לינגקט, גלייַך אָדער מינאַצאַד, מיט אַ באַזונדער קאַנסומער אָדער מיטל ('פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע'). אין באַזונדער, מיר האָבן געזאמלט די פאלגענדע קאַטעגאָריעס פון פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע וועגן קאָנסומערס אין די לעצטע צוועלף (12) חדשים: אינטערנעט אָדער אנדערע ענלעך נעץ טעטיקייט (אַזאַ ווי בראַוזינג געשיכטע) געאָלאָקאַטיאָן דאַטן (אַזאַ ווי די גענוי אָרט פון דיין מיטל) פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע כולל נישט: עפנטלעך בנימצא אינפֿאָרמאַציע פון ​​רעגירונג רעקאָרדס. דע-יידענאַפייד אָדער אַגגרעגאַטעד קאַנסומער אינפֿאָרמאַציע. אינפֿאָרמאַציע יקסקלודיד פון די קקפּאַ ס פאַרנעם, ווי: געזונט אָדער מעדיציניש אינפֿאָרמאַציע קאַווערד דורך די געזונט פאַרזיכערונג פּאָרטאַביליטי און אַקאַונטאַביליטי אקט פון 1996 (HIPAA) און די קאַליפאָרניאַ קאָנפידענטיאַליטי פון מעדיקאַל אינפֿאָרמאַציע אקט (CMIA) אָדער קליניש פּראָצעס דאַטן; פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע קאַווערד דורך עטלעכע סעקטאָר-ספּעציפיש פּריוואַטקייט געזעצן, אַרייַנגערעכנט די Fair Credit Reporting Act (FRCA), די Gramm-Leach-Bliley Act (GLBA) אָדער California Financial Information Privacy Act (FIPA), און די דרייווער ס פּריוואַטקייט שוץ אקט פון 1994. מיר קענען אויטאָמאַטיש קלייַבן עטלעכע טעכניש און באַניץ אינפֿאָרמאַציע ווען איר נוצן אונדזער פּלאַץ אָדער ינטעראַקט מיט אונדזער אָנליין אַדס און אינהאַלט, אַזאַ ווי די טיפּ פון מיטל, בלעטערער און אַפּערייטינג סיסטעם איר נוצן, יינציק מיטל ידענטיפיער, IP אַדרעס, מיטל און בלעטערער סעטטינגס. , די וועב זייַטלעך איר באַזוכן, אינפֿאָרמאַציע וועגן ווי איר ינטעראַקט מיט אונדזער פּלאַץ און יענע פון ​​אונדזער דריט-פּאַרטיי פּאַרטנערס (אַזאַ ווי בלעטער איר באַזוכן) און אינפֿאָרמאַציע וואָס אַלאַוז אונדז צו דערקענען און פאַרבינדן דיין טעטיקייט איבער דעוויסעס און וועבסיטעס. מיר קען דערקענען דיין מיטל צו צושטעלן פערזענליכען יקספּיריאַנסיז און גאַנצע איבער די דעוויסעס איר נוצן. ביטע טאָן אַז עטלעכע קאָמפּאַניעס שטעלן טראַקינג טעקנאַלאַדזשיז ווי קיכלעך אויף אונדזער פּלאַץ וואָס לאָזן יענע קאָמפּאַניעס צו באַקומען אינפֿאָרמאַציע וועגן דיין טעטיקייט אויף אונדזער פּלאַץ וואָס איז פֿאַרבונדן מיט דיין בלעטערער אָדער מיטל. זען אונדזער קוקי פּאָליטיק (אַרויס די אי.יו.) אויבן פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע וועגן טראַקינג אויף אונדזער פּלאַץ און ווי מיר קענען נוצן די טעקנאַלאַדזשיז צו זאַמלען די אינפֿאָרמאַציע. די קאָמפּאַניעס קען נוצן די דאַטן צו קאַסטאַמייז אינהאַלט פֿאַר איר און צו דינען איר מער באַטייַטיק אַדס אויף אונדזער פּלאַץ אָדער אנדערע, אין אונדזער ביכאַף און אין ביכאַף פון אנדערע אַדווערטייזערז. אויב איר טאָן אַן אָפּטראָג און איר ווילט אָפּטראָגן די קיכל-באזירט טראַקינג פֿאַר גאַנצע צוועקן, ביטע טאָן אַז איר דאַרפֿן צו אַדזשאַסטיד דיין בלעטערער סעטטינגס סעפּעראַטלי און שטעלן דיין פּרעפֿערענצן ווי דיסקרייבד אין אונדזער קיכל פּאָליטיק (אַרויס די אי.יו.) אויבן. איר קען זיין אַקסעס צו פֿעיִקייטן פון די מאַפּע דורך קהילות, גרופּעס, און געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך, באַדינונגען, פּלוג-ינס, און אַפּלאַקיישאַנז באשאפן דורך פּראַוויידערז פון געזעלשאַפטלעך מידיאַ ('סאציאל מעדיע זייטלעך'). דיין פּריוואַטקייט סעטטינגס אויף אַזאַ סאציאל מעדיע זייטלעך, ווי געזונט ווי זייער ריספּעקטיוו פּריוואַטקייט פּאַלאַסיז, ​​וועט באַשליסן די פערזענלעכע און אנדערע אינפֿאָרמאַציע וואָס קען זיין שערד מיט אונדז, אָדער באקומען דורך אונדז, דורך געזעלשאַפטלעך מידיאַ טראַקינג טעקנאַלאַדזשיז ווען איר אַקסעס די מאַפּע און קען זיין קאַלעקטאַד און געוויינט דורך די סאציאל מעדיע זייטלעך. אויב דאָס איז דערלויבט דורך געזעץ, דורך פּראַוויידינג די אינפֿאָרמאַציע אָדער ינטעראַקטינג מיט אונדזער פּלאַץ דורך סאציאל מידיאַ זייטלעך, איר שטימען צו אונדזער נוצן פון אינפֿאָרמאַציע פון ​​די סאציאל מעדיע מאַפּע אין לויט מיט דעם פּריוואַטקייט פּאָליטיק. אָרט אינפֿאָרמאַציע. מיר קלייַבן אינפֿאָרמאַציע וועגן דיין אַלגעמיין אָרט, אַזאַ ווי דיין לאַנד אָדער דיין IP אַדרעס. מיר קלייַבן די גענוי אָרט פון דיין מיטל ווען איר אַקסעס די מאַפּע מיט דיין רירעוודיק מיטל. ניט אַלע פון ​​די אינפֿאָרמאַציע איז ריטיינד, און ניט אַלע פון ​​די אינפֿאָרמאַציע איז לינגקאַבאַל צו איר. ווי מיר נוצן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע מיר נוצן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פֿאַר די צוועקן דיסקרייבד אין דעם פּאָליטיק אָדער דיסקלאָוזד אין דער צייט פון זאַמלונג אָדער מיט דיין צושטימען, אַרייַנגערעכנט פֿאַר די פאלגענדע צוועקן: צושטעלן אָדער פונאַנדערקלייַבן דיין נוצן פון דעם פּלאַץ און די אינהאַלט, פּראָדוקטן, מגילה און באַדינונגען. שיקן אינפֿאָרמאַציע וועגן פּראָמאָטיאָנס, אָפרינגז און פֿעיִקייטן פון דעם פּלאַץ. געבנ צו וויסן איר ווען איר געווינען איינער פון אונדזער קאַנטעס אָדער סוויפּסטייקס. געבנ צו וויסן איר ווען מאַפּע ופּדאַטעס זענען בארעכטיגט, און פון ענדערונגען צו קיין פּראָדוקטן אָדער באַדינונגס וואָס מיר פאָרשלאָגן אָדער צושטעלן. צושטעלן, אַנטוויקלען, טייַנען, פּערסאַנאַלייז, באַשיצן און פֿאַרבעסערן דיין דערפאַרונג און אונדזער אָפרינגז אויף דעם פּלאַץ. עסטימאַטעד אונדזער וילעם גרייס און באַניץ פּאַטערנז. קראָם אינפֿאָרמאַציע וועגן דיין פּרעפֿערענצן, אַלאַוינג אונדז צו קאַסטאַמייז אונדזער פּלאַץ לויט דיין יחיד אינטערעסן. פאַרגיכערן דיין אָנפֿרעגן. באַשיצן קעגן, ידענטיפיצירן און פאַרמייַדן שווינדל און אנדערע אַנלאָפאַל טעטיקייט דערקענען איר ווען איר נוצן דעם פּלאַץ. פאָרשלאָג, מאַרק און מעלדן פּראָדוקטן, מגילה און באַדינונגס פֿון אונדז און אונדזער אַפיליייץ און געשעפט פּאַרטנערס וואָס קען זיין אינטערעסירט פֿאַר איר. מיר קענען אויך נוצן די אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קלייַבן צו ווייַזן גאַנצע פֿאַר אונדזער וילעם. דעטעקט, פאָרשן און פאַרמייַדן אַקטיוויטעטן אויף אונדזער פּלאַץ וואָס קען אָנרירן אונדזער טערמינען, קען זיין פראָדזשאַלאַנט, ווייאַלייץ קאַפּירייט, אָדער אנדערע כּללים אָדער וואָס קען זיין אַנדערש ומלעגאַל, צו נאָכפאָלגן די לעגאַל באדערפענישן און צו באַשיצן אונדזער רעכט און די רעכט און זיכערקייט פון אונדזער ניצערס און אנדערע. באַשטעטיקן דיין אידענטיטעט אין באַציונג צו קקפּאַ ריקוועס געמאכט אונטער די. קוואלן פֿון וואָס מיר קלייַבן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע מיר קלייַבן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע אויטאָמאַטיש פֿון דיין דעוויסעס. מיר נוצן טראַקינג מכשירים צו זאַמלען אינפֿאָרמאַציע ווען איר נוצן אָדער ינטעראַקט מיט די מאַפּע, אונדזער אַדס און אָנליין אינהאַלט און אונדזער ימיילז. מיר קענען קלייַבן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פֿון עפנטלעך בנימצא דאַטאַבייסיז. מיר באַקומען פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פון ​​סאַפּלייערז וואָס מיר אָנשטעלן צו אַרבעטן אין אונדזער ביכאַף. פֿאַר בייַשפּיל, ווענדאָרס וואָס באַלעבאָס אָדער טייַנען אונדזער וועבסיטעס און שיקן פּערמאָושאַנאַל ימיילז פֿאַר אונדז קען געבן אונדז אינפֿאָרמאַציע. מיר קענען באַקומען פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פון ​​אנדערע פּאַרטיעס, אַזאַ ווי שלאָס פֿאַרקויף פּאַרטנערס אָדער גאַנצע נעטוואָרקס ייַנטיילן אינפֿאָרמאַציע מיט אונדז. מיר קען אויך באַקומען אינפֿאָרמאַציע פֿון סאציאל מעדיע זייטלעך, ווי דיסקרייבד אויבן. ווי מיר טיילן און ויסזאָגן דיין פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע מיר קענען ויסזאָגן דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע צו אנדערע פּאַרטיעס פֿאַר אונדזער געשעפט צוועקן. אין די פריערדיקע צוועלף (12) חדשים, מיר האָבן אנטפלעקט די פאלגענדע קאַטעגאָריע פון ​​פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פֿאַר אונדזער אייגענע געשעפט צוועקן: אינטערנעט אָדער אנדערע ענלעך נעץ טעטיקייט (אַזאַ ווי בראַוזינג געשיכטע) מיר קען ויסזאָגן די אויבן קאַטעגאָריע פון ​​פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פֿאַר אונדזער געשעפט צוועקן צו די פאלגענדע קאַטעגאָריעס פון פּאַרטיעס: אונדזער אַפפיליאַץ. סערוויס פּראַוויידערז. דריט פּאַרטיעס צו וועמען איר אָדער דיין אַגענץ דערלויבן אונדז צו ויסזאָגן דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע אין פֿאַרבינדונג מיט פּראָדוקטן אָדער באַדינונגען וואָס מיר צושטעלן צו איר. אין די פריערדיקע צוועלף (12) חדשים, מיר האָבן ניט פארקויפט קיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע לויט אונדזער פארשטאנד פון די קקפּאַ. די פֿירמע וועט ניט פאַרקויפן דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע אין דער צוקונפֿט, לויט אונדזער פארשטאנד פון די קקפּאַ, אָן פּראַוויידינג אַכט צו איר און געבן איר די געלעגנהייט צו אָפּטראָגן זיך אין דעם צייט. דיין רעכט און טשוזיז די קקפּאַ גיט קאָנסומערס (רעזידאַנץ פון קאַליפאָרניאַ) ספּעציפיש רעכט וועגן זייער פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע. די אָפּטיילונג דיסקרייבז דיין CCPA רעכט און דערקלערט ווי צו נוצן די רעכט. אַקסעס צו ספּעציפיש אינפֿאָרמאַציע און דאַטן פּאָרטאַביליטי רעכט איר האָט די רעכט צו בעטן אַז מיר אַנטדעקן עטלעכע אינפֿאָרמאַציע וועגן אונדזער זאַמלונג און נוצן פון דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע איבער די לעצטע 12 חדשים. אַמאָל מיר באַקומען און באַשטעטיקן דיין קאַנסומער בעטן, מיר וועלן אַנטפּלעקן עטלעכע אָדער אַלע פון ​​די פאלגענדע דיפּענדינג אויף דיין בקשה: די ספּעציפיש ברעקלעך פון פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע מיר קאַלעקטאַד וועגן איר (אויך גערופן אַ דאַטן פּאָרטאַביליטי בעטן). די קאַטעגאָריעס פון פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע מיר קאַלעקטאַד וועגן איר. די קאַטעגאָריעס פון קוואלן פֿאַר די פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע מיר קאַלעקטאַד וועגן איר. אונדזער געשעפט אָדער געשעפט ציל פֿאַר קאַלעקטינג אָדער סעלינג אַז פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע. די קאַטעגאָריעס פון אנדערע פּאַרטיעס מיט וועמען מיר טיילן די פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע. אויב מיר פארקויפט אָדער דיסקלאָוזד דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע פֿאַר אַ געשעפט ציל, צוויי באַזונדער רשימות אַנטפּלעקונג: פארקויפונג, ידענטיפיינג די פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע קאַטעגאָריעס אַז יעדער קאַטעגאָריע פון ​​באַקומער פּערטשאַסט; און אַנטפּלעקונג פֿאַר אַ געשעפט ציל, ידענטיפיצירן די פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע קאַטעגאָריעס אַז יעדער קאַטעגאָריע פון ​​באַקומער באקומען. רעכט צו ויסמעקן דילישאַן איר האָט די רעכט צו בעטן אַז מיר ויסמעקן פון דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קאַלעקטאַד פֿון איר און ריטיינד, אונטער עטלעכע אויסנעמען. אַמאָל מיר באַקומען און באַשטעטיקן דיין קאַנסומער בעטן, מיר וועלן ויסמעקן (און ווייַזן אונדזער סערוויס פּראַוויידערז צו ויסמעקן) דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע פֿון אונדזער רעקאָרדס, סייַדן אַ ויסנעם איז גילטיק. עקסערסייזינג אַקסעס, דאַטאַ פּאָרטאַביליטי און דילישאַן רעכט ביטע נוצן אַ קאַנסומער בעטן צו אונדז צו דורכפירן די אויבן דיסקרייבד אַקסעס, דאַטן פּאָרטאַביליטי און דילישאַן רעכט. רופט אונדז אויף: 1-866-522-5025 בליצפּאָסט אונדז אויף: privacy@astroshopee.org בלויז איר אָדער אַ מענטש וואָס איר אָטערייז צו האַנדלען אין דיין ביכאַף, קען מאַכן אַ קאַנסומער בעטן שייך צו דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע. איר קען בלויז מאַכן אַ קאַנסומער בעטן פֿאַר אַקסעס אָדער דאַטן פּאָרטאַביליטי אין אַ 12-חודש צייַט. די קאַנסומער בעטן מוזן: צושטעלן אַ גילטיק E- בריוו אַדרעס, טעלעפאָן נומער, אַדרעס אָדער אנדערע גענוג אינפֿאָרמאַציע וואָס אַלאַוז אונדז צו גלייַך באַשטעטיקן אַז איר זענט דער מענטש וועגן וועמען מיר געזאמלט פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע אָדער אַ אָטערייזד פארשטייער. דיסקרייבינג דיין בקשה מיט גענוג דעטאַל אַז אַלאַוז אונדז צו ריכטיק פֿאַרשטיין, אָפּשאַצן און ענטפֿערן צו אים. מיר קענען ניט ענטפֿערן צו דיין בקשה אָדער צושטעלן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע אויב מיר קענען נישט באַשטעטיקן דיין אידענטיטעט אָדער די אויטאָריטעט פון דיין פארשטייער צו מאַכן די בעטן און באַשטעטיקן די פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע שייך צו איר. אויב איר מאַכן אַ קאַנסומער בעטן, איר טאָן ניט מאַכן אַ חשבון מיט אונדז. מיר וועלן בלויז נוצן פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע צוגעשטעלט אין אַ קאַנסומער בעטן צו באַשטעטיקן דעם אידענטיטעט פון דער בעטן אָדער אויטאָריטעט צו מאַכן די בעטן. ענטפער טיימינג און פֿאָרמאַט מיר פּרוּווט צו ענטפֿערן צו אַ וועראַפייאַבאַל קאַנסומער בעטן אין 45 טעג נאָך קאַבאָלע. אויב מיר דאַרפן מער צייט (אַרויף צו 90 טעג), מיר וועלן שרייַבן די סיבה און פאַרלענגערונג צייַט. אויב איר האָט אַ חשבון מיט אונדז, מיר וועלן צושטעלן אונדזער געשריבן ענטפער צו דעם חשבון. אויב איר טאָן ניט האָבן אַ חשבון מיט אונדז, מיר וועלן צושטעלן אונדזער געשריבן ענטפער דורך פּאָסט אָדער ילעקטראַניקאַלי, לויט דיין אָפּציע. קיין אַנטפּלעקונג מיר צושטעלן בלויז די 12-חודש צייַט איידער די קאַבאָלע פון ​​די בעטן. דער ענטפער וואָס מיר צושטעלן וועט אויך דערקלערן די סיבות וואָס מיר קענען נישט נאָכקומען מיט אַ בקשה, אויב אָנווענדלעך. פֿאַר אַפּלאַקיישאַנז פֿאַר דאַטן פּאָרטאַביליטי, מיר וועלן סעלעקטירן אַ פֿאָרמאַט צו צושטעלן דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע וואָס איז גרינג צו נוצן און זאָל לאָזן איר אַריבערפירן די אינפֿאָרמאַציע פון ​​איין ענטיטי צו אן אנדער ענטיטי אָן שטערונג. ענדערונגען צו אונדזער פּריוואַטקייט נאָטיץ מיר רעזערווירן די רעכט צו ענדערן דעם פּריוואַטקייט באַמערקן אין אונדזער דיסקרעשאַן און אין קיין צייט. ווען מיר מאַכן ענדערונגען אין דעם פּריוואַטקייט באַמערקן, מיר וועלן געבנ צו וויסן איר דורך אַ באַמערקן אויף אונדזער וועבזייטל. קאָנטאַקט אינפֿאָרמאַציע אויב איר האָט קיין זאָרג אָדער קלאָג וועגן פּריוואַטקייט אויף דעם פּלאַץ, די וועגן וואָס מיר קלייַבן און נוצן דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע, דיין ברירות און רעכט וועגן אַזאַ נוצן, אָדער ווילט צו נוצן דיין רעכט אונטער קאַליפאָרניאַ געזעץ, ביטע טאָן ניט קווענקלען צו קאָנטאַקט אונדז אין astroshopee Digital Media, LLC., Attn: Legal Affairs, Pacific Design Center, Red Building West, 750 N. San Vicente Blvd., 9 פלאָר, East Hollywood, CA, 90069, USA, בליצפּאָסט אונדז אין privacy@astroshopee.org אָדער רופן אין 1-866-522-5025. פּריוואַטקייט פּאָליטיק פֿאַר אי.יו. יוזערז עפעקטיוו טאָג: 25 מאי, 2018 הקדמה astroshopee Digital Media, LLC d / b / a astroshopee Industries, זיין אַפיליייץ און סאַבסידיעריז ('astroshopee', 'מיר', 'אונדז' אָדער 'אונדזער') אָפּשאַצן די פּריוואַטקייט פון אונדזער וסערס און אבאנענטן. מיר שטרעבן צו זיין טראַנספּעראַנט וועגן ווי מיר קלייַבן און נוצן דיין אינפֿאָרמאַציע (ווי דיפיינד אונטן), צו האַלטן דיין אינפֿאָרמאַציע זיכער און צו צושטעלן אַ באַטייטיק ברירות. די פּריוואַטקייט פּאָליטיק ('פּאָליטיק') באשרייבט די פּריוואַטקייט פּראַקטיסיז פֿאַר www.astroshopee.com וועבזייטל (די 'מאַפּע'), וואָס איז אָונד און אַפּערייטאַד, גאַנץ אָדער טייל, דורך הונדעשאַגען. די פּאָליטיק דערקלערט ווי דיין אינפֿאָרמאַציע איז געזאמלט, געוויינט און דיסקלאָוזד דורך astroshopee ווי אַ דאַטן קאָנטראָללער. די פּאָליטיק אַפּלייז צו אונדזער אָנליין אינפֿאָרמאַציע פּראַקטיסיז פֿאַר די מאַפּע וועגן רעספּעקטאָרס אין דער אייראפעישער פֿאַרבאַנד. דער פּאָליטיק איז נישט גילטיק פֿאַר פערזענלעכע דאַטן קאַלעקטאַד דורך קיין דריט-פּאַרטיי וועבסיטעס אָדער אַפּפּס, אַרייַנגערעכנט וועבסיטעס איר קען אַקסעס דורך די מאַפּע. יענע וועבסיטעס און אַפּפּס קען האָבן זייער אייגענע פּריוואַטקייט פּאַלאַסיז, ​​וואָס מיר בעטן איר צו לייענען איידער איר צושטעלן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע אויף אָדער דורך זיי. ביטע לייענען דעם פּאָליטיק קערפאַלי צו פֿאַרשטיין אונדזער פּאַלאַסיז און פּראַקטיסיז וועגן דיין אינפֿאָרמאַציע און ווי מיר וועלן מייַכל עס. אויב איר טאָן נישט שטימען מיט אונדזער פּאַלאַסיז און פּראַקטיסיז, טאָן ניט נוצן דעם פּלאַץ. דורך ניצן דעם פּלאַץ, איר שטימען צו דעם פּאָליטיק. די פּאָליטיק קען טוישן פון צייט צו צייט. דיין פארבליבן נוצן פון דעם פּלאַץ נאָך מיר מאַכן ענדערונגען איז דימד צו זיין אַקסעפּטאַנס פון די ענדערונגען, ביטע טשעק די פּאָליטיק פּיריאַדיקלי פֿאַר דערהייַנטיקונגען. אינטערנאַציאָנאַלע אַריבערפירן אונדזער פּלאַץ איז כאָוסטיד אין די פאַרייניקטע שטאַטן. דאָס מיינט אַז די אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קלייַבן וועט זיין פּראַסעסט אין די פאַרייניקטע שטאַטן, אַ מדינה מיט אַ נידעריקער סטאַנדאַרט פון שוץ פון פּערזענלעך דאַטן ווי די אייראפעישע יוניאַן. ווען מיר פאָרשלאָגן אונדזער פּלאַץ און באַדינונגס צו רעזידאַנץ אין דער אייראפעישער פֿאַרבאַנד, astroshopee איז דעריבער אויך אונטערטעניק צו אייראפעישער דאַטן שוץ געזעצן, ספּעציעל די אי.יו. הונדעשאַגען איז אין דעם פּראָצעס פון אַפּוינטינג אַן אי.יו. פארשטייער און וועט געבנ צו וויסן איר דורך אַ דערהייַנטיקט ווערסיע פון ​​דעם פּאָליטיק אַמאָל די אי.יו. מיר נוצן ינסטראַמאַנץ ענלעך צו די סטאַנדאַרט קאַנטראַקטשואַל קלאָזאַז אין לויט מיט די GDPR ווען טראַנספערינג< דיין אינפֿאָרמאַציע אַרויס פון דער אייראפעישער פֿאַרבאַנד אָדער צו דריט פּאַרטיעס. מיר קענען אויך באַגרענעצן די אַוויילאַבילאַטי פון דעם פּלאַץ אָדער קיין סערוויס אָדער פּראָדוקט דיסקרייבד אויף דעם פּלאַץ צו קיין מענטש אָדער דזשיאַגראַפיק געגנט צו קיין צייט. קינדער אונטער דער עלטער פון 16 די מאַפּע איז נישט בדעה פֿאַר קינדער אונטער 16 יאָר אַלט, און מיר טאָן ניט וויסנדיק קלייַבן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פון ​​קינדער אונטער 16. אויב מיר לערנען אַז מיר האָבן געזאמלט אָדער באקומען פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע פון ​​אַ קינד אונטער 16 אָן וועראַפאַקיישאַן פון פּערענטאַל צושטימען, מיר וועלן ויסמעקן אַז אינפֿאָרמאַציע. אויב איר גלויבן אַז מיר האָבן אינפֿאָרמאַציע וועגן אָדער קינד אונטער 16, ביטע קאָנטאַקט אונדז אין privacy@astroshopee.org אינפֿאָרמאַציע מיר קלייַבן און ווי מיר קלייַבן עס מיר קענען קלייַבן און פאַרבינדן פאַרשידענע טייפּס פון אינפֿאָרמאַציע צוזאַמען און קאַלעקטיוולי אָפּשיקן צו אַלע די אינפֿאָרמאַציע אין די פּריוואַטקייט פּאָליטיק ווי 'אינפֿאָרמאַציע'. ונטער דער טיפּ פון אינפֿאָרמאַציע מיר קען קלייַבן: אינפֿאָרמאַציע איר צושטעלן אונדז. מיר קען קלייַבן אינפֿאָרמאַציע וואָס איר צושטעלן צו אונדז, אַזאַ ווי: ווען איר פאַרשרייַבן זיך אָדער ניצן די מאַפּע אָדער אַבאָנירן צו קיין סערוויס אויף דעם פּלאַץ, מיר קענען פרעגן איר צו צושטעלן פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע דורך וואָס איר קען זיין יידענאַפייד, אַזאַ ווי נאָמען, פּאָסט אַדרעס, E- בריוו אַדרעס, טעלעפאָן נומער אָדער אנדערע קאָנטאַקט דעטאַילס. ווען איר נוצן דעם פּלאַץ צו יבערגעבן מיט אנדערע אָדער פּאָסטן, צופֿעליקער, אַרויסווייַזן אָדער קראָם קיין אינהאַלט אַזאַ ווי באַמערקונגען, פאָטאָס, ווידיאס, ימיילז, אַטאַטשמאַנץ, קול ינפּוץ און אנדערע אינהאַלט וואָס איר האָט דזשענערייטאַד (קאַלעקטיוולי, 'באַניצער קאַנטראַביושאַנז') פֿאַר עפנטלעך געביטן פון דעם פּלאַץ. דיין באַניצער קאַנטראַביושאַנז קען זיין טראַנסמיטטעד צו אנדערע און מיר קענען נישט קאָנטראָלירן די אַקשאַנז פון דריט פּאַרטיעס מיט וועמען איר קען קלייַבן צו טיילן דיין באַניצער קאַנטראַביושאַנז. מיר קענען אויך נישט פאַרמיידן די ווייַטערדיקע נוצן פון די אינפֿאָרמאַציע אַמאָל עס איז עפנטלעך. מיר קענען פרעגן איר צו צושטעלן דיין אינפֿאָרמאַציע ווען איר אַרייַן אַ קאָנקורס אָדער סוויפּסטייקס באצאלטע דורך אונדז אָדער ריספּאַנד צו סערווייז אַז מיר קענען פּאָסטן און פרעגן צו פאַרענדיקן אויף דעם פּלאַץ. ווען איר יבערגעבן מיט אונדז צו באַריכט אַ פּראָבלעם מיט די מאַפּע אָדער מאַכן קיין אנדערע גענעראַל ינקוועריז. מיר קען האַלטן רעקאָרדס און קאפיעס פון דיין קאָרעספּאָנדענץ (אַרייַנגערעכנט E- בריוו ווענדט, טעלעפאָן נומערן און אנדערע פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע וואָס איר האָט צוגעשטעלט). ווען איר פאַרשרייַבן זיך פֿאַר קיין באַצאָלט באַדינונגען אָדער שטעלן אָרדערס אויף דעם פּלאַץ, מיר קענען האַלטן דעטאַילס פון טראַנזאַקשאַנז וואָס איר דורכפירן דורך דעם פּלאַץ און די מקיים פון קיין אָרדערס (טאָן אַז איר קען זיין פארלאנגט צו צושטעלן פינאַנציעל אינפֿאָרמאַציע איידער איר מאַכן אַ סדר דורך די מאַפּע). ווען איר אַנדערש נוצן דעם פּלאַץ, אַזאַ ווי פֿאַר זוכן פֿראגן, וואַך געשיכטע, בלאַט קוקן, וויוינג די אינהאַלט וואָס מיר מאַכן פאַראַנען אָדער ינסטאַלירן אונדזער פּלוג-ינס. טעכניש אינפֿאָרמאַציע, באַניץ און אַנאַליטיקאַל אינפֿאָרמאַציע. מיר קענען קלייַבן עטלעכע טעכניש אינפֿאָרמאַציע און באַניץ אינפֿאָרמאַציע ווען איר נוצן אונדזער פּלאַץ, אַזאַ ווי די טיפּ פון מיטל, בלעטערער און אַפּערייטינג סיסטעם איר נוצן, יינציק מיטל ידענטיפיער, IP אַדרעס, מיטל און בלעטערער סעטטינגס, די וועבזייטל איר באַזוכן, אַרייַנגערעכנט אינפֿאָרמאַציע וועגן ווי איר ינטעראַקט מיט אונדזער פּלאַץ און יענע פון ​​אונדזער דריט-פּאַרטיי פּאַרטנערס און אינפֿאָרמאַציע וואָס אַלאַוז אונדז צו דערקענען און פאַרבינדן דיין טעטיקייט איבער דעוויסעס און מאַפּע. מיר קען דערקענען דיין מיטל צו צושטעלן פערזענליכען יקספּיריאַנסיז און גאַנצע איבער די דעוויסעס איר נוצן. וואו געהעריק, מיר וועלן בלויז קלייַבן אַזאַ אינפֿאָרמאַציע מיט דיין פריערדיק צושטימען. ביטע זען דיין טשאָיסעס און אונדזער קיכל פּאָליטיק סעקשאַנז פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע. איר קען זיין אַקסעס צו פֿעיִקייטן פון די מאַפּע דורך דריט פּאַרטיי קהילות, גרופּעס, און געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך, באַדינונגען, פּלוג-ינס און אַפּלאַקיישאַנז ('סאציאל מעדיע זייטלעך'). דיין פּריוואַטקייט סעטטינגס אויף אַזאַ סאציאל מעדיע זייטלעך, ווי געזונט ווי זייער ריספּעקטיוו פּריוואַטקייט פּאַלאַסיז, ​​וועט באַשליסן די פערזענלעכע און אנדערע אינפֿאָרמאַציע וואָס קען זיין קאַלעקטאַד און געוויינט דורך די סאציאל מעדיע זייטלעך. אָרט אינפֿאָרמאַציע. מיר האָבן אַקסעס צו אינפֿאָרמאַציע וועגן דיין פּלאַץ, אַזאַ ווי דיין לאַנד ווען איר צושטעלן עס אָדער דורך מיטל אינפֿאָרמאַציע (אַזאַ ווי אַן IP אַדרעס), אָדער דיין פּלאַץ ס אָרט ווען איר אַקסעס די מאַפּע מיט דיין רירעוודיק מיטל. וואו געהעריק, מיר וועלן בלויז קלייַבן אַזאַ אינפֿאָרמאַציע מיט דיין פריערדיק צושטימען. ווי מיר נוצן דיין אינפֿאָרמאַציע וואָס לעגאַל יקער טאָן מיר האָבן פֿאַר פּראַסעסינג דיין פערזענלעכע דאַטן? מיר בלויז פּראָצעס דיין פערזענלעכע דאַטן פֿאַר לאַדזשיטאַמאַט צוועקן. די נוצן פון דיין פערזענלעכע דאַטן וועט זיין גערעכטפארטיקט אויף די יקער פון איין אָדער מער לעגאַל 'פּראַסעסינג גראָונדס' וואָס זענען צוגעשטעלט אין די אי.יו. אַלגעמיינע דאַטאַ פּראַטעקשאַן רעגולאַטיאָן (די GDPR). די אונטן טיש כּולל אַ דערקלערונג פון די פאַרנעם פון די פאַרשידן לעגאַל פּראַסעסינג גראָונדס בנימצא אונטער די GDPR אַז astroshopee רילייז אויף ווען קאַלעקטינג אינפֿאָרמאַציע: אָפּמאַך פאָרשטעלונג: וווּ מיר דאַרפן דיין פערזענלעכע דאַטן צו אַרייַן אַ קאָנטראַקט מיט איר און צושטעלן אונדזער באַדינונגס צו איר. לאַדזשיטאַמאַט ינטערעס: וווּ מיר נוצן דיין פערזענלעכע דאַטן צו דערגרייכן אַ לאַדזשיטאַמאַט אינטערעס און אונדזער סיבות פֿאַר ניצן עס העכער ווי קיין פאָרורטל צו דיין דאַטן שוץ רעכט. לעגאַל קליימז: וווּ דיין פערזענלעכע דאַטן זענען נויטיק פֿאַר אונדז צו באַשיצן, פּראָקורירן אָדער מאַכן אַ פאָדערן קעגן איר, אונדז אָדער אַ דריט פּאַרטיי. אונדזער לעגאַל אַבלאַגיישאַנז און רעכט: וווּ מיר זענען פארלאנגט צו פּראָצעס דיין פערזענלעכע דאַטן אונטער אַ סטאַטשאַטאָרי פליכט אין די אי.יו. צושטימען: וואו איר האָט צושטימען אונדזער נוצן פון דיין פערזענלעכע דאַטן (אין דעם פאַל איר האָט באַקומען אַ צושטימונג פאָרעם אין אַזאַ שייכות און איר קענט צוריקציען דיין צושטימען צו יעדער צייט דורך באַמערקן צו privacy@astroshopee.org פּראַוויידינג אונדזער פּראָדוקטן און באַדינונגס: ניצן אינפֿאָרמאַציע: מיר נוצן די אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קלייַבן וועגן איר צו מקיים דיין ריקוועס פֿאַר פּראָדוקטן, אַפּלאַקיישאַן, באַדינונגס און אינהאַלט און צו צושטעלן, אַנטוויקלען, טייַנען, פּערסאַנאַלייז, באַשיצן און פֿאַרבעסערן דיין דערפאַרונג און אונדזער אָפרינגז. פֿאַר בייַשפּיל, מיר נוצן אינפֿאָרמאַציע געזאמלט אויף אונדזער זייטלעך צו (i) צושטעלן אינהאַלט, פּראָדוקטן, באַדינונגען, און דערהייַנטיקונגען (ii) צושטעלן נאָוטאַסאַז וועגן דיין חשבון אָדער סאַבסקריפּשאַנז, (iii) געבן איר צו לייענען און פּאָסטן באַמערקונגען, אָדער (iv) געבן איר קענען אַרייַן פּערמאָושאַנז, קאַנטעס און סוויפּסטייקס. פּראַסעסינג גראָונדס אונטער GDPR: פולפילינג קאַנטראַקטשואַל און לעגאַל אַבלאַגיישאַנז; און מיט דיין צושטימען (ווו פארלאנגט) לאַדזשיטאַמאַט ינטערעסץ (ווו פּאַסיק) פֿאַרבעסערן און אַנטוויקלען נייַע פּראָדוקטן און באַדינונגען; ינקריסינג עפעקטיווקייַט; פּראַטעקטינג קעגן שווינדל; ריטיינינג דיין פאַרגאַנגענהייט נוצן דעטאַילס פון פּראָדוקטן און / אָדער באַדינונגען וואָס איר קען האָבן פּערטשאַסט אָדער געווען אינטערעסירט אין, צו פאָרשלאָגן איר אנדערע פּראָדוקטן וואָס קען זיין פון אינטערעס. פֿאַרקויף. זאָדיאַק צייכן פֿאַר 10 יולי ניצן אינפֿאָרמאַציע: מיר נוצן אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קלייַבן צו (i) צו שיקן איר אינפֿאָרמאַציע וועגן פּערמאָושאַנז, אָפרינגז און אונדזער פֿעיִקייטן, (ii) צושטעלן אַדס באזירט אויף דיין אינטערעסן און אָרט, (iii) צו האַנדלען מיט ינטעראַקטיוו פֿעיִקייטן, אַקטיוויטעטן און סאציאל מעדיע זייטלעך צו צושטעלן איר, אָדער לאָזן די סאציאל מעדיע זייטלעך צו צושטעלן איר אַדס באזירט אויף דיין אינטערעסן, (iv) טייל מאָל, מיר אויך נוצן די אינפֿאָרמאַציע צו פאָרשלאָגן, מאַרק, אָדער מעלדן פּראָדוקטן, מגילה אָדער באַדינונגס צו אונדז פֿון אונדז און אונדזער אַפיליייץ, געשעפט פּאַרטנערס, און אויסגעקליבן דריט פּאַרטיעס, אָדער (V) פֿאַר אונדז און אונדזער אַפיליאַץ, געשעפט פּאַרטנערס, און סעלעקטירן דריט פּאַרטיעס צו ציל, פאָרשלאָגן, אָדער מעלדן פּראָדוקטן, מגילה אָדער באַדינונגען וואָס קען זיין אינטערעסירט פֿאַר איר. פּראַסעסינג גראָונדס אונטער GDPR: לאַדזשיטאַמאַט אינטערעסן און מיט דיין צושטימען (ווו פארלאנגט) לאַדזשיטאַמאַט ינטערעסץ (ווו פּאַסיק) פּראָמאָטינג אונדזער פּראָדוקטן און באַדינונגען צו אונדזער וסערס, צושטעלן טיילערד אָפפערס, אַפּערטונאַטיז און באַדינונגס וואָס קען זיין אינטערעסירט פֿאַר איר. קאַמיונאַקייטינג מיט איר. ניצן אינפֿאָרמאַציע: מיר נוצן אינפֿאָרמאַציע וועגן איר צו יבערגעבן מיט איר, אַזאַ ווי (i) צו געבנ צו וויסן איר ווען איר געווינען איינער פון אונדזער קאַנטעס אָדער סוויפּסטייקס אָדער ווען מיר מאַכן ענדערונגען אין אונדזער פּאַלאַסיז אָדער טערמינען, (ii) צו ענטפֿערן צו דיין ינקוועריז, אָדער (iii ) צו קאָנטאַקט איר וועגן דיין חשבון. פּראַסעסינג גראָונדס אונטער GDPR: פולפילינג קאַנטראַקטשואַל און לעגאַל אַבלאַגיישאַנז; און מיט דיין צושטימען (ווו פארלאנגט) לאַדזשיטאַמאַט ינטערעסץ (ווו פּאַסיק) פּראַוויידינג און / אָדער קאַמיונאַקייטינג וויכטיק אינפֿאָרמאַציע; ינקריסינג עפעקטיווקייַט; אָנפירונג, ימפּרוווינג אָדער דעוועלאָפּינג נייַ באַדינונגס און פּראָדוקטן; אַגגראַטינג סטאַטיסטיק. פֿאַר זיכערהייט צוועקן און צו פונאַנדערקלייַבן און קאַנטיניואַסלי פֿאַרבעסערן אונדזער זייטלעך און באַדינונגס. ניצן אינפֿאָרמאַציע: מיר נוצן טעכניש און באַניץ אינפֿאָרמאַציע צו פֿאַרבעסערן אונדזער פּלאַן, פאַנגקשאַנאַליטי און אינהאַלט און צו געבן אונדז צו פּערסאַנאַלייז דיין דערפאַרונג מיט אונדזער אינהאַלט און אָפרינגז. מיר נוצן די אינפֿאָרמאַציע (i) צו צושטעלן, אַנטוויקלען, טייַנען, פּערסאַנאַלייז, באַשיצן און פֿאַרבעסערן אונדזער פּראָדוקטן, אַפּלאַקיישאַנז און באַדינונגס, און צו אַרבעטן אונדזער געשעפט, (ii) צו דורכפירן אַנאַליטיקס, אַרייַנגערעכנט צו פונאַנדערקלייַבן און באַריכט וועגן באַניץ און פאָרשטעלונג. , (iii) צו באַשיצן קעגן, ידענטיפיצירן און פאַרמייַדן שווינדל און אנדערע אַנלאָפאַל טעטיקייט, (iv) צו שאַפֿן געמיינזאַם דאַטן וועגן גרופּעס אָדער קאַטעגאָריעס פון אונדזער ניצערס, און (iv) צו פאַרמייַדן שווינדל. פּראַסעסינג גראָונדס אונטער GDPR: מקיים קאַנטראַקטשואַל און לעגאַל אַבלאַגיישאַנז, לאַדזשיטאַמאַט אינטערעסן, און מיט דיין צושטימען (ווו עס איז פארלאנגט) לאַדזשיטאַמאַט ינטערעסץ (ווו פּאַסיק) עוואַלואַטינג אינפֿאָרמאַציע פון ​​דיין וויזיץ און ינטעראַקשאַנז מיט די זייטלעך צו האָבן אַ בעסער פארשטאנד פון זייער נוצן אַזוי אַז מיר קענען אַנטוויקלען אַ מער ינטואַטיוו באַניצער דערפאַרונג. פֿאַרקויף דורך און מיט געזעלשאַפטלעך נעטוואָרקס פון דריט-פּאַרטיי. ניצן אינפֿאָרמאַציע: מיר נוצן דיין אינפֿאָרמאַציע ווען איר ינטעראַקט מיט פֿעיִקייטן פון דריט טיילווייַז געזעלשאַפטלעך נעטוואָרקינג צו דינען איר גאַנצע און דינגען זיך מיט איר אויף דריט טיילווייַז געזעלשאַפטלעך נעטוואָרקס. איר קענט לערנען מער וועגן ווי די פאַנגקשאַנז אַרבעט, די פּראָפיל דאַטן וואָס מיר באַקומען וועגן איר און געפֿינען זיך ווי אַזוי צו אָפּזאָגן זיך דורך ריוויוד די פּריוואַטקייט נאטיצן פון די באַטייַטיק געזעלשאַפטלעך נעטוואָרקס פון דריט טיילווייַז. פּראַסעסינג גראָונדס אונטער GDPR: לאַדזשיטאַמאַט אינטערעס, און מיט דיין צושטימען ווי באקומען דורך אונדז אָדער קיין דריט טיילווייַז געזעלשאַפטלעך נעץ (אויב פארלאנגט) לאַדזשיטאַמאַט ינטערעסץ (ווו פּאַסיק) עוואַלואַטינג אינפֿאָרמאַציע פֿון דיין וויזיץ און ינטעראַקשאַנז מיט די זייטלעך צו האָבן אַ בעסער פארשטאנד פון זייער נוצן אַזוי אַז מיר קענען אַנטוויקלען אַ מער ינטואַטיוו באַניצער דערפאַרונג, צושטעלן טיילערד אָפפערס, אַפּערטונאַטיז און באַדינונגען וואָס קען זיין אינטערעסירט פֿאַר איר. העסקעם און צו טוישן אונדזער געשעפט סטרוקטור. ניצן אינפֿאָרמאַציע: מיר נוצן אינפֿאָרמאַציע וואָס מיר קלייַבן צו דיטעקט, פאָרשן און פאַרמייַדן אַקטיוויטעטן וואָס ווייאַלייץ אונדזער טערמינען פון נוצן, קען זיין פראָדזשאַלאַנט, ווייאַלייץ קאַפּירייט, אָדער אנדערע געזעצן, צו נאָכקומען מיט לעגאַל באדערפענישן און צו באַשיצן אונדזער רעכט און די רעכט און זיכערקייט פון אונדזער ניצערס. און אנדערע. מיר קען אויך צושטעלן דיין פערזענלעכע דאַטן צו קיין פּאָטענציעל אַקווייער פון אָדער ינוועסטער אין קיין טייל פון די געשעפט פון הונדעשאַגען פֿאַר די אַקוואַזישאַן אָדער ינוועסמאַנט. פּראַסעסינג גראָונדס אונטער GDPR: פולפילינג קאַנטראַקטשואַל און לעגאַל אַבלאַגיישאַנז לאַדזשיטאַמאַט ינטערעסץ (ווו פּאַסיק) פּראַטעקטינג אונדזער געשעפט אינטערעסן, פאַרמאָג און אנדערע רעכט, פּראַטעקטינג די פּריוואַטקייט, זיכערקייַט און אנדערע רעכט פון דעם ציבור. ווי מיר טיילן און אַנטדעקן דיין אינפֿאָרמאַציע astroshopee קאָנטראָלס דיין אינפֿאָרמאַציע און איז דימד ווי אַ דאַטן קאָנטראָללער ווי דיפיינד אין די GDPR. מיר קענען ייַנטיילן און ויסזאָגן אַגגרעגאַטעד און דע-יידענאַפייד אינפֿאָרמאַציע וועגן אונדזער וסערס אָן ריסטריקשאַן. וווּ מיר אַרייַנציען דאַטן פּראַסעסערז וואָס פּראַסעסינג פּערזענלעך דאַטן אַרויס די עעאַ, מיר וועלן ענשור אַז עס וועט זיין אַ צונעמען מדרגה פון שוץ. אין אַדישאַן, מיר וועלן ימפּלאַמענטאַד לעגאַל באַוואָרעניש וואָס קאָנטראָלירן אַזאַ אַריבערפירן, אַזאַ ווי ינסטראַמאַנץ ענלעך צו מאָדעל קאַנטראַקטשואַל קלאָזאַז, מענטשן ס צושטימען אָדער אנדערע לעגאַל גראָונדס דערלויבט דורך אָנווענדלעך לעגאַל באדערפענישן. עטלעכע לענדער אַרויס די עעאַ האָבן שוין באוויליקט דורך דער אייראפעישער קאַמישאַן צו צושטעלן יסענשאַלי עקוויוואַלענט שוץ ווי עעאַ דאַטן שוץ געזעצן. אי.יו. דאַטן שוץ געזעצן לאָזן הונדעשאַגען פריי צו אַריבערפירן פערזענלעכע דאַטן צו אַזאַ לענדער. ביטע קאָנטאַקט אונדז אין privacy@astroshopee.org אויב איר ווילט צו זען אַ קאָפּיע פון ​​די באַוואָרעניש מיר צולייגן צו די אַרויספירן פון דיין פערזענלעכע דאַטן. סערוויס פּראַוויידערז . מיר האָבן פאַרקנאַסט די פאלגענדע קאַטעגאָריעס פון דאַטן פּראַסעסערז וואָס פּראַסעסינג פערזענלעכע דאַטן אויף אונדזער ביכאַף: אונדזער קאָנטראַקטאָרס, דינען פּראַוויידערז, אינהאַלט פּראַוויידערז, און אנדערע דריט פּאַרטיעס וואָס מיר נוצן צו שטיצן אונדזער געזעלשאַפֿט קען האָבן אַקסעס צו אינפֿאָרמאַציע צו העלפֿן דורכפירן די סערוויסעס זיי דורכפירן. פֿאַר אונדז, אַרייַנגערעכנט: קריייטינג, מיינטיינינג, האָסטינג און דעליווערינג פון אונדזער זייטלעך, פּראָדוקטן און באַדינונגס; אָנפירן פֿאַרקויף (פֿאַר בייַשפּיל צו צושטעלן טאַרגעטעד אַדווערטייזמאַנץ מיט צונעמען צושטימען); האַנדלינג פּיימאַנץ, E- בריוו און סדר מקיים; אַדמיניסטערינג קאַנטעס; אָנפירן פאָרשונג און אַנאַליטיקס; און קונה דינסט. פֿאַרקויף דורך אַפיליייץ און דריט פּאַרטיעס. מיר קענען אַנטדעקן אינפֿאָרמאַציע צו אַפפיליאַטעס, געשעפט פּאַרטנערס און דריט פּאַרטיעס (למשל, רעטאַילערס, אַדווערטייזערז, אַד יידזשאַנסיז, גאַנצע נעטוואָרקס און פּלאַטפאָרמס, פאָרשונג אָרגאַנאַזיישאַנז און אנדערע קאָמפּאַניעס) וועמענס פּראַקטיסיז זענען נישט קאַווערד דורך דעם פּריוואַטקייט פּאָליטיק און וועט שפּילן ווי קאָנטראָללער. די פּאַרטיעס קען צושטעלן, פאָרשלאָגן, פֿאַרבעסערן, מאַרקירן און אַנדערש יבערגעבן מיט איר וועגן זייער אייגענע פּראָדוקטן און באַדינונגען. מיר וועלן שטענדיק פרעגן דיין פריערדיק צושטימען איידער אַזאַ אַנטפּלעקונג. ספּאָנסאָרס און קאָ-פּראָמאָטיאָנס . מיר אָפט פאָרשלאָגן אינהאַלט אָדער מגילה (למשל, קאַנטעס, סוויפּסטייקס, פּראַמאָושאַנז אָדער ינטאַגריישאַנז פון סאציאל מעדיע מאַפּע) וואָס זענען באצאלטע דורך אָדער קאָ-בראַנדיד מיט דריט פּאַרטיעס. צוליב די באציונגען, די דריט פּאַרטיעס קלייַבן אָדער קריגן אינפֿאָרמאַציע פון ​​איר ווען איר אָנטייל נעמען אין די טעטיקייט. מיר האָבן קיין קאָנטראָל איבער די נוצן פון די אינפֿאָרמאַציע פון ​​די דריט פּאַרטיעס. מיר בעטן איר צו קוקן אין די פּריוואַטקייט אַנטפּלעקונג פון אַזאַ דריט טיילווייַז צו לערנען וועגן זייער דאַטן פּראַקטיסיז איידער איר אָנטייל נעמען אין די אַקטיוויטעט. לינקעד זייטלעך . עטלעכע זייטלעך אַנטהאַלטן לינקס צו אנדערע זייטלעך, אַרייַנגערעכנט סאציאל מעדיע זייטלעך. מיר קענען ינטאַגרייטיד געזעלשאַפטלעך מידיאַ אַפּלאַקיישאַן פּראָגראַם ינטערפייסיז אָדער צאַפּן-ינס ('פּלוג-ינס') פון געזעלשאַפטלעך נעטוואָרקס, אַרייַנגערעכנט פאַסעבאָאָק, טוויטטער, ינסטאַגראַם, פּינטערעסט און אנדערע, אין אונדזער זייטלעך. פּלוג-ינס קען אַריבערפירן אינפֿאָרמאַציע וועגן איר צו די ריספּעקטיוו פּלאַטפאָרמע פּלאַטפאָרמע אָן קאַמף דורך איר. די אינפֿאָרמאַציע קען אַרייַננעמען דיין באַניצער פּלאַטפאָרמע לעגיטימאַציע נומער, אויף וואָס וועבזייטל איר זענט, און מער. ינטעראַקטינג מיט אַ פּלוג-אין וועט אַריבערפירן אינפֿאָרמאַציע גלייַך צו די געזעלשאַפטלעך נעץ פון די פּלוג-אין און אַז אינפֿאָרמאַציע קען זיין קענטיק דורך אנדערע אויף דער פּלאַטפאָרמע. פּלוג-ינס זענען קאַנטראָולד דורך די ריספּעקטיוו פּלאַטפאָרמע ס פּריוואַטקייט פּאָליטיק, און נישט דורך אונדזער פּאָליטיק. לעגאַל און לאַוו ענפאָרסמאַנט צוועקן . מיר קענען ארויסגעבן אינפארמאציע אין רעאקציע צום לעגאלן פראצעס, צום ביישפיל אין רעאקציע צו א געריכט באפעל אדער א סובפינע, אדער אין רעאקציע צו א פארלאנג פון א געזעץ ענפאָרסמענט אגענטור. מיר קענען אויך אַנטדעקן אַזאַ אינפֿאָרמאַציע צו דריט פּאַרטיעס: (איך) פֿאַר די צוועקן פון שווינדל שוץ און קרעדיט ריזיקירן רעדוקציע, (וו) ווו מיר גלויבן אַז עס איז נייטיק צו פאָרשן, פאַרמייַדן אָדער נעמען קאַמף וועגן ומלעגאַל אַקטיוויטעטן, (ווו) צו דורכפירן אונדזערע רעכט פֿון קיין קאַנטראַקץ אַרייַנגערעכנט צווישן איר און אונדז, אַרייַנגערעכנט די תּנאָים פון ניץ, דעם פּאָליטיק, און פֿאַר בילינג און זאַמלונג, (iv) אויב מיר גלויבן אַז אַנטפּלעקונג איז נייטיק אָדער צונעמען צו באַשיצן אונדזער רעכט, פאַרמאָג אָדער זיכערקייט אָדער פון אונדזער קאַסטאַמערז, ניצערס, קאָנטראַקטאָרס אָדער אנדערע, (V) ווי אַנדערש פארלאנגט דורך געזעץ. דיין טשאָאָסיז פֿאַרקויף קאָמוניקאַציע און ייַנטיילונג מיט דריט פּאַרטיעס. אויב איר האָט אַבאָנעמענט צו באַקומען נוזלעטערז און / אָדער פֿאַרקויף אינפֿאָרמאַציע, איר האָבן אַ געלעגנהייט צו קלייַבן דיין פּרעפֿערענצן וועגן ריסיווינג פֿאַרקויף קאָמוניקאַציע פון ​​אונדז און אונדזער ייַנטיילונג פון אינפֿאָרמאַציע מיט פּאַרטנערס פֿאַר זייער דירעקט פֿאַרקויף צוועקן. איר קען דערהייַנטיקן דיין פּרעפֿערענצן וועגן ריסיווינג זיכער פֿאַרקויף קאָמוניקאַציע פון ​​אונדז און אונדזער ייַנטיילונג פון פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע מיט דריט פּאַרטיעס. איר קען טאָן דאָס דורך קאָנטאַקט אונדז אין privacy@astroshopee.org . איר קענט אויך אָפּהאַלטן פֿאַר ריסיווינג E- בריוו פֿאַרקויף קאָמוניקאַציע דורך נאָכפאָלגן די אינסטרוקציעס 'ונסאַבסקרייב' אין יעדער E- בריוו איר באַקומען פֿון אונדז. איר קען אויך סטרויערן דיין שטופּן נאָוטאַפאַקיישאַנז אויף דיין רירעוודיק מיטל דורך דיין מיטל אָדער אַפּ סעטטינגס. אַד טשאָיסעס . מיר קענען אַרבעטן מיט דריט פּאַרטיעס צו פאָרשטעלן אַדווערטייזמאַנץ און אָנטייל נעמען אין דאַטן זאַמלונג, ריפּאָרטינג, מאַפּע אַנאַליטיקס, אַד עקספּרעס און ענטפער מעזשערמאַנט אויף אונדזער זייטלעך און אויף דריט פּאַרטיי וועבסיטעס און אַפּלאַקיישאַנז איבער צייט. די דריט פּאַרטיעס קענען נוצן קיכלעך, וועב ביקאַנז, בילדצעלן און אנדערע ענלעך טעכנאָלאָגיע צו דורכפירן דעם טעטיקייט. זיי קען אויך באַקומען אינפֿאָרמאַציע וועגן וועבסיטעס איר באזוכט, אַפּלאַקיישאַנז איר נוצן און אנדערע אינפֿאָרמאַציע פֿון דיין בראַוזערז און דעוויסעס צו פאָרשטעלן גאַנצע וואָס קען זיין טיילערד צו דיין אינטערעסן אויף און אַוועק אונדזער זייטלעך און אַריבער אנדערע פּלאַטפאָרמס. די טיפּ פון גאַנצע איז באַוווסט ווי ינטערעס-באזירט גאַנצע, און קענען ווערן גענוצט צו פאַרבינדן פאַרשידענע בראַוזערז און דעוויסעס צוזאַמען פֿאַר ינטערעס-באזירט גאַנצע און אַנאַליטיקס. פֿאַר מער אינפֿאָרמאַציע וועגן אינטערעס-באזירט גאַנצע אויף דיין דעסקטאַפּ אָדער רירעוודיק בלעטערער, ​​און דיין פיייקייט צו אָפּזאָגן דעם טיפּ פון גאַנצע דורך דריט פּאַרטיעס, ביטע באַזוכן דיין אָנליין טשאָיסעס און / אָדער די EDAA זעלבסט-רעגולאַטאָרי יניטיאַטיווע פֿאַר אָנליין בעהאַוויאָראַל גאַנצע . ביטע טאָן אַז קיין אָפּקלייב-אויס ברירות איר קענען נוצן דורך די מגילה בלויז אַפּלייז צו אינטערעס-באזירט גאַנצע דורך די דריט פּאַרטיעס איר סעלעקטירן. איר קען אויך פאָרזעצן צו באַקומען גאַנצע, אָבער אַז גאַנצע קען זיין ווייניקער באַטייַטיק פֿאַר דיין אינטערעסן. איר קען האָבן מער אָפּציעס דיפּענדינג אויף דיין אָפּערייטינג סיסטעם אָדער רירעוודיק מיטל. מערסט מיטל אָפּערייטינג סיסטעמען צושטעלן זייער ינסטראַקשאַנז ווי צו מינאַמייז אָדער פאַרשפּאַרן עקספּרעס פון טיילערד גאַנצע אין אַפּ. איר קענען אָפּשאַצן די פּריוואַטקייט סעטטינגס אין אַזאַ אַפּערייטינג סיסטעם צו לערנען וועגן לימיטינג פון טיילערד גאַנצע אין אַפּ. איר קען אויך דיסייבאַל גענוי אָרט אינפֿאָרמאַציע פון ​​אַ רירעוודיק מיטל דורך דיין סעטטינגס פון דיין רירעוודיק מיטל און קלייַבן צו באַגרענעצן די זאַמלונג. קאָאָקיע פּאָליטיק פֿאַר יו. עס. יוזערז קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז . מיר, און אונדזער אַפיליייץ, דריט פּאַרטיי דינען פּראַוויידערז, און געשעפט פּאַרטנערס קען שיקן 'קיכלעך' צו דיין קאָמפּיוטער אָדער נוצן ענלעך טעקנאַלאַדזשיז צו פֿאַרבעסערן דיין אָנליין דערפאַרונג אויף אונדזער זייטלעך און דורך אונדזער גאַנצע און מעדיע איבער דער אינטערנעץ און רירעוודיק אַפּפּס. קיכלעך זענען קליין טעקסט טעקעס מיט אינפֿאָרמאַציע וואָס זענען דאַונלאָודיד צו דיין מיטל ווען איר באַזוכן אַ וועבזייטל, אַרייַנגערעכנט אונדזער זייטלעך. קיכלעך זענען דאַן געשיקט צוריק צו די ערידזשאַנייטינג וועב פעלד אויף דיין סאַבסאַקוואַנט וויזיץ צו די פעלד. רובֿ וועב זייַטלעך אַנטהאַלטן עלעמענטן פון קייפל וועב דאָומיינז, אַזוי ווען איר באַזוכן אַ וועבזייטל, דיין בלעטערער קען באַקומען קיכלעך פֿון עטלעכע קוואלן. קיכלעך זענען נוציק ווייַל זיי לאָזן אַ וועבזייטל צו דערקענען די מיטל פון אַ באַניצער. קיכלעך אַלאַוז איר צו עפעקטיוו נאַוויגירן אויף וועבסיטעס, געדענקען פּרעפֿערענצן און בכלל פֿאַרבעסערן די באַניצער דערפאַרונג. זיי קענען אויך זיין געניצט צו פֿאַרבעסערן גאַנצע צו דיין אינטערעסן דורך טראַקינג דיין בראַוזינג אויף וועבסיטעס. סעסיע קיכלעך זענען אויטאָמאַטיש אויסגעמעקט ווען איר פאַרמאַכן דיין בלעטערער און פּערסיסטענט קיכלעך בלייבן אויף דיין מיטל נאָך דעם פאַרמאַכן דעם בלעטערער (למשל רימעמבערינג דיין באַניצער פּרעפֿערענצן ווען איר צוריקקומען צו די זייטלעך). מיר קען אויך נוצן פּיקסעלס אָדער 'וועב ביקאַנז' וואָס מאָניטאָר דיין נוצן פון אונדזער זייטלעך. וועב ביקאַנז זענען קליין עלעקטראָניש טעקעס ינאַגרייטיד אין די זייטלעך אָדער אונדזער קאָמוניקאַציע (למשל ימיילז) וואָס דערלויבן אונדז, למשל, צו ציילן וסערס וואָס האָבן באזוכט די בלעטער אָדער עפן אַ E- בריוו אָדער פֿאַר אנדערע פֿאַרבונדענע סטאַטיסטיק. מיר קען אויך ינטאַגרייטיד 'Software Development Kits' ('SDKs') אין אונדזער אַפּלאַקיישאַנז צו דורכפירן ענלעך פאַנגקשאַנז ווי קיכלעך און וועב ביקאַנז. פֿאַר בייַשפּיל, SDKs קענען קלייַבן טעכניש און באַניץ אינפֿאָרמאַציע אַזאַ ווי רירעוודיק מיטל ידענטיפיערס און דיין ינטעראַקשאַנז מיט די מאַפּע און אנדערע רירעוודיק אַפּפּס. מיר קען אויך נוצן קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז (i) צו צושטעלן, אַנטוויקלען, טייַנען, פּערסאַנאַלייז, באַשיצן און פֿאַרבעסערן אונדזער זייטלעך, פּראָדוקטן, מגילה און באַדינונגס און צו פירן אונדזער געשעפט, (ii) צו דורכפירן אַנאַליטיקס, אַרייַנגערעכנט צו פונאַנדערקלייַבן און באַריכט וועגן באַניץ און פאָרשטעלונג פון אונדזער זייטלעך און פֿאַרקויף מאַטעריאַלס, (iii) צו באַשיצן קעגן, ידענטיפיצירן און פאַרמייַדן שווינדל און אנדערע ומלעגאַל טעטיקייט, (iv) צו שאַפֿן אַגגרעגאַט דאַטן וועגן גרופּעס אָדער קאַטעגאָריעס פון אונדזער ניצערס, (V) צו סינגקראַנייז ניצערס. אַריבער דעוויסעס, אַפיליייץ, געשעפט פּאַרטנערס, און סעלעקטירן דריט פּאַרטיעס, און (vi) פֿאַר אונדז און אונדזער אַפיליייץ, געשעפט פּאַרטנערס און סעלעקטירן דריט פּאַרטיעס צו ציל, פאָרשלאָגן אָדער מאַרק, פּראָדוקטן, מגילה אָדער באַדינונגען. קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז אויך פאַסילאַטייט און מעסטן די פאָרשטעלונג פון אַדווערטייזמאַנץ געוויזן אויף אָדער איבערגעגעבן דורך אָדער דורך אונדז און / אָדער אנדערע נעטוואָרקס אָדער זייטלעך. מיר דערווייַל טאָן ניט ריספּאַנד צו צי ניט שפּור סיגנאַלז ווייַל עס איז נאָך נישט דעוועלאָפּעד אַ מונדיר טעקנאַלאַדזשיקאַל סטאַנדאַרט. מיר פאָרזעצן צו באריכטן נייַ טעקנאַלאַדזשיז און קענען אַדאַפּט אַ נאָרמאַל אַמאָל באשאפן. אָנפירונג קיכלעך און אנדערע טעקנאַלאַדזשיז. שטרענג נייטיק קיכלעך די קיכלעך זענען יקערדיק צו געבן איר צו מאַך אַרום די זייטלעך און נוצן די פֿעיִקייטן. אָן די קיכלעך, סערוויסעס איר האָט געבעטן פֿאַר (אַזאַ ווי נאַוויגירן צווישן בלעטער) קענען ניט זיין צוגעשטעלט. די פאלגענדע טיש אָפפערס עטלעכע ביישפילן פון די טייפּס פון קיכלעך: קיכל מקור: astroshopee.com ציל: מיר נוצן די דאַטן סטאָרד אין דעם קיכל פֿאַר סיסטעם אַדמיניסטראַציע, צו פֿאַרבעסערן זיכערהייט און צושטעלן אַקסעס צו די פארלאנגט פאַנגקשאַנאַליטי אויף דעם פּלאַץ ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: סעסיע קיכל (יקספּייערז ווען דער בלעטערער איז פארמאכט) פאָרשטעלונג קיכלעך מיר נוצן אַנאַליטיק קיכלעך צו פונאַנדערקלייַבן ווי אונדזער וויזאַטערז נוצן די זייטלעך און צו מאָניטאָר זייער אויפֿפֿירונג. דאָס אַלאַוז אונדז צו צושטעלן אַ הויך-קוואַליטעט דערפאַרונג דורך קאַסטאַמייז אונדזער פאָרשלאָג און געשווינד ידענטיפיצירן און פאַרריכטן די ישוז. צום ביישפּיל, מיר קענען נוצן פאָרשטעלונג קיכלעך צו האַלטן שפּור פון וואָס בלעטער זענען מערסט פאָלקס, וואָס מעטהאָדס פון פֿאַרבינדונג צווישן בלעטער איז מערסט עפעקטיוו און צו באַשליסן וואָס עטלעכע בלעטער באַקומען טעות אַרטיקלען. מיר קען אויך נוצן די קיכלעך צו הויכפּונקט אַרטיקלען אָדער סערוויסעס באַדינונגען וואָס מיר טראַכטן וועט זיין אינטערעסירט פֿאַר איר באזירט אויף דיין באַניץ פון די זייטלעך. די אינפֿאָרמאַציע קאַלעקטאַד דורך די קיכלעך איז ניט פארבונדן מיט דיין פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע דורך אונדז אָדער דורך אונדזער קאָנטראַקטאָרס און איז בלויז געניצט אין געמיינזאַם און דע-יידענאַפייד פאָרעם. די פאלגענדע טיש אָפפערס עטלעכע ביישפילן פון די טייפּס פון קיכלעך: קיכל מקור: Google Analytics ציל: די קיכלעך זענען געניצט צו זאַמלען אינפֿאָרמאַציע וועגן וויזאַטערז נוצן אונדזער פּלאַץ. מיר נוצן די אינפֿאָרמאַציע צו זאַמלען ריפּאָרץ און צו העלפֿן אונדז פֿאַרבעסערן אונדזער פּלאַץ. די קיכלעך זאַמלען אינפֿאָרמאַציע אין אַן אַנאָנימע באַנוצערס פאָרעם, אַרייַנגערעכנט די נומער פון וויזאַטערז צו די פּלאַץ, ווו וויזאַטערז האָבן קומען צו די פּלאַץ און די בלעטער זיי באזוכט. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: דריקט דאָ פֿאַר די פּריוואַטקייט פּאָליטיק פון Google וועגן Google Analytics: http://www.google.com/analytics/learn/privacy.html איר קען אָפּהאַלטן די טראַקינג דורך Google Analytics דורך באזוכן: https://tools.google.com/dlpage/gaoptout?hl=en-GB . פּערסיסטענט קיכלעך. קיכל מקור: מאָוספלאָוו ציל: מיר נוצן Mouseflow צו כאַפּן אַנאָנימיזעד באַניצער אינפֿאָרמאַציע וועגן וויזיטערז זענען ינטעראַקטינג מיט די בלאַט עלעמענטן. מיר נוצן די אַנאָנימע באַנוצערס דאַטן צו צושטעלן באַמערקונגען פֿאַר ימפּרוווד פּלאַץ דערפאַרונג פֿאַר וסערס. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: דריקט דאָ צו זען די פּריוואַטקייט פּאָליטיק פון Mouseflow: http://mouseflow.com/privacy/ אויב איר ווילט אָפּטראָגן, איר קענט טאָן דאָס אויף https://mouseflow.com/opt-out. פּערסיסטענט קיכלעך. פאַנגקשאַנאַליטי קאָאָקיעס מיר נוצן קיכלעך צו צושטעלן זיכער פונקציאָנירן. פֿאַר בייַשפּיל, וויוינג ווידעא אינהאַלט, לעבן סטרימז אָדער געדענקען ברירות איר מאַכן און צושטעלן ענכאַנסט און מער פּערזענלעך פֿעיִקייטן. די קיכלעך זענען נישט געניצט צו שפּור אייער בראַוזינג אויף אנדערע זייטלעך. די פאלגענדע טיש אָפפערס עטלעכע ביישפילן פון די טייפּס פון קיכלעך: קיכל מקור: Google Ajax זוך ציל: די קיכל אָפפערס אַ טיפּ טיפּ פֿעיִקייטן בנימצא אין באַרס אויף דעם פּלאַץ. דאָס גיט טערמינען פֿירלייגן און העלפּס ראַפינירן זוכן קוויריז. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: סעסיע קיכל גאַנצע קאָאָקיעס גאַנצע קיכלעך (אָדער טאַרגאַטינג קיכלעך) זאַמלען אינפֿאָרמאַציע וועגן די בראַוזינג געוווינהייטן פֿאַרבונדן מיט דיין מיטל און זענען געניצט צו מאַכן גאַנצע מער באַטייַטיק פֿאַר איר און דיין אינטערעסן. די קיכלעך מעסטן די יפעקטיוונאַס פון גאַנצע קאַמפּיינז און נאָכפאָלגן צי די אַדס זענען ריכטיק געוויזן. איר קענען אַקסעס די אי.יו. צושטימען מאַנאַגער אונטער די פוטער פון די זייטלעך אויב איר ווילט צו טוישן דיין צושטימען פּרעפֿערענצן. די פאלגענדע רשימה אָפפערס ביישפילן פון די טייפּס פון קיכלעך: קיכל מקור: דאָובלע קליקק: ציל: DoubleClick ניצט קיכלעך צו פֿאַרבעסערן גאַנצע. עטלעכע פּראָסט אַפּלאַקיישאַנז זענען צו ציל גאַנצע באזירט אויף וואָס איז באַטייטיק פֿאַר אַ באַניצער, צו פֿאַרבעסערן ריפּאָרטינג אויף קאַמפּיין פאָרשטעלונג און צו ויסמיידן ווייַזנדיק אַדס וואָס דער באַניצער האט שוין געזען. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: דריקט דאָ פֿאַר די פּריוואַטקייט פּאָליטיק פון Google וועגן DoubleClick https://policies.google.com/privacy?hl=en איר קען אָפּטראָגן די טראַקינג דורך DoubleClick דורך באזוכן https://support.google.com/ads/answer/2662922?hl=en פּערסיסטענט קיכלעך. קיכל מקור: פאַסעבאָאָק פּיקסעל 1976 יאָר פון די פייער שלאנג ציל: מיר נוצן די פאַסעבאָאָק פּיקסעל ווי אַ מיטל צו בעסער פֿאַרשטיין אונדזער ניצערס, צו קאַסטאַמייז אינהאַלט און גאַנצע, צושטעלן פֿעיִקייטן פון געזעלשאַפטלעך מידיאַ און צו פונאַנדערקלייַבן די פאַרקער צו די פּלאַץ. די געזאמלט דאַטן בלייבן אַנאָנימע. דעם מיטל אַז מיר קענען נישט זען די פערזענלעכע דאַטן פון קיין באַניצער. די קאַלעקטאַד דאַטע איז אָבער געראטעוועט און פּראַסעסט דורך Facebook. ווייַטער אינפֿאָרמאַציע: Facebook איז ביכולת צו פאַרבינדן די דאַטן מיט דיין פאַסעבאָאָק חשבון און נוצן די דאַטן פֿאַר זייער אייגענע גאַנצע צוועקן, אין לויט מיט זייער פּריוואַטקייט פּאָליטיק געפֿונען אונטער: https://www.facebook.com/about/privacy/ אויב איר ווילט אָפּטראָגן, איר קענט טאָן דאָס ביי https://www.facebook.com/ads/website_custom_audiences/ פּערסיסטענט קיכלעך. גאַנצע קיכלעך אין לינגקט זייטלעך גאַנצע קאָאָקיעס קענען ווערן גענוצט דורך געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך וואָס זענען לינגקט פֿון אונדזער פּלאַץ, אַזאַ ווי 'ייַנטיילן' קנעפּלעך אָדער עמבעדיד אַודיאָ / ווידעא פּלייַערס, אין אַדישאַן צו צושטעלן די געבעטן פונקטיאָנאַליטי. סאציאל מידיאַ זייטלעך צושטעלן די סערוויסעס אין צוריקקער פֿאַר רעקאַגנייזינג אַז איר (אָדער אַקיעראַטלי דיין מיטל האט) האָבן באזוכט עטלעכע וועבסיטעס. אַזאַ געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך שטעלן אַוועק גאַנצע קיכלעך ביידע ווען איר באַזוכן אונדזער זייטלעך און ווען איר נוצן זייער באַדינונגס און נאַוויגירן אַוועק פֿון אונדזער זייטלעך. די קיכל פּראַקטיסיז פון עטלעכע פון ​​די געזעלשאַפטלעך מידיאַ זייטלעך זענען אונטן באַשטימט: פאַסעבאָאָק ס קיכל פּאָליטיק: https://www.facebook.com/policies/cookies/ טוויטטער ס קיכל פּאָליטיק: https://help.twitter.com/en/rules-and-policies/twitter-cookies ינסטאַגראַם קיכלעך פּאָליטיק: https://help.instagram.com/1896641480634370?ref=ig פּינטערעסט ס קיכל פּאָליטיק: https://policy.pinterest.com/en/cookies יאָוטובע ס קיכל פּאָליטיק: https://policies.google.com/technologies/cookies סאָונדקלאָוד קיכל פּאָליטיק: https://soundcloud.com/pages/cookies Google Plus קיכל פּאָליטיק: https://policies.google.com/technologies/cookies דיין רעכט צו אַקסעס, ריכטיק און ויסמעקן דיין אינפֿאָרמאַציע איר האָט די רעכט צו פרעגן אונדז אַ קאָפּיע פון ​​דיין אינפֿאָרמאַציע, צו ריכטיק עס, ויסמעקן עס אָדער באַגרענעצן די פּראַסעסינג, און צו באַקומען די אינפֿאָרמאַציע וואָס איר האָט צוגעשטעלט. איר קען אויך פרעגן אונדז צו יבערגעבן זיכער אינפֿאָרמאַציע וואָס איר האָט צוגעשטעלט צו אַ דריט פּאַרטיי עלעקטראָניש. איר האָט די רעכט צו אַנטקעגנשטעלנ זיך די פּראַסעסינג פון פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע אויף די יקער פון אונדזער לאַדזשיטאַמאַט אינטערעסן. וואו מיר האָבן געבעטן פֿאַר דיין צושטימען צו פּראָצעס אינפֿאָרמאַציע, איר האָט די רעכט צו צוריקציען דעם צושטימען צו קיין צייט. אויב איר האָט ניט-סאַלווד קאַנסערנז, איר האָט די רעכט צו באַקלאָגנ זיך צו אַן אי.יו. דאַטן שוץ אויטאָריטעט וווּ איר וואוינט, ארבעט, אָדער וואו איר גלויבט אַז עס קען האָבן פּאַסירט אַ בריטש. ביטע זיין אַווער אַז עטלעכע אויסנעמען זענען גילטיק פֿאַר די געניטונג פון די רעכט, אַזוי איר קען נישט קענען צו נוצן אַלע די רעכט אין אַלע סיטואַטיאָנס. די רעכט זענען אונטערטעניק צו עטלעכע יגזעמשאַנז צו באַוואָרענען דעם ציבור אינטערעס (למשל דער פאַרהיטונג אָדער דיטעקשאַן פון פאַרברעכן) און אונדזער אינטערעסן (למשל די וישאַלט פון לעגאַל פּריווילעגיע). אין עטלעכע ינסטאַנסיז, דאָס קען מיינען אַז מיר קענען האַלטן דיין אינפֿאָרמאַציע אפילו אויב איר צוריקציען דיין צושטימען. מיר וועלן ענטפֿערן צו רובֿ ריקוועס ין איין חודש. איר קענען צו אַבאָנירן פֿון קיין נוזלעטערז אָדער פאַרשידן פּערמאָושאַנאַל ימיילז צו יעדער צייט דורך קליקינג אויף די 'אַנסאַבסקרייב' לינקס צוגעשטעלט אין אַזאַ קאָמוניקאַציע. איר קען נישט אָפּטראָגן פּלאַץ-פֿאַרבונדענע קאָמוניקאַציע, אַזאַ ווי אַקאַונט וועראַפאַקיישאַן, קויפן באַשטעטיקונג און אַדמיניסטראַטיווע אַרטיקלען, אַזוי לאַנג ווי איר זענט רעגיסטרירט מיט די זייטלעך. דאַטן ריטענשאַן אונדזער ריטענשאַן פּיריאַדז פֿאַר פערזענלעכע דאַטן זענען באזירט אויף געשעפט באדערפענישן און לעגאַל באדערפענישן. מיר ריטיין פערזענלעכע דאַטן ווי לאַנג ווי עס איז נייטיק פֿאַר די פּראַסעסינג ציל (ס) פֿאַר וואָס די פערזענלעכע דאַטן איז געזאמלט, און קיין אנדערע אַלאַואַבאַל, פֿאַרבונדענע ציל. פֿאַר בייַשפּיל, מיר האַלטן עטלעכע טראַנסאַקטיאָן דעטאַילס און קאָררעספּאָנדענסעס ביז די צייט שיעור פֿאַר קליימז ערייזינג פון די מאַסע - מאַטן איז אויסגעגאנגען, אָדער צו נאָכקומען מיט רעגולאַטאָרי רעקווירעמענץ וועגן די ריטענשאַן פון אַזאַ דאַטן. דאַטן זיכערהייט מיר האָבן ימפּלאַמענאַד צונעמען טעכניש און אָרגאַנאַזיישאַנאַל מיטלען צו באַוואָרענען די פּראַסעסינג פון פּערזענלעך דאַטן. די באַוואָרעניש וועט בייַטן דיפּענדינג אויף די סענסיטיוויטי, פֿאָרמאַט, אָרט, סומע, פאַרשפּרייטונג און סטאָרידזש פון די פערזענלעכע דאַטן, און אַרייַננעמען מיטלען דיזיינד צו האַלטן פּערזענלעך דאַטן פּראָטעקטעד פון אַנאָטערייזד אַקסעס. מיר באַגרענעצן אַקסעס צו פּערזענלעך דאַטן צו פּערסאַנעל און דריט פּאַרטיעס וואָס דאַרפן אַקסעס צו אַזאַ אינפֿאָרמאַציע פֿאַר לאַדזשיטאַמאַט, באַטייַטיק געשעפט צוועקן. אַלע אונדזער שטעקן מיטגלידער, קאָנטראַקטאָרס און דריט פּאַרטיעס וואָס האָבן אַקסעס צו פערזענלעכע דאַטן אויף אונדזער ינסטראַקשאַנז וועט זיין פארבונדן צו קאַנפאַדענשיאַלאַטי. מיר האָבן ינפאָרמד זיכערהייט פּאַלאַסיז און די זיכערהייט פּאַלאַסיז און סיסטעמען זענען אָפט אַודיטעד. מיר נעמען די זיכערהייט פון אונדזער IT ינפראַסטראַקטשער זייער עמעס. כאָטש מיר נעמען גלייַך פּריקאָשאַנז צו באַשיצן אייער פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע, מיר קענען נישט גאַראַנטירן די זיכערהייט פון דיין פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע. קיין טראַנסמיסיע פון ​​פערזענלעכע אינפֿאָרמאַציע דורך די אינטערנעט און רירעוודיק פּלאַטפאָרמס איז נישט גאָר זיכער, און אַזוי, קיין טראַנסמיסיע פון ​​פּערזענלעך אינפֿאָרמאַציע איז אויף דיין אייגענע ריזיקירן. מיר זענען נישט פאַראַנטוואָרטלעך פֿאַר סערקאַמווענטשאַן פון קיין פּריוואַטקייט סעטטינגס אָדער זיכערהייט מיטלען מיר צושטעלן. די זיכערקייט און זיכערהייט פון דיין אינפֿאָרמאַציע דעפּענדס אויך אויף איר. וווּ מיר האָבן געגעבן איר (אָדער ווו איר האָט אויסדערוויילט) אַ פּאַראָל פֿאַר אַקסעס צו עטלעכע פּאַרץ פון אונדזער זייטלעך, איר זענט פאַראַנטוואָרטלעך פֿאַר בעכעסקעם דעם פּאַראָל קאַנפאַדענשאַל. איר זאָל נישט טיילן דיין פּאַראָל מיט ווער עס יז. ענדערונגען אין אונדזער פּאָליטיק מיר קענען דערהייַנטיקן אונדזער פּאָליטיק פֿון צייט צו צייט. מיר וועלן געבנ צו וויסן וועגן קיין מאַטעריאַל ענדערונגען אין דעם פּריוואַטקייט פּאָליטיק דורך פּלייסינג אַ באַמערקן אויף אונדזער זייטלעך. מיר בעטן איר צו פּיריאַדיקלי קאָנטראָלירן און איבערבליקן די פּאָליטיק אַזוי אַז איר זענט אַווער פון די לעצטע ענדערונגען. ווי אַזוי צו קאָנטאַקט אונדז פּריוואַטקייט קאַנסערנז . אויב איר האָט קיין דייַגע אָדער קלאָג וועגן פּריוואַטקייט אויף די זייטלעך, ביטע קאָנטאַקט אונדז אין astroshopee Digital Media, LLC., Attn: Legal Affairs, Pacific Design Center, Red Building West, 750 N. San Vicente Blvd., 9טהשטאָק, מזרח האָלליוואָאָד, CA, 1312312, USA אָדער E- בריוו אונדז אויף privacy@astroshopee.org. מיר וועלן טאָן אונדזער בעסטער צו ענטפֿערן צו איר אין אַ בייַצייַטיק און פאַכמאַן שטייגער צו ענטפֿערן דיין פֿראגן און האַלטן דיין קאַנסערנז. © astroshopee דיגיטאַל מעדיע, ללק. אלע רעכטן רעזערווירט. astroshopee און astroshopee.com זענען רעגיסטרירט טריידמאַרקס פון astroshopee Digital Media, LLC אנדערע טשיקאַווע אַרטיקלען טאָראַס טעגלעך האָראָסקאָפּע 3 מאי 2021 טעגלעך כאָראַסקאָופּ 2022 לעאָ זון סאַגיטטאַריוס מאָאָן: אַן ינספּיראַטיאָנאַל פּערזענלעכקייט קאָמפּאַטיביליטי 2022 עדיטאָר ס טשויס אַקוואַריוס אויגוסט 2018 כוידעשלעך האָראָסקאָפּע ליב אַקוואַריוס, עס איז אַ גינציק השפּעה פון די שטערן אויף דיין לעבן אין אויגוסט, אָבער עס זענען אויך ישוז פון אויטאָריטעט און קאָנטראָל, עטלעכע פאַרלאָזן אין דיין ליבע לעבן און אַ נויט צו זיין סעראַונדאַד דורך פילע מענטשן. 23 יוני געבורטסטאג לייענען דאָ וועגן 23 דיין געבורסטאָג פון יוני און זייער מינינגז פון אַסטראָלאָגיע, אַרייַנגערעכנט טרייץ וועגן די פֿאַרבונדענע זאָדיאַק צייכן וואָס איז ראַק דורך Astroshopee.com געמיני טיגער: די אַנביטאַבאַל באַליווער פון די כינעזיש מערב זאָדיאַק די געמיני טיגער איז אין קיין וועג כעזאַטאַנט אין די פּנים פון ענדערונגען און וועט כיין זיין אָדער איר וועג דורך קיין לעבן סיטואַציע, אפילו דורך זיך. סאַגיטטאַריוס זון טאָראַס מאָאָן: א רוחניות פּערסאָנאַליטי די סאַגיטטאַריוס Sun טאָראַס מאָאָן פּערסאָנאַליטי איז סמודלי און אַ ביסל נאַיוו און וועט האָבן גאַנץ אַ ביסל לעבן לעקציעס צו לערנען, אַרייַנגערעכנט נישט צו גלויבן אַלעמען אַזוי לייכט. סאַגיטטאַריוס מערץ 2021 כוידעשלעך כאָראַסקאָופּ מערץ 2021 וועט זיין אַ קאַמיונאַקאַטיוו חודש פֿאַר סאַגיטטאַריוס מענטשן וואָס וועלן האַנדלען מיט פילע נייַע מענטשן, אָבער קען אויך פילן אַ ביסל אויס פון אָרט אין די פּרויעקטאָר. דייטינג אַ פּיססעס מענטש: צי איר האָבן וואָס עס נעמט? די עססענטיאַלס פון דייטינג מיט אַ פּיססעס מענטש פון ברוטאַל טרוטס וועגן זיין פאַנטאַסיסט פּערזענלעכקייט צו פאַרפירן און מאַכן אים פאַלן אין ליבע מיט איר. 16 נאוועמבער בערטדייז דאָ איז אַ טשיקאַווע פאַקס בלאַט וועגן 16 דיין געבורסטאָג מיט זייער אַסטראָלאָגיע מינינגז און טרייץ פון די זאָדיאַק צייכן וואָס איז סקאָרפּיאָ דורך Astroshopee.com Astroshopee.com — דעם איז דער אָרט ווו איר קענען הנאה דיין טעגלעך האָראָסקאָפּע, און לערנען מער וועגן די פּראַל פון אַסטראָלאָגיע עס איז אין דיין לעבן און באַקומען די לעצט Facts וועגן די וואונדער פון די זאָדיאַק.

לבן הארמי (ארויסזאָג: לאָוואָן. טייטש "לבן פון דעם לאנד ארם") איז געווען דער זון פון בתואל, דער ברודער פון רבקה. לבן (מימין) מיט איידים יעקב (משמאל) ציור דער מדרש[פֿעלט אַ מקור] ברענגט אז דאס ווייב פון לבן האט געהייסטן עדינה. לבן איז געווען דער פאטער פון די 4 אימהות רחל אמנו און לאה אמנו ובלהה וזלפה. אזוי איז לבן געווען א שוואגער פון יצחק און א פעטער פון יעקב. ווען יעקב האט געהייראט לאה און רחל, איז לבן געווארן זיין שווער. אין די חז"ל ווערט ער פארעכנט נעגאטיוו, ווי עס שטייט אין דער הגדה: "צא ולמד מה ביקש לעשות לבן הארמי ליעקב אבינו, שפרעה לא גזר אלא על הזכרים, ולבן ביקש לעקור את הכל"

נאַטאַליע קריניצקאַ איז געבוירן געוואָרן אין פּוילן און אַרבעט בײַם „פּאַריזער ייִדיש־צענטער‟ זינט 2000. זי האָט געלערנט ייִדיש־קורסן אין פּאַריז, ווילנע און פּוילן און פֿאָרשט אויס די ייִדישע ליטעראַטור. אַ מומחה איעם געביט פֿון דעם, ווי אַזוי די פּויליש־ייִדישע באַציִונגען ווערן אָפּגעשפּיגלט אין ביידע ליטעראַטורן, האָט זי אויך רעדאַקטירט אַ זאַמלונג לידער פֿון מרים אולינאָווער, וואָס דער „פּאַריזער ייִדיש־צענטער‟ האָט אַרויסגעלאָזט אין 2003. נאַטאַליע קריניצקאַ, די רעדאַקטאָרשע פֿונעם „טעם־טעם‟ דערקלערט אינעם פֿאָלגנדיקן אינטערוויו מיטן „ווײַטער‟, די צילן און אויפֿגאַבעס פֿון דער פּובליקאַציע און פֿאַר וואָס מע וויל לערנען סטודענטן ווי אַזוי צו רעדן וועגן סעקס אויף ייִדיש. וואָס איז דער ציל הײַנט פֿונעם „טעם־טעם‟? אונדזער גאַנצע „פֿילאָסאָפֿיע‟ שטעקט שוין אינעם טיטל: דער ייִדישער „טעם־טעם‟ איז אַ קאָמוניקאַציע־מיטל (ווי אַ מין „טאַמטאַם‟־פּויק טאַקע) מיט אַ ייִדישן טעם (דערפֿאַר שרײַבט מען עס מיט אַן “ע”, אָבער מע רעדט עס אַרויס מיט אַ „פּתח־אַלף‟). דער ציל איז צו געבן ייִדיש־לערנערס פֿון דער גאַנצער וועלט אינטערעסאַנטע, הײַנט־צײַטיקע לייען־מאַטעריאַלן צוגעפּאַסט פֿאַר פֿאַרשיידענע מדרגות, פֿון אָנהייבער ביז אַוואַנסירטע. אַזוי ווי דער גאַנצער „פּאַריזער ייִדיש־צענטער‟, זענען מיר וועלטלעך און אומפּאָליטיש. אינעם „טעם־טעם‟ קען מען געפֿינען אַרטיקלען, ליטעראַרישע טעקסטן פֿון אַ מאָל און הײַנט, גלאָסאַרן און שפּילן — דאָס אַלץ מיט דערקלערונגען פֿון שווערע ווערטער אויף פֿראַנצייזיש און ענגליש. פֿאַר די, וואָס קענען נאָך ניט לייענען דעם „פֿאָרווערטס‟, דינען מיר אויך ווי אַן אינפֿאָרמאַציע־בלעטל וועגן דעם, וואָס עס טוט זיך אויף דער ייִדיש־וועלט: מיר דרוקן אָפּ נײַעס פֿונעם „פּאַריזער ייִדיש־צענטער‟ און באַריכטן פֿון אַ סך לענדער, צעגעשיקטע דורך אונדזערע קאָרעספּאָנדענטן אין אויסלאַנד (זײַט וויסן, אַז יעדער לייענער קען אויך ווערן אַ קאָרעספּאָנדענט). דאָס וויכטיקסטע פֿאַר אונדז איז, אַז דער „טעם־טעם‟ זאָל האָבן אַ גוטע שפּראַך־מדרגה. דערפֿאַר ווערן אַלע מאַטעריאַלן — אי די אָנגעשריבענע דורך די רעדאַקציע־מיטגלידער, אי די צוגעקומענע פֿון דרויסן, איבערגעקוקט דורך אונדזער שפּראַך־משגיח, יצחק ניבאָרסקי, וואָס איז אויך דער „גײַסטיקער טאַטע‟ פֿונעם „טעם־טעם‟. ווער לייענט הײַנט דעם „טעם־טעם‟? וויפֿל מענטשן און אין וועלכע לענדער? די „טעם־טעם‟־לייענערס זענען, דער עיקר, ייִדיש־לערנערס פֿון דער גאַנצער וועלט, פֿון פֿאַרשיידענעם עלטער און אויף פֿאַרשיידענע שפּראַך־מדרגות. אַנדערע לייענערס זענען ייִדיש־לערערס, וואָס זוכן מאַטעריאַלן פֿאַר זייערע לעקציעס אָדער סתּם ייִדיש־ליבהאָבערס, וואָס ווילן לייענען עפּעס נײַס און בלײַבן אין קאָנטאַקט מיט ייִדישיסטן פֿון אַנדערע לענדער. די ווערסיע אויף פּאַפּיר פֿאַרקויפֿן מיר אינעם „פּאַריזער ייִדיש־צענטער‟, דער עיקר, די היגע סטודענטן פֿון ייִדיש־קורסן, דהײַנו איבער הונדערט מענטשן, ווי אויך באַזוכער פֿון פֿראַנקרײַך און פֿון אויסלאַנד. אַחוץ דעם האָבן מיר אַ רשימה מיט צוויי הונדערט אַדרעסן פֿון אַבאָנענטן, יחידים און אינסטיטוציעס (ביבליאָטעקן, ייִדיש־געזעלשאַפֿטן, אוניווערסיטעטן). זיי וווינען אין אַלע עקן אייראָפּע, פֿון שפּאַניע ביז רוסלאַנד און פֿון שוועדן ביז איטאַליע, ווי אויך אַנדערשוווּ אין דער וועלט, דער עיקר, אין די פֿאַראייניקטע שטאַטן און ישׂראל, אָבער אויך אין אויסטראַליע, יאַפּאַן און דרום־אַפֿריקע. עטלעכע לערערס פֿון ייִדיש־לעקציעס אַבאָנירן צו צען נומערן „טעם־טעם‟ פֿאַר זייערע תּלמידים (אויף דעם איז דאָ אַ באַזונדער גינציקער פּרײַז). מענטשן פֿון דער גאַנצער וועלט לייענען אויך דעם „טעם־טעם‟ אויף דער אינטערנעץ — דאָס איז אין גאַנצן אומזיסט. ווי אַזוי האָבן די אומשטענדן זיך געביטן אין די לעצטע 20 יאָר? צי איז געוואַקסן דער אינטערעס צו דער אויסגאַבע? מיט די יאָרן איז דער „טעם־טעם‟ געוואָרן וואָס מער אינטערנאַציאָנאַל. צו די פֿראַנצייזישע פֿוסנאָטעס האָבן מיר צוגעגעבן ענגלישע. זשיל ראָזיע, דער פֿריִערדיקער דירעקטאָר פֿונעם „פּאַריזער ייִדיש־צענטער‟, וואָס האָט אויך אַ געוויסע צײַט געאַרבעט איבער דעם גראַפֿישן אויסשטעל פֿונעם זשורנאַל, האָט געהאַט דעם אײַנפֿאַל צו שטעלן אַלע „טעם־טעם‟־נומערן אויף דער אינטערנעץ, זיי זאָלן זײַן צוגענגלעך פֿאַר אַלעמען. אַזוי אַרום איז דאָ וואָס מער לייענערס פֿון ווײַטע מקומות. אויך דער פֿאָרמאַט פֿונעם „טעם־טעם‟ האָט זיך שטאַרק אַנטוויקלט: פֿון אַ שוואַרץ־ווײַס־בלעטל פֿון פֿיר זײַטן מיט קליינע צייכענונגען איז געוואָרן פֿריִער אַ ביולעטין פֿון אַכט זײַטן מיט צוויי קאָלירן, און איצט, צום 100סטן נומער, אַ דאַנק דעם נײַעם אויסשטעל פֿון טל חבֿר־כיבאָווסקי, אַ קאָלירפֿולער זשורנאַל מיט אַ סך בילדער און קונציקע גראַפֿישע אײַנפֿאַלן. מיר האָפֿן, אַז דער נײַער פֿאָרמאַט וועט געפֿעלן ווערן אונדזערע לייענערס און צוציִען פֿרישע ייִדיש־לערנערס. פֿאַר וואָס האָט מען אויסגעקליבן דווקא פּרצן און סעקס ווי די טעמעס פֿאַרן יובֿל־נומער? די טעמע „פּרץ‟ איז געקומען גאַנץ נאַטירלעך צוליב דעם 100סטן יאָרצײַט פֿון דעם „טאַטן פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור‟. די טעמע „סעקס‟ האָט זיך באַוויזן גאַנץ אומדערוואַרט: איין טאָג האָבן צוויי יונגע מיטאַרבעטערינס פֿונעם „טעם־טעם‟ געשטעלט די פֿראַגע: „פֿאַר וואָס שרײַבט מען קיין מאָל ניט וועגן סעקס?‟ נו, טאַקע, פֿאַר וואָס ניט? דערצו איז דאָך זומער, און אַלע פּאָפּולערע זשורנאַלן שרײַבן וועגן סעקס, זאָלן אויך ייִדיש־לערנערס, ליגנדיק בײַם ברעג ים אויף אַ פּלאַזשע, זיך פֿאַרווײַלן מיט דער דאָזיקער טעמע אויף מאַמע־לשון! בפֿרט אַז מע געפֿינט זי ניט זייער אָפֿט אין דער ייִדישער ליטעראַטור און ייִדיש־לערנביכער. אַ סך תּלמידים און אַפֿילו מענטשן, וואָס קענען די שפּראַך פֿון דער היים, מיינען, אַז אויף ייִדיש האָט מען קיין מאָל ניט גערעדט וועגן אַזעלכע זאַכן. האָבן מיר (ווי אַן ערנסטער דידאַקטישער זשורנאַל) געוואָלט ווײַזן, אַז אין ייִדיש איז שוין לאַנג דאָ אי אַ געהעריקער וואָקאַבולאַר צו רעדן וועגן אַלץ, אי ניט ווינציק לייען־מאַטעריאַל, ווי שפּריכווערטער און „פֿעטע‟ וויצן, וווּ מע שפּילט זיך אַפֿילו מיט טײַטשן פֿון הייליקע פּסוקים. עס איז דאָ אויך אַ פֿאַרבינדונג צווישן ביידע טעמעס פֿונעם הונדערטסטן נומער: פּרץ אַליין האָט פֿון מאָל צו מאָל געניצט אַ פּיקאַנטן אויסדרוק אין זײַנע ליטעראַרישע ווערק, און מיר דרוקן אַ הײַנטצײַטיקע „סעקסועלע‟ פּאַראָדיע פֿון אַ פֿראַגמענט פֿון זײַן פּאָעמע „מאָניש‟. וואָס זענען די פּלענער פֿאַרן זשורנאַל אין דער צוקונפֿט? צי האָט מען בדעה צו שאַפֿן ניט בלויז אַרטיקלען, נאָר אויך פֿילמען און אַזוי ווײַטער? אונדזער ציל איז זיך כּסדר צו באַנײַען, כּדי צו געפֿינען אופֿנים צוצוקומען צו אַזוי פֿיל ייִדיש־לערנערס ווי מעגלעך, זיי צו געבן פֿאַרכאַפּנדיקע און ניצלעכע לערן־ און לייען־ מאַטעריאַלן פֿון אַ גוטער קוואַליטעט. מיר וואָלטן טאַקע געוואָלט אַנטוויקלען — אַזוי ווי דער „פֿאָרווערטס‟ טוט עס שוין לאַנג — אונדזער וועבזײַטל און שטעלן דאָרטן צוגאָב־מאַטעריאַלן, אַרײַנגערעכנט קלאַנג־ און, פֿאַר וואָס ניט, ווידעאָ־רעקאָרדירונגען. אויף דעם דאַרפֿן מיר אויך אַן ענגערע מיטהילף מיט אַלע אונדזערע מיטאַרבעטער און לייענערס — שיקט אונדז אײַערע מיינונגען וועגן דעם „טעם־טעם‟, אײַערע פֿאָרלייגן, אייגענע אַרטיקלען און שאַפֿונגען! Share On Facebook Twitter Permalink | | Share | Email | Print Top Stories Back to ווײַטער The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

English Español 简体中文 繁體中文 Русский Kreyòl ayisyen বাংলা 한국어 العربية Français Polski Tagalog اردو Yorùbá Українська באַגריסונג English Español 简体中文 繁體中文 Русский Kreyòl ayisyen বাংলা 한국어 العربية Français Polski Tagalog اردو Yorùbá Українська באַגריסונג קאוויד -19 אייער געזונט און זיכערקייַט זענען וויכטיק פֿאַר אונדז. אַלעמען אין די ניו יארק סיטי האָוסינג און פרייַ אָרט יבערבליק (NYCHVS) מאַנשאַפֿט נאָכגיין פּראָוסידזשערז דיזיינד צו באַשיצן ביידע איר און זיי. מיר האָבן אַ דעדאַקייטאַד, פרייַ פּובליק געזונט אַדווייזער וואָס איז פאַראַנטוואָרטלעך פֿאַר טריינינג אונדזער שטעקן, מאָניטאָר די קראַנט באדינגונגען דאָ אין ניו יארק סיטי און ימפּלאַמענינג געזונט און זיכערקייַט פּראָוסידזשערז באזירט אויף קראַנט וויסנשאפטלעכע זאָגן. אונדזער ינטערוויעווערס פון NYCHVS טראָגן פאַסיאַל מאַסקס און נוצן שטענדיק דיסטאַנסאַז. מיר בעטן אַז איר טאָן דאָס זעלבע ווען אַ סענסוס ביוראָו פיעלד רעפּרעסענטאַטיווע באזוכט איר. אויב איר טאָן ניט האָבן אַ פּנים מאַסקע, מיר וועלן גערן צושטעלן עס. אויב איר האָט קיין קאַנסערנז וועגן אַ סענסוס ביוראָו פיעלד רעפּרעסענטאַטיווע צו באַזוכן איר אין דיין היים, ביטע רופן אונדז אין (212) 584-3490 צו בעטן אַ גלייַך אַקאַמאַדיישאַן.

לעצטנס האָט מען אַ סך געשריבן װעגן די סאָװעטישע ייִדישע פֿאָטאָגראַפֿן און אױסגעשטעלט זײערע װערק אין מוזײען און גאַלעריעס איבער דער גאַנצער װעלט. די פֿילצאָליקע פֿאָטאָגראַפֿיעס פֿון יעװגעני כאַלדײ, דמיטרי באַלטערמאַנץ, אַרקאַדי שוחט און אַנדערע דערצײלן די געשיכטע פֿון סאָװעטישע דערגרײכונגען אין אינדוסטריע, לאַנדװירטשאַפֿט, און בפֿרט װעגן דער גבֿורה פֿון דער רױטער אַרמײ בעת דער מלחמה. אָבער װי װײַט איז באַרעכטיקט צו רעדן װעגן אַ ספּעציעלן ייִדישן כאַראַקטער פֿון די דאָזיקע בילדער? אײניקע פֿאָטאָגראַפֿן, װי למשל, סעמיאָן פֿרידלאַנד, האָבן זיך יאָ ספּעציעל אָפּגעגעבן מיט דאָקומענטירן דאָס לעבן פֿון ייִדישע קאָלאָניעס און ייִשובֿים אין קרים און ביראָבידזשאַן; דאָך, איז די כּװנה פֿון די דאָזיקע פֿאָטאָגראַפֿיעס, קודם־כּל, געװען אַ פּראָפּאַגאַנדיסטישע. מען איז געװען אױסן צו װײַזן די מעלות פֿונעם סאָװעטישן לעבנס־שטײגער סײַ דער אײגענער באַפֿעלקערונג און סײַ דעם אױסלענדישן עולם. װאָס שײך דעם קינסטלערישן סטיל פֿון די אָפֿיציעלע סאָװעטישע פֿאָטאָגראַפֿיעס, לאָזן זיך דאָ דערקענען שפּורן פֿון פֿאַרשידענע אײַנפֿלוסן. אין די 1930ער יאָרן זעט מען געװיסע פּאַראַלעלן מיטן דײַטשישן נאַציסטישן סטיל, װאָס באַטאָנען דעם טאָטאַליטאַרישן כאַראַקטער פֿון דער נײַער געזעלשאַפֿט. אין די 1940ער יאָרן װערן בולטער די סטיליסטישע שטריכן פֿון דער אַמעריקאַנער גלאַנץ־רעקלאַמע, װאָס „פֿאַרפּוצן‟ די סאָװעטישע װירקלעכקײט. אָבער די סאַמע שטאַרקע און אױסדריקפֿולע סאָװעטישע פֿאָטאָגראַפֿישע אימאַזשן שטאַמען פֿון דער מלחמה־צײַט, װען די פֿאָטאָגראַפֿן האָבן געפֿאָלגט נאָך דער רױטער אַרמײ אין די סאַמע שװערסטע און בלוטיקסטע שלאַכטן. עמנואל יעװזעריכין האָט געהערט צו די סאַמע באַרימטע און אָנערקענטע סאָװעטישע פֿאָטאָגראַפֿן. זײַן סטיל איז געלעגן צװישן קונסט און דאָקומענט. געבײַדעס, סקולפּטורן, אױטאָס און אַנדערע אָביעקטן זײַנען באַלעבט געװאָרן אױף זײַנע פֿאָטאָגראַפֿיעס דורך אַ שאַרפֿן קוקװינקל אָדער אַן אײגנאַרטיקער קאָמפּאָזיציע. ער האָט געקאָנט „אַרײַנשטעלן‟ מענטשלעכע געשטאַלטן אין דער אַרכיטעקטורישער לאַנדשאַפֿט, זײ זאָלן שאַפֿן דעם עפֿעקט פֿון האַרמאָנישן אַחדות צװישן דעם מענטש און זײַן אַרום. יעװזעריכינס לעבנס־געשיכטע איז געװען ענלעך צו אַנדערע סאָװעטישע ייִדישע פֿאָטאָגראַפֿן פֿון זײַן דור. ער איז געבױרן געװאָרן אין דער גרױסער דרומדיקער פּראָװינץ־שטאָט ראָסטאָװ־אױף־דאָן אין 1911, און פֿון 1934 האָט ער געאַרבעט אין מאָסקװע פֿאַר דער סאָװעטישער טעלעגראַף־אַגענטור „טאַסס‟. ער האָט פֿאָטאָגראַפֿירט צוזאַמענפֿאָרן און קאָנגרעסן פֿון די צענטראַלע סאָװעטישע אָרגאַניזאַציעס, אַזעלכע װי „קאָמאינטערן‟ און די קאָמוניסטישע פּאַרטײ, געמאַכט אָפֿיציעלע פּאָרטרעטן פֿון װיכטיקע פּערזענלעכקײטן, װי למשל, דער שרײַבער מאַקסים גאָרקי אָדער דער סאָװעטישער פּרעזידענט מיכאַיִל קאַלינין. בעת דער מלחמה האָט ער געמאַכט די סאַמע באַרימטע בילדער אין סטאַלינגראַד, װוּ ער איז געווען עטלעכע חדשים בעת די סאַמע הײסע שלאַכטן. אין דער מאָסקווער קאָר־שיל, 1950ער יאָרן יעװזעריכינס פֿאָטאָגראַפֿישע װערק זײַנען אַ סך מאָל אױסגעשטעלט געװאָרן אין רוסלאַנד און אין אױסלאַנד. אָבער די נײַע אױסשטעלונג אינעם מאָסקװער ייִדישן מוזײ אַנטפּלעקט אַ זײַט פֿון זײַן שאַפֿונג, װאָס איז עד־היום פֿאַרבליבן ניט באַקאַנט. אין זײַן אַרכיװ האָט זיך אָפּגעהיט אַ סעריע פֿאָטאָגראַפֿיעס, װאָס ער האָט געמאַכט אין דער מאָסקװער קאָר־שיל אין די יאָרן 1957, 1960 און 1965. עס איז ניט קלאָר, װאָס איז געװען דער צװעק פֿונעם דאָזיקן פּראָיעקט. מעגלעך, אַז די „טאַסס‟ אָדער אַן אַנדערע סאָװעטישע אַגענץ האָט פּלאַנירט אַרױסצולאָזן פּראָפּאַגאַנדע־מאַטעריאַלן װעגן דעם גוטן מצבֿ פֿונעם ייִדישן רעליגיעזן לעבן אין סאָװעטן־פֿאַרבאַנד. ס‘קאָן זײַן אױך, אַז די באַשטעלונג איז געװען פֿון דער מאָסקװער ייִדישער קהילה, אָבער עס איז ניט קײן ספֿק, אַז דער פּלאַן איז באַשטעטיקט געװאָרן דורך די אָפֿיציעלע סאָװעטישע משגיחים איבער רעליגיע. װי עס זאָל ניט זײַן, האָט מען איצט מײַסטערלעכע קינסטלערישע פֿאָטאָס פֿון פֿאַרשידענע מאָמענטן אין דער גרױסער מאָסקװער קאָר־שיל. סטיליסטיש איז יעװזעריכין פֿאַרבליבן געטרײַ זײַן מאָנומענטאַלן סטיל. ייִדן מיט בערד אין טליתים און תּפֿילין זעען אױף זײַנע בילדער אױס פֿײַערלעך און אַ ביסל סטאַטעטשנע. מען שפּירט די געהױבענע אַטמאָספֿער פֿון גרױסע יום־טובֿים, װען די שיל איז געװען פֿולגעפּאַקט, בפֿרט װען מען האָט געזאָגט יזכּור. די דאָזיקע פֿאָטאָגראַפֿישע סעריע איז אַן אוניקאַלער דאָקומענטאַלער עדות פֿון יענער תּקופֿה, װען די מאָסקװער קאָר־שיל איז געװען די אָפֿיציעלע װיטרינע פֿונעם ייִדישן לעבן אינעם גאַנצן סאָװעטן־פֿאַרבאַנד. אָבער מען טאָר, אַװדאי, ניט נעמען די דאָזיקע בילדער פֿאַר אַ רײנעם אמת. דער סאָװעטישער ליטעראַטור־פֿאָרשער יורי טיניאַנאָװ האָט אַ מאָל געזאָגט, אַז געװיסע „צערעמאָניאַלע דאָקומענטן‟ ליגן פּונקט אַזױ װי מענטשן. דאָס איז דער אָפֿיציעלער פֿאַסאַד פֿון דער סאָװעטישער ייִדישער פּאָליטיק בעת דער ליבעראַלער תּקופֿה פֿאַר דער מאַסן־עמיגראַציע, װען די סאָװעטישע מאַכט האָט געװאָלט װײַזן דער מערבֿדיקער װעלט איר „גוטן‟ פּנים. אָבער דאָס װיכטיקסטע אױף די דאָזיקע בילדער זײַנען די לעבעדיקע פּנימער, סײַ פֿון ייִדן פֿון אַ גאַנץ יאָר און סײַ פֿון די פּני פֿון דער ייִדישער קהילה: דעם חזן באַרקאַן און די רבנים לעװין און שליפֿער. צװישן אַנדערע זעט מען אױך רבי געטשע װילענסקי — דער געהײמער ראָש פֿונעם מאָסקװער בית־דין און דער אָפֿיציעלער פֿאָרשטײער פֿונעם ליובאַװיטשער רבין אין מאָסקװע. די ייִדישע סעריע און יעװזעריכינס אַנדערע פֿאָטאָס קומען פֿון דער זאַמלונג פֿון „ספֿרות־פֿונדאַציע‟, װאָס באַזירט זיך אין ליכטענשטײן. אין די לעצטע פּאָר יאָרן נעמט די דאָזיקע פֿונדאַציע אַן אַקטיװן אָנטײל אין פֿאַרשידענע אױסשטעלונגען פֿון דער מאָדערנער רוסישער און סאָװעטישער קונסט אין רוסלאַנד. אירע זאַמלונגען האַלטן אין אײן װאַקסן, אָבער די אײגנטימער פֿון די דאָזיקע אוצרות בלײַבן ניט באַקאַנט. די רוסישע „װיקיפּעדיע‟ איז זיך משער, אַז „ספֿרות‟ געהערט דעם געהײמניספֿולן רוסישן נאַפֿט־מאַגנאַט אַלעקסאַנדר סמוזיקאָװ, אָבער מען װײסט כּמעט גאָר ניט װעגן אים. װי עס זאָל ניט זײַן, פֿאַרמאָגט די דאָזיקע סודותדיקע פֿונדאַציע אײנע פֿון די בעסטע זאַמלונגען פֿון דער מאָדערנער רוסישער קונסט. Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

ער איז א זון פון רבי [[אלטער אלעזר מנחם בידערמאן]] (נפטר געווארן [[י"ד טבת]] [[ה'תשס"א]]), [[לעלאוו (הויף)|לעלאווער]] רבי אין [[בני ברק]] (פון רבי עקיבא גאס), זון פון רבי [[משה מרדכי בידערמאן|משה מרדכי]] פון לעלאוו. אלס בחור האט ער געלערנט אין דער [[פאנאוועזשער ישיבה]], סיי אין ישיבה גדולה און סיי אין ישיבה קטנה. ער האט געהייראט דער טאכטער פון רבי נתן דוד ראזענבוים, דער [[זוטשקא (הויף)|זוטשקער]] רבי פון בני ברק. אנפאנג פון די [[2000ער]] יארן, פלעגט ער פראווען ביי זיך אין שטוב פרייטיג צונאכט [[באטע|באטעס]]ס, אין באטייליגונג פון חסידישע בחורים, הויפטזעכלעך פון דער [[סלאבאדקער ישיבה (בני ברק)|סלאבאדקער ישיבה]]. דערצו האט ער אויכעט אנגעהויבן פארלערנען א שיעור פאר חסידישע בחורים (א גרויסע צאל פון זיי תלמידים פון דער [[מירער ישיבה]]) יעדן ליל שישי. דער שיעור פלעגט פארקומען אין שטוב פון זיין ווייב'ס זיידע הרה"ק רבי [[שלמה גאלדמאן|שלאמקע זוועהילער]] אין [[בית ישראל]] געגנט אין [[ירושלים]]. אין דער ענדע פונעם ערשטן [[יארצענדלינג|צענדלינג]] פונעם [[21סטער י"ה|21סטער21סטן]] יארהונדערט, ווען רבי אלימלך'ס נאמען האט זיך שוין היפש פארשפרייט און באקאנט געווארן כמעט איבעראל, האט ער אנגעהויבן צו ווערן איינגעלאדנט צו אויפטרעטן און פארלערנען שיעורים אין פארשידענע ישיבות און [[בית מדרש|בתי מדרשים]], א שטייגער וואס גייט אן היינט צו טאגס אויכעט. צוביסלעך, מיט דער צייט, האבן זיך איינגעזאמלט ארום אים אנהענגרס וואס האבן אים שטארק באווענדערט, הויפטזעכלעך יונגע אברכים פון [[אלעד]], [[בית שמש]], [[מודיעין עילית]] און [[ביתר עילית]] וועלכע זענען געווארן זיינע תלמידים און זענען אנגעקניפט צו אים מיט א מוראדיגע געטריישאפט. ער וויילט פון צייט צו צייט אויף שבתים מיט זיינע תלמידים אין די אויבערדערמאנטע שטעט. אויכעט פראוועט ער שבתים אין [[מירון]] מיט זיינע תלמידים. *טאכטער, שנור פון רבי דוד ירחמיאל צבי ראבינאוויטש, [[ביאלע (הויף)|ביאלער]] רבי פון רמת אהרן *טאכטער, ווייב פון ר' משה דוד מוטצען זון פון ר' פישל מוטצען, איידעם פון דער [[קלויזענבורג|קלויזנבורגער]] רבי *טאכטער, ווייב פון ר' יעקב מרדכי היילפרין, זון פון ר' נפתלי צבי היילפרין, זון פון ר' יצחק אריה לייביש זון פון רבי [[אלחנן היילפרין|אלחנן]] און איידעם פון רבי שמואל אלכסנדר אוסדראפער. ר' נפתלי *צבי ער איז אן, איידעם פון דעם טשערנאבלער רבי פון בני ברק, איידעם פון ר' אלחנן היילפרין *טאכטער, ווייב פון לוי יצחק אדלער, זון פון רבי [[ישראל אליעזר אדלער|ישראל אליעזר]] פון [[דזשיקאוו (הויף)|דזשיקאוו]]. *זון, איידעם פון זיין פעטער הרב גדליה משה רוזנבוים * באר החיים - שיחות אויף אלול און ימים נוראים * באר החיים - שיחות אויף חנוכה יעדעריעדע וואך דרוקט זיך אויס א עלוןבלעטל "בארדער הפרשה,פרשה קוואל״ מיט זיינע ווערטער אויף דידער פרשה אדער און אויף דידער תקופה. דידאס עלוןבלעטל גייט ארויס אויכטאויכעט אויף ענגלישלשון־קודש שפראךאון ענגליש.

געזיכט אדער פנים איז דער מיטן און פארענט פונעם קאפ פונעם מענטש, פון אויבן ביים שטערן ביז אונטן די גאמבע, און אלץ אינדערמיט, די הויט, באקן, ליפן, פון אויבן און די צוויי אויגן מיט אויגן ברעמען און נאז אינדערמיט מיט די מויל פון אונטן, א.א.וו. פנים מוסקלען. דאס איז די הויפט צוקארפט פון א מענטש. אויך איז דאס די הויפט מיטל פאר אידענטיפיקאציע צוליב דאס אייגענארטיגקייט וואס קיין איין פנים איז קיינמאל נישט גלייך צו א צווייטע גענוי. אפילו פון צווילינג. אויך איז דאס דער עיקר קאמוניקאציע מיטל צווישן דער מענטשהייט אין לעבן, ווי איבערצוגעבן געדאנקען, ארויסווייזן געפילן ווי כעס שמחה איבעראשונג און גרויל. אדער סתם צו לאזן וויסן געמוט פאר אנדערע. איבער 40 פארשידענארטיגע מוסקלען זענען ביי די ארבייט אין פנים. צו העלפן רעדן, עסן, טרינקען, און בלינקן. פיל פון די מוסקלן זענען נישט צוגעבינדען צו די ביין, נאר צו די הויט און צו אנדערע מוסקלן. עס האט א קאליר א לייכטע, ביי מענער באוואקסן מיט האר פון א בארד מיט שנאלץ, און נאקעט און גלאט ביי פרויען און קינדער. זען • רעדן • ענדערן מענטשלעכע אנאטאמיע קאפ: שטערן – אויג – אויער – נאז – מויל – צונג – ציין - פנים – באקן – גאמבע - ליפן גענאק: האלדז - טיירויד – פארינקס – עפיגלאטיס קערפער: אקסלען – רוקן ביין – האלדז - גענאק - שטימע קעסטל - ברוסטקאסטן - ברוסט – בויך - באקן - איי - פלייצע - ארעם - דיך - עלנבויגן - הויט - נאגל - מאגן - געדערעם סעקס גלידער: (פעניס/אייערבייטל אדער מוטערשייד/קליטאריס) – אנוס – תחת גלידער: ארעם – עלנבויגן – אונטערארעם – האנטגעלענק – האנט – פינגער (גראבער פינגער - טײַטפֿינגער - גרויסער פינגער - רינגפינגער - מינדסטער פינגער) – שויס – קני – קלעצל – פיאטע – קנעכל – פוס – פינגער (פוס))

די אַמעריקאַנער ייִדן זײַנען אַ מאָדנער שבֿט. אַן אַנדער פֿאָלק, װאָס פֿאַרמאָגט אַזאַ רײַכע און שײנע קולטורעלע ירושה װי די אַמעריקאַנער ייִדישע ליטעראַטור, װאָלט זי געהיט װי דאָס אױג אין קאָפּ, אָבער אַנשטאָט דעם האָט מען זי געלאָזט אױף הפֿקר. דאָס רובֿ שעצער און פֿאָרשער פֿון דעם אַמעריקאַנער ייִדיש קומען פֿון אױסלאַנד: ישׂראל, רוסלאַנד, פֿראַנקרײַך, עסטרײַך, קאַנאַדע. אַ נײַער באַװײַז פֿונעם דאָזיקן כּלל איז דאָס בוך איבערזעצונגען פֿון ייִדישער פּאָעזיע „פּאַפּירענע בריקן‟, װאָס איז אַרױס אױף רוסיש אין סאַנקט־פּעטערבורג. עס איז ניט קײן גרױסער חידוש צו זאָגן, אַז דיכטונג לאָזט זיך ניט איבערזעצן. דאָס איז אַזוי און ניט אַזוי. אַ געראָטענע איבערזעצונג איז, קודם־כּל, אַ בײַטראָג אין דער אײגענער קולטור, װײַל אָן איבערזעצונגען און אַנטלײַונגען קאָן אַ קולטור ניט לעבן. די איבערזעצונגען פֿון לשון–קודש און אײראָפּעיִשע שפּראַכן פֿאַרנעמען זײער אַ חשובֿ אָרט סײַ אין דער אַלטער, סײַ אין דער נײַער ייִדישער ליטעראַטור. די איבערזעצונגען פֿון ייִדיש, דער עיקר פֿון שלום־עליכם און לײב קװיטקאָ, זײַנען גוט באַקאַנט דעם רוסישן לײענער, אי די ייִדן, אי די ניט־ייִדן. אָבער די נײַע זאַמלונג פֿון ייִדישער פּאָעזיע אין דער רוסישער איבערזעצונג איז אַ יוצא־דופֿן אין דער גרױסער װעלט־ביבליאָטעק פֿון איבערזעצונגען. דאָס זײַנען ניט קײן איבערזעצונגען אין אַ פּשוטן, דירעקטן זין פֿון אַריבערטראָגן אַ טעקסט פֿון אײן שפּראַך אױף אַן אַנדערער. אין תּוך גענומען זײַנען דאָס די רעקאָנסטרוקציעס פֿון רוסישע אור־טעקסטן פֿון דער אַמעריקאַנער ייִדישער דיכטונג. עס איז גוט באַקאַנט, אַז די מאָדערנע רוסישע פּאָעזיע האָט שטאַרק משפּיע געװען אױפֿן שעפֿערישן כּוח־הדמיון פֿון די „יונגע‟. דאָס רובֿ פֿון זײ — מאַני לײב, דוד איגנאַטאָװ, זישע לאַנדױ, ה. לײװיק — זײַנען פֿון קינדװײַז אָן געװען פֿאַרטאָן אין דער רוסישער ליטעראַטור. אַלעקסאַנדער בלאָק, װלאַדימיר מאַיאַקאָװסקי און סערגײ יעסענין זײַנען געװען זײערע פּאָעטישע אָריענטירן. אָבער װי אַזױ קאָן מען פֿעסטשטעלן די דאָזיקע פֿאַרבינדונגען מער פּינקטלעך, אױף דעם ניװאָ פֿון גראַמען, ריטמען, פֿערזנמאָסן? דאָ קאָנען אונדז העלפֿן די מײַסטערישע איבערזעצונגען אױף רוסיש. נעמט, למשל, מאַני לײבס ליד „ברוקלין‟: ״… אָ, ברוקלין! שטײן און שטױב און ציגל, / דײַן הימל - אומעט אױף דײַן דאַך. / דו רירסט דײַן אױסגעשפּרײטן פֿליגל / און ליגסט פֿאַרחלשט אױף דײַן פֿלאַך.‟ דער פּשוטער אימאַזש פֿון „אױסגעשפּרײטן פֿליגל‟ איז אַ סיגנאַל צו דעם „אײגענעם‟ לײענער: דאָס איז אַ ליד אינעם דיכטערישן שליסל פֿון אַלעקסאַנדר בלאָק. און באמת, װען מען לײענט דאָס ליד אױף רוסיש אין דער איבערזעצונג פֿון װאַלערי שובינסקי, זעט מען בפֿירוש, אַז דאָס איז אַ ייִדישער גרוס צו בלאָקן פֿון אַמעריקע. ברוקלין פֿון די 1930ער יאָרן איז אַ גילגול פֿון דעם פּעטערבורג פֿון 1910. אין רוסלאַנד איז די „זילבערנע תּקופֿה‟ פֿון דער רוסישער דיכטונג געקומען צום סוף פֿון דער אָקטאָבער־רעװאָלוציע. אײניקע דיכטער זײַנען געשטאָרבן אָדער געהרגעט געװאָרן, די אַנדערע — האָבן עמיגרירט, די דריטע זײַנען אַנטשװיגן געװאָרן אָדער געביטן זײער סטיל. אָבער די פּאָעטישע שטימונג פֿון יענע „זילבערנע‟ יאָרן האָט װײַטער געלעבט אין ברוקלין, בראַונזװיל, אין דער בראָנקס און אױף לאָוער־איסט־סײַד צװישן די ייִדישע דיכטער פֿון דער „יונגער‟ סבֿיבֿה. אין זײערע לידער הערט מען קלאָרע און הילכיקע אָפּקלאַנגען פֿון בלאָק, װלאַדיסלאַװ כאָדאַסעװיטש, פֿיאָדאָר סאָלאָגוב, מיכאַיִל קוזמין. זישא לאַנדױס לעצטע געדרוקטע ליד הײסט „אױף דעם טױט פֿון אַ רוסישן דיכטער‟. װי עס באַמערקט אין זײַן הקדמה װאַלערי דימשיץ, איז דאָס מסתּמא געװען דער אײנציקער פּאָעטישער אָפּרוף אױף דעם טױט פֿון מיכאַיִל קוזמין, אײנעם פֿון די פֿײַנסטע און ראַפֿינירסטע דיכטער פֿון דער אַקמעיִסטישער שיטה. קוזמין איז געשטאָרבן אין פֿאַרגעסנהײט און הפֿקר־דלות אין לענינגראַד דעם 1טן מערץ 1936. עס איז ניט קלאָר, װי אַזױ און װען האָט די ביטערע בשׂורה דערגרײכט קײן ניו־יאָרק צו לאַנדױ, אָבער עס איז קלאָר, אַז קוזמינס לידער האָבן פֿאַר אים באַטײַט זײער אַ סך. לאַנדױס שורות קלינגען װי אַ דיכטערישע געזעגענונג מיט דער גאַנצער תּקופֿה און איר קולטור: „צו װאָס ביסטו געשטאָרבן, מיכאַיִל קוזמין? / פּיעראָ, דער נאַרישער, האָט גלײַך זיך אױפֿגעהאָנגען / און ערשט, װען ס׳איז די נאַכט די טיפֿע אױפֿגעגאַנגען, / איז ער אַנטלאָפֿן, איך װײס באמת ניט װוּהין.‟ פֿאָלגנדיק קוזמין, װיל לאַנדױ אױך אַנטלויפֿן צו זײַנע באַליבטע העלדן, סיראַנאָ און קאַרלאָ גאָצי, אין דער װעלט פֿון פֿאַנטאַזיע, װוּ „אין הימל שװימט אום די לבֿנה — אַ ציטראָן.‟ אין די 1930ער יאָרן זײַנען די „יונגע‟ שױן געװען װײַט ניט יונג און ניט מער פּראָמינענט. די ערשטע ראָלעס אױף דער ייִדישער פּאָעטישער בינע האָבן דעמאָלט געשפּילט די „אינזיכיסטן‟, װעלכע האָבן געשעפּט זײער שעפֿערישע יניקה פֿון דער מאָדערנער אַמעריקאַנער און ענגלישער דיכטונג. דערפֿאַר זײַנען זײ נענטער צו דעם הײַנטיקן אַמעריקאַנער לײענער און לאָזן זיך גרינגער איבערזעצן אױף ענגליש, הגם קײן סך אינטערעס האָבן זײ בײַם אַמעריקאַנער עולם אױך ניט אױפֿגעװעקט. ס׳איז דאָ אַן אינטערעסאַנטער אונטערשיד צװישן די צװײ װיכטיקסטע שיטות אין דער אַמעריקאַנער ייִדישער פּאָעזיע. עס האָט צו טאָן מיט זײער באַציִונג צו דער „פֿרעמדער‟ װעלטקולטור. פֿאַר די „יונגע‟ איז דאָס געװען אַ רײן עסטעטישע איבערלעבונג, בעת די „אינזיכיסטן‟ זײַנען געװען אַ סך טיפֿער און מער פּערזענלעך פֿאַרטאָן אין די מיטצײַטלערישע װעלט־דאגות. לאַנדױ איז אַװעק פֿון דער װעלט בשלום אין 1937. אין זײַן לעצטן ליד, װאָס מען האָט געפֿונען אױף זײַן טיש נאָך זײַן טױט, זאָגט ער: „עס אָטעמט יעדער װינקל פֿון דער ערד / מיט לעבעדיקן אָטעם: האַס און ליבע!‟. מיט אַ יאָר שפּעטער איז יעקבֿ גלאַטשטײנס געזעגענונג מיט דער װעלט פֿון „קרישטאָלנאַכט‟ און נאַציסטישע רדיפֿות געװען אַ סך שאַרפֿער: „אַ גוטע נאַכט, ברײטע װעלט. / גרױסע, שטינקענדיקע װעלט. נישט דו, נאָר איך פֿאַרהאַק דעם טױער‟. Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

דער העלד פֿון קולבאַקס אױטאָביאָגראַפֿישער פּאָעמע „דיסנער טשײַלד־גאַראָלד‟ פֿאָרט פֿון זײַן װײַסרוסישן שטעטל קײן בערלין מיט אַ האָפֿענונג צו באַקענען זיך מיט די סאַמע לעצטע דערגרײכונגען פֿון דער מאָדערנער אײראָפּעיִשער קולטור. דאָס איז אַ שטאָט, גלייבט ער, „װוּ יעדער אַרבעטער איז אַ מאַרקסיסט/ און יעדער קרעמער איז אַ קאַנטיאַנער‟. אָבער ניט געקוקט אױף דעם, װאָס די דאָזיקע פּאָעמע איז אָנגעשריבן געװאָרן שױן נאָך דעם, װי קולבאַק האָט זיך באַזעצט אין סאָװעטישן מינסק, איז ער אַלײן ניט געװאָרן אַן עכטער מאַרקסיסט. און קײן קאַנטיאַנער איז ער פֿריִער אױך ניט געװען. קולבאַקס פֿילאָסאָפֿישע אָנזיכטן, װי װײַט זײ לאָזן זיך אױסטײלן פֿון זײַן קינסטלערישער פּראָזע און פּאָעזיע, זײַנען געװען נענטער צו דער אַנטי־ראַציאָנאַליסטישער, עקזיסטענציאַליסטישער שיטה פֿון דער מאָדערנער מחשבֿה. אין זײַן ראָמאַן „משיח בן אפֿרים‟ (1924) האָט קולבאַק געשילדערט אַ פּאַרשױן מיטן נאָמען „געמפּעלע דער פֿילאָסאָף‟. ער באַװײַזט זיך אינעם ראָמאַן מיט דעם ליד „בין איך מיר אַ בחורל אַ הולטײַ‟, װאָס איז געװען גוט באַקאַנט און באַליבט צװישן די חסידים פֿון קולבאַקס פּאָעזיע. דער העלד פֿונעם דאָזיקן ליד איז אַ יונגערמאַן, װאָס שפּאַנט איבער דער װעלט װי אַ „לײדיקגײער‟, „חוצפּהדיק פֿאַרשײַטער‟, אָן אַ ציל און אָן אַ צװעק. לכאורה, האָט דאָס דאָזיקע ליד ניט קײן טיפֿן פֿילאָסאָפֿישן זין, און אַלע מפֿרשים טײַטשן עס אױס װי אַ לױבגעזאַנג דער פֿרײַהײט און דער נאַטור. איז װאָס זשע פֿאַר אַ שײַכות האָט דאָס דאָזיקע פּראָסטע ליד מיטן העלד, װאָס רופֿט זיך „פֿילאָסאָף‟? דעם ענטפֿער דאַרף מען זוכן אינעם לעצטן קופּלעט: „פֿאָרט אַ פּױערל פֿאַרבײַ: / טשאָ טשוּװאַטש נאַ סװעטשע? / װײס איך נישט און כ׳טו אַ שרײַ: / סװעטשע? פּעטשע מעטשע…‟ פֿאַרן הײַנטיקן ייִדיש־רעדנער זײַנען אי די פֿראַגע, אי דער ענטפֿער אַ האַרבע עבֿרי, אָבער אין קולבאַקס צײַטן האָבן זײַנע לײענער נאָך געקענט סלאַװישע שפּראַכן. דאָס פּױערל פֿרעגט אױף װײַסרוסיש: „װאָס הערט זיך אױף דער װעלט?‟, און דאָס בחורל ענטפֿערט: „אױף דער װעלט? פּעטשע מעטשע‟. „פּעטשע מעטשע‟ איז אַ פֿאָלקלאָרישער אױסדרוק, װאָס טרעפֿט זיך סײַ אין דער ייִדישער ליטעראַטור, װי למשל, בײַ יצחק באַשעװיס אָדער יהושע פּערלע, סײַ בײַם רוסישן שרײַבער מיכאַיִל בולגאַקאָװ. קײן קלאָרן זין טראָגן די דאָזיקע װערטער ניט, סײַדן אין בולגאַריש, װוּ זײ מײנען, בערך, „אַ געבאַקט בערעלע‟. דער אימאַזש פֿונעם בער איז טאַקע יאָ װיכטיק פֿאַר קולבאַקן, װאָרן ער שטאַמט פֿון סמאָרגאָן, װאָס האָט געשמט מיט דרעסירטע בערן. אָבער בולגאַריש האָט ער מסתּמא טאַקע ניט געקענט. אַזױ אַרום באַקומט זיך, אַז קײן קלאָרן ענטפֿער אױף דעם פּױערלס קשיא איז אינעם ליד ניטאָ: די װעלט איז פּשוט ׳פּעטשע מעטשע׳‟, האָט ניט קײן זין. אָבער גימפּעלע טענהט: „איך בין אַ פֿילאָסאָף. אָט־אָ דאָ אין בוזעם־קעשענע ליגט בײַ מיר פֿאַרשריבן אַ גאַנצע פֿילאָסאָפֿיע מײַנע‟. נאָך אַ קלײנעם צובײַס דערקלערט גימפּעלע דער פֿילאָסאָף זײַן פֿילאָסאָפֿיע: „עס איז נישטאָ קײן מענטש אױף דער װעלט, אַלצדינג און יעדערדינג איז דאָ, אָבער קײן מענטש איז נישטאָ, און דאָס איז דער חילוק צװישן מיר און צװישן אײנעם, װאָס מען רופֿט אים שאָפּענהױער. דער מענטש איז אַ חלום פֿון דעם חומר.‟ להיפּוך צו דעם באַרימטן דײַטשישן דענקער אַרטור שאָפּענהױער, װאָס האָט געהאַלטן די גאַנצע װעלט פֿאַר אַ פּועל־יוצא פֿון דעם מענטשלעכן װילן און כּוח־המדמה, האַלט גימפּעלע, אַז פֿאַרקערט, דער מענטש איז אַ פּראָדוקט פֿון דעם װעלטס דמיון, „אַ חלום פֿון דעם חומר‟. די װעלט („סװעט‟) איז דאָ, אָבער דער מענטש איז „פּעטשע מעטשע‟, אַ פּאָר פּוסטע װערטער. דער דאָזיקער סקעפּטישער און פּעסימיסטישער װעלטבאַנעם איז מסתּמא אַ פּועל־יוצא פֿון דעם חורבן פֿון דעם פֿעסטן באַקאַנטן װעלט־סדר בעת דער ערשטער װעלט־מלחמה, פּאָגראָמען און רעװאָלוציע. אין אַ צעטעלע, װאָס גימפּעלע האָט געטראָגן אין זײַן קעשענע, שטײט געשריבן: „די װעלט דאַרף אַזױ אַדורכגײן דורך מיר, װי איך גײ אַדורך די װעלט‟. און דאָס דאָזיקע שטיקל חכמה איז אַ שליסל צו קולבאַקס פּאָעזיע, װאָס באַזינגט הולטײַען, לײדיקגײערס און שלעפּערס. צום שלוס פֿון „מאָנטיק‟, קולבאַקס צװײטער ראָמאַן פֿון יענער תּקופֿה, לײענען מיר: „איך הער בלױז דאָס געזאַנג פֿון װײַסן אײזעלע אין דער פֿינצטער. װוּהין בלאָנדזשעט ער אַלײן אָן אַ רײַטער? - - - עס הענגט די טאָרבע אױף אים און דער אַלטער לאָגל, אָבער ער איז נישטאָ - - - װײ מיר.‟ דער רײַטער איז דער משיח, װאָס דאַרף קומען אױף אַ װײַסן אײזל. אָבער ער איז נעלם געװאָרן, און דער אײזל בלאָנדזשעט איבער דער װעלט אַלײן. דער אײזל שטײט דאָ פֿאַר אַ סימבאָל פֿון חומר, נאַטור, גשמיות, װאָס האָט זיך באַפֿרײַט פֿון רוחניות און באַקומען שליטה איבער דער גאַנצער װעלט. קולבאַק איז אַװדאי ניט געװעּן קײן סיסטעמאַטישער פֿילאָסאָפֿישער דענקער. ער האָט אױסגעדריקט זײַנע השׂגות אין קינסטלערישע געשטאַלטן און מעטאַפֿאָרישע אימאַזשן. און זײַן פּאָעטישע װעלטאַנשױוּנג האָט געהאַט אַ המשך אין די װערק פֿון אַנדערע ייִדישע שרײַבער. מיר טרעפֿן גילגולים פֿון קולבאַקס גימפּעלע אין אַזעלכע פֿיגורן װי באַשעװיסעס גימפּל תּם און דער נסתּרס לוזי מאַשבער. זײ זײַנען חכמים־נאַראָנים, װאָס האָבן פֿאַרשטאַנען, אַז כּדי צו ראַטעװען זיך פֿון דער װעלטס שׂינאה דאַרף מען זיך אָפּזאָגן פֿון װאָסער ניט איז כּבֿוד און אײגנטום און זיך צונױפֿגיסן מיט דער נאַטור. קולבאַק האָט עס פֿאָרמולירט אינעם ליד „די תּפֿילה פֿון אַן אָרעמאַן‟: „בין איך מקנא דעם פֿױגל, װאָס אים איז בעסער פֿון אונדז, / און דעם לײם, װאָס אים איז בעסער פֿון אַלעמען.‟ Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

דער אָריגינעל JIANDE SINFINE פּודער מעטאַללורגי פאַבריק.לאָוקייטאַד אין עקאָנאָמיק דעוועלאָפּעד האַנגזשאָו דזשיאַנדע שטאָט, געגרינדעט אין 2001, וועלפינע האט אַ זיך-געבויט וואַרשטאַט פון 5000 קוואַדראַט מעטער, די יערלעך פּראָדוקציע קאַפּאַציטעט פון 500 טאָנס. מיר זענען ספּעשאַלייזד אין פּודער מעטאַלערדזשי מיט 17 יאָר דערפאַרונג מיט גוט ציבור לויב, קוואַלאַטי און אָרנטלעכקייַט אין דעם פעלד.עס זענען געשאפן טויזנטער פון פּראָדוקטן, אַרויספירן צו יאַפּאַן, דענמאַרקס, די נעטהערלאַנדס און USA, עטק. מיר האָבן אונדזער אייגענע פאָרשונג און אַנטוויקלונג מאַנשאַפֿט.אַלע נייַע פּראָדוקטן האָבן שטאַרק טעכניש שטיצן הינטער זיי. טעכניש דיפּאַרטמאַנץ פון יגזיסטינג עלטער ענדזשאַנירז, טעקנישאַנז, עלטער טעכניש אַדווייזער פון קוואַליטעט ינספּעקטערז, מיר דינען פאַרשידן ינדאַסטריז אין אַ גאַנג פון פּראָדוצירן אַ נומער פון נייַע זאכן יעדער טאָג. מיט אונדזער אייגענע אָטאַמאַטיק הידראַוליק מאשינען, אָטאַמאַטיק מעטשאַניקאַל פּרעסערז, וואַקוום אויוון, הויך-פּינטלעכקייַט עדם מאשינען, לייד,מעלטינג קופּער אויוון,CNC מאַשינג יקוויפּמאַנץ, גרינדערס עטק. פּריפּאַנדעראַנט פּראָדוקטן: זיך-לובראַקייטינג בערינגז, סינטערעד גאַנג,אנדערע מעטשאַניקאַל סטרוקטור טיילן & די שטאָל באַזע קופּער צומיש בושינג, די שטאָל קאַסטינג קופּער קאָלנער, שטאָל קופּער קאָמפּאָסיטע בושינג, פירן שטעלן פון בילעט. מיר האָבן גאנץ דורכקוק ויסריכט: וניווערסאַל טעסטינג מאַשין, טענסאַל טעסטינג מאַשין, כאַרדנאַס ויסריכט, געדיכטקייַט ויסריכט, מעטאַלאָסקאָפּע, אָפּטיק בילד ינסטרומענט, ספּעקטראָגראַף,אאז"ו ו ISO9001: 2000 קוואַליטעט פאַרוואַלטונג סיסטעם סערטאַפייד דורך IQNet און CQC. כל זיך-לובראַקייטינג בערינגז געפֿינט דורך Wel fine האָבן לאַנג קאַנפאָרמד צו אינטערנאַציאָנאַלע סטאַנדאַרדס פון כעמיש און גשמיות פּראָפּערטיעס, אַזאַ ווי ASTM, JIS, DIN, MPIF, SAE, GB ...

דער היי-יאהריקער דינער - ב' שבט - קומט פאר אין דער נאענטקייט פון צוויי וויכטיקע טעג אין דעם חודש, וואס האבן א ספעציעלע באדייטונג פאר ישיבות בכלל און פאר ישיבות תומכי-תמימים בפרט. * * * דעם ערשטן טאג אין חודש שבט, דערציילט אונז די תורה (דברים א, ג), האט משה רבינו אנגעהויבן זאגן ספר דברים - משנה תורה פאר די אידן. משנה תורה האט געהאט א ספעציעלע בעדייטונג אויך אלס צוגרייטונג פאר די אידן - ערב זייער אריינגיין אין ארץ ישראל. ארויסגייענדיק פון אן ארט, וואו זיי האבן יארן-לאנג ניט געהאט קיינע גשמיות'דיקע זארג, וואו אלע נויטווענדיקייט פון שפייז, באקליידונג און א ד;63636#&אך איבערן קאפ איז ג-טלעך באזארגט געווארען (דורך דעם מן, באר, ענני כבוד וכו'), און איידער זיי זיינען אריינגעקומען אין א לאנד און ;63636#&ארט לעבן, וואו מען האט געדארפט אקערן און זייען און שניידען און פארנעמען זיך מיט אלע אנדערע וועלטלעכע ענינים - האבן זיי געדארפט באקומען ספעציעלע גייסטיקע כוחות און באווארענישן, כדי אז זיי זאלן אין דער גשמיות'דיקער וועלט ניט נאר ניט מגושם ווערן, נאר פארקערט, זיי זאלן אריינברענגען קדושה, אויסלייטערן און אויפהויבן די גשמיות'דיקע וועלט ארום זיך, זיי זאלן מאכן די גשמיות - רוחניות, דורך תורה און עבודה, צדקה און גמילות חסדים. און דאס איז אויך - ספעציעל אין די לעצטע דורות - די אויפגאבע פון ישיבות. ניט, ווי אנדערע מיינען, אז דער עיקר ציל פון ישיבות איז צוצוגרייטן רבנים, שוחטים און אנדערע כלי-קודש, נאר דער עיקר און הויפט אויפגאבע איז - צוגרייטן "סתם" אידן, אז איידער זיי גייען ארויס אין וועלט און ווערן בעלי-בתים, בעלי-עסקים אד"ג - זאלן זיי זיך פריער אנז;63636#&אפן און דורכגעדרונגען ווערן מיט תורה ויראת שמים, און שפעטער, זייענדיג אין וועלט, זאלן זיי אויפהויבן די גאנצע סביבה ארום זיך - דורך באזעלען אלע אידן ארום זיך מיט אהבת השם, אהבת התורה און אהבת ישראל אין טאג-טעגלעכן לעבן. * * * דעם צענטן טאג אין שבט איז דער יארצייט פון כ"ק מו"ח אדמו"ר, דער מנהל פון דער ערשטער ליובאוויטשער ישיבה (וועלכע איז געגרינדעט געווארען דורך זיין פאטער כ"ק אדמו"ר (מהורש"ב) אין ליובאוויטש מיט 26 יאהר צוריק, און) וועלכע האט א דאנק אים אויפגעבליט אויך אין אמעריקא מיט 91 יאהר צוריק. און אויך אין די ישיבות תומכי תמימים באמעריקא, האט כ"ק מו"ח אדמו"ר געשטעלט דאס אויבנדעמאנטע אלס ציל: צוזאמען מיט אויפבריינגען תלמידים גדולים בתורת הנגלה און גדולים בתורת החסידות - זאל דער עיקר אויפגאבע זיין - אויפבריינגען תלמידים בעלי מסירת נפש אויף אהבת השם, אהבת התורה און אהבת ישראל, און - דורך מעשים בפועל דוקא. און האט מצליח געווען אויך אין דעם - ווי מען זעט עס אין די תמימים בארבע כנפות הארץ. אין אנבליק פון דעם יום ההילולא - יו"ד שבט - פון דעם מייסד מרכז הישיבות תומכי-תמימים ליובאוויטש אין אמעריקא, וועט יעדער איינער און איינע זיכער דערוועקען אין זיך אינערע כחות צו שטיצען דעם מרכז הישיבות תומכי-תמימים ליובאוויטש אין דער גרעסטער מאס. און וועט דורך דעם געניסן די ג-טלעכע ברכות, וואס דער בעל ההילולא איז מעורר רחמים רבים אויף ממשיך זיין, פאר יעדן איינעם און איינע ואס נעמט אנטייל אין דער אונטערשטיצונג און אויסברייטערונג פון די הייליקע מוסדות וואס ער האט געגרינדעט, הם ובניהם ובנותיהם וכל אשר להם שליט"א.

טאַדזשיקיסטאַן (Тоҷикистон [ˈtɔjikɪsˈtɔn]), אפיציעל די רעפובליק פון טאַדזשיקיסטאַן (טאדזשיקיש: Ҷумҳурии Тоҷикистон, דזשומהוריאי טאדזשיקסטאן; פּערסיש: جمهوری تاجیکستان דזשאמהורי-יע טאַדזשיקעסטאַן; רוסיש: Республика Таджикистан, רעספובליקאַ טאַדזשיקיסטאַן), איז אַ בערגיש לאנד איינגעשלאסן לאַנד אין צענטראַל־אַזיע. עס גרענעצט אפגאניסטאן צו דרום, אוזבעקיסטאן צו מערב, קירגיזסטאן צו צפון און כינע צו מזרח. זײַן הױפּטשטאָט איז דושאַנבע. 7 מיליאָן פּערזאָנען ווױנען אין טאַדזשיקיסטאַן. זען • רעדן • ענדערן אַזיע-לענדער אוזבעקיסטאן · אזערביידזשאן · אינדאנעזיע · אינדיע · איראק · איראן · אָמאַן · אפגאניסטאן · ארמעניע · בהוטאן · באכריין · באנגלאדעש · ברוניי · גרוזיע · דרום קארעע · וויעטנאם · טאדזשיקיסטאן · טורקמעניסטאן · טיילאנד · טערקיי · יאפאן · יארדאניע · ישראל · כינע · לאַאָס · לבנון · מאלדיוון · מאלייזיע · מאנגאליי · מזרח טימאר · מיאנמאר · נעפאל · סאודי אראביע · סיריע · סינגאפור · סרי לאנקא · פאקיסטאן · פאראייניגטע אראבישע עמיראטן · פיליפינען · ציפערן · צפון קארעע · קאזאכסטאן · קאטאר · קאמבאדיע · קואווייט · קירגיזסטאן · רוסלאנד · תימן קהל פֿון זעלבשטענדיקע שטאַטן‬ (קזס) אוקרײַנע | אוזבעקיסטאַן | אַרמעניע | אַזערבײַדזשאַן | בעלארוס | טאַדזשיקיסטאַן | טורקמעניסטאַן | מאָלדאװע | קאַזאַכסטאַן | קירגיזסטאַן | רוסלאַנד

די מערסט פּראָסט זאַך וואָס מיר זען אויף די מאַרק איז די "נעפּל-טיפּ" כיומידאַפייער, אויך באקאנט ווי די "אַלטראַסאַניק כיומידאַפייער", וואָס איז מער קאָס-עפעקטיוו.עס איז אויך אַ טיפּ פון "ניט-נעפּל" כיומידאַפייער, אויך גערופן "יוואַפּעראַטיוו כיומידאַפייער".דער פּרייַז איז בכלל העכער, און די יוואַפּעריישאַן וואַסער האַרץ דאַרף קעסיידער ריפּלייסט, און עס איז אַ זיכער הוצאות פֿאַר קאָנסומאַבלעס. ווען פּערטשאַסינג אַ כיומידאַפייער, עס איז רעקאַמענדיד צו קלייַבן איינער מיט קיין אָדער ווייניקער ווייַס נעפּל.אין דערצו, איר קענען אויך שטעלן דיין האַנט אויף די לופט שפּריץ פֿאַר וועגן 10 סעקונדעס.אויב עס איז קיין וואַסער דראַפּלאַץ אין די דלאָניע פון ​​דיין האַנט, עס מיטל אַז די מערסט וויכטיק טייל פון די אַלטראַסאַניק כיומידאַפייער האט אַ גוט יונאַפאָרמאַטי פון די טראַנסדוסער, אַנדערש עס ינדיקייץ אַז דער פּראָצעס איז פּראָסט. עלטערן זאָל באַצאָלן ופמערקזאַמקייַט צו: אין פּרינציפּ, אויב צאַפּן וואַסער איז געניצט, און עס זענען סאַסעפּטאַבאַל מענטשן אַזאַ ווי בייביז און עלטער אין שטוב, עס איז בעסטער נישט צו קלייַבן אַן אַלטראַסאַניק כיומידאַפייער. 02 צי ניט "פיטער" די כיומידאַפייער באַקטעריסיידז, עסיק, פּערפיומז און יקערדיק אָילס זאָל ניט זיין מוסיף צו כיומידאַפייערז. צאַפּן וואַסער בכלל כּולל קלאָרין, אַזוי טאָן ניט לייגן עס גלייַך צו די כיומידאַפייער. עס איז רעקאַמענדיד צו נוצן קיל בוילד וואַסער, פּיוראַפייד וואַסער אָדער דיסטילד וואַסער מיט ווייניקער ימפּיוראַטיז.אויב טנאָים זענען לימיטעד, לאָזן די צאַפּן וואַסער זיצן פֿאַר אַ ביסל טעג איידער אַדינג צו די כיומידאַפייער. 03 עס איז רעקאַמענדיד צו וואַשן ונ דורך אַמאָל יעדער צוויי וואָכן אויב די כיומידאַפייער איז נישט קלינד קעסיידער, די פאַרבאָרגן מייקראָואָרגאַניזאַמז אַזאַ ווי פורעם וועט אַרייַן די צימער מיט די ספּרייד אַעראָסאָל, און מענטשן מיט שוואַך קעגנשטעל זענען פּראָנע צו פּנעומאָניאַ אָדער רעספּעראַטאָרי ינפעקציע. עס איז בעסטער צו טוישן די וואַסער יעדער טאָג און ריין עס ונ דורך יעדער צוויי וואָכן.די כיומידאַפייער וואָס איז נישט געניצט פֿאַר אַ צייַט פון צייַט זאָל זיין ונ דורך קלינד פֿאַר די ערשטער מאָל.ווען רייניקונג, נוצן ווייניקער סטעראַלאַנט און דיסינפעקטאַנט, ריפּיטידלי שווענקען מיט פליסנדיק וואַסער, און ווישן די וואָג אַרום די וואַסער טאַנק מיט אַ ווייך שטאָף. ווען רייניקונג, עס איז רעקאַמענדיד אַז עלטערן קלייַבן אַ עפענען וואַסער טאַנק, וואָס איז מער באַקוועם פֿאַר רייניקונג און ראַדוסאַז די וווּקס פון באַקטיריאַ. 04 די ווייַטקייט פון די כיומידאַפייער איז אויך וויכטיק די כיומידאַפייער זאָל נישט זיין צו נאָענט צו דעם מענטש גוף, ספּעציעל נישט פייסינג די פּנים, בייַ מינדסטער 2 מעטער אַוועק פון דעם מענטש גוף.אין סדר צו ענשור די כיומידאַפייער ווירקונג, די כיומידאַפייער זאָל זיין געשטעלט אויף אַ סטאַביל פלאַך 0.5-1.5 מעטער אויבן דער ערד. עס איז בעסטער צו שטעלן די כיומידאַפייער אין אַ ווענאַלייטיד און מאַדעראַטלי ליט אָרט, אַוועק פון היים אַפּפּליאַנסעס און ווודאַן מעבל צו פאַרמייַדן נעץ. 05 דו זאלסט נישט נוצן עס פֿאַר 24 שעה נאָך עלטערן פֿאַרשטיין די בענעפיץ פון כיומידאַפייערז, זיי נוצן כיומידאַפייערז אין די הויז 24 שעה אַ טאָג.עס איז בעסטער נישט צו טאָן דאָס.עס איז רעקאַמענדיד צו האַלטן יעדער 2 שעה און באַצאָלן ופמערקזאַמקייַט צו די ווענטאַליישאַן פון די צימער. אויב די כיומידאַפייער איז אויסגעדרייט אויף פֿאַר אַ לאַנג צייַט און די פֿענצטער זענען נישט געעפנט פֿאַר ווענאַליישאַן, עס איז גרינג צו פאַרשאַפן די דרינענדיק לופט הומידיטי צו הויך, וואָס קענען לייכט פירן צו דער וווּקס פון שעדלעך באַקטיריאַ, שטויב מייץ און מאָולדז, אַזוי אַפעקטינג די געזונט פון קינדער. פּאָסטן צייט: יוני-06-2022 וועגן אונדז פארקויפונג נעץ קאָנטאַקט אונדז קאַריערע פֿאַר ינקוועריז וועגן אונדזער פּראָדוקטן אָדער פּרייסליסט, ביטע לאָזן אונדז דיין בליצפּאָסט און מיר וועלן זיין קאָנטאַקט אין 24 שעה.

1. ערשטער טשעק צי עס איז אַ קורץ קרייַז אָדער עפענען קרייַז.אויב עס איז נאָרמאַל, דורכפירן אַ מאַכט-אויף פּראָבע צו קאָנטראָלירן צי די פונדרויסנדיק מאַכט צושטעלן פון די שאַדאָולעסס לאָמפּ איז סטאַביל און צי די רעזולטאַט וואָולטידזש פון די טראַנספאָרמער איז צו הויך אָדער צו נידעריק. 2. קוק די יריידייישאַן דיסטאַנסע און טיפקייַט פון די געפירט שאַדאָולעסס לאָמפּ.אין אַלגעמיין, די יריידייישאַן דיסטאַנסע פון ​​די שאַדאָולעסס לאָמפּ איז 70-140 סענטימעטער. 3. קאָנטראָלירן צי די וואָג אָרעם פון די שאַדאָולעסס לאָמפּ גלייַכן די לאָמפּ היטל, צי צו סטרויערן די קראַפט פון די וואָג אָרעם און צו סטרויערן די ווינקל פון די וואָג אָרעם.אויב איר סטרויערן עס, איר קענען נוצן די אַדזשאַסטמאַנט אופֿן פון די לאָמפּ אָרעם. 4. ווען דיבאַגינג די געפירט כירורגיש לאָמפּ, סטרויערן די דאַמפּינג שרויף פון דער נידעריקער שלאָס.יוזשאַוואַלי, די טייטנאַס פון די נאָרמאַל דאַמפּינג אַדזשאַסטמאַנט זאָל זיין נאָענט צו 20N אין קיין שטעלע. 5. קוק צי די ייַנמאָנטירונג פון די געפירט שאַדאָולעסס לאָמפּ איז פעלנדיק, דער הויפּט צי עס זענען ווייניקערע סקרוז, אָדער די סקרוז זענען נישט טייטלי אינסטאַלירן, און צי די סירקליפּס זענען רעכט קלאַמפּט. 6. ווען דיבאַגינג מינגטאַי געפירט אָפּעראַציע לאָמפּ, עס איז אויך נייטיק צו זען די אַדזשאַסטמאַנט און מעלדונג פון די נידעריקער שלאָס שיעור באַשטימען.עטלעכע שאַדאָולעסס לאַמפּס זענען גרינג צו אַריבערפירן און וועט זיין פארשפארט אין די שלאָס טייל.באַצאָלן ופמערקזאַמקייַט צו עס ווען דיבאַגינג. פּאָסטן צייט: יוני 30-2022 וואָס קלייַבן יו 100% פאַבריק האַנדל אַשוראַנס איז אַ פריי דינסט געפֿינט דורך Atlibaba.com וואָס איז דיזיינד צו העלפֿן צו שאַפֿן צוטרוי צווישן בויערס און סאַפּלייערז. 20 יאָר דערפאַרונג מיר זענען ספּעשאַלייזד אין די פּלאַן, קאַנסטראַקשאַן שפּיטאָל פּרויעקט, האט דורכגעגאנגען ISO9001, ISO13485, ISO14001, CE באַווייַזן. קוואַליטעט קאָנטראָל באַזיצער פאַבריק, יעדער פּראָדוקציע פּראָצעס מאָניטאָרעד דורך קוואַליטעט קאָנטראָל, פּרובירן און טשעק ווידער איידער איר פאַרלאָזן די פאַבריק. פאַכמאַן מאַנשאַפֿט די פירמע ברענגט צוזאַמען פאַכמאַן טעקנישאַנז וואָס האָבן פילע יאָרן פון דערפאַרונג אין די דרויסנדיק בעוועראַגע אינדוסטריע.

ווארענונג: איר זענט נישט אריינלאגט. אייער איי פי אדרעס וועט ווערן עפנטלעך זעבאר ווען איר פירט דורך ענדערונגען . אז איר לאגירט אריין אדער שאפט א קאנטע, וועלן אייערע רעדאגירונגען ווערן צוגעשריבן צו אייער באניצער-נאמען, ווי אויך אנדערע טובות. אנטי־ספאם קאנטראלע. נישט איינגעבן קיין איינגאב דא! {{סובסטאנטיוו |ענגלישע איבערזעצונגען=natural resource |עברית איבערזעצונגען=אוצר טבע |משל זאץ=[[ניגעריע]] [[איז]] [[א]] [[לאנד]] [[אין]] [[מערב]] [[אפריקע]], [[וואס]] איז [[רייך]] [[אין]] [[אויל]] [[און]] אין [[אנדער|אנדערע]] [[נאטירליכער אוצר|נאטירליכע אוצרות]]. |מערצאל=נאטירליכע אוצרות |אויסלייגן=נאטורליכער אוצר }} קורץ ווארט: אכטונג: אנדערע באניצערס קענען מעקן און ענדערן אייערע ביישטייערונגען צו היימישע אידישע ווערטערבוך. אויב ווילט איר נישט אז אייער ארבעט זאל זיין הפקר פאר אנדערע דאס צו באארבעטן – פארשפרייט זי נישט דא. אזוי אויך, זאגט איר צו אז איר האט דאס געשריבן אליין, אדער דאס איבערקאפירט פון א מקור מיט פולן רשות דאס מפקיר זיין (זעט ווערטערבוך:קאפירייטס פאר מער פרטים). זיכט נישט באניצן מיט שטאף וואס איז באשיצט מיט קאפירעכטן!

וויקימעדיע פונדאציע (וויקי-מעדיע) איז דער שירעם פונדאציע וואס פירט אן מיט אלע שפראכן וויקיפעדיעס, איבער 260 אין צאל, וואס זענען אלע איין גרויסער פיל-שפרעכיגער פרייער אנציקלאפעדיע פראיעקט אונטער די בעלות פון די נישט-פאר-פראפיט ארגאניזאציע, הויפטקווארטירט אין פלארידע, געגרינדעט דורך זשימי וועילס. וויקימעדיע לאגא די וויקימעדיע פונדאציע איז אזא סארט וואולטעטיגע ארגענעזאציע וואס האט אויף זיך געלייגט דעם ציל צו ברענגען דעת און וויסענשאפט צו יעדן מענטש אויף די וועלט פריי אן אפצאל, און דאס קונה זיין אויף אזוי שטארק אז ער זאל דאס ווייטער פארברייטערן ביז ארויס פון די גרענציען פון איר אמת, דורך דעם וואס זיי שענקן צו יעדן די בעלות צו זאגן וואס איז אמת. דאס ווערט דורכגעפירט דורך אויסנוצן די מאדערנע וויקי סאפטווער פלאטפארמע; וואס לאזט יעדן איינעם ענדערן אייניג און מיט קאנסענסוס צוזאמען אויפאמאל יעדעס ענין. אזוי ארום האט די פונדאציע אוועקגעשטעלט אן ענציקלאפעדיע אין כמעט יעדער שפראך אויף דער וועלט, אין פארעם פון וויקיפעדיעס. אבער נישט בלויז ענציקלאפעדיעס נאר אויך פרייע ווערטערביכער, אין יעדער שפראך, אין פארעם פון וויקיווערטערבוך. און אזוי ווייטער בילדער און ביכער זאמעלונגען און נאך פילע פראיעקטן וואס באפרייט די מענטשליכער וויסענשאפט פארן יעדן מענטש אייניג. די פונדאציע גיט זיך בעיקר אפ אין די טעכנישע אינציאטיוו און גרינדונג פון די פראיעקטן, אבער נישט אין איר ווערטשאפט, ווי צום ביישפיל טוט זי בלויז אויפהאלטן אירע סערווערס, דורך פאנדרעיזינג, וואס קאסט אפ שווערע מיליאנען א יאר. אבער זיי קענען אבסאלוט גארנישט אריין רעדן בנוגע די אינהאלט פון די דאזיגע פראיעקטן, נאר לאזן די וואלענטורן שאפן קאנסענסוס איבער יעדעס ענין וויאזוי און וואס פונקטליך עס זאל דאקומענטירט ווערן און וויאזוי עס זאל ווערן אויסגעשטעלט די סאפטטוועיר און די דעזיין דערפאר. עס איז אזוי אויסגעשטעלט אז אלעס וואס מען שרייבט ווערט אטאמאטיש באפרייט פאר יעדן צו קאפירן און זיך באנוצן אן רשות פארן אייגענעם געברויך פון דער גאנצער וועלט, דעריבער קען מען נישט דארטן קאפירן גארנישט וואס האט עפעס קאפירעכטן. וויקי פראגראםרעדאַקטירן זיי געבן פאר אומזינסט דעם פראגרעם וואס ווערט גענוצט אין וויקיפעדיע, אזוי ארום קען זיך יעדער עפענען א וועבסייט מיט אן אייגענער וויקיפעידיע, און עס עקזיסטירן אויפן אינטערנעט אסאך אזאלכע וועבסייטס. איינער פון זיי, און באקאנט פאר אידיש רעדדערס, איז די וויקיפעדיע אפטיילונג פונעם אידישע וועלט וועבסייט. וועבלינקעןרעדאַקטירן די וויקימעדיע וויקי ווי מען דיסקוטירט אלע וויקימעדיע פראיעקטן. פראיעקטן פון וויקימעדיע פונדאציע וויקיביכער • וויקימעדיע קאמאנס • וויקיווערטערבוך • וויקיציטאט • וויקינייעס • וויקיפעדיע • מעדיעוויקי • וויקיביבליאטעק

צי איר פילן די לאַנג נעכט אין Minecraft? איז דער טאָג נישט לאַנג גענוג צו טאָן אַלע דיין טשאָרז? נו, עס איז געקומען צו אַ סוף, עס איז אַ כייפעץ וואָס מאכט די נעכט פאָרן אין ווייניקער ווי אַ מינוט, וואָס וועט עס זיין? פריינט, מיר זענען גערעדט וועגן די זיס און ווייך בעט. אין דעם אַרטיקל מיר וועט זאָגן איר ווי צו מאַכן אַ בעט en Minecraft? עס איז אַזוי פּשוט אַז איר וועט לויפן צו טאָן דאָס נאָך לייענען דעם פּאָסטן. La בעט en Minecraftעס איז מער ווי נאָר באַפּוצונג. טראָץ זיין קיוט אויסזען, עס איז איינער פון די בלאַקס וואָס מיר דאַרפֿן אין די אָנהייב פון די שפּיל ווייַל מיט אים די נעכט וועט פאָרן פאַסטער ווי מיד. מאכן עס איז זייער פּשוט, אַזוי מיר וועלן לאָזן איר די ינסטראַקשאַנז צו באַקומען עס אין אַ דזשעפי. פּראָדוקציע פון ​​אַ בעט Minecraft צו מאַכן אַ בעט Minecraft עס איז זייער פּשוט, מיר דאַרפֿן בלויז צוויי מאַטעריאַלס וואָס זענען זייער גרינג צו באַקומען: וואָל בלאַקס און ווודאַן פּלאַנגקס. אויב מיר טאָן ניט האָבן די מאַטעריאַלס, מיר זאָל נישט זאָרג, ווייַל עס איז זייער גרינג צו באַקומען זיי. צו קריגן וואָל בלאַקס, מיר מוזן באַקומען אַ שעפּס און מיט שער אָדער שער, מיר וועלן צוגאַנג צו די שעפּס און ווייַזן די שער אויף עס, מיר וועלן האָבן די אָפּציע צו שערן, מיר וועלן דריקן עס און מיר וועלן קריגן 1 צו 2 בלאַקס פון וואָל, מיר קענען אויך באַקומען די וואָל בלאַקס אויב מיר עלימינירן די שעפּס, אָבער עס איז נישט העכסט רעקאַמענדיד, ווייַל זיי וועלן בלויז געבן אונדז 0 אָדער 1 אַפּאַראַט. שעפּס, זייַענדיק אַנימאַלס וואָס וואַנדערן יימלאַסלי, קענען זיין געפֿונען אויף בלאַקס פון גראָז וואָס האָבן אַ ליכט מדרגה פון 9. צו קריגן די הילצערנע פּלאַנקען, מוזן מיר געפֿינען אַן אָרט, וווּ עס זענען ביימער, קיין פון די 6 טייפּס פון ביימער וועט דינען אונדז. דערנאָך וועלן מיר זיי אַראָפּשניידן מיט אַ האַק, ווי עס איז די פאַסטאַסט געצייַג פֿאַר דעם אַרבעט, מיר וועלן באַקומען 3 צו 4 וניץ פון בוים טראַנגקס פון יעדער בוים. מי ר װעלע ן ז ײ צונעמע ן צו ם ארבעטם־טיש , או ן מי ר װעל ן ז ײ פארװאנדלע ן אי ן הילצערנ ע פלאנקען , פו ן יעד ן קאם ט װעל ן מי ר באקומע ן 4 . איצט אַז מיר האָבן באקומען ביידע עלעמענטן, מיר וועלן נוצן די קראַפטינג טיש און שטעלן זיי ווי גייט: און דאָס איז עס, מיר האָבן אונדזער בעט. יעצט וועלן די נעכט נאר דויערן א מינוט אדער אסאך ווייניגער ווי דאס, וואס וועט אונז דערמעגלעכן צו אויסנוצן יעדן טאג אן זיך באזארגען וואס מיר וועלן טאן ביינאכט.

וואס קען מען טון אז מען רעדט אויף אונז? וואס קען מען טון אז עס איז דא לשון הרע און הוצאת שם רע? דער רבי האט שוין געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "מען קריגט נישט אויף מיר, מען האט זיך אויסגעשניצט א מענטש און אויף אים קריגט מען, און אויף דעם מענטש וואס מען האט זיך אויסגעשניצט - קריג איך אויך" - זאגט דער רבי, "דאס האט נישט מיט מיר". אזוי מוז עס גיין, אזוי גייט דעם רבינ'ס זאך. אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר'ן רבינ'ס טאכטער אדל ווען זי האט גע'חלומ'ט א שרעק פון א חלום, ווי אלע אנשי שלומינו האבן געמאכט אן אויפשטאנד קעגן איר טאטע - דער הייליגער רבי. מען האט זיך אפגעשמועסט אז מען גייט נישט אריינלאזן דעם רבי'ן אין שול, אלע האבן זיך אויסגע'שורה'ט און זיך אנגעכאפט האנט ביי האנט, אז ווען דער רבי קומט - וועט מען אים נישט אריינלאזן. זי חלומ'ט זיך ווייטער ווי דער רבי קומט אריין אין שול און אלע שטייען האנט ביי האנט, זיי כאפן זיך אן פעסט, און ווי נאר דער רבי געבט א טרעט א טריט נענטער און קומט אן צו די ערשטע שורה - עפענען זיי אויף און דער רבי גייט שיין אריבער, און די שורה פון הינטער זיי רעגן זיך פארוואס מען האט אריבערגעלאזט דעם רבי'ן, און זיי שמועסן זיך אפ אז זיי גייען נישט אריבערלאזן דעם רבי'ן, אבער ווי דער רבי קומט נאנט צו זיי - עפענען זיי די בלאקאדע. אדל וועקט זיך אויף מיט א שרעק און לויפט צו רבי נתן ער זאל איר פותר חלום זיין. זאגט איר רבי נתן: "אזוי גייט דעם רבינ'ס זאך, מען זעט נאר איין טריט, מען זעט נישט דעם קומענדיגן טריט". וואס קען מען טון אז מען רעדט אויפ'ן רבי'ן און אויף זיינע תלמידים אלע שלעכטס, ברסלב'ער חסידים זענען ללעג ולקלס; אזוי מוז דאס גיין. דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה ז', מזבוב ועכביש) ווען עס איז געקומען די צייט אז זיין נשמה זאל אראפקומען אויף די וועלט, האט דער סמ"ך מ"ם געשריגן: "רבונו של עולם, אז דער נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיך באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפקומען אויף די וועלט, דו גיי און זוך דיר אן עצה". איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריקגעקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "די נשמה קען שוין אראפגיין, מיר האבן שוין אן עצה", די עצה פון לאכן, די עצה פון שפעטן. דיר בעט איך, ענטפער נישט און גיי נישט אריין אין קיין וויכוחים מיט קיינעם, און אז דו אליינס ביסט צעמישט - זאלסטו זיך מתבודד זיין, ווייל אזוי ווי אין א ביזנעס איז דאס וויכטיגסטע זאך צו האבן א רואה חשבון, א בוכהאלטער; עס קען זיך דאכטן אז מען מאכט געלט, מען איז מרוויח, און נאר דער רואה חשבון ווייסט די קלארע פאקטן, אויב מען איז דא מרוויח אדער מען דערלייגט, אזוי איז ברוחניות; עס קען זיך דאכטן אז מען לערנט, מען דאווענט, אבער נאר מיט התבודדות קומט ארויס די קלארע פאקטן; אזוי אויך דורך התבודדות ווערט מען קלאר וואס איז גוט און וואס איז נישט גוט. בקרוב וועלן מיר עפענען דעם נייעם שטעטל, דאס איז אביסל ווייטער פון די יעצטיגע שטעטל. מענטשן פרעגן, וואס גייט דא פאר? פארוואס דארף מען שוין גיין צו א נייע געגענט? דער ענטפער איז פשוט, די שכנים ווילן זייער אסאך געלט פאר די הייזער, זיי זעען אידן קומען - ווילן זיי מאכן אויף אונז געלט, איך וויל נישט מען זאל ארויפברענגען די פרייזן; מיר איז גוט צו גיין אין א פרישע געגענט. מוצאי שבת חנוכה וועלן מיר מאכן א חנוכת הבית פאר די נייע חדר, איך ליידן איין אלע משפחות, די חנוכת הבית וועט פארקומען אינעם בנין התלמוד תורה. די מסיבה וועט זיין אינאיינעם מיט א סעודת הודאה אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן, אז מיר זענען אנגעקומען אין היכל הקודש און אונזערע קינדער האבן א חדר און א סקול וואו מען לערנט אמונה און קדושה, מען לאכט נישט פון רבי'ן. איך טראכט אלץ פון די נס אז מען האט ארויסגעווארפן מיינע קינדער און איך האב געדארפט עפענען א מוסד פאר זיי, אזוי האבן מיינע קינדער א ריינע חינוך. אפהיטן זאל איך זיין אויב וואלטן מיינע קינדער נישט געווארן ארויסגעווארפן, וואלטן זיי מן הסתם היינט נישט גערעדט מיט מיר, זיי וואלטן זיך געשעמט אז זיי זענען קינדער פון מיר. אזוי איז געווען מיט מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, און אזוי איז געווען מיט די קינדער פון די מפיצים וד"ל. די חברי הנהלה ארבעטן זייער געטריי פאר אונז, מען גרייט זיך יעצט צו קויפן נאך אפאר בנינים פאר די קומענדיגע יאר פאר די חדר און סקול, ווייל ווי עס זעט יעצט אויס וועלן די צוויי בנינים זיין גוט פאר די יאר, אבער קומענדיגע יאר וועט דאס שוין זיין קליין און אויסגעוואקסן. אויך וועט זיין די מסיבה אינאיינעם מיט סיומים; אינגעלייט, בחורים און קינדער וועלן ענדיגן ש"ס און מסכתות. מוהרא"ש זאגט, ווען מען קומט צום רבי'ן קיין אומאן - קומט מען נישט מיט ליידיגע הענט, יעדער ברענגט א סיום. מיר האבן געמאכט אין אומאן די יאר ביים לעצטן מלוה מלכה א מעמד סיומים, ווי בחורים, אינגעלייט און קינדער האבן מסיים געווען יעדער איינער זיינע סיומים, יעצט שבת חנוכה איז דאך אויך א צייט וואס מען קומט צום רבי'ן, וועלן מיר מאכן די מעמד סיומים אינאיינעם מיט די סעודת הודאה און חנוכת הבית.

מאַנדאַטאָרי לייבלינג מגילה אַזאַ ווי גמאָ פריי, ניט גמאָ, גמאָ פריי אָדער ניט-גמאָ וואָלט ויסמעקן די מיסטעריע. לייבלינג מגילה זענען בפֿרט גוט פֿאַר קאָנסומערס. ווייַל ווען פּערטשאַסינג ניט-גמאָ פּראָדוקטן, זיי וועלן האָבן פול וויסן פון זייער ינגרידיאַנץ און מאַכן די רעכט ברירה. אויף די אנדערע האַנט, גענעטיק ינזשעניעריע טעכנאָלאָגיע העלפּס צו באַקומען פּראָבלעמס אַזאַ ווי הונגער, קרענק און קלימאַט ענדערונג, און די גמאָ טעכנאָלאָגיע וואָס איז דעוועלאָפּעד הייַנט און די וויידספּרעד פּראָדוקציע פון ​​​​גמאָס זענען אויך וווילטויק פֿאַר דער צוקונפֿט פון דער וועלט. קאָנסומערס פאַרדינען קלאָר און קאָנסיסטענט לייבלינג וואָס כולל וואָס זיי ווילן צו וויסן ווען זיי קויפן עסנוואַרג: אלא ווי אַ לעגאַל דעפֿיניציע פול פון אויסנעמען, עס איז דערוואַרט אַ פירמע וואָס קלאר דערקלערט צי די פּראָדוקט איז געמאכט פון דזשאַנעטיקלי מאַדאַפייד אָרגאַניזאַמז. דער פירמע זאָל האָבן אַ וניווערסאַל סימבאָל און זיין טעקסט זאָל זיין גרינג צו פֿאַרשטיין. די NON GMO לייבלינג אַפּלאַקיישאַן, וואָס האט גענומען אַ מיסטעריעז צוגאַנג ביז הייַנט, זאָל ניט מער האָבן אַ סוד דערקלערונג אָדער דערקלערונג. בלויז אַזוי קענען זיין פאַרזיכערט קרעדיביליטי און קרעדיביליטי צווישן מענטשן. אין דעם רעספּעקט, אונדזער אָרגאַניזאַציע האלט נישט די רעזולטאַטן פון קיין פּראָדוקט וואָס עס טעסץ און אַנאַליזעס און שאַרעס עס מיט די געזעלשאַפט. אָבער, אין בלויז איין אַספּעקט, אונדזער אָרגאַניזאַציע אַטאַטשט וויכטיקייט צו קאַנפאַדענשיאַלאַטי ווען נייטיק, אין סדר צו באַשיצן די געשעפט רעכט און שעם פון די מאַניאַפאַקטשערערז און צו פאַרמייַדן זיי צו זיין שאַטן אין דעם קאַמף קעגן זייער קאָמפּעטיטאָרס. אונדזער אָרגאַניזאַציע גיט נאַן גמאָ סערטאַפאַקיישאַן באַדינונגס צו מאַניאַפאַקטשערערז אין דעם פריימווערק.

זייט אַזוי גוט שאַפט לינקען צו דעם בלאַט פון אַרטיקלען וואָס האָבן אַ שייכות; ס׳איז פאַראַן פאָרשלאָגן. עוועלין הגואל (געבוירן 27סטן יאנואר 1961 י' שבט ה'תשכ"א קאזאבלנקא מאראקא) איז א ישראלישער פילם, טעלעוויזיע און טעאטער אקטריסע, געווינער פון צוויי אָפיר אַוואַרדס. אוולין הגואל ביאגארפיערעדאַקטירן געבוירן מאראקא ביי נאָמען אוולין כהן, אימיגרירט אין אַכט יאָר פון מאראקא צו דער שטאָט פון פתח תקווה. עוואלין הגואל איז אַ גוטע פרייַנד פון אוולין קאפלון און שטערנקלאר מיט איר אין דעם פילם איזה מקום נפלא. אוואלין קאַפּלאָן ווי ז'אנה, און אוואלין הגואל ווי אהובה.

עוז והדר איז אן תורה אנשטאלט וואס ערצייגט ספרים אויף א נייעם הערליכן פארמאט אז עס זאל זיך לערנען מיט א געשמאק, וואס ווערט אנגעפירט דורך הגאון ר' יהושע לייפער פון די גרויסע דיינים אין שיכון סקווירא, מאנסי, אן איידעם פון רבי משה ניישלאס אב"ד שיכון סקווירא, וואס האט זיך אנגעהויבן מיט א קליין כולל אין סקווירא שטעטל און זיך אויסגעוואקסן אויף א וועלטס פארנעם. דער אנשטאלט איז הויפטקווארטירט אין ירושלים, מיט צווייגן אין ביתר און בית שמש. א באנד פונעם ״עוז והדר״ ש״ס העמוד הראשון של מסכת ברכות בתלמוד ירושלמי מהדורת עוז והדר דער אנשטאלט באשעפטיגט זיך שוין 25 יאר אין דריקן די נייע מהדורה פון דעם תלמוד בבלי, אונטער הרב יוסף סאמעט און הרב עזריאל לוי אן אייניקל פון ר' שמואל שאול לוי, ראש הקהל פון עדת יראים אין פאריז). היסטאריערעדאַקטירן דער אנשטאלט איז געעפנט געווראן דורך א קליינעם כולל אין שיכון סקווירא, וואס נעמט זיך איבער ארבעטן מסכת גיטין אלס א דער ערשטער קערנדל פון דעם ש"ס פראיעקט. די ארבעט דריקט תוצאות, און תלמידי חכמים פון דער גאנצער וועלט, נעמען זיך צאם, צו העלפן צום גרויסן פרויקט, וואס שנעלערהייט האט א ריזיגע הצלחה. אז דער ש"ס פון עוז והדר, ווערט באקאנעט אלץ די בעסטע מהדורה, וואס א סך גדולי ישראל, אין דעם שפיץ הרב יוסף שלום אלישיב, לערנען מיט דעם. ארום דער גאנצער וועלט, און בפרט אין עולם הישיבות אלע ווילן דעם 'עוז והדר'ס' ש"ס צו לערנען. א גרופע תלמידי חכמים פון ארץ ישראל בראשות הרב מנחם מענדל פאמעראנץ האלטן ביי מאכן א ביאור אויפן גאנצן תלמוד בבלי, זאל זיין קלאר צו יעדן איינעם. די מהדורה ווערט גערופן מתיבתא. די ערשטע מתיבתא גמרא'ס האט מען ארויסגעגעבן אין תשס"ה, און ביז תשע"ד זענען דא שוין 85 בענדער, און די ארבעט איז נאך נישט פארטיג. די פירמע היינט צוטאג'סרעדאַקטירן פאלגנד איז א טיילווייזער ליסטע פון ספרים וואס זענען איבערגעארבעט געווארן צו הערליכן פארעם אז עס איז א נסיון נישט צו ווערן קיין תלמוד חכם.

מיט דרײַ יאָר צוריק האָב איך אָנגעהויבן זיך טרעפֿן רעגלמעסיק מיט אַ באַקאַנטן מײַנעם, „יהושע‟ (נישט זײַן אמתער נאָמען), אויספֿרעגנדיק אים וועגן זײַנע לעבן־לאַנגע ראַנגלענישן מיט אַ פּסיכישער קראַנקייט. יהושע איז אַן אידעאַלער אינפֿאָרמאַנט, גרייט צו רעדן וועגן יעדער טעמע — זײַן משפּחה, זײַן זיווג־לעבן, זײַנע שטעלעס, רעליגיעזן לעבן, סעקס און אַדיקציע. יהושע אַרבעט ווי אַ טעראַפּעווט מיט אַנדערע גײַסטיק קראַנקע (peer counselor בלע״ז) בײַ אַן אָרגאַניזאַציע וואָס באַדינט די באַדערפֿענישן פֿון גײַסטיק קראַנקע לײַט אין בראָנקס, נ״י. במשך פֿון די פֿאַרגאַנגענע אַכט יאָר האָט ער שוין אַרויסגעהאָלפֿן אָן אַ שיעור מענער און פֿרויען וואָס האָבן געליטן פֿון סעקסועלער באַלעסטיקונג, ווי אויך צווישנמיניקע (transgender) יונגע לײַט, אַלקאָהאָליקער, נאַרקאָמאַנען, היימלאָזע און הונדערטער מענטשן וואָס מוטשען זיך מיט דעפּרעסיע, מאַניש־דעפּרעסיווקייט און אַנדערע גײַסטיקע חלאַתן. יהושעס אייגענע געשיכטע און זײַן גרייטקייט צו רעדן עפֿנטלעך דערפֿון איז מערקווירדיק צוליב זײַן אייגענער משפּחה־הינטערגרונט: זײַנע טאַטע־מאַמע, וועלכע האָבן זיך געגט ווען ער איז נאָך געווען אַ קליין קינד, זענען געווען פֿרומע ייִדן און ער אַליין האָט באַקומען סמיכה פֿון אַן אָרטאָדאָקסישן רבֿ. ער איז אַן אינטערעסאַנטער בײַשפּיל פֿון אַ מענטש וואָס איז סײַ אַן אָפּגעהיטענער ייִד, סײַ אַ טעראַפּעווט פֿאַר גײַסטיק קראַנקע, סײַ איינער וואָס האָט אַליין יאָרן לאַנג געליטן פֿון אַדיקציעס צו מאַריכואַנע, אַזאַרטשפּילן און פּאָרנאָגראַפֿיע. ער רעדט פֿרײַ וועגן זײַן ליבשאַפֿט פֿאַר ייִדישקייט און פֿרויען, תּורה און פֿערדפֿאַרמעסטן, רביים און פּסיכאָאַנאַליז. אַ דאַנק זײַן גיין אויף רעד־טעראַפּיע און זײַן לערנען תּורה אין כּולל געפֿינט ער זיך הײַנט אין „דער גליקלעכסטער צײַט פֿון מײַן לעבן‟. יהושע איז בײַ מיר אַ מוסטער פֿון דעם וואָס עס הייסט צו זײַן אַ וווילער מענטש, און אויך אַ וווילער ייִד. אָט איז אַ פּאָרטרעט פֿון זײַן לעבן, ווי ער האָט עס מיר דערציילט בעת אַן אינטערוויו אין יוני 2019. אַלע פּערזענלעכע, געאָגראַפֿישע און אינסטיטוציאָנעלע פּרטים האָב איך געטוישט, ווי עס ווערט געפֿאָדערט לויט די הײַנטיקע פּריוואַטקייט־געזעצן (HIPAA) און לויט זײַן אייגענעם פֿאַרלאַנג. מײַן פּסיכישע קראַנקייט האָט זיך אָנגעהויבן אין די קינדער־יאָרן ווען איך בין געווען 11 יאָר אַלט פֿלעג איך אַראָפּגיין אין קעלער און ממש שלאָגן דעם קאָפּ אין דער בעטאָנענער פּאַדלאָגע, און אַפֿילו געווויעט. די מאַמע האָט מיר געהייסן דאָס אויפֿהערן, זאָגנדיק: „מען קען נאָך מיינען אַז דו ביסט אַ ווילדע חיה!‟ זי האָט מיך געבראַכט צו אַ פּסיכיאַטאָר, ד״ר טשאָ — זייער אַ דאַרע פֿרוי. במשך פֿון אונדזער גאַנצער סעסיע צוזאַמען האָט זי כּסדר געגעסן — קליינטשיקע ביסן ווי אַ פֿייגעלע. זי האָט מיר פֿאַרשריבן דעם מעדיקאַמענט „טאָראַזין‟. ווען איך האָב עס אײַנגענומען האָב איך דערפֿילט אַ שטאַרק דראָזשען אין קאָפּ. כ׳האָב עס נישט געקענט פֿאַרטראָגן און האָב עס קיין מאָל מער נישט אָנגערירט. איך האָב אויסגעלאָזט מײַן כּעס צו דער מאַמען ווײַל דער טאַטע האָט מער נישט געוווינט בײַ אונדז. ער האָט זיך אַרויסגעצויגן פֿון אונדזער שטוב אין דעטרויט ווען איך בין געווען פֿינעף יאָר אַלט. איך געדענק גוט יענעם אָוונט. ס׳איז געווען מוצאי־שבת, האַרבסט. איך בין געלעגן אויף דער פּאַדלאָגע ווען דער טאַטע האָט, טראָגנדיק אַ טשעמאָדאַן אין דער האַנט, זיך געזעגנט מיט אונדז. כ׳האָב אָנגעכאַפּט זײַן פֿוס און אויסגעשריגן: „טאַטע, גיי נישט אַוועק, איך בעט דיך!‟ ער האָט מיר געענטפֿערט אַז ער מוז גיין. „דו מוזסט מיך מיטנעמען!‟ האָב איך געענטפֿערט. האָט ער מיר געזאָגט: „ס׳וועט דיר זײַן בעסער בײַ דער מאַמען.‟ זײַן אַוועקגיין איז מיר געווען ווי אַ פּאַטש אין פּנים. ס׳איז געווען קלאָר אַז ער וויל נישט זײַן מיט מיר. צוויי־דרײַ יאָר זענען פֿאַרבײַ איידער איך האָב אים ווידער געזען. מײַן עלטערע שוועסטער, עלטערער ברודער און איך זענען געפֿאָרן פֿון דעטרויט קיין ניו־יאָרק אים צו באַזוכן. דער טאַטע, וואָס איז אויפֿגעוואַקסן אינעם „לאָוער איסט סײַד‟, האָט איצט געוווינט אַליין אויפֿן „אַפּער איסט סײַד‟. מיט דער צײַט זענען מיר געפֿאָרן צו אים יעדן זומער. במשך פֿון די יאָרן האָט דער טאַטע אונדז געקלונגען איין מאָל אַ וואָך, ווײַל אַזוי האָט די מאַמע געבעטן. איך פֿלעג אים פֿרעגן: „פֿאַר וואָס האָסטו זיך געדאַרפֿט איבערציִען אַזוי ווײַט?‟ כ׳האָב אים קיין מאָל נישט מוחל געווען וואָס ער האָט מיך פֿאַרלאָזט. „עס בענקט זיך מיר נאָך אַ מאַן‟ מײַן אויסוואַקסן בײַ דער מאַמען אין שטוב האָט דווקא פֿאַרערגערט מײַן פּסיכישע קראַנקייט. אָפֿט האָב איך געפֿילט ווי זי פֿאַרפֿירט מיך. איך קען נישט באַשרײַבן ווי אומבאַקוועם דאָס איז מיר געווען. צוליב איר נישט־פּאַסיקן אויפֿפֿיר בין איך פֿאַרבליבן ביז הײַנטיקן טאָג סעקסועל צעשטערט. נישט איין מאָל האָט די מאַמע מיר געזאָגט: „עס בענקט זיך מיר נאָך אַ מאַן.‟ פֿלעג איך טראַכטן: „נו, איז וואָס זשע ווילסטו פֿון מיר?‟ אַן אַנדערט מאָל האָט זי מיר געזאָגט אַז געוויסע מענער ווערן אויפֿגערייצט פֿון אַ פֿרויס פֿיס. מיר איז אַזאַ זאַך אַפֿילו נישט אײַנגעפֿאַלן ביז זי האָט עס מיר אַרײַנגעשטופּט אין קאָפּ אַרײַן. זינט דעמאָלט זענען פֿיס בײַ מיר זייער עראָטיש. נאָך עפּעס: צוליב דעם וואָס דער מאַמעס וויצן זענען געווען שמוציקע, קען איך נישט פֿאַרלײַדן קיין וויצן. מײַן ערשטער טעראַפּעווט איז געווען אַ פֿרוידיאַנער פּסיכאָאַנאַליסט. בײַ די פֿרוידיאַנער איז דער עדיפּוס־קאָמפּלעקס אַן עיקר־זאַך און איך פֿאַרשטיי פֿאַר וואָס: נאָך דעם ווי דער טאַטע איז אַוועק האָט זיך מיר געדאַכט ווי די מאַמע איז אין גאַנצן מײַנע. ס׳איז מאָדנע. פֿון איין זײַט האָב איך שטאַרק געליטן פֿון דעם וואָס דער טאַטע איז נישטאָ; פֿון דער צווייטער האָב איך זיך געפֿילט אַ ספּעציעלע נאָענטקייט צו דער מאַמען. זי האָט געוואָלט אַז איך זאָל איר אויסזאָגן אַלע מײַנע געפֿילן. דאָס גאַנצע לעבן זענען כּמעט אַלע מײַנע טעראַפּעווטן געווען פֿרויען און איך האָב זיי ליב ווײַל זיי פֿרעגן מיך שטענדיק וועגן מײַנע געפֿילן. יעדעס מאָל וואָס איך זע סענדי, די הויפּט־אַדמיניסטראַטאָרין פֿון דער אָרגאַניזאַציע וווּ איך אַרבעט, גיב איך איר אַ קוש. איינע פֿון מײַנע ערשטע טעראַפּעווטקעס איז געווען אַ חתונה־געהאַטע פֿרוי, סוזעט. זי און איר מאַן האָבן געוווינט אין ליבערטי, נ״י אין אַ ייִדישער באָנגאַלאָ־קאָלאָניע. זיי האָבן געהאָלפֿן די פּאַציענטן אויסדריקן זייערע אינערלעכע געפֿילן, און געטאָן האָבן זיי עס ווי אַ „טראַנספֿער־מאַנשאַפֿט‟, און דערפֿאַר האָב איך „אַריבערגעפֿירט‟ מײַנע געפֿילן וועגן דער מאַמען צו סוזעט און מײַנע געפֿילן וועגן טאַטן צו סוזעטס מאַן. סוזעטס ביוראָ איז געווען איר שלאָפֿצימער. דאָס ערשטע מאָל וואָס איך בין געווען בײַ איר האָט זי געזאָגט: „זאָלסט וויסן, אַז דאָס וואָס מיר זיצן דאָ אין שלאָפֿצימער מיינט גאָרנישט!‟ איר זאָג האָט מיך גלײַך צערייצט. „דאַרפֿסט זיך נישט זאָרגן,‟ האָב איך געענטפֿערט אָבער שטילערהייט האָב איך געטראַכט: „אַזאַ זאַך איז מיר אַפֿילו נישט אײַנגעפֿאַלן ביז דו האָסט עס דערמאָנט.‟ טאַקע אַ שאָד, ווײַל צוליב איר זאָג האָט זי אַדורכגעלאָזט אַ געלעגנהייט פֿאַרן טראַנספֿער־נעווראָז (transference neurosis). לאָמיר זען צי די שטיפֿמאַמע מיינט טאַקע וואָס זי זאָגט! ווען איך בין אַ ביסל עלטער געוואָרן האָב איך זיך איבערגעקליבן פֿון דעטרויט קיין לאָנג־אײַלאַנד, וווּ איך בין געוואָרן אַ תּלמיד אין אַ ישיבֿה־מיטלשול, וווינענדיק אינעם אינטערנאַט. איך האָב געוואָלט זײַן נעענטער צום טאַטן. ער האָט דעמאָלט שוין געהאַט אַ צווייטע פֿרוי, אַ מאַמע מיט דרײַ קינדער. זײַן חתונה האָבן מיט איר איז בײַ מיר געווען אַ גרויסער קלאַפּ. איך האָב זיך אָפֿט באַקלאָגט צום טאַטן וועגן זײַן פֿרוי. איין מאָל האָט ער אַזוי געענטפֿערט: „דו ווייסט פֿאַר וואָס איך האָב חתונה געהאַט מיט חנהן? ווײַל זי האָט מיר צוגעזאָגט אַז זי וועט אַלע מײַנע קינדער וואַרעם אויפֿנעמען בײַ זיך אין שטוב.‟ האָב איך צו זיך געקלערט: „אַנו, לאָמיר זען צי זי מיינט עס טאַקע!‟ בין איך געגאַנגען וווינען מיט זיי. אין שטוב איז געלעגן אַ שיינער פּערסישער טעפּעך. איין מאָל האָט זי באַשטעלט פּיצע פֿאַר אונדז אַלעמען. זעענדיק ווי איך זיץ אויף אַ שטול לעבן דעם טעפּעך האָט דער טאַטע געזאָגט: „אויב דו פֿאַרפֿלעקסט דעם טעפּעך מיט דײַן רעפֿטל פּיצע וועל איך דיך דערהרגענען!‟ האָב איך געקלערט: „כ׳האָף אַז איך וועל טאַקע פֿאַרפֿלעקן דעם טעפּעך ווײַל איך וויל זאָלסט מיך דערהרגענען!‟ דער שטיפֿמאַמעס הויז האָט געהאַט דרײַ שלאָפֿצימערן: איינער פֿאַר אירע צוויי זין, אַ צווייטער פֿאַר דער טאָכטער און אַ דריטער פֿאַר איר מיטן טאַטן. איך בין געשלאָפֿן אין סאַלאָן. דאָס הייסט בײַ איר ׳וואַרעם אויפֿנעמען׳? נאָך עטלעכע שווערע חדשים בין איך צוריקגעפֿאָרן צו דער מאַמען אין דעטרויט. דאָס איז טאַקע געוואָרן מײַן אויפֿפֿיר: זומערצײַט און בײַם אָנהייב פֿון שול־זמן בין איך אײַנגעשטאַנען בײַם טאַטן, און דערנאָך — אַנטלאָפֿן. עס גלוסטן זיך מיר די נקבֿות אויף דער באַן איין מאָל בעת מיר האָבן געדאַוונט אין דער ישיבֿה האָט איינער פֿון מײַנע רביים דערזען ווי איך וויין. האָט ער פֿאַר מיר אַראַנזשירט אַ וויזיט מיט אַ טעראַפּעווט אין מאַנהעטן. דאָס פֿאָרן אויף דער „לאָנג אײַלאַנד ריילראָוד‟ איז געוואָרן אַ נײַער קוואַל פֿון סעקסועלער אויפֿרייצונג. פֿאָרנדיק אַהין און צוריק בין איך געזעסן אויף שפּילקעס, כּסדר געזוכט אַ „נקבֿה‟ וואָס איך קען אויף איר אָנשטעלן די אויגן. נישט קיין פֿרוי, נישט קיין מיידל, נאָר אַ „נקבֿה‟. כ׳בין געווען אַ צענערלינג. ס׳רובֿ בחורים אין יענעם עלטער ווילן אַ מיידל. איך נישט. דאָס האַרץ פֿלעג בײַ מיר שטאַרק קלאַפּן בעת איך האָב געשפּאַנט פֿון וואַגאָן צו וואַגאָן זוכנדיק עמעצן אויף וועמען איך קען זיך זאַט אָנקוקן. איין מאָל בין איך געפֿאָרן אין דער באַן מיט מײַנע שול־חבֿרים. כ‘האָב זיך געפֿילט זייער אומבאַקוועם און געמוזט אויפֿשטיין. כ‘האָב זיך פֿאַרענטפֿערט אַז כ׳בין אַ נערוועזער טיפּ. מײַן איבערלעבונג פֿאָרנדיק אויף דער לאָנג־אײַלאַנד־באַן האָט זיך געהאַלטן אין איין איבערחזרן פֿונעם צענטן ביזן צוועלפֿטן קלאַס. כ׳האָב ממש געהונגערט נאָך אַ נקבֿה. זאָלסט נישט מיינען אַז איך בין געווען אָקיי מיט מײַן מאָדנעם אויפֿפֿיר. כ’האָב זיך געשעמט. אין 1981 האָב איך חתונה געהאַט מיט מירלען נאָך דעם וואָס אַ חבֿרס מאַמע און מירלס מאַמע האָבן צונויפֿגעפֿירט דעם שידוך. דער ענין געלט מאַכט מיך אומרויִק מײַן ערשטער נערוון־צוזאַמענבראָך איז פֿאָרגעקומען נישט לאַנג נאָך דעם ווי איך מיט מירלען האָבן זיך אַריבערגעצויגן אין בראָנקס וווּ איך האָב באַקומען אַ שטעלע אין אַ שיל. גלײַך פֿון אָנהייב האָב איך געהאַט צרות. די בעלי–בתּים האָבן נישט גערעדט צו מיר מיט דרך־ארץ. זיי האָבן מיך באַוואָרפֿן מיט טרינקגעלט — דאָ אַ פֿופֿציקער, דאָרט אַ פֿופֿציקער, כ׳בין ממש געשוווּמען אין געלט. דערפֿאַר האָבן זיי געהאַלטן אַז זיי האָבן אַ רעכט מיר צו געבן באַפֿעלן. מיר איז תּמיד געווען פּריקרע צו האָבן געלט, מסתּמא אַ רעזולטאַט פֿונעם אָנגעשטרענגטן זיווג־לעבן צווישן טאַטע־מאַמע. די מאַמע איז געקומען פֿון גאַנץ פֿאַרמעגלעכע עלטערן — אייגנטימער פֿון אַ מעטאַלבראָך־פֿירמע; דעם טאַטנס עלטערן זענען געווען אָרעם. ביידע מײַנע עלטערן זענען נישט געגאַנגען אין קאָלעדזש. דער טאַטע האָט מערסטנס געאַרבעט פֿאַר זײַן שווער אָבער איך געדענק אויך ווי ער האָט געפֿירט אַן אײַזקרעם־אויטאָ. די מאַמע האָט געאַרבעט אין דער מחשפּחה־פֿירמע, געפֿירט אַ משׂא־אויטאָ. ס׳איז געווען אַ סך מזומן אין שטוב. מײַן מאַמע פֿלעג אויסציילן די צוואַנציקער. איין מאָל, זעענדיק ווי איך קוק זיך צו, האָט זי געזאָגט: „נאַ!‟ און מיר דערלאַנגט אַ צוואַנציקער. די מאַמע פֿלעג מיר לאָזן גיין זיך קעגלען. איידער איך בין אַוועק האָט זי מיר געגעבן אַ צוואַנציקער. „דאָס איז אַ סך!‟ האָב איך פּראָטעסטירט. „נעם,‟ האָט זי געענטפֿערט. „אפֿשר וועסטו דאָרט ווערן דאָרשטיק.‟ ווען דער טאַטע האָט מיר געגעבן געלט האָט ער געמאָנט דאָס רעשט. די מאַמע האָט עס קיין מאָל נישט געמאָנט. מיט איר האָב איך זיך געפֿילט ממש ווי אַ גבֿיר. איך האָב פֿאַרמאָגט אַ וועלאָסיפּעד און שיינע קליידער. איך בעט בײַ דער סעקרעטאַרשע אַ קוש איך האָב געוווּסט נאָך איידער איך בין געקומען אַרבעטן אין בראָנקס אַז איך בין נישט מיט אַלעמען. כ׳האָב שוין געהאַט דורכגעמאַכט אַ שלעכטע איבערלעבונג אַרבעטנדיק אין קווינס ווי אַ משגיח. דער רבֿ דאָרט האָט זיך נישט באַצויגן צו מיר מיט דרך־ארץ, און דאָס האָט מיר וויי געטאָן. ער פֿלעג מיר זאָגן: „כּל־זמן דו טוסט דײַן אַרבעט וועט קיינער דיך נישט שטערן.‟ ער איז בכלל נישט געווען מענטשלעך צו מיר; מיך כּסדר קריטיקירט. איין מאָל האָט ער גערעדט צו מיר מיט ביטול גלײַך פֿאַרן ליוועראַנט („קייטערער‟). „ווי קען דער ליוועראַנט האָבן דרך־ארץ פֿאַר מיר ווען איר באַליידיקט מיך פֿאַר זײַנע אויגן?‟ האָב איך דעם רבֿ געפֿרעגט. ענטפֿערט ער: „זאָרג זיך נישט: װאָס איך זאָל נישט זאָגן װעט נישט שפּילן קיין ראָלע, װײַל נאָך װייניקער האַלטן פֿון דיר קען ער שוין נישט.‟ גלײַך נאָך דעם ווי מירל מיט מיר האָבן זיך אַריבערגעצויגן אין בראָנקס איז דאָס זיווג־לעבן צווישן אונדז נישט געווען אַזוי גוט. יעדן טאָג ווען איך בין אַהיימגעקומען איז אין הויז געווען אַ באַלאַגאַן. זי האָט אַליין אויסגעזען ווי אַ באַלאַגאַן. בײַ מיר איז דאָס איבערקערעניש געווען אַ סימן אַז מײַן ווײַב האָט נישט קיין דרך־ארץ פֿאַר מיר. דאָס ערשטע מאָל וואָס מע האָט מיך געבראַכט אין אַ פּסיכיאַטרישן שפּיטאָל איז געווען גלײַך נאָך דעם ווי איך האָב געליטן אַ גרויסע בושה בעת דער אַרבעט אין שיל. איך האָב געפֿרעגט די סעקרעטאַרשע צי איך מעג איר געבן אַ קוש. זי האָט געמיינט אַז איך בין אַראָפּ פֿון זינען. זי האָט זיך באַקלאָגט אויף מיר צום שיל רבֿ. דעם צווייטן טאָג, אין מיטן פֿון דאַווענען שמונה עשׂרה מיטן מנין האָב איך זיך צעוויינט. מײַן געוויין איז געוואָרן אַלץ העכער און שטאַרקער, בין איך אַרויס אין דרויסן און אויסגעלאָזט אַזאַ געיאָמער אַז מע האָט עס געקענט הערן אַזש קײן יעהופּעץ. פּלוצלינג האָב איך דערזען ווי דער רבֿ שטייט לעבן מיר. „דו דאַרפֿסט גיין אין אַן אָרט וווּ מע קען אויפֿפּאַסן אויף דיר,‟ האָט ער געזאָגט. ער האָט שטענדיק גערעדט שיין צו מיר און האָט מיר געהאָלפֿן אָנקומען אינעם פּסיכיאַטרישן אָפּטייל פֿון אַ שפּיטאָל אויפֿן אָפּער איסט סײַד. צום סוף האָט די שיל מיך אָפּגעזאָגט. דאָס איז געווען אין יאַנואַר 1991, בערך 18 חדשים נאָך מײַן אָנקומען אַהין. זיי האָבן מיר ווײַטער באַצאָלט די פֿולע שׂכירות ביז יוני — און די געזונט־פֿאַרזיכערונג ביזן סוף פֿון יאָר. ביז הײַנטיקן טאָג באַקום איך פֿינאַנציעלע שטיצע, אַ דאַנק דער ברייטהאַרציקייט פֿון דער שיל. דאָס געלט איז מיר חשובֿ. יעדער קען זען מײַנע משוגעתן דורך דער גלעזערנער וואַנט צוויי יאָר נאָך מײַן שפּיטאָליזירונג האָט מען מיך ווידער געבראַכט אין שפּיטאָל; דאָס מאָל — אין אַן איינצל־קאַמער אין אַן עפֿנטלעכן שפּיטאָל אין בראָנקס. די טירן זענען געווען פֿאַרשלאָסן און די פּאַציענטן האָבן נישט געקענט אַרײַנ־ אָדער אַרויסגיין. נאָך ערגער זענען געווען די גלעזערנע ווענט. יעדער גאַסט האָט געקענט קומען אָנקוקן אָט די „ווילדע חיה‟. אָבער אין יענע מאָמענטן ווען איך האָב זיך גענייטיקט אין הילף — ווי למשל איין מאָל ווען איך האָב געבראָכן — איז קיינער נישט געקומען שעהען לאַנג. כ׳האָב געשריגן, געיאָמערט. כ’האָב ערנסט געקלערט זיך אַליין צו צעמזיקן. כ’האָב שוין געהאַט אַ געשיכטע פֿון זיך צעשנײַדן מיט אַ מעסער. שפּעטער האָט מען מיך געבראַכט אין אַן אַנדער שפּיטאָל — אין מאַנהעטן. בעת אַ סעסיע פֿון גרופּע־טעראַפּיע האָט די פֿאַרמיטלערין געוואָלט אַז מיר אַלע אין קרײַז זאָלן עפּעס זאָגן וועגן זיך. איידער ס׳איז געווען מײַן ריי האָט זי געמאָלדן אַז מע גייט איצט טאָן עפּעס אַנדערשס. איינע אין דער גרופּע, אַ ייִדישע פֿרוי מיטן נאָמען עדינה, האָט גלײַך איבערגעריסן די פֿאַרמיטלערין, און געזאָגט: „איר האָט נישט געפֿרעגט יהושען!‟ איך באַרויִק זיך דורכן רייכערן מאַריכואַנע מײַן גײַסטיקע קראַנקייט נעמט אויך אַרײַן אילערליי אַדיקציעס. אונטער דער השפּעה פֿון מײַנעם אַ פֿרײַנד האָב איך שוין געהאַט אַדיקציעס צו מאַריכואַנע, אַזאַרטשפּילן און פּאָרנאָגראַפֿיע. ווען איך בין נאָך געווען אַ ישיבֿה־בחור אין ברוקלין האָט אַ פֿרײַנד פֿון דער מיטלשול, יאַנקל, זיך אַרײַנגעצויגן צו מיר אין דער דירה. איין מאָל זענען מיר געזעסן אין יאַנקלס אויטאָ. ער האָט אַרויסגענומען אַ צינגעלע (joint בלע״ז) מאַריכואַנע און מיך געבעטן אים ווײַזן ווי מע דאַרף אים רייכערן. אַ פּנים בין איך געווען דער גרויסער מבֿין ווײַל בעת מײַנע יאָרן אין דער מיטלשול האָב איך גערייכערט פּאַפּיראָסן. איך האָב דעמאָלט סײַ־ווי געהאַט אַ קאָמפּולסיע צו טאָן עפּעס „נישט־לײַטישס‟. אַזוי האָב איך אָנגעהויבן רייכערן מאַריכואַנע. מײַן אַדיקציע צו מאַריכואַנע האָט געדויערט בערך 30 יאָר. געווען אַ צײַט וואָס איך האָב עס גערייכערט יעדן טאָג. טאַקע דעמאָלט האָב איך זיך באַקענט מיט מירלען. ס׳האָט איר שטאַרק געשטערט און זי האָט מיר געזאָגט: „אויב דו ווילסט מיט מיר חתונה האָבן, וועסטו דאַרפֿן אויפֿהערן רייכערן מאַריכואַנע.‟ „בשום־אופֿן וועל איך נישט אויפֿהערן.‟ ווען זי האָט דאָס דערהערט האָט זי שוין מסכּים געווען מיט מײַן רייכערן. ווען איך האָב געאַרבעט אין אַ דעלי אין בראָנקס איז מיר געווען שווער דורכצופֿירן אַפֿילו די פּשוטסטע זאַכן. דזשעקי, דער פֿאַרוואַלטער פֿונעם דעלי, איז צו מיר צוגעקומען און געזאָגט: „אַריבער דער גאַס איז דאָ זייער אַ גוטע קליניק פֿאַר גײַסטיק קראַנקע. גיי רעד מיט זיי.‟ אַזוי האָב איך געטאָן. כ׳האָב זיי געזאָגט: „כ׳וויל מער נישט זען קיין טעראַפּעווטן. כ׳וויל בלויז מעדיקאַמענטן.‟ אין יענע יאָרן האָב איך נאָך נישט געהאַט אָנגעהויבן אײַננעמען מעדיקאַמענטן; בלויז גערייכערט מאַריכואַנע. ווי מע זאָגט אויף ענגליש: self-medicated. דער מענטש וואָס האָט מיך אינטערוויוירט כּדי אָנגענומען צו ווערן ווי אַ פּאַציענט האָט אײַנגעזען אַז איך בין פּסיכיש קראַנק און האָט באַטאָנט אַז איך מוז ביידע טאָן: סײַ אײַננעמען מעדיקאַמענטן סײַ גיין אויף אינדיווידועלער און גרופּע־טעראַפּיע. די טעראַפּעווטן אין דער קליניק זענען מיר שטאַרק געפֿעלן געוואָרן. זיי האָבן מיר קיין מאָל נישט געהייסן אויפֿהערן רייכערן מאַריכואַנע. זיי האָבן מיר בלויז געהייסן ווײַטער אײַננעמען די מעדיקאַמענטן און גיין אויף טעראַפּיע. איך מיט מירלען האָבן דעמאָלט ביידע געאַרבעט בײַ דעליס, האָבן מיר שוין געהאַט צונויפֿגעקליבן אַ קניפּל. פּיני, דער קאַסירער פֿון מײַן דעלי (און אַ גוטער פֿרײַנד מײַנער) האָט געוווּסט אַז איך רייכער נאָך. מיר ביידע האָבן געקויפֿט מאַריכואַנע בײַ זײַנעם אַ פֿרײַנד, עריק. איין מאָל האָב איך געזאָגט פּיני אַז איך האָב טויזנט דאָלאַר אויסצוגעבן אויף מאַריכואַנע. האָט פּיני פֿאַר מיר פֿאַרקויפֿט צוויי מיט אַ האַלב אונץ, וואָס האָט מיר געקלעקט גאַנצע צען חדשים. יעדן טאָג האָב איך גערייכערט פּונקט גענוג זיך צו פֿילן באַרוישט. איין מאָל בעת דער גרופּע־טעראַפּיע האָב איך געזאָגט אַ מיידל אַז איך פֿיל זיך שטענדיק אויסגעמאַטערט און פֿאַרשלאָפֿן. מיט אַ שטרענגן טאָן האָט זי מיר געזאָגט: „יהושע, דו מוזסט אויפֿהערן רייכערן מאַריכואַנע.‟ אין יענעם מאָמענט האָב איך באַשלאָסן טאַקע אויפֿצוהערן. דאָס לעצטע מאָל איז געווען דער 14טער נאָוועמבער 2008. שוין צען מיט אַ האַלב יאָר טו איך עס נישט. מײַן טעראַפּעווט, דאַן (דער איינציקער מאַנצביל פֿון אַלע טעראַפּעווטן מײַנע), האָט געוווּסט אַז איך האָב נאָך אַלץ נישט פּטור געוואָרן פֿונעם באָנג, דער ליולקע און דעם וויקל־פּאַפּיר. ער האָט מיך איבערגעצײַגט דאָס אַלץ אַרויסצוּוואַרפֿן. כ׳בין צופֿרידן וואָס כ׳האָב דאָס, סוף־כּל־סוף, געטאָן. מײַן רבי גיט מיר אַ „היתּר‟ צו שפּילן אין אַזאַרט יאַנקל האָט מיך באַקענט מיט אַזאַרטשפּילן און די אַזוי־גערופֿענע „מאַסאַזש־סאַלאָנען‟. מײַן נטיה צו פּאָרנאָגראַפֿיע שטאַמט מסתּמט פֿון דעם וואָס מײַן מאַמע האָט ליב געהאַט צו קוקן אויף „פּלייגערל‟־זשורנאַלן. זי פֿלעג אויך זאַמלען פֿאָטאָגראַפֿיעס פֿון 20־יאָריקע נאַקעטע מענער מיט אַ קישוי־אבֿר (ערעקציע). מסתּמא בײַ איר האָב איך באַקומען דעם אינטערעס צו קוקן אויף בילדער פֿון נאַקעטע פֿרויען. בעת איך האָב זיך געלערנט אין דער ישיבֿה אין ברוקלין האָב איך געזאָגט מײַן רבין אַז איך האָב ליב צו שפּילן בײַ די פֿערדפֿאַרמעסטן. כ׳פֿלעג גיין צו די וועט־סאַלאָנען (off-track betting). כ׳האָב געפּרוווּט בעטן אַ „היתּר‟ בײַ מײַן רבין. האָט ער מיר געגעבן אַן עצה: „זוך נישט קיין געשעפֿטן מיט יענע געוועטניקעס; זיי זענען פֿון דער מאַפֿיאַ. אויב דו וועסט זיי זײַן שולדיק געלט, קען עס דיר קאָסטן דאָס לעבן.‟ בקיצור, מײַן רבי האָט נישט געזאָגט ניין. כ׳בין אַוועק צום וועט־סאַלאָן מיט אַ ריין געוויסן. מײַן אַדיקציע צו אַזאַרטשפּיל איז געוואָרן נאָך שטאַרקער ווען איך האָב זיך דערוווּסט אַז מע קען עפֿענען אַ קאָנטע בײַ זיי דורך אַ טעלעפֿאָן; דעמאָלט בין איך געוואָרן אַן אמתער אָנהענגער דערפֿון. ס׳האָט אָפֿט געטראָפֿן אַז איך האָב אַזוי פֿיל אויסגעגעבן אויף די פֿערד אַז איך האָב נישט געהאַט מיט וואָס צו באַצאָלן פֿאַר די מוזזאַכן. הײַיאָר, האָב איך איין מאָל דערזען אַז סאיז מיר געבליבן כּמעט גאָרנישט אין דער טשעקקאָנטע. ערשט דעמאָלט האָב איך פֿאַרמאַכט מײַן וועט־קאָנטע. די איינציקע אַדיקציע וואָס ס׳איז מיר פֿאַרבליבן איז פּאָרנאָגראַפֿיע. במשך פֿון מײַן לעבן — איך בין הײַנט 60 יאָר — האָב איך שוין אײַנגענומען אַ סך פֿאַרשידענע מעדיקאַמענטן: „בופּראָפּיאָן‟ קעגן דעפּרעסיע; „ניוראָנטין‟ צו באַרויִקן זיך; „ריספּערידאָן‟ קעגן מאַניש־דעפּרעסיע און „טראַזאָדאָן‟ צו שלאָפֿן בײַ נאַכט. געוויסע מעדיקאַמענטן האָבן מיך נישט באַרויקט פֿאַרקערט, געמאַכט נאָך ערגער און ווילדער: טאָראַזין; „פּראָזאַק‟; „סעלעקסאַ‟ און „קלאָזאַריל‟. דער דיאַגנאָז וואָס די פּסיכיאַטאָרן האָבן מיר סוף־כּל־סוף געשטעלט: איך לײַד פֿון אַ שטאַרקער אַנגסט־שטערונג און מאַניש־דעפּרעסיע. מײַן פּלאַן אויף ווײַטער צו פֿאַרזיכערן מײַן צופֿרידנקייט מיטן לעבן, מוז איך זיך קאָנצענטרירן אויף זאַכן וואָס זענען מיר נאָענט צום האַרצן. ברוך השם, אַלץ מיט וואָס איך פֿאַרנעם זיך איצט — מײַן אַרבעט מיט עמאָציאָנעלע קראַנקע לײַט, מײַן לערנען זיך אין כּולל, מײַן נאָענטקייט מיט משפּחה און אַלע אַנדערע זאַכן מיט וואָס איך פֿאַרנעם זיך — איז הײַנט בײַ מיר אַ מחיה! אַ שאָד וואָס איך לײַד נאָך פֿון עמאָציאָנעלע קראַנקייטן. איך זע אַ טעראַפּעווט. איך נעם מײַנע מעדיקאַמענטן. בכלל זוך איך נאָר איין זאַך: צו פֿילן אַ ליבשאַפֿט צו מענטשן, צו מײַן אייגן לעבן און צו גאָט. Share On Facebook Twitter די לעצטע אַרטיקלען The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason. '); //j171('#IDCNavGuest2 > div').append(j171('#IDCNavList')); //j171('.idc-loginbtn_intensedebate, .idc-loginbtn_twitter').text(''); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').text('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג.'); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').children('a').wrap(' '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('div');}); $('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0) > a').before(' עס זענען נאָך נישט קיין באַמערקונגען. '); $('#IDCommentsNoCommentsDiv').css({"text-align":"left", "direction":"ltr"}); /* $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').on('load', function() { $('#IDCommentPopupInner > div:eq(0) > p').text('To post a comment, please login or enter your name and email address'); }); */ $('#IDNewThreadSubmitLI > a > span.idc-r > strong').text('שיקט'); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').wrap(' ');}); //$('#IDCommentsNoCommentsDiv > div:eq(0)').replaceWith(function(){return $(this).children('a').before('זײַט דער ערשטער אַרויפֿצושטעלן אַ באַמערקונג. ').wrap(' ');}).css({"text-align":"right", "direction":"rtl"}); } else { $(setTimeout(yiddishcomments, 3000)); } return; }

משנה א : משנה ב : משנה ג : משנה ד : משנה ה : משנה ו : משנה ז : משנה ח : משנה ט : משנה י : משנה יא : משנה יב : משנה יג : פרק רביעי (פרק "המוליך פירות")עריכה משנה א : משנה ב : משנה ג : משנה ד : משנה ה : משנה ו : משנה ז : משנה ח : משנה ט : משנה י : משנה יא : משנה יב : פרק חמישי (פרק "כרם רבעי")עריכה משנה א : משנה ב : משנה ג : משנה ד : משנה ה : משנה ו : משנה ז : משנה ח : משנה ט : משנה י : משנה יא : משנה יב : משנה יג : משנה יד : משנה טו :

רעספּעקט פֿאַר געזעץ און ציבור אינטערעס יקסטענדז די פּרינציפּ פון וווילטעטיקייַט ווייַטער פון ספּעציפיש פאָרשונג פּאַרטיסאַפּאַנץ צו אַרייַננעמען אַלע באַטייַטיק סטייקכאָולדערז. דער פערט און לעצט פּרינציפּ וואָס קענען פירן אייער טראכטן איז רעספּעקט פֿאַר געזעץ און פּובליק אינטערעס. דעם פּרינציפּ קומט פון די מענלאָ באריכט, און קען זיין ווייניקער באקאנט צו סאציאל ריסערטשערז. די מענלאָ באריכט טענהט אַז דער פּרינציפּ פון רעספּעקט פֿאַר געזעץ און פּובליק אינטערעס איז ימפּלייז אין דעם פּרינציפּ פון בענעפיסיענסע, אָבער עס אויך טענהט אַז די ערשטע פארדינט יקספּליסאַט באַטראַכטונג. אין באַזונדער, בשעת בענעפיסענסע טענדז צו פאָקוס אויף פּאַרטיסאַפּאַנץ, רעספּעקט פֿאַר געזעץ און פּובליק אינטערעס בישליימעס ענקערידזשיז ריסערטשערז צו נעמען אַ ברייט מיינונג און צו אַרייַננעמען געזעץ אין זייער קאַנסידעריישאַנז. אין די מענלאָ באריכט, רעספּעקט פֿאַר געזעץ און פּובליק אינטערעס האט צוויי פאַרשידענע קאַמפּאָונאַנץ: (1) העסקעם און (2) דורכזעיקייַט-אַקאַונטאַנט אַקאַונטאַביליטי. קאָמפּליאַנסע מיטל אַז ריסערטשערז זאָל פּרווון צו ידענטיפיצירן און פאָלגן באַטייַטיק געזעצן, קאַנטראַקץ, און טערמינען פון דינסט. פֿאַר בייַשפּיל, העסקעם וואָלט מיינען אַז אַ פאָרשער באטראכט סקרייפּינג די אינהאַלט פון אַ וועבזייטל זאָל לייענען און באַטראַכטן די טערמינען-פון-דינסט העסקעם פון דעם וועבזייַטל. עס קען, אָבער, זיין סיטואַטיאָנס ווו עס איז ערלויבט צו אָנרירן די טערמינען פון דינסט; געדענקען, רעספּעקט פֿאַר געזעץ און פּובליק אינטערעס איז נאָר איינער פון פיר פּרינציפּן. פֿאַר בייַשפּיל, אין איין צייט, ביידע וועריזאָן און AT & T האבן ווערטער פון דינסט אַז פּריווענטיד קאַסטאַמערז פון קריטיקירן זיי (Vaccaro et al. 2015) . איך טאָן ניט טראַכטן ריסערטשערז זאָל נישט זיין אויטאָמאַטיש געבונדן דורך אַזאַ טערמינען-פון-דינסט אַגרימאַנץ. ידעאַללי, אויב ריסערטשערז פאַרלאָזן טנאָים-פון-דינסט אַגרימאַנץ, זיי זאָל דערקלערן דיין באַשלוס אפן (זען למשל Soeller et al. (2016) ), ווי סאַגדזשעסטיד דורך דורכזעיקייַט-באזירט אַקאַונאַביליטי. אָבער דאָס אָופּאַננז קענען ויסשטעלן ריסערטשערז צו לייגן לעגאַל ריזיקירן; אין די פאַרייניקטע שטאַטן, למשל, די קאָמפּיוטער שווינדל און זידלען אקט זאל מאַכן עס ומלעגאַל צו אָנרירן ווערטער-פון-דינסט אַגרימאַנץ (Sandvig and Karahalios 2016; ??? ) . אין דעם קורץ דיסקוסיע ילאַסטרייץ, אַרייַנגערעכנט העסקעם אין עטישע דיליוועריישאַנז קענען כאַפּן קאָמפּלעקס פראגעס. אין דערצו צו העסקעם, רעספּעקט פֿאַר געזעץ און פּובליק אינטערעס אויך ינקעראַדזשאַז דורכזעיקייַט מיט אַקאַונטאַנסאַז , וואָס מיטל אַז פאָרשער זאָל זיין קלאָר וועגן זייער צילן, מעטהאָדס און רעזולטאַטן אין אַלע סטאַגעס פון זייער פאָרשונג און נעמען פֿאַראַנטוואָרטלעכקייט פֿאַר זייער אַקשאַנז. אן אנדער וועג צו טראַכטן וועגן דורכזעיקייַט-באזירט אַקאַונטאַביליטי איז אַז עס איז טריינג צו פאַרמייַדן די פאָרשונג קהל פון טאן זאכן אין געהיים. די דורכזעיקייַט-באזירט אַקאַונטאַביליטי ינייבאַלז אַ ברייט ראָלע פֿאַר די ציבור אין עטישע דעבאַטע, וואָס איז וויכטיק פֿאַר ביידע עטישע און פּראַקטיש סיבות. צולייגן דעם פּרינציפּ פון רעספּעקט פֿאַר געזעץ און פּובליק אינטערעס צו די דרייַ שטודיום באטראכט דאָ ילימאַנייץ עטלעכע פון ​​די קאַמפּלעקסיטי ריסערטשערז פּנים ווען עס קומט צו געזעץ. פֿאַר בייַשפּיל, Grimmelmann (2015) האט אַרגיוד אַז עמאָציאָנעל קאָנטראַגיאָן קען זיין ומלעגאַל אין די שטאַט פון מאַרילאַנד. אין באַזונדער, Maryland House Bill 917, פארבליבן אין 2002, יקסטענדז פּראָסט קאָמוניקאַציע פּראַטעקשאַנז פֿאַר אַלע פאָרשונג געפירט אין מארילאנד, פרייַ פון פאַנדינג מקור (פילע עקספּערץ גלויבן אַז עמאָציאָנעל קאָנטאַגיאָן איז ניט אונטערטעניק צו דער קאָממאָן רול אונטער פעדעראלע געזעץ ווייַל עס איז געווען געפירט אין פאַסעבאָאָק , אַ ינסטיטושאַן וואָס טוט נישט באַקומען פאָרשונג געלט פון די יו. עס. רעגירונג). אָבער, עטלעכע געלערנטע גלויבן אַז מאַרילאַנד הויז ביל 917 איז זיך אַנקאַנסטאַטושאַנאַל (Grimmelmann 2015, 237–38) . פּראַקטיסינג געזעלשאַפטלעך ריסערטשערז זענען נישט משפט, און דעריבער זענען נישט יקוויפּט צו פֿאַרשטיין און אַססעסס די קאַנסטיטושאַנאַליטי פון די געזעצן פון אַלע 50 יו. עס. שטאַטן. די קאַמפּלעקסיטיז זענען קאַמפּאַונדיד אין אינטערנאַציאָנאַלער פראיעקטן. אַנקאָר, פֿאַר בייַשפּיל, ינוואַלווד פּאַרטיסאַפּאַנץ פון 170 לענדער, וואָס מאכט לעגאַל העסקעם ינקרעדאַבלי שווער. אין ענטפער צו די אַמביגיואַס לעגאַל סוויווע, די ריסערטשערז קענען נוץ פון א דריט-פּאַרטיי עטישע אָפּשאַצונג פון זייער אַרבעט, ווי אַ מקור פון עצה וועגן לעגאַל באדערפענישן און ווי אַ פּערזענלעך שוץ אין פאַל זייער פאָרשונג איז אַנינטענשאַנאַלי ומלעגאַל. אויף די אנדערע האַנט, אַלע דרייַ סטודענטן פארעפנטלעכט זייער רעזולטאַטן אין אַקאַדעמיק דזשערנאַלז, וואָס קענען דורכפירן דורכזעיקייַט-באזירט אַקאַונאַביליטי. אין פאַקט, עמאָציאָנעל קאָנטאַגיאָן איז ארויס אין עפענען צוטריט פאָרעם, אַזוי די פאָרשונג קהל און דער מערערער ציבור זענען ינפאָרמד - נאָך דעם פאַקט-וועגן דער פּלאַן און רעזולטאַטן פון די פאָרשונג. איין שנעל און גראָב וועג צו אַססעסס דורכזעיקייַט-באזירט אַקאַונטאַביליטי איז צו פרעגן זיך: וואָלט איך זיין באַקוועם אויב מיין פאָרשונג פּראָוסידזשערז זענען געשריבן אויף דער פראָנט בלאַט פון מיין היים שטאָט צייטונג? אויב דער ענטפער איז ניט, דעמאָלט דאָס איז אַ צייכן אַז דיין פאָרשונג פּלאַן קען זיין ענדערונגען. אין מסקנא, די בעלמאָנט באריכט און מענלאָ באריכט פאָרשלאָגן פיר פּרינציפּן וואָס קענען זיין געניצט צו אַססעסס פאָרשונג: רעספּעקט פֿאַר פּערסאָנס, בענעפיסיענסע, גערעכטיקייט, און רעספּעקט פֿאַר געזעץ און פּובליק אינטערעס. אַפּלייינג די פיר פּרינציפּן אין פיר איז ניט שטענדיק סטרייטפאָרווערד, און עס קענען דאַרפן שווער באַלאַנסינג. פֿאַר בייַשפּיל, מיט די באַטייליקונג צי צו באַפרייַען פּאַרטיסאַפּאַנץ פון עמאָציאָנעל קאָנטאַגיאָן, עס קען זיין געהאלטן אַז רעספּעקט פֿאַר פּערסאָנס זאל ינשורז דיברייאַפייינג, כאָטש בענעפיסענסע דיסקערידזשיז עס (אויב די דעביווערי קען זיין שעדלעך). עס איז קיין אָטאַמאַטיק וועג צו באַלייטן די קאַמפּאַטיש פּרינציפּן, אָבער די פיר פּרינציפּן העלפן דערקלערן האַנדל-אָפס, פֿאָרשלאָגן ענדערונגען צו פאָרשונג דיזיינז, און געבן ריסערטשערז צו דערקלערן זייער ריזאַנינג צו יעדער אַנדערער און די ציבור.

די אינדוסטריעלע רעוואלוציע איז דער נאמען פון דער צייט אין היסטאריע ווען גרויסע אין גיכע ענדערונגען האבן פאסירט אין דעם אופן ווי זאכן ווערן געמאכט. אנשטאט מאכן אלץ ביי האנט אין קליינע ווארשטאטן, האט מען זיי פאבריצירט מיט מאשינען אסאך ביליגער אין גרויסע קוואנטיטעטן אין פאבריקן. א וואט דאמפטאטאר, דער דאמפטאטאר וואס האט געברענט קוילן, און האט געטריבן די אינדוסטריעלע רעוואלוציע אינעם בריטן און דער וועלט. די אינדוסטריעלע רעוואלוציע האט אנגעהויבן אין גרויסבריטאניע אין דעם 18טן יארהונדערט, און האט זיך פארשפרייט צו אייראפע און אמעריקע ביזן אנהייב 19טן יארהונדערט. נייע ערפינדונגען זענען אויך געווארן אויפגענומען אין מינעריי, מעטאל ארבעט און טראנספארט פון גוטער. אויך אין לאנדווירטשאפט האט מען איינגעפירט נייע מעטאדן וואס האט איבערגעלאזט פארם ארבעטער אן ארבעט. האבן זיי זיך געצויגן אין די שטעט צו ארבעטן אין די פאבריקן. די אינדוסטריעלע רעוואלוציע איז געווען א וויכטיקע פאזע אין דער היסטאריע פון טעכנאלאגיע. דער דאמפמאטאררעדאַקטירן די חשובסטע נייע ערפינדונג פון דער אינדוסטריעלער רעוואלוציע איז געווען דער דאמפמאטאר. אין 1776 האט דזשיימס וואט ערפינדן דעם דאמפמאטאר צו שאפן קראפט פאר די פאבריקן און אויספאמפען די טיפערע מינעס. מ'האט אויך געניצט דעם דאמפמאטאר אין באן מאטארן. דער עיקר מקור פון קראפט איז געווארן היץ פון פארברענען קוילן. גראבןרעדאַקטירן קוילן־גראבן האט אנגעהויבן גאר פיר אין בריטאניע, ספעציעל אין דרום וויילס. אויסגראבן קוילן איז געווען זייער געפערלעך צוליב פייערגאז אין די שאכטעס. סיר האמפרי דייווי און, באזונדער, דזשארדזש סטיוונסאן האבן דערפינדן אין 1816 דעם זיכערהייט לאמפ וואס האט געמאכט בעסער אין א געוויסן מאס.

די 10Gb / s SFP + CWDM סעריע אָפּטיש טראַנססעיווער איז דיזיינד פֿאַר פיברע קאָמוניקאַציע אַפּלאַקיישאַנז אַזאַ ווי 10G עטהערנעט, וואָס איז גאָר געהאָרכיק מיט די באַשרייַבונג פון SFP + MSA SFF-8431. דעם מאָדולע איז דיזיינד פֿאַר איין מאָדע פיברע און אַפּערייץ אין אַ נאָמינאַל ווייוולענגט פון CWDM ווייוולענגט. אָנפרעגפּרט 10Gb / s SFP + CWDM 1270nm ~ 1610nm 10km DDM DFB LC אָפּטיש טראַנססעיווער די 10Gb / s SFP + CWDM סעריע אָפּטיש טראַנססעיווער איז דיזיינד פֿאַר פיברע קאָמוניקאַציע אַפּלאַקיישאַנז אַזאַ ווי 10G עטהערנעט, וואָס איז גאָר געהאָרכיק מיט די באַשרייַבונג פון SFP + MSA SFF-8431. דעם מאָדולע איז דיזיינד פֿאַר איין מאָדע פיברע און אַפּערייץ אין אַ נאָמינאַל ווייוולענגט פון CWDM ווייוולענגט. די אָפּטיש טראַנססעיווערס נאָכקומען מיט די פאָדערונג פון ראָוז. אָנפרעגפּרט 10Gb / s SFP + CWDM 1470nm ~ 1610nm 40km DDM DFB LC אָפּטיש טראַנססעיווער די 10Gb / s SFP + CWDM סעריע אָפּטיש טראַנססעיווער איז דיזיינד פֿאַר פיברע קאָמוניקאַציע אַפּלאַקיישאַנז אַזאַ ווי 10G עטהערנעט, וואָס איז גאָר געהאָרכיק מיט די באַשרייַבונג פון SFP + MSA SFF-8431. דעם מאָדולע איז דיזיינד פֿאַר איין מאָדע פיברע און אַפּערייץ אין אַ נאָמינאַל ווייוולענגט פון CWDM ווייוולענגט. אָנפרעגפּרט 10Gb / s SFP + CWDM 1470nm ~ 1610nm 80km DDM DFB LC אָפּטיש טראַנססעיווער די 10Gb / s SFP + CWDM סעריע אָפּטיש טראַנססעיווער איז דיזיינד פֿאַר פיברע קאָמוניקאַציע אַפּלאַקיישאַנז אַזאַ ווי 10G עטהערנעט, וואָס איז גאָר געהאָרכיק מיט די באַשרייַבונג פון SFP + MSA SFF-8431. דעם מאָדולע איז דיזיינד פֿאַר איין מאָדע פיברע און אַפּערייץ אין אַ נאָמינאַל ווייוולענגט פון CWDM ווייוולענגט. די אָפּטיש טראַנססעיווערס נאָכקומען מיט די פאָדערונג פון ראָוז. אָנפרעגפּרט פֿאַר ינקוועריז וועגן אונדזער פּראָדוקטן אָדער פּריסעליסט, ביטע לאָזן דיין E- בריוו צו אונדז און מיר וועלן זיין אין קאָנטאַקט אין 24 שעה.אָנפרעג פֿאַבריק אַדדר: 3 שטאָק, 6 בלאַק, לאַזער ינדוסטריאַל פּאַרק, ניו און הויך-טעק זאָנע, אַנשאַן סיטי, ליאַאָנינג פּראַווינס, טשיינאַ

נאציאנאל-סאציאליזם (אין קורצן: נאציזם; דייטשיש: Nationalsozialismus אדער Nazismus) איז א פאליטישע באוועגונג זינט די 1920ער. סימבאל פונעם נאצי פארטיי פיל פון זייערע געדאנקען זיינען אוועק געשטעלט אויף א ראסיסטישע אידיאלאגיע וואס איז אנטפלעקט געווארן דורך דער נאציאנאלער סאציאליסטישער פארטיי אין דייטשלאנד אין די 1920ער און 1930ער דורך איר הויפט-פיהרער אדאלף היטלער וואס באשרייבט די אידאלאגיע אין זיין בוך מיין קאמפף. לויטן אידיאלאגיע איז די אריער ראסע דערהויבענער פון אלע אנדערע ראסן און האבן די פעאיגקייט צו איבערקומען. לויט זייער ראסישע אידיאלאגיע, זיינען די סלאַבֿן, ציגאנער און איבערהויפט די יידן מינערווערטיקע מענטשן. די נאציס האבן געשיקט מיליאנען יידן און ציגיינער צו קאנצענטראציע לאגערן ווו זיי האבן צום סוף דערמארדעט געוואָרן. דעם מארד רופט מען היינט "די שואה". ג' שבט ה'תרצ"ג האט דער דייטשער-פרעזידענט פאול פון הינדנבורג באשטימט אז אדאלף היטלער, דער פירער פון די נאציזם פארטיי (דאן איז זי געווען די גרעסטע פארטיי), זאל ווערן קאנצלער אויף דייטשלאנד. באלד נאך זיין ארויפגאנג, האט היטלער אנגעהויבן צו אויספירן זיין אידיאלאגיע, און דורך דעם האט אויסגעפלאצט דער צווייטער וועלט קריג. די נאציס אונטער זייער פירער אדאלף היטלער האבן געוואלט פארלענדן דעם יידישן פאלק ביי דער צווייטער וועלט מלחמה. זיי האבן באשטימט צו הרגענען דער וואס ס'איז א 3טער דור צו א יידישן אפשטאם פון דער מאמע אדער טאטע זייט צוגעבונדן צו די נירנבערג געזעצן.