id
stringlengths 2
7
| url
stringlengths 31
377
| title
stringlengths 1
209
| text
stringlengths 1
1.19M
|
---|---|---|---|
2716 | https://tr.wikipedia.org/wiki/17%20%C5%9Eubat | 17 Şubat |
Olaylar
1600 - İtalyan filozof Giordano Bruno, aykırı görüşler savunduğu için Roma Katolik Kilisesi'nin Engizisyon mahkemesinde yargılanıp sapkın ilan edildi ve Roma'da diri diri yakılarak idam edildi.
1864 - Amerikan İç Savaşı sırasında H.L. Hunley adlı denizaltı, USS Housatonic adlı savaş gemisini batırdı ve bir savaş gemisi batıran ilk denizaltı oldu.
1867 - Süveyş Kanalı'ndan ilk gemi geçti.
1895 - Müziğini Çaykovski'nin bestelediği Kuğu Gölü Balesi, ilk gösterisini Sankt-Peterburg'da (Rusya) yaptı.
1915 - Barbaros Hayreddin ve Turgut Reis muharebe gemileri, savunmaya katılmak üzere Nara'ya geldi.
1916 - Doğu cephesinde Ruslar, Muş'u işgal etti.
1917 - Hicaz Seferi Kuvvetler Komutanlığı'na atanan Mustafa Kemal, bu görevi kabul etmedi.
1920 - Osmanlı Mebuslar Meclisi, kabul ettiği Misak-ı Millî'nin basında yayınlanmasını ve bütün yabancı parlamentolara bildirilmesini kararlaştırdı.
1921 - Ankara dışındaki İstiklal Mahkemeleri kaldırıldı.
1923 - İzmir'de, Cumhuriyetin 1. iktisat kongresi olan İzmir İktisat Kongresi düzenlendi.
1923 - Mustafa Kemal, ikinci defa Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na seçildi. Meclis'e 7 işçi, 1 çiftçi kadın katıldı. Kapanış konuşmasını Rukiye Hanım yaptı.
1924 - Johnny Weissmuller, 100 yarda (91,4 m) serbest stil yüzmede 52-2/5 saniye ile dünya rekoru kırdı.
1925 - Aşar Vergisi kaldırıldı. Basın, aşarın kaldırılmasını büyük bir devrim olarak sundu.
1926 - Türk Medeni Kanunu kabul edildi.
1926 - Ankara'da Devlet Resim Sergisi açıldı. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, sergiyi ziyaret etti.
1930 - Türk Gazeteciler Birliği kuruldu.
1933 - Newsweek dergisi yayımlanmaya başladı.
1934 - Avusturya'da sosyal demokratlar gösteri düzenlediler. Güvenlik güçleri göstericilere müdahale etti; birçok gösterici öldürüldü. Hükûmet sıkıyönetim ilan etti.
1935 - İstanbul'da kartopu oynanması yasaklandı.
1936 - Kızılmaske, Lee Falk tarafından yaratıldı ve ABD'de yayınlanmaya başladı.
1939 - Hatay Meclisi, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını, Hatay Devleti kanunları olarak kabul etti.
1949 - Türkiye, Avrupa Kalkınması İcra Konseyi'ne katıldı.
1956 - Çoruh ilinin adı Artvin olarak değiştirildi.
1957 - Missouri'de (ABD) bir yaşlılar evinde çıkan yangında 72 kişi öldü.
1957 - Ordular arası futbol karşılaşmalarında Türk takımı rekor kırdı; Amerikan ordu takımını 19-0 yendi.
1959 - Başbakan Adnan Menderes ve beraberindekileri Londra'ya götüren THY'nin SEV uçağı, Gatwick Havalimanı yakınlarında düştü; Menderes kurtuldu, aralarında Anadolu Ajansı Genel Müdürü Şerif Arzık'ın da bulunduğu 14 kişi öldü.
1961 - Eski Sağlık Bakanı, İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı Lütfi Kırdar, Yassıada'da ifade verirken kalp krizi geçirdi ve öldü.
1961 - Türk ve Alman İş ve İşçi Bulma Kurumları arasında yapılan anlaşmaya göre, her yıl Almanya'ya çeşitli iş kollarında çalıştırılmak üzere Türk işçileri gönderilmesi kararlaştırıldı.
1962 - Hamburg'da çıkan fırtınada 300'den fazla kişi öldü.
1967 - Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Feyzullah Ertuğrul'u Elazığ'ın bir köyüne atadı.
1967 - Kimi milletvekilleri, Meclis'e gelen mini etekli kadınlardan şikâyetçi olduklarını bildirdiler.
1967 - Radyo sanatçılarının yürüyüş ve boykot olaylarından sonra TRT, sanatçı ücretlerine yüzde 150-200 arasında zam yaptı.
1968 - Türkiye İşçi Partisi (TİP) milletvekili Çetin Altan, TBMM'de Adalet Partililere "Çoğunluğunuz var ama ağırlığınız yok" dedi. Bunun üzerine kavga çıktı.
1973 - Petrol Ofisi Genel Müdürlüğü'ne bir kadın atandı. Şeyda Odyakmaz Türkiye'de ilk kez bu düzeye yükseltilen kadın yönetici oldu.
1977 - Ankara'da 50. Yıl Lisesi öğrencilerine ateş açıldı; bir kız öğrenci kalp krizi geçirip öldü.
1979 - Vietnam Savaşı'ndan sonra SSCB ile yakınlaşan Vietnam, Çin tarafından işgal edildi.
1983 - Dört Filistinli gerilla, Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nce yeniden ikişer kez ölüme mahkûm edildi. Filistinli gerillalar, Mısır'ın Ankara Büyükelçiliği'ni basarak iki güvenlik görevlisini öldürüp, içeridekileri 45 saat rehin tutmuşlardı.
1984 - İş yerlerinden işçi çıkarmak, Sıkıyönetim Komutanlığı'nın iznine bağlandı.
1984 - Avusturya'da yapılan Avrupa güzellik yarışmasını, Türkiye güzeli Neşe Erberk kazandı.
1986 - Barış Derneği davasından tutuklu 6 kişi tahliye edildi. Tahliye edilenler arasında Reha İsvan ve Gencay Şaylan da yer alıyordu. Ali Sirmen, Erdal Atabek, Ali Taygun, Ergun Elgin, Hüseyin Baş ve Orhan Taylan'ın ise tahliye talebi reddedildi.
1987 - 12 Eylül askerî darbesinden sonra toplatılan 39 ton ağırlığındaki kitap, dergi ile günlük ve haftalık gazete, SEKA'da imha edildi.
1993 - Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis'in bulunduğu askerî uçak Ankara Güvercinlik alanından havalandıktan kısa süre sonra, Ankara Yenimahalle'deki (PTT) İşleme Merkezinin bahçesine düştü. Kazada; Bitlis ile 3 subay, 1 astsubay ve 1 PTT görevlisi öldü.
1993 - Dev-Sol ve TİKKO (Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu) üyesi 18 siyasi tutuklu, kazdıkları 35 metre uzunluğundaki tünelden yararlanarak Nevşehir E Tipi Kapalı Cezaevi'nden firar etti.
1993 - Somali'de görev yapan BM Barış Gücü UNISOM'un Komutanlığına, Korgeneral Çevik Bir atandı.
1994 - Demokrasi Partisi (DEP) Suruç İlçe Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Akpolat, kimliği belirsiz kişilerce öldürüldü.
1994 - TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonu, Refah Partili Hasan Mezarcı'nın dokunulmazlığının kaldırılmasını kararlaştırdı.
1996 - Dünya satranç şampiyonu Garry Kasparov, Deep Blue adlı bilgisayarı yendi.
1999 - Fransa'nın başkenti Paris'in 50 km yakınındaki tarihî Kraliyet Köşkü Rambouillet'de Belgrad Hükûmeti ile Kosovalı Arnavutlar arasında barış görüşmeleri yapıldı.
2000 - Microsoft, Windows 2000 işletim sistemini piyasaya sürdü.
2001 - IMF Başkan Yardımcısı Stanley Fischer ile kurumun Avrupa Sorumlusu Michael Deppler, G-20 toplantıları çerçevesinde Türkiye'ye geldi.
2006 - Filipinler'in Güney Leyte bölgesinde meydana gelen bir seri toprak kayması sonucu, yaklaşık 1800 kişinin toprak altında kalarak öldüğü tahmin ediliyor. Yörede, son 10 gündür yağan şiddetli yağmurların ve hemen öncesinde meydana gelen 2,3 büyüklüğündeki küçük ölçekli bir depremin faciayı tetiklemiş olabileceği öne sürülüyor.
2008 - Kosova, Sırbistan'dan ayrılarak tek taraflı bağımsızlık ilan etti.
2016 - Ankara'da Devlet Mahallesi'nde asker ve personeli taşıyan servis araçlarına, bombalı intihar saldırısı düzenlendi. 28 kişi öldü, 61 kişi yaralandı. Başbakan Ahmet Davutoğlu, saldırının YPG tarafından gerçekleştirildiğini açıkladı.
Doğumlar
624 - Wu Zetian, Çin tarihinin tek kadın İmparatoru (ö. 705)
1028 - Cüveynî, İranlı fıkıhçı, kelamcı (ö. 1085)
1591 - Jusepe de Ribera, İspanyol ressam ve gravürcü (ö. 1652)
1650 - Yevdokiya Alekseyevna, Rus çarı (ö. 1712)
1653 - Arcangelo Corelli, İtalyan besteci (ö. 1713)
1732 - François de Robespierre, Fransız avukat ve Maximilien, Charlotte ve Augustin Robespierre'in babası (ö. 1777)
1742 - Dositej Obradović, Sırp yazar, filozof, linguist, gezgin, poligot ve Sırbistan'ın ilk eğitim bakanı (ö. 1811)
1754 - Nicolas Baudin, Fransız kâşif (ö. 1803)
1781 - René Laennec, Fransız doktor ve stetoskopun mucidi (ö. 1826)
1794 - Karel Bořivoj Presl, Çek botanikçi (ö. 1852)
1796 - Giovanni Pacini, İtalyan müzisyen ve opera bestecisi (ö. 1867)
1796 - Frederick William Beechey, İngiliz deniz subayı ve coğrafyacı (ö. 1856)
1796 - Josua Heilmann, Fransız mucit ve sanayici (ö. 1848)
1836 - Gustavo Adolfo Bécquer, İspanyol post-romantik, şiir ve kısa öyküler yazarı (ö. 1870)
1849 - Ebüzziya Tevfik Bey, Türk gazeteci, yazar, yayıncı ve hattat (ö. 1913)
1854 - Friedrich Alfred Krupp, Alman sanayici (ö. 1902)
1855 - Otto Liman von Sanders, Alman general ve Osmanlı mareşali (ö. 1929)
1862 - Mori Ōgai, Japon asker ve yazar (ö. 1922)
1874 - Thomas J. Watson, Amerikalı sanayici ve IBM şirketinin kurucusu (ö. 1956)
1874 - Aleksandr Hatisyan, Ermeni siyasetçi ve gazeteci (ö. 1945)
1877 - André Maginot, Fransız devlet adamı (Majino Hattı'na adını veren) (ö. 1932)
1879 - Lou Marsh, Kanadalı hakem ve gazeteci (ö. 1936)
1884 - Hans Lange, Amerikalı orkestra şefi (ö. 1960)
1886 - Andreas Bertalan Schwarz, Alman hukuk bilimcisi (ö. 1953)
1887 - Joseph Bech, Lüksemburg eski başbakanı (ö. 1975)
1888 - Otto Stern, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1969)
1889 - H. L. Hunt, Amerikalı petrol kralı ve Cumhuriyetçi politik aktivist (ö. 1974)
1890 - Ronald Fisher, İngiliz istatistikçi, biyolog ve genetik bilimci (ö. 1962)
1891 - Džafer-beg Kulenović, Boşnak siyasetçi (ö. 1956)
1895 - Aliağa Vahid, Azerbaycanlı şair (ö. 1965)
1898 - Eero Berg, Fin atlet (ö. 1969)
1898 - Gregor Wentzel, Alman fizikçi ö. 1978)
1903 - Sadık Hidayet, modern İran edebiyatının önde gelen düzyazı ve kısa hikâye yazarı (ö. 1951)
1904 - Hans Morgenthau, Alman-Amerikalı akademisyen (ö. 1980)
1908 - Bo Yibo, Çinli siyasetçi ve askerî lider (ö. 2007)
1914 - Arthur Kennedy, Amerikalı oyuncu (ö. 1990)
1916 - Şahap Kocatopçu, Türk iş insanı ve siyasetçi (ö. 2012)
1920 - Annie Glenn, Amerikalı aktivist ve hayırsever (ö. 2020)
1925 - Hal Holbrook, Akademi Ödülü adayı, Emmy ve Tony Ödülleri sahibi, Amerikalı oyuncu (ö. 2021)
1929 - Alejandro Jodorowsky, Şilili aktör, besteci ve film yönetmeni
1929 - Patricia Routledge, İngiliz oyuncu ve şarkıcı
1930 - Ruth Rendell, İngiliz yazar (ö. 2015)
1931 - Jiřina Jirásková, Çek oyuncu (ö. 2013)
1932 - Turan Oflazoğlu, Türk oyun yazarı, şair ve eleştirmen
1933 - Tahsin Yücel, Türk akademisyen, öykü ve roman yazarı, denemeci, eleştirmen ve çevirmen (ö. 2016)
1934 - Alan Bates, İngiliz aktör (ö. 2003)
1934 - Barry Humphries, Avustralyalı komedyen, yazar, aktör ve drag sanatçısı (ö. 2023)
1942 - Huey P. Newton, Amerikalı siyasi aktivist (ö. 1989)
1945 - Zina Bethune, Amerikalı oyuncu, dansçı ve koreograf (ö. 2012)
1945 - Brenda Fricker, Oscar Ödülü sahibi İrlandalı aktris
1948 - José José, Meksikalı şarkıcı, müzisyen ve aktör (ö. 2019)
1949 - Engin Varol, Türk ressam
1951 - Amado Batista, Brezilyalı şarkıcı, besteci, müzik yapımcısı ve oyuncu
1954 - Rene Russo, Amerikalı oyuncu
1955 - Mo Yan, Çinli yazardır
1957 - Loreena McKennitt, Kanadalı müzisyen
1956 - Susumu Katsumata, Japon futbolcu
1959 - Aryeh Deri, İsrailli siyasetçi, siyasi parti lideri ve bakan
1960 - Lindy Ruff, Kanadalı buz hokeyi oyuncusu ve koç
1961 - Andrey Korotayev, Rus iktisatçı ve tarihçi
1962 - Lou Diamond Phillips, Amerikalı oyuncu
1963 - Larry Lawrence Whitney, Amerikalı komedyen ve oyuncu
1963 - Michael Jordan, Amerikalı basketbolcu
1965 - Michael Bay, Amerikalı film yönetmeni ve yapımcı
1966 - Quorthon, İsveçli müzisyen (ö. 2004)
1968 - Giuseppe Signori, İtalyan millî futbolcu
1969 - David Douillet, Fransız siyasetçi ve judocu
1970 - Dominic Purcell, Avustralyalı aktör
1971 - Denise Richards, Amerikalı sinema oyuncusu
1972 - Billie Joe Armstrong, Amerikalı söz yazarı, gitarist ve Green Day grubunun vokalisti
1974 - Jerry O'Connell, Amerikalı oyuncu
1974 - Dir En Gray, Japon müzisyen
1981 - Paris Hilton, Amerikalı sinema oyuncusu ve Hilton otellerinin varisi
1981 - Joseph Gordon-Levitt, Amerikalı oyuncu
1982 - Adriano Leite Ribeiro, Brezilyalı futbolcu
1985 - Cemre Kemer, Türk şarkıcı ve Hepsi grubunun üyesi
1991 - Bonnie Wright, İngiliz aktris
1991 - Burak Deniz, Türk oyuncu
1991 - Ed Sheeran, İngiliz şarkıcı, söz yazarı ve albüm yapımcısı
1993 - Nicola Leali, İtalyan futbolcu
1993 - Marc Marquez, İspanyol Grand Prix motosiklet yol yarışçısı
Ölümler
364 - Jovianus, Roma İmparatoru (d. 332)
440 - Mesrop Maştots, Ermeni rahip ve dil uzmanı (d. 361)
647 - Seondeok, Silla Krallığı 27. hükümdarı ve ilk kadın hükümdar (d. ?)
923 - Taberî, din ve tarih bilgini (d. 839)
1371 - İvan Aleksandr, 1331-1371 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı
1600 - Giardano Bruno, İtalyan filozof (idam) (d. 1548)
1673 - Molière, Fransız yazar (d. 1622)
1680 - Denzil Holles, İngiliz asıllı yazar ve devlet adamı (d. 1599)
1715 - Antoine Galland, Fransız şarkiyatçı ve arkeolog (d. 1646)
1788 - Maurice Quentin de La Tour, Fransız, Rococo tarzlı portreci ressam (d. 1704)
1826 - Johann Philipp Gabler, Alman protestan teolog ve ahit eleştirmeni (d. 1753)
1827 - Johann Heinrich Pestalozzi, İsviçreli pedagog, hayırsever, filozof ve politikacı (d. 1746)
1856 - Heinrich Heine, Alman yazar (d. 1797)
1890 - Christopher Latham Sholes, Amerikalı mucit (d. 1819)
1909 - Geronimo, Apaçi reisi (d. 1829)
1924 - Augustin Boué de Lapeyrère, Fransız Koramiral ve Denizcilik Bakanı (d. 1852)
1934 - I. Albert, Belçika Kralı (d. 1875)
1937 - Hugo Meisl, Avusturyalı futbolcu ve spor adamı (d. 1881)
1941 - Claud Buchanan Ticehurst, İngiliz ornitolog (d. 1881)
1946 - Dorothy Gibson, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1889)
1948 - Enrique Finochietto, Arjantinli akademisyen, doktor ve mucit (d. 1881)
1961 - Lütfi Kırdar, Türk hekim, asker, Sağlık Bakanı ve İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı (d. 1887)
1970 - Alfred Newman, Amerikalı film müziği bestecisi ve En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü sahibi (d. 1901)
1970 - Shmuel Yosef Agnon, İsrailli yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1888)
1982 - Lee Strasberg, Amerikalı tiyatro yönetmeni ve aktör (d.1901)
1986 - Jiddu Krishnamurti, Hindistan asıllı düşünür, konuşmacı ve yazar (d. 1895)
1993 - Eşref Bitlis, Türk asker ve eski Jandarma Genel Komutanı (d. 1933)
1998 - Marie-Louise von Franz, İsviçreli analitik psikolog ve araştırmacı (d. 1915)
2001 - Matild Manukyan, Ermeni kökenli Türk genelev patroniçesi ve vergi rekortmeni (d. 1914)
2005 - Dan O'Herlihy, İrlandalı sinema oyuncusu (d. 1919)
2005 - Omar Sivori, Arjantinli futbolcu (d. 1935)
2007 - Mehmet Altınsoy, Türk siyasetçi, eski Devlet Bakanı ve Ankara Büyükşehir Belediye başkanlarından (d. 1924)
2008 - Aysel Gürel, Türk söz yazarı ve tiyatro oyuncusu (d. 1929)
2009 - Gazanfer Özcan, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1931)
2010 - Kathryn Grayson, Amerikalı aktris ve opera sanatçısı (d. 1922)
2010 - Abdülhakim İsmailov, Sovyetler Birliği Kızıl Ordu'sunun Nazi Almanyası'nı yenilgiye uğratmasının simgesi olarak Berlin Parlamento Binası'na (Reichstag) Kızıl Bayrağı diken 3 askerden biri olan (d. 1916) (bknz. Berlin Muharebesi)
2011 - Emel Say, Türk ressam
2013 - Mindy McCready, Amerikalı country müzik şarkıcısı (d. 1975)
2016 - Aleksandr Gutman, Rus yönetmen (d. 1945)
2016 - Andrzej Zulawski, Polonya doğumlu film yönetmeni (d. 1940)
2017 - Alan Aldridge, İngiliz çizer, grafiker ve afiş sanatçısı (d. 1943)
2017 - Warren Frost, Amerikalı oyuncu (d. 1925)
2017 - Tom Regan, Amerikalı ahlak felsefecisi (d. 1938)
2017 - Peter Skellern, İngiliz şarkıcı, piyanist ve söz yazarı (d. 1947)
2019 - Eduardo Bauzá, Arjantinli siyasetçi (d. 1939)
2019 - Ethel Ennis, Amerikalı caz şarkıcısı (d. 1932)
2019 - Paul Flynn, Galli-Britanyalı siyasetçi (d. 1935)
2019 - Alberto Gutman, Kübalı-Amerikalı siyasetçi (d. 1959)
2019 - Antons Justs, Leton Roma Katolik piskopos (d. 1931)
2019 - Šaban Šaulić, Sırp şarkıcı (d. 1951)
2020 - Ja'Net DuBois, Amerikalı oyuncu, şarkıcı, söz yazarı ve dansçı (d. 1932)
2020 - Kizito Mihigo, Ruandalı gospel şarkıcısı, söz yazarı, orgcu ve besteci, televizyon sunucusu (d. 1981)
2020 - Mustafa Yücedağ, Türk millî futbolcu (d. 1966)
2021 - Özcan Arkoç, Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1939)
2021 - Seif Sharif Hamad, Tanzanyalı siyasetçi (d. 1943)
2021 - Rush Limbaugh, Amerikalı radyo kişiliği, muhafazakar siyasi yorumcu, yazar ve televizyon şovu sahibi (d. 1951)
2021 - Gianluigi Saccaro, İtalyan eskrimci (d. 1938)
2021 - Martha Stewart, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1922)
2022 - David Brenner, Amerikalı senarist ve kurgucu (d. 1962)
2022 - Fausto Cigliano, İtalyan şarkıcı, gitarist ve aktör (d. 1937)
2022 - Máté Fenyvesi, Macar millî futbolcudur (d. 1933)
2022 - Giuseppe Ros, İtalyan ağır siklet boksör (d. 1942)
2023 - Moisis Elisaf, Yunan hekim, siyasetçi ve akademisyen (d. 1954)
2023 - Shahnawaz Pradhan, Hintli televizyon ve sinema oyuncusu, dublaj sanatçısı (d. 1966)
2023 - Stella Stevens, Amerikalı oyuncu, film yönetmeni (d. 1938)
Tatiller ve özel günler
Erzincan'ın Tercan ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
Trabzon'un Akçaabat ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
Trabzon'un Tonya ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
0217
17 |
2717 | https://tr.wikipedia.org/wiki/18%20%C5%9Eubat | 18 Şubat |
Olaylar
1451 - Fatih Sultan Mehmet, ikinci kez tahta çıktı.
1695 - Osmanlı donanması, Sakız Adası'nı Venedikliler'den geri aldı.
1856 - Islahat Fermanı yayınlandı.
1885 - Mark Twain'in Huckleberry Finn'in Maceraları adlı kitabı, ilk kez yayımlandı.
1913 - Raymond Poincaré, Fransa Devlet Başkanı oldu.
1930 - Amerikalı astronomi tutkunu Clyde Tombaugh, 33 cm'lik bir teleskopla Plüton cüce gezegenini keşfetti.
1932 - Japon İmparatoru, Manzhouguo'nun (Mançurya'nın eski Çince adı) Çin'den bağımsızlığını ilan etti.
1937 - İstanbul'da eşekle nakliyat yasaklandı.
1941 - 16 yaşın üzerindeki erkek çocukların maden ocaklarında, 12 yaşın üzerindekilerin tekstil sanayiinde çalıştırılmasına ilişkin kararname çıktı.
1941 - Anıtkabir için mimari yarışma açıldığı resmen ilan edildi.
1941 - Petrol Ofisi kuruldu.
1943 - Naziler, Beyaz Gül hareketi üyelerini tutukladılar.
1943 - Joseph Goebbels, Sportpalast konuşmasını yaptı.
1952 - TBMM, Türkiye'nin NATO üyeliğini onayladı. Türkiye, 21 Şubat günü NATO üyesi oldu.
1957 - BM'de Kıbrıs görüşmelerine başlandı. BM, 26 Şubat'ta sorunun öncelikle ilgili taraflar arasında görüşülmesine karar verdi.
1960 - 7 ülke, Latin Amerika Serbest Ticaret Birliğini (LAFTA) kurdu. 1980'de imzalanan yeni bir anlaşma ile ALADI adını aldı.
1965 - Gambiya, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı.
1967 - Millî Eğitim Bakanlığı bütçesi görüşüldü; 35.000 köyden 15.000'inde okul olmadığı açıklandı.
1971 - Elazığ Senatörü Profesör Celal Ertuğ, "Bir dikta ortamına adım adım yaklaşılmaktadır. Ordunun mesajı açıktır. Demirel derhal istifa etmelidir" dedi. Başbakan Süleyman Demirel ise, "Meşru yollardan geldim. Bulurlar 226'yı, bizi devirirler" dedi.
1974 - Kiss müzik grubu, kendi adlarını taşıyan ilk albümlerini yayımladılar.
1977 - Uzay mekiği Enterprise, bir Boeing 747'nin üstünde ilk yolculuğuna çıktı.
1977 - İstanbul Yükseköğrenim Derneği, (İYÖD) "amaç dışı faaliyet" gösterdiği gerekçesiyle süresiz kapatıldı. İYÖD, Dev-Genç'in (Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu) İstanbul Bölge Yürütme Kurulu'nu oluşturuyordu.
1979 - Sahra Çölü'ne kar yağdı.
1980 - Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): CHP'li Kemal Kayacan ile görüşen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, CHP ve AP'nin uzlaşmasını istedi: "Bizim dileğimiz, bizi istemediğimiz yollara itmemenizdir. İki büyük parti anlaşıp problemleri hâlle başlarsa büyük bir ferahlık duyacağız. Onlardan bu fedakârlığı bekliyoruz ve bunu beklemek de hakkımızdır."
1985 - Bakanlar Kurulu ilk defa bir grev kararını erteledi. Tarım Koruma İlaçları A.Ş'nin İstanbul Kartal ve İzmit Derince'deki iş yerlerinde alınan grev kararının, 60 gün ertelenmesi kararlaştırıldı.
1985 - Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, Ziraat Bankasının hamamcılara tarım kredisi verdiğini saptadı.
1987 - Türkiye'de 12 Eylül sonrası yaşanan en büyük grev olan NETAŞ grevi, bugün anlaşmayla sonuçlandı.
1988 - İstanbul'daki Spor ve Sergi Sarayı'nın adı, "Lütfi Kırdar" olarak değiştirildi.
1993 - Gazeteci Kemal Kılıç öldürüldü. Kılıç, İnsan Hakları Derneği'nin Urfa Şubesi Yönetim Kurulu üyesiydi.
1994 - Demokrasi Partisinin (DEP) Genel Merkezi bombalandı, bir kişi öldü, 2'si ağır 16 kişi yaralandı. Demokrasi Partisi (DEP) yılbaşından beri 4 kez saldırıya uğramıştı. Olayı İslami Cihat Örgütü üstlendi.
1995 - Sosyaldemokrat Halkçı Parti ve Cumhuriyet Halk Partisi, CHP çatısı altında birleşti. SHP’li Hikmet Çetin oy birliğiyle Genel Başkan seçildi.
1997 - Tansu Çiller, TEDAŞ ve TOFAŞ soruşturmalarından aklandı. Refah Partisi milletvekilleri Tansu Çiller'in aklanmasından yana oy kullandılar.
2003 - Güney Kore'nin Daegu metrosunda çıkan yangında, yaklaşık 200 kişi öldü.
2004 - İran'ın Nişabur kenti yakınlarda kontrolden çıkan bir yük treninde meydana gelen patlama ve yangında, 200'ü kurtarma personeli olmak üzere 295 kişi öldü. Tren; kükürt, petrol ve gübre taşıyordu.
2005 - SEKA İzmit Fabrikası çalışanlarının, iş yerine kapanma eyleminin 30. gününde polis panzerlerle fabrika bahçesine girdi. İşçiler bu gelişme üzerine kendilerini mekanik atölyesine kilitledi.
2007 - NBA'de oynayan en iyi oyunculardan oluşan iki takımın karşılaşması şeklinde, her yıl gösteri amaçlı yapılan 2007 NBA All-Star Maçı, Las Vegas'ta yapıldı.
2008 - Amerika Birleşik Devletleri, Afganistan ve Türkiye; Kosova'nın tek taraflı bağımsızlığını tanıdığını açıkladı.
2021 - NASA'nın keşif aracı Perseverance Mars'a indi.
Doğumlar
1201 - Nasîrüddin Tûsî, Fars bilim insanı ve İslam filozofu (ö. 1274)
1372 - İbn Hacer el-Askalanî, Arap hadis, fıkıh ve tefsir bilgini (ö. 1449)
1374 - Polonyalı Jadwiga, Polonya Krallığı'nın ilk kadın hükümdarı (ö. 1399)
1404 - Leon Battista Alberti, ressam, şair, dilbilimci, filozof, kriptograf, müzisyen, mimar, Katolik azizlerin biyografi yazarı ve İtalyan matematikçi (ö. 1472)
1515 - Valerius Cordus, Alman botanikçi ve kimyager (ö. 1544)
1516 - I. Mary, İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (ö. 1558)
1609 - Edward Hyde, İngiliz devlet adamı ve tarihçi (ö. 1674)
1626 - Francesco Redi, İtalyan doktor (ö. 1697)
1677 - Jacques Cassini, Fransız astronom (ö. 1756)
1745 - Alessandro Volta, İtalyan fizikçi (ö. 1827)
1807 - Kostaki Musurus Paşa, Rum asıllı Osmanlı paşası (ö. 1891)
1826 - Julius Thomsen, Danimarkalı kimyager (ö. 1909)
1836 - Sri Ramakrishna, Hindu aziz (ö. 1886)
1838 - Ernst Mach, Avusturya-Çek kökenli fizikçi ve felsefeci (ö. 1916)
1848 - Louis Comfort Tiffany, Amerikalı sanatçı ve tasarımcı (ö. 1933)
1849 - Alexander Kielland, Norveçli yazar (ö. 1906)
1854 - Jan Jakob Maria de Groot, Hollandalı Dilbilimci, Türkolog, Sinolog ve Din Tarihçisi (ö. 1921)
1855 - Jean Jules Jusserand, Fransız diplomat, tarihçi ve yazar (ö. 1932)
1857 - Max Klinger, Alman sembolist ressam ve heykeltıraş (ö. 1920)
1860 - Anders Zorn, İsveçli ressam, oymacı, heykeltıraş ve fotoğrafçı (ö. 1920)
1871 - Harry Brearley, İngiliz metalürji uzmanı (ö. 1948)
1878 - Mariya Ulyanova, Rus kadın devrimci (ö. 1937)
1880 - Ernst von Aster, Alman filozof (ö. 1948)
1881 - Ferenc Keresztes-Fischer, Macar avukat ve siyasetçi (ö. 1948)
1882 - Petre Dumitrescu, Rumen Üst-orgeneral (ö. 1950)
1883 - Nikos Kazancakis, Yunan yazar (ö. 1957)
1895 - Semyon Timoşenko, Sovyet komutan (ö. 1970)
1898 - Enzo Ferrari, İtalyan yarış arabaları sürücüsü ve üreticisi (ö. 1988)
1903 - Nikolay Podgorni, SSCB Devlet Başkanlarından (ö. 1983)
1906 - Hans Asperger Avusturyalı çocuk doktoru, Asperger sendromunu keşfetti (ö. 1980)
1919 - Jack Palance, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2006)
1920 - Eddie Slovik, Amerikalı er rütbesinde asker (2. Dünya Savaşı sırasında firardan dolayı idam edilen tek ABD askeri) (ö. 1945)
1925 - Halit Kıvanç, Türk sunucu (ö. 2022)
1925 - Marcel Barbeau, Kanadalı sanatçı (ö. 2016)
1926 - Rita Gorr, Belçikalı mezzosoprano (ö. 2012)
1929 - Ertem Eğilmez, Türk sinema yönetmeni (ö. 1989)
1929 - Kamran İnan, Türk diplomat, hukukçu ve siyasetçi (ö. 2015)
1929 - Roland Minson, Amerikalı basketbol oyuncusu (ö. 2020)
1931 - Toni Morrison, Amerikalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 2019)
1932 - Milos Forman, Çekoslovak göçmeni Amerikalı film yönetmeni ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahibi (ö. 2018)
1933 - Bobby Robson, İngiliz teknik direktör (ö. 2009)
1933 - Yoko Ono, Japon müzisyen
1936 - Jean Marie Auel, Amerikalı yazar
1936 - Jozef Vengloš, Çekoslovak futbolcu ve teknik direktör (ö. 2021)
1942 - Tolga Aşkıner, Türk oyuncu (ö. 1996)
1950 - John Hughes, Amerikalı film yönetmeni, film yapımcısı ve senarist (ö. 2009)
1950 - Cybill Shepherd, Amerikalı sinema oyuncusu
1954 - John Travolta, Amerikalı sinema oyuncusu
1964 - Matt Dillon, Amerikalı sinema oyuncusu
1967 - Abbas Lisani, Güney Azerbaycanlı gazeteci
1967 - Roberto Baggio, İtalyan futbolcu
1968 - Molly Ringwald, Amerikalı oyuncu
1976 - Chanda Rubin, Amerikalı profesyonel tenis oyuncusu
1983 - Roberta Vinci, İtalyan tenisçi
1985 - Anton Ferdinand, İngiliz futbolcu
1985 - Song Jae-in, Koreli aktör
1985 - Park Sung Hoon, Koreli aktör
1988 - Bibras Natho, İsrailli futbolcu
1988 - Şükrü Özyıldız, Türk oyuncu
1990 - Park Shin Hye, Koreli oyuncu
1990 - Kang Sora, Koreli oyuncu
1991 - Jeremy Allen White, Amerikalı oyuncu
1994 - J-Hope, Güney Koreli şarkıcı, dansçı ve söz yazarı
Ölümler
901 - Sabit bin Kurre, Arap Matematikçi, astronomi, mekanik ve tıp bilgini (d. 821)
999 - V. Gregorius, 996'dan 999 yılındaki ölümüne kadar Papa olarak görev yapmıştır (d. 972)
1139 - II. Yaropolk, Kiev büyük prensi (d. 1082)
1294 - Kubilay Han, Moğol İmparatoru (d. 1215)
1405 - Timur, Timur İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı (d. 1336)
1455 - Fra Angelico, İtalyan Dominikan rahibi ve ressam (d. 1395)
1535 - Heinrich Cornelius Agrippa, Alman astrolog ve simyacı (d. 1486)
1546 - Martin Luther, Alman dini reformist (d. 1483)
1564 - Michelangelo, İtalyan sanatçı (d. 1475)
1585 - Takiyüddin, Türk hezârfen, gök bilimci, mühendis ve matematikçi (d. 1521)
1799 - Johann Hedwig, Alman botanikçi (d. 1730)
1851 - Carl Gustav Jacob Jacobi, Alman matematikçi (d. 1804)
1899 - Sophus Lie, Norveçli matematikçi (d. 1842)
1902 - Albert Bierstadt, Amerikalı ressam (d. 1830)
1920 - Köprülü Hamdi Bey, Türk asker, Kuvâ-yi Milliye komutanlarından ve kaymakam (d. 1888)
1925 - Abdurrahman Şeref Bey, Osmanlı Devleti'nin son vakanüvisi ve tarihçi (d. 1853)
1937 - Grigol Orconikidze, SSCB Politbüro üyesi ve "Koba" lakaplı komünist lider (d. 1886)
1956 - Gustave Charpentier, Fransız besteci (d. 1860)
1957 - Şükrü Onan, Türk asker ("Atatürk'ün Amirali")
1957 - Henry Norris Russell, Amerikalı astronom, astrofizikçi ve akademisyen (d. 1877)
1960 - Bedri Ruhselman, Türk hekim, keman virtüözü ve deneysel Neo-spiritüalizm'in kurucusu (d. 1898)
1963 - Fernando Tambroni, İtalyan politikacı (d. 1882)
1966 - Robert Rossen, Amerikalı yönetmen, senarist ve yapımcı (d. 1908)
1967 - J. Robert Oppenheimer, Amerikalı fizikçi (d. 1904)
1981 - Şerif Yüzbaşıoğlu, Türk besteci ve orkestra şefi (d. 1932)
1986 - Tezer Özlü, Türk yazar (d. 1943)
1998 - Melahat Togar, Türk çevirmen (d. 1909)
2001 - Dale Earnhardt, Amerikalı otomobil yarışçısı ve takım sahibi (d. 1951)
2005 - Mustafa Güzelgöz, Türk kütüphaneci (eşekli kütüphaneci) (d. 1921)
2007 - Barbara Gittings, Amerikalı gey eşitlik eylemcisi (d. 1932)
2008 - Alain Robbe-Grillet, Fransız yazar, yönetmen ve senarist (d. 1922)
2009 - Miika Tenkula, Fin müzisyen gitarist (d. 1974)
2015 - Asuman Baytop Türk botanikçi ve eczacı (d. 1920)
2015 - Jerome Kersey, Amerikalı profesyonel basketbolcu (d. 1962)
2016 - Pandelis Pandelidis, Yunan şarkıcı-şarkı yazarı (d. 1983)
2016 - Angela Raiola, Amerikalı televizyon kişiliği ve aktris (d. 1960)
2017 - Ömer Abdurrahman, Mısırlı İslami önder (d. 1938)
2017 - Ivan Koloff, Kanadalı profesyonel güreşçi (d. 1942)
2017 - Michael Ogio, Papua Yeni Gine'nin dokuzuncu Genel Valisi (d. 1942)
2017 - Nadejda Olizarenko, Sovyet eski atlet (d. 1953)
2017 - Richard Schickel, Amerikalı yazar, gazeteci ve belgesel film yapımcısı (d. 1933)
2017 - Pasquale Squitieri, İtalyan film yönetmeni ve senarist (d. 1938)
2017 - Clyde Stubblefield, Amerikalı davulcu (d. 1943)
2017 - Daniel Vickerman, Avustralyalı profesyonel rugby oyuncusu (d. 1979)
2018 - Günter Blobel, Alman-Amerikalı biyolog (d. 1936)
2018 - Didier Lockwood, Fransız caz kemancısı (d. 1956)
2018 - Georgi Markov, Bulgar futbolcu (d. 1972)
2018 - Idrissa Ouédraogo, Burkina Fasolu film yönetmeni, yapımcısı ve senarist (d. 1954)
2019 - O'Neal Compton, Amerikalı oyuncu, yönetmen, iş insanı ve seslendirme sanatçısı (d. 1951)
2019 - Toni Myers, Kanadalı belgesel film yapımcısı, yönetmeni, kurgucu ve senarist (d. 1943)
2020 - Kishori Ballal, Hint aktris (d. 1938)
2020 - Seda Vermişeva, Ermeni-Rus şair, yazar, ekonomist ve insan hakları aktivisti (d. 1932)
2021 - Emir Aslan Afşar, İranlı siyasetçi ve diplomat (d. 1919)
2021 - Sergo Karapetyan, Ermeni siyasetçi (d. 1948)
2021 - Andrey Myagkov, Sovyet-Rus aktör ve tiyatro yönetmeni (d. 1938)
2022 - Boris Nevzorov, Sovyet-Rus aktör ve film yönetmeni (d. 1950)
2022 - Lindsey Pearlman, Amerikalı oyuncu (d. 1978)
2022 - Gennadi Yukhtin, Sovyet-Rus aktör (d. 1932)
2023 - Clemens Arvay, Avusturyalı biyolog ve yazar (d. 1980)
2023 - Christian Atsu, Ganalı futbolcu (d. 1992)
2023 - Jim Broyhill, Amerikalı iş adamı ve siyasetçi (d. 1927)
2023 - Huang Da, Çinli ekonomist ve akademisyen (d. 1925)
2023 - Petar Jekov, Bulgar millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1944)
2023 - David G. O'Connell, İrlandalı başpiskopos (d. 1953)
2023 - Ahmet Suat Özyazıcı, Türk eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1936)
Tatiller ve özel günler
Dünya Asperger Sendromu Farkındalık Günü
Leh Günü (Amami Adaları, Japonya)
Bağımsızlık Günü, Gambiya'nın 1965'te Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kutlar.
Kürt Öğrenciler Birliği Günü (Irak Kürdistanı)
Ulusal Demokrasi Günü, Rana hanedanının (Nepal) 1951'de devrilmesini kutluyor.
Eşler Günü (Konudagur) (İzlanda)
Kaynakça
0218
18 |
2718 | https://tr.wikipedia.org/wiki/19%20%C5%9Eubat | 19 Şubat |
Olaylar
1600 - Peru'daki Huaynaputina yanardağı, Güney Amerika tarihindeki en şiddetli patlamayla püskürdü.
1807 - Eski Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Aaron Burr, vatana ihanet iddiasıyla tutuklandı.
1861 - Rusya'da toprağa bağlı kölelik yasaklandı.
1878 - Thomas Edison, fonografın patentini aldı.
1913 - Pedro Lascuráin, saat 17:15'te Meksika'nın 34. Başkanı oldu, saat 18:00'de ise istifa etti.
1915 - I. Dünya Savaşı: Gelibolu muharebeleri başladı.
1915 - İtilaf devletleri'nin Çanakkale'ye denizden yaptıkları saldırı püskürtüldü.
1925 - Telsiz tesisi hakkındaki kanun çıktı. Türkiye'de radyonun kurulması TBMM'de kabul edildi.
1928 - Amacı yoksul kadınlara yardım etmek olan "Himaye-i Etfal Kadın Yardım Cemiyeti" kuruldu. Cemiyetin adı 1938'de Yardım Sevenler Derneği olarak değiştirildi. Mevhibe İnönü, derneğin fahri başkanıydı.
1932 - Halkevleri kuruldu. 1951'de Demokrat Parti Hükûmeti tarafından kapatıldı.
1945 - II. Dünya Savaşı-Iwo Jima Muharebesi: Yaklaşık 30.000 ABD askeri Batı Pasifik'teki Iwo Jima adasına çıktı. Japon Ordusunun şiddetli direnişi ile karşılaşan ABD Birlikleri, Ada'da kontrolü ancak bir ay sonra sağlayabildiler.
1957 - Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ilk kadın doktor subayı Sema Aran, göreve başladı.
1959 - Londra Konferansı sona erdi. Birleşik Krallık Kıbrıs'ın bağımsızlığını tanıdı. Birleşik Krallık, Türkiye ve Yunanistan, Kıbrıs'ta garantör devlet oldu. Bağımsızlığın resmi olarak ilan edilmesi ise 16 Ağustos 1960'ta oldu.
1975 - Devlet Sinema Televizyon Enstitüsü kuruldu.
1978 - Larnaka Uluslararası Havaalanındaki bir uçak kaçırma olayına, Kıbrıslı yetkililerden izin almaksızın müdahale etmeye kalkan Mısır Komando Birliğinin 15 üyesi, Kıbrıs Millî Muhafızları tarafından öldürüldü.
1985 - İspanya Havayollarına ait Boeing 747 tipi bir yolcu uçağı, Oiz dağlarına (İspanya) çarparak düştü: 148 kişi öldü.
1985 - William J. Schroeder, yapay kalp takıldıktan sonra hastaneden taburcu edilip evine gönderilebilen ilk hasta oldu.
1985 - Türk aktör Haluk Bilginer'in de rol aldığı BBC pembe dizisi, ünlü EastEnders'ın ilk bölümü İngiltere'de yayımlandı. Dizi hâlen devam etmektedir.
1986 - SSCB, Mir uzay istasyonu'nu uzaya gönderdi.
1994 - Haftalık Newroz gazetesi yayımlanmaya başladı.
1994 - Libya'da şeriat uygulamasına geçildi; İslami takvim uygulanmaya başlandı.
1998 - Rusya'dan Türkiye'ye boru hattı ile doğalgaz getirecek olan Mavi Akım Projesi için müteahhit firmalar arasında anlaşma imzalandı.
2001 - Millî Güvenlik Kurulu'nun Çankaya Köşkü'nde yapılan Şubat ayı toplantısında, Başbakan Bülent Ecevit, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile yaşadığı tartışma nedeniyle toplantıyı terk etti. (bkz. Anayasa kitapçığı krizi)
2008 - Küba lideri Fidel Castro, görevinden ayrıldığını açıkladı.
2020 - Hanau saldırısı: Almanya'nın Hessen eyaletindeki Hanau kentinde iki nargile salonunu hedef alan iki silahlı saldırıda fail dahil 11 kişi hayatını kaybetti, 5 kişi yaralandı.
Doğumlar
1473 - Mikolaj Kopernik, Polonyalı astronom (ö. 1543)
1618 - Johannes Phocylides Holwarda, Friz astronom, doktor ve filozof (ö. 1651)
1660 - Friedrich Hoffmann, Alman fizikçi ve kimyacı (ö. 1742)
1717 - David Garrick, İngiliz oyuncu, oyun yazarı, tiyatro yöneticisi ve yapımcısı (ö. 1779)
1817 - III. Willem, Hollanda Kralı (ö. 1890)
1821 - August Schleicher, Alman dilbilimci (ö. 1868)
1833 - Élie Ducommun, İsviçreli yazar (ö. 1906)
1843 - Leonardo de Mango, İtalyan ressam (ö. 1930)
1849 - Hans Dahl, Norveçli ressam (ö. 1937)
1850 - Richard Brewer, Amerikalı kovboy ve kanun kaçağı (ö. 1878)
1853 - Jodok Fink, Avusturyalı siyasetçi (ö. 1929)
1858 - Charles Eastman, Amerika yerlisi doktor, fizikçi, sosyal reformcu (ö. 1939)
1859 - Svante Arrhenius, İsveçli kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1927)
1863 - Axel Thue, Norveçli matematikçi (ö. 1922)
1864 - Said Halim Paşa Osmanlı devlet adamı (ö. 1921)
1865 - Sven Hedin, İsveçli kâşif, coğrafyacı, topoğraf, jeopolitikçi, fotoğrafçı, gezi yazarı ve illüstratör (ö. 1952)
1869 - Hovhannes Tumanyan, Ermeni şair ve romancı (ö. 1923)
1869 - John Campbell, İngiliz eski futbolcu (ö. 1906)
1876 - Constantin Brâncuși, Rumen heykeltıraş ve çağdaş soyut heykelciliğin öncülerinden (ö. 1957)
1880 - Álvaro Obregón, Meksikalı asker ve devlet adamı (ö. 1928)
1886 - José Abad Santos, Filipinler Yüksek Mahkemesi Başyargıcı (ö. 1942)
1887 - Charles Lescat, Arjantinli vatandaş (ö. 1948)
1888 - José Eustasio Rivera, Kolombiyalı siyasetçi, yazar ve avukat (ö. 1928)
1888 - Franz Pfeffer von Salomon, Alman Sturmabteilung'un (SA) ilk komutanı (ö. 1968)
1890 - Kingorō Hashimoto, Japon asker ve siyasetçi (ö. 1957)
1893 - Cedric Hardwicke, İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 1964)
1896 - André Breton, Fransız şair ve yazar (ö. 1966)
1899 - Lucio Fontana, Arjantinli-İtalyan ressam, heykeltıraş ve teorisyendi (ö. 1968)
1900 - Yorgo Seferis, Yunan şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1971)
1911 - Merle Oberon, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1979)
1911 - Müfide İlhan, Türk öğretmen ve siyasetçi (ö. 1996)
1916 - Eddie Arcaro, Amerikalı jokey (ö. 1997)
1917 - Carson McCullers, Amerikalı yazar (ö. 1967)
1918 - Fay McKenzie, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (ö. 2019)
1924 - Lee Marvin, Amerikalı aktör ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 1987)
1929 - Belkıs Dilligil, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 1995)
1930 - John Frankenheimer, Amerikalı film yapımcısı ve yönetmen (ö. 2002)
1930 - Knut Risan, Norveçli ünlü oyuncu (ö. 2011)
1940 - Saparmurat Niyazov, Türkmenistan Devlet Başkanı (ö. 2006)
1941 - David Gross, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
1943 - Tim Hunt, İngiliz biyokimyacı ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi
1948 - Tony Iommi, İngiliz Rock müzisyeni (Black Sabbath)
1950 - Vecdi Sayar, Türk sinema eleştirmeni
1953 - Cristina Fernández de Kirchner, Arjantinli siyasetçi ve Arjantin Devlet Başkanı
1954 - Socrates, Brezilyalı futbolcu (ö. 2011)
1955 - Jeff Daniels, Amerikalı oyuncu
1956 - Roderick MacKinnon, Amerikalı biyolog ve Nobel Kimya Ödülü sahibi
1962 - Ģirts Valdis Kristovskis, Leton siyasetçi
1964 - Çağlar Özel, Türk hukukçu ve akademisyen
1964 - Jennifer Doudna, Amerikalı biyokimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi
1966 - Enzo Scifo, Belçikalı futbolcu
1966 - Justine Bateman, Amerikalı sinema oyuncusu
1967 - Benicio del Toro, Porto Rikolu oyuncu, yönetmen, senarist, yapımcı ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi
1974 - Lezley Zen, Amerikalı porno yıldızı
1976 - Maxime Chattam, Fransız yazar
1977 - Gianluca Zambrotta, İtalyan futbolcu
1978 - Alioum Saidou, Kamerunlu futbolcu
1978 - Immortal Technique, Perulu-Amerikalı rapçi ve aktivist
1979 - Romina Belluscio, Arjantinli sunucu
1979 - Steven Cherundolo, Amerikalı futbolcudur
1979 - Mariska, Fin rapçi
1980 - David Gandy, İngiliz model
1980 - Micke Miller, Amerikalı eski basketbolcu
1981 - Beth Ditto, Amerikan şarkıcı ve söz yazarı
1985 - Haylie Duff, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı
1986 - Marta, Brezilyalı millî futbolcudur
1986 - Maria Mena, Norveçli pop sanatçısı
1987 - Anna Cappellini, İtalyan buz patenci
1989 - Sone Aluko, Nijeryalı millî futbolcudur
1991 - Christoph Kramer, Alman futbolcudur
1992 - Georgi Milanov, Bulgar futbolcu
1993 - Mauro Icardi, Arjantinli futbolcudur
1993 - Victoria Justice, Amerikalı oyuncu, şarkıcı, dansçı ve şarkı yazarı
1995 - Nikola Jokić, Sırp profesyonel basketbolcudur
1996 - Mabel, İngiliz şarkıcı ve söz yazarıdır
1998 - Lexii Alijai, Amerikalı rap şarkıcısı ve müzisyen (ö. 2020)
2001 - Lee Kang-in, Güney Koreli futbolcu
2004 - Millie Bobby Brown, İngiliz aktris
Ölümler
197 - Clodius Albinus, Roma Asisi (d. 150)
1123 - İrini Dukena, Bizans İmparatoru I. Aleksios'un karısı (d. 1066)
1709 - Tokugawa Tsunayoshi, Tokugawa Hanedanlığı'nın 5. şogunu (d. 1646)
1799 - Jean-Charles de Borda, Fransız matematikçi, fizikçi, sosyal bilimci ve denizci (d. 1733)
1837 - Georg Büchner, Alman oyun yazarı (d. 1813)
1847 - José Joaquín de Olmedo, Ekvador devlet başkanı, avukat, politikacı ve yazar (d. 1780)
1878 - Charles-François Daubigny, Fransız ressam (d. 1817)
1897 - Karl Weierstrass, Alman matematikçi (d. 1815)
1916 - Ernst Mach, Avusturya-Çek kökenli fizikçi ve felsefeci (d. 1838)
1927 - Georg Brandes, Danimarkalı eleştirmen ve bilim insanı (d. 1842)
1928 - George Howard Earle Jr., Amerikalı avukat ve iş insanı (d. 1856)
1938 - Sabri Toprak, Türk siyasetçi, eski Tarım Bakanı ve Manisa Milletvekili (d. 1877)
1938 - Edmund Landau, Alman matematikçi (d. 1877)
1951 - André Gide, Fransız yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1869)
1952 - Knut Hamsun, Norveçli yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1859)
1956 - Mithat Şükrü Bleda, Türk siyasetçi ve İttihat ve Terakki Partisi'nin son Genel Sekreteri (d. 1872)
1957 - Maurice Garin, Fransız bisikletçi (d. 1871)
1962 - Georgios Papanikolaou, Yunan patolog ve Pap smear testini keşfeden (d. 1883)
1972 - Ulaş Bardakçı, Türk devrimci ve THKP/C'nin kurucularından (d. 1947)
1980 - Bon Scott, Avustralyalı müzisyen (AC/DC) (d. 1946)
1986 - Adolfo Celi, İtalyan oyuncu (d. 1922)
1987 - Yurdaer Doğulu, Türk müzisyen (d. 1941)
1993 - Yaman Okay, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1951)
1994 - Derek Jarman, İngiliz sinema yönetmeni (d. 1942)
1997 - Alaattin Şensoy, Türk besteci (d. 1932)
1997 - Deng Xiaoping, Çinli lider (d. 1904)
2000 - Friedensreich Hundertwasser, Avusturyalı ressam ve mimar (d. 1928)
2001 - Stanley Kramer, Amerikalı yönetmen ve film yapımcısı (d. 1913)
2001 - Charles Trenet, Fransız şarkıcı (d. 1913)
2002 - Sylvia Rivera, Amerikalı transgender eylemci (d. 1951)
2009 - Ayhan Aydan, Türk opera sanatçısı (Adnan Menderes ile yaşadığı yasak aşkla gündeme gelen) (d. 1924)
2012 - Vitali Vorotnikov, Sovyet siyasetçi (d. 1926)
2013 - Robert Coleman Richardson, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1937)
2014 - Kresten Bjerre, Danimarkalı eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1946)
2014 - Valeri Kubasov, Sovyet/Rus kozmonot (d. 1935)
2015 - Harris Wittels, Amerikalı oyuncu, komedyen, yazar, yapımcı ve müzisyen (d. 1984)
2015 - Talus Taylor, Amerikalı yazar ve çizgi filmci
2016 - Tamerlan Aguzarov, Rus politikacı bürokrat (d. 1963)
2016 - Umberto Eco, İtalyan dil bilimci ve yazar (d. 1932)
2016 - Harper Lee, Amerikalı yazar ve Pulitzer Ödülü sahibi (d. 1926)
2017 - Xavier Beulin, Fransız sanayici ve iş insanı (d. 1958)
2017 - Larry Coryell, Amerikalı caz müzisyeni ve gitaristi (d. 1943)
2017 - Kaci Kullmann Five, Norveçli iş insanı, yönetici ve siyasetçi (d. 1951)
2017 - Danuta Szaflarska, Polonyalı oyuncu (d. 1915)
2017 - İgor Şafareviç, Sovyet-Rus matematikçi ve aktivist (d. 1923)
2017 - Chris Wiggins, İngiltere doğumlu Kanadalı aktör ve seslendirme sanatçısı (d. 1931)
2017 - Marilyn B. Young, Amerikalı tarihçi ve akademisyen (d. 1937)
2018 - Teresa Gisbert Carbonell, Bolivyalı mimar ve sanat tarihçisi (d. 1926)
2018 - Engin Geçtan, Türk psikiyatrist ve yazar (d. 1932)
2018 - Sergey Litvinov, Rus eski atlet (d. 1958)
2018 - Daniel Peredo, Perulu spor gazeteci (d. 1969)
2018 - Charles Pence Slichter, Amerikalı fizikçi (d. 1924)
2019 - Marie-Claire Bancquart, Fransız şair, deneme yazarı, profesör ve edebiyat eleştirmeni (d. 1932)
2019 - Dick Boushka, Amerikalı eski profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1934)
2019 - Giulio Brogi, İtalyan oyuncu (d. 1935)
2019 - Karl Lagerfeld, Alman moda tasarımcısı (d. 1933)
2019 - Don Newcombe, Eski Amerikalı profesyonel beyzbol oyuncusu (d. 1926)
2019 - Fikret Ünlü, Türk siyasetçi (d. 1943)
2020 - Beatriz Bonnet, Arjantinli aktris ve komedyen (d. 1930)
2020 - Heather Couper, 1984-1986 yılları arasında İngiliz Astronomi Derneği başkanı (d. 1949)
2020 - Hector, Fransız şarkıcı (d. 1946)
2020 - Pop Smoke, Amerikalı rapçi (d. 1999)
2021 - Đorđe Balašević, Sırp-Yugoslav şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen (d. 1953)
2022 - Doug Baillie, İskoç futbolcudur (d. 1937)
2022 - Joey Beauchamp, İngiliz millí futbolcudur (d. 1971)
2022 - Sergey Beletski, Rus arkeolog ve tarihçi (d. 1953)
2022 - Jean-Luc Brunel, Fransız yönetici ve iş insanı (d. 1946)
2022 - Velid İhlasi, Suriyeli romancı, kısa hikâye ve oyun yazarı (d. 1935)
2022 - Xavier Marc, Meksikalı aktör ve yönetmen (d. 1948)
2022 - Jacques Poos, Lüksemburglu sosyalist eski bakan ve iktisatçı (d. 1935)
2022 - Karl Vaino, Eston siyasetçi (d. 1923)
2023 - Richard Belzer, Amerikalı stand-up komedyen, aktör ve yazar (d. 1944)
2023 - Jean Le Garrec, Fransız sosyalist siyasetçidir (d. 1929)
2023 - Jim McMillin, Amerikan Futbolu oyuncusu (d. 1937)
2023 - Christopher Nupen, Güney Afrika doğumlu film yapımcısı ve müzisyen (d. 1934)
2023 - Jansen Panettiere, Amerikalı aktör (d. 1994)
2023 - S. N. M Ubayadullah, Hint siyasetçi (d. 1941)
Tatiller ve özel günler
Erzincan'ın Çayırlı ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
0219
19 |
2719 | https://tr.wikipedia.org/wiki/20%20%C5%9Eubat | 20 Şubat |
Olaylar
1547 - VI. Edward, Westminster Abbey'de taç giyerek İngiltere Kralı oldu.
1798 - Papa VI. Pius, Louis-Alexandre Berthier tarafından görevden alındı.
1833 - Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır Eyaleti'nde çıkan isyanın bastırılması için, Rusya Filosu İstanbul'a geldi.
1835 - Şili'nin Concepción şehri, depremle yerle bir oldu.
1872 - Metropolitan Museum of Art, New York'ta açıldı.
1877 - Çaykovski'nin Kuğu Gölü Balesi, Bolşoy Tiyatrosu'nda ilk gösterimini yaptı.
1887 - Alman İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Avusturya-Macaristan arasında ‘Tripartite Paktı’ imzalandı.
1909 - Fütürizm kelimesi ilk defa kullanıldı. İtalyan şair ve editör Filippo Tommaso Marinetti'nin Le Figaro gazetesine yazdığı Fütürist Manifesto makalesi, geçmişi unutup değişimi, özgünlüğü ve yeniliği kucaklayan sanat akımının ismini oluşturdu.
1914 - İstanbul'da ilk elektrikli tramvay sefere başladı.
1919 - Afganistan Emiri Habibullah Han, suikaste uğrayarak yaşamını yitirdi. Kardeşi Nasrullah Han yerine Emir olduysa da, bir haftalık çok kısa süren saltanatının ardından, Amanullah Han tarafından tahttan indirilip müebbet hapse mahkûm ettirildi ve Amanullah Han, tahta çıktı.
1933- Japon yazar Takiji Kobayashi, Japon İmparatorluğu'na bağlı antikomünist polis gücü olan Tokubetsu Kōtō Keisatsu'ya bağlı casuslar tarafından öldürüldü.
1938 - Adolf Hitler, Çekoslovakya ve Avusturya'daki Almanlar için kendi geleceklerini belirleme hakkı istedi.
1941 - Türkiye'de Yahudiler için transit vizesine ilişkin talimatname yayınlandı.
1944 - II. Dünya Savaşı: "Big Week" başladı ve Amerika Birleşik Devletleri bombardıman uçakları, Nazi uçak üretim merkezlerini bombaladı.
1947 - 5018 sayılı İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri Hakkında Kanun ile Türkiye'de ilk kez sendikalara, özel bir kanun ile kurulma hakkı tanındı.
1961 - Türkiye'de ilk koalisyon kabinesi, İsmet İnönü Başkanlığında kuruldu.
1962 - Astronot John Glenn, Friendship 7 uzay aracının içinde dünya etrafında 3 defa döndü. Olay 4 saat 55 dakika sürdü.
1970 - Boğaziçi Köprüsü'nün temeli, Türkiye Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ve Başbakanı Süleyman Demirel tarafından törenle atıldı. Üç yılda tamamlanan köprü, 29 Ekim 1973'te açıldı.
1971 - Uganda'da İdi Amin, kendini Devlet Başkanı ilan etti.
1988 - Dağlık Karabağ Özerk Oblastı, Azerbaycan'dan ayrılıp, Ermenistan'a katılmak için oylama yaptı. Bu olay Karabağ Savaşı'nı tetikledi.
1991 - Slovenya Parlamentosu, Yugoslavya'nın dağıtılmasını önerdi.
1993 - Güney Afrika Devlet Başkanı Frederik Willem de Klerk, ilk kez siyahların da görev aldığı kabineyi açıkladı.
2001 - Filipinler Devlet Başkanı Gloria Macapagal Arroyo, barış görüşmelerinin yeniden başlamasını sağlamak için ülkenin güneyindeki ayrılıkçı Müslümanlarla tek yanlı ateşkes yaptı.
2001 - İnterpol tarafından kırmızı bültenle aranan Sümerbank eski Genel Müdürü Şükrü Karahasanoğlu, İtalya'da yakalandı.
2008 - Endonezya'nın batısında 7.6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Amerikan Jeolojik Araştırma Merkezi, depremin merkez üssünün Endonezya'nın Sumatra Adasının Medan bölgesinin, 319 kilometre batısında olduğunu belirtti.
2015 - Finlandiya'da 12 Aralık 2014'te meclisten geçen eşcinsel evlilik yasası, Cumhurbaşkanı tarafından onaylandı. Yasa 2017'de yürürlüğe girdi.
Doğumlar
1523 - Jan Blahoslav, Çek hümanist yazar, şair, çevirmen, etimolog, ilahi yazarı, gramer, müzik teorisyeni ve besteci (ö. 1571)
1753 - Louis-Alexandre Berthier, Fransız asker ve mareşal (ö. 1815)
1810 - Henri Martin, Fransız tarihçi ve siyasetçi (ö. 1883)
1819 - Alfred Escher, İsviçreli politikacı ve iş insanı (ö. 1882)
1844 - Ludwig Boltzmann, Avusturyalı fizikçi (ö. 1906)
1844 - Joshua Slocum, Amerikalı denizci, gezgin ve yazar (ö. 1909)
1863 - Lucien Pissarro, İngiliz manzara ressamı, grafiker, ahşap oymacısı, sanatsal kitap tasarımcısı ve baskıcısı (ö. 1944)
1868 - Pompeu Fabra, İspanyol mühendis ve gramerçi (ö. 1948)
1883 - Naoya Shiga, Japon yazar (ö. 1971)
1886 - Béla Kun, Macar komünist politikacı (ö. 1939)
1887 - Carl Ebert, Alman tiyatro yönetmeni, oyuncu ve eğitmen (ö. 1980)
1889 - Hulusi Behçet, Türk dermatoloji uzmanı ve bilim insanı (ö. 1948)
1896 - Henri de Lubac, 20. yüzyılın en önemli Katolik ilahiyatçıları arasındadır (ö. 1991)
1898 - Enzo Ferrari, İtalyan otomobil üreticisi (ö. 1988)
1901 - Henry Eyring, Amerikalı teorik kimyager (ö. 1981)
1901 - Muhammed Necib, Mısırlı asker ve devlet adamı (ö. 1984)
1902 - Ansel Adams, Amerikalı fotoğrafçı (ö. 1984)
1912 - Pierre Boulle, Fransız yazar ve En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü sahibi (ö. 1994)
1916 - Hüsamettin Bozok, Türk yazar ve gazeteci (ö. 2008)
1925 - Robert Altman, Amerikalı yönetmen (ö. 2006)
1927 - İbrahim Ferrer, Kübalı müzisyen ve Buena Vista Social Club üyesi (ö. 2005)
1927 - Sidney Poitier, Amerikalı oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 2022)
1929 - Elio Berhanyer, İspanyol moda tasarımcısı (ö. 2019)
1930 - Miodrag Bulatović, Sırp yazar, romancı, gazeteci ve oyun yazarı (ö. 1991)
1935 - Ellen Gilchrist, Amerikalı romancı, kısa hikâye yazarı ve şair
1937 - Robert Huber, Alman kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi
1937 - Ülkü Tamer, Türk şair, oyuncu ve çevirmen (ö. 2018)
1940 - Ercan Arıklı, Türk gazeteci (ö. 2003)
1943 - Mike Leigh, İngiliz yönetmen
1946 - J. Geils, Amerikalı şarkıcı-şarkı yazarı ve gitarist (ö. 2017)
1946 - Norma, Fransız çizgi roman sanatçısı (ö. 2021)
1948 - Larry Rapp, Amerikalı oyuncu
1948 - Asu Maralman, Ermeni asıllı Türk müzisyen ve oyuncu
1949 - Adnan Kahveci, Türk siyasetçi ve devlet adamı (ö. 1993)
1949 - Ivana Trump, Çek iş insanı (ö. 2022)
1951 - Gordon Brown, Birleşik Krallık Başbakanı
1953 - İbrahim Sarıçam, Türk akademisyen (ö. 2017)
1954 - Anthony Head, İngiliz aktör ve müzisyen
1962 - Hatice Aslan, Türk oyuncu
1964 - Rudi García, Fransız futbolcu ve teknik direktör
1964 - Willie Garson, Amerikalı oyuncu (ö. 2021)
1966 - Cindy Crawford, Amerikalı model
1967 - Kurt Cobain, Amerikalı Rock müzisyeni (Nirvana) (ö. 1994)
1970 - İsrafil Köse, Türk dizi ve film oyuncusu (ö. 2016)
1971 - Jari Litmanen, Fin futbolcu
1974 - Kerim Bakiri, İranlı eski futbolcu
1974 - Ömer Halisdemir, Türk astsubay (ö. 2016)
1976 - Zdravko Lazarov, Bulgar millî futbolcu
1977 - Gail Kim, Kore asıllı Kanadalı profesyonel güreşçi, menajer, model ve aktris
1980 - Berk Tokay, Türk grafiker
1982 - Abdukarim Mirzayev, Özbek gazeteci, film yönetmeni ve blog yazarı
1983 - Ali Buhara Mete, Türk oyuncu
1984 - Trevor Noah, Güney Afrikalı komedyen, televizyon sunucusu, yapımcı, yazar, siyasi yorumcu ve oyuncu
1985 - Yulia Volkova, Rus müzisyen
1987 - Miles Teller, Amerikalı oyuncu
1988 - Ki Bo-bae, Güney Koreli okçu
1988 - Jiah Khan, Hint asıllı Britanyalı ve ağırlıklı olarak Bollywood filmlerinde rol alan oyuncu (ö. 2013)
1988 - Nazlı, Türk şarkıcı, sunucu ve köşe yazarı
1988 - Rihanna, Barbadoslu şarkıcı
1989 - Bahar Yapar, Bosnalı basketbolcu
1990 - Ciro Immobile, İtalyan futbolcu
1991 - Antonio Pedroza, İngiliz futbolcu
1996 - Mabel, İngiliz şarkıcı
2003 - Olivia Rodrigo, Amerikalı şarkıcı, şarkı yazarı ve oyuncu
Ölümler
922 - Theodora, I. Romanos'un eşi (d. ?)
1162 - Muhammed bin Kiyâ Büzürgümmîd, Alamut Kalesi'nin hakimi (d. 1097)
1258 - Mustasım, 1242 - Şubat 1258 döneminde Abbasi Devleti'nin son hükümdarı ve Irak Abbasileri'nin 37. ve son halifesi (d. 1221)
1431 - V. Martinus, 1417'den 1431'e kadar Papalık yapmıştır (d. 1368)
1458 - Lazar Branković, Sırbistanın kralı (d. 1421)
1513 - Johan, Danimarka kralı (d. 1455)
1778 - Laura Bassi, İtalyan akademisyen (d. 1711)
1790 - II. Joseph, Kutsal Roma imparatoru (d. 1741)
1861 - Eugène Scribe, Fransız oyun yazarı ve libretto yazarı (d. 1791)
1895 - Frederick Douglass, Amerikalı reformist, konuşmacı ve yazar (d. 1818)
1895 - Mirza Şirazi, İslam alimi (d. 1815)
1907 - Henri Moissan, Fransız kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1852)
1916 - Klas Pontus Arnoldson, İsveçli gazeteci, politikacı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1844)
1920 - Robert Peary, Amerikalı kâşif ve Kuzey Kutbu'na ilk kez ayak basan (d. 1856)
1923 - Damdin Sühbatur, Moğol Halk Partisi kurucusu ve komünist lider (d. 1893)
1933- Takiji Kobayashi, Japon proleter edebiyatı yazarı (d. 1903)
1936 - Aleksandr Tamanian, Ermeni mimar ve kent bilimci (d. 1878)
1936 - Max Schreck, Alman aktör (Nosferatu) (d. 1879)
1947 - Burhanettin Tepsi, Türk tiyatro sanatçısı ve yazar (d. 1882)
1957 - Sadri Maksudi Arsal, Türk tarihçi, hukukçu ve siyaset adamı (d. 1879)
1960 - Walter Yust, Amerikalı gazeteci ve yayıncı (d. 1894)
1966 - Chester Nimitz, Amerikalı amiral (d. 1885)
1968 - Anthony Asquith, İngiliz sinema yönetmeni ve yazar (d. 1902)
1972 - Maria Goeppert-Mayer, Amerikalı-Alman fizikçi ve Nobel Ödülü sahibi (d. 1906)
1976 - René Cassin, Fransız hukukçu (d. 1887)
1977 - Rami Garipov, Başkurt ulusal şair, yazar ve oyun yazar (d. 1932)
1991 - Hakkı Anlı, Türk ressam (d. 1906)
1991 - Sami Güner, Türk fotoğraf sanatçısı (trafik kazasında) (d. 1915)
1992 - Dick York, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1928)
1993 - Ferruccio Lamborghini, İtalyan otomobil üreticisi (d. 1916)
1994 - Selahattin Giz, Türk fotoğraf sanatçısı (d. 1914)
1996 - Solomon Asch, Polonya doğumlu bir Amerikalı psikologdu (d. 1907)
1996 - Audrey Munson, Amerikalı sanatçı modeli ve sinema oyuncusuydu (d. 1891)
1996 - Toru Takemitsu, Japon besteci ve müzik kuramcısı (d. 1930)
1997 - Paul Anxionnaz, Fransız siyasetçi (d. 1902)
1999 - Sarah Kane, İngiliz oyun yazarı (d. 1971)
2003 - Maurice Blanchot, Fransız edebiyat kuramcısı ve yazar (d. 1907)
2005 - Sandra Dee, Amerikalı oyuncu (d. 1944)
2005 - Aylin Sağtür Mutlu, Türk gazeteci ve Anadolu Ajansı'nın eski muhabirlerinden (d. 1951)
2005 - Hunter S. Thompson, Amerikalı gazeteci ve yazar (d. 1937)
2009 - Emin Cankurtaran, Türk iş insanı ve Fenerbahçe'nin eski Başkanlarından (d. 1930)
2010 - Zekeriya Güçlü, Türk güreşçi (d. 1972)
2015 - Fırat Yılmaz Çakıroğlu, Türk öğrenci (d. 1991)
2016 - Fernando Cardenal, Cizvit rahibi ve siyasetçi (d. 1934)
2016 - Ove Verner Hansen, Danimarkalı opera şarkıcısı ve aktör (d. 1932)
2017 - Vitaliy Çurkin, Rus diplomat (d. 1952)
2017 - Mildred Dresselhaus, fizik ve elektrik elektronik mühendisliği alanlarında Amerikalı profesör (d. 1930)
2017 - Steve Hewlett, Britanyalı radyocu, gazeteci ve akademisyen (d. 1958)
2017 - Sofía Ímber, Romanya doğumlu Venezuelalı gazeteci ve hayırsever (d. 1924)
2018 - Jiichiro Date, Serbest stilde güreşen Japon güreşçi (d. 1952)
2018 - Agnieszka Kotulanka, Polonyalı oyuncu (d. 1956)
2018 - Roy McDonald, Kanada'dalı şair ve sokak sanatçısı (d. 1937)
2018 - Zigmas Zinkevičius, Litvan dilbilimci ve tarihçi (d. 1925)
2019 - Bernard Dorin, Fransız diplomat (d. 1929)
2019 - Chelo Alonso, Küba asıllı İtalyan oyuncu (d. 1933)
2019 - Kemal Karpat, Türk tarihçi ve akademisyen (d. 1923)
2019 - Claude Goretta, İsviçreli televizyon yapımcısı ve film yönetmeni (d. 1929)
2019 - Francisco Mañosa, Filipinli mimar (d. 1931)
2019 - Vinny Vella, İtalyan asıllı Amerikalı oyuncu, sunucu ve komedyen (d. 1947)
2020 - Claudette Nevins, Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1937)
2020 - Jean-Claude Pecker, Fransız astronom, astrofizikçi ve yazar (d. 1923)
2021 - I Gede Ardhika, Endonezyalı siyasetçi (d. 1945)
2021 - Serpil Barlas, Türk Pop Müziği sanatçısı (d. 1953)
2021 - Richard Boyd, Amerikalı bir filozoftu (d. 1942)
2021 - ATM Shamsuzzaman, Bangladeşli aktör, yönetmen, yapımcı, senarist ve oyun yazarı (d. 1941)
2022 - Bob Beckel, Amerikalı siyasi yorumcu, köşe yazarı, siyasi danışman ve TV sunucusu (d. 1948)
2022 - Joni James, Amerikalı pop şarkıcısı (d. 1930)
2022 - Quazi Rosy, Bangladeşli şair ve siyasetçi (d. 1949)
2022 - Oleksandr Sydorenko, Ukraynalı-Sovyet karışık stilde yüzen yüzücü (d. 1960)
2023 - Bruce Barthol, Amerikalı bas gitarist, söz yazarı ve besteci (d. 1947)
2023 - Bela Bose, Hintli dansçı ve aktris (d. 1943)
2023 - Şener Eruygur, Türk asker (d. 1941)
2023 - Miklós Lendvai, Macar profesyonel futbolcu ve teknik adam (d. 1975)
2023 - Jim Savage, Yeni Zelandalı Paralimpik atlet (d. 1936)
Tatiller ve özel günler
0220
20 |
2720 | https://tr.wikipedia.org/wiki/21%20%C5%9Eubat | 21 Şubat |
Olaylar
1440 - Prusya Konfederasyonu oluşturuldu.
1613 - I. Mihail, Rus Çarı oldu.
1842 - John J. Greenough, dikiş makinesinin patentini aldı.
1848 - Karl Marx ve Friedrich Engels, Komünist Manifesto kitabını yayımladı.
1885 - Washington Anıtı tamamlandı.
1913 - Yanya, I. Balkan Savaşı sonucunda Yunanistan Krallığı'na katıldı.
1916 - I. Dünya Savaşı: Verdun Muharebesi başladı.
1921 - Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti Meclisi, ülkenin ilk Anayasasını kabul etti.
1925 - Ünlü Amerikan dergisi, The New Yorker'ın ilk sayısı çıktı.
1927 - Time dergisi, Mustafa Kemal Paşa'yı ikinci kez kapak yaptı.
1939 - Türkiye, İspanya'daki Franco diktatörlüğünü resmen tanıdı.
1952 - Türkiye, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) bir üyesi oldu; Lizbon'da yapılan toplantıya ilk defa katıldı.
1953 - Francis Crick ve James D. Watson, DNA molekülünün yapısını keşfettiler.
1958 - Barış sembolü, Gerald Holtom tarafından nükleer silahlanmayı protesto amacıyla tasarlandı.
1958 - Türkiye Profesyonel Futbol Ligi başladı: İlk maç İzmirspor-Beykoz arasında oynandı. İlk golü İzmirsporlu Özcan Altuğ attı.
1960 - Fidel Castro, Küba'daki tüm işletmeleri devletleştirdi.
1963 - Eski Millî Birlik Komitesi üyelerinden Alparslan Türkeş ve Numan Esin, sürgünden Türkiye'ye döndüler.
1965 - Malcolm X (Malik El Şahbaz), New York'ta uğradığı bir suikast sonucu öldürüldü.
1972 - SSCB'nin insansız uzay aracı Luna 20, Ay yüzeyine indi.
1973 - Bir İsrail savaş uçağı, Libya Havayollarına ait bir yolcu uçağını, Sina çölü üzerinde düşürdü: 108 kişi öldü.
1974 - İsrail askeri birlikleri, Mısır ile varılan antlaşma uyarınca Süveyş Kanalının batısını tamamen boşalttılar.
1986 - Metallica, 3. albümleri Master of Puppets'i çıkardı.
1989 - Sovyetler Birliği'nin, Prag Baharı olarak adlandırılan olaylar sonucunda Çekoslovakya'yı işgalini protesto etmek için kendini yakan Çek öğrencinin mezarına çiçek koyan yazar Vaclav Havel, 9 ay hapse mahkûm oldu.
2001 - Türkiye kamuoyunda, "Kara Çarşamba" olarak adlandırılan büyük bir ekonomik kriz patlak verdi. Bankalar arası para piyasasında gecelik faiz, %6200'e kadar çıktı.
2007 - Amerikalı gök bilimciler, ilk kez Güneş gibi bir yıldızın çevresinde dönen bir gezegenin atmosferinin bileşenlerini analiz ettiklerini açıkladı.
2008 - Türkiye, Kuzey Irak'ta Güneş Operasyonu'na başladı.
2020 - İran'da genel seçimler yapıldı.
Doğumlar
921 - Abe no Seimei, Japonya'da Heian döneminde önde gelen onmyōji (ö. 1005)
1559 - Nurhaci, Qing Hanedanı'nın kurucusu (ö. 1626)
1609 - Raimondo Montecuccoli, İtalyan general (ö. 1680)
1728 - III. Petro, Rus Çarı (ö. 1762)
1769 - Hudson Lowe, İngiliz general (ö. 1844)
1779 - Friedrich Carl von Savigny, Alman hukukçu (ö. 1861)
1791 - Hezekiah Augur, Amerikalı heykeltıraş ve mucit (ö. 1858)
1791 - Carl Czerny, Avusturyalı piyanist, besteci ve müzik öğretmeni (ö. 1857)
1815 - Jean-Louis-Ernest Meissonier, Fransız ressam ve illüstratör (ö. 1891)
1836 - Léo Delibes, Fransız besteci (ö. 1891)
1856 - Maurycy Gottlieb, Polonyalı realist ressam (ö. 1879)
1857 - Jules de Trooz, Belçikalı Katolik Partisi siyasetçi (ö. 1907)
1858 - Oldfield Thomas, Britanyalı zoolog (ö. 1929)
1859 - George Lansbury, İngiliz İşçi Partisi lideri (yoksullardan yana reformlarıyla ünlenen ve barış yanlılığı dolayısıyla istifaya zorlanan) (ö. 1940)
1861 - Charles Vere Ferrers Townshend, Britanya Hint Ordusu'nda görev yapan subay ve siyasetçi (ö. 1924)
1875 - Jeanne Calment, dünyanın en uzun ömürlü insanı (122 yıl 164 gün) (ö. 1997)
1876 - Joseph Meister, Louis Pasteur tarafından kuduz aşısı olan ilk kişi (ö. 1940)
1878 - Mirra Alfassa, Hint pozitivist, materyalist (ö. 1973)
1885 - Sacha Guitry, Fransız aktör, yönetmen ve senarist (ö. 1957)
1893 - Andrés Segovia, İspanyol müzisyen (20. yüzyılın en önemli gitarcısı olarak kabul edilen) (ö. 1987)
1893 - Hans Zulliger, İsviçreli öğretmen, çocuk psikanalisti ve yazar (ö. 1965)
1895 - Henrik Dam, Danimarkalı bilim insanı (ö. 1976)
1899 - Edwin L. Marin, Amerikalı film yönetmeni (ö. 1951)
1903 - Anais Nin, Fransız günlük yazarı (ö. 1977)
1903 - Raymond Queneau, Fransız yazar ve şair (ö. 1976)
1904 - Aleksey Kosigin, SSCB Devlet Başkanı (ö. 1980)
1907 - Wystan Hugh Auden, İngiliz kökenli Amerikalı şair ve aydın (1930'larda Büyük Bunalım sırasında solun kahramanlarından biri olarak ünlenen) (ö. 1973)
1914 - Taha Carım, Türk diplomat ve Türkiye'nin Vatikan Büyükelçisi (ö. 1977)
1915 - Ann Sheridan, Amerikalı aktris ve şarkıcı (ö. 1967)
1915 - Anton Vratuša, Slovenya bir siyasetçi ve diplomat (ö. 2017)
1919 - Malcolm Beard, Amerikalı siyasetçi (ö. 2019)
1921 - John Rawls, Amerikalı filozof (ö. 2002)
1924 - Robert Mugabe, Zimbabve'nin ilk Devlet Başkanı (ö. 2019)
1925 - Sam Peckinpah, Amerikalı sinema yönetmeni (ö. 1984)
1927 - Hubert de Givenchy, Fransız moda tasarımcısı (ö. 2018)
1933 - Nina Simone, Amerikalı şarkıcı, piyanist ve insan hakları savunucusu (ö. 2003)
1934 - Aytekin Kotil, Türk siyasetçi (ö. 1992)
1934 - Rue McClanahan, Amerikalı oyuncudur (ö. 2010)
1937 - V. Harald, Norveç kralı
1938 - Antti Litja, Fin aktör (ö. 2022)
1946 - Tyne Daly, Amerikan oyuncu
1946 - Alan Rickman, İngiliz oyuncu ve yönetmen (ö. 2016)
1946 - Anthony Daniels, İngiliz oyuncu
1949 - Ronnie Hellström, İsveçli eski kaleci
1950 - Fakir Alamgir, Bangladeşli halk ve pop müziği sanatçısı (ö. 2021)
1950 - Sahle-Work Zewde, Etiyopyalı diplomat ve siyasetçi
1952 - Vitaliy Çurkin, Rus diplomat (ö. 2017)
1954 - Francisco X. Alarcón, Amerikalı şair (ö. 2016)
1955 - Kelsey Grammer, Amerikalı komedyen ve oyuncu
1958 - Jack Coleman, Amerikalı oyuncu
1962 - Chuck Palahniuk, Amerikalı yazar
1962 - David Foster Wallace, Amerikalı roman, deneme ve kısa öykü yazarı (ö. 2008)
1963 - William Baldwin, Amerikalı oyuncu
1964 - Scott Kelly, Amerikalı astronot
1966 - İbrahim Hacıosmanoğlu, Türk iş insanı ve spor yöneticisi
1967 - Sari Essayah, Fin siyasetçi, eski atlet
1969 - James Dean Bradfield, Galli rock şarkıcısı, gitarist ve müzisyen
1969 - Aunjanue Ellis, Amerikalı film, sahne ve televizyon oyuncusu ve yapımcısı
1974 - Iván Campo, İspanyol eski futbolcu
1976 - Vita Styopina, Ukraynalı yüksek atlamacı
1977 - Steve Francis, Amerikan profesyonel basketbol oyuncusudur
1978 - Ha Ji-won, Güney Koreli oyuncu
1979 - Carly Colón, Porto Rikolu profesyonel güreşçi
1979 - Nathalie Dechy, Fransız profesyonel tenis oyuncusu
1979 - Jennifer Love Hewitt, Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı
1980 - Tiziano Ferro, İtalyan şarkıcı
1980 - Jigme Khesar Namgyal Wangchuck, Bhutan'ın 5. Kralı
1981 - Floor Jansen, Hollandalı müzisyen, söz yazarı ve vokal koçudur
1983 - Mélanie Laurent, Fransız oyuncu, yönetmen, şarkıcı, manken ve yazardır
1984 - David Odonkor, Alman futbolcu
1986 - Derya Uluğ, Türk şarkıcı
1987 - Ashley Greene, Amerikalı sinema oyuncusu
1987 - Elliot Page, Kanadalı sinema oyuncusu
1988 - Cenk Gönen, Türk kaleci
1989 - Corbin Bleu, Amerikalı oyuncu
1991 - Joe Alwyn, İngiliz oyuncu
1991 - Riyad Mahrez, Faslı futbolcu
1991 - Ji So-yun, Güney Koreli millî futbolcu
1992 - Phil Jones, İngiliz futbolcudur
1993 - Steve Beleck, Kamerunlu futbolcudur
1993 - Davy Klaassen, Hollandalı millî futbolcudur
1994 - Wendy, Güney Koreli şarkıcıdır
1996 - Sophie Turner, İngiliz televizyon ve sinema oyuncusu
1999 - Metawin Opas-iamkajorn, Taylandlı bir oyuncu, model ve Çin asıllı şarkıcı
Ölümler
4 - Gaius Caesar, Marcus Vipsanius Agrippa ve Yaşlı Julia'nın en büyük oğlu (MÖ 20)
1184 - Minamoto no Yoshinaka, Japon samuray ve komutan (d. 1154)
1539 - Sadullah Sadi Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı (d. ?)
1513 - Papa II. Julius, 1503-1513 yılları arasında görev almış olan Papa (d. 1443)
1553 - Ahmad Gran, Etiyopya'yı egemenliği altına almış İslam hareketinin önderi (d. 1506)
1554 - Hieronymus Bock, Alman fizikçi ve botanikçi (d. 1498)
1677 - Baruch Spinoza, Hollandalı filozof (d. 1632)
1730 - XIII. Benedictus, Papa (d. 1649)
1741 - Jethro Tull, İngiliz tarımcı (d. 1674)
1824 - Eugène de Beauharnais, Fransız devlet adamı ve askeri lider (d. 1781)
1846 - Ninkō, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 120. imparatoru (d. 1800)
1866 - Manuel Felipe de Tovar, Venezuelalı devlet adamı (d. 1803)
1879 - Pieter Philip van Bosse, Hollandalı liberal politikacı (d. 1809)
1894 - Gustave Caillebotte, Fransız ressam (d. 1848)
1926 - Heike Kamerlingh Onnes, Hollandalı fizikçi, akademisyen ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1853)
1930 - Ahmed Şah Kaçar, İran Şahı (d. 1898)
1934 - Augusto César Sandino, Nikaragualı gerilla önderi (d. 1895)
1941 - Frederick Banting, Kanadalı tıp doktoru ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1891)
1941 - Walter T. Bailey, Afroamerikan mimar (d. 1882)
1949 - Ali Çetinkaya (Kel Ali), Türk siyaset ve devlet adamı (Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından) (d. 1878)
1954 - Ekrem Güyer, Türk müziği bestecisi ve ses sanatçısı (d. 1921)
1954 - Faize Ergin, Türk sanat müziği bestecisi ve tanburi (d. 1894)
1960 - Jacques Becker, Fransız film yönetmeni (d. 1906)
1965 - Malcolm X, Amerikalı siyahi aktivist (suikast) (d. 1925)
1967 - Charles Beaumont, Amerikalı yazar (d. 1929)
1971 - Ercüment Kalmık, Türk ressam (lirik-soyut anlayıştaki çalışmalarıyla tanınan) (d. 1909)
1984 - Mihail Şolohov, Rus yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1905)
1988 - Atilla Tokatlı, Türk yazar, çevirmen ve yönetmen (d. 1934)
1988 - Süreyya Duru, Türk sinema yönetmeni ve yapımcı (d. 1930)
1991 - Margot Fonteyn, İngiliz dansçı ve balerin (d. 1919)
1993 - Inge Lehmann, Danimarkalı sismolog (d. 1888)
1993 - Tolon Tosun, Türk spor adamı, atlet ve diş hekimi (d.1931)
1994 - Johannes Steinhoff, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Hava Kuvvetleri as pilotu (d. 1913)
1999 - Gertrude B. Elion, Amerikalı biyokimyager ve farmakolog (d. 1918)
1999 - Stanisław Wojciech Mrozowski, Polonyalı fizikçi (d. 1902)
2002 - John Thaw, İngiliz oyuncu (d. 1942)
2004 - John Charles, Galli millî futbolcu (d. 1931)
2005 - Zdzisław Beksiński, Polonyalı ressam, fotoğraf sanatçısı (d. 1929)
2005 - Nermi Uygur, Türk felsefe profesörü ve yazar (d. 1925)
2013 - Berfo Kırbayır, Türk Cumartesi Annesi (d. 1907)
2014 - Zübeyir Kemelek, Türk bürokrat (d. 1954)
2015 - Aleksei Aleksandrovich Gubarev, iki uzay uçuşuna çıkmış olan Sovyet kozmonot (d. 1931)
2015 - Clark «Mumbles» Terry, Amerikalı Swing, bebop döneminden gelen efsanevi trompetçisi (d. 1920)
2016 - María Luisa Alcalá, Meksikalı aktris (d. 1943)
2016 - Eric «Winkle» Brown, Britanyalı savaş pilotu ve yazar (d. 1919)
2017 - Brunella Bovo, İtalyan sinema ve dizi oyuncusu (d. 1932)
2017 - Ion Croitoru, Kanadalı eski profesyonel güreşçi (d. 1965)
2017 - Melih Gülgen, Türk sinema yönetmeni, senarist ve yapımcı (d. 1946)
2017 - Joy Hruby, Avustralyalı oyuncu, komedyen, TV sunucusu, yapımcı ve yazar (d. 1927)
2017 - Cosmo Haskard, İrlanda doğumlu Britanyalı koloni yöneticisi ve asker (d. 1916)
2018 - Emma Chambers, İngiliz oyuncu (d. 1964)
2018 - William Franklin Graham, Jr., Evanjelist Hristiyan vaiz-kanaat önderi (d. 1918)
2018 - Ren Osugi, Japon aktör (d. 1951)
2019 - Benny Berg, Lüksemburglu sendikacı ve siyasetçi, eski başbakan yardımcısı (d. 1931)
2019 - Sue Casey, Amerikalı oyuncu (d. 1926)
2019 - Stanley Donen, Amerikalı film yönetmeni, yapımcı ve koreograf (d. 1924)
2019 - Beverley Owen, Amerikalı oyuncu (d. 1937)
2019 - Peter Tork, Amerikalı rock müziği şarkıcısı, müzisyen, aktivist ve oyuncu (d. 1942)
2020 - Michel Charasse, Fransız siyasetçi (d. 1941)
2020 - Boris Leskin, Amerikalı sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu (d. 1923)
2020 - Täo Andrée Porchon, Fransız-Hint kökenli Amerikalı yoga ustası, ödüllü yazar, oyuncu ve dansçı (d. 1918)
2021 - Isabelle Dhordain, Fransız gazeteci (d. 1959)
2021 - Abdülkadir Topkaç, Astronomi alanında amatör gözlemci (d. 1954)
2022 - Chor Yuen, Çinli bir senarist ve film yapımcısı (d. 1933)
2023 - Amancio Amaro, İspanyol profesyonel futbolcu (d. 1939)
2023 - Iris de Araújo, Brezilyalı siyasetçi ve eski first lady (d. 1943)
2023 - Iraj Kalantari Taleghani, İranlı mimar ve akademisyen (d. 1938)
2023 - Simone Segouin, eski Fransız direniş savaşçısı (d. 1925)
2023 - Eva Siracká, Slovak hekim ve akademisyen (d. 1926)
2023 - Nadja Tiller, Avusturyalı oyuncu (d. 1929)
Tatiller ve özel günler
Uluslararası Anadil Günü
Dünya Rehberler Günü
Bayburt'un Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
Ahlat'ın Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
0221
21 |
2721 | https://tr.wikipedia.org/wiki/22%20%C5%9Eubat | 22 Şubat |
Olaylar
1632 - Galileo'nun, "İki Kainat Sistemi Üzerine Konuşmalar" adlı eseri yayımlandı.
1819 - İspanya, Florida'yı Amerika Birleşik Devletleri'ne 5 milyon dolara sattı.
1848 - Paris'te işçiler ayaklandı. İki yıl boyunca Avrupa'yı altüst edecek olan, işçi devrimleri çığırı açıldı.
1855 - Pennsylvania Devlet Üniversitesi kuruldu.
1865 - Tennessee, köleliği yürürlükten kaldıran yeni bir anayasayı kabul etti.
1876 - Johns Hopkins Üniversitesi, Baltimore'da (Maryland) kuruldu.
1889 - ABD Başkanı Grover Cleveland, Kuzey Dakota, Güney Dakota, Montana ve Washington'ın ABD eyaletlerine katıldığını açıklayan kanunu imzaladı.
1933 - Vagon-Li Şirketi'nde çalışan Naci Bey'e, telefonda Türkçe konuşması nedeniyle; "şirketin resmi dilinin Fransızca olduğu" bildirilerek ceza verildi. Bu durum, Vagon-Li Olayı'nın başlamasına neden oldu.
1942 - Halide Edib Adıvar, "Sinekli Bakkal" adlı romanıyla CHP'nin "Sanat Mükafatı"nı kazandı.
1942 - Avusturyalı yazar Stefan Zweig, Brezilya'nın Petropolis kentinde eşiyle birlikte intihar etti.
1943 - Beyaz Gül hareketi üyeleri, Nazilerce idam edildi.
1944 - ABD savaş uçakları, Hollanda kentleri Nijmegen, Arnhem, Enschede ve Deventer'i yanlışlıkla bombaladı; sadece Nijmegen'de 800 kişi öldü.
1948 - Üniversitelerarası Kurul toplandı. Kurul'da Ankara Üniversitesi'ndeki "solcu profesörlerin" üniversiteden uzaklaştırılması kararı alındı.
1948 - Çekoslovakya devriminin başlangıcı.
1950 - Yüksek Seçim Kurulu kuruldu.
1956 - Elvis Presley, "Heartbreak Hotel" adlı şarkısı ile müzik listelerine giriş yaptı.
1958 - Cemal Abdünnasır, Birleşik Arap Cumhuriyeti Başkanı seçildi.
1962 - 22 Şubat 1962 ayaklanması: Ankara'da Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir ve arkadaşları, hükûmet darbesi yapmak istediler, ancak kalkışma bastırıldı, katılan subaylar emekliye sevk edildi. Bazı üst rütbeli subayların ise görev yerleri değiştirildi. Hükûmet, verdiği söz doğrultusunda darbecileri 30 Nisan'da affetti.
1972 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon, Çin'i ziyaret etti. Nixon, Ülkenin Birleşmiş Milletler'e (BM) katılması için ısrar etti.
1972 - Uçakla gelen yolcuların gümrüksüz alışveriş edebilecekleri ilk "free shop" Yeşilköy Havaalanı'nda açıldı.
1980 - Afganistan'ın başkenti Kâbil'de, Sovyet karşıtı ayaklanmalar üzerine sıkıyönetim ilan edildi.
1980 - Danıştay, polis memurlarının örgütü Pol-Der'le ilgili kapatma kararını durdurdu. Danıştay dernek kapatma ve yasaklama kararını İdare'nin alamayacağını belirtti.
1986 - 12 Eylül sonrasının ilk büyük mitingi İzmir'de yapıldı. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) tarafından düzenlenen mitinge, 50 bin işçi katıldı.
1988 - Adalet Bakanı Oltan Sungurlu, cezaevlerinde tek tip elbise giyme zorunluluğunun kalktığını söyledi.
1991 - Irak kuvvetleri, Kuveyt'teki petrol bölgelerini ateşe verdi.
1994 - Somali'deki görevini tamamlayan Türk birliği, Türkiye'ye döndü.
1999 - TV 8 yayın hayatına başladı.
2000 - Diyarbakır'da olay çıkardığı gerekçesiyle yargılanan İtalyan gazeteci Dino Giovanni Frisullo, ifade vermek için geldiği Türkiye'ye alınmayarak sınır dışı edildi.
2002 - Angola'nın isyancı lideri Jonas Savimbi, askeri birliklerce öldürüldü.
2005 - Korn grubunun kurucu iki üyesinden biri olan Brian Welch, dini nedenleri gerekçe göstererek gruptan ayrıldı.
2008 - Türk Silahlı Kuvvetleri'nin, Irak'ın kuzeyinde üslenmiş PKK/KONGRA-GEL mensuplarını etkisiz kılmak ve bölgedeki örgütsel altyapıyı kullanılmaz hale getirmek amacıyla 21 Şubat 2008 günü saat 19.00'dan itibaren Hava Kuvvetleri ile desteklenen bir sınır ötesi kara harekâtı başlattığı açıklandı.
2009 - Çin'in kuzeyindeki bir kömür madeninde meydana gelen patlamada 73 madenci öldü, onlarcası da galerilerde mahsur kaldı.
Doğumlar
272 - I. Konstantin (Büyük Konstantin), Roma imparatoru (ö. 337)
1040 - Rashi, Yahudi din alimi (ö. 1105)
1302 - Kegen Han, 5. Yuan Hanedanı ve Çin İmparatoru (ö. 1323)
1403 - VII. Charles, Valois Hanedanı monarkı (ö. 1461)
1514 - I. Tahmasb, Safevî Devleti'nin ikinci Şahı (ö. 1576)
1732 - George Washington, ABD'nin ilk Başkanı (ö. 1799)
1771 - Vincenzo Camuccini, İtalyan ressam (ö. 1844)
1785 - Jean Charles Athanase Peltier, Fransız fizikçi (ö. 1845)
1788 - Arthur Schopenhauer, Alman filozof (ö. 1860)
1809 - Karl Heinzen, Alman devrimci yazar (ö. 1880)
1810 - Frederic Chopin, Polonyalı piyanist ve besteci (ö. 1849)
1821 - Ludmilla Assing, Alman yazar (ö. 1880)
1824 - Pierre Janssen, Fransız astronom (ö. 1907)
1840 - August Bebel, Alman sosyal demokrat ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin kurucularından (ö. 1913)
1849 - Nikolay Yakovleviç Sonin, Rus matematikçi (ö. 1915)
1857 - Heinrich Hertz, Alman fizikçi (ö. 1894)
1857 - Robert Baden-Powell, Britanyalı asker, izci lideri ve izciliğin kurucusu (ö. 1941)
1863 - Charles McLean Andrews, Amerikalı tarihçi (ö. 1943)
1875 - Ernst Jaeckh, Alman yazar ve akademisyen (ö. 1959)
1879 - Johannes Nicolaus Brønsted, Danimarkalı fiziksel kimyacı (ö. 1947)
1879 - Norman Lindsay, Avustralyalı heykeltıraş, gravürcü, ressam, yazar, sanat eleştirmeni ve çizer (ö. 1969)
1880 - James Reese Europe, Amerkalı Ragtime ve erken Caz bestecisi, grup lideri ve aranjör (ö. 1919)
1882 - Eric Gill, Britanyalı heykeltıraş ve yazı karakteri tasarımcısı (ö. 1940)
1886 - Hugo Ball, Alman yazar ve şair (ö. 1927)
1889 - R.G. Collingwood, İngiliz filozof ve tarihçi (ö. 1943)
1891 - Vlas Çubar, Bolşevik devrimci (ö. 1939)
1891 - Ekrem Cemilpaşa, Kürt siyaset adamı (ö. 1974)
1895 - Víctor Raúl Haya de la Torre, Perulu politikacı (ö. 1979)
1897 - Leonid Govorov, Yüksek Sovyet üyesi ve Savunma Bakanı yardımcısı (ö. 1955)
1898 - Karl Koller, Nazi Almanyası'nın Luftwaffe Genelkurmay Başkanı (ö. 1951)
1900 - Luis Buñuel, İspanyol yönetmen ve senarist (ö. 1983)
1903 - Frank Ramsey, İngiliz filozof, matematikçi ve ekonomist (ö. 1930)
1908 - Rómulo Betancourt, Venezuelalı siyasetçi (ö. 1981)
1908 - John Mills, İngiliz bir oyuncu (ö. 2005)
1909 - Aleksandr Peçerskiy, Sobibor İmha Kampından kitlesel kaçışın organizatörlerinden biri olan önder (ö. 1990)
1914 - Renato Dulbecco, İtalyan asıllı Amerikalı biyolog (ö. 2012)
1915 - Suavi Tedü, Türk oyuncu, yönetmen ve senarist (ö. 1959)
1918 - Robert Wadlow, tıp tarihinde tanınmış en uzun boylu insandır (ö. 1940)
1921 - Jean-Bédel Bokassa, Orta Afrika Cumhuriyeti'nin Başkanı (ö. 1996)
1921 - Giulietta Masina, İtalyan aktris (ö. 1994)
1925 - Edward Gorey, Amerikalı illüstratör, yazar ve şairdir (ö. 2000)
1928 - Bruce Forsyth, İngiliz televizyon sunucusu (ö. 2017)
1929 - James Hong, Amerikalı oyuncu
1930 - Marni Nixon, Amerikalı soprano, oyuncu ve şarkıcı (ö. 2016)
1932 - Ted Kennedy, ABD Massachusetts senatörü (ö. 2009)
1933 - Katharine, Kent Düşesi, Britanya kraliyet ailesinin bir üyesidir
1933 - Sheila Hancock, İngiliz tanınmış aktrisir
1936 - J. Michael Bishop, Amerikan immünolog ve mikrobiyolog
1937 - Tommy Aaron, Amerikalı eski golfçü
1937 - Ege Bagatur, Türk siyasetçi (ö. 1990)
1938 - Taha Yasin Ramazan, Iraklı siyasetçi (ö. 2007)
1940 - Chester Walker, Amerikalı profesyonel basketbolcudur
1942 - Paulo Henrique Amorim, Brezilyalı gazeteci (ö. 2019)
1942 - Lige Clarke, Amerikalı LGBT hakları eylemcisi ve gazeteci (ö. 1975)
1942 - Christine Keeler, eski İngiliz model ve mankendir (ö. 2017)
1943 - Horst Köhler, Alman ekonomist ve politikacı (eski IMF Başkanı ve Almanya Cumhurbaşkanı)
1943 - Terry Eagleton, İrlanda asıllı İngiliz akademisyen, yazar ve edebiyat kuramcısı
1943 - Enyu Todorov, Bulgar güreşçi (ö. 2022)
1944 - Jonathan Demme, Amerikalı film yönetmeni, yapımcı ve senarist (ö. 2017)
1944 - Robert Kardashian, Ermeni asıllı Amerikalı avukat (ö. 2003)
1944 - Tom Okker, Hollandalı tenisçi
1946 - Kresten Bjerre, Danimarkalı eski millî futbolcu ve teknik direktördür (ö. 2014)
1949 - Niki Lauda, Avusturyalı Formula 1 pilotu (ö. 2019)
1950 - Julius Erving, eski Amerikan basketbol oyuncusu
1950 - Lenny Kuhr, Hollandalı şarkıcı ve söz yazarı
1950 - Miou-Miou, Fransız aktris
1950 - Genesis P-Orridge, İngiliz şarkıcı, söz yazarı, müzisyen, şair, performans sanatçısı ve okültist (ö. 2020)
1950 - Julie Walters, İngiliz oyuncu
1951 - Ellen Greene, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu
1958 - Şaban Dişli, Türk siyasetçi
1959 - Kyle MacLachlan, Amerikalı oyuncu
1962 - Steve Irwin, Avustralyalı belgesel filmci ve Timsah avcısı (ö. 2006)
1963 - Jan Olde Riekerink, Hollandalı futbolcu ve teknik direktör
1963 - Vijay Singh, Fijili golfçü
1964 - Mesut Akusta, Türk oyuncu
1968 - Jeri Ryan, Amerikalı oyuncu
1969 - Joaquín Cortés, İspanyol balet, flamenko dansçısı ve aktör
1969 - Brian Laudrup, Danımarkalı futbolcu
1969 - Marc Wilmots, Belçikalı eski millî futbolcu ve teknik direktör
1972 - Haim Revivo, İsrailli eski millî futbolcu
1972 - Duane Swierczynski, Amerikalı gazeteci ve yazar
1973 - Juninho Paulista, Brezilyalı millî futbolcu
1973 - Sandrine André, Belçikalı oyuncu
1974 - James Blunt, İngiliz şarkıcı ve besteci
1975 - Drew Barrymore, Amerikalı sinema oyuncusu
1976 - Bülent Seyran, Türk tiyatro, sinema, dizi ve reklam oyuncusu
1977 - Hakan Yakın, Türk asıllı İsviçreli futbolcu
1977 - Tolga Özkalfa, Türk futbol hakemi
1979 - Brett Emerton, Avustralyalı eski millî futbolcu
1980 - Jeanette Biedermann, Alman aktris, şarkıcı ve söz yazarı
1982 - Jenna Haze, Amerikalı porno yıldızı
1983 - Alanzinho, Brezilyalı futbolcu
1984 - Branislav Ivanović, Sırp futbolcu
1985 - Yorgo Printezis, profesyonel Yunan basketbolcu
1986 - Rajon Rondo, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu
1987 - Han Hyo-joo, Güney Koreli oyuncu
1987 - Sergio Romero, Arjantinli millî futbolcu
1989 - Franco Vázquez, Arjantinli futbolcu
1991 - Dilara Tongar, Türk basketbolcu
1992 - Li Shanshan, Çinli artistik jimnastikçi
1994 - Nam Joo-hyuk, Güney Koreli model ve oyuncu
Ölümler
970 - I. García Sánchez, Orta Çağ Pamplona kralı (925 – 970) (d. 919)
1297 - Cortonalı Margherita, İtalyan azize ve mistik (d. 1247)
1371 - II. David, İskoçya kralı (d. 1324)
1512 - Amerigo Vespucci, İtalyan tüccar ve kâşif (d. 1454)
1636 - Santorio Santorio, İtalyan hekim (d. 1561)
1690 - Charles Le Brun, Fransız ressam (d. 1619)
1727 - Francesco Gasparini, İtalyan barok bestecisi (d. 1661)
1797 - Baron Münchausen, Alman yazar (d. 1720)
1810 - Charles Brockden Brown, Amerikalı romancı ve gazete yazarı (d. 1771)
1816 - Adam Ferguson, İskoç Aydınlanmasının filozofu ve tarihçi (d. 1723)
1827 - Charles Willson Peale, Amerikalı ressam, asker ve doğabilimci (d. 1741)
1868 - Emmanuele Antonio Cicogna, İtalyan bibliyograf, rahip ve hukukçu (d. 1789)
1875 - Jean-Baptiste-Camille Corot, Fransız izlenimci ressam (d. 1796)
1875 - Charles Lyell, İskoç jeolog (d. 1797)
1890 - Dimitri Bakradze, Gürcü tarihçi, arkeolog ve etnograf (d. 1826)
1897 - Charles Blondin, Fransız ip cambazı ve akrobat (d. 1824)
1898 - Heungseon Daewongun, Gojong döneminde Joseon Krallığı naibi (d. 1820)
1913 - Ferdinand de Saussure, İsviçreli dil bilimci (d. 1857)
1913 - Francisco I. Madero, Meksikalı siyasetçi, Meksika devlet başkanı ve yazar (d. 1873)
1919 - Francisco Pascasio Moreno, Arjantinli kaşif, antropolog ve jeolog (d. 1852)
1920 - Mardiros Mınakyan, Ermeni asıllı Türk tiyatro oyuncusu ve yönetmeni (d. 1839)
1923 - Théophile Delcassé, Fransız devlet adamı (d. 1852)
1939 - Antonio Machado, İspanyol şair (d. 1875)
1942 - Vera Viktorovna Timanova, Rus piyanist (d. 1855)
1942 - Stefan Zweig, Avusturyalı yazar (intihar) (d. 1881)
1943 - Hans Scholl, Nazi Almanyası'ndaki Beyaz Gül Direniş Hareketi'nin kurucu üyesi Alman devrimci (d. 1918)
1943 - Sophie Scholl, Alman öğrenci ve direniş grubu üyesi (d. 1921)
1944 - Kasturba Gandi, bir Hindistanlı siyasi aktivistti (d. 1869)
1945 - Osip Brik, Rus avangart yazar ve edebiyat eleştirmeni (d. 1888)
1975 - Nejdet Sançar, Türk eğitimci ve yazar (d. 1910)
1975 - Mordechai Namir, İsrailli politikacı (d. 1897)
1976 - Michael Polanyi, Macar felsefeci (d. 1891)
1980 - Oskar Kokoschka, Avusturyalı ekspresyonist ressam, şair ve oyun yazarı (d. 1886)
1985 - Efrem Zimbalist, Rus keman virtüözü, besteci ve orkestra yönetmeni (d. 1889)
1987 - Andy Warhol, Amerikalı Pop Art sanatçısı (d. 1928)
1988 - Cavit Çağla, Türk besteci
1992 - Markos Vafiadis, Yunanistan Komünist Partisi kurucularından ve Yunan İç Savaşı'ında Demokratik Ordu komutanlarından (d. 1906)
2002 - Chuck Jones, Amerikalı animatör, senarist, film yapımcısı ve film yönetmeni (d. 1912)
2003 - Daniel Taradash, Amerikalı senarist (d. 1913)
2004 - Roque Máspoli, Uruguaylı futbolcu ve teknik direktör (d. 1917)
2005 - Simone Simon, Fransız oyuncu (d. 1910)
2006 - Suzan Kahramaner, Türkiye'nin ilk kadın matematikçilerinden (d. 1913)
2007 - Dennis Johnson, eski Amerikalı profesyonel basketbolcu (d. 1954)
2009 - Turgut Cansever, Türk mimar ve yazar (d. 1921)
2012 - Yusuf Kurçenli, Türk film yönetmeni ve senarist (d. 1947)
2013 - Enver Ören, Türk akademisyen, iş insanı ve İhlas Holding'in kurucusu (d. 1939)
2014 - Charlotte Dawson, Yeni Zelanda doğumlu Avustralyalı manken ve Tv sunucusu (d. 1966)
2015 - Chris Rainbow, İskoç rock şarkıcısı (d. 1946)
2016 - Cristiana Corsi, İtalyan tekvandocu (d. 1976)
2016 - Yolande Fox, Amerikalı model ve opera şarkıcısı (d. 1928)
2016 - Cara McCollum, Amerikalı gazeteci, model (d. 1992)
2016 - Douglas Slocombe, İngiliz görüntü yönetmeni (d. 1913)
2017 - Kenneth Arrow, Amerikalı iktisatçı ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d. 1921)
2017 - Ricardo Domínguez, Meksikalı boksör (d. 1985)
2017 - Fritz Koenig, Alman heykeltıraş (d. 1924)
2017 - Nikos Koundouros, Yunan film yönetmeni (d. 1926)
2017 - Aleksey Petrenko, Sovyet-Rus tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1938)
2018 - Nanette Fabray, Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. 1920)
2018 - Forges, İspanyol grafik sanatçısı, animatör ve çizer (d. 1942)
2018 - László Tahi Tóth, Kossuth Ödülü sahibi Macar tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1944)
2018 - Richard E. Taylor, Kanadalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1929)
2019 - Jeff Adachi, Japon asıllı Amerikalı siyasetçi, aktivist ve hukukçu (d. 1959)
2019 - Frank Ballance, Amerikalı siyasetçi ve hukukçu (d. 1942)
2019 - Victor J. Banis, Amerikalı yazar (d. 1937)
2019 - Clark James Gable, Amerikalı oyuncu, model ve yapımcı (d. 1988)
2019 - Brody Stevens, Amerikalı tanınmış stand-up komedyen ve oyuncu (d. 1970)
2019 - Morgan Woodward, Amerikalı oyuncu (d. 1925)
2020 - Krishna Bose, Hint kadın siyasetçi, eğitimci ve yazar (d. 1930)
2020 - June Dally-Watkins, Avustralyalı kadını, eğitimci ve model (d. 1927)
2020 - Maryan Plakhetko, Ukraynalı-Sovyet eski profesyonel futbolcu (d. 1945)
2020 - B. Smith, Amerikalı lokantacı, manken, yazar, iş insanı ve televizyon sunucusu (d. 1949)
2021 - Luca Attanasio, İtalyan diplomat (d. 1977)
2021 - Raymond Cauchetier, Fransız fotoğrafçı (d. 1920)
2021 - Hipólito Chaiña Contreras, Perulu siyasetçi ve fizikçi (d. 1954)
2021 - Lawrence Ferlinghetti, Amerikalı şair ve ressam (d. 1919)
2021 - Yekaterina Gradova, Sovyet-Rus aktris (d. 1946)
2021 - Anis el-Nakkaş, Lübnanlı gerilla savaşçısı (d. 1951)
2022 - Ivan Dziuba, Ukraynalı edebiyat eleştirmeni, sosyal aktivist ve siyasetçi (d. 1931)
2022 - Ahmet Muvaffak Falay, Türk caz trompetçisi (d. 1930)
2022 - Kamil Jalilov, Azeri müzisyen (d. 1938)
2022 - K. P. A. C. Lalitha, Hint aktris (d. 1948)
2022 - Mark Lanegan, Amerikalı müzisyen, vokalist (d. 1964)
2023 - Pascual Babiloni, İspanyol profesyonel futbolcu (d. 1946)
2023 - Ahmed Kurey, Filistinli siyasetçi (d. 1937)
Tatiller ve özel günler
Dünya izci düşünce günü
0222
22 |
2722 | https://tr.wikipedia.org/wiki/23%20%C5%9Eubat | 23 Şubat |
Olaylar
532 - Bizans imparatoru I. Justinianus, Konstantinopolis'te Ayasofya'nın inşası emrini verdi.
1653 - Batı Anadolu'daki şiddetli depremde, Denizli, Nazilli, Tire ve Uşak'ta evler yıkıldı, binlerce kişi öldü ve yaralandı.
1660 - XI. Karl, İsveç Kralı oldu.
1893 - Rudolf Diesel, dizel motorun patentini aldı.
1898 - Émile Zola, Fransız Hükûmetini anti-semitist tutumundan dolayı eleştirdiği için hapse girdi.
1903 - Küba, Guantanamo Körfezini Amerika Birleşik Devletleri'ne kiraladı.
1918 - Kızıl Ordu, Lev Troçki tarafından kuruldu.
1921 - Sevr Antlaşması'nın değiştirilmesi için Londra'da bir konferans toplandı. Konferans, 12 Martta bir anlaşmaya varılamadan dağıldı.
1934 - III. Léopold, Belçika Kralı oldu.
1940 - "Pinokyo" adlı animasyon filmi, gösterime girdi.
1941 - Plütonyum, Dr. Glenn T. Seaborg tarafından ilk defa ayrıştırıldı ve üretildi.
1944 - Büyük Çeçen-İnguş Sürgünü; bu sürgünle 500 bin Çeçen-İnguş, anavatanlarından Orta Asya'ya ve Sibirya'ya sürüldü.
1945 - II. Dünya Savaşı: Doğu Cephesi'nde Posen'deki Alman garnizonu teslim oldu.
1945 - II. Dünya Savaşı: Pasifik Cephesi'nde Iwo Jima Muharebesi sırasında, Suribachi Tepesine ABD bayrağı dikildi.
1945 - II. Dünya Savaşı: Pasifik Cephesi'nde Manila, ABD'nin eline geçti.
1945 - Türkiye - ABD ikili yardım antlaşması imzalandı.
1945 - Türkiye, Nazi Almanyası ve Japon İmparatorluğu'na savaş ilan etti.
1947 - Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu (ISO) kuruldu.
1954 - Çocuk felci enfeksiyonuna karşı, Salk aşısıyla yapılan ilk kitlesel aşılama programı, Pittsburgh'da başlatıldı. (Sabin aşısı ise 1962'de gelecektir)
1955 - Edgar Faure, Fransa başbakanı seçildi.
1966 - Suriye'de askerî darbe oldu, Hükûmet devrildi.
1977 - Ortadoğu Teknik Üniversitesi Rektörü Hasan Tan, Okulu kapattı. Öğrenciler, jandarma gözetiminde yurtları terk etti. 14 Şubat'ta Rektör olarak atanan Hasan Tan, öğrenciler tarafından protesto edilmişti.
1978 - Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) kuruldu.
1980 - Ayetullah Humeyni, ABD Elçiliği'ndeki rehinelerin akıbetine, İran Parlamentosu'nun karar vereceğini belirtti.
1981 - Yaklaşık 200 kişilik isyancı ordu mensubu (Guardia Civil) güçler, Antonio Tejero liderliğinde İspanya Parlamentosunu bastı ve milletvekillerini rehin aldı.
1987 - Büyük Macellan Bulutu içinde bir süpernova gözlendi.
1991 - Körfez Savaşı: ABD Kara Kuvvetleri, Suudi Arabistan sınırını geçerek Irak topraklarına girdi.
1991 - Tayland'da general Sunthorn Kongsompong, kansız bir darbe ile Başbakan Chatichai Choonhavan'ı görevden alarak yönetimi ele geçirdi.
1994 - Cep telefonu şebekeleri hizmete açıldı.
1997 - Genetik kopyalama yöntemiyle üretilen ilk memeli hayvan olan ve 14 Şubat 2003 tarihinde ölen Dolly adlı koyunun, İskoçya'daki Roslin Enstitüsü'nde klonlandığı duyuruldu.
1997 - Rus uzay istasyonu Mir'de büyük bir yangın çıktı.
1998 - Usame bin Ladin bir fetva yayımlayarak, bütün Yahudi ve haçlılara karşı cihad ilan etti.
1999 - Avusturya'da Galtür köyüne çığ düştü: 31 kişi öldü.
2005 - MERNİS-Kimlik Paylaşımı Sistemi Projesi, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı törenle uygulanmaya başlandı.
2010 - Balıkesir'in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy'deki bir maden ocağındaki grizu patlamasında 13 kişi öldü, 18 kişi yaralandı. (bknz. Odaköy maden kazası)
2020 - İran-Türkiye depremleri: İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin Hoy ilinde meydana gelen 5.8 Mw ve 5.9 büyüklüğündeki depremlerde İran'da 75 kişi yaralandı, Van'da ise 10 kişi öldü, 50 kişi yaralandı.
Doğumlar
1133 - Zafir, 8 Ekim 1149 - Mart 1154 döneminde Yedinci Fâtımî Hâlifesi ve İsmâilîyye-Hafizilik Mezhebi'nin "Ikinci İmâmı" (ö. 1154)
1417 - II. Paulus, 1464-71 arasında papa (d. 1471)
1443 - Matthias Corvinus, Macaristan Kralı (ö. 1490)
1633 - Samuel Pepys, İngiliz yazar ve bürokrat (ö. 1703)
1646 - Tokugawa Tsunayoshi, Tokugawa Hanedanlığı'nın 5. şogunu (ö. 1709)
1739 - Sergey Lazareviç Laşkarev, Rus asker (ö. 1814)
1744 - Mayer Amschel Rothschild, Rothschild hanedanlığı kurucusu (ö. 1812)
1817 - George Frederick Watts, İngiliz ressam ve heykeltıraş (ö. 1904)
1822 - Giovanni Battista de Rossi, İtalyan epigraf ve arkeolog (ö. 1894)
1840 - Carl Menger, Avusturyalı iktisatçı (ö. 1921)
1845 - Afonso, Brezilya İmparatorluğu tahtının veliahtı (ö. 1847)
1868 - William Edward Burghardt Du Bois, Amerikalı sosyolog (ö. 1963)
1868 - Henry Bergman, Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 1946)
1878 - Ayaz İshaki, Tatar yazar (ö. 1954)
1879 - Kazimir Maleviç, Rus ressam ve sanat teorisyeni (ö. 1935)
1879 - Gustav Oelsner, Alman mimar ve şehir planlamacı (ö. 1956)
1883 - Karl Jaspers, Alman yazar (ö. 1969)
1884 - Kazimierz Funk, Polonyalı biyokimyacı (ö. 1967)
1889 - Victor Fleming, Amerikalı film yönetmeni ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahibi (ö. 1949)
1891 - Petras Klimas, Litvanyalı diplomat, yazar ve tarihçi (ö. 1969)
1897 - Mordechai Namir, İsrailli politikacı (ö. 1975)
1899 - Erich Kästner, Alman yazar (ö. 1974)
1899 - Norman Taurog, Amerikalı film yönetmeni ve senarist (ö. 1981)
1903 - Julius Fučík, Çek gazeteci (ö. 1943)
1904 - William L. Shirer, Amerikalı gazeteci, savaş muhabiri ve tarihçi (ö. 1993)
1911 - Şemsi Bedelbeyli, Azeri tiyatro oyuncusu ve yönetmen (ö. 1987)
1913 - Irén Ágay, Macar aktris (ö. 1950)
1915 - Paul Tibbets, Amerikalı asker ve pilot (Hiroşima'ya atom bombası atan Enola Gay adlı B-29 Superfortress tipi uçağın pilotu) (ö. 2007)
1923 - Ioannis Grivas, Yunan hukukçu ve siyasetçi (ö. 2016)
1924 - Grethe Bartram, Dan savaş suçlusu (ö. 2017)
1924 - Allan MacLeod Cormack, Güney Afrika Cumhuriyeti doğumlu Amerikalı fizikçi (ö. 1998)
1925 - Ali Nihat Gökyiğit, Türk inşaat mühendisi, iş insanı ve TEMA vakfının kurucusu (ö. 2023)
1929 - II. Aleksi, Rusya Ortodoks Kilisesi Lideri (ö. 2008)
1930 - Medeniyet Şahberdiyeva, Türkmenistanlı kadın opera şarkıcısı (ö. 2018)
1932 - Majel Barrett, Amerikalı oyuncu ve yapımcıdır (ö. 2008)
1938 - Sylvia Chase, Amerikalı araştırmacı gazeteci ve televizyoncu (ö. 2019)
1938 - Diane Varsi, Amerikalı film oyuncusu (ö. 1992)
1940 - Kamer Genç, Türk siyasetçi (ö. 2016)
1940 - Peter Fonda, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2019)
1944 - Bernard Cornwell, İngiliz yazardır
1944 - John Winter, Amerikalı blues gitaristi, şarkıcısı ve söz yazarı (ö. 2014)
1947 - Bogdan Tanjević, Karadağlı basketbol koçu
1948 - Taylan Özgür, Türk devrimci (ö. 1969)
1950 - Rebecca Goldstein, Amerikalı bir filozof, romancı
1952 - Brad Whitford, Amerikalı müzisyen ve gitarist
1953 - Adnan Polat, Türk iş insanı ve eski Galatasaray başkanı
1954 - Viktor Yuşçenko, Ukrayna Devlet Başkanı
1955 - Mehmet Zaman Saçlıoğlu, Türk öykücü ve şair
1955 - Flip Saunders, baş antrenörü ve eski basketbol oyuncusu (ö. 2015)
1955 - Yasin el-Kadı, Suudi Arabistanlı iş insanı
1959 - Clayton Anderson, ABD'li bir NASA astronotudur
1960 - Naruhito, Japon veliaht prens
1962 - Rıza Roosta Azad, İranlı akademisyen ve profesör (ö. 2022)
1963 - Radosław Sikorski, Polonyalı siyasetçi
1965 - Kristin Davis, Amerikalı aktris
1965 - Michael Dell, Amerikalı bilgisayar üreticisi
1965 - Helena Suková, Çek Cumhuriyeti vatandaşı profesyonel tenisçi
1967 - Chris Vrenna, Amerikalı müzisyen
1969 - Michael Campbell, Yeni Zelandalı golfçü
1970 - Niecy Nash, Amerikalı aktris, komedyen ve televizyon sunucusu
1971 - Joe-Max Moore, Amerikalı millî futbolcudur
1973 - Pamela Spence, Türk şarkıcı
1976 - Kelly Macdonald, İskoç oyuncu ve Emmy Ödülü sahibi
1977 - Ayhan Akman, Türk futbolcu ve teknik direktör
1981 - Gareth Barry, İngiliz eski futbolcu
1981 - Jan Böhmermann, Alman televizyon sunucusu, gazeteci ve komedyen
1983 - Aziz Ansari, Hint asıllı Amerikalı oyuncu, komedyen ve sinemacı
1983 - Emily Blunt, İngiliz oyuncu
1983 - Mido, Mısırlı eski millî futbolcu ve teknik direktör
1985 - Yunus Çankaya, Türk basketbolcu
1986 - Skylar Grey, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve yapımcı
1986 - Ola Svensson, İsveçli şarkıcı
1987 - Theophilus London, Trinidad doğumlu Amerikalı bir rapçi
1987 - Ab-Soul, Amerikalı hip hop sanatçısı
1988 - Nicolás Gaitán, Arjantinli millî futbolcudur
1989 - Evan Bates, Amerikalı buz patenci
1989 - Jérémy Pied, Fransız futbolcudur
1994 - Dakota Fanning, Amerikalı oyuncu
1995 - Andrew Wiggins, Kanadalı profesyonel basketbolcu
1996 - D'Angelo Russell, Amerikalı profesyonel basketbolcu
Ölümler
715 - I. Velid, Emevilerin altıncı halifesi (705-715) (d. 668)
943 - Vermandoislı II. Herbert, Fransız asilzade (d. 884)
1072 - Petrus Damianus, Kardinal olmuş Camaldolese keşişi - Kilise Doktoru (d. 1007)
1100 - Zhezong, Çin'in Song Hanedanı'nın yedinci imparatoru (d. 1076)
1447 - IV. Eugenius, 3 Mart 1431 - 23 Şubat 1447 döneminde Papalık yapmıştır (d. 1383)
1464 - Zhengtong, Çin'in Ming Hanedanı'nın altıncı ve sekizinci imparatoru (d. 1427)
1507 - Gentile Bellini, İtalyan ressam (d. 1429)
1603 - Andrea Cesalpino, İtalyan bitki bilimci (d. 1519)
1766 - Stanisław Leszczyńsk, Polonya kralı, Litvanya Büyük Dükü, Lorraine Dükü (d. 1677)
1792 - Joshua Reynolds, İngiliz ressam (d. 1723)
1821 - John Keats, İngiliz şair (d. 1795)
1839 - Mihail Speranski, Rus reformist devlet adamı (d. 1772)
1848 - John Quincy Adams, Amerikalı siyasetçi ve ABD'nin 6. Başkanı (d. 1767)
1855 - Carl Friedrich Gauss, Alman matematikçi, astronom ve fizikçi (d. 1777)
1879 - Albrecht von Roon, Prusyalı asker ve devlet adamı (d. 1803)
1899 - Gaëtan de Rochebouët, Fransız siyasetçi (d. 1813)
1918 - Numan Çelebi Cihan, Kırım Halk Cumhuriyeti Başkanı (d. 1885)
1930 - Mabel Normand, Amerikalı oyuncu ve yönetmendir - Charlie Chaplin ve Roscoe "Fatty" Arbuckle ile birlikte pek çok film yapmış. (d. 1893)
1932 - Marigo Posio, Arnavut Ulusal Uyanış ve Bağımsızlık Hareketi'nin aktivisti (d. 1882)
1934 - Edward Elgar, İngiliz besteci (d. 1857)
1941 - Miralay Sadık Bey, Türk asker ve siyasetçi (d. 1860)
1943 - Thomas Madsen-Mygdal, Danimarka Başbakanı (d. 1876)
1945 - Aleksey Tolstoy, Rus yazar (d. 1883)
1946 - Mehmet Güneşdoğdu, Türk siyasetçi ve TBMM 4. ve 5. dönem Samsun milletvekili (d. 1871)
1946 - Ömer Bedrettin Uşaklı, Türk şair, bürokrat ve siyasetçi (d. 1904)
1946 - Tomoyuki Yamashita, Japon general (asılarak) (d. 1885)
1955 - Paul Claudel, Fransız Nobel Edebiyat Ödülü'ne sahip şair, oyun yazarı, diplomat ve Camille Claudel'in kardeşidir (d. 1868)
1965 - Stan Laurel, Birleşik Krallık doğumlu Amerikalı oyuncu ve komedyen (Lorel - Hardi'nin Laurel'i) (d. 1890)
1969 - Suud bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan Kralı (d. 1902)
1971 - Halit Fahri Ozansoy, Türk şair ve yazar (d. 1891)
1973 - Katina Paksinu, Yunan oyuncu (d. 1900)
1979 - Metin Yüksel, Türk aktivist ve Akıncılar Derneği'nin lideri (d. 1958)
1987 - Muzaffer İlkar, Türk müziği bestecisi (d. 1910)
1996 - William Bonin, Amerikalı seri katil (idam) (d. 1947)
2000 - Ofra Haza, İsrailli şarkıcı (d. 1957)
2000 - Stanley Matthews, İngiliz futbolcu (d. 1915)
2003 - Robert K. Merton, Amerikalı sosyolog (d. 1910)
2005 - Sandra Dee, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1944)
2006 - Telmo Zarra, İspanyol eski millî futbolcu (d. 1921)
2008 - Janez Drnovšek, Sloven liberal politikacı (d. 1950)
2012 - Saffet Ulusoy, Türk iş insanı (d. 1930)
2013 - Osman Gidişoğlu, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1945)
2015 - Can Akbel, Türk radyo ve TV haber sunucusu (d. 1934)
2015 - James Aldridge, Avustralya-Britanyalı yazar (d. 1918)
2016 - Ramón Castro, Kübalı ulusal figür ve politikacı (d. 1924)
2016 - Valérie Guignabodet, Fransız film yönetmeni ve senarist (d. 1965)
2016 - Tosun Terzioğlu, Türk matematikçi (d. 1942)
2017 - Alan Colmes, Amerikalı radyo televizyon sunucusu, blog yazarı ve komedyen (d. 1950)
2017 - Sabine Oberhauser, Avusturyalı doktor ve siyasetçi (d. 1963)
2018 - Ali Teoman Germaner, Türk heykeltıraş (d. 1934)
2018 - Celal Şahin, Cumhuriyet döneminin ilk şovmenlerinden (d. 1925)
2019 - Marella Agnelli, İtalyan soylu ve sanat koleksiyoncusu (d. 1927)
2019 - Nestor Espenilla Jr., Filpinli siyasetçi ve ekonomist (d. 1958)
2019 - Katherine Helmond, Amerikalı oyuncu (d. 1929)
2019 - Dorothy Masuka, Zimbabveli caz şarkıcısı (d. 1935)
2021 - Fausto Gresini, İtalyan motosiklet yarışçısı (d. 1961)
2021 - Margaret Maron, Amerikalı gizem romanları yazarı (d. 1938)
2021 - Juan Carlos Masnik, Eski Uruguaylı profesyonel futbolcu ve teknik direktör (d. 1943)
2022 - Henry Lincoln, İngiliz yazar, televizyon sunucusu, senarist ve eski yardımcı oyuncu (d. 1930)
2022 - Rehman Malik, Pakistanlı siyasetçi ve bürokrat (d. 1951)
2022 - Joeli Vidiri, Fijili ragbi birliği oyuncusu (d. 1973)
2023 - François Couchepin, İsviçreli siyasetçi ve hukukçu (d. 1935)
2023 - Tony Earl, Amerikalı siyasetçi ve hukukçu (d. 1936)
2023 - Mohd Kemal Hasan, Malezyalı akademisyen ve İslam alimi (d. 1942)
2023 - John Motson, İngiliz spor gazetecisi ve yorumcusu (d. 1945)
Tatiller ve özel günler
Ardahan'ın Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1921)
0223
23 |
2723 | https://tr.wikipedia.org/wiki/24%20%C5%9Eubat | 24 Şubat |
Olaylar
303 - Galerius'un fermanıyla, Roma İmparatorluğu'nun kendi yönettiği kısmında Hristiyanlara zulüm başladı.
1525 - Pavia Muharebesi'nde İspanyol İmparatorluk Ordusu, Fransız Kuvvetlerini mağlup etti.
1739 - Karnal Muharebesi'nde Nadir Şah Afşar komutasındaki Afşar ordusu Babür ordusunu kendisinden 6 kat fazla olmasına rağmen 3 saatte yendi.
1848 - Fransa Kralı, Louis-Philippe tahttan çekildi.
1863 - Arizona, Birleşik Devletler toprağı oldu.
1895 - Küba'nın Santiago de Cuba kentinde, İspanyol-Amerikan Savaşı'na kadar sürecek olan Küba Bağımsızlık Savaşı başladı.
1908 - Dr. Galip Üstün, "Topkapı Fukaraperver Cemiyeti"ni kurdu.
1912 - İtalya'nın zaferiyle sonuçlanan, Beyrut Muharebesi yapıldı.
1918 - Estonya, Rusya'dan bağımsızlığını ilan etti.
1918 - Trabzon; Rusya ve Ermeni işgalinden kurtuldu.
1920 - Almanya'da Alman İşçi Partisi'nin adı "Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi" olarak değiştirildi. Aynı gün parti programı açıklandı.
1931 - Almanya'da işsiz sayısı, 4,9 milyona ulaştı.
1942 - Almanya'nın Ankara Büyükelçisi Franz von Papen'e, Ankara'da suikast girişiminde bulunuldu. Büyükelçi ve eşi olaydan yara almadan kurtuldu; suikastçının Yugoslav göçmeni Ömer Tokat olduğu belirlendi.
1942 - 769 Romanya Yahudisini taşıyan "Struma" vapuru, Karadeniz'de batırıldı; yalnızca bir yolcu kurtulabildi.
1945 - Mısır Başbakanı Ahmet Mahir Paşa, parlamentoda öldürüldü.
1946 - Juan Perón, Arjantin Devlet Başkanı oldu.
1950 - Büyük Britanya'da seçimleri İşçi Partisi kazandı, fakat çoğunluğu sağlayamadı.
1954 - Tuna Nehri'nden Karadeniz'e, oradan da İstanbul Boğazı'na inen buz parçaları, tabakalar halinde tüm Boğaz'ı ve limanı kapladı; deniz trafiği durdu.
1955 - Türkiye ile Irak arasında karşılıklı iş birliği antlaşması (CENTO), Bağdat'ta imzalandı. Daha sonra Birleşik Krallık, İran ve Pakistan üye olarak, Amerika Birleşik Devletleri de gözlemci sıfatıyla katıldı.
1960 - Şair Necip Fazıl Kısakürek; 5 yıl, 2 ay, 15 gün hapis cezası aldı.
1976 - Küba anayasası ilan edildi.
1977 - Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Uruguay ve Etiyopya'ya yardımı kesti. Başkan Jimmy Carter, adı geçen ülkelerde insan hakları ihlalleri olduğu gerekçesiyle bu kararı aldıklarını açıkladı.
1977 - Türk fizikçi Prof. Dr. Feza Gürsey, Oppenheimer Ödülü'ne değer bulundu. Gürsey, ödülünü Amerikalı fizikçi Sheldon Glashow ile paylaştı.
1981 - Buckingham Sarayı, Prens Charles ile Lady Diana'nın nişanlandıklarını duyurdu.
1981 - Atina'da Richter ölçeğine göre 6,7 şiddetinde bir deprem meydana geldi. 16 kişi öldü.
1987 - Sovyetler Birliği'nde Gorbaçov ilk kez "Glasnost"tan (açıklık politikası) söz etti.
1989 - Ayetullah Humeyni, Şeytan Ayetleri kitabının yazarı Salman Rüşdi'nin ölüsünü getirene 3 milyon Dolar ödül vereceğini açıkladı.
1992 - Nirvana solisti Kurt Cobain, Courtney Love ile evlendi.
1993 - Danıştay, Nâzım Hikmet'in vatandaşlığa alınması için kardeşi Samiye Yaltırım'ın açtığı davayı reddeden, İdare Mahkemesi kararını onayladı.
1999 - Çin Havayolları'na ait Tupolev Tu-154 tipi bir yolcu uçağı, Wenzhou Havaalanına inişe geçtiği sırada düştü: 61 kişi öldü.
2002 - Salt Lake City'de (Utah, ABD) düzenlenen Kış Olimpiyat Oyunları sona erdi.
2006 - Türkiye, idam cezasının barış zamanı dışında, savaş ve savaş tehlikesi anında da kaldırılmasını öngören Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 13. protokolünü onayladı.
2008 - Fidel Castro, elli yıllık yönetiminin ardından emekliye ayrıldı. Yerine Raul Castro, Küba Devlet Başkanı oldu.
2022 - Rusya lideri Vladimir Putin'in emriyle Rus ordusu, Ukrayna'ya tam kapsamlı işgal başlattı.
Doğumlar
1103 - Toba, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 74. imparatoru (ö. 1156)
1304 - İbn Battuta, Faslı gezgin ve yazar (ö. 1369)
1500 - V. Karl, Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1558)
1536 - VIII. Clemens, İtalyan Papa (ö. 1605)
1734 - I. Maria, 1777-1816 yılları arasında Portekiz'in 1815-1816 yılları arasında Brezilya'nın Kraliçeliğini yapmış hükümdar (ö. 1816)
1567 - Jindřich Matyáš Thurn, Çek asilzade (ö. 1640)
1619 - Charles Le Brun, Fransız ressam (ö. 1690)
1709 - Jacques de Vaucanson, Fransız mucit, sanatçı ve Katolik rahip (ö. 1782)
1743 - Joseph Banks, İngiliz doğabilimci ve botanikçi (ö. 1820)
1744 - Fyodor Uşakov, Rus amiral (ö. 1817)
1786 - Wilhelm Grimm, Alman masal yazarı (ö. 1859)
1814 - Emil Dessewffy, Macar muhafazakâr politikacı (ö. 1866)
1824 - Henri Alfred Jacquemart, Fransız heykeltıraş (ö. 1896)
1826 - Theo van Lynden van Sandenburg, Hollandalı politikacı (ö. 1885)
1829 - Friedrich Spielhagen, Alman romancı, edebiyat kuramcısı ve çevirmen (ö. 1911)
1831 - Leo von Caprivi, Almanya şansölyesi olan asker ve devlet adamı (ö. 1899)
1835 - Šimun Milinović, Hırvat din adamı (ö. 1910)
1836 - Winslow Homer, Amerikalı ressam ve grafiker (ö. 1910)
1842 - Arrigo Boito, İtalyan şair, roman yazarı, gazeteci, opera bestecisi ve libretto yazarı (ö. 1918)
1843 - Teófilo Braga, Portekiz Cumhurbaşkanı, yazar ve oyun yazarı (ö. 1924)
1846 - Luigi Denza, İtalyan besteci (ö. 1922)
1848 - Henry Houssaye, Fransız tarihçi, akademisyen, sanat ve edebiyat eleştirmeni (ö. 1911)
1864 - Hüseyinzade Ali Turan, Türk doktor, profesör ve yazar (ö. 1940)
1864 - Karl Fritsch, Avusturyalı botanikçi (ö. 1934)
1868 - George R. Lawrence, Amerikalı fotoğrafçı (ö. 1938)
1871 - Hana Vojtová, Çek aktris
1874 - George Botsford, Amerikalı Ragtime bestecisi (ö. 1949)
1879 - Thomas McIntosh, İngiliz futbolcu (ö. 1935)
1881 - Abdullah Şaik, Azeri yazarı, şair ve öğretmen (ö. 1959)
1882 - Ekrem Libohova, Arnavut başbakanı (ö. 1948)
1885 - Fuat Umay, Türk siyasetçi (ö. 1963)
1885 - Chester Nimitz, Amerikalı amiral (ö. 1966)
1886 - Abbaskulu Bey Şadlinski, Sovyet devrimci (ö. 1930)
1889 - Curt Bräuer, Alman diplomat (ö. 1969)
1890 - Marjorie Main, Amerikalı karakter oyuncusu ve şarkıcısıydı (ö. 1975)
1895 - Osman Fuad Efendi, Osmanlı Hanedanı'ndan şehzade (ö. 1973)
1898 - Kurt Tank, Alman havacılık mühendisi (ö. 1983)
1903 - Vladimir Bartol, Sloven yazar (ö. 1967)
1921 - Abe Vigoda, Amerikalı film ve dizi oyuncusu (ö. 2016)
1922 - Richard Hamilton, İngiliz ressam ve kolaj sanatçısı (ö. 2011)
1922 - Steven Hill, Amerikalı bir oyuncu (ö. 2016)
1927 - Emmanuelle Riva, Fransız oyuncu (ö. 2017)
1931 - Dominic Chianese, Amerikalı oyuncu, şarkıcı, hayırsever, müzisyen ve aktivist
1932 - Michel Legrand, üç Oscar ödüllü Fransız film müzikleri bestecisi, aranjör, caz piyanisti, orkestra şefi (ö. 2019)
1932 - John Vernon, Kanadalı aktör (ö. 2005)
1934 - Bettino Craxi, İtalyan politikacı ve sosyalist lider (ö. 2000)
1934 - Renata Scotto, bir İtalyan soprano ve opera yönetmenidir
1935 - Hasna Begum, Bangladeşli filozof ve kadın hakları savunucusu (ö. 2020)
1936 - Ferit Edgü, Türk öykücü, şair, romancı ve deneme yazarı
1938 - James Farentino, Amerikalı eski oyuncu (ö. 2012)
1938 - Phil Knight, Amerikalı bir girişimci ve iş adamıdır
1940 - Jimmy Ellis, Amerikalı ağır siklet boksör (ö. 2014)
1940 - Denis Law, İskoç eski futbolcudur
1940 - Yüksel Pazarkaya, Türk yazar
1942 - Joe Lieberman, Amerikalı bir siyasetçi, lobici ve avukat
1942 - Gayatri Chakravorty Spivak, Hint yazınsal eleştirmen ve kuramcı
1943 - Cihat Tamer, Türk sinema, tiyatro ve dizi film oyuncusu
1944 - Ivica Račan, bir Hırvat politikacı (ö. 2007)
1945 - Barry Bostwick, Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı
1947 - Rupert Holmes, İngiliz-Amerikalı bir besteci, şarkıcı-söz yazarı, oyun yazarı ve yazardır
1947 - Edward James Olmos, Emmy Ödülü kazanmış Amerikalı oyuncudur
1948 - Jayalalithaa, Hint-Tamil kadın politikacı ve oyuncudur (ö. 2016)
1948 - Dennis Waterman, İngiliz aktör ve şarkıcı (ö. 2022)
1951 - Garo Mafyan, Ermeni asıllı Türk besteci ve aranjör
1951 - Debra Jo Rupp, Amerikalı film ve dizi oyuncusudur
1951 - Laimdota Straujuma, Letonyalı bir politikacı, ekonomist
1952 - Gaffar Okkan, Türk polis (ö. 2001)
1953 - Selman Ada, Türk besteci, orkestra şefi ve piyanist
1954 - Plastic Bertrand, Belçikalı şarkıcı
1954 - Sid Meier, Kanadalı bilgisayar programcısı
1955 - Alain Prost, Fransız yarış pilotu
1955 - Steve Jobs, Amerikalı bilgisayar öncülerinden (ö. 2011)
1956 - Judith Butler, Amerikalı postyapısalcı filozof
1958 - Mark Moses, Amerikalı oyuncu
1959 - Beth Broderick, Amerikalı oyuncu
1961 - Mustafa Armağan, Türk araştırmacı yazar ve gazeteci
1966 - Billy Zane, Amerikalı oyuncu ve yönetmen
1967 - Brian Schmidt, Avustralyalı astronomi ve astrofizikçi
1971 - Pedro de la Rosa, İspanyol Formula 1 pilotu
1973 - Chris Fehn, Amerikalı müzisyen, Slipknot'un perküsyon ve geri vokalcisi
1973 - Tuna Kiremitçi, Türk yazar
1976 - Zach Johnson, Amerikalı golfçü
1977 - Floyd Mayweather, Jr., Amerikalı profesyonel boks organizatörü ve eski profesyonel boksör
1980 - Shinsuke Nakamura, Japon profesyonel güreşçi
1981 - Felipe Baloy, Panamalı futbolcu
1981 - Lleyton Hewitt, Avustralyalı tenisçi
1982 - Emanuel Villa, Arjantinli futbolcu
1983 - Médine, Cezayir asıllı Fransız rapçi, hip hop sanatçısı
1987 - Kim Kyu Jong, Güney Koreli şarkıcı ve DJ, SS501 üyesi
1991 - Madison Hubbell, Amerikalı buz patenci
1991 - Semih Kaya, Türk futbolcu
1994 - Earl Sweatshirt, Amerikalı rapçi ve prodüktör
Ölümler
1588 - Johann Weyer, Hollandalı hekim, okültist ve demonolog (d. 1515)
1704 - Marc-Antoine Charpentier, Fransız bestecisi ve şarkıcı (d. 1643)
1777 - I. José, Portekiz ve Algarve Kralı (d. 1714)
1779 - Paul Daniel Longolius, Alman ansiklopedist (d. 1704)
1785 - Carl Bonapart, İtalyan avukat ve diplomat (d. 1746)
1799 - Georg Christoph Lichtenberg, Alman doğa bilimleri, astronomi ve matematik profesörü, yazar, eleştirmen (d. 1742)
1810 - Henry Cavendish, İngiliz bilim insanı (d. 1731)
1812 - Etienne-Louis Malus, Fransız fizikçi ve matematikçi (d. 1775)
1815 - Robert Fulton, Amerikalı mucit (d. 1765)
1855 - Carl Anton von Meyer, Rus botanikçi ve kaşif (d. 1795)
1856 - Nikolay İvanoviç Lobaçevski, Rus matematikçi (d. 1792)
1862 - Bernhard Severin Ingemann, Danimarkalı roman yazarı ve şair (d. 1789)
1876 - Joseph Jenkins Roberts, Liberyalı siyasetçi (d. 1809)
1902 - Samuel Rawson Gardiner, İngiliz tarihçi (d. 1829)
1907 - Alfred Jean Baptiste Lemaire, Fransız ordu müzisyeni ve besteci (d. 1842)
1910 - Osman Hamdi Bey, Türk arkeolog, ressam ve müzeci (d. 1842)
1911 - Jules Joseph Lefebvre, Fransız portre ressamı (d. 1836)
1920 - Franklin Murphy, Amerikalı siyasetçi (d. 1846)
1922 - Richard Hamilton, İngiliz ressam ve akademisyen (d. 2011)
1923 - Edward Morley, Amerikalı fizikçi ve kimya profesörü (d. 1838)
1925 - Hjalmar Branting, İsveç başbakanlarından ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1860)
1947 - Pierre Janet, Fransız psikolog ve nörolog (d. 1859)
1954 - Ferenc Herczeg, Macar oyun yazarı (d. 1863)
1977 - Yorgo Bacanos, Türk besteci ve udi (d. 1900)
1990 - Malcolm Forbes, Amerikalı yayımcı (d. 1919)
1990 - Mustafa Münir Birsel, Türk siyasetçi (d. 1897)
1992 - Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, Türk hukukçu, akademisyen, yazar ve gazeteci (d. 1904)
1994 - Dinah Shore, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1916)
1998 - Antonio Prohias, Küba doğumlu karikatürist, (Mad'deki "Spy vs. Spy" ın çizeri) (d. 1921)
2001 - Claude Elwood Shannon, Amerikalı matematikçi ve elektrik mühendisi (d. 1916)
2002 - Martin Esslin, Britanyalı yapımcı ve senarist (d. 1918)
2003 - Alberto Sordi, İtalyan oyuncu (d. 1920)
2003 - Güven Önüt, Türk eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1940)
2004 - John Randolph, Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1915)
2005 - Coşkun Kırca, Türk diplomat, siyasetçi ve eski Dışişleri bakanlarından (d. 1927)
2006 - Don Knotts, Amerikalı oyuncu (d. 1924)
2006 - Dennis Weaver, Amerikalı oyuncu (d. 1924)
2007 - Akgün Tekin, Türk gazeteci ve yazar (d. 1940)
2007 - Orçun Sonat, Türk asker, sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1941)
2014 - Alexis Hunter, Yeni Zelandalı ressam ve fotoğraf sanatçısı (d. 1948)
2014 - Harold Ramis, Amerikalı aktör, yönetmen ve senarist (d. 1944)
2015 - Rahat Aliyev, Kazak diplomat, siyasetçi ve iş insanı (d. 1962)
2016 - Adriana Benetti, İtalyan oyuncu (d. 1919)
2016 - Mehmed Kırkıncı, Türk din adamı ve yazar (d. 1928)
2017 - Daryl, Amerikalı sihirbaz (d. 1955)
2017 - Gustaw Lutkiewicz, Litvan asıllı Polonyalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1924)
2018 - Shmuel Auerbach, İsrailli Haredi Yahudisi haham (d. 1931)
2018 - Bud Luckey, Amerikalı animatör, şarkıcı, müzisyen, tasarımcı, besteci, sanatçı ve seslendirme sanatçısı (d. 1934)
2018 - Sridevi, Hint oyuncu (d. 1963)
2019 - Ernst-Wolfgang Böckenförde, Alman hukukçu, yazar ve yüksek hakim (d. 1930)
2019 - Patricia Garwood, İngiliz tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1941)
2019 - Antoine Gizenga, Kongolu siyasetçi (d. 1925)
2019 - Donald Keene, Amerikalı-Japon çevirmen, Japonbilimci ve eğitimci (d. 1922)
2020 - Diana Serra Cary, Amerikalı sessiz film oyuncusu, yazar ve tarihçi (d. 1918)
2020 - Ben Cooper, Amerikalı oyuncu (d. 1933)
2020 - István Csukás, Macar şair ve yazar (d. 1936)
2020 - Clive Cussler, Amerikalı macera romancısı (d. 1931)
2020 - Katherine Johnson, Amerikalı astrofizikçi, uzay bilimci ve matematikçi (d. 1918)
2020 - Jahn Teigen, Norveçli şarkıcı (d. 1949)
2021 - Antonio Catricalà, İtalyan kamu yöneticisi, siyasetçi, akademisyen ve hukukçu (d. 1952)
2021 - Ronald Pickup, İngiliz oyuncu (d. 1940)
2022 - Dmitri Debelka, Belaruslu güreşçi (d. 1976)
2022 - Ayten Erman, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1935)
2022 - Walter Kaegi, Bizans tarihçisi (d. 1937)
2022 - Sally Kellerman, Amerikalı aktris ve komedyen (d. 1937)
2022 - Henry Lincoln, İngiliz yazar, televizyon sunucusu, senarist ve eski yardımcı oyuncu (d. 1930)
2022 - Catherine Wybourne, İngiliz Katolik rahibe ve köşe yazarı (d. 1954)
2023 - James Abourezk, Amerikalı hukukçu ve siyasetçi (d. 1931)
2023 - Maurizio Costanzo, İtalyan televizyon sunucusu, gazeteci, senarist, radyocu ve film yönetmeni (d. 1938)
2023 - Ed Fury, Amerikalı vücut geliştirmeci, oyuncu ve model (d. 1928)
2023 - Juraj Jakubisko, Slovak film yönetmenidir (d. 1938)
Tatiller ve özel günler
Trabzon'un Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
Trabzon'un Yomra ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
0224
24 |
2724 | https://tr.wikipedia.org/wiki/25%20%C5%9Eubat | 25 Şubat |
Olaylar
1836 - Samuel Colt, ürettiği silahın (Colt tabanca) patentini aldı.
1921 - Kızıl Ordu'nun Gürcistan'a müdahalesi: Kızıl Ordu Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e girdi.
1925 - Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nda değişiklik yapıldı: Din politikaya alet edilemeyecek ve bu suç vatan hıyaneti sayılacak.
1932 - Adolf Hitler, Alman vatandaşlığına kabul edildi. Böylelikle 1932 yılında yapılacak olan, Weimar Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılması mümkün oldu.
1933 - Fransız Vagon-Li Şirketi'nin Belçikalı Müdürünün koyduğu, Türkçe yasağına tepki gösterildi. (bkz. Vagon-Li Olayı)
1933 - Uçak gemisi olarak imal edilen ilk ABD donanma gemisi, USS Ranger denize indirildi.
1943 - Talat Paşa'nın Almanya'da tahnit edilen naaşı, İstanbul'a getirildi. Aynı gün Hürriyet-i Ebediye tepesinde toprağa verildi.
1954 - Mısır'da Cemal Abdünnasır başbakan oldu.
1964 - Muhammed Ali (Cassius Clay), Miami Beach-Florida'daki maçta, Sonny Liston'ı yenerek ağır siklet boks şampiyonu oldu.
1968 - İstanbul Taksim Meydanı'nda, ikinci "Uyanış Mitingi" yapıldı. Mitingin amacı; Türkiye İşçi Partisi Milletvekillerine Meclis'te yapılan saldırıyı kınamaktı.
1970 - Aeroflot İlyuşin Il-14M kazası gerçekleşti.
1984 - "Hakkari'de Bir Mevsim" adlı filmin gösterimi, Sıkıyönetim Komutanlığınca yasaklandı.
1986 - Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos, 20 yıllık yönetimin ardından Ülkeden kaçtı. İktidara Corazon Aquino geldi.
1990 - Nikaragua'da yapılan seçimleri, Sandinistaların lideri Başkan Daniel Ortega, Violeta Chamorro karşısında kaybetti.
1991 - Irak, Kuveyt'ten çekilme kararını açıkladı. Böylece Amerikan Birlikleri ve Müttefik Kuvvetlerin birlikte yürüttükleri, "Çöl Fırtınası" harekâtı sona erdi. 28 Şubat'ta da ateşkes antlaşması imzalandı.
1991 - Varşova Paktı feshedildi.
1994 - İbrahim Camii Katliamı: Bir Batı Şeria kenti olan Hebron'da, Baruch Goldstein adlı bir Yahudinin açtığı ateş sonucu, 29 Filistinli öldü, 125'i de yaralandı. Goldstein, öfkeli kalabalık tarafından linç edildi. Daha sonra çıkan ayaklanmalarda ise, 26 Filistinli ve 9 İsrailli öldü.
1994 - Almanya, Refah Partisi'nin "Bosna'ya yardım" adı altında Almanya'ya gönderdiği paralar hakkında soruşturma başlattı.
1994 - Demokrasi Partisi (DEP), yerel seçimlere katılmama kararı aldı.
2000 - Carlos Santana, 8 Grammy Ödülü birden kazandı. Daha önce Michael Jackson'ın "Thriller" albümüyle kırdığı, 'bir seferde en çok Grammy alan sanatçı rekorunu' egale etti.
2003 - Irak krizi konusunda, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yabancı ülkelere gönderilmesi ve yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye'de bulunması için, hükûmete yetki verilmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresi TBMM'ne sunuldu.
2009 - Türk Hava Yolları 1951 sefer sayılı uçuşu: İstanbul'dan 8.22'de havalanan uçak, Schipol Havaalanına inemeden düşerek 3 parçaya ayrıldı.
Doğumlar
1543 - Şeref Han, Kürt devlet adamı ve tarihçi (ö. 1603)
1643 - II. Ahmed, 21. Osmanlı Padişahı (ö. 1695)
1707 - Carlo Goldoni, İtalyan oyun yazarı (ö. 1793)
1778 - José de San Martín, Güney Amerikalı devrimci (ö. 1850)
1794 - Gerrit Schimmelpenninck, Hollandalı iş insanı ve devlet adamı (ö. 1863)
1812 - Carl Christian Hall, Danimarkalı devlet adamı (ö. 1888)
1835 - Matsukata Masayoshi, Japonya'nın dördüncü başbakanı (ö. 1924)
1841 - Pierre-Auguste Renoir, Fransız ressam ve heykeltıraş (ö. 1919)
1846 - Giuseppe De Nittis, İtalyan ressam (ö. 1884)
1848 - II. William, Württemberg Krallığı'nın son Kralı (ö. 1921)
1859 - Vasil Kutinçev, Bulgar asker (ö. 1941)
1861 - Rudolf Steiner, Avusturyalı filozof, eğitimci, yazar ve antropozofinin kurucusu (ö. 1925)
1861 - Meir Dizengoff, Tel Aviv'in üçüncü belediye başkanı (ö. 1936)
1862 - Helen Bannerman, İskoç yazar (ö. 1946)
1865 - Andranik Ozanyan, Osmanlı Ermenisi gerilla lideri (ö. 1927)
1865 - Charles Ernest Overton, Britanyalı biyofizikçi ve farmakolog (ö. 1933)
1866 - Benedetto Croce, İtalyan filozof (ö. 1952)
1868 - Mehmet Ali Ayni, Türk bürokrat (ö. 1945)
1869 - Phoebus Levene, Amerikalı biyokimyacı (ö. 1940)
1873 - Enrico Caruso, İtalyan tenor (ö. 1921)
1874 - Henri Prost, Fransız mimar ve şehir plancısı (ö. 1959)
1876 - Philip Graves, Britanyalı gazeteci ve yazar (ö. 1953)
1881 - Aleksey Rıkov, Bolşevik devrimci (ö. 1938)
1882 - Carlos Brown, Arjantinli futbolcu (ö. 1926)
1885 - Alice, Battenberg Prensesi (ö. 1969)
1888 - John Foster Dulles, Amerikalı avukat ve siyaset adamı (ö. 1959)
1896 - Ida Noddack, Alman kimyager ve fizikçi (ö. 1978)
1898 - William Astbury, İngiliz fizikçi ve moleküler biyolog (ö. 1961)
1899 - Leo Weisgerber, Alman dilbilimci (ö. 1985)
1907 - Sabahattin Ali, Türk yazar (ö. 1948)
1917 - Anthony Burgess, İngiliz romancı ve eleştirmen (ö. 1993)
1917 - Brenda Joyce, Amerikalı aktris (ö. 2009)
1918 - Hasan Kavruk, Türk ressam ve eğitimci (ö. 2007)
1922 - Handan Adalı, Türk sinema sanatçısı (ö. 1993)
1926 - Masatoşi Gündüz İkeda, Japon asıllı Türk matematik bilgini (ö. 2003)
1931 - Şükran Ay, Türk sanat müziği sanatçısı (ö. 2011)
1935 - Oktay Sinanoğlu, Türk kuramsal kimyacı ve moleküler biyolog (ö. 2015)
1936 - Aydemir Akbaş, Türk senarist, yönetmen ve sinema oyuncusu
1936 - Peter Hill-Wood, Britanyalı iş insanı ve Premier Lig takımlarından Arsenal'in eski başkanı
1939 - Oscar Fritschi, İsviçreli siyasetçi ve diplomat (ö. 2016)
1943 - George Harrison, İngiliz müzisyen ve The Beatles müzik grubunun gitaristi (ö. 2001)
1947 - Ali Kocatepe, Türk müzisyen
1949 - Amin Maalouf, Lübnan asıllı Fransız yazar
1949 - Esmeray, Türk oyuncu ve vokalist (ö. 2002)
1949 - Sevil Atasoy, Türk akademisyen
1950 - Neil Jordan, İrlandalı yazar, senarist ve film yönetmeni
1950 - Néstor Kirchner, Arjantinli siyasetçi (ö. 2010)
1953 - José María Aznar, İspanya Başbakanı olarak görev yapmış siyasetçi
1957 - Gülsün Bilgehan, Türk siyasetçi
1957 - Güzin Tural, Türk akademisyen ve Türk dili araştırmacısı (ö. 2006)
1957 - Remzi Evren, Türk sinema sanatçısı (ö. 2016)
1958 - İrade Aşumova, Azeri atıcı
1968 - Oumou Sangaré, Malili sanatçı
1969 - Neslihan Yeldan, Türk tiyatro, sinema-dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
1971 - Sean Astin, Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen, seslendirme sanatçısı ve yapımcı
1972 - Anneke Kim Sarnau, Alman tiyatro ve sinema oyuncusu
1973 - Bülent Özcan, Türk şair
1974 - Cenk İşler, Türk futbolcu
1974 - Dominic Raab, Britanyalı muhafazakâr politikacı ve hukukçu
1981 - Park Ji-sung, Güney Koreli eski millî futbolcu
1982 - Flavia Pennetta, İtalyan tenisçi
1982 - Maria Kanellis, Amerikalı profesyonel güreşçi, şarkıcı, söz yazarı ve manken
1986 - James Phelps, İngiliz oyuncu
1986 - Oliver Phelps, İngiliz oyuncu
1988 - Mehmet Uslu, Türk futbolcu
1999 - Gianluigi Donnarumma, İtalyan futbolcu
2005 - Arda Güler, Türk futbolcu
Ölümler
806 - Tarasios, 25 Aralık 784 ile 25 Şubat 806 tarihleri arasında Rum Ortodoks patriği (d. 730)
1495 - Cem Sultan, Osmanlı şehzade ve Fatih Sultan Mehmet'in oğullarından (d. 1459)
1634 - Albrecht von Wallenstein, Bohemyalı asker (d. 1583)
1713 - I. Friedrich, Prusya Kralı (d. 1657)
1723 - Christopher Wren, İngiliz tasarımcı, gök bilimci, geometri uzmanı ve mimar (d. 1632)
1850 - Daoguang, Çin Qing Hanedanı'nın 8. imparatoru (d. 1782)
1852 - Thomas Moore, İrlandalı şair, yazar ve besteci (d. 1779)
1899 - Paul Reuter, Alman asıllı İngiliz gazeteci ve Reuters Ajansı'nın kurucusu (d. 1816)
1911 - Friedrich Spielhagen, Alman romancı, edebiyat kuramcısı ve çevirmen (d. 1829)
1914 - John Tenniel, İngiliz çizer, grafik mizahçı ve politik karikatürist (d. 1820)
1928 - William O'Brien, İrlandalı gazeteci ve siyasetçi (d. 1852)
1932 - Albert Mathiez, Fransız tarihçi (d. 1874)
1940 - Mary Mills Patrick, Amerikalı öğretmen ve yazar (d. 1850)
1950 - George Minot, Amerikalı tıp araştırmacısı ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1885)
1957 - Bugs Moran, Fransız asıllı Amerikalı mafya lideri (d. 1891)
1959 - Klaudziy Duj-Duşeuski, Beyaz Rus mimar, diplomat ve gazeteci (d. 1891)
1961 - Raşit Rıza Samako, Türk tiyatro sanatçısı ve yönetmen (d. 1890)
1964 - Alexander Archipenko, Ukraynalı avangart sanatçısı, heykeltıraş ve grafiker (d. 1887)
1971 - Theodor Svedberg, İsveçli kimyager (d. 1874)
1972 - Hugo Steinhaus, Polonyalı matematikçi ve eğitimci (d. 1887)
1975 - Elijah Muhammad, Amerikalı siyahi Müslüman lider (d. 1897)
1979 - Jean Berthoin, Fransız siyasetçi (d. 1895)
1983 - Tennessee Williams, Amerikalı oyun yazarı (d. 1911)
1995 - Nejat Devrim, Türk ressam (d. 1923)
1996 - Vehbi Koç, Türk iş insanı ve sanayici (d. 1901)
1999 - Glenn T. Seaborg, Amerikalı kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1912)
2003 - Aleksandr Kemurciyan, Sovyet bilim insanı (d. 1921)
2005 - Peter Benenson, İngiliz avukat (d. 1921)
2008 - Static Major, Amerikalı şarkıcı (d. 1974)
2009 - Behçet Oktay, Türk polis (d. 1957)
2010 - Ahmet Vardar, Türk gazeteci ve yazar (d. 1937)
2010 - İhsan Doğramacı, Türk akademisyen (Bilkent Üniversitesi ile YÖK'ün kurucusu ve ilk Başkanı) (d. 1915)
2012 - Erland Josephson, İsveçli aktör (d. 1923)
2013 - C. Everett Koop, Amerikalı doktor (d. 1916)
2014 - Paco de Lucía, İspanyol gitarist ve besteci (d. 1947)
2015 - Ariel Camacho, Meksikalı şarkıcı ve söz yazarı (d. 1992)
2015 - Eugenie Clark, Amerikalı ihtiyolog (d. 1922)
2016 - François Dupeyron, Fransız film yönetmeni ve senarist (d. 1950)
2017 - Abdullah Balak, Türk besteci, eğitimci, şair, şarkı sözü yazarı ve folklor araştırmacısı (d. 1938)
2017 - Bill Paxton, Amerikalı aktör ve film yönetmeni (d. 1955)
2019 - Janet Asimov, Amerikalı bilimkurgu yazarı ve psikanalist (d. 1926)
2019 - Fred Gloden, eski Amerikan futbolcusu (d. 1918)
2019 - Kathleen O'Malley, Amerikalı oyuncu (d. 1924)
2019 - Lisa Sheridan, Amerikalı oyuncu (d. 1973)
2020 - Lee Phillip Bell, Amerikalı senarist, sunucu ve film yapımcısı (d. 1928)
2020 - Hikmet Köksal, Türk asker (d. 1932)
2020 - Muhammed Hüsnü Mübarek, Mısırlı politikacı ve cumhurbaşkanı (d. 1928)
2020 - Dmitri Yazov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali (d. 1924)
2021 - Ivy Bottini, Amerikalı aktivist, sanatçı ve yazar (d. 1926)
2021 - Klaus Emmerich, Avusturyalı gazeteci (d. 1928)
2021 - John Mallard, İngiliz fizikçi (d. 1927)
2021 - Hannu Mikkola, Fin otomobil yarışçısı (d. 1942)
2021 - Yves Ramousse, Fransız Roma Katolik piskopos (d. 1928)
2021 - Ton Thie, Hollandalı profesyonel futbolcu (d. 1944)
Tatiller ve özel günler
Erzurum'un İspir ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
Trabzon'un Araklı ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
Trabzon'un Sürmene ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
Ardahan'ın Çıldır ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1921)
0225
25 |
2725 | https://tr.wikipedia.org/wiki/27%20%C5%9Eubat | 27 Şubat |
Olaylar
1594 - IV. Henry, Fransa kralı oldu.
1693 - İlk kadın dergisi "The Ladies' Mercury" Londra'da yayımlandı.
1844 - Dominik Cumhuriyeti, Haiti'den bağımsızlığını ilan etti.
1863 - Türkiye'de bilinen ilk resim sergisi, İstanbul Atmeydanı'nda açıldı. Serginin açılmasına Sultan Abdülaziz destek verdi.
1879 - Yapay tatlandırıcı sakarin keşfedildi.
1880 - Haydarpaşa-İzmit Demiryolu işçileri greve çıktı.
1900 - Birleşik Krallık'ta İşçi Partisi (Labour Party) kuruldu.
1900 - Almanya futbol kulübü olan FC Bayern München kuruldu.
1933 - Reichstag Yangını: Olayın ardından yayımlanan bir kararnameyle, Naziler diktatörlüklerinin temellerini atmış oldular.
1937 - Özel teşebbüsçe inşa edilen ilk Türk gemisi "Belkıs", Haliç'te törenle denize indirildi.
1942 - II. Dünya Savaşı: Japon İmparatorluk Donanması ile Müttefik Deniz Kuvvetleri arasında, Cava Deniz Muharebesi gerçekleşti. Muharebe, Japon zaferiyle sonuçlandı ve Hollanda Doğu Hint Adaları, Japon İmparatorluğu tarafından ele geçirildi.
1943 - Amerika Birleşik Devletleri'nin Montana eyaletindeki bir maden ocağında patlama meydana geldi: 74 işçi öldü.
1948 - Çekoslovakya'da komünist parti yönetimi ele aldı.
1955 - Türk boksör Garbis Zaharyan, Yunan rakibi Emanuel Zambidis'i sayıyla yendi.
1963 - Dominik Cumhuriyeti'nde ilk demokratik seçimler yapıldı: Rafael Trujillo'nun diktatörlüğü sona erdi ve Juan Bosch Devlet Başkanı oldu.
1964 - Coca-Cola'nın Dünya üzerindeki 1916. fabrikası İstanbul'da açıldı. Tamamıyla yerli yatırımla kurulan şirketin sermayesi 14 milyon liraydı.
1971 - TRT bir açıklama yaparak; parasızlık nedeniyle radyo yayınlarını 18,5 saatten 8 saate indirmek zorunda kalacağını bildirdi.
1973 - MHP senatörü Kudret Bayhan, 15 yıl hapse mahkûm oldu. Bayhan, Fransa'ya uyuşturucu madde sokmaktan yargılanıyordu.
1975 - Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (Töb-Der) ve çeşitli devrimci kuruluşlar tarafından, "Hayat Pahalılığı ve Faşizmi Protesto" mitingleri düzenlendi. Malatya, Tokat, Kahramanmaraş, Erzincan ve Adıyaman'daki mitingler saldırıya uğradı.
1976 - Hayali mobilya ihracatı ve vergi iadesi yolsuzluğundan sanık Yahya Demirel için tutuklama kararı verildi. Gelişen olaylar üzerine Ecevit "Demirel'in siyasi hayatta kalma hakkı yoktur" dedi.
1982 - Barış Derneği'nin 44 yöneticisi tutuklandı. İstanbul Barosu Başkanı Avukat Orhan Apaydın, Türk Tabibler Birliği Merkez Konseyi Başkanı Erdal Atabek de tutuklananlar arasındaydı. Barış Derneği'nin yöneticileri gizli örgüt kurmak, yönetmek, suç sayılan fiili övmek, komünizm ve bölücülük propagandası yapmakla suçlanıyorlardı. Başkanlığını eski Büyük Elçilerden Mahmut Dikerdem'in yaptığı Barış Derneği yöneticileri tutuklu olarak yargılanacaklar.
1985 - Bazı Ege illerindeki okulların, "Devrim" olan adları değiştirildi.
1988 - Türkiye'de ilk yapay kalp ameliyatı, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi'nde yapıldı. Hasta, gerçek kalp bulunamaması yüzünden bir süre sonra öldü.
1993 - İnsan Hakları Derneği Elazığ Şubesi Başkanı Avukat Metin Can ve Dr. Hasan Kaya öldürülmüş olarak bulundu.
1995 - Kuzey Irak'ın Zaho kentinde bir ticaret merkezinde bomba patladı; 76 kişi öldü, 83 kişi yaralandı.
1995 - Mercedes kaçakçılığından hükümlüyken yeniden yargılanan millî futbolcu Tanju Çolak, "suçu ihbar ettiği" gerekçesiyle Mahkeme tarafından serbest bırakıldı.
1999 - Olusegun Obasanjo, Nijerya'nın seçimle işbaşına gelen ilk Devlet Başkanı oldu.
2001 - Başbakan Bülent Ecevit, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Kemal Derviş'i istişarelerde bulunmak üzere Türkiye'ye çağırdı.
2002 - Hindistan'da Müslümanların Hindu milliyetçileri taşıyan bir treni ateşe vermesi sonucu 60 kişi öldü.
2004 - Filipinler'de bir feribotta patlama meydana geldi: 116 kişi öldü.
2008 - İstanbul'da tersane işçileri, taşeron ve güvencesiz çalışma koşullarından dolayı art arda gelen işçi ölümleri nedeniyle, Liman, Tersane Gemi Yapım-Onarım İşçileri Sendikası'nın (LİMTER-İŞ) çağrısıyla üretimden gelen gücünü kullanarak greve çıktı. Tuzla tersaneler bölgesindeki iki günlük greve yüzde 70 katılım sağlanırken, birçok tersanede işler durdu. DİSK de Tuzla'da "Ya Sendika Ya Ölüm" sloganıyla 24 saatlik oturma grevi ile destek oldu. Grev sonrasında tersane patronları, işçilerin taleplerini kabul etti.
2010 - Şili'de 8.8 büyüklüğünde deprem oldu.
2020 - İdlib saldırısı: İdlib'te Suriye Hükûmeti tarafından Türk konvoyuna saldırı sonucu 33 asker öldü, 32 asker yaralandı.
Doğumlar
272 - I. Konstantin, Konstantinopolis kentinin ve Doğu Roma İmparatorluğu'nun "Büyük" lakabıyla anılan kurucusu (ö. 337)
1691 - Edward Cave, İngiliz matbaacı, editör ve yayıncı (ö. 1754)
1717 - Johann David Michaelis, Alman teolog (ö. 1791)
1807 - Henry Wadsworth Longfellow, Amerikalı şair (ö. 1882)
1846 - Franz Mehring, Alman politikacı, tarihçi ve edebiyat eleştirmeni (ö. 1919)
1847 - Ellen Terry, İngiliz sahne aktrisi (ö. 1928)
1851 - James Churchward, İngiliz asker, araştırmacı, kaşif, balık uzmanı, maden bilimcisi ve tarihçi (ö. 1936)
1863 - Joaquin Sorolla, İspanyol ressam (ö. 1923)
1867 - Irving Fisher, Amerikalı ekonomist (ö. 1947)
1873 - Lee Kohlmar, Alman film yönetmeni ve sinema oyuncusu (ö. 1946)
1881 - Sveinn Björnsson, İzlanda'nın ilk Cumhurbaşkanı (ö. 1952)
1888 - Richard Kohn, Avusturyalı futbolcu ve teknik direktör (ö. 1963)
1890 - Walter Krüger, Alman SS subayı (ö. 1945)
1897 - Marian Anderson, Amerikalı şarkıcı (ö. 1993)
1898 - Ömer Faruk Efendi, son Osmanlı halifesi II. Abdülmecit'in oğlu ve bir dönem Fenerbahçe Başkanı (ö. 1969)
1898 - Maryse Bastié, Fransız kadın pilot (ö. 1952)
1902 - Lucio Costa, Brezilyalı mimar ve şehir planlamacısıdır (ö. 1998)
1902 - Gene Sarazen, Amerikalı golfçü (ö. 1999)
1902 - John Steinbeck, Amerikalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü, Pulitzer Ödülü sahibi (ö. 1968)
1904 - André Leducq, bir Fransız bisikletçiydi (ö. 1980)
1905 - Franchot Tone, Amerikalı aktör, yapımcı ve sahne, film ve televizyon yönetmeniydi (ö. 1968)
1910 - Joan Bennett, Amerikalı oyuncudur (ö. 1990)
1910 - Clarence Johnson, Amerikalı havacılık sistemleri ve havacılık mühendisi (ö. 1990)
1912 - Lawrence Durrell, Hindistan doğumlu İngiliz yazar (ö. 1990)
1913 - Paul Ricoeur, Fransız filozof (ö. 2005)
1923 - Dexter Gordon, Amerikalı bir caz tenor saksofoncusuydu (ö. 1990)
1926 - David H. Hubel, Amerikalı nörofizyolog (ö. 2013)
1927 - Şeref Bakşık, Türk siyasetçi (ö. 2019)
1929 - Djalma Santos, Brezilyalı eski futbolcu (ö. 2013)
1930 - Joanne Woodward, Amerikalı oyuncudur
1932 - Elizabeth Taylor, İngiliz-Amerikalı oyuncu ve En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 2011)
1934 - Ralph Nader, Amerikalı politikacı, tüketici hakları savunucusu ve avukat
1935 - Mirella Freni, İtalyan opera sanatçısı (ö. 2020)
1937 - Barbara Babcock, Amerikalı oyuncudur
1939 - Don McKinnon, Yeni Zelandalı siyasetçi
1939 - Kenzo Takada, Japon-Fransız moda tasarımıcısı, iş insanı ve film yönetmeni (ö. 2020)
1940 - Howard Hesseman, Amerikalı aktör (ö. 2022)
1941 - Paddy Ashdown, İngilliz siyasetçi ve diplomat (ö. 2018)
1942 - Robert H. Grubbs, Amerikalı kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 2021)
1943 - Carlos Alberto Parreira, Brezilyalı emekli teknik direktör
1944 - Ken Grimwood, Amerikalı yazar (ö. 2003)
1944 - Roger Scruton, İngiliz filozof, yazar ve hayvan hakları aktivisti (ö. 2020)
1947 - İsmail Gülgeç, Türk karikatürist (ö. 2011)
1947 - Alan Guth, Amerikalı teorik fizikçi ve kozmolog
1951 - Walter de Silva, İtalyan otomobil tasarımcısı
1953 - Ian Khama, Botsvanalı asker ve siyasetçi
1953 - Yolande Moreau, Belçikalı oyuncu
1954 - Güngör Bayrak, Türk şarkıcı ve oyuncu
1954 - Neal Schon, Amerikalı bir rock gitaristi, söz yazarı ve vokalisttir
1956 - Mina Keşvar Kemal, Afgan devrimci politik aktivist, feminist, insan hakları aktivisti (ö. 1987)
1957 - Adrian Smith, İngiliz gitarist
1957 - Timothy Spall, İngiliz komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı
1960 - Norman Breyfogle, Amerikalı çizgi roman sanatçısı (ö. 2018)
1961 - James Worthy, Amerikalı emekli efsane basketbolcudur
1962 - Adam Baldwin, Amerikalı oyuncu
1965 - Ahmet Mahmut Ünlü, Türk din adamı
1966 - Donal Logue, Kanadalı aktördür
1966 - Baltasar Kormákur, İzlanda doğumlu oyuncu ve yönetmen
1966 - Saffet Sancaklı, Türk futbolcu
1967 - Jonathan Ive, İngiliz tasarımcı
1967 - Volkan Konak, Türk sanatçı
1971 - Rozonda Thomas, Amerikalı müzisyen
1972 - Jennifer Lyon, Amerikalı oyuncu ve sporcu (ö. 2010)
1974 - Mevlüt Miraliyev, Azeri judocu
1976 - Sergey Semak, Rus futbolcu
1978 - James Beattie, İngiliz millî futbolcu ve teknik direktör
1978 - Kaha Kaladze, Gürcü siyasetçi
1980 - Chelsea Clinton, Amerikalı yazar ve küresel sağlık savunucusu
1981 - Josh Groban, Amerikalı lirik bariton
1982 - Amedy Coulibaly, Fransız suçlu (ö. 2015)
1983 - Devin Harris, Amerikalı profesyonel basketbolcu
1983 - Kate Mara, Amerikalı oyuncu
1985 - Diniyar Bilyaletdinov, Rus millî futbolcu
1985 - Vladislav Kulik, Rus futbolcu
1985 - Thiago Neves, Brezilyalı futbolcu
1986 - Jonathan Moreira, Brezilyalı futbolcu
1992 - Jonjo Shelvey, İngiliz futbolcu
Ölümler
98 - Nerva, 96 - 98 arası Roma İmparatoru (d. 30)
956 - Theofilaktos, 2 Şubat 933 ile öldüğü 956'ya kadar Rum Ortodoks patriği (d. 917)
1425 - I. Vasili, 1389-1425 arasında Moskova Büyük Prensi (d. 1371)
1644 - Zekeriyazade Yahya, Türk divan şairi ve Şeyhülislam (d. 1553)
1667 - Stanisław Potocki, Polonyalı asilzade, kumandan ve askeri lider (d. 1589)
1706 - John Evelyn, İngiliz yazar (d. 1620)
1712 - I. Bahadır Şah, Babür İmparatorluğu'nun 7. Şahı (d. 1643)
1822 - John Borlase Warren, İngiliz Kraliyet Donanması subayı, diplomat ve politikacı (d. 1753)
1854 - Robert de Lamennais, Fransız Katolik rahip, felsefeci ve politik düşünür (d. 1782)
1887 - Aleksandr Borodin, Rus besteci ve kimyacı (d. 1833)
1892 - Louis Vuitton, Fransız bavul ve çanta üreticisi (d. 1821)
1914 - Tayyareci Fethi Bey, Türk asker ve ilk Osmanlı pilotlarından (d. 1887)
1914 - Tayyareci Sadık Bey, Türk asker ve ilk Osmanlı pilotlarından (d. ?)
1915 - Nikolay Yakovleviç Sonin, Rus matematikçi (d. 1849)
1936 - Ivan Pavlov, Rus fizyolog ve Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü sahibi (d. 1849)
1939 - Nadejda Krupskaya, Rus devrimci ve Lenin'in eşi (d. 1869)
1947 - Cemal Nadir Güler, Türk karikatürist (d. 1902)
1959 - Hüseyin Siret Özsever, Türk şair (d. 1872)
1959 - Nikolaos Trikupis, Yunan asker (d. 1868)
1959 - Patrick O'Connell, İrlandalı futbolcu (d. 1887)
1961 - Selahattin Adil, Türk asker ve siyasetçi (d. 1882)
1966 - Gino Severini, İtalyan ressam (d. 1883)
1968 - Hertha Sponer, Alman fizikçi ve kimyager (d. 1895)
1989 - Konrad Lorenz, Avusturyalı etoloji uzmanı (d. 1903)
1992 - Samuel Ichiye Hayakawa, Kanada doğumlu Amerikalı akademisyen ve siyasetçi (d. 1906)
1993 - Lillian Gish, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1893)
1997 - Kingsley Davis, Amerikalı toplum ve nüfus bilimci (d. 1867)
1998 - George H. Hitchings, Amerikalı hekim ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1905)
1998 - J. T. Walsh, Amerikalı oyuncu (d. 1943)
2001 - Jale İnan, Türk arkeolog (d. 1914)
2002 - Semahat Geldiay, Türk zoolog (d. 1923)
2002 - Spike Milligan, İrlanda asıllı İngiliz komedyen, yazar, müzisyen, şair, oyun yazarı, asker ve aktör (d. 1918)
2006 - Robert Lee Scott, Jr., Amerikalı general ve yazar (d. 1908)
2006 - Milton Katims, Amerikalı viyolacı ve orkestra şefi (d. 1909)
2007 - Bernd von Freytag Loringhoven, II. Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunda subaydı ve daha sonra Alman Federal Silahlı Kuvvetleri olan Bundeswehr'e atandı (d. 1914)
2008 - Ivan Rebroff, Alman şarkıcı, opera ve sahne sanatçısı (d. 1931)
2011 - Necmettin Erbakan, Türk siyasetçi (d. 1926)
2011 - Amparo Muñoz, İspanyol aktris (d. 1954)
2011 - Moacyr Scliar, Brezilyalı yazar ve doktor (d. 1937)
2012 - Armand Penverne, Fransız millî futbolcu (d. 1926)
2013 - Van Cliburn, Amerikalı piyanist (d. 1934)
2013 - Ramon Dekkers, Hollandalı kickbokscu (d. 1969)
2013 - Dale Robertson, Amerikalı oyuncu (d. 1923)
2013 - Adolfo Zaldívar, Şilili politikacı (d. 1943)
2014 - Aaron Allston, Amerikalı yazar ve oyun programcısı (d. 1960)
2014 - Huber Matos, Kübalı devrimci (d. 1918)
2015 - Mihaylo Çeçetov, Ukraynalı bürokrat ve siyasetçi (d. 1953)
2015 - Boris Nemtsov, Rus muhalif lider politikacı (d. 1959)
2015 - Leonard Nimoy, Amerikalı oyuncu, yönetmen, müzisyen ve fotoğrafçı (d. 1931)
2015 - Natalia Revuelta Clews, Kübalı sosyaelit (d. 1925)
2016 - Augusto Giomo, İtalyan basketbolcudur (d. 1940)
2016 - Rajesh Pillai, Hint film yönetmeni (d. 1974)
2016 - Farajollah Salahshoor, İranlı film yönetmeni (d. 1952)
2018 - Joseph Bagobiri, Nijeryalı Roma Katolik piskopos (d. 1957)
2018 - Luciano Benjamín Menéndez, Arjantinli eski general (d. 1927)
2018 - Quini, İspanyol millî futbolcu (d. 1949)
2019 - Rabindra Prasad Adhikari, Nepalli siyasetçi ve bakan (d. 1969)
2019 - France-Albert René, Seyşelli siyasetçi (d. 1935)
2020 - R. D. Call, Amerikalı aktör (d. 1950)
2020 - Valdir Espinosa, Brezilyalı eski futbolcu (d. 1947)
2020 - Hadi Hosroşahi, İranlı din görevlisi ve diplomat (d. 1939)
2020 - Samvel Karapetyan, Ermeni tarihçi, araştırmacı, yazar ve Orta Çağ mimarisi uzmanı (d. 1961)
2020 - Braian Toledo, Arjantinli cirit atıcısı (d. 1993)
2020 - Alki Zei, Yunan romancı ve çocuk kitapları yazarı (d. 1925)
2021 - Ng Man-tat, Çinli-Hong Konglu oyuncu (d. 1952)
2021 - Erica Watson, Amerikalı aktris, senarist ve stand-up komedyen (d. 1973)
2022 - Ichiro Abe, Japon judocu ve antrenör (d. 1922)
2022 - Veronica Carlson, İngiliz aktris, model ve ressam (d. 1944)
2022 - Marietta Giannakou, bir Yunan politikacıydı (d. 1951)
2022 - Sonny Ramadhin, Batı Hint Adaları kökenli kriket oyuncusu (d. 1929)
2022 - Ramasamy Subramaniam, Malezyalı orta mesafe koşucusu (d. 1939)
2022 - Manuçehr Vüsuk, İranlı aktör ve film yapımcısı (d. 1944)
2023 - Chester Borrows, İngiliz kökenli Yeni Zelandalı siyasetçi ve bürokrat (d. 1957)
2023 - Ricou Browning, Amerikalı film yönetmeni, yapımcı, senarist, sualtı görüntü yönetmeni ve dublör (d. 1930)
2023 - Gérard Latortue, Haitili siyasetçi ve diplomat (d. 1934)
2023 - Samuel Winston, İngiliz profesyonel futbolcu (d. 1978)
Tatiller ve özel günler
Dünya Ressamlar Günü
Dünya Kutup Ayısı Günü
2. Cemrenin Suya Düşmesi
Trabzon'un Çaykara ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
Artvin'in Şavşat ilçesinin Gürcü işgalinden kurtuluşu (1921)
0227
27 |
2726 | https://tr.wikipedia.org/wiki/28%20%C5%9Eubat | 28 Şubat | → Bu madde 28 Şubat tarihiyle ilgilidir. Aynı gün MGK'da alınan kararlar ile başlayan süreç için 28 Şubat süreci'ne bakınız.
Olaylar
1855 - 1855 Bursa Depremi meydana geldi.
1870 - Osmanlı padişahı Abdülaziz "Bulgar Eksarhanesinin" (Rumlardan bağımsız Bulgar Ortodoks Kilisesi) kurulmasına izin verdi.
1902 - Gürcistan'ın başkenti Batum'da bulunan Rothschild fabrikasında işten çıkartmalara karşı 400 işçinin katılımıyla bir grev yapıldı. Polis 32 işçiyi tutukladı. Grev öncesinde fabrikada kurulan grev komitesinin lideri Jozef Stalin'di.
1919 - Nasrullah Han'ın yerine tahta çıkan Amanullah Han, tahta çıkma töreninde yaptığı konuşmada Afganistan'ın bağımsızlığını ilan etti.
1921 - TBMM'de ilk bütçe kabul edildi.
1922 - Mısır, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti.
1935 - Wallace Carothers, naylonu keşfetti.
1939 - Sözlük yazımı tarihinin en ünlü hatalarından biri keşfedildi, Webster's New International Dictionary nin 2. Baskısında Dord adlı uydurma bir kelimenin yoğunluk karşılığıyla baskıya verildiği anlaşıldı.
1940 - İlk kez bir basketbol maçı ABD'de televizyondan naklen yayınlandı. Fordham ile Pittsburgh Üniversiteleri takımlarının Madison Square Garden'da yaptığı basketbol maçı, televizyondan yayımlanan ilk basketbol karşılaşması oldu.
1942 - II. Dünya Savaşı: Japon İmparatorluk Donanması ile Müttefik Deniz Kuvvetleri arasında, Java ve Sumatra adalarını ayıran Sunda Boğazı'nda, Sunda Boğazı Muharebesi gerçekleşti.
1942 - İstanbul Vezneciler'deki Zeynep Hanım Konağı (İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi binası) tamamen yandı.
1945 - Türkiye, Birleşmiş Milletler Beyannamesi'ni imzaladı.
1953 - Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında, Balkan Paktı adıyla Dostluk ve İşbirliği Antlaşması, Ankara'da imzalandı.
1959 - Sivil Savunma Yasa Tasarısı 7126 kanun numarası ile yürürlüğe konuldu.
1947 - Tayvan'da halk ayaklanması büyük can kayıpları verilerek bastırıldı.
1949 - İstanbul Şehzadebaşı'nda Özel Gazetecilik Okulu açıldı.
1967 - Anadol marka ilk Türk otomobili 26.800 liradan piyasaya sürüldü.
1975 - Londra'da metro kazası: 43 kişi öldü.
1977 - Malatya'da İnönü Üniversitesi ile iki yüksek okul hizmete açıldı.
1980 - Yurt dışında çalışan vatandaşlara dövizle askerlik yapma imkânı tanıyan yasa TBMM'de kabul edildi.
1983 - ABD'de M*A*S*H adlı televizyon dizisinin son bölümü yayınlandı. 106 ilâ 125 milyon kişinin izlediği tahmin edilen bu bölüm televizyon tarihinin en çok izlenilen dizi bölümü olma unvanını da kazanmış oldu.
1986 - İsveç başbakanı Olof Palme, bir suikast sonucu öldürüldü.
1994 - Kuzey Atlantik Antlaşması tarihinin ilk saldırısını Sırplara karşı gerçekleştirdi.
1997 - Türkiye Millî Güvenlik Kurulu'nun 9 saat süren toplantısında 28 Şubat süreci olarak adlandırılan kararlar alındı. Bu kararlar, irticayı Türkiye'nin önündeki en büyük tehlike olarak saptadı. MGK'da, Atatürk ilke ve inkılaplarının ödünsüz uygulanması kararı verildi.
1998 - Kosova Savaşı: Sırp güvenlik güçlerinin UÇK'ya karşı bastırma harekâtı başladı.
2001 - Ulusal Bank'a el konuldu.
2002 - Hindistan'ın Ahmedabad kentinde Hinduların ateşe verdiği, Müslümanlara ait evlerde 55 kişi öldü.
2003 - Ankara Bir Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi, kapatılan DEP'in 4 eski milletvekilinin yeniden yargılanma istemini kabul etti.
2008 - Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Robert Gates Ankara'ya geldi ve Türkiye'nin Irak'a düzenlediği Güneş Operasyonu'yla ilgili olarak temaslarda bulundu.
Doğumlar
1533 - Michel de Montaigne, Fransız yazar ve düşünür (ö. 1592)
1573 - Elias Holl, Alman mimar (ö. 1646)
1683 - Rene Antoine Ferchault de Reaumur, Fransız bilim insanı (ö. 1757)
1690 - Aleksey Petroviç, Rus çareviç (ö. 1718)
1792 - Johann Georg Hiedler, Adolf Hitler'in büyükbabası (ö. 1857)
1820 - John Tenniel, İngiliz çizer, grafik mizahçı ve politik karikatürist (ö. 1914)
1823 - Ernest Renan, Fransız filozof, tarihçi ve filolog (ö. 1892)
1833 - Alfred Graf von Schlieffen, Alman general (ö. 1913)
1843 - Đorđe Simić, Sırp siyasetçi ve diplomat (ö. 1921)
1860 - Kaarlo Castrén, Finlandiya Başbakanı (ö. 1938)
1872 - Mehdi Frashëri, Arnavutluk Başbakanı (ö. 1963)
1873 - Georges Theunis, Belçika'nın 24. Başbakanı (ö. 1966)
1878 - Mary Meigs Atwater, Amerikalı dokumacı (ö. 1956)
1882 - Geraldine Farrar, Amerikalı opera sanatçısı ve oyuncu (ö. 1967)
1886 - İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Türk eğitimci, yazar, hattat, siyasetçi ve Cumhuriyet döneminin ilk rektörü (ö. 1978)
1892 - Muhsin Ertuğrul, Türk tiyatro sanatçısı (ö. 1979)
1894 - Ben Hecht, Amerikalı yazar ve senarist (ö. 1964)
1895 - Marcel Pagnol, Fransız yazar, oyun yazarı ve yönetmen (ö. 1974)
1896 - Philip Showalter Hench, Amerikalı hekim (ö. 1965)
1898 - Zeki Rıza Sporel, Türk futbolcu, millî takımın ve Fenerbahçe'nin efsane futbolcusu (ö. 1969)
1901 - Linus Pauling, Amerikalı kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1994)
1903 - Vincente Minnelli, Amerikalı yönetmen ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahibi (ö. 1986)
1915 - Peter Medawar, Brezilyalı/Büyük Britanyalı biyolog (ö. 1987)
1915 - Zero Mostel, Amerikalı aktör (ö. 1977)
1916 - Svend Asmussen, Danimarkalı caz müzisyeni (ö. 2017)
1921 - Saul Zaentz, Amerikalı film yapımcısı (ö. 2014)
1923 - Charles Durning, Amerikalı sinema, sahne ve televizyon oyuncusu (ö. 2012)
1928 - Kuzgun Acar, Türk heykeltıraş (ö. 1976)
1928 - Stanley Baker, Galli aktör ve film yapımcısı (ö. 1976)
1928 - Erol Taş, Türk sinema oyuncusu (ö. 1998)
1929 - Frank Gehry, Kanadalı mimar ve tasarımcı
1930 - Leon Cooper, John Bardeen ve Robert Schrieffer ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçidir
1931 - Peter Alliss, İngiliz eski profesyonel golfçü, televizyon sunucusu, ve golf sahası tasarımcısı (ö. 2020)
1931 - Gavin MacLeod, Amerikalı aktör, yazar ve aktivis (ö. 2021)
1931 - Gönül Ülkü Özcan, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2016)
1933 - Jennifer Kendal, İngiliz aktris (ö. 1984)
1939 - Daniel Tsui, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
1939 - Thomas Tune, Amerikalı aktör, dansçı, şarkıcı, tiyatro yönetmeni, yapımcı ve koreograf
1940 - Mario Andretti, Amerikalı Formula 1 pilotu
1942 - Brian Jones, İngiliz müzisyen (The Rolling Stones'un kurucu üyesi) (ö. 1969)
1942 - Dino Zoff, İtalyan eski millî kaleci
1944 - Kelly Bishop, Amerikalı oyuncu ve dansçı
1944 - Sepp Maier, Alman eski kaleci
1944 - Storm Thorgerson, Hipgnosis'in kurucusu İngiliz grafiker (ö. 2013)
1945 - Bubba Smith, Amerikalı oyuncu (ö. 2011)
1946 - Robin Cook, Britanyalı politikacı (ö. 2005)
1947 - Deniz Gezmiş, Türk siyasi aktivist (ö.1972)
1947 - Tatyana Vasilyeva, Rus aktris
1948 - Steven Chu, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
1948 - Bernadette Peters, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve çocuk kitabı yazarı
1953 - Paul Krugman, Amerikalı ekonomist ve yazar
1954 - Doru Ana, Rumen aktör (ö. 2022)
1954 - Ümit Kayıhan, Türk futbolcu ve teknik direktör (ö. 2018)
1955 - Gilbert Gottfried, Amerikalı oyuncu, komedyen ve seslendirme sanatçısı
1965 - Park Gok-ji, Güney Koreli bir film editörüdür
1966 - Paulo Futre, Portekizli eski millî futbolcu
1966 - Roman Kosecki, Polonyalı futbolcu
1966 - Philip Reeve, İngiliz yazar
1968 - Sibel Turnagöl, Türk sinema oyuncusu
1969 - Robert Sean Leonard, Amerikalı oyuncu
1970 - Daniel Handler, Amerikalı yazar
1974 - Lee Carsley, İrlandalı millî futbolcu ve teknik direktör
1974 - Alexander Zickler, Alman millî futbolcu ve teknik direktör
1976 - Ali Larter, Amerikalı oyuncu ve model
1980 - Piotr Giza, Polonyalı futbolcu
1980 - Tayshaun Prince, Amerikalı profesyonel basketbolcu
1982 - Natalya Vodyanova, Rus model, hayırsever, girişimci ve konuşmacı
1984 - Laura Asadauskaitė, Litvan modern pentatlet
1984 - Cody Bryant, Amerikalı pornografik film oyuncusu
1984 - Karolína Kurková, Çek model
1985 - Diego, Brezilyalı futbolcu
1985 - Jelena Jankovic, Sırp tenis oyuncusu
1987 - Antonio Candreva, İtalyan millî futbolcu
1987 - Yeliz Kuvancı, Türk dizi oyuncusu
1989 - Lena Aylin Erdil, Türk rüzgâr sörfçüsü
1990 - Takayasu Akira, Japon profesyonel sumo güreşçisi
1993 - Emmelie de Forest, Danimarkalı pop şarkıcısı ve 2013 Eurovision Şarkı Yarışması birincisi
1994 - Arkadiusz Milik, Polonyalı millî futbolcu
1996 - Lucas Boyé, Arjantinli futbolcu
1999 - Luka Dončić, Sloven profesyonel basketbolcu
Ölümler
628 - II. Hüsrev, Sasani İmparatorluğu'nun 590–628 yılları arasındaki hükümdarı (d. 570)
1648 - IV. Christian, Danimarka ve Norveç kralı (d. 1577)
1687 - Ermeni Süleyman Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. 1607)
1702 - Müneccimbaşı Ahmed Dede, Osmanlı tarihçisi (d. 1631)
1810 - Jacques-André Naigeon, Fransız sanatçı ve ateist filozof (d. 1738)
1812 - Hugo Kołłątaj, Polonyalı Katolik rahip, sosyal ve politik aktivist, politik düşünür, tarihçi ve filozof (d. 1750)
1869 - Alphonse de Lamartine, Fransız yazar, şair ve politikacı (d. 1790)
1916 - Henry James, Amerikalı yazar (d. 1843)
1925 - Friedrich Ebert, Almanya'nın ilk cumhurbaşkanı (d. 1871)
1929 - Clemens von Pirquet, Avusturyalı doktor ve bilim insanı (d. 1874)
1932 - Guillaume Bigourdan, Fransız astronom (d. 1861)
1936 - Charles Nicolle, Fransız biyolog, akademisyen ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1866)
1941 - XIII. Alfonso, İspanya Kralı (d. 1886)
1958 - Osman Zeki Üngör, Türk besteci ve orkestra şefi, İstiklâl Marşı'nın bestecisi (d. 1880)
1963 - Racendra Prasad, Hindistan'ın ilk cumhurbaşkanı (d. 1884)
1966 - Charles Bassett, Amerikalı elektrik mühendisi ve ABD Hava Kuvvetleri test pilotu (d. 1931)
1985 - Mazhar Şevket İpşiroğlu, Türk sanat tarihçisi (d. 1908)
1986 - Olof Palme, İsveçli siyasetçi ve devlet adamı (d. 1927)
1986 - Orhan Apaydın, Türk hukukçu ve yazar, İstanbul Barosu eski başkanlarından (d. 1926)
1990 - Salim Başol, Türk hukukçu, Yassıada Yargılamalarını yapan Yüksek Adalet Divanı'nın başkanı (d. 1908)
2006 - Owen Chamberlain, Amerikalı fizikçi ve Nobel Ödülü sahibi (d. 1920)
2007 - Arthur M. Schlesinger, Jr., Amerikalı tarihçi (d. 1917)
2008 - Senih Orkan, Türk oyuncu (d. 1932)
2011 - Annie Girardot, Fransız oyuncu (d. 1931)
2011 - Jane Russell, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1921)
2013 - Bruce Reynolds, İngiliz çete lideri (d. 1931)
2013 - Donald Arthur Glaser, Rus asıllı Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1926)
2015 - Yaşar Kemal, Türk romancı, senaryo ve öykü yazarı (d. 1923)
2016 - George Kennedy, Amerikalı oyuncu (d. 1925)
2017 - Elisabeth Waldheim, eski Avusturya first ladylerinden (d. 1922)
2018 - Barry Crimmins, Amerikalı aktör (d. 1953)
2019 - Norma Paulus, Amerikalı hukukçu ve siyasetçi (d. 1933)
2019 - André Previn, Alman-Amerikalı film müziği bestecisi, piyanist ve orkestra şefi (d. 1929)
2020 - Freeman Dyson, İngiltere doğumlu Amerikalı teorik fizikçi ve matematikçi (d. 1923)
2021 - Sabah Abdül Celil, Iraklı eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1951)
2021 - Milan Bandić, Hırvat siyasetçi (d. 1955)
2021 - Aqel Biltaji, Ürdünlü politikacı (d. 1941)
2021 - Johnny Briggs, İngiliz aktör (d. 1935)
2021 - Glenn Roeder, İngiliz teknik direktör ve eski millî futbolcu (d. 1955)
2021 - Yusuf Şaban, Mısırlı aktör (d. 1931)
2022 - John A. Murphy, İrlandalı siyasetçi ve tarihçi (d. 1927)
2022 - Yadlapati Venkata Rao, Hint siyasetçi (d. 1919)
2022 - Sadi Somuncuoğlu, Türk siyasetçi ve gazeteci (d. 1940)
2023 - Kazım Akşar, Türk oyuncu (d. 1953)
2023 - Abduh Bisisi, Suudi Arabistanlı profesyonel futbolcu (d. 1977)
2023 - Sabih Kanadoğlu, Türk hukukçu, eski Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı (d. 1938)
2023 - Geneviève Lhermitte, 28 Şubat 2007'de beş çocuğunu katleden Belçikalı ev hanımı (d. 1966)
2023 - Cevad Tebatebayi, İranlı akademisyen (d. 1945)
2023 - Indrek Toome, Sovyet-Eston komünist siyasetçi ve iş adamı (d. 1943)
2023 - Grant Turner, Yeni Zelandalı milli futbolcu (d. 1958)
Tatiller ve özel günler
Sivil Savunma Günü
Trabzon'un Of ilçesinden Rusya ve Ermenistan birliklerinin çekilişi (1918)
0228
28 |
2727 | https://tr.wikipedia.org/wiki/29%20%C5%9Eubat | 29 Şubat | Artık gün olarak da bilinen 29 Şubat, 2016, 2020, 2024 gibi 4'e bölünebilen çoğu yıla eklenen bir tarihtir. Gregoryen takvimi de dahil olmak üzere dünyanın birçok yerindeki güneş takvimlerinde artık gün olarak eklenir. Ancak ayları Ay'ın evrelerine dayanan Lunisolar takvimleri bunun yerine her ikinci veya üçüncü yılda bir artık ay ekler.
Gregoryen takviminde, 100'e kalansız bölünebilen fakat 400'e kalansız bölünemeyen yıllara ve 400'e kalansız bölünebildiği halde 4000'e kalansız bölünebilen yıllara artık gün eklenmez. Bu yüzden, 1700, 1800, 1900, 2100 ve 2200 gibi 400'e kalansız bölünemeyen yıllara artık gün eklenmez. 4000, 8000, 12000 gibi 400'e bölünebildiği halde 4000'e kalansız olarak bölünebilen yıllara artık gün eklenmez. 1600, 2000, 2400 gibi yıllara ise 400'e kalansız bölünebildiği için artık gün eklenir. Artık gün eklenmeyen yıllara ortak yıl denir.
29 Şubat Gregoryen takviminde 60. güne denk gelir ve yılın bitmesine 306 gün vardır.
Olaylar
1644 - Abel Tasman ikinci Pasifik seyahatine başladı.
1768 - Polonyalı asillerin önayak olması ile Bar Konfederasyonu kuruldu.
1916 - Güney Karolina'da fabrika ve madenlerde çalıştırılabilecek çocuk işçiler için en düşük yaş sınırı 12'den 14'e yükseltildi.
1916 - Tokelau, Büyük Britanya tarafından ilhak edildi.
1924 - İstanbul'da Halife Abdülmecid Efendi, son Cuma selamlığı törenine çıktı.
1940 - Rüzgâr Gibi Geçti filmi 8 Oscar kazandı.
1940 - Hattie McDaniel, Rüzgâr Gibi Geçti filmindeki performansıyla Oscar kazanan ilk siyah kadın oyuncu oldu.
1940 - II. Dünya Savaşı nedeniyle Berkeley'de (Kaliforniya) düzenlenen bir törenle, Ernest Lawrence, Nobel Fizik Ödülü'nü İsveç'in San Francisco başkonsolosunun elinden aldı.
1960 - Fas'ta deprem: 3000'den fazla kişi öldü.
1964 - Sidney'de Avustralyalı yüzücü Dawn Fraser 100 m serbest stilde 58.9 saniye ile dünya rekoru kırdı.
1976 - Ajda Pekkan, Fransız televizyonunda Enrico Macias ile şarkı söyledi.
1980 - Sadece 29 Şubat günlerinde yayımlanan La Bougie du Sapeur gazetesinin ilk sayısı çıktı.
1984 - Kamu tesislerin satılabilmesine olanak veren yasa kabul edildi.
1984 - Yaklaşık 60.000 öğrenciyi kapsayan af tasarısı Mecliste benimsendi.
1988 - Güney Afrikalı Desmond Tutu 100 din adamı ile birlikte Cape Town'da tutuklandı.
1988 - Nazi belgeleri arasında BM eski Genel Sekreteri Avusturyalı diplomat Kurt Waldheim’ın II. Dünya Savaşı’nda toplama kamplarına insan göndermekle ilgili olduğuna ilişkin kanıtlar bulundu.
1996 - Peru havayollarına ait Boeing 737 tipi bir yolcu uçağı And Dağları'na düştü: 123 kişi öldü.
2004 - Haiti devlet başkanı Jean-Bertrand Aristide çıkan isyanlar nedeniyle istifa etti.
2012 - Tokyo Skytree binasının inşaatı tamamlandı.
2020 - Slovakya'da parlamento seçimleri yapıldı.
Doğumlar
1468 - III. Paulus, Papa (ö. 1549)
1736 - Ann Lee, İngilliz kadın dini lider ve Shaker mezhebinin kurucusu (ö. 1784
1792 - Gioacchino Rossini, İtalyan besteci (ö. 1868)
1792 - John Payne Todd, Annesi ABD başkanı olacak James Madison ile evlendi (ö. 1852)
1820 - Lewis A. Swift, Amerikalı gök bilimci (ö. 1913)
1860 - Herman Hollerith, Amerikalı istatistikçi (ö. 1929)
1864 - Alice Davenport, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1936)
1896 - Morarji Desai, Hindistan'ın 6. başbakanı (ö. 1995)
1896 - William A. Wellman, Amerikalı film yönetmeni (ö. 1975)
1896 - Louis Fischer, Amerikalı gazeteci (ö. 1970)
1908 - Balthus, Polonya asıllı Fransız ressam (ö. 2001)
1912 - Kamil Tolon, Türk girişimci, sanayici ve mucit (ö. 1978)
1932 - Tevfik Akdağ, Türk şair (ö. 1993)
1940 - I. Bartholomeos, Fener Rum Patriği
1940 - Nilüfer Aydan, Türk oyuncu
1944 - Phyllis Frelich, Amerikalı aktris (ö. 2014)
1956 - Aileen Wuornos, Amerikalı kadın seri katil (ö. 2002)
1956 - Kadri Özçaldıran, Türk akademisyen
1956 - Milos Jurkovic, Yugoslav kaleci
1960 - Richard Ramírez, Amerikalı seri katil (ö. 2013)
1960 - Cheb Khaled, Cezayirli şarkıcı
1968 - Hülya Şen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1972 - Dave Williams, Amerikalı rock şarkıcısı (ö. 2002)
1972 - Nejat İşler, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu
1972 - Pierre Kerécs, Macar şarkıcı
1976 - Ja Rule, Amerikalı rap şarkıcı ve aktör
1980 - Çağdaş Atan, Türk futbolcu
1988 - Fabiano Ribeiro de Freitas, Brezilyalı futbolcu
Ölümler
1592 - Alessandro Striggio, İtalyan kompozitör (d. 1540)
1604 - John Whitgift, Canterbury Başpiskoposu (d. 1530)
1740 - Pietro Ottoboni, İtalyan kardinal (d. 1667)
1744 - John Theophilus Desaguliers, Fransız filozof (d. 1683)
1820 - Johann Joachim Eschenburg, Alman edebiyat eleştirmeni (d. 1743)
1868 - I. Ludwig, Bavyera Kralı (d. 1786)
1940 - Edward Frederic Benson, İngiliz yazar (d. 1867)
1940 - Frederick Alexander Macquisten, Britanyalı avukat ve politikacı (d. 1870)
1944 - Pehr Evind Svinhufvud, Finlandiya Devlet Başkanı (d. 1861)
1944 - Tevfik Durlanık, Türk din adamı ve siyasetçi (d. 1874)
1956 - Elpidio Quirino, Filipinler Devlet Başkanı (d. 1890)
1960 - Walter Yust, Amerikalı gazeteci ve yayıncı (d. 1894)
1964 - Frank Albertson, Amerikalı aktör ve şarkıcı (d. 1909)
1968 - Tore Ørjasæter, Norveçli şair (d. 1886)
1972 - Kazım İsmail Gürkan, Türk tıp tarihçisi ve cerrah (d. 1905)
1980 - Gil Elvgren, Amerikalı ressam ve Pin-up sanatçısı (d. 1914)
1988 - Halil Sezai Erkut, Türk siyasetçi (d. 1908)
1992 - Ruth Pitter, İngiliz şair (d. 1897)
1996 - Rauf İnan, Türk siyasetçi ve eğitimci (d. 1905)
2000 - İskender Iğdır, AKUT üyesi (d. 1968)
2004 - Jerome Lawrence, Amerikalı oyun yazarı (d. 1915)
2012 - Celal Hafifbilek, Türk yazar (d. 1930)
2016 - Alice Arlen, Amerikalı senarist, gazeteci ve yazar (d. 1940)
2016 - Gil Hill, Amerikalı oyuncu, polis memuru ve idari yönetici (d. 1931)
2016 - Hannes Löhr, Alman futbolcu ve teknik direktör (d. 1942)
2020 - Muhammad Ali Ramazani Destek, İranlı siyasetçi (d. 1963)
2020 - Éva Székely, Macar yüzücü (d. 1927)
Tatiller ve özel günler
Eşit Bakım Emeği Günü
Kaynakça
0229
29 |
2728 | https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eubat | Şubat | Şubat ya da küçük ay (halk arasında gücük ay), Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 2. ayı. Artık yıllarda 29, diğer yıllarda 28 çeker.
Artık yıllar, 4 ile kalansız bölünebilen yıllardır (400 ile bölünemeyen yüzyıl başları hariç). Örneğin, 2008 yılı artık yıl iken 2010 yılı artık yıl değildir.
Köken bilimi
Birçok Sami dillinde aynı kökenten türemiştir. Kökeni kesin olmamak ile beraber Akadca'daki “vurma, çarpma, yıkma” anlamlarına gelen şabāṭu kelimesi ile aynı kökten gelebilir.<ref>Nişanyan Sözlük, Şubat , 1 Şubat 2022</ref> İbranice'de "şevat" , Aramice (Süryanice) "şəbāṭ" ve Arapça'da "şubāṭ" '' olarak geçmiştir. Türkçeye de bu dillerden geçmiştir.
Şubat ayının batılı dillerdeki adları, Roma arınma Tanrıçası Februus'un adından gelir. Kış mevsimi aysız olarak kabul edildiği için Ocak ve Şubat, Roma takvimine sonradan eklenmiştir. Bu değişiklik, Numa Pompilius tarafından, takvimi, standart kameri yıl ile bir hizaya getirebilmek için yaklaşık M.Ö. 700 lerde yapılmıştır.
28 ve 29 gün çekmesinin nedenleri
Bugün kullandığımız Gregoryen takviminin kökeni, Roma İmparatoru Julius Caesar’ın, Mısırlı astronomi bilgini Sosigenes’e yaptırdığı “Julyen” takvimidir. Bu takvime göre bir yıl 365 gün sürer ve her yıldan 6 saat artar. Artan bu saatler her 4 yılda, bir gün eder ve yıla eklenir. Böylece bir yıl, 4 yılda bir 366 güne çıkar. Ne var ki 366 sayısı 12’ye tam olarak bölünmediğinden bazı ayların 30 bazı ayların da 31 çekmesi uygun görülür. Julyen takviminde yılbaşı, mart ayındadır ve buna göre şubat, yılın en son ayıdır. “July” olarak bilinen temmuz ayı, Julius Caesar’ın adını taşır ve 31 gün sürer.
Caesar’dan sonra yaşayan bir başka Roma İmparatoru Augustus da kendi adını bir aya verir. Ne var ki Ağustos (Augustus’un adından) ayının 30, Caesar’ın adını taşıyan Temmuz ayının 31 çekmesini haşmetine yakıştıramayan İmparator Augustus, kendi adıyla anılan ayın da 31 gün sürmesini emreder. Bunun üzerine astronomlar, yılın son ayı olan şubattan bir günü alıp, ağustos ayına ekler. Böylece 30-29 gün döngüsü yaşayan şubat ayı 29-28 gün olarak belirlenir.
Şubat, yıl Mart ile başladığı için Roma takviminin son ayı idi. Belirli zaman aralıklarında Romalı rahipler, yılı mevsimlerle hizalayabilmek için, Şubat'tan sonra araya bir eklenti ay (Mercedonius) yerleştiriyorlardı.
Kaynakça |
2729 | https://tr.wikipedia.org/wiki/Ocak | Ocak | Ocak ayı Gregoryen ve Jülyen takvimlerinde yılın ilk ayıdır.
Etimoloji
Sözcüğün, odcak >>> "ocak" olduğu savlanırken, öte yandan Eski Türkçedeki "oc-mak, uc-mak" "ateş tutuşturmak" kökünden de olabilir. Ocak, ateş yakılan yer, ev, yuva sözcükleriyle bağlantılı olup ocakların yakıldığı, günlerin dışarıda çalışarak, avlanarak değil de, ocaklarda (evlerde) geçirildiği soğuk ay, anlamını taşımaktadır. Ocak adı ayrıca üç uzun çubukla ateş üstünde duran pişirme kabının tutulmasına yarayan düzeneğin, üçok'un adının evrilmesi sonucunda da bugünkü formuna kavuşmuş olabilir.
Ocak ayının 1945 yılına kadar kullanılmış Türkçedeki eski ismi Arapça kökenli Kânun sözcüğü olmuştur. Aynı isimle anılan Aralık ayı ile karıştırılmaması için Ocak, Kanunisani veya İkinci Kanun, Aralık ise Kânunuevvel veya Birinci Kanun olarak adlandırılmıştır.
Ocak ayı batı dillerinde (Latince: Ianuarius) adını, Roma kapı tanrısı Janus'tan alır.
Orijinal Roma takviminde 10 ay (304 gün) vardı. Romalılar kış mevsimini aysız bir süreç olarak tanımlıyorlardı. MÖ yaklaşık 700'lerde Romulus'tan sonra gelen kral Numa Pompilius, takvimin standart kameri yıl (364 gün) ile hizalanması için Ocak ve Şubat aylarını ekledi. Çift sayılara karşı batıl itikatı olan Romalılar yıla bir gün daha ekleyip gün sayısını 365’e çıkardılar.
Olaylar
Ocak ayının ilk günü 31 Aralık gecesinden başlayarak yılbaşı olarak kutlanır. |
2730 | https://tr.wikipedia.org/wiki/Mart | Mart | Mart, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 3. ayı olup 31 gündür.
Antik Roma’da Mart ayının adı, Roma Savaş Tanrısı "Martius" idi ve bu ayın savaşa başlamak için şanslı bir zaman olduğu kabul edilirdi. Ocak ve şubat ayları, savaşmak için uygun olmadıklarından Roma takviminin ilk ayı Mart idi. Julius Caesar'ın MÖ 45 yılındaki takvim reformundan sonra yıl, 1 ocak’ta başlatıldı. Buna rağmen pek çok ülkede, yılın mart ayı ile başlaması geleneğine devam edildi. 1 ocak, yeni yılın ilk günü olarak Fransa'da 1564'te resmileşti. Büyük Britanya ve kolonilerinde ise 25 Mart geleneği, 1752'de Gregoryen takvimine geçene kadar sürdü.
Mart ayının adı pek çok dilde benzerdir: März (Maerz) (Almanca), Mars (Fransızca), Maris (Arapça), Marzo (İspanyolca), Marzo (İtalyanca), March (İngilzce) ve Maart (Flemenkçe).
Olaylar
Bu ayın 21. gününe bahar ekinoksu denir.
Bu ayın 21. günü Türklerde yılın ilk günü kabul edilir ve Bahar Bayramı (nevruz) olarak da kutlanır.
12 Mart Muhtırası. 1971. Türk Silahlı Kuvvetleri komuta kademesinin, siyasal yaşama müdahale ederek anarşik durumu giderecek, 1961 Anayasası'nın öngördüğü reformları uygulayacak güçlü bir hükûmetin kurulması için verdiği muhtıra.
31 Mart İsyanı. (Hicrî 30-31 Mart 1327, Milâdi 12-13 Nisan 1909). İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra çıkan ayaklanma.
Bazı astronomlar tarafından Şubat'ın son günüyle eş anlamlı olarak 0 Mart tanımı kullanılır.
Kaynakça
Latinceden Türkçeye geçen sözcükler |
2733 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1599 | 1599 |
Olaylar
Şeybani Hanlığı dağıldı (kuruluşu 1428).
Doğumlar
25 Nisan - Oliver Cromwell
6 Haziran - Diego Velázquez
Ölümler
Hoca Sadettin Efendi |
2734 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1598 | 1598 |
Olaylar
Nantes Fermanı: 13 Nisan 1598'de Fransa Kralı IV. Henry tarafından Fransa'da protestanlara inanç özgürlüğü tanıyan "Nantes Fermanı" yayınlandı.
Doğumlar
7 Aralık - Gian Lorenzo Bernini (ö. 28 Kasım 1680, Roma), 17. yüzyıl Romasında ünlü, Barok tarzında çalışan bir heykeltıraş.
Ölümler
II. Felipe
Girolamo Savonarola
I. Fyodor
Toyotomi Hideyoshi |
2735 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1597 | 1597 | 1597 (MDXCVII) çarşamba günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
24 Ocak - Turnhout Muharebesi
Doğumlar
24 Şubat - Vincent Voiture, Fransız şair (ö. 1648)
15 Mayıs - Squire Bence, İngiliz siyasetçi (ö. 1648)
Ölümler
6 Haziran – William Hunnis, İngiliz şair |
2736 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1596 | 1596 |
Olaylar
24-26 Ekim - Haçova Muharebesi
Doğumlar
31 Mart - René Descartes Fransız matematikçi, bilim insanı ve filozof
Ölümler |
2737 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1595 | 1595 |
Olaylar
bilinmeyen tarih - Safeviler ile Ferhat Paşa Antlaşması imzalandı
1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı sürmekte
2 Eylül - Estergon Kalesi'nin Sokolluzade Lala Mehmed Paşa kumandasındaki Osmanlı ordusu tarafından Kutsal İttifak güçlerine teslim olması
16 Ocak - III. Mehmet tahta çıktı
Doğumlar
27 Mayıs - Benedikt Carpzov, Alman ceza hukukçusu ve cadı bilimci (ö. 1666)
Ölümler
25 Nisan – Torquato Tasso, İtalyan şair (d. 1544)
15 Ocak – III.Murat - Osmanlı padişahı (d.1546) |
2738 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1594 | 1594 |
Olaylar
Doğumlar
Hüssamzade Abdurrahman Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislam, hattat (ö. 1670)
Abdülahad Nûrî, Osmanlı mutasavvıf şair
Ölümler
2 Aralık - Gerardus Mercator, Belçikalı haritacı ve matematikçi (d. 1512) |
2739 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1593 | 1593 |
Olaylar
Hidrometre Galileo Galilei tarafından bulundu.
Doğumlar
Mart
25 Mart - Jean de Brébeuf, Fransız misyoner
Eylül
8 Eylül - Toyotomi Hideyori, Tüm Japonya'yı ilk birleştiren general olan Toyotomi Hideyoshi'nin oğlu ve atanan halefi (ö. 1615)
22 Eylül - Matthäus Merian, bakır işleme ve baskı ustası.
Ölümler
11 Temmuz - Giuseppe Arcimboldo, İtalyan ressam. |
2740 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1592 | 1592 |
Olaylar
Nisan İki yüz bin Japon askeri Kore'yi işgal etti.
Temmuz Japonlar Pyonyang ele geçirdi.
14 Mart - Mutlak pi günü. 3/14/1592 yazılışı ile pi sayısına en çok benzeyen tarih.
Doğumlar
28 Mart - Jan Amos Comenius Moravya'da (şu anda Çek Cumhuriyeti) dünyaya geldi.
Ölümler
13 Eylül - Fransız yazar, düşünür Michel de Montaigne, (d.1533) |
2741 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1591 | 1591 |
Olaylar
Doğumlar
I. Mustafa - 15. Osmanlı padişahı Manisa'da dünyaya geldi.
Jusepe de Ribera
Ölümler
18 Aralık - Marigje Arriens, cadı olduğu gerekçesiyle idam edilen Hollandalı kadın |
2742 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1590 | 1590 |
Olaylar
İran ile III. Murad döneminde Ferhat Paşa Antlaşması yapılmıştır.
Doğumlar
I. Ahmet, Osmanlı Devleti padişahı.
Kafzade Abdülhay Çelebi, Osmanlı Devleti, Türk, Divan Edebiyatı, şairi (ö. 1631).
Kösem Sultan, Osmanlı padişahı I. Ahmet'in eşi, padişah IV. Murad ve İbrahim'in annesi Valide Sultan. Osmanlı saltanat naibi.
Alexander Ross
X. Clemens
Feqiyê Teyran
Kafzade Abdülhay Çelebi
Kösem Sultan
Mahfiruz Hatice Sultan
Noël Duret
Solakzade Mehmet Hemdemi Efendi
Simon Vouet
Ölümler
Ester Handali
II. Karl (Avusturya Arşidükü)
Leone Leoni
Ambroise Paré (d. 1510)
V. Sixtus
Tavaşi Hasan Ağa
VII. Urbanus |
2743 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1589 | 1589 |
Olaylar
Doğumlar
? - Yonten Gyatso, 4. Dalay Lama (ö. 1616)
Ölümler
Kırımi Abdullah Osmanlı Devleti hattat |
2744 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1588 | 1588 |
Olaylar
28 Mayıs - İspanyol Armada 130 gemiyle ve 30000 adamla İngiltere'ye çıkarma yapmak amacıyla Lizbon'dan Manş Denizi'ne doğru yelken açtı. Bütün gemilerin limanı terk etmesi 30 Mayıs'ı buldu.
6 Ağustos - Gravelines Muharebesi'nde, Charles Howard'ın emrindeki İngiliz donanması, Dük Medina Sidonia'nın emrindeki İspanyol Armada'yı mağlup etti
Doğumlar
Eylül
8 Eylül - Marin Mersenne, Çalışmaları çok çeşitli alanlara dokunan Fransız bilge (ö. 1648)
Ölümler
9 Nisan - Mimar Sinan (d. 1489)
? - Sonam Gyatso, 3. Dalay Lama (d. 1543) |
2745 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1587 | 1587 |
Olaylar
Doğumlar
Ölümler
8 Nisan – John Foxe, İngiliz yazar (d. 1516) |
2746 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1586 | 1586 |
Olaylar
14 Ekim - Mary Stuart kardeşi I. Elizabeth'e suikast girişiminde bulunduğu suçlamasına karşı savunma vermeyi kabul etti.
17 Aralık - Japonya'nın 107. imparatoru Go-Yozei tahta çıktı.
Dünyasının en büyük ve ikinci en eski yayımcısı olan Oxford University Press kuruldu.
Hadim Mesih Mehmed Paşa sadrazamlık görevinden istifa etti, yerine Kanijeli Siyavuş Paşa geldi.
Doğu Roma'dan kalma "Ayios İoannis" kilisesi Hirami Ahmet Paşa Camii'ne dönüştürüldü.
Sibirya'daki en eski Rus kenti olan Tümen eski Tatar kenti Çingi-Tura'nın bulunduğu yerde kuruldu.
Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Rakka Eyaleti kuruldu.
Osmanlı İmparatorluğu'da Tiflis Eyaleti kuruluştan 8 yıl sonra sona erdi.
İsveç kenti Karlskoga kuruldu.
II. Friedrich Schleswig dükü oldu.
İngiltere Krallığı, Seksen Yıl Savaşı'nda Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'ni destekleme kararı aldı.
Erdene Zuu Moğolistan'ın Karakurum şehrinde kuruldu. Bu manastır ülkedeki ilk Budist Manastırı idi.
Rum Ortodoks Patrikhanesi III. Murad'ın emriyle boşaltıldı. 1591'de Fethiye adıyla camiye dönüştürüldü.
Kazak Hanlığı'nda Tauekel Han tahta geçti.
Doğumlar
Pietro Della Valle, Hindistan ve İran'ı gezmiş İtalyan gezgin, kâşif (ö. 1652)
Sir Thomas Adams, Londra Belediye Başkanı (ö. 1668)
Ölümler
Stephen Báthory, Erdel (Transilvanya) prensi ve Polonya kralı (d. 1533)
Anna Jagiellon, Lehistan-Litvanya Birliği kralı (d. 1523)
Askiya Muhammed Bani, Songhay İmparatorluğu kralı |
2747 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1585 | 1585 | 1585 (MDLXXXV) salı günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
24 Nisan - V. Sixtus papa seçildi.
1 Kasım - Hadim Mesih Mehmed Paşa sadrazam oldu.
İngiliz-İspanyol Savaşı başladı.
Graz Üniversitesi kuruldu.
Mesih Mehmed Paşa Camii inşası tamamlandı.
Çar I. Fyodor, Simeon Bekbulatoviç'in "Tver ve Torjok Şehirlerinin Grandükü" unvanını kaldırarak onu Kuşalov'daki kendi mülkünde hapse attırdı.
Hollanda Altın Çağı adı verilen Hollanda'da bilim, ticaret ve sanat dallarında büyük adımlarım atıldığı dönem başladı.
Doğumlar
Armand Jean du Plessis de Richelieu, Fransız din adamı ve siyasetçi (ö. 1652)
Hendrick Avercamp, kış manzaraları yağlı boya peyzaj tabloları ve suluboyalı eskizleri ile tanınmış Hollandalı ressam (ö. 1634)
Giulio Cesare Vanini, İtalyan Katolik din adamı ve ateizm kuramcısı (ö. 1619)
Nikodemus Metaksas, Rum yayıncı ve rahip (ö. 1646)
Şehzade Yahya, abisi III. Mehmed'in tahta çıkmasından sonra tüm erkek kardeşlerini öldürtmesi üzerine annesi tarafından saraydan kaçırılan ve bugünkü Makedonya topraklarında bir manastıra bırakılıp Hristiyan olarak vaftiz edilen 12. Osmanlı padişahı III. Murad'ın oğlu (ö. 1649)
Ölümler
Esmehan Sultan, II. Selim'in Nurbanu Sultan'dan doğma kızı, III. Murad'ın kardeşi (d. 1544)
XIII. Gregorius, 13 Mayıs 1572 - 10 Nisan 1585 döneminde Katolik Kilisesi papası (d. 1502)
Pierre de Ronsard, Rönesans dönemi Fransız edebiyatında geleneksel tarzı kırıp Yunan ve Roma modelli yeni bir Fransız edebiyatı yaratmaya çalışan yedi şairden oluşan Pleiade grubunun önderi (d. 1524)
Takiyüddin, Osmanlı Türkü hezârfen, gök bilimci, mühendis ve matematikçi (d. 1521)
Özdemiroğlu Osman Paşa, III. Murat döneminde, 1584-1585 yılları arasında sadrazamlık yapmış ve Kızıl Deniz çevresinde beylerbeyi olmuş Osmanlı devlet adamı (d. 1526)
Rıdvan Paşa, Osmanlı devlet adamı, Anadolu Eyaleti valisi |
2748 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1584 | 1584 |
Olaylar
5 Mart - Karlstad, İsveç'te kent konumuna alındı.
Doğumlar
? - William Baffin, İngiliz seyrüseferci (ö. 1622).
? - III. Mehmed Giray, Kırım Hanı (ö. 1629).
Ölümler
18 Mart - Rus Çarı Korkunç İvan
Öldüğü gün ve ay bilinmeyenler
Yi I, Neokonfüçyüsçü filozof |
2749 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1583 | 1583 |
Olaylar
Doğumlar
Dionisius Petavius
Hayashi Razan (), Neokonfüçyüsçü filozof (ö. 1657)
Ölümler
Nurbanu Sultan |
2750 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1582 | 1582 |
Olaylar
2 Temmuz - Yamazaki Muharebesi
21 Temmuz - Honnō-ji Olayı
Tiflis Müdafaası
4 Ekim - Papa Gregorius'ün onayı ile 4 Ekim 1582 günü takvimde 10 gün atlandı ve 15 Ekim 1582 tarihi geldi. Böylece 15 Ekim 1582 tarihinden itibaren M.Ö. 45 yılından beri kullanımda olan Jülyen takvimi yerine günümüzde modern dünyanın kullandığı Gregoryen takvimi kullanılmaya başlanmış oldu.
Doğumlar
28 Ağustos - Taichang, Çin'in Ming Hanedanı'nın 14. imparatoru (ö. 1620)
19 Ekim - I. Dmitriy, Rus çarı (ö. 1606)
Ölümler
21 Haziran - Oda Nobunaga, Japon savaşçı (d. 1534)
17 Temmuz - Akechi Mitsuhide, Japonya'da Sengoku döneminde yaşamış samuray generali (d. 1528)
4 Ekim - Avilalı Teresa, Hristiyan bir rahibe ve Hristiyanlıkta azize (d. 1515)
Latîfî, 16. yüzyıl divan edebiyatı şairi
Zhang Juzheng, Ming Hanedanlığı zamanında Çinli bakan (d. 1525) |
2751 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1581 | 1581 |
Olaylar
26 Temmuz - Utrecht Birliği'ne bağlı Kuzey Hollanda eyaletleri (Güney Hollanda, Zeeland, Utrecht, Gelderland, Overijssel, Groningen ve Friesland) İspanya kralı II. Felipe'den bağımsızlıklarını ilan ettiler.
Doğumlar
Ölümler
3 Şubat 1581 - Mahidevran Sultan, Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın eşi, Şehzade Mustafa'nın annesi.
11 Temmuz - Peder Skram (d. ?) |
2752 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1580 | 1580 | 1580 (MDLXXX) cuma günü başlayan bir artık yıldır.
Olaylar
Osmanlı astronomu Takiyettin'in Tophane sırtlarındaki rasathanesi topa tutularak yıkıldı.
Osmanlı Devleti,Hazar Denizi'ne doğru genişledi.
Doğumlar
30 Ekim - Dirk Hartog, Hollandalı denizci ve kâşif (ö. 1621)
Tarihi bilinmeyenler:
Gábor Iktári Bethlen, Erdel (Transilvanya) prensi (ö. 1629)
Ölümler |
2753 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1579 | 1579 |
Olaylar
Doğumlar
Ölümler
11 Ekim - Sokollu Mehmet Paşa ya da Sokullu Mehmet Paşa, Osmanlı kaptan-ı deryası ve sadrazam. (d. 1505) |
2754 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1578 | 1578 |
Olaylar
Çıldır Muharebesi
Vadiü'l-Mehazin Muharebesi
Doğumlar
Köprülü Mehmed Paşa, Osmanlı Devleti Sadrazamı (ö. 1661)
Ölümler
25 Ocak - Mihrimah Sultan, Osmanlı padişahı I. Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın kızı (d. 1522) |
2755 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1577 | 1577 |
Olaylar
Sokullu Mehmet Paşa'nın desteği ve padişah III. Murat'ın fermanıyla 1577 yılında Tophane sırtlarında Takîyüddîn’in yönetimi altında bir gözlemevi kuruldu.
1577 yılında Lehistan osmanlıya bağlılığını bildirdi böylece osmanlılar baltık denizine ulaşmış olup Avrupa'da en geniş sınırlarına ulaştı.
Doğumlar
Ölümler |
2756 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1576 | 1576 |
Olaylar
Meksika'da milyonlarca ölüme sebebiyet veren Kanamalı Ateş Salgını yaşandı.
Doğumlar
6 Haziran - Giovanni Diodati, Cenevreli protestan ilâhiyatçı (ö. 1649)
Ölümler |
2757 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1575 | 1575 |
Olaylar
Selimiye Camii açıldı
Doğumlar
Ölümler |
2758 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1574 | 1574 |
Olaylar
15 Aralık - III. Murat 12. Osmanlı padişahı olarak tahta çıktı
Doğumlar
Ölümler
15 Aralık - II. Selim Osmanlı padişahı |
2759 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1573 | 1573 | 1573 (MDLXXIII) perşembe günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
25 Ocak - Mikatagahara Muharebesi
Doğumlar
18 Ocak – Ambrosius Bosschaert, Hollandalı ressam (ö. 1621)
23 Aralık - Giovanni Battista Crespi, İtalyan ressam, heykeltıraş ve mimar (ö. 1632)
Ölümler |
2760 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1572 | 1572 |
Olaylar
23 Ağustos--Fransada Katolikler St. Bartholomew günü silahsız ve savunmasız Protestanlara saldırarak aldı. Bin kadar Protestanın öldürüldüğü iddia edilmektedir. Bu katliama Bartholomew Günü Katliamı olarak tarihe geçti.
Doğumlar
Ben Jonson
Ölümler
25 Temmuz - Isaac Luria |
2761 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1571 | 1571 |
Olaylar
Osmanlı İmparatorluğu Kıbrıs adasını fethetti.
24 Mayıs - Moskova Yangını.
7 Ekim - İnebahtı Deniz Muharebesi gerçekleşti.
Doğumlar
Ocak - I. Abbas veya Büyük Abbas Safevî Hanedanından Safevi şahı (ö. 1629).
29 Eylül - Michelangelo Merisi da Caravaggio, İtalyan ressam (ö. 1610).
27 Aralık - Johannes Kepler, Alman astronom, fizikçi ve matematikçi (ö. 1630).
? - Hasekura Tsunenaga, Japon samuray (ö. 1622).
Ölümler |
2762 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1570 | 1570 |
Olaylar
Doğumlar
13 Nisan - Guy Fawkes veya diğer bilinen adıyla Guido Fawkes, Katolik bir İngiliz askeriydi. Barut komplosu nedeniyle idam edildi (ö. 1606)
? - Giorgi Saakadze, 1484-1762 yılları arasında Tiflis merkezli olarak hüküm süren Kartli Krallığı'nda 17. yüzyılda etkili olmuş Gürcü siyasetçi ve komutan (ö. 1629).
Ölümler
Yi Hwang, Neokonfüçyüsçü filozof |
2763 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1569 | 1569 |
Olaylar
Doğumlar
18 Ekim – Giambattista Marino, İtalyan şari (ö. 1625)
Ölümler
15 Ocak - Catherine Carey, VIII. Henry'nin gayrimeşru kızı (d. 1524) |
2764 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1568 | 1568 |
Olaylar
Yemen, Hint denizi seferleri sırasında alınmış ve iki eyalet haline yönelmiştir. ancak Yemen de çıkan sorunların Osmanlı Devletini sarsması üzerine bölgede Osmanlı birlikleri Yemen'i tekrar Osmanlı devleti'ne bağladılar.
1568-1570 Osmanlı-Rus savaşı
Seksen Yıl Savaşı başladı 1648'de Vestfalya Antlaşması ile bitti.
Doğumlar
Ekim
2 Ekim - Marino Ghetaldi, Ragusalı bilim insanı (ö. 1626)
Ölümler |
2765 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1567 | 1567 |
Olaylar
Sivaslı Apkar Tibir İstanbul'da ilk Ermeni matbaasını kurdu.
Doğumlar
15 Mayıs - Claudio Monteverdi, İtalyan besteci (ö. 1643)
Ölümler |
2766 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1566 | 1566 |
Olaylar
24 Eylül - Onbirinci Osmanlı padişahı II. Selim tahta çıktı.
Doğumlar
26 Mayıs - III. Mehmet
Ölümler
7 Eylül - Kanuni Sultan Süleyman (d. 1494)
2 Temmuz - Nostradamus (d. 1503) |
2767 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1565 | 1565 |
Olaylar
1 Mart - Rio de Janeiro şehrinin kuruluşu.
27 Haziran - Sokullu Mehmet Paşa sadrazamlığa geçti.
Osmanlı kuvvetleri Malta Kuşatması'nı gerçekleştirdi.
Estácio de Sá Brezilya'da Rio de Janeiro şehrini kurdu.
Hollandalı Rönesans ressamı Pieter Brueghel, Sürünün Geri Dönüşü, Karda Avcılar ve Hasat Zamanı (tablo) adlı eserlerini tamamladı.
Mihrimah Sultan Camii'nin inşası tamamlandı.
28 Haziran - Sokollu Mehmed Paşa, sadrazamlık görevine başladı.
Neptün Çeşmesi'nin inşası tamamlandı.
Şeyh Camii inşası tamamlandı.
Hama ve Humus Sancağı kaldırıldı.
Rusya Çarlığı'nda gizli polis teşkilatı Opriçnina kuruldu.
27 Nisan - Ferdinand Macellan'ın Filipinler'e gelişiyle birlikte Filipinler'de İspanyol sömürgeciliği başladı.
Talikota Muharebesi olarak bilinen Vijayanagar İmparatorluğu ile Dekkan'daki Müslüman Bicapur, Bidar, Ahmednagar ve Golkonda devletlerinin kuvvetleri arasında çarpışma başladı.
Doğumlar
Rıza Abbasi, Pers ressam (ö. 1635)
Henry Hudson, İngiliz kâşif ve denizci (ö. 1611)
Ketevan, Kaheti kraliçesi (ö. 1624)
Michael Cavendish, İngiliz Rönesans dönemi bestecisi (ö. 1628)
George Kirbye, İngiliz Rönesans dönemi bestecisi (ö. 1634)
Paola Massarenghi, İtalyan Rönesans dönemi bestecisi (ö. 1685)
Ascanio Mayone, İtalyan Rönesans dönemi bestecisi (ö. 1627)
Duarte Lobo, Portekizli Rönesans dönemi bestecisi (ö. 1647)
Sebastián Aguilera de Heredia, İspanyol Rönesans dönemi bestecisi (ö. 1627)
Ölümler
13 Aralık - Conrad Gesner, İsviçreli doğabilimci
Semiz Ali Paşa - Osmanlı Sadrazamı
23 Haziran - Turgut Reis, Türk denizci
Mir Chakar Khan Rind, Belucistanlı halk kahramanı
17 Haziran - Aşikaga Yoşiteru, Japonya hükümdarı
Antonio Begarelli, İtalyan helkeltraş
9 Aralık - Papa IV. Pius, (d. 1499)
Cipriano de Rore, Franko-Flaman bestecisi (d. 1515)
Cenabi Ahmet Paşa, Anadolu Eyaleti valisi.
Jacques Buus, Fransız Rönesans dönemi bestecisi (d. 1500
Ghiselin Danckerts, Fransız Rönesans dönemi bestecisi (d. 1510)
Sigmund Hemmel, Alman Rönesans dönemi bestecisi (d. 1520)
Cypriano de Rore, Fransız Rönesans dönemi bestecisi (d. 1515)
Juan Bermudo, İspanyol Rönesans dönemi bestecisi (d. 1510) |
2768 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1564 | 1564 |
Olaylar
Doğumlar
15 Şubat - Galileo Galilei, İtalyan fizikçi, matematikçi, gökbilimci ve filozof. Modern fiziğin ve teleskobik astronominin kurucularından (ö. 1643).
William Shakespeare
Ölümler
18 Şubat - Michelangelo Buonarroti, ressam (d. 1475). |
2769 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1563 | 1563 |
Olaylar
8 Eylül - II. Maximilian, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu hükümdarı seçildi.
4 Aralık - Trento Konsili son kez toplandı.
Babil Kulesi'nin "Viyana versiyonu" yapıldı.
Hiiu ili adası İsveç yönetimine girdi.
Giuseppe Arcimboldo günümüzde hâlen Viyana Sanat Tarihi Müzesi'nde sergilenen Yaz adlı eserini tamamladı.
I. Hagop, İstanbul Ermeni Patrikhanesi'nin patriği oldu.
Doğumlar
İmam-ı Rabbani Hindistan'da yaşamış İslâm âlimi ve tasavvuf önderi (ö. 1624)
Anton Möller, Alman ressam (ö. 1611)
Ölümler
Domenico Campagnola, ressam ve oymabaskı sanatçısı, ilk profesyonel çizim ustalarından (d. 1454)
Kara Fazlî, Kanûni Sultan Süleyman'ın şehzadelerine divan kâtipliği yapan 16. yüzyıl şairi (d. 1454)
Andreas Vesalius, Roma İmparatoru V. Charles'ın eczacısının oğlu, Antik Çağ'dan beri süregelen insan bedeni hakkındaki yanlış düşünceleri düzelten anatomist ve doktor (d. 1514)
Bartolomé de Escobedo, İspanyol besteci (d. 1500)
Hadım İbrahim Paşa, Anadolu ve Rumeli beylerbeyliği ile Kubbealtı vezirliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı, Yavuz Sultan Selim'in en küçük kızı Fatma Sultan'ın üçüncü ve son eşi |
2770 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1562 | 1562 |
Olaylar
Doğumlar
Ölümler
6 Aralık – Jan van Scorel, Hollandalı ressam (d. 1495) |
2771 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1561 | 1561 |
Olaylar
Semiz Ali Paşa'nın sadrazamlığa geçmesi
Doğumlar
22 Ocak - Sir Francis Bacon, Rönesans döneminde yaşamış İngiliz yazar, filozof ve bilim insanı (ö. 1626)
? - Fujiwara Seika (), Neokonfüçyüsçü filozof (ö. 1619)
Ölümler
10 Temmuz - Damat Rüstem Paşa, Osmanlı sadrazamı (d. 1500).
25 Eylül - Şehzade Bayezid, Osmanlı şehzadesi (d. 1525). |
2772 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1560 | 1560 |
Olaylar
Belarus Povest Trychane destanını derlemiştir.
Doğumlar
Ölümler
1 Ocak - Joachim du Bellay, Fransız Rönesans şairi (d. 1522)
25 Kasım - Andrea Dorya, Venedikli amiral
5 Aralık - Fransa kralı II. François (d. 1544) |
2773 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1559 | 1559 |
Olaylar
Doğumlar
Ölümler
30 Mart – Adam Ries, Alman matematikçi (d. 1492) |
2774 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1558 | 1558 |
Olaylar
17 Kasım - İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth tahta çıktı.
Tütünün ilk kez Fransa'ya gelişi.
Doğumlar
Ölümler
Hürrem Sultan,Kanuni Sultan Süleyman'ın eşi.
17 Kasım - I. Mary,İngiltere Kraliçesi. (d.1516)
21 Eylül - V. Karl Kutsal Roma İmparatoru,İspanya kralı. (d. 24 Şubat 1500) |
2775 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1557 | 1557 |
Olaylar
Robert Recorde, eşittir işaretini buldu.
Mimar Sinan, Süleymaniye Camii'nin inşasını tamamladı.
Bizerte Kuşatması: Piyale Paşa şehri ele geçirdi.
Doğumlar
Ölümler
1 Eylül - Jacques Cartier, Fransız denizci ve kâşif |
2776 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1556 | 1556 |
Olaylar
- De Re Metallica, cevherden metal üretme sürecini anlatan ilk yazılı eser yayımlandı.
23 Ocak - Shaanxi Depremi, 830.000 kişi öldü.
10 Mayıs - Marmara Denizi depremi meydana geldi.
Doğumlar
? - Carlo Maderno, erken barok mimarlığının oluşmasında önemli rol oynayan İtalyan mimar (ö. 1629),
Ölümler
2 Temmuz - Michel de Nostradamus, Fransız hekim, öngörümcü (kahin).
31 Temmuz - Loyolalı Ignatius, İspanyol asıllı din adamı, Cizvitler tarikatının kurucusu (d. 1491)
? - Fuzûlî, Türk divan şairi (d. 1483)
? - Ahmed Karahisari, Türk Hattat (d. 1469) |
2777 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1555 | 1555 |
Olaylar
Martin Luther, Augsburg Barışı Antlaşması ile Protestanlık mezhebini ilan etmiştir.
Kanuni Sultan Süleyman, Somali ve Sudan'ın doğu topraklarını ele geçirdi.
Doğumlar
Ölümler
Edirneli Nazmi, Osmanlı Devleti divan şairi (d. ?) |
2778 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1554 | 1554 |
Olaylar
Osmanlı İmparatorluğu'nda Habeş eyaletinin kuruluşu
Hürmüz Deniz Muharrebesi ( 9 Ağustos )
Maskat Deniz Muharebesi ( 25 Ağustos )
Surat Kuşatması ( Sonbahar )
Doğumlar
II. Gazi Giray
Jakob Christmann, Alman doğubilimci (ö. 1613)
Ölümler
21 Şubat - Hieronymus Bock, Alman fizikçi ve botanikçi
Abadi Mehmet Çelebi Osmanlı Devleti hukuk alimi (d. Amasya ?- 1553 )
Piri Reis, Osmanlı denizcisi |
2779 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1553 | 1553 |
Olaylar
Richard Chancellor kuzeydoğuda bir geçiş bulmak için Archangel'e yelken açar.
I. Mary İngiltere Kraliçesi oldu.
Doğumlar
Caspar Clee, Alman filolog
IV. Henri, Fransa kralı
Ölümler
27 Ekim - Miguel Servet (d. 1511), İspanyol teolog, doktor ve Hümanist.
Şehzade Mustafa - Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultanın oğlu (d. 1515)
VI. Edward - İngiltere Kralı (d.1537) |
2780 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1552 | 1552 |
Olaylar
1552, Rusların Kazan şehrini ele geçirmeleri.
Doğumlar
6 Ekim - Matteo Ricci - İtalyan bir Cizvit misyoneri ve bilim insanı. Dinlerarası diyalogun öncilerindendir. Çin ve Avrupa kültürleri arasında bir arabulucu olmuştur (ö. 1610)
Cafer Efendizade Mustafa Sunullah Efendi - Osmanlı devlet adamı, şair, müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam (ö. 1612)
1 Şubat - Edward Coke - İngiliz hukukçu ve siyaset adamı. (ö. 1634)
Hans Von Aachen - Almanya'lı ressam (ö. 1615)
Ölümler |
2781 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1551 | 1551 |
Olaylar
Trablus Kuşatması
Doğumlar
Ölümler |
2782 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1550 | 1550 |
Olaylar
Doğumlar
1 Şubat - John Napier, İskoç matematikçi
Ölümler |
2783 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1549 | 1549 |
Olaylar
Doğumlar
Ölümler
21 Aralık - Marguerita de Navarre, Fransız Rönesans yazarı ve Kral I. Francis'in kardeşi (d. 1492) |
2784 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1548 | 1548 |
Olaylar
Doğumlar
? - Giardano Bruno, İtalyan filozof (ö. 1600).
Ölümler
1 Nisan - I. Zygmunt, Jagiellon Hanedanı üyesi Lehistan kralı; Litvanya Büyük Dükü (d. 1467) |
2785 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1547 | 1547 |
Olaylar
Rusya Çarlığı (1547 - 1917) kuruldu.
28 Ocak - VI. Edward babası İngiltere Kralı VIII. Henry'nin ölümü üzerine İngiltere Kralı oldu.
Doğumlar
29 Eylül - Miguel de Cervantes, İspanyol yazar (ö. 1616)
Ölümler
28 Ocak - VIII. Henry, İngiltere Kralı (d.1491) |
2786 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1546 | 1546 |
Olaylar
15 Aralık - Osmanlı İmparatorluğu tarafından Basra'nın fethi gerçekleşti.
Barbaros Hayreddin Paşa'dan sonra Sokollu Mehmet Paşa, Kaptan-ı Derya görevine getirildi.
Cambridge'de Trinity College kuruldu.
Doğumlar
4 Temmuz - III. Murad, 12. Osmanlı padişahı (ö. 1595)
14 Aralık - Tycho Brahe, Danimarkalı simyacı, matematikçi, astronom ve astrolog (ö. 1601)
tarihi bilinmeyen
Ebülmeyamin Mustafa Efendi, Osmanlı müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam (ö. 1606)
Ölümler
11 Ocak - Gaudenzio Ferrari, İtalyan ressam ve heykeltıraş (d. y. 1471)
18 Şubat - Martin Luther, Alman keşiş, teolog, üniversite profesörü, Protestanlığın babası (d. 1483)
4 Temmuz - Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı Devleti tarihinin ünlü Türk denizcilerinden, Akdeniz'de Osmanlı egemenliğini pekiştiren Kaptan-ı Derya (d. 1478)
1 Ağustos - Pierre Favre, Savoie asıllı katolik din adamı - Cizvitler'in tarikatının kurucularındandı (d. 1506)
12 Ağustos - Francisco de Vitoria, İspanyol sömürgeciliğine karşı Amerika Yerlilerinin haklarını savunan ve haklı savaş kavramını daraltmaya çalışan İspanyol ilahiyatçı (d. y. 1486)
1 Kasım - Giulio Romano, İtalyan ressam (d. y. 1499)
Kasım - Francisco de Orellana, İspanyol kâşif ve fatih (d. 1511)
tarihi bilinmeyen
IV. Petru Rareș, Boğdan Voyvodası (d. 1487)
Zâtî, Divan Edebiyatı şairi (d. 1471) |
2787 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1545 | 1545 |
Olaylar
Doğumlar
Mart - Gaspare Tagliacozzi, İtalyan cerrah (ö. 1599)
28 Nisan - Yi Sun-sin, Joseon Hanedanı döneminde yaşamış bir Koreli amiral (ö. 1598)
tarihi bilinmeyen
Esmehan Sultan, II. Selim ile hasekisi Nurbanu Sultan'ın kızı (ö. 1585)
Túpac Amaru, son İnka hükümdarı (ö. 1572)
Yusuf Sinan Paşa, Osmanlı Sadrazamı (ö. 1606)
Ölümler
10 Nisan - Costanzo Festa, İtalyan besteci (d. 1485 - 1490)
23 Mayıs - Şir Şah, Surîler hükümdarı (d. 1473)
8 Ağustos - Injong, Joseon Kralı (ö. 1515)
22 Ağustos - Charles Brandon, Suffolk Dükü (d. 1484)
Eylül - Hans Baldung, Alman ressam (d. 1484)
9 Kasım - Pietro Lando, Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 78'inci düka (d. 1462)
tarihi bilinmeyen
Alejo Fernández, İspanyol ressam (d. 1475)
Divane Hüsrev Paşa, Osmanlı devlet adamı |
2788 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1544 | 1544 |
Olaylar
Doğumlar
19 Ocak - II. François, Fransa Kralı, İskoçya Kraliçesi Mary Stuart'ın eşi (ö. 1560)
24 Mayıs - William Gilbert, İngiliz doktor, fizikçi ve doğa filozofu (ö. 1603)
tarihi bilinmeyen
Gevherhan Sultan, II. Selim'in kızı, Piyale Paşa'nın eşi ve III. Murad'ın kızkardeşi (ö. 1587'den sonra)
Hasan Kâfî el-Akhisârî, Osmanlı Boşnak yazar (ö. 1616)
Mariya Temryukovna, ilk Rus çarı IV. İvan'ın ikinci eşi (ö. 1569)
Şah Sultan, Osmanlı Padişahı II. Selim ile hasekisi Nurbanu Sultan'ın kızı (ö. 1577)
Ölümler
25 Eylül - Valerius Cordus, Eteri bulan Alman psikolog ve botanikçi (d. 1515)
29 Kasım - Jungjong, Joseon Krallığı'nın 11. kralı (d. 1488) |
2789 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1543 | 1543 |
Olaylar
8 Ağustos - Estergon Kuşatması sonucu Estergon Kalesi, Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından fethedildi.
20 Ağustos - Nice Kuşatması gerçekleşti.
Nikolas Kopernik'in başyapıtı olan Göksel Kürelerin Devinimleri Üzerine adlı eseri ilk kez basıldı.
Doğumlar
31 Ocak - Tokugawa Ieyasu, Orta Çağ Japonya'sının en önemli shōgunlarından biri (ö. 1616)
21 Ağustos - Giovanni Bembo, Venedik Cumhuriyeti'nde "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 92. düka (ö. 1615)
tarihi bilinmeyen
Ayşe Hümaşah Sultan, Mihrimah Sultan ile Rüstem Paşa'nın kızı (ö. 1594)
Sonam Gyatso, 3. Dalay Lama (ö. 1588)
Şeref Han, Kürt devlet adamı ve tarihçi (ö. 1603)
Ölümler
3 Ocak - Juan Rodríguez Cabrillo, İspanyol-Portekizli kâşif (d. 1499)
13 Şubat - Johann Eck, Protestan Reformu döneminde yaşamış, Katoliklik savunucusu Alman Hristiyan teolog (d. 1486)
24 Mayıs - Nikolas Kopernik, Güneş Sistemi'nin tarifini yapmış, gezegenlerin güneşin merkezde olduğu sabit yörüngeler üzerinde hareket ettiğini kabul eden günmerkezlilik yasasını savunmuş matematik, astronomi ve harita bilgini (d. 1473)
19 Temmuz - Mary Boleyn, Anne Boleyn'in kardeşi, Kral VIII. Henry'nin metresi (d. 1499)
6 Kasım - Şehzade Mehmed, Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın ilk oğlu (d. 1521)
tarihi bilinmeyen
III. Mütevekkil, Abbasi soyundan gelen son İslam halifesi
Ahmad Gran, Etiyopya'yı egemenliği altına almış bir İslam hareketinin önderi (d. y. 1506)
Ali Vasi Çelebi, Türk yazar ve hattat
Hans Holbein, Alman ressam (d. 1497)
Malkoçoğlu Yahyapaşazade Bali Bey, ya da Malkoçoğlu, Kanuni Sultan Süleyman dönemi akıncılarından |
2790 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1542 | 1542 |
Olaylar
28 Ağustos - Wofla Muharebesi gerçekleşti.
Roma Engizisyonu, protestanlıkla mücadele etmek amacı ile Papa III. Paulus tarafından kuruldu.
İrlanda Krallığı kuruldu.
Peru Kral Vekilliği kuruldu.
Doğumlar
1 Ekim - Álvaro de Mendaña de Neira, İspanyol denizci (ö. 1595)
14 Ekim - Ekber Şah, 3. Babür İmparatoru (ö. 1605)
8 Aralık - Mary Stuart, İskoçya Kraliçesi (ö. 1587)
tarihi bilinmeyen
Hattori Hanzō, Japon Sengoku döneminin ünlü samuray ve ninja ustası (ö. 1596)
Ölümler
13 Şubat - Catherine Howard, İngiltere Kraliçesi ve Kral VIII. Henry'nin 5. eşi (d. 1520 - 1525)
15 Temmuz - Lisa del Giocondo, İtalyan Rönesansı sırasında Leonardo da Vinci tarafından Mona Lisa adıyla tablosu yapılan, Floransa'da yaşayan Gherardini ailesinin bir üyesi (d. 1479)
29 Ağustos - Cristóvão da Gama, Portekizli denizci ve asker (d. 1516)
16 Eylül - II. Diego de Almagro, Panamalı suikastçı (d. 1520)
21 Eylül - Juan Boscán Almogáver, İspanyol şair (d. y. 1490)
11 Ekim - Sir Thomas Wyatt, İngiliz diplomat ve lirik şair (d. 1503)
14 Aralık - V. James, İskoçya kralı (d. 1512)
tarihi bilinmeyen
Ahmet Kazani, din bilgini (d. 1461)
Girolamo Aleandro, baş papazlık yapmış İtalyan din adamı (d. 1480)
Hernando de Soto, İspanyol gezgin (d. 1496 / 1497)
Pedro Reinel, Portekizli kartograf |
2791 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1541 | 1541 |
Olaylar
Budin Kuşatması, Osmanlı zaferi ile sona erdi ve Budin Eyaleti kuruldu.
Cezayir Deniz Seferi, Osmanlı zaferi ile sona erdi.
Doğumlar
25 Mart - I. Francesco de Medici, Toskana Büyük Dükü (ö. 1587)
28 Nisan - Gelibolulu Mustafa Âlî, Osmanlı şair, yazar ve tarihçi (ö. 1600)
tarihi bilinmeyen
Aziz Mahmud Hüdayi, Celvetiyye tarikatının kurucusu, veli (ö. 1628)
El Greco, Maniyerist ressam, heykeltıraş ve mimar (ö. 1614)
Ölümler
26 Haziran - Francisco Pizarro, Peru'daki İnka topraklarını ele geçiren İspanyol işgalci komutan (d. 1471 / 1476)
1 Eylül - Gül Baba, Bektaşi Babası, derviş ve şair
24 Eylül - Paracelsus, ya da Phillipus Theophratus Bombastus von Hohenheim, İsviçreli doktor ve kimyager (d. 1493)
18 Ekim - Margaret Tudor, Kral VII. Henry ve Yorklu Elizabeth'in kızı, VIII. Henry ve Mary Tudor'un ablası (d. 1489)
24 Aralık - Andreas Karlstadt, Protestan Reformu döneminde yaşamış, Alman Hristiyan teolog (d. 1486)
tarihi bilinmeyen
Gazi Hüsrev Bey, Kanuni Sultan Süleyman devrinde Bosna'da uzun süre görev yapan sancak beyi (d. 1480)
Gedun Gyatso, 2. Dalay Lama (d. 1475)
Johann Georg Faust, Alman simyacı ve doktor (d. 1480)
Kara Davud, Osmanlı dönemi bilim insanı |
2792 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1540 | 1540 |
Olaylar
Osmanlı İmparatorluğu Avusturya'yı ele geçirdi.
Budin Kuşatması gerçekleşti.
Doğumlar
3 Haziran - II. Karl, Avusturya Arşidükü (ö. 1590)
18 Temmuz - II. János, ya da János Zsigmond Zápolya, Erdel voyvodası, Transilvanya ve Macaristan Kralı (ö. 1571)
tarihi bilinmeyen
Cenâbî Mustafa Efendi, Osmanlı tarihçisi (ö. 1590 / 1591)
Francis Drake, İngiliz korsan, denizci, kâşif, köle taciri, mühendis ve politikacı (ö. 1596)
François Viète, Fransız matematikçi (ö. 1603)
Joseph Justus Scaliger, İtalyan asıllı Fransız tarihçi (ö. 1609)
Ölümler
23/24 Nisan - İbrâhim Gülşenî, mutasavvıf ve şair
22 Mayıs - Francesco Guicciardini, İtalyan tarihçi, diplomat ve devlet adamı (d. 1483)
22 Temmuz - I. János, veya János Zápolya, Erdel voyvodası, Macaristan Kralı (d. 1487)
28 Temmuz - Thomas Cromwell, Kral VIII. Henry döneminde İngiltere Parlamento Şansölyesi, İngiltere Kilisesi'nin Kral VIII. Henry 'den sonra en yetkili yöneticisi (d. 1485)
23 Ağustos - Guillaume Budé, Fransız hümanist (d. 1467)
14 Kasım - Rosso Fiorentino, İtalyan ressam (d. 1494)
tarihi bilinmeyen
Taçlı Begüm, Safevî Devleti Şahı I. İsmail'in eşi ve Elkas Mirza'nın annesi
Wang Gen, Neokonfüçyüsçü filozof (d. 1483) |
2793 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1539 | 1539 |
Olaylar
Yemen Osmanlılarca fethedildi; Osmanlı Devleti'nde Yemen Eyaleti kuruldu.
Doğumlar
28 Ocak - Nicolò Donato, Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 93. düka (ö. 1618)
tarihi bilinmeyen
Humphrey Gilbert, İngiliz maceraperest, kâşif, milletvekili ve asker (ö. 1583)
Ölümler
21 Şubat - Sadullah Sadi Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, din alimi, müderrris, kadı
12 Mart - Thomas Boleyn, VIII. Henry'nin ikinci karısı olan Anne Boleyn'nin babası, İngiliz diplomat ve politikacı (d. 1477)
7 Mayıs - Guru Nanak Dev, Sihlerin ilk gurusu (d. 1469)
13 Temmuz - Ayas Mehmed Paşa, Osmanlı Sadrazamı (d. 1483)
tarihi bilinmeyen
II. Ayşe Hatun, Osmanlı Padişahı I. Selim'in birinci hasekisi, Kırım hanı Mengli Giray'ın kızı (d. 1476)
Francesco Vettori, Floransalı diplomat (d. 1474) |
2794 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1538 | 1538 |
Olaylar
28 Eylül - Preveze Deniz Muharebesi, Osmanlı zaferi ile sonuçlandı.
Eylül - Diu Kuşatması gerçekleşti.
Boğdan Seferi gerçekleşti.
Doğumlar
25 Mart - Christopher Clavius, Alman cizvit matematikçi ve gök bilimci (ö. 1612)
31 Ekim - Caesar Baronius, kilise tarihçisi ve Katolik mezhep savunucusu (ö. 1607)
tarihi bilinmeyen
Chosokabe Motochika, Japonya'da, Sengoku döneminde yaşamış bir daimyo (ö. 1599)
Ölümler
28 Aralık - Andrea Gritti, Venedik Cumhuriyeti devlet başkanı (d. 1455)
tarihi bilinmeyen
I. Saadet Giray, Kırım Hanı (d. 1494)
Albrecht Altdorfer, Alman ressam, gravürcü ve mimar (d. 1480)
Diego de Almagro, İspanyol serüvenci (d. 1475)
Hatice Sultan, Yavuz Sultan Selim'in kızı, Kanuni Sultan Süleyman'ın kardeşi, Pargalı İbrahim Paşa'nın eşi (Bazı tarihçiler Hatice Sultan'ın, İbrahim Paşa'nın ve çocuklarının öldürülmesine daha fazla dayanamayarak 1538 yılında öldüğünü söylerken, bazı tarihçiler ise 1582 yılında öldüğünü söylemektedir.)
Ture Muhammed, Songhay İmparatorluğunu yönetmiş ve imparatorluğun altın çağını yaşatmış Afrikalı Siyahi Müslüman hükümdar (d. 1442) |
2795 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1537 | 1537 |
Olaylar
12 Mart
Klise Kuşatması, Osmanlı zaferi ile sona erdi.
Brezilya'daki Recife kenti, Portekizliler tarafından kuruldu.
Mayıs - Korfu Kuşatması başladı.
9 Ekim - Vertizo Muharebesi gerçekleşti.
Kasım - Korfu Kuşatması sona erdi.
Lozan Üniversitesi, bir ilahiyat okulu olarak kuruldu.
Doğumlar
4 Mart - İmparator Longqing, Çin'in Ming Hanedanı'nın 12. imparatoru (ö. 1572)
17 Mart - Toyotomi Hideyoshi, Sengoku döneminden bir daimyo, samuray, general ve politikacı (ö. 1598)
28 Mayıs - II. İsmail, Safevi şahı (ö. 1577)
12 Ekim - VI. Edward, İngiltere ve İrlanda Kralı (ö. 1553)
5 Aralık - Ashikaga Yoshiaki, Ashikaga şogunluğunun son şogunu (ö. 1597)
20 Aralık - III. Johan, İsveç Kralı (ö. 1592)
tarihi bilinmeyen
Lady Jane Grey, The Nine Days Queen olarak bilinen, Temmuz 1553'te 9 gün boyunca İngiltere Kraliçesi (ö. 1554)
Petrus Gonsalvus, İtalyan doğabilimci (ö. 1618)
Ölümler
6 Ocak - Allessandro de Medici, Floransa Dükalığı'nın I. Dükü, De Medici Hanedanı üyesi (d. 1510)
24 Ekim - Jane Seymour, Kral VIII. Henry'nin Anne Boleyn'in idamından sonra evlendiği 3. karısı (d. 1507 / 1508)
tarihi bilinmeyen
I. İslâm Giray, Kırım Hanı
Bahadır Şah, Gucerat Sultanı
Jean de La Forêt, Fransa'nın Osmanlı İmparatorluğu'na resmî olarak gönderdiği ilk elçi
Kim Ahn-ro, Kore'nin Joseon Dönemi politikacısı ve bilim insanı (d. 1481) |
2796 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1536 | 1536 |
Olaylar
2 Şubat - İspanyol Pedro de Mendoza, Buenos Aires şehrini kurar.
14 Nisan - İngiltere Parlamentosu, ülkedeki manastırların feshedilmesi ve İngiltere'deki Katolik Kilisesi'nın 560 manastırına devlet tarafından el konulmasına karar verdi. Böylece İngiliz Tacına yıllık 200.000 pound (2023 yılında 207 milyon pound eşdeğerinde veya 5 trilyon Türk lirası) tutarında ilave gelir sağlandı.
4 Temmuz - Ahıska, Osmanlılarca fethedildi.
19 Mayıs - Anne Boleyn vatana ihanet suçundan idam edildi.
31 Ağustos - Klise Kuşatması başladı.
Danimarka sömürge imparatorluğu kuruldu.
Danimarka-Norveç kuruldu.
İlk kez @ işareti Floransalı bir tüccarın mektubunda kullanıldı.
Doğumlar
16 Ocak - Yi I, Koreli Neo-Konfüçyüsçü filozof ve yazar (ö. 1584)
12 Şubat - Leonardo Donato, Venedik Cumhuriyeti'nde "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 90. düka (ö. 1612)
24 Şubat - VIII. Clemens, papa (ö. 1605)
31 Mart - Aşikaga Yoşiteru, Japonya'nın Muromaçi döneminin sonlarında hükümdarlık eden 13. Aşikaga hükümdarı (ö. 1565)
tarihi bilinmeyen
Bostanzade Mehmed Efendi, iki kez Osmanlı Devleti şeyhlülislamlığı yapmış devlet adamı (ö. 1598)
Hoca Sâdeddin Efendi, Türk tarihçi, şeyhülislam ve müderris (ö. 1599)
Ölümler
7 Ocak - Aragonlu Catherine, İngiltere kralı VIII. Henry'nin ilk karısı, I. Mary'nin annesi, Kral II. Ferdinand ve Kraliçe Isabella'nın kızı (d. 1485)
15 Mart - Pargalı İbrahim Paşa, Osmanlı Sadrazamı (d. y. 1495)
19 Mayıs - Anne Boleyn, İngiltere kraliçesi, kral VIII. Henry'nin ikinci karısı ve kraliçe I. Elizabeth'in annesi (d. 1501 / 1507)
17 Mayıs - George Boleyn, İngiltere Kralı VIII. Henry'nin ikinci karısı olan Anne Boleyn'in kardeşi (d. 1504)
12 Temmuz - Desiderius Erasmus, Kuzey Avrupa Rönesansı'nın önemli ustası ve klasik edebiyat araştırmacısı, hümanist bilgin ve ilahiyatçı (d. 1466)
tarihi bilinmeyen
Tatavlalı Mahremi, divan şairi |
2797 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1535 | 1535 |
Olaylar
Haziran - Tunus, İspanyol egemenliğine girdi.
6 Temmuz - Ütopya'nın yazarı ve İngiltere'nin önde gelen devlet adamı Thomas More, Kral VIII. Henry'nin İngiliz Kilise'sini Katolik Roman Kilisesi'nden ayırıp başına geçmesine onay vermeyi reddetmesiyle, hainlikle suçlanarak idam edildi.
12 Ağustos - Murcaheti Savaşı gerçekleşti.
Osmanlı İmparatorluğu, Kanuni Sultan Süleyman döneminde Fransızlara ilk kapitülasyonu verdi.
Doğumlar
2 Haziran - XI. Leo, papa (ö. 1605)
tarihi bilinmeyen
Giaches de Wert, Franko-Flemenk asıllı besteci (ö. 1596)
Guilford Dudley, Northumberland Dükü John Dudley ve Jane Dudley'nin oğlu, Lord Robert Dudley'nin kardeşi (ö. 1554)
Kuyucu Murad Paşa, Osmanlı Sadrazamı (ö. 1611)
Martin Frobisher, İngiliz denizci, Kuzey Amerika kaşifi (ö. 1594)
Ölümler
6 Temmuz - Thomas More, İngiliz devlet adamı, hukukçu, filozof, Rönesans dönemi hümanist yazar (d. 1478)
tarihi bilinmeyen
Bihzâd, İranlı minyatür sanatçısı (d. 1450 - 1455)
Hayreddin-i Tokadi, Halvetiyye tarikatı şeyhi, mutasavvıf ve veli
Kurdoğlu Muslihiddin Reis, Osmanlı amirali (d. 1487)
Miskin Abdal, Azeri halk ozanı (d. 1430) |
2798 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1534 | 1534 |
Olaylar
31 Aralık - Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu, Bağdat'a girdi.
Yeni Fransa Naipliği kuruldu (dağılışı 1763).
Cizvitler tarikatı kuruldu.
Cambridge University Press kuruldu.
Doğumlar
19 Mart - José de Anchieta, İspanyol Cizvit misyoner (ö. 1597)
23 Haziran - Oda Nobunaga, Ashikaga şogunluğunu deviren Japon savaşçı (ö. 1582)
1 Temmuz - II. Friedrich, Danimarka ve Norveç kralı (ö. 1588)
3 Temmuz - Myeongjong, Joseon Kralı (ö. 1567)
tarihi bilinmeyen
Ishak Luria, Yahudi bilgini ve mistiği (ö. 1572)
Jan Łasicki, Polonyalı tarihçi ve din bilimci (ö. 1602)
Ölümler
5 Mart - Antonio Allegri da Correggio, İtalyan ressam (d. 1489)
8 Mart - Henry Brandon, İngiltere Prensesi Mary Tudor ve Charles Brandon'un oğlu, VIII. Henry'nin yeğeni (d. 1516)
19 Mart - Ayşe Hafsa Sultan, Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'in eşi, Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi, Valide Sultan
16 Nisan - Kemalpaşazâde, veya İbn-i Kemal, Osmanlı Şeyhülislamı (d. 1469)
21 Ağustos - Philippe Villiers de L'Isle-Adam, Hospitalier Şövalyeleri'nin üyesi olan şövalye (d. 1464)
25 Eylül - VII. Clemens, asıl adı Giulio di Giuliano de Medici, papa (d. 1478)
29 Eylül - Alvise Gritti, Kanuni Sultan Süleyman döneminde Osmanlı-Venedik ilişkilerinde önemli bir rol oynamış tüccar (d. 1480)
tarihi bilinmeyen
Basîrî, Osmanlı divan şairi
Hayreti, Türk divan edebiyatı şairi
Marcantonio Raimondi, İtalyan gravürcü (d. y. 1480) |
2799 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1533 | 1533 |
Olaylar
22 Temmuz - Osmanlı İmparatorluğu ve Avusturya Arşidüklüğü arasında, yazılı olmayan bir barış antlaşması olan İstanbul Antlaşması yapıldı.
Alman Seferi sona erdi.
İnka İmparatorluğu dağıldı (kuruluşu 1438).
İngiltere Kralı VIII. Henry ve Anne Boleyn evlendi.
Doğumlar
Ocak
Şubat
28 Şubat - Michel de Montaigne, bilinen adıyla Montaigne, Fransız deneme yazarı, düşünür (ö. 1592)
Mart
Nisan
24 Nisan - Sessiz William, Oranj Prensi (ö. 1584)
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
7 Eylül - I. Elizabeth, İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (ö. 1603)
27 Eylül - Stephen Báthory, Polonya Kralı, Litvanya Büyük Dükü (ö. 1586)
Ekim
15 Aralık - XIV. Eric, İsveç kralı (ö. 1577)
Ekim
Kasım
Aralık
Tarihi bilinmeyen
Giovanni Antonio Dosio, İtalyan heykeltıraş (ö. 1611)
Malûlzade Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı (ö. 1585)
Ölümler
10 Nisan - I. Friedrich, Danimarka ve Norveç kralı (d. 1471)
25 Haziran - Mary Tudor, Fransa Kralı XII. Louis'in eşi, Fransa Kraliçesi (d. 1496)
6 Temmuz - Ludovico Ariosto, İtalyan şair (d. 1474)
3 Aralık - III. Vasili, Moskova Büyük Prensi (d. 1479)
tarihi bilinmeyen
XII. Muhammed, Gırnata Emirliği'nin son hükümdarı (d. 1460)
Parlak Mustafa Paşa, Osmanlı devlet adamı
Pîrî Mehmed Paşa, Osmanlı Sadrazamı
Sultan Said Han, Yarkand Hanlığı hanı (d. 1490) |
2800 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1532 | 1532 |
Olaylar
22 Ocak - Portekiz 1532'de Brezilya'daki ilk daimi yerleşimini São Vicente'de kurdu.
25 Haziran - Kanuni Sultan Süleyman, Almanya Seferi'ne çıktı.
23 Temmuz - Schmalkalden Birliği ile Karl arasındaki savaş hali 1532'de Almanlar'a ibadet özgürlüğü tanıyan Nürnberg Antlaşması'nın imzalanmasıyla son buldu.
5-30 Ağustos - Güns Kuşatması gerçekleşti.
16 Kasım - Pizarro'nun komutanlığında 188 kişilik bir İspanyol birliği, hiç kayıp vermeden beş milyon kişilik İnka Devleti'nin ordusunu Cajamarca'da yendi ve İnka imparatoru Atahualpa'yı ele geçirdi.
Doğumlar
1 Temmuz - Marino Grimani, Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 89. düka (ö. 1605)
11 Kasım - Marcantonio Memmo, Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 91. düka (ö. 1615)
tarihi bilinmeyen
II. Mehmed Giray, Kırım Hanı (ö. 1584)
Étienne Jodelle, Fransız edebiyatındaki Pleiade grubunun üyesi Rönesans şairi ve oyun yazarı (ö. 1573)
John Hawkins, İngiliz gemi yapımcısı, deniz amiri, gezgin, kumandan, seyir subayı ve köle tüccarı (ö. 1595)
Menocchio, İtalyan çiftçi ve düşünür (ö. 1600)
Muhammed Hüdabende, Safevi Şahı (ö. 1595)
Ölümler
Figânî, Osmanlı divan şairi
Lâmiî Çelebi, divan şairi (d. 1472) |
2801 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1531 | 1531 |
Olaylar
26 Ocak - Lisbon Depremi gerçekleşti, 30.000'e yakın insan öldü.
Halley kuyruklu yıldızı, Dünya'nın yakınından geçti. (önceki: 1456) ; sonraki : 1607)
Doğumlar
Ercole Bottrigari, İtalyan bilim insanı, matematikçi, şair, müzik teorisyeni, mimar ve besteci (ö. 1612)
Şehzade Cihangir, Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın beşinci oğlu (ö. 1553)
Ölümler
18 Ağustos - Molla Arap, Osmanlı alimi, vaiz
22 Eylül - Louise de Savoie, Fransa Kralı I. François'nın annesi (d. 1476)
11 Ekim - Huldrych Zwingli, İsviçre Protestan Reform'unun lideri (d. 1484)
tarihi bilinmeyen
Hans Burgkmair, Alman ressam (d. 1473)
Mehmed Gazzâlî, Osmanlı müderris, müellif (d. 1466) |
2802 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1530 | 1530 |
Olaylar
Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Macaristan Krallığı'nın elindeki Budin, Avusturya Arşidüklüğü tarafından, 31 Ekim - 20 Aralık tarihleri arasında kuşatıldı, kuşatma Macaristan zaferi ile sonuçlandı.
Tarasca devleti dağıldı (kuruluşu 1300).
Mantua Dükalığı kuruldu (dağılışı 1708).
Probota Manastırı'nın yapımı tamamlandı.
Doğumlar
18 Şubat - Uesugi Kenshin, Japonya'da geç Sengoku döneminde Echigo vilayetini yöneten bir daimyō (ö. 1578)
25 Ağustos - IV. İvan, İvan Vasiliyeviç, ya da yaygın adıyla Korkunç İvan, son Moskova Knezi ve ilk Rusya çarı (ö. 1584)
1 Kasım - Etienne de La Boétie, modern siyaset biliminin temellerini atan Fransız yazar, düşünür, yargıç ve siyasetçi (ö. 1563)
tarihi bilinmeyen
Anastasiya Romanovna, Rus çarı IV. İvan'ın eşi, Rus çariçesi ve ondan sonraki çar I. Fyodor'un annesi (ö. 1560)
Cesare de Bagno, İtalyan heykeltıraş (ö. 1564)
Çivizade Hacı Mehmed Efendi, Osmanlı şeyhülislamı (ö. 1587)
Jean Bodin, Fransız hukukçu, tarihçi, siyaset felsefesi filozofu (ö. 1596)
Tiryaki Hasan Paşa, Kanije Savunması'nı yaparak ünlenen Osmanlı paşası (ö. 1611)
Ölümler
21 Ocak - Andrea del Sarto, Yüksek Rönesans ve Maniyerizm üslubunun başlangıç döneminde İtalyan ressam (d. 1486)
2 Ağustos - Kanō Masanobu, Kanō Okulu'nu açan Japon ressam (d. 1434)
10 Ağustos - Konstanty Ostrogski, Litvanya Büyük Dükalığı'nın bir prens ve generali (d. 1460)
29 Kasım - Thomas Wolsey, kardinal, bir dönem İngiltere kralı VIII. Henry'nin baş danışmanı (d. 1473)
26 Aralık - Babür, 1. Babür İmparatoru (d. 1483) |
2803 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1529 | 1529 |
Olaylar
22 Nisan - İspanyol İmparatorluğu ile Portekiz Krallığı arasında Zaragoza Barış Antlaşması imzalandı.
7 Haziran - Portekiz ve İspanya arasında Tordesillas Antlaşması imzalandı.
8 Eylül - Budin Kuşatması ile Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu şehri fethetti.
14 Eylül - I. János ikinci kez Macaristan tahtına geçti.
23 Eylül - Leitha Muharebesi, Osmanlı zaferi ile sonuçlandı.
27 Eylül - Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu Viyana'yı kuşatmaya aldı.
16 Ekim - I. Viyana Kuşatması, Osmanlı Ordusu'nun geri çekilmesi ile sona erdi.
28 Ekim - Formentera Deniz Muharebesi gerçekleşti.
Doğumlar
14 Haziran - II. Ferdinand, Avusturya arşidükü (ö. 1595)
tarihi bilinmeyen
Giambologna, Flandra asıllı heykeltıraş (ö. 1608)
Ölümler
Nisan - Divane Mehmed Çelebi, Osmanlı döneminde yaşamış mevlevî şeyhi ve divan şairi (d. 1448 / 1471)
tarihi bilinmeyen
Sümbül Efendi, mutasavvıf, müfessir ve vâiz (d. 1452)
Urs Graf, İsviçreli oymabaskı ustası ve kuyumcu (d. 1485)
Wang Shouren, Neokonfüçyüsçü filozof |
2804 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1528 | 1528 |
Olaylar
Piri Reis, Amerika'yı gösteren 2. bir dünya haritasını yaptı.
Doğumlar
10 Mart - Akechi Mitsuhide, Japonya'da Sengoku döneminde yaşamış bir samuray generali (ö. 1582)
21 Haziran - Arşidüşes Maria, Kutsal Roma imparatoriçesi, Bohemya, Macaristan ve Kutsal Roma İmparatoru II. Maximilian'ın kraliçe eşi (ö. 1603)
12 Kasım - Qi Jiguang, Ming Hanedanı zamanında general ve ulusal kahraman (ö. 1588)
tarihi bilinmeyen
Muhyî-i Gülşenî, dünyadaki ilk yapay dil olan Baleybelen'i üreten Osmanlı şairi (ö. 1605)
Paolo Veronese, geç Rönesans döneminde maniyerizm stilinde çalışmış Venedikli ressam (ö. 1588)
Rémy Belleau, Fransız şair (ö. 1577)
Ölümler
1 Nisan - Francisco de Peñalosa, erken Rönesans döneminde yaşamış İspanyol söz yazarı (d. 1470)
6 Nisan - Albrecht Dürer, Alman ressam, matematikçi ve matbaacı (d. 1471)
22 Haziran - Sir William Carey, Mary Boleyn'in ilk kocası (d. 1500)
31 Ağustos - Matthias Grünewald, Alman Rönesansı döneminin dinsel çalışmalar yapan önemli bir ressamı (d. y. 1470)
tarihi bilinmeyen
Don Pedro Navarro, Oliveto Kontu, İspanyol istihkamcı (d. 1460'lar)
Giovanni da Verrazzano, Fransa kralı I. Fransuva'nın hizmetinde Kuzey Amerika'yı keşfeden İtalyan kâşif (d. 1485)
Pánfilo de Narváez, İspanyol kâşif ve fatih (d. 1478) |
2805 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1527 | 1527 |
Olaylar
27 Ocak - Olshanitsa Muharebesi gerçekleşti.
17 Mart - Babür, Rana Sanga'nın komutasındaki Rajput ordusunu Khanwa Muharebesi'nde yenerek Kuzey Hindistan'daki konumunu sağlamlaştırdı.
6 Mayıs - Ödenmeyen maaşlarına tepki olarak kontrolden çıkan V. Karl'ın ordusu Roma'yı yağmaladı. Avrupa'yı sarsan bu olay, genellikle Yüksek Rönesans'ın sonu olarak kabul edilir.
17 Haziran -
1 Temmuz - Dünyanın ilk ve en eski protestan üniversitesi Marburg Philipps Üniversitesi kuruldu.
Kalender Çelebi İsyanı gerçekleşti.
Doğumlar
2 Nisan - Abraham Ortelius, Flaman haritacı ve coğrafyacı (ö. 1598)
21 Mayıs - II. Felipe, İspanya'da Kral II. Felipe, Portekiz'de Kral I. Felipe, İspanya İmparatorluğu'nun kurucusu (ö. 1598)
13 Temmuz - John Dee, İngiliz matematikçi, astronom, astrolog, okült, seyir, emperyalist ve yazar (ö. 1609)
31 Temmuz - II. Maximilian, Habsburg Hanedanı üyesi, Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1576)
tarihi bilinmeyen
Giuseppe Arcimboldo, İtalyan ressam, mimar, sahne tasarımcısı, mühendis ve sanat danışmanı (ö. 1593)
Li Zhi, Neokonfüçyüsçü filozof
Philippine Welser, Avusturya dükü II. Ferdinand'ın gayriresmî eşi (ö. 1580)
Ölümler
21 Haziran - Niccolò Machiavelli, tarih ve politika biliminin kurucusu sayılan Floransalı düşünür, devlet adamı, askerî stratejist, şair ve oyun yazarı (d. 1469)
28 Temmuz - Rodrigo de Bastidas, İspanyol kâşif ve fatih (d. 1468)
tarihi bilinmeyen
Rumlu Div Sultan, Safevî Devleti emirü'l-ümerası, Türkmen komutan |
2806 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1526 | 1526 |
Olaylar
Kanuni Sultan Süleyman, Macaristan seferine çıktı.
27 Temmuz - Petrovaradin Kuşatması gerçekleşti.
8 Ağustos - Uyluk Kuşatması gerçekleşti.
29 Ağustos - Mohaç Meydan Muharebesi gerçekleşti.
5 Ekim - Beçne Muharebesi gerçekleşti.
Baba Zünnûn İsyanı gerçekleşti.
Habsburg Monarşisi kuruldu (dağılışı 1804).
Delhi Sultanlığı yıkıldı (kuruluşu 1206).
Babür imparatorluğu kuruldu (dağılışı 1858).
Meksika'da Ulusal Saray'ın yapımı tamamlandı.
Dünyanın en eski ve en büyük silah fabrikalarından biri olan Beretta kuruldu.
Doğumlar
19 Şubat - Charles de l'Écluse, Flaman hekim, botanikçi ve bahçeci (ö. 1609)
4 Mart - Henry Carey, Kral VIII. Henry'nin metresi Mary Boleyn'den olan oğlu (ö. 1596)
1 Kasım - Catherine Jagiellon, Polonyalı prenses, Kral III. Johan'ın ilk karısı olarak İsveç kraliçesi (ö. 1583)
12 Aralık - Álvaro de Bazán, İspanyol donanma komutanı (ö. 1588)
tarihi bilinmeyen
Amannisa Hanım, ünlü müzisyen ve şair, Saidiye Hanlığı’nın ikinci hükümdarı Sultan Abdürreşit Han'ın eşi (ö. 1560)
Bâki, Osmanlı divan şairi (ö. 1600)
Özdemiroğlu Osman Paşa, Osmanlı Sadrazamı (ö. 1585)
Ölümler
20 Nisan - İbrahim Ludî, Ludîler Hanedanı'ndan son Delhi Sultanlığı sultanı
19 Mayıs - İmparator Go-Kashiwabara, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 104. imparatoru (d. 1462)
4 Ağustos - Juan Sebastián Elcano, İspanyol kaşif, denizci (d. 1486 / 1487)
29 Ağustos - II. Lajos, Macaristan ve Bohemya kralı (d. 1506)
5 Ekim - Şucaeddin, Yeniçeri Ağası
30 Kasım - Giovanni dalle Bande Nere, ya da Lodovico de Medici, İtalyan condottieri (d. 1498)
tarihi bilinmeyen
El-Bircendi, Pers astronom, matematikçi ve fizikçi
Şeyh Hamdullah, Türk hattat (d. 1429)
Vittore Carpaccio, İtalyan asıllı Venedik Rönesansı ekolüne bağlı ressam (d. 1465)
Zenbilli Ali Efendi, Osmanlı döneminde görev yapmış Şeyhülislam, müderris |
2807 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1525 | 1525 |
Olaylar
24 Şubat - Pavia Muharebesi gerçekleşti.
Mart - Kanuni Sultan Süleyman avda iken yeniçeriler tarafından İstanbul'da isyan başlatıldı. İsyan kısa sürede bastırıldı.
Alman Köylü Savaşı sona erdi.
Prusya kuruldu (dağılışı 1947).
Cidde Redif Kışlası, Osmanlı İmparatorluğu ordusu için bir askeri kale olarak inşa edildi.
San Salvador şehri kuruldu.
Santa Marta şehri kuruldu.
Doğumlar
Pieter Bruegel, Hollandalı Rönesans ressamı (ö. 1569)
Cristofano dell'Altissimo, Floransalı İtalyan ressam (ö. 1605)
Giovanni Pierluigi da Palestrina, İtalyan Rönesans dönemi kutsal müzik bestecisi (ö. 1594)
Nurbanu Sultan, Osmanlı Padişahı II. Selim'in hasekisi ve Sultan III. Murad'ın annesi, Valide Sultan (ö. 1583)
Zhang Juzheng, Ming Hanedanlığı zamanında imparator Longqing ve imparator Wanli altında görevde bulunmuş güçlü, Çinli bir bakan (ö. 1582)
Ölümler
20 Mayıs - Alonso Fernández de Lugo, Kanarya Adaları'nın Kastilya Krallığı'na katılmasını sağlayan İspanyol fatihi (d. 1456)
tarihi bilinmeyen
Attavante degli Attavanti, İtalyan ressam (d. 1452)
Cuauhtémoc, Meksika'nın son Aztek kralı (d. 1495)
Durmuş Han Şamlu, Safevî devlet adamı
Mirim Çelebi, Osmanlı matematikçi ve gökbilimcisi (d. 1450) |
2808 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1524 | 1524 |
Olaylar
Mısır'da Hain Ahmed Paşa kendini sultan ilan etti. Fakat kendi adamları tarafından öldürüldü.
Alman Köylü Savaşı başladı.
Doğumlar
28 Mayıs - II. Selim, 11. Osmanlı Padişahı (ö. 1574)
11 Eylül - Pierre de Ronsard, Fransız şair (ö. 1585)
tarihi bilinmeyen
Catherine Carey, VIII. Henry'nin metreslerinden biri olan Mary Boleyn'den olan gayrimeşru kızı (ö. 1569)
Louise Labé, Fransız şair (ö. 1556)
Luís de Camões, Portekizli şair (ö. 1580)
Yasef Nassi, Osmanlı tarihinde büyük bir rol oynayan Yahudi banker (ö. 1579)
Ölümler
24 Mayıs - I. İsmail, veya Şah İsmail, Safevi Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarı (d. 1487)
5 Ekim - Joachim Patinir, Flaman rönesans ve manzara ressamı (d. 1480)
24 Aralık - Vasco da Gama, Avrupa'nın en başarılı kaşiflerinden, Avrupa'dan çıkıp doğrudan Hindistan'a giden ilk kişi olarak bilinen Portekizli denizci (d. 1469)
tarihi bilinmeyen
I. Gazi Giray, Kırım Hanı (d. 1504)
Ahi Mehmet Çelebi, Osmanlı hekim ve yazar (d. 1432)
Hain Ahmed Paşa, Mısır sultanlığını ilan eden Osmanlı eyalet valisi
Revani, Türk şair (d. 1457)
Şehzade Abdullah, Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın oğlu (d. 1522) |
2809 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1523 | 1523 |
Olaylar
Kalmar Birliği dağıldı (kuruluşu 1397).
Doğumlar
18 Ekim - Anna Jagiellon, Polonya kraliçesi ve Litvanya Büyük Düşesi (ö. 1596)
tarihi bilinmeyen
İmam Birgivî, Osmanlı kazasker (ö. 1573)
Ölümler
7 Mayıs - Antonio Grimani, Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 76'ıncı düka (d. 1434)
9 Ağustos - Ulrich von Hutten, Martin Luther Reformları yanlısı, Alman hümanist düşünür ve şair (d. 1488)
14 Eylül - VI. Hadrianus, papa (d. 1459)
tarihi bilinmeyen
I. Mehmed Giray, Kırım Hanlığı hükümdarı (d. 1465)
Pietro Perugino, İtalyan Rönesans dönemi ressamı (d. 1448) |
2810 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1522 | 1522 |
Olaylar
15 Temmuz - Herke Kuşatması sonucu adanın fethi gerçekleşti.
4 Eylül - İlyaki Kuşatması sonucu adanın fethi gerçekleşti.
13 Aralık - Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, Rodos'un teslimini istedi.
21 Aralık - Rodos'un Osmanlı donanmasınca fethi gerçekleşti.
Rodos Adası, Kanuni Sultan Süleyman döneminde alındı. Bu adada oturan Saint Jean Şövalyeleri; Mısır, Suriye, Anadolu arasındaki deniz ulaşımını engellemekteydiler.
Doğumlar
21 Mart - Mihrimah Sultan, Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın kızı (ö. 1578)
tarihi bilinmeyen
Joachim du Bellay, Fransız Rönesans şairi (ö. 1560)
Sen no Rikyū, Japon çay seremonisinin gelişmesinde büyük bir etkisi olmuş bir Japon çay ustası (ö. 1591)
Şehzade Abdullah, Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın oğlu (ö. 1524)
Ölümler
27/28 Ağustos - Giovanni Antonio Amadeo, İtalyan erken dönem Rönesans heykeltıraş, mimar ve mühendis (d. 1447)
4 Eylül - Kara Mahmut Reis, Türk denizci
tarihi bilinmeyen
Alemşah Halime Begüm, Şah İsmail'in annesi (d. 1460)
Hayır Bey, Memlük Devleti ve Osmanlı İmparatorluğu'nda görev yapmış Çerkez asıllı asker ve devlet adamı
Şehsüvaroğlu Ali Bey, Dulkadiroğlulları Beyi Şehsüvar Bey'in oğlu |
2811 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1521 | 1521 |
Olaylar
3 Ocak - Martin Luther, Roma Katolik Kilisesi tarafından aforoz edildi.
27 Ocak - Mastaba Meydan Muharebesi ile Canberdi Gazali İsyanı bastırıldı.
7 Nisan - Ferdinand Macellan, Cebu adasına ulaştı.
7 Temmuz - Türk Ordusu Böğürdelen Kuşatması'nı kazandı ve kaleyi ele geçirdi.
12 Temmuz - Türk Ordusu Zemun Kuşatması'nı kazandı ve kaleyi ele geçirdi.
29 Ağustos - Belgrad kalesi, Kanuni Sultan Süleyman tarafından alındı.
31 Ağustos - Tenochtitlan Kuşatması sona erdi.
Aztek İmparatorluğu sona erdi.
Mactan Muharebesi gerçekleşti.
Pîrî Reis, Akdeniz kıyılarına ait ayrıntılı bir harita-kılavuz olan Kitâb-ı Bahriye adlı eserini hazırladı.
Doğumlar
4 Ağustos - VII. Urbanus, papa (ö. 1590)
1 Aralık - Takeda Shingen, geç Sengoku döneminde Japonya'da seçkin ve saygın bir daimyō (ö. 1573)
13 Aralık - V. Sixtus, papa (ö. 1590)
tarihi bilinmeyen
Philippe de Monte, Flaman besteci (ö. 1603)
Şehzade Mehmed, Osmanlı Padişahı I. Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın ilk oğlu (ö. 1543)
Takiyüddin, Osmanlı Türkü hezârfen, gök bilimci, mühendis, matematikçi ve mekanik bilimci (ö. 1585)
Ölümler
Ocak - Hatifi, İran'lı şair
6 Şubat - Canberdi Gazâlî, İsyan çıkarıp idam edilen Şam Valisi
20 Nisan - İmparator Zhengde, Çin'in Ming Hanedanı'nın 10. imparatoru (d. 1491)
27 Nisan - Ferdinand Macellan, Portekizli denizci, gezgin ve kâşif (d. 1480)
Mayıs - Duarte Barbosa, Portekizli kâşif, yazar, tacir
21 Haziran - Leonardo Loredan, Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 75'inci düka (d. 1436)
27 Ağustos - Josquin des Prez, Fransız-Flaman bir Rönesans dönemi müzik bestecisi (d. y. 1451)
1 Aralık - X. Leo, papa (d. 1475)
24 Aralık - Bıyıklı Mehmed Paşa, Türk asker ve devlet adamı
tarihi bilinmeyen
Cafer Ağa, Osmanlı denizcisi, Kaptan-ı Derya
Juan Ponce de León, İspanyol konkistador (d. y. 1460) |
2812 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1520 | 1520 |
Olaylar
20 Mayıs - Tapınak katliamı gerçekleşti.
30 Haziran - La Noche Triste olarak anılan muharebe gerçekleşti.
7 Temmuz - Otumba Muharebesi gerçekleşti.
30 Eylül - Kanuni Sultan Süleyman, 10. Osmanlı padişahı olarak tahta çıktı.
8-9 Kasım - Stockholm Katliamı gerçekleşti.
15 Kasım - İspanyol Sir Carlos Sanchez içinde kadınların da yer aldığı 3 gemi ile Amerika kıtasında yeni bir İspanyol kolonisi kurmak üzere Sevilla limanından ayrıldı.
Hristiyanlıkta katolik kilisesine bağlı Fransisken tarikatının bir kolu olan Kapusenler tarikatı kuruldu.
Doğumlar
1 Ağustos - II. Zygmunt August, Jagiellon Hanedanı üyesi Lehistan kralı ve Litvanya Büyük Dükü (ö. 1572)
tarihi bilinmeyen
II. Diego de Almagro, Panamalı suikastçı (ö. 1542)
Koca Sinan Paşa, Osmanlı Sadrazamı (ö. 1596)
Ölümler
6 Nisan - Raffaello Sanzio, kısaca Rafael olarak bilinen Rönesans dönemi İtalyan ressamı ve mimarı (d. 1483)
22 Eylül - Yavuz Sultan Selim, 9. Osmanlı padişahı ve 88. İslam halifesi (d. 1470)
tarihi bilinmeyen
II. Montezuma, Aztek kralı (d. 1466)
Alonso Álvarez de Pineda, İspanyol kâşif ve haritacı (d. 1494)
İdris-i Bitlisi, Kürt asıllı siyasetçi ve Osmanlı devlet adamı (d. 1452/1457)
Neşrî, Osmanlı tarihçisi
Pedro Álvares Cabral, Brezilya'nın kâşifi olarak kabul edilen Portekizli denizci (d. 1467)
Seh Hamdullah, Türk hattat (d. 1433) |
2813 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1519 | 1519 |
Olaylar
4 Mart - Hernan Cortes Meksika'ya vardı.
10 Ağustos - Ferdinand Magellan'ın 5 gemisi dünyanın çevresini dolaşmak üzere Sevilla'dan yelken açtı.
Babür Türkistan'da başarılı olamayınca, Hindistan'a giderek Babür İmparatorluğu'nu kurdu.
Doğumlar
18 Ocak - Izabela Jagiellonka, Doğu Macaristan Kralı I. János'un eşi (ö. 1559)
31 Mart - II. Henri, Fransa kralı (ö. 1559)
6 Haziran - Andrea Cesalpino, İtalyan botanikçi (ö. 1603)
20 Temmuz - IX. Innocentius, papa (ö. 1591)
tarihi bilinmeyen
Aşık Çelebi, devrinin önemli bir tezkire yazarı, şair (ö. 1571)
Catherine de Médicis
Pieter Huys, Rönesans döneminde yaşamış Flaman ressam (ö. 1584)
Ölümler
12 Ocak - Habsburglu I. Maximilian, Kutsal Roma imparatoru (d. 1459)
Ocak - Vasco Núñez de Balboa, İspanyol kâşif ve serüvenci, Büyük Okyanus'u gören ilk Avrupalı (d. 1475)
2 Mayıs - Leonardo da Vinci, Rönesans ressamı, bilim insanı, tasarımcı, mucit (d. 1452)
4 Mayıs - Lorenzo di Piero de' Medici, Floransa yöneticisi (d. 1492)
24 Haziran - Lucrezia Borgia, Papa VI. Alexander'ın metresi, Vannozza dei Cattanei'nin kızı (d. 1480) |
2814 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1518 | 1518 |
Olaylar
Rafael, Şeytanla Savaşan Mikâil adlı eserini tamamladı.
Doğumlar
29 Eylül - Tintoretto, İtalyan ressam (ö. 1594)
Ölümler
1 Ocak - Sultan Murad, Son Akkoyunlu sultanı (d. 1490)
tarihi bilinmeyen
Jozef Hamon, Osmanlı'da hekim, Yavuz Sultan Selim'in özel doktorluğunu yapan Moşe Hamon'un babası (d. 1450'ler)
Oruç Reis, Osmanlı denizcisi, Barbaros Hayreddin Paşa'nın ağabeyi (d. 1470 - 74)
Saturnino Gatti, İtalyan Rönesans dönemi ressamı ve heykeltıraşı (d. 1463) |
2815 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1517 | 1517 | 1517 (MDXVII) perşembe günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
22 Ocak - Ridaniye Muharebesi'nde Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı ordusu, Teoman Bey yönetimindeki Memlük ordusunu yendi.
3 Şubat - Osmanlılar Kahire'yi fethetti, Memlûk Devleti yıkıldı.
31 Mart - Protestan Reformu gerçekleşti, Martin Luther, Luther'in 95 Tezi'ni yayınladı. (Bu tarih özellikle lüteran ve bazı kalvenist toplumlarda her yıl Reformasyon Günü olarak kutlanmaktadır)
6 Temmuz - Hicaz, Osmanlı topraklarına katıldı. Kutsal Emanetler Yavuz Sultan Selim'e teslim edildi.
30 Aralık - Yavuz Sultan Selim, Kudüs'ü fethetti.
Aralık - Tilimsan'ın Fethi gerçekleşti.
Cidde Kuşatması gerçekleşti.
Andrea del Sarto, Yüksek Rönesans sanatına yaptığı en büyük katkı olarak gösterilen Madonna delle Arpie adlı eserini tamamladı.
Doğumlar
18 Haziran - İmparator Ōgimachi, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 106. imparatoru (ö. 1593)
16 Temmuz - Frances Brandon, Charles Brandon ile Mary Tudor'un kızı, Suffolk Düşesi (ö. 1559)
tarihi bilinmeyen
Nikolas de Nikolay, Fransız coğrafyacı (ö. 1583)
Sam Mirza, Safevi şehzadesi (ö. 1566 / 1567)
Ölümler
22 Ocak - Hadım Sinan Paşa, Osmanlı Sadrazamı
13 Nisan - II. Tomanbay, Mısır Memlukluları'nın son hükümdarı (d. 1473)
21 Temmuz - Hersekzade Ahmed Paşa, Osmanlı Sadrazamı (d. 1459)
13 Eylül - Yunus Paşa, Osmanlı Sadrazamı
tarihi bilinmeyen
Balım Sultan, Bektaşiliği kurumlaştırmasıyla bilinen Alevi önder (d. 1457)
Kastalânî, fıkıh, tefsir âlimi
Luca Pacioli, İtalyan matematikçi (d. 1445) |
2816 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1516 | 1516 |
Olaylar
23-26 Mart - Harput Kuşatması gerçekleşti.
Nisan - Kerh Muharebesi gerçekleşti.
Mayıs - Koçhisar Muharebesi gerçekleşti.
İlkbahar - Sincar Muharebesi gerçekleşti.
24 Ağustos - Mercidâbık Muharebesi gerçekleşti.
28 Ekim - Han Yunus Muharebesi gerçekleşti.
21 Aralık - Gazze Muharebesi gerçekleşti.
Cezayir, Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirildi.
Britanya kraliyet ailesinin sağladığı bütçe ile Royal Mail kuruldu.
Thomas More, ünlü eseri Ütopya'yı (Utopia) yayınladı.
Doğumlar
16 Şubat - Prospero Spani, Rönesans dönemi İtalyan heykeltıraş (ö. 1584)
18 Şubat - I. Mary, İngiltere ve İrlanda kraliçesi (ö. 1558)
11 Mart - Henry Brandon, İngiltere Prensesi Mary Tudor ve Charles Brandon'un oğlu, VIII. Henry'nin yeğeni (ö. 1534)
26 Mart - Conrad Gesner, İsviçre'li doğabilimci (ö. 1565)
13 Ağustos - Hieronymus Wolf, Alman hümanist ve filolog (ö. 1580)
tarihi bilinmeyen
Cipriano de Rore, Rönesans döneminin Franko-Flaman bestecisi (ö. 1565)
Cristóvão da Gama, Portekizli denizci ve asker (ö. 1542)
Elkas Mirza, Safevi şahzadesi ve Şirvan Eyaleti valisi (ö. 1550)
Süyümbike, Tatar sultanı (ö. 1554)
Ölümler
20 Ocak - Juan Díaz de Solís, İspanyol kâşif (d. 1470)
23 Ocak - II. Fernando, Aragon, Sicilya ve Napoli Kralı (d. 1452)
13 Mart - II. Vladislaus, Bohemya, Macaristan ve Hırvatistan kralı (d. 1456)
9 Ağustos - Hieronymus Bosch, Hollandalı ressam (d. 1450)
tarihi bilinmeyen
Abdülhalim Efendi, Osmanlı döneminde yaşamış alim, veli ve divan şairi
Kansu Gavri, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1440)
Müeyyedzâde Abdurrahman Çelebi, Osmanlı şair, hattat, kazasker (d. 1456) |
2817 | https://tr.wikipedia.org/wiki/1515 | 1515 |
Olaylar
19 Mayıs - Kemah Kuşatması ile Kemah, Osmanlı hakimiyetine girdi.
12 Haziran - Turnadağ Muharebesi'nde Osmanlı İmparatorluğu Dulkadiroğulları Beyliği'ni kendisine bağlayarak Türk siyasi birliğini kesin olarak sağladı. Beylik, bundan sonra yedi yıl daha devam etti ve 1522'de Osmanlı'nın Zülkadriye Eyaleti adıyla teşkilatlandırılarak kesin surette merkeze bağlandı.
Haziran - Ovacık Muharebesi ile Nur Ali Halife İsyanı sona erdi ve Tunceli Osmanlı hakimiyetine girdi.
10 Eylül - Diyarbakır Kuşatması sona erdi.
13-14 Eylül - Marignano Muharebesi gerçekleşti.
4 Kasım - Osmanlı İmparatorluğunda Diyarbekir Eyaleti oluşturuldu, Bıyıklı Mehmet Paşa ilk beylerbeyi olarak atandı.
Küba'da Havana şehri kuruldu.
Riga Kalesi'nin yapımı tamamlandı.
Doğumlar
18 Şubat - Valerius Cordus, Eteri bulan Alman psikolog ve botanikçi (ö. 1544)
10 Mart - Injong, Joseon Kralı (ö. 1545)
28 Mart - Avilalı Teresa, Hristiyan bir rahibe ve Hristiyanlıkta azize (ö. 1582)
22 Eylül - Clevesli Anne, VIII. Henry'nin dördüncü karısı (ö. 1557)
tarihi bilinmeyen
Annibale Caccavello, İtalyan heykeltıraş (ö. 1595)
Johann Weyer, ollandalı hekim, okültist ve demonolog (ö. 1588)
Niccolò Franco, İtalyan yazar (ö. 1570)
Piyale Paşa, Osmanlı Kaptan-ı Derya (ö. 1578)
Şehzade Mustafa - Kanuni Sultan Süleyman'ın ve Mahidevran Sultan'ın oğlu (ö.1553)
Ölümler
1 Ocak - XII. Louis, Fransa kralı (d. 1462)
Mart - Dukakinoğlu Ahmed Paşa, Osmanlı Sadrazamı
12 Ağustos - Bediüzzaman Mirza, Timurlar Devleti'nin son hükümdarı (d. 1469)
5 Kasım - Mariotto Albertinelli, İtalyan Yuksek Rönesans üslubunda Floransa ekolünde bulunan ressam (d. 1474)
tarihi bilinmeyen
I. Mengli Giray, Kırım Hanı (d. 1445)
Alaüddevle Bozkurt Bey, Dulkadiroğulları Hükümdarı
Alonso de Ojeda, İspanyol denizci, kaşif, vali ve istilacı (d. y. 1466)
Bülbül Hatun, II. Bayezid'in eşi, Şehzade Ahmed'le Hundi Sultan'ın annesi
Tacizade Cafer Çelebi, divan edebiyatı şair ve yazarı, devlet adamı |