Datasets:

haohaa

/

shan-wordpress

like 0

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထီႉ 25 March 2017 တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း 4-တပ်ႉၵွင် ၶိုၼ်ႈလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) တီႈဝၢၼ်ႈယၢဝ်ႇ ဢိူင်ႇတႃႈၶႅၵ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း ႁိုင် 2-ၸူဝ်ႈမူင်းပၢႆ၊ တေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ download

တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း-4တပ်ႉၶိုၼ်ႈလေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး

Wallpaper

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းထီႉ 30 March 2017 ၾႆးမႆႈ တီႈမူႇဝၢၼ်ႈ ၵယႃးလၢၼ်း ဢိူင်ႇၵယႃးလၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃပလွင်ႈ မီးႁိူၼ်း 10-လင် လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇၸွမ်းၼႂ်းၾႆး ၼႆယဝ်ႉ။ downlaod

လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၸၢႆးၼွင်ႉ

Details Created on 30 March 2017 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းထီႉ 29 March 2017 ဝၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း လႆႈၵိူတ်ႇၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ လူတ်ႉၵႃး ၽႃႇၺႃးၵၼ် တီႈၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ 1-တီႈလႄႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး 1-တီႈသေ မီးၵူၼ်းလႆႈတၢႆၸွမ်း 1-ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4-ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 09:30-မူင်း၊ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင် သူႉၶိၼ်းတႃႇ လႄႈ ဝၢၼ်ႈလူင်ၵဵင် ဢိူင်ႇပၢင်ပေႃ၊ မီးထေႃႈလႃႈၵျီဢွၼ်ႇလႄႈ ထေႃႈလႃႈၵျီလူင် ၵႂႃႇၽႃႇသႂ်ႇၵႃးဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း၊ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ၽႃႇၺႃးၵၼ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထေႃႈလႃႈၵျီဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ဢဝ်ႁူဝ်မၼ်း ႁၵ်းတူပ်ႉၶဝ်ႈၵႂႃႇတႂ်ႈၵူၼ်ႈၵႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၵူၼ်းတၢႆၸွမ်း 1-ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း 4-ၵေႃႉၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃႉပဵၼ် မၵျီၵျီလၢႆႇ ဢႃႇယု 33-ပီႊ ပေႃႈၸိုဝ်ႈ ဢူးၵျီႇဝုၼ်း လႆႈတၢႆထင်တီႈၵႂႃႇ ၵမ်းသိုဝ်ႈသေ၊ ဢူးၵျီႇၸူဝ်း (ၸဝ်ႈထူဝ်ႈ) ဢႃႇယု 42-ပီႊ ပေႃႈၸိုဝ်ႈ ဢူးၵၢမ်ႇထူး၊ မွင်ႇမိၼ်းတူႇ ဢႃႇယု 22-ပီႊ ပေႃႈၸိုဝ်ႈ ဢူးမွင်း၊ မွင်ႇလိၼ်းထုၼ်းဢွင်ႇ ဢႃႇယု 5-ပီႊ ပေႃႈၸိုဝ်ႈ ဢူးလႃႉတၢၼ်း လႄႈ မဢေးၼူၼ်း ဢႃႇယု 28-ပီႊ ပေႃႈၸိုဝ်ႈ ဢူးဢဵင်ႇတၵ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၶဝ် 5-ၵေႃႉ ဢၼ်ပႃးမႃးၸွမ်း ၼိူဝ်ထေႃႈလႃႈၵျီ ၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵျွင်းၵုင်း ဢိူင်ႇပၢင်ပေႃ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးသေ တေဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈႁႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 11:50-မူင်း ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ လႆႈမီးလွင်ႈ ၵႃးလူင် 12-မၢၵ်ႇ လမ်းၼိုင်ႈ ၵႂႃႇၽႃႇသႂ်ႇ  ၵႃးပႃႇၵျီႇရူဝ်ႇတီႈၽၢႆႇၼႃႈ ၵျွင်းၽြႃးလူင်ၵၢင်ႉမေႃႇ မိူၼ်ၵၼ်လႄႈ၊ ႁူဝ်ၵႃးလူင်ၼၼ်ႉ လႆႈၵွႆၵႂႃႇဢိတ်းၼိုင်ႈသေ ၵႃးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈယွၵ်းယွႆႈႁၵ်းတူပ်ႉၵႂႃႇမူတ်း ၵူၺ်းၵၢမ်ႇလီလႄႈ ၵူၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇတၼ်းပဵၼ်သင် ဝႃႈၼႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵႃးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ လုၵ်ႉၵျွၵ်ႉမႄး တေပူၼ်ႉၵႂႃႇတၢင်းသီႇပေႃႉ လႄႈ ၸဝ်ႈၵႃးလူင်ၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈလႅၼ်ႈပၢႆႈပႅတ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းတီႈလႂ်၊ ၽၢႆႇတၢင်းၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၸွမ်းႁႃတူဝ်မၼ်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။

လူတ်ႉၵႃးၽႃႇၵၼ် တီႈသီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး မီးၵူၼ်းတၢႆ-1 မၢတ်ႇၸဵပ်း-4

Details Published on 22 September 2016 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 20/09/2016  တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 25/09/2016 ၼၼ်ႉ SSDF, IRC လႄႈ ၸုမ်းၼမ်ႉၶူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉ ၽၢႆႇလုမ်းလႃးၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 5 ဝၼ်း တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၼႆႉ လႆႈၽွၼ်ႉပၼ်ၶိုၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ယၢမ်ႈၶိုၼ်ႈ ၵၢၼ်သွၼ်တီႈ SSDF,IRC လႄႈ ၸုမ်းၼမ်ႉၶူင်း  ဢၼ်သွၼ်ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇ 3 ၸုပ်ႈၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး  လၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈတင်းၼမ်   ၊ ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈၶိုၼ်းႁွင်ႉတင်း 3 ၸုပ်ႈ လႄႈ    မီးၽူႈၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈ 50 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်းလူင်မၼ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ  ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ မေႃယႃတႃႇတူၺ်းထိုင်ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇပေႃး ၵုမ်ႇထူၼ်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်ၵႂႃႇ သင်သွၼ်ယဝ်ႉၵႂႃႇၼႆ ႁႂ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၸွႆႈ တူၺ်းထိုင်ပၼ်ၶိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း လႄႈ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်တေၵိူတ်ႇမႂ်ႇ  တီႈယူႇၽႂ်မၼ်း ၊  ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉပွၵ်ႈၼႆႉ ၸင်ႇလႆႈၶိုၼ်းႁွင်ႉ တင်း 3 ၸုပ်ႈသေ မႃးၽွၼ်ႉထႅင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေလူင်း ႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ငၢႆႈၵႂႃႇလိူဝ်သေၵဝ်ႇ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉ ၽၢႆႇလုမ်းလႃးၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး

Details Created on 30 March 2017 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းထီႉ 30 March 2017 ၾႆးမႆႈ တီႈမူႇဝၢၼ်ႈ ၵယႃးလၢၼ်း ဢိူင်ႇၵယႃးလၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃပလွင်ႈ မီးႁိူၼ်း 10-လင် လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇၸွမ်းၼႂ်းၾႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ဢိူင်ႇၵယႃးလၢၼ်း ဢူးသေႃႇဝၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- ၾႆးတႄႇမႆႈ မိူဝ်ႈၵၢင်ၼႂ် 09:00-မူင်း၊ တႄႇမႆႈႁိူၼ်း ဢၼ်မီး ပူႇထဝ်ႈ ယႃႈထဝ်ႈသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ၊ ၶဝ်ၵေႃႈယႃႇယုယႂ်ႇယဝ်ႉ၊ တႆႈၾႆးတဵၼ်းၽြႃး တီႈၼိူဝ်ႁိူၼ်းဝႆႉသေယဝ်ႉ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉသမ်ႉလူင်းမႃးယူႇတႂ်ႈႁိူၼ်း၊ တႄႇမႆႈတီႈၼၼ်ႉမႃး၊ ႁဝ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸွႆႈၵၼ်မွတ်ႇၾႆးလႄႈ ၾႆးၸင်ႇလႆႈမွတ်ႇၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈထုၵ်ႇၺႃးၾႆးမႆႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်း 10-လင် လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁိူၼ်း လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇၸွမ်းၼႂ်းၾႆး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းသင်၊ သၢႆမၢႆၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၾႆးမႆႈၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီႊ 2015 ၼႂ်းလိူၼ် February ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉသၼ်ႇၼႆႉ လႆႈၵိူတ်ႇလွင်ႈၾႆးမႆႈဝဵင်း တင်းႁိုင်မွၵ်ႈ 17-ၸူဝ်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ မႆႈၵႂႃႇတႃႇလင်ႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 300-လင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉမၼ်း လႆႈႁၢမ်းတီႈယူႇတီႈၵိၼ် မိူၼ်ၵၼ်၊ ၼႂ်းပီႊ 2012 ၵေႃႈ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တီႈၼမ်ႉသၼ်ႇ 50-လင်ပၢႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ၾႆးမီႈ တီႈၼမ်ႉသၼ်ႇ

Details Created on 19 May 2015 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း ပေႃးမႃးၶွၵ်းၶိုၼ်း ပိုၼ်းၵႅပ်ႈတီႈပွင်ႇလိၵ်ႈတႆး “မ” ႁႃႈတူဝ် ၼႆၸိုင် 1)မေႃၼပ်ႉ၊ 2)မေႃတႅမ်ႈ၊ 3)မေႃလူ၊ 4)မေႃသွၼ်၊ 5)မေႃပွင် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ သင်သိုပ်ႇၶွၵ်းၶဝ်ႈ တီႈပွင်ႇၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ မၼ်းသမ်ႉ မေႃၼပ်ႉ- ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ႁဝ်းၶိုၼ်ႈသွၼ်ႁဵၼ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇႁဵၼ်းႁိုဝ်ၵေႃႈယႃႇ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ လူဝ်ႇလႆႈမေႃၼပ်ႉၵူၺ်း။ မေႃတႅမ်ႈ- ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ၼပ်ႉသွၼ်ႇမေႃယဝ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈၶိုၼ်းမေႃ ၽိုၵ်းတႅမ်ႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်တူဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထႅဝ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁိုဝ်။ မေႃလူ- ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးႁဝ်းၽိုၵ်းတႅမ်ႈမေႃယဝ်ႉၸိုင် ႁူႉၵႃႈတေလႆႈ မေႃလူဢၢၼ်ႇ ႁႂ်ႈႁူႉဝႃႈ ၼႆႉႁွင်ႉသင် ၼၼ်ႉပွင်ႇသင်။ မေႃသွၼ်- ၼႆႉသမ်ႉ လုၵ်ႉတီႈဢၼ်ႁဝ်း မေႃၼပ်ႉ မေႃတႅမ်ႈ မေႃလူ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉမႃးသေ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်း မေႃႁဵၼ်းသွၼ် ပွၼ်ႈပၼ်ပိူၼ်ႈၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉ ႁႂ်ႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလႅတ်းၵႃ ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ မေႃပွင်- ၶေႃႈလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉသမ်ႉ ၶိုင်ပွင်ၼႃႈၵၢၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းႁိုဝ် ၸုမ်း/ၵေႃလႂ် ၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႂ် ၸဵမ်ဝတ်ႉ(ၵျွင်း)၊ ဝၢၼ်ႈ/ပွၵ်ႉ/ဢိူင်ႇ/ဝဵင်း/ ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပႅင်ႇၼင်ႇႁဝ်းပူၵ်းတင်ႈ ပွင်ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁွင်ႉဝႃႈ မေႃပွင် ၼႆၶႃႈယဝ်ႉ။

တီႈပွင်ႇ “မ” ႁႃႈတူဝ်

Details Published on 08 September 2016 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း လုမ်းၶွၼ်ႇသလဵၵ်ႉမၢၼ်ႈ (မြန်မာကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံး – Myanmar Consulate) ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၼ်ၾၢင်ႉထိုင် ၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ ၸိူဝ်းတေၸပ်းသၼ်ႇထေႇမႂ်ႇ လႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်မႄႈမၢၼ်းၸပ်းတွင်ႉယႂ်ႇ ၶဝ်ၵူႈၵေႃႉ ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး ပိူဝ်ႈၶၢဝ်းၶိဝ်းၼႆႉ ၸိူဝ်ႉမႅင်း ၸိၵႃႇ (Zika Virus) လိူင်ႇၽႄႈၼမ်ဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ႁူင်းယႃၵူၼ်းမိူင်း တီႈသၼ်သၢႆး ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလွင်ႈဝႃႈ မီးမႄးမၢၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ ဢႃႇယုလႆႈ 28-ပီႊ ၸပ်းတွင်ႉလႆႈ 8-လိူၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ တိတ်းၸပ်းဝႆႉ တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်း ၸိၵႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 05 September 2016 ပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉယဝ်ႉသေ ယူႇတီႈ လုမ်းၶွၼ်ႇသလဵၵ်ႉမၼ်ႈ တီႈၵဵင်းမႆႇ ၸင်ႇလႆႈၵႂႃႇတွင်ႈထၢမ်လွင်ႈတၢင်း ပိူင်ပဵၼ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ပၼ်ၾၢင်ႉၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းထီႉ-07 ၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉလႆႈသိုပ်ႇယူတ်းယႃသေ လုမ်းလႃးတူၺ်းထိုင်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃယူႇလႄႈ ဢၼ်ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈယူႇ/တီႈလိုဝ်ႈ လႄႈ ႁိမ်းႁွမ်း မၼ်းၼၢင်းယူႇသဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈသိတ်းယႃၶႃႈၸိူဝ်ႉမႅင်းယုင်းဝႆႉယူႇ မိိူၼ်ၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈသေ သင်မီးလွင်ႈတိတ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းၸိၵႃႇ ဢမ်ႇၼၼ် သင်ထၢင်ႇဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းသေ မိူၼ်မီးၾၢင်ႁၢင်ႈ ၼိူဝ်ႉၼင်တူဝ်ၵဝ်ႇ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးၸိုင် ႁႂ်ႈလႆႈၵပ်းသိုပ်ႇတင်း လုမ်းၶွၼ်ႇသလဵၵ်ႉမၢၼ်ႈ (မၢႆၾူၼ်း 052-004 211 / 061-272 7775) သေ ယွၼ်းလွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇလႆႈယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇတၢင်း လၢၼ်ႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်၊ ၸွမ်းပၢင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် လႄႈ ၸွမ်းတႃႈႁိူဝ်း မျၢၼ်ႇမႃႇ-ထႆး ၸိူဝ်းၵေႃႈ မီးလွင်ႈပွင်သၢင်ႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵႅတ်ႇၶႄဝႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းၸိၵႃႇ တေဢမ်ႇၽႄႈလိူင်ႇလႆႈ ၼၼ်ႉယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်ႉမႅင်း ၸိၵႃႇ (ZIKA) ၼႆႉ လုၵ်ႉမႃးတီႈ ယုင်းလၢႆး သင်မီးၵူၼ်းတိၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း ၼႆႉယဝ်ႉၸိုင် တေမီးလူမ်းၼၢဝ်၊ ၼိူဝ်ႉတူဝ်မႆႈ၊ ႁူဝ်ႉမွႆႈ၊ ႁူဝ်ၶိုၼ်ႈႁူဝ်ၶႆႈ၊ တႃလႅင်၊ မီးတုမ်ႇလႅင် ဢွၵ်ႇၸွမ်းၽိဝ်ၼိူဝ်ႉ၊ ၸဵပ်းတူဝ်ၸဵပ်းၶိင်း၊ ၸွမ်းလုပ်ႇၵပ်းလုပ်ႇတေႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

လုမ်းၶွၼ်ႇသလဵၵ်ႉမၢၼ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈမႄႈမၢၼ်း ၵႂႃႇၵဵင်းမႆႇ

Details Published on 03 February 2017 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် ၶုၺ်ႉႁၼ် လွင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီးတၢင်းပဵၼ်တႂ် တီႈၼႂ်းတႂ် လူၺ်ႈၸႂ်ႉထူင်ပလသ်တိၵ်ႉ (ထူင်ယၢင်) ဢမ်ႇၼၼ် ၵွၵ်းဝၢၼ်ႇပလသ်တိၵ်ႉ သေ သႂ်ႇၵိၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်းမႆႈ လႄႈ ၼမ်ႉမႆႈလႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၶွင်ပလသ်တိၵ်ႉ ၶဝ်ၼႆႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် (Petroleum) ဢၼ်ပဵၼ်တႃႇတူႉ ႁဵတ်းဝႆႉသေယဝ်ႉ သင်ထၢတ်ႈတႃႇတူႉၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃးသႂ်ႇဢၼ်မႆႈၸိုင် ထၢတ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ ၸၢင်ႈမေႃၸိူမ်ႈငၢႆႈ ယူႇယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈထၢတ်ႈပလသ်တိၵ်ႉၸိူမ်ႈၼၼ်ႉသေ ပုၼ်ႈတႃႇပၢႆးယူႇလီ တူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽွၼ်းႁၢႆႉ ယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ် ၽူႈမီးပိုၼ်ႉႁူႉ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် လႆႈတိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉဝႃႈ ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၵွၵ်းဝၢၼ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်ပလသ်တိၵ်ႉ ႁဵတ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သႂ်ႇၵိၼ်ၶဝ်ႈမႆႈ၊ ၶဝ်ႈသွႆးမႆႈ၊ ၽၵ်းၶူဝ်ႈမႆႈ၊ ၼမ်ႉၽၵ်းမႆႈ၊ တၢင်းၵိၼ်ၶူဝ်ႈမႆႈ၊ ၼမ်ႉၼဵင်ႈဝၢၼ်မႆႈ လႄႈ ၼမ်ႉမႆႈ ၸဵမ်ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ဢၼ်မႆႈၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူႈလွင်ႈၼႆယဝ်ႉ။ သင်ၸိူင်ႉဝႃႈ ဢဝ်တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ဢၼ်မီးလွင်ႈတင်းမႆႈသုင်ၶဝ် သႂ်ႇၵိၼ်ၼႂ်းၵွၵ်းဝၢၼ်ႇ ပလသ်တိၵ်ႉၸိုင် ၸၢင်ႈတေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်တႂ် တီႈၼႂ်းတႂ်လႆႈဝႃႈၼႆ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ တီႈမိူင်းထၢႆႇဝၢၼ်ႇၶဝ် ၶူၼ်ႉႁၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇလွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ၼၼ်ႉသေ လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း တီႈၵူၼ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးမႆႈမႆႈၶဝ် ၸႅၵ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်သွင်ၸုမ်း၊ ၸုမ်းတီႈၼိုင်ႈ ၸႂ်ႉဝၢၼ်ႇပလသ်တိၵ်ႉသေၵိၼ်၊ ထႅင်ႈၸုမ်းသွင် ၸႂ်ႉဝၢၼ်ႇဝႄႈသေၵိၼ်၊ ဝၢႆးသေၵိၼ်ယဝ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-ၸူဝ်ႈမူင်းၸိုင် ၶိုၼ်းၸႅတ်ႈတူၺ်းၼမ်ႉယဵဝ်ႈ ၵူၼ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၶဝ် ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 12-ၸူဝ်ႈမူင်း လႆႈၸႅတ်ႈတူၺ်း 6-ပွၵ်ႈ၊ တင်းမူတ်းလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸႅတ်ႈတူၺ်း ၼမ်ႉယဵဝ်ႈႁိုင် 3-ဝူင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေၶူၼ်ႉၶႂႃႉၸႅတ်ႈတူၺ်း ႁၢင်ႈၾၢင်ၼမ်ႉယဵဝ်ႈ တီႈၵူၼ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးၶဝ် ၼႂ်း 3-ဝူင်ႈယဝ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈထူပ်းႁၼ် ၵွင်ႉၶွမ်ႇပွင်း (Compounds) ပလသ်တိၵ်ႉ 8.5 မႆၶရူဝ်ၵရမ် (Microgram) မီးၼႂ်းၼမ်ႉယဵဝ်ႈ ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဝၢၼ်ႇပလသ်တိၵ်ႉၶဝ်သေယဝ်ႉ၊ တမ်ႈတီႈၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဝၢၼ်ႇသွတ်ႈၶဝ်သမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈထူပ်းႁၼ် ၵွင်ႉၶွမ်ႇပွင်း (Compounds)သင် ဢၼ်တေၸၢင်ႈပၼ်ၽေး တုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇပၢႆးယူႇလီ ဝႃႈၼႆ။ Dr. Chia Fang Wu ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် Kaohsiung Medical University မိူင်းထၢႆႇဝၢၼ်ႇတႄႉဝႃႈ သင်ၸႂ်ႉပလသ်တိၵ်ႉ သႂ်ႇၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်မႆႈမႆႈၼႆ ၸၢင်ႈတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီး ၵွင်ႉၶွမ်ႇပွင်း (Compounds) ပလသ်တိၵ်ႉ ၵႂႃႇၶွၼ်ႈလူင်းယူႇဝႆႉ တီႈၼႂ်းတႂ် လႄႈ သင်ၵွင်ႉၶွမ်ႇပွင်း (Compounds) ပလသ်တိၵ်ႉၼၼ်ႉ ၶွၼ်ႈယူႇၼႂ်းတႂ်ႁိုင်မႃးၸိုင် ၼႂ်းတႂ်ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈ တၢင်းပဵၼ်တႂ် ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႄႉ တေဢမ်ႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁူႉလႆႈၵမ်းလဵမ် လွင်ႈဝႃႈတီႈၼႂ်းတႂ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ မီး ၵွင်ႉၶွမ်ႇပွင်း (Compounds) ပလသ်တိၵ်ႉ လူင်းၶွၼ်ႈယူႇဝႆႉ သေတႃႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈသင်ဝၼ်းမၼ်း ႁိုင်မႃးတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ၸၢင်ႈတေပဵၼ်မႃး မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၵႂႃႇယဵဝ်ႈယၢပ်ႇလႂ်၊ မီးတၢင်းပဵၼ်တႂ် ၼႂ်းထူင်ယဵဝ်ႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၸၢင်ႈထုိင်လႆႈၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ၽႃႇတတ်းလူးၵွၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပလသ်တိၵ်ႉၼႆႉ ၸၢင်ႈတေၵဝ်းယႃႉပႅတ်ႈတႂ်လႆႈ ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်း ဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႈမေႃၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တႂ် လႄႈ မေႃပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၶႅၼ်ႇသႃႇ ထႅင်ႈၵွၼ်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ၽိုၼ်တိုၼ်း – ၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ပၢႆးယႃႈယႃၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ AMA Internal Medicine

တႂ် လႄႈ ပလသ်တိၵ်ႉ (Kidney and plastic)

Details Created on 02 November 2014 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း ၵေႃႉဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်မႃးဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵိုၵ်းပိုၼ်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သုင်သုတ်း ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ႁိူၼ်းႁေႃၸွမ်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လႄႈ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေပိုတ်ႇပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 09:30-မူင်းသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈႁွင်ႈငုသူၺ်ႇဝႃႇ ဢွင်ႈတေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶဝ်သွင်ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေႁိုင် 5-ၼႃးထီး ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ လႄႈတင်း ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၶဝ်သွင်ၵေႃႉ ပႆတၢင်းၸွမ်းၵၼ် ႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း လႄႈ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း ၶဝ်သွင်ၵေႃႉ မႃးႁွတ်ႈဝႆႉထႃႈဢွၼ်တၢင်းလႄႈ ၸင်ႇယူႇတီႈၽၢႆႇၼႃႈႁိူၼ်းႁေႃသေ ၼပ်ႉယမ် ၸွမ်ၸိုင်ႈလႄႈ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ တင်းၸွမ်ၸိုင်ႈသေ ၸွမ်းၵၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈႁွင်ႈ ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ပႃႇတီႇႁူင်းၶဝ်ႈ(NUP) ဢူးတဵင်းထုၼ်း၊ ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ(USDP) ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ဢူးထေးဢူး လႄႈတင်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႇမသျိၼ်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢူးတိၼ်ႇဢေး ၶဝ်သိုပ်ႇႁွတ်ႈထိုင်မႃးထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၸိုင်ႈဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ၶိုၼ်းၵႂႃႇႁပ်ႉႁွင်း ႁူမ်ၸူမ်း ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ၵေႃႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၶုၼ်ထုၼ်းဢူး ႁွတ်ႈထိုင်မႃးထႅင်ႈ။ တူၺ်းၾၢင်ႁၢင်ႈမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ် လွင်ႈတိုၼ်ႇတဵၼ်ႈ သိူဝ်းသၢၼ်း သင်သေ ႁွတ်ႈထိုင်မႃး။ မိူဝ်ႈ ၼႃႇယၵ သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တူႇရဢူးသူၺ်ႇမၢၼ်း ႁွတ်ႈထိုင်မႃးၼၼ်ႉ ဢူးသူၺ်ႇမၢၼ်း ဢဝ်သူပ်းငိုၼ်းသူပ်းၶမ်း တူင်ႉတၵ်ႉႁွင်ႉၸွမ်ၸိုင်ႈဝႃႈ ပီႈဢၢႆႈလူင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်ၽၢႆႇၼႃႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈသုင်ၶၢဝ်လႄႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈၶိုၼ်းယူႇမိူၼ်ပိူင်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇမိူၼ်ၼင်ႇၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ႁႅင်းသေ တူင်ႉတၵ်ႉၶိုၼ်း ယူႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵေႃႉလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း(NLD) ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈတင်းၸွမ်ၸိုင်ႈ တူင်ႉတၵ်ႉၵၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈသၢႆတႃ မၼ်းၼၢင်း ယၵ်ႉတူၺ်းၼႃႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ဝႆႉလီလီယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၸပ်းမိုဝ်းတူင်ႉတၵ်ႉၵၼ်ယဝ်ႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢမ်ႇဢဝ်မိုဝ်းၸိၼႄသဵၼ်ႈတၢင်း တႃႇၵႂႃႇတီႈႁွင်ႈၶဝ်ႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၽူဢွၼ်ႁူဝ်တၢင်ႇၵေႃႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တၢင်တူဝ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၸွမ်းၵႂႃႇသူင်ႇမၼ်းၼၢင်း ထိုင်တီႈယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပႆႇၽႅဝ်ႁွတ်ႈထိုင်ႈ ၼႂ်းႁွင်ႈႁေႃလူင်ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁူမ်ၸူမ်းတူင်ႉတၵ်ႉ မီးတၢင်းသိူဝ်းဝႆႉၵႅပ်ႉၵမ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းႁၼ်ၼႃႈၵၼ်တီႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပွၵ်းၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်းသေ ၸပ်းမိုဝ်းတူင်ႉတၵ်ႉၵိုၵ်းပိုၼ်းၵၼ်ၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ် ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း ၶိုၼ်းၵႂႃႇတူင်ႉတၵ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး လုင်းၶုၼ်ထုၼ်းဢူးယူႇယဝ်ႉ။ ၶႅပ်းႁၢင်ႈမိူဝ်ႈ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း ၸပ်းမိုဝ်းတူင်ႉတၵ်ႉၵၼ် ၼၼ်ႉတႄႉ ႁွတ်ႈၶဝ်ႈထိုင်ၵႂႃႇတီႈၼႂ်းမိုဝ်း ၼၵ်ႉၶၢဝ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လႅတ်းၽၢႆဝႆးၶဝ်သေ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈၼႃးထီးဢွၼ်ႇၵူၺ်း ပိုၼ်ၽႄႈၸွတ်ႇၵႂႃႇ ၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၵူၼ်းမိူင်းတင်းၼမ် တင်းလၢႆ ၶဝ်ႈၸႂ်ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၸပ်းမိုဝ်းၼၼ်ႉ ပႃးယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၸမ်ထိုင် ၶၢဝ်းယၢမ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈမၢႆတွင်းယဝ်ႉသေ တႄႇပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႂႃႇ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 09:30-မူင်း ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၼင်ႇႁၢင်ႈပၼ်ႇမူၼ်းဝႆႉသေ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉ ၼင်ႈဝႆႉၼႃႈၽၢႆႇၼိူဝ်သုတ်း၊ ၽၢႆႇၶႂႃ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ မီးႁူဝ်ပဝ်ႈ သၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢူးၶိၼ်ႇဢွင်ႇမျိၼ်ႉ ဢဝ်တီႈၼင်ႈဝႆႉသေ ၽၢႆႇသၢႆႉပဵၼ် ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ ဢဝ်တီႈၼင်ႈ ဝႆႉသေ ၼင်ႈတေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်း ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းတႄႇပိုတ်ႇၵႂႃႇ 09:45-မူင်းသေ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈၼၵ်ႉၶၢဝ်ႇၶဝ်တင်းသဵင်ႈ ဢွၵ်ႇပႂ်ႉထႃႈ ၽၢႆႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ႁွင်ႈဢုပ်ဢူဝ်း ငုသူၺ်ႇဝႃႇ ယူႇယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် 4-ၽၢႆႇၼႆၼၼ်ႉ ပူၼ်ႉမႃးမီးပီႊပၢႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈ 4-ၽၢႆႇသေ ပေႃးႁိုင်မႃးမီးပီႊပၢႆယဝ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် ႁူမ်ႈႁႅင်းၸုမ်း 5-ၸုမ်း မီးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် 14-ၵေႃႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်း ၼိုင်ၵေႃႉတႃႇမွၵ်ႈ 10-ၼႃးထီး ၼႂ်းလိူၼ်-October ဝၼ်းထီႉ-31 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၸွမ်ၸိုင်ႈဢူဝ်ႇပႃးမႃး တေတဝ်ႈႁွတ်ႈထိုင်မႃး ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႈမၢၼ်ႈ ၵိုတ်းထႅင်ႈတႃႇ 12-ဝၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်း ပုၼ်ႈတႃႇၵၢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၶိုၵ်ႉၶမ်ႇ လမ်ႇလွင်ႈပုၼ်ႈတႃႇၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ ပဵၼ်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ႁဵတ်းၵဵင်ႈၼႄၼႃႈတိူဝ်ႈၵူၺ်းၼႆ ၸဵမ်ႈမိူဝ်ႈပႆႇတႄႇ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ မီးသဵင်ထတ်းသၢင် ဢွၵ်ႇမႃးထႃႈ တင်းၼမ်ယူႇယဝ်ႉ။ “ႁၼ်ဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တိုၼ်းၶႂ်ႈၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈၵူၺ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈဢူဝ်ႇပႃးမႃး ၸမ်မႃးယဝ်ႉ”ၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၸၢႆးလႃႉ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇမီးၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီ ၶိုၵ်ႉၶမ်ႇသင် ဢွၵ်ႇမႃးလႆႈၼႆ ၽူႈလဵပ်းႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ထတ်းသၢင်ဢွၵ်ႇၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပဵၼ်ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းလႄႈ တႃႇတေလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇငၢႆႈ သင်ႇႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇၵၼ်မိူၼ်ၼႆ ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈၼႆတႄႉ ပုၼ်ႈတႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ တေလီလိူဝ်မႃးၼႆ ၽူႈႁၼ်လီ ၽၢႆႇလဵပ်းႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ထတ်းသၢင်ႁၼ်ၼင်ႇၼႆ။ “မိူၼ်ၼင်ႇပႅင်ႈၵဝ်ႇၵဝ်ႇၵူၺ်း၊ ႁဵတ်းၼႄ Open-ing ၵူၺ်း၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ ၽၢႆႇၼႃႈၵူႈၼွၵ်ႈမိူင်းတႄႉဝႃႈ လွင်ႈတီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ၊ ႁဵတ်းပုၼ်ႈပၢင် လွင်ႈၶိုၼ်းလီၵၼ်ၾႆးၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း တႃႇႁႂ်ႈမီးငဝ်းလၢႆး ၶိုၼ်းလၢတ်ႈလႆႈ” ၵူၺ်းၼႆ ၽူႈတႅမ်ႈပွင်ႈၵႂၢမ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢူးထင်လိၼ်းဢူး လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈတၢင်လၢတ်ႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢူးယႄးထုတ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်လီႁပ်ႉၶၢမ်ႇၸွမ်း ၶေႃႈၼၼ်ႉ။ လွင်ႈၼႆႉမၼ်း ဢမ်ႇၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ တင်းၶၢဝ်းတၢင်းၽႂ်တေမႃး မိူဝ်ႈၽွင်းဢွၵ်ႇၽိုၼ်တၢင်ႇလဝ်ႈ ၶွမ်ႇမတီႇ တႃႇမႄးၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းၼၼ်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉၶိုင်သၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် တိုၵ်ႉၶိူင်ႇၶမ်ႉၼႆ ဢူးယႄးထုတ်ႉ တုမ်ႉတွပ်ႇၼင်ႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝၢႆးလုၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် လႆႈႁၼ်ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်းၶဝ်လႄႈတင်း ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်း ယိပ်းမိုဝ်းၵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်တူၵ်းထုၵ်ႇလႆႈၸႂ် ယူႇယဝ်ႉ။ “တင်းႁၼ်ၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈလီၵူၺ်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းႁဝ်းၵေႃႈ ပႃးၸွမ်းမႃးဝႃႈၼႆၵေႃႈ မုင်ႈမၢႆဝႆႉပုၼ်ႈတႃႇ ဝၢႆးပီႊ-2015၊ ပွႆးဢၼ်ၼႆႉ မုင်ႈႁၼ်ဝႆႉ တႃႇတေသိုပ်ႇၸတ်းႁဵတ်းထႅင်ႈ တၢင်းၼႃႈဢေႃႈ၊ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းႁဝ်းၶႃႈသေ ဝူၼ်ႉဝႃႈပွႆးဢၼၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းလိုၵ်ႉလမ်ႇ ႁႅင်းယူႇ”ၼႆ ၽူႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈ ၸဝ်ႈႁၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆ။ လႆႈႁူႉၶၢဝ်ႇမႃးဝႃႈ ယူႇတီႈတူဝ် ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ဢမ်ႇႁၼ်လီလိူဝ်တပ်ႉမတေႃႇသေတႃႉၵေႃႈ ဝၢႆးသေ လႆႈၶႂၢင်ႉႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ လွင်ႈဝႃႈမၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ႁၵ်ႉႁွမ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ (တပ်ႉမတေႃႇ)သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၸွမ်း ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႂႃႇယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ယူႇၽၢႆႇ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်းၵေႃႈ ယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်းႁၼ်ထိုင်ၵၢၼ်မိူင်း ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်လႄႈ ဢဝ်လွၵ်းလၢႆး ယိပ်းၶိူင်ႈလၵ်ႈၼၢၵ်ႈသေ တဵၵ်းတဵင်၊ ၶတ်းၸႂ်ဢဝ် ႁႂ်ႈလႆႈယူႇ ၽၢႆႇသႃႇၼၼ်ႉ  ပဵၼ်လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်၊ ၵၢၼ်ႁူမ်ႇငမ်း ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ  ၵၢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်း ၸိုင်ႈမိူင်း၊ ယွၼ်ႉၼၼ် လူဝ်ႇလႆႈၶိုၼ်သၢင်ႈ လွင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်း 2-ၸူဝ်ႈမူင်းပၢႆၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ်ႇ မီးၶႂၢင်ႉလႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈ 10-ၼႃးထီးသေ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈ တႃႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ၊ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း တေႉတေႉသင်သေဢိတ်း။ ပဵၼ်ပုၼ်ႈတႃႇလွၵ်းလၢႆးလီ ပုၼ်ႈတႃႇၵမ်ႉထႅမ် တႃႇၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် ပုၼ်ႈတႃႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵူၺ်းၼႆ ၽႈတၢင်လၢတ်ႈ ဢူးယႄးထုတ်ႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းယဝ်ႉၵႂႃႇ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 11:45-မူင်း မိူဝ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ပႆၶဝ်ႈၵႂႃႇ တီႈႁွင်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း လႄႈ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်သဵင်ဝၢၼ်သေ ပႆၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈၽိူၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်း ဢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်မိူၼ်ၼင်ႇႁၢင်ႈ-U ဝႆႉသေ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၼင်ႈၵိၼ်တေႃႇၼႃႈၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ႁိမ်းၶၢင်ႈ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ မီးဢူးၶိၼ်ႇဢွင်ႇမျိၼ်ႉလႄႈ ဢူးထေးဢူးၶဝ် ၼင်ႈၸွမ်းဝႆႉ။ တင်းၵိၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်း ႁွႆးမိုဝ်းမၢၼ်ႈသေ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵၼ် ႁုၼ်ႉၶူဝ်ဢူၼ်သိူဝ်းယူႇ တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၵိၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမူႇၵၼ်ယဝ်ႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈတူင်ႉတၵ်ႉ သူင်ႇသင်ႇ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၸိူဝ်းမႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်း တီႈပၢၵ်ႇၼႃႈၽၵ်းတူဝ်သေ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵိုၵ်းပိုၼ်း သွင်ၸူဝ်ႈမူင်းပၢႆ တီႈႁိူၼ်းႁေႃၸွမ်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယဝ်ႉတူဝ် လီငၢမ်းၵႃႇယူႇယဝ်ႉ။

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵိုၵ်းပိုၼ်း သွင်ၸူဝ်ႈမူင်းပၢႆ တီႈႁိူၼ်းႁေႃၸွမ်ၸိုင်ႈ

Details Published on 02 February 2016 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ၸွမ်သိုၵ်း ယွတ်ႈသိုၵ်း တွပ်ႇၶေႃႈတွင်ႈထၢမ် တီႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ လွင်ႈလႆႈၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း မိူင်းSwitzerland လႄႈ လွင်ႈလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸို်င်ႈတႆး ငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၵူႈပီႊ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းထီႉ 2.2.2016 ၸွမ်သိုၵ်း ယွတ်ႈသိုၵ်း လႆႈတွပ်ႇၶေႃႈတွင်ႈထၢမ် တီႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၵႂႃႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးတီႈၼိုင်ႈဝႃႈ-လွင်ႈၵဝ်ၶႃႈလႄႈလုၵ်ႈၸုမ်း ၵႂႃႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း မိူင်းSwitzerland မႃးၼႆႉ ယူတီႈၽၢႆႇၶဝ်ၽိတ်ႈမွၵ်ႈမႃး ႁႂ်ႈႁဝ်းၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလႆႈၵႂႃႇ၊ လွင်ႈၵႃႈၸရိပ်ႇတၢင်းလႄႈ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇတင်းသဵင်ၼႆႉၵေႃႈ ၽၢႆႇၶဝ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ်မူတ်း ၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈသိုပ်ႇတွပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- မိူင်းSwitzerland ၼႆႉ မီးၶိူဝ်းၵူၼ်းယႂ်ႇ 4-ၶိူဝ်း ယူႇၸွမ်းၵၼ်သေ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးပႅတ်ႇလၢၼ်ႉသွင်သႅၼ်ပၢႆ၊ မီး 26-ၸႄႈမိူင်း၊ ဢႃႇၼႃႇဢမ်ႇၵုမ်းၵမ်တီႈလဵဝ်၊ ဢုပ်ႉပိူင်ၵၼ်လူၺ်ႈမီးတၢင်းႁူႉ၊ ပၵ်းပိူင်ၵေႃႈ ယႂ်ႇၼႃႇ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈသိုပ်ႇတွပ်ႇလၢတ်ႈ လွင်ႈတၢင်းလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၵႂႃႇသၢမ်ၶေႃႈ 1.ၶုၵ်းၶူၼ်ႉဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ် ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆးႁဝ်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းသုမ်းမိူင်းမႃးၵေႃႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ႁဝ်း ယင်းသိူဝ်ႇတၢင်းၵၢၼ်မိူင်း မိူၼ်ၼင်ႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉဝႆႉပၼ်ယူႇ။ 2.ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းတၢင်းသဵင်ႈ ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်၊ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်းမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း လူဝ်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵၼ်၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းႁဵတ်းယူႇၽၢႆႇလဵဝ်ၵူၺ်း၊ ၼႂ်းဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၸဵမ်ၵူၼ်းမိူင်းၵူၼ်းသိုၵ်း လူဝ်ႇမႃးလႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းႁူႉၵၼ် မႃးၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်။ 3.ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝူၼ်ႉထိုင် ဢၼႃႇၵၢတ်ႈ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈသေ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလိုၵ်ႉလိုၵ်ႉလမ်ႇလမ်ႇသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ လွင်ႈယႂ်ႇသေပိူၼ်ၼႆႉ လူဝ်ႇၸုၵ်းၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ ၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းမွၵ်ႇထိုင် ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆး တင်းသဵင်ႈ ထႅင်ႈသၢမ်ၶေႃႈဝႃႈ 1.သင်ႇထိုင်ႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းတင်းသဵင်ႈ တူင်ႉတိုၼ်ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း 2.ႁႂ်ႈမေႃၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈၶိုတ်းၵၢပ်ႈ IT ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၼ်ႈမိူင်း 3.တေဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၵမ်းၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈၼႃႇ၊ မၼ်းၸၢင်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်း တႃႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ပုၼ်ႈဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ၊ ယွၼ်ႉၼၼ် လူဝ်ႇၾၢင်ႉသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇ ၼင်ႇႁိူဝ်တေဢမ်ႇလႆႈသုမ်း ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ၸွမ်သိုၵ်း ယွတ်ႈသိုၵ်း တွပ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈ ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း မိူင်း Switzerland လႄႈ လွင်ႈၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ

Details Published on 31 March 2016 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း Ms. Yun Sun ၽူႈၵပ်းသၢၼ်ၽၢႆႇၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽၢႆႇၶူၼ်ႉၶႂႃႉ Stimson ၽၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ပၵ်းတီႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ တွပ်ႇၶေႃႈတွင်ႈထၢမ် ဢူးၵျေႃႇၸၢၼ်ႇတႃႇ ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈ VOA ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ႁႅင်း ၸုမ်း“ဝ” (UWSA)၊ ၵူဝ်းၵၢင်ႉ (MNDAA) လႄႈ ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၶူင်းၵၢၼ် ဢၼ်လႆႈတီႈမျၢၼ်ႇမႃႇ။ VOA ။    ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင် မိူင်းၶႄႇပၼ်ႁႅင်းၸုမ်း UWSA လႄႈ ၵူဝ်းၵၢင်ႉ၊ ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ် ၶတ်းၶႂၢင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇႁႃႉ။ Ms. Yun Sun ။    ။ ပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇတေႉတေႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင် မိူင်းၶႄႇၵပ်းသိုပ်ႇ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈလွင်ႈၼႆႉ မီးမႃးႁူဝ်သိပ်းပီႊမိူင်းမၼ်းယဝ်ႉ၊ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ်ၼႆႉ မီးလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၸမ်ၸႂ်မိူင်းၶႄႇ လူၺ်ႈပုၵ်ႉၵူဝ်ႇသုၼ်ႇတူဝ်၊ လူၺ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵပ်းသိုပ်ႇ လူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ၊  ဢၼ်ၼႆႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်မႃးၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းပီႊမိူင်းမၼ်းယဝ်ႉ။ သင်တေၶိုၼ်းမႄးႁူၼ်လင် လွင်ႈငဝ်းလၢႆးၼႆႉၸိုင် တေလႆႈမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ငဝ်းလၢႆး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၸၢင်ႈ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ငဝ်းလၢႆးတႃႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶႄႇ တေၶိုၼ်ႈသင်ႉ၊ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈသေလွင်ႈလွင်ႈ၊ ထၢင်ႇတေႉ သင်ပဵၼ်မႃးတႄႉၸိုင်ၵွၼ်ႇ ၸၢင်ႈတေမႄးႁူၼ်လင်ၶိုၼ်းလႆႈယူႇ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းလဵဝ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ  လႆႈငိၼ်း ၽၢႆႇတၢင်းၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇမိူၼ်ၵၼ်၊  သင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းပွင်သၢင်ႈ ၸွမ်းႁဝ်းၸိုင် ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်း ပေႃးတေၸၢင်ႈၵမ်ၸိူၵ်ႈႁဵတ်းလႆႈ လွင်ႈဢူၼ်ႈလွင်ႈၶႅင် တေႃႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေလႆႈယိပ်းၵမ်ဝႆႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽုိၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ၊ မိူဝ်ႈတေၵုမ်းထိင်းလႆႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉ ၽၢႆႇၶႄႇၶဝ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢၼ်မီးဢဵၼ်ႁႅင်းလူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း ဢၼ်လီသုတ်း ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ VOA ။    ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၶႄႇၵမ်ႉထႅမ် ပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ (ပၵပ) ၵူၺ်းဝၢႆးမႃး သမ်းၶိုတ်းၵိုတ်းယင်ႉၵႂႃႇ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉလူး သင်မီးၼမ်ႉၸႂ်ၸေႇတၼႃႇ ၼိူဝ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇတေႉ သင်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ မီးလွင်ႈမုၼ်းလႅင်းမႂ်ႇသုင်တေႉၸိုင် ႁဵတ်းသင်လႄႈ ဢမ်ႇၵိုတ်းယင်ႉ လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႅင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ Ms. Yun Sun ။    ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းဢၼ်သူဝႃႈၼႆႉသေ ၶေႃႈတုမ်ႉတွပ်ႇၽၢႆႇၶႄႇတႄႉဝႃႈ ၶဝ်ၵိုတ်းယင်ႉပႅတ်ႈ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈပၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ပၵပ လႆႈလူမ်ႉၸူမ်ၵႂႃႇ၊ ပေႃးယဝ်ႉ ၸိူဝ်းႁဝ်းလႆႈၸွႆႈထႅမ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် သၢဝ်းပီႊပၢႆ၊ ပႅၵ်ႉသမ်ႉ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တႅပ်းတတ်းပၼ်တၢမ်ႇၵေႃႈယႃႇ မိူင်းၶႄႇႁဝ်းလႆႈၸႂ်ႉ ဢႃႇၼႃႇ/ဢၢမ်းၼၢတ်ႈဝီႇတူဝ်ႇ သေ ပၢၵ်ႈဢီးပၼ်ႁႂ်ႈၵွၼ်ႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပုၼ်ႈတႃႇမိူင်းၶႄႇ သမ်ႉမီးၽွၼ်းလီသင်ပၼ်၊ တေႃႈၼင်ႇၶူင်းၵၢၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းၸွမ်းၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇႁဝ်း ၸိူဝ်းသူတင်းၵိုတ်းယင်ႉပႅတ်ႈ၊ ၸိူဝ်းသူ တင်းၶိုၼ်းမႄး ဝၢႆႇၼႃႈၵႂႃႇၸူး တၢင်းမိူင်းဢမေႇရိၵၢၼ်ႇပႅတ်ႈ၊ ပေႃးၼႆၸိုင် ပုၼ်ႈတႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသင်လိူဝ်သေၼႆႉထႅင်ႈၼႆ ၽၢႆႇမိူင်းၶႄႇ တုမ်ႉတွပ်ႇၼင်ႇၼႆ။ သင်မႃးတူၺ်း ဢၼ်ၼႆႉၸိုင် ၽၢႆႇမိူင်းၶႄႇၶဝ် ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်မီးႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်မၢင်ၸိူဝ်း ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းသေ ၵုမ်းၵမ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇၵႂႃႇၼႆ ၶႃႈၼၢင်းထၢင်ႇၸိူင်ႉၼႆ။ VOA ။    ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၶႄႇသေ ဢမ်ႇၵိုတ်းဢီႈသင်ယဝ်ႉ၊ ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃၵေႃႈ လႆႈမူတ်းသဵင်ႈယဝ်ႉ၊ သႅင်ၶဵဝ်၊ ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်၊ မႆႈသၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႆႉၵေႃႈ ဝၢႆးမွတ်ႇၵႂႃႇသဵင်ႈယဝ်ႉ၊ ဢၼ်ၼႆႉဢမ်ႇၽဵင်ႇပဵင်း၊ မၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ တင်ႈၸႂ်ဢဝ်ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီၵႂႃႇမူတ်း၊ လွင်ႈၼႆႉ ၶႄႇ ၶႂ်ႈဝႃႈႁိုဝ်။ Ms. Yun Sun ။    ။ တီႈဢၼ်ၽၢႆႇၶႄႇ ၶႂ်ႈၶိုၼ်းဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ မိူဝ်ႈပၢၼ်တႂ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၼၼ်ႉ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးတၢမ်ႇ ဢဝ်လိူင်ႈ တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းဝႆႉ၊ ယူႇတီႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇသေ ပုၼ်ႈတႃႇတေၸၢင်ႈလႆႈ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ်တီႈတၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈတၢင်ႇလွင်ႈထႅင်ႈ၊ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း တူဝ်ႈတၼ်း ၶွင်ႇသီႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉဝႆႉ၊  လွင်ႈဢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ လႆႈထူပ်းၺႃးတၢမ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးမိူင်းၶႄႇၵူၺ်း ၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးဢႃႇၼႃႇဝီႇတူဝ်ႇသေ ပၢၵ်ႈဢီးပၼ်ႁႂ်ႈလႆႈ၊ မိူင်းဢိၼ်ႇတိယ လႄႈ ဢႃႇသီႇယႅၼ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်လႆႈ၊ ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် မိူဝ်ႈဢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ ႁၢမ်းပီႈၼွင်ႉယူႇၼၼ်ႉ မီးမိူင်းၶႄႇၵူၺ်း ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ႁႂ်ႈလႆႈ၊ ပုၼ်ႈတႃႇၶူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်း၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ဢၼ်ၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ မီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းယူႇ။ တီႈတေႉ မိူင်းၶႄႇၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၶႃႈၼၢင်းယူႇဝႃႈ မိူင်းၶႄႇမီးတင်းလိူၵ်ႈထႅင်ႈတင်းၼမ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ လိူဝ်သေမိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈထႅင်ႈ တၢင်ႇတၢင်းၼႆ၊ ဢၼ်ၼႆႉ ၶႃႈၼၢင်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈတၢင်တူဝ်မိူင်းၶႄႇသေ လၢတ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ပဵၼ်ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵူၺ်း ၼႆယဝ်ႉ။

တွင်ႈထၢမ် ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ

Details Created on 08 February 2017 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း ပေႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆး ၼႂ်းပၢၼ်လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼႆၸိုင် တေလႆႈႁၼ် မီးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် လၢႆသႅၼ်း လၢၵ်ႇလၢႆတင်းၼမ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၽၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ လူင်ႉလႅၼ်ႇ ၽၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပေႉၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈပေႉၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ၊ ၵၢၼ်သူၼ်းတုမ် ၼႆသေ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆး ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တင်ႈတႄႇ ပၢၼ်ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်၊ ပၢၼ်ၸဝ်ႈၼွႆႉထိုင် ပၢၼ်ၸဝ်ႈပၢင်ႇၾႃႉ၊ ပၢၼ်ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း။ ဢိင်ၼိူဝ် ၵဝ်ႈၶႃႈ လႆႈယူႇၸမ် တိတ်းတၢမ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ၼႂ်းတွၼ်ႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ပဵၼ် ၽူႈမီးၸၼ်ႉၵိုၵ်းတူဝ်(PSO) ၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ်(10)ပီႊၼၼ်ႉသေ ၵဝ်ၶႃႈ ႁၼ်ထိုင် ၼိူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ ၼႆၼၼ်ႉ ယွၼ်းတေႃႉတႆႇၶႆႈလၢတ်ႈၼႄ ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ်တီႈ ၸၢင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉလွင်ႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉ၊ ၼမ်ႉၸႂ်၊ ၼမ်ႉၵတ်ႉ၊ လၢႆးဢွၼ်ႁူဝ်၊ လၢႆးဝၢင်းၽႅၼ် ဢိၵ်ႇတင်း လၢႆးတူၺ်းထိုင် ၼိူဝ်လုၵ်ႈၸုမ်း ၸိူင်ႉႁိုဝ် လႄႈ ႁႂ်ႈၸၢင်ႈႁူႉဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ပၢႆးဝူၼ်ႉ ယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ် ထွတ်ႈမျၢတ်ႈ(4)ယိူင်ႈ- ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၽႃႇသႃႇ၊ သႃႇသၼႃႇ ပဵၼ်လၵ်းသေ မၼ်းၸဝ်ႈ ဝူၼ်ႉႁဵတ်းဝူၼ်ႉသၢင်ႈ၊ ပၢႆးဝူၼ်ႉၽၢႆႇသၢႆႉလႄႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉၽၢႆႇၶႂႃ၊ လၢႆးၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ၊ လၢႆးသူဝ်ႇ သျႄႇလိတ်ႉ၊ လၢႆးၸဝ်ႈဢလင်း(ၸဝ်ႈငိုၼ်းထုၼ်း)ၸိူဝ်းၼႆႉ လဵပ်ႈႁဵၼ်းသေတႃႉ မၼ်းၸဝ်ႈဢမ်ႇၸွမ်း ၽၢႆႇလႂ် ဢမ်ႇၵိူင်းၽၢႆႇလႂ်တင်းပိုၵ်း၊ လိူၵ်ႈဢဝ်တီႈလီ လွၼ်ႉၵႅၼ် ၼႂ်းၵႃႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉလၢႆဢၼ်ၼၼ်ႉသေ ဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်း တႃႇမုၵ်ႉၸုမ်းလႄႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ဢမ်ႇႁူဝ်ၶႅင်ပူၼ်ႉ၊ ဢမ်ႇဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇပူၼ်ႉ၊ ပႆၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းသၢႆၵၢင် လူၺ်ႈၸႂ်ၵတ်းၸႂ်ယဵၼ်၊ ဢမ်ႇတွၼ်ႉႁိပ်ႈႁွၼ်ႉလိူတ်ႇမႆႈ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈ၊ မေႃ လိူၵ်ႈဢဝ် ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ၸႅတ်ႈ ၼႂ်းၵႄႈဢၼ်ပွမ် တင်းၼမ်။ ၼမ်ႉၸႂ် ၼမ်ႉၸႂ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလၢႆးတႃမွတ်ႇႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ မၼ်းၸဝ်ႈ မေႃတူၺ်ႈ ပုၼ်ႈပိူၼ်ႈပုၼ်ႈႁဝ်း၊ မေႃႁၼ်ၸႂ်ပိူၼ်ႈၸႂ်ႁဝ်း၊ ယိပ်းၸႂ်ႉလၢႆး ၵႂၢင်ႈၵႅပ်ႈ ၶႅင်ဢူၼ်ႈ၊ တေႃႇႁဝ်းၼင်ႇၵၼ် ၸႂ်ႉလၢႆးၵႂၢင်ႈဢူၼ်ႈ၊ တေႃႇၽူႈၶဵၼ် ၸႂ်ႉလၢႆးၵႅပ်ႈၶႅင်၊ မီးၼမ်ႉၸႂ် ဢမ်ႇယွမ်းသုမ်းၵၢၼ်ႉ ပၼ်ၽူႈၶဵၼ်လႃးလႃး။ မီးၼမ်ႉၸႂ်တေႃႇသူႈ ႁႂ်ႈပေႃးထိုင် ယိူင်းမၢႆ လူၺ်ႈ ၸႂ်ႉလၢႆးဢၼ်သင်ႇထုၵ်ႇ။ ၼမ်ႉၵတ်ႉ ႁႂ်ႈၶိုတ်းတၼ်း ငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢိၵ်ႇၵၢၼ်တၢင်ႇမဵဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ လပ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉ တူဝ်ၵဝ်ႇတႃႇသေႇ၊ ၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉပၼ်ၶၢတ်ႇသေပွၵ်ႈ။ ၸႂ်ႉလၢႆး လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁင်းၵူၺ်း (Self-Study)လႄႈ လဵပ်ႈႁဵၼ်းတီႈ တၢင်ႇၵေႃႉ(ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်)၊ တၢင်ႇတီႈ (ႁူင်းႁဵၼ်း)၊ မေႃၶဝ်ႈႁႃ ၽူႈမီးပိုၼ်ႉႁူႉ လၢႆၽၢႆႇလႄႈ ၵဵပ်းတွမ်တၢင်းႁူႉ သႂ်ႇတူဝ် ပုၼ်ႈတႃႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ လူလိၵ်ႈလႄႈ ၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇၵူႈဝၼ်း၊ ထွမ်ႇတူၺ်း ၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ၼႂ်းရေႇတီႇယူဝ်ႇ၊ ၼႂ်းထီးဝီး(TV) ၸွမ်းၵူႈဝၼ်းလႄႈ ႁူႉတၼ်းၶိုတ်း ငဝ်းလၢႆး ၵူႈလွင်ႈ ဢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈ ပိၼ်ႇပၢႆႇယူႇတႃႇသေႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တေလႆႈဝၢင်းၽႅၼ် ၵၢၼ်ငၢၼ်း ၸွမ်းငဝ်းလၢႆး ဢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈယူႇၼၼ်ႉ ၶိုတ်းၶိုတ်းတၼ်းတၼ်း ၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်း။ လၢႆးဢွၼ်ႁူဝ် ႁဵတ်းၸွမ်း လၢႆးၵၢၼ်ပိူင်ၵၢၼ် ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် တႅတ်ႈတေႃး။ ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တေလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပေႃႇလသီႇ၊ တေပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸႂ်ႉလၢႆး ႁူမ်ႈႁွမ်း ဢွၼ်ႁူဝ် (Collective Leadership) ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးတႃႇသေႇ၊ မေႃႁပ်ႉထွမ်ႇသဵင်ႇ ၸၼ်ႉပႃႈတႂ်ႈ ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်လႄႈ မေႃ ဢဝ်မႃးပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉၸွမ်း၊ မိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ လမ်ႇလွင်ႈၼၼ်ႉ မေႃၶဝ်ႈႁႃ ၽူႈမီးပိုၼ်ႉႁူႉ၊ ၽူႈမီး တူဝ်ထူပ်း တႃႁၼ်ၼမ်ၶဝ် တင်းလၢႆသေ ယွၼ်းတၢင်းႁၼ်ထိုင်၊ ဢဝ်လၢႆးၵႄႈၶႆပၼ်ႁႃ တီႈၶဝ်ၸဝ်ႈ။ လၢႆးဝၢင်းၽႅၼ် ႁူႉၶေႃႈမုၼ်း တဵမ်ထူၼ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇႁူမ်ႈၵၼ် ဝၢင်းၽႅၼ် ၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ၊ မေႃဢဝ်တူဝ်ထူပ်း လႄႈ ၶေႃႈမုၼ်း ၵဵဝ်ႇၵၢၼ်ၼၼ်ႉ လေႃးၵၼ်သေ ဝၢင်းၽႅၼ်၊ မၢင်ပွၵ်ႈ တမ်တူဝ် မၼ်းၸဝ်ႈ ၵႂႃႇတူၺ်း ငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်ငၢၼ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇဝၢင်းၽႅၼ်၊ တႃႇၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ် ၵၢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ မေႃလိူၵ်ႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းတင်းၵၢၼ် ႁႂ်ႈၶူပ်းမႅၼ်ႈ ၵိုၵ်းၵိုင်ႇငၢမ်ႇၵၼ်။ လၢႆးတူၺ်းထိုင်ၼိူဝ် လုၵ်ႈၸုမ်း မၼ်းၸဝ်ႈ မေႃတူၺ်းထိုင် လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လုၵ်ႈၸုမ်း ၸၼ်ႉပႃႈတႂ်ႈ ၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ၊ မၼ်းၸဝ်ႈ တွင်းၵိုမ်းယူႇ လွင်ႈဝႃႈ မီးလုၵ်ႈၸုမ်းလီ ၵေႃႉသိုၵ်း ၵေႃႉႁၢၼ် ၸၼ်ႉပႃႈတႂ်ႈလီလႄႈ မုၵ်ႉၸုမ်း ၸင်ႇတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးလႆႈ မၼ်းၵိုမ်း ၼႅၼ်ႈၼႃ ယိုၼ်းယၢဝ်း။ ဢၼ်ၶၢမ်ႇယၢပ်ႇၶၢမ်ႇၽိုတ်ႇ သုတ်းပိူၼ်ႈ တႃႇမုၵ်ႉၸုမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ် ပႃႈတႂ်ႈၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈဢမ်ႇလူင်လိုမ်း၊ မၼ်းၸဝ်ႈ မၵ်းမၼ်ႈ လွင်ႈၶဝ် ၶၢမ်ႇၸုၼ်ႉၽႃႈ လၢႆလွင်ႈသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးၼၼ်ႉ မီးယူႇ ၼႂ်ႁူဝ်ၸႂ် မၼ်းၸဝ်ႈ တႃႇသေႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵိုင်ႇထိူၵ်ႈ တူၺ်းထိုင် ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼိူဝ်လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸိူဝ်းထူပ်းလွင်ႈ ယၢပ်ႇယဵၼ်း လၢႆလွင်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ တူဝ်ႈတၼ်း ၸွႆႈထႅမ် ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်မုၵ်ႉၸုမ်းမီးၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃႈ ယူႇတီႈသုၼ်ႇတူဝ်သေ ၵိုင်ႇထိူၵ်ႈၼင်ႇႁိုဝ် လႆႈၸွႆႈထႅမ်ၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ၼႆ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်း ထူပ်းၺႃး ႁၼ်တႂ်ႈတႃ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း လႆႈဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်း ပဵၼ်ၽူႈမီးၸၼ်ႉၵိုၵ်းတူဝ် မၼ်းၸဝ်ႈ။ ပေႃးတေလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈၵၢၼ်လီ လၢႆလၢႆဢၼ် ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး  တႃႇလုၵ်ႈၸုမ်း၊ တႃႇမုၵ်ႉၸုမ်း၊ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆၸိုင် မီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆလႄႈ ပေႃးတေလၢတ်ႈၼႄၸိုင် လၢတ်ႈပေႃး ဢမ်ႇသဵင်ႈလႆႈ၊ ပေႃးတေတႅမ်ႈၼႄၵေႃႈ တႅမ်ႈပေႃးဢမ်ႇသုတ်းလႆႈ။ ၼႂ်းၵႃႈ လွင်ႈလီ မၼ်း ၸဝ်ႈ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မီးတင်းၼမ်ၼၼ်ႉ ၵဝ်ၶႃႈ ထူၵ်းဢွၵ်ႇမွၵ်ႇၼႄ မွၵ်ႈၵႃႈၼႆႉ ၵေႃႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ် တေႁပ်ႉႁူႉႁၼ် လွင်ႈၾၢင်ႁၢင်ႈ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ၼိုင်ႈပွတ်း ၼိုင်ႈတွၼ်ႈယူႇ။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်း ႁူဝ်မူၼ်းၸီႉၾႃႉ ယူႇသဝ်းၼႂ်းၶူင်းၵၢင်ယူႇတေႉၸိုင် ဢၼ်လီလႄႈ ဢၼ်ယုပ်ႈယွမ်း ၼမ် လႄႈဢေႇၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်း ၵိုၵ်းၵၼ်မႃး ၼင်ၽႃႇမိုဝ်းလင်မိုဝ်း၊ ၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢၼ်လီမၼ်းၼမ်ႁႃႉ၊ ဢၼ်ယုပ်ႈယွမ်း မၼ်းၼမ်ႁႃႉ ၼႆသေ ဢဝ်မႆႉထတ်း လွင်ႈၼႆႉ တႅပ်းတတ်း ၵႃႈၶၼ်ၵူၼ်းမႃး။ ပေႃးမၼ်း ႁဵတ်းမႃး ၵၢၼ်လီၼမ်ၵေႃႈ တေမၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းလီ၊ ပေႃးမၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇလီ၊ မီးလွင်ႈယုပ်ႈယွမ်းၼမ်ၵေႃႈ တေမၵ်းမၼ်ႈ မၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်း မီးလွင်ႈယုပ်ႈယွမ်းၼမ် ၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပိူင် ၶူင်းၵၢင် မႃးၸဵမ်လႂ်။ ၼိူဝ်ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၼႆႉ ပေႃးတေ ဢဝ်လွင်ႈလီလႄႈ လွင်ႈယုပ်ႈယွမ်းမၼ်းၸဝ်ႈ မႃးတႅၵ်ႈၼိူင်းၵၼ် ၸိုင် ၵဝ်ႈၶႃႈ ႁတ်းလၢတ်ႈ ပုတ်းၶၢတ်ႇ ၸႅင်ႈလႅင်း တႅတ်ႈတေႃးဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ လွင်ႈယုပ်ႈယွမ်း တေႃႉတေႉမီးၼိုင်ႈၶႅၵ်း၊ လွင်ႈလီမီးၼိုင်ႈၸွႆႉၼႆ ၵဝ်ႈၶႃႈႁတ်းလၢတ်ႈၵမ်ႉထႅမ် တဵမ်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ပဵၼ်ရွႆႉ။

ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ၼႂ်းသၢႆတႃၵဝ်ၶႃႈ ပဵၼ်PSO

ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၸွမ်း ပွတ်းသၼ်လွႆ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ထုၵ်ႇၺႃးၸုမ်းသိုၵ်းပလွင်ႈ TNLA ဢထမ်ႇမတိၺွပ်း ဢဝ်တူဝ်ၵႂႃႇၵုမ်ၶင်၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၺႃးပေႃႉထုပ်ႉသေပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်းယွၼ်းငိုၼ်းၵႃႈတူဝ်သေ ၸင်ႇပွႆႇပၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်းပလွင်ႈ TNLA တိၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ပွတ်းသၼ်လွႆၵျွၵ်ႉမႄး မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 20 March 2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 20:00-မူင်း ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းပလွင်ႈ TNLA ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၶူဝ်ဢုင် ဢိူင်ႇပၢင်မၢၵ်ႇမိုဝ်း ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးသေ တိၺွပ်းဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ 1)ၸၢႆးတူဝ်း ဢႃႇယု 30-ပီႊ လုၵ်ႈၸၢႆး ပႃႈသူၺ်ႇ (ပေႃႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ)၊ 2)ၸၢႆးယူႉ ဢႃႇယု 35-ပီႊ လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းဝၼ်ႇၼ + ပႃႈသႃႇ၊ 3)ၸၢႆးၵူမ်း ဢႃႇယု 21-ပီႊ လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းတၢၼ်းမွင်ႇ + ပႃႈၵိုတ်း ၶဝ်သၢမ်ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ဝၢၼ်ႈၶူဝ်ဢုင်- ပူႇၵၢင်ႉ ၸၢႆးၼၼ်ႇတိယ ဢႃႇယု 27-ပီႊ လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းၸၢႆးၵျႃႇ + ပႃႈလီ လႄႈ ၽူႈမၢႆ ၸၢႆးၼုမ်ႇ ဢႃႇယု 23-ပီႊ လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းသၢင်ႇလႃႉ + ပႃႈဢိင်ႇ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉ တၢင်တူဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေ ၵႂႃႇယွၼ်းၼွမ်း ႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ သၢမ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၼႆသေ ထုၵ်ႇၺႃးၸုမ်းသိုၵ်းပလွင်ႈ TNLA တိၺွပ်းၵုမ်ၶင် ၶဝ်သွင်ၵေႃႉဝႆႉထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ မိူဝ်ႈယၢမ်းသိုၵ်းလွႆ TNLA တိၺွပ်းဢဝ်တူဝ်ၶဝ်သၢမ်ၵေႃႉ တီႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ၺႃးပေႃႉပေႃႉထုပ်ႉထုပ်ႉ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵေႃႉၸိုဝ်ႈၸၢႆးတူဝ်းၼၼ်ႉ TNLA လွၼ်ႈသိူဝ်ႈလွၼ်ႈၵူၼ်မၼ်း ပွႆႇႁႂ်ႈၼုင်ၵူၼ်ပွတ်း တၢင်းၼႂ်းလၢႆလၢႆၵူၺ်းသေ ပေႃႉထုပ်ႉ၊ ယဝ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇတၢင်း ဝၢၼ်ႈပႃႇလႅင် ဢိူင်ႇပႃႇလႅင် ဢၼ်ပဵၼ်တီႈတင်ႈတပ်ႉ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ TNLA ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 5-ၵေႃႉ ၸိူဝ်းထုၵ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းပလွင်ႈ TNLA တိၺွပ်းၵုမ်းၶင်ဝႆႉ တီႈပႃႇလႅင်ၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းထီႉ 23 March 2017 ၼႆႉ ၺႃးပေႃႉထုပ်ႉသေ ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ တႃႇ 4-ၵေႃႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸၢႆးတူဝ်း ၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးဢမ်ႇဢဝ်ငိုၼ်း 15-သႅၼ်ပျႃး ၵႂႃႇလႅၵ်ႈ တေဢမ်ႇပွႆႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ- ဝၢၼ်ႈၶူဝ်ဢုင်ၼႆႉ မီးလင်ႁိူၼ်း 21-လင်၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးမွၵ်ႈ 50-ပၢႆ၊ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း၊ တေႁဵတ်းႁိုဝ် ၸၢင်ႈႁႃငိုၼ်း သိပ်းႁႃႈသႅၼ်ၵႂႃႇပၼ်ၶဝ်လႆႈၶႃႈၼႃႇ၊ ပေႉၵိၼ်ၵၼ်တႄႉ လူလၢႆၵၼ်တႄႉယဝ်ႉ၊ ၸိူင်ႉၼႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်း ပဵၼ်ဢၼ်ႁူဝ်ၶႆႈသေ ၶႂ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇတေႉတေႉၶႃႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးတူဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ယၢမ်ႈပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA မႃးသေ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈတီႈႁိူၼ်း မီးမႄႈၵေႃႉလဵဝ်သေ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် လႄႈ မၼ်းၸၢႆးလႆႈဢဝ်ၶႂၢင်ႉ လိုဝ်ႈၵၢၼ်သေ ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁႃလဵင်ႉမႄႈ တီႈႁိူၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈ လိူၼ်-March ၼႆႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းပလွင်ႈ TNLA မီးလွင်ႈတဵၵ်းတဵင် ၶၢၼ်းၵဵပ်းသိုၵ်း တီႈၼိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇတေႃႉသၢင်ႇ လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းသၼ်လွႆ ၵျွၵ်ႉမႄး လၢႆလၢႆတီႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼၵ်းၸႂ် ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ဢမ်ႇႁႂ်ႈယူႇႁိူၼ်း၊ မိူၼ်ၼင်ႇဝၢၼ်ႈၵွင်းဝွင်း၊ တွင်ပူဝ်ႉလူဝ်ႉ၊ တေႃႉသၢင်ႇ၊ ပၢင်မၢၵ်ႇမိုဝ်း၊ ၸၢင်ႉႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈ TNLA ၶၢၼ်းၵူၼ်းတႃႇႁဵတ်းသိုၵ်း ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် 3-ၵေႃႉ တေႃႇ 5-ၵေႃႉ ၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸၢႆး ဢမ်ႇႁတ်းယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈၼႂ်းဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄး တင်းၼမ်။ တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း primi sui motori con e-max

ၶၢဝ်ႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း သိုၵ်းပလွင်ႈ TNLA တိၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ပွတ်းသၼ်လွႆၵျွၵ်ႉမႄး

ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ တိၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းတေႃႉယႃႈ 1-ၵေႃႉ လႄႈ ယႃႈမႃႉ မိၵ်ႉ WY 26,200-မဵတ်ႉ ဢိၵ်ႇၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်တေဢဝ်ၶၢမ်ႈ ၼမ်ႉပွၼ်၊ လႄႈႁူႉပႃးၸိုဝ်ႈ တီႈယူႇ ၸဝ်ႈၵႃႉယႃႉ။ ယႃႈမႃႉ မိၵ်ႉ WY 26,200-မဵတ်ႉ ၼႆႉ ၸၢႆးဢုင်ႇ ဢႃႇယု 30-ပီႊ (ပေႃႈ/မႄႈၸိုဝ်ႈ လုင်းသႃႇၽိဝ်ႇ + ပႃႈထူၺ်း၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပဢူဝ်းလေႃးတႆး၊ တီႈယူႇဝၢၼ်ႈၼႃးၶႆႉ ဢိူင်ႇၼႃးၶႆႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ) လုၵ်ႉတီႈလွႆလႅမ် ၵိၼ်ၸၢင်ႈဢဝ်မႃးတီႈ ၸၢႆးထုၼ်းၸိင်ႇ (တီႈယူႇ ဝၢၼ်ႈသွင်ႇပွင်ႉလွင်ႉ ဝဵင်းပၢင်လွင်း၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပဢူဝ်း) တႃႇတေဝႄႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ RCSS/SSA သေ လၵ်ႉဢဝ်ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၵႂႃႇ ၼမ်ႉပွၼ် ၵႂႃႇတၢင်းသီႇသႅင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ယႃႈမႃႉၼၼ်ႉ တၼ်းဢဝ်ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉ ၼမ်ႉပွၼ်မႃးယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈဢဝ်ၵႂႃႇပၼ်ထိုင် ၼႂ်းမိုဝ်း ၸၢႆးထုၼ်းၸိင်ႇသေ ထုၵ်ႇၺႃး ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ RCSS/SSA လမ်းတိၺွပ်းလႆႈတီႈ ႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉပွၼ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈတိုဝ်ႉ ဢိူင်ႇၼႃးၶႆႉ  ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ တင်းၵူၼ်း တင်းယႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 15 March 2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10:00-မူင်း ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ယႃႈၼႆႉ ၸၢႆးထုၼ်းၸိင်ႇ (ၸဝ်ႈၶွင်ယႃႈ) ဢဝ်ၵႂႃႇပၼ် တီႈၼႂ်းမိုဝ်း ၸၢႆးဢုင်ႇ (ၵိၼ်ၸၢင်ႈတေႃႉယႃႈ) တီႈၽၢႆႇတၢင်းတူၵ်း ဝၢၼ်ႈမူးသိူဝ်း ဢိူင်ႇၼွင်လႅင် ဝဵင်းလွႆလႅမ်သေ ႁႂ်ႈဢဝ်ၶၢမ်ႈၼမ်ႉပွၼ် ဝႄႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ RCSS/SSA ယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်ၶိုၼ်း ၸၢႆးထုၼ်းၸိင်ႇ တီႈၽၢႆႇတူၵ်း ဝၢၼ်ႈတိုဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸၢႆးဢုင်ႇလၢတ်ႈၼႄတႄႉဝႃႈ ပေႃးဢဝ်ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉ ၼမ်ႉပွၼ်ယဝ်ႉ ၸၢႆးထုၼ်းၸိင်ႇ တေပႂ်ႉႁပ်ႉ တီႈၽၢႆႇတူၵ်း ဝၢၼ်ႈတိုဝ်ႉ၊ လွင်ႈၵႃႈၸၢင်ႈတႄႉ ပေႃးၶူဝ်းၽႅဝ်ၼႂ်းမိုဝ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၸၢႆႇပၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးထုၼ်းၸိင်ႇ ၵေႃႉပဵၼ် ၸဝ်ႈၶၢႆယႃႈ ၼႆႉတႄႉ ၽၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) တေသိုပ်ႇၶတ်းၸႂ်ၸွမ်းႁႃၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 06 February 2017 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆယႃႈ 1-ၵေႃႉ လႄႈ ယႃႈမႃႉ မိၵ်ႉ WY 76-မဵတ်ႉ ဢိင်ႇလူတ်ႉၶိူင်ႈ 1-လမ်း တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈတိုဝ်ႉ ဢိူင်ႇၼႃးၶႆႉ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ ၼႂ်းလိူၼ်-March ဝၼ်းထီႉ-09 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ RCSS/SSA တိၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်ႉၵႃႉၶၢႆယႃႈ 2-ၵေႃႉ (ယူႇဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၼိုင်ႈၵေႃႉ၊ ဝဵင်းတႃႉလူင်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ)၊ ယႃႈမႃႉ မိၵ်ႈ WY 1,000-မဵတ်ႉ၊ ယႃႈလမ် 20-ၵျၢပ်ႈ၊ လူတ်ႈၶိူင်ႈ 1-လမ်း လႄႈၶူဝ်းၶွင်ၵမ်ႈၽွင်ႈ တီႈၼႂ်းၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈႁႅင်ႈ-ပဵင်းၸႂ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၼင်ႇၵဝ်ႇ။

RCSS/SSA တိၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းတေႃႉယႃႈ လႄႈ ယႃႈမႃႉ WY သွင်မိုၼ်ႇမဵတ်ႉပၢႆ

တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA လူင်းၵူတ်ႇထတ်းၼႂ်းၼႃႈတီႈ တူင်ႉၼိုင်သေ တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆ ယႃႈမဝ်းၵမ် 2 ၵေႃႉ တီႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈႁႅင်ႈ လႄႈ ဢိူင်ႇပဵင်းၸႂ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ သိုပ်ႇလူ

တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး တီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ်

ပီႈၼွင်ႉတႆးဝၢၼ်ႈၵွင်း ဢိူင်ႇလွႆၸႄႈ  ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸႄႈ  ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ႁူမ်ႈၵၼ်သိူဝ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈသေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆး ပိုတ်ႇသဵင်ႈတၢင်းမႂ်ႇ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 100 ။

ပၢင်ပွႆးပိုတ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၶၢင်

ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး / တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆး လွတ်ႈႁေႃးပထၢၼ်း လႄႈ ထၢပ်ႈၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် RCSS/SSA ၸွမ်သိုၵ်း ယွတ်ႈသိုၵ်း ၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ 1 RCSS/SSA ၸွမ်ႁၢၼ် ၸၢႆးယီႈ လႄႈ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ 2 RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶိူဝ်းငိုၼ်း တီႈပၢင်ႁူမ်ႈ ၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်း ငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း။

ပၢင်ပွႆးလွတ်ႈႁေႃးပထၢၼ်းလႄႈ ထၢပ်ႈၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် RCSS/SSA

သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပလွင်ႈ TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵူတ်ႉၶၢႆ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆလၢႆတီႈသေ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၼိူဝ်လင်ၶႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ သွင်မႄႈလုၵ်ႈ တၢႆထင်တီႈ လႄႈ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 3-ၵေႃႉ၊ ဝူဝ်းတၢႆ 10-တူဝ် ၼႆယဝ်ႉ။

မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၼိူဝ်လင်ၶႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၵူတ်ႉၶၢႆ မီးၵူၼ်းတၢႆ-2 မၢတ်ႇ-3

တူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိတ်ႉသ်တႃႇ သုၼ်ႊၵေႃႇသျၢၼ် (Mr. Sun Guoxiang) ၽိတ်ႈႁွင်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSA) လႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ (ၸုမ်းၶၢင် KIA, ၵူဝ်းၵၢင်ႉ MNDAA, ပလွင်ႈ TNLA, ရၶႅင်ႇ AA) 4-ၸုမ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈ World Trade Center ၼႂ်းဝဵင်းၶွၼ်းမိင် (Kumming) မိူင်းၶႄႇ ၼႆယဝ်ႉ။

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁွင်ႉဢုပ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်း “ဝ” လႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 4-ၸုမ်း

ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) တိၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းတေႃႉသူင်ႇယႃႈ လႄႈ ယႃႈမႃႉ မိၵ်ႉ(WY) 28,667-မဵတ်ႉသေ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်းဝႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင် ယႃႈမဝ်းၵမ် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးမီး ၼႆယဝ်ႉ။

RCSS/SSA တိလႆႈၵူၼ်းလႄႈ ယႃႈမႃႉသွင်မိုၼ်ႇပႅတ်ႇႁဵင်မဵတ်ႉပၢႆ တီႈလွႆလႅမ်

ပၢင်သွၼ်ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ ၵၢၼ်သွၼ်ၶွမ်း လႄႈ ပူၵ်းပွင်ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ဢွၼ်ႁူဝ်ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ တီႈဝတ်ႉမူၺ်ႇတေႃႇ ဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ် ၶွတ်ႇယွတ်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈသေ လႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်လူင်းၵၢၼ်သွၼ် ၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

RCSS/SSA ၸတ်းပၢင်လူင်းၵၢၼ်သွၼ် ၶွမ်း လႄႈ ပူၵ်းပွင်ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈမိူင်းပၼ်ႇ

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထီႉ 25 March 2017 တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း 4-တပ်ႉၵွင် ၶိုၼ်ႈလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) တီႈဝၢၼ်ႈယၢဝ်ႇ ဢိူင်ႇတႃႈၶႅၵ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း ႁိုင် 2-ၸူဝ်ႈမူင်းပၢႆ၊ တေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိုၵ်ႉသိုပ်ႇ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

ၶၢဝ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ

မိူင်းၶႄႇ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပူင် ၸိသင်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းလိၼ်ၶႄႇ ဢၢပ်ႈဝၢင်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ Created on 24 March 2017 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽူႈမီးဢၢမ်းၼၢတ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸႄႈမိူင်းယူႇၼၢၼ်ႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ယူႇတိတ်းၸမ် ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ လႆႈဢွၵ်ႇၶေႃႈပူင် ၸိသင်ႇဝႃႈ သင်မီးၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ ယိပ်းတိုဝ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ယူႇၼႂ်းလိၼ် ၶဝ်ၸိုင် ႁႂ်ႈလႆႈဢၢပ်ႈဝၢင်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ သိုပ်ႇလူ ပႃႇတီႇမိူင်းမွၼ်းမႂ်ႇ (NMSP) တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA Created on 23 March 2017 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း ပႃႇတီႇမိူင်းမွၼ်းမႂ်ႇ (NMSP) ဢဝ်ၶေႃႈဝႆႉဝၢင်းၵၢင်ၸႂ် ၸိူဝ်းပဵၼ်ၽူႈၼမ်း ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းမွၼ်းၶဝ် လႄႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းမိူင်းမွၼ်း ၶဝ်သေယဝ်ႉ လႆႈတႅပ်းတတ်း တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုတ်း လွင်ႈတိုၵ်းယိုဝ်း ၸိုင်ႈမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉ (NCA) ၵႂႃႇၼႆယဝ်ႉ။ သိုပ်ႇလူ More Articles… ၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉသၢပ်ႇမႄႈၼမ်ႉတူႈ 400-ပၢႆ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆ ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ – ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် ပိူဝ်ႈတႃႇမႄႈၼမ်ႉမိူင်းတႆး ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ၸွမ်သိုၵ်း ဢွင်ႇသၢၼ်း တီႈတိူင်းဢီႇရႃႇဝတီႇ ထုၵ်ႇယႃႉလႅဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈ ပီႇတုၸိတ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သွၵ်ႈတဝ်ဢဝ်လၢႆၶူဝ်းႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းပဵင်း ၸဝ်ႈဝုၼ်းၸုမ်ႉ တေယေႃးတူဝ် ၵႂႃႇတၢင်ႇၸွင်ႈၸွမ်သႅင်ၵွင်းမူးထၢတ်ႈ တီႈၵွင်းမုင်ႈမိူင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၽိလိပ်ႉပိၼ် ႁူပ်ႉထူပ်းၽူႈၼမ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇ

ၶၢဝ်ႇဢၼ်ပူၼ်ႉမႃး

The standard chunk of Lorem Ipsum used since the 1500s is reproduced below for those interested. Sections 1.10.32 and 1.10.33 from “de Finibus Bonorum et Malorum” by Cicero are also reproduced in their exact original form, accompanied by English versions from the 1914 translation by H. Rackham.

guitar

The standard chunk of Lorem Ipsum used since the 1500s is reproduced below for those interested. Sections 1.10.32 and 1.10.33 from “de Finibus Bonorum et Malorum” by Cicero are also reproduced in their exact original form, accompanied by English versions from the 1914 translation by H. Rackham.

Sai Tai

ပဵၼ်မိူဝ်ႈၽွင်းၵဝ်ၶႃႈတိုၵ်ႉပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈတီႈႁူင်းႁဵၼ်း။ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁဵၼ်းဢဝ်ၽၢႆႇပၢႆးထဵင်ၵၼ် တင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ဢၼ်မီးၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်းၵဝ်ၶႃႈ ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈထဵင်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢီႈသင်တေႉꧦၼႆတႄႉ ၵဝ်ၶႃႈဢမ်ႇတွင်းသေဢိတ်းယဝ်ႉဝႃႈ။ၵူၺ်းၵႃႈတွၼ်ႈသွၼ်(ပွင်ႈႁဵၼ်း)ဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈလႆႈႁဵၼ်းဢဝ် ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၵဝ်ၶႃႈတိုၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈလူင်လိုမ်းလႆႈသေပွၵ်ႈၶႃႈသႄႈ။ ၵဝ်ၶႃႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈၵဝ်ၶႃႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈသေၽၢႆႇဢၢႆႈၵေႃႉဢၼ်မႃးထဵင်ၵၼ်တင်းၶႃႈၼၼ်ႉမၼ်းပဵၼ်ၽၢႆႇၽိတ်းတင်းပိုၵ်း တိုၼ်းထၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆဢေႃႈ။  ဢၢႆႈၸၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတိုၼ်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈမၼ်းပဵၼ်ၽၢႆႇမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈသေ ၽၢႆႇၶႃႈသမ်ႉပဵၼ်ဢၼ်ၽိတ်းတင်းပိုၵ်းၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶူးပူင်သွၼ်ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ မၼ်းဢၢၼ်းတေပူင်သွၼ်ပၼ်ဢၼ်ပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်လွင်ႈယႂ်ႇတႃႇမေႃဢဝ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ မၼ်းၼၢင်းႁွင်ႉဢဝ်ႁဝ်းၶႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းလုၵ်ႉၸုၵ်းသေ ႁႂ်ႈ ဢၢႆႈၸၢႆးၵေႃႉၼၼ်ႉ ၵႂႃႇယူႇၽၢႆႇၶၢင်ႈၶူင်ႇၽိူၼ်မၼ်းၽၢႆႇပုၼ်ႉသေ ႁႂ်ႈၶႃႈသမ်ႉမႃးၸုၵ်းယူႇတင်းၽၢႆႇၼႆႉ။ တီႈၼိူဝ်ၵၢင်ၶူင်ႇၽိူၼ်မၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉမီးဢၼ်ယႂ်ႇꧦလူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈတၢင်ႇတမ်းဝႆႉ။ ဢၼ်ၼၼ်ႉ ၵဝ်ၶႃႈၸၢင်ႈႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းလႆႈလီꧦဝႃႈမၼ်းပဵၼ်”သီလမ်”။ ၵမ်းၼၼ်ႉၶူးပူင်သွၼ်ႁဝ်းၸင်ႇတွင်ႈထၢမ်ဢၢႆႈၸၢႆးၽၢႆႇတင်းပုၼ်ႉဝႃႈ ဢၼ်မီးၼိူဝ်ၽိူၼ်ၼၼ်ႉပဵၼ်သီသင် ၼႆ လႄႈ ဢၢႆႈၸၢႆးတင်းပုၼ်ႉတွပ်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ ပဵၼ် ”သီၶၢဝ်”ၼႆဝႃႈ။ၵဝ်ၶႃႈတႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈယုမ်ႇသေဢိတ်းဝႃႈဢၼ်ၼၼ်ႉတေပဵၼ်သီၶၢဝ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽၢႆႇၶႃႈႁၼ်ၼၼ်ႉမၼ်းပဵၼ်ဝႆႉသီလမ်ယူႇလီꧦၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼႆသေ ၽၢႆႇတင်းၸုမ်းဢၢႆႈၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ လႄႈၽၢႆႇတင်းၸုမ်းၵဝ်ၶႃႈ လႆႈတေႇပၢင်ထဵင်မေႃးၵၼ်ၵႂႃႇတင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၶူးသွၼ်ႁဝ်းၸင်ႇၶိုၼ်းႁွင်ႉလၢတ်ႈဢၢႆႈၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉႁႂ်ႈမႃးၸုၵ်းယူႇတင်းၽၢႆႇၶႃႈသေ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈၵႂႃႇၸုၵ်းယူႇတင်းၽၢႆႇမၼ်းၸုၵ်းဝႆႉမိူဝ်ႈၵႆႈၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ႁဝ်းၶႃႈလႆႈပိၼ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈတီႈယူႇၵၼ်။ ၵမ်းၼႆႉ ၶူးသွၼ်ၸင်ႇတွင်ႈထၢမ်ၶႃႈဝႃႈ ဢၼ်မီးၼိူဝ်ၶူင်ႇၽိူၼ်ၼၼ်ႉပဵၼ်သီသင် ၼႆလႄႈ ၵဝ်ၶႃႈၸင်ႇၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်သီၶၢဝ် ၼႆယဝ်ႉ။ၸႂ်ႈတေႉꧦယဝ်ႉဢၼ်တၢင်ႇတမ်းဝႆႉတီႈၼိူဝ်ၽိူၼ် ၼႂ်းၶိုင်ႈၵၢင်ႁဝ်းၶႃႈၼ ၼ်ႉ မၼ်းမီးသီသွင်ၽၢႆႇဢၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉ။ပေႃးယူႇတင်းၽၢႆႇဢၢႆႈၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉသေတူၺ်းၼႆ ပဵၼ်သီၶၢဝ် ။ သင်မႃးယူႇတင်းၽၢႆႇၵဝ်ၶႃႈသေလွမ်တူၺ်းၼႆတႄႉမၼ်းတိုၼ်းတေပဵၼ်သီလမ်ၼၼ်ႉၶႃႈသႄႈ။ ” မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်မႃးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇမေႃလွမ်တူၺ်းပၼ်ႁႃ ၽၢႆႇပိူၼ်ႈၽၢႆႇႁဝ်းၽွင်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းမေႃယၵ်ႉတူၺ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၵွၼ်ႇ ႁဝ်းၸင်ႇတေမေႃႁုတီႈပွင်ႇပၼ်ႁႃဢၼ်တေႉꧦမၼ်း “ တိုၼ်း >> Black or White. ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ>> ၶႂၼ်ႁိူဝ်းတႆး

လမ်ႁ ၶၢဝ်

ၵႃလူၼ်ႇႁိုဝ်ၼၵႃး ႁၼ်မႃးၸင်ႇၵွႆႈယုမ်ႇ။ ၵႃလူၼ်ႇႁိုဝ်ၼၵႃး ႁၼ်မႃးၸင်ႇၵွႆႈႁူႉ။ ၵႃလူၼ်ႇႁိုဝ်ၼၵႃး ႁၼ်မႃးၸင်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈ။ ၵႃလမ်ယႃႇပေပၼ်ပႂ်ႉပုင်းႁၵ်ႉ ၽူႈလၵ်ႉယႃႇပေပၼ်ပႂ်ႉတိူၵ်ႈၶူဝ်း ၵူၼ်းသိုဝ်ႈယူဝ်း ဢမ်ႇလီပၼ်ႁူႉလူၺ်ႈ ၵၢၼ်လပ်ႉ ၵူၼ်းယိပ်းမၢၵ်ႇၼပ်ႉ ဢမ်ႇလီႁူႉလူၺ်ႈ လွင်ႈပူလွင်ႈပႃ ၵႃလမ်ယႃႇပေပၼ်ပႂ်ႉပုင်းႁၵ်ႉ ၽူႈလၵ်ႉယႃႇပေပၼ်ပႂ်ႉတိူၵ်ႈငိုၼ်း။ ၵႃဢမ်ႇလူဝ်ႇၼႄးၵဝ်ႉ လဝ်ႉဝဝ်ႉဝႆႉၼင်ႇၵၼ်။ ၵႃႈၵၢမ်ႇၽၢၼ်ႇဝၢင်းပၼ် ဢမ်ႇလီဢၢၼ်ၸႂ်လဵၵ်ႉ။ ၵႃႈၸၢင်ႉသၢမ်ႁဵင် ၵႃႈၼၢင်းသၢမ်ပၢၵ်ႇ။ ၵႃႈပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းသွၼ် ၶျၢင်းတွင်းမွၼ်တေႃႇၸူဝ်ႈ။ ၵႃႈပိူၼ်ႈလၢတ်ႈ ယႃႇထွမ်ႇ ၵႃႈပိူၼ်ႈထွမ်ႇ ယႃႇလၢတ်ႈ။ ၵႃႈယႂ်ႇၶၼ်လူင် ပေႃးႁူင်လႆႈၵိၼ်ဢိမ်ႇ။ ၵႃႈလႆႈၵႃႈၵိၼ် ၶိၼ်ၸႂ်မိူဝ်ႈထဝ်ႈ။ ၵႃႈလႆႈၵႃႈသႆ့ ၵႆ့ၵွတ်းတၢႆၽၢၼ်။ ၵႃႈလႆႈၵႃႈတၢပ်ႇ ယၢပ်ႇၸႂ်မိူဝ်းၶႆႈၼၢဝ်။ ၵႃႈလႆႈမႃးၵႃႈတၢပ်ႇ ယၢပ်ႇၸႂ်မိူဝ်ႈႁဝ်းထဝ်ႈ။ ၵႃႈလႆႈၵႃႈၵိၼ် ၵိၼ်းၸႂ် မိူဝ်ႈထဝ်ႈ။

ၵႂၢမ်းၵပ်းထုၵ်ႇ(ၵ)

ၸၢမ်းတူၺ်းၼႆဝႃႇၼႆႉ

ၸၢမ်းတူၺ်း

လွင်ႈၼွၼ်းၶူၼ်ၼႆႉ ၵမ်ႉပႃႈၼမ် မီးလွင်ႈၵွင်ႇၵၢႆႇၵၼ်တင်း လၢႆးယူႇလၢႆးၵိၼ်ႁဝ်းယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေႁႂ်ႈလွင်ႈၼွၼ်းၶူၼ် လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇလႆႈၼၼ်ႉ မီးလၢႆးငၢႆႈငႅမ်ႈမၼ်းယူႇ သီႇႁႃႈလၢႆး။ ယႃႇပေႁႂ်ႈၼမ်ႉၼၵ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၵ်းပူၼ်ႉလႄႈ ႁႂ်ႈဝႄႈတၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ။ ၼမ်ႉၼၵ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၼၵ်းပူၼ်ႉၵႂႃႇဢိတ်းဢီႈၵူၺ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼွၼ်းၶူၼ်ယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႈၼိူဝ်ႉမၼ်း ဢၼ်မီးႁိမ်းႁွမ်းၶေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁိပ်ႇလွတ်ႇလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ် ဢမ်ႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ ထုၵ်ႇလီၼွၼ်းၶႅင်ႈၵႅင်း။ သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၼွၼ်းတၢၵ်ႇႁၢႆသေ လပ်းၸိုင် လိၼ်ႉ၊ ၵၢင်း လႄႈ ၵွၼ်ႈၼိူဝ်ႉလိူဝ်ဢၼ်မီးတႂ်ႈၵၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈယွၼ်ႇလူင်းၵႂႃႇသေယဝ်ႉ တဵင်ၺႃးလွတ်ႇလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ် ဢမ်ႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ သင်ၼွၼ်းၶႅင်ႈၵႅင်းၸိုင် ၸၢင်ႈႁႄႉၵင်ႈလႆႈလွင်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝႄႈလွင်ႈၵိၼ်လဝ်ႈ မိူဝ်ႈတေၼွၼ်း။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼွၼ်းလပ်းၼၼ်ႉ လဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈဢဵၼ်လႄ ၼိူဝ်ႉၼင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယွၼ်ႇယၢၼ်းလိူဝ်သေၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈဢဵၼ်ၶေႃးႁဝ်းယွၼ်ႇယၢၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၼွၼ်းၶူၼ်ယဝ်ႉ။ တိုတ်းပႅတ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ယွမ်းလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ။ ၵွၼ်းလႅၼ်းယႃႈၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူင်ၶူႈၼင်လႄႈ ၵူင်ၶေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂ်ႈမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇသေ မီးၶီႈမုၵ်ႈဢၢင်ႈဢၢၵ်ႇ ၼမ်ယဝ်ႉ။ သင်ၶီႈမုၵ်ႈလႄႈ ဢၢင်ႈဢၢၵ်ႇၼမ်ၸိုင် ၶူႈၼင်ၸၢင်ႈတၼ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈထူၺ်ႈၸႂ် တၢင်းႁူးၶူႈၼင်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူင်ၶေႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်လီလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွတ်ႇလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵပ်ႉၶိုၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူင်ၶူႈၼင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပၢင်ႇၵူင်လီ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈသၢႆငၢႆသေဢၼ်ဢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၵိၼ်ၽိတ်းႁိုဝ်၊ မီးၶႆႈမီးၼၢဝ်ႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေဢၼ်ဢၼ်လႄႈ ၶူႈၼင်တၼ်ပေႃးၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ယႃမဵတ်ႉ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶူႈၼင်ၵူင်လီ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃသိတ်ႇၵူင်ၶူႈၼင်ၸိူဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၶိူင်ႈၶွင် ဢၼ်ႁႄႉၵင်ႈ လွင်ႈၼွၼ်းၶူၼ် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မီးၶိူင်ႈၶွင် ဢၼ်ႁႄႉၵင်ႈလွင်ႈၼွၼ်းၶူၼ်ယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽႃႈၸပ်းၶူႈၼင် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶူႈၼင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵူင်လီ မိူဝ်ႈၽွင်းၼွၼ်းလပ်း၊ ယႃသိတ်ႇၵူင်ၶေႃး၊ ၶိူင်ႈႁႄႉၵၢင်း ဢၼ်ႁဵတ်း ယႃႇႁႂ်ႈၵၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူင်း မိူဝ်ႈၽွင်းၼွၼ်းလပ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၶၢႆ ၼႂ်းလၢၼ်ႉၶၢႆယႃယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ၽႃႇတတ်း ၵၢၼ်ၽႃႇတတ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈယူတ်းယႃလႆႈ လွင်ႈၼွၼ်းၶူၼ်ယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇၽႃႇတတ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢႃႇၻီႇၼွႆႉၻ်ၵႂၢင်ႈၶိုၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ လွင်ႈၼွၼ်းၶူၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၼိူဝ်ႉႁိူၵ်ႇၼႂ်းပၢၵ်ႇၽၢႆႇၼိူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယၢၼ်းၸိုင် ၸႂ်ႉတိုဝ်းထၢတ်ႈရေႇတီႇယူဝ်ႇၾႆးၾႃႉသေ ႁဵတ်းပၼ်ၼိူဝ်ႉႁိူၵ်ႇ ႁႂ်ႈၶဵင်ႈလီၶိုၼ်းၵေႃႈလႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။ — ၼမ်ႉၶူင်း —

လၢႆးႁႄႉလွင်ႈၼွၼ်းၶူၼ်

ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ၵၢၼ်တၢင်ႇဝႂ် ယိုၼ်ႈႁပ်ႉသူး ၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႇ တွၼ်ႈတႃႇတေတၢင်ႇဝႂ်ယိုၼ်ႈတွၼ်ႈတႃႇႁပ်ႉသူးၼၼ်ႉ တေလႆႈမီး - ၽူႈၵပ်ႉထႅမ် သူင်ႇဝႂ်ယိုၼ်ႈႁပ်ႉသူး (ၽူႈၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇႁပ်ႉသူး တေဢမ်ႇလႆႈ တၢင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးႁပ်ႉသူး ႁင်းၵူၺ်း) တေလႆႈမီးလိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ် 2 ဢၼ်။ တေလႆႈၼႄ လွင်ႈတၢင်း လႄႈ ၵွပ်ႈသင်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၵမ်ႉထႅမ် ၵိုင်ႇထိူၵ်ႈလႆႈႁပ်ႉသူး လႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်းဢၼ်လႆႈ ႁူႉၸၵ်းၵၼ် လႄႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်ၶဝ်လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ တႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ် လႄႈ ၽွၼ်းလီမီးသင်လၢႆလၢႆ။ တၢဝ်ႊလူတ်ႊ ၾွမ်ႇဝႂ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈ တၢဝ်ႊလူတ်ႊ ၾွမ်ႇဝႂ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈ PDF သေ တႅမ်ႈသႂ်ႇပၼ် ၶေႃႈမုၼ်းယဝ်ႉ ၶႅၼ်းတေႃႈသူင်ႇမႃးတီႈ ဢီးမေးလ် saothusandiaward@gmail.com ။ ၾွမ်ႇဝႂ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈ DOWNLOAD ၾွမ်ႇလိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ် DOWNLOAD * ယွၼ့်ပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူႈလွင်ႈလွင်ႈလႄႈ ​​​​တေဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုၼ်းၽူႈတၢင်ႇယိုၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ​​ၶေႃႈမုၼ်းၽူႈလႆႈႁပ့်သူးပီၼႆႉ သင်ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉ တီႈၶဝ်ၸဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း

ၾွမ်ႇဝႂ်ယိုၼ်ႈႁပ်ႉသူး

ၸဝ်ႈၶူးမိၼ်ႇတၵၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၼင်ႈၵျွင်းဝတ်ႉလူင်မု ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ယဝ်ႉၵၢၼ် ႁဵၼ်းမႃးတီႈ ၸိုင်ႈမိူင်းသီႇရိလင်ႇၵႃႇပႃးၼိုင်ႈ။ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈပၵ်းထင်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်တူၵ်းၵိၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ၼႂ်းမိူင်းလႄႈ လွင်ႈလႆႈၶၢမ်ႇႁေႈလိုပ်ႈတဵၵ်းၶၢႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းဢၼ်တီႈမၼ်းၸဝ်ႈယူႇသဝ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႉပႃႈၼမ်လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇ ႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ လႄႈ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် လႆႈႁၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈပၼ်ဢူႈမႄႈလႄႈပူႇၼၢႆးၶဝ် ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေယူႇလွတ်ႈလႆႈလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇတေပူၵ်းပွင်ၽဝၵၢၼ်ၵိၼ်ယူႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႂ်းၶၢဝ်း တၢင်းမိူဝ်းၼႃႈ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်တႄႉတႄႉ။ ၸဝ်ႈၶူးမိၼ်ႇတၵၼႆႉ လႆႈၵေႃႇတင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈလူင်မု တွၼ်ႈတႃႇတေၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈတၢင်းလူဝ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ လႆႈၵမ်ႉထႅမ်ပူၵ်းပွင်ၵၢၼ်ႁဵၼ်း လႄႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ၸွႆႈပၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပေႃးတေၸၢင်ႈၶဝ်ႈထိုင်ပၢႆးပၺႃႇလူၺ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉပႃး။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလဵင်ႉလူ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမွၵ်ႈ 50 ၵေႃႉပၢႆ ၵူၺ်းသေဢမ်ႇၵႃး ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေပူၵ်းပွင်ပၼ်ၽဝၸိူဝ်း ၶဝ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ။ မၼ်းၸဝ်ႈ ယင်းၸတ်းႁႅၼ်းပၼ်ၵၢၼ်သွၼ် ဢၼ်ၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ပၢႆးပၺႃႇၶွင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ပႆႇ တဵမ်ထူၼ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇ − ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈလိၵ်ႈတႆး၊ လွင်ႈၾိင်ႈငႄႈ၊ လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်း လႄႈ လိၵ်ႈၶႄႇ ၵူၺ်းသေဢမ်ႇၵႃး ၸွႆႈထိင်းသိမ်းႁၵ်ႉသႃၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလႆၢးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႄႈ ၸွႆႈပိုတ်ႇၽၵ်းတူဢၼႃႇၵၢတ်ႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇယူႇယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈၶူးမိၼ်ႇတၵ ၽူႈလႆႈႁပ်ႉသူး “ၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ 2019”

ၵပ်းသိုပ်ႇ ဢီးမေးလၲ (email) saothusandiaward@gmail.com

ၵပ်းသိုပ်ႇ

လွင်ႈသူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ ပိုၼ်းလင် သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ (Sao Thusandi Leadership Award) ပဵၼ်သူးဢၼ်ၸဝ်ႈ ဢိင်းငႄး သႃးၵျိၼ်း (Inge Sargent) ႁွင်ႉၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ ၵေႃႉဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ် မႁႃႇတေႇဝီႇ မိူင်းသီႇပေႃႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 2008။ သူးၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႇ မီးယိူင်းဢၢၼ်းမွပ်ႈယိုၼ်ႈဢဝ် ၵုင်ႇမုၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် မိူင်းတႆးႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ် လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ လႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင်တႃႇႁၵ်ႉသႃ ၾိင်ႈထုင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မီးၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်လႆႈႁပ်ႉသူး ၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႈ ႁူမ်ႈ 15 ၵေႃႉ။ ၽူႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ လႆႈႁပ်ႉသူးၼၼ်ႉ တေလႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းသူး 4,000 တေႃႇလႃႇ (USD)။ ၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ လႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇသုတ်းမုၼ် ၽွင်း ဢႃႇယုမၼ်းၸဝ်ႈၸမ်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 91 ပီ မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ် ၾႅပ်ႇပဝႃႇရီႇ 2023 ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼႂ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်မၼ်းၸဝ်ႈမႄႈ တိုၼ်းမီးၼမ်ႉၸႂ် ၶႂ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈတွၼ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ပေႃးမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မီးတီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ လႄႈလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ယူႇတႃႇသေႇၼႆၼၼ်ႉ ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢင်းလႄႈပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉပႃႈလင် ၸင်ႇလႆႈမီးလွင်ႈ ယိုၼ်ႈမွပ်ႈမၼ် “သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ” Sao Thusandi Leadership Award သိုပ်ႇၵႂႃႇၵူႈပီပီၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်လႄႈလွင်ႈမုင်းမွင်းၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ ဢၼ်မီးၼိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတင်းသဵင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈယိူင်းဢၢၼ်း သူးၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႇ ယိူင်းဢၢၼ်း သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ တွၼ်ႈတႃႇ ယုၵ်ႉယွင်ႈဢဝ် ၵုင်ႇမုၼ် “ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်း မီးလွင်ႈၶတ်းၸႂ် ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢွၼ်ႁူဝ် တူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ငမ်းယဵၼ် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ႁၵ်ႉသႃထိင်းသိမ်းၾိင်ႈငႄႈ လႄႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ” လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ် ႁႅင်းတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်တႃႇ ၵူၼ်းတင်းၼမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉၵတ်ႉတွၼ်ႈတႃႇထတ်းလိူၵ်ႈ ၽူႈလႆႈႁပ်ႉ သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ ၽူႈတေထုၵ်ႇထတ်းလိူၵ်ႈလႆႈႁပ်ႉ သူးၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႇၼၼ်ႉ - တေလႆႈပဵၼ် ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၼႄၼမ်ႉၵတ်ႉ လႄႈလွင်ႈဢွၼ်ႁူဝ် ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်။ ၸိူဝ်းၶဝ်တေလႆႈၼႄ လွင်ႈၶဝ်မေႃႁူမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် တင်းၵူၼ်းတင်းၼမ် တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် လႄႈ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ တႃႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း။ ၸိူဝ်းၶဝ်တေမီးယႃႇယု ဢမ်ႇပူၼ်ႉ 35 ပီ (ၼပ်ႉဝၼ်းထီႉ 31 လိူၼ် တီႇသိမ်ႇပိူဝ်ႇ လႄႈ မိူဝ်ႈတၢင်ႇဝႂ်တႃႇၶဝ်ႈႁပ်ႉသူး)။ တေလႆႈပဵၼ် ၵေႃႉဢၼ် ဢမ်ႇယၢမ်ႈလႆႈႁပ်ႉ သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ။ တေလႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵေႃႉဢၼ် ၵိူတ်ႇမိူင်းတႆး လႄႈ မီးၼမ်ႉၸႂ်ၶႂ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်း ယူႇသဝ်း လႄႈ ပူၵ်းပွင်မိူင်းတႆး။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ၵၢၼ်တၢင်ႇဝႂ် ယိုၼ်ႈႁပ်ႉသူး ၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႇ ၽူႈၵပ်ႉထႅမ် သူင်ႇဝႂ်ယိုၼ်ႈႁပ်ႉသူး (ၽူႈၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇႁပ်ႉသူး တေဢမ်ႇလႆႈ တၢင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးႁပ်ႉသူး ႁင်းၵူၺ်း) တေလႆႈမီးလိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ် 2 ဢၼ်။ တေလႆႈၼႄ လွင်ႈတၢင်း လႄႈ ၵွပ်ႈသင်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၵမ်ႉထႅမ် ၵိုင်ႇထိူၵ်ႈလႆႈႁပ်ႉသူး လႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်းဢၼ်လႆႈ ႁူႉၸၵ်းၵၼ် လႄႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်ၶဝ်လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ တႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ် လႄႈ ၽွၼ်းလီမီးသင်လၢႆလၢႆ။ * ယွၼ့်ပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူႈလွင်ႈလွင်ႈလႄႈ ​​​​တေဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုၼ်းၽူႈတၢင်ႇယိုၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ​​ၶေႃႈမုၼ်းၽူႈလႆႈႁပ့်သူးပီၼႆႉ သင်ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉတီႈၶဝ်ၸဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း

လွင်ႈသူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ

သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ 2023 သိုပ်ႇလူ ၽိုၼ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈ ပိုၼ်းလင် သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ (Sao Thusandi Leadership Award) ပဵၼ်သူးဢၼ်ၸဝ်ႈ ဢိင်းငႄး သႃးၵျိၼ်း (Inge Sargent) ႁွင်ႉၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ ၵေႃႉဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ် မႁႃႇတေႇဝီႇ မိူင်းသီႇပေႃႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 2008။ သူးၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႇ မီးယိူင်းဢၢၼ်းမွပ်ႈယိုၼ်ႈဢဝ် ၵုင်ႇမုၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် မိူင်းတႆးႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ် လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ လႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင်တႃႇႁၵ်ႉသႃ ၾိင်ႈထုင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မီးၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်လႆႈႁပ်ႉသူး ၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႈ ႁူမ်ႈ 15 ၵေႃႉ။ ၽူႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ လႆႈႁပ်ႉသူးၼၼ်ႉ တေလႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းသူး 4,000 တေႃႇလႃႇ (USD)။ ၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ လႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇသုတ်းမုၼ် ၽွင်း ဢႃႇယုမၼ်းၸဝ်ႈၸမ်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 91 ပီ မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ် ၾႅပ်ႇပဝႃႇရီႇ 2023 ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼႂ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်မၼ်းၸဝ်ႈမႄႈ တိုၼ်းမီးၼမ်ႉၸႂ် ၶႂ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈတွၼ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ပေႃးမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မီးတီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ လႄႈလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ယူႇတႃႇသေႇၼႆၼၼ်ႉ ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢင်းလႄႈပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉပႃႈလင် ၸင်ႇလႆႈမီးလွင်ႈ ယိုၼ်ႈမွပ်ႈမၼ် “သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ” Sao Thusandi Leadership Award သိုပ်ႇၵႂႃႇၵူႈပီပီၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်လႄႈလွင်ႈမုင်းမွင်းၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ ဢၼ်မီးၼိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတင်းသဵင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ မၢႆဝၼ်း တႄႇတၢင်ႇဝႂ်ယိုၼ်ႈႁပ်ႉသူး (3 November 2023) ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း တႃႇတၢင်ႇဝႂ်ယိုၼ်ႈႁပ်ႉသူး (30 November 2023) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၽူႈလႆႈႁပ်ႉသူး (ပၢႆလိူၼ် December 2023) * ယွၼ့်ပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူႈလွင်ႈလွင်ႈလႄႈ ​​​​တေဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုၼ်းၽူႈတၢင်ႇယိုၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ​​ၶေႃႈမုၼ်းၽူႈလႆႈႁပ့်သူးပီၼႆႉ သင်ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉတီႈၶဝ်ၸဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း သင်ႁူႉၸၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၵိုင်ႇငၢမ်ႇၵၼ်တင်း သူးၸဝ်ႈၼၢင်း သုၸၼ်ႇတီႇၼႆ ၶႅၼ်းတေႃႈသူင်ႇ ၽိုၼ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈသေၵမ်းၶႃႈ။ *တေ ဢမ်ႇလႆႈ သူင်ႇၽိုၼ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈ ပၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ! ၽိုၼ်တၢင်ႇယိုၼ်ႈ

ၼႃႈႁိူၼ်း

ၵူၼ်းမူႇဝၢၼ်ႈတႃႈလူင်၊ ၸုမ်းသင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ၊ ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၵူႈတီႈၵူႈဝဵင်း လႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၶဝ်တင်းသဵင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ယွၼ်းသူးမႄႈၼမ်ႉတူႈ လႄႈ သၢႆၼမ်ႉတၢင်ႇမႄႈ ႁႂ်ႈလႆႈလႆလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းလူၺ်ႈဢမ်ႇမီးၽၢႆ !ၵိုတ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ။

ပၢင်ယွၼ်းသူးမႄႈၼမ်ႉတူႈ ဝၢၼ်ႈတႃႈလူင်

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းၵူၵ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်း ပၢင်ၵႅတ်ႇၶေႁေႉၵင်ႈပႃႇမႆႉ၊ ဝႆသၢင်ႇၵၢၼ်းပၼ်တူၼ်ႈမႆႉ တႃႇႁေႉၵင်ႈၽေးဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်း၊ ၸေႊတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ ၶူင်းၵၢၼ် ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶူင်းၵၢၼ်ယႂ်ႇလူင် ၸႂ်ႉတိုဝ်းငိုၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉတေႃႇလႃႇ မၼ်းသေ တႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၽွၼ်းလီ ၵူၺ်းၵႃတေလႆႈၸၢမ်ႇၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းတင်းမူတ်းလႄႈ လွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၽဵင်းပဵင်းတႃႇ ၶႃႈႁဝ်းၶဝ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ။

ပၢင်ၵႅတ်ႇၶေႁေႉၵင်ႈပႃႇမႆႉ တီႈမိူင်းၵူၵ်း

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၸွမ်း၊ ဝၢၼ်ႈတွင်း ၼႂ်းမိူင်းလၢပ်ႈ ၸေႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ယွၼ်းသူးသိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပၼ်ပႃႇမႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 14 September 2019။

ပၢင်ယွၼ်းသူးပၼ်ပႃႇမႆႉ လႄႈ သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉတီႈမိူင်းလၢပ်ႈ

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇဝၢၼ်ႈ သၢၼ်ၶတ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ

မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 21 August, 2019 တီႈဝၢၼ်ႈတႃႈလူင်၊ တူင်ႇဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် လႄႈ ဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်းၸေႊဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇဝၢၼ်ႈတႃႈလူင်သေ တႅမ်ႈပႆၢႉသၢၼ်ၶတ်းၽႆၢယေးယႂႃႇတွၼ်ႈၼိူဝ် ဢၼ်တေထူမ်ႈဝၢၼ်ႈ၊ ႁိူၼ်းယေး လႄႈ တီႈလိၼ်သူၼ်တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။

ပၢင်ႇသိုပ်ႇၸႃႇတႃႇဝၢၼ်ႈတႃႈလူင်

ၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈဝတ်ႉဝၢၼ်ႈမေႃႇ ( ပေႃႇၵဵဝ်ႇ ) လႄႈ တီႈဝတ်ႉ ရတၼႃႇသူၺ်ႇၵူႇ တူင်ႇဝဵင်းသီႇပေႃႉ

ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆၽေး တီႈမိူင်းပႃး ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ

ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် ႁဵတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးပၼ်မႄႈၼမ်ႉတူႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢဝ်ၽႅၼ်ႇၽိူၵ်ႇတႅမ်ႈတူဝ်လိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်း ၽၢႆမတ်ႉႁူဝ် လႄႈ ဢဝ်ၽႃႇမိုဝ်းၸုမ်ႉၼမ်ႉယႃႈသီ သေ ၼေၵၢင်ၸႂ် လွင်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇလူဝ်ႇၽၢႆႇၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ။

ပၢင်ယွၼ်းသူးပၼ်မႄႈၼမ်ႉ တီႈဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် ဢိူင်ႇၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႈ ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 27 September 2016။

ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႈ ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း (4) ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်မင်း၊ လႄႈ မီးပႃးပၢင်လႅၵ်ႈလၢႆႈတင်းႁူႉၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ တီႈဝတ်ႉႁူၺ်ႈၵဵင်၊ ဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈၵဵင် တူင်ႇဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 21-23 December 2017 မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 1000 ပၢႆ။

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း (4) ပီ 2017

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈမိူင်းယု၊ ၸေႊဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တႄႇဝၼ်းထိ 26 ထိုင် ဝၼ်းထိ 27 July 2017။

ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈမိူင်းယု ၸေႊဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းၵုၼ်လူင် ၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 27 July 2017။

ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းၵုၼ်လူင်

ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ

သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ မိူင်းၼၢႆး လႄႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈတင်ႇဝဵင်း (13) ပႃး ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆးၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းပၢင်ႁၵ်ႉသႃၼပ်ႉယမ်ပႃႇမႆႉသေ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇသိုပ်ႇထိင်းသိမ်း ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃပႃႇထိူၼ်ႇႁိမ်းႁွမ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈမီး ၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်။

ၸတ်းပၢင်ႁၵ်ႉသႃၼပ်ႉယမ်ပႃႇမႆႉ ၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး

Download

ၵိုတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇ ၼႂ်းၼမ်ႉမ

ဝၼ်းထိ 23 June 2017 ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆးၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမ တူင်ႇဝဵင်းသီႇပေႃႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇသိုပ်ႇထိင်းသိမ်း ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ပႃႇထိူၼ်ႇႁိမ်းႁွမ်း ယႃႇႁႂ်ႈမီး ၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်။ သင်ႇၶႃႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ မီး 15 ပႃး လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈမီး 570 ၵေႃႉ။

ပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမ

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15 January 2017။

ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း (3) ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 27 November 2016။

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း (3) ပီ 2016

ၸွႆးထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မႃးမီးတီႈဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 30 September 2016။

ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 27 September 2016။

ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ

ပၢင်ၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ လႄႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပၢႆးႁူႉသၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈတႃႈလူင်၊ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တိုၼ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇၽၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ။

ပၢင်ၽိူမ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ လႄႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပၢႆးႁူႉသၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈတႃႈလူင်

Download

လီဢွၼ်ၵႅတ်ႇၶႄ မႄႈၼမ်ႉတူႈ

Download

ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း

ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးယူႇဝႆႉၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈ ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း

မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ (6-8 December 2015) ၼၼ်ႉ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ၼႃးၸိုင်ႈ လႄႈ မူႇပီႈၸုမ်းၼွင်ႉဝၢၼ်ႈၼႃးႁၢႆးလူင် ႁၢင်ႈႁႅၼ်းလူႇတၢၼ်းပၼ် ၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လုင်းၸၢႆးသၢမ် ၵေႃႉဢၼ်လႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်း မိူဝ်ႈၽွင်း လုင်းသၢမ်လႄႈပီႈၼွင်ႉဝၢၼ်ႈတႃႈလိူဝ်ႇမိူင်းလဵၼ်း ႁူမ်ႈႁႅင်းၵၼ်ၶိုၼ်တူၺ်းၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်း။

လူႇတၢၼ်းပၼ် ၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လုင်းၸၢႆးသၢမ်

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း (2) ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝတ်ႉၸၢၵ်ႈတေႃႇ၊ ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 29-30 April 2015။

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း (2) ပီ 2015

Download

ၵိုတ်း လွင်ႈၶုတ်းၶမ်းၼႂ်းမိူင်းလဵၼ်းလႄႈ!

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း (1) ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ထုင်ႉပူင်း၊ၸေႊတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ပီ 2014။

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း (1) ပီ 2014

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးမႄႈၼမ်ႉ၊ ပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉ၊ ပၢင်ယွင်ႈယေႃးၼမ်ႉၸႂ်ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်လႄႈမွင်ၸႂ်ၸွမ်းၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်းၵေႃႉလႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်။ ၵမ်ႈပႃႈၼမ်တႄႉ တေလႆႈႁၼ်ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ႁဵတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးပၼ်မႄႈၼမ်ႉၼႂ်းဝၼ်းထိ 14 လိူၼ်ထူၼ်ႈသၢမ်(March) ၼၼ်ႉၵူႈပီႈပီႈ ။ မႅၼ်ႈၼႂ်းဝၼ်းမႄႈၼမ်ႉလုမ်ႈၾႃႉၼႆလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းတီႈၸမ်တီႈၵႆႁိုဝ် ၵူၼ်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉႁူႉႁၼ်ထိုင်ၵၢင်ၸႂ်ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ယွၼ်းသူးပၼ်မႄႈၼမ်ႉၵူႈမႄႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးႁႂ်ႈပေႃးလႆႈလႆလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈမီး ၽၢႆသင် မႃးတတ်းႁေႉသေ ပဵၼ်ၽေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး လႆႈလိူတ်ႇမႆႈ။ ပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉၼႆႉ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပိုင်ႈဢဝ်ၾိင်းထုင်းလႄႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ၼပ်ႉယမ်ယွၼ်းသူးသိုပ်ႇဢသၢၵ်ႈပၼ်တူၼ်ႈမႆႉပႃႇမႆႉယႃႇႁႂ်ႈမီး ၽူႈၵူၼ်းလေႃးၽ မႃးယႃႉၽၼ်းမူၺ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်ၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၶုတ်းႁေၶုတ်းၶမ်း၊ သၢင်ႈၽၢႆသင်သေလွင်ႈ ။ ၸိူဝ်းၵေႃႉလႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ႁူမ်ႈပႃးမူႇပီႈၸုမ်းၼွင်ႉၽူႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ ႁူမ်ႈႁႅၼ်းလူႇတၢၼ်းယုၵ်ႉယွင်ႈ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၼႂ်းဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ။ ယိူင်းဢၢၼ်း ႁႂ်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် လႄႈ သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇႁဝ်းၶဝ် ၶုၵ်းၸႂ်လႆႈမွင်ၸႂ်ၸွမ်းၵၢၼ်သဵင်ႈၵၢမ်ႇ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်သေ ႁႂ်ႈမေႃဢဝ်ပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်မိူဝ်းၼႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းယႂ်ႇလူင် ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း။

ပၢင်ယွၼ်းသူး

ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆၽေးၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်းဢၼ်ၺႃးၽေးသိုၵ်း လႄႈ ၽေးသၽႃႇဝ ၸိူဝ်းၼႆႉသေလႆႈပၢႆႈယူႇ ယၢၼ်ဝၢၼ်ႈယၢၼ်ႁိူၼ်း။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ယၢမ်ႈၸွႆထႅမ်ပၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ၵူၼ်းၺႃးၽေးၾႆးမႆႈ လႄႈ ၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ၸွႆပႃးၵူၼ်းၺႃးၽေးယွၼ်ႉ ၶူင်းၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းလႄႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶူဝ်းၶွင်ၸိူဝ်းဢၼ် ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လႆႈၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵမ်ႈပႃႈၼမ်တႄႉ တေပဵၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ မီႇၶဝ်ႈမီႇၽၵ်းႁႅင်ႈ၊ ၶူဝ်းၼုင်ႈတင်းဝႆ လႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၼၢင်းယိင်း။ သင်ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈၶဝ်ႈထိုင်ယၢပ်ႇၼႆ  ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ႁဝ်းၶႃႈ ၸင်ႇလႆႈၵမ်ႉထႅမ်ငိုၼ်းတွင်း ။

ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး

ၵပ်းသိုပ်ႇႁဝ်းၶႃႈ - Shan State Farmers Network - shanstatefarmersnetwork@gmail.com Shan State Farmers Network Your name Your email Subject Your message (optional)

ၵပ်းသိုပ်ႇ

YouTube Video UCk0Mh0cU9iAl4Ngdl42P5MA_q86rfiDQtik Why Dalong Village - EP 4 ( ယွၼ်ႉ - တွၼ်ႈ 4 ) Why Dalong Village - EP 3 ( ယွၼ်ႉ - တွၼ်ႈ 3 ) Why Dalong Village - EP 2 ( ယွၼ်ႉ - တွၼ်ႈ 2 ) Why Dalong Village - EP 1 ( ယွၼ်ႉ - တွၼ်ႈ 1 ) Demon Projects _ Folk Shan Song ( ၵႂၢမ်းဝွၵ်းဝၢၵ်ႇ ၶူင်းၵၢၼ်ၽီလူးလူင် ) Shan State Peace Process Lessons (တွၼ်ႈသွၼ် ၵၢၼ်ပဵၼ်ယိူဝ်ႇလွင်ႈငမ်ႈယဵၼ်လႄႈ ၵၢမ်ႇၵျၢမ်ႇမႃႇမိူင်းတႆး) Salween Dams in Shan State ( ၽႆၢၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်း ) 1st Shan State Farmers Exchange 2014 (ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်း ႑ ) Where is the Good Life? ( ၽဝတီႈလီ မီးတီႈလႂ်? ) သိုပ်ႇ Subscribe

YouTube

ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး Music ၽဵင်းၵႂၢမ်း SSFN ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 1 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 2 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 3 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 4 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 5 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 6 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 7 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 8 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 9 ၽဵင်းၵႂၢမ်းထိ 10 Playing Previous Song Play Pause Next Song /

ၽဵင်းၵႂၢမ်း

လွင်ႈၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ တေႇသူၼ်းတုမ်မႃးမိူဝ်ႈပီၶရိတ်ႉ 2010 တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျႅၼ်ႇမႃႇ။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သုၼ်ႇတူဝ် လႄႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးသုၼ်ႇတူဝ်သေ ၵမ်ႉထႅမ်လွင်ႈႁေႉၵင်ႈ သၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်း လႄႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ယူႇၽၢႆႇၵူၼ်းမိူင်းသေ ၵမ်ႉၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇၺႃး ၶူင်းၵၢၼ်ဢၼ်ယႂ်ႇလူင် မိူၼ်ၼင်ႇ ၶူင်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁႄႈၵူႈၸိူဝ်းၸိူဝ်း၊ ၶူင်းၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆ တႃႇၾႆးၾႃႉသူင်ႇဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း၊ ၶူင်းၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ သဵၼ်တၢင်းယႂ်ႇလူင် ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁုၵ်ႉႁၢႆႉၼိူဝ် ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉတင်းသဵင်ႈ။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး မီးယိူင်းဢၢၼ်း  တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၽုၵ်ႇသွမ်ႈလႆႈၼိူဝ်ၼင်လိၼ်လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း၊ မီးသုၼ်ႇၵႃႉၶၢႆလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တိုၼ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်တီႈလိၼ်သေ ပဵၼ်ၵူၼ်းတႅပ်းတတ်းၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁင်းၵူၺ်းလူၺ်ႈ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၼ် ပၢင်သပ်းလႅင်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ၊ ပၢင်ပၼ်ပၢႆးႁူႉၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်၊ ၵၢၼ်သူၼ်းတုမ်၊ ၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၼႂ်းပၢင်တူင်ႉၼိုင်တႃႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ လွၵ်းလၢႆးလၢတ်ႈၸႃၽၢႆႇၼႃႈၵူၼ်းတင်းၼမ်၊ ပၼ်တၢင်းႁူႉၵဵဝ်ႇလွင်ႈပၼ်ႁႃဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ်ယူႇ လႄႈ ၸွႆႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈတႅမ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈ ။ လိူဝ်သေၼႆႉ ပိုၼ်ၽေႈလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ၊ ပပ်ႉ၊ ငဝ်းတူင်ႉ လႄႈ ပၢႆႉၿွီႇၼၢႆးပၼ်မူႇၸုမ်းၼႅင်ႈသၢၼ် လႄႈတၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း တႃႇၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်မိူဝ်းၼႃႈမႃး ႁႂ်ႈပႃးၵၢၼ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ႁူမ်ႈမိုဝ်း ၵၼ်သေလႄႈ ပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ယူႇၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇပီႇယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ။ ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ႁဝ်းၶႃႈ ၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ် ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆၽေးၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်းဢၼ်ၺႃးၽေးသိုၵ်း လႄႈ ၽေးသၽႃႇဝ ၸိူဝ်းၼႆႉသေလႆႈပၢႆႈယူႇ ယၢၼ်ဝၢၼ်ႈယၢၼ်ႁိူၼ်း။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ယၢမ်ႈၸွႆထႅမ်ပၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ၵူၼ်းၺႃးၽေးၾႆးမႆႈ လႄႈ ၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ၸွႆပႃးၵူၼ်းၺႃးၽေးယွၼ်ႉ ၶူင်းၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းလႄႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶူဝ်းၶွင်ၸိူဝ်းဢၼ် ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လႆႈၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵမ်ႈပႃႈၼမ်တႄႉ တေပဵၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ မီႇၶဝ်ႈမီႇၽၵ်းႁႅင်ႈ၊ ၶူဝ်းၼုင်ႈတင်းဝႆ လႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၼၢင်းယိင်း။ သင်ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈၶဝ်ႈထိုင်ယၢပ်ႇၼႆ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ႁဝ်းၶႃႈ ၸင်ႇလႆႈၵမ်ႉထႅမ်ငိုၼ်းတွင်း ။ ပၢင်ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပၼ်ပၢင်လႅၵ်ႈလၢႆႈ ပၢႆးႁူႉတင်းမေႃႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ လႄႈ လွၵ်းလၢႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်မူႇဝၢၼ်ႈ၊ မုၵ်ႉၸုမ်း ။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ဢဝ်တင်း လွၵ်းလၢႆးႁဵတ်းသပ်ႉပျႃႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈပိုၼ်ၽေပၼ်ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းသူၼ်ၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵၼ်းႁူႉလွင်ႈ သပ်ႉပျႃႇၼမ်ႉလွႆးၶူဝ်း၊ သပ်ႉပျႃႇၼမ်ႉသီတူဝ်၊ သပ်ႉပျႃႇၼမ်ႉ သၢႆႇႁူဝ် လႄႈ ၵွၼ်ႈသီလၢင်ႉၼႃႈ။ လွၵ်းလၢႆးႁဵတ်းသပ်ႉပျႃႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် တေဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝ မွၵ်ႇ၊ မၢၵ်ႇလႄႈ မႂ်မႆႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပိူင်တင်းတိုဝ်း လွၵ်းလၢႆးႁဵတ်းသပ်ႉပျႃႇဢၼ်လႂ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇၶႂၼ်၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၽႃႈ၊ ၼမ်ႉၾိုင်ႈ၊ဝၢၼ်လိၼ်ႉငိူၵ်ႈ၊ မႂ်ၼဵင်ႈ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းပဵၼ်ပိူင်လူင်မၼ်း။ ၽွၼ်းလီ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝ ၼႆႉၼႆၸိုင် ပီႈၼွင်ႉၼႂ်းမူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ဝႆႉၵႃႈၶၼ် မွၵ်ႇ၊ မၢၵ်ႇ၊ တူၼ်ႈမႆႉ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းသူၼ်တိူဝ်းမႃး၊ လူတ်းယွမ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၼႂ်းႁိူၼ်းယေး၊ ၼႂ်းၸုမ်း၊ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ ၼႂ်းမိူင်း သေ ပၼ်ႇငိုၼ်းမႃးပဵၼ် ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်၊ မူႇၸုမ်း၊ မူႇဝၢၼ်ႈ လႄႈ ၼႂ်းဝဵင်းၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ လႆႈၸတ်းမႃး 1 ပီ 1ပွၵ်ႈ တေႇၸဵမ်မိူဝ်ႈပီႈ 2014 ။ ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူႈပီပီၼႆႉ ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ၵူႈတီႈၵူႈဝဵင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈဢုပ်ႇၵုမ် ပိုၼ်ႈၽႄ မွၵ်ႇၶႆႈၼေၵၼ် လွင်ႈငဝ်ႈလႆၢးပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်း၊ လွင်ႈၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်း မႃးလူင်းတိုၼ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး၊ လွင်ႈၵၢၼ်တေႃႇသူႈ၊ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်၊ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ လႄႈ လွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ႈၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ သေဢမ်ႇၵႃး ၸွႆၵၼ်ႁႃတၢင်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃတင်းၼမ် ။ ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးတင်ႇၸၢဝ်ႈၶိူဝ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး မိူၼ်ႈၼင်ႇ တၼု၊ ဢၢင်းသႃး၊ ယၢင်းလႆၢး၊ ၶၢင်၊ ဢႃးၶႃႈ၊ လႃးႁူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယၢမ်ႈမႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆးသေ ပဵၼ်ၼႅင်ဢၼ်ၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်တင်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆးဝႆႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ပၢင်ယွၼ်းသူး ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးမႄႈၼမ်ႉ၊ ပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉ၊ ပၢင်ယွင်ႈယေႃးၼမ်ႉၸႂ်ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်လႄႈမွင်ၸႂ်ၸွမ်းၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်းၵေႃႉလႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်။ၵမ်ႈပႃႈၼမ်တႄႉ တေလႆႈႁၼ်ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ႁဵတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးပၼ်မႄႈၼမ်ႉၼႂ်းဝၼ်းထိ 14 လိူၼ်ထူၼ်ႈသၢမ်(March) ၼၼ်ႉၵူႈပီႈပီႈ ။ မႅၼ်ႈၼႂ်းဝၼ်းမႄႈၼမ်ႉလုမ်ႈၾႃႉၼႆလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းတီႈၸမ်တီႈၵႆႁိုဝ် ၵူၼ်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉႁူႉႁၼ်ထိုင်ၵၢင်ၸႂ်ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ယွၼ်းသူးပၼ်မႄႈၼမ်ႉၵူႈမႄႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးႁႂ်ႈပေႃးလႆႈလႆလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈမီး ၽၢႆသင် မႃးတတ်းႁေႉသေ ပဵၼ်ၽေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး လႆႈလိူတ်ႇမႆႈ။ ပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉၼႆႉ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ပိုင်ႈဢဝ်ၾိင်းထုင်းလႄႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ၼပ်ႉယမ်ယွၼ်းသူးသိုပ်ႇဢသၢၵ်ႈပၼ်တူၼ်ႈမႆႉပႃႇမႆႉယႃႇႁႂ်ႈမီး ၽူႈၵူၼ်းလေႃးၽ မႃးယႃႉၽၼ်းမူၺ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်ၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၶုတ်းႁေၶုတ်းၶမ်း၊ သၢင်ႈၽၢႆသင်သေလွင်ႈ ။ ၸိူဝ်းၵေႃႉလႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ႁူမ်ႈပႃးမူႇပီႈၸုမ်းၼွင်ႉၽူႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ ႁူမ်ႈႁႅၼ်းလူႇတၢၼ်းယုၵ်ႉယွင်ႈ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ၼႂ်းဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ။ ယိူင်းဢၢၼ်း ႁႂ်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် လႄႈ သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇႁဝ်းၶဝ် ၶုၵ်းၸႂ်လႆႈမွင်ၸႂ်ၸွမ်းၵၢၼ်သဵင်ႈၵၢမ်ႇ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်သေ ႁႂ်ႈမေႃဢဝ်ပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်မိူဝ်းၼႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းယႂ်ႇလူင် ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း။ ၵပ်းသိုပ်ႇႁဝ်းၶႃႈ Shan State Farmers Network shanstatefarmersnetwork@gmail.com Shan State Farmers Network

လွင်ႈႁဝ်းၶႃႈ

ပၢင်ယွၼ်းသူး ပၢင်ယွၼ်းသူးမႄႈၼမ်ႉတူႈ ဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် ၵူၼ်းမူႇဝၢၼ်ႈတႃႈလူင်၊ ၸုမ်းသင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ၊ ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၵူႈတီႈၵူႈဝဵင်း လႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၶဝ်တင်းသဵင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ယွၼ်းသူးမႄႈၼမ်ႉတူႈ လႄႈ သၢႆၼမ်ႉတၢင်ႇမႄႈ ႁႂ်ႈလႆႈလႆလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းလူၺ်ႈဢမ်ႇမီးၽၢႆ !ၵိုတ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ။ … ပၢင်ယွၼ်းသူး ပၢင်ၵႅတ်ႇၶေႁေႉၵင်ႈပႃႇမႆႉ တီႈမိူင်းၵူၵ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းၵူၵ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်း ပၢင်ၵႅတ်ႇၶေႁေႉၵင်ႈပႃႇမႆႉ၊ ဝႆသၢင်ႇၵၢၼ်းပၼ်တူၼ်ႈမႆႉ တႃႇႁေႉၵင်ႈၽေးဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်း၊ ၸေႊတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ၊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ ၶူင်းၵၢၼ်… ပၢင်ယွၼ်းသူး ပၢင်ယွၼ်းသူးပၼ်ပႃႇမႆႉ လႄႈ သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉတီႈမိူင်းလၢပ်ႈ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး လႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၸွမ်း၊ ဝၢၼ်ႈတွင်း ၼႂ်းမိူင်းလၢပ်ႈ ၸေႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ယွၼ်းသူးသိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပၼ်ပႃႇမႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ… လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ပၢင်ယွၼ်းသူးမႄႈၼမ်ႉတူႈ ဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် March 14, 2020 ပၢင်ယွၼ်းသူး ပၢင်ၵႅတ်ႇၶေႁေႉၵင်ႈပႃႇမႆႉ တီႈမိူင်းၵူၵ်း October 22, 2019 ပၢင်ယွၼ်းသူး ပၢင်ယွၼ်းသူးပၼ်ပႃႇမႆႉ လႄႈ သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇပႃႇမႆႉတီႈမိူင်းလၢပ်ႈ September 14, 2019 ပၢင်ယွၼ်းသူး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇဝၢၼ်ႈ သၢၼ်ၶတ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ August 21, 2019 ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၢင်ႇသိုပ်ႇၸႃႇတႃႇဝၢၼ်ႈတႃႈလူင် August 21, 2019 ပၢင်ယွၼ်းသူး ၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တီႈဝတ်ႉဝၢၼ်ႈမေႃႇ ( ပေႃႇၵဵဝ်ႇ ) လႄႈ တီႈဝတ်ႉ ရတၼႃႇသူၺ်ႇၵူႇ တူင်ႇဝဵင်းသီႇပေႃႉ March 21, 2018 ၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ်

ၼႃႈႁိူၼ်း

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇၵႂႃႇပုၼ်ႈတႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၸၢတ်ႈပၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ “မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ” ၼႆၼၼ်ႉလွၼ်ႉလွၼ်ႉယဝ်ႉ။တႃႇႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်မိူဝ်ႈၼႃႈႁဝ်း ပေႃးတေႁၢင်ႈလီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၼၼ်ႉလူဝ်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းထႃႈလူင်ႈၼႃႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၼႆႉ ဢၼ်ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼၼ်ႉပဵၼ် “ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်” (သၽႃႇဝ) မၼ်းယဝ်ႉ။ ၼၼ်သေတႃႉ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၸၢမ်းႁဵတ်းမႅၼ်ႈလွင်ႈဢၼ်မီးၽွၼ်းၸႃႉၼၼ်ႉၸိုင် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈ           ႁဝ်းၼၼ်ႉ ထူပ်းလွင်ႈၽေးၶဵၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပႆႇၸၢမ်းၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမေႃထတ်းသၢင်ၸႅၵ်ႇၽႄလွင်ႈလီ       လွင်ႈၸႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈလွင်ႈထတ်းသၢင်ၸႅၵ်ႇၽႄၼၼ်ႉသေ တေႁူႉထိုင် “လွင်ႈလီ/လွင်ႈၸႃႉ” မႃးလႄႈတွၼ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ တေၸၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းလႆႈလီသုတ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈသင်ယူႇၵေႃႈယဝ်ႉ “ယိူင်းဢၢၼ်း” တႄႉလူဝ်ႇလႆႈမီးယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇမီး        “ယိူင်းဢၢၼ်း” ၸိုင် မိူၼ်တင်းႁဝ်းၶီႇႁိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးလၢမ်ႈၽၢႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် “လွၵ်းၶႅင်/လွၵ်းဢူၼ်ႈ”      “တၢင်းသူင်” (ဝႃႇသၼႃႇ) ႁဝ်းၼၼ်ႉသေ သမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈပဵၼ် “ယိူင်းဢၢၼ်း” ဢၼ်လႅပ်ႈတေပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ ၶႂ်ႈမီး “ယိူင်းဢၢၼ်း” ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉလႃႈ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ “ပၢႆးယူႇလီ” ၵေႃႈသမ်ႉလူဝ်ႇၶႅမ်ႉၸွမ်းထႅင်ႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၼႆၼၼ်ႉ ယႃႇပေလိုမ်းၼႃႈ။ တွၼ်ႈတႃႇတေၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ “ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်”“ယိူင်းဢၢၼ်းလႄႈၸၢတ်ႈပၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈ” ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈတႅပ်းတတ်းဝၢင်းၽႅၼ်သေ ၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈၶၢဝ်းတၢင်းၸၢတ်ႈပၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈ

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸိူဝ်းႁဝ်းပဵၼ်ပၢၼ် “သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ” လႄႈ ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁူႉ ၶႂ်ႈႁၼ်ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။ဢၼ်ၶႂ်ႈယူႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ် “ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်” (သၽႃႇဝ) မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇသႅၼ်းပၢၼ်ဢၼ်ၶႂ်ႈယိူင်ႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းၼၼ်ႉ“တူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်း” ႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ ၸွင်ႇယၢမ်ႈဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈတႅတ်ႈတႅတ်ႈတေႃးတေႃးယူႇႁႃႉ၊ ပေႃးတေလၢတ်ႈဝႃႈ “တူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်း” ႁဝ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ … (1) ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ တွၼ်ႈတႃႇႁၢတ်ႈႁၢႆးမၢဝ်ႇသၢဝ် သႅၼ်းပၢၼ် “သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ”ဢၼ်ၶႂ်ႈယူႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းၼၼ်ႉ “ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ” ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။“ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈပၼ် “လွင်ႈသူၼ်း/ၸၼ်ၸႂ်” ဢၼ်လီသေဢမ်ႇၵႃးၸၢင်ႈပၼ်ပႃး “လွင်ႈသူၼ်း/ၸၼ်ၸႂ်”ဢၼ်ဢမ်ႇလီၵေႃႈပဵၼ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃးၸွင်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸွမ်း ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉထတ်းသၢင်တူၺ်းလီလီယူႇယဝ်ႉ။ၽွင်းမိူဝ်ႈဝူၼ်ႉၼင်ႇၼၼ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉလွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈႁဝ်းသေ“ၽွၼ်းယွၼ်ႈ” ဢၼ်တေၵိူတ်ႇၵိုၵ်းမႃးၸွမ်းၽၢႆႇလင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉပႃးယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈႁဝ်း မႃးႁူၺ်းသူၼ်းႁဵတ်းလွင်ႈဢမ်ႇလီပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ၼင်ႇႁိုဝ်တေတွပ်ႇထဵင်လႆႈလူၺ်ႈဢမ်ႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်လူဝ်ႇလႆႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ယူႇယဝ်ႉ။ တွပ်ႇထဵင်ၶေႃႈႁူၺ်းသူၼ်းၶဝ်ယဝ်ႉတႃႇႁႂ်ႈဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈႁဝ်း တေဢမ်ႇႁဵတ်းမႅၼ်ႈလွင်ႈဢမ်ႇလီၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈသူၼ်းတုမ်ပႃးၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ၸိူင်ႉၼႆၵွၼ်ႇ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ “ဢူၺ်းၵေႃႉလီ” ၼႆယဝ်ႉ။ (2) တၢင်းလိူၵ်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ လိူဝ်သေဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈႁဝ်းယဝ်ႉ ယင်းမီးထႅင်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈၸႂ် (ပၼ်ဢဵၼ်ပၼ်ႁႅင်း)၊ ဢၼ်ႁဝ်းထၢင်ႇယႂ်ႇထႅင်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃႉ၊ပေႃးၼၼ် တႃႇတေဢမ်ႇယိူင်ႈႁဵတ်းၽိတ်းၸွမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း ယိူင်ႈၸွမ်း “ၸၢႆးငဝ်း/ၸိူင်း” ဢၼ်ႁဝ်းထၢင်ႇယႂ်ႇၼၼ်ႉသေ လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈၸွမ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ ပေႃးၼၼ် ထုၵ်ႇလီယိူင်ႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီယိူင်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉ သေ လိူၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းလီလီယူႇယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢၼ်မႂ်ႇလႄႈ ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇမေႃလိူၵ်ႈသေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ (ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း – ၸႂ်ႉတိုဝ်း “ဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼဵတ်ႉ” (Internet) သေ လိူၵ်ႈႁႃလဵပ်ႈႁဵၼ်းပိုၼ်ႉႁူႉ ပၢႆးႁၼ် ဢၼ်မီးၽွၼ််းလီၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ) လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း လူဝ်ႇမေႃထတ်းသၢင်တႅပ်းတတ်း လွင်ႈလီလွင်ႈၸႃႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ (3) ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တူင်ႇဝူင်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ လႄႈ ပဵၼ်ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းၼႆၼၼ်ႉ ယႃႇပေလိုမ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် တႃႇတေၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉသေ ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းမူၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈလမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူး တွၼ်ႈတႃႇၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေးပေႃးတေမီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇလူဝ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ်ႁိုဝ်၊ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းႁၵ်ႉႁၵ်ႉႁွမ်ႁွမ်ၵၼ်သေယူႇသၢင်ႈသဝ်းၸွမ်း ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်းပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင်တေမီးၽွၼ်းလီတင်းၼမ်တင်းလၢႆယူႇယဝ်ႉ။သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်း မီးလွင်ႈပၼ်ႁႃမႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်၊ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလူးယွၼ်ႉပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ၵုမ်ႉၸႂ်သဝ်ႈ၊ တေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီၵူၺ်းယဝ်ႉႁႃႉ? သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ၵုမ်ႉၸႂ်သဝ်ႈ၊ တေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီယူႇၵူၺ်း ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင်် တေပဵၼ်လွင်ႈဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃသေဢမ်ႇၵႃး ပၼ်ႁႃၸၢင်ႈၵိူတ်ႇၵိုၵ်းၸွမ်းမႃးၽၢႆႇလင်ထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းမီးလွင်ႈပၼ်ႁႃမႃး ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇသူပ်းထုၵ်ႇၵႂၢမ်းၵၼ်၊ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆ လွင်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးဢၼ်လီတီႈသုတ်းယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၼၼ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၸၢင်ႈပဵၼ် ၼႃႈႁိူၼ်းဢၼ်သိူဝ်းမူၼ်ႈ လႄႈ ဢူၵ်းဢုၼ်ႇလွတ်ႈၽေး။ ပေႃးတူၵ်းၵမ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႄႇၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းၵေႃႈ တေၵေႃႇသၢင်ႈၼႃႈႁိူၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီလႆႈဝူၼ်ႉသၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉလူင်ႈၼႃႈယူႇယဝ်ႉ။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… ၼင်ႇတူင်ႇဝူင်းလႄႈၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်း လမ်ႇလွင်ႈတွၼ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉၼၼ်ႉ ယိူင်းဢၢၼ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လမ်ႇလွင်ႈယူႇတေႉတေႉ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈတူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းၶဝ်

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … လိူဝ်သေဝႆႉၾၢင်ႉသတိလႄႈ ဝႄႈယၢၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ“လွင်ႈယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃၵၼ်”ယဝ်ႉၼၼ်ႉ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် ၼႂ်းၵႄႈ  “ၸၢႆး/ယိင်း” (Sex) လႄႈ  “လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၸၢႆး/ယိင်း” (Gender) ၼၼ်ႉၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈႁူႉထိုင်ပႃးယူႇယဝ်ႉ။ “ၸၢႆး/ယိင်း” (Sex) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၢႆထိုင် “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ” ဢၼ်ပဵၼ်/မီးမႃး ၸွမ်းလူၺ်ႈလွင်ႈ “ၸီႇဝပေႇတ” ၵေႃႇတင်ႈႁဵတ်းပၼ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁဝ်း တႄႇၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ “လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၸၢႆး/ယိင်း” (Gender) ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉၸမ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်တူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်းလႄႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢဝ်လွင်ႈ “ၸၢႆး/ယိင်း” Sex) ပဵၼ် “ပိုၼ်ႉထၢၼ်” (ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ) မၼ်းသေ မၵ်းမၼ်ႈလွင်ႈတၢင်းႁၼ်ထိုင်၊ လွင်ႈ “ၶုၺ်ႉႁၼ်” (ၶၢမ်ႇၸႃး) လႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တူင်ႇဝူင်းၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ႁပ်ႉႁၼ်ဢဝ်လွင်ႈမၵ်းမၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈပိူင်တၢႆသေ တိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းလႄႈလွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄ “ၸၢႆး/ယိင်း” ဢၼ်ဢမ်ႇမုင်ႈမွင်းႁႂ်ႈပဵၼ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉဢဝ်ၸၼ်ႉၼၼ်ႉသေ လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉဢၼ်ဢဝ်လွင်ႈ “ၸၢႆး/ယိင်း” ပဵၼ် “ပိုၼ်ႉထၢၼ်” (ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ)ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢႆးတူဝ် လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၸၢႆး/ယိင်း လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈသူပ်းၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢႆးၸႂ် လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈငိုၼ်းတွင်း လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းပၢႆးပိင်ႇၺႃႇ လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၾိင်ႈထုင်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢၼ်ၸၢင်ႈမေႃတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈ ဢၼ်ၵုမ်းထိင်းဝႆႉ ပေႃးလႆႈထုၵ်ႇလွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉၸိူင်ႉၼႆသမ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈၵႆႉႁၼ်တၢင်းၽိတ်းတီႈၼိူဝ်ၵေႃႉဢၼ်လႆႈၶၢမ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ “ယိူဝ်ႇ/ၵေႃႉထုၵ်ႇၼေးတၢင်းၽိတ်း” (Victim Blaming) ၼၼ်ႉၵူၺ်းသေ ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်း သၢင်ႈသမ်ႉ ၵႆႉၸၢင်ႈလွတ်ႈတၢင်းၽိတ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၽူႈၵေႃႉဢၼ်ႁႅင်းဢူၼ်ႈၼၼ်ႉၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၵႆႉၸၢင်ႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်သေ လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉဢၼ်ဢဝ်လွင်ႈ “ၸၢႆး/ယိင်း” ပဵၼ် “ပိုၼ်ႉထၢၼ်” (ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ) သေ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼမ်သုတ်းတီႈၼိူဝ်ၽူႈယိင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸမ်ႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉလူၺ်ႈ “လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း” လႄႈ ”လွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်” သေဢမ်ႇၵႃး “လွင်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၸၢႆး/ယိင်းဢမ်ႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်” ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈတၢင်း လႄႈ ပဵၼ် “ၽွၼ်းယွၼ်ႈ” မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၼိူဝ်ပၢႆးတူဝ်၊ ပၢႆးၸႂ် လႄႈ ပၢႆးသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵေႃႉဢၼ်လႆႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းယူႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တွၼ်ႈတႃႇၵေႃႉဢၼ်လႆႈထူပ်းၺႃးလွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸွႆႈထႅမ်ၶိုင် သၢင်ႈပၼ်ၸိူဝ်းၶဝ် ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ တုင်းႁပ်ႉထွမ်ႇပၼ် လွင်ႈၶုၺ်ႉႁၼ် (ၶၢမ်ႇၸႃး) ၶဝ်ၼၼ်ႉလႄႈ။ တွင်ႈထၢမ်ထိုင် လွင်ႈတၢင်းလူဝ်ႇၶဝ်၊ လွင်ႈမႆႈၸႂ်ၶဝ််ၼၼ်ႉလႄႈ။ ၸုၵ်းမၼ်ႈယူႇပၼ်ၽၢႆႇၶဝ် မၼ်ႈမၼ်ႈၵိုမ်းၵိုမ်းလႄႈ။ ၸွႆႈထႅမ်ၶဝ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလွတ်ႈၽေးၼၼ်ႉလႄႈ။ ၵမ်ႉထႅမ်လႄႈၸွႆႈသူင်ႇၸီႉၼႄသဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ၸၢႆး/ယိင်း (Sex)

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် (သၽႃႇဝ) ၵူၼ်းၼုမ်ႇသေ မေႃယူႇမူၼ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသိူဝ်း လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇသိူဝ်းၸႂ်ၼၼ်ႉ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ၵႆႉၵႆႉၸၢင်ႈမေႃယဝ်ႉယွၵ်ႇ ပိူၼ်ႈတၢင်ႇၵေႃႉပႃးယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈ၊ လွင်ႈလၢတ်ႈတၢင်းၸႃ မၢင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယွမ်းႁပ်ႉ လႆႈယူႇသေတႃႉ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယွမ်းႁပ်ႉလႆႈလူး။ လွင်ႈတူဝ်ႁဵတ်း၊ သူပ်းလၢတ်ႈ၊ သၢႆတႃပၵ်း တူၺ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵူၺ်းၼႆသေတႃႉ တွၼ်ႈတႃႇၵေႃႉဢၼ်လႆႈၶၢမ်ႇၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်၊ လႆႈတၢင်းဢၢႆၵႂႃႇ ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ပွင်ႇဝႃႈပဵၼ် “လွင်ႈယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃၵၼ်” ၼႆၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ တီႈတေႉမၼ်း ၸႂ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ “လွင်ႈယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃၵၼ်” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈ ၶုၺ်ႉႁၼ် (ၶၢမ်ႇၸႃး) ၵေႃႉဢၼ်လႆႈၶၢမ်ႇၼၼ်ႉသေ မၵ်းမၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ “လွင်ႈယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃၵၼ်” ၼႆ ၵမ်ႈၼမ်ၵူၺ်းတေထၢင်ႇဝႃႈ ၽူႈၸၢႆးႁဵတ်းတေႃႇၽူႈယိင်းၽၢႆႇလဵဝ်ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ တီႈတေႉမၼ်း ၽူႈယိင်းႁဵတ်းတေႃႇၽူႈၸၢႆးၵေႃႈတေမီး၊ၽူႈၸၢႆးတေႃႇၽူႈၸၢႆး၊  ၽူႈယိင်းတေႃႇၽူႈယိင်းၼႆလႂ်                    ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ််ၸၢင်ႈမီးယူႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း၊ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈဢွင်ႈတီႈသေ ၸၢင်ႈထုၵ်ႇတဵၵ်းတဵင်ပေႉၵိၼ် လႄႈ ထုၵ်ႇလူလၢႆၵၼ်ႉၸၼ် ႁႂ်ႈသရေႇၼႃႈတႃပေႃးလူႉ လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် ႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉလူး ၸွင်ႇယၢမ်ႈယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃ ၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉႁိုဝ်၊ မိူၼ်ၼင်ႇဢဝ်တီႈယူပ်ႈယွမ်းပိူၼ်ႈသေၵေႃႉၵေႃႉသေၵိူဝ်ႉယွၵ်ႇယဝ်ႉလဵၼ်ႈတေႃႇၼႃႈၵူၼ်းတင်းၼမ်လႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်တူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ ပေႃးတေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းတေႃႇပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ် သေ        ဢမ်ႇၵႃး တွၼ်ႈတႃႇၵေႃႉဢၼ်လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းပိူၼ်ႈႁဵတ်းတေႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ႁွႆးၸဵပ်းၼႂ်းႁူဝ်ၸႂ်ဝႆႉလႄႈ လူဝ်ႇလႆႈမေႃ “လဝ်ႇၸႂ်” (ပၼ်ႁႅင်းၸႂ်) ၸိူဝ်းၶဝ်သေ မိူဝ်းၼႃႈမႃးၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇလႆႈႁူပ်ႉထူပ်းထႅင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈမေႃပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၸီႉၼႄသဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ “လွင်ႈယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃၵၼ်” ၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်း ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄၸၢႆး/ယိင်းသေၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၸၢႆး/ယိင်း (Gender) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းမႃးဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းထႅင်ႈၼေႃႈ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈလွင်ႈယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃၵၼ်

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … တမ်ႈတီႈၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းပၢၼ် “သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ” ၶဝ်ၼၼ်ႉ လွင်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼႆႉ မီးဝႆႉလၢႆလၢႆလွင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လွင်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၸၢင်ႈမိူၼ်ၵၼ်သေတႃႉ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈတေၸၢင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် ယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈၼၼ်ႉတႄႉ … ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇ လွင်ႈငိုၼ်းတွင်း ပေႃႈမႄႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ ပၵ်းပိူင် လွင်ႈၵျေႃႇလွင်ႈမူၼ်ႈ ၾိင်ႈယၢမ်ႈလွင်ႈတိုဝ်းၵမ် ယိူင်းဢၢၼ်း ၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်း လွင်ႈတၢင်းႁၢင်ႈလီ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ဝႆႉၵႃႈၶၼ်ပၢႆးယူႇလီၼၼ်ႉ တေဝႄႈလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈဢၼ်ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၵိၼ်လဝ်ႈ (သူႇရႃႇ)၊ လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆႉ တူၺ်းလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈမၼ်းသေ ႁူႉထိုင်လႆႈဝႃႈ မၼ်းဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼိူဝ်လွင်ႈသင်ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်တႅတ်ႈတႅတ်ႈၼႅတ်ႈၼႅတ်ႈၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ လွင်ႈဝႃႈမၼ်းဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼိူဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆ ႁူႉထိုင်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းဢၼ်ဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ (ပိဝ်လွင်ႈ) ၸွမ်းလင်ဢၼ်ပိူၼ်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼၼ်ႉသေ ဢမ်ႇမေႃဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼိူဝ်တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၸၢင်ႈမီးယူႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇၼၼ်သေ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း (ဢမ်ႇၼၼ်)တူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်းသုမ်ႇငမ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈမီးယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်သႅၼ်းပၢၼ်ဢႃႇယူႉ၊တူဝ်ထူူပ်းတႃႁၼ်၊ လွင်ႈၵႄႇထူၼ်ႈပေႉတူဝ် လႄႈ တူင်ႇဝူင်းႁိမ်း ႁွမ်းသေ ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉယွၼ်ႉဢူၺ်းၵေႃႉႁူၺ်းသူၼ်းသေ တႅၼ်းတီႈတေဝႆႉၵႃႈၶၼ် ၼိူဝ်ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇ သမ်ႉၵႂႃႇဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၼိူဝ်လွင်ႈၵျေႃႇမူၼ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်ဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၽိတ်းပိူင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈပႆမႅၼ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၽိတ်းပိူင်ႈ ၵႂႃႇသေ ပၼ်ႁႃဢၼ်ပဵၼ်ၵိုၵ်းၸွမ်းၽၢႆႇလင်တႄႉ ပဵၼ်လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ပၢႆးယူႇလီ၊ ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇ၊ ပၢႆးတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ထိုင်တီႈတၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းၽဝၸၢတ်ႈပၢၼ် ၸၢင်ႈႁၢႆလၢႆလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉသင်ဝႃႈထိင်းသိမ်းလွင်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸိုင်လွင်ႈလိူၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၵေႃႈတေထုၵ်ႇမႅၼ်ႈသေ တေပဵၼ်လွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈတွၼ်ႈတႃႇၽဝၸၢတ်ႈပၢၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ လိူၵ်ႈထတ်းတူၺ်းလွင်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႅတ်ႈတႅတ်းတေႃးတေႃးသေ လူဝ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ်ယူႇသဝ်းၸွမ်း ၼင်ႇဢၼ်ႁဝ်းဝႆႉၵႃႈၶၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယႃႇပေလိုမ်းၼႃႈ … တေၶိုၼ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ ပေႃးၵိူဝ်ႉလဵၼ်ႈၶူဝ်မႅၼ်ႈ ၼိူဝ်လွင်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉၸိုင် တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃၵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈၵႃႈၶၼ်ၽဝၸၢတ်ႈပၢၼ်

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် (သၽႃႇဝ) ၵူၼ်းၼုမ်ႇသေ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ်၊ မီးၵၢင်ၸႂ်ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းလႄႈ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢဝ်ၸဵမ်လႅၼ်းယႃႈ၊ ၼမ်ႉလဝ်ႈ (သူႇရႃႇ)၊ ယႃႈယႃဢၼ်ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးၸႂ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းတူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉယုမ်ႇယမ်ႁၼ်ၽိတ်းဝႃႈလွင်ႈၵိၼ်လဝ်ႈ/ပီႇယႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ် “လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ” (ၾိင်ႈထုင်း) ဢၼ်ၼိုင်ႈၵူၺ်းၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၵိၼ်လဝ်ႈ/ပီႇယႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ တိူဝ်းၼမ်မႃးယူႇ ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ လွင်ႈၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းဢဝ်တၢင်းၵျေႃႇမူၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ “ယႃႈမဝ်းၵမ်” မႃးယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼႆသေ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ လွင်ႈၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းဢဝ်တၢင်းၵျေႃႇမူၼ်ႈ ၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႆႈတိတ်းၸပ်းယိၼ်ႉမၼ်းၵႂႃႇၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ယူႇယဝ်ႉ … ၵွပ်ႈၼႆ “ယႃႈမဝ်းၵမ်” လႄႈ “ယႃႈယႃဢၼ်ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးၸႂ်” ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၽေးႁၢႆႉ လူင် ဢၼ်မီးဝႆႉယူႇၼႂ်းၵႄႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၶဝ်ယဝ်ႉၼႆ ထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉႁူႉဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းမႅၼ်ႈ “ယႃႈယႃဢၼ်ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးၸႂ်” သေ သမ်ႉႁွမ်းသွင်လူၺ်ႈဢမ်ႇပႃးလွင်ႈႁႄႉၵင်ႈသင်ၼႆၸိုင် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇသေဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းပႃးတၢင်းပဵၼ်မိူၼ်ၼင်ႇ မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ။ တၢင်းပဵၼ် “ဢဵတ်ႇ” (AIDS) လႄႈ “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇ” လၢႆလၢႆလွင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဢူၺ်းၵေႃႉႁူၺ်းသူၼ်းလႄႈ (ဢမ်ႇၼၼ်) ယွၼ်ႉၶႂ်ႈမူၼ်ႈၶႂ်ႈသိူဝ်းလႄႈ (ဢမ်ႇၼၼ်)တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်ယႃႈယႃ လႄႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၸၢင်ႈဢဝ်ပူၼ်ႉလိူဝ်သေၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းယိၼ်ႉမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ပၼ်ႁႃတိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ပေႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း “ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈတၢင်း” မၼ်းၸိုင်… ပၼ်ႁႃၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း။ ယုမ်ႇယမ် (ယိူင်ႈ) ၽိတ်း။ႁၼ်ပိူၼ်ႈႁဵတ်းလႄႈ ယိူင်ႈႁဵတ်းၸွမ်း။ ယွၼ်ႉႁဵတ်းၵေႃႉဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈၽိတ်းလႄႈယွၼ်ႉယုမ်ႇယမ်ထၢင်ႇၽိတ်းဝႃႈ လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈမဝ်းၵမ်။ ယွၼ်ႉယုမ်ႇယမ်ထၢင်ႇၽိတ်းဝႃႈလွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉပဵၼ်လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသႃႇၸႂ်ၼႆသေဢဝ်တိတ်းၸပ်းယိၼ်ႉမၼ်းပႅတ်ႈ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ “ယႃႈမဝ်းၵမ်” မႃး ယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၸႂ်ႉတိုဝ်း “ယႃႈမဝ်းၵမ်” ယဝ်ႉၸိုင် ၽွၼ်းၸႃႉဢၼ်တေပဵၼ်ၵိုၵ်းမႃးၸွမ်းၽၢႆႇလင်တႄႉ ပဵၼ်ၸိူဝ်း တႂ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ …. ဢွၵ်ႇတေႃးသၸႂ်လမ်ငၢႆႈသေထိုင်တီႈလႆႈႁဵတ်းၽိတ်းမႅၼ်ႈတၢင်းၽိတ်းဢၼ်မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ဢမ်ႇဝၢင်းၶႂၢင်ႉပွႆႇပၼ်လႆႈ။ ၸဵမ်ပၢႆးတူဝ်လႄႈပၢႆးၸႂ် ဢမ်ႇၽဵင်ႇၽဵၼ်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉ … ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … “ယႃႈမဝ်းၵမ်” ၼႆႉ မၼ်းလီၵူဝ်ၵႃႈႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မုင်ႈမွင်းဝႃႈတေဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉႁူႉမႅၼ်ႈယူႇ။ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းတႄႉ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ် ယႃႇပေၶႂ်ႈၸၢမ်း၊ ယႃႇႁႂ်ႈၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းမႅၼ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းလႃႈ … သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းမႅၼ်ႈ “ယႃႈမဝ်းၵမ်” ၸိုင် လိူဝ်သေၽွၼ်းၸႃႉဢၼ်ၵိုၵ်းမႃးၸွမ်းၽၢႆႇလင်ယဝ်ႉ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ႁဝ်းဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးၼႆ ယႃႇပေလိုမ်းၼႃႈ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈၽေးႁၢႆႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … ယူႇတီႈၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းသေ ၼွၵ်ႈလိူဝ် “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းၸပ်း” ယဝ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈမႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) /တၢင်းပဵၼ် “ဢဵတ်ႇ” (AIDS) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈႁူႉဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ် “မႅင်းၿၢႆးရၢတ်ႉ” (Virus) သႅၼ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉမႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇတူဝ်ၶိင်း တူၵ်းယွမ်းသေ ပဵၼ်မႃး “ပိူင်ၾၢင်ႁၢင်ႈ” (လၵ်ႉၶၼႃႇ) တၢင်းပဵၼ် ယူႇယဝ်ႉ။ ၼၼ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ တၢင်းပဵၼ် “ဢဵတ်ႇ” (AIDS) ၼႆယဝ်ႉ။ လၢႆးတၢင်းဢၼ် မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းၼၼ်ႉတႄႉ … ႁွမ်းသွင်ၵၼ်တင်း ၵူၼ်းမီးမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉႁဵတ်းႁႂ်ႈတိတ်းၸပ်းၼမ်သုတ်းယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈၶူဝ်းၶွင်လႅမ်ၶူမ်းဢၼ်ၸၢင်ႈၸီးတႅင်းမၢတ်ႇတိူဝ်ႉၽိဝ်ၼင်မိူၼ်ၼင်ႇ (ၶဵမ်သမ်းယႃႈယႃ၊ ၶဵမ်သမ်းလၢႆး၊ မိတ်ႈထႃ)ၸိူဝ်းၼၼ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်လိူတ်ႈ ၵူၼ်းမီးမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ မႃးထႅမ်သႂ်ႇမႅၼ်ႈၵေႃႈၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းယူႇယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ ဢၼ်မီးမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉသေ တိတ်းၸပ်းၸူးတီႈ လုၵ်ႈၼႂ်းတွင်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ … ႁူႉထိုင်လၢႆးတၢင်း မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV)တိတ်းၸပ်းယဝ်ႉသေ လၢႆးတၢင်းဢၼ်မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ဢမ်ႇၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁူႉထိုင်ပႃးယူႇယဝ်ႉ။ လၢႆးတၢင်းဢၼ် မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ဢမ်ႇၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းၼၼ်ႉတႄႉ … ၵပ်းသိုပ်ႇႁဵတ်းၵေႃႉၵၼ်တင်း ၵူၼ်းမီး မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်း တိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်လႆႈ … ၵိၼ်ၶဝ်ႈ၊ ၼမ်ႉ၊ တၢင်းၵိၼ် ႁူမ်ႈမူႇၵၼ်တင်းၵူၼ်းမီး မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV)။ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၵူၼ်းမီး မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV)။ ၵွတ်ႇ၊ ၸုပ်ႇၼူမ် ၵၼ်တင်းၵူၼ်းမီး မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV)။ လဵၼ်ႈၵေႃႉလႄႈလုၺ်းၼမ်ႉၸွမ်းၵူၼ်းမီး မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV)။ ၸႂ်ႉတိုဝ်းထၢင်/ႁွင်ႈၽၢႆႈ/ႁွင်ႈၼမ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၵူၼ်းမီး မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV)။ တူဝ်သတ်းမႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ (ယုင်း၊ ႁိၼ်ႉ) ၸီႈၶူပ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတိတ်းၸပ်း မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV)။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်ၸိုင် ႁူႉထိုင်လွင်ႈလၢႆးတၢင်း မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) တိတ်းဢမ်ႇတိတ်းၸပ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃႉ ၊ ၼင်ႇႁိုဝ် မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) တေဢမ်ႇတိတ်းၸပ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ဝႄႈယၢၼ်လွင်ႈလႄႇမူၼ်ႈသိူဝ်းၸွမ်းလွင်ႈႁွမ်းသွင် (ဢႅဝ်ႇလႄႇၼႂ်းလပ်းသိင်ႇ) ႁႂ်ႈလႆႈလႄႈ။လူဝ်ႇလႆႈမီးသတ်ႉၸႃႇ   ၼိူဝ်ၸူႉႁၵ်ႉလႄႈၵေႃႉၵူႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇဝႄႈလႆႈၸိုင် ၸႂ်ႉတိုဝ်းထူင်ယၢင်ႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းလွၵ်းလၢႆးမၼ်းလီလီလႄႈ။ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈၶူဝ်းၶွင်လႅမ်ၶူမ်း ဢၼ်ၸၢင်ႈၸီးတႅင်းမၢတ်ႇတိူဝ်ႉၽိဝ်ၼင် မိူၼ်ၼင်ႇ (ၶဵမ်သမ်းယႃႈယႃ၊ ၶဵမ်သမ်းလၢႆး၊ မိတ်ႈထႃ၊ ၼႅပ်ႇၵႅတ်းၼဵပ်ႉတိၼ်/မိုဝ်း၊ မႆႉသီၶဵဝ်ႈ၊ မႆႉသေႇၶဵဝ်ႈ) ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်။ ပေႃးဝႃႈတေလႆႈထႅမ်လိူတ်ႈၼႆၸိုင် လိူတ်ႈၼၼ်ႉမီးဢမ်ႇမီး မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ၼႆၼၼ်ႉ တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈၵူတ်ႇၸႅတ်ႈထတ်းတူၺ်းလီလီယူႇယဝ်ႉ။ တႃႇတေလႆႈလိူတ်ႈဢၼ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ မူတ်းသႂ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႉလူႇလိူတ်ႈၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီယိုၼ်ယၼ်လႆႈဝႃႈလိူတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ (တိုၼ်း) ဢမ်ႇပႃး မႅင်းတၢင်းပဵၼ်ယဝ်ႉၼႆၵွၼ်ႇ ၸင်ႇထုၵ်ႇလီလူႇတၢၼ်းပၼ်ပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ မီးဢမ်ႇမီး မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵွမ်ႉၵူၺ်းဢဝ်သၢႆတႃတူၺ်းၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉလႆႈလူး။ မီးလၢႆးၵူတ်ႇၸႅတ်ႈထတ်းလိူတ်ႈလၢႆးလဵဝ်ၵူၺ်း ဢၼ်တေၸၢင်ႈႁူႉလႆႈ။တႃႇတေၵူတ်ႇၸႅတ်ႈထတ်းလိူတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁပ်ႉဢဝ်လွင်ႈ “လဝ်ႇၸႂ်” (ပၼ်ႁႅင်းၸႂ်) ယဝ်ႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇထုၵ်ႇလီၵူတ်ႇၸႅတ်ႈထတ်း။                                                    ဢၼ်ၼၼ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ (HIV Counselling and Testing – HCT) ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်ၸိူင်ႉၼႆၸိုင် မီးဢမ်ႇမီးမႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေ ႁူႉလႆႈၸဝ်ႉၸဝ်ႉၸဵဝ်းၸဵဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ လိူတ်ႈၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမူတ်းသႂ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ၵႅတ်ႇၶႄဢႃႇယူႉၵူၼ်း ၸိူဝ်းလူဝ်ႇလိူတ်ႈၽွင်းယၢမ်းငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼၼ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၵူပ်ႉၵူႈတႄႇၼႃႈႁိူၼ်း ၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈသိုပ်ႇတိတ်းၸပ်းတေႃႇၵေႃႉၵူႈႁဝ်းလႄႈလုၵ်ႈလၢင်းႁဝ်းပႃး။ သင်ဝႃႈမီးမႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈၵူဝ်၊ ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈမႆႈၸႂ်၊ ဢမ်ႇလူဝ်ႇပၼ်သုမ်းယွမ်းၵၢၼ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်း။ ၵွပ်ႈသင်ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် တႃႇဢမ်ႇႁႂ်ႈမႅင်းတၢင်းပဵၼ်သိုပ်ႇၽႄႈတိူၼ်းလၢမ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမီးဝႆႉ ယႃႈယႃၵုမ်းထိင်း မႅင်းတၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ART/ARV) ၼႆယဝ်ႉ။ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵိူဝ်းၵုမ်ၵၼ်တင်း မေႃယႃၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်သေ ၵိၼ်ပၼ်ယႃႈယႃၽဵၼ်ႈၽဵၼ်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇမေႃယႃၶဝ်သင်ႇပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ၸၢင်ႈယူႇလႆႈမိူၼ်ၼင်ႇၵူၼ်းတင်းၼမ် တေႃႇသုတ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်သေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးမီးၵႃႈၶၼ်ၵႂႃႇလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်ၸိူဝ်းႁဝ်းလႄႈသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇဢၼ်တေမႃးၽၢႆႇလင် ပေႃးတေၵၢင်းယၢၼ် မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ၼၼ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းမီးၼိူဝ်မႃႇႁဝ်းၵူႈၵေႃႉသေ တီႈၼိူဝ်ၵေႃႉဢၼ်တိတ်းၸပ်းဝႆႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တႃႇတေဢမ်ႇၸႅၵ်ႇၽႄသေၵပ်းသိုပ်ႇၶဝ််ၼၼ်ႉ လမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ်ဢၼ်ႁဝ်းႁူႉဝႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶိုၼ်းသိုပ်ႇပိုၼ်ၽႄပၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈႁဝ်းၶဝ်ၼႆ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။ ႁဝ်းမႃးဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်းသိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းထႅင်ႈ လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ႁုၵ်းႁၢႆႉ ဢၼ်ၽႄႈလၢမ်းဝႆႉယူႇ ၼႂ်းၵႄႈတူင်ႇဝူင်းႁၢတ်ႈႁၢႆးမၢဝ်ႇသၢဝ်ႁဝ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ထႅင်ႈၼေႃႈ …

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ မႅင်းဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ (HIV) တၢင်းပဵၼ်ဢဵတ်ႇ (AIDS)

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈသင်သေႁွမ်းသွင်ၵၼ်ၼၼ်ႉ လိူဝ်သေပၼ်ႁႃဢၼ်ၸၢင်ႈမေႃၸပ်းတွင်ႉ ပႃးသၼ်ႇထေႇ ၽွင်းပႆႇထိုင်ပၢၼ်ယဝ်ႉ သမ်ႉၸၢင်ႈၸပ်း “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းၸပ်း” ထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈၽူႈၸၢႆးႁိုဝ်ၽူႈယိင်း ၸၢင်ႈပဵၼ်ၼင်ႇၵၼ်ယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈပႃႈၼမ်တႄႉ ၵႆႉပဵၼ်တီႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၵႆႉလႄႇမူၼ်ႈသိူဝ်းၸွမ်းလွင်ႈႁွမ်းသွင် (ဢႅဝ်ႇလႄႇၼႂ်းလပ်းသိင်ႇ) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းၸပ်း” တၢင်းၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ မီးတင်းမူတ်း (40) သႅၼ်းပၢႆ ယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ “မႅင်းဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) / “တၢင်းပဵၼ်ဢဵတ်ႇ” (AIDS) ၵေႃႈ ပႃးဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ “ပိူင်ၾၢင်ႁၢင်ႈ” (လၵ်ႉၶၼႃႇ) မၼ်းၸမ်ႉ … ပေႃးယဵဝ်ႈၸိုင် မႆႈလိူတ်ႇ ၊ယဵဝ်ႈၵႅတ်း (ယဵဝ်ႈဢမ်ႇဢွၵ်ႇ)။ ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇမီးသႅဝ်ဢၢႆမဵၼ်၊လိူတ်ႈၽိူၵ်ႇတူၵ်း လႄႈၼမ်ႉတူႇၼမ်ႉၼဝ်ႈ (ၼမ်ႉၼွင်) လႆလူင်း။ ပဵၼ်ၸဵပ်းပဵၼ်ယဵၼ်းလႄႈၶူမ်းၶူမ်းၵၢႆးၵၢႆး ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ။ ၽူႈယိင်းၶဝ်ၼႆႉ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်ၸၢင်ႈပဵၼ် တွင်ႉပွတ်းတႂ်ႈ (ႁူဝ်ၼဝ်ႇ) ၸဵပ်းၵႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်မၢင်သႅၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵမ်းလဵဝ်သေ ဝၢႆးလိုၼ်းမႃးၸင်ႇမေႃပၼ်ၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းၼႆၵေႃႈ မီးယူႇယဝ်ႉ။ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်ယူတ်းယႃပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ “ၵေႃႉၵူႈ” ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇၸူးတီႈမေႃယႃဢၼ်လူင်ႉလႅၼ်ႇသေ ႁပ်ႉဢဝ်လွင်ႈယူတ်းယႃႁႂ်ႈဝႆးသုတ်းလႄႈ ႁႂ်ႈတႅတ်ႈၼႅတ်ႈ ယူႇယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၵုမ်ႇၵူဝ်ၵုမ်ႇဢၢႆၵူၺ်းသေ ဢမ်ႇႁပ်ႉဢဝ်လွင်ႈယူတ်းယႃႁႂ်ႈတႅတ်ႈၼႅတ်ႈၸိုင် ၽွၼ်းၸႃႉ ဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸမ်ႉ … မႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၸၢင်ႈၽႄႈလၢမ်းၸွမ်း “သဵၼ်ႈတၢင်းသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း”။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ပႃးသၼ်ႇထေႇဝႆႉၸိုင် လုၵ်ႈၼႂ်းတွင်ႉၸၢင်ႈတူၵ်း၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈတၢႆၼႂ်းတွင်ႉ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းတွင်ႉၸၢင်ႈၵိူတ်ႇမႃးလူၺ်ႈၸုတ်ႈယွမ်းဢင်ႇၵႃႇတိၼ်မိုဝ်း။ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ (ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇ) သေ ၸၢင်ႈပဵၼ် “မၼ်”။ ပေႃးဢမ်ႇၵိၼ်ယႃႈယႃၽဵၼ်ႈၽဵၼ်ႈၸိုင် ယႃႈယႃၵေႃႈတေဢမ်ႇတိူဝ်ႉယမ်လႂ် ၸၢင်ႈပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇ” ၵမ်ႈပႃႈၼမ်ၼႆႉ ပေႃးႁပ်ႉဢဝ်လွင်ႈယူတ်းယႃတႅတ်ႈတႅတ်ႈၼႅတ်ႈၼႅတ်ႈၸိုင် တိုၼ်းႁၢႆၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ လၢႆးႁႄႉၵင်ႈမၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ … ဝႄႈယၢၼ်လွင်ႈလႄႇမူၼ်ႈသိူဝ်းၸွမ်းလွင်ႈႁွမ်းသွင်(ဢႅဝ်ႇလႄႇၼႂ်းလပ်းသိင်ႇ) တႃႉ။ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇဝႄႈလႆႈၸိုင်ၸႂ်ႉတိုဝ်းထူင်ယၢင်ႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းလွၵ်းလၢႆးမၼ်းလီလီလႄႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ် “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇ” တေဢမ်ႇၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ယွၼ်းတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်လီလီသေၵမ်း။ ၵေႃႉဢၼ်တိတ်းၸပ်း “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇ” ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸမ်ႉ မီးတိုဝ်ႉတၢင်းၸပ်းမႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) တိူဝ်းငၢႆႈလူမ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၽွၼ်းၸႃႉ “မႅင်းဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ၼၼ်ႉ မီးၼမ်ၼႃႇလႄႈ တေသိုပ်ႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄဢူၺ်းၵေႃႉ ႁဝ်းၶဝ် ၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ …

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈတၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇ

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… ပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၢႆထိုင် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼုမ်ႇဢၼ်မီးဢႃႇယူႉ ၼႂ်းၵႄႈ (10) ၶူပ်ႇ တေႃႇထိုင် (19) ပီ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽွင်းပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉၼၼ်ႉ တူဝ်ၶိင််းႁဝ်းၼႆႉ လိူဝ်သေပၢႆးတူဝ်ယဝ်ႉ ပၢႆးၸႂ်ႁဝ်းၵေႃႈ မီးလွင်ႈ ႁုၼ်ႈမုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးၼႆၼၼ်ႉ လႅပ်ႈတေဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉမႅၼ်ႈယူႇ။ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈ ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း ၸွမ်းလူၺ်ႈၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် (သၽႃႇဝ) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်မႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးတူဝ်ဢွၼ်တၢင်း ၵွၼ်ႇၼေႃႈ… ပေႃးပဵၼ်ၽူႈၸၢႆးၸိုင်… တူဝ်ၶိင်းတေႁုၼ်ႈမုၼ်းယႂ်ႇမႃး၊ မၢၵ်ႇႁႅင်းၼႃႈဢူၵ်းလႄႈလုပ်ႇၵပ်းလုပ်ႇတေႃႇ တေၶိူင်ႇၶမ်ႉၵႅၼ်ႇၶႅင်ယႂ်ႇမႃး။ ၶေႃးႁွႆတေယႂ်ႇမႃး လႄႈ သဵင်လၢတ်ႈၵေႃႈ တေတိူဝ်းယႂ်ႇ (လင်ၵွင်ႈ) မႃးၸွမ်း။ ၶိူင်ႈၽႄႈတိူၼ်းၸိူဝ်ႉၽၼ်းလႄႈၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ တေႁုၼ်ႈမုၼ်းယႂ်ႇမႃး။ ၼူတ်ႇတေဢွၵ်ႇမႃး၊ ၵႅမ်ႈ၊ ၵၢင်း၊ ၵိင်ႇႁေႉ၊ ၶႃဢွၼ်ႇ (မၢၵ်ႇၵၢဝ်ႈဢွၼ်ႇ) လႄႈ ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးၶူၼ်မွႆဢွၵ်ႇမႃး။ တေမီးၼမ်ႉၸိူဝ်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးတီႈ ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ။ ၼႃႈတေ “ဢွၵ်ႇမၼ်း” (လိူမ်ႈ) လႄႈ တေမီးသိဝ် ဢွၵ်ႇမႃးၸွမ်းဝႂ်ၼႃႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၽူႈယိင်းၸိုင်… တူဝ်ၶိင်းတေႁုၼ်ႈမုၼ်းယႂ်ႇမႃး။ ၼႃႈဢူၵ်းတေယႂ်ႇမႃး၊ ၵုမ်ႇၵူၼ်ႈၵေႃႈ တေတိုင်ႇယႂ်ႇမႃးလႄႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈဢႅဝ်ၶႅဝ်ႉမႃး။ သဵင်လၢတ်ႈတေၸိုၼ်ႈသႂ်မႃး။ ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ တေႁုၼ်ႈမုၼ်းယႂ်ႇမႃး။ ၵိင်ႇႁေႉ လႄႈ ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ တေမီးၶူၼ်မွႆဢွၵ်ႇမႃး။ လိူတ်ႈႁူဝ်လိူၼ်တေတူၵ်းမႃး။ ပေႃးႁုပ်ႈတူၺ်းတီႈၵႅပ်ႈမၼ်းၸိုင် ၽူႈၸၢႆးတေၶဝ်ႈၼႂ်းပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ မိူဝ်ႈၽွင်းဢႃႇယူႉ (10) ၶူပ်ႇ တေႃႇထိုင် (13) ၶူပ်ႇသေ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉတေပဵၼ်မွၵ်ႈ (13) ၶူပ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ၽူႈယိင်းသမ်ႉတေၶဝ်ႈၼႂ်းပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ မိူဝ်ႈၽွင်းဢႃႇယူႉ (9) ၶူပ်ႇ တေႃႇထိုင် (12) ၶူပ်ႇသေ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉတေပဵၼ်မွၵ်ႈ (11) ၶူပ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်မႃးသိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးၸႂ် ထႅင်ႈၼေႃႈ… ပေႃးပဵၼ်ၽူႈၸၢႆးၸိုင်ႉႉ ၶႂ်ႈယူႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း။ မေႃထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်ၵဝ်ႇမႃး။ ၶႂ်ႈႁဵတ်းၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၽူႈယိင်းၸိုင်ႉႉ ၶဝ်ႈၸႂ်/သူၼ်ၸႂ် လွင်ႈတၢင်းႁၢင်ႈလီမႃး။ ၶဝ်ႈၸႂ်/သူၼ်ၸႂ် ၼိူဝ်ၽူႈၸၢႆးမႃး။ ၶႂ်ႈမီးၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်ထၢင်ႇၸႅင်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ် ပၢႆးတူဝ်၊ ပၢႆးၸႂ်လႅၵ်ႈလၢႆႈသေ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈသၢင်ႈၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆးပႃးယူႇယဝ်ႉ။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်းႉႉ မေႃပႃးၸႂ်ပႃးၶေႃးသေႁဵတ်းသၢင်ႈ။ ႁၼ်သင်ၵေႃႈ မေႃယိူင်ႈသေႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်း။ ၶႂ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈႁွမ်းသွင်ၵေႃႈ ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းမႃး။ မိူၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈၼႆ မေႃလၢတ်ႈထိုင်လွင်ႈႁွမ်းသွင်ၼၼ်ႉ၊ ၽွင်းယူႇၵေႃႉ လဵဝ်ၵူၺ်းၼၼ်ႉ မေႃဝူၼ်ႉထိုင်လွင်ႈႁွမ်းသွင်မႃးယူႇယဝ်ႉ။ ပၢၼ်တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၸၢင်ႈမေႃႁႃတူၺ်း ငဝ်းတူင်ႉလႂ်၊ ၵႃႇတုၼ်းၼႄႁၢင်ႈလႂ်၊ ၶႅပ်းႁၢင်ႈလႂ်၊ ပပ်ႉလိၵ်ႈလႂ်၊ ဢၼ်မေႃႁူၺ်းသူၼ်းၸႂ်ႁွမ်းသွင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸႂ်ႁွမ်းသွင် (ၵႃႇမ) မေႃလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇမႃးသေ ၸၢင်ႈ မေႃၸၢမ်းႁဵတ်းတေႉလႄႈ ၵႆႉၸၢင်ႈထူပ်းၺႃးလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵၢင်ၸႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ တိုၼ်းတေလႆႈႁွမ်းသွင်ယဝ်ႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇယဵၼ်ႁၢႆလႆႈ၊ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလွၵ်းလၢႆးတၢင်ႇဢၼ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈယႃလႆႈယူႇၼႆ လူဝ်ႇလႆႈႁူႉထိုင်ပႃးယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈၸွႆႈၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၵႄႈလိတ်ႈယူတ်းယႃပႅတ်ႈ ၵၢင်ၸႂ်ဢၼ်ၶႂ်ႈႁွမ်းသွင် လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈဢၼ်ၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ်ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် (သၽႃႇဝ) သႅၼ်းပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢဝ်ၸႂ်တိတ်းၸႂ်ၸပ်း လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွႆႈတူဝ်ၵဝ်ႇ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈယူတ်းယႃပႅတ်ႈ ၵၢင်ၸႂ် ဢၼ်ၶႂ်ႈႁွမ်းသွင်ၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းလူၼ်ႉလူၼ်ႉလိူဝ်လိူဝ်တႄႉ ထုၵ်ႇလီဝႄႈယူႇယဝ်ႉ။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… ၵမ်းၼႆႉ သႅင်းပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉ မီးဢီႈသင်လႅၵ်ႈလၢႆႈၽွင်းၼႆ ႁူႉထိုင်ယဝ်ႉၼေႃႈ။ၸွမ်းလူၺ်ႈလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိူဝ်း ၼၼ်ႉသေ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူႈဢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ်ၽေးၶဵၼ်တီႈၼိူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈသင်၊ တီႈၼိူဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈသင်၊ တီႈၼိူဝ်ၵူၼ်းၸမ်ၸိမ်ႁိမ်းႁွမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈသင် ထုၵ်ႇလီလႆႈၶတ်းၸႂ်ၵႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လွင်ႈဢၼ်ပွတ်းတွၼ်ႈၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း ႁဵတ်းႁိုဝ်ႁုၼ်ႈမုၼ်းမႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းမႃးဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၼေႃႈ…

လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၽွင်းပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… ၸွမ်းလူၺ်ႈတူဝ်ၶိင်းႁုၼ်ႈမုၼ်းမႃးသေ ပွတ်းတွၼ်ႈၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁုၼ်ႈမုၼ်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁူႉထိုင်ပႃးယူႇယဝ်ႉ။ ႁၢင်ႈဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈပွတ်းတွၼ်ႈ “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း” ၽူႈၸၢႆးယဝ်ႉ။ ပွတ်းတွၼ်ႈ “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း” ၽူႈၸၢႆးၼၼ်ႉ မီးယူႇ (9) တွၼ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးၶဝ်ႈပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉမႃးယဝ်ႉၼႆၸိုင် လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ “ၶႆႇႁမ်” သေႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ပၼ်“မႅင်းၸိူဝ်ႉ”လၢႆလၢၼ်ႉတူဝ် လႄႈ “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) ၽူႈၸၢႆးသႅၼ်းၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ “မႅင်းၸိူဝ်ႉ” ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ “ၶႆႇႁမ်” သေ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸွမ်း “လွတ်ႇၶႆႇႁမ်”၊ သိုပ်ႇၵႂႃႇ ၸွမ်း “လွတ်ႇသူင်ႇၼမ်ႉၸိူဝ်ႉ”၊ တေႃႇပေႃးထိုင် “ထူင်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼမ်ႉၸိူဝ်ႉ” သေ ၵဵပ်းႁွမ်ဝႆႉ ယူႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၶုၺ်ႉႁၼ် (ၶၢမ်ႇၸႃး) လွင်ႈႁွမ်းသွင်ႁွတ်ႈထိုင်တီႈသုင်သုတ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ” သေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇပၼ် “ၼမ်ႉၸိူဝ်ႉ” တင်းၼမ်တင်းလၢႆယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈႁွမ်းသွင်ၵၼ်ၼၼ်ႉ “မႅင်းၸိူဝ်ႉ”ဢၼ်ၶဝ်ႈထိုင်ၵႂႃႇၼႂ်း “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇၽႄႈတိူၼ်းၸိူဝ်ႉၽၼ်း” ၽူႈယိင်းၼၼ်ႉ တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း မီးဢႃႇယူႉယူႇလႆႈထိုင် ၶၢဝ်းတၢင်း (3) ဝၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ႁၢင်ႈဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈပွတ်းတွၼ်ႈ “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း” ၽူႈယိင်းယဝ်ႉ။ ပွတ်းတွၼ်ႈ “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း” ၽူႈယိင်းၼၼ်ႉ မီးယူႇ (7) တွၼ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ၶဝ်ႈပၢၼ်သိၵ်ႉႁိၵ်ႉမႃးယဝ်ႉၼႆၸိုင် လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ “ႁူင်းၶႆႇလုၵ်ႈ” သေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇပၼ် “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” တူၵ်းပၼ်ၼိုင်ႈလုၵ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” ဢၼ် လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ “ႁူင်းၶႆႇလုၵ်ႈ” သေ တူၵ်းမႃးၼၼ်ႉ “တႅင်ႈမိုဝ်းလွတ်ႇၶႆႇလုၵ်ႈ” ၸၼ်ဢဝ်သေ “ၶႆႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ” ၼၼ်ႉသမ်ႉ ႁွတ်ႈထိုင်ၵႂႃႇၼႂ်း “လွတ်ႇၶႆႇလုၵ်ႈ” ယူႇယဝ်ႉ။ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” ၼၼ်ႉ မီးဢႃႇယူႉယူႇလႆႈထိုင် ၶၢဝ်းတၢင်း (2) ဝၼ်းၵူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းယၢမ်း “ၶႆႇလုၵ်ႈ” ႁုၼ်ႈမုၼ်းၼၼ်ႉ သဵၼ်ႈဢဵၼ်လိူတ်ႈၽိဝ်ၼင်ၽၢႆႇၼႂ်း “ႁူင်းလုၵ်ႈ” ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁုၼ်ႈမုၼ်းၸွမ်းသေ ၼႃမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ပဵၼ်လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတွၼ်ႈတႃႇ “ၶႆႇလုၵ်ႈၸပ်း” တေၸၢင်ႈၵွပ်ႈၸပ်းဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈသင်ပေႃးၼႆၸိုင် ၽွင်း “ၶႆႇလုၵ်ႈ” တူၵ်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈႁွမ်းသွင်ၵၼ်ၼႆ “မႅင်းၸိူဝ်ႉ” ၽူႈၸၢႆး လႄႈ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” ၽူႈယိင်း တေႁူမ်ႈလေႃးမႅၼ်ႈ ၵၼ်သေ တေပဵၼ်မႃး “ၶႆႇလုၵ်ႈဢၼ်ၸပ်း” ယူႇယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” ဢမ်ႇၸပ်းပေႃးၼႆၸိုင် ဝၢႆးသေၶႆႇလုၵ်ႈတူၵ်းယဝ်ႉ (14) ဝၼ်း သဵၼ်ႈဢဵၼ်လိူတ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်ၼႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႁူင်ႈတူၵ်းမႃးႁင်းၵူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈၼႂ်း “ႁူင်းလုၵ်ႈ” သေ လိူတ်ႈလႆတူၵ်းမႃးၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ “ႁူဝ်လိူၼ်မႃး” ၼႆယဝ်ႉ။ ႁူဝ်လိူၼ်မႃးၼိုင်ႈပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁိုင်မွၵ်ႈ (3) ဝၼ်းတေႃႇထိုင် (7) ဝၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၽူႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်လႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵမ်ႈပႃႈၼမ်တႄႉ (28) ဝၼ်း ႁူဝ်လိူၼ်ၸၢင်ႈမႃးၼိုင်ႈပွၵ်ႈသေတႃႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႈမႃးဢွၼ်တၢင်း (28) ဝၼ်းသေ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉၸၢင်ႈႁိုင်ပူၼ်ႉ (28) ဝၼ်း ၸင်ႇၵွႆႈမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ … ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်တင်းသဵင်ႈ ပေႃးႁူႉဝႃႈပွတ်းတွၼ်ႈ “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း” ႁဝ်း ႁုၼ်ႈမုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ တႃႇႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ပၼ် “ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ” ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ လမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉၼႆ ယႃႇပေလိုမ်းၼႃႈ… ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်ၵွၼ်ႇ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼုမ်ႇသၢဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇၸၢင်ႈလွတ်ႈၽေးလႄႈၵႆယၢၼ်ၵၼ်တင်း ပၼ်ႁႃ “မႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်းသဵၼ်ႈတၢင်းသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း” ၼႆယဝ်ႉ။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… တေသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ၼႃႈ… ဝၢႆးသေႁွမ်းသွင်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ “မႅင်းၸိူဝ်ႉ” ၽူႈၸၢႆး လႄႈ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” ၽူႈယိင်း ၸၢပ်ႈလေႃးမႅၼ်ႈ ၵၼ်ယဝ်ႉသေ ပဵၼ်မႃး “ၶႆႇလုၵ်ႈၸပ်း” ယူႇယဝ်ႉ။ “ၶႆႇလုၵ်ႈၸပ်း” ၼၼ်ႉ တေၵွပ်ႈၸပ်းဝႆႉတီႈ ၽိဝ်ၼင်ၽၢႆႇၼႂ်းႁူင်းလုၵ်ႈသေ တေႁုၼ်ႈမုၼ်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ “သၼ်ႇထေႇ” ၼၼ်ႉ ၸပ်းယဝ်ႉၼႆၸိုင် လိူတ်ႈႁူဝ်လိူၼ်တေဢမ်ႇမႃး (တေၵိုတ်းပႅတ်ႈ) ယူႇယဝ်ႉ။ “သၼ်ႇထေႇ”ၸပ်းဢမ်ႇၸပ်းၼႆၼၼ်ႉ ၸႅတ်ႈထတ်းတူၺ်းၼမ်ႉယဵဝ်ႈၵူၺ်းၵေႃႈႁူႉလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ “သၼ်ႇထေႇ” ၸပ်းယဝ်ႉၼႆၸိုင် လုၵ်ႈၼႂ်းတွင်ႉၼၼ်ႉတေယႂ်ႇမႃးသေ တိၼ်ႇၼူမ်းၵေႃႉ ပဵၼ်မႄႈၵေႃႈ သီမၼ်းတေၵႄႇမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ “သၼ်ႇထေႇ” ပူၼ်ႉသီႇလိူၼ်ယဝ်ႉၸိုင် “ၼမ်ႉၼူမ်းသႂ်” တႄႇဢွၵ်ႇမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းယၢမ်း “သၼ်ႇထေႇ” လႆႈသီႇလိူၼ်ၼၼ်ႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ ဢၼ်ၵွပ်ႈၸပ်းဝႆႉတီႈ ၽိဝ်ၼင် “ႁူင်းလုၵ်ႈ” ၼၼ်ႉသေ တေပဵၼ်မႃး “ႁူၵ်ႈ” ယဝ်ႉ “လုၵ်ႈသၼ်ႇထေႇ” ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႁပ်ႉဢဝ် “ထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရ” တီႈၵေႃႉပဵၼ်မႄႈသေ ယႂ်ႇမႃးလွႆႆးလွႆးယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼႆသေ ယၢမ်း “ႁူဝ်လိူၼ်မႃး” ပွၵ်ႈလိုၼ်းသုတ်း တႄႇဝၼ်းထီႉ (1) တေႃႇထိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် (40) ဝူင်ႈ / (10) လိူၼ် ယဝ်ႉၼၼ်ႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ “သဵၼ်ႈတၢင်းၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇ” တီႈၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ ၼၼ်ႉသေ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လွင်ႈႁုၼ်ႈမုၼ်းတဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ် … ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၽူႈၸၢႆးလႄႈၽူႈယိင်းဢၼ်ထိုင်ၶၢဝ်းပၢၼ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈႁွမ်းသွင်ၵၼ် လူၺ်ႈဢမ်ႇပႃးလွင်ႈႁႄႉၵင်ႈသင်ၼႆၸိုင် ၸၢင်ႈၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ယူႇယဝ်ႉ။ လီသုတ်းတႄႉ ၸူဝ်ႈၵႃႈပႆႇၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်ႁိူၼ်းလူၺ်ႈၵၼ်၊ ၸူဝ်ႈၵႃႈပႆႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းၽွမ်ႉၼၼ်ႉၼႆၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ၼၼ်ႉ လူဝ်ႇမေႃယူႇသၢင်ႈသဝ်းၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပိုၼ်ႉႁူႉလၢႆးႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁူႉဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၽူႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ  ၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်ႁိူၼ်းလူၺ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉသေ  သမ်ႉဢမ်ႇပႆႇၶႂ်ႈဢဝ် လုၵ်ႈသေၵေႃႈလီ၊ ဢိင်ၼိူဝ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးငိုၼ်းတွင်း ဢမ်ႇၼၼ် လွင်ႈဢႃႇယူႉၸူဝ်ႈပၢၼ်သေ ပႆႇႁၢင်ႈႁႅၼ်း တူဝ်ႈတၼ်းၽွမ်ႉသေၵေႃႈလီ၊ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ တေႁႄႉႁၢမ်ႈတႃႇဢမ်ႇႁႂ်ႈၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီလိူၵ်ႈဢဝ်လၢႆးႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇသေဢၼ်ဢၼ်သေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်တင်း ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇယဝ်ႉ ႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈဝႄႈယၢၼ်လွင်ႈႁွမ်းသွင်ၼၼ်ႉ ပဵၼ် “လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ” ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ … “လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်သင်ၼႆ ႁဝ်းမႃးတူၺ်းလူး … ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တေလၢတ်ႈၼႄ “လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ” ဢၼ်ၸွမ်းပိူင်ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် (သၽႃႇဝ) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယူႇယဝ်ႉ။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် … လၢႆးႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇဢၼ်လႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ လွင်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇတမ်းၸႂ်လႆႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ် (100%) ၼႆၼၼ်ႉတႄႉ လူဝ်ႇလႆႈၾၢင်ႉသတိဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ 1        လွင်ႈဝႄႈဝၼ်း တီႈၵႅပ်ႈမၼ်းတႄႉ ၸူဝ်ႈၵႃႈႁူဝ်လိူၼ်ပႆႇမႃး (7) ဝၼ်း လႄႈ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းဢၼ်ႁူဝ်လိူၼ်မႃး ၼၼ်ႉၵႂႃႇ (7) ဝၼ်း၊ ဝၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်တမ်းၸႂ်လႆႈဝႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇ ထေႇၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈယႃသင်လႄႈ ဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ်သင်ၼႆသေတႃႉ ပေႃးပဵၼ်ၽူႈယိင်းၵေႃႉဢၼ်ႁူဝ်လိူၼ်မႃးၽဵၼ်ႈၸွမ်းယၢမ်း (28 ဝၼ်း မႃးၼိုင်ႈပွၵ်ႈ) ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ 2       လွၵ်းလၢႆးဢဝ်ၼမ်ႉၸိူဝ်ႉဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈ (ဢဝ်ၼမ်ႉၸိူဝ်ႉၽူႈၸၢႆးဢွၵ်ႇၽၢႆႇၼွၵ်ႈတူဝ်ၼၢင်းယိင်း) ၽွင်းမိူဝ်ႈႁွမ်းသွင်ပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈၸၢႆးသေဢဝ်ၼမ်ႉၸိူဝ်ႉဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ တၢင်းၼွၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ဢၼ်ငၢႆႈလူမ်သေတႃႉ ဢမ်ႇပေႃးၸၢင်ႈတမ်းၸႂ်လႆႈၵႃႈႁိုဝ်။ လိူဝ်သေပိူင်ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် (သၽႃႇဝ) ယဝ်ႉ လၢႆးႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈလၢႆးၾိင်ႈတိုၼ်း ပဵၼ် (သၽႃႇဝ) ၼၼ်ႉၵေႃႈမီးယူႇယဝ်ႉ။ ၼၼ်ႉတႄႉပဵၼ် လၢႆးႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) လႄႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃး “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ “လၢႆးႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ … 3        ယႃႈယႃႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ (ယႃႈယႃမဵတ်ႉ) ဢၼ်လႆႈၵိၼ်ပၼ်ၵူႈဝၼ်း (Combined Oral Contraceptive Pills) ပဵၼ်ၶႅပ်းယႃႈယႃမဵတ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) 2 သႅၼ်းသေ 1 ၶႅပ်းမီး 28 မဵတ်ႉ၊ တေလႆႈၵိၼ်ပၼ် 1 ဝၼ်း 1 မဵတ်ႉ ၵူႈဝၼ်း။ ၼႂ်းၵႃႈယႃႈယႃ 28 မဵတ်ႉၼၼ်ႉ တေပႃး “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) 21 မဵတ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ မီးလွင်ႈတိူဝ်ႉယမ်လီသေ ပေႃးၵိုတ်းလိုဝ်ႈ (ဢမ်ႇၵိၼ်) ယဝ်ႉၵေႃႈ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” တေၶိုၼ်းတူၵ်း ၽဵၼ်ႈၸွမ်းယၢမ်းသေ ၸၢင်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ယႃႈယႃဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇၽူႈယိင်းသေ ၽွင်းမိူဝ်ႈၵိၼ်ယူႇၼၼ်ႉ “ႁူင်းၶႆႇလုၵ်ႈ” တေဢမ်ႇ ဢွၵ်ႇ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” ယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈသႅၼ်းပၢၼ်သင်သေ မီးလုၵ်ႈလၢင်းယဝ်ႉၵေႃႈလီ၊ ပႆႇမီးၵေႃႈလီ၊ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ ယူႇယဝ်ႉ။ မႄႈဢၼ်လဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးဢႃႇယူႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပႆႇထူၼ်ႈတဵမ် 6 လိူၼ်ၸိုင် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႆယဝ်ႉ။ ၽွၼ်းႁၢႆႉဢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁၢမ်ႉမီးဢေႇလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇၼၢင်းယိင်းၵမ်ႈပႃႈၼမ်ၼၼ်ႉလွတ်ႈၽေး ၶဵၼ်လီယူႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းယၢမ်း “ႁူဝ်လိူၼ်မႃး” လႄႈ တွင်ႉၸဵပ်းတွင်ႉၵႅၼ်းလႂ်၊ လိူတ်ႈ “ႁူဝ်လိူၼ်မႃး” ၼမ်ၼႃႇ လႂ်၊ ႁႅင်းလိူတ်ႈဢေႇလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈၵႅတ်ႇၶႄပၼ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းတႄႉ လိူတ်ႈၸၢင်ႈတူၵ်းပဵၼ်ယွတ်ႇပဵၼ်ယွတ်ႇလႂ်၊ “ႁူဝ်လိူၼ်မႃး” ဢမ်ႇၽဵၼ်ႈ ၸွမ်းယၢမ်းလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ်သင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ လိူတ်ႈၸၢင်ႈတူၵ်း ဢေႇလူင်းလွႆးလွႆးသေ ပေႃးႁိုင်မႃးလၢႆလိူၼ်ယဝ်ႉတႄႉ ၸၢင်ႈၽဵၼ်ႈမိူၼ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးလိုမ်းၵိၼ်ယႃႈယႃၼႆႉသေဝၼ်းဝၼ်းတႄႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ယႃႈယႃႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇဢၼ်ပႃးပရူဝ်ႇၵျႅတ်ႇတိၼ်ႇ (ယႃမဵတ်ႉ) ဢၼ်လႆႈၵိၼ်ပၼ်ၵူႈဝၼ်း (Progestin Only Oral Contraceptive Pills) ပဵၼ်ၶႅပ်းယႃႈယႃမဵတ်ႉဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) 1 သႅၼ်းသေ တေလႆႈၵိၼ်ပၼ် 1 ဝၼ်း 1 မဵတ်ႉ ၵူႈဝၼ်း။ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း တေလႆႈၵိၼ်ၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၽဵၼ်ႈၽဵၼ်ႈ။ ပဵၼ်ယႃႈယႃဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇမႄႈဢၼ်လဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈၼၼ်ႉသေ ပေႃးၵိုတ်းလိုဝ်ႈ (ဢမ်ႇၵိၼ်) ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈမႄႈဢၼ်လဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈၸိုင် လိူတ်ႈၸၢင်ႈတူၵ်းပဵၼ်ယွတ်ႇပဵၼ်ယွတ်ႇယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ်သင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ 4        ယႃႈယႃႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ (ယႃႈယႃမဵတ်ႉ) ဢၼ်လႆႈၵိၼ်ပၼ်ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ (Emergency Contraceptive Pills) ပဵၼ်ယႃႈယႃမဵတ်ႉ “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) သႅၼ်းၼိုင်ႈသေ ဝၢႆးႁွမ်းသွင်ၵၼ် (လူၺ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးႁႄႉၵင်ႈသင်)ယဝ်ႉၼၼ်ႉ တေလႆႈၵိၼ်ပၼ်ၽၢႆႇၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း 120 ၸူဝ်ႈမူင်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးႁွမ်းသွင်ၵၼ်ယဝ်ႉ တၼ်းၵိၼ်ပၼ်ယႃႈယႃဝႆးလႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉယႃႈယႃ တေတိူဝ်ႉယမ်လီၵႃႈၼၼ်ႉယူႇ ယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ယႃႈယႃဢၼ်လွတ်ႈၽေး တွၼ်ႈတႃႇၼၢင်းယိင်းၵူႈၵေႃႉယူႇယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၵိၼ်မႅၼ်ႈၺႃးၽွင်းတိုၵ်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈၼိူဝ်သၼ်ႇထေႇ လႄႈ တီႈလုၵ်ႈၼႂ်းတွင်ႉၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇပဵၼ်ၽေးၶဵၼ်သင် ယူႇယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ယႃႈယႃတႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းၽွင်းယၢမ်းငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၵူၺ်း။ (မိူၼ်ၼင်ႇ – ထုၵ်ႇလူလၢႆၵၼ်ႉၸၼ်၊ ႁွမ်းသွင်လူၺ်ႈဢမ်ႇႁႄႉၵင်ႈသင်၊ ထူင်ယၢင်ပွင်ႇသိၵ်ႇ ၶၢတ်ႇ၊ လိုမ်းၵိၼ်ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈ၊ သမ်းယႃ/ၵိၼ်ယႃတူၵ်းလိုၼ်းပႅတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ)။ ပေႃးတေၸႂ်ႉတိုဝ်းတႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်း မိူၼ်ယႃတၢင်ႇၸိူဝ်းတႄႉ ဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ။ 5         ယႃႈယႃႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ (ယႃႈယႃသမ်း) (Injectable Contraceptives) ပဵၼ်ယႃႈယႃသမ်းႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ ဢၼ်ပႃး “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ “ယႃႈယႃသမ်းတီႈၼိူဝ်ႉ” လႄႈ “ယႃႈယႃသမ်းတႂ်ႈၽိဝ်ၼင်” ၼႆ မီး 2 သႅၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ (3 လိူၼ် 1 ပွၵ်ႈ) ဢမ်ႇၼၼ် (12 ဝူင်ႈ 1 ပွၵ်ႈ) လႆႈသမ်းပၼ်ၽဵၼ်ႈၽဵၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ တိူဝ်ႉယမ်လီသေဢမ်ႇၵႃး လွတ်ႈၽေးပႃးယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈသႅၼ်းပၢၼ်သေ မီးလုၵ်ႈလၢင်းယဝ်ႉၵေႃႈလီ၊ ပႆႇမီးၵေႃႈလီ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ မႄႈဢၼ်လဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈၼၼ်ႉ ဝၢႆးၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉ 6 ဝူင်ႈ (42 ဝၼ်း) ယဝ်ႉၼႆၸိုင် သမ်းယႃႈယႃၼႆႉလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးသမ်းယႃႈယႃၼႆႉယဝ်ႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်လိူတ်ႈတူၵ်းပဵၼ်ယွတ်ႇပဵၼ်ယွတ်ႇ၊ “ႁူဝ်လိူၼ်မႃး” ဢမ်ႇၽဵၼ်ႈၸွမ်းယၢမ်း၊ ႁူဝ်လိူၼ်ၵိုတ်းၶၢတ်ႇပႅတ်ႈ၊ ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ ႁူဝ်ၶႆႈ ဢိတ်းဢွတ်းၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ်သင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယႃႈယႃဢၼ်ၼႆႉ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈ “ႁူင်းၶႆႇလုၵ်ႈ” ဢမ်ႇဢွၵ်ႇ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” လႄႈ မၼ်းၵႅတ်ႇၶႄပၼ် တႃႇဢမ်ႇႁႂ်ႈၸပ်းတွင်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇဝၼ်းဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈလူင်လိုမ်းသေ တေလႆႈသမ်းပၼ် ၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ 6      ၶိူင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ ဢၼ်လႆႈသႂ်ႇတႂ်ႈၽိဝ်ၼင်တီႈၶႅၼ်ၼူ (Contraceptive Implants) ပဵၼ်ၶိူင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇဢၼ်ၶိုတ်ႈၵၢပ်ႈ လႄႈ ပႃး “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone)၊ ပဵၼ် လွတ်ႇၵေႃႇ (ပလၢတ်ႉသတိၵ်ႉ) 1 လႅမ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် 2 လႅမ်ႈ ဢၼ်လဵၵ်ႉလႄႈဢူၼ်ႈ၊ တၢင်း ယႂ်ႇမီးမွၵ်ႈႁူဝ်လႅမ်ႈၾႆးၶိတ်ႇယၢမ်းသေ လႆႈသႂ်ႇတႂ်ႈၽိဝ်ၼင်တီႈၶႅၼ်ၼူၼၢင်းယိင်း ယူႇယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ်သႅၼ်းၶူဝ်းၶွင်သေ ၸၢင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇလႆႈ 3 ပီ တေႃႇထိုင် 5 ပီယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈသႅၼ်းပၢၼ်သေ မီးလုၵ်ႈလၢင်းယဝ်ႉၵေႃႈလီ၊ ပႆႇမီးၵေႃႈလီ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ မႄႈလဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈၵေႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈလႄႈ ပဵၼ်လၢႆးဢၼ်လွတ်ႈၽေး ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်လူင်ႉလႅၼ်ႇၽၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၶဝ်သႂ်ႇပၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈၶႂ်ႈဢဝ်လုၵ်ႈၶိုၼ်းၸိုင် ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၶဝ် ႁႂ်ႈထွၼ်ဢွၵ်ႇပၼ်သေ ဢမ်ႇႁိုင်သင် တေၸၢင်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တီႈတူဝ်ၼၢင်းယိင်းၼၼ်ႉ လိူတ်ႈၸၢင်ႈၵမ်းၵမ်းတူၵ်းဢိတ်းဢွတ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇမီး ၽေးၶဵၼ်သင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၶိူင်ႈဢၼ်ၼႆႉၼၼ်ႉ ၸွႆႈႁႄႉႁၢမ်ႈလွင်ႈပွႆႇဢွၵ်ႇ “ၶႆႇလုၵ်ႈ” သေ တႃႇဢမ်ႇႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၺႃးၵၼ် တင်း “မႅင်းၸိူဝ်ႉ” ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ “လၢႆးႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ  … 7       ၶိူင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇ ဢၼ်လႆႈသႂ်ႇၼႂ်းႁူင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ (IUD) ပဵၼ်ၶိူင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈ ဢၼ်လႆႈသႂ်ႇၼႂ်းႁူင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇယဝ်ႉ။ တင်းလဵၵ်ႉတင်းဢူၼ်ႈသေ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉတွင်းလႅင်ယူႇယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ်သႅၼ်းၶူဝ်းၶွင်သေ ၸၢင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇလႆႈ 5 ပီ တေႃႇထိုင် 10 ပီယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈသႅၼ်းပၢၼ်သေ မီးလုၵ်ႈလၢင်းယဝ်ႉၵေႃႈလီ၊ ပႆႇမီးၵေႃႈလီ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ သႂ်ႇၼႂ်းႁူင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈၵမ်းလဵဝ် ယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်လူင်ႉလႅၼ်ႇၽၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၶဝ်သႂ်ႇပၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈၶႂ်ႈဢဝ် လုၵ်ႈၶိုၼ်းၸိုင် ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၶဝ်ႁႂ်ႈထွၼ်ဢွၵ်ႇပၼ်သေ ဢမ်ႇ ႁိုင်သင် တေၸၢင်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇပႃး“ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) လႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူဝ်ၶႆႈ၊ ႁူဝ်မဝ်း၊ တူဝ်ၶိင်းပီး။ သႂ်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းတွင်ႉသေတႃႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၵႅၼ်ႇသႃႇ(မရဵင်း)၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်ၸဵပ်း ပဵၼ်ယဵၼ်းသင်။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇပၼ်လွင်ႈၵိတ်ႇၶွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉသင်တီႈလွင်ႈႁွမ်းသွင်။ မိူဝ်ႈတႄႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼၼ်ႉလိူတ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၸၢင်ႈတူၵ်းၼမ်သေတႃႉၵူၺ်းဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ်သင်။ ယူႇတီႈငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉသေ ဝၢႆးႁွမ်းသွင် (လူၺ်ႈဢမ်ႇပႃးလွင်ႈႁႄႉၵင်ႈသင်) ယဝ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ 8       လွင်ႈတႅပ်းပႅတ်ႈ “လွတ်ႇၶႆႇလုၵ်ႈ” တီႈၼၢင်းယိင်း (Female Sterilization) ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးဢၼ်ႁူင်းယႃၶဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈယႃႈၼႃသေ ၽႃႇတတ်းတႅပ်းပႅတ်ႈ “လွတ်ႇၶႆႇလုၵ်ႈ” တီႈၼၢင်းယိင်းတင်းသွင်သဵၼ်ႈ။ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးႁႄႉႁၢမ်ႈသၼ်ႇထေႇတေႃႇသုတ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်လႄႈ လူဝ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇလီငၢမ်း ယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈတႅပ်းတတ်းသဵၼ်ႈၸႂ်သေၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႆႉ တေတိူဝ်းသၢင်ႇထုၵ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးဢၼ်တိူဝ်ႉယမ်လီဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပၵ်းပိူင်ဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႄႈ လႆႈၶႂၢင်ႉတီႈၸုမ်းတႅပ်းလွတ်ႇ ၶႆႇလုၵ်ႈယဝ်ႉၼႆ တီႈႁူင်းယႃဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈၶိုင်ပၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇမီးၽွၼ်းႁၢႆႉၶၢဝ်းယၢဝ်းသင်သေဢမ်ႇၵႃး ဢမ်ႇပၼ်ပႃး လွင်ႈၵိတ်ႇၶွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉသင် တီႈလွင်ႈႁွမ်းသွင်။ လွၵ်းလၢႆးဢၼ်လၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းႁႄႉႁၢမ်ႈပၼ်တႃႇဢမ်ႇႁႂ်ႈၸပ်းတွင်ႉၵူၺ်းသေ တႃႇဢမ်ႇႁႂ်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တႄႉ ဢမ်ႇၵႅတ်ႇၶႄပၼ်လႆႈ။ လွၵ်းလၢႆးဢၼ်ၼႆႉ ႁႄႉႁၢမ်ႈယႃႇႁႂ်ႈ “ၶႆႇလုၵ်ႈ”လႄႈ“မႅင်းၸိူဝ်ႉ” ထူပ်းၺႃးၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၽူႈၸၢႆးၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်လွင်ႈတႅပ်းပႅတ်ႈ “လွတ်ႇသူင်ႇၼမ်ႉၸိူဝ်ႉ” ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 9      ထူင်ယၢင် (Condoms) “ထူင်ယၢင်” ၼႆႉ မီး 2 သႅၼ်း။ “ထူင်ယၢင်တႃႇၵူၼ်းၸၢႆး” လႄႈ “ထူင်ယၢင်တႃႇၼၢင်းယိင်း” ၼႆယဝ်ႉ။ မီးလွင်ႈႁွမ်းသွင်မိူဝ်ႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉတိုဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းလွၵ်းလၢႆးမၼ်း လီလီယူႇယဝ်ႉ။ “ထူင်ယၢင်” ၼႆႉ ႁႄႉႁၢမ်ႈပၼ်ယႃႇႁႂ်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇသေဢမ်ႇၵႃး ယင်းပၢႆၵႅတ်ႇၶႄပၼ် “မႅင်းဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) လႄႈ “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇ” လူၺ်ႈတၢင်းၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လၢႆလၢႆလွင်ႈ ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ “ထူင်ယၢင်” ၼႆႉ ဢမ်ႇပၼ်လွင်ႈၵိတ်ႇၶွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉသင် တီႈလွင်ႈႁွမ်းသွင်ၵၼ်။ ယွၼ်ႉ “ႁေႃႊမူၼ်ႊ” (Hormone) သေ ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်ႁူဝ်မဝ်း၊ ႁူဝ်ၶႆႈ၊ တူဝ်ၶိင်းပီး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇပဵၼ်ၼႆယဝ်ႉ။ ၸႂ်ႉတိုဝ်းထူင်ယၢင်သွင်ၸၼ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းထူင်ယၢင်တင်းၸၢႆးတင်းယိင်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ် ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ယွၼ်ႉထူင်ယၢင်ၸၢင်ႈသိၵ်ႇပွင်ႇလႄႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇသေဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းပႃး “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇ” ယူႇယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈႁွမ်းသွင်လူၺ်ႈဢမ်ႇပႃးလွင်ႈႁႄႉၵင်ႈၼႆၸိုင် ၽွၼ်းႁၢႆႉဢၼ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၵိုၵ်းပႃးမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်သင်လၢႆလၢႆၼႆ ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းထႅင်ႈၶႃႈၼေႃႈ …

လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ် ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇသိုပ်ႇၽႄႈသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း

လွင်ႈၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇ ၽွင်းပႆႇထိုင်ပၢၼ် (ၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇၸဝ်ႉ) ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… ႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၼင်ႇသူၶဝ်ႁူႉဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ ထိုင်ပၢၼ်ဢၼ်ႁၢမ်ႁၢပ်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်းၽႄႈတိူၼ်းၸိူဝ်ႉၽၼ်း လႆႈယဝ်ႉလႄႈ ႁၢတ်ႈႁၢႆးမၢဝ်ႇသၢဝ်ႁဝ်းၼႆႉ လူၺ်ႈလွင်ႈၸႂ်ၶုၺ်ႉႁၼ် (ၶၢမ်ႇၸႃး) လႄႈ လွင်ႈဢၼ်ၵူၼ်း ယူႇၸမ်ၸိမ်ႁိမ်းႁွမ်းႁူၺ်းသူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ သင်လႆႈႁွမ်းသွင်လူၺ်ႈလွင်ႈဢမ်ႇပႃးလွင်ႈၵႅတ်ႇၶႄ ႁႄႉၵင်ႈသင်ၼႆၸိုင် ၸၢင်ႈထူပ်းၺႃးပၼ်ႁႃ ၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇ ၽွင်းပႆႇထိုင်ပၢၼ်၊ ၽွင်းပႆႇႁၢင်ႈ ႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းၽွမ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းထူပ်းၺႃးပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ တေမီးတၢင်းမူၼ်ႈသိူဝ်းလႆႈယူႇႁႃႉ၊ လွင်ႈၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇၽွင်းပႆႇထိုင်ပၢၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၢႆထိုင်ၽူႈယိင်းၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇ ၽွင်းဢႃႇယူႉပႆႇထူၼ်ႈတဵမ် 18 ပီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်… ပေႃးဝႃႈပဵၼ်မႃးလွင်ႈၸိူင်ႉၼႆၸိုင် တေၸၢင်ႈထူပ်းၺႃးပၼ်ႁႃလႄႈၽေးၶဵၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်လၢႆလၢႆၼႆၼၼ်ႉ မႃးတူၺ်းႁၢင်ႈတီႈတႂ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၼေႃႈ… ဢဝ်လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ႁၼ်ထိုင်ပၢႆးတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းဝႃႈၸိုင် လႆႈၼႃႈလဵၵ်ႉတႃၼွႆႉၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ပိူၼ်ႈ၊လႆႈထုၵ်ႇတၢင်းၵူၼ်းတင်းၼမ်ထၢင်ႇလဵၵ်ႉ။ ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇဢမ်ႇသုတ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈထိုင်တီႈလႄႈ လွင်ႈယိူင်းဢၢၼ်းၵေႃႈ လႆႈႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉဢႃႇယူႇပႆႇထူၼ်ႈထိုင်သေ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ  ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်၊ တၢင်းႁူႉပႆႇၵႄႇထူၼ်ႈလႄႈ          ပဵၼ်မႃးပၼ်ႁႃၽူဝ်မေးၽိတ်းၽႅၵ်ႇထဵင်မေႃးၵၼ်၊ ၼႃႈႁိူၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇမူၼ်းလႆႈ။ ယွၼ်ႉဢႃႇယူႇပႆႇထူၼ်ႈထိုင်သေ လွင်ႈတူဝ်ထူပ်းလဵၵ်ႉၵေႇဢေႇမၢင်လႄႈ လွင်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးယူပ်ႈယွမ်း၊ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈငိုၼ်းတွင်း၊ၼႃႈႁိူၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇမူၼ်းလႆႈ။ ႁၢတ်ႈႁၢႆးၼုမ်ႇသၢဝ်ႁဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈထူပ်းၺႃးပၼ်ႁႃၸိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ မႆႈၸႂ်ၼႃႇ သေ ၵမ်းလိုၼ်း    သုတ်း လႆႈယႃႉပႅတ်ႈသၼ်ႇထေႇ၊ ၸၢင်ႈမေႃပႆမႅၼ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၽိတ်းယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးတေယႃႉပႅတ်ႈသၼ်ႇထေႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ … လိူတ်ႈတူၵ်းၼမ်သေ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးတေႃႇသၢႆၸႂ်။ မႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၶဝ်ႈသေ ၵတ်းသၼ်ႇမီးလူမ်းၼၢဝ်၊ ၵႂ်ႈပွင်း၊ ၵၢင်းၶႅင်သေ လူႉတၢႆ။ ႁူင်းလုၵ်ႈပွင်ႇသေ လူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်။ ၸၢင်ႈလႆႈထူပ်းလွင်ႈၽွၼ်းၸႃႉဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးလုၵ်ႈလႆႈထႅင်ႈ ၼႆလႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်သေ သင်သမ်ႉသိုပ်ႇပႃးသၼ်ႇထေႇၵႂႃႇၸိုင် … လိူၼ်ဝၼ်းပႆႇၵႄႇထူၼ်ႈသေ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ဢမ်ႇတဵမ်။ ႁႅင်းလိူတ်ႈဢေႇ၊ မဝ်းပၼ်ႇတႃလမ်။ တွင်ႉၶူၼ်ႉတူၼ်ႉႁၢၵ်ႈ၊ တိၼ်၊ မိုဝ်း၊ ၼႃႈ ၵႂ်ႈပွင်း။ ႁူဝ်ၸဵပ်းႁူဝ်ၵႅၼ်းလိူဝ်ႁႅင်း။ သၼ်ႇထေႇပဵၼ်ၵွင်ႉသေ လူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်။ ၶၢဝ်းယၢမ်းယူႇၾႆးႁိုင်ယၢဝ်းသေ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၽွင်းယၢမ်းယူႇၾႆးၼၼ်ႉ လိူတ်ႈထွၵ်ႇ (ႁူဝ်ႈ) သေ လူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်။ “ႁူၵ်ႈ” ဢမ်ႇတူၵ်းၼႆလႂ် ၸၢင်ႈထူပ်းပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ယူႇတီႈႁၢတ်ႈႁၢႆးၼုမ်ႇသၢဝ်ၸိူဝ်းႁဝ်းသေ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ်လွင်ႈႁၢႆႉၸႃႉၸိူင်ႉၼင်ႇဝႃႈၼၼ်ႉ ၸူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ၼႆႉ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလူင်ႈၼႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းယူႇယဝ်ႉ။ တေလႆႈယူႇသဝ်းသေ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင်… ပေႃးပဵၼ်လႆႈ ၸူဝ်ႈပႆႇၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်ႁိူၼ်းၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ဝႄႈလွင်ႈႁွမ်းသွင်ၵၼ်လႄႈ။ ပေႃးဢမ်ႇဝႄႈလႆႈၵေႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးႁႄႉၵင်ႈသၼ်ႇထေႇတႃႉ။ လူဝ်ႇလႆႈမီး ပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ လႄႈ တိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းတႃႉ။ ဝႄႈယၢၼ် ယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ယႃႈယႃဢၼ်ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးၸႂ် လႄႈ ၼမ်ႉလဝ်ႈသူႇရႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႃႉ။ လိူၵ်ႈႁႃ တူင်ႇဝူင်းၸမ်ၸိမ်ႁိမ်းႁွမ်းဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ။ ဝၢင်းတမ်းလိူၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၼင်ႇဝႃႈမႃးပႃႈၼိူဝ်ၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ဝႄႈယၢၼ်ပႃးလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးၶဵၼ်သေ ၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ယူႇတီႈဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်သေ လွင်ႈပၼ်ႁႃဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ၵႆႉၸၢင်ႈပဵၼ်ၽွင်းပၢၼ် “သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ” ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁူႉပွင်ႇၸႂ်လီ ငၢမ်းယဝ်ႉၼေႃႈ… ပေႃးပဵၼ်ပၼ်ႁႃၸိူင်ႉၼႆမႃးၸိုင် ၵမ်ႈပႃႈၼမ်ၼႆႉ ၵႆႉလႄႇတၢင်ႇတၢင်းၽိတ်း တီႈၼိူဝ်ၽူႈယိင်းၵူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။ တီႈတေႉမၼ်း ပၼ်ႁႃဢၼ်ၼႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈ ယွၼ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈၽၢႆႇၼိုင်ႈၵူၺ်းသေ ပဵၼ်မႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈသႄႈ။ ပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈတၢင်းဢၼ် ၽူႈၸၢႆးၵေႃႈလီ၊ ၽူႈယိင်းၵေႃႈယႃႇ တေလႆႈဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈယူႇယဝ်ႉ။ ဢိုဝ်ႊ … ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ႁဝ်းမႃးဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းထႅင်ႈ ပၼ်ႁႃဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးဝၢႆးလင် လွင်ႈႁွမ်းသွင်ၼၼ်ႉထႅင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼေႃႈ…

လွင်ႈၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇ ၽွင်းပႆႇထိုင်ပၢၼ် (ၸပ်းတွင်ႉပႃးသၼ်ႇထေႇၸဝ်ႉ)