title
stringlengths
0
155
content
stringlengths
0
22.2k
⌀
#ဝူၼ်ႉလီယဝ်ႉႁ?
ေၵႃႉႁၵ်ႉၶႃႈ ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ဢၼ်ၶီႈၶႅၼ်ၼႃႇ ၶႃႈေတၵႂႃႇလႂ်ေၵႃႈယဝ်ႉ ေတလႆႈလၢတ်ႈ မၼ်းေသၸင်ႇၵႂႃႇ ၶႃႈေတႁဵတ်းသင်မၼ်းဝႃႈၸွမ်းၵူႈလွင်ႈ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈ ဢိုတ်ႇဢၢတ်ႇၼႃႇ တီႈမီးေၵႃႉႁၵ်ႉၸိူင်ႉၼႆ ၶႃႈေတၵႂႃႇၶၢဝ်းလႂ် ပွၵ်ႈၶၢဝ်းလႂ် မၼ်းၶႂ်ႈႁူႉၵူႈလွင်ႈ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈ လီဢိမ်ႇ ၽူႈယိင်းၸိူင်ႉၼႆ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈၸႂ် တီႈမၼ်းၼၢင်း ၸွမ်းႁၢမ်ႈ ၸွမ်းၶႅၼ်ၶႃႈ  ၶႃႈဝူၼ်ႉၶၢဝ်းတၢင်း သွင်သၢမ်ဝၼ်း ၶႃႈၶႂ်ႈၽၢတ်ႇယၢၼ်မၼ်းၼၢင်း ယွၼ်ႉမၼ်းၼၢင်း ဢုပ်ႉပိူင်ႇတူဝ်ၶႃႈၼႃႇပူၼ်ႉ ၶႃႈယွၼ်းၽၢတ်ႇမၼ်းၼၢင်းေသ ၶႃႈဝူၼ်ႉႁႃၽူႈယိင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်မၼ်းၼၢင်း ဢၼ်ဢမ်ႇၸွမ်းၶႅၼ်ၶႃႈၵူႈလွင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၸွမ်းပွင်ႉၸွမ်းဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ #ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁုိင်သင် ၶႃႈထူပ်းႁၼ် ၽူႈယိင်းသၢဝ်ေၵႃႉၼိုင်ႈ တီႈလဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင် ၶႃႈလၵ်ႉလႆႈၸႂ်မၼ်းယဝ်ႉ ၵူၺ်းၶႃႈပႆႇလၢတ်ႈ ပူၼ်ႉမႃးသွင်ဝၼ်း ၵႂႃႇႁၼ်ၵၼ်ထႅင်ႈ ၶႃႈယွၼ်း မၢႆၾူၼ်းမၼ်းယဝ်ႉ လႆႈလၢတ်ႈေတႃႇၵၼ်ဢမ်ႇႁုိင်သင် လႃႈၸူဝ်းၽူႈယိင်းေၵႃႉၼၼ်ႉၵႂႃႇၵိၼ်ၶဝ်ႈ ရၢၼ်ႉတီႈၼိုင်ႈ မၼ်းၼၢင်းႁၢင်ႈလီၼႃႇ☺ ၶႃႈေၵႃႈၵိုင်ႉၵၢင်ယွၼ်းမၼ်ႈ မၼ်းၼၢင်းေဢႃႈ ၶႃႈႁႂ်ႈမၼ်းမႃးယူႇၸွမ်းၶႃႈတီႈႁူိၼ်း ၽူႈယိင်းေၵႃႉၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈမီးတၢင်းသိူဝ်း လိူဝ်ေၵႃႉႁၵ်ႉၶႃႈေၵႃႉၵဝ်ႇၼၼ်ႉလၢႆပုၼ်ႈၵွၼ်ႇ။ ၽူႈယိင်းၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၶႃႈၵျိုၵ်ႈ ဢမ်ႇၶႅၼ်ၶႃႈ ဢမ်ႇပွင်ႉၶႃႈ ဢမ်ႇလႃႇၶႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ်သင် ပဵၼ်ၽူႈယိင်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈၸႂ်သုတ်း။ #ႁုိင်မႃးဢိတ်းၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၽူႈယိင်းေၵႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇၶႅၼ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ်သင်ႄလႈ ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈမၼ်းဢမ်ႇႁၵ်ႉၶႃႈေတႉႉၶႃႈႁဵတ်း သင်ေၵႃႈမၼ်းဢမ်ႇႁၢမ်ႈ မၼ်းဢမ်ႇမႆႈၸႂ်တႃႇၶႃႈ #ၶႃႈၶိုၼ်းဝူၼ်ႉထိုင် ေၵႃႉႁၵ်ႉၵဝ်ႇၶႃႈ တီႈၶႃႈၶႂ်ႈၽၢတ်ႇယၢၼ်မၼ်းၼၢင်း ယွၼ်ႉမၼ်း ၶႅၼ်ၶႃႈပွင်ႉၶႃႈ လႃႇလႃႈ တီႈေတႉမၼ်းၼၢင်းႁၵ်ႉၶႃႈ ႄလႈမၼ်းၼၢင်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈၶႃႈေတဢဝ်မၼ်းၼၢင်းမႃးၶိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းၽိတ်းၶႃႈ တီႈပွႆႇၽူႈယိင်းလီ"ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆ။ ဢူၺ်းေၵႃႉၶဝ်လူး ဝူၼ်ႉလီယဝ်ႉႁႃႉ? တီႈတိုၵ်ႉထူပ်းၽူႈယိင်းၸိူင်ႉၼႆ ယႃႇႁ်ႂႈဝူၼ်ႉမိူၼ်ၶႃႈေသၵမ်း။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ေသ ပိၼ်ႇ လုၵ်ႈယိင်းဢွၼ်ႇ ၵုၼ်ႁဵင်
"ပၢႆးဝူၼ်ႉ တႃႇပိၼ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပၢႆးၸႂ်"
​​ပေ​​ပေႃးဝႆႉမႃႇၼႁႅင်းပူၼ်ႉၽႅဝ်၊ မႃႇၼဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဝႆႉၼၼ်ႉ ​​တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵမ်ႇၽႃႇသူၵႅပ်ႈၵႂႃႇဢိူဝ်ႈ။ ​​ပေၼၵ်းၸႂ် တႃႇဢဝ်တၢင်းယုမ်ႉဢွၼ်ႇ​​သေ တူင်ႉတၵ်ႉ ပိူၼ်ႈ။ တၢင်းယုမ်ႉၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈတၢင်ႇ​​ၵေႃႉ သိူဝ်းၸႂ် ​​သေဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပဵၼ်ပီႇတိသိူဝ်းၸႂ် ၸွမ်းယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၵူၼ်းႁဝ်း လွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉၸႂ်သုၵ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မီးယူႇၵူႈ​​ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈ မီးသူၵူၺ်း ဢမ်ႇ သိူဝ်းၸႂ်​​သေ ၸႂ်လဵၵ်ႉယူႇ။ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းမိူၼ်ၶႅပ်းငိုၼ်း ၼႃႈသွင် ၽၢႆႇ ႁူဝ် လႄႈ မွၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆး​​သေလွင်ႈႁုၵ်ႉႁၢႆႉ ယဝ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ လွင်ႈလီ​​တေၶိုၼ်းဝၢႆႇမႃးၸူးယူႇၵူၺ်း။ ဢၼ်ၵႄႈၶႆလႆႈၼၼ်ႉ​​ၵေႃႈ သိုပ်ႇၵႄႈၶႆ၊ ဢၼ်ဢမ်ႇ ၵႄႈၶႆလႆႈၼၼ်ႉ​​ၵေႃႈ ဝႆႉပႅတ်ႈ​​သေလႄႈ။ ​​ပေႃးၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်မႃး​​ၵေႃႈ မၼ်း​​ၵေႃႈ​​တေလႅၵ်ႈလၢႆႈ လွင်ႈၵၢမ်ႇလီၼၼ်ႉ ပိၼ်ႇၶိုၼ်းမႃးၸူးသူယူႇ။ လွင်ႈလႂ်​​ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈမီးၸႂ် ႁတ်း​​တေႃႇသူႈ လႄႈ ၸႂ်ၶႂ်ႈ​​တေႃႇသူႈၵူၺ်း။ ၽွင်းမိူဝ်ႈလွင်ႈမုင်ႈမွင်း တီႈ​​သေ​​ၵေႃႉ​​ၵေႃႉ ဢမ်ႇပဵၼ်မႃး ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ႁဝ်းထၢင်ႇၼၼ်ႉၸိုင် လူတ်းယွမ်းပႅတ်ႈ လွင်ႈမုင်ႈမွင်းႁဝ်းၼၼ်ႉပႅတ်ႈ​​သေလႄႈ။ ​​ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇတုမ်ႉတွပ်ႇၶိုၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇတီႈသူမုင်ႈ မွင်းမႃးဝႆႉၼၼ်ႉ သူလူဝ်ႇလႆႈပွင်ႇၸႂ်ယဝ်ႉဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇ ပၼ်လႆႈ ၸွမ်းၼင်ႇသူၶႂ်ႈလႆႈၼႆၼၼ်ႉ။ ​​ပေဝႆႉၸႂ်ပႅင်းၸင်း ​​ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇၼႃႇလူဝ်ႇသူ ​​၊ ၵေႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇသူ ​​၊ ၵေႃႉဢၼ်ပိုၼ်ႉပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈသူ။ ဝႆႉၸႂ်မႅတ်ႉတႃႇ​​တေႃႇၼိူဝ်ၶဝ်ၵူၺ်းလႄႈ။ မႅတ်ႉတႃႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်​​သေ သၢႆလႅင်းၸၢင်ႈမၢပ်ႈ ႁိူဝ်ႈပၼ်ၶိုၼ်းဢိူဝ်ႈ။ သင်ဝႃႈဢမ်ႇလႆႈမႅတ်ႉတႃႇ တီႈ​​ၵေႃႉ ဢၼ်သူမုင်ႈမွင်းဝႆႉၼၼ်ႉ​​သေတႃႉ ၸၢင်ႈလႆႈလွင်ႈႁၵ်ႉ မႅတ်ႉတႃႇတဵမ်ထူၼ်ႈ တီႈတၢင်ႇ​​ၵေႃႉယူႇၵူၺ်း။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်​​ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေလိုမ်းပႅတ်ႈ ​​ၵေႃႉဢၼ်တူၺ်းထိုင် သူ ​​၊ ၵေႃႉဢၼ်ၼပ်ႉထိုဝ် ဝႆႉၵႃႈၶၼ်သူၼၼ်ႉလႄႈ။ ဝႆႉၵုင်ႇမုၼ် လွင်ႈၶဝ်ဝႆႉၵႃႈၶၼ်​​တေႃႇၼိူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ​​သေ တုမ်ႉတွပ်ႇၶိုၼ်းလႄႈ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈၼႆ ၶဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်း ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းပၼ်ႁႂ်ႈလွင်ႈသိုပ်ႇသၢႆၸႂ်ၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်း ႁႂ်ႈမီးတီႈပွင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢၼ်ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းဢဝ်ၼႅၼ်ႈၼႅၼ်ႈ ၵမ်းသၢင်ႉသၢင်ႉလႄႈ။ ပေဝႆႉၸႂ်ၼႅတ်ႈႁႅင်းၼႃႇၽႅဝ်။ ဢမ်ႇပဵၼ်မိူဝ်ႈၼႆႉ​​ၵေႃႈ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈတိုၵ်ႉမီးထႅင်ႈယူႇလူး။ ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇၼႆႉ လူဝ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၵူႈဝၼ်းၵႂႃႇ ၵူၺ်း။ ၼႂ်းၵူႈဝၼ်းဝၼ်း ​​တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သင်ဝႃႈသူၸႂ် လဵၵ်ႉၸိုင် ႁႃဢဝ်လွင်ႈတၢင်းသိူဝ်းသႂ်ႇတူဝ်ၽွင်ႈလႄႈ။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း - မိူၼ်ၼင်ႇ တူၺ်းငဝ်းတူင်ႉ/ၵႃႇတုၼ်း ဢၼ်လီၶႂ်ႈၶူဝ် ၊ လဵၼ်ႈ​​ၵေႃႉဢူၺ်း​​ၵေႃႉ ဢၼ်​​မေႃပျၢၵ်ႈ ​​မေႃသိူဝ်း​​သေ ၶတ်းၸႂ်ႁႃလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပၢႆးၸႂ်ႁႂ်ႈမီးတၢင်း သိူဝ်းၽွင်ႈလႄႈ။ ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈ​​ၵေႃႉ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇသိူဝ်းၸႂ်​​သေ လႆႈယုမ်ႉယူႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းမီးတႃႇ​​သေႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမၢင်​​ၵေႃႉၶဝ် မူၼ်ႈသိူဝ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇမီးတၢင်းၸႂ်လဵၵ်ႉ လွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၸႂ်သင်။ ၶဝ်တိုၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်​​မေႃယူႇမူၼ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသိူဝ်း ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ လႄႈ လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သူ​​တေလႆႈႁႃႁဵတ်းသၢင်ႈဢဝ်ႁင်းၵူၺ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ​​ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၵၢမ်ႇႁၢႆႉ​​သေပိူၼ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပေဝူၼ်ႉ​​သေပွၵ်ႈ။ ၸၢတ်ႈပၢၼ်သူ ၵႃႈ​​ပေႉၶႂ်ႈႁုၵ်ႉႁၢႆႉၵႃႈ ႁိုဝ်​​ၵေႃႈယဝ်ႉ ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉ ၊ ၵၢမ်ႇႁၢႆႉလိူဝ်​​သေပိူၼ်ႈ မီးတင်းၼမ်။ ႁဝ်းလူဝ်ႇ​​မေႃၶူၼ်ႉၶႂႃႉ မေႃလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးဝူၼ်ႉႁဝ်းၵူၺ်း။ ၵၢမ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ၵၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢမ်ႇ။ ​​ပေႃးႁဵတ်းလွင်ႈႁုၵ်ႉႁၢႆႉဢမ်ႇလီ​​ၵေႃႈ ​​တေလႆႈထူပ်း လွင်ႈ ႁုၵ်ႉႁၢႆႉ ဢမ်ႇလီလၢႆလၢႆၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ သူဝူၼ်ႉလွင်ႈလီ​​သေ ႁဵတ်း ၸွမ်းလွင်ႈလီယူႇတႃႇ​​သေႇၸိုင် ​​ပေႃးဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး သူ​​တေပဵၼ်ၵူၼ်း ​​ၵေႃႉဢၼ်ၵၢမ်ႇလီယူႇတႃႇ​​သေႇ ဢမ်ႇ ႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ထိုင်ၵူႈ​​ၵေႃႉ​​သေ ............ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ/မႆႉသၢင်းၶမ်း (ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ လပ်ႉၽၢႆၽၢႆ)
လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇသၢမ်ၶႃၵဵင်း
႑ႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ။ ႒ႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလူၺ်ႈ ၽၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇ။ ႓ႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလူၺ်ႈ ၼမ်ႉၸႂ်၊ ဝႆႉဝၢင်းၸႂ်။ ႑ႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၼႆႉ တေၶဝ်ႈပႃးဝႆႉလၢႆမဵဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈတႃသၢႆတၢင်း၊ တီႈယူႇတီႈသဝ်း ႁိူၼ်း၊ ၵၢၼ်ႇၵျွင်း၊ ၽႆးၽႃႉ၊ ၼမ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်းၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ် လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇၵူၼ်းယူႇသဝ်း ၸႂ်ႉတိုဝ်း လႄႈၵႂႃႇမႃး၊ မၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူင်းတီႈ ဢၼ် သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းဢမ်ႇလီ၊ ဝၢၼ်ႈ၊ႁိူၼ်းၵူၼ်း ဢမ်ႇၶႅမ်ႉ၊ ဢမ်ႇမီးၽႆးၽႃႉ၊ ၼမ်ႉတႃႇ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈဢဝ်ယၢပ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ပႆႇၸႂ်ႈမိူင်းဢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ႒ႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလူၺ်ႈ ၽၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇၼႆႉၵေႃႈ တေၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၸိုင်ႈမိူင်း၊ ဢုပ်ႉပိူင်ႇၼႂ်းမူႇ ၼႂ်းၸုမ်း၊ မေႃၸႅၵ်ႇၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းပၼ်ၵၼ်၊ မေႃပၼ်ၼႃႈတီႈၵၼ်၊ မေႃၵုမ်း ထိင်းၵၼ်၊ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃး ၼႂ်းမၢႆၼိုင်ႈၼၼ်ႉတဵမ်ထူၼ်ႈလႆႈသေတႃႉ ပေႃးဝႃႈ ၼႂ်းၼိုင်ႈမိူင်း၊ ဢမ်ႇၼၼ် ၼိုင်ႈဝဵင်း၊ ၼိုင်ႈမူႇၼိုင်ႈၸုမ်း လွင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၵၼ်၊ ဢမ်ႇလီၵေႃႈ တေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတႃႇ လွင်ႈၵေႃႇ သၢင်ႈသေ တေဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ လူၺ်ႈလွင်ႈပူၵ်းပွင်ၼႂ်းမူႇၼႂ်းၸုမ်လႄႈ ပၵ်းပိူင်လွင်ႈၵုမ်းထိင်း ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈလႄႈသင်၊ ၼႂ်းဝဵင်း၊ ၼႂ်းမူႇၼႂ်းၸုမ်း၊ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ၊ ၼႂ်းၵၢၼ်ႇၼႂ်းၵျွင်း ၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ ပၢႆးဢုပ်ႉပိူင်ႇမၼ်းဢမ်ႇၶိုၵ်ႉ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉ ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈ ပေႃးၼႆ ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ တိူဝ်းတွၼ်းလႆႈ တႃႇၵူၼ်းယူႇမၼ်း။ ႓ႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလူၺ်ႈ ၼမ်ႉၸႂ်၊ ဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ၊ ပေႃးဝႃႈၼမ်ႉၸႂ်၊ လၢႆးဝႆႉဝၢင်းၸႂ် ဢမ်ႇၸၼ်ႉသုင်ၼႆ ပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵၼ် ၸႅၵ်ႇၼႃႈၵၢၼ်ၵၼ်ယူႇၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ် တီႈၼိူဝ် တၢင်းႁဵတ်း တၢင်းသၢင်ႈၵၼ်ၼၼ်ယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈၶႃႉၸိုဝ်ႈ ၶၢႆသဵင်ၵၼ်ဝၢႆးလိုၼ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵၢၼ်ဝႆႉၼမ်ႉၸႂ်ၽဵင်ႇပဵင်းလႄႈ ယုမ်ႇယမ်ၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇ လွင်ႈၼႃႇ ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်ပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ။ ဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်း ဢမ်ႇလႆႈၸႂ် ဢမ်ႇၵျိူၵ်ႈတီႈသုတ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၵၼ်လႄႈ ဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ၵၼ်ဢမ်ႇဝႆႉၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်၊ တူၺ်ႈၼႃႈလဵၵ်ႉၼႃႈယႂ်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶေႃႈတီႈၵႅပ်ႈ။ ႑ႉ ၼႆႉၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတႃႇ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတၢင်းတိုဝ်း ႒ႉ ၼႆႉၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတႃႇ ၵုမ်းထိင်း၊ ပၵ်းပိူင်။ ႓ႉ ၼႆႉၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတႃႇတီႈတူဝ်ၵူၼ်း။ ၼႂ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇသၢမ်ပိူင်ၼႆႉ ၶၢတ်ႇဢၼ်လႂ်ဢမ်ႇလႆႈ မၼ်းမိူၼ်ၶႃၵဵင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ >> Original Uploader. ၶေႃႈထၢမ် -- ၼႂ်းလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇသၢမ်ပူိင်ၼႆႉ ဝၢၼ်ႈသူ-မိူင်းသူ-ဝဵင်းသူ-ပွၵ်ႉသူ-ၵၢၼ်ႇၵျွင်းသူ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇသင် လၢႆလၢႆဝႆႉယဝ်ႉ။
ၵႃႈၶၼ်ၵူၼ်း
မေႃပိင်ႇၺႃႇ​​သေ သင်ဢမ်ႇ​​မေႃၸႅၵ်ႇလႆႈ လွင်ႈလီ လွင်ႈ ၸႃႉ​​ၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆၵူၺ်း။ မၢၵ်ႈမီးငိုၼ်းမီးၶမ်း​​သေ သင်ႁၼ်ပုၼ်ႈသုၼ်ႇတူဝ် ဢတ်ႉတယႂ်ႇ ၊ ၵုမ်ႇၶတ်းၸႂ်ႁႃၵဵပ်းသႂ်ႇၼႂ်းထူင်ၼႂ်းထွင်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇတိၵ်းၵူၺ်း​​ၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆၵူၺ်း။ ပၢႆးဝူၼ်ႉၵႃႈ​​ပေႉၶႂ်ႈသုင်သုင် သင်ဢမ်ႇမီးႁူဝ်ၸႂ် ဢၼ် ​​မေႃပွင်ႇၸႂ်ပၼ်ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ​​ၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆၵူၺ်း။ ႁၢင်ႈၽၢင်ၵႃႈ​​ပေႉၶႂ်ႈႁၢင်ႈလီလဝ်း သင်ဢမ်ႇ​​မေႃတူၺ်း ႁၼ်ၵူၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်း​​ၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆၵူၺ်း။ မီးပိင်ႇၺႃႇတၢင်းႁူႉၵႃႈႁိုဝ်​​ၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဢမ်ႇ​​မေႃဝႆႉ ၵႃႈၶၼ်​​ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ပိူၼ်ႈလၢတ်ႈၼၼ်ႉ​​ၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆ ၵူၺ်း။ ၵႃႈ​​ပေႉၶႂ်ႈၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႃႈႁိုဝ်​​ၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဢမ်ႇ မီးလွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်း​​ၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆၵူၺ်း။ ၵႃႈ​​ပေႉၶႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းလူင်ႉလႅၼ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ​​ၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဢမ်ႇမီးၸႂ်ဢီးလူ တူၺ်းႁၼ်ထိုင်ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ​​ၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆၵူၺ်း။ ၵႃႈ​​ပေႉၶႂ်မွၵ်ႇၼႄဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလီ​​ၵေႃႉၼိုင်ႈ ​​ၵေႃႈယဝ်ႉ  သင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်း ဢၼ်ပႃးၼမ်ႉတႃပိူၼ်ႈ ၼၼ်ႉ​​ယူႇၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆၵူၺ်း။ ၵႃႈ​​ပေႉၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ႁပ်ႉၶၢမ်ႇတြႃးမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ​​ၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဢမ်ႇလႆႈၸႂ် ဢၼ်ပိူၼ်ႈၸီႉၸမ်ႈ လၢတ်ႈ ၼႄတၢင်းၽိတ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ​​ၵေႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆၵူၺ်း။ တီႈ​​တေႉ ၵႃႈၶၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁူဝ်ဢၼ်မီး ဢွၵ်း​​ဢေႃ ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵတ်ႉ တၢင်းၶႅၼ်ႇ လႅတ်းၽၢႆ။ မၼ်းပဵၼ် - မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ဢၼ်​​မေႃဢီးလူၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၊ ၶဝ်ႈၸႂ်ၶဝ်ႈ​​ၶေႃး​​သေ ​​မေႃထွမ်ႇပၼ် ႁူဢၼ်​​မေႃပွင်ႇၸႂ် တူၺ်းႁၼ်ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၊ ၵူႈမိုဝ်း ဢၼ်​​မေႃယိုၼ်ႈမႅင်ႇၸွႆႈထႅမ်ပိူၼ်ႈ ၊ ​​မေႃတူၺ်းႁၼ်ပဵၼ်လွင်ႈလီ​​သေ မၢၵ်ႇတႃဢၼ်ၸိုၼ်ႈသႂ် ၸႅတ်ႈၸၢင်ႈ ၊ ​​ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢွၼ်ႇဝၢၼ်ႁူ​​သေ သူပ်းဢၼ်လွင်ႈလိင်ႉလႅၼ် ​​ဢေႇမၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈၼႆ ၵူၼ်းမီးၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇ ၵႃႈ ​​ပေႉၶႂ်ႈၼမ်ၼမ် သင်ဝႃႈဢမ်ႇမီးၵူၼ်းလီဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တြႃးလွင်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၼၼ်ႉ​​ၵေႃႈ မွတ်ႇႁၢႆမႃး​​သေ ႁိမ်းႁွမ်းသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ​​ၵေႃႈ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်သိူဝ်းသႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ​​ တေႁၢႆလၢႆမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ထိုင်ၵူႈ​​ၵေႃႉ​​သေ ............ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ/မႆႉသၢင်းၶမ်း (ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ လပ်ႉၽၢႆၽၢႆ)
ပၢႆးဝူၼ်ႉၶိုၵ်ႉလိိုၵ်ႉ ၽူႈမၢၵ်ႈမီးလူင်လီႇၵႃႇသျိၼ်း
ၵူၼ်းႁဝ်း ၼႂ်းၵႃႈ20%ၼိုင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃငိုၼ်းလူၺ်ႈ ပႃႈၼိူဝ်​​ၶေႃးလၢႆလၢႆ။ ၼႂ်းၵႃႈ80%သမ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃငိုၼ်းပႃႈတႂ်ႈ​​ၶေႃးလၢႆလၢႆ။ ၼႂ်းၵႃႈ20%ၼိုင်ႈ သိုဝ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း။ ၼႂ်းၵႃႈ80%သမ်ႉ ၶၢႆၶၢဝ်းယၢမ်း။ ၼႂ်းၵႃႈ20%ၼိုင်ႈ ႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ်ယႂ်ႇၵၢၼ်လူင်။ ၼႂ်းၵႃႈ80%သမ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်ယူဝ်းယူဝ်း။ ၼႂ်းၵႃႈ20%ၼိုင်ႈ တမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်လူင်ႈၼႃႈဝႆႉ တႃႇမိူဝ်းၼႃႈ။ ၼႂ်းၵႃႈ80%သမ်ႉ လုၵ်ႉမႃး ​​တေႁဵတ်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈဝူၼ်ႉ လွင်ႈဝႃႈတေႁဵတ်းသင်မိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၼႂ်းၵႃႈ20%ၼိုင်ႈ မူၼ်ႉမႄးပိၼ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈတူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၼႂ်းၵႃႈ80%သမ်ႉ ပိၼ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈပႅတ်ႈႁိမ်းႁွမ်း။ ၼႂ်းၵႃႈ20%ၼိုင်ႈ မၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်။ ၼႂ်းၵႃႈ80%သမ်ႉ ၵွတ်းၽၢၼ်တုၵ်ႉယၢၵ်ႈ။ သူလူး? သူ​​တေႁဵတ်း 20% ၼိုင်ႈႁ? ဢမ်ႇၼၼ် သူ​​တေႁဵတ်း 80% ? #  8 ၸူဝ်ႈမူင်းတွၼ်ႈသၢမ်၊ ၼႂ်းၼိုင်ႈဝၼ်း ၼိုင်ႈတွၼ်ႈလႂ် 8 ၸူဝ်ႈမူင်းၼႆ​​သေ ၸႅၵ်ႇ ဝႆႉပၼ်ၵူၼ်းႁဝ်း သၢမ်ၶၵ်ႉသၢမ်တွၼ်ႈ ၽတ်ႉၽဵင်ႇၵၼ် ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း 8 ၸူဝ်ႈမူင်းတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်း ဢွၼ် ၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း 8 ၸူဝ်ႈမွင်းတွၼ်ႈသွင်သမ်ႉ ၵူၼ်းႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ် ၼွၼ်းလိုဝ်ႈ၊ လွင်ႈၵူၼ်း​​ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႄႈ ​​ၵေႃႉၼိုင်ႈ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵမ်ႉပႃႈၼမ် ႁဵတ်းသၢင်ႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈဢဝ် ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း 8 ၸူဝ်ႈမွင်းတွၼ်ႈသၢမ်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ #  သဵၼ်ႈတၢင်းသွင်သဵၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းႁဝ်း သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇပႆၼၼ်ႉ မီးယူႇသွင်သဵၼ်ႈ။ သဵၼ်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတိုၼ်း ​​တေလႆႈပႆ၊ ထႅင်ႈသဵၼ်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႈပႆ ​။ ပေႃးပႆသဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ဢမ်ႇပႆ ဢမ်ႇလႆႈ တိုၼ်း​​တေလႆႈပႆၼၼ်ႉ ပႆႁၢင်ႈလီဝႆႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇ​​တေပႆလႆႈသဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႈပႆၼၼ်ႉ လႆႈလီလီဢိူဝ်ႈ။ #  လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ပဵၼ်မဵဝ်းၸႂ်ႉၼိုင်ႈပွၵ်ႈ၊ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူၼ်မၢင်​​ၸေႈဢွၼ်ႇၼိုင်ႈ မၢင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ​။ ပေႃးမၼ်းလႆႈႁူႇယွၵ်းၵႂႃႇယဝ်ႉၸိုင် ၶိုၼ်းၽေႇၵီႈၸိူင်ႉႁိုဝ်​​ၵေႃႈယဝ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ် မႃးလႆႈ မိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ #  ၼွင်ႇတ ၸႂ်ဢမ်ႇလီဝၢႆးလင်၊ ဝၢႆး​​သေႁိုင်ပူၼ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ 20 ပီ လွင်ႈဢၼ်​​တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ သူႈၸႂ်လူႉ ၸႂ်ဢမ်ႇလီၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈဢၼ်သူလႆႈ ႁဵတ်းမႃး၊ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်သူဢမ်ႇတၼ်းလႆႈႁဵတ်းသင်မႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ။ #  ဢွင်ႈတီႈ၊ ၼမ်ႉဝၢၼ်ၵတ်းၼိုင်ႈတဝ်ႈ ၶၢႆၸွမ်းတၢင်းသမ်ႉ 10 ၊ ပေႃး ၶၢႆတီႈလၢၼ်ႉသမ်ႉ 30 ၊ ၼမ်ႉၸဵမ်းဝၢၼ်မၼ်းတႄႉ မိူၼ် ၵၼ်ၵူၺ်း။ ၵႃႈၶၼ်ၵူၼ်းႁဝ်း​​ၵေႃႈ ​​တေႃႈၼင်ႇၼၼ် မၼ်း ယူႇတီႈဢွင်ႈတီႈဢၼ်မၼ်းႁွတ်ႈထိုင်ယူႇၼၼ်ႉၵူၺ်း။ #  သမႃႇထိ ၸႂ်ၼိမ်၊ ​​ၶေႃႈၵႂၢမ်းၼိုင်ႈ​​ၶေႃႈ မိူဝ်ႈသူပႆႇလၢတ်ႈၼၼ်ႉ သူပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၶွင်​​ၶေႃႈၵႂၢမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆး​​သေသူလၢတ်ႈဢွၵ်ႇပၢၵ်ႇ ၵႂႃႇယဝ်ႉတႄႉ သူပဵၼ်ၶီႈၶႃႈမၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ #  လွင်ႈလိူၵ်ႈ၊ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း​​ၵေႃႈ သူယုမ်ႇသင်​​​​ၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈၼႆ ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ ​​ၶေႃႈၵႂၢမ်း ​​ဝေႃးႁၢၼ်ႇရ်ဢၼ်လီၵူဝ်​​သေပိူၼ်ႈ မီးယူႇသွင်​​ၶေႃႈ။ ​​​​ၶေႃႈၼိုင်ႈသမ်ႉပဵၼ် ႁူဝ်ၶႅင် ​၊ ၶေႃႈၼိုင်ႈသမ်ႉပဵၼ် ၶတ်း ၸႂ်။ ၵေႃႉဢၼ်ၶတ်းၸႂ်ၼၼ်ႉတႄႉ မၼ်းပိၼ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ တူဝ်မၼ်း၊ ၵေႃႉဢၼ်ႁူဝ်ၶႅင်ၼၼ်ႉသမ်ႉ မၼ်းပိၼ်ႇလႅၵ်ႈ လၢႆႈၵၢမ်ႇမၼ်းယဝ်ႉ။ #  လွင်ႈဢမ်ႇၼႃႇလူဝ်ႇ လႄႈ လွင်ႈဢၢမ်းၶွႆ၊ ယၢမ်းမိူဝ်ႈသူၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လူင်ႉလႅၼ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ဢိတ်းဢွတ်းဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈ​​တေဢမ်ႇၼႃႇလူဝ်ႇသူ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယၢမ်းမိူဝ်ႈသူၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လူင်ႉလႅၼ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈႁႅင်းၼႃႇယဝ်ႉတႄႉ ပိူၼ်ႈ​​တေဢၢမ်းၶွႆသူၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ #  တၢင်းယုမ်ႉလိုၼ်းသုတ်း၊ ၽွင်းမိူဝ်ႈထၢင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇ​​ၶေႉၶဵင်ႇၽႂ်လႆႈၼႆၼၼ်ႉ ​​ပေၸႂ် လဵၵ်ႉ၊ ၶုၵ်းၸႂ်လႆႈဝႃႈ သူပဵၼ်ၵူၼ်းထမ်ႇမတႃႇ​​​​ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵူၺ်းၼႆလႄႈ။ ႁၼ်ၸိူဝ်းပိူၼ်ႈယုမ်ႉၶူဝ်ယူႇၼႆ​​သေတႃႉ​​ၵေႃႈ ပေထၢင်ႇဝႃႈ ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ မီးသူၵူၺ်းၸႂ်လဵၵ်ႉ​​ၶေႃးၶူမ်ယူႇ။ တီႈ​​တေႉ မၼ်း ပိူၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ​​မေႃလဵၼ်ႈၸိူင်းလိူဝ်​​သေသူ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈႁၢမ်းလွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ယူႇၼၼ်ႉ သူၶႂ်ႈႁႆႈ​​ၵေႃႈ ႁႆႈပႅတ်ႈ​​သေလႄႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးသူႁႆႈယဝ်ႉၼၼ်ႉ သူ​​တေ လႆႈလုၵ်ႉတိုၼ်ႇၶိုၼ်းယူႇ။ ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ လႆႈသုမ်း ဝၢင်းပွႆႇၽႃႈၵႂႃႇပႅတ်ႈ​​သေ​​ၵေႃႈ ၶႂ်ႈယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်း ​​ပေႁႂ်ႈသုမ်း တၢင်းယုမ်ႉဢွၼ်ႇသူၼၼ်ႉၵူၺ်းလႃႈ။ #  လွင်ႈလိူတ်ႇမႆႈ ​​သေႃးၵ၊ ယူႇတီႈလွင်ႈလိူတ်ႇမႆႈ​​သေႃးၵ ၶွင်ၵူၼ်းၼိုင်ႈ​​ၵေႃႉ​​သေ တႅၵ်ႈၼိူင်းၵၼ်တင်း လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇဢၼႃႇၵၢတ်ႈ သုင်/ တႅမ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်မၼ်းၼၼ်ႉလႆႈယူႇ။ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ​​ၵေႃႈ ပၢၼ်ႁႃလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၸွမ်း​​သေ မႆႈၸႂ်ယူႇ။ သင်ဝႃႈပဵၼ် ပၼ်ႁႃယႂ်ႇလူင်​​ၵေႃႈ မႆႈၸႂ်ယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး ၽွၼ်းလီသင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ သင်ဝႃႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ​​ၵေႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃလႆႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းပိတ်းပွတ်းဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸိုင် ၵူႈၸိိူင်ႉၵူႈလွင်ႈ ဝၢႆး​​သေၽူၼ်လူမ်းလူင်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ​​တေပဵၼ်ၽိင်ႈၾႃႉယႃႇသီႇ ဢၼ်ၸိုၼ်ႈပၢင်သႂ်ႇ သႃႇယႃႇ ယူႇ။ #  လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ လႄႈ လွင်ႈတိူဝ်းတွၼ်း၊ သူဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတႄႉ လႆႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇတိူဝ်းတွၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈ။ တေၸၢင်ႈမီးၵူၼ်း​​ႁေႉႁၢမ်ႈ ၶႂၢင် တၢင်းလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇသူၼၼ်ႉ​​ၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈတိူဝ်းတွၼ်းသူၼၼ်ႉတႄႉ ၽႂ်ဢမ်ႇ​​​ႁေႉ ​ႁၢမ်ႈၶႂၢင်တၢင်းသူလႆႈ။ #  လွင်ႈၼၵ်းၸႂ် လႄႈ ႁႅင်းၸႂ်၊ ယွၼ်ႉႁႅင်းတၢင်းၼွၵ်ႈ​​သေလႄႈ ၶႆႇၵႆႇဢၼ်လႆႈတႅၵ်ႇၵႂႃႇ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽၵ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈၼႆ​​သေတႃႉ၊ သင်ဝႃႈ ယွၼ်ႉ ႁႅင်းၽိုတ်ႉထင်ႇတၢင်းၼႂ်းဢွၵ်ႇမႃး​​သေလႄႈ ၶႆႇၵႆႇဢၼ် လႆႈတႅၵ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈသၢႆၸႂ် ၼိုင်ႈသဵၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ​​ၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇၼၼ်။ ႁႅင်းဢီးဢၼ်လုၵ်ႉမႃးတၢင်းၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁႅင်းၼၵ်း ၸႂ်​​သေ၊ ႁႅင်းဢၼ်ဢွၵ်ႇပဵၼ်မႃးတၢင်းၼႂ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ​​တေၵုမ်ႇၼင်ႈပႂ်ႉ ၶၢမ်ႇႁႂ်ႈႁႅင်းတၢင်းၼွၵ်ႈ ဢဝ် တႅၵ်ႇၵွႆယူႇၸိုင် သူ​​တေပဵၼ်တၢင်းၵိၼ်ပိူၼ်ႈ ဢမ်ႇႁၢင်ႉ ယဝ့်။ သင်ဝႃႈ ပိုင်ႈဢိင်ႁႅင်းတူဝ်ၵဝ်ႇ​​သေ လုၵ်ႉႁႅင်းၼႂ်း ထင်ႇဢွၵ်ႇလႆႈၸိုင် လွင်ႈသိုပ်ႇသၢႆၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ​​တေလႆႈႁၼ် မၼ်းမိူၼ်ဢႃႈသၢၵ်ႈသၢႆၸႂ်မႂ်ႇႁဝ်း ၶိုၼ်း ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ သင်ငိုၼ်းမီးၼႂ်းမိုဝ်းသူၸိုင် သူ​​တေၸၢင်ႈလိုမ်းတူဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၽႂ်ၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ တီႈသူဢမ်ႇမီးငိုၼ်းယဝ်ႉၼႆတႄႉ တင်းၵမ်ႇၽႃႇ ​​တေဢွၼ်ၵၼ်လိုမ်းဝႃႈ သူပဵၼ်ၽႂ်ဢၼ် ဝႃႈၼၼ်ႉယူႇ။ ၼႆႉ ပိူၼ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ "ၸၢတ်ႈပၢၼ်" ၼႆယဝ်ႉ။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ထိုင်ၵူႈ​​ၵေႃႉ​​သေ .............. ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ/မႆႉသၢင်းၶမ်း (ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ လပ်ႉၽၢႆၽၢႆ)
ၵႃႈၶၼ်ၵူၼ်းၼိုင်ၵေႃႉ
ဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆသေတိုၵ်း
မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထီႉ 11. November. 2018 ၵူၼ်းၼိုင်ႈ​​ေၵႃႉ ၶိူဝ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈထီႉ သုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇတၢင်း​​ေမႃယဝ်ႉ၊ ယွၼ်ႉၼၼ်ႄလႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း70 ပီပၢႆၼႆႉ မၢၼ်ႈၶဝ် ဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆး ပၺ်ႇၺႃႇမၢၼ်ႈၶဝ် သၢင်ႈပၼ်တႆးႁဝ်း သွၼ်ပၼ်တႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈ​​ေမႃလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈမႃး၊ ေပႃးဝႃႈ ပၺ်ႇၺႃႇမၢၼ်ႈၶဝ် ပၢႆးဝူၼ်ႉမၢၼ်ႈၶဝ် ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဢွၵ်း​​ေဢႃႁဝ်းယဝ်ႉၸိုင် ႁဝ်း​​ေၵႃႈထၢင်ႇယႂ်ႇမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်မၢၼ်ႈ ယူႇၸွမ်းမၢၼ်ႈ တႅမ်ႈလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းေ​​ၵႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈသွၼ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵၼ်း ဢမ်ႇမီးၽႂ်ယုၵ်ႉယွင်ႈ လိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်း​​ ၵမ်းလိုၼ်းမႃး လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ မႃးေ​​ပႉပုၼ်ႈလိၵ်ႈတႆး ဢဝ်လိၵ်ႈမၢၼ်ႈႁဵတ်းပဵၼ် ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၼႂ်းႄၵႈၵၢင် တႆ း​​ေတႃႇတႆးၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ၊ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢၼ်လိၵ်ႈတႆးႁဝ်း ႁိူဝ်ႈႁိူင်းယူႇၼႆႉ ယွၼ်ႉသင်ႇၶႃႈၸဝ်ႈတႆးႁဝ်းယုၵ်ႉယွင်ႈ တႅမ်ႈ ဢၢၼ်ႇ သွၼ်မႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၼႂ်းတႆးႁဝ်း​​ေၵႃႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ တႅမ်ႈဢွၵ်ႇ ပပ်ႉ လိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်းတင်းၼမ် ၵမ်ႈၽွင်ႈတႄႉဝႃႈ ယွၼ်ႉသင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈမီးၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ၼႆ ၵၢၼ် တႅမ်ႈလိၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းၵႅဝ်ႇလူၺ်ႈႁဝ်းသူင်ၸႂ် တႅမ်ႈလိၵ်ႈ ႁဝ်းပၼ်ၶၢဝ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ယဝ်ႉ​​ေၵႃႈမီးၼမ်ႉၸႂ် ယုၵ်ႉ ယွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်း။ ေ​​ပႃႈၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇယိူင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇၶဝ် ယဝ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၵျပၢၼ်ႇၶဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ၵႂႃႇသွၼ်လိၵ်ႈၶိူဝ်းလ​ႂ်​​ေၵႃႈယဝ်ႉ ​ေပႃးၶဝ်ယဝ်ႉႁဵၼ်းမႃးၸိုင် ၶဝ်ၶိုၼ်းဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆးႁူႉတၢင်ႇၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိၼ်ႇၶိုၼ်းၽႃႇသႃႇၵျႃႇပၢၼ်ႇၶိုၼ်း ဢဝ်တၢင်းႁူ့ပိူၼ်ႈမႃးၸႂ်ႉ ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶဝ် ၶူးေ​​မႃလူင်လိၵ်ႈတႆးႁဝ်း လုင်းတင်း​​ေၵး​​ေၵႃႈၵူၼ်းမိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇၶဝ် ၵႆႉၵႆႉမႃးႄလႈ ႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၶဝ်ႁႂ်ႈလုင်းတင်း​​ေၵးတႅမ်ႈပၼ် ပိုၼ်းတႆး ၽိင်ႈထုင်းတႆး လွင်ႈတၢင်းၵိၼ်တႆး လၢႆးပွင်းယႃႈယႃတႆးၸိူဝ်းၼႆႉတင်းၼမ် ယဝ်ႉ​​ေၵႃႈ ၶဝ်ၽိတ်ႈမွၵ်ႇလုင်းတင်း​​ေၵး ၵႂႃႇႄလႇမိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ လွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇၶဝ် ဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းၶဝ်တင်းၼမ်ယူႇ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉထႆးၶဝ် မၢၼ်ႈ ႄၶႇ ႄလႈ တၢင်ႇၶိူဝ်းၶဝ်​​ေၵႃႈ ပိူၼ်ႈဢွၼ် ၵၼ် ဢဝ်တၢင်းႁူႉ ၼႂ်းတၢင်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တၢင်ႇၶိူဝ်း တၢင်ႇမိူင်း​​ေသ ပိၼ်ႇပဵၼ်ၽႃႇသႃႇၽႂ်မၼ်း တင်းဢဝ်တၢင်းႁူႉပိူၼ်ႈ​​ေသ ဢဝ်သွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း တင်းၼမ်ယူႇ။ တီႈၼႆႈ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ တၢင်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈသွၼ်ဢဝ်လိၵ်ႈတၢင်ႇၶိူဝ်း​​ေသ ဢဝ်ႁဵတ်းၽွၼ်းလီ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်မၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းသမ်ႉ သွၼ်လိၵ်ႈပိူၼ်ႈေမႃၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇ​​ေမႃဢဝ်တၢင်း ႁူႉပိူၼ်ႈ မႃးပဵၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းသင် သွၼ်လိၵ်ႈပိူၼ်ႈ ​​ၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈ ေမႃပၺ်ႇၺႃႇတီႈပိူၼ်ႈယဝ်ႉ သမ်ႉထၢင်ႇလဵၵ်းၶိုၼ်းတႆးႁဝ်းၼၼ်ႉ လီမွင်ၸႂ်ၸွမ် ႄတႉ၊ လိၵ်ႈပိူၼ်ႈ ၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ယႃႇသွၼ်ၼႆ ဢမ်ႇႁၢမ်ႈ လိၵ်ႈပိူၼ်ႈၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈ ​​ေမႃၵႃႈႁိုဝ် ႁႂ်ႈမႃးႁဵတ်းၽွၼ်းလီတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႄလႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်း ယဝ်ႉႁဵၼ်းၼႂ်းမိူင်း ၼွၵ်ႈမိူင်းမီးတင်းၼမ် ၶႂ်ႈတုၵ်ႉယွၼ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆ းႁဝ်းၶဝ် ၶိုၼ်းဢဝ်တၢင်းႁူႉ တၢင်ႇၶိူဝ်း တၢင်ႇမိူင်းၼၼ်ႉ ပိၼ်ႇပဵၼ်ၽႃႇသႃႇသႃႇတႆး ဢမ်ႇၼၼ် တႅမ်ႈပဵၼ်လၵ်းသုတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းတႆးႁဝ်းၼႆၸိုင် ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈဝၼ်း ၼိုင်ႈ တႆးႁဝ်းတိုၼ်း​​ေတၶိုတ်း ၸၼ်ႉမိူၼ်ပိူၼ်ႈယူႇ။ ၵဝ်ၶႃႈထူပ်းႁၼ်ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ​​ေၵႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်တႆးမိူင်းၼၢႆး ယဝ်ႉႁဵၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ဢွၵ်ႇႄလႇၼွၵ်ႈမိူင်း ဢဝ်တၢင်းႁူႉပိူၼ်ႈ ပိၼ်ႇပဵၼ်ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈတင်းၼမ် ပပ်ႉလိၵ်ႈမၼ်းေ​​ၵႃႈ ၶၢႆလႆႈယူႇ ၵဝ်ၶႃႈလၢတ်ႈတီႈ မၼ်း ၶၢဝ်းတၢင်းႄလႇၼွၵ်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၽွၼ်းလီတင်းၼမ် သင်တႅမ်ႈပဵၼ်ၽႃႇသႃႇတႆး လိၵ်ႈတႆးႄတႉ ​​ေတမီးၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းတင်း ၶႃႈတုၵ်ႉယွၼ်းမၼ်း ႁႂ်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆး မၼ်ၸၢႆးၶိုၼ်း တွပ်ႇဝႃႈ တူဝ်ၶႃႈဢမ်ႇ​​ေမႃလိၵ်ႈတႆးၶႃႈၼႆ ၵဝ်ၶႃႈ​​ေၵႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈသင်ၶိုၼ်း ဝူၼ်ႉၶိုၼ်းဝႃႈ တႆးဝဵင်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇ​​ေပႃးသူင်ၸႂ်ႉ လိၵ်ႈလၢႆႈတႆးႁဝ်း ၼႂ်းၽဝတႆ းဝဵင်းၵမ်ႉပႃႈၼမ် ၶဝ်ၸႂ်ႉလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ 90% ယူႇ လိၵ်ႈတႆးၼႆႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉ10% ၵူၺ်းယဝ်ႉ၊ၸႂ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈႄတႉ​​ေၵႃႈ ထတ်းတူၺ်း ၼႆႉပဵၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် သုၼ်ႇတူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ ဢၼ်မၼ်းၸၢႆး ​​ေမႃပၺ်ႇၺႃႇ တၢင်းႁူႉတီႈပိူၼ်မႃးၼၼ်ႉ ၵဝ်ၶႃႈယုၵ်ႉယွင်ႈမၼ်းၸၢႆးယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈပၺ်ႇၺႃႇတၢင်း မေႃ ဢၼ်မၼ်း​​ေမႃမႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇ​​မေႃမႃးၸႅၵ်ႇပၼ် ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၼၼ်ႉ လီမွင်ၸႂ်ၸွမ်းမၼ်းႄတႉ။ ယွၼ်ႉသင်ႄလႈ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇသူင်လိၵ်ႈတႆးၼႆ တင်ႈႄတႇဢဝ်မိူဝ်ႈေ​​ၵႃႉလဵၵ်း ​​ေတႃႇထိုင်ၶိုၼ်ႈၸၼ် သိပ်း ၸၼ်ႉၸွမ်မႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼုမ်ႇတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈသွၼ် ႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးႁဝ်း ​​ေတႃႉႄတႉ လႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈၼိုင်ႈလိူၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း သမ်ႉပၢႆဢမ်ႇမႃးၶိုၼ်ႈသဵင်ႈထႅင်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၶႄႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၶိုၼ်ႈဢင်းၵိတ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈၶိုၼ်ႈေၵျႃႇသျိၼ်ႇ တႃႇ​​ေတႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸၼ်ႉလိၵ်ႈမၢၼ်ႈဢၼ်​​ေတမႃးပီၼႃႈ၊ ယွၼ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း လႆႈၶၢတ်ႇၵၢၼ်သွၼ်ႁဵၼ်းတၢင်းႁူႉ ပၺ်ႇၺႃႇၼႂ်းၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈႁဝ်းမႃး တင်ႈႄတႇမိူဝ်ႈ​​ေၵႃႉလဵၵ်ႉမႃး၊ ၸင်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇ​​ေပႃးသူင်ၸႂ်ႉလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းပဵၼ်သူၼ်ႇၵၢင်တႃႇတႅမ်ႈၸူးၵၼ် သမ်ႉဢဝ်လိၵ်ႈမၢၼ်မႃးၸႂ်ႉပဵၼ်လိၵ်ႈ ၽႃႇသႃႇသူၼ်ၵၢင်ႁဝ်းမႃးယူႇ၊ မူႇၸုမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇမိူဝ်းတႆးႁဝ်း တုၵ်ႉယွၼ်းတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း ႄလႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁႂ်ႈလႆႈသွၼ် လိၵ်ႈတႆး တင်ႈ​​ႄတႇဢဝ်ၸၼ်ႉငဝ်ႈ ​​ေတႃႇထိုင်ၸၼ်ႉႁႃႈ ေ​​ပႃးထိုင် ၸၼ်ႉႁူၵ်း ၸင်ႇႄတႇသွၼ်လိၵ်ႈမၢၼ်ႈၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈႄလႈ ၽူႈမီးပၺ်ႇၺႃႇမၢၼ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ၊ ဢၼ်ၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ​​ ေပႃးႁဝ်းသွၼ် လိၵ်ႈႁဝ်းယဝ်ႉ ဝၢႆးမႃးႁဝ်း​​ေတဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ် သွၼ်လိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼႆႄလႈ မၢၼ်ႈၶဝ်ၸင်ႇႁၢမ်ႈႁဝ်းသွၼ်လိၵ်ႈတႆးမႃး။ လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉသင​်ႄလႈဢမ်ႇၶိုၼ်ႈသၢင်ႉၼႆၸိုင် ယူႇတီႈသုၼ်ႇတူဝ်ၵဝ်ၶႃႈႁၼ်မႃးႄတႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးဝဵင်းဢမ်ႇ​ေပႃးသိုဝ်ႉလူႇ ဢၢၼ်ႇပပ်ႉလိၵ်ႈတႆး ယဝ်ႉ​​ေၵႃႈၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း တင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ လၢၼ်ႉၶၢႆပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးႁဝ်း ​​ေတမီးမွၵ်ႈသိပ်းလၢၼ်ႉၸမ်ၸမ်ၵူၺ်း ဢၼ်ပဵၼ်လၢၼ်ႉၶၢႆပပ်ႉလိၵ်ႈတႆး ယဝ်ႉေ​​ၵႃႈ ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶဝ် ထုၵ်ႇဢွၵ်ႇပိုၼ်ၶၢႆပပ်ႉလိၵ်ႈတႆး ၼိုင်ႈမဵဝ်း တီႈၼမ်သုတ်း (1000) ပပ်ႉၼႆႉ ၶၢႆတၢင်းပီ  ဢမ်ႇၶၢႆသဵင်ႈလႆႈ ပပ်ႉလိၵ်ႈၼႆႉ ​​ေပႃးဝႃႈၶၢႆဢမ်ႇသဵင်ႈၸိုင် တႃႇ​ ​ေတသိုပ်ႇတႅမ်ႈထႅင်ႈမိူဝ်းၼႃႈ တႃႇ​​ေတဢွၵ်ႇပဵၼ်ပပ်ႉ  ထႅင်ႈမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတင်းၼမ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶဝ် ၶႅၼ်း​​ေတႁူႉယဝ်ႉ ၶူး​​ေမႃလူင် လုင်းတင်း​​ေၵးေ​​ၵႃႈ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ '' တႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆး​​ေသ ႁဵတ်းၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉႄတႉ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၶႃႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶႃႈၸင်ႇလႆႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ယႃႈယႃတႆး ယႃႄၵႈလႅတ်း ဝူင်းဝၼ်း'' ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ လဵင်ႉ ၼႃႈႁိူၼ်းမႃးၼႆယူႇ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတႆးႁဝ်းမီးႁႃႈလၢၼ်ႉ ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်း မီးယူႇမွၵ်ႈ (200) ပၢႆ ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶဝ် ထုၵ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်​​ႄၽႈပပ်ႉ ၼိုင်ႈမဵဝ်း (1000) ပပ်ႉ ၶၢႆတင်းပီဢမ်ႇသဵင်ႈ ၵူၼ်းတႆးႁႃႈလၢၼ်ႉ ၵူၼ်းသိုဝ်ႉ ပပ်ႉ လိၵ်ႈတႆးႁဝ်း မီး (1000) ေ​​ၵႃႉၵူၺ်းၼႆႉ ​​ေတလႆႈဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇပၼ်ႁႅင်းသိုဝ်ႉပပ်ႉတႆးႁဝ်း မီးယူႇ 99% ယူႇယဝ်ႉ၊ ၵူၼ်းတႆးႁႃႈလၢၼ်ႉသင်ဝႃႈ ပၼ်ႁႅင်းသိုဝ်ႉပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၸိုင် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်း တႅမ်ႈလိၵ်ႈလၢႆး​​ေသ ႁႃလဵင်ႉတွင်ႉ ႁႃလဵင်ႉၼႃႈႁိူၼ်း​​ေၵႃႈလႆႈယူႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇပၼ်ႁႅင်းလိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်း ၸင်ႇဝႃႈၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်း​​ေၵႃႈ​​ေဢႇၼႃႇ၊ ၵဝ်ၶႃႈထၢင်ႇ ႄတႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးဝဵင်း သ​​ေထး ၼႂ်းဝဵင်းႁဝ်းၶဝ် တင်း  ​​ ေတဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ လၢၼ်ႉၶၢႆပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးမီးလႂ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းပဵၼ်ၽႂ်ၵွၼ်ႇၶႃႈယူဝ်း၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ တႆးဝဵင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ သူင်ဢၢၼ်လိၵ်ႈပိူၼ်ႈ သူင်သိုဝ်ႉပပ်ႉပိူၼ်ႈ ပၼ်ႁႅင်းပပ်ႉလိၵ်ႈပိူၼ်ႈမႃး၊ေတဝႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈႁဝ်းသမ်ႉ သူင်ဢၢၼ်ႇပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇ​​ေတ သိုဝ်ႉပပ်ႉလိၵ်ႈၼိုင်ႈပပ်ႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇႄတႉ ၵႆဝဵင်းေ​​ၵႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ႁႃသိုဝ်ႉပပ်ႉလိၵ်ႈယၢပ်ႇ​​ေၵႃႈပိူင်ႈၼိုင်ႈ ဢိင်ဢဝ်လွင်ႈတၢင်းၵူႈမဵဝ်း​​ေသ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇ​​ေပႃးၵႂႃႇၼႃႈလႆႈၼမ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လိၵ်ႈတႆးႁဝ်း ​​ပေႃးမႃးတႅၵ်ႈဢဝ်လိၵ်ႈတၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိုင် တႆးႁဝ်းဢွၼ် ၵၼ်တႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆး မီးယူႇ 75% တႃႇဝႃႈလိၵ်ႈႁဝ်း​​ေတ ႁၢႆႄတႉ​​ေၵႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇလိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်း ေတၶိုတ်းၸၼ်ႉပဵင်းပိူၼ်ႈႄတႉ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇၶတ်းၸႂ် တႅမ်ႈ ပိၼ်ႇ မႃးပဵၼ်ၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈႁဝ်းထႅင်ႈတင်း ၼမ်ယူႇ။ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵႃႈႁဵၼ်းမၼ်းယႂ်ႇၼႃႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉပၺ်ႇၺႃႇ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈဢမ်ႇမီးသင်တူၺ်းဢဝ်​​ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၶဝ်ၵႂႃႇဝႆႉတီႈႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇတူဝ် ၶၢမ်ႇသဵင်ႈငိုၼ်းၼိုင်ႈပီ သီႇႁႃႈသိပ်းသႅၼ် ဢဝ်လုၵ်ႈယိင်းလုၵ်ႈၸၢႆးႁဝ်း ၵႂႃႇ ဢၢပ်ႈပၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇၶိူဝ်း တၢင်ႇၽႃႇသႃႇ သင်ႇသွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈႁဝ်း၊ လုၵ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ​​ေပႃးမီးတီႈႁဝ်းၼႆ ​​ေပႃႈႄမႈသွၼ်ပၼ်လႆႈ၊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလိၵ်ႈလၢႆး ၽႃႇသႃႇ သႃႇသၼႃႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၵူႈမဵဝ်း ၵမ်ႉၼႆႉသမ်ႉ ႁဝ်းဢဝ်လုၵ်ႈလၢၼ်ႁဝ်း ၵႂႃႇဢၢပ်ႈပၼ်ပိူၼ်ႈသွၼ်ၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈ​​ၵႃႈဢဝ် လိၵ်ႈလၢႆး ၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၽိင်ႈငႄႈ ၽိင်ႈထုင်းပိူၼ်ႈ သွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းယၢမ်ႈမႃး တင်ႈတႄႇ​​ၵေႃႉလဵၵ်းယူႇယဝ်ႉ မဵဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁဵၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၶဝ်ပႆႇႁူႉ လွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆး ၽႃႇသႃႇ ၽိင်ႈငႄႈ ၽိင်ႈထုင်း ၸင်ႇလႆႈသွၼ်ပၼ်ၶဝ် ႁဝ်း​​ေၵႃႈသမ်ႉဢဝ်လုၵ်ႈလၢၼ်တႆးႁဝ်း ၵႂႃႇဢၢပ်ႈပၼ်ပိူၼ်ႈ တင်ႈႄတႇ​​ေၵႃႉလဵၵ်းမႃး ​​ေတႃႇယႂ်ႇ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ႁဝ်းဢဝ်လုၵ်ႈလၢၼ်ႁဝ်းယဵၼ်းပဵၼ်တၢင်ႇၸၢတ်ႈၼၼ်ႉယူႇ၊ ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးတင်းသဵင်ႈၶႃႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈေ​​ၵႃႈ ၵႂႃႇႁဵၼ်းတီႈပိူၼ်ႈယဝ်ႉ ၶိုၼ်းမီးၼမ်ႉၸႂ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးမီးတင်းၼမ်။ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈတုၵ်းသူၼ်းထိုင်ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈမီးႁူင်း ႁဵၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်တႆးႁဝ်း တႃႇ​​ေတၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉၵဝ်ႈ ၸၼ်ႉသိပ်း ​​ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၸႂ်ႉပိူင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ေပႃးပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းတႆးႁဝ်းၼင်ႇ ၵၼ် သွၼ်ပၼ်ၵၼ်ၼႆႉ ၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ လိၵ်ႈလၢႆး ၾိင်ႈႄငႈ ၾိင်ႈထုင်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း​​ေၵႃႈ ​​ေတဢမ်ႇႁၢႆ တင်း​​ေတၶိုတ်းၸၼ်ႉမႃးထႅင်ႈတင်းၼမ်၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း​​ေၵႃႈ ​​ေတမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးတင်းၼမ် ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်း​​ၵႃႈ ထုၵ်ႇလီတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးၼမ်ၼမ် ​​ေပႃးသၢင်ႇထုၵ်ႇၼႆ ထုၵ်ႇလီဢဝ်ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈႁဵတ်း ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ​​ေၵႃႈ လူဝ်ႇႁဵတ်းယဝ်ႉ တီႈၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ဢွင်ႈတီႈပဝ်ႇ တီႈသွၼ်လိၵ်ႈမၼ်းမီးၼမ်ထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈေၵႃႈ ႁဝ်း ၶႃႈသွၼ်ဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽိတ်းပၵ်းပိူင် မၢႆမီႈသင် ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းလုမ်ႈၽႃႉၶဝ်​​ေၵႃႈပၼ်ႁႅင်း ယွၼ်ႉၼႆ တႃႇ​​ေတသွၼ်တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈသုၼ်ႇတူဝ် ၶိူဝ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢၼ်ၵူဝ်ယဝ်ႉၶႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇမီးၼမ်ႉၸႂ် ႁတ်းႁၢၼ်​​ေသႁဵတ်းၵႂႃႇ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ​​ေပႃးႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆး​​ေသတိုၵ်းၸိုင် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ​​ေတတူၵ်းသုမ်းတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ၊ ထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈ​​ေၵႃႈ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းၼႆႉ ၵၢၼ်တိုၵ်းၵၼ်ၼႆႉ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႉၵွင်ႈၵၢင်ႇ​​ေသတိုၵ်းမဵဝ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ ပိူၼ်ႈဢဝ်လွၵ်းလၢႆးၵူႈပိူင်ပိူင် ပိူၼ်ႈႄတႇဢဝ် လိၵ်ႈလၢႆး ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၾိင်ႈႄငႈ ၾိင်ႈထုင်း ၶူဝ်းၼုင်ႈတင်းဝႆၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်းဢဝ်သုၼ်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်မၼ်းယူႇ၊ ယွၼ်ႉၼႆ တႆးႁဝ်းလူဝ်ႇၶတ်းၸႂ် သႂ်ႇႁႅင်းထိုင် ၼိူဝ်ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈမီးၼမ်ႉၸႂ် သွၼ်ဢၢၼ်ႇႁဵၼ်း ဢဝ်တၢင်းႁူႉၼမ်ၼမ် ႁႂ်ႈမႃးပဵၼ်ပိုၼ်းႁူႉသုၼ်ႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း၊တူၺ်းဢဝ်ၶႃႈႄလႈ ပီႈၼွင်ႉပဢိူဝ်းၶဝ် ပိူၼ်ႈမီးႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇတူဝ် ၶဝ်​​ဢဝ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ​​ေသ တိုၵ်းဢဝ် တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶဝ် ​​ေတမီးလွင်ႈ ထၢင်ႇႁၢင်ႈယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ​ေပႃးမႃးတူၺ်းၶဝ် ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃးပၢၼ် ၸဝ်ႈၽႃႉႄလႈ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇသင်ၵၼ်ယဝ်ႉ၊ ၶဝ်ၼႆႉ​​ေပႉၸႂ် ဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇမီးမိူင်း​​ေၵႃႈ ၶဝ်ၶတ်းၸႂ်ယုၵ်ႉယွင်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶဝ် ႁႂ်ႈ​​ေမႃပၺ်ႇၺႃႇၼမ်ၼမ်ယူႇ၊ တႆးႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉ မီးမိူင်းယဝ်ႉ ​​ေပႃးႁဝ်း ဢမ်ႇမီးပၺ်ႇၺႃႇၸိုင် ဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး တင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇ ႄလႈ ႁဝ်း ၸၼ်ႉမၼ်း​​ေတပဵင်းၵၼ်ၵူၺ်း၊ ေ​​မႃတႅမ်ႈၵႂၢမ်း ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်ႈး​ေၵႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ''တႃႇ​​ေတပူၼ်ႉပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ​​ေပႃးပိူၼ်ႈယၢင်ႈသိပ်းယၢင်ႈ တႆးႁဝ်းလူဝ်ႇယၢင်ႈပၢၵ်ႇယၢင်ႈ ႁဝ်းၸင်ႇ​​ေတႉပူၼ်ႉပိူၼ်ႈ''ၼႆယူႇ၊ယွၼ်ႉၼႆ ၶႂ်ႈတုၵ်ႉယွၼ်းထိုင် ေ​ပႃႈႄမႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈပၼ် ႁႅင်းလုင်ႈလၢၼ်ႁဝ်း သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆး​​ေသ ယုၵ်ႉယွင်ႈပၼ်လိၵ်ႈတႆး ႁဝ်း ႁႂ်ႈၶိုတ်ႉၸၼ်ႉၵမ်ႇၽႃႇ ပဵင်းပိူၼ်ႈ​​ေသၵမ်းၶႃႈ။ ၸဝ်ႈၶူးလူင်​​ေၵႃႈ ၵႆႉၵႆႉသင်ႇသွၼ်ဝႃႈ''ၶုတ်းသႅင်ၶုတ်းၼႂ်းလိၵ်ႈ''ၼႆ ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈႄတႉၶႃႈ ၸဝ်ႈၶူးလူင်ႄတႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း ႁႃသွၼ်ဢဝ်တၢင်းႁူႉ ဢၼ်မီးၼႂ်းလိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆ​​ေပႇ​​ေသ ႁႂ်ႈပဵၼ်ပၺ်ႇၺႃႇတၢင်းႁူႉတၢင်း​​ေမႃ ဢၼ်ဢမ်ႇသဵင်ႈလႆႈ တႃႇ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်း​​ေသၵမ်းၶႃႈ၊ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း​​ေၵႃႈ ႁႂ်ႈမီးၽွၼ်း လီၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီၶုတ်းႁႃသႅၼ်ၸႅတ်ႈ ဢၼ်းမီးဝႆႉၼႂ်းလိၵ်ႈ လၢႆးၵူႈၽႃႇသႃႇ တၢင်ႇၸၢတ်ႈပိူၼ်ႈ မႃးႁဵတ်းပဵၼ် သႅင်​​ေဢလူင် တႃႇ လုၵ်ႈလၢၼ်ႈတႆးႁဝ်းယူႇ၊ တႃႇႁဝ်း​​ေတႃႇသူႈ ႁႂ်ႈ​​ေပႉလိၵ်ႈလၢႆးပိူၼ်ႈ ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈႁဝ်းေ​​ၵႃႈလီ ၼႂ်းလိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်း​​ေၵႃႈလီ ႁႂ်ႈၶႃႈထုၵ်ႇလီမီးပၢႆးႁူႉပိုၼ်းႁၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလိၵ်ႈလၢႆးၵူႈမဵဝ်း မဵဝ်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း ​​ေပႃးမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၼိူဝ်လိၵ်ႈလၢႆး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ႁႂ်ႈ​​ေပႃးၶႂ်ႈသွၼ်ဢဝ် ၼႂ်းတၢင်းႁူႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီၶူၼ်ႉၶႂႃႉ သွၵ်ႈႁႃဢဝ်တၢင်းႁူႉတီႈပိူၼ်ႈ မႃးႁဵတ်းပဵၼ် လိၵ်ႈလၢႆးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁဵတ်းပဵၼ်သႅင်လီ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႁဝ်းၶိုၼ်း၊ ၶႂ်ႈတူၵ်းသူၼ်းထိုင်ၵူႈၸဝ်ႈၵူႈေ​​ၵႃႉ ႁႂ်ႈလႆႈဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်သၢႆၸႂ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း​​ေသ သိုပ်ႇယၢင်ႈၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ တႃႇ​​ေၼႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်း ႁဝ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇသုင် ထၢင်ႇႁၢင်ႈၼႂ်းလုမ်ႈၽႃႉ​​ေသၵမ်း။ ေ​​ၶႃႈလူပ်းလင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၶႂ်ႈထၢမ်ထိုင်ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းတင်းသဵင်ႈ ႁဝ်းၶႃႈ​​ေတၶၢမ်ႇ ပိူၼ်ႈဢဝ် လိၵ်ႈလၢႆး  ၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈပိူၼ်ႈ ၾိင်ႈႄငႈ ၾိင်ႈထုင်း ပိူၼ်ႈ မႃးတိုၵ်းႁဝ်းႁႃႉ? ဢမ်ႇၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈ​​ေတယုၵ်ႉယွင်ႈ ၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ လိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်း ၾိင်ႈႄငႈ ၾိင်ႈထုင်းႁဝ်း ၶဝ်ႈတိုၵ်း ႁႂ်ႈ​​ေပႃးၸွတ်ႇၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပိူၼ်ႈၶႃႈႁႃႉ? ၼႆႉပဵၼ်​​ေၶႃႈထၢမ်ၵဝ်ၶႃႈယူႇ ၸိူဝ်ႉမူင်ႈ​​ေၵႃႈ မူင်ႇပႅင်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းေ​​ၵႃႈမႅင်းႁၵ်ႉၼႆၼၼ်ႉ ယူႇတီႈႁဝ်း ၶႃႈ ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးမႃး မီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇ​​ေတယုၵ်ႉယွင်ႈၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီႁၵ်ႉပႅင်းၼိူဝ် ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ လိၵ်ႈလၢႆး ၾိင်ႈႄငႈ ၾိင်ႈထုင်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းယူႇ၊​ ေပႃး ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇႁၵ်ႉပႅင်း ၼိူဝ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈသုမ်းမူင်ႈ မႅင်း တူဝ်သတ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ မုင်ႈမွင်းတႆးၵူႈ​​ေၵႃႉ တႆးၵူႈတီႈ ယုၵ်ႉယွင်ႈလိၵ်ႈတႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈၶိုတ်ႉၸၼ်ႉပဵင်းပိူၼ်ႈ​​ေသၵမ်း ၶႃႈ။ ယွၼ်းသူးပၼ်ၽူႈလူလိၵ်ႈပၼ်ႁႅင်းႁဝ်း တူဝ်ၸႂ်သွင်ပိူင် ႁႂ်ႈၵတ်း ယဵၼ်သိူဝ်းသႃႇ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈၵမ်ႉထႅမ် လိၵ်ႈလၢႆး ၽႃႇသႃႇ သႃႇသၼႃႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း​​ေသၵမ်းၶႃႈ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။ By- တႆးမၢဝ်း ( လုၵ်ႈႄမႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ) (11.11.2018) ၶၢဝ်းယၢမ်း 2:08 PM
ယႃႇၸႂ်တူၵ်း
ၵႂၢမ်းႁိမ်းႁွမ်းလႄႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်သၢဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ
ပေႃးဢမ်ႇမီးပေႃႈမၼ်းသေၵိူတ်ႇလုၵ်ႈမႃးသမ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵိူတ်ႇဢမ်ႇမီးပေႃႈ၊ ဢမ်ႇၼၼ် သမ်ႉဝႃႈလုၵ်ႈၵၢင်လၢႆ။ ပေႃးမီးပေႃႈမၼ်းသေၵိူတ်ႇသမ်ႉဝႃႈ ၸပ်းတွင်ႉယဝ်ႉသေၸင်ႇၵွႆႈႁဵတ်းပွႆးပၢင်ၶႅၵ်ႇဢိူဝ်ႈၼၼ်ႉ။ ပုမ်မၼ်းလူင်လႄႈၵႃႈလႆႈဢဝ်ၵၼ်ဢိူဝ်ႈၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉဢၵျွင်းလွင်ႈတၢင်းသေလွင်ႈလွင်ႈလႄႈ ပႆႇဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈလႆႈ၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈလႆႈ။ မီးၽူဝ်ယူႇသေ သမ်ႉၵိူတ်ႇလုၵ်ႈမႃးသွင်သၢမ်ၵေႃႉသမ်ႉဝႃႈ ဢလူဝ်ႉ ၶိူဝ်ၼႆႉပေႉၵႆႉ ပေႃးတၢၼ်ႇႁူင်းၸၢၵ်ႈတီႈပိူၼ်ႈၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉသမ်ႉဝႃႈၼႆ။ ပေႃးၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်းသမ်ႉဝႃႈ ႁႄး--ဢႄးၼႆႉ လုၵ်ႈၶိူဝ်တိုၵ်ႉမီးၵေႃႉၼိုင်ႈၵူၺ်း ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈလႄႈ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၼႆႉမဵဝ်းၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ၸူႉၵၼ်ဝႆႉသေ ပႆႇသၢင်ႇတေႃႇလႄႈ ပႆႇတေႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၶႃလၵ်ႉလဵၼ်ႈၵၼ် ၶႃဢဝ်ၵၼ်ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵူၺ်းဢိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၶႃဢမ်ႇဢဝ်ၵၼ်တေႉလေႃႇ။ ဝၢႆးဢဝ်ၽူဝ်ယဝ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးလွင်ႈသၢင်ႇထုၵ်ႇၼိူဝ်ၵၼ်သေ ၶိုၼ်းၽေတၢင်းၵၼ် ၵႂႃႇၵေႃႈ သမ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်မႄႈႁၢင်ႉယဝ်ႉၵမ်းၼႆႉ ပႂ်ႉတူၺ်းမၼ်းတေၵႂႃႇပတ်ႉၽူဝ်ၽႂ်ထႅင်ႈ။ ဢဝ်ၽူဝ်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈသၢင်ႇထုၵ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ယိူၼ်ႉၸႂ်ၵၼ်ႈၸႂ်သေ ၶတ်းၸႂ်ယူႇၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇၵေႃႈ သမ်ႉဝႃႈ တူၺ်းလူးၼၢင်းၼၼ်ႉ ပေႃးတၢၼ်ႇဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈ လႆႈၽူဝ်သေပွၵ်ႈယဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇၽူဝ်မၼ်းလႆႈ။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၸႂ်တႃႇဢဝ်ၽူဝ်သေ ၶႂ်ႈႁဵတ်းသၢဝ်လူင်ယူႇၵႂႃႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း သမ်ႉဝႃႈ ဢႄးၼၼ်ႉ မၼ်းႁႃၽူဝ်ဢမ်ႇလႆႈဢိူဝ်ႈၼၼ်ႉ၊ ၽူႈယိင်းဢမ်ႇမီးၽူဝ်ဢမ်ႇမီးတီႈ ပိုင်ႈဢိင်ဝႃႈမႂ်း၊ တႃႉမႂ်းဢဝ်ၽူဝ်သေလႃႈ။ ပၢၼ်ပဵၼ်သၢဝ်လူင်သေ ၸင်ႇၵွႆႈမႃးထူပ်းၼမ်ႉယၢတ်ႇပၢၼ်ဢွၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ပေႃးပေႃႈမႄႈႁႃပၼ် ဢဝ်ပၼ်ၸွင်ႇၵွႆႈလႆႈၽူဝ် ၸင်ႇၵွႆႈတေႇၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉဝႃႈ တူၺ်းလူး သၢဝ်လူင်ပေႃးၶႂ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်မႄႈႁဝ်းယဝ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉမႃးဢဝ်ၽူဝ်ယူႇ၊ သင်ပဵၼ်ၵဝ်တေႉၵဝ်ဢမ်ႇဢဝ်ယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ၵႂၢမ်းႁိမ်းႁွမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉလၢႆလၢႆယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်းႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉ ပေႃးတေၵုမ်ႇယုမ်ႇၶဝ်လၢတ်ႈၵူၺ်းၸိုင်  တေဢမ်ႇပဵၼ်ႁဵတ်းသင်လႄႈ တေပဵၼ်ၵူၼ်းယွင်ႇၵႂႃႇၵူၺ်း၊  ယွၼ်ႉၼၼ် ၵႂၢမ်းၸိူဝ်းႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉ လူဝ်ႇဝႆႉၸိူဝ်းႁိမ်းႁွမ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဢဝ်မႃးသႂ်ႇၼႂ်းၸႂ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။  ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵႂၢမ်းႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵႂၢမ်း ဢမ်ႇတူၺ်း ႁၼ်လီၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ်  ႘႐ ပိူဝ်းသိူၼ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ။
မေႃၸႅၵ်ၽႄပုၼ်ႈတႃႇၽဝ
ႁဝ်း ဢမ်ႇတၢပ်ႈႁူႉလွင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉတၢင်းမူတ်း ​ၵေႃႈလႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈႉႉႉလွင်ႈꩡဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ​တေႉ ထုၵ်ႇလီႁူႉတၢင်းမူတ်းယူႇ။ ဢမ်ႇတၢပ်ႈဢဝ်တၢင်းဝူၼ်ႉပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ မႃးꩡႂ်ႉတိုဝ်း ယူႇတႃႇ​သေႇ​​လေႃႇ။ တၢင်းဝူၼ်ႉꩡဝ်ႈၵဝ်ႇ​ၵေႃႈ လီဢဝ်ဢွၵ်ႇꩡႂ်ႉတိုဝ်းၽွင်ႈဢိူဝ်ႈ။ ယႃႇ​ပေၵုမ်ႇႁႃလၢတ်ႈဝႃႈ တီႈသူမီးပပ်ႉလိၵ်ႈလၢႆ ပပ်ႉၼႆယူႇ။လူဝ်ႇႁူႉဝႃႈ သူလူယဝ်ႉလၢႆပပ်ႉၼႆၼၼ်ႉ ၵူၺ်း။ ယႃႇ​ပေၵုမ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ သူလူယဝ်ႉလၢႆပပ်ႉၼႆယူႇ။ လူဝ်ႇႁူႉဝႃႈ ဢၼ်သူလူယဝ်ႉၼၼ်ႉ သူတွင်းလႆႈၵႃႊ ႁိုဝ်​လႄႈ ​မေႃဢဝ်ꩡႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းꩡၢတ်ႈပၢၼ်ၵႃႊ ႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ယႃႇ​ပေၵုမ်ႇဝႃႈ  လႆႈပွႆႉၻီႇၵရီႇၼၼ်ႉ ၻီႇၵရီႇၼႆႉ ၼႆၵၼ်ယူႇ။    ႁူင်းႁဵၼ်းꩡၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းၼႆႉလူး? သမ်ႉတွပ်ႇဢွင်ႇလၢႆပွၵ်ႈ၊သမ်ႉတူၵ်းလၢႆပွၵ်ႈ ​လႄႈသူ ႁႅင်း​ဢေႇတီႈပၢႆးလႂ် ꩡႅတ်ႈတူၺ်းလီယဝ်ႉႁႃႉ?။ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပရႁိတယဝ်ႉ​သေ သူထၢင်ႇဝႃႈၵၢၼ်ၵူၼ်း သူ တဵမ်ထူၼ်ႈယဝ်ႉၼႆႁႃႉ?။ ​ပေႃႈ​မႄႈသူလူး? ၼႃႈႁိူၼ်းသူလူး? ပုၼ်ႈၽွၼ်းသူ ႁဵတ်းတဵမ်ထူၼ်ႈယဝ်ႉႁႃႉ?။​ပေႃႈ/​မေႈ  သူၼၼ်ႉ​ ဵ​လိူဝ်​သေသူ ၽႂ်တိုၼ်းဢမ်ႇမႃးႁဵတ်းလဵင်ႉ​သႄႊ။ လီသဵင်ႈꩡႂ်ၼႃႇ ယွၼ်ႉပႆႇယၢမ်ႈႁွတ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်း​သေ ပွၵ်ႈၼႆႁႃႉ?။ၼႂ်းမိူင်းသူၼၼ်ႉလူး ​လေႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၻူၺ်းꩡွတ်ႇၸေးယဝ်ႉ​ၼႄႇ?။ တၢင်းၵိၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ   တီႈႁူင်းသဝ်းလူင်ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်​လႄႈ လီꩡႂ်သဵင်ႈၼႃႇၼႆႁႃႉ?။ တၢင်းၵိၼ်ၾိင်ႈထုင်းသူၼၼ်ႉလူး ၵိၼ်တူၺ်း​ၸေး ယဝ်ႉ​​ၼႄႇ?။ သူထၢင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇ​မေႃလိၵ်ႈဢင်းၵိတ်ႉ၊ ၵႂၢမ်းဢင်း ၵိတ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈလီဢၢႆလူင်ၼႆႁႃႉ?။   ဢၼ်သူ ပဵၼ်တႆး​လႄႈ ဢမ်ႇ​မေႃလိၵ်ႈတႆး ၵႂၢမ်းတႆးလီ"ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ ပဵၼ်လွင်ႈလီဢၢႆလူင်လၢင်။ ႁၢင်ႈလီႁၢင်ႈလဝ်းၼႃႇၼႆ​သေ ၵုမ်ႇဝႆႉမႃႇၼယူႇၼႆ ႁႃႉ?။ꩡႂ်ဢၼ်ႁၢင်ႈလီတႃႇ​သေႇ ဢၼ်ဢမ်ႇ​​မေႃ ထဝ်ႈၼၼ်ႉလူး တီႈသူမီးယဝ်ႉ​ၼေႇ?။ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ​သေ ၵုမ်ႇဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ယူႇၼႆႁႃႉ။ ၵူၼ်းလီၼႆႉ ၶႅမ်ႉလိူဝ်ၵူၼ်းၶႅၼ်ႇၼႆ ယႃႇ​ပေလိုမ်း။ ၽိုၵ်းႁဵတ်းတူဝ်ထူပ်း    ႁႂ်ႈၼမ်လိူဝ်​သေ  လွင်ႈဝူၼ်ႉ ၾၼ်လၢႆလၢႆၼၼ်ႉ​လႄႈ။ ဢၼ်လႂ်ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ​လႄႈဢမ်ႇလမ်ႇလွင်ႈၼႆ ႁႂ်ႈ​မေႃꩡႅၵ်ႇ​ၽႄလႆႈ ပုၼ်ႈတႃႇၽဝၽႂ်မၼ်း​သေၵမ်း။ ၼပ်ႉယမ်ၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ်တႃႇ​သေႇယူႇၶႃႈႉႉႉႉႉ။ ပိၼ်ႇ-ႁၢၼ်ၶိူဝ်း/ထုင်ႉသၼ်လွႆၵွၼ်။ 22 ႋ4 ႋ2019
ယႃႇၶႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းၶွႆ
ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မီးသိူဝ်သွင်တူဝ်၊ တူဝ်ၼိုင်ႈ လႆႈယူႇဝႆႉၼႂ်းၶွၵ်ႈ တူဝ်ၼိုင်ႈသမ်ႉလႆႈယူႇလွတ်ႈလႅဝ်းတင်းၼွၵ်ႈ၊ လိူၵ်ႈဢမ်ႇလေႇ ၽိူဝ်ႇၶႃသွင်တူဝ်မႃးႁၼ်ၵၼ် သိူဝ်တူဝ် ဢၼ်လႆႈယူႇၼႂ်းၶွၵ်ႈၼၼ်ႉဝႃႈ သိူဝ်ဢၼ်လႆႈယူႇ တင်းၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်း၊ ၶႂ်ႈၵႂႃႇလႂ် ၶႃႈမႃးလႂ်ၵေႃႈလႆႈ၊ ဝူၼ်ႉႁၼ်ၸိူင်ႉၼႆသေပဵၼ်ဢၼ်ၶွႆသိူဝ် တူဝ်တင်းၼွၵ်ႈ ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ သိူဝ်တူဝ်တင်းၼွၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽိူဝ်ႇမႃးႁၼ်သိူဝ် ဢၼ်လႆႈၶင်ဝႆႉၼႂ်းၶွၵ်ႈၼၼ်ႉ သမ်ႉဝူၼ်ႉႁၼ်မႅၼ်ႈဝႃႈ တႃႉၶႂ်ႈပဵၼ်သိူဝ်ဢၼ်ယူႇဝႆႉၼႂ်းၶွၵ်ႈၼၼ်ႉလႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလူဝ်ႇႁဵတ်းသင် ဢမ်ႇလႆႈလူဝ်ႇႁႃၵိၼ်တင်းတႂ်ႈ တင်းၼိူဝ်သင် လႆႈယူႇၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်(ဢႄးေသး) ၵူၺ်း၊ ဝႃႈၼႆသေၶွႆတူဝ်ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၶွၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽူိဝ်ႇဝႃႈၶႃလႆႈလႅၵ်ႈယူႇတီႈယူႇၵၼ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈတေႇ ၸႃႉလႆႈယူႇတေႉ ပဵၼ်ဢၼ်ႁူမ်ၸူမ်းၸွမ်းတေႉတေႉ ေသတႃႉ ယူႇႁိုင်မႃးဢိတ်းၼိုင်ႈ ပတ်ႉဢဝ်ၶႃတၢႆပႅတ်ႈ ၼင်ႇၵၼ်၊ တူဝ်ၼႂ်းၶွၵ်ႈၼၼ်ႉ ဢိုပ်းတၢင်းၵိၼ်သေ လႄႈတၢႆ၊ တူဝ်တင်းၼွၵ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ ႁႅင်းၸႂ်တူၵ်း သေလႄႈတၢႆ။ ၵမ်ႈပႃႈၼမ် ပိူင်ပဵၼ်သၽႃႇဝ ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈမိူၼ်ၼၼ် ယဝ်ႉ၊ တၢင်းမူၼ်ႈသိူဝ်း ဢၼ်မီးတီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတူၺ်းႁၼ် ဝႆႉဢုပဵၵ်ႉၶႃႇပႅတ်ႈသေ ၵႂႃႇၸွၼ်မူၼ်ႈ သိူဝ်းလူၺ်ႈ တၢင်းမူၼ်ႈသိူဝ်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈတေႉမၼ်းၵေႃႈ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇ ၶွႆလွင်ႈၸေးၸိမ်ႇ တၢင်းမူၼ်ႈသိူဝ်းပိူၼ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၶွႆတၢင်းမူၼ်ႈသိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢၼ်မီးဝႆႉၼၼ်ယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယႃႇပေလိုမ်း။ ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ။
ၸွင်ႇသမ်ႉၵိုင်ႇၵႃႈမၼ်းႁိုဝ်
ၸွင်ႇသမ်ႉၵိုင်ႇၵႃႈမၼ်းႁိုဝ်? ================== မိူဝ်ႈယၢမ်းသိူဝ်လူင် ႁူပ်ႉၺႃးမႃမႃႈ/ယွင်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉသိုင်ႇမႅပ်း/ပႅပ်ႉပႅတ်ႈၵမ်းသိုဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၼင်ႇၼၼ် သိူဝ်ဢွၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ - "ပေႃႈႁဝ်းၼႆႉသၢင်ႇသီႈၵေႃႈယၢမ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇမႃး သိူဝ်ၾႆးၵေႃႈယၢမ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇမႃး ယွၼ်ႉသင်လႄႈမိူဝ်ႈႁၼ်မႃယွင်ႇ မႃမႃႈၼႆႉသမ်ႉ မႅပ်းသိုင်ႇတူဝ်ယွၼ်ႉသင်ၶႃႈ" သိူဝ်လူင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇထၢမ်လုၵ်ႈမၼ်းၶိုၼ်းဝႃႈ - "သင်ပေႉမႃယွင်ႇ မႃမႃႈၸိုင် ၸွင်ႇထုၵ်ႇလီဢဝ်ၵုင်ႇ ဢဝ်မုၼ်ယူႇႁႃႉလုၵ်ႈၸၢႆး" သိူဝ်ဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶွၼ်းႁူဝ်မၼ်းၼေၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ "သင်လႆႈၶၢမ်ႇတင်းမႃယွင်ႇ မႃမႃႈၶူပ်းသမ်ႉၼႃႇ ၸွင်ႇၵိုင်ႇၵႃႈမၼ်းယူႇၼႄႇ" သိူဝ်ဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶွၼ်းႁူဝ်မၼ်းၶိုၼ်းထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ "ယွၼ်ႉၼၼ် ပဵၼ်သင်လႄႈႁဝ်းသမ်ႉတေၶူပ်းၵၼ်တင်းမႃယွင်ႇ မႃမႃႈႁဵတ်းသင်လႃႇ မႃယွင်ႇ မႃမႃႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ႁၼ်သင်ၵေႃႈ ၶဝ်တေႃႈတေၶူပ်းယူႇယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ ယွၼ်ႉၼၼ် တူဝ်လႂ်သေၵေႃႈယဝ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ တႃႇႁဝ်းတေၶႄႉၶဵင်ႇၵၼ်တင်းၶဝ်ၵူၺ်း လွင်ႈၼႆႉလုၵ်ႈတွင်းဝႆႉတေႃႇၸူဝ်ႈၼႃႈ ယႃႇပေၵႂႃႇယိူင်ႈၵူၼ်းၶဝ် ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၶဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ၶႄႉၶဵင်ႇၶူပ်းၵၼ်တင်း မႃယွင်ႇမႃမႃႈဢိူဝ်ႈ ..... " #တွၼ်ႈသွၼ် ဢဝ်ဢပုမ်ႇႁူဝ်ၼႆႉသေ သင်ႇသွၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်း ယၢမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶႂ်ႈၽိတ်းမေႃးၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် မႃးလၢတ်ႈယႃႉယူင်း တေႃးသၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်သေ ဝၼ်းၼုမ်ႇ( လႃႈသဵဝ်ႈ ) ႑႕. ႔. ႒႐႑႙ ဝၼ်းၸၼ်
သဵင်ႁူဝ်ၸႂ်ယိင်းဢွၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ
သဵင်ႁူဝ်ၸႂ်ယိင်းဢွၼ်ႇေၵႃႉၼိုင်ႈ💖💖💖 #ထြမ္ꨲတူꨉ္း💗သꨱင္ꨟူဝ္ꨅ္ုယိင္းꨡြꨓ္ꨲေꨀꨣꨵꨓိုင္ꨳ💗💗 ꨀိꨓ္လဝ္ꨳယူꨲꨟ🍺🍺🍺 ꨀိꨓ္ꨬလꨳ ꨡမ္ꨲပꨱꨓ္သင္ ပြင္ꨲꨅ္ုပꨓ္ယူꨲ ပꨱꨓ္ꨕူꨳꨅꨤꨯးꨀူꨉ္း။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ ꨀိꨓ္ထပ္းꨀꨓ္ꨀူꨳဝꨓ္းꨬတꨵ ꨡမ္ꨲလꨯꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲပꨤꨯးယူꨲလီ ေꨀꨣꨵꨟꨀ္ꨵယိင္းꨬလꨳ သူꨁꨤꨓ္ꨵငိꨓ္းေꨀꨣꨳယိင္းတိုꨓ္းေတꨵꨟꨤမ္ꨳယဝ္ꨵ။ 💻💻💻📲📲📲 လꨱꨓ္ꨳꨕꨱတ္ꨵ facebook ယူꨲꨟလꨱꨓ္ꨳꨬလꨳ ꨡမ္ꨲပꨱꨓ္သင္ ယိင္းပြင္ꨲꨅ္ုယူꨲ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းꨓုမ္ꨲꨀူꨉ္း ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ-ꨀꨣꨲꨬလꨲမူꨓ္ႈꨅြမ္းသꨤဝ္တီꨳ (night club) ꨀꨤင္ꨁမ္ꨳꨬတꨵ ꨡမ္ꨲလꨯꨳꨓင္ႇꨟိုဝ္ေꨀꨣꨵꨟꨀ္ꨵယိင္း ေတꨡမ္ꨲမီးလြင္ꨳသုꨀ္ꨵꨅြမ္းꨓꨤင္းယိင္းꨬလꨳ သူꨡမ္ꨲꨁ္ုꨳထြမ္ꨲေꨀꨣꨳယိင္းတိုꨓ္းေတလꨤတ္ꨳ။ 👫👫👫 မီးꨡူꨉ္းေꨀꨣꨵပꨱꨓ္ꨕူꨳယိင္းယူꨲꨟ ဝꨯꨵꨬလꨳ ꨡမ္ꨲပꨱꨓ္သင္ပꨱꨓ္လြင္ꨳတူင္ꨲဝူင္းꨀူꨓ္းꨀူꨉ္း ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ - မိုတ္ꨳေသ ယိပ္းꨟူဝ္ ယိပ္းꨀူꨓ္ꨳꨀꨓ္ꨬတꨵ ꨡမ္ꨲလꨯꨳပိူဝ္ꨳယꨣꨲꨟ္ုꨳပိူꨓ္ꨳလꨯꨳဝꨣꨳ ꨕူꨳꨟူမ္ꨳꨅꨤတ္ꨳ ပꨤꨓ္ယိင္းꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းꨀဝ္း၊ ေꨕꨵꨓꨯꨬလꨳ ꨟူသူမꨯꨳေꨀꨣꨳ👂ယိင္းေတလꨤတ္ꨳꨟꨤမ္ꨳယဝ္ꨵ။ 💃💃💃 ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းလꨯꨳꨅ္ု လြင္ꨳမူꨓ္ꨳသိူဝ္းꨟ မူꨓ္ꨳꨬလꨳ ꨡမ္ꨲပꨱꨓ္သင္  ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ ေမꨣဝူꨓ္ꨵတꨣꨲမိူဝ္းꨓꨣꨳꨬလꨳတြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨕူꨳꨟူမ္ꨳ ꨅꨤတ္ꨳပꨓ္ꨅြမ္းယိင္းေတမီးꨓမ္ꨵꨀတ္ꨵ ꨀုမ္ꨲထူꨓ္ꨳꨓꨓ္ꨵ သူꨁꨤꨓ္ꨵငိꨓ္းေꨀꨣꨳ ယိင္းတိုꨓ္းေတꨟꨤမ္ꨳယဝ္ꨵ။ 👰👰👰 သင္ꨅိူဝ္ꨵဝꨣꨳ ꨓꨤင္းယိင္းေꨀꨣꨵꨡꨓ္သူꨡဝ္ꨓꨓ္ꨵ ꨡမ္ꨲꨅိုဝ္ꨳယိင္းေသတꨣꨵ ယိင္းꨁ္ုꨳꨟ္ုꨳသူပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨅꨤꨯꨳေꨀꨣꨵꨡꨓ္မီးꨀꨣꨳꨁꨓ္ေꨡꨣꨳ။ 🌞🌞🌞 ေပꨣးဝꨓ္းꨓိုင္ꨳမꨣး ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ꨕူꨳယိင္းေꨀꨣꨵꨡꨓ္သူꨡဝ္ ေတꨡမ္ꨲထꨤင္ꨲလꨱꨀ္ꨵသူꨓꨯꨬလꨳꨡꨓ္လꨤတ္ꨳမꨣးꨅိူဝ္း   ꨓꨯꨵꨬꨓလꨀ္းထꨤꨓ္ပꨓ္ လြင္ꨳတꨤင္းꨟꨀ္ꨵယိင္းယဝ္ꨵ။ *#ပိꨓ္ꨲ * 👉 ꨓုမ္ꨲꨟꨤꨓ္ꨕ💞💞💞 ---------=---------------–-------------------------====== #ထွမ်ႇတူၺ်း👉 သဵင်ႁူဝ်ၸႂ်ယိင်းဢွၼ်ႇေၵႃႉၼိုင်ႈ#💖 ၵိၼ်လဝ်ႈယူႇႁ  ၵိၼ်ႄလႈ ဢမ်ႇပဵၼ်သင် ပွင်ႇၸႂ်ပၼ်ယူႇ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆးၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵိၼ်ထပ်းၵၼ်ၵူႈဝၼ်းႄတႉ ဢမ်ႇလႆႈတွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီ ၵူၼ်းေၵႃႉႁူမ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ယိင်းလႄႈသူၶၢၼ်ႉငိၼ်း ေၵႃႈ ယိင်းတိုၼ်းေတႁၢမ်ႈယဝ်ႉ။ 💓💓💓💓💓 လဵၼ်ႈၽဵတ်ႉ (Facebook) ယူႇႁ  လဵၼ်ႈႄလႈ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ယိင်းပွင်ၸႂ်ပၼ်ယူႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵႂႃႇႄလႇၸွမ်းသၢဝ်တီႈ night club ၵၢင်ၶမ်ႈ ေတႉ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၼင်ႈႁိုဝ်ၵူၼ်းေၵႃႈဢၼ်ႁူမ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸွမ်းယိင်းေတဢမ်ႇမီးလွင်ႈသုၵ်ႉၸွမ်းၽူႈယိင်း ၼၼ်  ႉသူၶၢၼ်ႉထွမ်ႇေၵႃႈယိင်းတိုၼ်းေတႁၢမ်ႈယဝ်ႉ။ 👫👫👫 မီးဢူၺ်းေၵႃႉပဵၼ်ၽူႈယိင်းယူႇႁ  ဝႆႉႄလႈဢမ်ႇပဵၼ်သင်ပဵၼ်လွင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵူၺ်း ယိင်းပွင်ႇၸႂ်ယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ-မိုတ်ႈေသ ယိပ်းႁူဝ် ယိပ်းၵူၼ်ႈၵၼ်ႄတႉ ဢမ်ႇလႆႈပိူဝ်ႈယႃႇႁႂ်ႈပိူၼ်ႈဝႃႈေၵႃႉႁၵ်ႉယိင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵဝ်း ေၽႉၽူႈယိိင်းၼႆႄလႈ သူႇၶၢၼ်ႈငိၼ်းေၵႃႈ ယိင်းေတႁၢမ်ႈယဝ်ႉ။ 💃💃💃 ပဵၼ်ၵူၼ်းသူင်ႇမိုတ်ႈ လွင်ႈေၵျႃႇမူၼ်ႈႁ လႆႈယူႇ ဢမ်ႇပဵၼ်သင် ၵူၺ်းၼႃႇ-ေမႃဝူၼ်ႉတႃႇမိူဝ်းၼႃႈႄလႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈ ႁူမ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸွမ်းယိင်းေတမီႈၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵုမ်ထူၼ်ႈ ၼၼ် ႉသူၶၢၼ်ႉငိၼ်းေၵႃႈယိင်းတုိၼ်းေတႁၢမ်ႈယဝ်ႉ။ 💘💘💘 သင်ဝႃႈ -ၽူႈယိင်းဢၼ်သူေတၵူပ်ႉၵူႈၸွမ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈယိင်းေသတႃႉ ယိင်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈသူပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်ေဢႃႈ။ 🌞🌞🌞 ေပႃးဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး ၼင်ႇႁိုဝ်ၽူးယိင်းေၵႃႉဢၼ်သူဢဝ် ေတဢမ်ႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉသူၼၼ်ႉလွင်ႈလၢတ်ႈၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႄၼသၢၵ်ႇေသႇပၼ် လွင်ႈတၢင်းႁၵ်ႉယိင်းယဝ်ႉ။ #ပိၼ်ႇ 👉 ၼုမ်ႇႁၢၼ်ၽ💗💗💗
ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်း
ယိုင်ႈႁဝ်းယူႇတူဝ်လွတ်ႈလႅဝ်းမႃးႁိုင် ႁဝ်းယိုင်ႈၶႅၼ်းေတႁၵ်ႉၽႂ်ယၢပ်ႇလိူဝ်ေသၵဝ်ႇ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းေၵႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈတိူဝ်ႉၸႂ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈၸဵပ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈသုၵ်ႉၸႂ်ၸွမ်းၽႂ်ထႅင်ႈ ႋႋႋ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶႂ်ႈၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်ယူႇေၵႃႉလဵဝ်ၵႂႃႇႁိုင်ꧦ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶႂ်ႈမီးတၢင်းသိူဝ်ၸႂ်ၸွမ်းလူၺ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလႆႈမုင်ႈမွင်း တၢင်းသိူဝ်းၸႂ်တီႈၽႂ် ။ လွင်ႈဢၼ်ႁဝ်းလႆႈယူႇေၵႃႉလဵဝ်ၼႆႉ မၢင်ပွၵ်ႈ မၢင်လႂ် ၸၢင်ႈေတမီးလွင်ႈၶီငဝ်ယူႇဢိူဝ်ႈ မၢင်ပွၵ်ႈေၵႃႈ ၶႂ်ႈမီးၵူၼ်းလၢတ်ႈသဵင်ဝၢၼ်ၸူးယူႇၽွင်ႈဢိူဝ်ႈ ၶႂ်ႈမီးၵူၼ်းလၢတ်ႈပၼ်ႁႅင်း ၽွင်းယၢမ်းၸႂ်တူၵ်းယူႇဢိူဝ်ႈ ၶႂ်ႈမီးေၵႃႉၸုင်ယိပ်းမိုဝ်းေသ ပႆေလႇၸွမ်းၵၼ်ယူႇဢိူဝ်ႈ ၶႂ်ႈမီးေၵႃႉဢုပ်ႇမူၼ်ႈ ယုမ်ႉၶူဝ်ၸွမ်းၵၼ်ယူႇဢိူဝ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ လွမ်မႃးဝူၼ်ႉတူၺ်းယဝ်ႉ သမ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈသုမ်း ၼမ်ႉတႃယွၼ်ႉၽႂ်ထႅင်ႈ ႋႋႋ တၢင်းႁၵ်ႉႄလႈ လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း လွင်ႈတိူဝ်ႉၸႂ်ၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းၵိုၵ်းၵၼ်မႃးယဝ်ႉ သင်ႁဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈတိူဝ်ႉၸႂ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈၸဵပ်းၸႂ်ၸွမ်းၽႂ်ထႅင်ႈယဝ်ႉေၵႃႈ ႁဝ်းလူဝ်ႇေမႃယွမ်းႁပ်ႉႄလႈ မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်ၸွမ်း လွင်ႈယူႇေၵႃႉလဵဝ်ႁႂ်ႈလႆႈဢိူဝ်ႈ ။ လွင်ႈဢၼ်ေတႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းမီးတၢင်းသိူဝ်း ၸႂ်လႆႈၼၼ်ႉေၵႃႈ လူဝ်ႇၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းလီ ႁဵတ်းလီ လၢတ်ႈလီ တၢင်းလီၵုသူဝ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်း မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်လႆႈဢိူဝ်ႈ ။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ေသ #သဵၼ်ႈတၢင်းၼႂ်းၾၼ်
တင်းယၢမ်ႈ (8ၶေႃႈ တႃႇၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်
1 . လွင်ႈယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ============= ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတေလႆႈမီးလွင်ႈ ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈသုင်မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် တေမီးလၢႆလွင်ႈလၢႆ တၢင်း ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႈ ၸႂ်လမ်တေႃးသဢွၵ်ႇ လႄႈသင် ဢမ်ႇလီမႃးလူင်းသႂ်ႇတီႈလုၵ်ႈၼွင်ႉ ။ 2 . လွင်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈ ============= ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတေလႆႈမေႃ ယုၵ်ႉယွင်ႈၼိူဝ်ၼမ်ႉၵတ်ႉလုၵ်ႈၼွင်ႉ ယၢမ်းမိူဝ်ႈၶဝ်ႁဵတ်း ၵၢၼ် ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ သမ်ႉဝႃႈၵၢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉပဵၼ်ၼႃႈၵၢၼ် လဵၵ်ႉꧦဢွၼ်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈၵူၺ်းၵေႃႈယဝ်ႉ ။ ဢဝ်ၵႂၢမ်းယုၵ်ႉယွင်ႈသေပၼ်ႁႅင်းၸႂ်ႁႂ်ႈၶဝ်သိုပ်ႇၶတ်းၸႂ် ၼႃႈၵၢၼ်ၵႂႃႇထႅင်ႈၼႂ်းမိူဝ်းၼႃႈ ။ 3 . မေႃဝၢင်းၶႂၢင်ႉပၼ် ============== ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတေလႆႈမေႃ ဝႆႉၸႂ်ယၢဝ်းꧦ ဝူၼ်ႉၵႂၢင်ႈ ꧦသေ မေႃ ပွႆႇဝၢင်းၶႂၢင်ႉပၼ် လုၵ်ႈၼွင်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇ ယၢမ်းမိူဝ်ႈၶဝ်ႁဵတ်းၽိတ်း ။ 4 . ပၼ်လွင်ႈသုၼ်ႇတူဝ် ================ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉဢမ်ႇလူဝ်ႇႁူႉ ၸွမ်းထၢမ်ၸွမ်းလွင်ႈသုၼ်ႇတူဝ်လုၵ်ႈၼွင်ႉၵူႈလွင်ႈၵေႃႈ လႆႈ ပၼ်ႁႂ်ႈၶဝ်လႆႈမီးလွင်ႈသုၼ်ႇတူဝ်ႁင်းၶေႃၽွင်ႈ ။ 5 . ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ============= ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလႆႈထူပ်း လုၵ်ႈၼွင်ႉဢၼ်မီးတၢင်းၶတ်းၸႂ် တူင်ႉတိုၼ်ႇလႅတ်းၽၢႆ ၼႂ်းလွင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမေႃပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းႁႂ်ႈၶဝ် လႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼမ်ႉၵတ်ႉၶဝ်သေၵမ်း ။ 6 . မီးၼမ်ႉၸႂ်လီ =========== ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေလႆႈမီး ၼမ်ႉၸႂ်လီတေႃႇၼိူဝ်လုၵ်ႈၼွင်ႉ ၸဵမ်လွင်ႈလၢတ်ႈလွင်ႈ ၸႃ တၢင်းယၢမ်ႈလီၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ ။ 7 . မီးလွင်ႈၼပ်ႉယမ် ============== ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေလႆႈမီး လွင်ႈၼပ်ႉယမ်ၼိူဝ်လုၵ်ႈၼွင်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထိုင်တီႈဝႃႈ ၸၼ်ႉၼႃႈၵၢၼ်ၶဝ်ဢမ်ႇပဵင်းတူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႈယဝ်ႉ ။ 8 . ပၼ်လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း ================ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈႁႂ်ႈမေႃပၼ်လွင်ႈလွတ်ႈ လႅဝ်းလုၵ်ႈၼွင်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေၵမ်း ၼင်ႇႁိုဝ်ၶဝ်တေဢမ်ႇ လႆႈဢိုတ်ႇဢၢတ်ႇၵပ်ႉၸႂ်လႄႈၼင်ႇႁိုဝ်ၶဝ်မီးလွင်ႈၼပ်ႉ ယမ်ၼိူဝ်တူဝ္ၵဝ်ႇ ။ ၼပ်ႉယမ်ထိုင်ၽူႈပၼ်ႁႅင်းလူဢၢၼ်ႇၵူႈၵေႃႉယူႇဢ​ေႃႈ ။ တႅမ်ႈ - မွၵ်ႇႁၢမ်းဢၢႆ ( ဝဵင်းသဝ်ႁိၼ် ) 10 . 4 . 2019 ဝၼ်းပုတ်ႉ
ၵေႃႉဢမ်ႇလူလိၵ်ႈလႄႈ ၵေႃႉလူလိၵ်ႈ
ၵေႃႉဢၼ်မီးပၢႆးႁူႉပၢႆးႁၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၼၼ်ႉ ႁူဝ်တိုၼ်းပူၼ်ႉလိူဝ်ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇမီးပၢႆးႁူႉပၢႆးႁၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၼၼ်ႉ ယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ် ဢၼ်ၶဝ်ၶႅၼ်ႇလိူဝ် ၵျႃႉလိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ ၶဝ်လူလိၵ်ႈၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈမိူင်း ဢိင်ႇၵလၼ်ႇၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈၶဝ်ႁဵတ်းပွၵ်ႉႁိူၼ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႉ (မူႇဝၢၼ်ႈ)ၼႆ ဢၼ်တိုၼ်းတေလႆႈမီးပႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈပဵၼ် လိၵ်ႈၶဝ်မဵဝ်းလဵဝ် လိၵ်ႈၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉ ၶဝ်ႁႃမႃးသႂ်ႇ ႁႃမႃးဝႆႉတႃႇၵူၼ်းလူလိၵ်ႈ ၵူၼ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ပႃးတင်း လိၵ်ႈလူင်တႆးႁဝ်းၼႆႉၵွၼ်ႇ။ မိူင်းဢိင်ႇၵလၼ်ႇၼႆႉ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵုၼ်ဢွၼ်ႇဝဵင်းၼိုင်ႈဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ပဵၼ်ငဝ်ႈဝဵင်းဢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇလႆႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၽႃႉၼႆႉတင်းၼမ်ၵွၼ်ႇ။ လူလိၵ်ႈၼႆႉ ပၼ်လႆႈ တၢင်းႁူႉ တၢင်းႁၼ်လၢႆလၢႆၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပၼ်လႆႈတၢင်းႁူႉဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈဢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇပႆႇႁူႉ ၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉမၢင်ၸိူဝ်ႉမၢင်မဵဝ်း ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ တႃႇတူဝ်ၵူၼ်း တႃႇဢသၢၵ်ႈ ၵူၼ်းၵေႃႈတေလႆႈႁူႉပႃးဢိူဝ်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပေႃးဝႃႈမီးၶၢဝ်းယၢမ်းတၼ်းၼႆ ႁႂ်ႈလူပၼ်လိၵ်ႈ။ လွင်ႈလူလိၵ်ႈၼႆႉ ပၼ်လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးထူးသၢၼ်းတႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ ႑ႉ လူလိၵ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢွၵ်းဢေႃတိုၼ်ႇသၢၼ်ႈယူႇတႃႇသေႇ။ လူလိၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လဵင်ႉတၢင်းၵိၼ်ဢွၵ်းဢေႃလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢွၵ်းဢေႃႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢွၵ်းဢေႃၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းမိူၼ်ၵၼ်တင်းမၢၵ်ႇႁႅင်းၶႅၼ်ၶႃ ဢၼ်ၵျၢင်ႉပၼ်လႄႈ ၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ဢွၵ်းဢေႃၵေႃႈ တေႃႈၼၼ် ပေႃးႁဝ်းၵႆႉလူဝ်လိၵ်ႈပၼ်ၼႆ မိူၼ်တင်းႁဝ်းၵျၢင်ႉပၼ်ႁႅင်းဢွၵ်းဢေႃႁႂ်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်လီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႒ႉ လူလိၵ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢႃရုင်ႇဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇလႆႈလီ။ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၶႂ်ႈဢွင်ႇမၢၼ်သေဢၼ်ဢၼ်ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် လွင်ႈဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ် လမ်ႇလွင်ႈသေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈႁဝ်းလူလိၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၽိုၵ်းဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇ ၵၢၼ်ဢၼ်ႁဝ်းႁဵတ်း ယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁဝ်းလူလိၵ်ႈ ႁဝ်းဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉသေ လူယဝ်ႉဝူၼ်ႉၸွမ်း ႁၼ်ၼႂ်းတႃၸွမ်းၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ တီႈၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းၸႂ်ၼိမ်သေ ၽိုၵ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမီး ဢႃႇရုင်ႇ လွင်ႈဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇၼၼ်ႉ တေၵႅၼ်ႇၶႅင်မႃး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႓ႉ မီးပႁူႉသုတၼမ်တိူဝ်းလိူဝ်မႃး လွင်ႈလူလိၵ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းမီး တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ပႁူႉသုတၼမ်တိူဝ်းလိူဝ်မႃးသေ ပၢႆးဝူၼ်ႉပၢႆးႁၼ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈသၢင်ႉၶိုၼ်ႈသုင်မႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပပ်ႉလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ဝၢင်ဝၢင်ဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ မၼ်းၶဝ်ႈပႃးဝႆတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလႆႈၸႂ်ႉၶိုၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူလႆႈပပ်ႉမၼ်းၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ တေပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼမ်ၵႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႔ႉ လူလိၵ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈၸႂ်သုၵ်ႉယုင်ႈယွမ်းလူင်း။ ပပ်ႉလိၵ်ႈၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ပပ်ႉၸိူင်းၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းၸုင်ၸၼ်လႆႈၵူၼ်းလူမၼ်း ထိုင်လႆႈတၢင်ႇဝၢၼ်ႈ တၢင်ႇမိူင်း လႄႈထိုင်ၼွၵ်ႈၵမ်ႇၽႃႇပုၼ်ႉၵွၼ်ႇ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇတိုၵ်ႉလူၼၼ် မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းလူ မၼ်း ဢဝ်ဢႃႇရူင်ႇၸပ်းသႂ်ႇၼႂ်းပပ်ႉ ၼႂ်းၸိူင်းၼၼ်ႉသေ မိူၼ်ၼင်ႇပုတ်းမႆႉလွင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်ႉလႄႈ ဢဝ်ၸႂ်လွင်ႈၵႂႃႇ ၸွမ်းၼႂ်းၸိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးလွင်ႈသုၵ်ႉယုၵ်ႈၸႂ်ၵေႃႈ ၸႂ်သုၵ်ႉယုင်ႈၼၼ်ႉတေႁၢႆၵႂႃႇ ၸွမ်းၼႂ်းၸိူင်း ၼႂ်းပပ်ႉဢၼ်လူဢၢၼ်ႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ႕ႉ လူလိၵ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼွၼ်းလပ်းလီ။ ဢၼ်တိုၵ်ႉလူလိၵ်ႈယူႇသေၼွၼ်းလပ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ မီးတင်းၼမ်။ တေပဵၼ်ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးတင်းယၢမ်ႈလူလိၵ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးတင်းယၢမ်ႈလူလိၵ်ႈမိူဝ်ႈတေၼွၼ်းလႄႈပႆႇၼွၼ်းၼၼ်ႉပေႃးၼႆ ထိုင်တီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူလိၵ်ႈပၼ်ယဝ်ႉသေ ၼွၼ်းလပ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ တေၼွၼ်းလပ်းလႆႈလီ ၼွၼ်းလပ်းလႆႈဝၢၼ်တေႉတေႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႖ႉ လူလိၵ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပွင်ႇၸႂ်ပၼ်ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈမႃး။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ပၼ်ၵၼ်လႄႈ ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ် လွင်ႈၽိတ်းၽႅၵ်ႇၵၼ်၊ ၽူဝ်မႄးၵၼ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇ လီပႅတ်ႈၵၼ်၊ ဢူၺ်းၵေႃႉၵၼ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၸတ်ႉတေႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်ပၼ်ၵၼ် ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလူလိၵ်ႈၼမ်ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေယွမ်းလူင်းၵႂႃႇသေ တေမီးလွင်ႈ ပွင်ႇၸႂ်ပၼ်ပိူၼ်ႈ လွင်ႈယၢပ်ႇပိူၼ်ႈ၊ လွင်ႈၵပ်ႉၵိၼ်းပိူၼ်ႈ၊ လွင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈသၢင်ႈပိူၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵေႃႉဢမ်ႇလူ လိၵ်ႈၼၼ်ႉ ႁၼ်ပိူၼ်ႈတင်းၼွၵ်ႈမၼ်းၵေႃႈ ထၢင်ႇၽိတ်းငၢႆႈ၊ ထၢင်ႇပိူင်ႈငၢႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း လူလိၵ်ႈၼမ်မႃးပေႃးၼႆၸိုင် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းထၢင်ႇၽိတ်းပိူၼ်ႈငၢႆႈ၊ လႄႈတေပဵၼ်ၵူၼ်းပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ မႃးၼမ်လိူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶူးသွၼ်၊ မေႃသွၼ်ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇပၼ်လႆႈတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းတဵမ်ထူၼ်ႈလႆႈၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈမေႃႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း မီးတၢင်းယၢမ်ႈလူလိၵ်ႈလူလၢႆး လႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႈၸႂ်လိၵ်ႈလၢႆး ၵေႃႈလႆႈဝႃႈပဵၼ်ၶူးသွၼ်၊ မေႃသွၼ်ဢၼ်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၶူးသွၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ "ၽႂ်ၶႂ်ႈဝႃႈသင် ၽႂ်ၶႂ်ႈသေႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁၵ်ႉတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇၸိုင် သွၼ်ဢဝ်ပၺ်ၺႃႇတၢင်းႁူႉ တၢင်းႁၼ်လႄႈ၊ လူပၼ်လိၵ်ႈၼမ်ၼမ်လႄႈ၊ သင်ဝႃႈႁၵ်ႉပေႃႈမႄႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ သွၼ်ဢဝ်ပၺ်ၺႃႇလႄႈလူလိၵ်ႈ ပၼ်ၼမ်ၼမ်လႄႈ၊ သင်ဝႃႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ သွၼ်ဢဝ်ပၺ်ၺႃႇလႄႈ လူလိၵ်ႈပၼ်လႄႈ" ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သွၼ်ပၺ်ၺႃႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်သွၼ်ဢဝ်တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် သွၼ်ဢဝ်တၢင်းဝူၼ်ႉ ႁႂ်ႈမေႃဝူၼ်ႉလႄႈ ႁႂ်ႈမေႃဝူၼ်ႉသေၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးလႄႈ သိုပ်ႇဢဝ်လွင်ႈတူဝ်ထူပ်းတီႈၶူးသွၼ် မေႃသွၼ်ၵႂႃႇထႅင်ႈ ၶၢဝ်းၵႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၶႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ယႃႇလိုမ်းသွၼ်ဢဝ်ပၺ်ၺႃႇလႄႈ ယႃႇလိုမ်းလူလိၵ်ႈပၼ်ၼမ်ၼမ်။ ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ Credided: စွယ်စုံကျမ်း
႕ လွင်ႈ တီႈပဵၼ်ၽူႈယိင်းဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်
ပေႃးသူႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈပဵၼ်မိူၼ်ၽူႈယိင်းၼႂ်း 5 ၶေႃႈၼႆႉ လႆႈ ႁပ်ႉၶၢမ်ႇလႆႈယူႇဝႃႈ သူပဵၼ်ၽူႈယိင်းဢၼ်ဢိမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ပဵင်းပေႃးၸႂ်ၼႂ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ လူၺ်ႈဢမ်ႇသွၼ်ႇဝႃႈ ႁိမ်းၶၢင်ႈသူၼၼ်ႉတေမီးၽူႈၸၢႆးယူႇၸွမ်းႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈယူႇၵေႃႉလဵဝ်  ၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပၼ်ႁႃတွၼ်ႈတႃႇသူ  ၵႂႃႇလူတူၺ်းၵၼ်ၶႃႈ။ ႑ႉ  #ႁၵ်ႉၸူဝ်ၵဝ်ႇ  ( love yourelf  ) လွင်ႈဢၼ်ႁၵ်ႉတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်  ႉႉ လွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်းတေႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇ ႁူႉဝႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈၸႂ်ဢီႈသင်  လူဝ်ႇဢီႈသင် ဢမ်ႇဝႃႈတေပဵၼ်ၵၢၼ်ၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ် ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵၢၼ်ငၢၼ်း လႄႈဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇၼႆႉ  တေဢမ်ႇလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ တူဝ်ၵဝ်ႇတွၼ်ႈတႃႇၽႂ်ပူၼ်ႉတီႈၼႃႇ။ ႒ႉ #ပဵၼ်တူဝ်ၶွင်တူဝ်ၵဝ်ႇ  ( Re yourself ) ၽူႈယိင်းလၢႆၵေႃႉ မိူဝ်ႈဢႃႈသၢၵ်ႈယႂ်ႇမႃး ယဝ်ႉတိုၵ်ႉလွတ်ႈလႅဝ်းယူႇ။ ၵေႃႈႁၢမ်ႉလႅၵ်ႈလၢႆႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸွမ်းႁႂ်ႈမိူၼ်ပိူၼ်ႈ သမ်ႉပေႃးလိုမ်းဝႃႈ တူဝ်ဢၼ်ပဵၼ်တေႉꧦ သူၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်  လွင်ႈဢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈတူဝ်ၵဝ်ႇၼႆႉ ၵမ်ႉၼမ် တေႁဵတ်းၵႂႃႇတွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈမီးၽႂ်သေၵေႃႉ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်ၸၢတ်ႈပၢၼ်   ၵူၺ်းၵႃႈၶႂ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၽူႈယိင်းတီႈပဵၼ်တူဝ်ၶွင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉတေႉဢိူဝ်ႈၼႃ ။ ႓ႉ #ဝႆႉဝၢင်းတူဝ်ႁႂ်ႈၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ ( Re poise ) လွင်ႈဢၼ်ႁဝ်းဝႆႉဝၢင်းတူဝ်ႁႂ်ႈၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ ႁႂ်ႈထုၵ်ႇ တေႇဢဝ်ႁၢင်ႈၽၢင်  ၼၼ်ႉၵေႃႈမၢႆထိုင်ဝႃႈႁဵတ်းႁၢင်ႈ ႁႂ်ႈၵိုင်ႇတၢၼ်ႇတူဝ်ႁဝ်း  ဢမ်ႇႁဵတ်းလိူဝ်ၼႃႇ ႁႂ်ႈလႆႈႁွင်ႉဝႃႈ  ( ႁၢင်ႈလီၵိုင်ႇတၢၼ်ႇသႅၼ်းမၼ်း ) မၢင်ၵေႃႉယိုင်ႈဢႃႈသၢၵ်ႈၼမ်မႃးယႂ်ႇမႃး ယိုင်ႈၽုၺ်ႇ ၼမ်  ႁဵတ်းႁၢင်ႈၼမ်ၶိုၼ်ႈ လွင်ႈတေႉမၼ်းယဝ်ႉ ၽူႈယိင်းႁၢင်ႈလီႁၢင်ႈလဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇ သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းပိတ်းပွတ်း ပွႆႇၼၼ်ႉပွႆႇၼႆႉၵေႃႈလႆႈယဝ်ႉ။ ႔ႉ #ဢႃးလူမ်းလီမီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်  ( Re pleasure) ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈယူႇၸွမ်းၵူၼ်းၶီႈပွင်ႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈယိူၼ်ႉၵၼ်ႈၸွမ်းၵူၼ်းၶီႈလႃႇ မၼ်းတေလီတေႉယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈသူပဵၼ် ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ဢႃးလူမ်းလီ ၸႂ်လီ လွင်ႈဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းဢႃးလူမ်းလီၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈပွင်ႇဝႃႈတုၵ်ႉဢမ်ႇလႆႈ ၸႂ်လမ်ဢမ်ႇပဵၼ်လူး ဢႃးလူမ်းလီမၼ်းတႅၵ်ႈၵၼ်တီႈ  မိူဝ်ႈမီးလွင်ႈဢမ်ႇလီ မႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉသႂ်ႇၸႂ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းဝိုတ်ႉပႅတ်ႈမၼ်းလႆႈ လႄႈၸၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇပွၵ်ႈမႃး လႆႈဝႆးတီႈသုတ်းဢိူဝ်ႈ ၵူၼ်းဢႃးလူမ်းလီ မေႃယုမ်ႉမေႃယၢႆႈ မေႃယဝ်ႉယွၵ်ႇၼႆႉ ၽႂ်ꧦၵေႃႈၶႂ်ႈယူႇၸမ်ယဝ်ႉ။ ႕ႉ #တူၺ်းလူၵ်ႈၶူင်းၵၢင်ႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈလီ(Re positively ထၢမ်တူဝ်ၵဝ်ႇတူၺ်းဝႃႈၵူႈဝၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်း ဝူၼ်ႉႁၢႆႉတေႃႇၽႂ်ယူႇႁႃႉ  ပေႉၵိၼ်ၽႂ်ယူႇႁႃႉ? ပေႃးၵႂၢမ်းတွပ်ႇဝႃႈ ( ဢမ်ႇ )  ၼၼ်ႉၵေႃႈပွင်ႇဝႃႈ သူမႃးထုၵ်ႇတၢင်းယဝ်ႉ။   ပေႃးတေႁႂ်ႈလီလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈႁဵၼ်းႁူႉပဵၼ်ၽူႈပၼ်  ဢီးလူမေႃၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း  မၼ်းၵေႃႈတေလီတေႉꧦ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ☺☺☺ ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈလိၵ်ႈႁူဝ်ၼႆႉ တေမီးၽွၼ်းလီလႄႈ ထႅင်ႈႁႅင်းၸႂ်ပၼ်ၽူႈယိင်းႁဝ်းၵူႈၵေႃႉယူႇၶႃႈ။ #သင်မီးတီႈၽိတ်းဢိတ်းဢီႈႁိုဝ်ၼမ်ၵေႃႈ #ၸွႆႈမူၼ်ႉမေးပၼ်လႄႈလၢတ်ႈလႆႈယူႇၶႃႈ။ #ၼပ်ႉယမ်ထိုင်ၽူႈလူလိၵ်ႈတၢင်းသဵင်ႈၶႃႈ။ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ  ၶႅၵ်ႇၸူဝ်ႈၶၢဝ်း - မိူင်းသူႈ
ၼင်ႇၵႃႈတွင်းလႆႈ
01- ယၢမ်းမိူဝ်ႈꩡႂ်လမ်ၼၼ်ႉ ၶတ်းꩡႂ်ꩡွမ်းꩡႂ်လီ​ ​လႄႈ။ ​ပေႃးꩡႂ်ယုင်ႈ ႁႂ်ႈမၼ်းမၼ်းသၢင်းလၢင်း၊ ​ပေႃးꩡႂ်မႆႈ ​ၵေႃႈႁႂ်ႈမၼ်းၵတ်း၊    ​ပေႃးꩡႂ်ၵဝ်ႇ သဝ်ႈ​ၵေႃႈ ၶတ်းꩡႂ်ႁႂ်ႈမၼ်းသႂ်မႃး​လႄႈ။ 02-ၵူၼ်း​ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လီငၢႆႈၼၼ်ႉ ပဵၼ် ၵူၼ်းလီ​သေ   ၵူၼ်း​ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁၢႆႉငၢႆႈ သမ်ႉ ပိူၼ်ႈႁွင်ႉဝႃႈၵူၼ်းႁၢႆႉၼႆယဝ်ႉ။ 03- ပိူၼ်ႈလဵင်ႉႁဝ်း  ၵႃႈၶၼ်တၢၼ်ႇၼိုင်ႈႁဵင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇဢိမ်ႇမိူၼ်ႁဝ်း ဢဝ်ငိုၼ်းႁဝ်းသိုဝ်ႉၵိၼ်ႁႃႈပၢၵ်ႇ။ 04- ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၶႂ်ႈထွမ်ႇၵႂၢမ်း     ၵူၼ်းဢၼ်လီ ၼပ်ႉယမ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ꩡဝ်ႈၵဝ်ႇ​ၵေႃႈ ​ပေႃးၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ပိူၼ်ႈထွမ်ႇၵႂၢမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇꩡိုင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈလီၼပ်ႉယမ် ​လႄႈ။ 05- လွင်ႈသိူဝ်းသိူဝ်း​ၵေႃႈ​တေႃႈထူပ်းမႃးယူႇ။ လွင်ႈတုၵ်ႉတုၵ်ႉ​ၵေႃႈ ​တေႃႈထုပ်းမႃးယူႇ။ဢၼ် လႂ်​ၵေႃႈ    လႆႈလတ်းၶၢမ်ႈမႃးယူႇမိူၼ်ၵၼ် ႁင်ႈ ဢမ်ႇႁၼ်ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵႂႃႇလူင်လၢင်​တေႉ​တေႉၼင်ႇ ၵဝ်ႇ။ 06- ​ပေႃးဝႃႈၵဝ်​မေႃသုတ်းဢိူဝ်ႈၼႆꩡိုင် ပဵၼ်ၵႂႃႇ ထိုင်ꩡၼ်ႉဢၼ် ငိူဝ်ႈငႃႉသုတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ​07- ​ပေႃးၶၢႆၶူဝ်းၶွင်တၢင်ႇပိူင်ꩡိုင် လႆႈၼမ်ႉမႅတ်ႈ မၼ်း​သေတႃႉ ​ပေႃးၶၢႆလွင်ႈꩡႂ်ၵတ်းယဵၼ်သမ်ႉ ꩡိုင် ​တေလႆႈတၢင်းသုမ်းၵူၺ်း။ 08- ၵၢၼ်ဢၼ်လီၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးဝႃႈတူၵ်းလိုၼ်း။ ပဵၼ်တီႈဢၼ်ဢမ်ႇ​တေႇႁဵတ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ ဢၼ်တူၵ်းလိုၼ်း။ 09- ​ပေႃးဝႃႈဢဝ်​ၸေႇတၼႃႇ​သေ ꩡွႆႈထႅမ်မၼ်း ယူႇ​ၵေႃႈ ၼင်ႇၵႃႈမၼ်းႁပ်ႉဢဝ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁၢၼ်ႉ ꩡႂ်​လႄႈ။ 10- ၽူႈတၢင်လၢတ်ႈ​ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႃလီလၢတ်ႈၽိတ်း ​လႄႈ ​မေႃယႃ​ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႃလီသမ်းပၼ်ယႃၽိတ်း ၼႆဝႃႇ။ လွင်ႈဢမ်ႇႁႂ်ႈၽိတ်း​လႄႈ ၽၢင်ႉဝႆႉယူႇတႃႇ ​သေႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီသုတ်းယဝ်ႉ။ 11- ႁၼ်ၵႂၢင်ႈ​လႄႈꩡင်ႇႁွတ်ႈတီႈသုင်ၼၼ်ႉ လီလိူ ဝ်​သေ ႁွတ်ႈတီႈသုင်ယဝ်ႉꩡင်ႇႁၼ်ၵႂၢင်ႈဢိူဝ်ႈ။ 12- ​ပေႃးႁႅင်ႉတူၺ်းႁၼ်ပဵၼ်လွင်ႈႁၢႆႉၼႃႇ​ၵေႃႈ ꩡၢင်ႈထူပ်းႁၼ်​ၽေးၶဵၼ်ဢိူဝ်ႈ။ 13- ​ပေႃးသႂ်ႇꩡႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼႃႇꩡိုင် ​တေ ပဵၼ်လႆႈ လွင်ႈသုမ်းၵူၺ်း။  ​ပေႃးသႂ်ႇꩡႂ် တီႈလွင်ႈ ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ လွင်ႈၶႂ်ႈပဵၼ်ꩡင်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈ တင်းမူတ်းယဝ်ႉ။ 14- ဢၼ်ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း​လႄႈ ​  ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းꩡိုင် ꩡၢင်ႈႁဵတ်းမႅၼ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 15- ​တၢင်းၽိတ်းမၢင်ဢၼ် ꩡၢင်ႈတႅၼ်းၶိုၼ်းလႆႈ​သေ တႃႉ တၢင်းၽိတ်းမၢင်ဢၼ်သမ်ႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်တႅၼ်းၶိုၼ်း ​ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ။ 16- ၵူၼ်းꩡိူဝ်းဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်ၸိၵ်းꩡွမ်ၶဝ်ၵူႈ​ၵေႃႉ ၼၼ်ႉ ၶဝ်တိုၼ်းလႆႈလတ်းမႃး ​ၵႄႈတၢင်းယၢပ်ႇၵူႈ ​ၵေႃႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈႁဝ်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိူတ်ႇ ၼၼ်ႉ ယႃႇ​ပေၵူဝ်။ 17- ၼင်ႇၵႃႈ ႁၼ်၊ ၼင်ႇၵႃႈငိၼ်း၊ တၢင်းသဵင်ႈၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ မၼ်းꩡိုဝ်ႈꩡႂ်ႈႁိုဝ် ဢမ်ႇꩡိုဝ်ႈꩡႂ်ႈၼႆ ႁႂ်ႈ​မေႃ ဢဝ်ၺၢၼ်ႇဢွၵ်း​ဢေႃ​သေ ထတ်းသၢင်​လႄႈ။ 18- တႃႇ​တေဢွင်ႇမၢင်ႇလႆႈၵူႈလွင်ႈၼၼ်ႉ လွင်ႈꩡဝ်ႈ ၵဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵူႈꩡိူဝ်း​ၵေႃႉပဵၼ်ဢၼ် ယုၵ်ႉယွင်ႈ ပၼ်ယဝ်ႉ။ 19- ၼင်ႇꩡဝ်ႈၵဝ်ႇထၢင်ႇဝႃႈ မၼ်းꩡိုဝ်ႈꩡႂ်ႈၼၼ်ႉ ꩡၢင်ႈမီးဢၼ်ၽိတ်းမၼ်း​လႄႈ ၼင်ႇꩡဝ်ႈၵဝ်ႇထၢင်ႇ ဝႃႈမၼ်းၽိတ်းၼၼ်ႉ​ၵေႃႈ သမ်ႉꩡၢင်ႈပဵၼ်ဢၼ် ꩡိုဝ်ႈꩡႂ်ႈမၼ်းယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ 20- ​ပေႃးၶႂ်ႈလႆႈ​သေဢၼ်ဢၼ်​ၵေႃႈ ႁူႉၵႃႈ​တေ လႆႈပၼ်​သေဢၼ်ဢၼ် ဢွၼ်တၢင်းၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၼပ်ႉယမ်ထိုင် ၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ်ၵူႈ​ၵေႃႉ​သေႉႉႉႉႉႉ ပိၼ်ႇ-ႁၢၼ်ၶိူဝ်း/ထုင်ႉသၼ်လွႆၵွၼ်။
ၸၢတ်ႈပၢၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈ
ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇၵေႃႉႁၵ်ႉလႄႈ ထုၵ်ႇလီပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇၵေႃႉၽၢၵ်ႈၼႃႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း ..... ၸၢတ်ႈပၢၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆႉ မီးၵႃႈၶၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇမီးသင်လႅၵ်ႈဢဝ်လႆႈလႄႈ ထုၵ်ႇလီယိုၼ်ႈပၼ် ၵေႃႉဢၼ်တေပၼ်ႁူမ်ႈၵတ်းယဵၼ်သေ ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းမၼ်းၼၢင်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ..... သၢဝ်ၸႅတ်ႈဢမ်ႇၸႅတ်ႈ ဢမ်ႇလမ်ႇလွင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ဢမ်ႇမီးၽႂ်တေႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈဢမ်ႇၸႅတ်ႈၼႆသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈသင်ဝႃႈ မီၵေႃႉငဝ်းလမ်ဢွၵ်ႇမႃးၸိုင် တၢင်းႁၵ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၸၢင်ႈၸူမ်ႁၢႆၵႂႃႇၸွမ်း ၵေႃႉငဝ်းလမ်ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ ...... ၼၢင်းယိင်းမၢင်ၸိူဝ်း သင်ဝႃႈၶဝ်ႁၵ်ႉမႅၼ်ႈယဝ်ႉၸိုင် ဢမ်ႇသွၼ်ႇသင် ပၼ်ၵူႈလွင်ႈ ယိုၼ်ႈပၼ်ပႃးၸၢတ်ႈပၢၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉလူးၵွၼ်ႇ လွင်ႈၼႆႉပိူင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ၼၢင်းယိင်းၶဝ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ ထုၵ်ႇလီမူၼ်ႉမႄးဢိူဝ်ႈ ....... ၵႃႈၶၼ်ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉဢၼ်ပႆႇတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ဢဝ် ၸိင်ႇ၊ သႅင်၊ ငိုၼ်း၊ ၶမ်း လႄႈ ပႆႇၺႃႇႁေႉၵင်ႈဝႆႉၼႆသေတႃႉ သင်တေတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၼႆၸိုင် လိူဝ်သေ ၸိင်ႇ၊ သႅင်၊ ငိုၼ်း၊ ၶမ်း လႄႈ ပႆႇၺႃႇယဝ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈၼၼ်ႉတေတႅပ်းတတ်းၵႃႈၶၼ်ၵႂႃႇဢိူဝ်ႈ ...... သင်ဢဝ်ၸၢတ်ႈပၢၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈ ဢၼ်ထိင်းသိမ်းမႃးႁူဝ်ပီႊမၼ်းၼၼ်ႉ မႃးလူႉသုမ်းပၼ်ၸွမ်းလူၺ်ႈ ပၢၼ်ပဵၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉ ( 5 မိၼိတ်ႉ ) ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ဝၢႆးလင်မႃး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတိုၼ်းတေၼႅင်ၸႂ်ၶိုၼ်းဢမ်ႇႁၢင်ႉ ..... ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ ဢၼ်လူႉလႅဝ်ၵႂႃႇသေ မႄးၶိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉ ပႃးၸၢတ်ႈပၢၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၵူဝ်ႈၵႂႃႇသေယဝ်ႉ လၢင်ႉသုၵ်ႈၶိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ယဝ်ႉ။ ၸၢတ်ႈပၢၼ်သၢဝ်ၸႅတ်ႈလႄႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်ၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈသေဢသၢၵ်ႈတွၼ်ႈတႃႇၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ သင်ထိင်းသိမ်းလႆႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေပဵၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းမူၼ်း သိူဝ်းလူၼ်းႁၢင်ႈလီလႄႈ မီးသတ်ႉၸႃႇၸုင်မိုဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇတေႃႇၸူဝ်ႈသုတ်းပၢၼ်ယဝ်ႉ။ ၼပ်ႉယမ်ထိုင်ၵူႈၵေႃႉသေ ဝၼ်းၼုမ်ႇ - ထုင်ႉၼွင်မွၼ်( ဝဵင်းသဵဝ်ႈၶမ်း ) 3. 11. 2018 ဝၼ်းသဝ်
ၽွၼ်းလီ- တူၺ်းလိၵ်ႈ လူလိၵ်ႈ
1 - ႁဵတ်းႁႂ်ႈပၢႆးယူႇလီဢွၵ်း​ဢေႃ ႁုၼ်ႈမုၼ်း ---------------------------------------------- ဢဝ်ꩡွမ်းၼင်ႇ ၽၢႆႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ဝႃႈ​တေႉ ​ၵေႃႉဢၼ်လူ လိၵ်ႈၼၼ်ႉ ယၢမ်းၶဝ်ဢႃႇယူႉယႂ်ႇမႃး​ၵေႃႈ ꩡွႆႈထိင်းပၼ်လႆႈဢွၵ်း ​ဢေႃၶဝ်   ၼင်ႇႁိုဝ်လွင်ႈမၢႆတွင်း​တေဢမ်ႇယူပ်ႈယွမ်းၵႂႃႇၼႆယဝ်ႉ။ ဢွၵ်း​ဢေႃဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ​ပေႃးဢမ်ႇလပ်ႉမၼ်းꩡိုင် မၼ်းꩡၢင်ႈ​ႁေႃ ၵႂႃႇ​လႄႈ လွင်ႈလူလိၵ်ႈၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ လပ်ႉပၼ်ဢွၵ်း​ဢေႃယူႇ တႃႇ​သေႇယဝ်ႉ။ 2 - ႁဵတ်းႁႂ်ႈꩡႂ်သုၵ်ႉယွမ်းလူင်း ------------------------------------ ဢမ်ႇဝႃႈ​တေပဵၼ် သုၵ်ႉယုင်ႈꩡွမ်းၼႃႈၵၢၼ်ႁိုဝ် သုၵ်ႉယုင်ႈ ꩡွမ်းၼႃႈႁိူၼ်း​ၵေႃႈယဝ်ႉ ယၢမ်းမိူဝ်ႈလူလိၵ်ႈ​လႄႈ ꩡႂ်လႆႈလႆလွင်ႈ ၵႂႃႇꩡွမ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ၵႆႉလိုမ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈတင်းသဵင်ႈယဝ်ႉ။     ၵွပ်ႈၼႆ​ လွင်ႈလူလိၵ်ႈၼႆႉ​ၵေႃႈ ပဵၼ်လၢႆးတၢင်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈꩡႂ် သုၵ်ႉယုင်ႈ ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇၼႆယူႇ။ 3 - လႆႈပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ် ----------------------------- ၼင်ႇၵႃႈလွင်ႈဢၼ်လႆႈလူတၢင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ    ဢွၵ်း​ဢေႃ ​ၵေႃႉပဵၼ်ဢၼ် ၵဵပ်းသိမ်းဝႆႉယဝ်ႉ။  ဢၼ်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ်ꩡိူဝ်း ၼၼ်ႉ မၼ်းၶဝ်တၢင်းတိုဝ်း ပုၼ်ႈတႃႇဢၼ်လႆႈယူႇသဝ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းၵူႈ ဝၼ်းၼႆႉ​တေႉ"။ လွင်ႈလူလိၵ်ႈၼႆႉ   မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ  ပဵၼ်ၵူၼ်းၵႅၼ်ႇ ၶႅင်မႃးၼိုင်ႈ​ၵေႃႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈလူလိၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တၢင်းꩡွႆႈထႅမ် ဢၼ်ၼိုင်ႈ ပုၼ်ႈတႃႇ​တေႃႇသူႈ​လေႃးၵထမ်ႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈမီးဝႆႉပိုၼ်ႉ ႁူႉပၢႆးႁၼ်​လႄႈ  ၼႂ်းတီႈဢၼ်​တေလႆႈ      ​ၵေႈလိတ်ႈတၢင်းယၢပ်ႇ ၽိူတ်ႇ(ပၼ်ႁႃ)ၼၼ်ႉ တိုၼ်းမၼ်ႈꩡႂ်လႆႈဝႃႈ ​  တေငၢႆႈငႅမ်ႈမႃးလိူဝ် ​သေမိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း​တေႉ"ၼႆယဝ်ႉ။ 4 - ႁဵတ်းႁႂ်ႈၺၢၼ်ႇလွင်ႈဝူၼ်ႉၶႆႈ၊ထတ်းသၢင်ႁုၼ်ႈမုၼ်း -------------------------------------------------------- ယွၼ်ႉလႆႈလူ ပပ်ႉလိၵ်ႈပပ်ႉလၢႆးၼမ်​လႄႈ ယၢမ်းမိူဝ်ႈဝူၼ်ႉ ၶႆႈထတ်းသၢင်​သေပိူင်"ၼၼ်ႉ   တိုၼ်းဝႃႈပိူင်ႈၵၼ် တင်း​ၵေႃႉဢၼ် ဢမ်ႇလူလိၵ်ႈၼၼ်ႉ​တေႉ"။ မီးႁႅင်းၼမ်ႉၵတ်ႉ ဢၼ်ထိင်းလႆႈလွင်ႈ ꩡႂ်လမ်​ၼၼ်ႉတေႉ"။  လွင်ႈဝူၼ်ႉၶႆႈ၊ထတ်းသၢင်​ၵေႃႈၽႂ်းၽၢႆမၢၼ်ႇ မႅၼ်ႈ​တေႉ"ၼႆယဝ်ႉ။ 5 - ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈပၵ်းꩡႂ် တူဝ်းတွၼ်း ----------------------------------------- ယၢမ်းမိူဝ်ႈလူပပ်ႉၼိုင်ႈပပ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈပၵ်းꩡႂ်တဵမ်ထူၼ်ႈ​သေ လူယဝ်ႉ။ ယၢမ်းမိူဝ်ႈလူမႃးၼမ်"ꩡိုင်လွင်ႈပၵ်းꩡႂ်(သႂ်ႇꩡႂ်)​ၵေႃႈ​တေ ႁၼ်မၼ်း တူဝ်းတွၼ်းၶိုၼ်းယႂ်ႇမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၵူႈလွင်ႈဢၼ်လႆႈတူဝ် ထူပ်း ၼႂ်းꩡၢတ်ႈပၢၼ်​ၵေႃႈ ​တေ​မေႃပၵ်းꩡႂ်၊ သႂ်ႇꩡႂ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။ 6 - လွင်ႈၵိုတ်း​ၵေႃႉလဵဝ် ---------------------------- ပပ်ႉလိၵ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢူၺ်း​ၵေႃႉ ဢၼ်လီသုတ်း​ၵေႃႉ ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၶဝ်ပဵၼ်​ၵေႃႉဢၼ်ꩡွႆႈထႅမ်ႈ လွင်ႈဢၼ်သူလႆႈၵိုတ်းၵေႃႉ လဵဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈၶဝ်ႈꩡႂ်ၶဝ်ႈ​ၶေႃး   တီႈၼႂ်းပပ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ ꩡိုင် ယင်း​ဢမ်ႇၶႂ်ႈလုၵ်ႉၶိုၼ်ႈတီႈၶူင်ႇၼင်ႈၼၼ်ႉလူးၵွၼ်ႇ။ 7 - ဢဝ်လႆႈလွင်ႈတူဝ်ထူပ်း ------------------------------ ပပ်ႉလိၵ်ႈမၢင်ဢၼ်ၼႆႉ လႆႈဢဝ် ၶၢဝ်းယၢမ်း၊ လိူတ်ႈလႅင်၊ ၼမ်ႉႁိူဝ်ႇ ႁဵတ်းတိုၼ်း(ဢလၢင်း)မၼ်း​သေ​လႄႈ ꩡင်ႇ​တေလႆႈမႃး ယဝ်ႉ။     ႁဝ်းသမ်ႉ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်းဢိတ်းဢွၼ်ႇၼိုင်ႈ​သေ သိုဝ်ႉလူ မွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီ တႃႇႁဝ်းၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ ဝူၼ်ႉတူၺ်း လူး။ ယိူင်းမၢႆ တီႈဢၼ်ႁဝ်း​တေၵႂႃႇၼၼ်ႉ  ႁဝ်း​တေလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈတူဝ်ထူပ်း ​ၵေႃႉဢၼ်ယၢမ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်​ တေလႆႈမႃးၼင်ႇၼႆ​ၼၼ်ႉၵေႃႈ ​တေလႆႈဢိင်ပိုင်ႈတီႈပပ်ႉလိၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ တႃႇ​တေသိုဝ်ႉပပ်ႉလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ​သေလၢႆ။ ၼပ်ႉယမ်ထိုင် ၽူႈသူင်လူလိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်းၶဝ်​သေႉႉႉႉႉႉႉႉႉ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ-ႁၢၼ်ၶိူဝ်း/ထုင်ႉသၼ်လွႆၵွၼ်။ ๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛๛ တူၺ်းလိၵ်ႈ လူလိၵ်ႈၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇၵူၼ်းႁဝ်းၼႃႇပဵၼ်တီႈၸုတုမ်တၢင်းႁူႉၵူႈလွင်ႈ။ ၵူၼ်းၵႆႉတူၺ်းလိၵ်ႈလူလိၵ်ႈၼႆႉသွၵ်ႈႁႃတၢင်းႁူႉ လႆႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၼင်ႇၵႃႈဢၼ်ၶႂ်ႈႁူႉ။ ႁႃလႆႈတၢင်းႁူႉဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသူၼ်ၸႂ်ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈပိူင်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းသူင်ဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈႁႂ်ႈႁဝ်းတႅပ်းတတ်းလႆႈ ဢၼ်လႂ်လီ ဢၼ်လႂ်ၸႃႉသေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းလီလႆႈထႅင်ႈ။ ပဵၼ်ပုၼ်ႈတႃႇလႆႈတၢင်းႁူႉဢၼ်ဢဝ်မႃးၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ်ငၢၼ်းႁဝ်းထႅင်ႈ။ တၢင်းႁူႉၵူႈလွင်ႈၼႆႉမီးၼႂ်းလိၵ်ႈလၢႆးမီးတၢင်းႁူႉ ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းလိုၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းတူဝ်ႈတၼ်းတႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်လီၵူႈတႃႇသေႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၶဝ်ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းတၼ်းၼၼ်ႉ ႁႃသွၵ်ႈလူလိၵ်ႈ တူၺ်းလိၵ်ႈၼမ်ၼမ်တႃႉ။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်သေ သိူဝ်လဵၼ်းဢွၼ်ႇ တႅမ်ႈတၢင်ႇၼႄ July,07,16 ________________________________
ၵွပ်ႈသင် ထုၵ်ႇလီလူလိၵ်ႈ
ပပ်ႉလိၵ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇၸၼ်ႉၸွမ် ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈတွပ်ႇၶဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ မိူၼ်ၵျွင်းလူင်ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၶူးသွၼ်သင်လႄႈဢမ်ႇလႆႈပၼ်ၵႃႈမၼ်းသေၶဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶိူဝ်းၵူၼ်းႁဝ်းၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ ၸဵမ်လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ် ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၵူႈၸိူဝ်းၵူႈလွင်ႈ မၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁႃႉ၊ မၼ်းတူၵ်းတႅမ်ႇႁႃႉပေႃးၶႂ်ႈႁူႉၼႆ မၼ်းတေၼႄပၼ်တီႈ ဢၼ်ၶဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇ ၽိင်ႈထုင်း၊ ၽဵင်းၵႂၢမ်း၊ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၶဝ် ၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈႁူႉလႆႈလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈတေႉတေႉမၼ်း လူလိၵ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူၼ်ၵၼ်တင်းၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ တူၼ်ႈမွၵ်ႇတူၼ်ႈမၢၵ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တူၼ်ႈမႆႉၼႆႉ မၼ်းၸၢင်ႈပၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇၵူၼ်းႁဝ်းလႄႈ တႃႇၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁိုင်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ မီးၽွၼ်းလီၵႃႈၼၼ်ႉ၊။ ပပ်ႉလိၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁဝ်းၽိတ်းမၼ်းၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမေႃၽိတ်းႁဝ်းၶိုၼ်း၊ သမ်ႉမေႃပၼ်တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် တႃႇၵူၼ်းႁၵ်ႉပပ်ႉလိၵ်ႈၶဝ်တင်းလၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈသင်ထုၵ်ႇလီလူလိၵ်ႈ တီႈတေႉမၼ်း ဢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်တႃႇလဵင်ႉၼမ်ႉၸႂ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဝ်းၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ ၼမ်ႉၸႂ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေမေႃဝႆႉၼမ်ႉၸႂ် ၼၼ်ႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈသွၼ်ႁဵၼ်းသင်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလူလိၵ်ႈပၼ်ၼမ်ၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ဢမ်ႇလူလိၵ်ႈသေ သွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းသုတ်းယဝ်ႉလႆႈၸုမ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉမီးတင်းၼမ်၊ ၵူၼ်းယဝ်ႉႁဵၼ်းလႆႈၸုမ်ႈမိူၼ်ၵၼ်သေတႃႉ ၵေႃႉလူလိၵ်ႈၼမ်လႄႈ ၵေႃႉဢမ်ႇလူလိၵ်ႈသင်ၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းပိူင်ႈၵၼ်။ တေႃႈလဵဝ် ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈၸုမ်ႈၶူးသေ ဢမ်ႇႁူႉဢမ်ႇမေႃသင် ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉသင်ၼၼ်ႉမီးတင်းၼမ်၊ ယွၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလူလိၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉလွင်ႈလူလိၵ်ႈလႄႈ ထုၵ်ႇလီလူလိၵ်ႈပၼ်ၼမ်ၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇသင်ၵေႃႈ ႁဵတ်းဢဝ်ႁႂ်ႈမီးမႃးလႆႈယူႇ ဢမ်ႇႁူႉသင်ၵေႃႈ ႁဵတ်းဢဝ်ႁႂ်ႈႁူႉမႃးလႆႈယူႇ ဢမ်ႇမေႃသင်ၵေႃႈ ႁဵတ်းဢဝ်ႁႂ်ႈမေႃမႃးလႆႈယူႇ ၵူၺ်းပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းသင်တေႉ တေဢမ်ႇလႆႈသင်သေလွင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼႆႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႈႁူႉသင် လူလိၵ်ႈပၼ်တူၺ်းလႄႈ။ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼႆႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႈမီးသင် လူလိၵ်ႈပၼ်တူၺ်းလႄႈ။ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼႆႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသင် လူလိၵ်ႈပၼ်တူၺ်းလႄႈ။ လူလိၵ်ႈပၼ်မႃးၼမ်ယဝ်ႉ တၢင်းႁူႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ၶႂ်ႈႁူႉလႄႈ ဢမ်ႇဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူႉ ဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈငိၼ်း မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေႁူႉတေငိၼ်းမႃးသေ တေပဵၼ်ၵူၼ်းမီးတၢင်းႁူႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈဢိူဝ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈလူလိၵ်ႈပၼ်ၼႆ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေဝူၼ်ႉလႆႈငၢႆႈၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႇတေမေႃဝူၼ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈလူလိၵ်ႈပၼ်ၼမ်ၼမ်ၵွၼ်ႇ--။ ပေႃးၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵေႃႈ လူလိၵ်ႈပၼ်ၼမ်လႄႈ---။ ပေႃးၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်တူၵ်းတႅမ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလူလိၵ်ႈသင်သေယူႇၵႂႃႇလႆႈယူႇ--။ ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ ပိၼ်ႇ။
တၢင်းသိူဝ်းလွင်ႈလူလိၵ်ႈ
"What a man can be, he must be. This need we call selfactualigation." Abraham Maslow "ၵူၼ်းၼိုင်ႈ​ၵေႃႉၼၼ်ႉ မၼ်းမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၵႃႈႁိုဝ်၊ ꩡွမ်းၼင်ႇၼမ်ႉၵတ်ႉ မၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းပဵၼ်မႃးလႆႈ။ ꩡိူင်ႉၼႆ ႁဝ်းႁွင်ႉဝႃႈ တူဝ်ꩡဝ်ႈ ၵဝ်ႇ ၶိုၼ်းဢိင်တူဝ်ၵဝ်ႇ​သေ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႆႈၼႆယဝ်ႉ။" တူဝ်ထူပ်း ၼႂ်းၽဝႁဝ်းၶႃႈ တၢင်းသဵင်ႈၼႆႉ ၵမ်ႉၼမ်ၼမ်ဢွၼ်ၵၼ်မူၼ်ႈ သိူဝ်းယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈသင် သမ်ႉမူၼ်ႈသိူဝ်းလႃႇ။ ​ပေႃး​တေလၢတ်ႈပွတ်းပွတ်းꩡိုင် ယွၼ်ႉလူလိၵ်ႈ​လႄႈသိူဝ်း ယဝ်ႉ။ လူလိၵ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ်​ၵေႃႈ လႆႈ ႁၼ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈငိၼ်း​ၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ဢမ်ႇ ႁူႉၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈလူလိၵ်ႈ​လႄႈ လႆႈႁူႉမႃးယဝ်ႉ။ ​ပေႃးတၢင်းႁူႉၼမ် မႃး​ၵေႃႈ လွင်ႈၽဝႁဝ်းၼႆႉမၼ်းမီးၽွၼ်းလီလူင်ꩡိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ꩡွင်ႇ ​တေႁူႉမႃးယဝ်ႉ။ မူၼ်ႈသိူဝ်းမႃးယဝ်ႉ။ ꩡိူင်ႉၼင်ႇလိၵ်ႈပၼ်တၢင်းႁူႉ ꩡၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူဝ်ꩡႂ်ႁဝ်း ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇလီၼၼ်ႉ လိၵ်ႈပၢႆးမွၼ်း​ၵေႃႈ ꩡၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၽွၼ်းလီယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸိူင်းၶဝ် ဝွၵ်းၶဝ် ꩡၵႂႃႇ ꩡိူဝ်းၼႆႉ ယိုင်ႈလူယိုင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းမႃး ​မေႃၶုၵ်းꩡႂ်လႆႈမႃး ​မေႃ​ၶေႃးၶူမ်ꩡွမ်းမႃး ၼမ်ႉတႃ​မေႃတူၵ်းမႃးယဝ်ႉ။ ​ပေႉသမ်ႉၼမ်ႉ တႃတူၵ်း​သေတႃႉ မီးတၢင်းမူၼ်ႈသိူဝ်းယူႇ မီးတၢင်းႁၢၼ်ႉꩡႂ်ယူႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်လီႁၵ်ႉ ဢၼ်လီၶႂ်ႈၶူဝ် ဢၼ်လီၵူဝ်​ႁေ ဢၼ်လီတူၵ်း ꩡႂ် ဢၼ်လီ​ဢေးလူ ဢၼ်လီတိတ်ႇယဵၼ်ၵတ်းꩡိုၼ်ႈ ဢၼ်လီႁတ်း ႁၢၼ်လႅတ်းသႅဝ်း ꩡၵႂႃႇꩡိူဝ်းၼႆႉ​ၵေႃႈ ယိုင်ႈလူယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်း ႁႂ်ႈၶႂ်ႈလူမႃးတိၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိၵ်ႈလၢႆးၼ​ႆႉ ၸၢင်ႈၸၼ်ဢဝ်ꩡႂ် ၵူၼ်း ထိုင်တီႈ​ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈၽႃႈပပ်ႉ မၼ်း​ၵေႃႈပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉ။ လူလိၵ်ႈၼႆႉ မီးတၢင်းသိူဝ်းဢိူဝ်ႈ ꩡွင်ႇၶႂ်ႈလူႁိုဝ်၊ ၶႂ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းယူႇႁ လူလိၵ်ႈ​လႄႈ။ ​ပေႃးၶႂ်ႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၵူၼ်း​ၵေႃႉလူလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ꩡၢင်ႈမီးတၢင်းႁူႉႁၼ်ၶႅၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈႁူႉၶႅၼ်ႇယူႇႁ။ ​ပေႃးၶႂ်ႈႁူႉၶႅၼ်ႇ​ၵေႃႈ လူလိၵ်ႈ​လႄႈ။ ​ၵေႃႉလူလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ၽႂ်​သေဢမ်ႇဝႃႈ တိုၼ်းၶႅၼ်ႇလိူဝ်မႃး ယဝ်ႉ။ ꩡိူဝ်းတၢင်းႁူႉၶႅၼ်ႇၼၼ်ႉ တိုၼ်းမီးတၢင်းႁၼ်ၵႂၢင်ႈလိူဝ်ၵူၼ်း ယူဝ်းယူဝ်းၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ႁႅင်းထၢတ်ႈꩡႂ်​ၵေႃႈ ၵႅၼ်ႇၶႅင်မႃး ယဝ်ႉ။ ႁူမ်ꩡူမ်းꩡွမ်း လွင်ႈပိူင်ပဵၼ်ြတႃးမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉဝႅတ်ႉၼၢမ်း ႁူဝ်ႇၶျီႇမိၼ်း၊ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ​ၶႄႇ မဝ်ႉꩡိူဝ်ႇတူင်း၊ ၽူႈဢႉၼ်ႁူဝ်ဢၼ်ဢွၼ် ဢဝ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႅၼ်ႉမႃႇႁဝ်း လွတ်ႈလႅဝ်းမႃး ꩡိူင်ႉၼင်ႇဢွင်ႇသၢၼ်း ၶဝ်ꩡိူဝ်းၼႆႉ ​ပေႃးမႃးၵွၵ်းတူၺ်းပိုၼ်းၶဝ်ꩡိုင် တိုၼ်းႁၼ်ၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ် ႁၵ်ႉလိၵ်ႈလၢႆးမႃး လူလိၵ်ႈလၢႆးမႃးꩡဵမ်လဵၵ်ႉၵူႈ​ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဢွင်ႇသၢၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈမၼ်းတ​ိုၵ်ႉၶိုၼ်ႈꩡၼ်ႉꩡွမ်ယူႇၼၼ်ႉ ၶၢဝ်း ၵၢင်ၶမ်ႈသိပ်းမွင်းမႃး ပိုၼ်ႈပိၵ်ႉၽႆး​သေတႃႉ မၼ်းၶိုၼ်းတႆးၾႆးတဵၼ်း ​ꩡပ်းၼိူဝ်တိူၵ်ႈလဵၵ်းမၼ်း​သေ သိုပ်ႇလူလိၵ်ႈ​တေႃႇတဵင်ႈၶိုၼ်းၵူႈၶမ်ႈၼႆ ယဝ်ႉ။ ၼႂ်းႁွင်းမၼ်းꩡိူဝ်းၼၼ်ႉ​ၵေႃႈ ​ပေႃးပဵၼ်ၵွင်ပပ်ႉလိၵ်ႈလၢႆလၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းလူလိၵ်ႈၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင်ယဝ်ႉ။  တီႈ​တေႉမၼ်း မၼ်းဢမ်ႇပႃးꩡႂ်ၵၢၼ်မိူင်း၊ ယိူင်းဢၢၼ်းမၼ်း​တေႉ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းတႅမ်ႈ လိၵ်ႈ​ၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းလူလိၵ်ႈၵူႈၶမ်ႈ​လႄႈ ၶီႈတဵၼ် ၼိူဝ်တိူၵ်ႈလဵၵ်းမၼ်းၼၼ်ႉ​ၵေႃႈ ​ပေႃးသူတ်ႇလူင်ဝႆႉၼႆယဝ်ႉ။ ​မၼ်းပဵၼ် ​ၵေႃႉ လူလိၵ်ႈလၢႆးလိူဝ်​လႄႈ ꩡင်ႇ​ပေႃးႁႂ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႆႈလွတ်ႈ ဢွၵ်ႇတႂ်ႈၶီႈၶႃႈပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ​​ပေႃးၶႂ်ႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လူလိၵ်ႈ​လႄႈ၊ တိုၼ်း ၶႅၼ်ႇမႃး ဢမ်ႇၵတ်ႈ။ ​ပေႃးလူလိၵ်ႈၵွၼ်ႇ ​ၵေႃႉဢၼ်လူလိၵ်ႈၼမ်ၼမ်ၼၼ်ႉ ပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ်တဵမ်တူဝ် ​လႄႈ ꩡၢင်ႈ​မေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်းႁႂ်ႈလီထွမ်ႇ၊ ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈၶႂ်ႈထွမ်ႇ၊ ႁႂ်ႈ ပိူၼ်ႈမႅၼ်ႈꩡႂ် ​တေႇၵႂႃႇꩡိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၼႆႉဢမ်ႇꩡႂ်ႈဝႃႈ​မေႃမႃး ငၢႆႈငၢႆႈ​ၼေႃ၊ ​ပေႃးလူလိၵ်ႈၵွၼ်ႇ။ လႆႈပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလူလိၵ်ႈၼမၼမ်ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းꩡိူဝ်းꩡိုဝ်ႈသဵင် ယႂ်ႇတင်းၼမ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်လူလိၵ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ။ ​ပေႃးလူလိၵ်ႈၼမၼမ်ꩡိုင် တိုၼ်းထၢင်ႇꩡႅင်ႈမႃးၵူၺ်း။ ​ပေႃးလူမႅၼ်ႈလိၵ်ႈၼမ်ၼမ်ꩡိုင် ၽွၼ်းလီ လွင်ႈလူလိၵ်ႈၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ ꩡင်ႇ​တေႁူႉမႃးယဝ်ႉ။ ​ပေႃးႁူႉၽွၼ်း လီမၼ်းမႃး​ၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းပဝ်ႇလၢပ်ႈၽၢင်းလၢႆ ယဝ်ႉ။ ယိုင်ႈႁူႉမႃးၼမၼမ် ယိုင်ႈၶႅၼ်းၶႂ်ႈႁူႉမႃးၼမ်ၼမ်ယဝ်ႉ။ မီးတၢင်းမူၼ်းသိူဝ်းꩡွမ်းလိၵ်ႈလၢႆးမႃး​လႄႈ လွင်ႈဢၼ်ၼႂ်း ꩡၢတ်ႈပၢၼ်​တေႉꩡဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းယူႇ လွင်ႈတၢင်း​ၵျေႃႇ လွင်ႈတၢင်းတုၵ်ႉ လွင်ႈတၢင်းသုၵ်ႉလွင်ႈတၢင်းသိူဝ်းꩡိူဝ်းၼႆႉ ꩡၢင်ႈ ​တေႃႇသူႈလႆႈလီလီငၢမ်းငၢမ်း၊ ​ပေ့သမ်ႉထူပ်းတၢင်းတုၵ်ႉ​ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶီ ငဝ်မွင်ꩡႂ်ၵႃႈႁိုဝ်​သေ မိူဝ်ႈထူပ်းလွင်ႈသိူဝ်းမႃး​ၵေႃႈ ​မေႃဝႆႉသတိလီ မၼ်ႈၵိုမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်မႃး​ၵေႃႈ ​မေႃႁၼ်လီ​သေ ႁႂ်ႈꩡႂ် ​ပေႃးမီးတၢင်းသိူဝ်းယူႇတႃႇ​သေႇ​လႄႈ ꩡင်ႇပၼ်ႁူဝ်​ၶေႃႈဝႆႉဝႃႈ (တၢင်းသိူဝ်း လွင်ႈလူလိၵ်ႈ)ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ *ၵူၼ်းလူလိၵ်ႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လႆႈ ၵူႈ​ၵေႃႉ ​ ​သေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵူႈ​ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလူလိၵ်ႈၵူႈ​ၵေႃႉဢိူဝ်ႈ* ဢိင်-စာပေတာ၀န် ႁၢၼ်ၶိူဝ်း/ထုင်ႉသၼ်လွႆၵွၼ်။
လွၵ်းလၢႆးမႂ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ယွမ်းလႆႈ​​ၵေႃႈပဵၼ်ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈ
Details Created on 09 April 2019 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း ၼႂ်းမၢၵ်ႇမႆႉတင်းသဵင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၺ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပၼ်ၽွၼ်းလီ ပၢႆးယူႇလီလႆႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း ၼိူဝ်ႉၼင်ႁၢင်ႈလီၵေႃႈ ပႃးၵူၺ်ႈယဝ်ႉ ၊ ပေႃးၵိၼ်ၵူၺ်ႈယဝ်ႉ ၵႆႉဢဝ်ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈထိူမ်ႇပႅတ်ႈ ၊ ဢဝ်ပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ ၼင်ႇၼၼ်ယူႇ  ဢၼ်တေလၢတ်ႈၽွၼ်းလီ ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈၼႆႉၸိုင် ႁူႉဝႃႈမၼ်းမီး ၽွၼ်းလီတၢၼ်ႇလႂ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်ႈၼႆႉ ပႃးထၢတ်ႈယႆး ၊ ထၢတ်ႈပူဝ်ႇတႅၵ်ႇသီႇယမ်ႇ တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တွင်ႉၵႂႃႇမႅၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းလီ   တွင်ႉယိုင်ႈၵေႃႈ ၸွႆႈႁႄႈၵင်ႈပၼ် လႆႈယူႇယဝ်ႉ ၊ ၵွပ်ႈမီးထၢတ်ႈႁႅင်း ၵူႈလွင်ႈ ၶဝ်ႈပႃး တင်းၼမ်လႄႈ ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈၼႆႉ မီးၽွၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ ဢႃႇၼီႇတိၼ်ႇႁင်းမၼ်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်ႈသုၵ်းလႄႈ ၵူၺ်ႈလိပ်း ၼႆႉ ၵူၺ်ႈလိပ်းသမ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်လူတ်းယွမ်းလႆႈ ၊ ၵူၺ်ႈသုၵ်း သမ်ႉၵႅတ်ႇၶႄ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈ တၢင်းပဵၼ်ၵႅၼ်ႇသႃႇလႆႈတင်းၼမ်ယူႇယဝ်ႉ ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈၸႂ်ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ လိူၵ်ႈၸႂ်ႉႁႂ်ႈပဵၼ်ၽွၼ်းလီလႄႈ။ ပေႃးဝႃႈၵိၼ်ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈၵၼ်လႄႈၼႆ တေဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈၵိၼ်သေၵေႃႉ ၊ ၵွပ်ႈဢမ်ႇမီးဢရႃႉသႃႇသင် တႃႇတေဢွၼ်ၵၼ်ၵိၼ်မၼ်း ၵေႃႈၶႂ်ႈဝႆႁူဝ်ယူႇယဝ်ႉ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈၼႆႉ ပႃးထၢတ်ႈပီႇတႃႇမိင်ႇ-ဢေႇ ၊ Lutein လႄႈ ၸွႆႈႁႄႈၵင်ႈပၼ်တၢင်းပဵၼ် ၵႅၼ်ႇသႃႇလႆႈယဝ်ႉ ၊ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ တွၼ်ႈပၢႆးယူႇလီၵမ်ႉၸွႆႈလႆႈ တၢင်းၼမ်တၢင်းလၢႆၵွၼ်ႇ ၊ ၵွပ်ႈၼႆႉ ဢဝ်ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈသေႁဵတ်းၵိၼ် ၼမ်ႉဝၢၼ် (ၶွင်ဝၢၼ်) ၽျေႃႇယေႇၵၼ်။ တႃႇႁဵတ်းၶွင်ဝၢၼ် သမ်ႉဢဝ်ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈ၊ မၢၵ်ႇဢုၼ် ၊ ၼမ်ႉၶႅင် ၊ ပိူၵ်ႇမႆႉမဵၼ်ႁိူၵ်ႈ ဢဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶူၼ်းလေႃးၵၼ် သင်မီးၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈပၼ်ႇမၢၵ်ႇမႆႉ (Blender) ၵေႃႈ သႂ်ႇၼႂ်းၼၼ်ႉသေပၼ်ႇၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ၊ ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈတေႉဢဝ် ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈတင်း ၼမ်ႉဢုၼ်ႇတင်ႈဝႆႉၶၢဝ်းတၢင်း (10) မဵတ်ႉ သင်တင်ႈယဝ်ႉ လႆႈ(10)မဵတ်ႉၵေႃႈပူင်သေ ဢဝ်ၼမ်ႉၽိုင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၵိူဝ်ဝၢၼ် သႂ်ႇ ပႃး ၵိၼ်ပၼ် ၊ ပေႃးၶႂ်ႈၵိၼ် သုမ်ႈသုမ်ႈပႃးသမ်ႉ မိမ်ႇမၢၵ်ႇၽႃႈသႂ်ႇလေႃးသေ ၵိၼ်ၵေႃႈလႆႈယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉဝၢၼ်ပိူၵ်ႇၵူၺ်ႈၼႆႉ ၵိၼ်ပၼ်မိူဝ်ႈပႆႇ မီးသင်ၼႂ်းတွင်ႉ မိူဝ်ႈပႆႇၵိၼ်သင်ဝႆႉၼၼ်ႉ လီၵိၼ်ပၼ်တွၼ်ႈၼႂ်ၵူႈဝၼ်းၵေႃႈလႆႈၵူႈဝူင်ႈၵေႃႈလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ဢိင်ၽိုၼ်-Mystyle ပိၼ်ႇ(ၼမ်ႉၸူမ်သၢႆးၽူး) http://taifreedom.com/shan/index.php/article/5464-2019-04-09-05-19-08
လွၵ်းလၢႆးယူႇသဝ်းၸၢတ်ႈပၢၼ် ႑႐ လၢႆး
1. ပေၵူႈငိုၼ်း​​သေပွၵ်ႈ မီးဝႆႉ​​ၶေႃႈၵႂၢမ်းဝွၵ်းဢွၼ်ႇပုၵ်ႈၼိုင်ႈ "​​ပေႃးယွၼ်းၸင်ႇပၼ် ပဵၼ်ၵူၼ်းႁၢႆႉ၊ ​​​ဢမ်ႇလႆႈယွၼ်း​​သေပၼ် ပဵၼ်ၵူၼ်းလီ၊ ယွၼ်းယူႇ​​ၵေႃႈဢမ်ႇပၼ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူၵ်ႈ" ၼႆလူး။ ယွၼ်ႉၼၼ် တီႈၵူၼ်း​​ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း၊ ၵူၼ်း​​ၵေႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈယုမ်ႇယမ်တမ်းၸႂ်ၼၼ်ႉ ပႅင်ႇၼင်ႇပဵၼ် လႆႈ ​​ပေၵူႈငိုၼ်း​​သေဢိတ်း။ ​​ပေႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈငိုၼ်းတွင်းၼႆ ​​ဢေႇ​​ၵေႃႈၶႂ်ႈယဝ်ႉ ၼမ်​​ၵေႃႈၶႂ်ႈယႃႇ၊ ၽႂ်​​ၵေႃႉလႂ် ​​ၵေႃႉဢၼ်ၵူႈယိမ်ၵူႈ​​ၵေႃႉ တိုၼ်းၶႂ်ႈလႆႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ထမ်ႇမတႃႇမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ သင်ဢမ်ႇၶိုၼ်းတႅၼ်းၸိုင် ၼႂ်းၸႂ် ႁၢင်ႈမိူၼ်ႁိုဝ်ဝႆႉ၊ ပဵၼ်ပုတ်းပဵၼ်ၽၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်လူင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ​​ပေႃးဝႃႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်း​​ၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်းႁၵ်ႉ​​တေႉ​​တေႉ တႄႉ​​ၵေႃႈ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်တဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈ​​သေလႄႈ။ 2. ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈႁဝ်းလူဝ်ႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမီးဝႆႉတူဝ်ႈတၼ်း လၼ်းၵၼ်းတႃႇ​​ၵေႈၶႆလႆႈၼၼ်ႉ ၸူႉႁွမ်ငိုၼ်းဝႆႉ။ ႁဝ်းၶႃႈ ​​တေထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမိူဝ်ႈလႂ် ​​တေထူပ်း ​​ၽေးႁိုဝ် ​​တေပဵၼ်​​ယေႃးၵႃႇဢမ်ႇယူႇလီမိူဝ်ႈလႂ်ၼႆ ႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉႁၼ်လႆႈထႃႈတၢင်းၼႃႈ။ သင်ပဵၼ်မႃး​​တေႉ ၸွမ်းၼင်ႇသၢႆငၢႆငဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈ​​ၵေႈလိတ်ႈလႆႈၼိုင်ႈၽၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ ၸူႉႁွမ် ငိုၼ်းဝႆႉလႄႈ။ 3. ပေၵုမ်ႇသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၸွမ်း ​​ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်း။ ​​ပေၵုမ်ႇၶၢမ်ႇသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၸွမ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ယၢမ်ႈပႄႇပၢၵ်ႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉၶၢမ်ႇ​​သေ ယꨤမ္ꨳထဵင်ႇၶိုၼ်း ႁဝ်း၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၸၢင်ႈၶုၵ်းၸႂ်လႆႈ မိူဝ်ႈၶဝ်မီးလွင်ႈလူဝ်ႇႁဝ်းၵူၺ်းၼၼ်ႉ။ မၢင်​​ၵေႃႉမီး၊ "တူဝ်ႈတၼ်းတႃႇ​​သေႇ တွၼ်ႈတႃႇသၢႆႈ တႅၼ်းပၼ်မၼ်း" ၼႆၼၼ်ႉ ​​ပေႃးၶိုၼ်းဝူၼ်ႉတူၺ်းလီလီ ၸိုင် ပဵၼ်ၵူၼ်း​​ၵေႃႉဢၼ်မီး​​ဝေႇတၼႃႇ ​​ယေႃးၵႃႇၸဵၵ်ႉ တၸ ယႃႇဝႃႈ​​တေၵိုင်ႇထိူၵ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈ ပၢႆပဵၼ်လွင်ႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇလီ ဢမ်ႇမီးၵုင်ႇသ​​လေႇ​​သေ ဢိတ်းၵွၼ်ႇ။ ၽိူဝ်ႇတႃႉ​​တေၶၢမ်ႇတုၵ်ႉယၢၵ်ႈႁိူဝ်ႉၸွမ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်း​​ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇႁဝ်းၼၼ်ႉ၊ တႃႉႁဝ်းသဵင်ႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းၸွမ်း ၼႃႈၵၢၼ်ပရႁိတ ၵၢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ၼၼ်ႉလႃႈ တႃႉ​​တေလႆႈၽွၼ်းလီ မီးၽွၼ်းလီ။ 4. လူဝ်ႇလႆႈ​​မေႃတႅပ်းတတ်းသိူၵ်ႈသမ်ႇ ပုတ်းၶၢတ်ႇ​​ တေႃႇ ၵူၼ်း​​ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇလီ​​တေႃႇၼိူဝ်ႁဝ်း။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵၢၼ်ႉလီ​​တေႃႇတၢၼ်ႇႁိုဝ်​​ၵေႃႈ မၼ်းသမ်ႉ ၵႆႉၵႆႉလိင်ႉ​​လေႇ ​​ပေႉၵိၼ်​​တေႃႇၼိူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇဝႆႉလွင်ႈၼပ်ႉထိုဝ်​​တေႉ​​တေႉဝႃႈဝႃႈ​​သေ သိူၵ်ႈသမ်ႇ​​တေႃႇၶိုၼ်း​​သေဢိတ်းယဝ်ႉ။ ၸိူင်ႉၵူၼ်းမဵဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်း​​ၵေႃႉဢၼ်ၶဝ်ယၢမ်ႈဢဝ် ​​ပေႉပုၼ်ႈၼိူဝ်မႃးၼၼ်ႉ တႃႇၶဝ်​​တေမိူၵ်ႈမႆႈႁဵတ်းလႆႈ ​​တေႃႇထႅင်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၶႃႈလႃႇသင်၊ ပဵၼ်လွင်ႈလဵၵ်ႉ ​​တႃႇၶဝ်ၵူၺ်းယဝ်ႉ​​လေႃႇ။ ​​ပေႃးမၼ်းယုမ်ႉ​​တေႃႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ​​ၵေႃႈ ၶိုၼ်းယုမ်ႉ​​တေႃႇ။ ​​ပေႃးမၼ်းတူႇ​​တေႃႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ​​ၵေႃႈ ၶိုၼ်းတူႇ​​တေႃႇ ​​သေလႄႈ။ ​​ပေႃးမၼ်းၵျၢင်ႉမိူၼ်ၾႆး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ​​ၵေႃႈ လုၵ်ႉမႆႈမိူၼ်ၾႆး။ ​​ပေႃးမၼ်းၵျၢင်ႉမိူၼ်ၼမ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ​​ၵေႃႈ ၵတ်းယဵၼ် မိူၼ်ၼမ်ႉ​​သေလႄႈ။ 5. ၵႆႉဢုပ်ႇဢူဝ်းလၢတ်ႈ​​တေႃႇၼမ်ၼမ် တင်းဢူၺ်း​လီ​ၵေႃႉဢၼ်တူဝ်ၸႂ်မိူၼ်ၵၼ်။ ၵႆႉဢုပ်ႇဢူဝ်းလၢတ်ႈ​​တေႃႇ တင်း​​ၵေႃႉဢၼ်ယုမ်ႇယမ် ၼပ်ႉထိုဝ်သူ လႄႈ ​​ၵေႃႉဢၼ်သူယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ် ၼၼ်ႉလႄႈ။ လွင်ႈလႆႈလၢတ်ႈ​​တေႃႇၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸႂ်ၵတ်းယဵၼ် သိူဝ်းသႃႇ​​သေ တၼ်းသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉလႆႈ၊ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶီမႆႈသင် ပဵၼ်ဢၼ် လတ်းၽၢၼ်ႇၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်မူၼ်ႈၸႂ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉ​​ၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇယိူင်းဢၢၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပိူင်ပဵၼ် မိူဝ်ႈလဵဝ် လႄႈ ဢၼႃႇၵၢတ်ႈတၢင်းၼႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸႃႉၵႂႃႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် မီးလွင်ႈၶမ်ၸႂ်ႁပ်ႉႁူႉမိူၼ်ၵၼ်ၵူၺ်း ​​တေပၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ တၢင်းၶႂ်ႈၸႂ်ႈလႆႈ။ ၶႂ်ႈဝႃႈၼႆႉ ​​ပေႃးသူသမ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းလွင်ႈၽၢႆႇၽႃႇသႃႇ သူ​​တေၵႂႃႇလၢတ်ႈ​​တေႃႇတင်းၵူၼ်းၵိၼ်လဝ်ႈ မဝ်းလဝ်ႈ ၶဝ်ၼၼ်ႉ ေတဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇလူး။ 6. ႁိုင်ႁိုင်ၼၢၼ်းၼၢၼ်း ၵႆႉဢွၵ်ႇꨁꨤဝ္းတၢင်းပၼ်။ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ပွတ်းပွတ်းဢွၼ်ႇႁဝ်းၼႆႉ တႃႇႁႂ်ႈႁပ်ႉႁူႉတူဝ်ထူပ်းသိင်ႇမႂ်ႇမႂ်ႇ လႄႈ တႃႇႁႂ်ႈၽိူမ်ႉ ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ပႁုသုတ (General knowledges) ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈသင်ႉၶိုၼ်ႈသုင်မႃးၼၼ်ႉ ႁိုင်ႁိုင် ၼၢၼ်းၼၢၼ်း ထုၵ်ႇလီဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းပၼ်ယူႇ။ ၵၢၼ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈယႃႇႁိူဝ်ႉယႃမွႆႈ မဵဝ်းၼိုင်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သူ​​တေႁူႉ ​​တေႁပ်ႉၶၢမ်ႇမႃး ယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈ​​လေႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း သၽႃႇဝတၢင်းႁၢင်ႈလီ ၼမ်ႉ , လိၼ် , ႁိၼ် , ၽႃၼႆႉ​​ၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ် ၸႂ်ၵတ်းယဵၼ်လီမဵဝ်းၼိုင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈလွင်ႈလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉ ​​တေၸၢင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈၼၵ်းၸႂ် (Pressure) တီႈဢၼ်သူမီး ၼၼ်ႉ ယုပ်ႈယွမ်းလူင်းၵႂႃႇၵမ်ႈၽွင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ 7. ႁဵတ်းၵၢၼ် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသူင်ၸႂ် ပႃးဝႃႇသၼႃႇ ၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ။ မီးလိၵ်ႈထႅဝ်ၼိုင်ႈ - "If you don’t like where you are, move You are not a tree” ​​ပေႃးမႂ်းဢမ်ႇလႆႈၸႂ်တီႈမႂ်းယူႇ မႂ်း​​ၵေႃႈၶၢႆႉတီႈပႅတ်ႈလႄႈ၊ မႂ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉလူး။ ၸႂ်ႈယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ၵူၼ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉ ဢၼ်ဢမ်ႇတူင်ႉၼိုင်လႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈယၢပ်ႇ လႆႈယဵၼ်းမႃးၼႆႉ ​​ပေႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇလႆႈ ၸႂ်​​သေ ၼၵ်းၸႂ် ၶမ်ၸႂ်ယူႇ။ ​​ၵျေႃႉပၢၼ်း ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ "ၵဝ်ၶႃႈတႄႉ လိူဝ်​​သေ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇပႃးဝႃႇသၼႃႇ​​သေ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ၊ တႃႉႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပႃးဝႃႇသၼႃႇ​​သေ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႃႈ" ၼႆဝႃႇ။ ​​ဢေႃႈၶႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသူင်ၸႂ် ပႃးဝႃႇသၼႃႇ တေႉ​​တေႉၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ။ 8. ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇပၼ် ၽၢႆႇပိူၼ်ႈၽွင်ႈ၊ ႁၼ်ထိုင် ဢီးလူ ပိူၼ်ႈၽွင်ႈလႄႈ။ ပၼ်ႁႃၼိုင်ႈဢၼ် ယူႇၽၢႆႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇတူၺ်း​​ႁၼ်​​ၵေႃႈ ၸၢင်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ၊ ယူႇၽၢႆႇမၼ်းတူၺ်းႁၼ်​​ၵေႃႈ ၸၢင်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ လွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ႁၼ်ထိုင်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ပၼ်ႁႃဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈမၼ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် လူဝ်ႇလႆႈတူၺ်းႁၼ်ၼပ်ႉထိုဝ် တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၽၢႆႇပိူၼ်ႈ ၽွင်ႈယူႇ။ တႃႇႁႂ်ႈ​​မေႃဝူၼ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ "​​ပေႃးတီႈမၼ်း သင်ပဵၼ်ၵဝ် ၼႆၸိုင် ​​တေပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်​​ၼေႃ" ၼႆၼၼ်ႉ ၽိုၵ်းသွၼ်ဝႆႉ တႃႇ​​သေႇလႄႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽၢႆႇမၼ်းတူၺ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၽႃႇမိုဝ်း၊ ၽၢႆႇၵဝ်တူၺ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ဢူင်ႈမိုဝ်း။ တြႃးမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈမီးလွင်ႈႁၼ်ထိုင်ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ 9. လူလိၵ်ႈၼမ်ၼမ်။ "ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢၼ်လူလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ​​သေ၊ ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼၼ်ႉ​​ၵေႃႈ ၶဝ်လူလိၵ်ႈ" ၼႆဝႃႇ။ မႅၼ်ႈ​​တေႉ။ သင်ဝႃႈ သူၶဝ်ႈၸႂ်ၶဝ်ႈ​​ၶေႃးၼႂ်းလွင်ႈလူလိၵ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၼႆၸိုင် သူ​​တေလႆႈႁပ်ႉႁူႉၼႂ်းၸႂ်ဝႃႈ မိူၼ်ႁွတ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းတၢင်ႇလူၵ်ႈၵမ်ႇၽႃႇၼၼ်ႉယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်း သမ်ႉ​​ပေႃး​​တေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ႁိူဝ်ႈႁိူင်း ၊ တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်သမ်ႉ​​ပေႃး​​တေတိူဝ်းမႃး ၼၼ်ႉ  လွင်ႈလူလိၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးဢၼ်လီ ​​သေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ 10. လဵပ်ႈႁဵၼ်း​​သေဢၼ်ဢၼ် ​​သေမဵဝ်းမဵဝ်းယူႇ တႃႇ​​သေႇလႄႈ။ ၸိုင်ႈမိူင်းဢု​​ရေႃးပၶဝ်ၼႆ ဢႃႇယူႉ (80) ပူႇထဝ်ႈ ၼၢႆးထဝ်ႈၶဝ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉလဵပ်ႈႁဵၼ်း ​​တေႇဢဝ်ၽႃႇသႃႇ မႂ်ႇမႂ်ႇၸႃႉၵႂႃႇ ပိင်ႇၺႃႇတၢင်းႁူႉတၢင်း​​မေႃတၢင်းလၢႆယူႇ။ ဢၼ်ၶဝ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း သိင်ႇမႂ်ႇမႂ်ႇ​​သေဢၼ်ဢၼ် ​​သေ မဵဝ်းမဵဝ်းယူႇတႃႇ​​သေႇၼၼ်ႉ မိူၼ်ပဵၼ်ထုင်းၶဝ်ဝႆႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇ​​ၶေႃး​​သေ လဵပ်းႁဵၼ်းသိင်ႇမႂ်ႇမႂ်ႇ ​​သေဢၼ်ဢၼ်​​သေမဵဝ်းမဵဝ်းလႄႈ။ ၶတ်းၸႂ်လဵပ်းႁဵၼ်းပိင်ႇၺႃႇတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈမဵဝ်း ႁႂ်ႈ​​ပေႃးလူင်ႉလႅၼ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ် ထိုင်တီႈ ထိုင်လႅၼ်လႄႈ။ ၵၢၼ်ဢၼ်ၸႂ်ႉႁႅင်းတူဝ်​​သေႁဵတ်းၼႆႉ ၽွၼ်းလီမၼ်း ပၼ်မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉလဵၵ်ႉၼုမ်ႇႁၢတ်ႈႁၢႆးၼႆႉၵူၺ်း။ သင်ဢႃႇယူႉယႂ်ႇထဝ်ႈမႃးယဝ်ႉၸိုင် ၵၢၼ်ဢၼ်ၸႂ်ႉၺၢၼ်ႇ ​​သေႁဵတ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ​​တေသၢင်ႇထုၵ်ႇ ​၊ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ သၢၵ်ႈသႃႇလူမ်ၸႂ်လႆႈ။ ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ ဢၼ်တၢင်ႇထိုင်လၢတ်ႈၼႄမႃး လွၵ်ႈလၢႆးယူႇသၢင်းသဝ်းၸၢတ်ႈပၢၼ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတႃႇလုၵ်ႈ လၢၼ် သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇႁဝ်းၶဝ်ဢမ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းၵႃႈဢႃႇယူႉ ၽွင်းတိုၵ်ႉတူင်ႉၼိုင်လႅတ်းသႅဝ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း လႆႈၵူႈ​​ၵေႃႉ​​ၵေႃႉၶဝ် ႁႂ်ႈ​​မေႃဢဝ်တွၼ်ႈသွၼ် ဢွၼ်ၸႂ်ႉ တိုဝ်းတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်​​သေ ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇလွၵ်းလၢႆး ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ ဢၼ်ၶႃႈႁဝ်းလႆႈတၢင်ႇထိုင်ၼၼ်ႉလီလီ ၸိုင် ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ​​တေပဵၼ်ၽွၼ်းလီ မီးၵႃႈၶၼ် တွၼ်ႈတႃႇသူၸဝ်ႈၵူႈ​​ၵေႃႉ​​ၵေႃႉယူႇၼႆၶႃႈ။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ထိုင်ၵူႈ​​ၵေႃႉ​​သေ ............. ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ / မႆႉသၢင်းၶမ်း (ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ လပ်ႉၽၢႆၽၢႆ)
တွၼ်ႈတႃမႄႈမၢၼ်းၸပ်းတွင်ႉဢၼ်လူဝ်ႇၵိၼ်ပၼ်ၼၼ်ႉ
Details Created on 08 April 2019 Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း တႃႇယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ် မီးႁႅင်းၼၼ်ႉ ပေႃးၵိၼ်သင် တေမီးႁႅင်းၵမ်ႉၸွႆႈလုၵ်ႈ ၊ ၵမ်ႉပၼ်ႁႅင်းမႄႈ ၊ တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉ လူဝ်ႇၵိၼ်ၵေႃႈ မီးယူႇလၢႆလၢႆလွင်ႈ ယူႇယဝ်ႉ။ (1)ၵိၼ်ပၼ်မွၵ်ႇပၢၼ်းၸိူၼ်း(မွၵ်ႇဝၢႆႇဝၼ်း) တီႈမွၵ်ႇဝၢႆႇဝၼ်းၼႆႉ မီးထၢတ်ႈမႅၵ်ႇၵသီႇယမ်ႇ ၊ ထၢတ်ႈလဵၵ်း ၊ ထၢတ်ႈၸိုၼ်း ၊ ပူဝ်ႇတႅၵ်ႇသီႇယမ်ႇ ၊ ၵႄႇလ်သီႇယမ်ႇ၊ပႃးထၢတ်ႈပီႇတႃႇမိင်ႇ ဢူဝ်ႇမီႇၵႃႇ- 3 ၽႅတ်ႇထီႇ (Omege-3fatty) ဢႅတ်ႉၸိတ်ႉလႄႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်မႄႈၸပ်းတွင်ႉ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်လုၵ်ႈဢၼ်ယူႇ ၼႂ်းတွင်ႉတႃႇႁူၼ်ႈမုၼ်း ယိုတ်ႈယႂ်ႇလႆႈလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ (2)ၵိၼ်ပၼ်ႁူဝ်မၼ်း (ႁူဝ်မၼ်းလႅင် ၊ လိူင် ၊ ၶၢဝ်) တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉၶဝ် ၵိၼ်ပၼ်ႁူဝ်မၼ်းၼႆႉၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်တူဝ်ၶိင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ႁၢင်ႈ လီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႄႈ မၢၵ်ႇတႃၸိုၼ်ႈလီႁႅင်းလီသေ ယူႇလီမီးမႃးႁႅင်း ယွၼ်ႉလူၺ်ႈႁူဝ်မၼ်း မီးထၢတ်ႈ ၽွၼ်းလီၼမ်ဝႆႉ လႄႈ လီၵိၼ်ပၼ်တေႉတေႉ။ (3)ၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉၼူမ်း ၼမ်ႉၼူမ်း ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်ထၢတ်ႈ ၼမ်ႉၼူမ်းၼႆႉ ပႃးထၢတ်ႈၵႄႇလ်သီႇယမ်ႇ ဢၼ်ႁႅင်းလိူဝ်လႄႈ မိူဝ်ႈၽွင်းၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ယူႇၼၼ်ႉထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ်ယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။ (4)ပႃၵူႈလွင်ႈ ပေႃးၵိၼ်ပၼ်ပႃ ၊ ပႃၵူႈဢၼ်ၵူႈလွင်ႈတေ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းတွင်ႉၼၼ်ႉ ဢွၵ်းဢေႃလီ ၊ ဢွၵ်းဢေႃလႅတ်း ယွၼ်ႉဝႃႈပႃၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးထၢတ်ႈ ပလူဝ်ႇတိၼ်းလႄႈ ဢူဝ်ႇမီႇၵႃႇ-3 ၽႅတ်ႇထီႇ (Omege-3fatty) ဢႅတ်ႉၸိတ်ႉဝႆႉယူႇ။ (5)ထူဝ်ႇၽူးၽိူၵ်ႇ သင်ၵိၼ်ပၼ်ထူဝ်ႇၽူးၽိူၵ်ႇ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉၸပ်းတွင်ႉယူႇၼၼ်ႉ ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈလွင်ႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼမ် ၊ လိူတ်ႈတူၵ်းၼမ် ၽွင်းမိူဝ်ႈၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၵ်ႇၼႆယဝ်ႉ ၊ ထူဝ်ႇၽူးၽိူၵ်ႇၼႆႉ ပႃးထၢတ်ႈပလူဝ်ႇတိၼ်း သေဢမ်ႇၵႃး ဝီႇတႃႇမိၼ်ႇလႄႈ ထၢတ်ႈတၢတ်ႉတုၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးတင်းၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၊ ၽွင်းမိူဝ်ႈၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ၼႆႉ ထုၵ်ႇၵိၼ်ပၼ် ထူဝ်ႇၽူးၽိူၵ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ (6)ထူဝ်ႇလိူင် ထူဝ်ႇလိူင်ၼႆႉႁဵတ်းၵိၼ်လႆႈၵူႈလွင်ႈၵူႈလၢႆး တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉ (ပႃးသၼ်ႇထေႇ) ၶဝ်လူဝ်ႇၵိၼ်ပၼ်ပႃးယူႇ ထူဝ်ႇလိူင်ၵေႃႈမီးထၢတ်ႈလဵၵ်း ၊ ထၢတ်ႈယႆး ၊ ထၢတ်ႈဝီႇတႃႇမိၼ်ႇ လႄႈ ပလူဝ်ႇတိၼ်းၶဝ်ႈပႃးဝႆႉတၢင်းၼမ်တၢင်းလၢႆ ၊ လွင်ႈၵိၼ်ထူဝ်ႇလိူင်ၼႆႉပဵၼ် ဢႁႃႇရႃႉ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်တႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉတေႉတေႉယဝ်ႉ။ (7)ၽၵ်းၵၢတ်ႇမွၵ်ႇၶဵဝ်(ပန်းမုန်လာစိမ်း) ၽၵ်းၵၢတ်ႇမွၵ်ႇၶဵဝ်ၼႆႉ ပႃးထၢတ်ႈပူဝ်ႇတႅၵ်ႇသီႇယမ်ႇလႄႈ ၽေႃႉလိတ်ႉဢႅတ်ႉၸိတ်ႉ တင်းၼမ်လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉ ၶဝ်လုပ်ႇတေၵႅၼ်ႇၶႅင် တွၼ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼ်ႂးတွင်ႉၵေႃႈ လုပ်ႇတေၸဵဝ်းၶႅင်ႁႅင်းလီ ၵမ်ႉၸွႆႈလႆႈပႃးယဝ်ႉ။ (8)ၶႆႇၵႆႇ တွၼ်ႈတႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉ လႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်တိုၵ်ႉယူႇၼႂ်းတွင်ႉမႄႈ တေယူႇလီပီးသၢၼ်းၼၼ်ႉ ၵိၼ်ပၼ်ၶႆႇၵႆႇ ဢၼ်မီးထၢတ်ႈၵႄႇလူဝ်ႇရီႇ ၊ ပလူဝ်ႇတိၼ်း ၊ Omege-3 fatty ဢႅတ်ႉၸိတ်ႉ ၊ ထၢတ်ႈလဵၵ်း ၊ ၽေႃႉလိတ်ႉဢႅတ်ႉၸိတ်ႉ ၊ ထၢတ်ႈၵူဝ်ႇလိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶဝ်ႈပႃးလႄႈ ၸွႆႈပၼ်ပဵၼ်ႁႅင်း တေႉတေႉယဝ်ႉ။ (9)ၵူၺ်ႈ တီႈဢၼ်မႄႈၸပ်းတွင်ႉၶဝ် ၵႆႉၵိၼ်ပၼ်ၵူၺ်ႈတႃႇသေႇ ၸွႆႈပၼ်တူဝ်ၶိင်းမီးမႃႇ မီးႁႅင်းသေ ဢမ်ႇၵႃး တွၼ်ႈၶမ်ႈတွၼ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ၼွၼ်းလပ်းလႆႈလီယူႇယဝ်ႉ။ (10)မၢၵ်ႇၶေႃႁႅင်ႈ ၊ မၢၵ်ႇၶေႃ (တရုတ်ဆီးသီးခြောက်) တီႈမႄႈၸပ်းတွင်ႉၶဝ် ၵႆႉပဵၼ်တွင်ႉယိုင်ႈ၊ တွင်ႉၶိုၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇႁူင်းၶဝ်ႈ ၶဝ်ႈဢမ်ႇယွႆႈလႆႈ ၼၼ်ႉ သင်ၵိၼ်ပၼ်မၢၵ်ႇၶေႃႁူၺ်ႇ မၢၵ်ႇၶေႃႁႅင်ႈ တႃႇသေႇၸိုင် ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ တီႈမႄႈၸပ်းတွင်ႉၶဝ် ၵႆႉၵိၼ်ပၼ် ၸိူဝ်းဢၼ်လၢတ်ႈၼႄမႃးၼႆႉ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇယူႇၼႂ်းတွင်ႉ လႄႈ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈတေၵႅၼ်ႇၶႅင်ယူႇလီ တေမီးႁႅင်းတေယူႇငၢႆႈ ၵႂႃႇမႃးပႆလႂ် ၵေႃႈငၢႆႈ တေဢမ်ႇမီးၶိုၼ်ႈမီးၵူၼ်ႉသင် ၼႆယူႇယဝ်ႉ ၊ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းမႅၼ်ႈတႃႇသေႇ ၵိၼ်ပၼ်ႁႂ်ုႈမႅၼ်ႈလူမ်း ယွၼ်းၵိၼ်တႃႉ ၊ ၵိၼ်ပၼ်ထုၵ်ႇ ႁႂ်ႈတွင်ႉယူႇငၢႆႈ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈငမ်ႇၵၼ် တၢင်းပၢႆးယူႇလီ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႄႈ တႃႇမႄႈၸပ်းတွင်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢိင်ၽိုၼ်--WWW.GandaWin ပိၼ်ႇ--ၼမ်ႉၸူမ်သၢႆးၽူး http://taifreedom.com/shan/index.php/article/5463-2019-04-08-05-09-39
မွၼ်းၵႂၢမ်းၶွင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵျူး
#ယွၼ်ႉၼမ်ႉဢမ်ႇလီယွတ်ႇၼိုင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉသႂ်ၵွၵ်းၼိုင်ႈဝေႇႁၢင်ႈၵႂႃႇလႆႈဢိူဝ်ႈ။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉသႂ်ယွတ်ႇၼိုင်ႈသေ ဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉဢမ်ႇလီၵွၵ်းၼိုင်ႈ ၸိုၼ်ႈသႂ်ၵႂႃႇလႆႈၵူၺ်း ...... မီးယူႇသၢမ်လွင်ႈ တီႈၽႂ်လၵ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ - တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ၵိၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းတွင်ႉယဝ်ႉ၊ လွင်ႈၾၼ်ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႂ် လႄႈ လိၵ်ႈဢၼ်လီလီ ဢၼ်လူသေ တွင်းမၢႆၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်းဢွၵ်းဢေႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မႃႉၶဝ်ၼႆႉ ၸၢင်ႈၽိတ်းၼိူဝ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းလီလီဢူၼ်ႈၼူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၶဝ်ၵေႃႈၸၢင်ႈၸူမ်ယူႇၸွမ်း ၶေႃႈၵႂၢမ်းဝၢၼ်ဝၢၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်း မၼ်းဢမ်ႇၸႅၵ်ႇၽေဝႆႉလွင်ႈၵၢမ်ႇလီလႄႈၵၢမ်ႇႁၢႆႉၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလႅင်းလေႃႇ သင်ယူင်းၽၢင်ႈဢွၵ်ႇလႆႈတီႈၼႂ်းလွင်ႈၵၢမ်ႇႁၢႆႉၼၼ်ႉၸိုင် ၸၢင်ႈထိုင်လႆႈတီႈလွင်ႈၵၢမ်ႇလီလႄႈ သင်ၵုမ်ႇၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၸွမ်းလွင်ႈၵၢမ်ႇလီယူႇၸိုင် ၸၢင်ႈထိုင်လႆႈတီႈလွင်ႈတၢင်းၵၢမ်ႇႁၢႆႉဢိူဝ်ႈ ...... သင်ဝႃႈမႂ်းဢမ်ႇလူလိၵ်ႈၸိုင် မႂ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းပဵၼ်လၢႆမိုၼ်ႇလၵ်းၵေႃႈယဝ်ႉ မႂ်းတိုၵ်ႉတေပဵၼ်ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၵူၼ်းသူင်ႇလိၵ်ႈၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ ..... သင်ဝႃႈၵူၼ်းႁိမ်းႁိူၼ်းတွႆႇတိင်ႇတေႃႇတဵင်ႈၶိုၼ်း ႒မူင်းၼႆၸိုင်ယႃႇပေၸႂ်လမ်၊ ၶိုၼ်းပူၵ်းမၼ်းမိူဝ်ႈ႔မူင်းသေ လၢတ်ႈဝႃႈမၼ်းလီထွမ်ႇၼႃႇၼႆသေလႄႈ ..... သင်မႂ်းပႂ်ႉၽႂ်သေၵေႃႉၵေႃႉၸိုင် တေလႆႈလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵူၺ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းထဝ်ႈၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ ..... ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်မေႃယႃလူင် ဢၼ်ယႃပၼ်လႆႈႁွႆးၸဵပ်းတီႈၸႂ်ဢိူဝ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈသြႃႇလူင် ဢၼ်ၵႄႈလိၵ်ႈပၼ်ႁႃလႆႈၵူၺ်း ...... ၶတ်းၸႂ်သေယဝ်ႉ ၶႂ်ႈၼႅင်ၵေႃႈၼႅင်လႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ်သေ ၽိတ်းပိူင်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈလႆႈၵူၺ်း ..... ၼမ်ႉယမ်ထိုင်ၵူႈၵေႃႉသေ ဝၼ်းၼုမ်ႇ - ထုင်ႉၼွင်မွၼ် ( ဝဵင်းသဵဝ်ႈၶမ်း ) 8 ,4.  2019
တွၼ်ႈသွၼ်ပၢႆးႁူႉၶိုၵ်ႉတွၼ်း
တွၼ်ႈသွၼ်ပၢႆးႁူႉၶုိၵ်ႉတွၼ်း တႃႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈေၵႃႉ ..... 1.   လမ်ႇမၢၵ်ႈေလႃးၽ ယႂ်ႇႁႅင်းလူိဝ်၊ မီးေလႃးၽထုိင် ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ ဢီးသူၼ်း တႃႇႁႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၶုိၼ်ႈယႂ်ႇၼႆေသတႃႉ၊ ၵူၼ်းမၢင်ေၵႃႉၶဝ်သမ်ႉ ယွၼ်ႉၸႂ်ဢတ်ႉတ ေလႃးၽႁႅင်း ၼႃႇေသ ၸၢင်ႈထုိင် သဵၼ်ႈတၢင်းၽိတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ 2.   ဢမ်ႇၼပ်ႉယမ်ၶၢဝ်းယၢမ်း၊ ႁွင်ႉထူပ်းတင်းသေေၵႃႉေၵႃႉေၵႃႈယဝ်ႉ၊ ႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ် ၵမ်းၶွတ်ႇယွတ်ႈေၵႃႈယဝ်ႉ၊ လွင်ႈဢမ်ႇၼပ်ႉယမ်ၶၢဝ်း ယၢမ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵုင်ႇသိၵ်ႈၶႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇတူၵ်းၵႂႃႇ ေသဢမ်ႇၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႇပႃးလွင်ႈၼပ်ႉယမ်ပူိၼ်ႈယုပ်ႈယွမ်း ၼူိဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ ..... 3.   ဢမ်ႇမီး ၼမ်ႉၸႂ်ႁၼ်ထုိင်လီ၊ မၢင်ၸူိဝ်ႉမၢင်လွင်ႈ သူေတထၢင်ႇဝႃႈ မၼ်းႁုၵ်ႉႁၢႆႉ ထုိင် တီႈေပႃးဢမ်ႇႁၼ်ထုိင်လီလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ .... မူိဝ်ႈယၢမ်း ၼၼ်ႉ သူထုၵ်ႇလီႁႃတီႈပွင်ႇမၢင်ၸူိဝ်ႉမၢင်လွင်ႈ ဢၼ်လီ လူိဝ်ေသၼႆႉ မီးသင်ထႅင်ႈ ၼႆယူႇ ..... 4.   ၵဵင်ၸႂ်ႁႅင်း၊ ႁဵတ်းသင်ေၵႃႈၶႂ်ႈယဝ်ႉ သူၶႂ်ႈၵိၼ်၊ သူၶႂ်ႈၵႂႃႇ၊ သူၶႂ်ႈႁဵတ်း ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းၵႂႃႇႄလႈ။ ၵဵင်ၸႂ်သေေၵႃႉေၵႃႉႄလႈ လႆႈႁဵတ်းပၼ်ၼႆေသ ၸၢင်ႈ ပဵၼ်လွင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇသင် 5.   ေတႃးသယႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းမၢင်ေၵႃႉၼႆႉ မႃႁဝ်ႇယူႇၸွမ်းတၢင်းေၵႃႈ ၸႂ်လမ်၊ ၽူၼ်မႃး လႅတ်ႇမႆႈယူႇေၵႃႈ ၸႂ်လမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈပႃးသူ၊ လွင်ႈဢမ်ႇၸုိဝ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ေၵႃႈ ၸႂ်လမ်ယူႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၵႂႃႇယႃႉႁိမ်းႁွမ်း ႄလႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢႃႈသၢၵ်ႈသူပွတ်းေၵႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ ..... 6.   လႆႈၸႂ်ေတႃႇလွင်း၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ေတႃႇလွင်းၼႆႉ တူဝ်သူေၵႃႉလဵဝ်ၵူၺ်းဢမ်ႇ ၵႃး၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၼ်တူၵ်းပႃး ႁိမ်းႁွမ္း ၶွင်ၼႃႈႁူိၼ်းသူ ၼၼ်ႉ တူၵ်းတႅမ်ႇႁႅင်းၵႂႃႇဢူိဝ်ႈ။ 7.   ၶၢၼ်ႉဢူိၼ်ႁႅင်းၼႃႇ၊ ၽွင်းယၢမ်းသူၶၢၼ်ႉဢူိၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ​​​ေပႃးသူႁူႉဝႃႈ ဢမ်ႇ ၶဝ်ႈေၵႈဢွၵ်ႇၵၢင်ၵူၼ်းတင်းၼမ်လႆႈယဝ်ႉ ၼႆၸုိင် ​​​ေပၶၢၼ်ႉႄလႈ။ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႂ်ႈယဝ်ႉၸွမ်းၶၢဝ်း ယၢမ်း 8.   ဢမ်ႇၸွမ်းပၢႆးယူႇလီ၊ ၸူိဝ်းဢၼ်သဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးဝၼ်း တႃႇႁဵတ်း သင်လႆႈထႅင်ႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် သူႁဵတ်းသင်ေၵႃႈၶႂ်ႈယဝ်ႉ တႃႇႁႂ်ႈသုိပ်ႇသၢႆၸႂ်ထႅင်ႈ ႄလႈ တႃႇႁႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်လႆႈ ၵူၼ်းတင်းၼမ်ၼၼ်ႉ တူၺ်းထုိင်ပၢႆးယူႇလီၽွင်ႈႄလႈ။ လွင်ႈပၢႆးယူႇလီဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၼႆႉ သုမ်းၵူႈၸူိဝ်ႉၵူႈ လွင်ႈ ႄလႈ ယုပ်ႈယွမ်းၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈယဝ်ႉ ..... 9.   မႃႇၼယႂ်ႇ၊ ေပႃးသူမႃႇၼယႂ်ႇၸုိင် ေတပဵၼ်မႃး လွင်ႈဢမ်ႇသင်ႇ သွၼ်လႆႈ ​ႄလႈ ေတပဵၼ်မႃး လွင်ႈဢမ်ႇယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈ ထႅမ်ႈတီႈပူိၼ်လႆႈ တႃႇႁႂ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်။ လွင်ႈဢၼ်သူပွႆႇၽႃႈ တၢင်းႁၼ်ၵႅပ်ႈၼၼ်ႉ ​​​ေတႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵႃႈၶၼ်သူ တူိဝ်းၶုိၼ်ႈမႃးဢမ်ႇႁၢင်ႉ ..... 10.   ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇလႆႈ လွင်ႈၽိတ်းလွင်ႈထုၵ်ႇ၊ ေပႃးတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်သူ ႁႅင်းေဢႇၸုိင် ​​​ေတဢမ်ႇ ၸၢင်ႈၸႅၵ်ႇလႆႈ လွင်ႈၽိတ်းလွင်ႈထုၵ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် လူလိၵ်ႈၼမ်ၼမ်ႄလႈ။ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလူဢၢၼ်ႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈ လွင်ႈပုိၼ်းတႆး၊ လွင်ႈၽႃႇသႃႇ၊ လွင်ႈၽိင်ႈႄငႈ ပုတ်ႉထ၊ ပပ်ႉလိၵ်ႈၶိုၵ်ႉၶၢႆး ၸႃႉၵႂႃႇ ဢၼ်​​တေၸၢင်ႈလႅၵ်ႈ လၢႆႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်သူၼၼ်ႉ ၼမ်ၼမ်ႄလႈ 11.   ယုမ်ႇယမ်ငၢႆႈ၊ ေတပၼ် လွၵ်းလၢႆးပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ပၢႆးၶုိၼ်ႈယႂ်ႇ ဢူိဝ်ႈေပႃးၼႆ ​ႄတႉ ​​​ေတလႆႈၽၢင်ႉဝႆႉထႃႈယဝ်ႉ။ ​​​ေပႃးဝႃႈ ​​​ေသၸူိဝ်ႉ ​​​ေသဢၼ် ေတလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ ​​​ေတလႆႈၸွမ်းၼင်ႇၵႃႈၶၼ် ​​​ေပႃးၼႆႄတႉ သူေတၸၢင်ႈထုၵ်ႇၺႃးပႅတ်ႉလႅၼ် ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ဝႆႉလွင်ႈသတိေသ လဵပ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်လႃႈ ..... 12.   ဢမ်ႇမီးၵတိလွင်ႈမၼ်ႈၵုိမ်း၊ ေၵႃႉဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵတိလွင်ႈမၼ်ႈၵုိမ်းၼၼ်ႉ ၽႂ်ေၵႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈတၢင်ႇမၼ်းပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်​​​ေလႃႇ။ ၽႂ်ေၵႃႈ ေတဢမ်ႇၶႂ်ႈသုိၵ်ႉၶၢႆ တီႈေၵႃႉဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵတိ လွင်ႈမၼ်ႈၵုိမ်းေလႃႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ေပႃးၶႂ်ႈႁႂ်ႈၼႃႈၵၢၼ် သူၶုိၼ်ႈယႂ်ႇၸုိင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၵတိလွင်ႈမၼ်ႈၵုိမ်းလီလီ ​ႄလႈ 13.   ၸၢႆႇလူၼ်ႉၸၢႆႇလူိဝ်၊ ၸႂ်ႉတုိဝ်းတီႈ ဢွင်ႈလူဝ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်းႄလႈ၊ ​​ပေၸႂ်ႉၸၢႆႇ ပႅတ်ႈလွၵ်ႇလၢႆ၊ ေပႃးၸႂ်ႉၸၢႆႇတီႈဢွင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႈ ၸူိဝ်းၼၼ်ႉ ၼမ်ႁႅင်းမႃးၼႃႇေၵႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး ဢမ်ႇ တၼ်းလႆႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ တီႈဢၼ်လူဝ်ႇၸူိဝ်းၼၼ်ႉပႅတ်ႈ 14.   လဵၼ်ႈေၵႃႉၵူၼ်းၽိတ်း၊ Jim Ron လၢတ်ႈဝႃႈ သူေတပဵၼ်မႃး ၸွမ်းၼင်ႇၼမ်ႉ ၵတ်ႉဢူၺ်းေၵႃႉသူ 5 ေၵႃႉ ၼႂ်းဢူၺ်းေၵႃႉဢၼ်သူ လဵၼ်ႈေၵႃႉၵမ်ႉၼမ်။ ယွၼ်ႉၼၼ် လူိၵ်ႈေသလဵၼ်ႈေၵႃႉ ​ႄလႈ။ လူိဝ်ေသလွင်ႈၽၢၼ်လွင်ႈမီး လူိၵ်ႈႁဵတ်းေၵႃႉ ေၵႃႉဢၼ်မီးတၢင်းယၢမ်ႈလီ ႄလႈ ေၵႃႉဢၼ်မီးတၢင်း ၶတ်းၸႂ်တႃႇေသႇၼၼ်ႉၵူၺ်းႄလႈ ..... 15.   ဢမ်ႇမီးပၵ်းပူိင်၊ ေပႃးမၼ်းမီးႁႅင်းၸႂ်ၶုိၼ်ႈမႃးေၵႃႈ ၵူၼ်းေၵႃႉၼၼ်ႉ​​​ ​​တေႇၸႃႉၵႂႃႇတွၼ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်မၼ်းယဝ်ႉ။ ​​ပေႃး မၼ်းမီးပၵ်းပူိင်ေၵႃႈ ေတၵႂႃႇထုိင်လႆႈၵႆၵႆ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တမ်းဝၢင်းပၵ်းပူိင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁင်းၵူၺ်း၊ ​​​ေပႃးယဝ်ႉ ထိင်း ဢဝ်ႁင်းၵူၺ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ..... 16.   သူင်လွင်ႈေၵျႃႇသူိဝ်းႁႅင်းပူၼ်ႉ၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းၶႂ်ႈၵၢင်းယၢၼ်လွင်ႈေၵျႃႇ သူိဝ်းေၵႃႈ ေတၸၢင်ႈၵၢင်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ​​​ေပႃးသူေတၸွမ်း လူၺ်ႈလွင်ႈေၵျႃႇသူိဝ်းၼႃႇၸုိင် ​​​ေတပဵၼ်မႃး လွင်ႈဢမ်ႇ ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလႆႈ တွၼ်ႈတႃႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၶုိၼ်ႈယႂ်ႇ လီပဵၼ်သူ ၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႃႇ ...... 17.   သူႇ / သမ်း / ၵိၼ်ယႃႈ၊ လွင်ႈသူႇ / သမ်း / ၵိၼ်ယႃႈၼႆႉ ေတလႆႈထူပ်းမၢႆမီႈဢူႉ ပတေႇေသဢမ်ႇၵႃး ​​​ေတတူိၵ်ႉၶူိၵ်ႈပႃး ပၢႆးယူႇလီ ပၢႆးပိင်ႇ ၺႃႇ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ပၢႆးတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸူိဝ်းၼႆႉထႅင်ႈၵွၼ်ႇ ၼႆႄလႈ မူိၼ်တင်းဝႃႈ သူၶုိၼ်းႁဵတ်းႁၢႆႉတူဝ်သူၶုိၼ်း.... 18.   ၸႂ်ထၢင်ႇၽိတ်းထၢင်ႇပူိင်ႈၼမ်ႁႅင်း၊ ေပႃးယုမ်ႇငၢႆႈၼႃႇပူၼ်ႉတီႈေၵႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇ။ ေပႃးမီးၸႂ် ထၢင်ႇပူိင်ႈ ဢၼ်ၼၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉၼႃႇေၵႃႈ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉ လႅပ်ႈ။ ယွၼ်ႉၸႂ်ၼၼ်ႉေသလႄႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတၢင်း မၼ်းေသ ၵႆႉတၢင်ႇတၢင်းၽိတ်းၵၼ်မႃးေၵႃႈ ၸၢင်ႈၵႂႃႇ တူိဝ်ႉၶူိၵ်ႈလွင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း၊ လွင်ႈၼႃႈႁူိၼ်းသုၼ်ႇတူဝ် ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈဢူိဝ်ႈ ( ၸၢင်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈလူႉလႅဝ် ) ..... 19.   ထၢင်ႇယႂ်ႇတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ၊ ထၢင်ႇလဵၵ်ႉတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႃႇပူၼ်ႉတီႈေၵႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈ ​​​ေၵႈဢွၵ်ႇၵၢင်ပူိၼ်ႈလႆႈ၊ ထၢင်ႇယႂ်ႇႁႅင်ႉၼႃႇေၵႃႈ မူိၼ်ႁၢင်ႈ တဵၵ်းေယႃႈပူိၼ်ႈတၢင်ႇေၵႃႉ ..... 20.   လွင်တႅပ်းတတ်းဢမ်ႇတႅတ်ႈေတႃး၊ ၵူႈေၵႃႉေတၵႆႉယၢမ်ႈႁၼ် ၵူၼ်းဢမ်ႇတႅတ်ႈေတႃး ဢၼ် ၼၼ်ႉလူဝ်လူဝ် ဢၼ်ၼႆႉလူဝ်လူဝ်ၸူိင်ႉၼၼ်ယူႇ။ ၵူၼ်းၸူိဝ်းၼၼ်ႉ ေတဢမ်ႇထုိင်တီႈထုိင်လႅၼ်လႆႈ၊ ၵႆႉၸၢင်ႈပဵၼ်ၶီႈၶႃႈပူိၼ်ႈၵူၺ်းဢူိဝ်ႈ ..... 21.   လွင်ႈၶတ်းၸႂ်ဝိရိယ ႁႅင်းေဢႇ၊ တၢင်းယူိင်းဢၢၼ်းဢၼ်သူၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ မၼ်းသုင်ဢမ်ႇ ၸႂ်ႈႁႃႉ၊ တၢင်းၶတ်းၸႂ် ထမ်ႇမတႃႇဢွၼ်ႇၵူၺ်းႄတႉ ဢမ်ႇလႆႈမႃးေလႃႇ။ ၶတ်းၸႂ်ေတႉေတႉဝႃႈဝႃႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇ ​​တေပဵၼ်မႃးလႆႈ ၼင်ႇတၢင်းယူိင်းဢၢၼ်းၼၼ်ႉ .... 22.   ဢမ်ႇမီးၸႂ်ၶႂ်ႈမူၼ်ႉႄမး လႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ လွင်ႈၶုိၼ်ႈယႂ်ႇ ႄလႈ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၼႆႉ မၼ်းႁွမ်းၽႃ ၵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ေပႃးဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၸႂ်ၶႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈေၵႃႈ တၢင်းၶုိၼ်ႈယႂ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈေလႃႇ 23.   ဢမ်ႇမီးလွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းသွၼ်ဢဝ်၊ လွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းသွၼ်ဢဝ်ၼႆႉ မူိၼ်တင်းဝႃႈ တၢပ်ႈသႂ်ႇ ပၼ် ၶူိင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈ ၶုၼ်ႁၢၼ်ယဝ်ႉ။ ​​​ေပႃးသူလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၼမ်ၼမ်ေၵႃႈ တၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်း လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇသူ ၼၼ်ႉေၵႃႈ ​​​ေတပဵၼ်မႃးဢမ်ႇႁၢင်ႉ။  သူလူပပ်ႉသင်၊ သူၶုိၼ်ႈႁဵၼ်းသင်။ 24.   ေသလၢႆႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ၊ လွင်ႈႁွမ်ပႅင်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းယၢမ်ႈလီ ဢၼ်ၼုိင်ႈယူႇ။ ​​​ေပႃးေသလၢႆႁႅင်းပူၼ်ႉၼႃႇသမ်ႉ ဢၼ်သူႁႃလႆႈမႃးၸူိဝ်း ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈေမႃၸႂ်ႉတုိဝ်းမၼ်းၵႂႃႇေၵႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ် မႃးလႆႈ။ ​​ပေႃးတီႈထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉေၵႃႈ ၸႂ်ႉပၼ်ၽွင်ႈႄလႈ .... 25.   ၸႂ်ဢတ်ႉတ ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ၊ လွင်ႈဢၼ်သူႁၼ်ဝႃႈ သူမႅၼ်ႈၼႆၼၼ်ႉ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ​​​ေတၸၢင်ႈပဵၼ် ဢၼ်သူႁၼ်ၵူၺ်း။ မၼ်းၶႂ်ႈပဵၼ် ဢၼ် မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈေၵႃႈ ေတပဵၼ်၊ ထုၵ်ႇလီယွမ်းႁပ်ႉၶၢမ်ႇပူိၼ်ႈ ၽွင်ႈယူႇ။ ​​​ေပႃးသူလဵပ်ႈႁဵၼ်းဝႃႈ ၶဝ်ၸူိဝ်းၼၼ်ႉ ႁၼ် ၸူိင်ႉႁုိဝ်၊ ၶဝ်ႁၼ်ၵွပ်ႈသင်ၼႆထႅင်ႈၸုိင် သူေတပဵၼ်မႃး ေၵႃႉဢၼ်တၢင်းႁၼ်ၵႂၢင်ႈယူꨲ။ 26.   ဢမ်ႇမီးတၢင်းယူိင်းဢၢၼ်း၊ ၸႂ်ၶႂ်ႈပဵၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇမီးတၢင်းယူိင်းဢၢၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်း ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶႂ်ႈထုိင်လႂ်ေၵႃႈထုိင်ၼႆယဝ်ႉ။ တမ်းဝၢင်း တၢင်းယူိင်းဢၢၼ်း ၼႃႈၵၢၼ်၊ ၸၢတ်ႈပၢၼ်၊ ၶွပ်ႈၶူိဝ်း ႁူိၼ်းသူ ႁႂ်ႈတႅတ်ႈတႅတ်ႈႄလႈ ..... 27.   ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶူၼ်ႉတူၺ်းၶုိၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ၵူၼ်းၵူႈေၵႃႉေၵႃႉၼႆႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁွတ်ႈထုိင်လႂ် ​​​ေၵႃႈယဝ်ႉ၊ ထုၵ်ႇလီၵုိတ်းလုိဝ်ႈၵမ်းၼုိင်ႈေသ ၶူၼ်ႉ တူၺ်းၶုိၼ်းဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇသင် ၼႆယူႇ။ ဢၼ်သူ ၶူၼ်ႉတူၺ်းၶုိၼ်းၼၼ်ႉ ေတၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈသူလႆႈ ၺၢၼ်ႇ တၢင်းႁူႉႁၼ် လူိဝ်ႁႅင်းမႃးထႅင်ႈ ..... 28.   ဢမ်ႇမီး လွင်ႈႁပ်ႉၶၢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း၊ ေပႃးဝႃႈေတၵႂႃႇၽၢႆႇဢွၼ်ႁူဝ်ၸုိင် ေတလႆႈႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်း တဵမ်ထူၼ်ႈယဝ်ႉ ​​​ေပႃးဢမ်ႇၸုိဝ်ႈၸူိင်ႉၼၼ်ေသ ေပႃးေတၵုမ်ႇဢဝ်မုိဝ်းၸီႉသႂ်ႇယူႇတိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်းႄတႉ ေတမူိၼ်ၼင်ႇတူဝ်ထူိၼ်ႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇႁဵဝ်ႉၼၼ်ႉ​​သေ ၶၢင်းယူႇဢီးဢီးၵူၺ်းယဝ်ႉ ေတဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃလႆႈ တၢင်း ဢွၵ်ႇလွတ်ႈလွင်ႈယၢမ်ႇၽုိတ်ႈၼၼ်ႉလႆႈ ..... 29.   ဢမ်ႇမီးၸႂ် ၶႂ်ႈႁူမ်ႈႁဵတ်းႁူမ်ႈသၢင်ႈ၊ ၸူိဝ်းဢၼ်ၸႂ်လီေသ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉၸူိဝ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉ ဢမ်ႇၵွင်ႉသၢၼ်မုိဝ်းပူိၼ်ႈေသ ႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈႄလႈ ေတလႆႈၵႆႉယၢမ်ႈႁၼ် လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ၶဝ် မီးလွင်ႈၶွင်ႉလွင်ႈၶမ်ယူႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ​​​ေပႃးသူၵွင်ႉသၢၼ် မုိဝ်းပူိၼ်ႈေသ ႁူမ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းပူိၼ်ႈလႆႈၼႆႄတႉ တၢင်းႁဵတ်းသၢင်ႈသူၼၼ်ႉေၵႃႈ ​​တေထုိင်တီႈထုိင်လႅၼ် 30.   ႁၼ်ပုၼ်ႈသုၼ်ႇတူဝ်၊ ၸႂ်ဢတ်ႉတႁႅင်းပူၼ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ပုိၼ်ႉၶၢမ်ႇငဝ်ႈႁၢၵ်ႈ လွင်ႈ ႁၢင်ႇၵႆၵၼ်တင်းၵူၼ်းၼမ် ​​ပေႃးသူတူၺ်းပုၼ်ႈသုၼ်ႇ တူဝ်သူယူႇၵူၺ်းႄတႉ ​​​ေတႁၢင်ႇၵႆၵၼ်တင်း ၵူၼ်းႁိမ်း ႁွမ်းလႄႈ ​​တေဢမ်ႇဢွၼ်ႁူဝ်ပူိၼ်ႈေသ ႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈ ႁႂ်ႈတဵမ်ထူၼ်ႈ ...... 31.   ဢမ်ႇမီးၸႂ်ဢီးလူ ၽတ်ႉၽဵင်ႇ၊ တီႈပၢႆးၵပ်းသုိပ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႆႉ ပၵ်းပူိင်ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉတုိၼ်းမီး။ ဢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်သူဢမ်ႇ ၵျိူၵ်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈပူိၼ်ႈလႆႈမႃးပူၼ်ႉပႅၼ်လႆႈၼူိဝ်သူ ၼႆယဝ်ႉ ၸႂ်ဢီးလူၽတ်ႉၽဵင်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ငဝ်ႈၶၢမ်ႇ ပုိၼ်ႉ လွင်ႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ် ဢၼ်ေတလႆႈမီးတီႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ယဝ်ႉ 32.    ဢမ်ႇႁူႉႁၼ်ပွင်ႇၸႂ်ၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းပူိၼ်ႈ၊ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈ လွင်ႈဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်တူၺ်းႁၼ်ၸွမ်းၶၢဝ်း ယၢမ်းပူိၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇတူၺ်းလူိင်ႈတူၺ်းတၢင်းေသ ႁဵတ်းၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းႄလႈ ၵူၼ်းၵူႈ ​​ၵေႃႉ ​​​ေတၸၢင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼူိဝ်သူေသ ​​​ေတၸၢင်ႈမီး လွင်ႈၶွင်ႉၶမ် ပၢႆးၵပ်းသုိပ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ေပႃးသူေတၶတ်းၸႂ်ပွင်ႇႁၼ်ႁူႉထုိင်ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၶၢဝ်း ယၢမ်းပူိၼ်ႈၼႆၸုိင် ၵူၼ်းၶႂ်ႈမုိတ်ႈၶႂ်ႈၵုိဝ်း ေၵႃႈ ေတၼမ် မႃးေသ၊ ေတပဵၼ်မႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ဢၼ်မီးဢၢမ်းၼၢတ်ႈ လီၼူိဝ်ၵူၼ်းတင်းၼမ်ယူႇ ..... ၶွပ်ႈၸႂ်ယႂ်ႇၼမ်ထုိင်ၵူႈေၵႃႉ​​သေ ............. ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ/မႆႉသၢင်းၶမ်း (ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ လပ်ႉၽၢႆၽၢႆ)
ဝူၼ်ႉလီယဝ်ႉႁ
ေၵႃႉႁၵ်ႉၶႃႈ ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ဢၼ်ၶီႈၶႅၼ်ၼႃႇ ၶႃႈေတၵႂႃႇလႂ်ေၵႃႈယဝ်ႉ ေတလႆႈလၢတ်ႈ မၼ်းေသၸင်ႇၵႂႃႇ ၶႃႈေတႁဵတ်းသင်မၼ်းဝႃႈၸွမ်းၵူႈလွင်ႈ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈ ဢိုတ်ႇဢၢတ်ႇၼႃႇ တီႈမီးေၵႃႉႁၵ်ႉၸိူင်ႉၼႆ ၶႃႈေတၵႂႃႇၶၢဝ်းလႂ် ပွၵ်ႈၶၢဝ်းလႂ် မၼ်းၶႂ်ႈႁူႉၵူႈလွင်ႈ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈ လီဢိမ်ႇ ၽူႈယိင်းၸိူင်ႉၼႆ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈၸႂ် တီႈမၼ်းၼၢင်း ၸွမ်းႁၢမ်ႈ ၸွမ်းၶႅၼ်ၶႃႈ  ၶႃႈဝူၼ်ႉၶၢဝ်းတၢင်း သွင်သၢမ်ဝၼ်း ၶႃႈၶႂ်ႈၽၢတ်ႇယၢၼ်မၼ်းၼၢင်း ယွၼ်ႉမၼ်းၼၢင်း ဢုပ်ႉပိူင်ႇတူဝ်ၶႃႈၼႃႇပူၼ်ႉ ၶႃႈယွၼ်းၽၢတ်ႇမၼ်းၼၢင်းေသ ၶႃႈဝူၼ်ႉႁႃၽူႈယိင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်မၼ်းၼၢင်း ဢၼ်ဢမ်ႇၸွမ်းၶႅၼ်ၶႃႈၵူႈလွင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၸွမ်းပွင်ႉၸွမ်းဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ #ဝၢႆးၼၼ်ႉဢမ်ႇႁုိင်သင် ၶႃႈထူပ်းႁၼ် ၽူႈယိင်းသၢဝ်ေၵႃႉၼိုင်ႈ တီႈလဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင် ၶႃႈလၵ်ႉလႆႈၸႂ်မၼ်းယဝ်ႉ ၵူၺ်းၶႃႈပႆႇလၢတ်ႈ ပူၼ်ႉမႃးသွင်ဝၼ်း ၵႂႃႇႁၼ်ၵၼ်ထႅင်ႈ ၶႃႈယွၼ်း မၢႆၾူၼ်းမၼ်းယဝ်ႉ လႆႈလၢတ်ႈေတႃႇၵၼ်ဢမ်ႇႁုိင်သင် လႃႈၸူဝ်းၽူႈယိင်းေၵႃႉၼၼ်ႉၵႂႃႇၵိၼ်ၶဝ်ႈ ရၢၼ်ႉတီႈၼိုင်ႈ မၼ်းၼၢင်းႁၢင်ႈလီၼႃႇ☺ ၶႃႈေၵႃႈၵိုင်ႉၵၢင်ယွၼ်းမၼ်ႈ မၼ်းၼၢင်းေဢႃႈ ၶႃႈႁႂ်ႈမၼ်းမႃးယူႇၸွမ်းၶႃႈတီႈႁူိၼ်း ၽူႈယိင်းေၵႃႉၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈမီးတၢင်းသိူဝ်း လိူဝ်ေၵႃႉႁၵ်ႉၶႃႈေၵႃႉၵဝ်ႇၼၼ်ႉလၢႆပုၼ်ႈၵွၼ်ႇ။ ၽူႈယိင်းၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၶႃႈၵျိုၵ်ႈ ဢမ်ႇၶႅၼ်ၶႃႈ ဢမ်ႇပွင်ႉၶႃႈ ဢမ်ႇလႃႇၶႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ်သင် ပဵၼ်ၽူႈယိင်းဢၼ်ၶႃႈလႆႈၸႂ်သုတ်း။ #ႁုိင်မႃးဢိတ်းၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၽူႈယိင်းေၵႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇၶႅၼ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ်သင်ႄလႈ ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈမၼ်းဢမ်ႇႁၵ်ႉၶႃႈေတႉႉၶႃႈႁဵတ်း သင်ေၵႃႈမၼ်းဢမ်ႇႁၢမ်ႈ မၼ်းဢမ်ႇမႆႈၸႂ်တႃႇၶႃႈ #ၶႃႈၶိုၼ်းဝူၼ်ႉထိုင် ေၵႃႉႁၵ်ႉၵဝ်ႇၶႃႈ တီႈၶႃႈၶႂ်ႈၽၢတ်ႇယၢၼ်မၼ်းၼၢင်း ယွၼ်ႉမၼ်း ၶႅၼ်ၶႃႈပွင်ႉၶႃႈ လႃႇလႃႈ တီႈေတႉမၼ်းၼၢင်းႁၵ်ႉၶႃႈ ႄလႈမၼ်းၼၢင်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈၶႃႈေတဢဝ်မၼ်းၼၢင်းမႃးၶိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းၽိတ်းၶႃႈ တီႈပွႆႇၽူႈယိင်းလီ"ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆ။ ဢူၺ်းေၵႃႉၶဝ်လူး ဝူၼ်ႉလီယဝ်ႉႁႃႉ? တီႈတိုၵ်ႉထူပ်းၽူႈယိင်းၸိူင်ႉၼႆ ယႃႇႁ်ႂႈဝူၼ်ႉမိူၼ်ၶႃႈေသၵမ်း။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ေသ ပိၼ်ႇ လုၵ်ႈယိင်းဢွၼ်ႇ ၵုၼ်ႁဵင်
သဵၼ်ႈတၢင်းလိူၵ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတူၵ်းၵိၼ်း
ၵူၼ်းႁဝ်းၵမ်ႉပႃႈၼမ်ၵႆႉပွင်ႉဝႃႈ  ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼႆႉ တုၵ်ႉၶယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶၢၼ်ၸႂ်ႁႅင်းၼႃႇ ဢမ်ႇမီးသဵၼ်ႈ တၢင်းတႃႇတေလိူၵ်ႈသင်  ဢမ်ႇမီးငိုၼ်း ဢမ်ႇမီးၵူၼ်း ႁူႉၸၵ်း ဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈသင်သေဢိတ်း ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈတေ သိုပ်ႇႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်လီ ပွင်ႉၼၼ်ႉ ပွင်ႉၼႆႉ လၢႆလွင်ႈ လၢႆမဵဝ်း !!! ဢွၼ်ၵၼ်တူၺ်းၶႅပ်းႁၢင်ႈဢၼ်ၼႆႉၵွၼ်ႇလႄႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းတေႉတေႉယဝ်ႉ မီးသဵၼ်ႈ တၢင်းတႃႇတေလိူၵ်ႈလႆႈၼမ်ဢေႇၵႃႈႁိုဝ်???? သင်ဝႃႈႁဝ်းတူၵ်းၵႂႃႇၼႂ်းလုၵ်းႁၢမ်းၵဝ်ႇလူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈ တႅၵ်ႈၼိူင်းမိူၼ်ဝႃႈ  ႁဝ်းလႆႈထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇၸႂ်ဢမ်ႇ ၼၼ် လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈၸိုင် ႁဝ်းတေလိူၵ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလႂ်?? .......... ႑ . #လိူၵ်ႈတီႈတေသိုပ်ႇတိူဝ်ႉၸႂ်ၵႂႃႇ ဢဝ်လွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၼၼ်ႉသေ မႃးၵဵပ်းဝူၼ်ႉ မႃးၵဵပ်းၶႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈတိူဝ်ႉ ၸႂ်ဢမ်ႇမီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်လႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈၸူမ် ယူႇၸွမ်းလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈလႄႈလွင်ႈၶီငဝ်ၸွမ်းလွင်ႈ တၢင်းဢၼ်တိုၵ်ႉႁူပ်ႉထူပ်းၼၼ်ႉယူႇ ႋႋ တၢင်းလိူၵ်ႈသဵၼ်ႈၼႆႉ ... လွင်ႈဢၼ်တေၸွမ်းမႃးၽၢႆႇ လင်ၵေႃႈပဵၼ် လွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈယဵၼ်းပဵၼ်လွင်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်တေမႃးယွင်ႇၵဝ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢမ်ႇတူၺ်းႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇမိူဝ်းၼႃႈလႆႈ ။ ....... ႒. #လိူၵ်ႈတီႈတေသိုပ်ႇပႆၵႂႃႇ ယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈပဵၼ်တေႉဝႃႈ ႁဵတ်းၽိတ်းပိူင်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉ ၽွမ်ႉတီႈတေမေးတူဝ်မေးၸႂ်သေၵႄႈလိတ်ႈသေ လိူၵ်ႈ တီႈတေသိုပ်ႇပႆၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ယွမ်းသုမ်းလွင်ႈဢၼ်မီးဝႆႉ ၼၼ်ႉသေ တွၼ်ႈတႃႇတေလႅၵ်ႈလၢႆႈမႂ်ႇၼၼ်ႉ တွၼ်ႈ တႃႇတေပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢွၵ်ႇႁႂ်ႈလီလိူဝ်ၵဝ်ႇ တၢင်း လိူၵ်ႈသဵၼ်ႈၼႆႉ ... လွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈၵေႃႈ ယဵၼ်းပဵၼ် တွၼ်ႈသွၼ်ဢိူဝ်ႈ ။ ..... ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ သင်သူယင်းတိုၵ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်သူဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈယူႇၸိုင် မၼ်းဢမ်ႇ ၸႂ်ႈလေႃႇ ... လွင်ႈတေႉယဝ်ႉ သူလႆႈလိူၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း လိူၵ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉ သူလိူၵ်ႈတီႈတေဢမ်ႇၵႂႃႇတၢင်းလႂ် လိူၵ်ႈ တီႈတေယူႇၸွမ်းလွင်ႈတူၵ်းၵိၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ။ #ၶႅပ်းႁၢင်ႈဢၼ်ႁၼ်ယူႇၼႆႉ မီးၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉတူၵ်းလူင်း ၵႂႃႇၼႂ်းလုၵ်းလိုၵ်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈယွမ်းပွႆႇၽႃႈ လွင်ႈတၢင်းဢၢႆသေ တွၼ်ႈတႃႇတေလိူၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်လီလိူဝ်သေၵဝ်ႇ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁဵတ်း သင်လိူဝ်သေဝႃႈၼင်ႈႁွင်ႉႁႆႈလႄႈတိူဝ်ႉဢူၵ်းတိူဝ်ႉၸႂ် ယူႇလွင်ႈလဵဝ် !!! လွင်ႈၼႆႉသွၼ်ႁႂ်ႈႁူႉဝႃႈ ၸၢတ်ႈပၢၼ်သူတေမိူၼ်ႁိုဝ် မၼ်းယူႇတီႈဝႃႈ သူတေလိူၵ်ႈမၼ်းၵူၺ်းၼႆယဝ်ႉ ။ ၶွပ်ႈၸႂ်ၸဝ်ႈငဝ်ႈတိုၼ်း ( รักยิ้ม ) သေ ၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင်ၽူႈပၼ်ႁႅင်းလူဢၢၼ်ႇၵူႈၵေႃႉယူႇေဢႃႈ ပိၼ်ႇ - မွၵ်ႇမွင်းၽူၼ် ( လၢႆးၶႃႈ )
လွင်ႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လီ
•••••ၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမႃးသေယဝ်ႉ ႁဝ်းတေယူႇၵေႃႉလဵဝ် ဢမ်ႇလႆႈ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ်   ႁဝ်းတိုၼ်းတေလႆႈယူႇၸွမ်း ၵူၼ်းၼမ် လႄႈယူႇၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ •••••တႃႇတေယူႇသဝ်းၸွမ်းၵူၼ်းၼမ်   ယူႇသဝ်းၸွမ်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼၼ်ႉ၊ တေလႆႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လီ ဢၼ်ၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတႄႉႄတႉ။ •••••တႃႇတေယူႇသဝ်းၸွမ်းၵူၼ်းၼမ်လႄႈ  တူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်းၼၼ်ႉ သင်ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၸႂ်လီၸိုင် ယၢပ်ႇတႄႉꧦ •••••ဢမ်ႇဝႃႈတေၵႂႃႇတီႈလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ    ၼမ်ႉၸႂ်လီၼႆႉ တိုၼ်းလူဝ်ႇၵူႈတီႈတီႈယဝ်ႉ။ •••••မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼႂ်းႁိူၼ်း ၼွၵ်ႈႁိူၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်း ၼွၵ်ႈမိူင်း  တႄႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တိုၼ်းလူဝ်ႇၼမ်ႉၸႂ်လီၵူႈတီႈယဝ်ႉ။ •••••လွင်ႈလႆႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လီၼႆႉ   တိုၼ်းဢမ်ႇသဵင်ႈၵႃႈ ၶၼ်သေဢိတ်း ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ်  ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးလႆႈၵႃႈႁိုဝ် ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမီးဝႆႉၼမ်ꧦလႄႈ။ •••••ပေႃးႁဝ်းဝႆႉၼမ်ႉၸႂ်လီတေႃႇပိူၼ်ႈၵေႃႈ  ပိူၼ်ႈၵေႃႈ တေဝႆႉၼမ်ႉၸႂ်လီတေႃႇႁဝ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၼၼ်လႄႈ ၼမ်ႉၸႂ်လီၼႆႉ   လမ်ႇလွင်ႈတႃႇတူဝ်မီးၸႂ် တီႈၼႂ်းလေႃးၵၼႆႉတႄႉတႄႉ။ •••••လွင်ႈပဵၼ်မႃးပၼ်ႁႃၼၼ်ႉ   ၵွပ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇမီးၼမ်ႉ ၸႂ်လီတေႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ သင်ႁဝ်းမီးၼမ်ႉၸႂ်လႂ်တေႃႇ ၵၼ်ၼႆ တႃႇတေပဵၼ်ပၼ်ႁႃၼၼ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်မ​ႃး။ •••••ဢမ်ႇဝႃႈၵူၼ်း ဢမ်ႇဝႃႈသတ်း    ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီး ၼမ်ႉၸႂ်လီၼၼ်ႉ၊ မၼ်းတိုၼ်းမီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ် ပဵၼ် လွင်ႈသိူဝ်းမူၼ်ႈ တူၼ်ႈၸႂ်ၵျေႃႇသိူဝ်းၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ •••••ၵူၺ်းၵႃႈ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၸႂ်လီၼၼ်ႉ တႄႉ ပဵၼ်တီႈဢၼ်သုၵ်ႉယုင်ႈ ဢူၼ်မေႃး ဢမ်ႇလႆႈမီး လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်သေပွၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ •••••ဢၼ်ၵႆႉယိၼ်းၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉလၢတ်ႈ တႃႇတေဢဝ် ႁဵတ်းၸူႉ ႁဵတ်းၵေႃႉႁၵ်ႉ တႃႇတေႁူမ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸွမ်း ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၸႂ်လီၵေႃႈပေႃးယဝ်ႉၼႆထႅင်ႈၵွၼ်ႇ   ၵွပ်ႈ ၼၼ်ၸင်ႇဝႃႈၼမ်ႉၸႂ်လီၼႆႉလမ်ႇလွင်ႈတႄႉꧦ။ •••••တႃႇတေမီးဢူၺ်းၵေႃႉၼမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၼမ်ႉ ၸႂ်လီသေႁႃတူၺ်းလႄႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေထူပ်းဢူၺ်း ၵေႃႉလီၼမ်ꧦယူႇ။ •••••ပိူၼ်ႈဢမ်ႇဝႆႉၼမ်ႉၸႂ်လီတေႃႇႁဝ်းၵေႃႈ ဝႆႉၼမ်ႉ ၸႂ်လီတေႃႇပိူၼ်ႈလႄႈ မၼ်းဢမ်ႇသုမ်း ႁဝ်းယင်းပဵၼ် ၵူၼ်းလီထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။ #လိၵ်ႈႁူဝ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉတႅမ်ႈပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းလႄႈ တီႈပိူင်ႈၼၼ်ႉတိုၼ်းတေႁၼ် လႄႈ လိၵ်ႈႁူဝ်ၼႆႉတေ ဢမ်ႇပႆႇတဵမ်ထူၼ်ႈတႃႇၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ် ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈ လွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢမ်ႇလမ်ႇလွင်ႈၼႆလႄႈ ဢၼ်လမ်ႇ လွင်ႈၼႆႉတႃႇတေၶတ်းၸႂ်တႅမ်ႈထႅင်ႈၵူၺ်းၼႆသေ။ ၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင် ၽူႈႁၵ်ႉတၢင်းႁူႉလူပၼ်လိၵ်ႈၼႆႉသေ ================================ ယုမ်ႉသိူဝ်း - မိူင်းယႆ သင်ဝႃႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈတေႃႇၵူၼ်းတႅမ်ႈလိၵ်ႈၼႆၸိုင် ၵပ်းသိုပ်ႇ မႃးလႆႈတီႈ Facebook. Pin Nyinda လႆႈယူႇၶႃႈ။
Q ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ငိုပ်းတၼ်
×× မီးၸၢင်ႉဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ မၼ်းထုၵ်ႇမတ်ႉဝႆႉၸဵမ် မိူဝ်ႈတူဝ်လဵၵ်ႉꧦတေႃႇပေႃးထိုင်တူဝ်ယႂ်ႇ ။ ×× ဝၼ်းၼိုင်ႈၸၢႆးၼုမ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈလႆႈႁၼ်ၸၢင်ႉတူဝ်ၼႆႉ ထုၵ်ႇမတ်ႉဝႆႉလူၺ်ႈၸိူၵ်ႈသဵၼ်ႈလဵၵ်ႉꧦဢွၼ်ႇ ပဵၼ်သင် မၼ်းသမ်ႉဢမ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇလႂ် ။ ×× ၸၢႆးၼုမ်ႇၸင်ႇထၢမ်တီႈၸၢင်ႉဝႃႈ ꧦꧦ ၸိူၵ်ႈသဵၼ်ႈ လဵၵ်ႉꧦဢွၼ်ႇၵူၺ်း မႂ်းမီးႁႅင်းတႃႇတေ တိုတ်ႉၶၢတ်ႇသေ ဢွၵ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇလႆႈယူႇ ꧦꧦ ။ ×× ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်သင်မႂ်းသမ်ႉထုၵ်ႇယွမ်းပၼ်ပိူၼ်ႈ မတ်ႉသေယူႇသဝ်းယူႇတီႈလဵဝ်လႃႇ ။ ×× ၸၢင်ႉၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ ꧦꧦ ၵဝ်ထုၵ်ႇဢဝ်ၸိူၵ်ႈသဵၼ်ႈၼႆႉ မတ်ႉမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈတူဝ်လဵၵ်ႉꧦယဝ်ႉ ၵဝ်ယၢမ်ႈၶတ်းႁႅင်း တႃႇတေတိုတ်ႉၸိူၵ်ႈၶၢတ်ႇဢွၵ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈ ။ ×× ၸၢင်ႉတူဝ်ၼၼ်ႉဝူၼ်ႉဝႃႈ ၸိူၵ်ႈဢွၼ်ႇသဵၼ်ႈလဵဝ် တေမတ်ႉဝႆႉလႆႈတႃႇသေႇလႄႈ မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇဝူၼ်ႉတႃႇ တေဢွၵ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈ ။ ×× တေမီးၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ဢၼ်ထုၵ်ႇမတ်ႉဝႆႉလူၺ်ႈ တၢင်းဝူၼ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်ဝူၼ်ႉဝႃႈမၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ ။ ×× မၢင်လွင်ႈမၢင်ဢၼ်ၼႆႉ သူဢမ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈမိူဝ်ႈသူ ၵေႃႉလဵၵ်ႉၼႆသေတႃႉ ဢမ်ႇပွင်ႇဝႃႈ သူဢမ်ႇမီးဝၼ်းတေ ႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈ ။ ×× လူၵ်ႈၶူင်းၵၢင်ၼႆႉ မၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း မၢင်လွင်ႈဢၼ်သူဢမ်ႇယၢမ်ႈမီး ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ် ဢမ်ႇ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉမၼ်းမီးယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ ×× ၵူၼ်းမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇတေဝူၼ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီးဝၼ်းတေပဵၼ် လႆႈ ဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်း ေတဝိၼ်ၶိုၼ်ႈလႆႈတီႈၼိူဝ်တွင်ႉၾႃႉ လႄႈ လွင်ႈဝႃႈၵူၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဝိၼ်ၶိုၼ်ႈထိုင် လုၵ်ႈလိူၼ် လႆႈ ။ ××မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵဝ်ႇꧦဢၼ်လွၵ်ႇၸႂ်တူဝ်ၵဝ်ႇ ပဵၼ်ၸိူၵ်ႈလဵၵ်းဢၼ်မတ်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႆႉယူႇၼႂ်းၶွၵ်ႈၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ ။ ×× ထုၵ်ႇလီလႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းယၢမ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ထၢင်ႇ လဵၵ်ႉၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ယၢမ်းမိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေႁဵတ်းသင် သေလွင်ႈꧦၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ꧦၵဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်လၢႆဢိူဝ်ႈꧦ ၼႆလႄႈ ။ ၼပ်ႉယမ်ထိုင်ၽူႈပၼ်ႁႅင်းလူဢၢၼ်ႇၵူႈၵေႃႉယူႇဢေႃႈ ။ ငဝ်ႈတိုၼ်း - ဢိင်ပပ်ႉလိၵ်ႈ ศาสตราวุธสู่จุดสูงสุดของชีวิต ฌอน บูรณหิรัญ ပိၼ်ႇ - မွၵ်ႇႁၢမ်းဢၢႆ ( ဝဵင်းသဝ်ႁိၼ် ) 4 . 4 . 2019 ဝၼ်းၽတ်း
ၽၢင်ႁၢင်ႈၵေႃႉႁၵ်ႉပၢၼ်ဢွၼ်ၼၼ်ႉ တေမႃးပၼ်ၼႂ်းၽၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်
ၵေႃႉႁၵ်ႉၼမ်ႉယၢတ်ႇပၢၼ်ဢွၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်တေယိပ်းမိုဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇတေႃႇၸူဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၼမ်ႉ ယၢတ်ႇပၢၼ်ဢွၼ်ၼၼ်ႉသေ မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉတေၵႆႉဝူၼ်ႉဝႆႉယူႇဝႃႈ ၼႃႈတႃၵေႃႉႁၵ်ႉၸၢတ်ႈ ဢွၼ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်တေလၢတ်ႈၼႄၵႂႃႇၼႆႉ ႁၢင်ႈၽၢင်ၵေႃႉႁၵ်ႉၼၼ်ႉယၢတ်ႇပၢၼ်ဢွၼ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႇတေႁၼ်ဝႆႉလူင်ႈၼႃႈဝႃႈ ၵေႉပၢၼ်ဢွၼ်ႁဝ်းမိူၼ်ႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ တေႁူႉလႆႈ ဢၼ်တေၼိမိၵ်ႈ မိူဝ်ႈၼွၼ်းၽၼ် ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼွၼ်းၽၼ်ၸိူင်ႉႁုိဝ်လၢႆလၢႆလႃႇပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင်-----။ ႑ႉ ၼွၼ်းၽၼ်လွင်ႈႁၵ်ႉလွင်ႈပႅင်း။ မိူဝ်ႈပႆႇလႆႈထူပ်းၵေႉႁၵ်ႉၼမ်ႉယၢတ်ႇပၢၼ်ဢွၼ်ၼၼ်ႉ တေၵႆႉၼွၼ်းၽၼ် လွင်ႈႁၵ်ႉလွင်ႈပႅင်းၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇဝႃႈ ၼႂ်းၽၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေၼွၼ်းၽၼ် ၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ် ဢမ်ႇယၢမ်ႈထူပ်းသေပွၵ်ႈၼၼ်ႉသေ သမ်ႉလႆႈႁၵ်ႉၵၼ် ပႅင်းၵၼ်တင်းၶဝ်လႄႈမီးတၢင်းသိူဝ်းလူၺ်ႈၶဝ်လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၼွၼ်းၽၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ပေႃးၼႆ ဢမ်ႇပေႃးႁိုင် တေလႆႈထူပ်းၵၼ်တင်းႁၵ်ႉၼမ်ႉယၢတ်ႇပၢၼ်ဢွၼ် ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႒ႉ ၶႂ်ႈႁၢင်ႈလီ ၶႂ်ႈႁဵတ်းႁၢင်ႈလဝ်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေပႅၵ်ႇပိူင်ႈမႃးလိူဝ်ၵူႈဝၼ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေၶႂ်ႈႁၢင်ႈလီလႄႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁၢင်ႈၽၢင် ႁၢင်ႈလီ မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈသင်၊ ဢမ်ႇၼၼ်ႁဵတ်းယူႇသေမဵဝ်းမဵဝ်းလႄႈသင် မေႃတူၺ်းႁၼ်ထိုင် ပဵၼ်ဢၼ်လီလႄႈ မေႃႁဵတ်းပဵၼ်ဢၼ်လီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ် ဢမ်ႇပေႃးႁုိင် တေလႆႈထူပ်းႁၼ် ၵေႃႉႁၵ်ႉၼမ်ႉယၢတ်ႇပၢၼ်ဢွၼ်ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႓ႉ တေၸၢင်ႈမေႃဝူၼ်ႉထိုင် လွင်ႈတင်းၼႃႈ (ဢၼႃႇၵၢတ်ႈ) မႃး ။ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇတွၼ်ႉဝူၼ်ႉထုိင်လွင်ႈ တင်းၼႃႈသေ ထိုင်မႃးၶၢဝ်းၶိဝ်းၼႆႉ ၵႆႉဝူၼ်ႉထိုင်လွင်ႈတင်းၼႃႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝူၼ်ႉထိုင်လွင်ႈတင်းၼႃႈယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ၼႂ်းၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေမီးလွင်ႈႁၢၼ်ႉၸႂ်မႃး တေၸူမ်းသိူဝ်းၼၼ်ႉပေႃးၼႆ ဢမ်ႇပေႃးႁိုင် တေလႆႈထူပ်းႁၼ်ၵေႃႉပၢၼ်ဢွၼ် ၵေႃႉဢမ်ႇၸႂ်ႈပၢၼ်ၸွၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႔ႉ ၵူႈၸိူဝ်းၵူႈလွင်ႈတေႁၼ်ပဵၼ်လွင်ႈလီႁၵ်ႉလီပႅင်းလၢႆလၢႆ ။ ၸိူဝ်းႁိမ်းႁွမ်း improvement ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ တေႇဢဝ်တူဝ်တိရိသၢၼ်ႇ လႄႈၵူၼ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁၼ်သင်ၵေႃႈ တေႁၼ်ပဵၼ်ဢၼ်လီလႄႈ ပဵၼ်ႁၼ်ပဵၼ် လွင်ႈလီႁၵ်ႉလီပႅင်းလၢႆလၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ၼႂ်းမၢၵ်ႇတႃ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးၸႂ်ႁၵ်ႉလႄႈ မၢၵ်ႇတႃႁၵ်ႉတဵမ်ဝႆႉယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ် ဢမ်ႇႁိုင် တေလႆႈထူပ်း ႁၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉၼမ်ႉယၢတ်ႇပၢၼ်ဢွၼ်ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႕ႉ တေမီးလွင်ႈၶၢမ်ႇၸႃး feeling . မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ တေမီးလွင်ႈၶၢမ်ႇၸႃး feeling မိူၼ်ၼင်ႇမုင်ႈမွင်းဝႆႉသေၵေႃႉၵေႃႉလႄႈ တေလႆႈထူပ်းႁၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇဝႃႈ ၼႂ်းၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ဝၼ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉဝၼ်းၼိုင်ႈ ၸမ်မႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း တေလႆႈထူပ်းႁၼ် ၵေႃႉႁၵ်ႉၼႆသေ ၸႂ်ၵေႃႈတိုၼ်ႇတဵၼ်ႈမႃးတိၵ်းတိၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် ဢမ်ႇပေႃးႁိုင် တေလႆႈထူပ်းႁၼ် ၵေႃႉႁၵ်ႉပၢၼ်ဢွၼ်ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ။
ၵႂၢမ်းသင်မႄႈ မိူဝ်ႈလုၵ်ႈယိင်တေယၢၼ်
ယႃႇလိုမ်း
ယႃႇလိုမ်း ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၵူၼ်းၵေႃႉၵပ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇသေထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ထႅၵ်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ပေႃးၶဝ်ႁၼ် ႁႂ်ႈၶဝ်ပေႃး လႆႈတၢင်းဢၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇလႄႈ။ ယႃႇလိုမ်း ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းၵူတ်ႉတေႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ထႅၵ်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ပေႃးၶဝ်ႁၼ် ႁႂ်ႈၶဝ်ပေႃးတူၵ်းၸႂ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇလႄႈ။ ယႃႇလိုမ်း ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၵေႃႉဢၼ်ဝႄႈပႅတ်ႈ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇတူၵ်းၵိၼ်း ယူႇၼၼ်ႉ ထႅၵ်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ပေႃးၶဝ်ႁၼ် ႁႂ်ႈၶဝ်ယႃႇငွၵ်ႈႁူဝ် လႆႈၼၼ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ၼႄၼမ်ႉၵတ်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ။ ယႃႇလိုမ်း ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလၢတ်ႈသင်ၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇဢဝ်ၶဝ်ႈ ႁူသေဢိတ်းၼၼ်ႉ ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလၢတ်ႈသင် ၵေႃႈၶဝ်ပေႃးလႄႇတႅမ်ႈမၢႆတွင်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၶတ်းၸႂ်လဵပ်ႈ ႁဵၼ်းၵႂႃႇလႄႈ။ ယႃႇလိုမ်း ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇႁၼ်လီ ၼိူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေဢိတ်းၼၼ်ႉ ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶဝ်ပေႃးႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶတ်း ၸႂ်ၼႄၼမ်ႉၼႄတူဝ် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးၼၼ်ႉလႄႈ။ ၵူႈၸိူဝ်းၵူႈလွင်ႈ ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ သွၼ်ၶိုၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈ ၵဝ်ႇၼႆ ၸိူဝ်းႁိမ်းႁွမ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်တင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ သွၼ် ပၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ꧦပေႃးမီးတၢင်းၶတ်းၸႂ် ၶႂ်ႈပဵၼ်ပၼ်လႂ်ဢမ်ႇၵၢတ်ႈꧦ ၼႆၼၼ်ႉ ဢဝ်လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ႁဵတ်းၵူတ်ႉ ပေႉၵိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်ႁႅင်းၸႂ် သေ ၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇလႄႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး ႁႂ်ႈၶဝ်ႁူႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁူဝ်မႃႇပဵင်းပိူၼ်ႈယူႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ။ ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ Cridited: Udm English
တႃႇႁႂ်ႈၸႂ်ႁတ်းႁၢၼ်
မႂ်းမီးၸႂ်မေႃၵူဝ်ႁႄဝႆႉယူႇႁႃႉ၊ တႃႇတေႁဵတ်းသေလွင်ႈꧦၼၼ်ႉ မႂ်းတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇဝႆႉယူႇႁိုဝ်၊ ဢမ်ႇၼၼ်မႂ်းၵူဝ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ဢမ်ႇႁၼ်လီၼိူဝ်မႂ်းသေ ပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇႁတ်းယူႇၼႄႇ၊ ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၽၢႆႇတႂ်ႈၼႆႉလႄႈ မႂ်းတေၸၢင်ႈပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်မီးတၢင်းႁတ်းႁၢၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈလႆႈဢိူဝ်ႈ ..... ႑. ႁူႉၶိုၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ် ၶဝ်ႁူႉၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၶဝ်ၶိုၼ်းဢိူဝ်ႈ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈႁိုဝ် ဢမ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈၼႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်း ဢၼ်တေႁူႉလီသေပိူၼ်ႈ ... ႒. ႁႂ်ႈမေႃယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈၽိတ်း ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉ ႁူႉတေၸၢင်ႈမေႃႁဵတ်းၽိတ်းၵၼ်ၵူႈၵေႃႉယူႇ ယွၼ်ႉၼၼ်ယႃႇပေၵူဝ်ဝႃႈမၼ်းတေၽိတ်း ယွမ်းႁပ်ႉမၼ်းႁႂ်ႈလႆႈလႄႈ ၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်ၵူၼ်းႁတ်းႁၢၼ်ၶဝ်မီးၵၼ်ယူႇၵူႈၵေႃႉဢိူဝ်ႈ ..... ႓. ႁႂ်ႈမေႃဝၢင်းၶႂၢင်ႉပၼ်ၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉဢမ်ႇၵေႃႉဢၼ် perfect ( တဵမ်ထူၼ်ႈ ) လေႃႇ၊ ယွၼ်ႉၼၼ်မႂ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇ perfect ( တဵမ်ထူၼ်ႈ ) လႆႈၵူႈလွင်ႈၵူၺ်း၊ သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶတ်းၸႂ်ၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈသေယဝ်ႉ ဢမ်ႇဢွင်ႇမၢၼ်မႃးၼႆၸိုင် မႂ်းတေၸၢင်ႈဢမ်ႇဝၢင်းၶႂၢင်ႉပၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈဢိူဝ်ႈ၊ သင်ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆမႃးၸိုင် ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမေႃဝၢင်းၶႂၢင်ႉပၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းလႄႈ ..... ႔. ယႃႇပေသႂ်ႇၸႂ်ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈပိူၼ်ႈ မႂ်းႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈယူႇသေတႃႉ သင်ဢဝ်ၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈသႂ်ႇၸႂ်ယူႇၼႆၸိုင် သၢႆငၢႆလီꧦၶွင်မႂ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈတေလုတ်ႈမိုဝ်းၵႂႃႇဢိူဝ်ႈ၊ ဢဝ်ၸႂ် ဢဝ်ဢွၵ်းဢေႃၶွင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝူၼ်ႉသေ သင်မၼ်ႈၸႂ်ယဝ်ႉၸိုင် ႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်လႄႈ ..... ႕. သွၼ်ဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ yes ၼႆၼၼ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇပႆႇႁဵတ်းသၢင်ႈတူၺ်းသေပွၵ်ႈသေယဝ်ႉ ယႃႇပေလၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈၼႆၼၼ်ႉလႄႈ၊ မႂ်းတေဢမ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈၵူႈလွင်ႈၼႆသေတႃႉ မၢင်လွင်ႈတႄႉ မႂ်းတေလႆႈၸၢမ်းႁဵတ်းတူၺ်းသေၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေႁူႉလႆႈဢိူဝ်ႈ ..... ႖. ယႃႇပေယွမ်းၵၢၼ်ႉ ယွၼ်ႉလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈသေယဝ်ႉ သင်ဝႃႈမႂ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်းၵႂႃႇၸိုင် ထုၵ်ႇလီၶတ်းၸႂ်တူၺ်းထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈဢိူဝ်ႈ ၵေႃႉဢၼ်မီးၸႂ်ႁတ်းႁၢၼ်ၶဝ်ၼႆႉ ၶဝ်မီး ဝိရိယၵၼ်ၵူႈၵေႃႉဢိူဝ်ႈ၊ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇယွမ်းသုမ်းၼႆၸိုင် မၼ်းတိုၼ်းတေဢမ်ႇၵၢၼ်ႉသုမ်းလေႃႇ .... ႗. ယႃႇပေၵဵင်ၸႂ် သင်ဝႃႈမီးသေလွင်ႈꧦမႃးသုၵ်ႉယုင်ႈၸွမ်းမႂ်းၼႆၸိုင် မႂ်းတေမီးလွင်ႈမေႃၵဵင်ၸႂ်ဢိူဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းသေၵေႃႉꧦ တေမႃးလၢတ်ႈၵႂၢမ်းတေႃႇမႂ်း ယၢမ်းမိူဝ်ႈမႂ်းဢမ်ႇတၼ်းလႄႈ တေမေႃတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈမႂ်းႁဵတ်းပၼ် လွင်ႈဢၼ်မႂ်းပႆႇပွင်ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ သင်ပဵၼ်ၼင်ႇၼၼ်မႃးၸိုင် မႂ်းထုၵ်ႇလီထဵင်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ လီသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ႘. ဢၼ်ထုၵ်ႇလီမူၼ်ႉမႄးၼၼ်ႉၵေႃႈ မူၼ်ႉမႄးသေလႄႈ ၵူၼ်းမၢင်ၸိူဝ်း ၶဝ်ႁူႉတၢင်းယၢမ်ႈဢမ်ႇလီၶဝ်ယူႇၼႆသေတႃႉ ၶဝ်ဢမ်ႇဝူၼ်ႉတႃႇတေမူၼ်ႉမႄးၶိုၼ်း၊ ၵေႃႉဢၼ်မီးၸႂ်ႁတ်းၶဝ်တႄႉၸိုင် သင်ၶဝ်ႁူႉႁၼ်လွင်ႈၽိတ်းၶဝ်ယဝ်ႉၸိုင် ၶဝ်ၶတ်းၸႂ် တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပႅတ်ႈၵမ်းလဵဝ်ဢိူဝ်ႈ ..... ႙. ဝႆႉၸႂ်လွင်ႈဢၼ်ႁၼ်လီၼၼ်ႉလႄႈ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵေႃႉဢၼ်မီးၸႂ်ၵူဝ်ႁေၶဝ်တႄႉ ၶဝ်မႆႈၸႂ်ၸွမ်း လွင်ႈဢၼ်ပႆႇပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ၊ ဢဝ်လွင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇႁၼ်လီၼၼ်ႉသေ ၶၢႆႉလၢႆႈပဵၼ် လွင်ႈဢၼ်ႁၼ်လီသေလႄႈ လွင်ႈၼႆႉတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈၵူဝ်ႁေလူတ်းယွမ်းလူင်းၵႂႃႇဢိူဝ်ႈ ..... ၼပ်ႉယမ်ထိုင်ၵူႈၵေႃႉသေ ဝၼ်းၼုမ်ႇ - ထုင်ႉၼွင်မွၼ် ( ဝဵင်းသဵဝ်ႈၶမ်း ) ႒႔. ႗. ႒႐႑႘ ဝၼ်းၽတ်း
ယႃႇဢဝ်လွင်ႈၶႅၼ်ႁဵတ်းႁၢႆႉတၢင်းႁၵ်ႉ
ၼႂ်းလွင်ႈတၢင်းႁၵ်ႉၼႆႉ ၸႂ်ၶႅၼ်ၼၼ်ႉၼမ်ေသပိူၼ်ႈယဝ်ႉ ေပႃးꩡႂ်ၶႅၼ်ၼမ်ၼႃႇေၵႃႈ ေတႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းေၵႃႉၼၼ်ႉဢမ်ႇသိူဝ်းၸႂ်ယဝ်ႉ ေၵႃႉႁၵ်ႉၵၼ် တီႈၵႆႉၽိတ်းေမႃးၵၼ်ေၵႃႈ ယွၼ်ႉလွင်ႈၶႅၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ယွၼ်ႉႁၵ်ႉႄလႈ ၶႅၼ်ေသ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ေၵႃႉႁၵ်ႉၵၼ် ၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵၼ်ေၵႃႈမီး မၢင်ေၵႃႉၶႅၼ် ဢမ်ႇႁုႉတီႈ ၶႅၼ်လူင်ၵႂႃႇၵူႈလွင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းေၵႃႉၼၼ်ႉ ယူႇဢမ်ႉမီးတၢင်းသိူဝ်း မၢင်ေၵႃႉတီႈလႆႈေၽတၢင်းၵၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈယွၼ်ႉဢမ်ႇႁၵ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ မူတ်း လွင်ႈယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ တီႈေတသိုပ်ႇယူႇၵႂႃႇ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းၼႆယဝ်ႉ မၢင်ေၵႃႉၶႅၼ်ၵၼ် ထိုင်တီႈႁဵတ်းႁၢႆႉၵၼ် လွင်ႈေတႉယဝ်ႉ ၶဝ်ေၵႃႈမီးသုၼ်ႇလိူၵ်ႈဢိူဝ်ႈ ဝူၼ်ႉတူၺ်းလူး ေပႃးၶဝ်ႁၵ်ႉပိူၼ်ႈ ၶဝ်ဢမ်ႇမႃးပဵၼ်ေၵႃႉႁၵ်ႉၵၼ်တၢင်းႁဝ်းေလႃႇၼႃႇ ေၵႃႉႁၵ်ႉၵၼ် မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉမီးပၼ်ႁႃ ဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်ၵၼ် ၽိတ်းေမႃးၵၼ်ၼၼ်ႉ ယႃႇပၢႆႈပႅတ်ႈၵၼ် ထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈလွင်ႈတၢင်းႁႂ်ႈပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်ဢိူဝ်ႈ ပဵၼ်ေၵႃႉႁၵ်ႉၵၼ် ထုၵ်ႇလီပွင်ႇၸႂ်ၵၼ် ေၵႃႉႁၵ်ႉၵၼ် ထုၵ်ႇလီ ယုမ်ႇၸႂ်ၵၼ် မၢင်လွင်ႈတီႈႁဝ်းၶႅၼ် မၢင်လွင်ႈတီႈႁဝ်းထၢင်ႇၽိတ်းၼိူဝ်ေၵႃႉႁၵ်ႉၼၼ်ႉ ေတပဵၼ်ယွၼ်ႉတၢင်းဝူၼ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇေၵႃႈပဵၼ်လႆႈ ယႃႇဢဝ်လွင်ႈၶႅၼ် ၼမ်ေသလွင်ႈယုမ်ႇၸႂ် ၵူဝ်လႆႈသုမ်းေၵႃႉဢၼ် ႁၵ်ႉႁဝ်းေတႉ"ၵႂႃႇ တၢင်းႁၵ်ႉ တီႈဢၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ မၼ်းမီးၵႃႈၶၼ်ဢိူဝ်ႈ ယႃႇေပဢဝ်လွင်ႈၶႅၼ်ေသ ႁဵတ်းႁၢႆႉလွင်ႈတၢင်းႁၵ်ႉတီႈၵူၼ်းေၵႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းမိူၼ်ႁဝ်းဝူၼ်ႉ ၵူဝ်ၶဝ်မူတ်းႁႅင်းၸႂ် တႃႇယူႇၵႂႃႇၸွမ်းႁဝ်းဢိူဝ်ႈ။ ယွၼ်းႁႂ်ႈၵူႈႁၵ်ႉ ၵူႈေၵႃႉ မီးလွင်ႈယုမ်ႇၸႂ်ၵၼ်ႄလႈ ေမႃပွင်ႇၸႂ်ၵၼ် ယႃႇဢဝ်လွင်ႈၶႅၼ် ႁဵတ်းႁၢႆႉတၢင်းႁၵ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ေသ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ လုၵ်ႈယိင်းဢွၼ်ႇ ၵုၼ်ႁဵင်
ၼွၼ်းႁႂ်ႈဢိမ်ႇဢိမ်ႇတေလွတ်ႈတၢင်းပဵၼ် พักผ่อนนอนให้เพียงพออายุยืนสุขภาพดี
ၾိင်ႈၽုင်းဢူမ်ပူႉ လုၵ်ႉလႂ်မႃး เคีั้ยวหมาก
ပေႃႈထဝ်ႈပၢႆးမိူင်း မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း พ่อเฒ่าปายเมือง
သိပ်းသွင်ပီၵိူတ်ႇ ปีเกิด 12 นักษัตร
ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိုင်ႈတႆး လႄႈၵၢၼ်တႆးၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ
ၼမ်ႉပၢင်သႂ်ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ယၢၼ်ႈ น้ำป๋างงใส บ้านโหย่าน รัฐฉาน
ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းလၢတ်ႈဝႆႉၼႂ်းႁူင်းပွႆႇသဵင်မိူဝ်ႈပႆႇၺႃးယိုဝ်းမိူဝ်ႈ1947
လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ SNDP ယိူင်းဢၢၼ်းမိူၼ်ႁိုဝ်ထွမ်တူၺ်းသ...
သဵင်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း เสียงลูกหัวใจประชาชน ၸၢႆး ၻွၵ်ႇၻႃႇထူၺ်းမွင်ႇ...
သိူဝ်ၽိူၵ်ႇ လၢႆးၵၢၼ်တွင်ႈထၢမ် လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ SNDP
တႆးထူဝ်ႇၼဝ်ႈ ၶဝ်ႈၵူႈပိူင် ไตยถั่วเน่า
သိူဝ်တေႁွင်ႉယဝ်ႉ လၢႆးၵၢၼ် ၸၢႆးၸွမ် တိုၵ်းသူၼ်း รายการจายจ๋อม เสอเต๋ห้องเย่า
ၸၢႆးၾႃႉလင် ၵႂၢမ်းဝၢၵ်ႇ12လိူၼ် จายฟ้าหลัง กวามหวาก12เดือน
သၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း
သၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း
မေးတၵႃႉမေးၼႆၶႃႈဝႃႈ မၼ်းတေမႅၼ်ႈသႂ်မေးၽႂ်ၼေႃႈ
24/6/2020 ၶၢဝ်ႇငၢဝ်း သိုၵ်းတႆးRCSS လႄႈသိုၵ်းတဢၢင်းTNLAၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇၵၼ်
ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ คืนใส ใจเย็น ผู้...
လွင်ႈၽၢတ်ႇလွင်ႈႁူမ်ႈ ဢၼ်လႂ်တႆးလႄႈၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေဢႅပ်ႈႁဵတ်းလႆႈ
ၽိုၼ်လိၵ်ႈၸဝ်ႈသိၼ်ထမ်းၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉပၼ်ဢွၵ်ႇထမ်ႈမိူင်းၵႅတ်ႈ หนังสือ พร...
21/MAY ဝၼ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်းတႆးႁႂ်ႈၵွၼ်းၶေႃ
တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး မိူဝ်ႈပၢၼ်ႁူဝ်မိူင်းႁိူဝ်ႈႁိူင်း ( ပၢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ )
ပၢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆးႁိူဝ်ႈႁိူင်းမိူဝ်ႈႁူဝ်မိူင်းၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ
လႄႇပွႆးသၢင်ႇလွင်းဝၢၼ်ႈသႃလႃး เที่ยวปอยส่างลองบ้านศาลา อ.กุ๋นฮิง
ဝၼ်းသိၼ်ယႂ်ႇလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း ဝၼ်းပီမႂ်ႇ သႃႇသၼႃႇ 2564
ဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇၵျွင်းႁၢမ်း ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ယၢၼ်ႈ วัดน้างหมู่บ้านร้างในรัฐฉาน
ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်း ၶိမ်းၵျွင်းဢိုၼ်း ၽူႈၼမ်းၵူဝ်းရီးယႃးႁွင်ႇ ၵဝ်းလီၼိူဝ်
ၻွၵ်ႊၻႃႊ ၸၢႆးထူၺ်းမွင်ႇ ၶႆႈၼႄပိုၼ်းတႆးလႄႈဢၼ်ႁဝ်းလူဝ်ႇဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃ
ၶေႃႈထတ်းသၢင် ၸၢႆးၸွမ် ဝၼ်းထိ 1/5/2020
ငဝ်းလၢႆးလီတႃႇမိူင်းတႆးမိူဝ်ႈပီ1947-48
ၵွၼ်းၶေႃမိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး/ၶေႃႈထတ်းသၢင်ၸၢႆးၸွမ်/รายการวิเคราะห์จายจ๋อม
ดอยไตแลงที่ตั้งกองทัพไต လွႆးတႆးလႅင်းပဵၼ်တီႈၶွၼ်ႈႁႅင်းတႆး
ႁေႃးၸဵတ်းလုၵ်ႈဝၼ်း ပီၶရိတ်2020ပီးၵေႃးၸႃႇ1382
လိၵ်ႈမႁႃႇသၢင်းၵျၢၼ်ႇပီၵေႃးၸႃႇသၵ်ႈၵရဵတ်ႈ 1382 ၼီႈ
ၶေႃႈထတ်းသၢင်ၸၢႆးၸွမ်လွင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ
ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾၢႆႇတႆးဝၼ်းထိ2/4/2020
ၸုမ်းသိုၵ်းယိပ်းၵွင်ႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸုမ်းၼမ်ဝႃႈၼမ်
1/4/2020ၶၢဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉယိုဝ်းၵၼ်
ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾၢႆႇတႆး ဝၼ်းၸၼ် 30/3/2020
ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾၢႆႇထီႉဝၼ်းထိ 27/3/2020
26/3/2020 ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်းႁဵင်ၺႃးမၢၼ်ႈၺွပ်း
တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉUWSA ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ
တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉUWSA ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ "ဝႃႉပဵၼ်ၽႂ် လုၵ်ႉလႂ်မႃး" “ ဝႃႉ” ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ယူႇသဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ မိူင်းထႆး၊ ယုၼ်ၼၢၼ် မိူင်းၶႄႇ။ ၶိူဝ်းဝႃႉ မီး ယူႇလၢႆၶိူဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ လဝႃႉ၊ လွႆသၢမ်တဝ်ႉ၊ လွႆလႃႉ၊ ဢႅၼ်ႇ၊ ၵုၺ်ႈ၊ ဝႃႉမိူင်းၶႄႇ၊ ဝႃႉမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မွၼ်း၊ ၶမဵၼ် (ၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး)၊ လူဝ်ႉ(လဝႃႉ)၊ ငေႃႉ၊ မေႃးၵႅၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉသၢႆလဵဝ်ၵၼ်-ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးပွင်ႇၵၼ် မိူၼ် တႆး ထႆး လၢဝ်း။ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပိုၼ်းၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ-ၽွင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းထႆးတႆး ၵၢၼ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ ပၢႆႈလူင်းတၢင်းတႂ်ႈ မိူၼ်ၾၢႆတႅၵ်ႇ-ၽၢင်ႈလေႃႇလိုပ်ႈတိုၵ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉၵဵဝ် ၊ၼမ်ႉ ၸဝ်ႈၽယႃး ၵေႃႇတင်ႈမိူင်းၸဝ်ႈၾႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ်မိူင်းႁေႃၶမ်းထႆး၊ မိူင်းလၢဝ်း။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇၶဵင်ႇလႆႈႁႅင်းတႆးထႆး လေႃႇတိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇပိုၼ်ႉတီႈ ၵၢၼ်ႉသိုၵ်းသေၸိူဝ်းသုတ်ႉၵႂႃႇ တၢင်းတူၵ်း ပဵၼ်ၶိူဝ်းမွၼ်း၊ ၸိူဝ်း သုတ်ႉၵႂႃႇတၢင်းဢွၵ်ႇ ပဵၼ်ၶမဵၼ်(ၵမ်ႇပေႃးတီႈယႃး)၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းၼိူဝ် ယဵၼ်းပဵၼ်ၵႂႃႇၵူၼ်းႁူၺ်ႈႁၢဝ်းလွႆ တႅၵ်ႇယၢႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇ လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း၊ ဢၼ်တႆး ႁွင်ႉဝႃႈ-လွႆ၊ ဝႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ "သႃသၼႃတီႈၵိူဝ်းလီ" ယူႇၼိူဝ်တူၼ်းႁူတ်ႈႁၢဝ်းလွႆ ၵႆယၢၼ်ၵၼ်၊ ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇ၊ ဢမ်ႇမီးတီႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ ယုမ်ႇယမ်ၽီပေႃႈ ၽီ မႄႈပူႇယႃႈ ၶိင်းၼၢႆး။ သွၼ်ႈၽီႁူၺ်ႈၽီပႃႇ ၵေႃႈမီး။ ၸိူဝ်းယုမ်ႇယမ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ၸႂ်ႉလိၵ်ႈတႆးၶိုၼ်၊ တႆးယူၼ်း လႄႈ ၸပ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၵိူင်းယူၼ်း၊ မုၼ်ႈၸဝ်ႈတိုဝ်းသွၵ်းတိၼ်၊ ၶီႇမႃႉ၊ ၶီႇဝူဝ်း။ ၸိူဝ်းၵိူဝ်းၽီသွၼ်ႈၽီၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ၵႂႃႇလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆးၵေႃႈ ဢဝ်တူဝ်လိၵ်ႈရူဝ်းမႅၼ်ႈ(ဢၼ်တင်းၼမ်ႁူႉဝႃႈတူဝ်လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ) ၼၼ်ႉပဵၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃး။ ဢၼ် တိုၵ်ႉသွၼ်ႈၽီ၊ ဝႆႈၽီ ၊ ၽီပေႃႈ ၽီမႄႈၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉၸမ်ၶႄႇလႄႈ ယူႇမိူၼ်ဢမ်ႇမီးတီႈၵိူဝ်းလီသင်ၵေႃႈမီး။ "ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ" ၸိူဝ်းၼပ်ႉထိုဝ်ပုတ်ႉထသႃသၼႃ ႁဵတ်းသၢင်ႇ၊ ႁဵတ်းၸၢင်း ႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၶိုၼ်၊ တႆးယူၼ်း၊ ၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ႁဵၼ်းလၢႆး ထိုင်မိူင်းမၢၼ်ႈသေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ႁပ်ႉပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၶႄႇ၊ ဢဝ်လိၵ်ႈၶႄႇ၊ ၵႂၢမ်းၶႄႇ ပဵၼ်လၵ်း။ ႁူင်းႁဵၼ်းမီးထိုင်ၸၼ်ႉသုင် ဢဝ်လၢႆးတၢင်းၶႄႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်သူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းယူႇႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ၊ ၸိူဝ်းဝႃႈလႆႈပွင်ပဵၼ်တႄႉ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈထိုင် ၶုၼ်းမိင်၊ ပိူၺ်ႇ ၵျိၼ်း။ ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵၼ်းထိုင် ထႆႇဝၼ်း၊ မႃၵၢဝ်း၊ ႁွင်ႇၵွင်ႇ၊ သိင်ႇၵပူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၽွင်ႈ။ ၵွပ်ႈၾိင်ႈၶႄႇ ၵႂၢမ်းၶႄႇႁိူင်းလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆး ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉသိုဝ်ႇသၢၼ်ၵႂႃႇမႃး ၵပ်းသိုပ်ႇ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၸိူဝ်း ၼႆႉ ပဵၼ်လိၵ်ႈၶႄႇ ၵႂၢမ်းၶႄႇမူတ်း။ "ဝႃႉ လႄႈ ယႃႈၾိၼ်ႇ" မိူဝ်ႈပၢၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဝႃႉလႆႈႁပ်ႉဝႂ်ၶွၼ်ႇၽုၵ်ႇယႃႈၾိၼ်ႇဝႆႉလႄႈ ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းၵေႃႈ ယူႇဝႆႉႁင်းၶေႃ ။ တေႃႇ 1968 လႆႈဝႃႈ ၶုၼ်ၽွင်းငမ်းၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဝႃႉၵုမ်းၵမ်ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ဝႆႉ ၵႆႇယေႈတူဝ် ၶၼ်ယေႈ ၵုင်း၊ 8 ၼႃႈ လိၼ် ႁူမ်ႈပဵၼ်မိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈဝႆႉႁင်းၶေႃ။ ဢၼ်မီးၸဝ်ႈၾႃႉ တႆး/ဝႃႉ ၽွင်းငမ်းတႄႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ မိူင်းလိူၼ်း တင်း ဝဵင်းငိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေႃႇထိုင် ပီၶရိတ်ႉ 2006 တဵမ် ၽုၵ်ႇယႃႈၾိၼ်ႊလမ်၊ ႁဵတ်းယႃႈၾိၼ်ႇ ၶၢဝ် ဢဝ်ပဵၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မႃးတႃႇသေႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၼိူဝ်ပိုၼ်ႉလိၼ်ဢမ်ႇမီးသူၼ်ၾိၼ်ႇၼႆသေတႃႉ ၵူႈမိူင်းမိူင်းတိုၵ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းဝႃႉၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းတူဝ်ၵူင်းလူင် သူင်ႇဢွၵ်ႇၵႃႉၶၢႆယႃႈမႃႉ တင်း ယႃႈမဝ်းၵမ်ၵူႈသႅၼ်းယူႇ။ ယႃႈမႃႉသႅၼ်း WY ၸပ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶွင်ဝႃႉ မႃးတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈတႄႉၵေႃႈ ၸုမ်းဝႃႉ ယင်းတီႉၺွပ်း ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်း သိုဝ်ႉ၊ ၸိူဝ်းၵိၼ် ယႃႈမဝ်းၵမ်ယူႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၶွမ်ႇမတီႇငဝ်ႈငုၼ်းဝႃႉ လုင်း“ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း” ၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး တင်း မိူင်းဝၼ်းတူၵ်း ယင်းၶႂ်ႈလႆႈတူဝ်။ မိူင်းထႆးယင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႃႈႁူဝ်ဝႆႉ သွင်လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ။ မိူင်းဢမေႇရီႉၵၼ်ႇသမ်ႉ သွင်လၢၼ်ႉ တေႃႇလႃႇ။ "ၼႂ်းၸုမ်းဝႃႉယၢမ်းလဵဝ်" ၸုမ်းဝႃႉယၢမ်းလဵဝ် ပဝ်းယဵဝ်ႇသျႅင် ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ သႅဝ်းမိၼ်ႇလျႅင် ၵေႃႉတၢမ်း။ ယင်းမီးထႅင်ႈယူႇ လၢႆၵေႃႉလၢႆၵူၼ်းယူႇသေတႃႉ ဢၼ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ ၼႂ်းၸုမ်းဝႃႉမီးသွင်ၶိူဝ်းႁိူၼ်းၵူၺ်း။ ပဵၼ်ၶိူဝ်း “ပဝ်း” တင်း ၶိူဝ်း“ဝိူၺ်ႉ” ၵူၺ်း။ ဢၼ်မီးဢႃႇၼႃႇၾၢႆႇသိုၵ်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ပဵၼ်ၶိူဝ်း ပဝ်း ၊ ဢၼ်ပဝ်း ယဵဝ်ႇသျႅင် ပဵၼ်ငဝ်ႈ။ ဢၼ်မီးငိုၼ်းသေၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇလႆႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းဝိူၺ်ႉ၊ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ဢႄးရ်ယၼ်ႇၵုင်ႇ လႄႈၶွမ်ႇပၼီႇတေႃႇတႃႇဝိၼ်း Thawda Win ယင်း ပဵၼ်ၶွင်ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း (ဢူးၸဵင်ႇဝိၼ်း) ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း ဢဝ်ငိုၼ်းတွင်း လႅၵ်ႈပဵၼ်ဢႃႇၼႃႇမႃးလွႆးလွႆး ၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပဝ်းယဵဝ်ႇသျႅင် ၵေႃႈမႆႈၸႂ်။ ၸင်ႇပူတ်းလၢႆႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမ တပ်ႉၸုမ်း ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးဝႆႉ ဝၢင်းၸႂ်၊ ဢဝ်ၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈပဵၼ် လၢၼ် ၸိူဝ်ႉသၢႆၶိူဝ်းပဝ်း ပုတ်ႈတႅၼ်း။ ၼႂ်းၸုမ်းဝႃႉၼႆႉ တပ်ႉၸုမ်း468 မိူင်းပွၵ်ႉ ဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ။ တီႈၼၼ်ႈၵေႃႈ ပူတ်းပႅတ်ႈ လီ ဢၢႆႈသုသေ ဢဝ်လၢၼ်ဢွၵ်ႇဢွၵ်ႇမၼ်း ပဝ်းဢၢႆႈပၼ်းၼၼ်ႉပုတ်ႈတႅၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝႃႉဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ပၵ်းသဝ်း ႁိမ်းႁွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးတႄႉ ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇယိင် ၵေႃႉပဵၼ်ၼွင်ႉၸၢႆး ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်းၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉၵုမ်းၵမ်ယူႇ။ မီးပၼ်ႁႃသင်ၵေႃႈ ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း ယင်းဢဝ်ငိုၼ်းတွင်းၵႄႈလိတ်ႈ မႃး လွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃ ဝႃႉ ပႃးၶႄႇမႃးတႅပ်းမႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း မိူင်းတူၼ်ၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ်ၶိူဝ်းပဝ်း ဝႃႈ သဵင်ၵွင်ႈၶႂ်ႈ တႅၵ်ႇ ၼႃႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း သမ်ႉဢမ်ႇယွမ်းပၼ်သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ - ဢိင်ၼိူဝ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်းဝႆႉၼမ်သေၸႂ်ႉငိုၼ်းၵႄႈ လိတ်ႈၵႂႃႇ။ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်ၽူႈ ၼမ်းဝႃႉၵေႃႉၼိုင်ႈ ယင်းလၢတ်ႈဝႃႈ မီးပၼ်ႁႃသိုၵ်းၼိုင်ႈၵမ်း ဝိူၺ်ႉဢဝ် ငိုၼ်းယဵတ်ႈမွၼ် တီႈၽူႈၼမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်။ ႁဵတ်း ၼၼ်သေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃလွင်ႈၶဵင်ႈ ၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်း တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ် မႃးတႃႇသေႇ။ "တပ်ႉဝႃႉ UWSA" ပီႊ1964 ၽွင်းၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈ တႆး SSA ၼၼ်ႉ ၽူႈႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈ မီးတပ်ႉၵူဝ်းၵၢင်ႉ ဢၼ်ၸဝ်ႈလႅတ်ႇ ၸဝ်ႈ ၼၢင်းၶႃၶူၼ်ၶဝ် ပီႈၼွင်ႉဢွၼ်ႁူဝ် ဝၢႆးၼၼ်ႉ မီးတပ်ႉဝႃႉ ၸုမ်း ၸဝ်ႈမႁႃႇသၢင်း ၶိူဝ်းၸဝ်ႈၾႃႉဝဵင်းငိုၼ်း မႃးႁူမ်ႈ။ ဝၢႆးမႃးပဵၼ်တပ်ႉ သိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝႃႉWNA။ ၼႂ်းပီ 2017 ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈမိပ်ႇဢီးယၢင်ႈ ၸူးသဵၼ်ႈတင်း ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းသေWNA ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸွမ်း တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ငဝ်ႈ ငုၼ်းပၢင်သၢင်းၵႂႃႇ။ ၼႂ်းပိုၼ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇဝႃႉ မီးယူႇလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း၊ ၸုမ်းဢၼ် ၸဝ်ႈမႁႃႇသၢင်း ဢွၼ်ႁူဝ်လႄႈ ဝႃႉဢၼ်ယူႇတႂ်ႈပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ(ပၵပ) ဢွၼ်ႁူဝ်။ ၽွင်း 1980 ပၢႆ ဝႃႉၸိူဝ်းယူႇတႂ်ႈပႃႇတီႇ ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်သေလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။ ဝၼ်းထီႉ17/04/1989 ၽွင်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈ မီးပၢင်လုၵ်ႉ ႁိုၼ်ႇတူဝ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းဝႃႉၵိုတ်းသိုၵ်း ၵၼ်တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တႃႈၵုင်ႈသေ ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉUWSA ယၼ်ႇပၵ်းငဝ်ႈငုၼ်း တီႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း။ (ဢွၼ်တၢင်း တင်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပႃႇတီႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈမၢၼ်ႈ BNUP/BNUA ဝၢႆးမႃးလႅၵ်ႈပဵၼ် UWSP/UWSA။ United Wa State Army : UWSA မီးၵႂၢမ်းမၢႆဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်း ၶွတ်ႇလိူတ်ႈမိူင်းဝႃႉ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈပႃႇတီႇၶွတ်ႇလိူတ်ႈမိူင်းဝႃႉUWSP:United Wa State Party။ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၼႆႉ ၼႂ်းၸုမ်းယိပ်း ၵွင်ႈ ၵၢင်ႇတင်းသဵင်ႈ ပေႃးသိုၵ်းလူင်ပွင် ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ႁႅင်းငိုၼ်းႁႅင်း သိုၵ်း ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ။ တပ်ႉၸုမ်းလူင် ဢၼ်ယူႇႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ မီး 4 ဢၼ်၊ ဢၼ် ယူႇႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး မီး 5 ဢၼ်။ ႁႅင်းသိုၵ်းမီးသွင်မိုၼ်ႇပၢႆ၊ ပေႃး သွၼ်ႇပႃးသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း တင်းမူတ်းဢမ်ႇယွမ်းသၢမ်မိုၼ်ႇ။ ၸုမ်းပႂ်ႉ တူၺ်းလွင်ႈ ငမ်းယဵၼ် BNI တႄႉ ဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ မီးႁႅင်းသိုၵ်း 25,000 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ သႅၼ်းရူတ်ႉတိုၵ်း ၵႃးတႅင်ႉဢမ်ႇမီး သေတႃႉ ၵႃးၵၢပ်ႇလဵပ်း(လေႃႉယၢင်) သႅၼ်းၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း မီးၼပ်ႉႁူဝ် သိပ်းလမ်း။ ယင်းမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ မီးႁိူဝ်းမိၼ်ယိုဝ်းသိုၵ်းၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇဝႃႉယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်ႇပွမ်ၽၢင်းၵူၺ်းဝႃႈၼႆ။ "တပ်ႉဝႃႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်ထိုင် ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး" ပၢၼ်သိုၵ်း ၼဝတၽွင်းၸွမ်သိုၵ်းၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉမီးဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈ ဢဝ်ၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵၼ်တင်း သိုၵ်းဝႃႉသေ လူင်းတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ်။ ယင်းမီးၶၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ တိုၵ်းဢဝ်ၼႃႈလိၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၵုမ်းၵမ်လႆႈထိုင်လႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢဝ်ထိုင် ၼၼ်ႈ။ ၽွင်းၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ၊ MTA ၶိုင်ဝၢင်းၶိူင်ႈ 1995-96 ၼၼ်ႉ ဝႃႉၵေႃႈ ပုတ်ႈပၵ်းဢဝ်တီႈယူႇ တပ်ႉၸဝ်ႈ ၶုၼ်သႃႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးၵႂႃႇတင်းၼမ်။ ပီႊ1998 တႄႇၶၢႆႉ ၵူၼ်းမီးႁေႃမီးႁိူၼ်းဝႃႉ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇၵေႃႉ လူင်းယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸုမ်းလႃးႁူႇ ဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈၵူၼ်းဝႃႉႁိမ်းသႅၼ်သွင် ၸိူဝ်လုၵ်ႉ တၢင်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ ၶၢႆႉ မႃးယူႇႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ၽိုတ်ႉဢဝ်တူင်ႈ ႁႆႈတူင်ႈၼႃး တႆး တင်းလႃးႁူႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ မိူင်းသၢတ်ႇ၊ မိူင်းတူၼ် ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တပ်ႉဝႃႉႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ် ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 171 မီး 5 တပ်ႉၸုမ်းလူင် ၵွၼ်းဝႆႉ 25 တပ်ႉ ၵွင်၊ ပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လဵင်ႉၵႆႇ၊ လဵင်ႉမူ၊ ၽုၵ်ႇၶဝ်ႈ၊ ယႃႉထိူၼ်ႇ ယႃႉပႃႇ ႁဵတ်းသူၼ်ယၢင် ရႃႇပႃႇ ၶၢႆတေႃႇ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး။ မႆႉသၵ်း မႆႉတိုင်း ၶူဝ်းႁႄႈ ၵႅဝ်ႈ သႅင်ငိုၼ်းၶမ်း ပႃးၸဵမ်တွင်း ၵေႃႈဢွၵ်ႇ။ "ႁူဝ်ၵူၼ်းလႄႈၽႅၼ်ႇလိၼ် တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉUWSA ၵုမ်းၵမ်" ပေႃးဢဝ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း(လၵ်းမိူင်း) 2008 ဝႃႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇပၼ်ဝႆႉတွၼ်ႈတႃႇၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉ မီးယူႇ6 ၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တွၼ်ႈၾၢႆႇဢွၵ်ႇၶူင်း - ၸႄႈ ဝဵင်း ႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ပၢင်ဝၢႆ ၊ ၼႃး ၽၢၼ်း၊ မိူင်းမႂ်ႇ၊ ပၢင်သၢင်း(ပၢင်ၶမ်း) တင်း မၢၵ်ႇမၢင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်တပ်ႉဝႃႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉတႄႉ မီး4 ၸႄႈ ဝဵင်း ပၢင်ဝၢႆ ၊ ၼႃးၽၢၼ်း၊ မိူင်းမႂ်ႇ တင်း ပၢင်သၢင်း။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတႄႉ ၶႂ်ႈယုၵ်ႉဢဝ် ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ တင်း ၸႄႈ ဝဵင်းမၢၵ်ႇမၢင် မွပ်ႈပၼ်ဝႃႉသေယွၼ်း ဢဝ်ၶိုၼ်း ဢိူင်ႇမိူင်းပွၵ်ႉ ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၽႅၼ် တင်း ႁူဝ်တဝ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း။ ၾၢႆႇ ၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈၸုမ်းဝႃႉ ၸတ်းသၢင်ႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၸွမ်းၼင်ႇလူင်ပွင် ၸိုင်ႈဝၢင်းပၼ်။ တပ်ႉဝႃႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႅၵ်ႈပဵၼ် တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ် လိၼ်။ လွင်ႈ ၼႆႉ ၸုမ်းဝႃႉဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ။ ယွၼ်ႉမိူင်းပွၵ်ႉ မိူင်းၽႅၼ် ပဵၼ်ႁူးထူၺ်ႈ ၸႂ်ၸူးၾင်ႇၼမ်ႉၶွင်တင်း မိူင်းလၢဝ်း မိူင်းထႆး။ ဝႃႉ UWSA တႄႉ ဢွၵ်ႇ ၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ ၼႃႈလိၼ်ဝႃႉပွတ်းႁွင်ႇပွတ်းၸၢၼ်း(သွၼ်ႇပႃးႁိမ်းလႅၼ်လိၼ် ထႆး) မီး တၢင်းၵႂၢင်ႈ 35,000 လွၵ်းလၵ်းၵီႊလူဝ်ႊ။ ပွတ်း ၼိူဝ် 18,000 လွၵ်းလၵ်းၵီႇလူဝ်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း 17,000 လွၵ်းလၵ်းၵီႊ လူဝ်ႊပၢႆ။ ႁူဝ်ၵူၼ်း တွၼ်ႈၼိူဝ် မီး 3 သႅၼ်ပၢႆ၊ တွၼ်ႈၸၢၼ်းမီး သႅၼ်ပၢႆ ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း မီး 4 သႅၼ်ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၼႃႈလိၼ်ဝႃႉ UWSA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ 4 ၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 2 ၼႆၵေႃႈႁွင်ႉ။ မိူဝ်ႈ 1989 ၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ဢေႇပိူဝ်ႇၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉ ၵိုတ်းသိုၵ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ်တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢွၼ်တၢင်း လႄႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 1၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဝႃႉ ၵိုတ်းၸွမ်းလႄႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 2၊ SSPP/SSA ၵိုတ်း ၸွမ်း ထႅင်ႈလႄႈ သႅင်ၵႅဝ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇ 3၊ ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ပဵၼ် မိူင်းလႃး။ "လူင်းလၢႆးမိုဝ်းငမ်းယဵၼ် ၵမ်းထူၼ်ႈ 2" ၽွင်းပီ2008-09 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင်တၢၼ်း သူၺ်ႇတဵၵ်းၸႂ်ႉႁႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ႇလႅၵ်ႈ ႁဵတ်းတပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ်၊ မီးၸုမ်းၶၢင် ပၢင်ဝႃႈ NDA-Kဢိၵ်ႇၸုမ်းၸိူဝ်းၽၢတ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ် ႁပ်ႉ ႁဵတ်းတပ်ႉပႂ်ႉ လႅၼ်လိၼ် ၵႂႃႇသေတႃႉ ၸုမ်းဝႃႉ ၸုမ်းမိူင်းလႃး ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ။ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ် တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ တေႃႇပေႃးထိုင်ပၢၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ယိုၼ်းမိုဝ်းမွၵ်ႇႁွင်ႉ သၢင်ႈဝၢၼ်ႈသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ်မိူဝ်ႈပီ 2011 ၸုမ်းဝႃႉ UWSA ၸင်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း၊ ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူဝ်ႈ 07/09/2011 ၼၼ်ႉထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ "တႅဝ်းႁူမ်ႈငမ်းယဵၼ် လႄႈၻီႇမူဝ်ႇၶ​ရေႇသီႇ" ဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ ၸုမ်းၸိူဝ်းပၵ်းငဝ်ႈငုၼ်း ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ4 ၸုမ်း(မိူင်းလႃး၊ ပၢင် သၢင်း၊ လဝ်ႇၵၢႆး၊ ပၢင်ဝႃႈ)ၸိူဝ်း ၽိုၼ်ႉဝၢႆႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈ 1989 ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈ တႅဝ်းႁူမ်ႈငမ်းယဵၼ်လႄႈၻီႇမူ ဝ်ႇၶရေႇသီႇ PDF ပိူဝ်ႈတႃႇႁူမ်ႈၵၼ်တိုၵ်းတေႃး ပေႃးႁူပ်ႉၽေးသိုၵ်း။ ၵိုတ်းသိုၵ်းယဝ်ႉ ၸမ်တဵမ် 20 ပီ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁုပ်ႈလေႃႇသိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ငဝ်ႈငုၼ်းလဝ်ႇၵၢႆး ဢၼ်ၽိူင်ၵျႃးသိူင်း ဢွၼ် ႁူဝ်။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်ၵႂႃႇၸွႆႈ။ ပႃးၸဵမ်ဝႃႉ။ "လွၵ်းၸုၵ်းၵၢၼ်မိူင်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ" ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၵႅၼ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင်ၶႅင်သေဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး-ၼႆႉပဵၼ်ယိူင်းဢၢၼ်းသုင်သုတ်း။ ၽႅၼ်ၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇပေႃးယုင်ႈယၢင်ႈ လိူဝ်သေၶႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈၸႄႈမိူင်းဝႃႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ တႃႇ ၵေႃႇတင်ႈၸႄႈမိူင်း ဝႃႉလႆႈၼၼ်ႉ ႁႃႁွမ်ဢူၺ်းလီ တႃႇလႆႈလွင်ႈၵမ်ႉ ထႅမ်။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈတၢင်းၶႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈ ၸႄႈမိူင်းႁင်းၶေႃသေ15-19/04/ 2017 မွၵ်ႇႁွင်ႉၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶၢင် KIA၊ တႆး SSPP၊ ပလွင်ႈ TNLA၊ ၵူဝ်းၵၢင်ႉ MNDAA၊ ရၶႅင်ႇ AA၊ မိူင်းလႃး NDAA သေၸတ်း ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်တီႈပၢင်သၢင်း။ ၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ။ ၽွတ်ႈ ၸုမ်းၶွင်ႇသီႇဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် FPNCC (The Federal Political Negotiation and Consultative Com mittee ) သေတူၵ်ႇတၵ်ႉဝႃႈ ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ဢမ်ႇပဵၼ် ၵၢၼ်ၼႆသေၶိုင်ႁႃသဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇ တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ် ၵၢၼ်။ ၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈတႄႉ ပေႃးဢမ်ႇပႃးလုၵ်ႈ ၸုမ်းတင်းမူတ်း တေ ဢမ်ႇၽွမ်ႉတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းလႃးလႃး။ လူဝ်ႇလႆႈပႃးၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း၊ တိုၼ်းတေဢမ်ႇယႅၵ်ႈ ဢုပ်ႇၸုမ်းလႂ်ၸုမ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢူးဢွင်ႇၸူဝ်း ၶွင်ႇသီႇငမ်းယဵၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိုတ်ႇလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 13/04/2018 ဝႃႈ ၸုမ်း ဝႃႉ UWSA တင်း ၸုမ်းမိူင်းလႃး NDAA တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်မိူင်းၶႄႇလူင်တိုၵ်းသူၼ်း ၸုမ်းဝႃႉ ယွမ်းႁပ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး One Belt One Road (OBOR) ၶွင်ၶႄႇ သေတူဝ်တႅၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ယူႇၵၢင်ၸွႆႈၶိုင်ပၼ်။ ႁူပ်ႉၵုမ်ၵၼ်ႁႃတၢင်းၵႄႈပၼ် ႁႃသေတႃႉ ဢမ်ႇပေႃးပဵၼ်ၵၢၼ်၊ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉထႅမ် ႁႅင်းၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ဝႃႉ ၵုမ်းၵမ်ယူႇ။ ဢိင်ၼိူဝ်ႁႅင်းၼမ်ႉႁႅင်းလူမ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဢမေႇရီႇၵၼ်ႇ တင်းၶႄႇတႃႉ ႁႅင်းၵၼ်သေဝႃႉယဵၼ်းပဵၼ် တူဝ်ငိုၼ်း တူဝ် ၶမ်း။ တူၵ်းပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း ၶႄႇ ဢဝ်သဵတ်ႈၵႃႈသဵတ်ႈႁူဝ် တေႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈဢၼ်ယၢင်ႈၸူး လွၵ်း ပိူင်ၽွင်းငမ်းမိူင်းလၢႆး မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၵမ်ႉထႅမ်။ ပေႃးဝႃႉမေႃၶိုင် ၸၢင်ႈသိုပ်ႇပဵၼ်မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵႂႃႇ။ သင်ယၢင်ႈလွၵ်းၽိတ်း ၸၢင်ႈပဵၼ် ၽိုၼ်းပဵၼ်ၾႆး။ မိူင်းတႆးၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ် ငဝ်းလၢႆးမိူၼ်ၵၼ်ဝႆႉ။ "လွင်ႈပေႉတူဝ်" ဝႃႉၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယွၼ်းၸႄႈမိူင်းယူႇမႅၵ်းမႅၵ်းသေတႃႉ တီႈတႄႉယူႇဝႆႉမိူၼ်မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ၊ ယွၼ်းၸႄႈမိူင်းယူႇမႅၵ်းမႅၵ်းသေတႃႉ တီႈတႄႉ ယူႇဝႆႉမိူၼ်မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်း ၶေႃ ဢႃႇၼႃႇလူင်သၢမ်ယိူင်ႈ ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း၊ ၵၢၼ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမၢႆမီႈ၊ၵၢၼ်တႅပ်းတတ်းတြႃး ၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ႁင်းၵူၺ်း။ မီးၶႅပ်းငိုၼ်း၊ ငိုၼ်းၸေႈပိူင်လဵဝ် ဢမ်ႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇႁင်းၵူၺ်း။ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႉ၊ ၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းၶႄႇ သိုဝ်ႉၶူဝ်း ၶွင် တၢင်းမိူင်းၶႄႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ "ၸွင်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တေပၼ်ၸႄႈမိူင်းဝႃႉ" ပေႃးဢဝ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ဝႃႈ 1. ၽႂ်ၶႂ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်းမႂ်ႇၸိုင် ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇမႂ်ႇ တၵ်း လႆႈယင်ႇၵၢင် ၸႂ်ဢဝ်သဵင်ၵမ်ႉထႅမ်လႆႈ ၶိုင်ႈပၢႆၵွၼ်ႇ၊ 2. တၵ်းလႆႈသိုပ်ႇယိုၼ်ႈထိုင် သၽႃးၸႄႈမိူင်းဢၼ် ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၼႂ်းၽူႈတႅၼ်း 4 ပုၼ်ႈ ၵမ်ႉထႅမ် 3 ပုၼ်ႈပၢႆၵွၼ်ႇ၊ 3. ပေႃးသ ၽႃးၸႄႈမိူင်း ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇလႆႈယိုၼ်ႈထိုင် သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ် သေဢဝ်သဵင်ၵမ်ႉထႅမ် ၼႂ်း 4 ပုၼ်ႈ လႆႈ 3 ပုၼ်ႈယဝ်ႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ၸင်ႇလႆႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ဢမ်ႇၸွမ်းလၢႆးၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA သေလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸၢင်ႈမၵ်း မၼ်ႈၸႄႈမိူင်း ဝႃႉ၊ တေဢဝ်လွင်ႈ ၼႆႉ တေႃႇလွင်းႁႂ်ႈဝႃႉႁပ်ႉၶေႃႈၼွင်ႇငိူၼ်ႈၶႆၾၢႆႇၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ ဝၢင်း ၽႅၼ်ႁႂ်ႈ တိုတ်းၶၢတ်ႇသိုၵ်းၶၢင်၊ လွႆ တင်း ဝၢၼ်ႈႁႆး – ဝႃႈၼႆ။ ငဝ်းလၢႆး ၼႆႉတႄႉၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယၢပ်ႇ – ပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉ သိုၵ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်း 14 ပီ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမႃးလႄႈ မီးၶေႃႈထတ်းသၢင် တႃႇၶဝ်တေပူၼ်ႉပႅၼ်ၶိုၼ်း တိုၼ်းတေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ By - ၶုၼ်သၢင်ႇမူး ၶေႃႈမုၼ်း - ပပ်ႉၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ 003 April 2018 ၼၼ်ႉသေ ငဝ်းလႅင်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ - ၶိုၼ်းတႅမ်ႈတၢင်ႇ ပိုၼ်ၽႄႈ
ထုၵ်ႇလႆႈၵွၵ်းၶိုၼ်းပိုၼ်း
ထုၵ်ႇလႆႈၵွၵ်းၶိုၼ်းပိုၼ်း ႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈႁူၼ်ၶိုၼ်းၵွၵ်းပိုၼ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်။ တႃႇၵႄႈပၼ်ႁႃမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပေႃးဝႃႈတူၺ်းၶၢမ်ႈပႅတ်ႈ ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင် မၼ်းၵႄႈဢမ်ႇလႆႈ။ ၵႄႈၵေႃႈပႆႇၵတ်းယဵၼ်လႆႈ တိုၼ်းထုၵ်ႇလႆႈၶူၼ်ႉၶိုၼ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၊ ပၼ်ႁႃလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈ ယုင်ႈယၢႆႈတိုၵ်းတေႃးၵၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ပဵၼ်ၽုင်လူင်ဝႆႉၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၵွင်လင်ပႅတ်ႈလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးသိၵ်ႇယႃႇပႅတ်ႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင် ယိုတ်းဢႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ၊ ..................................................... ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း
ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီး(တူၼ်ႈတီး)
ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီး 8-16/6/1961 ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵမ်ႈၼမ်ယၢမ်ႈယိၼ်းႁူႉၸၵ်း ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် လႄႈ ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်တီႈပၢင်လူင် ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ၶူးမေႃၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်းတႅမ်ႈသေ မေႃၵႂၢမ်းၸႆးသၢႆမၢဝ်း ႁွင်ႉပိုၼ်ၽႄႈမိူဝ်ႈပီ 1974 ။ ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီးတႄႉ ၵူၼ်းယၢမ်ႈယိၼ်းႁူႉၸၵ်းမီးဢေႇ ။ ၵူၺ်းၵႃႈၸိူဝ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီးၸိုင် ၶေးတေဢမ်ႇၸၢင်ႈမီး ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢတ်ႈ ၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆ ။ မၢင်ၽဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ ယင်းတေပဵၼ်မိူင်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇꩡီႇယူႇ။ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈတေဢမ်ႇႁၢင်ႈႁၢႆႉမိူၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီးႁဵတ်းႁိုဝ်ပဵၼ်မႃး ? ၊ ႁဵတ်းႁိုဝ်တိူဝ်ႉယွၼ်ႈၸႂ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထိုင်တီႈပေႃးယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ဝၢႆးလင်ပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ 9 လိူၼ် ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉလီလဵပ်ႈႁဵၼ်းၽွင်ႈယူႇ။ ( ငဝ်ႈတႄႇ ) ဝၢႆးသေလႆႈၸႂ်ၵၼ်တီႈပၢင်လူင်မိူဝ်ႈ 12/2/1947 ၼိူဝ်လၵ်းၵၢၼ်လူင် (သုၼ်လႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ꧦ တီႇမွၵ်ႊၶရေႊသီႊ) လႄႈ သုၼ်လႆႈၵူၼ်း ၊ ၸိုင်ႈတႆးတင်းၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်မႃးယဝ်ႉ 4/1/1948 လႆႈၵွၼ်းၶေႃ တီႈၶုၼ်ဢဵင်းၵလဵတ်ႈသေ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃး ။ မိူင်းယၢင်း ၊ မိူင်းယၢင်းလႅင် ၊ မိူင်းၶၢင် ၊ လႄႈမိူင်းတႆး ပဵၼ်ၸေႊမိူင်းသေ မိူင်ႈမၢၼ်ႈပဵၼ်မိူင်းငဝ်ႈ ။ ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး 1952 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (ဢၼ်ပဵၼ်ပႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ) ၵေႃႈသူင်ႇတပ်ႉသိုၵ်းၶိုၼ်ႈမႃးယိုတ်းဢဝ်ၸိုင်ႈတႆး ၼႄၼႃႈတိူဝ်ႈဝႃႈ တေတိုၵ်းတေႃး တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ ၵေႃမိၼ်တင် ဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶဝ်ႈမႃႈမိူင်းတႆး တင်ႈတႄႇ 1950 ။ တႄႇဢဝ်ၼၼ်ႉမႃး ၸိုင်ႈတႆးၵေႃႈလႆႈယူႇတႂ်ႈမၢႆမီးသိုၵ်း မၢၼ်ႈမႃး ၾၢႆႇသိုၵ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ႁဵတ်ႈလႆႈ မီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸေႊမိူင်းတႆးယူႇၵေႃႈ (သုၼ်ႇလႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ) လႄႈသင် တီႇမွၵ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်ဝႃႈဢဝ်ၵၢင်ၵူၼ်းမိူင်း ၽွင်းငမ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း လႄႈသင် ဢမ်ႇပေႃးမီးၵႂၢမ်းမၢႆတီႈပွင်ႇသင်ယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈ 21/5/1958 ၸဝ်ႈၼွႆႉဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်သေ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတိုၵ်းဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃမႃး ။ ထိုင်တီႈပဵၼ်မႃး ပၢင်တိုၵ်ႈလူင် တၢင်ႉယၢၼ်း 16-30/11/1959 ။ ၽွင်းၼင်ႇၼၼ် ၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁၼ်ဝႃႈ ၽိူဝ်ႇတေဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆႉ တႃႉႁဝ်းဢဝ်လၢႆးမၢႆမီႈသေ ၵႄႈလိတ်ႈၶိုၼ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ် တေသၢင်ႇထုၵ်ႇ ။ ပေႃးမႄးၵႄႈၶိုၼ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းလႆႈၸိုင် ပၼ်ႁႃသုၼ်ႇလႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ လႄႈသင် ၊ ပၼ်ႁႃတီႇမွၵ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈသင် ပၼ်ႁႃသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းလႄႈသင် တေၵႄႈလိတ်ႈၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ။ ၽွင်းၼင်ႇၼၼ် တိုဝ်ႉတၢင်းပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းၵေႃႈ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸွမ်ၽွင်ႈလူင် ဢူးၼု လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ် ၸွမ်ၽွင်ႈလူင်ၶႄႇ ၸဵဝ်းဢိူၼ်းလၢႆ မိူဝ်ႈ 1/10/1960 ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလႅၼ်လိၼ် ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီႈလွင်ႈထုၵ်ႇလႆႈမႄးၶိုၼ်း ၶေႃႈၵႂၢမ်းၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 1947 ။ ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢူးၼု လႆႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႆႉယဝ်ႉဝႃႈ ပေႃးလႆႈႁပ်ႉလိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်းၸိုင် တေပၼ်သုၼ်ႇလႆႈပုၼ်ႈတႃႇမႄးၵႄႈပိုင်ငဝ်ႈ ပိုင်းမိူင်းၶိုၼ်း ၼႆဝႆႉလႄႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆးၸင်ႇလႆႈတွင်ႈထၢမ် ဢူးၼု တင်း ဢူးဢေးမွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်း ၵုမ်ၾၢႆႇမၢႆမီႈ ၶွင် ဢူးၼု ၶဝ်ၵေႃႈတွပ်ႇဝႃႈ ꧦ ပေႃးဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉလၵ်းၵၢၼ်ဢၼ်မီးဝႆႉ ဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လၵ်းၵၢၼ်တီႊမွၵ်ႊၶရေႊသီႇ လႄႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵေႃႈ မႄးလႆႈ ꧦ ။ ( ပၢင်ၵုမ်ၸေႊမိူင်းတႆး ) ႁူဝ်ပဝ်ႈၸေႊမိူင်းတႆး ၸဝ်ႈၶုၼ်ၶဵဝ်မိူင်းမိတ်ႈ ဢၼ်မီးၽူႈတႅၼ်း လႆႈႁပ်ႉလိူၵ်ႈတင်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး၊ ၽူႈတႅၼ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၊ ၽူႈတႅၼ်းၸိူဝ်းလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းပၢင်လူင်မႃးဢိၵ်ႇတင်းပုၵ်ႈၵူဝ်ႇၽူႈမီး တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ၶဝ်။ 7/11/1960 လႆႈၸတ်းတင်ႈၵေႃၵမ်ၵုမ်း ၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (Steering committee for the Amendment the Constitution of the union of Burma) ဢၼ်ၸဝ်ႈပေႉမိူင်းၼၢႆးဢွၼ်ႁူဝ်။ 24/1/1961 ၵေႃၵမ်ၵုမ်းလႆႈတႅပ်းတတ်းလၵ်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းတေႁပ်ႉႁွင်းသုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်းမိူၼ်တႂ်ႈၼႆႉ 1. တၵ်းလႆႈၵေႃႇတင်ႈၸေႊမိူင်းမၢၼ်ႈႁင်းၶေႃ။  2. သၽႃးၽူႈတႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တင်းသၽႃးၽူႈတႅၼ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တေလႆႈမီးဢႃႇၼႃႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။  3. တီႈသၽႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်း တေလႆႈမီးၽူႈတႅၼ်းၵူႈၸေႊမိူင်း ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။  4. ၼွၵ်ႈသေဢႃႇၼႃႇဢၼ်ၼႄဝႆႉတီႈတႂ်ႈၼႆႉ ဢႃႇၼႃႇတၢင်ႇပိူင်တေလႆႈယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈၸေႊမိူင်းၶဝ် 4.1 ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း 4.2 ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶေၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 4.3 ၵၢၼ်ငိုၼ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 4.4 ၵၢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇငိုၼ်းၸေႈငိုၼ်းၶႅပ်း 4.5 ၵၢၼ်သူင်ႇလိၵ်ႈ/ၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢၼ် 4.6 ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇတၢင်ႈလူတ်ႉၾႆး တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် တၢင်းၼမ်ႉ 4.7 ၵၢၼ်တႅပ်းတတ်းတြႃးၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 4.8 ၵၢၼ်ၵဵပ်းၶွၼ်ႇတႃႈႁိူဝ်းပၢင်ႇလၢႆႇ 5. ငိုၼ်ႈၶဝ်ႈၸေႊမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တေလႆႈၽႄမႅင်ႇၵၼ်ၽဵင်ႇပဵင်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ယွင်ႁူၺ်ႈ လႆႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းၵူႈၸေႊမိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ် မီးၸေႇတၼႃႇ ၶႂ်ႈယႃႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ပေႃးဝႃႈမိူင်းမၢၼ်ႈယွမ်းပဵၼ်ၸေႊမိူင်း မိူၼ်ၵၼ်တင်းတၢင်ႇၸေႊမိူင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႄႉလွင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်တင်းသဵင်ႈ တေၵွႆႈၵွႆႈႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ ။ 25/2/1961 လႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၸေႊမိူင်းတႆးသေမၵ်းမၼ်ႈႁပ်ႉႁွင်း ၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းမူၼ်ႉမႄး ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉမီးသီႇတွၼ်ႈ  1.ပိုၼ်းပိုၼ်ႉလင် 2.မိူင်းတႆးဝၢႆးလင်သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈၵမ်းသွင် 3.ၶေႃႈယူပ်ႈယွမ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းလႄႈတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢၼ်ၸေႊမိူင်းတႆးလႆႈထူပ်းမႃႈ 4.ၵၢၼ်ၵေႃႇတင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ။ ( ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီး ) 20/3/1961 လႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၽူႈတႅၼ်းၵူႈၸေႊမိူင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈသေ တႅပ်းတတ်းပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ် တီႈတွင်ႇၵျီး(တူၼ်ႈတီး)။ ၸေႊမိူင်းတႆးလႄႈၸေႊမိူင်းယၢင်းလႅင်လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်။ ထိုင်မႃး 21/4/1961 ဢူးၼု ၽႅဝ်မႃးတီႈတွင်ႇၵျီးသေ ၵုမ်ၵၼ်တင်းၸိူဝ်းၽွင်းလူင် ၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸေႊမိူင်းတႆး။ မွၵ်ႇၼႄလွင်ႈလႆႈႁပ်ႉလိၵ်ႈတီႈသိင်ႇၵပူဝ်ႇ ဝႃႈတေမီးၽူႈတႅၼ်းမုၵ်ႉ ၸုမ်းၼွၵ်ႈမိူင်း မႃးတင်ႈလုမ်း တီႈၵုင်းထဵပ်ႈ ပိူဝ်ႇတႃႇၵမ်ႉၸွႆႈလၢႆႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတႆး ႁႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၸဝ်ႈပေႉမိူင်းၼၢႆးၵေႃႈလႆႈတၢင်ႇၼႄဝႃႈ ၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းမူၼ်ႉမႄးၼႆႉ တိုတ်ႉၸၼ်ဝႆႉၸွမ်း လၵ်းၵၢၼ်ဢၼ်ဢူးၼု ပူင်တမ်းပၼ်ဝႆႉ ဢိၵ်ႇတင်းၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်။ ဢမ်ႇပႃး ဢေႃးၸႃႇၼွၵ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇမီးဢဵၼ်းဢၢၼ်းၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။ 24/6/1961 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢူးၼု တႅပ်းတတ်းဝႃႈ ၵၢၼ်ယွမ်းႁပ်ႉဢုူပ်ႇဢူဝ်း ၽိုၼ်လိၵ်ႈဢၼ်ၸေႊမိူင်းတႆးတၢင်ႇၼၼ်ႉ တၵ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၾႃႉဢိၵ်ႇတင်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းၸုမ်း လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆၵွၼ်ႇ။ 25/6/1961 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸေႊမိူင်းတႆးတႅပ်းတတ်း 1.တေႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်း (ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်) ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸေႊမိူင်းတႆး။ 2.တေဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉၸုမ်းလၢႆႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ၶဝ်ႈမႃးၶိုၼ်းၼႂ်ႈတူင်ႇဝူင်းမၢႆမီႈ။ (ပုင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီး) 8/6/1961 ၸဝ်ႈၾႃႉယၢင်းလႅင် ၸဝ်ႈဝၼ်ႇၼ ပိုတ်ႇပၢင်ၵုမ်လူင်။ မီးၽူႈတႅၼ်းၵူႈၸေႊမိူင်း 226 ၵေႃႉ (ၸေႊမိူင်းတႆး 130 ၵေႃႉ) လႄႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း 104 ၵေႃႉ။ ဢမ်ႇမီးၽူႈတႅၼ်းၾႆႇမၢၼ်ႈသေၵေႃႉ။ ၽူႈတႅၼ်းၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ်မႃး။ 9/6/1961 ဢုပ်ႇဢူဝ်းပိူဝ်ႈတႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း ၸေႊမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ SUO (States Unity Organization)။ 10/6/1961 လိူၵ်ႈတင်ႈၸုမ်းပိူဝ်ႈတႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵေႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်းၸေႊမိူင်း။ 11/6/1961 သိုပ်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၸေႊမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ( SUO ) ။ 12/6/1961 တႅပ်းတတ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၸေႊမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ( SUO ) ။ 13/6/1961 လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၸေႊမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ၶဵဝ် မိူင်းမိတ်ႈ လႄႈ ၸဝ်ႈဝၼ်ႇၼ မိူင်းယၢင်းလႅင် ဢွၼ်ႁူဝ် ။ 14/6/1961 ၽတ်းသၢင်ၽိုၼ်ယိုၼ်ႈယွၼ်းၶွင်ၸေႊမိူင်းတႆး။ ၸိူဝ်းသၢၼ်ၶတ်းမီး ၸရေးလႅင်ႇ မိူင်းၶျၢင်း၊ သမႃးတူႇဝႃႇ သိၼ်ဝႃးၼွင်ႇ မိူင်းၶၢင်လႄႈ Aၸူဝ်းမိၼ်ႉ မိူင်းယၢင်းလႅင်။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ၶဵဝ်ႁုပ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း သၢမ်ၸဝ်ႈဝႃႈ ဢဵၼ်းဢၢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇပႅၵ်ႇပိူင်ႈသင်။ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်လွင်ႈလၢႆးႁဵတ်းမၼ်းၵူၺ်း။ ၼႂ်းတႆးၵေႃႈ ၸၢႆးထုၼ်းဢေးၼမ်ႉၶမ်း ဢမ်ႇမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ် ဝႃႈ ၸူဝ်ႈၵႃႈဢၼ်မီးၸုမ်းလၢႆႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယူႇၼၼ်ႉ ပႆႇလီတင်ႈ။ ၸရေးလႅင်ႇၵေႃႈဝႃႈ ပေႃးမီးၶေႃႈတႅပ်းတတ်းၸိုင် တေမိူၼ်တင်းမိပ်ႇဢီးပိူၼ်ႈ။ 15/6/1961 သိုပ်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်းမူၼ်ႉမႄး ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း။ 16/6/1961 ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ  1.တေၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၶိုင်ပွင် ႁႂ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် သိုပ်ႇယိုၼ်းယၢဝ်းၵႂႃႇ။ 2.ႁၼ်လီၼိူဝ် ၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်း မူၼ်ႉမႄးၶွင်ၸေႊမိူင်းတႆး။ 3.ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈမီးပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ 4.ႁႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈၸေႊမိူင်း ပုၼ်ႈတႃႇမွၼ်း လႄႈ ရၶႅင်ႇ လႄႈ ၶျၢင်း ။ 5.ယွင်ႈယေႃးတပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်တိုၵ်း တေႃးႁေႃႈလိုပ်ႈၶႄႇၽိူၵ်ႇ ၵေႃမိၼ်တင်ယူႇ။ ( ဝၢႆးပၢင်ၵုမ်လူင် ) ယိုၼ်ႈၼႄၶေႃႈတူၵ်းယွၼ်း ပိူဝ်တႃႇမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 1947 တၢင်ႇၽိုၼ်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ 27/7/1961 ဢူးၼု မွပ်ႈမၢႆပၼ် ၸုမ်းတီႈၵိူဝ်းၵုမ်မၼ်း ( မီး Dr. BaOo , Dr. TheinMaung , U OhnPe , U ChitThaung ) ႁႂ်ႈထတ်းသၢင်ၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်းၶွင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး သေ ၼႄႉၼမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႃႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ်။ 19/1/1962 ၾၢႆႇၸုမ်းတီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၼႄႉၼမ်းဝႃႈ လွၵ်းပိူင်ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး တၢင်ႇမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈ။ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်တုမ်တႅၵ်ႇယၢႆႈ။ 24/2/1962 ဢူးၼု ၸတ်းႁႅၼ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ။ 2/3/1962 တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၼေေႇဝိၼ်းဢွၼ်ႁူဝ် ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးတေႃႇထိုင် ပီႊ 2010 ။ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးတႅမ်ႈမႃးၼႆႉ ပဵၼ်တီႈၵႅပ်ႈၵႅပ်ႈၵူၺ်း။ ႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းယင်းၵိုတ်းတင်းၼမ်။ ၼႄဝႆႉၼႂ်းပပ်ႉ ဢၼ်ၶူးလူင်ၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း တႅမ်ႈ ( History of the Shan State ) ပိုၼ်းမိူင်းတႆး ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇမိူဝ်ႈႁူဝ်ပီႊ 2009 ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈၽူႈလူဢၢၼ်ႇႁဝ်းၶဝ် လူဢၢၼ်ႇမႃးတေႃႇပေႃးသုတ်းၼႆႉ ယိၼ်းပဵၼ်ၼႂ်ႈၸႂ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်? တႅပ်းတတ်းၸႂ်လႆႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉတႆးႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈပဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၼႄႇ ၊ ဝႃႈလႃးၵေႃႈ တႆးႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁဵၵ်ႈႁွင်ႉ၊မၼ်းတၵ်းတေပဵၼ်ၼႆၵူၺ်းၼႄႇ ။ ( ထၢမ်တူၺ်းၸႂ်ၽူႈလူဢၢၼ်ႇသေတႅမ်ႈတွပ်ႇတၢင်းႁၼ်ထိုင်တႂ်ႈၼႆႉသေၵမ်း ) (ၸၢႆးၶမ်းၸမ်ႈ) တႅမ်ႈဝႆႉၼႂ်းၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇၵွၼ်းၶေႃ မၢႆ 256 ပီႊ 2009 ၵေႃႉၶိုၼ်းတႅမ်ႈထုတ်ႇၵူးဢဝ်တၢင်ႇပၼ်ႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉလႆႈလူဢၢၼ်ႇၼႂ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶႃႈႁဝ်း တႆးမႂ်ႇ 26/8/2018
ပိုၼ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ
ပိုၼ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၽူႈၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆးႁူမ်ႈပွင်း SUA ၸိုဝ်ႈ ၶုၼ်သႃႇ ၸိုဝ်ႈတၢင်ႇဢၼ် ၸၢႆးထုၼ်းသႃႇ ။ ၸၢင်းၶျီးၽူ ။ ၸၼ်တရႃႇၵုၼ်း ။ ဢူးထႅတ်ႉဢွင်ႇ ဝၼ်းလိူၼ်ပီၵိူတ်ႇ 17/02/1934 ဝၼ်းသဝ် ( ပီႊမႃ ) တီႈၵိူတ်ႇ ဝၢၼ်ႈၽႃၽိုင်ႈ ဢိူင်ႇလွႆမေႃႇ ၸေႊဝဵင်း တၢင်ႉယၢၼ်း(မိူင်းယႆ) ၸေႊတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပေႃႈမေႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ဢၢႆႈ (ၸၢင်းပိင်းယၢဝ်) ၼၢင်းသႅင်ၸုမ်ႈ ၼႃႈႁိူၼ်း ၵူပ်ႉၵူႈၵိုၵ်းၼၢင်းလီႇၵူၺ်ႉယိင်း မိူဝ်ႈ 1956 (သဵင်ႈမုၼ် 1993 လုၵ်ႈလၢင်း ၼၢင်းလူင် ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း ၸၢႆးၸၢမ်ႇႁိူင်း ၸၢႆးၸၢမ်ႇမျတ်ႈ ၼၢင်းလဵၵ်ႉ ၸၢႆးၸၢမ်ႇမျႃႉ မီးလုၵ်ႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈၵိုၵ်းၼၢင်းတိပ်ႉ ( ပိူင်ပဵၼ်ၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ) 1935 ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈ ၸၢင်းပိင်ယၢင်လူႉၶွႆႈ မေႈတေႇၼႃႈႁိူၼ်းၵိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်ၵျီႇ-မဵဝ်ႉၸႃး)မိူင်းတွမ်း 1939 ဝၢႆးမႄႈသဵင်ႈမုၼ်ယဝ်ႉ ၵႂႃႇယူႇၸွမ်းၵေႃႉပဵၼ်ပူႇၶုၼ်ယီႈသႆႇ(ၸၢင်းသုၼ်ႉဝူႇ)ၸဝ်ႈမိူင်းလွႆမေႃႇ 1945 ဢႃယု 11 ပီ လႆႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၶႄႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၼ်းလႆယူႇၼိုင်ႈပီ မႅၼ်ႈၽွင်း သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈသွင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ တေႃႉတေႉမေႃဢၢၼ်ႇမေႃတႅမ်ႈ ။ ၵေႃႉပဵၼ်ၶိင်းသွၼ်ပၼ် ပႃး ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသူၼ်ၽၵ်း သူၼ်ၼဵင်ႈ ၽိုၵ်းလဵင်ႉမႃႉ ။ 1960 ၸဝ်ႈမိူင်း (မဵဝ်ႉၸႃး)ၵဝ်ႇလွႆမေႃႇလပ်းတႃလိုမ်းမိူင်းၵႂႃႇ တွၼ်ႈတႃႇလိုပ်ႈတိုၵ်း KMT ၼၼ်ႉ ၸဝ်ၶုၼ်သႃႇၸင်ႇၵႂႃႇတိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်း မွင်ႇသူၺ်ႇ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပၼ်ၵွင်ႈ 50 လဝ်း တူၵ်းလူင်းႁဵတ်းၵႃႇၵွႆႇယေး ၼွင်လႅင်လွႆမေႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 06/01/1960 ။ 1962 ဝၢႆးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼေႇဝိၼ်း ႁုပ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇယဝ်ႉ လႆႈဢၶႂၢင်ႉပူၵ်းတင်ႈၸုမ်းၵႃႇၵွႆႇ ယေးလွႆမေႃႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် တွၼ်ႈတႃႇ ႁႄႉၵင်ႈပႃႇတီႇၶွမ်မိဝ်ႇၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ CPB တင်းၸုမ်းၶႄႇ ၽိူၵ်ႇ KMT လႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ။ 1964 မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/06/1964 တီႈပၢင်ၵုမ်မိူင်းလွႆမေႃႇ လႆႈမီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၽူႈဢွၼ်လၢႆၵေႃႉ၊ 1.ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ(လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးလွႆမေႃႇ လုၵ်ႈၶိုင်ႈတႆးၶႄႇ) 2.ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ (ၸဝ်ႈပွႆးတိုၵ်းတၢင်ႇယၢၼ်း 1959 ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး) 3.ၸဝ်ႈသူးလၢႆး (လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးမိူင်းၵႅတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး) 4.ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးဝၢၼ်ႈတူၼ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝ) 5.ၸဝ်ႈၶုၼ်သၢမ် (လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးၼမ်ႉမေႃႇမိူင်းလဵင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပလွင်ႈ) ။ လႆႈႁွမ်ႁႅင်းၵူၼ်းႁႅင်းၵွင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်မီး 1900 ၵေႃႉ ၊ လုၵ်ႉဢဝ်မိူင်းလွႆမေႃႇ ၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၊ ၶၢမ်ႈတႃႈၶူင်း(တႃႈဝိုၼ်းၼွင်း) ပၢင်ၵၼ်းႁွၵ်ႇ၊သိုပ်ႇၶၢမ်ႈတၢင်းၵႃးပွတ်းမိူင်းပဵင်း ၊မိူင်းၶွၼ်၊ မိူင်းပၵ်ႉ၊ မိူင်းလုင်း၊ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉသၢႆၶဝ်ႈမႃးမိူင်းထႆး ပွတ်းဝၢၼ်ႈၽၵ်းၵီး၊ ႁူၺ်ႈဢိုၼ်ႈ ထိုင်ဝၢၼ်ႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ ။ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လႆႈၸႂ်တင်ႈပဵၼ် (တပ်ႉသိုၵ်းတႆးႁူမ်ႈပွင်း) SUA ShanUnitedArmy တုင်းတပ်ႉသိုၵ်း (လွႆသၢမ်လုၵ်ႈသီလိူင်ၼိူဝ်ပိုၼ်ႉသီသွမ်ႇၼုမ်ႇလႄႈလၢဝ်ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ) ပူၵ်းတင်ႈငဝ်ႈၸုမ်း 1. လွႆမေႃႇ (မိူင်းတႆး) 2. ႁိၼ်တႅၵ်ႇ (မိူင်းထႆး) သေလႆႈပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း 1.ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ  2.ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ  3.ၸဝ်ႈသူးလၢႆး ၾၢႆႇပၢႆးမိူင်း 4.ၸဝ်ႈၾႃႉလင် ၾၢႆႇသိုၵ်း  5.ၸဝ်ႈလႅင်းၸိုၼ်ႈႁူင်းၽိုၵ်းသွၼ်။ ဝၼ်းထိ 07/11/1964 ၸဝ်ႈပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ ႁုပ်ႈသိမ်းၶူဝ်းၶွင်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇသေၶဝ်ႈႁူမ်ႈ KMT ၽိုၼ်ႉဝၢႆႇ SUA သေယိုဝ်းၶိုၼ်း SUA ။ 1967 လႆႈတိုၵ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ KMT တီႈဝၢၼ်ႈၵႂၢၼ်ႉၼႂ်းလိၼ်လၢဝ်းႁိမ်းၾင်ႇၶွင် ဢၼ်ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်းဝႃႈပၢင်တိုၵ်းယႃႈၾိၼ်ႇ လႆႈသုမ်းယႃႈၾိၼ်ႇတၢင်ႇမႃႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလင် ပၼ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ဢူၼ်ႉရတ်းတိၵုၼ်း ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းတပ်ႉလိၼ်လၢဝ်း (ဝၢႆးၼၼ်ႉလႆႈၶိုၼ်းၵမ်ႉၽွင်ႈ) ။ 1969 ဝၼ်းထိ 19/10/1969 မၢၼ်ႈႁွင်ႉၵႂႃႇၸူးငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်းပွတ်းဢွၵ်ႇ(ယႉပႉၶႉ)လႆႈထုၵ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ BSPP=မသလ ပူဝ်ႇၼေႇဝိၼ်းတိႉၺွပ်းတီႈတူၼ်ႈတီးတွႆႇသၢႆလူမ်း ပွင်ႇၵူႈတီႈ ၵႂႃႇတူၵ်းၶွၵ်ႈတီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ(မၢၼ်းတလေး) ၸဝ်ႈၾလင်(ၸၢင်းသုၶွျၼ်)ဢွၼ်ႁူဝ်ယိပ်း ၵုမ်းတပ်ႉသိုၵ်း SUA ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ႁဵတ်းဢူၺ်းလီတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ။ 1973 သိုၵ်းတၢမ်းၸႂ်ၵႅမ်တူဝ် ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၶျႃႇလီႇယင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းမူႇၼိုင်ႈၽၢမ်းတူဝ်ႁဵတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇတိမေႃယႃ ရတ်းသျႃးၼႂ်းႁူင်းယႃတူၼ်ႈတီး မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 16/04/1973 ဢဝ်ႁဵတ်း ၶမ်းတၢႆတၢင်တွၼ်ႈတႃႇလႅၵ်ႈဢဝ် ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၵမ်ၵိၼ်းႁႂ်ႈမၢၼ်ႈပွႆႇဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈ-ဢဝ်ရတ်းသျႃးသွင် ၵေႃႉၵႂႃႇယူႇၸွမ်းတီမေႈမေႃႈပီပၢႆ။ 1974 ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ BSPP (မသလ)ပွႆႇတူဝ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈသေတႃႉ ပွႆႇသိုၵ်းၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ MIS ၸွမ်းတူၺ်းဢမ်ႇၶၢတ်ႇသၢႆတႃ ႁႂ်ႈယူႇၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇၵူၺ်း ။ 1976 လွမ်လႅမ်သွတ်ႉသႅတ်ႉသွင်ႉဢွၵ်ႇဝဵင်း ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇမိူဝ်ႈ 7/2/1976 ႁူပ်ႉထူပ်းၶိုၼ်းၸုမ်းၸိူဝ်း လုၵ်ႈၼွင်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ဝၢႆးၼၼ်ႉလူင်းမႃးတီႈဝၢၼ်ႈႁိၼ်တႅၵ်ႇပွၵ်ႈၵမ်းသွင် 1977 ႁပ်ႉထူပ်း ၵျုဝ်းသႅပ်ႉၾ်ၼႄႊလိတ်ႉသ် ၽူႈၸွႆႈၵၢၼ်လိတ်ႉသ်တိူဝ်ႊဝုပ်ႊၾ် ၽွင်းတႅၼ်းသ ၽႃးဢမေႇရီႇၵၼ်ႇ ဢၼ်ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၾၢႆႇယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းလူင်ပွင် ၸိုင်ႈ ဢမေႇရီႇၵၼ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 16/4/1977 ယိုၼ်ႈတၢင်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ် 6 ပီတႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈ ၾိၼ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး။ဝၢႆးၼၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵျိမ်းမီႊၶႃႊတိူဝ်ႊ ပတ်းပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ။ 1979 တပ်ႉမၢၼ်ႈထူဝ်းသိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၶၢဝ်းတၢင်းႁ 6 လိူၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်ငူဝ်ႉ ဝၢၼ်ႈတူၼ်း (ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း)တူၵ်းသုမ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၸဝ်ႈႁၢၼ် ၸၢႆးယဵပ်ႇမိူင်း ၺႃးမၢၼ်ႈတိၺွပ်း ။ 1980 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၶိုၼ်းၶၢႆႉမႃးယူႇႁေႃမႂ်ႇတီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ(ဢၼ်သိုၵ်းထႆးဢဝ်ႁိူဝ်းဝိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ) မိူဝ်ႈ ဝၼ်းထိ 25/01/1982 1981 ၶိုၼ်းၶၢႆႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇတၢင်းႁွင်ႇမိူင်းသွင် ႁူဝ်မေႈၶမ်း။ပၢင်မၢၵ်ႇႁၼ်။ပၢင်ၼုၼ်။ ထိုင်ႁၢင်ပီ ၶိုၼ်းၶဝ်ႈယူႇတီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ 1982 သိုၵ်းထႆး (တပ်ႉပလိၵ်ႈလႅၼ်လိၼ်)ၶိုၼ်ႈတိုၵ်းၸုမ်းသိုၵ်း SUA တီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 21/01/1982 ထိုင်တီႈၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၸဝ်ႈၾလင် လႆႈထွၼ်ဢွၵ်ႇလိၼ်ထႆး ၶၢႆႉၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းယွၼ်း ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ဝႃႈ DEA ဢေမႇရီႇၵႃႇ ၸၢင်ႈထႆးယိုဝ်း။ ဝၢင်းၽႅၼ်ပွႆႇၵူၼ်းတိတ်းတေႃႇမွၼ်ငိုၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ (ၶလယ)49မိူင်းသၢတ်ႇ ယိုမ်မိုဝ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈၶဝ်ႈတိုၵ်းလွႆလၢင်း 1983 ၶၢႆႉမိူဝ်းယူႇမိူင်းၵၢၼ်း။ၸိႉသင်ႇၸဝ်ႈၾလင် ႁႂ်ႈတိုၵ်း ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ CPB ၶဝ်ႈယိုတ်းလႆႈလွႆလၢင်း မိူင်းယွၼ်း 1984 ၶိုၼ်းလွႆလၢင်းပၼ်ႁႅင်းၸႂ်သိုၵ်း ။ပူၼ်ႉၵႂႃႇပူင်ႇပႃႇၶႅမ်။ၼႃးၵွင်းမူး။မိူင်းႁၢင်။ပူၼ်ႉၵႂႃႇမိူင်းၵျွၢတ်ႈ မိူင်းထႃး။မိူင်းတေႃႉ။ ပဵၼ်ပင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း KMT။ 1985 တူၵ်းလူင်းႁွမ်ႈႁွမ်းၶွင်ႇသီႇ-တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ-TRC/TRA မိူဝ်ႈ 3/3/1985 ဢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း SURA တင်းၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ SSA ၶဝ်ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ် ၵေႃႇတင်ႈမိူဝ်ႈ 1/4/1984 ဝၢႆးၼၼ်ႉလႅၵ်ႈလၢႆၸိုဝ်ႈပဵၼ် TRC/TRA ပဵၼ် SSRC/SSA မႂ်ႇ ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်ႈပဵၼ်ၸွမ်ပွင်သိုၵ်း ( တၼ်းႁဵင်းၵၢၼ်မိူင်း ) 1986 ႁွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈငဝ်ႈငုၼ်း တီႈႁူဝ်မိူင်း ပူင်းပွင်ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ ။ ဢိင်ၼိူဝ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸဝ်ႈၾႃႉလင် ဢွၼ်ပုတ်ႈလၢႆႈသေတေႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင် MTA မႃး တၼ်းႁဵင်းၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်းပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ SSRC ။ 1987 ၸီႉသင်ႇၶတ်းၸႂ်ၵဵပ်းသိုၵ်း ႁွမ်သိုၵ်း ႁွမ်ၵွင်ႈ ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် 1988 လူၵ်ႈႁဵၼ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ 8 သီႇတူဝ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပၢႆႈၸူး MTA ၽွင်ႈ ႁွမ်သိုၵ်းၵွင်ႈၽိုၵ်းသိုၵ်း 1989 တေႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းလူင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈလွႆလၢင်း ဢၼ်ဝူၺ်ႇသဵဝ်ၵင်ႊ ၵႂႃႇႁူၺ်းၸၼ်သိုၵ်း UWSA ပၢင်သၢင်းလူင်းမႃးၸွႆႈယိုဝ်း တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း သိုၵ်းဝႃႉတၢႆၵူႈၸွၵ်ႉလွႆ 1991 လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွင်ႇသီႇမေးပူင်းပွင်ၸိုင်ႈတႆး SSRC ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းၵၢၼ် မိူင်းဢွၼ်ႁူဝ် MTA ပုတ်ႈတႅၼ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ဢၼ်သုတ်းမုၼ် မိူဝ်ႈ 11/7/1991 ။ 1992 တေႇဢွၼ်ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း လႄႈ သင်ၶ (ၵူဢိူင်ႇၸေႊဝဵင်း မိူင်းတႆးပတ်း ပိုၼ်ႉ) ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼပ်ႉႁဵင် ၼမ်းၼႃႈတိုၵ်းသူၼ်းၸတ်းႁႅၼ်း ဝၼ်းပီႊမႂ်ႇ တႆး ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ တီႈႁူဝ်မိူင်း။ 1993 ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃ ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ထိုင်တီႈသိုဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းပိုၼ်ၽႄႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်။ 1994 ဝၢင်းၽႅၼ်သူင်ႇသိုၵ်းၶိုၼ်ႈၼႃႈ ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တေႃႇထိုင်လႅၼ်လိၼ်ၶေႇလႄႈ လႆႈထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁေႉၵႅတ်ႇ ဝႅတ်ႉလွမ်ႉတိုၵ်းတေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ။ လုၵ်ႉႁူဝ်မိူင်းၵႂႃႇမိူင်းထႃး ပၼ်ႁႅင်း ၸႂ်ၼႃႈသိုၵ်း ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ဢွၼ်တိုၵ်းလႆႈတပ်ႉမၢၼ်ႈ 226 တီႈလွႆႁိၼ်ၵွင်။ 1995 ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်း တပ်ႉၸုမ်း 16 ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ဢွၼ်သိုၵ်းၽိုၼ်ႉဝၢႆႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ MTA မိူဝ်ႈ ဝၼ်းထိ 6/6/1995 ။ ၵႂႃႇပူၵ်းတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး SSNA လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၸႂ် တုမ်ႉယွၼ်ႈမူႇၸုမ်းသၼ်ႇဝႆယုင်ႈယၢႆႈ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႇတီႈထႆး (ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ) သဝရိတ်ႉ ယူင်ႊၸႆႊယုတ်း ႁႅတ်ႉႁၢမ်ႈမိပ်ႇငႅၼ်း ပိၵ်ႉလၢၼ်ႇ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းသိုၵ်းဝႃႉ UWSA လေႃႇတိုၵ်းတီႈလွႆလၢင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၾႆးတၢင်းၼႂ်းလုၵ်ႉ ႁႅင်းၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ မွတ်ႇၶိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈ ၵူၼ်းဢၼ်ႁၵ်းလင်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၽၢတ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉၶိုၼ်း သေႃႇသူၼ်းၶူၼ်းၵဝ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈၸင်းၶုၼ်သႃႇၼမ်ၼမ်သေႁႂ်ႈႁႅင်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇတႅၵ်ႇယၢႆႈ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်း မူႇၸုမ်း MTA ဢၼ်တိုၵ်ႉၵိုတ်းယူႇ သမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ တူၵ်းၸႂ်လီၵူဝ်တႅၵ်ႇယၢႆႈၽူင်ႉၽိုဝ်ႇလၵ်ႉပၢႆႈယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶုၼ်သႃႇႁႅင်းဢေႇ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ တိူၵ်ႈတၼ် - ထိုင်တီႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၸဝ်ႈၾလင် ၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင် ၶဝ် တႅပ်းတတ်းလပ်ႉလပ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတိတ်းတေႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်း ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ 1996 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ တင်း ၸဝ်ႈၾလင် ဢွၼ်ႁူဝ် ( ဢဝ်ၵွင်ႈလႅၵ်ႈဢဝ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်) ဝၢင်းၶိူင်ႈ ပၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈႁူဝ်မိူင်း ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇႁွင်ႉၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတႃႈၵုင်ႈ ပႃႈတႂ်ႈ တပ်ႉၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ MIS လူလွမ် 2004 ဝၢႆးၸွမ်သိုၵ်းလူင်ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ လႆႈပူတ်းထွၼ် ယဝ်ႉၵေႃႈလႆႈႁပ်ႉဢၼုၺၢတ်ႈ ၶၢႆႉမိူဝ်ႈယူႇ ႁိူၼ်း တီႈတုဝုၼ်ႇမဵဝ်ႉတိတ်ႉ ၼႂ်းတႃႈၵုင်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈယူႇတႂ်ႈတပ်ႉၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ MAS လူလွမ် ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶုၼ်သႃႇယၢမ်ႈႁၵ်းၼႃႈႁၵ်းလင်မၢၼ်ႈမႃႈလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉလႄႈ မၢၼ်ႈၵူဝ်မၼ်းၶဝ်ႈထိူၼ်ႇႁွမ်သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶိုၼ်း မၢၼ်ႈၸင်ႇလူလွမ်ၵုမ်းထိင်းႁၢၼ်ႉတေႃႇပေႃးသဵင်ႈမုၼ်ယဝ်ႉ 2007 သဵင်ႈမုၼ်တီႈႁိူၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 28/10/2007 ယၢမ်း 06.00 မူင်း လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် လိူတ်ႈ သုင် ယဵဝ်ႈဝၢၼ် တၢႆၽၢၵ်ႇ ၽွင်းဢႃႇယု ယၢင်ႈၶဝ်ႈ 74 ပီ ဝ ဝၼ်းထိ 30/10/2007 ႁွပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈၾဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် တီႈပႃႇႁဵဝ်ႈ ယေႇဝူၺ်း ၸေႊဝဵင်း မျွၵ်ႉဢူၵ်ႉၵလႃႉပႃႉ ၸေႇတွၼ်ႊ တႃႈၵုင်ႈ ( ၶေႃႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ) ႁဝ်းမီးမိူင်းဢမ်ႇမီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁင်းၶေႃၼႆႉ မီးငိုၼ်းၵေႃႈပၼ်ပိူၼ်ႈၸၢႆႇ၊ ၽုၵ်ႇၶဝ်ႈပၼ်ပိူၼ်ႈၵိၼ်၊ မီးႁိူၼ်းပၼ်ပိူၼ်ႈၽဝ်၊ မီးလုၵ်ႈၸၢႆးပၼ်ပိူၼ်ႈၸႂ်ႉ ႁၢပ်ႇၸႂ်ႉပႃး၊ မီးလုၵ်ႈယိင်းပၼ်ပိူၼ်ႈၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၵူၺ်း။ ပေႃးၶႂ်ႈမီးမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵတ်းယဵၼ်ယႃႇယိူင်ႈမၢၼ်ႈ၊ ႁဝ်းတၵ်းလႆႈယုၵ်ႉယွင်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်တႆးႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်းၼႃႈ။ 7 ၸေႊမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉမိူၼ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်း၊ ပေႃးႁူမ်ႈႁႅင်းမိပ်ႇၽၼ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉ(မၢၼ်ႈ) ၼႂ်းဢူင်ႈမိုဝ်း မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်တႄႉလႅဝ်ၽႅဝ်ႉလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိုၵ်ႉယႃႇယိူင်ႈမွင်း၊ တွႆႇၸင်ႇလင်။ ႁႂ်ႈယိူင်ႈၼႃႇရီႇယၢမ်းမူင်း-ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ၵဝ်ၶႂ်ႈထၢမ်ၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်းပူၵ်းပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ၵွပ်ႈၵူဝ်မိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃၼႄႇၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း ႁဵတ်းသင်ႁႂ်ႈမိူၼ်ၼၼ်ႉ၊ ႁဵတ်းသင်ႁႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ၊ ၵႂၢင်ႈၵႅပ်ႈၶႅင်ဢူၼ်ႈ၊ ၵႂၢင်ႈတေႃႇဢူၼ်ႈတေႃႇ ႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်၊ ၵႅပ်ႈတေႃႇၶႅင်တေႃႇၽူႈၶဵၼ်။ ပႆႇၽိတ်းပေႃးႁူႉ၊ ပႆႇလုႉပေႃးမေႃ၊ ပႆႇပေႃႇပေႃးႁၼ်၊ ပဵၼ်ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်။ ၽိတ်းၸင်ႇႁူႉ၊ လုႉၸင်ႇမေႃ၊ ပေႃႇယဝ်ႉဢမ်ႇႁၼ်၊ ပဵၼ်ဢၢႆႈငိူဝ်ႈ။ ........................................................ ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းတႃႇလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တိုၵ်းတေႃးမၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆး ၵေႃႉလႂ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈလၢတ်ႈမႃးႁဵတ်းမႃးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇယၢမ်ႈပၢၵ်ႈလွင်ႈၼႄတၢင်းဝႃႈ ꧦ ႁႂ်ႈပေႃးၸၢင်ႈပေႉလူၺ်ႈဢမ်ႇလႆႈတိုၵ်းၼၼ်ႉ၊ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇၶႂ်ႈတိုၵ်း တၵ်းလႆႈမီးတပ်ႉ သိုၵ်းၵႅၼ်ႇၶႅင်။ သင်ဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းႁဝ်းလဵၵ်ႉဢေႇဢွၼ်ႇဢႄး-ႁူႉတၵ်းတေလႆႈတိုၵ်းယူႇၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း ၾိင်ႈၸိူင်းပၢႆးသိုၵ်း the art of war ၶွင်ၶႄႇ ပူၼ်ႉမႃး 2500 ပီ ။ ပိုၼ်းၸိူင်းသၢမ်မိူင်းသၢမ်ၵူၵ်း ၶွင်မိူင်းၶႄႇပူၼ်ႉမႃး 1700 ပီႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈယၢမ်ႈၵႆႉတိုၵ်းသူၼ်း။ ( ၵၢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇႁဵတ်းၵူႈဝၼ်း ) - ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 04.00 မူင်း လုၵ်ႉၸဝ်ႉလၢင်ႉၼႃႈ။ - ၶီႇမႃႉလႅၼ်ႈဢႅဝ်ႇၸွမ်းၵိဝ်ႇၵၢင်ဝၢၼ်ႈ။ - မိူဝ်ႈႁွတ်ႈထိုင်ၼႃႈႁိူၼ်းၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် ႁွင်ႉပူၵ်း လုၵ်ႉဢေႉလုၵ်ႉဢေႉ။ - ၶီႇမႃႉလဵၼ်ႈမွၵ်ႈ 30 ၼႃးထိး သေပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း။ - ယင်ႉလိုဝ်ႈၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉသူတ်ႉၵႃႇၽီႇယဝ်ႉသင်ၵၢၼ်ဢၼ်ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈ။ - ၶၢဝ်းယၢမ်း 08.00 မူင်း ၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်။ - ၶဝ်ႈၽၵ်းတႃႇလႂ် 3-5 မီႇ ၽၵ်းၶႄႇၽၵ်းတႆး။ - မိူဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈယဝ်ႉသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တွပ်ႇလိၵ်ႈတွပ်ႇသၢႆလူမ်း။ - ၶၢဝ်းယၢမ်း 12.00 ၵိၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ၶွင်ဝၢၼ်။ - လဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၶူၼ်ၵႆႇဢွၵ်ႇႁိူဝ်ဢွၵ်ႇႁႅင်း။ - ၶၢဝ်းယၢမ်း 14.00 မူင်း ဢၢပ်ႇၼမ်ႉ ၵွပ်ႈၼႂ်းထိူၼ်ႇၵတ်း။ - ၶၢဝ်းယၢမ်း 15.00 မူင်း ၵိၼ်ၶဝ်ႈၶမ်ႈ။ - ၶၢဝ်းယၢမ်း 16.00 မူင်း ထိုင် 21.00 မူင်း ႁူပ်ႉထူပ်းၶႅၵ်ႇ။ - ၶၢဝ်းယၢမ်း 22.00 မူင်း ယင်ႉလိုဝ်ႈ ၶဝ်ႈၼွၼ်း။ ( မီးႁၢႆႉၵေႃႈမီးလီ ) ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းတူဝ်ယႂ်ႇ လၢတ်ႈသဵင်ႁႅင်းတႅၵ်ႇလႅင်း မေႃလၢမ်းဢၵေးၵူၼ်း လႄႈ မေႃပၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်းႁူဝ်ဝႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈသွင် ၸမ်တေယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽူႈၼမ်းလူင် ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ဢၻွပ်ႉ ႁိတ်းလိူဝ်ႊ ဢဝ်မိူင်းၵျႃႇမၼီႇယွမ်းၵၢၼ်ႉၵေႃႈလီ။ မိူဝ်ႈ 1949 ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၶျဵင်းၵၢႆႊသျဵၵ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸုမ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇယွမ်းၵၢၼ်ႉၸုမ်းၶႄႇလႅင် မဝ်ၸိုဝ်တူင်း သေပၢႆႈၶၢမ်ႈပၢင်ႇလၢႆၵႂႃႇမူၵ်းယူႇၵုၼ်ထႆႇဝၼ်ႇ ပႃႈတႂ်ႈဢမေႇရီႇၵႃႊ ၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးၵူၼ်းႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ် ၶဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။ (ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ) .................................................................... ဢိင်ဢဝ်ၼႂ်းပပ်ႉလိၵ်ႈ ( ၵွၼ်းၶေႃ မၢႆ 239 လႄႈ ပပ်ႉလိၵ်ႈ ႁိူၼ်း )
ပိုၼ်းၸွမ်ပွင်သိုၵ်းလူင် (ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း)
ပိုၼ်းၸွမ်ပွင်သိုၵ်းလူင်(ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း )တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ၸိုဝ်ႈ-ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ၸိုဝ်ႈပေႃႈ-လုင်းသၢင်ႇလူႇ ၸိုဝ်ႈမႄႈ-ပႃႈၶမ်း တီႈၵိူတ်ႇ ဢိူင်ႇ-မိူင်းယၢႆး ၸေႊဝဵင်း-မိူင်းၼွင် ၸေႊတွၼ်ႈ-မိူင်းၼွင် မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ( ပၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ) ဝၼ်းထိ 16/5/1976 ၽွင်းဢႃႇယုလႆႈ 17 ပီ လႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း SURA လႆႈၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းတပ်ႉၵွင်မၢႆ 3 ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ၵူႇဢွၼ်ႁူဝ်၊ 1977 လႆႈၶဝ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈပၢင်မႂ်ႇသုင် လႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး ႁိမ်းဝၢၼ်ႈပဵင်းလူင် ၶူးသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းပဵၼ် ၸဝ်ႈႁၵ်ႉမိူင်း ၸုမ်း KMT ဝၢႆးသေလူင်းႁူင်းၽိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ လႆႈႁပ်ႉပဵၼ်သၢႆလူမ်း ယူႇၸွမ်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း၊ 1978 လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ၊ 1979 လႆႈဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇၸွမ်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ႁွတ်ႈထိုင် ပႃႇလၢႆး လႆႈၶဝ်ႈၽိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ် ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၶူးသွၼ်ပၼ် ပဵၼ် ၶူးၶမ်းဢူး၊ 1980 လႆႈၶဝ်ႈႁူင်းၽိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈၵၢၼ်မိူင်း ၶူးသွၼ်ပၼ် ပဵၼ် ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸဝ်ႈမိူင်းၶွၼ်း၊ 1981 လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉပဵၼ် ၶုၼ်ႁၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း၊ 1982 လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉပဵၼ် ၸဝ်ႈႁၢၼ် တူင်ႉၼိုင် ၼမ်ႉၸၢင် မိူင်းၼၢႆး ၶူဝ်လမ် ၵဵင်းတွင်း၊ ဝၼ်းထိ 16/6/1983 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ယွၼ်းတၢင်းႁူမ်ႈမိုဝ်းၵႂႃႇႁႃၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ႁႂ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ်လဵဝ် မီးလၵ်းၼမ်း6ၶေႃႈ 1 ၶတ်းၶႂၢင် ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ 2 ၵွၼ်းၶေႃ 3 တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ 4 ႁူမ်ႈႁွမ်း ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 5 ပတ်းၽဵဝ်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် 6 လွတ်ႈလႅဝ်းၵတ်းယဵၼ် 1984 ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင်မၢႆ( 2 )SSA လႆသူင်ႇၽူႈတၢင်တူဝ် ၸဝ်ႈမုင်ႈၾႃႉ ၸဝ်ႈဢုင်းလႅင်ႇ မႃးဢုပ်ႇဢူဝ်း ၾၢႆႇ SURA ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းလႆႈသူင်ႇ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸဝ်ႈမိူင်းၶွၼ်း ၸဝ်ႈပၢႆးမိူင်း ပဵၼ်ၽူႈတိတ်းတေႃႇ ပဵၼ်ၽူႈတၢင်တူဝ်သေ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် ဝၢႆးသေၼၼ်ႉၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇၵေႃႈလႆႈဢွၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းတီႈပၢင်မႂ်ႇသုင် ၸွင်ႇလႆႈၵေႃႇတင်ႈ TRC-TRA ၶိုၼ်ႈ၊ 1985 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ လႆႈဢွၼ်တပ်ႉသိုၵ်း SUA မႃးႁူမ်ႈႁွမ်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းထႅင်ႈ သၢမ်မူႇသၢမ်ၸုမ်းၸွင်ႇဢွၼ်ၵၼ်တၢင်ႇၸိုဝ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ၼႆယဝ်ႉ၊ 1985 ၼၼ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လႆႈၽႅဝ်ႁွတ်ႈတီႈၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇႁူဝ်မိူင်း၊ 1986 လႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ တူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းလႄႈပွတ်းၵၢင်တေႃႇထိုင် 1987၊ 1990 လႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈတူင်ႉၼိုင် ၸွမ်းမိူင်းၵျွတ်ႈ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ထိုင်ပီ 1993 ဝၼ်းထိ 11/4/1994 လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တီႈလွႆႁိၼ်ၵွင် ၶၢဝ်းတၢင်း 45 ဝၼ်း ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းလင် ဝၼ်းထိ 6/6/1995 ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူဝ်မိူင်း မီးလွင်ႈဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ၵၼ် ၽၢႆးၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း သုၵ်ႉသၵ်ႉ တႅၵ်ႇယၢႆႈ ပၢႆႈၽူင်ႉ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇႁွင်ႉတူဝ်ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၵႂႃႇႁူဝ်မိူင်း ပုၼ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇဝႆႉဢမ်ႇပၼ်ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းဢွၵ်ႇႁူဝ်မိူင်း ၵူၺ်းၼႃႇၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းဢမ်ႇၵႂႃႇ ဝၼ်းထိ 17/12/1995 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင် ၸဝ်ႈၾႃႉလင် ၶဝ်လႆႈၵႂႃႇတိတ်းတေႃႇမၢၼ်ႈ ပုၼ်ႈတႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈ၊ ဝၼ်းထိ 18/12/1995 ၸုမ်းၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၶဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လွင်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇတေဝၢင်းၶိူင်ႈ၊ ဝၼ်းထိ 27/12/1995 ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၸင်ႇဢွၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉ 800 ပၢႆၶၢမ်ႈၼမ်ႉၶူင်း မိူဝ်းတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင်ပွတ်းႁွင်ႇ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈ MTA တေၵူၼ်ႇပင်းယဝ်ႉ၊ ဝၼ်းထိ 7/1/1996 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈ သေ ၶၢဝ်းတၢင်း10ပီဢၼ်လႆႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်မႃးၵေႃႈ လူႉလႅဝ်မူတ်းသေ ပဵၼ်တွၼ်ႈသုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTAယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၸင်ႇလႆႈတၢင်ႇၸိုဝ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမႂ်ႇဝႃႈ SURA ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသေ ဝၢႆးမႃးၶိုၼ်းလၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ် SSA သေ တူင်ႉၼိုင်ၸွမ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တင်ႈတပ်ႉ တီႈဝၢၼ်ႈၶၢႆးတူဝ်း ထိုင်မႃး 1997-98-99 မၢၼ်ႈသွၵ်ႈတဝ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈၶၢမ်ႈၼမ်ႉ ၶူင်း လႆလူင်းမႃးၶိုၼ်းလႅၼ်လိၼ် လႆႈမႃးၵေႃႇတင်ႈလွႆတႆးလႅင်း ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်ယိုင်ႈယႂ်ႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ
ၶုၼ်သႃႇလႄႈပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ
ၶုၼ်သႃႇ လႄႈ ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/06/1964 ပၢင်ၵုမ်တီႈမိူင်းလွႆမေႃႇ ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ(တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း) လႄႈ ၶုၼ်သႃႇ(တပ်ႉၵႃႇၵွႆႇယေး) လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် တႃႇလူင်းၵႂႃႇယူႇပွတ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းထႆးသေ လူင်းမႃးပၵ်းသဝ်းဝၢၼ်ႈမႄႈၶမ်း ဝၢၼ်ႈသႅၼ်ၸႆး ဝၢၼ်ႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၵႂႃႇဢုပ်ႇထႆးတီႈၵုင်းထဵပ်ႈၼၼ်ႉ၊ ၸုမ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇသမ်ႉသေႃႇသူၼ်း ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇသေ ထိုင်မႃးဝၼ်းထိ 07/11/1964 ၼၼ်ႉ၊ ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ ႁုပ်ႈသိမ်း ၶူဝ်းၶွင်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ တီႈဝၢၼ်ႈသႅၼ်ၸႆး ယဝ်ႉတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တႆးလႆႈၺႃးၸၢၵ်ႇသူၼ်းသေႃႇယွၼ်ႉၶႄႇၽိူၵ်ႇမႃး။ ...................................... ဢိင်ဢဝ်ၼႂ်းပပ်ႉလိၵ်ႈ ( ႁိူၼ်း )
ၾိင်ႈထုင်းတႆး 12 လိူၼ်
ၾိင်ႈထုင်းတႆးသိပ်းသွင်လိူၼ် ( 1 ) လိူၼ်ၸဵင် ပီႊမႂ်ႇတႆး၊ လၵ်းၼီႊပီတႆး၊ လူႇၶဝ်ႈမႂ်ႇ၊ ၶဝ်ႈလၢမ်ထုပ်ႉ၊ ၶဝ်ႈမုၼ်ႈလၢမ်၊ ႁွင်ႉၾၼ်ၶဝ်ႈ၊ သွင်ႈပူႇၸၶၢႆႇၼၢႆးၸႃႇၶၢႆႇ၊ ( 2 ) လိူၼ်ၵမ် ပွႆးပွင်လွင်းဝၢတ်ႈ၊ ႁဵတ်းၶဝ်ႈပုၵ်း(ၶဝ်ႈတမ်ငႃး) ၊ ၵမ်ဢဝ်ၽူဝ်ဢဝ်မေး ( 3 ) လိူၼ်သၢမ် လူႇၵွင်လူဝ်၊ ႁဵတ်းၶဝ်ႈယႃႇၵူႉ၊ ( 4 ) လိူၼ်သီႇ ပွႆးၽြႃးလိူၼ်သီႇၽီပၢင်း၊ ပွႆးၶိုၼ်ႈထၢတ်ႈ ( 5 ) လိူၼ်ႁႃႈ သၢင်းၵျၢၼ်ႇတူၵ်း၊ ၵုင်းသွၼ်း၊ သွၼ်းၼမ်ႉၽြႃး၊ သွၼ်းတိၼ်သွၼ်းမိုဝ်းၵူၼ်းထဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁူတ်းၼမ်ႉၵၼ်၊ ၵၼ်ႇတေႃးၵူၼ်းထဝ်ႈၸဝ်ႈၸွမ်၊ ႁဵတ်းၶဝ်ႈမုၼ်းႁေႃႇတွင်ၵူၺ်ႈ၊ တူၵ်းသူး၊ ၸႃႇတီႇၵွင်သၢႆး၊ ဝူၵ်ႇၼမ်ႉဝူၵ်ႇသၢႆး၊ မႆႉၵမ်ႉ၊ ပွႆးႁၢင်ၼမ်ႉ(လၢင်ႉၵျွင်း) ။ ပွႆးၼူၾႆး၊ လူႇၸႂ်ဝၢၼ်ႈ၊ ( 6 ) လိူၼ်ႁူၵ်း သွၼ်းၼမ်ႉၽြႃး ၺွင်ႇၽူဝ်းထီး၊ လူႇတၢၼ်းသွမ်းဢလွင်းပႃၸွၼ်ႈ၊ လူႇၶဝ်ႈတူမ်ႈလႅမ်၊ သူတ်ႇထမ်းမႁႃသမယ၊ လူႇသလၢၵ်ႇ(ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း) ( 7 ) လိူၼ်ၸဵတ်း မႄးဝၢၼ်ႈမႄးမိူင်း၊ ၶိုၼ်ႈၸဝ်ႈမိူင်း ( 8 ) လိူၼ်ပႅတ်ႇ လူႇမွၵ်ႇၶဝ်ႈဝႃႇ၊ ႁႅၼ်းႁူဝ်သိၼ်၊ လူႇသၢင်ႇၵၢၼ်းၶၢမ်ႇၾူၼ်၊ လိူၼ်ပႅတ်ႇမူၼ်း(ဢဝ်လေးလႅင်ၶဝ်ႈၵူၺ်) ( 9 ) လိူၼ်ၵဝ်ႈ လူႇႁေႃၽိူၵ်ႇႁေႃၶၢဝ်၊ ႁေႃးထမ်းၸဝ်ႈဝူၺ်ႇသၼ်ႇတြႃႇ၊ တၢင်ႇသွမ်းတေႃႇလၢဝ်ဝီးတဵင်ႈ ( 10 ) လိူၼ်သိပ်း လူႇမႁႃတူၵ်ႈ၊ မႄႈပီႊတၢႆလိူၼ်သိပ်းလပ်း၊ ႁဵတ်းတၢင်ႈႁႅၵ်ႈ၊ တႆႈတဵၼ်းပၼ်ႁႆႈၼႃး၊ တႆႈတဵၼ်းပႅၵ်ႇၽုင်၊ ဢၢပ်ႇၼမ်ႉမႄႈပီႊ၊ ႁႅၼ်းသွမ်းတၢင်တူဝ်၊ သႂ်ႇၶဝ်ႈယၢတ်ႇၼမ်ႉ၊ သႂ်ႇၶဝ်ႈမူးၸႃး ( 11 ) လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်း ပွႆးဢွၵ်ႇဝႃႇ၊ ၶဵင်ႇသၢင်ႇပုတ်ႈ၊ ပွႆးၽြႃးလူင်းမိူင်း၊ တႆႈတဵၼ်းမွၵ်ႇမူဝ်၊ ၵႃႈၼူၵ်ႉၵႃႈတူဝ်း၊ လူႇတုင်းတမ်းၶွၼ်ႇ၊ ၵၼ်ႇတေႃးၵူၼ်းထဝ်ႈ ( 12 ) လိူၼ်သိပ်းသွင် လူႇတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်၊ လူႇတဵၼ်းႁဵင်၊ ပွႆးႁူင်းၾႆးဝိၼ်၊ တၢင်ႇသွမ်းၸဝ်ႈဢုပၵုၵ်ႈ၊ ပွႆးဝူင်းၵူတ်း(ဝၢင်ႇၵပႃႇ) ၊ ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၶူးမေႃတႆး ............................................................................................. ဢိင်ဢဝ်ၼႂ်းပပ်ႉလိၵ်ႈ ( ႁိူၼ်း )
ပွႆးသၢင်ႇလွင်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ
ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလွႆ ပလွင်ႈ
တၢင်းၵႃႈ ၸၢဝ်းဢႃးၶႃႇ
လမ်းဝူင်း လီႉသေႃး
ပီႊမႂ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းမူင်ႉ
ၸၢတ်ႈပၢၼ်လုၵ်ႈဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ
မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၶႃႈတေမႃးလၢတ်ႈၼႄလွင်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶႃႈ ၶႃႈၵိူတ်ႇပီတႆး2094 ပီသႃႇသၼႃႇ2544ဝႃႇ ပီးၵေႃးၸႃႇ 1362 ၶု လိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း15ၶမ်ႈ ၵိူတ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈၶုၼ်ၶၢတ်ႇႁွင်ႉဝႃႈၶုၼ်ၶႃႇ ၸိူဝ်ႈၶႃႈႁွင်ႉ၊ၸၢႆးငဝ်းလႅင်း) တီႈယူႇမိူင်းၵိူတ်ႇၶႃႈ ပဵၼ် မိူင်းမိတ်ႈ ဝၢၼ်ႈၶုၼ်ၶႃႇ မိူဝ်ႈၽွင်း ဢသၢၵ်ႈၶႃႈလႆႈသွင်ၶူပ်ႇပၢႆၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈၶႃႈ ၼမ်ႉယၢတ်ႇၶဝ်မူတ်းၵၼ်လႄႈ ၼႃႈႁိူၼ်းလႆႈတႅၵ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈတေပဵၼ် မိူဝ်ႈပီ 2003/2/12 တေၶိုၼ်းၶႆႈၶူၼ်ႉၶိုၼ်းပိုၼ်းဝၼ်းလင်   ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢၼ်မႄႈလႆႈလၢတ်ႈၼႄ ဢၼ်ၶႃႈတွင်းလႆႈၵမ်ႈၽွင်ႈၶႃႈၼေႃႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ၼႃႈႁိူၼ်းလႆႈတႅၵ်ႇၵႂႃႇၼႆ လူထွမ်ႇၸွမ်းၵၼ်ၶႃႈ မိူဝ်ႈၽွင်းဢႃႈသၢၵ်ႈၶႃႈလႆႈသွင်ၶူပ်ႇပၢႆၼၼ်ႉ ပေႃႈၶႃႈလၵ်ႉၵႂႃႇၵဝ်းမေးၼွႆႉ ၽွင်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉတိုၵ်ႉၵေႃႉလဵၵ်ႉ မႄႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ပေႃႈသမ်ႉလိုၵ်းလိုၵ်းၸွင်ႇပွၵ်ႈႁိူၼ်း ပေႃးပေႃႈပွၵ်ႈမႃးသမ်ႉမႃးၽိတ်းမႄႈ ပေႃႉၶူဝ်းႁိူၼ်းၽိူၼ်ဝၢၼ်ႇ မေႃႈၶဝ်ႈဢၼ်သုၵ်းဝႆႉတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇၼၼ်ႉတိုၵ်ႉဢုၼ်ႇယူႇ ဢဝ်ထွၵ်ႇသႂ်ႇႁူဝ်မႄႈႁဝ်း မႄႈႁဝ်းၵေႃႈႁႆႈ ၼၢင်းယိင်းလူးၼေႃႈ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ပႄႉၵူၼ်းၸၢႆး ပေႃႈႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈႁဵတ်းၼၼ်တိၵ်ၽႈတိၵ်းသေ မႄႈႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈဝၼ်းၼိုင်ႈမၼ်းတေလီမႃးယူႇၼႆသေ ၵူၺ်းၵႃႈၵွႆႈယူႇၵွႆႈလိူင်းၸိူင်းမႃးလႄႈ ၽွင်းၼၼ်ႉႁဝ်းဢမ်ႇမီးသင်လႄႈ မႄႈလႆႈတမ်းႁဝ်းပီႈၼွင်ႉ ပၢႆႈလူင်းမိူင်းမတ်ႈ ဝၢၼ်ႈပၢတ်ႈ ၽွင်းမႄႈႁဝ်းလူင်းမႃႈဢမ်ႇႁိုင်ပေႃးၵေႃႈဢဝ်ၽူႈယိင်းၵေႃႉၼၼ်ႉ ပေႃးပေႃႈလႄႈမႄႈသိုပ်ႇၵႂႃႇၵၢၼ်ပိတ်းၼဵင်ႈၼႆ ၶဝ်တၢၵ်ႇၼႅင်ႈဝႆႉၸွမ်းဝၢင်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉ သၢတ်ႇလူင်ႁႃႈသွၵ်ႇသီႇၸဵင်ႇၼၼ်ႉ တေမီးယူႇသၢဝ်းသၢမ်သိပ်း ၽွင်းၼၼ်ႉႁႃးပီႈၼွင်ႉတိုၵ်ႉလဵၵ်ႉၼႃႇ ပီႈၶႃႈလႆႈႁူၵ်းၶူပ်ႇ ၶႃႈတေလႆႈသၢမ်ၶူပ်ႇ  ပေႃးၽူၼ်တေမႃးၼႆ တိုဝ်းတင်ၶႅပ်းတိၼ်လူင် ၶႆႈမီးပဵၼ်သွၵ်ႇတင်းပီႈတင်းၼွင်ႉ ၸွႆႈၵၼ်လၢၵ်ႈသၢတ်ႇၼဵင်ႈ တင်းပႄႉဢမ်ႇပႄႉသေ  ၼဵင်ႈလႆႈယမ်းၽူၼ််ၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႈ ပေႃႉတႄႉလႄႈမႄးသိုပ်ႇၼၼ်ႉတၢဢဝ်ၶွၼ်ႉႁႅမ်ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉ ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉဢမ်ႇႁူႉသင် ႁဝ်းၵေႃႈႁႆႈ ၶဝ်ဢဝ်ႁဝ်းသႂ်ႇဝႆႉၼႂ်းၶွၵ်ႈမူၵေႃႈႁဵတ်း ယူႇဢမ်ႇႁိုင်လၢႆလိူၼ် မႄႈႁဝ်းဢၼ်ပၢႆႈလူင်းမိူင်းမိတ်ႈၼၼ်ႉလႆႈငိၼ်ၶၢဝ်ႇပိူၼ်ႈလၢတ်ႈ‌‌‌‌မၼ်းလွင်ႈႁႃးပီႈၼွင်ႉ ဢၼ်ပေႃႈတႄႉ လႄႈ မႄႈသိုပ်ႇ ႁဵတ်းၼိူဝ်လုၵ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ် မႄႈၵေႃႈလႆႈပႆတိၼ် ၶိုၼ်ႈလွႆ ပွၵ်ႈဝၢၼ်ႈၶုၼ်ၶႃႇ ၶိုၼ်း ၽွင်းၽႅဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉၵႂႃႇလိုဝ်ႈႁိူၼ်း ပီႈၼွင်ႉလႆႈၵႂႃႇႁၼ်ႁႃးပီႈၼွင်ႉ သိူဝ်ႈၶူဝ်းၶႆးလႅၵ်ႉတႅၵ်ႉၼႃႈသႅဝ်းလုၵ်ႉဝုၵ်ႉသေ သမ်ႉတိုဝ်းတင်းၶႅပ်းတိၼ်လူင်လိူဝ်သူၼ်ႈတိၼ်ပဵၼ်ၶိုပ်ႈ ၽွင်းၼၼ်ႉမႄႈႁဝ်းၵေႃႈႁႆႈသေတင်းၵွတ်ႇႁဝ်းပီႈၼွင်ႉသေ မႄႈႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၶဝ်ႈဝၢင်းႁိူၼ်း ၶႂၢႆးၶူဝ်းႁိူၼ်းလႄႈ မႄႈၵေႃႈဢဝ်မေႃႈလႄႈဢၢင်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ပေႃႈသမ်ႉပၢႆၽၼ်းသေၵွၼ်ႇ ပွင်ႇပွင်ႇသေ ပၢႆႁွင်ႉဝႃႈၸွမ်းၵူၼ်ႈမႄႈႁဝ်းဝႃႈ ပေႃးဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသွင်ၵေႃႈၼႆႉ ၶဝ်ႈဝၢင်းမႃးၼႆ တေဢဝ်ဝိုတ်ႉၶိုၼ်ႈၵၢင်ႁၢဝ်သေ ဢဝ်ၽႃႉၽၼ်းပႅတ်ႈဢိူဝ်ႈၼႆၵွၼ်ႇၶႃႈ။😥😥😥 ၵိုတ်းလိုဝ်ႈပၢႆၵမ်ဝႆႉတီႈၼႆႈၵွၼ်ႇၶႃႈ။တႅမ်ႈ/ၸၢႆးငဝ်လႅင်း/မိူင်းမိတ်ႈပိုၼ်းၶေႃးၶူမ်ဢၼ်ၼိုင်ႈ #ပႂ်ႉသိုပ်ႇလူပၼ်ထႅင်ႈသေၵမ်းၶႃႈ။
ႁူပ်ႉထူပ်းတွင်ႈထၢမ် ၶူးသွၼ် ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ငိၼ်းၸူမ်းထိုင်ၸဝ်းၶူး ဢိၼ်ႊတႃႊ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၵျွင်းဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး လႄႈငိၼ်းၸူမ်းပႃးၶူးသွၼ်လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၵူႈၵေႃႉၵေႃႉ ယူႇၶႃႈ ။ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်းပေႃးတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ၶိုတ်းၸၼ်ႉပဵင်းပိူၼ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးဢိၼ်ႊတႃႊ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၵျွင်းဝတ်ႉပႃႈပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး လႆႈတၢင်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၶဝ်ႈယွၼ်းတီႈၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းတီႈဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈသွၼ်ပၼ်ပႃးလိၵ်ႈတႆး ၼိုင်ႈဝူင်ႈလၺ် ၼိုင်ႈဝၼ်း ၵူႈ ဝၼ်းသုၵ်း ၼႆၶႃႈ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းသွၼ်ႁဵၼ်းတေႉ 13:00 - 15:00 ဝၢႆးဝၼ်းၼႆၶႃႈ ။ တႃႇတေပဵၼ်မႃး ႁႂ်ႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈဢမ်ႇငၢႆႈ ႁဝ်းလူဝ်ႇမီးၽူႈသူၼ်ၸႂ်ႁၵ်ႉလိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၽႃႇသႃႇလႄႈၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈတူၵ်းႁူင်ႈတူၵ်းႁၢႆၼၼ်ႉ ၵေႃႈတေမီးၶူးသွၼ်လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶဝ် မီးၼမ်ႉၸႂ်သေလႆႈမႃးၸွႆႈသွၼ်ပၼ်လိၵ်ႈတႆး လႄႈသွၼ်ပၼ်တၢင်းႁူႉလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈၶတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ တႃႇၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႆၶႃႈ ။ Wat Pha Pao Tai Literature Class
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႈပဝ်ႈ ၊ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း မွၵ်ႇၶႆႈၼေပိုၼ်း ( သိုၵ်ႈပိုၼ်း ) တႆး ၶူးသွၼ်လူင် ပႃႇမွၵ်ႇၶ Prof. Dr. Sai Aung Tun
ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း မွၵ်ႇၶႆႈၼေပိုၼ်း ( သိုၵ်ႈပိုၼ်း ) တႆး ၶူးသွၼ်လူင် ပႃႇမွၵ်ႇၶ Prof. Dr. Sai Aung Tun မိူဝ်ႈဝၼ်းထိႉ  10/12/2017 မႅၼ်ႈဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ လႆႈမီးပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇၶႆႈၼေလွင်ႈပၢႆးပိုၼ်း ( သိုၵ်ႈပိုၼ်း ) တႆး ဢွင်ႈတီႈဝတ်ႉပႃႈပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼႆႉ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈလၢႆတီႈလၢႆၸုမ်းဝႆႉယူႇ မိူၼ်ၼင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၽူႈသူၼ်ၸႂ်လွင်ႈပိုၼ်းတႆး ၽူႈႁၵ်ႉလူဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶဝ်ၵူႈတီႈတီႈ ၊ ၶေႃႈၾၢၵ်ႇထိုင် ၊ ဢၼ်ၶူးသွၼ်လူင်ႁဝ်း Prof. Dr. ၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း ၶႂ်ႈသင်ႇထိုင်ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၵူႈတီႈ ၵူႈမိူင်းတေႉ ပိူင်လူင်မၼ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၵူႈၵေႃႉ ၊ တႆးၵူႈၵေႃႉ တႆးၵူႈတီႈ ႁႂ်ႈႁုႉမေႃလိၵ်ႈတႆး။ တႆးၵူႈၵေႃႉ တႆးၵူႈတီႈ ႁႂ်ႈႁူႉပွင်ႇပိုၼ်းတႆး။ တႆးၵူႈၵေႃႉ တႆးၵူႈတီႈ ႁႂ်ႈႁူႉထိုင်မိူင်းတႆး။ ၼႂ်းသၢမ်ၶေႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်တႆးႁဝ်းၵူႈၵေႃႉလူဝ်ႇၽွမ်ႉၵၼ် လူဝ်ႇႁူႉႁၼ် လူဝ်ႇၶတ်းၸႂ်ပႃးၸွမ်း ႁႂ်ႈပေႃးမိူၼ်ၼင်ႇၶူးသွၼ်ႁဝ်းလၢတ်ႈၼေဝႆႉၼၼ်ႉၶႃႈ ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈလႄႈၾိင်ႈထုင်းႁဝ်းတေဢမ်ႇလူႉၸူမ်ႁၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ယူႇတီႈတႆးႁဝ်းၵူႈၵေႃႉ တႆးႁဝ်းမီးၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈလႄႈတူဝ်လိၵ်ႈ ပဵၼ်ၶွင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးၶၢဝ်းႁိုင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီႊမိူင်းယဝ်ႉ ပေႃးတႆးႁဝ်းသမ်ႉဢမ်ႇမေႃ ဢမ်ႇသွၼ်ဢမ်ႇႁဵၼ်းဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင် ပိုၼ်းတႆးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁူႉလႆႈယဝ်ႉ။ ပပ်ႉပိုၼ်း ၊ ၶူးသွၼ်လူင် ၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်းၶိုၼ်းမေးၶႆႈၼေဝႃႈ ပေႃးၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈႁဝ်းႁၢႆ မၼ်းမိူၼ်ဝႃႈၸိူဝ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၵေႃႈႁၢႆၼႆယဝ်ႉ ၊ ၸင်ႇလႆႈမီးမႃး ပပ်ႉပိုၼ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ History of the Shan State from its Origins to 1962 ၶႃႈယဝ်ႉ ၊ ပပ်ႉပိုၼ်းဢၼ်ၼႆႉ တေပဵၼ်ၽႃႇသႃႇ ဢင်းၵလိတ်ႈလႄႈၽႃႇသႃႇတႆး လႆႈပိုတ်ႇဢွၵ်ႇၶၢႆမိူဝ်ႈပီႊ 2009  ပေႃးပဵၼ်ၽၢႆႇၽႃႇသႃႇဢင်းၵလိတ်ႈတေႉ ၽူႈသူၼ်ၸႂ်ဢၢၼ်ႇၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၼႂ်း ယူႊရူပ်ႊ လႄႈၼႂ်းမိူင်း ဢမိူဝ်ႊရိၵႃႊ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ ။ ယွၼ်ႉဝႃႈပပ်ႉပိုၼ်း ပပ်ႉၼႆႉမၼ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႉလွင်ႈၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းတႆးႁဝ်း ၵူႈၵေႃႉထုၵ်ႇလီလူဢၢၼ်ႇလႄႈႁူႉဝႆႉယူႇၼႆၶႃႈ ။ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ လႄႈ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆးပိုၼ်း ၶူးသွၼ်လူင် Prof.Dr ၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း (Tai Scholar) ၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 10/12/2017 ဢွင်ႈတီႈဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး Wat Pha Pao Tai Literature Class
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၵေႃႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး သတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ၊ ဢွၵ်ႇၼိူဝ်ဢၼ်လႆႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်း ၽုၺ်ႇသွၼ်ပၼ်ၽူႈယႂ်ႇၶဝ်ယဝ်ႉ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလႆႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းသေ သွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၶဝ် ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဵၼ်းၽႃႇသႃႇထႆး ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉထႅင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇတႆးႁဝ်းပေႃးတေ ၶိုၼ်ႈၶိုတ်းၸၼ်ႉ ပဵင်းပိူၼ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်း ၸၢႆးယိင်းတၢင်းသဵင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ။ ”လိၵ်ႈ“ ပဵၼ်ဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းပုၼ်ႈတႃႇ ၵပ်းသိုပ်ႇႁႃၵၼ်လႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁဝ်းပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်ငၢႆႈ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ၵိုၵ်းၸပ်းတူဝ်ႁဝ်းတေႃႇထိုင်ဝၼ်းႁဝ်းတၢႆၵႂႃႇ ၽႂ်ဢမ်ႇလၵ်ႉဢဝ် ၊ ႁိမ်ဢဝ်လႆႈ ပေႃးႁဝ်းမေႃၸႂ်ႉတိုဝ်းလီ တေပၼ်ၽွၼ်းလီးတႃႇတူဝ်ႁဝ်းလႄႈၵူၼ်းတင်းၼမ်လႆႈ ။ ”ၶတ်းၸႂ်“ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢမ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ်သင်သေယဝ်ႉ ထိုင်ယိူင်းမၢႆလႆႈ ပေႃးႁဝ်းႁူႉဝႃႈ ၶတ်းၸႂ် ပႆႇမေႃၸႅၵ်ႇလွင်ႈၶတ်းၸႂ်ထႅင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ ဢၼ်တေထိုင်ယိူင်းမၢႆႁဝ်းၼၼ်ႉ ၊ လွင်ႈၶတ်းၸႂ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈမီးတၢင်းၶတ်းၸႂ်သေယဝ်ႉ ဢဝ်ၼူၵ်ႇတိုဝ်တၼ်သေႁဵတ်းဢဝ် ၶတ်းၸႂ်ဢၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေလႆႈၶတ်းဢဝ်ၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ်ၽွၼ်းလီ ႁဵတ်းလွင်ႈဢၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေပဵၼ်လႆႈ ၸိူဝ်ူဢၼ်ဢမ်ႇလီၵေႃႈ ႁႂ်ႈမေႃၶတ်းဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ လႄႈၶတ်းဢဝ်မႃးသႂ်ႇဝႆႉၼႂ်းႁူဝ်ၸႂ်ႁဝ်းၽွင်ႈၼႆႉယဝ်ႉ ။ Wat Pha Pao Tai Literature Class
ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး 8 ၸဝ်ႈ
မႃးႁဵၼ်းႁူႉ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ႘ ၸဝ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်လူင်ႉလႅၼ်ႈၽၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ မိူဝ်ႈယၢမ်းၼၼ်ႉ တႆးႁဝ်းၵူႈၵေႃႉထုၵ်ႇလီဢွၼ်ၵၼ်သူၼ်ၸႂ်သေ လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉဝႆႉယူႇၶႃႈ ။ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. ၵဵပ်းပိၼ်ႇတႅမ်ႈမႃးတီႈ WWW.TAIYAI.NET Wat Pha Pao Tai Literature Class
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ၊ ၽိတ်ႈမွၵ်ႇထိုင်ၽူႈသူၼ်ၸႂ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်ႈသဵင်ႈ
မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ ၊ ၽိတ်ႈမွၵ်ႇထိုင်ပီႈၼွင်ႉၽူႈသူၼ်ၸႂ်ႁဝ်းၵူႈၵေႃႉၶႃႈ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 10/12/2017 ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေမီးပၢင် ႁူပ်ႉထူပ်း ၵၼ်ႇတေႃး ၶူးသွၼ်လူင် ပႃႇမွၵ်ႉၶ Prof.Dr ၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပၢႆးပိုၼ်း Tai Scholar ၼႆၶႃႈလႄႈ သင်ဝႃႈပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶႃႈတူဝ်ႈတၼ်းၶႂ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႆ- ႁဝ်းၶႃႈမုင်ႈမွင်းပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇၶႃႈ။ၶၢဝ်းယၢမ်း 18:00 မူင်း။ဢွင်ႈတီႈ ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး08/12/2017 Wat Pha Pao Tai Literature Class
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ၊ ၵၢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း
မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ ၊ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်းပႃႇပဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၼိုင်ႈ တီႈဢၼ်လႆႈပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ၼင်ႇႁိုဝ်ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ၵူႈၵေႃႉ ပေႃးတေလႆႈႁူႉမေႃ လိၵ်ႈလၢႆးတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၽႃႇသႃႇတႆး ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႇ ဢမ်ႇလႆႈၸႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းသင် ၽူႈလ်ႂသူၼ်ၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵၼ်းႁူႉဢဝ်ၼႆၸိုင် ၊ တၢင်းႁူင်းႁဵၼ်းးၼႆၵေႃႈ ငိၼ်းၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇၶႃႈ ။ Wat Pha Pao Tai Literature Class
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ၊ ဝီးတီးဢူဝ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယၢမ်းၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း
.... ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ၊ ဝီးတီးဢူဝ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယၢမ်းၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ၊ ဝီးတီးဢူဝ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယၢမ်းၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း
ဝီးတီးဢူဝ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယၢမ်းၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းတေ ၶိုၼ်ႈၶိုတ်းၸၼ်ႉပဵင်းပိူၼ်းလႆႈၼၼ်ႉ၊ ယူႇတီႈဢဵၼ်ႁႅင်းၸၢႆးယိင်းႁဝ်းၶဝ်းၵူႈၵေႃႉယဝ်ႉ ၶၢဝ်းၼႃႈၵေႃႈယႃႇပၼ်ႁႂ်ႈလိၵ်ႈတႆးၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းႁၢႆလၢႆ လႄႈဢိၵ်ႇတင်းၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းတႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးႁၢင်ႈလီဝႆႉတႃႇသေႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းလူဝ်ႇၸွႆႈၵၼ်သေ ထိင်းသိမ်း ႁဵတ်းၸွမ်းလၢႆးပၢၼ်ၵဝ်ႇ ပၢၼ်မႂ်ႇၼႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶိုတ်းတၼ်းပဵင်းပိူၼ်ႈၼႆယဝ်ႉၶႃႈ။ ၼႂ်းဝီးတီးဢူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈတူင်ႈၼိုင်ၵၢၼ်ႁဵၼ်း ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆးၼႆၶႃႈယဝ်ႉ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸၢႆးယိင်းၵူႈၵေႃႉပေႃးတေလႆႈႁူႉၵႃႈၶၼ်ၶွင်လိၵ်ႈၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ တေဢမ်ႇလႆႈလိုမ်းၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၶိူဝ်းႁဝ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်သေၵူၵ်းပွင်ၼမ်ႉၵတ်ႉပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ပႃးတင်းၽူႈသူၼ်ၸႂ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်တင်းသဵင်ႈၶႃႈ။ Wat Pha Pao Tai Literature Class
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ၊ ဝီးတီးဢူဝ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယၢမ်းၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း
ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းတၢင်းလူႇ ၼႂ်းဝၼ်းတေဢွၵ်ႇဝႃႇသႃ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး
ငိၼ်းၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇၶႃႈ ..... ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တေထိုင်မႃးဝၼ်း ဢွၵ်ႇဝႃႇသႃယဝ်ႉ ၼႆလႄႈႁဝ်းၶႃႈပေႃႈမႄႈပီႈပီႈၼွင်ႉၼွင်ႉ ၵူႈတီႈၵူႈတၢင်းသေ မႃးၽွမ်ႉၵၼ်ႁဵတ်း သွႆးတၢင်းႁၢင်ႈလီမွၵ်ႇမႆႉ မၢၵ်ႇမႆႉ လႄႈလၢႆမဵဝ်းယူႇ ပုၼ်ႈတႃႇတေဢဝ်ၶိုၼ်ႈလူႇတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်းၼႂ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇသႃ ၼၼ်ႉ ႁဝ်းႁႃးပီႈၼွင်ႉ ၸင်ႇလႆႈမီးတၢင်းၶတ်းၸႂ်ၼင်ႇၼႆၶႃႈ ။ ၼင်ႇႁိုဝ်ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး တေဢမ်ႇလႆႈႁၢႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းမႃးၽွမ်ႉၵၼ် ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇလူၺ်ႈၵၼ် တေလီပုၼ်ႈတႃႇမိူဝ်ႈၼႃႈယူႇ မိူၼ်ၼင်ႇပေႃးထိုင်မႃးဝၼ်းဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇၸိူင်ႉၼႆ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇမေႃဝႆႉ ဢွၼ်လုၵ်ႈလၢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၼႆ ၾိင်ႈငႄႈ ၾိင်ႈထုင်းႁဝ်း မၼ်းၸၢင်ႈႁၢႆလၢႆၵႂႃႇလွႆးလွႆးၼႆၶႃႈယဝ်ႉ ။ ၼပ်ႉယမ်သေ ၶေႃႈငိၼ်းၸူမ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ... Wat Pha Pao Tai Literature Class