id
int64
800
1.12M
title
stringlengths
1
125
article
stringlengths
8
195k
104,440
(5576) Ալբանես
(5576) Ալբանես (անգլ.՝ Albanese), աստերոիդ աստերոիդների հիմնական գոտում։ Հայտնաբերվել է 1986 թվականի հոկտեմբերի 26-ին CERGA հետազոտական կենտրոնի կողմից Կոսոլում։ Միջին հեռավորությունը Արեգակից կազմում է 2,759853 ա. մ., առավելագույնը մոտենում է 2,5633 ա. մ. հեռավորության վրա և հեռանում 2,9564 ա. մ.։ Արեգակի շուրջ մեկ ամբողջական պտույտ է կատարում 1674,66 երկրային օրվա ընթացքում, իր ուղեծրով շարժվելով միջինում 0,214969 աստիճան/օր արագությամբ։ Աստերոիդի ուղեծրի և խավարածրի հարթությունները իրար հետ կազմում են 5,61° անկյուն։ == Տես նաև == Աստերոիդների ցանկ Աստերոիդների սպեկտրալ դասեր Աստերոիդների ընտանիքներ Աստերոիդների խմբեր == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շմադել Լուց (2003)։ Փոքր մոլորակների անունների բառարան (5-րդ վերանայված և ընդլայնված հրատարակություն ed.)։ Գերմանիա: Սփրինգեր։ ISBN 978-3-540-00238-3 (անգլ.) (5576) Ալբանես աստերոիդը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում (ուղեծրի տվյալները և դիտարկումները) (անգլ.)
108,046
(9135) Լակայլ
(9135) Լակայլ (անգլ.՝ Lacaille), աստերոիդ աստերոիդների հիմնական գոտում։ Հայտնաբերվել է 1960 թվականի հոկտեմբերի 17-ին Կոռնելիս վան Հաուտենի, Ինգրիդ վան Հաուտեն-Գրունևելդի և Թոմ Գերելսի կողմից Պալոմարում։ Միջին հեռավորությունը Արեգակից կազմում է 2,309637 ա. մ., առավելագույնը մոտենում է 2,0033 ա. մ. հեռավորության վրա և հեռանում 2,616 ա. մ.։ Արեգակի շուրջ մեկ ամբողջական պտույտ է կատարում 1282,08 երկրային օրվա ընթացքում, իր ուղեծրով շարժվելով միջինում 0,280794 աստիճան/օր արագությամբ։ Աստերոիդի ուղեծրի և խավարածրի հարթությունները իրար հետ կազմում են 6,46° անկյուն։ == Տես նաև == Աստերոիդների ցանկ Աստերոիդների սպեկտրալ դասեր Աստերոիդների ընտանիքներ Աստերոիդների խմբեր == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շմադել Լուց (2003)։ Փոքր մոլորակների անունների բառարան (5-րդ վերանայված և ընդլայնված հրատարակություն ed.)։ Գերմանիա: Սփրինգեր։ ISBN 978-3-540-00238-3 (անգլ.) (9135) Լակայլ աստերոիդը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում (ուղեծրի տվյալները և դիտարկումները) (անգլ.)
465,916
Հայերը Հռոմում
Հայերը Հռոմում։ Հռոմում հայերի մասին հիշատակություններ կան դեռևս մ.թ.ա. 1-ին դարից։ Մ.թ. 65 թվականին Հայոց թագավոր Տրդատ Ա շուրջ 3 հազարանոց շքախմբով այցելել է Հռոմ՝ Ներոն կայսեր կողմից թագադրվելու։ 5-րդ դարի Հռոմում մեծ հռչակ է վայելել հայազգի հռետոր Պարույր Հայկազնը (որի պաավին Հռոմում հուշարձան է կանգնեցվել)։ 552 թվականին բյուգանդական զորքերի հայազգի հրամանատար, Ռավեննայի փոխարքա (541-568) Նարսես Պատրիկը Հռոմը ազատագրել է գոթերից, այնուհետև շինարարական լայն գործունեություն ծավալել՝ կառուցելով «Սալարեան» կամուրջը (արձանագրություններում հիշատակված է եղել նրա անունը)։ Ավանդությունը Նարսեսին է վերագրում նաև «Կիլիկյան» վանքի շինարարությունը։ 7-րդ դարում Հռոմում գոյություն է ունեցել հայկական մի վանք, որի աբբա Թաղասիոսը մասնակցել է 649 թվականի Լատերանի ժողովին։ 11-րդ դարում Հռոմում կար Սուրբ Հակոբ հայկական եկեղեցի, կից՝ վանք և կացարան։ Հայերի անունով է կոչվել մի թաղամաս։ 13-14-րդ դարերում Հռոմի հայ համայնքը, ինչպես նաև իաալահայ մյուս համայնքները ստվարացել են։ Հռոմ են եկել հայ մտավորականներ, եկեղեցական գործիչներ, վաճառականներ։ 12-14-րդ դարերում Հռոմի հայ գաղութի համար եղել է մշակույթի ծաղկման շրջան, օրինակվել են բազմաթիվ արժեքավոր ձեռագրեր, 1584 թվականին լույս է տեսել Հռոմում տպագրված առաջին հայերեն գիրքը Հովհաննես Տերգընցու և Սուլթանշահ Թոխաթեցու «Տոմար Գրիգորյանը»։ 1883 թվականին հիմնադրվել է Լևոնյան հայ վարժարանը, որը կաթոլիկ հայ հոգևորականների պատրաստման բարձրագույն դպրոց է։ 19-րդ դարի առաջին կեսին Վենեսփկի Մխիթարյաններն իրենց ներկայացուցիչներն են ունեցել Հռոմում, իսկ 1922 թվականից՝ նաև ուսանողական մի կացարան՝ Հռոմի համալսարան հաճախող իրենց ուսանողների համար։ 19-րդ դարում (մինչև 1870-ական թվականներին) Հռոմում իր ներկայացուցիչներն է ունեցել նաև Անսանյան հայ կաթոլիկ վանականների միաբանությունը, որը հետագայում դադարել է գոյություն ունենալուց։ 1966-1967 թվականներին Հռոմի պետական համալսարանի մի խումբ դասախոսներ (պրոֆեսորներ Գեզա Ֆրանկովիչը, Ֆեռնանդա դե Մաֆֆեին, Պաոլո Կունեոն, ճարտարապետ Հերման Վահրամյանը) սկսել են զբաղվել հայ միջնադարյան ճարտարապետության ուսումնասիրությամբ, կատարել բազմաթիվ գիտարշավներ Արևմտյան Հայաստանի տարածքներ և Հայաստանի Հանրապետություն։ 1968 թվականին Հռոմում կայացել է հայ ճարտարապետության պատմությանը նվիրված առաջին ցուցահանդեսը, իսկ վերը նշված խումբը լույս է ընծայելհայ ճարտարապետությանը նվիրված չորս մենագրություն։ 1988 թվականին Պապո Կունեոն հրատարակել է հայ ճարտարապետական հուշարձանների ընդարձակ մի ուսումնասիրություն և ցուցակ, որը բովանդակում է 500-ից ավելի հուշարձանների նկարագրություն։ Հայաստան։ 1976 թվականին հիմնվել է Հայ մշակույթի ուսումնասիրության և վավերագրման կենտրոնը։ 1986 թվականին Հակոբիկ և Արմեն Մանուկյան եղբայրները Հերման Վահրամյանի և Լյուդվիգ Բազիլի հետ Միլանում հիմնել են OEMME հրատարակչությունը։ 1991 թվականին հրատարակչությունն ու Հայ մշակույթի ուսումնասիրության և վավերագրման կենտրոնը Մխանից տեղափոխվել են Վենետիկ։ 1992 թվականից գործում է «Ստեփան Սրապյան» բարեգործական հիմնարկությունը (նախագահ՝ Արտավազդ Սրապյան), որի նպատակն է նպաստել հայ մշակութային ձեռնարկումներին։ Ներկայումս (2003) Հռոմում բնակվում է շուրջ 300 հայ (այս թիվն ավելանում է Հռոմի բուհերն ուսանելու եկած հայ երիտասարդների հաշվին)։
728,732
Դափնու տերև
Դափնու տերև, դափնեծառի (Laurus nobilis) տերևների հավաքական անվանումը, որն օգտագործում են խոհարարության մեջ որպես համեմունք։ Պատրաստի ուտեստների միջից դափնու տերևը հեռացնում են, քանի որ դրանք կոշտ են։ Խոհարարության մեջ օգտագործում են նաև դափնու տերևի փոշին։ Դափնու տերևը նաև բուժական հատկություններ ունի։ Այն միզամուղ է, ունի հանգստացնող և արյան ճնշումն իջեցնող հատկություն։ Դափնու տերևը չի կարելի պահել մեկ տարուց ավելի, քանի որ այն կկորցնի իր բույրն ու համը։ == Համ և բյուր == Դափնու տերևն ունի սուր, կծու համ։ Ինչպես շատ համեմունքներ, այնպես էլ դափնու տերևն ավելի շատ առանձնանում է իր բույրով, քան համով։ Չորացրած տերևն ունի ծաղկային հոտ, որն ավելի շատ նման է խնկածաղիկի բույրին։ Այն պարունակում է նաև եթերային յուղեր (էվգենոլ)։ == Անվտանգություն == Կան դափնու տերևի մի քանի տեսակներ, որոնք թունավոր են մարդկանց և ընտանի կենդանիների համար։ Բոլոր երկրներում չէ, որ դափնետերևը վաճառվում է խոհարարական նպատակներով։ Դա հանգեցրել է նրան, որ ուտեստի պատրաստումից հետո, այն անպայման պետք է հանել ուտեստից, քանի որ թունավոր է։ Սակայն իրականում դափնու տերևը եփելիս չի փափկում և շատ կոշտ է մնում, այն ուտելիս կարող է վտանգավոր լինել աղեստամոքսային համակարգի համար և վնասել։ Այսպիսով, բոլոր բաղադրատոմսերում, որտեղ օգտագործում են դափնու տերև, խորհուրդ է տրվում ուտեստի պատրաստումից հետո դափնու տերևը հանել։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Лавровый лист Специя лавровый лист
445,289
Ապանասենկովսկոեի շրջան
Ապանասենկովսկոեի շրջան (ռուս.՝ Апанасенковский муниципальный район), մունիցիպալ շրջան Ռուսաստանի Դաշնության Ստավրոպոլի երկրամասում։ Ստեղծվել է 1924 թվականին։ Վարչական կենտրոնը՝ Դիվնոե։ == Աշխարհագրություն == Շրջանի տարածքի մակերեսը կազմում է 3583,98 կմ²։ == Բնակչություն == 2012 թվականի մարդահամարի արդյունքներով շրջանում բնակվում էր 32562 մարդ։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 9,09 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի Կառավարության կայք. Տարածաշրջանների մասին տարաբնույթ տեղեկություններ։ Անհրաժեշտ է փնտրել ըստ շրջանի անվանման։ (ռուս.)
1,004,334
Մասինա
Մասինա, ինքնավար քաղաք Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության մայրաքաղաք Կինշասայի Տշանգու շրջանում։ Այն սահմանակից է հյուսիսում գտնվող Մալբոյին և հարավում գտնվող Բուլվար Լումբումբային։ Տարածքը հայտնի է «Chine Populaire» մականունով («Ժողովրդական Չինաստան») մականունով։ == Աշխարհագրական դիրք == Մասինան, Նդջիլիի և Կիմբանսեկեի համայնքների հետ միասին, պատկանում է Տշանգոյի շրջանին՝ Կենտրոնական Կինշասայից 20 կմ արևելք։ Այն համարվում է աշխարհի ամենախոնավ ինքնավար քաղաքներից մեկը։ Այստեղ, մեծամասամբ, խոնավությունը ապահովում է Փուլ Մալեբո լիճը։ Քաղաքային տարածքը, որը ձգվում է Բուլվարդ Լամումբաի երկայնքով, հասնում է բնակչության այնպիսի խտությունների, որոնք համեմատելի են Կինշասայի կենտրոնում գտնվող այլ համայնքների քաղաքների բնակչությունների խտությունների հետ (մոտ 50,000 բնակիչ մեկ կմ²)։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == City Map of Kinshasa (2001) Map of Léopoldville(չաշխատող հղում) (1954)
570,950
Ունտերգրիսբախ
Ունտերգրիսբախ (գերմ.՝ Untergriesbach), կոմունա Գերմանիայի Բավարիա երկրամասում։ Ենթարկվում է Ստորին Բավարիա ադմինիստրատիվ կենտրոնին։ Մտնում է Պասաու շրջանի մեջ։ Բնակչությունը կազմում է 6122 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2010 թվական)։ Զբաղեցնում է 73,60 կմ² տարածք։ Պաշտոնական կոդ՝ 09 2 75 153։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք
836,371
Էպինե սյուր Օդոն
Էպինե սյուր Օդոն (ֆր.՝ Épinay-sur-Odon), համայնք Ֆրանսիայի Ստորին Նորմանդիա մարզի Կալվադոս գավառում։ Բնակչությունը 2008 թվականի դրությամբ կազմում է 594 մարդ, բնակչության խտությունը` 51.30 մարդ/կմ²։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 11.58 կմ² տարածք։ == Աշխարհագրություն == Գտնվում է Փարիզ քաղաքից 220 կմ արևմուտք, Կան քաղաքից` 22 կմ հարավ-արևմուտք։ == Բնակչություն == Բնակչության քանակը ըստ տարիների Աղբյուրներ` Ֆրանսիայի սոցիոլոգիական գիտությունների բարձրագույն դպրոցի տվյալներ == Տնտեսություն == 2010 թվականին ուներ 429 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 325-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 104։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 75,8 %։ 325 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 308 անձ (163 տղամարդ և 145 կին)։ Գործազուրկ են եղել 17 անձ (9 տղամարդ և 8 կին)։ 104 անաշխատունակներից 33-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 51-ը` թոշակառուներ, իսկ 20-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով։ == Տես նաև == Կալվադոս գավառի համայնքների ցանկ == Արտաքին հղումներ == INSEE == Ծանոթագրություններ ==
601,419
Թավուտների ճակատամարտ
Թավուտների ճակատամարտ (անգլ.՝ Battle of the Wilderness), Ամերիկայի քաղաքացիական պատերազմի ճակատամարտերից մեկը, որը տեղի է ունեցել 1864 թվական-ի մայիսի 5-7-ին, Ուլիսես Գրանթի հրամանատարության տակ գտնվող Միության բանակի և Ռոբերտ Էդուարդ Լիի հրամանատարության տակ գտնվող Համադաշնության բանակի միջև։ Այն տեղի է ունեցել դժվարանցանելի անտառոտ վայրում, որը հայտնի էր ինչպես Թավուտ (Wilderness), ընդհանուր 181 կմ² մակերեսով։ Կամպանիայի առաջին ճակատամարտն էր, որ տեղի ունեցավ Լիի և Գրանթի բանակների միջև։ Հարավի բանակը պարտության եզրին էր, բայց նրան փրկեց գեներալ Լոնգսթրիթի գլխավորած 1-ին կորպուսի անսպասելի հայտնվելը։ Այս ճակատամարտը նաև առաջինն էր Վիրջինիայի տարածքում, որից հետո ԱՄՆ-ի բանակը չսկսեց ետ գնալ դեպի հյուսիս։ == Նախապատմություն == Մայիսի սկզբին Հյուսիսվիրջինյան բանակը գտնվում էր ամուր դիրքերում՝ Մայն Ռանի մոտ, իսկ Պոտոմաքսյան բանակը՝ Կալպերայի մոտ գտնվող ճամբարներում։ Մայիսի 4-ին Գրանթը բանակը շրջեց ճամբարներից և սկսեց Ռափիդան գետի անցումը։ Նրա նպատակն էր ոչնչացնել Հյուսիսվիրջինյան բանակը. նա ակնկալում էր, որ հակառակորդը ստիպված կլինի լքել ամրությունները կամ էլ կկտրվի Ռիչմոնդից։ Մայիսի 4-ին Լիի դիտորդները հաղորդեցին դաշնային բանակի շարժման մասին։ Դա կարող էր լինել և՛ ընդհանուր հարձակում, և՛ քայքայիչ տեղաշարժ, այդ իսկ պատճառով Լին Անդերսոնի դիվիզիան թողեց տեղում՝ Ռափիդան գետի գետանցումնեի պահպանման համար, իսկ Յուելլի կորպուսը և Հիլի երկու դիվիզիաները ուղարկեց արևելք, Գրանթին կանգնեցնելու համար։ Մարտի ուղարկված ուժերի քանակը հաշվվում է մոտ 28 000 մարդ։ Միաժամանակ Լին հրամայեց Լոնգսթրիթին Ռիչմոնդի մոտից վերցնել Պիկետի դիվիզիան և արագ գալ բանակի ամրապնդման համար։ == Կողմերի ուժերը == Կամպանիայի սկզբում գեներալ Գրանթի բանակը կազմում էր 118 700 մարդ և 316 թնդանոթ։ Այն կազմված էր գեներալ Միդի Պոտոմաքսյան բանակից և 9-րդ կորպուսից։ Ընդհանուր հաշվով գեներալ Գրանթի տրամադրության տակ կար հինգ կորպուս։ Ուինֆիլդ Հենքոքի 2-րդ կորպուս. Դեվիդ Բիրնի, Ֆրենսիս Բերնլոուի, Ջոն Գիբոնի և Գերշոմ Մոտի դիվիզիաներ։ Գովերնոր Ուորենի 5-րդ կորպուս. Չարլզ Գրիֆինի, Ջոն Ռոբինսոնի, Սամուել Կրոուֆորդի և Ջեյմս Ուոդսվորթի դիվիզիաներ։ Ջոն Սեջվիքի 6-րդ կորպուս. Հորացիո Ռայթի, Ջորջ Գետիի և Ջեյմս Ռիքեթսի դիվիզիաներ։ Էմբրոուզ Բերնսայդի 9-րդ կորպուս. Թոմաս Սթիվենսոնի, Ռոբերտ Փոթերի, Օրլանդո Ուիլքոքսի և Էդվարդ Ֆեռերոյի դիվիզիաներ։ Ֆիլիպ Շերիդանի Հեծելազորային կորպուս. Ալֆրեդ Տորբերտի, Դեվիդ Գրեգի և Ջեյմս Ուիլսոնի դիվիզիաներ։Գեներալ Լիի Հյուսիսվիրջինյան բանակը կազմում էր մոտավորապես 64 000 և 274 թնդանոթ, և բաժանված էր չորս կորպուսների միջև։ Ջեյմս Լոնգսթրիթի 1-ին կորպուս. Չարլզ Ֆիլդի և Ջոզեֆ Քերշոուի դիվիզիաներ։ Ռիչարտ Յուելի 2-րդ կորպուս. Ջուբալ Էրլիի, Էդվարդ Ջոնսոնի և Ռոբերտ Ռոդսի դիվիզիաներ։ Էմբրոուզ Հիլի 3-րդ կորպուս. Ռիչարդ Անդերսոնի, Հենրի Հետի և Կադմուս Ուիլքոքսի դիվիզիաներ։ Ջեբ Ստյուարտի Հեծելազորային կորպուս. Ուեյդ Հեմփթոնի, Ֆիցհյու Լիի և Ռունի Լիի դիվիզիաներ։ == Մարտը == Մայիսի 5-ի վաղ առավոտյան, երբ գեներալ Ուորենի 5-րդ դաշնային կորպուսը շարժվեց դեպի Պլանկ Ռոուդ, արևմուտքում երևաց Յուելի կորպուսը։ Գրանթը հասկացավ, թե ինչ կարող էր կատարվել, և խորհուրդ տվեց. Միդը կանգնեցրեց բանակը և հրամայեց Ուորենին հարձակվել, նախատեսելով, որ գործ ունի փոքրաթիվ ջոկատի, այլ ոչ թե մի ամբողջ հետևակային կորպուսի հետ։ Յուելի մարդիկ միանգամից սկսեցին ամրություններ և պաշտպանական գծեր կառուցել Սանդերս Ֆիլդի արևմտյան եզրում։ Ուորենը տեղակայվեց արևելյան դաշտի եզրին՝ երկու դիվիզիաներով. Չարլզ Գրիֆինի դիվիզիան կանգնեց աջից, իսկ Ջեյմս Ուոդսվորթի դիվիզիան՝ ձախից։ Սակայն, Ուորենը չորոշեց գրոհել, քանի որ վախենում էր աջից հայտնվել թևահար կրակի տակ։ Նա Միդից թույլտվություն խնդրեց երկարաձգել հարձակումն այնքան, մինչև Սեջվիքի 6-րդ կորպուսը հասցնի երկարացնել նրա գիծը աջից։ Այդպիսի որոշշումից դժգոհ՝ Միդը ժամը 13։00-ին Ուորենին հրամայեց գրոհել մինչև Սեջվիքի մոտենալը։ Ուորենը ճիշտ դուրս եկավ, երբ զգուշանում էր իր աջ թևի համար։ Երբ հյուսիսցիները հարձակման անցան, Ռոմեյն Այրեսի բրիգադը ստիպված եղավ հարթավայրերում պաշտպանվել թևահար կրակից։ Այրեսից ձախ գտնվում էր գեներալ Ջոզեֆ Բաթլերի բրիգադը, նրան հաջողվեց խափանել Ջոն Ջոնսի բրիգադին, իսկ ինքը՝ Ջոնսը, սպանվեց մարտի ժամանակ։ Սակայն, Այրեսի ետ մնալու պատճառով, Բաթլերի բրիգադի թևը բաց մնաց, և բրիգադը ստիպված նահանջեց։ Բարլեթի ձին սպանվեց, և Բարլեթը հազիվ կարողացավ փրկվել գերեվարվելուց։ Բարլեթից ձախ գտնվում էր գեներալ Լիզանդեր Քաթլերի Երկաթե Բրիգադը։ Այն անտառով շարժվում էր դաշտից հարավ և գրոհեց գեներալ Քալեն Բաթլի Ալաբամական բրիգադի վրա։ Ալաբամացիները սկզբում նահանջեցին, բայց հետո նրանց միացավ նաև Ջոն Գորդոնի բրիգադը, և նրանք հակագրոհի անցան՝ ստիպելով Երկաթե Բրիգադին իր գոյության ողջ պատմության ընթացքում առաջին անգամ նահանջել։ Ավելի ձախում Ռոյ Սթոունի և Ջեյմս Ռայսի բրիգադները գրոհեցին Դոլսի ջորջիանացիների և Դանիելի հյուսիսկարոլինացիների վրա։ Երկու հարձակումներն էլ ետ մղվեցին, և Կրոուֆորդը իր մարդկանց հրամայեց հեռանալ։ Ուորենը հրետանուն հրամայեց Սանդերսի դաշտի վրա պահել հարձակումը, բայց հարավցիները մարտկոցից հրաձգային կրակ բացեցին և մինչև մթնշաղ թույլ չտվեցին տեղաշարժել թնդանոթները։ Սեջվիքի կորպուսի առաջնապահ հատվածները Սանդերսի դաշտ հասան ժամը 15։00-ին, երբ Ուորենի մարդիկ արդեն ավարտել էին մարտը։ Սեջվիքը Յուելի կորպուսի վրա հարձակվեց ճանապարհի հյուսիսից, և մոտ մեկ ժամ երկու կողմերից փոխանակվում էին գրոհներով ու հակագրոհներով, մինչև, վերջապես բաժանվեցին, ամրությունների աշխատանքներ անցկացնելու համար։ Այդ մարտում մահացու վիրավորվեց Համադաշնության գեներալ Լերոյ Սթաֆորդը։ Մինյե գնդակը վնասել էր նրա ողնաշարը, բայց նա շարունակում էր գլխավորել իր լուիզիանացիներին։ Ավելի ուշ նրան տարան Ռիչմոնդ, որտեղ նա երեք օր անց մահացավ։ === Մայիսի 5, Օրանժ Պլանկ Ռոուդ === Էմբրոուզ Հիլի կորպուսը չկարողացավ անակնկալի բերել դաշնային բնակին և նկատվեց Սամուել Կրոուֆորդի դիվիզիայի զինվորների կողմից, ովքեր գտնվում էին Չեվինգ ագարակում։ Միդը Գետիի դիվիզիային հրամայեց պաշտպանել ռազմավարական կարևոր նշանակություն ունեցող Օրանժ Պլանկ Ռոուդ և Բրոք Ռոուդ խաչմերուկը։ Ջեյմս Ուիլսոնի դդաշնային հեծելազորը, զինված բազմատարողունակ կարաբիններով, կարողացավ մի քիչ կանգնեցնել Հիլի հարձակումը։ Գետիի մոտերքում գտնվող դիվիզիան գրոհի նետվեց և մի քանի հարյուր մետր հետ շպրտեց հակառակորդին։ Մինչ այդ գեներալ Լին իր շտաբն էր տեղակայում Տապա ագարակում։ Նա Հիլի և Ստյուարտի հետ ուղղակի գտնվում էր այնտեղ, երբ զարմանքով նկատեցհակառակորդի զինվորներին, ովքեր դաշտ էին դուրս գալիս։ Գեներալները ստիպված եղան արագ հեռանալ, իսկ դաշնայինները ետ վարադարձան անտառ, այդպես էլ չիմանալով, թե իրենք որքան մոտ էին ամերիկայի պատմության ընթացքը փոխելուն։ Մինչ այդ Միդը Հենքոքի կորպուսն ուղարկեց, որպեսզի օգնության հասնի Գետիին։ Ժամը 16։00-ին ժամանեցին Հենքոքի կորպուսի առաջին մասերը, և Միդը Գետիին հրամայեց գրոհել հակառակորդի դիրքերի վրա։ Բայց հենց հյուսիսցիները մոտեցան Հենրի Հետի դիվիզիայի դիրքերին՝ հայտնվեցին ուժեղ հրաձգային կրակի տակ՝ մի փոքրիկ բլուրից։ Աստիճանաբար ժամանեցին Հենքոքի դիվիզիայի նոր զորամասեր, և Հենքոքը նրանց ուղարկեց մարտի, այնպես որ գեներալ Լին ստիպված էր դուրս բերել իր պահեստազորը՝ Կադմուս Ուիլքոքսի դիվիզիան։ Մարտը շարունակվեց մինչև մթնշաղ՝ առանց որևէ նշանակալի փոփոխությունների։ === Մայիսի 6-ի ծրագրերը === Մայիսի 6-ին գեներալ Գրանթը որոշեց հակառակորդին մաս առ մաս պարտության մատնել։ Հիլի կորպուսը նրան ավելի թուլացած թվաց, այդ իսկ պատճառով նա վաղ առավոտյան Գետիի դիվիզիային և 2-րդ կորպուսին հրամայեց հարձակում գործել։ Միաժամանակ 5-րդ և 6-րդ կորպուսները շարունակում էին Յուելի դիրքերի վրա գրոհը, որպեսզի նրան թույլ չտան Հիլին օգնական զորքեր ուղարկել։ Բերնսայդի 9-րդ կորպուսը ուղարկվել էր, որպեսզի շրջանցի Հիլի կորպուսը հյուսիսից։ Հաջողության դեպքում Հիլը կջախջախվեր, և այդ ժամանակ կարելի կլիներ ողջ ուժերը կենտրոնացնել Յուելի դեմ։ Մինչդեռ Լոնգսթրիթի կորպուսն արդեն մարտի դաշտից 10 մղոնի վրա էր գտնվում, դրա համար էլ Լին որոշեց նրան ուղարկել դիրքեր՝ Հիլի փոխարեն, իսկ Հիլին էլ, իր հերթին տեղափոխե դեպի ձախ, որպեսզի փակի երկու կորպուսների միջև եղած ճեղքվածքը։ Սակայն, Լոնգսթրիթը, մտածելով, որ շատ ժամանակ ունի, իր հոգնած մարդկանց թույլ տվեց քնել մինչև կեսգիշեր։ Մեկնելով մթունյան մեջ՝ նրանք չէին կարողանում շատ ճանապարհ անցնել՝ ժամանակ առ ժամանակ կորցնելով ճիշտ ճանապարհը, այդ իսկ պատճառով նրանք չկարողացան արևածագին զբաղեցնել իրենց տրված դիրքերը։ === Մայիսի 6, Լոնգսթրիթի հարձակումը === Գործելով ճիշտ ըստ ծրագրի՝ ժամը 05։00-ին Հենքոքի 2-րդ կորպուսըգրոհեց հիլի դիրքերի վրա Ուոդսվորթի, Բիրնի և Մոտի ուժերով։ Գետիի և Գիբոնի դարձան պահեստազոր։ Ավելի շուտ՝ ժամը 04։45-ին, հարձակման անցան գեներալ Յուելի մարդիկ, սակայն ետ մղվեցին գեներալներ Սեջվիքի և Ուորենի կորպուսների կողմից։ Հիլի կորպուսի մի հատվածում 16 թնդանոթներ ինտենսիվ կրակ էին բացել դիրքերից՝ Տապա կույսի տան ուղղությամբ, և Հիլի բոլոր զինվորները սկսել էին նահանջել։ Իրավիճակն աղետալի էր, բայց ժամը 06։00-ին անսպասելիորեն հայտնվեց գեներալ Լոնգսթրիթի կորպուսի առաջնապահ ջոկատը՝ Ջոն Գրեգի տեխասյան բրիգադը, որը կազմում էր 800 հոգի։ Տեղի ունեցավ հետագայում հայտնի դարձած տեսարանը։ Ըստ մի վարկածի՝ Գեներալ Լին, թեթևացած և հուզված, գլխավերևում թափահարել՝ իր գլխարկը և բացականչել. «Texans always move them!» (թարգմանաբար. «Անվեհեր տեխասցիները միշտ առջևու՜մ են»)։ Հուզմունքից տարված՝ գեներալ Լին սկսել է ընդառաջ գնալ առաջնապահ բրիգադին։ Երբ տեխասցիները հասկացել են դա, կանգ են առել և վերցրել Լիի ձիու՝ Ճանապարհորդի սանձերը և ասել, որ առաջ կգնան, եթե միայն, գեներալ Լին իրենց թիկունքն անցնի։ Այստեղ է ասվել «General Lee To The Rear!» («Գեներալ Լի՛, դեպի թիկու՛նք։») արտահայտությունը։ Լոնգսթրիթի կորպուսը մարտի բռնվեց երկու ճակատային դիվիզիաներով. Չարլզ Ֆիլդի դիվիզիան (տեխասյան բրիգադի հետ) գնում էր ձախից, իսկ Ջոզեֆ Քերշոուի դիվիզիան ընթանում էր աջից։ Հյուսիսցիները, իրենց հարձակումից կազմակերպվածությունը կորցրած, չկարողացան դիմադրել ուժգին գրոհին, և մի քանի հարյուր մետր ետ մսվեցին Տապայի տան մոտից։ Տեխասյան բրիգադը ընթանում էր առջևից, և, հատկապես, նրա կորուստները մեծ եղան. 800-ից միայն 250-ը շարքի մեջ մնացին։ Սակայն, Հիլի կորպուսը փրկվեց։ Առավոտյան ժամը 10։00-ին Լոնգսթրիթի ինժեներները տեղեկացրի, որ Պլանկ Ռոուդի մոտ հայտնաբերել են կիսակառույց երկաթուղային ճանապարհ, որով հեշտությամբ կարելի է հակառակորդի թիկունք անցնել։ Լոնգսթրիթը փոխգնդապետ Մոքսլի Սորելին հրամայեց այդ ճանապարհով չորս մարտունակ բրիգադ անցկացնել, որպեսզի անսպասելի հարձակում գործեն հակառակորդի վրա։ Սորելը և իր հրամանատար Ուիլյամ Մահոունը կատարեցին առաջադրանքը և ժամը 11։00-ին գրոհեցին Հենքոքի կորպուսի վրա։ Հետագայում Հենքոքը գրել է, որ այդ թևահար գրոհը պատռեց իր գիծն, «ինչպես մի թաց սրբիչ»։ Այդ ժամանակ Լոնգսթրիթը կրկնեց ճակատային գրոհը, և դաշնային կորպուսը ետ շպրտվեց դեպի Բրոք Ռոուդ, որի ընթացքում մահացու վիրավորվեց գեներալ Ջեյմս Ուոդսվորթը։ === Լոնգսթրիթի վիրավորումը === Երբ Լոնգսթրիթը իր շտաբի սպաների հետ Պլանկ Ռոուդով վերև էր գնում, նրանք հանդիպեցին Մահոունի մարդկանց, ովքեր իրենց գրոհներից հետո նահանջում էին։ Վիրջինացիները որոշեցին, որ հեծյալները դաշնային բանակի հեծելազորից են, և կրակ բացեցին նրանց ուղղությամբ։ Լոնգսթրիթը պարանոցի շրջանում ծանր վիրավորվեց, իսկ գեներալ Միկա Ջենքինսը սպանվեց։ Լոնգսթրիթը հասցրեց գեներալ Չարլզ Ֆիլդին հրահանգ տալ, որպեսզի «Ճնշում գործադրի հակառակորդի վրա» («Press the enemy»), սակայն հարավցիների շարքերում անկարգություն էր մտել, և մինչ նրանք կկազմակերպվեին, Հովարդի հյուսիսցիները ամուր պաշտպանական դիրքեր զբաղեցրեցին Բրոք Ռոուդի հողաշեն ամրությունների մոտ։ Հաջորդ օրը Լին Ռիչարդ Անդերսոնին հանձնեց 1-ին կորպուսի հրամանատարությունը։ Լոնգսթրիթը մինչև հոկտեմբերի 13-ը չկարողացավ վերադառնալ բանակ։ Այնպես ստացվեց, որ Լոնգսթրիթը իր մարդկանց կողմից վիրավորվեց հենց հենց այն վայրում, որտեղից 6 կմ հեռավորության վրա, դրանից մեկ տարի առաջ նման ձևով վիրավորվել էր Թոմաս Ջեքսոնը։ === Մայիսի 6, Գորդոնի հարձակումը === Մարտի դաշտի հյուսիսային հատվածում տևում էին մինչև վերջ՝ առանց որևէ մեկի առավելության։ Վաղ առավոտյան գեներալ Ջոն Գորդոնը հակառակորդի գծում հետախուզում անցկացրեց և իր դիվիզիայի հրամանատարին՝ Ջուբալ Էրլիին, առաջարկեց թևահար գրոհ կազմակերպել, հենց նույն ճշտությամբ, ինչպես մեկ տարի առաջ Ջեքսոնը կազմակերպեց։ Սակայն, Էրլին մտածեց, որ դա շատ ռիսկային տարբերակ է։ Պատերազմից հետո Գորդոնը պնդում էր, որ գեներալ Լին անձամբ է այցելել Յուելին և հրամայել նրան իրագործել Գորդոնի ծրագիրը։ Սակայն, որոշ այլ հեղինակներ կասկածում են գեներալ Լիի անձնական միջամտության վրա։ Ամեն դեպքում, Յուելը հրամյեց նրան արագորեն սկսել գործողությունը մինչև արևամուտը։ Դաշնային բանակի աջ թևում կռվում էին անփորձ Նյույորքյան զորամասերը, ովքեր ողջ պատերազմն անցկացրել էին Նյու Յորքի ամրոցներում։ Գորդոնի գրոհը նրանց հանկարծակիի բերեց, բայց արդյունքում վրա հասնող մթությունը և խիտ բուսականությունը հարձակման դիմացն առան, և դաշնայինները, գործի դնելով իրենց պահեստազորը, կայունացրեցին աջ թևը։ Գիշերվա ընթացքում Սեջվիքի գիծը տարածվեց մինչև Գերման Պլանկ Ռոուդ։ Շատ տարիներ անց Գորդոնը փոշմանել է, որ ինչ-որ համաձայնությունների պատճառով իր գրոհը հետաձգվել է, պատճառաբանելով, որ «մեծագույն հնարավորությունը, որը տրվել էր գեներալ Լիի բանակին, բաց թողնվեց»։ Դաշնային բանակի թևի տապալման մասին հաղորդագրությունը վախեցրեց Գրանթի շտաբում գտնվողներին, և սկսվեց մի երկխոսություն, որը հաճախ է մեջբերվում հուշագրություններում։ === Մայիսի 7 === Մայիսի 7-ի առավոտյան Գրանթը կանգ առավ հակառակորդի լավ ամրացված դիրքերի վրա կատարվելիք մի անխուսափելի, հեռանկարային գրոհի մտքի վրա։ Գեներել Գրանթը չէր սիրում մանևրումներ, բայց այս անգամ նա ստիպված էր դեմ գնալ իր սկզբունքներին։ Նա սկսեց իր ուժերը Բրոք Ռոուդով դեպի հարավ նետել, որպեսզի հասցնի Սփոթսիլվեյնիի մետ գտնվող խաչմերուկը զբաղեցնի։ Հաջողվելու դեպքում նա կհայտնվեր Լիի և Ռիչմոնդի արանքում և հակառակորդին կստիպեր մարտը վարել ոչ շահավետ դիրքից։ Նա գիշերային մարշի հրաման տվեց, այն բանի հետ միասին, որ նրանք 16 կիլոմետր պետք է անցնեին մայիսի 8-ի առավոտյան, մինչև Սփոթսիլվեյնի։ Սակայն, նա չկարողացավ տեղաշարժն աննկատ կատարել, և Լին Սփոթսիլվենի հասավ ավելի շուտ, քան Գրանթը։ Արդյունքում, Գրանթը կրկին ստիպված էր գրոհել ամուր դիրքերի վրա։ == Հետևանքներ == === Կորուստներ === Գոյություն ունեն այս ճակատամարտի կորուստների մասին տարբեր տեղեկություններ։ Ներքևում ներկայացված են այդ տեղեկությունները ըստ տարբեր աղբյուրների։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == General Lee In The Wilderness Campaign Archived 2015-09-10 at the Wayback Machine. General Lee To The Rear! Archived 2015-07-09 at the Wayback Machine. Կամպանիայի անիմացված պատմությունը Archived 2009-02-27 at the Wayback Machine. Battle of The Wilderness Քարտեզներ, լուսանկարներ, գրություններ։ LEE TO THE REAR — Ջոն Ռեբեյն Թոմփսոնի բանաստեղծությունը։
595,676
Վալերիան Օսինսկի
Վալերիան Վալերիանովիչ Օբոլենսկի (ռուս.՝ Валериан Валерианович Оболенский, մարտի 25 (ապրիլի 6), 1887 կամ փետրվարի 25, 1887(1887-02-25), Byki, Kursk Oblast, Լգովի շրջան, Կուրսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - սեպտեմբերի 1, 1938(1938-09-01), Կոմմունարկայի կրակահրապարակ), հայտնի նաև որպես Վալերիան Օսինսկի, ռուս բոլշևիկ հեղափոխական, խորհրդային քաղաքական գործիչ, մարքսիստ տեսաբան, տնտեսագետ, Մոսկվայի գյուղատնտեսական ակադեմիայի պրոֆեսոր, ԽՄԿԿ անդամ (1907)։ 1905 թվականին սովորել է Մոսկվայի համալսարանում, 1906 թվականին՝ Գերմանիայում։ 1907-1917 թվականներին կուսակցական ագիտացիոն աշխատանքներ է տարել Մոսկվայում, Տվերում, Խարկովում։ Փետրվարյան հեղափոխությունից (1917) հետո եղել էր ՌՍԴԲ(բ)Կ Մոսկվայի մարզային բյուրոյի անդամ։ ՌՍԴԲ(բ)Կ 6-րդ համագումարի պատգամավոր։ 1917 թվականի հոկտեմբերին՝ Իյարկովի ՌՀԿ–ի անդամ։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից (1917) հետո՝ ՌԽՖՍՀ պետական բանկի կառավարիչ, ժողովրդական տնտեսության բարձրագույն խորհրդի (ԺՏԲԽ) նախագահ (մինչև 1918 թվականի մարտը), ապա աշխատել է «Պրավդա» թերթի խմբագրությունում և ԺՏԲԽ–ում։ 1918 թվականի գարնանը եղել է «ձախ կոմունիստներ»-ի պլատֆորմի հեղինակներից մեկը։ 1920 թվականին՝ Տուլայի նահանգային գործադիր կոմիտեի նախագահ, Պարենժողկոմատի կոլեգիայի անդամ։ 1920-1921 թվականներին՝ «Դեմոկրատական ցենտրալիզմ» հակակուսակցական խմբի ակտիվ գործիչներից։ 1921-1923 թվականներին՝ Հողժողկոմի, ԺՏԲԽ նախագահի տեղակալ։ Հարել էր տրոցկիստական օպոզիցիային, ապա հեռացել դրանից։ 1923-1924 թվականներին եղել է ԽՍՀՄ լիազոր ներկայացուցիչը Շվեդիայում։ 1925-1928 թվականներին՝ ԽՍՀՄ պետպլանի նախագահության անդամ, Կենտրոնական վիճվարչության կառավարիչ։ 1929 թվականից՝ ԽՍՀՄ ԺՏԲԽ նախագահի տեղակալ։ Կուսակցության 7-11, 14-17-րդ համագումարների պատգամավոր, 10, 14-17-րդ համագումարներում ընտրվել էր ԿԿ–ի անդամության թեկնածու։ Կոմինտերնի 1-ին կոնգրեսի (1919 թ.) պատվիրակ։ Եղել է տնտեսագիտական հարցերի վերաբերյալ աշխատությունների հեղինակ։ Գնդակահարվել է Խորհրդային բռնաճնշումների ժամանակահատածում՝ 1938 թվականի սեպտեմբերի 1-ին։ == Ծանոթագրություններ ==
542,366
Կրովա
Կրովա (իտալերեն՝ Crova), կոմունա Իտալիայում, Պիեմոնտ մարզում։ Մտնում է Վերչելի գավառի կազմի մեջ։ Զբաղեցնում է 14 կմ² տարածք։ Բնակչությունը 2008 թվականի տվյալներով 435 մարդ է։ Բնակչության խտությունը կազմում է՝ 31 մարդ/կմ²։ Փոստային ինդեքս՝ 13040 Հեռախոսային կոդը՝ 0161։ == Ժողովրդագրություն == Բնակչության դինամիկա
79,295
Ուկրաինան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում
Ուկրաինան Եվրատեսիլ երգի մրցույթին առաջին անգամ մասնակցել է 2003 թվականին։ Ուկրաինան իր մասնակցության երկրորդ տարում դառնում է հաղթող՝ Ռուսլանայի "Wild Dances" երգի շնորհիվ։ Քանի որ Ուկրաինան հաղթել էր այդ տարվա մրցույթում 2005 թվականի մրցույթը անցկացվելու էր Կիևում։ Ուկրաինան մրցույթի այն հաջողակ երկրներից մեկն է որը ամեն անգամ հաղթահարում է կիսաեզրափակչի փուլը։ 2009 թվականին Ուկրաինայում մրցույթը հեռարձակող "NTU" հեռուստաընկերությունը հայտարարեց, որ մասնակցելու է Եվրատեսիլ 2009 թ.-ին, չնայած բոլոր այն խոսակցություններին, որ հեռուստաընկերությունը ունի ֆինանսական խնդիրներ։ 2015 թ.-ին Ուկրաինան հրաժարվում է մասնակցել ֆինանսական խնդիրների և երկրում տեղի վիճակի պատճառով։ == Մասնակիցներ == XX կիսաեզրափակիչներում նշանակում են ավտո-որակավորում։ Սա կարող է լինել արդյունք հետևյալ երկու պատճառներից։ Եթե երկիրը հաղթել է նախորդ տարվա մրցույթը, հաջորդ տարի նա չի մրցելու որևէ կիսաեզրափակչում։ Մյուս պատճառն այն է, որ Մեծ Քառյակի (Հնգյակի) երկիր-անդամները չեն մասնակցում որևէ կիսաեզրափակիչ փուլում։ XX եզրափակիչներում նշանակում է, որ երկիրը չի անցել եզրափակիչ փուլ։ == Քվեարկության պատմություն (2003-2012) == Ուկրաինան ամենաշատ միավորները տվել է... Ուկրաինան ամենաշատ միավորները ստացել է... == Եվրատեսիլը Ուկրաինայում == == Տես նաև == Ուկրաինան Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթում Ռուս-ուկրաինական հարաբերությունները Եվրատեսիլ երգի մրցույթում == Հղումներ == Ուկրաինայի էջը Eurovision.tv կայքում
456,738
Լա Ռոշել 8 (կանտոն)
Լա Ռոշել 8 (ֆր.՝ Canton de La Rochelle-8), Ֆրանսիայի կանտոն է, գտնվում է Պուատու Շարանտա շրջանում։ Ծովափնյա Շարանտ դեպարտամենտի կանտոնն է։ Մտնում է Լա Ռոշել օկրուգի մեջ։ Համաձայն 2006 թվականի մարդահամարի կանտոնի բնակչությունը 15296 մարդ էր։Կանտոնի համարը 1749 է։ Կանտոնում կա 3 կոմունա։ == Տես նաև == Ֆրանսիայի կոմունաներ Ֆրանսիայի օկրուգներ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Վիճակագրության ազգային կոմիտե Archived 2007-06-29 at the Wayback Machine. (ֆր.)
566,945
Պալացուոլո սուլ Սենիո
Մոնտեսպերտոլի (իտալերեն՝ Palazzuolo sul Senio), կոմունա Իտալիայի Տոսկանա մարզի Ֆլորենցիա գավառում։ Բնակչությունը կազմում է 1234 մարդ (2008 թվականի տվյալներով)։ Բնակչության խտությունը՝ 11 մարդ/կմ²։ Տարածքը՝ 109 կմ²։ Փոստային ինդեքս՝ 50035։ Հեռախոսային կոդ՝ 055։ Կոմունայի հովանավորն է Սուրբ Ստեփանոսը։ Տոնը նշվում է դեկտեմբերի 26-ին։ == Ժողովրդագրություն == Բնակչություն == Կապի տվյալներ == Հեռախոսահամար՝ 055 8046008 Պաշտոնական կայքը՝ http://www.palazzuolo.it/ == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք (իտալ.) Վիճակագրության ազգային ինստիտուտ (իտալ.) http://www.istat.it/english/ Archived 2009-12-07 at the Wayback Machine.
7,154
Էլեկտրոնիկա
Էլեկտրոնիկան համեմատաբար նոր տեխնոլոգիա է։ Տրանզիստորները՝ միկրոսխեմաների կարևոր բաղադրամասերը, հայտնագործել են 1947 թվականին։ ժամանակակից էլեկտրոնային տեխնոլոգիան պայմանավորող միկրոսխեմաներն անհայտ էին մինչև 1962 թվականը։ էլեկտրոնիկայի հիմքում էլեկտրականության օգտագործման ձևերն են՝ փոքր քանակության էլեկտրաէներգիայով մեծ քանակության էլեկտրաէներգիա վերահսկելու հնարավորությունը։ էլեկտրոնային անջատիչը, ի տարբերություն սովորական լույսի անջատիչի, կարելի է աշխատեցնել մի այլ էլեկտրոնային անջատիչով։ Ուստի պարզ միկրոսխեմայում կարելի է հավաքել անջատիչների (տրանզիստորների) հսկայական հանգույցներն, մեկով վերահսկել մյուսը՝ բարդ հաջորդականությամբ իրականացնելով գործողություններ, որոնք էլեկտրականության մի տեսակը փոխարկում են մյուսին։ էլեկտրոնիկայի զարգացման ապշեցուցիչ արագությունն ապահովում է հենց էլեկտրոնիկան, այնպես, ինչպես հենց համակարգիչների օգնությամբ են ստեղծում առավել կատարյալ համակարգիչներ։ Համակարգիչներն այսօր կատարում են հազարավոր անգամ ավելի շատ գործողություններ, քան 50 տարի առաջ։ == Սիլիցիումի մշակումը == էլեկտրոնային սխեմաները պատրաստում են՝ մաքուր սիլիցիումիս խառնուրդներ ավելացնելով և մշակելով։ Միկրոսխեմաներն օգտագործում են՝ էլեկտրական հոսանքը վերահսկող մանրաչափ սարքեր ստեղծելու համար։ Այստեղ ճարտարագետը ստուգում է վակուումային խցիկը։ == Տրանզիստոր == Տրանզիստորներն աշխատում են Էլեկտրոնների շարժումը կառավարելով, բայց նրանցում մասնիկները շարժվում են պինդ մարմնի և ոչ թե վակուումի միջով ու անջատվելու համար տաքացման կարիք չունեն։ Անհատական տրանզիստորներն օգտագործում Են տարբեր սարքեր կառավարելու համար։ Քանի որ տրանզիստորները պատրաստում են միայն մի նյութի՝ սիլիցիումի մշակմամբ, ապա մեկ սխեմայի վրա կարելի Է հավաքել հազարավոր տրանզիստորներ։ == Առաջին Էլեկտրոնային Լամպը == 1904 թվականին հայտնագործեցին, որ էլեկտրոն կոչվող շատ փոքր մասնիկները, պոկվելով տաք | լարերից և թափառելով վակոտւմամ, կարող են օգտագործվել էլեկտրական շղթայում։ 1906 թվականին ամերիկացի Լի դը Ֆորեսթը (1873-1961) հայտնագործեց այդ էլեկտրոններն էլեկտրականությամբ կառավարելու եղանակ և ստեղծեց առաջին Էլեկտրոնային սարքը՝ Էլեկտրոնային լամպը։ == Հզորացված Միկրոսխեմա == Միկրոսխեմաների շնորհիվ Էլեկտրոնիկան վերածվեց աշխարհը վերափոխող ուժի։ Առաջին փորձնական սիլիցիումային սխեման ստեղծվեց 1958 թվականին։ Առաջին արդյունաբերական սխեմաները պարունակում Էին ընդամենը մի քանի տասնյակ, իսկ ներկայիս սխեմաները՝ միլիարդից ավելի տրանզիստորներ։ Առաջին պրոցեսորը, որը պարունակել է միլիարդից ավել տրանզիստորներ, արտադրվել է Intel ընկերության կողմից 2006 թ.: == Սկավառակի Շարժաբեր == Համակարգչի գլխավոր արժանիքը հիշողությունն Է, առանց որի բոլոր տեղեկություններն ու հրահանգները ձեռքով պիտի հաղորդեինք մեքենային և հետ ստանայինք։ Համակարգիչներն ունեն արագընթաց Էլեկտրոնային հիշողություն, որը պահեստավորում է ընթացիկ բոլոր տեղեկությունները։ Ավելի դանդաղընթաց հիշողությունը, ինչպիսին Է անհատական համակարգչի այս մագնիսական սկավառակի հիշողությունը, օգտակար Է այլ տվյալների համար. սա Էժան Է և հոսանքի անջատման դեպքում հիշողությունը չի կորցնում։ Համակարգիչը սկավառակի վրա գտնվող տվյալները գտնում Է մեկ ակնթարթում։
314,848
Նեկրասովսկոե
Նեկրասովսկոե (ռուս.՝ Некрасовское), քաղաքատիպ ավան Ռուսաստանի Յարոսլավլի մարզի Նեկրասովսկի շրջանի կազմում։ Բնակչությունը 2010 թվականին գրանցված տվյալներով կազմում էր 6164 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
555,502
Ռանկո
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ռանկո (այլ կիրառումներ)Ռանկո (իտալերեն՝ Ranco), քաղաք Իտալիայում, գտնվում է Իտալիայի պրովինցիայի Լոմբարդիա մարզում՝ Վարեզե գավառում։ Բնակչությունը 1208 մարդ։ Բնակչության միջին խտությունը՝ 635 մարդ/կմ²։ Զբաղեցնում է 9 կմ² տարածք։ Փոստային ինդեքս՝ 21020: Հեռախոսային կոդը՝ 0331։ Համայնքի հովանավորներն են Սուրբ Կիրիկը և Սուրբ Լավրենտին։ == Ժողովրդավարություն == Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները. == Արտաքին հղում == Վիճակագրության ազգային ինստիտուտ(իտալ.) http://www.istat.it/english/ Archived 2009-12-07 at the Wayback Machine. == Ծանոթագրություններ ==
443,150
Սամվել Ապրեսյան (այլ կիրառումներ)
Սամվել Ապրեսյան, կարող է վերաբերել՝ Սամվել Յուրիի Ապրեսյան, հայ ազատամարտիկ, Արցախյան ազատամարտի մասնակից Սամվել Սերգեյի Ապրեսյան, հայ ազատամարտիկ, Արցախյան ազատամարտի մասնակից
961,050
Սվետլանա Ագապիտովա
Սվետլանա Յուրևնա Ագապիտովա (ռուս.՝ Светлана Юрьевна Агапитова, փետրվարի 8, 1964(1964-02-08), Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս իրավապաշտպան, հասարակական և պետական գործիչ։ Սանկտ Պետերբուրգում երեխաների իրավունքների հանձնակատար։ == Կենսագրություն == Սվետլանա Ագապիտովան ծնվել է 1964 թվականի փետրվարի 8-ին, Լենինգրադում։ 1986 թվականին ավարտել է Լենինգրադի պետական համալսարանի ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետը։ 2012 թվականին ավարտել է Ռուսաստանի Դաշնության նախագահին կից ազգային տնտեսության և պետական կառավարման ակադեմիան՝ ստանալով իրավաբանի որակավորում։ 1989 թվականին Ագապիտովան դարձել է IMA-PRESS տեղեկատվական և գովազդային գործակալության հիմնադիրը։ 1991 թվականից աշխատել է ГТРК «Петербург — 5-й канал»-ում, եղել է «Информ-ТВ»-ի թղթակից, խմբագիր, մեկնաբան, «У всех на виду» և «Пять вечеров» հաղորդումների հեղինակ և վարող։ «Россия» հեռուստաալիքով եղել է «Погода в доме» և «Детский вопрос» հաղորդումների հեղինակը և վարողը։ 2009 թվականի դեկտեմբերի 23-ին Սանկտ Պետերբուրգում ստանձնել է երեխայի իրավունքների հանձնակատարի պաշտոնը։ 2015 թվականի հունվարի 21-ին Սանկտ Պետերբուրգում վերընտրվել է Երեխայի իրավունքների հանձնակատարի պաշտոնում։ Ամուսնացած է, ունի չորս երեխա։ Բազմիցս մեղադրվել է Ռուսաստանի ուղղափառ ակտիվիստների կողմից աբորտի, համասեռամոլության և սոդոմիայի խթանման համար։ == Ավանդ == Սվետլանա Ագապիտովայի կողմից իրականացված օրենսդրական նախաձեռնությունները` Ռուսաստանի Դաշնության ընտանեկան օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին (127-րդ հոդվածի 1-ին կետի 7-րդ կետ և 146-րդ հոդվածի 3-րդ կետ)` ընտանիքում երեխայի տեղաշարժի սահմանափակումները վերացնելու նպատակով, եթե այդ ընտանիքի անդամների մեջ կան ՄԻԱՎ-ով կամ հեպատիտով (B, C) տառապող մարդիկ։ Քանի որ որդեգրող ծնողները (խնամակալները), որոնք ժամանակին հիվանդ երեխա են որդեգրել, զրկվել են մեկ այլ որբի վերցնելու և դաստիարակելու հնարավորությունից. մասնակցություն Սանկտ Պետերբուրգի օրենսդրական ակտերում փոփոխություններ կատարելուն` ծնողազուրկ երեխաներին բնակարան տրամադրելու վերաբերյալ. 2013 թվականի դեկտեմբերի 28-ին ընդունվեց «Ռուսաստանի Դաշնության քրեական օրենսգիրքում և Ռուսաստանի Դաշնության քրեական դատավարության օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին» թիվ 380-FZ դաշնային օրենքը։ Այս փոփոխությունները կատարվել են այն բանից հետո, երբ հանձնակատարը բազմիցս դիմել է Պետդումայի և Ռուսաստանի Դաշնության Դաշնային ժողովի պատգամավորներին 2012-2013 թվականներին, նշելով, որ սեռական հասունության տարիքի չհասնելը, որը արտացոլված է Ռուսաստանի Դաշնության Քրեական օրենսգրքի 134-րդ և 135-րդ հոդվածներում, թույլ է տալիս մանկապիղծներին խուսափել քրեական պատասխանատվությունից. հովանավորչության խթանումը (արհեստավարժ խնամատար ընտանիք)` որպես որբերի ընտանեկան դաստիարակության ձև; 2015 թվականի հունվարի 1-ից՝ ՄԻԱՎ-ով վարակված երեխաների և չարորակ նորագոյացություններով տառապող երեխաների ծնողներին հիվանդության թերթիկ տրամադրելու կարգի փոփոխության մասին։ Նախկինում ծնողները իրավունք չունեին հիվանդության թերթիկ ստանալ` 120 օրից ավելի երեխաների խնամքի համար 120 օրից ավելի և 15 տարեկանից բարձր երեխաների խնամքի համար, մայրերը ստիպված էին լինում կորցնել աշխատանքը։ նախաձեռնություն` փոփոխելու Ռուսաստանի Դաշնության Կառավարության որոշումը` ծննդյան վկայականի նոտարական վավերացված պատճենով գնացքներով երթևեկելու արգելքը վերացնելու մասին։ «Քրոնի հիվանդություն ունեցող երեխաների համար քաղաքային բյուջեի միջոցների հաշվին դեղամիջոցների արտոնյալ տրամադրման մասին» տարածաշրջանային օրենքում լրացումների կատարում։ Սանկտ Պետերբուրգի որդեգրող ծնողներին փոխհատուցման ավելացում (100000 ռուբլի, մինչ այդ այն կազմում էր մոտ 23000) երեխաների առողջարարական ճամբարի ուղեգրերի սոցիալական արժեքի ավելացումը` 12000-ից մինչև 21000 ռուբլի === Պարգևներ === ԽՍՀՄ լողի սպորտի վարպետ, աղջիկների շրջանում ԽՍՀՄ չեմպիոն «Կնոջ մասին սիրով» միջազգային մրցույթի դափնեկիր («Կին լրագրող» անվանակարգում) (1996) Միս մեդիա — 1997 Լրագրողների միության «Քաղաք և քաղաքացիներ» մրցույթի դափնեկիր (1997) «Ոսկե հավալուսն» հասարակական բարեգործական շարժման «Գթասրտության և մեծահոգության համար» «Լրագրող» անվանակարգի դափնեկիր (2003) ԶԼՄ-ների ոլորտում Սանկտ Պետերբուրգի Կառավարության մրցանակի դափնեկիր (2008) ՍԵԶԱՄ-2008 մրցանակի դափնեկիր «Ռուսաց լեզուն էլեկտրոնային լրատվամիջոցներում» համառուսաստանյան մրցույթի առաջին մրցանակակիր (2008) «Լավագույն ջերմ ծրագրի համար» (2005) հատուկ մրցանակի հաղթող և «Ոսկե գրիչ-2008» մրցույթի դափնեկիր՝ «Լավագույն հրապարակախոսական ծրագիր» անվանակարգում «Հավերժական արժեքները լրատվամիջոցների հայելու մեջ» համառուսաստանյան մրցույթի դափնեկիր՝ «Երեխայի ժպիտը» անվանակարգում == Քննադատություն == 2014 թվականի դեկտեմբերի 27-ին Դիմիտրի Սմիրնովը հավատացյալներին դիմեց՝ թույլ չտալ Սանկտ Պետերբուրգում երեխաների իրավունքների հանձնակատար Սվետլանա Ագապիտովայի վերընտրվելը։ Սվետլանա Ագապիտովան մանրամասն պատասխանեց Դիմիտրի Սմիրնովին և հայտարարեց աշխատանքային հեղինակությունը պաշտպանելու համար դատական հայց ներկայացնելու մտադրության մասին։ Սվետլանա Ագապիտովան վերընտրվեց 2015 թվականի հունվարին «ձայների մեծ առավելությամբ»։ Այնուհետև տարաձայնություն առաջացավ հայտնի դերասան Ալեքսեյ Պանինի և Սվետլանա Ագապիտովայի միջև։ Պանինը իրեն անհարգալից պահեց, մեղադրեց օմբուդսմենին՝ իր և իր դստեր առնչությամբ օրենքը խախտելու մեջ։ VKontakte սոցիալական ցանցում ստեղծվել է Ագապիտովայի հակառակորդների խումբ АГАПАТОВА.net խումբը։ == Պատասխան քննադատությանը == Դիմիտրի Սմիրնովի դիմումը քննադատվեց ավետարանչական գիտնական և հրապարակախոս Անդրեյ Դեսնիցկու կողմից «ուղղափառության քողի ներքո թշնամություն քարոզելու և վատաբանելու մի մարդու, ով իսկապես քրիստոնեական շատ գործեր է արել»։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Светлана Юрьевна АГАПИТОВА Archived 2019-04-03 at the Wayback Machine.
956,474
Ամանորյա խոստումներ
Ամանորյա խոստումներ (անգլ.՝ New Year’s Resolutions՝ «ամանորյա խոստում, երդում»), ամանորյա ավանդույթ, որը հիմնականում տարածված է անգլալեզու համայնքում. նոր կյանք սկսելու, վնասակար սովորույթներից ձերբազատվելու իդեալիստական բնույթի խոստում, որը տրվում է հունվարի 1-ին։ Չնայած կատակային բնույթին` խոստումը հաճախ տրվում է օրագրում գրավոր ձևով կամ ընկերների ներկայությամբ։ == Պատմություն == Ամանորյա խոստումների ավանդույթը սկիզբ է առնում ամանորյա տոնակատարության անտիկ սովորույթներից։ Աստվածների դիրքը պահպանելու համար հին բաբելոնացիները տարեվերջին տերերին էին վերադարձնում գրավված իրերը, վճարում էին պարտքերը և հաշտվում հարևանների հետ։ Հունվարին հին հռոմեացիները իրար բարոյական օգուտի խոստում էին տալիս։ Ենթադրվում էր, որ նրանք կարող են սիրաշահել երկերեսանի Յանուսին (աստված, որի պատվին կոչվել է տարվա առաջին ամիսը)։ Աստվածը մի դեմքով նայում էր անցյալին, մյուսով՝ ապագային։ Անտիկ ժամանակներից հաջողակ էր համարվում Ամանորի առաջին օրերին ձեռնարկել գործնական բնույթի աշխատանքներ, քանի որ այն հաճելի էր Յանուսին։ Միջնադարում գոյություն ուներ այսպես կոչված «երդում սիրամարգի վրա» (անգլ.՝ peacock vow), երբ Ամանորի նախօրեին ասպետ-վասալները կրկնում էին հավատարմության երդումը իրենց սյուզերեններին։ Ավանդույթին վերադարձը տեղի է ունեցել ռեֆորմացիայի ժամանակ և Սուրբ ծննդի և Ամանորի հակադրության միջոցով։ Միջնադարում սուրբծննդյան տոներն ուղեկցվել են խնջույքներով, դիմակահանդեսներով և հռոմեական սատուրնալիաներից բխող մարմնական հաճույքներով։ Եվրոպայում արագ տարածվող պուրիտանության գաղափարների համաձայն՝ նման ավելորդությունները չէին համապատասխանում կրոնական տոնակատարությունների ոգուն։ 16-17-րդ դարերում սկզբունքային տարաձայնությունները դարձել են Անգլիայի կաթոլիկների և բողոքականների բախման պատճառներից մեկը։ Փորձելով հաշտեցնել բանակներին՝ Եղիսաբեթ I թագուհին սահմանել է երկիրը խիստ կրոնական նորմերի վերադարձնող մի քանի օրենք։ Այսպիսով 1559 թվականի փաստաթուղթը պարտավորեցնում էր հավատացյալներին մասնակցել ժամերգություններին։ 1640-1650 թվականներին Անգլիայում բռնկվել է Անգլիական բուրժուական հեղափոխությունը։ Պուրիտանների hաղթանակի արդյունքում հաստատվել է կրոնական տոների ձևաչափը, որտեղ շեշտը զվարճանքի բաղադրիչից տեղափոխվել է մարդու բարոյական և հոգևոր կողմերի վրա։ Հավատացյալների կողմից խրախուսվում էր պարկեշտ և անմեղ պահվածքի ուխտ անել։ Գրիգորյան օրացույցի մուտքի հետ միաժամանակ տեղի է ունեցել եվրոպական երկրների օրացույցի միասնականացումը, և հունվարի 1-ի տոնը համընդհանուր ճանաչում է ստացել։ Հնազանդության և պարկեշտ վարքի երդումները ընդունված է տալ Ամանորի նախօրեին։ Ամանորյա խոստում տալու ավանդույթը ձևավորվել է 17-րդ դարի սկզբին։ Օրինակի համար «I’m resolved» («Ես վճռական եմ») կամ «Resolution» անգլերեն արտահայտությունը, որը վերաբերում է խոստմանը, ի սկզբանե կրել է կրոնական երանգ։ Այսպես, Սաղմոս 17:3 անգլալեզու խմբագրությունում հայտնում է. «I have resolved that my mouth will not sin» («Ես որոշել եմ մեղք չգործել իմ լեզվով»)։ Ճանաչում են ձեռք բերել շոտլանդացի բանաստեղծուհի Էնի Հալկեթի բարոյախոսական օրագրերը, որոնք հրատարակվել են 1671 թվականին և վերնագրվել «Resolutions»։ == Ժամանակակից ավանդույթ == Առաջին իսկ փաստաթղթային վկայությունները ցույց են տալիս, որ ամանորյա խոստումների պահպանման հետ առաջացել են դժվարություններ։ 1661 թվականի դեկտեմբերի 31-ին «Ստյուարտների վերականգնում» օրագրի հեղինակ Սեմյուել Փիփսը երդվել է ավելի քիչ գինի խմել։ 1662 թվականի հունվարի 20-ից պահպանվել է անդորրագիրը նրա տուն չորս գալոն մալագա (գինի) տանելու մասին։ 19-րդ դարից խրատական խոստումը գործնականորեն կորցրել է իր արդիականությունը։ Օսկար Ուայլդը գրել է. «Լավ խոստումները սովորական չեկեր են, որոնք մարդիկ դուրս են գրում՝ իմանալով, որ բանկում հաշիվը դատարկ է»։ Մարկ Տվենը սրան արձագանքել է. «Ամանոր՝ հիանալի ժամանակ խոստումների համար։ Կանցնի մի շաբաթ, և դուք դրանով ճանապարհ կհարթեք դեպի դժոխք»։ Անգլալեզու աշխարհի թերթերն ու ամսագրերը հունվարյան համարներում հաճախ հրապարակել են նյութեր խոստումների և դրանց իրականացման մասին։ Հայտնի են New Year resolutions-ի տարածված օրինակով բացիկները և տարեգրերը։ == Վիճակագրություն և գնահատականներ == Ամենահաճախ օգտագործվող ամանորյա խոստումները ԱՄՆ-ում. Սկսել նիհարել, վարել առողջ ապրելակերպ Վճարել պարտքերը Սկսել փող կուտակել«Ֆորբս» ամսագրի գնահատականներով 2000-ական թվականների սկզբներին շուրջ 40 % ամերիկացիներ տվել են ամանորյա խոստումներ, իսկ Ավստրալիայում՝ բնակչության շուրջ 42 %։ Սքրանթոնի համալսարանի ուսումնասիրողների գնահատականներով նրանց 8 %-ից ոչ ավելին է հասել իր նպատակին։ Ավստրալիացիների 35 %-ը հայտնել են, որ դրել են բացարձակապես անիրագործելի նպատակներ, 23 %-ը հայտնել են, որ ուղղակի մոռացել են դրանց մասին։ Վարքագծային հոգեբանության տեսանկյունից արդյունքը կարելի է համարել բավարար։ Ամանոր՝ ժամանակ, երբ մարդիկ հեշտությամբ են փոխում կյանքը և հաստատուն սովորույթները։ Սա մի տեսակ հնարավորության պատուհան է՝ որոշված նպատակին հասնելու համար։ Հոգեբանները խորհուրդ են տալիս իրատեսական նպատակներ դնել, դրանց մասին հաղորդել մերձավորներին, վարել նվաճումների կամ հաջողությունների մանրամասն օրագիր և վերլուծել սեփական առաջընթացը։ == Մշակույթում == «Ընկերներ» («The One With All The Resolutions») հեռուստասերիալի 5-րդ սեզոնի 11-րդ էպիզոդում գլխավոր հերոսները միմյանց ամանորյա խոստումներ են տալիս։ == Ծանոթագրություններ == == Գրականություն == Jane Struthers The Book of Christmas. — Random House, 2012. — 288 с. — ISBN 9781448148936 Bas Verplanken The Psychology of Habit: Theory, Mechanisms, Change, and Contexts. — Springer, 2018. — 418 с. — ISBN 9783319975290 David L. Katz, M.D. Disease-Proof: Slash Your Risk of Heart Disease, Cancer, Diabetes, and More--by 80 Percent. — Penguin, 2013. — 304 с. — ISBN 9780698137110 William D. Crump Encyclopedia of New Year's Holidays Worldwide. — McFarland, 2014. — 319 с. — ISBN 9780786495450
661,094
Միգրե
Միգրե (ֆր.՝ Migré ), համայնք Ֆրանսիայում, Պուատու Շարանտա մարզի Ծովափնյա Շարանտի գավառում։ Մտնում է Լուլե կանտոնի կազմի մեջ։ Հանդիսանում է Սեն Ժան դ՛Անժելի շրջանը։ Համայնքի INSEE կոդ՝ 17234։ == Բնակչություն == Համայնքի բնակչությունը 2010 թվականին կազմում էր 348 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Տես նաև == Ֆրանսիայի շրջանների ցանկ == Արտաքին հղումներ == Վիճակագրության ազգային ինստիտուտ. Միգրե (ֆր.)
434,127
Կոմիտասի անվան պետական լարային քառյակ
Կոմիտասի անվան պետական լարային քառյակ, Հայաստանի առաջին քառյակներից։ Հիմնադրվել է Մոսկվայում 1924 թվականին, տեղի կոնսերվատորիայի հայ ուսանողներ Ավետ Գաբրիելյանի (1-ին ջութակ), Լևոն Օհանջանյանի (2-րդ ջութակ), Միքայել Տերյանի (ալտ) և Սերգեյ Ասլամազյանի (թավջութակ) նախաձեռնությամբ (ղեկավար Ե. Գուզիկով)։ == Պատմություն == 1920-ական թվականների վերջերին քառյակի գործունեությունը բարձր են գնահատել Մ. Իպոլիտով-Իվանովը, Կ. Իգումնովը, Ս. Վասիլենկոն, Ռ. Գլիերը, Կ. Սարաջյանը։ 1931 թվականից անվանվել է Հայկական ՀԽՍ պետական քառյակ, մեկ տարի անց՝ կոչվել Կոմիտասի անվան քառյակ։ 1932 թվականից համերգներով շրջագայել է ԽՍՀՄ հանրապետություններում։ 1933 թվականին, Լ. Օհանջանյանի մահից հետո, որպես 2-րդ ջութակահար հանդես է եկել Գ. Սարաբյանը, 1938 թվականից՝ Ն. Բալաբանյանը։ 1934 թվականին քառյակին շնորհվել Է ՀԽՍՀ վաստակավոր կոլեկտիվի կոչում։ 1938 թվականին, լարային քառյակների համամիութենական մրցույթում արժանացել է մրցանակի։ 1939 թվականին Կոմիտասի անվան քառյակը արժանացել է 1-ին մրցանակի (Մեծ թատրոնի անվան քառյակի հետ մեկտեղ)։ 1939 թվականին և 1956 թվականին մասնակցել է Մոսկվայում հայ արվեստի տասնօրյակներին, հանդես եկել ռուսական, եվրոպական և հայ երաժշտության տարբեր նմուշների բարձրարվեստ կատարումներով։ 1938 թվականին քառյակի երաժիշտներին շնորհվել է ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործչի, 1945 թվականին՝ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստի կոչում, 1946 թվականին արժանացել է ԽՍՀՄ պետական մրցանակի։ 1953 թվականից քառյակը պարբերաբար մեկնել է արտասահմանյան հյուրախաղերի (Գերմանիա, Անգլիա, Ճապոնիա, ԱՄՆ, Կանադա, Հոլանդիա, Նորվեգիա, Ֆրանսիա և այլն)։ Քառյակի հետ տարբեր տարիներ ելույթներ են ունեցել Ա. Գոլդենվեյզերը, Կ. Իգումնովը, Գ. Նեյգաուզը, Ս. Ռիխտերը, Դ. Շոստակովիչը, Է. Գիլելսը, Վ. Մերժանովը, Մ. Գրինբերգը, Ս. Կնուշևիցկին։ 1965 թվականին այն արժանացել է ՀԽՍՀ պետական մրցանակի։ Հակոբ Խանջյանը քառյակի մասին ասել է 2014 թ. նոյեմբերի 27-ին Հայաստանի կառավարության որոշմամբ քառյակին շնորհվել է «ազգային» կարգավիճակ։ == Քառյակի կազմը՝ տարբեր տարիներին == 1925-1933 Ավետ Գաբրիելյան Լևոն Օհանջանյան Միքայել Տերյան Սերգեյ Ասլամազյան1933-1936 Ավետ Գաբրիելյան Գրիգորի Սարաբյան Միքայել Տերյան Սերգեյ Ասլամազյան1936-1938 Ավետ Գաբրիելյան Գրիգորի Սարաբյան Նիկիտա Բալաբանյան Սերգեյ Ասլամազյան1938-1947 Ավետ Գաբրիելյան Նիկիտա Բալաբանյան Միքայել Տերյան Սերգեյ Ասլամազյան1947-1968 Ավետ Գաբրիելյան Ռաֆայել Դավիդյան Հենրիկ Թալալյան Սերգեյ Ասլամազյան1968-1970 Ավետ Գաբրիելյան Ռաֆայել Դավիդյան Հենրիկ Թալալյան Արմեն Գեորգիան1970-1972 Ավետ Գաբրիելյան Էդուարդ Թադևոսյան Հենրիկ Թալալյան Արմեն Գեորգիան1972-1976 Ավետ Գաբրիելյան Էդուարդ Թադևոսյան Գրիգորի Մարկազյան Դավիթ Գրիգորյան1976-1984 Էդուարդ Թադևոսյան Հակոբ Մեքինյան Յակով Պապյան Ֆելիքս Սիմոնյան1984-1990 Էդուարդ Թադևոսյան Սուրեն Հախնազարյան Յակով Պապյան Ֆելիքս Սիմոնյան1990-2000 Էդուարդ Թադևոսյան Սուրեն Հախնազարյան Ալեքսանդր Կոսեմյան Ֆելիքս Սիմոնյան2000-2008 Էդուարդ Թադևոսյան Սուրեն Հախնազարյան Ալեքսանդր Կոսեմյան Արամ Թալալյան2008-2010 Էդվարդ Թադևոսյան Սյուզի Երիցյան Ալեքսանդր Կոսեմյան Արամ Թալալյան2010 թվականից Էդվարդ Թադևոսյան Սյուզի Երիցյան Ալեքսանդր Կոսեմյան Հասմիկ Վարդանյան == Հղումներ == Լարային քառյակի պաշտոնական կայքը Կոմիտասի անվան քառյակ == Ծանոթագրություններ ==
248,786
Պոլյանկա (գյուղ, Արբուզինկայի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ ՊոլյանկաՊոլյանկա (ուկրաիներեն՝ Полянка), գյուղ Ուկրաինայի Նիկոլաևի մարզի Արբուզինկայի շրջանում։ Հիմնադրվել է 1841 թվականին։ 2001 թվականի տվյալներով Պոլյանկա գյուղում բնակվում էր 390 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
418,429
Վիննու (Էստոնիայի շրջան)
Վիննու շրջան (էստ․՝ Võnnu vald), շրջան Էստոնիայի Տարտումաա նահանգում։ Շրջանի կենտրոնն է Վիննու գյուղական ավանը։ == Բնակչություն == 2006 թվականի տվյալներով շրջանում բնակվում էին 1218 մարդ։ Բնակչության խտությունը շրջանում կազմում էր 5,32 մարդ/կմ²։ == Տես նաև == Էստոնիայի վարչական բաժանում == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շրջանի վարչության պաշտոնական վեբ կայքը (էստոներեն)
519,622
Սամվել Գասպարով
Սամվել Վլադիմիրի Գասպարով (հունիսի 7, 1938(1938-06-07), Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - մայիսի 26, 2020(2020-05-26), Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային ռեժիսոր, սցենարիստ և դերասան։ == Կենսագրություն == Սամվել Գասպարովը ծնվել է 1938 թվականին Թբիլիսիում հայ ընտանիքում։ Մինչ կինոկարիերան աշխատել է որպես բեռնատարի վարորդ։ 1970 թվականին ավարտել է ՎԳԻԿ-ի ռեժիսուրայի ֆակուլտետը (Միխայիլ Ռոմի արվեստանոցը)։ Առաջին ռեժիսորական աշխատանքը եղել է 1977 թվականին։ Հիմնականում նկարահանում էր քաղաքացիական պատերազմի մասին արկածային ֆիլմեր, դետեկտիվներ և մարտաֆիլմեր, որոնք քննադատվում էին հոգեբանության բացակայության և արյունոտ տեսարանների առկայության պատճառով։ 1990 թվականից հետո Գասպարովը հեռացավ կինոյից և սկսեց զբաղվել այլ գործունեությամբ, այդ թվում՝ 1993 թվականին կազմակերպեց Մայքլ Ջեքսոնի հյուրախաղերը Մոսկվայում՝ Լուժնիկի մարզադաշտում։ 2008 թվականին վերադարձավ կինո՝ «Ծուղակ մարդասպանի համար» ֆիլմով։ Մահացել է 2020 թվականի մայիսի 26-ին՝ 82 տարեկան հասակում։ == Ֆիլմագրություն == === Ռեժիսոր === === Սցենարիստ === === Պրոդյուսեր === === Դերերը կինոյում === == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Սամվել Գասպարովի մասին avproduction.am կայքում
66,875
Բուդյոննովսկայա
Բուդյոննովսկայա (ռուս.՝ Будённовская), ստանիցա Ռուսաստանի Դաշնության Ռոստովի մարզի Պրոլետարսկի շրջանում։ Բուդյոննովսկի գյուղական համայնքի վարչական կենտրոնն է։ Հիմնվել է 1803 թվականին։
622,331
Գըչոըղ Քյոփրու
Գըչոըղ Քյոփրու, կամուրջ Սեբաստիայի նահանգում, նրա հարավային մասում, Ալիս գետի վրա։ Ունեցել է 6 կամար։ == Ծանոթագրություններ ==
518,679
Բորգոմալե
Բորգոմալե (իտալերեն՝ Borgomale), կոմունա Իտալիայի Պիեմոնտ մարզի Կունեո գավառում։ Բնակչությունը կազմում է 401 մարդ (2008 թվականի տվյալներով)։ Բնակչության խտությունը՝ 50 մարդ/կմ²։ Տարածքը՝ 8 կմ²։ Փոստային ինդեքս՝ 12050։ Հեռախոսային կոդ՝ 0173։ Բնակավայրի հովանավորն է համարվում՝ սուրբ Մադոննա դել Կարմինեն։ == Ժողովրդագրություն == Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները. == Կոմունայի վարչակազմ == Հեռախոս. 0173-529031 Էլեկտրոնային փոստ. borgomale.com@cnnet.it Պաշտոնական կայք. http://www.comune.borgomale.cn.it/ == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք (իտալ.) (իտալ.) Վիճակագրության ազգային ինստիտուտ http://www.istat.it/english/ Archived 2009-12-07 at the Wayback Machine.
1,074,893
Հեմիշ Բոնդ
Հեմիշ Բայրոն Բոնդ (անգլ.՝ Hamish Byron Bond, փետրվարի 13, 1986(1986-02-13), Դանիդին, Նոր Զելանդիա), նորզելանդացի թիավար (ակադեմիական թիավարություն), օլիմպիական եռակի չեմպիոն (2012, 2016 և 2020), 2008 թվականի Օլիմպիական խաղերի մասնակից։ Աշխարհի ութակի չեմպիոն (երկյակների կազմում՝ 2009, 2010, 2011, 2013, 2014 և 2015, քառյակի կազմում՝ 2007)։ Նոր Զելանդիայի Արժանիքների շքանշանի անդամ (MNZM, 2013): == Կենսագրություն == Բոնդը ծնվել է Դանիդինում։ Ընդունվել է Օտագոյի տղաների միջնակարգ դպրոց՝ միանալով նրան «Օլլ Բլեքսի» նախկին ավագ Ռիչի ՄաքՔոուի հեռանալուց մեկ տարի անց։ 2010 թվականին ավարտել է Մեսսի համալսարանը՝ բիզնես հետազոտությունների բակալավրի աստիճանով («Ֆինանսներ» մասնագիտություն) և անձնական ֆինանսական պլանավորման գծով շրջանավարտի դիպլոմով։ Բոնդն ամուսնացել է 2015 թվականի ապրիլին։ Զույգի առաջին երեխան ծնվել է 2018 թվականին, երկրորդը՝ Տոկիոյի Օլիմպիական խաղերից առաջ։ == Կարիերա == Հաղթանակների մեծ մասը, ներառյալ առաջին երկու օլիմպիական ոսկին և աշխարհի չեմպիոնի բոլոր կոչումները, նվաճել է իր հայրենակից Էրիկ Մարեյի հետ։ Հինգ նորզելանդացիներից մեկն է, որոնք իրենց կարիերայի ընթացքում նվաճել են առնվազն երեք ոսկե մեդալ Օլիմպիական խաղերում, և նրանց թվում ակադեմիական թիավարության միակ ներկայացուցիչն է։ 2018 թվականին Թիավարության սպորտի միջազգային ֆեդերացիան (FISA) Հեմիշ Բոնդին և Էրիկ Մարեյին պարգևատրել է Թոմաս Քելլերի մեդալով՝ ի նշան թիավարության ոլորտում ականավոր կարիերայի ճանաչման։ Հեմիշ Բոնդն զբաղվում է նաև հեծանվավազքով, 2018 թվականին Գոլդ Քոստում կայացած Համագործակցության խաղերում նվաճել է բրոնզե մեդալ խճուղային բաժնում, ինչպես նաև նվաճել է այդ կատեգորիայում Թասմանիայում անցկացված Օվկիանիայի առաջնությունում։ 2018 և 2020 թվականներին հաղթել է Նոր Զելանդիայի առաջնությունում։ 2018 թվականին հայտարարել է, որ ցանկանում է մասնակցել 2020 թվականի Օլիմպիական խաղերին խճուղային հեծանվավազում, բայց արդյունքում որոշել է կենտրոնանալ ակադեմիական թիավարության ելույթների վրա, քանի որ ութնյակի որակավորման փուլերն անցել է նույն օրը, ինչ խճուղային հեծանվավազքինը (հուլիսի 28)։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Հեմիշ Բոնդի էջը FISA կայքում Հեմիշ Բոնդ – օլիմպիական վիճակագրությունը Sports-Reference.com կայքում (անգլ.)
983,948
Արմեն Ջիգարխանյանի ֆիլմագրություն
Արմեն Ջիգարխանյանի ֆիլմագրությունը. Թատրոնի և կինոյի հայտնի Դերասան Վալենտին Գաֆտը մի անգամ կատակել է. «Աշխարհում ավելի քիչ հայ կա, քան Ջիգարխանյանի մասնակցությամբ ֆիլմ»։ == Ֆիլմեր == === Դերակատարումներ === == Հնչյունավորում == === Երևանի Ստանիսլավսկու անվան ռուսական դրամատիկական թատրոն === 1955 թվական - «Իվան Ռիբակով» Վ. Գուսևա 1957 թվական - «Նվաստացվածները և վիրավորվածները» Ֆ. Դոստոևսկի 1957 թվական - «Անհանգիստ կիրք» Լ. Ռախմանովա 1958 թվական - «Կարմիր գլխարկ» (ռեժիսոր Օ. Ավետիսյան) - Արջ 1958 թվական - «Բաժանումից հետո» Ն. Սկատովա 1958 թվական - «Հեղափոխության անունից» Մ. Շատրովա (ռեժիսոր Ա. Գուլակյան) - Լենին 1958 թվական - «Հայրերի պատանեկությունը» Բ. Գորբատովա 1958 թվական - «Պամելա Ժիրո» Օ. դը Բալզակ 1959 թվական - «Շոպենի էտյուդը» 1959 թվական - «Չար ոգին» Ն. Նեուստրոևա 1959 թվական - «Կրեչինսկու հարսանիքը» Ա. Սուխովո-Կոբիլինա (ռեժիսոր Լ. Քալանթար) - Նելկին 1959 թվական - «Ամպրոպ» Ա. Օստրովսկի 1959 թվական - «Ոսկե բանալի կամ Բուրատինոյի արկածները» Ա. Տոլստոյ 1960 թվական - «Իրկուտսկյան պատմություն» Ա. Արբուզովա(ռեժիսոր Օ. Ավետիսյան) - Սերգեյ 1960 թվական - «Աննա Կարենինա» Լ. Տոլստոյ 1960 թվական - «Լավատեսական ողբերգություն» Վ. Վիշնևսկի 1961 թվական - «Խոհարար» Ա. Սոֆրոմով 1961 թվական - «Կորսված որդին» Ա. Արբուզովա 1963 թվական - «Տեսիլքներ» Է. դե Ֆիլիպո 1963 թվական - «Երկուսը ճոճանակի վրա» Ու. Գիբսոն (ռեժիսոր Օ. Ավետիսյան) - Ջերրի 1963 թվական - «Չոսը մեկ տանիքի տակ» Մ. Սմիրնովա և Մ. Կրայնդել 1963 թվական - «Հատակում» Մ. Գորկի (ռեժիսոր Ա. Ռիդալ) - Դերասան 1964 թվական - «Պահանջվում է ստախոս» Դ. Փսաֆաս (ռեժիսոր Ռ. Խարազյան) - Թոդորոս 1964 թվական - «Խիղճ» Յու. Չեպուրին 1965 թվական - «Վերջին կանգառ» Է. Ռեմարկ 1966 թվական - «Ռիչարդ III» Ու. Շեքսպիր (ռեժիսոր Օ. Ավետիսյան) - Ռիչարդ === Մոսկվայի Լենկոմ թատրոն === 1967 թվական - «Վախ և հուսահատություն Երրորդ կայսրությունում» Բ. Բրեխտ (բեմադրիչներ Ս. Շտեյն, Լ. Դուրով) - օդաչու 1967 թվական - «Դատական ժամանակագրություն» Յ. Վոլչեկ 1967 թվական - «Նկարահանվում է կինո» Է. Ռադզինսկի (բեմադրիչներ Ա. Էֆրոս, Լ. Դուրով) - Նեչաև 1967 թվական - «Մոլիեր» Մ. Բուլգակով (բեմադրիչներ Ա. Էֆրոս, Լ. Դուրով) - Ժան Բատիստ Մոլիեր 1968 թվական - «104 էջ սիրո մասին» Է. Ռադզինսկի (ռեժիսոր Ա. Էֆրոս) - Կարցև 1968 թվական - «Հայրենիքի ծուխը» Կ. Սիմոնով (ռեժիսոր Ա. Էֆրոս) - Բասարգին === Մայակովսկու անվան Մոսկվայի ակադեմիական թատրոն === 1969 թվական - «Ջախջախում» Ի. Պրուտ և Մ. Զախարով, ըստ Ա. Ֆադևևի վեպի (բեմադրիչ Մ. Զախարով) - Լևինսոն 1970 թվական - «Ցանկություն տրամվայը» Տ. Ուիլյամս (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով) - Սթենլի Կովալսկի 1971 թվական - «Մարտին Գրոուի երեք րոպեները» Գ. Բորովիկ (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով, Ե. Կրասնիցկի) - Դևիս 1975 թվական - «Հրաժեշտ» Ի. Դվորեցկի (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով, Բ. Կոնդրատև) - Ստարոսելսկի 1975 թվական - «Զրույցներ Սոկրատի հետ» Է. Ռադզինսկի (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով) - Սոկրատ 1977 թվական - «Կեցցե Թագուհին, վիվատ» Ռ. Բոլտ (բեմադրիչ А. Гончаров, ռեժիսոր В. Кондратьев) - Лорд Ботвел 1978 թվական - «Վազք (Ութ երազ)» Մ. Բուլգակով (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով, ռեժիսոր Վ. Տարասենկո) - Խլուդով 1981 թվական - «Կատուն շիկացած տանիքում» Տ. Ուիլյամս (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով) - Մեծ Պա 1981 թվական - «Ձմեռման օրենքը» Բ. Գորբատով (բեմադրիչ Ե. Լազարև) - Բուտ 1985 թվական - «Ներոնի և Սենեկայի ժամանակների թատրոնը» Է. Ռադզինսկի (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով) - Ներոն 1988 թվական - «Մայրամուտ» Ի. Բաբել (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով, ռեժիսոր Յու. Իոֆֆե) - Մենդել Կրիկ 1991 թվական - «Հաղթանա՞կ..» Տ. Ռետտիգան (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով) - Նելսոն 1994 թվական - «Դարի զոհը» Ա. Օստրովսկի (բեմադրիչ Ա. Գոնչարով, ռեժիսոր Յու. Իոֆֆե) - Սալայ Սալթանիչ === Մոսկվայի թատրոն-ստուդիա Օլեգ Տաբակովի ղեկավարությամբ === 1994 թվական - «Ընթրիք» Ժ.-Կ. Բրիսվիլ (ռեժիսոր Ա. Սմիրնով) - Ֆուշե, Օրտանտի հերցոգ === Մոսկվայի դրամատիկական թատրոն Արմեն Ջիգարխանյանի ղեկավարությամբ === 1996 թվական - «Կրեպի վերջին ժապավենը» Ս. Բեկկետ (ռեժիսոր Կ. Ազարյան) - Կրեպ 1997 թվական - «Տասներկուերորդ գիշեր» Ու. Շեքսպիր (ռեժիսոր Կ. Ազարյան) - Մալվոլիո 1998 թվական - «Փոքրիկ ողբերգություններ» ըստ Ա. Պուշկինի ստեղծագործությունների (ռեժիսոր Վ. Սարկիսով) - Սալիերի 1998 թվական - «Իսկ թատրոնն ապրում է...» ըստ Ա. Լենսկու և Ա. Բոնդի վոդևիլի (ռեժիսոր Վ. Դրուժինին) - Լև Գուրիչ Սինիչկին 1999 թվական - «Վերադարձ տուն» Գ. Պինտեր (ռեժիսոր Ս. Գազարով) - Մակս 2011 թվական - «Ներոնի և Սենեկայի ժամանակաշրջանի թատրոն» Է. Ռադզինսկի - Սենեկա === Մոսկվայի Լենկոմ պետական թատրոն === 1997 թվական - «Բարբարոս և հերետիկոս» ըստ Ֆ. Դոստոևսկու վեպի (բեմադրություն Մ. Զախարովի) - Զագորյանսկի 2000 թվական - «Միլլիոնատերերի քաղաքը» ըստ Է. դե Ֆիլիպպոյի պիեսի (ռեժիսոր Ռ. Սամգին) - Դոմենիկո === «Ամեթիստ» թատերական գործակալություն === 2000 թվական - «Սեր և ճագարներ» Վ. Պավլով (ռեժիսոր Վ. Պավլով) - Դուստ 2002 թվական - «Սիրո պատմություն» ըստ Ա Գուրնաի պիեսի (ռեժիսոր Վ. Յաչմենյով) - Էնդի Լեդ === «Սոբիտիե» մոսկովյան թատրոն === 2012 թվական - «անտիԳՈՆԱ» Սոֆոկլես, ռեժիսոր Վ. Չիբիսով - Թիրեսիուս (ձայնավորում) === Որպես ռեժիսոր === 2008 թվական - «Շահերեզադեի հազար ու մեկ գիշերը» ըստ Վ. Սմեխովի պիեսի === Ռադիոբեմադրություն === 1970 թվական - Գալինա Դեմիկինա «Կամո» - Շանշիաշվիլի 1970 թվական - Եվգենի Սլաստենկո «Կենդանի էջեր» - Ռահյա 1973 թվական - Միխայիլ Բուլգակով «Մոլիեր» - Ժան Բատիստ Մոլիեր 1973 թվական - Ալեքսանդր Պուշկին «Կրակոց» - Սիլվիո 1973 թվական - Հենրիխ Բորովիկ «Մարտին Գրոուի երեք րոպեները» - Դևիս 1973 թվական - Ռիչարդ Կոնել «Ամենավտանգավոր որսը» - Ծովային 1974 թվական - Ալեքսանդր Ֆադեև «Ջախջախում» - Լևինսոն 1974 թվական - Նոդար Դումբաձե «Ես տեսնում են արևը» - Դաթիկո 1975 թվական - Պյոտր Պրոսկուրին «Ճակատագիր» - Անիսիմով 1975 թվական - Յուրի Ռիտհէու «Երբ հեռանում են կետերը» - Գիվու 1975 թվական - Վ. Վիտկովիչ, Պ. Արսենով «Հալվայի համը» - Էմիր 1976 թվական - Իգնատի Դվորեցկի «Հրաժեշտ» - Ստարոսելսկի 1976 թվական - Վլադիմիր Պոպով «Խիզախների ճակատագիրը» - Զբանտուդ, գործարանի տնօրեն 1977 թվական - Ռոբերտ Բոլտ «Կեցցե Թագուհին, վիվատ» - լորդ Բոտվել 1977 թվական - Ալեքանդր Միշարին «Ուղևորություն հին ընկերոջ մոտ» - Սամարին 1977 թվական - Դմիտրի Ստախորսկի «200 հազար» - Խաչատուրով 1978 թվական - Էռնեստ Միլլեր Հեմինգուեյ «Սպասում» 1978 թվական - Միխայիլ Կոլեսնիկով «Դա իմ գործն է» - Լյադով, գլխավոր ինժեներ 1978 թվական - Յուրի Կլարով «Սև եռանկյունի» - Ռիչալով 1979 թվական - Յուպի Կուրանով «Տուն ռումբայի վրա» - Տղամարդ սրճարանում 1979 թվական - Ն. Սվետովիդովա «Պրոմեթեյ» - Պրոմեթեյ 1979 թվական - Նոդար Դումբաձե «Նոդար թոռը» - Կիշվարդի Լանջարիա 1980 թվական - Միխայիլ Բուլգակով «Վազք (ութ երազ)» - Խլուդով 1980 թվական - Վասիլի Գեյդեկո «Ընթացիկ օրեր» - Կալաբաև 1981 թվական - Ալեքսանդր Ֆադեև «Ճանապարհ դեպի ինձ» - Գիմմեր 1981 թվական - «Ալի Բաբան և քառասուն ավազակները» - Հասան, ավազակների պարագլուխ 1981 թվական - Միխայիլ Կոլեսնիկով «Նախարարների դպրոցը» 1981 թվական - Շոթա Ռուսթավելի «Ասք Տարիելի մասին» (ըստ «Դյուցազունը վագրենակաշվի մեջ» վեպի) - Զոհրապ 1981 թվական - Մուստայ Քարիմ «Երկար-երկար մանկություն» - հեղինակի կողմից 1981 թվական - Նիկոլայ Եվդիոկիմով «Հիշողությունն իր կանոններն ունի» - Պոլյակով 1982 թվական - Ալեքսանդր Միշարին «Հին սեր» - Կոռնիլով 1983 թվական - Վլադիմիր Ալեքսանդրով, Վլադիմիր Կարպով «Մարշալի գայիսոնը» - գնդի հրամանատար 1983 թվական - «Ալլադինի կախարդական լամպը» - մահրիբացի 1983 թվական - Նազիմ Հիքմեթ - Բանաստեղծություններ 1983 թվական - Ջեյմս Բոլդուին «Ամերիկայի որդու գրությունները» 1983 թվական - Գի դը Մոպասան «Վերադարձ» 1984 թվական - Մայն Ռիդ «Անգլուխ ձիավորը» - Կասսի Կոլհաուն 1984 թվական - Անատոլի Կորոլյով «Սկսիր քեզնից» - Սեմյոն Պետրովիչ 1984 թվական - Շապի Կազիև «Դեպի ԲԱՄ, որ՚դուս մոտ» - Հազբուլատ 1984 թվական - Մաշրաբ Բաբաև «Երկրի պուլսը» - Արիպով 1984 թվական - Ռոբերտ Ռոժդեստվենսկու բանաստեղծությունները 1984 թվական - Գրական հանդիպումներ։ Գևորգ Էմինի բանաստեղծությունները 1984 թվական - Յարոսլավ Իվաշկևիչ։ Կյանքի և գործունեության էջերը 1984 թվական - Էդուարդաս Մեժելայտիս։ Բանաստեղծություններ 1984 թվական - Ն. Տիխոնով «Սիմոն-երկրպագու» 1984 թվական - Բ. Գորբատով «Ձմեռման օրենքը» 1985 թվական - Միխայիլ Լերմոնտով «Դիմակահանդես» 1985 թվական - Ուիլյամ Շեքսպիր «Ռոմեո և Ջուլիետ» - Լորդ Կապուլետտի 1985 թվական - Վենիամին Կավերին «Ռուս տղան» - Գուրամիշվիլի 1985 թվական - Պատմության կենդանի ձայները. Սպարտակի սպստամբությունը։ Զբոսանք Հռոմով - Սպարտակ 1986 թվական - Զգորժ Անտոնիոնի «Преодоление» - Капельмейстер Нефе слушать 1986 թվական - Հովհաննես Թումանյան «Տերն ու ծառան» 1987 թվական - Միգել դե Սերվանտես «Դոն Քիշոտ» - Հինես 1988 թվական - Նոդար Դումբաձե «Մի վախեցիր, մայրիկ» - Ալի Խորավա 1988 թվական - Նոդար Դումբաձե «Կուկարաչա» - հեղինակի կողմից 1988 թվական - Վյաչեսլավ Շիշկով «Պրոխոր Գրոմովի կյանքն ու կործանումը» - Իբրահիմ 1988 թվական - Համաշխարհային պոեզիայի գլուխգործոցները. Х - ХII դարերի ֆարսի լեզվով դասական պոեզիայից 1989 թվական - Ֆյոդոր Գավրին «Փնտրվում է Խոջա Նասրեդինը» - Խոջա Նասրեդին 1989 թվական - Աստրիդ Լինդգրեն «Ավազակի դուստր Ռոնին» - Ատաման Մատտիս 1989 թվական - Ռոբերտ Լուիս Սթիվենսոն «Նավապետ Ֆլինտի գանձերը» - Ջոն Սիլվեր 1989 թվական - Ռոբերտ Շեկլի «Այդ ամենը մեր մեջ է» - Կապիտան 1989 թվական - Վիլյամ Սարոյան «Էդջիբուևների ցեղի 38 լոկոմոտիվը» 1989 թվական - Հրանտ Մաթևոսյան «Կանաչ հովիտ» 1989 թվական - Վառլամ Շալամով «Մայոր Պուգաչյովի վերջին մարտը» 1989 թվական - Ջիլբերտ Կիտ Չեստերտոն «Հայր Բրաունի գողտնիքը» - Բեգշոու 1989 թվական - Ժորժ Սիմենոն «Սեսիլի մահը» 1989 թվական - Սոմերսեթ Մոեմ «Ընկերը ճանաչվում է դժբախտության մեջ» 1989 թվական - Էռնեստ Միլլեր Հեմինգուեյ «Հինգերորդ սյունակը» - հեղինակի կողմից 1990 թվական - Էռնեստ Միլլեր Հեմինգուեյ «Կղզիներ օվկիանոսում» - հեղինակի կողմից 1990 թվական - Պեր Վալե, Մայ Շյովալ «Անպիտանը Սեֆյլոից» - Կոլբերգ 1990 թվական - Գրեմ Գրին «Խեղկատակները» - Մաժիո 1991 թվական - Վիլհելմ Հաուֆ «Ղալիֆ արագիլը» - Սելիմ- գիտնական 1991 թվական - Անատոլի Պրոցենկո «Սև օր» - Ժորա 1993 թվական - Անտոն Չեխով «Առաջարկություն» - Ստեպան Ստեպանովիչ Չուբուկով 1994 թվական - Թենեսսի Ուիլյամս «Կատուն շիկացած տանիքում» - Մեծ Պա 1995 թվական - «Ֆունտիկ խոզուկի արկածները» - Քեռի Մոկուս 1996 թվական - Սոմերսեթ Մոեմ «Լուիզա» 1999 թվական - Ջանգար (կալմիկական էպոս) - պատմիչ 2003 թվական - Աստրիդ Լինդգրեն «Կալլե-խուզարկուի արկածները» - պատմիչ 2003 թվական - Ռեդյարդ Կիպլինգ «Մաուգլի» - պատմիչ 2006 թվական - Միխայիլ Սալտիկով-Շչեդրին «Պատմվածք այն մասին, թե ինչպես մի մուժիկ կերակրեց գեներալներին» - պատմիչ 2007 թվական - Ստանիսլավ Լեմ «Սոլյարիս» - Սնաուտ 2008 թվական - Լազար Լագին «Ծերունի Խոտաբիչը» - Խոտաբիչ === Մասնակցություն վավերագրական ֆիլմերում === 1971 — Սիրված դեր («Ջախջախում» ներկայացում-Լևինսոն) (վավերագրական) 1996 — Արմեն Ջիգարխանյան (Հայաստան, վավերագրական) 1996 — Էդմոն Քյոսայան («Որպեսզի հիշեն») (վավերագրական) 1999 — Հանդիպման վայրը փոխել չի կարելի. 20 տարի անց(վավերագրական) 2006 — Եվգենի Լեոնով. Խոստովանություն (վավերագրական) 2006 — Անկշիռ կյանք (Մեր մուլտժամանակի հերոսը սերիա 2») (վավերագրական) 2006 — Առնո Բաբաջանյան (վավերագրական) 2007 — Յուլի Կարասիկ (վավերագրական) 2007 — Նադեժդա Ռումյանցևա.Վերջին 24 ժամը (վավերագրական) 2008 — Արմեն Ջիգարխանյան (վավերագրական) 2008 — Գեորգի Բուրկովի ճակատագրի հեգնանքը (վավերագրական) 2008 — Իմ խաբուսիկ մռայլությունը. Մարկ Զախարով(վավերագրական) 2008 — Վիկտոր Պավլով («Կղզիները» փաստագրական շարքից) 2008-2010 — Լեոնիդ Յարմոլնիկ (2008), Գեորգի Տուսուզով (2010), Դավիդ Չերկասկի(2010), Էդուարդ Նազարով (2010) (վավերագրական) 2008 — Ալեքսանդր Շիրվինդտ. Երջանիկ մարդու երջանիկ կյանքը (վավերագրական) 2009 — Վլադիմիր Իվաշով. Բալլադ սիրո մասին (վավերագրական) 2009 — Ինչպես են նկարահանել «Հին պատերը» ֆիլմը (ֆիլմ № 22) («Լենֆիլմի պատմություններն ու լեգենդները» վավերագրական ծրագրերի շարքից) 2009 — Ի՞նչ անել, ինչի՞ց նեղվել.. (վավերագրական) 2010 — Իննոկենտի Սմոկտունովսկի. Իմ ազգանունը ձեզ ոչինչ չի ասի… (վավերագրական) 2010 — Իրինա Պեչերնիկովա. Մենակության դեմ բուժում (վավերագրական) 2010 — Կլարա Լուչկո. Ուշ սեր (վավերագրական) 2010 — Լյուդմիլա Գուրչենկո. Կառնավալի մյուս կողմում (վավերագրական) 2010 — Մի կռվիր Աստծո հետ. Անատոլի Ռոմաշին(վավերագրական) 2010 — Արմեն Ջիգարխանյան 2011 — Լյուդմիլա Չուրսինա . «Ես ոչ-ոքի» (վավերագրական) 2011 — Խորհրդային կինոդուբլյաժի լեգենդները (վիդեո) (վավերագրական) 2012 — Առնո (վավերագրական) 2012 — Եվգենի Գերասիմով. Հերոս լինելու սովորությունը (վավերագրական) 2012 — Եվգենի Մատվեև. Ամբողջ սրտով - Մեկ անգամ և ընդմիշտ(վավերագրական) 2012 — Բարև ձեզ, ես ձեր Կալյագինն եմ(վավերագրական) 2013 — Վասիլի Մերկուրև(վավերագրական) 2013 — Թամարա Սեմինա. Միշտ հակառակ (վավերագրական) 2014 — Դոնատաս Բանիոնիս. Թավշյա սեզոն (վավերագրական) 2014 — Դոնատաս Բանիոնիս. Ես լրիվ մենակ եմ մնացել (վավերագրական) 2014 — Բարև ձեզ, ես ձեր մորաքույրն եմ. (ТВЦ հեռուստաալիքի «Խորհրդային կինոյի գաղտնիքները» վավերագրական ֆիլմերի) 2014 — Վլադիմիր Թաթոսով. Թռիչք դեպի հավերժություն (վավերագրական) 2015 — Իննոկենտի Սմոկտունովսկի. Մարգարեություն հանճարի մասին(վավերագրական) == Ծանոթագրություններ ==
999,214
UDFj-39546284
UDFj-39546284 մի փոքր գալակտիկա է, կազմված կապույտ աստղերից, որոնք առաջացել էին դեռևս 13,4 միլիարդ տարի առաջ, այսինքն Մեծ պայթյունից մոտ 380 միլիոն տարի հետո։ Այն մինչ օրս հայտնաբերված ամենահեռավոր գալակտիկաներից մեկն է։ == Հեռավորությունը == Գալակտիկան հայտնաբերվել է Hubble Ultra Deep Field ծրագրի շրջանակներում։ 2011 թվականի հունվարին պարզվեց, որ այն մոտ 150 միլիոն լուսային տարով ավելի հեռու է քան նախորդ ռեկորդակիրը՝ UDFy-38135539- ից : Այս գալակտիկան կարող է մնալ հայտնաբերված ամենահեռավոր օբյեկտը, մինչև այս տասնամյակի ընթացքում James Webb տիեզերական աստղադիտակի պլանավորված մեկնարկը։ Գալակտիկայի կարմիր շեղումը նախ գնահատվեց z ≈ 10 {\displaystyle z\approx 10} , բայց, ի տարբերություն UDFy-38135539, UDFj-39546284- ի համար ան սպեկտրոսկոպիկորեն հաստատված չէր , ինչի պատճառովկասկածի տակ դրվեց կարմիր շեղման որոշված արժեքը և դրա հետ միասին դրա հեռավորությունը։ Այս գալակտիկայի հայտնաբերումից առաջ ամենահեռավոր գալակտիկան UDFy-38135539- ն էր Վառարան համաստեղությունից, որը գտնվում է 13,1 միլիարդ լուսային տարի հեռավորության վրա։ 2012-ի նոյեմբերին հայտնաբերվեց ավելի հեռավոր օբյեկտ` Ընձուղտի համաստեղությունում, որը նշանակվեց MACS0647-JD: Այս գալակտիկան գտնվում է Երկրից 13.3 միլիարդ լուսային տարի հեռավորության վրա (կարմիր շեղումը z = 10.7) : Այնուամենայնիվ, արդեն 2012-ի դեկտեմբերին UDFj-39546284- գալակտիկայի կարմիր շեղումը որոշվեց՝ z = 11.9, և հետևաբար դրա հեռավորությունը առնվազն 13.42 միլիարդ լուսային տարի է : == Պատկերներ == Hubble Ultra Deep Field Hubble խորքային դաշտ Hubble Deep Field South Distանկը ամենահեռավոր աստղագիտական օբյեկտների GN-z11- ը ամենահեռավոր սպեկտրոսկոպիկ հաստատված գալակտիկան է == Ծանոթագրություններ ==
104,014
(5150) Ֆելինի
(5150) Ֆելինի (անգլ.՝ Fellini), աստերոիդ աստերոիդների հիմնական գոտում։ Հայտնաբերվել է 1960 թվականի հոկտեմբերի 17-ին Կոռնելիս վան Հաուտենի, Ինգրիդ վան Հաուտեն-Գրունևելդի և Թոմ Գերելսի կողմից Պալոմարում։ Միջին հեռավորությունը Արեգակից կազմում է 2,477703 ա. մ., առավելագույնը մոտենում է 2,2173 ա. մ. հեռավորության վրա և հեռանում 2,7381 ա. մ.։ Արեգակի շուրջ մեկ ամբողջական պտույտ է կատարում 1424,53 երկրային օրվա ընթացքում, իր ուղեծրով շարժվելով միջինում 0,252715 աստիճան/օր արագությամբ։ Աստերոիդի ուղեծրի և խավարածրի հարթությունները իրար հետ կազմում են 6,66° անկյուն։ == Տես նաև == Աստերոիդների ցանկ Աստերոիդների սպեկտրալ դասեր Աստերոիդների ընտանիքներ Աստերոիդների խմբեր == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շմադել Լուց (2003)։ Փոքր մոլորակների անունների բառարան (5-րդ վերանայված և ընդլայնված հրատարակություն ed.)։ Գերմանիա: Սփրինգեր։ ISBN 978-3-540-00238-3 (անգլ.) (5150) Ֆելինի աստերոիդը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում (ուղեծրի տվյալները և դիտարկումները) (անգլ.)
457,849
Պրոտոպոպովսկի գյուղական խորհուրդ (Դերգաչովսկի շրջան)
Պրոտոպոպովսկի գյուղական խորհուրդ (ուկրաիներեն՝ Протопопівська сільська рада), Ուկրաինայի Խարկովի մարզի Դերգաչյովսկի շրջանում։ 2001 թվականի տվյալներով Պրոտոպոպովսկի գյուղական խորհրդում բնակվում էր 1009 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 25.96 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 38.87 մարդ/կմ²։ Խորհրդում կա 6 բնակավայր։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում բնակավայրերի ամբողջական ցանկ։ (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները։ (ուկր.) AU:AUՈւկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարները։ (ուկր.)
959,045
Juice Wrld-ի սկավառակագրություն
Ամերիկացի ռեփեր Juice Wrld-ը թողարկել է երեք ստուդիական ալբոմ, ութ մինի ալբոմներ, երկու միքսթեյփ, 30 սինգլ և մեկ գովազդային սինգլ։ == Ալբոմներ == === Ստուդիական ալբոմներ === === Միքսթեյփեր === == Մինի ալբոմներ == == Սինգլներ == === Որպես գլխավոր արտիստ === === Որպես աջակցող արտիստ === === Գովազդային սինգլներ === == Չարթերում ընդգրկված այլ երգեր == == Հյուր կատարումներ == == Տեսահոլովակներ == == Ծանոթագրություններ ==
845,203
Լեսակ (Շարանտի գավառ)
Լեսակ (ֆր.՝ Lessac), համայնք Ֆրանսիայի Նոր Ակվիտանիա մարզի Շարանտ գավառում։ Բնակչությունը 2008 թվականի դրությամբ կազմում է 588 մարդ, բնակչության խտությունը` 17.22 մարդ/կմ²։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 34.14 կմ² տարածք։ == Աշխարհագրություն == Գտնվում է Փարիզ քաղաքից 340 կմ հարավ, Պուատիե քաղաքից` 65 կմ հարավ-արևելք, Անգուլեմ քաղաքից` 65 կմ հյուսիս-արևելք։ == Բնակչություն == Բնակչության քանակը ըստ տարիների Աղբյուրներ` Ֆրանսիայի սոցիոլոգիական գիտությունների բարձրագույն դպրոցի տվյալներ == Տնտեսություն == 2010 թվականին ուներ 367 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 267-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 100։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 72,8 %։ 267 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 239 անձ (128 տղամարդ և 111 կին)։ Գործազուրկ են եղել 28 անձ (14 տղամարդ և 14 կին)։ 100 անաշխատունակներից 19-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 43-ը` թոշակառուներ, իսկ 38-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով։ == Տես նաև == Շարանտ գավառի համայնքների ցանկ == Արտաքին հղումներ == INSEE == Ծանոթագրություններ ==
258,318
Նեստերենկի (այլ կիրառումներ)
Նեստերենկի, կարող է վերաբերել՝ Նեստերենկի - գյուղ, Ուկրաինայի Խարկովի մարզի Խարկովի շրջանում Նեստերենկի - գյուղ, Ուկրաինայի Խարկովի մարզի Վալկիի շրջանում Նեստերենկի - գյուղ, Ուկրաինայի Պոլտավայի մարզի Պոլտավայի շրջանում Նեստերենկի - գյուղ, Ուկրաինայի Սումիի մարզի Լիպովա Դոլինայի շրջանում
741,189
Սուրբ Հովսեփ եկեղեցի (Ամման)
Ամմանի Սուրբ Հովսեփի եկեղեցի (արաբ․՝ كنيسة القديس يوسف‎‎) կամ Ամմանի լատինական եկեղեցի, կաթոլիկ եկեղեցի, որը գտնվում է Հորդանանի թագավորության մայրաքաղաք Ամմանում։ Ամմանի այս եկեղեցին կրում է քրիստոնեական եկեղեցու սուրբ Հովսեփ Նազովրեցու անունը։ Սուրբ Հովսեփի եկեղեցին Լատինական պատրիարքարանի կազմի մեջ մտնող եկեղեցիներից է։ 2015 թվականից ի վեր եկեղեցին ոչ միայն մատուցում է կրոնական ծառայություններ, այլև ծառայում է, որպես բնակավայր Իրաքի պատերազմից հետո այստեղ ապաստանած փախստականների համար։ Այս շրջանում նման նախաձեռնությամբ հանդես են եկել աշխարհի ավելի քան 40 եկեղեցիններ։ Հորդանանի թագավոր Աբդուլլահ II-ը ևս պաշտոնապես հրավիրել է Իրաքի քրիստոնյաներին Հորդանանի տարածք։ Այս ամենից հետո պաշտոնական Վատիկանը հայտարարեց, որ հավանություն է տալիս նախագահի որոշմանն ու պատրաստ է օգնել այս հարցում։ == Ծանոթագրություններ ==
259,579
Մսուրի
Մսուրի, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Բիթլիսի վիլայեթի Բիթլիսի գավառում։ Բնակչության մասին տեղեկություններ չեն պահպանվել։ == Աղբյուրներ == Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն == Տես նաև == Բիթլիսի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր
235,038
Խարբերդի բարբառ
Խարբերդի բարբառ, հայերենի բարբառ։ Ըստ ձևաբանական դասակարգման պատկանում է «կը» ճյուղին, ըստ բազմահատկանիշ վիճակագրական դասակարգման՝ Փոքր Ասիայի կամ արևմտյան բարբառախմբին։ Գրական հայերենի ձայնավորներից բացի ունի ա, ու, օ քմայիններ (վերջին երկուսը միայն փոխառյալ բառերում)։ Գրաբարի ձայնավորները Խարբերդի բարբառում համարյա փոփոխություն չեն կրել։ Երկբարբառները պարզեցվել են՝ այ>ա, ոյ>օ, իւ>ի (հայր>հար, քոյր> քօր, ալիւր>ալիր)։ Բառասկզբի ձայնեղ պայթականներին համապատասխանում են խուլեր, խուլերին՝ ձայնեղներ (բերան>պէրան, տուն>դուն)։ Բառամիջում՝ հ>յ (սահման>սայման)։ Տն հնչյունակապակցության դիմաց առկա է նն, տր-ի և եր-ի դիմաց՝ յր (գտնել>կըննէլ, կոտրել>գօյրէլ, ծանր>ձայր)։ Բառասկզբում սպ, ստ հնչյունակապակցությունների ս ընկել է (սպանել>բաննէլ, ստեպղին>դէղբինդ)։ Խարբերդի բարբառի հոգնակիակերտներն են՝ էր, նէր, վի/վընի/վըներ, աոան։ Գոյականը հանդես է գալիս չորս հոլովաձևով՝ ուղղական-հայցական, սեռական-տրական, բացառական, գործիական։ Բացառականի թեքույթներն են՝ էն, մէն, մընէ, գործիականինը՝ օվ, մօվ։ Կան ի, ու, օչ, վա, ան, ց, ա, օ և, հոգնակի թվում, ու հոլովումները։ Առատ է ցուցական դերանուններով՝ աս, ասի, ըս, սը, սըվի, սըվիլ։ Բայը հանդես է գալիս երեք լծորդությամբ՝ է, ի, ա, որոնք իբրև խոնարհիչներ պահպանվում են խոնարհման համակարգում։ Դերբայներն են՝ անորոշ (էլ, իլ, ալ), վաղակատար (էր, ար), հարակատար (ած), ենթակայական (օղ), ժխտման (էր, իր, ար), ընթացակցական (էն)։ Բայը խոնարհվում է երեք եղանակով՝ սահմանական, ըղձական, հրամայական։ Ներկա ժամանակում կը նախադաս է։ Ապառնի ժամանակը կազմվում է դը, դի (<պիտի) մասնիկով։ Կը-ով և դը-ով ձևերը բազմիմաստ են։ Առաջինն արտահայտում է նաև բուն ապառնիի և պայմանական եղանակի ժամանակների, երկրորդը՝ հարկադրական եղանակի իմաստներ։
1,067,159
Իսթիգլալիաթ փողոց
Իսթիգլալիաթ փողոց (ադրբ.՝ Istiqlaliyyət küçəsi), Բաքվի հնագույն և կենտրոնական փողոցներից մեկը։ == Պատմություն == Փողոցի անունը եղել է «Նիկոլայեվսկայա» փողոց, (ռուսական ցար Նիկոլայ I-ի պատվին), ռուսական հեղափոխությունից հետո՝ «Պառլամենտական», խորհրդային տարիներին՝ «Կոմունիստական»։ 1991 թվականին Ադրբեջանի անկախացումից հետո փողոցը վերանվանվեց «Իսթիգլալիաթ», որը ադրբեջաներենից թարգմանաբար նշանակում է «Անկախություն»։ == Հատկանշական շենքեր և շինություններ փողոցի վրա == Ադրբեջանի պետական ակադեմիական ֆիլհարմոնիա Բաքվի Կ. Յա. Զուբալովի ժառանգների տուն (այժմ ՝ ՄԱԿ-ի գրասենյակ Ադրբեջանում) Իչարի Շահար (մետրոյի կայարան) Բաքվի քաղաքապետարան Ադրբեջանի պետական ​​տնտեսագիտական համալսարան Ադրբեջանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ձեռագրերի ինստիտուտ։ Հուսեյն Ջավիդի տուն-թանգարան Ադրբեջանի Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Իսմայիլիայի պալատ Նախագահի աշխատակազմի շենք Ադրբեջանի արևմտյան համալսարան Միրզաբեկովների տուն Նարիման Նարիմանովի տուն-թանգարան Նիզամի Գյանջևիի անվան ադրբեջանական գրականության թանգարան == Պատկերասրահ == Նիկոլայեվսկայա Կոմունիստական Իսթիգլալիաթ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բաքվի փողոցների և հրապարակների հին անվանումները
615,370
Արդյունաբերական աշխարհագրություն
Արդյունաբերական շինարարություն, միութենական հանրապետական մինիստրություն, որը ղեկավարում է արդյունաբերական շինարարությունը ՀՍՍՀ-ում։ Ստեղծվել է 1967 թվականի նոյեմբերի 3-ին։ Աշխատանքներ է տանում կապալային կարգով արդ․, քաղաքացիական և բնակարանային կառույցների շինարարության ու շահագործման ուղղությամբ։ 1954 թվականի մայիսից գործել է որպես Քաղաքացիական բնակարանային շինարարության միութենական-հանրապետական, նույն թվականի օգոստոսից՝ Քաղաքային և գյուղական շինարարության հանրապետական, 1957 թվականի հունիսից՝ շինարարության մինիստրություն։ Արդյունաբերական շինարարության մինիստրությունն ունի տեխնիկական, արտադրական, պլանային-տնտեսական վարչություններ, կապիտալ շինարարության, տրանսպորտի, ֆինանսական, դիսպետչերական, վերահսկիչ-վերստուգիչ, քաղաքացիական բնակարանային շինարարության, կապիտալ շինարարության և այլ բաժիններ։ Երևան, Գյումրի, Վանաձոր, Աբովյան, Հրազդան, Սևան, Դիլիջան, Քաջարան, Ջերմուկ և այլ քաղաքներում Արդյունաբերական շինարարությունն ունի շինարարական տրեստներ։ Մինիստրներ են եղել՝ Մ․ Սարուխանյանը (1954-1961), Կ․ Մարությանը (1961—1965), Ս․ Շահնազարյանը (1965—1973)։ 1973 թվականից մինիստր է Կ․ Հակոբյանը։
1,064,018
Խնձորը գետում
«Խնձորը գետում» (լատիշ․՝ Ābols upē), ռեժիսոր Այվար Ֆրեյմանիսի գեղարվեստական ֆիլմը, որը նա նկարահանել է սեփական սցենարով Ռիգայի կինոստուդիայում 1974 թվականին։ Համամիութենական պրեմիերան կայացել է 1976 թվականի օգոստոսի 16-ին։ Ֆիլմը նկարահանվել է քվազիդոկումենտալ ոճով՝ ռեժիսորի մտածած, բայց չնկարահանված «Գետ» վավերագրական ֆիլմի սցենարի հիման վրա և փորձ է՝ հետևելու ժամանակակից պայմաններում Ռիգայի կղզիներից մեկի բնակիչների կենցաղի փոփոխություններին։ == Սյուժե == Երիտասարդ դոկերը, որն ապրում է Ռիգայի Զակյուսալա կղզում, Ռիգայի ՀԷԿ-ի ամբարտակի շինարարության շրջանում հնագիտական պեղումների վայրում ծանոթանում է փոքրիկ ձկնորսական գյուղից Ռիգա ժամանած ուսանողուհի Անիտայի հետ։ Աղջիկը ընդունում է իրեն դուր եկած երիտասարդի հրավերը՝ երեկոն անցկացնել ակումբում, որտեղ նա նվագում է ինքնագործ վոկալ-գործիքային անսամբլում։ Պարերից հետո նրանք գնում են Յանիսի տուն, բայց հաջորդ օրը Անիտան անսպասելիորեն վերադառնում է տուն։ Յանիսի բոլոր փորձերը՝ գտնել նրան Ռիգայի իր հարազատների բնակարանում, ավարտվում են անհաջողությամբ։ Որոշ ժամանակ անց աղջիկն ինքն է գտնում Յանիսին և հայտնում իր հղիության մասին։ Յանիսը նրան առաջարկում է տեղափոխվել իր մոտ՝ վերջերս ստացած բնակարան։ Նրա առաջարկը համարելով խղճահարության հետևանք՝ Անիտան մերժումով է պատասխանում։ == Դերերում == Իվար Կալնինշ – Յանիս Ակվելինա Լիվմանե – Անիտա == Նկարահանող խումբ == Սցենարիստ և բեմադրող ռեժիսոր՝ Այվարս Ֆրեյմանիս Բեմադրող օպերատոր՝ Դավիս Սիմանիս Կոմպոզիտոր՝ Պետերիս Պլակիդիս == Ծանոթագրություններ ==
104,316
(5452) 1937 NN
(5452) 1937 NN, աստերոիդ աստերոիդների հիմնական գոտում։ Հայտնաբերվել է 1937 թվականի հուլիսի 5-ին Սիրիլ Ջեքսոնի կողմից Յոհանեսբուրգում։ Միջին հեռավորությունը Արեգակից կազմում է 2,2215 ա. մ., առավելագույնը մոտենում է 1,7269 ա. մ. հեռավորության վրա և հեռանում 2,7161 ա. մ.։ Արեգակի շուրջ մեկ ամբողջական պտույտ է կատարում 1209,39 երկրային օրվա ընթացքում, իր ուղեծրով շարժվելով միջինում 0,29767 աստիճան/օր արագությամբ։ Աստերոիդի ուղեծրի և խավարածրի հարթությունները իրար հետ կազմում են 6,16° անկյուն։ == Տես նաև == Աստերոիդների ցանկ Աստերոիդների սպեկտրալ դասեր Աստերոիդների ընտանիքներ Աստերոիդների խմբեր == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շմադել Լուց (2003)։ Փոքր մոլորակների անունների բառարան (5-րդ վերանայված և ընդլայնված հրատարակություն ed.)։ Գերմանիա: Սփրինգեր։ ISBN 978-3-540-00238-3 (անգլ.) (5452) 1937 NN աստերոիդը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում (ուղեծրի տվյալները և դիտարկումները) (անգլ.)
704,319
Տրուդովկա (այլ կիրառումներ)
Տրուդովկա, կարող է վերաբերել՝ Տրուդովկա - գյուղ Ուկրաինայի Կիրովոգրադի մարզի Ալեքսանդրիայի շրջանում Տրուդովկա - գյուղ Ռուսաստանի Բաշկորտոստան հանրապետության Աուրգազինսկի շրջանի կազմում
443,792
Չեչելնիկի շրջան
Չեչելնիկի շրջան (ուկրաիներեն՝ Чечельницький район), շրջան Ուկրաինայի Վիննիցայի մարզում։ Ստեղծվել է 1923 թվականին։ Վարչական կենտրոնը՝ Չեչելնիկ։ == Աշխարհագրություն == Շրջանի տարածքի մակերեսը կազմում է 760 կմ²։ == Բնակչություն == 2011 թվականի մարդահամարի արդյունքներով շրջանում բնակվում էր 22800 մարդ։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 30 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ուկրաինայի Պետական վիճակագրական ծառայության կայքը (ուկր.)
255,776
Զամշանի (գյուղ, Ռատնովի շրջան)
Զամշանի (ուկրաիներեն՝ Замшани), գյուղ Ուկրաինայի Վոլինի մարզի Ռատնովի շրջանում։ Հիմնադրվել է 1500 թվականին։ 2001 թվականի տվյալներով Զամշանի գյուղում բնակվում էր 1 712 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 3358 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 509,83 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
1,082,055
Ֆաթհ Ալի շահ
Ֆաթհ Ալի շահ Ղաջար (1771, Դամղան, Սեմնան, Իրան - հոկտեմբերի 23, 1834(1834-10-23), Սպահան, Իրան), Իրանի շահ 1797-1834 թթ., Ղաջարական հարստությունից Իրանի երկրորդ տիրակալը, հարստության հիմնադիր Աղա Մոհամմադ խան Ղաջարի զարմիկը։ Երիտասարդ տարիքում հայտնի է եղել որպես Բաբա խան։ Երիտասարդ տարիքից եղել է Աղա Մոհամմադ շահի պաշտոնական ժառանգը։ 1797 թվականի հունիսի 17-ին Շուշիում վերջինիս սպանության լուրը ստացել է Շիրազում, որտեղից փոքր զորքով շարժվել է դեպի Թեհրան, որտեղ կարողացել է գալ իշխանության։ Գահի այլ հավակնորդներից Աղա Մոհամմադ շահի եղբայր Ալիղուլի խանն այդ ընթացքում կուրացվել է։ Պաշտոնապես թագադրվել է 1798 թվականի մարտի 19-ին։ Նոր շահի կողմից Թեհրանում և Շիրազում հատված առաջին դրամների վրա նրա անունը նշվել է որպես Սուլթան Բաբա խան, հետագայում՝ Ֆաթհ Ալի շահ։ == Արտաքին քաղաքականություն == Ֆաթհ Ալի շահի օրոք Իրանը բախվեց Ռուսական կայսրության հետ, որը ձգտում էր նվաճել Անդրկովկասը։ === 1804-1813 թթ. ռուս-պարսկական պատերազմ === Հիմնական հոդվածը` Ռուս-պարսկական պատերազմ (1804-1813) 1801 թ. վրացական Քարթլի-Կախեթի թագավորությունը միացավ Ռուսաստանին։ 1803 թ. Ռուսաստանին միացվեցին նաև Մեգրելիան և Իմերեթական թագավորությունը։ Ռուսական զորքերի ակտիվ գործողությունները Գանձակի (որը նրանք գրոհով գրավեցին 1804 թ.սկզբին) և ապա Երևանի ուղղությամբ բերեցին 1804-1813 թթ. ռուս-պարսկական պատերազմի սկզբին։ Պատերազմն ուներ անբարեհաջող ընթացք պարսիկների համար; 1805 թ. Ռուսաստանին միացվեցին Ղարաբաղի, Շիրվանի և Շաքիի խանությունները, 1806 թ. ռուսները գրավեցին Դերբենտի, Ղուբայի և Բաքվի խանությունները։ Պատերազմի վերջին տարվա ընթացքում ռուսները ջախջախեցին թագաժառանք Աբբաս-Միրզայի բանակն Ասլանդուզի ճակատամարտում 1812 թ. և ապա 1813 թ. հունվարին գրոհով գրավեցին Լենքորանը։ Վախենալով ռուսների հետագա առաջխաղացումից` շահը ստիպված եղավ սկսել բանակցություններ և ապա կնքել Գյուլիստանի հաշտության պայմանագիրը, որով ընդունեց Վրաստանի և Դերբենտի, Ղուբայի, Բաքվի, Գանձակի, Ղարաբաղի, Շիրվանի, Շաքիի խանությունների անցումը Ռուսաստանին։ === 1826-1828 թթ. ռուս-պարսկական պատերազմ === Հիմնական հոդվածը` Ռուս-պարսկական պատերազմ (1826-1828) Այս պատերազմում ևս պարսիկները կրեցին ծանր պարտություն։ 1828 թ. ստորագրված Թուրքմենչայի հաշտւոթյան պայմանագրով շահը ստիպված եղավ ոչ միայն վերահաստատել Գյուլիստանի պայմանագրով ամրագրված տարածքային կորուստները, այլ նաև ընդունել Երևանի, Նախիջևանի և Թալիշի խանությունների միացումը Ռուսաստանին։ Երկու պատերազմների արդյունքում Իրանը կորցրեց Արաքս և Կուր դեպի հյուսիս ընկած ողջ տարածքը, ինչպես նաև Թալիշական խանությունը և Սուրմալուի գավառը։ == Ծանոթագրություններ == Կատեգորիա:Իրանի շահեր
596,622
Սերգեյ Դանիելյան (այլ կիրառումներ)
Սերգեյ Դանիելյան անունը կարող է վերաբերել հետևյալ անձանց. Սերգեյ Դանիելյան (երգիչ) (1929 - 2009), օպերային երգիչ։ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ։ Սերգեյ Դանիելյան (դերասան) (1964), դերասան, հումորիստ։
90,567
Աստերոիդների ցանկ (317401-317500)
Աստերոիդների ցանկ (317301-317400) • Աստերոիդների ցանկ • Աստերոիդների ցանկ (317501-317600) Աստերոիդների ցանկ (317301-317400) • Աստերոիդների ցանկ • Աստերոիդների ցանկ (317501-317600)
65,119
Պլուտինո
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Պլուտինո (այլ կիրառումներ) Աստղագիտության մեջ պլուտինո են կոչվում այն տրանսնեպտունային մարմինները, որոնց ուղեծիրը ստեղծում է 2։3 ուղեծրային ռեզոնանս Նեպտուն մոլորակի ուղեծրի հետ։ Ամեն անգամ, երբ պլուտինոն կատարում է երկու պտույտ Արեգակի շուրջ, Նեպտունը կատարում է երեքը։ Պլուտինո անվանումը ստացվել է Պլուտոն գաճաճ մոլորակի անունից, որը պտտվում է այս ռեզոնանսի մեջ գտնվող ուղեծրով։ Անվանումը վերաբերում է միայն ուղեծրային ռեզոնանսին և չի վերաբերում սովորական ֆիզիկական առանձնահատկություններին։ Այս սահմանումը օգտագործելի է երկնային մարմինների համար, որոնց չափերը փոքր են Պլուտոնից, և որոնք շարժվում են նման ուղեծրերով։ Տվյալ դասի մեջ են մտցվել նաև Պլուտոնը և նրա արբանյակները։ Պլուտինոները կազմում են Կոյպերի գոտու ներքին մասը և քանակապես մոտավորապես կազմում են կոյպերի գոտու մարմինների քառորդ մասը։ Պլուտինոները կազմում են Ռեզոնանսային տրանսնեպտունային մարմինների խոշորագույն դաս (այսինքն մարմինների, որոնց ուղեծիրը գտնվում է Նեպտունի ուղեծրի հետ ռեզոնանսում)։ Բացի Պլուտոնից և նրա արբանյակ Քարոնից, առաջին պլուտինոն՝ 1993 RO հայտնաբերվել է 1993 թվականի սեպտեմբերի 16-ին։ Առավել մեծ պլուտինոներն են Պլուտոնը, Օրկը, Իքսիոնը, Խույան, 1998 SN165 և Ռադամանտը։ == Տես նաև == Ռեզոնանսային տրանսնեպտունային մարմիններ
257,398
Բարվար
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Բարվար (այլ կիրառումներ)Բարվար, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Բիթլիսի վիլայեթի Շիրվանի գավառակում։ Բնակչության մասին տվյալներ չեն պահպանվել։ == Աղբյուրներ == «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն == Տես նաև == Բիթլիսի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր == Ծանոթագրություններ ==
27,915
Դոն Ժուան (օպերա)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Դոն Ժուան (այլ կիրառումներ) Դոն Ժուան կամ Պատժված անառակը (K. 527; իտալերեն՝ Il dissoluto punito, ossia il Don Giovanni), Լորենցո դա Պոնտեի լիբրետտոյով Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտի երկու արարից բաղկացած օպերա կամ ուրախ դրամա (իտալերեն՝ dramma giocoso)։ Առաջին բեմադրությունը տեղի է ունեցել 1787 թվականի հոկտեմբերի 29-ին՝ Պրահայի Սոսլովնի թատրոնում։ Համարվում է ավստրիացի երգահանի լավագույն ստեղծագործություններից մեկը, իր մշտական տեղն է զբաղեցնում աշխարհի օպերային թատրոնների խաղացանկում։ == Գործող անձինք == Դոն Ժուան (բաս/բարիտոն), երիտասարդ ազնվական՝ ծայրահեղ անառակ վարքի տեր մարդ Կոմանդոր (բաս) Դոննա Աննա (սոպրանո), նրա դուստրը, դոն Օտավիոյի նշանածը Դոն Օտավիո (տենոր) Դոննա Էլվիրա (սոպրանո), տիկին Բուրգոս քաղաքից՝ դոն Ժուանի կողմից լքված Լեպորելլո (բաս), դոն Ժուանի ծառան Ցերլինա (սոպրանո/մեցցո-սոպրանո), գեղջկուհի Մազետտո (բաս), Ցերլինայի փեսացուն == Ծանոթագրություններ ==
1,041,868
Իռլանդիայի աշխարհագրություն
Իռլանդիա ( իռլանդերեն՝ Éire, անգլ.՝ Ireland, լատ.՝ Hibernia), կղզային երկիր Ատլանտյան օվկիանոսի հյուսիսում, գտնվում է Եվրոպայի երրորդ ամենամեծ կղզում, այն Բրիտանիական երկու ամենամեծ կղզիներից ամենաարևմտյանն է։ == Ֆիզիկա–աշխարհագրական բնութագիր == Իռլանդիան գտնվում է 6° 20'-10° 20' արմ․ երկ և 51° 25'-55° 23' հս․ լ (հյուսիսային ծայրակետը Մալինի հրվանդան)։ Արևելքից ափերը ողողում են Իռլանդական ծովը, ինչպես նաև Սուրբ Գեորգիի և Հյուսիսային նեղուցները, արևմուտքից, հյուսիսից և հարավից ՝ Ատլանտյան օվկիանոսի ջրերը։ Ձգվածությունն արևմուտքից արևելք՝ մոտ 300 կմ է, հյուսիսից հարավ՝ մոտ 450 կմ։ Ընդհանուր մակերեսը՝ 70.279 կմ²։ Ափագծի երկարությունը՝ 1.488 կմ է։ Ամենաբարձր կետը Կարրանտուիլ (Carrauntoohil) լեռն է՝ 1,041 մ։ Մեծ Բրիտանիայի հետ սահմանի ընդհանուր երկարությունը կազմում է 360 կմ։ == Ռելիեֆ == Իռլանդիայի ափերը (հատկապես հյուսիսում, հարավում և արևմուտքում) ժայռոտ են, խիստ մասնատված են ծովախորշերով, որոնցից ամենամեծը՝ Գելվեյը, Շաննոնը, Դինգլը և Դոնեգալը արևմուտքում, Լոֆ Ֆոյլը՝ հյուսիսում։ Իռլանդիայի ափերին կան բազմաթիվ ժայռոտ կղզիներ։ Մակերեսը հիմնականում հարթավայրային է, ներքին տարածքները զբաղեցնում է Կենտրոնական ցածրադիր շրջանը, որը տարածվում է դեպի կղզու ափեր՝ դեպի արևմուտք և արևելք։ Կղզու մատույցներում կան ցածր լեռներ (ամենաբարձր կետը ՝ Կարանտուիլ լեռը, 1041 մ) և սարահարթ (ամենամեծը՝ Անտրիմ, հյուսիս-արևելքում)։ == Ներքին ջրեր == Կան շատ գետեր և լճեր։ Գետերից ամենակարևորը՝ Շաննոն գետն է։ Մյուս խոշորներից են՝ Լի, Բլեքվոթեր, Շուր, Նոր, Էռն, Բանն գետերը։ Բազմաթիվ լճերից են՝ Լոխ Նեյ, Լոխ Դերգ, Լոխ Մասկ, Կիլլարնի և այլ լճերը։ Կենտրոնական շրջաններում տարածվում են ճահիճներ։ Իռլանդիայի տարածքով՝ արևմուտքից արևելք ուղղությամբ անցնում են մի շարք ջրանցքներ՝ Մեծ, Արքայական, Ուլտենսկ, Լոգանյան և այլ ջրանցքները։ == Կլիմա == Գերակշռում են տաք արևմտյան քամիները։ Կլիման չափավոր ծովային է՝ խոնավ, ձմեռը մեղմ է, ամառը`զով։ Իր մեղմ կլիմայի պատճառով Իռլանդիան ամբողջ տարվա ընթացքում ծածկված է կանաչով, ինչի համար այն հայտնի է դարձել որպես Զմրուխտյա կղզի։ == Բուսականություն == Մարգագետիններ և հավամրգու մացառուտները (верещатники) հիմնական բուսականությունն է, որտեղ աճում են ինչպես հյուսիսային ալպյան բույսեր, այնպես էլ հարավային Եվրոպային բնորոշ տեսակներ (որպես կանոն՝ կղզու արևմուտքում)։ == Պատկերասրահ == == Ծանոթագրություններ ==
68,904
Մայլեմ շրջան (Տեխաս)
Մայլեմ շրջան (անգլ.՝ Milam County), ԱՄՆ Տեխաս նահանգի 254 վարչական միավորներից մեկը։ Ընդհանուր տարածությունը 2.634 կմ² է, բնակչությունը՝ 24.238 մարդ (2000 թ. տվյալներով)։ Շրջկենտրոնն է Քամերոն բնակավայրը։ Կազմավորվել է 1836 թ.։
587,029
Աղսին (այլ կիրառումներ)
Աղսին անվանումը կարող է վերաբերել Արևմտյան Հայաստանի Վանի վիլայեթի հետևյալ գյուղերին Աղսին (Նորդուզի գավառ) - Նորդուզի գավառում Աղսին (Մոկսի գավառ) - Մոկսի գավառում
458,793
Սոլոնցովսկի գյուղական խորհուրդ (Միրգորոդսկի շրջան)
Սոլոնցովսկի գյուղական խորհուրդ (ուկրաիներեն՝ Солонцівська сільська рада), Ուկրաինայի Պոլտավայի մարզի Միրգորոդսկի շրջանում։ 2001 թվականի տվյալներով Սոլոնցովսկի գյուղական խորհրդում բնակվում էր 762 մարդ։ Խորհրդում կա 4 բնակավայր։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում բնակավայրերի ամբողջական ցանկ։ (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները։ (ուկր.) AU:AUՈւկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարները։ (ուկր.)
96,900
Լամբդա (տառ)
Լամբդան (հունարեն` λάμδα), հունական այբուբենի տասնմեկերորդ տառն է։ Թվային արժեքն է` 30։ Այս տառից է առաջացել կիրիլիցայի Л տառը։ == Համագրություններ == Հայկական` Լ Կիրիլիցայի` Л Լատինական` L Թամիլական` ல் Վրացական` ლ Եբրայական` ל == Տես նաև == Հունական այբուբեն
983,597
Անքնության դեղը
«Անքնության դեղը» (անգլ.՝ The Cure for Insomnia), Գինեսի ռեկորդների գրքում պաշտոնապես գրանցված է որպես ամենաերկար ֆիլմ։ Ռեկորդը տևել է տասնինը տարի՝ մինչև 2006 թվականի ապրիլի 23-ը, երբ թողարկվել է «Մատրյոշկա» ֆիլմը։ == Սյուժե == Ֆիլմը որպես այդպիսին չունի սյուժե։ Ֆիլմի ողջ ընթացքում, որը տևում է երեքուկես օր, դերասան Լի Գրոբանը հեռուստադիտողի համար կարդում է իր 4080 էջանոց «Անքնության բուժումը» (The Cure for Insomnia) պոեմը։ Մի քանի տեղում պատմվածքն անսպասելիորեն ընդհատվում է «հևի մետալ» և պոռնո ժանրի տեսահոլովակներով։ == Ցուցադրություն == Պրեմիերան տեղի է ունեցել Չիկագոյի արվեստի ինստիտուտի լի սրահում 1987 թվականի հունվարի 31-ից մինչև փետրվարի 3-ն ընկած ժամանակահատվածում, առանց ընդհատումների։ == Տես նաև == Իմփայեր Մատրյոշկա (ֆիլմ) Աշխարհի ամենաերկար և անիմաստ ֆիլմը Ամենաերկար ֆիլմերի ցանկ == Ծանոթագրություններ == == Աղբյուրներ == Հատված «Անքնության դեղը» պոեմից, որը գլխավոր հերոսը կարդում է ամբողջ ֆիլմի ընթացքում։ ստուգված է 13-02-2010 Ֆիլմի մասին կայք wisegeek.com-ում. Ստուգված է 13-02-2010(անգլ.)
843,057
Դո Ջի Հան
Դո Ջի Հան (հանգըլ՝ 도지한, սեպտեմբերի 24, 1991(1991-09-24), Սեուլ, Հարավային Կորեա), հարավկորեացի դերասան։ Առավել հայտնի է իր «Ճանապարհներ» (2012) ֆիլմում խաղացած դերով։ «Հվարանգ. Երիտասարդ մարտիկ պոետը» հեռուստատեսային սերիալում խաղացած դերի համար հաղթում է Լավագույն նոր դերասան անվանակարգում։ == Ֆիլմագրություն == === Ֆիլմեր === === Հեռուստատեսային սերիալներ === === Երաժշտական վիդիոներ === === Մրցանականեր և պարգևներ === == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Դո Ջի Հան Ինստագրամում Do Ji-han at Yuleum Entertainment Do Ji-han Internet Movie Database կայքում
813,435
Tool (խումբ)
Tool, ամերիկյան ռոք խումբ Կալիֆոռնիա նահանգի Լոս Անջելես քաղաքից։ Այս ստեղծվել է 1990 թվականին։ Խմբի կազմում են թմբկահար Դեննի Քերին, կիթառահար Ադամ Ջոնսը և վոկալիստ Մեյնարդ Ջեյմս Քինանը։ 1995 թվականին խմբի բաս-կիթառահար Փոլ Դամուրին փոխարինելու եկավ Ջասթին Չենսելորը։ Խումբը արժանացել է երեք Գրեմմիի մրցանակի, ունեցել է շրջագայություններ ամբողջ աշխարհով և մի քանի երկրում թողարկել է ալբոմներ, որոնք գլխավորում են չարթերը։ Խումն իր կարիերան սկսեց հևի-մետալ ոճով, որը արտացոլված է նրանց առաջին՝ Undertow (1993) ալբոմի մեջ։ 1996 թվականին խումբը իր երկրորդ՝ Ænima ալբոմով ալտերնատիվ մետալ շարժման մեջ առաջատար դիրք գրավեց։ Նրանք ջանում էին միավորել երաժշտական փորձարկումները, տեսողական արվեստները և մարդու ինքնազարգացման մասին հաղորդագրությունը։ 2001 թվականին խումբը թողարկեց Lateralus ալբոմը, իսկ 2006 թվականին՝ 10,000 Days ալբոմը, որը արժանացավ քննադատների հիացմունքին և մեծ հաջողություն և ճանաչում բերեց խմբին ամբողջ աշխարհով։ Քանի որ Tool-ը միավորում է տեսողական արվեստը և երկար ու բարդ երաժշտական թողարկումները, խմբին ընդհանուր առմամբ նկարագրում են որպես ոճը և կանոնները կոտրող, պրոգրեսիվ ռոքի և արտ ռոքի մի մաս։ == Պատմություն == === Վաղ շրջան (1988–1992) === 1980-ականներին Tool խմբի ապագա անդամները տեղափոխվել են Լոս Անջելես։ Փոլ Դամուրը և Ադամ Ջոնսը ցանկանում էին սկսել կարիերա ֆիլմարտադրության մեջ, մինչդեռ Մեյնարդ Քինանը Միչիգանում տեսողական արվեստ սովորելուց հետո աշխատանքի է անցել կենդանիների խանութի վերակառուցման աշխատանքներում։ Քինանը և Ջոնսը 1989 թվականին հանդիպել են ընդհանուր ընկերոջ միջոցով։ Երբ Քինանը Ջոնսի համար միացրել է իր ձայնագրություններից մեկը, Ջոնսը այնքան տպավորված է եղել Քինանի ձայնից, որ սկսել է համոզել նրան ստեղծել իրենց սեփական խումբը։ Այնուհետև նրանք սկսել են փնտրել բաս-կիթառահար և թմբկահար։ Քերին այդ ժամանակ Քինանի հարևանն էր, և նա ծանոթանում է Ջոնսի հետ Թոմ Մորելլոյի միջոցով, ով Ջոնսի ավագ դպրոցի ընկերն էր։ Քերին սկսել է նվագել խմբի համար միայն այն պատճառով, որ նրանք չէին կարողանում լավ երաժիշտներ գտնել։ Tool-ի կազմը ամբողջական է դառնում, երբ Ջոնսի ընկերը նրանց ծանոթացնում է բաս-կիթառահար Դամուրի հետ։ Ավելի վաղ խումբը հորինել էր մի պատմություն, ըստ որի՝ նրանք միացել են «լակրիմոլոգիա» կեղծ փիլիսոփայության համար, չնայած «լակրիմոլոգիա»-ն կարող էր դառնալ նաև խմբի անվանումը։ Գրեթե երկու տարի Լոս Անջելեսում փոքր համերգներ տալուց հետո խմբի անդամներին մոտեցել են ձայնագրային ընկերություններ, և խումբը վերջապես պայմանագիր է կնքել Zoo Entertainment-ի հետ։ 1992 թվականի մարտին, ընկերությունը թողարկել է խմբի առաջին աշխատանքը, որը կոչվում է Opiate: Խումբը այն նկարագրում էր որպես «հարվածող և պայթեցնող»։ Ալբոմը ներառում էր երկու սինգլ՝ «Hush» և «Opiate»: === Undertow ալբոմ === Հաջորդ տարի, երբ ալտերնատիվ ռոքը և գրանջը հասել էին իրենց գագաթնակետին, Tool-ը թողարկեց իր երկրորդ ալբոմը՝ Undertow: Այն իր բազմազանությամբ գերազանցում էր Opiate ալբոմին և ներառում էր երգեր, որոնք խումբը չէր ցանկանում ներառել նախորդ ալբոմի մեջ՝ ընտրելով ավելի ծանր հնչողությամբ երգեր։ Խմբի շրջագայություններն անցնում էին այնպես, ինչպես նախագծվել էին, բացառությամբ մի դեպքի 1993 թվականի մայիսին։ Tool-ը պետք է հանդես գար Հոլիվուդի այգու տաղավարում, բայց շուտով իմանում է, որ դա Սայենթոլոգիայի եկեղեցու սեփականույթւնն է, որը հակասում էր խմբի անդամների կրոնական տեսակետին։ Խումբը չեղյալ չհայտարարեց համերգը, սակայն ամբողջ համերգի ընթացքում ցուցաբերեց ծաղրական վերաբերմունք հանդիսատեսի նկատմամբ։ Լոլլափալուզա փառատոնի ընթացքում Tool-ը մի քանի համերգներ տվեց։ Վերջին համերգի ընթացքում Լոս Անջելեսում կոմիկ Բիլ Հիքսը ներկայացրեց խմբին հանրությանը։ Հիքսը դարձել էր խմբի ընկերը և Undertow ալբոմի համար եղել է ոգեշնչում։ Նա կատակով 10.000-անոց հանդիսատեսին խնդրել է օգնել իրեն գտնել կորցրած կոնտակտային ոսպնյակը։ === Ænima և Salival (1996–2000) === 1996 թվականի սեպտեմբերի 17-ին Tool-ը թողարկեց իր երկրորդ ալբոմը Ænima-ն։ Այն նվիրված էր Բիլ Հիքսին, ով մահացել էր 2,5 տարի առաջ։ Խմբի նպատակն էր հանրությանը ներկայացնել Հիքսի մտքերն ու գաղափարները, քանի որ նրանք գտնում էր, որ Tool-ը և Հիքսը կիսում էին միևնույն գաղափարները։ Մանավորապես, Ænima-ի վերջին երգի ՝ «Third Eye»-ի սկզբում տեղադրված է Հիքսի ներկայացումներից մի հատված, և ալբոմի փաթեթավորման լենտիկուլյար պատյանը, ինչպես նաև «Ænema» երգի կրկներգը հղում են կատարում Հիքսի Արիզոնա Բեյ ալբոմից մի էսքիզի, որում նա խորհում է Լոս Անջելեսի՝ Խաղաղ օվկիանոսի տակ անցնելու մասին։ Առաջին սինգլը՝ «Stinkfist»-ի հեռարձակումը սահմանափակ էր։ Այն կարճեցվել էր ռադիո-ծրագրավորողների կողմից։ Բացի այդ, անվանումը փոխվել էր «Երգ No. 1»- ի, քանի որ իր մեջ պարունակում էր վիրավորական արտահայտություններ, իսկ երգի բառերը փոփոխվել էին։ 1996 թվականի հոկտեմբերին՝ Ænima'-ի թողարկումից երկու շաբաթ անց, սկսվեց մի շրջագայություն։ Եվրոպայում և Միացյալ նահանգներում մի շարք համերգներ տալուց հետո Tool-ը 1997 թվականի մարտին ուղևորվեց դեպի Ավստրալիա և Նոր Զելանդիա։ Նույն թվականի ապրիլի 1-ին ապրիլյան որոշ կատակներ վերաբերում էին խմբին։ Խմբի կիսապաշտոնական էջում գրվել էր, թե ավտովթարի պատճառով Tool-ի անդամներից երեքը գտնվում են ծայրահեղ ծանր վիճակում։ Այս նորությունը մեծ ուշադրության էր արժանացել երկրպագուների շրջանում, սակայն հետո այն պաշտոնապես հերքվել էր, և կայքը ներողություն էր խնդրել այդ անխոհեմ արարքի համար։ Վերջապես վերադառնալով Միացյալ նահանգներ՝ Tool-ը հուլիսի 7-ին հայտնվեց Լոլլափալուզային, որտեղ արժանացավ Նյու Յորք Թայմս թերթի քննադատական գովասանքին։ Այնտեղ ասվում է. «Tool-ը մեծ հաջողությամբ վերադառնում էր Լոլլափալուզա 1993 թվականին քիչ հայտնի խմբերի հետ հանդես գալուց հետո։ Այժմ շատ փառատոններ ձգտում են ներառել Tool-ին իրենց համերգների մեջ, քանի որ այն պայքարում է իր նպատակներին հասնելու համար...Tool-ը օգտագործում է արգելքները կոտրող պատկերներ, որոնք բարոյականացնում են նրանց երգերի ամբողջ դժոխային կրակը, որոնք շեղում են դառը կշտամբանքից դեպի նիհիլիստական դատապարտում։ Խմբի երաժշտությունը վերամշակել է գրանջի ամբողջ պղտորված մեծությունը»։ Ænima-ին սպասվում էր առևտրային մեծ հաջողություն։ Այն արժանացավ Գրեմմի մրցանակի՝ անվանվելով 1996 թվականի լավագույն ալբոմներից մեկը։ Tool-ը պատրաստվում էր նոր ալբոմ թողարկել, սակայն դրան խանգարեց մի իրավական վեճ։ Volcano Entertainment-ը՝ Zoo Entertainment-ի իրավահաջորդը, պնդում էր, որ Tool-ը խախտել է պայմանագիրըև դատական գործ բացեց։ Ըստ ընկերության՝ խումբը խախտել է պայմանագիրն այն ժամանակ, երբ ընդունել է ձայնագրման այլ ընկերությունների առաջարկները։ Այնուհետև խումբը դիմում ներկայացրեց, որտեղ պնդում էր, որ ընկերությունը թերացել է պայմանագրով սահմանված իր պարտականություններում։ 1998 թվականին Tool-ը կնքեց նոր պայմանագիր։ Այս ընթացքում Քինանը միացել էր A Perfect Circle խմբին, որը հիմնադրել էր Բիլլի Հովերդելը, մինչդեռ Ջոունսը միացել էր Melvins խմբին, իսկ Քերին՝ Dead Kennedys խմբին։ Չնայած շատերը կարծում էին, որ խումբը բաժանման եզրին է, Չենսելորը , Ջոնսը և Քերին աշխատում էին նոր նախագծի վրա, մինչև Քինանը կվերադառնար։ 2000 թվականին թողարկվեց Salival հավաքածուն և վերջ տվեց խմբի բաժանվելու մասին անտեղի բամբասանքներին։ === Lateralus (2001–2005) === 2001 թվականի հուլիսին Tool-ը թողարկեց մի նոր ալբոմ՝ Systema Encéphale-ն մ12 երգ ունեցող երգերի մի շարքի հետ, որում ներառված էին «Riverchrist», «Numbereft», «Encephatalis», «Musick» և «Coeliacus» երգերը։ Մեկ ամիս անց, խումբը հայտարարեց, որ ալբոմի իսկական անունը «Lateralus » է, իսկ նախկին անվանումն ուղղակի խորամանկություն էր։ Ալբոմը խմբին ևս մեկ քայլով մոտեցրեց արտ ռոքի և պրոգրեսիվ ռոքի ոլորտին։ Ալբոմը համաշխարհային հռչակ ձեռք բերեց՝ հասնելով Billboard 200-ի առաջին տեղին։ Խումբն արժանացավ իր երկրորդ Գրեմմի մրցանակին 2001 թվականի «Schism» երգի կատարման համար։ == Ծանոթագրություններ ==
459,894
Մույունկում
Մույունկում, ավազային անապատ Ղազախստանի հարավում, Կարատաու, Կիրգիզական լեռնաշղթաների և Չու գետի ստորին հոսանքի միջև։ Տարածությունը մոտ 37 հազար կմ² է, բարձրությունը՝ 300-ից 700 մ։ Տիրապետում են կիսաբուսածածկ, ռելիեֆի տարբեր ձևերով և խորը մասնատված ավազուտները, հանդիպում են մասնակիորեն մերկացած բարխանային ավազները։ Տարեկան տեղումները 150-ից 200 մմ են։ Հունվարի միջին ջերմաստիճանը —6 °C-ից մինչև-9,6 °C է, հուլիսինը՝ մոտ 26 °C։ Մույունկումը հարուստ է ստորգետնյա ջրերով։ Բուսածածկին բնորոշ են սպիտակ սաքսաուլը, գազը, օշինդրը, տափաստանային կերասեզը ևն։ Օգտագործվում է որպես արոտավայր, երբեմն՝ հողագործության համար։ == Ծանոթագրություններ ==
252,613
Սոկոլեց (գյուղ, Կազատինի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ ՍոկոլեցՍոկոլեց (ուկրաիներեն՝ Сокілець), գյուղ Ուկրաինայի Վիննիցայի մարզի Կազատինի շրջանում։ Հիմնադրվել է 1722 թվականին։ 2001 թվականի տվյալներով Սոկոլեց գյուղում բնակվում էր 539 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 18,38 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 29,33 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
887,323
Նորա Ջոնս
Նորա Ջոնս (անգլ.՝ Norah Jones, ամբողջական անունը` Գիթհալի Նորա Ջոնս Շանկար, անգլ.՝ Geethali Norah Jones Shankar, մարտի 30, 1979(1979-03-30), Բրուքլին, Նյու Յորք), ամերիկացի ջազային երգչուհի և դաշնակահարուհի, սեփական երգերի հեղինակ և կատարող, դերասանուհի։ Ռավի Շանկարի դուստրն է։ Նրա արյունակից քույրն է Անուշկա Շանկարը։ == Կենսագրություն և ստեղծագործություններ == 2002 թվականին թողարկել է իր դեբյուտային «Come Away With Me» ալբոմը, որը վաճառել է ավելի քան 20 միլիոն օրինակով և գերազանցել բոլոր ռեկորդները՝ արժանանալով հինգ «Գրեմմի» մրցանակի, այդ թվում՝ այնպիսի հեղինակավոր անվանակարգերում, ինչպես՝ «տարվա ալբոմ», «տարվա ձայնագրություն» և «տարվա հայտնություն»։ Հաջորդ՝ «Feels Like Home» ալբոմը (2004), գրեթե նույնչափ հաջողակ էր։ Այն ևս երգչուհուն Գրեմմի մրցանակներ բերեց «Հայտնի երաժշտության լավագույն կանացի կատարում», «Հայտնի երաժշտության լավագույն դուետ կատարում» և «Տարվա ձայնագրություն» («Here We Go Again» երգի համար, զուգերգ Ռեյ Չարլզի հետ) անվանակարգերում։ 2007 թվականին թողարկեց իր երրորդ՝ «Not Too Late» ալբոմը և դարձավ տասնամյակի ամենահաջողակ երաժիշտներից մեկը՝ վաճառելով ավելի քան 16 միլիոն ձայնագրություն ԱՄՆ-ում և 39 միլիոն ձայնագրություն ամբողջ աշխարհում։ Ջոնսի ձայնի հնչերանգն ու հուզական ձայնածավալը հաճախ են համեմատում Բիլլի Հոլիդեյի հետ։ 2007 թվականին Նորա Ջոնսը (Ջուդ Լոուի հետ միասին) կատարեց «Իմ հապալասե գիշերներ» ֆիլմի գլխավոր դերը։ Դա հոնկոնգցի ռեժիսոր Վոնգ Կարվայի առաջին անգլալեզու աշխատանքն էր։ Ֆիլմի և Ջոնսի դերասանական խաղի նկատմամբ արձագանքները տարբեր էին։ «New York Post» թերթը առանց ակնարկների հայտարարել է. «Ասենք անկեղծորեն՝ տիկին Ջոնսը չի կարողանում խաղալ»։ Դրա հետ մեկտեղ, հոլիվուդյան պրոդյուսեր Հարվի Վայնշտեյնը հայտարարել է, որ տպավորված է Նորայի դեբյուտով և նրա համար մյուզիքլ է փնտրում։ 2014 թվականի փետրվարին Նորան լույս աշխարհ է բերել իր անդրանիկ որդուն, իսկ 2016 թվականի հուլիսին՝ երկրորդ երեխային։ == Սկավառակագրություն == === Ալբոմներ === 2002: «Come Away with Me» 2003: «New York City» 2004: «Feels like Home» 2007: «Not Too Late» 2009: «The Fall» 2010: «…Featuring» 2010: «Chasing Pirates» (Remix EP) 2012: «Little Broken Hearts» 2012: «Covers» 2016: «Day Breaks» 2019: «Begin Again» === Սինգլներ === == Ֆիլմագրություն == 2002 «Ծանուցմամբ սեր» («անգլ.՝ Two Weeks Notice») - ռեստորանի դաշնակահարուհի 2007 «Իմ հապալասե գիշերներ» («անգլ.՝ My Blueberry Nights») - Էլիզաբեթ 2012 «Թեդ» («անգլ.՝ Ted») - խաղում է ինքն իրեն == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == http://www.norahjones.com/ Նորա Ջոնս. պաշտոնական կայք Նորա Ջոնսը stylemedia.am կայքում Archived 2020-05-12 at the Wayback Machine.
991,000
Կապիտալի վերահսկում
Կապիտալի վերահսկողություն, ռեզիդենտության վրա հիմնված միջոցառումներ, ինչպիսիք են գործարքների հարկերը, այլ սահմանափակումները կամ բացահայտ արգելումները, որոնք կարող են օգտագործել երկրի կառավարությունը`կապիտալի շուկաներից հոսքերը կարգավորելու համար։ Այս միջոցները կարող են լինել տնտեսության ոլորտի (սովորաբար ֆինանսական հատվածի) կամ արդյունաբերության հատուկ (օրինակ ՝ «ռազմավարական» արդյունաբերություններ)։ Դրանք կարող են կիրառվել բոլոր հոսքերի նկատմամբ կամ կարող են տարբերակվել հոսքի տեսակից կամ տևողությունից (պարտք, սեփական կապիտալ, ուղղակի ներդրումներ; կարճաժամկետ, միջնաժամկետ և երկարաժամկետ)։ Կապիտալի վերահսկողության տեսակները ներառում են փոխանակման հսկողություն, որը կանխում կամ սահմանափակում է ազգային արժույթի շուկայական փոխարժեքով գնումը և վաճառքը, վերահսկում է միջազգային վաճառքի կամ տարբեր ֆինանսական ակտիվների գնման թույլատրելի ծավալը, գործարքների հարկերը։ Եղել են կարծիքի մի քանի տեղաշարժեր այն մասին, թե կապիտալի վերահսկողությունը ձեռնտու է թե ոչ, և ինչ հանգամանքներում դրանք պետք է օգտագործվեն։ Կապիտալի վերահսկողությունը Բրետոն Վուդսի համակարգի բաղկացուցիչ մասն էր, որն ի հայտ եկավ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո և տևեց մինչև 1970-ականների սկզբները։ Այս ժամանակահատվածն առաջին անգամ էր, երբ կապիտալ վերահսկողությունը հաստատվեց հիմնական տնտեսության կողմից։ 1970-ականներին ազատ շուկայի տնտեսագետները ավելի ու ավելի հեշտ կարող էին համոզել իրենց գործընկերներին, որ կապիտալի վերահսկողությունը գլխավոր վնասակար երևույթն է։ ԱՄՆ-ն, արևմտյան մյուս կառավարությունները և բազմակողմանի ֆինանսական հաստատությունները, ինչպիսիք են Արժույթի միջազգային հիմնադրամը (ԱՄՀ) և Համաշխարհային բանկը, սկսեցին քննադատաբար վերաբերվել կապիտալի վերահսկողությանը և համոզեցին շատ երկրներին հրաժարվել դրանցից՝ ֆինանսական գլոբալիզացիան հեշտացնելու համար։ 1980-ականների սկզբի Լատինական Ամերիկայի պարտքային ճգնաժամը, 1990-ականների վերջին Արևելյան Ասիայի ֆինանսական ճգնաժամը, 1998–99թթ. ռուսական ռուբլու ճգնաժամը և 2008 թվականի համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամը, սակայն, կարևորեցին կապիտալի հոսքերի անկայունության հետ կապված ռիսկերը, և ստիպեցին շատ երկրների, նույնիսկ նրանց, ովքեր ունեն համեմատաբար բաց կապիտալային հաշիվներ, մակրոտնտեսական և նախազգուշական քաղաքականության հետ միասին, օգտվել նաև կապիտալի վերահսկողությունից, ինչը նշանակում է խթանել անկայուն հոսքերի ազդեցությունը իրենց տնտեսությունների վրա։ Համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամի հետևանքով, երբ կապիտալի ներհոսքը վերաճեց զարգացող շուկայական տնտեսության, ԱՄՀ-ի մի խումբ տնտեսագետներ ուրվագծեցին քաղաքականության գործիքակազմի տարրերը`կառավարելու մակրոտնտեսական և ֆինանսական կայունության ռիսկերը` կապված կապիտալի հոսքի անկայունության հետ։ Առաջարկվող գործիքակազմը հնարավորություն էր տալիս ազդեցություն ունենալ կապիտալ վերահսկողության վրա։ Ուսումնասիրությունը, որը կենտրոնացած էր ֆինանսական կայունության վերաբերյալ հիմնախնդիրների վրա, որոնք բխում են կապիտալի հոսքի անկայունությունից, չնայած, որ չէր ներկայացնում ԱՄՀ-ի պաշտոնական տեսակետը, այնուամենայնիվ ազդեցիկ էր քաղաքականության մշակողների և միջազգային հանրության միջև բանավեճ առաջացնելու մեջ։ ԱՄՀ-ի ինստիտուցիոնալ դիրքի փոփոխության վերաբերյալ առաջացան իրարամերժ կարծիքներ։ Վերջին տարիներին կապիտալի վերահսկողության մեծացման գործադրմամբ, ԱՄՀ-ն տեղափոխվել է մակրոտնտեսական և խելամիտ քաղաքականության հետ միասին կապիտալի հսկողության օգտագործումը ապակայունացնելով`կապիտալի հոսքի անկայունության դեմ պայքարի համար։ Կապիտալ վերահսկողության ավելի լայն տարածումը, այնուամենայնիվ, առաջացնում է բազմակողմանի համաձայնեցման մի շարք խնդիրներ, ինչպես, օրինակ, G-20- ի կողմից հնչեցրած հարցերը, որոնք առաջ են եկել ավելի քան վեց տասնամյակ առաջ Ջոն Մեյնարդ Քեյնսի և Հարի Դեքսթեր Ուայթի կողմից հնչեցված մտահոգություններից։ == Պատմություն == === Առաջին աշխարհամարտը === Մինչև 19-րդ դարը, միջազգային առևտրի և ֆինանսական ինտեգրման ցածր մակարդակի պատճառով, ընդհանուր առմամբ, կապիտալի վերահսկողության անհրաժեշտությունը քիչ էր։ Գլոբալիզացիայի առաջին դարաշրջանում, որն ընդհանուր առմամբ թվագրվում է 1870-1914 թվականներին, կապիտալի վերահսկողությունը հիմնականում բացակայում էր։ === Առաջին աշխարհամարտից մինչև Երկրորդ աշխարհամարտ. 1914–1945 === Առաջին համաշխարհային պատերազմի բռնկման հետ առաջացան խիստ սահմանափակող կապիտալի վերահսկողության ձևերը։ 1920-ականներին դրանք ընդհանուր առմամբ թուլացան,հետագայում նորից ամրապնդվելու նպատակով՝ 1929-ի Մեծ աղետի հետևանքները նվազեցնլու համար։ Սա ավելի շատ ժամանակավոր արձագանք էր հնարավոր վնասակար հոսքերից խուսափելու համար, քան հիմնված էր նորմատիվ տնտեսական տեսության փոփոխության վրա։ Տնտեսական պատմաբան Բարի Էիչենշնը ենթադրում էր, որ կապիտալի վերահսկողության օգտագործումը առաջացել է Երկրորդ համաշխարհայինպատերազմի տարիներին, բայց առավել ընդհանելի տեսակետն այն է, որ առավել լայնածավալ իրականացումը տեղի է ունեցել Բրետտոն Վուդսից հետո։ Միջպատերազմյան շրջանում կապիտալի վերահսկողության օրինակ էր Ռայխ թռիչքի հարկը, որը 1931-ին մտցվեց Գերմանիայի կանցլեր Հայնրիխ Բրյինգինգի կողմից։ Հարկը հարկավոր էր հարուստ բնակիչների կողմից երկրից կապիտալի հեռացումը սահմանափակելու համար։ Այն ժամանակ, երբ Գերմանիան տառապում էր տնտեսական ծանր իրավիճակից՝ Մեծ դեպրեսիայի և Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո պարտադրված պատերազմի կոշտ փոխհատուցումների պատճառով, 1933-ին նացիստների իշխանության վերելքից հետո, հարկը փոխհատուցվեց․ պետությունը փախած հրեաներից գումար և ունեցվածք բռնագրավեց, ինչին հովանավորվեց հակասեմիտիզմը։ === Բրետտոն Վուդսի դարաշրջան. 1945–1971 === Կապիտալի վերահսկողության համատարած համակարգը որոշվեց 1944թ.-ին Բրետտոն Վուդսում անցկացվող միջազգային գիտաժողովում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտին միջազգային կապիտալը «ենթարկվեց» ուժեղ և լայնամասշտաբ վերահսկողության՝ պարտադրելով որպես նորաստեղծ Բրետտոն Վուդս համակարգի մաս. ընկալվում էր, որ դա կօգնի պաշտպանել հասարակ մարդկանց և այլոց շահերը։ Այս միջոցները տարածված էին, քանի որ այդ պահին արևմտյան հասարակության տեսակետը միջազգային բանկիրների վերաբերյալ ընդհանուր առմամբ շատ ցածր էր․ նրանց մեղադրում էին Մեծ դեպրեսիայի մեջ։ Քեյնզը, Բրետտոն Վուդսի համակարգի գլխավոր ճարտարապետներից մեկը, նախատեսում էր, որ կապիտալի վերահսկողությունը պետք է լինի որպես միջազգային դրամավարկային համակարգի մշտական մաս, չնայած նա համաձայն էր, որ ընթացիկ հաշվի փոխարկելիությունը պետք է ընդունվի այն բանից հետո, երբ միջազգային պայմանները բավականաչափ կայունան։ Սա, ըստ էության, նշանակում էր, որ արժույթներն ազատորեն փոխարկելի էին ապրանքների և ծառայությունների միջազգային առևտրի նպատակների համար, բայց ոչ կապիտալային հաշվի գործարքների համար։ Արդյունաբերական տնտեսությունների մեծ մասը թուլացրին իրենց վերահսկողությունը մինչև 1958թ.-ը։ Բրետտոն Վուդսի մյուս առաջատար ճարտարապետը՝ ամերիկացի Հարի Դեքսթեր Ուայթը և նրա ղեկավար Անրի Մորգենթաուն, փոքր-ինչ ավելի արմատական ​​էին, քան Քեյնզը, բայց միևնույն է, համակարծիք էին մշտական ​​կապիտալի վերահսկողության անհրաժեշտության վերաբերյալ։ Քեյնզյան հեղափոխությունից հետո, Երկրորդ աշխարհամարտից հետո առաջին երկու տասնամյակը քիչ փաստարկներ գտան տնտեսագետների կողմից կապիտալի վերահսկողության դեմ, չնայած բացառություն էր Միլթոն Ֆրիդմանը։ Այնուամենայնիվ, 1950-ականների վերջից կապիտալի վերահսկողության արդյունավետությունը սկսեց քայքայվել, այնպիսի նորամուծությունների պատճառով, ինչպիսիք են Եվրոդոլարի շուկան։ Ըստ Դանի Ռոդրիկի, անհասկանալի է, թե որքանով է դա պայմանավորված եղել կառավարությունների կողմից դրան չարձագանքելով։ Էրիկ Հելլայերը պնդում էր, որ Ուոլ Սթրիթի բանկիրների կողմից ծանր լոբբինգը միջոց էր համոզելու ամերիկյան իշխանություններին՝ եվրոդոլարային շուկային չթողնել կապիտալի վերահսկողության գործընթացը։ 1960-ականների վերջերից տնտեսագետների շրջանում գերակշռող կարծիքը սկսեց անցնել այն տեսակետին, որ կապիտալի վերահսկողությունն ընդհանուր առմամբ ավելի վնասակար է, քան ձեռնտու։ Թեև այս դարաշրջանում կապիտալի վերահսկումներից շատերն ուղղված էին միջազգային ֆինանսիստներին և բանկերին, ոմանք ուղղված էին առանձին քաղաքացիների։ Օրինակ՝ 1960-ականներին, բրիտանացի անհատները մի պահ սահմանափակված էին արտասահմանյան արձակուրդներով․ նրանք ավելի քան 50 ֆունտ էին տանում երկրից։ Իրենց «Ժամանակն այլ է» գրքում, տնտեսագետներ Կարմեն Ռայնհարտը և Քենեթ Ռոգոֆը ենթադրում էին, որ այս ժամանակահատվածում կապիտալի վերահսկողության օգտագործումը պատասխանատու էր Բրետտոն Վուդսի դարաշրջանում տեղի ունեցած բանկային ճգնաժամերի շատ ցածր մակարդակի համար։ === Բրետտոն Վուդսի դարաշրջանից հետո. 1971–2009 === 1970-ականների վերջին, հօգուտ ազատ շուկայի կողմնորոշված ​​քաղաքականության և տեսությունների, երկրները սկսեցին վերացնել իրենց կապիտալի վերահսկողությունը՝ 1973թ․-ից սկսած ԱՄՆ-ն, Կանադան, Գերմանիան և Շվեյցարիան, իսկ էչևչթ․-ին նրանց հաջորդում է՝ Միացյալ Թագավորությունը։ Հետագա զարգացող և զարգացած տնտեսությունների մեծ մասը հրաժարվեցին կապիտալի վերահսկողությունից հիմնականում 1980-ականներին և 1990-ականների սկզբին։ Մոտավորապես 1980–2009թթ. ընկած ժամանակահատվածում նորմատիվային կարծիքն այն էր, որ կապիտալի վերահսկումներից պետք է խուսափել՝ բացառությամբ ճգնաժամային իրավիճակներից։ Լայնորեն ընդունվեց այն տեսակետը, որ վերահսկողությունների բացակայությունը թույլ է տալիս կապիտալին ազատորեն «հոսել» այնտեղ, որտեղ անհրաժեշտ է առավելագույնը՝ օգնելով ոչ միայն ներդրողներին լավ եկամուտներ ստանալ, այլև հասարակ մարդկանց օգնելով՝ շահել տնտեսական աճ։ 1980-ականների ընթացքում զարգացող շատ տնտեսություններ որոշեցին կամ ստիպված եղան հետևել առաջատար տնտեսություններին՝ հրաժարվելով իրենց կապիտալի վերահսկողությունից, չնայած ավելի քան 50-ը պահպանում էր դրանք գոնե մասամբ։ Այն տեսակետը, որ կապիտալի վերահսկողությունը վատ բան է, վիճարկվեց 1997 թ.-ի Ասիայի ֆինանսական ճգնաժամի հետևանքով։ Ասիայի երկրները, որոնք պահպանել էին իրենց կապիտալի վերահսկողությունները, ինչպիսիք են Հնդկաստանը և Չինաստանը, կարողացան խուսափել ճգնաժամից`համեմատաբար քիչ վնասներ կրելով։ 1998թ.-ի սեպտեմբերին Մալայզիայի վարչապետ Մահաթիր Բեն Մոհամադը կապիտալի վերահսկողությունը սահմանեց որպես արտակարգ միջոցառում՝ ինչպես խիստ փոխանակման հսկողություն, այնպես էլ ներդրումների արտահոսքի սահմանափակում։ 1990-ականների սկզբին նույնիսկ որոշ տնտեսագետներ, ինչպիսիք են Ջագդիշ Բհագվատին և որոշ գրողներ, «The Economist» - ի նման հրապարակումներում, խոսում էին հօգուտ կապիտալի վերահսկողության դերի։ Բայց մինչ զարգացող աշխարհի շատ տնտեսություններ կորցնում էին հավատը ազատ շուկայի արդյունավետության վրա, այն շարունակում էր մնալ ուժեղ արևմտյան պետությունների շրջանում։ === 2008 թվականի համաշխարհային ճգնաժամից հետո. 2009 և ավելի ուշ === Մինչև 2009 թվականը գլոբալ ֆինանսական ճգնաժամը վերածնվեց Քեյնզյան միտքը։ 2008–2012 թվականների Իսլանդիայի ֆինանսական ճգնաժամի ընթացքում ԱՄՀ-ն առաջարկել է, որ Իսլանդիան պարտադրի կապիտալ վերահսկողությունը ելքերի հոսքի նկատմամբ՝ անվանելով դրանք «դրամական քաղաքականության շրջանակի էական հատկանիշ՝ հաշվի առնելով հնարավոր կապիտալի արտահոսքի մասշտաբը»։ 2009-ի վերջին կեսին, երբ համաշխարհային տնտեսությունը սկսեց վերականգնվել գլոբալ ֆինանսական ճգնաժամից, կապիտալի ներհոսքը դեպի զարգացող շուկայի տնտեսություններ, հատկապես Ասիայում և Լատինական Ամերիկայում, աճեց՝ բարձրացնելով մակրոտնտեսական և ֆինանսական կայունության ռիսկերը։ Մի շարք զարգացող շուկայական տնտեսություններ արձագանքեցին այս մտահոգություններին`որդեգրելով կապիտալի վերահսկողություն կամ մակրոպրուդենցիական միջոցներ։ Օրինակ՝ Բրազիլիան հարկեր սահմանեց օտարերկրացիների կողմից ֆինանսական ակտիվների գնման վրա, իսկ Թայվանը սահմանափակեց արտասահմանյան ներդրողների կողմից ժամկետային ավանդներ գնելը։ Կապիտալի վերահսկողության օգտին մասնակի վերադառնալը կապված է քաղաքականության մշակողների միջև ձևավորվող ավելի լայն կոնսենսուսի հետ`մակրոպրուդիտիկական քաղաքականության ավելի մեծ օգտագործման համար։ Ըստ տնտեսագիտության լրագրող Պոլ Մեյսոնի, մակրո մակնիշի նախազգուշական քաղաքականության գլոբալ ընդունման միջազգային համաձայնագիրը ձեռք է բերվել 2009-ի G-20-ի Պիտսբուրգի գագաթնաժողովում, համաձայնագիր, որը Մեյսոնը ասում էր, որ անհնար էր թվում Լոնդոնի գագաթնաժողովում, որը տեղի էր ունեցել ընդամենը մի քանի ամիս առաջ։ Տարբեր նշանավոր տնտեսագետների կողմից բարձրացվեց վերահսկվող կապիտալի վերահսկող գործառույթը, ինչպես նաև ազդեցիկ կադրային դիրքորոշման նոտան, որը պատրաստել էին ԱՄՀ-ի տնտեսագետները 2010-ի փետրվարին (Ջոնաթան Դ. Օստրի և այլք, 2010 թ.), և 2011թ. ապրիլին պատրաստված հաջորդ գրառումներից։ Այն բարձր գնահատվեց որպես «դարաշրջանի ավարտ», որը, ի վերջո, հանգեցրեց ԱՄՀ-ի վաղեմի դիրքի փոփոխությանը, առ այն, որ կապիտալի վերահսկողությունը պետք է օգտագործվի միայն ծայրահեղ դեպքերում, որպես վերջին միջոց և ժամանակավոր հիմունքներով։ 2010 թ. հունիսին «The Financial Times»- ը հրապարակեց մի քանի հոդված, որոնք վերաբերում էին կապիտալի վերահսկողությունից օգտվելու աճի միտմանը։ Դրանցում նշել էր, որ Ասիական զարգացման բանկի և Համաշխարհային բանկի ազդեցիկ ձայները միացել են ԱՄՀ-ին`փաստելով, որ կապիտալի վերահսկողության դերը մեծ է։ FT- ը զեկուցել է Ինդոնեզիայում, Հարավային Կորեայում, Թայվանում, Բրազիլիայում և Ռուսաստանում վերահսկողության վերջին խստացման մասին։ Վերջերս Ինդոնեզիայում իրականացված վերահսկողությունները ներառում են որոշակի արժեթղթերի համար մեկ ամսվա նվազագույն պահուստավորման ժամանակահատվածը։ Հարավային Կորեայում սահմանափակումներ են դրվել արտարժույթի դիմաց դիրքերի վրա։ Թայվանում սահմանափակվել է օտարերկրյա ներդրողների մուտքը որոշակի բանկային ավանդներ։ FT- ն նախազգուշացրեց, որ պարտադրող վերահսկողությունն ունի թերություն, ներառյալ միջոցների ներգրավման հնարավոր ապագա խնդիրների ստեղծումը։ Մինչև 2010 թ. սեպտեմբեր, զարգացող տնտեսությունները զգում էին կապիտալի մեծ ներհոսքեր, որոնք պայմանավորված էին շուկայի մասնակիցների համար գրավիչ առևտրով զբաղվող առևտրային գործարքներով`ընդարձակիչ դրամավարկային քաղաքականությամբ։ Այնպիսի երկրներ, ինչպիսիք են Բրազիլիան, Մեքսիկան, Պերուն, Կոլումբիան, Կորեան, Թայվանը, Հարավային Աֆրիկան, Ռուսաստանը և Լեհաստանը, հետագայում վերանայում են տեսակետները՝ իրենց կապիտալի վերահսկողությունը մեծացնելու ուղղությամբ։ Հոկտեմբերին, կապված կապիտալի հոսքերի նկատմամբ ավելի մեծ անհանգստության և մոտալուտ արժութային պատերազմի մասին լայնորեն տարածված խոսակցությունների հետ, ֆինանսիստ Ջորջ Սորոսը առաջարկել է, որ առաջիկա մի քանի տարիների ընթացքում կապիտալ վերահսկողությունները շատ ավելի լայն կիրառում ստանան։ Բայց մի քանի վերլուծաբաններ կասկածի տակ են առել, թե արդյոք վերահսկողությունն արդյունավետ կլինի երկրների մեծամասնության համար, ընդ որում Չիլիի ֆինանսների նախարարն նշում էր, որ իր երկիրը պլաններ չունի դրանք օգտագործել։ 2011-ի փետրվարին, վկայակոչելով ԱՄՀ-ի նոր հետազոտությունների (Ջոնաթան Դ․ Օստրի և այլք, 2010) ապացույցները, որ կարճաժամկետ կապիտալի ներհոսքը սահմանափակելը կարող է իջեցնել ֆինանսական կայունության ռիսկերը, ավելի քան 250 տնտեսագետ, Ստիգլիցցի գլխավորությամբ, նամակ է գրել Օբամայի վարչակազմին, նրանց խնդրել հեռացնել տարբեր երկկողմ առևտրային համաձայնագրերից նախատեսված դրույթները, որոնք թույլ են տալիս տուգանել կապիտալի վերահսկողության օգտագործման արդյունքում։ Բիզնեսի դեմ ուժեղ լոբբինգ կար, և մինչ այժմ ԱՄՆ վարչակազմը չի գործել այդ կոչին համապատասխան, չնայած որոշ գործիչներ, ինչպիսիք են Թիմ Գեյթները, խոսել են կապիտալի վերահսկողությանն աջակցելու մասին, գոնե որոշակի հանգամանքներում։ ԱՄՀ-ի, և գիտական ​​այլ տնտեսագետների կողմից իրականացված տնտեսագիտական ​​վերլուծությունները պարզեցին, որ ընդհանուր առմամբ այն երկրներում, որոնք տեղաբաշխում են կապիտալի հսկողություն, ավելի լավ են հաղթահարել 2008 թվականի ճգնաժամը, քան մյուս երկրները։ 2011-ի ապրիլին ԱՄՀ-ն հրապարակեց կապիտալի վերահսկողության օգտագործման առաջին ուղեցույցը։ Նոյեմբերի 2011-ի Կաննի գագաթնաժողովում G20-ը համաձայնեց, որ զարգացող երկրները պետք է ունենան նույնիսկ ավելի մեծ ազատություն՝ օգտագործելու կապիտալի վերահսկողությունը, քան ԱՄՀ ուղեցույցները թույլ են տալիս։ Մի քանի շաբաթ անց Անգլիայի Բանկը հրապարակեց մի թուղթ, որտեղ նրանք լայնորեն ողջունեցին G20-ի որոշումը`հօգուտ կապիտալի վերահսկողության նույնիսկ ավելի մեծ օգտագործման, չնայած նրանք զգուշացնում էին, որ համեմատած զարգացող երկրների հետ, առաջադեմ տնտեսությունները կարող են ավելի դժվար գտնել արդյունավետ վերահսկողություն իրականացնելու միջոցները։ Այնուամենայնիվ, ոչ բոլորը կողմ եղան կապիտալի վերահսկողության ավելացմանը։ Օրինակ՝ 2011-ի դեկտեմբերին Չինաստանը մասնակիորեն կորցրեց իր վերահսկողությունը մուտքային կապիտալի հոսքերի հանդեպ, ինչը «The Financial Times» -ը նկարագրել է որպես արտացոլում Չինաստանի իշխանությունների շարունակական ցանկությունը հետագա ազատականացմանը։ Հնդկաստանը նաև վերացրեց մուտքային կապիտալի նկատմամբ իր վերահսկողության որոշ մասը 2012 թվականի հունվարի սկզբին՝ քննադատություն հնչեցնելով տնտեսագետ Արվինդ Սուբրամանյանի մասին, ով կարծում էր, որ կապիտալի վերահսկողությունը լավ քաղաքականություն է վարում Չինաստանի համար, բայց ոչ Հնդկաստանի համար՝ հաշվի առնելով տնտեսական տարբեր հանգամանքներ։ 2012 թ. սեպտեմբերին Թաֆթսի համալսարանի Մայքլ Վ. Քլեյնը վիճարկեց այն համաձայնությունը, որ կարճաժամկետ կապիտալ վերահսկողությունները կարող են օգտակար լինել, հրապարակելով նախնական ուսումնասիրություն, ըստ որի՝ Բրազիլիայի նման երկրների կողմից կիրառված միջոցները եղել են անարդյունավետ (առնվազն մինչև 2010 թվականը)։ Կլենը պնդում է, որ միայն երկարաժամկետ կապիտալի վերահսկող երկրներ, ինչպիսիք են Չինաստանը և Հնդկաստանը, չափելի պաշտպանություն են ունեցել անբարենպաստ կապիտալի հոսքերից։ Նույն ամսում NIPFP- ի Իլա Պաթնայիկը և Աջայ Շահը հրապարակեցին հոդված Հնդկաստանում մշտական և համապարփակ կապիտալի վերահսկողության մասին, որը, կարծես, անարդյունավետ էր մակրոտնտեսական քաղաքականության նպատակների իրականացման գործում։ Այնուամենայնիվ, այլ ուսումնասիրությունների արդյունքում պարզվել է, որ կապիտալի վերահսկողությունը կարող է իջեցնել ֆինանսական կայունության ռիսկերը, մինչդեռ 2008 թվականի ֆինանսական ճգնաժամից հետո ընդունված Բրազիլիայի իշխանությունները, կարողացան բարենպաստ ազդեցություն թողնել Բրազիլիայի տնտեսության վրա։ Այնուամենայնիվ, կապիտալի վերահսկումը կարող է ունենալ արտաքին կողմեր. որոշ էմպիրիկ ուսումնասիրություններ գտնում են, որ կապիտալի հոսքերը ուղղվել են այլ երկրներ, քանի որ Բրազիլիայում խստացվել են կապիտալի վերահսկողությունը։ ԱՄՀ աշխատակազմի քննարկման (Ջոնաթան Դ․ Օստրի և այլք, 2012) գրությունը ուսումնասիրում է կապիտալի վերահսկողության բազմակողմանի հետևանքները, և միջազգային համագործակցության ցանկալիությունը`գլոբալ առումով արդյունավետ արդյունքների հասնելու համար։ Այն նշում է հնարավոր մտահոգության երեք հարց։ Նախ`հավանականությունն այն է, որ կապիտալ հսկողությունները կարող են օգտագործվել որպես երաշխավորված արտաքին ճշգրտման փոխարինող (օրինակ, երբ ներհոսքի հսկիչները օգտագործվում են թերագնահատված արժույթի պահպանման համար)։ Երկրորդ, մի երկրի կողմից կապիտալի վերահսկողություն սահմանելը կարող է որոշակի կապիտալ շեղել այլ ստացող երկրների նկատմամբ՝ սրելով դրանց ներհոսքի խնդիրը։ Երրորդ, աղբյուրների երկրներում գործող քաղաքականությունը (ներառյալ դրամավարկային քաղաքականությունը) կարող է ուժեղացնել կապիտալ ստացող երկրների առջև ծառացած խնդիրները, եթե դրանք մեծացնում են կապիտալի հոսքերի ծավալը կամ ռիսկայնությունը։ Թերթը փաստում է, որ եթե կապիտալի վերահսկողությունը արդարացված է ազգային տեսակետից (ներքին աղավաղումները նվազեցնելու առումով), ապա մի շարք հանգամանքների ներքո դրանք պետք է պահպանվեն, նույնիսկ եթե դրանք բերում են միջսահմանային ցրման։ Համաձայնեցումը կարող է վարկառուներից պահանջել նվազեցնել ներհոսքի վերահսկողությունը կամ վարկատուների հետ պայմանավորվածություն ձեռք բերել`մասնակիորեն ներքինացնելու ռիսկերը չափազանց մեծ կամ ռիսկային արտահոսքից։ Դեկտեմբերի 3-ին ԱՄՀ-ն հրապարակեց աշխատակազմի թուղթ, որն էլ ավելի ընդլայնվեց իրենց վերջին աջակցությունը կապիտալի վերահսկողության սահմանափակ օգտագործման համար։ === Անհնարին եռամիասնության եռյակ === Կապիտալի վերահսկողության պատմությունը երբեմն քննարկվում է անհնարին եռամիասնության (տրիլեմա, անսխալ եռամիասնություն) առնչությամբ։ Այն եզրակացությունը, որ անհնար է, որ երկրի տնտեսական քաղաքականությունը միաժամանակ մատուցի հետևյալ երեք ցանկալի մակրոտնտեսական նպատակներից երկուսից ավելին. 1) ֆիքսված փոխարժեքը, 2) անկախ դրամավարկային քաղաքականությունը, 3) կապիտալի ազատ տեղաշարժը (կապիտալի վերահսկողության բացակայությունը)։ Համաշխարհայնացման առաջին դարաշրջանում, կառավարությունները մեծամասամբ ընտրեցին կայուն փոխարժեքի վարում`միաժամանակ թույլ տալով շարժի ազատություն կապիտալի համար։ Զոհաբերությունն այն էր, որ նրանց դրամավարկային քաղաքականությունը հիմնականում թելադրված էր միջազգային պայմաններով, այլ ոչ թե ներքին տնտեսության կարիքներով։ Բրետտոնի շրջանում կառավարությունները ազատ էին՝ ունենալ ինչպես կապիտալի վերահսկողության կայուն փոխարժեքներ, այնպես էլ անկախ դրամավարկային քաղաքականություն։ Անհնարին եռամիասնության հայեցակարգը հատկապես ազդեցիկ էր որպես հիմնավորում կապիտալի վերահսկողության համար։ Վաշինգտոնի համաձայնության շրջանում զարգացած տնտեսություններն, ընդհանուր առմամբ, որոշեցին թույլ տալ կապիտալի ազատություն և շարունակել պահպանել անկախ դրամավարկային քաղաքականություն՝ միաժամանակ ընդունելով «լողացող» կամ «կիսատ-լողացող» փոխարժեքը։ == Կապիտալի վերահսկողություն ԵՄ-ում և ԵԱՏՄ-ում == Կապիտալի ազատ հոսքը Եվրոպական միասնական շուկայի չորս ազատություններից մեկն է։ Չնայած ձեռք բերված առաջընթացին, կապիտալի շուկաները Եվրոպայի մասշտաբով մասնատված են ազգային գծերով, և եվրոպական տնտեսությունները շարունակում են մեծապես հենվել բանկային հատվածի վրա՝ իրենց ֆինանսավորման կարիքների համար։ Եվրոպայում ներդրումային ծրագրի, կապիտալի շուկաների ավելի սերտ ինտեգրման համար կառուցված շենքի շրջանակներում, 2015-ին, հանձնաժողովն ընդունեց «Կապիտալի շուկաների միություն» (CMU) կառուցելու գործողությունների պլանը՝ սահմանելով հիմնական միջոցների ցուցակը՝ Եվրոպայում իրական միասնական շուկայի հասնելու համար, որը խորացնում է գործող Բանկային միությունը, քանի որ դա պտտվում է ֆինանսավորման անխափան շուկայի վրա հիմնված ձևերի շուրջ, որոնք պետք է այլընտրանք լինեն ավանդաբար գերակշռող (Եվրոպայում) բանկում գործող ֆինանսավորման ալիքին։ Ծրագիրը քաղաքական ազդանշան է՝ միասնական շուկան ուժեղացնելու համար, որպես բոլոր 28 անդամ պետությունների միավորելու նախագիծ, և ուժեղ ազդանշան է Մեծ Բրիտանիային՝ Բրեքսիթ- ից առաջ ԵՄ ակտիվ մասը մնալու համար։ Այնուամենայնիվ, 2008 թվականից ԵՄ-ում և ԵԱՏՄ-ում եղել են կապիտալի վերահսկողության երեք դեպք, որոնք պայմանավորված են եղել բանկային ճգնաժամերով։ === Իսլանդիա (2008–2017) === 2008 թ. Ֆինանսական ճգնաժամի պայմաններում Իսլանդիան (որը հանդիսանում է Եվրոպական ազատ առևտրի գոտու անդամ, բայց ոչ Եվրոպական միություն) անդամակցում է կապիտալի վերահսկողությանը՝ իր բանկային համակարգի փլուզման պատճառով։ Իսլանդիայի կառավարությունը 2015-ի հունիսին ասաց, որ նախատեսում է դրանք վերացնել, այնուամենայնիվ, հայտարարված պլանները ներառում էին կապիտալը երկրից դուրս բերելու հարկ, ինչը, հավանաբար ենթադրում էր կապիտալի վերահսկողություն։ Իսլանդիայի կառավարությունը հայտարարեց, որ կապիտալի վերահսկողությունը վերացվել է 2017 թվականի մարտի 12-ին։ Կալիֆոռնիայի համալսարանի, Բերկլիի տնտեսագետ Ստայնսոնը 2017-ին ասել է, որ ինքը դեմ էր ճգնաժամի ընթացքում Իսլանդիայում կապիտալի վերահսկողության ներդրմանը, բայց Իսլանդիայում կատարված փորձը ստիպեց նրան փոխել իր կարծիքը. «Կառավարությանը պետք էր շատ մեծ դեֆիցիտներ ֆինանսավորեր։ Կապիտալի վերահսկողությունները փակել են զգալի քանակությամբ օտարերկրյա կապիտալները երկրում։ Դրանք հիմնավորում են այն փաստը, որ այդ ֆոնդերը էականորեն իջեցրել են կառավարության ֆինանսավորման ծախսերը, և քիչ հավանական է, որ կառավարությունը կարող էր անել գրեթե նույնքան պակասուրդի ծախսեր, առանց կապիտալի վերահսկողության»։ === Կիպրոսի Հանրապետություն (2013–2015) === Կիպրոսը, որը Եվրագոտու անդամ պետություն է, որը սերտորեն կապված է Հունաստանի հետ, պարտադրել է Եվրագոտու առաջին ժամանակավոր կապիտալ վերահսկողությունը 2013 թ.-ին՝ ի պատասխան իր 2012-ի բանկային ճգնաժամի։ Այս կապիտալ վերահսկողությունները հանվել են 2015 թվականին։ === Հունաստան (2015–2019) === Քանի որ 2010-ականների տասնամյակում Հունաստանի պարտքային ճգնաժամը թեժացավ, Հունաստանը իրականացրեց կապիտալի վերահսկողություն։ Օգոստոսի վերջին Հունաստանի կառավարությունը հայտարարեց, որ վերջին կապիտալի սահմանափակումները կվերացվեն 2019 թվականի սեպտեմբերի 1-ի դրությամբ՝ դրանց ներդրումից մոտ 50 ամիս անց։ == Խելամիտ միջոցառումների ընդունում == Կապիտալ նորմատիվների վերահսկման միջոցը իրենից առանձնացնում է ընդհանուր կապիտալի վերահսկողությունը, ինչպես վերը նշվածն է, քանի որ այն նորմատիվ իրավական կանոնակարգերից մեկն է, որը նպատակ ունի մեղմել համակարգային ռիսկը, նվազեցնել բիզնեսի ցիկլի անկայունությունը, ավելացնել մակրոտնտեսական կայունությունը և բարձրացնել սոցիալական բարեկեցությունը։ Այն, ընդհանուր առմամբ, կարգավորում է միայն ներհոսքերը և հաշվի է առնում քաղաքականության նախնական միջամտությունները։ «Խելամտության» պահանջն ասում է, որ նման կարգավորումը պետք է զսպի և կառավարի ռիսկերի ավելորդ կուտակման գործընթացը`զգուշավոր մտածողությամբ, որպեսզի կանխեն զարգացող ֆինանսական ճգնաժամը և տնտեսական փլուզումը։ «Նախկինում» ժամկետը նշանակում է, որ նման կարգավորումը պետք է արդյունավետորեն իրականացվի նախքան ցանկացած չհրապարակված ճգնաժամի իրականացումը, այլ ոչ թե ծանր ճգնաժամից հետո քաղաքականության միջամտությունների դիմելուց հետո,քանի որ այն արդեն իսկ հարվածում է տնտեսությանը։ == Կապիտալի և վճարումների ազատ տեղաշարժ == Հոնկոնգում գործող միջազգային ֆինանսական կենտրոնը, ամենայն հավանականությամբ, դեմ կլիներ կապիտալի վերահսկմանը և կփորձեր պնդել, որ դրանք չեն աշխատի։ Կապիտալի և վճարումների համար լիարժեք տեղաշարժի ազատությունը մինչ այժմ մտցվել է միայն այն պետությունների միջև, որոնք ունեն ազատ առևտրի պայմանագրեր և կապիտալի վերահսկողությունից համեմատաբար ազատություն, ինչպիսիք են Կանադան և ԱՄՆ-ը, կամ լիակատար ազատությունը այնպիսի շրջաններում, ինչպիսիք են Եվրամիությունը՝ իր «Չորս ազատությունների» և եվրագոտու միջոցով։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտին հասցված գլոբալիզացիայի առաջին դարաշրջանում կապիտալի տեղաշարժի վերաբերյալ շատ քիչ սահմանափակումներ կային, բայց բոլոր խոշոր տնտեսությունները, բացառությամբ Միացյալ Թագավորության և Նիդեռլանդների, մեծապես սահմանափակում էին ապրանքների այնպիսի վճարումները, ինչպիսիք են սակագները և տուրքերը։ Համաձայնություն չկա այն մասին, թե կապիտալի վերահսկման սահմանափակումները կապիտալի ազատ տեղաշարժի և ազգային սահմանների վրա վճարումների համար նպաստավոր են զարգացող երկրների համար։ Այնուամենայնիվ, տնտեսագետներից շատերը համակարծիք են, որ կապիտալի վերահսկողությունը վերացնելը, մինչ գնաճային ճնշումները շարունակվում են, երկիրը պարտքի տակ է, իսկ արտարժույթի պահուստները՝ ցածր, ձեռնտու չեն։ Երբ Արգենտինայում այս պայմաններում հանվեց կապիտալի վերահսկողությունը, պեսոն կորցրեց իր արժեքի 30 տոկոսը դոլարի համեմատ։ Երկրներից շատերը վերացնելու են կապիտալի վերահսկողությունը բումի ժամանակահատվածներում։ 2016 թվականի ուսումնասիրության համաձայն, կապիտալի վերահսկողության իրականացումը կարող է ձեռնտու լինել այն ​​երկրի համար, ովքեր երկկողմանի իրականացնում են այն։ Կապիտալի վերահսկողության հետևանքներն առավել երկիմաստ են, երբ երկու երկրներն իրականացնում են կապիտալի վերահսկողություն։ === Փաստարկներ՝ հօգուտ կապիտալի ազատ տեղաշարժի === Ազատ շուկայի արհեստավարժ տնտեսագետները պնդում են հետևյալ առավելությունները կապիտալի ազատ տեղաշարժի համար. Այն ուժեղացնում է ընդհանուր տնտեսական աճը`թույլ տալով, որ խնայողությունները ուղղվեն դեպի դրանց առավել արդյունավետ օգտագործմանը։ Խրախուսելով օտարերկրյա ուղղակի ներդրումները՝ այն օգնում է զարգացող տնտեսություններին օգտվել օտարերկրյա փորձաքննությունից։ Թույլ է տալիս պետություններին հավաքել միջոցներ արտաքին շուկաներից`օգնելով նրանց մեղմացնել ժամանակավոր անկումը։ Թույլ է տալիս ինչպես խնայարարներին, այնպես էլ վարկառուներին ապահովել շուկայի լավագույն մատչելի գինը։ Երբ վերահսկողությունները ներառում են հարկերը, հավաքված միջոցները երբեմն դուրս են մղվում կոռումպացված պետական պաշտոնյաների կողմից իրենց անձնական օգտագործման համար։ Ամբողջ Ասիայում առևտրականները միշտ կարողացել են խուսափել արտարժույթի տեղաշարժի վերահսկողությունից։ Համակարգչային և հաղորդակցական տեխնոլոգիաները ստիպել են, որ անխափան էլեկտրոնային միջոցները փոխանցեն բանկային հաճախորդների քանակի ավելացման տեմպերը։ === Փաստարկներ՝ հօգուտ կապիտալի վերահսկողության === Կապիտալի վերահսկողության ոլորտի տնտեսագետները ներկայացրել են հետևյալ կետերը. Կապիտալի վերահսկողությունը կարող է ներկայացնել օպտիմալ մակրոպրուդենցիալ քաղաքականություն, որը նվազեցնում է ֆինանսական ճգնաժամերի ռիսկը և կանխում է հարակից արտաքին ազդեցությունները։ Համաշխարհային տնտեսական աճը միջին հաշվով զգալիորեն ավելի բարձր էր Բրետտոն Վուդսի շրջանում, երբ լայնորեն կիրառվում էր կապիտալի վերահսկողությունը։ Ռեգրեսիայի վերլուծություն օգտագործելով՝ այնպիսի տնտեսագետներ, ինչպիսիք են Դանի Ռոդրիկը, չեն գտել որևէ դրական հարաբերակցություն աճի և ազատ կապիտալի շարժման միջև։ Կապիտալի հսկողությունը, որը սահմանափակում է երկրի բնակիչների օտարերկրյա ակտիվների տիրապետումը, կարող է ապահովել, որ ներքին վարկը լինի մատչելի և ավելի էժան, քան հակառակ դեպքում։ Այս տեսակի կապիտալի վերահսկողությունը դեռ գործում է ինչպես Հնդկաստանում, այնպես էլ Չինաստանում։ Հնդկաստանում վերահսկողությունները խրախուսում են բնակիչներին էժան միջոցներ տրամադրել կառավարությանը, իսկ Չինաստանում նշանակում է, որ չինական ձեռնարկությունները վարկերի էժան աղբյուր ունեն։ Տնտեսական ճգնաժամերը զգալիորեն ավելի հաճախակի են դարձել, քանի որ Բրետտոն Վուդսի կապիտալի վերահսկողությունը թուլացել է։ Նույնիսկ տնտեսական պատմաբանները, որոնք համարում են կապիտալի վերահսկողությունը որպես ճնշող գործոն, եզրակացրել են, որ կապիտալի վերահսկողությունը, ավելին, քան ժամանակաշրջանի բարձր աճը, պատասխանատու էին ճգնաժամի անբավարարության համար։ Խոշոր չվերահսկվող կապիտալի ներհոսքերը հաճախ վնասել են հասցնում ազգի տնտեսական զարգացմանը`պատճառ դառնալով նրա արժույթի արժևորումը, նպաստելով գնաճին և անկայուն տնտեսական բումեր առաջացնելով, որոնք հաճախ նախորդում են ֆինանսական ճգնաժամերին - առաջացել են այն ժամանակ, երբ ներհոսքերը կտրուկ հակադարձվում են, և՛ ներքին, և՛ արտաքին կապիտալը փախչում են երկրից։ Ճգնաժամի ռիսկը հատկապես մեծ է զարգացող տնտեսություններում, երբ ներգնա հոսքերը դառնում են արտարժութային վարկեր, այնպես որ մարումները դառնում են զգալիորեն թանկ, քանի որ արժեզրկվում է զարգացող երկրի արժույթը։ == Ծանոթագրություններ == == Գրականություն == States and the Reemergence of Global Finance (1994) by Eric Helleiner – Chapter 2 is excellent for the pre World War II history of capital controls and their stenghening with Bretton Woods. Remaining chapters cover their decline from the 1960s through to early 1990s. Helleiner offers extensive additional reading for those with a deep interest in the history of capital controls.
1,038,975
Գլորիա Ալվարես
Գլորիա Ալվարես (իսպ.՝ Gloria Álvarez, մարտի 9, 1985(1985-03-09), Գվատեմալա Սիթի, Գվատեմալա, Գվատեմալա), գվատեմալացի լրագրող, քաղաքագետ և հասարակական-քաղաքական գործիչ։ Ռադիոծրագրի հաղորդավար, հայտնի հրապարակախոս։ Ազգային քաղաքացիական շարժման համակարգող և մամուլի քարտուղար։ Ակտիվորեն քարոզում է լիբերտարիականության և հանրապետականության գաղափարները, կոշտ քննադատում «21-րդ դարի սոցիալիզմի» ռեժիմները։ == Կրթություն, աշխատանք, ծրագիր == Ծնվել է «իրական սոցիալիզմի» երկրներից արտագաղթողների ընտանիքում։ Հայրն ազգությամբ կուբացի է, մայրը՝ հունգարացի։ Աշխատել է խանութում որպես առևտրային ծառայող։ Ավարտել է Գվատեմալայի Ֆրանսիսկո Մարոկկինի համալսարանը՝ քաղաքագիտության և սոցիալական գիտությունների դասընթացով։ Ստացել է Միջազգային հարաբերությունների մագիստրոսի աստիճան Հռոմի Լա Սապիենցա համալսարանում։ Գլորիա Ալվարեսը հավատարիմ է աջ քաղաքական հայացքներին, հանդես է գալիս որպես արմատական լիբերտարիականության գաղափարախոս։ Նա ակտիվորեն ներգրավված է Գվատեմալայի քաղաքականության որպես համակարգող և Ազգային քաղաքացիական շարժման (MNC) խոսնակ Ազգային քաղաքացիական շարժման։ Վարում է «Viernes de Gloria» հասարակական-քաղաքական ռադիոհաղորդումը՝ «Ուրբաթը Գլորիայի հետ»։ == «Հանրապետականը պոպուլիզմի դեմ» == Գլորիա Ալվարեսը լայն ճանաչում է ստացել 2014 թվականի վերջին՝ Սարագոսայում Իբերոամերիկյան Երիտասարդական խորհրդարանի նստաշրջանում ունեցած իր ելույթից հետո։ Նրա խոսքը «պոպուլիզմը դեմոնտաժի ենթարկելու» կոչով դարձել է YouTube-ի հիթ։ Ալվարեսի El populismo ama tanto a los pobres que los multiplica արտահայտությունը (Պոպուլիզմն այնքան է սիրում աղքատներին, որ բազմապատկում է նրանց թիվը) վերածվել է հայտնի մեմի։ Ալվարեսը խիստ քննադատության է ենթարկում Կուբայում Կաստրո եղբայրների կոմունիստական ռեժիմը, Նիկարագուայում Օրտեգա-Մուրիլյոյի սանդինիստական ռեժիմը, «21-րդ դարի սոցիալիզմի» լատինամերիկյան կառավարությունները (Չավես-Մադուրոն՝ Վենեսուելայում, Կոռեան՝ Էկվադորում, Մորալեսը՝ Բոլիվիայում)՝ կառավարման բռնապետական մեթոդների, «մարդու իրավունքների դաժան խախտումների», «ձայների գնման» համար։ «Պոպուլիզմ» եզրույթը բացասական իմաստով Գլորիա Ալվարեսը մատնանշում է կոմունիզմի և ձախ ավտորիտարիզմի քաղաքականությունը։ Այդ երևույթին նա հակադրում է քաղաքական հանրապետականությունն ու գաղափարական լիբերտարիականությունը, որը «երաշխավորում է մարդկային բազմազանությունը»։ Ընդհանուր առմամբ՝ նրա դիրքորոշումը բնութագրվում է որպես «Populismo vs República»՝ Հանրապետականությունն ընդդեմ պոպուլիզմի։ Միևնույն ժամանակ, Գլորիա Ալվարեսի ընդդիմախոսները նշում են, որ իր քննադատությանը ենթարկվում է միայն ձախ պոպուլիզմն ու ավտորիտարիզմը։ Գլորիա Ալվարեսը այցելել է Իսպանիա, Արգենտինա, Ուրուգվայ (վերջին երկու երկրներում իշխանության ղեկին են եղել Կիրշների և Մուխիկայի ձախ կառավարությունները), բանավեճ է վարել ձախ երիտասարդական կազմակերպությունների հետ։ Սուր հակամարտության պատճառ է դարձել 2015 թվականի հունվարին Գլորիա Ալվարեսի դասախոսությունը Նիկարագուայում։ Սանդինիստական ուսանողական կազմակերպությունը ֆիզիկական մեթոդներով սպառնացել է խափանել Ալվարեսի ելույթը Մանագուայի պոլիտեխնիկական համալսարանում։ Մայրաքաղաքի օդանավակայանում Ալվարեսը ձերբակալվել և հարցաքննվել է։ Միայն վախկոտներն են նախընտրում բառերի փոխարեն փամփուշտ փոխանակել։ Գլորիա Ալվարես. == Ազգային և միջազգային քաղաքականության մեջ == Գլորիա Ալվարեսը գվատեմալական քաղաքականությանը մասնակցում է որպես աջ ուղղության վերլուծաբան և քարոզիչ։ Սակայն նա չի առաջադրվում խորհրդարանում և չի մտնում քաղաքական կուսակցությունների մեջ՝ համարելով, որ MNC-ի, ռադիոյի և ինտերնետի հասարակական շարժումն ավելի արդյունավետ գործիքներ են։ Քննադատում է գվատեմալացի քաղաքական գործիչների մեծ մասին կոռումպացված լինելու և հեռանկարային նախագծերի բացակայության համար։ Հանդես է գալիս ի պաշտպանություն գեներալ Էֆրաին Ռիոս Մոնթի, որը մեղադրվում է պատերազմական հանցագործությունների մեջ։ Ալվարեսը կտրականապես հերքում է Ռիոս Մոնթի մեղադրանքները հնդկացիների էթնիկ ցեղասպանության վերաբերյալ՝ նշելով այն փաստը, որ շատ հնդկացիներ եղել են քաղաքացիական ինքնապաշտպանության կառավարամետ պարեկայիններ։ Գլորիա Ալվարեսի գործունեությունը չի սահմանափակվում Գվատեմալայով։ Նա ակտիվորեն մասնակցում է Իբերո-Ամերիկայի իրավական տեղեկատվական-քաղաքական նախագծերին։ Կապ է հաստատում Կուբայի հակակոմունիստական արտագաղթի հետ, կապեր է պահպանում լատինամերիկյան մի քանի երկրների աջ պահպանողական կուսակցությունների հետ, այդ թվում՝ Սալվադորի ազգայնական հանրապետական դաշինքը։ == Ծանոթագրություններ ==
930,416
Ալմուտ Շուլտ
Ալմուտ Շուլտ (գերմ.՝ Almuth Schult, փետրվարի 9, 1991(1991-02-09), Դանենբերգ), գերմանացի ֆուտբոլիստ, դարպասապահ, «Վոլֆսբուրգ» կանանց ֆուտբոլային ակումբի և Գերմանիայի կանանց ֆուտբոլի ազգային հավաքականի խաղացող, Եվրոպայի չեմպիոն (2013)։ == Կարիերա == === Ակումբային === Ալմուտ Շուլտը սկսել է ֆուտբոլ խաղալ հինգ տարեկանից «ՍԳ Գարտով» թիմում։ 2007-2008 թվականներին հանդես է եկել «Համբուրգ» թիմում, բայց թիմի հիմնական կազմում ոչ մի խաղ չի անցկացրել։ 2008 թվականին տեղափոխվել է «Մագդեբուրգ», որտեղ անցկացրել է 44 խաղ։ 2011 թվականի ամռանը տեղափոխվել է Առաջին Բունդեսլիգայի «Բադ-Նոյենար» ակումբ։ 2013 թվականի ապրիլի կեսերին Ալմուտ Շուլտը հայտարարեց, որ պայմանագիր է կնքել «Վոլսբուրգ» ԿՖԱ-ի հհետ մինչև 2014 թվականի վերջը։ === Հավաքականի կազմում === 2008-2011 թվականներին Շուլտը հանդես է եկել Գերմանիայի երիտասարդական հավաքականում։ Այդ ընթացքում նա նվաճել է մինչև 20 տարեկանների աշխարհի չեմպիոնի կոչումը (2010) և դարձել մինչև 17 տարեկանների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր (2008): Ազգային հավաքականի հիմնական կազմում առաջին խաղը անցկացրել է 2012 թվականի փետրվարի 15-ին Թուրքիայի դեմ։ 2013 թվականի Եվրոպայի առաջնության եզրափակիչ մրցաշարում մնացել է պահեստայինների նստարանին՝ զիջելով ավելի փորձառու Նադին Անգերերին։ Ազգային հավաքականի կազմում նվաճել է Եվրոպայի չեմպիոնի, Օլիմպիական խաղերի չեմպիոնի (Ռիո-դե-Ժանեյրո, 2016) կոչումները և դարձել Ալգարվեի գավաթի հաղթող։ == Նվաճումներ == === Հավաքականի կազմում === Բունդեսլիգա՝ հաղթանակ, 2013–2014, 2016–2017, 2017–2018, 2018–2019 DFB-Pokal՝ հաղթանակ, 2014–2015, 2015–2016, 2016–2017, 2017–2018, 2018–2019 === Միջազգային === Ամառային օլիմպիական խաղեր, ոսկե մեդալ, 2016 Եվրոպայի առաջնության հաղթող (1) 2013 Ալգարվեի գավաթի հաղթող, 2012, 2014 Աշխարհի առաջնության (մինչև 20 տարեկաններ) հաղթող (1) 2010 Աշխարհի առաջնության (մինչև 17 տարեկաններ) բրոնզե մրցանակակիր (1) 2008 === Անհատական === Ֆուտբոլի պատմության և վիճակագրության միջազգային ֆեդերացիայի լավագույն կին դարպասապահ, 2014 == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Վիճակագրություն FIFA-ի կայքում(անգլ.) Ալմուտ Շուլտի մասին UEFA.com կայքում Archived 2014-08-10 at the Wayback Machine. Ալմուտ Շուլտի մասին Գերմանական ֆուտբոլային միության կայքում Ալմուտ Շուլտի մասին weltfussball.de կայքում(չաշխատող հղում)
307,239
Օվսյանիկի (գյուղ, Տյոմկինսկի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ ՕվսյանիկիՕվսյանիկի (ռուս.՝ Овсяники), գյուղ Ռուսաստանի Սմոլենսկի մարզի Տյոմկինսկի շրջանի կազմում։ Բնակչությունը 2007 թվականին գրանցված տվյալներով կազմում էր 10 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
975,926
Լոտտեն ֆոն Կրամեր
Շառլոտ "Լոտտեն" ֆոն Կրամեր (շվեդերեն՝ Charlotte "Lotten" Louise von Kræmer , օգոստոսի 6, 1828(1828-08-06), Ստոկհոլմ քաղաք, Over-Governors office, Շվեդիա - դեկտեմբերի 23, 1912(1912-12-23), Engelbrekt church parish, Շվեդիա), շվեդ բարոնուհի, գրող, բանաստեղծ, բարերար և կանանց իրավունքների համար պայքարող ակտիվիստ։ Կին սուֆրաժիստների ազգային ասոցիացիայի հիմնական ֆինանսավորող Մարտինա Բերգման-Էստերբերգի հետ միասին Samfundet De Nio գրական միության հիմնադիր։ == Կենսագրություն == Լոտտեն ֆոն Կրամերը Ուփսալայի նահանգի նահանգապետ Բարոն Ռոբերտ Ֆրեդրիկ ֆոն Կրամերի և Մարիա Շառլոտ (Լոտտեն) Սյոդերբերգի դուստրն է, գրող, գիտնական և քաղաքական գործիչ Ռոբերտ ֆոն Կրամերի քույրը։ Մեծացել է Ուփսալա ամրոցի նահանգապետի նստավայրում և մասնավոր կրթություն ստացել Ուփսալայի համալսարանի պրոֆեսորներից։ Լոտտեն ֆոն Կրամերը ներգրավված է եղել Ուփսալայի մշակութային և մտավոր հասարակական կյանքում։ Նրա ծնողների շրջապատում էին այնպիսի հեղինակներ, ինչպիսիք են Գեյզերը և Ատերբոմը։ Լոտտեն ֆոն Կրամերն իր տաղանդը դրսևորել է տարբեր գեղարվեստական բնագավառներում, ինչպիսիք են գրական երեկոները, պարահանդեսները, սիրողական թատրոնում հանդես եկել դերերով։ 1847 թվականի ամռանը նա ընտանիքի հետ այցելել է Գերմանիա, Ավստրիա և Իտալիա։ 1847 թվականից, այնուամենայնիվ, նրա լսողությունը դանդաղորեն վատթարացել է քութեշի հետևանքով, և նա, ի վերջո, խլացել է, ինչը վերջ է տվել նրա հասարակական կյանքին և խորապես ազդել նրա վրա։ 1855 թվականին Լոտտեն ֆոն Կրամերը նշանադրվել է պահպանողական ուսանող Ստեն Յոհան Ստենբերգի հետ, բայց վատթարացող լսողության և Լոտտենի արմատական գաղափարներն ու գրական հավակնությունները Ստենբերգի չընդունելու պատճառով նշանադրությունը չեղարկվել է, և Լոտտենը երբեք չի ամուսնացել։ 1880 թվականին Լոտտեն ֆոն Կրամերի հայրը մահացել է, և նա ժառանգել է մեծ հարստություն, տեղափոխվել է Ստոկհոլմ, որտեղ տարիների ընթացքում ապրել է սպարտական կյանքով։ Հարստության մեծ մասը ծախսել է բարեգործական նպատակներով։ == Մատենագիտություն == Dikter, 1863 Hemresan, song, 1864 Fantasi-klängväxter kring verklighets stam, 1865 Tankar i religiösa ämnen, 1866 Strid' svenskt original, 1869 Ackorder (poems), 1870 Bland skotska berg och sjöar, 1870 "Tout pour la patrie" (poems), 1872 Nya dikter, 1882 Felicia: svensk familjedram i tre akter, 1882 Sånger och bilder, 1886 En kämpande ande: religiösa dikter, 1886 Florence Nightingale: poesi, 1886 Poesiens vandring (illustrated by Jenny Nyström), 1888 Karins bröllop, novel, 1890 Hermes och Diotima: skådespel i fem akter, 1892 Den kämpande anden: religiösa väckelser och religiöst liv: några sånger och tidsbilder, 1892 Hägringar och luftslott (poems), 1895 Skogsblommor: idyller och ballader (poems), 1896 Eterneller (poems), 1896 Två dikter, 1896 Till Ingeborg och andra dikter, 1897 Fama: skådespel i tre akter, 1902 Fragment jämte andra dikter, 1902 Nästa gång - : berättelser och skisser, 1902 Testamente, 1913 Samlade skrifter (published by Samfundet De Nio, with a biography by John Landquist), 1918 == Գրականություն == Ekman, Kerstin (2003). ”Tänk inte så mycket”. Litterär kalender (2003-) 2003,: sid. 15-43. 1652-0998. ISSN 1652-0998. Libris 9166215 Holmgren, A. M. (1916). ”Några ord om kvinnorörerlsen i Sverige under Lotten von Kræmers livstid”. Vår tid : literär månadsskrift 1916, 143-167. Libris 10526013 Landquist, John (1916). ”Lotten von Kræmer”. Ord & bild (Print) 25, 1916,: sid. 361-377, 423-431. 0030-4492. ISSN 0030-4492. Libris 9266802 Lotten von Kræmers Testamente: dokument. Stockholm: Sv. andelsförl. 1915. Libris länk Stenberg, Lisbeth (2007). ”Att väcka känslor och förändra världen: Lotten von Kræmer och Selma Lagerlöf i Sophie Adlersparres skrivarskola”. Litterär kalender 2007,: sid. 57-73. 1652-0998. ISSN 1652-0998. Libris 10614087 Tidningskvinnor 1690-1960. Lund: Studentlitteratur. 2000. Libris länk. ISBN 91-44-01045-1 Öhman, Anders R. (2003). ”"... Mitt livs hela resultat så att säga ..."”. Litterär kalender (2003-) 2003,: sid. 45-68. 1652-0998. ISSN 1652-0998. Libris 9166234 == Ծանոթագրություններ ==
106,174
(7298) 1992 WM5
(7298) 1992 WM5, աստերոիդ աստերոիդների հիմնական գոտում։ Հայտնաբերվել է 1992 թվականի նոյեմբերի 26-ին Կենձո Սուզուկիի և Տակեշի Ուրատայի կողմից Տոյոտայում։ Միջին հեռավորությունը Արեգակից կազմում է 2,53022 ա. մ., առավելագույնը մոտենում է 2,2011 ա. մ. հեռավորության վրա և հեռանում 2,8593 ա. մ.։ Արեգակի շուրջ մեկ ամբողջական պտույտ է կատարում 1470,06 երկրային օրվա ընթացքում, իր ուղեծրով շարժվելով միջինում 0,244888 աստիճան/օր արագությամբ։ Աստերոիդի ուղեծրի և խավարածրի հարթությունները իրար հետ կազմում են 8,32° անկյուն։ == Տես նաև == Աստերոիդների ցանկ Աստերոիդների սպեկտրալ դասեր Աստերոիդների ընտանիքներ Աստերոիդների խմբեր == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շմադել Լուց (2003)։ Փոքր մոլորակների անունների բառարան (5-րդ վերանայված և ընդլայնված հրատարակություն ed.)։ Գերմանիա: Սփրինգեր։ ISBN 978-3-540-00238-3 (անգլ.) (7298) 1992 WM5 աստերոիդը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում (ուղեծրի տվյալները և դիտարկումները) (անգլ.)
863,943
Լյուպկա Ջունդևա
Լյուպկա Արսովա Ջունդևա (մակեդոներեն՝ Љупка Арсова - Џундева, հուլիսի 11, 1934(1934-07-11), Սկոպիե, Vardar Banovina, Հարավսլավիայի Թագավորություն - դեկտեմբերի 7, 2018(2018-12-07)), թատրոնի և կինոյի էթնիկ մակեդոնացի դերասանուհի։ Ջունդևան ծնվել է Մակեդոնիայի մայրաքաղաք Սկոպյեում։ Ավարտել է Պետական թատերական դպրոցը և 1951 թվականին դարձել է Մակեդոնիայի ազգային թատրոնի անդամ, որտեղ աշխատել է ընդհուպ մինչև 1990 թվականը։ Հենց 1990 թվականին է Ջունդևան ավարտել իր կարիերան։ Նա հաջողությամբ խաղացել է նաև մոնոդրամաներում։ 1983 թվականին Սկոպյեի քաղաքապետարանի կողմից ստացել է մշակույթի և արվեստի ոլորտում «Նոյեմբերի 13-ի մրցանակ»։ Այնուհետ դերասանական հաջողությունների համար ստացել է Հարավսլավիայի ռադիոհեռուստատեսության մրցանակ՝ «Աշխատանքի ձևավորում արծաթե ծաղկեպսակով» ֆիլմի համար։ == Ֆիլմագրություն == 1961: Հանդարտ ամառ (Գլխավոր դեր) 1967: Մակեդոնական արյունոտ հարսանիք (Երկրորդական դեր) 1980: Գլխավոր բրիգադ (Երկրորդական դեր) 1997: Գնչուական կախարդանք (Երկրորդական դեր) 1999: Կյանք, ժամանակ (Գլխավոր դեր) == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Džundeva at Macedonian Cinema Information Center
463,044
Սի Սինհայ
Սի Սինհայ, Սյան Սինհայ (չինարեն՝ 冼星海, հունիսի 13, 1905(1905-06-13), Մակաո, Պորտուգալական կայսրություն, Պորտուգալիայի թագավորություն - հոկտեմբերի 30, 1945(1945-10-30), Մոսկվա, ԽՍՀՄ), չին կոմպոզիտոր։ 1927-1929 թվականներին սովորել է Շանհայի կոնսերվատորիայում, 1930-1935 թվականներին կատարելագործվել Փարիզի կոնսերվատորիայում, 1935-1937 թվականներին աշխատել է Շանհայում, 1938 թվականից կոմպոզիցիա դասավանդել Յանանի Լու Սինի անվան Արվեստների ակադեմիայում։ Երկերից են՝ «Հուանհե գետի մասին կանտատ»-ը, «Ազգային-ազատագրական պատերազմի սիմֆոնիան», «Սրբազան պատերազմի սիմֆոնիան», բազմաթիվ մասսայական, քնարական երգեր։ == Ծանոթագրություններ ==
901,455
Լյուքսո կրտսեր
Լյուքսո կրտսեր (անգլ.՝ Luxo Jr.), կարճամետրաժ մուլտֆիլմ՝ ստեղծված «Pixar» ընկերությունում 1986 թվականին։ Ֆիլմը անիմատոր Ջոն Լասետերի ռեժիսորական առաջնելույթն է։ Մուլտֆիլմում ներկայացված է երկու սեղանի լամպ՝ մեկը մյուսից մեծ։ Փոքր լամպը՝ Լյուքսո կրտսերը, խաղում է ռետինե խաղալիք գնդակով, իսկ մեծը՝ Լյուսքոն, հետևում է խաղին։ Ավելի ուշ մուլտֆիլմը դարձել է «Pixar»-ի խորհրդանիշը։ Մուլֆիլմի ստեղծումը սկսվել է բիզնեսմեն Սթիվ Ջոբսի՝ «Pixar»-ի գնումից հետո։ Մուլտֆիլմը պետք է ամբողջ աշխարհին ցույց տար երիտասարդ ընկերության հնարավորություններն ու ներուժը։ Այդ պատճառով Լասսետերը որոշեց ստեղծել փոքրիկ մուլտֆիլմ երկու լամպերի մասին։ Նրանց տեսքը հիմնված էր «Luxo L1» մոդելի սեղանային լամպերի վրա, որոնցից մեկը դրված էր ռեժիսորի աշխատանքային սեղանին։ «Լյուքսո կրտսեր» մուլտֆիլմն առաջին անգամ ներկայացվել է 1986 թվականին SIGGRAPH կոնֆերանսում։ Ցուցադրությունից հետո այն մեծ տպավորություն է թողել համակարգչային գրաֆիկայի արտադրության մասնագետների վրա։ Նույն տարում այն ներկայացվել է «Օսկարի»՝ «Լավագույն անիմացիոն կարճամետրաժ ֆիլմ» անվանակարգում։ Այս մուլտֆիլմն առաջին համակարգչային անիմացիոն ֆիլմն է, որը ներկայացվել է բարձրագույն կինոմրցանակի։ 2014 թվականի դեկտեմբերին «Լյուքսո կրտսեր» մուլտֆիլմն ընդգրկվել է ԱՄՆ-ի ֆիլմերի ազգային ցուցակում՝ ունենալով մշակութային, պատմական կամ գեղագիտական նշանակություն։ == Սյուժե == Կարճամետրաժ ֆիլմում Լյուքսո անունով փոքր լամպը խաղում է փոքր գնդակով։ Խաղին հետևում է Լյուքսո ավագը։ Լյուքսո կրտսերը, ռետինե գնդակով խաղալով, որոշում է ցատկել նրա վրա, բայց լամպի ծանրության տակ խաղալիքը պայթում է։ Նա հուսահատված և վշտացած հեռանում է մեծ լամպից։ Բայց մի քանի վայրկյան անց փոքր Լյուքսոն վերադառնում է մեկ այլ, ավելի մեծ գնդակով և շարունակում գլորել այն սեղանի վրայով։ == Ստեղծում == Մուլտֆիլմը ստեղծվել է 1986 թվականին այդ ժամանակ երիտասարդ «Pixar» ընկերությունում։ Ընկերության շատ աշխատակիցներ, այդ թվում՝ նաև ռեժիսոր Ջոն Լասսետերը աշխատում էին «Lucasfilm The Graphics Group» բաժնեհատվածում, որը զբաղվում էր լիամետրաժ ֆիլմերի համար համակարգչային անիմացիաներ ստեղծելով։ Թեև Էլվի Ռեյ Սմիթի գլխավորած խումբը կարողացել էր ստեղծել կարճամետրաժ «Անդրեի և մեղու Ուոլլի արկածները» մուլտֆիլմը, բայց ընկերությունն ուզում էր թողարկել այնպիսի ֆիլմ, որն ամբողջովին ստեղծված կլիներ համակարգչով։ «Lucasfilm»-ի տեր Ջորջ Լուկասը մեծ ծախսերի պատճառով հետաքրքրված չէր այս ծրագրով։ Բացի այդ, ընկերությունը ֆինանսական խնդիրներ ուներ 1983 թվականին Լուկասի և կնոջ ամուսնալուծությունից հետո։ «Lucasfilm»-ի բարձրագույն ղեկավարությունը որոշում ընդունեց կրճատել ծախսերը և վաճառել իր բաժնեհատվածը 30 միլիոն դոլարով։ Միակ գնորդը բիզնեսմեն և «Apple» ընկերության հիմնադիր Սթիվ Ջոբսն էր, որը քույր ձեռնարկության համար առաջարկեց ընդամենը 5 միլիոն դոլար։ Ռեժիսորը համաձայնվեց գնորդի պայմանների հետ և 1986 թվականի հունվարին վաճառեց ընկերությունը։ Գնումից հետո «The Graphics Group»-ը վերանվանվեց «Pixar»։ Ի սկզբանե Սթիվ Ջոբսը պլանավորել էր, որ «Pixar»-ը կզբաղվի համակարգիչների արտադրությամբ և անիմացիաների համար ծրագրային ապահովմամբ։ Մուլտֆիլմերը նրանք դիտարկում էին որպես տեխնիկայի հնարավորությունների ցուցադրման կողմնակի արդյունք։ Հենց այս նպատակով Ջոն Լասսետերը որոշեց ստեղծել կարճամետրաժ ֆիլմ։ Աշխատանքային սեղանի վրա դրված լամպը տեսնելով և այն շարժելով՝ ռեժիսորը ցանկացավ երկու լամպերին մուլտֆիլմ ձոնել և նրանց կոչեց Լյուքսո։ Կերպարներին էմոցիաներ հաղորդելու համար օգտագործվեցին անիմացիաների 12 սկզբունքները, որոնք նկարագրված են «Կյանքի պատրանք․ Դիսնեյի անիմացիա» (անգլ.՝ «The Illusion of Life: Disney Animation») գրքում։ Լասսետերից բացի, թիմում աշխատում էին անիմատորներ Ուիլյամ Ռիվսը և Էբեն Օստբին, որոնք օգնում էին ռեժիսորին լամպերի համակարգչային մոդելների ստեղծման գործում։ Սկզբում նախատեսվում էր ստեղծել առանց սյուժետային գծի ֆիլմ։ Բրյուսելում կայացած անիմացիաների փառատոնում, որտեղ ցուցադրվեցին մուլտֆիլմի նախնական աշխատանքները, Լասսետերին մոտեցավ բելգիացի անիմատոր Ռաուլ Սերվեն և երիտասարդ ռեժիսորին ասաց, որ ֆիլմում, անկախ նրա տևողությունից, պետք է սյուժե լինի։ Չնայած «Pixar»-ի աշխատակիցը դեմ էր այս մտքին, բայց հետո հաշվի նստեց փորձառու անիմատորի կարծիքի հետ։ Կերպարների բնավորությունների ստեղծման համար «Pixar»-ում ոգեշնչվեցին «Tony de Peltrie» մուլտֆիլմով, որը ցուցադրվել է 1985 թվականին «SIGGRAPH»-ի կոնֆերանսում։ Մուլտֆիլմում պատկերված էր դաշնակահար, որը, հասարակությանը զվարճացնելով, հիշում էր իր լավագույն օրերը։ Մուլտֆիլմում ցուցադրվում է ստվերների խաղը, որն առաջանում է երկու լամպերի լույսից։ Բոլոր օբյեկտների մակերևույթները հաշվարկվել են «RenderMan» հատուկ ծրագրով` մակերևույթների շեյդերների հիմքով։ Բայց մշակման ժամկետի և չնչին բյուջեի պատճառով Լասսետերը ստիպված եղավ չստեղծել հատուկ հետին ֆոն` այն թողնելով սև, և կարիք չեղավ փոխելու լուսանկարչական ապարատների ռակուրսները։ Կերպարները չհնչյունավորվեցին, բայց ռեժիսորը որոշեց «մարդկայնացնել» նրանց՝ փոքր սյուժեին ուրախության և տխրության զգացմունքներ ավելացնելով։ Երաժշտական ուղեկցության համար օգտագործվեցին բրիտանացի կոմպոզիտոր Բրայան Բեննետի «BRD 17» ալբոմի մեղեդիները։ Կարճամետրաժ ֆիլմը ժամանակին հանձնելու համար ռեժիսորը տեխնիկական տնօրեն Էդ Քեթմելի հետ օրեր շարունակ անցկացնում էր «Pixar»-ի գրասենյակում։ Աշխատավայրը չլքելու նպատակով նրանք քնում էին հենց աշխատանքային սեղանների տակ՝ ներքնակների վրա, իսկ հանգստից կամ քնից հետո շարունակում էին աշխատել։ == Պրեմիերա և ազդեցություն == «Լյուքսո կրտսեր» մուլտֆիլմն առաջին անգամ ցուցադրվել է 1986 թվականի օգոստոսի 17-ին SIGGRAPH-ի կոնֆերանսում, որտեղ էլ հանդիսատեսի վրա մեծ տպավորություն է թողել։ Դեվիդ Պրայսը «Pixar-ի կախարդություն» գրքում գրում է, որ ֆիլմի դիտման ժամանակ հանդիսատեսը մոռացել էր, որ դիտում է համակարգչով ստեղծված պատկեր։ Առանձնահատուկ գովեստի են արժանացել լամպերի հաղորդած ֆոտոռեալիզմը և էմոցիաները։ Կոնֆերանսից հետո Լասսետերին է մոտեցել ՆԱՍԱ-յի աշխատակից Ջիմ Բլիննը և հարցրել, թե ով է մեծ լամպը Լյուքսո կրտսերի համար՝ հայրը, թե մայրը։ Ռեժիսորը, իրեն տրված հարցից զարմացած, պատասխանել է, որ Լյուքսո կրտսերի համար Լյուքսո ավագը, այնուամենայնիվ, հայր է։ Կերպարների զգացմունքները, որոնք նկարագրված են Դիսնեյի գրքերում, Լասսետերը հաջողությամբ փոխանցել է։ Էդ Կետմելլը «Computer Animation: A Whole New World» գրքում գրել է, որ մեծ ընկերությունները նախքան «Լյուքսո կրտսեր» և ուրիշ համակարգչային մուլտֆիլմերի թողարկումը վախենում էին իրենց նախագծերում օգտագործել համակարգչային գրաֆիկա, քանի որ այնտեղ աշխատող անիմատորները վախենում էին աշխատանքից հեռացումից։ «Pixar»-ի կարճամետրաժ ֆիլմի թողարկումը բեկումնային էր անիմացիաների պատմության մեջ։ Մուլտֆիլմը ներկայացվել է նաև «Օսկար» մրցանակի։ Թեև այն չի արժանացել մրցանակի, սակայն հենց առաջադրումը ոգեշնչել է «Pixar»-ի աշխատակիցներին և, մասնավորապես, տնօրեն Սթիվ Ջոբսին։ Թողարկումից հետո Լասսետերը շարունակել է նկարահանել կարճամետրաժ մուլտֆիլմեր, իսկ «Լյուքսո կրտսեր» մուլտֆիլմը երիտասարդ ընկերության համար դարձել է խորհրդանիշ։ Կերպարը բազմիցս հայտնվել է նաև «Disney» և «Pixar» ընկերությունների այլ ֆիլմերում։ 1999 թվականին մուլտֆիլմը ցուցադրվել է կինոթատրոններում՝ «Խաղալիքների պատմություն 2» մուլտֆիլմից առաջ։ Կարճամետրաժ մուլտֆիլմը ներառվել է «Tiny Toy Stories» և «Pixar Short Films Collection, Volume 1» հավաքածուներում։ Մուլտֆիլմից որոշ հատվածներ օգտագործվել են նաև «Մանկական ժամ» ծրագրի սկզբնական դրվագում։ == Ծանոթագրություններ == == Գրականություն == Прайс Д. Корпорация Pixar // Магия Pixar = The Pixar Touch. — М.: Манн, Иванов и Фербер, 2012. — 351 с. — ISBN 978-5-91657-278-0 A. M. Buckley The Making of Luxo Jr. // Pixar: The Company and its Founders. — Minnesota.: ABDO Publishing Company, 2011. — 114 с. — ISBN 978-1-61714-810-1 Айзексон, Уолтер Стив Джобс = Steve Jobs: A Biography. — М.: Астрель, 2012. — 688 с. — ISBN 978-5-271-39378-5 Янг Дж. С., Саймон В. Л. іКона. Стив Джобс = iCon. Steve Jobs. — М.: Эксмо, 2007. — 448 с. — ISBN 978-5-699-21035-0 == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական էջը Pixar-ի կայքում(անգլ.) «Լյուքսո կրտսեր»(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում ««Լյուքսո կրտսեր»»(անգլ.) ֆիլմը Allmovie կայքում: «Լյուքսո կրտսեր»(անգլ.) ֆիլմը Rotten Tomatoes կայքում
477,497
Իլյորա (քաղաք)
Իլյորա (իսպ.՝ Íllora), քաղաք և համայնք Իսպանիայում, մտնում է Անդալուզիա ինքնավար համայնքի Գրանադայի մարզի մեջ։ Համայնքը գտնվում է Լոխա շրջանում։ Զբաղեցնում է 197,43 կմ2 տարածքը։ 2010 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչությունը կազմել է 10386 մարդ։ Հեռավորությունը մարզի վարչական կենտրոնից կազմում է 33 կմ։ Քաղաքի հովանավորն է հանդիսանում սուրբ Ռոխելիոն։ == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական էջ Archived 2008-03-07 at the Wayback Machine. Página web del Ayuntamiento de Íllora Archived 2008-03-07 at the Wayback Machine. Microweb turística de Íllora realizada por el Patronato de Turismo de Granada Archived 2008-02-29 at the Wayback Machine. Situación de Íllora Archived 2007-09-29 at the Wayback Machine. Datos Multiterritoriales Archived 2009-06-08 at the Wayback Machine. == Ծանոթագրություններ ==
498,491
Ալտլանդսբերգ
Ալտլանդսբերգ (գերմ.՝ Altlandsberg), քաղաք Գերմանիայում, Բրանդենբուրգի տարածքում։ Գտնվում է Բեռլինի քաղաքային ագլոմերացիայի կազմի մեջ, սերտորեն կապված է մայրաքաղաքի հետ (գերմ.՝ Verflechtungsraum)։ Մտնում է Մերկիշ Օդեռլենդի շրջանի կազմի մեջ։ Բնակչությունը 8723 մարդ է (2010 թվականի դեկտեմբերի 31–ի տվյալներով) ։ Զբաղեցնում է 106,21 կմ² տարածք։ Պաշտոնական կոդը՝ 12 0 64 029։ Քաղաքը ստորաբաժանվում է 6 քաղաքային համայնքների։
1,105,511
Panic
Panic, ամերիկյան մասնավոր ընկերություն, որը զբաղվում է macOS և iOS-ի համար նախատեսված ծրագրային ապահովումների մշակմամբ, ինչպես նաև անկախ մշակողների համար համակարգչային խաղերի հրապարակմամբ։ Ընկերությունը հիմնադրվել է 1997 թվականին Օրեգոն նահանգի, Պորտլենդ քաղաքում Սթիվեն Ֆրենկի և Կաբել Սասսերինի կողմից։ == Արտադրանքներ == === Ծրագրային ապահովում === Panic-ը հայտնի է իր (1998), Audion (1999), Unison (2004) և Coda (2007) հավելվածներով։ Ընկերությունը մի քանի անգամ արժանացել է Apple Design Awards մրցանակին։ 1999 թվականին ընկերությունը ներկայացրեց Audion հավելվածը, որը իրենից ներկայացնում էր MP3 նվագարկիչ։ Հավելվածի մրցակիցներից մեկը՝ SoundJam MP-ը, 2000 թվականին գնվեց Apple-ի կողմից, որը հետագայում վերափոխվեց iTunes 1.0-ի, և հասանելի դարձավ 2001 թվականից։ Panic-ը 2004 թվականին դադարեցրեց Audion-ի աջակցությունը և սկսեց այն տարածել անվճար։ Audion-ից հետո, ընկերությունը կետրոնացավ երկու այլ հավելվածների մշակման վրա։ 2004 թվականին ընկերությունը թողարկեց Unison, իսկ 2007 թվականին Coda-ն վեբ մշակողների համար։ === Համակարգչային խաղեր === Ներկա դրությամբ, ընկերությունը թողարկել է՝ 2 խաղ Firewatch (2016) և Untitled Goose Game (2019)։ === Playdate === 2019 թվականին, ընկերությունը ներկայացրեց իր առաջին դյուրակիր խաղային համակարգը, որը կրում էր Playdate անվանումը։ Playdate-ը իրենից ներկայացնում է դյուրակիր խաղային համակարգ, որի մշակմանը մասնակցություն է ունեցել նաև Teenage Engineering ընկերությունը։ == Մրցանակներ == == Ծանոթագրություններ ==
545,597
Հրանտ Ստեփանյան
Հրանտ Հարությունի Ստեփանյան (մարտի 20, 1918(1918-03-20), Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Ռուսական պետություն - հունիսի 23, 1980(1980-06-23), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գեղանկարիչ։ == Կենսագրություն == Հրանտ Ստեփանյանը ծնվել է Ալեքսանդրապոլում։ 1937 թվականին ավարտել է Երևանի գեղարդ տեխնիկումը, 1946 թվականին՝ Ռիգայի գեղարվեստի ակադեմիան։ Սովորել է արվեստագետ պրոֆեսոր Արիյ Սկրիդեի արվեստանոցում և դեռևս ուսանողական տարիներին ընտրել է ռեալիզմի մեթոդը։ 1939 թվականին Սասունցի Դավիթ դյուցազնավեպի 1000-ամյակին նվիրված ցուցահանդեսում նկարչի կտավն՝ «Հայերի գաղթը» արժանացել է բարձր գնահատականի։ Կարճատև ժամանակում նա հասնում է գույների հնչողության, թափանցիկության, համատարած արտացոլումների կիրառման, բնությունից ստացած տպավորությունները դառնում են անմիջական ու անկեղծ, տարածությունները օդառատ, մարդկային կերպարները դիպուկ, սուր, ներքին խորությամբ հարուստ։ Հավատարիմ մնալով և հայ ազգային արվեստի և համաշխարհային դասական արվեստի ռեալիստական սկզբունքներին, նա ելակետ է ընդունում իրական առօրյա կյանքն իր անսահմանափակ բազմազանությամբ, մատերիալիստորեն ընկալում իրականությունը նրա մեջ է գտնում գեղանկարչական անսպառ գեղեցկություններ և իր արվեստով հաստատում «Գեղեցիկը կյանքն է» սկզբունքը։ Աշխատանքները գտնվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում, Մոսկվայի Տրետյակովյան պատկերասրահում, Երևանի պատմության թանգարանում, Չարենցի անվան արվեստի և գրականության թանգարանում, Հայրենական պատերազմի թանգարանում, ՀՀ Ազգային Ժողովում, Կոմիտասի անվան կոնսերվատորիայում, Խաչատուր Աբովյանի տուն-թանգարանում, Վանաձորի պատկերասրահում, Ջերմուկ ք. թանգարանում, Ստեփանավան ք. Ս. Շահումյանի տուն թանգարանում արտասահմանյան բազմաթիվ երկրների ցուցասրահներում և անհատական հավաքածուներում։ == Ստեղծագործություններ == Դիմանկարներ «Մորս՝ Ժենիայի դիմանկարը», 1945, ՀԱՊ «Կնոջ՝ Օլիմպիա Սարգսյանի դիմանկարը», 1949, ՀԱՊ «Ս. Մելիքսեթյան», 1972, ՀԱՊ «Սերո Խանզադյան», 1977, ՀԱՊ «Օնորե», 1972, ՀԱՊ Ջերմուկի մասնաճյուղ Որդու՝ Արշակի դիմանկարը, 1973 «Ինքնադիմանկար», 1949, ՀԱՊ «Վահագն Դավթյան», 1976, ԱԳԹ «Համո Սահյան», 1976, ԱԳԹ «Հրաչյա Ներսիսյան», 1954, ԱԳԹ «Գեներալ Նվեր Սաֆարյան», 1957, Վանաձորի պատկերասրահ «Ակադեմիկոս Ծատուր Աղայան», 1978, ՀԱՊ Կոմպոզիտոր «Ազատ Մանուկյան » 1954, ՀԱՊ Ծովակալ «Հովհաննես Իսակով » ՀՊԹ Երգահան «Սասուն Պասկևիչյան » 1977 Դերասան «Ժան Էլոյան » 1972 Ճարտարապետ «Մարկ Գրիգորյան » Ջութակահար «Ավետ Գաբրիելյան » 1949 Երգիչ «Արմենակ Տեր-Աբրահամյան » 1955 ԱԳԹ Գեղանկարիչ «Բարթուղ Վարդանյան » 1972 Երգչուհի «Մելանյա Աբովյան » 1973Թեմատիկ կոմպոզիցիաներ «Բյուրական (էտյուդ)», 1956, ՀԱՊ «Հայերի գաղթը», 1949, ՀԱՊ «Սամշիտի անտառ. Խոստա», 1959, ՀԱՊ «Տեսարան Ռիգայից», 1946, ՀԱՊ «Ձկնորսներ», 1950, ՀԱՊ «Ստ. Շահումյանի ելույթը կաշվի գործարանում», 1957, Երևանի պատմության թանգարան «Աղջիկը խաչքարի մոտ», 1976 «Վիշտ», 1974 «Պարուհի Գալյա Հարութ», 1945, ՀԱՊ «Շախմատասերներ», 1946 «Իշխան ձկներ», 1957 «Խաչքարի մոտ», 1977 == Ցուցահանդեսներ == 1973 թվականին ունեցել է առաջին անհատական ցուցահանդեսը։ == Պատկերասրահ == == Մեջբերումներ Հ. Ստեփանյանից == Գեղեցկությունը, որ ամենամնայունն է աշխարհում, ծովափին ընկած պատահական քար չէ, որ ամեն անցորդ կարող է վերցնել։ Գեղեցկությունը այն զարմանահրաշն ու անհասանելին է, որ նկարիչը ստեղծում է համաշխարհային քաոսից հոգեկան ծանր տառապանքների գնով։ == Մեջբերումներ Հ. Ստեփանյանի մասին == == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք Հրանտ Ստեփանյան, «100 էտյուդ»
107,193
(8315) Բաջին
(8315) Բաջին (անգլ.՝ Bajin), աստերոիդ աստերոիդների հիմնական գոտում։ Հայտնաբերվել է 1997 թվականի նոյեմբերի 25-ին Պեկինի Շմիդտ-ԼԿՍ աստերոիդների ծրագրի կողմից Քսիլոնգում։ Միջին հեռավորությունը Արեգակից կազմում է 2,21362 ա. մ., առավելագույնը մոտենում է 1,8339 ա. մ. հեռավորության վրա և հեռանում 2,5933 ա. մ.։ Արեգակի շուրջ մեկ ամբողջական պտույտ է կատարում 1202,97 երկրային օրվա ընթացքում, իր ուղեծրով շարժվելով միջինում 0,299261 աստիճան/օր արագությամբ։ Աստերոիդի ուղեծրի և խավարածրի հարթությունները իրար հետ կազմում են 7,89° անկյուն։ == Տես նաև == Աստերոիդների ցանկ Աստերոիդների սպեկտրալ դասեր Աստերոիդների ընտանիքներ Աստերոիդների խմբեր == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Շմադել Լուց (2003)։ Փոքր մոլորակների անունների բառարան (5-րդ վերանայված և ընդլայնված հրատարակություն ed.)։ Գերմանիա: Սփրինգեր։ ISBN 978-3-540-00238-3 (անգլ.) (8315) Բաջին աստերոիդը Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում (ուղեծրի տվյալները և դիտարկումները) (անգլ.)
64,603
Մալի Գաշուն (Զիմովնիկի շրջան)
Մալի Գաշուն (ռուս.՝ Малый Гашун), գյուղակ (խուտոր) Ռուսաստանի Դաշնության Ռոստովի մարզի Զիմովնիկի շրջանում։ Մտնում է Կիրովսկի գյուղական համայնքի կազմի մեջ։
671,663
Հոտի վերադարձը (նկար, Վասիլև)
Հոտի վերադարձը (ռուս.՝ Возвращение стада), ռուս նկարիչ Ֆեոդոր Վասիլևի կտավը (ռուս.՝ Фёдор Васильев, 1850-1873)՝ ստեղծված 1868 թվականին։ Ներկայում ցուցադրվում է Տրետյակովյան պատկերասրահում։ Նկարված է յուղաներկով կտավի վրա, նկարի չափերը՝ 61,5×96,6 սմ (այլ տվյալներով՝ 61×96 սմ)։ == Պատմություն և նկարագրություն == 1868 թվականի ամառը 18-ամյա Ֆեոդոր Վասիլևը նկարիչ Իվան Շիշկինի հետ անցկացրել է Կոստանտինովկա գյուղում, որ տեղակայված էր Կրասնոե Սելոյի մոտ՝ Սանկտ Պետերբուրգից ոչ հեռու (ներկայում մտնում է Գորելովո շրջանի կազմի մեջ)։ Այդ ժամանակաշրջանում Ֆեոդոր Վասիլևի ստեղծած նկարները կապված են գյուղական բնանկարի հետ։ «Հոտի վերադարձը» կտավից բացի այդ տարի նա նկարել է նաև այլ հայտնի գործեր՝ «Գյուղական փողոց» (ռուս.՝ «Деревенская улица») և «Ամպրոպից հետո» (ռուս.՝ «После грозы»): «Հոտի վերադարձը» նկարը 1868 թվականին Սանկտ Պետերբուրգում ներկայացվել է Նկարիչների խրախուսման միության մրցույթին և արժանացել բնապատկերային ստեղծագործությունների բնագավառում շնորհվող առաջին մրցանակի, որ կազմել է 400 ռուբլի։ Դրանից կարճ ժամանակ անց (հավանաբար 1869 թվականին) կտավն իր հավաքածուի համար գնել է Պավել Տրետյակովը։ Բարձր գնահատելով նկարչի վարպետությունը (մասնավորապես, երկնքի ճշմարտացի պատկերումը)՝ քննադատները միևնույն ժամանակ նշել են նկարի կերպարային ամբողջականությունը խախտող տարրերի առկայությունը (օրինակ, երկրորդ պլանում պատկերված պուրակը), որոնք ասես փոխառված լինեն բարբիզոնյան դպրոցի ներկայացուցիչներից։ == Ծանոթագրություններ ==
321,960
Ստեպնոյ (գյուղ, Մեչետլինսկի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ ՍտեպնոյՍտեպնոյ (ռուս.՝ Степной, բաշկիրերեն՝ Степной), գյուղ Ռուսաստանի Բաշկորտոստան հանրապետության Մեչետլինսկի շրջանի կազմում։ Բնակչությունը 2009 թվականին գրանցված տվյալներով կազմում էր 227 մարդ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում (անգլ.)
55,011
Անտոնիո Գաուդի
Անտոնի Պլասիդ Գիլիեմ Գաուդի-ի-Կորնետ (առավել հայտնի է որպես Անտոնիո Գաուդի կատ.՝ Antoni Plàcid Guillem Gaudí i Cornet, իսպ.՝ Antonio Plácido Guillermo Gaudí y Cornet, հունիսի 25, 1852(1852-06-25)[…], Ռեուս, el Baix Camp - հունիսի 10, 1926(1926-06-10)[…], Բարսելոնա, Իսպանիա), կատալոնացի ճարտարապետ, իսպանական (կատալոնական) մոդեռնի բարձրագույն ներկայացուցիչ։ Նրա նախագծած ֆանտաստիկ և տարօրինակ գործերի մեծ մասը կանգնեցվել է Բարսելոնա քաղաքում։ Հանդիսանում է Սագրադա ֆամիլիայի, Բալիոյի տան, Միլայի տան, Գուելի զբոսայգու և այլ շինությունների ճարտարապետը։ == Կենսագրություն == === Ընտանիք === Անտոնի Պլասիդ Գիլիեմ Գաուդի-ի-Կորնետը ծնվել է 1852 թ. հունիսի 25-ին Կատալոնիայի Ռեուս քաղաքում։ Այլ աղբյուրները հաղորդում են, որ նրա ծննդավայրը Ռիդումոսն է, որը գտնվում է Ռեուսից 4 կմ հեռավորության վրա։ Նա ընտանիքի կրտսեր երեխան էր՝ կաթսայագործ Ֆրանսեսկ Գաուդի-ի-Սերրայի և Անտոնի Կուրնետ-ի-Բերտանի հինգերորդ երեխան։ Հենց հոր արհեստանոցում ճարտարապետի համոզմամբ նրա մեջ արթնացավ տարածության զգացումը։ Գաուդիի երկու եղբայրները մանկահասակ մահացան, իսկ երրորդը մահացավ 1876 թվականին, այնուհետև հաջորդեց մոր մահը։ 1879 թ.-ին մահացավ և քույրը՝ Գաուդիի խնամքին թողնելով իր մանկահասակ աղջկան։ Հոր և քրոջ դստեր հետ Գաուդին բնակվեց Բարսելոնայում, որտեղ էլ 1906 թ.-ին մահացավ հայրը, իսկ վեց տարի հետո՝ զարմուհին։ Գաուդին երբեք ամուսնացած չի եղել։ Նա փոքր տարիքից տառապում էր ռևմատիզմով։ Շարժումների սահմանափակումները սրեցին ապագա ճարտարապետի հետևողականությունը. բացվեց բնության աշխարհը, որը դարձավ ոգեշնչման հիմնական աղբյուրը։ === Ապագա ճարտարապետը === 1870-1882 թվականներին Անտոնիո Գաուդին ճարտարագետներ Էմիլիո Սալայի և Ֆրանցիսկո Վիլյարայի ղեկավարությամբ աշխատել է որպես գծագրիչ՝ մասնակցություն ցուցաբերելով բազմաթիվ մրցույթների։ Ուսումնասիրել է տարբեր արհեստներ՝ կատարելով մեծ թվով մանր աշխատանքներ (պարիսպներ, լուսարձակներ և այլն), ինչպես նաև սեփական տան համար նախագծել է կահույք։ Այդ ժամանակ Եվրոպայում նկատվում էր նեոգոթական ոճի վերելք, և երիտասարդ Գաուդին հետևում էր նրանց՝ ֆրանսիացի ճարտարապետ և գրող Վիոլե-լե-Դյուկին և անգլիացի քննադատ Ջոն Ռյոսկինին։ Ստեղծագործական վաղ շրջանում կառուցվում են իր առաջին, հարուստ ձևավորված, վաղ մոդեռնին վերաբերող նախագծերը՝ Էլ Կապրիչոն (Կոմիլյաս, կանտաբրիա), Կոլվերտի տունը (Բարսելոնա)։ === Փառք === Շուտով Գաուդին դուրս է գալիս գերակշռող պատմական ոճերից՝ ընդմիշտ տեղափոխվելով անհարթ մակերևույթների աշխարհ՝ կազմելու իրեն հատուկ ոճը։ Գուելի դղյակի կառուցումը ավարտելով՝ Անտոնիո Գաուդին դադարեց լինել անհայտ կառուցող՝ դառնալով ամենանորաձև ճարատարապետը Բարսելոնայում։ Բարսելոնայի բուրժուազիայի համար նա կառուցում էր տներ՝ մեկը մյուսից անսովոր։ === Մահ === 1926 թվականի հունիսի 7-ին 73-ամյա Գաուդին դուրս եկավ տանից՝ ուղևորվելու Սեն-Ֆիլիպ-Ների եկեղեցի։ Անցնելով Գրան-Վիա-դե-լաս-Կորտես-Կատալանես փողոցը՝ նա ուշաթափ եղավ տրամվայի հարվածից։ Կառապանները չէին համաձայնում անհայտ ծերունուն տանել հիվանդանոց՝ վախենալով չվճարված լինել։ Վերջիվերջո Գաուդին հայտնվեց աղքատների հիվանդանոցում, որտեղ նրան հատկացրին տարրական բուժօգնություն։ Միայն հաջորդ օրը նրան հայտնաբերեց Սագրադա-Ֆամիլիա տաճարի կապելլա Մոսեն Խիլ Պերս-ի-Վիլացուն։ Բայց Գաուդիի դրությունը այնքան էր վատթարացել, որ նույնիսկ լավագույն բուժումը չէր օգնի։ Գաուդին մահացավ 1926 թվականի հունիսի 10-ին և թաղվեց երկու օր հետո իր թերկառուցված տաճարի գետնադամբարանում։ === Կառույցների ժամանակագրություն === Գաուդիին համարում են մոդեռնի հետևորդ։ Սակայն նա օգտագործել է տարատեսակ ոճեր՝ յուրաքանչյուրն ենթարկելով մշակման։ 1883 - 1888 - Վիսենիսի տուն, Բարսելոնա 1883 - 1885 - Էլ Կապրիչո, Կոմիլյաս 1886 - 1889 - Գուելի դղյակ, Բարսելոնա 1888 - 1894 - Սուրբ Թերեզայի դպրոց, Բարսելոնա 1889 - 1893 - Եպիսկոպասի դղյակ Աստորգում, Կաստիլիա 1891 - 1892 - Բոտինեսի տուն, Լիոն 1898 - 1900 - Կալվերտի տուն, Բարսելոնա 1900 - 1914 - Գուելի այգի, Բարսելոնա 1903 - 1910 - Արտրգասի այգիներ, Բարսելոնայից 130կմ հեռավորության վրա 1902 - Կատլլարասի վիլլա, Լա Պոբլա դե Լիլյետ վիլլա 1904-1906 - Բալիոյի տուն 1905 մայիս - «Attraction» հյուրանոցի նախագիծ (չիրագործված) 1904 - 1919 - Կաթողիկե տաճարի վերակառուցում, Պալմա դե Մալյորկա 1906 - 1910 - Միլայի տուն, Բարսելոնա 1909 - 1910 - Սուրբ ընտանիքի փրկագնման ծխական դպրոց, Բարսելոնա == Պատկերասրահ == == Ծանոթագրություններ ==
116,540
Սիլ
Սիլ Հենրի Օլուսեգուն Օլումիդե Ադեոլա Սամուել (անգլ.՝ Seal Henry Olusegun Olumide Adeola Samuel, առավել հայտնի որպես Սիլ (Seal), փետրվարի 19, 1963(1963-02-19), Պատինգթոն, Մեծ Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն), բրազիլական արմատներով բրիտանացի սոուլ, առ ընդ բի և փոփ ժանրերում ստեղծագործող երգիչ, երգերի հեղինակ և երաժիշտ։ Արժանացել է բազմաթիվ երաժշտական մրցանակների, այդ թվում 3 Բրիտանական մրցանակ, 4 Գրեմմի մրցանակ, ինչպես ն նաև մեկ MTV Video Music Award: Թողարկել է բազմաթիվ հիթային կատարումներ, որոնից առավել հիշվողն է 1995 թվականին նկարահանված «Ընդմիշտ Բեթմեն» կինոնկարի սաունդթրեք «Kiss from a Rose» երգն է։ Սիլն ամբողջ աշխարհում վաճառել է 20 միլիոնից ավելի ալբոմ։ Ներկա պահին հանդիսանում է Ավստրալիայի «Դը Վոյս» երաժշտական մրցույթի ժյուրիի անդամ։ == Սկավառակագրություն == === Ստուդիական ալբոմներ === Seal (1991) Seal II (1994) Human Being (1998) Seal IV (2003) System (2007) Soul (2008) Commitment (2010) Soul 2 (2011) == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք Innamoramento.net. Հարցազրույց Սիլի հետ Archived 2011-11-26 at the Wayback Machine. (ֆրանսերեն)
662,288
Ալվարդ Ղազիյան
Ալվարդ Սարուխանի Ղազիյան (դեկտեմբերի 13, 1930(1930-12-13), Սարիգյուղ, Իջևանի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հուլիսի 3, 2017(2017-07-03), Երևան, Հայաստան), հայ բանագետ, ժողովրդագետ։ == Կենսագրություն == Ալվարդ Սարուխանի Ղազիյանը ծնվել է 1930 թվականի դեկտեմբերի 13-ին Հայկական ԽՍՀ Իջևանի շրջանի Սարիգյուղում՝ Ղարաբաղից այստեղ տեղափոխված ընտանիքում։ 1937 թվականին ընդունվել և 1947 թվականին ավարտել է քաղաքի թիվ 10 հայկական միջնակարգ դպրոցը։ Նույն թվականին ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի «Հայ բանասիրություն» բաժինը, որն ավարտել է 1960 թվականին։ 1961 թվականի հոկտեմբերին Ալվարդ Ղազիյանն ընդունվել է ՀԽՍՀ ԳԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի հայ ժողովրդական բանահյուսության բաժինը, որտեղ աշխատում է մինչև մահ։ Ալվարդ Ղազիյանը 1994 թվականից եղել է ԼՂՀ գրողների միության անդամ։ == Աշխատություններ == 1971 թվականին Ալվարդ Ղազիյանը պաշտպանել է «Հայ ժողովրդական ռազմի և զինվորի երգեր» թեմայով թեկնածուական ատենախոսությունը, որը տպագրվել է 1989 թվականին։ 1983 թվականին «Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն» մատենաշարով լույս է տեսել Ղազիյանի Արցախից 1970-ական թվականներին գրի առած հեքիաթների, զրույցների, մանրապատում-զվարճախոսությունների, ավանդությունների, երգերի, մականունների, ասույթաբանական բանահյուսության նմուշները, նրա կազմած հայ մշակույթի երախտավոր Գարեգին Սրվանձտյանի երկերի առաջին հատորը։ Ալվարդ Ղազիյանը կազմել և հրատարակել է «Հայ ժողովրդական հեքիաթներ» գիտական հրատարակության 13-րդ (Մուշ-Տարոն, 1985) և 14-րդ (Վասպուրական, 1999) հատորները։ 2004 թվականին Ալվարդ Ղազիյանը Ս. Վարդանյանի հետ հավաքել, կազմել և հրատարակել է «Բաքվի հայոց բանահյուսությունը» ժողովածուն։ Ալվարդ Ղազիյանը հրատարակել է բազմաթիվ հոդվածներ՝ «Պարույր Սևակի «Անլռելի զանգակատան» բանահյուսական հենքը» (1973), «Ղարաբաղի զվարճախոս Պըլը-Պուղին» (1978), «Հայ ժողովրդական սնահավատական զրույցների դասակարգման հարցի շուրջ» (1983), «Устное народно-поэтическое творчество Арцаха» (1990), «Сасна црер» армянский героический эпос» (1976), «Гардманк» (историко-этнографический очерк) (1992), «Հնագույն մի սովորության արձագանքները Հայ բանահյուսության մեջ» (1977), «Ականատեսը Վան քաղաքի քսանամյա անցքերի մասին 1877-1897 թթ.» (1990), «Զեկույցներ Անդրկովկասի նահանգների սահմանի մասին» (1993), «Անդրկովկասի վարչական սահմանափոխումը» (1993), «Ազատագրական պայքարի արտացոլումն արցախահայոց բանահյուսության մեջ» (1995) և այլն։ 2003 թվականի լույս է տեսնում Ղազիյանի և Ա. Միրզոյանի կազմած «Հայերի կոտորածները Բաքվի և Ելիզավետպոլի նահանգներում 1918-1920 թթ.» ժողովածուն։ Բանագետը հեղինակել է վեց տասնյակից ավելի գիտական, լրագրային հոդվածներ, գրախոսականներ, հրապարակումներ։ Ուշագրավ է բազմավաստակ գիտնական, բանագետ Սարգիս Հարությունյանի կյանքին ու գործունեությանը նվիրված «Կենսամատենագիտությունը» (2003)։ Ալվարդ Ղազիյանը կատարել է նաև թարգմանական աշխատանքներ՝ 1989 թվականին «Հայաստան» հրատարակչությունը լույս է ընծայել ռուսերենից նրա թարգմանած «Աֆորիզմներ» ծավալուն ժողովածուն, 1998 թվականին Լ. Մելիք-ՇաՀնազարյանի «Ադրբեջանի ռազմական գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության խաղաղ բնակչության դեմ» աշխատության հայերեն թարգմանությունը։ Ալվարդ Ղազիյանը խմբագրել է բանագիտական մի քանի աշխատություններ (Գ. Միքայելյանի «Նոր Բայազետի բանահյուսությունը» (1980), Լ. Հարությունյանի «Նշխարներ Արցախի բանահյուսության» (1991), Կ. Ղահրամանյանի «Օջախի դիրքը» (2002) և այլն։ == Ծանոթագրություններ == == Աղբյուրներ == Թամար Հայրապետյան «Ազնիվ նվիրումով» (Ալվարդ Ղազիյանի ծննդյան 75-ամյակի առթիվ), պատմաբանասիրական հանդես № 1, 2005, էջ 284-286
92,270
Սիմուլյակր
Սիմուլյակր (լատ.՝ simulo, «կեղծել»), «պատճեն», որը իրականությունում նախատիպ չունի։ Թեմատիկական օրինակ, որը չունի պռաոբռս, նախաօրինակ ռեալության մեջ, այսինքն պատենտ, որը օրիգինալ չունի։ Ֆրանսիական հետմոդեռնիստական փիլիսոփայության առանցքային հասկացություններից է։ Ծագել է նախատիպի և պատճենի հարաբերության, ինքնության և տարբերության հարցերի հետ կապված։ Սիմուլյակրը գիտակցության պատրանք է, որը վերարտադրում է նախատիպի պատկերը, նրա էական հատկություններից դուրս։ Ցանկացած երևույթ ստանալով վիզուալ ֆորմատով, ֆորմալիզացվելով մինչ վիզուալիզացվելը, ստանալը մատերիական արտահայտչականություն ենթադրելիորեն պարունակվում է այս աշխարհից դուրս գտնվող սուբյեկտիվ այլ աշխարհում, որը միաժամանակ գտնվում է այս աշխարհից դուրս, նկապնված է նրա հետ անմիջականորեն, քանզի ինքն է կառավարում այս աշխարհում տեղի ունեցած ցանկացած ֆորմալ իրադարձություն, այսպես ասած գաղափարների աշխարհ, որը օբյեկտիվ է, օբյեկտիվիստական և բացարձակ։ Իդեաների ստեղծման վայր, որտեղ հող է նախապատրաստվում այս աշխարհը ինքնառեալիզացնելու մատերիական տեսքով, մատերիական սահմանափակուկթյան վերարտադրում, բարձր է այս աշխարհից, քանի որ միտքն անսահմաննա իսկ այս աշխարհն արդեն իսկ սահմանափակման պրոցես ապահովող տարածքն է, ատլանտյալ, ատլանտվող և ստորադասվող։
1,033,899
Նադինե Քարոն
Նադինե Ռենա Քարոն (անգլ.՝ Nadine Caron,1970, Kamloops, Thompson-Nicola Regional District, Բրիտանական Կոլումբիա, Կանադա), կանադացի առաջին վիրաբույժը, ինչպես նաև առաջին կին ուսանողուհին, որն ավարտել է Բրիտանական Կոլումբիայի բժշկական դպրոցը։ == Վաղ կյանք և կրթություն == Քարոնը ծնվել և մեծացել է Բրիտանական Կոլումբիայի Կամլուպս քաղաքում ուսուցչուհու և Իտալիայից արտագաղթածի ընտանիքում։ 1993 թվականին Սիմոն Ֆրասերի համալսարանում ստացել է բակալավրի աստիճան։ Ուսանողական տարիներին Քարոնը զբաղվել է բասկետբոլով և արժանացել մի շարք մրցանակների, ներառյալ Շրումի մրցանակը, որը սովորաբար շնորհվում էր բակալավրի լավագույն մասնակցին։ Ստանալով բժշկական դոկտորի աստիճան UBC բժշկական ֆակուլտետում՝ Քերոնը կրկին ճանաչվել է լավագույն ուսանող։ Քերոնը մագիստրոսի աստիճանը ստացել է Հարվարդի համալսարանում, միաժամանակ ավարտել է վիրաբուժական օրդինատուրան, ինչպես նաև Սան Ֆրանցիսկոյի Կալիֆորնիայի համալսարանի ասպիրանտուրան, որը մասնագիտացված է ուռուցքաբանության մեջ։ 2017 թվականի հունիսին նա Ֆրեյզերի համալսարանում ստացել է Իրավագիտության պատվավոր դոկտորի աստիճան։ 2019 թվականի հոկտեմբերին, Նադինե Քարոնը արժանացել է պատվավոր կոչման Սիմոն Ֆրասերի անվան համալսարանի կողմից։ == Կարիերա == Քարոնն այժմ աշխատում է Արքայազն Ջորջի տարածաշրջանային հիվանդանոցում՝ որպես էնդոկրինոլոգ-վիրաբույժ։ Նա հանդիսանում է UBC բժշկական ֆակուլտետի վիրաբուժության ամբիոնի դոցենտ և 2014 թվականին նշանակվել է UBC-ի համատնօրեն։ 2016 թվականին Քարոնն արժանացել է բժիշկ Թոմաս Դիգնանի մրցանակին Կանադայի բժիշկների և Վիրաբույժների Թագավորական քոլեջի կողմից։ Նա պարգևատրվել է գյուղական բնակչության և բնիկ ժողովուրդների վերաբերյալ հանրային առողջապահության հետազոտություն կատարելու համար։ Նադինե Քարոնը գլխավորում է Հյուսիսային Բիոբանկի նախագիծը, որը կազմակերպում է հիվանդների մուտքը Հյուսիսային Բրիտանական Կոլումբիա == Ընտրված հրապարակումներ == Caron, Nadine, Pasieka, Janice (2009)։ «What Symptom Improvement Can Be Expected After Operation for Primary Hyperparathyroidism?»։ World Journal of Surgery 33 (11): 2244–2255։ ISSN 0364-2313։ PMID 19288279։ doi:10.1007/s00268-009-9987-4 Caron, Nadine, Clark, Orlo (2006)։ «Papillary thyroid cancer»։ Current Treatment Options in Oncology 7 (4): 309–319։ ISSN 1527-2729։ PMID 16916491։ doi:10.1007/s11864-006-0040-7 Caron, Nadine R., Clark, Orlo H. (August 2006)։ «Papillary thyroid cancer»։ Current Treatment Options in Oncology 7 (4): 309–319։ doi:10.1007/s11864-006-0040-7 Caron, Nadine R., Sturgeon, Cord, Clark, Orlo H. (August 2004)։ «Persistent and recurrent hyperparathyroidism»։ Current Treatment Options in Oncology 5 (4): 335–345։ doi:10.1007/s11864-004-0024-4 Tan, Yah Yuen, Ogilvie, Jennifer B., Triponez, Frederick, Caron, Nadine R., Kebebew, Electron K., Clark, Orlo H., Duh, Quan-Yang (May 2006)։ «Selective Use of Adrenal Venous Sampling in the Lateralization of Aldosterone-producing Adenomas»։ World Journal of Surgery 30 (5): 879–885։ PMID 16680603։ doi:10.1007/s00268-005-0622-8 Triponez, Frederic, Wong, Mariwil, Sturgeon, Cord, Caron, Nadine, Ginzinger, David G., Segal, Mark R., Kebebew, Electron, Duh, Quan-Yang, Clark, Orlo H. (May 2006)։ «Does Familial Non-Medullary Thyroid Cancer Adversely Affect Survival?»։ World Journal of Surgery 30 (5): 787–793։ PMID 16479341։ doi:10.1007/s00268-005-0398-x Scudamore, Charles H., Erb, Siegfried R., Morris, Chris, Hemming, Alan, Poostizadeh, Ahmad, Buczkowski, Andrzej K., Caron, Nadine (May 1996)։ «Medium aperture meso-caval shunts reliably prevent recurrent variceal hemorrhages»։ The American Journal of Surgery 171 (5): 490–494։ ISSN 0002-9610։ PMID 8651392։ doi:10.1016/S0002-9610(97)89610-9 Sippel, Rebecca S., Caron, Nadine R., Clark, Orlo H. (May 2007)։ «An Evidence-based Approach to Familial Nonmedullary Thyroid Cancer: Screening, Clinical Management, and Follow-up»։ World Journal of Surgery 31 (5): 924–933։ PMID 17429563։ doi:10.1007/s00268-006-0847-1 Clarkson Adam F., Christian Wayne M., Pearce Margo E., Jongbloed Kate A., Caron Nadine R., Teegee Mary P., Moniruzzaman Akm, Schechter Martin T., Spittal Patricia M. (2015)։ «The Cedar Project: Negative health outcomes associated with involvement in the child welfare system among young Indigenous people who use injection and non-injection drugs in two Canadian cities»։ Canadian Journal of Public Health 106 (5): e265–e270։ ISSN 0008-4263։ PMC 6972141 ։ PMID 26451986։ doi:10.17269/cjph.106.5026 Olson R. A., Nichol A., Caron N. R., Olivotto I. A., Speers C., Chia S., Davidson A., Coldman A., Bajdik C., Tyldesley S. (2012)։ «Effect of Community Population Size on Breast Cancer Screening, Stage Distribution, Treatment Use and Outcomes»։ Canadian Journal of Public Health 103 (1): 46–52։ JSTOR 41995705։ PMC 6973821 ։ PMID 22338328։ doi:10.1007/BF03404068 Martin, Danielle, Miller, Ashley P., Quesnel-Vallée, Amélie, Caron, Nadine R, Vissandjée, Bilkis, Marchildon, Gregory P. (April 2018)։ «Canada's universal health-care system: achieving its potential»։ The Lancet 391 (10131): 1718–1735։ ISSN 0140-6736։ PMC 7138369 ։ PMID 29483027։ doi:10.1016/S0140-6736(18)30181-8 Martin, Danielle, Adams, Evan, Caron, Nadine R (December 2018)։ «Canada's global leadership and Indigenous people – Authors' reply»։ The Lancet 392 (10162): 817–34։ PMID 19709728։ doi:10.1016/S0140-6736(18)32747-8 Sarfati, Diana, Garvey, Gail, Robson, Bridget, Moore, Suzanne, Cunningham, Ruth, Withrow, Diana, Griffiths, Kalinda, Caron, Nadine R., Bray, Freddie (May 2018)։ «Measuring cancer in indigenous populations»։ Annals of Epidemiology 28 (5): 335–342։ ISSN 1047-2797։ PMID 29503062։ doi:10.1016/j.annepidem.2018.02.005 Besserer, Floyd A., Caron, Nadine R. (December 2013)։ «Patterns of Outdoor Recreational Injury in Northern British Columbia»։ Wilderness & Environmental Medicine 24 (4): 397–401։ ISSN 1080-6032։ PMID 24075058։ doi:10.1016/j.wem.2013.04.004 Caron, Nadine R., Clark, Orlo H. (August 2005)։ «Papillary thyroid cancer: Surgical management of lymph node metastases»։ Current Treatment Options in Oncology 6 (4): 311–322։ PMID 15967084։ doi:10.1007/s11864-005-0035-9 Kornelsen, Jude, Iglesias, Stuart, Humber, Nancy, Caron, Nadine, Grzybowski, Stefan (2012)։ «GP Surgeons' Experiences of Training in British Columbia and Alberta: A Case Study of Enhanced Skills for Rural Primary Care providers»։ Canadian Medical Education Journal 3 (1): e33–e41։ PMC 4563642։ PMID 26451170 == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == The Other Side of "Being First" | Nadine Caron։ 2017-12-13։ Վերցված է 2019-12-14
416,634
Պիիսի
Պիիսի (էստ․՝ Piisi), գյուղ Էստոնիայի Վիրումաա նահանգի Անցլա շրջանում։ 2011 թվականի տվյալներով գյուղում բնակվում էր 2 մարդ։ == Տես նաև == Էստոնիայի վարչական բաժանում == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Էստոնիայի բնակավայրերի անվանումները (հետխորհրդային շրջանի անվանափոխումներից հետո), http://www.eki.ee կայքում։ (անգլ.) և (էստոներեն) Էստոնիայի բնակչության վիճակագրությունը; «Էստոնիայի վիճակագրություն» պետական գործակալության կայքում։ (էստոներեն)
1,069,200
Մուրադ Մուրադյան (քաղաքական գործիչ)
Մուրադ Սահակի Մուրադյան (օգոստոսի 4, 1957(1957-08-04), Էջմիածնի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), քաղաքական գործիչ, Հայաստանի Ազգային ժողովի նախկին պատգամավոր, == Կենսագրություն == Մուրադ Մուրադյանը ծնվել է 1957 թվականի օգոստոսի 4-ին Արմավիրի մարզի Մուսալեռ գյուղում։ 1975-1977 թվականներին ծառայել է խորհրդային բանակում։ 1994 թվականին ավարտել է Երևանի ժողովրդական տնտեսության ինստիտուտի առևտրի և հասարակական սննդի էկոնոմիկայի կառավարման ֆակուլտետը։ Ստացել է տնտեսագետի որակավորումը։ 1977-1979 թվականներին եղել է Մասիսի ստվարաթղթի կոմբինատի մեքենավար։ 1979-1982 թվականներին եղել է Դաշտավան գյուղի կոլտնտեսության բրիգադավար։ 1982-1989 թվականներին եղել է «Հայկոոպ»-ի շրջկոոպի շինանյութի խանութի տնօրեն, իսկ 1989-1993 թվականներին եղել է Մասիսի կոշտ վառելիքի բազայի պետ։ 1996-1998 թվականներին եղել է Հայաստանի Պաշտպանության Նախարարության զինվորական առևտրի վարչության պետ։ 2000-2001 թվականներին եղել է Հայաստանի բնապահպանության նախարար։ 2003-2012 թվականներին եղել է «Արկամար» ՍՊԸ տնօրեն։ 1999-2000 թվականներին եղել է Ազգային Ժողովի պատգամավոր (թիվ 29 ընտրատարածք)։ Եղել է Ազգային Ժողովի պետական-իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ։ Եղել է «Կայունություն» խմբակցության անդամ։ Ոչ մի կուսակցության չի պատկանում։ 2012-2017 թվականներին եղել է Ազգային Ժողովի պատգամավոր (թիվ 16 ընտրատարածք)։ Եղել է Ազգային Ժողովի գյուղատնտեսական և բնապահպանական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ։ Եղել է «Հանրապետական» (ՀՀԿ) խմբակցության անդամ, ՀՀԿ անդամ։ 2017 թվականի ապրիլի 2-ին ընտրվել է Ազգային Ժողովի պատգամավոր ՀՀԿ թիվ 5 ընտրատարածքի տարածքային ընտրական ցուցակով։ == Անձնական կյանք == Ամուսնացած է, ունի երեք զավակ։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ ==
757,395
Միշա Մենգելբերգ
Միշա (Միխայիլ Կառլովիչ) Մենգելբերգ (հոլ.՝ Misha Mengelberg, հունիսի 5, 1935, Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ ֊ մարտի 3, 2017, Ամստերդամ, Նիդերլանդներ), ուկրաինական ծագմամբ նիդեռլանդացի ջազային դաշնակահար և կոմպոզիտոր, կոմպոզիտորների Գաուդեամուս միջազգային մրցույթի դափնեկիր (1961), ֆրի ջազի եվրոպացի առաջատար կատարողներից մեկը։ == Կենսագրություն == Ծնվել է Կիևում դիրիժոր Կարել Մենգելբերգի՝ Վիլեմ Մենգելբերգի զարմիկի ընտանիքում։ Ուսումնասիրել է ճարտարապետություն, 1958-1964 թվականներին սովորել է Հաագայի արքայական կոնսերվատորիայում։ Միևնույն ժամանակ Լոսդրեխտի ջազային փառատոնին դարձել է դափնեկիր։ Նրա վաղ աշխատանքները կրում են այնպիսի երաժիշտների ազդեցությունը, ինչպիսիք են Տելոնիուս Մոնկը, Դյուկ Էլինգտոնը, Ջոն Քեյջը։ Միշա Մենգելբերգը հանդես է եկել բազում հայտնի երաժիշտների հետ, որոնց թվում են Դերեք Բեյլին, Պետեր Բրյոցմանը, Էրիկ Դոլֆին, Էվան Փարքերը, Էնթոնի Բրեքսթոնը։ 1967 թվականին Վիլեն Բրյոքերի և Հան Բենինքի հետ Instant Composers Pool ավանգարդային համույթի հիմքն էր։ Մենգելբերգը մահացել է 2017 թվականի մարտի 3-ին Ամստերդամում։ == Սկավառակագրություն == === Սոլո ալբոմներ === 1979: Pech Onderweg (BV Haast) 1982: Musica Per 17 Instrumenti / 3 Intermezzi /Omtrent Een Componistenactie Composer's Voice 1994: Impromptus (FMP) 1997: Misha Mengelberg (I Dischi Di Angelica) 1997: The Root Of The Problem (hatOLOGY) 1999: Two Days In Chicago (hatOLOGY) 2000: Solo (Buzz) 2005: Senne Sing Song (Tzadik) == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == 1996 Mengelberg interview conducted by Dan Warburton Discography from the European Free Improvisation Pages Archived 2001-07-16 at the Wayback Machine. ICP Orchestra Homepage FMP releases
1,048,256
Լուցիոս Կվինկտիոս Ցինցինատոս
Լուցիոս Կվինկտիոս Ցինցինատոս (լատ.՝ Lucius Quinctius Cincinnatus),(մ. թ. ա. 519, մ. թ. ա. 519 կամ մոտ մ. թ. ա. 519, Հռոմի թագավորության պատմություն - Մ.թ.ա. 430-ականներ, Հռոմեական Հանրապետություն) , մ․թ․ա․ 460 թվականին հին հռոմեական պատրիկների զորահրամանատար, մ․թ․ա․ 460 թվականին հյուպատոս (կամ հյուպատոս-սուֆեկտ), երկու անգամ եղել է դիկտատոր (մ․թ․ա․ 458 և 439 թվականներին)։ Հռոմեացիների շրջանում համարվել է Հռոմեական հանրապետության վաղ շրջանի հերոսներից մեկը, առաքինության և պարզության օրինակ։ Եղել է մշտական ընդդիմություն պլեբեյների նկատմամբ, դիմադրել է Տերենտիլիա Արսայի առաջարկին՝ կազմել օրենքների գրավոր օրենսգիրքը, որը հավասարեցնում է պատրիկների և պլեբեյների իրավունքները։ Ցինցինատոսն ապրել է համեստ պայմաններում, աշխատել է իր փոքրիկ առանձնատանը։ Կիսալեգենդար կերպարի պատճառով նրա կյանքի մասին տեղեկությունն այնքան խեղաթյուրված է, որ դժվար է իմանալ նրա իրական ճակատագրի մասին։ == Կենսագրություն == === Դիկտատոր === Առաջին անգամ Ցինցինատոսը նշանակվել է դիկտատոր, երբ արևելքից և հարավ-արևելքից վոլսկների էկվերի ցեղը սկսել է սպառնալ Հռոմին՝ շրջապատելով Հռոմեական բանակը Ալգիդայի լեռներում։ Հռոմի սենատը Ցինցինատոսին թույլ է տվել զբաղեցնել բռնապետի պաշտոնը՝ քաղաքը փրկելու համար։ Ըստ հռոմեական բռնակալների (Տիտու Լիբիա և այլն), Ցինցինատոսն այդ ժամանակ զբաղվում էր հողագործությամբ և գիտեր, որ իր հեռանալը կարող էր սովի պատճառ հանդիսանալ, եթե նրա բացակայության դեպքում երկիրը անսասան մնար։ Այնուամենայնիվ, նա համաձայնեց և 6 օր անց Ալգիդայի լեռների մոտ ջարդեց էկվովերին ու վոլսկներին։ Տասնչորս օր անց նա կրկին սկսեց գյուղական աշխատանքով զբաղվել։ Ճգնաժամի ավարտից հետո նրա անհապաղ հրաժարականը և իշխանությունից հրաժարվելը հաճախ ներկայացվում էին որպես լավ ղեկավարության, հանրային բարիքի, քաղաքացիական առաքինության և համեստության օրինակ։ Երկրորդ անգամ նա դիկտատոր է դարձել մ. թ. ա. 439 թվականին՝ պլեբեյների ապստամբությունը ճնշելու համար։ === Ընտանիք === Շնորհիվ անտիկ մատենագիր Տիտա Լիբիայի փախուստի gրության, հայտնի է Ցինցինատոսի կնոջ անունը. == Մշակույթում == Ցինցինատոսի պատկերը հանդիպվում է ժամանակակից արվեստում, որպես համեստության նկարազարդում։ Մասնավորապես, Էրմիտաժում գտնվող Տիեպոլոյի նկարի վրա նա պատկերված է գյուղացու հագուստով, գութով ու եղանով։ Իսկ նրա կալվածքում գտնվող հռոմեական զինվորները նրան հանձնում են իշխանության գերարտոնությունները՝ թուրը և գավազանը։ Ցինցինատի անունը կրում է Վլադիմիր Նաբոկովի «Մահապատժի հրավեր» վեպի գլխավոր հերոսը։ == Ժառանգություն == Ցինցինատոսի պատվին անվանակոչվել են Իտալիայի Չինչինատո քաղաքը։ Ցինցինատի շքանշանը նույնպես կոչվել է Ցինցինատոսի պատվին։ Օհայո նահանգում գտնվող Ցինցինատի քաղաքը նույնպես կրում է նրա անվանումը։ == Ծանոթագրություններ == == Աղբյուրներ == «Цинциннат Луций Квинкций». БСЭ, 3 издание "Cincinnatus, Lucius Quinctius." Encyclopædia Britannica from Encyclopædia Britannica 2007 Ultimate Reference Suite (2007)
548,888
Մեծ Իյա
Մեծ Իյա (ռուս.՝ Большая Ия), գետ Ռուսաստանում, հոսում է Արխանգելսկի մարզում։ Գետաբերանը տեղակայված է Վաշկա գետի ձախ ափով՝ 191 կմ հեռավորության վրա։ Գետի երկարությունը 48 կմ է։ == Ջրային գրանցամատյանի տվյալներ == Ռուսաստանի ջրային գրանցամատյանի տվյալների համաձայն՝ պատկանում է Դվինսկո Պեչարսկի ավազանային շրջանին, գետի ջրատնտեսային տեղամասը՝ հյուսիսային Դվինա գետն է, գետի ենթաավազանը Վիչեգդա և Վագա գետերն են։ Գետի գետային ավազանը Հյուսիսային Դվինան գետն է՝ մինչև հյուսիսային Դվինի միախառնման կետը։ Գետավազանը՝ Հյուսիսային Դվինա։ Տվյալներն ըստ ջրային ռեսուրսների ֆեդերատիվ տեսչության. Ջրային օբյեկտի, պետական ջրային գրանցման կոդը - 03030000112103000047405 Հիդրոլոգիական ուսումնասիրությունների կոդը - 103004740 Ավազանի կոդը - 03.03.00.001 Հիդրոլոգիական ուսումնասիրությունների հատորի համարը - 03 Թողարկումն ըստ հիդրոլոգիական ուսումնասիրությունների - 0 == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == ՌԴ ջրային ռեսուրսների էկոլոգիան Archived 2015-05-26 at the Wayback Machine.
78,706
Պերիպատետիկյան դպրոց
Պերիպատետիկները կամ ճեմականները (հին հունարեն՝ περιπατέω, թարգմանաբար՝ ճեմել) Հին Հունաստանի փիլիսոփայական դպրոցի ներկայացուցիչներ են, հանդիսանում են Արիստոտելի հետևորդները։ Պերիպատետիկյան դպրոց անվանումն առաջացել է աթենական Լիկեոնի՝ գիմնազիայի ծառուղում ուսուցումը ճեմելով, զբոսնելով վարելու սովորությունից (այստեղից էլ՝ հայերեն «ճեմարան» տերմինը)։ Նախապես «պերիպատետիկոսներ» (հին հունարեն՝ περιπατητικός) անվանում էին Արիստոտելի անմիջական աշակերտներին, հետագայում՝ նրա փիլիսոփայական ուսմունքի և գիտական տարբեր տեսությունների պաշտպաններին ու տարածողներին։ Պերիպատետիկների շնորհիվ Լիկեոնը շարունակեց մնալ անտիկ աշխարհի խոշորագույն գիտական կենտրոններից և մրցել Պլատոնյան ակադեմիայի հետ։ Պերիպատետիկյան դպրոցն ունեցել է զարգացման մի քանի շրջան և գիտությանը տվել բազմաթիվ ականավոր փիլիսոփաներ ու գիտնականներ՝ Թեոփրաստես, Եվդեմոս Հռոդոսցի, Ստրատոն Լամփսակացի (1-ին շրջան՝ մ․ թ․ ա․ 4-1-ին դարեր), Անդրոնիկոս Հռոդոսցի (2-րդ շրջան՝ մ․ թ․ ա․ 1-ին դար), Ալեքսանդր Ափրոդիզիացի (3-րդ շրջան՝ մ․ թ․ 2-3-րդ դարեր) և ուրիշներ։ Պերիպատետիկյան դպրոցը գոյատևել է անտիկ շրջանի ողջ ընթացքում՝ ընդհուպ մինչև վաղ միջնադար և նպաստել հունական ու հռոմեական փիլիսոփայության, մասնավորապես ստոիցիզմի, էկլեկտիզմի և նեոպլատոնականության ձևավորմանը։ Հայ իրականության մեջ Պերիպատետիկյան դպրոցի ազդեցությունը Ալեքսանդրյան նեոպլատոնական դպրոցի միջոցով կրել է Դավիթ Անհաղթը։ Պերիպատետիզմի նշանավոր հուշարձան է միայն հայերենով պահպանված «Անանուն մեկնութիուն Ստորոգութեանցն Արիստոտէլի» աշխատությունը, որը թարգմանվել է 6-րդ դարում (հրտ․ 1961) և բարերար ազդեցություն ունեցել միջնադարի հայ իմացաբանական ու տրամաբանական մտքի զարգացման վրա։
1,006,080
Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիա
Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիա՝ կարդիոմիոպաթիայի ենթատեսակ, որի դեպքում սրտի պատերը պնդացած են, բայց ոչ հաստացած։ Այսպիսով սիրտը չի կարողանում բավարար չափով ձգվել և լցվել արյունով։ Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիան հազվադեպ է հանդիպում, ի տարբերություն կարդիոմիոպաթիայի մյուս ենթատեսակների (հիպերտրոֆիկ, դիլատացիոն, ռեստրիկտիվ)։ Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիան պետք է հստակ տարբերակել կոնստրիկտիվ պերիկարդիտից։ Այս երկու հիվանդությունները դրսևորվում են միանման, սակայն ախտորոշումն ու բուժումը տարբեր են։ == Նշաններ և ախտանիշներ == Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի հետևանքով զարգանում են հետևյալ փոփոխությունները․ աջ նախասրտի հեմոդինամիկ ճնշման ինվազիվ ստուգման արդյունքում առկա է M կամ W կոնֆիգուրացիա, բիատրիալ լայնացում, հաստացած պատերով, բայց խոռոչի պահպանված չափերով ձախ փորոք, հաստացած ազատ պատով, բայց խոռոչի պահպանված չափերով աջ փորոք, աջ նախասրտային բարձրացած ճնշում (>12մմ ս․ս․), չափավոր թոքային հիպերտենզիա, նորմալ սիստոլիկ ֆունկցիա, վատ դիաստոլիկ ֆունկցիա, սովորաբար III - IV աստիճանի՝ դիաստոլիկ թերֆունկցիա։Պացիենտների մոտ հաճախ հանդիպում են ֆիզիկական ակտիվության անկում, հոգնածություն, լծային երակի գելցում, պերիֆերիկ այտուց և ասցիտ։ Սովորաբար դիտվում են առիթմիաներ և սրտային հաղորդականության բլոկադա։ == Պատճառներ == Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիան կարող է պայմանավորված լինել գենետիկ և ոչ գենետիկ գործոններով։ Այդ պատճառով հիվանդությունը լինում է առաջնային և երկրորդային։ Էթիոլոգիաները հնարավոր է խմբավորել ինֆիլտրատիվ, կաուտակային հիվանդություններ, ոչ ինֆիլտրատիվ և էնդոմիոկարդիալ հիմնական խմբերում․ Ինֆիլտրատիվ Ամիլոիդոզ Սարկոիդոզ Առաջնային հիպերօքսալուրիա Կուտակային հիվանդություններ Ֆաբրիի հիվանդություն Գոշեի հիվանդություն Ժառանգական հեմոքրոմատոզ Գլիկոգենոզ Մուկոպոլիսախարիդոզ տիպ I և II Նիման-Պիկի հիվանդություն Ոչ ինֆիլտրատիվ Իդեոպաթիկ Դիաբետիկ կարդիոմիոպաթիա Սկլերոդերմիա Միոֆիբրիլյար միոպաթիա Վերների համախտանիշ Էնդոմիոկարդիալ Կարցինոիդ սրտային հիվանդություն Էնդոմիոկարդիալ ֆիբրոզ Իդեոպաթիկ Հիպերէոզինոֆիլային համախտանիշ Քրոնիկ էոզինոֆիլային լեյկեմիա Դեղեր Քաղցկեղի և քաղցկեղային թերապիայի հետևանքներ Մետաստատիկ քաղցկեղ ՃառագայթումԱմենահաճախ հանդիպող պատճառը ամիլոիդոզն է (օր․՝ ծերունական համակարգային ամիլոիդոզ)։ == Պաթոգենեզ == Ինչպես նշվեց վերևում, ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի զարգացումը պայմանավորված է մի շարք գործոններով։ Պաթոգենեզը կարելի է հասկանալ մի քանի հիվանդությունների հիման վրա։ === Ծերունական համակարգային ամիլոիդոզ === Ծերունական համակարգային ամիլոիդոզի դեպքում նորմալ կամ մուտացիայի ենթարկված տրանսթիրետինի (լյարդի կողմից սինթեզվող սպիտակուց, որը տեղափոխում է ռետինոլ և թիրօքսին) նստեցումը բարձր տարիքի անձանց սրտում կարող է հանգեցնել ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի։ Հաստատված է, որ տրանսթիրետինի մուտացիան մեծացնում է կարդիոմիոպաթիայի առաջացման ռիսկը 4 անգամ։ Բացի սրանից, AL ամիլոիդի իմունոգլոբուլինային թեթև շղթաները նույնպես կարդոտոքսիկ են և կարող են հանգեցնել միոկարդիալ դիսֆունկցիայի։ === Էնդոմիոկարդիալ ֆիբրոզ === Էնդոմիոկարդիալ ֆիբրոզը բնորոշվում է փորոքային էնդոկարդի և ենթաէնդոկարդի խիտ, տարածուն ֆիբրոզով։ Սովորաբար ախտահարվում են նաև տրիկուսպիտ և միտրալ փականները։ Ֆիբրոզը հանգեցնում է ախտահարված խոռոչների ծավալի և դրդունակության նվազման, որն էլ հանգեցնում է ռեստրիկտիվ ֆիզիոլոգիայի։ Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի ամենատարածված պատճառը ամբողջ աշխարհում հանդիսանում է էնդոմիոկարդիալ ֆիբրոզը։ === Լոֆլերի էնդոմիոկարդիտ === Լոֆլերի էնդոմիոկարդիտը նույնպես կարող է պատճառ հանդիսանալ ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի, քանի որ այն հանգեցնում է էնդոկարդիալ ֆիբրոզի։ Լոֆլերի էնդոմիոկարդիտը սովորաբար բերում է մուրալ թրոմբագոյացման։ Բնութագրվում է ծայրամասային հիպերէոզինոֆիլիայով, հյուսվածքների էոզինոֆիլային ինֆիլտրացիայով, major basic protein-ի գերարտադրությամբ։ Այս ամենի հետևանքով դիտվում է միոկարդի նեկրոզ՝ հետագա սպիացումով, թրոմբագոյացում։ Հետաքրքիր է այն փաստը, որ այս հիվանդությամբ տառապող հիվանդներից որոշների մոտ առկա է հիպերէոզինոֆիլ միելոպրոլիֆերատիվ ուռուցք, որի գենային վերակազմավորումները բերում են մշտապես ակտիվ թիրոզին կինազների էքսպրեսիայի։ Ընդհանուր առմամբ ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի դեպքում սրտի ռիթմավարությունը և կծկունակությունը կարող են լինել նորմալ, սակայն պատերի պնդացումը խոչընդոտում է սրտի ադեկվատ լցմանը , նվազում է նախաբեռնվածությունը և վերջնադիաստոլիկ ծավալը։ Այսպիսով շրջանառող արյան ծավալը փոքրանում է, իսկ արյան այն մասը, որը նորմայում պետք է լցվեր սիրտ, կուտակվում է շրջանառության համակարգում։ Ի վերջո, հիվանդների մոտ զարգանում է դիաստոլիկ թերֆունկցիա և սրտային անբավարարություն։ == Մորֆոլոգիա == Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի դեպքում փորոքների չափերը նորմալ են կամ փոքր ինչ մեծացած, խոռոչները լայնացած չեն, միոկարդը պնդացած է։ Նախասրտերը սովորաբար լայնացած են՝ պայմանավորված ճնշման բարձրացմամբ։ Դրա պատճառը այն է, որ արյունը բավարար քանակությամբ չի անցնում փորոքներ։ Միկրոսկոպիկ հետազոտությամբ հայտնաբերվում է տարբեր աստիճանի արտահայտվածության ինտերստիցիալ ֆիբրոզ։ Չնայած տարբեր պատճառագիտության ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիաների մորֆոլոգիական պատկերները նույնն են, այնուամենայնիվ էնդոմիոկարդիալ բիոպսիայի միջոցով հնարավոր է հայտնաբերել էթիոլոգիան։ == Ախտորոշում == Ախտորոշումը հիմնականում կատարվում է էխոկարդիոգրաֆիայի հիման վրա։ Պացիենտի մոտ առկա է նորմալ սիստոլիկ ֆունկցիա, դիաստոլիկ թերֆունկցիա և ռեստրիկտիվ լցման պատկեր։ Դոպլեր և 2D ուսումնասիրությունները անհրաժեշտ են ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիան կոնստրիկտիվ պերիկարդիտից տարբերելու համար։ Սրտային մագնիսառեզոնանսային շերտագրությունը և էնդոմիոկարդի բիոպսիան նույնպես բավականին ինֆորմատիվ են որոշ դեպքերում։ ԷՍԳ-ի QRS կոմպլեքսի նվազած վոլտաժը կարող է հանդիսանալ ամիլոիդոզով պայմանավորված ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի ցուցիչ։ == Բուժում == Բուժումը պետք է իրականացնել հիվանդության առաջացման պատճառը վերացնելու ուղղությամբ (օրինակ՝ սարկոիդոզի դեպքում կիրառվում են կորտիկոստերոիդներ)։ Այսպես հնարավոր է դանդաղեցնել ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի զարգացման արագությունը։ Հիվանդության վարումը ենթադրում է միզամուղների, ԱՓՖ-արգելակիչների, հակամակարդիչների օգտագործում։ Կարևոր է նաև կերակրի աղի օգտագործման նվազեցումը։ Կալցիումական անցուղիների բլոկատորները հակացուցված են ամիլոիդոզով պայմանավորված կարդիոմիոպաթիայի դեպքում՝ պայմանավորված բացասական ինոտրոպ էֆֆեկտով։ Դիգօքսինի, կալցիումական անցուղիների բլոկատորների և β-ադրենոպաշարիչների օգտագործումը որոշ դեպքերում թողնում է որոշակի դրական էֆֆեկտ։ Անոթալայնիչների օգտագործումը էական ազդեցություն չի թողնում, քանի որ հիվանդների մոտ պահպանված է սիստոլիկ ֆունկցիան։ Ռեստրիկտիվ կարդիոմիոպաթիայի հետևանքով զարգացած սրտային անբավարարության բուժման հիմնական եղանակներն են սրտի փոխպատվաստումը կամ ձախ փորոքի օժանդակող սարքի կիրառումը։ == Համաճարակաբանություն == Աֆրիկայի և այլ տրոպիկական շրջանների երեխաների և երիտասարդների մոտ հաճախ է նկարագրվում է Էնդոմիոկարդիալ ֆիբրոզ։ Սրտային սարկոիդոզից ամենաբարձր ահացության ցուցանիշները գրանցվել են Ճապոնիայում։ == Ծանոթագրություն == == Արտաքին հղումներ == Overview at Merck ManualԿաղապար:Circulatory system pathology
254,016
Դրանկա (գյուղ, Տուլչինի շրջան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Դրանկա (այլ կիրառումներ)Դրանկա (ուկրաիներեն՝ Дранка), գյուղ Ուկրաինայի Վիննիցայի մարզի Տուլչինի շրջանում։ Հիմնադրվել է 1800 թվականին։ 2001 թվականի տվյալներով Դրանկա գյուղում բնակվում էր 752 մարդ։ Բնակավայրը զբաղեցնում է 15766 կմ² տարածք։ Բնակչության խտությունը կազմում էր 47,7 մարդ/կմ²։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Բնակավայրերի ամբողջական ցանկը Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի կայքում, www.rada.gov.ua (ուկր.) 2001 թվականի Ուկրաինայի համապետական մարդահամարի արդյունքները, ukrcensus.gov.ua (ուկր.) Ուկրաինայի բնակավայրերի արբանյակային լուսանկարներ և քարտեզներ, maps.vlasenko.net (ուկր.)
582,899
Վյուրցներհորն
Վյուրցներհորն (գերմ.՝ Würznerhorn), լեռ Շվեյցարիայում և Լիխտենշտայնում, կազմում է Ռեդիկոն լեռնաշղթայի մի մասը։ Տեղակայված է Բալցերց կոմունայից ոչ շատ հեռու։ Բարձրությունը կազմում է 1713 կմ²։
452,198
Բանահյուսություն
Բանահյուսություն, ժողովրդական ֆոլկլոր (անգլերեն՝ folk-lore-ժողովրդական իմաստություն, գիտելիք), այս կամ այն ժողովրդի կերտած բանավոր ստեղծագործությունների ամբողջությունը։ Բանահյուսության մեջ ժողովուրդն արտացոլել է իր պատմության առավել կարևոր դեպքերը, իր դարավոր փորձն ու իմաստությունը, ձգտումներն ու իդեալները։ Ըստ էության, բանահյուսությունը (ֆոլկլորը) ժողովրդի կյանքի և աշխարհազգացողության հայելին է։ Ժողովրդական բանահյուսության երկերն ստեղծվել և դարերով պահպանվել են բանավոր, հաղորդվել սերնդից սերունդ։ Դրանք շատ հաճախ բանասացի կողմից կատարվել, նույնիսկ ստեղծվել են ուղղակի լսարանի առջև, երբեմն երգի և նվագի ուղեկցությամբ։ Բանահյուսական ստեղծագործությունները ժամանակի ընթացքում փոփոխվել, զարգացվել և հարստացվել են բազմաթիվ անանուն հեղինակների կողմից։ Այդ է պատճառը, որ բանահյուսական երկերը սովորաբար մի շարք տարբերակներ են ունենում։ Ժողովրդական բանահյուսության տեսակները բազմազան են՝ առակ, հեքիաթ, հանելուկ, ասացվածք, առասպել, ավանդավեպ, ասք, ավանդություն, վիպերգություն (էպոս), աշխատանքային, սիրո երգեր և այլն։ Այս ժանրերից յուրաքանչյուրն ունեցել է բովանդակության, կառուցվածքի, պատկերավորության կայուն յուրահատկություն։ Բացի այդ՝ յուրաքանչյուր ազգի բանահյուսության մեջ եղել են ուրույն ժանրային ձևեր, օրինակ՝ ռուսական բիլինան, չաստուշկան, ուկրաինական դուման և այլն։ Հայ հին բանահյուսության մեջ եղել են բազմազան տեսակներ՝ զրույց, առասպել, ավանդավեպ, վիպասանք և այլն։ Բանահյուսության շատ թեմաներ, սյուժեներ ու կերպարներ մշակվել և ընդհանրացվել են տարբեր գրողների կողմից։ Բավական է նշել միայն Հովհ. Թումանյանի և Ավ. Իսահակյանի բալլադները, հեքիաթներն ու պոեմները, որոնք ստեղծվել են ժողովրդական աղբյուրների հիման վրա։ == Աղբյուրներ == Էդ. Ջրբաշյան, Հ. Մախչանյան, «Գրականագիտական բառարան», 1980, էջ 44
415,768
Մաառդլա
Մաառդլա (էստ․՝ Maardla), գյուղ Էստոնիայի Յիգևամաա նահանգի Սաառե շրջանում։ 2011 թվականի տվյալներով գյուղում բնակվում էր 25 մարդ։ == Տես նաև == Էստոնիայի վարչական բաժանում == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Էստոնիայի բնակավայրերի անվանումները (հետխորհրդային շրջանի անվանափոխումներից հետո), http://www.eki.ee կայքում։ (անգլ.) և (էստոներեն) Էստոնիայի բնակչության վիճակագրությունը; «Էստոնիայի վիճակագրություն» պետական գործակալության կայքում։ (էստոներեն)
975,491
Ազգային թատրոն (Բուդապեշտ)
Ազգային թատրոն, Բուդապեշտի գլխավոր դրամատիկական թատրոնը։ Հիմնադրվել է 1837 թվականին։ Թատրոնի գոյության ժամանակահատվածում այն փոխել է մի քանի շինություններ։ Թատրոնի նոր շենքը բացվել է Ֆերենցվարոշ թաղամասում 2002 թվականին։ Նրա հասցեն է Գիզա Բայորի այգի, 1։ == Պատմություն == Ազգային թատրոնի ստեղծման գլխավոր նախաձեռնողը եղել է կոմս Իշտվան Սեչենյին։ Թատրոն հիմնադրելու որոշումը Հունգարիայի խորհրդարանը կայացրել է 1836 թվականին։ 1837 թվականի օգոստոսի 22-ին թատրոնը բացվել է Կերեպեշի փողոցում հատուկ այդ նպատակով կառուցված շենքում։ Սկզբում թատրոնը կոչվել է «Պեշտի հունգարական թատրոն» (Pesti Magyar Színház), իսկ 1840 թվականին ստացել է «Ազգային թատրոն» անվանումը։ Թատրոնի առաջին տնօրենը եղել է հայտնի գրող և քննադատ Յոզեֆ Բայզան, ավելի ուշ թատրոնը գլխավորել են Էդե Սիգլինետին և Էդե Պաուլաին։ Թատրոնի խաղացանկում սկզբնական շրջանում ընդգրկվել են ինչպես հունգարացի, այնպես էլ համաշխարհային դրամատուրգների գործերը, ինչպես նաև օպերային ներկայացումներ։ 1884 թվականին, երբ բացվել է Բուդապեշտի օպերան, Ազգային թատրոնը կենտրոնացել է դրամատիկական ստեղծագործությունների վրա։ 1908 թվականին սկսվել է թատրոնի շենքի ձևափոխումը, քանի որ Առաջին համաշխարհային պատերազմի պատճառով շենքի շինարարությունը վերաջնականապես չէր էլ ավարտվել։ Թատերախումբը տեղափոխվել է Լուիզա Բլախայի հրապարակում գտնվող «Ժողովրդական թատրոնի» շենք, որտեղ ելույթ է ունեցել մինչև 20-րդ դարի 60-ական թվականները։ 1965 թվականին թատրոնի կիսախարխուլ շենքը քանդվել է, քանի որ խանգարել է Բուդապեշտի մետրոպոլիտենի գծերին։ Ազգային թատրոնի թատերախումբը երկու տարի ելույթ է ունեցել «Պետեֆիի թատրոնում», այնուհետև նրան տրվել է նախկին «Հունգարական թատրոնի»՝ Շանդոր Հեվեշի հրապարակում գտնվող շենքը։ Այս ժամանակներից ի վեր՝ պարբերեբար առաջ է քաշվել նոր շինության խնդիրը։ Նախագիծ ստեղծելու ու թատրոնի տեղանքը որոշելու մի քանի փորձեր են կատարվել, սակայն գործընթացը ձգձգվել է ոչ բավարար ֆինանսական միջոցների և կառավարության շրջանում հարցի շուրջ եղած հակասությունների պատճառով։ Միայն 2000 թվականին է հաստատվել նոր շենքի նախագիծը և դրա համար տարածք հատկացվել Ֆերենցվարոշ թաղամասում։ Թատրոնի նոր շենքը հանդիսավոր ձևով բացվել է 2002 թվականի մարտին։ == Շինություն == Նոր շենքի շինարարությունը սկսվել է 2000 թվականի սեպտեմբերի 14-ին և տևել մոտ 15 ամիս։ Նախագծի հեղինակը Մարիա Շիկլոշն է։ Նոր շենքում դերասանների փորձերը սկսվել են 2002 թվականի հունվարի 2-ից, իսկ նույն թվականի մարտի 15-ին տեղի է ունեցել թատրոնի շենքի հանդիսավոր բացումը։ Ինքնատիպ է թատրոնի գլխավոր ճակատամասը․ թատրոնի գլխավոր մուտքի առաջ գտնվող հրապարակն ունի նավի քթամասի տեսք, որը շրջապատված է արհեստական ջրավազանով։ Թատրոնի մակերեսը՝ բացօդյա բեմով, 20,844 մ² և կազմված է երեք մասերից՝ գլխավոր բեմով դահլիճից, U-աձև տեխնիկական հատվածից և թատրոնի շրջակա այգուց, որտեղ բացի բաց բեմից՝ կան թատերական թեմայով քանդակներ։ 2005 թվականին թատրոնից ոչ հեռու բացվել է Արվեստների պալատը։ Գլխավոր սրահը նախատեսված է 619 հանդիսատեսի համար։ Ունի 24 մ երկարություն, 17,9 մ լայնություն, 28 մ բարձրություն։ Բեմի՝ հանդիսատեսին տեսանելի հատվածը 12х7 մ է։ == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Պաշտոնական կայք Anniversaries — Self-Portraits. The National Theatre Թատրոնի լուսանկարներ
416,853
Ռեեբիսե
Ռեեբիսե (էստ․՝ Rääbise), գյուղ Էստոնիայի Յիգևամաա նահանգի Տոռմա շրջանում։ 2011 թվականի տվյալներով գյուղում բնակվում էր 65 մարդ։ == Տես նաև == Էստոնիայի վարչական բաժանում == Ծանոթագրություններ == == Արտաքին հղումներ == Էստոնիայի բնակավայրերի անվանումները (հետխորհրդային շրջանի անվանափոխումներից հետո), http://www.eki.ee կայքում։ (անգլ.) և (էստոներեն) Էստոնիայի բնակչության վիճակագրությունը; «Էստոնիայի վիճակագրություն» պետական գործակալության կայքում։ (էստոներեն)
974,071
Bandit (երգ)
«Bandit», ամերիկացի ռեփերներ Juice WRLD-ի և YoungBoy Never Broke Again-ի երգը, որ թողարկվել է որպես սինգլ 2019 թվականի հոկտեմբերի 4-ին։ Այն եղել է Juice WRLD-ի վերջին երգը, որ թողարկվել է նրա մահվանից առաջ, որը վրա է հասել սրտի կաթվածի հետևանքով Չիկագոյի Միդուեյ միջազգային օդանավակայանում իր 21-ամյա տարեդարձից մի քանի օր հետո։ Երգի պրոդյուսերը եղել է Nick Mira-ն։ Այն հասել է ամերիկյան Billboard Hot 100 հիթ-շքերթի 10-րդ հորիզոնական՝ դառնալով NBA Youngboy-ի՝ տվյալ հիթ-շքերթում ամենաբարձր դիրքն զբաղեցրած սինգլը և Juice WRLD-ի երկրորդ ամենաբարձր արդյունքը «Lucid Dreams» երգից հետո, որն զբաղեցրել է Hot 100 հիթ-շքերթի երկրորդ հորիզոնականը։ == Տեքստ == Երգում Juice WRLD-ը խոսում է աղջկա սիրտը գողանալու մասին՝ ասելով, որ ինքը «կոչումով ավազակ է»։ == Երաժշտական տեսահոլովակ == Երաժշտական տեսահոլովակը թողարկվել է 2019 թվականի հոկտեմբերի 4-ին։ Ռեժիսորը եղել է Քոուլ Բենեթը։ Այն նկարահանվել է Բաթան Ռուժում (Լուիզիանա նահանգ)։ Տեքստում Ջարեդը երգում է հրավիրված երգիչ YoungBoy-ի հետ և լողում նավակով Ally-ի հետ։ Կադրում հայտնվում են նաև կվադրոցիկլով զբոսնելու և ծխելու պահեր։ == Հիթ-շքերթներ == === Շաբաթական հիթ-շքերթներ === === Տարեկան հիթ-շքերթներ === == Թողարկման պատմություն == == Հավաստագրումներ == == Նշումներ == == Ծանոթագրություններ ==
518,052
Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Մեղրի)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (այլ կիրառումներ)Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Մեղրու վանք), Հայ առաքելական եկեղեցի Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզի Մեղրի քաղաքում։ Ընդգրկված է Մեղրիի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկում։ == Պատմություն == 17-րդ դարում կառուցված Սուրբ Հովհաննես եկեղեցին դասվում է գմբեթավոր եկեղեցիների շարքը։ Գտնվում է Մեղրի քաղաքի հյուսիսային բարձրադիր մասում։ Քառամույթ, գմբեթավոր, բազիլիկ կառույց է։ Եկեղեցին կառուցված է տեղական բազալտե քարից, իսկ գմբեթն աղյուսաշեն է։ Արևմուտքից արևելք ձգված ուղղանկյուն դահլիճը երկու զույգ մույթերով բաժանված է երեք նավերի։ Գնդաձև գմբեթը տեղադրված է աղոթասրահի կենտրոնում։ Թմբուկը ներսից գլանաձև է, դրսից բազմանկյուն՝ 12 նիստով։ Միակ մուտքն արևմտյան կողմից է։ Եկեղեցու ներսը մշակված է աղյուսե դեկորատիվ որմնակամարներով։ Խորշերն ու որմնակամարներն ունեն շեշտված սլաքաձևություն։ Եկեղեցուն արևմտյան կողմից կից է ուղղանկյուն հատակագծով, կիսաշրջանաձև թաղով, եռակամար բաց սրահը (այժմ՝ ավերակ)։ == Գրականություն == Հասրաթյան Մ., Սյունիքի XVII-XVIII դդ. ճարտարապետական համալիրները, Երևան, 1973 թ.։ Հասրաթյան Մ., Մեղրու շրջանի հուշարձանները, Երևան, 1987 թ.։ == Արտաքին հղումներ == Մեղրի == Ծանոթագրություններ ==