alexantonov/chuvash_mono · Datasets at Hugging Face

chv stringlengths 1 20.7k
— Маншӑн — кашни ӗҫ пӗлтерӗш лӗ.
Ҫын нушинчен тарма пӗлмесп пулсан?
Чылай чухне амӑшӗ ашшӗне ачапа курнӑҫма ирӗк памасть.
Юханшыв тӑршшӗ 264 км, бассейн лаптӑкӗ 8935 км.
Юлташсемпе, пӗлӗшсемпе курнӑҫми пултӑм.
Унӑн шухӑшӗпе — лайӑх специалист пулас тесен шӑпах вӑл суйланӑ ҫулпа каймалла.
Иккӗмӗш классем ҫур ӗмӗрти поэтпа курнӑҫнӑ
Ҫавӑнпа та салтакран таврӑнсан Кӳкеҫри МТСа трактористсен курсне вӗренме кайрӑм.
Малтан \"Палан\" ансамбль, тӑван историпе, культурӑпа паллаштаракан \"Вучах\" клуб йӗркеленӗ.
Кӗрӳ хӑй ҫак ӑнсӑрта ҫапла аса илет:
Афганистан вӑрҫинче ҫар тивӗҫне пурнӑҫланӑ чӑваш арӗ юнлӑ ҫапӑҫусене хутшӑннӑ, паттӑрлӑх кӑтартса хисепе тивӗҫнӗ.
Сыня юханшывӑн сулахай ҫыранӗпе, 40 км вӑрринчен юханшыва юхса кӗрет.
Оля, 8 ҫулти Лена тата 3-ри Эльза тинтерех ҫывӑрма выртнӑскерсем, тарӑн ыйха путнӑ.
Амӑшне мыскара ҫинчен пӗлме кирлӗ те мар.
Унтан сивӗниччен тытатпӑр.
Уна шӑтӑкӗнче мар пулӗ-ҫке?
— Нимле те мар, Фрося.
Хула ҫумӗнчи лагерьсенче канакансене 33 путевка тивӗҫет.
Пирӗн куҫҫуль вилнӗ ҫынна тӑратаймасть.
Ҫӗн вырӑнта ҫӗнни куратӑп,
— Ку тӗрӗс ӗнтӗ, сана хывӑх сапса панипех улталас ҫук.
Кунта виҫӗ ӗне, вӑкӑр, сыснасем, чӑх-чӗп усраҫҫӗ.
Урам урлӑ каҫнӑ чух Ванюк хыпар пӗлтерчӗ:
Лена вӗтӗ-вӗтӗ ҫулҫӑллӑ тӗм айӗнче пӗчӗк мулкач ҫурине курчӗ.
— Эсир выляса панӑ роль калама ҫук аван тухрӗ — вӑл халӗ те ман куҫ умӗнчех, — мӗн каласшӑн пулнине хӑй те лайӑххӑн тавҫӑрса илеймесӗр мухтаса каларӗ Миша.
Кӑҫал вара куракансем те, жюрире ларакансем те пӗр савӑнчӗҫ, пӗр тӗлӗнчӗҫ сцена ҫине пилӗк ҫынран тӑракан «Салам» ушкӑн тухсан.
Яковлев халӑхӑмӑра хасарсемпе ҫыхӑнтарнӑ.
— Соня, халь кӑнтӑрла.
Сапӑр!
Эй, ҫилсем, кӑра ҫилсем, Ма эсир йӗретӗр-ши?..
Вӑл манӑн пысӑк начальник.
— Атте, каҫар…
Концерта Хусанта иртекен чӑваш культурин кунӗсене халалланӑччӗ.
Хевтесӗррӗн алӑ сулчӗ кускер.
Пире, чӑваш ҫыннисене.
Ял мӑнаҫлӑхӗ!
18.10.2017 10:43 Удмурт ҫыравҫин чӑвашла та тухнӑ кӗнеки венгрла кун ҫути курнӑ
Ҫавӑнпа вал нимӗн те шарламарӗ, анчах хӑй шутсӑрах ҫирӗпленчӗ.
Ҫамрӑксем те ҫук марччӗ ӗнтӗ.
— Вӑл ман тӑшман, вӗсем пире хӗсеҫҫӗ!
Тенюков полкӗ ҫитес эрнесенче хуларан тухса каять.
Ҫуллахи кун сар автан ыйхӑран хӑйӗн уҫӑ сассипе ирех вӑратать.
Тӗслӗхрен, кашни ял тӑрӑхӗ лайӑх кӑтартусемпе ыттисене кая хӑварса 10, 3 е 2 миллионлӑ грант выляса илсе хӑйсен ял тӑрӑхне лайӑхлатас тӗллевпе усӑ курма пултарать.
те тӗттӗм кӗрхи каҫ?
— Унта, ав, Пӑсара Макарӗ Марье инке ҫинче ташлать… Усӗрӗлнӗ ашшӗпе хӑнасем Рамаш куҫҫульне курмарӗҫ, унӑн сӑмахӗсене те илтмерӗҫ.
Юханшыв тӑршшӗ 350 км, бассейн лаптӑкӗ км.
Г.Айхи ҫуралнӑранпа 75 ҫул«Ҫӑлтӑр эс – ҫӑлтӑрсемпе,Кайӑк пул – кайӑксемпе,Кашкӑр ҫеҫ нихҫан та Эс хирти кашкӑрсемпе…»«Сӑвӑҫ, эс – кашнийӗнпе…» сӑвӑран).Ҫак йӗркесем тӗнчипе паллӑ поэтӑмӑрӑн Геннадий Николаевич Айхин пулнине пурте туйса илчӗҫ пулӗ тетӗп.
\| Кӗртнӗ: 25.03.2013 21:47
Ҫавӑн пек ан пултӑрччӗ сан.
2026 ҫул таран тесе те калаҫҫӗ.
Ҫавӑнпа хальлӗхе эпир ӑҫта пурӑннине никама та каламастпӑр.
Ӑна виҫӗмкун Пермьре иртнӗ регионсен хушшинчи туристсен форумӗнче хӑтланӑ.
Ҫывӑхри икӗ хутлӑ ҫурт умӗнче автобус чарӑннӑ та унтан хаваслӑ ҫынсем юрласа тухнӑ.
— терӗ Анатолий, тек Вирьяловпа юнашар чӑтса лараймасӑр ура ҫине тӑрса.
Килнӗ герман йӑхӗсем виҫӗ ушкӑнӗ — ютсем, саксӑсем тата анкӑлсем — бритсен территорине алла илсе, вӗсене Уэльспа Корнуолл ҫумнелле хӗсме тытӑннӑ.
Ҫамрӑксене вӗрентес енчен Матрос та унтан юлсах каймасть... Ӑмӑрт кайӑксем вӗт!
Хӑшӗсен ыран ҫиме те нимӗн те ҫук, —хаш!
Сӑмах май, хӗрарӑм халӗ институтра ӑс пухать.
Ӑна шкулта ҫеҫ тӗшмӗртме тытӑннӑ.
– Ӗнерхи тата паянхи хаҫат.
Колхоз вӑйланнипе начарланнине те Мустай ҫак лашасем тӑрӑх хаклать.
Акӑ ӗнтӗ ял вӗҫӗнчи ватӑ йӑмра ҫумне те ҫитрӗҫ.
Ашшӗпе амӑшӗ хӑраса ӳкнипе ним калама пӗлмерӗҫ.
Пристане аннӑ чухне вӗсем ӳпӗнтерсе хунӑ кимӗ ҫинче пӗр ҫын ларнине курчӗҫ, анчах ҫамрӑксем сӑнасах пӑхмарӗҫ, унпа интересленмерӗҫ…
«Усал вӑйсенчен хӳтелкен сыхлавҫӑ», «юрату тата хисеп» паллӑсем вандалсене кирлех пулман курӑнать.
Анчах вӗсене шутлама икӗ алӑри пӳрнесем те ҫителӗклӗ.
Ансатраххӑн геометрилле интерпретаци пулӑшнипе ӑнлантарма пулать.
Вара Нарспипе Сетнер пек тарса каятӑр…
Мӗн пӗчӗкрен ун ҫывӑхӗнче пулнӑ.
Карчӑкпа старик ҫӑвара карса юлчӗҫ.
— Пысӑк пулса ҫын пулма
Вӗсем, ал туни пекех тачкаскерсем, хӗрӗн чӑп-чӑмӑр кӑкӑрӗсем ҫинче йывӑррӑн усӑнса тӑраҫҫӗ.
Тӑкӑрлӑкра, чи тӗттӗм тӗлте, пӗр сӑмах каласшӑн эпӗ сана… — Кунта кала.
Темшӗн-ҫке пӗтӗм общежити унпа мӗн пулса иртнине пӗлнӗ пек туйӑнать.
Халӗ ЧР Строительство министерстви кунта тӗрӗслев ирттерет.
Вӑл пурне те капӑрлатать кӑна мар: ӑна тӑхӑнсан уроксем пирки шухӑшлатӑн: хӑвна чӑн-чӑн вӗренекен пек туятӑн?
Ҫырура пӗлтернӗ тӑрӑх, вырӑнти бюджетра укҫа-тенкӗ ҫукран палӑртнӑ ҫул ҫинче юсав ӗҫӗсем ирттерессине 2021 ҫула планланӑ.
Министр палӑртнӑ тӑрӑх, кинофестивалӗн сумӗ ҫулсерен ӳссе пырать.
Каҫ пулнӑ тӗле хӗрарӑма ҫуса тасатса виҫӗ хӑмаран саваласа тунӑ тупӑка вырттарчӗҫ.
Ҫакӑн пек пӗтӗмлетӳ патне пырса тухнӑ вӗсем: чӗкӗнтӗр сӗткенӗ сывлӑхшӑн чӑн-чӑн асамлӑ элексирпа танлашма пултарать.
:: Н. Ишентейӗн
Тепӗр чухне эс пӗртте юмӑҫ пек мар.
Кунта тӗрлӗ темӑсемпе викторина е конкурс иртет, ҫӗнӗ юрӑ е сӑвӑ вӗренме пулать.
Кунта пурте лайӑх, чи илемлӗ пулмалла.
Чӑвашсен нумай хитре сӑмахсем,
«Тавату» тата «кладӗ» тесе ҫырни те пур?
Пилеш кай ксем (Чувашия)
Кӑштах канма сивӗ ҫӗр ҫине выртрӗҫ.
Ӗнер, ав — ҫакӑн пек хыпар.
Ӑшри вут-ҫулӑм вара сӳнмерӗ, тамалмарӗ.
Пирӗн шутпа, ҫӑкӑр тӗпренчӗкӗсене кӑвакал чӗпписем ҫимеллех.
алри тулли курка, эппин, пулмарӗ тӗпсӗр?
Вӑл шӳтлет пулӗ тенӗччӗ, тусӑм вара чӑннипех те агентство уҫрӗ.
Ун хыҫҫӑн сӑмах Вишневский илчӗ.
Хӗр Сашӑна килӗштерни пирки калама тытӑннӑ.
Ачи аллипе тӗллесе шутлама пикенчӗ.
Кураксем ӑҫта ларӗҫ ӗнтӗ?
Пӗтӗмпе миҫе шай пуласси хальлӗхе паллӑ мар.
Вӑл тухнӑ виҫӗ вӑрҫӑ вучӗ урлӑ,
— терӗ Наҫтаҫ рӗр сенкер тӗслӗ чечек ҫинее кӑтартса.

— Маншӑн — кашни ӗҫ пӗлтерӗш лӗ.

Ҫын нушинчен тарма пӗлмесп пулсан?

Чылай чухне амӑшӗ ашшӗне ачапа курнӑҫма ирӗк памасть.

Юханшыв тӑршшӗ 264 км, бассейн лаптӑкӗ 8935 км.

Юлташсемпе, пӗлӗшсемпе курнӑҫми пултӑм.

Унӑн шухӑшӗпе — лайӑх специалист пулас тесен шӑпах вӑл суйланӑ ҫулпа каймалла.

Иккӗмӗш классем ҫур ӗмӗрти поэтпа курнӑҫнӑ

Ҫавӑнпа та салтакран таврӑнсан Кӳкеҫри МТСа трактористсен курсне вӗренме кайрӑм.

Малтан \"Палан\" ансамбль, тӑван историпе, культурӑпа паллаштаракан \"Вучах\" клуб йӗркеленӗ.

Кӗрӳ хӑй ҫак ӑнсӑрта ҫапла аса илет:

Афганистан вӑрҫинче ҫар тивӗҫне пурнӑҫланӑ чӑваш арӗ юнлӑ ҫапӑҫусене хутшӑннӑ, паттӑрлӑх кӑтартса хисепе тивӗҫнӗ.

Сыня юханшывӑн сулахай ҫыранӗпе, 40 км вӑрринчен юханшыва юхса кӗрет.

Оля, 8 ҫулти Лена тата 3-ри Эльза тинтерех ҫывӑрма выртнӑскерсем, тарӑн ыйха путнӑ.

Амӑшне мыскара ҫинчен пӗлме кирлӗ те мар.

Унтан сивӗниччен тытатпӑр.

Уна шӑтӑкӗнче мар пулӗ-ҫке?

— Нимле те мар, Фрося.

Хула ҫумӗнчи лагерьсенче канакансене 33 путевка тивӗҫет.

Пирӗн куҫҫуль вилнӗ ҫынна тӑратаймасть.

Ҫӗн вырӑнта ҫӗнни куратӑп,

— Ку тӗрӗс ӗнтӗ, сана хывӑх сапса панипех улталас ҫук.

Кунта виҫӗ ӗне, вӑкӑр, сыснасем, чӑх-чӗп усраҫҫӗ.

Урам урлӑ каҫнӑ чух Ванюк хыпар пӗлтерчӗ:

Лена вӗтӗ-вӗтӗ ҫулҫӑллӑ тӗм айӗнче пӗчӗк мулкач ҫурине курчӗ.

— Эсир выляса панӑ роль калама ҫук аван тухрӗ — вӑл халӗ те ман куҫ умӗнчех, — мӗн каласшӑн пулнине хӑй те лайӑххӑн тавҫӑрса илеймесӗр мухтаса каларӗ Миша.

Кӑҫал вара куракансем те, жюрире ларакансем те пӗр савӑнчӗҫ, пӗр тӗлӗнчӗҫ сцена ҫине пилӗк ҫынран тӑракан «Салам» ушкӑн тухсан.

Яковлев халӑхӑмӑра хасарсемпе ҫыхӑнтарнӑ.

— Соня, халь кӑнтӑрла.

Сапӑр!

Эй, ҫилсем, кӑра ҫилсем, Ма эсир йӗретӗр-ши?..

Вӑл манӑн пысӑк начальник.

— Атте, каҫар…

Концерта Хусанта иртекен чӑваш культурин кунӗсене халалланӑччӗ.

Хевтесӗррӗн алӑ сулчӗ кускер.

Пире, чӑваш ҫыннисене.

Ял мӑнаҫлӑхӗ!

18.10.2017 10:43 Удмурт ҫыравҫин чӑвашла та тухнӑ кӗнеки венгрла кун ҫути курнӑ

Ҫавӑнпа вал нимӗн те шарламарӗ, анчах хӑй шутсӑрах ҫирӗпленчӗ.

Ҫамрӑксем те ҫук марччӗ ӗнтӗ.

— Вӑл ман тӑшман, вӗсем пире хӗсеҫҫӗ!

Тенюков полкӗ ҫитес эрнесенче хуларан тухса каять.

Ҫуллахи кун сар автан ыйхӑран хӑйӗн уҫӑ сассипе ирех вӑратать.

Тӗслӗхрен, кашни ял тӑрӑхӗ лайӑх кӑтартусемпе ыттисене кая хӑварса 10, 3 е 2 миллионлӑ грант выляса илсе хӑйсен ял тӑрӑхне лайӑхлатас тӗллевпе усӑ курма пултарать.

те тӗттӗм кӗрхи каҫ?

— Унта, ав, Пӑсара Макарӗ Марье инке ҫинче ташлать… Усӗрӗлнӗ ашшӗпе хӑнасем Рамаш куҫҫульне курмарӗҫ, унӑн сӑмахӗсене те илтмерӗҫ.

Юханшыв тӑршшӗ 350 км, бассейн лаптӑкӗ км.

Г.Айхи ҫуралнӑранпа 75 ҫул«Ҫӑлтӑр эс – ҫӑлтӑрсемпе,Кайӑк пул – кайӑксемпе,Кашкӑр ҫеҫ нихҫан та Эс хирти кашкӑрсемпе…»«Сӑвӑҫ, эс – кашнийӗнпе…» сӑвӑран).Ҫак йӗркесем тӗнчипе паллӑ поэтӑмӑрӑн Геннадий Николаевич Айхин пулнине пурте туйса илчӗҫ пулӗ тетӗп.

| Кӗртнӗ: 25.03.2013 21:47

Ҫавӑн пек ан пултӑрччӗ сан.

2026 ҫул таран тесе те калаҫҫӗ.

Ҫавӑнпа хальлӗхе эпир ӑҫта пурӑннине никама та каламастпӑр.

Ӑна виҫӗмкун Пермьре иртнӗ регионсен хушшинчи туристсен форумӗнче хӑтланӑ.

Ҫывӑхри икӗ хутлӑ ҫурт умӗнче автобус чарӑннӑ та унтан хаваслӑ ҫынсем юрласа тухнӑ.

— терӗ Анатолий, тек Вирьяловпа юнашар чӑтса лараймасӑр ура ҫине тӑрса.

Килнӗ герман йӑхӗсем виҫӗ ушкӑнӗ — ютсем, саксӑсем тата анкӑлсем — бритсен территорине алла илсе, вӗсене Уэльспа Корнуолл ҫумнелле хӗсме тытӑннӑ.

Ҫамрӑксене вӗрентес енчен Матрос та унтан юлсах каймасть... Ӑмӑрт кайӑксем вӗт!

Хӑшӗсен ыран ҫиме те нимӗн те ҫук, —хаш!

Сӑмах май, хӗрарӑм халӗ институтра ӑс пухать.

Ӑна шкулта ҫеҫ тӗшмӗртме тытӑннӑ.

– Ӗнерхи тата паянхи хаҫат.

Колхоз вӑйланнипе начарланнине те Мустай ҫак лашасем тӑрӑх хаклать.

Акӑ ӗнтӗ ял вӗҫӗнчи ватӑ йӑмра ҫумне те ҫитрӗҫ.

Ашшӗпе амӑшӗ хӑраса ӳкнипе ним калама пӗлмерӗҫ.

Пристане аннӑ чухне вӗсем ӳпӗнтерсе хунӑ кимӗ ҫинче пӗр ҫын ларнине курчӗҫ, анчах ҫамрӑксем сӑнасах пӑхмарӗҫ, унпа интересленмерӗҫ…

«Усал вӑйсенчен хӳтелкен сыхлавҫӑ», «юрату тата хисеп» паллӑсем вандалсене кирлех пулман курӑнать.

Анчах вӗсене шутлама икӗ алӑри пӳрнесем те ҫителӗклӗ.

Ансатраххӑн геометрилле интерпретаци пулӑшнипе ӑнлантарма пулать.

Вара Нарспипе Сетнер пек тарса каятӑр…

Мӗн пӗчӗкрен ун ҫывӑхӗнче пулнӑ.

Карчӑкпа старик ҫӑвара карса юлчӗҫ.

— Пысӑк пулса ҫын пулма

Вӗсем, ал туни пекех тачкаскерсем, хӗрӗн чӑп-чӑмӑр кӑкӑрӗсем ҫинче йывӑррӑн усӑнса тӑраҫҫӗ.

Тӑкӑрлӑкра, чи тӗттӗм тӗлте, пӗр сӑмах каласшӑн эпӗ сана… — Кунта кала.

Темшӗн-ҫке пӗтӗм общежити унпа мӗн пулса иртнине пӗлнӗ пек туйӑнать.

Халӗ ЧР Строительство министерстви кунта тӗрӗслев ирттерет.

Вӑл пурне те капӑрлатать кӑна мар: ӑна тӑхӑнсан уроксем пирки шухӑшлатӑн: хӑвна чӑн-чӑн вӗренекен пек туятӑн?

Ҫырура пӗлтернӗ тӑрӑх, вырӑнти бюджетра укҫа-тенкӗ ҫукран палӑртнӑ ҫул ҫинче юсав ӗҫӗсем ирттерессине 2021 ҫула планланӑ.

Министр палӑртнӑ тӑрӑх, кинофестивалӗн сумӗ ҫулсерен ӳссе пырать.

Каҫ пулнӑ тӗле хӗрарӑма ҫуса тасатса виҫӗ хӑмаран саваласа тунӑ тупӑка вырттарчӗҫ.

Ҫакӑн пек пӗтӗмлетӳ патне пырса тухнӑ вӗсем: чӗкӗнтӗр сӗткенӗ сывлӑхшӑн чӑн-чӑн асамлӑ элексирпа танлашма пултарать.

:: Н. Ишентейӗн

Тепӗр чухне эс пӗртте юмӑҫ пек мар.

Кунта тӗрлӗ темӑсемпе викторина е конкурс иртет, ҫӗнӗ юрӑ е сӑвӑ вӗренме пулать.

Кунта пурте лайӑх, чи илемлӗ пулмалла.

Чӑвашсен нумай хитре сӑмахсем,

«Тавату» тата «кладӗ» тесе ҫырни те пур?

Пилеш кай ксем (Чувашия)

Кӑштах канма сивӗ ҫӗр ҫине выртрӗҫ.

Ӗнер, ав — ҫакӑн пек хыпар.

Ӑшри вут-ҫулӑм вара сӳнмерӗ, тамалмарӗ.

Пирӗн шутпа, ҫӑкӑр тӗпренчӗкӗсене кӑвакал чӗпписем ҫимеллех.

алри тулли курка, эппин, пулмарӗ тӗпсӗр?

Вӑл шӳтлет пулӗ тенӗччӗ, тусӑм вара чӑннипех те агентство уҫрӗ.

Ун хыҫҫӑн сӑмах Вишневский илчӗ.

Хӗр Сашӑна килӗштерни пирки калама тытӑннӑ.

Ачи аллипе тӗллесе шутлама пикенчӗ.

Кураксем ӑҫта ларӗҫ ӗнтӗ?

Пӗтӗмпе миҫе шай пуласси хальлӗхе паллӑ мар.

Вӑл тухнӑ виҫӗ вӑрҫӑ вучӗ урлӑ,

— терӗ Наҫтаҫ рӗр сенкер тӗслӗ чечек ҫинее кӑтартса.