id
stringlengths
1
4
context
stringlengths
355
6.65k
question
stringlengths
13
184
answers
sequence
1700
৬ চেপ্তেম্বৰত বসু মাদুৰাইলৈ যাওঁতে থেৱৰে বসুৰ সমৰ্থনত এক বিশাল ৰেলীৰ আয়োজন কৰে। মাদুৰাইলৈ যোৱাৰ পথত তেওঁ মাদ্ৰাজত ৰৈ Gandhi Peakত তিনি দিন থাকি যায়। বসুৱে যদিও ব্ৰিটিছৰ দমন নীতিৰ ঘোৰ বিৰোধী আছিল, তথাপি তেওঁ ব্ৰিটিছৰ সুশৃংখল, পদ্ধতিগত কাম-কাজ আৰু জীৱনৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ সুস্থিৰ নিয়মানুৱৰ্তী দৃষ্টিভংগীৰদ্বাৰা তেওঁ প্ৰভাৱিত হৈছিল। ইংলেণ্ডত তেওঁ ব্ৰিটিছ লেবাৰ পাৰ্টীৰ নেতা আৰু ৰাজনৈতিক চিন্তাবিদ যেনে লৰ্ড হেলিফেক্স, জৰ্জ লেন্সবাৰী, ক্লিমেণ্ট এটলী, আৰ্থাৰ গ্ৰীণউড, হেৰল্ড লাস্কি, জে বি এচ হেলডেন, আইভৰ জেনিংছ, জি ডি এইচ ক'ল, গিলবাৰ্ট মুৰে', ছাৰ ষ্টেফ'ৰ্ড ক্ৰিপ্স আদিৰ লগত ভাৰতৰ ভৱিষ্যত সম্পৰ্কে মত বিনিময় কৰে। তেওঁ বিশ্বাস কৰিবলৈ ধৰিলে যে স্বাধীন ভাৰতত কমেও দুটা দশকৰ বাবে তুৰ্কীৰ কেমল আতাতুৰ্কৰ দৰে সমাজবাদী একনায়কত্ববাদৰ প্ৰয়োজন হ'ব। ৰাজনৈতিক কাৰণতে বসুক ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে আংকাৰাত আতাতুৰ্কক লগ কৰাৰ অনুমতি নিদিলে। ইংলেণ্ডত থকা সময়ছোৱাত মাত্ৰ Labour Party আৰু Liberal Partyৰ ৰাজনীতিবিদসকলেহে বসুক লগ কৰিবলৈ সন্মত হয়। উপনিবেশৰ ৰাজনীতিবিদ হোৱাৰ বাবে বসুক Conservative Partyৰ বিষয়াসকলে লগ কৰা বা সৌজন্য দেখুওৱাৰপৰা বিৰত থাকিল। বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভণিৰ সময়ত ভাইচৰয় লৰ্ড লিনলিথগ'ই কংগ্ৰেছ নেতৃত্বৰ লগত আলোচনা নকৰাকৈ ভাৰতৰ হৈ যুদ্ধ ঘোষণা কৰাৰ প্ৰতিবাদত বসুৱে এক আইন অমান্য আন্দোলনৰ প্ৰস্তাৱ দিয়ে।
ইংলেণ্ডৰ দুজন ৰাজনৈতিক চিন্তাবিদৰ নাম কি কি?
{ "text": [ "লৰ্ড হেলিফেক্স, জৰ্জ লেন্সবাৰী" ], "answer_start": [ 396 ] }
1701
৬ চেপ্তেম্বৰত বসু মাদুৰাইলৈ যাওঁতে থেৱৰে বসুৰ সমৰ্থনত এক বিশাল ৰেলীৰ আয়োজন কৰে। মাদুৰাইলৈ যোৱাৰ পথত তেওঁ মাদ্ৰাজত ৰৈ Gandhi Peakত তিনি দিন থাকি যায়। বসুৱে যদিও ব্ৰিটিছৰ দমন নীতিৰ ঘোৰ বিৰোধী আছিল, তথাপি তেওঁ ব্ৰিটিছৰ সুশৃংখল, পদ্ধতিগত কাম-কাজ আৰু জীৱনৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ সুস্থিৰ নিয়মানুৱৰ্তী দৃষ্টিভংগীৰদ্বাৰা তেওঁ প্ৰভাৱিত হৈছিল। ইংলেণ্ডত তেওঁ ব্ৰিটিছ লেবাৰ পাৰ্টীৰ নেতা আৰু ৰাজনৈতিক চিন্তাবিদ যেনে লৰ্ড হেলিফেক্স, জৰ্জ লেন্সবাৰী, ক্লিমেণ্ট এটলী, আৰ্থাৰ গ্ৰীণউড, হেৰল্ড লাস্কি, জে বি এচ হেলডেন, আইভৰ জেনিংছ, জি ডি এইচ ক'ল, গিলবাৰ্ট মুৰে', ছাৰ ষ্টেফ'ৰ্ড ক্ৰিপ্স আদিৰ লগত ভাৰতৰ ভৱিষ্যত সম্পৰ্কে মত বিনিময় কৰে। তেওঁ বিশ্বাস কৰিবলৈ ধৰিলে যে স্বাধীন ভাৰতত কমেও দুটা দশকৰ বাবে তুৰ্কীৰ কেমল আতাতুৰ্কৰ দৰে সমাজবাদী একনায়কত্ববাদৰ প্ৰয়োজন হ'ব। ৰাজনৈতিক কাৰণতে বসুক ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে আংকাৰাত আতাতুৰ্কক লগ কৰাৰ অনুমতি নিদিলে। ইংলেণ্ডত থকা সময়ছোৱাত মাত্ৰ Labour Party আৰু Liberal Partyৰ ৰাজনীতিবিদসকলেহে বসুক লগ কৰিবলৈ সন্মত হয়। উপনিবেশৰ ৰাজনীতিবিদ হোৱাৰ বাবে বসুক Conservative Partyৰ বিষয়াসকলে লগ কৰা বা সৌজন্য দেখুওৱাৰপৰা বিৰত থাকিল। বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভণিৰ সময়ত ভাইচৰয় লৰ্ড লিনলিথগ'ই কংগ্ৰেছ নেতৃত্বৰ লগত আলোচনা নকৰাকৈ ভাৰতৰ হৈ যুদ্ধ ঘোষণা কৰাৰ প্ৰতিবাদত বসুৱে এক আইন অমান্য আন্দোলনৰ প্ৰস্তাৱ দিয়ে।
মাদুৰাইলৈ যাওঁতে বসু গান্ধী পিকত কেইদিন আছিল?
{ "text": [ "তিনি দিন" ], "answer_start": [ 130 ] }
1702
৬ চেপ্তেম্বৰত বসু মাদুৰাইলৈ যাওঁতে থেৱৰে বসুৰ সমৰ্থনত এক বিশাল ৰেলীৰ আয়োজন কৰে। মাদুৰাইলৈ যোৱাৰ পথত তেওঁ মাদ্ৰাজত ৰৈ Gandhi Peakত তিনি দিন থাকি যায়। বসুৱে যদিও ব্ৰিটিছৰ দমন নীতিৰ ঘোৰ বিৰোধী আছিল, তথাপি তেওঁ ব্ৰিটিছৰ সুশৃংখল, পদ্ধতিগত কাম-কাজ আৰু জীৱনৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ সুস্থিৰ নিয়মানুৱৰ্তী দৃষ্টিভংগীৰদ্বাৰা তেওঁ প্ৰভাৱিত হৈছিল। ইংলেণ্ডত তেওঁ ব্ৰিটিছ লেবাৰ পাৰ্টীৰ নেতা আৰু ৰাজনৈতিক চিন্তাবিদ যেনে লৰ্ড হেলিফেক্স, জৰ্জ লেন্সবাৰী, ক্লিমেণ্ট এটলী, আৰ্থাৰ গ্ৰীণউড, হেৰল্ড লাস্কি, জে বি এচ হেলডেন, আইভৰ জেনিংছ, জি ডি এইচ ক'ল, গিলবাৰ্ট মুৰে', ছাৰ ষ্টেফ'ৰ্ড ক্ৰিপ্স আদিৰ লগত ভাৰতৰ ভৱিষ্যত সম্পৰ্কে মত বিনিময় কৰে। তেওঁ বিশ্বাস কৰিবলৈ ধৰিলে যে স্বাধীন ভাৰতত কমেও দুটা দশকৰ বাবে তুৰ্কীৰ কেমল আতাতুৰ্কৰ দৰে সমাজবাদী একনায়কত্ববাদৰ প্ৰয়োজন হ'ব। ৰাজনৈতিক কাৰণতে বসুক ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে আংকাৰাত আতাতুৰ্কক লগ কৰাৰ অনুমতি নিদিলে। ইংলেণ্ডত থকা সময়ছোৱাত মাত্ৰ Labour Party আৰু Liberal Partyৰ ৰাজনীতিবিদসকলেহে বসুক লগ কৰিবলৈ সন্মত হয়। উপনিবেশৰ ৰাজনীতিবিদ হোৱাৰ বাবে বসুক Conservative Partyৰ বিষয়াসকলে লগ কৰা বা সৌজন্য দেখুওৱাৰপৰা বিৰত থাকিল। বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভণিৰ সময়ত ভাইচৰয় লৰ্ড লিনলিথগ'ই কংগ্ৰেছ নেতৃত্বৰ লগত আলোচনা নকৰাকৈ ভাৰতৰ হৈ যুদ্ধ ঘোষণা কৰাৰ প্ৰতিবাদত বসুৱে এক আইন অমান্য আন্দোলনৰ প্ৰস্তাৱ দিয়ে।
ইংলেণ্ডত বসুৱে কোন পাৰ্টিৰ নেতাসকলৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰিছিল?
{ "text": [ "ব্ৰিটিছ লেবাৰ পাৰ্টী" ], "answer_start": [ 341 ] }
1703
৬ চেপ্তেম্বৰত বসু মাদুৰাইলৈ যাওঁতে থেৱৰে বসুৰ সমৰ্থনত এক বিশাল ৰেলীৰ আয়োজন কৰে। মাদুৰাইলৈ যোৱাৰ পথত তেওঁ মাদ্ৰাজত ৰৈ Gandhi Peakত তিনি দিন থাকি যায়। বসুৱে যদিও ব্ৰিটিছৰ দমন নীতিৰ ঘোৰ বিৰোধী আছিল, তথাপি তেওঁ ব্ৰিটিছৰ সুশৃংখল, পদ্ধতিগত কাম-কাজ আৰু জীৱনৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ সুস্থিৰ নিয়মানুৱৰ্তী দৃষ্টিভংগীৰদ্বাৰা তেওঁ প্ৰভাৱিত হৈছিল। ইংলেণ্ডত তেওঁ ব্ৰিটিছ লেবাৰ পাৰ্টীৰ নেতা আৰু ৰাজনৈতিক চিন্তাবিদ যেনে লৰ্ড হেলিফেক্স, জৰ্জ লেন্সবাৰী, ক্লিমেণ্ট এটলী, আৰ্থাৰ গ্ৰীণউড, হেৰল্ড লাস্কি, জে বি এচ হেলডেন, আইভৰ জেনিংছ, জি ডি এইচ ক'ল, গিলবাৰ্ট মুৰে', ছাৰ ষ্টেফ'ৰ্ড ক্ৰিপ্স আদিৰ লগত ভাৰতৰ ভৱিষ্যত সম্পৰ্কে মত বিনিময় কৰে। তেওঁ বিশ্বাস কৰিবলৈ ধৰিলে যে স্বাধীন ভাৰতত কমেও দুটা দশকৰ বাবে তুৰ্কীৰ কেমল আতাতুৰ্কৰ দৰে সমাজবাদী একনায়কত্ববাদৰ প্ৰয়োজন হ'ব। ৰাজনৈতিক কাৰণতে বসুক ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে আংকাৰাত আতাতুৰ্কক লগ কৰাৰ অনুমতি নিদিলে। ইংলেণ্ডত থকা সময়ছোৱাত মাত্ৰ Labour Party আৰু Liberal Partyৰ ৰাজনীতিবিদসকলেহে বসুক লগ কৰিবলৈ সন্মত হয়। উপনিবেশৰ ৰাজনীতিবিদ হোৱাৰ বাবে বসুক Conservative Partyৰ বিষয়াসকলে লগ কৰা বা সৌজন্য দেখুওৱাৰপৰা বিৰত থাকিল। বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভণিৰ সময়ত ভাইচৰয় লৰ্ড লিনলিথগ'ই কংগ্ৰেছ নেতৃত্বৰ লগত আলোচনা নকৰাকৈ ভাৰতৰ হৈ যুদ্ধ ঘোষণা কৰাৰ প্ৰতিবাদত বসুৱে এক আইন অমান্য আন্দোলনৰ প্ৰস্তাৱ দিয়ে।
বসুৱে কাক অনুসৰণ কৰিবলৈ অসমৰ্থ হৈছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1704
৯ জুলাইত পূৰ্ৱৰ ৰীতি সলাই ব্ৰাহ্মণ আৰু বৈদ্যৰ বাহিৰেও কায়স্থসকলক সংস্কৃত কলেজত অধ্যয়নৰ সুযোগ কৰি দিয়ে। ২৬ জুলাইত দেওবাৰৰ সাপ্তাহিক ছুটিৰ প্ৰথা প্ৰৱৰ্তিত হয়। ইয়াৰ আগতে প্ৰতি অষ্টমী আৰু প্ৰতিপদ তিথিত ছুটি আছিল। ডিচেম্বৰ মাহত সংস্কৃত কলেজখন সকলো বৰ্ণৰ মানুহৰ বাবে উন্মুক্ত কৰে দিয়ে। ১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত অনুচ্ছেদ সম্বলিত “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ” প্ৰস্তুত হয়। ২৮ আগষ্টৰ পৰা কলেজত প্ৰৱেশাৰ্থী ছাত্ৰসকলৰ ২ টকা দক্ষিণা দিয়াৰ প্ৰথা আৰম্ভ হয়। ১৮৫৩ চনত জন্মভূমি বীৰসিংহ গাঁৱত অবৈতনিক বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। জুন মাহত কালিদাসৰ ৰঘুবংশম্ আৰু ভাৰবিৰ কিৰাতাৰ্জ্জুনীয়ম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত কলেজেৰ অধ্যক্ষ জেমছ আৰ ভেলেনটাইন সংস্কৃত কলেজ পৰিদৰ্শন কৰি যি ৰিপৰ্ট দিয়ে, তাৰ মতামত সমালোচনা কৰি শিক্ষা সংসদত এটা বিদ্যাসাগৰে ৰিপৰ্ট দিয়ে। বঙালীৰ শিক্ষাৰ ইতিহাসত এই ৰিপৰ্ট এক যুগান্তকাৰী দলিল। এই বছৰতে তেখেতৰ প্ৰসিদ্ধ গ্ৰন্থ ব্যাকৰণ কৌমুদী প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৪ চনত ব্যাকৰণ কৌমুদী তৃতীয় ভাগ আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানশকুন্তলম্ অবলম্বনত তেখেতৰ ৰচিত শকুন্তলা প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ বাদেও তত্ত্ববোধিনী পত্ৰিকা-ত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হোৱা উচিতনে? শীৰ্ষক এটা প্ৰবন্ধও প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৫ চনত জানুৱাৰী মাহত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এইবিষয়ক প্ৰস্তাৱ – প্ৰথম পুস্তক প্ৰকাশিত হয়। এই বছৰৰ এপ্ৰিল মাহত বঙালী নৱবৰ্ষৰ দিনা যুগান্তকাৰী বঙালী শিশুপাঠ্য বৰ্ণমালা শিক্ষাগ্ৰন্থ বৰ্ণপৰিচয় প্ৰকাশিত হয়। ১ মে'ত সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদৰ উপৰিও মাহিলী অতিৰিক্ত ২০০ টকা বেতনত দক্ষিণবঙ্গত সহকাৰী বিদ্যালয় পৰিদৰ্শকৰ পদত নিযুক্ত হয়। জুন মাহত বৰ্ণপৰিচয় গ্ৰন্থৰ দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৭ জুলাইত বঙালী শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্যে সংস্কৃত কলেজৰ অধীনত সেই কলেজৰ প্ৰাতঃকালীন বিভাগত নৰ্মাল স্কুল স্থাপন কৰে। এই বছৰতে দক্ষিণবঙ্গৰ ৪ জিলাত একাধিক মডেল স্কুল বা বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰত নদিয়াত ৫ খন, আগষ্ট-অক্টোবৰত বৰ্ধমানত ৫ খন, আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰ-নৱেম্বৰ হুগলিত ৫খন আৰু অক্টোবৰ-ডিচেম্বৰত মেদিনীপুৰ জিলাত ৮খন বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। অক্টোবৰ মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী মতৰ কণ্ঠৰোধ কৰাৰ পৰ্যাপ্ত শাস্ত্ৰীয় প্ৰমাণ সহ বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক প্ৰস্তাব – দ্বিতীয় পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। বিধবা বিবাহ আইনসম্মত কৰিবলৈ ভাৰতত নিযুক্ত ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ নিকট বহুসাক্ষৰ সম্বলিত এক আবেদনপত্ৰও পঠিয়ায়। ২৭ ডিচেম্বৰত আৰু এখন আবেদনপত্ৰ পঠিয়াই বহু বিবাহ নিবাৰণ বিধিৰ বাবে। ১৮৫৬ চনত ১৪ জানুৱাৰীত মেদিনীপুৰত পঞ্চম বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপিত হয়। ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঈশ্বপৰ কাহিনীৰ অৱলম্বনত ৰচিত কথামালা প্ৰকাশিত হয়। ১৬ জুলাইত বিধবা বিবাহ আইনসম্মত হয়। এই দিনাই প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ স্বৰচিত গ্ৰন্থ “চৰিতাবলী”। এই বছৰৰ ৭ ডিচেম্বৰত কলকতাত প্ৰথম বিধবা বিবাহ আয়োজিত হয় ১২ চুকিয়া ষ্ট্ৰিটত বিদ্যাসাগৰৰ বন্ধু ৰাজকৃষ্ণ বন্দ্যোপাধ্যায়ৰ ঘৰত। ১৮৫৭ চনত ২৪ জানুৱাৰীত কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপিত হয়। বিদ্যাসাগৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিচালনা সমিতিৰ অন্যতম সদস্য তথা ফেলো মনোনীত হয়। উল্লেখ্য এই সমিতিৰ ৩৯ জন সদস্যৰ মাজত মাত্ৰ ছয় জন ভাৰতীয় আছিল। এই বছৰ নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত হুগলি জিলাত ৭খন আৰু বৰ্ধমান জিলাত ১খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। পাছৰ বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা মে মাহৰ মাজত হুগলিত আৰু ১৩খন, বৰ্ধমানত ১০খন, মেদিনীপুৰত ৩খন আৰু নদিয়াত এখন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। ১৮৫৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ পৰা ১৮৫৮ চনৰ মে মাহলৈ সমগ্ৰ দক্ষিণবঙ্গত বিদ্যাসাগৰে ৩৫খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। মুঠ ১৩০০ ছাত্ৰীসম্বলিত এই বিদ্যালয়সমূহ চলাবৰ বাবে তেখেতৰ খৰচ হৈছিল মাহেকে ৮৪৫ টকা। ১৮৫৮ চনত ৩ নৱেম্বৰত শিক্ষা বিভাগৰ অধিকৰ্তাৰ সৈতে মতবিৰোধ হোৱাত তেওঁ সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদ ত্যাগ কৰে। প্ৰায় ৩৯ বছৰ বয়সত চৰকাৰৰ সৈতে তেখেতৰ সকলো সম্পৰ্ক বিছিন্ন হয়। ১৮৫৮ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত সোমপ্ৰকাশ নামে এখন সাপ্তাহিক পত্ৰিকা প্ৰকাশিত হয়। এই পত্ৰিকা প্ৰকাশৰ পৰিকল্পনাৰ নেপথ্যত বিদ্যাসাগৰৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল। দেশীয় ভাষাত প্ৰকাশিত এইখনেই প্ৰথম পত্ৰিকা য’ত ৰাজনৈতিক বিষয়ে স্থান পাইছিল। ১৮৫৯ চনৰ ১ এপ্ৰিলত পাইকপাড়াৰ ৰজাসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মুৰ্শিদাবাদ জিলাত বিদ্যাসাগৰে ইংৰাজী-বঙালী স্কুল প্ৰতিষ্ঠা কৰে। কিছুসময় তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ অবৈতনিক তত্ত্বাবধায়কো আছিল। ১৮৬০ চনৰ ১২ এপ্ৰিলত ভবভূতিৰ উত্তৰ ৰামচৰিত অৱলম্বনত তেখেতৰ মাত্ৰ ৪ দিনত ৰচনা কৰা বিখ্যাত গ্ৰন্থ সীতাৰ বনবাস প্ৰকাশিত হয়। ১৮৬১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত হৰিশ্চন্দ্ৰ মুখোপাধ্যায়ৰ অকালপ্ৰয়াণত তেখেতৰ সম্পাদিত হিন্দু প্যাট্ৰিয়ট পত্ৰিকাৰ পৰিচালন ভাৰ বিদ্যাসাগৰে গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬২ চনত তেখেতৰ সম্পাদনাযত প্ৰকাশিত হয় বাণভট্টৰ কাদম্বৰী। মাইকেল মধুসূদন দত্তই তেওঁক উৎসৰ্গ কৰে স্বৰচিত বীৰাঙ্গনা কাব্য। ১৮৬৩ চনত চৰকাৰ তেওঁক ৱাৰ্ডছ ইনষ্টিটিউশ্যনৰ পৰিদৰ্শক নিযুক্ত কৰে। উল্লেখ্য, ৮ পৰা ১৪ বছৰ বয়সৰ নাবালক জমিদাৰসকলৰ শিক্ষাদানৰ উদ্দেশ্যে ১৮৫৬ চনত এই ইনষ্টিটিউশ্যন প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ১৮৬৪ চনত কলিকাতা ট্ৰেনিং স্কুলৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি কলিকাতা মেট্ৰোপলিটান ইনষ্টিটিউশ্যন ৰখা হয়। ৪ জুলাইত ইংলেণ্ডৰ “ৰয়েল এছিয়াটিক ছচাইটি”য়ে তেওঁক সাম্মাণিক সদস্যৰূপে নিৰ্বাচিত কৰে। ১৮৬৬ প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ পৰিমাৰ্জিত আখ্যান মঞ্জৰী গ্ৰন্থৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ। ১৮৬৭ চনত জুলাই মাহত জেষ্ঠা কন্যা হেমলতাৰ সৈতে গোপালচন্দ্ৰ সমাজপতিৰ বিবাহ হয়। এবছৰ অনাবৃষ্টিৰ কাৰণে বঙালীত তীব্ৰ অন্নসংকটে দেখা দিয়াত তেওঁ বীৰসিংহ গাঁৱত নিজ ব্যয়ত এখন অন্নসত্ৰ স্থাপন কৰে। ছয় মাহ দৈনিক ৪০০-৫০০ মানুহে এই অন্নসত্ৰৰ পৰা অন্ন, বস্ত্ৰ আৰু চিকিৎসাৰ সুযোগ পাইছিল। ১৮৬৯ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেখেতৰ সম্পাদনাত কালিদাসৰ মেঘদূতম্ প্ৰকাশিত হয়। ডিচেম্বৰত প্ৰকাশিত হয় উইলিয়াম শেক্সপিয়েৰ ৰচিত কমেডি অফ এৰৰছৰ অৱলম্বনত ৰচিত বঙালী গ্ৰন্থ ভ্ৰান্তিবিলাস। ১৮৭০ চনত জানুৱাৰী মাহত ডাক্তৰ [মহেন্দ্ৰলাল চৰকাৰৰ বিজ্ঞান সভাত ১০০০ টকা দান কৰে বিদ্যাসাগৰে। ১৮৭২ চনত ১৫ জুনত হিন্দু বিধবাসকলৰ সাহায্যৰ বাবে “হিন্দু ফেমিলি এনুয়িটি ফাণ্ড” নামে এটা জনহিতকৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰে। ১৮৭৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত স্থাপিত হয় মেট্ৰোপলিটান কলেজ। সেইকালৰ এই বেচৰকাৰী কলেজখনেই বৰ্তমান কলকাতাৰ বিখ্যাত বিদ্যাসাগৰ কলেজ নামেৰে অভিহিত। এপ্ৰিল মাহত বহুবিবাহ ৰহিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক বিচাৰ (দ্বিতীয় পুস্তক) প্ৰকাশিত হয়। মে মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী পণ্ডিতসকলৰ উত্তৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামেৰে ৰচনা কৰে অতি অল্প হইল আৰু আবাৰ অতি অল্প হইল নামে দুখন কিতাপ। ১৮৮০ চনত ১ জানুৱাৰীত বিদ্যাসাগৰে চিআইই উপাধি পায়। মাৰ্চত বাণভট্টৰ হৰ্ষচৰিতম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ১৮৮৪ চনত নৱেম্বৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামে ব্ৰজবিলাস গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ বাদেও প্ৰকাশিত হয় ‘কস্যচিৎ তত্ত্বান্বেষিণঃ’ ছদ্মনামে বিধবা বিবাহ আৰু যশোহৰ হিন্দুধৰ্মৰক্ষিণীসভা গ্ৰন্থ। দ্বিতীয় সংস্কৰণত তেওঁ ইয়াৰ নামকৰণ কৰে বিনয় পত্ৰিকা। ১৮৮৬ চনত অগষ্টত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোসহচৰস্য’ ছদ্মনামে ৰত্নপৰীক্ষা পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। ১৮৮৮ চনৰ এপ্ৰিলত নিষ্কৃতিলাভ প্ৰয়াস, জুনত আখ্যান মঞ্জৰী (দ্বিতীয় ভাগ), জুলাইত পদ্যসংগ্ৰহ নামৰ সংকলন গ্ৰন্থৰ প্ৰথম ভাগ প্ৰকাশ কৰে। ১৩ আগষ্টত পত্নী দীনময়ী দেৱীৰ মৃত্যু হয়। ১৮৮৯ চনত নৱেম্বৰত প্ৰকাশ কৰে সংস্কৃত ৰচনা। ১৮৯০ চনত ১৪ এপ্ৰিল বীৰসিংহ গাঁৱত মাতৃৰ নামেৰে ভগৱতী বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। মে' মাহত নিৰ্বাচিত উদ্ভট শ্লোকসংগ্ৰহ শ্লোকমঞ্জৰী প্ৰকাশিত হয়। ১৮৭৫ চনৰ ৩১ মেত বিদ্যাসাগৰে নিজৰ শেষইচ্ছা (উইল) প্ৰস্তুত কৰে। লিভাৰ কেঞ্চাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ বিদ্যাসাগৰ ১৮৯১ চনৰ ২৯ জুলাইৰ ৰাতি ২:০৮ বজাত তেখেতৰ কলকাতাৰ বাদুড়বাগানস্থ বাসভৱনত মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেখেতৰ বয়স হৈছিল ৭১ বছৰ ১০ মাহ ৩ দিন।
১৮৫৩ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত মহাবিদ্যালয়ৰ অধ্যক্ষ কোন আছিল?
{ "text": [ "জেমছ" ], "answer_start": [ 634 ] }
1705
৯ জুলাইত পূৰ্ৱৰ ৰীতি সলাই ব্ৰাহ্মণ আৰু বৈদ্যৰ বাহিৰেও কায়স্থসকলক সংস্কৃত কলেজত অধ্যয়নৰ সুযোগ কৰি দিয়ে। ২৬ জুলাইত দেওবাৰৰ সাপ্তাহিক ছুটিৰ প্ৰথা প্ৰৱৰ্তিত হয়। ইয়াৰ আগতে প্ৰতি অষ্টমী আৰু প্ৰতিপদ তিথিত ছুটি আছিল। ডিচেম্বৰ মাহত সংস্কৃত কলেজখন সকলো বৰ্ণৰ মানুহৰ বাবে উন্মুক্ত কৰে দিয়ে। ১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত অনুচ্ছেদ সম্বলিত “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ” প্ৰস্তুত হয়। ২৮ আগষ্টৰ পৰা কলেজত প্ৰৱেশাৰ্থী ছাত্ৰসকলৰ ২ টকা দক্ষিণা দিয়াৰ প্ৰথা আৰম্ভ হয়। ১৮৫৩ চনত জন্মভূমি বীৰসিংহ গাঁৱত অবৈতনিক বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। জুন মাহত কালিদাসৰ ৰঘুবংশম্ আৰু ভাৰবিৰ কিৰাতাৰ্জ্জুনীয়ম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত কলেজেৰ অধ্যক্ষ জেমছ আৰ ভেলেনটাইন সংস্কৃত কলেজ পৰিদৰ্শন কৰি যি ৰিপৰ্ট দিয়ে, তাৰ মতামত সমালোচনা কৰি শিক্ষা সংসদত এটা বিদ্যাসাগৰে ৰিপৰ্ট দিয়ে। বঙালীৰ শিক্ষাৰ ইতিহাসত এই ৰিপৰ্ট এক যুগান্তকাৰী দলিল। এই বছৰতে তেখেতৰ প্ৰসিদ্ধ গ্ৰন্থ ব্যাকৰণ কৌমুদী প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৪ চনত ব্যাকৰণ কৌমুদী তৃতীয় ভাগ আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানশকুন্তলম্ অবলম্বনত তেখেতৰ ৰচিত শকুন্তলা প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ বাদেও তত্ত্ববোধিনী পত্ৰিকা-ত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হোৱা উচিতনে? শীৰ্ষক এটা প্ৰবন্ধও প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৫ চনত জানুৱাৰী মাহত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এইবিষয়ক প্ৰস্তাৱ – প্ৰথম পুস্তক প্ৰকাশিত হয়। এই বছৰৰ এপ্ৰিল মাহত বঙালী নৱবৰ্ষৰ দিনা যুগান্তকাৰী বঙালী শিশুপাঠ্য বৰ্ণমালা শিক্ষাগ্ৰন্থ বৰ্ণপৰিচয় প্ৰকাশিত হয়। ১ মে'ত সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদৰ উপৰিও মাহিলী অতিৰিক্ত ২০০ টকা বেতনত দক্ষিণবঙ্গত সহকাৰী বিদ্যালয় পৰিদৰ্শকৰ পদত নিযুক্ত হয়। জুন মাহত বৰ্ণপৰিচয় গ্ৰন্থৰ দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৭ জুলাইত বঙালী শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্যে সংস্কৃত কলেজৰ অধীনত সেই কলেজৰ প্ৰাতঃকালীন বিভাগত নৰ্মাল স্কুল স্থাপন কৰে। এই বছৰতে দক্ষিণবঙ্গৰ ৪ জিলাত একাধিক মডেল স্কুল বা বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰত নদিয়াত ৫ খন, আগষ্ট-অক্টোবৰত বৰ্ধমানত ৫ খন, আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰ-নৱেম্বৰ হুগলিত ৫খন আৰু অক্টোবৰ-ডিচেম্বৰত মেদিনীপুৰ জিলাত ৮খন বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। অক্টোবৰ মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী মতৰ কণ্ঠৰোধ কৰাৰ পৰ্যাপ্ত শাস্ত্ৰীয় প্ৰমাণ সহ বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক প্ৰস্তাব – দ্বিতীয় পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। বিধবা বিবাহ আইনসম্মত কৰিবলৈ ভাৰতত নিযুক্ত ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ নিকট বহুসাক্ষৰ সম্বলিত এক আবেদনপত্ৰও পঠিয়ায়। ২৭ ডিচেম্বৰত আৰু এখন আবেদনপত্ৰ পঠিয়াই বহু বিবাহ নিবাৰণ বিধিৰ বাবে। ১৮৫৬ চনত ১৪ জানুৱাৰীত মেদিনীপুৰত পঞ্চম বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপিত হয়। ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঈশ্বপৰ কাহিনীৰ অৱলম্বনত ৰচিত কথামালা প্ৰকাশিত হয়। ১৬ জুলাইত বিধবা বিবাহ আইনসম্মত হয়। এই দিনাই প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ স্বৰচিত গ্ৰন্থ “চৰিতাবলী”। এই বছৰৰ ৭ ডিচেম্বৰত কলকতাত প্ৰথম বিধবা বিবাহ আয়োজিত হয় ১২ চুকিয়া ষ্ট্ৰিটত বিদ্যাসাগৰৰ বন্ধু ৰাজকৃষ্ণ বন্দ্যোপাধ্যায়ৰ ঘৰত। ১৮৫৭ চনত ২৪ জানুৱাৰীত কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপিত হয়। বিদ্যাসাগৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিচালনা সমিতিৰ অন্যতম সদস্য তথা ফেলো মনোনীত হয়। উল্লেখ্য এই সমিতিৰ ৩৯ জন সদস্যৰ মাজত মাত্ৰ ছয় জন ভাৰতীয় আছিল। এই বছৰ নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত হুগলি জিলাত ৭খন আৰু বৰ্ধমান জিলাত ১খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। পাছৰ বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা মে মাহৰ মাজত হুগলিত আৰু ১৩খন, বৰ্ধমানত ১০খন, মেদিনীপুৰত ৩খন আৰু নদিয়াত এখন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। ১৮৫৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ পৰা ১৮৫৮ চনৰ মে মাহলৈ সমগ্ৰ দক্ষিণবঙ্গত বিদ্যাসাগৰে ৩৫খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। মুঠ ১৩০০ ছাত্ৰীসম্বলিত এই বিদ্যালয়সমূহ চলাবৰ বাবে তেখেতৰ খৰচ হৈছিল মাহেকে ৮৪৫ টকা। ১৮৫৮ চনত ৩ নৱেম্বৰত শিক্ষা বিভাগৰ অধিকৰ্তাৰ সৈতে মতবিৰোধ হোৱাত তেওঁ সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদ ত্যাগ কৰে। প্ৰায় ৩৯ বছৰ বয়সত চৰকাৰৰ সৈতে তেখেতৰ সকলো সম্পৰ্ক বিছিন্ন হয়। ১৮৫৮ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত সোমপ্ৰকাশ নামে এখন সাপ্তাহিক পত্ৰিকা প্ৰকাশিত হয়। এই পত্ৰিকা প্ৰকাশৰ পৰিকল্পনাৰ নেপথ্যত বিদ্যাসাগৰৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল। দেশীয় ভাষাত প্ৰকাশিত এইখনেই প্ৰথম পত্ৰিকা য’ত ৰাজনৈতিক বিষয়ে স্থান পাইছিল। ১৮৫৯ চনৰ ১ এপ্ৰিলত পাইকপাড়াৰ ৰজাসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মুৰ্শিদাবাদ জিলাত বিদ্যাসাগৰে ইংৰাজী-বঙালী স্কুল প্ৰতিষ্ঠা কৰে। কিছুসময় তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ অবৈতনিক তত্ত্বাবধায়কো আছিল। ১৮৬০ চনৰ ১২ এপ্ৰিলত ভবভূতিৰ উত্তৰ ৰামচৰিত অৱলম্বনত তেখেতৰ মাত্ৰ ৪ দিনত ৰচনা কৰা বিখ্যাত গ্ৰন্থ সীতাৰ বনবাস প্ৰকাশিত হয়। ১৮৬১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত হৰিশ্চন্দ্ৰ মুখোপাধ্যায়ৰ অকালপ্ৰয়াণত তেখেতৰ সম্পাদিত হিন্দু প্যাট্ৰিয়ট পত্ৰিকাৰ পৰিচালন ভাৰ বিদ্যাসাগৰে গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬২ চনত তেখেতৰ সম্পাদনাযত প্ৰকাশিত হয় বাণভট্টৰ কাদম্বৰী। মাইকেল মধুসূদন দত্তই তেওঁক উৎসৰ্গ কৰে স্বৰচিত বীৰাঙ্গনা কাব্য। ১৮৬৩ চনত চৰকাৰ তেওঁক ৱাৰ্ডছ ইনষ্টিটিউশ্যনৰ পৰিদৰ্শক নিযুক্ত কৰে। উল্লেখ্য, ৮ পৰা ১৪ বছৰ বয়সৰ নাবালক জমিদাৰসকলৰ শিক্ষাদানৰ উদ্দেশ্যে ১৮৫৬ চনত এই ইনষ্টিটিউশ্যন প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ১৮৬৪ চনত কলিকাতা ট্ৰেনিং স্কুলৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি কলিকাতা মেট্ৰোপলিটান ইনষ্টিটিউশ্যন ৰখা হয়। ৪ জুলাইত ইংলেণ্ডৰ “ৰয়েল এছিয়াটিক ছচাইটি”য়ে তেওঁক সাম্মাণিক সদস্যৰূপে নিৰ্বাচিত কৰে। ১৮৬৬ প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ পৰিমাৰ্জিত আখ্যান মঞ্জৰী গ্ৰন্থৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ। ১৮৬৭ চনত জুলাই মাহত জেষ্ঠা কন্যা হেমলতাৰ সৈতে গোপালচন্দ্ৰ সমাজপতিৰ বিবাহ হয়। এবছৰ অনাবৃষ্টিৰ কাৰণে বঙালীত তীব্ৰ অন্নসংকটে দেখা দিয়াত তেওঁ বীৰসিংহ গাঁৱত নিজ ব্যয়ত এখন অন্নসত্ৰ স্থাপন কৰে। ছয় মাহ দৈনিক ৪০০-৫০০ মানুহে এই অন্নসত্ৰৰ পৰা অন্ন, বস্ত্ৰ আৰু চিকিৎসাৰ সুযোগ পাইছিল। ১৮৬৯ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেখেতৰ সম্পাদনাত কালিদাসৰ মেঘদূতম্ প্ৰকাশিত হয়। ডিচেম্বৰত প্ৰকাশিত হয় উইলিয়াম শেক্সপিয়েৰ ৰচিত কমেডি অফ এৰৰছৰ অৱলম্বনত ৰচিত বঙালী গ্ৰন্থ ভ্ৰান্তিবিলাস। ১৮৭০ চনত জানুৱাৰী মাহত ডাক্তৰ [মহেন্দ্ৰলাল চৰকাৰৰ বিজ্ঞান সভাত ১০০০ টকা দান কৰে বিদ্যাসাগৰে। ১৮৭২ চনত ১৫ জুনত হিন্দু বিধবাসকলৰ সাহায্যৰ বাবে “হিন্দু ফেমিলি এনুয়িটি ফাণ্ড” নামে এটা জনহিতকৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰে। ১৮৭৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত স্থাপিত হয় মেট্ৰোপলিটান কলেজ। সেইকালৰ এই বেচৰকাৰী কলেজখনেই বৰ্তমান কলকাতাৰ বিখ্যাত বিদ্যাসাগৰ কলেজ নামেৰে অভিহিত। এপ্ৰিল মাহত বহুবিবাহ ৰহিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক বিচাৰ (দ্বিতীয় পুস্তক) প্ৰকাশিত হয়। মে মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী পণ্ডিতসকলৰ উত্তৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামেৰে ৰচনা কৰে অতি অল্প হইল আৰু আবাৰ অতি অল্প হইল নামে দুখন কিতাপ। ১৮৮০ চনত ১ জানুৱাৰীত বিদ্যাসাগৰে চিআইই উপাধি পায়। মাৰ্চত বাণভট্টৰ হৰ্ষচৰিতম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ১৮৮৪ চনত নৱেম্বৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামে ব্ৰজবিলাস গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ বাদেও প্ৰকাশিত হয় ‘কস্যচিৎ তত্ত্বান্বেষিণঃ’ ছদ্মনামে বিধবা বিবাহ আৰু যশোহৰ হিন্দুধৰ্মৰক্ষিণীসভা গ্ৰন্থ। দ্বিতীয় সংস্কৰণত তেওঁ ইয়াৰ নামকৰণ কৰে বিনয় পত্ৰিকা। ১৮৮৬ চনত অগষ্টত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোসহচৰস্য’ ছদ্মনামে ৰত্নপৰীক্ষা পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। ১৮৮৮ চনৰ এপ্ৰিলত নিষ্কৃতিলাভ প্ৰয়াস, জুনত আখ্যান মঞ্জৰী (দ্বিতীয় ভাগ), জুলাইত পদ্যসংগ্ৰহ নামৰ সংকলন গ্ৰন্থৰ প্ৰথম ভাগ প্ৰকাশ কৰে। ১৩ আগষ্টত পত্নী দীনময়ী দেৱীৰ মৃত্যু হয়। ১৮৮৯ চনত নৱেম্বৰত প্ৰকাশ কৰে সংস্কৃত ৰচনা। ১৮৯০ চনত ১৪ এপ্ৰিল বীৰসিংহ গাঁৱত মাতৃৰ নামেৰে ভগৱতী বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। মে' মাহত নিৰ্বাচিত উদ্ভট শ্লোকসংগ্ৰহ শ্লোকমঞ্জৰী প্ৰকাশিত হয়। ১৮৭৫ চনৰ ৩১ মেত বিদ্যাসাগৰে নিজৰ শেষইচ্ছা (উইল) প্ৰস্তুত কৰে। লিভাৰ কেঞ্চাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ বিদ্যাসাগৰ ১৮৯১ চনৰ ২৯ জুলাইৰ ৰাতি ২:০৮ বজাত তেখেতৰ কলকাতাৰ বাদুড়বাগানস্থ বাসভৱনত মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেখেতৰ বয়স হৈছিল ৭১ বছৰ ১০ মাহ ৩ দিন।
নদিয়াত কেতিয়া কেন্দ্ৰীয় বিদ্যালয় স্থাপন কৰা হৈছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1706
৯ জুলাইত পূৰ্ৱৰ ৰীতি সলাই ব্ৰাহ্মণ আৰু বৈদ্যৰ বাহিৰেও কায়স্থসকলক সংস্কৃত কলেজত অধ্যয়নৰ সুযোগ কৰি দিয়ে। ২৬ জুলাইত দেওবাৰৰ সাপ্তাহিক ছুটিৰ প্ৰথা প্ৰৱৰ্তিত হয়। ইয়াৰ আগতে প্ৰতি অষ্টমী আৰু প্ৰতিপদ তিথিত ছুটি আছিল। ডিচেম্বৰ মাহত সংস্কৃত কলেজখন সকলো বৰ্ণৰ মানুহৰ বাবে উন্মুক্ত কৰে দিয়ে। ১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত অনুচ্ছেদ সম্বলিত “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ” প্ৰস্তুত হয়। ২৮ আগষ্টৰ পৰা কলেজত প্ৰৱেশাৰ্থী ছাত্ৰসকলৰ ২ টকা দক্ষিণা দিয়াৰ প্ৰথা আৰম্ভ হয়। ১৮৫৩ চনত জন্মভূমি বীৰসিংহ গাঁৱত অবৈতনিক বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। জুন মাহত কালিদাসৰ ৰঘুবংশম্ আৰু ভাৰবিৰ কিৰাতাৰ্জ্জুনীয়ম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত কলেজেৰ অধ্যক্ষ জেমছ আৰ ভেলেনটাইন সংস্কৃত কলেজ পৰিদৰ্শন কৰি যি ৰিপৰ্ট দিয়ে, তাৰ মতামত সমালোচনা কৰি শিক্ষা সংসদত এটা বিদ্যাসাগৰে ৰিপৰ্ট দিয়ে। বঙালীৰ শিক্ষাৰ ইতিহাসত এই ৰিপৰ্ট এক যুগান্তকাৰী দলিল। এই বছৰতে তেখেতৰ প্ৰসিদ্ধ গ্ৰন্থ ব্যাকৰণ কৌমুদী প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৪ চনত ব্যাকৰণ কৌমুদী তৃতীয় ভাগ আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানশকুন্তলম্ অবলম্বনত তেখেতৰ ৰচিত শকুন্তলা প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ বাদেও তত্ত্ববোধিনী পত্ৰিকা-ত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হোৱা উচিতনে? শীৰ্ষক এটা প্ৰবন্ধও প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৫ চনত জানুৱাৰী মাহত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এইবিষয়ক প্ৰস্তাৱ – প্ৰথম পুস্তক প্ৰকাশিত হয়। এই বছৰৰ এপ্ৰিল মাহত বঙালী নৱবৰ্ষৰ দিনা যুগান্তকাৰী বঙালী শিশুপাঠ্য বৰ্ণমালা শিক্ষাগ্ৰন্থ বৰ্ণপৰিচয় প্ৰকাশিত হয়। ১ মে'ত সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদৰ উপৰিও মাহিলী অতিৰিক্ত ২০০ টকা বেতনত দক্ষিণবঙ্গত সহকাৰী বিদ্যালয় পৰিদৰ্শকৰ পদত নিযুক্ত হয়। জুন মাহত বৰ্ণপৰিচয় গ্ৰন্থৰ দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৭ জুলাইত বঙালী শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্যে সংস্কৃত কলেজৰ অধীনত সেই কলেজৰ প্ৰাতঃকালীন বিভাগত নৰ্মাল স্কুল স্থাপন কৰে। এই বছৰতে দক্ষিণবঙ্গৰ ৪ জিলাত একাধিক মডেল স্কুল বা বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰত নদিয়াত ৫ খন, আগষ্ট-অক্টোবৰত বৰ্ধমানত ৫ খন, আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰ-নৱেম্বৰ হুগলিত ৫খন আৰু অক্টোবৰ-ডিচেম্বৰত মেদিনীপুৰ জিলাত ৮খন বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। অক্টোবৰ মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী মতৰ কণ্ঠৰোধ কৰাৰ পৰ্যাপ্ত শাস্ত্ৰীয় প্ৰমাণ সহ বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক প্ৰস্তাব – দ্বিতীয় পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। বিধবা বিবাহ আইনসম্মত কৰিবলৈ ভাৰতত নিযুক্ত ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ নিকট বহুসাক্ষৰ সম্বলিত এক আবেদনপত্ৰও পঠিয়ায়। ২৭ ডিচেম্বৰত আৰু এখন আবেদনপত্ৰ পঠিয়াই বহু বিবাহ নিবাৰণ বিধিৰ বাবে। ১৮৫৬ চনত ১৪ জানুৱাৰীত মেদিনীপুৰত পঞ্চম বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপিত হয়। ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঈশ্বপৰ কাহিনীৰ অৱলম্বনত ৰচিত কথামালা প্ৰকাশিত হয়। ১৬ জুলাইত বিধবা বিবাহ আইনসম্মত হয়। এই দিনাই প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ স্বৰচিত গ্ৰন্থ “চৰিতাবলী”। এই বছৰৰ ৭ ডিচেম্বৰত কলকতাত প্ৰথম বিধবা বিবাহ আয়োজিত হয় ১২ চুকিয়া ষ্ট্ৰিটত বিদ্যাসাগৰৰ বন্ধু ৰাজকৃষ্ণ বন্দ্যোপাধ্যায়ৰ ঘৰত। ১৮৫৭ চনত ২৪ জানুৱাৰীত কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপিত হয়। বিদ্যাসাগৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিচালনা সমিতিৰ অন্যতম সদস্য তথা ফেলো মনোনীত হয়। উল্লেখ্য এই সমিতিৰ ৩৯ জন সদস্যৰ মাজত মাত্ৰ ছয় জন ভাৰতীয় আছিল। এই বছৰ নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত হুগলি জিলাত ৭খন আৰু বৰ্ধমান জিলাত ১খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। পাছৰ বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা মে মাহৰ মাজত হুগলিত আৰু ১৩খন, বৰ্ধমানত ১০খন, মেদিনীপুৰত ৩খন আৰু নদিয়াত এখন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। ১৮৫৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ পৰা ১৮৫৮ চনৰ মে মাহলৈ সমগ্ৰ দক্ষিণবঙ্গত বিদ্যাসাগৰে ৩৫খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। মুঠ ১৩০০ ছাত্ৰীসম্বলিত এই বিদ্যালয়সমূহ চলাবৰ বাবে তেখেতৰ খৰচ হৈছিল মাহেকে ৮৪৫ টকা। ১৮৫৮ চনত ৩ নৱেম্বৰত শিক্ষা বিভাগৰ অধিকৰ্তাৰ সৈতে মতবিৰোধ হোৱাত তেওঁ সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদ ত্যাগ কৰে। প্ৰায় ৩৯ বছৰ বয়সত চৰকাৰৰ সৈতে তেখেতৰ সকলো সম্পৰ্ক বিছিন্ন হয়। ১৮৫৮ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত সোমপ্ৰকাশ নামে এখন সাপ্তাহিক পত্ৰিকা প্ৰকাশিত হয়। এই পত্ৰিকা প্ৰকাশৰ পৰিকল্পনাৰ নেপথ্যত বিদ্যাসাগৰৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল। দেশীয় ভাষাত প্ৰকাশিত এইখনেই প্ৰথম পত্ৰিকা য’ত ৰাজনৈতিক বিষয়ে স্থান পাইছিল। ১৮৫৯ চনৰ ১ এপ্ৰিলত পাইকপাড়াৰ ৰজাসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মুৰ্শিদাবাদ জিলাত বিদ্যাসাগৰে ইংৰাজী-বঙালী স্কুল প্ৰতিষ্ঠা কৰে। কিছুসময় তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ অবৈতনিক তত্ত্বাবধায়কো আছিল। ১৮৬০ চনৰ ১২ এপ্ৰিলত ভবভূতিৰ উত্তৰ ৰামচৰিত অৱলম্বনত তেখেতৰ মাত্ৰ ৪ দিনত ৰচনা কৰা বিখ্যাত গ্ৰন্থ সীতাৰ বনবাস প্ৰকাশিত হয়। ১৮৬১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত হৰিশ্চন্দ্ৰ মুখোপাধ্যায়ৰ অকালপ্ৰয়াণত তেখেতৰ সম্পাদিত হিন্দু প্যাট্ৰিয়ট পত্ৰিকাৰ পৰিচালন ভাৰ বিদ্যাসাগৰে গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬২ চনত তেখেতৰ সম্পাদনাযত প্ৰকাশিত হয় বাণভট্টৰ কাদম্বৰী। মাইকেল মধুসূদন দত্তই তেওঁক উৎসৰ্গ কৰে স্বৰচিত বীৰাঙ্গনা কাব্য। ১৮৬৩ চনত চৰকাৰ তেওঁক ৱাৰ্ডছ ইনষ্টিটিউশ্যনৰ পৰিদৰ্শক নিযুক্ত কৰে। উল্লেখ্য, ৮ পৰা ১৪ বছৰ বয়সৰ নাবালক জমিদাৰসকলৰ শিক্ষাদানৰ উদ্দেশ্যে ১৮৫৬ চনত এই ইনষ্টিটিউশ্যন প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ১৮৬৪ চনত কলিকাতা ট্ৰেনিং স্কুলৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি কলিকাতা মেট্ৰোপলিটান ইনষ্টিটিউশ্যন ৰখা হয়। ৪ জুলাইত ইংলেণ্ডৰ “ৰয়েল এছিয়াটিক ছচাইটি”য়ে তেওঁক সাম্মাণিক সদস্যৰূপে নিৰ্বাচিত কৰে। ১৮৬৬ প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ পৰিমাৰ্জিত আখ্যান মঞ্জৰী গ্ৰন্থৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ। ১৮৬৭ চনত জুলাই মাহত জেষ্ঠা কন্যা হেমলতাৰ সৈতে গোপালচন্দ্ৰ সমাজপতিৰ বিবাহ হয়। এবছৰ অনাবৃষ্টিৰ কাৰণে বঙালীত তীব্ৰ অন্নসংকটে দেখা দিয়াত তেওঁ বীৰসিংহ গাঁৱত নিজ ব্যয়ত এখন অন্নসত্ৰ স্থাপন কৰে। ছয় মাহ দৈনিক ৪০০-৫০০ মানুহে এই অন্নসত্ৰৰ পৰা অন্ন, বস্ত্ৰ আৰু চিকিৎসাৰ সুযোগ পাইছিল। ১৮৬৯ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেখেতৰ সম্পাদনাত কালিদাসৰ মেঘদূতম্ প্ৰকাশিত হয়। ডিচেম্বৰত প্ৰকাশিত হয় উইলিয়াম শেক্সপিয়েৰ ৰচিত কমেডি অফ এৰৰছৰ অৱলম্বনত ৰচিত বঙালী গ্ৰন্থ ভ্ৰান্তিবিলাস। ১৮৭০ চনত জানুৱাৰী মাহত ডাক্তৰ [মহেন্দ্ৰলাল চৰকাৰৰ বিজ্ঞান সভাত ১০০০ টকা দান কৰে বিদ্যাসাগৰে। ১৮৭২ চনত ১৫ জুনত হিন্দু বিধবাসকলৰ সাহায্যৰ বাবে “হিন্দু ফেমিলি এনুয়িটি ফাণ্ড” নামে এটা জনহিতকৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰে। ১৮৭৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত স্থাপিত হয় মেট্ৰোপলিটান কলেজ। সেইকালৰ এই বেচৰকাৰী কলেজখনেই বৰ্তমান কলকাতাৰ বিখ্যাত বিদ্যাসাগৰ কলেজ নামেৰে অভিহিত। এপ্ৰিল মাহত বহুবিবাহ ৰহিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক বিচাৰ (দ্বিতীয় পুস্তক) প্ৰকাশিত হয়। মে মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী পণ্ডিতসকলৰ উত্তৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামেৰে ৰচনা কৰে অতি অল্প হইল আৰু আবাৰ অতি অল্প হইল নামে দুখন কিতাপ। ১৮৮০ চনত ১ জানুৱাৰীত বিদ্যাসাগৰে চিআইই উপাধি পায়। মাৰ্চত বাণভট্টৰ হৰ্ষচৰিতম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ১৮৮৪ চনত নৱেম্বৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামে ব্ৰজবিলাস গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ বাদেও প্ৰকাশিত হয় ‘কস্যচিৎ তত্ত্বান্বেষিণঃ’ ছদ্মনামে বিধবা বিবাহ আৰু যশোহৰ হিন্দুধৰ্মৰক্ষিণীসভা গ্ৰন্থ। দ্বিতীয় সংস্কৰণত তেওঁ ইয়াৰ নামকৰণ কৰে বিনয় পত্ৰিকা। ১৮৮৬ চনত অগষ্টত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোসহচৰস্য’ ছদ্মনামে ৰত্নপৰীক্ষা পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। ১৮৮৮ চনৰ এপ্ৰিলত নিষ্কৃতিলাভ প্ৰয়াস, জুনত আখ্যান মঞ্জৰী (দ্বিতীয় ভাগ), জুলাইত পদ্যসংগ্ৰহ নামৰ সংকলন গ্ৰন্থৰ প্ৰথম ভাগ প্ৰকাশ কৰে। ১৩ আগষ্টত পত্নী দীনময়ী দেৱীৰ মৃত্যু হয়। ১৮৮৯ চনত নৱেম্বৰত প্ৰকাশ কৰে সংস্কৃত ৰচনা। ১৮৯০ চনত ১৪ এপ্ৰিল বীৰসিংহ গাঁৱত মাতৃৰ নামেৰে ভগৱতী বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। মে' মাহত নিৰ্বাচিত উদ্ভট শ্লোকসংগ্ৰহ শ্লোকমঞ্জৰী প্ৰকাশিত হয়। ১৮৭৫ চনৰ ৩১ মেত বিদ্যাসাগৰে নিজৰ শেষইচ্ছা (উইল) প্ৰস্তুত কৰে। লিভাৰ কেঞ্চাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ বিদ্যাসাগৰ ১৮৯১ চনৰ ২৯ জুলাইৰ ৰাতি ২:০৮ বজাত তেখেতৰ কলকাতাৰ বাদুড়বাগানস্থ বাসভৱনত মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেখেতৰ বয়স হৈছিল ৭১ বছৰ ১০ মাহ ৩ দিন।
১৮৯২ চনৰ এপ্ৰিল মাহত বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ ভূগোল নামৰ কিতাপখন কেইটা পদৰ সৈতে প্ৰকাশিত হয়?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1707
৯ জুলাইত পূৰ্ৱৰ ৰীতি সলাই ব্ৰাহ্মণ আৰু বৈদ্যৰ বাহিৰেও কায়স্থসকলক সংস্কৃত কলেজত অধ্যয়নৰ সুযোগ কৰি দিয়ে। ২৬ জুলাইত দেওবাৰৰ সাপ্তাহিক ছুটিৰ প্ৰথা প্ৰৱৰ্তিত হয়। ইয়াৰ আগতে প্ৰতি অষ্টমী আৰু প্ৰতিপদ তিথিত ছুটি আছিল। ডিচেম্বৰ মাহত সংস্কৃত কলেজখন সকলো বৰ্ণৰ মানুহৰ বাবে উন্মুক্ত কৰে দিয়ে। ১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত অনুচ্ছেদ সম্বলিত “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ” প্ৰস্তুত হয়। ২৮ আগষ্টৰ পৰা কলেজত প্ৰৱেশাৰ্থী ছাত্ৰসকলৰ ২ টকা দক্ষিণা দিয়াৰ প্ৰথা আৰম্ভ হয়। ১৮৫৩ চনত জন্মভূমি বীৰসিংহ গাঁৱত অবৈতনিক বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। জুন মাহত কালিদাসৰ ৰঘুবংশম্ আৰু ভাৰবিৰ কিৰাতাৰ্জ্জুনীয়ম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত কলেজেৰ অধ্যক্ষ জেমছ আৰ ভেলেনটাইন সংস্কৃত কলেজ পৰিদৰ্শন কৰি যি ৰিপৰ্ট দিয়ে, তাৰ মতামত সমালোচনা কৰি শিক্ষা সংসদত এটা বিদ্যাসাগৰে ৰিপৰ্ট দিয়ে। বঙালীৰ শিক্ষাৰ ইতিহাসত এই ৰিপৰ্ট এক যুগান্তকাৰী দলিল। এই বছৰতে তেখেতৰ প্ৰসিদ্ধ গ্ৰন্থ ব্যাকৰণ কৌমুদী প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৪ চনত ব্যাকৰণ কৌমুদী তৃতীয় ভাগ আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানশকুন্তলম্ অবলম্বনত তেখেতৰ ৰচিত শকুন্তলা প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ বাদেও তত্ত্ববোধিনী পত্ৰিকা-ত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হোৱা উচিতনে? শীৰ্ষক এটা প্ৰবন্ধও প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৫ চনত জানুৱাৰী মাহত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এইবিষয়ক প্ৰস্তাৱ – প্ৰথম পুস্তক প্ৰকাশিত হয়। এই বছৰৰ এপ্ৰিল মাহত বঙালী নৱবৰ্ষৰ দিনা যুগান্তকাৰী বঙালী শিশুপাঠ্য বৰ্ণমালা শিক্ষাগ্ৰন্থ বৰ্ণপৰিচয় প্ৰকাশিত হয়। ১ মে'ত সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদৰ উপৰিও মাহিলী অতিৰিক্ত ২০০ টকা বেতনত দক্ষিণবঙ্গত সহকাৰী বিদ্যালয় পৰিদৰ্শকৰ পদত নিযুক্ত হয়। জুন মাহত বৰ্ণপৰিচয় গ্ৰন্থৰ দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৭ জুলাইত বঙালী শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্যে সংস্কৃত কলেজৰ অধীনত সেই কলেজৰ প্ৰাতঃকালীন বিভাগত নৰ্মাল স্কুল স্থাপন কৰে। এই বছৰতে দক্ষিণবঙ্গৰ ৪ জিলাত একাধিক মডেল স্কুল বা বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰত নদিয়াত ৫ খন, আগষ্ট-অক্টোবৰত বৰ্ধমানত ৫ খন, আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰ-নৱেম্বৰ হুগলিত ৫খন আৰু অক্টোবৰ-ডিচেম্বৰত মেদিনীপুৰ জিলাত ৮খন বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। অক্টোবৰ মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী মতৰ কণ্ঠৰোধ কৰাৰ পৰ্যাপ্ত শাস্ত্ৰীয় প্ৰমাণ সহ বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক প্ৰস্তাব – দ্বিতীয় পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। বিধবা বিবাহ আইনসম্মত কৰিবলৈ ভাৰতত নিযুক্ত ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ নিকট বহুসাক্ষৰ সম্বলিত এক আবেদনপত্ৰও পঠিয়ায়। ২৭ ডিচেম্বৰত আৰু এখন আবেদনপত্ৰ পঠিয়াই বহু বিবাহ নিবাৰণ বিধিৰ বাবে। ১৮৫৬ চনত ১৪ জানুৱাৰীত মেদিনীপুৰত পঞ্চম বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপিত হয়। ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঈশ্বপৰ কাহিনীৰ অৱলম্বনত ৰচিত কথামালা প্ৰকাশিত হয়। ১৬ জুলাইত বিধবা বিবাহ আইনসম্মত হয়। এই দিনাই প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ স্বৰচিত গ্ৰন্থ “চৰিতাবলী”। এই বছৰৰ ৭ ডিচেম্বৰত কলকতাত প্ৰথম বিধবা বিবাহ আয়োজিত হয় ১২ চুকিয়া ষ্ট্ৰিটত বিদ্যাসাগৰৰ বন্ধু ৰাজকৃষ্ণ বন্দ্যোপাধ্যায়ৰ ঘৰত। ১৮৫৭ চনত ২৪ জানুৱাৰীত কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপিত হয়। বিদ্যাসাগৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিচালনা সমিতিৰ অন্যতম সদস্য তথা ফেলো মনোনীত হয়। উল্লেখ্য এই সমিতিৰ ৩৯ জন সদস্যৰ মাজত মাত্ৰ ছয় জন ভাৰতীয় আছিল। এই বছৰ নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত হুগলি জিলাত ৭খন আৰু বৰ্ধমান জিলাত ১খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। পাছৰ বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা মে মাহৰ মাজত হুগলিত আৰু ১৩খন, বৰ্ধমানত ১০খন, মেদিনীপুৰত ৩খন আৰু নদিয়াত এখন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। ১৮৫৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ পৰা ১৮৫৮ চনৰ মে মাহলৈ সমগ্ৰ দক্ষিণবঙ্গত বিদ্যাসাগৰে ৩৫খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। মুঠ ১৩০০ ছাত্ৰীসম্বলিত এই বিদ্যালয়সমূহ চলাবৰ বাবে তেখেতৰ খৰচ হৈছিল মাহেকে ৮৪৫ টকা। ১৮৫৮ চনত ৩ নৱেম্বৰত শিক্ষা বিভাগৰ অধিকৰ্তাৰ সৈতে মতবিৰোধ হোৱাত তেওঁ সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদ ত্যাগ কৰে। প্ৰায় ৩৯ বছৰ বয়সত চৰকাৰৰ সৈতে তেখেতৰ সকলো সম্পৰ্ক বিছিন্ন হয়। ১৮৫৮ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত সোমপ্ৰকাশ নামে এখন সাপ্তাহিক পত্ৰিকা প্ৰকাশিত হয়। এই পত্ৰিকা প্ৰকাশৰ পৰিকল্পনাৰ নেপথ্যত বিদ্যাসাগৰৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল। দেশীয় ভাষাত প্ৰকাশিত এইখনেই প্ৰথম পত্ৰিকা য’ত ৰাজনৈতিক বিষয়ে স্থান পাইছিল। ১৮৫৯ চনৰ ১ এপ্ৰিলত পাইকপাড়াৰ ৰজাসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মুৰ্শিদাবাদ জিলাত বিদ্যাসাগৰে ইংৰাজী-বঙালী স্কুল প্ৰতিষ্ঠা কৰে। কিছুসময় তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ অবৈতনিক তত্ত্বাবধায়কো আছিল। ১৮৬০ চনৰ ১২ এপ্ৰিলত ভবভূতিৰ উত্তৰ ৰামচৰিত অৱলম্বনত তেখেতৰ মাত্ৰ ৪ দিনত ৰচনা কৰা বিখ্যাত গ্ৰন্থ সীতাৰ বনবাস প্ৰকাশিত হয়। ১৮৬১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত হৰিশ্চন্দ্ৰ মুখোপাধ্যায়ৰ অকালপ্ৰয়াণত তেখেতৰ সম্পাদিত হিন্দু প্যাট্ৰিয়ট পত্ৰিকাৰ পৰিচালন ভাৰ বিদ্যাসাগৰে গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬২ চনত তেখেতৰ সম্পাদনাযত প্ৰকাশিত হয় বাণভট্টৰ কাদম্বৰী। মাইকেল মধুসূদন দত্তই তেওঁক উৎসৰ্গ কৰে স্বৰচিত বীৰাঙ্গনা কাব্য। ১৮৬৩ চনত চৰকাৰ তেওঁক ৱাৰ্ডছ ইনষ্টিটিউশ্যনৰ পৰিদৰ্শক নিযুক্ত কৰে। উল্লেখ্য, ৮ পৰা ১৪ বছৰ বয়সৰ নাবালক জমিদাৰসকলৰ শিক্ষাদানৰ উদ্দেশ্যে ১৮৫৬ চনত এই ইনষ্টিটিউশ্যন প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ১৮৬৪ চনত কলিকাতা ট্ৰেনিং স্কুলৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি কলিকাতা মেট্ৰোপলিটান ইনষ্টিটিউশ্যন ৰখা হয়। ৪ জুলাইত ইংলেণ্ডৰ “ৰয়েল এছিয়াটিক ছচাইটি”য়ে তেওঁক সাম্মাণিক সদস্যৰূপে নিৰ্বাচিত কৰে। ১৮৬৬ প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ পৰিমাৰ্জিত আখ্যান মঞ্জৰী গ্ৰন্থৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ। ১৮৬৭ চনত জুলাই মাহত জেষ্ঠা কন্যা হেমলতাৰ সৈতে গোপালচন্দ্ৰ সমাজপতিৰ বিবাহ হয়। এবছৰ অনাবৃষ্টিৰ কাৰণে বঙালীত তীব্ৰ অন্নসংকটে দেখা দিয়াত তেওঁ বীৰসিংহ গাঁৱত নিজ ব্যয়ত এখন অন্নসত্ৰ স্থাপন কৰে। ছয় মাহ দৈনিক ৪০০-৫০০ মানুহে এই অন্নসত্ৰৰ পৰা অন্ন, বস্ত্ৰ আৰু চিকিৎসাৰ সুযোগ পাইছিল। ১৮৬৯ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেখেতৰ সম্পাদনাত কালিদাসৰ মেঘদূতম্ প্ৰকাশিত হয়। ডিচেম্বৰত প্ৰকাশিত হয় উইলিয়াম শেক্সপিয়েৰ ৰচিত কমেডি অফ এৰৰছৰ অৱলম্বনত ৰচিত বঙালী গ্ৰন্থ ভ্ৰান্তিবিলাস। ১৮৭০ চনত জানুৱাৰী মাহত ডাক্তৰ [মহেন্দ্ৰলাল চৰকাৰৰ বিজ্ঞান সভাত ১০০০ টকা দান কৰে বিদ্যাসাগৰে। ১৮৭২ চনত ১৫ জুনত হিন্দু বিধবাসকলৰ সাহায্যৰ বাবে “হিন্দু ফেমিলি এনুয়িটি ফাণ্ড” নামে এটা জনহিতকৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰে। ১৮৭৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত স্থাপিত হয় মেট্ৰোপলিটান কলেজ। সেইকালৰ এই বেচৰকাৰী কলেজখনেই বৰ্তমান কলকাতাৰ বিখ্যাত বিদ্যাসাগৰ কলেজ নামেৰে অভিহিত। এপ্ৰিল মাহত বহুবিবাহ ৰহিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক বিচাৰ (দ্বিতীয় পুস্তক) প্ৰকাশিত হয়। মে মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী পণ্ডিতসকলৰ উত্তৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামেৰে ৰচনা কৰে অতি অল্প হইল আৰু আবাৰ অতি অল্প হইল নামে দুখন কিতাপ। ১৮৮০ চনত ১ জানুৱাৰীত বিদ্যাসাগৰে চিআইই উপাধি পায়। মাৰ্চত বাণভট্টৰ হৰ্ষচৰিতম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ১৮৮৪ চনত নৱেম্বৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামে ব্ৰজবিলাস গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ বাদেও প্ৰকাশিত হয় ‘কস্যচিৎ তত্ত্বান্বেষিণঃ’ ছদ্মনামে বিধবা বিবাহ আৰু যশোহৰ হিন্দুধৰ্মৰক্ষিণীসভা গ্ৰন্থ। দ্বিতীয় সংস্কৰণত তেওঁ ইয়াৰ নামকৰণ কৰে বিনয় পত্ৰিকা। ১৮৮৬ চনত অগষ্টত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোসহচৰস্য’ ছদ্মনামে ৰত্নপৰীক্ষা পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। ১৮৮৮ চনৰ এপ্ৰিলত নিষ্কৃতিলাভ প্ৰয়াস, জুনত আখ্যান মঞ্জৰী (দ্বিতীয় ভাগ), জুলাইত পদ্যসংগ্ৰহ নামৰ সংকলন গ্ৰন্থৰ প্ৰথম ভাগ প্ৰকাশ কৰে। ১৩ আগষ্টত পত্নী দীনময়ী দেৱীৰ মৃত্যু হয়। ১৮৮৯ চনত নৱেম্বৰত প্ৰকাশ কৰে সংস্কৃত ৰচনা। ১৮৯০ চনত ১৪ এপ্ৰিল বীৰসিংহ গাঁৱত মাতৃৰ নামেৰে ভগৱতী বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। মে' মাহত নিৰ্বাচিত উদ্ভট শ্লোকসংগ্ৰহ শ্লোকমঞ্জৰী প্ৰকাশিত হয়। ১৮৭৫ চনৰ ৩১ মেত বিদ্যাসাগৰে নিজৰ শেষইচ্ছা (উইল) প্ৰস্তুত কৰে। লিভাৰ কেঞ্চাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ বিদ্যাসাগৰ ১৮৯১ চনৰ ২৯ জুলাইৰ ৰাতি ২:০৮ বজাত তেখেতৰ কলকাতাৰ বাদুড়বাগানস্থ বাসভৱনত মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেখেতৰ বয়স হৈছিল ৭১ বছৰ ১০ মাহ ৩ দিন।
সংস্কৃত মহাবিদ্যালয়ৰ টোকা “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ" প্ৰবন্ধটো কেতিয়া প্ৰকাশ কৰা হৈছিল?
{ "text": [ "১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত" ], "answer_start": [ 282 ] }
1708
৯ জুলাইত পূৰ্ৱৰ ৰীতি সলাই ব্ৰাহ্মণ আৰু বৈদ্যৰ বাহিৰেও কায়স্থসকলক সংস্কৃত কলেজত অধ্যয়নৰ সুযোগ কৰি দিয়ে। ২৬ জুলাইত দেওবাৰৰ সাপ্তাহিক ছুটিৰ প্ৰথা প্ৰৱৰ্তিত হয়। ইয়াৰ আগতে প্ৰতি অষ্টমী আৰু প্ৰতিপদ তিথিত ছুটি আছিল। ডিচেম্বৰ মাহত সংস্কৃত কলেজখন সকলো বৰ্ণৰ মানুহৰ বাবে উন্মুক্ত কৰে দিয়ে। ১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত অনুচ্ছেদ সম্বলিত “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ” প্ৰস্তুত হয়। ২৮ আগষ্টৰ পৰা কলেজত প্ৰৱেশাৰ্থী ছাত্ৰসকলৰ ২ টকা দক্ষিণা দিয়াৰ প্ৰথা আৰম্ভ হয়। ১৮৫৩ চনত জন্মভূমি বীৰসিংহ গাঁৱত অবৈতনিক বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। জুন মাহত কালিদাসৰ ৰঘুবংশম্ আৰু ভাৰবিৰ কিৰাতাৰ্জ্জুনীয়ম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত কলেজেৰ অধ্যক্ষ জেমছ আৰ ভেলেনটাইন সংস্কৃত কলেজ পৰিদৰ্শন কৰি যি ৰিপৰ্ট দিয়ে, তাৰ মতামত সমালোচনা কৰি শিক্ষা সংসদত এটা বিদ্যাসাগৰে ৰিপৰ্ট দিয়ে। বঙালীৰ শিক্ষাৰ ইতিহাসত এই ৰিপৰ্ট এক যুগান্তকাৰী দলিল। এই বছৰতে তেখেতৰ প্ৰসিদ্ধ গ্ৰন্থ ব্যাকৰণ কৌমুদী প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৪ চনত ব্যাকৰণ কৌমুদী তৃতীয় ভাগ আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানশকুন্তলম্ অবলম্বনত তেখেতৰ ৰচিত শকুন্তলা প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ বাদেও তত্ত্ববোধিনী পত্ৰিকা-ত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হোৱা উচিতনে? শীৰ্ষক এটা প্ৰবন্ধও প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৫ চনত জানুৱাৰী মাহত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এইবিষয়ক প্ৰস্তাৱ – প্ৰথম পুস্তক প্ৰকাশিত হয়। এই বছৰৰ এপ্ৰিল মাহত বঙালী নৱবৰ্ষৰ দিনা যুগান্তকাৰী বঙালী শিশুপাঠ্য বৰ্ণমালা শিক্ষাগ্ৰন্থ বৰ্ণপৰিচয় প্ৰকাশিত হয়। ১ মে'ত সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদৰ উপৰিও মাহিলী অতিৰিক্ত ২০০ টকা বেতনত দক্ষিণবঙ্গত সহকাৰী বিদ্যালয় পৰিদৰ্শকৰ পদত নিযুক্ত হয়। জুন মাহত বৰ্ণপৰিচয় গ্ৰন্থৰ দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৭ জুলাইত বঙালী শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্যে সংস্কৃত কলেজৰ অধীনত সেই কলেজৰ প্ৰাতঃকালীন বিভাগত নৰ্মাল স্কুল স্থাপন কৰে। এই বছৰতে দক্ষিণবঙ্গৰ ৪ জিলাত একাধিক মডেল স্কুল বা বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰত নদিয়াত ৫ খন, আগষ্ট-অক্টোবৰত বৰ্ধমানত ৫ খন, আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰ-নৱেম্বৰ হুগলিত ৫খন আৰু অক্টোবৰ-ডিচেম্বৰত মেদিনীপুৰ জিলাত ৮খন বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। অক্টোবৰ মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী মতৰ কণ্ঠৰোধ কৰাৰ পৰ্যাপ্ত শাস্ত্ৰীয় প্ৰমাণ সহ বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক প্ৰস্তাব – দ্বিতীয় পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। বিধবা বিবাহ আইনসম্মত কৰিবলৈ ভাৰতত নিযুক্ত ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ নিকট বহুসাক্ষৰ সম্বলিত এক আবেদনপত্ৰও পঠিয়ায়। ২৭ ডিচেম্বৰত আৰু এখন আবেদনপত্ৰ পঠিয়াই বহু বিবাহ নিবাৰণ বিধিৰ বাবে। ১৮৫৬ চনত ১৪ জানুৱাৰীত মেদিনীপুৰত পঞ্চম বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপিত হয়। ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঈশ্বপৰ কাহিনীৰ অৱলম্বনত ৰচিত কথামালা প্ৰকাশিত হয়। ১৬ জুলাইত বিধবা বিবাহ আইনসম্মত হয়। এই দিনাই প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ স্বৰচিত গ্ৰন্থ “চৰিতাবলী”। এই বছৰৰ ৭ ডিচেম্বৰত কলকতাত প্ৰথম বিধবা বিবাহ আয়োজিত হয় ১২ চুকিয়া ষ্ট্ৰিটত বিদ্যাসাগৰৰ বন্ধু ৰাজকৃষ্ণ বন্দ্যোপাধ্যায়ৰ ঘৰত। ১৮৫৭ চনত ২৪ জানুৱাৰীত কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপিত হয়। বিদ্যাসাগৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিচালনা সমিতিৰ অন্যতম সদস্য তথা ফেলো মনোনীত হয়। উল্লেখ্য এই সমিতিৰ ৩৯ জন সদস্যৰ মাজত মাত্ৰ ছয় জন ভাৰতীয় আছিল। এই বছৰ নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত হুগলি জিলাত ৭খন আৰু বৰ্ধমান জিলাত ১খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। পাছৰ বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা মে মাহৰ মাজত হুগলিত আৰু ১৩খন, বৰ্ধমানত ১০খন, মেদিনীপুৰত ৩খন আৰু নদিয়াত এখন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। ১৮৫৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ পৰা ১৮৫৮ চনৰ মে মাহলৈ সমগ্ৰ দক্ষিণবঙ্গত বিদ্যাসাগৰে ৩৫খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। মুঠ ১৩০০ ছাত্ৰীসম্বলিত এই বিদ্যালয়সমূহ চলাবৰ বাবে তেখেতৰ খৰচ হৈছিল মাহেকে ৮৪৫ টকা। ১৮৫৮ চনত ৩ নৱেম্বৰত শিক্ষা বিভাগৰ অধিকৰ্তাৰ সৈতে মতবিৰোধ হোৱাত তেওঁ সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদ ত্যাগ কৰে। প্ৰায় ৩৯ বছৰ বয়সত চৰকাৰৰ সৈতে তেখেতৰ সকলো সম্পৰ্ক বিছিন্ন হয়। ১৮৫৮ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত সোমপ্ৰকাশ নামে এখন সাপ্তাহিক পত্ৰিকা প্ৰকাশিত হয়। এই পত্ৰিকা প্ৰকাশৰ পৰিকল্পনাৰ নেপথ্যত বিদ্যাসাগৰৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল। দেশীয় ভাষাত প্ৰকাশিত এইখনেই প্ৰথম পত্ৰিকা য’ত ৰাজনৈতিক বিষয়ে স্থান পাইছিল। ১৮৫৯ চনৰ ১ এপ্ৰিলত পাইকপাড়াৰ ৰজাসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মুৰ্শিদাবাদ জিলাত বিদ্যাসাগৰে ইংৰাজী-বঙালী স্কুল প্ৰতিষ্ঠা কৰে। কিছুসময় তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ অবৈতনিক তত্ত্বাবধায়কো আছিল। ১৮৬০ চনৰ ১২ এপ্ৰিলত ভবভূতিৰ উত্তৰ ৰামচৰিত অৱলম্বনত তেখেতৰ মাত্ৰ ৪ দিনত ৰচনা কৰা বিখ্যাত গ্ৰন্থ সীতাৰ বনবাস প্ৰকাশিত হয়। ১৮৬১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত হৰিশ্চন্দ্ৰ মুখোপাধ্যায়ৰ অকালপ্ৰয়াণত তেখেতৰ সম্পাদিত হিন্দু প্যাট্ৰিয়ট পত্ৰিকাৰ পৰিচালন ভাৰ বিদ্যাসাগৰে গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬২ চনত তেখেতৰ সম্পাদনাযত প্ৰকাশিত হয় বাণভট্টৰ কাদম্বৰী। মাইকেল মধুসূদন দত্তই তেওঁক উৎসৰ্গ কৰে স্বৰচিত বীৰাঙ্গনা কাব্য। ১৮৬৩ চনত চৰকাৰ তেওঁক ৱাৰ্ডছ ইনষ্টিটিউশ্যনৰ পৰিদৰ্শক নিযুক্ত কৰে। উল্লেখ্য, ৮ পৰা ১৪ বছৰ বয়সৰ নাবালক জমিদাৰসকলৰ শিক্ষাদানৰ উদ্দেশ্যে ১৮৫৬ চনত এই ইনষ্টিটিউশ্যন প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ১৮৬৪ চনত কলিকাতা ট্ৰেনিং স্কুলৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি কলিকাতা মেট্ৰোপলিটান ইনষ্টিটিউশ্যন ৰখা হয়। ৪ জুলাইত ইংলেণ্ডৰ “ৰয়েল এছিয়াটিক ছচাইটি”য়ে তেওঁক সাম্মাণিক সদস্যৰূপে নিৰ্বাচিত কৰে। ১৮৬৬ প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ পৰিমাৰ্জিত আখ্যান মঞ্জৰী গ্ৰন্থৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ। ১৮৬৭ চনত জুলাই মাহত জেষ্ঠা কন্যা হেমলতাৰ সৈতে গোপালচন্দ্ৰ সমাজপতিৰ বিবাহ হয়। এবছৰ অনাবৃষ্টিৰ কাৰণে বঙালীত তীব্ৰ অন্নসংকটে দেখা দিয়াত তেওঁ বীৰসিংহ গাঁৱত নিজ ব্যয়ত এখন অন্নসত্ৰ স্থাপন কৰে। ছয় মাহ দৈনিক ৪০০-৫০০ মানুহে এই অন্নসত্ৰৰ পৰা অন্ন, বস্ত্ৰ আৰু চিকিৎসাৰ সুযোগ পাইছিল। ১৮৬৯ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেখেতৰ সম্পাদনাত কালিদাসৰ মেঘদূতম্ প্ৰকাশিত হয়। ডিচেম্বৰত প্ৰকাশিত হয় উইলিয়াম শেক্সপিয়েৰ ৰচিত কমেডি অফ এৰৰছৰ অৱলম্বনত ৰচিত বঙালী গ্ৰন্থ ভ্ৰান্তিবিলাস। ১৮৭০ চনত জানুৱাৰী মাহত ডাক্তৰ [মহেন্দ্ৰলাল চৰকাৰৰ বিজ্ঞান সভাত ১০০০ টকা দান কৰে বিদ্যাসাগৰে। ১৮৭২ চনত ১৫ জুনত হিন্দু বিধবাসকলৰ সাহায্যৰ বাবে “হিন্দু ফেমিলি এনুয়িটি ফাণ্ড” নামে এটা জনহিতকৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰে। ১৮৭৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত স্থাপিত হয় মেট্ৰোপলিটান কলেজ। সেইকালৰ এই বেচৰকাৰী কলেজখনেই বৰ্তমান কলকাতাৰ বিখ্যাত বিদ্যাসাগৰ কলেজ নামেৰে অভিহিত। এপ্ৰিল মাহত বহুবিবাহ ৰহিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক বিচাৰ (দ্বিতীয় পুস্তক) প্ৰকাশিত হয়। মে মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী পণ্ডিতসকলৰ উত্তৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামেৰে ৰচনা কৰে অতি অল্প হইল আৰু আবাৰ অতি অল্প হইল নামে দুখন কিতাপ। ১৮৮০ চনত ১ জানুৱাৰীত বিদ্যাসাগৰে চিআইই উপাধি পায়। মাৰ্চত বাণভট্টৰ হৰ্ষচৰিতম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ১৮৮৪ চনত নৱেম্বৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামে ব্ৰজবিলাস গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ বাদেও প্ৰকাশিত হয় ‘কস্যচিৎ তত্ত্বান্বেষিণঃ’ ছদ্মনামে বিধবা বিবাহ আৰু যশোহৰ হিন্দুধৰ্মৰক্ষিণীসভা গ্ৰন্থ। দ্বিতীয় সংস্কৰণত তেওঁ ইয়াৰ নামকৰণ কৰে বিনয় পত্ৰিকা। ১৮৮৬ চনত অগষ্টত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোসহচৰস্য’ ছদ্মনামে ৰত্নপৰীক্ষা পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। ১৮৮৮ চনৰ এপ্ৰিলত নিষ্কৃতিলাভ প্ৰয়াস, জুনত আখ্যান মঞ্জৰী (দ্বিতীয় ভাগ), জুলাইত পদ্যসংগ্ৰহ নামৰ সংকলন গ্ৰন্থৰ প্ৰথম ভাগ প্ৰকাশ কৰে। ১৩ আগষ্টত পত্নী দীনময়ী দেৱীৰ মৃত্যু হয়। ১৮৮৯ চনত নৱেম্বৰত প্ৰকাশ কৰে সংস্কৃত ৰচনা। ১৮৯০ চনত ১৪ এপ্ৰিল বীৰসিংহ গাঁৱত মাতৃৰ নামেৰে ভগৱতী বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। মে' মাহত নিৰ্বাচিত উদ্ভট শ্লোকসংগ্ৰহ শ্লোকমঞ্জৰী প্ৰকাশিত হয়। ১৮৭৫ চনৰ ৩১ মেত বিদ্যাসাগৰে নিজৰ শেষইচ্ছা (উইল) প্ৰস্তুত কৰে। লিভাৰ কেঞ্চাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ বিদ্যাসাগৰ ১৮৯১ চনৰ ২৯ জুলাইৰ ৰাতি ২:০৮ বজাত তেখেতৰ কলকাতাৰ বাদুড়বাগানস্থ বাসভৱনত মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেখেতৰ বয়স হৈছিল ৭১ বছৰ ১০ মাহ ৩ দিন।
বিদ্যাসাগৰৰ অসম্পূৰ্ণ আত্মজীৱনী বিদ্যাসাগৰ চৰিত্ৰ কাৰ দ্বাৰা প্ৰকাশ কৰা হয়?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1709
৯ জুলাইত পূৰ্ৱৰ ৰীতি সলাই ব্ৰাহ্মণ আৰু বৈদ্যৰ বাহিৰেও কায়স্থসকলক সংস্কৃত কলেজত অধ্যয়নৰ সুযোগ কৰি দিয়ে। ২৬ জুলাইত দেওবাৰৰ সাপ্তাহিক ছুটিৰ প্ৰথা প্ৰৱৰ্তিত হয়। ইয়াৰ আগতে প্ৰতি অষ্টমী আৰু প্ৰতিপদ তিথিত ছুটি আছিল। ডিচেম্বৰ মাহত সংস্কৃত কলেজখন সকলো বৰ্ণৰ মানুহৰ বাবে উন্মুক্ত কৰে দিয়ে। ১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত অনুচ্ছেদ সম্বলিত “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ” প্ৰস্তুত হয়। ২৮ আগষ্টৰ পৰা কলেজত প্ৰৱেশাৰ্থী ছাত্ৰসকলৰ ২ টকা দক্ষিণা দিয়াৰ প্ৰথা আৰম্ভ হয়। ১৮৫৩ চনত জন্মভূমি বীৰসিংহ গাঁৱত অবৈতনিক বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। জুন মাহত কালিদাসৰ ৰঘুবংশম্ আৰু ভাৰবিৰ কিৰাতাৰ্জ্জুনীয়ম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত কলেজেৰ অধ্যক্ষ জেমছ আৰ ভেলেনটাইন সংস্কৃত কলেজ পৰিদৰ্শন কৰি যি ৰিপৰ্ট দিয়ে, তাৰ মতামত সমালোচনা কৰি শিক্ষা সংসদত এটা বিদ্যাসাগৰে ৰিপৰ্ট দিয়ে। বঙালীৰ শিক্ষাৰ ইতিহাসত এই ৰিপৰ্ট এক যুগান্তকাৰী দলিল। এই বছৰতে তেখেতৰ প্ৰসিদ্ধ গ্ৰন্থ ব্যাকৰণ কৌমুদী প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৪ চনত ব্যাকৰণ কৌমুদী তৃতীয় ভাগ আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানশকুন্তলম্ অবলম্বনত তেখেতৰ ৰচিত শকুন্তলা প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ বাদেও তত্ত্ববোধিনী পত্ৰিকা-ত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হোৱা উচিতনে? শীৰ্ষক এটা প্ৰবন্ধও প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৫ চনত জানুৱাৰী মাহত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এইবিষয়ক প্ৰস্তাৱ – প্ৰথম পুস্তক প্ৰকাশিত হয়। এই বছৰৰ এপ্ৰিল মাহত বঙালী নৱবৰ্ষৰ দিনা যুগান্তকাৰী বঙালী শিশুপাঠ্য বৰ্ণমালা শিক্ষাগ্ৰন্থ বৰ্ণপৰিচয় প্ৰকাশিত হয়। ১ মে'ত সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদৰ উপৰিও মাহিলী অতিৰিক্ত ২০০ টকা বেতনত দক্ষিণবঙ্গত সহকাৰী বিদ্যালয় পৰিদৰ্শকৰ পদত নিযুক্ত হয়। জুন মাহত বৰ্ণপৰিচয় গ্ৰন্থৰ দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৭ জুলাইত বঙালী শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্যে সংস্কৃত কলেজৰ অধীনত সেই কলেজৰ প্ৰাতঃকালীন বিভাগত নৰ্মাল স্কুল স্থাপন কৰে। এই বছৰতে দক্ষিণবঙ্গৰ ৪ জিলাত একাধিক মডেল স্কুল বা বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰত নদিয়াত ৫ খন, আগষ্ট-অক্টোবৰত বৰ্ধমানত ৫ খন, আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰ-নৱেম্বৰ হুগলিত ৫খন আৰু অক্টোবৰ-ডিচেম্বৰত মেদিনীপুৰ জিলাত ৮খন বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। অক্টোবৰ মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী মতৰ কণ্ঠৰোধ কৰাৰ পৰ্যাপ্ত শাস্ত্ৰীয় প্ৰমাণ সহ বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক প্ৰস্তাব – দ্বিতীয় পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। বিধবা বিবাহ আইনসম্মত কৰিবলৈ ভাৰতত নিযুক্ত ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ নিকট বহুসাক্ষৰ সম্বলিত এক আবেদনপত্ৰও পঠিয়ায়। ২৭ ডিচেম্বৰত আৰু এখন আবেদনপত্ৰ পঠিয়াই বহু বিবাহ নিবাৰণ বিধিৰ বাবে। ১৮৫৬ চনত ১৪ জানুৱাৰীত মেদিনীপুৰত পঞ্চম বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপিত হয়। ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঈশ্বপৰ কাহিনীৰ অৱলম্বনত ৰচিত কথামালা প্ৰকাশিত হয়। ১৬ জুলাইত বিধবা বিবাহ আইনসম্মত হয়। এই দিনাই প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ স্বৰচিত গ্ৰন্থ “চৰিতাবলী”। এই বছৰৰ ৭ ডিচেম্বৰত কলকতাত প্ৰথম বিধবা বিবাহ আয়োজিত হয় ১২ চুকিয়া ষ্ট্ৰিটত বিদ্যাসাগৰৰ বন্ধু ৰাজকৃষ্ণ বন্দ্যোপাধ্যায়ৰ ঘৰত। ১৮৫৭ চনত ২৪ জানুৱাৰীত কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপিত হয়। বিদ্যাসাগৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিচালনা সমিতিৰ অন্যতম সদস্য তথা ফেলো মনোনীত হয়। উল্লেখ্য এই সমিতিৰ ৩৯ জন সদস্যৰ মাজত মাত্ৰ ছয় জন ভাৰতীয় আছিল। এই বছৰ নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত হুগলি জিলাত ৭খন আৰু বৰ্ধমান জিলাত ১খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। পাছৰ বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা মে মাহৰ মাজত হুগলিত আৰু ১৩খন, বৰ্ধমানত ১০খন, মেদিনীপুৰত ৩খন আৰু নদিয়াত এখন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। ১৮৫৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ পৰা ১৮৫৮ চনৰ মে মাহলৈ সমগ্ৰ দক্ষিণবঙ্গত বিদ্যাসাগৰে ৩৫খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। মুঠ ১৩০০ ছাত্ৰীসম্বলিত এই বিদ্যালয়সমূহ চলাবৰ বাবে তেখেতৰ খৰচ হৈছিল মাহেকে ৮৪৫ টকা। ১৮৫৮ চনত ৩ নৱেম্বৰত শিক্ষা বিভাগৰ অধিকৰ্তাৰ সৈতে মতবিৰোধ হোৱাত তেওঁ সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদ ত্যাগ কৰে। প্ৰায় ৩৯ বছৰ বয়সত চৰকাৰৰ সৈতে তেখেতৰ সকলো সম্পৰ্ক বিছিন্ন হয়। ১৮৫৮ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত সোমপ্ৰকাশ নামে এখন সাপ্তাহিক পত্ৰিকা প্ৰকাশিত হয়। এই পত্ৰিকা প্ৰকাশৰ পৰিকল্পনাৰ নেপথ্যত বিদ্যাসাগৰৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল। দেশীয় ভাষাত প্ৰকাশিত এইখনেই প্ৰথম পত্ৰিকা য’ত ৰাজনৈতিক বিষয়ে স্থান পাইছিল। ১৮৫৯ চনৰ ১ এপ্ৰিলত পাইকপাড়াৰ ৰজাসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মুৰ্শিদাবাদ জিলাত বিদ্যাসাগৰে ইংৰাজী-বঙালী স্কুল প্ৰতিষ্ঠা কৰে। কিছুসময় তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ অবৈতনিক তত্ত্বাবধায়কো আছিল। ১৮৬০ চনৰ ১২ এপ্ৰিলত ভবভূতিৰ উত্তৰ ৰামচৰিত অৱলম্বনত তেখেতৰ মাত্ৰ ৪ দিনত ৰচনা কৰা বিখ্যাত গ্ৰন্থ সীতাৰ বনবাস প্ৰকাশিত হয়। ১৮৬১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত হৰিশ্চন্দ্ৰ মুখোপাধ্যায়ৰ অকালপ্ৰয়াণত তেখেতৰ সম্পাদিত হিন্দু প্যাট্ৰিয়ট পত্ৰিকাৰ পৰিচালন ভাৰ বিদ্যাসাগৰে গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬২ চনত তেখেতৰ সম্পাদনাযত প্ৰকাশিত হয় বাণভট্টৰ কাদম্বৰী। মাইকেল মধুসূদন দত্তই তেওঁক উৎসৰ্গ কৰে স্বৰচিত বীৰাঙ্গনা কাব্য। ১৮৬৩ চনত চৰকাৰ তেওঁক ৱাৰ্ডছ ইনষ্টিটিউশ্যনৰ পৰিদৰ্শক নিযুক্ত কৰে। উল্লেখ্য, ৮ পৰা ১৪ বছৰ বয়সৰ নাবালক জমিদাৰসকলৰ শিক্ষাদানৰ উদ্দেশ্যে ১৮৫৬ চনত এই ইনষ্টিটিউশ্যন প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ১৮৬৪ চনত কলিকাতা ট্ৰেনিং স্কুলৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি কলিকাতা মেট্ৰোপলিটান ইনষ্টিটিউশ্যন ৰখা হয়। ৪ জুলাইত ইংলেণ্ডৰ “ৰয়েল এছিয়াটিক ছচাইটি”য়ে তেওঁক সাম্মাণিক সদস্যৰূপে নিৰ্বাচিত কৰে। ১৮৬৬ প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ পৰিমাৰ্জিত আখ্যান মঞ্জৰী গ্ৰন্থৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ। ১৮৬৭ চনত জুলাই মাহত জেষ্ঠা কন্যা হেমলতাৰ সৈতে গোপালচন্দ্ৰ সমাজপতিৰ বিবাহ হয়। এবছৰ অনাবৃষ্টিৰ কাৰণে বঙালীত তীব্ৰ অন্নসংকটে দেখা দিয়াত তেওঁ বীৰসিংহ গাঁৱত নিজ ব্যয়ত এখন অন্নসত্ৰ স্থাপন কৰে। ছয় মাহ দৈনিক ৪০০-৫০০ মানুহে এই অন্নসত্ৰৰ পৰা অন্ন, বস্ত্ৰ আৰু চিকিৎসাৰ সুযোগ পাইছিল। ১৮৬৯ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেখেতৰ সম্পাদনাত কালিদাসৰ মেঘদূতম্ প্ৰকাশিত হয়। ডিচেম্বৰত প্ৰকাশিত হয় উইলিয়াম শেক্সপিয়েৰ ৰচিত কমেডি অফ এৰৰছৰ অৱলম্বনত ৰচিত বঙালী গ্ৰন্থ ভ্ৰান্তিবিলাস। ১৮৭০ চনত জানুৱাৰী মাহত ডাক্তৰ [মহেন্দ্ৰলাল চৰকাৰৰ বিজ্ঞান সভাত ১০০০ টকা দান কৰে বিদ্যাসাগৰে। ১৮৭২ চনত ১৫ জুনত হিন্দু বিধবাসকলৰ সাহায্যৰ বাবে “হিন্দু ফেমিলি এনুয়িটি ফাণ্ড” নামে এটা জনহিতকৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰে। ১৮৭৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত স্থাপিত হয় মেট্ৰোপলিটান কলেজ। সেইকালৰ এই বেচৰকাৰী কলেজখনেই বৰ্তমান কলকাতাৰ বিখ্যাত বিদ্যাসাগৰ কলেজ নামেৰে অভিহিত। এপ্ৰিল মাহত বহুবিবাহ ৰহিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক বিচাৰ (দ্বিতীয় পুস্তক) প্ৰকাশিত হয়। মে মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী পণ্ডিতসকলৰ উত্তৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামেৰে ৰচনা কৰে অতি অল্প হইল আৰু আবাৰ অতি অল্প হইল নামে দুখন কিতাপ। ১৮৮০ চনত ১ জানুৱাৰীত বিদ্যাসাগৰে চিআইই উপাধি পায়। মাৰ্চত বাণভট্টৰ হৰ্ষচৰিতম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ১৮৮৪ চনত নৱেম্বৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামে ব্ৰজবিলাস গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ বাদেও প্ৰকাশিত হয় ‘কস্যচিৎ তত্ত্বান্বেষিণঃ’ ছদ্মনামে বিধবা বিবাহ আৰু যশোহৰ হিন্দুধৰ্মৰক্ষিণীসভা গ্ৰন্থ। দ্বিতীয় সংস্কৰণত তেওঁ ইয়াৰ নামকৰণ কৰে বিনয় পত্ৰিকা। ১৮৮৬ চনত অগষ্টত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোসহচৰস্য’ ছদ্মনামে ৰত্নপৰীক্ষা পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। ১৮৮৮ চনৰ এপ্ৰিলত নিষ্কৃতিলাভ প্ৰয়াস, জুনত আখ্যান মঞ্জৰী (দ্বিতীয় ভাগ), জুলাইত পদ্যসংগ্ৰহ নামৰ সংকলন গ্ৰন্থৰ প্ৰথম ভাগ প্ৰকাশ কৰে। ১৩ আগষ্টত পত্নী দীনময়ী দেৱীৰ মৃত্যু হয়। ১৮৮৯ চনত নৱেম্বৰত প্ৰকাশ কৰে সংস্কৃত ৰচনা। ১৮৯০ চনত ১৪ এপ্ৰিল বীৰসিংহ গাঁৱত মাতৃৰ নামেৰে ভগৱতী বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। মে' মাহত নিৰ্বাচিত উদ্ভট শ্লোকসংগ্ৰহ শ্লোকমঞ্জৰী প্ৰকাশিত হয়। ১৮৭৫ চনৰ ৩১ মেত বিদ্যাসাগৰে নিজৰ শেষইচ্ছা (উইল) প্ৰস্তুত কৰে। লিভাৰ কেঞ্চাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ বিদ্যাসাগৰ ১৮৯১ চনৰ ২৯ জুলাইৰ ৰাতি ২:০৮ বজাত তেখেতৰ কলকাতাৰ বাদুড়বাগানস্থ বাসভৱনত মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেখেতৰ বয়স হৈছিল ৭১ বছৰ ১০ মাহ ৩ দিন।
সাপ্তাহিক বন্ধ কি বাৰে পালন কৰা হয়?
{ "text": [ "দেওবাৰ" ], "answer_start": [ 115 ] }
1710
৯ জুলাইত পূৰ্ৱৰ ৰীতি সলাই ব্ৰাহ্মণ আৰু বৈদ্যৰ বাহিৰেও কায়স্থসকলক সংস্কৃত কলেজত অধ্যয়নৰ সুযোগ কৰি দিয়ে। ২৬ জুলাইত দেওবাৰৰ সাপ্তাহিক ছুটিৰ প্ৰথা প্ৰৱৰ্তিত হয়। ইয়াৰ আগতে প্ৰতি অষ্টমী আৰু প্ৰতিপদ তিথিত ছুটি আছিল। ডিচেম্বৰ মাহত সংস্কৃত কলেজখন সকলো বৰ্ণৰ মানুহৰ বাবে উন্মুক্ত কৰে দিয়ে। ১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত অনুচ্ছেদ সম্বলিত “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ” প্ৰস্তুত হয়। ২৮ আগষ্টৰ পৰা কলেজত প্ৰৱেশাৰ্থী ছাত্ৰসকলৰ ২ টকা দক্ষিণা দিয়াৰ প্ৰথা আৰম্ভ হয়। ১৮৫৩ চনত জন্মভূমি বীৰসিংহ গাঁৱত অবৈতনিক বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। জুন মাহত কালিদাসৰ ৰঘুবংশম্ আৰু ভাৰবিৰ কিৰাতাৰ্জ্জুনীয়ম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত কলেজেৰ অধ্যক্ষ জেমছ আৰ ভেলেনটাইন সংস্কৃত কলেজ পৰিদৰ্শন কৰি যি ৰিপৰ্ট দিয়ে, তাৰ মতামত সমালোচনা কৰি শিক্ষা সংসদত এটা বিদ্যাসাগৰে ৰিপৰ্ট দিয়ে। বঙালীৰ শিক্ষাৰ ইতিহাসত এই ৰিপৰ্ট এক যুগান্তকাৰী দলিল। এই বছৰতে তেখেতৰ প্ৰসিদ্ধ গ্ৰন্থ ব্যাকৰণ কৌমুদী প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৪ চনত ব্যাকৰণ কৌমুদী তৃতীয় ভাগ আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানশকুন্তলম্ অবলম্বনত তেখেতৰ ৰচিত শকুন্তলা প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ বাদেও তত্ত্ববোধিনী পত্ৰিকা-ত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হোৱা উচিতনে? শীৰ্ষক এটা প্ৰবন্ধও প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৫ চনত জানুৱাৰী মাহত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এইবিষয়ক প্ৰস্তাৱ – প্ৰথম পুস্তক প্ৰকাশিত হয়। এই বছৰৰ এপ্ৰিল মাহত বঙালী নৱবৰ্ষৰ দিনা যুগান্তকাৰী বঙালী শিশুপাঠ্য বৰ্ণমালা শিক্ষাগ্ৰন্থ বৰ্ণপৰিচয় প্ৰকাশিত হয়। ১ মে'ত সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদৰ উপৰিও মাহিলী অতিৰিক্ত ২০০ টকা বেতনত দক্ষিণবঙ্গত সহকাৰী বিদ্যালয় পৰিদৰ্শকৰ পদত নিযুক্ত হয়। জুন মাহত বৰ্ণপৰিচয় গ্ৰন্থৰ দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৭ জুলাইত বঙালী শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্যে সংস্কৃত কলেজৰ অধীনত সেই কলেজৰ প্ৰাতঃকালীন বিভাগত নৰ্মাল স্কুল স্থাপন কৰে। এই বছৰতে দক্ষিণবঙ্গৰ ৪ জিলাত একাধিক মডেল স্কুল বা বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰত নদিয়াত ৫ খন, আগষ্ট-অক্টোবৰত বৰ্ধমানত ৫ খন, আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰ-নৱেম্বৰ হুগলিত ৫খন আৰু অক্টোবৰ-ডিচেম্বৰত মেদিনীপুৰ জিলাত ৮খন বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। অক্টোবৰ মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী মতৰ কণ্ঠৰোধ কৰাৰ পৰ্যাপ্ত শাস্ত্ৰীয় প্ৰমাণ সহ বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক প্ৰস্তাব – দ্বিতীয় পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। বিধবা বিবাহ আইনসম্মত কৰিবলৈ ভাৰতত নিযুক্ত ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ নিকট বহুসাক্ষৰ সম্বলিত এক আবেদনপত্ৰও পঠিয়ায়। ২৭ ডিচেম্বৰত আৰু এখন আবেদনপত্ৰ পঠিয়াই বহু বিবাহ নিবাৰণ বিধিৰ বাবে। ১৮৫৬ চনত ১৪ জানুৱাৰীত মেদিনীপুৰত পঞ্চম বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপিত হয়। ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঈশ্বপৰ কাহিনীৰ অৱলম্বনত ৰচিত কথামালা প্ৰকাশিত হয়। ১৬ জুলাইত বিধবা বিবাহ আইনসম্মত হয়। এই দিনাই প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ স্বৰচিত গ্ৰন্থ “চৰিতাবলী”। এই বছৰৰ ৭ ডিচেম্বৰত কলকতাত প্ৰথম বিধবা বিবাহ আয়োজিত হয় ১২ চুকিয়া ষ্ট্ৰিটত বিদ্যাসাগৰৰ বন্ধু ৰাজকৃষ্ণ বন্দ্যোপাধ্যায়ৰ ঘৰত। ১৮৫৭ চনত ২৪ জানুৱাৰীত কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপিত হয়। বিদ্যাসাগৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিচালনা সমিতিৰ অন্যতম সদস্য তথা ফেলো মনোনীত হয়। উল্লেখ্য এই সমিতিৰ ৩৯ জন সদস্যৰ মাজত মাত্ৰ ছয় জন ভাৰতীয় আছিল। এই বছৰ নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত হুগলি জিলাত ৭খন আৰু বৰ্ধমান জিলাত ১খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। পাছৰ বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা মে মাহৰ মাজত হুগলিত আৰু ১৩খন, বৰ্ধমানত ১০খন, মেদিনীপুৰত ৩খন আৰু নদিয়াত এখন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। ১৮৫৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ পৰা ১৮৫৮ চনৰ মে মাহলৈ সমগ্ৰ দক্ষিণবঙ্গত বিদ্যাসাগৰে ৩৫খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। মুঠ ১৩০০ ছাত্ৰীসম্বলিত এই বিদ্যালয়সমূহ চলাবৰ বাবে তেখেতৰ খৰচ হৈছিল মাহেকে ৮৪৫ টকা। ১৮৫৮ চনত ৩ নৱেম্বৰত শিক্ষা বিভাগৰ অধিকৰ্তাৰ সৈতে মতবিৰোধ হোৱাত তেওঁ সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদ ত্যাগ কৰে। প্ৰায় ৩৯ বছৰ বয়সত চৰকাৰৰ সৈতে তেখেতৰ সকলো সম্পৰ্ক বিছিন্ন হয়। ১৮৫৮ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত সোমপ্ৰকাশ নামে এখন সাপ্তাহিক পত্ৰিকা প্ৰকাশিত হয়। এই পত্ৰিকা প্ৰকাশৰ পৰিকল্পনাৰ নেপথ্যত বিদ্যাসাগৰৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল। দেশীয় ভাষাত প্ৰকাশিত এইখনেই প্ৰথম পত্ৰিকা য’ত ৰাজনৈতিক বিষয়ে স্থান পাইছিল। ১৮৫৯ চনৰ ১ এপ্ৰিলত পাইকপাড়াৰ ৰজাসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মুৰ্শিদাবাদ জিলাত বিদ্যাসাগৰে ইংৰাজী-বঙালী স্কুল প্ৰতিষ্ঠা কৰে। কিছুসময় তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ অবৈতনিক তত্ত্বাবধায়কো আছিল। ১৮৬০ চনৰ ১২ এপ্ৰিলত ভবভূতিৰ উত্তৰ ৰামচৰিত অৱলম্বনত তেখেতৰ মাত্ৰ ৪ দিনত ৰচনা কৰা বিখ্যাত গ্ৰন্থ সীতাৰ বনবাস প্ৰকাশিত হয়। ১৮৬১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত হৰিশ্চন্দ্ৰ মুখোপাধ্যায়ৰ অকালপ্ৰয়াণত তেখেতৰ সম্পাদিত হিন্দু প্যাট্ৰিয়ট পত্ৰিকাৰ পৰিচালন ভাৰ বিদ্যাসাগৰে গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬২ চনত তেখেতৰ সম্পাদনাযত প্ৰকাশিত হয় বাণভট্টৰ কাদম্বৰী। মাইকেল মধুসূদন দত্তই তেওঁক উৎসৰ্গ কৰে স্বৰচিত বীৰাঙ্গনা কাব্য। ১৮৬৩ চনত চৰকাৰ তেওঁক ৱাৰ্ডছ ইনষ্টিটিউশ্যনৰ পৰিদৰ্শক নিযুক্ত কৰে। উল্লেখ্য, ৮ পৰা ১৪ বছৰ বয়সৰ নাবালক জমিদাৰসকলৰ শিক্ষাদানৰ উদ্দেশ্যে ১৮৫৬ চনত এই ইনষ্টিটিউশ্যন প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ১৮৬৪ চনত কলিকাতা ট্ৰেনিং স্কুলৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি কলিকাতা মেট্ৰোপলিটান ইনষ্টিটিউশ্যন ৰখা হয়। ৪ জুলাইত ইংলেণ্ডৰ “ৰয়েল এছিয়াটিক ছচাইটি”য়ে তেওঁক সাম্মাণিক সদস্যৰূপে নিৰ্বাচিত কৰে। ১৮৬৬ প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ পৰিমাৰ্জিত আখ্যান মঞ্জৰী গ্ৰন্থৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ। ১৮৬৭ চনত জুলাই মাহত জেষ্ঠা কন্যা হেমলতাৰ সৈতে গোপালচন্দ্ৰ সমাজপতিৰ বিবাহ হয়। এবছৰ অনাবৃষ্টিৰ কাৰণে বঙালীত তীব্ৰ অন্নসংকটে দেখা দিয়াত তেওঁ বীৰসিংহ গাঁৱত নিজ ব্যয়ত এখন অন্নসত্ৰ স্থাপন কৰে। ছয় মাহ দৈনিক ৪০০-৫০০ মানুহে এই অন্নসত্ৰৰ পৰা অন্ন, বস্ত্ৰ আৰু চিকিৎসাৰ সুযোগ পাইছিল। ১৮৬৯ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেখেতৰ সম্পাদনাত কালিদাসৰ মেঘদূতম্ প্ৰকাশিত হয়। ডিচেম্বৰত প্ৰকাশিত হয় উইলিয়াম শেক্সপিয়েৰ ৰচিত কমেডি অফ এৰৰছৰ অৱলম্বনত ৰচিত বঙালী গ্ৰন্থ ভ্ৰান্তিবিলাস। ১৮৭০ চনত জানুৱাৰী মাহত ডাক্তৰ [মহেন্দ্ৰলাল চৰকাৰৰ বিজ্ঞান সভাত ১০০০ টকা দান কৰে বিদ্যাসাগৰে। ১৮৭২ চনত ১৫ জুনত হিন্দু বিধবাসকলৰ সাহায্যৰ বাবে “হিন্দু ফেমিলি এনুয়িটি ফাণ্ড” নামে এটা জনহিতকৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰে। ১৮৭৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত স্থাপিত হয় মেট্ৰোপলিটান কলেজ। সেইকালৰ এই বেচৰকাৰী কলেজখনেই বৰ্তমান কলকাতাৰ বিখ্যাত বিদ্যাসাগৰ কলেজ নামেৰে অভিহিত। এপ্ৰিল মাহত বহুবিবাহ ৰহিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক বিচাৰ (দ্বিতীয় পুস্তক) প্ৰকাশিত হয়। মে মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী পণ্ডিতসকলৰ উত্তৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামেৰে ৰচনা কৰে অতি অল্প হইল আৰু আবাৰ অতি অল্প হইল নামে দুখন কিতাপ। ১৮৮০ চনত ১ জানুৱাৰীত বিদ্যাসাগৰে চিআইই উপাধি পায়। মাৰ্চত বাণভট্টৰ হৰ্ষচৰিতম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ১৮৮৪ চনত নৱেম্বৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামে ব্ৰজবিলাস গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ বাদেও প্ৰকাশিত হয় ‘কস্যচিৎ তত্ত্বান্বেষিণঃ’ ছদ্মনামে বিধবা বিবাহ আৰু যশোহৰ হিন্দুধৰ্মৰক্ষিণীসভা গ্ৰন্থ। দ্বিতীয় সংস্কৰণত তেওঁ ইয়াৰ নামকৰণ কৰে বিনয় পত্ৰিকা। ১৮৮৬ চনত অগষ্টত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোসহচৰস্য’ ছদ্মনামে ৰত্নপৰীক্ষা পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। ১৮৮৮ চনৰ এপ্ৰিলত নিষ্কৃতিলাভ প্ৰয়াস, জুনত আখ্যান মঞ্জৰী (দ্বিতীয় ভাগ), জুলাইত পদ্যসংগ্ৰহ নামৰ সংকলন গ্ৰন্থৰ প্ৰথম ভাগ প্ৰকাশ কৰে। ১৩ আগষ্টত পত্নী দীনময়ী দেৱীৰ মৃত্যু হয়। ১৮৮৯ চনত নৱেম্বৰত প্ৰকাশ কৰে সংস্কৃত ৰচনা। ১৮৯০ চনত ১৪ এপ্ৰিল বীৰসিংহ গাঁৱত মাতৃৰ নামেৰে ভগৱতী বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। মে' মাহত নিৰ্বাচিত উদ্ভট শ্লোকসংগ্ৰহ শ্লোকমঞ্জৰী প্ৰকাশিত হয়। ১৮৭৫ চনৰ ৩১ মেত বিদ্যাসাগৰে নিজৰ শেষইচ্ছা (উইল) প্ৰস্তুত কৰে। লিভাৰ কেঞ্চাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ বিদ্যাসাগৰ ১৮৯১ চনৰ ২৯ জুলাইৰ ৰাতি ২:০৮ বজাত তেখেতৰ কলকাতাৰ বাদুড়বাগানস্থ বাসভৱনত মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেখেতৰ বয়স হৈছিল ৭১ বছৰ ১০ মাহ ৩ দিন।
সালাইৰ পূৰ্বৱৰ্তী ৰীতি-নীতিয়ে কেতিয়া সংস্কৃত মহাবিদ্যালয়ত অধ্যয়ন কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিছিল?
{ "text": [ "৯ জুলাইত" ], "answer_start": [ 0 ] }
1711
৯ জুলাইত পূৰ্ৱৰ ৰীতি সলাই ব্ৰাহ্মণ আৰু বৈদ্যৰ বাহিৰেও কায়স্থসকলক সংস্কৃত কলেজত অধ্যয়নৰ সুযোগ কৰি দিয়ে। ২৬ জুলাইত দেওবাৰৰ সাপ্তাহিক ছুটিৰ প্ৰথা প্ৰৱৰ্তিত হয়। ইয়াৰ আগতে প্ৰতি অষ্টমী আৰু প্ৰতিপদ তিথিত ছুটি আছিল। ডিচেম্বৰ মাহত সংস্কৃত কলেজখন সকলো বৰ্ণৰ মানুহৰ বাবে উন্মুক্ত কৰে দিয়ে। ১৮৫২ চনৰ এপ্ৰিল ২৬ ত অনুচ্ছেদ সম্বলিত “নোটছ অন দ্য সংস্কৃত কলেজ” প্ৰস্তুত হয়। ২৮ আগষ্টৰ পৰা কলেজত প্ৰৱেশাৰ্থী ছাত্ৰসকলৰ ২ টকা দক্ষিণা দিয়াৰ প্ৰথা আৰম্ভ হয়। ১৮৫৩ চনত জন্মভূমি বীৰসিংহ গাঁৱত অবৈতনিক বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। জুন মাহত কালিদাসৰ ৰঘুবংশম্ আৰু ভাৰবিৰ কিৰাতাৰ্জ্জুনীয়ম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ছেপ্টেম্বৰ মাহত বাৰাণসীৰ সংস্কৃত কলেজেৰ অধ্যক্ষ জেমছ আৰ ভেলেনটাইন সংস্কৃত কলেজ পৰিদৰ্শন কৰি যি ৰিপৰ্ট দিয়ে, তাৰ মতামত সমালোচনা কৰি শিক্ষা সংসদত এটা বিদ্যাসাগৰে ৰিপৰ্ট দিয়ে। বঙালীৰ শিক্ষাৰ ইতিহাসত এই ৰিপৰ্ট এক যুগান্তকাৰী দলিল। এই বছৰতে তেখেতৰ প্ৰসিদ্ধ গ্ৰন্থ ব্যাকৰণ কৌমুদী প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৪ চনত ব্যাকৰণ কৌমুদী তৃতীয় ভাগ আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানশকুন্তলম্ অবলম্বনত তেখেতৰ ৰচিত শকুন্তলা প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ বাদেও তত্ত্ববোধিনী পত্ৰিকা-ত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হোৱা উচিতনে? শীৰ্ষক এটা প্ৰবন্ধও প্ৰকাশিত হয়। ১৮৫৫ চনত জানুৱাৰী মাহত বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এইবিষয়ক প্ৰস্তাৱ – প্ৰথম পুস্তক প্ৰকাশিত হয়। এই বছৰৰ এপ্ৰিল মাহত বঙালী নৱবৰ্ষৰ দিনা যুগান্তকাৰী বঙালী শিশুপাঠ্য বৰ্ণমালা শিক্ষাগ্ৰন্থ বৰ্ণপৰিচয় প্ৰকাশিত হয়। ১ মে'ত সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদৰ উপৰিও মাহিলী অতিৰিক্ত ২০০ টকা বেতনত দক্ষিণবঙ্গত সহকাৰী বিদ্যালয় পৰিদৰ্শকৰ পদত নিযুক্ত হয়। জুন মাহত বৰ্ণপৰিচয় গ্ৰন্থৰ দ্বিতীয় ভাগ প্ৰকাশিত হয়। ১৭ জুলাইত বঙালী শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্যে সংস্কৃত কলেজৰ অধীনত সেই কলেজৰ প্ৰাতঃকালীন বিভাগত নৰ্মাল স্কুল স্থাপন কৰে। এই বছৰতে দক্ষিণবঙ্গৰ ৪ জিলাত একাধিক মডেল স্কুল বা বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰত নদিয়াত ৫ খন, আগষ্ট-অক্টোবৰত বৰ্ধমানত ৫ খন, আগষ্ট-ছেপ্টেম্বৰ-নৱেম্বৰ হুগলিত ৫খন আৰু অক্টোবৰ-ডিচেম্বৰত মেদিনীপুৰ জিলাত ৮খন বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপন কৰে। অক্টোবৰ মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী মতৰ কণ্ঠৰোধ কৰাৰ পৰ্যাপ্ত শাস্ত্ৰীয় প্ৰমাণ সহ বিধবা বিবাহ প্ৰচলিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক প্ৰস্তাব – দ্বিতীয় পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। বিধবা বিবাহ আইনসম্মত কৰিবলৈ ভাৰতত নিযুক্ত ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ নিকট বহুসাক্ষৰ সম্বলিত এক আবেদনপত্ৰও পঠিয়ায়। ২৭ ডিচেম্বৰত আৰু এখন আবেদনপত্ৰ পঠিয়াই বহু বিবাহ নিবাৰণ বিধিৰ বাবে। ১৮৫৬ চনত ১৪ জানুৱাৰীত মেদিনীপুৰত পঞ্চম বঙ্গবিদ্যালয় স্থাপিত হয়। ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঈশ্বপৰ কাহিনীৰ অৱলম্বনত ৰচিত কথামালা প্ৰকাশিত হয়। ১৬ জুলাইত বিধবা বিবাহ আইনসম্মত হয়। এই দিনাই প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ স্বৰচিত গ্ৰন্থ “চৰিতাবলী”। এই বছৰৰ ৭ ডিচেম্বৰত কলকতাত প্ৰথম বিধবা বিবাহ আয়োজিত হয় ১২ চুকিয়া ষ্ট্ৰিটত বিদ্যাসাগৰৰ বন্ধু ৰাজকৃষ্ণ বন্দ্যোপাধ্যায়ৰ ঘৰত। ১৮৫৭ চনত ২৪ জানুৱাৰীত কলকাতা বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপিত হয়। বিদ্যাসাগৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰিচালনা সমিতিৰ অন্যতম সদস্য তথা ফেলো মনোনীত হয়। উল্লেখ্য এই সমিতিৰ ৩৯ জন সদস্যৰ মাজত মাত্ৰ ছয় জন ভাৰতীয় আছিল। এই বছৰ নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহত হুগলি জিলাত ৭খন আৰু বৰ্ধমান জিলাত ১খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। পাছৰ বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা মে মাহৰ মাজত হুগলিত আৰু ১৩খন, বৰ্ধমানত ১০খন, মেদিনীপুৰত ৩খন আৰু নদিয়াত এখন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। ১৮৫৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ পৰা ১৮৫৮ চনৰ মে মাহলৈ সমগ্ৰ দক্ষিণবঙ্গত বিদ্যাসাগৰে ৩৫খন বালিকা বিদ্যালয় স্থাপন কৰিছিল। মুঠ ১৩০০ ছাত্ৰীসম্বলিত এই বিদ্যালয়সমূহ চলাবৰ বাবে তেখেতৰ খৰচ হৈছিল মাহেকে ৮৪৫ টকা। ১৮৫৮ চনত ৩ নৱেম্বৰত শিক্ষা বিভাগৰ অধিকৰ্তাৰ সৈতে মতবিৰোধ হোৱাত তেওঁ সংস্কৃত কলেজৰ অধ্যক্ষৰ পদ ত্যাগ কৰে। প্ৰায় ৩৯ বছৰ বয়সত চৰকাৰৰ সৈতে তেখেতৰ সকলো সম্পৰ্ক বিছিন্ন হয়। ১৮৫৮ চনৰ ১৫ নৱেম্বৰত সোমপ্ৰকাশ নামে এখন সাপ্তাহিক পত্ৰিকা প্ৰকাশিত হয়। এই পত্ৰিকা প্ৰকাশৰ পৰিকল্পনাৰ নেপথ্যত বিদ্যাসাগৰৰ যথেষ্ট অৱদান আছিল। দেশীয় ভাষাত প্ৰকাশিত এইখনেই প্ৰথম পত্ৰিকা য’ত ৰাজনৈতিক বিষয়ে স্থান পাইছিল। ১৮৫৯ চনৰ ১ এপ্ৰিলত পাইকপাড়াৰ ৰজাসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মুৰ্শিদাবাদ জিলাত বিদ্যাসাগৰে ইংৰাজী-বঙালী স্কুল প্ৰতিষ্ঠা কৰে। কিছুসময় তেওঁ এই প্ৰতিষ্ঠানৰ অবৈতনিক তত্ত্বাবধায়কো আছিল। ১৮৬০ চনৰ ১২ এপ্ৰিলত ভবভূতিৰ উত্তৰ ৰামচৰিত অৱলম্বনত তেখেতৰ মাত্ৰ ৪ দিনত ৰচনা কৰা বিখ্যাত গ্ৰন্থ সীতাৰ বনবাস প্ৰকাশিত হয়। ১৮৬১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত হৰিশ্চন্দ্ৰ মুখোপাধ্যায়ৰ অকালপ্ৰয়াণত তেখেতৰ সম্পাদিত হিন্দু প্যাট্ৰিয়ট পত্ৰিকাৰ পৰিচালন ভাৰ বিদ্যাসাগৰে গ্ৰহণ কৰে। ১৯৬২ চনত তেখেতৰ সম্পাদনাযত প্ৰকাশিত হয় বাণভট্টৰ কাদম্বৰী। মাইকেল মধুসূদন দত্তই তেওঁক উৎসৰ্গ কৰে স্বৰচিত বীৰাঙ্গনা কাব্য। ১৮৬৩ চনত চৰকাৰ তেওঁক ৱাৰ্ডছ ইনষ্টিটিউশ্যনৰ পৰিদৰ্শক নিযুক্ত কৰে। উল্লেখ্য, ৮ পৰা ১৪ বছৰ বয়সৰ নাবালক জমিদাৰসকলৰ শিক্ষাদানৰ উদ্দেশ্যে ১৮৫৬ চনত এই ইনষ্টিটিউশ্যন প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ১৮৬৪ চনত কলিকাতা ট্ৰেনিং স্কুলৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি কলিকাতা মেট্ৰোপলিটান ইনষ্টিটিউশ্যন ৰখা হয়। ৪ জুলাইত ইংলেণ্ডৰ “ৰয়েল এছিয়াটিক ছচাইটি”য়ে তেওঁক সাম্মাণিক সদস্যৰূপে নিৰ্বাচিত কৰে। ১৮৬৬ প্ৰকাশিত হয় তেখেতৰ পৰিমাৰ্জিত আখ্যান মঞ্জৰী গ্ৰন্থৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় ভাগ। ১৮৬৭ চনত জুলাই মাহত জেষ্ঠা কন্যা হেমলতাৰ সৈতে গোপালচন্দ্ৰ সমাজপতিৰ বিবাহ হয়। এবছৰ অনাবৃষ্টিৰ কাৰণে বঙালীত তীব্ৰ অন্নসংকটে দেখা দিয়াত তেওঁ বীৰসিংহ গাঁৱত নিজ ব্যয়ত এখন অন্নসত্ৰ স্থাপন কৰে। ছয় মাহ দৈনিক ৪০০-৫০০ মানুহে এই অন্নসত্ৰৰ পৰা অন্ন, বস্ত্ৰ আৰু চিকিৎসাৰ সুযোগ পাইছিল। ১৮৬৯ চনৰ এপ্ৰিল মাহত তেখেতৰ সম্পাদনাত কালিদাসৰ মেঘদূতম্ প্ৰকাশিত হয়। ডিচেম্বৰত প্ৰকাশিত হয় উইলিয়াম শেক্সপিয়েৰ ৰচিত কমেডি অফ এৰৰছৰ অৱলম্বনত ৰচিত বঙালী গ্ৰন্থ ভ্ৰান্তিবিলাস। ১৮৭০ চনত জানুৱাৰী মাহত ডাক্তৰ [মহেন্দ্ৰলাল চৰকাৰৰ বিজ্ঞান সভাত ১০০০ টকা দান কৰে বিদ্যাসাগৰে। ১৮৭২ চনত ১৫ জুনত হিন্দু বিধবাসকলৰ সাহায্যৰ বাবে “হিন্দু ফেমিলি এনুয়িটি ফাণ্ড” নামে এটা জনহিতকৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰে। ১৮৭৩ চনৰ জানুৱাৰী মাহত স্থাপিত হয় মেট্ৰোপলিটান কলেজ। সেইকালৰ এই বেচৰকাৰী কলেজখনেই বৰ্তমান কলকাতাৰ বিখ্যাত বিদ্যাসাগৰ কলেজ নামেৰে অভিহিত। এপ্ৰিল মাহত বহুবিবাহ ৰহিত হওয়া উচিত কিনা এতদ্বিষয়ক বিচাৰ (দ্বিতীয় পুস্তক) প্ৰকাশিত হয়। মে মাহত বিধবা বিবাহ বিৰোধী পণ্ডিতসকলৰ উত্তৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামেৰে ৰচনা কৰে অতি অল্প হইল আৰু আবাৰ অতি অল্প হইল নামে দুখন কিতাপ। ১৮৮০ চনত ১ জানুৱাৰীত বিদ্যাসাগৰে চিআইই উপাধি পায়। মাৰ্চত বাণভট্টৰ হৰ্ষচৰিতম্ তেখেতৰ সম্পাদনাত প্ৰকাশিত হয়। ১৮৮৪ চনত নৱেম্বৰত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোস্য’ ছদ্মনামে ব্ৰজবিলাস গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ বাদেও প্ৰকাশিত হয় ‘কস্যচিৎ তত্ত্বান্বেষিণঃ’ ছদ্মনামে বিধবা বিবাহ আৰু যশোহৰ হিন্দুধৰ্মৰক্ষিণীসভা গ্ৰন্থ। দ্বিতীয় সংস্কৰণত তেওঁ ইয়াৰ নামকৰণ কৰে বিনয় পত্ৰিকা। ১৮৮৬ চনত অগষ্টত ‘কস্যচিৎ উপযুক্ত ভাইপোসহচৰস্য’ ছদ্মনামে ৰত্নপৰীক্ষা পুস্তক প্ৰকাশ কৰে। ১৮৮৮ চনৰ এপ্ৰিলত নিষ্কৃতিলাভ প্ৰয়াস, জুনত আখ্যান মঞ্জৰী (দ্বিতীয় ভাগ), জুলাইত পদ্যসংগ্ৰহ নামৰ সংকলন গ্ৰন্থৰ প্ৰথম ভাগ প্ৰকাশ কৰে। ১৩ আগষ্টত পত্নী দীনময়ী দেৱীৰ মৃত্যু হয়। ১৮৮৯ চনত নৱেম্বৰত প্ৰকাশ কৰে সংস্কৃত ৰচনা। ১৮৯০ চনত ১৪ এপ্ৰিল বীৰসিংহ গাঁৱত মাতৃৰ নামেৰে ভগৱতী বিদ্যালয় স্থাপন কৰে। মে' মাহত নিৰ্বাচিত উদ্ভট শ্লোকসংগ্ৰহ শ্লোকমঞ্জৰী প্ৰকাশিত হয়। ১৮৭৫ চনৰ ৩১ মেত বিদ্যাসাগৰে নিজৰ শেষইচ্ছা (উইল) প্ৰস্তুত কৰে। লিভাৰ কেঞ্চাৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ বিদ্যাসাগৰ ১৮৯১ চনৰ ২৯ জুলাইৰ ৰাতি ২:০৮ বজাত তেখেতৰ কলকাতাৰ বাদুড়বাগানস্থ বাসভৱনত মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ সময়ত তেখেতৰ বয়স হৈছিল ৭১ বছৰ ১০ মাহ ৩ দিন।
কেতিয়া বিদ্যাসাগৰৰ অসম্পূৰ্ণ আত্মজীৱনী বিদ্যাসাগৰ চৰিত্ৰ প্ৰকাশ কৰা হয়?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1712
ৰজা হিচাপে তেওঁ আছিল উচ্চাকাংক্ষী আৰু আগ্ৰাসী। অশোকে ভাৰতবৰ্ষৰ দক্ষিণ আৰু পশ্চিম প্ৰান্তলৈকে একচ্ছত্ৰী আধিপত্য স্থাপন কৰিছিল। কিন্তু ২৬২-২৬১ খ্ৰী:পূ:ত হোৱা কলিঙ্গ যুদ্ধই সম্ৰাট অশোকৰ জীৱনৰ সুঁতি সলনি কৰে। এই যুদ্ধত অশোকৰ ১০ হাজাৰ সেনাৰ লগতে প্ৰায় ১ লাখ সৈন্য আৰু সাধাৰণ লোকৰ মৃত্যু হয়। যুদ্ধত জয়ী হ’লেও এই যুদ্ধই অগণন লোকলৈ কঢ়িয়াই অনা বিভীষিকা তেওঁ স্বচক্ষে দেখা পায় আৰু ইয়াৰ বাবে অনুতপ্ত হয়। ইয়াৰ পিছতেই তেওঁ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ নীতিসমূহ অনুসৰণ কৰে আৰু যুদ্ধ তথা হিংসা পৰিহাৰ কৰে। তেওঁ সমগ্ৰ ভাৰত আৰু এছিয়াতে বৌদ্ধ ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ হকে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰে। অশোকে অহিংসাৰ নীতি প্ৰৱৰ্ত্তন কৰি হিংসাত্মক ক্ৰীড়া আৰু বলপূৰ্বক কৰ্ম নিয়োজন নিষিদ্ধ কৰে। অৱশ্যে প্ৰশাসনীয় কাম-কাজ নিয়াৰিকৈ চলাবলৈ তেওঁ এক শক্তিশালী সেনাবাহিনী ৰাখিছিল। সমগ্ৰ এছিয়া আৰু ইউৰোপৰ সৈতেও অশোকে বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক বঢ়াই তোলে। প্ৰায় ৪০ বছৰীয়া শান্তি, সমন্বয় আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে সম্ৰাট অশোক ভাৰতৰ ইতিহাসৰ এক অন্যতম সফল শাসক হিচাপে পৰিগণিত। ১৮৫ খ্ৰী:পূ:ত অন্তিমজন মৌৰ্য ৰজা বৃহদ্ৰথ সেনাবাহিনীৰ এক পেৰেডৰ সময়ত হত্যাৰ বলি হয়।
যুদ্ধৰ পিছত অশোকে কি নীতিসমূহ অনুসৰণ কৰিছিল?
{ "text": [ "হিংসা" ], "answer_start": [ 460 ] }
1713
ৰজা হিচাপে তেওঁ আছিল উচ্চাকাংক্ষী আৰু আগ্ৰাসী। অশোকে ভাৰতবৰ্ষৰ দক্ষিণ আৰু পশ্চিম প্ৰান্তলৈকে একচ্ছত্ৰী আধিপত্য স্থাপন কৰিছিল। কিন্তু ২৬২-২৬১ খ্ৰী:পূ:ত হোৱা কলিঙ্গ যুদ্ধই সম্ৰাট অশোকৰ জীৱনৰ সুঁতি সলনি কৰে। এই যুদ্ধত অশোকৰ ১০ হাজাৰ সেনাৰ লগতে প্ৰায় ১ লাখ সৈন্য আৰু সাধাৰণ লোকৰ মৃত্যু হয়। যুদ্ধত জয়ী হ’লেও এই যুদ্ধই অগণন লোকলৈ কঢ়িয়াই অনা বিভীষিকা তেওঁ স্বচক্ষে দেখা পায় আৰু ইয়াৰ বাবে অনুতপ্ত হয়। ইয়াৰ পিছতেই তেওঁ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ নীতিসমূহ অনুসৰণ কৰে আৰু যুদ্ধ তথা হিংসা পৰিহাৰ কৰে। তেওঁ সমগ্ৰ ভাৰত আৰু এছিয়াতে বৌদ্ধ ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ হকে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰে। অশোকে অহিংসাৰ নীতি প্ৰৱৰ্ত্তন কৰি হিংসাত্মক ক্ৰীড়া আৰু বলপূৰ্বক কৰ্ম নিয়োজন নিষিদ্ধ কৰে। অৱশ্যে প্ৰশাসনীয় কাম-কাজ নিয়াৰিকৈ চলাবলৈ তেওঁ এক শক্তিশালী সেনাবাহিনী ৰাখিছিল। সমগ্ৰ এছিয়া আৰু ইউৰোপৰ সৈতেও অশোকে বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক বঢ়াই তোলে। প্ৰায় ৪০ বছৰীয়া শান্তি, সমন্বয় আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে সম্ৰাট অশোক ভাৰতৰ ইতিহাসৰ এক অন্যতম সফল শাসক হিচাপে পৰিগণিত। ১৮৫ খ্ৰী:পূ:ত অন্তিমজন মৌৰ্য ৰজা বৃহদ্ৰথ সেনাবাহিনীৰ এক পেৰেডৰ সময়ত হত্যাৰ বলি হয়।
কেতিয়া অন্তিমজন মৌৰ্য ৰজাক হত্যা কৰা হৈছিল?
{ "text": [ "১৮৫ খ্ৰী:পূ:" ], "answer_start": [ 897 ] }
1714
ৰজা হিচাপে তেওঁ আছিল উচ্চাকাংক্ষী আৰু আগ্ৰাসী। অশোকে ভাৰতবৰ্ষৰ দক্ষিণ আৰু পশ্চিম প্ৰান্তলৈকে একচ্ছত্ৰী আধিপত্য স্থাপন কৰিছিল। কিন্তু ২৬২-২৬১ খ্ৰী:পূ:ত হোৱা কলিঙ্গ যুদ্ধই সম্ৰাট অশোকৰ জীৱনৰ সুঁতি সলনি কৰে। এই যুদ্ধত অশোকৰ ১০ হাজাৰ সেনাৰ লগতে প্ৰায় ১ লাখ সৈন্য আৰু সাধাৰণ লোকৰ মৃত্যু হয়। যুদ্ধত জয়ী হ’লেও এই যুদ্ধই অগণন লোকলৈ কঢ়িয়াই অনা বিভীষিকা তেওঁ স্বচক্ষে দেখা পায় আৰু ইয়াৰ বাবে অনুতপ্ত হয়। ইয়াৰ পিছতেই তেওঁ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ নীতিসমূহ অনুসৰণ কৰে আৰু যুদ্ধ তথা হিংসা পৰিহাৰ কৰে। তেওঁ সমগ্ৰ ভাৰত আৰু এছিয়াতে বৌদ্ধ ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ হকে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰে। অশোকে অহিংসাৰ নীতি প্ৰৱৰ্ত্তন কৰি হিংসাত্মক ক্ৰীড়া আৰু বলপূৰ্বক কৰ্ম নিয়োজন নিষিদ্ধ কৰে। অৱশ্যে প্ৰশাসনীয় কাম-কাজ নিয়াৰিকৈ চলাবলৈ তেওঁ এক শক্তিশালী সেনাবাহিনী ৰাখিছিল। সমগ্ৰ এছিয়া আৰু ইউৰোপৰ সৈতেও অশোকে বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক বঢ়াই তোলে। প্ৰায় ৪০ বছৰীয়া শান্তি, সমন্বয় আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে সম্ৰাট অশোক ভাৰতৰ ইতিহাসৰ এক অন্যতম সফল শাসক হিচাপে পৰিগণিত। ১৮৫ খ্ৰী:পূ:ত অন্তিমজন মৌৰ্য ৰজা বৃহদ্ৰথ সেনাবাহিনীৰ এক পেৰেডৰ সময়ত হত্যাৰ বলি হয়।
কিমান বছৰ ধৰি অশোক ভাৰতৰ ইতিহাসৰ অন্যতম সফল শাসক আছিল?
{ "text": [ "৪০" ], "answer_start": [ 792 ] }
1715
ৰজা হিচাপে তেওঁ আছিল উচ্চাকাংক্ষী আৰু আগ্ৰাসী। অশোকে ভাৰতবৰ্ষৰ দক্ষিণ আৰু পশ্চিম প্ৰান্তলৈকে একচ্ছত্ৰী আধিপত্য স্থাপন কৰিছিল। কিন্তু ২৬২-২৬১ খ্ৰী:পূ:ত হোৱা কলিঙ্গ যুদ্ধই সম্ৰাট অশোকৰ জীৱনৰ সুঁতি সলনি কৰে। এই যুদ্ধত অশোকৰ ১০ হাজাৰ সেনাৰ লগতে প্ৰায় ১ লাখ সৈন্য আৰু সাধাৰণ লোকৰ মৃত্যু হয়। যুদ্ধত জয়ী হ’লেও এই যুদ্ধই অগণন লোকলৈ কঢ়িয়াই অনা বিভীষিকা তেওঁ স্বচক্ষে দেখা পায় আৰু ইয়াৰ বাবে অনুতপ্ত হয়। ইয়াৰ পিছতেই তেওঁ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ নীতিসমূহ অনুসৰণ কৰে আৰু যুদ্ধ তথা হিংসা পৰিহাৰ কৰে। তেওঁ সমগ্ৰ ভাৰত আৰু এছিয়াতে বৌদ্ধ ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ হকে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰে। অশোকে অহিংসাৰ নীতি প্ৰৱৰ্ত্তন কৰি হিংসাত্মক ক্ৰীড়া আৰু বলপূৰ্বক কৰ্ম নিয়োজন নিষিদ্ধ কৰে। অৱশ্যে প্ৰশাসনীয় কাম-কাজ নিয়াৰিকৈ চলাবলৈ তেওঁ এক শক্তিশালী সেনাবাহিনী ৰাখিছিল। সমগ্ৰ এছিয়া আৰু ইউৰোপৰ সৈতেও অশোকে বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক বঢ়াই তোলে। প্ৰায় ৪০ বছৰীয়া শান্তি, সমন্বয় আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে সম্ৰাট অশোক ভাৰতৰ ইতিহাসৰ এক অন্যতম সফল শাসক হিচাপে পৰিগণিত। ১৮৫ খ্ৰী:পূ:ত অন্তিমজন মৌৰ্য ৰজা বৃহদ্ৰথ সেনাবাহিনীৰ এক পেৰেডৰ সময়ত হত্যাৰ বলি হয়।
পুষ্যমিত্ৰ শুংগই স্থাপন কৰা ৰাজবংশৰ নাম কি?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1716
ৰজা হিচাপে তেওঁ আছিল উচ্চাকাংক্ষী আৰু আগ্ৰাসী। অশোকে ভাৰতবৰ্ষৰ দক্ষিণ আৰু পশ্চিম প্ৰান্তলৈকে একচ্ছত্ৰী আধিপত্য স্থাপন কৰিছিল। কিন্তু ২৬২-২৬১ খ্ৰী:পূ:ত হোৱা কলিঙ্গ যুদ্ধই সম্ৰাট অশোকৰ জীৱনৰ সুঁতি সলনি কৰে। এই যুদ্ধত অশোকৰ ১০ হাজাৰ সেনাৰ লগতে প্ৰায় ১ লাখ সৈন্য আৰু সাধাৰণ লোকৰ মৃত্যু হয়। যুদ্ধত জয়ী হ’লেও এই যুদ্ধই অগণন লোকলৈ কঢ়িয়াই অনা বিভীষিকা তেওঁ স্বচক্ষে দেখা পায় আৰু ইয়াৰ বাবে অনুতপ্ত হয়। ইয়াৰ পিছতেই তেওঁ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ নীতিসমূহ অনুসৰণ কৰে আৰু যুদ্ধ তথা হিংসা পৰিহাৰ কৰে। তেওঁ সমগ্ৰ ভাৰত আৰু এছিয়াতে বৌদ্ধ ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ হকে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰে। অশোকে অহিংসাৰ নীতি প্ৰৱৰ্ত্তন কৰি হিংসাত্মক ক্ৰীড়া আৰু বলপূৰ্বক কৰ্ম নিয়োজন নিষিদ্ধ কৰে। অৱশ্যে প্ৰশাসনীয় কাম-কাজ নিয়াৰিকৈ চলাবলৈ তেওঁ এক শক্তিশালী সেনাবাহিনী ৰাখিছিল। সমগ্ৰ এছিয়া আৰু ইউৰোপৰ সৈতেও অশোকে বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক বঢ়াই তোলে। প্ৰায় ৪০ বছৰীয়া শান্তি, সমন্বয় আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে সম্ৰাট অশোক ভাৰতৰ ইতিহাসৰ এক অন্যতম সফল শাসক হিচাপে পৰিগণিত। ১৮৫ খ্ৰী:পূ:ত অন্তিমজন মৌৰ্য ৰজা বৃহদ্ৰথ সেনাবাহিনীৰ এক পেৰেডৰ সময়ত হত্যাৰ বলি হয়।
কলিঙ্গ যুদ্ধ কেতিয়া হৈছিল?
{ "text": [ "২৬২-২৬১ খ্ৰী:পূ:" ], "answer_start": [ 131 ] }
1717
ৰজা হিচাপে তেওঁ আছিল উচ্চাকাংক্ষী আৰু আগ্ৰাসী। অশোকে ভাৰতবৰ্ষৰ দক্ষিণ আৰু পশ্চিম প্ৰান্তলৈকে একচ্ছত্ৰী আধিপত্য স্থাপন কৰিছিল। কিন্তু ২৬২-২৬১ খ্ৰী:পূ:ত হোৱা কলিঙ্গ যুদ্ধই সম্ৰাট অশোকৰ জীৱনৰ সুঁতি সলনি কৰে। এই যুদ্ধত অশোকৰ ১০ হাজাৰ সেনাৰ লগতে প্ৰায় ১ লাখ সৈন্য আৰু সাধাৰণ লোকৰ মৃত্যু হয়। যুদ্ধত জয়ী হ’লেও এই যুদ্ধই অগণন লোকলৈ কঢ়িয়াই অনা বিভীষিকা তেওঁ স্বচক্ষে দেখা পায় আৰু ইয়াৰ বাবে অনুতপ্ত হয়। ইয়াৰ পিছতেই তেওঁ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ নীতিসমূহ অনুসৰণ কৰে আৰু যুদ্ধ তথা হিংসা পৰিহাৰ কৰে। তেওঁ সমগ্ৰ ভাৰত আৰু এছিয়াতে বৌদ্ধ ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ হকে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰে। অশোকে অহিংসাৰ নীতি প্ৰৱৰ্ত্তন কৰি হিংসাত্মক ক্ৰীড়া আৰু বলপূৰ্বক কৰ্ম নিয়োজন নিষিদ্ধ কৰে। অৱশ্যে প্ৰশাসনীয় কাম-কাজ নিয়াৰিকৈ চলাবলৈ তেওঁ এক শক্তিশালী সেনাবাহিনী ৰাখিছিল। সমগ্ৰ এছিয়া আৰু ইউৰোপৰ সৈতেও অশোকে বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক বঢ়াই তোলে। প্ৰায় ৪০ বছৰীয়া শান্তি, সমন্বয় আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে সম্ৰাট অশোক ভাৰতৰ ইতিহাসৰ এক অন্যতম সফল শাসক হিচাপে পৰিগণিত। ১৮৫ খ্ৰী:পূ:ত অন্তিমজন মৌৰ্য ৰজা বৃহদ্ৰথ সেনাবাহিনীৰ এক পেৰেডৰ সময়ত হত্যাৰ বলি হয়।
ৰজা হিচাপে অশোক কেনে আছিল?
{ "text": [ "উচ্চাকাংক্ষী আৰু আগ্ৰাসী" ], "answer_start": [ 21 ] }
1718
ৰজা হিচাপে তেওঁ আছিল উচ্চাকাংক্ষী আৰু আগ্ৰাসী। অশোকে ভাৰতবৰ্ষৰ দক্ষিণ আৰু পশ্চিম প্ৰান্তলৈকে একচ্ছত্ৰী আধিপত্য স্থাপন কৰিছিল। কিন্তু ২৬২-২৬১ খ্ৰী:পূ:ত হোৱা কলিঙ্গ যুদ্ধই সম্ৰাট অশোকৰ জীৱনৰ সুঁতি সলনি কৰে। এই যুদ্ধত অশোকৰ ১০ হাজাৰ সেনাৰ লগতে প্ৰায় ১ লাখ সৈন্য আৰু সাধাৰণ লোকৰ মৃত্যু হয়। যুদ্ধত জয়ী হ’লেও এই যুদ্ধই অগণন লোকলৈ কঢ়িয়াই অনা বিভীষিকা তেওঁ স্বচক্ষে দেখা পায় আৰু ইয়াৰ বাবে অনুতপ্ত হয়। ইয়াৰ পিছতেই তেওঁ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ নীতিসমূহ অনুসৰণ কৰে আৰু যুদ্ধ তথা হিংসা পৰিহাৰ কৰে। তেওঁ সমগ্ৰ ভাৰত আৰু এছিয়াতে বৌদ্ধ ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ হকে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰে। অশোকে অহিংসাৰ নীতি প্ৰৱৰ্ত্তন কৰি হিংসাত্মক ক্ৰীড়া আৰু বলপূৰ্বক কৰ্ম নিয়োজন নিষিদ্ধ কৰে। অৱশ্যে প্ৰশাসনীয় কাম-কাজ নিয়াৰিকৈ চলাবলৈ তেওঁ এক শক্তিশালী সেনাবাহিনী ৰাখিছিল। সমগ্ৰ এছিয়া আৰু ইউৰোপৰ সৈতেও অশোকে বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক বঢ়াই তোলে। প্ৰায় ৪০ বছৰীয়া শান্তি, সমন্বয় আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে সম্ৰাট অশোক ভাৰতৰ ইতিহাসৰ এক অন্যতম সফল শাসক হিচাপে পৰিগণিত। ১৮৫ খ্ৰী:পূ:ত অন্তিমজন মৌৰ্য ৰজা বৃহদ্ৰথ সেনাবাহিনীৰ এক পেৰেডৰ সময়ত হত্যাৰ বলি হয়।
কলিঙ্গ যুদ্ধত অশোকৰ সৈন্যৰ কিমানজন সৈনিকৰ মৃত্যু হৈছিল?
{ "text": [ "১০ হাজাৰ" ], "answer_start": [ 218 ] }
1719
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে ভাৰতৰ কলকাতাৰ জোড়াসাঁকোৰ বিখ্যাত ঠাকুৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। পিতৃ দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ আৰু মাতৃ সাৰদা দেবীৰ ১৪টা সন্তানৰ মাজত ১৩ নম্বৰজন আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ। তেওঁৰ সৰুতে মতা নাম আছিল ৰবি। ১১ বছৰ বয়সত তেওঁৰ লগুণদিয়নী সম্পন্ন হোৱাৰ পাচত ১৮৭৩ চনৰ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ৰবীন্দ্ৰনাথে পিতৃৰ লগত ভাৰত ভ্ৰমণৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁ ভ্ৰমণ কৰা ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইসমূহৰ ভিতৰত আছিল তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি থকা শান্তিনিকেতন , অমৃতসৰ আৰু বৰ্তমান হিমাচল প্ৰদেশৰ শৈলনগৰী ডেলহাউচি। তাতে তেওঁ বিভিন্ন ব্যক্তিৰ জীৱনী পঢ়িল, অধ্যয়ন কৰিলে ইতিহাস, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান, আধুনিক বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃত। একেলগে তেওঁলোকে কালিদাসৰ ধ্ৰুপদী কাব্যৰ বিভিন্ন পৰ্যালোচনা কৰিলে। ১৮৭৭ চনত তেওঁৰ প্ৰথম সাহিত্যকৰ্ম প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ মাজত আছিল মৈথিলি শৈলীত লিখা কিছু সুদীৰ্ঘ কবিতা। এই ধৰণৰ কবিতা প্ৰথম লিখিছিল কবি বিদ্যাপতিয়ে। এইলানি কবিতা সম্পৰ্কে তেওঁ উল্লেখ কৰিছে যে, এইবিলাক হৈছে ভানুসিংহৰ(সপ্তদশ শতাব্দীৰ বৈষ্ণৱ কবি) হেৰাই যোৱা কাব্য-সংগ্ৰহ। সেই একে বছৰতে তেওঁ লিখে ভিক্ষাৰিনী নামৰ গল্পটি, যি বঙালী সাহিত্যৰ প্ৰথম চুটিগল্পৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। ১৮৮২ চনত তেওঁৰ বিখ্যাত কাব্যগ্ৰন্থ সন্ধ্যা সংগীত প্ৰকাশিত হয়। "নিৰ্ঝৰেৰ স্বপ্নভঙ্গ" নামৰ বিখ্যাত কবিতাটি এই কাব্যগ্ৰন্থৰে অন্তৰ্গত। ১৮৭৮ চনত বেৰিষ্টাৰ হোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰবীন্দ্ৰনাথে ইংলেণ্ডলৈ যাত্ৰা কৰে। তাত ব্ৰাইটনৰ এখন পাব্লিক স্কুলত তেওঁ নামভৰ্তি কৰে। তাৰপিছত তেওঁ ইউনিভাৰ্চিটি কলেজ লণ্ডনত পঢ়াশুনা কৰে। ১৮৮০ চনত তেওঁ কোনো ডিগ্ৰী লাভ নকৰাকৈ ভাৰতলৈ ঘূৰি আহে। ১৮৮৩ চনত তেওঁ মৃণালিনী দেবীক বিয়া কৰায়। জন্মৰ সময়ত মৃণালিনীৰ ঘৰত মতা নাম আছিল ভৱতাৰিণী (১৮৭৩ - ১৯০২)। তেওঁলোকৰ পাঁচটি সন্তানৰ জন্ম হৈছিল যদিও তাৰ মাজতে দুটি শিশুকালতেই মৃত্যুৰ মুখত পৰে। । ১৮৯০ চনৰপৰা ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহত থকা তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি চোৱাচিতা কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। এইখিনি সময়ত তেওঁ "জমিদাৰ বাবু" নামেৰে পৰিচিত আছিল। এইছোৱা সময়তে ৰবীন্দ্ৰনাথে অনেক গল্প ৰচনা কৰে। তেওঁৰ তিনিটা খণ্ডত ৰচিত বিখ্যাত গল্প সংকলন গল্পগুচ্ছৰ (য'ত মুঠ ৮৪টা চুটিগল্প আছে) প্ৰায় আধাসংখ্যক গল্প এইখিনি সময়তেই তেওঁ ৰচনা কৰে। এই গল্পসমূহত ব্যঙ্গ তথা আবেগৰ সমন্বয়ত গ্ৰামীণ বাংলাৰ সঠিক চিত্ৰ নিপুণভাবে ফুটি উঠিছে। ১৯০১ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহ ত্যাগ কৰি শান্তিনিকেতনৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁৰ শান্তিনিকেতনলৈ যোৱাৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল এখন আশ্ৰম স্থাপন কৰা। এই আশ্ৰমত তেওঁ গঢ়ি তোলে এটি মাৰ্বল পাথৰেৰে সুশোভিত মন্দিৰ, এখন বিদ্যালয়, বাগিচা আৰু গ্ৰন্থাগাৰ।
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ জন্ম ক’ত হৈছিল?
{ "text": [ "জোড়াসাঁকো" ], "answer_start": [ 33 ] }
1720
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে ভাৰতৰ কলকাতাৰ জোড়াসাঁকোৰ বিখ্যাত ঠাকুৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। পিতৃ দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ আৰু মাতৃ সাৰদা দেবীৰ ১৪টা সন্তানৰ মাজত ১৩ নম্বৰজন আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ। তেওঁৰ সৰুতে মতা নাম আছিল ৰবি। ১১ বছৰ বয়সত তেওঁৰ লগুণদিয়নী সম্পন্ন হোৱাৰ পাচত ১৮৭৩ চনৰ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ৰবীন্দ্ৰনাথে পিতৃৰ লগত ভাৰত ভ্ৰমণৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁ ভ্ৰমণ কৰা ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইসমূহৰ ভিতৰত আছিল তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি থকা শান্তিনিকেতন , অমৃতসৰ আৰু বৰ্তমান হিমাচল প্ৰদেশৰ শৈলনগৰী ডেলহাউচি। তাতে তেওঁ বিভিন্ন ব্যক্তিৰ জীৱনী পঢ়িল, অধ্যয়ন কৰিলে ইতিহাস, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান, আধুনিক বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃত। একেলগে তেওঁলোকে কালিদাসৰ ধ্ৰুপদী কাব্যৰ বিভিন্ন পৰ্যালোচনা কৰিলে। ১৮৭৭ চনত তেওঁৰ প্ৰথম সাহিত্যকৰ্ম প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ মাজত আছিল মৈথিলি শৈলীত লিখা কিছু সুদীৰ্ঘ কবিতা। এই ধৰণৰ কবিতা প্ৰথম লিখিছিল কবি বিদ্যাপতিয়ে। এইলানি কবিতা সম্পৰ্কে তেওঁ উল্লেখ কৰিছে যে, এইবিলাক হৈছে ভানুসিংহৰ(সপ্তদশ শতাব্দীৰ বৈষ্ণৱ কবি) হেৰাই যোৱা কাব্য-সংগ্ৰহ। সেই একে বছৰতে তেওঁ লিখে ভিক্ষাৰিনী নামৰ গল্পটি, যি বঙালী সাহিত্যৰ প্ৰথম চুটিগল্পৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। ১৮৮২ চনত তেওঁৰ বিখ্যাত কাব্যগ্ৰন্থ সন্ধ্যা সংগীত প্ৰকাশিত হয়। "নিৰ্ঝৰেৰ স্বপ্নভঙ্গ" নামৰ বিখ্যাত কবিতাটি এই কাব্যগ্ৰন্থৰে অন্তৰ্গত। ১৮৭৮ চনত বেৰিষ্টাৰ হোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰবীন্দ্ৰনাথে ইংলেণ্ডলৈ যাত্ৰা কৰে। তাত ব্ৰাইটনৰ এখন পাব্লিক স্কুলত তেওঁ নামভৰ্তি কৰে। তাৰপিছত তেওঁ ইউনিভাৰ্চিটি কলেজ লণ্ডনত পঢ়াশুনা কৰে। ১৮৮০ চনত তেওঁ কোনো ডিগ্ৰী লাভ নকৰাকৈ ভাৰতলৈ ঘূৰি আহে। ১৮৮৩ চনত তেওঁ মৃণালিনী দেবীক বিয়া কৰায়। জন্মৰ সময়ত মৃণালিনীৰ ঘৰত মতা নাম আছিল ভৱতাৰিণী (১৮৭৩ - ১৯০২)। তেওঁলোকৰ পাঁচটি সন্তানৰ জন্ম হৈছিল যদিও তাৰ মাজতে দুটি শিশুকালতেই মৃত্যুৰ মুখত পৰে। । ১৮৯০ চনৰপৰা ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহত থকা তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি চোৱাচিতা কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। এইখিনি সময়ত তেওঁ "জমিদাৰ বাবু" নামেৰে পৰিচিত আছিল। এইছোৱা সময়তে ৰবীন্দ্ৰনাথে অনেক গল্প ৰচনা কৰে। তেওঁৰ তিনিটা খণ্ডত ৰচিত বিখ্যাত গল্প সংকলন গল্পগুচ্ছৰ (য'ত মুঠ ৮৪টা চুটিগল্প আছে) প্ৰায় আধাসংখ্যক গল্প এইখিনি সময়তেই তেওঁ ৰচনা কৰে। এই গল্পসমূহত ব্যঙ্গ তথা আবেগৰ সমন্বয়ত গ্ৰামীণ বাংলাৰ সঠিক চিত্ৰ নিপুণভাবে ফুটি উঠিছে। ১৯০১ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহ ত্যাগ কৰি শান্তিনিকেতনৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁৰ শান্তিনিকেতনলৈ যোৱাৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল এখন আশ্ৰম স্থাপন কৰা। এই আশ্ৰমত তেওঁ গঢ়ি তোলে এটি মাৰ্বল পাথৰেৰে সুশোভিত মন্দিৰ, এখন বিদ্যালয়, বাগিচা আৰু গ্ৰন্থাগাৰ।
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ মাকৰ নাম কি আছিল?
{ "text": [ "সাৰদা দেবী" ], "answer_start": [ 118 ] }
1721
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে ভাৰতৰ কলকাতাৰ জোড়াসাঁকোৰ বিখ্যাত ঠাকুৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। পিতৃ দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ আৰু মাতৃ সাৰদা দেবীৰ ১৪টা সন্তানৰ মাজত ১৩ নম্বৰজন আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ। তেওঁৰ সৰুতে মতা নাম আছিল ৰবি। ১১ বছৰ বয়সত তেওঁৰ লগুণদিয়নী সম্পন্ন হোৱাৰ পাচত ১৮৭৩ চনৰ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ৰবীন্দ্ৰনাথে পিতৃৰ লগত ভাৰত ভ্ৰমণৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁ ভ্ৰমণ কৰা ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইসমূহৰ ভিতৰত আছিল তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি থকা শান্তিনিকেতন , অমৃতসৰ আৰু বৰ্তমান হিমাচল প্ৰদেশৰ শৈলনগৰী ডেলহাউচি। তাতে তেওঁ বিভিন্ন ব্যক্তিৰ জীৱনী পঢ়িল, অধ্যয়ন কৰিলে ইতিহাস, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান, আধুনিক বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃত। একেলগে তেওঁলোকে কালিদাসৰ ধ্ৰুপদী কাব্যৰ বিভিন্ন পৰ্যালোচনা কৰিলে। ১৮৭৭ চনত তেওঁৰ প্ৰথম সাহিত্যকৰ্ম প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ মাজত আছিল মৈথিলি শৈলীত লিখা কিছু সুদীৰ্ঘ কবিতা। এই ধৰণৰ কবিতা প্ৰথম লিখিছিল কবি বিদ্যাপতিয়ে। এইলানি কবিতা সম্পৰ্কে তেওঁ উল্লেখ কৰিছে যে, এইবিলাক হৈছে ভানুসিংহৰ(সপ্তদশ শতাব্দীৰ বৈষ্ণৱ কবি) হেৰাই যোৱা কাব্য-সংগ্ৰহ। সেই একে বছৰতে তেওঁ লিখে ভিক্ষাৰিনী নামৰ গল্পটি, যি বঙালী সাহিত্যৰ প্ৰথম চুটিগল্পৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। ১৮৮২ চনত তেওঁৰ বিখ্যাত কাব্যগ্ৰন্থ সন্ধ্যা সংগীত প্ৰকাশিত হয়। "নিৰ্ঝৰেৰ স্বপ্নভঙ্গ" নামৰ বিখ্যাত কবিতাটি এই কাব্যগ্ৰন্থৰে অন্তৰ্গত। ১৮৭৮ চনত বেৰিষ্টাৰ হোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰবীন্দ্ৰনাথে ইংলেণ্ডলৈ যাত্ৰা কৰে। তাত ব্ৰাইটনৰ এখন পাব্লিক স্কুলত তেওঁ নামভৰ্তি কৰে। তাৰপিছত তেওঁ ইউনিভাৰ্চিটি কলেজ লণ্ডনত পঢ়াশুনা কৰে। ১৮৮০ চনত তেওঁ কোনো ডিগ্ৰী লাভ নকৰাকৈ ভাৰতলৈ ঘূৰি আহে। ১৮৮৩ চনত তেওঁ মৃণালিনী দেবীক বিয়া কৰায়। জন্মৰ সময়ত মৃণালিনীৰ ঘৰত মতা নাম আছিল ভৱতাৰিণী (১৮৭৩ - ১৯০২)। তেওঁলোকৰ পাঁচটি সন্তানৰ জন্ম হৈছিল যদিও তাৰ মাজতে দুটি শিশুকালতেই মৃত্যুৰ মুখত পৰে। । ১৮৯০ চনৰপৰা ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহত থকা তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি চোৱাচিতা কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। এইখিনি সময়ত তেওঁ "জমিদাৰ বাবু" নামেৰে পৰিচিত আছিল। এইছোৱা সময়তে ৰবীন্দ্ৰনাথে অনেক গল্প ৰচনা কৰে। তেওঁৰ তিনিটা খণ্ডত ৰচিত বিখ্যাত গল্প সংকলন গল্পগুচ্ছৰ (য'ত মুঠ ৮৪টা চুটিগল্প আছে) প্ৰায় আধাসংখ্যক গল্প এইখিনি সময়তেই তেওঁ ৰচনা কৰে। এই গল্পসমূহত ব্যঙ্গ তথা আবেগৰ সমন্বয়ত গ্ৰামীণ বাংলাৰ সঠিক চিত্ৰ নিপুণভাবে ফুটি উঠিছে। ১৯০১ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহ ত্যাগ কৰি শান্তিনিকেতনৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁৰ শান্তিনিকেতনলৈ যোৱাৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল এখন আশ্ৰম স্থাপন কৰা। এই আশ্ৰমত তেওঁ গঢ়ি তোলে এটি মাৰ্বল পাথৰেৰে সুশোভিত মন্দিৰ, এখন বিদ্যালয়, বাগিচা আৰু গ্ৰন্থাগাৰ।
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ দীঘল কবিতা সমূহৰ কিছুমান কি শৈলীত লিখা?
{ "text": [ "মৈথিলি" ], "answer_start": [ 713 ] }
1722
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে ভাৰতৰ কলকাতাৰ জোড়াসাঁকোৰ বিখ্যাত ঠাকুৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। পিতৃ দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ আৰু মাতৃ সাৰদা দেবীৰ ১৪টা সন্তানৰ মাজত ১৩ নম্বৰজন আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ। তেওঁৰ সৰুতে মতা নাম আছিল ৰবি। ১১ বছৰ বয়সত তেওঁৰ লগুণদিয়নী সম্পন্ন হোৱাৰ পাচত ১৮৭৩ চনৰ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ৰবীন্দ্ৰনাথে পিতৃৰ লগত ভাৰত ভ্ৰমণৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁ ভ্ৰমণ কৰা ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইসমূহৰ ভিতৰত আছিল তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি থকা শান্তিনিকেতন , অমৃতসৰ আৰু বৰ্তমান হিমাচল প্ৰদেশৰ শৈলনগৰী ডেলহাউচি। তাতে তেওঁ বিভিন্ন ব্যক্তিৰ জীৱনী পঢ়িল, অধ্যয়ন কৰিলে ইতিহাস, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান, আধুনিক বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃত। একেলগে তেওঁলোকে কালিদাসৰ ধ্ৰুপদী কাব্যৰ বিভিন্ন পৰ্যালোচনা কৰিলে। ১৮৭৭ চনত তেওঁৰ প্ৰথম সাহিত্যকৰ্ম প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ মাজত আছিল মৈথিলি শৈলীত লিখা কিছু সুদীৰ্ঘ কবিতা। এই ধৰণৰ কবিতা প্ৰথম লিখিছিল কবি বিদ্যাপতিয়ে। এইলানি কবিতা সম্পৰ্কে তেওঁ উল্লেখ কৰিছে যে, এইবিলাক হৈছে ভানুসিংহৰ(সপ্তদশ শতাব্দীৰ বৈষ্ণৱ কবি) হেৰাই যোৱা কাব্য-সংগ্ৰহ। সেই একে বছৰতে তেওঁ লিখে ভিক্ষাৰিনী নামৰ গল্পটি, যি বঙালী সাহিত্যৰ প্ৰথম চুটিগল্পৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। ১৮৮২ চনত তেওঁৰ বিখ্যাত কাব্যগ্ৰন্থ সন্ধ্যা সংগীত প্ৰকাশিত হয়। "নিৰ্ঝৰেৰ স্বপ্নভঙ্গ" নামৰ বিখ্যাত কবিতাটি এই কাব্যগ্ৰন্থৰে অন্তৰ্গত। ১৮৭৮ চনত বেৰিষ্টাৰ হোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰবীন্দ্ৰনাথে ইংলেণ্ডলৈ যাত্ৰা কৰে। তাত ব্ৰাইটনৰ এখন পাব্লিক স্কুলত তেওঁ নামভৰ্তি কৰে। তাৰপিছত তেওঁ ইউনিভাৰ্চিটি কলেজ লণ্ডনত পঢ়াশুনা কৰে। ১৮৮০ চনত তেওঁ কোনো ডিগ্ৰী লাভ নকৰাকৈ ভাৰতলৈ ঘূৰি আহে। ১৮৮৩ চনত তেওঁ মৃণালিনী দেবীক বিয়া কৰায়। জন্মৰ সময়ত মৃণালিনীৰ ঘৰত মতা নাম আছিল ভৱতাৰিণী (১৮৭৩ - ১৯০২)। তেওঁলোকৰ পাঁচটি সন্তানৰ জন্ম হৈছিল যদিও তাৰ মাজতে দুটি শিশুকালতেই মৃত্যুৰ মুখত পৰে। । ১৮৯০ চনৰপৰা ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহত থকা তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি চোৱাচিতা কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। এইখিনি সময়ত তেওঁ "জমিদাৰ বাবু" নামেৰে পৰিচিত আছিল। এইছোৱা সময়তে ৰবীন্দ্ৰনাথে অনেক গল্প ৰচনা কৰে। তেওঁৰ তিনিটা খণ্ডত ৰচিত বিখ্যাত গল্প সংকলন গল্পগুচ্ছৰ (য'ত মুঠ ৮৪টা চুটিগল্প আছে) প্ৰায় আধাসংখ্যক গল্প এইখিনি সময়তেই তেওঁ ৰচনা কৰে। এই গল্পসমূহত ব্যঙ্গ তথা আবেগৰ সমন্বয়ত গ্ৰামীণ বাংলাৰ সঠিক চিত্ৰ নিপুণভাবে ফুটি উঠিছে। ১৯০১ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহ ত্যাগ কৰি শান্তিনিকেতনৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁৰ শান্তিনিকেতনলৈ যোৱাৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল এখন আশ্ৰম স্থাপন কৰা। এই আশ্ৰমত তেওঁ গঢ়ি তোলে এটি মাৰ্বল পাথৰেৰে সুশোভিত মন্দিৰ, এখন বিদ্যালয়, বাগিচা আৰু গ্ৰন্থাগাৰ।
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ দেউতাকৰ নাম কি আছিল?
{ "text": [ "দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ" ], "answer_start": [ 90 ] }
1723
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে ভাৰতৰ কলকাতাৰ জোড়াসাঁকোৰ বিখ্যাত ঠাকুৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। পিতৃ দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ আৰু মাতৃ সাৰদা দেবীৰ ১৪টা সন্তানৰ মাজত ১৩ নম্বৰজন আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ। তেওঁৰ সৰুতে মতা নাম আছিল ৰবি। ১১ বছৰ বয়সত তেওঁৰ লগুণদিয়নী সম্পন্ন হোৱাৰ পাচত ১৮৭৩ চনৰ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ৰবীন্দ্ৰনাথে পিতৃৰ লগত ভাৰত ভ্ৰমণৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁ ভ্ৰমণ কৰা ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইসমূহৰ ভিতৰত আছিল তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি থকা শান্তিনিকেতন , অমৃতসৰ আৰু বৰ্তমান হিমাচল প্ৰদেশৰ শৈলনগৰী ডেলহাউচি। তাতে তেওঁ বিভিন্ন ব্যক্তিৰ জীৱনী পঢ়িল, অধ্যয়ন কৰিলে ইতিহাস, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান, আধুনিক বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃত। একেলগে তেওঁলোকে কালিদাসৰ ধ্ৰুপদী কাব্যৰ বিভিন্ন পৰ্যালোচনা কৰিলে। ১৮৭৭ চনত তেওঁৰ প্ৰথম সাহিত্যকৰ্ম প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ মাজত আছিল মৈথিলি শৈলীত লিখা কিছু সুদীৰ্ঘ কবিতা। এই ধৰণৰ কবিতা প্ৰথম লিখিছিল কবি বিদ্যাপতিয়ে। এইলানি কবিতা সম্পৰ্কে তেওঁ উল্লেখ কৰিছে যে, এইবিলাক হৈছে ভানুসিংহৰ(সপ্তদশ শতাব্দীৰ বৈষ্ণৱ কবি) হেৰাই যোৱা কাব্য-সংগ্ৰহ। সেই একে বছৰতে তেওঁ লিখে ভিক্ষাৰিনী নামৰ গল্পটি, যি বঙালী সাহিত্যৰ প্ৰথম চুটিগল্পৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। ১৮৮২ চনত তেওঁৰ বিখ্যাত কাব্যগ্ৰন্থ সন্ধ্যা সংগীত প্ৰকাশিত হয়। "নিৰ্ঝৰেৰ স্বপ্নভঙ্গ" নামৰ বিখ্যাত কবিতাটি এই কাব্যগ্ৰন্থৰে অন্তৰ্গত। ১৮৭৮ চনত বেৰিষ্টাৰ হোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰবীন্দ্ৰনাথে ইংলেণ্ডলৈ যাত্ৰা কৰে। তাত ব্ৰাইটনৰ এখন পাব্লিক স্কুলত তেওঁ নামভৰ্তি কৰে। তাৰপিছত তেওঁ ইউনিভাৰ্চিটি কলেজ লণ্ডনত পঢ়াশুনা কৰে। ১৮৮০ চনত তেওঁ কোনো ডিগ্ৰী লাভ নকৰাকৈ ভাৰতলৈ ঘূৰি আহে। ১৮৮৩ চনত তেওঁ মৃণালিনী দেবীক বিয়া কৰায়। জন্মৰ সময়ত মৃণালিনীৰ ঘৰত মতা নাম আছিল ভৱতাৰিণী (১৮৭৩ - ১৯০২)। তেওঁলোকৰ পাঁচটি সন্তানৰ জন্ম হৈছিল যদিও তাৰ মাজতে দুটি শিশুকালতেই মৃত্যুৰ মুখত পৰে। । ১৮৯০ চনৰপৰা ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহত থকা তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি চোৱাচিতা কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। এইখিনি সময়ত তেওঁ "জমিদাৰ বাবু" নামেৰে পৰিচিত আছিল। এইছোৱা সময়তে ৰবীন্দ্ৰনাথে অনেক গল্প ৰচনা কৰে। তেওঁৰ তিনিটা খণ্ডত ৰচিত বিখ্যাত গল্প সংকলন গল্পগুচ্ছৰ (য'ত মুঠ ৮৪টা চুটিগল্প আছে) প্ৰায় আধাসংখ্যক গল্প এইখিনি সময়তেই তেওঁ ৰচনা কৰে। এই গল্পসমূহত ব্যঙ্গ তথা আবেগৰ সমন্বয়ত গ্ৰামীণ বাংলাৰ সঠিক চিত্ৰ নিপুণভাবে ফুটি উঠিছে। ১৯০১ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহ ত্যাগ কৰি শান্তিনিকেতনৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁৰ শান্তিনিকেতনলৈ যোৱাৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল এখন আশ্ৰম স্থাপন কৰা। এই আশ্ৰমত তেওঁ গঢ়ি তোলে এটি মাৰ্বল পাথৰেৰে সুশোভিত মন্দিৰ, এখন বিদ্যালয়, বাগিচা আৰু গ্ৰন্থাগাৰ।
বঙালী সাহিত্যৰ প্ৰথম ছুটি গল্প হিচাপে কাক বিবেচনা কৰা হয়?
{ "text": [ "ভিক্ষাৰিনী" ], "answer_start": [ 938 ] }
1724
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে ভাৰতৰ কলকাতাৰ জোড়াসাঁকোৰ বিখ্যাত ঠাকুৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। পিতৃ দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ আৰু মাতৃ সাৰদা দেবীৰ ১৪টা সন্তানৰ মাজত ১৩ নম্বৰজন আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ। তেওঁৰ সৰুতে মতা নাম আছিল ৰবি। ১১ বছৰ বয়সত তেওঁৰ লগুণদিয়নী সম্পন্ন হোৱাৰ পাচত ১৮৭৩ চনৰ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ৰবীন্দ্ৰনাথে পিতৃৰ লগত ভাৰত ভ্ৰমণৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁ ভ্ৰমণ কৰা ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইসমূহৰ ভিতৰত আছিল তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি থকা শান্তিনিকেতন , অমৃতসৰ আৰু বৰ্তমান হিমাচল প্ৰদেশৰ শৈলনগৰী ডেলহাউচি। তাতে তেওঁ বিভিন্ন ব্যক্তিৰ জীৱনী পঢ়িল, অধ্যয়ন কৰিলে ইতিহাস, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান, আধুনিক বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃত। একেলগে তেওঁলোকে কালিদাসৰ ধ্ৰুপদী কাব্যৰ বিভিন্ন পৰ্যালোচনা কৰিলে। ১৮৭৭ চনত তেওঁৰ প্ৰথম সাহিত্যকৰ্ম প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ মাজত আছিল মৈথিলি শৈলীত লিখা কিছু সুদীৰ্ঘ কবিতা। এই ধৰণৰ কবিতা প্ৰথম লিখিছিল কবি বিদ্যাপতিয়ে। এইলানি কবিতা সম্পৰ্কে তেওঁ উল্লেখ কৰিছে যে, এইবিলাক হৈছে ভানুসিংহৰ(সপ্তদশ শতাব্দীৰ বৈষ্ণৱ কবি) হেৰাই যোৱা কাব্য-সংগ্ৰহ। সেই একে বছৰতে তেওঁ লিখে ভিক্ষাৰিনী নামৰ গল্পটি, যি বঙালী সাহিত্যৰ প্ৰথম চুটিগল্পৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। ১৮৮২ চনত তেওঁৰ বিখ্যাত কাব্যগ্ৰন্থ সন্ধ্যা সংগীত প্ৰকাশিত হয়। "নিৰ্ঝৰেৰ স্বপ্নভঙ্গ" নামৰ বিখ্যাত কবিতাটি এই কাব্যগ্ৰন্থৰে অন্তৰ্গত। ১৮৭৮ চনত বেৰিষ্টাৰ হোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰবীন্দ্ৰনাথে ইংলেণ্ডলৈ যাত্ৰা কৰে। তাত ব্ৰাইটনৰ এখন পাব্লিক স্কুলত তেওঁ নামভৰ্তি কৰে। তাৰপিছত তেওঁ ইউনিভাৰ্চিটি কলেজ লণ্ডনত পঢ়াশুনা কৰে। ১৮৮০ চনত তেওঁ কোনো ডিগ্ৰী লাভ নকৰাকৈ ভাৰতলৈ ঘূৰি আহে। ১৮৮৩ চনত তেওঁ মৃণালিনী দেবীক বিয়া কৰায়। জন্মৰ সময়ত মৃণালিনীৰ ঘৰত মতা নাম আছিল ভৱতাৰিণী (১৮৭৩ - ১৯০২)। তেওঁলোকৰ পাঁচটি সন্তানৰ জন্ম হৈছিল যদিও তাৰ মাজতে দুটি শিশুকালতেই মৃত্যুৰ মুখত পৰে। । ১৮৯০ চনৰপৰা ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহত থকা তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি চোৱাচিতা কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। এইখিনি সময়ত তেওঁ "জমিদাৰ বাবু" নামেৰে পৰিচিত আছিল। এইছোৱা সময়তে ৰবীন্দ্ৰনাথে অনেক গল্প ৰচনা কৰে। তেওঁৰ তিনিটা খণ্ডত ৰচিত বিখ্যাত গল্প সংকলন গল্পগুচ্ছৰ (য'ত মুঠ ৮৪টা চুটিগল্প আছে) প্ৰায় আধাসংখ্যক গল্প এইখিনি সময়তেই তেওঁ ৰচনা কৰে। এই গল্পসমূহত ব্যঙ্গ তথা আবেগৰ সমন্বয়ত গ্ৰামীণ বাংলাৰ সঠিক চিত্ৰ নিপুণভাবে ফুটি উঠিছে। ১৯০১ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহ ত্যাগ কৰি শান্তিনিকেতনৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁৰ শান্তিনিকেতনলৈ যোৱাৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল এখন আশ্ৰম স্থাপন কৰা। এই আশ্ৰমত তেওঁ গঢ়ি তোলে এটি মাৰ্বল পাথৰেৰে সুশোভিত মন্দিৰ, এখন বিদ্যালয়, বাগিচা আৰু গ্ৰন্থাগাৰ।
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে কেতিয়া নাইবেদ্য কাব্যপুথি নামৰ কবিতাৰ এখন কিতাপ প্ৰকাশ কৰিছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1725
ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে ভাৰতৰ কলকাতাৰ জোড়াসাঁকোৰ বিখ্যাত ঠাকুৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। পিতৃ দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ আৰু মাতৃ সাৰদা দেবীৰ ১৪টা সন্তানৰ মাজত ১৩ নম্বৰজন আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ। তেওঁৰ সৰুতে মতা নাম আছিল ৰবি। ১১ বছৰ বয়সত তেওঁৰ লগুণদিয়নী সম্পন্ন হোৱাৰ পাচত ১৮৭৩ চনৰ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ৰবীন্দ্ৰনাথে পিতৃৰ লগত ভাৰত ভ্ৰমণৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁ ভ্ৰমণ কৰা ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইসমূহৰ ভিতৰত আছিল তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি থকা শান্তিনিকেতন , অমৃতসৰ আৰু বৰ্তমান হিমাচল প্ৰদেশৰ শৈলনগৰী ডেলহাউচি। তাতে তেওঁ বিভিন্ন ব্যক্তিৰ জীৱনী পঢ়িল, অধ্যয়ন কৰিলে ইতিহাস, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান, আধুনিক বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃত। একেলগে তেওঁলোকে কালিদাসৰ ধ্ৰুপদী কাব্যৰ বিভিন্ন পৰ্যালোচনা কৰিলে। ১৮৭৭ চনত তেওঁৰ প্ৰথম সাহিত্যকৰ্ম প্ৰকাশিত হয়। ইয়াৰ মাজত আছিল মৈথিলি শৈলীত লিখা কিছু সুদীৰ্ঘ কবিতা। এই ধৰণৰ কবিতা প্ৰথম লিখিছিল কবি বিদ্যাপতিয়ে। এইলানি কবিতা সম্পৰ্কে তেওঁ উল্লেখ কৰিছে যে, এইবিলাক হৈছে ভানুসিংহৰ(সপ্তদশ শতাব্দীৰ বৈষ্ণৱ কবি) হেৰাই যোৱা কাব্য-সংগ্ৰহ। সেই একে বছৰতে তেওঁ লিখে ভিক্ষাৰিনী নামৰ গল্পটি, যি বঙালী সাহিত্যৰ প্ৰথম চুটিগল্পৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। ১৮৮২ চনত তেওঁৰ বিখ্যাত কাব্যগ্ৰন্থ সন্ধ্যা সংগীত প্ৰকাশিত হয়। "নিৰ্ঝৰেৰ স্বপ্নভঙ্গ" নামৰ বিখ্যাত কবিতাটি এই কাব্যগ্ৰন্থৰে অন্তৰ্গত। ১৮৭৮ চনত বেৰিষ্টাৰ হোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰবীন্দ্ৰনাথে ইংলেণ্ডলৈ যাত্ৰা কৰে। তাত ব্ৰাইটনৰ এখন পাব্লিক স্কুলত তেওঁ নামভৰ্তি কৰে। তাৰপিছত তেওঁ ইউনিভাৰ্চিটি কলেজ লণ্ডনত পঢ়াশুনা কৰে। ১৮৮০ চনত তেওঁ কোনো ডিগ্ৰী লাভ নকৰাকৈ ভাৰতলৈ ঘূৰি আহে। ১৮৮৩ চনত তেওঁ মৃণালিনী দেবীক বিয়া কৰায়। জন্মৰ সময়ত মৃণালিনীৰ ঘৰত মতা নাম আছিল ভৱতাৰিণী (১৮৭৩ - ১৯০২)। তেওঁলোকৰ পাঁচটি সন্তানৰ জন্ম হৈছিল যদিও তাৰ মাজতে দুটি শিশুকালতেই মৃত্যুৰ মুখত পৰে। । ১৮৯০ চনৰপৰা ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহত থকা তেওঁৰ পৈতৃক সম্পত্তি চোৱাচিতা কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। এইখিনি সময়ত তেওঁ "জমিদাৰ বাবু" নামেৰে পৰিচিত আছিল। এইছোৱা সময়তে ৰবীন্দ্ৰনাথে অনেক গল্প ৰচনা কৰে। তেওঁৰ তিনিটা খণ্ডত ৰচিত বিখ্যাত গল্প সংকলন গল্পগুচ্ছৰ (য'ত মুঠ ৮৪টা চুটিগল্প আছে) প্ৰায় আধাসংখ্যক গল্প এইখিনি সময়তেই তেওঁ ৰচনা কৰে। এই গল্পসমূহত ব্যঙ্গ তথা আবেগৰ সমন্বয়ত গ্ৰামীণ বাংলাৰ সঠিক চিত্ৰ নিপুণভাবে ফুটি উঠিছে। ১৯০১ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে শিলাইদহ ত্যাগ কৰি শান্তিনিকেতনৰ উদ্দেশ্যে যাত্ৰা কৰে। তেওঁৰ শান্তিনিকেতনলৈ যোৱাৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল এখন আশ্ৰম স্থাপন কৰা। এই আশ্ৰমত তেওঁ গঢ়ি তোলে এটি মাৰ্বল পাথৰেৰে সুশোভিত মন্দিৰ, এখন বিদ্যালয়, বাগিচা আৰু গ্ৰন্থাগাৰ।
দেবেন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ কেতিয়া মৃত্যু হৈছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1726
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সকলোতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য হৈছে তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ। চুটিগল্প, প্ৰবন্ধ, ভ্ৰমণকাহিনী আৰু নাটক ৰচনাতো তেখেত সিদ্ধহস্ত আছিল। গান আৰু কবিতাৰ পিছতে তেখেতৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ৰচনা হ'ল চুটিগল্প। তেখেতক বঙালী ভাষাৰ চুটিগল্পৰ প্ৰতিষ্ঠাতা বুলি গণ্য কৰা হয়। তেখেতৰ ৰচনাৰ ছান্দসিক, আশাবাদী আৰু গীতিধৰ্মী ৰূপে সহজেই সকলোকে আকৰ্ষম কৰে। সাধাৰণ বঙালীৰ জীৱনধাৰা আছিল তেখেতৰ ৰচনাৰ প্ৰধান উপজীৱ্য। ৰবীন্দ্ৰনাথে প্ৰথম প্ৰথম ভাতৃ জ্যোতিৰিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ অনূদিত মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা (Le Bourgeois Gentilhomme) নাটৰ প্ৰধান চৰিত্ৰৰ ৰূপায়ণৰ মাজেৰে আত্মপ্ৰকাশ কৰে। ২০ বছৰ বয়ষত তেওঁ প্ৰথম নাটক "বাল্মিকী" ৰচনা কৰে। ইয়াত ডকাইত ৰত্নাকৰে কেনেকৈ নিজৰ জীৱনদৰ্শন সলনি কৰি বাল্মিকী হৈ ৰামায়ণ ৰচনা কৰে তাক প্ৰতীয়মান কৰা হৈছে। ইয়াত তেওঁ বিভিন্ন নাট্যশৈলী আৰু ভাৱৰ প্ৰকাশ ঘটাইছে, যেনে কীৰ্তনৰ ব্যৱহাৰ, মাতাল গানত ঐতিহ্যবাহী ব্ৰিটিছ আৰু আইৰিচ লোকসংগীতৰ সূৰৰ সংকলন। ১৮৯০ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে বিসৰ্জন ৰচনা কৰেন যাক অনেকে তেওঁৰ ৰচিত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ নাটক বুলি বিবেচনা কৰে। তেওঁৰ পাচৰ ফালৰ নাটকবোৰত ৰূপকে বেচি প্ৰাধান্য পাইছে। এনে এখন উল্লেখযোগ্য নাটক "ডাকঘৰ। " ইয়াত এজন সৰু ল'ৰাই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ পৰা মুক্তি বিচাৰে আৰু অৱশেষত "শুই পৰে" (মৃত্যুৰ ৰূপক/প্ৰতীক)। সাৰ্ব জনীন আৱেদনসম্পন্ন "ডাকঘৰ"ৰ গল্পই ইউৰোপত যথেষ্ট সঁহাৰি পাইছিল। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ ভাষাত ল'ৰাটোৰ শুই পৰাৰ ৰূপকটোৱে "শুই পৰা" ৰূপকটোৱে "জাগতিক স্তুপীকৃত সম্পদ আৰু প্ৰচলিত বিশ্বাস"ৰ পৰা "আধ্যাত্মিক মুক্তি" সূচাইছে। আন এখন উল্লেখযোগ্য নাট "চন্দালিকা" এটা প্ৰাচীন বৌদ্ধ কিংবদন্তী লৈ গঢ়ি উঠিছে। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ শিষ্য আনন্দই এগৰাকী আদিবাসী ছোৱালীৰ পৰা পানী খুজি খোৱাৰ কথা বৰ্নোৱা হৈছে। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ বিখ্যাত নাটক "ৰক্তকৰবী"ত এজন লোভী ৰজাৰ কথা কোৱা হৈছে। ধনৰ লোভত তেওঁ প্ৰজাসকলক খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। নায়িকা নন্দিনীয়ে প্ৰজাসকলক একগোট কৰে আৰু এই অত্যাচাৰৰ অন্ত ঘটায়। তেওঁৰ অন্যান্য উল্লেখযোগ্য নাটক হৈছে "চিত্ৰাংগদা", "ৰাজা", মায়াৰ খেলা আদি। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্যপ্ৰধান নাটসমূহক "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" বুলি জনা যায়। তেখেতে ৰচনা কৰা নাটকসমূহ হ'ল-বিহাৰীলাল চক্ৰৱৰ্তী (১৮৩৫-১৮৯৪) আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ পূৰ্বসূৰী কবি।
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্য নাটিকা সমূহক কি বুলি জনা যায়?
{ "text": [ "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" ], "answer_start": [ 1789 ] }
1727
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সকলোতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য হৈছে তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ। চুটিগল্প, প্ৰবন্ধ, ভ্ৰমণকাহিনী আৰু নাটক ৰচনাতো তেখেত সিদ্ধহস্ত আছিল। গান আৰু কবিতাৰ পিছতে তেখেতৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ৰচনা হ'ল চুটিগল্প। তেখেতক বঙালী ভাষাৰ চুটিগল্পৰ প্ৰতিষ্ঠাতা বুলি গণ্য কৰা হয়। তেখেতৰ ৰচনাৰ ছান্দসিক, আশাবাদী আৰু গীতিধৰ্মী ৰূপে সহজেই সকলোকে আকৰ্ষম কৰে। সাধাৰণ বঙালীৰ জীৱনধাৰা আছিল তেখেতৰ ৰচনাৰ প্ৰধান উপজীৱ্য। ৰবীন্দ্ৰনাথে প্ৰথম প্ৰথম ভাতৃ জ্যোতিৰিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ অনূদিত মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা (Le Bourgeois Gentilhomme) নাটৰ প্ৰধান চৰিত্ৰৰ ৰূপায়ণৰ মাজেৰে আত্মপ্ৰকাশ কৰে। ২০ বছৰ বয়ষত তেওঁ প্ৰথম নাটক "বাল্মিকী" ৰচনা কৰে। ইয়াত ডকাইত ৰত্নাকৰে কেনেকৈ নিজৰ জীৱনদৰ্শন সলনি কৰি বাল্মিকী হৈ ৰামায়ণ ৰচনা কৰে তাক প্ৰতীয়মান কৰা হৈছে। ইয়াত তেওঁ বিভিন্ন নাট্যশৈলী আৰু ভাৱৰ প্ৰকাশ ঘটাইছে, যেনে কীৰ্তনৰ ব্যৱহাৰ, মাতাল গানত ঐতিহ্যবাহী ব্ৰিটিছ আৰু আইৰিচ লোকসংগীতৰ সূৰৰ সংকলন। ১৮৯০ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে বিসৰ্জন ৰচনা কৰেন যাক অনেকে তেওঁৰ ৰচিত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ নাটক বুলি বিবেচনা কৰে। তেওঁৰ পাচৰ ফালৰ নাটকবোৰত ৰূপকে বেচি প্ৰাধান্য পাইছে। এনে এখন উল্লেখযোগ্য নাটক "ডাকঘৰ। " ইয়াত এজন সৰু ল'ৰাই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ পৰা মুক্তি বিচাৰে আৰু অৱশেষত "শুই পৰে" (মৃত্যুৰ ৰূপক/প্ৰতীক)। সাৰ্ব জনীন আৱেদনসম্পন্ন "ডাকঘৰ"ৰ গল্পই ইউৰোপত যথেষ্ট সঁহাৰি পাইছিল। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ ভাষাত ল'ৰাটোৰ শুই পৰাৰ ৰূপকটোৱে "শুই পৰা" ৰূপকটোৱে "জাগতিক স্তুপীকৃত সম্পদ আৰু প্ৰচলিত বিশ্বাস"ৰ পৰা "আধ্যাত্মিক মুক্তি" সূচাইছে। আন এখন উল্লেখযোগ্য নাট "চন্দালিকা" এটা প্ৰাচীন বৌদ্ধ কিংবদন্তী লৈ গঢ়ি উঠিছে। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ শিষ্য আনন্দই এগৰাকী আদিবাসী ছোৱালীৰ পৰা পানী খুজি খোৱাৰ কথা বৰ্নোৱা হৈছে। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ বিখ্যাত নাটক "ৰক্তকৰবী"ত এজন লোভী ৰজাৰ কথা কোৱা হৈছে। ধনৰ লোভত তেওঁ প্ৰজাসকলক খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। নায়িকা নন্দিনীয়ে প্ৰজাসকলক একগোট কৰে আৰু এই অত্যাচাৰৰ অন্ত ঘটায়। তেওঁৰ অন্যান্য উল্লেখযোগ্য নাটক হৈছে "চিত্ৰাংগদা", "ৰাজা", মায়াৰ খেলা আদি। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্যপ্ৰধান নাটসমূহক "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" বুলি জনা যায়। তেখেতে ৰচনা কৰা নাটকসমূহ হ'ল-বিহাৰীলাল চক্ৰৱৰ্তী (১৮৩৫-১৮৯৪) আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ পূৰ্বসূৰী কবি।
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ দ্বাৰা ৰচিত আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য কি?
{ "text": [ "তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ" ], "answer_start": [ 44 ] }
1728
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সকলোতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য হৈছে তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ। চুটিগল্প, প্ৰবন্ধ, ভ্ৰমণকাহিনী আৰু নাটক ৰচনাতো তেখেত সিদ্ধহস্ত আছিল। গান আৰু কবিতাৰ পিছতে তেখেতৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ৰচনা হ'ল চুটিগল্প। তেখেতক বঙালী ভাষাৰ চুটিগল্পৰ প্ৰতিষ্ঠাতা বুলি গণ্য কৰা হয়। তেখেতৰ ৰচনাৰ ছান্দসিক, আশাবাদী আৰু গীতিধৰ্মী ৰূপে সহজেই সকলোকে আকৰ্ষম কৰে। সাধাৰণ বঙালীৰ জীৱনধাৰা আছিল তেখেতৰ ৰচনাৰ প্ৰধান উপজীৱ্য। ৰবীন্দ্ৰনাথে প্ৰথম প্ৰথম ভাতৃ জ্যোতিৰিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ অনূদিত মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা (Le Bourgeois Gentilhomme) নাটৰ প্ৰধান চৰিত্ৰৰ ৰূপায়ণৰ মাজেৰে আত্মপ্ৰকাশ কৰে। ২০ বছৰ বয়ষত তেওঁ প্ৰথম নাটক "বাল্মিকী" ৰচনা কৰে। ইয়াত ডকাইত ৰত্নাকৰে কেনেকৈ নিজৰ জীৱনদৰ্শন সলনি কৰি বাল্মিকী হৈ ৰামায়ণ ৰচনা কৰে তাক প্ৰতীয়মান কৰা হৈছে। ইয়াত তেওঁ বিভিন্ন নাট্যশৈলী আৰু ভাৱৰ প্ৰকাশ ঘটাইছে, যেনে কীৰ্তনৰ ব্যৱহাৰ, মাতাল গানত ঐতিহ্যবাহী ব্ৰিটিছ আৰু আইৰিচ লোকসংগীতৰ সূৰৰ সংকলন। ১৮৯০ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে বিসৰ্জন ৰচনা কৰেন যাক অনেকে তেওঁৰ ৰচিত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ নাটক বুলি বিবেচনা কৰে। তেওঁৰ পাচৰ ফালৰ নাটকবোৰত ৰূপকে বেচি প্ৰাধান্য পাইছে। এনে এখন উল্লেখযোগ্য নাটক "ডাকঘৰ। " ইয়াত এজন সৰু ল'ৰাই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ পৰা মুক্তি বিচাৰে আৰু অৱশেষত "শুই পৰে" (মৃত্যুৰ ৰূপক/প্ৰতীক)। সাৰ্ব জনীন আৱেদনসম্পন্ন "ডাকঘৰ"ৰ গল্পই ইউৰোপত যথেষ্ট সঁহাৰি পাইছিল। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ ভাষাত ল'ৰাটোৰ শুই পৰাৰ ৰূপকটোৱে "শুই পৰা" ৰূপকটোৱে "জাগতিক স্তুপীকৃত সম্পদ আৰু প্ৰচলিত বিশ্বাস"ৰ পৰা "আধ্যাত্মিক মুক্তি" সূচাইছে। আন এখন উল্লেখযোগ্য নাট "চন্দালিকা" এটা প্ৰাচীন বৌদ্ধ কিংবদন্তী লৈ গঢ়ি উঠিছে। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ শিষ্য আনন্দই এগৰাকী আদিবাসী ছোৱালীৰ পৰা পানী খুজি খোৱাৰ কথা বৰ্নোৱা হৈছে। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ বিখ্যাত নাটক "ৰক্তকৰবী"ত এজন লোভী ৰজাৰ কথা কোৱা হৈছে। ধনৰ লোভত তেওঁ প্ৰজাসকলক খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। নায়িকা নন্দিনীয়ে প্ৰজাসকলক একগোট কৰে আৰু এই অত্যাচাৰৰ অন্ত ঘটায়। তেওঁৰ অন্যান্য উল্লেখযোগ্য নাটক হৈছে "চিত্ৰাংগদা", "ৰাজা", মায়াৰ খেলা আদি। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্যপ্ৰধান নাটসমূহক "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" বুলি জনা যায়। তেখেতে ৰচনা কৰা নাটকসমূহ হ'ল-বিহাৰীলাল চক্ৰৱৰ্তী (১৮৩৫-১৮৯৪) আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ পূৰ্বসূৰী কবি।
জ্যোতিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে অনুবাদ কৰা নাটখনৰ নাম কি?
{ "text": [ "মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা" ], "answer_start": [ 451 ] }
1729
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সকলোতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য হৈছে তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ। চুটিগল্প, প্ৰবন্ধ, ভ্ৰমণকাহিনী আৰু নাটক ৰচনাতো তেখেত সিদ্ধহস্ত আছিল। গান আৰু কবিতাৰ পিছতে তেখেতৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ৰচনা হ'ল চুটিগল্প। তেখেতক বঙালী ভাষাৰ চুটিগল্পৰ প্ৰতিষ্ঠাতা বুলি গণ্য কৰা হয়। তেখেতৰ ৰচনাৰ ছান্দসিক, আশাবাদী আৰু গীতিধৰ্মী ৰূপে সহজেই সকলোকে আকৰ্ষম কৰে। সাধাৰণ বঙালীৰ জীৱনধাৰা আছিল তেখেতৰ ৰচনাৰ প্ৰধান উপজীৱ্য। ৰবীন্দ্ৰনাথে প্ৰথম প্ৰথম ভাতৃ জ্যোতিৰিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ অনূদিত মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা (Le Bourgeois Gentilhomme) নাটৰ প্ৰধান চৰিত্ৰৰ ৰূপায়ণৰ মাজেৰে আত্মপ্ৰকাশ কৰে। ২০ বছৰ বয়ষত তেওঁ প্ৰথম নাটক "বাল্মিকী" ৰচনা কৰে। ইয়াত ডকাইত ৰত্নাকৰে কেনেকৈ নিজৰ জীৱনদৰ্শন সলনি কৰি বাল্মিকী হৈ ৰামায়ণ ৰচনা কৰে তাক প্ৰতীয়মান কৰা হৈছে। ইয়াত তেওঁ বিভিন্ন নাট্যশৈলী আৰু ভাৱৰ প্ৰকাশ ঘটাইছে, যেনে কীৰ্তনৰ ব্যৱহাৰ, মাতাল গানত ঐতিহ্যবাহী ব্ৰিটিছ আৰু আইৰিচ লোকসংগীতৰ সূৰৰ সংকলন। ১৮৯০ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে বিসৰ্জন ৰচনা কৰেন যাক অনেকে তেওঁৰ ৰচিত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ নাটক বুলি বিবেচনা কৰে। তেওঁৰ পাচৰ ফালৰ নাটকবোৰত ৰূপকে বেচি প্ৰাধান্য পাইছে। এনে এখন উল্লেখযোগ্য নাটক "ডাকঘৰ। " ইয়াত এজন সৰু ল'ৰাই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ পৰা মুক্তি বিচাৰে আৰু অৱশেষত "শুই পৰে" (মৃত্যুৰ ৰূপক/প্ৰতীক)। সাৰ্ব জনীন আৱেদনসম্পন্ন "ডাকঘৰ"ৰ গল্পই ইউৰোপত যথেষ্ট সঁহাৰি পাইছিল। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ ভাষাত ল'ৰাটোৰ শুই পৰাৰ ৰূপকটোৱে "শুই পৰা" ৰূপকটোৱে "জাগতিক স্তুপীকৃত সম্পদ আৰু প্ৰচলিত বিশ্বাস"ৰ পৰা "আধ্যাত্মিক মুক্তি" সূচাইছে। আন এখন উল্লেখযোগ্য নাট "চন্দালিকা" এটা প্ৰাচীন বৌদ্ধ কিংবদন্তী লৈ গঢ়ি উঠিছে। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ শিষ্য আনন্দই এগৰাকী আদিবাসী ছোৱালীৰ পৰা পানী খুজি খোৱাৰ কথা বৰ্নোৱা হৈছে। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ বিখ্যাত নাটক "ৰক্তকৰবী"ত এজন লোভী ৰজাৰ কথা কোৱা হৈছে। ধনৰ লোভত তেওঁ প্ৰজাসকলক খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। নায়িকা নন্দিনীয়ে প্ৰজাসকলক একগোট কৰে আৰু এই অত্যাচাৰৰ অন্ত ঘটায়। তেওঁৰ অন্যান্য উল্লেখযোগ্য নাটক হৈছে "চিত্ৰাংগদা", "ৰাজা", মায়াৰ খেলা আদি। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্যপ্ৰধান নাটসমূহক "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" বুলি জনা যায়। তেখেতে ৰচনা কৰা নাটকসমূহ হ'ল-বিহাৰীলাল চক্ৰৱৰ্তী (১৮৩৫-১৮৯৪) আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ পূৰ্বসূৰী কবি।
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ কবিতা পুথিত কি স্পষ্টকৈ দেখা পোৱা যায়?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1730
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সকলোতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য হৈছে তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ। চুটিগল্প, প্ৰবন্ধ, ভ্ৰমণকাহিনী আৰু নাটক ৰচনাতো তেখেত সিদ্ধহস্ত আছিল। গান আৰু কবিতাৰ পিছতে তেখেতৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ৰচনা হ'ল চুটিগল্প। তেখেতক বঙালী ভাষাৰ চুটিগল্পৰ প্ৰতিষ্ঠাতা বুলি গণ্য কৰা হয়। তেখেতৰ ৰচনাৰ ছান্দসিক, আশাবাদী আৰু গীতিধৰ্মী ৰূপে সহজেই সকলোকে আকৰ্ষম কৰে। সাধাৰণ বঙালীৰ জীৱনধাৰা আছিল তেখেতৰ ৰচনাৰ প্ৰধান উপজীৱ্য। ৰবীন্দ্ৰনাথে প্ৰথম প্ৰথম ভাতৃ জ্যোতিৰিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ অনূদিত মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা (Le Bourgeois Gentilhomme) নাটৰ প্ৰধান চৰিত্ৰৰ ৰূপায়ণৰ মাজেৰে আত্মপ্ৰকাশ কৰে। ২০ বছৰ বয়ষত তেওঁ প্ৰথম নাটক "বাল্মিকী" ৰচনা কৰে। ইয়াত ডকাইত ৰত্নাকৰে কেনেকৈ নিজৰ জীৱনদৰ্শন সলনি কৰি বাল্মিকী হৈ ৰামায়ণ ৰচনা কৰে তাক প্ৰতীয়মান কৰা হৈছে। ইয়াত তেওঁ বিভিন্ন নাট্যশৈলী আৰু ভাৱৰ প্ৰকাশ ঘটাইছে, যেনে কীৰ্তনৰ ব্যৱহাৰ, মাতাল গানত ঐতিহ্যবাহী ব্ৰিটিছ আৰু আইৰিচ লোকসংগীতৰ সূৰৰ সংকলন। ১৮৯০ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে বিসৰ্জন ৰচনা কৰেন যাক অনেকে তেওঁৰ ৰচিত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ নাটক বুলি বিবেচনা কৰে। তেওঁৰ পাচৰ ফালৰ নাটকবোৰত ৰূপকে বেচি প্ৰাধান্য পাইছে। এনে এখন উল্লেখযোগ্য নাটক "ডাকঘৰ। " ইয়াত এজন সৰু ল'ৰাই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ পৰা মুক্তি বিচাৰে আৰু অৱশেষত "শুই পৰে" (মৃত্যুৰ ৰূপক/প্ৰতীক)। সাৰ্ব জনীন আৱেদনসম্পন্ন "ডাকঘৰ"ৰ গল্পই ইউৰোপত যথেষ্ট সঁহাৰি পাইছিল। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ ভাষাত ল'ৰাটোৰ শুই পৰাৰ ৰূপকটোৱে "শুই পৰা" ৰূপকটোৱে "জাগতিক স্তুপীকৃত সম্পদ আৰু প্ৰচলিত বিশ্বাস"ৰ পৰা "আধ্যাত্মিক মুক্তি" সূচাইছে। আন এখন উল্লেখযোগ্য নাট "চন্দালিকা" এটা প্ৰাচীন বৌদ্ধ কিংবদন্তী লৈ গঢ়ি উঠিছে। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ শিষ্য আনন্দই এগৰাকী আদিবাসী ছোৱালীৰ পৰা পানী খুজি খোৱাৰ কথা বৰ্নোৱা হৈছে। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ বিখ্যাত নাটক "ৰক্তকৰবী"ত এজন লোভী ৰজাৰ কথা কোৱা হৈছে। ধনৰ লোভত তেওঁ প্ৰজাসকলক খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। নায়িকা নন্দিনীয়ে প্ৰজাসকলক একগোট কৰে আৰু এই অত্যাচাৰৰ অন্ত ঘটায়। তেওঁৰ অন্যান্য উল্লেখযোগ্য নাটক হৈছে "চিত্ৰাংগদা", "ৰাজা", মায়াৰ খেলা আদি। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্যপ্ৰধান নাটসমূহক "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" বুলি জনা যায়। তেখেতে ৰচনা কৰা নাটকসমূহ হ'ল-বিহাৰীলাল চক্ৰৱৰ্তী (১৮৩৫-১৮৯৪) আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ পূৰ্বসূৰী কবি।
ৰবীন্দ্ৰনাথে ক’ত তেওঁৰ বক্তৃতা প্ৰকাশ কৰিছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1731
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সকলোতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য হৈছে তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ। চুটিগল্প, প্ৰবন্ধ, ভ্ৰমণকাহিনী আৰু নাটক ৰচনাতো তেখেত সিদ্ধহস্ত আছিল। গান আৰু কবিতাৰ পিছতে তেখেতৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ৰচনা হ'ল চুটিগল্প। তেখেতক বঙালী ভাষাৰ চুটিগল্পৰ প্ৰতিষ্ঠাতা বুলি গণ্য কৰা হয়। তেখেতৰ ৰচনাৰ ছান্দসিক, আশাবাদী আৰু গীতিধৰ্মী ৰূপে সহজেই সকলোকে আকৰ্ষম কৰে। সাধাৰণ বঙালীৰ জীৱনধাৰা আছিল তেখেতৰ ৰচনাৰ প্ৰধান উপজীৱ্য। ৰবীন্দ্ৰনাথে প্ৰথম প্ৰথম ভাতৃ জ্যোতিৰিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ অনূদিত মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা (Le Bourgeois Gentilhomme) নাটৰ প্ৰধান চৰিত্ৰৰ ৰূপায়ণৰ মাজেৰে আত্মপ্ৰকাশ কৰে। ২০ বছৰ বয়ষত তেওঁ প্ৰথম নাটক "বাল্মিকী" ৰচনা কৰে। ইয়াত ডকাইত ৰত্নাকৰে কেনেকৈ নিজৰ জীৱনদৰ্শন সলনি কৰি বাল্মিকী হৈ ৰামায়ণ ৰচনা কৰে তাক প্ৰতীয়মান কৰা হৈছে। ইয়াত তেওঁ বিভিন্ন নাট্যশৈলী আৰু ভাৱৰ প্ৰকাশ ঘটাইছে, যেনে কীৰ্তনৰ ব্যৱহাৰ, মাতাল গানত ঐতিহ্যবাহী ব্ৰিটিছ আৰু আইৰিচ লোকসংগীতৰ সূৰৰ সংকলন। ১৮৯০ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে বিসৰ্জন ৰচনা কৰেন যাক অনেকে তেওঁৰ ৰচিত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ নাটক বুলি বিবেচনা কৰে। তেওঁৰ পাচৰ ফালৰ নাটকবোৰত ৰূপকে বেচি প্ৰাধান্য পাইছে। এনে এখন উল্লেখযোগ্য নাটক "ডাকঘৰ। " ইয়াত এজন সৰু ল'ৰাই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ পৰা মুক্তি বিচাৰে আৰু অৱশেষত "শুই পৰে" (মৃত্যুৰ ৰূপক/প্ৰতীক)। সাৰ্ব জনীন আৱেদনসম্পন্ন "ডাকঘৰ"ৰ গল্পই ইউৰোপত যথেষ্ট সঁহাৰি পাইছিল। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ ভাষাত ল'ৰাটোৰ শুই পৰাৰ ৰূপকটোৱে "শুই পৰা" ৰূপকটোৱে "জাগতিক স্তুপীকৃত সম্পদ আৰু প্ৰচলিত বিশ্বাস"ৰ পৰা "আধ্যাত্মিক মুক্তি" সূচাইছে। আন এখন উল্লেখযোগ্য নাট "চন্দালিকা" এটা প্ৰাচীন বৌদ্ধ কিংবদন্তী লৈ গঢ়ি উঠিছে। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ শিষ্য আনন্দই এগৰাকী আদিবাসী ছোৱালীৰ পৰা পানী খুজি খোৱাৰ কথা বৰ্নোৱা হৈছে। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ বিখ্যাত নাটক "ৰক্তকৰবী"ত এজন লোভী ৰজাৰ কথা কোৱা হৈছে। ধনৰ লোভত তেওঁ প্ৰজাসকলক খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। নায়িকা নন্দিনীয়ে প্ৰজাসকলক একগোট কৰে আৰু এই অত্যাচাৰৰ অন্ত ঘটায়। তেওঁৰ অন্যান্য উল্লেখযোগ্য নাটক হৈছে "চিত্ৰাংগদা", "ৰাজা", মায়াৰ খেলা আদি। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্যপ্ৰধান নাটসমূহক "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" বুলি জনা যায়। তেখেতে ৰচনা কৰা নাটকসমূহ হ'ল-বিহাৰীলাল চক্ৰৱৰ্তী (১৮৩৫-১৮৯৪) আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ পূৰ্বসূৰী কবি।
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ দুখন কবিতাপুথিৰ নাম লিখা?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1732
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সকলোতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য হৈছে তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ। চুটিগল্প, প্ৰবন্ধ, ভ্ৰমণকাহিনী আৰু নাটক ৰচনাতো তেখেত সিদ্ধহস্ত আছিল। গান আৰু কবিতাৰ পিছতে তেখেতৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ৰচনা হ'ল চুটিগল্প। তেখেতক বঙালী ভাষাৰ চুটিগল্পৰ প্ৰতিষ্ঠাতা বুলি গণ্য কৰা হয়। তেখেতৰ ৰচনাৰ ছান্দসিক, আশাবাদী আৰু গীতিধৰ্মী ৰূপে সহজেই সকলোকে আকৰ্ষম কৰে। সাধাৰণ বঙালীৰ জীৱনধাৰা আছিল তেখেতৰ ৰচনাৰ প্ৰধান উপজীৱ্য। ৰবীন্দ্ৰনাথে প্ৰথম প্ৰথম ভাতৃ জ্যোতিৰিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ অনূদিত মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা (Le Bourgeois Gentilhomme) নাটৰ প্ৰধান চৰিত্ৰৰ ৰূপায়ণৰ মাজেৰে আত্মপ্ৰকাশ কৰে। ২০ বছৰ বয়ষত তেওঁ প্ৰথম নাটক "বাল্মিকী" ৰচনা কৰে। ইয়াত ডকাইত ৰত্নাকৰে কেনেকৈ নিজৰ জীৱনদৰ্শন সলনি কৰি বাল্মিকী হৈ ৰামায়ণ ৰচনা কৰে তাক প্ৰতীয়মান কৰা হৈছে। ইয়াত তেওঁ বিভিন্ন নাট্যশৈলী আৰু ভাৱৰ প্ৰকাশ ঘটাইছে, যেনে কীৰ্তনৰ ব্যৱহাৰ, মাতাল গানত ঐতিহ্যবাহী ব্ৰিটিছ আৰু আইৰিচ লোকসংগীতৰ সূৰৰ সংকলন। ১৮৯০ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে বিসৰ্জন ৰচনা কৰেন যাক অনেকে তেওঁৰ ৰচিত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ নাটক বুলি বিবেচনা কৰে। তেওঁৰ পাচৰ ফালৰ নাটকবোৰত ৰূপকে বেচি প্ৰাধান্য পাইছে। এনে এখন উল্লেখযোগ্য নাটক "ডাকঘৰ। " ইয়াত এজন সৰু ল'ৰাই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ পৰা মুক্তি বিচাৰে আৰু অৱশেষত "শুই পৰে" (মৃত্যুৰ ৰূপক/প্ৰতীক)। সাৰ্ব জনীন আৱেদনসম্পন্ন "ডাকঘৰ"ৰ গল্পই ইউৰোপত যথেষ্ট সঁহাৰি পাইছিল। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ ভাষাত ল'ৰাটোৰ শুই পৰাৰ ৰূপকটোৱে "শুই পৰা" ৰূপকটোৱে "জাগতিক স্তুপীকৃত সম্পদ আৰু প্ৰচলিত বিশ্বাস"ৰ পৰা "আধ্যাত্মিক মুক্তি" সূচাইছে। আন এখন উল্লেখযোগ্য নাট "চন্দালিকা" এটা প্ৰাচীন বৌদ্ধ কিংবদন্তী লৈ গঢ়ি উঠিছে। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ শিষ্য আনন্দই এগৰাকী আদিবাসী ছোৱালীৰ পৰা পানী খুজি খোৱাৰ কথা বৰ্নোৱা হৈছে। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ বিখ্যাত নাটক "ৰক্তকৰবী"ত এজন লোভী ৰজাৰ কথা কোৱা হৈছে। ধনৰ লোভত তেওঁ প্ৰজাসকলক খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। নায়িকা নন্দিনীয়ে প্ৰজাসকলক একগোট কৰে আৰু এই অত্যাচাৰৰ অন্ত ঘটায়। তেওঁৰ অন্যান্য উল্লেখযোগ্য নাটক হৈছে "চিত্ৰাংগদা", "ৰাজা", মায়াৰ খেলা আদি। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্যপ্ৰধান নাটসমূহক "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" বুলি জনা যায়। তেখেতে ৰচনা কৰা নাটকসমূহ হ'ল-বিহাৰীলাল চক্ৰৱৰ্তী (১৮৩৫-১৮৯৪) আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ পূৰ্বসূৰী কবি।
গীত আৰু কবিতাৰ পিছত ৰবীন্দ্ৰনাথে ৰচনা কৰা উল্লেখনীয় সাহিত্য কি?
{ "text": [ "চুটিগল্প" ], "answer_start": [ 69 ] }
1733
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ সকলোতকৈ প্ৰভাৱশালী সাহিত্য হৈছে তেখেতৰ গান আৰু কবিতাবোৰ। চুটিগল্প, প্ৰবন্ধ, ভ্ৰমণকাহিনী আৰু নাটক ৰচনাতো তেখেত সিদ্ধহস্ত আছিল। গান আৰু কবিতাৰ পিছতে তেখেতৰ আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী ৰচনা হ'ল চুটিগল্প। তেখেতক বঙালী ভাষাৰ চুটিগল্পৰ প্ৰতিষ্ঠাতা বুলি গণ্য কৰা হয়। তেখেতৰ ৰচনাৰ ছান্দসিক, আশাবাদী আৰু গীতিধৰ্মী ৰূপে সহজেই সকলোকে আকৰ্ষম কৰে। সাধাৰণ বঙালীৰ জীৱনধাৰা আছিল তেখেতৰ ৰচনাৰ প্ৰধান উপজীৱ্য। ৰবীন্দ্ৰনাথে প্ৰথম প্ৰথম ভাতৃ জ্যোতিৰিন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ অনূদিত মলিয়েৰৰ বুৰ্জোৱা (Le Bourgeois Gentilhomme) নাটৰ প্ৰধান চৰিত্ৰৰ ৰূপায়ণৰ মাজেৰে আত্মপ্ৰকাশ কৰে। ২০ বছৰ বয়ষত তেওঁ প্ৰথম নাটক "বাল্মিকী" ৰচনা কৰে। ইয়াত ডকাইত ৰত্নাকৰে কেনেকৈ নিজৰ জীৱনদৰ্শন সলনি কৰি বাল্মিকী হৈ ৰামায়ণ ৰচনা কৰে তাক প্ৰতীয়মান কৰা হৈছে। ইয়াত তেওঁ বিভিন্ন নাট্যশৈলী আৰু ভাৱৰ প্ৰকাশ ঘটাইছে, যেনে কীৰ্তনৰ ব্যৱহাৰ, মাতাল গানত ঐতিহ্যবাহী ব্ৰিটিছ আৰু আইৰিচ লোকসংগীতৰ সূৰৰ সংকলন। ১৮৯০ চনত ৰবীন্দ্ৰনাথে বিসৰ্জন ৰচনা কৰেন যাক অনেকে তেওঁৰ ৰচিত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ নাটক বুলি বিবেচনা কৰে। তেওঁৰ পাচৰ ফালৰ নাটকবোৰত ৰূপকে বেচি প্ৰাধান্য পাইছে। এনে এখন উল্লেখযোগ্য নাটক "ডাকঘৰ। " ইয়াত এজন সৰু ল'ৰাই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ পৰা মুক্তি বিচাৰে আৰু অৱশেষত "শুই পৰে" (মৃত্যুৰ ৰূপক/প্ৰতীক)। সাৰ্ব জনীন আৱেদনসম্পন্ন "ডাকঘৰ"ৰ গল্পই ইউৰোপত যথেষ্ট সঁহাৰি পাইছিল। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ ভাষাত ল'ৰাটোৰ শুই পৰাৰ ৰূপকটোৱে "শুই পৰা" ৰূপকটোৱে "জাগতিক স্তুপীকৃত সম্পদ আৰু প্ৰচলিত বিশ্বাস"ৰ পৰা "আধ্যাত্মিক মুক্তি" সূচাইছে। আন এখন উল্লেখযোগ্য নাট "চন্দালিকা" এটা প্ৰাচীন বৌদ্ধ কিংবদন্তী লৈ গঢ়ি উঠিছে। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ শিষ্য আনন্দই এগৰাকী আদিবাসী ছোৱালীৰ পৰা পানী খুজি খোৱাৰ কথা বৰ্নোৱা হৈছে। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ বিখ্যাত নাটক "ৰক্তকৰবী"ত এজন লোভী ৰজাৰ কথা কোৱা হৈছে। ধনৰ লোভত তেওঁ প্ৰজাসকলক খনিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। নায়িকা নন্দিনীয়ে প্ৰজাসকলক একগোট কৰে আৰু এই অত্যাচাৰৰ অন্ত ঘটায়। তেওঁৰ অন্যান্য উল্লেখযোগ্য নাটক হৈছে "চিত্ৰাংগদা", "ৰাজা", মায়াৰ খেলা আদি। ৰবীন্দ্ৰনাথৰ নৃত্যপ্ৰধান নাটসমূহক "ৰবীন্দ্ৰ নৃত্যনাট্য" বুলি জনা যায়। তেখেতে ৰচনা কৰা নাটকসমূহ হ'ল-বিহাৰীলাল চক্ৰৱৰ্তী (১৮৩৫-১৮৯৪) আছিল ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ পূৰ্বসূৰী কবি।
ৰবীন্দ্ৰনাথৰ প্ৰথম নাটৰ নাম কি?
{ "text": [ "বাল্মিকী" ], "answer_start": [ 577 ] }
1734
ৰাখী এই উৎসৱটো কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হ'ল এই কথা কোনেও সঠিককৈ ক'ব নোৱাৰে। পুৰণি এটা আখ্যান মতে দানৱ আৰু দেৱতাৰ যুদ্ধত যেতিয়া দেৱতা সকল দুৰ্বলৰ দৰে অনুভৱ হল তেতিয়া দেৱতাৰ ৰজা ইন্দ্ৰ দেৱ বৃহস্পতিৰ কাষ চাপিল। বৃহস্পতিৰ আগত কোৱা সকলো কথা ইন্দ্ৰৰ পত্নীয়ে শুনি আছিল আৰু তাই এডাল ৰেচমৰ সূতাত কিছু মন্ত্ৰ শক্তিৰে পবিত্ৰ কৰি ইন্দ্ৰৰ হাতত বান্ধি দিলে। সংযোগ ক্ৰমে সেই দিনা শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথি আছিল আৰু কিছু মানুহৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই ৰাখী বন্ধন উৎসৱটি প্ৰচলিত হৈ আহিছে। মহাভাৰতত আছে কোনো এখন যুদ্ধত শ্ৰীকৃষ্ণ আঘাত প্ৰাপ্ত হোৱাত পাণ্ডৱৰ স্ত্ৰী দ্ৰৌপদীয়ে তেওঁৰ শাৰীৰ আঁচলখন ফালি আঘাত প্ৰাপ্ত ঠাই ডোখৰত বান্ধি দিছিলে। এই কাৰ্য্যত কৃষ্ণ অভিভূত হৈ যায়। তাৰ বহু বছৰৰ পূৰ্বে কৌৰৱৰ লগত পাশা খেলত পৰাজিত হোৱাত দৌপদীক কৌৰৱৰ ৰাজ সভাত অপমান কৰে আৰু বস্ত্ৰ হৰণ কৰিবলৈ যাওঁতে কৃষ্ণই দৌপদীৰ সন্মান ৰক্ষা কৰিবৰ বাবে নিজ মায়াৰে তেওঁক বস্ত্ৰ দান কৰিছিল। কিছু লোকৰ মতে এইদৰেই ৰাখীবন্ধন প্ৰচলন হ'ল। আন এটি গল্পৰ মতে দৈতৰাজ বলি বিষ্ণুৰ ভক্ত আছিল। বিষ্ণুয়ে বৈকুণ্ঠ এৰি বলিৰ ৰাজ্য ৰক্ষা কৰিবলৈ আহে। বিষ্ণুৰ স্ত্ৰী লক্ষ্মী দেৱীয়ে স্বামীক পুনৰ ঘূৰাই নিবৰ বাবে এজনী সাধাৰণ মহিলাৰ ৰূপ ধৰে। লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলিক কয় যে যোৱা বহু দিনৰ পৰা তেওঁৰ স্বামী নিৰুদ্দেশ, তেওঁ যেতিয়ালৈকে স্বামীক বিচাৰি নাপায় তেতিয়ালৈকে যাতে বলিয়ে তেওঁৰ ঘৰত এই দুখীয়া মহিলা গৰাকীক থাকিবলৈ দিয়ে। বলিৰজাই ছদ্মবেশী লক্ষ্মী দেৱীক আশ্ৰয় দিবলৈ ৰাজি হ'ল। শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা উৎসৱ লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বান্ধি দিয়ে। সাধাৰণ মহিলা গৰাকীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বন্ধাৰ কাৰণ সুধোতে লক্ষ্মী দেৱীয়ে নিজৰ আত্ম পৰিচয় দিলে আৰু সকলো কথা বলি ৰজাৰ আগত বিৱৰি কলে। তেওঁৰ চতুৰালিত মুগ্ধ হৈ বলি ৰজাই বিষ্ণুক বৈকুণ্ঠলৈ যাবলৈ অনুৰোধ জনায়।
দৌপদীৰ সন্মান সুৰক্ষিত কৰিবলৈ কোনে নিজৰ ধৰণে কাপোৰ দিছিল?
{ "text": [ "কৃষ্ণ" ], "answer_start": [ 497 ] }
1735
ৰাখী এই উৎসৱটো কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হ'ল এই কথা কোনেও সঠিককৈ ক'ব নোৱাৰে। পুৰণি এটা আখ্যান মতে দানৱ আৰু দেৱতাৰ যুদ্ধত যেতিয়া দেৱতা সকল দুৰ্বলৰ দৰে অনুভৱ হল তেতিয়া দেৱতাৰ ৰজা ইন্দ্ৰ দেৱ বৃহস্পতিৰ কাষ চাপিল। বৃহস্পতিৰ আগত কোৱা সকলো কথা ইন্দ্ৰৰ পত্নীয়ে শুনি আছিল আৰু তাই এডাল ৰেচমৰ সূতাত কিছু মন্ত্ৰ শক্তিৰে পবিত্ৰ কৰি ইন্দ্ৰৰ হাতত বান্ধি দিলে। সংযোগ ক্ৰমে সেই দিনা শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথি আছিল আৰু কিছু মানুহৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই ৰাখী বন্ধন উৎসৱটি প্ৰচলিত হৈ আহিছে। মহাভাৰতত আছে কোনো এখন যুদ্ধত শ্ৰীকৃষ্ণ আঘাত প্ৰাপ্ত হোৱাত পাণ্ডৱৰ স্ত্ৰী দ্ৰৌপদীয়ে তেওঁৰ শাৰীৰ আঁচলখন ফালি আঘাত প্ৰাপ্ত ঠাই ডোখৰত বান্ধি দিছিলে। এই কাৰ্য্যত কৃষ্ণ অভিভূত হৈ যায়। তাৰ বহু বছৰৰ পূৰ্বে কৌৰৱৰ লগত পাশা খেলত পৰাজিত হোৱাত দৌপদীক কৌৰৱৰ ৰাজ সভাত অপমান কৰে আৰু বস্ত্ৰ হৰণ কৰিবলৈ যাওঁতে কৃষ্ণই দৌপদীৰ সন্মান ৰক্ষা কৰিবৰ বাবে নিজ মায়াৰে তেওঁক বস্ত্ৰ দান কৰিছিল। কিছু লোকৰ মতে এইদৰেই ৰাখীবন্ধন প্ৰচলন হ'ল। আন এটি গল্পৰ মতে দৈতৰাজ বলি বিষ্ণুৰ ভক্ত আছিল। বিষ্ণুয়ে বৈকুণ্ঠ এৰি বলিৰ ৰাজ্য ৰক্ষা কৰিবলৈ আহে। বিষ্ণুৰ স্ত্ৰী লক্ষ্মী দেৱীয়ে স্বামীক পুনৰ ঘূৰাই নিবৰ বাবে এজনী সাধাৰণ মহিলাৰ ৰূপ ধৰে। লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলিক কয় যে যোৱা বহু দিনৰ পৰা তেওঁৰ স্বামী নিৰুদ্দেশ, তেওঁ যেতিয়ালৈকে স্বামীক বিচাৰি নাপায় তেতিয়ালৈকে যাতে বলিয়ে তেওঁৰ ঘৰত এই দুখীয়া মহিলা গৰাকীক থাকিবলৈ দিয়ে। বলিৰজাই ছদ্মবেশী লক্ষ্মী দেৱীক আশ্ৰয় দিবলৈ ৰাজি হ'ল। শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা উৎসৱ লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বান্ধি দিয়ে। সাধাৰণ মহিলা গৰাকীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বন্ধাৰ কাৰণ সুধোতে লক্ষ্মী দেৱীয়ে নিজৰ আত্ম পৰিচয় দিলে আৰু সকলো কথা বলি ৰজাৰ আগত বিৱৰি কলে। তেওঁৰ চতুৰালিত মুগ্ধ হৈ বলি ৰজাই বিষ্ণুক বৈকুণ্ঠলৈ যাবলৈ অনুৰোধ জনায়।
বিষ্ণুৰ ভক্ত কোন আছিল?
{ "text": [ "দৈতৰাজ বলি" ], "answer_start": [ 889 ] }
1736
ৰাখী এই উৎসৱটো কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হ'ল এই কথা কোনেও সঠিককৈ ক'ব নোৱাৰে। পুৰণি এটা আখ্যান মতে দানৱ আৰু দেৱতাৰ যুদ্ধত যেতিয়া দেৱতা সকল দুৰ্বলৰ দৰে অনুভৱ হল তেতিয়া দেৱতাৰ ৰজা ইন্দ্ৰ দেৱ বৃহস্পতিৰ কাষ চাপিল। বৃহস্পতিৰ আগত কোৱা সকলো কথা ইন্দ্ৰৰ পত্নীয়ে শুনি আছিল আৰু তাই এডাল ৰেচমৰ সূতাত কিছু মন্ত্ৰ শক্তিৰে পবিত্ৰ কৰি ইন্দ্ৰৰ হাতত বান্ধি দিলে। সংযোগ ক্ৰমে সেই দিনা শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথি আছিল আৰু কিছু মানুহৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই ৰাখী বন্ধন উৎসৱটি প্ৰচলিত হৈ আহিছে। মহাভাৰতত আছে কোনো এখন যুদ্ধত শ্ৰীকৃষ্ণ আঘাত প্ৰাপ্ত হোৱাত পাণ্ডৱৰ স্ত্ৰী দ্ৰৌপদীয়ে তেওঁৰ শাৰীৰ আঁচলখন ফালি আঘাত প্ৰাপ্ত ঠাই ডোখৰত বান্ধি দিছিলে। এই কাৰ্য্যত কৃষ্ণ অভিভূত হৈ যায়। তাৰ বহু বছৰৰ পূৰ্বে কৌৰৱৰ লগত পাশা খেলত পৰাজিত হোৱাত দৌপদীক কৌৰৱৰ ৰাজ সভাত অপমান কৰে আৰু বস্ত্ৰ হৰণ কৰিবলৈ যাওঁতে কৃষ্ণই দৌপদীৰ সন্মান ৰক্ষা কৰিবৰ বাবে নিজ মায়াৰে তেওঁক বস্ত্ৰ দান কৰিছিল। কিছু লোকৰ মতে এইদৰেই ৰাখীবন্ধন প্ৰচলন হ'ল। আন এটি গল্পৰ মতে দৈতৰাজ বলি বিষ্ণুৰ ভক্ত আছিল। বিষ্ণুয়ে বৈকুণ্ঠ এৰি বলিৰ ৰাজ্য ৰক্ষা কৰিবলৈ আহে। বিষ্ণুৰ স্ত্ৰী লক্ষ্মী দেৱীয়ে স্বামীক পুনৰ ঘূৰাই নিবৰ বাবে এজনী সাধাৰণ মহিলাৰ ৰূপ ধৰে। লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলিক কয় যে যোৱা বহু দিনৰ পৰা তেওঁৰ স্বামী নিৰুদ্দেশ, তেওঁ যেতিয়ালৈকে স্বামীক বিচাৰি নাপায় তেতিয়ালৈকে যাতে বলিয়ে তেওঁৰ ঘৰত এই দুখীয়া মহিলা গৰাকীক থাকিবলৈ দিয়ে। বলিৰজাই ছদ্মবেশী লক্ষ্মী দেৱীক আশ্ৰয় দিবলৈ ৰাজি হ'ল। শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা উৎসৱ লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বান্ধি দিয়ে। সাধাৰণ মহিলা গৰাকীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বন্ধাৰ কাৰণ সুধোতে লক্ষ্মী দেৱীয়ে নিজৰ আত্ম পৰিচয় দিলে আৰু সকলো কথা বলি ৰজাৰ আগত বিৱৰি কলে। তেওঁৰ চতুৰালিত মুগ্ধ হৈ বলি ৰজাই বিষ্ণুক বৈকুণ্ঠলৈ যাবলৈ অনুৰোধ জনায়।
কাক দেৱতাৰ ৰজা বুলি জনা যায়?
{ "text": [ "ইন্দ্ৰ" ], "answer_start": [ 171 ] }
1737
ৰাখী এই উৎসৱটো কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হ'ল এই কথা কোনেও সঠিককৈ ক'ব নোৱাৰে। পুৰণি এটা আখ্যান মতে দানৱ আৰু দেৱতাৰ যুদ্ধত যেতিয়া দেৱতা সকল দুৰ্বলৰ দৰে অনুভৱ হল তেতিয়া দেৱতাৰ ৰজা ইন্দ্ৰ দেৱ বৃহস্পতিৰ কাষ চাপিল। বৃহস্পতিৰ আগত কোৱা সকলো কথা ইন্দ্ৰৰ পত্নীয়ে শুনি আছিল আৰু তাই এডাল ৰেচমৰ সূতাত কিছু মন্ত্ৰ শক্তিৰে পবিত্ৰ কৰি ইন্দ্ৰৰ হাতত বান্ধি দিলে। সংযোগ ক্ৰমে সেই দিনা শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথি আছিল আৰু কিছু মানুহৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই ৰাখী বন্ধন উৎসৱটি প্ৰচলিত হৈ আহিছে। মহাভাৰতত আছে কোনো এখন যুদ্ধত শ্ৰীকৃষ্ণ আঘাত প্ৰাপ্ত হোৱাত পাণ্ডৱৰ স্ত্ৰী দ্ৰৌপদীয়ে তেওঁৰ শাৰীৰ আঁচলখন ফালি আঘাত প্ৰাপ্ত ঠাই ডোখৰত বান্ধি দিছিলে। এই কাৰ্য্যত কৃষ্ণ অভিভূত হৈ যায়। তাৰ বহু বছৰৰ পূৰ্বে কৌৰৱৰ লগত পাশা খেলত পৰাজিত হোৱাত দৌপদীক কৌৰৱৰ ৰাজ সভাত অপমান কৰে আৰু বস্ত্ৰ হৰণ কৰিবলৈ যাওঁতে কৃষ্ণই দৌপদীৰ সন্মান ৰক্ষা কৰিবৰ বাবে নিজ মায়াৰে তেওঁক বস্ত্ৰ দান কৰিছিল। কিছু লোকৰ মতে এইদৰেই ৰাখীবন্ধন প্ৰচলন হ'ল। আন এটি গল্পৰ মতে দৈতৰাজ বলি বিষ্ণুৰ ভক্ত আছিল। বিষ্ণুয়ে বৈকুণ্ঠ এৰি বলিৰ ৰাজ্য ৰক্ষা কৰিবলৈ আহে। বিষ্ণুৰ স্ত্ৰী লক্ষ্মী দেৱীয়ে স্বামীক পুনৰ ঘূৰাই নিবৰ বাবে এজনী সাধাৰণ মহিলাৰ ৰূপ ধৰে। লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলিক কয় যে যোৱা বহু দিনৰ পৰা তেওঁৰ স্বামী নিৰুদ্দেশ, তেওঁ যেতিয়ালৈকে স্বামীক বিচাৰি নাপায় তেতিয়ালৈকে যাতে বলিয়ে তেওঁৰ ঘৰত এই দুখীয়া মহিলা গৰাকীক থাকিবলৈ দিয়ে। বলিৰজাই ছদ্মবেশী লক্ষ্মী দেৱীক আশ্ৰয় দিবলৈ ৰাজি হ'ল। শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা উৎসৱ লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বান্ধি দিয়ে। সাধাৰণ মহিলা গৰাকীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বন্ধাৰ কাৰণ সুধোতে লক্ষ্মী দেৱীয়ে নিজৰ আত্ম পৰিচয় দিলে আৰু সকলো কথা বলি ৰজাৰ আগত বিৱৰি কলে। তেওঁৰ চতুৰালিত মুগ্ধ হৈ বলি ৰজাই বিষ্ণুক বৈকুণ্ঠলৈ যাবলৈ অনুৰোধ জনায়।
পাণ্ডৱৰ পত্নী কোন আছিল?
{ "text": [ "দ্ৰৌপদী" ], "answer_start": [ 537 ] }
1738
ৰাখী এই উৎসৱটো কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হ'ল এই কথা কোনেও সঠিককৈ ক'ব নোৱাৰে। পুৰণি এটা আখ্যান মতে দানৱ আৰু দেৱতাৰ যুদ্ধত যেতিয়া দেৱতা সকল দুৰ্বলৰ দৰে অনুভৱ হল তেতিয়া দেৱতাৰ ৰজা ইন্দ্ৰ দেৱ বৃহস্পতিৰ কাষ চাপিল। বৃহস্পতিৰ আগত কোৱা সকলো কথা ইন্দ্ৰৰ পত্নীয়ে শুনি আছিল আৰু তাই এডাল ৰেচমৰ সূতাত কিছু মন্ত্ৰ শক্তিৰে পবিত্ৰ কৰি ইন্দ্ৰৰ হাতত বান্ধি দিলে। সংযোগ ক্ৰমে সেই দিনা শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথি আছিল আৰু কিছু মানুহৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই ৰাখী বন্ধন উৎসৱটি প্ৰচলিত হৈ আহিছে। মহাভাৰতত আছে কোনো এখন যুদ্ধত শ্ৰীকৃষ্ণ আঘাত প্ৰাপ্ত হোৱাত পাণ্ডৱৰ স্ত্ৰী দ্ৰৌপদীয়ে তেওঁৰ শাৰীৰ আঁচলখন ফালি আঘাত প্ৰাপ্ত ঠাই ডোখৰত বান্ধি দিছিলে। এই কাৰ্য্যত কৃষ্ণ অভিভূত হৈ যায়। তাৰ বহু বছৰৰ পূৰ্বে কৌৰৱৰ লগত পাশা খেলত পৰাজিত হোৱাত দৌপদীক কৌৰৱৰ ৰাজ সভাত অপমান কৰে আৰু বস্ত্ৰ হৰণ কৰিবলৈ যাওঁতে কৃষ্ণই দৌপদীৰ সন্মান ৰক্ষা কৰিবৰ বাবে নিজ মায়াৰে তেওঁক বস্ত্ৰ দান কৰিছিল। কিছু লোকৰ মতে এইদৰেই ৰাখীবন্ধন প্ৰচলন হ'ল। আন এটি গল্পৰ মতে দৈতৰাজ বলি বিষ্ণুৰ ভক্ত আছিল। বিষ্ণুয়ে বৈকুণ্ঠ এৰি বলিৰ ৰাজ্য ৰক্ষা কৰিবলৈ আহে। বিষ্ণুৰ স্ত্ৰী লক্ষ্মী দেৱীয়ে স্বামীক পুনৰ ঘূৰাই নিবৰ বাবে এজনী সাধাৰণ মহিলাৰ ৰূপ ধৰে। লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলিক কয় যে যোৱা বহু দিনৰ পৰা তেওঁৰ স্বামী নিৰুদ্দেশ, তেওঁ যেতিয়ালৈকে স্বামীক বিচাৰি নাপায় তেতিয়ালৈকে যাতে বলিয়ে তেওঁৰ ঘৰত এই দুখীয়া মহিলা গৰাকীক থাকিবলৈ দিয়ে। বলিৰজাই ছদ্মবেশী লক্ষ্মী দেৱীক আশ্ৰয় দিবলৈ ৰাজি হ'ল। শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা উৎসৱ লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বান্ধি দিয়ে। সাধাৰণ মহিলা গৰাকীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বন্ধাৰ কাৰণ সুধোতে লক্ষ্মী দেৱীয়ে নিজৰ আত্ম পৰিচয় দিলে আৰু সকলো কথা বলি ৰজাৰ আগত বিৱৰি কলে। তেওঁৰ চতুৰালিত মুগ্ধ হৈ বলি ৰজাই বিষ্ণুক বৈকুণ্ঠলৈ যাবলৈ অনুৰোধ জনায়।
যেতিয়া ৰাণী কৰ্ণৱতী আৰু সম্ৰাট হুমায়ুন যুদ্ধৰ পথত আছিল, তেওঁলোকৰ পত্নীয়ে সকলো যোদ্ধাৰ মূৰত কি লগাইছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1739
ৰাখী এই উৎসৱটো কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হ'ল এই কথা কোনেও সঠিককৈ ক'ব নোৱাৰে। পুৰণি এটা আখ্যান মতে দানৱ আৰু দেৱতাৰ যুদ্ধত যেতিয়া দেৱতা সকল দুৰ্বলৰ দৰে অনুভৱ হল তেতিয়া দেৱতাৰ ৰজা ইন্দ্ৰ দেৱ বৃহস্পতিৰ কাষ চাপিল। বৃহস্পতিৰ আগত কোৱা সকলো কথা ইন্দ্ৰৰ পত্নীয়ে শুনি আছিল আৰু তাই এডাল ৰেচমৰ সূতাত কিছু মন্ত্ৰ শক্তিৰে পবিত্ৰ কৰি ইন্দ্ৰৰ হাতত বান্ধি দিলে। সংযোগ ক্ৰমে সেই দিনা শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথি আছিল আৰু কিছু মানুহৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই ৰাখী বন্ধন উৎসৱটি প্ৰচলিত হৈ আহিছে। মহাভাৰতত আছে কোনো এখন যুদ্ধত শ্ৰীকৃষ্ণ আঘাত প্ৰাপ্ত হোৱাত পাণ্ডৱৰ স্ত্ৰী দ্ৰৌপদীয়ে তেওঁৰ শাৰীৰ আঁচলখন ফালি আঘাত প্ৰাপ্ত ঠাই ডোখৰত বান্ধি দিছিলে। এই কাৰ্য্যত কৃষ্ণ অভিভূত হৈ যায়। তাৰ বহু বছৰৰ পূৰ্বে কৌৰৱৰ লগত পাশা খেলত পৰাজিত হোৱাত দৌপদীক কৌৰৱৰ ৰাজ সভাত অপমান কৰে আৰু বস্ত্ৰ হৰণ কৰিবলৈ যাওঁতে কৃষ্ণই দৌপদীৰ সন্মান ৰক্ষা কৰিবৰ বাবে নিজ মায়াৰে তেওঁক বস্ত্ৰ দান কৰিছিল। কিছু লোকৰ মতে এইদৰেই ৰাখীবন্ধন প্ৰচলন হ'ল। আন এটি গল্পৰ মতে দৈতৰাজ বলি বিষ্ণুৰ ভক্ত আছিল। বিষ্ণুয়ে বৈকুণ্ঠ এৰি বলিৰ ৰাজ্য ৰক্ষা কৰিবলৈ আহে। বিষ্ণুৰ স্ত্ৰী লক্ষ্মী দেৱীয়ে স্বামীক পুনৰ ঘূৰাই নিবৰ বাবে এজনী সাধাৰণ মহিলাৰ ৰূপ ধৰে। লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলিক কয় যে যোৱা বহু দিনৰ পৰা তেওঁৰ স্বামী নিৰুদ্দেশ, তেওঁ যেতিয়ালৈকে স্বামীক বিচাৰি নাপায় তেতিয়ালৈকে যাতে বলিয়ে তেওঁৰ ঘৰত এই দুখীয়া মহিলা গৰাকীক থাকিবলৈ দিয়ে। বলিৰজাই ছদ্মবেশী লক্ষ্মী দেৱীক আশ্ৰয় দিবলৈ ৰাজি হ'ল। শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা উৎসৱ লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বান্ধি দিয়ে। সাধাৰণ মহিলা গৰাকীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বন্ধাৰ কাৰণ সুধোতে লক্ষ্মী দেৱীয়ে নিজৰ আত্ম পৰিচয় দিলে আৰু সকলো কথা বলি ৰজাৰ আগত বিৱৰি কলে। তেওঁৰ চতুৰালিত মুগ্ধ হৈ বলি ৰজাই বিষ্ণুক বৈকুণ্ঠলৈ যাবলৈ অনুৰোধ জনায়।
ছদ্মবেশী দেৱী লক্ষ্মীক কোনে আশ্ৰয় দিছিল?
{ "text": [ "বলি" ], "answer_start": [ 896 ] }
1740
ৰাখী এই উৎসৱটো কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হ'ল এই কথা কোনেও সঠিককৈ ক'ব নোৱাৰে। পুৰণি এটা আখ্যান মতে দানৱ আৰু দেৱতাৰ যুদ্ধত যেতিয়া দেৱতা সকল দুৰ্বলৰ দৰে অনুভৱ হল তেতিয়া দেৱতাৰ ৰজা ইন্দ্ৰ দেৱ বৃহস্পতিৰ কাষ চাপিল। বৃহস্পতিৰ আগত কোৱা সকলো কথা ইন্দ্ৰৰ পত্নীয়ে শুনি আছিল আৰু তাই এডাল ৰেচমৰ সূতাত কিছু মন্ত্ৰ শক্তিৰে পবিত্ৰ কৰি ইন্দ্ৰৰ হাতত বান্ধি দিলে। সংযোগ ক্ৰমে সেই দিনা শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথি আছিল আৰু কিছু মানুহৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই ৰাখী বন্ধন উৎসৱটি প্ৰচলিত হৈ আহিছে। মহাভাৰতত আছে কোনো এখন যুদ্ধত শ্ৰীকৃষ্ণ আঘাত প্ৰাপ্ত হোৱাত পাণ্ডৱৰ স্ত্ৰী দ্ৰৌপদীয়ে তেওঁৰ শাৰীৰ আঁচলখন ফালি আঘাত প্ৰাপ্ত ঠাই ডোখৰত বান্ধি দিছিলে। এই কাৰ্য্যত কৃষ্ণ অভিভূত হৈ যায়। তাৰ বহু বছৰৰ পূৰ্বে কৌৰৱৰ লগত পাশা খেলত পৰাজিত হোৱাত দৌপদীক কৌৰৱৰ ৰাজ সভাত অপমান কৰে আৰু বস্ত্ৰ হৰণ কৰিবলৈ যাওঁতে কৃষ্ণই দৌপদীৰ সন্মান ৰক্ষা কৰিবৰ বাবে নিজ মায়াৰে তেওঁক বস্ত্ৰ দান কৰিছিল। কিছু লোকৰ মতে এইদৰেই ৰাখীবন্ধন প্ৰচলন হ'ল। আন এটি গল্পৰ মতে দৈতৰাজ বলি বিষ্ণুৰ ভক্ত আছিল। বিষ্ণুয়ে বৈকুণ্ঠ এৰি বলিৰ ৰাজ্য ৰক্ষা কৰিবলৈ আহে। বিষ্ণুৰ স্ত্ৰী লক্ষ্মী দেৱীয়ে স্বামীক পুনৰ ঘূৰাই নিবৰ বাবে এজনী সাধাৰণ মহিলাৰ ৰূপ ধৰে। লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলিক কয় যে যোৱা বহু দিনৰ পৰা তেওঁৰ স্বামী নিৰুদ্দেশ, তেওঁ যেতিয়ালৈকে স্বামীক বিচাৰি নাপায় তেতিয়ালৈকে যাতে বলিয়ে তেওঁৰ ঘৰত এই দুখীয়া মহিলা গৰাকীক থাকিবলৈ দিয়ে। বলিৰজাই ছদ্মবেশী লক্ষ্মী দেৱীক আশ্ৰয় দিবলৈ ৰাজি হ'ল। শাওণ মাহৰ পূৰ্ণিমা উৎসৱ লক্ষ্মী দেৱীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বান্ধি দিয়ে। সাধাৰণ মহিলা গৰাকীয়ে বলি ৰজাৰ হাতত ৰাখী বন্ধাৰ কাৰণ সুধোতে লক্ষ্মী দেৱীয়ে নিজৰ আত্ম পৰিচয় দিলে আৰু সকলো কথা বলি ৰজাৰ আগত বিৱৰি কলে। তেওঁৰ চতুৰালিত মুগ্ধ হৈ বলি ৰজাই বিষ্ণুক বৈকুণ্ঠলৈ যাবলৈ অনুৰোধ জনায়।
কাৰ কাৰ মাজত হোৱা যুদ্ধৰ সৈতে ৰাখী বন্ধন উৎসৱটো সম্পৰ্কিত?
{ "text": [ "দানৱ আৰু দেৱতা" ], "answer_start": [ 90 ] }
1741
ৰাজনীতিত সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰিবৰ্তে তেওঁ দেশ সেৱাত মনোনিবেশ কৰিলে। সেইসময়ত দুটা কাম হাতত লৈছিল, মহাত্মা গান্ধীৰ বুনিয়াদী শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ কৰা আৰু আনটো হল দিল্লীত এখন আদৰ্শ বিশ্ববিদ্যালয় জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ উদ্যোগ। ১৯৩৭ চনত গান্ধীজীয়ে বিদেশী স্কুলত শিক্ষা বিসৰ্জন দি দেশৰ সন্মুখত বুনিয়াদী শিাৰ জাতীয় আদৰ্শ দাঙি ধৰে তেতিয়াই গান্ধীজীয়ে হুছেইনক বুনিয়াদী শিঙাৰ জাতীয় কমিটীৰ সভাপতিৰ আসন গ্ৰহণ কৰিবলৈ নিমন্ত্ৰণ জনায় আৰু তেওঁ তাৰ সভাপতি নিযুক্ত হয়। হুছেইনেই আছিল বুনিয়াদী শিক্ষাৰ বিতং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰোঁতা আৰু প্ৰতিষ্ঠাতা। হেকিম আজমল খাঁ আৰু ভাতৃদ্বয় মঃ আলি চৌকত আলিৰে সৈতে লগহৈ দিল্লীত তেওঁ জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰি ১৯২৬ চনৰ পৰা ১৯৪৮ চনলৈ তাৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিবাৰ্হ কৰিছিল। পিছত তেওঁ আচাৰ্যও নিযুক্ত হৈছিল। জামিয়া-মিলিয়া তেওঁৰ জীৱনৰ এক উল্লেখযোগ্য অৱদান আছিল। ইয়াৰো উপৰি এই অনুষ্ঠানটিৰ স্বাৰ্থত শিক্ষক সকলে সম্পূৰ্ণ ২০ বছৰ পৰ্য্যন্ত মাহে ৮০ টকা দৰমহাত কাম কৰিছিল।
কোনে দিল্লীত জামিয়া মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল?
{ "text": [ "হেকিম আজমল খাঁ আৰু ভাতৃদ্বয়" ], "answer_start": [ 543 ] }
1742
ৰাজনীতিত সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰিবৰ্তে তেওঁ দেশ সেৱাত মনোনিবেশ কৰিলে। সেইসময়ত দুটা কাম হাতত লৈছিল, মহাত্মা গান্ধীৰ বুনিয়াদী শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ কৰা আৰু আনটো হল দিল্লীত এখন আদৰ্শ বিশ্ববিদ্যালয় জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ উদ্যোগ। ১৯৩৭ চনত গান্ধীজীয়ে বিদেশী স্কুলত শিক্ষা বিসৰ্জন দি দেশৰ সন্মুখত বুনিয়াদী শিাৰ জাতীয় আদৰ্শ দাঙি ধৰে তেতিয়াই গান্ধীজীয়ে হুছেইনক বুনিয়াদী শিঙাৰ জাতীয় কমিটীৰ সভাপতিৰ আসন গ্ৰহণ কৰিবলৈ নিমন্ত্ৰণ জনায় আৰু তেওঁ তাৰ সভাপতি নিযুক্ত হয়। হুছেইনেই আছিল বুনিয়াদী শিক্ষাৰ বিতং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰোঁতা আৰু প্ৰতিষ্ঠাতা। হেকিম আজমল খাঁ আৰু ভাতৃদ্বয় মঃ আলি চৌকত আলিৰে সৈতে লগহৈ দিল্লীত তেওঁ জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰি ১৯২৬ চনৰ পৰা ১৯৪৮ চনলৈ তাৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিবাৰ্হ কৰিছিল। পিছত তেওঁ আচাৰ্যও নিযুক্ত হৈছিল। জামিয়া-মিলিয়া তেওঁৰ জীৱনৰ এক উল্লেখযোগ্য অৱদান আছিল। ইয়াৰো উপৰি এই অনুষ্ঠানটিৰ স্বাৰ্থত শিক্ষক সকলে সম্পূৰ্ণ ২০ বছৰ পৰ্য্যন্ত মাহে ৮০ টকা দৰমহাত কাম কৰিছিল।
গান্ধীজীয়ে হুছেইনক কৰ সভাপতি পদৰ বাবে আমন্ত্ৰণ কৰিছিল?
{ "text": [ "বুনিয়াদী শিঙাৰ জাতীয় কমিটী" ], "answer_start": [ 361 ] }
1743
ৰাজনীতিত সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰিবৰ্তে তেওঁ দেশ সেৱাত মনোনিবেশ কৰিলে। সেইসময়ত দুটা কাম হাতত লৈছিল, মহাত্মা গান্ধীৰ বুনিয়াদী শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ কৰা আৰু আনটো হল দিল্লীত এখন আদৰ্শ বিশ্ববিদ্যালয় জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ উদ্যোগ। ১৯৩৭ চনত গান্ধীজীয়ে বিদেশী স্কুলত শিক্ষা বিসৰ্জন দি দেশৰ সন্মুখত বুনিয়াদী শিাৰ জাতীয় আদৰ্শ দাঙি ধৰে তেতিয়াই গান্ধীজীয়ে হুছেইনক বুনিয়াদী শিঙাৰ জাতীয় কমিটীৰ সভাপতিৰ আসন গ্ৰহণ কৰিবলৈ নিমন্ত্ৰণ জনায় আৰু তেওঁ তাৰ সভাপতি নিযুক্ত হয়। হুছেইনেই আছিল বুনিয়াদী শিক্ষাৰ বিতং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰোঁতা আৰু প্ৰতিষ্ঠাতা। হেকিম আজমল খাঁ আৰু ভাতৃদ্বয় মঃ আলি চৌকত আলিৰে সৈতে লগহৈ দিল্লীত তেওঁ জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰি ১৯২৬ চনৰ পৰা ১৯৪৮ চনলৈ তাৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিবাৰ্হ কৰিছিল। পিছত তেওঁ আচাৰ্যও নিযুক্ত হৈছিল। জামিয়া-মিলিয়া তেওঁৰ জীৱনৰ এক উল্লেখযোগ্য অৱদান আছিল। ইয়াৰো উপৰি এই অনুষ্ঠানটিৰ স্বাৰ্থত শিক্ষক সকলে সম্পূৰ্ণ ২০ বছৰ পৰ্য্যন্ত মাহে ৮০ টকা দৰমহাত কাম কৰিছিল।
হুছেইন কৰ প্ৰতিষ্ঠাপক আছিল?
{ "text": [ "বুনিয়াদী শিক্ষাৰ বিতং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত" ], "answer_start": [ 478 ] }
1744
ৰাজনীতিত সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰিবৰ্তে তেওঁ দেশ সেৱাত মনোনিবেশ কৰিলে। সেইসময়ত দুটা কাম হাতত লৈছিল, মহাত্মা গান্ধীৰ বুনিয়াদী শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ কৰা আৰু আনটো হল দিল্লীত এখন আদৰ্শ বিশ্ববিদ্যালয় জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ উদ্যোগ। ১৯৩৭ চনত গান্ধীজীয়ে বিদেশী স্কুলত শিক্ষা বিসৰ্জন দি দেশৰ সন্মুখত বুনিয়াদী শিাৰ জাতীয় আদৰ্শ দাঙি ধৰে তেতিয়াই গান্ধীজীয়ে হুছেইনক বুনিয়াদী শিঙাৰ জাতীয় কমিটীৰ সভাপতিৰ আসন গ্ৰহণ কৰিবলৈ নিমন্ত্ৰণ জনায় আৰু তেওঁ তাৰ সভাপতি নিযুক্ত হয়। হুছেইনেই আছিল বুনিয়াদী শিক্ষাৰ বিতং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰোঁতা আৰু প্ৰতিষ্ঠাতা। হেকিম আজমল খাঁ আৰু ভাতৃদ্বয় মঃ আলি চৌকত আলিৰে সৈতে লগহৈ দিল্লীত তেওঁ জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰি ১৯২৬ চনৰ পৰা ১৯৪৮ চনলৈ তাৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিবাৰ্হ কৰিছিল। পিছত তেওঁ আচাৰ্যও নিযুক্ত হৈছিল। জামিয়া-মিলিয়া তেওঁৰ জীৱনৰ এক উল্লেখযোগ্য অৱদান আছিল। ইয়াৰো উপৰি এই অনুষ্ঠানটিৰ স্বাৰ্থত শিক্ষক সকলে সম্পূৰ্ণ ২০ বছৰ পৰ্য্যন্ত মাহে ৮০ টকা দৰমহাত কাম কৰিছিল।
কোন চনত গান্ধীজীয়ে বিদেশী বিদ্যালয়ত পঢ়া বৰ্জন কৰিছিল?
{ "text": [ "১৯৩৭ চন" ], "answer_start": [ 229 ] }
1745
ৰাজনীতিত সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰিবৰ্তে তেওঁ দেশ সেৱাত মনোনিবেশ কৰিলে। সেইসময়ত দুটা কাম হাতত লৈছিল, মহাত্মা গান্ধীৰ বুনিয়াদী শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ কৰা আৰু আনটো হল দিল্লীত এখন আদৰ্শ বিশ্ববিদ্যালয় জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ উদ্যোগ। ১৯৩৭ চনত গান্ধীজীয়ে বিদেশী স্কুলত শিক্ষা বিসৰ্জন দি দেশৰ সন্মুখত বুনিয়াদী শিাৰ জাতীয় আদৰ্শ দাঙি ধৰে তেতিয়াই গান্ধীজীয়ে হুছেইনক বুনিয়াদী শিঙাৰ জাতীয় কমিটীৰ সভাপতিৰ আসন গ্ৰহণ কৰিবলৈ নিমন্ত্ৰণ জনায় আৰু তেওঁ তাৰ সভাপতি নিযুক্ত হয়। হুছেইনেই আছিল বুনিয়াদী শিক্ষাৰ বিতং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰোঁতা আৰু প্ৰতিষ্ঠাতা। হেকিম আজমল খাঁ আৰু ভাতৃদ্বয় মঃ আলি চৌকত আলিৰে সৈতে লগহৈ দিল্লীত তেওঁ জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰি ১৯২৬ চনৰ পৰা ১৯৪৮ চনলৈ তাৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিবাৰ্হ কৰিছিল। পিছত তেওঁ আচাৰ্যও নিযুক্ত হৈছিল। জামিয়া-মিলিয়া তেওঁৰ জীৱনৰ এক উল্লেখযোগ্য অৱদান আছিল। ইয়াৰো উপৰি এই অনুষ্ঠানটিৰ স্বাৰ্থত শিক্ষক সকলে সম্পূৰ্ণ ২০ বছৰ পৰ্য্যন্ত মাহে ৮০ টকা দৰমহাত কাম কৰিছিল।
প্ৰায় ২০ বছৰ ধৰি শিক্ষকসকলৰ মাহিলী দৰমহা কিমান আছিল?
{ "text": [ "৮০ টকা" ], "answer_start": [ 871 ] }
1746
ৰাজনীতিত সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰিবৰ্তে তেওঁ দেশ সেৱাত মনোনিবেশ কৰিলে। সেইসময়ত দুটা কাম হাতত লৈছিল, মহাত্মা গান্ধীৰ বুনিয়াদী শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ কৰা আৰু আনটো হল দিল্লীত এখন আদৰ্শ বিশ্ববিদ্যালয় জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ উদ্যোগ। ১৯৩৭ চনত গান্ধীজীয়ে বিদেশী স্কুলত শিক্ষা বিসৰ্জন দি দেশৰ সন্মুখত বুনিয়াদী শিাৰ জাতীয় আদৰ্শ দাঙি ধৰে তেতিয়াই গান্ধীজীয়ে হুছেইনক বুনিয়াদী শিঙাৰ জাতীয় কমিটীৰ সভাপতিৰ আসন গ্ৰহণ কৰিবলৈ নিমন্ত্ৰণ জনায় আৰু তেওঁ তাৰ সভাপতি নিযুক্ত হয়। হুছেইনেই আছিল বুনিয়াদী শিক্ষাৰ বিতং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰোঁতা আৰু প্ৰতিষ্ঠাতা। হেকিম আজমল খাঁ আৰু ভাতৃদ্বয় মঃ আলি চৌকত আলিৰে সৈতে লগহৈ দিল্লীত তেওঁ জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰি ১৯২৬ চনৰ পৰা ১৯৪৮ চনলৈ তাৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিবাৰ্হ কৰিছিল। পিছত তেওঁ আচাৰ্যও নিযুক্ত হৈছিল। জামিয়া-মিলিয়া তেওঁৰ জীৱনৰ এক উল্লেখযোগ্য অৱদান আছিল। ইয়াৰো উপৰি এই অনুষ্ঠানটিৰ স্বাৰ্থত শিক্ষক সকলে সম্পূৰ্ণ ২০ বছৰ পৰ্য্যন্ত মাহে ৮০ টকা দৰমহাত কাম কৰিছিল।
পণ্ডিত জৱাহৰলাল নেহৰু, জিন্না, কৃপালানি, লিয়াকত আলী খান আৰু ৰাজাজী প্ৰমুখে প্ৰতিষ্ঠানটোৰ ৰূপালী জয়ন্তী উদযাপনত কেতিয়া যোগদান কৰিছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1747
ৰাজনীতিত সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণ কৰাৰ পৰিবৰ্তে তেওঁ দেশ সেৱাত মনোনিবেশ কৰিলে। সেইসময়ত দুটা কাম হাতত লৈছিল, মহাত্মা গান্ধীৰ বুনিয়াদী শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ কৰা আৰু আনটো হল দিল্লীত এখন আদৰ্শ বিশ্ববিদ্যালয় জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ উদ্যোগ। ১৯৩৭ চনত গান্ধীজীয়ে বিদেশী স্কুলত শিক্ষা বিসৰ্জন দি দেশৰ সন্মুখত বুনিয়াদী শিাৰ জাতীয় আদৰ্শ দাঙি ধৰে তেতিয়াই গান্ধীজীয়ে হুছেইনক বুনিয়াদী শিঙাৰ জাতীয় কমিটীৰ সভাপতিৰ আসন গ্ৰহণ কৰিবলৈ নিমন্ত্ৰণ জনায় আৰু তেওঁ তাৰ সভাপতি নিযুক্ত হয়। হুছেইনেই আছিল বুনিয়াদী শিক্ষাৰ বিতং কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰোঁতা আৰু প্ৰতিষ্ঠাতা। হেকিম আজমল খাঁ আৰু ভাতৃদ্বয় মঃ আলি চৌকত আলিৰে সৈতে লগহৈ দিল্লীত তেওঁ জামিয়া-মিলিয়া প্ৰতিষ্ঠা কৰি ১৯২৬ চনৰ পৰা ১৯৪৮ চনলৈ তাৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিবাৰ্হ কৰিছিল। পিছত তেওঁ আচাৰ্যও নিযুক্ত হৈছিল। জামিয়া-মিলিয়া তেওঁৰ জীৱনৰ এক উল্লেখযোগ্য অৱদান আছিল। ইয়াৰো উপৰি এই অনুষ্ঠানটিৰ স্বাৰ্থত শিক্ষক সকলে সম্পূৰ্ণ ২০ বছৰ পৰ্য্যন্ত মাহে ৮০ টকা দৰমহাত কাম কৰিছিল।
হুছেইনক পিছলৈ কি পদত অধিস্থিত কৰা হৈছিল?
{ "text": [ "আচাৰ্য" ], "answer_start": [ 716 ] }
1748
ৰাজস্থানী পুৰুষ-মহিলাৰ আকৰ্ষণীয় পোছাক আৰু ৰাজকীয় খাদ্যই এই কথাৰ উমান দিয়ে। ঘৰুৱাভাৱে ৰাজস্থানী পুৰুষে ধুতি আৰু আংগাৰখা পিন্ধে। আনুষ্ঠানিকভাৱে চুৰিদাৰ-পায়জামা আৰু কুৰ্তা পিন্ধে। মহিলাসকলে কঁকালত ঘাগৰা, বুকুত কাঞ্চালি (a half sleeved bodice) তাৰ ওপৰত পেটলৈকে পৰা হাত চুটি চোলা (sleeveless top) আৰু মূৰত ‘চুনৰী’ লয়। ৰাজস্থানী মহিলাই মূৰৰপৰা ভৰিলৈকে অলংকাৰেৰে নিজকে সজ্জিত কৰে। পৰম্পৰাগতভাৱে ৰূপৰ গহনাৰ প্ৰাধান্য বেছি। কপাল, নাক, কাণ, ডিঙি, বাহু, মনিবন্ধ, কঁকাল, ভৰিৰ সৰু গাঁঠি, ভৰিৰ পতা, আঙুলি – প্ৰত্যেক অংগতে সুকীয়াকৈ অলংকাৰ পিন্ধে। বিবাহিতা মহিলাই হাতীদাঁতৰ বালা পিন্ধে। হাতীদাঁতৰ অলংকাৰক শুভ জ্ঞান কৰা হয়। কাণত ঘণ্টাকৃতিৰ গধুৰ ঝুমকা পিন্ধে। কাণত সাতটা পৰ্যন্ত বিন্ধা কৰা নিয়ম আছে। ডিঙিত ৰূপৰ হাঞ্চালি (hansli) পিন্ধে। কপালত পিন্ধে উঠঙাকৈ ফুল কটা ‘বৰলা’ অথবা ‘চিচ ফুল’। বাহুত ‘বাজুবন্ধ’, ভৰিৰ পতাত গধুৰ ‘পায়েল’, আঙুলিত ‘বেণ্টি’ আৰু কঁকালত ‘কৰধনি’ পিন্ধে। ‘হাঞ্চলি’ৰ উপৰিও ডিঙিত এনে এধাৰ মণিহাৰ পিন্ধে যিধাৰৰ মাজে মাজে মুদ্ৰাৰ নিচিনা গোল অথবা চাৰিকোণীয়া পদক থাকে। এই মনিধাৰক ‘টায়েট’ বুলি কয়। ল'ৰাবিলাকে এখন কাণত ফুটা কৰে আৰু ‘লং’ বুলি এবিধ ফুলি পিন্ধে।
ৰাজস্থানৰ পুৰুষেসকলে কি পিন্ধে?
{ "text": [ "ধুতি আৰু আংগাৰখা" ], "answer_start": [ 104 ] }
1749
ৰাজস্থানী পুৰুষ-মহিলাৰ আকৰ্ষণীয় পোছাক আৰু ৰাজকীয় খাদ্যই এই কথাৰ উমান দিয়ে। ঘৰুৱাভাৱে ৰাজস্থানী পুৰুষে ধুতি আৰু আংগাৰখা পিন্ধে। আনুষ্ঠানিকভাৱে চুৰিদাৰ-পায়জামা আৰু কুৰ্তা পিন্ধে। মহিলাসকলে কঁকালত ঘাগৰা, বুকুত কাঞ্চালি (a half sleeved bodice) তাৰ ওপৰত পেটলৈকে পৰা হাত চুটি চোলা (sleeveless top) আৰু মূৰত ‘চুনৰী’ লয়। ৰাজস্থানী মহিলাই মূৰৰপৰা ভৰিলৈকে অলংকাৰেৰে নিজকে সজ্জিত কৰে। পৰম্পৰাগতভাৱে ৰূপৰ গহনাৰ প্ৰাধান্য বেছি। কপাল, নাক, কাণ, ডিঙি, বাহু, মনিবন্ধ, কঁকাল, ভৰিৰ সৰু গাঁঠি, ভৰিৰ পতা, আঙুলি – প্ৰত্যেক অংগতে সুকীয়াকৈ অলংকাৰ পিন্ধে। বিবাহিতা মহিলাই হাতীদাঁতৰ বালা পিন্ধে। হাতীদাঁতৰ অলংকাৰক শুভ জ্ঞান কৰা হয়। কাণত ঘণ্টাকৃতিৰ গধুৰ ঝুমকা পিন্ধে। কাণত সাতটা পৰ্যন্ত বিন্ধা কৰা নিয়ম আছে। ডিঙিত ৰূপৰ হাঞ্চালি (hansli) পিন্ধে। কপালত পিন্ধে উঠঙাকৈ ফুল কটা ‘বৰলা’ অথবা ‘চিচ ফুল’। বাহুত ‘বাজুবন্ধ’, ভৰিৰ পতাত গধুৰ ‘পায়েল’, আঙুলিত ‘বেণ্টি’ আৰু কঁকালত ‘কৰধনি’ পিন্ধে। ‘হাঞ্চলি’ৰ উপৰিও ডিঙিত এনে এধাৰ মণিহাৰ পিন্ধে যিধাৰৰ মাজে মাজে মুদ্ৰাৰ নিচিনা গোল অথবা চাৰিকোণীয়া পদক থাকে। এই মনিধাৰক ‘টায়েট’ বুলি কয়। ল'ৰাবিলাকে এখন কাণত ফুটা কৰে আৰু ‘লং’ বুলি এবিধ ফুলি পিন্ধে।
ৰাজস্থানৰ মহিলাসকলৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ অলংকাৰটো কি?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1750
ৰাজস্থানী পুৰুষ-মহিলাৰ আকৰ্ষণীয় পোছাক আৰু ৰাজকীয় খাদ্যই এই কথাৰ উমান দিয়ে। ঘৰুৱাভাৱে ৰাজস্থানী পুৰুষে ধুতি আৰু আংগাৰখা পিন্ধে। আনুষ্ঠানিকভাৱে চুৰিদাৰ-পায়জামা আৰু কুৰ্তা পিন্ধে। মহিলাসকলে কঁকালত ঘাগৰা, বুকুত কাঞ্চালি (a half sleeved bodice) তাৰ ওপৰত পেটলৈকে পৰা হাত চুটি চোলা (sleeveless top) আৰু মূৰত ‘চুনৰী’ লয়। ৰাজস্থানী মহিলাই মূৰৰপৰা ভৰিলৈকে অলংকাৰেৰে নিজকে সজ্জিত কৰে। পৰম্পৰাগতভাৱে ৰূপৰ গহনাৰ প্ৰাধান্য বেছি। কপাল, নাক, কাণ, ডিঙি, বাহু, মনিবন্ধ, কঁকাল, ভৰিৰ সৰু গাঁঠি, ভৰিৰ পতা, আঙুলি – প্ৰত্যেক অংগতে সুকীয়াকৈ অলংকাৰ পিন্ধে। বিবাহিতা মহিলাই হাতীদাঁতৰ বালা পিন্ধে। হাতীদাঁতৰ অলংকাৰক শুভ জ্ঞান কৰা হয়। কাণত ঘণ্টাকৃতিৰ গধুৰ ঝুমকা পিন্ধে। কাণত সাতটা পৰ্যন্ত বিন্ধা কৰা নিয়ম আছে। ডিঙিত ৰূপৰ হাঞ্চালি (hansli) পিন্ধে। কপালত পিন্ধে উঠঙাকৈ ফুল কটা ‘বৰলা’ অথবা ‘চিচ ফুল’। বাহুত ‘বাজুবন্ধ’, ভৰিৰ পতাত গধুৰ ‘পায়েল’, আঙুলিত ‘বেণ্টি’ আৰু কঁকালত ‘কৰধনি’ পিন্ধে। ‘হাঞ্চলি’ৰ উপৰিও ডিঙিত এনে এধাৰ মণিহাৰ পিন্ধে যিধাৰৰ মাজে মাজে মুদ্ৰাৰ নিচিনা গোল অথবা চাৰিকোণীয়া পদক থাকে। এই মনিধাৰক ‘টায়েট’ বুলি কয়। ল'ৰাবিলাকে এখন কাণত ফুটা কৰে আৰু ‘লং’ বুলি এবিধ ফুলি পিন্ধে।
ৰাজস্থানী ৰন্ধনপ্ৰণালীৰ মুখ্য বৈশিষ্ট্য কি কি?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1751
ৰাজস্থানী পুৰুষ-মহিলাৰ আকৰ্ষণীয় পোছাক আৰু ৰাজকীয় খাদ্যই এই কথাৰ উমান দিয়ে। ঘৰুৱাভাৱে ৰাজস্থানী পুৰুষে ধুতি আৰু আংগাৰখা পিন্ধে। আনুষ্ঠানিকভাৱে চুৰিদাৰ-পায়জামা আৰু কুৰ্তা পিন্ধে। মহিলাসকলে কঁকালত ঘাগৰা, বুকুত কাঞ্চালি (a half sleeved bodice) তাৰ ওপৰত পেটলৈকে পৰা হাত চুটি চোলা (sleeveless top) আৰু মূৰত ‘চুনৰী’ লয়। ৰাজস্থানী মহিলাই মূৰৰপৰা ভৰিলৈকে অলংকাৰেৰে নিজকে সজ্জিত কৰে। পৰম্পৰাগতভাৱে ৰূপৰ গহনাৰ প্ৰাধান্য বেছি। কপাল, নাক, কাণ, ডিঙি, বাহু, মনিবন্ধ, কঁকাল, ভৰিৰ সৰু গাঁঠি, ভৰিৰ পতা, আঙুলি – প্ৰত্যেক অংগতে সুকীয়াকৈ অলংকাৰ পিন্ধে। বিবাহিতা মহিলাই হাতীদাঁতৰ বালা পিন্ধে। হাতীদাঁতৰ অলংকাৰক শুভ জ্ঞান কৰা হয়। কাণত ঘণ্টাকৃতিৰ গধুৰ ঝুমকা পিন্ধে। কাণত সাতটা পৰ্যন্ত বিন্ধা কৰা নিয়ম আছে। ডিঙিত ৰূপৰ হাঞ্চালি (hansli) পিন্ধে। কপালত পিন্ধে উঠঙাকৈ ফুল কটা ‘বৰলা’ অথবা ‘চিচ ফুল’। বাহুত ‘বাজুবন্ধ’, ভৰিৰ পতাত গধুৰ ‘পায়েল’, আঙুলিত ‘বেণ্টি’ আৰু কঁকালত ‘কৰধনি’ পিন্ধে। ‘হাঞ্চলি’ৰ উপৰিও ডিঙিত এনে এধাৰ মণিহাৰ পিন্ধে যিধাৰৰ মাজে মাজে মুদ্ৰাৰ নিচিনা গোল অথবা চাৰিকোণীয়া পদক থাকে। এই মনিধাৰক ‘টায়েট’ বুলি কয়। ল'ৰাবিলাকে এখন কাণত ফুটা কৰে আৰু ‘লং’ বুলি এবিধ ফুলি পিন্ধে।
ৰাজস্থানৰ মহিলাসকলে মুখ, ডিঙি, পিঠি, কান্ধ, বাহু, হাত, আঙুলি, মণিবন্ধ আৰু কিলাকুটিত কি পিন্ধিব লাগে?
{ "text": [ "প্ৰত্যেক অংগতে সুকীয়াকৈ অলংকাৰ পিন্ধে" ], "answer_start": [ 492 ] }
1752
ৰাজস্থানী পুৰুষ-মহিলাৰ আকৰ্ষণীয় পোছাক আৰু ৰাজকীয় খাদ্যই এই কথাৰ উমান দিয়ে। ঘৰুৱাভাৱে ৰাজস্থানী পুৰুষে ধুতি আৰু আংগাৰখা পিন্ধে। আনুষ্ঠানিকভাৱে চুৰিদাৰ-পায়জামা আৰু কুৰ্তা পিন্ধে। মহিলাসকলে কঁকালত ঘাগৰা, বুকুত কাঞ্চালি (a half sleeved bodice) তাৰ ওপৰত পেটলৈকে পৰা হাত চুটি চোলা (sleeveless top) আৰু মূৰত ‘চুনৰী’ লয়। ৰাজস্থানী মহিলাই মূৰৰপৰা ভৰিলৈকে অলংকাৰেৰে নিজকে সজ্জিত কৰে। পৰম্পৰাগতভাৱে ৰূপৰ গহনাৰ প্ৰাধান্য বেছি। কপাল, নাক, কাণ, ডিঙি, বাহু, মনিবন্ধ, কঁকাল, ভৰিৰ সৰু গাঁঠি, ভৰিৰ পতা, আঙুলি – প্ৰত্যেক অংগতে সুকীয়াকৈ অলংকাৰ পিন্ধে। বিবাহিতা মহিলাই হাতীদাঁতৰ বালা পিন্ধে। হাতীদাঁতৰ অলংকাৰক শুভ জ্ঞান কৰা হয়। কাণত ঘণ্টাকৃতিৰ গধুৰ ঝুমকা পিন্ধে। কাণত সাতটা পৰ্যন্ত বিন্ধা কৰা নিয়ম আছে। ডিঙিত ৰূপৰ হাঞ্চালি (hansli) পিন্ধে। কপালত পিন্ধে উঠঙাকৈ ফুল কটা ‘বৰলা’ অথবা ‘চিচ ফুল’। বাহুত ‘বাজুবন্ধ’, ভৰিৰ পতাত গধুৰ ‘পায়েল’, আঙুলিত ‘বেণ্টি’ আৰু কঁকালত ‘কৰধনি’ পিন্ধে। ‘হাঞ্চলি’ৰ উপৰিও ডিঙিত এনে এধাৰ মণিহাৰ পিন্ধে যিধাৰৰ মাজে মাজে মুদ্ৰাৰ নিচিনা গোল অথবা চাৰিকোণীয়া পদক থাকে। এই মনিধাৰক ‘টায়েট’ বুলি কয়। ল'ৰাবিলাকে এখন কাণত ফুটা কৰে আৰু ‘লং’ বুলি এবিধ ফুলি পিন্ধে।
ৰাজস্থানৰ মহিলাসকলে নিজকে কেনেকৈ শোভিত কৰে?
{ "text": [ "মূৰৰপৰা ভৰিলৈকে অলংকাৰেৰে নিজকে সজ্জিত" ], "answer_start": [ 331 ] }
1753
ৰাজস্থানী পুৰুষ-মহিলাৰ আকৰ্ষণীয় পোছাক আৰু ৰাজকীয় খাদ্যই এই কথাৰ উমান দিয়ে। ঘৰুৱাভাৱে ৰাজস্থানী পুৰুষে ধুতি আৰু আংগাৰখা পিন্ধে। আনুষ্ঠানিকভাৱে চুৰিদাৰ-পায়জামা আৰু কুৰ্তা পিন্ধে। মহিলাসকলে কঁকালত ঘাগৰা, বুকুত কাঞ্চালি (a half sleeved bodice) তাৰ ওপৰত পেটলৈকে পৰা হাত চুটি চোলা (sleeveless top) আৰু মূৰত ‘চুনৰী’ লয়। ৰাজস্থানী মহিলাই মূৰৰপৰা ভৰিলৈকে অলংকাৰেৰে নিজকে সজ্জিত কৰে। পৰম্পৰাগতভাৱে ৰূপৰ গহনাৰ প্ৰাধান্য বেছি। কপাল, নাক, কাণ, ডিঙি, বাহু, মনিবন্ধ, কঁকাল, ভৰিৰ সৰু গাঁঠি, ভৰিৰ পতা, আঙুলি – প্ৰত্যেক অংগতে সুকীয়াকৈ অলংকাৰ পিন্ধে। বিবাহিতা মহিলাই হাতীদাঁতৰ বালা পিন্ধে। হাতীদাঁতৰ অলংকাৰক শুভ জ্ঞান কৰা হয়। কাণত ঘণ্টাকৃতিৰ গধুৰ ঝুমকা পিন্ধে। কাণত সাতটা পৰ্যন্ত বিন্ধা কৰা নিয়ম আছে। ডিঙিত ৰূপৰ হাঞ্চালি (hansli) পিন্ধে। কপালত পিন্ধে উঠঙাকৈ ফুল কটা ‘বৰলা’ অথবা ‘চিচ ফুল’। বাহুত ‘বাজুবন্ধ’, ভৰিৰ পতাত গধুৰ ‘পায়েল’, আঙুলিত ‘বেণ্টি’ আৰু কঁকালত ‘কৰধনি’ পিন্ধে। ‘হাঞ্চলি’ৰ উপৰিও ডিঙিত এনে এধাৰ মণিহাৰ পিন্ধে যিধাৰৰ মাজে মাজে মুদ্ৰাৰ নিচিনা গোল অথবা চাৰিকোণীয়া পদক থাকে। এই মনিধাৰক ‘টায়েট’ বুলি কয়। ল'ৰাবিলাকে এখন কাণত ফুটা কৰে আৰু ‘লং’ বুলি এবিধ ফুলি পিন্ধে।
কপালত থকা ফুলবোৰক কি বুলি কোৱা হয়?
{ "text": [ "‘বৰলা’ অথবা ‘চিচ ফুল’" ], "answer_start": [ 743 ] }
1754
ৰাজস্থানী পুৰুষ-মহিলাৰ আকৰ্ষণীয় পোছাক আৰু ৰাজকীয় খাদ্যই এই কথাৰ উমান দিয়ে। ঘৰুৱাভাৱে ৰাজস্থানী পুৰুষে ধুতি আৰু আংগাৰখা পিন্ধে। আনুষ্ঠানিকভাৱে চুৰিদাৰ-পায়জামা আৰু কুৰ্তা পিন্ধে। মহিলাসকলে কঁকালত ঘাগৰা, বুকুত কাঞ্চালি (a half sleeved bodice) তাৰ ওপৰত পেটলৈকে পৰা হাত চুটি চোলা (sleeveless top) আৰু মূৰত ‘চুনৰী’ লয়। ৰাজস্থানী মহিলাই মূৰৰপৰা ভৰিলৈকে অলংকাৰেৰে নিজকে সজ্জিত কৰে। পৰম্পৰাগতভাৱে ৰূপৰ গহনাৰ প্ৰাধান্য বেছি। কপাল, নাক, কাণ, ডিঙি, বাহু, মনিবন্ধ, কঁকাল, ভৰিৰ সৰু গাঁঠি, ভৰিৰ পতা, আঙুলি – প্ৰত্যেক অংগতে সুকীয়াকৈ অলংকাৰ পিন্ধে। বিবাহিতা মহিলাই হাতীদাঁতৰ বালা পিন্ধে। হাতীদাঁতৰ অলংকাৰক শুভ জ্ঞান কৰা হয়। কাণত ঘণ্টাকৃতিৰ গধুৰ ঝুমকা পিন্ধে। কাণত সাতটা পৰ্যন্ত বিন্ধা কৰা নিয়ম আছে। ডিঙিত ৰূপৰ হাঞ্চালি (hansli) পিন্ধে। কপালত পিন্ধে উঠঙাকৈ ফুল কটা ‘বৰলা’ অথবা ‘চিচ ফুল’। বাহুত ‘বাজুবন্ধ’, ভৰিৰ পতাত গধুৰ ‘পায়েল’, আঙুলিত ‘বেণ্টি’ আৰু কঁকালত ‘কৰধনি’ পিন্ধে। ‘হাঞ্চলি’ৰ উপৰিও ডিঙিত এনে এধাৰ মণিহাৰ পিন্ধে যিধাৰৰ মাজে মাজে মুদ্ৰাৰ নিচিনা গোল অথবা চাৰিকোণীয়া পদক থাকে। এই মনিধাৰক ‘টায়েট’ বুলি কয়। ল'ৰাবিলাকে এখন কাণত ফুটা কৰে আৰু ‘লং’ বুলি এবিধ ফুলি পিন্ধে।
ৰাজস্থানী বিবাহিতা মহিলাই পিন্ধা কেনেধৰণৰ অলংকাৰক শুভ জ্ঞান কৰা হয়?
{ "text": [ "হাতীদাঁতৰ অলংকাৰক" ], "answer_start": [ 569 ] }
1755
ৰাজস্থানৰ প্ৰতিটো স্থাপত্যই ৰাজপুতসকলৰ ঐতিহ্য ঘোষণা কৰে। ইয়াত মূলতঃ তিনিখন জিলাৰ স্থাপত্যবোৰ উল্লেখ কৰা হ'ল। গোলাপী নগৰ জয়পুৰৰ পৰিকল্পনা কৰা হয় ১৯২৭ চনত। এই নগৰৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৰাজকুমাৰ ছাৱাই জয় সিঙৰ নামেৰে ইয়াৰ নাম জয়পুৰ হয়। জয়পুৰৰ উল্লেখযোগ্য স্থাপত্যবোৰ হ'ল এলবাৰ্ট হল, হাৱামহল, যন্তৰ-মন্তৰ আৰু আমেৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গবোৰ। যি বিখ্যাত ৰাজপুত স্থাপত্যৰ শিল্পখ্যাতি আজি দেশে দেশে বিয়পি পৰিছে, সেয়া হ'ল হাৱামহল (The palace of Winds)। ১৭৯৯ চনত মহাৰাজ চাৱাই প্ৰতাপ সিঙে এই হাৱামহল সজাইছিল। পাঁচ মহলীয়া অষ্টকোণীয়া এই মহলটোত ১৫২খন খিৰিকী আছে। খিৰিকী মানে বেৰত কিছুমান সৰু সৰু বিন্ধা, কুন্দ্ৰাক্ষ। সেই কুন্দ্ৰাক্ষইদি বাহিৰৰ বতাহ অনবৰতে (সকলো ঋতুতে) মহলৰ ভিতৰলৈ সোমাই থাকে। সেয়াই তাৎপৰ্য। ভিতৰত প্ৰবেশ কৰিলে এনে লাগে যেন কোনো শীতাতপ নিয়ন্ত্ৰিত কোঠাহে। ৰজস্থানৰ জলবায়ু উষ্ণ। সেয়ে ৰাণীসকলে শীতল বতাহ পাবলৈ, লগতে পথৰ শোভাযাত্ৰা আদি ওপৰৰপৰা উপভোগ কৰিবলৈ এই মহল সজোৱা হৈছিল। ইটো মহলাৰ পৰা সিটো মহলালৈ যাবলৈ কোনো খটখটি নাই। ঘূৰি ঘূৰি ক্ৰমাৎ ওপৰলৈ উঠি যোৱা এঢলীয়া ৰাস্তা আছে। ৰাজপুত স্থাপত্যৰ ই এটা অভিনৱ নিদৰ্শন। ওঠৰ শতিকাত মহাৰাজ চাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই পাঁচোটা মান মন্দিৰ (Astronomical observatory) দিল্লী (১৭২৪ চন),জয়পুৰ (১৭২৮ চন), উজ্জয়িনী (১৭৩৪ চন), বাৰানসী (১৭৩৭ চন) আৰু মথুৰাত (১৭৩৮ চন) সজাইছিল। স্থানীয় সময়, সূৰ্য আৰু অন্য নক্ষত্ৰৰ অৱনতি, চন্দ্ৰগ্ৰহণ, সূৰ্যগ্ৰহণ আদি নিৰূপণ কৰিবলৈ এই মান মন্দিৰবোৰ সজোৱা হৈছিল। এই মান মন্দিৰকেইটাক “যন্তৰ-মন্তৰ” বুলি কোৱা হয়। ই বিভিন্ন পকী যন্ত্ৰপাতিৰ (Masonary instrument) সংগ্ৰহ। আটাইবোৰ যন্ত্ৰ-পাতিয়েই জ্যামিতিক আকাৰৰ। আটাইবোৰতেই স্কেলৰ দাগ কটা। আটাইকেইটা মান মন্দিৰৰ ভিতৰত জয়পুৰৰটো সবাতোকৈ ডাঙৰ। ইয়াৰ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ এতিয়াও বহু জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান সম্পৰ্কীয় হিচাপ-নিকাচৰ বাবে উপযোগী হৈ আছে। মোগল সাম্ৰাজ্যৰ শেষ পৰ্বত এক জ্ঞানী সামান্তৰাজৰ ৰাজদৰবাৰৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান দক্ষতা আৰু বিশ্বচেতনাৰ অভিপ্ৰকাশ ৰূপে ই ইউনেস্কো বিশ্ব ঐতিহ্য তালিকাত সাংস্কৃতিক সম্পত্তি ৰূপে অন্তৰ্ভুক্ত হয়। গৱৰ্নমেণ্ট চেণ্ট্ৰেল মিউজিয়ামটো ৰাজস্থানী শিল্প-সংস্কৃতিৰ সংগ্ৰহেৰে বিখ্যাত। ১৮৬৩ চনত ৰাজকুমাৰ এলবাৰ্টে উদ্বোধন কৰিছিল বাবে ইয়াক “এলবাৰ্ট হল” বুলিও কয়। পুৰাতাত্ত্বিক আৰু হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰীৰ বৃহৎ সংগ্ৰহ ইয়াত আছে। সংগ্ৰহালয়ৰ বিভিন্ন অংশত যুদ্ধৰ জাখৰ, কবচ, ৰজাদিনীয়া অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, ৰাজকীয় পোছাক, অলংকাৰ, দলিচা, পেইণ্টিং, কাপোৰৰ পুতলা, মৃৎশিল্পৰ বিভিন্ন সামগ্ৰী, ৰাজস্থানী লোকনৃত্য ( দাণ্ডিয়া), ৰাজস্থানী বিবাহ পদ্ধতি ইত্যাদি প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। জয়পুৰ নগৰৰপৰা ১১ কিলোমিটাৰ উত্তৰ-পূবে আৰাৱলী পৰ্বতৰ ঢালত আমিৰ অৱস্থিত। পূৰ্বতে আমিৰ মিনা জনজাতীয় লোকসকলৰ অধিকৃত অঞ্চল আছিল। পাছত ৰজা ধোলাৰাজে নিজৰ দখললৈ নিছিল। জয়পুৰ নিৰ্মাণৰ পূৰ্বে প্ৰায় ছশ বছৰ আমিৰত ৰাজধানী আছিল। আজিও আমিৰ নগৰে অতীতৰ শৌৰ্য-বীৰ্যৰ কথা ঘোষনা কৰি আছে। আমিৰ নগৰ ইয়াৰ ধুনীয়া কাৰেংবোৰ আৰু তাৰ চাৰিওফালে থকা বিন্ধাযুক্ত সুবৃহৎ পকী বেৰবোৰৰ কাৰণে বিখ্যাত। আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ হিন্দু আৰু মুছলিম স্থাপত্যৰ এটা সুন্দৰ সংমিশ্ৰণ। ৰাজা মানসিঙে সোতৰ শতিকাত আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ সজাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু শেষ কৰিছিল সাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই তাৰ এশ বছৰ পাছত। পেলেচ কমপ্লেক্সটোত আছে- চিচ মহল (Shees Mahal), দিৱান-ই-আম (The Hall of Public Audience), দিৱান-ই-খাচ (The Hall of Victory), সুখ নিৱাস (মহাৰাণীৰ শয়ন কক্ষ), সুহাগ মন্দিৰ (মহাৰাণীৰ কাচন কক্ষ), গণেশ পোল দৰৱাজা, সূৰযপোল দৰৱাজা, চান্দ পোল দৰৱাজা, সিংহ পোল দৰৱাজা, মহাৰাজৰ ভোজন কক্ষ ইত্যাদি। কাচৰ টুকুৰাৰে নিৰ্মিত চিচ মহল আজিও পৃথিৱীৰ উৎকৃষ্ট “Chamber of Mirrors” বিবেচিত।
পিংক চিটি জয়পুৰ কেতিয়া পৰিকল্পনা কৰা হৈছিল?
{ "text": [ "১৯২৭ চন" ], "answer_start": [ 145 ] }
1756
ৰাজস্থানৰ প্ৰতিটো স্থাপত্যই ৰাজপুতসকলৰ ঐতিহ্য ঘোষণা কৰে। ইয়াত মূলতঃ তিনিখন জিলাৰ স্থাপত্যবোৰ উল্লেখ কৰা হ'ল। গোলাপী নগৰ জয়পুৰৰ পৰিকল্পনা কৰা হয় ১৯২৭ চনত। এই নগৰৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৰাজকুমাৰ ছাৱাই জয় সিঙৰ নামেৰে ইয়াৰ নাম জয়পুৰ হয়। জয়পুৰৰ উল্লেখযোগ্য স্থাপত্যবোৰ হ'ল এলবাৰ্ট হল, হাৱামহল, যন্তৰ-মন্তৰ আৰু আমেৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গবোৰ। যি বিখ্যাত ৰাজপুত স্থাপত্যৰ শিল্পখ্যাতি আজি দেশে দেশে বিয়পি পৰিছে, সেয়া হ'ল হাৱামহল (The palace of Winds)। ১৭৯৯ চনত মহাৰাজ চাৱাই প্ৰতাপ সিঙে এই হাৱামহল সজাইছিল। পাঁচ মহলীয়া অষ্টকোণীয়া এই মহলটোত ১৫২খন খিৰিকী আছে। খিৰিকী মানে বেৰত কিছুমান সৰু সৰু বিন্ধা, কুন্দ্ৰাক্ষ। সেই কুন্দ্ৰাক্ষইদি বাহিৰৰ বতাহ অনবৰতে (সকলো ঋতুতে) মহলৰ ভিতৰলৈ সোমাই থাকে। সেয়াই তাৎপৰ্য। ভিতৰত প্ৰবেশ কৰিলে এনে লাগে যেন কোনো শীতাতপ নিয়ন্ত্ৰিত কোঠাহে। ৰজস্থানৰ জলবায়ু উষ্ণ। সেয়ে ৰাণীসকলে শীতল বতাহ পাবলৈ, লগতে পথৰ শোভাযাত্ৰা আদি ওপৰৰপৰা উপভোগ কৰিবলৈ এই মহল সজোৱা হৈছিল। ইটো মহলাৰ পৰা সিটো মহলালৈ যাবলৈ কোনো খটখটি নাই। ঘূৰি ঘূৰি ক্ৰমাৎ ওপৰলৈ উঠি যোৱা এঢলীয়া ৰাস্তা আছে। ৰাজপুত স্থাপত্যৰ ই এটা অভিনৱ নিদৰ্শন। ওঠৰ শতিকাত মহাৰাজ চাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই পাঁচোটা মান মন্দিৰ (Astronomical observatory) দিল্লী (১৭২৪ চন),জয়পুৰ (১৭২৮ চন), উজ্জয়িনী (১৭৩৪ চন), বাৰানসী (১৭৩৭ চন) আৰু মথুৰাত (১৭৩৮ চন) সজাইছিল। স্থানীয় সময়, সূৰ্য আৰু অন্য নক্ষত্ৰৰ অৱনতি, চন্দ্ৰগ্ৰহণ, সূৰ্যগ্ৰহণ আদি নিৰূপণ কৰিবলৈ এই মান মন্দিৰবোৰ সজোৱা হৈছিল। এই মান মন্দিৰকেইটাক “যন্তৰ-মন্তৰ” বুলি কোৱা হয়। ই বিভিন্ন পকী যন্ত্ৰপাতিৰ (Masonary instrument) সংগ্ৰহ। আটাইবোৰ যন্ত্ৰ-পাতিয়েই জ্যামিতিক আকাৰৰ। আটাইবোৰতেই স্কেলৰ দাগ কটা। আটাইকেইটা মান মন্দিৰৰ ভিতৰত জয়পুৰৰটো সবাতোকৈ ডাঙৰ। ইয়াৰ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ এতিয়াও বহু জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান সম্পৰ্কীয় হিচাপ-নিকাচৰ বাবে উপযোগী হৈ আছে। মোগল সাম্ৰাজ্যৰ শেষ পৰ্বত এক জ্ঞানী সামান্তৰাজৰ ৰাজদৰবাৰৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান দক্ষতা আৰু বিশ্বচেতনাৰ অভিপ্ৰকাশ ৰূপে ই ইউনেস্কো বিশ্ব ঐতিহ্য তালিকাত সাংস্কৃতিক সম্পত্তি ৰূপে অন্তৰ্ভুক্ত হয়। গৱৰ্নমেণ্ট চেণ্ট্ৰেল মিউজিয়ামটো ৰাজস্থানী শিল্প-সংস্কৃতিৰ সংগ্ৰহেৰে বিখ্যাত। ১৮৬৩ চনত ৰাজকুমাৰ এলবাৰ্টে উদ্বোধন কৰিছিল বাবে ইয়াক “এলবাৰ্ট হল” বুলিও কয়। পুৰাতাত্ত্বিক আৰু হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰীৰ বৃহৎ সংগ্ৰহ ইয়াত আছে। সংগ্ৰহালয়ৰ বিভিন্ন অংশত যুদ্ধৰ জাখৰ, কবচ, ৰজাদিনীয়া অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, ৰাজকীয় পোছাক, অলংকাৰ, দলিচা, পেইণ্টিং, কাপোৰৰ পুতলা, মৃৎশিল্পৰ বিভিন্ন সামগ্ৰী, ৰাজস্থানী লোকনৃত্য ( দাণ্ডিয়া), ৰাজস্থানী বিবাহ পদ্ধতি ইত্যাদি প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। জয়পুৰ নগৰৰপৰা ১১ কিলোমিটাৰ উত্তৰ-পূবে আৰাৱলী পৰ্বতৰ ঢালত আমিৰ অৱস্থিত। পূৰ্বতে আমিৰ মিনা জনজাতীয় লোকসকলৰ অধিকৃত অঞ্চল আছিল। পাছত ৰজা ধোলাৰাজে নিজৰ দখললৈ নিছিল। জয়পুৰ নিৰ্মাণৰ পূৰ্বে প্ৰায় ছশ বছৰ আমিৰত ৰাজধানী আছিল। আজিও আমিৰ নগৰে অতীতৰ শৌৰ্য-বীৰ্যৰ কথা ঘোষনা কৰি আছে। আমিৰ নগৰ ইয়াৰ ধুনীয়া কাৰেংবোৰ আৰু তাৰ চাৰিওফালে থকা বিন্ধাযুক্ত সুবৃহৎ পকী বেৰবোৰৰ কাৰণে বিখ্যাত। আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ হিন্দু আৰু মুছলিম স্থাপত্যৰ এটা সুন্দৰ সংমিশ্ৰণ। ৰাজা মানসিঙে সোতৰ শতিকাত আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ সজাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু শেষ কৰিছিল সাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই তাৰ এশ বছৰ পাছত। পেলেচ কমপ্লেক্সটোত আছে- চিচ মহল (Shees Mahal), দিৱান-ই-আম (The Hall of Public Audience), দিৱান-ই-খাচ (The Hall of Victory), সুখ নিৱাস (মহাৰাণীৰ শয়ন কক্ষ), সুহাগ মন্দিৰ (মহাৰাণীৰ কাচন কক্ষ), গণেশ পোল দৰৱাজা, সূৰযপোল দৰৱাজা, চান্দ পোল দৰৱাজা, সিংহ পোল দৰৱাজা, মহাৰাজৰ ভোজন কক্ষ ইত্যাদি। কাচৰ টুকুৰাৰে নিৰ্মিত চিচ মহল আজিও পৃথিৱীৰ উৎকৃষ্ট “Chamber of Mirrors” বিবেচিত।
ৰাজপুতসকলৰ ঐতিহ্য কিহে ঘোষণা কৰে?
{ "text": [ "ৰাজস্থানৰ প্ৰতিটো স্থাপত্য" ], "answer_start": [ 0 ] }
1757
ৰাজস্থানৰ প্ৰতিটো স্থাপত্যই ৰাজপুতসকলৰ ঐতিহ্য ঘোষণা কৰে। ইয়াত মূলতঃ তিনিখন জিলাৰ স্থাপত্যবোৰ উল্লেখ কৰা হ'ল। গোলাপী নগৰ জয়পুৰৰ পৰিকল্পনা কৰা হয় ১৯২৭ চনত। এই নগৰৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৰাজকুমাৰ ছাৱাই জয় সিঙৰ নামেৰে ইয়াৰ নাম জয়পুৰ হয়। জয়পুৰৰ উল্লেখযোগ্য স্থাপত্যবোৰ হ'ল এলবাৰ্ট হল, হাৱামহল, যন্তৰ-মন্তৰ আৰু আমেৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গবোৰ। যি বিখ্যাত ৰাজপুত স্থাপত্যৰ শিল্পখ্যাতি আজি দেশে দেশে বিয়পি পৰিছে, সেয়া হ'ল হাৱামহল (The palace of Winds)। ১৭৯৯ চনত মহাৰাজ চাৱাই প্ৰতাপ সিঙে এই হাৱামহল সজাইছিল। পাঁচ মহলীয়া অষ্টকোণীয়া এই মহলটোত ১৫২খন খিৰিকী আছে। খিৰিকী মানে বেৰত কিছুমান সৰু সৰু বিন্ধা, কুন্দ্ৰাক্ষ। সেই কুন্দ্ৰাক্ষইদি বাহিৰৰ বতাহ অনবৰতে (সকলো ঋতুতে) মহলৰ ভিতৰলৈ সোমাই থাকে। সেয়াই তাৎপৰ্য। ভিতৰত প্ৰবেশ কৰিলে এনে লাগে যেন কোনো শীতাতপ নিয়ন্ত্ৰিত কোঠাহে। ৰজস্থানৰ জলবায়ু উষ্ণ। সেয়ে ৰাণীসকলে শীতল বতাহ পাবলৈ, লগতে পথৰ শোভাযাত্ৰা আদি ওপৰৰপৰা উপভোগ কৰিবলৈ এই মহল সজোৱা হৈছিল। ইটো মহলাৰ পৰা সিটো মহলালৈ যাবলৈ কোনো খটখটি নাই। ঘূৰি ঘূৰি ক্ৰমাৎ ওপৰলৈ উঠি যোৱা এঢলীয়া ৰাস্তা আছে। ৰাজপুত স্থাপত্যৰ ই এটা অভিনৱ নিদৰ্শন। ওঠৰ শতিকাত মহাৰাজ চাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই পাঁচোটা মান মন্দিৰ (Astronomical observatory) দিল্লী (১৭২৪ চন),জয়পুৰ (১৭২৮ চন), উজ্জয়িনী (১৭৩৪ চন), বাৰানসী (১৭৩৭ চন) আৰু মথুৰাত (১৭৩৮ চন) সজাইছিল। স্থানীয় সময়, সূৰ্য আৰু অন্য নক্ষত্ৰৰ অৱনতি, চন্দ্ৰগ্ৰহণ, সূৰ্যগ্ৰহণ আদি নিৰূপণ কৰিবলৈ এই মান মন্দিৰবোৰ সজোৱা হৈছিল। এই মান মন্দিৰকেইটাক “যন্তৰ-মন্তৰ” বুলি কোৱা হয়। ই বিভিন্ন পকী যন্ত্ৰপাতিৰ (Masonary instrument) সংগ্ৰহ। আটাইবোৰ যন্ত্ৰ-পাতিয়েই জ্যামিতিক আকাৰৰ। আটাইবোৰতেই স্কেলৰ দাগ কটা। আটাইকেইটা মান মন্দিৰৰ ভিতৰত জয়পুৰৰটো সবাতোকৈ ডাঙৰ। ইয়াৰ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ এতিয়াও বহু জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান সম্পৰ্কীয় হিচাপ-নিকাচৰ বাবে উপযোগী হৈ আছে। মোগল সাম্ৰাজ্যৰ শেষ পৰ্বত এক জ্ঞানী সামান্তৰাজৰ ৰাজদৰবাৰৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান দক্ষতা আৰু বিশ্বচেতনাৰ অভিপ্ৰকাশ ৰূপে ই ইউনেস্কো বিশ্ব ঐতিহ্য তালিকাত সাংস্কৃতিক সম্পত্তি ৰূপে অন্তৰ্ভুক্ত হয়। গৱৰ্নমেণ্ট চেণ্ট্ৰেল মিউজিয়ামটো ৰাজস্থানী শিল্প-সংস্কৃতিৰ সংগ্ৰহেৰে বিখ্যাত। ১৮৬৩ চনত ৰাজকুমাৰ এলবাৰ্টে উদ্বোধন কৰিছিল বাবে ইয়াক “এলবাৰ্ট হল” বুলিও কয়। পুৰাতাত্ত্বিক আৰু হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰীৰ বৃহৎ সংগ্ৰহ ইয়াত আছে। সংগ্ৰহালয়ৰ বিভিন্ন অংশত যুদ্ধৰ জাখৰ, কবচ, ৰজাদিনীয়া অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, ৰাজকীয় পোছাক, অলংকাৰ, দলিচা, পেইণ্টিং, কাপোৰৰ পুতলা, মৃৎশিল্পৰ বিভিন্ন সামগ্ৰী, ৰাজস্থানী লোকনৃত্য ( দাণ্ডিয়া), ৰাজস্থানী বিবাহ পদ্ধতি ইত্যাদি প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। জয়পুৰ নগৰৰপৰা ১১ কিলোমিটাৰ উত্তৰ-পূবে আৰাৱলী পৰ্বতৰ ঢালত আমিৰ অৱস্থিত। পূৰ্বতে আমিৰ মিনা জনজাতীয় লোকসকলৰ অধিকৃত অঞ্চল আছিল। পাছত ৰজা ধোলাৰাজে নিজৰ দখললৈ নিছিল। জয়পুৰ নিৰ্মাণৰ পূৰ্বে প্ৰায় ছশ বছৰ আমিৰত ৰাজধানী আছিল। আজিও আমিৰ নগৰে অতীতৰ শৌৰ্য-বীৰ্যৰ কথা ঘোষনা কৰি আছে। আমিৰ নগৰ ইয়াৰ ধুনীয়া কাৰেংবোৰ আৰু তাৰ চাৰিওফালে থকা বিন্ধাযুক্ত সুবৃহৎ পকী বেৰবোৰৰ কাৰণে বিখ্যাত। আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ হিন্দু আৰু মুছলিম স্থাপত্যৰ এটা সুন্দৰ সংমিশ্ৰণ। ৰাজা মানসিঙে সোতৰ শতিকাত আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ সজাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু শেষ কৰিছিল সাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই তাৰ এশ বছৰ পাছত। পেলেচ কমপ্লেক্সটোত আছে- চিচ মহল (Shees Mahal), দিৱান-ই-আম (The Hall of Public Audience), দিৱান-ই-খাচ (The Hall of Victory), সুখ নিৱাস (মহাৰাণীৰ শয়ন কক্ষ), সুহাগ মন্দিৰ (মহাৰাণীৰ কাচন কক্ষ), গণেশ পোল দৰৱাজা, সূৰযপোল দৰৱাজা, চান্দ পোল দৰৱাজা, সিংহ পোল দৰৱাজা, মহাৰাজৰ ভোজন কক্ষ ইত্যাদি। কাচৰ টুকুৰাৰে নিৰ্মিত চিচ মহল আজিও পৃথিৱীৰ উৎকৃষ্ট “Chamber of Mirrors” বিবেচিত।
হাৱামহল কোনে সাজিছিল?
{ "text": [ "মহাৰাজ চাৱাই প্ৰতাপ সিঙে" ], "answer_start": [ 442 ] }
1758
ৰাজস্থানৰ প্ৰতিটো স্থাপত্যই ৰাজপুতসকলৰ ঐতিহ্য ঘোষণা কৰে। ইয়াত মূলতঃ তিনিখন জিলাৰ স্থাপত্যবোৰ উল্লেখ কৰা হ'ল। গোলাপী নগৰ জয়পুৰৰ পৰিকল্পনা কৰা হয় ১৯২৭ চনত। এই নগৰৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৰাজকুমাৰ ছাৱাই জয় সিঙৰ নামেৰে ইয়াৰ নাম জয়পুৰ হয়। জয়পুৰৰ উল্লেখযোগ্য স্থাপত্যবোৰ হ'ল এলবাৰ্ট হল, হাৱামহল, যন্তৰ-মন্তৰ আৰু আমেৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গবোৰ। যি বিখ্যাত ৰাজপুত স্থাপত্যৰ শিল্পখ্যাতি আজি দেশে দেশে বিয়পি পৰিছে, সেয়া হ'ল হাৱামহল (The palace of Winds)। ১৭৯৯ চনত মহাৰাজ চাৱাই প্ৰতাপ সিঙে এই হাৱামহল সজাইছিল। পাঁচ মহলীয়া অষ্টকোণীয়া এই মহলটোত ১৫২খন খিৰিকী আছে। খিৰিকী মানে বেৰত কিছুমান সৰু সৰু বিন্ধা, কুন্দ্ৰাক্ষ। সেই কুন্দ্ৰাক্ষইদি বাহিৰৰ বতাহ অনবৰতে (সকলো ঋতুতে) মহলৰ ভিতৰলৈ সোমাই থাকে। সেয়াই তাৎপৰ্য। ভিতৰত প্ৰবেশ কৰিলে এনে লাগে যেন কোনো শীতাতপ নিয়ন্ত্ৰিত কোঠাহে। ৰজস্থানৰ জলবায়ু উষ্ণ। সেয়ে ৰাণীসকলে শীতল বতাহ পাবলৈ, লগতে পথৰ শোভাযাত্ৰা আদি ওপৰৰপৰা উপভোগ কৰিবলৈ এই মহল সজোৱা হৈছিল। ইটো মহলাৰ পৰা সিটো মহলালৈ যাবলৈ কোনো খটখটি নাই। ঘূৰি ঘূৰি ক্ৰমাৎ ওপৰলৈ উঠি যোৱা এঢলীয়া ৰাস্তা আছে। ৰাজপুত স্থাপত্যৰ ই এটা অভিনৱ নিদৰ্শন। ওঠৰ শতিকাত মহাৰাজ চাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই পাঁচোটা মান মন্দিৰ (Astronomical observatory) দিল্লী (১৭২৪ চন),জয়পুৰ (১৭২৮ চন), উজ্জয়িনী (১৭৩৪ চন), বাৰানসী (১৭৩৭ চন) আৰু মথুৰাত (১৭৩৮ চন) সজাইছিল। স্থানীয় সময়, সূৰ্য আৰু অন্য নক্ষত্ৰৰ অৱনতি, চন্দ্ৰগ্ৰহণ, সূৰ্যগ্ৰহণ আদি নিৰূপণ কৰিবলৈ এই মান মন্দিৰবোৰ সজোৱা হৈছিল। এই মান মন্দিৰকেইটাক “যন্তৰ-মন্তৰ” বুলি কোৱা হয়। ই বিভিন্ন পকী যন্ত্ৰপাতিৰ (Masonary instrument) সংগ্ৰহ। আটাইবোৰ যন্ত্ৰ-পাতিয়েই জ্যামিতিক আকাৰৰ। আটাইবোৰতেই স্কেলৰ দাগ কটা। আটাইকেইটা মান মন্দিৰৰ ভিতৰত জয়পুৰৰটো সবাতোকৈ ডাঙৰ। ইয়াৰ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ এতিয়াও বহু জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান সম্পৰ্কীয় হিচাপ-নিকাচৰ বাবে উপযোগী হৈ আছে। মোগল সাম্ৰাজ্যৰ শেষ পৰ্বত এক জ্ঞানী সামান্তৰাজৰ ৰাজদৰবাৰৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান দক্ষতা আৰু বিশ্বচেতনাৰ অভিপ্ৰকাশ ৰূপে ই ইউনেস্কো বিশ্ব ঐতিহ্য তালিকাত সাংস্কৃতিক সম্পত্তি ৰূপে অন্তৰ্ভুক্ত হয়। গৱৰ্নমেণ্ট চেণ্ট্ৰেল মিউজিয়ামটো ৰাজস্থানী শিল্প-সংস্কৃতিৰ সংগ্ৰহেৰে বিখ্যাত। ১৮৬৩ চনত ৰাজকুমাৰ এলবাৰ্টে উদ্বোধন কৰিছিল বাবে ইয়াক “এলবাৰ্ট হল” বুলিও কয়। পুৰাতাত্ত্বিক আৰু হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰীৰ বৃহৎ সংগ্ৰহ ইয়াত আছে। সংগ্ৰহালয়ৰ বিভিন্ন অংশত যুদ্ধৰ জাখৰ, কবচ, ৰজাদিনীয়া অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, ৰাজকীয় পোছাক, অলংকাৰ, দলিচা, পেইণ্টিং, কাপোৰৰ পুতলা, মৃৎশিল্পৰ বিভিন্ন সামগ্ৰী, ৰাজস্থানী লোকনৃত্য ( দাণ্ডিয়া), ৰাজস্থানী বিবাহ পদ্ধতি ইত্যাদি প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। জয়পুৰ নগৰৰপৰা ১১ কিলোমিটাৰ উত্তৰ-পূবে আৰাৱলী পৰ্বতৰ ঢালত আমিৰ অৱস্থিত। পূৰ্বতে আমিৰ মিনা জনজাতীয় লোকসকলৰ অধিকৃত অঞ্চল আছিল। পাছত ৰজা ধোলাৰাজে নিজৰ দখললৈ নিছিল। জয়পুৰ নিৰ্মাণৰ পূৰ্বে প্ৰায় ছশ বছৰ আমিৰত ৰাজধানী আছিল। আজিও আমিৰ নগৰে অতীতৰ শৌৰ্য-বীৰ্যৰ কথা ঘোষনা কৰি আছে। আমিৰ নগৰ ইয়াৰ ধুনীয়া কাৰেংবোৰ আৰু তাৰ চাৰিওফালে থকা বিন্ধাযুক্ত সুবৃহৎ পকী বেৰবোৰৰ কাৰণে বিখ্যাত। আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ হিন্দু আৰু মুছলিম স্থাপত্যৰ এটা সুন্দৰ সংমিশ্ৰণ। ৰাজা মানসিঙে সোতৰ শতিকাত আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ সজাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু শেষ কৰিছিল সাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই তাৰ এশ বছৰ পাছত। পেলেচ কমপ্লেক্সটোত আছে- চিচ মহল (Shees Mahal), দিৱান-ই-আম (The Hall of Public Audience), দিৱান-ই-খাচ (The Hall of Victory), সুখ নিৱাস (মহাৰাণীৰ শয়ন কক্ষ), সুহাগ মন্দিৰ (মহাৰাণীৰ কাচন কক্ষ), গণেশ পোল দৰৱাজা, সূৰযপোল দৰৱাজা, চান্দ পোল দৰৱাজা, সিংহ পোল দৰৱাজা, মহাৰাজৰ ভোজন কক্ষ ইত্যাদি। কাচৰ টুকুৰাৰে নিৰ্মিত চিচ মহল আজিও পৃথিৱীৰ উৎকৃষ্ট “Chamber of Mirrors” বিবেচিত।
জয়পুৰ চহৰৰ নাম কাৰ নামেৰে ৰখা হৈছিল?
{ "text": [ "ছাৱাই জয় সিঙ" ], "answer_start": [ 183 ] }
1759
ৰাজস্থানৰ প্ৰতিটো স্থাপত্যই ৰাজপুতসকলৰ ঐতিহ্য ঘোষণা কৰে। ইয়াত মূলতঃ তিনিখন জিলাৰ স্থাপত্যবোৰ উল্লেখ কৰা হ'ল। গোলাপী নগৰ জয়পুৰৰ পৰিকল্পনা কৰা হয় ১৯২৭ চনত। এই নগৰৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৰাজকুমাৰ ছাৱাই জয় সিঙৰ নামেৰে ইয়াৰ নাম জয়পুৰ হয়। জয়পুৰৰ উল্লেখযোগ্য স্থাপত্যবোৰ হ'ল এলবাৰ্ট হল, হাৱামহল, যন্তৰ-মন্তৰ আৰু আমেৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গবোৰ। যি বিখ্যাত ৰাজপুত স্থাপত্যৰ শিল্পখ্যাতি আজি দেশে দেশে বিয়পি পৰিছে, সেয়া হ'ল হাৱামহল (The palace of Winds)। ১৭৯৯ চনত মহাৰাজ চাৱাই প্ৰতাপ সিঙে এই হাৱামহল সজাইছিল। পাঁচ মহলীয়া অষ্টকোণীয়া এই মহলটোত ১৫২খন খিৰিকী আছে। খিৰিকী মানে বেৰত কিছুমান সৰু সৰু বিন্ধা, কুন্দ্ৰাক্ষ। সেই কুন্দ্ৰাক্ষইদি বাহিৰৰ বতাহ অনবৰতে (সকলো ঋতুতে) মহলৰ ভিতৰলৈ সোমাই থাকে। সেয়াই তাৎপৰ্য। ভিতৰত প্ৰবেশ কৰিলে এনে লাগে যেন কোনো শীতাতপ নিয়ন্ত্ৰিত কোঠাহে। ৰজস্থানৰ জলবায়ু উষ্ণ। সেয়ে ৰাণীসকলে শীতল বতাহ পাবলৈ, লগতে পথৰ শোভাযাত্ৰা আদি ওপৰৰপৰা উপভোগ কৰিবলৈ এই মহল সজোৱা হৈছিল। ইটো মহলাৰ পৰা সিটো মহলালৈ যাবলৈ কোনো খটখটি নাই। ঘূৰি ঘূৰি ক্ৰমাৎ ওপৰলৈ উঠি যোৱা এঢলীয়া ৰাস্তা আছে। ৰাজপুত স্থাপত্যৰ ই এটা অভিনৱ নিদৰ্শন। ওঠৰ শতিকাত মহাৰাজ চাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই পাঁচোটা মান মন্দিৰ (Astronomical observatory) দিল্লী (১৭২৪ চন),জয়পুৰ (১৭২৮ চন), উজ্জয়িনী (১৭৩৪ চন), বাৰানসী (১৭৩৭ চন) আৰু মথুৰাত (১৭৩৮ চন) সজাইছিল। স্থানীয় সময়, সূৰ্য আৰু অন্য নক্ষত্ৰৰ অৱনতি, চন্দ্ৰগ্ৰহণ, সূৰ্যগ্ৰহণ আদি নিৰূপণ কৰিবলৈ এই মান মন্দিৰবোৰ সজোৱা হৈছিল। এই মান মন্দিৰকেইটাক “যন্তৰ-মন্তৰ” বুলি কোৱা হয়। ই বিভিন্ন পকী যন্ত্ৰপাতিৰ (Masonary instrument) সংগ্ৰহ। আটাইবোৰ যন্ত্ৰ-পাতিয়েই জ্যামিতিক আকাৰৰ। আটাইবোৰতেই স্কেলৰ দাগ কটা। আটাইকেইটা মান মন্দিৰৰ ভিতৰত জয়পুৰৰটো সবাতোকৈ ডাঙৰ। ইয়াৰ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ এতিয়াও বহু জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান সম্পৰ্কীয় হিচাপ-নিকাচৰ বাবে উপযোগী হৈ আছে। মোগল সাম্ৰাজ্যৰ শেষ পৰ্বত এক জ্ঞানী সামান্তৰাজৰ ৰাজদৰবাৰৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান দক্ষতা আৰু বিশ্বচেতনাৰ অভিপ্ৰকাশ ৰূপে ই ইউনেস্কো বিশ্ব ঐতিহ্য তালিকাত সাংস্কৃতিক সম্পত্তি ৰূপে অন্তৰ্ভুক্ত হয়। গৱৰ্নমেণ্ট চেণ্ট্ৰেল মিউজিয়ামটো ৰাজস্থানী শিল্প-সংস্কৃতিৰ সংগ্ৰহেৰে বিখ্যাত। ১৮৬৩ চনত ৰাজকুমাৰ এলবাৰ্টে উদ্বোধন কৰিছিল বাবে ইয়াক “এলবাৰ্ট হল” বুলিও কয়। পুৰাতাত্ত্বিক আৰু হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰীৰ বৃহৎ সংগ্ৰহ ইয়াত আছে। সংগ্ৰহালয়ৰ বিভিন্ন অংশত যুদ্ধৰ জাখৰ, কবচ, ৰজাদিনীয়া অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, ৰাজকীয় পোছাক, অলংকাৰ, দলিচা, পেইণ্টিং, কাপোৰৰ পুতলা, মৃৎশিল্পৰ বিভিন্ন সামগ্ৰী, ৰাজস্থানী লোকনৃত্য ( দাণ্ডিয়া), ৰাজস্থানী বিবাহ পদ্ধতি ইত্যাদি প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। জয়পুৰ নগৰৰপৰা ১১ কিলোমিটাৰ উত্তৰ-পূবে আৰাৱলী পৰ্বতৰ ঢালত আমিৰ অৱস্থিত। পূৰ্বতে আমিৰ মিনা জনজাতীয় লোকসকলৰ অধিকৃত অঞ্চল আছিল। পাছত ৰজা ধোলাৰাজে নিজৰ দখললৈ নিছিল। জয়পুৰ নিৰ্মাণৰ পূৰ্বে প্ৰায় ছশ বছৰ আমিৰত ৰাজধানী আছিল। আজিও আমিৰ নগৰে অতীতৰ শৌৰ্য-বীৰ্যৰ কথা ঘোষনা কৰি আছে। আমিৰ নগৰ ইয়াৰ ধুনীয়া কাৰেংবোৰ আৰু তাৰ চাৰিওফালে থকা বিন্ধাযুক্ত সুবৃহৎ পকী বেৰবোৰৰ কাৰণে বিখ্যাত। আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ হিন্দু আৰু মুছলিম স্থাপত্যৰ এটা সুন্দৰ সংমিশ্ৰণ। ৰাজা মানসিঙে সোতৰ শতিকাত আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ সজাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু শেষ কৰিছিল সাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই তাৰ এশ বছৰ পাছত। পেলেচ কমপ্লেক্সটোত আছে- চিচ মহল (Shees Mahal), দিৱান-ই-আম (The Hall of Public Audience), দিৱান-ই-খাচ (The Hall of Victory), সুখ নিৱাস (মহাৰাণীৰ শয়ন কক্ষ), সুহাগ মন্দিৰ (মহাৰাণীৰ কাচন কক্ষ), গণেশ পোল দৰৱাজা, সূৰযপোল দৰৱাজা, চান্দ পোল দৰৱাজা, সিংহ পোল দৰৱাজা, মহাৰাজৰ ভোজন কক্ষ ইত্যাদি। কাচৰ টুকুৰাৰে নিৰ্মিত চিচ মহল আজিও পৃথিৱীৰ উৎকৃষ্ট “Chamber of Mirrors” বিবেচিত।
যন্তৰ-মন্তৰ ক’ত অৱস্থিত?
{ "text": [ "জয়পুৰ" ], "answer_start": [ 119 ] }
1760
ৰাজস্থানৰ প্ৰতিটো স্থাপত্যই ৰাজপুতসকলৰ ঐতিহ্য ঘোষণা কৰে। ইয়াত মূলতঃ তিনিখন জিলাৰ স্থাপত্যবোৰ উল্লেখ কৰা হ'ল। গোলাপী নগৰ জয়পুৰৰ পৰিকল্পনা কৰা হয় ১৯২৭ চনত। এই নগৰৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৰাজকুমাৰ ছাৱাই জয় সিঙৰ নামেৰে ইয়াৰ নাম জয়পুৰ হয়। জয়পুৰৰ উল্লেখযোগ্য স্থাপত্যবোৰ হ'ল এলবাৰ্ট হল, হাৱামহল, যন্তৰ-মন্তৰ আৰু আমেৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গবোৰ। যি বিখ্যাত ৰাজপুত স্থাপত্যৰ শিল্পখ্যাতি আজি দেশে দেশে বিয়পি পৰিছে, সেয়া হ'ল হাৱামহল (The palace of Winds)। ১৭৯৯ চনত মহাৰাজ চাৱাই প্ৰতাপ সিঙে এই হাৱামহল সজাইছিল। পাঁচ মহলীয়া অষ্টকোণীয়া এই মহলটোত ১৫২খন খিৰিকী আছে। খিৰিকী মানে বেৰত কিছুমান সৰু সৰু বিন্ধা, কুন্দ্ৰাক্ষ। সেই কুন্দ্ৰাক্ষইদি বাহিৰৰ বতাহ অনবৰতে (সকলো ঋতুতে) মহলৰ ভিতৰলৈ সোমাই থাকে। সেয়াই তাৎপৰ্য। ভিতৰত প্ৰবেশ কৰিলে এনে লাগে যেন কোনো শীতাতপ নিয়ন্ত্ৰিত কোঠাহে। ৰজস্থানৰ জলবায়ু উষ্ণ। সেয়ে ৰাণীসকলে শীতল বতাহ পাবলৈ, লগতে পথৰ শোভাযাত্ৰা আদি ওপৰৰপৰা উপভোগ কৰিবলৈ এই মহল সজোৱা হৈছিল। ইটো মহলাৰ পৰা সিটো মহলালৈ যাবলৈ কোনো খটখটি নাই। ঘূৰি ঘূৰি ক্ৰমাৎ ওপৰলৈ উঠি যোৱা এঢলীয়া ৰাস্তা আছে। ৰাজপুত স্থাপত্যৰ ই এটা অভিনৱ নিদৰ্শন। ওঠৰ শতিকাত মহাৰাজ চাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই পাঁচোটা মান মন্দিৰ (Astronomical observatory) দিল্লী (১৭২৪ চন),জয়পুৰ (১৭২৮ চন), উজ্জয়িনী (১৭৩৪ চন), বাৰানসী (১৭৩৭ চন) আৰু মথুৰাত (১৭৩৮ চন) সজাইছিল। স্থানীয় সময়, সূৰ্য আৰু অন্য নক্ষত্ৰৰ অৱনতি, চন্দ্ৰগ্ৰহণ, সূৰ্যগ্ৰহণ আদি নিৰূপণ কৰিবলৈ এই মান মন্দিৰবোৰ সজোৱা হৈছিল। এই মান মন্দিৰকেইটাক “যন্তৰ-মন্তৰ” বুলি কোৱা হয়। ই বিভিন্ন পকী যন্ত্ৰপাতিৰ (Masonary instrument) সংগ্ৰহ। আটাইবোৰ যন্ত্ৰ-পাতিয়েই জ্যামিতিক আকাৰৰ। আটাইবোৰতেই স্কেলৰ দাগ কটা। আটাইকেইটা মান মন্দিৰৰ ভিতৰত জয়পুৰৰটো সবাতোকৈ ডাঙৰ। ইয়াৰ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ এতিয়াও বহু জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান সম্পৰ্কীয় হিচাপ-নিকাচৰ বাবে উপযোগী হৈ আছে। মোগল সাম্ৰাজ্যৰ শেষ পৰ্বত এক জ্ঞানী সামান্তৰাজৰ ৰাজদৰবাৰৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান দক্ষতা আৰু বিশ্বচেতনাৰ অভিপ্ৰকাশ ৰূপে ই ইউনেস্কো বিশ্ব ঐতিহ্য তালিকাত সাংস্কৃতিক সম্পত্তি ৰূপে অন্তৰ্ভুক্ত হয়। গৱৰ্নমেণ্ট চেণ্ট্ৰেল মিউজিয়ামটো ৰাজস্থানী শিল্প-সংস্কৃতিৰ সংগ্ৰহেৰে বিখ্যাত। ১৮৬৩ চনত ৰাজকুমাৰ এলবাৰ্টে উদ্বোধন কৰিছিল বাবে ইয়াক “এলবাৰ্ট হল” বুলিও কয়। পুৰাতাত্ত্বিক আৰু হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰীৰ বৃহৎ সংগ্ৰহ ইয়াত আছে। সংগ্ৰহালয়ৰ বিভিন্ন অংশত যুদ্ধৰ জাখৰ, কবচ, ৰজাদিনীয়া অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, ৰাজকীয় পোছাক, অলংকাৰ, দলিচা, পেইণ্টিং, কাপোৰৰ পুতলা, মৃৎশিল্পৰ বিভিন্ন সামগ্ৰী, ৰাজস্থানী লোকনৃত্য ( দাণ্ডিয়া), ৰাজস্থানী বিবাহ পদ্ধতি ইত্যাদি প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। জয়পুৰ নগৰৰপৰা ১১ কিলোমিটাৰ উত্তৰ-পূবে আৰাৱলী পৰ্বতৰ ঢালত আমিৰ অৱস্থিত। পূৰ্বতে আমিৰ মিনা জনজাতীয় লোকসকলৰ অধিকৃত অঞ্চল আছিল। পাছত ৰজা ধোলাৰাজে নিজৰ দখললৈ নিছিল। জয়পুৰ নিৰ্মাণৰ পূৰ্বে প্ৰায় ছশ বছৰ আমিৰত ৰাজধানী আছিল। আজিও আমিৰ নগৰে অতীতৰ শৌৰ্য-বীৰ্যৰ কথা ঘোষনা কৰি আছে। আমিৰ নগৰ ইয়াৰ ধুনীয়া কাৰেংবোৰ আৰু তাৰ চাৰিওফালে থকা বিন্ধাযুক্ত সুবৃহৎ পকী বেৰবোৰৰ কাৰণে বিখ্যাত। আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ হিন্দু আৰু মুছলিম স্থাপত্যৰ এটা সুন্দৰ সংমিশ্ৰণ। ৰাজা মানসিঙে সোতৰ শতিকাত আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ সজাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু শেষ কৰিছিল সাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই তাৰ এশ বছৰ পাছত। পেলেচ কমপ্লেক্সটোত আছে- চিচ মহল (Shees Mahal), দিৱান-ই-আম (The Hall of Public Audience), দিৱান-ই-খাচ (The Hall of Victory), সুখ নিৱাস (মহাৰাণীৰ শয়ন কক্ষ), সুহাগ মন্দিৰ (মহাৰাণীৰ কাচন কক্ষ), গণেশ পোল দৰৱাজা, সূৰযপোল দৰৱাজা, চান্দ পোল দৰৱাজা, সিংহ পোল দৰৱাজা, মহাৰাজৰ ভোজন কক্ষ ইত্যাদি। কাচৰ টুকুৰাৰে নিৰ্মিত চিচ মহল আজিও পৃথিৱীৰ উৎকৃষ্ট “Chamber of Mirrors” বিবেচিত।
ৰাজধানী চহৰ ঢাকাত কি দেখা যায়?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1761
ৰাজস্থানৰ প্ৰতিটো স্থাপত্যই ৰাজপুতসকলৰ ঐতিহ্য ঘোষণা কৰে। ইয়াত মূলতঃ তিনিখন জিলাৰ স্থাপত্যবোৰ উল্লেখ কৰা হ'ল। গোলাপী নগৰ জয়পুৰৰ পৰিকল্পনা কৰা হয় ১৯২৭ চনত। এই নগৰৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ৰাজকুমাৰ ছাৱাই জয় সিঙৰ নামেৰে ইয়াৰ নাম জয়পুৰ হয়। জয়পুৰৰ উল্লেখযোগ্য স্থাপত্যবোৰ হ'ল এলবাৰ্ট হল, হাৱামহল, যন্তৰ-মন্তৰ আৰু আমেৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গবোৰ। যি বিখ্যাত ৰাজপুত স্থাপত্যৰ শিল্পখ্যাতি আজি দেশে দেশে বিয়পি পৰিছে, সেয়া হ'ল হাৱামহল (The palace of Winds)। ১৭৯৯ চনত মহাৰাজ চাৱাই প্ৰতাপ সিঙে এই হাৱামহল সজাইছিল। পাঁচ মহলীয়া অষ্টকোণীয়া এই মহলটোত ১৫২খন খিৰিকী আছে। খিৰিকী মানে বেৰত কিছুমান সৰু সৰু বিন্ধা, কুন্দ্ৰাক্ষ। সেই কুন্দ্ৰাক্ষইদি বাহিৰৰ বতাহ অনবৰতে (সকলো ঋতুতে) মহলৰ ভিতৰলৈ সোমাই থাকে। সেয়াই তাৎপৰ্য। ভিতৰত প্ৰবেশ কৰিলে এনে লাগে যেন কোনো শীতাতপ নিয়ন্ত্ৰিত কোঠাহে। ৰজস্থানৰ জলবায়ু উষ্ণ। সেয়ে ৰাণীসকলে শীতল বতাহ পাবলৈ, লগতে পথৰ শোভাযাত্ৰা আদি ওপৰৰপৰা উপভোগ কৰিবলৈ এই মহল সজোৱা হৈছিল। ইটো মহলাৰ পৰা সিটো মহলালৈ যাবলৈ কোনো খটখটি নাই। ঘূৰি ঘূৰি ক্ৰমাৎ ওপৰলৈ উঠি যোৱা এঢলীয়া ৰাস্তা আছে। ৰাজপুত স্থাপত্যৰ ই এটা অভিনৱ নিদৰ্শন। ওঠৰ শতিকাত মহাৰাজ চাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই পাঁচোটা মান মন্দিৰ (Astronomical observatory) দিল্লী (১৭২৪ চন),জয়পুৰ (১৭২৮ চন), উজ্জয়িনী (১৭৩৪ চন), বাৰানসী (১৭৩৭ চন) আৰু মথুৰাত (১৭৩৮ চন) সজাইছিল। স্থানীয় সময়, সূৰ্য আৰু অন্য নক্ষত্ৰৰ অৱনতি, চন্দ্ৰগ্ৰহণ, সূৰ্যগ্ৰহণ আদি নিৰূপণ কৰিবলৈ এই মান মন্দিৰবোৰ সজোৱা হৈছিল। এই মান মন্দিৰকেইটাক “যন্তৰ-মন্তৰ” বুলি কোৱা হয়। ই বিভিন্ন পকী যন্ত্ৰপাতিৰ (Masonary instrument) সংগ্ৰহ। আটাইবোৰ যন্ত্ৰ-পাতিয়েই জ্যামিতিক আকাৰৰ। আটাইবোৰতেই স্কেলৰ দাগ কটা। আটাইকেইটা মান মন্দিৰৰ ভিতৰত জয়পুৰৰটো সবাতোকৈ ডাঙৰ। ইয়াৰ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ এতিয়াও বহু জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান সম্পৰ্কীয় হিচাপ-নিকাচৰ বাবে উপযোগী হৈ আছে। মোগল সাম্ৰাজ্যৰ শেষ পৰ্বত এক জ্ঞানী সামান্তৰাজৰ ৰাজদৰবাৰৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান দক্ষতা আৰু বিশ্বচেতনাৰ অভিপ্ৰকাশ ৰূপে ই ইউনেস্কো বিশ্ব ঐতিহ্য তালিকাত সাংস্কৃতিক সম্পত্তি ৰূপে অন্তৰ্ভুক্ত হয়। গৱৰ্নমেণ্ট চেণ্ট্ৰেল মিউজিয়ামটো ৰাজস্থানী শিল্প-সংস্কৃতিৰ সংগ্ৰহেৰে বিখ্যাত। ১৮৬৩ চনত ৰাজকুমাৰ এলবাৰ্টে উদ্বোধন কৰিছিল বাবে ইয়াক “এলবাৰ্ট হল” বুলিও কয়। পুৰাতাত্ত্বিক আৰু হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰীৰ বৃহৎ সংগ্ৰহ ইয়াত আছে। সংগ্ৰহালয়ৰ বিভিন্ন অংশত যুদ্ধৰ জাখৰ, কবচ, ৰজাদিনীয়া অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, ৰাজকীয় পোছাক, অলংকাৰ, দলিচা, পেইণ্টিং, কাপোৰৰ পুতলা, মৃৎশিল্পৰ বিভিন্ন সামগ্ৰী, ৰাজস্থানী লোকনৃত্য ( দাণ্ডিয়া), ৰাজস্থানী বিবাহ পদ্ধতি ইত্যাদি প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। জয়পুৰ নগৰৰপৰা ১১ কিলোমিটাৰ উত্তৰ-পূবে আৰাৱলী পৰ্বতৰ ঢালত আমিৰ অৱস্থিত। পূৰ্বতে আমিৰ মিনা জনজাতীয় লোকসকলৰ অধিকৃত অঞ্চল আছিল। পাছত ৰজা ধোলাৰাজে নিজৰ দখললৈ নিছিল। জয়পুৰ নিৰ্মাণৰ পূৰ্বে প্ৰায় ছশ বছৰ আমিৰত ৰাজধানী আছিল। আজিও আমিৰ নগৰে অতীতৰ শৌৰ্য-বীৰ্যৰ কথা ঘোষনা কৰি আছে। আমিৰ নগৰ ইয়াৰ ধুনীয়া কাৰেংবোৰ আৰু তাৰ চাৰিওফালে থকা বিন্ধাযুক্ত সুবৃহৎ পকী বেৰবোৰৰ কাৰণে বিখ্যাত। আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ হিন্দু আৰু মুছলিম স্থাপত্যৰ এটা সুন্দৰ সংমিশ্ৰণ। ৰাজা মানসিঙে সোতৰ শতিকাত আমিৰ প্ৰাসাদ আৰু দুৰ্গ সজাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু শেষ কৰিছিল সাৱাই জয় সিং দ্বিতীয়ই তাৰ এশ বছৰ পাছত। পেলেচ কমপ্লেক্সটোত আছে- চিচ মহল (Shees Mahal), দিৱান-ই-আম (The Hall of Public Audience), দিৱান-ই-খাচ (The Hall of Victory), সুখ নিৱাস (মহাৰাণীৰ শয়ন কক্ষ), সুহাগ মন্দিৰ (মহাৰাণীৰ কাচন কক্ষ), গণেশ পোল দৰৱাজা, সূৰযপোল দৰৱাজা, চান্দ পোল দৰৱাজা, সিংহ পোল দৰৱাজা, মহাৰাজৰ ভোজন কক্ষ ইত্যাদি। কাচৰ টুকুৰাৰে নিৰ্মিত চিচ মহল আজিও পৃথিৱীৰ উৎকৃষ্ট “Chamber of Mirrors” বিবেচিত।
দেশৰ আটাইতকৈ বিখ্যাত স্থাপত্য স্মাৰকসমূহৰ ভিতৰত কোনটো অন্যতম?
{ "text": [ "হাৱামহল" ], "answer_start": [ 274 ] }
1762
ৰাজস্থানৰ পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী ভাৰতবৰ্ষত অদ্বিতীয়। ৰাজস্থানী জুৱেলাৰী সৰ্বখ্যাত। জয়পুৰ হেনো ‘হীৰা কটা’ত (Cutting of small diamonds) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাই। মুন ষ্ট'ন, প্ৰবাল আদি বিভিন্ন ধৰণৰ পাথৰৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে ৰাজস্থান বিখ্যাত। পান্না, হীৰা, মুকুতা, ডালিমা বাখৰ (Garnet), Lapis lazuli, Agate (উজ্জ্বল নীলা পাথৰ) আদি খটুৱাই জয়পুৰ আৰু যোধপুৰত ধুনীয়া অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হয়। সম্প্ৰতি ৰাজস্থানী ‘কুণ্ডন’ৰ অলংকাৰে গোটেই পৃথিৱীতে বজাৰ দখল কৰিছে। এটা বিশেষ শৈলীৰ মীনা কৰা (The ‘Meenakari’ is the art of enameling on gold and silver), বাখৰ পতা আৰু মণি গঁথা অলংকাৰবোৰ দেশী-বিদেশী পৰ্যটকৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। গহনাৰ এই শৈলী ৰাজস্থানৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য। ৰাজস্থানৰ বান্ধনী নক্সা (tie edge fabrics,tie and dye fabrics) আৰু কুণ্ড ছাপৰ (Block printed) শাৰী, ছেলোৱাৰ, কামিজ, ঘাগৰ-কাঞ্চলি, ওৰণা আৰু বিছনা চাদৰ ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। অৱ্শ্যে এই শৈলীত কেঁচা ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হয় বাবে ৰংবোৰ স্থায়ী নহয়। উৎকৃষ্ট বান্ধনীৰ কাম হয় যোধপুৰত। আনহাতে এই ভূমিত উৎপাদিত অতিকে পাতল ওজনৰ কোটা শাৰী ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। ৰাজস্থানী মহিলাৰ বেজিসূতাৰ কামে সাত সাগৰৰ সিপাৰেও সমাদৰ লাভ কৰিছে। বিভিন্ন ধৰণৰ মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি আদি লগাই কৰা মোনা (Vanity bag, Purse etc.), শাৰী, স্কাৰ্ট আদিৰ উপৰিও শৃংখল চিলাই, কাঁথা সীয়া চিলাই আদিৰে কৰা গাৰু গিলিপ (Pillow cover) দলিচা, ছোফা ঢকা, মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং (বেৰ সজাবলৈ ওলমোৱা ডাঙৰ কাপোৰ) আদি পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ বস্তু। মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং আদিৰ ফুলৰ চানেকিত হাতী আৰু গণেশৰ প্ৰাধান্য বেছি দেখা যায়। আনহাতে দলিচা, কুশ্যন (Cushion) আদিত Applique, Patch work আদি জ্যামিতিক আৰ্হিৰ প্ৰাধান্য দেখা যায়। ৰাজস্থানী হস্থশিল্পবোৰৰ ভিতৰত চিত্ৰকৰ্ম অন্যতম।
সোণ আৰু ৰূপৰ ওপৰত এনামেল কৰাৰ কলা কি?
{ "text": [ "মীনা কৰা" ], "answer_start": [ 466 ] }
1763
ৰাজস্থানৰ পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী ভাৰতবৰ্ষত অদ্বিতীয়। ৰাজস্থানী জুৱেলাৰী সৰ্বখ্যাত। জয়পুৰ হেনো ‘হীৰা কটা’ত (Cutting of small diamonds) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাই। মুন ষ্ট'ন, প্ৰবাল আদি বিভিন্ন ধৰণৰ পাথৰৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে ৰাজস্থান বিখ্যাত। পান্না, হীৰা, মুকুতা, ডালিমা বাখৰ (Garnet), Lapis lazuli, Agate (উজ্জ্বল নীলা পাথৰ) আদি খটুৱাই জয়পুৰ আৰু যোধপুৰত ধুনীয়া অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হয়। সম্প্ৰতি ৰাজস্থানী ‘কুণ্ডন’ৰ অলংকাৰে গোটেই পৃথিৱীতে বজাৰ দখল কৰিছে। এটা বিশেষ শৈলীৰ মীনা কৰা (The ‘Meenakari’ is the art of enameling on gold and silver), বাখৰ পতা আৰু মণি গঁথা অলংকাৰবোৰ দেশী-বিদেশী পৰ্যটকৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। গহনাৰ এই শৈলী ৰাজস্থানৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য। ৰাজস্থানৰ বান্ধনী নক্সা (tie edge fabrics,tie and dye fabrics) আৰু কুণ্ড ছাপৰ (Block printed) শাৰী, ছেলোৱাৰ, কামিজ, ঘাগৰ-কাঞ্চলি, ওৰণা আৰু বিছনা চাদৰ ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। অৱ্শ্যে এই শৈলীত কেঁচা ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হয় বাবে ৰংবোৰ স্থায়ী নহয়। উৎকৃষ্ট বান্ধনীৰ কাম হয় যোধপুৰত। আনহাতে এই ভূমিত উৎপাদিত অতিকে পাতল ওজনৰ কোটা শাৰী ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। ৰাজস্থানী মহিলাৰ বেজিসূতাৰ কামে সাত সাগৰৰ সিপাৰেও সমাদৰ লাভ কৰিছে। বিভিন্ন ধৰণৰ মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি আদি লগাই কৰা মোনা (Vanity bag, Purse etc.), শাৰী, স্কাৰ্ট আদিৰ উপৰিও শৃংখল চিলাই, কাঁথা সীয়া চিলাই আদিৰে কৰা গাৰু গিলিপ (Pillow cover) দলিচা, ছোফা ঢকা, মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং (বেৰ সজাবলৈ ওলমোৱা ডাঙৰ কাপোৰ) আদি পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ বস্তু। মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং আদিৰ ফুলৰ চানেকিত হাতী আৰু গণেশৰ প্ৰাধান্য বেছি দেখা যায়। আনহাতে দলিচা, কুশ্যন (Cushion) আদিত Applique, Patch work আদি জ্যামিতিক আৰ্হিৰ প্ৰাধান্য দেখা যায়। ৰাজস্থানী হস্থশিল্পবোৰৰ ভিতৰত চিত্ৰকৰ্ম অন্যতম।
জয়পুৰ নগৰৰ চিহ্ন কি?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1764
ৰাজস্থানৰ পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী ভাৰতবৰ্ষত অদ্বিতীয়। ৰাজস্থানী জুৱেলাৰী সৰ্বখ্যাত। জয়পুৰ হেনো ‘হীৰা কটা’ত (Cutting of small diamonds) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাই। মুন ষ্ট'ন, প্ৰবাল আদি বিভিন্ন ধৰণৰ পাথৰৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে ৰাজস্থান বিখ্যাত। পান্না, হীৰা, মুকুতা, ডালিমা বাখৰ (Garnet), Lapis lazuli, Agate (উজ্জ্বল নীলা পাথৰ) আদি খটুৱাই জয়পুৰ আৰু যোধপুৰত ধুনীয়া অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হয়। সম্প্ৰতি ৰাজস্থানী ‘কুণ্ডন’ৰ অলংকাৰে গোটেই পৃথিৱীতে বজাৰ দখল কৰিছে। এটা বিশেষ শৈলীৰ মীনা কৰা (The ‘Meenakari’ is the art of enameling on gold and silver), বাখৰ পতা আৰু মণি গঁথা অলংকাৰবোৰ দেশী-বিদেশী পৰ্যটকৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। গহনাৰ এই শৈলী ৰাজস্থানৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য। ৰাজস্থানৰ বান্ধনী নক্সা (tie edge fabrics,tie and dye fabrics) আৰু কুণ্ড ছাপৰ (Block printed) শাৰী, ছেলোৱাৰ, কামিজ, ঘাগৰ-কাঞ্চলি, ওৰণা আৰু বিছনা চাদৰ ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। অৱ্শ্যে এই শৈলীত কেঁচা ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হয় বাবে ৰংবোৰ স্থায়ী নহয়। উৎকৃষ্ট বান্ধনীৰ কাম হয় যোধপুৰত। আনহাতে এই ভূমিত উৎপাদিত অতিকে পাতল ওজনৰ কোটা শাৰী ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। ৰাজস্থানী মহিলাৰ বেজিসূতাৰ কামে সাত সাগৰৰ সিপাৰেও সমাদৰ লাভ কৰিছে। বিভিন্ন ধৰণৰ মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি আদি লগাই কৰা মোনা (Vanity bag, Purse etc.), শাৰী, স্কাৰ্ট আদিৰ উপৰিও শৃংখল চিলাই, কাঁথা সীয়া চিলাই আদিৰে কৰা গাৰু গিলিপ (Pillow cover) দলিচা, ছোফা ঢকা, মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং (বেৰ সজাবলৈ ওলমোৱা ডাঙৰ কাপোৰ) আদি পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ বস্তু। মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং আদিৰ ফুলৰ চানেকিত হাতী আৰু গণেশৰ প্ৰাধান্য বেছি দেখা যায়। আনহাতে দলিচা, কুশ্যন (Cushion) আদিত Applique, Patch work আদি জ্যামিতিক আৰ্হিৰ প্ৰাধান্য দেখা যায়। ৰাজস্থানী হস্থশিল্পবোৰৰ ভিতৰত চিত্ৰকৰ্ম অন্যতম।
ৰাজস্থানৰ কি বস্তু ভাৰতত অদ্বিতীয়?
{ "text": [ "পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী" ], "answer_start": [ 10 ] }
1765
ৰাজস্থানৰ পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী ভাৰতবৰ্ষত অদ্বিতীয়। ৰাজস্থানী জুৱেলাৰী সৰ্বখ্যাত। জয়পুৰ হেনো ‘হীৰা কটা’ত (Cutting of small diamonds) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাই। মুন ষ্ট'ন, প্ৰবাল আদি বিভিন্ন ধৰণৰ পাথৰৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে ৰাজস্থান বিখ্যাত। পান্না, হীৰা, মুকুতা, ডালিমা বাখৰ (Garnet), Lapis lazuli, Agate (উজ্জ্বল নীলা পাথৰ) আদি খটুৱাই জয়পুৰ আৰু যোধপুৰত ধুনীয়া অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হয়। সম্প্ৰতি ৰাজস্থানী ‘কুণ্ডন’ৰ অলংকাৰে গোটেই পৃথিৱীতে বজাৰ দখল কৰিছে। এটা বিশেষ শৈলীৰ মীনা কৰা (The ‘Meenakari’ is the art of enameling on gold and silver), বাখৰ পতা আৰু মণি গঁথা অলংকাৰবোৰ দেশী-বিদেশী পৰ্যটকৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। গহনাৰ এই শৈলী ৰাজস্থানৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য। ৰাজস্থানৰ বান্ধনী নক্সা (tie edge fabrics,tie and dye fabrics) আৰু কুণ্ড ছাপৰ (Block printed) শাৰী, ছেলোৱাৰ, কামিজ, ঘাগৰ-কাঞ্চলি, ওৰণা আৰু বিছনা চাদৰ ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। অৱ্শ্যে এই শৈলীত কেঁচা ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হয় বাবে ৰংবোৰ স্থায়ী নহয়। উৎকৃষ্ট বান্ধনীৰ কাম হয় যোধপুৰত। আনহাতে এই ভূমিত উৎপাদিত অতিকে পাতল ওজনৰ কোটা শাৰী ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। ৰাজস্থানী মহিলাৰ বেজিসূতাৰ কামে সাত সাগৰৰ সিপাৰেও সমাদৰ লাভ কৰিছে। বিভিন্ন ধৰণৰ মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি আদি লগাই কৰা মোনা (Vanity bag, Purse etc.), শাৰী, স্কাৰ্ট আদিৰ উপৰিও শৃংখল চিলাই, কাঁথা সীয়া চিলাই আদিৰে কৰা গাৰু গিলিপ (Pillow cover) দলিচা, ছোফা ঢকা, মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং (বেৰ সজাবলৈ ওলমোৱা ডাঙৰ কাপোৰ) আদি পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ বস্তু। মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং আদিৰ ফুলৰ চানেকিত হাতী আৰু গণেশৰ প্ৰাধান্য বেছি দেখা যায়। আনহাতে দলিচা, কুশ্যন (Cushion) আদিত Applique, Patch work আদি জ্যামিতিক আৰ্হিৰ প্ৰাধান্য দেখা যায়। ৰাজস্থানী হস্থশিল্পবোৰৰ ভিতৰত চিত্ৰকৰ্ম অন্যতম।
সৰু হীৰা কটাত পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাইখনৰ নাম কি?
{ "text": [ "জয়পুৰ" ], "answer_start": [ 88 ] }
1766
ৰাজস্থানৰ পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী ভাৰতবৰ্ষত অদ্বিতীয়। ৰাজস্থানী জুৱেলাৰী সৰ্বখ্যাত। জয়পুৰ হেনো ‘হীৰা কটা’ত (Cutting of small diamonds) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাই। মুন ষ্ট'ন, প্ৰবাল আদি বিভিন্ন ধৰণৰ পাথৰৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে ৰাজস্থান বিখ্যাত। পান্না, হীৰা, মুকুতা, ডালিমা বাখৰ (Garnet), Lapis lazuli, Agate (উজ্জ্বল নীলা পাথৰ) আদি খটুৱাই জয়পুৰ আৰু যোধপুৰত ধুনীয়া অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হয়। সম্প্ৰতি ৰাজস্থানী ‘কুণ্ডন’ৰ অলংকাৰে গোটেই পৃথিৱীতে বজাৰ দখল কৰিছে। এটা বিশেষ শৈলীৰ মীনা কৰা (The ‘Meenakari’ is the art of enameling on gold and silver), বাখৰ পতা আৰু মণি গঁথা অলংকাৰবোৰ দেশী-বিদেশী পৰ্যটকৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। গহনাৰ এই শৈলী ৰাজস্থানৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য। ৰাজস্থানৰ বান্ধনী নক্সা (tie edge fabrics,tie and dye fabrics) আৰু কুণ্ড ছাপৰ (Block printed) শাৰী, ছেলোৱাৰ, কামিজ, ঘাগৰ-কাঞ্চলি, ওৰণা আৰু বিছনা চাদৰ ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। অৱ্শ্যে এই শৈলীত কেঁচা ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হয় বাবে ৰংবোৰ স্থায়ী নহয়। উৎকৃষ্ট বান্ধনীৰ কাম হয় যোধপুৰত। আনহাতে এই ভূমিত উৎপাদিত অতিকে পাতল ওজনৰ কোটা শাৰী ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। ৰাজস্থানী মহিলাৰ বেজিসূতাৰ কামে সাত সাগৰৰ সিপাৰেও সমাদৰ লাভ কৰিছে। বিভিন্ন ধৰণৰ মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি আদি লগাই কৰা মোনা (Vanity bag, Purse etc.), শাৰী, স্কাৰ্ট আদিৰ উপৰিও শৃংখল চিলাই, কাঁথা সীয়া চিলাই আদিৰে কৰা গাৰু গিলিপ (Pillow cover) দলিচা, ছোফা ঢকা, মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং (বেৰ সজাবলৈ ওলমোৱা ডাঙৰ কাপোৰ) আদি পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ বস্তু। মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং আদিৰ ফুলৰ চানেকিত হাতী আৰু গণেশৰ প্ৰাধান্য বেছি দেখা যায়। আনহাতে দলিচা, কুশ্যন (Cushion) আদিত Applique, Patch work আদি জ্যামিতিক আৰ্হিৰ প্ৰাধান্য দেখা যায়। ৰাজস্থানী হস্থশিল্পবোৰৰ ভিতৰত চিত্ৰকৰ্ম অন্যতম।
ৰাজস্থানৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰুশিল্পবোৰৰ ভিতৰত কি?
{ "text": [ "চিত্ৰকৰ্ম" ], "answer_start": [ 1532 ] }
1767
ৰাজস্থানৰ পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী ভাৰতবৰ্ষত অদ্বিতীয়। ৰাজস্থানী জুৱেলাৰী সৰ্বখ্যাত। জয়পুৰ হেনো ‘হীৰা কটা’ত (Cutting of small diamonds) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাই। মুন ষ্ট'ন, প্ৰবাল আদি বিভিন্ন ধৰণৰ পাথৰৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে ৰাজস্থান বিখ্যাত। পান্না, হীৰা, মুকুতা, ডালিমা বাখৰ (Garnet), Lapis lazuli, Agate (উজ্জ্বল নীলা পাথৰ) আদি খটুৱাই জয়পুৰ আৰু যোধপুৰত ধুনীয়া অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হয়। সম্প্ৰতি ৰাজস্থানী ‘কুণ্ডন’ৰ অলংকাৰে গোটেই পৃথিৱীতে বজাৰ দখল কৰিছে। এটা বিশেষ শৈলীৰ মীনা কৰা (The ‘Meenakari’ is the art of enameling on gold and silver), বাখৰ পতা আৰু মণি গঁথা অলংকাৰবোৰ দেশী-বিদেশী পৰ্যটকৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। গহনাৰ এই শৈলী ৰাজস্থানৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য। ৰাজস্থানৰ বান্ধনী নক্সা (tie edge fabrics,tie and dye fabrics) আৰু কুণ্ড ছাপৰ (Block printed) শাৰী, ছেলোৱাৰ, কামিজ, ঘাগৰ-কাঞ্চলি, ওৰণা আৰু বিছনা চাদৰ ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। অৱ্শ্যে এই শৈলীত কেঁচা ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হয় বাবে ৰংবোৰ স্থায়ী নহয়। উৎকৃষ্ট বান্ধনীৰ কাম হয় যোধপুৰত। আনহাতে এই ভূমিত উৎপাদিত অতিকে পাতল ওজনৰ কোটা শাৰী ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। ৰাজস্থানী মহিলাৰ বেজিসূতাৰ কামে সাত সাগৰৰ সিপাৰেও সমাদৰ লাভ কৰিছে। বিভিন্ন ধৰণৰ মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি আদি লগাই কৰা মোনা (Vanity bag, Purse etc.), শাৰী, স্কাৰ্ট আদিৰ উপৰিও শৃংখল চিলাই, কাঁথা সীয়া চিলাই আদিৰে কৰা গাৰু গিলিপ (Pillow cover) দলিচা, ছোফা ঢকা, মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং (বেৰ সজাবলৈ ওলমোৱা ডাঙৰ কাপোৰ) আদি পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ বস্তু। মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং আদিৰ ফুলৰ চানেকিত হাতী আৰু গণেশৰ প্ৰাধান্য বেছি দেখা যায়। আনহাতে দলিচা, কুশ্যন (Cushion) আদিত Applique, Patch work আদি জ্যামিতিক আৰ্হিৰ প্ৰাধান্য দেখা যায়। ৰাজস্থানী হস্থশিল্পবোৰৰ ভিতৰত চিত্ৰকৰ্ম অন্যতম।
মেজৰ আৱৰণ, ওৱাল হেঙিং আদিৰ ৰাজস্থানী ফুলৰ চানেকিত প্ৰচুৰ পৰিমাণে কি পোৱা যায়?
{ "text": [ "মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি" ], "answer_start": [ 1074 ] }
1768
ৰাজস্থানৰ পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী ভাৰতবৰ্ষত অদ্বিতীয়। ৰাজস্থানী জুৱেলাৰী সৰ্বখ্যাত। জয়পুৰ হেনো ‘হীৰা কটা’ত (Cutting of small diamonds) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাই। মুন ষ্ট'ন, প্ৰবাল আদি বিভিন্ন ধৰণৰ পাথৰৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে ৰাজস্থান বিখ্যাত। পান্না, হীৰা, মুকুতা, ডালিমা বাখৰ (Garnet), Lapis lazuli, Agate (উজ্জ্বল নীলা পাথৰ) আদি খটুৱাই জয়পুৰ আৰু যোধপুৰত ধুনীয়া অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হয়। সম্প্ৰতি ৰাজস্থানী ‘কুণ্ডন’ৰ অলংকাৰে গোটেই পৃথিৱীতে বজাৰ দখল কৰিছে। এটা বিশেষ শৈলীৰ মীনা কৰা (The ‘Meenakari’ is the art of enameling on gold and silver), বাখৰ পতা আৰু মণি গঁথা অলংকাৰবোৰ দেশী-বিদেশী পৰ্যটকৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। গহনাৰ এই শৈলী ৰাজস্থানৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য। ৰাজস্থানৰ বান্ধনী নক্সা (tie edge fabrics,tie and dye fabrics) আৰু কুণ্ড ছাপৰ (Block printed) শাৰী, ছেলোৱাৰ, কামিজ, ঘাগৰ-কাঞ্চলি, ওৰণা আৰু বিছনা চাদৰ ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। অৱ্শ্যে এই শৈলীত কেঁচা ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হয় বাবে ৰংবোৰ স্থায়ী নহয়। উৎকৃষ্ট বান্ধনীৰ কাম হয় যোধপুৰত। আনহাতে এই ভূমিত উৎপাদিত অতিকে পাতল ওজনৰ কোটা শাৰী ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। ৰাজস্থানী মহিলাৰ বেজিসূতাৰ কামে সাত সাগৰৰ সিপাৰেও সমাদৰ লাভ কৰিছে। বিভিন্ন ধৰণৰ মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি আদি লগাই কৰা মোনা (Vanity bag, Purse etc.), শাৰী, স্কাৰ্ট আদিৰ উপৰিও শৃংখল চিলাই, কাঁথা সীয়া চিলাই আদিৰে কৰা গাৰু গিলিপ (Pillow cover) দলিচা, ছোফা ঢকা, মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং (বেৰ সজাবলৈ ওলমোৱা ডাঙৰ কাপোৰ) আদি পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ বস্তু। মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং আদিৰ ফুলৰ চানেকিত হাতী আৰু গণেশৰ প্ৰাধান্য বেছি দেখা যায়। আনহাতে দলিচা, কুশ্যন (Cushion) আদিত Applique, Patch work আদি জ্যামিতিক আৰ্হিৰ প্ৰাধান্য দেখা যায়। ৰাজস্থানী হস্থশিল্পবোৰৰ ভিতৰত চিত্ৰকৰ্ম অন্যতম।
মনি মুকুতা খচিত চিত্ৰকলাৰে কাপোৰবোৰে কোন পৰম্পৰা আৰু সংস্কৃতিক প্ৰতিফলিত কৰে?
{ "text": [ "ৰাজস্থানী" ], "answer_start": [ 59 ] }
1769
ৰাজস্থানৰ পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পৰ সামগ্ৰী ভাৰতবৰ্ষত অদ্বিতীয়। ৰাজস্থানী জুৱেলাৰী সৰ্বখ্যাত। জয়পুৰ হেনো ‘হীৰা কটা’ত (Cutting of small diamonds) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে অন্যতম ঠাই। মুন ষ্ট'ন, প্ৰবাল আদি বিভিন্ন ধৰণৰ পাথৰৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে ৰাজস্থান বিখ্যাত। পান্না, হীৰা, মুকুতা, ডালিমা বাখৰ (Garnet), Lapis lazuli, Agate (উজ্জ্বল নীলা পাথৰ) আদি খটুৱাই জয়পুৰ আৰু যোধপুৰত ধুনীয়া অলংকাৰ তৈয়াৰ কৰা হয়। সম্প্ৰতি ৰাজস্থানী ‘কুণ্ডন’ৰ অলংকাৰে গোটেই পৃথিৱীতে বজাৰ দখল কৰিছে। এটা বিশেষ শৈলীৰ মীনা কৰা (The ‘Meenakari’ is the art of enameling on gold and silver), বাখৰ পতা আৰু মণি গঁথা অলংকাৰবোৰ দেশী-বিদেশী পৰ্যটকৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। গহনাৰ এই শৈলী ৰাজস্থানৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য। ৰাজস্থানৰ বান্ধনী নক্সা (tie edge fabrics,tie and dye fabrics) আৰু কুণ্ড ছাপৰ (Block printed) শাৰী, ছেলোৱাৰ, কামিজ, ঘাগৰ-কাঞ্চলি, ওৰণা আৰু বিছনা চাদৰ ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। অৱ্শ্যে এই শৈলীত কেঁচা ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হয় বাবে ৰংবোৰ স্থায়ী নহয়। উৎকৃষ্ট বান্ধনীৰ কাম হয় যোধপুৰত। আনহাতে এই ভূমিত উৎপাদিত অতিকে পাতল ওজনৰ কোটা শাৰী ভাৰতবৰ্ষৰ সকলোতে জনপ্ৰিয়। ৰাজস্থানী মহিলাৰ বেজিসূতাৰ কামে সাত সাগৰৰ সিপাৰেও সমাদৰ লাভ কৰিছে। বিভিন্ন ধৰণৰ মণি, মাইকা, কড়ি, চুমকি আদি লগাই কৰা মোনা (Vanity bag, Purse etc.), শাৰী, স্কাৰ্ট আদিৰ উপৰিও শৃংখল চিলাই, কাঁথা সীয়া চিলাই আদিৰে কৰা গাৰু গিলিপ (Pillow cover) দলিচা, ছোফা ঢকা, মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং (বেৰ সজাবলৈ ওলমোৱা ডাঙৰ কাপোৰ) আদি পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ বস্তু। মেজ ঢকা, ৱাল হেঙিং আদিৰ ফুলৰ চানেকিত হাতী আৰু গণেশৰ প্ৰাধান্য বেছি দেখা যায়। আনহাতে দলিচা, কুশ্যন (Cushion) আদিত Applique, Patch work আদি জ্যামিতিক আৰ্হিৰ প্ৰাধান্য দেখা যায়। ৰাজস্থানী হস্থশিল্পবোৰৰ ভিতৰত চিত্ৰকৰ্ম অন্যতম।
ৰাজস্থানী পেইন্টিংত প্ৰধানকৈ কি সন্নিৱিষ্ট হৈছিল?
{ "text": [ "হাতী আৰু গণেশ" ], "answer_start": [ 1364 ] }
1770
ৰাণী কৰ্ণৱতীৰ ৰাখীত অভিভূত হৈ হুমায়ুনে চিতোৰ ৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰে। হুমায়ুনৰ সৈন্যয়ে চিতোৰ ৰক্ষা কৰি দিয়ে। মহামতি আলেকজেণ্ডাৰ আৰু পুৰু ৰজাএটা কিংবদন্তী অনুযায়ী, ৩২৬ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত মহামতি আলেকজেণ্ডাৰে ভাৰত আক্ৰমণ কৰিলে। আলেকজেণ্ডাৰৰ স্ত্ৰীয়ে পুৰু ৰজালৈ এডাল সূতা পঠিয়ায় আৰু তেওঁক অনুৰোধ জনায় যে আলেকজেণ্ডাৰৰ যেন ক্ষতি নকৰে। আৰু পুৰু ৰজাই হাতত বন্ধা ৰাখী ডালক সন্মান কৰি আলেকজেণ্ডাৰক জীৱন দান দিলে। কোনো কোনো লোকৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই এই প্ৰথা প্ৰচলনহৈ আহিছে। ভাৰত চৰকাৰৰ ডাক বিভাগৰ দ্বাৰা ১০ টকাৰ এটা আকৰ্ষণীয় লেফাফা বিক্ৰী কৰা হয়। লেফাফাটোৰ মূল্য ৫ টকা আৰু ৰাখীডালৰ মূল্য ৫ টকা। ৰাখী উৎসৱত ভনীয়েকে নিজৰ ককায়েকলৈ ৫ টকাতেই ৫০ গ্ৰামলৈকে ওজনৰ ৰাখী পঠিয়াব পৰে। এই সুবিধাটো মাত্ৰ ৰাখী বন্ধনৰ সময়তহে উপলব্ধ। ২০০৭ চনৰ পৰা বৰষুণৰ বতৰত লেফাফাটো বেয়া নহ'বৰ কাৰণে ৱাটাৰপ্ৰুফ লেফাফাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। ৰাখী বন্ধনৰ সময়ত ৰাখী সোনকালে আদান প্ৰদানত বিশেষ কিছু পদ্ধতিও ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। কোনো কোনো ডাঙৰ ডাকঘৰত ৰাখী পঠিয়াবলৈ বেলেগকৈ অন্য বাকচ লগাই দিয়া দেখা যায়। আধুনিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰভাৱ ৰাখীৰ এই পবিত্ৰ অনুষ্ঠানতো পৰিছে। বহু ভাৰতীয়ই আজিকালি বিদেশত বসবাস কৰে।
কেতিয়া ৰাখিৰ শুভ অনুষ্ঠানৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এটা এনিমেচন চিডি উপলব্ধ কৰা হৈছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1771
ৰাণী কৰ্ণৱতীৰ ৰাখীত অভিভূত হৈ হুমায়ুনে চিতোৰ ৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰে। হুমায়ুনৰ সৈন্যয়ে চিতোৰ ৰক্ষা কৰি দিয়ে। মহামতি আলেকজেণ্ডাৰ আৰু পুৰু ৰজাএটা কিংবদন্তী অনুযায়ী, ৩২৬ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত মহামতি আলেকজেণ্ডাৰে ভাৰত আক্ৰমণ কৰিলে। আলেকজেণ্ডাৰৰ স্ত্ৰীয়ে পুৰু ৰজালৈ এডাল সূতা পঠিয়ায় আৰু তেওঁক অনুৰোধ জনায় যে আলেকজেণ্ডাৰৰ যেন ক্ষতি নকৰে। আৰু পুৰু ৰজাই হাতত বন্ধা ৰাখী ডালক সন্মান কৰি আলেকজেণ্ডাৰক জীৱন দান দিলে। কোনো কোনো লোকৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই এই প্ৰথা প্ৰচলনহৈ আহিছে। ভাৰত চৰকাৰৰ ডাক বিভাগৰ দ্বাৰা ১০ টকাৰ এটা আকৰ্ষণীয় লেফাফা বিক্ৰী কৰা হয়। লেফাফাটোৰ মূল্য ৫ টকা আৰু ৰাখীডালৰ মূল্য ৫ টকা। ৰাখী উৎসৱত ভনীয়েকে নিজৰ ককায়েকলৈ ৫ টকাতেই ৫০ গ্ৰামলৈকে ওজনৰ ৰাখী পঠিয়াব পৰে। এই সুবিধাটো মাত্ৰ ৰাখী বন্ধনৰ সময়তহে উপলব্ধ। ২০০৭ চনৰ পৰা বৰষুণৰ বতৰত লেফাফাটো বেয়া নহ'বৰ কাৰণে ৱাটাৰপ্ৰুফ লেফাফাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। ৰাখী বন্ধনৰ সময়ত ৰাখী সোনকালে আদান প্ৰদানত বিশেষ কিছু পদ্ধতিও ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। কোনো কোনো ডাঙৰ ডাকঘৰত ৰাখী পঠিয়াবলৈ বেলেগকৈ অন্য বাকচ লগাই দিয়া দেখা যায়। আধুনিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰভাৱ ৰাখীৰ এই পবিত্ৰ অনুষ্ঠানতো পৰিছে। বহু ভাৰতীয়ই আজিকালি বিদেশত বসবাস কৰে।
কোনে দিয়া ৰাথীত অভিভূত হৈ হুমায়ুনে চিতোৰ ৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰিছিল?
{ "text": [ "ৰাণী কৰ্ণৱতীৰ" ], "answer_start": [ 0 ] }
1772
ৰাণী কৰ্ণৱতীৰ ৰাখীত অভিভূত হৈ হুমায়ুনে চিতোৰ ৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰে। হুমায়ুনৰ সৈন্যয়ে চিতোৰ ৰক্ষা কৰি দিয়ে। মহামতি আলেকজেণ্ডাৰ আৰু পুৰু ৰজাএটা কিংবদন্তী অনুযায়ী, ৩২৬ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত মহামতি আলেকজেণ্ডাৰে ভাৰত আক্ৰমণ কৰিলে। আলেকজেণ্ডাৰৰ স্ত্ৰীয়ে পুৰু ৰজালৈ এডাল সূতা পঠিয়ায় আৰু তেওঁক অনুৰোধ জনায় যে আলেকজেণ্ডাৰৰ যেন ক্ষতি নকৰে। আৰু পুৰু ৰজাই হাতত বন্ধা ৰাখী ডালক সন্মান কৰি আলেকজেণ্ডাৰক জীৱন দান দিলে। কোনো কোনো লোকৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই এই প্ৰথা প্ৰচলনহৈ আহিছে। ভাৰত চৰকাৰৰ ডাক বিভাগৰ দ্বাৰা ১০ টকাৰ এটা আকৰ্ষণীয় লেফাফা বিক্ৰী কৰা হয়। লেফাফাটোৰ মূল্য ৫ টকা আৰু ৰাখীডালৰ মূল্য ৫ টকা। ৰাখী উৎসৱত ভনীয়েকে নিজৰ ককায়েকলৈ ৫ টকাতেই ৫০ গ্ৰামলৈকে ওজনৰ ৰাখী পঠিয়াব পৰে। এই সুবিধাটো মাত্ৰ ৰাখী বন্ধনৰ সময়তহে উপলব্ধ। ২০০৭ চনৰ পৰা বৰষুণৰ বতৰত লেফাফাটো বেয়া নহ'বৰ কাৰণে ৱাটাৰপ্ৰুফ লেফাফাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। ৰাখী বন্ধনৰ সময়ত ৰাখী সোনকালে আদান প্ৰদানত বিশেষ কিছু পদ্ধতিও ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। কোনো কোনো ডাঙৰ ডাকঘৰত ৰাখী পঠিয়াবলৈ বেলেগকৈ অন্য বাকচ লগাই দিয়া দেখা যায়। আধুনিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰভাৱ ৰাখীৰ এই পবিত্ৰ অনুষ্ঠানতো পৰিছে। বহু ভাৰতীয়ই আজিকালি বিদেশত বসবাস কৰে।
কোনে চিতোৰক সুৰক্ষা দিবলৈ তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰিছিল?
{ "text": [ "হুমায়ুনে" ], "answer_start": [ 30 ] }
1773
ৰাণী কৰ্ণৱতীৰ ৰাখীত অভিভূত হৈ হুমায়ুনে চিতোৰ ৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰে। হুমায়ুনৰ সৈন্যয়ে চিতোৰ ৰক্ষা কৰি দিয়ে। মহামতি আলেকজেণ্ডাৰ আৰু পুৰু ৰজাএটা কিংবদন্তী অনুযায়ী, ৩২৬ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত মহামতি আলেকজেণ্ডাৰে ভাৰত আক্ৰমণ কৰিলে। আলেকজেণ্ডাৰৰ স্ত্ৰীয়ে পুৰু ৰজালৈ এডাল সূতা পঠিয়ায় আৰু তেওঁক অনুৰোধ জনায় যে আলেকজেণ্ডাৰৰ যেন ক্ষতি নকৰে। আৰু পুৰু ৰজাই হাতত বন্ধা ৰাখী ডালক সন্মান কৰি আলেকজেণ্ডাৰক জীৱন দান দিলে। কোনো কোনো লোকৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই এই প্ৰথা প্ৰচলনহৈ আহিছে। ভাৰত চৰকাৰৰ ডাক বিভাগৰ দ্বাৰা ১০ টকাৰ এটা আকৰ্ষণীয় লেফাফা বিক্ৰী কৰা হয়। লেফাফাটোৰ মূল্য ৫ টকা আৰু ৰাখীডালৰ মূল্য ৫ টকা। ৰাখী উৎসৱত ভনীয়েকে নিজৰ ককায়েকলৈ ৫ টকাতেই ৫০ গ্ৰামলৈকে ওজনৰ ৰাখী পঠিয়াব পৰে। এই সুবিধাটো মাত্ৰ ৰাখী বন্ধনৰ সময়তহে উপলব্ধ। ২০০৭ চনৰ পৰা বৰষুণৰ বতৰত লেফাফাটো বেয়া নহ'বৰ কাৰণে ৱাটাৰপ্ৰুফ লেফাফাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। ৰাখী বন্ধনৰ সময়ত ৰাখী সোনকালে আদান প্ৰদানত বিশেষ কিছু পদ্ধতিও ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। কোনো কোনো ডাঙৰ ডাকঘৰত ৰাখী পঠিয়াবলৈ বেলেগকৈ অন্য বাকচ লগাই দিয়া দেখা যায়। আধুনিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰভাৱ ৰাখীৰ এই পবিত্ৰ অনুষ্ঠানতো পৰিছে। বহু ভাৰতীয়ই আজিকালি বিদেশত বসবাস কৰে।
কি উৎসৱত, এগৰাকী ভনীয়েকে তাইৰ সম্পৰ্কীয় ভাইক ৫ টকাত ৫০ গ্ৰামৰ এটা মোনা পঠিয়াব লাগেে?
{ "text": [ "ৰাখী উৎসৱত" ], "answer_start": [ 599 ] }
1774
ৰাণী কৰ্ণৱতীৰ ৰাখীত অভিভূত হৈ হুমায়ুনে চিতোৰ ৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰে। হুমায়ুনৰ সৈন্যয়ে চিতোৰ ৰক্ষা কৰি দিয়ে। মহামতি আলেকজেণ্ডাৰ আৰু পুৰু ৰজাএটা কিংবদন্তী অনুযায়ী, ৩২৬ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত মহামতি আলেকজেণ্ডাৰে ভাৰত আক্ৰমণ কৰিলে। আলেকজেণ্ডাৰৰ স্ত্ৰীয়ে পুৰু ৰজালৈ এডাল সূতা পঠিয়ায় আৰু তেওঁক অনুৰোধ জনায় যে আলেকজেণ্ডাৰৰ যেন ক্ষতি নকৰে। আৰু পুৰু ৰজাই হাতত বন্ধা ৰাখী ডালক সন্মান কৰি আলেকজেণ্ডাৰক জীৱন দান দিলে। কোনো কোনো লোকৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই এই প্ৰথা প্ৰচলনহৈ আহিছে। ভাৰত চৰকাৰৰ ডাক বিভাগৰ দ্বাৰা ১০ টকাৰ এটা আকৰ্ষণীয় লেফাফা বিক্ৰী কৰা হয়। লেফাফাটোৰ মূল্য ৫ টকা আৰু ৰাখীডালৰ মূল্য ৫ টকা। ৰাখী উৎসৱত ভনীয়েকে নিজৰ ককায়েকলৈ ৫ টকাতেই ৫০ গ্ৰামলৈকে ওজনৰ ৰাখী পঠিয়াব পৰে। এই সুবিধাটো মাত্ৰ ৰাখী বন্ধনৰ সময়তহে উপলব্ধ। ২০০৭ চনৰ পৰা বৰষুণৰ বতৰত লেফাফাটো বেয়া নহ'বৰ কাৰণে ৱাটাৰপ্ৰুফ লেফাফাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। ৰাখী বন্ধনৰ সময়ত ৰাখী সোনকালে আদান প্ৰদানত বিশেষ কিছু পদ্ধতিও ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। কোনো কোনো ডাঙৰ ডাকঘৰত ৰাখী পঠিয়াবলৈ বেলেগকৈ অন্য বাকচ লগাই দিয়া দেখা যায়। আধুনিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰভাৱ ৰাখীৰ এই পবিত্ৰ অনুষ্ঠানতো পৰিছে। বহু ভাৰতীয়ই আজিকালি বিদেশত বসবাস কৰে।
ৰাখিৰ শুভ অনুষ্ঠানৰ সৈতে সংগতি ৰাখি উপলব্ধ কৰা এনিমেচন চিডিত কি দেখুওৱা হৈছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1775
ৰাণী কৰ্ণৱতীৰ ৰাখীত অভিভূত হৈ হুমায়ুনে চিতোৰ ৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰে। হুমায়ুনৰ সৈন্যয়ে চিতোৰ ৰক্ষা কৰি দিয়ে। মহামতি আলেকজেণ্ডাৰ আৰু পুৰু ৰজাএটা কিংবদন্তী অনুযায়ী, ৩২৬ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত মহামতি আলেকজেণ্ডাৰে ভাৰত আক্ৰমণ কৰিলে। আলেকজেণ্ডাৰৰ স্ত্ৰীয়ে পুৰু ৰজালৈ এডাল সূতা পঠিয়ায় আৰু তেওঁক অনুৰোধ জনায় যে আলেকজেণ্ডাৰৰ যেন ক্ষতি নকৰে। আৰু পুৰু ৰজাই হাতত বন্ধা ৰাখী ডালক সন্মান কৰি আলেকজেণ্ডাৰক জীৱন দান দিলে। কোনো কোনো লোকৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই এই প্ৰথা প্ৰচলনহৈ আহিছে। ভাৰত চৰকাৰৰ ডাক বিভাগৰ দ্বাৰা ১০ টকাৰ এটা আকৰ্ষণীয় লেফাফা বিক্ৰী কৰা হয়। লেফাফাটোৰ মূল্য ৫ টকা আৰু ৰাখীডালৰ মূল্য ৫ টকা। ৰাখী উৎসৱত ভনীয়েকে নিজৰ ককায়েকলৈ ৫ টকাতেই ৫০ গ্ৰামলৈকে ওজনৰ ৰাখী পঠিয়াব পৰে। এই সুবিধাটো মাত্ৰ ৰাখী বন্ধনৰ সময়তহে উপলব্ধ। ২০০৭ চনৰ পৰা বৰষুণৰ বতৰত লেফাফাটো বেয়া নহ'বৰ কাৰণে ৱাটাৰপ্ৰুফ লেফাফাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। ৰাখী বন্ধনৰ সময়ত ৰাখী সোনকালে আদান প্ৰদানত বিশেষ কিছু পদ্ধতিও ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। কোনো কোনো ডাঙৰ ডাকঘৰত ৰাখী পঠিয়াবলৈ বেলেগকৈ অন্য বাকচ লগাই দিয়া দেখা যায়। আধুনিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰভাৱ ৰাখীৰ এই পবিত্ৰ অনুষ্ঠানতো পৰিছে। বহু ভাৰতীয়ই আজিকালি বিদেশত বসবাস কৰে।
ভাৰত চৰকাৰৰ ডাক বিভাগে কিমান টকাৰ এটা আকৰ্ষণীয় খাম বিক্ৰী কৰিছিল?
{ "text": [ "১০ টকাৰ" ], "answer_start": [ 508 ] }
1776
ৰাণী কৰ্ণৱতীৰ ৰাখীত অভিভূত হৈ হুমায়ুনে চিতোৰ ৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁৰ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰে। হুমায়ুনৰ সৈন্যয়ে চিতোৰ ৰক্ষা কৰি দিয়ে। মহামতি আলেকজেণ্ডাৰ আৰু পুৰু ৰজাএটা কিংবদন্তী অনুযায়ী, ৩২৬ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত মহামতি আলেকজেণ্ডাৰে ভাৰত আক্ৰমণ কৰিলে। আলেকজেণ্ডাৰৰ স্ত্ৰীয়ে পুৰু ৰজালৈ এডাল সূতা পঠিয়ায় আৰু তেওঁক অনুৰোধ জনায় যে আলেকজেণ্ডাৰৰ যেন ক্ষতি নকৰে। আৰু পুৰু ৰজাই হাতত বন্ধা ৰাখী ডালক সন্মান কৰি আলেকজেণ্ডাৰক জীৱন দান দিলে। কোনো কোনো লোকৰ বিশ্বাস যে তেতিয়াৰ পৰাই এই প্ৰথা প্ৰচলনহৈ আহিছে। ভাৰত চৰকাৰৰ ডাক বিভাগৰ দ্বাৰা ১০ টকাৰ এটা আকৰ্ষণীয় লেফাফা বিক্ৰী কৰা হয়। লেফাফাটোৰ মূল্য ৫ টকা আৰু ৰাখীডালৰ মূল্য ৫ টকা। ৰাখী উৎসৱত ভনীয়েকে নিজৰ ককায়েকলৈ ৫ টকাতেই ৫০ গ্ৰামলৈকে ওজনৰ ৰাখী পঠিয়াব পৰে। এই সুবিধাটো মাত্ৰ ৰাখী বন্ধনৰ সময়তহে উপলব্ধ। ২০০৭ চনৰ পৰা বৰষুণৰ বতৰত লেফাফাটো বেয়া নহ'বৰ কাৰণে ৱাটাৰপ্ৰুফ লেফাফাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। ৰাখী বন্ধনৰ সময়ত ৰাখী সোনকালে আদান প্ৰদানত বিশেষ কিছু পদ্ধতিও ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। কোনো কোনো ডাঙৰ ডাকঘৰত ৰাখী পঠিয়াবলৈ বেলেগকৈ অন্য বাকচ লগাই দিয়া দেখা যায়। আধুনিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰভাৱ ৰাখীৰ এই পবিত্ৰ অনুষ্ঠানতো পৰিছে। বহু ভাৰতীয়ই আজিকালি বিদেশত বসবাস কৰে।
আলেকজেণ্ডাৰ দ্য গ্ৰেটে কিমান চনত ভাৰত আক্ৰমণ কৰিছিল
{ "text": [ "৩২৬ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত" ], "answer_start": [ 178 ] }
1777
ৰামচন্দ্ৰ গুহৰ মতে গান্ধী আৰু আম্বেদকাৰৰ কৰ্মই পৰিপূৰকৰ কাম কৰিছিল। গান্ধীয়ে প্ৰায়েই আম্বেদকাৰৰ প্ৰশংসা কৰিছিল। ১৯৩৪ চনৰ গ্ৰীষ্ম কালত গান্ধীৰ জীৱনৰ ওপৰত তিনিটাকৈ আক্ৰমণ হৈছিল। ১৯৩৪ চনত গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছৰ সদস্যপদ ইস্তাফা দিয়ে। মোহনদাস গান্ধী কংগ্ৰেছৰ দলীয় নীতিৰ বিৰোধী হৈ এই ইস্তাফা দিয়া নাছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে তেখেতে অৱসৰ ল'লে কংগ্ৰেছৰ সদস্যৰ সংখ্যা বাঢ়িব, কাৰণ তেখেতৰ নীতিয়ে বহুতকে কংগ্ৰেছৰপৰা আঁতৰত ৰাখিছিল। এইসকলৰ ভিতৰত কমিউনিষ্ট, সমাজবাদী (socialist), ট্ৰেড-ইউনিয়ন, ধৰ্মীয় গোড়া সংস্থান, আৰু ব্যৱসায়ীসকল আছিল। তেখেতে এইসকল আহি নিজৰ বক্তব্য কংগ্ৰেছৰ মঞ্চতে দাঙি ধৰাটো বিচাৰিছিল। 'ৰাজ' ব্যৱস্থাত অংশ লোৱাৰ বাবে সাময়িক অনুমোদন জনোৱা কংগ্ৰেছ দলে 'ৰাজ'ৰ অনুমোদনৰ বাবে তেখেতকো হেঁচা দিয়াটো গান্ধীয়ে বিচৰা নাছিল। জৱাহৰলাল নেহৰুৰ সভাপতিত্বত ১৯৩৬ চনত লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত কংগ্ৰেছ অধিবেশনত গান্ধীয়ে আকৌ সক্ৰিয় ৰাজনীতিত অংশ গ্ৰহণ কৰে। ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক ভৱিষ্যতৰ বাবে গুণা-গঁথা কৰি থকাৰ সলনি গান্ধীয়ে পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ বাবে কাৰ্য্যসূচী লোৱাৰ পোষকতা কৰিছিল, কিন্তু তেখেতে কংগ্ৰেছে সমাজবাদক নিজৰ লক্ষ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰাত আপত্তি কৰা নাছিল। ১৯৩৮ চনত কংগ্ৰেছৰ সভাপতিৰ পদত অধিষ্ঠিত হোৱা সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ লগত গান্ধীৰ মতানৈক্য ঘটিছিল। সুভাষ বসুৱে অহিংস প্ৰতিবাদৰ নীতিত বিশ্বাস ৰখা নাছিল। মহাত্মা গান্ধীয়ে সমৰ্থন নকৰিলেও সুভাষ চন্দ্ৰ বসু দ্বিতীয় বাৰৰ বাবেও কংগ্ৰেছৰ সভাপতি নিৰ্বাচিত হয়। মহাত্মা গান্ধীৰ সমৰ্থিত প্ৰাৰ্থী পট্টভি সীতাৰামায়া সুভাষ বসুৰ হাতত পৰাজিত হয়। কিন্তু গান্ধীৰ নীতি অমান্য কৰাৰ বাবে কংগ্ৰেছ দলৰ নেতাসকলে সুভাষ বসুৰ বিৰোধিতা কৰি সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। এই প্ৰতিবাদৰ ফলস্বৰূপে সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৱে পদত্যাগ কৰে। পট্টভি সীতাৰামায়াৰ পৰাজয় গান্ধীয়ে নিজৰ পৰাজয় বুলি উল্লেখ কৰে। ১৯৩৯ চনত আৰম্ভ হোৱা দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত মহাত্মা গান্ধীয়ে ব্ৰিটিছৰ প্ৰতি প্ৰথমে "অহিংস নৈতিক সমৰ্থন" আগবঢ়াইছিল। কিন্তু কংগ্ৰেছৰ অন্যান্য নেতাসকলে ব্ৰিটিছসকলে নিজাববীয়াকৈ ভাৰতকো বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰাত আপত্তি কৰিছিল। কাৰণ ব্ৰিটিছে ভাৰতৰ প্ৰতিনিধিৰ মতামত অবিহনেই ভাৰতক বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ প্ৰতিবাদত সকলো কংগ্ৰেছ নেতাই বিধায়িনী সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। দীঘলীয়া মন্থনৰ পাছত গান্ধীয়ে ঘোষণা কৰে যে ভাৰত এই যুদ্ধৰ অংশীদাৰ হ'ব নোৱাৰে, কাৰণ জাতীয় স্বাধীনতা অক্ষুণ্ণ ৰখাৰ বাবে হোৱা এই বিশ্বযুদ্ধত লিপ্ত ইংলেণ্ডে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী মানি লোৱা নাই। যুদ্ধ আগবঢ়াৰ লগে লগে গান্ধীয়ে স্বাধীনতাৰ দাবীও প্ৰবল কৰি তোলে আৰু ব্ৰিটিছে "ভাৰত ত্যাগ" কৰিব লাগিব বুলি গোৱালিয়া পুখুৰী মৈদানত অনুষ্ঠিত এখন সভাত ঘোষণা কৰে। ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন কংগ্ৰেছ দল আৰু মহাত্মা গান্ধীৰ চূড়ান্ত আন্দোলন আছিল য'ত ভাৰতৰপৰা ব্ৰিটিছক সম্পূৰ্ণৰূপে খেদি পঠিওৱাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। কংগ্ৰেছ দলৰ বাহিৰত আৰু ভিতৰতো গান্ধীয়ে যুদ্ধৰ প্ৰতি লোৱা স্থিতিক বহুতে সমালোচনা কৰিছিল। কিছু সংখ্যকে বিশ্বাস কৰিছিল যে নাজী জাৰ্মানীৰ বিৰূদ্ধে ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াটো নৈতিক ভাৱে উচিত নাছিল। আন কিছুমানে আকৌ বিশ্বযুদ্ধত ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গান্ধীয়ে শক্তিশালী আৰু নিৰ্দিষ্ট মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰা নাছিল বুলি আপত্তি কৰিছিল। আনফালে ইংলেণ্ডে এই নাজীবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হোৱাৰ সময়তে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী প্ৰত্যাখান কৰিছিল। এনে অৱস্থাতে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন তীব্ৰ হৈ উঠে, বহুতো লোকক গ্ৰপ্তাৰ কৰা হয় আৰু ঠায়ে ঠায়ে হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ সংঘটিত হয়। ১৯৪২ চনত গান্ধীয়ে অহিংস আন্দোলনৰ পোষকতা কৰিও মন্তব্য দিয়ে যে টুকুৰা-টুকুৰ ভাৱে সংঘটিত হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপে আন্দোলনটোক স্থবিৰ কৰি নোতোলে, প্ৰকৃত অৰাজকতাতকৈ ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে সৃষ্টি কৰা 'নিয়মাধীন অৰাজকতা' (ordered anarchy) বেছি ভয়াবহ। ("ordered anarchy" of "the present system of administration" was "worse than real anarchy.") ইয়াৰ পাছতেই গান্ধীয়ে সকলো কংগ্ৰছকৰ্মী আৰু ভাৰতীয়ক পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ দাবীত অহিংস পন্থা অৱলম্বন কৰি 'কৰো য়া মৰোঁ' নীতিৰে আগবাঢ়িবলৈ আহ্বান জনায়। ১৯৪২ চনৰ ৯ আগষ্টত গান্ধী সমন্বিতে কংগ্ৰছৰ কৰ্মী সংস্থাৰ (Congress Working Committee) সকলো সদস্যকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হয়। পুনাৰ আগা খান মহল গান্ধীক ২ বছৰৰ বাবে বন্দী কৰি ৰখা হয়। এই বন্দী কালতেই গান্ধীৰ ৫০ বছৰৰ সচিব মহাদেৱ দেশাইৰ মৃত্যু হয়। বন্দী দশাৰ ১৮ মাহ পাছত ১৯৪৪ চনৰ ২২ ফেব্ৰুৱাৰীত মহাত্মা গান্ধীৰ পত্নী কস্তুৰবা গান্ধীৰো মৃত্যু হয়। ইয়াৰ ছমাহ পাছত গান্ধীয়ে মেলেৰিয়া জ্বৰত ভোগে। বিশ্বযুদ্ধ শেষ হোৱাৰ আগেয়েই ১৯৪৪ চনৰ ৬ মেত স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত তেখেতক মুক্ত কৰি দিয়া হয়। ব্ৰিটিছ ৰাজে কাৰাবন্দী হৈ থকা কালতে গান্ধীৰ মৃত্যু হোৱাটো বিচৰা নাছিল। জেলৰপৰা ওলাই গান্ধীয়ে ভাৰতৰ ৰাজনীতিত এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পায়। কিছু বছৰৰ আগলৈ প্ৰভাৱহীন হৈ থকা সদৌ ভাৰত মুছলীম লীগ এক শক্তিশালী ৰাজনৈতিক হিচাপে পৰিগণিত হয়; লগতে মুছলীয় লীগৰ নেতা মহম্মদ আলি জিন্নাই তোলা 'পাকিস্তানৰ দাবী' ভাৰতৰ ৰাজনীতিৰ এক কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। ১৯৪৪ চনত মুম্বাইত গান্ধীয়ে জিন্নাৰ সৈতে আলোচনা কৰে, কিন্তু জিন্নাই গান্ধীয়ে জনোৱা আহ্বান আওকাণ কৰে কাৰণ আলোচনাত স্বাধীন পাকিস্তানৰ দাবী আলোচনা কৰা হোৱা নাছিল। মুছলিম সংখ্যাগৰিষ্ঠ প্ৰদেশ সমূহে গঠিত হ'বলৈ যোৱা ভাৰতৰ অংশ হোৱাৰ পৰা আঁতৰি থকাৰ অধিকাৰ পোৱাটো জিন্নাই বিচাৰিছিল। কংগ্ৰেছৰ নেতাসকল জেলত বন্দী হৈ থকাৰ সময়ত অন্যান্য দলসমূহে বিশ্বযুদ্ধৰ প্ৰতি সমৰ্থন আগবঢ়ায় আৰু অধিক সংগঠিত হয়। ক্ষুদ্ৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলে কংগ্ৰেছ নেতাসকলৰ অনুপস্থিতিত মুখ্য ভূমিকা লৈছিল যদিও সমগ্ৰ পৰিস্থিতৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতা তেওঁলোকৰ নাছিল। বিশ্বযুদ্ধৰ পাছতেই ইংৰাজে চৰকাৰে ভাৰতৰ শাসনভাৰ ভাৰতীয়লৈ হস্তান্তৰিত কৰাৰ সপক্ষে মত দিয়ে। ইয়াৰ ভিত্তিত গান্ধীয়ে সংগ্ৰাম সমাপ্ত হোৱাৰ কথা ঘোষণা কৰে। কংগ্ৰেছৰ নেতা সমন্বিতে প্ৰায় ১,০০,০০০ ৰাজনৈতিক বন্দীক মুকলি কৰি দিয়া হয়। দেশ বিভাজনৰ নীতিৰ প্ৰতি মহাত্মা গান্ধীয়ে বিৰোধিতা কৰিছিল কাৰণ ই তেখেতে বিচৰা ধৰ্মীয় অখণ্ডতাৰ দৰ্শনৰ বিপৰীত আছিল। মহাত্মা গান্ধী আৰু ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে ব্ৰিটিছৰ ভাৰত ত্যাগৰ বাবে দাবী তুলি আন্দোলন কৰা কালতে মুছলীম লীগে ১৯৪৩ চনত ভাৰতবৰ্ষক দ্বিখণ্ডিত কৰি ভাৰত ত্যাগ কৰাৰ বাবে দাবী তোলে। মহাত্মা গান্ধীয়ে মধ্যৱৰ্তী পথ এটা সৃষ্টি কৰি কংগ্ৰেছ আৰু মুছলীম লীগক সংঘবদ্ধ হৈ এখন সাময়িক চৰকাৰ গঠন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তাৱ দিয়ে। চৰকাৰখনে পাছত মুছলীম সংখ্যাগৰিষ্ঠ জিলাসমূহত গণভোটৰ দ্বাৰা বিভাজন সম্পৰ্কে চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত ল'ব। জিন্নাই ১৬ আগষ্ট ১৯৪৬ চনত 'প্ৰত্যক্ষ সংগ্ৰাম দিৱস' (Direct Action Day) আহ্বান কৰি সৃষ্টি কৰা সাম্পৰ্দায়িক সংঘৰ্ষ দেখি গান্ধী বিমৰ্ষ হৈ পৰে আৰু সংঘৰ্ষ ৰোধ কৰিবলৈ ব্যক্তিগত ভাৱে সংঘৰ্ষপীড়িত অঞ্চলসমূ্হ ভ্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয় হিন্দু, মুছলমান আৰু খ্ৰীষ্টিয়ান সকলৰ মাজত সম্প্ৰীতি অনাৰ বাবে লগতে অস্পৃশ্যসকলক হিন্দু সমাজৰ অন্তৰ্গত কৰিবলৈ গান্ধীয়ে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল। ১৯৪৭ চনৰ ১৪ আৰু ১৫ আগষ্টত 'ভাৰতীয় স্বাধীনতা আইন' প্ৰনয়ন কৰা হয়। ইয়াৰ লগে লগে সীমান্ত অঞ্চলৰ ১-১.২ কোটি জনসাধাৰণ এফালৰপৰা আনফাললৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। ইয়াৰ লগতে সংঘটিত হোৱা হিন্দু, মুছলমান আৰু শিখ ধৰ্মাৱলম্বী মানুহৰ মাজত হোৱা সাম্প্ৰদায়িক সংঘৰ্ষত প্ৰায় আধা নিযুত লোকৰ প্ৰাণহানি হয়।
গান্ধী আৰু আম্বেদকাৰৰ কামে পৰিপূৰক হিচাপে কাম কৰিছিল বুলি কোনে মত প্ৰকাশ কৰিছিল?
{ "text": [ "ৰামচন্দ্ৰ গুহ" ], "answer_start": [ 0 ] }
1778
ৰামচন্দ্ৰ গুহৰ মতে গান্ধী আৰু আম্বেদকাৰৰ কৰ্মই পৰিপূৰকৰ কাম কৰিছিল। গান্ধীয়ে প্ৰায়েই আম্বেদকাৰৰ প্ৰশংসা কৰিছিল। ১৯৩৪ চনৰ গ্ৰীষ্ম কালত গান্ধীৰ জীৱনৰ ওপৰত তিনিটাকৈ আক্ৰমণ হৈছিল। ১৯৩৪ চনত গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছৰ সদস্যপদ ইস্তাফা দিয়ে। মোহনদাস গান্ধী কংগ্ৰেছৰ দলীয় নীতিৰ বিৰোধী হৈ এই ইস্তাফা দিয়া নাছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে তেখেতে অৱসৰ ল'লে কংগ্ৰেছৰ সদস্যৰ সংখ্যা বাঢ়িব, কাৰণ তেখেতৰ নীতিয়ে বহুতকে কংগ্ৰেছৰপৰা আঁতৰত ৰাখিছিল। এইসকলৰ ভিতৰত কমিউনিষ্ট, সমাজবাদী (socialist), ট্ৰেড-ইউনিয়ন, ধৰ্মীয় গোড়া সংস্থান, আৰু ব্যৱসায়ীসকল আছিল। তেখেতে এইসকল আহি নিজৰ বক্তব্য কংগ্ৰেছৰ মঞ্চতে দাঙি ধৰাটো বিচাৰিছিল। 'ৰাজ' ব্যৱস্থাত অংশ লোৱাৰ বাবে সাময়িক অনুমোদন জনোৱা কংগ্ৰেছ দলে 'ৰাজ'ৰ অনুমোদনৰ বাবে তেখেতকো হেঁচা দিয়াটো গান্ধীয়ে বিচৰা নাছিল। জৱাহৰলাল নেহৰুৰ সভাপতিত্বত ১৯৩৬ চনত লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত কংগ্ৰেছ অধিবেশনত গান্ধীয়ে আকৌ সক্ৰিয় ৰাজনীতিত অংশ গ্ৰহণ কৰে। ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক ভৱিষ্যতৰ বাবে গুণা-গঁথা কৰি থকাৰ সলনি গান্ধীয়ে পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ বাবে কাৰ্য্যসূচী লোৱাৰ পোষকতা কৰিছিল, কিন্তু তেখেতে কংগ্ৰেছে সমাজবাদক নিজৰ লক্ষ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰাত আপত্তি কৰা নাছিল। ১৯৩৮ চনত কংগ্ৰেছৰ সভাপতিৰ পদত অধিষ্ঠিত হোৱা সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ লগত গান্ধীৰ মতানৈক্য ঘটিছিল। সুভাষ বসুৱে অহিংস প্ৰতিবাদৰ নীতিত বিশ্বাস ৰখা নাছিল। মহাত্মা গান্ধীয়ে সমৰ্থন নকৰিলেও সুভাষ চন্দ্ৰ বসু দ্বিতীয় বাৰৰ বাবেও কংগ্ৰেছৰ সভাপতি নিৰ্বাচিত হয়। মহাত্মা গান্ধীৰ সমৰ্থিত প্ৰাৰ্থী পট্টভি সীতাৰামায়া সুভাষ বসুৰ হাতত পৰাজিত হয়। কিন্তু গান্ধীৰ নীতি অমান্য কৰাৰ বাবে কংগ্ৰেছ দলৰ নেতাসকলে সুভাষ বসুৰ বিৰোধিতা কৰি সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। এই প্ৰতিবাদৰ ফলস্বৰূপে সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৱে পদত্যাগ কৰে। পট্টভি সীতাৰামায়াৰ পৰাজয় গান্ধীয়ে নিজৰ পৰাজয় বুলি উল্লেখ কৰে। ১৯৩৯ চনত আৰম্ভ হোৱা দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত মহাত্মা গান্ধীয়ে ব্ৰিটিছৰ প্ৰতি প্ৰথমে "অহিংস নৈতিক সমৰ্থন" আগবঢ়াইছিল। কিন্তু কংগ্ৰেছৰ অন্যান্য নেতাসকলে ব্ৰিটিছসকলে নিজাববীয়াকৈ ভাৰতকো বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰাত আপত্তি কৰিছিল। কাৰণ ব্ৰিটিছে ভাৰতৰ প্ৰতিনিধিৰ মতামত অবিহনেই ভাৰতক বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ প্ৰতিবাদত সকলো কংগ্ৰেছ নেতাই বিধায়িনী সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। দীঘলীয়া মন্থনৰ পাছত গান্ধীয়ে ঘোষণা কৰে যে ভাৰত এই যুদ্ধৰ অংশীদাৰ হ'ব নোৱাৰে, কাৰণ জাতীয় স্বাধীনতা অক্ষুণ্ণ ৰখাৰ বাবে হোৱা এই বিশ্বযুদ্ধত লিপ্ত ইংলেণ্ডে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী মানি লোৱা নাই। যুদ্ধ আগবঢ়াৰ লগে লগে গান্ধীয়ে স্বাধীনতাৰ দাবীও প্ৰবল কৰি তোলে আৰু ব্ৰিটিছে "ভাৰত ত্যাগ" কৰিব লাগিব বুলি গোৱালিয়া পুখুৰী মৈদানত অনুষ্ঠিত এখন সভাত ঘোষণা কৰে। ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন কংগ্ৰেছ দল আৰু মহাত্মা গান্ধীৰ চূড়ান্ত আন্দোলন আছিল য'ত ভাৰতৰপৰা ব্ৰিটিছক সম্পূৰ্ণৰূপে খেদি পঠিওৱাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। কংগ্ৰেছ দলৰ বাহিৰত আৰু ভিতৰতো গান্ধীয়ে যুদ্ধৰ প্ৰতি লোৱা স্থিতিক বহুতে সমালোচনা কৰিছিল। কিছু সংখ্যকে বিশ্বাস কৰিছিল যে নাজী জাৰ্মানীৰ বিৰূদ্ধে ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াটো নৈতিক ভাৱে উচিত নাছিল। আন কিছুমানে আকৌ বিশ্বযুদ্ধত ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গান্ধীয়ে শক্তিশালী আৰু নিৰ্দিষ্ট মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰা নাছিল বুলি আপত্তি কৰিছিল। আনফালে ইংলেণ্ডে এই নাজীবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হোৱাৰ সময়তে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী প্ৰত্যাখান কৰিছিল। এনে অৱস্থাতে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন তীব্ৰ হৈ উঠে, বহুতো লোকক গ্ৰপ্তাৰ কৰা হয় আৰু ঠায়ে ঠায়ে হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ সংঘটিত হয়। ১৯৪২ চনত গান্ধীয়ে অহিংস আন্দোলনৰ পোষকতা কৰিও মন্তব্য দিয়ে যে টুকুৰা-টুকুৰ ভাৱে সংঘটিত হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপে আন্দোলনটোক স্থবিৰ কৰি নোতোলে, প্ৰকৃত অৰাজকতাতকৈ ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে সৃষ্টি কৰা 'নিয়মাধীন অৰাজকতা' (ordered anarchy) বেছি ভয়াবহ। ("ordered anarchy" of "the present system of administration" was "worse than real anarchy.") ইয়াৰ পাছতেই গান্ধীয়ে সকলো কংগ্ৰছকৰ্মী আৰু ভাৰতীয়ক পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ দাবীত অহিংস পন্থা অৱলম্বন কৰি 'কৰো য়া মৰোঁ' নীতিৰে আগবাঢ়িবলৈ আহ্বান জনায়। ১৯৪২ চনৰ ৯ আগষ্টত গান্ধী সমন্বিতে কংগ্ৰছৰ কৰ্মী সংস্থাৰ (Congress Working Committee) সকলো সদস্যকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হয়। পুনাৰ আগা খান মহল গান্ধীক ২ বছৰৰ বাবে বন্দী কৰি ৰখা হয়। এই বন্দী কালতেই গান্ধীৰ ৫০ বছৰৰ সচিব মহাদেৱ দেশাইৰ মৃত্যু হয়। বন্দী দশাৰ ১৮ মাহ পাছত ১৯৪৪ চনৰ ২২ ফেব্ৰুৱাৰীত মহাত্মা গান্ধীৰ পত্নী কস্তুৰবা গান্ধীৰো মৃত্যু হয়। ইয়াৰ ছমাহ পাছত গান্ধীয়ে মেলেৰিয়া জ্বৰত ভোগে। বিশ্বযুদ্ধ শেষ হোৱাৰ আগেয়েই ১৯৪৪ চনৰ ৬ মেত স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত তেখেতক মুক্ত কৰি দিয়া হয়। ব্ৰিটিছ ৰাজে কাৰাবন্দী হৈ থকা কালতে গান্ধীৰ মৃত্যু হোৱাটো বিচৰা নাছিল। জেলৰপৰা ওলাই গান্ধীয়ে ভাৰতৰ ৰাজনীতিত এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পায়। কিছু বছৰৰ আগলৈ প্ৰভাৱহীন হৈ থকা সদৌ ভাৰত মুছলীম লীগ এক শক্তিশালী ৰাজনৈতিক হিচাপে পৰিগণিত হয়; লগতে মুছলীয় লীগৰ নেতা মহম্মদ আলি জিন্নাই তোলা 'পাকিস্তানৰ দাবী' ভাৰতৰ ৰাজনীতিৰ এক কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। ১৯৪৪ চনত মুম্বাইত গান্ধীয়ে জিন্নাৰ সৈতে আলোচনা কৰে, কিন্তু জিন্নাই গান্ধীয়ে জনোৱা আহ্বান আওকাণ কৰে কাৰণ আলোচনাত স্বাধীন পাকিস্তানৰ দাবী আলোচনা কৰা হোৱা নাছিল। মুছলিম সংখ্যাগৰিষ্ঠ প্ৰদেশ সমূহে গঠিত হ'বলৈ যোৱা ভাৰতৰ অংশ হোৱাৰ পৰা আঁতৰি থকাৰ অধিকাৰ পোৱাটো জিন্নাই বিচাৰিছিল। কংগ্ৰেছৰ নেতাসকল জেলত বন্দী হৈ থকাৰ সময়ত অন্যান্য দলসমূহে বিশ্বযুদ্ধৰ প্ৰতি সমৰ্থন আগবঢ়ায় আৰু অধিক সংগঠিত হয়। ক্ষুদ্ৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলে কংগ্ৰেছ নেতাসকলৰ অনুপস্থিতিত মুখ্য ভূমিকা লৈছিল যদিও সমগ্ৰ পৰিস্থিতৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতা তেওঁলোকৰ নাছিল। বিশ্বযুদ্ধৰ পাছতেই ইংৰাজে চৰকাৰে ভাৰতৰ শাসনভাৰ ভাৰতীয়লৈ হস্তান্তৰিত কৰাৰ সপক্ষে মত দিয়ে। ইয়াৰ ভিত্তিত গান্ধীয়ে সংগ্ৰাম সমাপ্ত হোৱাৰ কথা ঘোষণা কৰে। কংগ্ৰেছৰ নেতা সমন্বিতে প্ৰায় ১,০০,০০০ ৰাজনৈতিক বন্দীক মুকলি কৰি দিয়া হয়। দেশ বিভাজনৰ নীতিৰ প্ৰতি মহাত্মা গান্ধীয়ে বিৰোধিতা কৰিছিল কাৰণ ই তেখেতে বিচৰা ধৰ্মীয় অখণ্ডতাৰ দৰ্শনৰ বিপৰীত আছিল। মহাত্মা গান্ধী আৰু ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে ব্ৰিটিছৰ ভাৰত ত্যাগৰ বাবে দাবী তুলি আন্দোলন কৰা কালতে মুছলীম লীগে ১৯৪৩ চনত ভাৰতবৰ্ষক দ্বিখণ্ডিত কৰি ভাৰত ত্যাগ কৰাৰ বাবে দাবী তোলে। মহাত্মা গান্ধীয়ে মধ্যৱৰ্তী পথ এটা সৃষ্টি কৰি কংগ্ৰেছ আৰু মুছলীম লীগক সংঘবদ্ধ হৈ এখন সাময়িক চৰকাৰ গঠন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তাৱ দিয়ে। চৰকাৰখনে পাছত মুছলীম সংখ্যাগৰিষ্ঠ জিলাসমূহত গণভোটৰ দ্বাৰা বিভাজন সম্পৰ্কে চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত ল'ব। জিন্নাই ১৬ আগষ্ট ১৯৪৬ চনত 'প্ৰত্যক্ষ সংগ্ৰাম দিৱস' (Direct Action Day) আহ্বান কৰি সৃষ্টি কৰা সাম্পৰ্দায়িক সংঘৰ্ষ দেখি গান্ধী বিমৰ্ষ হৈ পৰে আৰু সংঘৰ্ষ ৰোধ কৰিবলৈ ব্যক্তিগত ভাৱে সংঘৰ্ষপীড়িত অঞ্চলসমূ্হ ভ্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয় হিন্দু, মুছলমান আৰু খ্ৰীষ্টিয়ান সকলৰ মাজত সম্প্ৰীতি অনাৰ বাবে লগতে অস্পৃশ্যসকলক হিন্দু সমাজৰ অন্তৰ্গত কৰিবলৈ গান্ধীয়ে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল। ১৯৪৭ চনৰ ১৪ আৰু ১৫ আগষ্টত 'ভাৰতীয় স্বাধীনতা আইন' প্ৰনয়ন কৰা হয়। ইয়াৰ লগে লগে সীমান্ত অঞ্চলৰ ১-১.২ কোটি জনসাধাৰণ এফালৰপৰা আনফাললৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। ইয়াৰ লগতে সংঘটিত হোৱা হিন্দু, মুছলমান আৰু শিখ ধৰ্মাৱলম্বী মানুহৰ মাজত হোৱা সাম্প্ৰদায়িক সংঘৰ্ষত প্ৰায় আধা নিযুত লোকৰ প্ৰাণহানি হয়।
লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত কংগ্ৰেছ অধিৱেশনত গান্ধীয়ে পুনৰ কেতিয়া সক্ৰিয় ৰাজনীতিত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল?
{ "text": [ "১৯৩৬ চন" ], "answer_start": [ 748 ] }
1779
ৰামচন্দ্ৰ গুহৰ মতে গান্ধী আৰু আম্বেদকাৰৰ কৰ্মই পৰিপূৰকৰ কাম কৰিছিল। গান্ধীয়ে প্ৰায়েই আম্বেদকাৰৰ প্ৰশংসা কৰিছিল। ১৯৩৪ চনৰ গ্ৰীষ্ম কালত গান্ধীৰ জীৱনৰ ওপৰত তিনিটাকৈ আক্ৰমণ হৈছিল। ১৯৩৪ চনত গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছৰ সদস্যপদ ইস্তাফা দিয়ে। মোহনদাস গান্ধী কংগ্ৰেছৰ দলীয় নীতিৰ বিৰোধী হৈ এই ইস্তাফা দিয়া নাছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে তেখেতে অৱসৰ ল'লে কংগ্ৰেছৰ সদস্যৰ সংখ্যা বাঢ়িব, কাৰণ তেখেতৰ নীতিয়ে বহুতকে কংগ্ৰেছৰপৰা আঁতৰত ৰাখিছিল। এইসকলৰ ভিতৰত কমিউনিষ্ট, সমাজবাদী (socialist), ট্ৰেড-ইউনিয়ন, ধৰ্মীয় গোড়া সংস্থান, আৰু ব্যৱসায়ীসকল আছিল। তেখেতে এইসকল আহি নিজৰ বক্তব্য কংগ্ৰেছৰ মঞ্চতে দাঙি ধৰাটো বিচাৰিছিল। 'ৰাজ' ব্যৱস্থাত অংশ লোৱাৰ বাবে সাময়িক অনুমোদন জনোৱা কংগ্ৰেছ দলে 'ৰাজ'ৰ অনুমোদনৰ বাবে তেখেতকো হেঁচা দিয়াটো গান্ধীয়ে বিচৰা নাছিল। জৱাহৰলাল নেহৰুৰ সভাপতিত্বত ১৯৩৬ চনত লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত কংগ্ৰেছ অধিবেশনত গান্ধীয়ে আকৌ সক্ৰিয় ৰাজনীতিত অংশ গ্ৰহণ কৰে। ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক ভৱিষ্যতৰ বাবে গুণা-গঁথা কৰি থকাৰ সলনি গান্ধীয়ে পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ বাবে কাৰ্য্যসূচী লোৱাৰ পোষকতা কৰিছিল, কিন্তু তেখেতে কংগ্ৰেছে সমাজবাদক নিজৰ লক্ষ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰাত আপত্তি কৰা নাছিল। ১৯৩৮ চনত কংগ্ৰেছৰ সভাপতিৰ পদত অধিষ্ঠিত হোৱা সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ লগত গান্ধীৰ মতানৈক্য ঘটিছিল। সুভাষ বসুৱে অহিংস প্ৰতিবাদৰ নীতিত বিশ্বাস ৰখা নাছিল। মহাত্মা গান্ধীয়ে সমৰ্থন নকৰিলেও সুভাষ চন্দ্ৰ বসু দ্বিতীয় বাৰৰ বাবেও কংগ্ৰেছৰ সভাপতি নিৰ্বাচিত হয়। মহাত্মা গান্ধীৰ সমৰ্থিত প্ৰাৰ্থী পট্টভি সীতাৰামায়া সুভাষ বসুৰ হাতত পৰাজিত হয়। কিন্তু গান্ধীৰ নীতি অমান্য কৰাৰ বাবে কংগ্ৰেছ দলৰ নেতাসকলে সুভাষ বসুৰ বিৰোধিতা কৰি সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। এই প্ৰতিবাদৰ ফলস্বৰূপে সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৱে পদত্যাগ কৰে। পট্টভি সীতাৰামায়াৰ পৰাজয় গান্ধীয়ে নিজৰ পৰাজয় বুলি উল্লেখ কৰে। ১৯৩৯ চনত আৰম্ভ হোৱা দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত মহাত্মা গান্ধীয়ে ব্ৰিটিছৰ প্ৰতি প্ৰথমে "অহিংস নৈতিক সমৰ্থন" আগবঢ়াইছিল। কিন্তু কংগ্ৰেছৰ অন্যান্য নেতাসকলে ব্ৰিটিছসকলে নিজাববীয়াকৈ ভাৰতকো বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰাত আপত্তি কৰিছিল। কাৰণ ব্ৰিটিছে ভাৰতৰ প্ৰতিনিধিৰ মতামত অবিহনেই ভাৰতক বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ প্ৰতিবাদত সকলো কংগ্ৰেছ নেতাই বিধায়িনী সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। দীঘলীয়া মন্থনৰ পাছত গান্ধীয়ে ঘোষণা কৰে যে ভাৰত এই যুদ্ধৰ অংশীদাৰ হ'ব নোৱাৰে, কাৰণ জাতীয় স্বাধীনতা অক্ষুণ্ণ ৰখাৰ বাবে হোৱা এই বিশ্বযুদ্ধত লিপ্ত ইংলেণ্ডে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী মানি লোৱা নাই। যুদ্ধ আগবঢ়াৰ লগে লগে গান্ধীয়ে স্বাধীনতাৰ দাবীও প্ৰবল কৰি তোলে আৰু ব্ৰিটিছে "ভাৰত ত্যাগ" কৰিব লাগিব বুলি গোৱালিয়া পুখুৰী মৈদানত অনুষ্ঠিত এখন সভাত ঘোষণা কৰে। ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন কংগ্ৰেছ দল আৰু মহাত্মা গান্ধীৰ চূড়ান্ত আন্দোলন আছিল য'ত ভাৰতৰপৰা ব্ৰিটিছক সম্পূৰ্ণৰূপে খেদি পঠিওৱাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। কংগ্ৰেছ দলৰ বাহিৰত আৰু ভিতৰতো গান্ধীয়ে যুদ্ধৰ প্ৰতি লোৱা স্থিতিক বহুতে সমালোচনা কৰিছিল। কিছু সংখ্যকে বিশ্বাস কৰিছিল যে নাজী জাৰ্মানীৰ বিৰূদ্ধে ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াটো নৈতিক ভাৱে উচিত নাছিল। আন কিছুমানে আকৌ বিশ্বযুদ্ধত ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গান্ধীয়ে শক্তিশালী আৰু নিৰ্দিষ্ট মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰা নাছিল বুলি আপত্তি কৰিছিল। আনফালে ইংলেণ্ডে এই নাজীবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হোৱাৰ সময়তে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী প্ৰত্যাখান কৰিছিল। এনে অৱস্থাতে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন তীব্ৰ হৈ উঠে, বহুতো লোকক গ্ৰপ্তাৰ কৰা হয় আৰু ঠায়ে ঠায়ে হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ সংঘটিত হয়। ১৯৪২ চনত গান্ধীয়ে অহিংস আন্দোলনৰ পোষকতা কৰিও মন্তব্য দিয়ে যে টুকুৰা-টুকুৰ ভাৱে সংঘটিত হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপে আন্দোলনটোক স্থবিৰ কৰি নোতোলে, প্ৰকৃত অৰাজকতাতকৈ ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে সৃষ্টি কৰা 'নিয়মাধীন অৰাজকতা' (ordered anarchy) বেছি ভয়াবহ। ("ordered anarchy" of "the present system of administration" was "worse than real anarchy.") ইয়াৰ পাছতেই গান্ধীয়ে সকলো কংগ্ৰছকৰ্মী আৰু ভাৰতীয়ক পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ দাবীত অহিংস পন্থা অৱলম্বন কৰি 'কৰো য়া মৰোঁ' নীতিৰে আগবাঢ়িবলৈ আহ্বান জনায়। ১৯৪২ চনৰ ৯ আগষ্টত গান্ধী সমন্বিতে কংগ্ৰছৰ কৰ্মী সংস্থাৰ (Congress Working Committee) সকলো সদস্যকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হয়। পুনাৰ আগা খান মহল গান্ধীক ২ বছৰৰ বাবে বন্দী কৰি ৰখা হয়। এই বন্দী কালতেই গান্ধীৰ ৫০ বছৰৰ সচিব মহাদেৱ দেশাইৰ মৃত্যু হয়। বন্দী দশাৰ ১৮ মাহ পাছত ১৯৪৪ চনৰ ২২ ফেব্ৰুৱাৰীত মহাত্মা গান্ধীৰ পত্নী কস্তুৰবা গান্ধীৰো মৃত্যু হয়। ইয়াৰ ছমাহ পাছত গান্ধীয়ে মেলেৰিয়া জ্বৰত ভোগে। বিশ্বযুদ্ধ শেষ হোৱাৰ আগেয়েই ১৯৪৪ চনৰ ৬ মেত স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত তেখেতক মুক্ত কৰি দিয়া হয়। ব্ৰিটিছ ৰাজে কাৰাবন্দী হৈ থকা কালতে গান্ধীৰ মৃত্যু হোৱাটো বিচৰা নাছিল। জেলৰপৰা ওলাই গান্ধীয়ে ভাৰতৰ ৰাজনীতিত এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পায়। কিছু বছৰৰ আগলৈ প্ৰভাৱহীন হৈ থকা সদৌ ভাৰত মুছলীম লীগ এক শক্তিশালী ৰাজনৈতিক হিচাপে পৰিগণিত হয়; লগতে মুছলীয় লীগৰ নেতা মহম্মদ আলি জিন্নাই তোলা 'পাকিস্তানৰ দাবী' ভাৰতৰ ৰাজনীতিৰ এক কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। ১৯৪৪ চনত মুম্বাইত গান্ধীয়ে জিন্নাৰ সৈতে আলোচনা কৰে, কিন্তু জিন্নাই গান্ধীয়ে জনোৱা আহ্বান আওকাণ কৰে কাৰণ আলোচনাত স্বাধীন পাকিস্তানৰ দাবী আলোচনা কৰা হোৱা নাছিল। মুছলিম সংখ্যাগৰিষ্ঠ প্ৰদেশ সমূহে গঠিত হ'বলৈ যোৱা ভাৰতৰ অংশ হোৱাৰ পৰা আঁতৰি থকাৰ অধিকাৰ পোৱাটো জিন্নাই বিচাৰিছিল। কংগ্ৰেছৰ নেতাসকল জেলত বন্দী হৈ থকাৰ সময়ত অন্যান্য দলসমূহে বিশ্বযুদ্ধৰ প্ৰতি সমৰ্থন আগবঢ়ায় আৰু অধিক সংগঠিত হয়। ক্ষুদ্ৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলে কংগ্ৰেছ নেতাসকলৰ অনুপস্থিতিত মুখ্য ভূমিকা লৈছিল যদিও সমগ্ৰ পৰিস্থিতৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতা তেওঁলোকৰ নাছিল। বিশ্বযুদ্ধৰ পাছতেই ইংৰাজে চৰকাৰে ভাৰতৰ শাসনভাৰ ভাৰতীয়লৈ হস্তান্তৰিত কৰাৰ সপক্ষে মত দিয়ে। ইয়াৰ ভিত্তিত গান্ধীয়ে সংগ্ৰাম সমাপ্ত হোৱাৰ কথা ঘোষণা কৰে। কংগ্ৰেছৰ নেতা সমন্বিতে প্ৰায় ১,০০,০০০ ৰাজনৈতিক বন্দীক মুকলি কৰি দিয়া হয়। দেশ বিভাজনৰ নীতিৰ প্ৰতি মহাত্মা গান্ধীয়ে বিৰোধিতা কৰিছিল কাৰণ ই তেখেতে বিচৰা ধৰ্মীয় অখণ্ডতাৰ দৰ্শনৰ বিপৰীত আছিল। মহাত্মা গান্ধী আৰু ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে ব্ৰিটিছৰ ভাৰত ত্যাগৰ বাবে দাবী তুলি আন্দোলন কৰা কালতে মুছলীম লীগে ১৯৪৩ চনত ভাৰতবৰ্ষক দ্বিখণ্ডিত কৰি ভাৰত ত্যাগ কৰাৰ বাবে দাবী তোলে। মহাত্মা গান্ধীয়ে মধ্যৱৰ্তী পথ এটা সৃষ্টি কৰি কংগ্ৰেছ আৰু মুছলীম লীগক সংঘবদ্ধ হৈ এখন সাময়িক চৰকাৰ গঠন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তাৱ দিয়ে। চৰকাৰখনে পাছত মুছলীম সংখ্যাগৰিষ্ঠ জিলাসমূহত গণভোটৰ দ্বাৰা বিভাজন সম্পৰ্কে চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত ল'ব। জিন্নাই ১৬ আগষ্ট ১৯৪৬ চনত 'প্ৰত্যক্ষ সংগ্ৰাম দিৱস' (Direct Action Day) আহ্বান কৰি সৃষ্টি কৰা সাম্পৰ্দায়িক সংঘৰ্ষ দেখি গান্ধী বিমৰ্ষ হৈ পৰে আৰু সংঘৰ্ষ ৰোধ কৰিবলৈ ব্যক্তিগত ভাৱে সংঘৰ্ষপীড়িত অঞ্চলসমূ্হ ভ্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয় হিন্দু, মুছলমান আৰু খ্ৰীষ্টিয়ান সকলৰ মাজত সম্প্ৰীতি অনাৰ বাবে লগতে অস্পৃশ্যসকলক হিন্দু সমাজৰ অন্তৰ্গত কৰিবলৈ গান্ধীয়ে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল। ১৯৪৭ চনৰ ১৪ আৰু ১৫ আগষ্টত 'ভাৰতীয় স্বাধীনতা আইন' প্ৰনয়ন কৰা হয়। ইয়াৰ লগে লগে সীমান্ত অঞ্চলৰ ১-১.২ কোটি জনসাধাৰণ এফালৰপৰা আনফাললৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। ইয়াৰ লগতে সংঘটিত হোৱা হিন্দু, মুছলমান আৰু শিখ ধৰ্মাৱলম্বী মানুহৰ মাজত হোৱা সাম্প্ৰদায়িক সংঘৰ্ষত প্ৰায় আধা নিযুত লোকৰ প্ৰাণহানি হয়।
কোনে কৈছিল যে বিভাজনৰ পিছত হত্যা কৰা লোকৰ সংখ্যা গান্ধী আৰু তেওঁৰ অনুগামীসকলে নজনাকৈ বৃদ্ধি হব পাৰে?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1780
ৰামচন্দ্ৰ গুহৰ মতে গান্ধী আৰু আম্বেদকাৰৰ কৰ্মই পৰিপূৰকৰ কাম কৰিছিল। গান্ধীয়ে প্ৰায়েই আম্বেদকাৰৰ প্ৰশংসা কৰিছিল। ১৯৩৪ চনৰ গ্ৰীষ্ম কালত গান্ধীৰ জীৱনৰ ওপৰত তিনিটাকৈ আক্ৰমণ হৈছিল। ১৯৩৪ চনত গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছৰ সদস্যপদ ইস্তাফা দিয়ে। মোহনদাস গান্ধী কংগ্ৰেছৰ দলীয় নীতিৰ বিৰোধী হৈ এই ইস্তাফা দিয়া নাছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে তেখেতে অৱসৰ ল'লে কংগ্ৰেছৰ সদস্যৰ সংখ্যা বাঢ়িব, কাৰণ তেখেতৰ নীতিয়ে বহুতকে কংগ্ৰেছৰপৰা আঁতৰত ৰাখিছিল। এইসকলৰ ভিতৰত কমিউনিষ্ট, সমাজবাদী (socialist), ট্ৰেড-ইউনিয়ন, ধৰ্মীয় গোড়া সংস্থান, আৰু ব্যৱসায়ীসকল আছিল। তেখেতে এইসকল আহি নিজৰ বক্তব্য কংগ্ৰেছৰ মঞ্চতে দাঙি ধৰাটো বিচাৰিছিল। 'ৰাজ' ব্যৱস্থাত অংশ লোৱাৰ বাবে সাময়িক অনুমোদন জনোৱা কংগ্ৰেছ দলে 'ৰাজ'ৰ অনুমোদনৰ বাবে তেখেতকো হেঁচা দিয়াটো গান্ধীয়ে বিচৰা নাছিল। জৱাহৰলাল নেহৰুৰ সভাপতিত্বত ১৯৩৬ চনত লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত কংগ্ৰেছ অধিবেশনত গান্ধীয়ে আকৌ সক্ৰিয় ৰাজনীতিত অংশ গ্ৰহণ কৰে। ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক ভৱিষ্যতৰ বাবে গুণা-গঁথা কৰি থকাৰ সলনি গান্ধীয়ে পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ বাবে কাৰ্য্যসূচী লোৱাৰ পোষকতা কৰিছিল, কিন্তু তেখেতে কংগ্ৰেছে সমাজবাদক নিজৰ লক্ষ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰাত আপত্তি কৰা নাছিল। ১৯৩৮ চনত কংগ্ৰেছৰ সভাপতিৰ পদত অধিষ্ঠিত হোৱা সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ লগত গান্ধীৰ মতানৈক্য ঘটিছিল। সুভাষ বসুৱে অহিংস প্ৰতিবাদৰ নীতিত বিশ্বাস ৰখা নাছিল। মহাত্মা গান্ধীয়ে সমৰ্থন নকৰিলেও সুভাষ চন্দ্ৰ বসু দ্বিতীয় বাৰৰ বাবেও কংগ্ৰেছৰ সভাপতি নিৰ্বাচিত হয়। মহাত্মা গান্ধীৰ সমৰ্থিত প্ৰাৰ্থী পট্টভি সীতাৰামায়া সুভাষ বসুৰ হাতত পৰাজিত হয়। কিন্তু গান্ধীৰ নীতি অমান্য কৰাৰ বাবে কংগ্ৰেছ দলৰ নেতাসকলে সুভাষ বসুৰ বিৰোধিতা কৰি সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। এই প্ৰতিবাদৰ ফলস্বৰূপে সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৱে পদত্যাগ কৰে। পট্টভি সীতাৰামায়াৰ পৰাজয় গান্ধীয়ে নিজৰ পৰাজয় বুলি উল্লেখ কৰে। ১৯৩৯ চনত আৰম্ভ হোৱা দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত মহাত্মা গান্ধীয়ে ব্ৰিটিছৰ প্ৰতি প্ৰথমে "অহিংস নৈতিক সমৰ্থন" আগবঢ়াইছিল। কিন্তু কংগ্ৰেছৰ অন্যান্য নেতাসকলে ব্ৰিটিছসকলে নিজাববীয়াকৈ ভাৰতকো বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰাত আপত্তি কৰিছিল। কাৰণ ব্ৰিটিছে ভাৰতৰ প্ৰতিনিধিৰ মতামত অবিহনেই ভাৰতক বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ প্ৰতিবাদত সকলো কংগ্ৰেছ নেতাই বিধায়িনী সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। দীঘলীয়া মন্থনৰ পাছত গান্ধীয়ে ঘোষণা কৰে যে ভাৰত এই যুদ্ধৰ অংশীদাৰ হ'ব নোৱাৰে, কাৰণ জাতীয় স্বাধীনতা অক্ষুণ্ণ ৰখাৰ বাবে হোৱা এই বিশ্বযুদ্ধত লিপ্ত ইংলেণ্ডে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী মানি লোৱা নাই। যুদ্ধ আগবঢ়াৰ লগে লগে গান্ধীয়ে স্বাধীনতাৰ দাবীও প্ৰবল কৰি তোলে আৰু ব্ৰিটিছে "ভাৰত ত্যাগ" কৰিব লাগিব বুলি গোৱালিয়া পুখুৰী মৈদানত অনুষ্ঠিত এখন সভাত ঘোষণা কৰে। ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন কংগ্ৰেছ দল আৰু মহাত্মা গান্ধীৰ চূড়ান্ত আন্দোলন আছিল য'ত ভাৰতৰপৰা ব্ৰিটিছক সম্পূৰ্ণৰূপে খেদি পঠিওৱাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। কংগ্ৰেছ দলৰ বাহিৰত আৰু ভিতৰতো গান্ধীয়ে যুদ্ধৰ প্ৰতি লোৱা স্থিতিক বহুতে সমালোচনা কৰিছিল। কিছু সংখ্যকে বিশ্বাস কৰিছিল যে নাজী জাৰ্মানীৰ বিৰূদ্ধে ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াটো নৈতিক ভাৱে উচিত নাছিল। আন কিছুমানে আকৌ বিশ্বযুদ্ধত ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গান্ধীয়ে শক্তিশালী আৰু নিৰ্দিষ্ট মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰা নাছিল বুলি আপত্তি কৰিছিল। আনফালে ইংলেণ্ডে এই নাজীবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হোৱাৰ সময়তে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী প্ৰত্যাখান কৰিছিল। এনে অৱস্থাতে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন তীব্ৰ হৈ উঠে, বহুতো লোকক গ্ৰপ্তাৰ কৰা হয় আৰু ঠায়ে ঠায়ে হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ সংঘটিত হয়। ১৯৪২ চনত গান্ধীয়ে অহিংস আন্দোলনৰ পোষকতা কৰিও মন্তব্য দিয়ে যে টুকুৰা-টুকুৰ ভাৱে সংঘটিত হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপে আন্দোলনটোক স্থবিৰ কৰি নোতোলে, প্ৰকৃত অৰাজকতাতকৈ ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে সৃষ্টি কৰা 'নিয়মাধীন অৰাজকতা' (ordered anarchy) বেছি ভয়াবহ। ("ordered anarchy" of "the present system of administration" was "worse than real anarchy.") ইয়াৰ পাছতেই গান্ধীয়ে সকলো কংগ্ৰছকৰ্মী আৰু ভাৰতীয়ক পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ দাবীত অহিংস পন্থা অৱলম্বন কৰি 'কৰো য়া মৰোঁ' নীতিৰে আগবাঢ়িবলৈ আহ্বান জনায়। ১৯৪২ চনৰ ৯ আগষ্টত গান্ধী সমন্বিতে কংগ্ৰছৰ কৰ্মী সংস্থাৰ (Congress Working Committee) সকলো সদস্যকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হয়। পুনাৰ আগা খান মহল গান্ধীক ২ বছৰৰ বাবে বন্দী কৰি ৰখা হয়। এই বন্দী কালতেই গান্ধীৰ ৫০ বছৰৰ সচিব মহাদেৱ দেশাইৰ মৃত্যু হয়। বন্দী দশাৰ ১৮ মাহ পাছত ১৯৪৪ চনৰ ২২ ফেব্ৰুৱাৰীত মহাত্মা গান্ধীৰ পত্নী কস্তুৰবা গান্ধীৰো মৃত্যু হয়। ইয়াৰ ছমাহ পাছত গান্ধীয়ে মেলেৰিয়া জ্বৰত ভোগে। বিশ্বযুদ্ধ শেষ হোৱাৰ আগেয়েই ১৯৪৪ চনৰ ৬ মেত স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত তেখেতক মুক্ত কৰি দিয়া হয়। ব্ৰিটিছ ৰাজে কাৰাবন্দী হৈ থকা কালতে গান্ধীৰ মৃত্যু হোৱাটো বিচৰা নাছিল। জেলৰপৰা ওলাই গান্ধীয়ে ভাৰতৰ ৰাজনীতিত এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পায়। কিছু বছৰৰ আগলৈ প্ৰভাৱহীন হৈ থকা সদৌ ভাৰত মুছলীম লীগ এক শক্তিশালী ৰাজনৈতিক হিচাপে পৰিগণিত হয়; লগতে মুছলীয় লীগৰ নেতা মহম্মদ আলি জিন্নাই তোলা 'পাকিস্তানৰ দাবী' ভাৰতৰ ৰাজনীতিৰ এক কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। ১৯৪৪ চনত মুম্বাইত গান্ধীয়ে জিন্নাৰ সৈতে আলোচনা কৰে, কিন্তু জিন্নাই গান্ধীয়ে জনোৱা আহ্বান আওকাণ কৰে কাৰণ আলোচনাত স্বাধীন পাকিস্তানৰ দাবী আলোচনা কৰা হোৱা নাছিল। মুছলিম সংখ্যাগৰিষ্ঠ প্ৰদেশ সমূহে গঠিত হ'বলৈ যোৱা ভাৰতৰ অংশ হোৱাৰ পৰা আঁতৰি থকাৰ অধিকাৰ পোৱাটো জিন্নাই বিচাৰিছিল। কংগ্ৰেছৰ নেতাসকল জেলত বন্দী হৈ থকাৰ সময়ত অন্যান্য দলসমূহে বিশ্বযুদ্ধৰ প্ৰতি সমৰ্থন আগবঢ়ায় আৰু অধিক সংগঠিত হয়। ক্ষুদ্ৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলে কংগ্ৰেছ নেতাসকলৰ অনুপস্থিতিত মুখ্য ভূমিকা লৈছিল যদিও সমগ্ৰ পৰিস্থিতৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতা তেওঁলোকৰ নাছিল। বিশ্বযুদ্ধৰ পাছতেই ইংৰাজে চৰকাৰে ভাৰতৰ শাসনভাৰ ভাৰতীয়লৈ হস্তান্তৰিত কৰাৰ সপক্ষে মত দিয়ে। ইয়াৰ ভিত্তিত গান্ধীয়ে সংগ্ৰাম সমাপ্ত হোৱাৰ কথা ঘোষণা কৰে। কংগ্ৰেছৰ নেতা সমন্বিতে প্ৰায় ১,০০,০০০ ৰাজনৈতিক বন্দীক মুকলি কৰি দিয়া হয়। দেশ বিভাজনৰ নীতিৰ প্ৰতি মহাত্মা গান্ধীয়ে বিৰোধিতা কৰিছিল কাৰণ ই তেখেতে বিচৰা ধৰ্মীয় অখণ্ডতাৰ দৰ্শনৰ বিপৰীত আছিল। মহাত্মা গান্ধী আৰু ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে ব্ৰিটিছৰ ভাৰত ত্যাগৰ বাবে দাবী তুলি আন্দোলন কৰা কালতে মুছলীম লীগে ১৯৪৩ চনত ভাৰতবৰ্ষক দ্বিখণ্ডিত কৰি ভাৰত ত্যাগ কৰাৰ বাবে দাবী তোলে। মহাত্মা গান্ধীয়ে মধ্যৱৰ্তী পথ এটা সৃষ্টি কৰি কংগ্ৰেছ আৰু মুছলীম লীগক সংঘবদ্ধ হৈ এখন সাময়িক চৰকাৰ গঠন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তাৱ দিয়ে। চৰকাৰখনে পাছত মুছলীম সংখ্যাগৰিষ্ঠ জিলাসমূহত গণভোটৰ দ্বাৰা বিভাজন সম্পৰ্কে চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত ল'ব। জিন্নাই ১৬ আগষ্ট ১৯৪৬ চনত 'প্ৰত্যক্ষ সংগ্ৰাম দিৱস' (Direct Action Day) আহ্বান কৰি সৃষ্টি কৰা সাম্পৰ্দায়িক সংঘৰ্ষ দেখি গান্ধী বিমৰ্ষ হৈ পৰে আৰু সংঘৰ্ষ ৰোধ কৰিবলৈ ব্যক্তিগত ভাৱে সংঘৰ্ষপীড়িত অঞ্চলসমূ্হ ভ্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয় হিন্দু, মুছলমান আৰু খ্ৰীষ্টিয়ান সকলৰ মাজত সম্প্ৰীতি অনাৰ বাবে লগতে অস্পৃশ্যসকলক হিন্দু সমাজৰ অন্তৰ্গত কৰিবলৈ গান্ধীয়ে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল। ১৯৪৭ চনৰ ১৪ আৰু ১৫ আগষ্টত 'ভাৰতীয় স্বাধীনতা আইন' প্ৰনয়ন কৰা হয়। ইয়াৰ লগে লগে সীমান্ত অঞ্চলৰ ১-১.২ কোটি জনসাধাৰণ এফালৰপৰা আনফাললৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। ইয়াৰ লগতে সংঘটিত হোৱা হিন্দু, মুছলমান আৰু শিখ ধৰ্মাৱলম্বী মানুহৰ মাজত হোৱা সাম্প্ৰদায়িক সংঘৰ্ষত প্ৰায় আধা নিযুত লোকৰ প্ৰাণহানি হয়।
মহাত্মা গান্ধীয়ে কেতিয়া ব্ৰিটেইনক প্ৰথম অহিংস নৈতিক সমৰ্থন দিছিল?
{ "text": [ "দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত" ], "answer_start": [ 1603 ] }
1781
ৰামচন্দ্ৰ গুহৰ মতে গান্ধী আৰু আম্বেদকাৰৰ কৰ্মই পৰিপূৰকৰ কাম কৰিছিল। গান্ধীয়ে প্ৰায়েই আম্বেদকাৰৰ প্ৰশংসা কৰিছিল। ১৯৩৪ চনৰ গ্ৰীষ্ম কালত গান্ধীৰ জীৱনৰ ওপৰত তিনিটাকৈ আক্ৰমণ হৈছিল। ১৯৩৪ চনত গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছৰ সদস্যপদ ইস্তাফা দিয়ে। মোহনদাস গান্ধী কংগ্ৰেছৰ দলীয় নীতিৰ বিৰোধী হৈ এই ইস্তাফা দিয়া নাছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে তেখেতে অৱসৰ ল'লে কংগ্ৰেছৰ সদস্যৰ সংখ্যা বাঢ়িব, কাৰণ তেখেতৰ নীতিয়ে বহুতকে কংগ্ৰেছৰপৰা আঁতৰত ৰাখিছিল। এইসকলৰ ভিতৰত কমিউনিষ্ট, সমাজবাদী (socialist), ট্ৰেড-ইউনিয়ন, ধৰ্মীয় গোড়া সংস্থান, আৰু ব্যৱসায়ীসকল আছিল। তেখেতে এইসকল আহি নিজৰ বক্তব্য কংগ্ৰেছৰ মঞ্চতে দাঙি ধৰাটো বিচাৰিছিল। 'ৰাজ' ব্যৱস্থাত অংশ লোৱাৰ বাবে সাময়িক অনুমোদন জনোৱা কংগ্ৰেছ দলে 'ৰাজ'ৰ অনুমোদনৰ বাবে তেখেতকো হেঁচা দিয়াটো গান্ধীয়ে বিচৰা নাছিল। জৱাহৰলাল নেহৰুৰ সভাপতিত্বত ১৯৩৬ চনত লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত কংগ্ৰেছ অধিবেশনত গান্ধীয়ে আকৌ সক্ৰিয় ৰাজনীতিত অংশ গ্ৰহণ কৰে। ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক ভৱিষ্যতৰ বাবে গুণা-গঁথা কৰি থকাৰ সলনি গান্ধীয়ে পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ বাবে কাৰ্য্যসূচী লোৱাৰ পোষকতা কৰিছিল, কিন্তু তেখেতে কংগ্ৰেছে সমাজবাদক নিজৰ লক্ষ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰাত আপত্তি কৰা নাছিল। ১৯৩৮ চনত কংগ্ৰেছৰ সভাপতিৰ পদত অধিষ্ঠিত হোৱা সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ লগত গান্ধীৰ মতানৈক্য ঘটিছিল। সুভাষ বসুৱে অহিংস প্ৰতিবাদৰ নীতিত বিশ্বাস ৰখা নাছিল। মহাত্মা গান্ধীয়ে সমৰ্থন নকৰিলেও সুভাষ চন্দ্ৰ বসু দ্বিতীয় বাৰৰ বাবেও কংগ্ৰেছৰ সভাপতি নিৰ্বাচিত হয়। মহাত্মা গান্ধীৰ সমৰ্থিত প্ৰাৰ্থী পট্টভি সীতাৰামায়া সুভাষ বসুৰ হাতত পৰাজিত হয়। কিন্তু গান্ধীৰ নীতি অমান্য কৰাৰ বাবে কংগ্ৰেছ দলৰ নেতাসকলে সুভাষ বসুৰ বিৰোধিতা কৰি সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। এই প্ৰতিবাদৰ ফলস্বৰূপে সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৱে পদত্যাগ কৰে। পট্টভি সীতাৰামায়াৰ পৰাজয় গান্ধীয়ে নিজৰ পৰাজয় বুলি উল্লেখ কৰে। ১৯৩৯ চনত আৰম্ভ হোৱা দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত মহাত্মা গান্ধীয়ে ব্ৰিটিছৰ প্ৰতি প্ৰথমে "অহিংস নৈতিক সমৰ্থন" আগবঢ়াইছিল। কিন্তু কংগ্ৰেছৰ অন্যান্য নেতাসকলে ব্ৰিটিছসকলে নিজাববীয়াকৈ ভাৰতকো বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰাত আপত্তি কৰিছিল। কাৰণ ব্ৰিটিছে ভাৰতৰ প্ৰতিনিধিৰ মতামত অবিহনেই ভাৰতক বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ প্ৰতিবাদত সকলো কংগ্ৰেছ নেতাই বিধায়িনী সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। দীঘলীয়া মন্থনৰ পাছত গান্ধীয়ে ঘোষণা কৰে যে ভাৰত এই যুদ্ধৰ অংশীদাৰ হ'ব নোৱাৰে, কাৰণ জাতীয় স্বাধীনতা অক্ষুণ্ণ ৰখাৰ বাবে হোৱা এই বিশ্বযুদ্ধত লিপ্ত ইংলেণ্ডে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী মানি লোৱা নাই। যুদ্ধ আগবঢ়াৰ লগে লগে গান্ধীয়ে স্বাধীনতাৰ দাবীও প্ৰবল কৰি তোলে আৰু ব্ৰিটিছে "ভাৰত ত্যাগ" কৰিব লাগিব বুলি গোৱালিয়া পুখুৰী মৈদানত অনুষ্ঠিত এখন সভাত ঘোষণা কৰে। ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন কংগ্ৰেছ দল আৰু মহাত্মা গান্ধীৰ চূড়ান্ত আন্দোলন আছিল য'ত ভাৰতৰপৰা ব্ৰিটিছক সম্পূৰ্ণৰূপে খেদি পঠিওৱাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। কংগ্ৰেছ দলৰ বাহিৰত আৰু ভিতৰতো গান্ধীয়ে যুদ্ধৰ প্ৰতি লোৱা স্থিতিক বহুতে সমালোচনা কৰিছিল। কিছু সংখ্যকে বিশ্বাস কৰিছিল যে নাজী জাৰ্মানীৰ বিৰূদ্ধে ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াটো নৈতিক ভাৱে উচিত নাছিল। আন কিছুমানে আকৌ বিশ্বযুদ্ধত ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গান্ধীয়ে শক্তিশালী আৰু নিৰ্দিষ্ট মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰা নাছিল বুলি আপত্তি কৰিছিল। আনফালে ইংলেণ্ডে এই নাজীবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হোৱাৰ সময়তে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী প্ৰত্যাখান কৰিছিল। এনে অৱস্থাতে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন তীব্ৰ হৈ উঠে, বহুতো লোকক গ্ৰপ্তাৰ কৰা হয় আৰু ঠায়ে ঠায়ে হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ সংঘটিত হয়। ১৯৪২ চনত গান্ধীয়ে অহিংস আন্দোলনৰ পোষকতা কৰিও মন্তব্য দিয়ে যে টুকুৰা-টুকুৰ ভাৱে সংঘটিত হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপে আন্দোলনটোক স্থবিৰ কৰি নোতোলে, প্ৰকৃত অৰাজকতাতকৈ ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে সৃষ্টি কৰা 'নিয়মাধীন অৰাজকতা' (ordered anarchy) বেছি ভয়াবহ। ("ordered anarchy" of "the present system of administration" was "worse than real anarchy.") ইয়াৰ পাছতেই গান্ধীয়ে সকলো কংগ্ৰছকৰ্মী আৰু ভাৰতীয়ক পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ দাবীত অহিংস পন্থা অৱলম্বন কৰি 'কৰো য়া মৰোঁ' নীতিৰে আগবাঢ়িবলৈ আহ্বান জনায়। ১৯৪২ চনৰ ৯ আগষ্টত গান্ধী সমন্বিতে কংগ্ৰছৰ কৰ্মী সংস্থাৰ (Congress Working Committee) সকলো সদস্যকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হয়। পুনাৰ আগা খান মহল গান্ধীক ২ বছৰৰ বাবে বন্দী কৰি ৰখা হয়। এই বন্দী কালতেই গান্ধীৰ ৫০ বছৰৰ সচিব মহাদেৱ দেশাইৰ মৃত্যু হয়। বন্দী দশাৰ ১৮ মাহ পাছত ১৯৪৪ চনৰ ২২ ফেব্ৰুৱাৰীত মহাত্মা গান্ধীৰ পত্নী কস্তুৰবা গান্ধীৰো মৃত্যু হয়। ইয়াৰ ছমাহ পাছত গান্ধীয়ে মেলেৰিয়া জ্বৰত ভোগে। বিশ্বযুদ্ধ শেষ হোৱাৰ আগেয়েই ১৯৪৪ চনৰ ৬ মেত স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত তেখেতক মুক্ত কৰি দিয়া হয়। ব্ৰিটিছ ৰাজে কাৰাবন্দী হৈ থকা কালতে গান্ধীৰ মৃত্যু হোৱাটো বিচৰা নাছিল। জেলৰপৰা ওলাই গান্ধীয়ে ভাৰতৰ ৰাজনীতিত এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পায়। কিছু বছৰৰ আগলৈ প্ৰভাৱহীন হৈ থকা সদৌ ভাৰত মুছলীম লীগ এক শক্তিশালী ৰাজনৈতিক হিচাপে পৰিগণিত হয়; লগতে মুছলীয় লীগৰ নেতা মহম্মদ আলি জিন্নাই তোলা 'পাকিস্তানৰ দাবী' ভাৰতৰ ৰাজনীতিৰ এক কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। ১৯৪৪ চনত মুম্বাইত গান্ধীয়ে জিন্নাৰ সৈতে আলোচনা কৰে, কিন্তু জিন্নাই গান্ধীয়ে জনোৱা আহ্বান আওকাণ কৰে কাৰণ আলোচনাত স্বাধীন পাকিস্তানৰ দাবী আলোচনা কৰা হোৱা নাছিল। মুছলিম সংখ্যাগৰিষ্ঠ প্ৰদেশ সমূহে গঠিত হ'বলৈ যোৱা ভাৰতৰ অংশ হোৱাৰ পৰা আঁতৰি থকাৰ অধিকাৰ পোৱাটো জিন্নাই বিচাৰিছিল। কংগ্ৰেছৰ নেতাসকল জেলত বন্দী হৈ থকাৰ সময়ত অন্যান্য দলসমূহে বিশ্বযুদ্ধৰ প্ৰতি সমৰ্থন আগবঢ়ায় আৰু অধিক সংগঠিত হয়। ক্ষুদ্ৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলে কংগ্ৰেছ নেতাসকলৰ অনুপস্থিতিত মুখ্য ভূমিকা লৈছিল যদিও সমগ্ৰ পৰিস্থিতৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতা তেওঁলোকৰ নাছিল। বিশ্বযুদ্ধৰ পাছতেই ইংৰাজে চৰকাৰে ভাৰতৰ শাসনভাৰ ভাৰতীয়লৈ হস্তান্তৰিত কৰাৰ সপক্ষে মত দিয়ে। ইয়াৰ ভিত্তিত গান্ধীয়ে সংগ্ৰাম সমাপ্ত হোৱাৰ কথা ঘোষণা কৰে। কংগ্ৰেছৰ নেতা সমন্বিতে প্ৰায় ১,০০,০০০ ৰাজনৈতিক বন্দীক মুকলি কৰি দিয়া হয়। দেশ বিভাজনৰ নীতিৰ প্ৰতি মহাত্মা গান্ধীয়ে বিৰোধিতা কৰিছিল কাৰণ ই তেখেতে বিচৰা ধৰ্মীয় অখণ্ডতাৰ দৰ্শনৰ বিপৰীত আছিল। মহাত্মা গান্ধী আৰু ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে ব্ৰিটিছৰ ভাৰত ত্যাগৰ বাবে দাবী তুলি আন্দোলন কৰা কালতে মুছলীম লীগে ১৯৪৩ চনত ভাৰতবৰ্ষক দ্বিখণ্ডিত কৰি ভাৰত ত্যাগ কৰাৰ বাবে দাবী তোলে। মহাত্মা গান্ধীয়ে মধ্যৱৰ্তী পথ এটা সৃষ্টি কৰি কংগ্ৰেছ আৰু মুছলীম লীগক সংঘবদ্ধ হৈ এখন সাময়িক চৰকাৰ গঠন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তাৱ দিয়ে। চৰকাৰখনে পাছত মুছলীম সংখ্যাগৰিষ্ঠ জিলাসমূহত গণভোটৰ দ্বাৰা বিভাজন সম্পৰ্কে চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত ল'ব। জিন্নাই ১৬ আগষ্ট ১৯৪৬ চনত 'প্ৰত্যক্ষ সংগ্ৰাম দিৱস' (Direct Action Day) আহ্বান কৰি সৃষ্টি কৰা সাম্পৰ্দায়িক সংঘৰ্ষ দেখি গান্ধী বিমৰ্ষ হৈ পৰে আৰু সংঘৰ্ষ ৰোধ কৰিবলৈ ব্যক্তিগত ভাৱে সংঘৰ্ষপীড়িত অঞ্চলসমূ্হ ভ্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয় হিন্দু, মুছলমান আৰু খ্ৰীষ্টিয়ান সকলৰ মাজত সম্প্ৰীতি অনাৰ বাবে লগতে অস্পৃশ্যসকলক হিন্দু সমাজৰ অন্তৰ্গত কৰিবলৈ গান্ধীয়ে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল। ১৯৪৭ চনৰ ১৪ আৰু ১৫ আগষ্টত 'ভাৰতীয় স্বাধীনতা আইন' প্ৰনয়ন কৰা হয়। ইয়াৰ লগে লগে সীমান্ত অঞ্চলৰ ১-১.২ কোটি জনসাধাৰণ এফালৰপৰা আনফাললৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। ইয়াৰ লগতে সংঘটিত হোৱা হিন্দু, মুছলমান আৰু শিখ ধৰ্মাৱলম্বী মানুহৰ মাজত হোৱা সাম্প্ৰদায়িক সংঘৰ্ষত প্ৰায় আধা নিযুত লোকৰ প্ৰাণহানি হয়।
গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছৰ সদস্যপদৰ পৰা কেতিয়া পদত্যাগ কৰিছিল?
{ "text": [ "১৯৩৪ চন" ], "answer_start": [ 112 ] }
1782
ৰামচন্দ্ৰ গুহৰ মতে গান্ধী আৰু আম্বেদকাৰৰ কৰ্মই পৰিপূৰকৰ কাম কৰিছিল। গান্ধীয়ে প্ৰায়েই আম্বেদকাৰৰ প্ৰশংসা কৰিছিল। ১৯৩৪ চনৰ গ্ৰীষ্ম কালত গান্ধীৰ জীৱনৰ ওপৰত তিনিটাকৈ আক্ৰমণ হৈছিল। ১৯৩৪ চনত গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছৰ সদস্যপদ ইস্তাফা দিয়ে। মোহনদাস গান্ধী কংগ্ৰেছৰ দলীয় নীতিৰ বিৰোধী হৈ এই ইস্তাফা দিয়া নাছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে তেখেতে অৱসৰ ল'লে কংগ্ৰেছৰ সদস্যৰ সংখ্যা বাঢ়িব, কাৰণ তেখেতৰ নীতিয়ে বহুতকে কংগ্ৰেছৰপৰা আঁতৰত ৰাখিছিল। এইসকলৰ ভিতৰত কমিউনিষ্ট, সমাজবাদী (socialist), ট্ৰেড-ইউনিয়ন, ধৰ্মীয় গোড়া সংস্থান, আৰু ব্যৱসায়ীসকল আছিল। তেখেতে এইসকল আহি নিজৰ বক্তব্য কংগ্ৰেছৰ মঞ্চতে দাঙি ধৰাটো বিচাৰিছিল। 'ৰাজ' ব্যৱস্থাত অংশ লোৱাৰ বাবে সাময়িক অনুমোদন জনোৱা কংগ্ৰেছ দলে 'ৰাজ'ৰ অনুমোদনৰ বাবে তেখেতকো হেঁচা দিয়াটো গান্ধীয়ে বিচৰা নাছিল। জৱাহৰলাল নেহৰুৰ সভাপতিত্বত ১৯৩৬ চনত লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত কংগ্ৰেছ অধিবেশনত গান্ধীয়ে আকৌ সক্ৰিয় ৰাজনীতিত অংশ গ্ৰহণ কৰে। ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক ভৱিষ্যতৰ বাবে গুণা-গঁথা কৰি থকাৰ সলনি গান্ধীয়ে পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ বাবে কাৰ্য্যসূচী লোৱাৰ পোষকতা কৰিছিল, কিন্তু তেখেতে কংগ্ৰেছে সমাজবাদক নিজৰ লক্ষ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰাত আপত্তি কৰা নাছিল। ১৯৩৮ চনত কংগ্ৰেছৰ সভাপতিৰ পদত অধিষ্ঠিত হোৱা সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ লগত গান্ধীৰ মতানৈক্য ঘটিছিল। সুভাষ বসুৱে অহিংস প্ৰতিবাদৰ নীতিত বিশ্বাস ৰখা নাছিল। মহাত্মা গান্ধীয়ে সমৰ্থন নকৰিলেও সুভাষ চন্দ্ৰ বসু দ্বিতীয় বাৰৰ বাবেও কংগ্ৰেছৰ সভাপতি নিৰ্বাচিত হয়। মহাত্মা গান্ধীৰ সমৰ্থিত প্ৰাৰ্থী পট্টভি সীতাৰামায়া সুভাষ বসুৰ হাতত পৰাজিত হয়। কিন্তু গান্ধীৰ নীতি অমান্য কৰাৰ বাবে কংগ্ৰেছ দলৰ নেতাসকলে সুভাষ বসুৰ বিৰোধিতা কৰি সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। এই প্ৰতিবাদৰ ফলস্বৰূপে সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৱে পদত্যাগ কৰে। পট্টভি সীতাৰামায়াৰ পৰাজয় গান্ধীয়ে নিজৰ পৰাজয় বুলি উল্লেখ কৰে। ১৯৩৯ চনত আৰম্ভ হোৱা দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত মহাত্মা গান্ধীয়ে ব্ৰিটিছৰ প্ৰতি প্ৰথমে "অহিংস নৈতিক সমৰ্থন" আগবঢ়াইছিল। কিন্তু কংগ্ৰেছৰ অন্যান্য নেতাসকলে ব্ৰিটিছসকলে নিজাববীয়াকৈ ভাৰতকো বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰাত আপত্তি কৰিছিল। কাৰণ ব্ৰিটিছে ভাৰতৰ প্ৰতিনিধিৰ মতামত অবিহনেই ভাৰতক বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ প্ৰতিবাদত সকলো কংগ্ৰেছ নেতাই বিধায়িনী সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। দীঘলীয়া মন্থনৰ পাছত গান্ধীয়ে ঘোষণা কৰে যে ভাৰত এই যুদ্ধৰ অংশীদাৰ হ'ব নোৱাৰে, কাৰণ জাতীয় স্বাধীনতা অক্ষুণ্ণ ৰখাৰ বাবে হোৱা এই বিশ্বযুদ্ধত লিপ্ত ইংলেণ্ডে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী মানি লোৱা নাই। যুদ্ধ আগবঢ়াৰ লগে লগে গান্ধীয়ে স্বাধীনতাৰ দাবীও প্ৰবল কৰি তোলে আৰু ব্ৰিটিছে "ভাৰত ত্যাগ" কৰিব লাগিব বুলি গোৱালিয়া পুখুৰী মৈদানত অনুষ্ঠিত এখন সভাত ঘোষণা কৰে। ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন কংগ্ৰেছ দল আৰু মহাত্মা গান্ধীৰ চূড়ান্ত আন্দোলন আছিল য'ত ভাৰতৰপৰা ব্ৰিটিছক সম্পূৰ্ণৰূপে খেদি পঠিওৱাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। কংগ্ৰেছ দলৰ বাহিৰত আৰু ভিতৰতো গান্ধীয়ে যুদ্ধৰ প্ৰতি লোৱা স্থিতিক বহুতে সমালোচনা কৰিছিল। কিছু সংখ্যকে বিশ্বাস কৰিছিল যে নাজী জাৰ্মানীৰ বিৰূদ্ধে ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াটো নৈতিক ভাৱে উচিত নাছিল। আন কিছুমানে আকৌ বিশ্বযুদ্ধত ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গান্ধীয়ে শক্তিশালী আৰু নিৰ্দিষ্ট মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰা নাছিল বুলি আপত্তি কৰিছিল। আনফালে ইংলেণ্ডে এই নাজীবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হোৱাৰ সময়তে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী প্ৰত্যাখান কৰিছিল। এনে অৱস্থাতে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন তীব্ৰ হৈ উঠে, বহুতো লোকক গ্ৰপ্তাৰ কৰা হয় আৰু ঠায়ে ঠায়ে হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ সংঘটিত হয়। ১৯৪২ চনত গান্ধীয়ে অহিংস আন্দোলনৰ পোষকতা কৰিও মন্তব্য দিয়ে যে টুকুৰা-টুকুৰ ভাৱে সংঘটিত হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপে আন্দোলনটোক স্থবিৰ কৰি নোতোলে, প্ৰকৃত অৰাজকতাতকৈ ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে সৃষ্টি কৰা 'নিয়মাধীন অৰাজকতা' (ordered anarchy) বেছি ভয়াবহ। ("ordered anarchy" of "the present system of administration" was "worse than real anarchy.") ইয়াৰ পাছতেই গান্ধীয়ে সকলো কংগ্ৰছকৰ্মী আৰু ভাৰতীয়ক পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ দাবীত অহিংস পন্থা অৱলম্বন কৰি 'কৰো য়া মৰোঁ' নীতিৰে আগবাঢ়িবলৈ আহ্বান জনায়। ১৯৪২ চনৰ ৯ আগষ্টত গান্ধী সমন্বিতে কংগ্ৰছৰ কৰ্মী সংস্থাৰ (Congress Working Committee) সকলো সদস্যকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হয়। পুনাৰ আগা খান মহল গান্ধীক ২ বছৰৰ বাবে বন্দী কৰি ৰখা হয়। এই বন্দী কালতেই গান্ধীৰ ৫০ বছৰৰ সচিব মহাদেৱ দেশাইৰ মৃত্যু হয়। বন্দী দশাৰ ১৮ মাহ পাছত ১৯৪৪ চনৰ ২২ ফেব্ৰুৱাৰীত মহাত্মা গান্ধীৰ পত্নী কস্তুৰবা গান্ধীৰো মৃত্যু হয়। ইয়াৰ ছমাহ পাছত গান্ধীয়ে মেলেৰিয়া জ্বৰত ভোগে। বিশ্বযুদ্ধ শেষ হোৱাৰ আগেয়েই ১৯৪৪ চনৰ ৬ মেত স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত তেখেতক মুক্ত কৰি দিয়া হয়। ব্ৰিটিছ ৰাজে কাৰাবন্দী হৈ থকা কালতে গান্ধীৰ মৃত্যু হোৱাটো বিচৰা নাছিল। জেলৰপৰা ওলাই গান্ধীয়ে ভাৰতৰ ৰাজনীতিত এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পায়। কিছু বছৰৰ আগলৈ প্ৰভাৱহীন হৈ থকা সদৌ ভাৰত মুছলীম লীগ এক শক্তিশালী ৰাজনৈতিক হিচাপে পৰিগণিত হয়; লগতে মুছলীয় লীগৰ নেতা মহম্মদ আলি জিন্নাই তোলা 'পাকিস্তানৰ দাবী' ভাৰতৰ ৰাজনীতিৰ এক কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। ১৯৪৪ চনত মুম্বাইত গান্ধীয়ে জিন্নাৰ সৈতে আলোচনা কৰে, কিন্তু জিন্নাই গান্ধীয়ে জনোৱা আহ্বান আওকাণ কৰে কাৰণ আলোচনাত স্বাধীন পাকিস্তানৰ দাবী আলোচনা কৰা হোৱা নাছিল। মুছলিম সংখ্যাগৰিষ্ঠ প্ৰদেশ সমূহে গঠিত হ'বলৈ যোৱা ভাৰতৰ অংশ হোৱাৰ পৰা আঁতৰি থকাৰ অধিকাৰ পোৱাটো জিন্নাই বিচাৰিছিল। কংগ্ৰেছৰ নেতাসকল জেলত বন্দী হৈ থকাৰ সময়ত অন্যান্য দলসমূহে বিশ্বযুদ্ধৰ প্ৰতি সমৰ্থন আগবঢ়ায় আৰু অধিক সংগঠিত হয়। ক্ষুদ্ৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলে কংগ্ৰেছ নেতাসকলৰ অনুপস্থিতিত মুখ্য ভূমিকা লৈছিল যদিও সমগ্ৰ পৰিস্থিতৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতা তেওঁলোকৰ নাছিল। বিশ্বযুদ্ধৰ পাছতেই ইংৰাজে চৰকাৰে ভাৰতৰ শাসনভাৰ ভাৰতীয়লৈ হস্তান্তৰিত কৰাৰ সপক্ষে মত দিয়ে। ইয়াৰ ভিত্তিত গান্ধীয়ে সংগ্ৰাম সমাপ্ত হোৱাৰ কথা ঘোষণা কৰে। কংগ্ৰেছৰ নেতা সমন্বিতে প্ৰায় ১,০০,০০০ ৰাজনৈতিক বন্দীক মুকলি কৰি দিয়া হয়। দেশ বিভাজনৰ নীতিৰ প্ৰতি মহাত্মা গান্ধীয়ে বিৰোধিতা কৰিছিল কাৰণ ই তেখেতে বিচৰা ধৰ্মীয় অখণ্ডতাৰ দৰ্শনৰ বিপৰীত আছিল। মহাত্মা গান্ধী আৰু ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে ব্ৰিটিছৰ ভাৰত ত্যাগৰ বাবে দাবী তুলি আন্দোলন কৰা কালতে মুছলীম লীগে ১৯৪৩ চনত ভাৰতবৰ্ষক দ্বিখণ্ডিত কৰি ভাৰত ত্যাগ কৰাৰ বাবে দাবী তোলে। মহাত্মা গান্ধীয়ে মধ্যৱৰ্তী পথ এটা সৃষ্টি কৰি কংগ্ৰেছ আৰু মুছলীম লীগক সংঘবদ্ধ হৈ এখন সাময়িক চৰকাৰ গঠন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তাৱ দিয়ে। চৰকাৰখনে পাছত মুছলীম সংখ্যাগৰিষ্ঠ জিলাসমূহত গণভোটৰ দ্বাৰা বিভাজন সম্পৰ্কে চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত ল'ব। জিন্নাই ১৬ আগষ্ট ১৯৪৬ চনত 'প্ৰত্যক্ষ সংগ্ৰাম দিৱস' (Direct Action Day) আহ্বান কৰি সৃষ্টি কৰা সাম্পৰ্দায়িক সংঘৰ্ষ দেখি গান্ধী বিমৰ্ষ হৈ পৰে আৰু সংঘৰ্ষ ৰোধ কৰিবলৈ ব্যক্তিগত ভাৱে সংঘৰ্ষপীড়িত অঞ্চলসমূ্হ ভ্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয় হিন্দু, মুছলমান আৰু খ্ৰীষ্টিয়ান সকলৰ মাজত সম্প্ৰীতি অনাৰ বাবে লগতে অস্পৃশ্যসকলক হিন্দু সমাজৰ অন্তৰ্গত কৰিবলৈ গান্ধীয়ে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল। ১৯৪৭ চনৰ ১৪ আৰু ১৫ আগষ্টত 'ভাৰতীয় স্বাধীনতা আইন' প্ৰনয়ন কৰা হয়। ইয়াৰ লগে লগে সীমান্ত অঞ্চলৰ ১-১.২ কোটি জনসাধাৰণ এফালৰপৰা আনফাললৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। ইয়াৰ লগতে সংঘটিত হোৱা হিন্দু, মুছলমান আৰু শিখ ধৰ্মাৱলম্বী মানুহৰ মাজত হোৱা সাম্প্ৰদায়িক সংঘৰ্ষত প্ৰায় আধা নিযুত লোকৰ প্ৰাণহানি হয়।
কোনে কৈছিল যে মহাত্মা গান্ধীয়ে ব্ৰিটিছ শাসিত ভাৰতৰ বিভাজন সমৰ্থন বা মানি লোৱা নাছিল?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1783
ৰামচন্দ্ৰ গুহৰ মতে গান্ধী আৰু আম্বেদকাৰৰ কৰ্মই পৰিপূৰকৰ কাম কৰিছিল। গান্ধীয়ে প্ৰায়েই আম্বেদকাৰৰ প্ৰশংসা কৰিছিল। ১৯৩৪ চনৰ গ্ৰীষ্ম কালত গান্ধীৰ জীৱনৰ ওপৰত তিনিটাকৈ আক্ৰমণ হৈছিল। ১৯৩৪ চনত গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছৰ সদস্যপদ ইস্তাফা দিয়ে। মোহনদাস গান্ধী কংগ্ৰেছৰ দলীয় নীতিৰ বিৰোধী হৈ এই ইস্তাফা দিয়া নাছিল। তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে তেখেতে অৱসৰ ল'লে কংগ্ৰেছৰ সদস্যৰ সংখ্যা বাঢ়িব, কাৰণ তেখেতৰ নীতিয়ে বহুতকে কংগ্ৰেছৰপৰা আঁতৰত ৰাখিছিল। এইসকলৰ ভিতৰত কমিউনিষ্ট, সমাজবাদী (socialist), ট্ৰেড-ইউনিয়ন, ধৰ্মীয় গোড়া সংস্থান, আৰু ব্যৱসায়ীসকল আছিল। তেখেতে এইসকল আহি নিজৰ বক্তব্য কংগ্ৰেছৰ মঞ্চতে দাঙি ধৰাটো বিচাৰিছিল। 'ৰাজ' ব্যৱস্থাত অংশ লোৱাৰ বাবে সাময়িক অনুমোদন জনোৱা কংগ্ৰেছ দলে 'ৰাজ'ৰ অনুমোদনৰ বাবে তেখেতকো হেঁচা দিয়াটো গান্ধীয়ে বিচৰা নাছিল। জৱাহৰলাল নেহৰুৰ সভাপতিত্বত ১৯৩৬ চনত লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত কংগ্ৰেছ অধিবেশনত গান্ধীয়ে আকৌ সক্ৰিয় ৰাজনীতিত অংশ গ্ৰহণ কৰে। ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক ভৱিষ্যতৰ বাবে গুণা-গঁথা কৰি থকাৰ সলনি গান্ধীয়ে পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ বাবে কাৰ্য্যসূচী লোৱাৰ পোষকতা কৰিছিল, কিন্তু তেখেতে কংগ্ৰেছে সমাজবাদক নিজৰ লক্ষ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰাত আপত্তি কৰা নাছিল। ১৯৩৮ চনত কংগ্ৰেছৰ সভাপতিৰ পদত অধিষ্ঠিত হোৱা সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ লগত গান্ধীৰ মতানৈক্য ঘটিছিল। সুভাষ বসুৱে অহিংস প্ৰতিবাদৰ নীতিত বিশ্বাস ৰখা নাছিল। মহাত্মা গান্ধীয়ে সমৰ্থন নকৰিলেও সুভাষ চন্দ্ৰ বসু দ্বিতীয় বাৰৰ বাবেও কংগ্ৰেছৰ সভাপতি নিৰ্বাচিত হয়। মহাত্মা গান্ধীৰ সমৰ্থিত প্ৰাৰ্থী পট্টভি সীতাৰামায়া সুভাষ বসুৰ হাতত পৰাজিত হয়। কিন্তু গান্ধীৰ নীতি অমান্য কৰাৰ বাবে কংগ্ৰেছ দলৰ নেতাসকলে সুভাষ বসুৰ বিৰোধিতা কৰি সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। এই প্ৰতিবাদৰ ফলস্বৰূপে সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৱে পদত্যাগ কৰে। পট্টভি সীতাৰামায়াৰ পৰাজয় গান্ধীয়ে নিজৰ পৰাজয় বুলি উল্লেখ কৰে। ১৯৩৯ চনত আৰম্ভ হোৱা দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত মহাত্মা গান্ধীয়ে ব্ৰিটিছৰ প্ৰতি প্ৰথমে "অহিংস নৈতিক সমৰ্থন" আগবঢ়াইছিল। কিন্তু কংগ্ৰেছৰ অন্যান্য নেতাসকলে ব্ৰিটিছসকলে নিজাববীয়াকৈ ভাৰতকো বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰাত আপত্তি কৰিছিল। কাৰণ ব্ৰিটিছে ভাৰতৰ প্ৰতিনিধিৰ মতামত অবিহনেই ভাৰতক বিশ্বযুদ্ধৰ অংশীদাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ প্ৰতিবাদত সকলো কংগ্ৰেছ নেতাই বিধায়িনী সদস্য পদৰপৰা ইস্তাফা দিয়ে। দীঘলীয়া মন্থনৰ পাছত গান্ধীয়ে ঘোষণা কৰে যে ভাৰত এই যুদ্ধৰ অংশীদাৰ হ'ব নোৱাৰে, কাৰণ জাতীয় স্বাধীনতা অক্ষুণ্ণ ৰখাৰ বাবে হোৱা এই বিশ্বযুদ্ধত লিপ্ত ইংলেণ্ডে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী মানি লোৱা নাই। যুদ্ধ আগবঢ়াৰ লগে লগে গান্ধীয়ে স্বাধীনতাৰ দাবীও প্ৰবল কৰি তোলে আৰু ব্ৰিটিছে "ভাৰত ত্যাগ" কৰিব লাগিব বুলি গোৱালিয়া পুখুৰী মৈদানত অনুষ্ঠিত এখন সভাত ঘোষণা কৰে। ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন কংগ্ৰেছ দল আৰু মহাত্মা গান্ধীৰ চূড়ান্ত আন্দোলন আছিল য'ত ভাৰতৰপৰা ব্ৰিটিছক সম্পূৰ্ণৰূপে খেদি পঠিওৱাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। কংগ্ৰেছ দলৰ বাহিৰত আৰু ভিতৰতো গান্ধীয়ে যুদ্ধৰ প্ৰতি লোৱা স্থিতিক বহুতে সমালোচনা কৰিছিল। কিছু সংখ্যকে বিশ্বাস কৰিছিল যে নাজী জাৰ্মানীৰ বিৰূদ্ধে ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াটো নৈতিক ভাৱে উচিত নাছিল। আন কিছুমানে আকৌ বিশ্বযুদ্ধত ব্ৰিটিছক সমৰ্থন নিদিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গান্ধীয়ে শক্তিশালী আৰু নিৰ্দিষ্ট মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰা নাছিল বুলি আপত্তি কৰিছিল। আনফালে ইংলেণ্ডে এই নাজীবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হোৱাৰ সময়তে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ দাবী প্ৰত্যাখান কৰিছিল। এনে অৱস্থাতে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন তীব্ৰ হৈ উঠে, বহুতো লোকক গ্ৰপ্তাৰ কৰা হয় আৰু ঠায়ে ঠায়ে হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ সংঘটিত হয়। ১৯৪২ চনত গান্ধীয়ে অহিংস আন্দোলনৰ পোষকতা কৰিও মন্তব্য দিয়ে যে টুকুৰা-টুকুৰ ভাৱে সংঘটিত হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপে আন্দোলনটোক স্থবিৰ কৰি নোতোলে, প্ৰকৃত অৰাজকতাতকৈ ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে সৃষ্টি কৰা 'নিয়মাধীন অৰাজকতা' (ordered anarchy) বেছি ভয়াবহ। ("ordered anarchy" of "the present system of administration" was "worse than real anarchy.") ইয়াৰ পাছতেই গান্ধীয়ে সকলো কংগ্ৰছকৰ্মী আৰু ভাৰতীয়ক পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ দাবীত অহিংস পন্থা অৱলম্বন কৰি 'কৰো য়া মৰোঁ' নীতিৰে আগবাঢ়িবলৈ আহ্বান জনায়। ১৯৪২ চনৰ ৯ আগষ্টত গান্ধী সমন্বিতে কংগ্ৰছৰ কৰ্মী সংস্থাৰ (Congress Working Committee) সকলো সদস্যকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হয়। পুনাৰ আগা খান মহল গান্ধীক ২ বছৰৰ বাবে বন্দী কৰি ৰখা হয়। এই বন্দী কালতেই গান্ধীৰ ৫০ বছৰৰ সচিব মহাদেৱ দেশাইৰ মৃত্যু হয়। বন্দী দশাৰ ১৮ মাহ পাছত ১৯৪৪ চনৰ ২২ ফেব্ৰুৱাৰীত মহাত্মা গান্ধীৰ পত্নী কস্তুৰবা গান্ধীৰো মৃত্যু হয়। ইয়াৰ ছমাহ পাছত গান্ধীয়ে মেলেৰিয়া জ্বৰত ভোগে। বিশ্বযুদ্ধ শেষ হোৱাৰ আগেয়েই ১৯৪৪ চনৰ ৬ মেত স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত তেখেতক মুক্ত কৰি দিয়া হয়। ব্ৰিটিছ ৰাজে কাৰাবন্দী হৈ থকা কালতে গান্ধীৰ মৃত্যু হোৱাটো বিচৰা নাছিল। জেলৰপৰা ওলাই গান্ধীয়ে ভাৰতৰ ৰাজনীতিত এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পায়। কিছু বছৰৰ আগলৈ প্ৰভাৱহীন হৈ থকা সদৌ ভাৰত মুছলীম লীগ এক শক্তিশালী ৰাজনৈতিক হিচাপে পৰিগণিত হয়; লগতে মুছলীয় লীগৰ নেতা মহম্মদ আলি জিন্নাই তোলা 'পাকিস্তানৰ দাবী' ভাৰতৰ ৰাজনীতিৰ এক কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। ১৯৪৪ চনত মুম্বাইত গান্ধীয়ে জিন্নাৰ সৈতে আলোচনা কৰে, কিন্তু জিন্নাই গান্ধীয়ে জনোৱা আহ্বান আওকাণ কৰে কাৰণ আলোচনাত স্বাধীন পাকিস্তানৰ দাবী আলোচনা কৰা হোৱা নাছিল। মুছলিম সংখ্যাগৰিষ্ঠ প্ৰদেশ সমূহে গঠিত হ'বলৈ যোৱা ভাৰতৰ অংশ হোৱাৰ পৰা আঁতৰি থকাৰ অধিকাৰ পোৱাটো জিন্নাই বিচাৰিছিল। কংগ্ৰেছৰ নেতাসকল জেলত বন্দী হৈ থকাৰ সময়ত অন্যান্য দলসমূহে বিশ্বযুদ্ধৰ প্ৰতি সমৰ্থন আগবঢ়ায় আৰু অধিক সংগঠিত হয়। ক্ষুদ্ৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলে কংগ্ৰেছ নেতাসকলৰ অনুপস্থিতিত মুখ্য ভূমিকা লৈছিল যদিও সমগ্ৰ পৰিস্থিতৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতা তেওঁলোকৰ নাছিল। বিশ্বযুদ্ধৰ পাছতেই ইংৰাজে চৰকাৰে ভাৰতৰ শাসনভাৰ ভাৰতীয়লৈ হস্তান্তৰিত কৰাৰ সপক্ষে মত দিয়ে। ইয়াৰ ভিত্তিত গান্ধীয়ে সংগ্ৰাম সমাপ্ত হোৱাৰ কথা ঘোষণা কৰে। কংগ্ৰেছৰ নেতা সমন্বিতে প্ৰায় ১,০০,০০০ ৰাজনৈতিক বন্দীক মুকলি কৰি দিয়া হয়। দেশ বিভাজনৰ নীতিৰ প্ৰতি মহাত্মা গান্ধীয়ে বিৰোধিতা কৰিছিল কাৰণ ই তেখেতে বিচৰা ধৰ্মীয় অখণ্ডতাৰ দৰ্শনৰ বিপৰীত আছিল। মহাত্মা গান্ধী আৰু ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে ব্ৰিটিছৰ ভাৰত ত্যাগৰ বাবে দাবী তুলি আন্দোলন কৰা কালতে মুছলীম লীগে ১৯৪৩ চনত ভাৰতবৰ্ষক দ্বিখণ্ডিত কৰি ভাৰত ত্যাগ কৰাৰ বাবে দাবী তোলে। মহাত্মা গান্ধীয়ে মধ্যৱৰ্তী পথ এটা সৃষ্টি কৰি কংগ্ৰেছ আৰু মুছলীম লীগক সংঘবদ্ধ হৈ এখন সাময়িক চৰকাৰ গঠন কৰাৰ বাবে প্ৰস্তাৱ দিয়ে। চৰকাৰখনে পাছত মুছলীম সংখ্যাগৰিষ্ঠ জিলাসমূহত গণভোটৰ দ্বাৰা বিভাজন সম্পৰ্কে চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত ল'ব। জিন্নাই ১৬ আগষ্ট ১৯৪৬ চনত 'প্ৰত্যক্ষ সংগ্ৰাম দিৱস' (Direct Action Day) আহ্বান কৰি সৃষ্টি কৰা সাম্পৰ্দায়িক সংঘৰ্ষ দেখি গান্ধী বিমৰ্ষ হৈ পৰে আৰু সংঘৰ্ষ ৰোধ কৰিবলৈ ব্যক্তিগত ভাৱে সংঘৰ্ষপীড়িত অঞ্চলসমূ্হ ভ্ৰমণ কৰে। ভাৰতীয় হিন্দু, মুছলমান আৰু খ্ৰীষ্টিয়ান সকলৰ মাজত সম্প্ৰীতি অনাৰ বাবে লগতে অস্পৃশ্যসকলক হিন্দু সমাজৰ অন্তৰ্গত কৰিবলৈ গান্ধীয়ে অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল। ১৯৪৭ চনৰ ১৪ আৰু ১৫ আগষ্টত 'ভাৰতীয় স্বাধীনতা আইন' প্ৰনয়ন কৰা হয়। ইয়াৰ লগে লগে সীমান্ত অঞ্চলৰ ১-১.২ কোটি জনসাধাৰণ এফালৰপৰা আনফাললৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। ইয়াৰ লগতে সংঘটিত হোৱা হিন্দু, মুছলমান আৰু শিখ ধৰ্মাৱলম্বী মানুহৰ মাজত হোৱা সাম্প্ৰদায়িক সংঘৰ্ষত প্ৰায় আধা নিযুত লোকৰ প্ৰাণহানি হয়।
কংগ্ৰেছৰ সভাপতিহিচাপে দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰা সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ সৈতে গান্ধীৰ কেতিয়া মতভেদ হৈছিল?
{ "text": [ "১৯৩৮ চন" ], "answer_start": [ 1034 ] }
1784
‘গণপতি’ৰ প্ৰথম উল্লেখ পোৱা যায় প্ৰাচীনতম হিন্দু ধৰ্মগ্ৰন্থ ঋগ্বেদত। দুটি ঋক মন্ত্ৰত ‘গণানাম গণপতিম হবামহে...’ আৰু ‘বিষু সীদা গণপতে...’ বাক্যাংশসমূহে বৈদিক গণপতিৰ এটা ধাৰণা দিয়ে। যদিও এই গণপতি অৰু বৰ্তমান কালত পূজ্য পৌৰাণিক গণপতি একে নহয়। তথাপি এইকথা অনেকেই স্বীকাৰ কৰে যে বেদোত্তৰ যুগত ঋষিসকলৰ ‘গণপতি-ব্ৰহ্মণস্পতি’ৰ পৰাই পৌৰাণিক ‘গজবদন-গণেশ-বিঘ্নেশ্বৰ’-ৰ ধাৰণাটি বিবৰ্তিত হৈছে। ঋগ্বৈদিক গণপতিৰ আন এক নাম আছিল 'বৃহস্পতি' বা 'বাচস্পতি'। তেওঁ জ্যোতিৰ্ময় দেৱতা। তেখেতৰ গাৰ বৰণ ৰক্তিমাভ-স্বৰ্ণালি। অঙ্কুশ বা কুঠাৰ তেখেতৰ অস্ত্ৰ। তেখেতৰ আৰ্শীবাদ অবিহনে কোনো ধৰ্মীয় সিদ্ধি সম্ভব নহয় বুলি ধৰা হৈছিল। তেওঁ সৰ্বদা ‘গণ’ নামৰ এটা নৃত্যগীতকাৰী দলৰ লগত বিৰাজমান আছিল আৰু দেৱতা সকলৰ ৰক্ষকৰূপে কল্পিত হৈছিল। অন্যমতে, ভাৰতৰ আদিম অধিবাসীসকলৰ পূজিত হস্তীদেৱতা আৰু লম্বোদৰ যক্ষৰ মিশ্ৰণত গণেশৰ কল্পনাৰ উদ্ভব। অথবা এনেকুৱাও হ’ব পাৰে যে গণেশ সম্পূৰ্ণ অনাৰ্য দেৱতা , পাছত যাৰ আৰ্যীকৰণ ঘটে।
গণপতি সদায় কোনটো নৃত্য দলৰ সৈতে জড়িত আছিল?
{ "text": [ "‘গণ" ], "answer_start": [ 0 ] }
1785
‘গণপতি’ৰ প্ৰথম উল্লেখ পোৱা যায় প্ৰাচীনতম হিন্দু ধৰ্মগ্ৰন্থ ঋগ্বেদত। দুটি ঋক মন্ত্ৰত ‘গণানাম গণপতিম হবামহে...’ আৰু ‘বিষু সীদা গণপতে...’ বাক্যাংশসমূহে বৈদিক গণপতিৰ এটা ধাৰণা দিয়ে। যদিও এই গণপতি অৰু বৰ্তমান কালত পূজ্য পৌৰাণিক গণপতি একে নহয়। তথাপি এইকথা অনেকেই স্বীকাৰ কৰে যে বেদোত্তৰ যুগত ঋষিসকলৰ ‘গণপতি-ব্ৰহ্মণস্পতি’ৰ পৰাই পৌৰাণিক ‘গজবদন-গণেশ-বিঘ্নেশ্বৰ’-ৰ ধাৰণাটি বিবৰ্তিত হৈছে। ঋগ্বৈদিক গণপতিৰ আন এক নাম আছিল 'বৃহস্পতি' বা 'বাচস্পতি'। তেওঁ জ্যোতিৰ্ময় দেৱতা। তেখেতৰ গাৰ বৰণ ৰক্তিমাভ-স্বৰ্ণালি। অঙ্কুশ বা কুঠাৰ তেখেতৰ অস্ত্ৰ। তেখেতৰ আৰ্শীবাদ অবিহনে কোনো ধৰ্মীয় সিদ্ধি সম্ভব নহয় বুলি ধৰা হৈছিল। তেওঁ সৰ্বদা ‘গণ’ নামৰ এটা নৃত্যগীতকাৰী দলৰ লগত বিৰাজমান আছিল আৰু দেৱতা সকলৰ ৰক্ষকৰূপে কল্পিত হৈছিল। অন্যমতে, ভাৰতৰ আদিম অধিবাসীসকলৰ পূজিত হস্তীদেৱতা আৰু লম্বোদৰ যক্ষৰ মিশ্ৰণত গণেশৰ কল্পনাৰ উদ্ভব। অথবা এনেকুৱাও হ’ব পাৰে যে গণেশ সম্পূৰ্ণ অনাৰ্য দেৱতা , পাছত যাৰ আৰ্যীকৰণ ঘটে।
ৰিগ্বেদিক গণেশৰ আন এটা নাম কি আছিল?
{ "text": [ "'বৃহস্পতি' বা 'বাচস্পতি" ], "answer_start": [ 408 ] }
1786
‘গণপতি’ৰ প্ৰথম উল্লেখ পোৱা যায় প্ৰাচীনতম হিন্দু ধৰ্মগ্ৰন্থ ঋগ্বেদত। দুটি ঋক মন্ত্ৰত ‘গণানাম গণপতিম হবামহে...’ আৰু ‘বিষু সীদা গণপতে...’ বাক্যাংশসমূহে বৈদিক গণপতিৰ এটা ধাৰণা দিয়ে। যদিও এই গণপতি অৰু বৰ্তমান কালত পূজ্য পৌৰাণিক গণপতি একে নহয়। তথাপি এইকথা অনেকেই স্বীকাৰ কৰে যে বেদোত্তৰ যুগত ঋষিসকলৰ ‘গণপতি-ব্ৰহ্মণস্পতি’ৰ পৰাই পৌৰাণিক ‘গজবদন-গণেশ-বিঘ্নেশ্বৰ’-ৰ ধাৰণাটি বিবৰ্তিত হৈছে। ঋগ্বৈদিক গণপতিৰ আন এক নাম আছিল 'বৃহস্পতি' বা 'বাচস্পতি'। তেওঁ জ্যোতিৰ্ময় দেৱতা। তেখেতৰ গাৰ বৰণ ৰক্তিমাভ-স্বৰ্ণালি। অঙ্কুশ বা কুঠাৰ তেখেতৰ অস্ত্ৰ। তেখেতৰ আৰ্শীবাদ অবিহনে কোনো ধৰ্মীয় সিদ্ধি সম্ভব নহয় বুলি ধৰা হৈছিল। তেওঁ সৰ্বদা ‘গণ’ নামৰ এটা নৃত্যগীতকাৰী দলৰ লগত বিৰাজমান আছিল আৰু দেৱতা সকলৰ ৰক্ষকৰূপে কল্পিত হৈছিল। অন্যমতে, ভাৰতৰ আদিম অধিবাসীসকলৰ পূজিত হস্তীদেৱতা আৰু লম্বোদৰ যক্ষৰ মিশ্ৰণত গণেশৰ কল্পনাৰ উদ্ভব। অথবা এনেকুৱাও হ’ব পাৰে যে গণেশ সম্পূৰ্ণ অনাৰ্য দেৱতা , পাছত যাৰ আৰ্যীকৰণ ঘটে।
গণপতিৰ প্ৰথম উল্লেখ ক'ত পোৱা গৈছিল?
{ "text": [ "প্ৰাচীনতম হিন্দু ধৰ্মগ্ৰন্থ ঋগ্বেদত" ], "answer_start": [ 31 ] }
1787
‘গণপতি’ৰ প্ৰথম উল্লেখ পোৱা যায় প্ৰাচীনতম হিন্দু ধৰ্মগ্ৰন্থ ঋগ্বেদত। দুটি ঋক মন্ত্ৰত ‘গণানাম গণপতিম হবামহে...’ আৰু ‘বিষু সীদা গণপতে...’ বাক্যাংশসমূহে বৈদিক গণপতিৰ এটা ধাৰণা দিয়ে। যদিও এই গণপতি অৰু বৰ্তমান কালত পূজ্য পৌৰাণিক গণপতি একে নহয়। তথাপি এইকথা অনেকেই স্বীকাৰ কৰে যে বেদোত্তৰ যুগত ঋষিসকলৰ ‘গণপতি-ব্ৰহ্মণস্পতি’ৰ পৰাই পৌৰাণিক ‘গজবদন-গণেশ-বিঘ্নেশ্বৰ’-ৰ ধাৰণাটি বিবৰ্তিত হৈছে। ঋগ্বৈদিক গণপতিৰ আন এক নাম আছিল 'বৃহস্পতি' বা 'বাচস্পতি'। তেওঁ জ্যোতিৰ্ময় দেৱতা। তেখেতৰ গাৰ বৰণ ৰক্তিমাভ-স্বৰ্ণালি। অঙ্কুশ বা কুঠাৰ তেখেতৰ অস্ত্ৰ। তেখেতৰ আৰ্শীবাদ অবিহনে কোনো ধৰ্মীয় সিদ্ধি সম্ভব নহয় বুলি ধৰা হৈছিল। তেওঁ সৰ্বদা ‘গণ’ নামৰ এটা নৃত্যগীতকাৰী দলৰ লগত বিৰাজমান আছিল আৰু দেৱতা সকলৰ ৰক্ষকৰূপে কল্পিত হৈছিল। অন্যমতে, ভাৰতৰ আদিম অধিবাসীসকলৰ পূজিত হস্তীদেৱতা আৰু লম্বোদৰ যক্ষৰ মিশ্ৰণত গণেশৰ কল্পনাৰ উদ্ভব। অথবা এনেকুৱাও হ’ব পাৰে যে গণেশ সম্পূৰ্ণ অনাৰ্য দেৱতা , পাছত যাৰ আৰ্যীকৰণ ঘটে।
ভগৱান গণেশৰ বাহন কি?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }
1788
‘গণপতি’ৰ প্ৰথম উল্লেখ পোৱা যায় প্ৰাচীনতম হিন্দু ধৰ্মগ্ৰন্থ ঋগ্বেদত। দুটি ঋক মন্ত্ৰত ‘গণানাম গণপতিম হবামহে...’ আৰু ‘বিষু সীদা গণপতে...’ বাক্যাংশসমূহে বৈদিক গণপতিৰ এটা ধাৰণা দিয়ে। যদিও এই গণপতি অৰু বৰ্তমান কালত পূজ্য পৌৰাণিক গণপতি একে নহয়। তথাপি এইকথা অনেকেই স্বীকাৰ কৰে যে বেদোত্তৰ যুগত ঋষিসকলৰ ‘গণপতি-ব্ৰহ্মণস্পতি’ৰ পৰাই পৌৰাণিক ‘গজবদন-গণেশ-বিঘ্নেশ্বৰ’-ৰ ধাৰণাটি বিবৰ্তিত হৈছে। ঋগ্বৈদিক গণপতিৰ আন এক নাম আছিল 'বৃহস্পতি' বা 'বাচস্পতি'। তেওঁ জ্যোতিৰ্ময় দেৱতা। তেখেতৰ গাৰ বৰণ ৰক্তিমাভ-স্বৰ্ণালি। অঙ্কুশ বা কুঠাৰ তেখেতৰ অস্ত্ৰ। তেখেতৰ আৰ্শীবাদ অবিহনে কোনো ধৰ্মীয় সিদ্ধি সম্ভব নহয় বুলি ধৰা হৈছিল। তেওঁ সৰ্বদা ‘গণ’ নামৰ এটা নৃত্যগীতকাৰী দলৰ লগত বিৰাজমান আছিল আৰু দেৱতা সকলৰ ৰক্ষকৰূপে কল্পিত হৈছিল। অন্যমতে, ভাৰতৰ আদিম অধিবাসীসকলৰ পূজিত হস্তীদেৱতা আৰু লম্বোদৰ যক্ষৰ মিশ্ৰণত গণেশৰ কল্পনাৰ উদ্ভব। অথবা এনেকুৱাও হ’ব পাৰে যে গণেশ সম্পূৰ্ণ অনাৰ্য দেৱতা , পাছত যাৰ আৰ্যীকৰণ ঘটে।
গণেশৰ বিষয়ে কোনটো পাঠউল্লেখ কৰা নাই?
{ "text": [ "" ], "answer_start": [ null ] }