id
stringlengths 1
6
| url
stringlengths 31
202
| title
stringlengths 1
120
| text
stringlengths 8
182k
|
|---|---|---|---|
173892 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Bona%20wa%20Pisa | Bona wa Pisa | Bona wa Pisa (Pisa, Italia, 1156 - 29 Mei 1207) alikuwa bikira aliyemfuata tangu ujanani Yesu Kristo katika familia ya kiroho ya Waaugustino kwa kuhiji mara kadhaa Roma, Nchi takatifu na hasa Santiago de Compostela pamoja na kuhudumia waliokwenda huko.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake inaadhimishwa kila mwaka tarehe 29 Mei.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Vyanzo
Attwater, Donald and Catherine Rachel John. The Penguin Dictionary of Saints. 3rd edition. New York: Penguin Books, 1993. .
Viungo vya nje
Saint Bona of Pisa at Patron Saints Index
Bona of Pisa at Saints - May
Waliozaliwa 1156
Waliofariki 1207
Mabikira
waaugustino
Watakatifu wa Italia |
173987 | https://sw.wikipedia.org/wiki/GCompris | GCompris | GCompris ni mkusanyo wa michezo ya kufunza watoto wenye umri wa miaka 2 hadi 10. GCompris ya kwanza iliandikwa na lugha C na Python na ilitumia GTK+, lakini kutoka mwaka 2014 imeandikwa tena na C++ na QML na inatumia Qt. GCompris ni programu huru na wazi na inatumia leseni ya AGPL-3.0-only.
Kwa lugha ya Kifaransa, jina GCompris likitamkwa J'ai compris linamaanisha "nimeelewa".
Inaweza tumika kwa Linux, BSD, macOS, Windows na Android.
Historia ya kuitengeneza
Bruno Coudoin aliandika programmu ya kwanza mwaka wa 2000. Kutoka mwanzo ilikuwa programmu huru na wazi, na iliweza kuptaikana kutoka mtandao. Watengenezaji wanapenda programmu ya kusomesha inaweza kutumikana kwa Linux. Watu wameongeza sanaa na michezo kwa GCompris, na sasa kuna mitendaji zaidi ya 150.
Tanbihi
programu za kompyuta |
174020 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Yuliya%20Safina | Yuliya Safina | Yuliya Vasilyevna Safina (kwa Kirusi: Юлия Васильевна Сафина, alizaliwa 1 Julai 1950) ni mchezaji wa mpira wa mkono wa Urusi ambaye amestaafu. Alijishindia medali za dhahabu pamoja na timu ya Umoja wa Kisovyeti katika Michezo ya Olimpiki ya mwaka 1980 na Mashindano ya Dunia ya mwaka 1982.
wachezaji wa Urusi |
174030 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kelly%20Kovach%20Schoenly | Kelly Kovach Schoenly | Kelly Kovach Schoenly ni kocha wa mchezo wa softball wa Marekani na pia alikuwa mchezaji wa softball. Amekuwa kocha mkuu wa softball katika chuo kikuu cha Ohio State tangu Juni 2012. Awali alikuwa kocha mkuu wa softball katika chuo kikuu cha Miami (Ohio) kutoka 2006 hadi 2012. Pia amewahi kuwa kocha msaidizi katika vyuo vikuu vya Michigan na Penn State.
Kovach Schoenly alikuwa mchezaji wa softball wa chuo kikuu cha Michigan kuanzia 1992 hadi 1995. Alichaguliwa kama mchezaji wa kwanza wa timu ya kwanza ya NFCA All-American mnamo 1995 na CoSIDA Academic All-American kwa mwaka wa masomo 1994–1995. Pia aliteuliwa kuwa Mchezaji Bora Mpya wa Msimu wa Big Ten Conference mnamo 1992 na Mchezaji Bora wa Msimu wa Big Ten Conference kwa miaka 1992 na 1995.
Miaka ya Awali
Kovach Schoenly alikulia magharibi mwa Pennsylvania na alikuwa akicheza softball, mpira wa kikapu, na mpira wa wavu katika shule ya upili ya Baldwin iliyoko nje kidogo ya mji wa Pittsburgh. Mnamo mwaka wa 2012, alitunukiwa heshima ya kuingizwa katika Ukumbi wa Maarifa wa Western Pennsylvania Interscholastic Athletic League (WPIAL).
Binafsi
Kovach Schoenly ameolewa na mchezaji wa tenisi Doug Schoenly. Wanayo mtoto wa kike, Danielle.
wachezaji wa Marekani
watu walio hai |
174033 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Mohamed%20Seghir%20Boushaki | Mohamed Seghir Boushaki | Mohamed Seghir Boushaki, anayejulikana zaidi kama Si Mohamed Seghir (محمد الصغير بوسحاقي), (1869 CE/1286 AH - 1959 CE/1378 AH) alikuwa mwanasiasa Mzalendo wa Algeria baada ya ushindi wa Ufaransa wa Algeria.
Uwasilishaji
Mohamed Seghir Boushaki alizaliwa mwaka wa 1869 katika kijiji cha Thala Oufella (Kabyle: ⵟⵀⴰⵍⴰ Oⵓⴼⴻⵍⵍⴰ) kinachoitwa Soumâa (kinachoitwa Kiarabu: الصومعة) kwa sababu ya magofu ya Soumâaa.
Ngome hii ya kale ya Berber ya Benian ntâa Soumâa ilijengwa na Mfalme Nubel [fr] wakati eneo la Thenia lilikuwa mji mkuu wa Kabylie na Mitidja huko Afrika Kaskazini wakati wa Zamani.
Ardhi kuanzia Oued Boumerdès na Oued Meraldene upande wa magharibi hadi Oued Isser mashariki mwa kijiji "Thala Oufella (Soumâa)" zilikuwa za kabila la "Aïth Aïcha" ambalo Mohamed alikuwa Seghir Boushaki kabla ya Wafaransa kutekwa Algeria.
Miaka miwili tu baada ya kuzaliwa kwa Mohamecd Seghir, Kabylie yote iliungana na "Maasi ya Mokrani" tarehe 16 Machi 1871 kuwafukuza wanajeshi wa kikoloni wa Ufaransa kutoka uwanda na miinuko.
Baada ya kushindwa kwa udugu wa Rahmaniya katika maasi haya ya Kabyle, viongozi wa kikabila walihamishwa hadi Kaledonia Mpya, miongoni mwao wakiwa Cheikh Boumerdassi na "Ahmed Ben Belkacem" chifu wa "Aïth Aïcha" ambaye alikuwa karibu na Mohamed Seghir.
"Ahmed Ben Belkacem", alizaliwa mwaka 1837 na mwana wa Ahmed, alifukuzwa chini ya "Number 18744".
Utoto
Mohamed Seghir Boushaki alikulia katika familia kubwa ambapo kaka yake mkubwa "Ali Boushaki" (1855-1965) alikuwa mwanamitindo wake.
Baba yao "Mohamed Boushaki" (1834-1889), anayejulikana kama "Moh Ouaâli" (Kiarabu: موح واعلي}, alikuwa mmoja wa walionusurika katika msafara wa Ufaransa dhidi ya mji wa Dellys kuanzia tarehe 7 hadi 17 Mei 1844 na ambao ulikuwa umeangamiza makumi kadhaa. ya vijiji vya Kabylie, pamoja na "Thala Oufella (Soumâa)".
Kwa hivyo, babu ya Mohamed Seghir, "Ali Boushaki" (1823-1846) ambaye aliolewa na "Khdaouedj Dekkiche" kutoka kijiji cha Gueraïchene cha Souk El-Had, alikuwa mmoja wa mashahidi wa Kabyle wakati wa mapigano dhidi ya Ushindi wa Ufaransa wa Kabylie, akiacha mwana "Moh Ouaâli" yatima.
Mauaji ya Jacques Leroy de Saint Arnaud yalikamilika na kijiji cha "Thala Oufella (Soumâa)" kiliharibiwa, bibi mjane "Khdaouedj Dekkiche" angeweza tu kumhifadhi mtoto wake "Moh Ouaâli" akimpeleka kwa wazazi wake katika kijiji cha Gueraïchene. (Kiarabu: إيقرعيشن) huko Souk El-Had hadi baleghe yake na kujengwa upya kwa kijiji chake cha asili katika kabila la "Aïth Aïcha".
Baada ya kurudi kwa "Thala Oufella" mnamo 1852 akiwa na umri wa miaka 18, "Mohamed Boushaki (Moh Ouaâli)" alimuoa binamu yake "Aïcha Ishak-Boushaki" kutoka kijiji cha Meraldene ambaye alimzaa "Ali Boushaki" mnamo 1855 na kisha "Mohamed Seghir. Boushaki" mnamo 1869.
Elimu
Mohamed Seghir Boushaki alianza masomo yake ya Kurani katika Zawiyet Sidi Boushaki iliyojengwa upya katika kijiji cha "Thala Oufella" karibu na kaburi la babu yake Sidi Boushaki (1394-1453) ambaye alikuwa mmoja wa wanazuoni na wanatheolojia kabla ya kuwasili kwa Ottoman huko Algeria.
Wakati huo huo, uwanda wa njia ya Mlima wa kabila la "Aïth Aïcha", kaskazini mwa kijiji cha "Thala Oufella", ulitawaliwa mapema kama 1871 na wakulima wa Alsatian na Lorraine waliokuja kutoka Ufaransa kupata mji wa Ménerville.
Hivyo, kuanzia mwaka 1874 hadi 1881, Mohamed Seghir alichunga mifugo ya kijiji hicho pamoja na kaka yake Ali na binamu zake huku akiendelea na mafundisho yake ya Kiislamu katika kijiji chake cha asili.
Baada ya kuundwa kwa ofisi za Waarabu huko Kabylie na kuanzishwa kwa rejista za serikali ya kiraia na gavana Louis Tirman, majina mapya yalihusishwa na familia za kabila la "Aïth Aïcha", na karatasi za utambulisho zilikabidhiwa kwa wanakijiji, na kumruhusu Mohamed. Seghir Boushaki kuendelea na masomo yake katika Zawiyet Sidi Boumerdassi na Zawiyet Sidi Amar Cherif, na pia katika Tizi Ouzou katika "Zawiya ya Sheikh Mohand Ameziane" ambapo alifahamiana na watu mashuhuri wengi wa siku zijazo wa Kabylie Kubwa.
Visomo vya kina na ufafanuzi uliopokelewa na Mohamed Seghir katika Tizi Ouzou Zawiyas, pamoja na kipimo cha mahudhurio ya walowezi wa Ufaransa, vilimruhusu kusisitiza utamaduni wa Waberber-Waarabu kwa upande mmoja, na kufunguka juu ya ukweli uliotimia wa Uwepo wa Wazungu huko Kabylie ya pwani nyingine, na hivyo kumjaalia mali kuu ya lugha tatu kwa harakati za safari yake ya kisiasa na kijamii.
Kazi
Baada ya miaka kumi ya masomo ya Kiislamu huko Great Kabylie, Mohamed Seghir Boushaki aliishi katika kijiji chake "Thala Oufella (Soumâa)" mnamo 1891 na akaanza kufanya kazi katika kilimo na biashara.
Anajishughulisha na kilimo cha miti ya carob kwa kusuka mtandao wa kitaalamu wa uvunaji wa maharagwe ya carob kwa ajili ya kuuza katika jimbo hilo na kwa ajili ya usindikaji katika ufizi wa nzige na molasi ya maharagwe ya carob.
Hivi karibuni alipata faida kubwa ambayo ilimruhusu kukodisha nyumba katika koloni la Ufaransa la Ménerville (Thénia) inayopakana na "Oued Arbia" ambapo alioa mnamo 1898 akiwa na umri wa miaka 29 na Fatma Cherifi, binti wa familia tajiri inayoishi karibu na Zawiyet Sidi. Amar Cherif huko Sidi Daoud kando ya Mto Sebaou.
Mohamed Seghir alibadilisha kwa bidii mavuno ya ukusanyaji wa maharagwe ya carob huko Kabylie kuwa mtandao wa miungano baina ya vijiji kwa ndoa katika iliyokuwa Idara ya Algiers akipanga upya wilaya za sasa za Algiers, Boumerdes, Tizi Ouzou, Bouira, Blida na Tipaza.
Huku akiwa mfuasi mkubwa wa Tariqa ya Sufi wa Rahmaniyya, mara kwa mara alitembelea misikiti miwili ya Sidi M'hamed Bou Qobrine huko Bounouh (Boghni) na Hamma (Algiers), na mara tu alipopata mvulana wake wa kwanza mnamo 1907, alimwita "M'Hamed Boushaki" kwa kumbukumbu ya mwanatheolojia wa kabyle "M'Hamed Ben Abderrahmane El Azhari".
Shughuli yake kubwa ya kibiashara ilimruhusu kuhudhuria masoko ya kila wiki kote Kabylie ambapo shughuli za biashara na makubaliano ya ndoa yalijadiliwa.
Vita vya Kwanza vya Dunia
Mohamed Seghir Boushaki alifiwa na mke wake wa kwanza "Fatma Cherifi" mwaka 1914 muda mfupi kabla ya kuzuka kwa Vita vya Kwanza vya Kidunia akiwa amefikisha umri wa miaka 45, na kumwachia watoto kadhaa yatima kwenye jukumu lake na jukumu lake.
Kisha akaoa tena haraka na "Khdaouedj Tafat Bouzid" kutoka kijiji cha "Aïth Thafath" huko Chabet el Ameur, ambaye aliwatunza mayatima na kisha akamzalia watoto wengine kadhaa wapya.
Wafaransa wa kikoloni, wakiwa wamezungukwa na wanajeshi wa Ujerumani na Stormtrooper, waliwasihi vijana wa Algeria katika safu ya jeshi lake katika jiji kuu kwa ahadi ya kuwapa kwa kubadilishana haki zaidi raia wa Algeria na kwanini isiwe uhuru kamili.
Vijana kadhaa wa kabyles wa Khachna na Kabylie Mkuu waliajiriwa mbele ya Ufaransa huko Uropa, miongoni mwao ni jamaa wa karibu wa Mohamed Seghir.
Mmoja wa askari hawa wa kabyle ni mtoto wa kaka yake "Ali Boushaki", mpwa wake "Abderrahmane Boushaki" ambaye alikuwa koplo katika "kikosi cha kwanza cha wapiga risasi wa Algeria" kutoka 1914 hadi 1918.
Tofauti na mapambo baada ya kurudi kwa mpwa wake "Abderrahmane Boushaki" aliyekatwa viungo vyake kutoka Ufaransa yalimpa yeye pamoja na familia yake na kabila lake sifa mbaya katika utawala wa kikoloni wa Ufaransa huko Algeria baada ya 1918.
Njia ya kijeshi
Mohamed Seghir Boushaki alianza kazi yake ya kijeshi katika siasa kama sehemu ya utawala wa kikoloni wa Ufaransa kuanzia 1918 na kuendelea.
Mkakati wa kisiasa wa Mohamed Seghir haukuwa kuhamia Algiers kuishi huko kwa sababu usafiri wa starehe ulipatikana kwa njia ya reli inayounganisha Tizi Ouzou hadi Algiers ambayo ilikuwa imekamilika mnamo 1888 baada ya ule wa kuunganisha Bouira na Algiers kuzinduliwa hapo awali mnamo 1886.
Akiwa na umri wa miaka 49 mwishoni mwa Vita vya Kwanza vya Kidunia akiwa na karibu watoto kumi chini ya usimamizi na jukumu lake, Mohamed Seghir hakuweza kujitosa kuishi katika eneo ndogo la Algiers kwa kuchukua hatari ya kujisahau na kujitenga katika maelezo ya maisha ya jiji la kikoloni mbali na. matarajio ya wanakijiji wa Kabylia yalisimama juu ya urefu wa milima yao na kutafakari walowezi wa Kizungu waliowanyang'anya ardhi yao ya kilimo na malisho yao.
Hali mpya ya upendeleo ya mpwa wake "Abderrahmane Boushaki" kama mkongwe iliruhusu "Tao la Aïth Aïcha" kujenga upya "Zawiya ya Sidi Boushaki", iliyoharibiwa mnamo 1844 katika kijiji cha "Thala Oufella (Soumâa)", kwa maombi. chumba, shule ya Korani, basement yenye kisima, na nyumba ya mwalimu wa Quran. Mbunifu Mfaransa alikuwa amebuni Zawiya ya kijiji kwa mtindo wa Kiberber-Moorish.
Kuwasili kwa mwokaji tajiri "Mohamed Naïth Saïdi" kutoka eneo la Larbaâ Nath Irathen kuishi katika mji wa kikoloni wa Ménerville (Thenia) ilikuwa hatua ya maamuzi katika eneo la "Aïth Aïcha", kwa sababu aliolewa na binamu ya Mohamed. Seghir Boushaki, Na kujenga wilaya nzima kwa mtindo wa Moorish katikati ambayo msikiti wa kwanza ulijengwa huko Kabylia ya Chini baada ya ukoloni wa Kifaransa.
Ilifuata kuwasili mfululizo kwa familia nyingi za Kabylia kutoka Djurdjura, kama vile "Redjouani" na "Djennadi", kukaa kati ya walowezi wa Uropa huko Ménerville (Thenia) na hivyo kukuza kuibuka kwa fahamu ya utaifa katikati ya Tizi Ouzou na Algiers.
Sheria ya Jonnart
Kuwekwa wakfu kwa mchakato wa utwaaji upya wa nafasi ya umma, kitaasisi na kijamii huko Kabylie na wenyeji wa awali kulipata uvunjaji wa kisheria kupitia Sheria ya Jonnart iliyotangazwa tarehe 4 Februari 1919 na Charles Jonnart na kuruhusu Waalgeria kuchagua na kuchaguliwa kwa makusanyiko ya manispaa.
Kwa hivyo, uchaguzi wa kwanza wa manispaa baada ya vita ulifanyika Algeria mnamo Novemba 30, 1919, ambapo Mohamed Seghir Boushaki na Emir Khaled walishiriki.
Mapambano ya Mohamed Seghir baada ya 1919 yanahusu mapambano ya uhalali wa kikoloni, huku yakibakia kuwa na uadui wa uraia lakini pia kupigania usawa kati ya wenyeji wa Algeria na wakoloni wa Ufaransa katika mazingira magumu sana.
Uchaguzi wa Meya wa Ménerville (Thenia) na manaibu wake ulifanyika Jumapili, 7 Desemba 1919, katika uchaguzi wa Manispaa ambapo "César Boniface" kama meya, na manaibu wake "Auguste Schneider", "Georges Egrot" na "Samuel". Juvin", walichaguliwa wote wakiwa na kura 23 kati ya jumla ya wapiga kura 24.
Mohamed Seghir alichaguliwa kama diwani wa jiji anayewakilisha Douar ya "Thala Oufella (Soumâa)" katika Manispaa ya Ménerville ndani ya timu ya "César Boniface" kwa miaka 5 kutoka 1920 hadi 1925.
Madiwani wengine kadhaa wa Algeria waliketi katika Ukumbi wa Mji wa Ménerville karibu na Mohamed Seghir na kuwakilisha Douars zao zinazozunguka mji wa kikoloni.
Kuingia
Mapema kama 1920, Mohamed Seghir Boushaki pamoja na Emir Khaled waliunganisha mkakati wa kisiasa wa kujiingiza katika vyombo vya utawala na nyanja ya kitamaduni ya kikoloni, wakiwa na kinga ya kuchagua ambayo iliwawezesha kusafiri Idara ya Algiers bila vikwazo kukutana na wasomi wa kitaifa wa wote. kingo.
Mtazamo huu wa uchaguzi ulimwezesha Mohamed Seghir kufaidika na marupurupu kadhaa ya nafasi ya diwani wa manispaa kama vile kupata kibali cha kuendesha shamba la hekta 70 lililoko kusini-mashariki mwa jiji la Merverville kwenye ubavu wa kijiji "Thala Oufella (Soumâa) " na umbali mfupi kutoka kwa Oued Isser.
"Emir Khaled" alichukua fursa ya kuingia huku na kujipenyeza kutembelea pia vijiji na vijiji vya Idara ya Algiers, kama babu yake Emir Abdelkader pia alikuwa akihubiri haki nyingi kwa Waalgeria kuliko zile zilizotolewa na Sheria ya Jonnart.
Shughuli nyingi za kisiasa za Mohamed Seghir na Emir Khaled ziliendelea hadi uhamisho wa mwisho katika 1923 na utawala wa kikoloni kuelekea Misri ili kujaribu kupunguza msukumo wa ukombozi wa Algeria na Kabyle.
Mnamo 1924, Mohamed Seghir alipata kibali cha kufungua "Moorish Café" katikati mwa jiji la Ménerville inayotazamana na Avenue de la Republique, ambapo mtoto wake M'Hamed Boushaki (1907-1995) alikwenda Kufanya kazi na kaka zake hadi kuzuka kwa Waalgeria. Mapinduzi ya uhuru tarehe 1 Novemba 1954.
Pole pole Mohamed Seghir akawa sehemu ya mchezo wa kisiasa wa kikoloni na akaanza kuwaweka binamu zake na jamaa zake katika kazi za utawala na huduma katika "Canton of Alma (Boudouaou)" na Algiers ili kuimarisha uwepo wa Kabyle katika mji mkuu wa nchi yao. kunyang'anywa ardhi ya mababu.
Usufi
Mohamed Seghir Boushaki hata hivyo hakuvunja uhusiano wake wa kiroho na kifamilia na wafuasi wa Zawiyas Rahmaniyya wa Tizi Ouzou ambao mara nyingi walimtembelea nyumbani kwake Ménerville, alipitia "Moorish Café" yake wakati wa harakati zao na kuketi kama yeye Mduara wa 27 wa wapiga kura wa Tizi Ouzou kama yeye katika eneo bunge la 29 la Alma (Boudouaou).
Wakati wa sherehe za kidini, misafara ya miguu ya binadamu ya Wasufi wa Kabyle iliunganisha vijiji vya "Aïth Aïcha" na vile vya "Aïth Guechtoula" wa Boghni na zaburi, visomo na viimbo kote kwenye njia ya takriban kilomita 40.
Mahujaji na wanafunzi wa Kabyle walianza kutoka Zawiyet Sidi Boushaki hadi Bounouh Zaouiya ili kusherehekea Maulidi kila mwaka.
Kisha Mohamed Seghir alijenga nyumba ya kujitolea ya abiria huko "Thala Oufella (Soumâa)" ili kuwakaribisha wanafunzi hawa wa Kisufi wakati wa matembezi yao ya kidini.
Hapo awali alikuwa amemtuma mwanawe "M'Hamed Boushaki" pamoja na kaka zake wengine kusoma "Boumerdassi Zawiya" kusini mwa Tidjelabine.
Wakati huo huo, kaka yake mkubwa "Ali Boushaki" (1855-1965) alikuwa amechukua njia ya kitheolojia na kuwa mmoja wa mamufti wa Kabylie ya Chini kulingana na ibada ya Maliki na aliitwa Mokaddem wa tarika Rahmaniyya katika eneo kati ya Mitidja na Djurdjura, pamoja na nafasi yake kama Imamu wa mahubiri katika Msikiti wa Ménerville.
Ushawishi
Diwani Mohamed Seghir Boushaki alifaulu kutoka 1920 hadi 1925 katika ushawishi wa kisiasa, kijamii na kidini wakati wa mamlaka yake ya kwanza ya kisiasa kufuatia kutangazwa kwa Sheria ya Jonnart.
Hivyo Mohamed Seghir alihamasisha shauku ya madiwani wengi wa Algeria kwa ajili ya kutengeneza na kutiwa saini kwa "Petition No. 30" ya tarehe 18 Julai 1920, ambapo alipinga na wenzake kadhaa kwenye Seneti dhidi ya vifungu vya mswada uliowasilishwa kwenye Chumba na Baraza. Serikali ya Ufaransa juu ya udhibiti wa mfumo wa Indigénat nchini Algeria na kupatikana kwa Waalgeria wenye asili ya haki za kisiasa.
Ombi hili la "Petition No. 30" la Mohamed Seghir na washirika wake lilichunguzwa na Seneta wa Landes wa wakati huo ambaye alikuwa Charles Cadilhon kama ripota wa kikao cha seneta chini ya Jamhuri ya Tatu ya Ufaransa.
Mohamed Seghir alikuwa amesoma kwa kina taratibu za kufanya maamuzi ya maazimio ya Kamati za Malalamiko chini ya Kanuni ya 100 ya Kanuni za Uendeshaji za Seneti ya Ufaransa ambayo ilitamka kwamba seneta yeyote anaweza kuomba ripoti hiyo katika kikao cha hadhara cha malalamiko yoyote yale ambayo tume imemkabidhi kwa ombi lake, iliyoshughulikiwa kwa maandishi kwa Rais wa Seneti, ili ripoti hii iwasilishwe katika kikao cha Seneti. Baada ya kumalizika kwa muda uliowekwa kwa ajili ya usindikaji wa ombi, maazimio ya Kamati yatakuwa ya mwisho kuhusiana na maombi ambayo hayapaswi kuwa mada ya ripoti ya umma na yatarejelewa katika Jarida officiel de la République française.
Hivyo "Petition No. 30" ilikuja kuwepo na ilijadiliwa kwa kina kabla ya kuchapishwa katika Jarida Rasmi la tarehe 20 Mei 1921.
Ilikuwa ni "Seneti ya Jamhuri ya Tatu" ambayo ilikuwa imejadili ombi hili chini ya urais wa Léon Bourgeois.
Tazama pia
Algeria
Usufii
Marejeo
Kijisomea
Viungo vya nje
Waliozaliwa 1869
Waliofariki 1959
Watu wa Algeria
Waislamu
Sufii
Familia Boushaki |
174076 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Dominik%20Szoboszlai | Dominik Szoboszlai | Dominik Szoboszlai alizaliwa tarehe 25 Oktoba 2000, ni mchezaji wa soka kutoka Hungaria anayesakata dimba katika nafasi ya kiungo wa timu ya ligi kuu Uingereza ya Liverpool, na pia ni nahodha wa timu ya taifa ya Hungaria.
Akitokea kwenye timu ya vijana, Szoboszlai alifanya mwanzo wake wa kikosi cha wakubwa mwaka 2017 na klabu ya Austria ya FC Liefering, ambayo ni timu ya akiba ya Red Bull Salzburg. Januari 2018, Szoboszlai alianza kuchza katika klabu ya wakubwa, na kuwa mmoja wa wachezaji wa kuanza katika msimu wa 2018–19. Baada ya misimu mitatu, ambapo alisaidia klabu yake kushinda mataji matatu ya ligi ya ligi na makombe ya ndani, Januari 2021, Szoboszlai alihamia Ujerumani kujiunga na RB Leipzig, klabu inayohusishwa na Red Bull Salzburg, kwa ada iliyoripotiwa kuwa €20 milioni, na kumfanya kuwa mchezaji wa Kihungari mwenye thamani kubwa zaidi kuwahi kutokea. Katika misimu yake mitatu katika klabu hiyo, alisaidia timu yake kushinda mataji mawili ya DFB-Pokal. Julai 2023, alijiunga na Liverpool baada ya kulipa kifungu cha kuachiliwa cha €70 milioni, kumfanya kuwa usajili wa nne wenye gharama kubwa zaidi katika historia ya klabu hiyo.
Marejeo
Waliozaliwa 2000
Watu walio hai
Wachezaji mpira wa Hungaria
Wachezaji wa Liverpool FC |
174133 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Denny%20Vrande%C4%8Di%C4%87 | Denny Vrandečić | Zdenko "Denny" Vrandečić (alizaliwa Stuttgart, Ujerumani, 27 Februari 1978) ni mwanasayansi wa kompyuta kutoka Korasia.
Alikuwa msanidi mshirika wa Semantic MediaWiki na Wikidata, msanidi mkuu wa mradi wa Wikifunctions, na mfanyakazi wa Wikimedia Foundation akiwa kiongozi wa miradi maalum, na miradi iliyopangwa kufanyika mbeleni. Alichapisha moduli katika mchezo wa kuigiza wa Kijerumani The Dark Eye.
Anaishi katika eneo la San Francisco Bay huko California, Marekani.
Elimu
Vrandečić alihudhuria shule ya upili ya Geschwister-Scholl huko Stuttgart na tangu mwaka 1997 alisomea sayansi ya kompyuta na falsafa katika Chuo Kikuu cha Stuttgart. Alipokea shahada yake ya uzamili mwaka 2010 katika Taasisi ya Teknolojia ya Karlsruhe (KIT), ambapo alikuwa msaidizi wa utafiti katika Kikundi cha tafiti na Usimamizi wa Maarifa katika Taasisi ya Sayansi ya Kompyuta ya Matumizi na Lugha za Maelezo (AFIB), pamoja na Rudi Studer, kutoka mwaka 2004 hadi 2012. Mwaka 2010, alitembelea Chuo Kikuu cha Kusini mwa California (ISI).
Kazi na Tafiti
Vrandečić ameshiriki katika misingi ya utoaji wa maarifa, tafiti za data, ushirikiano mkubwa kwenye mitandao, na Wavuti. Katika mwaka 2012/2013, alikuwa meneja wa mradi wa Wikidata (mradi ndugu wa Wikipedia) katika Wikimedia Ujerumani. Pamoja na Markus Krötzsch (ambaye pia alikuwa KIT katika kikundi cha Usimamizi wa Maarifa), yeye ni mwendelezaji mshirika wa Semantic MediaWiki (SMW), ambayo pia ilikuwa chanzo cha msukumo wa Wikidata.
Mwaka 2013, Vrandečić alifanya kazi kama mwanafalsafa wa ontolojia Google kwenye Google Knowledge Graph, msingi wa uchakataji wa maarifa unaotumiwa na Google kukusanya matokeo ya injini ya utafutaji na maelezo ya kimantiki kutoka vyanzo mbalimbali. Mnamo Septemba 2019, Vrandečić alitangaza kwamba anachukua jukumu jipya katika idara ya maendeleo ya Google kama Wikimedian in Residence, ambayo ilijumuisha kazi ya kuelezea miradi ya Wikimedia kwa wafanyikazi wengine.
Mnamo Julai 2020, aliondoka Google na kujiunga na Wikimedia Foundation, ambapo amehusika katika ujenzi wa Wikifunctions na Abstract Wikipedia. Inalenga kutumia data iliyopangwa kutoka Wikidata ili kuunda jukwaa la maarifa linaloendeshwa kwa lugha nyingi na mashine. Katika mchango wake wa insha katika uchapishaji wa Wikipedia wa maadhimisho ya miaka 20, Wikipedia @ 20 - Stories of an Unfinished Revolution, anafafanua hoja za kiufundi katika lugha, kubwa na hata ndogo yakiwa ndani ya matoleo ya Wikipedia.
Vrandečić ni mmoja wa waanzilishi na wasimamizi wa Wikipedia ya Kikroeshia. Mnamo 2008, alihudumu kama mkuu wa programu ya kisayansi ya Wikimania. Vrandečić alihudumu katika Bodi ya Wadhamini kuanzia 2015 hadi 2016
Maisha binafsi
Vrandečić ana uraia wa Croatia na Marekani. Anaishi na mkewe na binti yake katika eneo la Bay.
Marejeo
Viungo vya nje
Watu walio hai
watu wa Wikipedia
mabingwa wa kompyuta
Waliozaliwa 1978
Wanasayansi wa Kroatia
Wanasayansi wa Marekani |
174136 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Silivi%20wa%20Toulouse | Silivi wa Toulouse | Silivi wa Toulouse (pia: Silvius, Sylvius, Sylve, Selve; karne ya 4 - 400 hivi) alikuwa kwa miaka 40 askofu wa 4 wa mji huo
Alikuwa wa kwanza kuheshimu kaburi la Saturnini wa Toulouse kwa kujenga basilika juu yake.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 31 Mei.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa karne ya 4
Waliofariki 400
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Ufaransa |
174140 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Wistani | Wistani | Wistani (pia Wigstan, Wystan; alifariki Lichester, 840 hivi) alikuwa mfalme wa Mercia, leo nchini Uingereza ambaye alipinga ndoa ya malkia, mama yake, na ndugu wa karibu, ambaye alimuua kwa sababu hiyo .
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki, Waorthodoksi na Waanglikana kama mtakatifu mfiadini.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 1 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Walker, Ian, Mercia and the Making of England.
Yorke, Barbara, Kings and Kingdoms of Early Anglo-Saxon England. London: Seaby, 1990.
Zaluckij, Sarah, Mercia: the Anglo-Saxon Kingdom of Central England. Logaston: Logaston Press, 2001.
Waliofariki 840
wafalme na malkia wa Uingereza
Wafiadini Wakristo
Watakatifu wa Uingereza |
174141 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Floro%20wa%20Lodeve | Floro wa Lodeve | Floro wa Lodeve (pia: Flour, Florus, Fleuret, Floret au Flouret; alifariki Lodeve, Ufaransa, karne ya 4 hivi) alikuwa Mkristo anayeheshimiwa hadi leo kama mtakatifu ingawa habari zake hazijulikani kwa hakika .
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 1 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Book of Saints, 2015: St Augustine's Abbey. Aeterna Press (online version)
Alban Butler: Leben der Väter und Märtyrer nebst anderen vorzüglichen Heiligen, Volume 16. Müller 1825 (online version)
Viungo vya nje
Diocese of Saint-Flour: Saint Flour
Alleuze: Florus
CatholicSaints.info: Saint Florus of Lodève
Saint Florus, diocèse de Saint-Flour
Waliofariki karne ya 4
Watakatifu wa Ufaransa |
174144 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Ronano | Ronano | Ronano (aliishi karne ya 7 hivi) alikuwa askofu sehemu za Quimper (Bretagne, leo nchini Ufaransa) lakini alitokea Ireland akaishi kama mkaapweke msituni.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 1 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Vyanzo
Vyanzo vikuu
Vita S. Ronani (BHL 7336), ed. "Vita S. Ronani," Catalogus codicum hagiographicorum Latinorum in Bibliotheca Nationali Parisiensi. 4 vols: vol. 1. Brussels, 1889–93. pp. 438–58.
Vyanzo vingine
Marejeo mengine
Viungo vya nje
Route of the Troménie
The Life of Saint Ronan by Albert Le Grand, 1636 – In French, this gives a general sketch of the saint's life and covers the charge of lycanthropy.
The Legend of Saint Ronan by Hersart La Villemarqué, 1839 – In the local Breton dialect of French, this later tract adds details like those relating to Ronan's wife.
Wakaapweke
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Ireland
Watakatifu wa Ufaransa |
174145 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Yohane%20Mbatizaji%20Scalabrini | Yohane Mbatizaji Scalabrini | Yohane Mbatizaji Scalabrini (Fino Mornasco, Como, 8 Julai 1839 – Piacenza, 1 Juni 1905) alikuwa askofu mmojawapo wa Kanisa Katoliki huko Italia Kaskazini na mwanzilishi wa mashirika ya Wamisionari wa Mt. Karolo na Masista Wamisionari wa Mt. Karolo kwa ajili ya wahamiaji nchini Marekani.
Alistawisha jimbo la Piacenza kwa kila namna, aking'aa kwa juhudi zake kwa ajili ya mapadri, wakulima na wafanyakazi wenye kipato cha chini.
Papa Yohane Paulo II alimtangaza mwenye heri tarehe 9 Novemba 1997 na Papa Fransisko alimtangaza mtakatifu tarehe 9 Oktoba 2022.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe ya kifo chake.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Viungo vya nje
Hagiography Circle
Scalabriniani
Saints SQPN
Catholic Hierarchy
Santi e Beati
Suore Missionarie di San Carlo Borromeo
Waliozaliwa 1839
Waliofariki 1905
Maaskofu Wakatoliki
Watawa waanzilishi
Watakatifu wa Italia |
174216 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Wido%20wa%20Acqui | Wido wa Acqui | Wido wa Acqui (Melazzo, 1004 - Acqui Terme, 2 Juni 1070) anakumbukwa kama askofu wa mji huo wa Italia Kaskazini kuanzia mwaka 1034 hadi kifo chake.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe ya kuaga dunia.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa 1004
Waliofariki 1070
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Italia |
174217 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Morandi | Morandi | Morandi ni jina la watu mbalimbali, wakiwemo watakatifu:
Morandi wa Douai
Morandi wa Cluny |
174218 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kono | Kono | Kono ni jina la watu mbalimbali, wakiwemo watakatifu:
Kono mtunzabustani
Kono wa Aleksandria
Kono wa Diano
Kono wa Naso |
174224 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Hilari%20wa%20Carcassonne | Hilari wa Carcassonne | Hilari wa Carcassonne (aliishi karne ya 6) alikuwa askofu wa kwanza wa mji huo wakati Wavisigoti walieneza Uario katika eneo hilo waliloliteka.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 3 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliofariki karne ya 6
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Ufaransa |
174262 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Ombi%20la%20Boushaki%20la%20haki%20za%20kisiasa | Ombi la Boushaki la haki za kisiasa | Ombi la Boushaki la haki za kisiasa, lililoitwa Petiton No. 30, lilikuwa ombi la kwanza ambalo Mohamed Seghir Boushaki alidai haki za kisiasa kwa Waalgeria katika Algeria ya Ufaransa baada ya uchaguzi wa manispaa wa 1919 ulifanyika huko.
Historia
Kushiriki kwa makumi ya maelfu ya wanajeshi wa Algeria katika Vita vya Kwanza vya Dunia nchini Ufaransa na kuingilia kati kwao kwa uhakika katika ushindi dhidi ya Jeshi la Kifalme la Ujerumani kuliwaletea thawabu baada ya kurejea Algeria.
Ni kwa njia hiyo kwamba Sheria ya Jonnart iliruhusu maveterani na wenyeji walemavu kukubali kazi katika utawala wa kikoloni na kupata mali isiyohamishika katika miji na mashambani kama ishara ya kuiga ndani ya mfumo wa kanuni za Indigénat.
Masharti yaliyofuata uidhinishaji wa sheria mnamo tarehe 4 Februari 1919 yalifanya iwezekane kutoa maandishi ya kisheria yanayobainisha biashara zinazoruhusiwa kwa Waalgeria asilia na vizuizi vilivyofuata katika uongozi wa kitaalamu wa kiutawala.
Hata hivyo, uchaguzi wa manispaa wa 1919 uliwezesha uwakilishi wa kisiasa wa wenyeji kupanuka katika manispaa kama ilivyo haki, hivyo kutokeza hitaji jipya la uhuru wa kisiasa na muungano.
Kwa hakika, diwani mkuu Khalid ibn Hashim huko Algiers, pamoja na diwani wa manispaa Mohamed Seghir Boushaki kama mwakilishi wa wenyeji waliochaguliwa, walianza kuchochea na kuchochea hatua ya maandamano kupitia taasisi za Kifaransa kuanzia jumuiya hadi Seneti ya Ufaransa, na hata hadi sasa. kama kumwandikia Rais wa Marekani Woodrow Wilson (1856-1924).
Ombi
Mahitaji ya haki za kisiasa za Waalgeria wa kiasili baada ya Vita vya Kwanza vya Kidunia yalithibitishwa na kuandikwa kwa ombi rasmi la tarehe 18 Julai 1920 kwa Seneti ya Ufaransa.
Hati hii ya maandamano iliongozwa na Emir Khaled na kufanywa thabiti na madiwani wengi wa manispaa wakiongozwa na kuwakilishwa na Mohamed Seghir Boushaki waliochaguliwa katika manispaa ya utumishi kamili ya Thénia (zamani Ménerville).
Sekretarieti ya Seneti ilisajili hati hii chini ya jina la "Petition N°30" ikipinga malalamiko ya heshima ya madiwani wa manispaa ya asili ya Algeria mbele ya Seneti dhidi ya masharti mapya ya kanuni za Wenyeji.
Hakika, mswada ulikuwa umewasilishwa katika Baraza la Juu la Bunge na huduma za Serikali ya Ufaransa inayohusiana na marekebisho ya kanuni za utawala wa hali ya asili nchini Algeria na kupatikana kwa wenyeji wa Algeria kwa haki za kisiasa.
Mjadala wa Seneti
Alikuwa Seneta Charles Cadilhon (1876–1940) ambaye alipewa mamlaka na kuteuliwa na Seneti ya Ufaransa kuripoti mijadala na mijadala ya maseneta wengine kuhusu madai yake ya maudhui, na hii wakati wa kikao cha Mei 19, 1921.
Seneta huyu kutoka Landes kisha alibainisha katika ripoti yake kwamba mswada wa kurekebisha kanuni za Indigénat ambao ombi linalohusiana nao ulikuwa umekubaliwa na kuidhinishwa na mabunge mawili ya Ufaransa.
Hakika, mradi wa serikali ulikuwa sheria ya tarehe 4 Agosti 1920 (Kifaransa: Loi du 4 août 1920), baada ya kupitishwa kwa wingi na manaibu na maseneta, na sheria hii ilichapishwa baada ya kutangazwa kwake kwa uhakika katika Jarida officiel de la République. française tarehe 6 Agosti 1920, kuanzia ukurasa wa 11287.
Katika hitimisho la mjadala wa seneta wa "Petition No. 30", kamati hiyo, iliyoongozwa na ripota Charles Cadilhon, hatimaye ilitamka hasi juu ya ajenda kuhusu kupanuliwa kwa haki za kisiasa kwa wenyeji, na kukataa na kukataa kuliingia kwenye rejista wa Seneti.
Marejeo
Historia ya Algeria |
174264 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Bunzi-karatasi | Bunzi-karatasi | Bunzi-karatasi (kutoka Kiing. paper wasps) ni nyigu wakubwa na warefu wenye kiuno chembamba na mara nyingi kirefu sana. Ni wana wa nusufamilia Polistinae katika familia Vespidae ya order Hymenoptera. Hujenga masega yao kwa aina ya karatasi wanayotengeneza kwa kutafuna fumwele za mbao na kuchanganya na mate yao. Wanatokea duniani kote isipokuwa Antakitiki. Kuna spishi takriban 1100 ambapo 48 zinatokea Afrika ya Mashariki.
Maelezo
Nyigu hao wana saizi ya kati au kubwa wenye urefu wa mm 10-33. Baadhi ya spishi ni nyeusi yenye mng'ao nyekundu au nyekundu iliyoiva sana. Nyingine ni nyeusi, nyekundu iliyoiva au kahawianyekundu pamoja na idadi tofauti ya miila au mabaka njano. Pingili ya kwanza ya fumbatio ni nyembamba sana na inaweza kuwa ndefu sana, kama ilivyo katika jenasi Belonogaster. Wana miguu mirefu na mandibulo kubwa.
Biolojia
Spishi zote za bunzi-karatasi za Afrika ya Mashariki hujenga masega ya dutu nyeupe inayofanana na karatasi wanayotengeneza kwa kutafuna fumwele za mbao na kuzichanganya na mate. Masega hayafunikwi kaa matope au nyenzo nyingine, kwa hivyo zinaonekana kwa urahisi. Kila sega lina kikonyo kinacholiunganisha kwenye tawi au muundo wa mbao au wa metali. Nyigu hao hutoa kemikali inayofukuza sisimizi, ambayo hueneza pande zote za kikonyo ili kuzuia kupoteza mayai au majana.
Bunzi-karatasi huonyesha viwango mbalimbali vya ujamii. Katika spishi za kijamii kidogo, majike kadhaa wanaweza kujenga sega moja pamoja na kushiriki majukumu ya utagaji wa mayai, kutunza mayai na majana ya kila mmoja, na ulinzi wa sega. Katika spishi za kijamii zaidi, utagaji wa mayai huwekwa kwa jike mmoja (malkia) na uzao wake hukuwa wafanyakazi waliobobea katika utafutaji wa chakula, ujenzi na ulinzi. Majike wowote wanaoshirikiana huachwa kwa tabaka la wafanyakazi baada ya kupigania utawala. Mshindi anakuwa malkia na hudumisha utawala wake kwa tabia na ishara za kemikali.
Mzunguko wa maisha wa koloni la bunzi-karatasi huanza wakati jike mmoja au kadhaa, ambao wamepandana, huanza kujenga sega. Ikiwa kuna majike kadhaa, wote hutaga mayai au wanapigania utawala. Ikiwa majike wote hutaga mayai, wote wanayatunza pamoja mayai na majana wanaoibuka. Majike wapya wapevu hupandana na kujiunga na mama wao katika utagaji wa mayai na utunzaji wa majana. Madume hukua katika mayai yasiyorutubishwa ambayo yanatagwa kwenye kona tofauti ya sega. Katika maeleo yenye majira ya baridi kali, majike wachanga zaidi hujifichia baridi na kuibuka katika majira ya kuchipua ili kuasisi makoloni mapya. Wanapewa chakula cha ziada kama majana. Katika maeneo yenye joto zaidi, kama vile Afrika ya Mashariki, makoloni polepole hupoteza mshikamano kwa sababu fulani na majike waliosalia huenda na kuasisi makoloni mengine.
Katika bunzi-karatasi za kijamii zaidi, ni jike mmoja tu anayetaga mayai yote. Yeye hutoa chakula kwa majana hadi majike wapya waibuka, ambao huchukua majukumu yake. Majike hawa wanaweza kutaga mayai, lakini maendeleo ya ovari zao yanakandamizwa na uwepo wa malkia. Kwa kawaida hufa wakati majana zimekuwa mabundo. Kwa hivyo kuna kizazi kimoja tu cha wafanyakazi waliopo wakati wowote. Kuelekea mwisho wa msimu, chakula cha ziada hutolewa kwa majana fulani, ambao kisha huendelea kuwa majike wa uzazi. Wanapandana kabla ya kupata mahali pa kujifichia baridi au joto. Wakati msimu mzuri unapofika, wanaibuka kuasisi makoloni mapya.
Spishi nne za Polistes ni vidusia wa lazima wa kijamii, na wamepoteza uwezo wa kujenga masega yao yenyewe. Wakati mwingine hujulikana kama "bunzi-karatasi kekeo". Tatu kati yao hutokea Ulaya na moja Kaskazini-magharibi mwa Afrika (Polistes maroccanus). Kwa kuwa hawajengi masega, majike wa spishi hizi huchukua masega ya spishi zinazohusiana kwa nguvu[7]. Kwa kutoa feromoni ya mwenyeji, huwahadaa wafanyakazi wake kuchunga mayai yao. Kwa hiyo, hawana haja ya wafanyakazi wao wenyewe.
Spishi za Afrika ya Mashariki
Picha
Nyigu na jamaa |
174265 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Jenesi%20wa%20Clermont | Jenesi wa Clermont | Jenesi wa Clermont (kwa Kilatini: Genesius; kwa Kifaransa: Genes; alifariki Clermont-Ferrand, Ufaransa wa leo, 662 hivi) alikuwa askofu wa 21 wa mji huo, katika mkoa wa Akwitania, kuanzia mwaka 656 hadi kifo chake.
Pamoja na kupigania maadili, alijenga monasteri ikiwa na hoteli na kanisa alipozikwa.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu .
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 3 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Dictionary of Saints, John J. Delaney, 2003.
De S. Genesio episcopo Claromonte in Arvernia, in Acta Sanctorum Iunii, vol. I, Parigi-Roma 1867, pp. 322-324
Louis Duchesne, Fastes épiscopaux de l'ancienne Gaule, vol. II, Paris 1910, p. 37
Dictionnaire d'archéologie chrétienne et de liturgie, Tome III, deuxième partie, Paris 1914, col. 1919
Paul Viard, Genesio, vescovo di Clermont, santo, in «Bibliotheca Sanctorum», vol. VI, coll. 119-120
Maaskofu Wakatoliki
watawa waanzilishi
Watakatifu wa Ufaransa |
174271 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Morandi%20wa%20Cluny | Morandi wa Cluny | Morandi wa Cluny, O.S.B. (Worms, Ujerumani, 1050 hivi; Altkirch, leo nchini Uswisi, 1115), alikuwa padri ambaye, baada ya kuhiji Santiago de Compostela (Hispania), alijiunga na monasteri ya Cluny (Ufaransa).
Morandi alitumwa na abati Hugo wa Cluny kwanza Auvergne, halafu karibu na Basel alipotawa hadi mwisho wa maisha yake.
Anaheshimiwa na Kanisa Katoliki kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 3 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
G.M. Cantarella, I monaci di Cluny, Einaudi, Torino, 1997;
J. Huizinga, L'autunno del Medioevo, Newton-Compton, Roma, 1997;
J. Le Goff, L'uomo medievale, Laterza, Bari, 1999;
Waliozaliwa 1050
Waliofariki 1115
Mapadri
Wamonaki
Wabenedikto
watawa waanzilishi
Watakatifu wa Ujerumani
watakatifu wa Uswisi |
174272 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kono%20wa%20Diano | Kono wa Diano | Kono wa Diano, O.S.B. (Teggiano, Italia Kusini, karne ya 12 - Montesano sulla Marcellana, karne ya 13) alikuwa Mkristo ambaye tangu utotoni alifanya toba, akatoroka nyumbani ili kuwa mmonaki wa Kibenedikto, hadi alipofariki bado kijana.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki kama mtakatifu. Heshima hiyo ilithibitishwa na Papa Pius IX tarehe 27 Aprili 1871.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 3 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa karne ya 12
Waliofariki karne ya 13
Wamonaki
Wabenedikto
Watakatifu wa Italia |
174273 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Pedrog | Pedrog | Pedrog (kwa Kiwelisi; pia: Petroc, Petrocus, Petrek, Perreux; 468 hivi - 564 hivi) alikuwa mwanamfalme na mmonaki wa Welisi, halafu mmisionari huko Cornwall alipokuwa ameanzisha monasteri na shule yake).
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki, Waanglikana na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 4 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Vyanzo
Doble, G. H. (1938) Saint Petrock, a Cornish Saint; 3rd ed. [Wendron: the author]
Doble, G. H. (1965) The Saints of Cornwall: part 4. Truro: Dean and Chapter; pp. 132–166
Jankulak, Karen (2000) The Medieval Cult of St. Petroc Boydell Press (19 Oct 2000)
Orme, Nicholas (2000) The Saints of Cornwall Oxford: U. P. (6 Jan 2000)
Stacey, Robin Chapman, review of Karen Jankulak. "The Medieval Cult of St. Petroc" Albion: A Quarterly Journal Concerned with British Studies, Vol. 34, No. 1 (Spring, 2002), pp. 180–181
Viungo vya nje
"St. Petroc March", Coldstream Guards
Waliozaliwa 468
Waliofariki 564
Wamonaki
mapadri
watawa waanzilishi
Watakatifu wa Uingereza
Watakatifu wa Wales |
174274 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Walter%20wa%20Servigliano | Walter wa Servigliano | Walter wa Servigliano (kwa Kiitalia: Gualtiero; alifariki Servigliano, Italia ya Kati, 1250 hivi) alikuwa mkaapweke ambaye hatimaye alianzisha huko monasteri .
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 4 Juni..
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliofariki 1250
wakaapweke
watawa waanzilishi
Wamonaki
Watakatifu wa Italia |
174275 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Nikola%20na%20Trano | Nikola na Trano | Nikola na Trano (waliishi karne ya 12 hivi) walikuwa wakaapweke katika kisiwa cha Sardinia, katika Italia ya leo.
Tangu kale wanaheshimiwa na Wakatoliki kama watakatifu.
Sikukuu yao huadhimishwa tarehe 4 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Wakaapweke
Watakatifu wa Italia |
174299 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Eritrean%20Liberation%20Front | Eritrean Liberation Front | Eritrean Liberation Front (ELF) (Tigrinya: Eritrea Liberation Front; Kiarabu: جبهة التحرير الإريترية; Kiitalia: Fronte di Liberazione Eritreo), iliyojulikana kama Jebha, ilikuwa vuguvugu kuu la kudai uhuru nchini Eritrea ambalo lilitafuta uhuru kutoka na Ethiopia mwanzoni mwa miaka ya 1970.
Ilianzishwa mwaka 1960 baada ya Mfalme wa Ethiopia Haile Selassie kukiuka azimio la Umoja wa Mataifa la mwaka 1952 lililoihakikishia Eritrea haki ya kuwa na serikali inayojitawala.
Mwaka 1962, serikali ya Ethiopia ilibatilisha bunge la Eritrea na kuinyakua rasmi Eritrea. Vuguvugu la kujitenga la Eritrea lilipanga Muungano wa Ukombozi wa Eritrea mwaka wa 1961 na kupigana Vita vya Uhuru wa Eritrea. ELF ilianzishwa na Idris Muhammad Adam na wasomi wengine wa Eritrea kama vuguvugu la msingi la Pan Arab huko Kairo kama vile Misri na Sudani. Hata hivyo, mvutano kati ya Waislamu na Wakristo katika ELF pamoja na kushindwa kwa ELF kuepusha mashambulizi ya Ethiopia ya 1967-1968 kulivunja ELF kwa ndani, na kusababisha kugawanyika.
Kufikia katikati ya miaka ya 1970, ELF na Eritrean People's Liberation Front (EPLF), vuguvugu la ukombozi wa kimawazo la Mao, vilikuwa vuguvugu kuu la ukombozi nchini Eritrea. EPLF hatimaye iliishinda ELF kama vuguvugu la msingi la uhuru wa Eritrea kufikia 1977.
Historia ya Eritrea
Historia ya Ethiopia |
174302 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Utakaso | Utakaso | Utakaso ni mchakato wa kufanya mtu au kitu kuwa safi, bila mambo ya kigeni na/au uchafuzi, na unaweza kurejelea mambo mbalimbali, hasa upande wa dini.
Dini |
174314 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Eutiki%20wa%20Como | Eutiki wa Como | Eutiki wa Como (482 - 5 Juni 539) anakumbukwa kama askofu wa 8 wa Como (Italia Kaskazini) aliyejulikana kwa kupenda sala na kukaa peke yake na Mungu hata baada ya kupewa daraja hiyo ya juu.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 5 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Siro Borrani, Il Ticino Sacro. Memorie religiose della Svizzera Italiana raccolte dal sacerdote Siro Borrani prevosto di Losone, Tip. e Libreria Cattolica di Giovanni Grassi, Lugano 1896
Adriano Caprioli, Antonio Rimoldi, Luciano Vaccaro (a cura di), Diocesi di Como, Editrice La Scuola, Brescia 1986
Luciano Vaccaro, Giuseppe Chiesi, Fabrizio Panzera, Terre del Ticino. Diocesi di Lugano, Editrice La Scuola, Brescia 2003
Waliozaliwa 482
Waliofariki 539
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Italia |
174315 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Franko%20wa%20Assergi | Franko wa Assergi | Franko wa Assergi (Roio, Abruzzo, 1155 hivi – karne ya 13) alikuwa kwanza mmonaki Mbenedikto wa Italia, halafu akaenda kuishi upwekeni kwa unyenyekevu na malipizi katika pango la mlima.
Tangu kale anaheshimiwa na Kanisa Katoliki kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 5 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa 1155
Waliofariki karne ya 13
wamonaki
Wabenedikto
Wakaapweke
Watakatifu wa Italia |
174326 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Ali%20Boushaki | Ali Boushaki | Ali Boushaki (anayejulikana zaidi kama Hadj Ali Muqaddam, علي بوسحاقي); 1855 CE - 1965 CE) alikuwa mwanazuoni wa Algeria, Imamu na Sheikh wa Kisufi. Alilelewa katika mazingira ya kiroho sana ndani ya Zawiyet Sidi Boushaki mwenye maadili ya juu ya Kiislamu. Alikuwa na ujuzi mkubwa na alijitolea maisha yake yote katika huduma ya Uislamu na Algeria kulingana na rejeleo la Kiislamu la Algeria.
Elimu
Boushaki alizaliwa mwaka 1855 katika kijiji cha Soumâa kusini mwa mji wa sasa wa Thenia, karibu kilomita 50 mashariki mwa mji mkuu wa Algiers, na familia yake inatoka kwa mwanatheolojia wa Maliki Sidi Boushaki (1394-1453), ambaye alianzisha Zawiya ya. Sidi Boushaki mnamo 1440 wakati wa karne ya 15.
Baba yake ni Cheikh Mohamed Boushaki (1835-1893), 2 anayejulikana kwa jina la bandia Moh Ouali, Muqaddam wa Tariqa Rahmaniyyah huko Kabylia ya Chini, wakati mama yake ni Lallahoum Ishak Boushaki, mzao kama mumewe wa mwanatheolojia Sidi Boushaki katika tawi la mji wa Meralden.
Kisha alipata elimu ya kidini kulingana na kumbukumbu ya Kiislamu ya Algeria Katika shule tatu za mafumbo za Zawiya ya Sidi Boushaki, Zawiya ya Sidi Boumerdassi na Zawiya ya Sidi Amar Cherif, pamoja na dhamiri ya kisiasa kulingana na itikadi ya utaifa wa kujitegemea wa Algeria chini ya ulezi wa mjomba wake.baba Mohamed Seghir Boushaki (1869-1959).
Mbali na shughuli zake za kitaaluma katika mazingira haya ya Kisufi, alifanya kazi katika kilimo na mifugo karibu na miji ya jirani ya Meralden, Tabrahimt, Gueddara, Azela na Mahrane.
Ushindi wa Ufaransa wa Algeria
Babu yake Cheikh Ali Boushaki (1809-1846) alikuwa kiongozi wa Kabyles katika mkoa wa Thenia mnamo Mei 17, 1837 wakati wa Vita vya Col des Beni Aïcha (1837), wakati Jenerali Charles-Marie Denys de Damrémont alituma jeshi la nchi kavu. msafara ulioamriwa na Kapteni Maximilien Joseph Schauenburg kukandamiza na kuadhibu Kabyles ya Beni Aïcha na washirika wao wa Kabylia Kubwa baada ya kutekeleza Uvamizi wa Reghaïa (1837) kwa pamoja na wanajeshi wa Emir Mustapha ambao Walitoka Titteri na waadilifu. kabla Emir Abdelkader alikuwa karibu kuhitimisha Mkataba wa Tafna na Jenerali Thomas Robert Bugeaud mnamo Mei 30, 1837.
Uvamizi huu wa kwanza wa Vikosi vya Kikoloni katika Kabylia mashariki mwa Mitidja ulimhusisha haraka Sheikh Ali Boushaki na wakazi wa mamia ya vijiji katika eneo la Kabylia ya Chini katika Upinzani wa Maarufu wa Algeria dhidi ya uvamizi wa Wafaransa na dhidi ya uvamizi wa kijeshi wa jeshi la Ufaransa. Milki ya Ufaransa wakati wa vita kadhaa muhimu kabla ya kushindwa kama shahidi wakati wa Vita vya Col des Beni Aïcha (1846).
Kabla ya kufa kama shahid mnamo 1846, Sheikh Ali Boushaki alikuwa amemwoa Aïcha Dekkiche kutoka kijiji cha Gueraïchene kilichopo magharibi mwa mji wa sasa wa Souk El Had karibu na kijiji cha Soumâa, na ndiye aliyejifungua mwaka 1835 hadi mvulana Mohamed Boushaki, aliyepewa jina la utani Moh Ouali, ambaye baadaye angekuwa babake Muqaddam Ali Boushaki mnamo 1855.
Hivi ndivyo mjane Aïcha alivyomtoa mtoto wake yatima Ali hadi kijiji cha mbali cha Gueraïchene baada ya Wafaransa kuharibu vijiji vya Soumâa, Gueddara, Meraldene na Tabrahimt, na kumlea pamoja na wajomba zake wa uzazi hadi umri wa miaka 18 alipomrudisha. katika mji aliozaliwa wa Soumâa mnamo 1853 ambapo alioa binamu yake Fettouma Ishak Boushaki kutoka mji wa karibu wa Meralden.
Kifaransa Algeria
Ali Boushaki alizaliwa mwaka 1855 katika kijiji cha Soumâa wakati utulivu wa kijeshi wa Kabylia ulipokuwa ukipamba moto na Lalla Fadhma N'Soumer (1830-1863) alikuwa akipigana vita vyake vya mwisho dhidi ya uvamizi wa kikoloni, na utoto wa Ali baada ya 1856 ulienea. ilikuwa na sifa ya utulivu na sifa mbaya ya kusitisha mapigano huko Kabylia ambayo iliruhusu baba yake Moh Ouali na binamu zake kutoka Beni Aïcha kujenga upya Zawiya ya Sidi Boushaki na kuamsha uhusiano na Wazawiya wengine nchini Algeria wa Tariqa Rahmaniyya hadi Zawiya. del Hamel.
Hali hii ya hewa ilionekana kuwa tulivu iliimarisha uwekaji wa utawala wa Algeria wa Ufaransa ulio na Ufalme wa Pili chini ya Napoleon III Bonaparte ambao ulifanya kazi ya kubadilisha uvamizi wa kijeshi wa Ufaransa wa Algeria ya muda kuwa makazi ya kudumu ya kikoloni ya ardhi kubwa ya kilimo iliyotengwa na kupora wakazi wa asili ambao aliamka baadaye kukandamizwa na kutiwa nira dhalimu ya kikoloni.
Kuanzia umri mdogo sana, Ali Boushaki alisoma katika Zawiya ya Sidi Boushaki misingi na elimu ya kimsingi ya Kiislamu na lugha huku akishiriki katika kazi ya kilimo na ufugaji ya watu wake katika miteremko na miteremko ya mkoa wa Khachna na karibu na kingo za Oued. Meralden, Oued Arbia, Oued Boumerdes na Oued Isser.
Maasi ya Mokrani
Kuwasili kwa mwaka wa 1871 kulikuwa na maamuzi katika maisha ya Ali Boushaki ambaye alikuwa kijana akiwa na umri wa miaka 17 wakati Cheikh Mokrani aliamuru na kuanzisha uasi dhidi ya uwepo wa Kifaransa huko Algeria, na ambaye aliinua Kabylia na Algeria ya mashariki kuandamana na Waasi wa Algeria kuelekea mji mkuu Algiers kupitia Thenia na Boudouaou.
Wakati waasi wa Algeria walipofika Col des Béni Aïcha mnamo Aprili 18, 1871, baba yake, Sheikh Mohamed Boushaki, kisha akawakusanya muridi na wanakijiji wa eneo hilo kuunga mkono na kuimarisha maandamano ya ukombozi kuelekea Algiers, na hivyo kijana huyo akamshiriki Ali. katika mapigano yaliyodumu hadi Mei 9, 1837 wakati Kapteni Alexandre Fourchault na Jenerali Orphis Léon Lallemand walipoamuru jibu kali na kali dhidi ya uasi wa Algeria, na kuwakamata tena Boudouaou na Thénia huku wakiwaadhibu wanakijiji na kuwakamata viongozi wa marabout kutoka eneo hilo, akiwemo Cheikh. Boushaki na Cheikh Boumerdassi.
Wakati waasi wengi wa Algeria waliuawa, Ali Boushaki alinusurika kushindwa na waasi wa Mokrani Revolt, baba yake, Moh Ouali, alikamatwa na kufungwa, wakati Sheikh Boumerdassi alifukuzwa hadi New Caledonia na Boumezrag Mokrani.
Kifo
Muqaddam Ali alifariki mwaka 1965 katika nyumba ya mwanawe Abderrahmane Boushaki iliyoko mtaa wa Slimane Ambar, karibu na vijiji vya Soumâa, Gueddara na Meraldene.
Kisha alizikwa karibu na mwanawe, Koplo Abderrahamne, na kaka yake Mohamed Seghir Boushaki katika makaburi ya Waislamu wa Thénia yaitwayo Djebbana El Ghorba.
Matunzio
Tazama pia
Algeria
Usufii
Marejeo
Kijisomea
Viungo vya nje
Watu wa Algeria
Waislamu
Sufii
Familia Boushaki |
174362 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kata | Kata | Kata (kwa Kiingereza ward) ni ngazi ya chini ya utawala wa nchi.
Kata ziko chini ya wilaya (district) na kila wilaya huwa na kata kadhaa.
Nchini Tanzania afisa mtendaji wa kata huitwa pia Katibu Kata.
Ndani ya kila kata kuna vijiji au kama ni kata ya mjini kuna mitaa ndani yake.
Ndani ya Jamhuri ya Watu wa Zanzibar kata huitwa "shehia".
Ugawaji wa nchi |
174366 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Maji%20ya%20ndani | Maji ya ndani | Maji ya ndani (kwa Kiingereza: "internal waters") katika sheria za kimataifa ni mito, maziwa na sehemu ya bahari vinavyomilikiwa na nchi kama inavyomiliki maeneo ya bara.
Tanbihi
Vyanzo
UN Convention on the Law of the Sea
Sheria |
174367 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Petro%20Spano | Petro Spano | Petro Spano (kwa Kiitalia: Pietro Spanò; Calabria, Italia Kusini, karne ya 11 – Ciano, Calabria, karne ya 12) alikuwa mkaapweke wa Ukristo wa Mashariki maarufu wa ufukara na moyo wa toba, halafu mwanzilishi wa monasteri ya Ciano.
Tangu kale anaheshimiwa na Kanisa Katoliki kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadimishwa tarehe 5 Juni .
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
David Paul Hester. Monasticism and Spirituality of the Italo-Greeks. Volume 55 of Analekta Vlatadōn. Patriarachal Institute for Patristic Studies [Patriarchikon Hidryma Paterikon Meleton], 1992.
Waliozaliwa karne ya 11
Waliofariki karne ya 12
Wakaapweke
Wabazili
Wamonaki
watawa waanzilishi
Watakatifu wa Italia |
174423 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Go%20Cut%20Creator%20Go | Go Cut Creator Go | "Go Cut Creator Go" ni wimbo uliotolewa na msanii wa hip-hop LL Cool J katika mwaka 1987. Jina "Cut Creator" linarejelea DJ wake na mshirika wa muda mrefu, DJ Cut Creator. Wimbo huu ulitolewa mwaka 1987. "Go Cut Creator Go" ni wimbo ambao LL Cool J anashirikisha ujuzi na talanta ya DJ Cut Creator. Katika wimbo huu, LL Cool J anamtia moyo DJ Cut Creator kutoa mchanganyiko wake wa muziki na kuanzisha athari za ngoma ("cuts") zinazojulikana katika utamaduni wa hip-hop. Wimbo huu unatoa heshima kwa DJ kama kiungo muhimu katika utengenezaji wa muziki wa hip-hop.
Kwa upande wa mafanikio: "Go Cut Creator Go" haikuwa moja wapo ya nyimbo zilizofikia mafanikio makubwa sana kama baadhi ya nyimbo nyingine za LL Cool J, lakini ilikuwa sehemu muhimu ya kazi yake na ilionyesha umuhimu wa DJ katika muziki wa hip-hop. LL Cool J alikuwa mmoja wa waanzilishi wa hip-hop na alikuwa na ushawishi mkubwa katika kuutambulisha muziki huo kwa umaarufu mkubwa. Athari na ujumbe wa "Go Cut Creator Go" unaonyesha umuhimu wa ushirikiano kati ya mwimbaji na DJ katika muziki wa hip-hop. DJ Cut Creator, ambaye alikuwa anachangia katika mchanganyiko wa sauti na ngoma kwenye nyimbo za LL Cool J, anachukua jukumu muhimu katika utendaji wa wimbo huo na katika kufanikisha kazi za msanii.
Wimbo huu ni mfano mzuri wa jinsi hip-hop inavyojumuisha vipaji vingi na jinsi msanii na DJ wanavyoshirikiana kuleta ngoma zilizojaa nishati na ujumbe wa utamaduni wao. "Go Cut Creator Go" inaendelea kuwa kumbukumbu muhimu katika historia ya hip-hop na katika kazi ya LL Cool J.
Nyimbo za 1987
Nyimbo za LL Cool J |
174430 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Fatha | Fatha | Fat'ha ni sura ya mwanzo kabisa (sura namba moja) katika mtiririko wa sura zilizomo katika Qur'an Tukufu. Ni sura ambayo inaaminika kuwa miongoni mwa dua kubwa kabisa katika Qur'an, hivi kwamba katika kila ibada (Swala) ya Mwislamu yeyote lazima aitangulize sura hiyo kabla ya sura nyingine yoyote.
misahafu |
174436 | https://sw.wikipedia.org/wiki/George%20GStar | George GStar | George Gstar (alizaliwa New York, United States, 22 November 1992) ni mjasiriamali wa Kimarekani, rapper, mwimbaji-mwandishi wa nyimbo, na mbuni wa mitindo.
Maisha Binafsi
George "GStar" ni mjasiriamali wa Kimarekani, rapper, mwimbaji-mtunzi wa nyimbo, mfadhili na mbuni wa mitindo. Yeye ni milionea wa kujitengenezea kupitia biashara yake ya vifaa na kuchakata chuma, pamoja na uwekezaji wake wa mali isiyohamishika, inayoitwa "Mfalme wa Masoko ya Chini." EP yake ya kwanza ya kurap, “Dunia ya Giza,” ilitangazwa Machi 12, 2022. "Ulimwengu wa Giza" unatarajiwa kuachia Q4 2023. Laini ya mavazi ya "Dunia ya Giza" pamoja na washirika wanaovumishwa; PacSun, Zumies, na Urban Outfitters, inatarajiwa kuzinduliwa nchini Marekani, Kanada, na Ulaya, katikati ya 2023. Laini ya boutique ya "Dunia ya Giza" inapaswa kuuzwa pekee kwenye SSENSE.
Marejeo
Waliozaliwa 1992
Watu walio hai |
174483 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Vitamini%20D | Vitamini D | Vitamini D ni kundi la homoni mumunyifu la mafuta ambayo huhusika katika kuongeza unyonyaji wa kalsiamu, magnesiamu na fosforasi kwenye mwili, na athari nyingine nyingi za kibiolojia.
Kwa wanadamu, misombo muhimu zaidi katika kundi hilo ni vitamini D 3 ( cholecalciferol ) na vitamini D 2 ( ergocalciferol ).
Jambo la kwanza la kuzingatia ni kwamba, licha ya jina lake, vitamini D sio vitamini bali ni homoni. Ilipogunduliwa zaidi ya karne moja iliyopita na timu iliyoongozwa na mwanabiokemia wa Marekani Elmer McCollum, ilifikiriwa kuwa vitamini ambayo ilitambulishwa kwa herufi D.
Miongoni mwa yaliyomo ndani yake imeonekana kuwa inasimamia kiasi cha kalsiamu na fosforasi katika mwili, na hizo ni muhimu kwa ukuaji na utengenezaji wa mifupa, meno na misuli. Kwa maneno mengine, vitamini D ni muhimu sana kwa afya ya mfupa na misuli.
Takwimu za kimataifa zilizokusanywa katika makala za jarida la Nature zinaonyesha kuwa asilimia ya upungufu wa vitamini D katika idadi ya watu nchini Marekani inafikia 24%, wakati Kanada inafikia 37% na Ulaya 40%. Inaaminika kuwa asilimia katika Amerika ya Kusini ni ya chini sana kutokana na kupatikana kwa jua mara kwa mara ambayo kwa kawaida hutokea zaidi katika eneo hilo, lakini hiyo sio sababu halisi.
Jukumu moja muhimu zaidi la vitamini D ni kudumisha usawa wa kalsiamu ya mifupa kwa kukuza ngozi ya kalsiamu ndani ya matumbo, kukuza uwekaji wa mfupa kwa kuongeza idadi ya osteoclast, kudumisha viwango vya kalsiamu na fosfeti kwa uundaji wa mifupa, na kuruhusu utendakazi mzuri wa homoni ya paradundumio kudumisha seramu, viwango vya kalsiamu.
Upungufu wa Vitamini D unaweza kusababisha kupungua kwa msongamano wa madini ya mfupa na hatari ya kuongezeka kwa msongamano wa mfupa (osteoporosis) au kuvunjika kwa mfupa kwa sababu ukosefu wa vitamini D hubadilisha kimetaboliki ya madini mwilini. Kwa hiyo, vitamini D pia ni muhimu kwa urekebishaji wa mifupa kupitia jukumu lake kama kichocheo chenye nguvu cha urejeshaji wa mfupa.
Marejeo
Vitamini
Homoni |
174489 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kuacha%20kuvuta%20sigara | Kuacha kuvuta sigara | Kuacha kuvuta sigara au kuacha kuvuta tumbaku ni mchakato wa kuacha uraibu wa tumbaku. Moshi wa tumbaku una nikotini, ambayo inaweza kusababisha utegemezi. Matokeo yake, uondoaji wa nikotini mara nyingi hufanya mchakato wa kuacha kuwa mgumu. Utafiti wa karibuni zaidi umeonesha kwamba njia bora zaidi ya kuacha uraibu wa kuvuta sigara ni kuacha mara moja.
Uvutaji sigara ndio sababu kuu ya vifo vinavyoweza kuzuilika na wasiwasi wa afya ya umma ulimwenguni. Uvutaji wa sigara huongeza uwezekano wa kupata magonjwa mengi, hasa ya moyo. Baadhi ya kemikali zinazotumika kutengeneza sigara husababisha kusinyaa na hata kuziba kwa mishipa ya damu, hali hii husababisha mshtuko wa moyo au kiharusi. Tafiti nyingi za kisayansi zinaonesha kuwa, watu chini ya miaka arubaini wana uwezekano mkubwa wa kupata mshtuko wa moyo ikiwa wanavuta sigara.
Mbinu za kuacha kuvuta sigara
Kuanzia mwaka 2001 hadi 2010, karibu 70% ya wavutaji sigara kule Marekani walionyesha hamu ya kuacha kuvuta sigara, na nusu yao wakiripoti kuwa walijaribu kufanya hivyo katika mwaka uliopita. Mikakati mingi inaweza kutumika kwa ajili ya kuacha kuvuta sigara, ikiwa ni pamoja na kuacha ghafla bila usaidizi ("mkakati wa bata mzinga"), kupunguza kisha kuacha, ushauri wa kitabia, na dawa kama vile bupropion, cytisine, nikotini badala ya tiba. Katika miaka ya hivi karibuni, hasa Kanada na Uingereza, wavutaji sigara wengi wameweza kubadili kutumia sigara za kielektroniki ili kuacha kuvuta tumbaku. Walakini, uchunguzi wa mwaka 2022 uligundua kuwa takriban 20% ya wavutaji sigara ambao walijaribu kutumia sigara za kielektroniki ili kuacha sigara walifanikiwa lakini 66% yao walimaliza kama watumiaji wawili wa sigara na bidhaa za vape mwaka mmoja nje.
Takribani watu 46,000 wanaoishi na watu wanaovuta sigara huvuta hewa yenye moshi wa sigara mara kwa mara, na wengi wao hufa kila mwaka kutokana na magonjwa ya moyo.
Wavutaji sigara wengi wanaojaribu kuacha hufanya hivyo bila msaada wa daktari. Hata hivyo, 3-6% tu ya majaribio ya kuacha bila usaidizi yanafanikiwa kwa muda mrefu. Uchambuzi wa kisayansi uliofanywa kutoka mwaka wa 2018 kwa majaribio 61 yaliyodhibitiwa bila mpangilio, ulionyesha kuwa kati ya watu walioacha kuvuta sigara kwa kutumia dawa (pamoja na usaidizi fulani wa tabia), takriban 20% walikuwa bado wasiovuta mwaka mmoja baadaye. Hii ni ikilinganishwa na 12% ambao hawakuacha kuvuta sigara. Utafiti ambao matokeo yake yamechapishwa katika jarida la kimatibabu la Annals of Internal Medicine unasema washiriki walioacha mara moja walikuwa na uwezekano mara 25% zaidi ya kutovuta sigara nusu mwaka baada ya kuachana na uraibu huo wakilinganishwa na walioacha uvutaji sigara taratibutaratibu.
Idara ya Afya ya Taifa Uingereza inasema njia bora zaidi ni kutenga siku fulani kuwa ya kuacha kuvuta sigara.
Ikiwa utavuta sigara tena (hii kwa Kiingereza inaitwa relapse) usipoteze tumaini. 75% ya watu wanaoacha hurudia tena kuvuta sigara. Wengi wao huacha kuvuta sigara angalau mara tatu kabla ya kufanikiwa kuacha kabisa. Kama ukirudia kuvuta usipoteze tumaini, usife moyo, pitia sababu zako za kutaka kuacha. Kisha panga tena namna ya kuacha na nini ufanye utakapopata hamu ya kuvuta tena. Badilisha shughuli au tabia ambazo zilihusiana na kuvuta sigara, kwa mfano badala ya kuchukua pumziko ili kuvuta sigara, tembea au soma kitabu.
Kama unaweza, epuka sehemu au maeneo yenye watu wanaovuta sigara. Husiana na watu wasiovuta au nenda maeneo yasiyoruhusu mtu kuvuta sigara, kama vile majumba ya sinema, majumba ya maonesho, maduka au maktaba.
Tanbihi
Afya |
174530 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Mafuta%20ya%20Mbarika | Mafuta ya Mbarika | Mafuta ya Mbarika (pia yajulikana kama Mafuta ya Mbono) ni mafuta ya mboga yaliyoshindiliwa kutoka kwenye makokwa ya mbarika. Ni kiowevu kisicho na rangi au cha rangi ya njano chenye ladha tofauti na harufu.
Yanajumuisha mchanganyiko wa triglycerides ambapo karibu 90% ya asidi ya mafuta ni ricinoleates . Asidi ya rinoleic na linoleic ni sehemu nyingine muhimu.
Matumizi
Kila mwaka, takribani tani 270,000-360,000 za mafuta ya mbarika hutolewa kwa matumizi mbalimbali. Kwa kawaida hutumiwa kama nyongeza katika vyakula, dawa, na bidhaa za utunzaji wa ngozi, na vilevile mafuta ya viwandani na mafuta ya dizeli.
Katika Misri ya kale, watu walichoma mafuta hayo katika taa, waliyatumia kama dawa ya asili ya kutibu magonjwa kama kuwasha kwa macho, na hata waliyachukua ili kuchochea uchungu wakati wa ujauzito.
Mafuta ya mbarika yametumiwa kwa mdomo ili kupunguza kuvimbiwa au kutoa matumbo kabla ya upasuaji wa matumbo.
Yanaweza kusaidia kupunguza kuvimbiwa na magonjwa ya ngozi na inaweza hata kutumika kama moisturizer asili ya ngozi na matibabu ya meno bandia.
Mafuta hayo yamekuwa yakitumika kama dawa ya kutibu magonjwa mbalimbali na kusaidia mfumo wa kingamaradhi.
Ingawa watu wengi hutumia mafuta hayo kama matibabu ya nywele kavu au nyembamba, hakuna ushahidi kwamba yanafaa kwa kuboresha afya ya nywele au kuchochea ukuaji wa nywele yanapotumiwa peke yake.
Mafuta ya Mbarika ni matibabu maarufu ya asili kwa hali ya kawaida kama vile kuvimbiwa. Mara nyingi unaweza kuyapata kati ya bidhaa za uzuri wa asili.
Tanbihi
Madawa asilia
Afya |
174535 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Petro%20Dong | Petro Dong | (1800-1862) alikuwa baba wa nyumbani ambaye alikubali kuteswa kikatili kuliko kukanyaga msalaba. Alipoagizwa achanjwe usoni neno “dini ya uongo” aliandikishwa “dini ya ukweli” akakatwa kichwa kwa hilo chini ya kaisari Tu Duc.
Ni mmojawapo kati ya Wakristo wafiadini wa Vietnam waliouawa kwa ajili ya imani yao huko Vietnam katika karne ya 17, 18 na 19 (1625–1886).
Wanatajwa pia kama Watakatifu Andrea Dũng-Lạc na wenzake 116.
Kwa nyakati tofauti, Papa Leo XIII, Papa Pius X na Papa Pius XII waliwatangaza kuwa wenye heri, halafu Papa Yohane Paulo II aliwaunganisha katika kuwafanya watakatifu wafiadini tarehe 19 Juni 1988.
Sikukuu yao huadhimishwa kwa pamoja kila tarehe 24 Novemba, lakini ya kwake mwenyewe tarehe 3 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Les Missions Etrangères. Trois siecles et demi d'histoire et d'aventure en Asie Editions Perrin, 2008, ISBN 978-2-262-02571-7
"St. Andrew Dung-Lac & Martyrs", by Father Robert F. McNamara, Saints Alive and All God's Children Copyright 1980-2010 Rev. Robert F. McNamara and St. Thomas the Apostle Church.
"Vietnamese Martyr Teaches Quiet Lessons", By Judy Ball, An AmericanCatholic.org Web Site from the Franciscans and St. Anthony Messenger Press.
Viungo vya nje
St. Andrew Dung-Lac and his 116 companions, martyrs
St. Andrew Dung-Lac An Tran
Wafiadini Wakristo
Watakatifu wa Vietnam |
174536 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Serati | Serati | Serati (pia: Cerat, Ciratus, Ceretius, Ceratus, Ceras, Gerase; alifariki 450 hivi) alikuwa askofu wa Grenoble katika Burgundy, leo nchini Ufaransa, kwa miaka kumi, akidumisha imani sahihi kati ya waumini wake dhidi ya Uario wa wavamizi wa nchi ile.
Kutokana na msimamo huo, alimshukuru Papa Leo I kwa barua aliyomtumia Patriarki Flaviani wa Konstantinopoli.
Tangu kale anaheshimiwa na Kanisa Katoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu. Heshima hiyo ilithibitishwa na Papa Pius X tarehe 9 Desemba 1903.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 6 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliofariki 450
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Ufaransa |
174542 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Yarilati | Yarilati | Yarilati (kwa Kieire: Iarlaithe mac Loga; 445 hivi - 540 hivi) alikuwa askofu katika kisiwa cha Ireland.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu. Papa Leo XIII alithibitisha heshima hiyo tarehe 19 Juni 1902.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 6 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Vyanzo vikuu
Martyrology of Donegal, ed. J.H. Todd and W. Reeves, The Martyrology of Donegal, a calendar of the saints of Ireland. Dublin, 1864. [pp. 348–9 (26 December)]
Poem ascribed to Cuimmín, ed. and tr. Whitley Stokes, "Cuimmín's poem on the saints of Ireland." ZCP 1 (1897). pp. 59–73.
Colgan, John. Acta Sanctorum Hiberniae. Leuven, 1645. 308–10.
The First Irish Life of St Brendan
ed. and tr. Whitley Stokes, Lives of Saints from the Book of Lismore. Anecdota Oxoniensia, Mediaeval and Modern Series 5. Oxford, 1890. pp. 99–116, 247–61. Based on the Book of Lismore copy.
ed. and tr. Denis O’Donoghue, Brendaniana. St Brendan the Voyager in Story and Legend. Dublin, 1893. Partial edition and translation, based on the Book of Lismore as well as copies in Paris BNF celtique et basque 1 and BL Egerton 91.
The Second Irish Life of St Brendan (conflated with the Navigatio). Brussels, Bibliothèque Royale de Belgique 4190–4200 (transcript by Mícheál Ó Cléirigh)
ed. and tr. Charles Plummer, Bethada náem nÉrenn. Lives of the Irish saints. Oxford: Clarendon, 1922. Vol. 1. pp. 44–95; vol 2.
Great Synaxaristes of the Orthodox Church: Ὁ Ἅγιος Ζαρλάθιος Ἐπίσκοπος Τούαμ Ἰρλανδίας. 6 Ιουνίου. ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ.
Vyanzo vingine
Charles-Edwards, T.M. (2007). "Connacht, saints of (act. c.400–c.800)", Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press, Sept 2004: January 2007; accessed 14 December 2008.
Mac Giolla Easpaig, Dónall (1996). "Early Ecclesiastical Settlement Names of County Galway", Galway: History and Society. Interdisciplinary essays on the history of an Irish county, ed. Gerard Moran. Dublin: Geography Publications. pp. 795–815.
Mac Mathúna, Séamus (2006). "The Irish Life of Saint Brendan: Textual History, Structure and Date", The Brendan Legend. Texts and versions, ed. Glyn Burgess and Clara Strijbosch. Leiden, Boston: Brill, pp. 117–58.
Marejeo mengine
Ó Riain, P. (ed.). Corpus Genealogiarum Sanctorum Hiberniae. Dublin Institute for Advanced Studies, Dublin 1985. pg. 26, line 150.
Congregatio de Causis Sanctorum, Index ac status causarum, Città del Vaticano 1999.
Filippo Caraffa e Giuseppe Morelli (curr.), Bibliotheca Sanctorum (BSS), 12 voll., Istituto Giovanni XXIII nella Pontificia Università Lateranense, Roma 1961-1969.
Viungo vya nje
Archive of
waliozaliwa 445
Waliofariki 540
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Ireland |
174570 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kolmani%20wa%20Dromore | Kolmani wa Dromore | Kolmani wa Dromore (pia: Mocholmóc; alifariki karne ya 6) alikuwa abati wa monasteri aliyoianzisha huko Dromore, halafu pia askofu wa mji huo katika kisiwa cha Ireland. Alijitahidi sana kueneza imani ya Kikristo katika eneo la Down.
Pengine anachanganywa na Kolmani mwingine aliyekuwa askofu katika Visiwa vya Orkney huko Uskoti na kufariki mwaka 1010 hivi.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu. Papa Leo XIII alithibitisha heshima hiyo tarehe 19 Juni 1902.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 7 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Filippo Caraffa e Giuseppe Morelli (curr.), Bibliotheca Sanctorum (BSS), 12 voll., Istituto Giovanni XXIII nella Pontificia Università Lateranense, Roma 1961-1969.
Waliofariki karne ya 6
Wamonaki
watawa waanzilishi
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Ireland |
174571 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kolmani%20wa%20Orkney | Kolmani wa Orkney | Kolmani wa Orkney (alifariki 1010 hivi) alikuwa askofu wa visiwa hivyo vya Uskoti kuanzia mwaka 994 .
Pengine anachanganywa na Kolmani mwingine aliyekuwa abati wa Dromore huko Ireland na kufariki katika karne ya 6.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 6 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Filippo Caraffa e Giuseppe Morelli (curr.), Bibliotheca Sanctorum (BSS), 12 voll., Istituto Giovanni XXIII nella Pontificia Università Lateranense, Roma 1961-1969.
waliozaliwa karne ya 10
Waliofariki 1010
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Uskoti |
174572 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Gilbati%20wa%20Neuffonts | Gilbati wa Neuffonts | Gilbati of Neuffonts, O. Praem. (Auvergne, leo nchini Ufaransa, mwishoni mwa karne ya 11 - Saint-Didier-la-Forêt, Ufaransa, 6 Juni 1152) alikuwa mkabaila aliyeishi kama mkaapweke kwa miaka michache kabla hajajiunga na shirika la Wakanoni wa Premontree, na kufanywa abati.
Kabla ya kutawa alikuwa na mke na binti mmoja akashiriki katika vita vya Msalaba (1146). Baada ya kukubaliana na mwenzake wa ndoa, alianzisha monasteri ya kike huko Aubeterre iliyoongozwa kwanza na mke wake, halafu na binti yao. Alianzisha pia hospitali kwa ajili ya wakoma na monasteri ya kiume huko Neufforts.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu. Papa Benedikto XIII alithibitisha heshima hiyo tarehe 22 Januari 1728.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 6 Juni
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Jean-Claude Souliac, Gilbert, saint patron du Bourbonnais, Charroux, Éditions des Cahiers bourbonnais, 1996.
Jean-Claude Souliac, Bulletin historique et scientifique de l'Auvergne, 1933.
Rosa Giorgi, Le petit livre des saints, Paris, Larousse, 2006, p. 340. ISBN|2-03-582665-9
Johann Samuel Ersch, Johann Gottfried Gruber u. a.: Gilbert der Heilige. In: Allgemeine Encyklopadie der Wissenschaften und Kunste. Section 1, Theil 67. Brockhaus, Leipzig 1858, S. 200.
Viungo vya nje
https://premontre.org/about-us/saints-and-blesseds-page/?item=1114
http://www.premontre.org/subpages/hagiologion/hag-viti/hggilbert.htm
Waliozaliwa karne ya 11
Waliofariki 1152
wakaapweke
Watawa waanzilishi
Wapremontree
Watakatifu wa Ufaransa |
174621 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Fortunato%20wa%20Fano | Fortunato wa Fano | Fortunato wa Fano (aliishi karne ya 6) alikuwa askofu wa Fano katika Italia ya Kati.
Alijitahidi kukomboa watumwa hata kwa kuingia madeni ambayo Papa Gregori I alimruhusu kuyalipa hata kwa kuuza vyombo vya ibada.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake ni tarehe 8 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa karne ya 6
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Italia |
174624 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Ukristo%20wa%20Kisiria | Ukristo wa Kisiria | Ukristo wa Kisiria (kwa Kiingereza Syriac Christianity; kwa Kisyria ܡܫܝܚܝܘܬܐ ܣܘܪܝܝܬܐ / Mšiḥoyuṯo Suryoyto au Mšiḥāyūṯā Suryāytā) ni aina ya Ukristo wa Mashariki ambayo imestawi kwanza katika lugha ya Kiaramu na matawi yake mbalimbali.
Lugha hiyo, pamoja na Kigiriki na Kilatini, ni lugha muhimu zaidi ya Ukristo wa karne za kwanza, ikiheshimika pia kwa sababu ndiyo lugha mama ya Yesu na ya mitume wake wengi, kama si wote. Lugha hiyo ilienea na kutawala mawasiliano kutoka Antiokia upande wa magharibi hadi Seleucia-Ctesiphon, mji mkuu wa Milki ya Wasasani upande wa mashariki. Eneo hilo, lililojumlisha Syria, Lebanoni, Israeli/Palestina, Iraq na sehemu za Uturuki na Iran za leo, lilikuwa linagombaniwa kwa muda mrefu na Dola la Roma Mashariki na hiyo milki ya Wasasani.
Maandishi muhimu zaidi ya mababu wa Kanisa kwa lugha hiyo yanapatikana katika mkusanyo Patrologia Orientalis.
Historia
Tangu wakati wa Mitume Ukristo ulienezwa kwa lugha ya Kiaramu na jamii yake kutoka Yerusalemu hadi sehemu nyingi zilizoitumia, ingawa ushahidi wa hakika ni mdogo hadi karne ya 3. Katika mtaguso wa kwanza wa Nisea (325) walishiriki maaskofu 20 kutoka Syria na 1 kutoka Uajemi, nje ya Dola la Roma.
Katika karne ya 5 Ukristo wa Kisiria ulijitenga na umoja wa Kanisa. Hawakuwa tena waamini binafsi walioshika msimamo tofauti na ule rasmi, bali Wakristo karibu wote wa nchi fulani chini ya maaskofu wao ndio waliojitenga.
1. Kufuatana na mtaguso wa Efeso (431), Wakristo wa nje ya Dola la Roma upande wa mashariki (Mesopotamia, Uajemi n.k.) walijitenga na kuendeleza maisha ya Kikristo chini ya dhuluma za Dola la Uajemi, huku wakieneza habari njema mbali zaidi na zaidi, hadi China na Indonesia.
Hadi leo, warithi wa Ukristo huo wanafuata liturujia ya Mesopotamia. Ni kama milioni 5, wengi wakiwa Kerala (India Kusini).
2. Kwa sababu ya matatizo ya ndani ya dola la Roma la Mashariki mafarakano yalitokea hata katika nchi ya Siria na nyinginezo zilizokuwa chini ya Kaisari wa Bizanti. Katika nchi hizo, baada ya mtaguso wa Kalsedonia (451), sehemu kubwa ya Wakristo walijitenga na kuendelea kama Kanisa la kitaifa.
Hadi leo, warithi wa Ukristo huo wanafuata liturujia ya Antiokia. Hao ni wengi zaidi.
Katika hali hiyo ya mafarakano, mbali ya dhuluma kutoka kwa Dola la Uajemi, ilitokea kwamba Muhammad aliunganisha makabila yote ya Waarabu kwa jina la Mungu mmoja, (kwa Kiarabu: Allah). Alipofariki mwaka 632 Waarabu walishambulia maeneo jirani ya Waroma wa Bizanti na ya Waajemi. Miaka mia moja baada ya kifo cha Muhamad sehemu kubwa ya dunia kati ya Moroko na Bonde la Indus (leo Pakistan) ilikuwa chini ya Uislamu.
Uislamu ulienea haraka sana kwa nguvu ya kijeshi katika nchi hizo, ambazo baadhi, kama Syria, zilikuwa na Wakristo wengi. Mwanzoni walikuja Waarabu kadhaa tu: walichukua madaraka ya serikali kuu na kujenga makambi ya kijeshi katika kila nchi. Vijana wa Kiarabu walifuata baba zao wakiitikia wito wa dini uliokuja pamoja na nafasi ya kupata maisha nafuu. Mbali ya nguzo tano za Uislamu, walifundishwa kwamba ikiwa watakufa katika vita vitakatifu watapokewa na Mungu kama mashahidi wa imani na kuingia Paradiso moja kwa moja. Lakini wasipokufa vitani watakuwa matajiri wakitawala nchi mpya na kupokea kodi za wenyeji wasio Waislamu. Imani ya aina hii iliwapa nguvu kweli na iliendelea kuvuta Waarabu wengi kutoka kwao kuhamia hadi Asia ya Kati.
Kwa kawaida Wakristo hawakulazimishwa kuacha imani yao. Viongozi wa Waarabu washindi walifanya mikataba na maaskofu wa Kikristo katika maeneo waliyoyateka. Wakristo waliahidiwa ulinzi wa makanisa yao wakiambiwa wanaweza kuendelea na mila na desturi walivyozoea. Lakini hawakuwa na haki zote za uraia. Wasio Waislamu walijiona wanabaguliwa mbele ya Waislamu. Walitozwa kodi kubwa ya pekee. Mahakamani hawakuweza kushuhudia dhidi ya Mwislamu, walilazimishwa kuvaa nguo za pekee tofauti na Waislamu, walikataliwa kupanda farasi, kujenga makanisa mapya, au kutumia kengele makanisani. Waislamu walipata kipaumbele katika mambo yote. Hivyo polepole wenyeji walianza kutumia lugha ya Kiarabu pamoja na kujiunga na Uislamu. Aliyejiunga na Uislamu na kujifunza Kiarabu alikubaliwa lakini Wakristo wenyeji waliotunza urithi wao walibaguliwa. Bila shaka wazazi wengine walitumaini kuwasaidia watoto wao wapate maendeleo maishani wakifuata dini ya watawala.
Masharti ya kujiunga na Uislamu ni rahisi. Hakuna mafundisho magumu, mwanzoni inatosha kutamka "shahada" ya Kiislamu ambayo ni fupi sana: As-haddu inna la ilaha ila allah, wa Muhamad rasul ullah. (Nakiri ya kwamba Mungu ndiye mmoja tu, na Mohamad ni mtume wa Mungu). Lakini baadaye haiwezekani kurudi katika Ukristo maana sheria ya Kiislamu inaruhusu Mkristo kugeuka Mwislamu lakini inakataza kwa adhabu ya kifo Mwislamu asitoke katika imani hiyo na kufuata dini nyingine.
Mara kwa mara upande wa watawala na wakubwa yalijitokeza matendo mabaya, kama makanisa kubomolewa au kugeuzwa misikiti, n.k. Kwa mfano msikiti mkuu wa Dameski (Siria) ulikuwa zamani Kanisa la Mt. Yohane Mbatizaji. Mwanzoni Waarabu waliahidi kuliheshimu, lakini mtawala aliyefuata alitaka jengo kubwa lililopatikana mjini kwa ajili ya ibada yake.
Vipindi vya kulazimisha vilitokea tena na tena, hasa baada ya mataifa mapya kuwa Waislamu. Waarabu wenyewe walionyesha ustahimilivu zaidi kwa wenye imani nyingine (Wakristo, Wayahudi n.k.). Lakini Waturuki, Waajemi na Wamongolia baada ya kuwa Waislamu walikuwa wakali. Hasa vipindi vya vita vya msalaba kati ya Wakristo kutoka Ulaya na Waturuki viliongeza uchungu kwa Wakristo waliokuwa chini ya utawala wa Kiarabu. Katika vipindi hivyo Wakristo chini ya Waislamu waliweza kuangaliwa kama wasaliti na kuteswa, makanisa yao kubomolewa n.k. Majaribio yote ya kupigania uhuru yaligandamizwa vikali.
Pamoja na Wakristo wengi kugeuka Waislamu, umisionari kwa mataifa mengine ya Asia ulizuiwa na dola la Kiislamu lililozunguka karibu pande zote nchi za Kikristo. Hata hivyo wamisionari wa Kanisa la Mesopotamia na Uajemi walikuwa wameshahubiri kote Asia ya Kati hadi China na Indonesia.
Lakini huko Asia makabila na mataifa mapya walipokea Uislamu, mara nyingi kwa njia ya vita. Makabila hayo ya Waturuki na Wamongolia yalifuata imani ya Kiislamu kwa ukali kuliko Waarabu wenyewe. Walilazimisha wote waliokuwa na imani tofauti (Wakristo, Wabuddha au wafuasi wa dini za jadi) wawe Waislamu. Mtawala Mwislamu wa Wamongolia, Timur, aliua Wakristo lukuki na kubomoa makanisa elfu kadhaa alipofanya vita vyake Asia ya Kati. Katika vita hivyo Ukristo wa Asia ya Kati uliharibika kabisa. Maeneo makubwa yalichomwa moto, watu walilazimishwa kwa upanga kuwa Waislamu au kuuawa. Mnamo mwaka 1400 Ukristo wa Asia ulibaki katika Mashariki ya Kati tu (Asia ya Magharibi) pamoja na India Kusini (jimbo la Kerala).
Tanbihi
Marejeo
Viungo vya nje
Jacobite Syrian Church
– Translation into English Syriac Christianity on WikiSyr
Qambel Maran- Syriac chants from South India- a review and liturgical music tradition of Syriac Christians revisited
Traditions and rituals among the Syrian Christians of Kerala
Audio Aramaic-Bible
The Center for the Study of Christianity: A Comprehensive Bibliography on Syriac Christianity
Historia ya Ukristo
Historia ya Asia |
174628 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Funguvisiwa%20la%20Bismarck | Funguvisiwa la Bismarck | Funguvisiwa la Bismarck (kwa Kiingereza: Bismarck Archipelago) ni funguvisiwa la kaskazini mwa Papua Guinea Mpya. Vingi vina asili ya volikano.
Eneo lote ni la kilometa mraba 49,700.
Marejeo
Firth, Stewart (1983). New Guinea Under the Germans. Carlton, Australia: Melbourne University Press. .
Howe, K. R., Robert C. Kiste, Brij V. Lal, eds. (1994). Tides of History: The Pacific Islands in the Twentieth Century. Honolulu: University of Hawaii Press. .
King, David et al. (1982). Papua New Guinea Atlas: A Nation in Transition. Bathurst, Australia: R. Brown and the University of Papua New Guinea. .
Moore, Clive (2003). New Guinea: Crossing Boundaries and History. Honolulu: University of Hawaii Press. .
Ryan, Peter, ed. (1972). Encyclopedia of Papua New Guinea. 3 volumes; Vol I: A – K, maps, black and white illustrations, xv + 588pp. Vol II: l – Z, maps, black and white illustrations, 589–1231pp. Vol III: Index, folding colour map in rear pocket, map, colour illustration, v + 83pp. Carlton, Australia: Melbourne University Press. .
Visiwa vya Pasifiki
Papua Guinea Mpya |
174629 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Funguvisiwa%20la%20Karolini | Funguvisiwa la Karolini | Funguvisiwa la Karolini (kwa Kiingereza: Caroline Islands) ni funguvisiwa la Mikronesia lililosambaa sana katika Bahari ya Pasifiki hadi umbali wa kilomita 3,540. Ni visiwa vidogo 500 hivi vyenye asili ya matumbawe.
Sehemu kubwa ni ya Shirikisho la Mikronesia, ila Palau ni nchi huru ya pekee.
Historia
Visiwa vimekaliwa na watu tangu miaka 4,000 iliyopita, hasa kutoka Rasi ya Malay na visiwa vya Indonesia. Wengine wametokea visiwa vya Polinesia.
Kisiwani Yap kulitokea dola na utawala wa kifalme.
Tangu kufika kwa Wahispania katika karne ya 16 visiwa vilikuwa chini ya ubwana wa nje lakini maisha ya kawaida yaliendelea bila mabadiliko makubwa kwa muda mrefu.
Mwisho wa karne ya 19 Hispania iliuza koloni hilo kwa Ujerumani; utawala wa Kijerumani ulikwisha katika Vita vikuu vya kwanza ukachukuliwa na Japani hadi mwisho wa Vita vikuu vya pili.
Japani ilifuatwa na Marekani iliyoendelea kutawala kwa niaba ya UM hadi uhuru (mwaka 1986 kwa shirikisho na 1994 kwa Palau).
Tanbihi
Viungo vya nje
Visiwa vya Pasifiki
Shirikisho la Mikronesia
Palau |
174630 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Kisiwa%20cha%20Iona | Kisiwa cha Iona | Kisiwa cha Iona ni kisiwa kidogo magharibi kwa Uskoti Kaskazini kilicho maarufu kutokana na monasteri iliyoanzishwa huko na Kolumba mwaka 563.
Kwa karne tatu monasteri hiyo ya Ukristo wa Kikelti ilipata kuwa kituo muhimu cha uinjilishaji kwa Uskoti mzima (Wapikti na Waskoti wa kale) na hata mbali zaidi.
Vyanzo
Christian, J & Stiller, C (2000), Iona Portrayed – The Island through Artists' Eyes 1760–1960, The New Iona Press, Inverness, 96pp, numerous illustrations in B&W and colour, with list of artists.
Dwelly, Edward (1911). Faclair Gàidhlig gu Beurla le Dealbhan/The Illustrated [Scottish] Gaelic- English Dictionary. Edinburgh. Birlinn. .
Gregory, Donald (1881) The History of the Western Highlands and Isles of Scotland 1493–1625. Edinburgh. Birlinn. 2008 reprint – originally published by Thomas D. Morrison. .
Hunter, James (2000). Last of the Free: A History of the Highlands and Islands of Scotland. Edinburgh. Mainstream.
Johnson, Samuel (1775). A Journey to the Western Islands of Scotland. London: Chapman & Dodd. (1924 edition).
Marsden, John (1995). The Illustrated Life of Columba. Edinburgh. Floris Books. .
Murray, W. H. (1966). The Hebrides. London. Heinemann.
Ó Corráin, Donnchadh (1998) Vikings in Ireland and Scotland in the Ninth Century CELT.
Watson, W. J., The History of the Celtic Place-names of Scotland. Reprinted with an introduction by Simon Taylor, Birlinn, Edinburgh, 2004. .
Marejeo mengine
Campbell, George F. (2006). The First and Lost Iona. Glasgow: Candlemas Hill Publishing. (and on Kindle).
Herbert, Maire (1996). Iona, Kells and Derry: The History and Hagiography of the Monastic familia of Columba. Dublin: Four Courts Press.
MacArthur, E Mairi, Iona, Colin Baxter Island Guide (1997) Colin Baxter Photography, Grantown-on-Spey, 128pp.
Viungo vya nje
Visit Mull & Iona (Official tourism website for the Isles of Mull and Iona)
Isle of Iona, Scotland (A visitors guide to the Isle)
The Iona Community
Computer-generated virtual panorama Summit of Iona Index
Photo Gallery of Iona by Enrico Martino
National Trust for Scotland property page
visiwa vya Atlantiki
visiwa vya Uskoti |
174631 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Mitume%20kumi%20na%20wawili%20wa%20Ireland | Mitume kumi na wawili wa Ireland | Mitume kumi na wawili wa Ireland walikuwa wachache bora kati ya maelfu ya wanafunzi wa Finiani wa Clonard (470-549) katika monasteri ya Clonard, Ireland, kituo muhimu sana cha Ukristo wa Kikelti.
Majina yao
Kieran wa Saighir
Kieran Kijana
Brendan wa Birr
Brendan Baharia
Kolumba wa Terryglass
Kolumba wa Iona
Berchan
Ruadan
Senan
Ninnidh
Laisren
Keneth
Tanbihi
Marejeo
Dá apstol décc na hÉrenn, ed. See also pp. xxiv–xxv (vol. 1).
.
Viungo vya nje
waliofariki karne ya 6
wamonaki
watakatifu wa Ireland |
174632 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Landeriko | Landeriko | Landeriko (kwa Kifaransa: Landry; alifariki Paris, Ufaransa, 656 hivi) alikuwa askofu wa ishirini na nane wa mji huo kuanzia mwaka 650 hadi kifo chake.
Ili kusaidia fukara wakati wa njaa aliuza hata vyombo vya ibada na kujenga hospitali karibu na kanisa kuu.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 10 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
François De Vriendt, Saint Landry, évêque de Paris, dans Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclésiastiques, t. 30, Paris, 2008, col. 289-292.
Viungo vya nje
Saints of the Day, June 10: Landericus (Landry) of Paris at SaintPatrickDC.org
Waliofariki 656
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Ufaransa |
174633 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Itamari%20wa%20Rochester | Itamari wa Rochester | Itamari wa Rochester (kwa Kiingereza: Ithamar, Ythamar; alifariki Rochester, 656/664 ) alikuwa askofu wa Kanisa Katoliki katika mji huo wa Uingereza, wa kwanza mwenye asili ya Kigermanik.
Aling'aa kwa elimu na ugumu wa maisha
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki, Waorthodoksi na Waanglikana kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 10 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Viungo vya nje
Waliofariki 656
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Uingereza |
174634 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Bogumili | Bogumili | Bogumili (alifariki Dobrowo, Polandi, 10 Juni 1192) alikuwa askofu mkuu wa Gniezno, miaka 1170-1182, lakini miaka yake ya mwisho aliishi kama mkaapweke mwenye maisha magumu .
Tangu kale anaheshimiwa na Kanisa Katoliki kama mtakatifu. Heshima hiyo ilithibitishwa na Papa Pio XI tarehe 27 Mei 1925.
Sikukuu yake ni tarehe 10 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa karne ya 12
Waliofariki 1192
Maaskofu Wakatoliki
Wakaapweke
Watakatifu wa Poland |
174635 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Alida%20Mkoma | Alida Mkoma | Alida Mkoma (pia: Aleydis, Alix, Alice, Adelaide; Schaerbeek, leo nchini Ubelgiji 1120 hivi - Ixelles, Ubelgiji, 11 Juni 1150), alikuwa bikira wa shirika la Wasitoo ambaye akiwa na umri wa miaka 22 alipatwa na ukoma, hivyo akalazimika kuishi upwekeni. Polepole alipotewa na uwezo wa kuona na kutumia viungo vyake vyote isipokuwa kinywa ili aweze kuimba sifa za Mwenyezi Mungu.
Tarehe 14 Machi 1907 Papa Pius X alithibitisha heshima ya mtakatifu ambayo Wakatoliki walimpa tangu zamani.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 11 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Vyanzo
Latin Critical edition: "De B. Aleyde Scharembekana, Sanctimoniali Ordinis Cisterciensis, Camerae Iuxta Bruxellam", in Acta Sanctorum, edited by Godfrey Henschen, 477–83. Paris: Société des Bollandistes, 1688; repr. 1969.
Modern English translation: Life of St Alice of Schaerbeek. Translated by Martinus Cawley, O.C.S.O. Lafayette, OR: Our Lady of Gaudalupe Abbey, 2000. Excerpts of the translation are available to read online:
Marejeo mengine
Campion, Eleanor, O.C.S.O. "Bernard and Alice the Leper: An Odor of Life for Some." Cistercian Studies Quarterly 39, no. 2 (2004): 127–39.
Cawley, Martinus. "Introduction." In Life of St Alice of Schaerbeek, edited by Martinus Cawley, v-xxx. Lafayette, OR: Our Lady of Gaudalupe Abbey, 2000.
Krahmer, Shawn Madison. "Redemptive Suffering: The Life of Alice of Schaerbeek in a Contemporary Context." In Maistresse of My Wit: Medieval Women, Modern Scholars, edited by Juanita Ruys and Louise d’Arcen, 267–93. Turnhout: Brepols, 2004.
Madison, Shawn. "Suffering, Sacrifice, and Stability: "The Life of Aleydis of Schaerbeek" in a Contemporary Context ". Magistra 8, no. 2 (2002): 25-44.
Mikkers, Edmund. O.C.S.O. "Meditations on the "Life" of Alice of Schaerbeek ". In Hidden Springs: Cistercian Monastic Women, edited by John A. Nichols and Lillian Thomas. O.C.S.O. Shank. Medieval Religious Women, 395-413. Kentucky: Cistercian Publications, 1995.
Scholl , Edith, O.C.S.O. "The Golden Cross: Aleydis of Schaerbeek." In Hidden Springs: Cistercian Monastic Women, edited by John A. Nichols and Lillian Thomas. O.C.S.O. Shank. Medieval Religious Women, 377–93. Kentucky: Cistercian Publications, 1995.
Spencer-Hall, Alicia. "Christ’s Suppurating Wounds: Leprosy in the Vita of Alice of Schaerbeek († 1250)." In ‘His Brest Tobrosten’: Wounds and Wound Repair in Medieval Culture, edited by Kelly DeVries and Larissa Tracy, 389–416. Leiden: Brill, 2015.
Viungo vya nje
http://my.homewithgod.com/israel/lidwina/
Saint Lydwina of Schiedam (Patron Saint Index)
Saint Lydwine of Schiedam, by J.K. Huysmans (translated from the French by Agnes Hastings), 1923, Kegan Paul, Trench, Trubner & Co., London. Reprinted 1979, TAN Books and Publishers, Rockford, Illinois, ISBN 0-89555-087-3
Waliozaliwa 1220
Waliofariki 1250
Mabikira
Wamonaki
Wabenedikto
Wasitoo
Watakatifu wa Ubelgiji |
174691 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Eskil%20wa%20Tuna | Eskil wa Tuna | Eskil wa Tuna (Uingereza, karne ya 10 - Uswidi, karne ya 11) alikuwa askofu mmisionari huko Uswidi hadi alipouawa kwa kupigwa mawe mwaka 1038 au 1080.
Tangu kale anaheshimiwa na Kanisa Katoliki kama mtakatifu mfiadini.
Sikukuu yake ni tarehe 12 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Toni Schmid, "Eskil", Svenskt biografiskt lexikon, vol. 14, p. 518-522.
The Diocese of Strängnäs, Strängnäs domkyrkas historia, Pamphlet available from the Diocese
waliozaliwa karne ya 10
Waliofariki karne ya 11
Wamisionari
Maaskofu Wakatoliki
wafiadini Wakristo
Watakatifu wa Uingereza
Watakatifu wa Uswidi |
174692 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Odulfi | Odulfi | Odulfi (pia: Odwulf, Odulf, Odulph, Odulfo, Odulphus ; alifariki Utrecht, Uholanzi, 865 hivi) alikuwa padri wa shirika la Waaugustino kutoka Brabant Kaskazini aliyeinjilisha kwa mafanikio Wafrisia.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake ni tarehe 12 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Vyanzo
Waliofariki 865
Waaugustino
Mapadri
Wamisionari
Watakatifu wa Uholanzi |
174693 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Rambati | Rambati | (pia: Rambert, Ragnebert, Ragnebertus; alifariki karibu na Lyon, Ufaransa, 13 Juni 680) alikuwa mkabaila mwenye maadili ya hali ya juu ambaye alichukiwa na mkuu wa ikulu hata akafungwa na hatimae kuuawa.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu mfiadini.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 13 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
waliozaliwa karne ya 7
Waliofariki 680
Wafiadini Wakristo
Watakatifu wa Ufaransa |
174733 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Salmodi | Salmodi | Salmodi (pia: Psalmodius, Psalmet, Sauman, Saumay; aliishi karne ya 7) alikuwa mkaapweke karibu na Limoges, Akwitania, leo nchini Ufaransa.
Alitokea funguvisiwa la Britania (Ireland au Uskoti), akiwa mwanafunzi wa Brendan .
Tangu kale ameheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake ni tarehe 13 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa karne ya 7
Waliofariki 690
wakaapweke
Watakatifu wa Ireland
watakatifu wa Uskoti
Watakatifu wa Ufaransa |
174734 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Aventino%20wa%20Larboust | Aventino wa Larboust | Aventino wa Larboust (Bagnères-de-Luchon, 780 hivi - Saint-Aventin, 13 Juni karne ya 8) alikuwa mkaapweke katika bonde la Larboust, kwenye milima ya Pirenei, kusini mwa Ufaransa, hadi alipouawa na Waislamu.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu mfiadini.
Sikukuu yake inaadhimishwa kila tarehe 13 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Paul Guérin et François Giry, « 13 juin : saint Aventin, apôtre de la Gascogne et martyr », dans Les petits Bollandistes Vies des saints de l'Ancien et du Nouveau Testament : Du 19 mai au 13 juin, t. 6, Bloud et Barral libraires-éditeurs, 1882, 654+VIII, p. 607-611
Notice historique sur Saint-Aventin d'Aquitaine, martyr, par un prêtre du diocèse, Toulouse, Bon et Privat, 1850 ; rééd. Montréjeau, imp. Fabbro, 1988
Waliozaliwa 780
Waliofariki karne ya 8
Wakaapweke
wafiadini Wakristo
Watakatifu wa Ufaransa |
174745 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Fortunati%20wa%20Napoli | Fortunati wa Napoli | (alifariki karne ya 4) alikuwa askofu wa Napoli, Italia, labda katika miaka 347-359.
Anasifiwa kwa uaminifu wake kwa imani sahihi dhidi ya Uario .
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 14 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliofariki 359
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Italia |
174747 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Bungo%20mpenda-giza | Bungo mpenda-giza | Bungo wapenda-giza au madundu ni mbawakawa wa familia Tenebrionidae katika nusuoda Polyphaga ya oda Coleoptera. Kama bungo wote wanaweza kuwa wakubwa lakini wadogo pia. Baadhi ya spishi zinaweza kuwa haribifu, kama vile bungo wa unga (inayojulikana zaidi kama mnyoo wa unga). Kuna spishi zaidi ya 20,000 duniani kote; idadi ya spishi za Afrika ya Mashariki haijahesabiwa.
Maelezo
Kwa ujumla, mbawakawa hawa wanafanana sana na mbawakawa wa wastani. Katika ukaguzi wa karibu, sifa zifuatazo zinaweza kutambuliwa:
Vipapasio vina pingili 11 na vina umbo la uzi, la kishada cha shanga au vyenye kirungu kidogo.
Ubapa wa chini wa pingili ya kwanza ya fumbatio (sterniti) haukugawanywa na koxa za nyuma.
Macho yamegawanywa na mwinuko wa mbele.
Tarsi zina pingili tano katika jozi ya kwanza na ya kati na nne katika jozi ya nyuma (5-5-4); kucha za tarsi ni rahisi.
Lava ni ndefu, nyembamba na ya umbo la mcheduara na wana kutikulo yenye siklerotini nyingi. Kwa kawaida huwa na rangi ya manjano hadi rangi ya machungwa isiyoiva.
Biolojia na ekolojia
Kama jina lao linavyoonyesha, wapevu hupenda kukaa mahali penye giza kama vile chini ya takataka au mawe, kwenye nyufa na mashimo. Wapevu na lava wa spishi nyingi ni wakulavyote wanaokula majani yanayooza, ubao unaooza, dutu bichi ya mimea, wadudu waliokufa na kuvu. [10] Wengine wamebobea katika kula nyoga. Spishi nyingi kubwa zaidi haziruki, mara nyingi kwa sababu mabawa yao mangumu ya mbele yameunganishwa pamoja, haswa katika maeneo makavu, ili kupunguza uvukizaji. Wapevu wa spishi nyingi huishi muda mrefu zaidi kuliko wadudu wengine wengi, kama miezi sita hadi miaka miwili.
Lava wanaoishi ardhini huitwa nyunguwaya bandia (nyunguwaya wa kweli ni lava za bungo-fyatuo). Wanakula dutu za kikaboni zinazooza lakini pia wanaweza kusababisha hasara kwa kula mbegu zinazoota na kutafuna mizizi na machipukizi ya miche. Mara nyingi wao ni chanzo kinono cha chakula cha ndege na mamalia wadogo. Lava wengine hula nafaka iliyohifadhiwa na bidhaa zingine kama unga, nafaka za kiamshakinywa, tambi, biskuti, maharagwe na makokwa. Hawa huitwa minyoo ya unga, ikiwa ni pamoja na wale wa bungo mwekundu wa unga (Tribolium castaneum).
Bungo wapenda-giza ni sehemu muhimu ya kina wadudu wa jangwani pamoja na bungo-mavi. Wale walio katika Jangwa la Namib wamebadilika kwa njia ambayo hukusanya matone ya ukungu yanayowekwa kwenye mabawa yao. Matone yanapokusanyika, maji hutiririka chini ya mgongo wa bungo hadi kwenye sehemu za kinywa, ambapo yanamezwa.[14]
Spishi zilizochaguliwa za Afrika ya Mashariki
Orientochile elegans
Pycnocerus passerini
Strongylium mirabile
Tenebrio giganteus
Tenebrio molitor
Tribolium castaneum
Picha
Mbawakawa |
174759 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Lotari%20wa%20Seez | Lotari wa Seez | (pia: Lother, Lotharie au Lohier; 685 - 15 Juni 756) alikuwa askofu wa 16 wa Seez, katika Ufaransa wa leo, hadi alipoamua kwenda kuishi upwekeni.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe ya kifo chake.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
waliozaliwa 685
Waliofariki 756
Maaskofu Wakatoliki
wakaapweke
Watakatifu wa Ufaransa |
174760 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Isfridi | Isfridi | Isfridi, O.Prem. (1115 - Ratzeburg, Holstein, Ujerumani, 15 Juni 1204) alikuwa askofu wa 3 wa Ratzeburg kutoka shirika la Wapremontree, ambaye, huku akidumisha nidhamu ya kitawa, aliinjilisha Wavendi .
Ndiyo sababu tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu. Papa Benedikto XIII alithibitisha heshima hiyo mwaka 1725.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 15 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
waliozaliwa 1115
Waliofariki 1204
wapremontree
maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Ujerumani |
174766 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Bobsledi | Bobsledi | Bobsledi (vilevile bobsleigh kutoka Kiingereza) ni aina ya mchezo wa Olimpiki unaohusisha timu ya watu wanaojitupa katika gari dogo la kusukuma lenye umbo la mstatili (bobsled). Maarufu sana nyakati za baridi. Ushindanishwaji wake huwa kwenye njia iliyotengenezwa katika barafu au utando wa baridi. Bobsledi inaweza kuwa mchezo wa kusisimua na unaohitaji ustadi mkubwa na ushirikiano kati ya wanariadha wa timu.
Hapa kuna maelezo zaidi kuhusu bobsledi:
Gari la Bobsled: Bobsledi ni gari la kushusha / kupoza baridi lenye muundo wa umbo la mstatili na lenye mawasiliano ya kushikilia baridi vizuri. Kuna aina tofauti za bobsledi, ikiwa ni pamoja na bobber-4 (kwa timu ya watu wanne) na bobber-2 (kwa timu ya watu wawili).
Timu: Timu ya bobsledi ina jumla ya wanariadha wanaojumuisha dereva na wale wanaojipanga ndani ya bobsledi. Dereva anadhibiti mwelekeo na kasi ya bobsledi wakati wa kushuka kwenye njia.
Njia: Njia ya bobsledi hutengenezwa kwenye barafu au utando wa baridi. Njia hizi zina vipengele, sehemu zenye mwinuko, haraka, pia zinaweza kuhusisha sehemu za kugeuza na changarawe ili kuongeza chachu ya mchezo.
Shindano: Katika shindano la bobsledi, timu huanza kukimbiza mbio chombo kutoka juu ya mwinuko na kuingia kwenye bobsledi kwa kuchumpayao. Wanariadha hujaribu kushika nafasi za ndani ya gari ili kupunguza upinzani wa hewa. Dereva anatumia mbinu za kuendesha kubadilisha mwelekeo na kasi ya bobsledi wakati wa kushuka kwenye njia.
Kasi na Usalama: Bobsledi inaweza kufikia kasi kubwa sana wakati wa kushuka, na kwa sababu hiyo, usalama ni jambo muhimu sana. Wanariadha wanavaa vifaa vya kinga, na kuna kanuni kali za usalama zinazosimamiwa katika mchezo huu.
Historia: Bobsled ulianza katika miaka ya 1870 huko Uswisi na baadaye ukawa mchezo maarufu wa barafu. Leo, bobsledi ni sehemu ya Michezo ya Olimpiki ya majira ya baridi na inashirikisha timu kutoka duniani kote.
Picha mbalimbali
Michezo ya Olimpiki |
174767 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Jon%20Turteltaub | Jon Turteltaub | Jon Turteltaub ni mwongozaji na mtayarishaji maarufu wa filamu kutoka Marekani. Alizaliwa mnamo Agosti 8, 1963, huko New York City, New York], Marekani. Akiwa na asili ya Italia katika familia ya wasanii, Jon alionyesha uwezo wa kuongoza na kuunda hadithi mapema katika maisha yake.
Baada ya kumaliza masomo yake ya shule ya upili, Jon Turteltaub aliendelea na masomo yake ya chuo kikuu katika Chuo Kikuu cha Wesleyan, ambapo alisomea sanaa ya maigizo na uongozaji wa filamu. Elimu yake ya chuo kikuu ilimpa msingi imara wa uelewa wa sanaa na uigizaji, ambapo ulimsaidia kuendeleza kazi yake katika tasnia ya filamu.
Kazi ya Jon Turteltaub katika tasnia ya filamu imejulikana kwa ubunifu wake na uwezo wa kuwafikishia watazamaji hadithi zenye kugusa mioyo na burudani. Baadhi ya filamu zake maarufu ni pamoja na "Cool Runnings" (1993), ambayo iliiangazia hadithi ya kweli ya timu ya mbio za sledi kutoka nchi ya Jamaica kushiriki katika Michezo ya Olimpiki ya majira ya baridi. Filamu hii ilikuwa kichekesho cha moyo na inayojenga ujasiri.
"Phenomenon" (1996) ni nyingine iliyofanikiwa sana katika mkusanyiko wake, inaigiza John Travolta kama mwanaume wa kawaida ambaye anapata uwezo wa kipekee wa kujifunza na kufanya mambo ya ajabu baada ya tukio la kimya kimya. Filamu hii ilikuwa na ujumbe wa kusisimua kuhusu nguvu ya maarifa na uelewa.
Jon Turteltaub pia alishiriki katika utengenezaji wa safu ya filamu za "National Treasure" (2004) na "National Treasure: Book of Secrets" (2007), ambazo zinajumuisha uchunguzi wa siri za kihistoria na hazina kubwa za taifa la Marekani. Filamu hizi zilileta pamoja historia, vitisho, na hadithi za uchunguzi kwa njia ya kufurahisha na kusisimua.
Katika "The Sorcerer's Apprentice" (2010), Jon Turteltaub aliendelea kuonyesha ujuzi wake wa kuongoza filamu za vitisho na hatua. Filamu hii inaigiza Nicolas Cage na inategemea hadithi ya mwanafunzi wa uchawi ambaye anajifunza kutoka kwa mchawi mkongwe.
Kupitia kazi yake ya kuigiza na kuongoza, Jon Turteltaub ameleta burudani na mafanikio kwa watazamaji ulimwenguni kote. Amekuwa mmoja wa waongozaji wa filamu wanaoheshimiwa sana katika tasnia ya burudani, na kazi zake zinaendelea kufurahisha na kuhamasisha watazamaji kote ulimwenguni.
Jon Turteltaub akiwa katika WonderCon mnamo 2010.
Waongozaji filamu wa Marekani |
174768 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Dawn%20Steel | Dawn Steel | Dawn Steel alikuwa mtendaji maarufu katika tasnia ya filamu ya Marekani. Alizaliwa mnamo Agosti 19, 1946, huko New York City, New York, USA, na alifariki mnamo Desemba 20, 1997. Alikuwa mmoja wa wanawake wachache waliopata mafanikio makubwa katika nafasi za uongozi katika tasnia ya filamu wakati wa kazi yake.
Dawn Steel alipata elimu yake katika Chuo Kikuu cha West Virginia na baadaye alifanya kazi katika majarida ya burudani kabla ya kuanza kazi yake katika tasnia ya filamu. Alianza kama msimamizi wa utengenezaji na baadaye akafanya kazi na kampuni za filamu kama vile Paramount Pictures.
Kazi ya Dawn Steel katika tasnia ya filamu imejulikana kwa uwezo wake wa kuchukua hatari na kuendeleza miradi ya kuvutia. Alihusika katika uzalishaji wa filamu nyingi maarufu, ikiwa ni pamoja na:
"Top Gun" (1986) - Filamu hii ya vitisho na hatua ilikuwa moja wapo ya filamu za kubeba mapato zaidi za mwaka huo. Iliwasilisha maisha ya marubani wa kijeshi wa Navy na iliyoongozwa na Tony Scott.
"Fatal Attraction" (1987) - Filamu hii ya kutisha iliyoiigiza Michael Douglas na Glenn Close ilitengeneza msisimko mkubwa na inaendelea kuchukuliwa kuwa moja ya sinema bora za kutisha za muda wote.
"The Accused" (1988) - Filamu hii iliyoiigiza Jodie Foster ililenga suala la unyanyasaji wa kijinsia na ilipokea tuzo nyingi na sifa kwa uigizaji wa Foster.
"Cool Runnings (1993) kuhusu mchezo wa Bobsledi katika Olimpiki.
Dawn Steel alikuwa mtendaji wa kwanza wa kike kuchukua jukumu la uongozi katika kampuni kubwa ya filamu, Paramount Pictures, na aliendelea kufanya kazi kwa ufanisi katika majukumu ya utayarishaji na utendaji katika tasnia ya burudani. Alichangia sana katika mafanikio ya filamu za Hollywood na kuwa mfano wa mwanamke mwenye mafanikio katika tasnia hiyo. Kifo chake mnamo 1997 kilikuwa pigo kwa tasnia ya filamu na ulimwengu wa burudani.
Watayarishaji Filamu wa Marekani |
174776 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Yustina%20wa%20Mainz | Yustina wa Mainz | Yustina wa Mainz (alifariki 451 hivi) alikuwa dada wa Aureus wa Mainz, askofu wa kwanza kujulikana wa Mainz, leo nchini Ujerumani, katika nusu ya kwanza ya karne ya 5.
Walitokea Ufaransa ya leo wakauawa na wavamizi Wahunni Wapagani wakati wa kuadhimisha Misa .
Tangu kale wanaheshimiwa kama watakatifu pamoja na wafiadini wenzao.
Sikukuu yao huadhimishwa tarehe 16 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliofariki 451
Wafiadini Wakristo
Watakatifu wa Ufaransa
Watakatifu wa Ujerumani |
174781 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Sekardo | Sekardo | Sekardo (kwa Kiitalia: Ceccardo; alifariki Carrara, Toscana, Italia, 860 au 892) alikuwa askofu wa Luni aliyeuawa na mafundi wa kukata miamba .
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu mfiadini.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 16 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliofariki 860
Maaskofu Wakatoliki
Wafiadini Wakristo
Watakatifu wa Italia |
174808 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Vercetti%20Regular | Vercetti Regular | Vercetti Regular, ambayo pia inajulikana kama Vercetti, ni fonti isiyolipishwa ya sans serif ambayo inaweza kutumika kwa madhumuni ya kibiashara na kibinafsi. Ilianza kupatikana mnamo 2022 chini ya leseni ya Licence Amicale, ambayo inaruhusu watumiaji kushiriki faili za fonti na marafiki na wafanyikazi wenzako.
Vercetti mara nyingine huongozwa na vipengele vya kubuni vya kibinadamu na kijiometri. Wakati wa kutengeneza Vercetti, wabunifu walitumia nambari kutoka kwa fonti ya chanzo-wazi ya awali inayoitwa MgOpen Moderna.
Toleo la kwanza la fonti lina jumla ya glyphs 326, ikijumuisha nambari, alama, alama za uakifishaji, na lafudhi . Hii inaifanya kufaa kutumika katika lugha zote za Ulaya zinazotumia alfabeti ya Kilatini.
Viungo vya nje
Pakua Vercetti Regular
Licence Amicale
Marejeleo
Fonti |
174838 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Baraza%20Kuu%20la%20Umoja%20wa%20Mataifa | Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa | Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa (kwa Kiing. United Nations General Assembly) ni mmoja kati ya mihimili mikuu ya Umoja wa Mataifa na ina jukumu kubwa la kushughulikia masuala ya kimataifa.
Historia na Uanzishwaji
Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa lilianzishwa rasmi tarehe 24 Oktoba 1945, baada ya kumalizika kwa Vita Kuu ya Pili ya Dunia. Uanzishwaji wake ulifuatia kutoka kwa Mkutano wa San Francisco wa mwaka 1945, ambapo mkataba wa Umoja wa Mataifa ulitiwa saini na nchi wanachama wa Umoja wa Mataifa wa zamani. Lengo kuu la kuanzishwa kwa Baraza Kuu lilikuwa kutoa jukwaa la kimataifa kwa nchi wanachama kujadili masuala ya ulimwengu, kutatua migogoro, na kukuza amani na ushirikiano wa kimataifa.
Muundo wa Baraza Kuu
Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa linaundwa na wawakilishi kutoka nchi wanachama zote za Umoja wa Mataifa. Kila nchi mwanachama ina haki sawa ya uwakilishi katika Baraza Kuu. Kwa sasa, kuna nchi wanachama 193 za Umoja wa Mataifa, hivyo kuna wawakilishi 193 katika Baraza Kuu.
Baraza Kuu linakutana kila mwaka katika kikao cha kawaida cha kila mwaka kilichojulikana kama "Mkutano Mkuu wa Umoja wa Mataifa." Katika kikao hicho, viongozi wa nchi wanachama wanapata fursa ya kutoa hotuba zao na kujadili masuala ya kimataifa. Kikao hicho cha kawaida huchukua takribani wiki tatu na ni jukwaa muhimu la kidiplomasia kwa nchi wanachama.
Viongozi wa Baraza Kuu
Kila mwaka, Baraza Kuu linachagua Rais wake mpya. Rais wa Baraza Kuu huchaguliwa kwa kipindi cha mwaka mmoja, na mara nyingi huwa ni mwakilishi wa nchi mwanachama. Rais wa Baraza Kuu anasimamia vikao vya Baraza na ni mwakilishi wa juu wa Baraza hilo. Makamu wa Rais wa Baraza Kuu pia huchaguliwa kila mwaka.
Kutoka mwaka 1945 hadi sasa, kumekuwa na marais wengi wa Baraza Kuu wa Umoja wa Mataifa kutoka nchi mbalimbali wanachama. Kwa hiyo, kiongozi wa kwanza wa Baraza Kuu alikuwa Sir Alexander Cadogan wa Uingereza, ambaye alihudumu kwa muda mfupi. Tangu wakati huo, kumekuwa na marais wengine wengi kutoka nchi tofauti.
Kazi za Baraza Kuu
Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa linatekeleza majukumu mengi muhimu, ikiwa ni pamoja na:
Kujadili Masuala ya Kimataifa Baraza Kuu hukutana ili kujadili masuala ya kimataifa kama vile amani, usalama, maendeleo, haki za binadamu, na mazingira.
Kupitisha Azimio Baraza Kuu hupitisha azimio ambazo zina athari ya kimataifa, ikiwa ni pamoja na azimio la bajeti ya Umoja wa Mataifa.
Kusimamia Mashirika ya Umoja wa Mataifa Baraza Kuu linasimamia shughuli za mashirika ya Umoja wa Mataifa na inaweza kutoa mwelekeo kwa kazi zao.
Kuteua Wajumbe wa Mabaraza Mengine Baraza Kuu linaweza kuteua wajumbe wa bodi na kamati mbalimbali za Umoja wa Mataifa.
Kushughulikia Migogoro Baraza Kuu linaweza kujadili na kutatua migogoro ya kimataifa kupitia majadiliano na kura.
Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa linasimamia majukumu mengi muhimu katika kufikia malengo ya Umoja wa Mataifa, ikiwa ni pamoja na kuendeleza amani, usalama, na maendeleo duniani kote.
Inafaa kutambua kwamba Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa ni tofauti na Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa, ambalo lina mamlaka ya kushughulikia masuala ya amani na usalama kimataifa na lina wanachama wa kudumu pamoja na wanachama wasio wa kudumu.
Orodha ya viongozi wa Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa tangu mwaka 1945 hadi 2021
1 Sir Alexander Cadogan wa Uingereza - 1946
2 Paul-Henri Spaak wa Ubelgiji - 1947
3 José Arce wa Argentina - 1948
4 Carlos P. Romulo wa Ufilipino - 1949
5 Nasrollah Entezam wa Iran - 1950
6 Luis Padilla Nervo wa Mexico - 1951
7 Lester B. Pearson wa Canada - 1952
8 Eelco van Kleffens wa Uholanzi - 1953
9 Vijaya Lakshmi Pandit wa India - 1954
10 José Maza wa Chile - 1955
11 Sir Leslie Munro wa New Zealand - 1956
12 Andréi Gromyko wa Umoja wa Kisovieti - 1957
13 Charles Malik wa Lebanon - 1958
14 Carlos Sosa Rodríguez wa Venezuela - 1959
15 Frederick H. Boland wa Ireland - 1960
16 Muhammad Zafrulla Khan wa Pakistan - 1961
17 Mongi Slim wa Tunisia - 1962
18 Carlos Sosa Rodríguez wa Venezuela - 1963 (tena)
19 Alex Quaison-Sackey wa Ghana - 1964
20 Amintore Fanfani wa Italia - 1965
21 Abdul Rahman Pazhwak wa Afghanistan - 1966
22 Corneliu Mănescu wa Romania - 1967
23 Emilio Arenales Catalán wa Guatemala - 1968
24 Angie Elisabeth Brooks wa Liberia - 1969
25 Edvard Hambro wa Norway - 1970
26 Adam Malik wa Indonesia - 1971
27 Stanisław Trepczyński wa Poland - 1972
28 Leopoldo Benites wa Ecuador - 1973
29 Abdus Sattar wa Bangladesh - 1974
30 Gaston Thorn wa Luxembourg - 1975
31 Hamilton Shirley Amerasinghe wa Sri Lanka - 1976
32 Lazar Mojsov wa Yugoslavia - 1977
33 Indalecio Liévano wa Colombia - 1978
34 Salim Ahmed Salim wa Tanzania - 1979
35 Porfirio Muñoz Ledo wa Mexico - 1980
36 Ismat T. Kittani wa Iraq - 1981
37 Imre Hollai wa Hungary - 1982
38 Jorge E. Illueca wa Panama - 1983
39 Paulos Faraj Rahho wa Iraq - 1984
40 Jaime de Pinies wa Spain - 1985
41 Humayun Rasheed Choudhury wa Bangladesh - 1986
42 Peter Florin wa German Democratic Republic - 1987
43 Dante Caputo wa Argentina - 1988
44 Joseph Nanven Garba wa Nigeria - 1989
45 Guido de Marco wa Malta - 1990
46 Samir Shihabi wa Saudi Arabia - 1991
47 Stoyan Ganev wa Bulgaria - 1992
48 Samuel Insanally wa Guyana - 1993
49 Amara Essy wa Côte d'Ivoire - 1994
50 Diogo Freitas do Amaral wa Portugal - 1995
51 Razali Ismail wa Malaysia - 1996
52 Hennadiy Udovenko wa Ukraine - 1997
53 Didier Opertti wa Uruguay - 1998
54 Theo-Ben Gurirab wa Namibia - 1999
55 Harri Holkeri wa Finland - 2000
56 Han Seung-soo wa South Korea - 2001
57 Jan Kavan wa Czech Republic - 2002
58 Julian Robert Hunte wa Saint Lucia - 2003
59 Jean Ping wa Gabon - 2004
60 Jan Eliasson wa Sweden - 2005
61 Sheikha Haya Rashed Al Khalifa wa Bahrain - 2006
62 Srgjan Kerim wa North Macedonia - 2007
63 Miguel d'Escoto Brockmann wa Nicaragua - 2008
64 Ali Abdussalam Treki wa Libya - 2009
65 Joseph Deiss wa Switzerland - 2010
66 Nassir Abdulaziz Al-Nasser wa Qatar - 2011
67 Vuk Jeremić wa Serbia - 2012
68 John William Ashe wa Antigua na Barbuda - 2013
69 Sam Kutesa wa Uganda - 2014
70 Mogens Lykketoft wa Denmark - 2015
71 Peter Thomson wa Fiji - 2016
72 Miroslav Lajčák wa Slovakia - 2017
73 Maria Fernanda Espinosa wa Ecuador - 2018
74 Tijjani Muhammad-Bande wa Nigeria - 2019
75 Volkan Bozkır wa Turkey - 2020
76 Abdulla Shahid wa Maldives - 2021
Umoja wa Mataifa
Mashirika ya kimataifa |
174839 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Mkataba%20wa%20San%20Francisco%20wa%20mwaka%201945 | Mkataba wa San Francisco wa mwaka 1945 | Mkataba wa San Francisco (vilevile Mkutano wa San Francisco wa mwaka 1945, ambao pia unajulikana kama Mkutano wa Kuanzisha Umoja wa Mataifa) ulikuwa mkutano mkubwa wa kimataifa uliofanyika mjini San Francisco, California, Marekani, kuanzia tarehe 25 Aprili hadi tarehe 26 Juni 1945. Mkutano huo ulikuwa hatua muhimu katika kuanzishwa kwa Umoja wa Mataifa na uliweka msingi wa mfumo wa kimataifa wa kushughulikia masuala ya amani, usalama, na maendeleo baada ya Vita Kuu ya Pili ya Dunia.
Historia na Muktadha
Mkutano wa San Francisco ulifanyika kufuatia mwisho wa Vita Kuu ya Pili ya Dunia mnamo Mei 1945. Ushindi wa mataifa ya Umoja wa Mataifa dhidi ya mataifa ya Axis ulisababisha haja ya kuanzisha mfumo mpya wa kimataifa wa kudumisha amani na usalama. Mataifa ya Umoja wa Mataifa wanachama wa zamani walikuwa wamefanya majadiliano kabla ya mkutano huo katika miji kadhaa, ikiwa ni pamoja na Dumbarton Oaks na Moscow, ili kuandaa rasimu ya mkataba wa Umoja wa Mataifa.
Washiriki
Mkutano huo ulihudhuriwa na wawakilishi kutoka nchi wanachama wa Umoja wa Mataifa wa zamani, ambazo zilikuwa karibu 50 wakati huo. Kila nchi ilikuwa na ujumbe wake, na viongozi wa mataifa kadhaa walisafiri kibinafsi kwenda San Francisco. Wawakilishi wa jamii za kiraia na mashirika ya kiraia pia walikuwa na uwakilishi kwenye mkutano huo.
Mkataba wa Umoja wa Mataifa
Mkutano wa San Francisco ulikusudia kujadili na kuidhinisha mkataba wa kuanzisha Umoja wa Mataifa. Mkataba huu, unaojulikana kama "Mkataba wa Umoja wa Mataifa" au "Mkataba wa San Francisco," ulianzisha rasmi Umoja wa Mataifa na uliweka malengo, miundo, na mchakato wa kufanya kazi wa Umoja wa Mataifa.
Malengo Makuu ya Umoja wa Mataifa
Mkataba huo ulielezea malengo makuu ya Umoja wa Mataifa, ambayo ni pamoja na:
Kuweka na kudumisha amani na usalama ulimwenguni.
Kukuza ushirikiano wa kimataifa katika kutatua migogoro ya kimataifa.
Kuendeleza maendeleo ya kiuchumi, kijamii, na kiutamaduni ulimwenguni.
Kuendeleza haki za binadamu na uhuru wa kimsingi kwa watu wote.
Miundo ya Umoja wa Mataifa
Mkutano wa San Francisco uliweka msingi wa miundo ya Umoja wa Mataifa, ikiwa ni pamoja na Baraza la Usalama, Baraza Kuu, Mahakama ya Kimataifa ya Haki, na mashirika ya Umoja wa Mataifa. Mkataba ulijumuisha kanuni za utawala wa Umoja wa Mataifa, ikiwa ni pamoja na utaratibu wa kupiga kura na uhusiano kati ya nchi wanachama.
Ratiba na Kazi ya Mkutano
Mkutano wa San Francisco ulifanyika kwa kipindi cha miezi miwili, na washiriki walifanya majadiliano makubwa kuhusu vifungu vya mkataba na maeneo mengine muhimu. Kazi ya mkutano ilihusisha majadiliano ya kina, kurekebisha vipengee, na kufikia makubaliano juu ya matoleo ya mwisho ya mkataba.
Udhamini wa Marekani
Marekani, ambayo ilikuwa mwenyeji wa mkutano huo, ilikuwa na jukumu kubwa katika kusimamia na kuongoza mkutano. Rais wa Marekani Franklin D. Roosevelt alikuwa amecheza jukumu muhimu katika kuanzisha wazo la Umoja wa Mataifa kabla ya kifo chake mnamo Aprili 1945, na mrithi wake, Rais Harry S. Truman, alikuwa mstari wa mbele katika kuhakikisha mkutano huo unafanikiwa.
Kusaini na Kuidhinishwa
Baada ya majadiliano ya kina na mabadiliko kadhaa kwenye maandishi, mkutano uliidhinisha rasmi Mkataba wa Umoja wa Mataifa tarehe 25 Juni 1945. Baada ya kuidhinishwa, mkataba huo ulisainiwa na wawakilishi wa nchi wanachama na kuwa halali.
Mkutano wa San Francisco wa mwaka 1945 ulikuwa hatua muhimu katika kujenga mfumo wa kimataifa wa kudumisha amani na usalama baada ya Vita Kuu ya Pili ya Dunia. Umoja wa Mataifa ulianza kazi rasmi mnamo Oktoba 24, 1945, ambayo sasa inaadhimishwa kama Siku ya Umoja wa Mataifa.
Umoja wa Mataifa
1945 |
174841 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Propaganda%20ya%20Kinazi | Propaganda ya Kinazi | Propaganda ya Kinazi ilikuwa propaganda iliyofanyika nchini Ujerumani ya KiNazi chini ya utawala wa kidikteta wa Adolf Hitler.
Kwa lugha nyepesi, huu ulikuwa mfumo wa uenezi wa taarifa, imani, na itikadi za chama cha Nazi kwa lengo la kudhibiti maoni ya umma, kujenga utii kwa serikali, na kuimarisha utawala wa Kinazi. Propaganda ilicheza jukumu muhimu katika kuiwezesha serikali ya Nazi kufikia malengo yake ya kisiasa na kujenga msingi wa utawala wa kiimla.
Idara ya Propaganda ya Nazi
Chama cha Nazi kilikuwa na idara maalum ya propaganda chini ya Joseph Goebbels, ambaye alikuwa Waziri wa Propaganda na Elimu ya Umma. Idara hiyo, iliyojulikana kama "Reichsministerium für Volksaufklärung und Propaganda" (Wizara ya Elimu ya Umma na Propaganda), ilikuwa na jukumu la kusimamia na kudhibiti mawasiliano ya umma, vyombo vya habari, utamaduni, na sanaa nchini Ujerumani.
Udhibiti wa Vyombo vya Habari
Serikali ya Nazi ilidhibiti vyombo vya habari kwa kuchukua udhibiti wa kampuni za vyombo vya habari, kufuta vitabu, na kuzuia habari zisizo na uhusiano na itikadi za Nazi. Vyombo vya habari vililazimika kufuata miongozo ya Nazi na kuwasilisha habari zinazounga mkono sera za serikali ya Nazi.
Kuendeleza Chuki
Propaganda ya Nazi ilijaribu kueneza uchuki na chuki dhidi ya makundi mbalimbali, ikiwa ni pamoja na Wayahudi, Waroma, wapinzani wa kisiasa, na makundi ya wachache. Vitabu vya chuki, kama vile "Mein Kampf" na "The Protocols of the Elders of Zion," vilisambazwa na kutumiwa kama nyenzo za kukuza chuki dhidi ya Wayahudi.
Kuunda Watawala wa Kitaifa
Propaganda ilijaribu kuunda watawala wa kitaifa wa Ujerumani, na kusisitiza utambulisho wa Ujerumani na mafanikio ya utamaduni wa Kijerumani. Hii ilijumuisha matumizi ya lugha, ishara, na tamaduni za Kijerumani kama sehemu ya kujenga umoja wa kitaifa.
Utumiaji wa Vyombo vya Habari
Filamu, redio, magazeti, na uchapishaji wa picha vilikuwa vyombo muhimu vya kueneza propaganda. Filamu za propaganda kama vile "Triumph of the Will" ya Leni Riefenstahl zilifanikiwa katika kujenga taswira ya utukufu wa Nazi na utawala wa Hitler.
Matumizi ya Michezo
Michezo ilikuwa sehemu muhimu ya propaganda, na Ujerumani ya Nazi ilikaribisha Michezo ya Olimpiki ya Majira ya Joto ya mwaka 1936 huko Berlin kama jukwaa la kuonyesha mafanikio ya utawala wake. Michezo ilionyesha ustadi wa kiufundi wa Ujerumani na ilijaribu kujenga taswira ya Ujerumani kama taifa lenye nguvu.
Matumizi ya Sanaa na Utamaduni
Sanaa na utamaduni vilichukuliwa kama njia ya kuelimisha umma kuhusu itikadi za Nazi. Mchoro, muziki, na maonyesho mengine ya kitamaduni yalitumiwa kukuza ujumbe wa Nazi.
Kudhibiti wa Elimu
Elimu ilidhibitiwa kikamilifu na serikali ya Nazi ili kuhakikisha kuwa itikadi ya Nazi inafundishwa mashuleni. Vitabu vya kujifunzia vilifanyiwa marekebisho ili kuambatana na itikadi za Nazi, na walimu walilazimika kuapa utii kwa Hitler.
Propaganda nchini Ujerumani ya Nazi ilikuwa nguvu sana na yenye athari kubwa katika kudumisha utawala wa Nazi na kuwashawishi Wajerumani wengi kuunga mkono sera za chama cha Nazi. Ni mfano wa jinsi propaganda inaweza kutumiwa kwa madhumuni ya kudhibiti umma na kueneza itikadi za kisiasa.
Historia ya Ujerumani
Vita Vikuu vya Pili |
174845 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Joseph%20Goebbels | Joseph Goebbels | Joseph Goebbels alikuwa mwanasiasa wa Ujerumani, mwanachama wa Chama cha Nazi na mshirika wa karibu wa Adolf Hitler.
Alizaliwa mnamo 29 Oktoba 1897 huko Rheydt, Ujerumani. Goebbels alipata elimu ya juu katika fasihi, historia, na falsafa katika Chuo Kikuu cha Heidelberg na Chuo Kikuu cha Bonn, ambapo alihitimu na shahada ya uzamivu mwaka 1921.
Mnamo mwaka 1924, Goebbels alijiunga na Chama cha Nazi na kuwa mmoja wa wanachama wa mwanzo wa chama hicho. Alijishughulisha sana katika kuendesha shughuli za propaganda za chama na alisimamia masuala mazima ya propaganda. Alianza kujulikana kwa ustadi wake katika kueleza na kueneza itikadi za Nazi kupitia vyombo vya habari vya nchini humo.
Mwaka 1931, Goebbels alimwoa Magda Quandt. Walipata watoto sita. Familia yake ilipewa umuhimu mkubwa na utawala wa Nazi kama mfano wa familia ya Kijerumani iliyofanikiwa.
Kwa kuteuliwa kwake na Adolf Hitler, Goebbels alikuwa Waziri wa Propaganda na Elimu ya Umma katika serikali ya Nazi. Katika nafasi hii, alikuwa na jukumu kubwa la kudhibiti vyombo vya habari, kueneza itikadi za Nazi, na kufuatilia mawasiliano ya umma. Alithibitisha ufarsi na mtaalamu wake katika propaganda. Bado aliendelea kuonyesha mbinu anuwai na ufanisi mkubwa sana katika kuimarisha utawala wa Nazi na kueneza ujumbe wa chama.
Wakati wa Vita Kuu ya Pili ya Dunia, Goebbels alikuwa miongoni mwa viongozi wa juu wa Nazi na alisimamia propaganda ya vita. Alikuwa mmoja wa watu wa karibu wa Hitler na alijitahidi kuimarisha uaminifu kwa umma nyakati za migogoro.
Ilipotimu Mei 1 1945, wakati Berlin ilipoanguka na Vita Kuu ya Pili ya Dunia ikifikia mwisho, ilitosha kabisa kwa Joseph Goebbels na mke wake Magda kuamua kujiua kwa kumeza sumu wakiwa katika ofisi ya serikali. Walichagua kufa pamoja na watoto wao. Hii ilikuwa hatua ya mwisho ya Goebbels na mke wake wakati wa mwisho wa utawala wa Nazi.
Joseph Goebbels ni mfano wa jinsi propaganda inavyoweza kutumiwa kwa ufanisi katika siasa za kiimla na jinsi watu wanavyoweza kujitolea kikamilifu katika utekelezaji wa sera za chuki.
Viungo vya nje
Online books, movies, images, and speeches at the Internet Archive
Collection of speeches and essays by Joseph Goebbels at Calvin University
The Man Behind Hitler , documentary film and supplementary material from PBS
Wanasiasa wa Ujerumani
Historia ya Ujerumani |
174846 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Rheydt | Rheydt | Rheydt ni mji ulioko katika mkoa wa North Rhine-Westphalia, Ujerumani. Mji huu unaweza kutazamwa kama sehemu ya mji mkuu wa Mönchengladbach, ambao pia ni mji mkuu wa mkoa wa Rhein-Kreis Neuss. Hapa ndipo alipozaliwa mwanapropaganda maarufu wa Kinazi—Joseph Goebbels.
Rheydt una historia ndefu na utajiri wa utamaduni wake, na hutoa mchango muhimu katika eneo hilo kwa idadi ya watu, utawala, maendeleo, na huduma za kijamii. Kulingana na takwimu za hivi karibuni, zaidi mnamo 31-12-2020 Rheydt ina idadi ya watu inayokaribia watu 14,389. Hii inafanya mji huu kuwa eneo lenye idadi ya watu ya wastani katika mkoa wa North Rhine-Westphalia.
Rheydt ni sehemu ya mji wa Mönchengladbach na kwa hivyo inaunganishwa katika utawala wake wa mitaa. Mönchengladbach ni mji mkubwa katika mkoa wa Rhein-Kreis Neuss na ni kitovu cha utawala, biashara, na utamaduni katika eneo hilo. Rheydt, kama sehemu ya Mönchengladbach, imeendelea kuwa eneo lenye shughuli za viwanda, biashara, na huduma. Mji huu unachangia kwa kiasi kikubwa katika uchumi wa mkoa wa Rhein-Kreis Neuss na unajulikana kwa kuwa na viwanda vya utengenezaji wa magari, kemikali, na biashara nyingine za kisasa.
Utamaduni wa Rheydt una historia ndefu na unaathiriwa na utajiri wa tamaduni za Ujerumani. Mji huu unajivunia maeneo ya kihistoria, majengo ya kuvutia, na matukio ya kitamaduni. Rheydt ina maonyesho ya sanaa, makumbusho, na sinema, na inashiriki katika tamasha za kitamaduni na muziki zinazofanyika katika eneo la Mönchengladbach na mkoa wa Rhein-Kreis Neuss.
Viungo vya Nje
Rheydt-Online - a city guide to Rheydt
Miji ya Ujerumani |
174859 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Christian | Christian | Christian ni jina la:
Christian Anfinsen
Christian Lous Lange
Christian Sebastia
Christian Corrêa Dionisio
Christian Finnegan
Christian Doppler
Christian Karembeu
Hans Christian Andersen
Christian Luyindama
Christian de Duve
Christian Carlassare
Christian Eriksen
Christian Gombe
Harold Basil Christian
Roch Marc Christian Kaboré
Christian Benteke
Christian Cooper |
174860 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Christopher | Christopher | Christopher ni jina la:
Christopher Richard Mwashinga
Christopher Mtikila
Christopher Lee
Christopher Walken
Christopher Caldwell
Christopher Olonyokie Ole Sendeka
Christopher Plummer
Felix Christopher Mrema
Christopher Blizzard
Christopher Hatton
Christopher Kajoro Chiza
Christopher Nupen
Christopher Margules
Christopher Charles Lloyd
Christopher Wren
Christopher Jorebon Loeak
Christopher Gabriel |
174861 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Christine | Christine | Christine ni jina la:
Christine Kamau
Christine Baranski
Christine Boyle
Christine Jean
Christine Devine
Christine Fellows
Christine Gabriel Ishengoma
Christine Milne
Christine Haigler
Christine Nieves |
174862 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Christina | Christina | Christina ni jina la:
Christina Shusho
Christina Ricci
Christina Milian
Christina Aguilera |
174863 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Christiane | Christiane | Christiane ni jina la:
Christiane Amanpour
Christiane Nüsslein-Volhard |
174864 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Christiaan | Christiaan | Christiaan ni jina la:
Audrey Christiaan
Christiaan Bakkes
Christiaan Barnard
Christiaan Eijkman
Christiaan Huygens |
174876 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Carola | Carola | Carola ni jina la:
Carola Kinasha
Carola Veit |
174877 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Carolyne | Carolyne | Carolyne ni jina la:
Carolyne Anyango
Carolyne Ekyarisiima
Carolyne Wanjiku Tharau |
174878 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Caroline | Caroline | Caroline ni jina la:
Caroline Mutoko
Caroline Siems
Caroline Bijoux
Caroline Danjuma
Caroline Cannon
Caroline Bird
Caroline Sampson
Caroline de Toni
Caroline Pafford Miller
Caroline Kamya
Caroline Reynolds
Caroline Ndosi
Caroline Aaron
Caroline Chikezie |
174880 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Carole | Carole | Carole ni jina la:
Carole Gray
Carole Karemera
Carole Nyakudya
Carole Simpson |
174900 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Sayari%20ndogo | Sayari ndogo | Sayari ndogo |
174948 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Udhalilishaji%20wa%20kimtandao | Udhalilishaji wa kimtandao | (kwa Kiingereza: Internet bullying, au cyberbullying) ni aina ya unyanyasaji au udhalilishaji unaofanywa kwenye mtandao au majukwaa ya dijitali. Inajumuisha matumizi mabaya ya teknolojia ya mawasiliano, kama vile mitandao ya kijamii, barua pepe, ujumbe wa maandishi, au majukwaa ya michezo ya mtandaoni, kwa lengo la kuwadhuru, kuwadhalilisha, au kuwaudhi wengine.
Hapa kuna mifano ya vitendo vya aina hiyo:
1. Ujumbe wa kashfa au matusi: Kutoa matusi, lugha chafu, au maneno yenye dharau kwa mtu mwingine kwenye mtandao.
2. Uwazi wa habari za kibinafsi: Kuchapisha taarifa za kibinafsi za mtu bila idhini yake, kama vile namba za simu, anwani, au picha za utupu.
3. Uongo mtandaoni: Kueneza habari za uwongo au uvumi kuhusu mtu ili kumharibia sifa au kumdhalilisha.
4. Kudhihaki na dhihaka: Kufanya mzaha wa kudhalilisha, kuchekesha, au kumdhihaki mtu kwa sababu ya mambo kama vile jinsia, dini, rangi, au ulemavu.
5. Kutuma vitisho: Kutuma ujumbe wa vitisho wa kimtandao kwa mtu mwingine, ambao unaweza kusababisha hofu au wasiwasi.
Madhara ya udhalilishaji wa kimtandao
1. Madhara ya kisaikolojia: Wahasiriwa wa internet bullying wanaweza kuteseka kisaikolojia na kihisia, ikiwa ni pamoja na kupata wasiwasi, unyogovu, na hata kufikiria kujitia kifo.
2. Kupoteza sifa: Kwa watu wanaolengwa na udhalilishaji mtandaoni, madhara haya yanaweza kusababisha kupoteza sifa na heshima yao, hasa ikiwa habari za uwongo zinasambazwa.
3. Usalama wa kimwili: Katika hali mbaya, cyberbullying inaweza kusababisha vitisho vya kimwili au matukio ya ukiukaji wa usalama wa mtu.
4. Kupungua kwa utendaji shuleni au kazini: Watu wanaokumbana na internet bullying wanaweza kupoteza utendaji wao shuleni au kazini kutokana na msongo wa mawazo na wasiwasi.
5. Kujitenga: Wahasiriwa wa cyberbullying wanaweza kujitenga na jamii, kujiondoa kwenye mitandao ya kijamii, au hata kutengwa kijamii kutokana na hofu ya udhalilishaji.
Kupambana na unyanyasaji huo ni muhimu sana ili kulinda ustawi na usalama wa watu kwenye mtandao. Sheria na sera zinapaswa kuimarishwa, na elimu juu ya matokeo inapaswa kutolewa ili kuongeza uelewa wa umma. Wote wanapaswa pia kujifunza jinsi ya kuzuia na kushughulikia unyanyasaji huo, na majukwaa ya mtandao yanapaswa kuweka sera na mifumo madhubuti ya kushughulikia vitendo hivyo vya udhalilishaji.
Sheria
Afya |
174953 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Hervei | Hervei | Hervei (pia: Hervé, Harvey, Herveus au Houarniaule; Guimiliau, Brittany, Ufaransa Kaskazini-Magharibi, 521 hivi - 575) alikuwa kipofu tangu kuzaliwa aliyekuwa akiimba kwa furaha maajabu ya mbinguni .
Aliishi kama mkaapweke hadi alipoanzisha monasteri, akikataa upadri na kukubali kupewa tu daraja ndogo ya uwingaji.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake inaadhimishwa tarehe 17 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Viungo vya nje
Patron Saints: Saint Hervé
Saint Yves and Saint Hervé
Saint Hervé
Waliozaliwa 521
Waliofariki 575
Wakaapweke
watawa waanzilishi
Watakatifu wa Ufaransa |
174955 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Teresa%20wa%20Ureno | Teresa wa Ureno | Teresa wa Ureno, O.Cist. (Ureno, 1176 – abasia ya Lorvao, 18 Juni 1250) alikuwa mwanamke wa ukoo maarufu wa Ureno aliyeolewa na mfalme Alfonso IX wa Leon, leo nchini Hispania, akamzalia watoto watatu, lakini baadaye alijiunga na monasteri ya Kibenedikto ambayo alikuwa ameianzisha; hatimaye akaiunganisha na urekebisho wa Citeaux akaweka nadhiri.
Anaheshimiwa na Kanisa Katoliki kama mtakatifu.
Sikukuu yake inaadhimishwa tarehe 17 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa 1176
Waliofariki 1250
Wamonaki
Wabenedikto
Wasitoo
Watawa waanzilishi
Watakatifu wa Ureno |
174957 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Deodati%20wa%20Nevers | Deodati wa Nevers | Deodati wa Nevers (pia: Dié, Didier, Dieudonné, Déodat, Adéodat; alifariki 679 hivi) alikuwa askofu wa mji huo (leo nchini Ufaransa) kuanzia mwaka 655 hadi 664 alipokwenda kuishi upwekeni.
Anasemekana alianzisha pia monasteri chini ya kanuni ya Kolumbani ambayo imepewa jina lake.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 19 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Viungo vya nje
Deodatus (Dieudonné, Dié) von St. Dié
Den hellige Deodatus av Nevers
Waliofariki 679
wamonaki
Maaskofu Wakatoliki
wakolumbani
watawa waanzilishi
wakaapweke
Watakatifu wa Ufaransa |
174958 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Hildemarka | Hildemarka | Hildemarka (alifariki Fecamp, 682 hivi) alikuwa abesi wa monasteri wa Fecamp nchini Ufaransa kwa miaka 16 .
Huko alimpokea kwa wema na kumtunza askofu Leodegar wa Autun ambaye alikuwa amelemazwa na baadaye akatekwa na kuuawa na adui yake.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu bikira.
Sikukuu yake ni tarehe 19 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliofariki 682
Mabikira
Wamonaki
Watakatifu wa Ufaransa |
175004 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Sanamu%20ya%20Uhai%20Mpya%20wa%20Afrika | Sanamu ya Uhai Mpya wa Afrika | Sanamu ya Uhai Mpya wa Afrika (kutoka Kiingereza; African Renaissance Monument, au kwa Kifaransa "Monument de la Renaissance Africaine" kwa Kifaransa, ni sanamu kubwa la shaba iliyobuniwa na rais na mwanamapinduzi wa zamani wa Senegal, Abdoulaye Wade.
Sanamu lina urefu wa mita 49 (karibu futi 160) kutoka msingi hadi kichwa cha sanamu linafikia mita 52 (futi 171) ikiwa ni pamoja na msingi. Sanamu linaonyesha mwanaume mwenye nguvu akiinua mtoto na kumshikilia juu ya kichwa chake, na inawakilisha dhamira ya Senegal na bara la Afrika kujitokeza kutoka kwa historia ya ukoloni na kuelekea maendeleo na uhuru.
Sanamu hii, iliyochorwa na msanii wa Senegal, Ousmane Sow, na kujengwa na Kikundi cha Urusi cha Progress, ilifunguliwa rasmi mnamo Aprili 4, 2010, na iko katika eneo la Ouakam, Dakar, Senegal.
Ingawa inakusudia kuinua Afrika, African Renaissance Monument imezua utata mkubwa kutokana na gharama yake kubwa ya ujenzi na taswira yake ya mwanaume akimshikilia mtoto bila nguo, ambayo ilikosolewa na sehemu ya jamii kama isiyofaa.
Sanamu hii imesaidia kuongeza kujulikana zaidi kwa Senegal kote ulimwenguni na inavutia wageni kutoka kila pande ya dunia. Aidha, inasaidia kukuza utamaduni wa Senegal na Afrika kwa ujumla. Pia, inawakilisha jukumu la sanaa katika kusimulia hadithi za kitaifa na bara la Afrika, na jinsi sanaa inaweza kutumiwa kama chombo cha kisiasa na kiutamaduni katika kujenga utambulisho wa kitaifa na bara.
African Renaissance Monument inaendelea kuwa kitovu cha utalii nchini Senegal na inaonyesha jinsi sanaa inaweza kuwa na athari kubwa katika kuunda na kuimarisha utambulisho wa kitaifa na bara la Afrika kwa ujumla, licha ya changamoto na utata uliohusishwa na ujenzi wake na taswira yake.
Viungo vya Nje
Siasa ya Afrika
Historia ya Senegal |
175005 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Abdoulaye%20Wade | Abdoulaye Wade | Abdoulaye Wade (alizaliwa Kébémer, Senegal, Mei 29, 1926) ni mwanasiasa wa Senegal na alikuwa rais wa pili wa nchi hiyo. Alipata elimu yake ya juu nchini Ufaransa, na baadaye alihitimu kutoka Chuo Kikuu cha Paris na kupata digrii katika sheria na uchumi.
Wade alianza kujihusisha na siasa akiwa mwanafunzi huko Ufaransa na alisaidia kuunda chama cha siasa cha "Senegalese Democratic Party" (Parti Démocratique Sénégalais - PDS) mnamo 1974.
Mnamo mwaka 2000, Abdoulaye Wade alishinda uchaguzi wa urais na kuwa rais wa Senegal. Alichaguliwa kwa awamu mbili za urais (2000-2012) na aliongoza jitihada za kuleta mabadiliko na maendeleo nchini Senegal. Utawala wake ulijulikana kwa juhudi za kujenga miundombinu, kukuza uchumi, na kufanya mabadiliko katika sekta ya elimu.
Hata hivyo, utawala wa Wade ulikumbwa na utata mkubwa. Baadhi ya wakosoaji walimshutumu kwa kujaribu kubadilisha katiba ili kuongeza muda wake wa urais na kudhoofisha demokrasia. Utawala wake ulikumbwa na maandamano na upinzani mkali.
Mwaka 2012, Wade aligombea tena urais lakini akashindwa katika duru ya pili ya uchaguzi dhidi ya Macky Sall, mpinzani wake mkuu. Hii ilionyesha mabadiliko ya kisiasa nchini Senegal. Abdoulaye Wade alistaafu kutoka siasa za urais baada ya kushindwa na akaendeleza shughuli zake za kisiasa kama kiongozi wa upinzani.
Baada ya utawala wa urais, Wade aliendelea kuwa na ushawishi wa kisiasa nchini Senegal. Alikuwa mwanasiasa muhimu ambaye aliongoza Senegal kwa miaka 12, akikabili changamoto na utata katika utawala wake.
Tanbihi
Viungo vya Nje
Marais wa Senegal |
175021 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Gobani | Gobani | Gobani (alifariki Ufaransa, 670) alikuwa mmonaki padri wa Ukristo wa Kiselti kutoka Ireland.
Kama alivyothibitisha Beda Mheshimiwa, alikuwa mwanafunzi wa Fursei abati, aliyefanya kazi kubwa kueneza imani na umonaki kotekote katika visiwa vya Britania, hasa kati ya Waanglia.
Huyo alipohamia Ufaransa, Gobani alimfuata; hatimaye akawa mkaapweke kwenye msitu wa Voas, karibu na kijiji chenye jina lake, Saint-Gobain, Aisne.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu, pengine mfiadini.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 20 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliofariki 670
Wamonaki
Wakolumbani
mapadri
Wamisionari
wakaapweke
Watakatifu wa Ireland
Watakatifu wa Ufaransa |
175022 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Yohane%20wa%20Matera | Yohane wa Matera | Yohane wa Matera, O.S.B. (kwa Kiitalia: Giovanni Scalcione; Matera, Basilicata, 1070 hivi - Foggia, Puglia, 20 Juni 1139) alikuwa abati nchini Italia na mwanzilishi wa urekebisho wa Wabenedikto wa Pulsano ambao aliueneza sehemu mbalimbali.
Alikuwa maarufu kwa ugumu wa maisha na kwa mahubiri yake.
Alitangazwa mtakatifu na Papa Aleksanda III mwaka 1177.
Sikukuu yake inaadhimishwa kila tarehe 25 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Caravale, Mario (ed.), 2003: Dizionario Biografico degli Italiani. Rome
Viungo vya nje
Associazione Amici Pro San Giovanni da Matera Associazione Amici Pro San Giovanni da Matera
San Giovanni da Matera Laraccoltadelleacquematera.it
La Città dell'Uomo.it: Vita di San Giovanni di Matera
Patron Saints Index
Waliozaliwa 1070
Waliofariki 1139
Wamonaki
Wabenedikto
Watawa waanzilishi
Watakatifu wa Italia |
175024 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Meveni | Meveni | Meveni (pia: Mewan, Mevennus, Meven, Méen; Gwent au Ergyng, Wales Kusini, 540 hivi - Gael, Bretagne, leo nchini Ufaransa, 617 hivi) alikuwa mmonaki nchini kwake, akamfuata ndugu yake Samsoni wa Dol, askofu mmisionari, hadi Bretagne
Katika msitu wa huko alianzisha monasteri.
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki, Waorthodoksi na Waanglikana kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 21 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Viungo vya nje
Abbaye de Saint-Meen at InfoBretagne
Waliozaliwa 540
Waliofariki 617
Wamonaki
Wamisionari
Watawa waanzilishi
Watakatifu wa Wales
Watakatifu wa Ufaransa |
175026 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Bili%20wa%20Vannes | Bili wa Vannes | Bili wa Vannes (au Bille, Bily au Bilius; alizaliwa karne ya 9 - alifariki 915/919) alikuwa askofu wa 31 wa Vannes, Bretagne (leo nchini Ufaransa) kuanzia mwaka 892 hivi hadi kifodini chake kinachosemekana kilimpata kwa mikono ya Wavikingi walipoangamiza mji huo .
Tangu kale anaheshimiwa na Wakatoliki na Waorthodoksi kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe 23 Juni.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
waliozaliwa karne ya 9
Waliofariki 915
Maaskofu Wakatoliki
wafiadini Wakristo
Watakatifu wa Ufaransa |
175027 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Lanfranko%20wa%20Pavia | Lanfranko wa Pavia | Lanfranko wa Pavia (Gropello, 1134 hivi - 23 Juni 1198) anakumbukwa kama askofu wa mji huo (Italia Kaskazini) kuanzia mwaka 1181.
Aliteseka sana kwa ajili ya kurusdisha amani kati ya wananchi .
Hatimaye aling'atuka na kwenda kuishi katika monasteri ya Wabenedikto Wavalombrosa alipofariki.
Tangu kale anaheshimiwa kama mtakatifu.
Sikukuu yake huadhimishwa tarehe ya kifo chake.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Marejeo
Gualtiero Tacchini, San Lanfranco Beccari, vescovo di Pavia (1180-1198), Pavia 1998.
Maria Pia Alberzoni, Lanfranco di Pavia, un vescovo quasi santo, in Ead., Città, vescovi e papato nella Lombardia dei Comuni, Novara, Edizioni Interlinea, 2001, pp. 137-171.
Vittorio Lanzani, Cronache di miracoli. Documenti del XIII secolo su Lanfranco vescovo di Pavia, Milano, Cisalpino, 2007 (Biblioteca della Società Pavese di Storia Patria, ser. 3, n. 3).
Claudio Maresca, «Se quasi Christi martyrem exhibebat». La leggenda agiografica di san Lanfranco vescovo di Pavia (†1198), Premessa di Vittorio Lanzani, Roma, Edizioni di storia e letteratura, 2011 (Quaderni dell'Archivio italiano per la storia della pietà, 1): edizione riveduta e aggiornata del contributo apparso in «Archivio italiano per la storia della pietà», vol. XXII (2009), pp. 9–166.
Waliozaliwa 1134
Waliofariki 1198
Maaskofu Wakatoliki
Watakatifu wa Italia |
175035 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Trunk%20Train | Trunk Train | Trunk Train () ni safu ya televisheni ya watoto ya Brazil iliyoundwa na Zé Brandão. Mfululizo ulionyeshwa kwa TV Brasil na TV Cultura huko Brazil mnamo 2011.
Wahusika
Gajah (sauti ya Roberto Rodrigues): Tembo wa India wa njano.
Eduarda Tamanduá Bandeira e Silva "Duda" (sauti ya Maíra Kesten): Kiharara nyekundu.
Rainha Cupim (sauti ya Maria Regina katika msimu wa 1 na Elisa Lucinda katika msimu wa 3): Malkia wa mchwa.
Capitão (sauti ya Luca de Castro): Mchwa kijani.
Júnior (sauti ya Hugo Souza): Mwana wa Rainha Cupim.
Mestre Urubu (sauti ya Beto Vandesteen): Tumbusi ya zambarau.
Sehemu
Msimu wa 1
O Estrangeiro
O Grande Rudinei
O Mistério de Meia-Treta
A Ilha de Búfalos
Na Boca do Sapo
Um Dia de Inseto
Rédeas da Paixão
El Duderino
Chinchila e Alpaca
Vizinhos das Estrelas
Estação Fim do Mundo
Incidente em Varginha
Machu Picchu
Msimu wa 2
Bela e Banguela
Jornada Indigesta
Bicho Monarca
Baratocracia
Fenômeno Astral
Prima Minha
Ouvindo Vozes
Selvagem
Hic, Hic, Hurra!
Desengordamento
Mamute Monocelha
Inimizade Colorida
Festa no Céu
Msimu wa 3
Rima Bolada
Panda Amarelo
Mistério do Mingau
Wasabi
Taturana Show
Silêncio, Por Favor
Sem Título
Deserto Esquecido
Vamp Duda
Acne Júnior
Máquinas Voadoras
Pelotão Lobinho
Pon-te Que-bra-da
Amor Predador
Carruagem Mística
Morango e Chocolate
Rejuvelhescer
Moeda Banana
Besouro Hércules
Criando Planta
Simbora Praia!
Fundo Profundo
Ilhas Galápagos
Natal Encalhado
Guerreiros de Dudadriel
Manual de Roteiro
Viungo vya Nje
Katuni |
175039 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Bungo%20mbawa-nusu | Bungo mbawa-nusu | Bungo mbawa-nusu ni mbawakawa wa familia Staphylinidae katika nusuoda Polyphaga ya oda Coleoptera walio na mabawa mafupi ya mbele. Yale ya nyuma hukunjwa chini yale ya mbele. Mwana mashuhuri wa familia hiyo ni nzi wa Nairobi (Paederus sabaeus). Ni kikundi kikubwa cha pili, baada ya Curculionidae (fukusi), chenye spishi 63.000 duniani kote. Idadi ya spishi ya Afrika ya Mashariki haijahesabiwa.
Maelezo
Bungo hao wengi ni wadogo, hadi chini ya mm 1, lakini wengi ni mm 2-8. Kuna spishi kubwa hadi mm 35. Sifa yao bainifu ni mabawa magumu ya mbele (elitro) yaliyo mafupi sana hivi kwamba zaidi ya nusu ya pingili za nyuma za fumbatio zinaonekana. Kwa sababu ya hiyo hawafanani sana na mbawakawa na spishi kadhaa zinaweza kupotoshwa na wadudu-koleo. Baadhi ya bungo hao haruki angani, lakini takriban wote wana mabawa ya nyuma, yanayokunjwa chini ya yale ya mbele ili kuyakinga.
Mwili ni mrefu na mwembamba, ingawa spishi kadhaa zina umbo la duaradufu. Vipapasio vina umbo la nyuzi na kuwa na pingili 11. Rangi zinaweza kuwa njano, nyekundu, kahawianyekundu, kahawia na nyeusi, hata buluu na kijani zinazong'aa.
Lava wanafanana na wapevu bila mabawa na mara nyingi wenye mandibulo ndefu. Lava wachana ni kama viwavi wadogo.
Biolojia na ekolojia
Bungo mbawa-nusu wanajulikana kutoka karibu kila aina ya makazi na lishe yao inajumuisha karibu kila kitu isipokuwa tishu hai za mimea ya juu, ingawa angalau spishi moja huila. Wengi wao ni mbuai wa wadudu na vertebrata wengine wakiishi kwenye takataka za majani za misitu na mimea inayooza kama hizo. Pia hupatikana kwa kawaida chini ya mawe na karibu na kingo za maji matamu. Takriban spishi 400 zinajulikana kuishi kwenye ntimbi za bahari ambazo huzama na maji kujaa including the pictured rove beetle,. Spishi nyingine zimezoea kuishi katika makoloni ya sisimizi na mchwa, na baadhi huishi katika uhusiano wa kufaidiana na mamalia ambapo hula viroboto na vidusia vingine, ambayo humnufaisha mwenyeji. Idadi ya spishi, haswa zile za jenasi Aleochara, ni matopasi na walamizoga, au ni vidusia wa wadudu wengine, hasa wa mabundo ya nzi fulani.
Ingawa hamu ya bungo mbawa-nusu kwa wadudu wengine ingeonekana kuwafanya kuwa watahiniwa dhahiri wa udhibiti wa kibiolojia wa waharibifu, majaribio ya kuwatumia hayajafaulu haswa. Mafanikio makubwa zaidi yanaonekana na spishi za Aleochara zilizo vidusia.
Spishi zilizochaguliwa za Afrika ya Mashariki
Aleochara kenyasinuosa
Hasumius spp.
Paederus eximius
Paederus sabaeus
Philonthus carpenteri
Philonthus chloropterus
Philonthus flavicauda
Philonthus morio
Platydracus spp.
Picha
Mbawakawa |
175046 | https://sw.wikipedia.org/wiki/Valero%20wa%20Onhaye | Valero wa Onhaye | Valero wa Onhaye (pia: Walhère; Bouvignes-sur-Meuse, Ubelgiji, karne ya 12 - 23 Juni 1199) alikuwa padri ambaye anasemekana kuuawa kwa kasia na padri mwingine, mtoto wa ndugu yake, wakati wa kuvuka Mto Meuse kwa sababu ya kumuonya aache maovu yake. .
Tangu kale ameheshimiwa na Kanisa Katoliki kama mtakatifu.
Sikukuu yake ni tarehe ya kifodini chake.
Tazama pia
Watakatifu wa Agano la Kale
Orodha ya Watakatifu Wakristo
Orodha ya Watakatifu wa Afrika
Orodha ya Watakatifu Wafransisko
Tanbihi
Waliozaliwa karne ya 12
Waliofariki 1199
mapadri
wafiadini Wakatoliki
Watakatifu wa Ubelgiji |