context
stringlengths 217
1.95k
| question
stringlengths 12
148
| answer
stringlengths 3
799
| wiki_id
int64 200
4.45M
|
|---|---|---|---|
Pahomije Nerehtski (rođ. Jakov Ignjatijev; početak 14. veka, Vladimir — 23. mart 1384, kod Nerehte) — iguman Ruske pravoslavne crkve, prvi iguman obnovljenog Konstantinovskog manastira u okviru starog grada Vladimira, ktitor manastira na Nerehti. Kanonizovan kao svetitelj. Posle očeve smrti, kao dečak od 12 godina, Jakov je, po blagoslovu majke, otišao u Bogorodičin manastir kod Vladimira, a u 21. godini primio je monaški postrig sa imenom Pahomije u čast monaha Pahomija Velikog. Nekoliko godina kasnije, monah Pahomije je rukopoložen u đakona od episkopa Vladimirskog Aleksija (Bjakonta), budućeg mitropolita kijevskog. Godine 1352. rukopoložen je u čin jeromonaha, a 1365. godine, nakon obnavljanja Konstantinovskog manastira, postavljen je za njegovog prvog igumana. Uređujući manastir, monah Pahomije je poželeo samoću i ubrzo se povukao u pusto mesto kod Nerehte, gde je podigao Trojičnu crkvu i upokojio se u dubokoj starosti 23. marta 1384. godine. Dana 6. maja 1675. godine mošti svetog Pahomija pronađene su netruležne. Zahvaljujući brojnim čudima, poštovanje svetitelja se brzo širi u regionu. U Sabornoj crkvi Trojice u njegovo ime je uređena kapela i kameni grob nad moštima. | Kako se zvao rođenjem Pahomije Nerehtski? | Jakov Ignjatijev. | 4,372,086 |
Snježana Jelaska Mamić izmišljeni je lik iz hrvatske telenovele Kud puklo da puklo. Lik je u periodu od 2014. do 2016. godine tumačila Jagoda Kumrić. Lik je izmislio Vlado Bulić. Snježana je Anina ćerka. Dijanina je najbolja prijateljica. Sanja o tome da bude modna dizajnerka. Zaljubljena je u Damira i zato od prvog trenutka ne podnosi Katarinu. Kasnije shvata da nema šanse i zaljubljuje se u Tomislava. Tomislav izlazi sa njom samo kako bi imao pristup njenom kupatilo (jer u Đurinoj kući nema WC-a). Kasnije se on ipak zaljubljuje u nju i kasnije se venčavaju, iako se Tomislavova majka Milica tome protivila. U prvoj sezoni Snježana saznaje da je trudna. Između prve i durge sezone se porađa. Tomislav i Snježana dobijaju kćer Anđelu (Valentinu). U drugoj sezoni odlazi da studira dizajn u Budimpešti. | Ko je najbolja prijateljica Dijane? | Snježana | 3,863,736 |
Erik Ki La Sal (; Hartford, Konetikat, 23. jul 1962), poznatiji po scenskom imenu Erik la Sal (), američki je filmski, pozorišni i televizijski glumac, reditelj, scenarista i producent. Najpoznatiji je po ulogama Derila u komediji Princ otkriva Ameriku iz 1988. i doktora Pitera Bentona u televizijskoj seriji TV mreže NBC Urgentni centar. La Sal je bio nominovan za nagrade Emi i Zlatni globus i osvojio je tri nagrade Udruženja glumaca za najbolju glumačku postavu u dramskoj seriji. | Koliko je nagrada Udruženja glumaca osvojio Erik la Sal za najbolju glumačku postavu u dramskoj seriji? | Erik la Sal je osvojio tri nagrade Udruženja glumaca za najbolju glumačku postavu u dramskoj seriji. | 4,293,623 |
Kulturni centar „Radoje Domanović” Rača osnovan je 1974. godinine odlukom Skupštine opštine Rača. Nastao je spajanjem Radničkog univerziteta i Narodne biblioteke. Kao osnovna delatnost kulturnog centra navodi se obrazovanje van sistema školstva. Prateći potrebe stanovnika Rače i kulturološke trendove, Kulturni centar je uz svoju osnovnu delatnost i u okviru nje u svoj program uvrstio projekciju filmova, škole stranih jezika, muzičku školu, tečajeve stručnog osposobljavanja, rad sa amaterima svih vrsta, pomoć i podršku raznim udruženjima koji funkcionišu u sklopu centra ili samostalno. Trenutno u Kulturnom centru funkcioniše: amatersko pozorište, folklorni ansambl, udruženje likovnih stvaralaca, dečja kreativna radionica, brojni umetnički programi i manifestacije iz oblasti vizuelnih, dramskih i muzičkih umetnosti. | Kako je nastao Kulturni centar? | Kulturni centar „Radoje Domanović” Rača nastao je spajanjem Radničkog univerziteta i Narodne biblioteke odlukom Skupštine opštine Rača 1974. godine. | 3,942,601 |
Francuska je učestvovala na 24. Evropskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2018. održanom u Berlinu, (Nemačka), od 6. do 12. avgusta. Ovo je bilo dvadeset četvrto evropsko prvenstvo na otvorenom na kojem je Francuska učestvovala, odnosno učestvovala je na svim prvenstvima održanim do danas. Reprezentaciju Francuske predstavljalo je 80 sportista (49 muškaraca i 31 žena) koji su se takmičili u 38 disciplina (20 muških i 18 ženskih). Na ovom prvenstvu Francuska je bila 4 po broju osvojenih medalja sa 10 medalja, 3 zlatne, 4 srebrnih i 3 bronzane. U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Francuska je sa 27 učesnika u finalu zauzelo 4. mesto sa 116 bodova. | Kako se Francuska plasirala u tabeli uspešnosti na Evropskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2018? | Francuska je zauzela 4. mesto u tabeli uspešnosti sa 10 osvojenih medalja i 27 učesnika u finalu, osvojivši ukupno 116 bodova. | 3,941,614 |
Incel () je nesvojevoljni celibat. Najčešće se koristi u kontekstu internet zajednica ljudi koji se žale, komentarišu ili organizuju po pitanju neuspeha da ostvare romantičnu vezu sa drugom osobom. Reč incel je portmanto engleskih reči involuntary i celibacy. Žene smatraju sluškinjama, žele kampove za silovanja: Da li znate ko su Inceli? (B92, 4. oktobar 2022) | Kako se reč "Incel" formira? | Reč "Incel" formira se spajanjem engleskih reči "involuntary" i "celibacy". | 3,903,907 |
Fišeklija je trgovac prahom odnosno barutom. Fišeklije su postojale pre pojave municije u doba kada su se puške punile od usta cevi. Pre stavljanja kuršuma u cev se sipao barut koji se prodavao, pripremljen, u papirnim fišecima, pa odatle i naziv zanata. Fišeklija je takođe i kutijica od drveta ili torbica od kože (nosila se na opasaču) gde se držao barut. Sredinom devetnaestog veka, fišeklije su bile u blizini Stambol kapije. Zbog opasnosti od eksplozije knjaz Miloš ih je "prognao" daleko van grada, čak iza Batal džamije, tj. na mesto gde je danas Glavna pošta u blizini Tašmajdana. Cela ta čaršija dobija ime Fišeklijska. Pojavom savremene municije, fišeklije nestaju, a na njihovom mestu niču prodavnice stare robe ili telalnice. U Fišekliji su bili kafana „Tri lista duvana” i radnja berberina Miše, "jedne od najpopularnijih ličnosti tadašnjeg Beograda", koji je i vadio zube, puštao krv i stavljao pijavice. Još kasnije tu će biti Glavna pošta i Markova crkva. | Ko je bio Fišeklija? | Fišeklija je bio trgovac prahom odnosno barutom. | 926,585 |
Ulica cara Dušana se nalazi u samom centru Vranja. Proteže se od raskrsnice sa ulicama Kralja Milana i Kralja Stefana Prvovenčanog do raskrsnice sa Karađorđevom ulicom i Ulicom vojvode Mišića, u dužini od 421 metra. Od oktobra 1928. do 1947. godine ulica je nosila naziv Ulica cara Dušana a to je i njen današnji naziv. Od 1947. i 1950. godine dobija novi naziv, Staljingradska ulica.Po prvom numerisanju ulica, koje je važilo do 6. januara 1929. godine, među 105 ulica, bila je i Ulica cara Dušana. Ulica cara Dušana jedna je od prometnih ulica u gradu. U njoj se nalaze mnogi objekti kao i značajne institucije: Okružni zatvor, Republički fond za zdravstveno osiguranje, predškolska ustanova "Naše dete", advokatske kancelarije, prodavnice i deo gornje pijace. Do 18. novembra 2019. godine Ulica cara Dušana je bila dvosmerna ulica. Tada je promenjen režim saobraćaja i ova ulica postaje jednosmerna u pravcu od raskrsnice sa Ulicom kralja Milana do raskrsnice sa ulicom Save Kovačevića. | Kako se naziva predškolska ustanova koja se nalazi duž ove ulice? | Predškolska ustanova "Naše dete" se nalazi duž Ulice cara Dušana. | 4,102,101 |
Duboki potok je vodotok koji je nekada tekao, danas urbanizovanim područjem Beograda, u opštinama Zvezdara i Voždovac. Tekao je pravcem današnjih ulica Zage Malivuk, Rimske i Ljermontova, uglavnom u pravcu jugozapada, između Pašinog (Lekinog) brda na severozapadu i Konjarničkog brda na jugoistoku. Ulivao se u Mokroluški potok, koji je tekao pravcem današnjeg auto-puta, nasuprot kraja Dušanovac. | Gde se ulivao Duboki potok? | Duboki potok se ulivao u Mokroluški potok. | 208,278 |
Gete-institut () je opšte udruženje sa sedištem u Minhenu. Osnovni cilj Gete-instituta se ogleda u podršci učenju nemačkog jezika, negovanju kulturne saradnje, kao i u prezentovanju aktuelne slike SR Nemačke u svetu. Pored centrale u Minhenu, Gete-institut je prisutan u 12 gradova širom Nemačke i u 97 država, što čini mrežu od ukupno 157 instituta (Goethe-Institut), centara (Goethe-Zentrum) ili kancelarija (Verbindungsbüro). Uz to, Institut neguje posebne odnose sa više stotina inostranih partnerskih institucija iz celog sveta za koje osigurava finansijsku pomoć ili ima savetodavne funkcije. Udruženje je nazvano po nemačkom piscu Johanu Volfgangu Geteu. Gete-institut je osnovan 1951. godine kao naslednik tzv. Nemačke akademije () iz 1925. Prvobitna ideja je bila da se jednom takvom institucijom pruži podrška obrazovanju i usavršavanju stranih nastavnika nemačkog jezika. Prvi institut je otvoren 1952. godine u Atini, a već sledeće godine započinju i prvi kursevi nemačkog jezika, čime je Institut preuzeo negovanje nemačkog jezika kao stranog u svetu. Od 1959. polako počinje transformacija svih zapadnonemačkih kulturnih predstavništava u inostranstvu u Gete-institute, da bi 1968. godine Gete-institut proširio svoju delatnost sa jezičke i na kulturnu. | Kako je Institut započeo sa negovanjem nemačkog jezika kao stranog? | Institut je započeo sa negovanjem nemačkog jezika kao stranog otvaranjem prvih kurseva nemačkog jezika već sledeće godine nakon otvaranja prvog instituta u Atini. | 513,544 |
Stearinska kiselina je zasićena masna kiselina sa 18 ugljenika dugim lancom i -{IUPAC}- imenom oktadekanoinska kiselina. Ona je voskasta čvrsta materija, sa hemijskom formulom -{C18H36O2}-, ili -{CH3(CH2)16COOH}-. Njeno ime potiče od , ("stéar"; genitiv: "stéatos"), što znači loj. Soli i estri stearinske kiseline su stearati. Stearinska kiselina se javlja u mnogim životinjskim i biljnim mastima i uljima, mada je zastupljenija u mastima životinjskog porekla. Značajan izuzetak su kakao maslac i ši maslac koji sadrže 28–45% stearinske kiseline. Stearinska kiselina podleže tipičnim reakcijama zasićenih karboksilnih kiselina, kao što su redukcija do stearil alkohola, i esterifikacija sa nizom alkohola. Stearinska kiselina se koristi zajedno sa ricinusom za pripremu tekstilnih omekšivača. Oni se zagrevaju i mešaju sa kaustičnom potašom ili kaustičnom sodom. | Kako se stearinska kiselina koristi u pripremi tekstilnih omekšivača? | Stearinska kiselina se koristi zajedno sa ricinusom za pripremu tekstilnih omekšivača. Oni se zagrevaju i mešaju sa kaustičnom potašom ili kaustičnom sodom. | 552,055 |
Ovim datumom naglašava se Darvinov doprinos nauci. Proslave Darvinovog rada organizovane su još od njegove smrti 19. aprila 1882. godine. Slavlja su se odvijala u Daun Hausu, kući, u predgrađu Londona u kojoj su on i njegovi članovi porodice živeli. U Kembridžu se 1909. godine skupilo 265 naučnika iz 167 zemalja kako bi odali počast doprinosu ovog naučnika, što je do tada predstavljalo najmasovnije okupljanje radi ukazivanja časti ovom prirodnjaku. Zanimljiva novina jeste CD rastafarijanske muzike sa citatima iz Darvinove knjige. U engleskom gradu Šuzbej, u kojem je Darvin rođen, od 2003. godine obeležava se Darvinov festival i on traje tokom celog februara. Godine 2009. obeleženo je 200 godina od Darvinovog rođenja i 150 godina otkad je napisao čuveno delo O porijeklu vrsta, pa su održane posebne proslave širom sveta. Najveće su bile u Šesburgu i Prirodnjačkom muzeju u Londonu. Istina ili zabluda: Čarls Darvin je rekao da su ljudi nastali od majmuna. Čuveno pitanje koje se nadovezuje na ovu tvrdnju jeste "Ako je čovek nastao od majmuna, kako to da i dalje postoje majmuni?". U svojoj knjizi iz 1871. godine "Poreklo čoveka i selekcija u vezi sa polom", gde je i izneo svoju teoriju o evoluciji, ovaj veliki naučnik nije direktno rekao da su ljudi nastali od majmuna. Njegova teza je bila da je moguće da su sva živa bića potekla od jednog, uključujući ljude i majmune. Štaviše, verovao je da majmuni i ljudi imaju istog pretka, ova tvrdnja pre ukazuje na srodnički odnos nego na odnos roditelj-dete. | Šta je Darvin verovao u vezi sa srodničkim odnosom između ljudi i majmuna? | Darvin je verovao da majmuni i ljudi imaju istog pretka, što ukazuje na srodnički odnos. | 3,915,053 |
Piece of Mind je četvrti studijski album britanskog hevi metal benda Ajron Mejden. Originalno ga je izdao -{EMI}- 1983. u Ujedinjenom Kraljevstvu i -{Capitol}- u Sjedinjenim Državama. Kasnije je album reizdat od strane -{Sanctuary}-/-{Columbia Records}-. To je prvi album sa tadašnjim novim bubnjarom Niko Mekbrejnom, koji je pre toga bio bubnjar francuskog benda Trast. Godine 1983. muzički časopis -{Kerrang!}- je napravio anketu najboljih metal albuma svih vremena. -{Piece of Mind}- je zauzeo prvo mesto, a The Number of the Beast drugo. Basisti Stivu Harisu je ovo omiljeni album, koji je bend izdao, dok je Brusu Dikinsonu bio omiljeni sve do izdavanja albuma -{Brave New World}-. | Koji je redni broj albuma Piece of Mind u diskografiji benda Ajron Mejden? | Piece of Mind je četvrti studijski album benda Ajron Mejden. | 110,030 |
Metak sa iglenim paljenjem (), metak sa klinčićem ili Lefošeov metak, najranija vrsta sjedinjenog metka sa metalnom čahurom, koja se koristila kratko vreme sredinom 19. veka. Metak sa iglenim paljenjem patentirao je 1835. godine francuski puškar Kazimir Lefoše (1802-1852). Prvi sjedinjeni metak sa metalnom čahurom u svetu, Lefošeov metak imao je mesinganu čahuru sa kapislom na ivici dna, na koju se prednjim krajem naslanjala mesingana igla (klinčić) normalna na osu metka, čiji je zadnji kraj virio iz bočnog zida čahure (pri samom dnu) za oko 5 mm. Ova municija koristila se u Francuskoj od 1835. za pištolje bibernike i lovačke puške ostraguše (koje su se prelamale u sredini, otvarajući tako barutnu komoru na dnu cevi) - metak bi se ubacio u cev tako da igla čahure viri kroz prorez na gornjem zidu barutne komore, i kapisla se aktivirala udarcem oroza po igli metka. Od 1852. počela je proizvodnja revolvera sa municijom ovog tipa (revolveri tipa Lefoše), koji su korišćeni u Krimskom ratu (1853-1856). Međutim, već 1857. američka kompanija Smit i Veson patentirala je efikasnije metke sa ivičnim paljenjem, a u Evropi su Edvard Bokser i Hiram Berdan 1866-1868. patentirali još efikasnije metke sa centralnim paljenjem, koji su ubrzo zamenili municiju tipa Lefoše. | Ko je patentirao metak sa iglenim paljenjem? | Metak sa iglenim paljenjem patentirao je francuski puškar Kazimir Lefoše. | 4,364,739 |
Fudbalski klub Proleter je srpski fudbalski klub iz Vranova. Trenutno se takmiči u Srpskoj ligi Zapad, trećem takmičarskom nivou srpskog fudbala. Klub je osnovan 15. jula 1947. godine pod nazivom „V.S.K. (Vranovski sportski klub)“, ali je već nekoliko meseci kasnije preimenovan u „Proleter“. | Kako se klub prvobitno zvao? | Klub se prvobitno zvao „V.S.K. (Vranovski sportski klub)“. | 1,989,364 |
Dejvid Andersen (; 23. jun 1980) je bivši australijski košarkaš. Igrao je na pozicijama krilnog centra i centra. Seniorsku karijeru je počeo u ekipi Vulongong hoksa odakle nakon jedne sezone odlazi u Kinder iz Bolonje. Sa njima je proveo četiri sezone i osvojio nekoliko trofeja a sigurno najvredniji je Evroliga 2001. godine. Nakon što je tim bankrotirao odlazi u Montepaski Sijenu. Sa njima je osvojio još jedno italijansko prvenstvo. Nakon toga odlazi u CSKA iz Moskve. Sa njima provodi četiri sezone i postaje jedan od najboljih krilnih centara u Evropi. Sa CSKA je osvojio četiri titule državnog prvaka, tri kupa i dve Evrolige. Sezonu 2008/09. je proveo u Barseloni i sa njima je osvojio špansko prvenstvo. Od 2009. do 2011. igrao je u NBA ligi za Hjuston roketse, Toronto reptorse i Nju Orleans hornetse. Najbolji utisak ostavio je u Roketsima za koje u sezoni 2009/10. odigrao 63 meča uz prosečno 5,8 poena. Sezone 2010/11. je odigrao 11 utakmica za Reptorse i 29 za Hornetse. U leto 2011. Andersen se vratio u Evropu i potpisao sa svojim bivšim klubom Montepaski Sijenom. Sa Sijenom provodi jednu sezonu u kojoj osvaja tri trofeja - prventvo, kup i superkup Italije. Sezonu 2012/13. je proveo u Fenerbahče Ulkeru sa kojim je osvojio kup Turske. U januaru 2014. je potpisao za francuski Strazbur IG, i sa njima ostao do kraja sezone. U septembru 2014. prelazi u Asvel i sa njima provodi naredne dve sezone u kojima osvaja prvenstvo Francuske u sezoni 2015/16. Bio je dugogodišnji član reprezentacije Australije i sa njima je osvojio pet zlatnih medalja na prvenstvima Okeanije. Takođe je igrao četiri puta na Olimpijskim igrama - 2004, 2008, 2012 i 2016. | Koliko sezona je proveo u ekipi Kinder iz Bolonje? | Dejvid Andersen je proveo četiri sezone u ekipi Kinder iz Bolonje. | 833,393 |
Škola roka () je američka muzička komedija u režiji Ričarda Linkletera, snimljena po scenariju Majka Vajta. Glavnu ulogu tumači Džek Blek, kome je ovaj film doneo MTV filmsku nagradu, kao i nominaciju za nagradu Zlatni globus u kategoriji Najbolji glumac u igranom filmu (mjuzikl ili komedija). Film je ostvario dobru zaradu na bioskopskim blagajnama i naišao je na pozitivan prijem kod kritičara. Djui Fin (Blek) je rok muzičar kome stvari u životu ne idu baš najbolje. Pošto je izbačen iz benda, nalazi se u lošoj finansijskoj situaciji i kasni sa plaćanjem kirije za stan u kome živi sa svojim dugogodišnjim prijateljem Nedom Šniblijem (Vajt), koji radi kao učitelj. Kada Ned dobije poziv za posao u jednoj elitnoj osnovnoj školi, Djui se pretvara da je on i odlučuje da prihvati ponudu kako bi rešio svoje finansijske probleme. Uprkos nezainteresovanosti da decu nauči bilo čemu, Djui ubrzo saznaje za njihov muzički talenat i pokušava da od njih napravi rok bend sa ciljem da pobedi na predstojećem takmičenju "Borba bendova" kako bi se osvetio svojoj bivšoj grupi i osvojio nagradu u vrednosti od 20.000 dolara. | Za koju nagradu je Džek Blek nominovan za svoju ulogu u filmu? | Džek Blek je nominovan za nagradu Zlatni globus u kategoriji Najbolji glumac u igranom filmu (mjuzikl ili komedija). | 927,027 |
Sultan Kosen (10. decembar 1982) je turski farmer koji je prema Ginisovoj knjizi rekorda najviši čovek na svetu koji je visok 2,51 metar. Razlog njegovog rasta je tumor koji utiče na njegovu hipofizu. Zbog svoje visine mora hodati sa štakama. Kosen živi sa svojim roditeljima, i troje braće i sestara. Svi osim njega su normalne visine. Bio je u mogućnosti da završi školovanje. Zbog svoje visine morao je honorarno da radi kao poljoprivrednik. Uprkos svojoj visini, on uživa u normalnom načinu života voli da igra kompjuterske igrice sa svojim prijateljima. On prednosti svoje visine opisuje tako da može videti veliku udaljenost, i može da pomogne svojoj porodici u kućnim poslovima. Jedan od problema na koje se žali zbog svoje visine jeste to što ne može da pronađe odgovarajuću odeću (dužina unutrašnje strane noge mu je 113 centimetara a dužina rukava 97 centimetara). . | Ko je Sultan Kosen? | Sultan Kosen je turski farmer i najviši čovek na svetu prema Ginisovoj knjizi rekorda. | 943,629 |
Nacionalni parkovi i nacionalni parkovi rezervati Kanade su lanac od 46 parkova i rezervata u Severnoj Americi, od kojih je jedan deo upisan u Uneskov spisak svetske baštine. Oni Kanadi pružaju izuzetnu lepotu očuvane prirode brojnim planinskim vrhovima, glečerima, jezerima, vodopadima, kanjonima i krečnjačkim pećinama. Oni predstavljaju samo jedan deo moćnog prirodnog okruženja Kanade - ubedljivu snagu - koja je oblikovala ne samo geografiju ove zemlje, već i tok njene istorije i iskustvo brojnih generacija ljudi koji žive i putuju kroz ove parkove. Polazeći od ovih vrednosti, osnivanje Nacionalnih parkova u Kanadi imalo je za cilj da se obezbedi zaštita ekosistema veličanstvenih prirodnih područja i pravilno upravljanje njima, a kod posetilaca stvori svest i potreba da razumeju, cene, i uživaju u lepotama ovih parkova na način koji ne dovodi u pitanje njihov integritet i opstanak. Brigu o nacionalnim parkovima i nacionalnim parkovima rezervatima Kanade vode Parkovi Kanade. Ovo je državna agencija, koju je osnovala Vlada Kanade, 1911. godine, sa zadatkom da upravlja, štiti, održava i predstavlja nacionalno prirodno i kulturno nasleđe Kanade. Takođe, i da razvija društvene oblike ponašanja, shvatanja, prihvatanja i odobravanja, kako bi se obezbedio ekološki i istorijski integritet prirodnog i kulturnog nasleđa Kanade za sadašnje i buduće generacije. Ukupna površina kanadskih nacionalnih parkova veća je od 300.000 km². Ovaj prostor je 53 puta veći od Ostrva Princ Edvard, ili 2,2 puta veći od tri pomorske provincije, a jednak je površini koju ima tri posto kanadskog kopna. Veličina nacionalnih parkova Kanade kreće se u rasponu od veličine Švajcarske, kolika je površina nacionalnog parka Vud Bafalo, do najmanjeg, biološki bogatog nacionalnog parka, Point Pili, površine od samo 15 km². | Kada je osnovana agencija Parkovi Kanade? | Agencija Parkovi Kanade osnovana je 1911. godine. | 1,407,975 |
Mletačka tvrđava u Puli izgrađena je na najznačajnijem strateškom mestu pulskoga zaliva, na brežuljku na kojem su prethodno Histri locirali svoju gradinu, Rimljani kastrum, a feudalna gospoda srednjovekovni kaštel. Tvrđavu je projektirao i vodio izgradnju za Mletačku republiku, francuski vojni inženjer Antoan de Vij između 1631. i 1633. godine. Bila je deo odbrambenog sistema Pule u XVII veku, koji je još uključivao tvrđavu na ostrvu Sv. Andrije te dva odbrambena pojasa (nasipa): prvi približno po trasi današnje ulice Kastropola, a drugi po perimetru antičkih i srednjovjekovnih zidina koje su bile rekonstruisane i nasipane radi prilagođavanja tadašnjoj ratnoj taktici odbrane i moći naoružanja. | Ko je vodio izgradnju tvrđave između 1631. i 1633. godine? | Francuski vojni inženjer Antoan de Vij. | 43,553 |
Efikasnost generalno opisuje u kojoj meri su resursi, npr. vreme, napor ili trošak, dobro korišćeni za namenjeni zadatka ili svrhu. Često se koristi da bi ukazao na sposobnosti određenje radnje (aktivnosti) da proizvede određeni ishod efikasno - sa minimalnom količinom otpada i najmanjim troškom. U odnosu na Efikasnost, "Efektivnost", je relativno nejasan, ne kvantitativni pojam, uglavnom se bavi postizanjem ciljeva. O određenim slučajevima, efikasnost se može prikazati procentualno, u odnosu na idealni slučaj u kojem je efikasnost 100%. | Kako se opisuje efikasnost? | Efikasnost se opisuje u meri u kojoj su resursi dobro korišćeni za namenjeni zadatak ili svrhu, sa minimalnom količinom otpada i najmanjim troškom. | 733,418 |
Mađarska je učestvovala na Letnjim olimpijskim igrama održanim 1904. godine u Sent Luisu, SAD. Tadašnji rezultati Austrije i Mađarske su držani odvojeno iako su te dve nacije bile u zajedničkoj Austrougarskoj državi. Iz Mađarske je na ovim olimpijskim igrama učestvovalo ukupno četiri takmičara u dva različita sporta. Ovih četiri takmičara je učestvovalo u 9 različitih disciplina i osvojili su dve zlatne, jednu srebrnu i jednu bronzanu medalju. Tačnije sve ove medalje su osvojili dva takmičara i to sve u plivanju, Zoltan Halmaj dve zlatne i Geza Kiš srebrnu i bronzanu medalju. Mađarska je završila u ukupnom skoru kao peta nacija po broju medalja sa dve zlatne od ukupno četiri osvojene medalje. Mađarska je nastavila sa uspešnim učešćem u plivanju na Olimpijskim igrama. Posle dve osvojene medalje na Olimpijskim igrama 1886. i tro na Olimpijskim igrama 1900., Mađarska je na ovim igrama osvojila još dve zlatne po jednu srebrnu i bronzanu medalju. | Ko je osvojio dve zlatne medalje u plivanju za Mađarsku na ovim Olimpijskim igrama? | Zoltan Halmaj. | 308,043 |
Dvorac Frankenštajn () je ruševina dvorca koji se nalazi na vrhu brda Odenvalda u blizini grada Darmštata u Nemačkoj. Ovaj dvorac je možda bio inspriracija da Meri Šeli napiše roman Frankenštajn ili moderni Prometej. Dvorac se nalazi u južnom delu Nemačke savezne države Hesen na visini od 370 metara. Poznat je po svojim vinogradima i po svojoj klimi. Frankenštajn je nemački naziv koji se sastoji od dve reči: Frank što znači pleme i stein što znači kamen. Reč Frankenstein se često koristi u imenima pejzaža. Godine 1673. je u dvorcu rođen naučnik Johan Konrad Dipel. On je mnogo puta hteo da kupi ovaj dvorac ali to nije uspeo. U dvorcu je imao svoju laboratoriju u kojoj je izvodio čudne eksperimente. Jednom prilikom je u laboratoriji eksplodirao napitak za koji je on mislio da će mu produžiti život do 130 godine. Kada se desila eksplozija mnogo je ljudi mislilo da je tu eksploziju napravilo čudovište koje je on stvorio. Mnogi i danas misle da u blizini dvorca živi čudovište koje je on stvorio. Dvorac je danas vezan i za mnoge druge legende jer je tu umrla porodica Frankenštajn jedna od uglednijih porodica Nemačke. Ne zna se da li je ovo istina, ali priča se tamo žive duhovi i da se tamo vide paranormalna dešavanja poput otvaranja prozora usred noći itd. U kasnije uređenom delu dvorca, nalazi se restoran sa panoramskom terasom, koja je otvorena posle pet godina rekonstrukcije 9. septembra 1970. | Gde se nalazi dvorac Frankenštajn? | Dvorac Frankenštajn se nalazi na vrhu brda Odenvalda u blizini grada Darmštata u Nemačkoj. | 925,317 |
Kenet Arou (; Njujork, 23. avgust 1921 — 21. februar 2017) bio je američki ekonomista, dobitnik Nobelove nagrade. Arou je diplomirao društvene nauke, a magistrirao matematiku i doktorirao ekonomiju (1951) na Kolumbiji. Predavao je na Stanfordu, Harvardu i ponovo Stanfordu. Arou je bio jedan od vodećih ekonomskih teoretičara 20. veka. Dao je fundamentalne doprinose na područjima kao što su teorija društvenog izbora, teorija opšte ravnoteže, ekonomika informacija i teorija privrednog rasta. Na početku karijere pokazao je svojom poznatom i naoko paradoksalnom teoremom o nemogućnosti da je, uz poštovanje nekih razumnih pretpostavki, nemoguće postojanje funkcije društvenog izbora, odnosno da nije moguće naći mehanizam odlučivanja koji bi doneo kolektivan izbor na osnovu individualnih preferencija, tj. koji ne bi bio diktatorski. Dao je veliki doprinos, zajedno sa Žerarom Debreom, konačnom dokazivanju egzistencije i stabilnosti ravnoteže u neovalrasijanskom modelu opšte ravnoteže. Inicirao je stvaranje endogenog modela privrednog rasta, u kome se tehnički progres, kao osnovni pokretač rasta, ne objašnjava van modela, već samim modelom. Arou je praktično osnivač ekonomike informacija, posebno teorije asimetričnih informacija, kod kojih jedna strana u transakciji zna više o predmetu transakcije nego druga. Na svim ovim područjima, Kenet Arou je pokrenuo istraživački rad velikih razmera tokom sledećih decenija. Dobio je Nobelovu nagradu za ekonomiju 1972. godine, zajedno sa Džonom Hiksom, „za pionirske doprinose teoriji opšte ekonomske ravnoteže i ekonomici blagostanja” (iz obrazloženja). | Sa kim je Kenet Arou dobio Nobelovu nagradu za ekonomiju 1972. godine? | Kenet Arou je dobio Nobelovu nagradu za ekonomiju 1972. godine zajedno sa Džonom Hiksom. | 57,903 |
-{ECDL}-, odnosno -{European Computer Driving Licence}- (u prevodu, Evropska računarska vozačka dozvola) je test poznavanja praktičnih veština, onovnih IT koncepata, koji potvrđuje da osoba koja poseduje ECDL sertifikat, u potpunosti osposobljena za korišćenje personalnog računara i osnovnih programskih aplikacija. Evropska komisija je ovu dozvolu ozvaničila 1997. godine kao standard osnovnog informatičkog obrazovanja. Mnoge vlade su je usvojile, pa se primenjuje u 147 zemalja, ima je 6 miliona stanovnika Evropske unije, a prevedena je na 36 jezika. Zbog velikog uspeha koji je ECDL postigao u Evropi, proširen je na ceo svet pod nazivom ICDL -{International Computer Driving Licence}- | Kada je Evropska komisija ozvaničila ECDL dozvolu? | Evropska komisija je ozvaničila ECDL dozvolu 1997. godine. | 202,385 |
Bauska okrug (, ) je okrug u republici Letoniji, u njenom južnom delu. Upravno središte okruga je istoimeni gradić Bauska. Okrug pripada istorijskoj pokrajini Zemgale. Bauska okrug je unutarkopneni okrug u Letoniji. To je i granični okrug ka Litvaniji na jugu. Na istoku se okrug graniči sa okruzima Ajzkraukle i Ogre okrug, na severu sa okrugom Riga i na zapadu sa okrugom Jelgava. | Koje je upravno središte Bauska okruga? | Upravno središte Bauska okruga je istoimeni gradić Bauska. | 265,582 |
Branko Anđić je diplomirao na Filološkom fakultetu u Beogradu – Odsek za opštu književnost s teorijom, a postdiplomske studije je završio na Teoriji književnosti. Radio je kao novinar, pisac i prevodilac. Bio je urednik i suosnivač književnog časopisa Pismo, i urednik Književnih novina. Radio je i kao dopisnik novinskih agencija i saradnik raznih književnioh časopisa i drugih medija u Jugoslaviji, Srbiji, Španiji, Argentini, Urugvaju, Čileu i SAD. Autor je nekoliko antologija hispanoameričke i argentinske savremene pripovetke sa Ljiljanom Popović Anđić. Pisao je zbornike kritičkih ogleda o savremenoj hispanoameričkopj književnosti. Prevodio je sa španskog i engleskog jezika dela latinoameričkih i severnoameričkih pisaca kao što su: | Sa kim je autor nekoliko antologija hispanoameričke i argentinske savremene pripovetke? | Autor je nekoliko antologija hispanoameričke i argentinske savremene pripovetke sa Ljiljanom Popović Anđić. | 1,437,505 |
Veclih je čitavu karijeru proveo u svom matičnom klubu, Dinamu iz Drezdena. Tri puta je osvajao Prvu ligu Istočne Nemačke 1971, 1973, 1976, a jednom nacionalni kup 1971. godine. Za reprezentaciju Istočne Nemačke je odigrao 24 utakmice. Kao član olimpijskog tima Istočne Nemačke, osvojio je bronzanu medalju na igrama u Minhenu 1972. godine. Učestvovao je na FIFA Svetskom prvenstvu 1974. godine u Zapadnoj Nemačkoj. | Koju medalju je osvojio na Olimpijskim igrama u Minhenu 1972. godine? | Bronzanu medalju. | 4,168,957 |
Juraj Kalc (Štinjan, kod Pule, 22. april 1908 — blizina Novske, jul 1942), učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije. Rođen je 22. aprila 1908. godine u Štinjanu kod Pule u radničkoj porodici. Njegova porodica se nakon italijanske okupacije Istre seli u Zagreb. Godine 1937. otišao je u Španiju i priključio se internacionalnim brigadama. U ofanzivi na reci Ebro bio je ranjen. Takođe je bio ranjen i na aragonskom frontu. U decembru 1938. godine, Ministarstvo narodne odbrane Španske republike odlikovalo ga je medaljom španskog borca, a iste godine postao je i član Komunističke partije Jugoslavije. Učesnik Narodnooslobodilačke borbe je od 1941. godine. Početkom jula 1941. prebacio se iz Siska u Sisački partizanski odred. Kansije ga partijsko rukovodstvo prebacuje na rad u Baniju. Nakon dolaska diverzanta Ivana Hariša u taj kraj, Kalc je zajedno s njim izvodio diverzije po Baniji i Bosanskoj krajini. Poginuo je jula 1942. godine tokom okupatorske ofanzive na Kozaru, štiteći povlačenje partizanskih boraca. | Kada je Juraj Kalc otišao u Španiju? | Juraj Kalc je otišao u Španiju 1937. godine. | 550,094 |
kao solista - instrumentalista na klarinetu. Može da ga prati neki muzički instrument ili orkestar. Ako klarinetista javno izvodi, interpretira, reprodukuje napisano muzičko delo u koncertnim ili operskim dvoranama, pozorištima, domovima kulture i putem medija, kažemo da je reproduktivni umetnik. Samo vrhunski muzičar, klarinetista visokog nivoa izvođačke tehnike i individualnog izvođačkog profila može biti umetnik. u orkestru(revijskom, vojnom, milicijskom, vatrogasnom, filharmonom i orkestru oprere). Može da svira kao stalno zaposlen orkestarski muzičar. On tu ima zajedničke probe – grupno sviranje. Iza svakog poznatog klarinetiste nalazi se veliki rad, svakodnevno vežbanje, učenje, stalno dokazivanje i odricanje. Redovno muzičko obrazovanje klarinetista stiče u nižoj muzičkoj školi (gde ima sledeće predmete: klarinet, solfeđo i teoriju muzike), srednjoj muzičkoj školi (klarinet, jedan uporedni instrument, muzičke i opšteobrazovne predmete) i na muzičkoj akademiji (klarinet, muzičke i neke opšteobrazovne predmete). Muzičko obrazovanje za zvanje muzički izvođač stiče se u srednjoj muzičkoj školi, a potom na muzičkoj akademiji - fakultetu. profesionalac, klarinetista koji se posvetio klarinetu i živi od sviranja (to mu je posao - zanimanje). Mnogi klarinetisti pored glavne delatnosti rade i kao predavači. Kako se muzika deli na zabavnu, revijsku, džez, klasičnu, narodnu, tako se i klarinetisti dele na klarinetiste koji sviraju zabavnu, džez, revijsku, narodnu, klasičnu i drugu vrstu muzike. | Kako se muzika deli prema vrsti? | Muzika se deli prema vrsti na zabavnu, revijsku, džez, klasičnu, narodnu i druge vrste muzike. | 653,171 |
Magistrat u Sremskim Karlovcima je jedna od najznačajnijih i najvrednijih građevina u starom jezgru Sremskih Karlovaca, kao Prostorne kulturno-istorijske celine izuzetnog značaja za Srbiju. Zdanje magistrata je oduvek imalo upravnu namenu. Tu je 1848. godine proglašena Srpska Vojvodina. Danas je u zdanju magistrata sedište opštine Sremski Karlovci. Zdanje Magistrata u Sremskim Karlovcima podignuto je razdoblju 1806-1811. u neoklasicističkom duhu. Prvobitna namena zgrade je bila vezana za Petrovaradinska regimentu u okviru Vojne granice. Plan zdanja je uradio inženjerski poručnik baron Vaskez 1791. godine, a prepravke plana je izvršio 1805. inženjerski kapetan Poljani. U svečanoj dvorani Magistrata srpski narod je maja 1848. proglašen za „politički slobodan i nezavistan pod domom austrijskim i krunom ugarskom“. Sa balkona ovog zdanja patrijarh Josif Rajačić obnarodovao je osnivanje Srpske Vojvodine. Kroz istoriju, kako se koja država smenjivala na zgradi Magistrata je stavljala svoje grbove. Zgrada je više puta obnavljana i osavremenjavana. Poslednjih decenija tu je smeštena Opština Sremski Karlovci. Magistrat je do danas sačuvao svoj prvobitan izgled. Osnova zgrade je četvorougaona sa dva atrijumska dvorišta trapezoidne osnove. Zidana je opekom, malterisana i bojena. Dvoslivni krovovi pokriveni su kvadratnim biber crepom. Zbog kosog terena, zgrada prema Trgu ima tri etaže, a na ostalim delovima dve. Glavna fasada okrenuta ka Trgu Branka Radičevića posebno je dekorativno obrađena. Izdeljena je po vertikali na pet delova. | Kako je glavna fasada zdanja Magistrata dekorativno obrađena? | Glavna fasada zdanja Magistrata je dekorativno obrađena, izdeljena po vertikali na pet delova. | 939,241 |
Jovan Jelisavčić (Bajina Bašta, 20. januar 1985) srpski je televizijski, pozorišni, filmski i glasovni glumac i filmski producent. Jovan Jelisavčić je rođen 20. januara 1985. godine u Bajinoj Bašti. Diplomirao je na Akademiji umetnosti u Beogradu, odsek gluma, u klasi profesora Nebojše Dugalića i asistentkinje Hane Selimović. Od 2011. godine radi kao dramski umetnik u realizaciji velikog broja predstava, filmskih i televizijskih projekata. Osnivač je i direktor međunarodnog festivala kratkog igranog filma „Bašta fest” u Bajinoj Bašti. Između ostalih, igra u Beogradskom dramskom pozorištu. Takođe, pozajmio je glas u nekoliko sinhronizacija studija Audio vizard Em en Di i Livada Beograd. | Koji je Jovan Jelisavčić osnovao festival kratkog igranog filma? | Jovan Jelisavčić je osnovao festival kratkog igranog filma "Bašta fest" u Bajinoj Bašti. | 4,145,657 |
Aron Vajt (; Strongsvil, Ohajo, 10. septembar 1992) američki je košarkaš. Igra na pozicijama krila i krilnog centra. Vajt je od 2011. do 2015. godine pohađao Univerzitet Ajove u Ajova Sitiju. U dresu Ajova hokajsa upisao je 140 nastupa, a prosečno je po meču beležio 13,3 poena, 6,4 skokova, 1,4 asistencije i 1,1 ukradenu loptu. Za učinak u sezoni 2014/15. nagrađen je mestom u prvoj postavi idealnog tima -{Big Ten}- konferencije. Dana 29. juna 2021. godine potpisao je dvogodišnji ugovor sa Crvenom zvezdom. Sa Crvenom zvezdom je u sezoni 2021/22. osvojio Jadransku ligu, Kup Radivoja Koraća i prvenstvo Srbije. | Koje pozicije igra Aron Vajt? | Aron Vajt igra na pozicijama krila i krilnog centra. | 4,250,602 |
Majkl Bredli (; 17. novembar 1962) irski je profesionalni ragbi 15 trener i bivši igrač. Trenutno radi kao glavni trener Zebra, italijanskog predstavnika u takmičenju Pro 14. Bredli je igrao na poziciji demija za Kork i Manster u Republici Irskoj. Za ragbi 15 reprezentaciju Irske je debitovao protiv Australije 1984. Osvojio je Triplu krunu u Prvenstvu pet nacija sa Irskom 1985. Oproštajnu utakmicu je odigrao protiv Novog Zelanda 1995. Bio je deo selekcije Irske na dva Svetska prvenstva 1987. i 1995. U nekoliko navrata je bio i kapiten reprezentacije Irske. Ukupno je 40 puta branio boje svoje zemlje. Nakon završetka igračke karijere, Bredli je počeo da radi kao trener. Bio je selektor Irske B selekcije i mlade reprezentacije Irske. Sedam godina je uspešno predvodio Konot, irski pokrajinski tim sa kojim je dva puta dolazio do polufinala Kupa evropskih izazivača. Bio je deo stručnog štaba Irske i Gruzije. Bredli je dve godine bio trener Edinburga i tu je napravio uspeh. Jedne sezone je pobedio Tuluz u četvrtfinalu i odveo Edinburg u polufinale Kupa evropskih šampiona. 2017. izabran je za glavnog trenera Zebri. | Kako se zove takmičenje u kojem je Zebra italijanski predstavnik? | Pro 14. | 4,120,920 |
Čezare Bekarija (1738–1794) je bio italijanski pravnik, kriminolog, filozof i političar, iz doba prosvetiteljstva. Poznat je po svom delu delu „O zločinima i kaznama“ koje je izvršilo veliki uticaj na kaznenu politiku evropskih država. U svojim idejama o kaznama sledio je etiku utilitarizma. U svom najpoznatijem delu izneo je argumente protiv torture, konfiskacije imovine, doživotne robije i smrtne kazne. Smatrao je da kazna ne treba da služi za to da se kriminalcu osveti za počinjeno delo, već da se spreči da se zločin ponovi, odnosno u cilju prevencije. Smatrao je da kazna treba imati najveće sprečavajuće dejstvo uz najmanje nanošenje patnje počiniocu. Takođe zatvorska kazna treba da služi za resocijalizaciju a ne za kažnjavanje, tako da osuđeni može ponovo da postane koristan član društva. | Kako je Čezare Bekarija gledao na zatvorsku kaznu? | Čezare Bekarija je smatrao da zatvorska kazna treba da služi za resocijalizaciju osuđenog, a ne za kažnjavanje. | 1,348,385 |
je japanska era (nenko) koja je nastala posle Kandži i pre Eičo ere. Vremenski je trajala od decembra 1094. do decembra 1096. godine i pripadala je Hejan periodu. Vladajući monarh bio je car Horikava. 1095. (Kaho 2, osmi mesec): Car se razboljeva i pod konstantnom je groznicom pa u cilju ozdravljenja traži da se budistički monasi pomole za njegovo zdravlje. Kada se car oporavio velikodušno je nagradio monahe. 1095. (Kaho 2, jedanaesti mesec): Budistički sveštenici sa planine Hiei sišli su iz hrama kako bi protestovali zbog spora Minamoto Jošicunea i ostalih vladinih zvaničnika koje je doveli do vojne akcije i krvoprolića. Monasi su sa sobom nosili mali prenosivi hram sve do centralne hale Enrjakudžija. 26. novembar 1096. (Kaho 3, deveti dan jedanaestog meseca): Bivši car Širakava u 44 godini postaje budistički monah. | Šta su budistički sveštenici sa planine Hiei uradili 1095. godine? | Budistički sveštenici sa planine Hiei su sišli iz hrama kako bi protestovali zbog spora Minamoto Jošicunea i ostalih vladinih zvaničnika, što je dovelo do vojne akcije i krvoprolića. | 1,392,819 |
Korenov sistem je žiličaste građe. Stablo snažno, člankovito,sa čupercima dlaka na čvorovima. Visine 30-100cm. Listovi su tamno zeleni, linearni sa mekim dlačicama. Široki 5-18mm, rapavi i po obodu talasasti. Imaju beli centralni nerv i jasno vidljive obodne nerve. Rukavac je gladak. Ligula zamenjena vencem dlaka. Cvast je klasolika metlica, sastoji se od 5-15 klasova. Uspravna je i duga do 20cm. Klasići dugi oko 3mm svetlo zelene ili ljubičaste boje i otpadaju kao celina. Plod je krupa. Ime roda Echinochloa potiče od grčke reči echinos(što znači jež) i chloe(što znači trava), zbog izgleda klasova. Ime vrste crus-galli na srpskom znači petlova noga. Cveta u periodu od jula do oktobra. Seme ne klija u godini obrazovanja nego tek naredne godine, krajem maja pa nadalje. U godini prosečno stvori do 1000 semenki koje mogu očuvati klijavost nekoliko godina i koje se lako šire. Raste na vlažnim njivama, u usevima kukuruza, u vrtovima, vinogradima, pored puteva, poznata kao čest korov, naročito na peskovitim zemljištima. Opšte rasprostranjenje: Toplije i umerene zone obeju hemisfera (naročito u severnoj). Veoma rasprostranjen korov pirinčanih polja. Autohtona je na području Azije i Afrike dok je na drugim područjima invazivna vrsta. | Kako izgleda korenov sistem Echinochloa crus-galli? | Korenov sistem Echinochloa crus-galli je žiličaste građe, snažan, člankovit, sa čupercima dlaka na čvorovima. | 3,922,595 |
Kosmos-451 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-451 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 13. oktobra 1971. Raketa-nosač R-14 Čusovaja () (8K65, NATO oznaka -{SS-5 Skean}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 40 kilograma. Kosmos-451 je bio komunikacioni satelit. | Koliko je bila masa satelita pri lansiranju? | Masa satelita pri lansiranju je iznosila 40 kilograma. | 321,516 |
Ulica XII vojvođanske udarne brigade je jedna od starijih gradskih ulica Somboru, sedištu Zapadnobačkog upravnog okruga. Proteže se pravcem koji povezuje raskrsnicu sa ulicama Toze Markovića, Venca vojvode Petra Bojovića i Venca vojvode Radomira Putnika i ulice Monoštorsku i Bezdanski put. Dužina ulice je oko 2500 m. Ulica se u prošlosti zvala Bezdanski put. Posle Prvog svetskog rata ulica je nazvaan po patrijarhu Georgiju Brankoviću. Od polovine sedamdesetih godina 20. veka ulica nosi naziv Ulica XII vojvođanske udarne brigade. Ulica XII vojvođanske udarne brigade nekada Bezdanska, protezala se kroz predgrađe Sombora Gornja varoš, od ugla dva venca pa do izlaza iz grada, ka reci Mostongi. Kako je Bezdanski put rastao tako se i ulica produžila skroz do železničke pruge, kod stanice Strilić. Ulica je bila među prvim popločanim ulicama u Somboru, još 1875. godine, a asvaltirana polovinom šezdesetih godina 20. veka. Danas u ulici preovlađuju bođoši koji su zasađeni 1903. godine. Pre njih ulica je ozeljenavana dudovima, a kasnije platanima. Ulica XII vojvođanske udarne brigade je ulica u kojoj se nalazi veliki broj prodajnih objekata, firmi i preduzeća, ugostiteljskih objekata ali je pre svega naseljena ulica sa jednospratnim, dvospratnim kućama, stambenim zgradama. | Šta se danas preovlađuje duž ulice XII vojvođanske udarne brigade? | Danas duž ulice XII vojvođanske udarne brigade preovlađuju bođoši koji su zasađeni 1903. godine. | 4,278,959 |
P-filtar se koristi da ukloni naizmeničnu komponentu sa izlaza ispravljača kako bi do potrošača dospela samo jednosmerna komponenta ispravljene struje. Tipičan P-filtar se sastoji od kondenzatora vezanog paralelno sa ispravljačem, prigušnice vezane redno za ispravljač, i još jednog kondenzatora vezanog paralelno sa potrošačem. Kondenzator C1 ima malu impedansu za naizmeničnu komponentu struje sa izlaza ispravljača, dok u odnosu na jednosmernu komponentu ima beskonačno veliku reaktansu. Stoga kondenzator skreće veliki deo naizmenične komponente dok jednosmerna komponenta nastavlja ka prigušnici L. Prigušnica L predstavlja veliku impedansu za naizmeničnu komponentu, a pri tome predstavlja skoro nultu impedansu za jednosmernu komponentu. Kao rezultat toga, jednosmerna komponenta prolazi kroz prigušnicu dok je veći deo naizmenične komponente zaustavljen. | Koja komponenta ima malu impedansu za naizmeničnu komponentu struje? | Kondenzator C1. | 83,028 |
Registarske oznake za vozila u Švajcarskoj izdaju službe kantona, koje su zadužene za motorna vozila. Od 1933. godine se na oznakama nalaze dva slova za oznaku kantona i jedan do šest brojeva. Za razliku od većine drugih zemalja u Evropi, švajcarske registarske tablice se ne dodeljuju posebno vozilu, nego se dodeljuju njenom vlasniku. Tako može npr. vlasnik podneti zahtev da koristi jedne tablice za najviše dva vozila. U pojedinim kantonima mogu do 99 veteranskih automobila (automobil mora biti stariji od 30 godina) po jednoj tablici biti otkupljeni. U mnogim kantonima, registar registarskih tablica je dostupan javnosti, ponekad čak i preko interneta. Tako se može iz svakog, bez potvrđenog razloga, utvrditi ko je vlasnik automobila. Prednje tablice sadrže samo skraćenicu kantona i brojeve, dok zadnje tablice sadrže skraćenicu kantona, brojeve, grb kantona kao i grb Švajcarske. U većini kantona je moguće naći oznake sa istim brojem u različitim bojama. Različite boje služe za označavanje različitih tipova vozila: „Crno“ - beli znakovi na crnoj pozadini: Vozila savezne vojske (ponekad se koristi nego skraćenica kantona M+ za -{Militär}- (srp. Vojska), nema grba kantona). „Crveno“ - nosači za bicikle koji bi inače delimično ili u potpunosti prekrivali zadnju tablicu (od 1. marta 2022) Vozila vlade imaju grb Švajcarske posle slova „A“ (skraćenica za „administracija") i brojeve sa crnim znakovima na beloj pozadini. Prva od pet cifara na tablici označava ministarstvo kojem dato vozilo pripada. | Kako se označavaju različiti tipovi vozila na registarskim tablicama u Švajcarskoj? | Različiti tipovi vozila se označavaju različitim bojama na registarskim tablicama u Švajcarskoj. | 208,873 |
Žil Rime (, 1873—1956) je bio francuski fudbalski funkcioner, prvi predsednik Fudbalskog saveza Francuske, predsednik FIFA od 1921. do 1954, a kasnije njen počasni predsednik. Izuzetno je zaslužan za procvat i afirmaciju fudbalske igre širom sveta. U Parizu je 1897. osnovao FK Red Star. Inicijator je organizovanja prvenstva Francuske 1910, jedan od osnivača Fudbalskog saveza Francuske formiranog 1919. čiji je predsednik bio od osnivanja do 1942. i od 1944. do 1949.. Bio je izuzetno aktivan i na međunarodnoj sceni. Izabran je za trećeg predsednika FIFA. Mnoge njegove ideje prerasle su u takmičenja sa imenom i tradicijom na evropskom i svetskom nivou. Jedan je od najzaslužnijih za realizaciju i održavanje prvog Svetskog prvenstva 1930. u Urugvaju. Na Svetskim fudbalskim prvenstvima od prvog 1930. u Urugvaju do 1970. u Meksiku pobedničkim reprezentacijama dodeljivan je prelazni pehar „Žila Rimea“, koji je 1970. prešao u trajno vlasništvo Fudbalske reprezentacije Brazila, s obzirom da je te godine treći put osvojila Svetsko prvenstvo. | Koji je bio nadimak prelaznog pehara koji je dodeljivan pobedničkim reprezentacijama na Svetskim fudbalskim prvenstvima? | Nadimak prelaznog pehara bio je "Žila Rimea". | 604,645 |
Elektrolitička disocijacija je razlaganje elektrolita na pozitivne ili negativne jone, pod uticajem molekula rastvarača, npr. Disocijacija je povratna reakcija - ako se uklone molekuli polarnog rastvarača (uparavanje ili razblaživanjem manje polarnim rastvaračem dolazi do stvaranja neutralnih molekula koji mogu biti manje ili više rastvorni. Isto, dodatak jačeg elektrolita, koji ima zajednički jon sa slabijim, suzbija se disocijacija slabijeg. Stepen disocijacije ove reakcije u normalnim uslovima iznosi oko 10-7, što označava da na svakih 107 (10.000.000) molekula vode samo jedan podleže disocijaciji sam od sebe. Konstanta disocijacije vode je 10-14 i predstavlja osnovu za stvaranje pH skale. PH dolazi od latinskih reči poentia hidrogenum, koje znači aktivnost vodonika i definisana je kao negativni logaritam koncentracije H+ jona. Elektrolitička disocijacija može da se odigra u nekoliko stepena u zavisnosti od kompleksnosti molekula koji se disocira. | Kako se može suzbiti disocijacija slabijeg elektrolita? | Disocijacija slabijeg elektrolita može se suzbiti dodatkom jačeg elektrolita koji ima zajednički jon sa slabijim. | 30,443 |
Takmičenje u petoboju za žene na 18. Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 2022. održano je 18. marta u Beogradskoj areni (iz sponzorskih razloga poznata i kao Štark arena, ranije Kombank arena) u Beogradu (Srbija). Šest najboljih atletičarki godine u petoboju u dvorani pre prvenstva (18. marta 2022), imale su sledeći plasman a ostvarile su rezultat preko 4.500 bodova. | Koji je bio datum održavanja takmičenja u petoboju za žene na Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 2022? | Takmičenje je održano 18. marta 2022. | 4,312,755 |
Istorija Vlaške nije suverena, već autonomna. Tačno istorijsko ime zemlje je Ugrovlaška u antonimu Megalovlahija. Do 1330. godine ne može se govoriti o vlastitoj istoriji Vlaške. Do kraja Drugog bugarskog carstva teritorija Vlaška bila je njegov sastavni deo. Svi vlaški vojvodi ili gospodari do početka 18. veka pod vlašću fanariota nazvani su prvim imenom „Jovan“ u čast bugarskog vladara Jovan Asen II, kako bi naglasili kontinuitet i legitimitet svoje moći. Pored toga, u Vlaškoj je čak i uzus rekonstruisan na jeziku vlaho-bugarske povelja do 18. veka bio bugarski, a do formiranja Rumunije bio je napisan na rumunskoj ćirilici. tampon period od 1417. do Mohačke bitke, tokom koje su osmanski i mađarski favoriti osporavali vlast; period uspostavljanja od 1526. do kraja vladavine Selima II. Tada je sagrađen manastir Kurtea de Arđeš; period borbe za vlast - podudara se sa Sultanatom žene, kada je Mletački Valide sultana osporio svoju moć sa naslednicima i sledbenicima Mihajla Kantakuzina Šejtanoglua; | Kako su vlaški vojvodi nazivani do početka 18. veka? | Vlaški vojvodi su do početka 18. veka nazivani prvim imenom "Jovan" u čast bugarskog vladara Jovana Asena II. | 4,172,036 |
Azadveh-i Banegan Mahan-i Mihr-Bondad, u arapskim izvorima poznat i kao Azadhbih ibn Banijan Mahan ibn Mihrbundadh, kraće i jednostavnije Azadbeh, bio je iranski plemić, koji je služio kao sasanidski marzban u gradu Al-Hiri. Azadbeh je rođen u gradu Hamadan u provinciji Medija, svoje poreklo vodi iz porodice dehkana (persijska titula). Godine 617. imenovan je za guvernera Al-Hire, tako da je nasledio iranskog plemića Nahiragana i arapskog Ijas ibn Kabišaha el Taija, koji su zajedno upravljali Al-Hirom nakon pogubljenja poslednjeg lahmidskog vladara El Numana III 602. godine. Tokom svog vladavine, Azadbeh je uspeo da učvrsti svoj položaj tako što je svoju kćerku udao za svog gospodara Sinana, koji je bio na višem položaju od njega. Godine 633, tokom muslimanskog osvajanja Persije, muslimanske snage su uništile Amgišija, važno vojno mesto u blizini Al-Hire, koje je Azadbeh smatrao veoma važnim. Osim toga, muslimani su takođe zarobili njegovu ćerku. Znajući da će uskoro biti njihova sledeća meta, poslao je vojsku koju je predvodio njegov sin da napadne Muslimane, a nakon nekog vremena stacionirane van Al-Hire. Međutim, stvari nisu išle kako se očekivalo, Azadbehov sin je poražen i ubijen tokom sukoba sa muslimanskim vojnim vođom Halidm ibn el Validom, koji je krenuo prema Al-Hiri i lako porazio Azadbeha, koji je uspeo da preživi i pobegne iz Al- Hire. Nakon toga njemu se gubi svaki trag. | Šta se desilo sa Azadbehovim sinom tokom sukoba sa muslimanskim vojnim vođom? | Azadbehov sin je poražen i ubijen tokom sukoba sa muslimanskim vojnim vođom Halidm ibn el Validom. | 1,981,172 |
Inkskejp je vektorsko–grafički program za crtanje distribuiran pod GNU-ovom opštom javnom licencom. Dostupan je u operativnim sistemima -{Linux}-, -{FreeBSD}-, -{Mac OS X}-, -{Microsoft Windows}-. Iskazani cilj je da ovaj program postane moćna grafička alatka u potpunosti u skladu sa standardima -{XML}-, -{SVG}- i -{CSS}-. Ipak, Inkskejpova implementacija standarda -{SVG}- i -{CSS}- je još uvek nepotpuna. Najuočljiviji je nedostatak podrške za animaciju i -{SVG}- fontove. Inkskejp ima višejezičku podršku, čak i za komplikovana pisma, što je opcija koju trenutno ne podržava većina komercijalnih aplikacija za vektorsku grafiku. Među jezicima na koje je lokalizovan je i srpski. | Na koje jezike je lokalizovan program Inkskejp? | Inkskejp je lokalizovan na srpski jezik. | 336,925 |
Alopoglossidae je familija sitnih guštera. Obuhvata endemske vrste iz Srednje i tropskih oblasti Južne Amerike. Familija Alopoglossidae izdvojena je iz familije Gymnophthalmidae 2016. godine. Goicoechea N, Frost DR, De la Riva I, Pellegrino KCM, Sites J, Rodrigues MT, Padial JM (2016). Molecular systematics of teioid lizards (Teioidea/Gymnophthalmoidea: Squamata) based on the analysis of 48 loci under tree-alignment and similarity-alignment. Cladistics . | Na osnovu koliko lokusa je bazirana molekularna sistematika guštera iz familije Alopoglossidae? | Molekularna sistematika guštera iz familije Alopoglossidae bazirana je na analizi 48 lokusa. | 4,126,153 |
Sveti Inokentije Irkutski je hrišćanski svetitelj i sveštenoslužitelj. Rođen je oko 1680. godine blizu grada Irkutsk. Svetovno ime mu je bilo Ivan Kuljčicki. Školovao se u Bratskom učilištu pri Kijevskom Bogojavljenskom manastiru. 1706. je završio Kijevsku duhovnu akademiju, i zamonašio se u Kijevo-Pečerskoj lavri, dobivši ime Inokentije. 1721. godine je postavljen za episkopa Perejaslavskog, zatim naznačen za člana Ruske Pekingske misije u Kini. Ali kineska vlada ga nije htela primiti, tako da je tri godine proveo u Selenginsku. Godine 1727. izabran je za episkopa Irkutskog. Surova klima Sibira, revniteljski trudovi i razne tegobe i nezgode narušili su zdravlje svetog Inokentija. Umro je 27. novembra 1731. godine. Sahranjen je blizu Irkutska, u Vaznesenskom manastiru kod Tihvinske crkve. | Kako se zvao svetitelj Inokentije Irkutski pre nego što je postao monah? | Svetovno ime svetitelja Inokentija Irkutskog bilo je Ivan Kuljčicki. | 566,514 |
Što te tata pušta samu? () američka je ljubavna komedija reditelja Pitera Bogdanoviča, a po njegovom scenariju iz 1972. godine. Hauard Banister putuje u San Francisko sa svojom verenicom da konkuriše za stipendiju za muzičko istraživanje, kada naiđe na divlju, nepredvidivu devojku koja je napustila fakultet, a koja unosi pustoš u njegov inače uredan život. U jednom od hotela u San Francisku došlo je do zabune oko četiri kofera, od kojih jedan sadrži nakit, drugi tajna dokumenta, treći kamenje muzikologa Hauarda Banistera, a poslednji stvari devojke bez kompleksa Džudi. U slučaj su umešani razbojnici koji žele da dođu do nakita, kao i tajne službe koje ne žele da dokumenti dospeju u pogrešne ruke. Ali zbog Džudi, koja samo želi da vrati svoje stvari, koferi se ne mogu vratiti vlasnicima, osim toga, Banister joj se dopao - a njena ljubav i naivnost svaki put sprečavaju da se ova situacija rasplete. | Koje su dve grupe ljudi umešane u slučaj sa koferima? | U slučaj sa koferima su umešani razbojnici i tajne službe. | 4,348,924 |
Plivačke trke u disciplini 100 metara leđno za žene na Letnjim olimpijskim igrama 2016. održane su drugog i trećeg dana plivačkih takmičenja, 7. i 8. avgusta u Olimpijskom bazenu u Rio de Žaneiru. Učestovale su ukupno 34 takmičarke iz 28 zemalja, a samo takmičenje se odvijalo u tri dela. Kvalifikacije su održane u podnevnom delu programa 7. avgusta, polufinala u večernjem terminu istog dana kada i kvalifikacije, dok je finale održano dan kasnije. Zlatnu medalju osvojila je reprezentativka Mađarske Katinka Hosu koja je finalnu trku isplivala u vremenu novog nacionalnog rekorda svoje zemlje od 58.45 sekundi. Bila je to njena druga zlatna medalja na olimpijskim igrama nakon što je dan ranije osvojila zlato u disciplini 400 mešovito. Srebro je pripalo reprezentativki Sjedinjenih Država Katlin Bejker koja je isplivala rezultat od 58.75 sekundi minuta, dok su bronzanu medalju podelile Kanađanka Kajli Masi i Kineskinja Fu Juenhuej pošto su obe isplivale identično vreme od 58.76 sekundi. U kvalifikacijama koje su plivane i u podnevnom delu programa 7. avgusta učestovale su 34 takmičarke iz 28 zemalja, a plivalo se u 5 kvalifikacionih grupa. Plasman u polufinale ostvarilo je 16 plivačica sa najboljim vremenima kvalifikacija. Polufinalne trke plivane su u večernjem delu programa 8. avgusta, a plasman u finale ostvarilo je 8 takmičarki sa najboljim vremenima polufinala. | Koliko takmičarki je plivalo u kvalifikacionim grupama za trku na 100 metara leđno? | U kvalifikacionim grupama za trku na 100 metara leđno učestvovalo je 34 takmičarke iz 28 zemalja. | 1,413,905 |
Ektor Migel Erera Lopez (; Tihuana, 19. april 1990) meksički je fudbaler koji trenutno nastupa za Atletiko Madrid i reprezentaciju Meksika. Igra na sredini terena. Rođen je u Tihuani, fudbal je počeo da igra u Pačuki. Za prvi tim Pačuke debitovao je u julu 2011. godine. U junu 2013. godine za osam miliona evra prelazi u portugalski Porto gde nastupa i danas. Bio je član meksičke olimpijske reprezentacije za Olimpijadu u Londonu 2012. godine. Prošao je kvalifikacije i učestvovao na glavnom turniru u Londonu,koji je osvojio upravo njegov Meksiko, pobedivši u finalu Brazil sa 2:1. Takođe nastupa i za seniorsku reprezentaciju Meksika. | Kada je Meksiko osvojio Olimpijadu u Londonu? | Meksiko je osvojio Olimpijadu u Londonu 2012. godine. | 1,275,802 |
Milošev venac je kulturno–istorijska celina grada Kragujevca koji obuhvata deo središnjeg gradskog područja u kojem se nalaze najznačajnije građevine izgrađene u vreme kada je Kragujevac bio prva prestonica savremene srpske države od 1818. do 1841. godine. Kompeks je dobio ime po knezu Milošu Obrenoviću koji je Kragujevac proglasio za glavni grad tek oslobođene Srbije. Najznačajnije znamenitosti su smeštenena levoj i desnoj strani reke Lepenice, čije obale u centru grada povezuju stari armirano – betonski mostovi, prvi te vrste u Srbiji. Centar nove prestonice Srbije razvio se u obliku elipse. Tu su nastale prve državne građevine: dvor sa konacima, crkva, arsenal, zatvor ili „aps”, kasarne, „špitalj”, apoteka, Gimnazija, Licej, Teatar... Dvorski kompleks nije sačuvan. Knežev konak je srušen 1941. godine tokom bombardovanja (u to vreme je bio Oficirski dom), a mnogo pre njega izgoreo je i Šareni konak (Ljubičin konak) i srušene su vojne barake. Danas su očuvani pojedini objekti izgrađeni od druge polovine 19. do početka 20. veka, koji kao posebne celine predstavljaju nepokretna kulturna dobra kao spomenici kulture: | Koji su najznačajniji objekti smešteni na levoj i desnoj strani reke Lepenice? | Najznačajniji objekti smešteni na levoj i desnoj strani reke Lepenice su stari armirano-betonski mostovi, prvi te vrste u Srbiji. | 4,052,760 |
Koliba u šumi () američki je splater horor film sa elementima crne komedije iz 2002. godine, reditelja i scenariste Ilaja Rota, sa Rajderom Strongom, Džordan Lad, Džejmsom Debelom, Serinom Vinsent, Džoijem Kernom i Đuzepeom Endruzom u glavnim ulogama. Radnja prati grupu studenata koji odlaze da proslave prolećni raspust u šumskoj kolibi, gde se zaraze smrtonosnim virusom. Rot je napisao scenario još 1995. zajedno sa Rendijem Pirlštajnom. Bio je inspirisan svojim putovanjem u Island, gde je zadobio infekciju kože. Nijedan studio nije hteo da kupi scenario jer su smatrali da je horor žanr postao neprofitan. Sve se promenilo 1996. kada je Ves Krejvenov Vrisak postigao planetarni komercijalni uspeh. Međutim, Rot i nakon toga nije mogao da proda scenario pošto su produkcijske kuće tražile da ga izmeni tako da više liči na Vrisak. Reditelju su kao inspiracija za film poslužili kultni horori, kao što su: Poslednja kuća sa leve strane (1972), Teksaški masakr motornom testerom (1974), Brda imaju oči (1977) i Zla smrt (1981). Prvobitno je kao izvršni producent filma bio najavljen Dejvid Linč, ali on nije potpisan u konačnoj verziji. Koliba straha je premijerno prikazana 14. septembra 2002, na Filmskom festivalu u Torontu, dok je šire bioskopsko prikazivanje imala tek naredne godine u distribuciji produkcijske kuće Lajonsgejt. Dobila je osrednje ocene kritičara i ostvarila solidan komercijalni uspeh. Bila je nominovana za Nagradu Saturn za najbolji horor film, dok je Rot bio nominovan za Nagradu Empajer za najbolje debitantsko ostvarenje. Petoro studenata, Pol, Karen, Bert, Marsi i Džef, iznajmljuju kolibu u šumi kako bi proslavili prolećni raspust. Oni, međutim, postaju žrtve veoma zarazne bolesti koja se prenosi preko vode. | Koji su bili inspirativni filmovi za reditelja Ilaja Rota? | Kao inspiracija za film poslužili su mu kultni horori: Poslednja kuća sa leve strane, Teksaški masakr motornom testerom, Brda imaju oči i Zla smrt. | 4,331,763 |
Kosmos-1507 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1507 je lansiran sa kosmodroma Tjuratam, Bajkonur, SSSR, 29. oktobra 1983. Raketa-nosač je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 3000 kilograma. Kosmos-1507 je bio vojni izviđački satelit za praćenje flote. | Gde je postavljen Kosmos-1507 u orbitu? | Kosmos-1507 je postavljen u orbitu oko planete Zemlje. | 322,772 |
Port Viktorija -{PV.2bis}- () je jednosedi britanski lovački avion koji je proizvodila firma Port (). Prvi let aviona je izvršen 1917. godine. Najveća brzina u horizontalnom letu je iznosila 150 -{km/h}-. Masa praznog aviona je iznosila 549 kilograma a normalna poletna masa 772 kilograma. | Kada je izvršen prvi let aviona Port Viktorija PV.2bis? | Prvi let aviona Port Viktorija PV.2bis izvršen je 1917. godine. | 468,867 |
Laura Ajlin Benanti (; Njujork, 13. jul 1979) američka je glumica i pevačica. Tokom svoje karijere na Brodveju, pet puta je bila nominovana za nagradu Toni. Ćerka je Linde Voneberger, profesorke pevanja i bivše glumice, i Martina Vidovnića, brodvejskog glumca i pevača.. Ima srpskog, nemačkog i irskog porekla. Roditelji su joj se razveli dok je bila mlada. Ubrzo se preselila u Kinelon sa svojom majkom i očuhom Salvatorom Benantijem, čije je uzela prezime i koga naziva ocem. | Kog porekla je Laura Benanti? | Laura Benanti je srpskog, nemačkog i irskog porekla. | 4,382,294 |
Ljubinjsko polje je kraško polje u Istočnoj Hercegovini, u opštini Ljubinje. Zahvata površinu od 12 -{km²}-, na dužini od 8,3 i širini od 2,2 kilometra. Pruža se pravcem severozapad—jugoistok između planina Bjelasnice i Viduše, na nadmorskoj visini od oko 400—470 metara. Dno polja je građeno od kvartarnih slojeva, prekrivenih tankim slojem ilovače. Polje je jednim delom neproduktivno, a ostatak je pogodan za gajenje duvana i za zemljoradnju. Značajna površina nalazi se pod livadama i pašnjacima. Najveće naselje na obodu polja je Ljubinje, prema kome je i dobilo naziv, a ostala su Kruševica, Dubočica i dr. | Na kojoj nadmorskoj visini se nalazi Ljubinjsko polje? | Ljubinjsko polje se nalazi na nadmorskoj visini od oko 400—470 metara. | 438,666 |
Četrdeset prva sezona Svetskog kupa u alpskom skijanju trebalo je da počne 28. oktobra 2006. ali je otkazivanje uvodnih trka u Zeldenu pomerilo početak sezone za dve nedelje. Male količine snežnih padavina na Alpima uz veoma toplo vreme u januaru doveli su do promene rasporeda trka tokom sezone. Zbog Svetskog prvenstva u Oreu napravljena je pauza tokom februara u trajanju od tri nedelje. Sezona je završena 18. marta u Lencerhajdu u Švajcarskoj. Pobednik u muškoj konkurenciji u ukupnom poretku bio je Aksel Lund Svindal iz Norveške, a osvojio je titule i u veleslalomu i kombinaciji. U spustu je najbolji bio Didje Kiš iz Švajcarske, u superveleslalomu Bodi Miler iz SAD, u slalomu Benjamin Rajh iz Austrije. U ženskoj konkurenciji veliki kristalni globus osvojila je Nikol Hosp iz Austrije a njemu je dodala i titulu u veleslalomu. U spustu i superveleslalomu najbolja je bila Renate Gečl iz Austrije a njena sunarodnica Marlis Šild je bila najbolja u slalomu i kombinaciji. | Kako je promenjen raspored trka tokom sezone zbog vremenskih uslova? | Raspored trka tokom sezone je promenjen zbog malih količina snežnih padavina na Alpima i veoma toplog vremena u januaru. | 517,405 |
-{Far Beyond Driven}- je sedmi studijski album američkog hevi metal sastava Pantera, objavljen 15. marta 1994. godine. Izdavačka kuća je -{Eastwest Records}-. Odmah po objavi album je ušao na prvo mesto Bilbordove top-liste, i smatran je jednim od najekstremnijih albuma koji su uspeli u tome. | Na koju top-listu je odmah ušao album "Far Beyond Driven"? | Album "Far Beyond Driven" odmah je ušao na prvo mesto Bilbordove top-liste. | 108,601 |
Međunarodna košarkaška federacija (poznata po svom akronimu FIBA; ) je udruženje nacionalnih košarkaških saveza koje upravlja međunarodnom košarkom. FIBA određuje međunarodna pravila košarke, upravlja razmenom sportista među klubovima i proverava imenovanja međunarodnih sudija. Sada se u Međunarodnoj košarkaškoj federaciji nalazi 215 zemalja članica. FIBA organizuje i muški i ženski Svetski olimpijski kvalifikacioni turnir i Košarkaški turnir na Letnjim olimpijskim igrama, koje je sankcionisao MOK. FIBA Svetsko prvenstvo u košarci je svetski turnir za muške reprezentacije koji se održava svake četiri godine. Timovi se takmiče za Nejsmitov trofej, nazvan u čast američko-kanadskog tvorca košarke Džejmsa Nejsmita. Struktura turnira je slična, ali nije identična onoj na FIFA Svetskom prvenstvu u fudbalu; ovi turniri su se održavali u istoj godini od 1970. do 2014. godine, ali počevši od 2019. Svetsko prvenstvo u košarci će se pomeriti u godinu koja sledi FIFA Svetsko prvenstvo. Paralelni događaj za ženske timove, FIBA Svetsko prvenstvo u košarci za žene, takođe se održava svake četiri godine; od 1986. do 2014. godine, održano je iste godine kao i muški događaj, ali u drugoj zemlji. -{FIBA}- je osnovana 18. juna 1932. godine u Ženevi. Ovo udruženje je osnovalo osam država: Argentina, Čehoslovačka, Grčka, Italija, Letonija, Portugal, Rumunija i Švajcarska. Do 1928. godine međunarodnu kontrolu košarkaških takmičenja držala je Međunarodna atletska federacija, a potom Međunarodna rukometna organizacija i njena komisija za košarku. Prvi predsednik Međunarodne košarkaške federacije je bio Švajcarac Leon Bufard. | Kada se održava FIBA Svetsko prvenstvo u košarci za žene? | FIBA Svetsko prvenstvo u košarci za žene se održava svake četiri godine. | 112,750 |
Adrijen Dipanda (; Dižon, 3. maj 1988) francuski je rukometaš i reprezentativac koji trenutno igra za francuskog prvoligaša Sen Rafael na poziciji desnog beka. Od 2006. do 2011. igrao je za Monpelje kada je otišao u Španiju i potpisao za Ademar Leon. Nakon samo jedne sezone u španskom klubu 2012. se vratio u Francusku i potpisao za Sen Rafael. Za Francusku reprezentaciju je debitovao 2015. godine sa kojom je osvojio zlato na Svetskom prvenstvu 2017. godine u Francuskoj, srebro na Olimpijskim igrama 2016. u Rio de Žaneiru i bronzu na Svetskom prvenstvu 2019. u Danskoj i Njemačkoj i Evropskom prvenstvu 2018. u Hrvatskoj. | Koji je klub bio Adrijen Dipanda pre nego što je otišao u Španiju? | Monpelje. | 4,118,437 |
Mars-1 je bio sovjetski vještački satelit (automatska naučno-istraživačka stanica) namijenjen za istraživanje planete Mars. Lansiran je 1. novembra 1961. Cilj misije je bio prolazak pored Marsa, i prikupljanje podataka o radijaciji, mikrometeoritima, atmosferi i organskim spojevima na Marsu. Fotografije površine je takođe trebalo da budu poslate na Zemlju. Tokom leta ka Marsu, radio-komunikacija je uspostavljena sa letjelicom 61 put, i prikupljeno je dosta podataka o međuplanetarnom prostoru. Kada je letjelica bila na oko 106 miliona kilometara od Zemlje, komunikacija je potpuno prestala, vjerovatno zbog greške u sistemu orijentacije Marsa-1. Mars-1 je detektirao udare mikrometeorita svake 2 minute pri prolasku kroz Taurid meteorski roj, i sličnu gustinu udara i na daljini od 20 do 40 miliona kilometara. Jačine magnetskog polja od 3-4 gama, pa i do 6-9 gama su zabilježene. Otkriven je sunčev vjetar. Radijacione zone oko Zemlje su potvrđene i izmjerena njihova magnituda. | Koje su jačine magnetskog polja zabilježene od strane Mars-1? | Jačine magnetskog polja zabilježene od strane Mars-1 su bile od 3-4 gama, pa i do 6-9 gama. | 318,614 |
Lipoliza je razlaganje lipida. Ona obuhvata hidrolizu triglicerida u slobodne masene kiseline, čemu sledi dalja degradacija u acetilne jedinice posredstvom beta oksidacije. Ovaj proces proizvodi ketonska tela. Ona su prisutna u velikim količinama tokom ketoze, metaboličkog stanja koje se javlja kad jetra konvertuje mast u masne kiseline i ketonska tela, koje telo koristi kao gorivo. Trake za testiranje lipolize se koriste za prepoznavanja tog stanja. Sledeći hormoni indukuju lipolizu: epinefrin, norepinefrin, glukagon, hormon rasta, testosteron, i kortizol (mada dejstvo kortizola još uvek nije jasno). Oni podstiču 7TM receptore (G protein spregnute receptore), koji aktiviraju adenilat ciklazu. To dovodi do povišene produkcije cAMP-a, koja aktivira proteinsku kinazu A, i ona naknadno aktivira lipaze u adipoznom tkivu. Trigliceridi se transportuju putem krvi do odgovarajućih tkiva (masnog, mišića, etc.) posredstvom lipoproteina kao što je -{VLDL}- (). Trigliceridi prisutni na -{VLDL}- podležu lipolizi destvom ćelijskih lipaza ciljnog tkiva, čime se formiraju glicerol i slobodne masne kiseline. Slobodne masne kiseline se otpuštaju u krv, i zatim ih druge ćelije preuzimaju. Slobodne masne kiseline koje ćelije odmah ne preuzmu mogu da se vežu za albumin za transport do okolnih tkiva kojima je potrebna energija. Serumski albumin je glavni prenosnik slobodnih masnih kiselina u krvi. Glicerol takođe ulazi u krvotok i biva apsorbovan u jetri ili bubrezima, gde se konvertuje do glicerol 3-fosfata enzimom glicerolna kinaza. Hepatički glicerol 3-fosfat se uglavnom konvertuje u dihidroksiaceton fosfat (-{DHAP}-) i zatim gliceraldehid 3-fosfat (-{GA3P}-). | Kako se transportuju trigliceridi do odgovarajućih tkiva? | Trigliceridi se transportuju putem krvi do odgovarajućih tkiva posredstvom lipoproteina kao što je VLDL (vrlo niske gustine lipoproteini). | 619,893 |
Bitka kod Ramnika (), odigrala se 22. septembra 1789. godine, u Vlaškoj i blizini Ramniku Sarata, za vreme Rusko-turskog rata 1787—1792. Čuveni ruski genedral Aleksandar Vasiljevič Suvorov, delujući zajedno sa hazburškim generalom, Princom Jozefom od Koburga napao je glavnu otomansku vojsku, predvođenu velikim vezirom Mejit Hasan pašom, nakon ubrzanog i iscrpljujućeg marša kada uspeva da ih sustigne. U bici na veoma strmom terenu sa izuzetno velikim nagibom, za samo nekoliko sati, Ruske i Hazburške snage, koje nisu brojale više od 25.000 ljudi, uspele su da odbiju 60.000 turskih vojnika, nanoseći im tom prilikom težak poraz. Za ovu pobedu Suvorov je bio nagrađen titulom, Grof od Ramnika. Ova pobeda je imala za posledicu povlačenje Otomanskih snaga iz Dunavskih Kneževina, koja je vodila kasnijoj okupaciji Vlaške od strane hazburških trupa. | Ko je bio glavni otomanski vojskovođa u toj bici? | Veliki vezir Mejit Hasan paša. | 829,626 |
Nije bilo uzalud je jugoslovenski film iz 1957. godine. Režirao ga je Nikola Tanhofer koji je, zajedno sa Perom Budakom napisao i scenario. Mladi doktor Jure vraća se nakon deset godina u rodno primočvarno mesto Krnje, kako bi preuzeo službu od lokalnog doktora Đuke Radića koji uskoro odlazi u penziju. Jurina supruga Vera nije zadovoljna što Jure preuzima službu u tako zaostalom kraju. Jure pak oseća potrebu da se oduži doktoru koji je bio najbolji prijatelj njegovog pokojnog oca i pomagao mu nakon očeve smrti kada je studirao u Zagrebu. Lokalni stanovnici više poverenja imaju u močvarnu vračaru i nadrilekaru zvanu Čarka, majku zlokobnog Radaka koji je navodno poginuo 1945. Zbog toga Jure gotovo i nema pacijenata, a njegov pokušaj da vakciniše seosku djecu protiv tifusa završava fijaskom. Jedinog naklonjenog čoveka među stanovnicima močvarnih sela Jure pronalazi u mladom Miji Kladaru, a sve više se zbližava i sa 17-godišnjom Đukinom ćerkom, privlačnom i ljupkom Bojkom. Nekako u vrijeme Jurina dolaska, u kraju su učestali sumnjivi smrtni slučajevi i su svi utopljenici u močvari... | Zašto Vera nije zadovoljna što Jure preuzima službu u Krnju? | Vera nije zadovoljna što Jure preuzima službu u Krnju jer smatra da je to zaostalo mesto. | 1,506,107 |
Deva () je jedna od 66 istorijskih provincija Japana, koja je postojala od početka 8. veka (zakon Taiho iz 703. godine) do Mejdži reformi u drugoj polovini 19. veka. Deva se nalazila u severnom delu ostrva Honšu, na obali Japanskog mora. Carskim dekretom od 29. avgusta 1871. sve postojeće provincije zamenjene su prefekturama. Teritorija Deve odgovara današnjim prefekturama Jamagata i Akita. Deva se na jugu graničila sa provincijom Ečigo, na severu i istoku sa provincijom Mucu, a na zapadu je široko izlazila na Japansko more. | Na koju stranu je Deva široko izlazila? | Na zapadnu stranu. | 4,351,170 |
Volasova linija je naziv za granicu između Indomalajskog i Notogejskog zoogeografskog carstva. Ovu liniju je prvi definisao Alfred Volas, po kome je i dobila ime. Volas je na putovanjima 1854—62. godine utvrdio da se određene vrste (slonovi, tigrovi, tapiri, orangutani) mogu naći na Sumatri, Javi i Baliju, ali da ih nema na Sulavesiju, Molučkim ostrvima i Malim Sundskim ostrvima. Volasova linija polazi na severu između Filipina i Molučkih ostrva, a ide južno do prostora između ostrva Sulavesi i Borneo sa jedne strane i ostrva Lombok i Bali sa druge. Volisova linija je krajnja granica areala velikom broju životinjskih grupa. | Koji su prostori obuhvaćeni Volasovom linijom na jugu? | Prostori obuhvaćeni Volasovom linijom na jugu su prostor između ostrva Sulavesi i Borneo sa jedne strane i ostrva Lombok i Bali sa druge. | 307,483 |
-{Lidl Stiftung & Co. KG}- je nemački lanac supermarketa sa sedištem u Nekarsulmu. Ima preko 11.000 prodavnica širom Evrope, Izraely i SAD. Nalazi se u vlasništvu -{Schwarz Gruppe}-, pod kojom takođe posluje i lanac hipermarketa -{Kaufland}-. Prvih šesnaest marketa u Srbiji otvoreno je 11. oktobra 2018. godine. -{Lidl}- u Srbiji ima ukupno 57 prodavnica: 16 u Beogradu, 4 u Novom Sadu, 2 y Kruševcu, Kragujevcu, Pančevu,Subotici , Nišu i Zrenjaninu i po jedna u Pirotu, Leskovcu, Smederevu, Boru, Šapcu, Užicu, Somboru, Vršcu, Inđiji, Jagodini, Kikindi, Bečeju, Čačku, Vrbasu, Paraćinu, Sremskoj Mitrovici, Loznici, Gornjem Milanovcu, Apatinu, Požarevcu, Novoj Pazovi, Zaječaru, Bačkoj Palanci, Valjevu, Novom Pazaru i Vranju. -{Lidl}- posluje u svim zemljama Evropske unije, kao i u SAD, Ujedinjenom Kraljevstvu, Švajcarskoj, Izraely i Srbiji. U svim ovim zemljama sadrži zajedno oko 11.550 pojedinačnih prodavnica. Dana 11. oktobra 2018. otvoreni su prvi -{Lidl}- marketi u Srbiji. | U kojim gradovima Srbije se nalaze Lidl prodavnice? | U Beogradu, Novom Sadu, Kruševcu, Kragujevcu, Pančevu, Subotici, Nišu, Zrenjaninu, Pirotu, Leskovcu, Smederevu, Boru, Šapcu, Užicu, Somboru, Vršcu, Inđiji, Jagodini, Kikindi, Bečeju, Čačku, Vrbasu, Paraćinu, Sremskoj Mitrovici, Loznici, Gornjem Milanovcu, Apatinu, Požarevcu, Novoj Pazovi, Zaječaru, Bačkoj Palanci, Valjevu, Novom Pazaru i Vranju. | 807,870 |
Gojko Ivetić (Gornji Kazanci, 8. septembar 1946 - Beograd, 2019 ) je pukovnik Vojske Republike Srpske. Bio je komandant 9. grahovske lake pješadijske brigade Vojske Republike Srpske. Gimnaziju je završio 1967. u Bosanskom Grahovu, a Vojnu akademiju kopnene vojske, smjer pješadija, 1971. u Beogradu. U JNA je službovao u garnizonima Zadar, Molat, Knin, Benkovac Grahovo, Drvar, Beograd. Završio je kurseve za komandanta pješadijske brigade za aktivne oficire, kurs za politički rad i političku školu u Kumrovcu. U JNA je vršio dužnosti: komandir pratećeg voda kursa desetara, komandir pešadijske čete, načelnik opštenarodne odbrane u komandi pešadijskog puka, pomoćnik za propagandni rad i propagandne poslove u komandi pješadijske brigade, komandi mješovitog protivoklopnog artiljerijskog puka i komandi pozadinske baze, komandant bataljona KZR u VPU, načelnik štaba brigade, pomoćnik načelnika za opšte narodne poslove u komandi korpusa. Službu u JNA završio je na dužnosti načelnika štaba, ujedno zamjenika komandanta 180. motorizovane brigade "R" sastava u Benkovcu, u činu potpukovnika. U VRS je bio od njenog osnivanja do penzionisanja, 4. novembra 1996. Vršio je dužnost komandant 9. grahovske lake pješadijske brigade, referent u organu za moral i verska pitanja u komandi 2. Krajiškog korpusa, pomoćnik načelnika za opšte narodne poslove u komandi korpusa i komandant Taktičke grupe. Bio je načelnik roda pješadije u Odjeljenju za rodove u komandi 2. krajiškog korpusa. U čin pukovnika unaprijeđen je 7. oktobra 1993. U ratnim dejstvima bio je angažovan ood 17. avgusta 1990. do 14. decembra 1995. Penzionisan 31. decembra 1996. po osnovu invaliditeta. Bio je oženjen i otac jednog djetata. | Kada je Gojko Ivetić završio gimnaziju? | Gojko Ivetić je završio gimnaziju 1967. godine u Bosanskom Grahovu. | 4,393,753 |
Pol-Anri Matje (, Strazbur, Francuska, 12. januar 1982) je bivši francuski teniser koji je svoj najbolji plasman u singlu ostvario u aprilu 2008. kada je zauzimao 12. mesto na ATP listi. Kroz čitavu karijeru je imao pehove sa povredama zbog čega nije u potpunosti iskoristio sav svoj talenat i potencijal. Igrao je finala deset ATP turnira, od kojih je trijumfovao u četiri: u Moskvi i Lionu 2002, kao i Kazablanki i Gštadu 2007. | Kada je Pol-Anri Matje rođen? | Pol-Anri Matje je rođen 12. januara 1982. godine. | 680,048 |
Saudijska Arabija je učestvovala na Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2013. održanom u Moskvi od 10. do 18. avgusta. Reprezentaciju Saudijske Arabije je predstavljalo 11 takmičara koji su se takmičili u pet disciplina (tri trkačke i dve tehničke).. Na ovom prvenstvu Saudijska Arabija nije osvojila nijednu medalju. Nije bilo novih nacionalnih ali je bio jedan lični rekord. | Da li su postavljeni novi nacionalni rekordi na ovom prvenstvu? | Ne, nije bilo postavljenih novih nacionalnih rekorda na ovom prvenstvu. | 836,048 |
Takmičenje u plivanju u disciplini 100 metara prsnim stilom za žene na Svetskom prvenstvu u plivanju 2015. održalo se u dva dana 3. avgusta (kvalifikacije i polufinale) i 4. avgusta (finale) kao deo programa Svetskog prvenstva u vodenim sportovima. Trke su se održavale u bazenu Kazanjske arene u gradu Kazanju (Rusija). Titulu svetskog prvaka iz 2013. nije uspela da odbrani litvanska plivačica Ruta Mejlutite pošto je finalnu trku završila kao drugoplasirana sa 70 desetinki sekundi zaostatka za novom svetskom prvakinjom u ovoj disciplini Julijom Jefimovom iz Rusije. Bronzanu medalju osvojila je takmičarka iz Jamajke Alija Atkinson koja je treće mesto osvojila sa svega jednom stotinkom prednosti u odnosu na četrvrtoplasiranu Kanako Vatanabe iz Japana. Ujedno je to bila i prva medalja u istoriji sa svetskih prvenstava u velikim bazenima za jamajčansko plivanje. Za trke na 100 metara prsnim stilom bilo je prijavljeno ukupno 70 takmičarki iz 61 zemlje, a svaka od zemalja mogla je da prijavi maksimalno dva takmičara po utrci. U kvalifikacijama se plivalo u 7 kvalifikacionih grupa, a svaku od grupa činilo je po 10 plivačica. Plasman u polufinale obezbedilo je 16 takmičarki koje su u kvalifikacijama ostvarile najbolja vremena. Kvalifikacione trke plivane su 3. avgusta u jutarnjem delu programa, sa početkom prve trke u 10:07 po lokalnom vremenu. Polufinalne trke plivane su u večernjem delu programa 3. avgusta sa početkom u 17:58 po lokalnom vremenu. | Koja plivačica je osvojila titulu svetskog prvaka u disciplini 100 metara prsnim stilom za žene na Svetskom prvenstvu u plivanju 2015? | Julija Jefimova iz Rusije. | 1,311,551 |
Vajtkort () je varošica u centralnom delu kanadske provincije Alberta i pripada statističkoj regiji Severna Alberta. Varoš je smeštena na raskrsnici provincijskih auto-puteva 32 i 33 na 177 km severozapadno od administrativnog centra provincije Edmontona i 279 km jugoistočno od grada Grand Preri. Nekih 80 km južnije je varošica Svon Hils. Jedna od najvažnijih znamenitosti varoši nalazi se 10 km jugoistočno a reč je velikom krateru nastalom usled udara meteorita. Krater je otkriven 2007, njegov prečnik je 36 m a dubina 9 m. Pretpostavlja se da je nastao pre oko 1.100 godina. Naselje je osnovano 1910. na mestu koje su pripadnici naroda Kri nazivali -{Sagitawah}- što znači mesto gde se susreću reke. Naselje je 1959. dobilo status sela, a svega dve godine kasnije i varoši. Prema rzultatima popisa iz 2011. u varoši je živelo 9.605 stanovnika što je povećanje od 7,1% u odnosu na popis iz 2006. kada je registrovano 8.971 žitelja. Privrednu osnovu varoši čine drvoprerađivačka i naftna industrija i turizam. Poljoprivreda je slabo razvijena. | Koje su privredne grane zastupljene u varoši Vajtkort? | Drvoprerađivačka i naftna industrija, kao i turizam. | 627,515 |
Džedefhor (ili Hordžedef) je bio princ drevnog Egipta, sin faraona Keopsa. Živeo je tokom 4. dinastije. Egipćani su ga se sećali dugo nakon njegove smrti i on se pojavljuje u nekim pričama. Napisao je tekst u kome je izložio pravila za dobar život. Džedefhor je bio sin faraona Keopsa i njegove polusestre, kraljice Meritites I. Živeo je na dvoru sa porodicom. Njegovi baka i deda bili su Snefru i Heteferes I. Džedefhorova titula je bila „kraljev sin iz njegovog tela“. Ime Džedefhorove supruge nije poznato. Imali su sina po imenu Auibra. Džedefhor je nadživeo faraone Džedef Reu i Kafru, njegovu polubraću. Sahranjen je sa suprugom u mastabi G 7210-7220 u Gizi. Džedefhorov granitni sarkofag nalazi se danas u Egipatskom muzeju u Kairu. | Gde je Džedefhor sahranjen? | Džedefhor je sahranjen u mastabi G 7210-7220 u Gizi. | 4,253,171 |
Slana pustinja ( — kevir) je podtip pustinja koji se sreće u unutrašnjim oblastima drugih tipova pustinja. Osnova tla je glinovita, a nastaje pri intenzivnom isparavanju veoma mineralizovanih podzemnih voda koje leže na maloj dubini. Takođe se mogu razviti u manjih ulegnućima u reljefu ili separacijom soli iz morskih naslaga u priobalnim predelima. Površinska kora je neretko slana i bele boje. Ovakve pustinje se sreću u jugozapadnoj Aziji (Iran), u delovima Australije, kao i u zapadnim predelima SAD. Biljni pokrivač je oskudan i sačinjavaju ga halofite i sukulentne biljke. | Kako izgleda površinska kora Slane pustinje? | Površinska kora Slane pustinje je neretko slana i bele boje. | 356,050 |
Tesla ili prilagođavanja anđela je dramski tekst Stevana Pešića koji je premijerno izveden 24. marta 1995. u Narodnom pozorištu u Beogradu. Po tom tekstu je snimljen i TV film iz 2001. reditelja Slobodana Ž. Jovanovića u produkciji TV Beograd. Stevan Pešić je u svom dramskom tekstu dao umetničku viziju života, rada i stavova Nikole Tesle. Često se pogrešno navodi da ga je na pisanje inspirisao navodni intervju koji je 1899. Nikola Tesla dao za časopis „Besmrtnost’’ u svojoj laboratoriji u Kolorado Springsu. Muzej Nikole Tesle u Beogradu ne poseduje bilo kakve podatke koji bi potvrdili da se navedeni intervju zaista i dogodio, a i iz samog naziva časopisa (koji takođe nikada nije postojao), kao i iz imena američkog novinara (Džon Smit) jasno je da je sve plod umetničke mašte i maestralnog ulaženja u Teslin genijalni um. Drama pokriva razne od teme od ishrane do Univerzuma i sve bi bilo sasvim obično da Tesla nije „ukinuo’’ vreme i prostor. Posle ovakvog „putovanja’’ novinar više nikada neće biti isti, a ni mi. | Kako se oseća novinar posle "putovanja" sa Teslom? | Posle "putovanja" sa Teslom, novinar više nikada neće biti isti. | 223,289 |
Ani Suzan Žirardo (; 25. oktobar 1931 — 28. februar 2011) bila je francuska glumica. Glumila je u jugoslovenskom filmu „Biće skoro propast sveta" ulogu učiteljice Reze. Posle nekoliko nezapaženih uloga, postala je poznata 1960. godine igrajući u filmu Lukina Viskontija Roko i njegova braća ulogu prostitutke Nađe. Nakon toga, nastupala je i u filmovima Marka Fererija, Rože Vadima, Marija Moničelija, Marsela Karnea, Aleksandra Saše Petrovića i Kloda Leluša. | Kada je Ani Žirardo preminula? | Ani Žirardo je preminula 28. februara 2011. godine. | 521,228 |
Piljski vodopad (ili Pilj) je četvrti po visini vodopad u Srbiji sa 64 metra. Nalazi se u jugoistočnoj Srbiji, na oko četiri kilometra južno od sela Topli Do na Staroj planini. Smešten je u veoma nepristupačnom i šumovitom predelu ispod vrha Pilj (1.467 metara) na Piljskom potoku. Zbog svoje zabačenosti otkriven je tek 2002. godine, a do tada je za njega znalo samo lokalno stanovništvo. Vodopad se sastoji iz dve kaskade „Gornji Pilj“ (niža) i „Donji Pilj“ (viša). Nalazi se na nadmorskoj visini od oko 1.450 metara. Vodopad na dnu formira veliki vrtlog. | Na kojoj nadmorskoj visini se nalazi Piljski vodopad? | Piljski vodopad se nalazi na nadmorskoj visini od oko 1.450 metara. | 397,080 |
Jajčara ili Blagva () je jestiva gljiva, jedna od najukusnijih, raste u svim šumama, leti i tokom toplih jesenjih dana. Pripada familiji pupavki. Poznata je i pod imenom blagva, kneginja, knez, rudnjača, kajsijača , skorupnjaja i kajmačara . Šešir prečnika 8-20 sm, oblo ispupčen, poluloptast, kasnije spljošteniji, gladak, rub linearno urezan, narandžastocrvene boje. Drška žuta, sa cik-cak zelenim šarama, ugornjem delu beli rukavac, pri dnu gomoljasto zadebljana, obavijena belim ovojem. | Koji su drugi nazivi za jajčaru? | Blagva, kneginja, knez, rudnjača, kajsijača, skorupnjaja i kajmačara. | 129,682 |
Daleko je Sunce je prvi roman srpskog i jugoslovenskog pisca Dobrice Ćosića, objavljen 1951. godine. Smatra se prvim jugoslovenskim romanom koji je kompleksnije prikazao likove i događaje narodnooslobodilačke borbe, za razliku od dotašnjeg crno-belog načina prikazivanja. Osim kompleksnog prikaza određenih likova, roman prikazuje i seljake u Srbiji tokom revolucije. Roman prikazuje Rasinski partizanski odred tokom 1943. i sukobe među članovima štaba koji nastaju nakon neslaganja oko daljih akcija, nakon što odred postane demoralisan i nađe se bez veze sa višim partijskim i vojnim rukovodstvom. Nakon što dođe do nemačkih i bugarskih odmazdi nad seljacima nakon borbe između partizana i nemaca, pojedini članovi odreda postaju ozbiljno demoralisani, i počinju da predlažu privremeno rasformiranje odreda. Roman je doživeo ekranizaciju 1953. kada je po njemu snimljen istoimeni film u režiji Radoša Novakovića. Dobrica Ćosić je tokom Drugog svetskog rata bio politički komesar u Rasinskom partizanskom odredu, koji je prikazao u romanu. | Koga roman "Daleko je Sunce" prikazuje tokom revolucije u Srbiji? | Roman "Daleko je Sunce" prikazuje seljake u Srbiji tokom revolucije. | 4,244,997 |
Suzenje, eksudacija ili plač biljaka je proces koji se zasniva na postojanju korenovog pritiska. Do suzenja dolazi u slučaju da se stablo turgidnih biljaka iseče iznad linije zemljišta. Da bi došlo do suzenja potrebno je da koren biljaka intenzivno usvaja vodu, a da odavanje bude minimalno. Suzenje je ritmička pojava i najintenzivnija je ujutru. Često se javlja u proleće pri rezidbi voćaka ili vinove loze. Može trajati i do nekoliko sati, što ukazuje na prisustvo pozitivnog pritiska u ksilemu koji "gura" tečnost naviše. Sve dok koren usvaja jone, nivo vode u ksilemu će se podizati. Količina eksudata varira od biljne vrste. Tako npr. kod kukuruza može da iznosi 150 ml, a kod vinove loze i do 1000 ml dnevno. Sok sadrži mineralne materije, aminokiseline, vitamine, enzime, organske kiseline, šećere. Analiza eksudata se često koristi za proučavanje matabolizma korena , transporta hormona i drugih jedinjenja kao i probleme vezane za mineralnu ishranu biljaka. | Kako se vrši analiza eksudata kod biljaka? | Analiza eksudata kod biljaka se vrši često radi proučavanja metabolizma korena, transporta hormona i drugih jedinjenja, kao i problema vezanih za mineralnu ishranu biljaka. | 1,984,813 |
Šandor Roža (; Reske, 10. jul 1813 — Gerla 22. novembar 1878) bio je mađarski odmetnik ( - bećar) sa Velike mađarske ravnice. On je najpoznatiji mađarski pljačkaš putnika; njegov život je inspirisao brojne pisce, posebno Žigmonda Morica i Đulu Krudija. Uživao je u istu reputaciju kao engleski pljačkaš Dik Turpin, sa elementima Robina Huda. Roža je, poput Joške Šobrija, jedan od najpoznatijih mađarskih bandita. Roža je prvi put poslat u zatvor u Segedin kada je imao 23 godine (1836). Nakon što je pobjegao iz zatvora, izabrao je život pljačkaša putnika, a niz krvavih i sramotnih djela učinilo je njegovo ime poznatim. Oktobra 1848. godine u ime Odbora za odbranu () pridružio se Mađarskoj revoluciji sa svojom četom od 150 ljudi. Svojom neobičnom pojavom i načinom borbe imali su uspjeha, ali zbog svoje nediscipline bili su raspušteni. Nakon pada revolucije, bio je primoran da pobjegne, te se vratio svom ranijem načinu života. Nije bio zarobljen sve do 1857. godine, kada ga je izdao jedan od njegovih drugova. Osuđen je na doživotnu robiju. Proveo je 9 godina u zatvorima u Kufštajnu, Marija Tereziopolisu (današnjoj Subotici) i Petrovaradinu, sve dok nije pušten u opštoj amnestiji 1868. godine. Iste godine nastavio je sa starim potragama, a pljačkao je poštanske vagone i vozove. Ponovo je zarobljen 12. januara 1869. godine i ponovo je osuđen na doživotnu robiju. O Šandoru Roži se raspravlja u knjizi Straszliwi zbojnicy z Bieszczadow i okolicy (Grozni razbojnici Beščada i okolnih područja) poljskog autora Roberta Bankosa. U čehoslovačkoj TV seriji Slavné historky zbojnické (1985) Šandora Rožu glumi češki glumac Pavel Zedniček. | Koje su posledice bile nakon što je Roža pobjegao iz zatvora? | Nakon što je Roža pobjegao iz zatvora, izabrao je život pljačkaša putnika, a niz krvavih i sramotnih djela učinilo je njegovo ime poznatim. | 4,126,225 |
Ulica 22. oktobra se nalazi u Zemunu Donji Grad. Prostire se od Karađorđevog trga, u Zemunu, do ulice Vrtlarske. Ulica je dobila naziv prema 22. oktobru 1944. godine, danu oslobođenja Zemuna u drugom svetskom ratu. Dužina ulice iznosi oko 635 metara, a širina ulice se kreće od 16 do 18 metara. Kroz ulicu prolaze autobuske linije javnog gradskog saobraćaja br: 15; 45 i 81. Od Vrtlarske do Karađorđevog trga ulica 22. oktobra se ukršta sa sledećim ulicama: Radoja Dakića, Cvetna, A. Dubčeka (Tvornička), N. Ostrovskog, Radnička, M. Tirša i Starca Vujadina. Ulica je rekonstruisana tokom 2014-2015. U ulici se nalaze frizerski saloni, apoteke, prodavnice, turističke agencije, kafići, bravarska radionica „Ristić“, banka, ekonomska škola „Nada Dimić“, Poljoprivredni fakultet, građevinsko preduzeće Planum, trgovinsko preduzeće „Beteks“, poliklinika Zemunske bolnice, jedno od najstarijih vatrogasnih društava u Srbiji - Dobrovoljno vatrogasno društvo „Matica“ osnovano 1870. godine i Gradski park. | Koji su neki od objekata koji se nalaze u ulici 22. oktobra? | Neki od objekata koji se nalaze u ulici 22. oktobra su frizerski saloni, apoteke, prodavnice, turističke agencije, kafići, banka, ekonomska škola „Nada Dimić“, Poljoprivredni fakultet, građevinsko preduzeće Planum, trgovinsko preduzeće „Beteks“, poliklinika Zemunske bolnice, Dobrovoljno vatrogasno društvo „Matica“ i Gradski park. | 638,172 |
Pošalji čoveka u pola dva je jugoslovenski triler film iz 1967. godine. Režirao ga je Dragoljub Ivkov, a scenario su pisali Milan Nikolić i Dušan Janićijević. Organizovana međunarodna grupa kriminalaca pokušava da preko teritorije Jugoslavije služeći se mitom i korupcijom distribuira veliku količinu lažnih funti. Na njihovom tragu je Interpol. Inspektori pokušavaju da razotkriju aktere ove akcije i otkrivaju vođu bande čiji je identitet iznenadio i agente Interpola. | Ko je na tragu kriminalcima u filmu? | Interpol | 608,014 |
Klaudio Migel Pizaro Bosio (; 3. oktobar 1978) je bivši peruanski fudbaler. Naširoko je poznat po sposobnosti postizanja golova, pogotovo glavom. Najveći deo karijere proveo je igrajući u Bundesligi, igrao je u dva mandata u Bajernu iz Minhena i tri u Verderu iz Bremena, tokom kojih je osvojio čak 19 trofeja, od kojih 17 sa Bajernom. 23. oktobra 2010. postao je rekorder kao strani igrač sa najviše golova u Bundesligi. Od 3. marta 2016. Pizaro je peti najbolji strelac Bundeslige svih vremena, sa postignutim 191 golom. | Koliko golova je postigao u Bundesligi do 3. marta 2016? | Do 3. marta 2016. godine, Pizaro je postigao 191 gol u Bundesligi. | 1,995,220 |
U Grčkoj i Rimskoj mitologiji paladijum ili paladion je bio kip posvećen boginji Atini za koji se verovalo da će čuvati grad u kome se nalazio i da će ga načiniti neosvojivim. Atina je od početka do kraja antičkog sveta bila zaštitnica Grka, posebno Atinjana, koji su joj bili najmiliji. Kao Palada Atina štitila je, osim Atine, i druge gradove koji su u hramovima imali njene posvećene kipove, tzv. paladijume. Takav paladijum u svom gradu su imali i Trojanci. Da bi osvojili Troju, Ahajci su morali da ga ukradu i odnesu, što je pošlo za rukom Odiseju i Diomedu. | Kome je bio posvećen paladijum u Grčkoj i Rimskoj mitologiji? | Paladijum je bio posvećen boginji Atini. | 1,270,352 |
Čiken meknagetsi su vrsta pilećih nageta, tj. komadića piletine, koje prodaje međunarodni lanac restorana brze hrane Mekdonalds. Sastoje se od malih komadića rekonstituisanog pilećeg mesa bez kostiju koji su izlupani i prženi u dubokom ulju. Čiken meknagetse je osmislila kompanija Keystone Foods kasnih 1970-ih i predstavljena na odabranim tržištima 1981. godine. Nageti su postali dostupni širom sveta do 1983. godine nakon ispravljanja problema sa snabdevanjem. Formula je promenjena 2016. godine kako bi se uklonili veštački konzervansi i poboljšala hranljiva vrednost. Čiken meknaget je mali komad prerađenog pilećeg mesa koji se prži u testu i brzo zamrzava u centralnom proizvodnom pogonu, a zatim šalje i prodaje u Mekdonalds restoranima. Prvi izvršni kuvar Mekdonaldsa, Rene Arend, rodom iz Luksemburga, kreirao je recept Čiken meknagetsa 1979. godine. „Meknagetsi su bili tako dobro primljeni da ih je želela svaka franšiza“, rekla je Arend u intervjuu 2009. godine. "Nije postojao sistem za snabdevanje dovoljno piletine". Problemi sa snabdevanjem su rešeni do 1983. godine, a Čiken meknagetsi su postali dostupan širom zemlje u Sjedinjenim Državama. U Kanadi, nacionalno izdanje je bilo krajem januara 1984 godine. Prema Mekdonaldsu, nagetsi dolaze u četiri oblika: zvono, leptir mašna, lopta i čizma. Razlog za četiri različita oblika je da se obezbedi dosledno vreme kuvanja radi bezbednosti hrane. Četiri oblika su izabrana zato što Mekdonalds kaže: „Četiri oblika u kojima pravimo Čiken meknagetse bila je savršena ravnoteža umakanja i zabave. Tri bi bilo premalo. Pet bi bilo bezveze.“ | Kada su Čiken meknagetsi postali dostupni širom sveta? | Čiken meknagetsi su postali dostupni širom sveta do 1983. godine. | 4,333,120 |
Štala u Bačkom Dušanovu, naseljenom mestu na teritoriji grada Subotice, predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture. Štalu je projektovao na prekretnici 19. i 20. veka arhitekta Đula Vaci iz Subotice, dok je izvođač bio zidar Jožef Karius, takođe iz Subotice. Projektant i vlasnik izabrali su, za to doba, najmoderniju i najracionalniju varijantu za ekonomsku zgradu. Vaci je koristio elemente kasne eklektike za projektovanje portala kako bi prikrio prozaičnost štale, ali pri tom nije zaboravio na funkcionalnost objekta. Lokacija objekta je istok-zapad. Površina zida je fugovana, a pilastri, šest pari segmentnih prozora, pet tesanih dvokrilnih vrata, rizalit i ulaz na tavan dele fasadu na asimetrične jedinice. Kružni otvori na fasadi i ventilacioni otvori na tavanu su sastavni deo pročelja. Objekat ima dvovodni krov čija je konstrukcija rešena kao vešaljka, a za krovopokrivač je korišten biber crep. Objekat je imao više funkcija: veći deo je korišćen kao štala za goveda, a manji deo za smeštaj konja. U zapadnom delu objekta smeštena je šupa i štala za ždrebad. Ispod avanskog prostora bilo je smešteno skladište gde je držana oprema za konje. Tavan je bio ostava za zrnastu hranu. Štala je bila predviđena za 40 goveda, 12 volova, 12 konja i za četvoro do petoro zaprega, dok je na tavanu moglo da se smesti 10 vagona žitarica. | Ko je bio arhitekta koji je projektovao štalu u Bačkom Dušanovu? | Arhitekta koji je projektovao štalu u Bačkom Dušanovu bio je Đula Vaci. | 4,122,513 |
Fudbalsku karijeru je započeo u Olimpiku iz Bamaka, za kog je debitovao u prvoj postavi 2013. godine. Dana 24. avgusta 2022. godine potpisao je trogodišnji ugovor sa Partizanom i zadužio dres sa brojem osam. Nakon jedne sezone je napustio klub. Nastupao je za mladu reprezentaciju Malija. Odigrao je jedan meč za seniorsku reprezentaciju Malija. Bio je u sastavu reprezentacije Malija na Afričkom kupu nacija 2021. godine. | Koji broj je nosio na dresu dok je igrao za Partizan? | Nosio je broj osam na dresu dok je igrao za Partizan. | 4,336,276 |
Učiteljska iskra, bio je prosvetno-školski časopis, koje je izlazio mesečno u Kragujevcu, od 1. oktobra 1921. do juna 1928, pod uredništvom Dragutina Mihailovića, zatim Đurđa Milenkovića. Od septembra do decembra 1928. izlazi u Beogradu, pod uredništvom Dušana Vitorovića. Za vreme šestojanuarske diktature (1929) prestaje izlaziti. Učiteljska iskra je nastavljala program Učiteljske borbe, zabranjene Obznanom i okupljala iste saradnike. Tekst Stanke Kostić višeg bibliotekara iz Brograda u Enciklopediji Jugoslavije JLZ Zagreb 1971 tom 8 str. 413. | Koji program je nastavila Učiteljska iskra? | Učiteljska iskra je nastavila program Učiteljske borbe. | 489,449 |
Pravilni jedanaestougao je jedanaestougao kod koga su sve stranice jednake dužine i svi unutrašnji uglovi jednaki. Svaki unutrašnji ugao pravilnog jedanaestougla ima 147° (stepeni), a zbir svih unutrašnjih uglova bilo kog jedanaestougla iznosi 1620°. | Kako se naziva oblik sa svim stranicama jednake dužine i svim unutrašnjim uglovima jednaki? | Pravilni jedanaestougao. | 169,131 |
Andrija Žaja (Donji Rebić, kod Udbine, 1901 — okolina Zagreba, 14. jul 1941), stolarski radnik, član Centralnog komiteta KP Hrvatske. Rođen je 1901. godine u selu Donji Rebić, kod Udbine. Kao stolarski radnik radio je u Zagrebu. Član Komunističke partije Jugoslavije je, od njenog osnivanja, 1919. godine. Bio je aktivan član u sindikalnom pokretu drvodeljskih radnika i funkcionar u Nezavisnim sindikatima drvodeljaca. Aktivno je radio u listu „Omladinska borba“, zbog čega je, pod sumnjom da je vlasnik tog lista, uhapšen 11. marta 1923. godine. Hapšen je vrlo često i kasnije, ali je zbog nedostataka dokaza puštan. Godine 1928, na godišnjoj skupštini drvodeljskih radnika podružnice Zagreb, bio je izabran za člana upravnog odbora podružnice. Iste godine postao je član i Upravnog odbora Saveza drvodeljskih radnika Jugoslavije. Za vreme progona iz Zagreba, aktivno je politički delovao u Lici. Godine 1937. bio je delegat na Prvom kongresu Komunističke partije Hrvatske, gde je izabran za člana Centralnog komiteta. Poslednji put je uhapšen 31. marta 1941. godine. Aprilski rat i okupaciju Kraljevine Jugoslavije dočekao je u koncentracionom logoru Kerestincu. Bio je jedan od organizatora pobune i bega u logoru Kerestinec. Prilikom bega, opkoljen, izvršio je samoubistvo 14. jula 1941. godine. | Kada je Andrija Žaja rođen? | Andrija Žaja je rođen 1901. godine. | 293,687 |
Hyles livornica je vrsta insekta iz reda leptira - Lepidoptera, a pripada porodici ljiljaka - Sphingidae i rodu Hyles. H. livornica ima paleotropsko (osim prašuma Afrike i Azije) i holomediteransko rasprostranjenje. Glavni regioni distribucije su tropski i subtropski predeli Afrike i Azije, ali migrira i u Evropu. Živi na području Afrike, južne Evrope, Poljske, Australije i centralne i istočne Azije. Naseljava suva i otvorena staništa, u Srbiji se sreće sporadično od severa do juga, ide do visina od oko 1300 m nadomorske visine. Prednja krila i telo su uglavnom maslinastosmeđe ili bež boje, sa belim prugama. Zadnja krila su ružičasta, sa crno-belim ivicama. Glava i grudni koš su maslinasto-braon boje, sa belim prugama. Maslinasto-braon stomak ima crno-bele segmente, prva dva segmenta imaju velike crne i bele bočne tačke. Antene su tamno maslinasto braon boje i imaju beli vrh. Raspon krila je od 69 do 90 mm, mužjaci su nešto manji od ženki. Gusenice su zelenkasto bele, sa crnom glavom i rogom. Sa hranjenjem, telo potamni do maslinastozelene, sa žutim šarama oivičenim crnom bojom. U drugom stepenu se pojavljuje konačna šara, koja nakon toga postaje sve sjajnija pri svakom presvlačenju. Boja gusenice varira i od podneblja. Leptir leti od februara (u toplijim predelima) do septembra pa i oktobra, u zavisnosti od podneblja. U Srbiji leti od maja do kraja avgusta. Gusenice se mogu naći od februara. Glavne biljke hraniteljke su iz rodova Rumex, Polygonum i Asphodelus, kao i iz porodice Liliaceae, ali i rodova Antirrhinum, Galium, Vitis, itd. | Kako izgledaju prednja krila i telo H. livornica? | Prednja krila i telo H. livornica su uglavnom maslinastosmeđe ili bež boje, sa belim prugama. | 4,292,759 |
Kosmos-1900 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1900 je lansiran sa kosmodroma Tjuratam, Bajkonur, SSSR, 12. decembra 1987. Raketa-nosač je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. | U koju orbitu je postavljen satelit Kosmos-1900? | Satelit Kosmos-1900 je postavljen u orbitu oko planete Zemlje. | 323,303 |
Vojnici je jugoslovenski i srpski film koji je režirao Stjepan Zaninović i snimljen je 1984. godine. Film je komičnog karaktera, snimljen nakon velike popularnosti istoimene serije i predstavlja njen nastavak. Grupa mladića iz različitih etničkih i socijalnih sredina budu regrutovani u JHA, kojoj moraju da služe godinu dana. | Ko je režirao film "Vojnici"? | Film "Vojnici" je režirao Stjepan Zaninović. | 1,581,013 |
Mladi Ahmed () je belgijski dramski film iz 2019. u režiji Žan-Pjera i Lika Dardena. Film prikazuje mladog muslimanskog dečaka iz Belgije koji planira da ubije svoju učiteljicu u ime svoje vere. Izabran je da se takmiči za Zlatnu palmu na Filmskom festivalu u Kanu 2019. godine. U Kanu su braća Darden dobili nagradu za najbolju režiju. Ahmed, 13-godišnjak, planira da ubije svoju učiteljicu, za koju veruje da je otpadnica nakon što ga je lokalni imam radikalizovao. Ahmed je uhapšen i poslat u pritvor za maloletnike, gde tvrdi da je reformisan, ali nastavlja da planira ubistvo učiteljice. Na veb lokaciji agregatora recenzija Rotten Tomatoes, film ima ocenu odobravanja od 59% na osnovu 82 recenzije, sa prosečnom ocenom 6,5/10. Kritički konsenzus sajta glasi: „Mladi Ahmed ne predstavlja najrazvijenije delo braće Darden, ali solidna gluma i društveno svesna priča pomažu da se nadoknade njegove mane.“ Metacritic, koji koristi ponderisani prosek, dodelio je filmu ocenu 66 od 100, na osnovu 21 kritičara, što ukazuje na „generalno povoljne kritike“. | Zašto Ahmed planira da ubije svoju učiteljicu? | Ahmed planira da ubije svoju učiteljicu jer veruje da je otpadnica nakon što ga je lokalni imam radikalizovao. | 4,368,092 |
Pećina Popšički pešter se nalazi u istočnoj Srbiji, u severnom delu Svrljiških planina, u dolini Toponičke reke, na nekih 2 km od sela Popšica, a 15 km od Svrljiga. Popšička pećina je jedna od prvih istraživanih pećina u Srbiji. Nju su detaljno istražili Jovan Cvijić 1889. godine i Jovan Žujović 1893. godine, a 1923. godine i evropska međunarodna ekspedicija. Nastala je kao rezultat kraške erozije tranzitnih voda u izolovanom krasu i spada i u paleontološki lokalitet u kome je otkriven fosilni skelet pećinskog medveda (Ursus spelaeus). | Gde se nalazi Pećina Popšički pešter? | Pećina Popšički pešter se nalazi u istočnoj Srbiji, u severnom delu Svrljiških planina, u dolini Toponičke reke, na nekih 2 km od sela Popšica, a 15 km od Svrljiga. | 3,916,326 |
Arnprajor () je gradić u Kanadi u pokrajini Ontario. Prema rezultatima popisa 2011. u gradu je živelo 8.114 stanovnika. Prema rezultatima popisa stanovništva iz 2011. u gradu je živelo 8.114 stanovnika, što je za 13,4% više u odnosu na popis iz 2006. kada je registrovano 7.158 žitelja. | U kojoj kanadskoj pokrajini se nalazi grad Arnprajor? | Grad Arnprajor se nalazi u pokrajini Ontario. | 640,102 |
Kosmos-880 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-880 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 9. decembra 1976. Raketa-nosač R-14 Čusovaja () (8K65, NATO oznaka -{SS-5 Skean}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. | Koliko je sovjetskih vještačkih satelita lansirano u okviru programa Kosmos? | Preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita je lansirano u okviru programa Kosmos. | 321,951 |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.