file_name
string
transcription
string
audio
audio
data/audio_1_0.mp3
ziek is een buurtschap in de nederlandse gemeente oude ijsselstreek gelegen in de provincie gelderland
data/audio_1_1.mp3
het ligt tussen zeddam en etten
data/audio_2_2.mp3
het dorp is gelegen aan de voet van het montferland en het bergherbos
data/audio_2_3.mp3
zeddam ligt aan de weg van doetinchem naar sheerenberg
data/audio_2_4.mp3
in 1969 werd vinkwijk bij zeddam gevoegd
data/audio_2_5.mp3
het dorp kent veel toerisme vanwege het bosgebied montferland juist ten westen van zeddam
data/audio_2_6.mp3
door dit toerisme kent zeddam veel hotels en pensions en is ook de middenstand van behoorlijk niveau voor een dorp van deze grootte
data/audio_2_7.mp3
zeddam is de enige nederlandse parochie met sint oswaldus als beschermheilige
data/audio_2_8.mp3
naast de oswalduskerk staat een kleine nederlands hervormde kerk
data/audio_2_9.mp3
ook staat in het bovendorp de oudste molen van nederland de grafelijke korenmolen
data/audio_2_10.mp3
deze beltmolen dateert al van vόόr 1441
data/audio_2_11.mp3
de andere molen in zeddam is de volharding een beltmolen uit 1891
data/audio_3_12.mp3
de overheid is het hoogste gezag op een bepaald territorium of grondgebied soeverein gezag
data/audio_3_13.mp3
zo spreekt men van nationale landelijke in nederland federale in belgië provinciale gemeentelijke of gewestelijke overheid
data/audio_3_14.mp3
soms slaat overheid niet op een territoriaal gezag maar op inhoudelijke autoriteit bijv
data/audio_3_15.mp3
kerkelijke overheid of militaire overheid
data/audio_3_16.mp3
rol en functies de overheid heeft een specifieke rol in de samenleving
data/audio_3_17.mp3
zij heeft vele uiteenlopende functies en taken die voor een aanzienlijk deel afwijken van wat elders in de samenleving gebeurt
data/audio_3_18.mp3
deze functies kan men indelen naar ordenende presterende sturende en arbitrerende functies
data/audio_3_19.mp3
hierbij worden na een publieke afweging van deelbelangen beslissingen genomen die voor de hele samenleving van belang zijn
data/audio_3_20.mp3
de uitvoering van democratisch genomen besluiten
data/audio_3_21.mp3
de uitvoering van beleid
data/audio_3_22.mp3
het door middel van beleid leveren van een bijdrage aan de oplossing van maatschappelijke en sociale problemen
data/audio_3_23.mp3
de sturing van de maatschappelijke ontwikkeling
data/audio_3_24.mp3
het bevorderen van de ontwikkeling van de samenleving
data/audio_3_25.mp3
de opvatting dat de overheid de samenleving moet sturen wordt wel etatisme genoemd
data/audio_3_26.mp3
rol en functies de overheid heeft een specifieke rol in de samenleving
data/audio_3_27.mp3
rol en functies de overheid heeft een specifieke rol in de samenleving
data/audio_3_28.mp3
rol en functies de overheid heeft een specifieke rol in de samenleving
data/audio_3_29.mp3
het coördineren van maatschappelijke activiteiten
data/audio_3_30.mp3
het regelen van de betrekkingen tussen de leden van de samenleving
data/audio_3_31.mp3
het vanuit een oogpunt van rechtvaardigheid wijzigen van de inkomensverdeling
data/audio_3_32.mp3
het bestrijden van de ergste vormen van ongelijkheid
data/audio_3_33.mp3
het bevorderen of ontmoedigen van bepaalde vormen van gedrag en consumptie door organisaties en burgers
data/audio_3_34.mp3
het verrichten van taken die andere delen van de samenleving niet of onvoldoende behartigen
data/audio_3_35.mp3
het voortbrengen van goederen en diensten waaronder collectieve goederen
data/audio_3_36.mp3
het reguleren van de markt en het corrigeren van marktfalen
data/audio_3_37.mp3
in de samenleving bestaan meningsverschillen over de vraag of de overheid de rol die zij heeft wel goed uitvoert of zou moeten hebben
data/audio_3_38.mp3
deze partijen vertrouwen in het algemeen op de markt en de verantwoordelijkheid die mensen zelf kunnen nemen
data/audio_3_39.mp3
volgens anarchisten leidt het gezag van de overheid tot onderdrukking
data/audio_3_40.mp3
het liberalisme streeft naar een relatief vrije markt waarin de overheid zich terughoudend opstelt
data/audio_3_41.mp3
anderen stellen dat de overheid zelf slecht functioneert dat het overheidsbeleid niet de gewenste effecten heeft of de markt verstoort
data/audio_3_42.mp3
ook kan men stellen dat de maatschappij niet maakbaar is en niet gestuurd kan worden
data/audio_3_43.mp3
in de loop der tijd wisselt het takenpakket van de overheid dan ook vrij sterk
data/audio_3_44.mp3
in het verre verleden droegen de nederlandse en belgische overheden alleen zorg voor het handhaven van de orde de infrastructuur en de nationale defensie
data/audio_3_45.mp3
de overheid was toen een nachtwakersstaat een staat waar de overheid zich zo weinig mogelijk bemoeit met de burgers
data/audio_3_46.mp3
in deze staat is de enige taak van de overheid in beginsel het garanderen van de veiligheid van de inwoners door het zorgen voor politie en leger
data/audio_3_47.mp3
daarnaast bestaat er een aantal wetten om de rechtsorde te handhaven
data/audio_3_48.mp3
sinds het ontstaan van de verzorgingsstaat is de overheid op veel meer gebieden actief
data/audio_3_49.mp3
de overheid nam een aantal functies die in het verleden door particuliere organisaties werden verricht over
data/audio_3_50.mp3
zo werd de overheid onder andere actief binnen het onderwijs de sociale zekerheid volkshuisvesting en gezondheidszorg
data/audio_3_51.mp3
met name in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw bestonden er bij velen hoge verwachtingen van het optreden van de overheid
data/audio_3_52.mp3
velen met name de sociaal democraten geloofden in de maakbaarheid van de samenleving en de oplossing van vele maatschappelijke problemen door middel van overheidsoptreden
data/audio_3_53.mp3
er was veel aandacht voor het falen van de markt
data/audio_3_54.mp3
als uitvloeisel hiervan bereikten de collectieve uitgaven in de jaren tachtig van de vorige eeuw een omvang van meer dan 60 van het bruto binnenlands product
data/audio_3_55.mp3
tijdens de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw bleek de overheid dermate hoge verwachtingen niet waar te kunnen maken
data/audio_3_56.mp3
er werd wel gesproken van het falen van de overheid
data/audio_3_57.mp3
lang niet al het overheidsbeleid werd goed uitgevoerd of had de gewenste effecten
data/audio_3_58.mp3
in reactie hierop werd een deel van de overheidstaken door middel van verzelfstandiging of privatisering weer overgelaten aan de private sector
data/audio_3_59.mp3
daarnaast streefde men naar deregulering
data/audio_3_60.mp3
men sprak destijds van de terugtredende overheid
data/audio_3_61.mp3
internationaal werd deze visie gepropageerd door ronald reagan en het thatcherisme
data/audio_3_62.mp3
de overheid zelf probeerde zijn efficiency te verhogen door lessen te trekken uit de werkwijzen van het bedrijfsleven de overheid ging met andere woorden bedrijfsmatig werken
data/audio_3_63.mp3
de collectieve uitgaven daalden naar een niveau van ongeveer 45 van het bruto binnenlands product in het jaar 2000
data/audio_3_64.mp3
organisatie het geheel van organisaties dat dat tot de overheid behoort de overheidsorganisaties of daarmee nauw verbonden is de semioverheid vormen samen de publieke sector
data/audio_3_65.mp3
de nederlandse overheid heeft bijna 1 miljoen ambtenaren in dienst en is daarmee de grootste werkgever van nederland
data/audio_3_66.mp3
sommigen bereiden beleid en wetgeving voor anderen voeren beleid uit politiemensen militairen leraren in het openbare onderwijs
data/audio_3_67.mp3
de organisatiestructuur van de meeste overheidsorganisaties draagt duidelijke kenmerken van bureaucratie
data/audio_3_68.mp3
tijdens de laatste decennia zijn onder invloed van de neoliberale ideologie verschillende onderdelen van de overheid geprivatiseerd of verzelfstandigd
data/audio_3_69.mp3
nederland nederland heeft een parlementaire democratie
data/audio_3_70.mp3
daarin heeft de volksvertegenwoordiging het parlement het laatste woord
data/audio_3_71.mp3
verder bestaat de overheid uit een regering met een staatshoofd
data/audio_3_72.mp3
dat is in nederland de koning of de koningin
data/audio_3_73.mp3
daarnaast bestaat de rijksoverheid oftewel de centrale overheid ook nog uit alle ministeries de rechterlijke macht hoge colleges van staat adviescolleges en zelfstandige bestuursorganen
data/audio_3_74.mp3
de decentrale overheid bestaat uit provincies gemeenten en waterschappen
data/audio_3_75.mp3
omdat nederland een gedecentraliseerde eenheidsstaat is hebben deze weliswaar eigen bevoegdheden maar alleen op die gebieden waarop zij niet in de bevoegdheid van het rijk treden
data/audio_3_76.mp3
ook de gekozen volksvertegenwoordigers in de provincie de provinciale staten en bestuurders van de provincie gedeputeerden en commissaris van de koningin zijn onderdeel van de overheid
data/audio_3_77.mp3
net zoals de volksvertegenwoordigers in de gemeenten gemeenteraden en de gemeentebestuurders wethouders en burgemeester bij de overheid horen
data/audio_3_78.mp3
tenslotte bestaat er in nederland nog een vierde overheidslaag de waterschappen
data/audio_3_79.mp3
het waterschap ook met gekozen bestuurders en vertegenwoordiging was de eerste nederlandse vorm van overheid
data/audio_3_80.mp3
dat wordt verklaard door het feit dat het grootste deel van nederland door wassend water werd en wordt bedreigd en dat dit de toenmalige bewoners noodzaakte om zich te organiseren
data/audio_3_81.mp3
het grootste deel van haar inkomsten verkrijgt de overheid door middel van belastingen
data/audio_3_82.mp3
alle bestuurslagen heffen belastingen maar de rijksoverheid veruit het meest
data/audio_3_83.mp3
daarnaast wordt de schatkist onder andere gevuld door aardgasbaten
data/audio_3_84.mp3
in 2009 bedroegen de inkomsten van de rijksoverheid ongeveer 240 miljard euro
data/audio_3_85.mp3
hoewel gemeenten en provincies zelf ook belasting heffen verkrijgen zij verreweg het grootste deel van hun inkomsten via de rijksoverheid
data/audio_3_86.mp3
gemeenten krijgen deze middelen door middel van het gemeentefonds en specifieke uitkeringen
data/audio_3_87.mp3
provincies verkrijgen deze middelen via het provinciefonds en specifieke uitkeringen
data/audio_3_88.mp3
de overheidsuitgaven ook wel collectieve uitgaven genoemd worden gedaan door ministeries gemeenten provincies en andere overheidsorganisaties
data/audio_3_89.mp3
de collectieve uitgaven bestaan uit overheidsbestedingen inkomensoverdrachten aan burgers overdrachtsuitgaven en rente en aflossingen van de staatsschuld
data/audio_3_90.mp3
de uitgaven kan men ook onderverdelen naar de taken waaraan de overheid het geld besteedt zoals sociale zekerheid defensie en onderwijs
data/audio_3_91.mp3
de nederlandse overheid en haar relatie met de burgers wordt gereguleerd door het publiekrecht dat bestaat uit het staatsrecht en bestuursrecht
data/audio_3_92.mp3
de grondwet regelt in grote lijnen hoe de overheid eruit ziet
data/audio_3_93.mp3
de grondwet regelt ook welke rechten burgers hebben tegenover die overheid en welke plichten de overheid heeft tegenover de burgers
data/audio_3_94.mp3
de manier waarop de overheid met haar burgers om behoort te gaan wordt geregeld in de algemene wet bestuursrecht
data/audio_3_95.mp3
hiervoor is de waardencatalogus in het leven geroepen
data/audio_3_96.mp3
van burgers voor de overheid
data/audio_3_97.mp3
belgië de federale regering leidt het centraal bestuur van belgië
data/audio_3_98.mp3
de grondwetsherzieningen van de voorbije kwarteeuw hebben haar heel wat bevoegdheden doen afstaan aan de nieuwe deelstaten van het land
data/audio_3_99.mp3
de federale regering telt maximaal 15 ministers