Datasets:

sobir-hf

/

tajik-text-segmentation

like 1

[@Яке дӯстеро, ки замонҳо надида буд, гуфт:#Sentence*] «[@Куҷоӣ, ки муштоқ будам?#Sentence*]» [@Гуфт: муштоқӣ беҳ, ки малулӣ.#Sentence*]

Яке дӯстеро, ки замонҳо надида буд, гуфт: «Куҷоӣ, ки муштоқ будам?» Гуфт: муштоқӣ беҳ, ки малулӣ.

[@ҶИЛДИ АВВАЛ#Sentence*] [@КИМИЁИ САОДАТ#Sentence*] [@Имом Ҳуҷҷатулислом Зайнуддин#Sentence*] [@Абӯҳомид Муҳаммади Ғаззолӣ#Sentence*] [@Намунаи олӣ ва камназири наср ва шеваи нигориши ахлоқ дар садаи панҷуми ҳиҷрӣ#Sentence*] [@Аз рӯи нусхае, ки дар садаи ҳаштуми ҳиҷрӣ навишта шуда бо муқобила ба нусхаҳои муҳим ва кӯҳнаи китобхонаҳои Теҳрон#Sentence*]

ҶИЛДИ АВВАЛ КИМИЁИ САОДАТ Имом Ҳуҷҷатулислом Зайнуддин Абӯҳомид Муҳаммади Ғаззолӣ Намунаи олӣ ва камназири наср ва шеваи нигориши ахлоқ дар садаи панҷуми ҳиҷрӣ Аз рӯи нусхае, ки дар садаи ҳаштуми ҳиҷрӣ навишта шуда бо муқобила ба нусхаҳои муҳим ва кӯҳнаи китобхонаҳои Теҳрон

[@Бритониёи Кабир (англ. Great Britain) ё Подшоҳии Муттаҳида (United Kingdom [jʊnaɪtɪd kɪŋdəm], ихтисора: UK)[1], номи пурраи расмӣ — Подшоҳии Муттаҳидаи Бритониёи Кабир ва Ирланди Шимолӣ[1] (англ. The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland), — кишвар дар Аврупои Ғарбӣ, пойтахташ Лондон.#Sentence*]

Бритониёи Кабир (англ. Great Britain) ё Подшоҳии Муттаҳида (United Kingdom [jʊnaɪtɪd kɪŋdəm], ихтисора: UK)[1], номи пурраи расмӣ — Подшоҳии Муттаҳидаи Бритониёи Кабир ва Ирланди Шимолӣ[1] (англ. The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland), — кишвар дар Аврупои Ғарбӣ, пойтахташ Лондон.

[@Бозаргонеро ҳазор динор хасорат 4 афтод.#Sentence*] [@Писарро гуфт: «Набояд, ки ин сухан бо касе дар миён ниҳӣ!»#Sentence*] [@Гуфт: «Эй падар, фармон турост, нагӯям, валекин хоҳам маро бар фоидаи ин мутталеъ 5 гардонӣ, ки маслиҳат дар ниҳон доштан чист?»#Sentence*] [@гуфт: «То мусибат ду нашавад: яке нуқсони моя ва дигар шамотати 6 ҳамсоя.#Sentence*]

Бозаргонеро ҳазор динор хасорат 4 афтод. Писарро гуфт: «Набояд, ки ин сухан бо касе дар миён ниҳӣ!» Гуфт: «Эй падар, фармон турост, нагӯям, валекин хоҳам маро бар фоидаи ин мутталеъ 5 гардонӣ, ки маслиҳат дар ниҳон доштан чист?» гуфт: «То мусибат ду нашавад: яке нуқсони моя ва дигар шамотати 6 ҳамсоя.

[@Якеро аз дӯстон гуфтам:#Sentence*] «[@Имтинои 1 сухан гуфтанам ба иллати 2 он ихтиёр омадааст, ки ғолиби авқот дар сухан неку бад иттифоқ афтад ва дидаи душманон ҷуз бар бадӣ намояд#Sentence*]». [@Гуфт: «Душман он беҳ, ки некӣ набинад».#Sentence*] [@Ҳунар ба чашми адоват бузургтар айб аст,#Sentence*] [@Гул аст Саъдию дар чашми душманон хор аст!#Sentence*] [@Нури гетифурӯзи чашмаи хур,#Sentence*] 3 [@Зишт бошад ба чашми мушаки кӯр.#Sentence*]

Якеро аз дӯстон гуфтам: «Имтинои 1 сухан гуфтанам ба иллати 2 он ихтиёр омадааст, ки ғолиби авқот дар сухан неку бад иттифоқ афтад ва дидаи душманон ҷуз бар бадӣ намояд». Гуфт: «Душман он беҳ, ки некӣ набинад». Ҳунар ба чашми адоват бузургтар айб аст, Гул аст Саъдию дар чашми душманон хор аст! Нури гетифурӯзи чашмаи хур, 3 Зишт бошад ба чашми мушаки кӯр.

[@Мо камбағалонем, ба ҳар гуна баҳона#Sentence*] [@аз дасти замона,#Sentence*] [@Ҳар тири ситамро, ки ҳамегашт равона#Sentence*] [@будем нишона.#Sentence*] [@Ҳар соату ҳар сония омодаи мурдан#Sentence*] [@завлона бар гардан,#Sentence*] [@Занҷир ба по, теғ ба сар, чӯб ба шона,#Sentence*] [@зиндон, канахона.#Sentence*] [@Охир зи тани мо, зи дили мо, зи сари мо,#Sentence*] [@ҳам аз ҷигари мо,#Sentence*] [@Зад оташи пуршӯълаи пуршӯр забона#Sentence*] [@ошӯбгарона.#Sentence*] [@3-ин оташи пуршӯълаи мо кӯҳнаҷаҳон сӯхт#Sentence*] [@дарбори шаҳон сӯхт,#Sentence*] [@Ҳам қоидаи кӯҳнаи бедодгарона#Sentence*] [@гум шуд зи миёна!#Sentence*]

Мо камбағалонем, ба ҳар гуна баҳона аз дасти замона, Ҳар тири ситамро, ки ҳамегашт равона будем нишона. Ҳар соату ҳар сония омодаи мурдан завлона бар гардан, Занҷир ба по, теғ ба сар, чӯб ба шона, зиндон, канахона. Охир зи тани мо, зи дили мо, зи сари мо, ҳам аз ҷигари мо, Зад оташи пуршӯълаи пуршӯр забона ошӯбгарона. 3-ин оташи пуршӯълаи мо кӯҳнаҷаҳон сӯхт дарбори шаҳон сӯхт, Ҳам қоидаи кӯҳнаи бедодгарона гум шуд зи миёна!

[@Якеро зане соҳибҷамоли ҷавон даргузашт ва модарзани фартут ба иллати кобин дар хона мутамаккин бимонд ва мард аз муҷовирати 1 ӯ ба ҷон расидӣ ва аз муҳовирати 2 ӯ чора надидӣ, то гурӯҳe ошноён ба пурсидан омаданд.#Sentence*] [@Яке гуфто: «Чӣ гунаӣ дар муфориқати 3 ёри азиз?»#Sentence*] [@Гуфт: «Нодидани зан бар ман чунон душвор намеояд, ки дидани модарзан!»#Sentence*] [@Гул ба тороҷ рафту хор бимонд,#Sentence*] [@Ганҷ бардоштанду мор бимонд.#Sentence*] [@Дида бар тораки синон 4 дидан.#Sentence*] [@Хуштар аз рӯйи душманон дидан.#Sentence*] [@Воҷиб аст аз ҳазор дӯст бурид,#Sentence*] [@То яке душманат набояд дид.#Sentence*]

Якеро зане соҳибҷамоли ҷавон даргузашт ва модарзани фартут ба иллати кобин дар хона мутамаккин бимонд ва мард аз муҷовирати 1 ӯ ба ҷон расидӣ ва аз муҳовирати 2 ӯ чора надидӣ, то гурӯҳe ошноён ба пурсидан омаданд. Яке гуфто: «Чӣ гунаӣ дар муфориқати 3 ёри азиз?» Гуфт: «Нодидани зан бар ман чунон душвор намеояд, ки дидани модарзан!» Гул ба тороҷ рафту хор бимонд, Ганҷ бардоштанду мор бимонд. Дида бар тораки синон 4 дидан. Хуштар аз рӯйи душманон дидан. Воҷиб аст аз ҳазор дӯст бурид, То яке душманат набояд дид.

[@Қуръон (ар. أَلْقُرآن‎ [qur'an] ал—Қуръон) — китоби бузург ва муқаддаси мусулмонони ҷаҳон мебошад.#Sentence*] Б[@а пайғамбари ислом ҳазрати Муҳаммад (с) нозил шудааст.#Sentence*] [@Иборат аз 114 сура ва 6236 оят аст.#Sentence*] [@Сураи калонтарини Қуръон сураи Бақара.#Sentence*] [@Бузургтарин ояти Қуръон Оятал-курсӣ мебошад.#Sentence*] [@Бузургтарин калимаи Қуръон Лаястахлифаннах, ум (сураи Нур ояти 55) мебошад.#Sentence*] [@Қуръони Карим дар 23 сол ба Ҳазрати Муҳаммад (с.а.в) аз тарафи Аллоҳи Мутаъол ба воситаи малоик Ҷабраил нозил шудааст.#Sentence*] [@Қуръон ягона китобест, ки аз замони Паёмбар (с.а.в) то замони мо ҳеҷ гуна таъғирот дохил нашудааст.#Sentence*]

Қуръон (ар. أَلْقُرآن‎ [qur'an] ал—Қуръон) — китоби бузург ва муқаддаси мусулмонони ҷаҳон мебошад. Ба пайғамбари ислом ҳазрати Муҳаммад (с) нозил шудааст. Иборат аз 114 сура ва 6236 оят аст. Сураи калонтарини Қуръон сураи Бақара. Бузургтарин ояти Қуръон Оятал-курсӣ мебошад. Бузургтарин калимаи Қуръон Лаястахлифаннах, ум (сураи Нур ояти 55) мебошад. Қуръони Карим дар 23 сол ба Ҳазрати Муҳаммад (с.а.в) аз тарафи Аллоҳи Мутаъол ба воситаи малоик Ҷабраил нозил шудааст. Қуръон ягона китобест, ки аз замони Паёмбар (с.а.в) то замони мо ҳеҷ гуна таъғирот дохил нашудааст.

[@Арзише нест#Sentence*] [@Арзише нест суханро, ки нафаҳманд касон,#Sentence*] [@Пурсише дорад агар кас, ба ҷавобаш чӣ тавон?.#Sentence*] [@Сарфи бечорагии мардуми кишвар ин аст,#Sentence*] [@Ки ба ҳиммат занаду нест дар он шарҳу баён.#Sentence*] [@Сабзише нест касеро, ки ватандор нашуд.#Sentence*] [@Ҳайратафзост нигоҳе, ки бувад бас нигарон.#Sentence*] [@Сӯзише мерасад ҳам аз сухану ҳам коҳиш,#Sentence*] [@Қадри мардони суханвар бувад аз ҳарфи забон.#Sentence*] [@Гардиши умр надорад самаре гар боқӣ ,#Sentence*] [@На амон аст зи ҳар ҳодисаи давру замон.#Sentence*] [@Завқи борандагии беш зарар беш орад,#Sentence*] [@Ки зи шодобии бисёр шавад нахл хазон.#Sentence*] [@Шамси дин дар садафи маънӣ гуҳар меҷӯяд,#Sentence*] [@Нест бокаш на зи тӯфону на аз баҳри дамон.#Sentence*]

Арзише нест Арзише нест суханро, ки нафаҳманд касон, Пурсише дорад агар кас, ба ҷавобаш чӣ тавон?. Сарфи бечорагии мардуми кишвар ин аст, Ки ба ҳиммат занаду нест дар он шарҳу баён. Сабзише нест касеро, ки ватандор нашуд. Ҳайратафзост нигоҳе, ки бувад бас нигарон. Сӯзише мерасад ҳам аз сухану ҳам коҳиш, Қадри мардони суханвар бувад аз ҳарфи забон. Гардиши умр надорад самаре гар боқӣ , На амон аст зи ҳар ҳодисаи давру замон. Завқи борандагии беш зарар беш орад, Ки зи шодобии бисёр шавад нахл хазон. Шамси дин дар садафи маънӣ гуҳар меҷӯяд, Нест бокаш на зи тӯфону на аз баҳри дамон.

[@Мол аз баҳри осойиши умр аст, на умр аз баҳри гирд кардани мол!#Sentence*] [@Оқилеро пурсиданд, ки некбахт кисту бадбахтӣ чист?#Sentence*] [@Гуфт: некбахт он, ки хӯрду кишт ва бадбахт он, ки мурду ҳишт#Sentence*] 1. [@Макун намоз бар он ҳеҷ кас, ки ҳеҷ накард,#Sentence*] [@Ки умр дар сари таҳсили мол карду нахӯрд!#Sentence*] *** [@Ду кас ранҷи беҳуда бурданду саъйи бефоида карданд: яке он, ки андухту нахӯрд ва дигар он, ки омӯхту амал накард.#Sentence*] [@Илм чандон, ки бештар хонӣ,#Sentence*] [@Чун амал дар ту нест, нодонӣ!#Sentence*] [@На муҳаққиқ бувад, на донишманд,#Sentence*] [@Чорпое бар ӯ китобе чанд!#Sentence*] [@Он тиҳимағзро чӣ илму хабар,#Sentence*] [@Ки бар ӯ ҳезум аст ё дафтар?#Sentence*] *** [@Олими нопарҳезгор — кӯри машъаладор аст!#Sentence*]

Мол аз баҳри осойиши умр аст, на умр аз баҳри гирд кардани мол! Оқилеро пурсиданд, ки некбахт кисту бадбахтӣ чист? Гуфт: некбахт он, ки хӯрду кишт ва бадбахт он, ки мурду ҳишт 1. Макун намоз бар он ҳеҷ кас, ки ҳеҷ накард, Ки умр дар сари таҳсили мол карду нахӯрд! *** Ду кас ранҷи беҳуда бурданду саъйи бефоида карданд: яке он, ки андухту нахӯрд ва дигар он, ки омӯхту амал накард. Илм чандон, ки бештар хонӣ, Чун амал дар ту нест, нодонӣ! На муҳаққиқ бувад, на донишманд, Чорпое бар ӯ китобе чанд! Он тиҳимағзро чӣ илму хабар, Ки бар ӯ ҳезум аст ё дафтар? *** Олими нопарҳезгор — кӯри машъаладор аст!

[@Дар деҳаи Кангурти ноҳияи Темурмалики вилояти Хатлон бо харҷи 1 385 000 сомонӣ варзишгоҳи дорои 6 ҳазор ҷойи нишаст бунёд мегардад.#Sentence*] [@Аз ҳукумати вилояти Хатлон иттилоъ доданд, ки Давлаталӣ Саид, раиси вилояти Хатлон, чанде пеш зимни сафари кории худ ба ин ноҳия аз рафти корҳои сохтмонии варзишгоҳи мазкур диданд кард.#Sentence*] [@Иттилоъ дода шуд, ки масоҳати умумии иншооти мазкур 13651 метри мураббаъ буда, ба маблағи 1 385 000 сомонӣ сохта мешавад.#Sentence*] [@Корҳои сохтмонӣ дар иншооти мавриди назар моҳи августи соли 2022 оғоз ёфта, дар он 30 коргар бо ҷойи кор таъмин шуданд.#Sentence*] [@Сохтмони варзишгоҳ дар доираи ҷашни 35-солагии истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон бунёд мегардад.#Sentence*]

Дар деҳаи Кангурти ноҳияи Темурмалики вилояти Хатлон бо харҷи 1 385 000 сомонӣ варзишгоҳи дорои 6 ҳазор ҷойи нишаст бунёд мегардад. Аз ҳукумати вилояти Хатлон иттилоъ доданд, ки Давлаталӣ Саид, раиси вилояти Хатлон, чанде пеш зимни сафари кории худ ба ин ноҳия аз рафти корҳои сохтмонии варзишгоҳи мазкур диданд кард. Иттилоъ дода шуд, ки масоҳати умумии иншооти мазкур 13651 метри мураббаъ буда, ба маблағи 1 385 000 сомонӣ сохта мешавад. Корҳои сохтмонӣ дар иншооти мавриди назар моҳи августи соли 2022 оғоз ёфта, дар он 30 коргар бо ҷойи кор таъмин шуданд. Сохтмони варзишгоҳ дар доираи ҷашни 35-солагии истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон бунёд мегардад.

[@Саҳаргаҳ раҳраве дар сарзамине,#Sentence*] [@Ҳамегуфт ин муаммо бо қарине,#Sentence*] [@Ки: — Эй сӯфӣ шароб он гаҳ шавад соф,#Sentence*] [@Ки дар шиша барорад арбаине.#Sentence*] [@Худо з-он хирқа безор аст сад бор,#Sentence*] [@Ки сад бут бошадаш дар остине.#Sentence*] [@Мурувват гарчи исме бенишон аст,#Sentence*] [@Ниёзе арза кун бар нозанине.#Sentence*] [@Савобат бошад, эй дорои хирман,#Sentence*] [@Агар раҳме кунӣ бар хӯшачине.#Sentence*] [@Намебинам нишоту айш дар кас,#Sentence*] [@На дармони диле, на дарди дине.#Sentence*] [@Дарунҳо тира шуд. бошад, ки аз ғайб#Sentence*] [@Чароғе бар кунад хилватнишине.#Sentence*] [@Гар ангушти Сулаймонӣ, набошад,#Sentence*] [@Чӣ хосият диҳад нақши нигине?#Sentence*] [@Агарчи расми хубон тундхӯйист,#Sentence*] [@Чӣ бошад, гар бисозад бо ғамине?#Sentence*] [@Раҳи майхона бинмо, то бипурсам,#Sentence*] [@Маоли хешро аз пешбине,#Sentence*] [@На Ҳофизро ҳузури дарси хилват.#Sentence*] [@На донишмандро илмуляқине!#Sentence*]

Саҳаргаҳ раҳраве дар сарзамине, Ҳамегуфт ин муаммо бо қарине, Ки: — Эй сӯфӣ шароб он гаҳ шавад соф, Ки дар шиша барорад арбаине. Худо з-он хирқа безор аст сад бор, Ки сад бут бошадаш дар остине. Мурувват гарчи исме бенишон аст, Ниёзе арза кун бар нозанине. Савобат бошад, эй дорои хирман, Агар раҳме кунӣ бар хӯшачине. Намебинам нишоту айш дар кас, На дармони диле, на дарди дине. Дарунҳо тира шуд. бошад, ки аз ғайб Чароғе бар кунад хилватнишине. Гар ангушти Сулаймонӣ, набошад, Чӣ хосият диҳад нақши нигине? Агарчи расми хубон тундхӯйист, Чӣ бошад, гар бисозад бо ғамине? Раҳи майхона бинмо, то бипурсам, Маоли хешро аз пешбине, На Ҳофизро ҳузури дарси хилват. На донишмандро илмуляқине!

[@Ҷон фидои ту, ки ҳам ҷониву ҳам ҷононӣ,#Sentence*] [@Ҳар кӣ шуд хоки дарат, раст зи саргардонӣ.#Sentence*] [@Сарсарӣ аз сари кӯйи ту наёрам бархост,#Sentence*] [@Кори душвор нагиранд бад-ин осонӣ.#Sentence*] [@Хомро тоқати парвонаи парсӯхта нест,#Sentence*] [@Нозуконро набувад шеваи ҷонафшонӣ.#Sentence*] [@Бе ту ором гирифтан бувад аз нокомӣ,#Sentence*] [@Бо ту густох нишастан бувад аз ҳайронӣ.#Sentence*] [@Фош карданд рақибони ту сирри дили ман,#Sentence*] [@Чанд пӯшида бимонад сухани пинҳонӣ?#Sentence*] [@То бимонад тару шодоб ниҳоли қади ту,#Sentence*] [@Воҷиб он аст, ки бар чашми манаш биншонӣ.#Sentence*] [@Дар хами зулфи ту дидам дили худро рӯзе,#Sentence*] [@Гуфтамаш: «Чуниву чун мекунӣ, эй зиндонӣ?»#Sentence*] [@Гуфт: «Оре, чӣ кунӣ, гар набарӣ рашк ба ман,#Sentence*] [@Ҳар гадоро набувад мартабаи султонӣ!#Sentence*] [@Ростӣ ҳадди ту, Ҳофиз, набувад сӯҳбати мо,#Sentence*] [@Бас, агар бар сари ин кӯй кунӣ дарбонӣ!»#Sentence*]

Ҷон фидои ту, ки ҳам ҷониву ҳам ҷононӣ, Ҳар кӣ шуд хоки дарат, раст зи саргардонӣ. Сарсарӣ аз сари кӯйи ту наёрам бархост, Кори душвор нагиранд бад-ин осонӣ. Хомро тоқати парвонаи парсӯхта нест, Нозуконро набувад шеваи ҷонафшонӣ. Бе ту ором гирифтан бувад аз нокомӣ, Бо ту густох нишастан бувад аз ҳайронӣ. Фош карданд рақибони ту сирри дили ман, Чанд пӯшида бимонад сухани пинҳонӣ? То бимонад тару шодоб ниҳоли қади ту, Воҷиб он аст, ки бар чашми манаш биншонӣ. Дар хами зулфи ту дидам дили худро рӯзе, Гуфтамаш: «Чуниву чун мекунӣ, эй зиндонӣ?» Гуфт: «Оре, чӣ кунӣ, гар набарӣ рашк ба ман, Ҳар гадоро набувад мартабаи султонӣ! Ростӣ ҳадди ту, Ҳофиз, набувад сӯҳбати мо, Бас, агар бар сари ин кӯй кунӣ дарбонӣ!»

[@Сураи ФОТИҲА 1#Sentence*] [@1. Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!#Sentence*] [@2.Ситоиш Худоро, ки Парвардигори ҷаҳониён аст.#Sentence*] [@3.Бахшояндаи меҳрубон,#Sentence*] [@4.Фармонравои рӯзи ҷазо.#Sentence*] [@5.Танҳо Туро мепастем ва танҳо аз Ту ёрӣ меҷӯем.#Sentence*] [@6.Моро ба роҳи рост ҳидоят кун:#Sentence*] [@7.Роҳи касоне, ки онҳоро неъмат додаӣ, на хашмгирифтагонӣ2 бар онҳо ва на гумроҳон3.#Sentence*] [@1. Аз он рӯй, ки калому-л-лоҳи маҷид бо ин сура оғоз мешавад, фотиҳату-л-китобаш хондаанд.#Sentence*] [@Аз дигар номҳои он «Сабъулмасонӣ» аст, зеро ҳафт оя дорад ва ба ривояте ду бор ба паёмбар нозил шудааст ё дар ҳар намоз ду бор хонда мешавад.#Sentence*] [@Фотиҳа ту-л-китоб дар Макка нозил шудааст.#Sentence*] [@2. Онҳоеанд, ки ҳақро донистанд ва аз он саркашӣ карданд (ҳамчун яҳудон).#Sentence*] [@3. Онҳоеанд, ки ҳақро нашинохтанд ва гумроҳ шуданд (ҳамчун насоро).#Sentence*]

Сураи ФОТИҲА 1 1. Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон! 2.Ситоиш Худоро, ки Парвардигори ҷаҳониён аст. 3.Бахшояндаи меҳрубон, 4.Фармонравои рӯзи ҷазо. 5.Танҳо Туро мепастем ва танҳо аз Ту ёрӣ меҷӯем. 6.Моро ба роҳи рост ҳидоят кун: 7.Роҳи касоне, ки онҳоро неъмат додаӣ, на хашмгирифтагонӣ2 бар онҳо ва на гумроҳон3. 1. Аз он рӯй, ки калому-л-лоҳи маҷид бо ин сура оғоз мешавад, фотиҳату-л-китобаш хондаанд. Аз дигар номҳои он «Сабъулмасонӣ» аст, зеро ҳафт оя дорад ва ба ривояте ду бор ба паёмбар нозил шудааст ё дар ҳар намоз ду бор хонда мешавад. Фотиҳа ту-л-китоб дар Макка нозил шудааст. 2. Онҳоеанд, ки ҳақро донистанд ва аз он саркашӣ карданд (ҳамчун яҳудон). 3. Онҳоеанд, ки ҳақро нашинохтанд ва гумроҳ шуданд (ҳамчун насоро).

[@Худпараст#Sentence*] [@Шахсест, ки бас ҷафо ба номаш,#Sentence*] [@Халқе ҳама бандаву ғуломаш.#Sentence*] [@Афсунгари бемисолу золим,#Sentence*] [@Ёрон ҳама бандагони домаш.#Sentence*] [@Дар машраба васфи худ намояд,#Sentence*] [@Ин аст ба вирду зикри ҷомаш.#Sentence*] [@Таърих рақам занад зи давраш,#Sentence*] [@Аз хат нарасад яке паёмаш.#Sentence*] [@Осори ду олам аст ҷовид,#Sentence*] [@Аз ӯ на нишони бардавомаш.#Sentence*] [@Бояд ҳама васфи ӯ намояд,#Sentence*] [@То баҳра баранд аз маромаш.#Sentence*] [@Таълими дуруст гар надида,#Sentence*] [@Аз қудрати худ барад мақомаш.#Sentence*] [@Марзест агар ба ҷоҳ, аз ӯст,#Sentence*] [@Худ бинаду мадҳи нотамомаш,#Sentence*] [@Аз ғорати моли халқ носер,#Sentence*] [@Бар ҷон зарар аст аз низомаш.#Sentence*] [@Деҳу даман асту шаҳр ӯро,#Sentence*] [@К-ин нест рифоҳи субҳу шомаш,#Sentence*] [@З-ӯ нест яке нишони дигар,#Sentence*] [@Ҷуз луқмаи хурдаи ҳаромаш.#Sentence*] [@Дар хилқати ӯ зиёда гуфтем,#Sentence*] [@Як ҳарф вале на аз шаҳомаш.#Sentence*] [@Аз дафтари Шамси дин ба ёд аст,#Sentence*] [@Ҳоли дилу шеъри хушкаломаш.#Sentence*]

Худпараст Шахсест, ки бас ҷафо ба номаш, Халқе ҳама бандаву ғуломаш. Афсунгари бемисолу золим, Ёрон ҳама бандагони домаш. Дар машраба васфи худ намояд, Ин аст ба вирду зикри ҷомаш. Таърих рақам занад зи давраш, Аз хат нарасад яке паёмаш. Осори ду олам аст ҷовид, Аз ӯ на нишони бардавомаш. Бояд ҳама васфи ӯ намояд, То баҳра баранд аз маромаш. Таълими дуруст гар надида, Аз қудрати худ барад мақомаш. Марзест агар ба ҷоҳ, аз ӯст, Худ бинаду мадҳи нотамомаш, Аз ғорати моли халқ носер, Бар ҷон зарар аст аз низомаш. Деҳу даман асту шаҳр ӯро, К-ин нест рифоҳи субҳу шомаш, З-ӯ нест яке нишони дигар, Ҷуз луқмаи хурдаи ҳаромаш. Дар хилқати ӯ зиёда гуфтем, Як ҳарф вале на аз шаҳомаш. Аз дафтари Шамси дин ба ёд аст, Ҳоли дилу шеъри хушкаломаш.

[@Суруди миллии Тоҷикистон — композитсияи «Суруди миллӣ» мебошад.#Sentence*] [@Ҳамчун суруди миллӣ аз соли 1994 истифода мешавад.#Sentence*] [@Муаллифи матн — Гулназар Келдӣ, муаллифи оҳанг — Сулаймон Юдаков.#Sentence*][1] [@Матн#Sentence*] [@Диёри арҷманди мо,#Sentence*] [@Ба бахти мо сари азизи ту баланд бод,#Sentence*] [@Саодати ту, давлати ту бегазанд бод.#Sentence*] [@Зи дурии замонаҳо расидаем,#Sentence*] [@Ба зери парчами ту саф кашидаем, кашидаем.#Sentence*] [@Зинда бош, эй Ватан,#Sentence*] [@Тоҷикистони озоди ман!#Sentence*] [@Барои нангу номи мо#Sentence*] [@Ту аз умеди рафтагони мо нишонаӣ,#Sentence*] [@Ту баҳри ворисон ҷаҳони ҷовидонаӣ,#Sentence*] [@Хазон намерасад ба навбаҳори ту,#Sentence*] [@Ки мазраи вафо бувад канори ту, канори ту.#Sentence*] [@Зинда бош, эй Ватан,#Sentence*] [@Тоҷикистони озоди ман!#Sentence*] [@Ту модари ягонаӣ,#Sentence*] [@Бақои ту бувад бақои хонадони мо,#Sentence*] [@Мароми ту бувад мароми ҷисму ҷони мо,#Sentence*] [@Зи ту саодати абад насиби мост,#Sentence*] [@Ту ҳастиву ҳама ҷаҳон ҳабиби мост, ҳабиби мост.#Sentence*] [@Зинда бош, эй Ватан,#Sentence*] [@Тоҷикистони озоди ман!#Sentence*][2]

Суруди миллии Тоҷикистон — композитсияи «Суруди миллӣ» мебошад. Ҳамчун суруди миллӣ аз соли 1994 истифода мешавад. Муаллифи матн — Гулназар Келдӣ, муаллифи оҳанг — Сулаймон Юдаков.[1] Матн Диёри арҷманди мо, Ба бахти мо сари азизи ту баланд бод, Саодати ту, давлати ту бегазанд бод. Зи дурии замонаҳо расидаем, Ба зери парчами ту саф кашидаем, кашидаем. Зинда бош, эй Ватан, Тоҷикистони озоди ман! Барои нангу номи мо Ту аз умеди рафтагони мо нишонаӣ, Ту баҳри ворисон ҷаҳони ҷовидонаӣ, Хазон намерасад ба навбаҳори ту, Ки мазраи вафо бувад канори ту, канори ту. Зинда бош, эй Ватан, Тоҷикистони озоди ман! Ту модари ягонаӣ, Бақои ту бувад бақои хонадони мо, Мароми ту бувад мароми ҷисму ҷони мо, Зи ту саодати абад насиби мост, Ту ҳастиву ҳама ҷаҳон ҳабиби мост, ҳабиби мост. Зинда бош, эй Ватан, Тоҷикистони озоди ман![2]

[@Панҷумин шумораи «Садои шарқ», нашрияи миллии адабии Анҷумани нависандагони Тоҷикистон, вижаи феврали 2018 ба сардабирии Рустам Ваҳҳобзода дар 160 сафҳа мунташир шуд.#Sentence*] [@Мундариҷот:#Sentence*] [@Ато Мирхоҷа, «Нуристон» (достон);#Sentence*] [@Ҷумъа Қуддус, «Чашмаи тило» (мухтасари қисса);#Sentence*] [@Мирзоҳусайни Бадалипур, «Суруди ватан» (порае аз роман);#Sentence*] [@Соли рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ#Sentence*] [@Йордан Милев, «Диёри домани гардун»;#Sentence*] [@Шодбошӣ#Sentence*] [@Юсуф Акбарзода, «Тундсайре дар қаламрави шеър»;#Sentence*] [@Ёдбуд#Sentence*] [@Носирҷон Салимӣ, Субҳони Аъзамзод, «Умри пурмаъно»#Sentence*] [@Бобо Ҳоҷӣ, «Макони офтоб» (ашъор);#Sentence*] [@Абдумалик Баҳорӣ, «Ба ёди Бурҳон Ғанӣ»;#Sentence*] [@Иҷтимоиёт#Sentence*] [@Абдулвосеъ Сангинов, «Амнияти фарҳангӣ»;#Sentence*] [@Пажӯҳиш#Sentence*] [@Муҳаммадюсуф Имомзода, Муртазо Зайниддинов, «Бозтоби таърихи ҳамнавоӣ»#Sentence*] [@Қурбоной Пирхон, «Марсияи зан дар адабиёти форсӣ-тоҷикӣ»;#Sentence*] [@Баррасии «Садои Шарқ»#Sentence*] [@Боймурод Шарифзода, «Адабиётшиносӣ ва нақди адабӣ».#Sentence*]

Панҷумин шумораи «Садои шарқ», нашрияи миллии адабии Анҷумани нависандагони Тоҷикистон, вижаи феврали 2018 ба сардабирии Рустам Ваҳҳобзода дар 160 сафҳа мунташир шуд. Мундариҷот: Ато Мирхоҷа, «Нуристон» (достон); Ҷумъа Қуддус, «Чашмаи тило» (мухтасари қисса); Мирзоҳусайни Бадалипур, «Суруди ватан» (порае аз роман); Соли рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ Йордан Милев, «Диёри домани гардун»; Шодбошӣ Юсуф Акбарзода, «Тундсайре дар қаламрави шеър»; Ёдбуд Носирҷон Салимӣ, Субҳони Аъзамзод, «Умри пурмаъно» Бобо Ҳоҷӣ, «Макони офтоб» (ашъор); Абдумалик Баҳорӣ, «Ба ёди Бурҳон Ғанӣ»; Иҷтимоиёт Абдулвосеъ Сангинов, «Амнияти фарҳангӣ»; Пажӯҳиш Муҳаммадюсуф Имомзода, Муртазо Зайниддинов, «Бозтоби таърихи ҳамнавоӣ» Қурбоной Пирхон, «Марсияи зан дар адабиёти форсӣ-тоҷикӣ»; Баррасии «Садои Шарқ» Боймурод Шарифзода, «Адабиётшиносӣ ва нақди адабӣ».

[@Бефоида ҳар ки умр дарбохт,#Sentence*] [@Чизе нахариду зар бияндохт.#Sentence*] *** [@Се чиз бе се чиз пойдор намонад: мол бе тиҷорату илм бе баҳс ва мулк бе сиёсат.#Sentence*] *** [@Раҳм овардан бар бадон ситам аст бар некон ва афв кардан аз золимон ҷавр аст бар мазлумон!#Sentence*] [@Хабисро чу тааҳҳуд 1 кунию бинвозӣ,#Sentence*] [@Ба давлати ту нигаҳ мекунад ба анбозӣ#Sentence*] 2 . * * * [@Ба дӯстии подшоҳон эътимод натавон карду бар овози хуши кӯдакон, ки он ба хаёле мубаддал шаваду ин ба хобе мутаҳайир гардад.#Sentence*] [@Маъшуқи ҳазордӯстро дил надиҳӣ!#Sentence*] [@B-ар медиҳӣ, он дил ба ҷудоӣ биниҳӣ!#Sentence*] * * * [@Ҳар он сирре, ки дорӣ, бо дӯст дар миён манеҳ: чӣ донӣ, ки вақте душман гардад ва ҳар газанде, ки тавонӣ, ба душман марасон, ки бошад, ки вақте дӯст шавад!#Sentence*] [@Розе, ки ниҳон хоҳӣ, бо кас дар миён манеҳ, агарчи дӯсти мухлис бошад, ки мар он дӯстро низ дӯстони мухлис бошанд, ҳамчунин мусалсал!#Sentence*] 3 [@Хомӯшӣ беҳ, ки замири дили хеш#Sentence*] [@Ба касе гуфтану гуфтан, ки «Магӯй»!#Sentence*]

Бефоида ҳар ки умр дарбохт, Чизе нахариду зар бияндохт. *** Се чиз бе се чиз пойдор намонад: мол бе тиҷорату илм бе баҳс ва мулк бе сиёсат. *** Раҳм овардан бар бадон ситам аст бар некон ва афв кардан аз золимон ҷавр аст бар мазлумон! Хабисро чу тааҳҳуд 1 кунию бинвозӣ, Ба давлати ту нигаҳ мекунад ба анбозӣ 2 . * * * Ба дӯстии подшоҳон эътимод натавон карду бар овози хуши кӯдакон, ки он ба хаёле мубаддал шаваду ин ба хобе мутаҳайир гардад. Маъшуқи ҳазордӯстро дил надиҳӣ! B-ар медиҳӣ, он дил ба ҷудоӣ биниҳӣ! * * * Ҳар он сирре, ки дорӣ, бо дӯст дар миён манеҳ: чӣ донӣ, ки вақте душман гардад ва ҳар газанде, ки тавонӣ, ба душман марасон, ки бошад, ки вақте дӯст шавад! Розе, ки ниҳон хоҳӣ, бо кас дар миён манеҳ, агарчи дӯсти мухлис бошад, ки мар он дӯстро низ дӯстони мухлис бошанд, ҳамчунин мусалсал! 3 Хомӯшӣ беҳ, ки замири дили хеш Ба касе гуфтану гуфтан, ки «Магӯй»!

[@Ҳар ки бадеро бикушад, халқро аз балои ӯ бираҳонаду ӯро аз азоби худо.#Sentence*] [@Писандида-ст бахшойиш, валекин#Sentence*] [@Манеҳ бар реши халқозор марҳам!#Sentence*] [@Надонист он, ки раҳмат кард бар мор,#Sentence*] [@Ки он зулм аст бар фарзанди одам!#Sentence*] [@Насиҳат аз душман пазируфтан хатост, валекин шунидан равост, то ба хилофи он кор кунӣ, ки айни савоб аст!#Sentence*] [@Ҳазар кун з-он чӣ душман гӯяд: «Он кун!»,#Sentence*] [@Ки бар зону занӣ дасти тағобун 1 !#Sentence*] [@Гарат роҳе намояд рост чун тир,#Sentence*] [@Аз ӯ баргарду роҳи дасти чап гир!#Sentence*] *** [@Хашми беш аз ҳад гирифтан ваҳшат орад ва лутфи бевақт ҳайбат бибарад.#Sentence*] [@На чандон дуруштӣ кун, ки аз ту баргарданд ва на чандон нармӣ, ки бар ту далер шаванд.#Sentence*] [@Дуруштию нармӣ ба ҳам-дар беҳ аст,#Sentence*] [@Чу рагзан, ки ҷарроҳу марҳамнеҳ аст!#Sentence*] [@Дуруштӣ нагирад хирадманд пеш.#Sentence*] [@На сустӣ, ки нозил кунад қадри хеш!#Sentence*] [@На мар хештанро фузунӣ ниҳад,#Sentence*] [@На якбора тан дар мазаллат 2 диҳад!#Sentence*] *** [@Шубоне бо падар гуфт: «Эй хирадманд,#Sentence*] [@Маро таълим деҳ пирона як панд»!#Sentence*]

Ҳар ки бадеро бикушад, халқро аз балои ӯ бираҳонаду ӯро аз азоби худо. Писандида-ст бахшойиш, валекин Манеҳ бар реши халқозор марҳам! Надонист он, ки раҳмат кард бар мор, Ки он зулм аст бар фарзанди одам! Насиҳат аз душман пазируфтан хатост, валекин шунидан равост, то ба хилофи он кор кунӣ, ки айни савоб аст! Ҳазар кун з-он чӣ душман гӯяд: «Он кун!», Ки бар зону занӣ дасти тағобун 1 ! Гарат роҳе намояд рост чун тир, Аз ӯ баргарду роҳи дасти чап гир! *** Хашми беш аз ҳад гирифтан ваҳшат орад ва лутфи бевақт ҳайбат бибарад. На чандон дуруштӣ кун, ки аз ту баргарданд ва на чандон нармӣ, ки бар ту далер шаванд. Дуруштию нармӣ ба ҳам-дар беҳ аст, Чу рагзан, ки ҷарроҳу марҳамнеҳ аст! Дуруштӣ нагирад хирадманд пеш. На сустӣ, ки нозил кунад қадри хеш! На мар хештанро фузунӣ ниҳад, На якбора тан дар мазаллат 2 диҳад! *** Шубоне бо падар гуфт: «Эй хирадманд, Маро таълим деҳ пирона як панд»!

[@Надидӣ#Sentence*] [@Надидӣ сеҳрикайҳонро, чи гӯям?#Sentence*] [@Надонӣ меҳри инсонро, чи гӯям?#Sentence*] [@Ба ҳиммат шукр бояд гуфт, ҷоно,#Sentence*] [@Ба ҳиллат рози Шайтонро чӣ гӯям?#Sentence*] [@Мазан аз лофи мастӣ ҳарфи беғам,#Sentence*] [@Вафо бар аҳду паймонро чӣ гӯям?#Sentence*] [@Ба нерӯ дидамат, хонағарибӣ ,#Sentence*] [@Ғиреви шери майдонро чӣ гӯям?#Sentence*] [@Тароват нест дар боғе чу, афсӯс,#Sentence*] [@Машоме нест, райҳонро чӣ гӯям?#Sentence*] [@На ободӣ расад аз заҳмати кас,#Sentence*] [@Ғубори қалби вайронро чӣ гӯям?#Sentence*] [@Ту нақди абри найсонро надидӣ ,#Sentence*] [@Намои сели боронро чӣ гӯям?#Sentence*] [@Биё, аз Шамси дин омӯз некӣ ,#Sentence*] [@Чу хайри ӯст, эҳсонро чӣ гӯям?#Sentence*] [@Зиндагонӣ#Sentence*] [@Гирди ҷаҳон чу гардӣ ,#Sentence*] [@Сеҳри замона бинӣ .#Sentence*] [@Савдост зиндагонӣ ,#Sentence*] [@Расм аз баҳона бинӣ .#Sentence*] [@Ёби навои дилро#Sentence*] [@Аз эътибори меҳан,#Sentence*] [@Санҷида ҳукми бахт аст,#Sentence*] [@Ҳам ҷони хаста бо тан,#Sentence*] [@Рустову шаҳр афсун,#Sentence*] [@Дар марду зан чӣ бинӣ ?#Sentence*] [@Феъли аҷаб биомӯз,#Sentence*] [@Бо он, ки ҳамнишинӣ .#Sentence*] [@Рукнест дар садоқат,#Sentence*] [@Ҳам раҳнамову роҳат!#Sentence*] [@Аз рӯзгору ҳастӣ ,#Sentence*] [@Хуш медиҳад гувоҳат!#Sentence*] [@Даври ҷаҳон чӣ чора?#Sentence*] [@Хуш даври хеш гардӣ !#Sentence*] [@То дил диҳад намояд,#Sentence*] [@Аз эътибори мардӣ !#Sentence*]

Надидӣ Надидӣ сеҳрикайҳонро, чи гӯям? Надонӣ меҳри инсонро, чи гӯям? Ба ҳиммат шукр бояд гуфт, ҷоно, Ба ҳиллат рози Шайтонро чӣ гӯям? Мазан аз лофи мастӣ ҳарфи беғам, Вафо бар аҳду паймонро чӣ гӯям? Ба нерӯ дидамат, хонағарибӣ , Ғиреви шери майдонро чӣ гӯям? Тароват нест дар боғе чу, афсӯс, Машоме нест, райҳонро чӣ гӯям? На ободӣ расад аз заҳмати кас, Ғубори қалби вайронро чӣ гӯям? Ту нақди абри найсонро надидӣ , Намои сели боронро чӣ гӯям? Биё, аз Шамси дин омӯз некӣ , Чу хайри ӯст, эҳсонро чӣ гӯям? Зиндагонӣ Гирди ҷаҳон чу гардӣ , Сеҳри замона бинӣ . Савдост зиндагонӣ , Расм аз баҳона бинӣ . Ёби навои дилро Аз эътибори меҳан, Санҷида ҳукми бахт аст, Ҳам ҷони хаста бо тан, Рустову шаҳр афсун, Дар марду зан чӣ бинӣ ? Феъли аҷаб биомӯз, Бо он, ки ҳамнишинӣ . Рукнест дар садоқат, Ҳам раҳнамову роҳат! Аз рӯзгору ҳастӣ , Хуш медиҳад гувоҳат! Даври ҷаҳон чӣ чора? Хуш даври хеш гардӣ ! То дил диҳад намояд, Аз эътибори мардӣ !

[@Чаро Худо азобашон накунад, ҳол он ки мардумро аз Масҷидулҳаром бозмедоранд ва соҳибони он нестанд?#Sentence*] [@Соҳибони он танҳо парҳезгоронанд, ва ле бештаринашон намедонанд!#Sentence*] (34) [@Ва дуъояшон дар назди хонаи Каъба ҷуз хуштак кашидан ва даст задан ҳеҷ набуд.#Sentence*] [@Пас ба ҷазои ин коратон азобро бичашед!#Sentence*] (35) [@Кофирон амволашонро харҷ мекунанд, то мардумро аз роҳи Худо боздоранд.#Sentence*] [@Амволашонро харҷ хоҳанд кард ва ҳасрат хоҳанд бурд, сипас мағлуб мешаванд.#Sentence*] [@Ва кофиронро дар ҷаҳаннам гирд меоваранд!#Sentence*] (36) [@То Худо нопокро аз пок ҷудо кунад ва нопоконро барҳам занад.#Sentence*] [@Он гоҳ ҳамаро гирд кунад ва ба ҷаҳаннам партояд.#Sentence*] [@Инҳо зиёнкоронанд!#Sentence*] (37) [@Бо кофирон бигӯй, ки агар даст бардоранд, гуноҳони гузаштаи онҳо бахшида шавад ва агар бозгарданд, донанд, ки бо пешиниён чӣ рафторе шудааст.#Sentence*] (38) [@Бо онон набард кунед, то дигар фитнае набошад ва дини ҳама дини Худо гардад.#Sentence*] [@Пас агар бозистоданд,#Sentence*] [@Худо кирдорашонро мебинад.#Sentence*] (39) [@Ва агар рӯй гардонанд, бидонед. ки Худо мавлои шумост, Ӯ мавло ва ёридиҳандаи некӯст!#Sentence*] (40)

Чаро Худо азобашон накунад, ҳол он ки мардумро аз Масҷидулҳаром бозмедоранд ва соҳибони он нестанд? Соҳибони он танҳо парҳезгоронанд, ва ле бештаринашон намедонанд! (34) Ва дуъояшон дар назди хонаи Каъба ҷуз хуштак кашидан ва даст задан ҳеҷ набуд. Пас ба ҷазои ин коратон азобро бичашед! (35) Кофирон амволашонро харҷ мекунанд, то мардумро аз роҳи Худо боздоранд. Амволашонро харҷ хоҳанд кард ва ҳасрат хоҳанд бурд, сипас мағлуб мешаванд. Ва кофиронро дар ҷаҳаннам гирд меоваранд! (36) То Худо нопокро аз пок ҷудо кунад ва нопоконро барҳам занад. Он гоҳ ҳамаро гирд кунад ва ба ҷаҳаннам партояд. Инҳо зиёнкоронанд! (37) Бо кофирон бигӯй, ки агар даст бардоранд, гуноҳони гузаштаи онҳо бахшида шавад ва агар бозгарданд, донанд, ки бо пешиниён чӣ рафторе шудааст. (38) Бо онон набард кунед, то дигар фитнае набошад ва дини ҳама дини Худо гардад. Пас агар бозистоданд, Худо кирдорашонро мебинад. (39) Ва агар рӯй гардонанд, бидонед. ки Худо мавлои шумост, Ӯ мавло ва ёридиҳандаи некӯст! (40)

[@Ва... инак, ба маҳзи ҳамон фоҷиаи гӯшношунид ҳаёти Шакар ба заҳр мубаддал шуда аст!!!#Sentence*] [@Ду тифли аз дарду ғами олам бехабараш ҳам яқин ҳоло гуруснаанд.#Sentence*] [@Инро аз ҷунбу ҷӯли бемадорона, нолиши ҳазинашон Модаргурбаи ҷавон мефаҳмад.#Sentence*] [@Аммо ҳоло масти хобанд онҳо.#Sentence*] [@Вопасин қатраҳои шири синаҳои ӯро ҷафидаву ҷафида нӯшиданд ва ба ҳар навбати даҳон мондан ба доруки ӯ дили гуруснаи худи Шакар заъф мезад.#Sentence*] [@Бар замми ин он гурбаи пири базаҳкор аз заъфиҳои ҳоли ӯ истифода намуда, ба номусаш дастдарозӣ кард.#Sentence*] [@Ин кори ғайричашмдошт акнун бадтар ҷигари Шакарро месӯзонад.#Sentence*] [@Хоса, бӯйи бади он наргурбаи афташ даргӯр дилашро гаштаву баргашта таку рӯ месозад.#Sentence*] [@Модаргурба аз алам мингос зад.#Sentence*] [@Нолиду нолид.#Sentence*] [@Ҳайрон буд, ки чаро бахт аз сари ӯ ба ин сон дур гашт?#Sentence*] [@Шояд ягон рафтораш ба Худо нафорида бошад, ки ба гунаи сангине вайро имтиҳон мекунад!#Sentence*] [@Чаро...?#Sentence*] [@Ба чӣ мақсад... ?#Sentence*] [@– дар ҳамин лаҳзаҳои ниҳоят вазнин ва моломол аз андӯҳҳо ҳеч намефаҳмад, ақли тирааш ҳам бовар намекунад, ки оё як заифа тавони бардошти ин қадар бори ғамро дорад, ё не?!#Sentence*] [@Акнун чӣ кор кунад ӯ?#Sentence*] [@Сабр намояд, ё... ?#Sentence*]

Ва... инак, ба маҳзи ҳамон фоҷиаи гӯшношунид ҳаёти Шакар ба заҳр мубаддал шуда аст!!! Ду тифли аз дарду ғами олам бехабараш ҳам яқин ҳоло гуруснаанд. Инро аз ҷунбу ҷӯли бемадорона, нолиши ҳазинашон Модаргурбаи ҷавон мефаҳмад. Аммо ҳоло масти хобанд онҳо. Вопасин қатраҳои шири синаҳои ӯро ҷафидаву ҷафида нӯшиданд ва ба ҳар навбати даҳон мондан ба доруки ӯ дили гуруснаи худи Шакар заъф мезад. Бар замми ин он гурбаи пири базаҳкор аз заъфиҳои ҳоли ӯ истифода намуда, ба номусаш дастдарозӣ кард. Ин кори ғайричашмдошт акнун бадтар ҷигари Шакарро месӯзонад. Хоса, бӯйи бади он наргурбаи афташ даргӯр дилашро гаштаву баргашта таку рӯ месозад. Модаргурба аз алам мингос зад. Нолиду нолид. Ҳайрон буд, ки чаро бахт аз сари ӯ ба ин сон дур гашт? Шояд ягон рафтораш ба Худо нафорида бошад, ки ба гунаи сангине вайро имтиҳон мекунад! Чаро...? Ба чӣ мақсад... ? – дар ҳамин лаҳзаҳои ниҳоят вазнин ва моломол аз андӯҳҳо ҳеч намефаҳмад, ақли тирааш ҳам бовар намекунад, ки оё як заифа тавони бардошти ин қадар бори ғамро дорад, ё не?! Акнун чӣ кор кунад ӯ? Сабр намояд, ё... ?

[@Алиф, лом, мим, ро.#Sentence*] И[@нҳо оёти ин китоб аст ва он чӣ аз Парвардигорат бар ту нозил шудааст, ҳақ аст, вале бештари мардум имон намеоваранд,#Sentence*] (1) [@Оллоҳ — ҳамон Худовандест, ки осмонҳоро бе ҳеҷ сутуне, ки онро бубинед, барафрошт.#Sentence*] [@Сипас ба арш пардохт ва офтобу моҳро, ки ҳар як то замоне муайян дар сайранд, ром кард.#Sentence*] [@Корҳоро мегардонад ва оётро баён мекунад, бошад, ки ба дидори Парвардигоратон яқин кунед!#Sentence*] (2) [@Ӯст, ки заминро бигустурд ва дар он кӯҳхову рудҳо қарор дод ва аз ҳар мева ҷуфт-ҷуфт падид овард ва шабро дар рӯз мепӯшонад.#Sentence*] [@Дар инҳо ибратҳост барои мардуме, ки меандешанд!#Sentence*] (3) [@Ва бар рӯи замин қитъаҳоест дар канори якдигар ва боғҳои ангуру кнштзорҳо ва нахлҳое, ки дутана аз як реша руста аст ё яктана аз як реша ва ҳама ба як об сероб мешаванд ва дар самара баъзеро дар баъзе дигар бартарӣ ниҳодаем.#Sentence*] [@Албатта дар инҳо барои хирадмандон ибратҳост!#Sentence*] (4) [@Агар ту дар ҳайрат меоӣ, тааҷҷуб дар сухани онҳо аст, ки оё он ҳангом, ки хок шавем, аз нав моро биёфаринад?#Sentence*] [@Инҳо ба Парвардигорашон имон надоранд, бар гарданҳошон тавқҳо бошад ва аҳли ҷаҳаннаманд ва дар он ҷовидонаанд.#Sentence*] (5)

Алиф, лом, мим, ро. Инҳо оёти ин китоб аст ва он чӣ аз Парвардигорат бар ту нозил шудааст, ҳақ аст, вале бештари мардум имон намеоваранд, (1) Оллоҳ — ҳамон Худовандест, ки осмонҳоро бе ҳеҷ сутуне, ки онро бубинед, барафрошт. Сипас ба арш пардохт ва офтобу моҳро, ки ҳар як то замоне муайян дар сайранд, ром кард. Корҳоро мегардонад ва оётро баён мекунад, бошад, ки ба дидори Парвардигоратон яқин кунед! (2) Ӯст, ки заминро бигустурд ва дар он кӯҳхову рудҳо қарор дод ва аз ҳар мева ҷуфт-ҷуфт падид овард ва шабро дар рӯз мепӯшонад. Дар инҳо ибратҳост барои мардуме, ки меандешанд! (3) Ва бар рӯи замин қитъаҳоест дар канори якдигар ва боғҳои ангуру кнштзорҳо ва нахлҳое, ки дутана аз як реша руста аст ё яктана аз як реша ва ҳама ба як об сероб мешаванд ва дар самара баъзеро дар баъзе дигар бартарӣ ниҳодаем. Албатта дар инҳо барои хирадмандон ибратҳост! (4) Агар ту дар ҳайрат меоӣ, тааҷҷуб дар сухани онҳо аст, ки оё он ҳангом, ки хок шавем, аз нав моро биёфаринад? Инҳо ба Парвардигорашон имон надоранд, бар гарданҳошон тавқҳо бошад ва аҳли ҷаҳаннаманд ва дар он ҷовидонаанд. (5)

[@Китоби «Афғонистон дар ойинаи хотироти ман», навиштаи Мирзо Шакурзода – адиб ва пажӯҳишгари тоҷик дар Тоҷикистон мунташир шуд.#Sentence*] [@Муаллиф бо ишора ба мавзӯи асари зикршуда, нигошта:#Sentence*] «[@Аз сию панҷ сол бад-ин сӯ оташи ҷанги хонумонсӯз дар кишвари ба мо бародар, ҳамсоя ва ҳамзабони Афғонистон фурӯзон аст.#Sentence*] [@Мутаассифона, фарёди фоҷеаи ҷигарсӯзи ин миллатро гӯши ҷомеаи ҷаҳонӣ ёрои шунидан надорад.#Sentence*] [@Афғонистониён имрӯз бештар аз дирӯз бо аҳримани ҷанг, бо даҳшатафканон дасту панҷа нарм мекунанд…#Sentence*] [@Аммо дар ин китоб достони дигаре аз фоҷеаи ҷанги Афғонистон ва Шӯравӣ (1979-1989) ва ширкати фарзандони тоҷик дар ин ҳаводис ба тариқи ёддошт бозтоб ёфтааст#Sentence*]». [@Матолиби китоби тозанашри Мирзо Шакурзода ба шарҳи зер фароҳам шудааст:#Sentence*] [@Дебочаи муаллиф; боби аввал: Достони кадхудоии киё; боби дувум: Тобистони доғи Бодғис; боби севум: Печутоби роҳи сарнавишт; боби чаҳорум: Афғонистон: ишқи мо, андӯҳи мо; боби панҷум: Ҳаводиси имрӯз таърихи фардост; боби шашум: Бомдоди ошиқонро шом нест.#Sentence*] [@Китоби «Афғонистон дар ойинаи хотироти ман» дар 328 сафҳа ба хатти форсӣ дар Душанбе аз сӯи интишороти «Илм» чоп шудааст.#Sentence*]

Китоби «Афғонистон дар ойинаи хотироти ман», навиштаи Мирзо Шакурзода – адиб ва пажӯҳишгари тоҷик дар Тоҷикистон мунташир шуд. Муаллиф бо ишора ба мавзӯи асари зикршуда, нигошта: «Аз сию панҷ сол бад-ин сӯ оташи ҷанги хонумонсӯз дар кишвари ба мо бародар, ҳамсоя ва ҳамзабони Афғонистон фурӯзон аст. Мутаассифона, фарёди фоҷеаи ҷигарсӯзи ин миллатро гӯши ҷомеаи ҷаҳонӣ ёрои шунидан надорад. Афғонистониён имрӯз бештар аз дирӯз бо аҳримани ҷанг, бо даҳшатафканон дасту панҷа нарм мекунанд… Аммо дар ин китоб достони дигаре аз фоҷеаи ҷанги Афғонистон ва Шӯравӣ (1979-1989) ва ширкати фарзандони тоҷик дар ин ҳаводис ба тариқи ёддошт бозтоб ёфтааст». Матолиби китоби тозанашри Мирзо Шакурзода ба шарҳи зер фароҳам шудааст: Дебочаи муаллиф; боби аввал: Достони кадхудоии киё; боби дувум: Тобистони доғи Бодғис; боби севум: Печутоби роҳи сарнавишт; боби чаҳорум: Афғонистон: ишқи мо, андӯҳи мо; боби панҷум: Ҳаводиси имрӯз таърихи фардост; боби шашум: Бомдоди ошиқонро шом нест. Китоби «Афғонистон дар ойинаи хотироти ман» дар 328 сафҳа ба хатти форсӣ дар Душанбе аз сӯи интишороти «Илм» чоп шудааст.

[@Ва ту дар муқобили паёмбарият аз онҳо музде наметалабӣ ва ин китоб ҷуз панде барои мардуми ҷаҳон нест!#Sentence*] (104) [@Чӣ бисёр нишонаҳое дар осмонҳову замин аст, ки бар он мегузаранд ва аз он рӯй барметобанд!#Sentence*] (105) [@Ва бештарашон ба Худо имон наёваранд, балки ҳамчунон мушриканд!#Sentence*] (106) [@Оё пиндоранд, ки эминӣ ёфтаанд аз ин, ки уқубате умумӣ аз азоби Худо онҳоро фурӯ гирад ё қиёмат ба ногоҳ фаро расад, бе он ки хабардор шаванд?#Sentence*] (107) [@Бигӯ: «Ин роҳи ман аст.#Sentence*] [@Ману пайравонам ҳамагонро бо далелу ҳуҷҷат ба сӯи Худо мехонем.#Sentence*] [@Пок аст Худо ва ман аз мушрикон нестам!#Sentence*]» (108) [@Ва Мо пеш аз ту ба пайғамбарӣ нафиристодем магар мардонеро аз мардуми деҳаҳо, ки ба онҳоваҳй мекардем.#Sentence*] [@Оё дар рӯи замин намегарданд, то бингаранд, ки поёни кори пешиниёнашон чӣ будааст?#Sentence*] [@Ва олами охират парҳезгоронро беҳтар аст, чаро намеандешед?#Sentence*] (109) [@Чун паёмбарон навмед шуданд ва чунон донистанд, ки онҳоро дурӯғ мебароранд, ёриашон кардем ва ҳар киро, ки хостем, наҷот додем ва азоби Мо аз мардуми гунаҳкор бозгардонида нашавад!#Sentence*] (110) [@Дар достонҳояшон хирадмандонро ибратест.#Sentence*] [@Ин достоне сохта нест, балки тасдиқи сухани пешиннён ва тафсили ҳар чизест барои онҳо, ки имон овардаанд, ҳидоят асту раҳмат.#Sentence*] (111)

Ва ту дар муқобили паёмбарият аз онҳо музде наметалабӣ ва ин китоб ҷуз панде барои мардуми ҷаҳон нест! (104) Чӣ бисёр нишонаҳое дар осмонҳову замин аст, ки бар он мегузаранд ва аз он рӯй барметобанд! (105) Ва бештарашон ба Худо имон наёваранд, балки ҳамчунон мушриканд! (106) Оё пиндоранд, ки эминӣ ёфтаанд аз ин, ки уқубате умумӣ аз азоби Худо онҳоро фурӯ гирад ё қиёмат ба ногоҳ фаро расад, бе он ки хабардор шаванд? (107) Бигӯ: «Ин роҳи ман аст. Ману пайравонам ҳамагонро бо далелу ҳуҷҷат ба сӯи Худо мехонем. Пок аст Худо ва ман аз мушрикон нестам!» (108) Ва Мо пеш аз ту ба пайғамбарӣ нафиристодем магар мардонеро аз мардуми деҳаҳо, ки ба онҳоваҳй мекардем. Оё дар рӯи замин намегарданд, то бингаранд, ки поёни кори пешиниёнашон чӣ будааст? Ва олами охират парҳезгоронро беҳтар аст, чаро намеандешед? (109) Чун паёмбарон навмед шуданд ва чунон донистанд, ки онҳоро дурӯғ мебароранд, ёриашон кардем ва ҳар киро, ки хостем, наҷот додем ва азоби Мо аз мардуми гунаҳкор бозгардонида нашавад! (110) Дар достонҳояшон хирадмандонро ибратест. Ин достоне сохта нест, балки тасдиқи сухани пешиннён ва тафсили ҳар чизест барои онҳо, ки имон овардаанд, ҳидоят асту раҳмат. (111)

[@Ва агар ба Худо ва он чӣ бар бандаи худ дар рӯзи фурқон, ки ду гурӯҳ ба ҳам расиданд, нозил кардаем, имон овардаед, бидонед, ки ҳар гоҳ чизе ба ғанимат гирифтед, хумси (панҷяки) он аз они Худову паёмбар ва хешовандону ятимон ва мискинону дар роҳ мондагон аст.#Sentence*] [@Ва Худо ба ҳар чизе тавоност!#Sentence*] (41) [@Шумо дар каронаи наздиктари биёбон будед ва онҳо дар каронаи дуртар буданд ва он қофила дар маконе пасттар аз шумо буд.#Sentence*] [@Агар шумо бо якдигар замони ҷангро таъйин мекардед, боз ҳам аз он хилоф меварзидед, то коре, ки Худо муқаррар кардааст, воқеъ шавад, то ҳар кӣ ҳалок мешавад, ба далеле ҳалок шавад ва ҳар кӣ зинда мемонад, ба далеле зинда монад.#Sentence*] [@Албатта Худо шунавову доност!#Sentence*] (42) [@Дар хоб Худо шуморашонро ба ту андак нишон дод.#Sentence*] [@Агар шумори онҳоро бисёр нишон дода буд, аз тарс нотавон мешудед ва дар тасмим ба ҷанг ба низоъ бармехостед, вале Худованд шуморо аз душманон дар амон дошт, ки Ӯ ба он чӣ дар дилҳост, огоҳ аст!#Sentence*] (43) [@Ва он гоҳ, ки чун ба ҳам расидед, ононро дар чашми шумо андак намуд ва шуморо низ дар чашми онон андак, то он коре, ки муқаррар дошта буд, воқеъ гардад.#Sentence*] [@Ва ҳамаи корҳо ба Худо бармегардад!#Sentence*] (44) [@Эй касоне, ки имон овардаед, агар ба гурӯҳе аз душман бархӯрдед, пойдорӣ кунед ва Худоро фаровон ёд кунед, бошад, ки ғолиб шавед.#Sentence*] (45)

Ва агар ба Худо ва он чӣ бар бандаи худ дар рӯзи фурқон, ки ду гурӯҳ ба ҳам расиданд, нозил кардаем, имон овардаед, бидонед, ки ҳар гоҳ чизе ба ғанимат гирифтед, хумси (панҷяки) он аз они Худову паёмбар ва хешовандону ятимон ва мискинону дар роҳ мондагон аст. Ва Худо ба ҳар чизе тавоност! (41) Шумо дар каронаи наздиктари биёбон будед ва онҳо дар каронаи дуртар буданд ва он қофила дар маконе пасттар аз шумо буд. Агар шумо бо якдигар замони ҷангро таъйин мекардед, боз ҳам аз он хилоф меварзидед, то коре, ки Худо муқаррар кардааст, воқеъ шавад, то ҳар кӣ ҳалок мешавад, ба далеле ҳалок шавад ва ҳар кӣ зинда мемонад, ба далеле зинда монад. Албатта Худо шунавову доност! (42) Дар хоб Худо шуморашонро ба ту андак нишон дод. Агар шумори онҳоро бисёр нишон дода буд, аз тарс нотавон мешудед ва дар тасмим ба ҷанг ба низоъ бармехостед, вале Худованд шуморо аз душманон дар амон дошт, ки Ӯ ба он чӣ дар дилҳост, огоҳ аст! (43) Ва он гоҳ, ки чун ба ҳам расидед, ононро дар чашми шумо андак намуд ва шуморо низ дар чашми онон андак, то он коре, ки муқаррар дошта буд, воқеъ гардад. Ва ҳамаи корҳо ба Худо бармегардад! (44) Эй касоне, ки имон овардаед, агар ба гурӯҳе аз душман бархӯрдед, пойдорӣ кунед ва Худоро фаровон ёд кунед, бошад, ки ғолиб шавед. (45)

[@5:6 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Эй касоне, ки имон овардаед, чун ба намоз бархостед, рӯйҳову дастҳоятонро то оринч бишӯед ва сари худро масҳ кашед, поҳоятонро то қузак (буҷулак) бишӯед.#Sentence*] [@Ва агар ҷунуб (олуда) будед, худро пок созед.#Sentence*] [@Ва агар бемор ё дар сафар будед, ё аз ҷои қазои хоҷат омада будед, ё бо занон наздикӣ карда будед ва об наёфтед, бо хоки пок таяммум кунед ва сурату дастҳоятонро бо он маҳе кунед.#Sentence*] [@Худо намехоҳад шумо дар ранҷ афтед, балки мехоҳад, ки шуморо покиза созад ва неъматашро бар шумо комил кунад, бошад, ки шукр кунед!#Sentence*] [@5:7 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Неъматеро, ки Худо ба шумо додааст ва паймонеро, ки ба шумо бастааст, ба он ҳангом, ки гуфтед, шунидем ва фармонбардорӣ кардем, ёд оваред.#Sentence*] [@Ва аз Худо битарсед, ки Худо ба он чӣ дар дилҳо мегузарад, огоҳ аст!#Sentence*] [@5:8 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Эй касоне, ки имон овардаед, барои Худо, ҳақ гуфтанро бар пой доред ва ба адл гувоҳӣ диҳед.#Sentence*] [@Бадбинӣ бо гурӯҳе дигар водоратон накунад, ки адолат накунед.#Sentence*] [@Адолат варзед, ки ба тақво наздиктар аст ва аз Худо битарсед, ки Ӯ ба ҳар коре, ки мекунед, огоҳ аст!#Sentence*] [@5:9 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Худо ба касоне, ки имон овардаанд ва корҳои некӯ кардаанд, ваъдаи омурзиш ва музде бузург додааст.#Sentence*] [@5:10 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Ва онон, ки кофир шудаанд ва оёти моро дурӯғ баровардаанд, аҳли ҷаҳаннаманд.#Sentence*]

5:6 Абдулмухаммад Ояти Эй касоне, ки имон овардаед, чун ба намоз бархостед, рӯйҳову дастҳоятонро то оринч бишӯед ва сари худро масҳ кашед, поҳоятонро то қузак (буҷулак) бишӯед. Ва агар ҷунуб (олуда) будед, худро пок созед. Ва агар бемор ё дар сафар будед, ё аз ҷои қазои хоҷат омада будед, ё бо занон наздикӣ карда будед ва об наёфтед, бо хоки пок таяммум кунед ва сурату дастҳоятонро бо он маҳе кунед. Худо намехоҳад шумо дар ранҷ афтед, балки мехоҳад, ки шуморо покиза созад ва неъматашро бар шумо комил кунад, бошад, ки шукр кунед! 5:7 Абдулмухаммад Ояти Неъматеро, ки Худо ба шумо додааст ва паймонеро, ки ба шумо бастааст, ба он ҳангом, ки гуфтед, шунидем ва фармонбардорӣ кардем, ёд оваред. Ва аз Худо битарсед, ки Худо ба он чӣ дар дилҳо мегузарад, огоҳ аст! 5:8 Абдулмухаммад Ояти Эй касоне, ки имон овардаед, барои Худо, ҳақ гуфтанро бар пой доред ва ба адл гувоҳӣ диҳед. Бадбинӣ бо гурӯҳе дигар водоратон накунад, ки адолат накунед. Адолат варзед, ки ба тақво наздиктар аст ва аз Худо битарсед, ки Ӯ ба ҳар коре, ки мекунед, огоҳ аст! 5:9 Абдулмухаммад Ояти Худо ба касоне, ки имон овардаанд ва корҳои некӯ кардаанд, ваъдаи омурзиш ва музде бузург додааст. 5:10 Абдулмухаммад Ояти Ва онон, ки кофир шудаанд ва оёти моро дурӯғ баровардаанд, аҳли ҷаҳаннаманд.

[@«Чӣ гуна филмнома бинависем», асари Сид Филд – филмноманависи амрикоӣ дар Душанбе мунташир шуд.#Sentence*] [@Бино ба нигоштаи муаллифи асари мазкур, ин китоб барои афроди хосе дар назар гирифта нашудааст; ин китоб барои касонест, ки дар нависандагӣ дорои дорои таҷрибаи қаблӣ нестанд, барои онҳо, ки муваффақияти чандоне дар нависандагӣ надоштаанд ва бояд дар асоси равиши худ дар нигориш таҷдиди назар кунанд.#Sentence*] [@Ҳадафи ин китоб ин аст, ки хонандаро қодир созад бо интихоб, итминон ва эътиқод аз назари дарунӣ, то худаш бидонад, чӣ мекунад, филмнома бинависад.#Sentence*] [@Зеро душвортарин кори нависандагӣ ин аст, ки бидонӣ, чӣ бояд навишт.#Sentence*] [@Вақте китобро хондед, дақиқан хоҳед донист, ки барои навиштани филмнома чӣ бояд кард.#Sentence*] [@Аммо ин ки ин корро бикунед ё на, ба худатон бастагӣ дорад.#Sentence*] [@Нависандагӣ як масъулияти шахсист – ё анҷомаш медиҳед, ё намедиҳед.#Sentence*] [@Китоби «Чӣ гуна филмнома бинависем», ки аз сӯи Аббоси Акбарӣ ва М. Маданӣ ба форсӣ тарҷума ва дар соли 1386 тавассути интишороти «Нилуфар» дар Теҳрон мунташир шудааст, аз сӯи Сафар Ҳақдод – коргардон ва раиси Иттифоқи синемогарони Тоҷикистон ба хатти кириллӣ баргардон ва дар соли ҷорӣ дар Душанбе бо мусоидати ҷаноби оқои доктор Ҳуҷҷатуллоҳи Фағонӣ – сафири муҳтарами Ҷумҳурии исломии Эрон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар 280 сафҳа интишор ёфт.#Sentence*]

«Чӣ гуна филмнома бинависем», асари Сид Филд – филмноманависи амрикоӣ дар Душанбе мунташир шуд. Бино ба нигоштаи муаллифи асари мазкур, ин китоб барои афроди хосе дар назар гирифта нашудааст; ин китоб барои касонест, ки дар нависандагӣ дорои дорои таҷрибаи қаблӣ нестанд, барои онҳо, ки муваффақияти чандоне дар нависандагӣ надоштаанд ва бояд дар асоси равиши худ дар нигориш таҷдиди назар кунанд. Ҳадафи ин китоб ин аст, ки хонандаро қодир созад бо интихоб, итминон ва эътиқод аз назари дарунӣ, то худаш бидонад, чӣ мекунад, филмнома бинависад. Зеро душвортарин кори нависандагӣ ин аст, ки бидонӣ, чӣ бояд навишт. Вақте китобро хондед, дақиқан хоҳед донист, ки барои навиштани филмнома чӣ бояд кард. Аммо ин ки ин корро бикунед ё на, ба худатон бастагӣ дорад. Нависандагӣ як масъулияти шахсист – ё анҷомаш медиҳед, ё намедиҳед. Китоби «Чӣ гуна филмнома бинависем», ки аз сӯи Аббоси Акбарӣ ва М. Маданӣ ба форсӣ тарҷума ва дар соли 1386 тавассути интишороти «Нилуфар» дар Теҳрон мунташир шудааст, аз сӯи Сафар Ҳақдод – коргардон ва раиси Иттифоқи синемогарони Тоҷикистон ба хатти кириллӣ баргардон ва дар соли ҷорӣ дар Душанбе бо мусоидати ҷаноби оқои доктор Ҳуҷҷатуллоҳи Фағонӣ – сафири муҳтарами Ҷумҳурии исломии Эрон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар 280 сафҳа интишор ёфт.

[@Нашри дувуми маҷмӯаи «Кӯчаҳои камин» дар Тоҷикистон#Sentence*] [@Китоби «Кӯчаҳои камин» маҷмӯаи ашъори Ҳасани Қарибӣ, ба кӯшиши доктор Нуралӣ Нурзод дар Тоҷикистон мунташир шуд.#Sentence*] [@Маҷмӯаи «Кӯчаҳои камин» аз сарсухани доктор Асғари Додбеҳ ва 140 намуна аз ашъори Ҳасани Қарибӣ таркиб ёфтааст.#Sentence*] [@Нигорандаи сарсухан бар дафтари ҳозир, бо мурур дар забони шеър, дар бораи шеъри Ҳасани Қарибӣ, ба вижагиҳои мавзӯъ, тасвирсозӣ, фазосозӣ, танз ва интиқод ва талмеҳ ва дигар абзор ва сабки сухани ӯ пардохтааст.#Sentence*] [@Аз ҷумла, баррасиҳои ӯ дар ин замина аст:#Sentence*] «[@…Дар ин тааммулот дарёфтам, ки Қарибӣ ба унвони як шоир, забони вижаи худро халқ карда ва ба шоирии худ ҳувият бахшидааст.#Sentence*] [@Забони ҳувиятбахши шоир… дорои хасисаҳо ё вижагиҳоест, ки ба таъбири аҳли мантиқ, агар фасли мумайизи он ба шумор наояд, чунон нутқ барои инсон, бегумон, «арази лозим»-и он маҳсуб мешавад, забони шоири мо забонест ҳунарӣ ва шоирона, ки аз аносир ва аҷзои омиёна ва муҳовараӣ, ки дар урфи аҳли шеъру адаб ба сифати ҳунарӣ мавсуф намешавад, баромада ва сахт бар хонанда таъсир мегузорад#Sentence*]». [@Нашри аввали «Кӯчаҳои камин», навиштаи Ҳасани Қарибӣ ба хатти сириллик дар соли 2014 аз сӯи интишороти «Ношир» дар Хуҷанд дар 132 сафҳа ва нашри дувуми он, инак, дар Душанбе аз сӯи интишороти «Ирфон» дар 200 сафҳа мунташир шудааст.#Sentence*]

Нашри дувуми маҷмӯаи «Кӯчаҳои камин» дар Тоҷикистон Китоби «Кӯчаҳои камин» маҷмӯаи ашъори Ҳасани Қарибӣ, ба кӯшиши доктор Нуралӣ Нурзод дар Тоҷикистон мунташир шуд. Маҷмӯаи «Кӯчаҳои камин» аз сарсухани доктор Асғари Додбеҳ ва 140 намуна аз ашъори Ҳасани Қарибӣ таркиб ёфтааст. Нигорандаи сарсухан бар дафтари ҳозир, бо мурур дар забони шеър, дар бораи шеъри Ҳасани Қарибӣ, ба вижагиҳои мавзӯъ, тасвирсозӣ, фазосозӣ, танз ва интиқод ва талмеҳ ва дигар абзор ва сабки сухани ӯ пардохтааст. Аз ҷумла, баррасиҳои ӯ дар ин замина аст: «…Дар ин тааммулот дарёфтам, ки Қарибӣ ба унвони як шоир, забони вижаи худро халқ карда ва ба шоирии худ ҳувият бахшидааст. Забони ҳувиятбахши шоир… дорои хасисаҳо ё вижагиҳоест, ки ба таъбири аҳли мантиқ, агар фасли мумайизи он ба шумор наояд, чунон нутқ барои инсон, бегумон, «арази лозим»-и он маҳсуб мешавад, забони шоири мо забонест ҳунарӣ ва шоирона, ки аз аносир ва аҷзои омиёна ва муҳовараӣ, ки дар урфи аҳли шеъру адаб ба сифати ҳунарӣ мавсуф намешавад, баромада ва сахт бар хонанда таъсир мегузорад». Нашри аввали «Кӯчаҳои камин», навиштаи Ҳасани Қарибӣ ба хатти сириллик дар соли 2014 аз сӯи интишороти «Ношир» дар Хуҷанд дар 132 сафҳа ва нашри дувуми он, инак, дар Душанбе аз сӯи интишороти «Ирфон» дар 200 сафҳа мунташир шудааст.

[@Чун муждадиҳанда омад ва ҷома бар рӯи ӯ андохт, бино гашт.#Sentence*] [@Гуфт: «Оё нагуфтаматон, ки он чӣ ман аз Худо медонам, шумо намедонед?»#Sentence*] (96) [@Гуфтанд: «Эй падар, барои гуноҳони мо омурзиш бихоҳ, ки мо хатокор будаем».#Sentence*] (97) [@Гуфт; «Аз Парвардигорам барои шумо бахшоиш хоҳам хост, Ӯ бахшояндаву меҳрубон аст!»#Sentence*] (98) [@Чун бар Юсуф дохил шуданд, падару модарро ба оғӯш кашиду гуфт:#Sentence*] «[@Ба Миср дароед, ки агар Худо бихоҳад, дар амон хоҳед буд!#Sentence*]» (99) [@Падару модарро бар тахт баровард ва ҳама дар баробари ӯ ба саҷда даромаданд.#Sentence*] [@Гуфт: «Эй падар, ин аст таъбири он хоби ман, ки инак Парвардигорам онро рост баровард.#Sentence*] [@Ва чӣ қадар ба ман некӣ кардааст, он гоҳ, ки маро аз зиндон бираҳонид ва пас аз он, ки шайтон миёни ману бародаронам фасод карда буд, шуморо аз бодия ба ин ҷо овард.#Sentence*] [@Парвардигори ман ба ҳар чӣ ирода кунад, дақиқ аст, ки Ӯ донову ҳаким аст!#Sentence*] (100) [@Эй Парвардигори ман, маро фармонравоӣ додӣ ва маро илми таъбири хоб омӯхтӣ.#Sentence*] [@Эй офаринандаи осмонҳову замин, ту дар дунёву охират корсози мани.#Sentence*] [@Маро мусалмон бимирон ва қарини шоистагон соз!#Sentence*]» (101) [@Инҳо хабарҳои ғайб аст, ки ба ту ваҳй мекунем.#Sentence*] [@Ва он ҳангом, ки бо якдигар гирд омада буданд ва машварат мекарданд ва хила месохтанд, ту назди онҳо набудӣ!#Sentence*] (102) [@Ҳарчанд ту ба имонашон ҳарис бошӣ, бештари мардум имон намеоваранд!#Sentence*] (103)

Чун муждадиҳанда омад ва ҷома бар рӯи ӯ андохт, бино гашт. Гуфт: «Оё нагуфтаматон, ки он чӣ ман аз Худо медонам, шумо намедонед?» (96) Гуфтанд: «Эй падар, барои гуноҳони мо омурзиш бихоҳ, ки мо хатокор будаем». (97) Гуфт; «Аз Парвардигорам барои шумо бахшоиш хоҳам хост, Ӯ бахшояндаву меҳрубон аст!» (98) Чун бар Юсуф дохил шуданд, падару модарро ба оғӯш кашиду гуфт: «Ба Миср дароед, ки агар Худо бихоҳад, дар амон хоҳед буд!» (99) Падару модарро бар тахт баровард ва ҳама дар баробари ӯ ба саҷда даромаданд. Гуфт: «Эй падар, ин аст таъбири он хоби ман, ки инак Парвардигорам онро рост баровард. Ва чӣ қадар ба ман некӣ кардааст, он гоҳ, ки маро аз зиндон бираҳонид ва пас аз он, ки шайтон миёни ману бародаронам фасод карда буд, шуморо аз бодия ба ин ҷо овард. Парвардигори ман ба ҳар чӣ ирода кунад, дақиқ аст, ки Ӯ донову ҳаким аст! (100) Эй Парвардигори ман, маро фармонравоӣ додӣ ва маро илми таъбири хоб омӯхтӣ. Эй офаринандаи осмонҳову замин, ту дар дунёву охират корсози мани. Маро мусалмон бимирон ва қарини шоистагон соз!» (101) Инҳо хабарҳои ғайб аст, ки ба ту ваҳй мекунем. Ва он ҳангом, ки бо якдигар гирд омада буданд ва машварат мекарданд ва хила месохтанд, ту назди онҳо набудӣ! (102) Ҳарчанд ту ба имонашон ҳарис бошӣ, бештари мардум имон намеоваранд! (103)

[@Ва ба ёд оваред он ҳангомро, ки андак будед ва д а р шумори хоршудагони ин сарзамин бими он доштед, ки мардум шуморо аз миён бардоранд ва Ху до паноҳатон дод ва ёрӣ кард ва пирӯз гардонид ва аз чизҳои покиза рӯзи дод, ки шояд шукр гӯед!#Sentence*] (26) [@Эй касоне, ки имон овардаед, медонед, ки набояд ба Худову паёмбар хиёнат кунед ва дар амонат набояд хиёнат кунед.#Sentence*] (27) [@Бидонед, ки молҳоятон ва фарзандонатон василаи озмоиши шумоянд ва музди бузург дар назди Худост.#Sentence*] (28) [@Эй касоне, ки имон овардаед, агар аз Худо би тарсед, шуморо биноии шинохти ҳақ аз ботил диҳад ва гуноҳонатонро нест кунад ва шуморо биёмурзад, ки соҳиби фазлу караме бузург аст!#Sentence*] (29) [@Ва он ҳангомро ба ёд овар, ки кофирон дар бораи ту макре карданд, то дар бандат афкананд ё бикушандат ё аз шаҳр берун созанд.#Sentence*] [@Онон макр кар данд ва Худо низ макр кард ва Худо беҳтарини макркунандагон аст.#Sentence*] (30) [@Чун оёти Мо бар онҳо хонда шуд, гуфтанд:#Sentence*] «[@Шунидем.#Sentence*] [@Ва агар бихоҳед монанди он мегӯем, ки ин чизе ғайри афсонаҳои пешиниён нест!#Sentence*]» (31) [@Ва он ҳангомро, ки гуфтанд:#Sentence*] «[@Бор Худое, агар ин ки аз ҷониби ту омада ҳақ аст, бар мо аз осмон бороне аз санг бибор ё азоби дардоваре бар мо бифирист#Sentence*]». (32) З [@То он гоҳ, ки ту дар миёнашон ҳастӣ.#Sentence*] [@Худо азобашон накунад ва то он гоҳ, ки аз Худо омурзиш металабанд, низ Худо азобашон нахоҳад кард.#Sentence*] (33)

Ва ба ёд оваред он ҳангомро, ки андак будед ва д а р шумори хоршудагони ин сарзамин бими он доштед, ки мардум шуморо аз миён бардоранд ва Ху до паноҳатон дод ва ёрӣ кард ва пирӯз гардонид ва аз чизҳои покиза рӯзи дод, ки шояд шукр гӯед! (26) Эй касоне, ки имон овардаед, медонед, ки набояд ба Худову паёмбар хиёнат кунед ва дар амонат набояд хиёнат кунед. (27) Бидонед, ки молҳоятон ва фарзандонатон василаи озмоиши шумоянд ва музди бузург дар назди Худост. (28) Эй касоне, ки имон овардаед, агар аз Худо би тарсед, шуморо биноии шинохти ҳақ аз ботил диҳад ва гуноҳонатонро нест кунад ва шуморо биёмурзад, ки соҳиби фазлу караме бузург аст! (29) Ва он ҳангомро ба ёд овар, ки кофирон дар бораи ту макре карданд, то дар бандат афкананд ё бикушандат ё аз шаҳр берун созанд. Онон макр кар данд ва Худо низ макр кард ва Худо беҳтарини макркунандагон аст. (30) Чун оёти Мо бар онҳо хонда шуд, гуфтанд: «Шунидем. Ва агар бихоҳед монанди он мегӯем, ки ин чизе ғайри афсонаҳои пешиниён нест!» (31) Ва он ҳангомро, ки гуфтанд: «Бор Худое, агар ин ки аз ҷониби ту омада ҳақ аст, бар мо аз осмон бороне аз санг бибор ё азоби дардоваре бар мо бифирист». (32) З То он гоҳ, ки ту дар миёнашон ҳастӣ. Худо азобашон накунад ва то он гоҳ, ки аз Худо омурзиш металабанд, низ Худо азобашон нахоҳад кард. (33)

[@Ҷамъият#Sentence*] [@Лондон якҷоя бо ноҳияҳои атрофи шаҳр Лондони Бузургро ташкил медихад, ки аз 32 шаҳристон ва ноҳия иборат аст.#Sentence*] [@Масоҳат — 1.8 хаз км².#Sentence*] [@Аҳолӣ — 8 961 989 нафар (2020).#Sentence*] [@Нақлиёт#Sentence*] [@Мақолаи асосӣ: Нақлиёти Лондон#Sentence*] [@Фурудгоҳҳо: Лондон (Ҳитроу) ва Гатунк.#Sentence*] [@Сохтмони метрои Лондон соли 1860 оғоз ёфта дар дунё қадимтарин аст.#Sentence*] [@яке аз калонтарин терминалҳои роҳи оҳан дар Лондон#Sentence*] [@Маориф#Sentence*] [@Мақолаи асосӣ: Маориф дар Лондон#Sentence*] [@The Royal School of Mines entrance at Imperial College London, part of the Донишгоҳи Лондон#Sentence*] [@Дар Лондон Донишгоҳи Лондон, Донишгоҳи шаҳрӣ, Институти политехникии шаҳрӣ, Академияи санъати драмавии подшоҳӣ, Академиян мусиқии подшоҳи.#Sentence*] [@Мактабн балети подшоҳй,#Sentence*] [@Фарҳанг#Sentence*] [@Лондон зиёда аз 30 осорхона, аа ҷумла Осорхонаи Британия, Осорхонаи илмӣ, Осорхонаи геология, Нигористони миллӣ, Осорхонаи баҳрии миллӣ, Театри миллӣ, театрҳои опера ва балети «Ковент-Гарден» ва «Сэдлерс-Уэлс», Китобхонаи осорхонаи Британия, Китобхонаи илмии техникии миллӣ дорад.#Sentence*] [@Варзиш#Sentence*] [@Мақолаи асосӣ: Варзиш дар Лондон#Sentence*] [@Лондон Бозиҳои Олимпии Тобистонаро ду маротиба, дар 1908 ва 1948.#Sentence*] [@Дар июли 2005 Лондонро барои гузаронидани бозиҳои 2012 итихоб караданд, кадоме ки Лондонро якумин шаҳри се маротиба Бозиҳои Олимпии Тобистонаро мегузаронад.#Sentence*][3] [@Машҳуртарин варзиш дар Лондон (ҳам барои бозингарон ва тамошобинон) футбол мебошад.#Sentence*][4]

Ҷамъият Лондон якҷоя бо ноҳияҳои атрофи шаҳр Лондони Бузургро ташкил медихад, ки аз 32 шаҳристон ва ноҳия иборат аст. Масоҳат — 1.8 хаз км². Аҳолӣ — 8 961 989 нафар (2020). Нақлиёт Мақолаи асосӣ: Нақлиёти Лондон Фурудгоҳҳо: Лондон (Ҳитроу) ва Гатунк. Сохтмони метрои Лондон соли 1860 оғоз ёфта дар дунё қадимтарин аст. яке аз калонтарин терминалҳои роҳи оҳан дар Лондон Маориф Мақолаи асосӣ: Маориф дар Лондон The Royal School of Mines entrance at Imperial College London, part of the Донишгоҳи Лондон Дар Лондон Донишгоҳи Лондон, Донишгоҳи шаҳрӣ, Институти политехникии шаҳрӣ, Академияи санъати драмавии подшоҳӣ, Академиян мусиқии подшоҳи. Мактабн балети подшоҳй, Фарҳанг Лондон зиёда аз 30 осорхона, аа ҷумла Осорхонаи Британия, Осорхонаи илмӣ, Осорхонаи геология, Нигористони миллӣ, Осорхонаи баҳрии миллӣ, Театри миллӣ, театрҳои опера ва балети «Ковент-Гарден» ва «Сэдлерс-Уэлс», Китобхонаи осорхонаи Британия, Китобхонаи илмии техникии миллӣ дорад. Варзиш Мақолаи асосӣ: Варзиш дар Лондон Лондон Бозиҳои Олимпии Тобистонаро ду маротиба, дар 1908 ва 1948. Дар июли 2005 Лондонро барои гузаронидани бозиҳои 2012 итихоб караданд, кадоме ки Лондонро якумин шаҳри се маротиба Бозиҳои Олимпии Тобистонаро мегузаронад.[3] Машҳуртарин варзиш дар Лондон (ҳам барои бозингарон ва тамошобинон) футбол мебошад.[4]

[@5:11 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Эй касоке, ки имон овардаед, аз неъмате, ки Худо ба шумо арзонӣ доштааст, ёд кунед: он гоҳ ки гурӯҳе қасди он карданд, то бар шумо даст ёзанд, ва Худо дасти ононро аз шумо кӯтоҳ кард.#Sentence*] [@Аз Худо битарсед.#Sentence*] [@Ва мӯъминон бар Худо таваккал мекунанд.#Sentence*] [@5:12 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Худованд аз банӣ-Исроил паймон гирифт ва аз миёни онон дувоздаҳ нақиб ҷудо кардем.#Sentence*] [@Ва Худо гуфт: «Агар намоз бихонед ва закот бидиҳед ва ба паёмбарони ман имон биёваред ва ёриашон кунед ва ба Худо қарзи нек бидиҳед, ман бо шумоям.#Sentence*] [@Бадиҳоятонро мезудоям ва шуморо ба биҳиштҳое дохил мекунам, ки дар он наҳрҳо равон бошад.#Sentence*] [@Ва ҳар кас аз шумо, ки аз он пас кофир шавад, роҳи ростро гум кардааст».#Sentence*] [@5:13 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Ва аҳли китоб, ҷуз андаке аз онҳо, чун паймонашонро шикастанд, лаънаташон кардем ва дилҳояшонро сахт гардонидем.#Sentence*] [@Калимотро аз маънии худ тағйир месозанд ва аз он панд, ки ба онҳо дода шуда буд, насиби хеш фаромӯш кардаанд ва ҳамеша аз корҳои хоинонаашон огоҳ мешавӣ.#Sentence*] [@Афвашон кун ва аз гуноҳашон даргузар, ки Худо некӯкоронро дӯст медорад.#Sentence*] [@5:14 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Ва аз касоне, ки гуфтанд, ки мо насронӣ ҳастем, паймон гирифтем.#Sentence*] [@Пас қисмате аз пандҳоеро, ки ба онҳо дода будем, фаромӯш карданд ва Мо низ миёни онҳо то рӯзи қиёмат кинаву душманӣ афкандем.#Sentence*] [@Ба зуди Худо ононро аз корҳое, ки мекунанд, огоҳ хоҳад сохт!#Sentence*]

5:11 Абдулмухаммад Ояти Эй касоке, ки имон овардаед, аз неъмате, ки Худо ба шумо арзонӣ доштааст, ёд кунед: он гоҳ ки гурӯҳе қасди он карданд, то бар шумо даст ёзанд, ва Худо дасти ононро аз шумо кӯтоҳ кард. Аз Худо битарсед. Ва мӯъминон бар Худо таваккал мекунанд. 5:12 Абдулмухаммад Ояти Худованд аз банӣ-Исроил паймон гирифт ва аз миёни онон дувоздаҳ нақиб ҷудо кардем. Ва Худо гуфт: «Агар намоз бихонед ва закот бидиҳед ва ба паёмбарони ман имон биёваред ва ёриашон кунед ва ба Худо қарзи нек бидиҳед, ман бо шумоям. Бадиҳоятонро мезудоям ва шуморо ба биҳиштҳое дохил мекунам, ки дар он наҳрҳо равон бошад. Ва ҳар кас аз шумо, ки аз он пас кофир шавад, роҳи ростро гум кардааст». 5:13 Абдулмухаммад Ояти Ва аҳли китоб, ҷуз андаке аз онҳо, чун паймонашонро шикастанд, лаънаташон кардем ва дилҳояшонро сахт гардонидем. Калимотро аз маънии худ тағйир месозанд ва аз он панд, ки ба онҳо дода шуда буд, насиби хеш фаромӯш кардаанд ва ҳамеша аз корҳои хоинонаашон огоҳ мешавӣ. Афвашон кун ва аз гуноҳашон даргузар, ки Худо некӯкоронро дӯст медорад. 5:14 Абдулмухаммад Ояти Ва аз касоне, ки гуфтанд, ки мо насронӣ ҳастем, паймон гирифтем. Пас қисмате аз пандҳоеро, ки ба онҳо дода будем, фаромӯш карданд ва Мо низ миёни онҳо то рӯзи қиёмат кинаву душманӣ афкандем. Ба зуди Худо ононро аз корҳое, ки мекунанд, огоҳ хоҳад сохт!

558 [@Соқиё, сояи абр асту баҳору лаби ҷӯй,#Sentence*] [@Ман нагӯям, чӣ кун, ар аҳли дилӣ, худ ту бигӯй!#Sentence*] [@Бӯйи якрангӣ аз ин нақш намеояд, хез,#Sentence*] [@Далқи олудан сӯфӣ ба майи ноб бишӯй!#Sentence*] [@Сифлатабъ аст ҷаҳон, бар карамаш такя макун,#Sentence*] [@Эй ҷаҳондида, суботи қадам аз сифла маҷӯй!#Sentence*] [@Ду насиҳат кунамат, бишнаву сад ганҷ бибар,#Sentence*] [@Аз дари айш дарову ба раҳи айб мапӯй!#Sentence*] [@Шукри он рӯз, ки дигар бирасидӣ ба баҳор,#Sentence*] [@Бехи некӣ бинишону гули тавфиқ бибӯй!#Sentence*] [@Рӯйи ҷонон талабӣ, оинаро қобил соз,#Sentence*] [@Варна ҳаргиз гулу насрин надамад з-оҳану рӯй.#Sentence*] [@Гӯш бикшой, ки булбул ба фиғон мегӯяд:#Sentence*] [@«Хоҷа, тақсир мафармо, гули тавфиқ бибӯй!»#Sentence*] [@Гуфтӣ: «Аз Ҳофизи мо бӯйи риё меояд».#Sentence*] [@Офарин бар нафасат бод, ки хуш бурдӣ бӯй!#Sentence*] 559 [@Булбул зи шохи сарв ба гулбонги паҳлавӣ#Sentence*] [@Мехонд дӯш дарси мақомоти маънавӣ.#Sentence*] [@Яъне: биё, ки оташи Мӯсо намуд гул,#Sentence*] [@То аз дарахт нуктаи тавҳид бишнавӣ.#Sentence*] [@Мурғони боғ қофиясанҷанду базлагӯй,#Sentence*] [@То хоҷа май хӯрад ба ғазалҳои паҳлавӣ.#Sentence*] [@Ҷамшед ҷуз ҳикояти ҷом аз ҷаҳон набурд,#Sentence*] [@Зинҳор дил мабанд бар асбоби дунявӣ.#Sentence*] [@Ин қиссаи аҷаб шунав аз бахти вожгун,#Sentence*] [@Моро бикушт ёр ба анфоси исавӣ.#Sentence*] [@Хуш вақти бӯрёву гадоиву хоби амн,#Sentence*] [@К-ин айш нест дархури авранги хусравӣ.#Sentence*] [@Чашмат ба ғамза хонаи мардум хароб кард,#Sentence*] [@Махмурият мабод, ки хуш маст меравӣ.#Sentence*] [@Деҳқони солхӯрда чӣ хуш гуфт бо писар,#Sentence*] [@К: «Эй нури чашми ман, ба ҷуз аз кишта надравӣ!»#Sentence*] [@Соқӣ магар вазифаи Ҳофиз зиёда дод,#Sentence*] [@К-ошуфта гашт турраи дастори мавлавӣ.#Sentence*]

558 Соқиё, сояи абр асту баҳору лаби ҷӯй, Ман нагӯям, чӣ кун, ар аҳли дилӣ, худ ту бигӯй! Бӯйи якрангӣ аз ин нақш намеояд, хез, Далқи олудан сӯфӣ ба майи ноб бишӯй! Сифлатабъ аст ҷаҳон, бар карамаш такя макун, Эй ҷаҳондида, суботи қадам аз сифла маҷӯй! Ду насиҳат кунамат, бишнаву сад ганҷ бибар, Аз дари айш дарову ба раҳи айб мапӯй! Шукри он рӯз, ки дигар бирасидӣ ба баҳор, Бехи некӣ бинишону гули тавфиқ бибӯй! Рӯйи ҷонон талабӣ, оинаро қобил соз, Варна ҳаргиз гулу насрин надамад з-оҳану рӯй. Гӯш бикшой, ки булбул ба фиғон мегӯяд: «Хоҷа, тақсир мафармо, гули тавфиқ бибӯй!» Гуфтӣ: «Аз Ҳофизи мо бӯйи риё меояд». Офарин бар нафасат бод, ки хуш бурдӣ бӯй! 559 Булбул зи шохи сарв ба гулбонги паҳлавӣ Мехонд дӯш дарси мақомоти маънавӣ. Яъне: биё, ки оташи Мӯсо намуд гул, То аз дарахт нуктаи тавҳид бишнавӣ. Мурғони боғ қофиясанҷанду базлагӯй, То хоҷа май хӯрад ба ғазалҳои паҳлавӣ. Ҷамшед ҷуз ҳикояти ҷом аз ҷаҳон набурд, Зинҳор дил мабанд бар асбоби дунявӣ. Ин қиссаи аҷаб шунав аз бахти вожгун, Моро бикушт ёр ба анфоси исавӣ. Хуш вақти бӯрёву гадоиву хоби амн, К-ин айш нест дархури авранги хусравӣ. Чашмат ба ғамза хонаи мардум хароб кард, Махмурият мабод, ки хуш маст меравӣ. Деҳқони солхӯрда чӣ хуш гуфт бо писар, К: «Эй нури чашми ман, ба ҷуз аз кишта надравӣ!» Соқӣ магар вазифаи Ҳофиз зиёда дод, К-ошуфта гашт турраи дастори мавлавӣ.

[@Абуалӣ Ҳусейн ибни Абдуллоҳ ибни Ҳасан ибни Алӣ ибни Сино машҳур ба Абуалӣ ибни Сино (форсӣ: ابوعلى سينا‎; 980[1][2][3], Афшона, Бухоро[1] — 18 июн 1037, Ҳамадон[1]) — яке аз бузургтарин донишмандону пизишкони садаҳои миёна дар ҷаҳон; ахтаршинос, кимиёдон, заминшинос, мантиқдон, риёзидон, физикдон, равоншинос, файласуф ва муаллими бузурги форсу тоҷик[5][6][7][8][9][10] аст.#Sentence*] [@Ибни Сино беш аз 450 рисолаи дар абвоби мухталифи илм навишта, ки то замони мо танҳо 240-то аз он маҳфуз мондаанд.#Sentence*] [@Ин рисолаҳо аксар соҳаҳои илмро фароҳам гирифта, хусусан, 150-тои он дар илми фалсафа ва беш аз 40-тои дигар дар саҳаи пизишкӣ ҳастанд.#Sentence*] [@Маъруфтарин асарҳои ӯ «аш-Шифо» ва «ал-Қонуну фи-т-тиб» ҳастанд, ки аз бузургтарин донишномаҳои тахассусӣ ва фалсафии буда ва дар донишгоҳҳои Урупо то садаи XIX тадрис мешуданд.#Sentence*] [@Абӯалӣ Сино дар рушди илми тиб саҳми бениҳоят арзандае гузоштааст, ки аз таҷрибаҳои худ, илми пизишкии олими юнонӣ Гален, метафизикаи Арасту, илми пизишкии Эрони бостон, Байнаннаҳрайн ва Ҳинди бостон сарчашма гирифта, онҳоро ҳамҷоя андӯхтааст.#Sentence*] [@Сино ҳамчунин падари пизишкии мудерн ва дорушиносии болинӣ шумурда мешавад.#Sentence*] [@Вай боз асосгузори мантиқи синоӣ, мактаби фалсафии синоӣ аст.#Sentence*] [@Ӯ ҳамчу падари мафҳуми фундаменталии физикии моменти ҷисм низ маъруф аст.#Sentence*] [@Вайро ҳамчунин «падари геология» низ мешиносанд, ки дар қонуни суперпозитсияи геологӣ саҳми арзанда гузоштааст.#Sentence*]

Абуалӣ Ҳусейн ибни Абдуллоҳ ибни Ҳасан ибни Алӣ ибни Сино машҳур ба Абуалӣ ибни Сино (форсӣ: ابوعلى سينا‎; 980[1][2][3], Афшона, Бухоро[1] — 18 июн 1037, Ҳамадон[1]) — яке аз бузургтарин донишмандону пизишкони садаҳои миёна дар ҷаҳон; ахтаршинос, кимиёдон, заминшинос, мантиқдон, риёзидон, физикдон, равоншинос, файласуф ва муаллими бузурги форсу тоҷик[5][6][7][8][9][10] аст. Ибни Сино беш аз 450 рисолаи дар абвоби мухталифи илм навишта, ки то замони мо танҳо 240-то аз он маҳфуз мондаанд. Ин рисолаҳо аксар соҳаҳои илмро фароҳам гирифта, хусусан, 150-тои он дар илми фалсафа ва беш аз 40-тои дигар дар саҳаи пизишкӣ ҳастанд. Маъруфтарин асарҳои ӯ «аш-Шифо» ва «ал-Қонуну фи-т-тиб» ҳастанд, ки аз бузургтарин донишномаҳои тахассусӣ ва фалсафии буда ва дар донишгоҳҳои Урупо то садаи XIX тадрис мешуданд. Абӯалӣ Сино дар рушди илми тиб саҳми бениҳоят арзандае гузоштааст, ки аз таҷрибаҳои худ, илми пизишкии олими юнонӣ Гален, метафизикаи Арасту, илми пизишкии Эрони бостон, Байнаннаҳрайн ва Ҳинди бостон сарчашма гирифта, онҳоро ҳамҷоя андӯхтааст. Сино ҳамчунин падари пизишкии мудерн ва дорушиносии болинӣ шумурда мешавад. Вай боз асосгузори мантиқи синоӣ, мактаби фалсафии синоӣ аст. Ӯ ҳамчу падари мафҳуми фундаменталии физикии моменти ҷисм низ маъруф аст. Вайро ҳамчунин «падари геология» низ мешиносанд, ки дар қонуни суперпозитсияи геологӣ саҳми арзанда гузоштааст.

«[@Кош, к-онон, ки айби ман ҷустанд,#Sentence*] [@Рӯят, эй дилситон, бидидандӣ,#Sentence*] [@То ба ҷойи турунҷ дар назарат,#Sentence*] [@Бехабар дастҳо буридандӣ.#Sentence*]1 [@То ҳақиқати маъно бар сурати даъво гувоҳ омадӣ..#Sentence*]» [@Маликро дар дил омад ҷамоли Лайлӣ мутолиа 2 кардан, то чӣ сурат аст, ки мӯҷиби чандин фитна аст?#Sentence*] [@Пас бифармудаш талаб кардан, дар аҳёи 3 араб бигардиданд ва ба даст оварданд ва пеши малик дар саҳни сароча 4 бидоштанд.#Sentence*] [@Малик дар ҳайати ӯ назар кард, шахсе дид сияҳфоми борикандом.#Sentence*] [@Дар назараш ҳақир омад, ба ҳукми он ки камтарин xуддoми 5 ҳарами ӯ ба ҷамол аз ӯ пештар буданд ва ба зинат бештар.#Sentence*] [@Маҷнун ба фаросат дарёфту гуфт:#Sentence*] «[@Аз даричаи чашми Маҷнун бояд дар ҷамоли Лайлӣ назар кардан, то сирри мушоҳидаи ӯ бар ту таҷалло кунад.#Sentence*] [@Тандурустонро набошад дарди реш,#Sentence*] [@Ҷуз ба ҳамдарде нагӯям дарди хеш.#Sentence*] [@Гуфтан аз занбӯр беҳосил бувад#Sentence*] [@Бо яке дар умри худ нохӯрда неш!#Sentence*] [@То туро ҳоле набошад ҳамчу мо,#Sentence*] [@Ҳоли мо бошад туро афсона пеш,#Sentence*] [@Сӯзи ман ба дигаре нисбат макун,#Sentence*] [@Ӯ намак бар дасту ман бар узви реш!#Sentence*]» __________ 1 [@Мазмуни ин байт ишораест ба чунин як воқеаи афсонаи Юсуф ва Зулайхо: занони азизи Миср Зулайхоро таъна кардаанд, ки Юсуф он қадар соҳибҷамол нест, ки сазовори шайдо шудани ту бошад…#Sentence*] [@Зулайхо дар ҷавоби ин таъна дар як зиёфат ба дасти занон турунҷу корд дода, дар ҳамин вақт Юсуфро аз берун ба хона даровардааст.#Sentence*] [@Занон ба ҷамоли Юсуф чунон мафтун шудаанд, ки ба ҷойи турунҷ беихтиёр дастҳошонро буридаанд#Sentence*]

«Кош, к-онон, ки айби ман ҷустанд, Рӯят, эй дилситон, бидидандӣ, То ба ҷойи турунҷ дар назарат, Бехабар дастҳо буридандӣ.1 То ҳақиқати маъно бар сурати даъво гувоҳ омадӣ..» Маликро дар дил омад ҷамоли Лайлӣ мутолиа 2 кардан, то чӣ сурат аст, ки мӯҷиби чандин фитна аст? Пас бифармудаш талаб кардан, дар аҳёи 3 араб бигардиданд ва ба даст оварданд ва пеши малик дар саҳни сароча 4 бидоштанд. Малик дар ҳайати ӯ назар кард, шахсе дид сияҳфоми борикандом. Дар назараш ҳақир омад, ба ҳукми он ки камтарин xуддoми 5 ҳарами ӯ ба ҷамол аз ӯ пештар буданд ва ба зинат бештар. Маҷнун ба фаросат дарёфту гуфт: «Аз даричаи чашми Маҷнун бояд дар ҷамоли Лайлӣ назар кардан, то сирри мушоҳидаи ӯ бар ту таҷалло кунад. Тандурустонро набошад дарди реш, Ҷуз ба ҳамдарде нагӯям дарди хеш. Гуфтан аз занбӯр беҳосил бувад Бо яке дар умри худ нохӯрда неш! То туро ҳоле набошад ҳамчу мо, Ҳоли мо бошад туро афсона пеш, Сӯзи ман ба дигаре нисбат макун, Ӯ намак бар дасту ман бар узви реш!» __________ 1 Мазмуни ин байт ишораест ба чунин як воқеаи афсонаи Юсуф ва Зулайхо: занони азизи Миср Зулайхоро таъна кардаанд, ки Юсуф он қадар соҳибҷамол нест, ки сазовори шайдо шудани ту бошад… Зулайхо дар ҷавоби ин таъна дар як зиёфат ба дасти занон турунҷу корд дода, дар ҳамин вақт Юсуфро аз берун ба хона даровардааст. Занон ба ҷамоли Юсуф чунон мафтун шудаанд, ки ба ҷойи турунҷ беихтиёр дастҳошонро буридаанд

[@Дар чор моҳи соли ҷорӣ дар шаҳру ноҳияҳои вилояти Хатлон 2 ҳазору 147 ҳолати қонуншикании истифодаи замин дар майдони 914,96 га ошкор карда шудаст, ки ин омор нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта зиёд мебошад.#Sentence*] [@Раиси Кумитаи идораи замини вилояти Хатлон Пирзода Диловаршоҳ ба “Фараж” гуфт, ки аз майдони умумии заминҳои ошкоршуда 771,35 гектараш заминҳои корами обӣ, 3,5 га лалмӣ, 12,83 га чарогоҳ, 132,36 га дигар заминҳо мебошанд.#Sentence*] [@Ба иттилои ӯ дар ин давра 1451 санади маъмурӣ тартиб дода шуда, нисбати афроди қонуншикан 765 ҳазору 122 сомонӣ ҷарима баста шуда, аз он 608 ҳазору 346 сомониаш ба буҷаи давлат ворид карда шудаст.#Sentence*] [@Номбурда илова кард, ки 132 парвандаи маъмурӣ ба прокуратура ва 126 парвандаи дигар ба суд барои баррасӣ фиристода шудаанд.#Sentence*] [@Бояд гуфт, ки Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, рӯзи 27 апрели соли ҷорӣ зимни мулоқот бо фаъолони вилояти Хатлон дар ноҳияи Данғара қайд кард, ки тайи як солу се моҳи охир 7392 қонунвайронкунӣ ошкор гардида, 3977 нафар ба ҷавобгарии моддӣ, интизомӣ ва маъмурӣ кашида шудаанд.#Sentence*] [@Барои ғайриқонунӣ додани замин, худсарона ишғол кардани қитъаи замин ва дигар ҷиноятҳо, аз ҷумла ҷиноятҳои мансабӣ ва ҷиноятҳои дорои хислати коррупсионии ба замин алоқаманд 603 парвандаи ҷиноятӣ оғоз гардидааст.#Sentence*] [@Бо санадҳои эътиноии прокурорӣ 7816 гектар қитъаҳои замини худсарона ишғолшуда ва ғайриқонунӣ тақсимгардида ба ҳолати аввала баргардонида шудаанд.#Sentence*]

Дар чор моҳи соли ҷорӣ дар шаҳру ноҳияҳои вилояти Хатлон 2 ҳазору 147 ҳолати қонуншикании истифодаи замин дар майдони 914,96 га ошкор карда шудаст, ки ин омор нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта зиёд мебошад. Раиси Кумитаи идораи замини вилояти Хатлон Пирзода Диловаршоҳ ба “Фараж” гуфт, ки аз майдони умумии заминҳои ошкоршуда 771,35 гектараш заминҳои корами обӣ, 3,5 га лалмӣ, 12,83 га чарогоҳ, 132,36 га дигар заминҳо мебошанд. Ба иттилои ӯ дар ин давра 1451 санади маъмурӣ тартиб дода шуда, нисбати афроди қонуншикан 765 ҳазору 122 сомонӣ ҷарима баста шуда, аз он 608 ҳазору 346 сомониаш ба буҷаи давлат ворид карда шудаст. Номбурда илова кард, ки 132 парвандаи маъмурӣ ба прокуратура ва 126 парвандаи дигар ба суд барои баррасӣ фиристода шудаанд. Бояд гуфт, ки Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, рӯзи 27 апрели соли ҷорӣ зимни мулоқот бо фаъолони вилояти Хатлон дар ноҳияи Данғара қайд кард, ки тайи як солу се моҳи охир 7392 қонунвайронкунӣ ошкор гардида, 3977 нафар ба ҷавобгарии моддӣ, интизомӣ ва маъмурӣ кашида шудаанд. Барои ғайриқонунӣ додани замин, худсарона ишғол кардани қитъаи замин ва дигар ҷиноятҳо, аз ҷумла ҷиноятҳои мансабӣ ва ҷиноятҳои дорои хислати коррупсионии ба замин алоқаманд 603 парвандаи ҷиноятӣ оғоз гардидааст. Бо санадҳои эътиноии прокурорӣ 7816 гектар қитъаҳои замини худсарона ишғолшуда ва ғайриқонунӣ тақсимгардида ба ҳолати аввала баргардонида шудаанд.

[@Бохтар: 2562 кг маҳсулоти пасифату муҳлати истеъмолашон гузашта аз муомилот гирифта шуд#Sentence*] [@Муаллиф Раҳмоналӣ Додархӯҷаев -07.06.2023#Sentence*] [@Аз тарафи мутахассисони МНДСЭ-и шаҳри Бохтар дар панҷ моҳи соли ҷорӣ ба миқдори 2562 кг/л 800 гр/мл маҳсулоти муҳлати истеъмолиашон гузашта ва шубҳанок ба маблағи 23 ҳазору 424 сомонӣ аз муомилот гирифта шудааст.#Sentence*] [@Директори маркази мазкур Маҳмадуллозода Азиз дар суҳбат ба “Фараж” гуфт, ки аз тарафи мутахассисони МНДСЭ-и шаҳри Бохтар дар ин дара аз 1131 адад иншооти зериназоратӣ тибқи нақшаи корӣ дар 90 адад санҷиши санитарию эпидемиологӣ гузаронида шуд.#Sentence*] [@Ӯ афзуд, ки нисбати вайронкунандагони қоидаю меъёрҳои санитарию эпидемиологӣ ба 133 нафар ба маблағи 36 ҳазору 552 сомонӣ ҷаримаҳо таъин карда шуда, ба буҷаи давлат ворид шудааст.#Sentence*] [@– Бо сабаби ба талаботи санитарию эпидемиологӣ ҷавобгӯ набудан соли 2023 фаъолиати 3 иншооти зериназоратӣ муваққатан боздошта шудааст, – илова кард мавсуф ва гуфт, ки зимни санҷишҳо оиди маҳсулоти муҳлати истеъмолиашон гузашта ва шубҳанок ба миқдори 2562 кг/л 800 гр/мл ба маблағи 23 ҳазору 424 сомонӣ маҳсулот аз муомилот гирифта шудааст.#Sentence*] [@Иттилоъ дода шуд, ки мутахассисони соҳа баҳри таъмин намудани амнияти санитарю эпидемиологӣ, дар самти пешгирии бемориҳои сироятӣ, заҳролудшавӣ аз маҳсулоти пастсифат ва риояи меъёрҳои санитарю гигиенӣ кӯшиш ба харҷ дода, баҳри ҳифзи сиҳатии аҳолӣ тамоми имкониятҳоро самаранок истифода мебаранд.#Sentence*]

Бохтар: 2562 кг маҳсулоти пасифату муҳлати истеъмолашон гузашта аз муомилот гирифта шуд Муаллиф Раҳмоналӣ Додархӯҷаев -07.06.2023 Аз тарафи мутахассисони МНДСЭ-и шаҳри Бохтар дар панҷ моҳи соли ҷорӣ ба миқдори 2562 кг/л 800 гр/мл маҳсулоти муҳлати истеъмолиашон гузашта ва шубҳанок ба маблағи 23 ҳазору 424 сомонӣ аз муомилот гирифта шудааст. Директори маркази мазкур Маҳмадуллозода Азиз дар суҳбат ба “Фараж” гуфт, ки аз тарафи мутахассисони МНДСЭ-и шаҳри Бохтар дар ин дара аз 1131 адад иншооти зериназоратӣ тибқи нақшаи корӣ дар 90 адад санҷиши санитарию эпидемиологӣ гузаронида шуд. Ӯ афзуд, ки нисбати вайронкунандагони қоидаю меъёрҳои санитарию эпидемиологӣ ба 133 нафар ба маблағи 36 ҳазору 552 сомонӣ ҷаримаҳо таъин карда шуда, ба буҷаи давлат ворид шудааст. – Бо сабаби ба талаботи санитарию эпидемиологӣ ҷавобгӯ набудан соли 2023 фаъолиати 3 иншооти зериназоратӣ муваққатан боздошта шудааст, – илова кард мавсуф ва гуфт, ки зимни санҷишҳо оиди маҳсулоти муҳлати истеъмолиашон гузашта ва шубҳанок ба миқдори 2562 кг/л 800 гр/мл ба маблағи 23 ҳазору 424 сомонӣ маҳсулот аз муомилот гирифта шудааст. Иттилоъ дода шуд, ки мутахассисони соҳа баҳри таъмин намудани амнияти санитарю эпидемиологӣ, дар самти пешгирии бемориҳои сироятӣ, заҳролудшавӣ аз маҳсулоти пастсифат ва риояи меъёрҳои санитарю гигиенӣ кӯшиш ба харҷ дода, баҳри ҳифзи сиҳатии аҳолӣ тамоми имкониятҳоро самаранок истифода мебаранд.

[@Вата́н (ар. وطن‎ – зодгоҳ, ҷойи камолот) — диёр, ме­ҳан, кишвар, мамлакат ва сарзамине, ки кас дар он таваллуд шудааст, маконе, ки хуни нофаш рехтааст (киноя).#Sentence*] [@Кишваре, ки бо сарватҳои табиӣ, аҳолӣ, сохти ҷамъиятӣ ва давлатӣ, хусусиятҳои забон, фарҳанг, ойин, урфу одат ба соҳибватанон таърихан тааллуқ дорад.#Sentence*] [@Берун аз ватан рафтаро «мусофир», «муҳоҷир» ва «ғариб» мегӯянд.#Sentence*] [1] [@Мафҳуми Ватан#Sentence*] [@Дар гузашта мазмун ва мундариҷаи мафҳуми ватан танг буда, масъа­лаҳои иҷтимоӣ, сиёсӣ ва ғайраро дар бар намегирифт.#Sentence*] [@Баъди Инқилоби Октябри соли 1917 маънои Ватан ва ва­тан­дорӣ барои тоҷикон ва дигар миллатҳо, ки дар қаламрави собиқ ИҶШС зиндагӣ мекарданд, мазмуни нав гирифт.#Sentence*] [@Мафҳу­ми Ватан васеъ шуда, тамоми ҳудуди со­биқ ИҶШС-ро фаро мегирифт, ғояҳои дӯстии тамоми миллатҳои ин иттиҳодро ифода менамуд.#Sentence*] [@Баъди барҳам хӯрдани ИҶШС ва соҳиби истиқлоли давлатӣ гардидани кишварҳои узви он мафҳу­ми ватан ба қисми ҷудо­наша­вандаи шуури миллии ҳар як со­ҳибватанон табдил ёфт.#Sentence*] [@Ҳисси ватанпарварӣ тадриҷан рушд намуд.#Sentence*] [@Дар давраи муосир Ватан барои тоҷи­кон ва ҳар соҳиб­ва­тан дар радифи модар (Модар–Ватан) яке аз муқаддас­тарин арзиш фаҳ­мида мешавад.#Sentence*] [@Ҷумҳурии Тоҷикистон барои тамоми тоҷикони дунё ватани аҷдо­дӣ мебошад.#Sentence*] [@Афкори ватандӯстӣ ва ватанияҳо қариб дар тамоми осори фозилон, шоирон ва адибони классику муосири тоҷик мавҷуд аст.#Sentence*] [@Мавзӯъ ва мазмуни эҷодиёти иддае аз шоиронро васфи Ватан ташкил медиҳад.#Sentence*][2]

Вата́н (ар. وطن‎ – зодгоҳ, ҷойи камолот) — диёр, ме­ҳан, кишвар, мамлакат ва сарзамине, ки кас дар он таваллуд шудааст, маконе, ки хуни нофаш рехтааст (киноя). Кишваре, ки бо сарватҳои табиӣ, аҳолӣ, сохти ҷамъиятӣ ва давлатӣ, хусусиятҳои забон, фарҳанг, ойин, урфу одат ба соҳибватанон таърихан тааллуқ дорад. Берун аз ватан рафтаро «мусофир», «муҳоҷир» ва «ғариб» мегӯянд. [1] Мафҳуми Ватан Дар гузашта мазмун ва мундариҷаи мафҳуми ватан танг буда, масъа­лаҳои иҷтимоӣ, сиёсӣ ва ғайраро дар бар намегирифт. Баъди Инқилоби Октябри соли 1917 маънои Ватан ва ва­тан­дорӣ барои тоҷикон ва дигар миллатҳо, ки дар қаламрави собиқ ИҶШС зиндагӣ мекарданд, мазмуни нав гирифт. Мафҳу­ми Ватан васеъ шуда, тамоми ҳудуди со­биқ ИҶШС-ро фаро мегирифт, ғояҳои дӯстии тамоми миллатҳои ин иттиҳодро ифода менамуд. Баъди барҳам хӯрдани ИҶШС ва соҳиби истиқлоли давлатӣ гардидани кишварҳои узви он мафҳу­ми ватан ба қисми ҷудо­наша­вандаи шуури миллии ҳар як со­ҳибватанон табдил ёфт. Ҳисси ватанпарварӣ тадриҷан рушд намуд. Дар давраи муосир Ватан барои тоҷи­кон ва ҳар соҳиб­ва­тан дар радифи модар (Модар–Ватан) яке аз муқаддас­тарин арзиш фаҳ­мида мешавад. Ҷумҳурии Тоҷикистон барои тамоми тоҷикони дунё ватани аҷдо­дӣ мебошад. Афкори ватандӯстӣ ва ватанияҳо қариб дар тамоми осори фозилон, шоирон ва адибони классику муосири тоҷик мавҷуд аст. Мавзӯъ ва мазмуни эҷодиёти иддае аз шоиронро васфи Ватан ташкил медиҳад.[2]

[@Муҳаммадвафо Ризозода, раиси дафтари Радиои Озодӣ дар Душанбе ва Мануэл Микаллер, cафири Амрико дар Тоҷикистон.#Sentence*] [@Ба дигарон фиристед#Sentence*] [@Мануэл Микаллер, cафири Амрико дар Тоҷикистон гуфт, ки ба зарурати озодии баён ва фаъолияти расонаҳои мустақил бовар дорад ва ин мавзуъҳоро ҳамвора дар ҳама мулоқотҳои сатҳи баланд бо мақомоти Тоҷикистон дар миён мегузорад.#Sentence*] [@Ӯ рӯзи 8-уми июн зимни боздид аз дафтари Радиои Озодӣ дар Душанбе гуфт, ки Сафорати Амрико рӯзноманигорон, блогнависон ва расонаҳои мустақилро дар Тоҷикистон пуштибонӣ мекунад.#Sentence*] [@Микаллер гуфт, ки cафорат ба ин масоил аҳамияти калон медиҳад ва онҳоро ҳамеша мадди назари худ дорад.#Sentence*] [@Ҷаноби Микаллер ҳамчунин гуфт, ки аз мушкили хабарнигорони Радиои Озодӣ дар дарёфти иҷозатномаи кор хабар дорад ва рӯзҳои аввали таъйин шуданаш ба унвони Сафири Амрико дар Тоҷикистон, роҷеъ ба ин масоил бо президенти Радиои Аврупои Озодӣ Радиои Озодӣ Ҷейми Флай суҳбат карда буд.#Sentence*] [@Ӯ дар бораи фаъолияти Радиои Озодӣ гуфт, "Кори Шумо барои Тоҷикистон ва мардуми Тоҷикистон хеле муҳим аст".#Sentence*] [@Хабарнигорони Радиои Озодӣ дар Тоҷикистон аз чанд сол ба ин тараф танҳо барои cемоҳӣ иҷозатномаи фаъолият дарёфт мекунанд, ҳоло онки бар тибқи муқаррароти вазорати корҳои хориҷӣ ба хабарнигорони расонаҳои хориҷӣ ба муддати 1 сол иҷозатномаи фаъолият дода мешавад.#Sentence*] [@Ҳамчунин ба ҷуз чанд ҳолати ангуштшумор, аз чанд сол ба ин тараф ба хабарнигороне, ки Радиои Озодӣ мехоҳад ба кор бигирад, иҷозаи фаъолият дода намешавад.#Sentence*]

Муҳаммадвафо Ризозода, раиси дафтари Радиои Озодӣ дар Душанбе ва Мануэл Микаллер, cафири Амрико дар Тоҷикистон. Ба дигарон фиристед Мануэл Микаллер, cафири Амрико дар Тоҷикистон гуфт, ки ба зарурати озодии баён ва фаъолияти расонаҳои мустақил бовар дорад ва ин мавзуъҳоро ҳамвора дар ҳама мулоқотҳои сатҳи баланд бо мақомоти Тоҷикистон дар миён мегузорад. Ӯ рӯзи 8-уми июн зимни боздид аз дафтари Радиои Озодӣ дар Душанбе гуфт, ки Сафорати Амрико рӯзноманигорон, блогнависон ва расонаҳои мустақилро дар Тоҷикистон пуштибонӣ мекунад. Микаллер гуфт, ки cафорат ба ин масоил аҳамияти калон медиҳад ва онҳоро ҳамеша мадди назари худ дорад. Ҷаноби Микаллер ҳамчунин гуфт, ки аз мушкили хабарнигорони Радиои Озодӣ дар дарёфти иҷозатномаи кор хабар дорад ва рӯзҳои аввали таъйин шуданаш ба унвони Сафири Амрико дар Тоҷикистон, роҷеъ ба ин масоил бо президенти Радиои Аврупои Озодӣ Радиои Озодӣ Ҷейми Флай суҳбат карда буд. Ӯ дар бораи фаъолияти Радиои Озодӣ гуфт, "Кори Шумо барои Тоҷикистон ва мардуми Тоҷикистон хеле муҳим аст". Хабарнигорони Радиои Озодӣ дар Тоҷикистон аз чанд сол ба ин тараф танҳо барои cемоҳӣ иҷозатномаи фаъолият дарёфт мекунанд, ҳоло онки бар тибқи муқаррароти вазорати корҳои хориҷӣ ба хабарнигорони расонаҳои хориҷӣ ба муддати 1 сол иҷозатномаи фаъолият дода мешавад. Ҳамчунин ба ҷуз чанд ҳолати ангуштшумор, аз чанд сол ба ин тараф ба хабарнигороне, ки Радиои Озодӣ мехоҳад ба кор бигирад, иҷозаи фаъолият дода намешавад.

[@Елизаветаи II (англисӣ: Elizabeth II; 21 апрел 1926[1][2][3][…], Mayfair[d], Ноҳияи Вестминстер[4] — 8 сентябр 2022[5][6], Balmoral Castle[d], Абердиншир[d][5][6]) — маликаи подшоҳии Бритониёи Кабир.#Sentence*] [@Елизавета дар Лондон Мэйфер, 21 апрели соли 1926 дар оилаи шоҳ Георги VI ва малика Елизаветаи Боуз-Лайон ба дунё омадааст ва 8 сентябри соли 2022 дар Искотланд вафот кард.#Sentence*] [@20 ноябри соли 1947 бо ҳерсоги Филиппи Эдинбургӣ издивоҷ намудааст.#Sentence*] [@6 феврали соли 1952 Шоҳи Бритониёи Кабир Георги VI, падари Елизавета, даргузашт.#Sentence*] [@8 феврали соли 1952, Елизаветаи II мувофиқи расму ойини дарбори подшоҳии муттаҳидаи Бритониёи Кабир барои қабули мансаби олии подшоҳӣ қасам ёд кард ва аз ҳамон лаҳза маликаи подшоҳии Бритониёи Кабир буд.#Sentence*] [@Дар он вақт вай сарвари Подшоҳии Муттаҳида ва маликаи ҳукмрони ҳафт кишвар: Бритониёи Кабир, Канада, Австралия, Зеландияи Нав, Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ, Покистон ва Шриланка шуд.#Sentence*][12] [@20 ноябри соли 2017 Елизавета II ва Филипп ҳамзисти хонаводагии худро ҷашн гирифтанд — аз издивоҷашон 70 сол гузашт.#Sentence*] [@Ин издивоҷи шоҳона дарозтарин дар таърихи ҷаҳонӣ аст: он то марги шоҳзода Филипп дар соли 2021 зиёда аз 73 сол давом кард.#Sentence*][13] [@Елизаветаи II соҳиби 4 фарзанд: Чарлз, Анна, Эндрю, Эдвард аст.#Sentence*] [@Даргузашт#Sentence*] [@8 сентябри соли 2022 маликаи Подшоҳии Муттаҳида Елизаветаи II дар синни 96 солагӣ даргузашт.#Sentence*][14] [@То рӯзи даргузашт, малика Елизаветаи II куҳантарин сарвари шоҳигарӣ дар таърихи кишвари Бритониёи Кабир, инчунин тӯлонитарин ва қадимтарин сарвари давлат дар ҷаҳон буд.#Sentence*]

Елизаветаи II (англисӣ: Elizabeth II; 21 апрел 1926[1][2][3][…], Mayfair[d], Ноҳияи Вестминстер[4] — 8 сентябр 2022[5][6], Balmoral Castle[d], Абердиншир[d][5][6]) — маликаи подшоҳии Бритониёи Кабир. Елизавета дар Лондон Мэйфер, 21 апрели соли 1926 дар оилаи шоҳ Георги VI ва малика Елизаветаи Боуз-Лайон ба дунё омадааст ва 8 сентябри соли 2022 дар Искотланд вафот кард. 20 ноябри соли 1947 бо ҳерсоги Филиппи Эдинбургӣ издивоҷ намудааст. 6 феврали соли 1952 Шоҳи Бритониёи Кабир Георги VI, падари Елизавета, даргузашт. 8 феврали соли 1952, Елизаветаи II мувофиқи расму ойини дарбори подшоҳии муттаҳидаи Бритониёи Кабир барои қабули мансаби олии подшоҳӣ қасам ёд кард ва аз ҳамон лаҳза маликаи подшоҳии Бритониёи Кабир буд. Дар он вақт вай сарвари Подшоҳии Муттаҳида ва маликаи ҳукмрони ҳафт кишвар: Бритониёи Кабир, Канада, Австралия, Зеландияи Нав, Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ, Покистон ва Шриланка шуд.[12] 20 ноябри соли 2017 Елизавета II ва Филипп ҳамзисти хонаводагии худро ҷашн гирифтанд — аз издивоҷашон 70 сол гузашт. Ин издивоҷи шоҳона дарозтарин дар таърихи ҷаҳонӣ аст: он то марги шоҳзода Филипп дар соли 2021 зиёда аз 73 сол давом кард.[13] Елизаветаи II соҳиби 4 фарзанд: Чарлз, Анна, Эндрю, Эдвард аст. Даргузашт 8 сентябри соли 2022 маликаи Подшоҳии Муттаҳида Елизаветаи II дар синни 96 солагӣ даргузашт.[14] То рӯзи даргузашт, малика Елизаветаи II куҳантарин сарвари шоҳигарӣ дар таърихи кишвари Бритониёи Кабир, инчунин тӯлонитарин ва қадимтарин сарвари давлат дар ҷаҳон буд.

[@Шеърҳои «Калимаи шаҳодати ранҷбарӣ» (1922), «Инқилоби Сурх» (1923) ва қасидаи «Кремл» (1923) ҳанӯз то ба Тоҷикистон омадани Лоҳутӣ дар байни хонандагони тоҷик иштиҳор ёфта, мухлисони бисёре пайдо кардаанд.#Sentence*] [@Аввалин маҷмӯаи шеърҳои дар Душанбе чопшудаи устод Лоҳутӣ «Адабиёти сурх» (1926) будааст.#Sentence*] [@Пас аз он дар мавзӯъҳои гуногуни ҳаёти ҷумҳурии ҷавони Тоҷикистон шеъру сурудҳои бисёре навиштааст, ки аҳаммийяти калони таблиғотӣ дошта, ҳам аз ҷиҳати шаклу ҳам аз лиҳози мазмун тоза ва намунаи ибрати ҳамагон будаанд.#Sentence*] [@Беҳуда нест, ки солҳои сиюми садаи бист ӯ дар байни мардуми тоҷик шуҳрати беназире пайдо карда, бо унвони ифтихории «Падар» вирди забонҳо гардидааст.#Sentence*] [@Устод Айнӣ дар шахси ӯ бузургтарин шоир ва дӯсти ҳамсафару ҳамақида пайдо карда, ҳар ду паҳлӯ ба паҳлӯ истода адабиёти навини моро барпо карданд ва ӯ барҳақ асосгузори шеъри инқилобии тоҷикӣ шинохта шудааст.#Sentence*] [@Маҳз ӯ буд, ки Устод Айниро аз чанголи марг тавасути муроҷиат ба Сталин раҳо карда тавонист.#Sentence*] [@Бо ин ҳама, устод Лоҳутӣ яке аз қаҳрамонони миллии мо ба ҳисоб меравад.#Sentence*] [@Дар давоми солҳои сиюм устод Лоҳутӣ муҳимтарин асарҳояшро, аз қабили достонҳои «Мо зафар хоҳем кард» (1930), «Зӯри СССР» (1932), «Сафари Фарангистон» (1935), «Ду нишон» (1936) ва ғ., ба майдон овардааст.#Sentence*] [@Азбаски дар офаридани шеърҳои тамсилӣ таҷрибаи кофӣ пайдо карда буд, монанди «Се қатра», «Одами оҳанпо», «Шамшери фотеҳ», «Кӯҳ ва Оина», «Ба Ҳофизи нобино» ва «Посбони Ватан» чанд манзума офарида, дар ин қолаб ҳам имконпазир будани тасвири воқеъияти зиндагиро дигарбора нишон додааст.#Sentence*]

Шеърҳои «Калимаи шаҳодати ранҷбарӣ» (1922), «Инқилоби Сурх» (1923) ва қасидаи «Кремл» (1923) ҳанӯз то ба Тоҷикистон омадани Лоҳутӣ дар байни хонандагони тоҷик иштиҳор ёфта, мухлисони бисёре пайдо кардаанд. Аввалин маҷмӯаи шеърҳои дар Душанбе чопшудаи устод Лоҳутӣ «Адабиёти сурх» (1926) будааст. Пас аз он дар мавзӯъҳои гуногуни ҳаёти ҷумҳурии ҷавони Тоҷикистон шеъру сурудҳои бисёре навиштааст, ки аҳаммийяти калони таблиғотӣ дошта, ҳам аз ҷиҳати шаклу ҳам аз лиҳози мазмун тоза ва намунаи ибрати ҳамагон будаанд. Беҳуда нест, ки солҳои сиюми садаи бист ӯ дар байни мардуми тоҷик шуҳрати беназире пайдо карда, бо унвони ифтихории «Падар» вирди забонҳо гардидааст. Устод Айнӣ дар шахси ӯ бузургтарин шоир ва дӯсти ҳамсафару ҳамақида пайдо карда, ҳар ду паҳлӯ ба паҳлӯ истода адабиёти навини моро барпо карданд ва ӯ барҳақ асосгузори шеъри инқилобии тоҷикӣ шинохта шудааст. Маҳз ӯ буд, ки Устод Айниро аз чанголи марг тавасути муроҷиат ба Сталин раҳо карда тавонист. Бо ин ҳама, устод Лоҳутӣ яке аз қаҳрамонони миллии мо ба ҳисоб меравад. Дар давоми солҳои сиюм устод Лоҳутӣ муҳимтарин асарҳояшро, аз қабили достонҳои «Мо зафар хоҳем кард» (1930), «Зӯри СССР» (1932), «Сафари Фарангистон» (1935), «Ду нишон» (1936) ва ғ., ба майдон овардааст. Азбаски дар офаридани шеърҳои тамсилӣ таҷрибаи кофӣ пайдо карда буд, монанди «Се қатра», «Одами оҳанпо», «Шамшери фотеҳ», «Кӯҳ ва Оина», «Ба Ҳофизи нобино» ва «Посбони Ватан» чанд манзума офарида, дар ин қолаб ҳам имконпазир будани тасвири воқеъияти зиндагиро дигарбора нишон додааст.

[@#МАСНАВИИ МАЪНАВӢ: ҲИКОЯТҲО ВА ҲИДОЯТҲО#Sentence*] [@ҶОЛИНУСИ ҲАКИМ ВА МАРДИ ДЕВОНА#Sentence*] [@Чолинус ба ёрони худ гуфт:#Sentence*] [@-Фалон доруро бароям фароҳам кунед.#Sentence*] [@Яке аз он миён гуфт:#Sentence*] [@- Эй устод, ин дору дармони девонагӣ аст, шуморо ба он чӣ ниёз аст?#Sentence*] [@Гуфт: - Имрӯз дар роҳ девонаеро дидам, назараш ба ман ҷало шуд.#Sentence*] [@Муддате хира ва бо хушҳолӣ ба ман нигарист ва ба ман чашмак зад ва остинамро кашиду пора кард.#Sentence*] [@Донистам, ки дар ман аз девонагӣ асаре аст, ки девона чу девона бубинад, хушаш ояд:#Sentence*] [@Соате дар рӯи ман хуш бингарид,#Sentence*] [@Чашмакам зад, остини ман дарид.#Sentence*] [@Гар на ҷиисият буди дар ман аз ӯ,#Sentence*] [@Кай рух овардӣ ба ман он зиштрӯ?#Sentence*] [@Аз ин рӯст, ки гуфтаанд: шахсро аз дӯстону ҳамроҳонаш бишнос, агар бо хубон ҳамнишин бувад, бидон, ки аз хубон аст ва агар бо бадон ҳамроҳ бувад, бидон, ки ӯ низ ноаҳл аст:#Sentence*] [@Чун ду кас бар ҳам занад бе ҳеҷ шак,#Sentence*] [@Дар миёншон ҳаст қадри муштарак.#Sentence*] [@Кай парад мурғе магар бо ҷинси х (в ) ад?#Sentence*] [@Сӯҳбати ноҷинс гӯр асту лаҳад.#Sentence*] [@Оё ҳикояти зоғро шунидаӣ, ки бо лаклаке ҳамроҳ буд.#Sentence*] [@Ҳаким аз дидани онҳо тааҷҷуб кард, ки ин дуро бо ҳам чӣ муносибат аст, ки дар канори ҳам мераванд.#Sentence*] [@Наздик шуду дид: ҳар ду ланганд:#Sentence*] [@Он ҳакиме гуфт: - Дидам ҳамтаке#Sentence*] [@Дар биёбон зоғро бо лаклаке.#Sentence*] [@Дар аҷаб мондам, биҷустам ҳолашон,#Sentence*] [@То чӣ қадри муштарак ёбам нишон.#Sentence*] [@Чун шудам наздик ман ҳайрону дат,#Sentence*] [@Худ бидидам, ҳардувон буданд ланг.#Sentence*] [@Агар Иблис бар Одам саҷда накард, иллат он буд, ки Одам олӣ буд ва Иблис паст, ҳам саҷдаи фариштагон ояти хаққонияти Одам аст ва ҳам cap боз задани Иблис:#Sentence*] [@Ҳам суҷуди ҳар малак мизони ӯст,#Sentence*] [@Ҳам ҷуҳуди он аду бурҳони ӯст.#Sentence*] [@Ҳам гувоҳи ӯст иқрори малак,#Sentence*] [@Ҳам гувоҳи ӯст куфрони сагак.#Sentence*]

#МАСНАВИИ МАЪНАВӢ: ҲИКОЯТҲО ВА ҲИДОЯТҲО ҶОЛИНУСИ ҲАКИМ ВА МАРДИ ДЕВОНА Чолинус ба ёрони худ гуфт: -Фалон доруро бароям фароҳам кунед. Яке аз он миён гуфт: - Эй устод, ин дору дармони девонагӣ аст, шуморо ба он чӣ ниёз аст? Гуфт: - Имрӯз дар роҳ девонаеро дидам, назараш ба ман ҷало шуд. Муддате хира ва бо хушҳолӣ ба ман нигарист ва ба ман чашмак зад ва остинамро кашиду пора кард. Донистам, ки дар ман аз девонагӣ асаре аст, ки девона чу девона бубинад, хушаш ояд: Соате дар рӯи ман хуш бингарид, Чашмакам зад, остини ман дарид. Гар на ҷиисият буди дар ман аз ӯ, Кай рух овардӣ ба ман он зиштрӯ? Аз ин рӯст, ки гуфтаанд: шахсро аз дӯстону ҳамроҳонаш бишнос, агар бо хубон ҳамнишин бувад, бидон, ки аз хубон аст ва агар бо бадон ҳамроҳ бувад, бидон, ки ӯ низ ноаҳл аст: Чун ду кас бар ҳам занад бе ҳеҷ шак, Дар миёншон ҳаст қадри муштарак. Кай парад мурғе магар бо ҷинси х (в ) ад? Сӯҳбати ноҷинс гӯр асту лаҳад. Оё ҳикояти зоғро шунидаӣ, ки бо лаклаке ҳамроҳ буд. Ҳаким аз дидани онҳо тааҷҷуб кард, ки ин дуро бо ҳам чӣ муносибат аст, ки дар канори ҳам мераванд. Наздик шуду дид: ҳар ду ланганд: Он ҳакиме гуфт: - Дидам ҳамтаке Дар биёбон зоғро бо лаклаке. Дар аҷаб мондам, биҷустам ҳолашон, То чӣ қадри муштарак ёбам нишон. Чун шудам наздик ман ҳайрону дат, Худ бидидам, ҳардувон буданд ланг. Агар Иблис бар Одам саҷда накард, иллат он буд, ки Одам олӣ буд ва Иблис паст, ҳам саҷдаи фариштагон ояти хаққонияти Одам аст ва ҳам cap боз задани Иблис: Ҳам суҷуди ҳар малак мизони ӯст, Ҳам ҷуҳуди он аду бурҳони ӯст. Ҳам гувоҳи ӯст иқрори малак, Ҳам гувоҳи ӯст куфрони сагак.

[@5:15 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Эй аҳли китоб, паёмбари Мо назди шумо омад, то бисёре аз китоби Худоро, ки пинҳон медоштед, бароятон баён кунад ва аз бисёре даргузарад ва аз ҷониби Худо нуре ва китобе зоҳиру ошкор бар шумо нозил шудааст.#Sentence*] [@5:16 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@То Худо бо он ҳар касро, ки дар паи хушнудии ӯст, ба роҳҳои саломат ҳидоят кунад ва ба фармони худ аз торикӣ ба рӯшноияшон бубарад ва ононро ба роҳи рост ҳидоят кунад.#Sentence*] [@5:17 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Онҳо, ки гуфтаид, ки Худо ҳамон Масеҳ -писари Марям аст, кофир шуданд.#Sentence*] [@Бигӯй: «Чӣ касе метавонад азоби Худоро дафъ кунад, агар ирода кунад, Масеҳ - писари Марям ва модараш ва ҳамаи аҳли заминро ба ҳалокат расонад?»#Sentence*] [@Аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва ҳар чӣ мобайни онҳост.#Sentence*] [@Он чӣ мехоҳад, меофаринад ва ба ҳар чиз тавоност!#Sentence*] [@5:18 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Яҳудиён ва масеҳиён гуфтанд, ки мо фарзандону дӯстони Худо ҳастем.#Sentence*] [@Бигӯй: «Пас чаро шуморо ба ҷазои гуноҳонатон азоб мекунад?#Sentence*] [@Балки шумо инсонҳое аз ҷумлаи офаридагон ҳастед#Sentence*]». [@Ҳар касро, ки бихоҳад, мебахшад ва ҳар касро, ки бихоҳад, азоб мекунад ва аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва он чӣ дар миёни онҳост ва бозгаштн ҳама ба назди Ӯст.#Sentence*] [@5:19 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Эй аҳли китоб, фиристодаи Мо дар замоне, ки паёмбароне набуданд, фирпстода шуд, то ҳақро бар шумо ошкор кунад ва нагӯед, ки муждадиҳанда ва бимдиҳандае бар мо фиристода нашудааст.#Sentence*] [@Инак, он муждадиҳанда ва бимдиҳанда омадааст ва Худо бар ҳар чиз тавоност!#Sentence*] [@5:20 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Ва Мӯсо ба қавми худ гуфт:#Sentence*] «[@Эй қавми ман, неъматеро, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, ёд кунед, ки аз миёни шумо паёмбароне ихтиёр кард ва шуморо соҳибони ихтиёри хеш гардонид ва ба шумо чизҳое дод, ки ба ҳеҷ як аз мардуми ҷаҳон ато накардааст.#Sentence*]

5:15 Абдулмухаммад Ояти Эй аҳли китоб, паёмбари Мо назди шумо омад, то бисёре аз китоби Худоро, ки пинҳон медоштед, бароятон баён кунад ва аз бисёре даргузарад ва аз ҷониби Худо нуре ва китобе зоҳиру ошкор бар шумо нозил шудааст. 5:16 Абдулмухаммад Ояти То Худо бо он ҳар касро, ки дар паи хушнудии ӯст, ба роҳҳои саломат ҳидоят кунад ва ба фармони худ аз торикӣ ба рӯшноияшон бубарад ва ононро ба роҳи рост ҳидоят кунад. 5:17 Абдулмухаммад Ояти Онҳо, ки гуфтаид, ки Худо ҳамон Масеҳ -писари Марям аст, кофир шуданд. Бигӯй: «Чӣ касе метавонад азоби Худоро дафъ кунад, агар ирода кунад, Масеҳ - писари Марям ва модараш ва ҳамаи аҳли заминро ба ҳалокат расонад?» Аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва ҳар чӣ мобайни онҳост. Он чӣ мехоҳад, меофаринад ва ба ҳар чиз тавоност! 5:18 Абдулмухаммад Ояти Яҳудиён ва масеҳиён гуфтанд, ки мо фарзандону дӯстони Худо ҳастем. Бигӯй: «Пас чаро шуморо ба ҷазои гуноҳонатон азоб мекунад? Балки шумо инсонҳое аз ҷумлаи офаридагон ҳастед». Ҳар касро, ки бихоҳад, мебахшад ва ҳар касро, ки бихоҳад, азоб мекунад ва аз они Худост фармонравоии осмонҳову замин ва он чӣ дар миёни онҳост ва бозгаштн ҳама ба назди Ӯст. 5:19 Абдулмухаммад Ояти Эй аҳли китоб, фиристодаи Мо дар замоне, ки паёмбароне набуданд, фирпстода шуд, то ҳақро бар шумо ошкор кунад ва нагӯед, ки муждадиҳанда ва бимдиҳандае бар мо фиристода нашудааст. Инак, он муждадиҳанда ва бимдиҳанда омадааст ва Худо бар ҳар чиз тавоност! 5:20 Абдулмухаммад Ояти Ва Мӯсо ба қавми худ гуфт: «Эй қавми ман, неъматеро, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, ёд кунед, ки аз миёни шумо паёмбароне ихтиёр кард ва шуморо соҳибони ихтиёри хеш гардонид ва ба шумо чизҳое дод, ки ба ҳеҷ як аз мардуми ҷаҳон ато накардааст.

[@Тане чанд аз бандагони Маҳмуд гуфтанд Ҳасани Маймандиро, қи «султон имрӯз туро чӣ гуфт дар фалон маслиҳат?»#Sentence*] [@Гуфт: «Бар шумо ҳам пӯшида набошад».#Sentence*] [@Гуфтанд: «Он чӣ бо ту гӯяд, ба амсоли мо гуфтан раво надорад».#Sentence*] [@Гуфт: «Ба эътимоди он, ки донад, ки нагӯям, пас чаро ҳамепурсед?»#Sentence*] [@На ҳар сухан, ки барояд, бигӯяд аҳли шинохт 1,#Sentence*] [@Ба сирри шоҳ сари хештан нашояд бохт.#Sentence*] [@Яке аз шуаро пеши амири дуздон рафт ва саное бар ӯ бигуфт.#Sentence*] [@Фармуд, то ҷома аз ӯ баркананд ва аз деҳ бадар кунанд.#Sentence*] [@Мискин бараҳна ба сармо ҳамерафт.#Sentence*] [@Сагон дар қафои вай афтоданд, хост то санге бардорад ва сагонро дафъ кунад, замин ях гирифта буд, оҷиз шуду гуфт:#Sentence*] «[@Ин чӣ ҳаромзода мардумонанд, сагро кушодаанду сангро баста!#Sentence*]» [@Амир аз ғурфа бидиду бишунид ва бихандид.#Sentence*] [@Гуфт: «Эй ҳаким, аз ман чизе бихоҳ!»#Sentence*] [@Гуфт: «Ҷомаи худ мехоҳам, агар инъом фармойӣ..#Sentence*] [@Умедвор бувад одамӣ ба хайри касон,#Sentence*] [@Маро ба хайри ту уммед нест, шар 2 марасон!»#Sentence*] [@Солори 3 дуздонро бар ӯ раҳмат омад ва ҷома бозфармуд ва қабопӯстине бар ӯ мазид карду дираме чанд.#Sentence*] [@Мардуми қаря 1 ба иллати ҷоҳе, ки дошт балияташ 2 мекашиданд ва азияташро маслиҳат намедиданд, то яке аз xутaбои он иқлим, ки бо ӯ адовате ниҳонӣ дошт, боре ба пурсиш омада будаш.#Sentence*] [@Гуфт: «Туро хобе дидаам, хайр бод!»#Sentence*] [@Гуфто: «Чӣ дидӣ?»#Sentence*] [@Гуфт: «Чунон дидаме, ки туро овози хуш буд ва мардумон аз анфоси ту дар роҳат».#Sentence*] [@Хатиб андар ин лахте 3 бияндешиду гуфт:#Sentence*] [@«Ин муборак хоб аст, ки дидаӣ, ки маро бар айби худ воқиф гардондӣ.#Sentence*] [@Маълум шуд, ки овози нохуш дорам ва халқ аз баланд хондани ман дар ранҷ.#Sentence*] [@Тавба кардам, ки аз ин пас хутба нагӯям, магар ба оҳистагӣ».#Sentence*] [@Аз суҳбати дӯсте ба ранҷам,#Sentence*] [@К-ахлоқи бадам ҳасан 4 намояд.#Sentence*] [@Айбам ҳунару камол бинад,#Sentence*] [@Хорам гулу ёсуман намояд.#Sentence*] [@Ку душмани шӯхчашми бебок?#Sentence*] [@То айби маро ба ман намояд!#Sentence*]

Тане чанд аз бандагони Маҳмуд гуфтанд Ҳасани Маймандиро, қи «султон имрӯз туро чӣ гуфт дар фалон маслиҳат?» Гуфт: «Бар шумо ҳам пӯшида набошад». Гуфтанд: «Он чӣ бо ту гӯяд, ба амсоли мо гуфтан раво надорад». Гуфт: «Ба эътимоди он, ки донад, ки нагӯям, пас чаро ҳамепурсед?» На ҳар сухан, ки барояд, бигӯяд аҳли шинохт 1, Ба сирри шоҳ сари хештан нашояд бохт. Яке аз шуаро пеши амири дуздон рафт ва саное бар ӯ бигуфт. Фармуд, то ҷома аз ӯ баркананд ва аз деҳ бадар кунанд. Мискин бараҳна ба сармо ҳамерафт. Сагон дар қафои вай афтоданд, хост то санге бардорад ва сагонро дафъ кунад, замин ях гирифта буд, оҷиз шуду гуфт: «Ин чӣ ҳаромзода мардумонанд, сагро кушодаанду сангро баста!» Амир аз ғурфа бидиду бишунид ва бихандид. Гуфт: «Эй ҳаким, аз ман чизе бихоҳ!» Гуфт: «Ҷомаи худ мехоҳам, агар инъом фармойӣ.. Умедвор бувад одамӣ ба хайри касон, Маро ба хайри ту уммед нест, шар 2 марасон!» Солори 3 дуздонро бар ӯ раҳмат омад ва ҷома бозфармуд ва қабопӯстине бар ӯ мазид карду дираме чанд. Мардуми қаря 1 ба иллати ҷоҳе, ки дошт балияташ 2 мекашиданд ва азияташро маслиҳат намедиданд, то яке аз xутaбои он иқлим, ки бо ӯ адовате ниҳонӣ дошт, боре ба пурсиш омада будаш. Гуфт: «Туро хобе дидаам, хайр бод!» Гуфто: «Чӣ дидӣ?» Гуфт: «Чунон дидаме, ки туро овози хуш буд ва мардумон аз анфоси ту дар роҳат». Хатиб андар ин лахте 3 бияндешиду гуфт: «Ин муборак хоб аст, ки дидаӣ, ки маро бар айби худ воқиф гардондӣ. Маълум шуд, ки овози нохуш дорам ва халқ аз баланд хондани ман дар ранҷ. Тавба кардам, ки аз ин пас хутба нагӯям, магар ба оҳистагӣ». Аз суҳбати дӯсте ба ранҷам, К-ахлоқи бадам ҳасан 4 намояд. Айбам ҳунару камол бинад, Хорам гулу ёсуман намояд. Ку душмани шӯхчашми бебок? То айби маро ба ман намояд!

[@Акти таслими Олмони фашистӣ#Sentence*] [@Акти таслими Олмони фашистӣ ду маротиба имзо шудааст.#Sentence*] [@Акти таслими Олмони якум «Қарори муваққатӣ оид ба таслими Олмон» ном дошта, онро намояндаи фармондеҳи олии Вермахт (Олмон) – генерал–полковник А. Ёдл, намояндаи фармондеҳи олии Иттифоқчиёни Ғарбӣ (ИМА, Англия, Франсия ва ғайра) – генерал Б. Смит ва намояндаи ИҶШС дар фармондеҳии олии иттифоқчиён – генерал–майор И. А. Суслопаров 7 майи 1945 соати 2-ву 41 дақиқа (аз рӯи вақти миёнаи аврупоӣ) дар шаҳри Реймс (Франсия) имзо карданд.#Sentence*] [@Санад дар 4 забон имзо шуда, таърихи қонунӣ шуданаш (8 майи 1945) рӯзи Ғалаба дар Европа эълон гардид.#Sentence*] [@Шартҳои қарор ва худсарии генерал И. А. Суслопаров, ки ҷавоби Москваро интизор нашуда, онро имзо карда буд, И. В. Сталинро қонеъ накард.#Sentence*] [@Сардори СССР фармон дод, ки маршал Г. К. Жуков таслими бечунучарои Олмонро дар шаҳри Берлин аз намояндагони ҳамаи намудҳои қӯшуни фашистӣ қабул кунад.#Sentence*] [@Азбаски шаҳри Берлин қариб тамоман хароб шуда буд, ин маросим дар шаҳри Карлсҳорст (наздикии Берлин) гузаронда шуд.#Sentence*] [@Акти таслими Олмони дуюм «Акти таслими бечунучарои Олмон» ном дошта, 9 майи 1945 соати 00-у 16 дақиқа (аз рӯи вақти миёнаи аврупоӣ) имзо карда шуд.#Sentence*] [@Онро аз ҷониби ИҶШС маршал Г. К. Жуков, аз ҷониби Олмон генерал-фелдмаршал В. Кейтел, генерал-полковник Г. Штумпф (Люфтваффе, қувваҳои ҳавоӣ), генерал-адмирал Г. фон Фридебург (Кригсмарине, қувваҳои баҳрӣ) ва аз ҷониби иттифоқчиён ҷонишини сарфармондеҳи қувваҳои экпедитсионии иттифоқӣ А. У. Теддер (Англия) имзо карданд.#Sentence*] [@Ин рӯз дар ИҶШС иди «Ғалаба» эълон карда шуд.#Sentence*] [@ИҶШС таслими Олмонро қабул карда бошад ҳам, лекин расман 10 сол дар ҳолати ҷанг буд.#Sentence*] [@Танҳо 25 январи 1955 Укази Президиуми Совети Олии СССР қабул шуд, ки он ҳолати ҷангиро бекор кард.#Sentence*]

Акти таслими Олмони фашистӣ Акти таслими Олмони фашистӣ ду маротиба имзо шудааст. Акти таслими Олмони якум «Қарори муваққатӣ оид ба таслими Олмон» ном дошта, онро намояндаи фармондеҳи олии Вермахт (Олмон) – генерал–полковник А. Ёдл, намояндаи фармондеҳи олии Иттифоқчиёни Ғарбӣ (ИМА, Англия, Франсия ва ғайра) – генерал Б. Смит ва намояндаи ИҶШС дар фармондеҳии олии иттифоқчиён – генерал–майор И. А. Суслопаров 7 майи 1945 соати 2-ву 41 дақиқа (аз рӯи вақти миёнаи аврупоӣ) дар шаҳри Реймс (Франсия) имзо карданд. Санад дар 4 забон имзо шуда, таърихи қонунӣ шуданаш (8 майи 1945) рӯзи Ғалаба дар Европа эълон гардид. Шартҳои қарор ва худсарии генерал И. А. Суслопаров, ки ҷавоби Москваро интизор нашуда, онро имзо карда буд, И. В. Сталинро қонеъ накард. Сардори СССР фармон дод, ки маршал Г. К. Жуков таслими бечунучарои Олмонро дар шаҳри Берлин аз намояндагони ҳамаи намудҳои қӯшуни фашистӣ қабул кунад. Азбаски шаҳри Берлин қариб тамоман хароб шуда буд, ин маросим дар шаҳри Карлсҳорст (наздикии Берлин) гузаронда шуд. Акти таслими Олмони дуюм «Акти таслими бечунучарои Олмон» ном дошта, 9 майи 1945 соати 00-у 16 дақиқа (аз рӯи вақти миёнаи аврупоӣ) имзо карда шуд. Онро аз ҷониби ИҶШС маршал Г. К. Жуков, аз ҷониби Олмон генерал-фелдмаршал В. Кейтел, генерал-полковник Г. Штумпф (Люфтваффе, қувваҳои ҳавоӣ), генерал-адмирал Г. фон Фридебург (Кригсмарине, қувваҳои баҳрӣ) ва аз ҷониби иттифоқчиён ҷонишини сарфармондеҳи қувваҳои экпедитсионии иттифоқӣ А. У. Теддер (Англия) имзо карданд. Ин рӯз дар ИҶШС иди «Ғалаба» эълон карда шуд. ИҶШС таслими Олмонро қабул карда бошад ҳам, лекин расман 10 сол дар ҳолати ҷанг буд. Танҳо 25 январи 1955 Укази Президиуми Совети Олии СССР қабул шуд, ки он ҳолати ҷангиро бекор кард.

[@Лондон, ё Ландан (англ. London [ˈlʌndən] (итт.)) — пойтахт ва бузургтарин шаҳри Подшоҳии Муттаҳидаи Бритониёи Кабир ва Ирландияи Шимолӣ ва аз ҳама сераҳолитарин шаҳр дар Аврупо мебошад.#Sentence*][2] [@Ҷуғрофия ва иқлим#Sentence*] [@Иқлими Лондон — баҳрӣ.#Sentence*] [@Ҳарорати миёнаи январ 10-15С°, июл — 18,9°С#Sentence*] [@An aerial view of East London from the south-west#Sentence*] [@Бахшбандӣ#Sentence*] [@Ноҳияҳои асосии Лондон; Сити — дар он бонкҳою биржаҳо, идораҳои монополияҳои калон, бинои парлумон, муассисаҳои хукуматӣ ва қароргоҳи подшоҳ (қасри Букингем) ҷой гирифтаанд.#Sentence*] [@Трафалгар Уэст-Энд — маҳалли истиқоматӣ ва тиҷоратӣ, Ист-Энд — пойгоҳи таъмири киштиҳо ва маҳалли коргарнишин мебошанд.#Sentence*] [@Таърих#Sentence*] [@Лондон таърихи дуҳазорсола дошта, асрҳои XI—XII — пойтахти расмии Инглистон шудааст.#Sentence*] [@Асрҳои XVII—XVIII Лондон ба яке аз бандарҳои калонтарини баҳрии дунё, маркази калони тиҷоратӣ ва молиявӣ табдил ёфтааст.#Sentence*] [@Сокинони шаҳри Лондон дар инқилоби буржуазии Англия нақши бузург бозиданд.#Sentence*] [@Лондон маркази калонтарини ҳаракатҳои коргарӣ, яке аэ манбаъҳои асосин ҳаракати чартистӣ буд.#Sentence*] [@С. 1847 дар Лондон Конгрессҳои 1-ум ва 2-юми Иттифоқи коммунистон баргузор шуд.#Sentence*] [@Асрҳои 19—20 дар Лондон К. Маркс, Ф. Энгелс, В. И. Ленин кор ва зиндагӣ кардаанд.#Sentence*] [@Соли 1902 дар Лондон рӯзномаи "Искра" чоп мешуд.#Sentence*] [@A London street hit during the Blitz of World War II.#Sentence*] [@Иқтисод#Sentence*] [@Bishopsgate, in the City of London.#Sentence*] [@Дар Лондон ва атрофи он корхонаҳои гуногуни саноатӣ ҷой гирифтаанд: мошинсозӣ, коркарди оҳан (саноати ҳавогард ва худравсозӣ, электротехникӣ ва электронӣ, атомӣ асбобсозӣ, таъмири киштиҳо, истеҳсоли дастгоҳҳои радиоӣ, телефон ва ғ), коғазбарорӣ, коркарди нафт ва полиграфӣ, хӯрокворӣ, тамоку, дӯзандагӣ, кимиё, чӯбгарӣ, мебелсозӣ ва ғ.#Sentence*] [@Саноати Лондон дар истеҳсоли маҳсулоти саноатии мамлакат мавқеи муҳим дорад.#Sentence*]

Лондон, ё Ландан (англ. London [ˈlʌndən] (итт.)) — пойтахт ва бузургтарин шаҳри Подшоҳии Муттаҳидаи Бритониёи Кабир ва Ирландияи Шимолӣ ва аз ҳама сераҳолитарин шаҳр дар Аврупо мебошад.[2] Ҷуғрофия ва иқлим Иқлими Лондон — баҳрӣ. Ҳарорати миёнаи январ 10-15С°, июл — 18,9°С An aerial view of East London from the south-west Бахшбандӣ Ноҳияҳои асосии Лондон; Сити — дар он бонкҳою биржаҳо, идораҳои монополияҳои калон, бинои парлумон, муассисаҳои хукуматӣ ва қароргоҳи подшоҳ (қасри Букингем) ҷой гирифтаанд. Трафалгар Уэст-Энд — маҳалли истиқоматӣ ва тиҷоратӣ, Ист-Энд — пойгоҳи таъмири киштиҳо ва маҳалли коргарнишин мебошанд. Таърих Лондон таърихи дуҳазорсола дошта, асрҳои XI—XII — пойтахти расмии Инглистон шудааст. Асрҳои XVII—XVIII Лондон ба яке аз бандарҳои калонтарини баҳрии дунё, маркази калони тиҷоратӣ ва молиявӣ табдил ёфтааст. Сокинони шаҳри Лондон дар инқилоби буржуазии Англия нақши бузург бозиданд. Лондон маркази калонтарини ҳаракатҳои коргарӣ, яке аэ манбаъҳои асосин ҳаракати чартистӣ буд. С. 1847 дар Лондон Конгрессҳои 1-ум ва 2-юми Иттифоқи коммунистон баргузор шуд. Асрҳои 19—20 дар Лондон К. Маркс, Ф. Энгелс, В. И. Ленин кор ва зиндагӣ кардаанд. Соли 1902 дар Лондон рӯзномаи "Искра" чоп мешуд. A London street hit during the Blitz of World War II. Иқтисод Bishopsgate, in the City of London. Дар Лондон ва атрофи он корхонаҳои гуногуни саноатӣ ҷой гирифтаанд: мошинсозӣ, коркарди оҳан (саноати ҳавогард ва худравсозӣ, электротехникӣ ва электронӣ, атомӣ асбобсозӣ, таъмири киштиҳо, истеҳсоли дастгоҳҳои радиоӣ, телефон ва ғ), коғазбарорӣ, коркарди нафт ва полиграфӣ, хӯрокворӣ, тамоку, дӯзандагӣ, кимиё, чӯбгарӣ, мебелсозӣ ва ғ. Саноати Лондон дар истеҳсоли маҳсулоти саноатии мамлакат мавқеи муҳим дорад.

[@Ҷанги дуюми ҷаҳон (1 сентябр 1939[1] — 2 сентябр 1945) — ҷанги ду эътилофоти (блоки) ҳарбӣ ва сиёсии ҷаҳон, ки ба ҷанги бузургтарини ҷаҳон дар таърихи инсоният табдил ёфтааст.#Sentence*] [@Дар Ҷанги дуюми ҷаҳон 62 давлатҳои ҷаҳон иштирок кардаанд.#Sentence*] [@Ҷанг дар се қитъа ва дар обҳои чаҳор уқёнусҳои ҷаҳон рӯй додааст.#Sentence*] [@Иштирокчиён#Sentence*] [@Дар Ҷанги дуюми ҷаҳон 62 давлатҳои ҷаҳон иштирок кардаанд.#Sentence*] [@Шумораи кишварҳои иттифоқи (блоки) зидди фашистӣ (антигилеровская коалиция) дар давоми ҷанг тағйир меёфт.#Sentence*] [@Баъзе аз онҳо хеле фаъол буданд, дигарон ба иттифоқи худ бо маҳсулот, хӯрок ва ғайраҳо кумак мерасониданд.#Sentence*] [@Бар зидди Ҳитлер ва иттифоқи давлатҳои фашистӣ кишварҳои зерин ба ҷанг дохил буданд: Лаҳистон, Британияи Кабир, Фаронса (аз соли 1939), ИҶШС (аз соли 1941), ИМА (аз соли 1941), Чин, Австралия, Канада, Югославия, Нидерланд, Норвегия, Зеландияи Нав, Иттиҳодияи Ҷануби Африқо, Чехословакия, Белжик, Юнон, Эфиопия, Дания, Бразилия, Мексика, Муғулистон, Люксембург, Непал, Панама, Аргентина, Чили, Куба, Перу, Гватемала, Колумбия, Коста-Рика, Ҷумҳурии Доминик, Албания, Ҳондурас, Салвадор, Ҳаити, Парагвай, Эквадор, Сан-Марино, Туркия, Уругвай, Венесуэла, Лубнон, Арабистони Саудӣ, Никарагуа, Либерия, Боливия.#Sentence*] [@Дар давоми ҷанг ба ин рӯйхат баъзе аз кишварҳое ворид шуданд, ки дар блоки миллатгароёни фашистӣ буданд: Эрон (аз соли 1941), Ироқ (аз соли 1943), Италия (аз соли 1943), Руминия (аз соли 1944), Булғористон (аз соли 1944), Маҷористон (аз соли 1945), Финляндия (аз соли 1945).#Sentence*] [@Аз ҷониби дигар дар ҷанг кишварҳои итттифоқи миллатгароёни фашистӣ иштирок доштанд: Германия, Италия (то 1943), Империяи Ҷопон, Финляндия (то 1944), Булғористон (то 1944), Руминия (то 1944), Маҷористон (то 1945), Словакия, Таиланд (Сиам), Ироқ (то 1941), Эрон (то 1941), Манчжоу-Го, Хорватия.#Sentence*]

Ҷанги дуюми ҷаҳон (1 сентябр 1939[1] — 2 сентябр 1945) — ҷанги ду эътилофоти (блоки) ҳарбӣ ва сиёсии ҷаҳон, ки ба ҷанги бузургтарини ҷаҳон дар таърихи инсоният табдил ёфтааст. Дар Ҷанги дуюми ҷаҳон 62 давлатҳои ҷаҳон иштирок кардаанд. Ҷанг дар се қитъа ва дар обҳои чаҳор уқёнусҳои ҷаҳон рӯй додааст. Иштирокчиён Дар Ҷанги дуюми ҷаҳон 62 давлатҳои ҷаҳон иштирок кардаанд. Шумораи кишварҳои иттифоқи (блоки) зидди фашистӣ (антигилеровская коалиция) дар давоми ҷанг тағйир меёфт. Баъзе аз онҳо хеле фаъол буданд, дигарон ба иттифоқи худ бо маҳсулот, хӯрок ва ғайраҳо кумак мерасониданд. Бар зидди Ҳитлер ва иттифоқи давлатҳои фашистӣ кишварҳои зерин ба ҷанг дохил буданд: Лаҳистон, Британияи Кабир, Фаронса (аз соли 1939), ИҶШС (аз соли 1941), ИМА (аз соли 1941), Чин, Австралия, Канада, Югославия, Нидерланд, Норвегия, Зеландияи Нав, Иттиҳодияи Ҷануби Африқо, Чехословакия, Белжик, Юнон, Эфиопия, Дания, Бразилия, Мексика, Муғулистон, Люксембург, Непал, Панама, Аргентина, Чили, Куба, Перу, Гватемала, Колумбия, Коста-Рика, Ҷумҳурии Доминик, Албания, Ҳондурас, Салвадор, Ҳаити, Парагвай, Эквадор, Сан-Марино, Туркия, Уругвай, Венесуэла, Лубнон, Арабистони Саудӣ, Никарагуа, Либерия, Боливия. Дар давоми ҷанг ба ин рӯйхат баъзе аз кишварҳое ворид шуданд, ки дар блоки миллатгароёни фашистӣ буданд: Эрон (аз соли 1941), Ироқ (аз соли 1943), Италия (аз соли 1943), Руминия (аз соли 1944), Булғористон (аз соли 1944), Маҷористон (аз соли 1945), Финляндия (аз соли 1945). Аз ҷониби дигар дар ҷанг кишварҳои итттифоқи миллатгароёни фашистӣ иштирок доштанд: Германия, Италия (то 1943), Империяи Ҷопон, Финляндия (то 1944), Булғористон (то 1944), Руминия (то 1944), Маҷористон (то 1945), Словакия, Таиланд (Сиам), Ироқ (то 1941), Эрон (то 1941), Манчжоу-Го, Хорватия.

[@Додситонҳои Тоҷикистону Эрон табодули зиндониёнро баррасӣ кардаанд#Sentence*] [@Мақомоти Эрон ва Тоҷикистон ба мувофиқа расидаанд, ки вобаста ба вазъи Афғонистон барои мубориза бо терроризм ҳамкорӣ хоҳанд кард ва ба ҳамдигар «маълумоти фаврӣ» хоҳанд дод.#Sentence*] [@Додситонии кулли Тоҷикистон рӯзи 8-уми июн бо нашри як баёнияи расмӣ гуфт, ки ин мавзӯъ рӯзи 8-уми июн дар сӯҳбати Муҳаммад Ҷаъфар Мунтазирӣ, додситони кулли Эрон бо Юсуф Раҳмон, додситони кулли Тоҷикистон матраҳ шудааст.#Sentence*] [@Ду додситон ҳамчунин "истирдоди ҷинояткорон ва бозпас додани маҳкумшудаҳоро баррасӣ карданд.”#Sentence*] [@Муҳаммадҷаъфар Мунтазирӣ, додситони кулли Эрон шоми 8-уми июн бо сафари корӣ вориди Тоҷикистон шудааст.#Sentence*] [@Сафари Муҳаммад Ҷаъфар Мунтазирӣ зоҳиран посух ба сафари Юсуф Раҳмон, додситони кулли Тоҷикистон ба Теҳрон аст, ки 7-уми феврали соли 2022 сурат гирифт ва дар ҷараёни он мубориза бо терроризму ифротгароӣ, ҷиноятҳои созмонёфтаи байналмилалӣ, истирдоди ҷинояткорон, қочоқи маводди мухаддир баррасӣ шуд.#Sentence*] [@Дар он замон байни ду тараф Ёддошти тафоҳуми ҳамкорӣ миёни имзо шуд.#Sentence*] [@Дафтари матбуоти ҳукумати вилояти Суғд бо нашри як баёнияи расмӣ низ гуфт, ки Муҳаммадҷаъфар Мунтазирӣ зимни сафар дар вилояти Суғд, бо Раҷаббой Аҳмадзода - раис ва Фурқат Хоҷазода, додситони вилоят “перомуни густариши робитаҳои дӯстонаи Ҷумҳурии Исломии Эрон ва Ҷумҳурии Тоҷикистон мубодилаи афкор намуданд.”#Sentence*] [@Додситонии кулл мегӯяд, соли гузашта 7 ҷавонеро, ки дар донишгоҳҳои динии Эрон ғайриқонунӣ таҳсил мекарданд, ба кишвар баргардонидааст.#Sentence*] [@Соли гузашта ду корманди додситонии кулл ба Эрон рафтанд, то маълум кунанд, ки онҷо чанд нафар ҷавони тоҷик дар мадрасаҳо ба таҳсили ғайриқонунии динӣ машғуланд.#Sentence*] [@Ба қавли додситонӣ, кормандони додситонӣ “58 нафар чунин толибилмонро муайян намуда” ҳафт нафари онҳоро ба Тоҷикистон баргардонидаанд.#Sentence*]

Додситонҳои Тоҷикистону Эрон табодули зиндониёнро баррасӣ кардаанд Мақомоти Эрон ва Тоҷикистон ба мувофиқа расидаанд, ки вобаста ба вазъи Афғонистон барои мубориза бо терроризм ҳамкорӣ хоҳанд кард ва ба ҳамдигар «маълумоти фаврӣ» хоҳанд дод. Додситонии кулли Тоҷикистон рӯзи 8-уми июн бо нашри як баёнияи расмӣ гуфт, ки ин мавзӯъ рӯзи 8-уми июн дар сӯҳбати Муҳаммад Ҷаъфар Мунтазирӣ, додситони кулли Эрон бо Юсуф Раҳмон, додситони кулли Тоҷикистон матраҳ шудааст. Ду додситон ҳамчунин "истирдоди ҷинояткорон ва бозпас додани маҳкумшудаҳоро баррасӣ карданд.” Муҳаммадҷаъфар Мунтазирӣ, додситони кулли Эрон шоми 8-уми июн бо сафари корӣ вориди Тоҷикистон шудааст. Сафари Муҳаммад Ҷаъфар Мунтазирӣ зоҳиран посух ба сафари Юсуф Раҳмон, додситони кулли Тоҷикистон ба Теҳрон аст, ки 7-уми феврали соли 2022 сурат гирифт ва дар ҷараёни он мубориза бо терроризму ифротгароӣ, ҷиноятҳои созмонёфтаи байналмилалӣ, истирдоди ҷинояткорон, қочоқи маводди мухаддир баррасӣ шуд. Дар он замон байни ду тараф Ёддошти тафоҳуми ҳамкорӣ миёни имзо шуд. Дафтари матбуоти ҳукумати вилояти Суғд бо нашри як баёнияи расмӣ низ гуфт, ки Муҳаммадҷаъфар Мунтазирӣ зимни сафар дар вилояти Суғд, бо Раҷаббой Аҳмадзода - раис ва Фурқат Хоҷазода, додситони вилоят “перомуни густариши робитаҳои дӯстонаи Ҷумҳурии Исломии Эрон ва Ҷумҳурии Тоҷикистон мубодилаи афкор намуданд.” Додситонии кулл мегӯяд, соли гузашта 7 ҷавонеро, ки дар донишгоҳҳои динии Эрон ғайриқонунӣ таҳсил мекарданд, ба кишвар баргардонидааст. Соли гузашта ду корманди додситонии кулл ба Эрон рафтанд, то маълум кунанд, ки онҷо чанд нафар ҷавони тоҷик дар мадрасаҳо ба таҳсили ғайриқонунии динӣ машғуланд. Ба қавли додситонӣ, кормандони додситонӣ “58 нафар чунин толибилмонро муайян намуда” ҳафт нафари онҳоро ба Тоҷикистон баргардонидаанд.

[@Устод Муъмин Қаноат – шоири порсигӯи Тоҷикистон даргузашт.#Sentence*] [@Ба ҳамин муносибат доктор Ғуломалӣ Ҳаддоди Одил – раиси Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ, дар паёме даргузашти вайро таслият гуфт.#Sentence*] [@Матни паёми мазкур бад-ин шарҳ аст:#Sentence*] [@Ба номи Худо#Sentence*] [@Хабари даргузашти шоири гаронқадри тоҷик, устод Муъмин Қаноат мӯҷиби таассуф шуд.#Sentence*] [@Эшон аз намояндаҳои ғайратманди шеъри муосири Тоҷикистон буд, ки дар даврони ҳукумати сотсиалистӣ, алорағми тангноҳо, ба пайравӣ аз устодоне чун Садриддин Айнӣ ва Мирзо Турсунзода, аз ҷараёни шеър ва адаби дерсолаи диёри устод Рӯдакӣ посбонӣ кард ва пас аз истиқлол онро ҳамчун амонате ба наслҳои баъдӣ мунтақил кард.#Sentence*] [@Осори мутааддиди он марҳум, ба хусус, шеъри мондагори ӯ дар бораи халиҷи Форс ҳамчун ёдгори боарзиш дар миёни адабдӯстони Эрон аст, ки аз он ҳамвора ба унвони хотираи меҳрубонӣ ва нишони дӯстии ҳамзабонон ёд мешавад.#Sentence*] [@Зоеъаи даргузашти ин шоири фақидро ба миллат ва давлати Тоҷикистон ва ҳамчунин, ба хонаводаи он марҳум таслият арз мекунам ва аз Худованди мутаъол барои ӯ раҳмату ғуфрон масъалат дорам.#Sentence*] [@Ғуломалӣ Ҳаддоди Одил – раис Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ ва Бунёди «Саъдӣ»#Sentence*] [@Зиндаёд устод Муъмин Қаноат дар соли 1956 дар риштаи забон ва адабиёти форсии тоҷикӣ аз Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон фориғуттаҳсил шуд ва дар ҳамон сол ба узвияти Иттиҳодияи нависандагон даромад.#Sentence*] [@Пас аз итмоми таҳсилот дар маҷаллаи «Садои шарқ» машғул ба кор ва пас аз муддате сардабири ин нашрия шуд.#Sentence*] [@Нахустин дафтари шеъри ӯ бо номи «Шарора» дар соли 1960 ба чоп расид.#Sentence*] [@Вай даҳҳо дафтари шеър ва достони ҳамосии дигар низ мунташир кард, ки бархе аз машҳуртарини онҳо иборатанд аз:#Sentence*] [@«Тоҷикистон – исми ман», «Суруши Сталинград», «Ҳамосаи дод» ва «Масъуднома».#Sentence*] [@Ў ҳамчунин бо навиштани достони «Гаҳвораи Сино» дар соли 1978 ҷоизаи Рӯдакиро дарёфт кард.#Sentence*]

Устод Муъмин Қаноат – шоири порсигӯи Тоҷикистон даргузашт. Ба ҳамин муносибат доктор Ғуломалӣ Ҳаддоди Одил – раиси Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ, дар паёме даргузашти вайро таслият гуфт. Матни паёми мазкур бад-ин шарҳ аст: Ба номи Худо Хабари даргузашти шоири гаронқадри тоҷик, устод Муъмин Қаноат мӯҷиби таассуф шуд. Эшон аз намояндаҳои ғайратманди шеъри муосири Тоҷикистон буд, ки дар даврони ҳукумати сотсиалистӣ, алорағми тангноҳо, ба пайравӣ аз устодоне чун Садриддин Айнӣ ва Мирзо Турсунзода, аз ҷараёни шеър ва адаби дерсолаи диёри устод Рӯдакӣ посбонӣ кард ва пас аз истиқлол онро ҳамчун амонате ба наслҳои баъдӣ мунтақил кард. Осори мутааддиди он марҳум, ба хусус, шеъри мондагори ӯ дар бораи халиҷи Форс ҳамчун ёдгори боарзиш дар миёни адабдӯстони Эрон аст, ки аз он ҳамвора ба унвони хотираи меҳрубонӣ ва нишони дӯстии ҳамзабонон ёд мешавад. Зоеъаи даргузашти ин шоири фақидро ба миллат ва давлати Тоҷикистон ва ҳамчунин, ба хонаводаи он марҳум таслият арз мекунам ва аз Худованди мутаъол барои ӯ раҳмату ғуфрон масъалат дорам. Ғуломалӣ Ҳаддоди Одил – раис Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ ва Бунёди «Саъдӣ» Зиндаёд устод Муъмин Қаноат дар соли 1956 дар риштаи забон ва адабиёти форсии тоҷикӣ аз Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон фориғуттаҳсил шуд ва дар ҳамон сол ба узвияти Иттиҳодияи нависандагон даромад. Пас аз итмоми таҳсилот дар маҷаллаи «Садои шарқ» машғул ба кор ва пас аз муддате сардабири ин нашрия шуд. Нахустин дафтари шеъри ӯ бо номи «Шарора» дар соли 1960 ба чоп расид. Вай даҳҳо дафтари шеър ва достони ҳамосии дигар низ мунташир кард, ки бархе аз машҳуртарини онҳо иборатанд аз: «Тоҷикистон – исми ман», «Суруши Сталинград», «Ҳамосаи дод» ва «Масъуднома». Ў ҳамчунин бо навиштани достони «Гаҳвораи Сино» дар соли 1978 ҷоизаи Рӯдакиро дарёфт кард.

[@Шумораи 2 (28) маҷаллаи «Пайванд» – номаи Анҷумани тоҷикон ва форсизабонони ҷаҳон, ки соли 2017 ба табъ расид, ҳовии матолиби зер ба ду хат – кириллии тоҷикӣ ва форсӣ мебошад:#Sentence*] [@Соли ҷавонон#Sentence*] [@– Суханронии Асосгузори Сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон – Эмомалӣ Раҳмон ба ифтихори Рӯзи ҷавонон;#Sentence*] [@Ваҳдати миллӣ#Sentence*] [@Усмон Солеҳ. Баргу сози коинот аз ваҳдат аст#Sentence*] [@Устод Айнӣ дар Эрон#Sentence*] [@Ҳамоиши бузургдошти устод Садриддин Айнӣ дар Эрон#Sentence*] [@Ҳуҷҷатуллоҳи Фағонӣ.#Sentence*] [@Матни паём ба муносибати баргузории маросими таҷлил аз устод Садриддин Айнӣ#Sentence*] [@Ҳасани Қарибӣ. Бузургдошти устод Айнӣ дар Эрон#Sentence*] [@Маҳдии Муҳаққиқ.#Sentence*] [@Айнӣ – парчамдори забон ва адаби форсии тоҷикӣ дар Тоҷикистон#Sentence*] [@Ғуломалӣ Ҳаддоди Одил.#Sentence*] [@Мо дар Эрон касеро надорем, ки нақши Айнӣ дар Тоҷикистонро ифо карда бошад#Sentence*] [@Муҷтаҳид Шабистарӣ.#Sentence*] [@Айнӣ – ҳувияти миллии тоҷикҳо#Sentence*] [@Асғари Додбеҳ.#Sentence*] [@Садриддин Айнӣ амале муъҷизагун кард#Sentence*] [@Абдунабӣ Сатторзода.#Sentence*] [@Китоби «Намунаи адабиёти тоҷик»#Sentence*] [@Андешаҳои адабӣ#Sentence*] [@Субҳон Амирзода.#Sentence*] [@Рӯдакӣ – шоири ҷаҳонӣ#Sentence*] [@Равшан Раҳмонӣ.#Sentence*] [@Худоӣ Шарифзода оид ба пайванди адабиёти навишторӣ ва гуфторӣ#Sentence*] [@Забони ман – ҷаҳони ман#Sentence*] [@Сайфиддин Назарзода.#Sentence*] [@Бознигарии усулҳои истилоҳсозӣ#Sentence*] [@Саидраҳмон Сулаймонов.#Sentence*] [@«Махориҷ-ул-ҳуруф»-и Ибни Сино дар забоншиносии араб ва тоҷик#Sentence*] [@Таърих#Sentence*] [@Саидҷон Зубайдуллоев.#Sentence*] [@Ҳунармандии бекигарии Қубодиён#Sentence*] [@Аъзамҷон Азимов, Нуъмонҷон Ғаффоров.#Sentence*] [@Нақши Мирзо Сироҷи Ҳаким дар танвири афкор ва бедории тоҷикон#Sentence*] [@Назм#Sentence*] [@Саидалӣ Маъмур (Тоҷикистон)#Sentence*] [@Нурмуҳаммад Ниёзӣ (Тоҷикистон)#Sentence*] [@Гулбаҳор Маликзода (Тоҷикистон)#Sentence*] [@Гурез Сафар (Тоҷикистон)#Sentence*] [@Марям Ҷаъфарии Озармонӣ (Эрон)#Sentence*] [@Маҳдии Мазоҳирӣ (Эрон)#Sentence*] [@Фаридун Муширӣ (Эрон)#Sentence*] [@Илоҳа Аҳрор (Афғонистон)#Sentence*] [@Карима Мулзам Пуркор (Афғонистон)#Sentence*] [@Масъуди Сипанд (ИМА)#Sentence*] [@Наср#Sentence*] [@Зариф Ғулом.#Sentence*] [@Тётя Клава (ҳикоя)#Sentence*] [@Нишонии пойгоҳи маҷозии нашрия: www.payvandgar.tj#Sentence*] [@Нишонии почтаи электронӣ: jpayvand@mail.ru#Sentence*]

Шумораи 2 (28) маҷаллаи «Пайванд» – номаи Анҷумани тоҷикон ва форсизабонони ҷаҳон, ки соли 2017 ба табъ расид, ҳовии матолиби зер ба ду хат – кириллии тоҷикӣ ва форсӣ мебошад: Соли ҷавонон – Суханронии Асосгузори Сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон – Эмомалӣ Раҳмон ба ифтихори Рӯзи ҷавонон; Ваҳдати миллӣ Усмон Солеҳ. Баргу сози коинот аз ваҳдат аст Устод Айнӣ дар Эрон Ҳамоиши бузургдошти устод Садриддин Айнӣ дар Эрон Ҳуҷҷатуллоҳи Фағонӣ. Матни паём ба муносибати баргузории маросими таҷлил аз устод Садриддин Айнӣ Ҳасани Қарибӣ. Бузургдошти устод Айнӣ дар Эрон Маҳдии Муҳаққиқ. Айнӣ – парчамдори забон ва адаби форсии тоҷикӣ дар Тоҷикистон Ғуломалӣ Ҳаддоди Одил. Мо дар Эрон касеро надорем, ки нақши Айнӣ дар Тоҷикистонро ифо карда бошад Муҷтаҳид Шабистарӣ. Айнӣ – ҳувияти миллии тоҷикҳо Асғари Додбеҳ. Садриддин Айнӣ амале муъҷизагун кард Абдунабӣ Сатторзода. Китоби «Намунаи адабиёти тоҷик» Андешаҳои адабӣ Субҳон Амирзода. Рӯдакӣ – шоири ҷаҳонӣ Равшан Раҳмонӣ. Худоӣ Шарифзода оид ба пайванди адабиёти навишторӣ ва гуфторӣ Забони ман – ҷаҳони ман Сайфиддин Назарзода. Бознигарии усулҳои истилоҳсозӣ Саидраҳмон Сулаймонов. «Махориҷ-ул-ҳуруф»-и Ибни Сино дар забоншиносии араб ва тоҷик Таърих Саидҷон Зубайдуллоев. Ҳунармандии бекигарии Қубодиён Аъзамҷон Азимов, Нуъмонҷон Ғаффоров. Нақши Мирзо Сироҷи Ҳаким дар танвири афкор ва бедории тоҷикон Назм Саидалӣ Маъмур (Тоҷикистон) Нурмуҳаммад Ниёзӣ (Тоҷикистон) Гулбаҳор Маликзода (Тоҷикистон) Гурез Сафар (Тоҷикистон) Марям Ҷаъфарии Озармонӣ (Эрон) Маҳдии Мазоҳирӣ (Эрон) Фаридун Муширӣ (Эрон) Илоҳа Аҳрор (Афғонистон) Карима Мулзам Пуркор (Афғонистон) Масъуди Сипанд (ИМА) Наср Зариф Ғулом. Тётя Клава (ҳикоя) Нишонии пойгоҳи маҷозии нашрия: www.payvandgar.tj Нишонии почтаи электронӣ: jpayvand@mail.ru

[@36 Аҳли китоб аз он чӣ бар ту нозил шуда, шодмонанд.#Sentence*] [@Ва аз он ҷамоъат касоне ҳастанд, ки баъзе аз онро инкор мекунанд.#Sentence*] [@Бигӯ: «Ман амр шудаам, ки Худои якторо бипарастам ва ба Ӯ ширк наёварам.#Sentence*] [@Ба сӯи Ӯ даъват мекунам ва бозгашти ман ба сӯи Ӯст!#Sentence*] [@37 Ҳамчунин Қуръонро ба забони арабӣ нозил кардем.#Sentence*] [@Агар пас аз донише, ки ба ту расида, аз паи хоҳишҳои онҳо биравӣ, дар баробари азоби Худо корсозу нигаҳдорандае нахоҳӣ дошт.#Sentence*] [@38 Ба таҳқиқ пеш аз ту паёмбароне фиристодаем ва барояшон ҳамсарону фарзандон қарор додаем.#Sentence*] [@Ва ҳеҷ паёмбареро ҳаққи он набуд, ки ҷуз ба фармони Худо ояте биёварад ва ҳар амреро замоне навишташуда аст.#Sentence*] [@39 Худо ҳар чиро бихоҳад, маҳв ё исбот мекунад ва уммулкитоб назди Ӯст.#Sentence*] [@40 Агар баъзе аз он чиро ки ба онҳо ваъда кардаем, ба ту нишон диҳем, ё туро пеш аз вақт бимиронем, дар ҳар ҳол он чӣ бар ӯҳдаи туст, таблиғ аст ва он чӣ бар ӯҳдаи мост, ҳисоб кардан!#Sentence*] [@41 Оё ҳанӯз надонистаанд, ки мо аз атрофи ин сарзамин кам мекунем ва Худо ҳукм мекунад ва ҳеҷ чиз ҳукми Ӯро рад намекунад ва Ӯ зуд ба ҳисоби ҳама мерасад?#Sentence*] [@42 Касоне, ки пеш аз инҳо буданд, макрҳо карданд, вале ҳамаи макрҳо назди Худованд аст.#Sentence*] [@Медонад, ки ҳар касе чӣ мекунад.#Sentence*] [@Ва кофирон ба зудӣ хоҳанд донист, ки некӯии охират аз они кист!#Sentence*] [@43 Кофирон мегӯянд, ки ту паёмбар нести.#Sentence*] [@Бигӯ: «Худо ва ҳар кас, ки аз китоб огоҳӣ дошта бошад, ба шоҳидӣ миёни ману шумо кофист!#Sentence*] 14 [@Сураи ИБРОҲИМ#Sentence*] [@Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!#Sentence*] [@1 Алиф, лом, ро.#Sentence*] [@Китобест, ки бар ту нозил кардем, то мардумро ба фармони Парвардигорашон аз торикӣ ба рӯшноӣ бибарӣ ва ба роҳи Худои пирӯзманди сутуданӣ (ҳамаи забонҳо шукри Ӯкунанд) роҳ намоӣ.#Sentence*] [@2 Худое, ки ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст, аз они Ӯст!#Sentence*] [@Пас вой бар кофирон аз азобе сахт.#Sentence*] [@3 Онҳое, ки зиндагии дунёро аз охират дӯсттар доранд ва дигаронро аз роҳи Худо бозмедоранд ва онро мунҳариф (каҷрав нишон доданашро) мехоҳанд, сахт дар гумроҳӣ ҳастанд.#Sentence*]

36 Аҳли китоб аз он чӣ бар ту нозил шуда, шодмонанд. Ва аз он ҷамоъат касоне ҳастанд, ки баъзе аз онро инкор мекунанд. Бигӯ: «Ман амр шудаам, ки Худои якторо бипарастам ва ба Ӯ ширк наёварам. Ба сӯи Ӯ даъват мекунам ва бозгашти ман ба сӯи Ӯст! 37 Ҳамчунин Қуръонро ба забони арабӣ нозил кардем. Агар пас аз донише, ки ба ту расида, аз паи хоҳишҳои онҳо биравӣ, дар баробари азоби Худо корсозу нигаҳдорандае нахоҳӣ дошт. 38 Ба таҳқиқ пеш аз ту паёмбароне фиристодаем ва барояшон ҳамсарону фарзандон қарор додаем. Ва ҳеҷ паёмбареро ҳаққи он набуд, ки ҷуз ба фармони Худо ояте биёварад ва ҳар амреро замоне навишташуда аст. 39 Худо ҳар чиро бихоҳад, маҳв ё исбот мекунад ва уммулкитоб назди Ӯст. 40 Агар баъзе аз он чиро ки ба онҳо ваъда кардаем, ба ту нишон диҳем, ё туро пеш аз вақт бимиронем, дар ҳар ҳол он чӣ бар ӯҳдаи туст, таблиғ аст ва он чӣ бар ӯҳдаи мост, ҳисоб кардан! 41 Оё ҳанӯз надонистаанд, ки мо аз атрофи ин сарзамин кам мекунем ва Худо ҳукм мекунад ва ҳеҷ чиз ҳукми Ӯро рад намекунад ва Ӯ зуд ба ҳисоби ҳама мерасад? 42 Касоне, ки пеш аз инҳо буданд, макрҳо карданд, вале ҳамаи макрҳо назди Худованд аст. Медонад, ки ҳар касе чӣ мекунад. Ва кофирон ба зудӣ хоҳанд донист, ки некӯии охират аз они кист! 43 Кофирон мегӯянд, ки ту паёмбар нести. Бигӯ: «Худо ва ҳар кас, ки аз китоб огоҳӣ дошта бошад, ба шоҳидӣ миёни ману шумо кофист! 14 Сураи ИБРОҲИМ Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон! 1 Алиф, лом, ро. Китобест, ки бар ту нозил кардем, то мардумро ба фармони Парвардигорашон аз торикӣ ба рӯшноӣ бибарӣ ва ба роҳи Худои пирӯзманди сутуданӣ (ҳамаи забонҳо шукри Ӯкунанд) роҳ намоӣ. 2 Худое, ки ҳар чӣ дар осмонҳову замин аст, аз они Ӯст! Пас вой бар кофирон аз азобе сахт. 3 Онҳое, ки зиндагии дунёро аз охират дӯсттар доранд ва дигаронро аз роҳи Худо бозмедоранд ва онро мунҳариф (каҷрав нишон доданашро) мехоҳанд, сахт дар гумроҳӣ ҳастанд.

[@Роҳбари ҳаракати озодихоҳӣ#Sentence*] [@Аз ҷумла, дар шаҳри Гелони вилояти Рашт ба шӯриши мусаллаҳи зидди подшоҳ ҳамроҳ шуда, дар роҳи ғалабаи он фидокорона хидмат кардааст ва ба гирифтани нишони Сатторхон, ки яке аз роҳбарони ҳаракати озодихоҳии миллии Эрон буд, мушарраф гардидааст.#Sentence*] [@Пас аз шикасти балвои солҳои 1905—1911 қувваҳои иртиҷоъӣ ба таъқиби инқилобиюн шурӯъ намудаанд ва Лоҳутӣ, ки ба қатл маҳкум шуда буд, ба Бағдод муҳоҷират карда, то апрели соли 1915 дар он ҷо рахти иқомат густардааст.#Sentence*] [@Боз ба ватан баргашта, рӯзномаи «Бесутун»-ро таъсис додааст ва дигарбора дар ҷунбишҳои озодихоҳонаи синфӣ ва муборизаҳои инқилобӣ ширкат варзида, мафкураву ҷаҳонбинии ӯ вусъати бештар ёфтаанд.#Sentence*] [@Дар аввалҳои соли 1917 нахустин бор бо болшевикони рус, ки дар сафи қӯшунҳои ишғолӣ хидмат мекарданд, ошно шуда, ба воситаи онҳо доир ба воқеаҳои инқилобии Русия муфассал иттилоъ ёфтааст.#Sentence*] [@Моҳи декабри соли 1917, вақте ки Ҳукумати Шӯравӣ аскарони русро аз Эрон баровардаву империалистони инглис кишварашро тасарруф намуданд, Лоҳутӣ дубора тарки ватан гуфта, ба Истамбул рафтаву муддате дар макотиби форсӣ муаллимӣ кардааст ва силсилае ғазалиёти беназир офаридааст, ки дар маҷмӯаҳои «Лаъолӣ», «Эроннома», «Наврӯзнома» ва ғ. ба табъ расидаанд.#Sentence*] [@Дар муҳоҷират хеле сахтиҳоро ба сар бурда, ҳамроҳи ҳамсангарони содиқаш «Ҷамъияти ҷавонони Эрон» ва маҷаллаи «Порс»-ро таъсис додааст ва, ниҳоят, дучори таъқиби шадиде гардидааст.#Sentence*] [@Охири соли 1921 ба Озарбойҷон омадааст ва, дере нагузашта, дувумин шӯриши Табрезро, ки бо номи «Шӯриши Лоҳутихон» машҳур аст, сардорӣ кардааст.#Sentence*] [@Пас аз фурӯ нишонда шудани шӯриш, моҳи феврали соли 1922, ба Иттиҳоди Шӯравӣ гузашта, ба давраи нави ҳаёти худ оғоз бахшидааст.#Sentence*] [@Муддате дар Тифлису Бокуву Нахҷувон кору зиндагӣ карда, ибтидои соли 1923 ба Маскав омадааст ва дар «Нашриёти халқҳои ИҶШС» ба кор пардохтааст.#Sentence*] [@Аз соли 1924 узви Ҳизби коммунистии Иттиҳоди Шӯравӣ — ВКП(б) буд.#Sentence*]

Роҳбари ҳаракати озодихоҳӣ Аз ҷумла, дар шаҳри Гелони вилояти Рашт ба шӯриши мусаллаҳи зидди подшоҳ ҳамроҳ шуда, дар роҳи ғалабаи он фидокорона хидмат кардааст ва ба гирифтани нишони Сатторхон, ки яке аз роҳбарони ҳаракати озодихоҳии миллии Эрон буд, мушарраф гардидааст. Пас аз шикасти балвои солҳои 1905—1911 қувваҳои иртиҷоъӣ ба таъқиби инқилобиюн шурӯъ намудаанд ва Лоҳутӣ, ки ба қатл маҳкум шуда буд, ба Бағдод муҳоҷират карда, то апрели соли 1915 дар он ҷо рахти иқомат густардааст. Боз ба ватан баргашта, рӯзномаи «Бесутун»-ро таъсис додааст ва дигарбора дар ҷунбишҳои озодихоҳонаи синфӣ ва муборизаҳои инқилобӣ ширкат варзида, мафкураву ҷаҳонбинии ӯ вусъати бештар ёфтаанд. Дар аввалҳои соли 1917 нахустин бор бо болшевикони рус, ки дар сафи қӯшунҳои ишғолӣ хидмат мекарданд, ошно шуда, ба воситаи онҳо доир ба воқеаҳои инқилобии Русия муфассал иттилоъ ёфтааст. Моҳи декабри соли 1917, вақте ки Ҳукумати Шӯравӣ аскарони русро аз Эрон баровардаву империалистони инглис кишварашро тасарруф намуданд, Лоҳутӣ дубора тарки ватан гуфта, ба Истамбул рафтаву муддате дар макотиби форсӣ муаллимӣ кардааст ва силсилае ғазалиёти беназир офаридааст, ки дар маҷмӯаҳои «Лаъолӣ», «Эроннома», «Наврӯзнома» ва ғ. ба табъ расидаанд. Дар муҳоҷират хеле сахтиҳоро ба сар бурда, ҳамроҳи ҳамсангарони содиқаш «Ҷамъияти ҷавонони Эрон» ва маҷаллаи «Порс»-ро таъсис додааст ва, ниҳоят, дучори таъқиби шадиде гардидааст. Охири соли 1921 ба Озарбойҷон омадааст ва, дере нагузашта, дувумин шӯриши Табрезро, ки бо номи «Шӯриши Лоҳутихон» машҳур аст, сардорӣ кардааст. Пас аз фурӯ нишонда шудани шӯриш, моҳи феврали соли 1922, ба Иттиҳоди Шӯравӣ гузашта, ба давраи нави ҳаёти худ оғоз бахшидааст. Муддате дар Тифлису Бокуву Нахҷувон кору зиндагӣ карда, ибтидои соли 1923 ба Маскав омадааст ва дар «Нашриёти халқҳои ИҶШС» ба кор пардохтааст. Аз соли 1924 узви Ҳизби коммунистии Иттиҳоди Шӯравӣ — ВКП(б) буд.

[@Ҳамсояҳуҷраи ман, чунонки дар боло қайд шуд, як қирғиз буд, ки ба ман ҳеҷ шиносоӣ надошт.#Sentence*] [@Ин қирғиз аз қирғизҳои Ӯротеппа буда, Мулло Тӯйчӣ ном дошт.#Sentence*] [@Ӯ як ҷавони баландқомати зардинарӯйи тунукмӯйи тангчашми пурхашм буд, синни ӯ аз ман тахминан ҳашт- нӯҳ сол калон буда, дар дарс ҳам аз ман чор сол пешӣ дошт.#Sentence*] [@Ман, ки аз дуди шӯрбои гӯштиаспии ӯ малолат доштам, шаклу шамоили ӯро ҳам намеписандидам, бинобар ин ҳеҷ майл надоштам, ки бо ӯ алоқа бандам.#Sentence*] — [@Аммо ӯ як рӯз бо одати мадраса ҳуҷраамро тиқ-тиқ карда, рухсат гирифта даромада нишаст ва бе ҳеҷ муқаддима гапро аз мақсадаш сар кард:#Sentence*] [@— Ман аз байни қирғизҳои даштӣ ба Бухоро барои илм омӯхтан омадаам, на мисли баъзеҳо барои палавхӯрӣ, — гуфт ӯ, — аммо ман дар илмомӯзӣ қувваи дурусте надорам.#Sentence*] [@Барои омӯзиши ман ёридиҳандае даркор аст.#Sentence*] [@Ин вазифаро яке аз шарикони хушфаҳмам, ки вай ҳам ӯротеппагӣ буда, аз тоҷикон аст ва дар мадрасаи Рашид истиқомат мекунад, ба гардани худ гирифт.#Sentence*] [@Бинобар ин маро лозим аст, ки ҳар шаб, баъд аз хуфтан, пеши ӯ рафта дарс тайёр кунам.#Sentence*] [@Аммо ин сахтгирии соҳиби мадраса ба кори ман монеъ шуд: ман як ҳафта боз аз дарстайёркунӣ маҳрум мондам.#Sentence*] [@Шумо ба ман маслиҳат диҳед, ки чӣ кор кунам?#Sentence*] [@— Ман бо муаззин гап мезанам, шояд ба даро-барои шумо монеъ нашавад, — гуфтам ман.#Sentence*] [@Ӯ хурсанд шуда зуд аз пеши ман баромада рафт ва ман ҳам мувофиқи ваъдаи худ муаззинро дида, аз хусуси ӯ гап задам ва илтимос кардам, ки ба тариқи истисно ба ӯ рухсат диҳад, ки барои дарстайёркуниаш рафта омада тавонад.#Sentence*] [@Аммо муаззин, чунонки чашм доштам, илтимоси маро рад кард.#Sentence*] [@Чунки ӯ як ҷавони миёнколӣ (аз Хатирчӣ ё аз Зиёуддин) буда, тамоман бесавод буд, на дарсро медонист ва на дарстайёркуниро.#Sentence*] [@Ӯ фақат соҳиби мадрасаро медонист, ки аз куҷо бошад ӯро ёфта оварда, ба ӯ ҳуҷра дода, дар мадрасааш ба бадали даҳ танга ҳам муаззин кардааст, ҳам фаррош, ба болои ин монанди ҳезумкафонӣ барин корҳои сахти ҳавлиашро ҳам ба ӯ мефармуд.#Sentence*]

Ҳамсояҳуҷраи ман, чунонки дар боло қайд шуд, як қирғиз буд, ки ба ман ҳеҷ шиносоӣ надошт. Ин қирғиз аз қирғизҳои Ӯротеппа буда, Мулло Тӯйчӣ ном дошт. Ӯ як ҷавони баландқомати зардинарӯйи тунукмӯйи тангчашми пурхашм буд, синни ӯ аз ман тахминан ҳашт- нӯҳ сол калон буда, дар дарс ҳам аз ман чор сол пешӣ дошт. Ман, ки аз дуди шӯрбои гӯштиаспии ӯ малолат доштам, шаклу шамоили ӯро ҳам намеписандидам, бинобар ин ҳеҷ майл надоштам, ки бо ӯ алоқа бандам. — Аммо ӯ як рӯз бо одати мадраса ҳуҷраамро тиқ-тиқ карда, рухсат гирифта даромада нишаст ва бе ҳеҷ муқаддима гапро аз мақсадаш сар кард: — Ман аз байни қирғизҳои даштӣ ба Бухоро барои илм омӯхтан омадаам, на мисли баъзеҳо барои палавхӯрӣ, — гуфт ӯ, — аммо ман дар илмомӯзӣ қувваи дурусте надорам. Барои омӯзиши ман ёридиҳандае даркор аст. Ин вазифаро яке аз шарикони хушфаҳмам, ки вай ҳам ӯротеппагӣ буда, аз тоҷикон аст ва дар мадрасаи Рашид истиқомат мекунад, ба гардани худ гирифт. Бинобар ин маро лозим аст, ки ҳар шаб, баъд аз хуфтан, пеши ӯ рафта дарс тайёр кунам. Аммо ин сахтгирии соҳиби мадраса ба кори ман монеъ шуд: ман як ҳафта боз аз дарстайёркунӣ маҳрум мондам. Шумо ба ман маслиҳат диҳед, ки чӣ кор кунам? — Ман бо муаззин гап мезанам, шояд ба даро-барои шумо монеъ нашавад, — гуфтам ман. Ӯ хурсанд шуда зуд аз пеши ман баромада рафт ва ман ҳам мувофиқи ваъдаи худ муаззинро дида, аз хусуси ӯ гап задам ва илтимос кардам, ки ба тариқи истисно ба ӯ рухсат диҳад, ки барои дарстайёркуниаш рафта омада тавонад. Аммо муаззин, чунонки чашм доштам, илтимоси маро рад кард. Чунки ӯ як ҷавони миёнколӣ (аз Хатирчӣ ё аз Зиёуддин) буда, тамоман бесавод буд, на дарсро медонист ва на дарстайёркуниро. Ӯ фақат соҳиби мадрасаро медонист, ки аз куҷо бошад ӯро ёфта оварда, ба ӯ ҳуҷра дода, дар мадрасааш ба бадали даҳ танга ҳам муаззин кардааст, ҳам фаррош, ба болои ин монанди ҳезумкафонӣ барин корҳои сахти ҳавлиашро ҳам ба ӯ мефармуд.

[@Абӯалӣ дар ҷаҳон аз пурмаҳсултарин олимон ва адибон эътироф гаштааст.#Sentence*] [@Фаъолияти эҷодии вай аз 17-18 солагиаш дар солҳои 996—997 шурӯъ шуда, расо 40 сол давом кардааст.#Sentence*] [@Ӯ осори насриву назмиашро ҳам ба арабӣ ва хам ба тоҷикӣ эҷод кардааст.#Sentence*] [@Сабаби бисёре аз асарҳои худро ба забони арабӣ навиштани Абӯалӣ он аст, ки забони арабӣ дар он замон ҳамчун забони илму маданият шинохта шуда буд.#Sentence*] [@Ҳамчунин китобҳои зиёди илмию ахлоқии юнонӣ, ибронӣ, ҳиндӣ ва паҳлавӣ ба забони арабӣ тарҷума шуда, истилоҳоте, ки мафҳумҳои илмиро ифода мекарданд, дар ин забон устувор гардида буданд.#Sentence*] [@Забони арабӣ барои ҳамаи донишмандони асрҳои X—XI фаҳмо буда, дарси мадрасаҳо ба ин забон мегузашт.#Sentence*] [@Осори Абӯалӣ ниҳоят зиёд аст.#Sentence*] [@Аз рӯйи тадқиқ ва ҳисоби донишманди машҳури эронӣ Саид Нафисӣ (1896—1966) миқдори асарҳои Абӯалӣ, ки алҳол маълум шудааст, ба 456 мерасад.#Sentence*] [@Дар китобхонаҳои давлатӣ ва шахсии олам 162 асари ӯ нигоҳ дошта мешавад.#Sentence*] [@Аз ҷумла 23 асари вай бо забони модариаш, яъне тоҷикӣ эҷод шудааст.#Sentence*] [@Ҳамчунин як миқдор шеърҳои тоҷикии Абӯалӣ низ ба замони мо расидаанд.#Sentence*] [@Асарҳои Абӯалӣ аз ҷихати ҳаҷм хеле гуногун буда, аз рисолаҳои мухтасар то асарҳои чандинҷилда иборат мебошад.#Sentence*] [@Асари «Китобулинсоф», ки аз байн рафтааст, дар 20 ҷилд, «Алҳосил вал маҳсул» дар 20 ҷилд, «Китобушшифо» дар 18 ҷилд, «Лисонулараб» дар 10 ҷилд, «Ал-Қонун» дар 5 китоб, «Наҷот» дар 3 ҷилд эҷод шудаанд.#Sentence*] [@Кулли ин осор, ки зикрашон рафт, дар инкишоф ва такомили улуми мавҷуда нақши сазовор гузошта, то кунун ба арзиши бузурги таърихӣ, маданӣ ва илмӣ моликанд.#Sentence*] [@Тамоми асарҳои ӯро метавон ба 4 гуруҳ тақсим кард:#Sentence*] [@Асарҳои доир ба ҳикмат, фалсафа ва ахлоқ ва мантиқ.#Sentence*] [@Асарҳо оид ба тиб.#Sentence*] [@Асарҳо доир ба илмҳои дақиқ.#Sentence*] [@Асарҳо роҷеъ ба забону адабиёт ва санъат.#Sentence*] [@Бисёре аз асарҳои Сино танҳо роҷеъ ба як соҳа ихтисос наёфта, балки чандин илмро фаро мегиранд.#Sentence*] [@Масалан «Донишнома» аз бобҳои мантиқ, илоҳиёт, табииёт, ҳайат ва мусиқӣ таркиб ёфтааст.#Sentence*]

Абӯалӣ дар ҷаҳон аз пурмаҳсултарин олимон ва адибон эътироф гаштааст. Фаъолияти эҷодии вай аз 17-18 солагиаш дар солҳои 996—997 шурӯъ шуда, расо 40 сол давом кардааст. Ӯ осори насриву назмиашро ҳам ба арабӣ ва хам ба тоҷикӣ эҷод кардааст. Сабаби бисёре аз асарҳои худро ба забони арабӣ навиштани Абӯалӣ он аст, ки забони арабӣ дар он замон ҳамчун забони илму маданият шинохта шуда буд. Ҳамчунин китобҳои зиёди илмию ахлоқии юнонӣ, ибронӣ, ҳиндӣ ва паҳлавӣ ба забони арабӣ тарҷума шуда, истилоҳоте, ки мафҳумҳои илмиро ифода мекарданд, дар ин забон устувор гардида буданд. Забони арабӣ барои ҳамаи донишмандони асрҳои X—XI фаҳмо буда, дарси мадрасаҳо ба ин забон мегузашт. Осори Абӯалӣ ниҳоят зиёд аст. Аз рӯйи тадқиқ ва ҳисоби донишманди машҳури эронӣ Саид Нафисӣ (1896—1966) миқдори асарҳои Абӯалӣ, ки алҳол маълум шудааст, ба 456 мерасад. Дар китобхонаҳои давлатӣ ва шахсии олам 162 асари ӯ нигоҳ дошта мешавад. Аз ҷумла 23 асари вай бо забони модариаш, яъне тоҷикӣ эҷод шудааст. Ҳамчунин як миқдор шеърҳои тоҷикии Абӯалӣ низ ба замони мо расидаанд. Асарҳои Абӯалӣ аз ҷихати ҳаҷм хеле гуногун буда, аз рисолаҳои мухтасар то асарҳои чандинҷилда иборат мебошад. Асари «Китобулинсоф», ки аз байн рафтааст, дар 20 ҷилд, «Алҳосил вал маҳсул» дар 20 ҷилд, «Китобушшифо» дар 18 ҷилд, «Лисонулараб» дар 10 ҷилд, «Ал-Қонун» дар 5 китоб, «Наҷот» дар 3 ҷилд эҷод шудаанд. Кулли ин осор, ки зикрашон рафт, дар инкишоф ва такомили улуми мавҷуда нақши сазовор гузошта, то кунун ба арзиши бузурги таърихӣ, маданӣ ва илмӣ моликанд. Тамоми асарҳои ӯро метавон ба 4 гуруҳ тақсим кард: Асарҳои доир ба ҳикмат, фалсафа ва ахлоқ ва мантиқ. Асарҳо оид ба тиб. Асарҳо доир ба илмҳои дақиқ. Асарҳо роҷеъ ба забону адабиёт ва санъат. Бисёре аз асарҳои Сино танҳо роҷеъ ба як соҳа ихтисос наёфта, балки чандин илмро фаро мегиранд. Масалан «Донишнома» аз бобҳои мантиқ, илоҳиёт, табииёт, ҳайат ва мусиқӣ таркиб ёфтааст.

[@Сураи БАҚАРА 1#Sentence*] [@(гов)#Sentence*] [@Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!#Sentence*] [@1. Алиф. Лом. Мим2 .#Sentence*] [@2. Ин аст ҳамон китобе, ки дар он ҳеҷ шакке нест.#Sentence*] [@Парҳезгоронро раҳнамост:#Sentence*] [@3. онон, ки ба ғайб имон меоваранд ва намоз мегузоранд ва аз он чӣ рӯзияшон додаем, инфоқ (харҷ) мекунанд.#Sentence*] [@4. ва онон, ки ба он чӣ бар ту ва бар паёмбарони пеш аз ту нозил шудааст, имон меоваранд ва ба охират яқин доранд.#Sentence*] [@5. Онҳо аз сӯи Парвардигорашон қарини ҳидоятанд ва худ растагоронанд.#Sentence*] [@6. Кофиронро хоҳ битарсонӣ ё натарсонӣ, барояшон яксон аст, имон намеоваранд.#Sentence*] [@7. Худо бар дилҳояшон ва бар гӯшашон мӯҳр ниҳода ва бар рӯи чашмонашон пардаест ва барояшон азобест бузург.#Sentence*] [@8. Порае (баъзе) аз мардум мегӯянд:#Sentence*] «[@Ба Худо ва рӯзи қиёмат имон овардаем#Sentence*]». [@Ҳол он ки имон наовардаанд.#Sentence*] [@9. Инҳо Худову мӯъминонро мефиребанд ва намедонанд, ки танҳо худро фиреб медиҳанд.#Sentence*] [@10. Дар дилҳояшон маразест (бемории маънавӣ, мисли шакку шубҳа ва нифоқ) ва Худо низ бар маразашон бияфзудааст ва ба ҷазои дурӯғе, ки гуфтаанд, барояшон азобест, дардовар.#Sentence*] [@11. Чун ба онон гуфта шавад, ки дар замин фасод накунед, мегӯянд:#Sentence*] «[@Мо муслиҳонем (некӯкоронем)#Sentence*]». [@12. Огоҳ бошед, ки инҳо худ табаҳкоронанду намедонанд.#Sentence*] [@13. Ва чун ба онҳо гуфта шавад, ки шумо низ монанди дигар мардумон имон биёваред, мегӯянд:#Sentence*] «[@Оё мо низ монанди бехирадон имон биёварем?#Sentence*]» [@Огоҳ бошед, ки онон худ бехирадонанду намедонанд.#Sentence*] [@14. Ва чун ба мӯъминон мерасанд, мегӯянд:#Sentence*] «[@Имон овардаем#Sentence*]». [@Ва чун бо шайтонҳои (инсӣ мисли пешвоёнашон) хеш хилват мекунанд, мегӯянд:#Sentence*] «[@Мо бо шумо ҳастем, мо масхараашон мекунем#Sentence*]». 15. [@Худост, ки онҳоро масхара мекунад ва вомегузорадашон, то ҳамчунон дар туғёни хеш саргардон бимонанд.#Sentence*] 16. [@Инҳо гумроҳиро ба ҳидоят хариданд, пас тиҷораташон суд накард ва дар шумори ҳидоятёфтагон дарнаёмадаанд.#Sentence*] 17. [@Мисолашон мисли он касест, ки оташе афрӯхт,чун перомунашро равшан сохт, Худо рӯшноӣ аз онҳо бозгирифт ва нобино дар торикӣ раҳояшон кард.#Sentence*] 18. [@Каронанд, гунгонанд, куронанд, пас онҳо бознамегарданд (аз куфр ба имон)!#Sentence*]

Сураи БАҚАРА 1 (гов) Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон! 1. Алиф. Лом. Мим2 . 2. Ин аст ҳамон китобе, ки дар он ҳеҷ шакке нест. Парҳезгоронро раҳнамост: 3. онон, ки ба ғайб имон меоваранд ва намоз мегузоранд ва аз он чӣ рӯзияшон додаем, инфоқ (харҷ) мекунанд. 4. ва онон, ки ба он чӣ бар ту ва бар паёмбарони пеш аз ту нозил шудааст, имон меоваранд ва ба охират яқин доранд. 5. Онҳо аз сӯи Парвардигорашон қарини ҳидоятанд ва худ растагоронанд. 6. Кофиронро хоҳ битарсонӣ ё натарсонӣ, барояшон яксон аст, имон намеоваранд. 7. Худо бар дилҳояшон ва бар гӯшашон мӯҳр ниҳода ва бар рӯи чашмонашон пардаест ва барояшон азобест бузург. 8. Порае (баъзе) аз мардум мегӯянд: «Ба Худо ва рӯзи қиёмат имон овардаем». Ҳол он ки имон наовардаанд. 9. Инҳо Худову мӯъминонро мефиребанд ва намедонанд, ки танҳо худро фиреб медиҳанд. 10. Дар дилҳояшон маразест (бемории маънавӣ, мисли шакку шубҳа ва нифоқ) ва Худо низ бар маразашон бияфзудааст ва ба ҷазои дурӯғе, ки гуфтаанд, барояшон азобест, дардовар. 11. Чун ба онон гуфта шавад, ки дар замин фасод накунед, мегӯянд: «Мо муслиҳонем (некӯкоронем)». 12. Огоҳ бошед, ки инҳо худ табаҳкоронанду намедонанд. 13. Ва чун ба онҳо гуфта шавад, ки шумо низ монанди дигар мардумон имон биёваред, мегӯянд: «Оё мо низ монанди бехирадон имон биёварем?» Огоҳ бошед, ки онон худ бехирадонанду намедонанд. 14. Ва чун ба мӯъминон мерасанд, мегӯянд: «Имон овардаем». Ва чун бо шайтонҳои (инсӣ мисли пешвоёнашон) хеш хилват мекунанд, мегӯянд: «Мо бо шумо ҳастем, мо масхараашон мекунем». 15. Худост, ки онҳоро масхара мекунад ва вомегузорадашон, то ҳамчунон дар туғёни хеш саргардон бимонанд. 16. Инҳо гумроҳиро ба ҳидоят хариданд, пас тиҷораташон суд накард ва дар шумори ҳидоятёфтагон дарнаёмадаанд. 17. Мисолашон мисли он касест, ки оташе афрӯхт,чун перомунашро равшан сохт, Худо рӯшноӣ аз онҳо бозгирифт ва нобино дар торикӣ раҳояшон кард. 18. Каронанд, гунгонанд, куронанд, пас онҳо бознамегарданд (аз куфр ба имон)!

[@Ҷалол Икромӣ нависандаи даврони шӯравии тоҷик буда, 20 сентябри 1909 дар шаҳри Бухоро дар оилаи қозӣ таваллуд шудааст.#Sentence*] [@Ӯ соли 1928 донишкадаи муаллимтайёркуниро хатм карда, 1930 ба Душанбе омад.#Sentence*] [@Ҷ.Икромӣ аввал корманди илмии Кумитаи омӯзиши Тоҷикистон буд, ки баъдан ба Пажӯҳишгоҳи забону адабиёти ба номи Абӯабдулло Рӯдакӣ табдил дода шуд.#Sentence*] [@Нависанда тӯли солҳои фаъолияти минбаъдааш корманд ва котиби масъули маҷаллаҳои адабӣ буда, ба қисми адабии Театри академии драммавии ба номи Лоҳутӣ роҳбарӣ карда, инчунин дар Нашриёти давлатии Тоҷикистон кор кардааст.#Sentence*] [@Шеърҳои аввалини Ҷ.Икромӣ аз солҳои 20 – уми асри гузашта сар карда, чоп мешуданд.#Sentence*] [@Дар тақдири нависанда устоди ӯ Садриддин Айнӣ нақши муҳим бозидааст.#Sentence*] [@С.Айнӣ ба Ҷалол Икромӣ маслиҳат дода буд, ки қувваи худро дар эҷоди асарҳои насрӣ озмояд.#Sentence*] [@С.Айнӣ асарҳои Ҷ.Икромиро таҳрир мекард ва ӯро ба майдони адабиёт раҳнамун месохт.#Sentence*] [@Маҷмӯаи аввалини асарҳои Ҷ.Икромӣ соли 1934 бо номи «Ҳаёт ва ғалаба» чоп шуд.#Sentence*] [@Соли 1962 асари калонҳаҷми ӯ «Духтари оташ» дастраси хонандагон гардид.#Sentence*] [@Асар дар бораи ҳаёти халқи Бухоро дар солҳои охирини ҳукумати амирӣ, муборизаи занони шарқ барои озодӣ ва барқарор гардидани ҳокимияти нав дар Осиёи Миёна нақл менамояд.#Sentence*] [@Романи мазкур соли 1964 сазовори ҷоизаи давлатии ба номи Рӯдакӣ гардид.#Sentence*] [@Инчунин повести «Мор», драммаи «Душман», асари мазҳакавии «Тухми муҳаббат», романи «Шодӣ» ва ғайра ба қалами Ҷ.Икромӣ тааллуқ доранд.#Sentence*] [@Нависанда аз рӯи чандин повесту ҳикояҳои нависандагони тоҷик ва шӯравӣ намоишномаҳо таълиф намудааст.#Sentence*] [@Ҷ.Икромӣ узви раёсати Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, узви ҳайати таҳририяи маҷаллаи «Помир», Нависандаи халқии Тоҷикистон буда, чандин маротиба вакили Шӯрои намояндагони халқи шаҳри Душанбе интихоб шудааст.#Sentence*] [@Ӯ бо орденҳои «Байрақи сурхи меҳнат», «Дӯстии халқҳо», «Нишони ифтихор», медалҳо ва ифтихорномаҳои раёсати Шӯрои олии ҶШС Тоҷикистон мукофотонида шудааст.#Sentence*] [@Ҷ.Икромӣ соли 1993 вафот кард.#Sentence*] [@Ӯ дар қабристони Лучоб дафн карда шудааст.#Sentence*]

Ҷалол Икромӣ нависандаи даврони шӯравии тоҷик буда, 20 сентябри 1909 дар шаҳри Бухоро дар оилаи қозӣ таваллуд шудааст. Ӯ соли 1928 донишкадаи муаллимтайёркуниро хатм карда, 1930 ба Душанбе омад. Ҷ.Икромӣ аввал корманди илмии Кумитаи омӯзиши Тоҷикистон буд, ки баъдан ба Пажӯҳишгоҳи забону адабиёти ба номи Абӯабдулло Рӯдакӣ табдил дода шуд. Нависанда тӯли солҳои фаъолияти минбаъдааш корманд ва котиби масъули маҷаллаҳои адабӣ буда, ба қисми адабии Театри академии драммавии ба номи Лоҳутӣ роҳбарӣ карда, инчунин дар Нашриёти давлатии Тоҷикистон кор кардааст. Шеърҳои аввалини Ҷ.Икромӣ аз солҳои 20 – уми асри гузашта сар карда, чоп мешуданд. Дар тақдири нависанда устоди ӯ Садриддин Айнӣ нақши муҳим бозидааст. С.Айнӣ ба Ҷалол Икромӣ маслиҳат дода буд, ки қувваи худро дар эҷоди асарҳои насрӣ озмояд. С.Айнӣ асарҳои Ҷ.Икромиро таҳрир мекард ва ӯро ба майдони адабиёт раҳнамун месохт. Маҷмӯаи аввалини асарҳои Ҷ.Икромӣ соли 1934 бо номи «Ҳаёт ва ғалаба» чоп шуд. Соли 1962 асари калонҳаҷми ӯ «Духтари оташ» дастраси хонандагон гардид. Асар дар бораи ҳаёти халқи Бухоро дар солҳои охирини ҳукумати амирӣ, муборизаи занони шарқ барои озодӣ ва барқарор гардидани ҳокимияти нав дар Осиёи Миёна нақл менамояд. Романи мазкур соли 1964 сазовори ҷоизаи давлатии ба номи Рӯдакӣ гардид. Инчунин повести «Мор», драммаи «Душман», асари мазҳакавии «Тухми муҳаббат», романи «Шодӣ» ва ғайра ба қалами Ҷ.Икромӣ тааллуқ доранд. Нависанда аз рӯи чандин повесту ҳикояҳои нависандагони тоҷик ва шӯравӣ намоишномаҳо таълиф намудааст. Ҷ.Икромӣ узви раёсати Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон, узви ҳайати таҳририяи маҷаллаи «Помир», Нависандаи халқии Тоҷикистон буда, чандин маротиба вакили Шӯрои намояндагони халқи шаҳри Душанбе интихоб шудааст. Ӯ бо орденҳои «Байрақи сурхи меҳнат», «Дӯстии халқҳо», «Нишони ифтихор», медалҳо ва ифтихорномаҳои раёсати Шӯрои олии ҶШС Тоҷикистон мукофотонида шудааст. Ҷ.Икромӣ соли 1993 вафот кард. Ӯ дар қабристони Лучоб дафн карда шудааст.

[@Абулқосим Аҳмадзода Лоҳутӣ (маъруф ба Абулқосим Лоҳутӣ, форсӣ: ابوالقاسم لاهوتی‎; 12 октябр 1887, Кирмоншоҳ, Эрон — 16 марти 1957, Маскав) — шоири инқилобии эронӣ аст, ки пас аз муҳоҷират ба Иттиҳоди Шӯравӣ яке аз шоирон ва фаъолони сиёсии Тоҷикистон шуд.#Sentence*] [@Зиндагинома#Sentence*] [@Устод Абулқосим Аҳмадзода Лоҳутӣ 4 декабри соли 1887 дар шаҳри Кирмоншоҳи Эрон зода шудааст.#Sentence*] [@Ӯ дар ғарби Эрон дар хонаводаи мӯзадӯз ба дунё омадааст.#Sentence*] [@Яке аз сармоядони назми форсу тоҷик, аз оилаи косиб.#Sentence*] [@Саводи ибтидоиро дар мактаби муллои деҳаи Барзадимоғ ва баъдтар дар назди падараш баровард, вале давом додани таҳсил ба вай муясар нашуд.#Sentence*] [@Сахтии рӯзгор ва вазнинии маишати аҳли оила Лоҳутиро маҷбур кард аз хурдсолӣ меҳнат кунад.#Sentence*] [@Чанде дар дӯконҳои дӯзандагӣ кор карда ба ҳаёти пурмашаққату меҳнати тоқатшикани аҳли ҷомеа шинос гардид.#Sentence*] [@Тангии маишати хонавода водораш намудааст, ки аз овони кӯдакӣ худро дар оғӯши меҳнат бинад.#Sentence*] [@Аввалҳо ба касбу кори падараш (гевакашӣ) ёрӣ дода, баъдтар дар дӯконҳои оҳангарӣ ва челонгарӣ шогирдӣ кардааст.#Sentence*] [@Дар ҳамон айём тавассути қиссахонҳое, ки дар растаю бозорҳо «Шоҳнома»-хонӣ мекарданд, бо намунаҳои осори безаволи Фирдавсӣ шиносо гардида, таъсири каломи мавзун ва суханҳои латифу ҳакимонаро эҳсос кардааст.#Sentence*] [@Падараш, ки табъи баланди шоирӣ дошта, бо тахаллуси «Илҳомӣ» шуҳрат ёфтааст, гоҳо шеърҳои сӯфиёнаи худу гоҳи дигар ғазалҳои Саъдию Ҳофизро барояш мехондааст.#Sentence*] [@Ба ин васила майлу рағбати шеъру шоирӣ беш аз пеш дар қалби кӯчаки ӯ маскан меёфтааст.#Sentence*] [@Баъдтар созмони маҳаллии ҷамъиятии «Одамийят», ки барои бештар ба сафи худ ҷалб кардани ҷавонони қобилу умедбахш ҷаҳд мекардааст, аз истеъдоди ин ҷавони ҳафдаҳсола пай бурда, бо харҷи худ ӯро барои таҳсил ба Теҳрон фиристодааст.#Sentence*] [@Вале мактабхонӣ дер давом накарда, ҷунбишу ошӯбҳое, ки бо таъсири инқилоби якуми рус ба вуқӯъ пайвастанд, ӯро ҷониби худ кашидаанд ва чун сарбози инқилоб силоҳ ба даст гирифта, дар муборизаҳои озодихоҳии миллӣ ва зиддиистибдодии ҳамватанони худ иштирок намудааст.#Sentence*]

Абулқосим Аҳмадзода Лоҳутӣ (маъруф ба Абулқосим Лоҳутӣ, форсӣ: ابوالقاسم لاهوتی‎; 12 октябр 1887, Кирмоншоҳ, Эрон — 16 марти 1957, Маскав) — шоири инқилобии эронӣ аст, ки пас аз муҳоҷират ба Иттиҳоди Шӯравӣ яке аз шоирон ва фаъолони сиёсии Тоҷикистон шуд. Зиндагинома Устод Абулқосим Аҳмадзода Лоҳутӣ 4 декабри соли 1887 дар шаҳри Кирмоншоҳи Эрон зода шудааст. Ӯ дар ғарби Эрон дар хонаводаи мӯзадӯз ба дунё омадааст. Яке аз сармоядони назми форсу тоҷик, аз оилаи косиб. Саводи ибтидоиро дар мактаби муллои деҳаи Барзадимоғ ва баъдтар дар назди падараш баровард, вале давом додани таҳсил ба вай муясар нашуд. Сахтии рӯзгор ва вазнинии маишати аҳли оила Лоҳутиро маҷбур кард аз хурдсолӣ меҳнат кунад. Чанде дар дӯконҳои дӯзандагӣ кор карда ба ҳаёти пурмашаққату меҳнати тоқатшикани аҳли ҷомеа шинос гардид. Тангии маишати хонавода водораш намудааст, ки аз овони кӯдакӣ худро дар оғӯши меҳнат бинад. Аввалҳо ба касбу кори падараш (гевакашӣ) ёрӣ дода, баъдтар дар дӯконҳои оҳангарӣ ва челонгарӣ шогирдӣ кардааст. Дар ҳамон айём тавассути қиссахонҳое, ки дар растаю бозорҳо «Шоҳнома»-хонӣ мекарданд, бо намунаҳои осори безаволи Фирдавсӣ шиносо гардида, таъсири каломи мавзун ва суханҳои латифу ҳакимонаро эҳсос кардааст. Падараш, ки табъи баланди шоирӣ дошта, бо тахаллуси «Илҳомӣ» шуҳрат ёфтааст, гоҳо шеърҳои сӯфиёнаи худу гоҳи дигар ғазалҳои Саъдию Ҳофизро барояш мехондааст. Ба ин васила майлу рағбати шеъру шоирӣ беш аз пеш дар қалби кӯчаки ӯ маскан меёфтааст. Баъдтар созмони маҳаллии ҷамъиятии «Одамийят», ки барои бештар ба сафи худ ҷалб кардани ҷавонони қобилу умедбахш ҷаҳд мекардааст, аз истеъдоди ин ҷавони ҳафдаҳсола пай бурда, бо харҷи худ ӯро барои таҳсил ба Теҳрон фиристодааст. Вале мактабхонӣ дер давом накарда, ҷунбишу ошӯбҳое, ки бо таъсири инқилоби якуми рус ба вуқӯъ пайвастанд, ӯро ҷониби худ кашидаанд ва чун сарбози инқилоб силоҳ ба даст гирифта, дар муборизаҳои озодихоҳии миллӣ ва зиддиистибдодии ҳамватанони худ иштирок намудааст.

[@Ман ин ҳолро дида, дар дили худ «деҳқонони боғдори ин ҷо дар айёми тобистон хуб фоида мекардаанд» гуфтам.#Sentence*] [@Аммо сонӣ фаҳмидам, ки сояи ин пул ҳам ба деҳқононе, ки бевосита дар бог кор мекунанд, намерасидааст.#Sentence*] [@Ман дар як боғ аз деҳқоне, ки ӯро соҳиби боғ гумон карда будам, аз сояи бог чӣ қадар даромад доштанашро пурсидам.#Sentence*] [@Ӯ аввал хандиду баъд гуфт:#Sentence*] [@— Аз сояи боғ фоидаи ман ҳамин, ки дар вақти дамгирӣ ҳамин ҷо омада менишинам.#Sentence*] [@— Магар ин боғ аз они худатон нест? — боз пурсидам.#Sentence*] [@— Пештар аз они худам буд, — гуфт ӯ оҳ кашида, — баъд аз он ба дасти як бойи шаҳрӣ гузашт, ман хизматгор шуда мондам.#Sentence*] [@— Бой ба шумо чӣ гуна нигоҳубин мекунад?#Sentence*] [@— Ба тарзе ки намурда аз хок берун гаштем.#Sentence*] [@Мо чор нафар дар боғу киштзори бой кор мекунем, — гуфт ӯ, — аз бозе ки ба ин ҷо меҳмонон (соянишинон) омаданд, масолеҳеро ҳам, ки бой барои таоми гарми мо ҳафта ба ҳафта медод, надода истодааст; «меҳмонон оши зиёдатии худро медиҳанд, ҳамон бас аст» мегӯяд.#Sentence*] * * * [@Мо думоҳа шиддати гарморо дар Деших гузаронда, дар охирҳои август ба шаҳр кӯчидем.#Sentence*] [@Ҳарчанд ҳавои боғу саҳро ба бемор фоидаи намоёне нарасонда бошад ҳам, ба ман манфиати калон расонид: ман, ки таъсири бади вабои порсоларо ҳанӯз дар худ ҳис мекардам, дар он ду моҳ солим ва пурқувват шуда, ба шаҳр баргаштам.#Sentence*] [@Дар тирамоҳи он сол он бемор мурд.#Sentence*] [@Баъд аз дафни ӯ бародараш Зуҳур-махдум хонадор шуда, аз мадраса ба ҳавлӣ кӯчид, ки кӯчкашонии ӯро ҳам ман кардам.#Sentence*] [@Дар вақти кӯчкашонӣ Зуҳур- махдум:#Sentence*] [@— Аз ҷомаҳо ё аз китобҳои додарам ягонтаашро барои ёдгорӣ хоста гир! -гуфт.#Sentence*] [@Ман як «Девони Соиб»-ро, ки ҳар вақт вайро мутолаа мекардам, хостам.#Sentence*] [@— Чаро ягон чизи қиматбаҳотарро нагирифтӣ?#Sentence*] [@Агар ин китобро ба бозор фурӯшӣ, панҷ танга намегиранд, — гуфт ӯ тааҷҷубкунон.#Sentence*] [@— Ман ин китобро барои фурӯхтан нагирифтаам, — гуфтам ман, — худи ин барои ман аз ҳар чиз пурбаҳотар аст.#Sentence*] [@— Хуб, майлат.#Sentence*] [@Дар дасти мо бекор истода буд.#Sentence*] [@Шояд ту хонӣ, китоб «ба тасбеҳ медарояд», хуб мешавад, — гуфт ӯ.#Sentence*] ([@Ин «Девони Соиб» ҳанӯз дар дасти ман аст.#Sentence*])

Ман ин ҳолро дида, дар дили худ «деҳқонони боғдори ин ҷо дар айёми тобистон хуб фоида мекардаанд» гуфтам. Аммо сонӣ фаҳмидам, ки сояи ин пул ҳам ба деҳқононе, ки бевосита дар бог кор мекунанд, намерасидааст. Ман дар як боғ аз деҳқоне, ки ӯро соҳиби боғ гумон карда будам, аз сояи бог чӣ қадар даромад доштанашро пурсидам. Ӯ аввал хандиду баъд гуфт: — Аз сояи боғ фоидаи ман ҳамин, ки дар вақти дамгирӣ ҳамин ҷо омада менишинам. — Магар ин боғ аз они худатон нест? — боз пурсидам. — Пештар аз они худам буд, — гуфт ӯ оҳ кашида, — баъд аз он ба дасти як бойи шаҳрӣ гузашт, ман хизматгор шуда мондам. — Бой ба шумо чӣ гуна нигоҳубин мекунад? — Ба тарзе ки намурда аз хок берун гаштем. Мо чор нафар дар боғу киштзори бой кор мекунем, — гуфт ӯ, — аз бозе ки ба ин ҷо меҳмонон (соянишинон) омаданд, масолеҳеро ҳам, ки бой барои таоми гарми мо ҳафта ба ҳафта медод, надода истодааст; «меҳмонон оши зиёдатии худро медиҳанд, ҳамон бас аст» мегӯяд. * * * Мо думоҳа шиддати гарморо дар Деших гузаронда, дар охирҳои август ба шаҳр кӯчидем. Ҳарчанд ҳавои боғу саҳро ба бемор фоидаи намоёне нарасонда бошад ҳам, ба ман манфиати калон расонид: ман, ки таъсири бади вабои порсоларо ҳанӯз дар худ ҳис мекардам, дар он ду моҳ солим ва пурқувват шуда, ба шаҳр баргаштам. Дар тирамоҳи он сол он бемор мурд. Баъд аз дафни ӯ бародараш Зуҳур-махдум хонадор шуда, аз мадраса ба ҳавлӣ кӯчид, ки кӯчкашонии ӯро ҳам ман кардам. Дар вақти кӯчкашонӣ Зуҳур- махдум: — Аз ҷомаҳо ё аз китобҳои додарам ягонтаашро барои ёдгорӣ хоста гир! -гуфт. Ман як «Девони Соиб»-ро, ки ҳар вақт вайро мутолаа мекардам, хостам. — Чаро ягон чизи қиматбаҳотарро нагирифтӣ? Агар ин китобро ба бозор фурӯшӣ, панҷ танга намегиранд, — гуфт ӯ тааҷҷубкунон. — Ман ин китобро барои фурӯхтан нагирифтаам, — гуфтам ман, — худи ин барои ман аз ҳар чиз пурбаҳотар аст. — Хуб, майлат. Дар дасти мо бекор истода буд. Шояд ту хонӣ, китоб «ба тасбеҳ медарояд», хуб мешавад, — гуфт ӯ. (Ин «Девони Соиб» ҳанӯз дар дасти ман аст.)

[@4 Ҳар паёмбареро фақат ба забони мардумаш фиристодем, то битавонад паёми Худоро барояшон баён кунад.#Sentence*] [@Пас Худо ҳар киро бихоҳад, гумроҳ мекунад ва ҳар киро бихоҳад, ҳидоят мекунад ва Ӯст пирӯзманду ҳаким!#Sentence*] [@5 Мӯсоро бо оёти худ фиристодем, ки қавми худро аз торикӣ ба рӯшанӣ берун ор ва рӯзҳои Худоро ба ёдашон биёвар.#Sentence*] [@Ва дар ин барои ҳар сабркунандаи шукргузор ибратҳоест!#Sentence*] [@6 Ва Мӯсо ба қавми худ гуфт:#Sentence*] «[@Неъматеро, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, ба ёд оваред, он гоҳ ки шуморо аз фиръавниён бираҳонид.#Sentence*] [@Ба сахтӣ озоратон мекарданд ва писаронатонро мекуштанд ва занонатонро зинда мегузоштанд ва дар ин аз ҷониби Парвардигоратон барои шумо озмоише бузург буд#Sentence*]». [@7 Ва Парвардигоратон эълом кард, ки агар Маро шукр гӯед, бар неъмати шумо меафзоям ва агар ношукрӣ кунед, бидонед, ки азоби Ман сахт аст!#Sentence*] [@8 Ва Мӯсо гуфт:#Sentence*] «[@Агар шумо ва ҳамаи мардуми рӯи замин кофир шавед, Худо бениёз ва сазовори ситоиш аст!#Sentence*]» [@9 Оё хабари касоне, ки пеш аз шумо будаанд, чун қавми Нӯҳ ва Од ва Самуд ва низ касоне, ки баъд аз онҳо будаанд, ба шумо нарасидааст?#Sentence*] [@Ғайри Худо касеро аз онон огоҳӣ нест.#Sentence*] [@Паёмбаронашон ҳамроҳ бо далоили равшан омаданд ва онҳо даст бар даҳон бурданду гуфтанд:#Sentence*] [@Мо ба он чӣ ба он амр шудаед, имон намеоварем ва дар чизе, ки моро ба он мехонед, сахт дар шубҳа ҳастем#Sentence*]». [@10 Паёмбаронашон гуфтанд:#Sentence*] «[@Оё дар Худо — он офаринандаи осмонҳову замин — шакке ҳаст?#Sentence*] [@Шуморо даъват мекунад, то гуноҳонатонро бибахшад ва то муддате муайян шуморо зинда гузорад#Sentence*]». [@Гуфтанд: «Шумо мардумоне монанди мо ҳастед.#Sentence*] [@Мехоҳед моро аз он чӣ падаронамон мепарастиданд, боздоред.#Sentence*] [@Барои мо далеле равшан биёваред!#Sentence*]» [@11 Паёмбаронашон гуфтанд:#Sentence*] [@мо мардумоне монанди шумо ҳастем, вале Худо ба ҳар як бандагонаш, ки бихоҳад, миннат ниҳад.#Sentence*] [@Моро нашояд, ки барои шумо далеле, ҷуз ба фармони Худо, биёварем ва мӯъминон бар Худо таваккал кунанд.#Sentence*] [@12 Чаро бар Худо таваккал накунем ва ҳол он ки Ӯ роҳи моро ба мо бинамуд?#Sentence*] [@Ва мо бар озоре, ки ба мо мерасонед, сабр хоҳем кард ва таваккалкунандагон бар Худо таваккал кунанд#Sentence*]».

4 Ҳар паёмбареро фақат ба забони мардумаш фиристодем, то битавонад паёми Худоро барояшон баён кунад. Пас Худо ҳар киро бихоҳад, гумроҳ мекунад ва ҳар киро бихоҳад, ҳидоят мекунад ва Ӯст пирӯзманду ҳаким! 5 Мӯсоро бо оёти худ фиристодем, ки қавми худро аз торикӣ ба рӯшанӣ берун ор ва рӯзҳои Худоро ба ёдашон биёвар. Ва дар ин барои ҳар сабркунандаи шукргузор ибратҳоест! 6 Ва Мӯсо ба қавми худ гуфт: «Неъматеро, ки Худо бар шумо арзонӣ доштааст, ба ёд оваред, он гоҳ ки шуморо аз фиръавниён бираҳонид. Ба сахтӣ озоратон мекарданд ва писаронатонро мекуштанд ва занонатонро зинда мегузоштанд ва дар ин аз ҷониби Парвардигоратон барои шумо озмоише бузург буд». 7 Ва Парвардигоратон эълом кард, ки агар Маро шукр гӯед, бар неъмати шумо меафзоям ва агар ношукрӣ кунед, бидонед, ки азоби Ман сахт аст! 8 Ва Мӯсо гуфт: «Агар шумо ва ҳамаи мардуми рӯи замин кофир шавед, Худо бениёз ва сазовори ситоиш аст!» 9 Оё хабари касоне, ки пеш аз шумо будаанд, чун қавми Нӯҳ ва Од ва Самуд ва низ касоне, ки баъд аз онҳо будаанд, ба шумо нарасидааст? Ғайри Худо касеро аз онон огоҳӣ нест. Паёмбаронашон ҳамроҳ бо далоили равшан омаданд ва онҳо даст бар даҳон бурданду гуфтанд: Мо ба он чӣ ба он амр шудаед, имон намеоварем ва дар чизе, ки моро ба он мехонед, сахт дар шубҳа ҳастем». 10 Паёмбаронашон гуфтанд: «Оё дар Худо — он офаринандаи осмонҳову замин — шакке ҳаст? Шуморо даъват мекунад, то гуноҳонатонро бибахшад ва то муддате муайян шуморо зинда гузорад». Гуфтанд: «Шумо мардумоне монанди мо ҳастед. Мехоҳед моро аз он чӣ падаронамон мепарастиданд, боздоред. Барои мо далеле равшан биёваред!» 11 Паёмбаронашон гуфтанд: мо мардумоне монанди шумо ҳастем, вале Худо ба ҳар як бандагонаш, ки бихоҳад, миннат ниҳад. Моро нашояд, ки барои шумо далеле, ҷуз ба фармони Худо, биёварем ва мӯъминон бар Худо таваккал кунанд. 12 Чаро бар Худо таваккал накунем ва ҳол он ки Ӯ роҳи моро ба мо бинамуд? Ва мо бар озоре, ки ба мо мерасонед, сабр хоҳем кард ва таваккалкунандагон бар Худо таваккал кунанд».

[@Сар аз дафтар бармедорам.#Sentence*] [@Ҳудуди чиҳил сол аз ин навишта мегузарад ва тамоми ин муддат модар боре ҳам онро ба бегонае нишон надода буд.#Sentence*] [@То рўзе, ки марде рус вориди хонаи мо шуд ва ба пиёлаи чойе ки ба дасташ дода будам, нигоҳ кард.#Sentence*] [@Ба пиёла дуру дароз нигоҳ кард ва баъд ба ман, баъд ба модар ва баъд боз ба пиёла.#Sentence*] [@Чойи пиёла доғ буд, вақте як даст рўйи сина гузоштам ва бо дасти дигар онро ба суяш дароз кардам, оринҷи худро гузошта буд, рўйи миз ва нигоҳ мекард.#Sentence*] [@Вақте пиёларо ба лабонаш наздик бурд, дигар аз чой бухор барнамеомад.#Sentence*] [@Сард шуда буд чой.#Sentence*] [@Аммо чашмонаш бештар барқ мезад.#Sentence*] [@Пурсид, албуми хонаводагӣ доред?#Sentence*] [@Модар ба ман нигоҳ карду гуфт, “шояд дафтари хотирот бештар ба дардаш мехурад, не?“#Sentence*] [@Сари худро такон додам на ба маънои оре ва на ба маъно на.#Sentence*] [@Ёдам нест сарамро чӣ гуна такон додам.#Sentence*] [@Бештар шабеҳи ларзиш буд.#Sentence*] [@Гуфт, биоварам.#Sentence*] [@Марди рус ҳамчунон гоҳ ба ман ва гоҳ ба модар нигоҳ мекард.#Sentence*] [@Пиёлаи чой аз ёдаш рафта буд.#Sentence*] [@Нагуфт рўйи кадом тахт.#Sentence*] [@Аммо рост рафтам утоқи модар.#Sentence*] [@Рўйи тахти хоби ў буд.#Sentence*] [@Аз қабл барнома рехта буд.#Sentence*] [@Дарфтарро варақ задам, ҳама сафаҳот дар сари ҷойи худ буд.#Sentence*] [@Марди рус дафтарро аз аввал то охир варақ зад ва дубора ба ман баргадонд:#Sentence*] “[@Бихон!#Sentence*]” [@Ба модар нигоҳ кардам.#Sentence*] [@Нигоҳаш ором ва ҳатто қаноатманд буд.#Sentence*] [@Аз сафҳаи авввал шурўъ кардам ба хондан.#Sentence*] [@Модар нимрўзи тобистон канори мазраа рў ба осмон хобидааст ва дар ҳоли ба дунё овардани ман аст...#Sentence*] [@Мард дастонашро баланд кард.#Sentence*] [@Ба ў нигоҳ кардам ва бидуни ин ки чизе гуфта бошад, тарҷума кардам.#Sentence*] [@Ба модар нигоҳ кард.#Sentence*] [@Ангор мехост ҳамаи хатҳои рухсорашро бишуморад.#Sentence*] [@Чашм аз ў намеканд.#Sentence*] “[@Воқеан?#Sentence*]” [@Модар сар ҷунбонд ва ба китоб нигоҳ кард: “ҳар чӣ ин ҷост, ҳақиқати рузгори ман аст.”#Sentence*] [@Мард аз ҷой бархост ва ба чапу рост қадам зад.#Sentence*] [@Дертар баъд аз ҳафтаҳо фаҳмидам, ки он ҷо ба худ фикр мекард: “бо ин шурўъ шавад ва... ва баъд...”#Sentence*] [@Ба самти модар тоб хурду пурсид: “куҷост ин мазраа?”#Sentence*] [@Аз ҷой бархостам ва пушти сандалиро маҳкам гирифтам.#Sentence*] [@“Ман ҳам медонам!#Sentence*] [@Ҳар сол ду-се бор бо модар онҷо меравам, қадам мезанам.”#Sentence*]

Сар аз дафтар бармедорам. Ҳудуди чиҳил сол аз ин навишта мегузарад ва тамоми ин муддат модар боре ҳам онро ба бегонае нишон надода буд. То рўзе, ки марде рус вориди хонаи мо шуд ва ба пиёлаи чойе ки ба дасташ дода будам, нигоҳ кард. Ба пиёла дуру дароз нигоҳ кард ва баъд ба ман, баъд ба модар ва баъд боз ба пиёла. Чойи пиёла доғ буд, вақте як даст рўйи сина гузоштам ва бо дасти дигар онро ба суяш дароз кардам, оринҷи худро гузошта буд, рўйи миз ва нигоҳ мекард. Вақте пиёларо ба лабонаш наздик бурд, дигар аз чой бухор барнамеомад. Сард шуда буд чой. Аммо чашмонаш бештар барқ мезад. Пурсид, албуми хонаводагӣ доред? Модар ба ман нигоҳ карду гуфт, “шояд дафтари хотирот бештар ба дардаш мехурад, не?“ Сари худро такон додам на ба маънои оре ва на ба маъно на. Ёдам нест сарамро чӣ гуна такон додам. Бештар шабеҳи ларзиш буд. Гуфт, биоварам. Марди рус ҳамчунон гоҳ ба ман ва гоҳ ба модар нигоҳ мекард. Пиёлаи чой аз ёдаш рафта буд. Нагуфт рўйи кадом тахт. Аммо рост рафтам утоқи модар. Рўйи тахти хоби ў буд. Аз қабл барнома рехта буд. Дарфтарро варақ задам, ҳама сафаҳот дар сари ҷойи худ буд. Марди рус дафтарро аз аввал то охир варақ зад ва дубора ба ман баргадонд: “Бихон!” Ба модар нигоҳ кардам. Нигоҳаш ором ва ҳатто қаноатманд буд. Аз сафҳаи авввал шурўъ кардам ба хондан. Модар нимрўзи тобистон канори мазраа рў ба осмон хобидааст ва дар ҳоли ба дунё овардани ман аст... Мард дастонашро баланд кард. Ба ў нигоҳ кардам ва бидуни ин ки чизе гуфта бошад, тарҷума кардам. Ба модар нигоҳ кард. Ангор мехост ҳамаи хатҳои рухсорашро бишуморад. Чашм аз ў намеканд. “Воқеан?” Модар сар ҷунбонд ва ба китоб нигоҳ кард: “ҳар чӣ ин ҷост, ҳақиқати рузгори ман аст.” Мард аз ҷой бархост ва ба чапу рост қадам зад. Дертар баъд аз ҳафтаҳо фаҳмидам, ки он ҷо ба худ фикр мекард: “бо ин шурўъ шавад ва... ва баъд...” Ба самти модар тоб хурду пурсид: “куҷост ин мазраа?” Аз ҷой бархостам ва пушти сандалиро маҳкам гирифтам. “Ман ҳам медонам! Ҳар сол ду-се бор бо модар онҷо меравам, қадам мезанам.”

[@Садриддин Айнӣ (15.04.1878–15.07.1954)#Sentence*] [@«Ёддоштҳо» — охирин асари калони нависанда аст, ки нотамом монда, фақат чор ҷилдаш навишта шудааст.#Sentence*] [@Қисми якуми он дар соли 1948 навишта шуда буд ва аввалин бор дар журнали «Шарқи Сурх», шумораҳои 8-9, 11-12 соли 1948 ва шумораҳои 1-4 соли 1949 чоп шудааст.#Sentence*] [@Порчаҳои қисми дуюми асар дар ҳамон журнал соли 1949 (шумораҳои 7-8) дарҷ шудаанд.#Sentence*] [@Ин ду қисм ба шакли китобҳои алоҳида дар соли 1949 ба забонҳои тоҷикӣ ва русӣ табъ гардид.#Sentence*] [@«Ёддоштҳо» аз ҷумлаи машҳуртарин асарҳои нависанда мебошад, ки қисми якум ва дуюми он ба бисёр забонҳои халқҳои СССР, инчунин дар чандин забони хориҷа тарҷима ва чоп шудааст.#Sentence*] [@Ду қисми аввал ба забони тоҷикӣ бори дуюм дар соли 1955 дар як ҷилд ва бо хати арабӣ дар соли 1958 дар ду ҷилд ба табъ расида буд.#Sentence*] [@Нашриёти Давлатии Тоҷикистон ва Нашриёти «Советский писатель» (Москва) онро чандин бор ба забони русӣ хам нашр кардаанд.#Sentence*] [@Қисми сеюми «Ёддоштҳо» аввал дар журнали «Шарқи Сурх», соли 1949, № 11-12; соли 1950, № 2-5, 7-10 чоп шуда, дар соли 1950 ба шакли китоб нашр гардид.#Sentence*] [@Қисми чорум дар журнали «Шарқи Сурх», соли 1953, № 1-2,4—5, соли 1954, № 6-9 чоп шуда, ба шакли китоби алоҳида ҳамагӣ 11 рӯз пеш аз вафоти нависанда ба чоп имзо шуда буд.#Sentence*] [@Қисми сеюм ва чоруми «Ёддоштҳо» боз дар соли 1955 дар як ҷилд табъ ёфт ва дар солҳои 1958-1959 чор китоби ин асар бо хати арабӣ ҳам баромад.#Sentence*] [@Нашри пурраи «Ёддоштҳо»-ро ба забони русӣ дар соли 1960 ба унвони «Воспоминания» нашриёти Академияи Фанҳои СССР баровард, ки онро шарқшиносони маъруфи советӣ А. Розенфелд, А. А. Семёнов, Н. А. Кисляков ва А. Н. Болдирев тайёр кардаанд.#Sentence*] [@Тарҷимаи мухтасари чор қисми «Ёддоштҳо» ба забони русӣ бори охир бо унвони «Бухара» дар ҷилди сеюми чорҷилдаи асарҳои С. Айнӣ соли 1960 дар нашриёти «Известия» ба табъ расидааст.#Sentence*] [@«Ёддоштҳо» аз ҷумлаи машҳуртарин асарҳои нависанда мебошад, ки ба бисёр забонҳои СССР, инчунин дар чандин забони хориҷа чоп шудааст.#Sentence*] [@Дар вақти ба чоп тайёр кардани матни асар қайдҳои дар нашри якум кардаи муаллиф низ ба назар гирифта шуданд.#Sentence*]

Садриддин Айнӣ (15.04.1878–15.07.1954) «Ёддоштҳо» — охирин асари калони нависанда аст, ки нотамом монда, фақат чор ҷилдаш навишта шудааст. Қисми якуми он дар соли 1948 навишта шуда буд ва аввалин бор дар журнали «Шарқи Сурх», шумораҳои 8-9, 11-12 соли 1948 ва шумораҳои 1-4 соли 1949 чоп шудааст. Порчаҳои қисми дуюми асар дар ҳамон журнал соли 1949 (шумораҳои 7-8) дарҷ шудаанд. Ин ду қисм ба шакли китобҳои алоҳида дар соли 1949 ба забонҳои тоҷикӣ ва русӣ табъ гардид. «Ёддоштҳо» аз ҷумлаи машҳуртарин асарҳои нависанда мебошад, ки қисми якум ва дуюми он ба бисёр забонҳои халқҳои СССР, инчунин дар чандин забони хориҷа тарҷима ва чоп шудааст. Ду қисми аввал ба забони тоҷикӣ бори дуюм дар соли 1955 дар як ҷилд ва бо хати арабӣ дар соли 1958 дар ду ҷилд ба табъ расида буд. Нашриёти Давлатии Тоҷикистон ва Нашриёти «Советский писатель» (Москва) онро чандин бор ба забони русӣ хам нашр кардаанд. Қисми сеюми «Ёддоштҳо» аввал дар журнали «Шарқи Сурх», соли 1949, № 11-12; соли 1950, № 2-5, 7-10 чоп шуда, дар соли 1950 ба шакли китоб нашр гардид. Қисми чорум дар журнали «Шарқи Сурх», соли 1953, № 1-2,4—5, соли 1954, № 6-9 чоп шуда, ба шакли китоби алоҳида ҳамагӣ 11 рӯз пеш аз вафоти нависанда ба чоп имзо шуда буд. Қисми сеюм ва чоруми «Ёддоштҳо» боз дар соли 1955 дар як ҷилд табъ ёфт ва дар солҳои 1958-1959 чор китоби ин асар бо хати арабӣ ҳам баромад. Нашри пурраи «Ёддоштҳо»-ро ба забони русӣ дар соли 1960 ба унвони «Воспоминания» нашриёти Академияи Фанҳои СССР баровард, ки онро шарқшиносони маъруфи советӣ А. Розенфелд, А. А. Семёнов, Н. А. Кисляков ва А. Н. Болдирев тайёр кардаанд. Тарҷимаи мухтасари чор қисми «Ёддоштҳо» ба забони русӣ бори охир бо унвони «Бухара» дар ҷилди сеюми чорҷилдаи асарҳои С. Айнӣ соли 1960 дар нашриёти «Известия» ба табъ расидааст. «Ёддоштҳо» аз ҷумлаи машҳуртарин асарҳои нависанда мебошад, ки ба бисёр забонҳои СССР, инчунин дар чандин забони хориҷа чоп шудааст. Дар вақти ба чоп тайёр кардани матни асар қайдҳои дар нашри якум кардаи муаллиф низ ба назар гирифта шуданд.

[@16 Бигӯ: «Кист Парвардигори осмонҳову замин?»#Sentence*] [@Бигӯ: «Оллоҳ».#Sentence*] [@Бигӯ; «Оё ғайри Ӯ худоёне гирифтаед, ки қодир ба суду зиёни худ нестанд?#Sentence*] [@Бигӯ: «Оё нобинову бино баробаранд?#Sentence*] [@Ё торикиву равшанӣ яксонанд?#Sentence*] [@Ё шариконе, ки барои Худо қоил шудаанд, чизҳое офаридаанд, монанди он чӣ Худо офаридааст ва онон дар бораи офариниш ба иштибоҳ афтодаанд?»#Sentence*] [@Бигӯ: «Оллоҳ офаринандаи ҳар чизест ва Ӯ ягонаву қаҳҳор аст!»#Sentence*] [@17 Аз осмон об фиристод ва ҳар як ҷӯйе ба андозаи худ ҷорӣ шуд ва оби равон каф (к) бар сар овард.#Sentence*] [@Ва аз он чӣ бар оташ мегудозанд, то зевару матоъе созанд, низ кафке бар сар ояд.#Sentence*] [@Худо барои ҳаққу ботил чунин масал занад, Аммо кафк ба каноре афтад ва нобуд шавад ва он чӣ барои мардум судманд аст, дар замин пойдор бимонад.#Sentence*] [@Худо инчунин мисол меорад.#Sentence*] [@18 Барои онон, ки даъвати парвардигорашонро қабул карданд, мукофоти некӯест.#Sentence*] [@Ва касоне, ки даъвати Ӯро қабул накарданд, агар ҳар он чиро, ки бар рӯи замин аст ва монанди онро дошта бошанд, онро фидо диҳанд, онон ба сахтӣ бозхост хоҳанд шуд ва маконашон ҷаҳаннам аст ва бад ҷойгоҳест!#Sentence*] [@19 Оё касе, ки медонад он чӣ аз ҷониби Парвардигорат бар ту нозил шуда ҳақ аст монанди кассет, ки нобиност?#Sentence*] [@Танҳо хирадмандон панд мегиранд#Sentence*] [@20 касоне, ки ба аҳди Худо вафо мекунанд ва худ паймон намешикананд;#Sentence*] [@21 онон, ки он чиро Худо ба пайвастани он фармон дода, пайванд мекунанд ва аз Парвардигорашон метарсанд ва аз сахтии ҳисоби Худованд бимноканд;#Sentence*] [@22 онон, ки ба талаби савоби Парвардигори худ сабр пеша карданд ва намоз гузориданд ва дар ниҳону ошкор аз он чӣ ба онҳо рӯзӣ додаем, хайр карданд ва бадиро бо некӣ бармегардонанд.#Sentence*] [@Оқибати неки охират аз онҳост.#Sentence*] [@23 Биҳиштҳои ҷовидон онҳо ва ҳар ки некӯкор будааст аз падарону ҳамсарон ва фарзандонашон, бадон дохил шаванд ва фариштагон аз ҳар дар ба наздашон оянд.#Sentence*] [@24 Салом бар шумо ба хотири он ҳама сабре, ки кардаед.#Sentence*] [@Сарои охират чӣ сарое некӯст!#Sentence*] [@25 Ва онҳо, ки паймони Худоро пас аз бастанаш мешикананд ва он чиро, ки Худо ба пайвастани он фармон дода, қатъ мекунанд ва дар замин фасод мекунанд, лаънат бар онҳост ва бадиҳои он ҷаҳон насибашон.#Sentence*]

16 Бигӯ: «Кист Парвардигори осмонҳову замин?» Бигӯ: «Оллоҳ». Бигӯ; «Оё ғайри Ӯ худоёне гирифтаед, ки қодир ба суду зиёни худ нестанд? Бигӯ: «Оё нобинову бино баробаранд? Ё торикиву равшанӣ яксонанд? Ё шариконе, ки барои Худо қоил шудаанд, чизҳое офаридаанд, монанди он чӣ Худо офаридааст ва онон дар бораи офариниш ба иштибоҳ афтодаанд?» Бигӯ: «Оллоҳ офаринандаи ҳар чизест ва Ӯ ягонаву қаҳҳор аст!» 17 Аз осмон об фиристод ва ҳар як ҷӯйе ба андозаи худ ҷорӣ шуд ва оби равон каф (к) бар сар овард. Ва аз он чӣ бар оташ мегудозанд, то зевару матоъе созанд, низ кафке бар сар ояд. Худо барои ҳаққу ботил чунин масал занад, Аммо кафк ба каноре афтад ва нобуд шавад ва он чӣ барои мардум судманд аст, дар замин пойдор бимонад. Худо инчунин мисол меорад. 18 Барои онон, ки даъвати парвардигорашонро қабул карданд, мукофоти некӯест. Ва касоне, ки даъвати Ӯро қабул накарданд, агар ҳар он чиро, ки бар рӯи замин аст ва монанди онро дошта бошанд, онро фидо диҳанд, онон ба сахтӣ бозхост хоҳанд шуд ва маконашон ҷаҳаннам аст ва бад ҷойгоҳест! 19 Оё касе, ки медонад он чӣ аз ҷониби Парвардигорат бар ту нозил шуда ҳақ аст монанди кассет, ки нобиност? Танҳо хирадмандон панд мегиранд 20 касоне, ки ба аҳди Худо вафо мекунанд ва худ паймон намешикананд; 21 онон, ки он чиро Худо ба пайвастани он фармон дода, пайванд мекунанд ва аз Парвардигорашон метарсанд ва аз сахтии ҳисоби Худованд бимноканд; 22 онон, ки ба талаби савоби Парвардигори худ сабр пеша карданд ва намоз гузориданд ва дар ниҳону ошкор аз он чӣ ба онҳо рӯзӣ додаем, хайр карданд ва бадиро бо некӣ бармегардонанд. Оқибати неки охират аз онҳост. 23 Биҳиштҳои ҷовидон онҳо ва ҳар ки некӯкор будааст аз падарону ҳамсарон ва фарзандонашон, бадон дохил шаванд ва фариштагон аз ҳар дар ба наздашон оянд. 24 Салом бар шумо ба хотири он ҳама сабре, ки кардаед. Сарои охират чӣ сарое некӯст! 25 Ва онҳо, ки паймони Худоро пас аз бастанаш мешикананд ва он чиро, ки Худо ба пайвастани он фармон дода, қатъ мекунанд ва дар замин фасод мекунанд, лаънат бар онҳост ва бадиҳои он ҷаҳон насибашон.

[@Маҷмӯаи «Шеъристон», шомили баргузидае аз шеъри имрӯзи Эрон, ба интихоби як гурӯҳи маҷозии адабӣ бо ҳамин ном аст.#Sentence*] [@Ҳасани Қарибӣ – раиси Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикӣ, дар муқаддимаи ин китоб бо ишора ба таъсири фазои маҷозӣ ва имконоти шабакаҳои иҷтимоӣ, менависад:#Sentence*] «[@Аз муҳимтарин шохисҳои ин таҳаввулот ва тағйирот шикаста шудани инҳисор ва рафъи маҳдудият аз соҳаҳои (=арсаҳои) мухталиф ва табодули иттилоот бо ҳаҷми васеъ аст, ки дарвозаҳои вуруди инсон ба ҷаҳони ҳузурро гушода, ба гунае, ки саҳми ҳар кас ба қадри ҳиммати ӯст…#Sentence*] [@Дар ин фазо марзбандӣ миёни аслҳо ва бадилҳо шикаста шудааст; ба ин маънӣ, ки дар фазои маҷозӣ, ба далели вуҷуди анвои мухотаб, дигар тақсимбандии мухотаб ба хосу ом дигар таърифи қадимро надорад#Sentence*]». [@Агар сабки ҳиндӣ шеърро аз толорҳои дарбор ба сатҳи кӯчаву бозор кашонд, дар рӯзгори мо фанноварии ҳушманд он чиро пеш аз ин дастноёфтанӣ буд, дар шабакаҳои иҷтимоӣ гирдоварӣ ва дар дастраси ҳамагон қарор дода ва ба иборате, ҳама чизро кафи дасти ҳама гузоштааст.#Sentence*] [@Вай дар муаррифии маҷмӯаи ҳозир менависад:#Sentence*] «[@Бо таваҷҷуҳ ба собиқаи тӯлонии гирдоварии анвои ҷунгҳои адабӣ аз гузашта то кунун, мавориди зер вижагии хоси ин маҷмӯа аст, ки дар навъи худ таҷрибае тоза ба шумор меравад:#Sentence*] [@1. Ашъори ин маҷмӯа маҳсули салиқа ва интихоби як гурӯҳи адабӣ бо беш аз саду панҷоҳ узв аст, ки бархе аз ин аъзо шоир, бархе адиб ва бархе фаъоли адабӣ ҳастанд.#Sentence*] [@2. Осори интихобшуда дар як бозаи замонии семоҳа ба иштирок гузошта шудааст.#Sentence*] [@3. Ин дафтар бо нияти интихоби беҳтарин ғазалҳои муосир гирдоварӣ нашуда, балки шомили беҳтарин интихобҳо дар як гурӯҳи адабӣ ва дар як замони маҳдуд аст.#Sentence*] [@4. Интихоби беш аз 160 ғазал аз ин гурӯҳ ба манзалаи дастмояе хоҳад буд барои хадамоти пажӯҳишӣ.#Sentence*] [@Ин ғазалҳо намунаҳое ҳастанд барои баррасии ҷойгоҳи ин қолиби адабӣ ва мизони иқболи он дар давраи муосир#Sentence*]». [@«Шеъристон» ба пешниҳоди Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикӣ ва ба кӯшиши Шодимуҳаммади Суфизода – доктори илмҳои филологӣ, зери назари Ҳасани Қарибӣ ба хатти форсӣ ва кириллӣ дар 328 сафҳа таҳия ва дар Тоҷикистон мунташир шудааст.#Sentence*]

Маҷмӯаи «Шеъристон», шомили баргузидае аз шеъри имрӯзи Эрон, ба интихоби як гурӯҳи маҷозии адабӣ бо ҳамин ном аст. Ҳасани Қарибӣ – раиси Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикӣ, дар муқаддимаи ин китоб бо ишора ба таъсири фазои маҷозӣ ва имконоти шабакаҳои иҷтимоӣ, менависад: «Аз муҳимтарин шохисҳои ин таҳаввулот ва тағйирот шикаста шудани инҳисор ва рафъи маҳдудият аз соҳаҳои (=арсаҳои) мухталиф ва табодули иттилоот бо ҳаҷми васеъ аст, ки дарвозаҳои вуруди инсон ба ҷаҳони ҳузурро гушода, ба гунае, ки саҳми ҳар кас ба қадри ҳиммати ӯст… Дар ин фазо марзбандӣ миёни аслҳо ва бадилҳо шикаста шудааст; ба ин маънӣ, ки дар фазои маҷозӣ, ба далели вуҷуди анвои мухотаб, дигар тақсимбандии мухотаб ба хосу ом дигар таърифи қадимро надорад». Агар сабки ҳиндӣ шеърро аз толорҳои дарбор ба сатҳи кӯчаву бозор кашонд, дар рӯзгори мо фанноварии ҳушманд он чиро пеш аз ин дастноёфтанӣ буд, дар шабакаҳои иҷтимоӣ гирдоварӣ ва дар дастраси ҳамагон қарор дода ва ба иборате, ҳама чизро кафи дасти ҳама гузоштааст. Вай дар муаррифии маҷмӯаи ҳозир менависад: «Бо таваҷҷуҳ ба собиқаи тӯлонии гирдоварии анвои ҷунгҳои адабӣ аз гузашта то кунун, мавориди зер вижагии хоси ин маҷмӯа аст, ки дар навъи худ таҷрибае тоза ба шумор меравад: 1. Ашъори ин маҷмӯа маҳсули салиқа ва интихоби як гурӯҳи адабӣ бо беш аз саду панҷоҳ узв аст, ки бархе аз ин аъзо шоир, бархе адиб ва бархе фаъоли адабӣ ҳастанд. 2. Осори интихобшуда дар як бозаи замонии семоҳа ба иштирок гузошта шудааст. 3. Ин дафтар бо нияти интихоби беҳтарин ғазалҳои муосир гирдоварӣ нашуда, балки шомили беҳтарин интихобҳо дар як гурӯҳи адабӣ ва дар як замони маҳдуд аст. 4. Интихоби беш аз 160 ғазал аз ин гурӯҳ ба манзалаи дастмояе хоҳад буд барои хадамоти пажӯҳишӣ. Ин ғазалҳо намунаҳое ҳастанд барои баррасии ҷойгоҳи ин қолиби адабӣ ва мизони иқболи он дар давраи муосир». «Шеъристон» ба пешниҳоди Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикӣ ва ба кӯшиши Шодимуҳаммади Суфизода – доктори илмҳои филологӣ, зери назари Ҳасани Қарибӣ ба хатти форсӣ ва кириллӣ дар 328 сафҳа таҳия ва дар Тоҷикистон мунташир шудааст.

[@“Маснавии маънавӣ” – яке аз машҳуртарин асарҳои Мавлоно Ҷалолиддини Балхӣ буда, он пур аз ҳикоёту достонҳои пандомез мебошад.#Sentence*] [@Бисёре аз ҳикояҳо ва достонҳои ин шоҳасари Мавлоно дорои мазмун ва арзиши баланди ҳаётӣ буда, инсонро дар рӯҳияи одобу ахлоқи нек, сифатҳои неки инсонӣ тарбия мекунанд ва дар вай рағбат ба омӯзиши илму ҳунарҳои муфидро афзун мегардонанд.#Sentence*] [@Ба ҳамин хотир, ба ин асари безавол шарҳхои зиёде навишта шуда, мазмуну матолиби ҳикоёту достонҳои он ба таври оммафаҳм шарҳу таввзеҳ дода шудаанд.#Sentence*] [@Дар зер намунае аз ин гуна шарҳҳоро дар мисоли шарҳи ҳикояти “Киштибон ва наҳвӣ” зикр мекунем.#Sentence*] [@Киштибон ва наҳвӣ#Sentence*] [@Он яке наҳвӣ бо киштӣ дар нишаст,#Sentence*] [@Рӯ ба киштибон ниҳод он худпараст.#Sentence*] [@Гуфт:-Ҳеҷ аз наҳв хондӣ? Гуфт:-Ло,#Sentence*] [@Гуфт:-Ними умри ту шуд дар фано.#Sentence*] [@Дилшикаста гашт он маллоҳ зи тоб,#Sentence*] [@Лек он дам кард хомуш аз ҷавоб.#Sentence*] [@Наҳвӣ касеро гӯянд, ки дастури забони арабиро нек медонад ва бар қавоиди ин забон мусаллит (фарогирифта, мусаллаҳ) аст.#Sentence*] [@Қавоиди адабиёти араб дар миёни мусулмонон бисёр муҳим шумурда мешавад ва ҳамвора доноёни ин илм бар худ меболидаанд.#Sentence*] [@Наҳвии достони мо низ ба дониши худ сахт мағрур буд ва аз ин рӯ, илми худро ба рухи киштибон кашид ва ӯро маломат намуд, ки чаро аз илми наҳв чизе намедонад ва чун ин донишро надорад, ними умраш бар фаност.#Sentence*] [@Ин бигзашт, то он ки киштӣ дар доми гирдобе гирифтор омад ва дар маърази ғарқ шудан қарор гирифт:#Sentence*] [@Бод киштиро ба гирдобе фиканд,#Sentence*] [@Гуфт киштибон бад-он наҳвӣ баланд:#Sentence*] [@-Ҳеҷ донӣ ошно кардан? Бигӯ.#Sentence*] [@Гуфт: -Не, эй хушҷавоби некрӯ!#Sentence*] [@Гуфт: -Кулли умрат, эй наҳвӣ, фаност,#Sentence*] [@З-он ки киштӣ ғарқи ин гирдобҳост.#Sentence*] [@Нохудо ба наҳвӣ гуфт:- Оё шино кардан медонед? #Sentence*] [@Гуфт:- Намедонам.#Sentence*] [@Нохудо гуфт: -Агар ман ба хотири надонистани наҳв ними умрам бар фаност, ин ки ту ба хотири надонистани шино тамоми умрат барбод рафтааст, чун киштӣ дар ҳоли ғарқ шудан аст.#Sentence*] [@Эй, ки халқонро ту хар мехондӣ!#Sentence*] [@Ин замон чун хар бар ин ях мондаӣ.#Sentence*] [@Гар ту аллома (й) замонӣ дар ҷаҳон,#Sentence*] [@Нак фанои ин ҷаҳон бин в-ин замон.#Sentence*] [@Пас ҳаргиз ҳунари худ ба рухи дигарон макаш ва ҳунари дигаронро беҳунарӣ мадон, ки ҳар донише ба ҷои худ некӯ ва дар вақти худ судманд аст.#Sentence*]

“Маснавии маънавӣ” – яке аз машҳуртарин асарҳои Мавлоно Ҷалолиддини Балхӣ буда, он пур аз ҳикоёту достонҳои пандомез мебошад. Бисёре аз ҳикояҳо ва достонҳои ин шоҳасари Мавлоно дорои мазмун ва арзиши баланди ҳаётӣ буда, инсонро дар рӯҳияи одобу ахлоқи нек, сифатҳои неки инсонӣ тарбия мекунанд ва дар вай рағбат ба омӯзиши илму ҳунарҳои муфидро афзун мегардонанд. Ба ҳамин хотир, ба ин асари безавол шарҳхои зиёде навишта шуда, мазмуну матолиби ҳикоёту достонҳои он ба таври оммафаҳм шарҳу таввзеҳ дода шудаанд. Дар зер намунае аз ин гуна шарҳҳоро дар мисоли шарҳи ҳикояти “Киштибон ва наҳвӣ” зикр мекунем. Киштибон ва наҳвӣ Он яке наҳвӣ бо киштӣ дар нишаст, Рӯ ба киштибон ниҳод он худпараст. Гуфт:-Ҳеҷ аз наҳв хондӣ? Гуфт:-Ло, Гуфт:-Ними умри ту шуд дар фано. Дилшикаста гашт он маллоҳ зи тоб, Лек он дам кард хомуш аз ҷавоб. Наҳвӣ касеро гӯянд, ки дастури забони арабиро нек медонад ва бар қавоиди ин забон мусаллит (фарогирифта, мусаллаҳ) аст. Қавоиди адабиёти араб дар миёни мусулмонон бисёр муҳим шумурда мешавад ва ҳамвора доноёни ин илм бар худ меболидаанд. Наҳвии достони мо низ ба дониши худ сахт мағрур буд ва аз ин рӯ, илми худро ба рухи киштибон кашид ва ӯро маломат намуд, ки чаро аз илми наҳв чизе намедонад ва чун ин донишро надорад, ними умраш бар фаност. Ин бигзашт, то он ки киштӣ дар доми гирдобе гирифтор омад ва дар маърази ғарқ шудан қарор гирифт: Бод киштиро ба гирдобе фиканд, Гуфт киштибон бад-он наҳвӣ баланд: -Ҳеҷ донӣ ошно кардан? Бигӯ. Гуфт: -Не, эй хушҷавоби некрӯ! Гуфт: -Кулли умрат, эй наҳвӣ, фаност, З-он ки киштӣ ғарқи ин гирдобҳост. Нохудо ба наҳвӣ гуфт:- Оё шино кардан медонед? Гуфт:- Намедонам. Нохудо гуфт: -Агар ман ба хотири надонистани наҳв ними умрам бар фаност, ин ки ту ба хотири надонистани шино тамоми умрат барбод рафтааст, чун киштӣ дар ҳоли ғарқ шудан аст. Эй, ки халқонро ту хар мехондӣ! Ин замон чун хар бар ин ях мондаӣ. Гар ту аллома (й) замонӣ дар ҷаҳон, Нак фанои ин ҷаҳон бин в-ин замон. Пас ҳаргиз ҳунари худ ба рухи дигарон макаш ва ҳунари дигаронро беҳунарӣ мадон, ки ҳар донише ба ҷои худ некӯ ва дар вақти худ судманд аст.

[@26 Худо ҳар киро хоҳад, рӯзии бисёр диҳад ё рӯзии андак.#Sentence*] [@Ва мардум ба зиндагии дунё хушнуданд, ҳол он ки зиндагии дунё дар баробари зиндагии охират ҷуз андак матоъе нест.#Sentence*] [@27 Кофирон мегӯянд:#Sentence*] «[@Чаро аз ҷониби Парвардигораш мӯъҷизае бар ӯ нозил намешавад?#Sentence*]» [@Бигӯ: «Худо ҳар киро бихоҳад, гумроҳ мекунад.#Sentence*] [@Ва ҳар киро ба даргоҳи Ӯ рӯй кунад, ҳидоят мекунад#Sentence*]». [@28 Онҳое, ки имон овардаанд ва дилҳояшон ба ёди Худо оромиш меёбад, огоҳ бошед, ки дилҳо ба ёди Худо оромиш меёбад!#Sentence*] [@29 Зиндагии хуш ва бозгаштангоҳи некӯ аз они касонест, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд.#Sentence*] [@30 Ҳамчунин туро ба миёни уммате, ки пеш аз онхо умматҳои дигар будаанд, ба пайғамбарӣ фиристодаем, то он чиро, ки бар ту ваҳй кардаем, барояшон тиловат кунӣ ва онҳо ба Раҳмон кофир мешаванд.#Sentence*] [@Бигӯ: «Ӯ Парвардигори ман аст.#Sentence*] [@Худое ҷуз Ӯ нест.#Sentence*] [@Бар Ӯ таваккал кардаам ва тавбаи ман ба даргоҳи Ӯст!#Sentence*]» [@31 Агар Қуръоне тавонист буд, ки куҳҳо ба он ба ҷунбиш оянд ё замин пора-пора шавад, ё мурдагонро ба сухан орад, ҷуз ин Қуръон намебуд, ки ҳамаи корҳо аз они Худост.#Sentence*] [@Оё мӯъминон ҳанӯз надонистаанд, ки агар Худо мехост, ҳамаи мардумро ҳидоят мекард?#Sentence*] [@Ва кофиронро пайваста ба сабаби амалҳояшон ҳодисае расад ё он ҳодиса дар наздикии хонаҳояшон фурӯд ояд, то он гоҳ, ки ваъдаи Худо ояд,#Sentence*] [@зеро Худо хилофи ваъда намекунад!#Sentence*] [@32 Паёмбароне ҳам, ки пеш аз ту буданд, ба масхара гирифта шуданд.#Sentence*] [@Ман ба кофирон мӯҳлат додам, он гоҳ ҳамаро фурӯ гирифтам ва он уқубати ман чӣ сахт буд!#Sentence*] [@33 Оё он ки бар ҳамаи мардум ва амалҳояшон нозир аст, монанди бутон аст?#Sentence*] [@Барои Худо шариконе қоил шуданд.#Sentence*] [@Бигӯ: «Онҳоро ном бибаред.#Sentence*] [@Шояд мехоҳед Ӯро аз чизе дар рӯи замин огоҳ кунед, ки намедонад, ё суханони беҳуда мегӯянд?»#Sentence*] [@Дар назари кофирон макрашон ороста омад ва аз роҳи рост бероҳ шуданд.#Sentence*] [@Ва ҳар киро Худо гумроҳ кунад, ҳеҷ роҳнамое надорад!#Sentence*] [@34 Дар ин зиндагии дунё ба азобе гирифтор оянд ва азоби охират сахттар аст ва онҳоро ҳеҷ нигаҳдорандае аз азоби Худо нест!#Sentence*] [@35 Сифати биҳиште, ки ба парҳезгорон ваъда шуда: об аз зери дарахтонаш равон аст ва меваҳову сояаш ҳамешагист.#Sentence*] [@Ин саранҷоми касонест, ки парҳезгоранд ва саранҷоми кофирон оташ аст.#Sentence*]

26 Худо ҳар киро хоҳад, рӯзии бисёр диҳад ё рӯзии андак. Ва мардум ба зиндагии дунё хушнуданд, ҳол он ки зиндагии дунё дар баробари зиндагии охират ҷуз андак матоъе нест. 27 Кофирон мегӯянд: «Чаро аз ҷониби Парвардигораш мӯъҷизае бар ӯ нозил намешавад?» Бигӯ: «Худо ҳар киро бихоҳад, гумроҳ мекунад. Ва ҳар киро ба даргоҳи Ӯ рӯй кунад, ҳидоят мекунад». 28 Онҳое, ки имон овардаанд ва дилҳояшон ба ёди Худо оромиш меёбад, огоҳ бошед, ки дилҳо ба ёди Худо оромиш меёбад! 29 Зиндагии хуш ва бозгаштангоҳи некӯ аз они касонест, ки имон овардаанд ва корҳои шоиста кардаанд. 30 Ҳамчунин туро ба миёни уммате, ки пеш аз онхо умматҳои дигар будаанд, ба пайғамбарӣ фиристодаем, то он чиро, ки бар ту ваҳй кардаем, барояшон тиловат кунӣ ва онҳо ба Раҳмон кофир мешаванд. Бигӯ: «Ӯ Парвардигори ман аст. Худое ҷуз Ӯ нест. Бар Ӯ таваккал кардаам ва тавбаи ман ба даргоҳи Ӯст!» 31 Агар Қуръоне тавонист буд, ки куҳҳо ба он ба ҷунбиш оянд ё замин пора-пора шавад, ё мурдагонро ба сухан орад, ҷуз ин Қуръон намебуд, ки ҳамаи корҳо аз они Худост. Оё мӯъминон ҳанӯз надонистаанд, ки агар Худо мехост, ҳамаи мардумро ҳидоят мекард? Ва кофиронро пайваста ба сабаби амалҳояшон ҳодисае расад ё он ҳодиса дар наздикии хонаҳояшон фурӯд ояд, то он гоҳ, ки ваъдаи Худо ояд, зеро Худо хилофи ваъда намекунад! 32 Паёмбароне ҳам, ки пеш аз ту буданд, ба масхара гирифта шуданд. Ман ба кофирон мӯҳлат додам, он гоҳ ҳамаро фурӯ гирифтам ва он уқубати ман чӣ сахт буд! 33 Оё он ки бар ҳамаи мардум ва амалҳояшон нозир аст, монанди бутон аст? Барои Худо шариконе қоил шуданд. Бигӯ: «Онҳоро ном бибаред. Шояд мехоҳед Ӯро аз чизе дар рӯи замин огоҳ кунед, ки намедонад, ё суханони беҳуда мегӯянд?» Дар назари кофирон макрашон ороста омад ва аз роҳи рост бероҳ шуданд. Ва ҳар киро Худо гумроҳ кунад, ҳеҷ роҳнамое надорад! 34 Дар ин зиндагии дунё ба азобе гирифтор оянд ва азоби охират сахттар аст ва онҳоро ҳеҷ нигаҳдорандае аз азоби Худо нест! 35 Сифати биҳиште, ки ба парҳезгорон ваъда шуда: об аз зери дарахтонаш равон аст ва меваҳову сояаш ҳамешагист. Ин саранҷоми касонест, ки парҳезгоранд ва саранҷоми кофирон оташ аст.

[@Амри пурсиш#Sentence*] [@Аз он рӯзе, ки одам чашм во кард,#Sentence*] [@Барои дарки олам, ҷон ато кард.#Sentence*] [@Забонро, то бидонад, саъй омӯхт,#Sentence*] [@Такаллум чанд бо ин раъй омӯхт.#Sentence*] [@Имо мекарду бар ёрон ишорат,#Sentence*] [@Суханро васф дод аз ин башорат.#Sentence*] [@Ба аҷсоми табиат номи шартӣ ,#Sentence*] [@Ба даври машварат инъоми шартӣ .#Sentence*] [@Ба ҳар лаҳне забони халқи олам,#Sentence*] [@Сари пурсиш ба фаҳм овард одам.#Sentence*] [@Такаллум аз савол омад, ки ин чанд,#Sentence*] [@"Кӣ ?"-ю "Чӣ ?" бештар овард дар банд.#Sentence*] [@Ба чиз гар рафт исми шахс, "Аз кист?",#Sentence*] [@В-агар дар моли кайҳон аст: «Аз чист?".#Sentence*] [@Муайян то замон созад, занад: -"Кай?"#Sentence*] [@Нидо созад агар, мегӯяд ин: -«ҳай!»#Sentence*] [@Чу дар самт "Аз куҷо?" ё «То куҷо?" гуфт.#Sentence*] [@«Якӣ »-ро ёфт вақти машварат «ҷуфт»#Sentence*] [@"Чӣ андоза?" ишоратдори мол аст.#Sentence*] [@"Чӣ тавр?" аз пурсише бар тарзи ҳол аст,#Sentence*] [@"Кадом?"-е гар, ишорат сӯи шахс аст.#Sentence*] [@"Барои чӣ ?" суоли кори баҳс аст,#Sentence*] [@Зи фаҳмиш тобиши олӣ диҳад ҳарф.#Sentence*] [@Зи ҳарф ояд суханро маънии жарф.#Sentence*] [@Басе ҳарфе, ки пурсишро ҳисоб аст,#Sentence*] [@Агар санҷида гирӣ , бар нисоб аст.#Sentence*] [@Суоле ҳаст гар, хуш оқилона,#Sentence*] [@Ки гардад панди ҳар давру замона.#Sentence*] [@Канор аз пурсиш ар бар санҷиш орад,#Sentence*] [@Чи бад гар пурсише бар ранҷиш орад.#Sentence*] [@Чу кӯдак баҳри фаҳмиш во кунад лаб,#Sentence*] [@Чаро пурсад, ки ин рӯз асту ин шаб?#Sentence*] [@Чу олам дод дарси содиқона,#Sentence*] [@Шавад одам фаро аз ин фасона.#Sentence*] [@Нахуст аз шири модар пос бояд,#Sentence*] [@Сухан чун ҷавҳар аз алмос ояд.#Sentence*] [@Агар кӯшанд дар боби камолот.#Sentence*] [@Зи илм афрӯхтан бояд ба ҳолот.#Sentence*] [@Зи қаъри об то авҷи зуҳал рафт,#Sentence*] [@Ки одам мушкилеро баҳри ҳал рафт.#Sentence*] [@Вале аз сеҳри олам дур будӣ ,#Sentence*] [@Суолаш дар «Чаро?» манзур будӣ .#Sentence*] [@Ҷавобе не ба миқдори суолаш,#Sentence*] [@Куҷо гардад ҷаҳоне маҳви фолаш?#Sentence*] [@Ба нодонии худ, бо ҳоли музтар.#Sentence*] [@Ба пеши ҳақ ниҳад бар саҷдааш сар.#Sentence*] [@Дигар кашшофи асрори зариф аст.#Sentence*] [@Аҷаб дорад, каломи ин шариф аст.#Sentence*] [@Суоле боз меояд дучораш,#Sentence*] [@Шабу рӯз аст дар ҳайратнизораш.#Sentence*] [@Чу дар маҳшар ҷавобе боядаш гуфт.#Sentence*] [@Зи ҳарфи вопасинаш тавбаҳо суфт.#Sentence*] [@Чу гардунро чунин лайлу наҳор аст.#Sentence*] [@Ба фаҳмиш одамиро эътибор аст.#Sentence*] [@Агар дар лафзи мардон устувор аст,#Sentence*] [@Сазовор аст, то соҳибвақор аст.#Sentence*] [@Кунун дарёб, ин соҳибназар кист?#Sentence*] [@Сарафрозандае, ин мӯътабар кист?#Sentence*] [@Ҳама бар даргаҳат, ё Раб, баробар,#Sentence*] [@Ҷавоби халқро бошӣ ту довар.#Sentence*] [@Худовандо, ба номат тавба гӯям!#Sentence*] [@Суол аз кист?#Sentence*] [@Аз ман, ин, ки ӯям!#Sentence*] [@Бубахшо, гар суоле, беҷавобам,#Sentence*] [@Ту афзун мекунӣ бори савобам!#Sentence*] [@Зи гуфторе, ки дорад Шамси динат!#Sentence*] [@Суоле нест, ё Раб, офаринат!#Sentence*]

Амри пурсиш Аз он рӯзе, ки одам чашм во кард, Барои дарки олам, ҷон ато кард. Забонро, то бидонад, саъй омӯхт, Такаллум чанд бо ин раъй омӯхт. Имо мекарду бар ёрон ишорат, Суханро васф дод аз ин башорат. Ба аҷсоми табиат номи шартӣ , Ба даври машварат инъоми шартӣ . Ба ҳар лаҳне забони халқи олам, Сари пурсиш ба фаҳм овард одам. Такаллум аз савол омад, ки ин чанд, "Кӣ ?"-ю "Чӣ ?" бештар овард дар банд. Ба чиз гар рафт исми шахс, "Аз кист?", В-агар дар моли кайҳон аст: «Аз чист?". Муайян то замон созад, занад: -"Кай?" Нидо созад агар, мегӯяд ин: -«ҳай!» Чу дар самт "Аз куҷо?" ё «То куҷо?" гуфт. «Якӣ »-ро ёфт вақти машварат «ҷуфт» "Чӣ андоза?" ишоратдори мол аст. "Чӣ тавр?" аз пурсише бар тарзи ҳол аст, "Кадом?"-е гар, ишорат сӯи шахс аст. "Барои чӣ ?" суоли кори баҳс аст, Зи фаҳмиш тобиши олӣ диҳад ҳарф. Зи ҳарф ояд суханро маънии жарф. Басе ҳарфе, ки пурсишро ҳисоб аст, Агар санҷида гирӣ , бар нисоб аст. Суоле ҳаст гар, хуш оқилона, Ки гардад панди ҳар давру замона. Канор аз пурсиш ар бар санҷиш орад, Чи бад гар пурсише бар ранҷиш орад. Чу кӯдак баҳри фаҳмиш во кунад лаб, Чаро пурсад, ки ин рӯз асту ин шаб? Чу олам дод дарси содиқона, Шавад одам фаро аз ин фасона. Нахуст аз шири модар пос бояд, Сухан чун ҷавҳар аз алмос ояд. Агар кӯшанд дар боби камолот. Зи илм афрӯхтан бояд ба ҳолот. Зи қаъри об то авҷи зуҳал рафт, Ки одам мушкилеро баҳри ҳал рафт. Вале аз сеҳри олам дур будӣ , Суолаш дар «Чаро?» манзур будӣ . Ҷавобе не ба миқдори суолаш, Куҷо гардад ҷаҳоне маҳви фолаш? Ба нодонии худ, бо ҳоли музтар. Ба пеши ҳақ ниҳад бар саҷдааш сар. Дигар кашшофи асрори зариф аст. Аҷаб дорад, каломи ин шариф аст. Суоле боз меояд дучораш, Шабу рӯз аст дар ҳайратнизораш. Чу дар маҳшар ҷавобе боядаш гуфт. Зи ҳарфи вопасинаш тавбаҳо суфт. Чу гардунро чунин лайлу наҳор аст. Ба фаҳмиш одамиро эътибор аст. Агар дар лафзи мардон устувор аст, Сазовор аст, то соҳибвақор аст. Кунун дарёб, ин соҳибназар кист? Сарафрозандае, ин мӯътабар кист? Ҳама бар даргаҳат, ё Раб, баробар, Ҷавоби халқро бошӣ ту довар. Худовандо, ба номат тавба гӯям! Суол аз кист? Аз ман, ин, ки ӯям! Бубахшо, гар суоле, беҷавобам, Ту афзун мекунӣ бори савобам! Зи гуфторе, ки дорад Шамси динат! Суоле нест, ё Раб, офаринат!

[@ЮНЕСКО (англ. UNESCO), Созмони омӯзишӣ, илмӣ ва фарҳангии Милали Муттаҳид (англ. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization[1]) — як созмони тахассусии Созмони Милали Муттаҳид, ки бо ҳадафи кумак ба «эҷоди сулҳ, решакан кардани фақр, тавсеъаи пойдор ва гуфтугӯи байнифарҳангӣ аз тариқи омӯзиш, улум, фарҳанг, иртиботот ва иттилоот» ба вуҷуд омадааст[2][3] ва ҷонишини Кумитаи байнулмилалии ҳамкории андешамандонаи Ҷомеъаи Милал аст[4].#Sentence*] [@Таърих#Sentence*] [@Низомномаи ЮНЕСКО 16 ноябри соли 1945 дар Конфронси Лондон қабул карда шудааст.#Sentence*] [@Он фаъолияти худро баъд аз ба нигоҳдорӣ супоридани санадҳо аз тарафи 20 давлат, ноябри соли 1946 оғоз намуд.#Sentence*] [@Дар айни замон аъзои ин ташкилот аз 193 давлат иборат аст.#Sentence*] [@ЮНЕСКО — ташкилотест, ки дар низомаи Созмони Милали Муттаҳид дарҷ гардида, барои кори сулҳ ва паст кардани ҳолатҳои муноқишавӣ ҳамкориро байни халқҳо бо воситаи илм, маориф ва фарҳанг пеш мебарад.#Sentence*] [@Сардафтари ЮНЕСКО аз 5 ноябри соли 1958 дар шаҳри Порис (Фаронса) ҷойгир шудааст.#Sentence*] [@Дар уҳдаи он 67 бюро ва зерсохтор, ки дар бисёр қисми ҷаҳони ҷойгир шудааст, вуҷуд дорад.#Sentence*] [@Бо мақсади ҷорӣ намудани ҳадафи худ ЮНЕСКО 5 вазифаи асосиро иҷро менамояд, аз ҷумла:#Sentence*] [@озмоишгоҳи ақидаҳо#Sentence*] [@коркарди меъёрҳои байналмилалӣ#Sentence*] [@манбаи ахборотӣ#Sentence*] [@баланд бардоштани иқтидори кадрии давлатҳои аъзо#Sentence*] [@ҳамоҳангсозии ҳамкориҳои байналмилалӣ#Sentence*] [@Ҳайати ЮНЕСКО аз се қисм иборат аст:#Sentence*] [@Конференсияи Генералии давлатҳои аъзо, ки мақомоти олии идоракунандаи ЮНЕСКО ба ҳисоб меравад ва одатан дар ду сол як маротиба ҷамъ мешаванд.#Sentence*] [@Мувофиқи қоидаи Конференсияи Генералӣ ҳар як давлатҳои аъзо соҳиби як овоз мебошанд, барнома ва буҷаи ташкилотро Конференсияи Генералӣ тасдиқ менамояд.#Sentence*] [@Шӯрои иҷрокунанда дар ҳайати худ 58 намояндаи давлатҳои аъзоро дорад, ки ҷаласаи онҳо дар як сол ду маротиба баргузор мегардад.#Sentence*] [@Он ба сифати мақомоти маъмурӣ баромад карда ҷиҳати тайёрии кори Конфронсияи Генералӣ фаъолият менамояд.#Sentence*] [@Котибот мақомоти иҷрокунандаи ташкилот ба ҳисоб меравад.#Sentence*] [@Бо роҳбарии Дабири Кулл, ки ба мўҳлати 6-сол интихоб мешавад, котибот баҳри татбиқи барномаҳое, ки аз тарафи давлатҳои аъзо қабул карда шудааст машғул мебошад.#Sentence*] [@Даҳумин Дабири Кулли ЮНЕСКО дар таърихи Созмон ин Ирина Бокова мебошад, ки моҳи октябри соли 2009 ба ин вазифа интихоб карда шуд.#Sentence*][5]

ЮНЕСКО (англ. UNESCO), Созмони омӯзишӣ, илмӣ ва фарҳангии Милали Муттаҳид (англ. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization[1]) — як созмони тахассусии Созмони Милали Муттаҳид, ки бо ҳадафи кумак ба «эҷоди сулҳ, решакан кардани фақр, тавсеъаи пойдор ва гуфтугӯи байнифарҳангӣ аз тариқи омӯзиш, улум, фарҳанг, иртиботот ва иттилоот» ба вуҷуд омадааст[2][3] ва ҷонишини Кумитаи байнулмилалии ҳамкории андешамандонаи Ҷомеъаи Милал аст[4]. Таърих Низомномаи ЮНЕСКО 16 ноябри соли 1945 дар Конфронси Лондон қабул карда шудааст. Он фаъолияти худро баъд аз ба нигоҳдорӣ супоридани санадҳо аз тарафи 20 давлат, ноябри соли 1946 оғоз намуд. Дар айни замон аъзои ин ташкилот аз 193 давлат иборат аст. ЮНЕСКО — ташкилотест, ки дар низомаи Созмони Милали Муттаҳид дарҷ гардида, барои кори сулҳ ва паст кардани ҳолатҳои муноқишавӣ ҳамкориро байни халқҳо бо воситаи илм, маориф ва фарҳанг пеш мебарад. Сардафтари ЮНЕСКО аз 5 ноябри соли 1958 дар шаҳри Порис (Фаронса) ҷойгир шудааст. Дар уҳдаи он 67 бюро ва зерсохтор, ки дар бисёр қисми ҷаҳони ҷойгир шудааст, вуҷуд дорад. Бо мақсади ҷорӣ намудани ҳадафи худ ЮНЕСКО 5 вазифаи асосиро иҷро менамояд, аз ҷумла: озмоишгоҳи ақидаҳо коркарди меъёрҳои байналмилалӣ манбаи ахборотӣ баланд бардоштани иқтидори кадрии давлатҳои аъзо ҳамоҳангсозии ҳамкориҳои байналмилалӣ Ҳайати ЮНЕСКО аз се қисм иборат аст: Конференсияи Генералии давлатҳои аъзо, ки мақомоти олии идоракунандаи ЮНЕСКО ба ҳисоб меравад ва одатан дар ду сол як маротиба ҷамъ мешаванд. Мувофиқи қоидаи Конференсияи Генералӣ ҳар як давлатҳои аъзо соҳиби як овоз мебошанд, барнома ва буҷаи ташкилотро Конференсияи Генералӣ тасдиқ менамояд. Шӯрои иҷрокунанда дар ҳайати худ 58 намояндаи давлатҳои аъзоро дорад, ки ҷаласаи онҳо дар як сол ду маротиба баргузор мегардад. Он ба сифати мақомоти маъмурӣ баромад карда ҷиҳати тайёрии кори Конфронсияи Генералӣ фаъолият менамояд. Котибот мақомоти иҷрокунандаи ташкилот ба ҳисоб меравад. Бо роҳбарии Дабири Кулл, ки ба мўҳлати 6-сол интихоб мешавад, котибот баҳри татбиқи барномаҳое, ки аз тарафи давлатҳои аъзо қабул карда шудааст машғул мебошад. Даҳумин Дабири Кулли ЮНЕСКО дар таърихи Созмон ин Ирина Бокова мебошад, ки моҳи октябри соли 2009 ба ин вазифа интихоб карда шуд.[5]

[@Ба гузориши хабарнигори фарҳангии ИРНА, Ғуломалӣ Ҳаддоди Одил рӯзи ҷумъа дар маросими ихтитомияи бисту севумин Намоишгоҳи матбуот ва хабаргузориҳо изҳор дошт:#Sentence*] «[@Яке аз баракоти Ҷашнвораи матбуот дар панҷ соли ахир ин буда, ки ба мавзӯи забони матбуот таваҷҷуҳи вижа доштааст#Sentence*]». [@Вай гуфт:#Sentence*] «[@Забон абзори аслии кори расонаҳост ва бино бар ин, таваҷҷуҳ ва эҳтимом ба дурустнависӣ яке аз боястагиҳои мусаллам дар ҳавзаи кори матбуот аст#Sentence*]». [@Раиси Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ афзуд:#Sentence*] «[@Ҳамон гуна, ки шахсияти ҳар фард дар сухан гуфтани ӯ ошкор мешавад, фарҳанги як миллат ҳам дар забону адабиёташ падидор мешавад#Sentence*]». [@Вай бо баёни ин ки робитаи мустақиме байни иқтидори миллӣ ва эътибори забон ва адабиёти миллат дар ҷаҳон вуҷуд дорад, идома дод:#Sentence*] «[@Ҳамчунин, ба ҳар мизон, ки иртиботи забонӣ бештар бошад, иқноъи иртиботӣ низ афзоиш меёбад#Sentence*]». [@Ҳаддоди Одил афзуд:#Sentence*] «[@Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ омода аст, то барои ҳар кадом аз матбуот ва расонаҳо, ки моил ба баргузории давраи тахассусӣ ҳастанд, барои омӯзиш ва кӯмак ба онҳо иқдом кунад#Sentence*]». [@Ҳаддоди Одил гуфт:#Sentence*] «[@Гоҳе дар расонаҳо ба Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ ҷафо мешавад ва бархе луғоте, ки мусаввабаи мо нестро ба танз матраҳ мекунанд ва дар ҳамин росто аз расонаҳо тақозо дорем, то дастовардҳои саҳеҳи фарҳангистонро ба гӯши мардум бирасонад#Sentence*]». [@Ҳамчунин, дар идомаи ин маросим аз бархе расонаҳо ба хотири посдошти забон ва адабиёти форсӣ ба шарҳи зайл қадрдонӣ шуд:#Sentence*] [@– дар бахши рӯзномаҳои саросарӣ: рӯзномаи «Ҳамшаҳрӣ» ҳойизи рутбаи нахуст шуд;#Sentence*] [@– дар бахши рӯзномаҳои минтақаӣ: рӯзномаи «Хабари ҷануб» ҳойизи рутбаи нахуст шуд;#Sentence*] [@– дар бахши варзишӣ: рӯзномаи «Хабари варзишӣ» ҳойизи рутбаи нахуст шуд;#Sentence*] [@– дар бахши хабаргузориҳои тахассусӣ: хабаргузории «Дифои муқаддас» ҳойизи рутбаи нахуст шуд;#Sentence*] [@– дар бахши хабаргузориҳои умумӣ: хабаргузории «Меҳр» ҳойизи рутбаи нахуст шуд;#Sentence*] [@– дар бахши пойгоҳҳои хабарӣ: хабаргузории «Диёри Мирзо» ҳойизи рутбаи нахуст шуд;#Sentence*] [@– дар бахши нашриёти фарҳангӣ ва иҷтимоӣ: маҷаллаи «Каргадан» ҳойизи рутбаи нахуст шуд;#Sentence*] [@– дар бахши нашриёт бо мавзӯи афзоиши сатҳи саводи илмии ҷомеа: маҷаллаи «Шаҳри китоб» ҳойизи рутбаи нахуст шуд.#Sentence*] [@Сиву севумин Намоишгоҳи матбуот ва хабаргузорӣ аз панҷуми обонмоҳ дар Мусаллои Имом Хумайнӣ дар Теҳрон оғоз шуд.#Sentence*] [@Пойгоҳи интернетии www.irna.ir/fa/News/82718332#Sentence*]

Ба гузориши хабарнигори фарҳангии ИРНА, Ғуломалӣ Ҳаддоди Одил рӯзи ҷумъа дар маросими ихтитомияи бисту севумин Намоишгоҳи матбуот ва хабаргузориҳо изҳор дошт: «Яке аз баракоти Ҷашнвораи матбуот дар панҷ соли ахир ин буда, ки ба мавзӯи забони матбуот таваҷҷуҳи вижа доштааст». Вай гуфт: «Забон абзори аслии кори расонаҳост ва бино бар ин, таваҷҷуҳ ва эҳтимом ба дурустнависӣ яке аз боястагиҳои мусаллам дар ҳавзаи кори матбуот аст». Раиси Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ афзуд: «Ҳамон гуна, ки шахсияти ҳар фард дар сухан гуфтани ӯ ошкор мешавад, фарҳанги як миллат ҳам дар забону адабиёташ падидор мешавад». Вай бо баёни ин ки робитаи мустақиме байни иқтидори миллӣ ва эътибори забон ва адабиёти миллат дар ҷаҳон вуҷуд дорад, идома дод: «Ҳамчунин, ба ҳар мизон, ки иртиботи забонӣ бештар бошад, иқноъи иртиботӣ низ афзоиш меёбад». Ҳаддоди Одил афзуд: «Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ омода аст, то барои ҳар кадом аз матбуот ва расонаҳо, ки моил ба баргузории давраи тахассусӣ ҳастанд, барои омӯзиш ва кӯмак ба онҳо иқдом кунад». Ҳаддоди Одил гуфт: «Гоҳе дар расонаҳо ба Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ ҷафо мешавад ва бархе луғоте, ки мусаввабаи мо нестро ба танз матраҳ мекунанд ва дар ҳамин росто аз расонаҳо тақозо дорем, то дастовардҳои саҳеҳи фарҳангистонро ба гӯши мардум бирасонад». Ҳамчунин, дар идомаи ин маросим аз бархе расонаҳо ба хотири посдошти забон ва адабиёти форсӣ ба шарҳи зайл қадрдонӣ шуд: – дар бахши рӯзномаҳои саросарӣ: рӯзномаи «Ҳамшаҳрӣ» ҳойизи рутбаи нахуст шуд; – дар бахши рӯзномаҳои минтақаӣ: рӯзномаи «Хабари ҷануб» ҳойизи рутбаи нахуст шуд; – дар бахши варзишӣ: рӯзномаи «Хабари варзишӣ» ҳойизи рутбаи нахуст шуд; – дар бахши хабаргузориҳои тахассусӣ: хабаргузории «Дифои муқаддас» ҳойизи рутбаи нахуст шуд; – дар бахши хабаргузориҳои умумӣ: хабаргузории «Меҳр» ҳойизи рутбаи нахуст шуд; – дар бахши пойгоҳҳои хабарӣ: хабаргузории «Диёри Мирзо» ҳойизи рутбаи нахуст шуд; – дар бахши нашриёти фарҳангӣ ва иҷтимоӣ: маҷаллаи «Каргадан» ҳойизи рутбаи нахуст шуд; – дар бахши нашриёт бо мавзӯи афзоиши сатҳи саводи илмии ҷомеа: маҷаллаи «Шаҳри китоб» ҳойизи рутбаи нахуст шуд. Сиву севумин Намоишгоҳи матбуот ва хабаргузорӣ аз панҷуми обонмоҳ дар Мусаллои Имом Хумайнӣ дар Теҳрон оғоз шуд. Пойгоҳи интернетии www.irna.ir/fa/News/82718332

[@Башарияти ҷаҳон аз замони пайдоиши олам ин гуна ҷанги хонумонсӯз ва фоҷиаи мудҳишро аз сар нагузаронидааст.#Sentence*] [@Ҷанги дуюми ҷаҳонӣ (1939-1945) аз рӯи миқёсу андоза даҳшатноктарин ҷанг дар таърихи башарият буда, дар он беш аз 72 давлати хурду бузурги олам ширкат варзида, доманаи амалиётҳои ҳарбӣ ба ҳудуди 40 давлати ҷаҳон вусъат ёфтанд.#Sentence*] [@Теъдоди сафарбаршуда зиёда аз 110 миллионро ташкил медод.#Sentence*] [@Дар натиҷаи ин ҷанг кишварҳои зиёде хароб гаштанд ва бештар аз 50 миллион нафар қурбон ва садҳо миллион нафар аҳолии мамлакатҳое, ки ба гирдоби ҷанг кашида шуда буданд, ба маҳрумияту азоби тоқатшикан гирифтор гаштанд.#Sentence*] [@Солҳои 1941 - 1945 Ҷанги Бузурги Ватании ИҶШС бар зидди таҷовузи Олмони Фашистӣ рӯй додааст.#Sentence*] [@Халқҳои 15 ҷумҳурии собиқ Иттиҳоди Шӯравӣ баҳри дифои Ватани азиз бар зидди истилогарони фашистӣ бархестанд.#Sentence*] [@Ватан!#Sentence*] [@Ватан то ман сазовори ту бошам,#Sentence*] [@Бароят то шавам арзанда фарзанд.#Sentence*] [@Равам бо роҳи мардони накуят,#Sentence*] [@Бигирам аз хирадмандони ту панд.#Sentence*] [@Ватан то, ки бимонад ҷовидона,#Sentence*] [@Дар оғуши чу ҳар як каҳрамонат.#Sentence*] [@Биомузам ҳамеша каҳрамонӣ,#Sentence*] [@Зи ҳар як каҳрамони ҷовидонат.#Sentence*] [@Ҷанги Бузурги Ватанӣ, ходисаи ҷамъиятӣ, бо роҳи зури давом додани сиёсат буда, мазмуни онро муборизаи муташаккилонаи мусаллаҳона ташкил медиҳад.#Sentence*] [@Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945), ҷанги одилонаю озодихохонаи халқи собиқ Шӯравӣ барои озодӣ ва ҳимояи Ватан алайҳи фашизм буд.#Sentence*] [@Рохбарони сиёсии Олмон бо иттифоқчиёнашон Италия, Венгрия, Финляндия, Руминия, Испания 110 дивизияро зидди ИҶШС ба ҷанг сафарбар намуданд.#Sentence*] [@Мақсади истилогарон дар муддати кутоҳ несту нобуд кардани Артиши Сурх ва шикаст додани ИЧШС буд.#Sentence*] [@Новобаста аз омодагии амиқ ва бартарӣ аз ҳисоби дороии техникаи ҷангӣ ба мардуми шарафманд ва бо нангу номуси Иттиҳоди Шӯравӣ муяссар шуд, ки зафар ёбад.#Sentence*] [@Халқи Иттиҳоди Шӯравӣ дар ҳама самтҳои асосии амалиети ҷангӣ: Ленинград, Москва, Сталинград, Курск, Днепр ва ғайра бо курбонии зиёд муқобили душман истодагарӣ намуда, қушунҳои фашистиро маҳв месохт.#Sentence*] [@Неруи тавоноии мардум руҳи «шикастнопазирии» душманро шикаст.#Sentence*] [@8 майи соли 1945 Олмони Фашистӣ ба ҳуҷҷати таслимшавӣ имзо гузошт.#Sentence*] [@9 май Рузи иди Ғалаба эълон гардида, анъанаи таърихӣ гардид.#Sentence*] [@Дар солҳои Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945) 27 миллион мардуми шӯравӣ ҳалок шудааст, зиёда аз 1700 шаҳрҳо вайрон карда шуданд, миллионҳо бе хонаву хоҷагидорӣ монданд.#Sentence*]

Башарияти ҷаҳон аз замони пайдоиши олам ин гуна ҷанги хонумонсӯз ва фоҷиаи мудҳишро аз сар нагузаронидааст. Ҷанги дуюми ҷаҳонӣ (1939-1945) аз рӯи миқёсу андоза даҳшатноктарин ҷанг дар таърихи башарият буда, дар он беш аз 72 давлати хурду бузурги олам ширкат варзида, доманаи амалиётҳои ҳарбӣ ба ҳудуди 40 давлати ҷаҳон вусъат ёфтанд. Теъдоди сафарбаршуда зиёда аз 110 миллионро ташкил медод. Дар натиҷаи ин ҷанг кишварҳои зиёде хароб гаштанд ва бештар аз 50 миллион нафар қурбон ва садҳо миллион нафар аҳолии мамлакатҳое, ки ба гирдоби ҷанг кашида шуда буданд, ба маҳрумияту азоби тоқатшикан гирифтор гаштанд. Солҳои 1941 - 1945 Ҷанги Бузурги Ватании ИҶШС бар зидди таҷовузи Олмони Фашистӣ рӯй додааст. Халқҳои 15 ҷумҳурии собиқ Иттиҳоди Шӯравӣ баҳри дифои Ватани азиз бар зидди истилогарони фашистӣ бархестанд. Ватан! Ватан то ман сазовори ту бошам, Бароят то шавам арзанда фарзанд. Равам бо роҳи мардони накуят, Бигирам аз хирадмандони ту панд. Ватан то, ки бимонад ҷовидона, Дар оғуши чу ҳар як каҳрамонат. Биомузам ҳамеша каҳрамонӣ, Зи ҳар як каҳрамони ҷовидонат. Ҷанги Бузурги Ватанӣ, ходисаи ҷамъиятӣ, бо роҳи зури давом додани сиёсат буда, мазмуни онро муборизаи муташаккилонаи мусаллаҳона ташкил медиҳад. Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945), ҷанги одилонаю озодихохонаи халқи собиқ Шӯравӣ барои озодӣ ва ҳимояи Ватан алайҳи фашизм буд. Рохбарони сиёсии Олмон бо иттифоқчиёнашон Италия, Венгрия, Финляндия, Руминия, Испания 110 дивизияро зидди ИҶШС ба ҷанг сафарбар намуданд. Мақсади истилогарон дар муддати кутоҳ несту нобуд кардани Артиши Сурх ва шикаст додани ИЧШС буд. Новобаста аз омодагии амиқ ва бартарӣ аз ҳисоби дороии техникаи ҷангӣ ба мардуми шарафманд ва бо нангу номуси Иттиҳоди Шӯравӣ муяссар шуд, ки зафар ёбад. Халқи Иттиҳоди Шӯравӣ дар ҳама самтҳои асосии амалиети ҷангӣ: Ленинград, Москва, Сталинград, Курск, Днепр ва ғайра бо курбонии зиёд муқобили душман истодагарӣ намуда, қушунҳои фашистиро маҳв месохт. Неруи тавоноии мардум руҳи «шикастнопазирии» душманро шикаст. 8 майи соли 1945 Олмони Фашистӣ ба ҳуҷҷати таслимшавӣ имзо гузошт. 9 май Рузи иди Ғалаба эълон гардида, анъанаи таърихӣ гардид. Дар солҳои Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945) 27 миллион мардуми шӯравӣ ҳалок шудааст, зиёда аз 1700 шаҳрҳо вайрон карда шуданд, миллионҳо бе хонаву хоҷагидорӣ монданд.

[@Ин вожа дигар маъноҳо низ дорад, Ҳуқуқэҷодкунӣ (мазмунҳо)-ро бубинед.#Sentence*] [@Ҳуқуқҳои инсон — 1) маҷмӯи ҳуқуқ ва уҳдадориҳои инсон мебошад, ки вазъи ҳуқуқии инсонро нисбат ба давлат, имконият ва талаботҳояшро дар соҳаҳои иқтисодӣ, иҷтимоӣ, сиёсӣ, маданӣ муайян мекунад.#Sentence*] [@2) Ҳуқуқҳои инсон — ин қонунан таъмин намудани имконияти қонеь гардонидани талабот ва манфиатҳои ҳаётии шаҳрвандон мебошад.#Sentence*] [@Таърих#Sentence*] [@Мафҳуми ҳуқуқи инсон дар давраи инқилобҳои буржуазӣ пайдо гардида, хусусияти табиӣ ва дахлнопазир дорад.#Sentence*] [@Ҳоло ҳуқуқҳои инсон ба хуқуқҳои шаҳрвандӣ, сиёсӣ, иҷтимоӣ, иқтисодӣ ва маданӣ, тақсим мешавад.#Sentence*] [@Ҳуқуқи инсон дар санадҳои зерини байналмилалӣ баён гардидааст: (русӣ: Декларация прав человека и гражданина, Эъломияи ҳуқуқи башар (с. 1948); Паймони байналмилалӣ оид ба ҳуқуқҳои гражданӣ ва сиёсӣ, соли 1966; Паймони байналмилалӣ оид ба ҳуқуқҳои иқтисоди, иҷтимоӣ ва маданӣ, соли 1966; Конститутсияи ҶТ ва дигар санадҳои ҳуқуқӣ.#Sentence*][1] [@Зарурати хуқуқҳои инсонро инкор кардан мумкин нест.#Sentence*] [@Инсон худро дар ҳамон маврид комилан дар ҷамьият озод ҳис карда метавонад, ки соҳиби ҳуқуқ ва озодиҳои кафолатнок бошад.#Sentence*] [@Зарурати чунин ҳуқуқхо ба монанди ҳуқуқ ба меҳнат, истироҳат, ҳифзи саломатӣ, таьмини иҷтимоӣ дар вақти пиронсолӣ ва чунин озодиҳо ба монанди озодии ҳуқуқи моликият, виҷдон, сухан, матбуот ва ғайра ба ҳама маьлум аст.#Sentence*] [@Ҳуқуқ ва озодиҳои инсон табиӣ мусодир нашаванда аст.#Sentence*] [@Бе амали гардонданиинин ин ҳуқуқҳои асосии инсон ҳеч гунна озодӣ, инсондустӣ, адолат ва беҳбудии ҳолати инсон шуда наметавонад.#Sentence*] [@Ҳар як инсоне, ки ба дунё меояд, дорои чунин хуқуқ ва озодиҳо буда ҳамаи онҳо дар назди қонун баробаранд.#Sentence*] [@Ҳамаи шаҳрвандон новобаста аз нажод, ранги пӯст, миллат, чинс, забон, баромади иҷтимоӣ, ҷамъиятӣ, молумулкӣ, мансаб, ақида муносибат ба дин иштирок кардан ё накардан дар иттиҳоди ҷамъиятӣ ҷои истиқомат ва ҳолатҳои дигар дорои ҳуқуқ ва озодиҳои баробар мебошанд.#Sentence*] [@Дорои хуқуқ ва озодиҳои гуногун будани шаҳрвандон маънои онро надорад, ки ҳар як шахс чи тавре ки хоҳад, ҳамон тавр рафтор намояд.#Sentence*] [@Баръакс баамал барории ҳуқуқ ва озодиҳои кониститутсионии ҳар як шахс набояд ҳуқуқ ва озодиҳои дигаронро вайрон намояд, ба ҷамъият ва атрофиён зарар расонад.#Sentence*] [@Зар як шаҳрванд уҳдадор аст, ки кониститутсияи Ҷумхурии Тоҷикистонро риоя намояд, андоз ва ғункуниҳоро супорад, табиатро эҳтиёт ва ёдгориҳои таърихиро ҳифз намояд.#Sentence*]

Ин вожа дигар маъноҳо низ дорад, Ҳуқуқэҷодкунӣ (мазмунҳо)-ро бубинед. Ҳуқуқҳои инсон — 1) маҷмӯи ҳуқуқ ва уҳдадориҳои инсон мебошад, ки вазъи ҳуқуқии инсонро нисбат ба давлат, имконият ва талаботҳояшро дар соҳаҳои иқтисодӣ, иҷтимоӣ, сиёсӣ, маданӣ муайян мекунад. 2) Ҳуқуқҳои инсон — ин қонунан таъмин намудани имконияти қонеь гардонидани талабот ва манфиатҳои ҳаётии шаҳрвандон мебошад. Таърих Мафҳуми ҳуқуқи инсон дар давраи инқилобҳои буржуазӣ пайдо гардида, хусусияти табиӣ ва дахлнопазир дорад. Ҳоло ҳуқуқҳои инсон ба хуқуқҳои шаҳрвандӣ, сиёсӣ, иҷтимоӣ, иқтисодӣ ва маданӣ, тақсим мешавад. Ҳуқуқи инсон дар санадҳои зерини байналмилалӣ баён гардидааст: (русӣ: Декларация прав человека и гражданина, Эъломияи ҳуқуқи башар (с. 1948); Паймони байналмилалӣ оид ба ҳуқуқҳои гражданӣ ва сиёсӣ, соли 1966; Паймони байналмилалӣ оид ба ҳуқуқҳои иқтисоди, иҷтимоӣ ва маданӣ, соли 1966; Конститутсияи ҶТ ва дигар санадҳои ҳуқуқӣ.[1] Зарурати хуқуқҳои инсонро инкор кардан мумкин нест. Инсон худро дар ҳамон маврид комилан дар ҷамьият озод ҳис карда метавонад, ки соҳиби ҳуқуқ ва озодиҳои кафолатнок бошад. Зарурати чунин ҳуқуқхо ба монанди ҳуқуқ ба меҳнат, истироҳат, ҳифзи саломатӣ, таьмини иҷтимоӣ дар вақти пиронсолӣ ва чунин озодиҳо ба монанди озодии ҳуқуқи моликият, виҷдон, сухан, матбуот ва ғайра ба ҳама маьлум аст. Ҳуқуқ ва озодиҳои инсон табиӣ мусодир нашаванда аст. Бе амали гардонданиинин ин ҳуқуқҳои асосии инсон ҳеч гунна озодӣ, инсондустӣ, адолат ва беҳбудии ҳолати инсон шуда наметавонад. Ҳар як инсоне, ки ба дунё меояд, дорои чунин хуқуқ ва озодиҳо буда ҳамаи онҳо дар назди қонун баробаранд. Ҳамаи шаҳрвандон новобаста аз нажод, ранги пӯст, миллат, чинс, забон, баромади иҷтимоӣ, ҷамъиятӣ, молумулкӣ, мансаб, ақида муносибат ба дин иштирок кардан ё накардан дар иттиҳоди ҷамъиятӣ ҷои истиқомат ва ҳолатҳои дигар дорои ҳуқуқ ва озодиҳои баробар мебошанд. Дорои хуқуқ ва озодиҳои гуногун будани шаҳрвандон маънои онро надорад, ки ҳар як шахс чи тавре ки хоҳад, ҳамон тавр рафтор намояд. Баръакс баамал барории ҳуқуқ ва озодиҳои кониститутсионии ҳар як шахс набояд ҳуқуқ ва озодиҳои дигаронро вайрон намояд, ба ҷамъият ва атрофиён зарар расонад. Зар як шаҳрванд уҳдадор аст, ки кониститутсияи Ҷумхурии Тоҷикистонро риоя намояд, андоз ва ғункуниҳоро супорад, табиатро эҳтиёт ва ёдгориҳои таърихиро ҳифз намояд.

[@5:1 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Эй касоне, ки имон овардаед, ба паймонҳо вафо кунед.#Sentence*] [@Ҳайвоноти чаҳорпо, ғайри онҳое, ки аз ин пас бароятон гуфта мешавад, бар шумо ҳалол шудаанд ва он чиро, ки дар ҳоли эҳром сайд мекунед, ҳалол нашуморед.#Sentence*] [@Худо ба ҳар чӣ мехоҳад, ҳукм мекунад!#Sentence*] [@5:2 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Эй касоне, ки имон овардаед, шиорҳои Худо ва моҳи ҳарому қурбониро чӣ холӣ аз қилода ва чӣ бо қилода (гарданбанд) ҳурмат нашканед ва озори ононро, ки ба талаби рӯзӣ ва хушнудии Парвардигорашон нияти байтулҳаром кардаанд, раво мадоред.#Sentence*] [@Ва чун аз эҳром берун омадед, сайд кунед ва бадбинӣ бо қавме, ки шуморо аз масҷидулҳаром боздоштанд, водоратон насозад, ки аз ҳадди хеш таҷовуз кунед ва дар некӯкорӣ ва парҳез ҳамкорӣ кунед, на дар гуноҳу таҷовуз.#Sentence*] [@Ва аз Худой битарсед, ки Ӯ ба сахтӣ уқубат мекунад.#Sentence*] [@5:3 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Ҳаром шуд бар шумо мурда ва хун ва гӯшти хук ва ҳар ҳайвоне, ки ба ҳангоми куштанаш номи дигаре ҷуз Оллоҳро бар ӯ бигӯянд ва он чӣ хафа шуда бошад ё ба санг зада бошанд ё аз боло дарафтода бошад ё ба шохи ҳайвоне дигар бимирад ё даррандагон аз он хӯрда бошанд, ғайри он ки забҳаш кунед.#Sentence*] [@Ва низ ҳар чӣ бар пои бутон забҳ шавад ва он чӣ ба воситаи тирҳои қимор қисмат кунед, ки ин кор худ нофармонист.#Sentence*] [@Имрӯз кофирон аз бозгашти шумо аз дини хеш ноумед шудаанд.#Sentence*] [@Аз онҳо матарсед, аз Ман битарсед.#Sentence*] [@Имрӯз дини шуморо ба камол расонидам ва неъмати худ бар шумо тамом кардам ва исломро дини шумо баргузидам.#Sentence*] [@Пас ҳар кӣ дар гуруснагӣ бечора монад, бе он ки қасди гуноҳ дошта бошад, бидонад, ки Худа омурзанда ва меҳрубон аст!#Sentence*] [@5:4 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Аз ту мепурсанд, ки чӣ чизҳое бар онҳо ҳалол шудааст.#Sentence*] [@Бигӯ: «Чизҳои покиза бар шумо ҳалол шуда ва низ хӯрдани сайди он ҳайвон, ки ба он сайд кардан омӯхтаед, чун паррандагони шикорӣ ва сагони шикорӣ, ҳар гоҳ онҳоро ба он сон, ки Худоятон омӯхтааст, таълим дода бошед.#Sentence*] [@Аз он сайд, ки бароятон мегиранд ва нигоҳ медоранд, бихӯред ва номи Худоро бар он бихонед ва аз Худо битарсед, ки Ӯ зудҳисобкунанда аст!#Sentence*] [@5:5 Абдулмухаммад Ояти#Sentence*] [@Имрӯз чизҳои покиза бар шумо ҳалол шудааст.#Sentence*] [@Таъоми аҳли китоб бар шумо ҳалол аст ва таъоми шумо низ бар онҳо ҳалол аст.#Sentence*] [@Ва низ занони солеҳи мӯъмина ва занони солеҳи аҳли китоб ҳар гоҳ маҳрашонро бипардозед, ба таври заношӯӣ на зинокорӣ ва дӯстгирӣ бар шумо ҳалоланд.#Sentence*] [@Ва ҳар кас, ки ба ислом кофир шавад, амалаш ночиз шавад ва дар охират аз зиёнкорон хоҳад буд.#Sentence*]

5:1 Абдулмухаммад Ояти Эй касоне, ки имон овардаед, ба паймонҳо вафо кунед. Ҳайвоноти чаҳорпо, ғайри онҳое, ки аз ин пас бароятон гуфта мешавад, бар шумо ҳалол шудаанд ва он чиро, ки дар ҳоли эҳром сайд мекунед, ҳалол нашуморед. Худо ба ҳар чӣ мехоҳад, ҳукм мекунад! 5:2 Абдулмухаммад Ояти Эй касоне, ки имон овардаед, шиорҳои Худо ва моҳи ҳарому қурбониро чӣ холӣ аз қилода ва чӣ бо қилода (гарданбанд) ҳурмат нашканед ва озори ононро, ки ба талаби рӯзӣ ва хушнудии Парвардигорашон нияти байтулҳаром кардаанд, раво мадоред. Ва чун аз эҳром берун омадед, сайд кунед ва бадбинӣ бо қавме, ки шуморо аз масҷидулҳаром боздоштанд, водоратон насозад, ки аз ҳадди хеш таҷовуз кунед ва дар некӯкорӣ ва парҳез ҳамкорӣ кунед, на дар гуноҳу таҷовуз. Ва аз Худой битарсед, ки Ӯ ба сахтӣ уқубат мекунад. 5:3 Абдулмухаммад Ояти Ҳаром шуд бар шумо мурда ва хун ва гӯшти хук ва ҳар ҳайвоне, ки ба ҳангоми куштанаш номи дигаре ҷуз Оллоҳро бар ӯ бигӯянд ва он чӣ хафа шуда бошад ё ба санг зада бошанд ё аз боло дарафтода бошад ё ба шохи ҳайвоне дигар бимирад ё даррандагон аз он хӯрда бошанд, ғайри он ки забҳаш кунед. Ва низ ҳар чӣ бар пои бутон забҳ шавад ва он чӣ ба воситаи тирҳои қимор қисмат кунед, ки ин кор худ нофармонист. Имрӯз кофирон аз бозгашти шумо аз дини хеш ноумед шудаанд. Аз онҳо матарсед, аз Ман битарсед. Имрӯз дини шуморо ба камол расонидам ва неъмати худ бар шумо тамом кардам ва исломро дини шумо баргузидам. Пас ҳар кӣ дар гуруснагӣ бечора монад, бе он ки қасди гуноҳ дошта бошад, бидонад, ки Худа омурзанда ва меҳрубон аст! 5:4 Абдулмухаммад Ояти Аз ту мепурсанд, ки чӣ чизҳое бар онҳо ҳалол шудааст. Бигӯ: «Чизҳои покиза бар шумо ҳалол шуда ва низ хӯрдани сайди он ҳайвон, ки ба он сайд кардан омӯхтаед, чун паррандагони шикорӣ ва сагони шикорӣ, ҳар гоҳ онҳоро ба он сон, ки Худоятон омӯхтааст, таълим дода бошед. Аз он сайд, ки бароятон мегиранд ва нигоҳ медоранд, бихӯред ва номи Худоро бар он бихонед ва аз Худо битарсед, ки Ӯ зудҳисобкунанда аст! 5:5 Абдулмухаммад Ояти Имрӯз чизҳои покиза бар шумо ҳалол шудааст. Таъоми аҳли китоб бар шумо ҳалол аст ва таъоми шумо низ бар онҳо ҳалол аст. Ва низ занони солеҳи мӯъмина ва занони солеҳи аҳли китоб ҳар гоҳ маҳрашонро бипардозед, ба таври заношӯӣ на зинокорӣ ва дӯстгирӣ бар шумо ҳалоланд. Ва ҳар кас, ки ба ислом кофир шавад, амалаш ночиз шавад ва дар охират аз зиёнкорон хоҳад буд.

[@Сураи НӯҲ1#Sentence*] [@Ба номи Худованди бахшояндаи меҳрубон!#Sentence*] [@1. Мо, ҳаройна, Нӯҳро ба сӯи қавмаш фиристодем, ки қавми худро пеш аз он ки азобе дардовар бар сарашон фуруд ояд, бим деҳ.#Sentence*] [@2.Гуфт: «Эй қавми ман, ман ҳаройна, бимдиҳандае равшангарам,#Sentence*] [@3.Худоро бипарастед ва аз ӯ битарсед ва аз ман итоъат кунед,#Sentence*] [@4.то гуноҳонатонро биёмурзад ва шуморо то муддате муъайян мӯҳлат диҳад, ҳаройна, он аҷали илоҳӣ чун ба сар ояд, агар бидонед, дигар таъхир нашавад».#Sentence*] [@5.Гуфт (Нӯҳ): «Эй Парвардигори ман, ман ҳаройна, қавми худро шабу рӯз даъват кардам#Sentence*] [@6.ва даъвати ман ҷуз ба фирорашон наяфзуд.#Sentence*] [@7.Ва албатта, ман, ҳар бор, ки даъваташон кардам, то Ту онҳоро биёмурзӣ, ангуштҳо дар гӯшҳои худ карданд ва ҷома дар сар кашиданд ва пой фишурданд ва ҳар чӣ бештар саркашӣ карданд.#Sentence*] [@8.Пас, ба овози баланд даъваташон кардам.#Sentence*] [@9.Боз, ҳаройна,ба ошкор гуфтам ва дар ниҳон гуфтам.#Sentence*] [@10. Сипас гуфтам: «Аз Парвардигоратон омурзиш бихоҳед, ки ӯ, албатта, омурзанда аст,#Sentence*] [@11.то аз осмон бароятон пай дар пай борон фиристад#Sentence*] [@12.ва шуморо ба амволу фарзандон мадад кунад ва бароятон бӯстонҳову наҳрҳо биёфаринад.#Sentence*] [@13.Шуморо чӣ мешавад, ки аз шукӯҳи Худованд наметарсед,#Sentence*] [@14.ҳол он ки шуморо ба гунаҳои (навъҳо) мухталиф биёфарид.#Sentence*] [@15.Оё намебинед, ки чӣ гуна Худо ҳафт осмони табақа – табақаро биёфарид?#Sentence*] [@16.Ва моҳро равшании онҳо ва хуршедро чароғашон гардонид.#Sentence*] [@17.Ва Худо шуморо чун растание аз замин бирӯёнид.#Sentence*] [@18.Боз шуморо ба он бозмегардонад ва боз аз он берун меоварад.#Sentence*] [@19.Ва Худо заминро чун фарше бароятон бигустурд,#Sentence*] [@20.то бар роҳҳои паҳновари он биравед».#Sentence*] [@21.Нӯҳ гуфт: «Эй Парвардигори ман, онҳо фармони ман набурданд ва аз касе пайравӣ карданд, ки молу фарзандаш ҷуз ба зиёнаш наяфзуд.#Sentence*] [@22.Макр карданд – макре бузург.#Sentence*] [@23.Ва гуфтанд: «Худоёнатонро тарк накунед, Вадд ва Сувоъ ва Яғус ва Яъуқ ва Насрро тарк макунед!2»#Sentence*] [@24.Бисёреро гумроҳ карданд ва ту ҷуз бар гумроҳии ситамкорон маяфзой!#Sentence*]» ([@Нӯҳ гуфт: “Инҳо худ хоҳони гумроҳианд, гумроҳашон кун”#Sentence*]). [@25.Ба ҷазои гуноҳонашон ғарқа шуданд ва ба оташ рафтанд ва ҷуз Худо барои худ ёваре наёфтанд.#Sentence*] [@26.Ва Нӯҳ гуфт: «Эй Парвардигори ман, бар рӯи замин ҳеҷ як аз кофиронро магузор,#Sentence*] [@27.ки агар ту, ҳаройна, бигузорияшон, бандагонро гумроҳ мекунанд ва ҷуз фарзандоне фоҷиру кофир наёваранд.#Sentence*] [@28.Эй Парвардигори ман, марову падару модарамро ва ҳар киро бо имон ба хонаи ман ворид шавад ва низ мардони мӯъмину занони мӯъминро биёмурз ва ситамкоронро ҷуз ба ҳалокаташон маяфзой!»#Sentence*]

Сураи НӯҲ1 Ба номи Худованди бахшояндаи меҳрубон! 1. Мо, ҳаройна, Нӯҳро ба сӯи қавмаш фиристодем, ки қавми худро пеш аз он ки азобе дардовар бар сарашон фуруд ояд, бим деҳ. 2.Гуфт: «Эй қавми ман, ман ҳаройна, бимдиҳандае равшангарам, 3.Худоро бипарастед ва аз ӯ битарсед ва аз ман итоъат кунед, 4.то гуноҳонатонро биёмурзад ва шуморо то муддате муъайян мӯҳлат диҳад, ҳаройна, он аҷали илоҳӣ чун ба сар ояд, агар бидонед, дигар таъхир нашавад». 5.Гуфт (Нӯҳ): «Эй Парвардигори ман, ман ҳаройна, қавми худро шабу рӯз даъват кардам 6.ва даъвати ман ҷуз ба фирорашон наяфзуд. 7.Ва албатта, ман, ҳар бор, ки даъваташон кардам, то Ту онҳоро биёмурзӣ, ангуштҳо дар гӯшҳои худ карданд ва ҷома дар сар кашиданд ва пой фишурданд ва ҳар чӣ бештар саркашӣ карданд. 8.Пас, ба овози баланд даъваташон кардам. 9.Боз, ҳаройна,ба ошкор гуфтам ва дар ниҳон гуфтам. 10. Сипас гуфтам: «Аз Парвардигоратон омурзиш бихоҳед, ки ӯ, албатта, омурзанда аст, 11.то аз осмон бароятон пай дар пай борон фиристад 12.ва шуморо ба амволу фарзандон мадад кунад ва бароятон бӯстонҳову наҳрҳо биёфаринад. 13.Шуморо чӣ мешавад, ки аз шукӯҳи Худованд наметарсед, 14.ҳол он ки шуморо ба гунаҳои (навъҳо) мухталиф биёфарид. 15.Оё намебинед, ки чӣ гуна Худо ҳафт осмони табақа – табақаро биёфарид? 16.Ва моҳро равшании онҳо ва хуршедро чароғашон гардонид. 17.Ва Худо шуморо чун растание аз замин бирӯёнид. 18.Боз шуморо ба он бозмегардонад ва боз аз он берун меоварад. 19.Ва Худо заминро чун фарше бароятон бигустурд, 20.то бар роҳҳои паҳновари он биравед». 21.Нӯҳ гуфт: «Эй Парвардигори ман, онҳо фармони ман набурданд ва аз касе пайравӣ карданд, ки молу фарзандаш ҷуз ба зиёнаш наяфзуд. 22.Макр карданд – макре бузург. 23.Ва гуфтанд: «Худоёнатонро тарк накунед, Вадд ва Сувоъ ва Яғус ва Яъуқ ва Насрро тарк макунед!2» 24.Бисёреро гумроҳ карданд ва ту ҷуз бар гумроҳии ситамкорон маяфзой!» (Нӯҳ гуфт: “Инҳо худ хоҳони гумроҳианд, гумроҳашон кун”). 25.Ба ҷазои гуноҳонашон ғарқа шуданд ва ба оташ рафтанд ва ҷуз Худо барои худ ёваре наёфтанд. 26.Ва Нӯҳ гуфт: «Эй Парвардигори ман, бар рӯи замин ҳеҷ як аз кофиронро магузор, 27.ки агар ту, ҳаройна, бигузорияшон, бандагонро гумроҳ мекунанд ва ҷуз фарзандоне фоҷиру кофир наёваранд. 28.Эй Парвардигори ман, марову падару модарамро ва ҳар киро бо имон ба хонаи ман ворид шавад ва низ мардони мӯъмину занони мӯъминро биёмурз ва ситамкоронро ҷуз ба ҳалокаташон маяфзой!»

[@Ҷилди ҳафтуми «Донишномаи забон ва адаби форсӣ» мунташир шуд.#Sentence*] [@Бо пайгирии Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикӣ дар Тоҷикистон, дар ин донишнома мақолаҳое ба қалами профессор Шарифмуроди Исрофилниё дар бораи устодоне чун Аҳмад Махдуми Дониш, Садри Зиё, Садриддин Айнӣ, Сотим Улуғзода, Бобоҷон Ғафуров, Муҳаммад Осимӣ, Муҳаммадҷон Шакурӣ ва … гунҷонда шудааст.#Sentence*] [@Ба нақл аз вебгоҳи Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ, ин ҷилд ҳовии мақолоти муҳим ва арзишмандест ва муаллифони соҳибназар дар забон ва адаби форсӣ бо гурӯҳи донишномаи таҳқиқоти адабии фарҳангистон ҳамкорӣ кардаанд.#Sentence*] [@Ин ҷилд дар наздик ба 600 сафҳа ва шомили 145 мақола тадвин ёфтааст.#Sentence*] [@Мадхалҳои ҷилди зайли «Донишномаи забон ва адаби форсӣ»-ро ба се даста метавон тақсим кард:#Sentence*] [@1. Мадхалҳое, ки мақолоташон ҳангоми омодасозии муҷалладоти пешин ё аслан дарёфт нашуд, ё ба мавқеъ дарёфт нашуд.#Sentence*] [@Ин даста аз мақолот ногузир ба ҷилди зайл ирҷоъ дода шуданд;#Sentence*] [@2. Мадхалҳое, ки ба муаррифии зиндагӣ ва осори шахсиятҳои бузург илмие ихтисос доранд, ки дар солҳои ахир ба раҳмати эзадӣ пайвастанд;#Sentence*] [@3. Мақолаҳои тозае дар мавзӯъоти адабӣ, ки муаллифони соҳибназар дар забон ва адаби форсӣ онҳоро ба риштаи таҳрир даровардаанд.#Sentence*] [@Мақолаҳои ин ҷилд на танҳо камбудҳои муҷалладоти пешинро ҷуброн мекунад, балки баъзе аз онҳо дар аҳамияти таҳқиқ мунҳасир ба фард ва ягона марҷаъи мутолиа ва таҳқиқ ба шумор мераванд ва иттилооти зикршуда дар онҳоро дар камтар манбаъи дигаре ба ин ҷомеъият метавон ёфт.#Sentence*] [@Баъзе дигар аз онҳо дар боби мавзӯъотеанд, ки то кунун дар ҳеч донишномае мадхал нашудаанд ва иттилоот дар бораи онҳо, ба ин тафсил, дар ҳеч манбае наомадааст.#Sentence*] [@Ба илова, дар ин ҷилд тане чанд аз муҳимтарин ва машҳуртарин нависандагон ва шоирони форсизабон дар кишварҳои ҳамсоя, аз ҷумла Афғонистон ва Тоҷикистон ва низ шоирону нависандагони турк муаррифӣ шудаанд ва мақолоти нисбатан ҷомеъе дар бораи зиндагӣ ва осори онон дар ин муҷаллад дарҷ шудааст.#Sentence*] [@Соли интишори муҷалладоти пешини «Донишномаи забон ва адаби форсӣ» ба қарори зер аст:#Sentence*] [@Ҷилди аввал (шомили мақолоти «Об» то «Барзуяи табиб»): 1384 ш.;#Sentence*] [@Ҷилди дувум (шомили мақолоти «Барандақи Хуҷандӣ» то «Ҳайратии Тунӣ»): 1386 ш.;#Sentence*] [@Ҷилди севум (шомили мақолоти «Хорзанҷӣ» то «Саноии Ғазнавӣ»): 1388 ш.;#Sentence*] [@Ҷилди чаҳорум (шомили мақолоти «Синдбоднома» то «Фирдавсӣ»): 1391 ш.;#Sentence*] [@Ҷилди панҷум (шомили мақолоти «Фирдавсӣ»-и сонӣ то «Масрури Толиқонӣ»): 1393 ш.;#Sentence*] [@Ҷилди шашум (шомили мақолоти «Масъуд», «Муҳаммад» то «Юнус»): 1395 ш.#Sentence*]

Ҷилди ҳафтуми «Донишномаи забон ва адаби форсӣ» мунташир шуд. Бо пайгирии Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикӣ дар Тоҷикистон, дар ин донишнома мақолаҳое ба қалами профессор Шарифмуроди Исрофилниё дар бораи устодоне чун Аҳмад Махдуми Дониш, Садри Зиё, Садриддин Айнӣ, Сотим Улуғзода, Бобоҷон Ғафуров, Муҳаммад Осимӣ, Муҳаммадҷон Шакурӣ ва … гунҷонда шудааст. Ба нақл аз вебгоҳи Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ, ин ҷилд ҳовии мақолоти муҳим ва арзишмандест ва муаллифони соҳибназар дар забон ва адаби форсӣ бо гурӯҳи донишномаи таҳқиқоти адабии фарҳангистон ҳамкорӣ кардаанд. Ин ҷилд дар наздик ба 600 сафҳа ва шомили 145 мақола тадвин ёфтааст. Мадхалҳои ҷилди зайли «Донишномаи забон ва адаби форсӣ»-ро ба се даста метавон тақсим кард: 1. Мадхалҳое, ки мақолоташон ҳангоми омодасозии муҷалладоти пешин ё аслан дарёфт нашуд, ё ба мавқеъ дарёфт нашуд. Ин даста аз мақолот ногузир ба ҷилди зайл ирҷоъ дода шуданд; 2. Мадхалҳое, ки ба муаррифии зиндагӣ ва осори шахсиятҳои бузург илмие ихтисос доранд, ки дар солҳои ахир ба раҳмати эзадӣ пайвастанд; 3. Мақолаҳои тозае дар мавзӯъоти адабӣ, ки муаллифони соҳибназар дар забон ва адаби форсӣ онҳоро ба риштаи таҳрир даровардаанд. Мақолаҳои ин ҷилд на танҳо камбудҳои муҷалладоти пешинро ҷуброн мекунад, балки баъзе аз онҳо дар аҳамияти таҳқиқ мунҳасир ба фард ва ягона марҷаъи мутолиа ва таҳқиқ ба шумор мераванд ва иттилооти зикршуда дар онҳоро дар камтар манбаъи дигаре ба ин ҷомеъият метавон ёфт. Баъзе дигар аз онҳо дар боби мавзӯъотеанд, ки то кунун дар ҳеч донишномае мадхал нашудаанд ва иттилоот дар бораи онҳо, ба ин тафсил, дар ҳеч манбае наомадааст. Ба илова, дар ин ҷилд тане чанд аз муҳимтарин ва машҳуртарин нависандагон ва шоирони форсизабон дар кишварҳои ҳамсоя, аз ҷумла Афғонистон ва Тоҷикистон ва низ шоирону нависандагони турк муаррифӣ шудаанд ва мақолоти нисбатан ҷомеъе дар бораи зиндагӣ ва осори онон дар ин муҷаллад дарҷ шудааст. Соли интишори муҷалладоти пешини «Донишномаи забон ва адаби форсӣ» ба қарори зер аст: Ҷилди аввал (шомили мақолоти «Об» то «Барзуяи табиб»): 1384 ш.; Ҷилди дувум (шомили мақолоти «Барандақи Хуҷандӣ» то «Ҳайратии Тунӣ»): 1386 ш.; Ҷилди севум (шомили мақолоти «Хорзанҷӣ» то «Саноии Ғазнавӣ»): 1388 ш.; Ҷилди чаҳорум (шомили мақолоти «Синдбоднома» то «Фирдавсӣ»): 1391 ш.; Ҷилди панҷум (шомили мақолоти «Фирдавсӣ»-и сонӣ то «Масрури Толиқонӣ»): 1393 ш.; Ҷилди шашум (шомили мақолоти «Масъуд», «Муҳаммад» то «Юнус»): 1395 ш.

[@Созмони Миллали Муттаҳид (СММ) — созмони байналмилалӣ аст, ки кишварҳои пирӯз дар ҷанги дувуми ҷаҳонӣ барои пуштибонӣ ва устувории сулҳу амният дар ҷаҳон ва густариши ҳамкорӣ миёни кишварҳо бунёд кардаанд.#Sentence*] [@Мақсади асосии СММ нигоҳдории сулҳ ва амнияти байналмилалӣ, инкишофи муносибатҳои аҳлона дар заминаи эҳтироми принсипҳои баробарҳуқуқӣ ва худмуайянкунӣ: ҳамкории байналмилалӣ доир ба ҳалли мушкилоти сиёсӣ, иқтисодӣ, иҷтимоӣ, маданӣ, ҳавасмандгардонӣ нисбат ба ҳуқуқи инсон ва амсоли инҳо мебошад.#Sentence*] [@Таърихи СММ#Sentence*] [@Бинои СММ дар шаҳри Ню Йорк#Sentence*] [@Бинои СММ дар шаҳри Ню Йорк#Sentence*] [@Пеш аз СММ ташкилоти Лигаи Миллатҳо, дар соли 1919 таъсис дода шуда буд.#Sentence*] [@Номи Созмони Милали Муттаҳид, аз тарафи президенти ИМА Франклин Д. Рузвелт пешкаш карда шуда буд, ва дар Эъломияи Созмони Милал 1 январи соли 1942 истифода бурда шуд, вақте ки намояндагони 26 давлатҳо аз номи ҳукумати худ муборизаро бар зидди Ҳитлер ба ӯхда гирифтанд.#Sentence*] [@Дар ҳоли ҳозир СММ 192 давлатро дарбар мегирад.#Sentence*] [@Аз рӯйхати давлатҳои пазируфтаи мустақил, танҳо Ватикан ба СММ дохил нест.#Sentence*] [@Низомномаи СММ#Sentence*] [@Ассамблеяи Генералии Созмони Милали Муттаҳид#Sentence*] [@Декларатсияҳо и конвенсияҳои СММ#Sentence*] [@Сохтори СММ#Sentence*] [@Дабири Кулли Созмони Милали Муттаҳид Кофи Аннан#Sentence*] [@Штаб-квартираи СММ дар шаҳри Ню-Йорк ҷойгир аст.#Sentence*] [@Идораи асосии СММ ин:#Sentence*] [@Маҷмаи умумӣ — (Ассамблеяи Генералии Созмони Милали Муттаҳид),#Sentence*] [@Шӯрои амният,#Sentence*] [@Дабири кулл,#Sentence*] [@Шӯрои иқтисодӣ ва иҷтимоӣ,#Sentence*] [@Шӯро доир ба паноҳу муҳофизат,#Sentence*] [@Додгоҳи адолати байналмилалӣ#Sentence*] [@Котибот#Sentence*] [@иборат мебошанд.#Sentence*][1] [@Фаъолияти СММ#Sentence*] [@СММ конференсияҳо ва форумҳо мегузаронад, ки дар онҷо ҳаллу фасли масъалаҳои байналмилалӣ муҳокима карда мешаванд.#Sentence*] [@Ба он чунин масъалаҳо дохил мешаванд:#Sentence*] [@Экология#Sentence*] [@Иқтисодиёт#Sentence*] [@Омор#Sentence*] [@Амният#Sentence*] [@Оила#Sentence*] [@Маориф#Sentence*] [@Аҳолӣ#Sentence*] [@Ҷинояткорӣ#Sentence*] [@Беҳдошти тандурустӣ#Sentence*] [@Маъюбон#Sentence*] [@Илм#Sentence*] [@Барҷомондагон#Sentence*] [@Kоммуникатсия#Sentence*] [@Ҷоизаи Нобелӣ#Sentence*] [@СММ — барандаи Ҷоизаи Нобел (2001) мебошад.#Sentence*] [@Ҷоизаро ташкилот ва шахсан Дабири куллӣ он Кофи Аннан байни худ тақсим намуданд.#Sentence*] [@Дар соли 1988, нахустин маротиба барандаи ҷоизаи Нобелӣ оид ба сулҳ — Қудратҳои сулҳовари СММ буд.#Sentence*] [@Забонҳои расмӣ#Sentence*] [@Забони англисӣ#Sentence*] [@Забони русӣ#Sentence*] [@Забони фаронсавӣ#Sentence*] [@Забони чинӣ#Sentence*] [@Забони испониёлӣ#Sentence*] [@Забони арабӣ#Sentence*] [@Аъзоёни СММ#Sentence*] [@Аъзоёни нахустини СММ 50 давлатро ташкил медод.#Sentence*] [@Низомномаи СММ — дар конференсияи шаҳри Сан-Франциско 26 июни 1945 имзо шудааст.#Sentence*] [@Дар давраи 1946—2002 СММ боз 140 давлатро ба узвият пазируфт.#Sentence*] [@Дар ҳоли ҳозир СММ 192 давлатро дарбар мегирад.#Sentence*] [@Нигаред#Sentence*] [@ИМО#Sentence*] [@ЮНЕСКО#Sentence*] [@ЮНИСЕФ#Sentence*] [@МАГАТЭ#Sentence*] [@Протоколи Киото#Sentence*] [@Созмонҳои байналмилалии СММ#Sentence*]

Созмони Миллали Муттаҳид (СММ) — созмони байналмилалӣ аст, ки кишварҳои пирӯз дар ҷанги дувуми ҷаҳонӣ барои пуштибонӣ ва устувории сулҳу амният дар ҷаҳон ва густариши ҳамкорӣ миёни кишварҳо бунёд кардаанд. Мақсади асосии СММ нигоҳдории сулҳ ва амнияти байналмилалӣ, инкишофи муносибатҳои аҳлона дар заминаи эҳтироми принсипҳои баробарҳуқуқӣ ва худмуайянкунӣ: ҳамкории байналмилалӣ доир ба ҳалли мушкилоти сиёсӣ, иқтисодӣ, иҷтимоӣ, маданӣ, ҳавасмандгардонӣ нисбат ба ҳуқуқи инсон ва амсоли инҳо мебошад. Таърихи СММ Бинои СММ дар шаҳри Ню Йорк Бинои СММ дар шаҳри Ню Йорк Пеш аз СММ ташкилоти Лигаи Миллатҳо, дар соли 1919 таъсис дода шуда буд. Номи Созмони Милали Муттаҳид, аз тарафи президенти ИМА Франклин Д. Рузвелт пешкаш карда шуда буд, ва дар Эъломияи Созмони Милал 1 январи соли 1942 истифода бурда шуд, вақте ки намояндагони 26 давлатҳо аз номи ҳукумати худ муборизаро бар зидди Ҳитлер ба ӯхда гирифтанд. Дар ҳоли ҳозир СММ 192 давлатро дарбар мегирад. Аз рӯйхати давлатҳои пазируфтаи мустақил, танҳо Ватикан ба СММ дохил нест. Низомномаи СММ Ассамблеяи Генералии Созмони Милали Муттаҳид Декларатсияҳо и конвенсияҳои СММ Сохтори СММ Дабири Кулли Созмони Милали Муттаҳид Кофи Аннан Штаб-квартираи СММ дар шаҳри Ню-Йорк ҷойгир аст. Идораи асосии СММ ин: Маҷмаи умумӣ — (Ассамблеяи Генералии Созмони Милали Муттаҳид), Шӯрои амният, Дабири кулл, Шӯрои иқтисодӣ ва иҷтимоӣ, Шӯро доир ба паноҳу муҳофизат, Додгоҳи адолати байналмилалӣ Котибот иборат мебошанд.[1] Фаъолияти СММ СММ конференсияҳо ва форумҳо мегузаронад, ки дар онҷо ҳаллу фасли масъалаҳои байналмилалӣ муҳокима карда мешаванд. Ба он чунин масъалаҳо дохил мешаванд: Экология Иқтисодиёт Омор Амният Оила Маориф Аҳолӣ Ҷинояткорӣ Беҳдошти тандурустӣ Маъюбон Илм Барҷомондагон Kоммуникатсия Ҷоизаи Нобелӣ СММ — барандаи Ҷоизаи Нобел (2001) мебошад. Ҷоизаро ташкилот ва шахсан Дабири куллӣ он Кофи Аннан байни худ тақсим намуданд. Дар соли 1988, нахустин маротиба барандаи ҷоизаи Нобелӣ оид ба сулҳ — Қудратҳои сулҳовари СММ буд. Забонҳои расмӣ Забони англисӣ Забони русӣ Забони фаронсавӣ Забони чинӣ Забони испониёлӣ Забони арабӣ Аъзоёни СММ Аъзоёни нахустини СММ 50 давлатро ташкил медод. Низомномаи СММ — дар конференсияи шаҳри Сан-Франциско 26 июни 1945 имзо шудааст. Дар давраи 1946—2002 СММ боз 140 давлатро ба узвият пазируфт. Дар ҳоли ҳозир СММ 192 давлатро дарбар мегирад. Нигаред ИМО ЮНЕСКО ЮНИСЕФ МАГАТЭ Протоколи Киото Созмонҳои байналмилалии СММ

[@Гузориши муштараки чанд созмон ва ниҳодҳои байналмилалӣ мегӯяд, ҳанӯз 675 миллион нафар аз сокинони ҷаҳон, бо шабакаи барқ дастрасӣ надоранд.#Sentence*] [@Ин гузориш рӯзи сешанбеи ин ҳафта аз сӯи бахши омори СММ, Оҷонси байналмилалии энержӣ, Оҷонси байналмилалии энержии таҷдидпазир, Созмони тандурустии ҷаҳонӣ ва Бонки ҷаҳонӣ таҳия шудааст ва хотирнишон мекунад, ки бо вуҷуди талошҳои фаровон, ҳанӯз ҳам дастрасӣ ба энержӣ ноодилона аст.#Sentence*] [@Ин гузориш ҳамчунин ёдоварӣ мекунад, ки бо идомаи вазъияти феълӣ дастёбӣ ба яке аз "ҳадафҳои рушди пойдор", яъне дастрасии ҳама аҳолии ҷаҳон ба энержии пок ва арзон, номумкин аст.#Sentence*] [@"Ҳадафҳои рушди пойдор" яке аз муҳимтарин барномаҳои Созмони Милали Муттаҳид аст, ки дар соли 2015 аз сӯи ҳама кишварҳои узв қабул шуд.#Sentence*] [@Муовини раиси Бонки ҷаҳонӣ ва масъули бахши зербиноҳо дар ин ниҳод гуфт, "рушди шабакаи барқрасонӣ дар давраи ахир кунд шудааст".#Sentence*] [@Ин гузориш ёдоварӣ мекунад, аҳолие, ки дар соли 2010 бо барқ дастрасӣ надошт, ҳудуди 1,1 миллион нафар буд ва ҳоло тақрибан нисф шудааст.#Sentence*] [@Вале баррасии соли 2021 нишон медиҳад, ки ҳанӯз 675 миллион нафар ба барқ дастрасӣ надоранд.#Sentence*] [@Ҳудуди 80 дарсади ин мардум сокинони кишварҳои африқоӣ ҳастанд ва мизони дастрасии онҳо ба шабакаи интиқоли барқ аз соли 2010 то кунун тағйир накардааст.#Sentence*] [@Ин гузориш ба пешрафт дар заминаи дигар, аз ҷумла афзоиши истифода аз манбаъҳои покиза ва нави энержӣ таъкид мекунад, аммо дар айни ҳол ҳушдор медиҳад, ки "Ҳадафҳои рушди пойдор" бо суръати феълии густариши шабакаҳои барқрасонӣ, амалӣ нахоҳад шуд.#Sentence*] [@Фотеҳ Бейрул, раиси Оҷонси байналмилалии энержии таҷдидпазир дар баёния гуфт, "барои таъмини энержии арзон бо стандартҳои муосир барои миллиардҳо нафар аз мардум, ки аз он маҳрум ҳастанд, кори бештаре бояд анҷом шавад".#Sentence*] [@Ин гузориш хотирнишон мекунад, ки ҷудо кардани будҷаи умумӣ барои тавлиди энержиҳои пок дар кишварҳои камдаромад ҳатто қабл аз КОВИД-19, рӯ ба коҳиш будааст.#Sentence*] [@Арзёбиҳои феълӣ нишон медиҳад, ки агар чораҳои густурда ва оҷил анҷом нашавад, дар соли 2030 дастикам 600 миллион нафар аз ҷамъияти ҷаҳон камокон аз дастрасӣ ба шабакаи интиқоли барқ маҳрум хоҳанд буд.#Sentence*] [@Бар асоси пажӯҳишҳои Созмони ҷаҳонии тандурустӣ, ҳар сол ҳудуди 3,2 миллион нафар бар асари гирифторӣ ба бемориҳое, ки сарчашмаи он маводи сӯхт аст, ҷони худро аз даст медиҳанд.#Sentence*] [@Созмони ҷаҳонии тандурустӣ мегӯяд, "бо анҷоми чораҳои бармаҳал бояд насли ояндаро наҷот диҳем. Равишҳои пухтупази солим дар хона ва интиқоли барқ метавонад дар ҳифзи саломатии осебпазиртарин гурӯҳҳои мардум нақши муҳиме иҷро кунад".#Sentence*]

Гузориши муштараки чанд созмон ва ниҳодҳои байналмилалӣ мегӯяд, ҳанӯз 675 миллион нафар аз сокинони ҷаҳон, бо шабакаи барқ дастрасӣ надоранд. Ин гузориш рӯзи сешанбеи ин ҳафта аз сӯи бахши омори СММ, Оҷонси байналмилалии энержӣ, Оҷонси байналмилалии энержии таҷдидпазир, Созмони тандурустии ҷаҳонӣ ва Бонки ҷаҳонӣ таҳия шудааст ва хотирнишон мекунад, ки бо вуҷуди талошҳои фаровон, ҳанӯз ҳам дастрасӣ ба энержӣ ноодилона аст. Ин гузориш ҳамчунин ёдоварӣ мекунад, ки бо идомаи вазъияти феълӣ дастёбӣ ба яке аз "ҳадафҳои рушди пойдор", яъне дастрасии ҳама аҳолии ҷаҳон ба энержии пок ва арзон, номумкин аст. "Ҳадафҳои рушди пойдор" яке аз муҳимтарин барномаҳои Созмони Милали Муттаҳид аст, ки дар соли 2015 аз сӯи ҳама кишварҳои узв қабул шуд. Муовини раиси Бонки ҷаҳонӣ ва масъули бахши зербиноҳо дар ин ниҳод гуфт, "рушди шабакаи барқрасонӣ дар давраи ахир кунд шудааст". Ин гузориш ёдоварӣ мекунад, аҳолие, ки дар соли 2010 бо барқ дастрасӣ надошт, ҳудуди 1,1 миллион нафар буд ва ҳоло тақрибан нисф шудааст. Вале баррасии соли 2021 нишон медиҳад, ки ҳанӯз 675 миллион нафар ба барқ дастрасӣ надоранд. Ҳудуди 80 дарсади ин мардум сокинони кишварҳои африқоӣ ҳастанд ва мизони дастрасии онҳо ба шабакаи интиқоли барқ аз соли 2010 то кунун тағйир накардааст. Ин гузориш ба пешрафт дар заминаи дигар, аз ҷумла афзоиши истифода аз манбаъҳои покиза ва нави энержӣ таъкид мекунад, аммо дар айни ҳол ҳушдор медиҳад, ки "Ҳадафҳои рушди пойдор" бо суръати феълии густариши шабакаҳои барқрасонӣ, амалӣ нахоҳад шуд. Фотеҳ Бейрул, раиси Оҷонси байналмилалии энержии таҷдидпазир дар баёния гуфт, "барои таъмини энержии арзон бо стандартҳои муосир барои миллиардҳо нафар аз мардум, ки аз он маҳрум ҳастанд, кори бештаре бояд анҷом шавад". Ин гузориш хотирнишон мекунад, ки ҷудо кардани будҷаи умумӣ барои тавлиди энержиҳои пок дар кишварҳои камдаромад ҳатто қабл аз КОВИД-19, рӯ ба коҳиш будааст. Арзёбиҳои феълӣ нишон медиҳад, ки агар чораҳои густурда ва оҷил анҷом нашавад, дар соли 2030 дастикам 600 миллион нафар аз ҷамъияти ҷаҳон камокон аз дастрасӣ ба шабакаи интиқоли барқ маҳрум хоҳанд буд. Бар асоси пажӯҳишҳои Созмони ҷаҳонии тандурустӣ, ҳар сол ҳудуди 3,2 миллион нафар бар асари гирифторӣ ба бемориҳое, ки сарчашмаи он маводи сӯхт аст, ҷони худро аз даст медиҳанд. Созмони ҷаҳонии тандурустӣ мегӯяд, "бо анҷоми чораҳои бармаҳал бояд насли ояндаро наҷот диҳем. Равишҳои пухтупази солим дар хона ва интиқоли барқ метавонад дар ҳифзи саломатии осебпазиртарин гурӯҳҳои мардум нақши муҳиме иҷро кунад".

[@Ёде аз Муҳаммадҷон Умаров – тарҷумони китоби муқаддас#Sentence*] [@Агар Муҳаммадҷон Умаров, тарҷумони китоби муқаддаси «Қуръон» зинда мебуд, санаи 14 январ 70 сола мешуд.#Sentence*] [@Номбурда, 5 сол қабл бар асари бемории гурда ҷон дод, вале аз худ мероси гаронбаҳо – тарҷумаи китоби муқаддаси «Қуръон» ва тафсири беназири он «Саҳеҳи Бухорӣ»-ро ба ёдгор монд…#Sentence*] [@Муҳаммадҷон Умаров кист?#Sentence*] [@Муҳаммадҷон Умаров, зодаи Бухорои шариф буда, тамоми умраш дар Душанбе сипарӣ шуд.#Sentence*] [@Ӯ 14 январи соли 1950 ба дунё омада, соли 1967 мактаби миёнаи рақами 53 ва соли 1972 шӯъбаи забони арабии факултаи шарқшиносии Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон (ҳоло ДМТ)-ро хатм кардааст.#Sentence*] [@Солҳои 1973-1975 ва 1982-1985 дар кишварҳои арабӣ, як муддат дар Сарредаксияи Энсиклопедияи тоҷик ва аз соли 1978 то поёни умр дар Пажӯҳишгоҳи шарқшиносии Академияи илмҳои Тоҷикистон фаъолият намуд.#Sentence*] [@Дар баробари ин солҳои 1986-1996 дар Донишкадаи давлатии санъати Тоҷикистон ба номи Мирзо Турсунзода ва солҳои 1996-2007 дар Донишкадаи исломии Тоҷикистон ба номи Имоми Аъзам Абуҳанифа аз забони арабӣ ва таърихи динҳои ҷаҳон дарс гуфтааст.#Sentence*] [@Ӯ асосан ба тарҷума ва бозгардонии китобҳои динӣ машғул буд.#Sentence*] [@Номгӯйи муҳимтарин корҳои Муҳаммадҷон Умаров:#Sentence*] [@Таҳияи матни тарҷумаи форсии китоби муқаддаси “Қуръон”, мутааллиқ ба Шоҳ Валиюллоҳи Деҳлавӣ-“Фатҳу-р-раҳмон фӣ тарҷумати-л-Қуръон” (дар маҷаллаи “Илм ва ҳаёт” солҳои 1992-2005 чоп шуд).#Sentence*] [@Тарҷумаи “Ҳафтяки Қуръони маҷид” (ҳамроҳ бо овардани матни арабӣ, ба хати кириллӣ, дар ҳамкорӣ бо Н.Назаров. нашри аввал, Душанбе 1999 ва нашри дуввум, Душанбе 2003)#Sentence*] [@Овонигории матни арабӣ, тарҷума ва тафсири “Ҳафтяки шариф” аз “Тафсири Ҳусайнӣ”, дар ҳамкорӣ бо Н.Назаров. Душанбе 2006#Sentence*] [@Тарҷумаи Қуръони карим ба забони адабии тоҷикӣ (Душанбе 2007 ва нашри нав 2011)#Sentence*] [@Тарҷумаи матни комили “Саҳеҳ”-и Имом ал-Бухорӣ (дар шаш ҷилд, дар ҳамкорӣ бо Ф.Бобоев. чор ҷилди он то имрӯз чоп шудааст. Душанбе 2004, 2005, 2008 ва 2011)#Sentence*] [@Таҳияи матни “Таърихи Табарӣ-тарҷумаи Абӯалии Балъамӣ” (аз рӯи нусхаи қаламии қарни XIII милодӣ, дар ҳамкорӣ бо Ф.Бобоев, ки соли 2001 бо ҳуруфи кириллӣ нашр гардидааст)#Sentence*] [@Таҳрири ҳашт ҷилди китоби «Таъриху-л-мулуки ва-р-русул»-и Имом Табарӣ (машҳур ба «Таърихи Табарӣ» дар ҳамкорӣ бо Ф.Бобоев), Душанбе, 2015.#Sentence*] [@Муҳаммадҷон Умаров ҳамчунин чандин филмҳои бадеиро ба тоҷикӣ тарҷума кардааст, ки яке аз онҳо тарҷумаи сериали телевизионии “Имоми Аъзам Абӯҳанифа Нӯъмон” (Миср) аз арабӣ ба тоҷикист, ки миёни алоқамандони синамо дар Тоҷикистон маҳбубияти хоса дорад.#Sentence*] [@Муаллифи даҳҳо мақолаву тақриз оид ба улуми дин ва китобҳои динӣ мебошад.#Sentence*] [@30 июни соли 2015 бар асари бемории гурда ҷон ба ҷонофарин супорид.#Sentence*]

Ёде аз Муҳаммадҷон Умаров – тарҷумони китоби муқаддас Агар Муҳаммадҷон Умаров, тарҷумони китоби муқаддаси «Қуръон» зинда мебуд, санаи 14 январ 70 сола мешуд. Номбурда, 5 сол қабл бар асари бемории гурда ҷон дод, вале аз худ мероси гаронбаҳо – тарҷумаи китоби муқаддаси «Қуръон» ва тафсири беназири он «Саҳеҳи Бухорӣ»-ро ба ёдгор монд… Муҳаммадҷон Умаров кист? Муҳаммадҷон Умаров, зодаи Бухорои шариф буда, тамоми умраш дар Душанбе сипарӣ шуд. Ӯ 14 январи соли 1950 ба дунё омада, соли 1967 мактаби миёнаи рақами 53 ва соли 1972 шӯъбаи забони арабии факултаи шарқшиносии Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон (ҳоло ДМТ)-ро хатм кардааст. Солҳои 1973-1975 ва 1982-1985 дар кишварҳои арабӣ, як муддат дар Сарредаксияи Энсиклопедияи тоҷик ва аз соли 1978 то поёни умр дар Пажӯҳишгоҳи шарқшиносии Академияи илмҳои Тоҷикистон фаъолият намуд. Дар баробари ин солҳои 1986-1996 дар Донишкадаи давлатии санъати Тоҷикистон ба номи Мирзо Турсунзода ва солҳои 1996-2007 дар Донишкадаи исломии Тоҷикистон ба номи Имоми Аъзам Абуҳанифа аз забони арабӣ ва таърихи динҳои ҷаҳон дарс гуфтааст. Ӯ асосан ба тарҷума ва бозгардонии китобҳои динӣ машғул буд. Номгӯйи муҳимтарин корҳои Муҳаммадҷон Умаров: Таҳияи матни тарҷумаи форсии китоби муқаддаси “Қуръон”, мутааллиқ ба Шоҳ Валиюллоҳи Деҳлавӣ-“Фатҳу-р-раҳмон фӣ тарҷумати-л-Қуръон” (дар маҷаллаи “Илм ва ҳаёт” солҳои 1992-2005 чоп шуд). Тарҷумаи “Ҳафтяки Қуръони маҷид” (ҳамроҳ бо овардани матни арабӣ, ба хати кириллӣ, дар ҳамкорӣ бо Н.Назаров. нашри аввал, Душанбе 1999 ва нашри дуввум, Душанбе 2003) Овонигории матни арабӣ, тарҷума ва тафсири “Ҳафтяки шариф” аз “Тафсири Ҳусайнӣ”, дар ҳамкорӣ бо Н.Назаров. Душанбе 2006 Тарҷумаи Қуръони карим ба забони адабии тоҷикӣ (Душанбе 2007 ва нашри нав 2011) Тарҷумаи матни комили “Саҳеҳ”-и Имом ал-Бухорӣ (дар шаш ҷилд, дар ҳамкорӣ бо Ф.Бобоев. чор ҷилди он то имрӯз чоп шудааст. Душанбе 2004, 2005, 2008 ва 2011) Таҳияи матни “Таърихи Табарӣ-тарҷумаи Абӯалии Балъамӣ” (аз рӯи нусхаи қаламии қарни XIII милодӣ, дар ҳамкорӣ бо Ф.Бобоев, ки соли 2001 бо ҳуруфи кириллӣ нашр гардидааст) Таҳрири ҳашт ҷилди китоби «Таъриху-л-мулуки ва-р-русул»-и Имом Табарӣ (машҳур ба «Таърихи Табарӣ» дар ҳамкорӣ бо Ф.Бобоев), Душанбе, 2015. Муҳаммадҷон Умаров ҳамчунин чандин филмҳои бадеиро ба тоҷикӣ тарҷума кардааст, ки яке аз онҳо тарҷумаи сериали телевизионии “Имоми Аъзам Абӯҳанифа Нӯъмон” (Миср) аз арабӣ ба тоҷикист, ки миёни алоқамандони синамо дар Тоҷикистон маҳбубияти хоса дорад. Муаллифи даҳҳо мақолаву тақриз оид ба улуми дин ва китобҳои динӣ мебошад. 30 июни соли 2015 бар асари бемории гурда ҷон ба ҷонофарин супорид.

[@Чунонки дар мақолаи қаблӣ қайд кардем, шодравон Ҳомидҷон Зоҳидов (29.06.1921-1993) дар деҳаи Чодаки ноҳияи Попи вилояти Намангони водии Фарғона зойида шудааст.#Sentence*] [@Факултаи забон ва адабиёти Донишкадаи омӯзгории Самарқандро хатм кардааст.#Sentence*] [@Донандаи хуби забонҳои арабию форсӣ ва дастхатҳои қадима буд.#Sentence*] [@Агарчанде ки маълумоти пизишкӣ надошт, ба истилоҳоти тибби бостонии тоҷик шинос буд.#Sentence*] [@Чунки падару бобояш дар баробари пешаи асосиашон – кишоварзӣ, ҳамчунин табибӣ мекарданд ва осори тибби бостонии тоҷикро хуб медонистанд ва онро ба Ҳомидҷони наврас омӯхта буданд.#Sentence*] [@Авҷи фаъолияти Ҳ. Зоҳидов, ки ӯро ба оммаи мардуми тоҷик ҳамчун донишманди беҳамтои риштаи тиб шиносонд, ба охири солҳои 80-ум ва оғози солҳои 90-уми садаи гузашта рост меояд.#Sentence*] [@Дар ин давра китобҳои машҳури ӯ «Хазинаи тибби қадим» (1990), «Канзи шифо» (1991, бознашр 2013, тарҷимаи ӯзбекиаш 2004) ба чоп расиданд.#Sentence*] [@Дар рӯзномаҳо якчанд мақолаҳояш, инчунин саволу ҷавобҳояш (масалан, «Тоҷикистони Советӣ» 27.01.1990, 16.06.1990) бо хонандагон дарҷ гардид.#Sentence*] [@Маҳз дар ҳамон солҳо бисёре аз донишмандони имрӯзаи тибби тоҷик аз сабақҳои Ҳомидҷон Зоҳидов, ки ба таври ғайрирасмӣ ба вижа барои олимони ҷавон ва дигар шахсони боистеъдод анҷом мегирифтанд, баҳра бардоштаанд.#Sentence*] [@Ӯ дар ҳақиқат беҳтарин омӯзгор ва тарғибгари беғарази асосҳои тибби бостонии Ховар, ба вижа тибби анъанавии тоҷик, аз он миён шинохти гиёҳҳои доруӣ ва тарзҳои омодагардонии давоҳои гиёҳӣ буд.#Sentence*] [@Ҳомидҷон Зоҳидов баҳри ҷустуҷӯ ва гирдоварии гиёҳҳову дигар маводи доруӣ қариб тамоми сарзаминҳои тоҷикнишинро пиёдаву савора тай кардааст.#Sentence*] [@Ба ҷуз аз мақолаҳои бешумор илмӣ доир ба тибби суннатии тоҷик, натиҷаи заҳмати пайвастаи беш аз чилсолаи ӯ китоби «Хазинаи тибби қадим» (1990) гардид.#Sentence*] [@Дар ин асар бештар аз 3600 истилоҳи тибби бостонии форсу тоҷик шарҳ ёфтаанд, ки ҳамаи соҳаҳои илми тиб (анатомия ва физиология, патология, терапия ва хирургия, дерматология ва фармакология)-ро фаро мегиранд.#Sentence*] [@Дар он нишонаҳои асосии бемориҳои алоҳида батафсил баён карда мешаванд ва барои табобати онҳо даҳҳо нусха (ресепт) -ҳои содда ва мураккаб оварда мешаванд.#Sentence*] [@Он тарзҳои маъмули табобати бемориҳо баён гардидаанд, ки садсолаҳо дар тибби суннатии тоҷик истифода мешуданд.#Sentence*] [@Муаллиф дар ин китоб баъзан аз чаҳорчӯбаи фарҳанги муқаррарии тибби бостон гузар мекунад ва мақолаҳои алоҳида онро шабеҳи донишномаҳои имрӯза гардонидаанд.#Sentence*] [@Дар бораи китоби «Канзи шифо» (1991) чизе намегӯем, матни пурраи онро пешкаш карда, қазоватро ба худи хонанда вомегузорем.#Sentence*] [@Ба ин марди фидокор, меҳандӯст ва мардумдӯст равони шоду раҳмати Парвардигор хоҳонем.#Sentence*] [@Бо сипоси бекарон виростор#Sentence*] [@Абдуҳамид Тағоев.#Sentence*]

Чунонки дар мақолаи қаблӣ қайд кардем, шодравон Ҳомидҷон Зоҳидов (29.06.1921-1993) дар деҳаи Чодаки ноҳияи Попи вилояти Намангони водии Фарғона зойида шудааст. Факултаи забон ва адабиёти Донишкадаи омӯзгории Самарқандро хатм кардааст. Донандаи хуби забонҳои арабию форсӣ ва дастхатҳои қадима буд. Агарчанде ки маълумоти пизишкӣ надошт, ба истилоҳоти тибби бостонии тоҷик шинос буд. Чунки падару бобояш дар баробари пешаи асосиашон – кишоварзӣ, ҳамчунин табибӣ мекарданд ва осори тибби бостонии тоҷикро хуб медонистанд ва онро ба Ҳомидҷони наврас омӯхта буданд. Авҷи фаъолияти Ҳ. Зоҳидов, ки ӯро ба оммаи мардуми тоҷик ҳамчун донишманди беҳамтои риштаи тиб шиносонд, ба охири солҳои 80-ум ва оғози солҳои 90-уми садаи гузашта рост меояд. Дар ин давра китобҳои машҳури ӯ «Хазинаи тибби қадим» (1990), «Канзи шифо» (1991, бознашр 2013, тарҷимаи ӯзбекиаш 2004) ба чоп расиданд. Дар рӯзномаҳо якчанд мақолаҳояш, инчунин саволу ҷавобҳояш (масалан, «Тоҷикистони Советӣ» 27.01.1990, 16.06.1990) бо хонандагон дарҷ гардид. Маҳз дар ҳамон солҳо бисёре аз донишмандони имрӯзаи тибби тоҷик аз сабақҳои Ҳомидҷон Зоҳидов, ки ба таври ғайрирасмӣ ба вижа барои олимони ҷавон ва дигар шахсони боистеъдод анҷом мегирифтанд, баҳра бардоштаанд. Ӯ дар ҳақиқат беҳтарин омӯзгор ва тарғибгари беғарази асосҳои тибби бостонии Ховар, ба вижа тибби анъанавии тоҷик, аз он миён шинохти гиёҳҳои доруӣ ва тарзҳои омодагардонии давоҳои гиёҳӣ буд. Ҳомидҷон Зоҳидов баҳри ҷустуҷӯ ва гирдоварии гиёҳҳову дигар маводи доруӣ қариб тамоми сарзаминҳои тоҷикнишинро пиёдаву савора тай кардааст. Ба ҷуз аз мақолаҳои бешумор илмӣ доир ба тибби суннатии тоҷик, натиҷаи заҳмати пайвастаи беш аз чилсолаи ӯ китоби «Хазинаи тибби қадим» (1990) гардид. Дар ин асар бештар аз 3600 истилоҳи тибби бостонии форсу тоҷик шарҳ ёфтаанд, ки ҳамаи соҳаҳои илми тиб (анатомия ва физиология, патология, терапия ва хирургия, дерматология ва фармакология)-ро фаро мегиранд. Дар он нишонаҳои асосии бемориҳои алоҳида батафсил баён карда мешаванд ва барои табобати онҳо даҳҳо нусха (ресепт) -ҳои содда ва мураккаб оварда мешаванд. Он тарзҳои маъмули табобати бемориҳо баён гардидаанд, ки садсолаҳо дар тибби суннатии тоҷик истифода мешуданд. Муаллиф дар ин китоб баъзан аз чаҳорчӯбаи фарҳанги муқаррарии тибби бостон гузар мекунад ва мақолаҳои алоҳида онро шабеҳи донишномаҳои имрӯза гардонидаанд. Дар бораи китоби «Канзи шифо» (1991) чизе намегӯем, матни пурраи онро пешкаш карда, қазоватро ба худи хонанда вомегузорем. Ба ин марди фидокор, меҳандӯст ва мардумдӯст равони шоду раҳмати Парвардигор хоҳонем. Бо сипоси бекарон виростор Абдуҳамид Тағоев.

[@Додгоҳи олии Тоҷикистон Ҷамолиддин Расулов, раиси собиқи ширкати “Ҷамол-2012”-ро бо гуноҳи қочоқи инсон ва сохтакории ҳуҷҷатҳо ба 12 сол зиндон маҳкум кардааст.#Sentence*] [@Ширкати мазкур қаблан шаҳрвандони Тоҷикистонро барои кор ба Арабистони Саудӣ мефиристод.#Sentence*] [@Ҷамолиддин Расулов дар мурофиаҳои додгоҳӣ иттиҳомотро беасос ва дар ҳаққаш туҳмат хондааст.#Sentence*] [@Ҳукм моҳи апрел содир шудааст ва ба қавли Зуҳро Муборова, вакили мудофеи ҷабрдидаҳо маҳкумшуда то ҳол аз он ба додгоҳи болоӣ шикоят набурдаанд.#Sentence*] [@Зуҳро Муборова рӯзи 8-уми июн ба Радиои Озодӣ гуфт, беш аз 20 нафар аз кори маҳкумшуда шикоят бурдаанд.#Sentence*] [@Ӯ афзуд: “Дар парвандаи мазкур зиёда аз 20 нафар ҷабрдида буд, ки бисёре аз онҳоро занҳои тоҷик ташкил медиҳанд.#Sentence*] [@Ҳамаи онҳо аз роҳи фиреб ба доми ширкат афтида, бо тартиб додани шартномаҳои қалбакӣ ва руякӣ гӯиё маоши беҳтарин, 8 соати корӣ ба шоҳигарии Арабистони Саудӣ мефиристад, вале мутаассифона дар асл дигар хел.#Sentence*] [@Онҳо 24 соат дар онҷо кор мекардаанд ба монанди ғуломи хона.”#Sentence*] [@Додситонии кулли Тоҷикистон соли 2017 алайҳи ширкати “Ҷамол-2012” бар асоси шикояти модаре, ки духтарашро барои кор ба Арабистони Саудӣ фиристодааст, парванда боз карда буд.#Sentence*] [@Он замон Ҷамолиддин Расулов ба Радиои Озодӣ гуфт, ки “ба ширкати мо бисёр туҳматҳои калон карданд, ки мо шаҳрвандони Тоҷикиситонро дар Арабистони Саудӣ бекор бе ҳеч чиз бурда, дар ҳамон ҷо мепартофта бошем.”#Sentence*] [@Зуҳро Муборова, вакили дифои ҷабрдидаҳо гуфт “охирин факти маълумшуда нисбат ба ширкат соли 2022 буд.#Sentence*] [@Парвандаи ҷиноятӣ соли 2017 боз шудааст, як маротиба қатъ мешавад, баъдан боз барои ҳолати нав боз шуда, хушбахтона ба итмом мерасад#Sentence*]”. [@Маълум нест, чаро парванда қатъ ва дигарбора оғоз шудааст.#Sentence*] [@Дар Додгоҳи олии Тоҷикистон хостори номаи расмӣ барои тавзеҳи ин мавзуъ шуданд.#Sentence*] [@Дар Додситонии кулл ба Радиои Озодӣ гуфтанд, тафтишот одилона анҷом шудааст ва онҳо дар вебсайти расмии худ дар ин бора маълумот медиҳанд.#Sentence*] [@Назари маҳкумшуда ва вакили мудофеи ӯ дар бораи ҳукм то ҳол маълум нест.#Sentence*] [@Манобеи Радиои Озодӣ, ки аз мурофиаҳои додгоҳӣ огоҳ будаанд, гуфтанд, Ҷамолиддин Расулов иттиҳомотро беасос хондааст.#Sentence*] [@Мусоҳиби Радиои Озодӣ гуфт: “То охир ба гуноҳи худ иқрор набуд ва пушаймонӣ низ зоҳир накард.#Sentence*] [@Ба қавли худи маҳкумшуда, ҷабрдидаҳо ӯҳдадориҳои худро иҷро накардаанд.#Sentence*] [@Гуфт, дар ҳаққаш туҳмат шудааст.#Sentence*]” [@Номи ширкати “Ҷамол-2012” дар пайи шикояти бархе сокинон борҳо ба расонаҳо роҳ ёфт.#Sentence*] [@Ин ширкат соли 2012 таъсис ёфт, баъдан фаъолияташ қатъ гардид.#Sentence*] [@Қаблан бархе аз занони тоҷик бо нашри видео дар бораи сарнавишти талхи худ ҳангоми кор дар Арабистони Саудӣ, ба Радиои Озодӣ шикоят карда буданд#Sentence*] [@Онҳо аз поймол шудани ҳуқуқ, соати тӯлонии кор бар ивази дастмузди ночиз ва гоҳо латукӯбу хушунат дидан, шикоят кардаанд.#Sentence*] [@Ба гуфтаи Вазорати умури дохилии Тоҷикистон, танҳо дар шаш моҳи соли гузашта дар кишвар 53 мавриди қочоқи инсон сабт шудааст.#Sentence*]

Додгоҳи олии Тоҷикистон Ҷамолиддин Расулов, раиси собиқи ширкати “Ҷамол-2012”-ро бо гуноҳи қочоқи инсон ва сохтакории ҳуҷҷатҳо ба 12 сол зиндон маҳкум кардааст. Ширкати мазкур қаблан шаҳрвандони Тоҷикистонро барои кор ба Арабистони Саудӣ мефиристод. Ҷамолиддин Расулов дар мурофиаҳои додгоҳӣ иттиҳомотро беасос ва дар ҳаққаш туҳмат хондааст. Ҳукм моҳи апрел содир шудааст ва ба қавли Зуҳро Муборова, вакили мудофеи ҷабрдидаҳо маҳкумшуда то ҳол аз он ба додгоҳи болоӣ шикоят набурдаанд. Зуҳро Муборова рӯзи 8-уми июн ба Радиои Озодӣ гуфт, беш аз 20 нафар аз кори маҳкумшуда шикоят бурдаанд. Ӯ афзуд: “Дар парвандаи мазкур зиёда аз 20 нафар ҷабрдида буд, ки бисёре аз онҳоро занҳои тоҷик ташкил медиҳанд. Ҳамаи онҳо аз роҳи фиреб ба доми ширкат афтида, бо тартиб додани шартномаҳои қалбакӣ ва руякӣ гӯиё маоши беҳтарин, 8 соати корӣ ба шоҳигарии Арабистони Саудӣ мефиристад, вале мутаассифона дар асл дигар хел. Онҳо 24 соат дар онҷо кор мекардаанд ба монанди ғуломи хона.” Додситонии кулли Тоҷикистон соли 2017 алайҳи ширкати “Ҷамол-2012” бар асоси шикояти модаре, ки духтарашро барои кор ба Арабистони Саудӣ фиристодааст, парванда боз карда буд. Он замон Ҷамолиддин Расулов ба Радиои Озодӣ гуфт, ки “ба ширкати мо бисёр туҳматҳои калон карданд, ки мо шаҳрвандони Тоҷикиситонро дар Арабистони Саудӣ бекор бе ҳеч чиз бурда, дар ҳамон ҷо мепартофта бошем.” Зуҳро Муборова, вакили дифои ҷабрдидаҳо гуфт “охирин факти маълумшуда нисбат ба ширкат соли 2022 буд. Парвандаи ҷиноятӣ соли 2017 боз шудааст, як маротиба қатъ мешавад, баъдан боз барои ҳолати нав боз шуда, хушбахтона ба итмом мерасад”. Маълум нест, чаро парванда қатъ ва дигарбора оғоз шудааст. Дар Додгоҳи олии Тоҷикистон хостори номаи расмӣ барои тавзеҳи ин мавзуъ шуданд. Дар Додситонии кулл ба Радиои Озодӣ гуфтанд, тафтишот одилона анҷом шудааст ва онҳо дар вебсайти расмии худ дар ин бора маълумот медиҳанд. Назари маҳкумшуда ва вакили мудофеи ӯ дар бораи ҳукм то ҳол маълум нест. Манобеи Радиои Озодӣ, ки аз мурофиаҳои додгоҳӣ огоҳ будаанд, гуфтанд, Ҷамолиддин Расулов иттиҳомотро беасос хондааст. Мусоҳиби Радиои Озодӣ гуфт: “То охир ба гуноҳи худ иқрор набуд ва пушаймонӣ низ зоҳир накард. Ба қавли худи маҳкумшуда, ҷабрдидаҳо ӯҳдадориҳои худро иҷро накардаанд. Гуфт, дар ҳаққаш туҳмат шудааст.” Номи ширкати “Ҷамол-2012” дар пайи шикояти бархе сокинон борҳо ба расонаҳо роҳ ёфт. Ин ширкат соли 2012 таъсис ёфт, баъдан фаъолияташ қатъ гардид. Қаблан бархе аз занони тоҷик бо нашри видео дар бораи сарнавишти талхи худ ҳангоми кор дар Арабистони Саудӣ, ба Радиои Озодӣ шикоят карда буданд Онҳо аз поймол шудани ҳуқуқ, соати тӯлонии кор бар ивази дастмузди ночиз ва гоҳо латукӯбу хушунат дидан, шикоят кардаанд. Ба гуфтаи Вазорати умури дохилии Тоҷикистон, танҳо дар шаш моҳи соли гузашта дар кишвар 53 мавриди қочоқи инсон сабт шудааст.

[@Сураи РАЪД#Sentence*] [@(тундар)#Sentence*] [@Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон!#Sentence*] [@1 Алиф, лом, мим, ро.#Sentence*] [@Инҳо оёти ин китоб аст ва он чӣ аз Парвардигорат бар ту нозил шудааст, ҳақ аст, вале бештари мардум имон намеоваранд,#Sentence*] [@2 Оллоҳ — ҳамон Худовандест, ки осмонҳоро бе ҳеҷ сутуне, ки онро бубинед, барафрошт.#Sentence*] [@Сипас ба арш пардохт ва офтобу моҳро, ки ҳар як то замоне муайян дар сайранд, ром кард.#Sentence*] [@Корҳоро мегардонад ва оётро баён мекунад, бошад, ки ба дидори Парвардигоратон яқин кунед!#Sentence*] [@3 Ӯст, ки заминро бигустурд ва дар он кӯҳхову рудҳо қарор дод ва аз ҳар мева ҷуфт-ҷуфт падид овард ва шабро дар рӯз мепӯшонад.#Sentence*] [@Дар инҳо ибратҳост барои мардуме, ки меандешанд!#Sentence*] [@4 Ва бар рӯи замин қитъаҳоест дар канори якдигар ва боғҳои ангуру кнштзорҳо ва нахлҳое, ки дутана аз як реша руста аст ё яктана аз як реша ва ҳама ба як об сероб мешаванд ва дар самара баъзеро дар баъзе дигар бартарӣ ниҳодаем.#Sentence*] [@Албатта дар инҳо барои хирадмандон ибратҳост!#Sentence*] [@5 Агар ту дар ҳайрат меоӣ, тааҷҷуб дар сухани онҳо аст, ки оё он ҳангом, ки хок шавем, аз нав моро биёфаринад?#Sentence*] [@Инҳо ба Парвардигорашон имон надоранд, бар гарданҳошон тавқҳо бошад ва аҳли ҷаҳаннаманд ва дар он ҷовидонаанд.#Sentence*] [@6 Ба шитоб аз ту пеш аз хайру бахшоиш азоб металабанд.#Sentence*] [@Пеш аз онҳо азобҳое будааст ва Парвардигори ту мардумро, бо он ки ситам кардаанд, мебахшад ва низ Парвардигори ту ба сахтӣ уқубат мекунад.#Sentence*] [@7 Кофирон мегӯянд:#Sentence*] «[@Чаро аз ҷониби Парвардигораш муъҷизае бар ӯ нозил намешавад?#Sentence*]» [@Ҷуз ин нест, ки ту бимдиҳандае ҳастӣ ва ҳар қавмеро роҳнамоест!#Sentence*] [@8 Худо медонад, ки ҳар зане чӣ дар раҳм дорад ва он чӣ раҳмҳо коҳад ва он чӣ раҳмҳо афзояд.#Sentence*] [@Ва ҳар чизро дар назди Ӯ миқдоре муъайян аст.#Sentence*] [@9 Донои ниҳону ошкор — он Худом бузурги баландмартаба!#Sentence*] [@10 Барои Ӯ яксон аст аз шумо ҳар кӣ сухан ба пинҳон гӯяд ё ба ошкоро.#Sentence*] [@Ва он ки дар пардаи шаб пинҳон мешавад ва он ки дар рӯз ба ошкоро меравад.#Sentence*] [@11 Одамиро фариштагонест, ки паёпай ба амри Худо аз рӯбарӯву пушти сараш меоянд ва нигаҳбонияш мекунанд.#Sentence*] [@Худо чизеро, ки аз они мардумест, дигаргун накунад, то он мардум худ дигаргун шаванд.#Sentence*] [@Чун Худо барои мардуме бадӣ хоҳад, ҳеҷ чиз монеъи Ӯ натавонад шуд ва онҳоро ғайри Худо ҳеҷ корсозе нест!#Sentence*] [@12 Ӯст, ки барқро гоҳ барои тарсонидан ва гоҳ барои умед бахшидан ба шумо менамоёнад ва абрҳои гаронборро падид меоварад.#Sentence*] [@13 Раъд ба ситоиши Ӯ ва фариштагон аз бими Ӯ тасбеҳ мекунанд.#Sentence*] [@Ва оташакҳоро мефиристад ва ҳар киро бихоҳад, ба он осеб мерасонад.#Sentence*] [@Боз ҳам дар бораи Худо баҳсу ҷидол мекунанд.#Sentence*] [@Ва Ӯ ба сахтӣ уқубат мекунад!#Sentence*] [@14 Хоси Ӯст дуову илтиҷои ростин.#Sentence*] [@Онҳо, ки ҷуз Ӯро илтиҷо мекунанд, ҳеҷ посухашон намегӯянд.#Sentence*] [@Монанди касе, ки ду даст ба сӯи об барад то об ба даҳон расонад ва натавонад, ки об ба даҳон расонад.#Sentence*] [@Ва дуъои кофирон ҷуз ба гумроҳӣ нест!#Sentence*] [@15 Хоҳу нохоҳ барои Худованд саҷда мекунанд ҳамаи онҳо, ки дар осмонҳову заминанд ва сояҳояшон низ бомдодону шомгоҳон ба саҷда меоянд. #Sentence*] ([@Саҷда#Sentence*]).

Сураи РАЪД (тундар) Ба номи Худои бахшояндаи меҳрубон! 1 Алиф, лом, мим, ро. Инҳо оёти ин китоб аст ва он чӣ аз Парвардигорат бар ту нозил шудааст, ҳақ аст, вале бештари мардум имон намеоваранд, 2 Оллоҳ — ҳамон Худовандест, ки осмонҳоро бе ҳеҷ сутуне, ки онро бубинед, барафрошт. Сипас ба арш пардохт ва офтобу моҳро, ки ҳар як то замоне муайян дар сайранд, ром кард. Корҳоро мегардонад ва оётро баён мекунад, бошад, ки ба дидори Парвардигоратон яқин кунед! 3 Ӯст, ки заминро бигустурд ва дар он кӯҳхову рудҳо қарор дод ва аз ҳар мева ҷуфт-ҷуфт падид овард ва шабро дар рӯз мепӯшонад. Дар инҳо ибратҳост барои мардуме, ки меандешанд! 4 Ва бар рӯи замин қитъаҳоест дар канори якдигар ва боғҳои ангуру кнштзорҳо ва нахлҳое, ки дутана аз як реша руста аст ё яктана аз як реша ва ҳама ба як об сероб мешаванд ва дар самара баъзеро дар баъзе дигар бартарӣ ниҳодаем. Албатта дар инҳо барои хирадмандон ибратҳост! 5 Агар ту дар ҳайрат меоӣ, тааҷҷуб дар сухани онҳо аст, ки оё он ҳангом, ки хок шавем, аз нав моро биёфаринад? Инҳо ба Парвардигорашон имон надоранд, бар гарданҳошон тавқҳо бошад ва аҳли ҷаҳаннаманд ва дар он ҷовидонаанд. 6 Ба шитоб аз ту пеш аз хайру бахшоиш азоб металабанд. Пеш аз онҳо азобҳое будааст ва Парвардигори ту мардумро, бо он ки ситам кардаанд, мебахшад ва низ Парвардигори ту ба сахтӣ уқубат мекунад. 7 Кофирон мегӯянд: «Чаро аз ҷониби Парвардигораш муъҷизае бар ӯ нозил намешавад?» Ҷуз ин нест, ки ту бимдиҳандае ҳастӣ ва ҳар қавмеро роҳнамоест! 8 Худо медонад, ки ҳар зане чӣ дар раҳм дорад ва он чӣ раҳмҳо коҳад ва он чӣ раҳмҳо афзояд. Ва ҳар чизро дар назди Ӯ миқдоре муъайян аст. 9 Донои ниҳону ошкор — он Худом бузурги баландмартаба! 10 Барои Ӯ яксон аст аз шумо ҳар кӣ сухан ба пинҳон гӯяд ё ба ошкоро. Ва он ки дар пардаи шаб пинҳон мешавад ва он ки дар рӯз ба ошкоро меравад. 11 Одамиро фариштагонест, ки паёпай ба амри Худо аз рӯбарӯву пушти сараш меоянд ва нигаҳбонияш мекунанд. Худо чизеро, ки аз они мардумест, дигаргун накунад, то он мардум худ дигаргун шаванд. Чун Худо барои мардуме бадӣ хоҳад, ҳеҷ чиз монеъи Ӯ натавонад шуд ва онҳоро ғайри Худо ҳеҷ корсозе нест! 12 Ӯст, ки барқро гоҳ барои тарсонидан ва гоҳ барои умед бахшидан ба шумо менамоёнад ва абрҳои гаронборро падид меоварад. 13 Раъд ба ситоиши Ӯ ва фариштагон аз бими Ӯ тасбеҳ мекунанд. Ва оташакҳоро мефиристад ва ҳар киро бихоҳад, ба он осеб мерасонад. Боз ҳам дар бораи Худо баҳсу ҷидол мекунанд. Ва Ӯ ба сахтӣ уқубат мекунад! 14 Хоси Ӯст дуову илтиҷои ростин. Онҳо, ки ҷуз Ӯро илтиҷо мекунанд, ҳеҷ посухашон намегӯянд. Монанди касе, ки ду даст ба сӯи об барад то об ба даҳон расонад ва натавонад, ки об ба даҳон расонад. Ва дуъои кофирон ҷуз ба гумроҳӣ нест! 15 Хоҳу нохоҳ барои Худованд саҷда мекунанд ҳамаи онҳо, ки дар осмонҳову заминанд ва сояҳояшон низ бомдодону шомгоҳон ба саҷда меоянд. (Саҷда).

[@Фалокате, ки ба сари мардум омад.#Sentence*] [@Ба дигарон фиристед#Sentence*] [@Шарҳҳоро бинед#Sentence*] [@Чоп#Sentence*] [@Хадамоти Ҷосусии Украина мегӯяд, муколамаи телефонии байни низомиёни русро ба даст овардааст, ки “собит” мекунад, Русия дар вайрон кардани садди обанбори Каховка даст дорад.#Sentence*] [@Айни замон гузориш мерасад, ки ҷангҳои сахте дар ҷануб ва шарқи Украина идома дорад.#Sentence*] [@Дар навори савтие, ки хадамоти мазкур рӯзи 9-уми июн дар Телеграм нашр кард ва мегӯяд, ки суҳбати низомиёни рус аст, ду онҳо гӯё эътироф мекунанд, ки рахна шудани садд кори дасти “гуруҳи харобкор”-и русӣ буд, ки ҳадаф доштанд, нақшаҳои неруҳои Украинаро баҳам бизананд.#Sentence*] [@Дурустии навори савтӣ ҳоло аз тарафи манобеи мустақил таъйид нашудааст.#Sentence*] [@Дар ин навор як низомии рус мегӯяд:#Sentence*] “[@Онҳо (украиниҳо) зарба назаданд#Sentence*]. [@Гуруҳи харобкори мо онҷо буд.#Sentence*] [@Онҳо мехостанд, украиниҳоро бо садд битарсонанд.#Sentence*] [@Аммо бар асоси нақша пеш нарафт, бузургтар аз он шуд, ки дар нақша доштанд.#Sentence*]” [@Тарафи дигар дар муколама зоҳиран аз ин гуфта ба ҳайрат меафтад.#Sentence*] [@Неруҳои Русия дар рӯзҳои аввали ҳамла ба Украина дар моҳи феврали соли 2022 обанбори Каховкаро ишғол карданд.#Sentence*] [@Хадамоти Ҷосусии Украина нагуфтааст, дар ин навори савтӣ киҳо ва кай суҳбат кардаанд, аммо афзудааст, ки дар ин замина бо иттиҳоми ҷиноётҳои ҷангӣ ва вайрон кардани муҳити зист парвандаи ҷиноӣ боз кардааст.#Sentence*] [@Васил Малюк, сардори Хадамоти Ҷосусии Украина дар шабакаҳои иҷтимоӣ навиштааст:#Sentence*] “[@Бо тарконидани неругоҳи барқи обии Каховска, Федератсияи Русия воқеан собит кард, ки хатаре барои тамоми ҷаҳони мутаммадин аст.#Sentence*]” [@Русия иттиҳомот дар бораи тарконидани садди обанборро қотеона рад карда ва онро кори дасти Украина номидааст.#Sentence*] [@Дар натиҷаи таркиш дар сад ва рахна шудани он фалокати азиме ба вуҷуд омад, манотиқи зиёде зери об монд ва ҳазорон нафар бехонумон шуданд.#Sentence*] [@Ҳукумати Русия ҳануз дар бораи иддаои нави Украина чизе нагуфтааст.#Sentence*] [@Иттиҳомзанӣ дар замоне сурат мегирад, ки ҷангҳои сахте дар шарқу ҷануби Украина идома дорад.#Sentence*] [@Русия аз набардҳо дар вилояти Запорожйе гузориш дод, Украина аз пешрафти андаке дар шаҳри Бахмут, ки Русия моҳи гузашта ва пас ҷанги дарозу пурқурбонӣ онро гирифт.#Sentence*] [@Дар ҳамлаҳои нави мушакӣ ва дронҳои қотили Русия ба иншооти низомӣ ва ғайринизомии Украина камаш 1 нафар кушта ва се тани дигар маҷруҳ шудаанд.#Sentence*] [@Шаби гузашта дар шаҳри Киев ва дигар минтақаҳои Украина барои чанд соат бонги хатар садо дод.#Sentence*] [@Неруҳои ҳавоии Украина дар як баёния дар Телеграм гуфт, ки Русия рӯзи 9-уми июн бо 16 паҳподи қотил (дрон) ва 6 мушаки болдор ба Украина зарба задааст.#Sentence*] [@Ба қавли мақомоти Украина, паҳподҳоро аз ҷануби Русия сар додаанд ва мушакҳоро аз ҳавопаймоҳои бомбаандози Ту-95 аз фазои Баҳри Сиёҳ, вале системаи дифои ҳавоии Украина 10 паҳпод ва 4 мушаки болдорро дар фазо маҳв кардааст.#Sentence*] [@Вилояти Житомир бештар аз ҳама дар ин ҳамлаҳо осеб дидааст ва дар шаҳри Звиагели он 1 нафар куштаву се тани дигар захмӣ шудаанд.#Sentence*]

Фалокате, ки ба сари мардум омад. Ба дигарон фиристед Шарҳҳоро бинед Чоп Хадамоти Ҷосусии Украина мегӯяд, муколамаи телефонии байни низомиёни русро ба даст овардааст, ки “собит” мекунад, Русия дар вайрон кардани садди обанбори Каховка даст дорад. Айни замон гузориш мерасад, ки ҷангҳои сахте дар ҷануб ва шарқи Украина идома дорад. Дар навори савтие, ки хадамоти мазкур рӯзи 9-уми июн дар Телеграм нашр кард ва мегӯяд, ки суҳбати низомиёни рус аст, ду онҳо гӯё эътироф мекунанд, ки рахна шудани садд кори дасти “гуруҳи харобкор”-и русӣ буд, ки ҳадаф доштанд, нақшаҳои неруҳои Украинаро баҳам бизананд. Дурустии навори савтӣ ҳоло аз тарафи манобеи мустақил таъйид нашудааст. Дар ин навор як низомии рус мегӯяд: “Онҳо (украиниҳо) зарба назаданд. Гуруҳи харобкори мо онҷо буд. Онҳо мехостанд, украиниҳоро бо садд битарсонанд. Аммо бар асоси нақша пеш нарафт, бузургтар аз он шуд, ки дар нақша доштанд.” Тарафи дигар дар муколама зоҳиран аз ин гуфта ба ҳайрат меафтад. Неруҳои Русия дар рӯзҳои аввали ҳамла ба Украина дар моҳи феврали соли 2022 обанбори Каховкаро ишғол карданд. Хадамоти Ҷосусии Украина нагуфтааст, дар ин навори савтӣ киҳо ва кай суҳбат кардаанд, аммо афзудааст, ки дар ин замина бо иттиҳоми ҷиноётҳои ҷангӣ ва вайрон кардани муҳити зист парвандаи ҷиноӣ боз кардааст. Васил Малюк, сардори Хадамоти Ҷосусии Украина дар шабакаҳои иҷтимоӣ навиштааст: “Бо тарконидани неругоҳи барқи обии Каховска, Федератсияи Русия воқеан собит кард, ки хатаре барои тамоми ҷаҳони мутаммадин аст.” Русия иттиҳомот дар бораи тарконидани садди обанборро қотеона рад карда ва онро кори дасти Украина номидааст. Дар натиҷаи таркиш дар сад ва рахна шудани он фалокати азиме ба вуҷуд омад, манотиқи зиёде зери об монд ва ҳазорон нафар бехонумон шуданд. Ҳукумати Русия ҳануз дар бораи иддаои нави Украина чизе нагуфтааст. Иттиҳомзанӣ дар замоне сурат мегирад, ки ҷангҳои сахте дар шарқу ҷануби Украина идома дорад. Русия аз набардҳо дар вилояти Запорожйе гузориш дод, Украина аз пешрафти андаке дар шаҳри Бахмут, ки Русия моҳи гузашта ва пас ҷанги дарозу пурқурбонӣ онро гирифт. Дар ҳамлаҳои нави мушакӣ ва дронҳои қотили Русия ба иншооти низомӣ ва ғайринизомии Украина камаш 1 нафар кушта ва се тани дигар маҷруҳ шудаанд. Шаби гузашта дар шаҳри Киев ва дигар минтақаҳои Украина барои чанд соат бонги хатар садо дод. Неруҳои ҳавоии Украина дар як баёния дар Телеграм гуфт, ки Русия рӯзи 9-уми июн бо 16 паҳподи қотил (дрон) ва 6 мушаки болдор ба Украина зарба задааст. Ба қавли мақомоти Украина, паҳподҳоро аз ҷануби Русия сар додаанд ва мушакҳоро аз ҳавопаймоҳои бомбаандози Ту-95 аз фазои Баҳри Сиёҳ, вале системаи дифои ҳавоии Украина 10 паҳпод ва 4 мушаки болдорро дар фазо маҳв кардааст. Вилояти Житомир бештар аз ҳама дар ин ҳамлаҳо осеб дидааст ва дар шаҳри Звиагели он 1 нафар куштаву се тани дигар захмӣ шудаанд.

[@Ишқи шоҳ БА КАНИЗ#Sentence*] [@Подшоҳе барои шикор равонаи саҳро шуд.#Sentence*] [@Дар роҳ, ба канизи зеборӯе бархӯрд ва дар ҳамон нигоҳи нахуст дилбохтаи у шуд.#Sentence*] [@Канизро ба баҳои гизоф харид ва ба қасри хеш овард.#Sentence*] [@Аммо дере напоид, ки каниз сахт бемору ранчур гашт ва подшоҳ дар андӯҳи ҷонсӯз ғарк шуд.#Sentence*] [@Табибони бисёр ба болинаш оварданд, аммо муолиҷату дармон суде набахшид.#Sentence*] [@Ҳар чи карданд аз илоҷу аз даво,#Sentence*] [@Гашт ранҷ афзуну ҳоҷат нораво.#Sentence*] [@Он канизак аз мараз чун мӯй шуд,#Sentence*] [@Чашми шоҳ аз ашки хун чун ҷуй шуд.#Sentence*] [@Подшоҳ ноумед аз муолиҷаи табибон рӯ ба сӯи Худо овард.#Sentence*] [@Фаровон ашк рехт ва дуову ниёиши бисёр кард ва аз он Бахшоишгари Мехрубон шифои канизро талаб намуд.#Sentence*] [@Дар ин ҳол хоб уро даррабуд.#Sentence*] [@Дар хоб пиреро дид.#Sentence*] [@Пир ӯро мужда дод, ки дуоят ба иҷобат расид, табибе тезҳӯш назди ту ояд ва канизро дармон намояд.#Sentence*] [@Подшоҳ бедор шуд ва бесаброна вуруди табиби мавъудро интизор мекашид.#Sentence*] [@Чанде нагузашт, ки табиб омад ва подшоҳ худ ба пешвози вай шитофт.#Sentence*] [@Қиссаро барои табиб бозгуфт ва ӯро бар болини каниз бурд.#Sentence*] [@Табиб пас аз андак муоинае дарёфт, ки дарди каниз дарди ишқ аст.#Sentence*] [@Аз подшоҳ хост, ки хонаро хилват кунад.#Sentence*] [@Чунин карданд ва дар хона ҷуз табибу бемор касе намонд.#Sentence*] [@Он гоҳ:#Sentence*] [@Нарм - нармак гуфт: -Шаҳри ту куҷост?#Sentence*] [@Ки илоҷи аҳли ҳар шаҳре ҷудост.#Sentence*] [@В-андар он шаҳр аз қаробат кистат?#Sentence*] [@Хешиву пайвастагй бо чистат?#Sentence*] [@Даст бар набзаш ниҳоду як ба як,#Sentence*] [@Бозмепурсид аз ҷаври фалак.#Sentence*] [@Табиб даст бар набзи каниз ниҳода буд ва аз ситамҳои рӯзгор мепурсид.#Sentence*] [@Табиб ба тариқи достон холи дӯстони канизакро ҷӯё мешуд ва ӯошкоро моҷароҳои зиндагониаш, хона, арбобон ва ҳамшаҳриёнашро ба ҳаким бозмегуфт.#Sentence*] [@Ҳаким ба қиссаҳои ӯ гӯш медод ва набзи уро месанҷид, то бидонад аз шунидани номи чй касе тапиши набзи ӯ шиддат меёбад.#Sentence*] [@То он ки ба Самарқанд расид:#Sentence*] [@Набзи у бар ҳолихуд буд бегазанд,#Sentence*] [@То бипурсид аз Самарқанди чу қанд.#Sentence*] [@Набз ҷасту рӯй сурху зард шуд,#Sentence*] [@К-аз самарқандии заргар фард шуд.#Sentence*] [@Чун зи ранҷур он ҳаким ин роз ёфт,#Sentence*] [@Асли он дарду балоро боз ёфт.#Sentence*] [@Гуфт: -Кӯи ӯ кадом аст дар гузар?#Sentence*] [@Ӯ Сари пул гуфту кӯйи Ғотифар.#Sentence*] [@Табиб донист, ки канизак ошиқизаргари самарқандист.#Sentence*] [@Моҷароро барои шоҳ бозгуфт.#Sentence*] [@Шоҳ аз табиб роҳи дармон хост.#Sentence*] [@Табиб гуфт: -Ба ҳар қимате заргарро назди худ биёвар.#Sentence*] [@Шоҳ бо фиреб ва сарфи динорҳои фаровон саранҷом маъшуқи канизро назди худ овард ва ӯро заргари махсуси худ кард.#Sentence*] [@Пас аз муддате табиб аз шоҳ хост, ки канизро ба ақди заргар дароварад.#Sentence*] [@Шоҳ чунин кард.#Sentence*] [@Каниз, ки ба висоли маъшуқ расида буд, ба зудӣ беҳбуд ёфт.#Sentence*] [@Он гоҳ табиб найранге зад ва заргарро масмум сохт.#Sentence*] [@Заргар бемору зардачеҳра ва зебоиву таровати хешро аз даст бидод.#Sentence*] [@Каниз кам-кам ба ӯ бемеҳр гашт ва оташи ишқаш фурӯ хуфт.#Sentence*] [@Ва ин ҳикоят ишқҳои ҷисмониву шаҳвонист, ки ба обе меояду ба боде меравад ва ҳаргиз пойдор намонад:#Sentence*] [@Ишқҳое, к-аз пайи ранге бувад,#Sentence*] [@Ишқ набвад, оқибат нанге бувад.#Sentence*] [@Бо ин чораҷӯйи табиб каниз дармон ёфт ва ишқи заргар аз дилаш берун шуд ва подшоҳ, ба мақсуди худ расид ва ғами дил берун ронд.#Sentence*]

Ишқи шоҳ БА КАНИЗ Подшоҳе барои шикор равонаи саҳро шуд. Дар роҳ, ба канизи зеборӯе бархӯрд ва дар ҳамон нигоҳи нахуст дилбохтаи у шуд. Канизро ба баҳои гизоф харид ва ба қасри хеш овард. Аммо дере напоид, ки каниз сахт бемору ранчур гашт ва подшоҳ дар андӯҳи ҷонсӯз ғарк шуд. Табибони бисёр ба болинаш оварданд, аммо муолиҷату дармон суде набахшид. Ҳар чи карданд аз илоҷу аз даво, Гашт ранҷ афзуну ҳоҷат нораво. Он канизак аз мараз чун мӯй шуд, Чашми шоҳ аз ашки хун чун ҷуй шуд. Подшоҳ ноумед аз муолиҷаи табибон рӯ ба сӯи Худо овард. Фаровон ашк рехт ва дуову ниёиши бисёр кард ва аз он Бахшоишгари Мехрубон шифои канизро талаб намуд. Дар ин ҳол хоб уро даррабуд. Дар хоб пиреро дид. Пир ӯро мужда дод, ки дуоят ба иҷобат расид, табибе тезҳӯш назди ту ояд ва канизро дармон намояд. Подшоҳ бедор шуд ва бесаброна вуруди табиби мавъудро интизор мекашид. Чанде нагузашт, ки табиб омад ва подшоҳ худ ба пешвози вай шитофт. Қиссаро барои табиб бозгуфт ва ӯро бар болини каниз бурд. Табиб пас аз андак муоинае дарёфт, ки дарди каниз дарди ишқ аст. Аз подшоҳ хост, ки хонаро хилват кунад. Чунин карданд ва дар хона ҷуз табибу бемор касе намонд. Он гоҳ: Нарм - нармак гуфт: -Шаҳри ту куҷост? Ки илоҷи аҳли ҳар шаҳре ҷудост. В-андар он шаҳр аз қаробат кистат? Хешиву пайвастагй бо чистат? Даст бар набзаш ниҳоду як ба як, Бозмепурсид аз ҷаври фалак. Табиб даст бар набзи каниз ниҳода буд ва аз ситамҳои рӯзгор мепурсид. Табиб ба тариқи достон холи дӯстони канизакро ҷӯё мешуд ва ӯошкоро моҷароҳои зиндагониаш, хона, арбобон ва ҳамшаҳриёнашро ба ҳаким бозмегуфт. Ҳаким ба қиссаҳои ӯ гӯш медод ва набзи уро месанҷид, то бидонад аз шунидани номи чй касе тапиши набзи ӯ шиддат меёбад. То он ки ба Самарқанд расид: Набзи у бар ҳолихуд буд бегазанд, То бипурсид аз Самарқанди чу қанд. Набз ҷасту рӯй сурху зард шуд, К-аз самарқандии заргар фард шуд. Чун зи ранҷур он ҳаким ин роз ёфт, Асли он дарду балоро боз ёфт. Гуфт: -Кӯи ӯ кадом аст дар гузар? Ӯ Сари пул гуфту кӯйи Ғотифар. Табиб донист, ки канизак ошиқизаргари самарқандист. Моҷароро барои шоҳ бозгуфт. Шоҳ аз табиб роҳи дармон хост. Табиб гуфт: -Ба ҳар қимате заргарро назди худ биёвар. Шоҳ бо фиреб ва сарфи динорҳои фаровон саранҷом маъшуқи канизро назди худ овард ва ӯро заргари махсуси худ кард. Пас аз муддате табиб аз шоҳ хост, ки канизро ба ақди заргар дароварад. Шоҳ чунин кард. Каниз, ки ба висоли маъшуқ расида буд, ба зудӣ беҳбуд ёфт. Он гоҳ табиб найранге зад ва заргарро масмум сохт. Заргар бемору зардачеҳра ва зебоиву таровати хешро аз даст бидод. Каниз кам-кам ба ӯ бемеҳр гашт ва оташи ишқаш фурӯ хуфт. Ва ин ҳикоят ишқҳои ҷисмониву шаҳвонист, ки ба обе меояду ба боде меравад ва ҳаргиз пойдор намонад: Ишқҳое, к-аз пайи ранге бувад, Ишқ набвад, оқибат нанге бувад. Бо ин чораҷӯйи табиб каниз дармон ёфт ва ишқи заргар аз дилаш берун шуд ва подшоҳ, ба мақсуди худ расид ва ғами дил берун ронд.

[@Дигарсонии забон, гӯиш, лаҳҷа#Sentence*] 2023/05/25 0 [@Куруши Ҷаннатӣ: Он чи ба думбола меояд, нивиштори кӯтоҳ аст барои бозшиносии забон, гӯиш ва лаҳҷа.#Sentence*] [@Ин нивиштор бар пояи суханронии дуктур Муҳаммади Дабирмуқаддам фароҳам шудааст.#Sentence*] [@Забон (language)#Sentence*] [@Дар ҷаҳон ҳудуди ҳафт ҳазору сад забон ва дар Эрон чанд даҳ забон дорем, ки забонвар доранд.#Sentence*] [@Санҷаи пазируфташудаи ҷаҳонӣ барои забон фаҳми мутақобил аст.#Sentence*] [@Ба ин маъно, ки барои ин ки бифаҳмем лакӣ ё суманонӣ ё мозанӣ забон ҳастанд ё гӯиш бояд ба сӯроғи забонвари нижодаи ин забон биравем.#Sentence*] [@Масалан, як пиразан ё пирамарди рустоие, ки ба ин забон сухан мегӯяд ва сипас бибинем, ки оё фаҳми мутақобили забонӣ ба осонӣ миёнамон ҳаст ё на.#Sentence*] [@Бо ин нигоҳ хонсорӣ, лорӣ, давонӣ, суманонӣ, лакӣ, ҳуромӣ, гилакӣ, нойинӣ, беҳбаҳонӣ, вафсӣ, абузайдободӣ ва… ҳама забон ба шумор меоянд.#Sentence*] [@Гӯиш (dialect)#Sentence*] [@Барои дарки гӯиш бояд бо ду фанвожаи пуркорбурд дар забоншиносӣ, яъне «лонг» (забони зеҳнӣ) ва «порул» (забони корбурдӣ/гуфтор) ошно шавем.#Sentence*] [@Фердинон ду Сусур, миёни дисаи (шакли) зеҳнӣ ва дисаи корбурди забон ҷудосонӣ (тамоюз) гузошт.#Sentence*] [@Барои намуна, забони форсӣ дисаи зеҳнии забонист бо ҳинҷорҳо ва санҷидорҳои (завобити) мушаххас; вале ҳамаи порсизабонон монанди ҳам сухан намегӯянд.#Sentence*] [@Забони мардуми Кобул, Душанбе ва Теҳрон порсист; вале он форсие, ки дар Кобул суҳбат мешавад бо он форсие, ки дар Душанбе ва Теҳрон суҳбат мешавад дигарсониҳое дар сатҳи вожагонӣ, наҳвӣ ва овоӣ дорад.#Sentence*] [@Бо ҳамаи ин, ин дигарсониҳо ба андозае нест, ки паноме(монеъе) барои фаҳми мутақобил бошад.#Sentence*] [@Намунаи дигар, забони инглисиро дар нигар бигиред.#Sentence*] [@Ин забон низ як дисаи зеҳнӣ дорад ва чандин дисаи корбурдӣ дорад, ки гӯишҳои он ба шумор мераванд: инглисии бритониёӣ, инглисии устролиёӣ, инглисии омрикоӣ.#Sentence*] [@Бо ин тавзеҳот, дигарсонӣ миёни форсии Исфаҳон ва Теҳрон гӯиш аст, на лаҳҷа; чиро, ки эвоз ба дигарсонии овоӣ маҳдуд намешавад – чунонки дар Исфаҳон мегӯянд: рафтандешон, яъне ду бор мутобиқаи ниҳод ва шиноса дорем, ки дигарсонӣ дар сатҳи сарфист.#Sentence*] [@Форсии Қоъин гӯиш аст, на лаҳҷа; зеро ҳангоме ки дар Теҳрон биринҷро ҷамъ мебандем ва мегӯем: биринҷҳо, дар Қоъин мегӯянд: биринҷу.#Sentence*] [@Лаҳҷа (accent)#Sentence*] [@Ҷое, ки дигарсонӣ эвоз (фақат) дар ово бошад, лаҳҷа аст.#Sentence*] [@Лаҳҷа, яъне ҳарвиниш (таъмим додан) додани вижагиҳои овоии забони модарӣ ба забони мақсад.#Sentence*] [@Монанди озарбойҷонӣ ё курдистоние, ки мехоҳад форсии меъёр сухан бигӯяд ё форсизабоне, ки мехоҳад ба фаронсавӣ ё инглисӣ сухан бигӯяд.#Sentence*] [@Дар намунае дигар, дар Язд такяи номвожаро бар ҳиҷои нахуст мегузоранд.#Sentence*] [@Яъне ҳангоме, ки як яздӣ мегӯяд «қалам» вогӯяаш (талаффузаш) бо вогӯяи як шерозӣ ё теҳронӣ дигарсонӣ дорад.#Sentence*] —————————————————————————————————————— [@Огоҳӣ: Барои пайванд бо мо метавонед ба роёнишонии azdaa@parsianjoman.org нома бифиристед.#Sentence*] [@Ҳамчунин барои огоҳӣ аз барӯзрасониҳои торнамо метавонед ҳамванди рӯйдодномаи Порсӣ Анҷуман шавед ва низ метавонед ба торбарги мо дар фейсбук ё телегром ё истогром бипайвандед.#Sentence*]

Дигарсонии забон, гӯиш, лаҳҷа 2023/05/25 0 Куруши Ҷаннатӣ: Он чи ба думбола меояд, нивиштори кӯтоҳ аст барои бозшиносии забон, гӯиш ва лаҳҷа. Ин нивиштор бар пояи суханронии дуктур Муҳаммади Дабирмуқаддам фароҳам шудааст. Забон (language) Дар ҷаҳон ҳудуди ҳафт ҳазору сад забон ва дар Эрон чанд даҳ забон дорем, ки забонвар доранд. Санҷаи пазируфташудаи ҷаҳонӣ барои забон фаҳми мутақобил аст. Ба ин маъно, ки барои ин ки бифаҳмем лакӣ ё суманонӣ ё мозанӣ забон ҳастанд ё гӯиш бояд ба сӯроғи забонвари нижодаи ин забон биравем. Масалан, як пиразан ё пирамарди рустоие, ки ба ин забон сухан мегӯяд ва сипас бибинем, ки оё фаҳми мутақобили забонӣ ба осонӣ миёнамон ҳаст ё на. Бо ин нигоҳ хонсорӣ, лорӣ, давонӣ, суманонӣ, лакӣ, ҳуромӣ, гилакӣ, нойинӣ, беҳбаҳонӣ, вафсӣ, абузайдободӣ ва… ҳама забон ба шумор меоянд. Гӯиш (dialect) Барои дарки гӯиш бояд бо ду фанвожаи пуркорбурд дар забоншиносӣ, яъне «лонг» (забони зеҳнӣ) ва «порул» (забони корбурдӣ/гуфтор) ошно шавем. Фердинон ду Сусур, миёни дисаи (шакли) зеҳнӣ ва дисаи корбурди забон ҷудосонӣ (тамоюз) гузошт. Барои намуна, забони форсӣ дисаи зеҳнии забонист бо ҳинҷорҳо ва санҷидорҳои (завобити) мушаххас; вале ҳамаи порсизабонон монанди ҳам сухан намегӯянд. Забони мардуми Кобул, Душанбе ва Теҳрон порсист; вале он форсие, ки дар Кобул суҳбат мешавад бо он форсие, ки дар Душанбе ва Теҳрон суҳбат мешавад дигарсониҳое дар сатҳи вожагонӣ, наҳвӣ ва овоӣ дорад. Бо ҳамаи ин, ин дигарсониҳо ба андозае нест, ки паноме(монеъе) барои фаҳми мутақобил бошад. Намунаи дигар, забони инглисиро дар нигар бигиред. Ин забон низ як дисаи зеҳнӣ дорад ва чандин дисаи корбурдӣ дорад, ки гӯишҳои он ба шумор мераванд: инглисии бритониёӣ, инглисии устролиёӣ, инглисии омрикоӣ. Бо ин тавзеҳот, дигарсонӣ миёни форсии Исфаҳон ва Теҳрон гӯиш аст, на лаҳҷа; чиро, ки эвоз ба дигарсонии овоӣ маҳдуд намешавад – чунонки дар Исфаҳон мегӯянд: рафтандешон, яъне ду бор мутобиқаи ниҳод ва шиноса дорем, ки дигарсонӣ дар сатҳи сарфист. Форсии Қоъин гӯиш аст, на лаҳҷа; зеро ҳангоме ки дар Теҳрон биринҷро ҷамъ мебандем ва мегӯем: биринҷҳо, дар Қоъин мегӯянд: биринҷу. Лаҳҷа (accent) Ҷое, ки дигарсонӣ эвоз (фақат) дар ово бошад, лаҳҷа аст. Лаҳҷа, яъне ҳарвиниш (таъмим додан) додани вижагиҳои овоии забони модарӣ ба забони мақсад. Монанди озарбойҷонӣ ё курдистоние, ки мехоҳад форсии меъёр сухан бигӯяд ё форсизабоне, ки мехоҳад ба фаронсавӣ ё инглисӣ сухан бигӯяд. Дар намунае дигар, дар Язд такяи номвожаро бар ҳиҷои нахуст мегузоранд. Яъне ҳангоме, ки як яздӣ мегӯяд «қалам» вогӯяаш (талаффузаш) бо вогӯяи як шерозӣ ё теҳронӣ дигарсонӣ дорад. —————————————————————————————————————— Огоҳӣ: Барои пайванд бо мо метавонед ба роёнишонии azdaa@parsianjoman.org нома бифиристед. Ҳамчунин барои огоҳӣ аз барӯзрасониҳои торнамо метавонед ҳамванди рӯйдодномаи Порсӣ Анҷуман шавед ва низ метавонед ба торбарги мо дар фейсбук ё телегром ё истогром бипайвандед.

[@Маросими ташйеъи ҷаноза ва тадфини Лӣ Куон Ю, ки аз ӯ ба унвони бунёнгузори Сингопури мудерн ёд мешавад, баргузор шудааст.#Sentence*] [@Бар асоси гузоришҳо алорағми борони шадид ҳазорон нафар дар маросими ташйеъи ҷанозаи оқои Лӣ ширкат кардаанд.#Sentence*] [@Ба дунболи маросими расмии ташйеъи ҷанозаи оқои Лӣ, ки теъдоде аз раҳбарони ҷаҳон дар он ширкат доранд, ҷасади ӯ тайи маросиме сӯзонда хоҳад шуд.#Sentence*] [@Оқои Лӣ 23 март даргузашт.#Sentence*] [@Бар асоси гузоришҳо беш аз 500 ҳазор нафар аз ҷасади оқои Лӣ, ки дар сохтмони порлумони ин кишвар аз он замон то кунун нигаҳдорӣ мешуд, боздид кардаанд.#Sentence*] [@Ҳамин гузоришҳо ҳокист, ки беш аз 800 ҳазор нафар низ дафотири ёдбудеро, ки ба муносибати даргузашти вай дар нуқоти мухталиф қарор дода шуда буд, имзо карданд.#Sentence*] "[@Меъмори рифоҳи иқтисодӣ#Sentence*]" [@Лӣ Куон Ю, давлатмарде, ки Сингопурро аз як шаҳри бандарии кучак ба як конуни муҳимми иқтисодии ҷаҳон бадал кард, дар синни 91-солагӣ даргузашт.#Sentence*] [@Ӯ дар пайи зотуррияи шадид чандин ҳафта дар бемористон бистарӣ буд.#Sentence*] [@Оқои Лӣ, ки барои 31 сол нахуствазир буд, ба унвони меъмори рифоҳи иқтисодии Сингопур мавриди эҳтироми бисёре аз мардуми ин кишвар аст.#Sentence*] [@Алорағми борони шадид ҳазорон нафар дар маросими ташйеъи ҷанозаи оқои Лӣ ширкат кардаанд.#Sentence*] [@Аммо ӯ ба хотири қабзаи шадиди қудрат мавриди интиқод буд.#Sentence*] [@Таҳти ҳокимияти ӯ озодии баён башиддат маҳдуд шуд ва мухолифони сиёсӣ ба додгоҳ кашонда шуданд.#Sentence*] [@Оқои Лӣ нозири истиқлоли Сингопур аз Бритониё ва ҷудоӣ аз Молезӣ буд.#Sentence*] [@Оқои Лӣ, ки шахсияте пурҷозиба дошт ва ҳаргиз рафторашро тавҷеҳ намекард, Ҳизби Амали Мардумӣ (Пи-Эй-Пӣ)-ро бунён гузошт, ки аз соли 1959 ҳизби ҳоким будааст.#Sentence*] [@Ӯ аввалин нахуствазири ин кишвар буд.#Sentence*] [@Оқои Лӣ, ки дар Кембриҷ ваколат хонда буд, нозир бар идғом бо Молезӣ ва сипас ҷудоӣ аз он буд; рӯйдоде, ки онро "лаҳзае дарднок" тавсиф кард.#Sentence*] [@Ӯ дар кунфронсе хабарӣ дар соли 1965 пас аз он ҷудоӣ қавл дод, ки як ҷомеъаи шоистасолор ва чанднажодӣ бисозад.#Sentence*] [@Аммо Сингопури кучак, ки аз манобеъи табиъӣ маҳрум буд, ниёзманди як мудели тозаи иқтисодӣ буд.#Sentence*] [@Оқои Лӣ дар ҷараёни як суханронӣ дар соли 1955 дар Сингопур#Sentence*] [@Ӯ дар ин ақида буд, ки Сингопур барои бақои худ бояд чизе мутафовит аз ҳамсоягонаш ироа кунад.#Sentence*] [@Ӯ санги бинои эҷоди як нерӯи кори таҳсилкарда ва мусаллат ба забони инглисиро гузошт ва ба сӯи сармоягузорони хориҷӣ дасти дӯстӣ дароз кард, то Сингопур ба конуни тавлид бадал шавад.#Sentence*] [@Ин давлат-шаҳр батадриҷ сарватманд шуд ва баъд бо тавсеъаи бештар ба як маркази молии умда бадал шуд.#Sentence*] [@Аммо кишварсозӣ бо кунтрули шадид ҳамроҳ буд ва яке аз меросҳои оқои Лӣ саркӯби расонаҳо буд.#Sentence*] [@Ин маҳдудиятҳо имрӯз ҳам дар Сингопур барқарор аст.#Sentence*] [@Сингопур дар нимаи соли 2014 озодии матбуъоти ҷаҳон, ки аз сӯйи созмони Гузоришгарони Бидуни Марз таҳия мешавад дар рутбаи 150, пойинтар аз Русия, Мионмор ва Зимбобве истод.#Sentence*] [@Мухолифон ва норозиёни сиёсӣ ҳам башиддат саркӯб шуданд.#Sentence*] [@Оқои Лӣ аммо дар муқобили интиқодҳо дар заминаи озодиҳо тағйире эҷод накард.#Sentence*] [@Ӯ дар соли 1980 дар як таҷаммуъ гуфт:#Sentence*] "[@Ҳар касе бар Сингопур ҳукумат кунад бояд аз ҷинси оҳан бошад.#Sentence*] [@Ман зиндагиамро сарфи сохтани инҷо кардаам ва то вақте ки ман масъулам иҷоза нахоҳам дод касе онро хароб кунад.#Sentence*]"

Маросими ташйеъи ҷаноза ва тадфини Лӣ Куон Ю, ки аз ӯ ба унвони бунёнгузори Сингопури мудерн ёд мешавад, баргузор шудааст. Бар асоси гузоришҳо алорағми борони шадид ҳазорон нафар дар маросими ташйеъи ҷанозаи оқои Лӣ ширкат кардаанд. Ба дунболи маросими расмии ташйеъи ҷанозаи оқои Лӣ, ки теъдоде аз раҳбарони ҷаҳон дар он ширкат доранд, ҷасади ӯ тайи маросиме сӯзонда хоҳад шуд. Оқои Лӣ 23 март даргузашт. Бар асоси гузоришҳо беш аз 500 ҳазор нафар аз ҷасади оқои Лӣ, ки дар сохтмони порлумони ин кишвар аз он замон то кунун нигаҳдорӣ мешуд, боздид кардаанд. Ҳамин гузоришҳо ҳокист, ки беш аз 800 ҳазор нафар низ дафотири ёдбудеро, ки ба муносибати даргузашти вай дар нуқоти мухталиф қарор дода шуда буд, имзо карданд. "Меъмори рифоҳи иқтисодӣ" Лӣ Куон Ю, давлатмарде, ки Сингопурро аз як шаҳри бандарии кучак ба як конуни муҳимми иқтисодии ҷаҳон бадал кард, дар синни 91-солагӣ даргузашт. Ӯ дар пайи зотуррияи шадид чандин ҳафта дар бемористон бистарӣ буд. Оқои Лӣ, ки барои 31 сол нахуствазир буд, ба унвони меъмори рифоҳи иқтисодии Сингопур мавриди эҳтироми бисёре аз мардуми ин кишвар аст. Алорағми борони шадид ҳазорон нафар дар маросими ташйеъи ҷанозаи оқои Лӣ ширкат кардаанд. Аммо ӯ ба хотири қабзаи шадиди қудрат мавриди интиқод буд. Таҳти ҳокимияти ӯ озодии баён башиддат маҳдуд шуд ва мухолифони сиёсӣ ба додгоҳ кашонда шуданд. Оқои Лӣ нозири истиқлоли Сингопур аз Бритониё ва ҷудоӣ аз Молезӣ буд. Оқои Лӣ, ки шахсияте пурҷозиба дошт ва ҳаргиз рафторашро тавҷеҳ намекард, Ҳизби Амали Мардумӣ (Пи-Эй-Пӣ)-ро бунён гузошт, ки аз соли 1959 ҳизби ҳоким будааст. Ӯ аввалин нахуствазири ин кишвар буд. Оқои Лӣ, ки дар Кембриҷ ваколат хонда буд, нозир бар идғом бо Молезӣ ва сипас ҷудоӣ аз он буд; рӯйдоде, ки онро "лаҳзае дарднок" тавсиф кард. Ӯ дар кунфронсе хабарӣ дар соли 1965 пас аз он ҷудоӣ қавл дод, ки як ҷомеъаи шоистасолор ва чанднажодӣ бисозад. Аммо Сингопури кучак, ки аз манобеъи табиъӣ маҳрум буд, ниёзманди як мудели тозаи иқтисодӣ буд. Оқои Лӣ дар ҷараёни як суханронӣ дар соли 1955 дар Сингопур Ӯ дар ин ақида буд, ки Сингопур барои бақои худ бояд чизе мутафовит аз ҳамсоягонаш ироа кунад. Ӯ санги бинои эҷоди як нерӯи кори таҳсилкарда ва мусаллат ба забони инглисиро гузошт ва ба сӯи сармоягузорони хориҷӣ дасти дӯстӣ дароз кард, то Сингопур ба конуни тавлид бадал шавад. Ин давлат-шаҳр батадриҷ сарватманд шуд ва баъд бо тавсеъаи бештар ба як маркази молии умда бадал шуд. Аммо кишварсозӣ бо кунтрули шадид ҳамроҳ буд ва яке аз меросҳои оқои Лӣ саркӯби расонаҳо буд. Ин маҳдудиятҳо имрӯз ҳам дар Сингопур барқарор аст. Сингопур дар нимаи соли 2014 озодии матбуъоти ҷаҳон, ки аз сӯйи созмони Гузоришгарони Бидуни Марз таҳия мешавад дар рутбаи 150, пойинтар аз Русия, Мионмор ва Зимбобве истод. Мухолифон ва норозиёни сиёсӣ ҳам башиддат саркӯб шуданд. Оқои Лӣ аммо дар муқобили интиқодҳо дар заминаи озодиҳо тағйире эҷод накард. Ӯ дар соли 1980 дар як таҷаммуъ гуфт: "Ҳар касе бар Сингопур ҳукумат кунад бояд аз ҷинси оҳан бошад. Ман зиндагиамро сарфи сохтани инҷо кардаам ва то вақте ки ман масъулам иҷоза нахоҳам дод касе онро хароб кунад."

[@Музокироти атумии Эрон ва Гурӯҳи 5+1: Рӯзе сарнавиштсоз#Sentence*] [@Як манбаъи наздик ба музокироти ҳастаии Эрон дар Лузони Суис ба Би-би-сии Форсӣ гуфта, ки ду мушкили аслӣ дар музокироти имрӯз таволии (тӯли) замонии рафъи таҳримҳо ва чигунагии итминон ёфтан аз яксола будани замони гурези ҳастаӣ (ба самти силоҳи атумӣ) будааст.#Sentence*] [@Амири Пойвар, хабарнигори Би-би-сӣ дар маҳалли музокирот дар Лузон, аз қавли як манбаъи урупоии наздик ба музокирот мегӯяд:#Sentence*] "[@Ҷаласаи аввали имрӯз бо Эрон чандон умедворкунанда набуд.#Sentence*]" [@Дар ҳамин ҳол, хабаргузории Ирно нивишт:#Sentence*] [@Вонг Йӣ, вазири умури хориҷаи Чин, дар гуфтугӯ бо хабарнигорон эълом кард, ки "Ба рағми вуҷуди бархе нуқоти тардидомез нишонаҳое аз хушбинӣ дар музокироти ҳастаии Эрон ва кишварҳои узви Гурӯҳи "Панҷ ба иловаи як" мушоҳида мешавад.#Sentence*] [@Оқои Вонг ҳамчунин гуфта, ки кишвараш пешниҳодҳоеро дар иртибот бо мавзӯъи рафъи таҳримҳо алайҳи Эрон ироа карда ва мунтазири посухи дигар кишварҳост.#Sentence*] [@Сергей Лавров, вазири умури хориҷаи Русия, пештар гуфта буд:#Sentence*] "[@Дар мавриди бардоштани таҳримҳо муътақидам, ки вақте тавофуқ ҳосил шуд, таҳримҳо бояд бардошта шавад ё комилан лағв шавад ё муваққатан таълиқ шавад, то тағйироти қонунии лозим баъдан анҷом шавад.#Sentence*]" [@Вай афзуд:#Sentence*] "[@Ончи муҳим аст, ин аст, ки чорчӯби ҳуқуқии тавофуқ бояд ба таҳримҳо алайҳи тиҷорат ва иқтисоди Эрон поён диҳад.#Sentence*] [@Набояд ҷилави тиҷорати Эрон ва шуракои хориҷияш гирифта шавад.#Sentence*] [@Ин дар мавриди таҳримҳои Шӯрои Амнияти Созмони Милал.#Sentence*] [@Аммо таҳримҳои якҷониба, ки Омрико ё Бритониё ё дигарон эъмол мекунанд, аз назари мо машрӯъ (қонунӣ) нестанд, аммо ин мавзӯъест, ки ба равобити дуҷонибаи Эрон ва кишварҳои дигар бозмегардад.#Sentence*]" [@Морк Фитзпотрик, диплумоти собиқи омрикоӣ ва мудири Барномаи халъи силоҳ ва манъи ишоъаи (паҳншавии) Муассисаи мутолеъоти истротежики Ландан, гуфт:#Sentence*] "[@Дар ҳамаи масоиле, ки манофеъи муштарак дар онҳо ҳаст, аз сабот дар Афғонистон ва Ироқ гирифта, то муқобала бо қочоқи маводди мухаддир ва соири нигарониҳои минтақаӣ, аз ҷумла даргириҳо миёни шиъиён ва сунниҳо дар Яман, байни нерӯҳои таҳти нуфузи Эрон ва Арабистон, тақрибан дар ҳамаи масоили Ховари Миёна, хуб ё бад, Эрон дахил аст.#Sentence*]" [@Хабаргузории Осушиэйтид Прес ба нақл аз "мақомоти" наздик ба музокирот гуфтааст, ки Эрон ва Гурӯҳи "Панҷ ба иловаи як" ба поёни ҷаласаи рӯзи сешанбе наздик мешаванд ва эҳтимолан дар поёни ин нишаст баёнияе мунташир мекунанд, ки ҳовии тавофуқ дар мавриди ҷузъиёт нест, аммо "тафоҳумномае тафсилӣ" ҳам ҳамроҳи он хоҳад буд."#Sentence*] [@Ин хабаргузорӣ меафзояд:#Sentence*] "[@Ба ин тартиб, ду тараф имкони идомаи музокирот то дастёбӣ ба тавофуқи ҷомеъ дар поёни моҳи июнро хоҳанд дошт.#Sentence*] [@Ба гуфтаи ин манобеъ, интихоби ин роҳ нишонаи боқӣ мондани ихтилофи назари амиқ байни ду тараф аст.#Sentence*]" [@Сергей Рябков, муъовини вазири хориҷаи Русия, пештар гуфта буд:#Sentence*] "[@Музокироте фавқулъода фишурда ва амиқ байни шаш кишвар ва Эрон мубҳи имрӯз ҷараён дорад ва нуктаи мусбати аслӣ иродаи ҳамаи тарафҳои музокира барои расидан ба натиҷа дар тӯли нишасти ҷорӣ аст.#Sentence*]" [@Сергей Лавров, вазири хориҷаи Русия, субҳи имрӯз дар нишасте хабарӣ дар Маскав гуфт:#Sentence*] "[@Дар назар дорам барои ҳузур дар мароҳили ниҳоии нишасти вазирони шаш кишвар ба Суис баргардам.#Sentence*] [@Чашмандози ин давр аз музокирот аслан бад нест, ҳатто метавонам бигӯям хуб аст.#Sentence*]" [@Вай афзуд:#Sentence*] "[@Шонси (дастёбӣ ба тавофуқ) зиёд аст.#Sentence*] [@Шояд на сад дарсад, аммо ҳеч вақт наметавон аз ҳеч чизе сад дарсад мутмаин буд.#Sentence*] [@Тавофуқ анҷомшуданӣ аст, албатта ба шарти ин ки тарафҳо дар охирин лаҳазот таваққуъоти худро бештар накунанд.#Sentence*]"

Музокироти атумии Эрон ва Гурӯҳи 5+1: Рӯзе сарнавиштсоз Як манбаъи наздик ба музокироти ҳастаии Эрон дар Лузони Суис ба Би-би-сии Форсӣ гуфта, ки ду мушкили аслӣ дар музокироти имрӯз таволии (тӯли) замонии рафъи таҳримҳо ва чигунагии итминон ёфтан аз яксола будани замони гурези ҳастаӣ (ба самти силоҳи атумӣ) будааст. Амири Пойвар, хабарнигори Би-би-сӣ дар маҳалли музокирот дар Лузон, аз қавли як манбаъи урупоии наздик ба музокирот мегӯяд: "Ҷаласаи аввали имрӯз бо Эрон чандон умедворкунанда набуд." Дар ҳамин ҳол, хабаргузории Ирно нивишт: Вонг Йӣ, вазири умури хориҷаи Чин, дар гуфтугӯ бо хабарнигорон эълом кард, ки "Ба рағми вуҷуди бархе нуқоти тардидомез нишонаҳое аз хушбинӣ дар музокироти ҳастаии Эрон ва кишварҳои узви Гурӯҳи "Панҷ ба иловаи як" мушоҳида мешавад. Оқои Вонг ҳамчунин гуфта, ки кишвараш пешниҳодҳоеро дар иртибот бо мавзӯъи рафъи таҳримҳо алайҳи Эрон ироа карда ва мунтазири посухи дигар кишварҳост. Сергей Лавров, вазири умури хориҷаи Русия, пештар гуфта буд: "Дар мавриди бардоштани таҳримҳо муътақидам, ки вақте тавофуқ ҳосил шуд, таҳримҳо бояд бардошта шавад ё комилан лағв шавад ё муваққатан таълиқ шавад, то тағйироти қонунии лозим баъдан анҷом шавад." Вай афзуд: "Ончи муҳим аст, ин аст, ки чорчӯби ҳуқуқии тавофуқ бояд ба таҳримҳо алайҳи тиҷорат ва иқтисоди Эрон поён диҳад. Набояд ҷилави тиҷорати Эрон ва шуракои хориҷияш гирифта шавад. Ин дар мавриди таҳримҳои Шӯрои Амнияти Созмони Милал. Аммо таҳримҳои якҷониба, ки Омрико ё Бритониё ё дигарон эъмол мекунанд, аз назари мо машрӯъ (қонунӣ) нестанд, аммо ин мавзӯъест, ки ба равобити дуҷонибаи Эрон ва кишварҳои дигар бозмегардад." Морк Фитзпотрик, диплумоти собиқи омрикоӣ ва мудири Барномаи халъи силоҳ ва манъи ишоъаи (паҳншавии) Муассисаи мутолеъоти истротежики Ландан, гуфт: "Дар ҳамаи масоиле, ки манофеъи муштарак дар онҳо ҳаст, аз сабот дар Афғонистон ва Ироқ гирифта, то муқобала бо қочоқи маводди мухаддир ва соири нигарониҳои минтақаӣ, аз ҷумла даргириҳо миёни шиъиён ва сунниҳо дар Яман, байни нерӯҳои таҳти нуфузи Эрон ва Арабистон, тақрибан дар ҳамаи масоили Ховари Миёна, хуб ё бад, Эрон дахил аст." Хабаргузории Осушиэйтид Прес ба нақл аз "мақомоти" наздик ба музокирот гуфтааст, ки Эрон ва Гурӯҳи "Панҷ ба иловаи як" ба поёни ҷаласаи рӯзи сешанбе наздик мешаванд ва эҳтимолан дар поёни ин нишаст баёнияе мунташир мекунанд, ки ҳовии тавофуқ дар мавриди ҷузъиёт нест, аммо "тафоҳумномае тафсилӣ" ҳам ҳамроҳи он хоҳад буд." Ин хабаргузорӣ меафзояд: "Ба ин тартиб, ду тараф имкони идомаи музокирот то дастёбӣ ба тавофуқи ҷомеъ дар поёни моҳи июнро хоҳанд дошт. Ба гуфтаи ин манобеъ, интихоби ин роҳ нишонаи боқӣ мондани ихтилофи назари амиқ байни ду тараф аст." Сергей Рябков, муъовини вазири хориҷаи Русия, пештар гуфта буд: "Музокироте фавқулъода фишурда ва амиқ байни шаш кишвар ва Эрон мубҳи имрӯз ҷараён дорад ва нуктаи мусбати аслӣ иродаи ҳамаи тарафҳои музокира барои расидан ба натиҷа дар тӯли нишасти ҷорӣ аст." Сергей Лавров, вазири хориҷаи Русия, субҳи имрӯз дар нишасте хабарӣ дар Маскав гуфт: "Дар назар дорам барои ҳузур дар мароҳили ниҳоии нишасти вазирони шаш кишвар ба Суис баргардам. Чашмандози ин давр аз музокирот аслан бад нест, ҳатто метавонам бигӯям хуб аст." Вай афзуд: "Шонси (дастёбӣ ба тавофуқ) зиёд аст. Шояд на сад дарсад, аммо ҳеч вақт наметавон аз ҳеч чизе сад дарсад мутмаин буд. Тавофуқ анҷомшуданӣ аст, албатта ба шарти ин ки тарафҳо дар охирин лаҳазот таваққуъоти худро бештар накунанд."

[@Бо мақсади ошноӣ аз фаъолияти Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Файзобод хабарнигори Маркази тадқиқоти журналистии Тоҷикистон бо раиси ноҳияи мазкур Холзода Бобишо Нарзулло суҳбати ихтисосӣ анҷом дод.#Sentence*] [@Мавсуф, дар оғози суҳбат изҳор дошт, ки Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Файзобод дар чормоҳаи соли ҷорӣ баҳри амалӣ намудани сиёсати хирадмандона ва оқилонаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ҷиҳати иҷрои дастуру супоришҳои дар Паёми навбатиашон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон” санаи 21-уми декабри соли 2022 баён доштанд, чораҳои мушаххасро амалӣ намуд.#Sentence*] [@Иҷрои буҷет#Sentence*] [@Раиси ноҳия дар хусуси иҷрои буҷети ноҳия иттило дод, ки татбиқи дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, амалӣ намудани нақшаи чорабиниҳои мақомоти иҷроия ҷиҳати иҷрои нишондодҳои Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 23-декабри соли 2022, иҷрои қарорҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар тадбирҳои андешидашуда имкон фароҳам оварданд, ки дар чормоҳаи аввали соли 2023 дар ноҳия афзоиши нишондиҳандаҳои иқтисодию иҷтимоӣ таъмин карда, як қатор натиҷаҳои мусбати иқтисодию иҷтимоӣ ба даст оварда шаванд.#Sentence*] [@Дар ин давра ба буҷа дар қисми даромад бо дарназардошти маблағҳои буҷети ҷумҳуриявӣ ба ҷои 19 млн. 200 ҳазор сомонӣ, 20 млн. 16,8 ҳазор сомонӣ ё ба андозаи 104,3 фоизи нақша маблағ ворид шуд, ки аз нақша ба маблағи 816,8 ҳазор сомонӣ ва нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 3 млн. 280,6 ҳазор сомонӣ зиёд мебошад.#Sentence*] [@Аз ҳисоби маблағҳои буҷети ҷумҳуриявӣ маблағгузорӣ ба андозаи 100% ё ба маблағи 13 млн. 500 ҳазор сомонӣ таъмин гардид, ки дар муқоиса ба як соли пештар 2 млн. 100 ҳазор сомонӣ зиёд мебошад.#Sentence*] [@Пардохти андозу даромадҳои худӣ пурра таъмин гардида, аз ин ҳисоб ба ҷои 5 млн. 700 ҳазор сомонӣ 6 млн. 516,8 ҳазор сомонӣ ё ба андозаи 114,3% маблағҳо ворид гардиданд, ки аз нақша ба маблағи 816,8 ҳазор сомонӣ ва нисбати ҳамин давраи соли гузашта 1 млн. 180,6 ҳазор сомонӣ зиёд мебошад.#Sentence*] [@Дар қисми хароҷоти буҷети маҳаллӣ ба ҷои 20 млн. 159,2 ҳазор сомонӣ, 17 млн. 461,3 ҳазор сомонӣ маблағ сарф карда шудааст.#Sentence*] [@Маблағи бақияпулиҳо ба ҳолати 1 марти соли 2023 аз рӯи андозҳои пардохтнашуда 919 ҳазор. сомониро ташкил медиҳад, ки он нисбат ба аввали сол 17 ҳазор сомонӣ зиёд гардидааст.#Sentence*] [@Соҳибкорӣ#Sentence*] [@Ҳамсуҳбати мо дар хусуси вазъу пешрафти соҳибкорӣ дар ноҳия суҳбат карда, аз ҷумша, қайд кард, ки тибқи маълумоти нозироти андоз дар ноҳия 5043 нафар соҳибкорони инфиродӣ ба қайд гирифта шудаанд, ки аз ин 4458 нафар тибқи шаҳодатнома, 176 нафарашон дар асоси патент ва 409 нафар шахсони ҳуқуқӣ фаъолият менамоянд.#Sentence*] [@Ин нишондиҳанда дар муқоиса ба ҳамин давраи соли гузашта 118 адад зиёд мебошад.#Sentence*] [@Тибқи маълумоти бонкҳо ва ташкилотҳои хурди қарздиҳӣ дар давраи ҳисоботӣ дар самти фаъолияти соҳибкорӣ 3 млн. 865,9 ҳазор сомонӣ қарзҳои имтиёзнок дода шудааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли 2022, 265,1 ҳазор сомонӣ зиёд мебошад.#Sentence*] [@Ҷиҳати иҷрои амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикитстон аз 9 январи соли 2023 таҳти № АП3-321 “Нақшаи чорабиниҳо оид ба иҷрои вазифаҳое, ки дар Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон 23-уми декабри соли 2022 “Дар барои самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр гардидаанд”, қарори раиси ноҳия ба имзо расида нақшаи чорабиниҳои ноҳиявӣ тасдиқ карда шудааст, ки иҷрои он зери назорати доимӣ қарор дорад.#Sentence*]

Бо мақсади ошноӣ аз фаъолияти Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Файзобод хабарнигори Маркази тадқиқоти журналистии Тоҷикистон бо раиси ноҳияи мазкур Холзода Бобишо Нарзулло суҳбати ихтисосӣ анҷом дод. Мавсуф, дар оғози суҳбат изҳор дошт, ки Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Файзобод дар чормоҳаи соли ҷорӣ баҳри амалӣ намудани сиёсати хирадмандона ва оқилонаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ҷиҳати иҷрои дастуру супоришҳои дар Паёми навбатиашон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон” санаи 21-уми декабри соли 2022 баён доштанд, чораҳои мушаххасро амалӣ намуд. Иҷрои буҷет Раиси ноҳия дар хусуси иҷрои буҷети ноҳия иттило дод, ки татбиқи дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, амалӣ намудани нақшаи чорабиниҳои мақомоти иҷроия ҷиҳати иҷрои нишондодҳои Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 23-декабри соли 2022, иҷрои қарорҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар тадбирҳои андешидашуда имкон фароҳам оварданд, ки дар чормоҳаи аввали соли 2023 дар ноҳия афзоиши нишондиҳандаҳои иқтисодию иҷтимоӣ таъмин карда, як қатор натиҷаҳои мусбати иқтисодию иҷтимоӣ ба даст оварда шаванд. Дар ин давра ба буҷа дар қисми даромад бо дарназардошти маблағҳои буҷети ҷумҳуриявӣ ба ҷои 19 млн. 200 ҳазор сомонӣ, 20 млн. 16,8 ҳазор сомонӣ ё ба андозаи 104,3 фоизи нақша маблағ ворид шуд, ки аз нақша ба маблағи 816,8 ҳазор сомонӣ ва нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 3 млн. 280,6 ҳазор сомонӣ зиёд мебошад. Аз ҳисоби маблағҳои буҷети ҷумҳуриявӣ маблағгузорӣ ба андозаи 100% ё ба маблағи 13 млн. 500 ҳазор сомонӣ таъмин гардид, ки дар муқоиса ба як соли пештар 2 млн. 100 ҳазор сомонӣ зиёд мебошад. Пардохти андозу даромадҳои худӣ пурра таъмин гардида, аз ин ҳисоб ба ҷои 5 млн. 700 ҳазор сомонӣ 6 млн. 516,8 ҳазор сомонӣ ё ба андозаи 114,3% маблағҳо ворид гардиданд, ки аз нақша ба маблағи 816,8 ҳазор сомонӣ ва нисбати ҳамин давраи соли гузашта 1 млн. 180,6 ҳазор сомонӣ зиёд мебошад. Дар қисми хароҷоти буҷети маҳаллӣ ба ҷои 20 млн. 159,2 ҳазор сомонӣ, 17 млн. 461,3 ҳазор сомонӣ маблағ сарф карда шудааст. Маблағи бақияпулиҳо ба ҳолати 1 марти соли 2023 аз рӯи андозҳои пардохтнашуда 919 ҳазор. сомониро ташкил медиҳад, ки он нисбат ба аввали сол 17 ҳазор сомонӣ зиёд гардидааст. Соҳибкорӣ Ҳамсуҳбати мо дар хусуси вазъу пешрафти соҳибкорӣ дар ноҳия суҳбат карда, аз ҷумша, қайд кард, ки тибқи маълумоти нозироти андоз дар ноҳия 5043 нафар соҳибкорони инфиродӣ ба қайд гирифта шудаанд, ки аз ин 4458 нафар тибқи шаҳодатнома, 176 нафарашон дар асоси патент ва 409 нафар шахсони ҳуқуқӣ фаъолият менамоянд. Ин нишондиҳанда дар муқоиса ба ҳамин давраи соли гузашта 118 адад зиёд мебошад. Тибқи маълумоти бонкҳо ва ташкилотҳои хурди қарздиҳӣ дар давраи ҳисоботӣ дар самти фаъолияти соҳибкорӣ 3 млн. 865,9 ҳазор сомонӣ қарзҳои имтиёзнок дода шудааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли 2022, 265,1 ҳазор сомонӣ зиёд мебошад. Ҷиҳати иҷрои амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикитстон аз 9 январи соли 2023 таҳти № АП3-321 “Нақшаи чорабиниҳо оид ба иҷрои вазифаҳое, ки дар Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон 23-уми декабри соли 2022 “Дар барои самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр гардидаанд”, қарори раиси ноҳия ба имзо расида нақшаи чорабиниҳои ноҳиявӣ тасдиқ карда шудааст, ки иҷрои он зери назорати доимӣ қарор дорад.

[@Шумораи 5 (217) «Ганҷи ороста» – моҳномаи бахши истаравшании Бунёди забони тоҷикӣ, матлабе аз раиси Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикиро мунташир кард, ки гузорише кӯтоҳ аз сафари нигорандаи он ба Истаравшани бостонӣ аст.#Sentence*] [@Ҳанӯз аз Душанбе хориҷ нашуда будем, ки хонуми Гулрухсор – дӯст ва шоири гаронқадри тоҷик, тавсия кард, ки дар роҳи бозгашт ҳатман аз Истаравшани бостонӣ дидан кунем.#Sentence*] [@Ман бо хонуми Раъно Зоирдухт дар мақбараи устод Рӯдакӣ дар Панҷрӯд вохӯрда будам ва аз мудирияти ӯ бар Фарҳангсарои ориёӣ дар Истаравшан шунида будам, вале надида будам, то ин ки саранҷом ин фурсат фароҳам шуд.#Sentence*] [@Фарҳангсарои ориёӣ ҳам фарҳангсаро буд, ҳам ориёӣ!#Sentence*] [@Фарҳангсаро буд ба он ҷиҳат, ки дар он ҷо фаъолиятҳои фарҳангии гуногуне аз қабили омӯзиши хат ва забон, маҳфили шеъру адаб ва фаъолиятҳое аз ин қабил анҷом мешуд ва ориёӣ буд аз он ҷиҳат, ки сар то пои ин бинои зебо пур буд аз наққошиҳо, тарҳҳо, нигораҳо ва пайкараҳои зебои устураӣ ва таърихии асари устод Алишер Ҷумъаев, ки ҳарфҳои зиёде пушти он тасвирҳо нуҳуфта буд…#Sentence*] [@Ин ки ниёкони мо бо ҳар дин ва оине ба некиҳо эътиқод доштаанд, арзише нест, ки бихоҳем онро пинҳон кунем, балки бояд ба он ифтихор кард.#Sentence*] [@Ба хотир дорам, дар замони масъулиятам дар Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ, як суханронӣ ихтисос додем бо мавзӯъи «Хатти мехӣ: меросе аз Куруш ё Дориюш»?#Sentence*] [@Суханрони ин маросим донишманди эронӣ хонум Бадруззамони Қариб буд, ки дар Тоҷикстон ӯро ба номи муаллифи «Фарҳанги суғдӣ» мешиносанд.#Sentence*] [@Шаби суханронӣ барфи сангине дар Теҳрон меборид.#Sentence*] [@Маҳалли суханронӣ дар Бунёди эроншиносӣ буд, ки тақрибан рӯи теппае бино шудааст.#Sentence*] [@Ман ба ҳамкоронам гуфтам: «дар ин шаби барфӣ ҳеч кас намеояд, то бибинад, хатти мехӣ аз Куруш буда ё Дориюш»?#Sentence*] [@Нишон ба он нишон, ки толори бузурги эроншиносӣ пур шуд аз ҷамъият, то ҳадде, ки иддае рӯи по истода буданд…#Sentence*] [@Худо раҳмат кунад марҳум доктор Ҳасани Ҳабибӣ – раиси фақиди фарҳангистонро, вақте ҷамъиятро дид, чунон бар сари завқ омад, ки дар ҳамон маҳфил аз пушти минбар гуфт: «гирд омадани ин ҷамъият барои таърихи худ, нишон медиҳад мо аз зери бутта наомадаем.#Sentence*] [@Ҳарчанд мо мусулмон шудаем, вале бояд ифтихор кунем, ки падарони мо ба ҷои қатл ва дуздӣ ва таҷовуз, ба пиндори нек ва гуфтори нек ва кирдори нек эътиқод доштаанд».#Sentence*] [@Баъдҳо ба ин сухан дар муқаддимаи китобе, ки ба матни суханрониҳо ихтисос ёфт, ишора кард.#Sentence*] [@Аз Истаравшан дур нашавем…#Sentence*] [@Баъд аз фарҳангсарои ориёиҳо, бону Раъно моро ба қалъаи Муғ бурд.#Sentence*] [@Қалъае бостонӣ ва аҷиб дар маркази шаҳр, ки бино бар ривоятҳои таърихӣ, лашкар Искандар дар он ҷо аз мудофеъони диловари шаҳр шикаст хӯрда ва ҳатто худаш захм бармедорад.#Sentence*] [@Дар он қалъа муҳандисон ва коргарон бо ҷиддият машғули кор буданд.#Sentence*] [@Ин қалъа ончунон бикр аст, ки дар боздид мо чанд устухони ҷумҷума ё ба қавли тоҷикон, косахонаи сар ва чанд сутунмуҳра ёфтем, онҳоро дохили кисае гузоштем ва таҳвили муҳандисон додем, то баъдҳо дар музей ё осорхонаи ин маҷмӯъаи таърихӣ ба намоиш гузошта шавад.#Sentence*] [@Раънобону, мисли ин ки ҳама дар хонаи худаш кор мекунанд, бо масъулият ва дилсӯзӣ суфоришҳои лозимро ба коргарону муҳандисон мекард ва ҳама сар такон медоданд ва «майлаш»-гӯён, гапи ин бонуро эҳтиром мекарданд…#Sentence*] [@Масҷид ва осорхонаи Истаравшан низ аз маконҳои диданӣ ва таърихӣ буд, ки иттилооте аз мардумшиносии ин минтақаро дар худ гунҷонда буд.#Sentence*] [@Алоқа ва эҳтиром ба таърих илзоман ба маънии қабули он чи дар гузашта рух дода, нест, балки аҳамият додан ба масирест, ки онро паймудаем….#Sentence*] [@Сафари кӯтоҳ буд ва ба ёдмонданӣ…#Sentence*] [@Ҳасани Қарибӣ – раиси Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикӣ#Sentence*]

Шумораи 5 (217) «Ганҷи ороста» – моҳномаи бахши истаравшании Бунёди забони тоҷикӣ, матлабе аз раиси Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикиро мунташир кард, ки гузорише кӯтоҳ аз сафари нигорандаи он ба Истаравшани бостонӣ аст. Ҳанӯз аз Душанбе хориҷ нашуда будем, ки хонуми Гулрухсор – дӯст ва шоири гаронқадри тоҷик, тавсия кард, ки дар роҳи бозгашт ҳатман аз Истаравшани бостонӣ дидан кунем. Ман бо хонуми Раъно Зоирдухт дар мақбараи устод Рӯдакӣ дар Панҷрӯд вохӯрда будам ва аз мудирияти ӯ бар Фарҳангсарои ориёӣ дар Истаравшан шунида будам, вале надида будам, то ин ки саранҷом ин фурсат фароҳам шуд. Фарҳангсарои ориёӣ ҳам фарҳангсаро буд, ҳам ориёӣ! Фарҳангсаро буд ба он ҷиҳат, ки дар он ҷо фаъолиятҳои фарҳангии гуногуне аз қабили омӯзиши хат ва забон, маҳфили шеъру адаб ва фаъолиятҳое аз ин қабил анҷом мешуд ва ориёӣ буд аз он ҷиҳат, ки сар то пои ин бинои зебо пур буд аз наққошиҳо, тарҳҳо, нигораҳо ва пайкараҳои зебои устураӣ ва таърихии асари устод Алишер Ҷумъаев, ки ҳарфҳои зиёде пушти он тасвирҳо нуҳуфта буд… Ин ки ниёкони мо бо ҳар дин ва оине ба некиҳо эътиқод доштаанд, арзише нест, ки бихоҳем онро пинҳон кунем, балки бояд ба он ифтихор кард. Ба хотир дорам, дар замони масъулиятам дар Фарҳангистони забон ва адаби форсӣ, як суханронӣ ихтисос додем бо мавзӯъи «Хатти мехӣ: меросе аз Куруш ё Дориюш»? Суханрони ин маросим донишманди эронӣ хонум Бадруззамони Қариб буд, ки дар Тоҷикстон ӯро ба номи муаллифи «Фарҳанги суғдӣ» мешиносанд. Шаби суханронӣ барфи сангине дар Теҳрон меборид. Маҳалли суханронӣ дар Бунёди эроншиносӣ буд, ки тақрибан рӯи теппае бино шудааст. Ман ба ҳамкоронам гуфтам: «дар ин шаби барфӣ ҳеч кас намеояд, то бибинад, хатти мехӣ аз Куруш буда ё Дориюш»? Нишон ба он нишон, ки толори бузурги эроншиносӣ пур шуд аз ҷамъият, то ҳадде, ки иддае рӯи по истода буданд… Худо раҳмат кунад марҳум доктор Ҳасани Ҳабибӣ – раиси фақиди фарҳангистонро, вақте ҷамъиятро дид, чунон бар сари завқ омад, ки дар ҳамон маҳфил аз пушти минбар гуфт: «гирд омадани ин ҷамъият барои таърихи худ, нишон медиҳад мо аз зери бутта наомадаем. Ҳарчанд мо мусулмон шудаем, вале бояд ифтихор кунем, ки падарони мо ба ҷои қатл ва дуздӣ ва таҷовуз, ба пиндори нек ва гуфтори нек ва кирдори нек эътиқод доштаанд». Баъдҳо ба ин сухан дар муқаддимаи китобе, ки ба матни суханрониҳо ихтисос ёфт, ишора кард. Аз Истаравшан дур нашавем… Баъд аз фарҳангсарои ориёиҳо, бону Раъно моро ба қалъаи Муғ бурд. Қалъае бостонӣ ва аҷиб дар маркази шаҳр, ки бино бар ривоятҳои таърихӣ, лашкар Искандар дар он ҷо аз мудофеъони диловари шаҳр шикаст хӯрда ва ҳатто худаш захм бармедорад. Дар он қалъа муҳандисон ва коргарон бо ҷиддият машғули кор буданд. Ин қалъа ончунон бикр аст, ки дар боздид мо чанд устухони ҷумҷума ё ба қавли тоҷикон, косахонаи сар ва чанд сутунмуҳра ёфтем, онҳоро дохили кисае гузоштем ва таҳвили муҳандисон додем, то баъдҳо дар музей ё осорхонаи ин маҷмӯъаи таърихӣ ба намоиш гузошта шавад. Раънобону, мисли ин ки ҳама дар хонаи худаш кор мекунанд, бо масъулият ва дилсӯзӣ суфоришҳои лозимро ба коргарону муҳандисон мекард ва ҳама сар такон медоданд ва «майлаш»-гӯён, гапи ин бонуро эҳтиром мекарданд… Масҷид ва осорхонаи Истаравшан низ аз маконҳои диданӣ ва таърихӣ буд, ки иттилооте аз мардумшиносии ин минтақаро дар худ гунҷонда буд. Алоқа ва эҳтиром ба таърих илзоман ба маънии қабули он чи дар гузашта рух дода, нест, балки аҳамият додан ба масирест, ки онро паймудаем…. Сафари кӯтоҳ буд ва ба ёдмонданӣ… Ҳасани Қарибӣ – раиси Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикӣ

[@Орденҳои ИҶШС — нишонаҳое, ки ҳамчун мукофоти олии давлати Иттиҳоди Шӯравӣ барои хидматҳои махсус дар сохтмони сотсиалистӣ ва мудофиаи СССР дода мешаванд.#Sentence*] [@Мукофотҳои давлати ИҶШС ба ғайр аз 20 орден, дарбаргирандаи дараҷаҳои олии фарқият — Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ, Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ, «Шаҳр-Қаҳрамон», «Қалъа-Қаҳрамон», «Қаҳрамонмодар», 55 медал, 19 унвонҳои фахри ИҶШС буд[1].#Sentence*] [@Таърих#Sentence*] [@Ордени аввалини советӣ Байрақи Сурх буд, ки онро КИМ Умумироссия 16 сентябри 1918 (СУ РСФСР, 1918, № 69, ст. 742) барои мукофотонидани гражданҳое, ки дар амалиёти ҳарбӣ шуҷоат ва мардонагии махсус нишон медиҳанд, таъсис кард.#Sentence*] [@Орденҳои ҷангии Байрақи Сурх, Ҳилоли Аҳмар, Ситораи Нуқрагин, Ситораи Сурх солҳои 1920—21 дар дигар ҷумҳуриҳои шӯравӣ низ таъсис гардиданд.#Sentence*] [@Баъди таъсис ёфтани ордени умумииттифоқии Байрақи Сурх 1 августи 1924 бо орденҳои республикавӣ мукофотонидан қатъ гардид.#Sentence*] [@Дар Съезди 8-уми Умумироссиягии Советҳо 28 декабри 1920 (СУ РСФСР, 1921, № 1, ст. 7) барои муваффақиятҳои меҳнатӣ ва хидмати шоён ордени Байрақи Сурхи Меҳнати Ҷумҳурии Советии Федеративии Сотсиалистии Россия (ордени Байрақи Сурхи Меҳнат дар дигар ҷумҳуриҳои иттифоқӣ) таъсис шуд.#Sentence*] [@Мукофотонидан бо ин орден баробари таъсис гардидани ордени ягонаи умумииттифоқӣ — Байрақи Сурхи Меҳнат қатъ шуд.#Sentence*] [@Мувофиқи моддаи 121 Конститусияи СССР (1977) ҳуқуқи таъсиси ордену медалҳои ИҶШС ва мукофотонодани онҳо ба Президиу­ми Совети Олии СССР тааллуқ до­рад.#Sentence*] [@Бо орденҳои «Шарафи модарӣ» мукофотонидани модарони серфарзандро бо ваколати Президиуми Со­вети Олии СССР ва аз номи он Президиуми Совети Олии ҷумҳуриҳои Иттифоқӣ ва автономӣ ба амал меорад.#Sentence*] [@Низомномаи умумӣ#Sentence*] [@Планкаҳо бо лентаҳои орденҳо ва медали маршал А. М. Василевский#Sentence*] [@Ҳар як орден Низомнома дорад, ки онро Президи­уми Совета Олии СССР тасдиқ кар­да аст.#Sentence*] [@Дар низомнома хидматҳои бу­зурги одамон дар назди давлат ва ҷамъият, ки боиси мукофотонида шудан мегардад, ҳамчунин қоидаҳои конкретии мукофотонидан бо орден ва тарзи овехтани он муқаррар кар­да шудааст.#Sentence*] [@Масъалаҳои умумие, ки ба мукофотонидани Орган СССР дахл доранд, мувофиқи низомномаи умумӣ оид ба Орган СССР аз 7 май 1936 (СЗ СССР, 1936, № 24, ст. 220 б) ва 11 феврали 1958 бо укази Президиуми Со­вети Олии CССP «Оид ба тартиби мукофотонидан бо ордену медалҳои ИҶШС» («Ведомостҳои Совети Олии СССР», 1958, № 4, ст. 87) ба тартиб дароварда шудаанд.#Sentence*] [@Бо Орган СССР шахсони алоҳида (гражданкой СССР ва хориҷй), коллективу муассисахо, ташкилоту идораҳо, республикаҳо кишварҳо. вилояту шаҳрҳо ва дигар маҳалҳои аҳолинишин, қисмҳо ва соединенияҳои ҳарбӣ ва ғайра мукофотонида мешаванд.#Sentence*] [@Ба шахсое, ки бо ҳар 3 дараҷаи орденҳои Шараф, Шарафи меҳнатӣ ва «Барои хидмати Ватан дар Қувваҳои Мусаллаҳи СССР» мукофотонида шудаанд, баъзе имтиёзҳо дода мешавад.#Sentence*] [@Орденҳои Ленин, Ревюлютсияи Ок­тябр, Байрақи Сурх, Байрақи Сур­хи Меҳнат, Дустии Халқҳо, «Нишо­ни фахрӣ», Шараф, Шарафи меҳнат, «Ғалаба», « Қаҳрамонмодар », «Шара­фи модарӣ» дар тарафи чапи сари сина, орденҳои Суворов, Ушаков, Кутузов, Нахимов, Богдан Хмел­ниский, Александр Невский, ордени Ҷанги ватанӣ, Ситораи Сурх дар та­рафи рости сари сина овехта меша­ванд.#Sentence*] [@Аз Органи СССР танҳо бо қарори Пре­зидиуми Совети Олии СССР дар асо­си ҳукми суд ё дар натиҷаи зоҳир шудани кирдори ношоям маҳрум кардан мумкин аст.#Sentence*] [@Феҳрист#Sentence*] [@Сарчашмаи асосӣ «Сборник законодательных актов о государственных наградах СССР / Отдел наград Президиума Верховного Совета СССР. — М.: Известия, 1987. — 336 с. — 150 000 экз.» мебошад.#Sentence*] [@Орденҳо ба тартиби хронологӣ зикр мешаванд:#Sentence*]

Орденҳои ИҶШС — нишонаҳое, ки ҳамчун мукофоти олии давлати Иттиҳоди Шӯравӣ барои хидматҳои махсус дар сохтмони сотсиалистӣ ва мудофиаи СССР дода мешаванд. Мукофотҳои давлати ИҶШС ба ғайр аз 20 орден, дарбаргирандаи дараҷаҳои олии фарқият — Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ, Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ, «Шаҳр-Қаҳрамон», «Қалъа-Қаҳрамон», «Қаҳрамонмодар», 55 медал, 19 унвонҳои фахри ИҶШС буд[1]. Таърих Ордени аввалини советӣ Байрақи Сурх буд, ки онро КИМ Умумироссия 16 сентябри 1918 (СУ РСФСР, 1918, № 69, ст. 742) барои мукофотонидани гражданҳое, ки дар амалиёти ҳарбӣ шуҷоат ва мардонагии махсус нишон медиҳанд, таъсис кард. Орденҳои ҷангии Байрақи Сурх, Ҳилоли Аҳмар, Ситораи Нуқрагин, Ситораи Сурх солҳои 1920—21 дар дигар ҷумҳуриҳои шӯравӣ низ таъсис гардиданд. Баъди таъсис ёфтани ордени умумииттифоқии Байрақи Сурх 1 августи 1924 бо орденҳои республикавӣ мукофотонидан қатъ гардид. Дар Съезди 8-уми Умумироссиягии Советҳо 28 декабри 1920 (СУ РСФСР, 1921, № 1, ст. 7) барои муваффақиятҳои меҳнатӣ ва хидмати шоён ордени Байрақи Сурхи Меҳнати Ҷумҳурии Советии Федеративии Сотсиалистии Россия (ордени Байрақи Сурхи Меҳнат дар дигар ҷумҳуриҳои иттифоқӣ) таъсис шуд. Мукофотонидан бо ин орден баробари таъсис гардидани ордени ягонаи умумииттифоқӣ — Байрақи Сурхи Меҳнат қатъ шуд. Мувофиқи моддаи 121 Конститусияи СССР (1977) ҳуқуқи таъсиси ордену медалҳои ИҶШС ва мукофотонодани онҳо ба Президиу­ми Совети Олии СССР тааллуқ до­рад. Бо орденҳои «Шарафи модарӣ» мукофотонидани модарони серфарзандро бо ваколати Президиуми Со­вети Олии СССР ва аз номи он Президиуми Совети Олии ҷумҳуриҳои Иттифоқӣ ва автономӣ ба амал меорад. Низомномаи умумӣ Планкаҳо бо лентаҳои орденҳо ва медали маршал А. М. Василевский Ҳар як орден Низомнома дорад, ки онро Президи­уми Совета Олии СССР тасдиқ кар­да аст. Дар низомнома хидматҳои бу­зурги одамон дар назди давлат ва ҷамъият, ки боиси мукофотонида шудан мегардад, ҳамчунин қоидаҳои конкретии мукофотонидан бо орден ва тарзи овехтани он муқаррар кар­да шудааст. Масъалаҳои умумие, ки ба мукофотонидани Орган СССР дахл доранд, мувофиқи низомномаи умумӣ оид ба Орган СССР аз 7 май 1936 (СЗ СССР, 1936, № 24, ст. 220 б) ва 11 феврали 1958 бо укази Президиуми Со­вети Олии CССP «Оид ба тартиби мукофотонидан бо ордену медалҳои ИҶШС» («Ведомостҳои Совети Олии СССР», 1958, № 4, ст. 87) ба тартиб дароварда шудаанд. Бо Орган СССР шахсони алоҳида (гражданкой СССР ва хориҷй), коллективу муассисахо, ташкилоту идораҳо, республикаҳо кишварҳо. вилояту шаҳрҳо ва дигар маҳалҳои аҳолинишин, қисмҳо ва соединенияҳои ҳарбӣ ва ғайра мукофотонида мешаванд. Ба шахсое, ки бо ҳар 3 дараҷаи орденҳои Шараф, Шарафи меҳнатӣ ва «Барои хидмати Ватан дар Қувваҳои Мусаллаҳи СССР» мукофотонида шудаанд, баъзе имтиёзҳо дода мешавад. Орденҳои Ленин, Ревюлютсияи Ок­тябр, Байрақи Сурх, Байрақи Сур­хи Меҳнат, Дустии Халқҳо, «Нишо­ни фахрӣ», Шараф, Шарафи меҳнат, «Ғалаба», « Қаҳрамонмодар », «Шара­фи модарӣ» дар тарафи чапи сари сина, орденҳои Суворов, Ушаков, Кутузов, Нахимов, Богдан Хмел­ниский, Александр Невский, ордени Ҷанги ватанӣ, Ситораи Сурх дар та­рафи рости сари сина овехта меша­ванд. Аз Органи СССР танҳо бо қарори Пре­зидиуми Совети Олии СССР дар асо­си ҳукми суд ё дар натиҷаи зоҳир шудани кирдори ношоям маҳрум кардан мумкин аст. Феҳрист Сарчашмаи асосӣ «Сборник законодательных актов о государственных наградах СССР / Отдел наград Президиума Верховного Совета СССР. — М.: Известия, 1987. — 336 с. — 150 000 экз.» мебошад. Орденҳо ба тартиби хронологӣ зикр мешаванд:

[@Тоҷикон — халқи ориёиасл буда, аз қадимулаём сокинони аслии Осиёи Марказӣ мебошанд.#Sentence*] [@Тоҷикон баръакс аз порсиён ба гурӯҳи эрониёни шарқӣ шомиланд, ва баъзан онҳоро (асосан дар матлабҳои илмӣ) эрониёни Шарқ меноманд.#Sentence*] [@Тоҷикон аҳолии асосии Афғонистон (Хуросон) мебошанд — зиёда аз 10 то 14 млн, Тоҷикистон — 9 млн, Ӯзбекистон (Варорӯд) — аз 1,8 (расман) то 11 млн, (ғайрирасмӣ), дар умум тақрибан 35 млн нафар.#Sentence*] [@Таърихи пайдоиш#Sentence*] [@Халқҳои эронӣ#Sentence*] [@Аз рӯи нуқтаи назари олимони Ғарб, мардуми тоҷик, ягона миллатест, ки насли аслии халқҳои бостонии эрониёни шарқӣ буда, суғдиён, хоразмиён, бохтариён, тоҳариён ва сако-массагетҳо ва дигар қабилаҳои шарқии эронӣ (туронӣ), ки вуҷуди худро аз ҳазораи дуюми пеш аз милод дар таърихи Осиёи Миёна пай намудаанд, дарбар мегиранд[22].#Sentence*] [@Забони бостонии тоҷикон, якчанд шева дошт ва шеваҳои асосиаш суғдӣ, хоразмӣ ва бохтарӣ буд ва ба ҳамдигар хешӣ дошт, ки ба гурӯҳи забонҳои эронии шарқӣ дохил мешуд.#Sentence*] [@Дар вақти пойдор гардидани дини ислом ва паҳн шудани забони форсӣ, ки бо муҷоҳидони форс омада буд, ин шеваҳо аз байн мераванд ва забони тоҷикии ҳозира ба мисли забони мардуми форс ба гурӯҳи забонҳои ғарбии эронӣ дохил мешавад[23].#Sentence*] [@То ҳол, забони яғнобӣ (йағнобӣ зивок) вуҷуд дорад, ки яке аз шеваҳои суғдӣ ба шумор меравад ва бисёр калимаҳои суғдӣ дар водии Зарафшон вақти суханронӣ истифода бурда мешаванд.#Sentence*] [@Инчунин, забонҳои бостонии сакоиҳо дар мардуми Бадахшон эҳтиёт шудааст, ки забонҳои шуғнонӣ, рушонӣ, ишкошимиро дарбар мегирад.#Sentence*] [@Авалин бор номи тоҷикро ҳамчун "тожик", олим Маҳмуди Қошғарӣ, ки ҳамасри Ибни Сино буд, дар китоби худ сабт кардааст ва маънои онро ҳамчун форсзабонон маънидод кардааст.#Sentence*] [@Дар ашъори шоирони порсигӯй ҳам, калимаи тоҷик бисёр вомехӯрад.#Sentence*] [@Устод Саъдии Шерозӣ дар яке аз шеърҳояш чунин мегуяд:#Sentence*] [@شاید که به پادشه بگویند#Sentence*] [@ترک تو بریخت خون تاجیک#Sentence*] [@Шояд ки ба подшоҳ бигуянд:#Sentence*] «[@Турки ту бирехт хуни тоҷик.#Sentence*]» [@Мавлоно Абдураҳмони Ҷомӣ дар бораи дӯстии худ бо шоир Алишер Навоӣ чунин нигоштааст:#Sentence*] [@او که یک ترک بود و من تاجیک،#Sentence*] [@هردو داشتیم خویشی نزدیک.#Sentence*] [@Ӯ, ки як турк буд ва ман тоҷик,#Sentence*] [@Ҳарду доштем хешии наздик.#Sentence*] [@Лафзи тоҷик ё "тоҷак" ё "тожик" лафзест қадимӣ, ки ба мардуми ориёӣ ё Эрони куҳан ва ё Хуросони бузург таалуқ дорад.#Sentence*] [@Нависандаи дигар гӯяд: Тоҷик шакли миёнаи калимаи ориёии тоифае аст.#Sentence*] [@Н. Ханков мегӯяд, ки ин ном аз тариқи тоҷикӣ — дарӣ гирифта шудааст ва изофа мекунад, ки Зардушт тоҷро монанди салиби насоро ҳамчун аломат истифода мекард ва лафзи тоҷик аз калимаи "тоҷ", ки зиннати сар аст, гирифта шудааст.#Sentence*] [@Хенри Фейлд баҳси тоҷик ( "тожик", "тоҷи", "тоҷик")-ро чунин фушурда месозад:#Sentence*] [@«Тоҷикон асри ҳозир мардуме ҳастанд, ки бо хушсимоӣ маъруфанд қиёфаи ҷиддӣ абрувони мушаххоси мушкӣ ва чашмони ғизолӣ доранд.#Sentence*] [@Тоҷикон дар воқеъ мардуми машҳуранд, ки на танҳо дар сар то сари Машриқзамин, балки дар тамоми олам сукунат доранд ва то кӯҳҳои Тибет пахш шудаанд.»#Sentence*] [@Бояд ёдовар шуд, ки калимаи тоҷикро чун афроди "асилзода", "асилзодагон" гӯянд.#Sentence*] [@Садриддин Айнӣ маънои калимаи «тоҷик»-ро хеле муфассал ва аз ҷиҳати таърихӣ ва забоншиносӣ – этимологӣ таҳлил мекунад ва исбот менамояд, ки калимаи «тоҷик» аз «тоҷ» бармеояд.#Sentence*] [@Дурустии ин суханро нависанда ва олими эронӣ Алиакбар Деҳхудо тасдиқ мекунад.#Sentence*] [@Асли ин калимаи паҳлавии «ТОҶИК» мансуб ба қабилаи «тоҷ» аст, ки аз қабилаи Эрон буда:#Sentence*] [@Халқи тоҷик дар давоми таърихи чандинҳазорсолаи худ басо фарозу фуруди рӯзгорро дидааст.#Sentence*] [@Тоҷикон аз асрҳои миёна инҷониб дар зери ҳокимияти сулолаҳои сершумори турку муғулнажод зиндагӣ кардаанд, вале забони тоҷикиро гум накардаанд.#Sentence*] [@Хушбахтона халқи баору номуси тоҷик ба оламиён тоҷики тоҷдор будани худро ба фарҳангу маданияти худ исбот кардааст.#Sentence*]

Тоҷикон — халқи ориёиасл буда, аз қадимулаём сокинони аслии Осиёи Марказӣ мебошанд. Тоҷикон баръакс аз порсиён ба гурӯҳи эрониёни шарқӣ шомиланд, ва баъзан онҳоро (асосан дар матлабҳои илмӣ) эрониёни Шарқ меноманд. Тоҷикон аҳолии асосии Афғонистон (Хуросон) мебошанд — зиёда аз 10 то 14 млн, Тоҷикистон — 9 млн, Ӯзбекистон (Варорӯд) — аз 1,8 (расман) то 11 млн, (ғайрирасмӣ), дар умум тақрибан 35 млн нафар. Таърихи пайдоиш Халқҳои эронӣ Аз рӯи нуқтаи назари олимони Ғарб, мардуми тоҷик, ягона миллатест, ки насли аслии халқҳои бостонии эрониёни шарқӣ буда, суғдиён, хоразмиён, бохтариён, тоҳариён ва сако-массагетҳо ва дигар қабилаҳои шарқии эронӣ (туронӣ), ки вуҷуди худро аз ҳазораи дуюми пеш аз милод дар таърихи Осиёи Миёна пай намудаанд, дарбар мегиранд[22]. Забони бостонии тоҷикон, якчанд шева дошт ва шеваҳои асосиаш суғдӣ, хоразмӣ ва бохтарӣ буд ва ба ҳамдигар хешӣ дошт, ки ба гурӯҳи забонҳои эронии шарқӣ дохил мешуд. Дар вақти пойдор гардидани дини ислом ва паҳн шудани забони форсӣ, ки бо муҷоҳидони форс омада буд, ин шеваҳо аз байн мераванд ва забони тоҷикии ҳозира ба мисли забони мардуми форс ба гурӯҳи забонҳои ғарбии эронӣ дохил мешавад[23]. То ҳол, забони яғнобӣ (йағнобӣ зивок) вуҷуд дорад, ки яке аз шеваҳои суғдӣ ба шумор меравад ва бисёр калимаҳои суғдӣ дар водии Зарафшон вақти суханронӣ истифода бурда мешаванд. Инчунин, забонҳои бостонии сакоиҳо дар мардуми Бадахшон эҳтиёт шудааст, ки забонҳои шуғнонӣ, рушонӣ, ишкошимиро дарбар мегирад. Авалин бор номи тоҷикро ҳамчун "тожик", олим Маҳмуди Қошғарӣ, ки ҳамасри Ибни Сино буд, дар китоби худ сабт кардааст ва маънои онро ҳамчун форсзабонон маънидод кардааст. Дар ашъори шоирони порсигӯй ҳам, калимаи тоҷик бисёр вомехӯрад. Устод Саъдии Шерозӣ дар яке аз шеърҳояш чунин мегуяд: شاید که به پادشه بگویند ترک تو بریخت خون تاجیک Шояд ки ба подшоҳ бигуянд: «Турки ту бирехт хуни тоҷик.» Мавлоно Абдураҳмони Ҷомӣ дар бораи дӯстии худ бо шоир Алишер Навоӣ чунин нигоштааст: او که یک ترک بود و من تاجیک، هردو داشتیم خویشی نزدیک. Ӯ, ки як турк буд ва ман тоҷик, Ҳарду доштем хешии наздик. Лафзи тоҷик ё "тоҷак" ё "тожик" лафзест қадимӣ, ки ба мардуми ориёӣ ё Эрони куҳан ва ё Хуросони бузург таалуқ дорад. Нависандаи дигар гӯяд: Тоҷик шакли миёнаи калимаи ориёии тоифае аст. Н. Ханков мегӯяд, ки ин ном аз тариқи тоҷикӣ — дарӣ гирифта шудааст ва изофа мекунад, ки Зардушт тоҷро монанди салиби насоро ҳамчун аломат истифода мекард ва лафзи тоҷик аз калимаи "тоҷ", ки зиннати сар аст, гирифта шудааст. Хенри Фейлд баҳси тоҷик ( "тожик", "тоҷи", "тоҷик")-ро чунин фушурда месозад: «Тоҷикон асри ҳозир мардуме ҳастанд, ки бо хушсимоӣ маъруфанд қиёфаи ҷиддӣ абрувони мушаххоси мушкӣ ва чашмони ғизолӣ доранд. Тоҷикон дар воқеъ мардуми машҳуранд, ки на танҳо дар сар то сари Машриқзамин, балки дар тамоми олам сукунат доранд ва то кӯҳҳои Тибет пахш шудаанд.» Бояд ёдовар шуд, ки калимаи тоҷикро чун афроди "асилзода", "асилзодагон" гӯянд. Садриддин Айнӣ маънои калимаи «тоҷик»-ро хеле муфассал ва аз ҷиҳати таърихӣ ва забоншиносӣ – этимологӣ таҳлил мекунад ва исбот менамояд, ки калимаи «тоҷик» аз «тоҷ» бармеояд. Дурустии ин суханро нависанда ва олими эронӣ Алиакбар Деҳхудо тасдиқ мекунад. Асли ин калимаи паҳлавии «ТОҶИК» мансуб ба қабилаи «тоҷ» аст, ки аз қабилаи Эрон буда: Халқи тоҷик дар давоми таърихи чандинҳазорсолаи худ басо фарозу фуруди рӯзгорро дидааст. Тоҷикон аз асрҳои миёна инҷониб дар зери ҳокимияти сулолаҳои сершумори турку муғулнажод зиндагӣ кардаанд, вале забони тоҷикиро гум накардаанд. Хушбахтона халқи баору номуси тоҷик ба оламиён тоҷики тоҷдор будани худро ба фарҳангу маданияти худ исбот кардааст.

[@Қасри фарҳанги Арбоб – яке аз қасрҳои бошукӯҳи фарҳангӣ ва санъати хосаи меъморию тасвирии вилояти Суғд мебошад, ки дар ноҳияи Ғафуров ҷойгир шудааст.#Sentence*] [@Санъати меъморӣ, ҳайкалтарошӣ, рассомӣ, наққошӣ ва кандакорӣ ҳанӯз аз замонҳои қадим дар байни тоҷикон хеле дар ривоҷ буда, осори онҳо дар таърихи маданияти мо ҷои махсусро ишғол мекунад.#Sentence*] [@Дар байни санъатҳои нафиса санъати меъморӣ яке аз зеботарин, мураккабтарин ва қадимтарин намудҳои санъат аст.#Sentence*] [@Халқи тоҷик анъанаҳои бои санъати меъморӣ дорад.#Sentence*] [@Қалъаҳои шаҳрҳои Хуҷанду Ҳисор, Мақбараи Исмоили Сомонӣ дар Бухоро, нақшу нигори Панҷакенти қадима, Шаҳристони асримиёнагӣ, мақбараи Шайх Муслиҳиддин дар Хуҷанд, Ҳазрати Шоҳ дар Исфара, мадрасаҳою масоҷид дар минтақаҳои мухталифи Тоҷикистони соҳибистиқпол, ки аз гузашта мерос мондаанд, намунаи барҷастаи ин маданият ба ҳисоб меравад.#Sentence*] [@Дар қатори иншоотҳои пурмуҳташами меъмории асри бисти тоҷик қасри маданияти хоҷагии ҷамоавии ба номи ду карат Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ Саидхоҷа Урунхоҷаевро ном мегиранд.#Sentence*] [@Ин қаср аз номи теппае, ки дар он бунёд ёфтааст Қасри фарҳанги Арбоб ном гирифтааст ва боҳашамату санъати хосаи меъморию тасвирӣ шуҳраташ аз ҳудудҳои ҷумҳурӣ берун рафт.#Sentence*] [@Номи қаср бо шарофати дар он баргузор гардидани Иҷпосияи XVI таърихии Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон вирди забонҳо гашта, имрӯз аз ҳарвақта бештар таваҷҷуҳи халқро сазовор гаштааст.#Sentence*] [@Маҳз дар ҳамин иҷпосия низоми давлатдорӣ ва сохти конститутсионӣ барқарор гардид ва роҳбарияти нави давлат ба сари қудрат омад.#Sentence*] [@Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон, дар ҳамин қаср, дар иҷпосияи зикрёфта Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб шуд.#Sentence*] [@Ҳаёти имрӯзаи мамлакат дуруст ва оқилона будани интихоби ҳамонвақтаи роҳбари давлатро исбот кардааст.#Sentence*] [@Рӯзномаҳои «Коммунист Таджикистана» ва «Тоҷикистони советӣ» ба муносибати бозгушоии Кохи фарҳангии колхози «Москва» мақолаҳои муфассалтар чоп карда, аксҳо гуногунеро низ дар ихтиёри хонадагон қарор доданд.#Sentence*] [@Аммо дар Душанбе баробари бозгушоии Кохи фарҳангии колхози «Маскав» масъалаи ҳаққи мусаллами меъмори он ранги дигар гирифт.#Sentence*] [@Дар доираҳои ҳукуматӣ аз он ки номи меъмори ин Кохи бузург - Ҳикмат Абдуллоевич Юлдошев бояд ба дасти фаромӯшӣ супурда шавад ва ба ҷои номи ӯ бояд «хидмати арзандаи Нахуствазир» бештар мавриди таваҷҷуҳ қарор бигирад ва дар ояндаи на чандон дур масъалаи ба Ҷоизаи Давлатии Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравии Сотсиалистӣ пешниҳод кардани сохтмони Кохи Арбоб ва нақши асосии Нахуствазир дар ин самт сухан рафт.#Sentence*] [@Гӯиё мемори ин Кохи боҳашамат ва бошукӯҳ аслан вуҷуд надошт ва агар ҳам буд бояд бо хоҳиши худаш канор мерафт ва ҷойро барои шуҳратхоҳон холӣ мекард.#Sentence*] [@Нахуст, як сол пеш аз ин воқеа Бобоҷон Ғафуров аз вазифаи Котиби якуми КМ ҲК Тоҷикистон истеъфо дода, ба кори дигар - Раиси Пажӯҳишгоҳи ховаршиносии Фарҳангистони улуми Иттиҳоди Шӯравӣ гузашта буд ва дигар аз Ҳ. А. Юлдошев пуштибоние ба амал оварда наметавонист.#Sentence*] [@Дуввум, ҳам Муншии якуми км ҲКТ Турсун Ӯлҷабоев ва ҳам Нахуствазир барои рӯгармӣ ва матраҳсозии хеш дар назди хоҷагони маскавиашон лозим ба «фошсозии омилони шахспарастӣ» дар Тоҷикистон доштанд ва номи Ҳ. А. Юлдошев барои ин кор беҳтарин гузида буд, зеро бо як тир ду ҳадаф мезаданд: ҳам садоқати худашонро ба Маскав нишон медоданд ва ҳам меъмори Кохи Арбобро аз сари роҳ бармедоштанд.#Sentence*] [@Ниҳоят, бо амри тасодуф маҳз дар нимаи дуввуми соли 1956 дар шаҳри Ленинград бозрасҳои мубориза бар зидди ҷиноятҳои иқтисодӣ устохонаи ғайриқонуниеро кашф карданд, ки дар он ҷо барои сохтани фаввораҳо маводи асосӣ-асбобу ускунаҳо омод мешуд.#Sentence*] [@Бозрасҳо ба дари устохона муҳр ва қуфл заданд ва соҳиби устохона дар пайгарди қонунӣ қарор гирифт.#Sentence*]

Қасри фарҳанги Арбоб – яке аз қасрҳои бошукӯҳи фарҳангӣ ва санъати хосаи меъморию тасвирии вилояти Суғд мебошад, ки дар ноҳияи Ғафуров ҷойгир шудааст. Санъати меъморӣ, ҳайкалтарошӣ, рассомӣ, наққошӣ ва кандакорӣ ҳанӯз аз замонҳои қадим дар байни тоҷикон хеле дар ривоҷ буда, осори онҳо дар таърихи маданияти мо ҷои махсусро ишғол мекунад. Дар байни санъатҳои нафиса санъати меъморӣ яке аз зеботарин, мураккабтарин ва қадимтарин намудҳои санъат аст. Халқи тоҷик анъанаҳои бои санъати меъморӣ дорад. Қалъаҳои шаҳрҳои Хуҷанду Ҳисор, Мақбараи Исмоили Сомонӣ дар Бухоро, нақшу нигори Панҷакенти қадима, Шаҳристони асримиёнагӣ, мақбараи Шайх Муслиҳиддин дар Хуҷанд, Ҳазрати Шоҳ дар Исфара, мадрасаҳою масоҷид дар минтақаҳои мухталифи Тоҷикистони соҳибистиқпол, ки аз гузашта мерос мондаанд, намунаи барҷастаи ин маданият ба ҳисоб меравад. Дар қатори иншоотҳои пурмуҳташами меъмории асри бисти тоҷик қасри маданияти хоҷагии ҷамоавии ба номи ду карат Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ Саидхоҷа Урунхоҷаевро ном мегиранд. Ин қаср аз номи теппае, ки дар он бунёд ёфтааст Қасри фарҳанги Арбоб ном гирифтааст ва боҳашамату санъати хосаи меъморию тасвирӣ шуҳраташ аз ҳудудҳои ҷумҳурӣ берун рафт. Номи қаср бо шарофати дар он баргузор гардидани Иҷпосияи XVI таърихии Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон вирди забонҳо гашта, имрӯз аз ҳарвақта бештар таваҷҷуҳи халқро сазовор гаштааст. Маҳз дар ҳамин иҷпосия низоми давлатдорӣ ва сохти конститутсионӣ барқарор гардид ва роҳбарияти нави давлат ба сари қудрат омад. Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон, дар ҳамин қаср, дар иҷпосияи зикрёфта Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб шуд. Ҳаёти имрӯзаи мамлакат дуруст ва оқилона будани интихоби ҳамонвақтаи роҳбари давлатро исбот кардааст. Рӯзномаҳои «Коммунист Таджикистана» ва «Тоҷикистони советӣ» ба муносибати бозгушоии Кохи фарҳангии колхози «Москва» мақолаҳои муфассалтар чоп карда, аксҳо гуногунеро низ дар ихтиёри хонадагон қарор доданд. Аммо дар Душанбе баробари бозгушоии Кохи фарҳангии колхози «Маскав» масъалаи ҳаққи мусаллами меъмори он ранги дигар гирифт. Дар доираҳои ҳукуматӣ аз он ки номи меъмори ин Кохи бузург - Ҳикмат Абдуллоевич Юлдошев бояд ба дасти фаромӯшӣ супурда шавад ва ба ҷои номи ӯ бояд «хидмати арзандаи Нахуствазир» бештар мавриди таваҷҷуҳ қарор бигирад ва дар ояндаи на чандон дур масъалаи ба Ҷоизаи Давлатии Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравии Сотсиалистӣ пешниҳод кардани сохтмони Кохи Арбоб ва нақши асосии Нахуствазир дар ин самт сухан рафт. Гӯиё мемори ин Кохи боҳашамат ва бошукӯҳ аслан вуҷуд надошт ва агар ҳам буд бояд бо хоҳиши худаш канор мерафт ва ҷойро барои шуҳратхоҳон холӣ мекард. Нахуст, як сол пеш аз ин воқеа Бобоҷон Ғафуров аз вазифаи Котиби якуми КМ ҲК Тоҷикистон истеъфо дода, ба кори дигар - Раиси Пажӯҳишгоҳи ховаршиносии Фарҳангистони улуми Иттиҳоди Шӯравӣ гузашта буд ва дигар аз Ҳ. А. Юлдошев пуштибоние ба амал оварда наметавонист. Дуввум, ҳам Муншии якуми км ҲКТ Турсун Ӯлҷабоев ва ҳам Нахуствазир барои рӯгармӣ ва матраҳсозии хеш дар назди хоҷагони маскавиашон лозим ба «фошсозии омилони шахспарастӣ» дар Тоҷикистон доштанд ва номи Ҳ. А. Юлдошев барои ин кор беҳтарин гузида буд, зеро бо як тир ду ҳадаф мезаданд: ҳам садоқати худашонро ба Маскав нишон медоданд ва ҳам меъмори Кохи Арбобро аз сари роҳ бармедоштанд. Ниҳоят, бо амри тасодуф маҳз дар нимаи дуввуми соли 1956 дар шаҳри Ленинград бозрасҳои мубориза бар зидди ҷиноятҳои иқтисодӣ устохонаи ғайриқонуниеро кашф карданд, ки дар он ҷо барои сохтани фаввораҳо маводи асосӣ-асбобу ускунаҳо омод мешуд. Бозрасҳо ба дари устохона муҳр ва қуфл заданд ва соҳиби устохона дар пайгарди қонунӣ қарор гирифт.

[@Ман бо баҳонаи доруталабӣ, аммо дар ҳақиқат барои шайхро аз наздик дида ба ӯ ҳолдон шудан, боре худро озоричашмнок сохта, ба чиллахонаи ӯ рафтам.#Sentence*] [@Вай дар пешгоҳи чиллахона пушт ба як дарича, ки ба тарафи мазор кушода мешуд, бар рӯйи ҷойнамози маллае, ки бар болои чор қабат кӯрпачаи серпахта паҳн карда шуда буд, тасбеҳ гардонда менишаст.#Sentence*] [@Ӯ бо даромада салом додани ман пичир-пичирашро монда дастҳояшро ба рӯ кашида ба саломи ман ҷавоб гардонд ва:#Sentence*] [@— Чӣ хизмат? — гуфта аз ман пурсид.#Sentence*] [@Ман озори чашми худро ҳикоя карда, аз вай доруи дарди чашм пурсидам.#Sentence*] [@— Фақир ба хизмати фуқаро ҳозир аст! — гӯён сандуқчаеро, ки дар паҳлуяш буд, кушод ва аз даруни вай як коғазпеч бароварда ба ман дода, тариқаи кор фармудани онро ба тарзи зерин таълим дод:#Sentence*] [@— Рӯ ба ҳаво мехобӣ, бо ангуштони дасти чап пилкҳои чашматро мекушоӣ ва бо нӯги ду ангушти дасти ростат аз ин дору як чимдӣ гирифта, «ё шофӣ (шифодиҳанда, яъне Худо), ба ҳурмати имом Қутайба ба чашмони ман шифо деҳ!» гӯён ба чашмат мерезӣ.#Sentence*] [@Бо ҳамин дарди чашми ту бартараф мешавад.#Sentence*] [@Баъд аз он шайх гуфт:#Sentence*] [@— Ин фақири пуртақсир (пуркӯтоҳӣ — пургунох) ҳар чӣ ёфтам, аз шарафи хокрӯбии мазори пуросори ҳазрати имом Қутайба ёфтам.#Sentence*] [@Дар замони ҷавониам, дар ҷавори (ҳамсоягии) ин даргоҳ дар як дӯконча рехтагарӣ мекардам.#Sentence*] [@Боре дарди чашм шуда, як ҳафта аз кор мондам ва дорую давои табибон фоида надод.#Sentence*] [@Баъд аз он ба рӯҳонияти ҳазрати имом Қутайба илтиҷо бурдам.#Sentence*] [@Шаб дар хобам ҳазрати имом ҳозир шуда, сохтани ин дору ва кор фармуданашро ба ман таълим дода, васият карданд, ки ин доруро ба дарди чашм шудагон бепул диҳам…#Sentence*] ([@Дар ҳақиқат ин дору ихтирои он шайх ё таълимоти Қутайба набуда, дар китобҳои тибби қадимӣ аз руҳ сохтани инро тасвир карда, ба он «тӯтиё» ном додаанд ва дар адабиёт ҳам ҳар чизи чашм равшанкунандаро ба тӯтиё ташбеҳ мекунанд#Sentence*]). [@Ман барои шайхро боз гап занондан аз вай пурсидам:#Sentence*] [@— Афту андом ва либоси имом Қутайба чӣ гуна будааст?#Sentence*] [@Шайх дар ҷавоби ин пурсиши ман Қутайба ва либоси ӯро чунон тасвир кард, ки тамоман ба афту башара ва қиёфаи худаш баробар меомад.#Sentence*] [@Ман барои шайхро шарманда кардан, бо оҳанги эътироз ба ӯ гуфтам:#Sentence*] [@— Арабҳое, ки аз Арабистон ба Бухоро меоянд, ҳамаашон сиёҳчеҳра, ҷингиламӯ ва чашмкалон мебошанд, либосашон ҳам ба либоси аҳолии Бухоро монандӣ надорад.#Sentence*] [@Маълум мешавад, ки имом Қутайба на дар афту ва на дар либос ба арабҳо монандӣ надоштаанд.#Sentence*] [@Аммо дар чеҳраи шайх ҳеҷ дигаргунӣ пайдо нашуд ва монанди касоне, ки ба гуфтаи худ тамоман боварӣ доранд, ба ман ҷавоб дод:#Sentence*] [@— Як дарахти себ чанд хел ҳосил медиҳад: баъзеш калони пурра, баъзеш мижморуқи офтобзада, баъзеш каҷу килеб ва баъзеш кирмхӯрда ва ҳоказо.#Sentence*] [@Мисли ҳамин одамони як мамлакат ҳам якранг намешаванд.#Sentence*] [@Дар хусуси либос бошад, ҳамин тарз гуфтан мумкин аст, ки имом Қутайба аҷаб нест барои бо мардуми маҳаллӣ ҳамранг шуда, онҳоро ба дини ислом кашидан, либоси маҳаллӣ пӯшида бошанд.#Sentence*] [@Ман боз бо оҳанги шубҳаомез ва бо саволи инкорӣ гуфтам:#Sentence*] [@— Магар ҳазор сол аз замони мо пештар ҳам мардуми Бухоро монанди ҳозира либос мепӯшидаанд?..#Sentence*] [@— Аҷаб нест, ки ҳазор сол пеш ҳам бобоҳои мо монанди мо либос мепӯшида бошанд! — гуфт шайх.#Sentence*] [@Аммо ӯ пай бурд, ки ман аз ҷавобҳои ӯ қаноат ҳосил накардаам, бинобар ин рафти суханашро дигар карда, ба ман бо забони шайхҳои ҷоҳили дар мунозира мулзамгардида гап зада, маро хомӯш кардан хост:#Sentence*] [@— Агар пир шуда аз умр бархурдор шудан хоҳӣ, шаккокӣ накун!#Sentence*] [@Ҷавонони шаккок ва беодоб ҷавонмарг мешаванд, — гуфт дар ҳолате ки ба пешона ва рӯяш хун давида буд.#Sentence*] [@Албатта, акнун ҷойи гап намонда буд.#Sentence*] [@Ман ба давои бепул додааш ташаккур карда, аз ҷо хестам.#Sentence*] [@Шайх дар ҳолате ки чашми сурхчааш бо оташи ғазаб боз ҳам сурхтар гардида буд, нофорамона сар ҷунбонда, маро гусел кард.#Sentence*]

Ман бо баҳонаи доруталабӣ, аммо дар ҳақиқат барои шайхро аз наздик дида ба ӯ ҳолдон шудан, боре худро озоричашмнок сохта, ба чиллахонаи ӯ рафтам. Вай дар пешгоҳи чиллахона пушт ба як дарича, ки ба тарафи мазор кушода мешуд, бар рӯйи ҷойнамози маллае, ки бар болои чор қабат кӯрпачаи серпахта паҳн карда шуда буд, тасбеҳ гардонда менишаст. Ӯ бо даромада салом додани ман пичир-пичирашро монда дастҳояшро ба рӯ кашида ба саломи ман ҷавоб гардонд ва: — Чӣ хизмат? — гуфта аз ман пурсид. Ман озори чашми худро ҳикоя карда, аз вай доруи дарди чашм пурсидам. — Фақир ба хизмати фуқаро ҳозир аст! — гӯён сандуқчаеро, ки дар паҳлуяш буд, кушод ва аз даруни вай як коғазпеч бароварда ба ман дода, тариқаи кор фармудани онро ба тарзи зерин таълим дод: — Рӯ ба ҳаво мехобӣ, бо ангуштони дасти чап пилкҳои чашматро мекушоӣ ва бо нӯги ду ангушти дасти ростат аз ин дору як чимдӣ гирифта, «ё шофӣ (шифодиҳанда, яъне Худо), ба ҳурмати имом Қутайба ба чашмони ман шифо деҳ!» гӯён ба чашмат мерезӣ. Бо ҳамин дарди чашми ту бартараф мешавад. Баъд аз он шайх гуфт: — Ин фақири пуртақсир (пуркӯтоҳӣ — пургунох) ҳар чӣ ёфтам, аз шарафи хокрӯбии мазори пуросори ҳазрати имом Қутайба ёфтам. Дар замони ҷавониам, дар ҷавори (ҳамсоягии) ин даргоҳ дар як дӯконча рехтагарӣ мекардам. Боре дарди чашм шуда, як ҳафта аз кор мондам ва дорую давои табибон фоида надод. Баъд аз он ба рӯҳонияти ҳазрати имом Қутайба илтиҷо бурдам. Шаб дар хобам ҳазрати имом ҳозир шуда, сохтани ин дору ва кор фармуданашро ба ман таълим дода, васият карданд, ки ин доруро ба дарди чашм шудагон бепул диҳам… (Дар ҳақиқат ин дору ихтирои он шайх ё таълимоти Қутайба набуда, дар китобҳои тибби қадимӣ аз руҳ сохтани инро тасвир карда, ба он «тӯтиё» ном додаанд ва дар адабиёт ҳам ҳар чизи чашм равшанкунандаро ба тӯтиё ташбеҳ мекунанд). Ман барои шайхро боз гап занондан аз вай пурсидам: — Афту андом ва либоси имом Қутайба чӣ гуна будааст? Шайх дар ҷавоби ин пурсиши ман Қутайба ва либоси ӯро чунон тасвир кард, ки тамоман ба афту башара ва қиёфаи худаш баробар меомад. Ман барои шайхро шарманда кардан, бо оҳанги эътироз ба ӯ гуфтам: — Арабҳое, ки аз Арабистон ба Бухоро меоянд, ҳамаашон сиёҳчеҳра, ҷингиламӯ ва чашмкалон мебошанд, либосашон ҳам ба либоси аҳолии Бухоро монандӣ надорад. Маълум мешавад, ки имом Қутайба на дар афту ва на дар либос ба арабҳо монандӣ надоштаанд. Аммо дар чеҳраи шайх ҳеҷ дигаргунӣ пайдо нашуд ва монанди касоне, ки ба гуфтаи худ тамоман боварӣ доранд, ба ман ҷавоб дод: — Як дарахти себ чанд хел ҳосил медиҳад: баъзеш калони пурра, баъзеш мижморуқи офтобзада, баъзеш каҷу килеб ва баъзеш кирмхӯрда ва ҳоказо. Мисли ҳамин одамони як мамлакат ҳам якранг намешаванд. Дар хусуси либос бошад, ҳамин тарз гуфтан мумкин аст, ки имом Қутайба аҷаб нест барои бо мардуми маҳаллӣ ҳамранг шуда, онҳоро ба дини ислом кашидан, либоси маҳаллӣ пӯшида бошанд. Ман боз бо оҳанги шубҳаомез ва бо саволи инкорӣ гуфтам: — Магар ҳазор сол аз замони мо пештар ҳам мардуми Бухоро монанди ҳозира либос мепӯшидаанд?.. — Аҷаб нест, ки ҳазор сол пеш ҳам бобоҳои мо монанди мо либос мепӯшида бошанд! — гуфт шайх. Аммо ӯ пай бурд, ки ман аз ҷавобҳои ӯ қаноат ҳосил накардаам, бинобар ин рафти суханашро дигар карда, ба ман бо забони шайхҳои ҷоҳили дар мунозира мулзамгардида гап зада, маро хомӯш кардан хост: — Агар пир шуда аз умр бархурдор шудан хоҳӣ, шаккокӣ накун! Ҷавонони шаккок ва беодоб ҷавонмарг мешаванд, — гуфт дар ҳолате ки ба пешона ва рӯяш хун давида буд. Албатта, акнун ҷойи гап намонда буд. Ман ба давои бепул додааш ташаккур карда, аз ҷо хестам. Шайх дар ҳолате ки чашми сурхчааш бо оташи ғазаб боз ҳам сурхтар гардида буд, нофорамона сар ҷунбонда, маро гусел кард.

[@— Аз ваҷҳи хонаву ҷой шумо ғам нахӯред.#Sentence*] [@Мо шуморо ба касе домод мекунем, ки хонаҳои тайёр дорад.#Sentence*] [@Шумо хонадомод шуда, кадоми он хонаҳоро, ки хуш кунед, дар ҳамон хона бо арӯс зиндагонӣ мекунед.#Sentence*] [@Мулло Вафо фикр карда дид, ки дар он деҳа ғайр аз Арбоб Наим касе нест, ки ҳавлии серхона дошта бошад.#Sentence*] [@Ҳавлиҳои дигар ҳама вайрона буда, як ё ду хонаи оғилмонанд дорад, ки дар яке аз он хонаҳо тамоми аъзои оила нишинад, дар дигараш гову гӯсола мебанданд.#Sentence*] [@Бинобар ин ба мӯйсафедон гуфт:#Sentence*] [@— Пурсидан айб нест, шумоҳо ба падарарӯсии ман киро муносиб дидетон?#Sentence*] [@— Ба домодии шумо ҳама духтарнокҳо толиб мебошанд.#Sentence*] [@Лекин мо касеро падарарӯс мекунем, ки ба шумо муносиб бошад.#Sentence*] [@Масалан, агар мо Арбоб Наимро ба падарарӯсии шумо муносиб бинем, чӣ мегӯед?#Sentence*] [@Бо шунидани ин таклиф ҳуш аз сари Мулло Вафо парид.#Sentence*] [@Ӯ ба толеи худ ҳеҷ бовар надошт, ки он маъшуқаи ғоибона бо худаш ҳамхона шавад.#Sentence*] [@Ӯ дар дили худ мегузаронд:#Sentence*] «[@Аҷаб нест, ки ин мӯйсафедон ба ман шӯхӣ карда маро бозӣ медода бошанд#Sentence*]». [@Бинобар ин ба онҳо гуфт:#Sentence*] [@— Э, ҳа!..#Sentence*] [@Ман киву Арбоб Наим кӣ?#Sentence*] [@Он кас духтарашонро ба касе медиҳанд, ки ба худашон дар молу давлату обрӯй ҳамкаҷова (баробар) бошад.#Sentence*] [@Он кас ҳеҷ. гоҳ ба ман барин муллои пойлуч духтар .намедиҳанд.#Sentence*] [@— Ҳарчанд «аз ман нагӯетон» гуфта бошанд ҳам, — гуфт яке аз мӯйсафедон, -мо барои дили шуморо пур кардан рости гапро мегӯем…, ки худашон моро ба ҳамин мақсад ба пеши шумо фиристоданд.#Sentence*] [@Он кас моро ҷеғ зада бурда, зиёфат карда, ба мо гуфтанд:#Sentence*] « [@Ман аз давлати дунё ҳеҷ камӣ надорам.#Sentence*] [@Акнун мехоҳам ягон муллоро ба худ хонадомод карда, давлати охиратро ҳам ба даст дарорам.#Sentence*] [@Ҳарчанд фикр кардам, аз имоми худамон беҳтар муллое ба назарам нанамуд.#Sentence*] [@Бинобар ин шумоёнро дарди сар дода ҷеғ зада овардам, ки миёнравӣ кунетон, то ки он кас оҷизаамро ба канизӣ (ба занӣ) қабул кунанд.#Sentence*] [@Аммо барои баъзе мулоҳизаҳо, аз тарафи ман шунидани ин таклифро ба он кас нафаҳмонда, аз тарафи худатон корро пазонетон#Sentence*]». [@Як мӯйсафеди дигар илова карда гуфт:#Sentence*] [@— Шумо барои тӯй ҳеҷ ташвиш накашед, ҳамаи хароҷотро барои хурсандии шумо ва духтарашон худи арбоб мекунад.#Sentence*] [@— Кор ин тавр бошад, — гуфт Мулло Вафо, — сухани арбоб барин соҳибҳиммати илмдӯстро шикастан беҳурматӣ ва куфрони неъмат мешавад.#Sentence*] [@Шумоён қабул ва саломи маро ба арбоб расонетон.#Sentence*] [@Ман ваъда медиҳам, ки ба он кас на фарзандвор, балки ғуломвор хизмат карда, бо ин роҳ кам ҳам бошад, миннатдории худро маълум намоям.#Sentence*] [@Мӯйсафедон рафтанд.#Sentence*] [@Аммо ҳанӯз Мулло Вафо ба худаш рӯ овардани ин хушбахтии ногаҳониро бовар намекард ва дар дили худ: «Ин ки мебинам ба бедорист, ё раб, ё ба хоб?» мегуфт.#Sentence*] [@Чашмони худро молида ва калон-калон кушода, ба ҳар тараф нигоҳ мекард, ҳама чизро медид.#Sentence*] [@Боз бовариаш намеомад.#Sentence*] «[@Аҷаб нест, ки хоб бошад.#Sentence*] [@Хуб, агар хоб бошад, илоҳӣ аз ин хоби ширин то қиёмат бедор нашавам, то ки талхии ҳиҷронро дигар начашам» — мегуфт дар дилаш.#Sentence*] [@Дар ҳавлии арбоб тӯйи калоне барпо шуд, ба домод ҳам оши тӯй бо лаълиҳои пурҳалво ва сару пойи домодӣ (як рахт либоси пурра) омад.#Sentence*] [@Акнун ҳеҷ шакку шубҳа намонд, ки хушбахтии ошиқи дилсӯхта дар бедорӣ будааст.#Sentence*] [@Шаб Мулло Вафоро бо либосҳои нав ороста, ҷавонони деҳа «ҳо Лайлӣ, Лайлӣ, Лайлӣ» — гӯён ва ғазалхонон ба ҳавлии арӯс бурданд.#Sentence*] [@Баъд аз маросими никоҳ ва саломномахонӣ ӯро ба пеши арӯс дароварданд.#Sentence*] [@Арӯс дар паси парда (чимилиқ) рост истода буд.#Sentence*] [@Чашми домод ҳамин ки ба ҳайкали дар зери парда печондашудаи арӯс афтод, ба ларза даромада, мадҳушвор ба замин ғалтид.#Sentence*] [@Аммо бемуносибатии ин ҳолатро ҳис карда ва аз занони тамошобин, ки ҳар як ҳаракати домодро бо диққат аз назар гузаронда истода буданд, шарм дошта, барои ислоҳ кардани хатои беихтиёронаи худаш рӯйи худро ба пойи масҳидори арӯс молид.#Sentence*] [@Гӯё ки ӯ на бетоқат шуда, балки барои изҳори ҳурмати ошиқона кардан ба ихтиёри худ ба пои арӯс афтода буд.#Sentence*]

— Аз ваҷҳи хонаву ҷой шумо ғам нахӯред. Мо шуморо ба касе домод мекунем, ки хонаҳои тайёр дорад. Шумо хонадомод шуда, кадоми он хонаҳоро, ки хуш кунед, дар ҳамон хона бо арӯс зиндагонӣ мекунед. Мулло Вафо фикр карда дид, ки дар он деҳа ғайр аз Арбоб Наим касе нест, ки ҳавлии серхона дошта бошад. Ҳавлиҳои дигар ҳама вайрона буда, як ё ду хонаи оғилмонанд дорад, ки дар яке аз он хонаҳо тамоми аъзои оила нишинад, дар дигараш гову гӯсола мебанданд. Бинобар ин ба мӯйсафедон гуфт: — Пурсидан айб нест, шумоҳо ба падарарӯсии ман киро муносиб дидетон? — Ба домодии шумо ҳама духтарнокҳо толиб мебошанд. Лекин мо касеро падарарӯс мекунем, ки ба шумо муносиб бошад. Масалан, агар мо Арбоб Наимро ба падарарӯсии шумо муносиб бинем, чӣ мегӯед? Бо шунидани ин таклиф ҳуш аз сари Мулло Вафо парид. Ӯ ба толеи худ ҳеҷ бовар надошт, ки он маъшуқаи ғоибона бо худаш ҳамхона шавад. Ӯ дар дили худ мегузаронд: «Аҷаб нест, ки ин мӯйсафедон ба ман шӯхӣ карда маро бозӣ медода бошанд». Бинобар ин ба онҳо гуфт: — Э, ҳа!.. Ман киву Арбоб Наим кӣ? Он кас духтарашонро ба касе медиҳанд, ки ба худашон дар молу давлату обрӯй ҳамкаҷова (баробар) бошад. Он кас ҳеҷ. гоҳ ба ман барин муллои пойлуч духтар .намедиҳанд. — Ҳарчанд «аз ман нагӯетон» гуфта бошанд ҳам, — гуфт яке аз мӯйсафедон, -мо барои дили шуморо пур кардан рости гапро мегӯем…, ки худашон моро ба ҳамин мақсад ба пеши шумо фиристоданд. Он кас моро ҷеғ зада бурда, зиёфат карда, ба мо гуфтанд: « Ман аз давлати дунё ҳеҷ камӣ надорам. Акнун мехоҳам ягон муллоро ба худ хонадомод карда, давлати охиратро ҳам ба даст дарорам. Ҳарчанд фикр кардам, аз имоми худамон беҳтар муллое ба назарам нанамуд. Бинобар ин шумоёнро дарди сар дода ҷеғ зада овардам, ки миёнравӣ кунетон, то ки он кас оҷизаамро ба канизӣ (ба занӣ) қабул кунанд. Аммо барои баъзе мулоҳизаҳо, аз тарафи ман шунидани ин таклифро ба он кас нафаҳмонда, аз тарафи худатон корро пазонетон». Як мӯйсафеди дигар илова карда гуфт: — Шумо барои тӯй ҳеҷ ташвиш накашед, ҳамаи хароҷотро барои хурсандии шумо ва духтарашон худи арбоб мекунад. — Кор ин тавр бошад, — гуфт Мулло Вафо, — сухани арбоб барин соҳибҳиммати илмдӯстро шикастан беҳурматӣ ва куфрони неъмат мешавад. Шумоён қабул ва саломи маро ба арбоб расонетон. Ман ваъда медиҳам, ки ба он кас на фарзандвор, балки ғуломвор хизмат карда, бо ин роҳ кам ҳам бошад, миннатдории худро маълум намоям. Мӯйсафедон рафтанд. Аммо ҳанӯз Мулло Вафо ба худаш рӯ овардани ин хушбахтии ногаҳониро бовар намекард ва дар дили худ: «Ин ки мебинам ба бедорист, ё раб, ё ба хоб?» мегуфт. Чашмони худро молида ва калон-калон кушода, ба ҳар тараф нигоҳ мекард, ҳама чизро медид. Боз бовариаш намеомад. «Аҷаб нест, ки хоб бошад. Хуб, агар хоб бошад, илоҳӣ аз ин хоби ширин то қиёмат бедор нашавам, то ки талхии ҳиҷронро дигар начашам» — мегуфт дар дилаш. Дар ҳавлии арбоб тӯйи калоне барпо шуд, ба домод ҳам оши тӯй бо лаълиҳои пурҳалво ва сару пойи домодӣ (як рахт либоси пурра) омад. Акнун ҳеҷ шакку шубҳа намонд, ки хушбахтии ошиқи дилсӯхта дар бедорӣ будааст. Шаб Мулло Вафоро бо либосҳои нав ороста, ҷавонони деҳа «ҳо Лайлӣ, Лайлӣ, Лайлӣ» — гӯён ва ғазалхонон ба ҳавлии арӯс бурданд. Баъд аз маросими никоҳ ва саломномахонӣ ӯро ба пеши арӯс дароварданд. Арӯс дар паси парда (чимилиқ) рост истода буд. Чашми домод ҳамин ки ба ҳайкали дар зери парда печондашудаи арӯс афтод, ба ларза даромада, мадҳушвор ба замин ғалтид. Аммо бемуносибатии ин ҳолатро ҳис карда ва аз занони тамошобин, ки ҳар як ҳаракати домодро бо диққат аз назар гузаронда истода буданд, шарм дошта, барои ислоҳ кардани хатои беихтиёронаи худаш рӯйи худро ба пойи масҳидори арӯс молид. Гӯё ки ӯ на бетоқат шуда, балки барои изҳори ҳурмати ошиқона кардан ба ихтиёри худ ба пои арӯс афтода буд.

[@ШАМСУДДИНИ МУҚИМ#Sentence*] [@ПАЙКИ БОМДОДӢ#Sentence*] [@Душанбе#Sentence*] [@«Истеъдод»#Sentence*] 2010 ББК 84 тоҷик 7 Ш - 24 [@Муҳаррир Салими Хатлонӣ#Sentence*] [@Шамсуддини Муқим. Пайки бомдодӣ , (маҷмӯъаи шеърҳо).#Sentence*] [@Душанбе, «Истеъдод»-2010. ? саҳифа.#Sentence*] [@«Пайки бомдодӣ » маҷмӯъаи тозаи ашъори Шамсуддини Муқим буда, аз садоқату самимият дар муҳаббату ҳастии инсону табиат роз мегӯяд.#Sentence*] 9075246032 507 © [@Шамсуддини Муқим#Sentence*] [@САФОИ «ПАЙКИ БОМДОДӣ »#Sentence*] [@«Пайки бомдодӣ » ба маънии ҳанӯз оғоз аст ва шурӯъ шудани иқдоме ва муждагонӣ аз дамидани рӯшноӣ ва кушоиши рӯзи нав тафсир ва таъбир меёбад, ки оламу одамро ба истиқболи падидории рӯзи тозаву нав водор месозад.#Sentence*] [@Ин маҷмӯъа ашъореро фароҳам овардааст, ки дар мавзӯъи ишқу муҳаббату самимияти одамон ва зебу фари Ватану модар суруда шудаанд.#Sentence*] [@Монанди ин абёт, ки мегӯяд:#Sentence*] [@Эй Ватан!#Sentence*] [@Саршор қалбам аз туву дунёи ту,#Sentence*] [@Даст рӯи синаю дорам ба сар савдои ту.#Sentence*] [@Умр месозам фидои миллати фарзонаам,#Sentence*] [@Ошиқам, парвонаам, ҳам волаю шайдои ту.#Sentence*] [@Аз каломи ман туро бишнохт то аҳли башар,#Sentence*] [@Васф месозам туро бо ҳастии волои ту.#Sentence*] [@Эй Ватан!#Sentence*] [@Аз нокасонат ғам ба ҷонам мерасад,#Sentence*] [@Мезанад нони ту, бошад кас агар аъдои ту.#Sentence*] [@Эй Ватан!#Sentence*] [@Аз муътақидонам, зи ҳолат бохабар,#Sentence*] [@Халқи оламро ба некӣ додаам илқои ту.#Sentence*] [@Ё дар шеъри «Модари ман» бо тамоми эҳсосоте, ки дорад, саҷдаву писандида мегӯяд:#Sentence*] [@Гузорам саҷда дар пои ту модар,#Sentence*] [@Чӣ ширин аст овои ту модар.#Sentence*] [@Ту додӣ ҳастӣ моро ҷовидонӣ !#Sentence*] [@Саодатбахши ақсои ҷаҳонӣ !#Sentence*] [@Кушодам чашму дидам домани ту,#Sentence*] [@Ҷаҳонро гаштам аз перомани ту.#Sentence*] [@Ӯ чунин номро бо завқи ба худ хос интихоб намудааст, ки чуноне мегӯяд бомдодонро дӯст медорад, зеро сафову нуру рӯшноӣ падидаҳое аз ин анворанд ва тамоми одаму олами мавҷудро ба ҳам мерасонад ва зиндагии тоза ато мекунад.#Sentence*] [@«Пайки бомдодӣ » китоби чандуми Шамсуддини Муқим аст, чунон ки банда бо ашъоре аз китоби «Нурполо» ва ҳикояҳояш бо номи «Алас» ошно будам ва ҳатто ӯро дар зимни иншои шеъру ҳикоят маслиҳатҳое низ медодам ва ҳанӯз аз овони донишҳӯиамон, ки дар шаҳри Маскав сипарӣ доштем.#Sentence*] [@Дар маврид ҳатто баҳсҳое низ мекардем, дар мавзӯъи шеъру адабиёт, иншои мақолоту мабоҳиси тамаддуни милливу таърихӣ , ҷойгоҳи ниёкон…#Sentence*] [@Мегузашт, ки ба ирфону фалсафа гироиш мекард ва бо тааҷҷубе ӯро хуш мепазируфтам, ки аз ҳар назараш бардоштеро барои худ меписандидам.#Sentence*] [@Чунон ки дар боби чаҳор унсур мегуфт ва ё гардиши фусунбори чарх ва ҳамоиши фазову вақт ва ё падидаҳои табиат ва хулқу атвори одамони гуногун… ҳарчӣ , ҳамаро ҷолиб мегирифтам ва пайваста меёбам, ки то чӣ андоза ӯ шахси ҳалиму хоксор тинати поку кирдори некӯи инсонӣ дорад.#Sentence*] [@Худованд ин ҳама падидаҳои некӯи хисолро дар тинати ӯ бо муҳаббате ҷой додааст, ки ҳаргиз ба озори касе накӯшидааст, ҳатто агар озор ҳам дида бошад.#Sentence*] [@Дар зимни мабоҳис доимо аз рӯзгори мардумамон сухан мегуфт ва роҳи комгориву пешрафти кишварамонро бом урод орзу мекард ва бо як бечорагиву дилсофӣ мегуфт, ки кай бошад, ки тамоми мардумамонро аз муҳоҷират ба Ватанамон гардонда метавонем… кай соҳиби корхонаҳои худ дар Ватанамон мегашта бошем… кай бошад, ки дигар озори ҳамдиёронамонро дар ғурбат нашунавем ва набинем…#Sentence*] [@Гоҳо аз рӯи садоқат, бо назари меҳрбори дӯст ва ҳамсӯҳбат аз ӯ мепурсам, ки:#Sentence*] » -«[@Обиву хокиро чун мепазирӣ ?#Sentence*]..». [@Мегӯяд:#Sentence*] -«[@Чун Одаму Ҳавво!#Sentence*]». [@Боз мепурсам:#Sentence*] -«[@Шаробиву зархокиро ба чӣ навъ мегирӣ ?#Sentence*]..». [@Ҷавоб мегӯяд, ки:#Sentence*] -«[@Эшонро дар нуқтае хоҳам дид, ки банда низ фардо умеди он ҷоро дорам…#Sentence*]». [@Чунин суҳбатҳоро фаровон дорам бо ӯ, ки айнашонро дар китоби хотиротам ба табъ хоҳам расонд, аммо мақсад аз ин хотира ин аст, ки мегӯям китоби тозаи шеърашро ба хонанда пешкаш намудааст ва иншооллоҳ, ки муваффақ аст.#Sentence*] [@Шамсуддини Муқим дар ҳар вазну навъ шеър мегӯяд, аммо бештар шакли қолабии назмро, яъне шаклҳои ғазалу маснавиву рубоиро қабул дорад.#Sentence*] [@Ин гуна ки бо дуъои барори кори эҷодиаш ашъори ин маҷмӯъаро хидмати ҳаводоронаш пеш мегузорем.#Sentence*] [@Аз муҳаррир#Sentence*]

ШАМСУДДИНИ МУҚИМ ПАЙКИ БОМДОДӢ Душанбе «Истеъдод» 2010 ББК 84 тоҷик 7 Ш - 24 Муҳаррир Салими Хатлонӣ Шамсуддини Муқим. Пайки бомдодӣ , (маҷмӯъаи шеърҳо). Душанбе, «Истеъдод»-2010. ? саҳифа. «Пайки бомдодӣ » маҷмӯъаи тозаи ашъори Шамсуддини Муқим буда, аз садоқату самимият дар муҳаббату ҳастии инсону табиат роз мегӯяд. 9075246032 507 © Шамсуддини Муқим САФОИ «ПАЙКИ БОМДОДӣ » «Пайки бомдодӣ » ба маънии ҳанӯз оғоз аст ва шурӯъ шудани иқдоме ва муждагонӣ аз дамидани рӯшноӣ ва кушоиши рӯзи нав тафсир ва таъбир меёбад, ки оламу одамро ба истиқболи падидории рӯзи тозаву нав водор месозад. Ин маҷмӯъа ашъореро фароҳам овардааст, ки дар мавзӯъи ишқу муҳаббату самимияти одамон ва зебу фари Ватану модар суруда шудаанд. Монанди ин абёт, ки мегӯяд: Эй Ватан! Саршор қалбам аз туву дунёи ту, Даст рӯи синаю дорам ба сар савдои ту. Умр месозам фидои миллати фарзонаам, Ошиқам, парвонаам, ҳам волаю шайдои ту. Аз каломи ман туро бишнохт то аҳли башар, Васф месозам туро бо ҳастии волои ту. Эй Ватан! Аз нокасонат ғам ба ҷонам мерасад, Мезанад нони ту, бошад кас агар аъдои ту. Эй Ватан! Аз муътақидонам, зи ҳолат бохабар, Халқи оламро ба некӣ додаам илқои ту. Ё дар шеъри «Модари ман» бо тамоми эҳсосоте, ки дорад, саҷдаву писандида мегӯяд: Гузорам саҷда дар пои ту модар, Чӣ ширин аст овои ту модар. Ту додӣ ҳастӣ моро ҷовидонӣ ! Саодатбахши ақсои ҷаҳонӣ ! Кушодам чашму дидам домани ту, Ҷаҳонро гаштам аз перомани ту. Ӯ чунин номро бо завқи ба худ хос интихоб намудааст, ки чуноне мегӯяд бомдодонро дӯст медорад, зеро сафову нуру рӯшноӣ падидаҳое аз ин анворанд ва тамоми одаму олами мавҷудро ба ҳам мерасонад ва зиндагии тоза ато мекунад. «Пайки бомдодӣ » китоби чандуми Шамсуддини Муқим аст, чунон ки банда бо ашъоре аз китоби «Нурполо» ва ҳикояҳояш бо номи «Алас» ошно будам ва ҳатто ӯро дар зимни иншои шеъру ҳикоят маслиҳатҳое низ медодам ва ҳанӯз аз овони донишҳӯиамон, ки дар шаҳри Маскав сипарӣ доштем. Дар маврид ҳатто баҳсҳое низ мекардем, дар мавзӯъи шеъру адабиёт, иншои мақолоту мабоҳиси тамаддуни милливу таърихӣ , ҷойгоҳи ниёкон… Мегузашт, ки ба ирфону фалсафа гироиш мекард ва бо тааҷҷубе ӯро хуш мепазируфтам, ки аз ҳар назараш бардоштеро барои худ меписандидам. Чунон ки дар боби чаҳор унсур мегуфт ва ё гардиши фусунбори чарх ва ҳамоиши фазову вақт ва ё падидаҳои табиат ва хулқу атвори одамони гуногун… ҳарчӣ , ҳамаро ҷолиб мегирифтам ва пайваста меёбам, ки то чӣ андоза ӯ шахси ҳалиму хоксор тинати поку кирдори некӯи инсонӣ дорад. Худованд ин ҳама падидаҳои некӯи хисолро дар тинати ӯ бо муҳаббате ҷой додааст, ки ҳаргиз ба озори касе накӯшидааст, ҳатто агар озор ҳам дида бошад. Дар зимни мабоҳис доимо аз рӯзгори мардумамон сухан мегуфт ва роҳи комгориву пешрафти кишварамонро бом урод орзу мекард ва бо як бечорагиву дилсофӣ мегуфт, ки кай бошад, ки тамоми мардумамонро аз муҳоҷират ба Ватанамон гардонда метавонем… кай соҳиби корхонаҳои худ дар Ватанамон мегашта бошем… кай бошад, ки дигар озори ҳамдиёронамонро дар ғурбат нашунавем ва набинем… Гоҳо аз рӯи садоқат, бо назари меҳрбори дӯст ва ҳамсӯҳбат аз ӯ мепурсам, ки: » -«Обиву хокиро чун мепазирӣ ?..». Мегӯяд: -«Чун Одаму Ҳавво!». Боз мепурсам: -«Шаробиву зархокиро ба чӣ навъ мегирӣ ?..». Ҷавоб мегӯяд, ки: -«Эшонро дар нуқтае хоҳам дид, ки банда низ фардо умеди он ҷоро дорам…». Чунин суҳбатҳоро фаровон дорам бо ӯ, ки айнашонро дар китоби хотиротам ба табъ хоҳам расонд, аммо мақсад аз ин хотира ин аст, ки мегӯям китоби тозаи шеърашро ба хонанда пешкаш намудааст ва иншооллоҳ, ки муваффақ аст. Шамсуддини Муқим дар ҳар вазну навъ шеър мегӯяд, аммо бештар шакли қолабии назмро, яъне шаклҳои ғазалу маснавиву рубоиро қабул дорад. Ин гуна ки бо дуъои барори кори эҷодиаш ашъори ин маҷмӯъаро хидмати ҳаводоронаш пеш мегузорем. Аз муҳаррир

[@Дар аввалҳои соли 1894 дар мадрасаи Бадалбек ба ман нисбат ба аҳволи онрӯзаам як зарари калон расид:#Sentence*] [@он вақтҳо дар дасти ман аз китобҳои адабӣ «Махмуд ва Аёз» ном девончаи байтбаракӣ (чӣ гуна ба дасти ман даромадани он китобча дар қисми дуюми «Ёддоштҳо» қайд шудааст) 160, як «Мунтахаботи ғазалиёти Навоӣ» бо дастхати падарам ва аз китобҳои дарсӣ як «Матни Қофия», ки амонати муаззини мадрасаи Олимҷон Абдуфаттоҳи кӯлобӣ буд ва инчунин як «Шарҳи Мулло» — амонати Зуҳур-махдум буд.#Sentence*] [@Ман «Шарҳи Мулло»-ро барои мутолаа бардошта пеши бемори сил — Аллом-махдум рафтам, ки ҳам ӯро хабардорӣ кунам (чунки бемории ӯ вазнин шуда буд) ва ҳам дарсамро аз назар гузаронам…#Sentence*] [@Шаб дар пеши бемор хобида, саҳар ба ҳуҷраи худ омадам, ки дари даромад кушодагӣ аст.#Sentence*] [@Аввал гумон кардам, ки дар вақти рафтанам аз хотир фаромӯш карда, дарро набаста рафтаам.#Sentence*] [@Чун ба ҳуҷра даромада, шамъро даргиронда, он сағонаи зиндагонро аз назар гузарондам, дидам, ки дар он ҷо девончаи байтбаракӣ, «Мунтахаботи ғазалиёти Навоӣ» ва «Қофия»-и амонат нестанд.#Sentence*] [@Маълум шуд, ки кадом хасдузди ноинсоф дари ҳуҷраамро кушода, ин китобҳоро бурдааст, ва ҳол он ки ҳамаи онҳоро дар бозори тез панҷ танга намегирифтанд, аммо барои ман он ду китоб хазинаи ноёб буданд ва гум шудани китоби амонат бошад, сабаби хиҷолат мешуд.#Sentence*] [@Бо ҳамаи ин шукр кардам, ки хайрият, «Шарҳи Мулло»-и амонатро ҳамроҳи худ бурда будаам ва дар ҳуҷра палосу либоси короие надоштам, ки дузд барад.#Sentence*] [@Аммо парешонии хавос дақиқа ба дақиқа зиёдтар мешуд, чунки маро фикри ба Мулло Абдуфаттоҳ чӣ гуна ҷавоб гуфтан парешонҳол мекард.#Sentence*] [@Ӯ як одами хасис, ба болои ин дуруштмуомила буд.#Sentence*] [@Ман пул надоштам, ки дода ӯро розӣ кунам.#Sentence*] [@Ин «ҳисси пеш аз вуқӯъ» дуруст баромад: ҳанӯз офтоб набаромада, Мулло Абдуфаттоҳ ба мадраса даромада омад.#Sentence*] [@Ман дар он вақт дар пеши бемор буда, ба ӯ хӯрок мехӯрондам.#Sentence*] [@Абдуфаттоҳ лабҳояшро ларзонда ба он ҷо даромад ва бе ҳеҷ муқаддима, бо оҳанги ҷангталабона «китоби маро ёфта деҳ» гуфт.#Sentence*] [@Ҳуш аз сари ман парид.#Sentence*] [@Ман дар ҳайрат афтодам, ки ӯ чӣ гуна аз ҳама пештар гум шудани китобашро фаҳмидааст?#Sentence*] [@— Хуб, — гуфтам ман, — беморро ором кунам, ба ҳуҷра рафта, ваҷҳашро ба шумо мегӯям.#Sentence*] [@— Ман ҳеҷ ваҷҳ-паҷҳро намешунавам, барои ман китоби худам даркор аст, -гуфт ӯ бо овози боз ҳам баландтар ва шӯридатар.#Sentence*] [@Пас дар пеши бемор бо ин инодкор гуфтугузор карданро муносиб надониста, зуд аз ҷоям хеста, аз ҳуҷра баромадам ва ӯ ҳам аз дунболи ман баромад.#Sentence*] [@Ман дар рӯйи мадраса ба ӯ:#Sentence*] [@— Як кори ношуданӣ шуд, имшаб ҳуҷраамро дузд зада, дар қатори китобҳои худам китоби шуморо ҳам бурдааст.#Sentence*] [@Ба кадом роҳе, ки шумо розӣ шавед, ман ба ҷавоб гуфтан тайёрам…#Sentence*] [@Ӯ овозашро боз ҳам баландтар карда ва аз даҳонаш кафкҳо парронда гуфт:#Sentence*] [@— Ман медонам, ки ту он китобро дар куҷо бошад, пинҳон карда мондаӣ ва мехоҳӣ, ки аз они худ кунӣ.#Sentence*] [@Худат дузд мебошӣ, дузди дигаре дар ин миён нест.#Sentence*] [@Агар хуш ба хушӣ надиҳӣ, ман метавонам, ки аз ту китобро зада гирам, — гӯён ба тарафи ҳезуме, ки дар офтобрӯя чида мондагӣ буд, давид ва аз он ҷо як тарошаро гирифта, ба тарафи ман ҳуҷум кард.#Sentence*] [@Ман гурехтам, ӯ маро пеш кард.#Sentence*] [@Ман дар давидан аз ӯ чобуктар будаам.#Sentence*] [@Ман гурезон мадрасаро давр мезадам, ӯ ҳам аз дунболам медавид.#Sentence*] [@Ҳама бошандагони он мадраса аз ҳуҷраҳошон баромаданд.#Sentence*] [@Зуҳур-махдум ба ӯ мулоимона муроҷиат кард:#Sentence*] [@-Шарик! (ӯ бо бародарам ва Зуҳур-махдум дар пеши домулло Икром шарикдарс буд) Ором шавед, ба ҳуҷраи ман дароед!#Sentence*] [@Як ислоҳ мекунем.#Sentence*] [@Аммо ӯ гӯш намедод.#Sentence*] [@Аз миёнаи муллобачаҳо Мулло Бобомурод ном деҳнавиабдуллоҷонӣ буд, ки ӯ хам бо Абдуфаттоҳ ва бародарам шарикдарс буд.#Sentence*] [@Ӯ як одами қадпасти кӯзапушт бошад ҳам, дар паҳлавонӣ машҳур буд.#Sentence*] [@Ӯ «хирс мулло мешавад аз зарби чӯб» гӯён пеши роҳи Абдуфаттоҳро гирифт.#Sentence*] [@Абдуфаттоҳ даст ёзонд, ки бо тароша ба сари Бобомурод занад.#Sentence*] [@Аммо ӯ фурсат надода, бо ду дасташ аз миёни Абдуфаттоҳи баландқомат гирифта боло бардошт ва аз сараш як чарх занонда, ба рӯйи фарши хиштипухтагии мадраса пуштнокӣ сахт зад.#Sentence*] [@Бо ҳамин Бобомурод аз ӯ даст кашид.#Sentence*]

Дар аввалҳои соли 1894 дар мадрасаи Бадалбек ба ман нисбат ба аҳволи онрӯзаам як зарари калон расид: он вақтҳо дар дасти ман аз китобҳои адабӣ «Махмуд ва Аёз» ном девончаи байтбаракӣ (чӣ гуна ба дасти ман даромадани он китобча дар қисми дуюми «Ёддоштҳо» қайд шудааст) 160, як «Мунтахаботи ғазалиёти Навоӣ» бо дастхати падарам ва аз китобҳои дарсӣ як «Матни Қофия», ки амонати муаззини мадрасаи Олимҷон Абдуфаттоҳи кӯлобӣ буд ва инчунин як «Шарҳи Мулло» — амонати Зуҳур-махдум буд. Ман «Шарҳи Мулло»-ро барои мутолаа бардошта пеши бемори сил — Аллом-махдум рафтам, ки ҳам ӯро хабардорӣ кунам (чунки бемории ӯ вазнин шуда буд) ва ҳам дарсамро аз назар гузаронам… Шаб дар пеши бемор хобида, саҳар ба ҳуҷраи худ омадам, ки дари даромад кушодагӣ аст. Аввал гумон кардам, ки дар вақти рафтанам аз хотир фаромӯш карда, дарро набаста рафтаам. Чун ба ҳуҷра даромада, шамъро даргиронда, он сағонаи зиндагонро аз назар гузарондам, дидам, ки дар он ҷо девончаи байтбаракӣ, «Мунтахаботи ғазалиёти Навоӣ» ва «Қофия»-и амонат нестанд. Маълум шуд, ки кадом хасдузди ноинсоф дари ҳуҷраамро кушода, ин китобҳоро бурдааст, ва ҳол он ки ҳамаи онҳоро дар бозори тез панҷ танга намегирифтанд, аммо барои ман он ду китоб хазинаи ноёб буданд ва гум шудани китоби амонат бошад, сабаби хиҷолат мешуд. Бо ҳамаи ин шукр кардам, ки хайрият, «Шарҳи Мулло»-и амонатро ҳамроҳи худ бурда будаам ва дар ҳуҷра палосу либоси короие надоштам, ки дузд барад. Аммо парешонии хавос дақиқа ба дақиқа зиёдтар мешуд, чунки маро фикри ба Мулло Абдуфаттоҳ чӣ гуна ҷавоб гуфтан парешонҳол мекард. Ӯ як одами хасис, ба болои ин дуруштмуомила буд. Ман пул надоштам, ки дода ӯро розӣ кунам. Ин «ҳисси пеш аз вуқӯъ» дуруст баромад: ҳанӯз офтоб набаромада, Мулло Абдуфаттоҳ ба мадраса даромада омад. Ман дар он вақт дар пеши бемор буда, ба ӯ хӯрок мехӯрондам. Абдуфаттоҳ лабҳояшро ларзонда ба он ҷо даромад ва бе ҳеҷ муқаддима, бо оҳанги ҷангталабона «китоби маро ёфта деҳ» гуфт. Ҳуш аз сари ман парид. Ман дар ҳайрат афтодам, ки ӯ чӣ гуна аз ҳама пештар гум шудани китобашро фаҳмидааст? — Хуб, — гуфтам ман, — беморро ором кунам, ба ҳуҷра рафта, ваҷҳашро ба шумо мегӯям. — Ман ҳеҷ ваҷҳ-паҷҳро намешунавам, барои ман китоби худам даркор аст, -гуфт ӯ бо овози боз ҳам баландтар ва шӯридатар. Пас дар пеши бемор бо ин инодкор гуфтугузор карданро муносиб надониста, зуд аз ҷоям хеста, аз ҳуҷра баромадам ва ӯ ҳам аз дунболи ман баромад. Ман дар рӯйи мадраса ба ӯ: — Як кори ношуданӣ шуд, имшаб ҳуҷраамро дузд зада, дар қатори китобҳои худам китоби шуморо ҳам бурдааст. Ба кадом роҳе, ки шумо розӣ шавед, ман ба ҷавоб гуфтан тайёрам… Ӯ овозашро боз ҳам баландтар карда ва аз даҳонаш кафкҳо парронда гуфт: — Ман медонам, ки ту он китобро дар куҷо бошад, пинҳон карда мондаӣ ва мехоҳӣ, ки аз они худ кунӣ. Худат дузд мебошӣ, дузди дигаре дар ин миён нест. Агар хуш ба хушӣ надиҳӣ, ман метавонам, ки аз ту китобро зада гирам, — гӯён ба тарафи ҳезуме, ки дар офтобрӯя чида мондагӣ буд, давид ва аз он ҷо як тарошаро гирифта, ба тарафи ман ҳуҷум кард. Ман гурехтам, ӯ маро пеш кард. Ман дар давидан аз ӯ чобуктар будаам. Ман гурезон мадрасаро давр мезадам, ӯ ҳам аз дунболам медавид. Ҳама бошандагони он мадраса аз ҳуҷраҳошон баромаданд. Зуҳур-махдум ба ӯ мулоимона муроҷиат кард: -Шарик! (ӯ бо бародарам ва Зуҳур-махдум дар пеши домулло Икром шарикдарс буд) Ором шавед, ба ҳуҷраи ман дароед! Як ислоҳ мекунем. Аммо ӯ гӯш намедод. Аз миёнаи муллобачаҳо Мулло Бобомурод ном деҳнавиабдуллоҷонӣ буд, ки ӯ хам бо Абдуфаттоҳ ва бародарам шарикдарс буд. Ӯ як одами қадпасти кӯзапушт бошад ҳам, дар паҳлавонӣ машҳур буд. Ӯ «хирс мулло мешавад аз зарби чӯб» гӯён пеши роҳи Абдуфаттоҳро гирифт. Абдуфаттоҳ даст ёзонд, ки бо тароша ба сари Бобомурод занад. Аммо ӯ фурсат надода, бо ду дасташ аз миёни Абдуфаттоҳи баландқомат гирифта боло бардошт ва аз сараш як чарх занонда, ба рӯйи фарши хиштипухтагии мадраса пуштнокӣ сахт зад. Бо ҳамин Бобомурод аз ӯ даст кашид.

[@Ман чунон вонамуд мекардам, ки ҳузури ӯ бароям фарқе надорад.#Sentence*] [@Мазмун, рафторам ба вай маъқул набуд, ки беқарорӣ мекард: сангчаҳои зери пояшро як-як чида ба пастӣ ҳаво медод, тез-тез гулӯ меафшонд.#Sentence*] [@Ман оҳиста зери чашм ба ӯ менигаристам.#Sentence*] [@Шайтон-е, вай ҳам дуздиди нигоҳ мекардааст.#Sentence*] [@Хандид.#Sentence*] [@– Чаро механдӣ?#Sentence*] [@– Худат-чӣ? #Sentence*] [@– Ин ҷо чӣ кор мекунӣ?#Sentence*] [@– Аз паси ту омадам.#Sentence*] [@– Омадӣ, ки пули мондагии лабчангро рӯёнӣ?#Sentence*] [@– Ин чӣ гапе, ки ту мегӯйӣ?!#Sentence*] [@Ман… ман магар гунаҳгорам?#Sentence*] [@Охир, падарам…#Sentence*] [@Аз ҷониби ӯ, ба ҳар ҳол, аз ту узр мепурсам.#Sentence*] [@Аз гапҳои берабти духтарак чизе намефаҳмидам.#Sentence*] [@– Чӣ хел узр?#Sentence*] [@Охир, падарат ба ман лабчангро арзон фурӯхт, ту аз ин норозӣ будӣ…#Sentence*] [@– Пас ту хабар надорӣ…#Sentence*] [@– Аз чӣ?#Sentence*] [@– Эҳ, ту чӣ хел бачаи лабкашол будаӣ, боз эшон - донишҷӯй.#Sentence*] [@Дар рӯзи равшан дар зодгоҳи худат кисаатро буранд, намефаҳмию дар шаҳр…#Sentence*] [@– Чиҳо мегӯйӣ, духтарак?#Sentence*] [@Аз куҷо медонӣ, ки ман донишҷуй ҳастам?#Sentence*] [@– Ма, бигир, бисотата.#Sentence*] [@Ҳангам канд.#Sentence*] [@Бо як даст ҳуҷҷатҳоямро мегирифтаму бо дасти дигар кисаи холиамо медоштам.#Sentence*] [@Аҷаб, ҳуҷҷатҳои ман кай ба дасти ин духтар афтод?#Sentence*] [@Ҳмм…#Sentence*] [@Вай навак аз номи падараш узр хост.#Sentence*] [@Наход мардак…#Sentence*] [@Гуфтам-а, чаро ҷӯгӣ якбора нарм шуд?…#Sentence*] [@Падарқусур ба ивази як «нағзӣ» сад чизи дигар бурданӣ будааст.#Sentence*] [@Ҳуҷҷатҳоямро аз назар гузаронидам.#Sentence*] [@– Ҳамааш ҳаст?#Sentence*] [@– Бале.#Sentence*] [@– Дурусттар бин.#Sentence*] [@– Нобуди чанд сӯмаки гумшуда.#Sentence*] [@Барои ҳуҷҷатҳо ташаккур.#Sentence*] [@Миннатдорам.#Sentence*] [@– Ман ҳуҷҷатҳоятро наёфтаам-ку.#Sentence*] [@Вақте инҳоро аз таги болини падарам гирифтам, дар байнашон пул набуд…#Sentence*] [@– Биё, мон ин гапҳоро.#Sentence*] [@Муҳимаш ҳуҷҷатҳо гум нашуданд.#Sentence*] [@– Минбаъд ҳушёр бош.#Sentence*] [@Ман ба чашмони духтарак зеҳн мондам.#Sentence*] [@– Чаро ту ин тавр кардӣ?#Sentence*] [@Саволам ноҷо намуд, ки шӯрид:#Sentence*] [@– Магар мо ҳақ чиву ноҳақ чӣ, дарк намекунем?#Sentence*] [@Аз авлоди ҷӯгиён милиса ҳам ҳаст,– аз афти кор ҷумлаи охиринашро ба ҳақшиносии қабилаи хеш далел пеш меовард.#Sentence*] [@Сахт хандидам.#Sentence*] [@– Чӣ механдӣ?#Sentence*] [@– Духтур ҳам доред?#Sentence*] [@– Дорем.#Sentence*] [@Вай зани амаки Рамат.#Sentence*] [@Аз Русия овардагӣ.#Sentence*] [@– Артист доред?#Sentence*] [@– Дорем.#Sentence*] [@Номаш - Илёс.#Sentence*] [@Писари амаки Рамату холаи Марусия.#Sentence*] [@Вай аввал дар тӯю маъракаҳо ном баровардааст.#Sentence*] [@Раққоси зӯр-дия.#Sentence*] [@Сонӣ, модараш урус не-мӣ, роҳу равиш ёфта Илёса ба Душанбе мактаби артисто бурда мондагӣ.#Sentence*] [@Расоям бачаи хушрӯ-дия.#Sentence*] [@Ду бор зан гирифтагӣ.#Sentence*] [@Як бор намедонам, урус бошад, Жоле гуфтанӣ овозхона гирифтагӣ.#Sentence*] [@Лекин вай иқаям урусба монанд не.#Sentence*] [@Тоҷики тапа-тайёр, мегӯйӣ.#Sentence*] [@Расо зӯр мехонад-ку.#Sentence*] [@Аммо нашуд а сиёқ, дуюм бор духтари амаки Марабати хирсбоза гирифт.#Sentence*] [@Номаш – Лочин.#Sentence*] [@Мегӯн, аз ҳамон рӯзе, ки Илёс Лочина гирифт, ба хонааш баракат даромадааст.#Sentence*] [@Пештар ба хонаи вай ҳеҷ кас намерафт.#Sentence*] [@Жоле рӯйхуш намедодааст.#Sentence*] [@Ҳозир ба рӯйи хурду калони авлод дараш кушодагӣ.#Sentence*] [@Агар меҳмонат ҷӯгӣ бошад, дар ҳақиқат, вай атои худо.#Sentence*] [@Чува ки хӯрҷини ҷӯгӣ ҳиҷ вақт холӣ не, мегӯд падарам.#Sentence*] [@Писари Рамат дар вазорат кор кунад ҳам, якаш ду набуд, мана, ба пою қадами Лочин ҳамеша ба хонааш хӯрҷин-хӯрҷин нону кулча медарояд, мегӯянд мардум.#Sentence*] [@Ман риштаи суханро боз ба мавзӯи аввала кашидам:#Sentence*] [@– Аз қавми шумо муаллим ҳаст?#Sentence*] [@– Ҳаст.#Sentence*] [@Сардор-муаллим.#Sentence*] [@Вай аз тоҷикҳо дида хубтар дарс метияд.#Sentence*] [@Дарса бо зувони худамо метияд.#Sentence*] [@Зӯр мефаҳмонад.#Sentence*] – …? [@– Масалан, намегӯд, ки «об».#Sentence*] [@Мегӯд, ки «майоб».#Sentence*] [@Намегӯд, ки «Ин ҷо биё!»#Sentence*] [@Мегӯд, ки «Индак варс!»#Sentence*] [@– Сардор-муаллим насаб дорад?#Sentence*] [@Якбора фаҳмид, ки ман гӯлпурсӣ мекунам.#Sentence*] [@Даст афшонд.#Sentence*] [@Духтарак ҷаҳл карда буд.#Sentence*] [@Ҳамин дам овози занонае ба гӯш расид:#Sentence*] [@«Истам, ҳо-о, Истам!»#Sentence*] [@Духтарак бе хайру хуш тозон фаромада рафт.#Sentence*] [@Духтараки ғалатӣ будааст Истам.#Sentence*] [@Вайро чӣ маҷбур карда бошад, ки дуздии падарашро назди шахси бегона ошкор кард?#Sentence*] [@Ман аз паси лӯлидухтар нигоҳ мекардам ва беихтиёр ҳар чизеро, ки дар ҳаққи ин қавми сарҳуй дидаву шунидаам, аз лавҳи хотир варақгардон мекардам.#Sentence*] [@Аҷаб мардумеанд ин ҷӯгиён.#Sentence*] [@Боре гурӯҳи ҷавонон аз назди бинои Идораи бозрасии автомобилӣ мегузаштем, яке баробар овоз баланд кардани тӯдаи калони одамон диққатамонро ҷалб кард.#Sentence*] [@– Ваҳ, ҷӯгиён митинг мекунанд!– гуфт нафаре аз мо.#Sentence*] [@Аз роҳ бозистодем.#Sentence*] [@– Андрей, ини мо - якта!#Sentence*] [@– Нахо, миёни ҳамиқа бачаҳо ини мо ҷудо шуда монад-а, Андрей?#Sentence*] [@Охир, ини мо…#Sentence*] [@– Андрей, як мардӣ кун, ини мо - якта!#Sentence*] [@Ҷавонмарди рус дастонашро шоф карда чизе мегуфт, аммо ҷӯгиён истодагарӣ мекарданд.#Sentence*] [@– Андрей, мо аз ту, ҷӯра, як илтимос кардем-да.#Sentence*] [@Гапа нагардон, охир, канса да кансоф, мо ҳам одамем!#Sentence*]

Ман чунон вонамуд мекардам, ки ҳузури ӯ бароям фарқе надорад. Мазмун, рафторам ба вай маъқул набуд, ки беқарорӣ мекард: сангчаҳои зери пояшро як-як чида ба пастӣ ҳаво медод, тез-тез гулӯ меафшонд. Ман оҳиста зери чашм ба ӯ менигаристам. Шайтон-е, вай ҳам дуздиди нигоҳ мекардааст. Хандид. – Чаро механдӣ? – Худат-чӣ? – Ин ҷо чӣ кор мекунӣ? – Аз паси ту омадам. – Омадӣ, ки пули мондагии лабчангро рӯёнӣ? – Ин чӣ гапе, ки ту мегӯйӣ?! Ман… ман магар гунаҳгорам? Охир, падарам… Аз ҷониби ӯ, ба ҳар ҳол, аз ту узр мепурсам. Аз гапҳои берабти духтарак чизе намефаҳмидам. – Чӣ хел узр? Охир, падарат ба ман лабчангро арзон фурӯхт, ту аз ин норозӣ будӣ… – Пас ту хабар надорӣ… – Аз чӣ? – Эҳ, ту чӣ хел бачаи лабкашол будаӣ, боз эшон - донишҷӯй. Дар рӯзи равшан дар зодгоҳи худат кисаатро буранд, намефаҳмию дар шаҳр… – Чиҳо мегӯйӣ, духтарак? Аз куҷо медонӣ, ки ман донишҷуй ҳастам? – Ма, бигир, бисотата. Ҳангам канд. Бо як даст ҳуҷҷатҳоямро мегирифтаму бо дасти дигар кисаи холиамо медоштам. Аҷаб, ҳуҷҷатҳои ман кай ба дасти ин духтар афтод? Ҳмм… Вай навак аз номи падараш узр хост. Наход мардак… Гуфтам-а, чаро ҷӯгӣ якбора нарм шуд?… Падарқусур ба ивази як «нағзӣ» сад чизи дигар бурданӣ будааст. Ҳуҷҷатҳоямро аз назар гузаронидам. – Ҳамааш ҳаст? – Бале. – Дурусттар бин. – Нобуди чанд сӯмаки гумшуда. Барои ҳуҷҷатҳо ташаккур. Миннатдорам. – Ман ҳуҷҷатҳоятро наёфтаам-ку. Вақте инҳоро аз таги болини падарам гирифтам, дар байнашон пул набуд… – Биё, мон ин гапҳоро. Муҳимаш ҳуҷҷатҳо гум нашуданд. – Минбаъд ҳушёр бош. Ман ба чашмони духтарак зеҳн мондам. – Чаро ту ин тавр кардӣ? Саволам ноҷо намуд, ки шӯрид: – Магар мо ҳақ чиву ноҳақ чӣ, дарк намекунем? Аз авлоди ҷӯгиён милиса ҳам ҳаст,– аз афти кор ҷумлаи охиринашро ба ҳақшиносии қабилаи хеш далел пеш меовард. Сахт хандидам. – Чӣ механдӣ? – Духтур ҳам доред? – Дорем. Вай зани амаки Рамат. Аз Русия овардагӣ. – Артист доред? – Дорем. Номаш - Илёс. Писари амаки Рамату холаи Марусия. Вай аввал дар тӯю маъракаҳо ном баровардааст. Раққоси зӯр-дия. Сонӣ, модараш урус не-мӣ, роҳу равиш ёфта Илёса ба Душанбе мактаби артисто бурда мондагӣ. Расоям бачаи хушрӯ-дия. Ду бор зан гирифтагӣ. Як бор намедонам, урус бошад, Жоле гуфтанӣ овозхона гирифтагӣ. Лекин вай иқаям урусба монанд не. Тоҷики тапа-тайёр, мегӯйӣ. Расо зӯр мехонад-ку. Аммо нашуд а сиёқ, дуюм бор духтари амаки Марабати хирсбоза гирифт. Номаш – Лочин. Мегӯн, аз ҳамон рӯзе, ки Илёс Лочина гирифт, ба хонааш баракат даромадааст. Пештар ба хонаи вай ҳеҷ кас намерафт. Жоле рӯйхуш намедодааст. Ҳозир ба рӯйи хурду калони авлод дараш кушодагӣ. Агар меҳмонат ҷӯгӣ бошад, дар ҳақиқат, вай атои худо. Чува ки хӯрҷини ҷӯгӣ ҳиҷ вақт холӣ не, мегӯд падарам. Писари Рамат дар вазорат кор кунад ҳам, якаш ду набуд, мана, ба пою қадами Лочин ҳамеша ба хонааш хӯрҷин-хӯрҷин нону кулча медарояд, мегӯянд мардум. Ман риштаи суханро боз ба мавзӯи аввала кашидам: – Аз қавми шумо муаллим ҳаст? – Ҳаст. Сардор-муаллим. Вай аз тоҷикҳо дида хубтар дарс метияд. Дарса бо зувони худамо метияд. Зӯр мефаҳмонад. – …? – Масалан, намегӯд, ки «об». Мегӯд, ки «майоб». Намегӯд, ки «Ин ҷо биё!» Мегӯд, ки «Индак варс!» – Сардор-муаллим насаб дорад? Якбора фаҳмид, ки ман гӯлпурсӣ мекунам. Даст афшонд. Духтарак ҷаҳл карда буд. Ҳамин дам овози занонае ба гӯш расид: «Истам, ҳо-о, Истам!» Духтарак бе хайру хуш тозон фаромада рафт. Духтараки ғалатӣ будааст Истам. Вайро чӣ маҷбур карда бошад, ки дуздии падарашро назди шахси бегона ошкор кард? Ман аз паси лӯлидухтар нигоҳ мекардам ва беихтиёр ҳар чизеро, ки дар ҳаққи ин қавми сарҳуй дидаву шунидаам, аз лавҳи хотир варақгардон мекардам. Аҷаб мардумеанд ин ҷӯгиён. Боре гурӯҳи ҷавонон аз назди бинои Идораи бозрасии автомобилӣ мегузаштем, яке баробар овоз баланд кардани тӯдаи калони одамон диққатамонро ҷалб кард. – Ваҳ, ҷӯгиён митинг мекунанд!– гуфт нафаре аз мо. Аз роҳ бозистодем. – Андрей, ини мо - якта! – Нахо, миёни ҳамиқа бачаҳо ини мо ҷудо шуда монад-а, Андрей? Охир, ини мо… – Андрей, як мардӣ кун, ини мо - якта! Ҷавонмарди рус дастонашро шоф карда чизе мегуфт, аммо ҷӯгиён истодагарӣ мекарданд. – Андрей, мо аз ту, ҷӯра, як илтимос кардем-да. Гапа нагардон, охир, канса да кансоф, мо ҳам одамем!

[@Ман расида рафтанам ҳамон аз дасти Мулло Тӯйчӣ гирифта, ӯро аз болои муаззин ба дур кашидам.#Sentence*] [@Аввал ӯ ба кашола кардани ман аҳамият надода ба. молиш додани муаззин давом кард.#Sentence*] [@Ман бо овози қатъӣ ва «ту-ту» гӯён ба ӯ хитоб кардам:#Sentence*] [@— Магар ту девона шудаӣ?#Sentence*] [@Сар деҳ ӯро!#Sentence*] [@Ӯ ба мурдан расидааст!#Sentence*] [@Қирғиз аз болои муаззин пас омад ва ба ман теғ кашида нигоҳ карда истод ва пас аз он ба замин туф карда ба гап даромад:#Sentence*] [@— Дар ҳақиқат ҳам, ман ӯро куштан мехостам, аммо ба хотири ту муваққатан аз хунаш даргузаштам.#Sentence*] [@Лекин сар деҳ, ки ман ӯро тавба дода аз вай қавл гирам! — гуфт ӯ ба ман бо хитоби «ту-ту».#Sentence*] [@— Ман роҳ медиҳам, аммо аввал худат ба ман қавл деҳ, ки дигар ӯро намезанӣ, — гуфтам бо ҳамон қатъияти аввалӣ.#Sentence*] [@— Қавл медиҳам, ки ба хотири ту ҳозир ӯро дигар намезанам, — гуфт қирғиз.#Sentence*] [@Ман дасти ӯро сар додам.#Sentence*] [@Ӯ дубора ба сари муаззин рафт ва дастони худро ба пушти худ гардонда қадашро хам карда қадаре ба муаззин чашм дӯхта истод ва пас аз он ба ӯ:#Sentence*] [@— Тағойқул! — гуфта ном гирифта хитоб кард.#Sentence*] [@— Лаббай! — гуфт муаззин бо овози магасе, ки ба тори тортанак дармонда бошад.#Sentence*] [@— Аввал ин ки ин ҳодисаро ба хӯҷаинат намегӯйӣ, дуюм ин ки ба даро-барои ман ба мадраса халал намерасонӣ.#Sentence*] [@Агар яке аз ин шартҳоро вайрон кунӣ, ҳамон соат мекушамат, баъд аз он маро ҳар чӣ кунанд, кардан гиранд!#Sentence*] [@— Ба Худо қасам, ки ин ҳодисаро на ба бой, на ба каси дигар намегӯям, на ба даро-барои шумо ва на ба дигарон монеъ намешавам, — гуфт муаззин шартҳои қирғиз пешниҳодкардаро ду баробар зиёда намуда ба гардан гирифт.#Sentence*] [@— Ин тавр бошад, хез, ба ҳуҷраат даро! — гуфт қирғиз ба муаззин.#Sentence*] [@Аммо дар муаззин қуввати аз ҷо ҷунбидан набуд, ҳарчанд барои хестан кӯшиш кунад ҳам, нимхез мешуду тамоман росу шуда наметавонист.#Sentence*] [@Қирғиз ба ӯ ёрӣ дода аз ҷо бархезонда, аз бағалаш гирифта бурда ба ҳуҷрааш даровард ва худаш ҳам ба ҳуҷраи худ даромада дарро баст.#Sentence*] [@— Шарикдарси ман — талабаи ҳисорӣ ҳам: «гӯшти хар, дандони саг» гуфтаанд, ки тамоман дуруст аст, — гӯён ва хандакунон аз дарича ба ҳуҷраи худ гузашт ва ман ҳам ба ҳуҷраи худ рафта даромада, дарро бастам ва дар фикри хобидан афтодам…#Sentence*] [@Аммо ҳанӯз чашмамро гармӣ набурда буд, ки дари ҳуҷраам тиқ-тиқ шуд.#Sentence*] [@Дубора аз ҷо хеста чароғро даргиронда, дари ҳуҷраро кушодам, ки ба дари ҳуҷра мирзои бой (котибаш) рост истодааст.#Sentence*] [@— Марҳамат кунед! — гӯён ӯро ба ҳуҷра даровардам, ӯ ба пойгаҳ даромада, аммо кафшҳояшро накашида ба лаби ҷойи нишасти ҳуҷра нишаст ва:#Sentence*] [@— «Коре, ки ба сулҳ дарнаёяд, девонагие дар ӯ бибояд» гуфтаанд, — гӯён ба гап даромад.#Sentence*] [@— Хӯҷаини мо як аҳмақи дарунсиёҳ аст.#Sentence*] [@Таги гап дар ин ҷост, ки ӯ аз мадраса бино кардани худ пушаймон аст, аммо акнун чорае надорад, ки вақфномаро вайрон карда, мадрасаро ба мулки хусусии худ гардонад, ночор, монанди он ки «орзуи дӯғро дар маҳтоб мешикаста бошад», талабагонро танг карда, ҳар рӯз як қоидаи нав бароварда, ҳокимият ва моликияти худро ба мадраса маълум карда меистад.#Sentence*] [@Барои ислоҳи ӯ ва ислоҳи косалеси ӯ — муаззин, ки аз ӯ ҳам аҳмақтар аст, гап таъсир намекард.#Sentence*] [@Барои ислоҳи инҳо девонагие даркор буд.#Sentence*] [@Ин девонагиро на ман, на шумо ва на дигарон намекарданд, ҳар чӣ бошад, хоста ё нахоста, дониста ё надониста ин қирғизи девона ин девонагиро кард.#Sentence*] [@Баъд аз ин ҳамаи бошандагони ин ҷо ҳам аз дасти бой ва ҳам аз дасти муаззини ӯ халос мешаванд…#Sentence*] [@— Ба фаҳми ман, муаззин тарсид, ин ҳодисаро ба бой хабар нахоҳад дод, шумо ҳам хабар надиҳед, кор худ ба худ хобида меравад, — гуфтам ман ба мирзо.#Sentence*] [@— Чаро ман хабар надиҳам!#Sentence*] [@Ман ин корро аз будаш зиёдатар карда хабар медиҳам.#Sentence*] [@Хӯҷаин чӣ қадар аҳмақ бошад, чӣ қадар дарунсиёҳ бошад, ҳамон қадар ҳам тарсончак аст.#Sentence*] [@Бо шунидани ин ҳодиса чунон метарсад, ки «талабаҳо маро зада мекушанд» гуфта дигар ба тарафи мадраса нигоҳ намекунад, — гуфт мирзо.#Sentence*] [@— Мебахшед, шуморо аз хоб монондам, — гӯён аз ҳуҷра баромада рафт.#Sentence*] [@Мирзои бой Неъмат ном дошта. як одами сисолаи хушхату савод буд.#Sentence*] [@Ӯ ҳавлӣ ва ҷойи истиқомат надошт.#Sentence*] [@Бой ӯро бо шарти ҷойи истиқомат ёфта додан дар ҳар моҳ ба бист танга (се сӯм) ба хизмат гирифтааст.#Sentence*] [@Аз ин мадраса, ки «дар роҳи худо барои талабаи улуми динӣ» бино кардааст, як ҳуҷраро ба ӯ додааст ва ӯ дар ҳуҷрае, ки дар паҳлуи дигари ҳуҷраи ман буд, истиқомат мекард.#Sentence*] [@Ӯ аз задухӯрди қирғиз ва муаззин аз аввали кор хабардор шуда бошад ҳам, барои шоҳид нашудан ва холис истодан, ба сари ҷанҷол набаромада будааст.#Sentence*]

Ман расида рафтанам ҳамон аз дасти Мулло Тӯйчӣ гирифта, ӯро аз болои муаззин ба дур кашидам. Аввал ӯ ба кашола кардани ман аҳамият надода ба. молиш додани муаззин давом кард. Ман бо овози қатъӣ ва «ту-ту» гӯён ба ӯ хитоб кардам: — Магар ту девона шудаӣ? Сар деҳ ӯро! Ӯ ба мурдан расидааст! Қирғиз аз болои муаззин пас омад ва ба ман теғ кашида нигоҳ карда истод ва пас аз он ба замин туф карда ба гап даромад: — Дар ҳақиқат ҳам, ман ӯро куштан мехостам, аммо ба хотири ту муваққатан аз хунаш даргузаштам. Лекин сар деҳ, ки ман ӯро тавба дода аз вай қавл гирам! — гуфт ӯ ба ман бо хитоби «ту-ту». — Ман роҳ медиҳам, аммо аввал худат ба ман қавл деҳ, ки дигар ӯро намезанӣ, — гуфтам бо ҳамон қатъияти аввалӣ. — Қавл медиҳам, ки ба хотири ту ҳозир ӯро дигар намезанам, — гуфт қирғиз. Ман дасти ӯро сар додам. Ӯ дубора ба сари муаззин рафт ва дастони худро ба пушти худ гардонда қадашро хам карда қадаре ба муаззин чашм дӯхта истод ва пас аз он ба ӯ: — Тағойқул! — гуфта ном гирифта хитоб кард. — Лаббай! — гуфт муаззин бо овози магасе, ки ба тори тортанак дармонда бошад. — Аввал ин ки ин ҳодисаро ба хӯҷаинат намегӯйӣ, дуюм ин ки ба даро-барои ман ба мадраса халал намерасонӣ. Агар яке аз ин шартҳоро вайрон кунӣ, ҳамон соат мекушамат, баъд аз он маро ҳар чӣ кунанд, кардан гиранд! — Ба Худо қасам, ки ин ҳодисаро на ба бой, на ба каси дигар намегӯям, на ба даро-барои шумо ва на ба дигарон монеъ намешавам, — гуфт муаззин шартҳои қирғиз пешниҳодкардаро ду баробар зиёда намуда ба гардан гирифт. — Ин тавр бошад, хез, ба ҳуҷраат даро! — гуфт қирғиз ба муаззин. Аммо дар муаззин қуввати аз ҷо ҷунбидан набуд, ҳарчанд барои хестан кӯшиш кунад ҳам, нимхез мешуду тамоман росу шуда наметавонист. Қирғиз ба ӯ ёрӣ дода аз ҷо бархезонда, аз бағалаш гирифта бурда ба ҳуҷрааш даровард ва худаш ҳам ба ҳуҷраи худ даромада дарро баст. — Шарикдарси ман — талабаи ҳисорӣ ҳам: «гӯшти хар, дандони саг» гуфтаанд, ки тамоман дуруст аст, — гӯён ва хандакунон аз дарича ба ҳуҷраи худ гузашт ва ман ҳам ба ҳуҷраи худ рафта даромада, дарро бастам ва дар фикри хобидан афтодам… Аммо ҳанӯз чашмамро гармӣ набурда буд, ки дари ҳуҷраам тиқ-тиқ шуд. Дубора аз ҷо хеста чароғро даргиронда, дари ҳуҷраро кушодам, ки ба дари ҳуҷра мирзои бой (котибаш) рост истодааст. — Марҳамат кунед! — гӯён ӯро ба ҳуҷра даровардам, ӯ ба пойгаҳ даромада, аммо кафшҳояшро накашида ба лаби ҷойи нишасти ҳуҷра нишаст ва: — «Коре, ки ба сулҳ дарнаёяд, девонагие дар ӯ бибояд» гуфтаанд, — гӯён ба гап даромад. — Хӯҷаини мо як аҳмақи дарунсиёҳ аст. Таги гап дар ин ҷост, ки ӯ аз мадраса бино кардани худ пушаймон аст, аммо акнун чорае надорад, ки вақфномаро вайрон карда, мадрасаро ба мулки хусусии худ гардонад, ночор, монанди он ки «орзуи дӯғро дар маҳтоб мешикаста бошад», талабагонро танг карда, ҳар рӯз як қоидаи нав бароварда, ҳокимият ва моликияти худро ба мадраса маълум карда меистад. Барои ислоҳи ӯ ва ислоҳи косалеси ӯ — муаззин, ки аз ӯ ҳам аҳмақтар аст, гап таъсир намекард. Барои ислоҳи инҳо девонагие даркор буд. Ин девонагиро на ман, на шумо ва на дигарон намекарданд, ҳар чӣ бошад, хоста ё нахоста, дониста ё надониста ин қирғизи девона ин девонагиро кард. Баъд аз ин ҳамаи бошандагони ин ҷо ҳам аз дасти бой ва ҳам аз дасти муаззини ӯ халос мешаванд… — Ба фаҳми ман, муаззин тарсид, ин ҳодисаро ба бой хабар нахоҳад дод, шумо ҳам хабар надиҳед, кор худ ба худ хобида меравад, — гуфтам ман ба мирзо. — Чаро ман хабар надиҳам! Ман ин корро аз будаш зиёдатар карда хабар медиҳам. Хӯҷаин чӣ қадар аҳмақ бошад, чӣ қадар дарунсиёҳ бошад, ҳамон қадар ҳам тарсончак аст. Бо шунидани ин ҳодиса чунон метарсад, ки «талабаҳо маро зада мекушанд» гуфта дигар ба тарафи мадраса нигоҳ намекунад, — гуфт мирзо. — Мебахшед, шуморо аз хоб монондам, — гӯён аз ҳуҷра баромада рафт. Мирзои бой Неъмат ном дошта. як одами сисолаи хушхату савод буд. Ӯ ҳавлӣ ва ҷойи истиқомат надошт. Бой ӯро бо шарти ҷойи истиқомат ёфта додан дар ҳар моҳ ба бист танга (се сӯм) ба хизмат гирифтааст. Аз ин мадраса, ки «дар роҳи худо барои талабаи улуми динӣ» бино кардааст, як ҳуҷраро ба ӯ додааст ва ӯ дар ҳуҷрае, ки дар паҳлуи дигари ҳуҷраи ман буд, истиқомат мекард. Ӯ аз задухӯрди қирғиз ва муаззин аз аввали кор хабардор шуда бошад ҳам, барои шоҳид нашудан ва холис истодан, ба сари ҷанҷол набаромада будааст.

[@Хоҳишмандем ба ин корзор бипайвандед!#Sentence*] 2022/09/30 0 [@Раъно Қодирӣ: Намедонам чи қадр бо нармафзори Дулингу ошно ҳастед.#Sentence*] [@Дулингу нармафзори омӯзиши ёдгирии забон аст.#Sentence*] [@Корбарон мутаносиб бо забони мақсади худ, бо маҳоратҳои вежа барои тамрини вожагон, дастури забон ва талаффуз, бо баҳра аз такрор, омӯзиш мебинанд.#Sentence*] [@Тамринҳои марбут ба маҳоратҳо метавонад дарбардорандаи тарҷумаи нивишторӣ, дарки матлаб, дарки гуфторӣ ва достони кӯтоҳ бошад.#Sentence*] [@Ин барнома бе пардохти ҳазина дар дастрас аст, агарчи Дулингу хадамоти мумтозеро низ бо пардохти ҳазина ироа мекунад.#Sentence*] [@Дулингу маҳбубтарин барномаи омӯзишӣ дар ҷаҳон аст.#Sentence*] [@Маъмурияти ин ширкат ин аст, ки омӯзишро ройгон ва саргармкунанда дар дастраси ҳамагон бигузорад.#Sentence*] [@Дар дарозои ин солҳо мудирони Дулингу барои беҳбуди равишҳои омӯзишӣ ва табодули забономӯзӣ ва афзоиши забонҳои гуногун ба нармафзор кӯшиши бисёре кардаанд ва забономӯзиро бисёр густариш дода ва фазои баробар барои омӯзиш дуруст кардаанд.#Sentence*] [@Акнун дар Дулингу метавонед ба 40 забони ҷаҳон дастрасӣ дошта бошед.#Sentence*] [@Забонҳои бисёре ба феҳристи забонҳои ин нармафзор афзуда шудаанд – забонҳое бо гӯишварони камтар аз форсӣ.#Sentence*] [@Мутақозиёни зиёде аз сартосари ҷаҳон ба Дулингу нома нивиштаанд ва дар анҷуманҳои марбут ба Дулингу ин дархостро матраҳ кардаанд, аммо ҳеч гоҳ ба ҳеч кадом аз ин дархостҳо посухе дода нашудааст.#Sentence*] [@Ҷаҳон аз мо форсизабонон ҳеч намедонад.#Sentence*] [@Ончи медонад, худатон метавонед ҳадс бизанед.#Sentence*] [@Бо нигоҳе ба титри хабаргузориҳои бузурги ҷаҳон дармеёбед, ки мо форсизабонон бо чи вожаҳое гиреҳ хӯрдаем ва ин вожаҳо чи гуна сарнавишти асри моро рақам задаанд.#Sentence*] [@Мардумони дигари ҷаҳон аз мо, аз ҳақиқати мо, ҳеч намедонанд.#Sentence*] [@Агар шумори андаке таърихшинос ва фарҳангшиноси ғарбиро канор бигузорем, бар пояи ончи, ки бар Эрони имрӯз меравад, вожагоне нохушоянд бешинаи моро намояндагӣ мекунанд.#Sentence*] [@Нармафзори Дулингу 500 миллиюн корбар аз саросари ҷаҳон дорад, ки ба ройгон забонҳои гуногунро меомӯзанд.#Sentence*] [@Оре, муҳим аст, ки мо битавонем забонҳои дигарро осонтар ёд бигирем, аммо муҳимтар аз он ин аст, ки мардумони дигари ҷаҳон ҳам дар шароите баробар ҳаққи баргузидани забони форсиро барои ёдгирӣ дошта бошанд.#Sentence*] [@Забон даричаи пайванд аст.#Sentence*] [@Забон рози пайванди дилҳост.#Sentence*] [@Забони форсӣ моро раҳоӣ хоҳад бахшид ва ростии моро бозтоб хоҳад кард.#Sentence*] [@Мо барои афзуда шудани забони форсӣ ба нармафзори Дулингу дархости ҷаҳонӣ сабт кардаем.#Sentence*] [@Кӯшиш барои ба бор нишондани ин дархост як корзори шаҳрвандии оштиҷӯёна аст.#Sentence*] [@Як кӯшиши гурӯҳӣ барои эҷоди иртиботи ростин дар баробари ин девори бузург, ки моро дар бар гирифтааст.#Sentence*] [@Як корзори ором ва шикебоёна, на пархошҷӯёна ва қаҳромез.#Sentence*] [@Ёдамон наравад кӯшиш барои дигаргун кардани сиёсатҳои як компонии байналмилалӣ дар он сӯи ҷаҳон, ба суди забони мо бо по кӯбидан шуданӣ намегардад.#Sentence*] [@Аммо имконпазир аст, агар ором ва бесадо афзӯн шавем ва бипоем, ки ҳеч рӯдхонаи гилолуде аз ин рӯди кӯчак сар дарнаоварад.#Sentence*] [@Он гоҳ нодида гирифтани ҳазорон инсон, ки бо лабханд дастҳояшонро ба рӯйи дигарон гушӯдаанд, сахт аст.#Sentence*] [@Аз муҳаббат мурда зинда мекунанд,#Sentence*] [@Аз муҳаббат шоҳ банда мекунанд.#Sentence*] [@Мавлавӣ#Sentence*] [@Барои мо муҳим аст.#Sentence*] [@Ин боистагии гум нашудан, хомӯш нашудани забони миллиюнҳо инсон, ки ҳамакнун ҳам ҳамбастагӣ ва иттиҳодашонро мутазалзил кардаанд.#Sentence*] [@Барои мо муҳим аст ончи моро ба ҳам пайванд медиҳад.#Sentence*] [@Забони мо ҳувийяти гумшудаи мост.#Sentence*] [@О, Б, П, Т,. ..#Sentence*] [@Барои ин муҳим имзо ҷамъ мекунем.#Sentence*] [@Агар хостӣ бипайвандӣ, онро имзо кун.#Sentence*] [@Ҳар ҷойи ҷаҳон, ки ҳастӣ, аз ҳар тира ва табор, ки ҳастӣ, монанди мо форсиро ошиқӣ.#Sentence*] [@Форсиро зинда нигаҳ дорем.#Sentence*] [@Нишонии баргаи дархостро метавонед дар «инҷо» бибинед.#Sentence*] [@Бо нивиштани ном, номи хонаводагӣ ва роёнишонӣ (одреси пусти электируник)-и худ метавонед ин дархостро имзо кунед:#Sentence*] http://www.change.org/why-not-persian [@Ҳатман ва ҳатман ва ҳатман пас аз имзои дархост хоҳишмандам ба роёнома (э-мейл)-и худ биравед ва роёномаеро, ки аз торнамо (веб-сойт)-и change.org омадааст, таъйид кунед.#Sentence*] [@Шуданӣ аст ба бахши ҳарзнома (испам) рафта бошад.#Sentence*] [@Агар ин корро анҷом надиҳед, имзои шумо таъйид намешавад.#Sentence*] [@Агар ба мушкил бархурдед ҳамон тавр, ки одат доред аз филтершикан истифода кунед.#Sentence*] [@Беҳтарин кор даъвати дигарон аст, ки медонем чи қадр ҳамамон барои таваҷҷуҳ ба якдигар камҳавсала шудем, аммо хуб агар ин мавзӯъ дуруст бошад миёни дигар чизҳо худаш роҳи худашро пайдо мекунад.#Sentence*] [@Форсӣ аз они ҳамаи эрониён ва эронитаборон ва дилбастагон ба ин забон аст.#Sentence*] [@Инро фаромӯш макунед то ҳамаро ҳамроҳи худамон кунем.#Sentence*] [@Як нафар ҳам муҳим аст.#Sentence*] [@Рост ин аст, ки ин дархост ниёз ба имзоҳои бисёре дорад.#Sentence*] [@Наметавон ба равшанӣ гуфт, ки чандто?!#Sentence*] [@Танҳо метавон баровард кард.#Sentence*] [@Бо таваҷҷуҳ ба навъи дархост беш аз даҳ ҳазорто.#Sentence*] [@Албатта, мо форсизабонон ва форсидӯстон бештар аз ин шуморем.#Sentence*] [@Танҳо каме сахт ба ҳам мепайвандем ва ноумедимон аз умедамон дар гирифтани ҳуқуқамон бештар аст.#Sentence*] [@Аммо хуб меандешам як тан ҳам як тан аст ва як тан як тани дигарро бо худаш меоварад.#Sentence*] [@Ин рӯдхона ҳеч пуштибоне надорад ба ҷуз мо ва шумо.#Sentence*]

Хоҳишмандем ба ин корзор бипайвандед! 2022/09/30 0 Раъно Қодирӣ: Намедонам чи қадр бо нармафзори Дулингу ошно ҳастед. Дулингу нармафзори омӯзиши ёдгирии забон аст. Корбарон мутаносиб бо забони мақсади худ, бо маҳоратҳои вежа барои тамрини вожагон, дастури забон ва талаффуз, бо баҳра аз такрор, омӯзиш мебинанд. Тамринҳои марбут ба маҳоратҳо метавонад дарбардорандаи тарҷумаи нивишторӣ, дарки матлаб, дарки гуфторӣ ва достони кӯтоҳ бошад. Ин барнома бе пардохти ҳазина дар дастрас аст, агарчи Дулингу хадамоти мумтозеро низ бо пардохти ҳазина ироа мекунад. Дулингу маҳбубтарин барномаи омӯзишӣ дар ҷаҳон аст. Маъмурияти ин ширкат ин аст, ки омӯзишро ройгон ва саргармкунанда дар дастраси ҳамагон бигузорад. Дар дарозои ин солҳо мудирони Дулингу барои беҳбуди равишҳои омӯзишӣ ва табодули забономӯзӣ ва афзоиши забонҳои гуногун ба нармафзор кӯшиши бисёре кардаанд ва забономӯзиро бисёр густариш дода ва фазои баробар барои омӯзиш дуруст кардаанд. Акнун дар Дулингу метавонед ба 40 забони ҷаҳон дастрасӣ дошта бошед. Забонҳои бисёре ба феҳристи забонҳои ин нармафзор афзуда шудаанд – забонҳое бо гӯишварони камтар аз форсӣ. Мутақозиёни зиёде аз сартосари ҷаҳон ба Дулингу нома нивиштаанд ва дар анҷуманҳои марбут ба Дулингу ин дархостро матраҳ кардаанд, аммо ҳеч гоҳ ба ҳеч кадом аз ин дархостҳо посухе дода нашудааст. Ҷаҳон аз мо форсизабонон ҳеч намедонад. Ончи медонад, худатон метавонед ҳадс бизанед. Бо нигоҳе ба титри хабаргузориҳои бузурги ҷаҳон дармеёбед, ки мо форсизабонон бо чи вожаҳое гиреҳ хӯрдаем ва ин вожаҳо чи гуна сарнавишти асри моро рақам задаанд. Мардумони дигари ҷаҳон аз мо, аз ҳақиқати мо, ҳеч намедонанд. Агар шумори андаке таърихшинос ва фарҳангшиноси ғарбиро канор бигузорем, бар пояи ончи, ки бар Эрони имрӯз меравад, вожагоне нохушоянд бешинаи моро намояндагӣ мекунанд. Нармафзори Дулингу 500 миллиюн корбар аз саросари ҷаҳон дорад, ки ба ройгон забонҳои гуногунро меомӯзанд. Оре, муҳим аст, ки мо битавонем забонҳои дигарро осонтар ёд бигирем, аммо муҳимтар аз он ин аст, ки мардумони дигари ҷаҳон ҳам дар шароите баробар ҳаққи баргузидани забони форсиро барои ёдгирӣ дошта бошанд. Забон даричаи пайванд аст. Забон рози пайванди дилҳост. Забони форсӣ моро раҳоӣ хоҳад бахшид ва ростии моро бозтоб хоҳад кард. Мо барои афзуда шудани забони форсӣ ба нармафзори Дулингу дархости ҷаҳонӣ сабт кардаем. Кӯшиш барои ба бор нишондани ин дархост як корзори шаҳрвандии оштиҷӯёна аст. Як кӯшиши гурӯҳӣ барои эҷоди иртиботи ростин дар баробари ин девори бузург, ки моро дар бар гирифтааст. Як корзори ором ва шикебоёна, на пархошҷӯёна ва қаҳромез. Ёдамон наравад кӯшиш барои дигаргун кардани сиёсатҳои як компонии байналмилалӣ дар он сӯи ҷаҳон, ба суди забони мо бо по кӯбидан шуданӣ намегардад. Аммо имконпазир аст, агар ором ва бесадо афзӯн шавем ва бипоем, ки ҳеч рӯдхонаи гилолуде аз ин рӯди кӯчак сар дарнаоварад. Он гоҳ нодида гирифтани ҳазорон инсон, ки бо лабханд дастҳояшонро ба рӯйи дигарон гушӯдаанд, сахт аст. Аз муҳаббат мурда зинда мекунанд, Аз муҳаббат шоҳ банда мекунанд. Мавлавӣ Барои мо муҳим аст. Ин боистагии гум нашудан, хомӯш нашудани забони миллиюнҳо инсон, ки ҳамакнун ҳам ҳамбастагӣ ва иттиҳодашонро мутазалзил кардаанд. Барои мо муҳим аст ончи моро ба ҳам пайванд медиҳад. Забони мо ҳувийяти гумшудаи мост. О, Б, П, Т,. .. Барои ин муҳим имзо ҷамъ мекунем. Агар хостӣ бипайвандӣ, онро имзо кун. Ҳар ҷойи ҷаҳон, ки ҳастӣ, аз ҳар тира ва табор, ки ҳастӣ, монанди мо форсиро ошиқӣ. Форсиро зинда нигаҳ дорем. Нишонии баргаи дархостро метавонед дар «инҷо» бибинед. Бо нивиштани ном, номи хонаводагӣ ва роёнишонӣ (одреси пусти электируник)-и худ метавонед ин дархостро имзо кунед: http://www.change.org/why-not-persian Ҳатман ва ҳатман ва ҳатман пас аз имзои дархост хоҳишмандам ба роёнома (э-мейл)-и худ биравед ва роёномаеро, ки аз торнамо (веб-сойт)-и change.org омадааст, таъйид кунед. Шуданӣ аст ба бахши ҳарзнома (испам) рафта бошад. Агар ин корро анҷом надиҳед, имзои шумо таъйид намешавад. Агар ба мушкил бархурдед ҳамон тавр, ки одат доред аз филтершикан истифода кунед. Беҳтарин кор даъвати дигарон аст, ки медонем чи қадр ҳамамон барои таваҷҷуҳ ба якдигар камҳавсала шудем, аммо хуб агар ин мавзӯъ дуруст бошад миёни дигар чизҳо худаш роҳи худашро пайдо мекунад. Форсӣ аз они ҳамаи эрониён ва эронитаборон ва дилбастагон ба ин забон аст. Инро фаромӯш макунед то ҳамаро ҳамроҳи худамон кунем. Як нафар ҳам муҳим аст. Рост ин аст, ки ин дархост ниёз ба имзоҳои бисёре дорад. Наметавон ба равшанӣ гуфт, ки чандто?! Танҳо метавон баровард кард. Бо таваҷҷуҳ ба навъи дархост беш аз даҳ ҳазорто. Албатта, мо форсизабонон ва форсидӯстон бештар аз ин шуморем. Танҳо каме сахт ба ҳам мепайвандем ва ноумедимон аз умедамон дар гирифтани ҳуқуқамон бештар аст. Аммо хуб меандешам як тан ҳам як тан аст ва як тан як тани дигарро бо худаш меоварад. Ин рӯдхона ҳеч пуштибоне надорад ба ҷуз мо ва шумо.

[@Дар Тоҷикистон ахиран китоби “Тафсири навини Қуръони карим”, ки ба қалами Абдушарифи Боқизода таъаллуқ дорад, ба дасти хонандагон расид.#Sentence*] [@Соҳибназарон мегӯянд, ки ин нахустин тафсири "комил ва ҷавобгӯйи улум ва кашфиёти навини афкори башарӣ" аз "Қуръон" аст, ки дар Тоҷикистон ба хатти сириллик мунташир мешавад.#Sentence*] [@Ба гуфтаи муаллиф, ин китоб дар Покистон бо тирожи як ҳазор адад чоп шудааст.#Sentence*] [@Абдушарифи Боқизода соли 1994 аз Донишгоҳи Ломоносови шаҳри Маскав дар риштаи ховаршиносӣ ва дар соли 2001 аз Донишгоҳи миллии Тоҷикистон дар бахши равоншиносӣ фориғуттаҳсил шудааст.#Sentence*] [@Ба гуфтаи Нурмуҳаммад Амиршоҳӣ, пажӯҳишгари таърихи адён дар Фарҳангистони Улуми Тоҷикистон, ки ба китоби тозанашр тақриз навиштааст, оқои Боқизода дониши мазҳабии худро дар замони шӯравӣ аз падари худ ва уламои дигари исломӣ ба таври ғайрирасмӣ гирифтааст.#Sentence*] [@Оқои Амиршоҳӣ мегӯяд:#Sentence*] "[@Навиштани тафсир як вазифаи хеле мушкил аст, зеро муфассир бояд на танҳо аз каломи илоҳӣ, балки аз илмҳои муъосири худ низ бохабар бошад.#Sentence*] [@Ва оқои Боқизода аз ӯҳдаи ин кор бахубӣ баромадааст.#Sentence*]" [@Вай афзояд:#Sentence*] “[@Оқои Боқизода дар миёни донишмандон хуб шинохта шудааст ва дар миёни олимони умури исломӣ дар Тоҷикистон касеро дар пояи ӯ ёфтан мушкил аст.#Sentence*]” [@Китоби “Фиқҳи исломӣ”, ба гуфтаи оқои Амиршоҳӣ, яке дигар аз асарҳои пурарзиши оқои Боқизода буда, “китоби дараҷаи аввали амалӣ барои мусулмонони Тоҷикистон аст.”#Sentence*] [@Худи Абдушарифи Боқизода дар бораи китобаш мегӯяд:#Sentence*] “[@Хостам арзишҳои фарҳангии худро бо забони нави имрӯза, бо забони муъосири илм пешкаши ҷомеъа кунам.#Sentence*]” [@Вай афзуд:#Sentence*] “[@Ончи тафсири моро бо тафсирҳои қаблӣ мутафовит месозад он аст, ки мо кӯшиш кардем матнҳоеро, ки дар "Қуръон" вуҷуд дорад, ба забони мантиқ баргардонем ва шавоҳиди ақлӣ зиёд истифода барем ва аз илми муъосир мисолҳо биёрем.#Sentence*]” [@Оқои Амиршоҳӣ низ чопи тафсири тозаро амре зарурӣ ва бамавқеъ унвон мекунад:#Sentence*] "[@Муддатҳо қабл зарурати навиштани чунин тафсире эҳсос мешуд, зеро бис­ёр асрори нофаҳмидаи "Қуръон" аст, ки имрӯзҳо тавассути уламои мухталифи олам кашф мегарданд, баъзе назарияву амалияҳои ҷиддии илмие, ки "Қуръони ка­рим" 1400 сол қаблан аз онҳо хабар дода буд ва дастовардҳои илмии он замони дур ба пуррагӣ қодир ба фаҳму дарки онҳо набуд, акнун дар ин рӯзгори пешрафтаи илмӣ боз ҳам бештар кашфу мушоҳада мегарданд.#Sentence*]" [@Гуфта мешавад, ки тибқи аҳкоми исломӣ, шӯрои вижае барои таъйини муфассирони Қуръон мебоист таъсис дода шавад ва муфассирон бояд интихоб шаванд.#Sentence*] [@Аммо Нурмуҳаммади Амиршоҳӣ мегӯяд, ки дар шароити як кишвари секулор оқои Боқизода худ тасмими таҳияи тафсири "Қуръон"-ро гирифта, вале куллияи ниҳодҳои зидахл, аз ҷумла Кумитаи дин, Маркази исломии Тоҷикистон ва Фарҳангистони улум аз таҳияи чунин китобе огоҳ будаанд.#Sentence*] [@Ба гуфтаи вай, ин китоб ҳудуди ду сол дар дасти баррасии Кумитаи дин ва ҳудуди шаш моҳ таҳти назари Маркази исломии Тоҷикистон будааст.#Sentence*] [@Аммо оқои Боқизода мегӯяд, ки ҳар касе метавонад дар мавриди китоби ӯ ибрози назар кунад ва пешниҳодҳое ироа кунад, зеро вай умедвор аст бо даст додани фурсати муносиб китобро дубора бо теъдоди бештар ба дасти чоп бидиҳад.#Sentence*] [@Ҳарчанд ин китоб бо тафсирҳои қаблӣ тафовутҳое дорад, аммо муаллиф мегӯяд, ки тафсири ӯ аз "Қуръон" ба шеваи тафсирнависии суннатӣ ва бар пояи усули фиқҳии мазҳаби ҳанафӣ таълиф шудааст.#Sentence*] [@Нурмуҳаммади Амиршоҳӣ, ки ин китобро барарсӣ кардааст, мегӯяд:#Sentence*] “[@Баъзан дар Тоҷикистон китобҳое ғайри қобили қабул таҳти ановине монанди “Зан ҳезуми дӯзах аст” ба дасти мардум меуфтанд ва исломро нодуруст муъаррифӣ мекунанд.#Sentence*] [@Аз ин лиҳоз, китоби оқои Боқизода барои ҷомеъа муфид аст.#Sentence*]” [@Оқои Амиршоҳӣ муддаъист, ки тафсири Абдушарифи Боқизода бар пояи илми муъосир навишта шуда ва ҳатто бархе аз дастовардҳои илми имрӯзро низ, ки "дар баъзе оятҳои "Қуръон" ба онҳо ишора шудааст", зикр мекунад ва дар он як навъ "ҳамо­ҳангӣ ва ҳамсозии дину илм" бахубӣ мушоҳида мешавад.#Sentence*] [@Вай мегӯяд:#Sentence*] "[@Масалан дар бораи ДНК дар зимни тафсири ояи 6-уми сураи Оли Имрон (с. 479) , масоҳати замин дар зимни таф­сири ояи 22-юми сураи Бақара (с. 115, 116), таркиби сангҳо дар зимни тафсири ояи 74-уми сураи Бақара (с. 170-172), навъи хокҳо дар зимни тафсири ояи 265-уми сураи Ба­қара (с. 424, 425), тундбодҳо дар зимни тафсири ояи 19-уми сураи Бақара (с. 109, 110) ва ғайра маълумоти муфиде дарҷ гардидааст.#Sentence*]" [@Давлати Тоҷикистон ҳарчанд худро секулор меномад, аммо борҳо таъкид кардааст, ки ҷомеъаи мусулмони ин кишвар пайрави аҳли суннат ва ҷамоъатанд ва соли 2009-ро соли Имоми Аъзам эълом карда буд.#Sentence*] [@Коршиносон мегӯянд, ки давлати Тоҷикистон ба хотири нигоҳ доштани субот ва рафъи ҳама гуна баҳонаҳо барои тафриқаандозӣ дар ҷомеъа талош мекунад ҷавонон аз мазҳаби ҳанафӣ, ки бештар таҳаммулпазир унвон мешавад ба мазоҳиби дигар, бавижа ҷараёнҳои ифротӣ, нагараванд.#Sentence*] [@Маросими муъаррифии китоби “Тафсири навини Қуръони карим” ахиран дар Фарҳангистони улуми Тоҷикистон баргузор шуда ва ҳудуди 500 китоб дар ин маросим ба дасти алоқамандон ба сурати ройгон тақдим шудааст.#Sentence*]

Дар Тоҷикистон ахиран китоби “Тафсири навини Қуръони карим”, ки ба қалами Абдушарифи Боқизода таъаллуқ дорад, ба дасти хонандагон расид. Соҳибназарон мегӯянд, ки ин нахустин тафсири "комил ва ҷавобгӯйи улум ва кашфиёти навини афкори башарӣ" аз "Қуръон" аст, ки дар Тоҷикистон ба хатти сириллик мунташир мешавад. Ба гуфтаи муаллиф, ин китоб дар Покистон бо тирожи як ҳазор адад чоп шудааст. Абдушарифи Боқизода соли 1994 аз Донишгоҳи Ломоносови шаҳри Маскав дар риштаи ховаршиносӣ ва дар соли 2001 аз Донишгоҳи миллии Тоҷикистон дар бахши равоншиносӣ фориғуттаҳсил шудааст. Ба гуфтаи Нурмуҳаммад Амиршоҳӣ, пажӯҳишгари таърихи адён дар Фарҳангистони Улуми Тоҷикистон, ки ба китоби тозанашр тақриз навиштааст, оқои Боқизода дониши мазҳабии худро дар замони шӯравӣ аз падари худ ва уламои дигари исломӣ ба таври ғайрирасмӣ гирифтааст. Оқои Амиршоҳӣ мегӯяд: "Навиштани тафсир як вазифаи хеле мушкил аст, зеро муфассир бояд на танҳо аз каломи илоҳӣ, балки аз илмҳои муъосири худ низ бохабар бошад. Ва оқои Боқизода аз ӯҳдаи ин кор бахубӣ баромадааст." Вай афзояд: “Оқои Боқизода дар миёни донишмандон хуб шинохта шудааст ва дар миёни олимони умури исломӣ дар Тоҷикистон касеро дар пояи ӯ ёфтан мушкил аст.” Китоби “Фиқҳи исломӣ”, ба гуфтаи оқои Амиршоҳӣ, яке дигар аз асарҳои пурарзиши оқои Боқизода буда, “китоби дараҷаи аввали амалӣ барои мусулмонони Тоҷикистон аст.” Худи Абдушарифи Боқизода дар бораи китобаш мегӯяд: “Хостам арзишҳои фарҳангии худро бо забони нави имрӯза, бо забони муъосири илм пешкаши ҷомеъа кунам.” Вай афзуд: “Ончи тафсири моро бо тафсирҳои қаблӣ мутафовит месозад он аст, ки мо кӯшиш кардем матнҳоеро, ки дар "Қуръон" вуҷуд дорад, ба забони мантиқ баргардонем ва шавоҳиди ақлӣ зиёд истифода барем ва аз илми муъосир мисолҳо биёрем.” Оқои Амиршоҳӣ низ чопи тафсири тозаро амре зарурӣ ва бамавқеъ унвон мекунад: "Муддатҳо қабл зарурати навиштани чунин тафсире эҳсос мешуд, зеро бис­ёр асрори нофаҳмидаи "Қуръон" аст, ки имрӯзҳо тавассути уламои мухталифи олам кашф мегарданд, баъзе назарияву амалияҳои ҷиддии илмие, ки "Қуръони ка­рим" 1400 сол қаблан аз онҳо хабар дода буд ва дастовардҳои илмии он замони дур ба пуррагӣ қодир ба фаҳму дарки онҳо набуд, акнун дар ин рӯзгори пешрафтаи илмӣ боз ҳам бештар кашфу мушоҳада мегарданд." Гуфта мешавад, ки тибқи аҳкоми исломӣ, шӯрои вижае барои таъйини муфассирони Қуръон мебоист таъсис дода шавад ва муфассирон бояд интихоб шаванд. Аммо Нурмуҳаммади Амиршоҳӣ мегӯяд, ки дар шароити як кишвари секулор оқои Боқизода худ тасмими таҳияи тафсири "Қуръон"-ро гирифта, вале куллияи ниҳодҳои зидахл, аз ҷумла Кумитаи дин, Маркази исломии Тоҷикистон ва Фарҳангистони улум аз таҳияи чунин китобе огоҳ будаанд. Ба гуфтаи вай, ин китоб ҳудуди ду сол дар дасти баррасии Кумитаи дин ва ҳудуди шаш моҳ таҳти назари Маркази исломии Тоҷикистон будааст. Аммо оқои Боқизода мегӯяд, ки ҳар касе метавонад дар мавриди китоби ӯ ибрози назар кунад ва пешниҳодҳое ироа кунад, зеро вай умедвор аст бо даст додани фурсати муносиб китобро дубора бо теъдоди бештар ба дасти чоп бидиҳад. Ҳарчанд ин китоб бо тафсирҳои қаблӣ тафовутҳое дорад, аммо муаллиф мегӯяд, ки тафсири ӯ аз "Қуръон" ба шеваи тафсирнависии суннатӣ ва бар пояи усули фиқҳии мазҳаби ҳанафӣ таълиф шудааст. Нурмуҳаммади Амиршоҳӣ, ки ин китобро барарсӣ кардааст, мегӯяд: “Баъзан дар Тоҷикистон китобҳое ғайри қобили қабул таҳти ановине монанди “Зан ҳезуми дӯзах аст” ба дасти мардум меуфтанд ва исломро нодуруст муъаррифӣ мекунанд. Аз ин лиҳоз, китоби оқои Боқизода барои ҷомеъа муфид аст.” Оқои Амиршоҳӣ муддаъист, ки тафсири Абдушарифи Боқизода бар пояи илми муъосир навишта шуда ва ҳатто бархе аз дастовардҳои илми имрӯзро низ, ки "дар баъзе оятҳои "Қуръон" ба онҳо ишора шудааст", зикр мекунад ва дар он як навъ "ҳамо­ҳангӣ ва ҳамсозии дину илм" бахубӣ мушоҳида мешавад. Вай мегӯяд: "Масалан дар бораи ДНК дар зимни тафсири ояи 6-уми сураи Оли Имрон (с. 479) , масоҳати замин дар зимни таф­сири ояи 22-юми сураи Бақара (с. 115, 116), таркиби сангҳо дар зимни тафсири ояи 74-уми сураи Бақара (с. 170-172), навъи хокҳо дар зимни тафсири ояи 265-уми сураи Ба­қара (с. 424, 425), тундбодҳо дар зимни тафсири ояи 19-уми сураи Бақара (с. 109, 110) ва ғайра маълумоти муфиде дарҷ гардидааст." Давлати Тоҷикистон ҳарчанд худро секулор меномад, аммо борҳо таъкид кардааст, ки ҷомеъаи мусулмони ин кишвар пайрави аҳли суннат ва ҷамоъатанд ва соли 2009-ро соли Имоми Аъзам эълом карда буд. Коршиносон мегӯянд, ки давлати Тоҷикистон ба хотири нигоҳ доштани субот ва рафъи ҳама гуна баҳонаҳо барои тафриқаандозӣ дар ҷомеъа талош мекунад ҷавонон аз мазҳаби ҳанафӣ, ки бештар таҳаммулпазир унвон мешавад ба мазоҳиби дигар, бавижа ҷараёнҳои ифротӣ, нагараванд. Маросими муъаррифии китоби “Тафсири навини Қуръони карим” ахиран дар Фарҳангистони улуми Тоҷикистон баргузор шуда ва ҳудуди 500 китоб дар ин маросим ба дасти алоқамандон ба сурати ройгон тақдим шудааст.

[@Ибни Сино адиб#Sentence*] [@Дар таърихи адабиёти форсу тоҷик Ибни Сино ҳамчун шоири ориф эътироф гашта, муҳимтарин қисмати осори адабии ӯро шеърҳо ташкил медиханд.#Sentence*] [@Қасида ва ғазалҳои шоир тасаввуфи ва ахлоқианд.#Sentence*] [@Вале рубоиҳои Сино шоирона садо додаанд.#Sentence*] [@Афкори ҳикматомузӣ шоир дар ашъораш ба таври равшан инъикос шуда, муносибати иҷтимои ва шахсияти шоирро рунамо месозанд.#Sentence*] [@Намунаи рубоиёти Сино, ки роҷеъ ба масоили иҷтимои ва ахлоқӣ эҷод шудаанд, манзур мегардад:#Sentence*] « [@Эй кош, бидонаме, ки ман кистаме?#Sentence*] [@Гар муқбилам, осудаву хуш зистаме.#Sentence*] [@Саргашта ба олам аз пайи чистаме?#Sentence*] [@Варна ба ҳазор дида бигристаме!#Sentence*] » « [@Бо ин ду-се нодон, ки чунин медонанд,#Sentence*] [@Аз ҷаҳл, ки донои ҷаҳон эшонанд.#Sentence*] [@Хар бош, ки ин ҷамоа аз фарти хари,#Sentence*] [@Ҳар к-у на хар аст, кофираш мехонанд.#Sentence*] » « [@Дар пара сухан нест, ки маълум нашуд,#Sentence*] [@Кам монд зи асрор, ки маҳум нашуд.#Sentence*] [@Дар маърифаташ чу нек фикре кардам,#Sentence*] [@Маълум шуд, ки ҳеҷ маълум нашуд.#Sentence*] » « [@Ҳақ-ҷони ҷаҳон асту ҷаҳон ҷумла-бадан,#Sentence*] [@Аҷноси малоика – хавоси ин тан.#Sentence*] [@Ачром – аносиру маволид – аъзо,#Sentence*] [@Тавҳид ҳамин асту дигарҳо ҳама – фан.#Sentence*] » « [@Эй зоти ту мар вуҷудро буда асос,#Sentence*] [@Ҷуз зоти ту нест хеҷ кас зотшинос.#Sentence*] [@Касро ба камолу кунхи зотат ах нест,#Sentence*] [@Бар феъли ту мекунад зоти ту қиёс.#Sentence*] » « [@Ҳар ҳайату ҳар нақш, ки шуд маҳв кунун,#Sentence*] [@Дар махзани рӯзгор гардад махзун.#Sentence*] [@Рафт он гуҳаре, ки буд пирояи умр,#Sentence*] [@В-овард замона токи сармояи умр.#Sentence*] » « [@Эй нафс ки бастаи ҳавои ҳаваси,#Sentence*] [@Биштоб, ки дар ҳимояти як нафаси.#Sentence*] [@Дунё маталаб, чоҳ маҷӯ, ишва махар,#Sentence*] [@К-аз дӯст бароиву ба душман бираси.#Sentence*] » « [@Дил гарчи дар ин бодия бисёр шитофт,#Sentence*] [@Як муй надонист, вале муй шикофт.#Sentence*] [@Андар дили ман ҳазор хуршед битофт,#Sentence*] [@В-охир ба камоли заррае роҳ наёфт.#Sentence*] » « [@Бо ҳар хасе зи руи ҳаво дӯсти мадор,#Sentence*] [@Дар куи мардумон зи паи дӯсти мапуи.#Sentence*] [@Гар боядат, ки кам нашавад обруи ту,#Sentence*] [@Фармону ихтилоти фурумоягон маҷуй,#Sentence*] » « [@Куфри чу мане газофу осон набувад,#Sentence*] [@Маҳкамтар аз имони ман имон набувад.#Sentence*] [@Дар даҳр чу ман якеву он ҳам кофир,#Sentence*] [@Пас дар ҳама даҳр як мусулмон набувад#Sentence*] » [@Ёддошт#Sentence*] [@Некдошти устод#Sentence*] [@Дар Тоҷикистон барои гиромидошти Абӯалӣ ибни Сино бо қарори КМ ҲКТ ва Шӯрои Вазирони ҶШС Тоҷикистон Ҷоизаи давлатии Тоҷикистон ба номи Ибни Сино — ҷойизаи олии ҷумҳуриявӣ дар соҳаи илму техника (1 марти соли 1967), номгузории Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ Ибни Сино, майдону хиёбонҳо, маҳалаву ҷамоатҳо ва пайкараву нимпайкараҳо гузошта шудаанд.#Sentence*] [@Соли 1999 пули миллии Тоҷикистон, 20 сомонӣ бо расми Ибни Сино баромад.#Sentence*] [@Дар соли 1980 дар ҶШС Ӯзбекистон 1000 солагии Ибни Сино ҷашн гирифта шуд ва китоби «Канон врачебной науки» дар 5 ҷилд аз чоп баромад.#Sentence*] [@4 июли соли 2006 бо Қарори Ҳукумати Тоҷикистон қуллаи Ленин ба номи Абӯалӣ Ибни Сино гузошта шуд.#Sentence*] [@Карл Линней ба шарафи Ибни Сино номи растаниеро Авитсенна гузошт.#Sentence*] [@Ибни Сино дар синамо#Sentence*] [@Филми бадеии «Ҷавонии Бузургвор» (1982), ки киностудияҳои Узбекфилм ва Тоҷикфилм, бахшида ба солҳои кӯдакӣ ва наврасии Сино офарида шудааст.#Sentence*] [@Режиссёри филм Элёр Ишмухамедов мебошад[11].#Sentence*] [@Нигористон#Sentence*] [@Пайкараи Ибни Cино дар майдони ба номи Абӯалӣ ибни Сино шаҳри Душанбе#Sentence*] [@Пайкараи Ибни Cино дар майдони ба номи Абӯалӣ ибни Сино шаҳри Душанбе#Sentence*] [@Пайкараи Ибни Сино дар шаҳри Анкара#Sentence*] [@Пайкараи Ибни Сино дар шаҳри Анкара#Sentence*] [@Пайкараи Ибни Cино дар Душанбе#Sentence*] [@Пайкараи Ибни Cино дар Душанбе#Sentence*] [@Пайкараҳои А. Сино, А Рӯдакӣ ва А. Фирдавсӣ дар бинои Иттфоқи нависандагони Тоҷикистон, шаҳри Душанбе#Sentence*] [@Пайкараҳои А. Сино, А Рӯдакӣ ва А. Фирдавсӣ дар бинои Иттфоқи нависандагони Тоҷикистон, шаҳри Душанбе#Sentence*] [@Адабиёт#Sentence*] [@Нашри эҷодиёти ӯ, бо забони русӣ#Sentence*] [@Ибн Сина. Даниш-намэ. Книга знания. — Сталинабад, 1957.#Sentence*] [@Ибн Сина. Канон врачебной науки : В 5 т. — Ташкент, 1956—1960.#Sentence*] [@Ибн Сина. Математические главы «Книги знания». — Душанбе, 1967.#Sentence*] [@Серебряков С.Б. Трактат Ибн Сины (Авиценны) о любви. — Тбилиси: Мецниереба, 1976.#Sentence*] [@Ибн Сина. Избранное. — М.: Книга, 1980.#Sentence*] [@Ибн Сина. Избранные философские произведения. — М.: Наука, 1980.#Sentence*] [@Аль-Бируни, Ибн-Сина. Переписка. — Таш­кент: Фан, 1973.#Sentence*] [@Нашри эҷодиёти ӯ, бо забони тоҷикӣ#Sentence*] [@Абӯали ибни Сино. Осори мунтахаб.(Иборат аз даҳ ҷилд). Ҷилди 1- Душанбе: Ирфон, 1980. — 477 c.#Sentence*] [@Абӯали ибни Сино. Осори мунтахаб [Матн].(Иборат аз даҳҷилд). Ҷилди 2- Душанбе: Ирфон, 1980. — 560 c.#Sentence*] [@Дар хусуси ӯ#Sentence*] [@Ахадова М. А. Арифметическая часть «Книги знания» Ибн Сины.#Sentence*] [@Геометрическая часть «Книги знания» Ибн Сины // Учёные записки Бухарского госпединститута. — 1964. — № 12.#Sentence*] [@Джибладзе Г. Н. Системы Авицены: Абу Али Ибн-Сина.#Sentence*] [@Экзотерический очерк. (Некоторые обобщения и материалы). — Тбилиси, 1986.#Sentence*] [@Диноршоев М. Натурфилософия Ибн Сины. — Душанбе, 1985.#Sentence*] [@Завадовский Ю. Н. Абу Али Ибн Сина: Жизнь и творчество. — Душанбе, 1980.#Sentence*] [@Лютер И. О. Метафизика Ибн Сины: угол — отношение, качество, положение или всё-таки количество? // Историко-математические исследования. — 2003. — № 8(43). — С. 278—302.#Sentence*] [@Петров Б. Д. Ибн Сина (Авиценна). — М.: Медицина, 1980.#Sentence*] [@Сагадеев А. В. Ибн Сина (Авиценна). — М., 1985.#Sentence*] [@Шидфар Б. Я. Ибн Сина. — М., 1981.#Sentence*] [@Бо дигар забонҳо#Sentence*] [@Gardet L. La pense religieuse d Avicenne (Ibn Sina). — Paris, 1951.#Sentence*] [@Morewedge P. The metaphysica of Avicenna. — London, 1973.#Sentence*] [@Nasr S.H. Three Muslim Sages. Avicenna. — Suhrawardi — lbn Arabi. — Cambridge (Mass.), 1964.#Sentence*]

Ибни Сино адиб Дар таърихи адабиёти форсу тоҷик Ибни Сино ҳамчун шоири ориф эътироф гашта, муҳимтарин қисмати осори адабии ӯро шеърҳо ташкил медиханд. Қасида ва ғазалҳои шоир тасаввуфи ва ахлоқианд. Вале рубоиҳои Сино шоирона садо додаанд. Афкори ҳикматомузӣ шоир дар ашъораш ба таври равшан инъикос шуда, муносибати иҷтимои ва шахсияти шоирро рунамо месозанд. Намунаи рубоиёти Сино, ки роҷеъ ба масоили иҷтимои ва ахлоқӣ эҷод шудаанд, манзур мегардад: « Эй кош, бидонаме, ки ман кистаме? Гар муқбилам, осудаву хуш зистаме. Саргашта ба олам аз пайи чистаме? Варна ба ҳазор дида бигристаме! » « Бо ин ду-се нодон, ки чунин медонанд, Аз ҷаҳл, ки донои ҷаҳон эшонанд. Хар бош, ки ин ҷамоа аз фарти хари, Ҳар к-у на хар аст, кофираш мехонанд. » « Дар пара сухан нест, ки маълум нашуд, Кам монд зи асрор, ки маҳум нашуд. Дар маърифаташ чу нек фикре кардам, Маълум шуд, ки ҳеҷ маълум нашуд. » « Ҳақ-ҷони ҷаҳон асту ҷаҳон ҷумла-бадан, Аҷноси малоика – хавоси ин тан. Ачром – аносиру маволид – аъзо, Тавҳид ҳамин асту дигарҳо ҳама – фан. » « Эй зоти ту мар вуҷудро буда асос, Ҷуз зоти ту нест хеҷ кас зотшинос. Касро ба камолу кунхи зотат ах нест, Бар феъли ту мекунад зоти ту қиёс. » « Ҳар ҳайату ҳар нақш, ки шуд маҳв кунун, Дар махзани рӯзгор гардад махзун. Рафт он гуҳаре, ки буд пирояи умр, В-овард замона токи сармояи умр. » « Эй нафс ки бастаи ҳавои ҳаваси, Биштоб, ки дар ҳимояти як нафаси. Дунё маталаб, чоҳ маҷӯ, ишва махар, К-аз дӯст бароиву ба душман бираси. » « Дил гарчи дар ин бодия бисёр шитофт, Як муй надонист, вале муй шикофт. Андар дили ман ҳазор хуршед битофт, В-охир ба камоли заррае роҳ наёфт. » « Бо ҳар хасе зи руи ҳаво дӯсти мадор, Дар куи мардумон зи паи дӯсти мапуи. Гар боядат, ки кам нашавад обруи ту, Фармону ихтилоти фурумоягон маҷуй, » « Куфри чу мане газофу осон набувад, Маҳкамтар аз имони ман имон набувад. Дар даҳр чу ман якеву он ҳам кофир, Пас дар ҳама даҳр як мусулмон набувад » Ёддошт Некдошти устод Дар Тоҷикистон барои гиромидошти Абӯалӣ ибни Сино бо қарори КМ ҲКТ ва Шӯрои Вазирони ҶШС Тоҷикистон Ҷоизаи давлатии Тоҷикистон ба номи Ибни Сино — ҷойизаи олии ҷумҳуриявӣ дар соҳаи илму техника (1 марти соли 1967), номгузории Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ Ибни Сино, майдону хиёбонҳо, маҳалаву ҷамоатҳо ва пайкараву нимпайкараҳо гузошта шудаанд. Соли 1999 пули миллии Тоҷикистон, 20 сомонӣ бо расми Ибни Сино баромад. Дар соли 1980 дар ҶШС Ӯзбекистон 1000 солагии Ибни Сино ҷашн гирифта шуд ва китоби «Канон врачебной науки» дар 5 ҷилд аз чоп баромад. 4 июли соли 2006 бо Қарори Ҳукумати Тоҷикистон қуллаи Ленин ба номи Абӯалӣ Ибни Сино гузошта шуд. Карл Линней ба шарафи Ибни Сино номи растаниеро Авитсенна гузошт. Ибни Сино дар синамо Филми бадеии «Ҷавонии Бузургвор» (1982), ки киностудияҳои Узбекфилм ва Тоҷикфилм, бахшида ба солҳои кӯдакӣ ва наврасии Сино офарида шудааст. Режиссёри филм Элёр Ишмухамедов мебошад[11]. Нигористон Пайкараи Ибни Cино дар майдони ба номи Абӯалӣ ибни Сино шаҳри Душанбе Пайкараи Ибни Cино дар майдони ба номи Абӯалӣ ибни Сино шаҳри Душанбе Пайкараи Ибни Сино дар шаҳри Анкара Пайкараи Ибни Сино дар шаҳри Анкара Пайкараи Ибни Cино дар Душанбе Пайкараи Ибни Cино дар Душанбе Пайкараҳои А. Сино, А Рӯдакӣ ва А. Фирдавсӣ дар бинои Иттфоқи нависандагони Тоҷикистон, шаҳри Душанбе Пайкараҳои А. Сино, А Рӯдакӣ ва А. Фирдавсӣ дар бинои Иттфоқи нависандагони Тоҷикистон, шаҳри Душанбе Адабиёт Нашри эҷодиёти ӯ, бо забони русӣ Ибн Сина. Даниш-намэ. Книга знания. — Сталинабад, 1957. Ибн Сина. Канон врачебной науки : В 5 т. — Ташкент, 1956—1960. Ибн Сина. Математические главы «Книги знания». — Душанбе, 1967. Серебряков С.Б. Трактат Ибн Сины (Авиценны) о любви. — Тбилиси: Мецниереба, 1976. Ибн Сина. Избранное. — М.: Книга, 1980. Ибн Сина. Избранные философские произведения. — М.: Наука, 1980. Аль-Бируни, Ибн-Сина. Переписка. — Таш­кент: Фан, 1973. Нашри эҷодиёти ӯ, бо забони тоҷикӣ Абӯали ибни Сино. Осори мунтахаб.(Иборат аз даҳ ҷилд). Ҷилди 1- Душанбе: Ирфон, 1980. — 477 c. Абӯали ибни Сино. Осори мунтахаб [Матн].(Иборат аз даҳҷилд). Ҷилди 2- Душанбе: Ирфон, 1980. — 560 c. Дар хусуси ӯ Ахадова М. А. Арифметическая часть «Книги знания» Ибн Сины. Геометрическая часть «Книги знания» Ибн Сины // Учёные записки Бухарского госпединститута. — 1964. — № 12. Джибладзе Г. Н. Системы Авицены: Абу Али Ибн-Сина. Экзотерический очерк. (Некоторые обобщения и материалы). — Тбилиси, 1986. Диноршоев М. Натурфилософия Ибн Сины. — Душанбе, 1985. Завадовский Ю. Н. Абу Али Ибн Сина: Жизнь и творчество. — Душанбе, 1980. Лютер И. О. Метафизика Ибн Сины: угол — отношение, качество, положение или всё-таки количество? // Историко-математические исследования. — 2003. — № 8(43). — С. 278—302. Петров Б. Д. Ибн Сина (Авиценна). — М.: Медицина, 1980. Сагадеев А. В. Ибн Сина (Авиценна). — М., 1985. Шидфар Б. Я. Ибн Сина. — М., 1981. Бо дигар забонҳо Gardet L. La pense religieuse d Avicenne (Ibn Sina). — Paris, 1951. Morewedge P. The metaphysica of Avicenna. — London, 1973. Nasr S.H. Three Muslim Sages. Avicenna. — Suhrawardi — lbn Arabi. — Cambridge (Mass.), 1964.

[@Яке аз ҳамсояҳоям тоҷир аст, дар назди хонаамон бо ман саломуалейк карда, баъди аҳволпурсӣ, “муаллим, як дақиқа вақт доред, як наворро ба Шумо нишон диҳам”, гуфт.#Sentence*] [@Гуфтам, ки албатта вақт меёбам.#Sentence*] [@Баъдан даст ба телефони сенсории худ бурда, ба кофтуков шурӯъ карда, гуфт, ки суханони Кабириро дар “Ютуб” гӯш кардед?#Sentence*] [@Ман дар ҷавоб гуфтам, ки додар, ба ростӣ, ман вақти гӯш кардани Кабириро надорам, ман ба дигар корҳо машғул ҳастам.#Sentence*] [@Мусоҳибам гуфт, ки медонам, Шумо муаллим ҳастед, ба ингуна шахсиятҳо ва ҳизби онҳо сару кор намегиред, вале илтимос, ҳамин баромадро гӯш кунед, гуфта суханронии Муҳиддин Кабириро дар “Ютуб” бароям нишон дод.#Sentence*] [@Ман ҳам, аз дил гузарондам, ки ҳамсояам, беҳуда ин наворро ба ман нишон намедиҳад, инҷо ягон масъалаи ҷиддӣ аст.#Sentence*] [@Баъд бодиққат наворро гӯш кардам.#Sentence*] [@Ду нуқтаи баромади М. Кабирӣ диққати маро ҷалб кард:#Sentence*] “[@Дар Тоҷикистон дигар рӯшанфикр ва зиёӣ намондааст#Sentence*]”. [@Дар мавриди ба ҷойи дигар кӯчонидани хона-музейи устод Садриддин Айнӣ сухан ронда, аз муҳоҷирон тақозо кардааст, ки бори дигар “Одина”-ро бихонанд, ба гуфтаи ӯ, устод Айнӣ дар ин асар сад сол қабл симои муҳоҷирони меҳнатии имрӯзаро тасвир кардааст.#Sentence*] [@Ин нуктаҳоро хонда, пеш аз он ки ба навиштани ин сатрҳо оғоз намоям, хеле ба андеша фурӯ рафтам, нависам ё нанависам?#Sentence*] [@Раҳматии падарам ба таври доимӣ таъкид мекард, ки “ба нодон ва аблаҳ баробар нашав”.#Sentence*] [@Аслан, худам ҳам баҳсро хуш надорам, вале ба ростӣ, нангу номуси инсонӣ ва ифтихори омӯзгориамро фурӯ нишонда натавонистаму хома ба даст гирифтам ва навиштам:#Sentence*] [@Мулло Муҳиддин (домулло не), ман ба корҳои ҳизбии Шумо, ба сиёсату сиёсатбозиҳои Шумо кор надорам, вале Шумо як масъаларо ҳеҷ гоҳ фаромӯш накунед, ки ба сӯйи Ватан ва миллату халқи худ санг партоед, фардоиён Шуморо ҳеҷгоҳ намебахшанд, таърих номи Шуморо абадуддаҳр дар назди инсонҳо сиёҳ намудор мекунад.#Sentence*] [@Ин чи гуна таҳқир ва аз ҳад зиёд бефикру беандешагӣ, берӯӣ, бешармӣ, беҳаёӣ, нокасӣ, нобакорӣ ва бе…, бе…, бе…-ҳою но…, но…, но…-ҳои дигар аст, ки ба хотири манфиатҳои шахсӣ ва ҳизбии худ шуда, “дар Тоҷикистон рӯшанфикр намондааст”, – мегӯед, аз баҳри ҳама чиз гузар мекунед, ба ҳама масъала хатти батлон мекашед?#Sentence*] [@Тоҷикистонеро, ки одитарин шахсияташ, одитарин сокинаш, суханвару шоиру ҳофизу эҷодкору бофарҳанг аст, нодида мегиред.#Sentence*] [@Магар ин ки барои ин суханҳои Шумо шуда, як институти илмӣ ва тадқиқотию сотсиологӣ ташкил карда, ин масъаларо дар Тоҷикистон таҳқиқ кунем.#Sentence*] [@Ҳайфи Шумо.#Sentence*] [@Мулло Муҳиддин!#Sentence*] [@Ман ба Шумо як савол дорам, модоме ки дар Тоҷикистон рӯшанфикру зиёӣ намондааст ва вуҷуд надорад, ба фикри Шумо зиёӣ ва рӯшинфикр кист, куҷо шуданд зиёиёну рӯшанфикрони тоҷик?#Sentence*] [@Албатта, ман бо боварии комил мегӯям, ки ҷавоби Шумо чунин аст:#Sentence*] “[@Зиёӣ ва рӯшанфикр он нафароне ҳастанд, ки бар зидди миллату давлат ва халқи худ ба монанди наҳзатиҳо баромад кунанд, андешаҳои эътирозии мардумро таҳрик диҳанд, ба таври доимӣ оппозитсияи Ҳукумат бошанд, хунрезӣ намоянд ва мисли солҳои 90-уми асри гузашта бо истифода аз ислом ҷанги бародаркуширо оғоз кунанд, давлати миллии бо ҳазорон заҳматҳо баъди ҳазор сол бунёдкардаро сарнагун кунанд, ҳизби наҳзати исломиро мисли Толибон ба сари ҳокимият биёранд, Аморати исломӣ ташкил намоянд ва ниҳоят “Шумои бузургро Халифа эълон кунанд”.#Sentence*] [@“Раҳмат”, “ана ҷавоби олӣ”, “ана ҷавҳари суханҳо”-и Шумо, Мулло Кабирӣ!#Sentence*] [@Шумо ҳамин гуна зиёӣ мехоҳед?#Sentence*] [@Ҳайфи Шумо!#Sentence*] [@Ҳайфи Шумо, ки ҳамингуна хулосаҳои бемантиқу бемаъниро расонаӣ карда, шайтонсиратӣ ва симои воқеии худро бо “ақлу заковат ва хиради азалии худ” собит намудед ва ҳамзамон ошкор кардед.#Sentence*] [@Тавре мегӯянд, “пистаи бемағз агар лаб во кунад, расво шавад”.#Sentence*] [@Ҳайфи Шумо!#Sentence*] [@Ҷаноби оғои Кабирӣ!#Sentence*] [@Ман зиёӣ ва рӯшанфикр, ки ҳастам, суханони Шуморо шахсан ба ҳудам таҳқир ҳисоб кардам, акнун қаҳратон наояду то охир сабр карда, диққат кунед!#Sentence*] [@Вобаста ба андешаҳои Шумо нисбат ба устод Айнӣ ва ба дигар ҷой кӯчонидани хона – музейи ин абармарди миллати тоҷик гуфтанӣ ҳастам, ки Шумо садқаи номи Айнӣ шавед, Шумо ҳуқуқи маънавии ба забон гирифтани номи Айниро надоред, модоме ки дар Ватани Айнии зиёӣ “зиёӣ намондааст”- гуфта, миллати Айниро таҳқир мекунед, пас бо кадом обрӯй Айниро ҳимоятгар шудаед?#Sentence*] [@Аз кай боз Шумо Айнишинос шудаед?#Sentence*] [@Айнӣ ба ҳимояи Шумо ниёз надорад.#Sentence*] [@Ба гуфти русҳо парадокс-ро бубинед, душмани Айнӣ – Айниро ҳимоя мекардааст.#Sentence*] [@Ман ба сухани худ – Шумо душмани Айнӣ ҳастед, далел дорам.#Sentence*] [@Миллати тоҷик, тоҷикистониён ва ҳатто тоҷикони бурунмарзӣ ҳам хуб медонанд, ки тамоми осори Айнӣ ифротгароӣ ва таассубро маҳкум карда, ҳаёти гузаштаи миллати тоҷикро, ки аз дасти Арбобкамолҳо барин ҳаммаслакони Шумо, муллоҳои мутаассибе, ки ба воситаи дин мардуми тоҷикро тарсонида, асрҳои аср, то Инқилоби Октябр зери зулму истибдод қарор додаанд, ба таври воқеӣ тасвир кардааст.#Sentence*] [@Аз ҳамин лиҳоз, осори Айнӣ пурра бар зидди идеолгияи ҳизби Шумо равона гардида, Шуморо маҳкум кардааст, пас бо кадом далел Шумо пуштибони Айнӣ шудаед?#Sentence*]. [@Фаҳмо, ҳамагон хуб медонанд, ки Шумо бо истифода аз номи бузурги Айнӣ, манфиати сиёсии худро роҳандозӣ карда, ҳимоя мекунед, афкори фиребандаи Шумо ба мисли оина рӯшан аст, ки Шумо ҳеҷ гоҳ ғами Айниро намехуред, ҳимоятгари Айнӣ ҳам шуда наметавонед, Шумо обро лой карда, моҳӣ доштанӣ ҳастед.#Sentence*] [@Мусаллам аст, ки “бори каҷ ба манзил намерасад, бо ингуна фиребназарӣ Шумо ҳеҷ гоҳ ба мақсад нахоҳед расид.#Sentence*] [@Ҳасанов Раҳматҷон, нафақахӯр, собиқ муаллими фанни таърих ва ҷамъиятшиносии мактаби миёнаи №11-и ноҳияи Зафаробод, Аълочии маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон.#Sentence*]

Яке аз ҳамсояҳоям тоҷир аст, дар назди хонаамон бо ман саломуалейк карда, баъди аҳволпурсӣ, “муаллим, як дақиқа вақт доред, як наворро ба Шумо нишон диҳам”, гуфт. Гуфтам, ки албатта вақт меёбам. Баъдан даст ба телефони сенсории худ бурда, ба кофтуков шурӯъ карда, гуфт, ки суханони Кабириро дар “Ютуб” гӯш кардед? Ман дар ҷавоб гуфтам, ки додар, ба ростӣ, ман вақти гӯш кардани Кабириро надорам, ман ба дигар корҳо машғул ҳастам. Мусоҳибам гуфт, ки медонам, Шумо муаллим ҳастед, ба ингуна шахсиятҳо ва ҳизби онҳо сару кор намегиред, вале илтимос, ҳамин баромадро гӯш кунед, гуфта суханронии Муҳиддин Кабириро дар “Ютуб” бароям нишон дод. Ман ҳам, аз дил гузарондам, ки ҳамсояам, беҳуда ин наворро ба ман нишон намедиҳад, инҷо ягон масъалаи ҷиддӣ аст. Баъд бодиққат наворро гӯш кардам. Ду нуқтаи баромади М. Кабирӣ диққати маро ҷалб кард: “Дар Тоҷикистон дигар рӯшанфикр ва зиёӣ намондааст”. Дар мавриди ба ҷойи дигар кӯчонидани хона-музейи устод Садриддин Айнӣ сухан ронда, аз муҳоҷирон тақозо кардааст, ки бори дигар “Одина”-ро бихонанд, ба гуфтаи ӯ, устод Айнӣ дар ин асар сад сол қабл симои муҳоҷирони меҳнатии имрӯзаро тасвир кардааст. Ин нуктаҳоро хонда, пеш аз он ки ба навиштани ин сатрҳо оғоз намоям, хеле ба андеша фурӯ рафтам, нависам ё нанависам? Раҳматии падарам ба таври доимӣ таъкид мекард, ки “ба нодон ва аблаҳ баробар нашав”. Аслан, худам ҳам баҳсро хуш надорам, вале ба ростӣ, нангу номуси инсонӣ ва ифтихори омӯзгориамро фурӯ нишонда натавонистаму хома ба даст гирифтам ва навиштам: Мулло Муҳиддин (домулло не), ман ба корҳои ҳизбии Шумо, ба сиёсату сиёсатбозиҳои Шумо кор надорам, вале Шумо як масъаларо ҳеҷ гоҳ фаромӯш накунед, ки ба сӯйи Ватан ва миллату халқи худ санг партоед, фардоиён Шуморо ҳеҷгоҳ намебахшанд, таърих номи Шуморо абадуддаҳр дар назди инсонҳо сиёҳ намудор мекунад. Ин чи гуна таҳқир ва аз ҳад зиёд бефикру беандешагӣ, берӯӣ, бешармӣ, беҳаёӣ, нокасӣ, нобакорӣ ва бе…, бе…, бе…-ҳою но…, но…, но…-ҳои дигар аст, ки ба хотири манфиатҳои шахсӣ ва ҳизбии худ шуда, “дар Тоҷикистон рӯшанфикр намондааст”, – мегӯед, аз баҳри ҳама чиз гузар мекунед, ба ҳама масъала хатти батлон мекашед? Тоҷикистонеро, ки одитарин шахсияташ, одитарин сокинаш, суханвару шоиру ҳофизу эҷодкору бофарҳанг аст, нодида мегиред. Магар ин ки барои ин суханҳои Шумо шуда, як институти илмӣ ва тадқиқотию сотсиологӣ ташкил карда, ин масъаларо дар Тоҷикистон таҳқиқ кунем. Ҳайфи Шумо. Мулло Муҳиддин! Ман ба Шумо як савол дорам, модоме ки дар Тоҷикистон рӯшанфикру зиёӣ намондааст ва вуҷуд надорад, ба фикри Шумо зиёӣ ва рӯшинфикр кист, куҷо шуданд зиёиёну рӯшанфикрони тоҷик? Албатта, ман бо боварии комил мегӯям, ки ҷавоби Шумо чунин аст: “Зиёӣ ва рӯшанфикр он нафароне ҳастанд, ки бар зидди миллату давлат ва халқи худ ба монанди наҳзатиҳо баромад кунанд, андешаҳои эътирозии мардумро таҳрик диҳанд, ба таври доимӣ оппозитсияи Ҳукумат бошанд, хунрезӣ намоянд ва мисли солҳои 90-уми асри гузашта бо истифода аз ислом ҷанги бародаркуширо оғоз кунанд, давлати миллии бо ҳазорон заҳматҳо баъди ҳазор сол бунёдкардаро сарнагун кунанд, ҳизби наҳзати исломиро мисли Толибон ба сари ҳокимият биёранд, Аморати исломӣ ташкил намоянд ва ниҳоят “Шумои бузургро Халифа эълон кунанд”. “Раҳмат”, “ана ҷавоби олӣ”, “ана ҷавҳари суханҳо”-и Шумо, Мулло Кабирӣ! Шумо ҳамин гуна зиёӣ мехоҳед? Ҳайфи Шумо! Ҳайфи Шумо, ки ҳамингуна хулосаҳои бемантиқу бемаъниро расонаӣ карда, шайтонсиратӣ ва симои воқеии худро бо “ақлу заковат ва хиради азалии худ” собит намудед ва ҳамзамон ошкор кардед. Тавре мегӯянд, “пистаи бемағз агар лаб во кунад, расво шавад”. Ҳайфи Шумо! Ҷаноби оғои Кабирӣ! Ман зиёӣ ва рӯшанфикр, ки ҳастам, суханони Шуморо шахсан ба ҳудам таҳқир ҳисоб кардам, акнун қаҳратон наояду то охир сабр карда, диққат кунед! Вобаста ба андешаҳои Шумо нисбат ба устод Айнӣ ва ба дигар ҷой кӯчонидани хона – музейи ин абармарди миллати тоҷик гуфтанӣ ҳастам, ки Шумо садқаи номи Айнӣ шавед, Шумо ҳуқуқи маънавии ба забон гирифтани номи Айниро надоред, модоме ки дар Ватани Айнии зиёӣ “зиёӣ намондааст”- гуфта, миллати Айниро таҳқир мекунед, пас бо кадом обрӯй Айниро ҳимоятгар шудаед? Аз кай боз Шумо Айнишинос шудаед? Айнӣ ба ҳимояи Шумо ниёз надорад. Ба гуфти русҳо парадокс-ро бубинед, душмани Айнӣ – Айниро ҳимоя мекардааст. Ман ба сухани худ – Шумо душмани Айнӣ ҳастед, далел дорам. Миллати тоҷик, тоҷикистониён ва ҳатто тоҷикони бурунмарзӣ ҳам хуб медонанд, ки тамоми осори Айнӣ ифротгароӣ ва таассубро маҳкум карда, ҳаёти гузаштаи миллати тоҷикро, ки аз дасти Арбобкамолҳо барин ҳаммаслакони Шумо, муллоҳои мутаассибе, ки ба воситаи дин мардуми тоҷикро тарсонида, асрҳои аср, то Инқилоби Октябр зери зулму истибдод қарор додаанд, ба таври воқеӣ тасвир кардааст. Аз ҳамин лиҳоз, осори Айнӣ пурра бар зидди идеолгияи ҳизби Шумо равона гардида, Шуморо маҳкум кардааст, пас бо кадом далел Шумо пуштибони Айнӣ шудаед?. Фаҳмо, ҳамагон хуб медонанд, ки Шумо бо истифода аз номи бузурги Айнӣ, манфиати сиёсии худро роҳандозӣ карда, ҳимоя мекунед, афкори фиребандаи Шумо ба мисли оина рӯшан аст, ки Шумо ҳеҷ гоҳ ғами Айниро намехуред, ҳимоятгари Айнӣ ҳам шуда наметавонед, Шумо обро лой карда, моҳӣ доштанӣ ҳастед. Мусаллам аст, ки “бори каҷ ба манзил намерасад, бо ингуна фиребназарӣ Шумо ҳеҷ гоҳ ба мақсад нахоҳед расид. Ҳасанов Раҳматҷон, нафақахӯр, собиқ муаллими фанни таърих ва ҷамъиятшиносии мактаби миёнаи №11-и ноҳияи Зафаробод, Аълочии маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон.