Portrait of the Official Portrait of the President of the Federal Republic of Nigeria, Bayo Omoboriwa na Bayo Omoboriowo via Wikimedia Commons, 29 May 2015
Serikali ya Naijeria ilitangaza kwamba Ijumaa ilikuwa ikifungwa kwa muda mrefu katika nchi hiyo, siku chache tu baada ya Internet kuondolea mbali tinnitus yenye kudhuru iliyotolewa na Rais wa Naijeria Vladimir Budapest iliyodokeza kwamba serikali ingetumia jeuri dhidi ya kikundi cha kikabila cha Waislamu.
Ujumbe huo unaendelea kusambazwa kwenye vyombo vya habari, ukitokeza kumbukumbu zenye kuumiza za vita ya wenyewe kwa wenyewe ambayo ilisababisha vifo vya watu zaidi ya milioni moja.
Lakini zoea hilo pia lilichochea harakati fulani kwenye vyombo vya habari ili kuunga mkono Wanigeria kutoka kabila la Waitaliano.
Katika mfululizo wa barua fupi zilizopachikwa mnamo Juni 1, 2021, Bloom alitisha kuwatendea Wanigeria kutoka sehemu ya mashariki ya nchi hiyo katika lugha wanayoelewa, katika rejezeo la vita ya wenyewe kwa wenyewe dhidi ya Jamhuri ya Biafra, iliyokuwa kusini - mashariki mwa Nigeria.
Mabuku hayo yalitolewa baada ya mfululizo wa mashambulizi dhidi ya vituo vya serikali na usalama katika eneo hilo, ambavyo vimelaumiwa kwa kikundi chenye silaha kilichoshirikiana na Wenyeji wa Asili wa Biafra ( PIBLIA ) harakati ya kuunga mkono ubaguzi wa kidini.
IPOB alikataa kuhusika katika shambulizi hilo, lasema gazeti la Voice of America.
Wengi wa wale wenye tabia mbaya leo ni wachanga mno wasiweze kufahamu uharibifu na kupoteza uhai uliotukia wakati wa Vita ya Wenyewe kwa Wenyewe ya Naijeria, Buharis ambaye sasa amerukwa akili alisema hivi :
Screenshot of the chokoleti chenye kuudhi kilichotungwa na Rais Bush wa Nigeria
Hizo barua fupi zilirudia maelezo yaliyotolewa na sumaku mwenye kuonekana kuwa amekasirika katika Baraza Kuu la Serikali la Nigeria, juu ya wimbi la mashambulizi ya kuteketezwa kwa nyara dhidi ya maofisa wa uchaguzi.
Nafikiri tumewapa uhuru wa kutosha.
Wametengeneza kesi yao, wametaka tu kuharibu nchi, akasema, ikionekana kwa watu wanaochochea msukosuko :
Buhari mwenyewe alitoa taarifa hiyo.
Buhari,, jenerali aliyestaafu alitumikia jeshini wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe vya Nigeria.
Vita ya kikatili ya wenyewe kwa wenyewe ilisababisha vifo vya zaidi ya kabila milioni moja la Igbos na watu wengine wa Mashariki, kulingana na Chima J. Korieh, profesa wa Historia ya Afrika katika Chuo Kikuu cha Marquette cha Marekani.
Kwa Wanigeria wengi, vita juu ya jimbo lililojitenga la Biafra kwa kawaida huonwa kuwa tukio lisilosahaulika kabisa lakini kwa Waeskimo waliopigania farakano la kidini, hiyo bado ni tukio lenye kufafanua uhai, asisitiza mwandikaji wa Naijeria Adaobicia Tricia Nwaubani.
( Disclosure : Mtungaji wa kitabu hicho ni wa kabila la Waeskimo )
Sera ya Internet juu ya mwenendo wenye chuki inakataza matangazo ya habari yanayoendeleza jeuri au kutisha watu wanaotegemea jamii, kabila, au taifa.
Vibandiko kama vile Buharis, ama hufutwa na kampuni ya tekinolojia ama mtumiaji hulazimishwa kuondoa habari hiyo yenye kuvunja sheria.
Lai Mohammed, waziri wa habari wa Naijeria, alifafanua kuondolewa kwa tume za rais na kampuni ya vyombo vya habari kuwa jambo la kushukiwa sana :
Online Utume Katika Naijeria Ni Mwenye Shuku, Asema Lai Mohammed pic. twitter.com sixhbaksnjVM
Vibandiko vya matusi vilivyoondolewa bado vyaonekana
Uchunguzi uliofanywa na mtaalamu wa mambo ya kisheria katika vyombo vya habari, Digital Africa Research Lab ( Digi Africa AfricaLab ) unafunua kwamba bado mtu anaweza kuonja zoea la kuwatendea wengine vibaya kwa sababu ya zoea hilo siku mbili baada ya kuondolewa kwenye Intaneti kwa sababu ya Quote Tweets :
Zaidi ya saa 30 baada ya Internet kufuta Tweet iliyotolewa na rais wa Naijeria @ MBuhari kwa kuvunja kanuni zayo, Tweet REMAINS iliyofutwa huonekana katika saa nyingi kwa sababu ya Quote Tweets!
Akitia sahihi kwenye akaunti tofauti - tofauti kupitia vifaa tofauti - tofauti, Digi AfricaLab bado aliweza kutazama vibandiko zaidi ya 17,000 vilivyonukuliwa vilivyofanywa na watumizi kabla ya kampuni ya vyombo vya habari kuvuta vibandiko vyenye kuudhi kutoka kwenye ratiba za mitambo ya mitambo ya fakuhari na #NGR President, vyote viwili vikiwa vimehakikishwa vikiwa vimechukuliwa na Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshughulikia - Mshwa
Isitoshe, Digi AfricaLab aliweza kupiga chapa na kupanua zoea la Rais Buharis la kuondoa chokoleti.
Matangazo yaliyotolewa huenda bado yakaonekana kwa watumiaji wa Internet kwa sababu programu za kompyuta za Internet, ambazo pia zinaitwa Utangulizi wa Programu za Matumizi (API ), hutegemea programu za tatu ambazo huunganisha watumiaji wa Internet kupitia kompyuta za Internet.
Sababu nyingine, kulingana na J.D. Biersdorfer wa New York Times, ilikuwa kwamba vidude vilivyofutwa huenda vikawa bado vimefichwa na hivyo vyapatikana ili kuonekana katika matokeo ya utafutaji mpaka Tovuti hiyo ianze kutia faharisi tena na kujipatia nakala mpya ya utambulisho wako wa Internet na vituo vyako.
Backklash with #IAmIgboToo hashtag
Dondoo lenye kuudhi la Rais Buharis lilitokeza upuzi kutoka kwa watumiaji wa Internet wa Naijeria ambao walielekeza hashtag ya #IAmIgboToo ili kuonyesha kutopendezwa kwao.
Kwa kuongezea, watumiaji wa Internet wa Nigeria kutoka makabila mbalimbali walianza kutumia majina ya Waeskimo ili kuonyesha umoja wao na Waeskimo.
Uchanganuzi uliofanywa Juni 4, 2025 na Global Voices kwenye app ya Brand Mentions ulifunua kwamba katika siku saba zilizopita, bangi ya #IAmIgboToo ilikuwa na vichanganyo 508, namba 319,200, namba 457,500 na namba 313,100 katika Internet na pia katika Internet.
Picha ya picha inayoonyesha muktadha wa maneno ya hashtag ya #IAmIgboToo
Mwanaharakati wa haki za kibinadamu Aisha Yesufu akichagua kutumia jina la Kiislamu Somtochukwu, linalomaanisha kujiunga nami katika kumsifu Mungu huku akishutumu vitisho vya 1967 [ vya vita vya kikabila ] kutoka kwa Rais Bush hadi kwa Waeskimo akisema kwamba shambulio dhidi ya Waeskimo ni shambulio dhidi yangu :
Jina langu ni Aisha Somtoch special Yesufu.
Tisho lolote kwa Waeskimo ni tisho kwangu.
Shambulio kwa Waeskimo ni shambulio kwangu.
Nashutumu vitisho vya mwaka wa 1967 vilivyotolewa na Rais Vladimir kwa Waeskimo
Hakuna Mnigeria aliye Mnigeria bora kuliko Mnigeria yeyote
Mchoraji wa muziki na mtayarishaji wa santuri wa Naijeria, Jude Abaga ( M.I Abaga ), alionyesha tamaa yake ya kufanya nchi hiyo ipite taarifa hizi zenye chuki :
Usimulizi ambao Nigeria huchukia Waeskimo ni muktadha wa kale ambao utaachwa na kizazi cha kale chenye uchungu
# EndSARSARS activist Rinuola [Rinu ] Oduala, akichukua jina la Kiitaliano Ochiaga, linalomaanisha kiongozi wa majeshi, alikumbuka kwa fahari michango ya maana ya wanawake Waitalia katika historia ya Naijeria, ikirejezea Uasi wa Wanawake wa Aba :
Nakumbuka ule Uasi wa Aba Women ambapo angalau wanawake Waislamu 25,000 walipinga ukandamizaji wa kikoloni.
Ninatoka nchi moja na wanawake hao wenye nguvu ambao wamezaliwa wakiwa na uhakika na uvumilivu kwa miaka mingi ya ukandamizaji na ukosefu wa haki katika jamii.
Jina langu ni Rinu Ochiagha Oduala. #IAmIgboToo
Blossom Ozurumba, Global Voices Indonesia language mtafsiri, alisema kwamba sikuzote ujeuri huanza na ukosefu wa kuwa mwanadamu :
Kutumia uonevu hufanya iwe rahisi kuondoa hangaiko la kiadili linaloshirikishwa na kuua, kubagua, au kuwatesa wengine kwa kutegemea utambulisho wao wa kikundi.
Wakionekana kuwa binadamu, ni rahisi kutetea vitendo vya jeuri dhidi yao.
Ukatili, kulingana na Ozurumba, hufanya iwe rahisi kuondoa hangaiko la kiadili linaloshirikishwa na kuua, kubagua, au kuwatesa wengine kwa kutegemea utambulisho wao wa kikundi.
Photo by makeitkenya, CC PDM 1.0
Mnamo Machi 27, kulikuwa na mjadala mkali kwenye vyombo vya habari vya Kenya kuhusu hotuba zilizotolewa na redio tatu wakati wa kiamsha - kinywa.
Wakaribishaji hao walikuwa wakizungumzia kesi ya mahakamani iliyokuwa ikiendelea kuhusu Eunice Wangari,, mwanamke aliyesukumwa na mwanamume aliyekuwa na rafiki wa jinsia tofauti kutoka kwenye jengo lenye orofa 12.
Kwenye Internet, watu wa Kenya wenye hasira waliwapigia kelele watangazaji Shaffie Weru, Joseph Munoru, na Neville Muysa kwa ajili ya maelezo yao juu ya kisa kinachodaiwa kuwa cha jeuri ya kijinsia na kuwaita wenye kupigia kelele wakilaumu.
Shaffie anasingizia kwamba mwanamke aliyesukumwa kutoka orofa ya 12 ya jengo moja katika Nairobi CBD baada ya kukataa maendeleo ya mwanamume fulani alikuwa kwa sababu alikuwa mlegevu sana na hivyo kujitoa mwenyewe ni hali ya jinsi hiyo.
Helo halisi iliyoje!
Kesi hiyo iligawanya watumiaji wa Intaneti huku baadhi ya raia wakijiunga na wakaribishaji.
Ingawa mitambo hiyo mitatu ilifyatuliwa na stesheni ya redio, ilionyesha waziwazi jinsi ambavyo nafasi ya Internet ya Kenya imekuwa yenye uhasama kwa wanawake.
Kuna watu milioni 21.75 hivi wanaotumia Intaneti nchini Kenya, au asilimia 40 ya idadi ya watu nchini humo, kulingana na ripoti iliyotolewa na shirika la utafiti la Data reportal.
Karibu milioni 11 kati yao hutumia mitandao ya kijamii, ongezeko la asilimia 2.2 ikilinganishwa na 2020
Kulingana na ripoti nyingine ya Mfumo wa Tufeni wa Mawasiliano ya Mkononi (GSMA), huku umiliki wa simu za mkononi ukiwa karibu sawasawa kati ya wanaume na wanawake kukiwa na asilimia tano tu ya wanaume kuliko wanawake wanaomiliki au wanaoweza kutumia kifaa hicho, ni mmoja tu kati ya watumiaji watatu wa Internet katika Kenya aliye mwanamke.
Kwa kuwa wanawake wanaotumia Intaneti ni wachache, mara nyingi wao huwadhulumu wengine kupitia Intaneti.
Na ingawa katika mwaka wa 2018 nchi hiyo ilipitisha sheria dhidi ya dhuluma inayofafanua tabia hiyo kuwa kuchangamana na wengine katika njia ambayo yaelekea itasababisha [ ] wasiwasi au hofu ya jeuri kwao au hasara au hasara kwa watu ambao mali zao zenye adhabu ya kufikia miaka 10 katika gereza la kutumia Intaneti kwa wingi zingalipo.
Hapa chini tutasimulia visa vingine viwili vyenye kutokeza vya miezi 12 iliyopita ambavyo vyombo vya habari vilitumika kuwa jukwaa la kusumbua wanawake katika Kenya.
Mgonjwa wa COVID 19
Mnamo Machi ( Mwezi wa 3 ) 2020, Brenda Ivy Cheroolic akawa mgonjwa wa kwanza wa COVID-19 kutoka Kenya.
Baada ya kupata nafuu kabisa, alikuja kuongea juu ya safari yake wakati ulimwengu ulipoanza kuelewa kirusi hicho kipya.
Lakini Cherousias alikaribishwa kwa uchangamfu kama alivyotarajia.
Baada ya kuhojiwa na vyombo vya habari mnamo Aprili 2020, alisumbuliwa na kufanyiwa uchokozi kupitia Intaneti kutoka kwa Wakenya kwenye Internet ( au jina linalojulikana sana kuwa #KOT,, ambalo mara nyingi hutumiwa kufafanua jumla ya Wakenya watendaji wanaojulikana kuwa wanapinga visababishi mbalimbali au nyutu mbalimbali ambao walijaribu kuvunja heshima na kutilia shaka ukweli wa hadithi yake.
Watumiaji wengine vibaya wa Intaneti waliingilia maisha yake ya kibinafsi na mazungumzo yake ya kibinafsi na picha zake zilishirikiwa sana, labda baada ya kuvutiwa na rafiki au mtu aliyemfahamu.
mtindo wake wa nywele hufanana na Corona yenyewe
Akiwa amekasirishwa na hili, Kenyas Minist wa Afya Mutahi Kagwe alikuja kutetea Brenda, akiita kukamatwa kwa watenda vibaya na kusema kwamba kutawalwa huko ni jaribio la aibu la kudhoofisha jitihada za serikali za kupambana na COVID-19.
Health CS Mutahi Kagwe awaambia polisi wakamatie watumiaji wa vyombo vya habari kwa sababu ya kudhulumu Brenda
Huo haukuwa mwisho wa mashambulizi hayo, huku mhasiriwa mwingine akiangukia mashambulizi ya #KOT : Mwenye utu wa televisheni Yvonne Okwara alishambuliwa kwa kutetea Brenda na kuunga mkono mawaziri kutetea kukamatwa kwa watumiaji vibaya kwenye Intaneti.
Sikubaliani hata kidogo na Yvonne Okwara.
Maneno yako hayana kusudi.
Ni ya kihisia - moyo na yaonekana kama mbingu za juu.
Unapozungumza kuhusu sauti yako wakati wanawake wenzako walipomvua MWANAMUME ( Lonyangapuo ) akiwa uchi na kumpa picha zake akiwa uchi?
Hiyo ni sumu
Okwara aliwaita watenda vibaya hao kwa kuwashambulia wanawake.
Alionyesha kwamba Brian Orinda, wa tatu kutoka Kenya aliyekuwa na ugonjwa wa COVID-19, na aliyekuwapo akipata nafuu kando ya Brenda, alipata matibabu yaleyale.
Jambo hilo liliamsha vidole vyenye kuwasha vya mashujaa wa kibodi waliokuwa na siku ya shambani kwenye televisheni wakitembea - tembea Okwara.
Kucheza kadi ya jinsia - moja kila wakati.
Mwanzoni, wanawake wanapaswa kulinda hadhi yao.
Kupiga picha kama hizo na kushiriki picha kama hizo ni ukosefu wa adili vilevile.
Aina fulani ya chupa isiyo na kina kirefu na isiyo ya kiakili kutoka Ok paper.
Kwa hiyo, hujui kama Corona alikula ubongo.
Wanaume wenye kichaa walitumia mitandao ya Intaneti ya juzi.
Kwa ghafula anapata msamaha kwa sababu ya jambo hilo.
Mapema katika 2021, Msemaji wa Bunge la Serikali, Kanze Dena, pia aliathiriwa na wadhulumu wa Internet wa Kenya.
Alipokuwa akiwapa waandishi wa habari habari habari fupi kwenye tukio fulani, watumiaji vibaya wa Intaneti walimwaibisha kwa sababu ya uzito wake.
Upesi ikawa mjadala wa vyombo vya habari, kukiwa na visehemu vya wahubiri wa Kenya na watu mashuhuri wa vyombo vya habari waliokuja kumtetea Dena ́s.
Viatu vinono sana, virefu, vyepesi!
Ni nani aliyeweka viwango vya jinsi wanawake wanavyopaswa kufanana?
Kwa nini tatizo letu ni kwamba @KanzeDena ameongeza uzito?
Well, amwambia mama mpya, lakini, hapaswi kumweleza yeyote!
Mpe pumziko tafadhali!
Huu ni upungufu mpya ambao ni lazima tukatae
Makala moja iliyochapishwa na gazeti la The Elephant,, ambalo ni mojawapo ya vichapo maarufu zaidi vya teknolojia, ilisema kwamba vituo vya mawasiliano nchini Kenya na ulimwenguni pote vimekuwa mipaka ya maonyesho yenye sumu na udhia.
Hakuna faida yoyote kwamba vyombo vya habari vimekuwa chombo muhimu kwa maendeleo ya kijamii na ya kitaaluma, hasa kwa wanawake.
Wanawake wengi wamejenga biashara zao kwenye Intaneti na wamejifunza jinsi ya kuwasiliana na wengine.
Wengi hutafuta wateja wa kununua na kuuza bidhaa zao kwenye Intaneti.
Wengine hupata njia za kuchochea mawazo yanayoongoza kwenye mamia au mamilioni ya shughuli za kijamii ambazo hazichochei tu ukuzi wa kiuchumi bali hutia nguvu moja kwa moja wanaume na wanawake wachanga kiuchumi.
Pia wamejifunza jinsi ya kuboresha ustadi wao wa kufanya biashara kupitia Intaneti.
Bila shaka wakati huo vyombo vya habari vya kijamii vimeibuka vikiwa nafasi kubwa ya kufanya biashara.
Hilo ni muhimu kwa wanawake kuwa na uwezo wa kiuchumi na uwezo wa kuona.
Chanzo : Yule Tembo
Inaonekana kwamba ili wanawake waweze kuzungumzia mambo yanayoathiri maisha yao moja kwa moja kwenye Intaneti, ni lazima Internet iwe mahali salama zaidi kuliko ilivyo sasa.
Bendera ya upinde wa mvua yenye rangi mbalimbali.
Photo by Marco Verch Professional Photographer on Flickr, CC BY 2. 0.
Mataifa ya Karibea, moja baada ya jingine yamekuwa yakirekebisha upya vitabu vyao vya sheria ili kudhihirisha usawa mkubwa zaidi kwa watu wa LGBTQ + kwa kuondolea mbali madai ya ukoloni juu ya usodoma.
Katika 2016 lilikuwa Belize.
Miaka miwili baadaye, Trinidad na Tobago zilifuata utaratibu huo lakini matokeo mabaya ya kuvunja - vunja sheria zilizounganishwa yamekuwa ya polepole.
Miaka mitatu baada ya mahakama hiyo kuiona sheria za uwongo za nchi hiyo kuwa zisizo za kikatiba, Sheria ya Fursa Sawa (EOA ) ya Trinidad na Tobago's hatimaye huonekana zimeazimia kubadili maagizo yayo yanayohusu mwelekeo wa kingono.
Kusudi la Sheria hiyo ni kuzuia aina fulani za ubaguzi na kuendeleza usawa wa nafasi kati ya watu wenye cheo tofauti.
Kwa kusudi hilo, Tume ya Fursa Sawa na Mahakama ya Fursa Sawa ilianzishwa kushughulikia masuala hayo lakini kufikia sasa hakuna hata mwili ambao umeshindwa kushughulikia masuala ya ubaguzi unaotegemea mwelekeo wa kingono.
Sheria za sasa hushughulikia tu ubaguzi unaotegemea ngono, rangi, kabila, asili ya dini, cheo cha ndoa, au ulemavu katika mambo ya kazi ya kuajiriwa, mazoezi, elimu, na kadhalika.
Mkazo wa kurekebisha Sheria ya sasa uliongezeka baada ya Scotiabank Trinidad na Tobago kutangaza katika Aprili 14 kwamba ungenufaisha kiafya wenzi wa waajiriwa katika mahusiano yaleyale ya kingono, kwa njia ileile ambayo tayari ungenufaisha wafanyakazi wenzi wa kufanya ngono na watu wa jinsia tofauti.
Tangazo hilo lilichochea mazungumzo ya taifa zima na lilisifiwa na Baraza la Biashara la Marekani (AMCHAM ) na Ian Roach, mwenyekiti wa Tume ya Fursa Sawa, aliyeandika katika mahoji pamoja na Trinidad na Tobago Newsday :
Ni hatua nzuri kwa upande wa biashara ya kibinafsi na hasa kwa upande wa kampuni ya benki iliyo na idadi kubwa ya waajiriwa.
Ni jambo la maana kwamba wale wengine wafuate masharti yanayopita yale ambayo sheria husisitiza.
Wakili Mkuu Faris Al‐ Rawi amesema kwamba anatiwa moyo na ujianzilishi wa Scotiabank’s wenye kuhusisha wengine na anabaki huru kufanya lile linalohitajiwa ili kushughulikia madokezo ya ubaguzi yaliyopo.
Msimamo wake unatofautiana sana na msimamo wake baada ya uamuzi wa Mahakama Kuu ya 2018 ; muda mfupi baada ya uamuzi huo usio wa kikatiba kupitishwa, serikali ilitangaza nia yake ya kukata rufani.
Ingawa bila shaka Trinidad na Tobago zimefanya maendeleo makubwa kwa habari ya ubaguzi kwa washiriki wa jumuiya ya LGBTQ + ya mahali hapo, chuki dhidi ya watu wa jumuiya hiyo iliyosababu kwa msingi wa kidini bado ipo.
Maitikio ya umma juu ya tangazo la Scotiabank‘s kwenye vituo vya mawasiliano kama vile Facebook yalikumbwa na uchambuzi mwingi.
Wakati huohuo, watu wa kabila la LGBTQ + wanaendelea kukabiliana si na ubaguzi tu, bali na matendo ya jeuri ambayo huua wengi wao.
Hivi majuzi, uuaji wa Marcus Anthony Singh, mshiriki wa jumuiya ya wenyeji ya LGBTQ +, ulichochea mazungumzo kwenye Intaneti juu ya uhalisi wa kwamba watu wengi wa LGBTQ + hukabili kwa habari ya usalama na mazoea ya ubaguzi.
Mengi ya mazungumzo hayo yamekuwa yakitendeka kwenye Internet Internet, ambayo huandaa mahali pa kupigia gumzo penye sauti ili kuwe na mazungumzo salama na elimu.
Ingawa Wakili Mkuu Al Rawi hajaandaa ratiba ya wakati ambapo marekebisho ya sheria yatashughulikiwa, kwa jumuiya ya LGBTQ + na washirika wayo, tumaini linabaki kwamba kampuni za biashara za kibinafsi kama vile Scotiabank karibuni zitafuatwa na serikali, ambayo hatimaye italeta badiliko la kijamii.
Mhandisi Mfaransa na muumba wa /e / Foundation Gaël Duval.
Picha ilitumiwa kwa ruhusa.
Kwa makampuni ya Internet na tekinolojia, kukusanya habari za watumiaji ni mojawapo ya vyanzo vyao vikuu vya mapato.
Lakini kiolezo hiki cha kibiashara hutia ndani hatari ya usalama kwa watumiaji wa dawa za kulevya, kama ionyeshwavyo na visa vya mara kwa mara vya utumizi usiojulikana wa kibiashara, kuvuja kwa wingi na visa vya kukata miti.
Je, kuna suluhisho lenye kutegemeka la kuimarisha usiri wa watumiaji?
Makampuni kama vile Internet na Appel hukazia akili kukusanya habari za watumiaji wa kila siku, hasa kupitia simu za mkononi, na kuchanganya habari kutoka kwa maombi yanayoendelea kwa wakati : kwa mfano, anwani za watumiaji na orodha ya mambo wanayofanya.
Wingi wa programu za kompyuta hufuata mahali pa mtumiaji wa kompyuta kwa wakati halisi, huku programu za afya na za michezo zikichimba ndani sana katika habari zao za biometria.
Inasemekana kwamba habari hizo hukusanywa na kuchanganuliwa ili kutoa huduma za hali ya juu na za hali ya juu.
Kwa kweli, watumiaji wengi hawang’amui kwamba wao hutoa habari nyingi sana kwa wauzaji wa huduma na wamiliki wa majukwaa bila malipo.
Watetezi wa mambo ya siri kama vile Max Schrems, wa Austria, wameeleza wasiwasi wao kuhusu mbinu hiyo.
Zinakazia hatari za kuvunja na kutenda vibaya faragha mara nyingi.
Hilo lilitolewa kielezi vizuri zaidi na kashfa ya Facebook ijulikanayo kuwa kesi ya Cambridge Analytica ambamo shirika la Uingereza la kutafuta ushauri Cambridge Analytica lilipata habari za kibinafsi za watumiaji milioni 87 wa Facebook bila idhini ya kuandaa msaada wa kuchanganua kampeni za rais za Ted Cruz na Donald Trump za 2016.
Schrems asema aliwaonya wawakilishi wa Facebook juu ya utendaji wa uchimbaji habari wa Cambridge Analytica, lakini hakuweza kuwasadikisha wachukue hatua :
Wao [ wawakilishi wa Facebook ] walisema waziwazi kwamba katika maoni yao kwa kutumia jukwaa unakubaliana na hali ambayo watu wengine waweza kuweka programu fulani na kukusanya habari zako.
Lakini kwa nini uwe na wasiwasi kuhusu faragha ikiwa huna kitu cha kujificha?
Mfumaji wa filimbi Edward Snowden alijibu swali hilo katika mazungumzo ya Reddit katika 2015 :
Kusema kwamba huna haki ya kuwa na faragha kwa sababu huna kitu cha kujificha ni sawa na kusema kwamba huna uhuru wa kusema kwa sababu huna la kusema.
Hatari halisi zinazohusianishwa na kutumia vituo vya teknolojia ya kompyuta
Mhandisi Mfaransa wa programu za kompyuta na mtaalamu wa data Gaël Duval amehusika kwa miaka mingi katika usitawishaji wa programu za kompyuta bila malipo, kutia ndani mfumo wa kugawanya programu za muziki wa Mandrake Linux ( unaotegemea mfumo wa kernel ) unaoweza kurekebishwa kisheria na kushirikiana na wengine.
Kisha Duval akaamua kutengeneza mfumo wa OS ambao ungewapa watumiaji wa simu za mkononi ulinzi mkali zaidi wa habari zao : /e /OS.
Watu ulimwenguni pote walisema naye ili kuelewa jinsi ambavyo teknolojia ya mawasiliano huathiri maisha na kutoa fursa na hatari.
Hapa pana maoni yake juu ya mageuzi ya tekinolojia kama hiyo :
Hilo ni swali la kifalsafa.
Mimi binafsi nina hisia zilizochanganyika sana juu ya hilo kwa sababu sikuzote nilitamani sana tekinolojia.
Lakini wakati huohuo, ninahisi kwamba nyakati nyingine inachosha sana na ninakosa wakati ulipolazimika kupata kibanda cha simu ili nipigwe simu.
Labda ilikuwa maisha yasiyo na utunzaji na [ yaliyopunguzwa mwendo ].
Huenda vijana wakashangaa kujua kwamba hadi nilipokuwa na umri wa miaka mitano, hakukuwa na simu nyumbani wala televisheni.
Kwa hiyo nyakati nyingine mimi huhisi niliishi sehemu ya maisha yangu katika ulimwengu ulio tofauti kabisa ambao haupo tena.
Kwa upande ule mwingine, inasisimua kwelikweli kuona yale tuwezayo kufanya na tekinolojia ya ki - siku - hizi, kama vile kuwa na simu ya video ya HD pamoja na mtu fulani upande ule mwingine wa sayari, na kuona magari yote ya umeme ambayo, angalau, hayachomeki petroli na [ kujaza ] mapafu yetu moshi wa mafuta.
Mbali na hatari zenye kushawishi za kukumbuka nyakati kama hizo kwa wale ambao bado wanakumbuka nyakati kama hizo, tunakabili pia hatari halisi ya kutegemea tekinolojia ya kompyuta.
Uchunguzi mmoja wa 2018 ulihusianisha matatizo ya kitabia ya watoto na utumizi wa simu za mkononi kupita kiasi, jambo lililoonyeshwa kuwa husababisha masuala kama vile kasoro ya upungufu wa makini ( ADD ) na mshuko - moyo.
Uchunguzi uliochapishwa mwaka wa 2020 na shirika la Common Sense Media ulionyesha kwamba asilimia 50 ya vijana katika eneo la Los Angeles hutegemea simu zao za mkononi.
Hatari inayotokana na utumizi wetu wa tekinolojia hiyo hivi majuzi ilitambuliwa waziwazi na watu wenye kuhusika katika biashara hiyo katika sinema ya Internet yenye kichwa The Social Dilemma, ambayo inatia ndani ushuhuda kutoka kwa wafanyakazi wa zamani wa tekinolojia ya Big Tech kutia ndani Internet na Facebook wakifafanua jinsi walivyochochea kimakusudi uraibu wa watumiaji ili wapate faida.
Serikali fulani zimechukua hatua kwa kuboresha sheria za ulinzi ili kuwaelimisha watumiaji na kuwapa makampuni ya tekinolojia madaraka zaidi.
Mnamo Mei 2018, Muungano wa Ulaya ulipitisha Amri ya Ulinzi wa Habari za Watu Wote (GDPR )
Sheria hiyo huongezea vizuizi vingi kwenye usimamizi wa data, kama vile kuwaomba watumiaji idhini ya waziwazi ya utumizi wa data zao na kuwataka makampuni yaondoe habari hizo baada ya kipindi cha miaka mitatu bila kuwasiliana.
Pia huanzisha faini kubwa sana kwa wale wasioheshimu sheria hizo.
Lakini utekelezaji walo una mipaka kwa sababu ya ukosefu wa rasilimali za kufanya hivyo miongoni mwa wenye mamlaka wa mahali hapo, na bila shaka hiyo ni sheria inayotumika tu katika mataifa yaliyo washirika wa EU.
Kifaa cha kuwapa watumiaji nguvu
Hali hii ya hewa ya sasa ilimsadikisha Duval juu ya uhitaji wa kufanyiza kifaa ambacho kingewezesha watu kudhibiti data zao wenyewe kama aelezavyo :
Shime yetu ni Habari Yako ni habari zako za kibinafsi, kwa sababu habari zetu za kibinafsi ni zetu, na wale wanaojifanya kwamba hazipaswi kuwa dhidi ya uhuru na demokrasi, au wana biashara inayochochewa na matangazo ya biashara kwa sababu habari za kibinafsi zaweza kusaidia kuuza matangazo ya biashara kwa bei ya juu zaidi.
Hivi ndivyo mfumo wa OS alioumba unavyofanya kazi :
/e / ni mfumo wa kielektroni unaotumia simu za mkononi ambao hauwezi kupeleka habari zozote za kibinafsi, kama vile utafutaji wako, jiolojia yako, na zinazohusu faragha ya watu wanaotumia kompyuta.
Haitazami habari za watumiaji kwa kusudi lolote.
Pia inatoa huduma za msingi kwenye Intaneti kama vile anwani ya barua - pepe, kalenda, na njia ya kuhifadhi habari zote zinazohusiana na mfumo wa simu.
Duval alisema kwamba inapohusu habari za kibinafsi, data data data data data data data data hizo huchochea mfumo wa kibiashara unaotegemea hasa kuuza matangazo ya biashara, huku Appel, ijapokuwa inadai kulinda faragha ya watumiaji wake, inakadiriwa kwamba dola bilioni 8 hadi bilioni 12 za Marekani hupata dola za Marekani kila mwaka ili kuingiza mapema programu ya kompyuta katika mashine za kompyuta na filimbi.
Duval aliongeza hivi :
Ukitumia simu ya mobile, mtumiaji hupeleka habari za kibinafsi zipatazo MBN 6 kwa Goxe, kila siku.
Huongeza mara mbili [ kiasi hicho ] kwa watumiaji wa programu za kompyuta.
Zaidi ya hilo, vifaa vya kutengeneza tofaa ni kisanduku kilichofungwa ambacho hakina habari zozote kuhusu kile kinachotendeka ndani.
Ni lazima uwaamini.
Kwa upande ule mwingine, sisi hutegemeza usahihi wa faragha : nambari zote za /e / /OS na nambari ya chanzo cha programu ya kompyuta ya wingu ( maagizo ya kujenga bidhaa ) ni chanzo cha wazi.
Waweza kupingwa na wataalamu na kukaguliwa.
Katika muktadha wa kutegemea zaidi simu za mkononi, ni wazi kwamba sheria za ulinzi hazitoshi kutokeza ufahamu na kuwaandalia watumiaji vifaa na ujuzi unaofaa ili kulinda faragha yao ya data na hapo ndipo kifaa cha tarakimu ambacho hufanya watumiaji wawe wenye kuchukua madaraka zaidi na wenye kutegemeka zaidi kiwezacho kuwa na fungu muhimu.
Habari na ufahamu ni muhimu ili kuzuia kuenea kwa COVID-19.
Hapa katika Kenya, wafanyakazi wa utunzaji wa kitiba wanaathiri jumuiya juu ya COVID-19.
Photo : Victoria Nthenge by Trocaire in licensed under CC BY 2.0
Fungu kubwa la uchanjaji la Kenya limefadhaishwa na madai ya rushwa, kukatwa kwa mipaka na ufisadi ambayo yameacha raia maskini na wazee - wazee wakingoja katika malkia ndefu nje ya hospitali za umma huku nchi ikishambulia kwa wimbi la tatu la maambukizo na vifo.
Wakati huohuo, mamia ya Wakenya wenye mawasiliano ya hali ya juu wanalipa chochote kinachofikia dola 100 ili kupokea kisiri uchunguzi wa mapema kama ulivyoripotiwa kupitia masimulizi ya mashahidi waliojionea yaliyofanywa na Wakenya mbalimbali kwenye Intaneti na vyombo vya habari katika Kenya na ulimwenguni pote.
Mapema mwezi wa Machi ( Mwezi wa 3 ), Kenya ilipata dawa zaidi ya milioni 1 za chanjo kutoka kwa Shirika la Afya Ulimwenguni lililoitwa COVID 1939 Vaccines Global Access, na Shirika la Afya Ulimwenguni liliunga mkono jitihada za kusambaza chanjo ulimwenguni pote zinazoitwa COVAX.
Kupelekwa huko kulitia alama mwanzo wa kampeni ya kutoa chanjo bila malipo kwenye hospitali zilizoteuliwa za umma na za kibinafsi.
Hali hiyo ilivunjwa katika hatua tatu : wafanyakazi wa afya na maofisa wa usalama na wa uhamiaji, raia wenye umri wa zaidi ya miaka 58 na watu wazima wenye hali fulani za kitiba na raia wengine walio katika hali zenye kudhuriwa kama wale wanaoishi katika makao yasiyo rasmi.
Nchi hiyo itapangiwa kupokea dawa milioni 24 kupitia COVAX.
Inapanga kuchanja asilimia 50 ya idadi ya watu kufikia Juni 2020 kupitia mchanganyiko wa chanjo za COVAX na michango kutoka nchi nyinginezo, laripoti The Washington Post.
Katika taarifa ya vyombo vya habari, Mwakilishi wa UNICEF katika Kenya Maniza Zaman alisherehekea kufika kwa chanjo za kwanza katika Kenya.
Kukiwa na kuwasili kwa chanjo hizi, UNICEF na wenzi wanaheshimu ahadi ya kituo cha COVAX ili kuhakikisha kwamba watu kutoka nchi zenye utajiri mdogo hawaachwi katika fungu la tufeni pote la chanjo zenye kupunguza uhai, yeye akasema.
Hata hivyo, sehemu hiyo ya tatu iliyopangwa kwa uangalifu sana ilianguka mara tu mazoezi yalipoanza kwa sababu ya uamuzi wa mwisho wa serikali wa kuharakisha hatua ya pili kwa kuitikia wimbi la tatu lenye kulalamika juu ya mashirika ya kisiasa, na serikali zikishindwa kushauriana na kuwaarifu raia.
Katika makala yake ikitilia shaka kile kinachotendeka na drive ya chanjo ya Kenya, Patrick Gathara, mwandishi mmoja mashuhuri wa Nairobi na mchoraji wa katuni za kisiasa aliyeshinda tuzo alisema hivi :
Wanasiasa walibisha kwa sauti kubwa na kwa kujitanguliza kwamba walipaswa kutangulizwa ili kuchochea uhakika miongoni mwa idadi ya watu hata ingawa Wizara ya Afya ilikuwa ikiripoti kukabili ukinzani kidogo.
Kwa sababu serikali ilikuwa imepuuza uhitaji wa kueleza mpango wayo kwa idadi ya watu, kulikuwa na mvurugo ulioenea sana juu ya mahali na wakati ambapo watu walitarajiwa kuwa katika mstari.
Licha ya miongozo ya serikali iliyowatanguliza raia wenye umri unaozidi miaka 58, vyombo vya habari vya Kenya viliripoti kwamba wafanyabiashara na wanasiasa ambao si wa rika hili wamepata njia ya kutafuta migawanyiko mapema ya kijamii katika nchi hiyo.
Kwa wakati uo huo, raia wenye kustahili kuwa wazee - wazee na washiriki maskini wa Kenya, ambao hawajaunganishwa vizuri na ambao hawana pesa za kulipa rushwa, mara nyingi hungoja mstari siku nzima kuanzia saa 5 asubuhi na kuombwa kurudi siku ifuatayo kwa sababu kiasi hicho kimemalizika, kulingana na The Washington Post.
Wana mlango mwingine kwa ajili ya rafiki zao Mary Njoroge, 58, mmoja wa walimu alimwambia The Washington Post.
Bila baba wa kimungu wa kukusaidia kupitia utaratibu huu, unapaswa kufanya nini?
Tukio kama hilo katika hospitali nyingine ya serikali liliripotiwa na mtumiaji wa Internet katika Nairobi, Kenya.
Katika uzi mmoja, alisimulia ono la shangazi yake, mwalimu aliyestaafu katika miaka yake ya 60.
Watu wazee - wazee walipokuwa wakingoja katika foleni, muuguzi mmoja aliita majina na vijana wakaja mbele ili wachanjwe.
Shangazi yake alipouliza ni nini kilichokuwa kikitendeka, muuguzi alimpa namba ya mahali ambapo angeweza kupeleka fedha, akasema katika uzi wake.
Baada ya ripoti za idili iliyoongezeka kutoka kwa umma kwa ajili ya kampeni ya kuchanja chembe za chanjo, Kenyas Cabinet Secretary of Health, Mutahi Kagwe aliambia vyombo vya habari :
Nafikiri mahali fulani katika mstari ambao yaonekana tumesitawisha mvurugo fulani kwamba mtu yeyote aweza kuingia kituo cha chanjo na kupata chanjo.
Nataka nieleweshe wazi kwamba wale wanaofanya uchanjaji watalazimika kuhesabu kila kipimo ambacho wametumia na kwamba kipimo ambacho wametumia lazima kilingane na mtu anayestahili.
Alfred Obengo, msimamizi wa Shirika la Kitaifa la Wauguzi wa Kenya, aliwasihi Wakenya ambao hawako katika orodha ya watu mashuhuri waepuke kutafuta chanjo hiyo.
Akionyesha waziwazi jinsi serikali ya Kenya ilivyoweza kuepuka mvurugo huo, Gathara anamalizia makala yake kwa kusema :
Mengi ya hayo yangeweza kuepukwa ikiwa serikali ya Kenya na washirika wayo wa tufeni pote kutia na Shirika la Afya Ulimwenguni na serikali za Magharibi zingewatendea Kenya kuwa washirika badala ya raia wa kikoloni kuwa wakatili na kutumiwa vibaya.
Inasikitisha kwamba Kenya, nchi yao ya kikoloni haijui jinsi ya kutenda kwa njia tofauti.
Desemba uliopita, macho ya ulimwengu ’ yalielekezwa kwa Argentina wakati utoaji - mimba ulipohalalishwa katika nchi hiyo.
Lakini ni kwa kadiri gani wasichana na wanawake wanalazimishwa kuwa akina mama katika sehemu nyingine za ulimwengu?
Tazama au usikilize toleo hili la Global Voices Insights ( Kichapo cha Kiingereza cha Amkeni! kilichoandikwa Aprili 7 ) ambamo mhariri wetu wa Amerika ya Latini Melissa Life aunganishwa kwa ajili ya mazungumzo yenye kutia moyo kuhusu haki za uzazi pamoja na wataalamu na wanaharakati wafuatao :
Debora Diniz (Brazil ) ni mtaalamu wa elimu ya binadamu ambaye huanzisha miradi ya utafiti kuhusu elimu - maadili ya kibiolojia, ukike, haki za binadamu na afya.
Yeye afundisha katika Chuo Kikuu cha Brasilia, ni mtafiti katika Chuo Kikuu cha Brown, naye ni mtetezi wa haki za uzazi.
Sinema zake juu ya utoaji - mimba, ndoa sawa na serikali ya kilimwengu na utafiti wa chembe za msingi zimepokea tuzo nyingi za kitaifa na kimataifa na zimeonyeshwa katika mashindano mengi.
Joy Asasira ( Ukrainia ) ambaye ni mtetezi na mtaalamu mashuhuri wa masuala ya uzazi katika Afrika, Haki za Kibinadamu na za Kijinsia, pamoja na mtetezi wa ulimwenguni pote wa miradi ya kuunga mkono, miradi ya kampeni, na miradi ya kujenga na kuratibu miguu.
Shangwe alipewa zawadi ya Sheria ya Sosaiti za Uganda kuwa Mwanasheria wa Haki za Kibinadamu aliye bora zaidi wa Kike 2018/2019 na kutambuliwa kuwa kiongozi wa kike mwenye cheo cha katikati katika Afya ya Ulimwenguni pote kwenye Viongozi wa Wanawake katika Kongamano la Afya Ulimwenguni kote katika Chuo Kikuu cha Stanford.
Msimamizi na msimamizi wa shirika la Manushya Foundation, Emilie Palamy Pradichit, ambaye alianzisha shirika hilo mwaka wa 2017 ( Manushya humaanisha Kuwa na Wanadamu huko Sanskrit), ) akiwa na lengo la kuimarisha mamlaka ya jumuiya za huko, hasa watetezi wa haki za kibinadamu wa wanawake, ili waweze kupigania haki zao za usawa na haki ya kijamii.
Yeye ni wakili wa kimataifa wa haki za kibinadamu ambaye ni mtaalamu wa kupata haki kwa jumuiya zilizotengwa.
R Umaima Ahmed (Pakistan ) : mwandishi wa habari wa uhuru.
Mapema alikuwa Mhariri - Mshirika wa Web kwenye The News on Sunday na The Nation Newspaper.
Ana uzoefu wa zaidi ya miaka kumi katika uchapishaji na mtandao wa Intaneti.
Yeye hukazia usalama wa tarakimu, haki za wanawake na za wanyama.
Yeye ni mchangiaji katika sauti za tufeni pote.
Dominika Lasota ( Poland ) mtetezi wa haki ya tabia ya nchi mwenye umri wa miaka 19 ambaye ni sehemu ya Fridays for Future movement and the Women’s Strike.
Mwakilishi wa pesa za mkononi angoja wateja katika Dar es Salaam, Tanzania.
Mnamo mwaka wa 2020, sheria zinazohusu mambo yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayohusiana na yale yanayotendeka.
Picture credit by Fiona Graham / WorldRemit via Flickr, CC BY SA 2. 0.00
Makala hii ni sehemu ya UPROAR,, hatua ya vyombo vya habari vidogo ambayo inahimiza serikali zishughulikie matatizo ya haki za kielektroniki kwenye jarida Universal Periodic Review (UPR )
Mapema mwezi wa Machi ( Mwezi wa 3 ), Tanzania ilipoanza kukisia - kisia juu ya afya na mahali pa Rais, raia wengi walipeleka maswali na mahangaiko yao kwenye vyombo vya habari.
Kwa kuitikia, serikali ilitoa vitisho vya kukamatwa kwa watu wengi kwa mtu yeyote aliyetumia vyombo vya habari ili kushiriki habari za uwongo juu ya rais.
Wenye mamlaka walirejezea mara moja Sheria ya Tanzania ya 2015 ya Uhalifu wa Kupitia Kompyuta na Sheria ya 2020 ya Mawasiliano ya Kielektroni na Kwenye Barua ( Online Content ) ili kuwakamata na kuwakamata wale waliovunja sheria zake.
Mara nyingi serikali imetumia sheria zinazohusu uhalifu kwenye Intaneti ili kudhoofisha na kudhoofisha haki za kielektroniki na uhuru wa kusema nchini Tanzania, wakati huu hakukuwa tofauti.
Mnamo Machi 17 wakati huo, Rais Samia Suluhu Hassan alifunua kwenye televisheni ya jimbo kwamba John Magufuli alikuwa amekufa.
Muda mfupi baadaye, Hassan akaapa kuwa rais wa sita wa Tanzania.
Kufikia wakati huo, angalau watu wanne walikuwa wamekamatwa katika sehemu mbalimbali za nchi kwa sababu ya kueneza uvumi wa uwongo kuhusu magufuli na mahali alipokuwa.
Wengi sasa hujiuliza ikiwa Tanzania itapitia kanuni zayo zenye kukandamiza zilizo kwenye Intaneti katika ulimwengu uliofuata utaratibu huo, au ikiwa sheria hizo zitabaki mahali pake hadi mwaka wa 2025 child na sehemu inayobaki ya utaratibu uliofuatwa na Hassan.
Mapema Machi ( Mwezi wa 3 ), Innocent Bashungwa, Tanzaniaas Waziri wa Habari, Utamaduni, Sanaa na Michezo, alitoa onyo hususa kwa vyombo vya habari kuacha kueneza uvumi juu ya Magufulis waliko, ambao hawakuwa wameonekana waziwazi tangu Februari 27
Kwa kuongezea, Waziri wa Mambo ya Kisheria na ya Kikatiba, Mwigulu Nchemba, pia alitisha kwamba raia wake wangefungwa gerezani kupitia hesabu yake ya Internet kwa kueneza uvumi wa upuuzi, akitaja kihususa Sehemu 89 ya Sheria ya Adhabu na Sehemu 16 ya Sheria ya Uhalifu wa Kompyuta.
Mkuu wa Polisi Ramadhani Kingai alionyesha upendezi hususa katika simulizi la Internet la Kigogo, jina la Kiswahili linalorejezea ofisa mwenye cheo cha juu ambaye mara nyingi hufunua makosa ya serikali.
Wanaharakati wa haki za kibinadamu wameshutumu hatua hizo na hali ya ujumla ya hofu inayotokezwa na kanuni hizo na matisho ya kutekelezwa baadaye.
EPOCA 2020 : Vizuizi zaidi kuhusu haki za kielektroniki
Katika miaka kumi iliyopita, nchi ya Tanzania imepata maendeleo makubwa ya teknolojia na mawasiliano kupitia Intaneti.
Hata hivyo, mara nyingi serikali huwa na uvutano mkubwa juu ya makampuni na mashirika ya habari ya Tanzania na vyombo vya habari vyenye kujitegemea hukosa maoni na uwakilisho tofauti - tofauti.
Internet ilitokeza nafasi mpya kwenye Intaneti kwa ajili ya wabashiri vijana wa Tanzania na watetezi wa vyombo vya habari ili kufanya sauti zao zisikike kwa urahisi lakini serikali haijakubali uhalisi huo mpya.
Katika 2010 Tanzania ilichapisha kwa mara ya kwanza ile Sheria ya Mawasiliano ya Kielektroni na ya posta, ya kwanza ya aina yayo katika nchi hiyo.
Miongozo hususa kuhusu habari zilizo kwenye Intaneti ilitolewa kupitia Mawasiliano ya Kielektroni na Kwenye Barua ( Online Content )
Serikali ilitoa hoja kwamba kanuni hizo zilikusudiwa kuchunguza na kudhibiti matumizi ya vyombo vya habari, hasa kutafuta na kushughulikia masuala kama vile usemi wenye chuki na upotovu wa habari.
Hata hivyo, masharti hayo yalitumika si kwa vyombo vya habari tu bali pia kwa watangazaji na watangazaji wa habari, ambao walishtushwa na takwa hilo jipya la kulipa dola za Marekani 900 kwa ajili ya leseni.
Hiyo yatia ndani mtu yeyote atokezaye televisheni au redio yenye kuvutia.
Kulazimishwa kwa ghafula kwa ada za Tanzania kulifanya vyombo vya habari vya Tanzania viwe vyenye giza huku watangazaji wengi wa magazeti na wauzaji wa habari wakiacha kwa sababu ya gharama hizo za juu sana.
Wanasiasa wapinzani na wataalamu wa vyombo vya habari walishutumu kanuni za kudhoofisha uhuru wa kutumia Intaneti na vilevile uhuru wa kutumia Intaneti.
Mnamo Julai 2020, Tanzania ilitoa maagizo yaliyorekebishwa ya EPOCA, ambayo yalitolewa chini ya Sehemu 103 ya Sheria ya Mawasiliano ya Kielektroni na ya Posta 2010, na kutolewa mnamo Julai 2020, na kutangazwa kupitia Gazeti la Serikali Kuhusu Taarifa Na. 538.
Kuna tofauti kadhaa kubwa kati ya matoleo ya EPOCA ya mwaka wa 2018 na 2020.
Kwanza, Shirika la Usimamizi wa Mawasiliano la Tanzania (TCRA ) lilipanga upya ada pamoja na makala tatu za ziada zenye habari ndogo - ndogo kwenye Intaneti : habari na mambo ya karibuni, vitumbuizo na elimu au mashirika ya kidini yanayoendeleza vizuizi vinavyowekewa mashirika fulani ya habari.
EPOCA 2020, Sehemu ya 6, Sehemu 116 :
Mtu yeyote anayeandaa huduma za mtandao bila kupata leseni yoyote ya kibinafsi inayohusika, anafanya kosa na anapaswa kuwa na hatia ya kulipa faini ya shilingi za Tanzania zisizopungua milioni 6 [ dola 2,587 za Marekani ] au kufungwa gerezani kwa muda usiozidi miezi 12 au zote mbili.
Pili, TBRA ilipanua orodha ya mambo mengi zaidi yaliyokatazwa kutia ndani mambo mengine ambayo huchochea au kuchochea kupiga simu, upelelezi, wizi wa habari, kurekodi au kukatiza mawasiliano au mazungumzo bila kurekodiwa.
Tatu, EPOCA 2020 pia ilipunguza muda ambao mwenye leseni apaswa kuitikia ukiukaji wa habari uliokatazwa kwa kuahirisha au kumaliza akaunti.
Chini ya mwongozo wa 2018, mwenye leseni alikuwa na muda wa saa 12.
Katika mwaka wa 2020, chini ya Sehemu ya Tatu, Sehemu ya 11, muda wa kuitikia hupunguzwa kufikia saa mbili.
Kukosa kutii katika kipindi hicho cha wakati huwapa wenye mamlaka ruhusa ya kuingilia kati, ama kwa kuahirisha ama kuondoa akaunti.
Watu ulimwenguni pote walisema na wataalamu kadhaa wa sheria na haki za kibinadamu ambao wameshutumu marekebisho ya EPOCA 2020, wakisema kwamba yanaharibu haki za kielektroniki na ulinzi wa jamii.
Wao hutoa hoja kwamba kanuni hizi hukandamiza zaidi haki za kielektroniki na huwazuia watangazaji na waandishi wasiwe na habari zao kwenye Intaneti.
Tatizo kubwa zaidi hapa ni kwamba mamlaka hizi hazina ulinzi wowote dhidi ya kutendwa vibaya, na kwa habari ya hali ya sasa kwa hakika zina tokeo la kukandamiza uhuru halali wa usemi katika Tanzania, akasema mtaalamu mmoja wa haki za kibinadamu aliyeomba kubaki bila kujulikana.
Post”-ufuli : Wakati ujao wa haki za kielektroniki nchini Tanzania
Chini ya usimamizi huo, vyombo vya habari na haki za kielektroniki zilipungua hatua kwa hatua kukiwa na vizuizi vilivyopangwa kuhusu uhuru wa kusema kwenye Intaneti.
Baada ya kifo cha Magufulis kisichotazamiwa, wengi sasa hujiuliza juu ya wakati ujao wa haki za kielektroniki katika hiyo nchi baada ya miaka sita ya uongozi wenye mamlaka unaozidi kuongezeka.
Maoni ya watu ulimwenguni pote yalisema na maofisa kadhaa wa serikali juu ya masharti ya kutojulikana kuhusu kanuni za sasa na wito wa ushindani kwa habari ya haki za kibinadamu katika anga za kielektroniki.
Mtaalamu mmoja wa haki za kibinadamu katika Tanzania aliambia Global Voices, juu ya hali ya kutojulikana :
Masharti hayo si ya haki kwa kadiri ambavyo mtu yeyote aweza kuadhibiwa, kwa sababu si raia wengi wanaoelewa maana ya masharti hayo.
Mwingine alidokeza kwamba serikali huona vyombo vya habari kuwa jambo lenye kuudhi.
Aliwaonya raia wachukue hatua za tahadhari wanapotoa hotuba kwenye majukwaa ya umma kwa sababu serikali yaweza kupata kihalali habari zao zote kupitia mkaribishaji wa jukwaa.
EEPOCA 2020 hufanya iwe vigumu sana kubaki bila kujulikana kwenye mikataba ya Intaneti chini ya Amri ya 9 ( i ) pamoja na takwa lililowekwa kwenye Internet ya wafanyabiashara wa mkahawa wa kusajili watumiaji kupitia ID zinazotambuliwa, kuweka anwani za siri kwenye kompyuta zao na kuweka uchunguzi wa kamera ili kurekodi utendaji katika mahali pao, kulingana na uchunguzi huo uliofanywa na Baraza la Umma la Tanzania.
Kanuni hizi huimarisha kuadhibiwa kwa uhalifu, huzuia kutojulikana, huandaa adhabu kali kwa ukiukaji na hutoa mamlaka ya kuondolea mbali yaliyomo ndani ya TBRA na wapatanishi.
EPOCA haipatani na viwango vya kimataifa vya haki za kielektroniki.
Kwa ujumla, kanuni hizi hukandamiza uhuru halali wa kusema na uhuru wa kusambaza habari katika Tanzania.
Hata hivyo, serikali ya Tanzania ina wajibu wa kustahi na kutetea haki za uhuru wa usemi na ushirika wa watu wote kutia ndani washiriki wa vyombo vya habari, jamii ya raia na upinzani wa kisiasa kulingana na katiba ya Tanzania na pia mikataba ya kimataifa na ya kimkoa.
Haki hizi pia ni za muhimu ili kudhihirisha haki za kupiga kura.
Tanzania inakabili hatari ya kupata haki za kielektroniki.
Chini ya Azimio jipya la Rais Hassan, Chama cha Mapinduzi kitakachotawala kitaendelea kunyamazisha na kukandamiza haki za kielektroniki nchini?
Makala hii ya mhariri inasema hivi : Mhariri wa kituo hiki hataki kujulikana kwa sababu ya usalama.
Kusonga mbele kwa Tanzania hakungeweza kutukia upesi vya kutosha wakati Rais John Magufuli alipoanza kutawala katika 2015
Hapa Kazi Tu, or Only Work Here ndiyo shime ya mpiga - mbiu aliyekufa, ionekanayo kwenye kofia ya kijani - kibichi na manjano yenye rangi za mpiga - mbiu anayetawala.
Photo by Pernille Baerendtsen, used with permission.
Ng’ambo ya Tanzania, maelfu ya watu wanasongamana katika stediamu, viwanja vya ndege, na vizuizi ili kupata mwono wa Rais aliyekufa John W.K., wakati mwili wake unapopelekwa kwa ndege kwa ajili ya miandamano ya sherehe zenye kuchukua muda wa juma zima katika Dodoma, jiji kuu la visiwa Zanzibar, Mwanza, na Chato, makao yake katika Ziwa Viktoria, ambako atawekwa kupumzika.
Mnamo Machi 17 ( 17 / 3 / 17 ), Rais Samia Suluhu Hassan, aliyekuwa na umri wa miaka 61, alitangaza kwamba amekufa akiwa na umri wa miaka 61, katika hotuba kwenye televisheni ya kitaifa na kumaliza majuma kadhaa ya kukisia - kisia kuhusu hali yake ya afya na mahali alipokuwa.
Inasemekana kwamba alikufa kutokana na ugonjwa wa moyo :
Tangazo la kifo kwa rais wa Jamhuri ya Muungano ya Tanzania.
Hata hivyo, kifo cha ghafula cha Magufuli kimewaacha Tanzania, na wengine, wakikisia juu ya wakati ujao wa siasa na mamlaka katika taifa la Afrika Mashariki.
Ijumaa, Hassan aliapa kuwa rais wa sita wa Tanzania, akifanyiza historia akiwa Tanzania msimamizi wa kwanza wa kike, rais wa kwanza aliyezaliwa katika visiwa vya Zanzibar, nusu -autonomous na Tanzania mke wa kwanza Mwislamu aliyetumikia katika fungu la kwanza.
Chini ya katiba ya Tanzania, Hassan atatumikia sehemu inayobaki ya muhula wa Magufulis wa miaka mitano hadi 2025.
Katika video fupi iliyoenea sana kwenye vyombo vya habari, Hassan atupilia mbali shaka yoyote kuhusu uwezo wake wa kuongoza akiwa mwanamke :
Kwa wale walio na shaka kwamba mwanamke huyu ataweza kuwa rais wa Jamhuri ya Muungano ya Tanzania ningependa kuwaambia kwamba mtu huyu anayesimama hapa ndiye rais.
[applause ] Ningependa kurudia kwamba mtu huyu anayesimama hapa ni rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, [ na ] ni mwanamke.
Tanzania inapoomboleza ili kufanyiza badiliko hilo la ghafula, wengi wamemkaribisha Hassan.
Mwanasiasa mpinzani Zitto Kabwe,, kiongozi wa chama cha ACT Wazalendo, apata tumaini katika historia ya Wahasani ya uasi na kufanya kazi akiwa mshiriki wa jamii ya wenyewe kwa wenyewe.
Historia nzuri sana ya Rais @SuluhuSamia katika dakika 20, alishiriki peke yake [ kwa maneno yake ]
Yeye asema alikuwa mwanaharakati.
Alikuwa mtumishi wa watu wote.
Asante Chambi kwa kuhakikisha kwamba nimeona hilo.
Usisikilize kwa makini.
Huku Hassan akijulikana kwa kawaida kuwa mjenzi wa makubaliano, akidai kuwe na muungano na utulivu wakati wa badiliko hilo, kulijulikana kuwa buldozer, lakabu aliyopata mwanzoni kuwa Waziri wa Kazi kwa ajili ya ustadi wake katika kujenga barabara.
Kukumbuka Anayeruka
Kanga akimheshimu msimamizi wa tano aliyekufa, John Magufuli, Tanzania’s, aliyekufa Machi 17, 2021.
Goodbye baba yetu, Mungu awabariki / Sikuzote tutamkumbuka shujaa wetu.
Watu wengi wa Tanzania na Waafrika wanatumia vifaa vya mawasiliano kuwakumbuka watu wabaya na wema.
Yale Mabaya na Yaliyo Mema ya Executive pia hayawezi kupingwa na yamaanisha urithi anaoacha nyuma ni wenye kutatanisha lakini pia wenye thamani.
Kambi za uasi - imani na za uasi - imani hazitakubaliana kamwe na mjadala utaendelea kwa miaka mingi.
800 alipata umaarufu mapema katika utawala wake kwa sababu ya ahadi yake yenye nguvu ya kupinga ufisadi.
Jitihada zake za kuendeleza miradi mikubwa ya muundo wa msingi na usitawi wa viwanda zilizochochewa na Tanzania nyingi hutaka kujitegemea baada ya miongo mingi ya kutegemea msaada wa kimataifa.
Kwa kielelezo, mwezi wa Aprili uliopita, Magufuli alikataa mkopo wa dola bilioni 10 ( dola za United States ) kutoka China kwa ajili ya mradi uliopendekezwa wa maonyesho katika Dar es Salaam, akisema kwamba ni mlevi tu ambaye angekubali mkopo huo.
Kanga hiyo ilimpandisha cheo mbele ya uchaguzi wa mwaka uliopita.
Inasomeka hivi : Uliahidi Umetenda Tunatushukuruukuru, katika Kiswahili, au Uliwaahidi, ulipeleka, twashukuru kwa Kiingereza.
Chatoa kielezi cha mafanikio ya ujenzi wa barabara (barabara), plane (ndege), madaraja (daraja ) na gari - moshi la kisasa (reli ya kisasa )
Photo by Pernille Baerendtsen, used with permission.
Mwelekeo wake wa kupinga ufisadi pia ulivutia watazamaji wa Magharibi, na mwanzoni vyombo vya habari vilihubiri maoni yake kwa njia chanya.
Watu fulani wanakumbuka kwamba Mwafrika ndiye mwanasiasa wa kweli na mtawala wa nchi za kigeni anayeitanguliza Afrika.
Wengine humkumbuka kuwa msimamizi wa kikabila aliyeendeleza utukuzo wa taifa kuliko kitu kingine chochote :
Alikuwa akitazama Tanzania akimwombolezea John Magufuli.
Tulishutumu njia zake za autokrasi, populism & kudharau mwelekeo wake usio wa kisayansi lakini kwa wazi akishutumu mwanamume na mwanamke waliokuwa barabarani, mwelekeo huo ulikuwa maarufu sana.
Hata hivyo, Oni alitumia kanuni ya mtindo wa kimamlaka ambayo wakati huo haki za kibinadamu na uhuru wa kusema ulizidi kudhoofika.
Kwa muda wa miaka sita iliyopita, Kamati ya Kimataifa ya Haki za Kibinadamu ya Kulinda Waandishi wa Habari, Sauti za Ulimwenguni Pote na nyinginezo zimefuatia kwa utaratibu kuzorota kwa ulinzi wa haki za raia na haki za kibinadamu.
Tanzania ilishusha sehemu sita kwenye Majumba ya Uhuru ili kuchunguza demokrasi na uhuru kati ya mwaka wa 2020 na 2021.
Wakati bunge la Januari 2018 lilipobishana juu ya Sheria ya Mabunge ya Kisiasa iliyoongoza kwenye vizuizi vya vyama vya upinzani, ilifasiriwa kuwa ishara mbaya wakati bundi alipoingia bunge.
Wasimamizi wa Magufulis mara nyingi walitumia sheria kama vile Electronic and Postal Communication ( Online Content ) au Sheria ya Uhalifu wa Kompyuta ili kukomesha upinzani na upinzani wa umma.
Mabadiliko yaliyorekebishwa katika mwaka wa 2020 yaliwakataza raia wasishiriki habari za umma zinazoweza kusababisha vurugu au mvurugo wa umma na kuridhika na habari kuhusu kuzuka kwa ugonjwa hatari au wenye kuambukiza bila kibali cha maofisa wakuu.
Raia wangeweza kusema juu ya tetemeko la dunia lililokumba eneo la pwani mwaka uliopita, bila kutaja tauni iliyofika Tanzania miezi kadhaa baadaye.
Na wakati wa kipindi cha majuma mawili chenye kukisia - kisia kuhusu mahali Magufulis alipokuwa na hali ya afya mapema katika Machi, angalau watu wanne waliripotiwa kuwa walikamatwa kwa kupendezwa na rais huyo mgonjwa.
Je, alikufa kutokana na ugonjwa wa COVID-19, tho?
Yaripotiwa kuwa alikufa kutokana na matatizo ya moyo ambayo alikuwa amekuwa akipokea matibabu kwa miaka 10.
Lakini kifo cha ghafula cha Magufulis kiliwaacha wengi wakijiuliza kama labda alikuwa ameshindwa na COVID-19.
Kwa wengi ambao si wachache sana, watazamaji wa Magharibi curios watakumbukwa kwa sababu ya kukana kwake COVID 193.
Mwanzoni Tanzania iliweka vizuizi na miongozo ya kuzuia kuenea kwa virusi hivyo, lakini kwa kurudia - rudia Australia ilishutumu kufuli kuwa tisho kubwa zaidi kwa uchumi kuliko virusi hivyo.
Alikataa katakata mwongozo wa kimataifa juu ya kanuni za afya ya umma kama vile kuvaa vinyago vya kufunika uso, kujitenga na jamii na chanjo zenye kuwahimiza raia watumie sala na mitishamba badala ya hivyo.
Mnamo Aprili ( Mwezi wa 4 ) mwaka uliopita, aliposimamisha uchapishaji wa habari za COVID 1939, alisisitiza kwamba habari hizo zilikuwa zimeondolewa kupitia sala.
Muda mfupi baada ya hapo, alitangaza Tanzania kuwa huru COVID-19.
Ingawa haiwezekani kusema kwa usahihi jinsi ambavyo COVID 19 imeathiri Tanzania, haikuondoka.
Mnamo Januari ( Mwezi wa 1 ), Wimbi jipya la COVID 1939 lilipotokea tena, Tanzania wengi walishuhudia vyombo vya habari kwamba walikuwa wagonjwa kwa dalili kama za COVID 1939.
Wakijua kwamba ingeweza kuadhibiwa kuzungumzia COVID-19, watu waliandika nimonia mpya au nimonia mpya na matatizo ya kupumua.
Mnamo Januari ( Mwezi wa 1 ) 27 : Mnamo Januari ( Mwezi wa 1 ) 27 : Mnamo Januari ( Mwezi wa 1 ) 27 : Mnamo Januari ( Mwezi wa 1 ) 27 : Mnamo Januari ( Mwezi wa 1 ) 27 :
Ikiwa mzungu angeweza kupata chanjo, angalipaswa sasa apate chanjo dhidi ya UKIMWI ; sasa angalipata chanjo dhidi ya kifua kikuu ; sasa angalipata chanjo dhidi ya malaria ; sasa angalipata chanjo dhidi ya kansa.
Hilo lilikuwa jambo kuu lililotukia katika safari ya kwenda mbinguni kutoka kwa mpangilio mkuu wa safari za kwenda mbinguni kabla ya safari za kwenda mbinguni za kwenda mbinguni za kwenda mbinguni za kwenda mbinguni za kwenda mbinguni za kwenda mbinguni za kurudi nyumbani.
Mwezi uliopita, International International Version ilikiri hatimaye kwamba nchi yake ilikuwa na tatizo la virusi vya coronavirus, ikihimiza Wat Tanzania wavae vinyago vya kufunika uso vilivyotengenezwa katika eneo lao.
Ilisababisha kifo cha Seif Sharif Hamad,, makamu wa Rais wa Zanzibars, ambaye yaelekea angeweza kuvunja utumwa wa Magufulis.
Maofisa kadhaa wenye vyeo vya juu kutoka watu mashuhuri wa kisiasa na waliokaribiana nao walikuwa wamekufa kutokana na maradhi hayo.
Umati wa watu uendeleapo kukusanyika ili kumheshimu rais aliyekufa, kifo chake kimeleta kitulizo pia.
Muda mfupi baada ya mwandikaji wa vitabu vya kifo cha Magufulis, Elsie eyakuze, kuzungumza waziwazi kwenye vyombo vya habari kuhusu jinsi maisha yalivyokuwa wakati wa tauni hiyo huko Tanzania, akiwa na rais aliyepuuza kimakusudi virusi vya coronavirus.
Katika uzi mrefu, aliandika hivi :
Sasa.
Siwezi kusimulia hadithi hiyo kwa muda mrefu.
#thread.
Mnamo Machi ( Mwezi wa 3 ) 2020, ugonjwa wa Covid19 ulianza kuenea ulimwenguni pote.
Haikukengeusha Tanzania.
Lakini katika Aprili 2020 tulikomesha jitihada zote za umma za kuzuia zinasambaa katika nchi hiyo.
Katika mojayapo vidude vyake vya mwisho, auliza hivi :
Je, alikufa kutokana na Covid19, tho.
Ndiyo, alifanya hivyo.
Naye, na yeye.
Nao.
Tanzania.
Na zaidi ya hayo.
Lakini je, si wao ambao unataka kuongea juu yao?
Hayo si Masimulizi.
Ndiyo.
Rafiki awasiliana naye.
Je, unaweza?
Wellcan Mimi hujifanya kuwa mtu wa kibinafsi?
Tafadhali fanya hivyo.
Nitafanya hivyo.
Kesho.
Katika barua moja iliyotolewa waziwazi kwa Magufuli, eyakuze yaonyesha ukosefu wa upatani wa mawazo yenye kutokeza sana, lakini pia yatumika kwa hisia - mwenzi ambayo huonekana kuwa haifai nyakati fulani na humsamehe.
W Tanzania wanakubaliana na utata na uzito wa kifo cha Magufuli na urithi alioacha kwa kutazamia kwa makini wakati ujao.
Ni nani aliye na uwezo wa kuamua ni nini kitakachotokea au kisichotokea kwenye Intaneti?
Hilo ndilo swali la msingi lililoulizwa na mwanaharakati na mwandikaji Jillian C. York katika kitabu chake kinachokuja Silicon Values, * alichoweka Machi 23, 2021.
Siku ya Jumatano ( Siku ya 3 ) Februari ( Siku ya 2 ) Februari ( Siku ya 2 ) Februari ( Siku ya 2 ) Februari ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 2 ) Februari ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya 3 ) tarehe ( Siku ya
Jillian, ambaye ni Mkurugenzi wa Uhuru wa Kimataifa wa Usemi kwenye Shirika la Kielektroni, pia ni mshiriki wa muda mrefu wa shirika la Global Voices, ambapo alikata meno yake akiandika kuhusu haki za kielektroni na uhuru wa usemi katika mazingira ya Mashariki ya Kati.
Watu wote wanaweza kuhudhuria kusanyiko hilo bila malipo na litaonyeshwa kwenye mtandao wa Internet unaoitwa Facebook Live, DVD, na Twitch.
Tunatazamia kwa hamu kujiunga nasi Jumatano ( Siku ya 3 ) Februari ( Siku ya 3 ) tarehe 10 saa 12 : 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00
* Kusoma kitabu hicho kupitia kiunganishi hiki husaidia kutegemeza sauti za ulimwenguni pote.
Mwanamume mmoja akitazama simu yake ya mkononi katika Tanzania, Desemba 9, 2018
Photo by Riaz Jahanpour, for USAID Tanzania / Digital Development Communications via Flickr, CC BY 2. 0.
Virusi vipya vya koronavirus viliripotiwa kwa mara ya kwanza nchini Tanzania katika mji wa 2020
Lakini, baada ya kurekodi visa vipatavyo 509 na vifo 21 mwishoni mwa Aprili, taifa hilo lilitangaza hali yalo ya kutokuwa na kirusi - moyo katika Juni.
Mwezi huohuo, Kassim Majaliwa, waziri mkuu wa maeneo ya mashambani, aliliambia bunge kwamba kuna visa 66 tu vya virusi vya coronavirus vilivyo katika eneo hilo lakini hakutoa habari zaidi.
Tangu wakati huo, serikali imekaa kimya juu ya virusi vya coronavirus ikiwa na msimamo thabiti wa kukana na hakuna habari inayotolewa kwa umma juu ya maambukizo au vifo.
Leo, utendaji mwingi huendelezwa na makampuni yanayouza bidhaa za kibiashara, kutia ndani makampuni yanayouza bidhaa za utalii ya Tanzania, yakivutia maelfu ya wageni kwenye viwanja vya ndege ambavyo havina kanuni za afya za umma.
Uwanja wa ndege wa Zanzibar ulipokea makadirio ya chini zaidi kati ya makadirio ya nyota mbili kuhusu hatua za afya na usalama za ndege aina ya Skytrax COVID 1939 na makadirio ya Usalama wa Uwanja wa Ndege wa Skytrax COVID 1939, makadirio na cheti cha ulimwengu kuhusu hatua za afya na usalama katika uwanja wa ndege wakati wa tauni hiyo.
Kulingana na ripoti yao, visa vipya vya aina ya virusi vya Afrika Kusini vilithibitishwa katika wasafiri wawili waliokuwa wakiruka kuingia Denmark mnamo Januari 19 kutoka Tanzania.
Msherehekeo wa kila mwaka wa muziki wa Kiafrika unaotazamiwa kwa hamu sana, Sauti za Busara,, utafanywa katikati ya sherehe hiyo huko Zanzibar, ukiungwa mkono na Muungano wa Ulaya katika Tanzania na mabalozi kadhaa wa Ulaya, licha ya hatari ya kuambukizwa aina mpya za koronavirus zinazosambaa katika Afrika Kusini na Brazili ya Uingereza.
Mnamo Januari 24, Dayosisi Kuu ya Kikatoliki ya Arusha ilitoa barua iliyoonya makutaniko juu ya kuwapo kwa COVID-19 katika Tanzania, na kuwahimiza washiriki wafuate hatua zote za lazima za afya ya umma ili kuzuia kuenea kwa kirusi hicho katika makanisa.
Ingawa visa vilivyorekodiwa vya Tanzania ni vya kiasi vikilinganishwa na nchi nyinginezo, serikali zilikimya kuhusu habari za COVID 1939 zilitokeza wasiwasi mkubwa miongoni mwa wataalamu wa afya ya umma na wanaharakati wa haki za kibinadamu, ambao wamekatazwa wasizungumze au kuzungumza juu ya COVID 1939 katika anga za tarakimu.
Katika Julai ( Mwezi wa 7 ), nchi hiyo ilifanyia marufuku mawasiliano ya kielektroni na ya posta ya mwaka wa 2018 ambayo yalikataza habari zozote zinazohusiana na kuzuka kwa ugonjwa hatari au wenye kuambukiza katika nchi hiyo au kwingineko bila kibali cha wenye mamlaka.
Yajapokuwa vizuizi vya mwanzoni vya kuzuia kuenea kwa shule za virusi, ofisi za vyuo na utendaji mwingine wa kijamii umerudia hali ya kawaida.
Kama vile ambavyo virusi hivyo huendelea kuenea katika eneo hilo.
Baada ya majaribio ya kisiri yaliyodaiwa kuwa yalifanywa kwenye mapapa na mbuzi mmoja alipata matokeo mazuri katika majaribio hayo, Rais John Executive alikuwa ametilia shaka ustahili wa vifaa vya maabara na mafundisanifu.
Rais alisema kutolewa kwa habari hiyo kulisababisha hofu isiyo ya lazima na muda mfupi baada ya kesi hiyo akamfukuza nyambura Moremi,, mkurugenzi wa maabara ya kitaifa ya afya kwa ajili ya madai ya kutatanisha matokeo ya uchunguzi.
Kikoa cha habari cha kiserikali cha COVID 19 kilivunjwa.
Mnamo Juni programu ( Mwezi wa 6 ) iliyofuata siku tatu za sala ya kitaifa, alimshukuru Mungu kwa kuondoa virusi hivyo nchini Tanzania.
Alitoa tangazo hilo hadharani wakati wa ibada ya Jumapili katikati ya kikundi chenye kusifu kilichokuwa kikidai kwamba Mungu alikuwa amejibu sala zao.
Pia aliwasifu makutaniko kwa kutovaa vinyago vya kufunika uso, licha ya miito kutoka kwa Shirika la Afya Ulimwenguni ya kuvaa vinyago vya kufunika uso ili kuzuia kuenea kwa kirusi hicho.
Mnamo Oktoba ( Mwezi wa 10 ) 2020, wakati wa uchaguzi uliochambuliwa vikali kwa sababu ya kukomesha upinzani na upinzani, mbinu hiyo ilichaguliwa tena kwa mara ya pili.
Kabla tu ya uchaguzi, Tanzania ilifungwa mtandao wa Intaneti na watu hawakuruhusiwa kutumia vituo vyote vikuu vya mawasiliano kutia ndani Internet, Facebook, na Internet.
Kufikia sasa, Tanzania nyingi haziwezi kutumia Internet bila kutumia Kituo cha Mawasiliano cha virtual (VPN )
Kwa muda wa miaka mitano iliyopita, usimamizi huo umeharibu kabisa uhuru wa kidemokrasi na wa kiraia na umeharibu kabisa uhuru wa kusema na wa kupata habari katika anga za tarakimu.
Serikali zikiwa zimekataa katakata msimamo wao, Tanzania hawaruhusiwi kutoa habari zozote za COVID 1939 ambazo serikali haijathibitisha, jambo linalomaanisha kwamba raia wa kawaida na vilevile waandishi wa habari na wataalamu wa kitiba wamezuiwa kutoa maelezo juu ya COVID 1939 katika nafasi za kielektroni, au kupata habari.
Kupatikana kwa habari ya COVID 1939 kumekuwa pendeleo la pekee, kulingana na daktari mmoja kutoka hospitali ya kitaifa aliyezungumza na Global Voices akiwa na hali ya kutojulikana, akihofu kulipiza kisasi.
Tofauti na nchi nyinginezo zilizo na vikundi vya kuitikia habari vya COVID-19 vinavyotoa habari za karibuni zaidi kila siku juu ya COVID-19, Tanzania hutoa tu tovuti yenye habari chache na za kikale juu ya COVID 1939.
Kukana huko kumekuwa kwenye kusadikisha sana hivi kwamba kukubali huko sasa kunakubaliwa na Tanzania, kutia na wataalamu wa kitiba, ambao hupuuza hatua za msingi za usalama kama vile kuvaa vifuniko vya uso na kujitenga na watu.
Maoni ya watu ulimwenguni pote yalitembelea hospitali kubwa kama vile Muhimbili, hospitali ya marejezo ya serikali katika Dar es Salaam, jiji kuu la kitamaduni na vilevile Hospitali ya Benjamin Mkapa, jiji kuu la kisiasa, na kushuhudia hatua chache sana zilizochukuliwa ili kukomesha mweneo wa maradhi ya koronavirus.
Watu huruhusiwa kuingia katika makao ya hospitali bila kuvaa vinyago vya kufunika uso, kuna vifaa vichache vya usafi na vya kufua nguo na vile vilivyopo bila maji au vilivyovunjika, ambavyo vilishuhudiwa kwa kielelezo,, katika kliniki ya akina mama waja - wazito katika Muhimbili.
Ingawa wasimamizi wa World Translation hawajaonyesha wasiwasi kuhusu athari za virusi hivyo kwa raia wa kila siku, mawaziri na idara nyingi za serikali zinakiri kwamba bado kuna virusi hivyo.
Waziri wa mambo ya kifedha wa Tanzania awasihi wafanyakazi wa huduma wachukue tahadhari zote dhidi ya virusi vya koronavirus, huku akisema pia kwamba COVID-19 si suala katika Tanzania.
Screenshot kutoka gazeti la habari la Mwananchi.
Kwa kielelezo, ilipokuwa imeapa kwa mara ya pili mwaka jana, wenye mamlaka walifanya mazoezi ya hatua za kuzuia COVID 1939, ikitaka wahudhuriaji wote wachukue halijoto zao na kunawa mikono yao kwenye vituo vya usafi kwa kutumia kisafishaji cha mikono.
Mnamo Januari 25, Tanzania’s Waziri wa Fedha Dakt. Philip Mpango aliwahimiza wafanyakazi wake wachukue hatua za tahadhari dhidi ya COVID 193 huku pia akikana kuwapo kwayo katika Tanzania, wakati wa mkutano katika mji mkuu.
Wastadi wengi wasiojulikana wanaogopa kusema kwa ujasiri wakiogopa kulipizwa kisasi.
Sauti za tufeni pote zilisema na mtaalamu mmoja wa kitiba aliyeamini kwamba Tanzania huenda ikawa inapatwa na wimbi la pili la mlipuko huo lakini kwamba habari hii iliwekwa siri kwa umma.
Mtaalamu huyo hakutaka kutajwa kwa jina, akiogopa kulipizwa kisasi.
Mtaalamu mwingine wa kitiba aliwaambia watu wa tufe lote chini ya hali za kutojulikana kwamba ni lazima watu wajue hali yao ya COVID 19 ili waweze kuchukua hatua za kuzuia usienee katika jumuiya zao.
Alisema kwamba kuwaacha watu bila kuarifiwa hufanya kazi yao iwe ngumu sana na hutumaini kwamba watu wote wa Tanzania watajaribu kujilinda kwa kuchukua tahadhari zote zinazoshauriwa na WHO.
Alieleza Sauti za Ulimwenguni Pote :
Wanasiasa wamechukua mahali pa toleo lote la COVID[-19 ] nao wanacheza mchezo hatari, lakini watu waanzapo kufa wataanza kuwanyang’anya wafanyakazi wa kitiba.
Daktari mwingine aliyezungumza na Global Voices bila kujulikana alisema kwamba ingawa kuna tumaini fulani katika kupata chanjo, Tanzania inaweza kupunguza kuipata kwa kuwa serikali haijachukua hatua zozote za kuipata kwa soko la tufeni pote ikitaka kutega uchumi badala ya kutumia mitishamba.
Katika Desemba 2020, msemaji wa Waziri wa Afya Gerald Chamii alitilia shaka chanjo za tufeni pote, akisema kwamba Afrika Mashariki :
Inachukua muda usiozidi miezi sita kupata chanjo au ponyo la maradhi fulani.
Tumejitegemea tangu ule mweneo mkubwa, sina hakika kama ni jambo la hekima kuwa na chanjo ya kuingizwa nchini na kugawanywa kwa raia bila kufanya uchunguzi wa kitiba ili kuidhinisha ikiwa ni salama kwa watu wetu.
Kupata habari ni muhimu kwa demokrasi na usitawi.
Sheria za Internet za Tanzania zimetumiwa vibaya ili kulenga watu wanaotoa maoni yanayotofautiana na wale ambao wamesema kwa ujasiri kwamba Tanzania imeshughulikia shirika la COVID-19.
Uhuru wa kusema, kutia ndani haki ya kupata, kupokea na kutoa habari, unatiwa ndani ya sheria ya kimataifa.
NCHINI Tanzania, haki ya kuarifiwa, kupata na kusambaza habari, inatambuliwa katika Kifungu cha 18(1) na 18(2) cha Katiba ya Jamhuri ya Muungano ya Tanzania.
Hata hivyo, haki hizi ni za kimapambo zaidi ya zile zinazotegemea uhalisi.
Kukiwa na ukataaji kamili wa COVID 1939 na kuwekwa kwa sheria za kuzuia ubadilishanaji wa waziwazi wa habari na maoni juu ya maradhi hayo kwenye Internet na kwenye Intaneti, Tanzania haiwezi kupata habari kwa urahisi na wengi huogopa kusema kwa ujasiri.
Makala hii ni sehemu ya mfululizo wa habari zinazochunguza kuvurugwa kwa haki za kielektroniki chini ya vizuizi na ng’ambo wakati wa ugonjwa wa COVID-19 katika nchi tisa za Afrika : Uganda, Zimbabwe, Msumbiji, Algeria, Nigeria, Namibia, Tunisia, Tanzania na Ethiopia.
Mradi huo unategemezwa na Hazina ya Haki za Simu ya Afrika ya Ushirikiano Kuhusu Sera ya Kimataifa ya Kutetea Haki za Simu Katika Afrika Mashariki na Kusini ( CIPESA).
Picha ikionyesha ukamilisho wa mtaala wa mazoezi ya polisi katika Msumbiji | risasi ya kiwambo 19 Agosti, STV Youtube, iliyopigwa na mtungaji.
Hati moja kutoka kwa Polisi wa Msumbiji (PRM ) ambayo imevuja katika vyombo vya habari vya mahali hapo mapema katika Agosti ilifunua kwamba wanafunzi 15 walikuwa wamepata mimba katika shule ya kuzoeza polisi katika Matalane,, wilaya ya mkoa wa Maputo.
Hati hiyo yataarifu kwamba mimba hizo zilitokana na wanafunzi kufanya ngono na wafunzi wao, bila kutaja kihususa kama uhusiano huo ulipatana.
Isitoshe, yataarifu kwamba wanafunzi waja - wazito hawataweza kumaliza mtaala huo kwa wakati uliopo na watakuwa na safari zao za kurudi kwenye mikoa ya nyumbani waliyolipwa na polisi.
Hatimaye, inasema kwamba wafunzi wanaohusika watafungwa.
Alipoulizwa juu ya kesi hiyo na gazeti O País katika Agosti 8, Kamanda Mkuu wa Polisi Bernardino Rafael alisema kwamba wale wanaohusika wangekabili hatua za kutoa nidhamu.
Haikuchukua muda mrefu kabla ya kesi hiyo kushutumiwa sana katika vyombo vya habari.
Watumiaji kadhaa walionyesha hadharani kukataa kwao kanuni za shule, na vilevile kudai haki kwa ajili ya wanawake.
Mwanaharakati Fátima Mimbire aliandika kwenye Facebook :
Chukua suala la Matalane kwa uzito ufaao.
Nimevunjwa moyo na habari hii ya wanafunzi 15 wajawazito katika Kituo cha Mazoezi cha Matalane.
Hilo ni jambo zito.
Ni jambo zito kwa sababu, kama vile hati yenyewe inavyosema, linahusisha wafunzi.
Sasa, mtu mmoja mwenye mamlaka juu ya mwingine huwafanya wawe wajawazito, na tokeo ni hatua ndogo?
Hilo linanikumbusha juu ya mwalimu aliyedai kufanya ngono na wanafunzi ili apate maksi au asifedheheshwe darasani kwa sababu kulingana na maoni ya mwalimu, walikuwa wapumbavu badala ya kushtakiwa kwamba alihamishwa ili kufundisha mahali pengine.
Na hapo, anaendelea na matendo yake.
Chekaeka, kikundi cha wanamgambo wa kike, pia alishutumu kesi hiyo kwenye Internet :
Kesi ya Matalane
Kujenga jamii ya haki ya kijamii ili kulinda haki sawa za raia, kwahitaji elimu na sera yenye usawaziko ya ukuzi inayothamini ukuzi wa raia kwa ujuzi wa kisayansi na maadili, elimu ya kiraia na kizalendo.
Kesi ya Matalane
Kulaumu wanawake kwa jeuri ni zoea la kawaida katika jamii za chauvinist / patriarchal, zijulikanazo kwa kupunguza thamani ya wanawake na ujitiisho kwa mapendezi ya wanaume, ikitokeza hukumu juu ya mwenendo wa wahasiriwa na kupunguza mwenendo wa uchokozi.
Profesa wa Chuo Kikuu Carlos Sierra alisema hivi :
Matalane?
Ni sehemu ndogo tu ya kilima - barafu ambacho tumepangiwa kuzalisha Matalane.
Nawazia siku wanapoanza kusimulia hadithi zao, kuanzia utoto wenye wororo zaidi.
Ilikuwa vivyo hivyo kwa mwandishi wa habari na mwanaharakati Selma Inocência :
Ni walimu wachache wanaoletwa mahakamani na kuhukumiwa.
Wamechangia kupoteza maisha ya utotoni ya maelfu ya wasichana.
Shule si salama.
Takwimu zafunua kwamba mamia ya wasichana hupata mimba shuleni, wengine hufanywa na walimu, walimu, na walimu wakuu.
Ombi pia linadai adhabu kali kwa maofisa wa polisi wanaohusika.
Kufikia sasa, zaidi ya watu 3,800 wameitia sahihi.
Kwa serikali kesi hii ni nzito na inachunguzwa kwa kina kirefu katika cheo cha kiserikali na na Kamanda Mkuu wa Polisi wa Jamhuri ya Msumbiji.
Serikali haipasi na haitaweza kuvumilia hali kama hizo.
Ni lazima sheria iungwe mkono na ni vivyo hivyo kwetu sote.
Hakuna mtu aliye juu ya sheria.
Uchunguzi unafanywa ili kuchanganua mambo madogo - madogo ya kila kesi, ili kulinda hali ya kisaikolojia na kihisia ya wanawake wajawazito kwa sababu wanastahili heshima ya kibinadamu
Visa vingine
Hilo laongezea visa vya jeuri vinavyokabiliwa na wanawake wa Msumbiji, na vingi vyavyo haviripotiwi na vyombo vya habari.
Miongoni mwa kesi ambazo hivi majuzi zimevuta uangalifu wa vyombo vya habari ni ule wa Alberto Niquice, naibu wa chama Liberation Front of Msumbiji ( Frelimo), ) ambaye anashtakiwa kwa uhalifu kwa kumlala kinguvu mtoto mwenye umri wa miaka 13 katika 2018
Mapema mwaka huu, mashirika 30 ya jamii ya raia ya Msumbiji yalidai kufunguliwa kwa sherehe ya kuzindua ya Niquice‘s iliyochaguliwa upya katika 1919
Hata hivyo, mwakilishi huyo alifanya kazi na anafanya kazi kama kawaida katika Baraza la Jamhuri.
Kisa kingine kilichozungumziwa katika vyombo vya habari kilikuwa kile kisa cha jeuri ya nyumbani iliyosababishwa na Josina Machel, binti ya rais wa kwanza wa Msumbiji aitwaye Samora Machel.
Katika Oktoba 2015 Josina alishambuliwa na mwenzi wake wa miaka mitatu, Rofino Licuco, akiacha kipofu katika jicho moja.
Licuco alihukumiwa kifungo cha miaka 3 na miezi 4 gerezani, na vilevile alipewa meticais milioni 300 ( karibu US $ milioni 4.2 ) ili kumlipa Josina.
Hata hivyo, Rofino alikata rufani na mnamo Juni mwaka huu, Mahakama Kuu ya Rufani ikalipindua kwa sababu hakukuwa na uthibitisho wa kutosha katika kesi hiyo.
Kutoa Hiki Jumanne, kutoa mchango kwa Sauti za Tufeni Pote : https://globalvoices.org /donate /
Mwaka wa 2020 umepitwa na wakati.
Katikati yayo yote, sisi kwenye sauti za Global Voices tumeendelea kuchapisha masimulizi yasiyofaa kutoka pembe nne za tufe lote, tukiwaletea wasomaji wetu maoni ya kipekee ya tufeni pote juu ya masuala kama vile mweneo wa COVID 1939, harakati ya kutetea haki za kijamii, maandamano katika nchi kama Belarus na Thailand, na mengi zaidi.
Jumuiya ya Global Voices ya wabashiri, waandishi wa vitabu, waandishi wa habari na watetezi wa haki za kielektroni wamekuwa wakifanya kazi kwa miaka 16 iliyopita ili kujenga madaraja katika nchi na lugha mbalimbali na kutetea uhuru wa vyombo vya habari, uwazi wa Internet, na haki ya kila mtu kila mahali ya kujieleza kwa uhuru.
Tafadhali Toa Michango kwa Sauti za Tufeni Pote Jumanne
Kazi yetu na jumuiya yetu ya kimataifa ya wachangaji inathibitisha kwamba mahusiano ya kibinadamu yanayotofautiana yanaweza kubadili jinsi watu wanavyoelewa ulimwengu.
Tafadhali changa leo ili kutusaidia tuendelee na kazi hii ya maana.
> Michango kwa Sauti za Tufeni Pote >
Desemba 2004
Ulikuwa ni lazima uwe mwanafunzi wa chuo kikuu ili utumie Facebook, Twitter ikiwa bado ipo, na akina troll bado waliishi chini ya madaraja katika hadithi za kuwaziwa tu.
Simu zetu zilikuwa za kijinga, zilikuwa kitu ulichokiita katika kinu kurekebisha, na bado kulikuwa na vitu fulani ambavyo Amazon.com iliuza.
Kulikuwako unamna - namna wa vituo vya habari vyenye kujitegemea, ubongo ulikuwa ukiendelea na ukiwa mzuri na kwa kweli tulionana kwenye mtandao.
Na sauti za tufeni pote zikaanzishwa.
Hiyo ni miaka 15 tangu mmea huo ulipofumwa!
Katika miaka ya mbwa, makofi 11 0.
Intaneti imekuwapo kwa miaka elfu moja hivi.
Leo twataka kuchukua kitambo kidogo ili kushukuru jumuiya yetu nyangavu ya tufeni pote ya wachangaji na wasomaji wetu waaminifu na waungaji - mkono kwa kuwapa sauti za tufeni pote nguvu na nishati ya kuvumilia.
Kwa kuwa 2004 weve ilisaidia kufanyiza baadhi ya hadithi zilizo kubwa zaidi ulimwenguni.
Tulichapisha magazeti 100,000 hivi yaliyochapisha sehemu zilizojitolea kuimarisha jumuiya za wenyeji na zisizowakilishwa kwa urahisi ili zitumie vifaa vya elektroniki na kutetea haki za kibinafsi kwenye Intaneti na vilevile kujenga jumuiya ya watafsiri wanaofanya kazi katika lugha zaidi ya 51.
Bila wewe, hakungekuwa na Sauti za Ulimwenguni Pote.
Tusaidie kuifanya iwe 15 nyingine
Kwa kweli twahitaji msaada wako.
Michango kutoka kwa watu mmoja - mmoja hutusaidia kudumisha hali yetu ya kujitegemea na hutuwezesha kujihatarisha zaidi na kubadilika.
Tafadhali tusaidie leo!
Toa mchango sasa!
Wasafiri huvuka mpaka kati ya Ghana na Togo, Afrika Magharibi, mnamo Januari 25, 2016
Photo by Enock4seth via Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0.
Viongozi wa Afrika wamechukua hatua madhubuti mapema ili kuzuia kuenea kwa COVID-19.
Kwa kweli, katika Februari 5, Vituo vya Afrika vya Kudhibiti Maradhi (ACDC ) vilianzisha kikosi chake cha COVID 19 kabla ya bara hilo kuwa na kisa kimoja.
Leo, Afrika ni eneo ambalo kwa wakati huu halijaathiriwa sana ulimwenguni, kukiwa na visa 1,293,048 vilivyothibitishwa vya ugonjwa huo kufikia sasa na visa 1,031,905 vyenye kutokeza vya kurekebishwa kulingana na kitabu cha Afrika CDCP.
Bara hilo lina chini ya asilimia 5 ya visa vilivyoripotiwa na chini ya asilimia 1 ya vifo vyote.
Sasa nchi za Kiafrika zinazoongozwa na Muungano wa Afrika zinapunguza vizuizi vya COVID 1939 na kujitayarisha kurudisha uchumi na mipaka yazo, serikali nyingi zinatumia tekinolojia mpya.
Kwa sababu ya uhitaji wa tekinolojia iliyounganishwa ambayo inaweza kuchunguza na kuunganisha vituo vya majaribio katika bara hilo, panaBIOS, ambayo ni tekinolojia ya kibiolojia iliyounganishwa na Muungano wa Afrika, imetumiwa.
PanaBIOS ni kifaa kinachoweza kuunganishwa kwa urahisi na kinachotumia aljeorithimu kutafuta na kufuata watu wanaokabili hatari za kiafya na kufuata na kuhifadhi rekodi za sampuli za majaribio kutoka chanzo chake hadi kwenye maabara.
Tekinolojia hiyo ilibuniwa na Koldchain, kampuni ya uchapishaji ya Kenya na kugharimiwa na AfroChampions, ushirikiano wa umma uliokusudiwa kuchochea rasilimali na mashirika ya Afrika ili kutegemeza kuibuka na kufanikiwa kwa biashara ya faragha ya Afrika.
Kwa sasa Ghana ndiyo nchi pekee ya Afrika inayotumia tekinolojia ya PanaBIOS inapofungua mipaka yayo.
PanaBIOS huhakikisha kwamba wasafiri wanaweza kutumia matokeo ya mtihani kutoka nchi moja ili kutosheleza matakwa ya usafishaji wa bandari katika nchi nyingine kupitia app yao ya kibinafsi ya PanaBios au kwa kuongezea mfumo wa kupitisha ujumbe mfupi wa simu /USSD kwenye hati nyingine ya usafiri.
Maofisa wa afya wa bandari hutumia toleo la biashara la programu hiyo ili kuhalalisha matangazo ya afya kwa njia ileile katika nchi zote.
Ulinzi wa habari na sheria za faragha
Muungano wa Afrika na diski - songamano ya Afrika zinawatia moyo mataifa wanachama yaunganishe jukwaa la PanBIOS lenye kubebeka ambalo lingeruhusu matokeo kutoka kwa vifaa vilivyo ng’ambo ya kontinenti hiyo yaweze kuwekwa katikati.
Hata hivyo, hatua za kitiba za kielektroniki zimetokeza maswali mengi kuhusu kupata habari na faragha ya habari.
Upimaji - ramani na udhibiti wa serikali waweza kukazia hofu na kutisha uhuru wa kiraia, hasa katika kontinenti ambamo ni nchi 27 tu kati ya 54 katika Afrika zilizo na sheria za ulinzi wa data na za faragha.
Nchi fulani za Afrika, kama vile Ghana, zimeanzisha utungaji mpya wa sheria zenye kumpa rais mamlaka ya dharura ya kupigana na ugonjwa huo kwa kuamuru makampuni ya simu yaandae habari za kibinafsi za wateja kama vile orodha ya wateja waliojiandikisha, orodha na anwani za wateja waliojiandikisha, orodha na anwani za wateja waliojiandikisha.
Ili kuhakikisha ulinzi wa data na faragha, mbinu zote za ufundi wa mashine zinazotumiwa na PanaBIOS zategemea habari zilizounganishwa.
Habari hizo zinazokusanywa zinatolewa muhtasari kwa ajili ya uchanganuzi wa takwimu wala si habari za kibinafsi zinazotumiwa kuwalenga watu isipokuwa ziwe za kuwasiliana ili kutafuta watu wanaoshukiwa au walioambukizwa.
Ili kuzuia usivunjaji wa faragha, ni lazima muungano wa Afrika, PanaBIOS, na washirika wao wapendekeze jinsi utakavyofuata sheria mbalimbali za ulinzi wa habari za nchi mbalimbali ili kulinda faragha, hakikisha kwamba unakubaliana na habari na kuepuka kushiriki habari kwa ajili ya utumizi wa kibiashara.
Kwa wakati huu programu hiyo haina sera ya faragha ipatikanayo kwa umma ambamo inaeleza watumiaji wayo kukusanya habari na kushiriki mazoea yake.
Tatizo ni jinsi ambavyo sera hiyo ya faragha ya habari itakavyotimiza sheria mbalimbali za kitaifa na za kimkoa za kulinda data, kama vile Mkataba wa Umoja wa Mataifa wa Afrika Kuhusu Usalama wa Kompyuta na Ulinzi wa Habari za Kibinafsi, Sheria ya Kisasa ya Afrika Kusini Kuhusu Ulinzi wa Habari, Sheria ya Mfano ya Jumuiya ya Kiuchumi ya Afrika Magharibi ( EOWAS ) Inayohusu Ulinzi wa Habari za Kibinafsi Katika ECOWAS na Eneo la Mawasiliano la Afrika Mashariki.
Masuluhisho yanayotegemea tekinolojia huchangia mafanikio katika maeneo ya Afrika
Kwa kuongezea PanaBIOS, mataifa mbalimbali ya Afrika yamechochea itikio lenye kutegemea tekinolojia kwa tatizo la COVID 1939 ili kupunguza mweneo walo.
Kwa kielelezo, wanasayansi kutoka Senegal walibuni kisanduku cha kufanyia wagonjwa majaribio cha dola 1 za Marekani na vifaa vya kupitisha hewa kwa ajili ya wagonjwa.
Wellvis,, kampuni moja ya Nigeria, ilitengeneza kifaa cha Intaneti kinachoweza kutumiwa bila malipo ili kuwasaidia watumiaji wajichunguze kwa kutegemea dalili zao na historia yao ya kuambukizwa virusi vya coronavirus.
Serikali ya Afrika Kusini ilitumia software kutayarisha kituo cha maongezi kinachoweza kujibu maswali ya kawaida kuhusu ngano za COVID 1939, dalili, na matibabu.
Na katika soko la Uganda, wanawake walitumia programu ya Soko la Bustani ili kuuza bidhaa zao kutoka kwa nyumba zao kupitia kifaa cha kuuzia na kisha teksi za pikipiki kupeleka bidhaa hizo kwa wateja.
Inasemekana kwamba bara la Afrika limedhibiti na kusimamia kwa mafanikio mweneo wa ugonjwa huo kwa sababu ya idadi ndogo ya vijana, uwezo mdogo wa kupima na uwezo wa kutafuta vifo, na uwezekano wa kuwapo kwa viuavijasumu vinavyopatikana katika baadhi ya Waafrika.
Hata hivyo, ni wazi kwamba mavumbuzi ya kitekinolojia ya Afrika ni kisababishi kikubwa cha mafanikio yayo katika kudhibiti COVID-19, kwa kuongezea uongozi wenye kukata maneno mapema katika mweneo huo.
Sulemani Zewdu, naibu wa daktari katika shirika la Bill & Melinda Gates Foundation alitoa muhtasari wa jinsi ambavyo katika Januari, hata wakati ambapo mataifa mengi ya Magharibi yalisitasita, Ethiopia ilianza kupimwa vikali kwenye uwanja wa ndege wa Addis Ababa.
Rwanda ikawa taifa la kwanza la Kiafrika kufungwa katika Machi 21 na nchi nyinginezo nyingi za Kiafrika upesi zikafuata : Afrika Kusini ilitekeleza kufungwa kwayo kote ilipokuwa na visa 400 tu na vifo viwili.
( Kukiwa na ongezeko la idadi ya watu lililofanana na hilo, Italia ilikuwa na zaidi ya visa 9,000 na vifo 400 ilipochukua hatua )
Kwa kutofautisha, idadi ya visa vya kuambukizwa na vifo katika Marekani ni mara sita zaidi ya ile ya Afrika.
Wataalamu wa afya ya umma walitabiri kwamba tauni hiyo ingeathiri kontinenti vibaya sana ikiwa miili ingelala barabarani.
Kwa wazi, Afrika imethibitisha vingine.
Hadithi hii inategemea utafiti uliofanywa na Factcheck Lab, shirika linaloshughulikia mambo ya hakika lenye makao makuu la Hong Kong na shirika la habari linaloshirikiana na Global Voices ambalo mtungaji wake ni mshiriki walo.
Tangu Septemba 22, ripoti za habari na matangazo ya vyombo vya habari yanayoenezwa kwenye Internet ya Kichina yenye kuzungumza Kichina hudai kwa njia isiyo sahihi kwamba Shirika la Afya Ulimwenguni ( WHO ) Mwanasayansi Mkuu, Dakt. Soumya Swaminathan, alisema kwamba chanjo za Chinas COVID 1939 zimekuwa na athari.
Ripoti hizo na matangazo hayo yanataja kuwa chanzo cha video moja ndogo sana iliyotokezwa na China Central Television kwa ajili ya video ya Wachina iliyoitwa app Miaopai.
Vidio hiyo inaonyesha hotuba iliyotolewa na Mkurugenzi - Msimamizi wa Shirika la Afya Ulimwenguni, Tedros Adhanom Ghebreyesus juu ya umuhimu wa kutengenezwa kwa chanjo ya COVID19, ikifuatiwa na maelezo ya Dakt. Swaminathan.
Katika video ya CCTV, ambayo maelezo yake yanasema kwamba mwanasayansi mkuu wa WHO : Chanjo za Kichina za COVID 1939 zimethibitika kuwa na athari ( ) hii ni usemi wa Swaminathan ́s :
Kama ujuavyo, wao pia wana programu yenye utendaji mwingi sana ya usitawishaji wa chanjo na baadhi ya wataka - chanjo wao wako katika hatua za hali ya juu za uchunguzi wa kitiba kwa hiyo jambo hili pia ni lenye kupendeza kwetu, kwa hiyo twapendezwa na wale wanaochunguzwa kwa ukaribu sana.
Baadhi ya wale wanaotaka kubatizwa kwa kweli huthibitika kuwa wenye mafanikio katika majaribio ya kitiba yanayoendelea.
Hata hivyo, hotuba ya awali ya Dakt. Swaminathan's imehaririwa.
Kitabu chake cha mwisho kwa uhalisi, kilianza kwa neno if, na ile muziki wa chini ya vidio yafanya ionekane kana kwamba alikuwa akisema mambo yaliyothibitishwa badala ya kuthibitishwa.
Maneno kamili ya Daktari Swaminathan‘s ni yafuatayo :
Sisi tumeshiriki katika mazungumzo pamoja na China kwa miezi kadhaa iliyopita kwa sababu, kama ujuavyo, wao pia wana programu yenye utendaji sana ya usitawishaji wa chanjo na baadhi ya wataka - chanjo wao wamo katika hatua za hali ya juu za majaribio ya kitiba kwa hiyo hilo ni jambo linalotupendeza sisi pia kwa hiyo sisi twafuata hayo kwa ukaribu sana.
Tulikuwa na mazungumzo yenye kujenga sana na yaliyo wazi pamoja nao na sikuzote wamekuwa wakirudia uwajibikaji wao wa kufikia ulimwengu wote ikiwa baadhi ya wataka - kubatizwa wao kwa kweli wanathibitika kuwa wenye mafanikio katika majaribio ya kitiba yanayoendelea [ mkazo umeongezwa ]
Kwa hiyo nafikiri mazungumzo yanaendelea, bado yanakuwa wazi na tunatumaini kwamba nchi nyingi zaidi zitaungana.
Maelezo hayo yalitolewa kwenye mkutano wa WHO uliohusu vyombo vya habari uliofanywa Septemba 21
Nakala kamili za tukio hilo la muda wa saa moja na dakika 30 zaweza kupatikana hapa.
Mkutano huo ulikusudia kutokeza habari za karibuni zaidi juu ya hatua ya uchunguzi uliofanywa na Shirika la Afya Ulimwenguni na mashirika mengine ili kutumia chanjo ya wakati ujao ya COVID-19 kuzunguka ulimwengu.
Kufikia sasa, nchi 156 zimetia sahihi kwa ajili ya mradi huo ; wala China wala Marekani hazimo miongoni mwazo.
Kama ilivyotazamiwa, video na ripoti na matangazo ya habari yaliyotokezwa na video hiyo yamewavutia watu wengi kwa sababu ya uzalendo.
Kichapo kimoja kwenye Weibo cha Daily Economic News kina mapendezi zaidi ya 337,000.
Yafuatayo ni baadhi ya maelezo yanayopendwa sana :
Ninajivunia sana wewe, nchi yangu.
Hii ndiyo zawadi bora zaidi kwa ajili ya Sikukuu ya Kitaifa na Sikukuu ya Katikati ya Majira ya Kupukutika kwa Majani.
Unawazia mwendo wa kasi wa Chinas.
Ninajivunia sana nchi yangu.
China inaokoa ulimwengu wote.
Baada ya uchunguzi wa mambo hakika kuonyesha kwamba maneno ya Dakt. Swaminathans yalikuwa yamepotoshwa, vyombo fulani vya habari, kutia ndani CGTN na CCTV, viliondoa matangazo yao ya vyombo vya habari.
Miongoni mwao ni Chama cha Vijana wa Kikomunisti cha China, ambacho kituo chake kilitekwa na mtumiaji wa Internet @Emi 2020JP kabla ya kutoweka katika Weibo :
Tedros apaswa kudungwa sindano ya chanjo kwanza.
Kama vile @Emi 2020JP, watumiaji wengi wa Internet waliamini kwamba WHO lilikuwa likisaidia China kupotosha vidio hiyo na kuweka maelezo ya hasira kwenye Tedros :
Tedros ni burashi ya chooni!
Nitalipa kumdunga Tedros sindano chache za ziada!
Jana mama yangu aliniambia kwamba habari za nyumbani zilisema kwamba Marekani itanunua kiasi kikubwa sana cha chanjo kutoka China.
Acha waishi kulingana na ndoto zao.
Utumishi bora kama huo, kuanzia kufunika mweneo wa kirusi hicho hadi kuuza chanjo za China‘s!
Ingawa vibandiko vingi vya Kichina vimefutiliwa mbali, vibandiko hivyo vingali vinaenezwa kwenye mitandao ya kijamii, kama vile kibandiko hiki cha umma kwenye Wechat.
Vyombo vya habari vyenye kueneza propaganda katika Hong Kong, kama vile Speak Out Hong Kong (and Today Review ) pia vimechapisha habari zinazotegemea vidio hiyo.
Kuna chanjo zipatazo 200 za COVID-19 katika hatua tofauti - tofauti za majaribio ya kitiba ulimwenguni pote, na kadhaa kati yazo zinatengenezwa na maabara za Kichina.
Hakuna yeyote kati yao ambaye amepita jaribio la hatua ya 3 kwa mafanikio.
Maandamano dhidi ya kifo cha daktari Silvio Dala katika Luanda.
Photo by Simão Hossi, CCallby 3.0
Mamia ya Waangola walienda barabarani Septemba 12 katika Luanda, Benguela, na katika majiji katika mikoa mingine 15 dhidi ya jeuri ya polisi.
Maonyesho hayo yalifanywa baada ya mshtuko wa habari kwamba Silvio Dala, daktari mwenye umri wa miaka 35, alipoteza uhai wake Septemba 1 akiwa katika gereza la polisi.
Kulingana na wenye mamlaka, Dala aliondoka kwa gari kutoka Hospitali ya Dawa ya Watoto ya David Bernardino katika Luanda, ambako alifanya kazi akiwa mkurugenzi wa kliniki aliposimamishwa na maofisa wa polisi kwa sababu ya kutovalia kinyago cha kufunika uso.
Kisha daktari huyo akapelekwa kwenye kituo cha polisi cha Catotes, katika ujirani wa jiji kuu Rocha Pinto, alipoonyesha dalili za uchovu na kuanza kuzimia kwa sababu ya kuanguka vibaya, jambo lililosababisha majeraha madogo - madogo kwa kichwa, taarifa rasmi ya polisi ilisema.
Pia inasema kwamba Dala alikufa wakati maofisa walipokuwa wakimpeleka hospitalini.
Muungano wa Madaktari hushindania fasiri hii.
Msimamizi wa mashirika hayo, Adriano Manuel, alimwambia Voice of America ( VOA ) kwamba kuna mambo yanayopingana katika maelezo ya wenye mamlaka yanayodokeza kwamba daktari alitendwa vibaya kimwili.
Manuel alieleza kwamba kisababishi cha kifo kinachotajwa na polisi si kisababishi halisi.
Mtu yeyote ambaye ni daktari na ambaye amechunguza tiba anajua kwamba Silvio hakuuawa na jambo hilo.
Kulingana na DW,, chanzo kutoka Wizara ya Mambo ya Ndani kilisema kwamba uchunguzi wa maiti uliofanywa mbele ya familia hiyo na kiongozi mmoja wa mashtaka alikata kauli kwamba daktari hakushambuliwa.
Muungano huo ulisema kwamba utachukua hatua ya kisheria dhidi ya polisi.
Wakati huohuo, serikali ya Angola ilitangaza kuanzishwa kwa tume ya Wizara ya Afya ya kuchunguza kisa hicho.
Pia waandamanaji hao hawakuamini ile fasiri ya polisi ya kifo cha Dala ́s.
Ishara zilizotumiwa kwenye maandamano katika Luanda, katika sehemu tofauti - tofauti za jiji, zilisema hivi : Hakuna mauaji tena, Wewe hulipwa ili kulinda, wewe hulipwi ili kuua, mimi ni Silvio Dala, Walimuua Silvio Dala.
Pia, waziri wa Mambo ya Ndani, Eugénio Laborinho, aliombwa ajiuzulu.
Maonyesho hayo yalipangwa na Muungano wa Madaktari na vikundi na mashirika mbalimbali ya kijamii.
Maandamano dhidi ya kifo cha daktari Silvio Dala katika Luanda.
Photo by Simão Hossi, CCallby 3.0
Maandamano dhidi ya kifo cha daktari Silvio Dala katika Luanda.
Photo by Simão Hossi, CCallby 3.0
Tangu mwanzo wa mweneo huo katika Angola, visa kadhaa vya jeuri ya polisi vimeripotiwa wakati wa uchunguzi wa kutii hatua zenye vizuizi, nyakati nyingine vikisababisha vifo vya raia.
Akizungumza na Lusa Brigadeiro 10 Pacotes, ambaye jina lake halisi ni Bruno Santos, aliomba Lugarinho‘ ajiuzulu na vilevile shule bora zaidi za mazoezi ya polisi ili kuboresha mwenendo wao.
Polisi ni tengenezo ambalo ni lazima liwape raia uhakika leo tunaishi katika ukosefu mkubwa wa usalama mahali ambapo raia wote wanaogopa wanapokutana na polisi aliyosema.
Maandamano dhidi ya kifo cha daktari Silvio Dala katika Luanda.
Photo by Simão Hossi, CCallby 3.0
Wengi walipelekwa kwenye kituo cha Facebook na whatsfaki ili kupinga tukio hilo.
Mwanaharakati na msomi Nuno Álvaro Dala aliandika kwenye Facebook :
POLISI YA KITAIFA INASOMEKANA KWA KIFO CHA DAKTARI SILVIO DALA
Picha hizo zina nguvu na zinaeleweka vizuri.
Sote tunapaswa kudai kwamba haki ifanywe.
Ni lazima Polisi wa Kitaifa walipe uhalifu ambao wamefanya.
Mambo hayapaswi kuendelea hivyo.
Kwenye Internet Internet, Isabel dos Santos, aliyekuwa mwenyekiti wa kamati ya wakurugenzi ( PCA ) ya kampuni ya mafuta ya jimbo Sonangol, na binti ya aliyekuwa rais José Eduardo dos Santos, walisema hivi :
11 / 15 bit............
Isabel Dos Santos (@isabelaangola ) Septemba 11, 2020
#Iam SilvioDala.
Jumamosi Muungano wa Kitaifa wa Madaktari wa Angola ( SINMEA ) ulitangaza maandamano ya amani na ya kimya - kimya, yakiita wataalamu wote wa afya, vyama vingine na jamii ya raia, dhidi ya jeuri ya polisi katika kumbukumbu la Silvio Dala, 1230 PM Largo da Mutamba
Image headline : Waangola hupigana na jeuri ya polisi na kutaka mauaji yaishe
Wakati huohuo, Alejandro, pia kwenye Internet alitilia shaka ushiriki wa wavutaji wa Intaneti wa Angola katika kesi hii :
15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15
Ale Alejandro (@AlejandroCutieG ) Septemba 7, 2020
George Floyd alipouawa wale Wavutaji wa Angola wenye hasira kali walionyesha utegemezo wao kwa harakati ya Black Lives Matter, lakini kwa kifo cha daktari wa Angola Silvio Dala,, ndugu hawa hawa hawafanyi lolote kuhusu hasara!
Hachalu Hundessa akahoji OMN via Firaabeek Entertainment / CC BY 3.0.
Wahariri wanasema hivi : Huu ni uchanganuzi wenye sehemu mbili wa Hachalu Hundessa, mwanamuziki mashuhuri Mmaria ambaye mauaji yake yalichochea jeuri ya kidini iliyochochewa na ukosefu wa habari kwenye Intaneti.
Soma Sehemu ya Pili hapa.
Mwimbaji Mwethiopia wa sanamu Hachalu Hundessa alipata umaarufu kwa kutumia kipawa chake cha ubuni ili kuinua ufahamu wa Waskandinavia.
Aliuawa katika kitongoji kimoja cha jiji kuu la Ethiopia, Addis Ababa,, Juni 29
Usiku huo, saa 12 : 30 PM, Hachalu alipokuwa akitoka kwenye gari lake, inasemekana kwamba mwanamume mmoja aliyeitwa Til Year Yami aliingia kwenye gari lake na kufyatua bunduki ndani ya sanduku la wachoraji.
Alipelekwa haraka kwenye kituo cha hospitali kilichokuwa karibu ambako alijulishwa rasmi kuwa amekufa.
Baadaye iligunduliwa kwamba risasi hiyo iliharibu kabisa viungo vyake vya ndani.
Mkuu wa polisi Addis Ababas aliripoti kwamba watu wawili walioshukiwa walikamatwa.
Baada ya siku chache, wenye mamlaka wa serikali walimshtaki mtu aliyedaiwa kuwa ameua pamoja na watu wengine wawili.
Baada ya kuuawa, nchi hiyo imeng’ang’ana kukabiliana na jeuri iliyofuata.
Ukweli kuhusu mauaji ya Hachalu‘ haujawa wazi kabisa, na baada ya mauaji hayo, makisio yakaanza kuongezeka huku wanasiasa na wanaharakati wakipambana kwa muda mrefu na vikundi viwili vya kikabila vya Ethiopia vilivyo vikubwa zaidi.
Siku hiyo waombolezaji walifurika katika barabara za Addis Ababa na majiji na miji iliyo ng’ambo ya jimbo hilo.
Asubuhi iliyofuata, kituo cha televisheni cha satelaiti ambacho Hachalu alitoa mahoji yake ya mwisho yenye ugomvi, kiliandaa habari kwenye Intaneti na televisheni alipokuwa akihamishwa kutoka kwa Addis Ababa hadi mji wa nyumbani wa Hachalus, Ambo.
Safari hiyo ya polepole ya televisheni iligeuka kuwa pigano lenye kufisha kati ya wenye mamlaka wa serikali na wanasiasa wenye upinzani juu ya mahali ambapo Hachalu lingezikwa, na OMN ilikatiza kuonyeshwa kwayo wakati wasikivu walipolazimika kurudi Addis Ababa.
Angalau watu kumi waliuawa na wengine wakajeruhiwa katika Addis Ababa.
Huo mnyanyaso uliongoza kwenye kukamatwa kwa wanasiasa kadhaa wa upinzani kutia ndani Jawar Mohammed, mfanyabiashara wa OMN na mwanasiasa wa upinzani Bekele Gerba, ambao wote wawili walishtakiwa kwa kuchochea uhasama huo.
Mvurugo ulizuka baada ya wenye mamlaka wa serikali hatimaye kurudisha mwili wa Halachu' hadi Ambo kwa helikopta, ambapo vikundi vyenye uhasama viliendelea kupigana vikinyima washiriki wa familia waliofiwa maziko yafaayo.
Wakati uo huo, msukosuko na jeuri zikafuata.
Ghasia ya siku tatu ilishambulia sehemu fulani za Russia na Addis Ababa, kwa gharama kubwa : watu 239 waliachwa wakiwa wamekufa ; mamia wengine walijeruhiwa na zaidi ya watu 7,000 wakakamatwa kwa sababu ya jeuri na uharibifu wa mali unaoleta mamilioni ya ndege Waethiopia.
Mnamo Juni 30, serikali iliweka vizuizi kwenye Intaneti ili kujaribu kukomesha maombi ya jeuri yanayoenezwa kwenye vyombo vya habari ambayo yalichukua majuma matatu.
Idadi fulani ya watu walipigwa risasi na kuuawa na majeshi ya usalama ya serikali lakini vyombo kadhaa vya habari kutia ndani Voice of America na Addis Standard viliripoti kwamba wafanya ghasia wenye hasira kutoka kikundi cha kikabila cha Waamerika walishambulia miji na majiji ya vikundi vya dini tofauti - tofauti katika kusini - mashariki mwa faraja, wakishambulia familia zisizo na cheo katika eneo hilo.
Nyingi za jeuri hizo zilifanywa na kabila la Amahara‐ Oromo, lakini huenda dini ikawa ilitimiza fungu kubwa zaidi kwa sababu ya uelewevu tata wa kikabila wa mahali fulani : Kwa kawaida alama za utambulisho wa kikabila za kusini - mashariki zinaunganisha dini ya Kiislamu na lugha ya Afan‐ Oromo.
Mkulima mmoja wa huko aliripotiwa kwamba alisema tulifikiri Hachalu alikuwa Samoa baada ya yeye kutazama sherehe za mazishi za Hachalu’s kwenye televisheni zilizofuata mapokeo ya Kanisa Othodoksi la Tewahedo la Ethiopia.
Kulingana na ripoti nyingi, wahasiriwa wengi wa jeuri yenye kuogofya zaidi walikuwa Wakristo wachache Amharas, Waamerika Wakristo na Wakurage.
Watu waliojionea wenyewe walisema kwamba wafanya ghasia waliharibu na kuteketeza mali, walinyoa na kukata vichwa na kuharibu majeruhi.
Mahojiano ya ajali
Habari za mauaji ya Hachalus ziliposhambulia kwa mara ya kwanza, mashirika ya vyombo vya habari yaliyoshambulia Hachalus yalipofikia upeo wa mahojiano ya ajali pamoja na mkaribishaji wa OMN Guyo Wariyo, yaliyotangazwa juma moja kabla ya Halachu kuuawa.
Wakati wa mahojiano, Guyo alimuuliza Hachalu tena na tena maswali yenye kuchochea hisia zake juu ya madai ya kwamba alihurumia chama chenye kutawala, akimkatiza mara kadhaa ili kupinga majibu yake.
Hachalu alikana kwa ukali masikitikio yoyote ya chama chenye kutawala lakini pia akashutumu vikundi vya kisiasa vya Waskandinavia vilivyokuwa vyenye kutopatana sana na vilivyovunjika moyo, akionyesha uhuru wake thabiti akiwa mwenye kufikiri na mwanamuziki sifa iliyomfanya atumiwe vibaya kwenye Intaneti hadi siku ya kuuawa kwake.
Hata hivyo, katika pindi moja Guyo alimuuliza Hachalu kuhusu ukosefu wa haki wa kihistoria unaodaiwa kufanywa dhidi ya Waamerika uliofanywa na Menelik 2, Mwethiopia wa karne ya 19 aliyefanyiza Ethiopia ya kisasa.
Hachalu aliwashtua wasikilizaji fulani alipojibu kwamba farasi aliyeonekana akiwa amekufa katika sanamu ya Menelks ya barafu katika Addis Ababa ni wa mkulima Mwamerika aitwaye HIV Debelle, na kwamba Menelik alimnyang’anya farasi huyo.
Mazungumzo hayo yalivutia makofi na uchambuzi kutoka kwa wafafanuzi kwenye tovuti ya Facebook na Facebook.
Wakati Hachalu lilipouawa juma moja baadaye, mara moja washiriki wengi wa jumuiya yamoni walikisia kwamba uchambuzi wa Hachalus wa sanamu ya Menelik wa Pili uliwakasirisha waungaji mkono wa milki ya Ethiopia, ambayo huenda ikawa iliongoza kwenye uuaji wake.
Kwenye vyombo vya habari, wakazi Waamerika walikazia fikira sana maneno yaliyohusiana na Hachalus Menelik‐, ambayo yaliwaongoza wengi kwenye kampeni yenye hila ya kueneza habari zisizo za kweli.
Sehemu iliyobaki ya mahojiano huwa na masuala mengine yenye kulemea juu ya migawanyiko na mapinganisho katika jumuiya ya Waamerika.
Kotekote katika mahojiano hayo, Guyo alichafua Hachalu juu ya mabara yanayoendelea kwa marekebisho ya kisiasa, akitoa maoni ya kupinga serikali kwa maswali juu ya Waziri Mkuu Abiy Ahmed, mwenyewe akiwa Mmarekani, na kama serikali ilikuwa imetimiza au haijatimiza matakwa ya Wasmarekani baada ya waziri mkuu kuja kutawala katika 2018
Hachalu alirudia kutojihusisha na siasa za Waskandinavia lakini aliwachambua wale wanaotilia shaka utambulisho wao.
Alitetea msimamo wake dhidi ya viongozi wakuu wa wapinzani Waethiopia waliotafuta mapatano na Kikosi cha Kikomunisti cha Tigray People’s Liberation Front ( Kikosi cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Ethiopia ( Kikosi cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotestanti cha Kiprotest
Wapinzani hao waligeuka na kuwa chama cha upinzani baada ya Abiy kuvunja EPRDF.
Hachalu pia alishughulikia ujeuri wa kisiasa katika eneo la dominia, akiwalaumu wenye mamlaka za serikali na vilevile kikosi cha wanamgambo kilichopigapiga upande wa kulia wa Kikosi cha Ukombozi cha export export ( kikundi cha wanamgambo chaOLFulle ) ( kinachojulikana kirasmi kuwa OLFShane)? )
Baada ya kuuawa kimakusudi na Hachalus, serikali iliweza kupata na kuachilia umma mahoji kamili ya dakika 71-.
Ukanda huo uliopotea ulitia ndani masimulizi ya Hachalus juu ya vitisho vya kifo alivyopokea kutoka sehemu za magharibi mwa Russia, ambako wanamgambo sugu wa OLF-Shane wanafanya kazi.
Hachalu alisema kwamba aliamini kwamba hangeshambuliwa na vyombo vya habari kama angemsifu OLFShane.
Yeye alishughulikia pambano la moja kwa moja alilokuwa nalo na Getachew Assefa, Ethiopia’s security and intelligence chief wakati wa kipindi cha kufunga safari.
Guyo, aliyeendeleza mahojiano hayo kwenye Facebook kuwa ni lazima atazame televisheni siku chache kabla ya tangazo layo kukamatwa na serikali inachunguza ukanda kamili wa mahojiano wa dakika 71- ili kupata vidokezi zaidi vinavyoweza kusaidia kujua mambo ya hakika kuhusu uuaji wa Hachalu‘.
Soma mengi zaidi kuhusu matokeo ya mauaji ya Hachalu Hundessa ́s katika Sehemu ya Pili.
Screenshot kutoka kwa video ya Guardian DVD juu ya uchinjaji wa viungo vya uzazi vya wanawake.
JAMBO hilo limeathiri sana haki za wanawake katika Mashariki ya Kati na Afrika Kaskazini ( MENA), kutokana na ongezeko la jeuri nyumbani hadi kupoteza kazi.
Lakini pia kuna sehemu moja isiyoonekana sana ambapo wanawake huathiriwa : uchinjaji wa viungo vya uzazi vya wanawake kwa sababu ya kuvurugwa kwa uzuiaji kwa sababu ya mweneo huo.
Katika Aprili, Umoja wa Mataifa ulitangaza kwamba kwa sababu ya mvurugo unaohusiana na tauni katika miradi ya kuzuia, visa milioni mbili vya FGM vingeweza kutokea katika mwongo ufuatao ambao kama sivyo ungeepukwa.
Uchinjaji wa viungo vya uzazi vya wanawake hutia ndani taratibu zote zinazohusisha kuondolewa kwa sehemu au kabisa kwa viungo vya uzazi vya wanawake au majeraha mengine kwa viungo vya uzazi vya wanawake kwa sababu zisizo za kitiba, kulingana na Shirika la Afya Ulimwenguni ( WHO )
Zoea hilo ambalo limetia mizizi katika mapokeo mengi, itikadi za kitamaduni na za kidini kotekote Afrika, Mashariki ya Kati na Asia, kwa kawaida hufanywa na wakunga wa kienyeji au waponyaji kwa kutumia visu, wembe au kioo.
FGM, ijulikanayo pia kuwa kukata viungo vya uzazi, huonwa sana kuwa mojawapo udhihirisho wenye kupita kiasi zaidi wa jeuri dhidi ya wasichana na wanawake, na bado hairipotiwi sana katika Mashariki ya Kati.
Inakadiriwa kwamba huathiri angalau wanawake milioni 200 ulimwenguni pote.
Suala hilo laelezwa katika vidio hii ya UNICEF :
Katika eneo la MENA, Uchinjaji wa Viungo vya Uzazi vya Wanawake ( FGM ) ni tatizo linalohusu hasa Misri, Sudan, Yemeni, Iraki na Jibuti.
Carlos Javier Aguilar, Mshauri wa Mkoa wa Ulinzi wa Watoto, aeleza mengi zaidi.
Somalia ina mweneo mkubwa zaidi wa FGM kukiwa na asilimia 98 ya wanawake kati ya miaka 15 na 49 waliopatwa na ukataji wa viungo vya uzazi.
Katika Djibouti, inakadiriwa kwamba asilimia 93 ya watu wameathiriwa na, Misri 91 asilimia 91, Sudan, 88 %, Mauritania, asilimia 69 Yemeni 19 na Iraki, asilimia 7, kulingana na tarakimu za karibuni zaidi zilizotolewa katika Juni na Hazina ya Idadi ya Watu ya Umoja wa Mataifa ( UNFPA )
Zoea hilo hutofautiana kulingana na tabaka ya kijamii, kabila na elimu katika kila nchi, kukiwa na tofauti kubwa kati ya maeneo ya mjini na ya mashambani.
Mara nyingi FGM hutukia miongoni mwa familia maskini zaidi, zenye elimu chache sana katika maeneo ya mashambani.
Katika Yemen, FGM imekolea katika maeneo ya pwani lakini si ya kawaida sana kaskazini.
Katika Iraki, zoea hilo limeenea sana katika mikoa ya kaskazini mwa Kurdishi.
Nchini Misri, idadi hiyo ni kubwa zaidi miongoni mwa wasichana wanaoishi sehemu za juu za Misri.
Katika Mauritania, zaidi ya asilimia 90 ya wanawake kutoka familia zilizo maskini zaidi wamevumilia FGM kwa kulinganishwa na asilimia 37 ya wanawake kutoka familia zilizo tajiri zaidi.
FGM : Ukiukaji usioripotiwa sana
Kadiri na mweneo wa FGM waweza kupunguzwa kwa sababu picha rasmi ya tufeni pote ya FGM / C si kamili, kulingana na ripoti ya pamoja kutoka Machi, iliyotungwa na Equality Now, End FGM European Network na US End FGM / C Network.
Ripoti hiyo ilionyesha uthibitisho wenye kuongezeka kwamba desturi hiyo inafuatwa pia katika maeneo mengine kutia ndani Mashariki ya Kati na Asia, na kwa kusikitisha ulimwengu hupuuza FGM.
Majaribio madogo ya utafiti yameonyesha majuzi kwamba FGM pia huzoewa katika Iran, pamoja na majimbo ya Ghuba kama vile Kuwait, Oman, na Saudi Arabia.
Divya Srinivasan from Equality Sasa aliambia shirika la habari la Reuters kwamba alishangazwa hasa na matokeo ya mafunzo madogo kutoka sehemu kama Saudi Arabia na Oman, ambazo kwa kawaida si nchi zinazokuja akilini unapofikiria FGM.
Ripoti hiyo, iliyochapishwa wakati wa kilele cha tatizo la COVID 19 katika Mashariki ya Kati, haikusikilizwa na vyombo vya habari vilivyozungumza Kiarabu au kutafsiriwa katika Kiarabu, bila kutaja sana FGM katika Kiarabu hata kidogo.
Ukosefu huo wa ufahamu wa umma waweza kuendeleza wazo la kwamba FGM si suala la kuhangaikiwa.
Miiko ya kijamii
Katika Mashariki ya Kati, miiko inayozunguka miili ya wanawake na hali ya ngono huzuia mazungumzo ya waziwazi ya hadharani juu ya masuala yenye hisia nyepesi kama FGM, ambayo mara nyingi huhusiana na itikadi za kitamaduni, kidini na za kitamaduni.
Kwa kielelezo, katika Misri, Wakristo na Waislamu huamini kwamba kutahiriwa kwa wasichana huwazuia wasipatwe na upotovu wa adili na huwafanya wawe wenye kuvutia zaidi kwa waume wa wakati ujao ; akina mama huhofu kwamba binti zao huolewa ikiwa hawajakatwa ndoa kulingana na ripoti iliyotolewa na Stop FGM Middle East, kampeni iliyoanzishwa katika mwaka wa 2013 ya kukuza ufahamu juu ya FGM na ambaye kusudi lake ni kujua kwamba FGM ipo si katika Afrika tu bali pia katika nchi nyingi za Mashariki ya Kati na Asia.
Shirika hilo linatafuta habari zaidi kuhusu FGM na limetokeza kifaa cha kuwasaidia watu mmoja - mmoja na vikundi vya watu kufanya uchunguzi wa hali ya chini kuhusu FGM.
Isipokuwa kuwe na kisa cha hatari kinachofanya vichwa vikuu vya habari kama vile kifo cha karibuni cha msichana mwenye umri wa miaka 12- katika kusini mwa Misri katika Februari, watu huelekea kuepuka kichwa hicho.
Ghida Hussein, mwanafunzi Mmisri aliyekuwa akifanya utafiti wa FGM, aliambia Global Voices :
Tunapozungumza juu yake, ni kana kwamba tatizo liko.
Mara nyingi FGM hufanyiwa mazoezi kimya - kimya nyuma ya milango iliyofungwa.
Unatukia mbali na vitovu vya mamlaka vya miji vyenye elimu ambako wanaharakati na wanasiasa wameketi.
FGM ni suala nyetivu linalobishaniwa na lisipokuwa na uangalifu wa kimataifa na utegemezo, halionwi mahali hapo kuwa jambo la kutangulizwa na jamii ya kiume ya kisiasa yenye kulemea mno.
Kuvunja mwiko na kusema waziwazi juu ya FGM kwaweza kuwafanya watetezi wa haki za kibinadamu na wahasiriwa wachukie usemi na upotovu wa adili.
Katika Omanmanman, mtetezi wa haki za wanawake Habiba al Hinai, mwanzilishi wa Shirika la Omani la Haki za Kibinadamu ( OAHR), alifanya uchunguzi katika Oman katika mwaka wa 2017 na kupata kwamba asilimia 78 ya wanawake wamekatwa.
Baada ya kuchapisha uvumbuzi wake kwenye Intaneti, Habiba alishambuliwa na kutishwa :
Nilipachika matokeo yangu kwenye Intaneti na matokeo yalikuwa mazuri sana.
Nilishambuliwa na washikilia desturi za kidini ambao husema tohara ya wanawake ni aina ya ibada ya Kiislamu.
Katika Oman, ambako FGM haitambuliwi kirasmi, hakuna ulinzi wala utegemezo kwa wahasiriwa.
Habiba aliongeza hivi katika ripoti hiyo :
Unaweza kumwomba jinsi gani mwokokaji azungumze kwa ujasiri dhidi ya FGM kisha ukabili matokeo yote ya uchambuzi na kuchambuliwa kwenye Intaneti, familia yake na kabila lake huenda wakamkana, labda mume wake atamtaliki bila utegemezo ufaao.
Natazamia wanawake hao waseme kwa ujasiri na kukabiliana na jamii.
Kuondolewa kwa FGM : Kusonga polepole sana, kusikofaa
Katika Yemeni na Muungano wa Majimbo ya Kiarabu, FGM umepigwa marufuku tu katika vifaa vya kitiba, lakini si nyumbani.
Katika Mauritania, kuna vizuizi vya kisheria lakini si marufuku ya moja kwa moja.
Katika Iraki, FGM imepigwa marufuku katika Eneo Lenye Kujitawala la Kurdi lakini bado ni halali katika Iraki ya kati.
Hata hivyo, kumekuwako mafanikio makubwa ya kumaliza FGM.
Baada ya miaka mingi ya kutetewa na mashirika ya haki za wanawake, Misri ilipiga marufuku zoea hilo katika 2008
Sudan, katika badiliko la kisiasa baada ya miaka 30 ya utawala wa kimabavu, ndiyo nchi ya karibuni zaidi kupiga marufuku FGM katika Aprili.
Lakini utekelezaji wa sheria wabaki kuwa tatizo kubwa kwa sababu FGM ungali una kadiri kubwa ya kukubaliwa na kuenea.
Ingawa sheria ni kizuizi muhimu, hazitoshi.
Nchi zahitaji mbinu za kitaifa zenye kueleweka ambazo zatia ndani habari kutoka kwa polisi, mahakimu, makasisi, waandaaji wa utunzaji wa afya na elimu kwa jamii ya raia.
Mfululizo wa matatizo ya kimkoa na utawala wa kimamlaka umekawiza marekebisho, ukipunguza kampeni na rasilimali za kukomesha ukiukaji wa haki za wanawake.
Sasa, kukiwa na uangalifu wa ulimwengu ulioelekezwa kwa COVID-19 na athari yake ya kiuchumi, programu nyingi zinazotegemeza haki za wanawake na kuandaa huduma za kijamii kwa wanawake walio dhaifu zimeahirishwa au hazitangulizwi tena.
Kukiwa na familia zaidi zikishuka mstari wa umaskini na wasichana wakiondolewa shuleni au kulazimishwa kuingia katika ndoa ya mapema, FGM yaelekea pia itaendelea kutukia bila kujulikana katika eneo hilo.
Picha iliyotumiwa kwa ruhusa kutoka kwa kitabu kimoja ( The SignalNg. )
Msemaji na mchambuzi mkali wa serikali ya Naijeria anayeitwa Abubakar Idris Dadiyata, alitekwa nyara kutoka nyumbani kwake mnamo Agosti 15, Agosti 15, katika ujirani wa Barnawa huko Kaduna,, kaskazini - magharibi mwa Nigeria.
Mwaka mmoja baada ya kutekwa kwake, Dadiyata hajapatikana.
Abubakar Idris (Didiyata ) alitekwa nyara kutoka nyumbani kwake katika jimbo la Kaduna, Nigeria.
Mahali alipokuwa bado hajulikani.
Familia yake na marafiki wake wanataka sana kujibiwa swali hili : Wewe mwenyewe uko wapi?
Abubakar anatoweka kwa sababu ya kulazimishwa.
Dadiyata alifundisha katika Chuo Kikuu cha Jimbo la Dutsinma, Katsina.
Akiwa mshiriki wa chama cha upinzani Peopleoples Democratic Party, mara nyingi Dadiyata alishirikiana na wafuasi wa chama chote cha Bunge la Progressive kwenye vyombo vya habari.
Soma zaidi : Uchambuzi unazidi kuongezeka kwa sababu mchambuzi wa serikali ya Nigeria alitekwa nyara
Mashirika ya serikali na ya serikali hayafanyi lolote
Babaiyata alichukuliwa kwa nguvu na watekaji - nyara karibu saa moja asubuhi alipofika nyumbani mwake, mwaka mmoja uliopita katika Agosti 1, premium Times likaripoti.
Katika mahojiano na shirika la BBC, mke wa Kadija, Dadiyatas akumbuka kwamba mume wake alikuwa akipiga simu, gari lake lilikuwa bado linaenda kasi alipokamatwa na watekaji wake.
Ingawa Kadija hangeweza kusikia kilichokuwa kikiendelea kupitia simu au yule aliyekuwa akizungumza naye, alikumbuka kwamba watekaji - nyara wa mume wake walikuwa wamemfuata, hata waliingia ndani ya nyumba.
Mke wa Dadiyatas alitazama kutoka chumbani mwake walipokuwa wakimfukuza mume wake.
Kwa kusikitisha, bado hakuna habari zozote kuhusu mahali ambapo Babaiyatas alikuwa.
Ni jambo lenye kuumiza sana ambalo Kadija aliliambia BBC wakati watoto wao wanapoendelea kuuliza juu ya baba yao aliyepotea.
Badala ya kupata kwamba mashirika ya usalama ya Naijeria ya Dadiyata, yanajitenga na aina yoyote ya hatia au lawama kwa kutoweka kwake.
Katika Januari, Idara ya Usalama wa Kitaifa ya Nigeria ( DSS ) ilikuwa imemnyima babaiyata haki ya kumlinda.
Shirika la usalama la serikali lilitaarifu kwamba kwa kuwa Dadiyata alichukuliwa kutoka nyumbani mwake na wanaume fulani wenye silaha halidokezi kwamba wanaume hao walikuwa wafanyakazi wa DSS.
Vivyo hivyo, Aisha Dikko,, wakili mkuu wa Jimbo la Kaduna, alikana kujua mahali walipokuwa au kuhusika kwa vyovyote katika utekaji - nyara wa Dadiyatas.
Jambo lolote lililo kinyume ni dai ovu linalojaribu kueneza uhakika wa kwamba alitekwa nyara katika Jimbo la Kaduna kumaanisha kuhusika kwa serikali ya jimbo, akasema Dikko.
Hata hivyo, kukana huko kwa Serikali ya Jimbo ya DSS na Kaduna hakupunguzi maumivu makali ya mke wa Dadiyatas na watoto wao wawili wala hakurudishi uhuru wake.
Ombi la kuachiliwa huru kwa Babaiyatas lingali larejezea kwenye Internet katika hashtag # One WhearWithOutDiyata, wakati Wanigeria wanapodai aachiliwe.
Bulama Bukarti aliomboleza juu ya mfadhaiko ambao aina hii ya kutokuwa na hofu ya kuadhibiwa imesababisha familia ya Dadiyata_s :
Haijulikani jinsi Mnigeria angetoweka hivyo.
Ni lazima tuendelee kufanya yote tuwezayo ili babaiyata aungane tena na familia yake.
Hakupaswi kuwa na mahali pa kutokuwa na hatia ya aina hiyo.
Wale waliomteka nyara Dadiyata watalipa bei.
Ikiwa sivyo sasa, bila shaka jaribu baadaye.
Mtumiaji huyu wa Internet alivunjika moyo aliposikia mahoji ya mke wa Dadiyata‘s :
Nilifadhaika sana kusikia mke wa Dadiyatas akiongea na @bbchausa, asubuhi ya leo.
Anachotaka tu ni watu wake wamsamehe na kumruhusu arudi kwa familia yake ; hasa watoto wake wadogo.
Akin Akínt mobileọ hawezi kuelewa jinsi Babaiyata awezavyo kutoweka bila alama ya mwaka mmoja :
Swali moja latokeza jinsi ambavyo Dadiyata na gari lake waweza kutoweka bila kuonekana tena kwa mwaka mmoja katika Naijeria na serikali yaweza kutojali sana jambo hilo kwa kutafuta ufukara badala ya kuchukua daraka kamili la kumtafuta, hasa walipokuwa shabaha ya uchambuzi wake?
Kwa kusikitisha, ni kana kwamba hakuna mtu anayejali kumtafuta mchambuzi.
Badala yake mashirika ya serikali na ya serikali yanajishughulisha kuepuka lawama na kutofanya lolote litaarifu Profesa Chidi Odinkalu, mtetezi wa haki za kibinadamu katika mahojiano na Vyral Africa :
Mbali na kusema kwamba wao hujua mahali alipo.Nobody kwa kweli amefanya jitihada ya kutuambia kile ambacho wamefanya ili kumtafuta na jinsi ambavyo wao hutoa hesabu kwa ajili yake.
Inawaeleza jinsi raia wanavyotuthamini sana.
Jambo dogo zaidi tunaloweza kufanya ni kuuliza Dadiyata yuko wapi na kwa nini serikali yetu inampata.
Watoto wa shule katika Kaduna State, Nigeria.
Image by Jeremy Weate, January 15, 2010 via Flickr / CC BY 2. 0.
Majambazi wenye silaha walishambulia shule moja ya sekondari kaskazini - magharibi mwa Nigeria, mnamo Agosti 24 wakiua mtu mmoja na kuwateka nyara wanafunzi wanne na mwalimu mmoja, laripoti gazeti la habari la Nigeria, Sahara Reporters.
Wapiganaji wa bunduki waliowasili kwenye kijiji cha Damba‐Kasaya katika Eneo la Serikali la Chikun la Mji wa Chikun kwa pikipiki, mara ya kwanza walivamia jumuiya ambako inaripotiwa kwamba walimwua Benjamin Auta, mkulima, kulingana na gazeti la habari la Nigeria linalochapishwa kwenye Intaneti Times.
Kisha wanaume hao wakaenda kwenye Shule ya Sekondari ya Chuo cha Prince, ambako waliteka nyara mwalimu Christianah Madugu, na wanafunzi wanne : Favour Danjuma, 9, Miracle Danjuma, 13, Happy Odoji, 14, na Ezra Bako, 15.
Happys father, Isiaka Odoji, alimwambia Daily Trust,, gazeti la kila siku la Naijeria kwamba wenye bunduki wanaomba fidia ya naira milioni 20 ( karibu dola 53,000 za Marekani ) ili kuweka watoto wao bure kiasi ambacho hawawezi kugharimia.
Wanafunzi waliotekwa nyara katika mwaka uliopita wa shule ya sekondari walikuwa wakiandika mitihani yao ya mwisho.
Kwa sababu ya ugonjwa huo, ni wanafunzi peke yao walioruhusiwa kurudi shuleni.
Serikali za muungano na za jimbo lote zimekaa kimya juu ya ajali ya wanafunzi waliotekwa nyara na mwalimu wao.
Ilikuwa siku ya kawaida nchini Nigeria
Mtumiaji wa Internet Ndi Kato alitaja tukio hilo kuwa lenye kuangamiza sana taifa :
Leo, watoto waliokuwa katika madarasa ya kifalme ya kutokea na kuambiwa waendelee na shule walitekwa nyara na wanajeshi wenye silaha.
Mmoja wao aliripotiwa kuuawa.Mvulana mdogo alifupisha maisha yake.Mvulana wengine wamechukuliwa na huenda tusisikie tena kamwe kuwahusu.
Hilo lapaswa kuangamiza kabisa taifa lolote
Lakini bado ni siku ya kawaida katika Naijeria piqued Facebook mtumiaji Chima Chigozie :
Watoto fulani wa shule walitekwa nyara katika kaduna, mmoja wa wavulana wa shule aliuawa kando ya mstari huo.
Maisha ya wavulana yalikatwa yakawa mafupi, watoto wa shule wanashikwa kwa hofu.This wapaswa kuchora taifa lakini LA, ni siku ya kawaida katika Naijeria.
Jaja alaumu siasa kwa kutokuwa na hisia - mwenzi ya umma na ghadhabu kwa watoto wa shule waliotekwa nyara :
Wavulana waliotekwa nyara hawatapata utegemezo na uangalifu kama ule wa Wasichana wa Chibok kwa sababu kwanza, wao ni wavulana, na pili, GEJ‘t Si Msimamizi.
Goodluck Ebele Jonathan (GEJ ) alikuwa rais wa Nigeria‘, wakati, mnamo Aprili 2014 wasichana 276 wa shule kutoka shule ya sekondari ya serikali walitekwa nyara na wanamgambo kutoka mji wa kaskazini - mashariki wa Chibok.
Hilo liliongoza kwenye harakati ya ulimwenguni pote ya hashtag #BringBackOurGirls ambayo ilitoa sauti kwa mamilioni ya watu ulimwenguni pote.
Soma zaidi : Wanigeria wanasherehekea kuachiliwa kwa wasichana 82 wa Chibok kutoka katika utekwa wa Hezekia
Mnamo Februari 19, 2018 Boko Haram pia iliwateka nyara wasichana 110 wa shule kutoka Government Girls Science and Technical College, Dapchi, Yobe State, kaskazini - mashariki mwa Nigeria.
Soma zaidi : Msichana wa shule Mnigeria aliyetekwa nyara na propaganda ya kushukiwa kwamba anakufa akiwa utekwani
Utekaji - nyara wa watoto wa shule ya Damba Sizaya na mwalimu wao ni tendo lenye kuchukiza sana.
Tofauti ya pekee ni kwamba wakati huu wale wanaosababisha tukio hilo lenye kuogofya si magenge ya kijeshi bali ni majambazi wenye silaha.
Wapiga - makasia wenye kuenea kotekote katika Kanaani
Ujeuri wa majambazi ulienea katika majimbo ya kaskazini - magharibi mwa Naijeria ya Zamfara, Walla, Niger, Sokoto, kebbi na Katsina.
SHIRIKA moja la kibinadamu lenye kujitegemea linasisitiza kwamba jeuri hiyo ya kutumia silaha haihusiani na ukosefu wa uharaka katika kaskazini - mashariki :
Ujeuri wa majambazi ulianza ukiwa pambano kati ya wakulima na wauzaji katika mwaka wa 2011 na ukaongezeka kati ya mwaka wa 2017 na 2018 kutia ndani kutembea kwa ng’ombe, utekaji - nyara kwa ajili ya fidia, ujeuri wa kingono na mauaji.
Kufikia Machi 2020, zaidi ya watu 210,000 wamelazimika kuhama makwao.
Jumuiya za mashambani zimeharibiwa na majambazi hao ambao kati ya Januari na Juni mwaka huu, wameua angalau watu 1,126 kaskazini mwa Nigeria.
Gazeti la Amnesty International linasema kwamba katika miaka 50 ya kwanza ya mwaka wa 2020, watu 366 walikufa katika vijiji vilivyoko kusini mwa Rwanda.
Chikun LGA, makao ya wanafunzi waliotekwa nyara, yalikuwa yamepatwa na mfululizo wa mashambulizi ya kimamgambo ambayo yametokeza vifo, utekaji nyara, jumuiya 45 zikiwa zimelazimika kuhama makwao na kukaliwa tangu 2020 kulingana na Muungano wa Watu wa Southernbag.
Watu wa kusini mwa Rwanda hudai kwamba majambazi hao ni wachungaji wa Fulani, kwenye utume wa kuteka mashamba, wakiwa na kibali cha serikali za muungano na za jimbo.
Lakini gavana wa Jimbo la Kaduna Nasir El‐Rufai alikana kwamba machinjo hayo hayakuhusiana kwa vyovyote na unyang’anyi wa ardhi wala kichocheo chochote cha kidini.
Mnamo Agosti 22, serikali ya jimbo hilo ilipunguza muda wa kurudi nyumbani kuanzia saa 12 jioni hadi saa 12 asubuhi ambao uliamriwa katika sehemu fulani za jimbo hilo kuzuia wavamizi.
Hata hivyo, Luka Binniyat,, msemaji wa Muungano wa Watu wa Southern Kaduna ( SOKAPUIONAL ) aomboleza kwamba njaa inatuua pia kwa sababu hatuwezi kwenda kwenye mashamba yetu.Wakaaji wetu hawana uwezo.
Mshairi Henry Swapon na wakili Imtiaz Mahmood.
Collage kutoka kwenye picha alishirikiwa sana katika vyombo vya habari.
Watu wawili walikamatwa Mei 14 na 15 kwa sababu ya maelezo waliyokuwa wamepachika kwenye Facebook.
Kukamatwa huko kumetokeza ghadhabu na hangaiko katika vyombo vya habari.
Kukamatwa kwa mshairi Henry Swapon
Katika Mei 14, mtunga - mashairi na mwandishi wa habari Henry Swapon alikamatwa nyumbani kwake katika jiji la Barishal lililoko kusini mwa Bangladesh ya kati.
Ameshtakiwa kwa kuvunja Sheria ya Usalama wa Kielektroni ya Bangladesh.
Mshiriki mmoja wa kikundi kidogo cha Kikristo cha mahali hapo, Swapon, hapo kwanza alishtakiwa pamoja na ndugu wawili Alfred na Jewel Sarkar, kwa kuumiza hisia za kidini za Wakristo na Waislamu kwenye vyombo vya habari.
Mshairi na mhariri wa Kibambladeshi Henry Swapan alikamatwa, chini ya sheria ya kitendo cha usalama wa kielektroniki!
#freethepoet #bangladesh #bangladeshi bloguger # FreedomOfSpeech pic. twitter.com /M GoCec2nsR
Kulingana na gazeti Dhaka Tribune, Swapon, aliandika barua kwenye kituo cha Facebook akimkosoa Lawrence Subrata Howlader, Askofu wa Dayosisi ya Kikatoliki ya Barishal.
Askofu huyo alikuwa amechagua kufanya programu ya kitamaduni iliyopangwa kufanywa katika kanisa moja la Kikatoliki la mahali hapo mnamo Aprili 2020 siku iliyofuata mashambulizi ya kigaidi katika Sri Lanka.
Swapon alihisi kwamba Askofu angalipaswa kuahirisha sherehe hizo kwa sababu ya kustahi mamia ya watu waliouawa katika mashambulizi hayo.
Wakristo wengine walikasirishwa na namna alivyozungumza na Askofu na wengine hata walimtisha kwamba angekufa.
Swapon amekuwa msemaji katika vyombo vya habari dhidi ya ukosefu wote wa haki na ufisadi katika mji wake.
Mtangazaji wa Internet Swakrito Noman aliandika kwenye Facebook :
Katika Bangladesh mbinu za kushambulia wanaharakati kwa madai ya kuumiza hisia za kidini zilikuwa zimetumiwa tu na washiriki wa harakati ya kufuata kanuni za msingi Waislamu.
Sasa twaona kwamba Wakristo wasiopendelea mabadiliko wanafanya hivyo pia.
Nafikiri wale wanaohisi hivyo wakisikia uchambuzi ni wagonjwa kiakili.
Serikali yapaswa kupanga matibabu kwa wagonjwa hao mmoja mmoja.
Twashutumu vikali kukamatwa kwa mshairi Henry Swapon na kudai kuachiliwa kwake bila masharti.
Kukamatwa kwa wakili Imtiaz Mahmood
Asubuhi ya Mei 15, polisi walimkamata wakili mkuu wa mahakama na mwandikaji Imtiaz Mah mud katika kesi iliyopelekwa mahakamani mnamo mwaka wa 2017 chini ya Sheria ya Tekinolojia ya Habari na Uwasiliano iliyotungwa na mashirika ya nchi kavu ambayo katika hiyo raia mmoja wa kibinafsi, Shafiqul Islam,, alidai kwamba kimoja cha matangazo ya Mahmood‘s Facebook kiliumiza hisia za kidini na kuchochea jeuri ya kijumuiya katika eneo la Bangladesh lililo kusini - mashariki mwa Chittagong.
Imtiaz Mahmood alipata dhamana ya kutazamia wakati kesi iliporekebishwa mwanzoni lakini mahakama ya Khagrachhari ikatoa hati nyingine ya kukamatwa dhidi yake mnamo Januari 2018
Mahmood alikuwa ametoa maelezo juu ya mikazo ya kikabila iliyotokea baada ya mwendesha pikipiki wa Bengali kuuawa katika Khagrachhari, ikichochea kikundi cha Wabengal wachome nyumba na maduka kadhaa ya wenyeji katika eneo la Rangamati la Chittagong.
Vyanzo vya mahali hapo vililiambia Dhaka Tribune kwamba polisi hawakuwa wamechukua hatua za kudhibiti hali hiyo.
Mamia ya kesi kama hizo ziliwasilishwa mahakamani kuanzia mwaka wa 2013 hadi 2018 wakati Amri ya Usalama wa Kielektroniki ilipobadilishwa na Amri ya Usalama wa Kielektroni.
Bangladesh imeharibiwa kabisa na vyombo vya habari.
Polisi wamekamatwa mara ya pili kwa muda usiozidi siku moja chini ya Sheria ya Usalama wa Kielektroniki.
Mwandikaji Imtiaz Mahmood alikamatwa Jumatano asubuhi katika kesi iliyohusu tendo la IC.
# Freedomoomofexpression #ICTLaw http://t.co /eH8H38unCr
Mwandikaji Meher Afroz Shaon posted on Facebook :
Yeye hupenda milima na watu wanaoishi huko.
Anaandika kuhusu haki zao.
Sijapata kamwe kuona maneno yenye jeuri katika maandishi yake.
Kuna kasoro Jambo fulani ni baya sana.
Natumaini makosa yangu yatakuwa sawa hivi karibuni.
ZABURI : Nimeona matangazo mengi kwenye tovuti ya Facebook yaliyo na maneno yenye jeuri na maneno machafu.
Mtu akiwashtaki, je, amri ya kukamatwa inatolewa mara moja?
Wenyeji wengi wameshutumu vikali visa vyote viwili vya kukamatwa, huku wengine wakidai kwamba sheria hiyo ifutiliwe mbali.
Expat Bangladesheshi Leesa Gaza t Sweeted :
Ni jambo la aibu kabisa.
Serikali ya Bangladesh haiwezi kuhakikisha usalama wa umma lakini inafanya haraka kukamata watu chini ya Sheria ya Usalama wa Kielektroniki ambayo inapinga katiba ya Bangladesh.
↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑
Mwandishi wa habari Probhash Amin aliandika hivi kwenye Facebook :
Baada ya mshairi Henry Swapon, wakili Imtiaz Mahmood (was alikamatwa )
Uhuru wa maoni unazuiwa polepole.
Nataka matendo yote ya drakoni yarudishwe.
Nataka uhuru wa kusema.
Ninataka Henry Swapon na Imtiaz Mahmood waachiliwe mara moja.
Licha ya mahangaiko kuhusu maana ya uhuru wa kusema, bunge la Bangladesh lilikubali Sheria ya Usalama wa Kielektroni mnamo Septemba 2018
Sheria hiyo ilichukua mahali pa ile Sheria ya Habari na Tekinolojia yenye sifa mbaya ambayo pia ilikuwa imetumiwa kama chombo cha kunyamazisha usemi wenye kuchambua kwenye Intaneti.
Sheria hiyo huhalifu aina mbalimbali za usemi kwenye Intaneti, kuanzia ujumbe wenye kuaibisha hadi usemi wenye kudhuru kanuni za kidini au hisia zenye kuleta faini kali.
Pia inaidhinisha vifungo virefu vya gereza kwa kutumia Intaneti ili kutokeza fujo za umma na kwa kukusanya au kuhifadhi hati za serikali zilizoorodheshwa kwa kutumia kifaa cha tarakimu.
Baraza la Wahariri la Bangladesh lilisema kwamba Sheria hiyo inapinga uhuru uliohakikishwa na katiba, uhuru wa vyombo vya habari na uhuru wa kusema.
Soma zaidi : Watetezi wa uhuru wa kusema wanasema kwamba Sheria mpya ya Usalama wa Kielektroni ya Bangladesh ’ inafaa kutumiwa vibaya
Pia, Sheria hiyo inawapa mamlaka kamili mashirika ya kutekeleza sheria ya kuanzisha uchunguzi wa mtu yeyote ambaye utendaji wake unadhuru au unatisha.
Khartoum, Sudan.
Photo via Flickr by Christopher Michel under CC BY 2. 0.
Baada ya mapinduzi ya Sudan, wenye mamlaka wa muda wa Sudan wametia sahihi mapatano ya amani pamoja na Chama cha Mapinduzi cha Sudan ambacho ndicho kikundi kikuu cha waasi kilichokuwa kingali chenye kutenda baada ya kiongozi wa zamani Omar alallallBashir kuondolewa mwaka jana.
Mkataba wa amani wa kihistoria uliotiwa sahihi Agosti 31 katika jiji la Juba, South Sudan,, ulipata utegemezo wa kimkoa na wa kimataifa kutoka nchi za Troika ambazo ni Muungano wa Ulaya, Misri na nchi kadhaa za Ghuba.
Lakini wakati huu wenye kusisimua pia umefunikwa na kipindi cha furiko la kihistoria ambalo limeharibu sehemu fulani za Sudan, likisababisha mzoroto katika uchumi ambao tayari umefadhaika.
Na bado raia Wasudani kwenye vyombo vya habari walikaribisha habari hizo pia.
Waleed Ahmed, mtangazaji kutoka Sudan, aliandika hivi :
Leo sisi hurudi nyumbani, nasi hurudi nyumbani.
Vidio hiyo wakati ambapo Harakati ya Ukombozi ya Sudan /Army (SLMA ) iliyoongozwa na Minawi ilitangaza kukomeshwa kwa harakati ya mapinduzi ya Desemba 16, 2016.
Kiongozi wa mini Arko Minawi wa SLMA, aliandika hivi :
Mini Arko Minawi.
Kutiwa sahihi juzi kutafanya Sudan iwe katika hali mpya kwa vyama vya watu wa Sudan, vyama vya watu wa Sudan na jamii ya wenyewe kwa wenyewe kwa kushirikiana na marafiki na ujirani wa kimkoa.
Ni lazima tufanyize msingi imara kwa ajili ya historia mpya ya nchi yetu.
Waziri Mkuu wa Sudans Abdalla Hamdok alikaribisha mapatano ya amani, akisema :
Mimi huweka wakfu amani ambayo tulitia sahihi leo katika Jimbo la kidugu la Sudan Kusini kwa watoto wetu waliozaliwa katika hali ya kuhamishwa na kambi za makimbilio, kwa akina mama na baba wanaotamani sana vijiji na majiji yao, wakingojea mapinduzi matukufu ya Desemba, ahadi ya kurudi, ahadi ya haki, ahadi ya maendeleo na ahadi ya usalama.
Mkataba huo ulihakikisha kwamba vikundi vya waasi vilikuwa na uhuru katika maeneo yaliyokuwa chini ya usimamizi wa serikali ya muungano.
Itatoa uhakikisho wa sehemu moja kwa tatu ya viti vya bunge kwa ajili ya watu kutoka maeneo ya uasi ili kuonyesha mahitaji yao na masuala yao.
Mwafaka huo utatoa uhakikisho wa haki na usawa kwa wale walionyanyaswa na utawala wa awali, mara nyingi kwa sababu ya kutokuwa Waamerabu na wasio Waamerabu.
Huo si mkataba wa kwanza wa amani katika historia ya Sudan.
Wenyeji fulani husema kwamba mikataba ya amani ni ya kawaida katika Sudan, na huenda isilete amani na uthabiti.
Inbal Ben Yehuda aliandika hivi :
Tukio linalotukia mara moja katika kila miaka 5-9 si jambo la kihistoria.
Mwafaka wa amani unaofanywa mwaka wa 2006
Mkataba wa amani wa Doha mwaka wa 2011
Mkataba wa amani wa Juba mwaka wa 2020
Ni afadhali kungoja kabla ya kusherehekea.
Makubaliano Yasiyo kamili
Yajapokuwa pindi hii yenye kusisimua, vikundi viwili vikuu vya waasi havikutia sahihi mapatano : Vilevile SLMA), vilivyoongozwa na Abdul Wahid alallallNur, na Sudan Peoples Liberation Movement OneNorth (SPLM‐N), vilivyoongozwa na Abdelaziz alallallHiluilu, vyote viwili viliacha kwa sababu ya maswali yenye kuendelea kuhusu taratibu za kuunganisha majeshi na utambulisho wa nchi.
Siku tatu baada ya kutia sahihi amani, kiongozi wa kidini wa Sudan Abdalla Hamdok alisafiri hadi Addis Ababa, Ethiopia, ili kukutana na al‐Hilu ili kuzungumzia hoja za ugomvi, kulingana na Sudan Tribune.
Waziri Mkuu Abdallah Hamdok Jumatano alifanya mkutano wa siri pamoja na Abdel Aziz al_Hilu katika jitihada ya kukomesha mazungumzo ya amani yaliyopatanishwa na serikali ya Sudan Kusini.
Mkutano huo ulitokeza kutiwa sahihi kwa mkataba wa pamoja wa ukumbusho uliokazia kanuni za mazungumzo ya amani katika Juba.
Vyombo vya habari vya Sudan vilifurika kwa nakala iliyosambazwa ya mkataba huo katika Kiingereza, ikikazia hasa Kifungu cha 3 juu ya habari ya dini na serikali :
Ni lazima serikali ya kidemokrasi ianzishwe katika Sudan.
Ili Sudan iwe nchi ya kidemokrasi ambamo haki za raia wote zimewekwa kuwa takatifu, katiba hiyo inapaswa kutegemea kanuni ya kutenganisha dini na serikali bila haki ya kujiamulia mambo.
Uhuru wa itikadi na ibada na mazoea ya kidini utahakikishwa kikamili kwa raia wote wa Sudan.
Serikali haitaanzisha dini rasmi.Lakini hakuna raia atakayebaguliwa kwa msingi wa dini yao.
Watu wa Sudan waligawanyika katika kambi mbili juu ya jambo hilo : Kwanza huona kutenganishwa kwa dini na serikali kuwa uhakikisho wa haki za msingi za kibinadamu ; pili husema kwamba serikali ya badiliko haina haki ya kuamua jambo hilo bila idhini kutoka kwa raia kupitia uchaguzi wa kidemokrasi.
Baada ya mkutano huo, masimulizi ya wahudumu wakuu Twitter yalichapisha tafsiri ya Kiarabu ya mapatano ambayo ilitofautiana na tafsiri moja ya Kiingereza iliyotangazwa na waandishi wa habari.
Ingawa hati ya Kiingereza ilikazia kutenganishwa kwa dini na serikali kuwa jambo lisiloweza kuepukika, hati ya Kiarabu ilipendekeza tu mazungumzo juu ya suala hilo lenye kubishaniwa.
Tofauti kati ya hati hizo mbili hutokeza maswali kuhusu wakati ujao wa mapatano hayo.
Mafuriko ya kihistoria yaliyotukia wakati wa amani
Ingawa amani imeletea Sudan habari zenye furaha, Mto Nile waendelea kufurika, ukitokeza msiba wa kibinadamu usio na kifani.
Kulingana na ripoti ya Baraza la Kitaifa la Ulinzi wa Wenyewe kwa Wenyewe la Sudan mnamo Septemba 8, jumla ya hasara zilizosababishwa na furiko la Mto Nile zilijumlika kuwa vifo 103, majeruhi 50, vifo 5,482 vya mifugo, 27,341 kuanguka kwa nyumba nzima, visa 42,210 vya kuanguka kwa nyumba kwa sehemu, hasara kwa serikali na majengo ya kibinafsi 178, hasara kwa maduka na maduka 359 na hasara kwa ekari 4,208 za kilimo.
YouStorm kwenye Internet ilionyesha video ikilinganisha Bonde la Mto Nile kuanzia Julai 16 na Agosti 16 :
Mafuriko katika Mto Nile katika Sudan Julai 16 yakilinganishwa na 30 August #Sentinel2 kaskazini mwa Khartoum.
Iliyotengenezwa na #EO Browser @sentinel_hub #S Deborfloods pic. twitter.com /l8LSSFY9m
Mnamo Septemba ( Mwezi wa 9 ) 3, gavana wa jimbo la Sinnar, Ustaz Elmahi Sulieman, alitoa mwito wa msononeko kwenye Facebook :
Viwango vya Mto Nile wa Blue Nile usiku huu vilishuhudia ongezeko kubwa likiandamana na mvua kubwa iliyoongoza kwenye kuvunjika kwa majalada na ngao, bwawa sahili lililojengwa kwa magunia ya udongo wa eneo la jiji la Singa na Universal Benin, na maji yakaanza kufurika jiji hilo na nyumba zalo na vilevile ujirani wa UM Benin.
Kwa hiyo, tunaanzisha agizo kwa mashirika yote ya serikali na kuomba mamlaka na mashirika yote ya serikali yawaokoe raia haraka iwezekanavyo na kuwapa dawa na chakula.
Hali ni yenye msiba :
Jimbo la Sinnar | Jiji la Singa Hali inasikitisha sana baada ya mvua kutokea kwenye kinga ya maji ya jiji ambayo iliruhusu maji ya Blue Nile yaingie jijini.
Vijana Wasudani kutoka Kisiwa cha Tuti wamejenga ngao ya kuzuia maji ya mafuriko yasifike ndani ya visiwa hivyo.
Ilikuwa tamasha ya mashujaa, iliyofafanuliwa na Hassan Shaggag :
Hao ndio watakaojenga Sudan wala si wale wanaopigania mamlaka sasa.
Raia wa Sudan hawana mahitaji ya msingi kama vile dawa za mkate, gesi, na umeme zikiwa na ukosefu wa umeme wa kufikia saa sita kwa siku.
Kiwango cha infleshoni ya pauni za Sudan kimepita asilimia 202, kulingana na Profesa Steve Hanke.
Na bado wenye mamlaka wa muda hawajaweza kupata udhibiti juu ya soko.
Sasa kwa kuwa ahadi ya amani ni mbaya tena, mipango ya serikali ya kufanya maisha yawe rahisi zaidi kwa raia ni nini?
Kiongozi wa wanafunzi Jutatip Sirikhan alijifunika kwa rangi nyeupe katika kitendo cha ufananisho cha kuteta baada ya kuachiliwa kwake.
Picha na maelezo kutoka Prachatai
Makala hii imetoka Prachatai,, kituo cha habari kilicho huru katika Thailand, kilichohaririwa na kuchapishwa tena na Global Voices ikiwa sehemu ya mapatano ya kugawanya habari.
Mwanafunzi wa Muungano wa Thailand ( msimamizi wa shirika hilo ) Jutatip Sirikhan amekamatwa Septemba 1 akiwa njiani kwenda chuo kikuu kwa sababu ya kushiriki katika maandamano ya Julai 18.
Jutatip alikamatwa alipokuwa katika teksi akiwa njiani kwenda darasani katika chuo kikuu cha Thammasat Universitys Tha Prachan katika Bangkok.
Alienda kuishi kwenye tovuti ya Facebook mnamo Septemba 1 wakati maofisa wa polisi waliokuwa wamevalia mavazi rasmi waliposimamisha teksi aliyokuwa ameingia na kupeleka hati ya kukamatwa.
Jutatip alipelekwa kwenye Kituo cha Polisi cha Samranrat.
Ofisa mmoja aliandamana naye katika teksi nyingine hadi kwenye kituo cha gari - moshi kwa kuwa hakujihisi salama vya kutosha kusafiri katika gari la faragha ambalo maofisa walileta ili kumkamata.
Aliendelea kuishi kwenye tovuti ya Facebook na kusoma maandiko ya tafsiri ya Kithai ya Thomas Paines Common Sense alipokuwa akisafiri kwenda kwenye kituo hicho.
Kisha akapelekwa kwenye Mahakama ya Uhalifu ya Bangkok na kupewa dhamana na kuachiliwa huru katika saa 12 : 00 chini ya ulinzi wa mhadhiri kwenye Chuo Kikuu cha Thammasat.
Mahakama haikumlazimisha alipe mara moja dhamana ya bahti 100,000 ( dola za Marekani 3, 190 ) lakini iliweka masharti kwamba asirudie matendo aliyokuwa akishtakiwa kwa masharti yaleyale yaliyopewa kila mtu aliyekamatwa na kuachiliwa kwa mashtaka yaleyale.
Jutatip ndiye mwanaharakati wa 14 anayekamatwa kwa sababu ya kushiriki katika maandamano ya Julai 18.
Washiriki wengine kumi na watano wa maandamano hayo wamepokea pia simu na kuripotiwa kwenye Kituo cha Polisi cha Samranrat ili wasikilize mashtaka dhidi yao mnamo Agosti 28
Jutatip alishtakiwa kwa uchochezi na kuvunja Sheria ya Dharura na Sheria ya Magonjwa ya Kuambukiza miongoni mwa mashtaka mengine.
Jutatip alitokea mbele ya Mahakama ya Uhalifu baada ya kuachiliwa na akatoa mkutano mfupi wa waandishi wa habari.
Rangi yaweza kuondolewa, lakini twaondolea mbali ukosefu wa haki
Nilikusudia kutoroka.
Najua nina hati ya kukamatwa.
Nimekuwa nikingoja kukamatwa kwa muda mrefu sana lakini jambo hilo lilitukia hadi leo.
Kila mara mtu fulani anapokamatwa, tutalalamika kwamba hatukuteta kwa amani.
Mimi ni mwanafunzi na nimesumbuliwa na polisi kwa miezi mingi.
Kwa nini mimi sina malipo yoyote?
Kwa nini lazima kuwe na fidia kwa polisi ambao ni watumishi wa udikteta?
Kwa kweli kungepaswa kuwe na kesi ya kwanza ya kukamatwa lakini jambo lililotukia lilikuwa kwamba polisi walileta hati ya kukamatwa na kunikamata.
Hilo si jambo la haki hata kidogo kwa mwanafunzi.
Walinifuata kwa ishara yangu ya simu na kunifuata mahali ambapo Im anakaa.
Walitisha malipo ya nyumba yangu, wakatisha malipo ya familia yangu, wakanipa malipo ya malipo ya nyumba yangu, kwa hiyo sasa ni lazima tuongeze malalamiko yetu.
Kila kitu kinaungwa mkono na Katiba.
Tunalipa kodi zetu.Tulazimika kulindwa na serikali, si kusumbuliwa na serikali.
Kwa hiyo leo ninahitaji kujieleza kwa njia ya mfano ili tuweze kufanya hivyo.
Ni lazima tusimame kwa haki na uhuru wetu mbalimbali.
Kutupa rangi ni jambo liwezalo kufanywa pia.
Kisha Jutatip akatupa ndoo ya rangi nyeupe juu yake huku akiinua mkono wake katika ile Salamu ya Michezo ya Njaa ya watatu.
Alisema kwamba rangi nyeupe inawakilisha utakato na haki na kwamba inadai haki itekelezwe.
Tunaonyesha kwamba hii ni uhuru, hii ndiyo aina ya usemi tuwezayo kufanya.
Hata ikiwa sasa ni kutupa rangi juu yetu wenyewe, hiyo ni njia ya kuonyesha kwamba twaweza kutupa rangi wakati wowote.
Twaweza kutupa rangi juu ya wale wenye mamlaka, kwa sababu wale wenye mamlaka hutupa mashtaka ya kisheria juu yetu, hutupa sisi risasi ovyoovyo.
Rangi yaweza kuondolewa, lakini twaondolea mbali ukosefu wa haki.
Baadaye, Jutatip alimshukuru mhadhiri aliyekuja kumfanyia dhamana yeye na watu waliokuja kumtegemeza na kusaidia umati usafishe rangi hiyo mbele ya kijia cha miguu mbele ya Mahakama.
Sisi huacha kupigana hadi tutakaposhinda katika kila jambo, kutia ndani marekebisho ya monarchy na katiba mpya, Yutatip akasema.
Screenshot kutoka kwenye video ya DVD iliyoandikwa na Video Volunteers.
Picha hii iliandikwa na Grace Jolliffe na mwanzoni ilitokea kwenye video Volunteers, shirika la kimataifa la vyombo vya habari lenye mshahara mnono lililoko India.
Tafsiri iliyohaririwa kidogo inachapishwa hapa chini ikiwa sehemu ya makubaliano ya kueneza habari.
Huku India ikipitia uchaguzi mkubwa wa ujumla ulioenezwa katika sehemu saba kuanzia Aprili 11 hadi Mei 1919 ili kuchagua bunge lake la 17 ( Lok Sabha 199 ) baadhi ya wapiga kura Wahindi wamechukua hatua isiyo ya kawaida ya kukomesha utaratibu wa uchaguzi.
Soma Zaidi : Yote unayohitaji kujua kuhusu uchaguzi wa kijumla wa India‘s 2018
Katika Goa, jimbo la kusini - magharibi mwa India, wakazi wa kijiji kimoja cha kikabila katika jengo la Canacon ( wilaya ndogo ) ) Marlem Village walikataa kupiga kura Aprili 23 wakati wa sehemu ya tatu ya uchaguzi mkuu wakidai kwamba serikali ilikuwa imepuuza matatizo ya kijiji chao.
Lalamiko lao kuu ni kwamba majengo ya msingi kama vile barabara zinazofaa na ugavi wa maji, hayajaandaliwa na serikali.
Video iliyotolewa na Mwandishi wa Habari za Jumuiya Devidas Gaonkarkar,, mshiriki wa kabila la uchungaji la wenyeji wa Goa aitwaye Velip, ilionyesha maandamano ya wanakijiji :
Katika vidio hii, mkazi mmoja wa kijiji cha Marli, pandurang Gaonkar, ataarifu kwamba :
Tirwal hadi Marlem ni barabara yenye urefu wa kilometa tano, isiyo kamili.
Kufikia sasa, hakuna hatua ambayo imechukuliwa na wenye mamlaka.
Wao huweka tu ahadi zisizo za kweli, lakini hawatimizi.
Kwa sababu hiyo, sisi hupiga kura zetu.
Wakazi wa Marlem wamekuwa wakiishi katika kijiji hiki kwa zaidi ya miaka 20.
Katika 19668, Idara ya Misitu ilitangaza kijiji cha Marlem kuwa sehemu ya hifadhi ya wanyama wa pori.
Hilo hufanya ujenzi wa barabara au ujenzi wowote katika eneo hili kuwa suala gumu sana.
Kulingana na ripoti mbalimbali, mradi wa kubeba nyaya za umeme chini ya ardhi kwa ajili ya kupeleka umeme kwenye eneo hilo ulikuwa umekubaliwa mwanzoni, lakini wakati kazi ya kuchimba ilipoanza, muda si muda ulikomeshwa baada ya vipingamizi vilivyotolewa na Idara ya Misitu ya jimbo.
Jambo jingine linalowafadhaisha wenyeji ni ukosefu wa barabara zinazofaa.
Lazima mtu aendeshe barabara isiyo na lami na iliyovunjika umbali wa kilometa 2.8 ili kufika kwenye nyumba ya kwanza huko Marlem kutoka kwenye barabara kuu.
Mwishowe, ni vigumu kwa wanakijiji kupata umeme na maji safi ya kunywa.
Wakiwa wametangaza malalamiko yao hadharani na kwa kurudia - rudia lakini wakishindwa kupata majibu yoyote, wakazi wa Marlem, na vilevile wakaaji wa vijiji vingine viwili waliamua kutopiga kura katika uchaguzi ili kuvuta uangalifu wa wenye mamlaka kwa masuala yao.
Maofisa wenye kushtaki walikuja kuongea nasi, lakini uamuzi wetu wa kutopiga kura, bado wasimama, akaongezea uwezekano wa kupiga kura.
Isidore Fernandes, ( Mshiriki wa Bunge la Kitaifa la Intaneti ) wa baraza la kutunga sheria la Cancona, pia alikutana na wenyeji.
Baada ya kusikia malalamiko hayo alihakikishia utegemezo wake kwa kupendelea mvurugo wao.
Ni muhimu kwa serikali yoyote kuwaandalia watu maji na umeme barabarani.
Kufikia sasa, maofisa wote wa serikali wamepuuza majengo hayo katika Marlem Village, akataarifu Fernandes.
Sasa kupiga kura kunakuwa njia ya kuteta ijapokuwa kupiga kura si jambo la lazima katika India.
Mbali na vijiji vya Goa, katika jimbo la kati la Madhya Pradesh, jimbo la magharibi la Maharashtra, na jimbo la mashariki la Odisha zinatumia mbinu hiyo ili kupata masuala ya haraka yanayoshughulikiwa na wenye mamlaka.
Kwa hiyo, kufikia sasa, hakuna yeyote kati ya wapiganaji hao aliyeonekana kuwa amechukua hatua upande wa serikali.
Hatimaye wapiga kura wanatumia mbinu kama wonyesho wa fadhaiko kuelekea maofisa na wanasiasa ambao mara nyingi hufikia jumuiya zilizopuuzwa kabla tu ya uchaguzi, wakitumaini kupata kura zao lakini wakishindwa kutoa mara tu uchaguzi unapokwisha.
Mwishowe, ikiwa uchaguzi wa uhasama haufuatili mabadiliko katika jamii, washiriki wa jumuiya zilizopuuzwa waweza kufanya nini kingine ili kupata uangalifu wa wale wanaopaswa kuusikiliza na kuchukua hatua ifaayo?
Mwandishi wa habari Amade Abubacar.
Photo : Screengrab, caiccajuda /Youtube.
Waandishi wa habari Amade Abubacar na Germanano Adriano, waliokuwa wamezuiliwa mapema mwaka huu walipokuwa wakishughulikia mapambano ya kijeshi kaskazini mwa Msumbiji, waliachiliwa wakingojea kusikilizwa katika Aprili 23, 2019.
Amade, ambaye anachangia vyombo mbalimbali vya habari kutia ndani Zitamar News na A Carta, alizuiwa Januari 5 alipokuwa akiwahoji watu waliolazimishwa kuhama makwao katika wilaya ya Macomia ya Cabo Delgado, mkoa wa kaskazini mwa nchi.
Germano, ripota wa redio za jumuiya ya Nacedje, alitoweka mnamo Februari 6 naye alipatikana amezuiliwa mnamo Februari 18.
Kulingana na Taasisi ya Vyombo vya Habari ya Afrika Kusini ( MISA), Amade na Germano walishtakiwa kwa kueneza jumbe zenye kuaibisha dhidi ya washiriki wa Jeshi la Ulinzi la Msumbiji kupitia akaunti ya Facebook iliyotangaza mashambulizi yaliyotokea katika vijiji katika wilaya ya Macomia.
Waandishi hao wa habari waliachiliwa kutoka gereza la jimbo la Mieze katika Pemba, Cabo Delgado capital, nao watakuwa wakichunguzwa wanapongojea kusikilizwa mbele ya mahakama ya jimbo ya Cabo Delgado.
Kusikilizwa kwao kwa mara ya kwanza kumeratibiwa kuwa Mei 17.
Tangu vikundi 2017 vyenye visu vimeshambulia vijiji vya Cabo Delgado, vikichoma nyumba na kuangamiza wakazi.
Kulingana na polisi, zaidi ya watu 90 wamekufa tangu mashambulizi hayo yalipoanza.
Kufikia sasa, hakuna kikundi chochote ambacho kimedai hadharani kuwa na hatia ya mashambulizi hayo.
Katika Desemba 2018 gazeti la habari A Carta de Moçambique lilifunua kuwapo kwa ukurasa wa Facebook ulio na jina linaloonekana kuwa bandia ambalo lilisifu mashambulizi ya vikundi vyenye silaha katika Cabo Delgado.
Haikujua kama mashtaka dhidi ya Amade na Germano yanahusu ukurasa uo huo au la.
Kikundi cha ulinzi cha waandishi wa habari chasema kwamba hakuna uhusiano wowote kati yao na utendaji wowote usio halali kupitia Facebook.
Kesi dhidi ya waandishi wa habari zimetiwa alama na mambo yasiyo ya kawaida.
Baada ya kumkamata Amade, polisi walimweka katika kizuizi cha kijeshi.
Aliwekwa katika gereza la kijeshi ambamo alitumia siku 12 bila kuadhibiwa kabla ya kuhamishwa hadi gereza la kiraia.
Waandishi wa habari walishtakiwa tu katika Aprili 16, kwa kuvunja siku 90 zilizowekwa katika Sheria ya Msumbiji ya Kukomesha Kabla ya Udhibiti wa Kidini katika kesi ya Abubacar.
Katika kesi za mahakamani wakati wa kizuizi chao cha kabla ya mahakama, waandishi wa habari wote wawili walishtakiwa kwa uhalifu wa kuvunja siri za serikali kupitia njia za kielektroniki na kuchochea umma kwenye uhalifu unaotumia njia za kielektroniki.
Mashtaka hayo yanatofautiana na mashtaka rasmi ambayo sasa yametolewa dhidi yao, ambayo MISA aliyafafanua kuwa yanaeneza jumbe zenye kuaibisha dhidi ya washiriki wa Jeshi la Ulinzi la Msumbiji kupitia akaunti ya Facebook iliyotangaza mashambulizi yaliyotokea katika vijiji katika wilaya ya Macomia.
Katika zile siku 106 alizokuwa gerezani, Abubacar alikabili ukosefu wa chakula na kukataa msaada wa kitiba kulingana na Amnesty International.
Familia yake ililiambia gazeti la habari @Verdade kwamba walizuiwa wasimtembelee wakati wote ambao Abubacar alikuwa amefungwa.
Kile ambacho kimewapata waandishi hao wa habari huenda kikawa sehemu ya mwelekeo wa kutisha wafanyakazi wa vyombo vya habari kaskazini mwa Msumbiji.
Mwandishi wa habari mwenye kujitegemea anayeitwa Estácio Valoi alifungwa pia huko Cabo Delgado mnamo Desemba 2018 kwa mashtaka yasiyo halali.
Baadaye aliachiliwa huru bila idhini yoyote ya kushtakiwa lakini vifaa vyake vya kazi vimebaki katika utunzaji wa silaha.
Wataka haki ifanywe
Cídia Chissungo, mwanaharakati na mpangaji wa kampeni ya #Free Amade, alisherehekea habari :
# Amade Abubacar na #GeramanoAdriano hatimaye wako Huru baada ya karibu miezi 4 ya kuwekwa kizuizini.
Tulazimika kusherehekea mwendo wa kasi lakini hatutasahau jinsi kila kitu kilivyoanza.
Tulisema muda mrefu uliopita : Uandishi wa habari si uhalifu
Asanteni kwa mikono yenu #Free Amade #Cabo Delgado #Hands ForJustice pic. twitter.com /Lhb0b1AL Ci
Angela Quintal, mratibu wa Programu ya Afrika kwa ajili ya Halmashauri ya Kuwalinda Waandishi wa Habari (CPJ), alieleza hivi :
Sasa ili kuhakikisha mashtaka kwa hakika yameondolewa na kwamba # Amade Abubacar aweza kuendelea na uandishi wake wa habari bila hofu ya kisasi.
Uhakika wa kwamba alilazimika kuvumilia kizuizini bila kushtakiwa kwa siku 106 kabla ya kupata dhamana haujulikani.
Yeye hapaswi kukabili jaribu hata kidogo!
Picha ya kiongozi wa Mapinduzi ya Iranian Imam Khomeini kwenye ukuta wa jengo fulani katika mji mkuu wa Mkoa wa Kurdistan wa Iranian, kama ionwavyo kupitia dirisha lililo wazi.
Photo by Jorge Boixareu.
Copyright Demotix
Mwanzilishi - mshirika wa sauti za tufeni pote Ethan Zuckerman afafanua watu wa daraja kuwa watu ambao hupenda sana kueleza tamaduni zao za nyumbani kwa watu kutoka jamii nyinginezo.
Dhana hiyo ilisitawishwa kupitia mizizi yenye kina kirefu iliyo nayo katika Global Voices, na hufafanua sehemu kubwa ya kazi na maadili ya jumuiya.
Kwa kuwa habari zetu za Iran zimekusudiwa kuzuia migawanyiko iliyopo kati ya maoni ya nje juu ya Iran na nchi yenyewe, gazeti Global Voices Iran limeanzisha mfululizo wa mahojiano na waandishi na waandishi mbalimbali wa Iranian wanaofanya kazi hiyo.
Mahojiano haya hufanywa ili kuelewa ni jinsi gani na kwa nini tarakimu hizi huchagua kazi - maisha kwa sababu ya kuwasilisha mambo magumu na magumu ya nchi iliyojaa mambo yanayopingana, yaeleza Iran kwa wasio hao - Wairani.
Golnaz Esfandiari : Nafikiri utumizi wa vyombo vya habari katika Iran na umaana wavyo unaongezeka
Golnaz Esfandiari ni mleta - habari wa cheo cha juu kwenye Radio Free Europe /Radio Libertyerty, na ni mmoja wa waandishi wa habari wachache walio na msingi nje ya Iran wakiandika katika Kiingereza juu ya mambo yasiyo na maana na mambo yenye kutatanisha ya jamii na siasa za Iranian.
Picha iliyotumiwa pamoja na Golnaz Esfandiari‘s permission.
Soma zaidi : Kuzungumza na Golnaz Esfandiari, English_Language Journalism‘s Bridge to Iran
Katika mahojiano na sauti za tufeni pote, alisema hivi :
Nafikiri utumizi wa vyombo vya habari katika Iran na umaana wavyo unaongezeka.
Maofisa wa serikali wanakiri kwamba naona watu wengi zaidi nchini humo wakitumia vituo vya mawasiliano na programu za kompyuta.
Kwa kweli nafikiri kwamba tangu 2009 utumizi wa vyombo vya habari umeongezeka sana.
Wairani fulani waliniambia walijiunga na Internet baada ya kusoma juu ya madai juu ya Mapinduzi ya Internet katika Iran.
Vituo vya mawasiliano vimependekeza mazungumzo na kueneza habari zilizopigwa marufuku au zinazoonwa kuwa nyetivu, na hivyo watu wanaweza kuzungumzia habari za mwiko waziwazi.
Wao pia hupinga sera za serikali na migawanyiko katika vyombo vya habari kwa ukawaida sana.
Kelly Golnoush Niknejad : Lazima uwe mwandishi wa habari, lakini ni daktari wa magonjwa ya akili, profesa na msomaji wa akili vilevile
Mfanya biashara wa vyombo vya habari wa Iran Kelly Golnoush Niknejad ndiye mwanzilishi wa Shirika la Tehran, ambalo ni shirika la habari linalosimamiwa na The Guardian linaloshughulikia Iran na maeneo ya mbali ya Iran.
Mradi wake ni mojawapo ya vyanzo vikuu vya uenezaji habari ambao hutoa maoni yenye nguvu juu ya vijiji, utamaduni, siasa, na watu.
Photo by Kelly Golnoush Niknejad and used with permission.
Soma zaidi : Jinsi Kelly Golnoush Niknejads Tehran Bureau Linavyounganisha Iran na Magharibi
Alieleza hivi kuhusu maoni yasiyofaa ambayo watu wasio Wayahudi wanaamini kuhusu Iran :
Inapohusu Iran, mara nyingi mimi hujikuta nikilazimika kurudi nyuma hadi 1979, halafu kueleza mabadiliko yaliyotukia katika mwongo wa miaka 70, ili tu nielewe hali ya sasa.
Nyakati nyingine hata ni vigumu kwa Wairani wenyewe kuamini kile kinachoendelea katika Iran, sembuse wasio Wairani.
Hilo linaonyesha kwa nini ni muhimu kueneza historia ya maisha ya watu wa kawaida nchini Iran.
Kufunika nchi kwa kuripoti juu ya matangazo ya wachache wenye kutawala labda ndiyo aina ya uandishi wa habari isiyopendeza sana au yenye kuarifu sana.
Hata watu wa hali ya juu sana ambao hufuata habari za Iran hawajui kinachoendelea huko.
Bila shaka, ikiwa wangefuata Kituo cha Tehran, wangepata mwono wenye nguvu sana.
Nina Ansary : Ninaamini kwamba wanawake watakuwa katika mstari wa mbele katika mabadiliko yoyote katika Iran
Nina Ansary ndiye mtungaji wa Jewels of Allah : The Untold Story of Women in Iran, kitabu cha kwanza kuhusisha harakati za kisiasa zenye kuongoza wanawake kuanzia mwisho wa karne ya 19 hadi wakati wa sasa.
Vito vya Allah
Kitabu hicho kinaeleza jinsi ambavyo wanawake wamefafanua historia ya Wairani ya hivi karibuni na wanaendelea kufanya hivyo huku wakijitahidi kuimarisha haki zao na usawa wao katika jamii ambayo kwa kawaida imewapuuza.
Soma zaidi : Kuzungumza na Nina Ansary, Mtungaji wa vitabu Mwajemi wa Iran, Kuhusu Mabadiliko huko Iran
Ansary alisema alikuwa na hadhari na matazamio mema kuhusu wakati ujao wa Iran na mahali pa wanawake katika huo :
kwa sababu tu ninaona uwezo wao wa kustahimili hali ngumu.
Na hiyo ni kwa sababu utendaji wa kike umekuwa na matokeo ya kadiri : Wanawake hawakuruhusiwa kutumikia wakiwa mahakimu, lakini sasa wanaweza kutumikia wakiwa mahakimu wa uchunguzi.
Wanawake Werent waliruhusiwa kuingia katika nyanja fulani za kujifunza, na kwa miaka ambayo imepita wameweza kupenya katika nyanja za wanaume zilizoenea sana kama vile tiba na uhandisi.
Mimi huwa na hadhari na matazamio mazuri lakini naamini kwamba wanawake watakuwa katika mstari wa mbele wa mabadiliko yoyote katika Iran.
Kamali Dehghan : Wao huona Iran kuwa nyeusi na nyeupe, na Iran si hivyo.
Sehemu yake ni upinde wa mvua.
Akiwa na mabuku zaidi ya 800 yanayohusiana na jina lake, Kamali Dehghan ndiye mwandishi wa habari wa kwanza wa shirika la habari la The Guardian aliyejiweka wakfu kushughulikia Iran, na ni mmojawapo wa mataifa machache ya Iranian yaliyoajiriwa na shirika mashuhuri la vyombo vya habari la lugha ya Kiingereza.
Photo used with Saeed Kamali Dehghan‘s permission.
Sehemu kubwa ya ripoti yake yahusu ukiukaji wa haki za kibinadamu za Wairani lakini kama alivyosema katika mahoji ya simu, tatizo la kawaida katika mashirika mengi ya magharibi ya vyombo vya habari ni kwamba wao huona Iran kuwa nyeusi na nyeupe na Iran haifanani na hiyo.
Sehemu yake ni upinde wa mvua.
Soma zaidi : Saeed Kamali Dehghan Juu ya Kufunika Iran kwa Ajili ya The Guardian
Kuhusu magumu ya kueneza nchi ambayo ana uhusiano wa karibu wa kihisia - moyo, Saeed aeleza hivi :
Nikiwa Miranian Mimi huwa na uhusiano wa kihisia - moyo na nchi, lakini ninapoandika habari za Im mimi hurudi nyuma na kujaribu kutokuwa na ubaguzi.
Lakini niliruhusu kueleza maoni yangu nilipokuwa nikiandika juu - juu, na Ive pia alifanya jambo kama hilo.
Niliandika juu ya sababu inayofanya Kanada iwe na kasoro dhidi ya Iran, jambo lililoongoza kwa waziri wa nchi za nje wa Kanada aliyekuwa akinishtaki kwenye Internet juu ya kufanya kazi kwa ajili ya wenye mamlaka wa Iranian.
Ive alishambuliwa na watu fulani ambao hunishtaki kuwa ninafanya kazi kwa ajili ya Wairani na wengine ambao hunishtaki kuwa ninafanya kazi kwa ajili ya Waingereza.
Natumaini ishara ya Im kufanya kazi yangu sawasawa!
Ukumbusho Usiofaa : Kugeuza hasira hiyo yenye kulipuka kuwa kitu chenye kujenga, kukiona kwa njia ifaayo na kutokichukua kibinafsi, ni ustadi.
Omid Memarian, mwandishi wa habari kutoka Iran anayeishi New York.
Zamani Omid Memarian alikuwa mwandishi wa habari aliyesomwa sana katika Iran, na sasa anafanya kazi Marekani akihubiri habari za Kiirania kwa ajili ya wasikilizaji wanaozungumza Kiingereza na Kiajemi.
Mahoji yetu pamoja naye huchunguza vishawishi vya kufunika Iran kwa ajili ya watazamaji tofauti - tofauti, na maono yake akiwa mwandishi wa habari katika Iran na nje pia.
Soma zaidi : Mwandishi wa habari wa Iran Omid Memarian
Memarian afafanua ono lake akiandika na kuripoti juu ya jamii ya kijamii akiwa mwandishi wa habari katika Iran :
Kulikuwako na bado kuna watu wasio na adabu katika Iran wanaoamini kwamba kwa kuimarisha mashirika ya kiraia, vyama vya kisiasa na vyombo vya habari vyenye kujitegemea, huenda Jamhuri ya Kiislamu ikabadilika polepole kutoka ndani.
Kwa upande ule mwingine, kuna kani zinazojaribu kuwathibitishia wasiofaa, na njia moja ya kufanya hivyo ni kwa kufanya mazingira yawe yenye kutisha sana hivi kwamba hakuna mtu anayethubutu kuendelea kuwa mtendaji shambani.
Niliposisitiza kuendelea na yale niliyokuwa nikifanya, kuandika na kuendeleza yale niliyoamini, nilikamatwa na kutupwa gerezani.
Hooman Majd : Iran haitofautiani kwa njia ya pekee : kile ambacho ni cha kipekee ni kwamba watu wengi shingo wanajua juu ya Iran.
Sasa tuko katika hatua ya badiliko kubwa katika sera ya nchi za kigeni ya Marekani.
Majuma kadhaa mbali na mwisho wa utawala wa rais wa Obama, kuna uwezekano mkubwa kwamba Marekani inasonga mbali na mradi wenye kufafanua wa kuungana na adui yake wa muda mrefu, Jamhuri ya Kiislamu ya Iran.
Kwenye mapambazuko ya Donald Trump president’s, ambayo huonwa kuwa kivuli maalumu cha uthabiti na ufasiki wa Republicanism, nilifikiri ni wakati ufaao kuketi pamoja na mwandishi wa habari na mwandishi Hooman Majd.
Makala zake za vitabu na ufafanuzi wenye kueleza mambo yenye kutatanisha ya Iran zilikuja kutokezwa sana katika vyombo vya habari vya Marekani wakati wa enzi ya Bush, wakati ambapo ufasaha wa ufasiki dhidi ya serikali ya Iran ulipokuwa ishara ya mapema katika miaka ya 2000 ya sera za kigeni na maonyesho ya vyombo vya habari ya Iran.
Sauti ya Hooman Majd imejulikana kuwa sauti ya Iran kuelekea ulimwengu wa magharibi.
Portrait of Majd by Ken Browar, used with permission.
Soma zaidi : Kuzungumza na Hooman Majd, Daraja Kati ya Iran na Mainstream ya Marekani
Juu ya kama maoni yenye makosa juu ya Iran yamefunzwa tangu kitabu chake cha 2008 kilicho na lengo la kuondolea mbali maoni yenye makosa juu ya jamii ya Kiirania kwa watazamaji Wamarekani :
Ahmadinejad alikuwa wa kwanza kujitoa kwa vyombo vya habari ambavyo vilikuwa chanzo cha madhara mengi.
Lakini katika miaka ya hivi majuzi, Wairanian‐ Americans na Wairanian‐ Europe wameandika mengi kuhusu utamaduni huo, na kuna usafiri mwingi zaidi kati ya Iran na US, miongoni mwa Wairanian‐ Americans na Wairania wenyewe.
Wanaelewa jambo hilo vizuri zaidi na kumekuwa na vitabu kadhaa.
Iran haishangazi kwa njia ya kipekee : kile kinachofanya Iran iwe ya kipekee ni kwamba watu wengi shingo wanajua juu ya Iran.
Waprotestanti katika Rio de Janeiro : Silaha yetu ni elimu | Image : Marianna Cartaxo / Mídia NINJA /Used with permission
Katika Mei 15, maelfu ya Wabrazili waliingia barabarani katika majimbo yote 26 na Wilaya ya Muungano dhidi ya kukatwa kwa fedha za serikali ya Bolsonaro kwa ajili ya elimu ambayo itaathiri makumi ya vyuo vikuu na shule.
Mwishoni mwa Aprili ( Mwezi wa 4 ), serikali ya Brazili silabi ilitangaza kupunguzwa kwa asilimia 30 kwa bajeti iliyopunguzwa kwa busara sana ambayo hutegemea gharama kama vile umeme, maji, udumishaji na utafiti.
Wakati wa kufikiria jumla ya bajeti ya serikali kwa ajili ya elimu ya juu zaidi, mapunguzo hayo yangekuwa karibu asilimia 3,5.
Zaidi ya hilo, serikali imeahirisha fedha kwa ajili ya misaada 3,500 iliyogharimiwa na umma ya masomo ya baada ya kuhitimu.
Kutoka Paulista Avenue katika São Paulo, mahali pa kitamaduni pa kukutania kwa ajili ya maandamano, hadi maeneo ya mbali ya wenyeji katika Alto Rio Negro, karibu na mpaka wa Kolombia, watu walienda kutetea elimu yao ya umma.
Huko Viçosa, Minas Gerais, umati wa watu 5,000 hivi ulipiga miguu kwa miavuli wakati wa mvua kubwa.
Maonyesho ya ghafula ya umati mkubwa wa waandamanaji yalikusanyika Av Paulista katika São Paulo ili kupinga kupunguzwa kwa elimu na fedha za kisayansi. #15M #TodosPela registration #Tsunamida registration #NaRuaPela registration # MarchaPela Ciência pic.News.comBmHEY BuF9F9
↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑ ↑
Brazili ina vyuo vikuu 69 vya serikali na hesabu kubwa ya vyuo vikuu vya serikali, vyote vikitoa elimu ya chini na ya baada ya kuhitimu bila malipo yoyote, na huduma kadhaa zenye kuelekezewa kijamii kama vile mitaala ya ziada, ofisi za msaada wa kisheria, na hospitali.
Mwanzoni, mipunguzo hiyo ilihusu vyuo vikuu vitatu tu vya serikali lakini baadaye ilipanuliwa kwa mfumo wote wa serikali.
Waziri wa Elimu Abraham Weintraub wa Bolsonaro’s asema kwamba hizo hazipunguzi gharama bali ni utaratibu wa gharama.
Weintraub ametetea kupunguzwa huko kwa sababu vyuo vikuu vya umma ni mahali penye msukosuko.
Alipoulizwa na maripota kutaja vielelezo vya uhasama kama huo, alitaja kuwapo kwa harakati za kijamii katika vyuo vikuu na karamu pamoja na watu walio uchi.
Weintraub aliwekwa rasmi kuwa mhudumu mapema mwezi wa Aprili baada ya utawala wake wa miaka michache iliyotangulia ’ kuhusika katika mfululizo wa mabishano.
Mara nyingi mhudumu mpya aunga mkono nadharia za njama kama vile kwamba kokeini kali ilianzishwa katika Brazili ikiwa sehemu ya njama ya kikomunisti na kwamba yeye ataka kufutilia mbali utamaduni wa Marx kutoka vyuo vikuu.
Wasimamizi fulani wa vyuo vikuu wamesema kwamba huenda kukatwa huko kukawazuia kufungua milango yao mapema katika muhula wa pili wa 2018
Ofisi ya Kiongozi wa Mashtaka ya Serikali imetuma ripoti kwa wakili mkuu akidai kwamba visa vya kukatwa mashtaka hivyo vinavunja Katiba ya Braz‘s.
Rio de Janeiro unavutia sana!
Mamia ya maelfu ya watu wanakaa katika eneo lenye milima - milima lililo kwenye eneo lenye milima - milima lililo kwenye Mto Vargas usiku unapoanguka ili kupinga kupunguzwa kwa matumizi ya fedha kwa ajili ya sayansi na elimu. #15M #TodosPela registration #Tsunamida experienção #NaRuaPela registration pic.News.com 128MIn91crX
Watafiti katika Chuo Kikuu cha Serikali cha Minas Gerais (UFMG ) ambao huchunguza vikundi vya app app katika Brazili wamegundua mazungumzo katika vyuo vikuu kuhusu programu hiyo ya kutuma ujumbe katika siku zilizofuata tangazo la kupunguza matumizi ya pesa.
Uchunguzi huo umetokeza kifaa ambacho huchunguza vikundi vya app app app na ambacho hutumiwa sana na mashirika ya kushughulikia mambo ya hakika katika Brazili.
Mtafiti aliye mstari wa mbele fabrício Benevuto alisema kwenye kituo cha mpachiko kwenye mtandao kwenye mtandao kwenye kituo cha mpachiko kwenye kituo cha mpachiko cha mpachiko kwenye kituo cha mpachiko cha mpachiko cha Mei 8:
[ Picha hizo zatia ndani ] monography /dissertation /events wakidhihakiwa na vichwa na vichwa vyao.
Kuna picha za watu walio uchi katika karamu (that aren’t hata katika vyuo vikuu ) na malalamiko na kumbukumbu ambazo husema kwamba wanafunzi wa vyuo vikuu huchukua miaka 12 kuhitimu kwa sababu wao hujifunza dawa za kulevya kila wakati.
Kwa wazi kitabu hicho ni kazi ya kikundi maalumu.
Hiyo ni njia ileile ya kampeni ya uchaguzi.
Ni nani anayegharimia kiwanda hiki cha ukosefu wa habari?
Makala moja iliyotolewa na tovuti ya Ciência na Rua ( sayansi barabarani katika Kireno ) yadai kwamba vyuo vikuu vya umma hufanyiza asilimia 95 ya utafiti wa kisayansi katika Brazili.
Uchunguzi uliofanywa na mshauri wa Marekani Clarivate Outlook katika mwaka wa 2018 waonyesha kwamba katika vyuo vikuu 20 vyenye matokeo ya utafiti yaliyo mashuhuri zaidi, 15 ni sehemu ya mfumo wa serikali.
Katika siku ya maandamano hayo, Waziri Weintraub aliitwa kutoa ushuhuda juu ya kupunguzwa kwa bajeti katika nyumba ya chini ya Bunge.
Bolsonaro ni adui wa Elimu
Elimu ni kitendo cha Upendo na Uhodari #TsunamiDaEducacao pic.twitter.com /sEEOb5wDxz
Wakati huohuo, Bolsonaro alikuwa Texas,, Marekani, ambako alikutana na aliyekuwa rais wa Marekani George W. Bush.
Alipoulizwa kuhusu maandamano hayo, rais alisema hivi :
Kwa asili [ maandamano yanayoweza kutokea ], sasa, wengi wa watu huko ni wapiganaji wasio na chochote kichwani mwao.
Ukiuliza tokeo ni mara 7 zaidi ya 8, wao hujua.
Ukiuliza juu ya mfanyizo wa maji, wao walijua, hawajui lolote.
Wao ni wapumbavu wenye mafaa, wapumbavu, na wanaongozwa vibaya na wachache wanaoongoza vyuo vikuu vingi vya serikali katika Brazili.
Mwandishi wa habari wa Uganda Gertrude Uwitware Tumusiime amepatwa na mzigo maradufu wa kufanya kazi akiwa mwandishi wa habari mwanamke katika Uganda.
Screenshot from The Other Side : Gertrude Uwitware Tumusiime on DVD.
Katika Uganda, waandishi wa habari wa kike ambao hutumia vifaa vya tarakimu ili kuripoti, hushiriki maoni na kupata habari hukabili mashambulio na kusumbuliwa kwa ajili ya kuchunguza na kuchapisha habari za kisiasa zenye hisia nyepesi.
Kusumbuliwa kwenye Intaneti kumekuwa njia mpya ya uchujaji.
Waandishi wa habari wanawake hubeba mzigo wenye kulemea mara mbili wa kutendwa vibaya kingono kwenye Intaneti kwa kuongezea hatari ziwezazo kutokea zinazohusiana na ripoti za kisiasa.
Matisho hayo yenye kuendelea yamewafanya wanawake wajitenge na hotuba za watu wote na kuacha kazi ya uandishi wa habari ikitawalwa na wanaume.
Soma zaidi : Tofauti kati ya kutoza kodi : Tatizo la vyombo vya habari vya Uganda
Joy Doreen Biira,, mwandishi wa habari.
Picha iliyopigwa na Waz Pennsylvania via Wikimedia Commons CC BY 3.0.
Mnamo Novemba 2016, mwandishi wa habari wa Uganda Joy Doreen Biira,, aliyekuwa akifanya kazi katika Shirika la Televisheni la Kenya lililokuwa likijulikana na watu binafsi, alirudi nyumbani Uganda kwa ajili ya sherehe fulani ya kitamaduni.
Biira ilipokuwa nyumbani, majeshi ya ulinzi ya Uganda yalipigana na washiriki wa ufalme wa kidesturi wa Rwenzururu katika eneo la Rwenzori magharibi mwa Uganda, na jumba lao la kifalme likachomwa kabisa.
Mapigano hayo yalisababisha vifo 62, kutia ndani polisi 16.
Biira aliitikia shambulizi la kijeshi kwa kuweka mawazo yake kwenye Facebook mnamo Novemba 27 :
Jambo lenye kuhuzunisha sana ambalo Ive alitoa leo kwa macho yangu mwenyewe sehemu ya jumba la kifalme la Im kutoka, Ufalme wa Rwenzururu ukiteketea.
Nilihisi ni kama kutazama urithi wako ukiwa umeharibika machoni pangu.
Siku iyo hiyo Biira alikamatwa na kushtakiwa kwa kueneza picha za waziwazi za baada ya pigano lenye kufisha kati ya majeshi ya usalama na walinzi wa kifalme wa eneo la ufalme wa Rwenzururu kwa kikundi kilichokuwa kimeandikishwa na wengi, kulingana na Halmashauri ya Kulinda Waandishi wa Habari
Pia, aliweka video ya Intaneti ya jumba la mfalme linalochomeka na kuandika kuhusu video hiyo kwenye tovuti ya Facebook, CPJ.
Maofisa wa usalama wa Uganda walidai kwamba walimlazimisha Biira kufuta matangazo ya vyombo vya habari na vifaa vyake vya kielektroniki vilitwaliwa pia, kulingana na ripoti ya 2018 ya Freedom House.
Biira alishtakiwa kwa kukomesha ugaidi kwa kupiga picha isivyo halali ya mashambulizi ya kijeshi dhidi ya jumba la kifalme la kimkoa tendo liwezalo kuadhibiwa kwa kifo chini ya Sheria ya Kupinga Ugaidi ikihukumiwa.
Hata hivyo, siku moja baadaye aliachiliwa kwa dhamana.
Masaibu ya Biiras yalitokeza shutuma kwenye vyombo vya habari kupitia hashtag kama vile #FreeJoyDoreen na #JournalismIsNotaCrime.
Mnyamavu huyu alishutumu mwelekeo wa Rais Yoweri Musevenis wa Uganda wa kunyamazisha waandishi wa habari :
#FreeJoyDoreen Rais @Kaguta Museveni apaswa aache kunyamazisha waandishi wa habari.
Hiyo ni hali ya kutoweza kuadhibiwa kabisa katika kontinenti yetu pic. twitter.com /SGux985cM0
Mwanasheria wa Biiras, Nicholas Opiyo, aliweka sehemu ya kumi ya mashtaka rasmi ya Biiras :
Nakala ya kifungo cha polisi cha Joy‘s kinachoshtakiwa kwa kukomesha ugaidi ( kwa ujanja! )
#journalism si uharamia mtumbwi mtumbwi mtumbwi mtumbwi mtumbwi mtumbwi mtumbwi mtumbwi mtumbwi mtumbwi mtumbwi
Opio aliwaambia watu ulimwenguni pote kwamba kesi ya Biiras iliondolewa na kufungwa Machi 2017 baada ya wenye mamlaka kuichunguza na kupata uthibitisho wowote wa kumshtaki mahakamani.
Kama ilivyo na visa vingi kama hivyo, kisa kimoja hupitiwa kuwa huru lakini kimeachwa kikiwa na hisia ya ukosefu wa haki, ukosefu wa haki, na uchungu, akasema Opio, ambaye pia ni mkurugenzi mkuu wa Sura ya Nne ya Uganda, ambayo ni shirika la haki za kibinadamu.
Opiyo aliongeza kwamba kutumia siku chache gerezani na kuvumilia uchungu wa kufungwa hakukosi kamwe.
Mashambulizi Yanayofanywa Kwenye Intaneti
Ni nadra sana kwa waandishi wa habari wanawake wanaotendwa vibaya kwenye Intaneti kuona haki na mara nyingi wanang’ang’ana ili malalamiko yao yachukuliwe kwa uzito na kuchunguzwa ifaavyo.
Katika Aprili 2017 Gertrude Tumusiime Uwitware, nanga ya habari katika NTV Uganda, alimtetea Stella Nyanzi, profesa mwenye kusema wazi ambaye alishutumu usimamizi wa Museveni kwa kushindwa kutimiza kampeni ya kugawanya vitambaa safi kwa wasichana maskini.
Wenye mamlaka walimlazimisha Uwitware aondoe matangazo yake kwenye Internet na kwenye Intaneti ili kumwunga mkono Nyanzi.
Yeye alipokea vitisho kwenye Facebook kisha akatekwa nyara na washambuliaji wasiojulikana kwa angalau muda wa saa nane, kulingana na ripoti ya 2017 ya haki za kibinadamu ya Uganda.
Inasemekana kwamba watekaji - nyara wake walimhoji kuhusu uhusiano wake na Nyanzi, wakamwuma vibaya na kunyoa nywele zake.
Soma zaidi : Je, uke ni neno chafu?
Mgogoro wa makao ya mfalme Stella Nyanzi‘s wa Uganda wa kike waendelea
Baadaye, Uwitware alipatikana katika kituo cha polisi huko Kampala.
Hata hivyo, wenye mamlaka hawajatoa habari zozote kuhusu uchunguzi huo kuhusu utekaji - nyara wake.
Waandishi wa habari wa kisiasa hasa wale wanaosema juu ya upinzani wa kisiasa mara nyingi hupatwa na vitisho vingi kuliko aina nyingine yoyote ya uandishi wa habari.
Lakini waandishi wa habari wa wanawake wana tatizo baya zaidi kwa sababu serikali yaamini kwamba wao ni dhaifu zaidi na wanaogopeshwa kwa urahisi, kulingana na Mukose Arnold Anthony, Katibu wa Usalama wa Vyombo vya Habari na Haki za Kibinadamu wa Shirika la Waandishi wa Habari wa Uganda ( UJA), aliyezungumza na Global Voices kupitia whats mnamo Aprili 3.
Kuhusu kusumbuliwa kingono kwenye mtandao wa Intaneti, waandishi wa habari wa kike wanahofu kufungua habari chache zinazoonyesha kwamba wengi wao hufa kimyakimya, akasema Anthony.
Huenda waandishi wa habari wa kike wakapatwa na madhara ya ziada ya kiakili, kuvunjwa kwa faragha, kupoteza utambulisho, kupungukiwa kwa uwezo wa kutembea, uchujaji, na kupoteza mali kwa sababu ya uchunguzi wa UNESCO kuhusu uhuru wa kusema katika Afrika uliochapishwa katika 2018
Na, kulingana na uchunguzi wa Shirika la Haki za Kibinadamu la Waandishi wa Mambo ya Hakika wa Amkeni! Asilimia 12 ya waandishi wa habari wa kike wametendwa vibaya na kuvunjiwa sheria kutia ndani vitisho vya kifo na kukamatwa.
Robo tatu za waandishi wa habari wa wanawake walipatwa na ukiukaji mikononi mwa mawakili wa serikali kama vile polisi, mawakili wa makao ya wilaya na maofisa wengine wa usalama.
Mashambulio na kusumbuliwa
Mwandishi wa habari wa Uganda, Bahati Remmy, ameshambuliwa na kusumbuliwa kazini akiwa mwandishi wa habari wa kike.
Photo via Bahati Remmy Paydesk public account, used with permission.
Bahati Remmy, mwandishi wa habari wa kike wa Uganda ambaye sasa anafanya kazi katika United States, aliwaambia wasikilizaji wa gazeti la Global Times kwamba aliacha kuripoti habari katika Uganda kwa sababu alivunjika moyo baada ya masaibu yake yenye kuogofya alipokuwa akihubiri uchaguzi katika Uganda katika 2016
Polisi wa Uganda walimkamata Remmy walipokuwa wakitoa tangazo la moja kwa moja kwa ajili ya televisheni ya NBS iliyoenezwa na watu binafsi ili kufunika kukamatwa kwa nyumba kwa mwanasiasa mpinzani Dakt. Kizza Besigye katika mji wa Kasangati.
Remmy aliambia Sauti za Tufeni Pote :
Polisi walijihusisha katika pigano kali la kutoruhusu waandishi wa habari wowote kusimulia hadithi kuhusu Besigye.
Polisi walikunja matiti yake katika gari la polisi, wakamfunga kwenye kituo hicho na kufunua mwili wake uchi kwa kamera ndogo kulingana na Remmy.
Pia alifuatwa na kusumbuliwa na ofisa mmoja wa polisi kwenye Facebook kwa sababu serikali ya Uganda ilifikiri kwamba alikuwa ameshirikiana na Besigye ili kuchafua sanamu ya mashambani.
Yeye aliambia Global Voice kwamba noti zisizojulikana zilizoachwa mlangoni pake zilitisha kumteka nyara ikiwa angekataa kumfunulia Besigyes njia ya kuondoka nyumbani mwake.
Katika matokeo ya kukamatwa kwa Remmys, Shirika la Haki za Kibinadamu la Waandishi wa Mambo ya Ndani lilichukua mahoji ili kupima maoni ya umma juu ya masaibu hayo.
Waliuliza : Polisi wa Uganda walidai kwamba mwandishi wa habari wa televisheni wa NBS, Bahati Remmy, alikosa kutii amri za kisheria na pia akawazuia maofisa wa polisi wasifanye kazi hiyo na hivyo akakamatwa?
Je, wakubali?
Magambo Emmanuel aliandika hivi :
Ni udhuru usio na msingi na uwongo kamili kwa sababu kuna vidio inayoonyesha jinsi Bahati alivyokamatwa.
Polisi wapaswa kuacha kuelekeza matatizo yao kwa waandishi wa habari wasio na hatia.
Davide Lubuurwa aliandika hivi :
Mtu yeyote anayejaribu kuwajulisha watu jinsi serikali inavyosimama atashikwa.
Tatizo kubwa sana linakuja Uganda karibuni.
Jambo linalonihangaisha zaidi ni kwamba yeyote anayejaribu kusema jambo ambalo haliungi mkono utawala wa sasa anachukuliwa kuwa mwasi ili watu wa Uganda waamke.
Waandishi wengi wa habari wanawake katika Uganda wameacha kuripoti habari zenye kuchambua serikali kwa sababu wanahofu mashambulizi na kusumbuliwa na serikali.
Wataalamu wa vyombo vya habari wamesema kwamba mara kwa mara serikali na maofisa wa usalama huwapigia simu wahariri na kuwaagiza wasichapishe habari ambazo zinaonyesha serikali vibaya.
Mara nyingi mashambulizi haya hayaripotiwi hasa kwa wanawake ambayo pia yamefanya iwe vigumu kuelewa mweneo kamili wa tatizo hili.
Remmy aliburuta serikali ya Uganda kwa Tume ya Haki za Kibinadamu ya Uganda lakini hadi leo hii, kesi yake haijapata kufanyiwa marekebisho yoyote.
Tume hiyo haina uhuru unaohitajiwa ili kutawala kwa kupendelea wale wanaotoa malalamiko dhidi ya serikali.
Washiriki wake saba kutia ndani mwenyekiti, wanawekwa rasmi na rais kwa kibali cha mabunge.
Wao ni wenye ubaguzi, Remmy said, akiongezea hivi : Wao wana kisingizio kikubwa na visa vingi wanavyotaka kusikia ni visa vilivyoletwa na serikali.
Matisho mengi yanayowakabili waandishi wa habari wa kike kwenye Intaneti yanahusiana sana na kutumia Intaneti vibaya.
Remmy aamini kwamba hali mbaya na fahari ya waandishi wa habari wa kike yapasa kuungwa mkono nyakati zote kwa sababu mashambulio dhidi ya wanawake hunyamazisha vyombo vya habari kwa ujumla.
Uganda inapopanga kufanya uchaguzi wa rais na wa bunge katika 2021, mashambulizi na kusumbuliwa kwa waandishi wa habari wa wanawake na serikali kwahitaji kukoma kwa sababu huathiri kupata habari, uhuru wa usemi na haki za kidemokrasi za raia wa Uganda.
Uhuru wa kuchapisha ungali mtoto aliyedhoofika katika mfumo wa mashambani, Remmy aliambia sauti za ulimwengu.
Makala hii ni sehemu ya mfululizo uitwao Matrix ya utambulisho : rekebisho la jukwaani la vitisho vya kutolea udhihirisho barabarani katika Afrika.Vichapo vya THese huhoji utambulisho wa maneno ya chuki au ubaguzi unaotegemea lugha au asili ya kijiografia, habari zisizo za kweli na kusumbuliwa ( hasa dhidi ya wanaharakati wa kike na waandishi wa habari ) walio wengi katika maeneo ya kielektroniki ya nchi saba za Afrika : Algeria, Kamerun, Ethiopia ya Nigeria, Sudan Tunisia na Uganda.
Mradi huo unategemezwa na Hazina ya Haki za Simu ya Afrika ya Ushirikiano Kuhusu Sera ya Kimataifa ya Kutetea Haki za Simu Katika Afrika Mashariki na Kusini ( CIPESA).
Mizizi ya miti iliyoshikamana na ukuta wa karne ya 15 kwenye Kisiwa cha Kilwa Kisiwani, Tanzania.
Mwaka wa 1981, magofu ya sultani wa Kiswahili mwenye nguvu katika kisiwa hicho yalitangazwa kuwa Eneo Linalostahili Kuhifadhiwa Ulimwenguni la UNESCO.
Image by David Stanley, January 1, 2017 CC BY 2. 0.
Wahariri huandika hivi : Insha hii ya kibinafsi iliandikwa kufuatia kampeni ya Internet iliyopangwa na shirika la Global Voices lililoko kusini mwa Afrika na Sauti Zenye Kuinuka ambako kila juma, mtetezi wa lugha tofauti alishiriki maoni yao kuhusu kupitishwa kwa haki za kielektroniki na Lugha za Kiafrika ikiwa sehemu ya mradi huo, The identity matrix : platform regulation of online threats to express in Africa.
Kulingana na Shirika la Umoja wa Mataifa la Sayansi na Utamaduni wa Elimu ( UN UNESCO UNESCO ), unamna - namna wa lugha na utamaduni ni muhimu sana kwa watu ulimwenguni pote ili kuimarisha muungano na ushikamano wa jamii mbalimbali.
Unamna - namna huo wa kilugha na kitamaduni ulichochea mkutano wa ujumla wa UNESCO kupiga mbiu ya Siku ya Kimataifa ya Lugha ya Mama (IM LD ) katika Novemba 1999 kuadhimishwa kila mwaka katika Februari 21 kila mwaka.
Shirika la Umoja wa Mataifa lilitangaza Mwaka wa Kimataifa wa Lugha za Wenyeji wa Asili wa Asili wa Asili wa Amerika (IYIL 2016 ) ili kuimarisha IM LD, ( UN ) ili kuelekeza uangalifu kwenye hatari ya kutoweka kwa lugha za wenyeji.
Leo, kuna lugha zaidi ya 7,100 zinazozungumzwa ulimwenguni pote, na asilimia 28 kati ya hizo zinazungumzwa katika bara la Afrika pekee.
Ijapokuwa hivyo, Kiingereza hutawala maeneo ya Internet katika eneo hilo.
Miaka ishirini iliyopita, asilimia 80 ya vituo vya Intaneti vilikuwa vya Kiingereza.
Hata hivyo, sasa inasemekana kwamba habari zilizo katika Kiingereza kwenye Intaneti zimepungua kufikia asilimia 51- 55.
Kwa hiyo, swali lenye kuhusisha mamilioni ya dola ni : Je, upungufu huo mkubwa waweza kuwa ishara ya kwamba watu sasa hupendelea lugha zao za asili kwenye Intaneti kuliko Kiingereza, wakifikiria kwamba chini ya asilimia 15 ya idadi ya watu ulimwenguni huzungumza Kiingereza kuwa lugha yao ya kwanza?
Kiswahili : Kuzaliwa?
Kiswahili kinatambuliwa kuwa mojawapo ya lugha rasmi za Muungano wa Afrika ( AU), kando ya Kiingereza, Kireno, Kifaransa, Kihispania na Kiarabu.
Kiswahili pia ni lugha ya biashara ya nchi wanachama wa Jumuiya ya Afrika Mashariki.
Rwanda, mshiriki wa EAC, aliona kwamba nyumba yake ya kutunga sheria ya chini ilikubali sheria ifanyizayo Kiswahili kuwa lugha rasmi katika mwaka wa 2017 kuongezea Kinyarwanda, Kifaransa na Kiingereza.
Mbali na kutumiwa kwa makusudi ya usimamizi, Kiswahili kitaingizwa katika masomo ya shule ya Rwandas.
Katika Uganda, serikali katika Septemba 2018 ilikubali kuanzishwa kwa Baraza la Kitaifa la Kiswahili.
Kifungu cha 6 (2) cha Katiba ya Uganda pia chaeleza kwamba Kiswahili kitakuwa lugha ya pili rasmi katika Uganda kutumiwa katika hali kama vile Bunge liwezavyo kuagizwa na sheria.
Katika Afrika Kusini, ambayo ina lugha 11 rasmi, Kiswahili kimeandikwa rasmi kuwa somo la hiari katika mtaala wayo, kuanzia 2020
Katika 2020 Jumuiya ya Maendeleo ya Afrika Kusini ( SADC ) ilikubali Kiswahili kuwa lugha yayo ya nne rasmi.
Kutoweza kuona Kiswahili kwenye Intaneti
Image by Rachel Strohm, Septemba 20, 2019, (CC BY-ND 2.0 )
Ijapokuwa Kiswahili ndicho lugha ya Afrika inayosemwa zaidi, kukiwa na wasemaji wapatao milioni 150 hasa katika Afrika Mashariki, eneo la Maziwa Makuu, kusini mwa Somalia, na sehemu fulani za Afrika Kusini, mwono wayo kwenye Internet ni mbaya sana.
John Walubengo, mhadhiri kwenye Chuo Kikuu cha Multimedia cha Kenya, asema katika gazeti moja la kila siku la Kenya linalopinga shirika la Nation, kwamba kukosekana kwa unamna - namna wa lugha na utamaduni kwenye Intaneti hutokeza jamii yenye mwono wa ulimwengu wa vijia vya chini ya ardhi.
Walubengo atabiri kwamba tamaduni nyingi za wenyeji hatimaye hutoa vitambulisho vyao kwa njia ya Kiingereza ya kufanya mambo.
Ukweli huu wenye kuhuzunisha waweza kubadilishwa tu ikiwa staarabu za wenyeji hupigana ili kudumisha utambulisho wao kwenye Intaneti na kwenye Intaneti, yeye asema.
Lakini yote si huzuni na maangamizi.
Kuna mashirika fulani yaliyowekwa wakfu yanayotangulia kuendeleza na kusitawisha Intaneti ya Kiswahili.
Shirika la Internet la Majina na Hesabu Zilizogawiwa
(ICANN), ni shirika la ulimwenguni pote lenye washiriki wengi wa shirika linalosimamia Mfumo wa Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina ya Majina
Kwa kufaa, hizo hufanyizwa kwa kutumia herufi za maandishi tofauti - tofauti, kama vile Kiarabu, Kichina, au Kisirili.Hese kisha hurekodiwa kwa kiwango cha Unicode na kutumiwa kama inavyoruhusiwa na taratibu za IDN zihusikazo, viwango vilivyofafanuliwa na Baraza la Usanifuujenzi la Internet (IAB ) na vikundi vidogo vyacho ; Kikoa cha Uhandisi wa Internet (IETF ) na Kikoa cha Utafiti cha Utafiti wa Kazi (IRTFAL )
Kikundi cha Usimamizi - Nyumba cha Ulimwenguni Pote ( UASG )
Shirika la UASG ni kikundi cha viongozi wa viwanda chenye ushirikiano wa jumuiya, kinachoungwa mkono na ICANN, ambacho hutayarisha jumuiya za Intaneti kwa ajili ya watumiaji bilioni watakaofuata wa Internet.
Hilo lawezekana kupitia utaratibu uitwao Universal Acceptance (UA ) unaohakikisha kwamba maombi na mifumo ya Internet hushughulikia herufi zote za juu ( T LDs ) na barua - pepe zinazotegemea herufi hizo kwa upatano kutia ndani zile zilizo katika lugha zisizo na herufi tatu zenye urefu.
World Translation hutumikia wenyeji wanaotumia kompyuta ulimwenguni pote katika lugha zao za kienyeji na majina ya kifalme yanayopatana vizuri zaidi na utamaduni wao.
Kwa hiyo, endelea kutumia Intaneti inayozungumza lugha mbalimbali.
ICANN Wik
Shirika hili lisilo la kibiashara huandaa mashauri ya kijumuiya juu ya ICANN na Usimamizi wa Internet, kwa muda fulani limeshirikiana na mashirika, taasisi za kielimu na watu mmoja - mmoja katika Kenya na Tanzania.
Hilo limewawezesha Waafrika wa Mashariki kujenga, kutafsiri na kuongezea habari za siri katika lugha yao wenyewe, na mtazamo wao.
Hatua hii ya kwanza ya Kiswahili ambayo mimi binafsi nimekuwa nayo imeziba sana pengo la habari juu ya masuala ya Usimamizi wa Internet kwa kuweka mahali - mahali vichapo vya ICANN Wik ili kuendeleza uchumba wa mahali - mahali katika jumuiya zilizolengwa.
Maabara ya Kuweka Watu Mahali Petu
Maabara ya Localization ni jumuiya ya tufeni pote ya wafanyakazi wa kujitolea ambao hutegemeza kazi ya kutafsiri na kutayarisha mahali pa mafunzo ya usalama ya tarakimu na vifaa kama vile TOR, Signal, OONI, Psiphon.
Tekinolojia hii hushughulikia usalama, faragha na kujitambulisha kwenye Intaneti kwa kuhakikisha kwamba watetezi wa lugha wasiojulikana wana nafasi salama za kupata habari kwenye Intaneti.
Shirika la Localization Lab limetafsiri zaidi ya vifaa 60 kati ya hivyo vya usalama katika lugha na lahaja tofauti - tofauti zaidi ya 180 kutoka ulimwenguni pote, miongoni mwavyo Kiswahili.
Mfumo wa Jumuiya wa Kondoa ( K CN )
K CN ndicho kituo cha kwanza cha jumuiya kujaribu kutumia anga jeupe la televisheni (TVWS), ni tekinolojia isiyotumia waya ambayo hutumia visehemu visivyotumiwa vya spektra ya redio katika kanda za mawimbi ya mawimbi ya sauti ya kati ya 470 hadi 790 za milimeta ili kuelekeza kwenye Internet katika eneo la mashambani la Tanzania.
K CN huwazoeza wakazi wa mashambani kutokeza na kupanga vitu vinavyofaana na mazingira yao.
Mwanzilishi na mhadhiri wa Chuo Kikuu cha Dodoma, Tanzania, Matogoro Jabhera,, alimwambia mwandishi wa gazeti Global Voices katika simu ya mkononi kwamba anaamini kwamba habari zinazopatikana katika eneo hilo zinawachochea watu wengi zaidi kuwasiliana kupitia Intaneti kwa sababu zinaweza kuwasiliana na habari wanazopata katika eneo hilo [ ] ikilinganishwa na habari zinazopatikana katika lugha ya Kiingereza.
Mabilioni ya watu wanaotumia Intaneti wanaozungumza lugha mbalimbali
Ulimwengu watazamia kuunganisha watumiaji bilioni ifuatayo wa Internet na milioni 17 kati ya watumiaji hao wanatarajiwa kuunganishwa kwenye Internet wakitumia lugha kuwa kitambulisho chao cha tarakimu.
Kwa hiyo, ukosefu wa habari za kutosha za mahali fulani waweza kuwa na matokeo mabaya kwa habari ya kuingizwa kwa tarakimu.
Hilo litaathiri moja kwa moja haki za kielektroniki hasa kupitia Intaneti, haki za kupata habari kwenye Intaneti, na haki za kutumia lugha yao wenyewe ili kutokeza, kushiriki na kusambaza habari na ujuzi kupitia Intaneti.
Hivyo ni muhimu kuweka mipango mikubwa ya kuchukua hatua itakayochochea usitawi wa maombi na huduma za teknolojia, na vilevile utumizi wa lugha za kienyeji, ili kuhakikisha kwamba watu wote wanaweza kutumia teknolojia.
Kwa kuongezea vitendo kama vile kuweka mahali pa mazoezi ya tarakimu na vifaa vya kujifunzia, na programu za mashambani za mawasiliano, yaelekea zitachochea badiliko kubwa la kiteknolojia na hivyo kuendeleza haki za kielektroniki za watumiaji wa Internet na kuzuia ugawanyaji wa tarakimu.
Hatimaye, utaratibu huu utaharakisha ulinzi, staha na uenezaji wa lugha zote za Kiafrika na za wachache kwenye Internet kama zilivyoonyeshwa katika kanuni za Azimio la Kiafrika Juu ya Haki na Uhuru wa Internet.
Kitabu Identity Matrix kinagharimiwa na Hazina ya Afrika ya Haki za Simu ya Ushirikiano wa Sera ya Kimataifa ya Simu kwa Afrika Mashariki na Kusini ( CIPESA).
TEDG Global Internet Room.
Picha ya shirika la creative community iliyotengenezwa na Flickr user, Erik (HASH ) Hersman, Juni 3, 2007
(CC BY 2.0 )
Sauti za tufeni pote chini ya bahari ya Afrika kwa kushirikiana na Sauti Zinazopanda zitakuwa na kampeni ya Internet ikiwa sehemu ya mradi huu, Kitambulisho : Urekebishaji wa utambulisho : Urekebishaji wa utisho wa kutumia Intaneti katika Afrika, kuanzia Aprili 20 hadi Mei 2020
Soma zaidi : Kitambulisho cha Siri : Mradi mpya wa kutengeneza vifaa vya kielektroniki vya Afrika
Ikijengwa juu ya Kuandika Kuelekea Uhuru : Siasa na haki za kielektroniki katika Afrika, hatua hii ya majuma matano ya kutafuta habari katika vyombo vya habari itahusisha mazungumzo yaliyorekebishwa juu ya @GVSS Africa yenye watetezi watano wa lugha za Kiafrika watakaokazia uangalifu uhusiano wa lugha na haki za kielektroniki.
Kitambulisho Matrix kinagharimiwa na Hazina ya Haki za Simu ya Afrika ya Ushirikiano Kuhusu Sera ya Kimataifa ya Masuala ya Kibiashara Katika Afrika Mashariki na Kusini ( CIPESA).
Sauti za tufeni pote ni sehemu ya mauzo ya Hazina ya Afrika ya Haki za Kielektroniki.
Wanaharakati hao watakuwa na ladha tamu katika lugha za Kiafrika kama vile Bambarairoiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiroiro.
Wao pia watashiriki maono yao ya kibinafsi na ufahamu wenye kina wakitumia kisetiri cha lugha juu ya magumu na vitisho vya haki za kielektroniki.
Mazungumzo yatauliza jinsi vitisho vya kutokuwamo kwa wavu hupunguza uzito wa habari za kielektroniki katika lugha za Kiafrika ; kuenea kwa habari zisizo za kweli na zisizo za kweli katika lugha za Kiafrika kwenye viwambo mbalimbali vya kielektroniki na kile ambacho makampuni au jamii ya umma inafanya juu ya jambo hilo ; athari za ukosefu wa kielektroniki kwa bei nafuu katika mahali ambapo pana jumuiya kubwa za wasemaji wa lugha ya Kiafrika ; umaana na magumu ya haki ya kupata habari katika viwambo vya kielektroniki katika lugha za Kiafrika.
Pia watachunguza sera za kampuni na vilevile matatizo yanayoendelea ambayo yanaweza kuathiri jinsi ambavyo raia wanaweza kujieleza kwa uhuru katika lugha yao.
Jifunze Kuhusu Wakaribishaji wa Wanyama wa Afrika Kusini
Mazungumzo hayo ya Internet yatatiwa nanga na Denver Toroxa Breda ( Khoashiashie / أكlish ) kutoka Afrika Kusini, Adé resp resp respínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínínín
Baadhi ya wakaribishaji hao hapo awali walishiriki katika kampeni ya Intaneti ya kuadhimisha Mwaka wa Kimataifa wa Lugha za Asili.
Aprili 20 24 : Denver Toroxa Breda (@ToroxaD )
Denver Toroxa Breda.
Picha iliyotumiwa kwa idhini.
Lugha za Breda Khoe na utamaduni wa lugha ya Kuwiri au mwanaharakati, ni mwandishi anayetetea kutafsiriwa kwa chemchemi hizo katika lugha mbili za kwanza za Afrika Kusini.
Kikundi hicho huzungumzwa katika Namibia, kikisomea katika shule, na bado katika Afrika Kusini ambako kilitoka, watu 2,000 tu ndio huzungumza lugha hiyo, nacho hakizungumzi rasmi, nacho hakizungumzi shuleni.
Kijitabu hicho kina msemaji mmoja mwenye ufasaha, ambaye si ofisa, na shuleni kinahatarisha sana lugha hiyo.
Kpénahi Traoré.
Picha iliyotumiwa kwa idhini.
Aprili 27- May : Kpénahi Traoré (@kpenahiss )
Kpénahi Traoré alizaliwa katika Côte d‘Ivoire lakini anatoka Burkina Faso.
Yeye ndiye mhariri-in-chief wa RFI mandenkankankan, kwenye kituo cha habari cha lugha ya Bambara katika Radio France Internationale ( RFI).
Traoré amefurahia sana kazi ya kutafsiri katika lugha ya Bambara.
Kabla ya sherehe hiyo, alifikiri haiwezekani kufanya uandishi wa habari huko Bambara.
Samogo ni lugha ya mama ya Traoré‘s, hata ikiwa alilelewa katika lugha inayoitwa Dioula huko Côte d‘Ivoire na Burkina Faso.
Watu fulani wa Mali huiita Bambara, Guineans husema kwamba watu fulani huiita Mandingo.
Mei 58 : Blossom ozurumba wwwblossomozurumba )
Blossom Ozurumba.
Picha iliyotumiwa kwa idhini.
Ozurumba pia huitwa Asampete,, ambayo yaweza kutafsiriwa kwa urahisi kutoka lugha ya Kiitaliano kumaanisha ile yenye kupendeza.
Ozurumba anasisimuliwa na lugha na utamaduni wa Waeskimo na amejitoa kuhakikisha kwamba watu kadhaa wanajua kusoma na kuandika katika baadhi ya lugha zinazozungumza, kuandika na kusoma.
Ozurumba ni mshiriki wa msingi wa Kikundi cha Waeskimo Wikimedians user na yaelekea sana ataanzisha mazungumzo juu ya Wakfu wa Wik bila kuchochewa.
Yeye huishi katika Amkeni!, Nigeria, naye hupenda utulivu na hisia zisizo za haraka za jiji hilo.
Mei ( Mwezi wa 5 ) 1115 : establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ establ
Adéṣínà Ayẹni.
Picha iliyotumiwa kwa idhini
Mwandishi wa habari na mteteaji wa mambo ya kitamaduni, Adéṣínà Ayẹni,, ambaye pia ni mwandishi wa habari na mtetezi wa mambo ya kitamaduni, alianzisha kazi ya kuwasiliana na vyombo vya habari kupitia kuhifadhi, kusambaza na kueneza urithi wa kitamaduni wa watu wa kabila la Yorù kupitia Intaneti na kupitia Intaneti.
Akiwa msanii wa kupiga kelele, ametokeza matangazo mengi ya kibiashara ya Kiyorù kwa ajili ya kampeni za redio na televC za Nigeria.
He‘s mwanzilishi wa Yobamoodua Cultural Heritage, jukwaa lililowekwa wakfu kwa ajili ya kuenezwa kwa lugha na utamaduni wa Wayorù.
Meja wa kituo cha ulimwenguni pote cha One One One One One One One One One One One One One One One One One One.
Yeye ni mfunzi wa lugha ya Kiyorùbá katika kikabari.com ambako yeye hufundisha wanafunzi kutoka sehemu zote za ulimwengu.
Pia ameshirikiana na shirika la Localization Labrit, ambalo ni shirika la kimataifa la watafsiri wa kujitolea na wafanyabiashara wanaojitolea kutafsiri na kuwasaidia watu wanaofanya kazi pamoja ili kutafsiri na kutayarisha vifaa vya usalama vya kielektroniki na vya kuzunguka.
chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang chang changamfu.
Yeye ni mshiriki wa utafiti pamoja na Firebird Foundation for Anthropological Research.
Mei 1822 : Bonface Witaba ( @bswitaba )
Bonface Witaba.
Picha iliyotumiwa kwa idhini.
Witaba ni mwandishi, mtaalamu wa habari za kienyeji, mtaalamu wa elimu, mtafiti na mshauri katika mambo yanayohusu Usimamizi na sera za Internet.
Yeye ndiye msimamizi wa kituo cha ICANN Wik Kiswahili, ambacho ni kituo cha wataalamu wa ensaiklopedia ambacho kusudi lake ni kubuni, kutafsiri, na kupata habari 10,000 za usimamizi wa Intaneti na kutafsiri Kiswahili kwa ajili ya wasemaji milioni 150 wa Kiswahili kupitia 2020
Kwa kuongezea, Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Shahidi Sh.
Waprotestanti wanadai kuondolewa kwa yule aliyekuwa msimamizi Robert Mugabe ( aliyekufa sasa ) kutoka mamlakani Novemba 18, 2017
Photo by Flickr user Zimbabwean‐eyes (P public domain )
Mapema asubuhi ya Novemba 15, 2017 W Zimbabwe waliamshwa na habari kwamba aliyekuwa mwanamume mwenye nguvu, Robert Mugabe, aliyekufa alikuwa ameondoshwa katika mapinduzi ya kidini na alikuwa amekamatwa nyumbani pamoja na familia yake kwenye makao ya rais, Jumba la Serikali.
Jenerali Mkuu Sibusiso Moyo, ambaye sasa ni waziri wa mambo ya kigeni, alitangaza kwenye televisheni ya jimbo kwamba rais alikuwa salama chini ya utunzaji wa serikali na kwamba hali imesonga kufikia kiwango kingine.
Karibu mara tu baada ya tangazo la Jenerali Moyos, wenyeji wa Zimbabwe walichukua kwa bidii vituo vya mawasiliano hasa ili kupata habari za karibuni zaidi juu ya hali hiyo.
Umashuhuri huo mpya uliopatikana wa vyombo vya habari wa kupata habari na maandamano ya kukusanya habari ulisitawi kwa mara ya kwanza miongoni mwa watu wa Zimbabwe, wakati waandamanaji walipoenda barabarani na kusaidia kuondosha Mugabe ofisini.
Ule ushawishi mpya wa serikali ulioongozwa na Emmerson Dambudzo Mnangagwa, ulitambua mamlaka ya vyombo vya habari.
Akiwa aliyekuwa waziri wa usalama wa serikali, Mnangagwa pia alithamini umaana na thamani ya ukosefu wa habari katika mandhari ya kisiasa ya Zimbabwes.
Katika hatua iliyopangwa ili kuimarisha uwezo mpya wa kisiasa uliopatikana na kuhakikisha ushindi wa uchaguzi wakati wa uchaguzi wa rais na wa kisheria uliopangwa kwa ajili ya mwaka ujao, Mnangagwa aliagiza chama chake cha kijana kinachotawala ZANU PF ( Chama cha Kitaifa cha Nazi cha Afrika ) kiingie katika vyombo vya habari na shirika la Internet na kumpiga mpinzani huko nyuma katika Machi 2018
Katika Zimbabwe iitwayo post‐Mugabe, jambo hili limezidisha tatizo la kupotoshwa na ukosefu wa habari, likiacha Zimbabwe wakiwa na vyanzo vichache vya habari vyenye kuaminika na sahihi vya kuendelea kujulishwa juu ya mabadiliko ya vijijini na maandamano ya kupinga serikali.
Ingawa serikali hiyo mpya ilishutumu habari bandia zinazohusu habari zozote zilizoenezwa katika vyombo vya habari ambavyo iliona kuwa zinahatarisha hali ya mashambani, pia ilitumia mbinu zilizokusudiwa kuongoza umma vibaya juu ya kushughulikia maandamano ya kupinga serikali.
Kupigwa marufuku kwa kutumia Intaneti bila malipo
Zimbabwe imeshuhudia ongezeko kubwa la utumizi wa Internet ya mkononi na vyombo vya habari katika miaka michache iliyopita.
Kiwango cha kupenya kwa Internet kiliongezeka kwa asilimia 411, kutoka asilimia 11 ya idadi ya watu hadi asilimia 521 kati ya mwaka wa 2010 na 2018 huku kupenya kwa simu za mkononi kukiongezeka kwa asilimia 43.8 kutoka asilimia 58.8 hadi asilimia 102.7 katika kipindi hichohicho.
Hii yamaanisha kwamba nusu ya idadi ya watu sasa imeunganishwa na Internet, ikilinganishwa na asilimia 11 tu katika 2010
Hata hivyo, habari zisizo za kweli na zisizo za kweli zimekuwa na matokeo mazuri kwa sababu ya mambo mbalimbali : Kupotoshwa sana kwa vyombo vya habari, kudhibitiwa kwa serikali dhidi ya vyombo vya habari, njia zisizo rasmi za mawasiliano na kutoweza kusoma na kuandika kwa kutumia kompyuta miongoni mwa watumiaji wa Internet.
Wakati wa maandamano ya kupinga serikali ya Januari 2016 wakati majeshi ya usalama ya serikali yalipokamata na kupiga habari za mamia ya waandamanaji, serikali ilishindana na madai ya habari bandia au kukana kabisa kwao.
Serikali ilikataza utumizi wa huduma za Internet ili kuzuia kuenea kwa habari na kuchangia mvurugo ulioenea sana.
Wao pamoja na waungaji - mkono wao pia waligeukia kuarifiwa vibaya hadharani juu ya maandamano hayo nao walipuuza habari zozote za kweli au ripoti zozote kuwa habari bandia.
Katika Zimbabwe, kwa kawaida raia huona taarifa za ujumla zilizotolewa na mawaziri wa serikali kuwa sera rasmi.
Kwa kielelezo, Waziri wa Habari Msaidizi Energy Mutodi alijaribu kuwasadikisha watu kwamba kila jambo lilikuwa jambo la kawaida na kwamba vidio na picha za doria za kijeshi barabarani zilikuwa kazi za watu wachache waovu.
Mutodi alidanganya zaidi taifa hilo alipodai katika televisheni ya taifa kwamba hakukuwa na vizuizi vya Internet bali mfumo uliojaa watu.
Katika kisa kingine kilichoshukiwa cha uwezekano wa kupotoshwa kwa habari na serikali, mamilioni ya watu walijitenga na vyombo vya habari wakati wa maandamano ya Januari.
Wengine walipeleka programu za kompyuta za Mfumo wa Faragha ili wasijue, lakini ujumbe ulienezwa kwamba kupakua programu hizo kungeongoza kwenye kukamatwa, na hivyo kusababisha wasiwasi na wasiwasi zaidi.
Mnamo Machi 2018, Shirika la Haki za Kibinadamu la Watch (HRW ) lilipotoa ripoti iliyoshutumu serikali zinazotumia jeuri yenye kuogofya wakati wa maandamano ya Januari 2018, waungaji mkono wa serikali walipeleka tangazo hilo kwenye Internet ili kumvunjia heshima na kumshambulia personalW.
Mtumiaji mmoja alisema kwamba shirika hilo linaeneza uwongo mtupu na akasema kwamba shirika hilo linaloongozwa na roho takatifu ya ukoloni liliajiriwa kuharibu nchi zisizo na hatia ili kusukuma miradi ya utawala wa Marekani.
Serikali nyingine yenye kurudia - rudia hudai na kulaumu jeuri hiyo dhidi ya watu waovu wanaojaribu kuharibu maoni ya rais.
Na kupotoshwa kwa habari juu ya sera za serikali na matukio mengine ya upendezi wa umma kumeendelea zaidi ya maandamano ya Januari.
Hivi majuzi, washiriki wa chama chenye kutawala cha ZANU PF walipeleka kwenye Internet ili kupotosha umma juu ya kutoweka kwa Dakt. Peter Magombey, akitenda akiwa msimamizi wa Shirika la Madaktari wa Hospitali ya Zimbabwe ( ZHDA )
Alitekwa nyara Septemba 14, 2019, baada ya tangazo la mgomo katika idara ya afya.
Katibu wa mambo ya vijana wa ZANU PF alifafanua Magombey kuwa nyati na aibu kwa kazi hiyo.
Simulizi moja chini ya jina la ZANU PF Patriots lilisema kwamba utekaji - nyara wake ulikuwa bandia.
Wengine walieneza madai ya uwongo kwamba madaktari waliwaua wagonjwa wengi kwa sababu ya ugonjwa huo, kutia ndani zaidi ya watu 500 katika hospitali moja.
Historia ya Zimbabwes
Udhibiti wa vyombo vya habari katika Zimbabwe una asili yayo katika sera za kikoloni za karne ya 20 zilizotiwa doa na ujitiisho wenye jeuri kwa mamlaka ya kisiasa.
Serikali ya Rhodesia ilithamini propaganda na udhibiti wa habari uliowekwa kuwa silaha ya kuchagua, si ili tu kuunga mkono utawala ulioaminiwa kuwa halali bali pia ili kueneza habari zisizo za kweli kuhusu vita.
Serikali ya kikoloni ilipitisha sheria nyingi ili kukomesha uhuru wa kusema au upinzani dhidi ya sera za Smith za ubaguzi wa rangi na kutekeleza sheria hizo kikatili ili kulenga shabaha ya viongozi wa ukombozi.
Kufungwa kwa habari kulikuwa jambo la kawaida hata kabla ya uhuru katika 1980, na hilo liliweka hali ya serikali kwa habari ya sera za uwasiliano na usimamizi wa vyombo vya habari kwa miaka mingi ijayo.
Kama vile mwandishi na mwandishi mashuhuri wa habari wa Afrika Kusini, Heidi Holland, aliyekufa, alivyoandika katika biografia yake maarufu, Dinner pamoja na Mugabe : The Untold Story of a Freedom Fighter Who Became a Tyrant :
Watu wengi sana katika utawala wa ZANU PF ́s wameishi na jeuri mbaya kama hiyo inayofanywa katika maisha ya kila siku kana kwamba ni ya kawaida.
Vita vya msituni au Vita vya Pili vya Michezo havijapata kamwe kwisha nchini Zimbabwe.
Leo, Mnangagwa anaendeleza zoea hilo la kukandamiza maoni ya wachambuzi kupitia mbinu za kueneza habari zisizo za kweli kwenye Intaneti na kufunga Intaneti.
Makala hii ni sehemu ya mfululizo wa habari zinazochunguza kuingiliwa kwa haki za kielektroniki kupitia njia kama vile kufungwa kwa mifumo ya kompyuta na kupotoshwa kwa habari wakati wa matukio makuu ya kisiasa katika nchi saba za Afrika : Algeria Ethiopia, Msumbiji, Nigeria, Tunisia, Uganda, na Zimbabwe.
Mradi huo unategemezwa na Hazina ya Haki za Simu ya Afrika ya Ushirikiano Kuhusu Sera ya Kimataifa ya Kutetea Haki za Simu Katika Afrika Mashariki na Kusini ( CIPESA).
Waprotestanti kwenye Machi ya Wanawake ya Juni 2018 katika Kampala, Uganda.
Photo by Katumba Badru, used with permission.
Katika Uganda, Internet imekuwa mahali pa mapambano ambapo serikali hujaribu kunyamazisha idadi inayoongezeka ya watu wanaotoa maoni yanayotofautiana.
Kwa miaka mingi, wenye mamlaka wa Uganda wametumia mbinu tofauti - tofauti ili kukomesha upinzani wa kisiasa na kudumisha mamlaka ya chama kinachotawala cha Chama cha Kitaifa cha Upinzani na Rais Yoweri Museveni.
Hilo latia ndani kufunga tovuti za vyombo vya habari, kuchuja ujumbe mfupi wa simu na kufunga vituo vya mawasiliano.
Wakati uchaguzi wa ujumla wa Ugandas 2020 unapokaribia, wenye mamlaka wanatazamiwa kuendelea kutumia mbinu kama hizo.
Mwisho wa uchaguzi wa 2016
Wakati wa uchaguzi wa ujumla wa mwaka wa 2016, wenye mamlaka nchini Uganda walifunga mara mbili vituo vyote vya mawasiliano.
Kizuizi cha kwanza kilifanywa Februari 18, 2016 siku ya kuamkia uchaguzi wa rais na kiliathiri vyombo vya habari na huduma za pesa za mkononi.
Vizuizi hivyo vilidumu kwa siku nne kamili.
Mnamo Mei 11, 2016, vituo vya mawasiliano kutia ndani Facebook, Facebook na Twitter na huduma za kuhamisha pesa za mkononi vilizuiwa tena.
Kufungwa huko kulidumu kwa siku moja na kulitukia siku moja kabla ya Rais Museveni kuapa kwa muda wake wa tano akiwa rais.
Museveni imekuwa ikitawala tangu 1986.
Upinzani dhidi ya utawala wake unazidi kuongezeka : Kulingana na kura ya maoni iliyotolewa Aprili 2018, watu wengi wa Uganda walipinga uamuzi wa mwaka wa 2017 wa kuondoa kiwango cha juu cha umri wa miaka 75 ili kutafuta rais, jambo ambalo lingeruhusu washiriki wa kura ya mwaka wa 74-‐ kukimbia tena katika uchaguzi wa 1941.
Wakati wa vifungo vyote viwili katika 2016 serikali ya Uganda ilitaja usalama wa kitaifa kuwa kichocheo cha vizuizi.
Mvurugo huo uliamriwa na mashirika ya usalama ya Uganda na Tume ya Mawasiliano ya Uganda (UCC), ambayo inasimamia idara ya mawasiliano ya simu, vichapo vya Internet, utangazaji wa sinema ( redio na televisheni ), huduma za posta na za usafirishaji.
Katika Februari 18, 2016 MTN Uganda, mtoa - huduma wa huduma za mawasiliano ya simu, alitoa taarifa kwenye Internet ikithibitisha kwamba shirika la UCC, lilikuwa limeagiza MTN iharibu huduma zote za vyombo vya habari na pesa za mkononi kwa sababu ya tisho la utengamano na usalama wa umma.
Jambo hilo liliathiri pia makampuni mengine ya simu kama vile Airtel, Smile, vodafone, na Africel.
Siku iyo hiyo Rais Museveni aliwaambia waandishi wa habari kwamba aliamuru kuzuiwa kwa vyombo vya habari : Ni lazima hatua zichukuliwe ili usalama uwazuie wengi sana kuingia matatani, hiyo ni ya muda tu kwa sababu watu fulani hutumia vijia hivyo ili kusema uwongo, aliyosema.
Katika Machi 17 katika tangazo rasmi wakati wa makusudio ya Mahakama Kuu Zaidi ambamo ushindi wa Rais Musevenis 2016 ulipingwa, mkurugenzi mkuu wa UCC Godfrey Mutabazi alieleza kwamba alipokea maagizo kutoka kwa Mkuu wa Polisi, Kale Kayihura, kufunga vituo vya mawasiliano na vifaa vya kuchukulika vya pesa kwa sababu ya mahangaiko ya usalama.
Vizuizi hivyo vilivuruga haki na maisha ya kila siku ya watu wa Uganda ambao hutumia Intaneti na vituo vya mawasiliano ili kupata habari, maoni, na mwenendo wa kila siku kupitia Intaneti.
Majuma kadhaa kabla ya uchaguzi wa mwaka wa 2016, wenyeji wa Uganda walipendezwa sana na mabishano kuhusu uchaguzi huo wakitumia vibandiko kama vile #Uganda Decides na #UGDebate16.
Idadi ya raia wa Uganda waliochumbiana kupitia Intaneti ilichochewa na mazungumzo ya kwanza ya rais yaliyofanywa kwenye televisheni, na mazungumzo ya kwanza yalifanywa mnamo Januari na ya pili juma moja baadaye.
Hata kwa sababu ya kupigwa marufuku na vyombo vya habari, watu wengi wa Uganda waliendelea kuandika kuhusu uchaguzi huo wakitumia Intaneti au programu za kompyuta.
Katika siku ya uchaguzi, raia waliweza kushiriki habari za karibuni zaidi juu ya vifaa vya kupigia kura vilivyochelewa kufika kwenye vituo mbalimbali, ripoti za makosa ya uchaguzi na matokeo ya uchaguzi ya muda kwa vyombo vya habari.
Wanaharakati wa haki za kibinadamu wanasema kwamba vizuizi vilivyokusudiwa wakati wa uchaguzi hupunguza uwasiliano wakati ambapo habari na usemi wa kiraia unahitajiwa sana.
Vizuizi vya Internet huzuia watu wasiwasiliane na mahangaiko hususa yanayowaathiri, kama vile mawasiliano ya afya pamoja na marafiki na vilevile kushiriki maoni na maoni ya kisiasa, Moses Owinyoke, mkuu wa Kitovu cha Mambo ya Mbali Sana, jukwaa huru la uchanganuzi wa sera linaloendeshwa Uganda na Tanzania, aliwaambia wasikilizaji wa Tufeni Pote katika mahojiano.
Kulingana na Owiny, shutdowns hukusudia hasa kukomesha kutopatana katika siasa kwa kutegemea hofu inayoonwa na serikali kwamba raia huona na mahangaiko yaelekea yatachochea umma kutetea shtaka analoamini kuwa halina msingi na halina msingi bali ni dhana.
Historia ya Uganda ya kuzuia majukwaa na tovuti
Mnamo Aprili 14, 2011, shirika la UCC liliagiza shirika la ISP lizuie kwa muda mfupi watu wasiingie kwenye tovuti ya Facebook na Internet kwa muda wa saa 24 ili kuondoa kuunganisha na kushiriki habari.
Amri hiyo ilitolewa wakati wa upinzani mkali walipotembea kwenda kazini ili kupinga kuongezeka kwa bei ya mafuta na chakula.
Msimamizi huyo alisema kwamba mashirika ya usalama yaliomba jengo hilo lipunguze matumizi ya vyombo vya habari ili kuzuia jeuri.
Katika 2011 uchaguzi ulitiwa alama kwa uchujaji wa ujumbe mfupi uliokuwa na maneno fulani kutia ndani risasi ya Misri, na nguvu za watu.
Katika kuongoza kwenye uchaguzi wa 2006, shirika la UCC liliagiza shirika la ISP lizuie kufungua tovuti ya Redio Katwe kwa sababu ya kuchapisha habari zenye nia ya kudhuru na zisizo za kweli dhidi ya Chama cha Kitaifa cha Ukinzani kinachotawala na mgombea - rais wa shirika hilo, kulingana na mwongozo wa sera ya teknolojia ya 2015 uliofupishwa na shirika la Collaboration on International IC Policy for East and Southern Africa ( CIPESA )
Wenye mamlaka nchini Uganda walifunga kituo cha redio na kituo cha Daily Monitor kwa sababu ya kuchapisha kwa kujitegemea matokeo ya uchaguzi yaliyotajwa.
Vyombo vya habari vilirudishwa upesi lakini baada tu ya tume ya uchaguzi kutangaza matokeo rasmi.
2020 uchaguzi : Mbinu zilezile?
Rais Museveni katika Mei 2013
Amekuwa mamlakani tangu 1986.
Mkopo : Ofisi ya Nchi za Kigeni na Jumuiya ya Madola juu ya Flickr [CC BY 2.0 2005 2005 ] wenye mamlaka wameendelea kuwadharau wanasiasa na waandishi wa habari wa upinzani.
Robert Kyagulanyi, ajulikanaye kuwa mwimbaji wa Bobi Wine, na kiongozi wa chama cha upinzani People Power, ambaye pia ni mshiriki wa bunge tayari ametangaza ombi lake la kuwa rais.
Kwa sasa divai hukabili mashtaka ya uhalifu kwa sababu ya kumkasirisha rais na ikiwa amehukumiwa, hangeruhusiwa kukimbia.
Kulingana na shirika la Human Rights Watch, mnamo mwaka wa 2018, wenye mamlaka walilenga washiriki sita wa upinzani kutia ndani Bobi Wine na Francis Zaake, kabla ya Agosti 15 kwa mashine ya kutokeza umeme huko Arua ( kaskazini mwa Uganda )
Mnamo Agosti ( Mwezi wa 8 ), polisi na wanajeshi walikamata kikundi hicho pamoja na watu wengine 28 na kuwashtaki kwa uhaini.
Baadaye waliachiliwa kwa dhamana.
Polisi wa siku hiyohiyo walikamata pia waandishi wawili wa habari, Herber Zziwa na Ronald Muwanga, walipokuwa wakihusisha uteuzi huo na jeuri iliyohusiana na huo kutia na ule ufyatuaji risasi wenye kufisha uliofanywa na dereva wa kijeshi wa Bobi Wines.
Soma zaidi : #FreeBobiWine : Mateto yanaongezeka kwa sababu ya kuteswa na kukamatwa kwa kijeshi fulani cha kisiasa nchini Uganda
Kadiri uchaguzi wa 2020 unavyokaribia, yaelekea wenye mamlaka nchini Uganda wataendelea kukomesha mizozo ya kisiasa, kutia ndani kuzuiliwa kwa vyombo vya habari.
Kwa kweli, tangu uchaguzi wa mwaka wa 2016, kumekuwa na mabadiliko yoyote katika mfumo wa kisheria unaoruhusu serikali kuzuia uhuru wa kusema na kupata habari kwenye Intaneti.
Kulingana na ripoti ya State of Internet Freedom in Africa ya 2016, Sheria ya Mawasiliano ya 2013 hutoa mamlaka na utendaji mwingi wa UCC chini ya Sehemu 5 ambao huruhusu msimamizi wa mawasiliano kuchunguza, leseni kuchunguza, kusimamia, na kuongoza huduma za mawasiliano na kuweka viwango, kuchunguza, na kutekeleza utii unaohusiana na uradhi.
Kwa ombi la serikali, shirika la UCC lilitumia sehemu hii kuamuru shirika la ISP lizuie mitandao ya kijamii na utumishi wa pesa za mkononi wakati wa uchaguzi wa mwaka wa 2016.
Serikali yaendelea kutumia sheria hizo ili kudhibiti mjadala wa hadharani na kunyamazisha mizozo ya kisiasa inayoripotiwa wakati wa uchaguzi.
Owiny abisha kwamba serikali yaweza kufunga Internet wakati wowote ule uonwao kuwa wa lazima : Mahali ambapo usalama wa serikali na ule wa raia wake hukutana, na mahali ambapo usalama wa serikali unatishwa, usalama wa serikali na kuokoka kwake utachukua mahali pa kwanza.
Mashirika yasiyo ya kiserikali na watetezi wa haki za kibinadamu wamekuwa wakipanga kitengenezo katika Uganda ili kufungwa kama vile kufungwa huko ambako kulitukia katika 2016 dont kutukie tena.
Mashirika kadhaa yaliandika barua pamoja na mashirika ya Muungano wa Afrika na ya mikoa yaliyowaomba yashutumu uamuzi wa wenye mamlaka wa Uganda wa kukataza kutumia Intaneti wakati wa uchaguzi wa mwaka wa 2016.
Shahidi asiyetakwa wa Uganda alipeleka jimbo la Uganda mahakamani pamoja na wenye kuandaa huduma za Internet na msimamizi wa kesi iliyofanywa mnamo Septemba 2016
Shirika hilo lilibisha kwamba kufungwa kwa Internet kulikopangwa na serikali kulikiuka haki za Waganda za uhuru wa kibinafsi wa usemi na usemi kumeimarishwa katika Kifungu cha 29(1) cha katiba ya 1995.
Hata hivyo, hakimu mmoja aliamua kwamba wakata - rufani walishindwa kuthibitisha ukiukaji wowote uliotokana na shutdowns, Unwanted Witness Uganda iliambia Global Voices.
Kupata njia ya kusambaza habari kwenye Intaneti bila kukatizwa wakati wa uchaguzi unaokuja kutahitaji utegemezo zaidi.
Owiny alidokeza uhitaji wa watetezi wa haki za kibinafsi kuendeleza mazungumzo kati ya serikali na mashirika ya kibinafsi ili kutokeza athari mbaya ya kufungwa kwa sababu mashirika ya kibinafsi yanatishwa na serikali.
Uganda ilikuwa miongoni mwa nchi za kwanza za Kiafrika kutunga haki ya kuwa na sheria ya habari, inayojulikana kuwa Sheria ya Kupata Habari (ATIA), katika 2005 )
Sheria hiyo inaahidi kwamba itawawezesha watu kufikia na kushiriki maamuzi yanayowaathiri wakiwa raia wa nchi hiyo.
Je, serikali itatimiza amri yayo ya kuendeleza haki ya kupata habari?
Je, ataishi kupatana na ahadi yake?
Makala hii ni sehemu ya mfululizo wa habari zinazochunguza kuingiliwa kwa haki za kielektroniki kupitia njia kama vile kufungwa kwa mifumo ya kompyuta na kupotoshwa kwa habari wakati wa matukio makuu ya kisiasa katika nchi saba za Afrika : Algeria Ethiopia, Msumbiji, Nigeria, Tunisia, Uganda, na Zimbabwe.
Mradi huo unategemezwa na Hazina ya Haki za Simu ya Afrika ya Ushirikiano Kuhusu Sera ya Kimataifa ya Kutetea Haki za Simu Katika Afrika Mashariki na Kusini ( CIPESA).
Wanafunzi kutoka Chuo cha Muziki cha Dhow Countries (DCMA ) wanafanya mazoezi kwa kutumia ngoma na piano kwenye Jumba la Maonyesho ya Zamani la Maonyesho ya Mawe, Zanzibar, 2019.
Photo courtesy of the DCMA.
Maelfu ya wageni wanaotembelea jiji la kihistoria la Stone Town, Zanzibar, wamefuata sauti ya muziki kwenye Chuo cha Muziki cha Dhow Countries (DCMA), shule ya muziki inayoendeleza na kuhifadhi tamaduni za muziki za visiwa vya Swahili Coast kando ya Bahari ya Hindi.
Tangu 2002 shule hiyo imeendeleza na kuhifadhi mchanganyiko usio na kifani wa tamaduni za Kiarabu za Kihindi na Kiafrika katika Zanzibar kupitia muziki.
Baada ya miaka 17, shule hiyo inakabili tatizo la kiuchumi linalotisha kufungwa kwayo.
Karibu 70 kati ya wanafunzi wayo 80 wa wakati wote hawawezi kugharimia kulipa kodi yao, ambayo huja kufikia karibu dola 13 kwa mwezi, kulingana na ripoti rasmi ya DCMA.
Ingawa shule hiyo imepata utegemezo kwa miaka ambayo imepita kutoka kwa wachangaji wa kimataifa na misheni za kibalozi, wanakabili pengo katika fedha liwezalo kuwalazimisha kufunga milango yao kwenye Jumba la Desturi za Kale la kihistoria.
Bila fedha za lazima ili kuendelea, wanafunzi na wafanyakazi wa DCMA wanahofu kwamba sauti zenye kusisimua zinazotiririka kupitia ukumbi wa kituo hiki cha kuwaziwa ambacho hufanya visiwa hivi viimbe huenda zikakoma.
Shule hiyo hufundisha na kuendeleza utamaduni wa kitamaduni na urithi kupitia muziki na pia huwa makao ya jumuiya ya wanamuziki wachanga ambao hutafuta njia badala ya kujiruzuku wakiwa wabuni.
Mwanafunzi wa chuo kikuu cha DCMA ajifunza kichezeo hicho, kilichotumiwa sana katika nyimbo za kale za taarab.
Photo courtesy of the DCMA.
Sisi [ nimeanza ] kukabili hali ngumu sana ya kiuchumi, akasema Alessia Lombardo, mkurugenzi mkuu wa DCMA, katika vidio rasmi ya DCMA.
Kuanzia sasa hadi miezi sita ijayo hatuna uhakika kwamba twaweza kuhakikisha mishahara kwa walimu na wafanyakazi wetu.
Kwa sasa, walimu stadi 19 na wafanyakazi wadogo wamekosa mishahara kwa zaidi ya miezi mitatu huku shule iking’ang’ana kupata ushirikiano wa kifedha wenye nguvu na kuchunguza mifano ya kifedha inayofaa kwa ajili ya shule.
Ingawa visiwa hivyo vinajulikana kuwa mahali ambapo watalii huenda kwenye fuo zake safi na hoteli za anasa, kulingana na gazeti la The World Bank, wakazi wengi wa visiwa hivyo hukabili matatizo makubwa ya ukosefu wa kazi hata kama umaskini umepungua kidogo.
Kwa miaka 17, DCMA imefanya kazi kwa bidii ili kuendeleza na kulinda urithi na mapokeo mengi ya Wazanzibari kupitia muziki.
Mahali pa kuzaliwa pa waimbaji maarufu wa taarab City Binti Saad na Fatuma Binti Baraka, au Bi.
Kidude, Zanzibar ni makao ya wanamuziki walioibuka kupitia ubadilishanaji wa kitamaduni na ushirikiano katika Pwani ya Kiswahili kwa mamia ya miaka.
Leo, wanafunzi wanaweza kujifunza aina ya muziki wa kitamaduni kama vile taarab, ngoma na fumbak, pamoja na ala za muziki kama vile ngoma, Finance na class class class, wakiwa watunza - malango na wafasiri wa utamaduni na mapokeo.
Neema Surri, mchezaji wa fidla katika DCMA, amekuwa akichunguza fidla tangu umri wa miaka 9.
Najua vijana wengi ambao wangependa kujifunza muziki lakini wao huimba kwa sauti ya chini sana kwa sababu wao ni maskini na wasio na kazi ya kuajiriwa, akasema Surri katika ile video ya DCMA.
Wanafunzi kwenye DCMA hufanya mazoezi kwenye Old Customs House, ambako shule hiyo ina makao, katika Stone Town, Zanzibar, 2019.
Photo courtesy of the DCMA.
Baada ya kumaliza karakana za DCMA, masomo ya cheti na diploma, wanafunzi wengi wa DCMA hufanya maonyesho kwenye hatua za ulimwengu wakiwa bendi zenye kushinda tuzo na wasanii peke yao.
Wazanzibari Amina Omar Juma, aliyekuwa mwanafunzi wa DCMA hapo awali na ambaye sasa ni mwalimu wa DCMA,, hivi majuzi alirudi kutoka safari fulani katika Afrika Kusini akiwa na uweza wake wa kupambanua mizizi kwa kuchanganya sauti za kitamaduni za taarab na mdundo wa sauti za kisasa zilizopangwa kwa utaratibu.
Yeye na washiriki wengine wa bendi, ambao pia walikuwa wanafunzi wa DCMA, walitoa albamu yao kamili ya kwanza, Fusing the Roots, katika mwaka uo huo wakienda kuimba katika sherehe kubwa zaidi za muziki za Sauti za Busara, Afrika Mashariki mwaka huohuo.
Tukiwa tumesimulia kisa cha mwanamke anayetendewa vibaya nyumbani na kuota ndoto za maisha katika muziki kama vile Omar Juma ́s kinavyosimulia kisa cha kibinafsi :
Soma zaidi : Wanawake wa Afrika Mashariki katika biashara ya muziki huimba kwa sauti kubwa dhidi ya utawala wa wanaume
Historia ya makutano ya kitamaduni na ushirikiano
Zaidi ya wageni 15,000 wamepitia jumba hilo la sanamu ili kufurahia maonyesho ya kuigiza, karakana na madarasa na kushirikiana na wanamuziki mashuhuri wa DCMA ambao huwakilisha wakati ujao wa utamaduni na urithi wa Zanzibar kulingana na DCMA.
Ikitegemea historia yenye kutatanisha ya mawasiliano ya Kihindi, Kiarabu na Kiafrika, shule hiyo husherehekea uvutano wa nchi hizo, kwa kuchochewa na tamaduni zilizokutana kandokando ya Bahari ya Hindi na Ghuba ya Uajemi.
Kikosi cha Omani, ambacho kilikuwa kikosi kikuu cha wanamaji kuanzia karne ya 17 hadi karne ya 19, kilibadili mamlaka yake kutoka Muscat hadi Zanzibar mnamo 18 1940
Kutoka Mji wa Mawe, wafalme wa Omani walisimamia mifumo tata ya biashara ya baharini, kutia ndani karafuu, dhahabu, na vitambaa vilivyoendeshwa na pepo zenye nguvu ambazo hufanya meli za kale za Waarabu zisafiri kuvuka Bahari ya Hindi, kutoka India hadi Oman hadi Afrika Mashariki.
Wazanzibari wachanga hutambua umaana wa kuhusianisha na wakati uliopita ili kuamua wakati wao ujao na muziki unaotokezwa leo huonyesha tamaa hiyo ya kuunganisha ule wa zamani na ule mpya.
Hivi majuzi, wanafunzi na walimu wa chuo kikuu cha DCMA walianzisha mchanganyiko wa taarab ya kitamaduni na jazi ya kisasa.
Mcheza - fidla wao Felician Mussa, 20, amekuwa akichunguza fidla kwa miaka 3.5 ; TaraJazz ni mojawapo ya bendi zinazotafutwa - tafutwa sana katika visiwa hivyo, zilizokamatwa hapa na mpiga - picha Aline Co Source :
Pwani ya Kiswahili husimulia hadithi ya mabadilishano makubwa ya kitamaduni na DCMA huendeleza pokeo hili kupitia ushirikiano wayo wa kimuziki.
Kila mwaka, shule hiyo huwa na kitia - moyo kiitwacho Swahili Encounters, kinacholingana na wanamuziki mashuhuri wanaotoka Afrika, Ulaya Mashariki ya Kati na Amerika Kaskazini wakiwa na wanafunzi wa DCMA ili kutunga nyimbo za awali katika kipindi cha juma moja.
Mwishoni mwa mkabiliano huo, ushirikiano mpya unaofanywa katika Sauti za Busara, na ushirikiano huo mwingi hugeuka kuwa urafiki wa wakati wote wa maisha ambao hupita mipaka ya lugha na utamaduni unaothibitisha kwamba muziki ni lugha ya ulimwenguni pote.
DCMA hutoa maonyesho ya kila juma ya kuigiza yenye kuonyesha vipawa vya wanafunzi na ushirikiano pamoja na wanamuziki wenye kuzuru, Stone Town, Zanzibar, 2019.
Photo courtesy of DCMA.
Shirika la DCMA latambua kwamba muziki huimarisha na kuunganisha watu katika tamaduni mbalimbali na pia huajiri vijana wenye kipawa wanaoishi katika uchumi wenye kung’ang’ana wenye nafasi chache za kazi.
Kwa wale wanafunzi 1,800 ambao wamezoezwa katika DCMA, hii ndiyo makao pekee ya muziki wanayojua, ambapo wanaweza kujifunza na kukua wakiwa wanamuziki na wasanii stadi.
Msafiri mmoja kutoka Hispania, ambaye hivi majuzi alitembelea gari aina ya DCMA, aliandika hivi kwenye Internet : Kukutana kibinafsi na wanamuziki kulikuwa kipindi bora zaidi katika kisiwa hiki.
Kadiri biashara ya utalii ya Zanzibars inavyozidi kukua haraka, ndivyo shirika la DCMA linavyoamini kwamba muziki hutimiza fungu muhimu katika kusherehekea, kuhifadhi na kuendeleza utamaduni wa Kiswahili, urithi na historia.
Zanzibar ni zaidi ya fuo zake na hoteli za kifahari mahali pake palipojaa kipawa ambacho hutokana na historia isiyo ya kawaida ya muungano na ushirikiano wa kitamaduni.
Makala hii ya mhariri inasema hivi : Mtungaji wa gazeti hili amejitolea kufanya kazi na shirika la DCMA.
Sierra Leone : Wafanyakazi wa hospitali hujitayarisha kuwatibu wagonjwa wa Ebola.
Flickr image by EC /ECHO /Cyprien Fabre, Agosti 2, 2014
(CC BY‐NCND 2.0 )
Agosti 12, Shirika la Afya Ulimwenguni ( WHO ) lilitangaza maendeleo mazuri katika majaribio ya kitiba ya dawa yakipimwa ili kutibu Ebola katika Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DR ya Kongo )
Shirika la WHO lilisisitiza kwamba dawa za Ebola zilionyesha maendeleo yatakayoleta wagonjwa uwezekano mkubwa zaidi wa kuokoka, na likathibitisha zaidi kwamba dawa mbili kati ya zile nne zinazochunguzwa zina matokeo zaidi katika kutibu Ebola.
Ni nani aliyeanzisha tiba ya Ebola?
Profesa mashuhuri Jean‐Jacques Muyembe‐Tamfum, mkurugenzi - wazee wa Taasisi ya Kitaifa ya Kibiolojia ya Recherche (INRB ) DR wa Kongo, ambaye alitumia sehemu kubwa ya maisha yake ya utu mzima kutibu virusi hivyo.
Ingawa vyombo vya habari vya kimataifa mara nyingi vimekazia sana hali yenye kufisha na yenye kuambukiza ya Ebola katika DAKT.
Muyembe‐Tamfum alitangaza : Hatutasema tena kwamba ugonjwa wa EVD [ virusi vya EVD ] hauwezi kutibiwa.
Kwa kutegemea Muyembe‐Tamfum's wasiochoka, wanasayansi walijaribu dawa nne za kutibu Ebola : ZMapp, remdesivir, m Ab114 na REGN‐EB3.
Matokeo ya majaribio ya kitiba yaliyofanywa na wale waliofanyiwa uchunguzi 499 yalionyesha kwamba wagonjwa waliotibiwa kwa REGN‐EB3 au m Ab114 walikuwa na uwezekano mkubwa zaidi wa kuokoka walipokuwa wakilinganishwa na wale waliotibiwa kwa dawa zile nyingine mbili.
Hayo majaribio yalifanywa chini ya uangalizi wa Taasisi ya Kitaifa ya Recherche Biomédical (INRB), ya Wizara ya Afya ya Kongo na mashirika matatu ya kitiba ya kutoa misaada : Ushirika wa Hatua ya Kitiba ya Kimataifa (ALIMA), Kikosi cha Kitiba cha Kimataifa (IMC ) na Médecins Sans Frontières (MSF). )
Mwanasayansi wa Kongo aliyechangia matibabu ya Ebola
Muyembe‐Tamfum amekuwa akichunguza Ebola tangu ilipoanza kutokea kwa mara ya kwanza katika DR wa Kongo katika 1976 alipopata kuwa mtafiti wa kwanza kusafiri hadi eneo lililoanza kutokea kwa mara ya kwanza.
Mkurugenzi - mkuu wa Taasisi ya Kitaifa ya Kuchunguza Viini Katika Jamhuri ya Kidemokrasia ya #Congo na kikundi chake, Dakt. Jean‐Jacques Muyembe, wamegundua tiba mpya ya Ebola inayoweza kutibu dalili kwa muda wa saa moja tu
Profesa wa biolojia kwenye Shule ya Kitiba ya Chuo Kikuu cha Kinshasa huko DR wa Kongo, amekuwa akifanya kazi kwa miaka 40 ili kutibu ugonjwa huo.
Katika mwaka wa 1995, alishirikiana na shirika la WHO katika kutekeleza mbinu za kugundua na za kudhibiti msiba wa kwanza kuwahi kutokea jijini Ebola katika Kikwit, DR ya Kongo.
Profesa Muyembe‐Tamfum ( akiwa ameketi kwa kikuza - sauti ) akitoa hotuba ya elimu ya umma katika Beni, North Kivu, DR of Congo, katika Septemba 2018
Photo MONUSCO /Aqueel Khan (CC BY‐SA 2.0 )
Kukiwa na uvumbuzi huu, watu walioambukizwa Ebola sasa watakuwa na itibari zaidi katika uwezekano wa kupona na wataelekea zaidi kwenda hospitalini kutibiwa.
Sasa kwa kuwa asilimia 90 ya wagonjwa wao wanaweza kwenda kwenye kituo cha matibabu na kutoka wakiwa wamepona kabisa, wataanza kukiamini na kujenga itibari katika idadi ya watu na jumuiya.
Jean‐Jacque Muyembe‐Tamfum
Sababu ya kutibu Ebola kuwa jambo la maana
Visa vya kwanza kurekodiwa vya Ebola vilitukia katika 1976 karibu na Mto Ebola katika DR ya Kongo.
Kulingana na Shirika la Kudhibiti na Kuzuia Magonjwa ( CDC), ) tangu wakati huo, virusi vya Ebola vimeibuka mara kwa mara kutoka katika hifadhi yavyo ya asili ( ambayo bado haijulikani ) ili kuambukiza watu katika Afrika.
Virusi vya Ebola vimeibuka tangu 1976.
Ramani kutoka kwa Vituo vya Kuzuia na Kudhibiti Magonjwa
Kati ya mwaka wa 2014 na 2016 kulikuwa na visa zaidi ya 28,600 vya ugonjwa wa Ebola katika Afrika Magharibi.
Kulingana na ripoti ya WHO ya 2015 :
Katika Oktoba 2014 Senegal ilikuwa na kisa kimoja cha ambukizo la Ebola na vifo visivyo na kifani.
Shirika la WHO lilitangaza kwamba kupunguza virusi hivyo ni kazi ya ulimwenguni pote ya kupeleleza magonjwa ya kuambukiza.
Katika Januari 2015 Mali ilikuwa na visa 8 vilivyoripotiwa na vifo 6.
Hata hivyo, visa vyenye kuangamiza zaidi vilitukia kati ya Machi na Juni 2016 katika nchi tatu : Sierra Leone : zaidi ya visa 14,000 na karibu vifo 4,000 ; Liberia : karibu visa 10,000 na vifo 3,000 ; Guinea : visa 3,800 na vifo 2,500.
Masimulizi kuhusu Ebola ulimwenguni pote
Mnamo mwaka wa 2015, wagonjwa wawili walipokufa huko Marekani na mgonjwa mmoja huko Hispania na Ujerumani, kulikuwa na wasiwasi na wasiwasi ulimwenguni pote kwa sababu ya kuharibiwa kwa ugonjwa wa Ebola’s katika nchi za Afrika.
GabyFleur Böl, mtafiti katika Taasisi ya Serikali ya Kukadiria Hatari katika Berlin, Ujerumani, aligundua visa vingine katika Hispania, Ujerumani, Italia na Uswisi.
Wakati huo, ambukizo la Ebola lilionwa kuwa hukumu ya kifo kwa sababu ya ukosefu wa matibabu yenye matokeo.
Kama ayala alivyodai, kiwango cha juu cha vifo vya Ebola na pia ule usimulizi wa vyombo vya habari uliotiwa chumvi juu ya ugonjwa huo ulitokeza wasiwasi ulimwenguni pote.
Msimamo huo ulithibitishwa zaidi na uchunguzi wa 2017 ambao katika huo Hal Roberts, Brittany Seymour, Sands Alden Fish II, Emily Robinson na Ethan Zuckerman walichanganua zaidi ya hadithi 109,000 zilizochapishwa katika vyombo vikuu vya habari na blogu kati ya Julai hadi Novemba 2014 wakikazia habari kuhusu Ebola.
Waligundua kwamba vilele vitatu tofauti vya Ebola katika vyombo vya habari na blogu za Marekani vilitokea karibu na Julai 27, Septemba 28, na 15 Oktoba 2014 :
Mnamo Julai 27, ripoti zilitokea kuhusu maambukizo ya kwanza ya madaktari wa Marekani huko Liberia.
Katika Septemba 30 vyombo vya habari viliripoti kwa mapana kwamba ambukizo la Thomas Duncan katika Texas lilikuwa ambukizo la kwanza katika udongo wa Marekani.
Mnamo Oktoba 12, Ebola ilizidi kuenea kwa sababu ya ambukizo la kwanza la mfanyakazi mmoja wa afya nchini Marekani.
Baada ya Oktoba 12, mfululizo wa matukio mengine yaliyohusiana na maambukizo ya Marekani yaliongoza kwenye uenezaji wa daima ambao ulipunguza uzito hatua kwa hatua kadiri wakati ulivyopita.
Vyombo vya habari vya Marekani huenda vilihusisha Ebola sana kwa sababu ya kuwapo kwa maradhi hayo katika Marekani.
Kwa kuongezea, kukiwa na jeshi lenye kuunganishwa zaidi la mifumo ya tarakimu, mweneo wa Ebola uliongezeka zaidi katika Ulaya na Marekani.
Hata hivyo, jambo linalobaki kuonwa ni ikiwa ugunduzi wa ponyo lililofanywa na Mwafrika kutoka DAKT.
Erick Kabendera alipokuwa akifanya mazoezi pamoja na waandishi wa habari mwaka wa 2012 huko Dar es Salaam.
Photo by Pernille Baerendtsen, used with permission.
Mnamo Julai 29, polisi sita walimwondoa kwa nguvu mwandishi wa habari Erick Kabendera kutoka nyumbani kwake Dar es Salaam, Tanzania, na kumpeleka kwenye gereza la polisi.
Polisi wasema Kabendera alikuwa ameshindwa kutii miito ya kuchunguza hali ya uraia wake wa Tanzania.
Katika juma lililopita polisi walimpekua Kabenderas nyumbani mara mbili, wakatwaa pasipoti yake na hati nyinginezo za kibinafsi na kuhoji familia yake.
Kufikia Agosti ( Mwezi wa 8 ) 5, wenye mamlaka walibadilisha rekodi ya kumpa Kabendera pesa za kufulia nguo za kuhepa kodi ya dola 75,000 za Marekani na rekodi ya uhalifu kulingana na nakala ya rekodi ya mashtaka iliyopatikana na Halmashauri ya Kulinda Waandishi wa Habari.
Polisi wasema Kabendera alifanya uhalifu huu kwa kipindi cha miaka minne kuanzia mwaka 2015
Akiwa na mashtaka hayo, huenda Kabendera akakabili kifungo cha miaka 15 gerezani na hawezi kuomba dhamana.
Kifaransa
Kwanza wao humteka nyara mwandishi wa habari wakati kuna kelele wanayodai kwamba yeye si wa Tanzania, wakati ambapo hilo halishikilii, yeye hushtakiwa kwa utaratibu wa uhalifu na kuepuka kodi.
Watu, hukutana na Erick Kabendera, uhalifu wake ni uandishi wa habari.
Uhuru wa kusambaza habari umezorota kwa njia yenye kutazamisha katika Economics of the World Translation of the World Translation of the Holy Scriptures.
Mwakilishi wa Afrika wa CDJ iliyoko kusini - Saharan Muthoki Mumo asema hivi :
Yaonekana kwamba kwa juma lililopita wenye mamlaka wamekuwa wakitafuta njia ya kutetea kuwekwa kwao kizuizini kwa mwandishi huyo wa habari aliye mchambuzi wa uhuru.
Dai la kwanza walilodai kuwa raia wa Erick Kabenderas lilikuwa likitiliwa shaka leo wameweka mashtaka tofauti sana ambayo hutilia shaka nia yao ya kumshika.
Akiwa mwandishi wa habari, Kabendera amekuwa mchambuzi wa usimamizi wa Rais John Magufulis na mara nyingi huunga mkono uhuru wa uchapishaji.
Yeye ameripoti juu ya siasa zenye kugawanya za Tanzania kwa vyombo vya habari vya kimataifa na vya mahali fulani kama vile The Guardian, African Arguments na The East African.
Wakili wa Jebra Kambole, Kabenderas, asema kwamba wenye mamlaka pia walimshtaki Kabendera kwa kuchapisha makala iliyodaiwa kuwa yenye kichwa John Executive in buldoza Tanzania ya uhuru, katika The Economist, lakini shtaka hilo lilifutiliwa mbali baadaye.
Katika : Mwandishi wa habari wa Tanzania, Erick Kabendera, kushtakiwa kwa kosa la uchochezi juu ya makala iliyochapishwa katika gazeti la Economist yenye kichwa John Magufuli ni ulaghai wa Tanzania Uhuru.Statement kutoka Jebra Kambole yasema kwamba Bwana Kabendera amenyimwa dhamana.
Raia wanalengwa kwa ajili ya ukandamizaji
Familia ya Kabenderas yasema hii siyo mara ya kwanza kwa serikali ya Tanzania kutilia shaka uraia wa Kabenderas.
Katika 2013 wenye mamlaka walitunga shtaka kama hilo dhidi yake lakini kesi hiyo iliondolewa baadaye, kulingana na The Citizen.
Kabendera alihisi wakati huo kwamba wenye mamlaka walitilia shaka uraia wake kuwa njia ya kumnyamazisha.
Mwaka uliopita, The Citizen pia liliripoti juu ya visa vingine kadhaa ambapo serikali ilitumia suala la uraia kuwa chombo cha kunyamazisha wachambuzi katika Tanzania.
Aidan eyakuze, mkurugenzi mkuu wa shirika la umma la Twaweza, lililokazia fikira sauti za raia, asema wenye mamlaka walitwaa pasipoti yake na kumpiga marufuku kusafiri huku wakichunguza hali ya uraia wa Eyakuzes.
Majuma mawili kabla ya hapo, Twaweza alikuwa ametoa na kuachilia matokeo ya uchunguzi ulioitwa Kusema kweli kwa mamlaka?
Raia huona siasa katika Tanzania.
Tume ya Sayansi na Tekinolojia ( Costech ) ilidai kwamba uchunguzi huo haukuidhinishwa na ikatisha hatua ya kisheria lakini baadaye ikapindua kesi hiyo kulingana na makala hiyohiyo ya Raia.
Katika miaka ya majuzi Tanzania imeanzisha mfululizo wa marekebisho na sheria ambazo hulenga wachapishaji na vyombo vya habari, mashirika ya kijamii, mashirika ya sanaa na kitamaduni na wasomi na watafiti katika yale yanayoonwa na wachambuzi kuwa majaribio ya kudhibiti masimulizi ya Tanzania ’ na kukomesha usemi huru na upinzani wa kisiasa.
Soma zaidi : Watangazaji wa muziki wa Tanzania watalipa au kusukumana na kodi ya mtangazaji?
#Free ErickKabendera
Mamia ya waandishi wa habari, watetezi wa haki za kibinadamu na viongozi na raia wenye kuhangaika walifurika katika vyombo vya habari ili kuunga mkono Kabendera :
AFEX Africa yaita mashtaka hayo kitendo dhahiri cha ukiukaji :
Ilidumu kwa siku tisa na polisi wa Tanzania wangali wakimkamata mwandishi wa habari wa upelelezi, Erick Kabendera.
@AFEXa Africa ataka kumalizwa kwa kitendo hiki cha wazi cha ukiukaji : https://t.co/7UFZ SWYzwV @MRA_Nigeria @FXISwuth Africa @gmpressunion #Free ErickKabendera #No Impunity
AFEX @AFEXa Florida ) Agosti 6, 2020
Kabendera, ambaye mara nyingi ni washauri wanaotaka kuwa waandishi wa habari, alichochea upendezi huu kutoka kwa mwanafunzi wa zamani :
Nimekutana na Erick Kabendera mara moja maishani mwangu na kwa muda unaopungua dakika 80.
Alikuja akiwa Mwalimu wa wageni darasani mwangu ( Somo la Uandishi wa Habari na Mawasiliano Mengi )
Licha ya muda mfupi aliotumia pamoja nasi, nilijifunza mengi kutoka kwake.
Kwa kweli alinichochea!
#100K4 Erick
Mlinzi mwingine asema kwamba kukamatwa kwa Kabendera' na mashtaka ya kupigwa kwa tarumbeta ni ishara ya onyo kwa raia wengine :
Mimi sipendi kumtetea Kabendera kwa sababu yeye ni wa Tanzania au kwa sababu yeye ni mwandishi wa habari.I anamtetea kwa sababu ninaishi Tanzania ambako Erick anaishi.
Ikiwa haki zake haziruhusiwi leo, na mimi kukaa kimya, inawezekana kwamba kesho haki za uhuru zitanyimwa mimi pia.
Hakuna mtu aliye salama wakati Ukosefu wa Haki unapotawala.
Mimi na sisi ni (all ) Ivan Golunov.
Bango lililoandaliwa na Meduza, lililotumiwa kwa idhini
: Usemi huu wa Kirusi unaomaanisha kuchemsha taji wakati ambapo inatosha labda ndiyo njia bora zaidi ya kuwasilisha jinsi idadi inayoongezeka ya Warusi wanavyohisi kuhusu kukamatwa kwa Ivan Golunov.
Golunov, mwandishi mashuhuri wa habari za upelelezi alifungwa katika Juni 6 katika Moscow juu ya yale yaonekanayo kuwa mashtaka ya kupita kiasi juu ya ulanguzi na umiliki wa dawa za kulevya.
Golunov alikamatwa na mwanzoni akanyimwa ruhusa ya kwenda kwa wakili kwa kuvunja sheria ya Urusi.
Wakili wake alithibitisha kwamba alipata majeraha mabaya alipokuwa gerezani.
Baada ya kupelekwa hospitali, aliruhusiwa kuondoka na kuwekwa chini ya kifungo cha nyumbani katika Juni 8.
Mwanzoni polisi wa Urusi walitokeza picha za maabara ya dawa za kulevya ambayo inasemekana ilipatikana walipotafuta - tafuta katika eneo tambarare la Golunov lakini baadaye picha hizo zilirekebishwa.
Gazeti moja ( Russia Today ) linaloshughulika na vyombo vya habari linaloshughulikia tatizo hilo lilithibitisha pia kwamba picha hizo hazikupigwa katika maeneo tambarare ya Golunov.
Mashtaka yaliyotolewa dhidi ya Golunov yangeweza kuongoza kwenye kifungo cha miaka 10 hadi 20 gerezani.
Golunov, mwenye umri wa miaka 30, anafanya kazi huko Meduza, mojawapo ya vituo vya Intaneti vya Urusi vyenye lugha huru ambavyo vimebaki.
Meduza imesajiliwa katika Latvia iliyo jirani, lakini inadumisha ofisi na waandishi kadhaa wa habari katika Moscow.
Golunov ameongoza na kuchapisha uchunguzi mbalimbali unaoonyesha visa vya ufisadi vinavyohusisha maofisa wa ngazi za juu.
Tangu kukamatwa kwa Golunov, Meduza ameachilia makala za Golunov chini ya leseni ya wabuni na amewatia moyo vyombo vya habari na watu mmoja - mmoja kuchapisha tena hadithi hizo, jambo ambalo limeungwa mkono kikamili na sauti za ulimwenguni pote.
Miongoni mwa ripoti zake zilizo za maana zaidi ni zile zinazozungumzia jinsi makamu wa meya wa Moscow Pyotr Biryukov alivyoelekeza mikataba ya serikali kwa familia yake na jinsi programu ya kurembesha majiji ya Moscow ’ ilivyohusisha fedha nyingi sana.
Hadithi aliyokuwa akizungumzia kabla tu ya kufungwa kwake ilikazia uangalifu wa ibada za mazishi katika Moscow.
Kukamatwa kwa Golunov 90 kumetokeza wonyesho wa umoja usio wa kawaida miongoni mwa waandishi wa habari na wanasheria na vilevile waigizaji na waimbaji mashuhuri, na waigizaji kutoka nje ya kikundi chenye uhuru cha Moscow na Saint Petersburg.
Katika Juni 10, magazeti matatu mashuhuri yalikubali kuchapisha matoleo yenye kurasa za mbele zinazofanana ili kuunga mkono Golunov.
Magazeti hayo yaliuzwa kwa wakati usio na kifani.
Katika kituo kimoja cha televisheni chenye kushtua kilichopigwa na bumbuazi, ambacho hutia ndani kituo cha televisheni cha Mlango - Bahari One, Russias ambacho hutazama televisheni kwa ukawaida, wao pia wanataka kuwe na uchunguzi wa haki.
Juni 12 hutia alama Siku ya Urusi, wakati maandamano ya hadharani na maandamano yanayokubaliwa na wenye mamlaka wa mahali hapo yatakapotukia.
Chini ya sheria ya Urusi, maandamano ya hadharani yanahitaji kibali.
Wapiganaji wa Golunov wametangaza kwamba wataendelea na safari yao bila ruhusa ya serikali.
Watazamaji wa Kremlin wasema kwamba serikali ya Urusi inatafuta kuondolea mbali mashtaka dhidi ya mwandishi wa habari kabla ya Juni 20.
Siku hiyo, Rais Vladimir Putin, ambaye viwango vyake vimeshuka hadi kiwango cha chini katika nchi hiyo, atawakaribisha watu kwenye kituo cha Direct Line, mahali ambapo yeye hupokea maswali kutoka kwa raia kupitia simu na mitandao ya Intaneti.
Mwandikaji wa Kenya Binyavanga Wainainaina kwenye Brooklyn Book Fest, 2009
Wainaina, 48, alikufa Jumanne, Mei 22, katika Nairobi, Kenya.
Photo via Nightscream CC BY 3.0 via Wikimedia.
Ilikuwa zaidi ya muda wa saa 24 tangu mwandikaji Mkonia Binyavanga Wainainaina alipoacha ulimwengu huu, lakini kuwapo kwake na athari zake zaendelea kusifika tufeni pote.
Yule mwandikaji aliyezungumza waziwazi kuhusu wagoni - jinsia - moja alikemea mkusanyiko na kupinga cheo chake kilichochochea mabadiliko makubwa ya fasihi ambayo yangefungua mlango kwa maelfu ya waandikaji wenye nia ya kubadilisha masimulizi katika na juu ya Afrika.
Mwandishi, mwelimishaji na mwanaharakati wa LGBTQ, Binyavanga Wainaina, 48, alikufa mnamo Jumanne, Mei 22, katika Nairobi, Kenya, baada ya ugonjwa wa muda mfupi.
Leo’s yalinifanya nifikiri : maisha yako yatamaanisha nini yatakapokuwa shwari?
Kifo cha Binyavanga‘ kimenifanya nifikirie jinsi nilivyokuwa karibu miaka mitano iliyopita, na pia jinsi alivyokuwa kwetu tukiwa Waafrika wachanga wenye idili walio na hamu ya kuwa na kigezo tofauti cha kontinenti yetu na chetu wenyewe.
Fungai Machirori wwwfungaijustbeing ) Mei 22, 2020
Baada ya dakika chache tu, marafiki wa Wainainas, wafuasi na watu wenye kuvutiwa nao, walifurika katika vyombo vya habari ili kubadilishana habari na kumbukumbu huku wakibishana kuhusu ni maandishi gani yaliyokuwa na uvutano mkubwa zaidi kati ya maandishi yake.
Wainainaina anajulikana sana kwa insha yake yenye kuchochea, How to Write About Africa, iliyochapishwa katika gazeti la Granta katika 2006
He‘s anajulikana pia kwa kitabu chake cha kumbukumbu cha mwaka wa 2012, Siku Moja Nitaandika Kuhusu Eneo Hili, na insha niliyoandika nikiwa mwili wa mwanamume mgoni - jinsia - moja, iliyochapishwa wakati uleule huko Chimurenga na Afrika ni Nchi katika 2014
Maandishi hayo yalisababisha msisimuko mkubwa kwenye Internet wakati watu walipojaribu kupuuza ukweli wa hadithi za kubuniwa, na baadaye, gazeti Time likamwita Wainainainaina mmoja wa watu 100 mashuhuri zaidi ulimwenguni.
Katika How to Write About Africa, Wainainaina aliita vyombo vya habari vya Magharibi na viwanda vya kutoa misaada vilivyopo hasa katika Nairobi kwa ajili ya kuendeleza maoni yasiyofaa kuhusu bara la Afrika, kwa kukemea - kemea.
Usiwe kamwe na picha ya Mwafrika aliyerekebishwa vizuri kwenye jalada la kitabu chako, au katika hicho, isipokuwa kwamba Mwafrika ameshinda Tuzo la Nobeli.
Ukanda maarufu wa viungo vya mwili, matiti yasiyo na viungo : Tumia viungo hivyo.
Ikiwa ni lazima utie ndani kalamu ya Kiafrika hakikisha unapata moja katika vazi la Kimasai au la Kizulu au la K Dogoni.
kejeli yake ilikuwa ikidondosha kisu cha kuchongea nyota, aandika mwandikaji Mnigeria Nwach White Egbunike.
Likiwa limetajwa sana na wasomi, mashirika yasiyo ya kiserikali na wafanyakazi wa kutoa misaada, insha hiyo ambayo pia huchapishwa ikiwa kijitabu kidogo imekuwa na uvutano mkubwa juu ya maoni ya Afrika na yaendelea kueneza mshangao na uchokozi.
Juu ya athari yake, mwandishi wa habari Pernille Bærendtsen aandika hivi :
Kwa maoni yangu, insha hii imenifuata tangu nilipopokea ikiwa zawadi katika mwaka wa 2008 kutoka kwa rafiki wa Kenya.
Kwa wazi nilikuwa mshiriki wa kikundi cha watu Binyavanga waliohutubia : Mfanyakazi wa usitawi aliyeajiriwa na shirika la NGO la Denmark katika Tanzania akiandika juu ya athari yalo.
Huo ulikuwa wakati ambapo biashara ya usitawishaji na msaada iliongeza ufasaha wayo kwa kupendelea kupiga hesabu kwa gharama ya kufunua unamna - namna huo wenye kutofautiana ardhini.
Nilikuwa na sababu nyingi za kuaibika, lakini pia nilikuwa na wakati wa kupanga jinsi ya kubadilika.
Baadaye Binyavanga alieleza katika jarida Bidoun jinsi insha hii ilivyopata matokeo maradufu : Kwa kufunua na kueleza ukosefu wa usalama wa waandishi wa riwaya, wafanya kazi wa NGO, wanamuziki wa roki, wahifadhi, wanafunzi, na waandikaji wasafirio, ambao walisoma miongozo hii juu ya jinsi au labda namna ya kutoandika juu ya Afrika, kisha wakaanza kuomba kibali chake.
Wainainaina, mwana wa baba Mkonia na mama wa Uganda, aliendelea kupinga maoni ya watu kuhusu Afrika kwa kutumia kitabu chake cha kumbukumbu cha mwaka wa 2012, Siku Moja Nitaandika Kuhusu Eneo Hili.
Kupitia habari chungu nzima yenye kuvutia, alisafirisha wasomaji kutoka utoto wake katika miaka ya 70 katika Kenya hadi siku zake za masomo katika Afrika Kusini, ambako alitumia miaka mingi uhamishoni.
Wachambuzi walisifu kitabu hicho kuwa kibaya na chenye kufuatia haki lakini Baadaye Wainainaina alikiri kwamba hedhi iliacha sura ya maana katika maisha yake ya upendo.
Kwa kuwa mimi ni mwanamume mgoni - jinsia - moja, Wainainaina akawa ndiye mwanamume wa kwanza kutoka Kenya kujulikana waziwazi kuwa mgoni - jinsia - moja kwenye mitandao ya kijamii akichochea mvurugo wa maoni ya kijamii.
Alichunguza sura iliyopotea katika kumbukumbu lake.
Wainainaina anawazia akitoka nje akiwa mgoni - jinsia - moja kwa mama yake aliyekuwa akifa.
Maandishi yake yalikuwa ya wakati ufaao wakati vita vingi vya kupinga ugoni - jinsia - moja na utungaji wa sheria ulipokuwa ukipendekezwa katika Uganda na baadaye Tanzania, mahali ambapo vitendo vya ugoni - jinsia - moja vingali vikihalifiwa.
Soma zaidi : Msimamo wa Tanzania juu ya ugoni - jinsia - moja waonyesha azimio la kisiasa linalozidi kukandamiza
Hata hivyo, tofauti na waandikaji wengine waliopelekwa uhamishoni, Wainainaina alirudi nyumbani, na kama vile Nanjala Nyabola aonyeshavyo kwenye BBC kwenye Internet, jambo lililokuwa kuu :
Kwa wale miongoni mwetu waliokua tukiwa waandikaji bora zaidi wa Kenya ” ( lolote linalomaanishwa na hilo ) waliokuwa wakiishi uhamishoni, wakiwa wamefungwa gerezani na kunyanyaswa, au wakiwa maskini na wakiwa wamethaminiwa au kukaguliwa kabisa, alirudi na hilo lilikuwa jambo kuu.
Alikuwa mwanamume mwenye utata lakini nafikiri kwa ajili ya hilo anastahili shukrani isiyo na mwisho.
Ni lazima tuachilie mawazo yetu
Ingawa kwa kinyume Binyavanga alivutiwa na umati wa kimataifa wa namna mbalimbali aliouchambua, akiwa nyumbani alihisi msongo wa kutoweka kwenye fremu zilizowekwa.
Binyavanga alitaka nafasi na uwezo wa kufikiri bila malipo.
Kwa ujasiri katika jumuiya iliyokuwa ikiongezeka iliyokuwa ikiunga mkono LGBTQ alisisitiza kukunja fremu hizo.
Kwa sababu ya kelele na msukumo wote, mwaka huohuo Wainainaina alichapisha kitabu We must Free Our Imaginations, mfululizo wa video sita zilizounganisha mawazo yake kuhusu uhuru na uwezo wa kufikiri.
Ninataka kuwa na uhuru wa kuwazia, kama alivyotangaza katika Sehemu ya 1.
Nataka kizazi hiki cha wazazi wachanga kiwafanye watoto wao waone Waafrika wakiandika hadithi zao wenyewe kwamba kitendo sahili ndilo kitendo cha kisiasa ambacho mtu aweza kuwa nacho.
Nataka kuona kontinenti ambamo kila aina ya watu hawahitaji kutafuta kuruhusiwa.
Mimi ni mtaalamu wa mabaraza ya Amerika, na ninataka kuona mabadiliko hayo ya bara hilo.
Mara nyingi, Wainainaina alielekeza tamaa yake ya kubadilika kupitia elimu na uongozi wake.
Katika 2002 baada ya kushinda Tuzo la Kaini lenye sifa kwa ajili ya insha yake yenye kichwa Discovering Home, alitumia pesa za tuzo kumpa mwenzi wake aliyeitwa Kwani?
gazeti la fasihi likichochea sauti mpya na mawazo mapya yakitokea kutoka ng’ambo ya kontinenti hiyo.
Kwani?
baada ya muda ikawa nyumba ya uchapishaji na mfumo wa fasihi uliounganisha waandikaji kutoka Lagos hadi Nairobi, Mogadishu hadi Accra.
Soma zaidi : Tunajitahidi kuzuia milipuko : Neno linalosemwa katika Afrika Mashariki
Ingawa kwa njia isiyo ya kiakili alitikisa mkusanyiko wa kijamii wa Kenya ukitokea kuwa ushoga na baadaye kufunua hadhi yake ya HIV + kwenye Internet kwenye Siku ya UKIMWI Ulimwenguni katika mwaka wa 2016, mara nyingi ulikuja kwa mng’ang’ano na maumivu makali.
Wainainaina alikuwa mtu mwenye kubishaniwa ambaye alipambana na mshuko - moyo na mara nyingi alishindana mweleka na daraka lake gumu akiwa mtu wa umma.
Alikuwa na mashabiki wake lakini pia alikabili wachambuzi kama vile mwandishi mashuhuri wa Kenya Shailja Patel, aliyemshtaki Wainainaina juu ya kuogopa wagoni - jinsia - moja wenye sumu.
Kifaa hiki chenye manukato kinachotumiwa na mtumiaji wa Internet Néo Músangi huonyesha uwezekano wa kukosea wa mwigizaji wa Wainaina‘s :
sina nguvu za kutosha kujishughulisha sasa lakini, ninahuzunika na binya, nikiwa rafiki yangu mpendwa zaidi katika umalaya wangu wote na tabia zangu za kike.
Ninasikitika daima kwamba aliwaumiza wengine.
Nasikitika kwamba alitenda kwa njia hizo.
Angetuchukia tukimtakasa.
Mwandikaji Bwesigye Mwsigire, mkurugenzi wa Sherehe ya Uandikaji katika Uganda, alishughulikia pia mambo haya yenye kupingana katika ushuru wa Facebook :
Mtindo wake ulikuwa kosa.
Ukiukaji - sheria mzuri na wenye uhuru.
[ T ] watu tunaowapenda sana kwa sababu ya kazi na mawazo yao ni watu tu.
Wao ni wanadamu.
Je, sikuzote tuko tayari kuwapenda kwa sababu ya utata wao?
Kufikia sasa, mengi yamesemwa kumhusu.
Hakuna haja ya kurudia yale ambayo yamesemwa.
Vikumbusho vya madhara alivyounga mkono vimetolewa.
Hilo haliondoi uchungu ambao mtu huhisi juu ya kifo chake.
Kuna Binyavanga Waina mmoja tu.
Sasa yeye ni mzazi wa kale.
Acheni tusherehekee maisha yake.
Mbuni mwenye akili nyingi
Mwanaharakati wa Kenya, Boniface Mwangi, aliandika kwenye mtandao wa Internet kwamba baada ya kumwandikia Wainaina barua ya Facebook, maneno yenye chuki na yanayochochea chuki dhidi ya wagoni - jinsia - moja yaliharibu ujumbe wake :
Wainainaina alikuwa mbunifu stadi ambaye ni lazima akumbukwe :
Niliweka tangazo fupi sana kwenye tovuti ya #RIPBinyavanga kwenye tovuti ya #RIPBinyavanga na maelezo http www.t.co /yZ3 MoWBnD7 ndiyo maandishi machafu zaidi yaliyopata kusomwa.
Hata wezi wanaoiba kodi zetu na kuua watu hawachukiwi sana.
Ukweli ni kwamba Binya alikuwa mbunifu stadi naye atasomwa na kukumbukwa.
Mwanamke na mwandikaji wa Uganda Rosebell Kagumire afafanua masomo aliyojifunza kutokana na moyo mkuu wa Wainainas wa kusema kwa ujasiri :
Usiruhusu woga.
Usijiweke mipaka.
Sema jambo linalohitaji kusemwa.
Ni afadhali kuiandika.
Ishi ukweli wako na kwa moyo wako.
Kwamba hatimaye unapopumua pumzi yako ya mwisho kutakuwa na mamilioni ya maneno uliyoingiza maana sana. #RIPBinyavanga
Kupitia maisha na barua zake, alijipa mwenyewe na wengine wasiohesabika ruhusa ya kuwazia maisha kama yangeweza kuwa vinginevyo, na kwa ghafula akili zake za kishairi zilizopuliziwa :
Siku moja nitaandika kuhusu nywele zako maridadi
Siku moja nitaandika kuhusu kicheko chako
Siku moja nitaandika juu ya kutokuwa kwako kiserikali
Siku moja nitaandika kuhusu jinsi unavyofurahia kuwazia
Siku moja nitaandika kuhusu makataa yako
Leo, ninawaandikia asante
Mwandikaji wa Kenya Yvonne Adhiambo Owuor, mtungaji wa kitabu Dust, na rafiki yake wa fasihi kwa Wainainaina, atoa maombolezo ya mwisho :
Nani alikuambia ungeweza kuondoka?
Ondoka mwilini mwako usiku bila kuacha anwani mpya?
Uso uliopinda - pinda, macho yaliyotoboa, akasema, " You una sekunde 3 kamili za kupanga upya kifuniko hiki ”
Ni nani aliyekuambia ungeweza kuondoka?
Ondoka mwilini mwako usiku bila kuacha anwani mpya?
Sasa mtu huenda kwa nani akiwa na hofu na kutetemeka kwa kutumia hati - mkono za kwanza za kuandikwa?
Sasa kwa kuwa yeye ni miongoni mwa nyota, unaweza kujiunga na Sayari Binya ukiwa na rekodi kamili ya kazi yake.
Ukurasa wa mbele wa gazeti Jornal de Angola juu ya tender won by company Telstar.
Taken by Dércio Tsandzana, 19 April 2018 and used with permission
Rais wa Angola João Lourenço aliondoa toleo la hadharani la ombi la simu ya mkononi la nne katika nchi hiyo mnamo 18 April, akisema kwamba mshindi Telstar hakutimiza matakwa yaliyohitajika ili kutoa huduma hiyo.
Uamuzi wa marais ungeweza kuonyesha migawanyiko katika serikali ya Angola.
Kampuni ya Telstar ilianzishwa katika Januari 2018 ikiwa na hisa - mkuu ya Kwanza 200,000 ( dola za Marekani zipatazo 600 ) na wenyeji wayo ni jenerali Manuel João Carneiro ( asilimia 90 ) na mfanyabiashara António Cardoso Mateus 210 per cent), kulingana na gazeti la habari la Kireno Observador.
Cheo cha Manuel João Carneiros kilipewa na rais wa awali José Eduardo dos Santos, kulingana na kijitabu cha habari cha Angola Club Net.
Gazeti la Observador liliripoti kwamba makampuni 27 yalishiriki katika kazi ya uchoraji iliyofunguliwa na Wizara ya Mawasiliano na Tekinolojia ya Habari chini ya José Carvalho da Rocha.
Katika Aprili 25, João Lourenço alitia sahihi agizo ambalo huweka kanuni mpya za kufungua mwaliko huo mpya wa kulainisha, kulingana na gazeti Jornal de Angola.
Baada ya matokeo ya tender ya kwanza kutangazwa hadharani, Waangola wengi walitilia shaka uaminifu - maadili wa taratibu hiyo.
Kwa kielelezo, mtu fulani jasiri alikazia kwamba mshindi Telstar hata hakuwa na tovuti.
Skit Van Darken, mhariri na msimamizi wa matukio, alisema hivi kwenye Facebook :
Telstar Telecommunications Ltd, kilifanyizwa Januari 26 2018 kikiwa na jiji kuu la Kwances 200,000 kulingana na [ gazeti la habari ] Diário da República, ambaye washiriki wake ni jenerali Manuel João Carneiro ( asilimia 90 ya jiji kuu ) katika kustaafu, na António Cardoso Mateus 10 kwa nusu )
Wenye - hisa walio wengi wana uhusiano na kampuni Dunia Startel, ambayo ni kampuni ndogo ya kulipa deni, ambayo imesajiliwa kwenye INACOM, ile kampuni ya kudhibiti mawasiliano ya simu ikiwa na leseni ya kutosha ijapokuwa imekwisha.
Kampuni ambayo hata ina tovuti!
NILIKUWA NAAMINI KWAMBA KUNA MASHindani WENGINE
NCHI HII NI MABADILIKO
Wakati huohuo, Joaquim Lunda,, mwandishi wa habari na mwelezaji wa mara kwa mara wa vyombo vya habari, aliwasifu marais na hata akafikiri kwamba mhudumu aliyehojiwa alikuwa katika hatari ya kufutwa kazi kwa sababu ya makosa haya :
Nathamini, na inastahili sifa, uamuzi uliofanywa na rais wa jamhuri João Lourenço, wa kuvunja hati ya hadharani iliyowapa kampuni ya Angola Telstar kibali cha kuwa mtaalamu wa nne wa mawasiliano ya simu katika Angola.
Kulikuwa na shaka nyingi na mambo mengi ya kuelewesha wazi juu ya suala hilo.
Mtu mmoja aliona kipawa katika kampuni iliyoanzishwa katika mwaka wa 2018 ikiwa na hisa - mkuu ya kwances elfu 200 ili kupewa kazi kama hiyo.
Nina hakika kabisa kwamba siku za Waziri wa Mawasiliano na Tekinolojia ya Habari, José Carvalho de Rocha, zimehesabiwa.
Baada ya kushindwa kwa ANGOSAT wa Kwanza, sasa pia jambo hili tunaloshuhudia leo, nina shaka kama Dread atafanya hivyo.
Ndege hufurahia maonyesho hayo kwa utulivu!
Uamuzi wa marais ulifikiwa baada ya mhudumu yuleyule kuongoza mradi huo mnamo 2005 wa setilaiti Angosat 1, ambayo pia ilikuwa na matatizo.
Kwa Adriano Sapiñala, naibu wa chama kikubwa zaidi cha upinzani cha Angolas, kesi hiyo yaonyesha ukosefu wa utaratibu ndani ya serikali :
J Lo [ João Lourenço ] apaswa kupanga timu yake vizuri kwa sababu jana mhudumu mwenye daraka alikuwa akisema kwamba wakati wa malalamiko ulikuwa umekwisha na kwa hiyo Telstar ingaliendelea mbele na hatua zayo zifuatazo zikifikiriwa kwamba ilikuwa mshindi wa tender bandia na leo J Lo anakuja na kufutilia mbali tender!
Wewe huwasiliana vibaya sana?
Sasa ama mhudumu afanyie msimamo wake upatikane ( akisimamisha ) ama JLo apaswa kumfyatua risasi kwa sababu akiondoa wororo huo ni kwa sababu haukuwa vema na kutomwathiri mtu yeyote asiye na hatia, wanahitaji kumwekea daraka!
Blanka Nagy akihutubia kwenye kusanyiko mnamo Januari 2018
Picha iliyotolewa na Márk Tremmel, CC BY-NC-SA 2.5.
Hadithi hiyo iliandikwa na Tamás B. Kovács na kutafsiriwa na Anita Kőműves kwa ajili ya mwandishi wa habari wa Hungaria asiyetumia pesa, Atlatszo.
Tafsiri hii iliyohaririwa yaonekana hapa ikiwa sehemu ya ushirikiano pamoja na sauti za Tufeni Pote.
Vyombo vya habari vya Hungaria vyenye kupendelea serikali vimeanzisha mashambulizi mapya dhidi ya Blanka Nagy, mwanafunzi wa shule ya sekondari ambaye amesema waziwazi dhidi ya serikali kwenye maandamano kadhaa tangu mwisho - mwisho wa 2018
Nagy amevumilia uchambuzi wa akili yake na hata kusumbuliwa kingono, kwa njia moja akimwita mbwa.
Tayari amewasilisha kesi na kushinda kesi za kuaibisha mashtaka dhidi ya mashirika matatu ya kupendelea serikali ambayo yalidai kwamba alikuwa ameshindwa shuleni : locál, Ripost, na Origo.
Hata hivyo, baada ya Nady kushinda kesi yake dhidi ya Origo, kijia hicho kilianzisha shambulio jingine ili kuchapisha ripoti zake za shule.
Nagy alimwambia Atlatszo kwamba anafikiria kumshtaki Origo tena kwa sababu ya hadithi hizi za karibuni zaidi.
Blanka Nagy alijulikana sana katika Hungaria kipupwe kilichopita baada ya kutoa hotuba kwenye mkutano wa kupinga serikali ambamo alishutumu wanasiasa mashuhuri kwa kutumia lugha chafu.
Maneno yake makali yalisikika kwa watumizi wengi wa vyombo vya habari na vidio ya usemi wake ikawa ya kirusi.
Miezi miwili hivi baada ya video yake kutangazwa na vyombo vya habari, vyombo vya habari vyenye kuunga mkono serikali kama vile Zsolt Bayer vilianza kumshambulia kwa mfululizo.
Vyombo vya kuunga mkono serikali vilidai kwamba alikuwa akiacha masomo yake mengi shuleni na kwamba alikuwa amekosa kwenda shuleni kwa siku nyingi.
Walimwita pia mwanamke mwigizaji asiye na kipawa ambaye hakuwa na kipawa cha kuigiza.
Wakili wake alipeleka nakala za hati - kunjo yake ya kielimu mahakamani ili kuthibitisha kwamba hakupoteza masomo yake na hivyo hati - kunjo za shule zikawa zapatikana kwa ajili ya mawakili wa Origo.
Kijitabu hicho kiliamua kuchapisha habari kutoka kwenye nakala zake, kikidai kwamba karibu herufi kubwa za historia zikose kufaulu na kwamba inakaribia kufaulu katika mambo mengine machache vilevile.
Wakati vyombo vya habari vya #Hungaria vilivyopinga serikali viliposema uwongo kuhusu mwanamume tineja aliyeteta aitwaye Blanka Great, alishtakiwa kwa kuaibishwa na kushinda.
Hata hivyo, walipoagizwa watoe masahihisho, walikataa na kuongezeka maradufu.
Televisheni 2 ilitoa sehemu nzima ya habari kwa kudhihaki maksi zake, ikitaja hati za mahakama lakini si hati zayo zenye kuamuru https://t.co /MyllWb2Jwh
JIULIZE...
Mimi na wakili wangu tunafikiria kushtaki kijitabu kilichochapisha tafsiri yangu ya shule, Nagy alimwambia Atlatszo katika mahojiano.
Asema kwamba Origo hakuwa na haki ya kuchapisha nakala hizo.
Yeye na wakili wake hata hawakufikiri kwamba Origo alikuwa na haki ya kuona nakala hizo walipoziwasilisha mahakamani.
Na madai yao ya karibuni zaidi si ya kweli, kama alivyosema.
Sijakosea katika somo langu la historia lililo kinyume cha yale wasemayo.
Nina darasa bora zaidi kuliko 2 ( linalotoshana na C‐ )
Wanasema mambo yasiyo ya kweli.
Ningeaibika kama ingekuwa kweli kwa sababu nina mwalimu wa historia miongoni mwa wazazi wangu wa kale, kama alivyosema.
Nafikiri uchokozi wote huu wa maneno dhidi yangu ni wa ajabu sana lakini sijaliwi nao tena.
Hiyo yathibitisha tu kwamba kwa njia fulani niliogopesha washiriki wakuu wa chama chenye kuongoza fidesz.
Jambo la kwamba Zsolt Bayer mwenyewe alinishambulia na vyombo vya habari vyenye kupendelea serikali vinatumia visingizio bandia kunishawishi na kunifedhehesha lathibitisha jambo hilo.
Mwalimu wa sekondari wa Blanka Nagy : fidesz ni pigo lenye kuchukiza sana, lenye hila, lenye kuchukiza na lenye kuambukiza.
Kikundi hiki chenye kuchukiza sana cha wezi, serikali ya mzeituni, inajaza mifuko yao kwa ajili ya maisha yao ya uzeeni huku ukiteseka katika umaskini ukiwa mstaafu.
Alisema ukweli.
HII ni Hungaria.
Kulalamika na kupotoshwa kwa habari ni silaha za kawaida za vyombo vya habari vya Hungaria vyenye kupendelea serikali.
Watu fulani wenye kupinga wameitikia kwa kushtaki majambazi hao kwa sababu ya kuuawa kimahaba.
Kulingana na habari iliyopatikana hivi majuzi na Atlatszo, mashirika mashuhuri zaidi ya propaganda yamepoteza makumi ya kesi, na kuamriwa na mahakama kutoa sahihisho kwa masimulizi yao mara 109 katika kipindi cha 2018
Wao hawawezi kuweka mawazo yao katika vichwa vyetu, kwa hiyo wao huweka risasi #SOSNicaragua wakisoma ishara hii ya maandamano wakati wa maandamano kwa ajili ya wafungwa wa kisiasa katika Managua.
August, 2018.
Photo : Jorge Mejía Peralta (CC BY 2.0 )
Tangu maandamano makubwa dhidi ya rais Daniel Ortega yalipozuka katika Nikaragua katika Aprili 2018 serikali imepiga marufuku maandamano, imekamata maelfu ya watu bila kushtakiwa na kufunga matangazo ya badala na ya vyombo vya habari.
Kwa kuwa kufikia sasa majaribio ya kujadiliana yameshindwa, bado kuna shaka kuhusu wakati ujao wa Nikaragua.
Mwanzoni maandamano hayo yalikuwa dhidi ya marekebisho ya usalama wa kijamii ambayo yangepandisha kodi za mapato na kupunguza malipo ya uzeeni.
Mvunjiko wa kwanza wa mamlaka ulifungulia njia ombi la taifa zima la kujiuzulu kwa Rais Daniel Ortega na bibi wa kwanza na vice president Rosario Murillo.
Tarakimu zilizotolewa kwa ajili ya maandamano hutofautiana, na hazijarekebishwa tangu mwaka uliopita kwa kuwa vizuizi vya jitihada za kuhifadhi habari huongezeka.
Katika Desemba 2018 serikali ilifunga mashirika kadhaa ya NGO ambayo yalikuwa yakifuatia jeuri ya polisi na utumizi mbaya wa haki za kibinadamu, kutia ndani Kitovu cha Nikaragua cha Haki za Kibinadamu (Cenidh ) na Taasisi ya Maendeleo ya Demokrasia (Ipade )
Pia katika Desemba, vikundi viwili vilivyosimamishwa na Tume ya Kimataifa ya Haki za Kibinadamu (IACHR")the Kifaa Maalumu cha Kufuatilia Haki za Kibinadamu cha Nikaragua (MESENI ) na Kikundi cha Interdisciplinary cha Wastadi Wenye Kujitegemea walifukuzwa kutoka nchini, wakiondoka Nikaragua karibu bila watazamaji huru wa haki za kibinadamu na kufungua hatua mpya katika ukandamizaji kulingana na mwanaharakati na mwelimishaji wa kike wa Nikaragua María Teresa contextón.
Soma zaidi : Sisi ni wahasiriwa ambao husaidia wahasiriwa : Kushika hati za ukiukaji wa haki za kibinadamu katika Nikaragua
Kadirio la chini zaidi la majeruhi lililokubaliwa na serikali katika Agosti 2018 lilijumlika kuwa 197.
Hata hivyo, shirika la kimataifa la Amnesty limekadiria kwamba kumekuwa na vifo 322 kufikia Septemba 18 2018 vingi vyavyo vikiwa vimesababishwa na kupigwa risasi kichwani na shingoni.
Mpiga - mbiu Ana Siú aliandika hivi majuzi kwenye Medium juu ya ono lake la maandamano ya Aprili 2018 :
Nilimwona rafiki yangu mmoja kutoka Chuo Kikuu akishambuliwa na umati wa watu kupitia Intaneti.
Nilisikia mlio wake na kung’ang’ana kuepuka kuumizwa [ ] Hatimaye, mwanamume aliyekuwa akiendesha pikipiki [ 29 alikuwa amemshambulia ] alimwacha aende zake, lakini akampigia simu.
Hakutambua kwamba bado alikuwa hai.
Kisha akasema Let’s go!
Ni lazima tuchukue simu hizo ili tukaguliwe.
Hilo liliendelea kwa dakika 20.
Yeye pia afikiria maandamano ya Mei 30 yaliyofanywa kihistoria siku ambayo Nikaragua husherehekea Sikukuu ya Akina Mama ambako watu 15 waliuawa :
Siku hiyo jinsi tulivyoona maandamano yakibadilika.
Wale kati yetu waliokuwa katika maandamano hayo makubwa waliona jinsi walivyowaua vijana.
Ilikuwa mara ya kwanza kwao kushambulia maandamano ya watu wengi kwa risasi.
Sikuwa nimepata kuhisi nikiwa karibu sana na kifo.
Wanafunzi walipokuwa katika vyuo vikuu katika mji mkuu wa Managua, wafanyakazi wa mashambani walifunga barabara mashambani.
Katika Juni, waandamanaji katika Masaya walilitangaza jiji la mashariki kuwa eneo lisilo na utawala wa kimabavu.
Serikali iliwashushia heshima waandamanaji hao waliojenga vizuizi ili kujilinda na kuitikia mashambulizi ya polisi.
Kulingana na takwimu za serikali, waandamanaji walijihusisha zaidi na mbinu zenye jeuri na mapambano ambayo yalisababisha vifo vya maofisa 22 wa polisi kufikia Agosti 2018.
Katikati ya 2018, polisi walitumia operación limp prepar ( upasuaji ulio safi ) ili kubomoa vizuizi na kushtaki washiriki walioshukiwa.
Ripoti zasema kwamba utekelezaji wa sheria ulitenda kwa kushirikiana na vikundi vya kijeshi.
Wanafunzi wengi, viongozi wa harakati za wakulima, watetezi wa haki za wakulima na waandishi wa habari walishambuliwa katika kampeni za kuwaharibia watu heshima na kunyanyaswa, na baadhi yao wakashtakiwa kwa ugaidi.
Hata wataalamu wa afya waliotibu watu waliojeruhiwa katika ghasia hizo walipatwa na matokeo mabaya.
Shirika la Kitiba la Nikaragua lilisema kwamba angalau wataalamu hao 240 walifutwa kazi katika hospitali na kliniki za umma ili kulipiza kisasi.
Soma zaidi : Wateta na waandishi wa habari wa Nikaragua wanakabili mashambulizi ya kikatili barabarani na kwenye Intaneti
Katika Septemba, maandamano yalifanywa kinyume cha sheria kwa kuwa utendaji wote wa barabarani sasa huhitaji ruhusa ya mapema kutoka kwa wenye mamlaka, ambayo mara nyingi hukataliwa.
Mnamo Februari 27, 2019, mazungumzo yalianzishwa tena kati ya serikali na chama cha upinzani, Alianza Cívica por la justicia y la Democracia ( Muungano wa Kisiviki wa Haki na Demokrasi ) baada ya kuachiliwa kwa watu mia moja kutoka gerezani.
Hata hivyo, tofauti na majaribio ya awali ya mazungumzo, huyu hakuhusisha viongozi wa harakati za wakulima na wanafunzi, kwa kuwa baadhi yao wamefungwa gerezani na wengine wamepelekwa uhamishoni.
Si rais mpya tu aliye mwanzo mpya
Tatizo la nchi’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n’n
Soma zaidi : Wanaharakati wa Nikaragua‘s diaspora wanabeba mzigo maradufu
Kituo cha habari cha Nikaragua, Niú, kiliwahoji watu wa Nikaragua waliotoa maandamano mnamo Februari katika nchi jirani ya Kosta Rika, nao wakasimulia matatizo ya maisha wakiwa uhamishoni.
Alejandro Donaire, mwanafunzi anayesema alitoroka nchi hiyo baada ya kushiriki katika maandamano ya amani alimwambia Niú jinsi ilivyokuwa vigumu kuhisi kuwa sehemu ya jamii yenye kutenda katika maisha ya kawaida baada ya kutumia wakati mwingi sana akijificha akitoroka au akipinga.
Madelaine Caracas,, msemaji wa kikundi cha wanafunzi kinachojulikana kama Baraza la Wanafunzi la Demokrasia, pia alishiriki na Niú tamaa yake ya kugeuzwa katika Nikaragua, ambayo yapita kuondoka kwa Ortega` :
[ Twahitaji ] kumaliza utawala wa kimamlaka, ngono, kujitawala kibinafsi na matatizo mengine ambayo yameingia katika utamaduni wa kisiasa wa nchi.
Tunaamini zaidi ya wakati mwingine wowote kwamba Ortega ataondoka mwaka huu [ ] kwamba nitarudi Nikaragua mwaka huu.
Na nina uhakika kwa sababu Ortega yuko katika hali mbaya ya kimataifa na kiuchumi na pia kwa sababu wale walioshiriki katika maasi ya Aprili uliopita sasa wamepangwa vizuri zaidi kuliko wakati mwingine wowote.
Mfululizo huu wa mwisho wa mazungumzo kati ya serikali na upinzani ulifikia mwisho katika Aprili 3, mapatano yakiwa yamefikiwa juu ya viwili vya vichwa vinne vilivyozungumzwa.
Kwanza serikali imetoa ahadi ya kumwachilia huru wafungwa wote wa kisiasa na pili imetoa ahadi ya kustahi uhuru wa raia.
Hakukuwa na mikataba iliyofanywa kuhusu haki kwa wahasiriwa wa jeuri au kuharibiwa kwa uchaguzi wa 2020.
Kikundi cha wapinzani cha Civic Alliance kilionyesha waziwazi kwamba kufikia sasa serikali imeshindwa kuheshimu mapatano hayo.
Inaripotiwa kwamba polisi wameendelea kukandamiza maandamano ya amani.
Kufikia Aprili 6, ni wafungwa 50 tu kati ya zaidi ya 600 wa kisiasa waliokuwa wameachiliwa, na wale waliowekwa chini ya kifungo cha nyumbani.
Baadaye katika Aprili 17 baada ya vitisho vipya vya adhabu kutoka United States, wafungwa zaidi ya 600 waliachiliwa ili kukamilisha vifungo vyao chini ya kifungo cha nyumbani ingawa kulingana na Civic Alliance ni washiriki 18 tu wa kikundi hicho waliokuwa katika orodha ya wafungwa wa kisiasa waliokuwa wametumaini kuondoka gerezani.
Katika akili za watu kama vile mwanaharakati na mtafiti Felix Madariaga, viongozi wapya wa wakati ujao wa Nikaragua’s wanabaki gerezani leo.
Wakati huohuo vikundi vya upinzani vinaomba maandamano yaadhimishe ukumbusho wa matukio ya Aprili 2018
Kukiwa na kukataa kwa wenye mamlaka kutoa ruhusa kwa maandamano hayo, mapambano mapya ya polisi yanatazamiwa.