Shujaa O
Mwakilishi O
wa O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
John B-PER
Lewis I-PER
atazikwa O
Alhamisi B-DATE
baada O
ya O
ibada O
ya O
maziko O
yake O
huko O
Atlanta B-LOC
. O

Marais O
wastaafu O
Barack B-PER
Obama I-PER
, O
Bill B-PER
Clinton I-PER
na O
George B-PER
W I-PER
. I-PER
Bush I-PER
wanatarajiwa O
kuwa O
kati O
ya O
waombolezaji O
watakaohudhuria O
mazishi O
katika O
Kanisa O
la O
Ebenezer B-ORG
Baptist I-ORG
, O
eneo O
la O
kihistoria O
ambapo O
Martin B-PER
Luther I-PER
King I-PER
Jr I-PER
. O
alikuwa O
akihubiri O
. O

Obama B-PER
anatarajiwa O
kuzungumza O
katika O
ibada O
hiyo O
ya O
kumuaga O
Lewis B-PER
. O

Baada O
ya O
hapo O
Lewis B-PER
atapelekwa O
kuzikwa O
katika O
eneo O
la O
makaburi O
ya O
South B-LOC
View I-LOC
mjini O
Atlanta B-LOC
. O

Marehemu O
alikufa O
wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
kutokana O
na O
saratani O
akiwa O
na O
umri O
wa O
miaka O
80 O
. O

Lewis B-PER
alitumikia O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
kwa O
miaka O
33 O
akiwa O
ni O
mwakilishi O
kutoka O
wilaya O
ya O
uwakilishi O
ya O
tano O
ya O
jimbo O
la O
Georgia B-LOC
inayoijumuisha O
Atlanta B-LOC
. O

Waombolezaji O
walijipanga O
katika O
mitaa O
mbalimbali O
katika O
njia O
ambapo O
gari O
lililokuwa O
limeubeba O
mwili O
wa O
Lewis B-PER
lilipita O
Jumatano B-DATE
likiupeleka O
mwili O
wa O
marehemu O
katika O
jengo O
la O
bunge O
. O

Watu O
wengi O
walisimama O
katika O
mistari O
mirefu O
kutoa O
heshima O
zao O
mbele O
ya O
jeneza O
lililokuwa O
limefunikwa O
kwa O
bendera O
, O
wakati O
muda O
wa O
kutoa O
heshima O
uliongezwa O
zaidi O
ili O
kuwawezesha O
wale O
wote O
waliotaka O
kutoa O
heshima O
zao O
kufanya O
hivyo O
. O

Katika O
hafla O
hiyo O
, O
Gavana O
wa O
Georgia B-LOC
Brian B-PER
Kemp I-PER
alisema O
Lewis B-PER
"""" O
alikuwa O
kipenzi O
cha O
watu O
wa O
Georgia B-LOC
, O
"""" O
shujaa O
wa O
Marekani B-LOC
na O
rafiki O
kwa O
wale O
wote O
waliokuwa O
wanataka O
maisha O
bora O
, O
haki O
, O
na O
jamii O
iliyokuwa O
na O
mshikamano O
zaidi O
. O
"""" O

Ibada O
ya O
Alhamisi B-DATE
ndio O
inahitimisha O
wiki O
nzima O
ya O
maadhimisho O
ya O
kuenzi O
maisha O
ya O
Lewis B-PER
. O

Mwili O
wake O
ulipitishwa O
Jumapili B-DATE
katika O
daraja O
la O
Selma B-LOC
, O
Alabama B-LOC
ambapo O
akiwa O
kijana O
mwaka O
1965 B-DATE
alikuwa O
kati O
ya O
waandamanaji O
wanaodai O
haki O
za O
kiraia O
waliopigwa O
na O
askari O
wa O
jimbo O
hilo O
. O

Mwili O
wa O
Lewis B-PER
uliwekwa O
katika O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
Washington I-LOC
kwa O
siku O
mbili O
kabla O
ya O
kuondoshwa O
na O
kupelekwa O
Georgia B-LOC
kwa O
mazishi O
. O

Walipuaji O
mabomu O
wawali O
wa O
kujitoa O
mhanga O
wametegua O
milipuko O
Jumapili B-DATE
kwenye O
mlango O
mkuu O
wa O
kuingia O
kwenye O
Kanisa B-ORG
Katoliki I-ORG
katika O
maadhimisho O
ya O
sikukuu O
ya O
Matawi O
Indonesia B-LOC
. O

Tukio O
hilo O
limetokea O
katika O
kisiwa O
cha O
Sulawesi B-LOC
ambapo O
watu O
takriban O
20 O
wamejeruhiwa O
, O
polisi O
imesema O
. O

Video O
iliyochukuliwa O
na O
shirika O
la O
Habari O
la O
AP B-ORG
imeonyesha O
miili O
ya O
watu O
ikiwa O
imekatika O
karibu O
na O
pikipiki O
iliyounguwa O
kwenye O
mlango O
wa O
kuingia O
kwenye O
kanisa O
hilo O
maarufu O
kama O
Jesus B-ORG
Cathedral I-ORG
kwenye O
mji O
mkuu O
Makassar B-LOC
katika O
jimbo O
la O
Sulawesi B-LOC
. O

Kasisi O
Wilhelmus B-PER
Tulak I-PER
wa O
Kanisa O
hilo O
alikuwa O
amemaliza O
ibada O
ya O
sikukuu O
ya O
matawi O
wakati O
mlio O
mkubwa O
uliposikika O
na O
kuzusha O
taharuki O
kwa O
waliokuwepo O
hapo O
. O

Amesema O
mlipuko O
ulitokea O
majira O
ya O
saa O
10 I-DATE
: I-DATE
30 I-DATE
asubuhi I-DATE
kwa O
saa O
za O
Indonesia B-LOC
wakati O
watu O
wakitoka O
kanisani O
na O
kundi O
jingine O
lilikuwa O
linaingia O
kwa O
ibada O
ya O
pili O
. O

Amesema O
walinzi O
wa O
kanisa O
walikuwa O
na O
wasiwasi O
kuhusu O
wanaume O
wawili O
waliokuwa O
kwenye O
pikipiki O
waliotaka O
kuingia O
kanisani O
na O
walipozuiwa O
walijilipua O
. O

Hata O
hivyo O
polisi O
imesema O
washambuliaji O
walikufa O
papo O
hapo O
na O
ushahidi O
uliokusanywa O
unaonyesha O
mmoja O
kati O
ya O
hao O
alikuwa O
mwanamke O
. O

Miongoni O
mwa O
waliojeruhiwa O
ni O
pamoja O
na O
walinzi O
wanne O
na O
waumini O
wa O
kanisa O
hilo O
. O

Serikali O
ya O
tanzania B-LOC
inashughulikia O
mpango O
utakao O
iwezesha O
kutoza O
ushuru O
matumizi O
ya O
simu O
za O
WhatsApp O
ikiwa O
ni O
juhudi O
ya O
kukusanya O
kodi O
inayopoteza O
kutokana O
na O
kushuka O
kwa O
mapato O
yanayotokana O
na O
upigaji O
simu O
za O
kimataifa O
. O

Kimsingi O
, O
kampuni O
za O
mawasiliano O
zilikuwa O
zinakusanya O
kiwango O
kikubwa O
cha O
mapato O
kila O
mwaka O
kutokana O
na O
gharama O
za O
simu O
za O
kimataifa O
. O

Lakini O
tangu O
kutumia O
huduma O
ya O
WhatsApp O
kupiga O
simu O
, O
imekuwa O
ni O
njia O
kuu O
ya O
matumizi O
majumbani O
, O
kiwango O
kinacho O
kusanywa O
na O
makampuni O
ya O
simu O
kimeshuka O
kwa O
kiwango O
kikubwa O
kwa O
sababu O
watu O
wanatumia O
WhatsApp O
na O
aina O
nyingine O
za O
mawasiliano O
kuepuka O
gharama O
za O
simu O
za O
kimataifa O
. O

Takwimu O
za O
Mamlaka B-ORG
ya I-ORG
Mawasiliano I-ORG
Tanzania I-ORG
( O
TCRA B-ORG
) O
zinaonyesha O
kuwa O
idadi O
ya O
simu O
za O
kimataifa O
zimepungua O
sana O
katika O
miaka B-DATE
kumi I-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Kwa O
mfano O
, O
TCRA B-ORG
imerekodi O
jumla O
ya O
simu O
za O
kimataifa O
milioni O
107 O
. O
2 O
wakati O
wote O
wa O
robo O
ya O
nne O
ya O
mwaka O
2012 B-DATE
. O

Lakini O
, O
idadi O
hiyo O
imeshuka O
hadi O
simu O
milioni O
65 O
wakati O
wa O
robo O
ya O
nne O
ya O
mwaka O
2016 B-DATE
kabla O
ya O
kupungua O
zaidi O
kufikia O
simu O
milioni O
27 O
. O
27 O
katika O
miezi O
mitatu O
ya O
mwisho O
ya O
mwaka O
2020 B-DATE
. O

Lakini O
Waziri O
wa O
Habari O
na O
Mawasiliano O
ya O
Teknolojia O
Faustine B-PER
Ndugulile I-PER
, O
ameliambia O
gazete O
la O
Mwananchi O
katika O
mahojiano O
kuwa O
serikali O
inaangalia O
jinsi O
gani O
ya O
kuzuia O
hasara O
hii O
ya O
mapato O
yake O
, O
iliyosababishwa O
na O
mawasiliano O
ya O
WhatsApp O
. O

Amesema O
TCRA B-ORG
hivi O
sasa O
inauangalia O
Mfumo O
wa O
Kufuatilia O
Njia O
ya O
Mawasiliano O
( O
TTMS B-ORG
) O
, O
kwa O
mtizamo O
wa O
kupata O
njia O
bora O
kuzuia O
hasara O
hiyo O
ya O
mapato O
. O

Mfumo O
huo O
uliokuwa O
umezinduliwa O
miaka B-DATE
miwili I-DATE
iliyopita I-DATE
, O
mfumo O
wa O
TTMS B-ORG
uliogharimu O
dola O
milioni O
24 O
. O
6 O
ulikuwa O
umewekwa O
kufuatilia O
simu O
zinazopigwa O
kwa O
wizi O
. O

Unatumika O
kutambua O
wizi O
wa O
mawasiliano O
ya O
simu O
na O
pia O
miamala O
ya O
fedha O
ya O
simu O
na O
takwimu O
ambapo O
isingekuwa O
rahisi O
kupata O
kwa O
usahihi O
bila O
ya O
mfumo O
kama O
huo O
. O

Mfumo O
huo O
pia O
unaiwezesha O
TCRA B-ORG
kuhakikisha O
ubora O
wa O
huduma O
inayotolewa O
na O
maopereta O
wa O
simu O
za O
mkononi O
kwa O
wateja O
wao O
, O
ameongeza O
. O

"""" O
Tunahitaji O
kuwa O
na O
njia O
ya O
udhibiti O
na O
hili O
ndilo O
TCRA B-ORG
inafanya O
hivi O
sasa O
, O
"""" O
amesema O
. O

Akielezea O
juu O
ya O
suala O
hilo O
, O
mkurugenzi O
wa O
masuala O
ya O
kisekta O
TCRA B-ORG
, O
Emanuel B-PER
Manase I-PER
, O
amesema O
itakuwa O
vigumu O
kwa O
mdhibiti O
wa O
mawasiliano O
kuzuia O
simu O
za O
WhatsApp O
lakini O
amegusia O
kuwa O
kuboresha O
mifumo O
ya O
udhibiti O
ya O
TCRA B-ORG
kutaangazia O
kuimarisha O
kipato O
cha O
serikali O
kwa O
kubuni O
ushuru O
mpya O
wa O
data O
. O

Amesema O
hatua O
ya O
kwanza O
kufikia O
lengo O
hilo O
ilikuwa O
ni O
kuzitambua O
simu O
zote O
zinazo O
wasiliana O
kupitia O
mtandao O
wa O
WhatsApp O
na O
Messenger O
. O

"""" O
Baada O
ya O
hilo O
, O
hatua O
ya O
pili O
itakuwa O
kufanya O
uchambuzi O
wa O
matumizi O
ya O
data O
ambapo O
tutagundua O
iwapo O
turekebishe O
ushuru O
kwa O
sababu O
kupitia O
njia O
hiyo O
serikali O
itakusanya O
mapato O
yake O
pamoja O
na O
kushuka O
kwa O
matumizi O
ya O
upigaji O
wa O
simu O
za O
kimataifa O
, O
"""" O
amesema O
. O

Hilo O
likisha O
fanyika O
, O
amesema O
, O
serikali O
baada O
ya O
hapo O
itaamua O
hatua O
itakayo O
chukua O
. O

Rais O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
alipata O
msukumo O
Ijumaa B-DATE
kwa O
wabunge O
kumuidhinisha O
waziri O
wake O
wa O
Ulinzi O
, O
ambaye O
anakuwa O
ni O
wapili O
katika O
Baraza O
la O
Mawaziri O
kuthibitishwa O
wakati O
uongozi O
huo O
ukiendelea O
kupambana O
dhidi O
ya O
maadui O
wakuu O
. O

Baraza O
la O
Seneti O
lilipiga O
kura O
93 O
- O
2 O
kumthibitisha O
Jenerali O
mstaafu O
Lloyd B-PER
Austin I-PER
, O
anakuwa O
Mmarekani O
Mweusi O
wa O
kwanza O
kuongoza O
Wizara O
ya O
Ulinzi O
. O

Austin B-PER
hakupoteza O
muda O
kuanza O
kazi O
, O
alipowasili O
Wizara O
ya O
Ulinzi O
saa O
moja O
baadae O
kuapishwa O
kuanza O
kazi O
, O
alipokea O
muhtasari O
wa O
taarifa O
za O
kijasusi O
na O
kukutana O
na O
mwenyekiti O
wa O
Muungano O
wa O
Wakuu O
wa O
Wafanyakazi O
na O
maafisa O
wa O
waandamizi O
wa O
jeshi O
la O
ulinzi O
. O

Pia O
alitarajiwa O
kuongea O
kwa O
simu O
na O
Katibu O
Mkuu O
wa O
NATO B-ORG
, O
Jens B-PER
Stoltenberg I-PER
na O
kupewa O
muhtasari O
wa O
taarifa O
za O
operesheni O
zinazoendelea O
China B-LOC
na O
Mashariki O
ya O
Kati O
. O

Katika O
ujumbe O
wake O
kwa O
majeshi O
ya O
Marekani B-LOC
, O
Austin B-PER
alisema O
kipaumbele O
chake O
cha O
kwanza O
kama O
waziri O
wa O
ulinzi O
angeboresha O
juhudi O
za O
taifa O
hili O
"""" O
kudhibiti O
"""" O
janga O
la O
virusi O
vya O
corona O
. O

"""" O
Sisi O
lazima O
tuisaidie O
serikali O
kuu O
kusonga O
mbele O
na O
kwa O
haraka O
kuondoa O
athari O
za O
mbaya O
zinazotokana O
na O
virusi O
vya O
corona O
, O
"""" O
aliandika O
, O
akipongeza O
kazi O
ambayo O
tayari O
imefanywa O
na O
jeshi O
la O
Marekani B-LOC
. O

Austin B-PER
pia O
ameahidi O
kuhakikisha O
kuwa O
wanajeshi O
"""" O
wana O
vitendea O
kazi O
, O
teknolojia O
, O
silaha O
na O
mafunzo O
kuzuia O
na O
kuwashinda O
maadui O
wetu O
. O
"""" O

"""" O
Ina O
maanisha O
kuweka O
sera O
imara O
na O
mikakati O
na O
kuwawekea O
mipango O
isiyotatanisha O
, O
"""" O
aliandika O
, O
akiongeza O
kunahaja O
pia O
"""" O
kuweka O
umuhimu O
katika O
ushirikiano O
na O
washirika O
wetu O
na O
wadau O
wetu O
. O
"""" O

Kura O
ya O
Baraza O
la O
Seneti O
kumthibitisha O
Austin B-PER
ilipigwa O
chini O
ya O
saa O
24 O
baada O
ya O
Baraza O
la O
Seneti O
na O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
kupitisha O
sheria O
iliyo O
takiwa O
kuondoa O
kikwazo O
kwa O
Austin B-PER
, O
kamanda O
wa O
zamani O
wa O
majeshi O
ya O
Marekani B-LOC
huko O
Mashariki O
ya O
Kati O
na O
Asia B-LOC
Kusini O
, O
kushika O
wadhifa O
wa O
kiraia O
kabla O
ya O
miaka O
saba O
kupita O
baada O
ya O
kustaafu O
jeshini O
. O

Chama B-ORG
cha I-ORG
Mapinduzi I-ORG
nchini O
Tanzania B-LOC
leo B-DATE
Jumamosi I-DATE
kimezindua O
rasmi O
kampeni O
zake O
kuelekea O
uchaguzi O
mkuu O
2020 B-DATE
, O
katika O
uwanja O
wa O
Jamhuri O
Dodoma I-LOC
, O
ambapo O
wasanii O
zaidi O
ya O
100 O
wanashiriki O
kutumbuiza O
katika O
uzinduzi O
huo O
. O

Rais O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
ambae O
anaomba O
ridhaa O
ya O
kuongoza O
muhula O
wa O
pili O
kwa O
tiketi O
ya O
chama O
tawala O
cha O
CCM B-ORG
, O
ajenda O
yake O
inatarajiwa O
kujikita O
katika O
kueleza O
mafanikio O
ya O
chama O
chake O
kati O
ya O
mambo O
mengine O
kama O
vile O
kukabiliana O
na O
ufisadi O
na O
kurejesha O
nidhamu O
serikalini O
. O

Kwa O
mujibu O
wa O
vyanzo O
vya O
habari O
nchini O
Tanzania B-LOC
mamia O
ya O
wananchi O
wamefurika O
uwanjani O
hapo O
kushuhudia O
uzinduzi O
huo O
. O

Mwenyekiti O
wa O
CCM B-ORG
ambaye O
pia O
ni O
mgombea O
Urais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
, O
Dkt O
. O

John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
ameongoza O
ufunguzi O
huo O
. O

Wakati O
huohuo O
viongozi O
mbalimbali O
wa O
serikali O
na O
CCM B-ORG
wakiwemo O
marais O
wastaafu O
wamehudhuria O
ufunguzi O
huo O
. O

Wakati O
kampeni O
hizi O
zikiendelea O
upinzani O
katika O
ajenda O
yao O
wamejikita O
kuelezea O
kuminywa O
kwa O
haki O
za O
binadamu O
, O
uhuru O
wa O
kujieleza O
na O
haki O
za O
kiraia O
. O

CCM B-ORG
ni O
ya O
pili O
kuzindua O
kampeni O
baada O
ya O
chama O
kikuu O
cha O
upinzani O
Chadema B-ORG
kufanya O
uzinduzi O
wake O
Ijumaa B-DATE
mjini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
. O

Moto O
mkubwa O
kwenye O
kiwanda O
cha O
kusafisha O
mafuta O
karibu O
na O
mji O
mkuu O
wa O
Iran B-LOC
, O
Tehran B-LOC
ulikuwa O
unawaka O
kwa O
siku O
ya O
pili O
Alhamisi B-DATE
, O
wakati O
vikosi O
vya O
zimamoto O
vikiendelea O
kujitahidi O
kuuzima O
moto O
huo O
. O

Moto O
ulianza O
katika O
kampuni O
inayomilikiwa O
na O
serikali O
ya O
Tondgooyan B-ORG
Petrochemical I-ORG
Co I-ORG
kusini O
mwa O
Tehran B-LOC
, O
Jumatano B-DATE
usiku I-DATE
ukipeleka O
moshi O
mzito O
angani O
katika O
mji O
huo O
mkuu O
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
habari I-ORG
la I-ORG
Wizara I-ORG
ya I-ORG
mafuta I-ORG
, O
SHANA B-ORG
, O
limesema O
moto O
ulizuka O
kutokana O
na O
kuvuja O
kwa O
matanki O
mawili O
ya O
taka O
katika O
kituo O
hicho O
. O

Awali O
, O
viongozi O
walisema O
moto O
huo O
uliathiri O
bomba O
la O
gesi O
ghafi O
kwenye O
kiwanda O
hicho O
cha O
kusafisha O
mafuta O
. O

Waziri O
wa O
mafuta O
Bijan B-PER
Zanganeh I-PER
alitembelea O
eneo O
la O
ajali O
nyakati O
za O
usiku O
, O
huku O
akiwahakikishia O
wananchi O
kwamba O
moto O
huo O
hautoathiri O
uzalishaji O
mafuta O
. O

Wananchi O
wa O
Iran B-LOC
wameonekana O
leo B-DATE
asubuhi I-DATE
majira O
ya O
huko O
, O
wamepanga O
foleni O
kwa O
ajili O
ya O
kununua O
mafuta O
. O

Kaimu O
mkurugenzi O
wa O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
Elez B-PER
Biberaj I-PER
anasema O
, O
anarudi O
katika O
nyadhifa O
aliyokua O
nayo O
katika O
VOA B-ORG
wakati O
mkurugenzi O
mtendaji O
wa O
shirika B-ORG
mama I-ORG
la I-ORG
vyombo I-ORG
vya I-ORG
habari I-ORG
vya I-ORG
umma I-ORG
Marekani I-ORG
, O
USAGM B-ORG
, O
Michael B-PER
Pack I-PER
ateua O
viongozi O
wepya O
. O

Elez B-PER
Biberaj I-PER
aliyetangazwa O
kaimu O
mkurugenzi O
wa O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
mwezi O
June B-DATE
, O
alituma O
ujumbe O
wa O
barua O
pepe O
kwa O
wafanyakazi O
Jumanne B-DATE
usiku I-DATE
akieleza O
kwamba O
muda O
wake O
katika O
nafasi O
hiyo O
unamalizika O
na O
akimtakia O
mkurugenzi O
mpya O
mafanikio O
katika O
kutekeleza O
malengo O
ya O
VOA B-ORG
. O

USAGM B-ORG
haijatangaza O
bado O
nani O
atachukua O
nafasi O
ya O
Biberaj B-PER
, O
lakini O
kabla O
ya O
kutoa O
ujumbe O
wake O
Jumanne B-DATE
usiku I-DATE
, O
msemaji O
wa O
VOA B-ORG
alisema O
kwamba O
Biberaj B-PER
bado O
ni O
"""" O
kaimu O
mkurugenzi O
. O
"""" O

Vyombo O
vya O
habari O
vya O
Marekani B-LOC
hata O
hivyo O
, O
vimeripoti O
kwamba O
mkurugenzi O
wa O
zamani O
wa O
VOA B-ORG
Robert B-PER
Reilly I-PER
, O
mwandishi O
na O
mwanadiplomasia O
aliyekua O
mkurugenzi O
wa O
VOA B-ORG
kati B-DATE
ya I-DATE
2001 I-DATE
- I-DATE
2002 I-DATE
, O
ndie O
ameteuliwa O
. O

Reilly B-PER
ameshachapisha O
makala O
akimunga O
mono O
Pack B-ORG
. O

USAGM B-ORG
imekata O
kujibu O
maombi O
ya O
barua O
pepe O
kuzungumzia O
juu O
ya O
nani O
atachukua O
nafasi O
ya O
Biberaj B-PER
. O

Mwezi B-DATE
uliyopita I-DATE
haji O
mmoja O
wa O
mahakama O
ya O
serikali O
kuu O
aliamua O
kwamba O
baadhi O
ya O
hatua O
alizochukua O
Pack B-PER
kama O
Mkurugenzi O
Mtendaji O
zina O
kiuka O
Kifungu O
cha O
Kwanza O
cha O
haki O
za O
waandishi O
habari O
wa O
shirika O
hili O
. O

Jaji O
alimarisha O
Pack B-PER
kutoingilia O
kati O
kazi O
za O
kufuatilia O
babami O
za O
VOA B-ORG
na O
kusitisha O
uchunguzi O
wa O
jinsi O
habari O
zinavyoandikwa O
. O

Pack B-PER
hata O
hivyo O
anaendelea O
kua O
na O
mamlaka O
ya O
kumteua O
mkurugenzi O
mpya O
wa O
VOA B-ORG
. O

Katika O
barua O
yake O
pepe O
kwa O
wafanyakazi O
, O
Biberaj B-PER
alisema O
kwamba O
, O
miezi B-DATE
sita I-DATE
iliyopita I-DATE
imekua O
yenye O
changamoto O
zaidi O
kuliko O
wakati O
wowote O
mnamo O
historia O
ya O
karibuni O
ya O
VOA B-ORG
. O

Aliandika O
kwamba O
, O
"""" O
baadhi O
ya O
maafisa O
wa O
idara O
hawajaheshimu O
kanuni O
, O
itifaki O
na O
utaratibu O
ambao O
anachukulia O
si O
mambo O
yakukiuka O
. O
"""" O

Biberaj B-PER
alisema O
atarudi O
katika O
nyadhifa O
yake O
ya O
zamani O
kama O
mkurugenzi O
wa O
idhaa O
ya O
Ulaya B-LOC
na O
Asia B-LOC
. O

Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
alimteua O
Michael B-PER
Pack I-PER
zaidi O
ya O
miaka B-DATE
miwili I-DATE
iliyopita I-DATE
kua O
mkurugenzi O
mtendaji O
wa O
USAGM B-ORG
inayosimamia O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
, O
Radio B-ORG
Free I-ORG
Asia I-ORG
, O
Radio B-ORG
Free I-ORG
Europe I-ORG
na O
mashirika O
mengine O
ya O
habari O
za O
kimataifa O
. O

Shughuli O
ya O
kuhesabu O
kura O
katika O
uchaguzi O
mkuu O
nchini O
Marekani B-LOC
inaendelea O
kutafuta O
mshindi O
wa O
urais O
kati O
ya O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
na O
aliyekuwa O
makam O
wa O
rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

Kufikia O
sasa O
, O
hakuna O
mgombea O
amefikisha O
idadi O
ya O
kura O
za O
wajumbe O
270 O
zinazohitajika O
ili O
kutangazwa O
mshindi O
. O

Chama O
cha O
rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
cha O
Republican B-ORG
, O
kimetangaza O
kwamba O
kitawasilisha O
ombi O
mahakamani O
kutaka O
kura O
katika O
jimbo O
lenye O
ushindani O
la O
Wisconsin B-LOC
kurudiwa O
, O
baada O
ya O
kuwepo O
ishara O
kwamba O
Joe B-PER
Biden I-PER
atashinda O
jimbo O
hilo O
. O

Chama O
hicho O
vile O
vile O
kinataka O
mahakama O
kuu O
kuingilia O
katika O
shughuli O
ya O
kuhesabu O
kura O
katika O
jimbo O
la O
Pennsylvania B-LOC
, O
akidai O
kwamba O
kuna O
udanganyifu O
ulikuwa O
unafanyika O
, O
bila O
kutoa O
Ushahidi O
wowote O
. O

Shughuli O
ya O
kuhesabu O
kura O
inachukua O
mda O
mrefu O
kukamilika O
kutokana O
na O
idadi O
kubwa O
ya O
kura O
zilizopigwa O
kupitia O
njia O
ya O
posta O
. O

Majimbo O
yenye O
ushindani O
mkubwa O
yanayosubiri O
matokeo O
ya O
kura O
ni O
Pamoja O
na O
Michigan B-LOC
, O
Wisconsin B-LOC
, O
North B-LOC
Carolina I-LOC
na O
Georgia B-LOC
. O

Ofisi O
ya O
UN B-ORG
nchini O
Uganda B-LOC
imesema O
Ofisi O
ya O
kamisheni O
ya O
haki O
za O
binadamu O
ilipata O
waraka O
huo O
kutoka O
kwa O
kiongozi O
wa O
upinzani O
Robert B-PER
Kyagulanyi I-PER
maarufu O
Bobi B-PER
Wine I-PER
na O
kwamba O
ofisi O
hiyo O
itaanza O
kuchunguza O
mara O
moja O
madai O
hayo O
na O
kuchukua O
hatua O
zinazohitajika O
Maafisa O
wa O
jeshi O
na O
polisi O
nchini O
Uganda B-LOC
waliwapiga O
vibaya O
na O
kuwajeruhi O
waandishi O
wa O
habari O
waliokua O
wanaripoti O
kuhusu O
waraka O
wa O
maandishi O
juu O
ya O
vitendo O
vya O
ukiukwaji O

wa O
haki O
za O
binadamu O
uliowasilishwa O
kwenye O
ofisi O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
. O

Ofisi O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
nchini O
Uganda B-LOC
imesema O
Ofisi O
ya O
kamisheni O
ya O
haki O
za O
binadamu O
ilipata O
waraka O
huo O
kutoka O
kwa O
kiongozi O
wa O
upinzani O
Robert B-PER
Kyagulanyi I-PER
maarufu O
kama O
Bobi B-PER
Wine I-PER
na O
kwamba O
ofisi O
hiyo O
itaanza O
kuchunguza O
mara O
moja O
madai O
hayo O
na O
kuchukua O
hatua O
zinazohitajika O
. O

"""" O
Mwenendo O
huu O
unakiuka O
makubaliano O
na O
serikali O
, O
kukiangaziwa O
usalama O
wa O
majengo O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
, O
wafanyakazi O
na O
wageni O
, O
"""" O
ofisi O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Matifa I-ORG
imesema O
katika O
taarifa O
. O

Polisi O
imesema O
maafisa O
wa O
usalama O
walitawanya O
umati O
usiodhibitiwa O
ambao O
ulikua O
umekusanyika O
nje O
ya O
ofisi O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
, O
wakati O
Bobi B-PER
Wine I-PER
akiwasilisha O
waraka O
huo O
. O

"""" O
Kwa O
bahati O
mbaya O
, O
kuna O
watu O
wachache O
waliopata O
majeraha O
mkiwemo O
wanahabari O
. O

Tumeanzisha O
uchunguzi O
kujua O
ni O
katika O
mazingira O
gani O
waathirika O
walijeruhiwa O
, O
"""" O
polisi O
imesema O
katika O
taarifa O
. O

Waandishi O
wa O
habari O
20 O
walijeruhiwa O
katika O
shambulizi O
hilo O
, O
na O
angalau O
wanne O
walikua O
na O
majeraha O
makubwa O
kichwani O
, O
katibu O
mkuu O
wa O
chama O
cha O
wanahabari O
wa O
Uganda B-LOC
, O
Stephen B-PER
Bwire I-PER
ameliambia O
shirika O
la O
habari O
la O
Reuters B-ORG
. O

Maafisa O
wa O
White B-ORG
House I-ORG
wametangaza O
kuwa O
Marekani B-LOC
inajitayarisha O
kwa O
uwezekano O
wa O
kuwepo O
dozi O
nyingine O
ya O
kuongeza O
nguvu O
chanjo O
zinazotolewa O
hivi O
sasa O
za O
kupambana O
na O
ugonjwa O
wa O
COVID O
- O
19 O
. O

Wameeleza O
dozi O
hiyo O
huenda O
ikahitajika O
baada O
ya O
kati O
ya O
miezi O
9 O
hadi O
12 O
ya O
watu O
kupata O
dozi O
mbili O
za O
awali O
. O

David B-PER
Kessler I-PER
Mwanasayansi O
Mkuu O
katika O
Tume O
ya O
Rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
ya O
kukabiliana O
na O
janga O
la O
COVID O
- O
19 O
amesema O
wakati O
utafiti O
unafanyika O
huenda O
chanjo O
ya O
kuongeza O
nguvu O
ya O
hizo O
za O
awali O
ikahitajika O
. O

Wakati O
huo O
huo O
afisa O
mtendaji O
wa O
kampuni O
ya O
Albert B-PER
Bourla I-PER
anasema O
huenda O
watu O
wakahitaji O
dozi O
ya O
tatu O
ya O
chanjo O
ya O
COVID O
- O
19 O
katika O
kipindi O
cha O
mieizi B-DATE
12 I-DATE
kijacho O
na O
huenda O
wakahitaji O
chanjo O
za O
kila O
mwaka O
. O

Takwimu O
za O
awali O
zinaonyesha O
kwamba O
chanjo O
za O
kampuni O
za O
Moderna B-ORG
na O
Pfizer B-ORG
na O
BioNTech B-ORG
zinabaki O
kuwa O
na O
nguvu O
kwa O
angalau O
miezi O
sita O
, O
hata O
hivyo O
haifahamiki O
nguvu O
zake O
zinaweza O
kubaki O
kwa O
muda O
gani O
kwa O
ujumla O
. O

Baraza O
la O
Wawakilishi O
la O
Marekani B-LOC
Jumatano B-DATE
limepiga O
kura O
ya O
kumfungulia O
mashtaka O
ya O
kumuondoa O
madarakani O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
kwa O
mara O
ya O
pili O
, O
hatua O
ambayo O
haijawahi O
kutokea O
. O

Katika O
kikao O
hicho O
Wademokrat O
waliowengi O
wakimtuhumu O
Rais O
Trump B-PER
kwa O
kuchochea O
mapinduzi O
na O
kuhamasisha O
kile O
kilichogeuka O
kuwa O
ni O
shambulizi O
ovu O
katika O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
. O

Jumla O
za O
kura O
zilizohesabiwa O
zilikuwa O
232 O
dhidi O
ya O
197 O
. O

Warepublikan O
10 O
waliungana O
na O
Wademokrat O
kupitisha O
uamuzi O
hu O
Spika O
wa O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
Nancy B-PER
Pelosi I-PER
amemuita O
Trump B-PER
ni O
tishio O
kwa O
uhuru O
, O
kujitawala O
na O
utawala O
wa O
sheria O
. O
"""" O

Lakini O
wafuasi O
wa O
Trump B-PER
, O
Mwakilishi O
Jim B-PER
Jordan I-PER
wa O
Ohio B-LOC
, O
amesema O
kumfungulia O
mashtaka O
"""" O
hakuiunganishi O
nchi O
. O

Hii O
ni O
kuhusu O
siasa O
. O
"""" O

Wademokrat O
, O
amesema O
, O
"""" O
wanataka O
kumfuta O
rais O
huyo O
. O
"""" O

Wingi O
mdogo O
wa O
Wademokrat O
katika O
Baraza O
la O
Wawakishi O
ulipata O
kura O
za O
kutosha O
kumfungulia O
mashtaka O
Trump B-PER
wiki B-DATE
moja I-DATE
kabla O
ya O
muhula O
wake O
wa O
miaka O
minne O
kumalizika O
mchana O
wa O
Januari B-DATE
20 I-DATE
na O
Mdemokrat O
Joe B-PER
Biden I-PER
ataapishwa O
kuwa O
kiongozi O
mpya O
wa O
nchi O
hii O
. O

Idadi O
ndogo O
ya O
Warepublikan O
, O
hata O
hivyo O
, O
wameungana O
katika O
kura O
ambayo O
itampa O
umaarufu O
Trump B-PER
, O
Mrepublikan O
, O
akiwa O
na O
hali O
ya O
kipekee O
katika O
historia O
ya O
Marekani B-LOC
- O
wa O
kwanza O
kati O
ya O
marais O
45 O
kufunguliwa O
mashtaka O
mara O
mbili O
. O

Kama O
Trump B-PER
akishtakiwa O
, O
kesi O
yake O
itaendeshwa O
katika O
Baraza O
la O
Seneti O
, O
inatarajiwa O
zaidi O
kufanyika O
baada O
ya O
muda O
wake O
wa O
uongozi O
kumalizika O
, O
na O
itahitajika O
theluthi O
mbili O
ya O
kura O
katika O
baraza O
lililogawanyika O
kisiasa O
ili O
kumkuta O
na O
makosa O
. O

Matokeo O
ya O
uamuzi O
hayana O
uhakika O
, O
lakini O
akipatikana O
na O
makosa O
, O
Baraza O
la O
Seneti O
katika O
raundi O
ya O
pili O
ya O
kura O
inahitaji O
wingi O
wa O
kura O
kidogo O
tu O
kumpiga O
marufuku O
kuongoza O
ofisi O
ya O
serikali O
maisha O
yake O
yote O
. O

Baraza O
la O
Wawakilishi O
, O
bila O
ya O
kura O
ya O
Warepublikan O
, O
walimfungulia O
mashtaka O
Trump B-PER
mwisho O
wa O
mwaka O
2019 B-DATE
kwa O
kuitaka O
Ukraine B-LOC
kumchunguza O
Biden B-PER
makosa O
yake O
kabla O
ya O
uchaguzi O
wa O
Novemba B-DATE
. O

Trump B-PER
alikutwa O
bila O
hatia O
Februari B-DATE
baada O
ya O
siku O
20 O
za O
kesi O
iliyoendeshwa O
na O
Baraza O
la O
Seneti O
. O

Juhudi O
za O
kumwajibisha O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
kutokana O
na O
kuhusika O
kwake O
na O
uchochezi O
wa O
kulishawishi O
genge O
lililovamia O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
Jumatano B-DATE
zimeshika O
kasi O
siku O
ya O
Jumamosi B-DATE
, O
ambapo O
wabunge O
wa O
chama O
cha O
Democratic B-ORG
katika O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
la O
Marekani B-LOC
wakitangaza O
watapendekeza O
vifungu O
vya O
kumuondoa O
madarakani O
mapema O
ifikapo O
Jumatatu B-DATE
. O

Mwakilishi O
, O
Mdemokrat O
kutoka O
jimbo O
la O
California B-LOC
, O
aliyesaidia O
kuandaa O
rasimu O
ya O
mashtaka O
dhidi O
ya O
Trump B-PER
, O
alituma O
ujumbe O
wa O
Twitter O
Jumamosi B-DATE
mchana O
kuwa O
vifungu O
vya O
kumfungulia O
mashtaka O
Trump B-PER
vimeungwa O
mkono O
na O
wawakilishi O
180 O
, O
japokuwa O
hakuna O
Mrepublikan O
aliyeshiriki O
. O

Spika O
wa O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
Nancy B-PER
Pelosi I-PER
na O
wenzake O
wanahamu O
kuona O
rais O
akiondolewa O
madarakani O
kabla O
ya O
muda O
wake O
kumalizika O
Januari B-DATE
20 I-DATE
pamoja O
na O
kuwa O
Baraza O
la O
Seneti O
linaloongozwa O
na O
Warepublikan O
sio O
rahisi O
kukubaliana O
na O
hatua O
hiyo O
. O

"""" O
Mazingira O
ya O
huyu O
rais O
asiyeweza O
kudhibitiwa O
ni O
hatari O
zaidi O
, O
na O
lazima O
tufanye O
kila O
tunaloweza O
kuwalinda O
wananchi O
wa O
Marekani B-LOC
kutokana O
na O
mashambulizi O
yake O
yasiyokuwa O
na O
msingi O
dhidi O
ya O
nchi O
yetu O
na O
demokrasia O
yetu O
. O
"""" O

Iwapo O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
litamfungulia O
mashtaka O
rais O
kumuondoa O
madarakani O
, O
kwa O
mara O
ya O
pili O
, O
hilo O
litapelekea O
kesi O
itakayo O
endeshwa O
na O
Baraza O
la O
Seneti O
, O
ambalo O
lilimuachia O
huru O
Trump B-PER
mara O
moja O
huko O
nyuma O
na O
litakuwa O
mapumzikoni O
hadi O
Januari B-DATE
19 I-DATE
na O
baadae O
Baraza O
la O
Seneti O
litadhibitiwa O
na O
Wademokrat O
baadae O
mwezi O
huu O
. O

Viongozi O
wa O
Democrat B-ORG
katika O
bunge O
pia O
wamemtaka O
Makamu O
Rais O
Mike B-PER
Pence I-PER
kutumia O
kifungu O
cha O
25 O
cha O
Katiba O
, O
kinachotoa O
njia O
mbadala O
na O
pengine O
ya O
haraka O
zaidi O
kumuondoa O
rais O
madarakani O
. O

Pence B-PER
hakuwapa O
jibu O
lakini O
amewaambia O
wenzake O
hapendelei O
hatua O
hiyo O
kuchukuliwa O
. O

Sheria O
hiyo O
iliyopitishwa O
mwaka O
1960 B-DATE
, O
kifungu O
hicho O
cha O
25 O
cha O
Katiba O
ya O
Marekani B-LOC
kinaruhusu O
kukabidhi O
madaraka O
kwa O
muda O
kutoka O
kwa O
rais O
kwenda O
kwa O
makamu O
wa O
rais O
iwapo O
rais O
hawezi O
kutekeleza O
majukumu O
yake O
, O
kwa O
idhini O
ya O
waliowengi O
katika O
Baraza O
la O
Mawaziri O
. O

Lakini O
wachambuzi O
wanasema O
fursa O
hiyo O
inaweza O
kuwa O
vigumu O
kuitekeleza O
wakati O
utawala O
wa O
Trump B-PER
umebakiza O
siku O
chache O
. O

Mkuu O
wa O
MONUSCO B-ORG
anaamini O
uamuzi O
uliotolewa O
na O
mahakama O
ya O
kijeshi O
huko O
Goma B-LOC
unathibitisha O
uamuzi O
wa O
mamlaka O
ya O
Kongo B-LOC
kuendelea O
kwa O
msaada O
wetu O
, O
mapigano O
ya O
kisheria O
dhidi O
ya O
wahalifu O
wote O
wa O
vita O
nchini O
DRC B-LOC
Kiongozi O
wa O
zamani O
wa O
wanamgambo O
huko O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasi I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
- O
DRC B-LOC
, O
Ntabo B-PER
Ntaberi I-PER
Sheka I-PER
amehukumiwa O
kifungo O
cha O
maisha O
gerezani O
kwa O
makosa O
ya O
uhalifu O
wa O
vita O
na O

ubakaji O
wa O
watu O
wengi O
, O
uamuzi O
uliosifiwa O
na O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
kama O
ni O
pigo O
dhidi O
ya O
kutoadhibiwa O
kwa O
makundi O
yenye O
silaha O
nchini O
humo O
. O

Katika O
taarifa O
iliyochapishwa O
Jumatatu B-DATE
, O
mkuu O
wa O
MONUSCO B-ORG
, O
Leila B-PER
Zerrougui I-PER
alipokea O
hukumu O
ya O
kifungo O
cha O
maisha O
kwa O
uhalifu O
wa O
vita O
uliofanywa O
na O
Ntabo B-PER
Ntaberi I-PER
"""" I-PER
Sheka B-PER
"""" O
kiongozi O
wa O
kundi O
lenye O
silaha O
la O
Nduma B-ORG
Defense I-ORG
of I-ORG
Congo I-ORG
- O
NDC B-ORG
. O

Leila B-PER
anaamini O
kuwa O
uamuzi O
uliotolewa O
na O
mahakama O
ya O
kijeshi O
huko O
Goma B-LOC
unathibitisha O
uamuzi O
wa O
mamlaka O
ya O
Kongo B-LOC
kuendelea O
kwa O
msaada O
wetu O
, O
mapigano O
ya O
kisheria O
dhidi O
ya O
wahalifu O
wote O
wa O
vita O
katika O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasi I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
, O
zamani O
na O
sasa O
. O

Ntabo B-PER
Ntaberi I-PER
Sheka I-PER
, O
alikutwa O
na O
hatia O
ya O
mauaji O
, O
ubakaji O
, O
utumwa O
wa O
ngono O
na O
kuandikisha O
wanajeshi O
watoto O
walio O
chini O
ya O
umri O
wa O
miaka O
15 O
, O
mahakama O
ya O
jeshi O
ilitoa O
uamuzi O
mwishoni O
mwa O
kesi O
yake O
iliyoendeshwa O
kwa O
miaka O
miwili O
. O

Sheka B-PER
alianzisha O
kundi O
la O
wanamgambo O
la O
Nduma B-ORG
Defence I-ORG
of I-ORG
Congo I-ORG
- O
NDC B-ORG
, O
linalofanya O
harakati O
zake O
katika O
jimbo O
la O
Kivu B-LOC
kaskazini O
huko O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Kidemokrasi I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
, O
mahala O
ambapo O
alidai O
kuwa O
anapambana O
na O
waasi O
wa O
kihutu O
wa O
FDLR B-ORG
kutoka O
Rwanda B-LOC
. O

Hati O
ya O
kukamatwa O
kwake O
ilitolewa O
Januari B-DATE
mwaka I-DATE
2011 I-DATE
, O
baada O
ya O
mfululizo O
wa O
mashambulizi O
ambayo O
NDC B-ORG
na O
makundi O
mengine O
mawili O
yanashutumiwa O
kubaka O
watu O
takribani O
watu O
400 O
katika O
vijiji O
13 O
, O
kati B-DATE
ya I-DATE
Julai I-DATE
30 I-DATE
na I-DATE
Agosti I-DATE
2 I-DATE
mwaka I-DATE
2010 I-DATE
. O

Elsa B-PER
Taquet I-PER
, O
mshauri O
wa O
masuala O
ya O
sheria O
kwa O
program O
ya O
Maziwa O
Makuu O
ya O
kundi O
lisilo O
la O
kiserikali O
la O
TRIAL B-ORG
International I-ORG
, O
anasema O
mashariki O
mwa O
DRC B-LOC
haijawahi O
kushuhudia O
hukumu O
ya O
kiwango O
kama O
hicho O
. O

"""" O
Kwa O
hali O
yeyote O
, O
tunashuhudia O
wakati O
wa O
kihistoria O
. O

Sheka B-PER
amepatikana O
na O
hatia O
ya O
uhalifu O
wa O
vita O
, O
ni O
mtu O
ambaye O
hakika O
hakuna O
mtu O
yeyote O
aliyedhani O
wangewahi O
kumuona O
kizimbani O
, O
kwa O
hivyo O
hii O
ni O
hatua O
kubwa O
kusonga O
mbele O
katika O
upatikanaji O
haki O
"""" O
NDC B-ORG
pia O
ilishutumiwa O
kuwapatia O
mafunzo O
angalau O
Watoto O
154 O
katika O
safu O
zake O
za O
kijeshi O
. O

Wanajeshi O
wake O
walilaumiwa O
kwa O
kuharibu O
takribani O
nyumba O
na O
biashara O
1 O
, O
0 O
pamoja O
na O
kuongoza O
kiasi O
cha O
watu O
100 O
kuingia O
katika O
ajira O
za O
kulazimishwa O
. O

Taquet B-PER
anasema O
hawajaridhishwa O
na O
hali O
Fulani O
ya O
uamuzi O
. O

"""" O
Kuna O
mambo O
kadhaa O
ya O
uamuzi O
ambayo O
tumeyafurahia O
kiasi O
, O
kwa O
mfano O
kutambuliwa O
kwa O
uhalifu O
dhidi O
ya O
binadamu O
kwa O
ubakaji O
huko O
Luvungi B-LOC
, O
lakini O
uhalisia O
au O
ukweli O
unabaki O
kuwa O
hivyo O
hivyo O
kwa O
ujumla O
, O
ni O
uamuzi O
mzuri O
sana O
uliotoa O
matumaini O
na O
ujumbe O
mzuri O
kwa O
waathiriwa O
kwamba O
sheria O
imetendeka O
. O
"""" O

Lakini O
Kahindo B-PER
Fatuma I-PER
, O
msemaji O
anayewawakilisha O
waathirika O
, O
aliliambia O
shirika O
la O
Habari O
la O
AFP B-ORG
kwamba O
, O
"""" O
Tumefurahishwa O
na O
hukumu O
hii O
, O
ni O
ishara O
tosha O
kwa O
wababe O
wengine O
wa O
vita O
, O
"""" O
aliongeza O
kuwa O
waathirika O
watapata O
faraja O
kidogo O
. O

Mmoja O
wa O
washtakiwa O
wenzake O
, O
pia O
alihukumiwa O
kifungo O
cha O
maisha O
jela O
hiyo O
Jumatatu B-DATE
, O
mwingine O
kifungo O
cha O
miaka O
15 O
na O
wa O
mwisho O
aliachiliwa O
huru O
, O
kulingana O
na O
uamuzi O
wa O
mahakama O
ya O
jeshi O
ya O
uendeshaji O
ya O
Kivu B-LOC
kaskazini O
. O

Dazeni O
ya O
makundi O
yenye O
silaha O
yanafanya O
harakati O
zake O
mashariki O
mwa O
DRC B-LOC
, O
eneo O
ambalo O
kuna O
ukosefu O
wa O
sheria O
lenye O
utajiri O
wa O
madini O
. O

Wamefanya O
vurugu O
kwa O
miongo O
kadhaa O
tangu O
kumalizika O
rasmi O
kwa O
vita O
vya O
mwaka O
1998 B-DATE
mpaka O
2003 I-DATE
ambapo O
mamilioni O
ya O
watu O
walipoteza O
maisha O
. O

NDC B-ORG
bado O
liko O
kwa O
jina O
jingine O
la O
NDC B-ORG
Renovate I-ORG
au O
NDC B-ORG
/ I-ORG
R I-ORG
. O

Tume O
ya O
uchaguzi O
nchini O
Guinea B-LOC
- I-LOC
Conakry I-LOC
ilitangaza O
Jumamosi B-DATE
kwamba O
Rais O
Alpha B-PER
Conde I-PER
alishinda O
uchaguzi O
wa O
tarehe B-DATE
18 I-DATE
mwezi I-DATE
huu I-DATE
, O
kwa O
kupata O
asili O
mia O
59 O
. O
5 O
ya O
kura O
zote O
zilizopigwa O
, O
kwa O
mujibu O
wa O
matokeo O
yote O
ya O
awali O
. O

Ushindi O
huo O
, O
ambao O
ni O
lazima O
uidhinishwe O
na O
mahakama O
ya O
katiba O
, O
unampatia O
rais O
huyo O
mkongwe O
, O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
82 O
, O
muhula O
mwingine O
uongozini O
, O
kufuatia O
uchaguzi O
uliokuwa O
na O
ushindani O
mkali O
, O
huku O
upinzani O
ukipinga O
kushiriki O
kwa O
rais O
huyo O
kwenye O
kinyang'anyiro O
hicho O
. O

Hata O
hivyo O
, O
Mpinzani O
mkuu O
wa O
Conde B-PER
, O
Cellou B-PER
Dalien I-PER
Diallo I-PER
, O
amesema O
ana O
ushahidi O
wa O
udanganyifu O
katika O
mchakato O
huo O
wa O
uchaguzi O
na O
kwamba O
atawasilisha O
hoja O
ya O
kupinga O
matokeo O
hayo O
mahakamani O
. O

Tume O
hiyo O
ilisema O
Diallo B-PER
alipata O
asili O
mia O
33 O
. O
5 O
ya O
kura O
. O

Matokeo O
ya O
uchaguzi O
huo O
yamekuwa O
yakitolewa O
kwa O
awamu O
, O
lakini O
kwa O
kiasi O
kikubwa O
, O
yamekuwa O
yakionyesha O
kwamba O
Rais O
conde B-PER
alikuwa O
akielekea O
kushinda O
, O
hali O
ambayo O
imepelekea O
maandamano O
katika O
ngome O
za O
upinzani O
, O
ambako O
takriban O
watu O
17 O
wamepoteza O
maisha O
yao O
. O

Kwa O
mujibu O
wa O
katiba O
, O
Diallo B-PER
ana O
siku O
nane O
kuwasilisha O
malalamishi O
mahakamani O
baada O
ya O
tume O
kutangaza O
matokeo O
hayo O
. O

Msemaji O
wa O
Baraza O
la O
Usalama O
wa O
Taifa O
Marekani B-LOC
amesema O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
hajafutilia O
mbali O
hatua O
ya O
kuwawekea O
vikwazo O
zaidi O
maafisa O
wa O
ngazi O
ya O
juu O
wa O
China B-LOC
kutokana O
na O
namna O
walivyoshughulikia O
suala O
la O
Hong B-LOC
Kong I-LOC
. O

Trump B-PER
alisaini O
sheria O
ya O
uhuru O
wa O
Hong B-LOC
Kong I-LOC
, O
Jumanne B-DATE
, O
inayomruhusu O
kuwawekea O
vikwazo O
na O
marufuku O
ya O
visa O
maafisa O
wa O
China B-LOC
na O
mashirika O
mengine O
ya O
kifedha O
yanayo O
jihusisha O
na O
kuiwekea O
Hong B-LOC
Kong I-LOC
sheria O
ya O
usalama O
wa O
taifa O
. O

Jarida O
la O
Bloomberg B-ORG
lilikuwa O
limeripoti O
rais O
Trump B-PER
alikuwa O
amesitisha O
hatua O
ya O
kuwawekea O
vikwazo O
zaidi O
maafisa O
wa O
China B-LOC
ili O
kuzuia O
mgogoro O
kati O
ya O
Marekani B-LOC
na O
China B-LOC
. O

Miongoni O
mwa O
wanaolengwa O
kuwekewa O
vikwazo O
ni O
pamoja O
na O
mkuu O
wa O
mji O
wa O
Hong B-LOC
Kong I-LOC
Carrie B-PER
Lam I-PER
kwa O
kuunga O
mkono O
utekelezaji O
wa O
sheria O
ya O
usalama O
. O

Wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
, O
Trump B-PER
aliwawekea O
vikwazo O
maafisa O
kadhaa O
wa O
Chama B-ORG
cha I-ORG
Kikomunisti I-ORG
cha I-ORG
China I-ORG
- O
CCP B-ORG
, O
kutokana O
na O
namna O
walivyo O
wadhulumu O
Waislamu O
wa O
Uighur B-LOC
. O

Kampeni O
kuelekea O
uchaguzi O
mkuu O
nchini O
Uganda B-LOC
zimeanza O
, O
baada O
ya O
tume O
ya O
uchaguzi O
kumaliza O
zoezi O
la O
kuwasajili O
wagombea O
wa O
urais O
, O
ubunge O
, O
na O
viongozi O
wa O
serikali O
za O
mitaa O
. O

Rais O
wa O
sasa O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
anakabiliwa O
na O
ushindani O
kutoka O
kwa O
wagombea O
wengine O
10 O
, O
akiwemo O
mwanamuziki O
Robert B-PER
Kyagulanyo I-PER
maarufu O
kama O
Bobi B-PER
Wine I-PER
, O
na O
majenerani O
wengine O
wawili O
ambao O
walikuwa O
marafiki O
wa O
karibu O
wa O
Museveni B-PER
kabla O
ya O
kukosana O
. O

Majenerali O
hao O
ni O
aliyekuwa O
waziri O
wa O
usalama O
Henry B-PER
Tumukunde I-PER
na O
aliyekuwa O
kamanda O
wa O
jeshi O
Mugisha B-PER
Muntu I-PER
. O

Bobi B-PER
Wine I-PER
Mwanamuziki O
ambaye O
sasa O
ni O
mgombea O
urais O
Robery B-PER
Kyagulanyi I-PER
maarufu O
Bobi B-PER
Wine I-PER
, O
anayegombea O
urais O
kwa O
tiketi O
ya O
chama O
cha O
NUP B-ORG
, O
amefanya O
kampeni O
kubwa O
mjini O
Arua B-LOC
kaskazini O
mwa O
Uganda B-LOC
na O
kuvutia O
umati O
mkubwa O
wa O
watu O
hasa O
vijana O
. O

Japo O
kampeni O
yake O
ilikuwa O
imepanga O
kukutana O
na O
idadi O
ndogo O
ya O
watu O
katika O
uwanja O
wa O
michezo O
mjini O
humo O
, O
umati O
mkubwa O
wa O
watu O
ulijitokeza O
barabarani O
na O
kusitisha O
shughuli O
mjini O
humo O
. O

Mara O
ya O
mwishi O
Bobi B-PER
Wine I-PER
kufanya O
kampeni O
mjini O
Arua B-LOC
, O
ilikuwa O
katika O
uchaguzi O
mdogo O
mwaka O
2018 B-DATE
ambapo O
ulimalizikakwa O
machafuko O
, O
kifo O
cha O
dereva O
wake O
na O
gari O
la O
rais O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
kuripotiwa O
kupigwa O
mawe O
. O

Kyagulanyi B-PER
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
37 O
, O
ametoa O
wito O
kwa O
polisi O
kukoma O
kuhangaisha O
wafuasi O
wake O
, O
akisema O
kwamba O
kila O
mtu O
anastahili O
kuishi O
kwa O
kuheshimu O
mwingine O
na O
kwamba O
rai O
ana O
polisi O
ni O
mandugu O
, O
majirani O
na O
wate O
wanapitia O
changamoto O
zinazofanana O
. O

"""" O
Tunapigwa O
na O
kunyanyaswa O
na O
polisi O
kila O
mara O
. O

Polisi O
ni O
ndugu O
zetu O
. O

Ni O
dada O
zetu O
. O

Ni O
jamaa O
wetu O
. O

Tuna O
ukoo O
nao O
lakini O
wanaedelea O
kutupiga O
kila O
mara O
. O

Ni O
vyema O
wajue O
kwamba O
hii O
nchi O
ni O
yetu O
sote O
na O
hatutachoka O
kudai O
haki O
hadi O
pale O
kila O
mtu O
atakapohisi O
amekombolewa O
. O
"""" O

amesema O
Kyagulanyi B-PER
maarufu O
kama O
Bobi B-PER
Wine I-PER
. O

Museveni B-PER
apiga O
kambi O
Lira B-LOC
Rais O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
ambaye O
aliingia O
madarakani O
Bobi B-PER
Wine I-PER
akiwa O
na O
umri O
wa O
miaka O
4 O
, O
amefanya O
kampeni O
yake O
katika O
wilaya O
ya O
Lira B-LOC
kaskazini O
mwa O
Uganda B-LOC
. O

Wilaya O
ya O
Lira B-LOC
inapakana O
na O
Arua B-LOC
ambapo O
amekuwa O
Bobi B-PER
Wine I-PER
. O

siku O
moja O
baada O
ya O
kuzindua O
kampeni O
yake O
ya O
kutafuta O
mhula O
wa O
sita O
madarakani O
. O

Uzinduzi O
wa O
kampeni O
ulifanyika O
katika O
wilaya O
ya O
Luweero B-LOC
. O

Museveni B-PER
amesema O
kwamba O
hataki O
kukutana O
na O
kundi O
kubwa O
la O
wafuasi O
wake O
jinsi O
ambavyo O
imekuwa O
katika O
kampeni O
zilizopita O
, O
kutokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Kampeni O
yake O
itakuwa O
ya O
kukutana O
na O
makundi O
ya O
watu O
wachache O
kutoka O
sehemu O
tofauti O
katika O
kila O
wilaya O
. O

Akiwa O
mjini O
Lira B-LOC
, O
Museveni B-PER
amesema O
kwamba O
mafuta O
ambayo O
yanatarajiwa O
kuanza O
kuchimbwa O
hivi O
karibuni O
, O
ni O
hatua O
nzuri O
sana O
itakayoimarisha O
uchumi O
wa O
mji O
huo O
na O
Uganda B-LOC
kwa O
jumla O
. O

"""" O
Imetimia O
miaka O
14 O
tangu O
tulipogundua O
kwamba O
tuna O
utajiri O
wa O
mafuta O
lakini O
kampuni O
za O
kuchimba O
mafuta O
zimekuwa O
zikituchelewesha O
kupata O
utajiri O
huo O
. O

Hatimaye O
tumekubaliana O
nao O
na O
sasa O
tutaanza O
kuchimba O
. O
"""" O

Amesema O
Museveni B-PER
katika O
mkutano O
na O
wafuasi O
wa O
chama O
chake O
cha O
National B-ORG
resistance I-ORG
Movement I-ORG
NRM I-ORG
. O

Ujumbe O
muhimu O
wa O
Museveni B-PER
kwa O
wapiga O
kura O
ni O
kwamba O
anagombea O
mhula O
wa O
sita O
madarakani O
ili O
kulinda O
hali O
ya O
baadaye O
ya O
raia O
wote O
wa O
Uganda B-LOC
. O

Gen O
. O
Mugisha B-PER
Muntu I-PER
, O
Gen O
. O
Tumukunde B-PER
na O
Nobert B-PER
Mao I-PER
Aliyekuwa O
kiongozi O
wa O
chama O
cha O
Forum B-ORG
for I-ORG
Democratic I-ORG
change I-ORG
, O
ambaye O
sasa O
ni O
kiongozi O
wa O
chama O
cha O
Alliance B-ORG
for I-ORG
National I-ORG
Transformation I-ORG
Maj O
gen O
Mugisha B-PER
Muntu I-PER
, O
amezindua O
kampeni O
yake O
jijini O
Kampala B-LOC
, O
akisisitiza O
kwamba O
jiji O
hilo O
lina O
changamoto O
nyingi O
ikiwemo O
mfumo O
mbovu O
wa O
usafiri O
licha O
ya O
kuwa O
kitovu O
cha O
uchumi O
wa O
Uganda B-LOC
. O

"""" O
Kampala B-LOC
ni O
moyo O
wa O
nchi O
yetu O
lakini O
jiji O
hili O
limejaa O
changamoto O
chungu O
nzima O
ambazo O
zinaathiri O
kwa O
kiasi O
kikubwa O
sehemu O
nyingine O
za O
nchi O
. O

Hii O
inatokana O
na O
mipangilio O
mibovu O
ambayo O
imeathiri O
pia O
shughuli O
za O
biashara O
. O

Haya O
ni O
matatizo O
ambayo O
tutatatua O
tutakapoingia O
madarakani O
mwaka B-DATE
ujao I-DATE
2021 I-DATE
. O
"""" O

Amesema O
Mugisha B-PER
Muntu I-PER
. O

Aliyekuwa O
waziri O
wa O
usalama O
Generali O
Henry B-PER
Tukunde I-PER
amefanya O
kampeni O
yake O
magharibi O
mwa O
Uganda B-LOC
katika O
wilaya O
za O
Rubanda B-LOC
, O
Rukiga B-LOC
na O
Kabale B-LOC
akiwahimiza O
wafuasi O
wake O
kumchagua O
kwa O
ahadi O
ya O
kile O
anataja O
kama O
"""" O
Uganda B-LOC
mpya O
. O
"""" O

Tumukunde B-PER
alifutwa O
kazi O
na O
rais O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
mwaka O
2018 B-DATE
baada O
ya O
kutofautiana O
hadharani O
na O
aliyekuwa O
mkuu O
wa O
polisi O
Generani O
Kale B-PER
Kayihura I-PER
. O

Amekamatwa O
na O
kufikishwa O
katika O
mahakama O
ya O
kijeshi O
, O
akidaiwa O
kumiliki O
sare O
na O
silaha O
za O
kijeshi O
. O

Kiongozi O
wa O
chama O
cha O
Democratic B-ORG
- I-ORG
DP I-ORG
, O
Nobert B-PER
Mao I-PER
, O
anatarajiwa O
kuzindua O
kampeni O
yake O
Jumatano B-DATE
. O

Kukosekana O
kwa O
Besigye B-PER
katika O
kinyang'anyiro O
cha O
urais O
Mgombea O
wa O
urais O
mara O
nne O
bila O
mafanikio O
Dkt O
Kiiza B-PER
Besigye I-PER
hayupo O
kwenye O
orodha O
ya O
wagombea O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
baada O
ya O
kusema O
kwamba O
kuendelea O
kugombea O
nafasi O
hiyo O
dhidi O
ya O
rais O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
ni O
kupoteza O
muda O
. O

Besigye B-PER
amesema O
kwamba O
ana O
mpango O
mbadala O
wa O
kumuondoa O
madarakani O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
, O
japo O
hajasema O
wazi O
ni O
mpango O
gani O
na O
amesema O
kwamba O
atawafanyia O
kampeni O
wagombea O
ambao O
wanaunga O
mkono O
mpango O
wake O
. O

Wagombea O
wa O
urais O
Uganda B-LOC
mwaka O
2021 B-DATE
Wagombea O
wa O
urais O
ni O
11 O
. O

Wanaume O
10 O
na O
mwanamke O
mmoja O
. O

Orodha O
ya O
wagombea O
urais O
nikama O
ifuatayo O
Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCBaadhi O
ya O
wanasiasa O
waliokuwa O
wanamuunga O
mkono O
rais O
Mstaafu O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
Joseph B-PER
Kabila I-PER
wameeleza O
kumuunga O
mkono O
rais O
wa O
sasa O
Felix B-PER
Tshisekedi I-PER
. O

Wanasiasa O
hao O
wameanza O
kujiondoa O
kutoka O
vyama O
vyao O
vya O
kisiasa O
na O
kujiunga O
na O
chama O
kipya O
cha O
rais O
Tshisekedi B-PER
cha O
muungano O
wa O
taifa O
. O

Chama O
hicho O
kiliundwa O
masaa O
machache O
baada O
ya O
Tshisehedi B-PER
kutangaza O
kuvunja O
makubaliano O
kati O
yake O
na O
Kabila B-PER
wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
, O
akitaja O
tofauti O
ya O
kimaono O
namna O
ya O
kuendesha O
serikali O
. O

Maandamano O
yamefanyika O
katika O
miji O
mbalimbali O
ya O
DRC B-LOC
kuunga O
mkono O
rais O
Tshisekedi B-PER
huku O
jumuiya B-ORG
ya I-ORG
kimataifa I-ORG
ikitaka O
pande O
husika O
katika O
mzozo O
wa O
kisiasa O
wa O
nchi O
hiyo O
kujadiliana O
na O
kuhakikisha O
kuna O
utulivu O
. O

Viongozi O
wa O
chama O
cha O
kabila O
cha O
PPRD B-ORG
kama O
Kambere B-PER
Kalumbi I-PER
anamtaja O
rais O
Tshisekedi B-PER
kama O
dikteta O
na O
kwamba O
hawatakubali O
. O

Akihutubia O
Bunge O
hii O
leo B-DATE
, O
rais O
Tshisekedi B-PER
amesema O
kwamba O
lengo O
kubwa O
la O
kuunda O
muungano O
kati O
yake O
na O
Kabila O
lilikuwa O
kuleta O
maendeleo O
lakini O
baadhi O
ya O
watu O
wameuvuruga O
muungano O
huo O
na O
kukosa O
kutimiza O
malengo O
yake O
ndio O
maana O
ameuvunja O
na O
kuunda O
serikali O
ya O
umoja B-ORG
wa I-ORG
kitaifa I-ORG
. O

Tshisekedi B-PER
ana O
matumaini O
kwamba O
serikali O
atakayounda O
itatimiza O
maslahi O
ya O
taifa O
akisitiza O
kwamba O
atafanya O
kazi O
na O
wale O
ambao O
wapo O
tayari O
kushirikiana O
naye O
. O

Imetayarishwa O
na O
Austere B-PER
Malivika I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
GomaRais O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
Alhamisi B-DATE
inatarajiwa O
kukutana O
huko O
White B-LOC
House I-LOC
na O
kundi O
la O
maseneta O
wa O
vyama O
vya O
Republican B-ORG
na O
Democrat B-ORG
baada O
ya O
maseneta O
hao O
kueleza O
kwamba O
wamepiga O
hatua O
ya O
kuridhisha O
kufikia O
makubaliano O
juu O
ya O
matumzi O
ya O
fedha O
kwenye O
mradi O
wa O
miundombinu O
wa O
Biden B-PER
. O

Mazungumzo O
ya O
hivi O
karibuni O
yalijikita O
kwenye O
mpango O
wa O
matumzi O
ya O
zaidi O
ya O
dola O
trillioni O
1 O
. O

Malengo O
maalum O
ya O
mradi O
huo O
ni O
kuboresha O
barabara O
za O
kitaifa O
, O
mtandao O
wa O
umeme O
na O
kupanua O
upatikanaji O
wa O
mtandao O
wa O
internet O
nchini O
kote O
. O

Awali O
, O
Rais O
Biden B-PER
alipendekeza O
bajeti O
ya O
dola O
trillioni O
2 O
. O
3 O
baadaye O
akaipunguza O
hadi O
kwenye O
dola O
trillioni O
1 O
. O
7 O
ili O
kupata O
uungwaji O
mkono O
wa O
Warepublican O
kufanikisha O
mradi O
wake O
kwenye O
baraza O
la O
seneti O
lililogawanyika O
juu O
ya O
gharama O
ya O
mradi O
huo O
. O

Moja O
ya O
suala O
lililosababisha O
mgawanyiko O
kati O
Warepublican O
na O
Wademocrat O
ni O
kuhusu O
namna O
ya O
kufadhili O
mradi O
huo O
. O

Biden B-PER
alipendekeza O
kuongeza O
kodi O
kwenye O
mapato O
ya O
makampuni O
, O
lakini O
wa O
Republican B-ORG
walipinga O
pendekezo O
hilo O
. O

Chanzo O
cha O
Habari O
: O
VOA B-ORG
NewsBaraza O
la O
mawaziri O
nchini O
Uganda B-LOC
limeidhinisha O
mpango O
wa O
serikali O
wa O
kukarabati O
reli O
ya O
kitambo O
kutoka O
Malaba B-LOC
, O
mpaka O
wa O
Kenya B-LOC
na O
Uganda B-LOC
, O
hadi O
Kampala B-LOC
. O

Mpango O
huo O
unazima O
mpango O
wa O
awali O
wa O
ujenzi O
wa O
reli O
ya O
mwendo O
wa O
wastani O
- O
SGR O
, O
na O
hakuna O
ripoti O
yoyote O
kuhusu O
ujenzi O
wake O
. O

Taarifa O
iliyotolewa O
jumanne B-DATE
na O
kituo O
cha O
habari O
cha O
serikali O
, O
inasema O
kwamba O
ukarabati O
wa O
reli O
hiyo O
"""" O
itakuwa O
hatua O
muhimu O
sana O
katika O
kuimarisha O
shughuli O
ya O
kubeba O
mizigo O
na O
abiria O
nchini O
Uganda B-LOC
. O
"""" O

Taarifa O
hiyo O
inaendelea O
kusema O
kwamba O
"""" O
reli O
hiyo O
itapunguza O
gharama O
ya O
kufanya O
biashara O
, O
kuimarisha O
mapato O
ya O
nchi O
, O
na O
kuboresha O
maisha O
ya O
raia O
wa O
Uganda B-LOC
. O
"""" O

Ukarabati O
wa O
reli O
hiyo O
utagharimu O
shilingi O
trilioni O
1 O
. O
4 O
za O
Uganda B-LOC
na O
unakuja O
wakati O
Uganda B-LOC
inakabiliwa O
na O
gharama O
ghali O
ya O
kusafirisha O
mizigo O
kwa O
kutumia O
barabara O
. O

Kwa O
sasa O
, O
inagharimu O
dola O
3600 O
kusafirisha O
kasha O
la O
futi O
40 O
kutoka O
bandari B-LOC
ya I-LOC
Mombasa I-LOC
Kenya I-LOC
hadi O
Kampala B-LOC
kwa O
kutumia O
barabara O
. O

Mzigo O
kama O
huo O
unagharimu O
dola O
1 O
, O
800 O
. O

Kulingana O
na O
muungano B-ORG
wa I-ORG
wafanyabiashara I-ORG
jijini O
Kampala B-LOC
- O
KACITA B-ORG
, O
asilimia O
50 O
ya O
bei O
ya O
mizigo O
inayosafirishwa O
kutoka O
Mombasa B-LOC
hadi O
Kampala B-LOC
, O
ndio O
gharama O
inayotumika O
kwa O
usafiri O
. O

Hivi O
karibuni O
, O
rais O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
alizindua O
ujenzi O
wa O
reli O
kutoka O
mji O
wa O
Tororo B-LOC
, O
mpakani O
mwa O
Kenya B-LOC
na O
Uganda B-LOC
hadi O
Gulu B-LOC
, O
kaskazini O
mwa O
Uganda B-LOC
. O

Museveni B-PER
alisema O
kwamba O
usafiri O
wa O
reli O
ambao O
mara O
ya O
mwisho O
kufika O
Gulu B-LOC
ilikuwa O
ni O
mwaka O
186 B-DATE
, O
utaanza O
tena O
kwa O
sababu O
Serikali O
yake O
inatambua O
kwamba O
usafiri O
kwa O
gharama O
nafuu O
ni O
muhimu O
kwa O
ukuaji O
wa O
biashara O
. O

Reli O
kutoka O
Malaba B-LOC
hadi O
Kampala B-LOC
, O
yenye O
urefu O
wa O
kilomita O
273 O
ni O
muhimu O
pia O
kwa O
bidhaa O
za O
Uganda B-LOC
zinazouzwa O
nje O
ya O
nchi O
kupitia O
bandari O
ya O
Mombasa B-LOC
. O

Reli O
hiyo O
inapita O
katika O
wilaya O
9 O
za O
Tororo B-LOC
, O
Butaleja B-LOC
, O
Iganda B-LOC
, O
Mayuge B-LOC
, O
Jinja B-LOC
, O
Buikwe B-LOC
, O
Mukono B-LOC
, O
Wakiso B-LOC
na O
Kampala B-LOC
. O

Serikali O
imesema O
kwamba O
baada O
ya O
ukarabati O
wake O
, O
mizigo O
yote O
kutoka O
bandari B-LOC
ya I-LOC
Mombasa I-LOC
, O
ambayo O
imekuwa O
ikisafirishwa O
kwa O
kutumia O
barabara O
, O
itasafirishwa O
kwa O
reli O
ili O
kupunguza O
gharama O
ya O
usafiri O
na O
ukarabati O
wa O
barabara O
kila O
mara O
. O

Umoja B-ORG
wa I-ORG
ulaya I-ORG
utasaidia O
serikali O
ya O
Uganda B-LOC
katika O
kufadhili O
ujenzi O
wa O
reli O
kutoka O
Tororo B-LOC
hadi O
Gulu B-LOC
, O
yenye O
urefu O
kwa O
kilomita O
375 O
. O

Serikali O
ya O
Uganda B-LOC
pia O
imeanza O
mipango O
ya O
kufufua O
usafiri O
wa O
meli O
kutoka O
Kisumu B-LOC
Kenya I-LOC
hadi O
bandari O
za O
Kasensero I-LOC
na O
Bukakata B-LOC
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCWatumiaji O
wa O
mitandao O
ya O
kijamii O
nchini O
China B-LOC
wanafuatilia O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
Marekani B-LOC
kwa O
kuandika O
jumbe O
za O
kejeli O
hasa O
baada O
ya O
rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
kudai O
kwamba O
alikuwa O
anaongoza O
katika O
hesabu O
ya O
kura O
. O

Wameandika O
kwamba O
hatua O
ya O
rais O
Trump B-PER
ni O
sawa O
na O
kujitangaza O
mshindi O
kabla O
ya O
mashindano O
kukamilika O
. O

Wakati O
raia O
wa O
China B-LOC
wanakejeli O
rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
, O
izingatiwe O
kwamba O
viongozi O
wa O
chama B-ORG
cha I-ORG
Kikomunisti B-ORG
, O
kinachotawala O
nchini O
China B-LOC
, O
huchaguliwa O
katika O
mchakato O
wa O
siri O
na O
ambao O
huhudhuriwa O
na O
wanachama O
pekee O
. O

Uhusiano O
kati O
ya O
China B-LOC
na O
Marekani B-LOC
umekuwa O
mbaya O
katika O
utawala O
wa O
rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
hasa O
kuhusu O
hati O
miliki O
za O
kiteknolojia O
, O
biashara O
na O
Hong B-LOC
Kong I-LOC
, O
Pamoja O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Utawala O
wa O
rais O
Trump B-PER
imeiwekea O
China B-LOC
vikwazo O
kadhaa O
vya O
Kiuchumi O
. O

Serikali O
ya O
Kenya B-LOC
imesisitiza O
kuwa O
maisha O
ya O
raia O
wake O
ni O
muhimu O
mno O
kuliko O
kitu O
kingine O
, O
kufuatia O
hatua O
yake O
ya O
mwishoni B-DATE
mwa I-DATE
wiki I-DATE
kupiga O
marufuku O
mara O
moja O
ununuzi O
wa O
mahindi O
kutoka O
mataifa O
jirani O
ya O
Tanzania B-LOC
na O
Uganda B-LOC
kwa O
kile O
inakichokitaja O
ni O
kuwepo O
kwa O
viwango O
vya O
juu O
vya O
sumu O
kwenye O
mahindi O
hayo O
. O

Mamlaka O
ya O
kilimo O
na O
chakula O
nchini O
humo O
, O
ikijibu O
madai O
ya O
serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
kuwa O
haijapokea O
ithibati O
rasmi O
ya O
marufuku O
hiyo O
, O
imeeleza O
kuwa O
malori O
yaliopo O
katika O
mpaka O
wa O
Namanga B-LOC
hayata O
ruhusiwa O
kuingia O
Kenya B-LOC
hadi O
suala O
hilo O
lisuluhishwe O
, O
kama O
anavyoripoti O
mwandishi O
wetu O
wa O
Nairobi B-LOC
, O
Kennedy B-PER
Wandera I-PER
. O

Kufuatia O
matamshi O
ya O
serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
mwishoni B-DATE
mwa I-DATE
wiki I-DATE
kuwa O
haijapokea O
ithibati O
rasmi O
ya O
kupigwa O
marufuku O
mahindi O
yake O
kuingia O
Kenya B-LOC
kwa O
madai O
ya O
kuwa O
na O
viwango O
vya O
juu O
vya O
sumu O
vinavyoyafanya O
kutokuwa O
salama O
kwa O
matumizi O
ya O
binadamu O
, O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
inaeleza O
kuwa O
imefanya O
hivyo O
kwa O
sababu O
maisha O
ya O
raia O
wake O
ni O
muhimu O
mno O
kuliko O
kitu O
kingine O
. O

Mkurugenzi O
mkuu O
wa O
halmashauri B-ORG
ya I-ORG
Kilimo I-ORG
na I-ORG
Chakula I-ORG
, O
Kenya B-LOC
, O
Kello B-PER
Harsama I-PER
, O
ambaye O
ameiandikia O
mamlaka O
ya O
ushuru O
nchini O
Kenya B-LOC
kusimamisha O
mara O
moja O
uingizaji O
wa O
mahindi O
kutoka O
mataifa O
jirani O
ya O
Tanzania B-LOC
na O
Uganda B-LOC
, O
ameieleza O
VOA B-ORG
kuwa O
Kenya B-LOC
haiwezi O
kuchukulia O
kimzaha O
afya O
ya O
raia O
wake O
. O

Mamlaka O
hiyo O
iliyo O
na O
majukumu O
ya O
kusimamia O
, O
kustawisha O
na O
kuendeleza O
kilimo O
na O
chakula O
nchini O
Kenya B-LOC
inaeleza O
kuwa O
hivi O
karibuni O
inatangaza O
mfumo O
na O
utaratibu O
mpya O
wa O
kuingiza O
chakula O
nchini O
Kenya B-LOC
. O

Na O
anayesajiliwa O
ni O
lazima O
apewe O
vyeti O
vya O
kuingiza O
chakula O
. O

Jumamosi B-DATE
na O
Jumapili B-DATE
, O
misururu O
mirefu O
ya O
malori O
yaliobeba O
mahindi O
yalikataliwa O
kuingia O
Kenya B-LOC
kupitia O
mpaka O
wake O
na O
Tanzania B-LOC
eneo O
la O
Namanga B-LOC
, O
na O
Harsama B-PER
anaeleza O
kuwa O
hayawezi O
kuruhusiwa O
Kenya B-LOC
hadi O
tatizo O
hili O
lipatiwe O
suluhu O
. O

Hatua O
hii O
ya O
Kenya B-LOC
inatajwa O
kukiuka O
mkataba O
wa O
Jumuiya B-ORG
ya I-ORG
umoja I-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
Mashariki I-ORG
na O
itifaki O
ya O
soko O
la O
pamoja O
la O
jumuiya O
hiyo O
lakini O
si O
mara O
ya O
kwanza O
Kenya B-LOC
na O
Tanzania B-LOC
kujikuta O
hapa O
. O

Mwaka O
2017 B-DATE
, O
serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
iliwakamata O
na O
kuwapiga O
mnada O
zaidi O
ya O
ng'ombe O
elfu O
moja O
wa O
wachungaji O
wa O
Kenya B-LOC
walioripotiwa O
kuvuka O
mpaka O
na O
kuingia O
Tanzania B-LOC
na O
vile O
vile O
kuteketeza O
vifaranga O
zaidi O
ya O
elfu O
sita O
kutoka O
Kenya B-LOC
kwa O
madai O
ya O
kusambaza O
homa O
ya O
ndege O
nchini O
humo O
. O

Wakati O
huo O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
, O
iliishtumu O
Tanzania B-LOC
kwa O
kufanya O
hivyo O
bila O
kuieleza O
Kenya B-LOC
. O

Hatua O
hiyo O
ikizua O
mzozo O
wa O
kidiplomasia O
kati O
nchi O
hizi O
jirani O
. O

Hata O
hivyo O
, O
Harsama B-PER
anaeleza O
kuwa O
hatua O
hii O
ya O
kupiga O
marufuku O
uingizaji O
wa O
mahindi O
nchini O
mwake O
hauhusu O
Tanzania B-LOC
pekee O
na O
hivyo O
basi O
haliwezi O
kuwa O
suala O
la O
kidiplomasia O
. O

Waziri O
msaidizi O
wa O
Kilimo O
nchini O
Tanzania B-LOC
Hussein B-PER
Bashe I-PER
amevieleza O
vyombo O
vya O
habari O
nchini O
humo O
kuwa O
hatua O
ya O
Kenya B-LOC
haikubaliki O
na O
inaenda O
kinyume O
na O
itifaki O
ya O
Jumuiya B-ORG
ya O
Afrika I-ORG
Mashariki O
. O

Aidha O
, O
afisa O
huyo O
wa O
Tanzania B-LOC
anaeleza O
kuwa O
hatua O
ya O
Kenya B-LOC
kwa O
kiasi O
kikubwa O
inakiuka O
uhusiano O
wa O
kibiashara O
kati O
ya O
Kenya B-LOC
na O
Tanzania B-LOC
. O

Zaidi O
ya O
wabunge O
100 O
wa O
chama O
cha O
republikan B-ORG
wakishirikiana O
na O
darzeni O
ya O
maseneta O
kutoka O
chama O
hicho O
wanasema O
kuwa O
Jumatano B-DATE
watashiriki O
kwenye O
juhudi O
za O
kujaribu O
kupinga O
kutiwa O
saini O
ushindi O
wa O
kura O
za O
wajumbe O
wa O
majimbo O
kwamba O
rais O
mteule O
Joe B-PER
Biden I-PER
alimshinda O
rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
kwenye O
uchaguzi O
wa O
Novemba B-DATE
. O

Hatua O
hiyo O
ya O
kuidhinisha O
Biden B-PER
kuwa O
na O
kura O
306 O
dhidi O
ya O
232 O
za O
Trump B-PER
ndiyo O
hatua O
ya O
mwisho O
kuelekea O
sherehe O
za O
kuapishwa O
kwa O
Biden B-PER
kama O
rais O
wa O
46 O
hapo O
Januari B-DATE
20 I-DATE
. O

Ushindi O
huo O
ni O
lazima O
uidhinishwe O
na O
mabunge O
yote O
mawili O
kabla O
ya O
Biden B-PER
kuapishwa O
. O

Lakini O
Wanademokrat O
wanaodhibiti O
Bunge O
kwa O
wingi O
mdogo O
wana O
hakika O
watathibitisha O
ushindi O
wa O
Biden B-PER
, O
wakati O
katika O
baraza O
la O
seneti O
walipo O
wachache O
pamoja O
na O
Warepublican O
walio O
wengi O
ambao O
baadhi O
yao O
wamekiri O
ushindi O
wa O
Biden B-PER
, O
wana O
uwezekano O
wa O
kufanya O
vivyo O
hivyo O
kwenye O
baraza O
hilo O
. O

Kwa O
wiki O
kadhaa O
sasa O
tangu O
zoezi O
hilo O
kumalizika O
, O
Trump B-PER
amekuwa O
akidai O
kuwa O
uchaguzi O
uliibwa O
, O
bila O
kuwa O
na O
ushahidi O
wowote O
, O
na O
iwapo O
Biden B-PER
ataidhinishwa O
, O
basi O
Trump B-PER
atakuwa O
rais O
wa O
tano O
katika O
historia O
ya O
Marekani B-LOC
ya O
miaka O
245 O
kushindwa O
kuingia O
uongozini O
kwa O
muhula O
wa O
pili O
. O

Kupitia O
video O
fupi O
aliotuma O
kwa O
njia O
ya O
twitter O
, O
Trump B-PER
ameomba O
wafuasi O
wake O
kujitokeza O
kwa O
wingi O
Jumatano B-DATE
hapa O
Washington B-LOC
DC I-LOC
ili O
kupinga O
kuidhinishwa O
kwa O
Biden B-PER
kama O
Rais O
wa O
Marekani B-LOC
akisema O
linaweza O
kuwa O
tukio O
kubwa O
kabisa O
katika O
historia O
ya O
mji O
huo O
. O

Imetayarishwa O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCWajumbe O
wakiwa O
wamepiga O
kura O
siku O
ya O
Jumatatu B-DATE
, O
walimpa O
rasmi O
Joe B-PER
Biden I-PER
zaidi O
ya O
kura O
270 O
za O
uchaguzi O
zinazohitajika O
kuthibitisha O
ushindi O
wake O
wa O
uchaguzi O
. O

Pamoja O
na O
kura O
55 O
za O
wajumbe O
kutoka O
California B-LOC
, O
kati O
ya O
za O
mwisho O
kupigwa O
Jumatatu B-DATE
, O
Biden B-PER
ana O
kura O
302 O
za O
uchaguzi O
, O
zaidi O
ya O
kiwango O
kinachohitajika O
kushinda O
urais O
. O

Biden B-PER
amekuwapo O
kwenye O
uwanja O
wa O
siasa O
za O
Marekani B-LOC
kwa O
karibu O
nusu O
karne O
, O
na O
ushindi O
wake O
katika O
kura O
za O
wajumbe O
umemfanya O
Trump B-PER
, O
Mrepublican O
, O
rais O
wa O
tano O
wa O
Marekani B-LOC
katika O
historia O
ya O
miaka O
244 O
ya O
nchi O
hii O
kupoteza O
uchaguzi O
baada O
ya O
muhula O
mmoja O
katika O
Ikulu O
ya O
Marekani B-LOC
. O

Kura O
ya O
wajumbe O
ni O
ya O
uthibitisho O
wa O
utaratibu O
wa O
kawaida O
kwenye O
kalenda O
ya O
uchaguzi O
wa O
urais O
wa O
Marekani B-LOC
. O

Lakini O
tangu O
kura O
ya O
kitaifa O
ya O
Novemba B-DATE
3 I-DATE
, O
Trump B-PER
amedai O
mara O
kwa O
mara O
bila O
ushahidi O
wwowote O
wa O
kuaminika O
kwamba O
kura O
katika O
majimbo O
yaliokuwa O
na O
ushindani O
mkali O
aliyopoteza O
kwa O
Biden B-PER
kwa O
viwango O
tofauti O
ilikuwa O
ya O
wizi O
ikimgharimu O
kuchaguliwa O
tena O
. O

Trump B-PER
na O
washirika O
wake O
wamepoteza O
kesi O
zaidi O
ya O
50 O
katika O
majimbo O
yenye O
ushindani O
mkali O
wanakopinga O
matokeo O
ya O
kura O
hiyo O
. O

Imetayarishwa O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCMarais O
wastaafu O
wa O
Tanzania B-LOC
ni O
miongoni O
mwa O
viongozi O
mbali O
mbali O
wanaotoa O
wito O
kwa O
watanzania O
kushikamana O
kudumisha O
umoja O
ili O
kusonga O
mbele O
kukuza O
maendeleo O
ya O
taifa O
hilo O
baada O
ya O
kifo O
cha O
Magufuli B-PER
Marais O
wastaafu O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
, O
Ali B-PER
Hassan I-PER
Mwinyi I-PER
na O
Jakaya B-PER
Kikwete I-PER
pamoja O
na O
viongozi O
waandamizi O
katika O
serikali O
na O
mabalozi O
wanaoziwakilisha O

nchi O
zao O
nchini O
Tanzania B-LOC
wanatoa O
wito O
kwa O
watanzania O
kuendelea O
kuimarisha O
uzalendo O
na O
fikra O
alizokuwa O
nazo O
hayati O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
, O
ili O
kufanikisha O
Tanzania B-LOC
kukua O
kimaendeleo O
. O

Wito O
huo O
umeelezwa O
wakati O
viongozi O
hao O
wakisaini O
kitabu O
cha O
maombolezo O
katika O
viwanja O
vya O
Karimjee B-LOC
jijini O
Dar B-LOC
Es I-LOC
Salaam I-LOC
kufuatia O
kifo O
cha O
Magufuli B-PER
kilichotokea O
Machi B-DATE
17 I-DATE
katika O
hospitali O
ya O
Mzena B-ORG
mjini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
mahala O
ambako O
alilazwa O
akipatiwa O
matibabu O
ya O
ugonjwa O
wa O
moyo O
. O

Mazishi O
ya O
Magufuli B-PER
yanatarajiwa O
kufanyika O
Machi B-DATE
26 I-DATE
nyumbani O
kwao O
Chato B-LOC
katika O
mkoa O
wa O
Geita B-LOC
. O

Wananchi O
wa O
Israeli B-LOC
wamegawika O
kufuatia O
habari O
kwamba O
kiongozi O
wa O
chama O
cha O
mrengo O
mkali O
wa O
kulia O
Naftali B-PER
Bennett I-PER
atajiunga O
na O
serikali O
ya O
umoja B-ORG
wa I-ORG
kitaifa I-ORG
kwa O
lengo O
la O
kumondoa O
madarakani O
Waziri O
Mkuu O
wa O
muda O
mrefu O
Benjamin B-PER
Netanyahu I-PER
. O

Wachambuzi O
wa O
kisiasa O
nchini O
humo O
wanasema O
hatua O
hiyo O
huenda O
ikawa O
ndio O
mwisho O
wa O
enzi O
ya O
kisiasa O
na O
kiongozi O
huyo O
wa O
mrengo O
wa O
kulia O
anaekabiliwa O
na O
mashtaka O
ya O
ulaji O
rushwa O
. O

Uamuzi O
wa O
Naftali B-PER
Bennet I-PER
kutangaza O
Jumapili B-DATE
katika O
hotuba O
kwa O
taifa O
huenda O
sasa O
ukamwezesha O
kiongozi O
mkuu O
wa O
upinzani O
Yair B-PER
Lapid I-PER
kuunda O
serikali O
ya O
mseto O
itakayounganisha O
pamoja O
vyama O
vya O
mrengo O
wa O
kulia O
, O
kati O
na O
kushoto O
vya O
israeli B-LOC
na O
kumshinda O
kwa O
mara O
ya O
Kwanza O
Netanyahu B-PER
tangu O
mwaka O
1996 B-DATE
alipochukua O
uongozi O
wa O
serikali O
nchini O
humo O
. O

Akilihutubia O
taifa O
hapo O
jana O
mwanasiasa O
mwenye O
siasa O
kali O
za O
kizalendo O
za O
mrengo O
wa O
kulia O
, O
kiongozi O
wa O
chama O
cha O
Yamina B-PER
Bennett I-PER
alisema O
yuko O
tayari O
kujiunga O
na O
mungano O
huo O
ambao O
vyombo O
vya O
habari O
vya O
Israel B-LOC
vinautaja O
ni O
muungano O
wa O
mageuzi O
. O

Bennett B-PER
mkuu O
wa O
chama O
cha O
Yamina B-ORG
ameeleza O
kuwa O
: O
"""" O
Vyama O
vyote O
vimealikwa O
kujiunga O
na O
serikali O
. O

Kwa O
serikali O
itakayofanikiwa O
, O
ambapo O
vyama O
vyote O
vitahitajika O
kuwa O
na O
ustahamilivu O
wakati O
wa O
majadilianio O
na O
hata O
baadae O
. O

Hakuna O
mtu O
anaeombwa O
kuacha O
kando O
itikadi O
zake O
lakini O
kila O
mmoja O
anatakiwa O
kuweka O
kando O
malengo O
na O
ndoto O
zao O
kwa O
sasa O
. O

Wabunge O
wote O
wanaompinga O
Netanyahu B-PER
wamekuwa O
katika O
majadiliano O
magumu O
kabla O
ya O
Jumatano B-DATE
siku O
ya O
mwisho O
kwa O
Lapid B-PER
, O
mwenye O
umnri O
wa O
miaka O
57 O
anaye O
kiongoza O
chama O
cha O
mrengo O
wa O
kati O
, O
Yesh B-ORG
Atid I-ORG
, O
kutangaza O
serikali O
yake O
wakati O
makubaliano O
ya O
kusitisha O
mapigano O
na O
Hamas B-ORG
yakiheshimiwa O
. O

Na O
kufuatana O
na O
makubaliano O
yaliyofikiwa O
kulingana O
na O
ripoti O
za O
vyombo O
vya O
habari O
vya O
Israeli B-LOC
ni O
kwamba O
Bennet B-PER
atachukua O
nafasi O
ya O
Netanyahu B-PER
kama O
Waziri O
Mkuu O
na O
baadae O
kumkabidhi O
Lapid B-PER
chini O
ya O
makubaliano O
ya O
Kubadilishana O
uongozi O
. O

Netanyahu B-PER
anaekabiliwa O
na O
mashtaka O
ya O
uhalifu O
kwa O
ajili O
ya O
ulaji O
rushwa O
na O
kuchukua O
hongo O
aliyeshikilia O
madaraka O
katika O
kipindi O
cha O
msukosuko O
wa O
kisiasa O
ambapo O
hakuweza O
kuunda O
serikali O
baada O
ya O
kufanyika O
uchaguzi O
mara O
nne O
katika O
kipindi O
cha O
mwaka O
moja O
alilihutubia O
taifa O
na O
kusema O
serikali O
hiyo O
mpya O
itakuwa O
ni O
hatari O
kwa O
usalama O
wa O
taifa O
. O

Netanyahu B-PER
, O
Waziri O
Mkuu O
wa O
Israel B-LOC
ameeleza O
: O
"""" O
Hivi O
sasa O
tuko O
katika O
wakati O
nyeti O
kwa O
ajili O
ya O
usalama O
, O
umbo O
na O
mustakbali O
wa O
taifa O
la O
Israeli B-LOC
. O

Katika O
wakati O
muhimu O
kama O
huu O
mtu O
anabidi O
kuweka O
kando O
maslahi O
yake O
binafsi O
na O
kuchukua O
hatua O
za O
kipekee O
. O

Ndio O
maana O
ninatoa O
wito O
kwa O
wafuasi O
wote O
wamrengo O
wa O
kulia O
kuungana O
kuzuia O
kuundwa O
kwa O
setikali O
ya O
mrengo O
wa O
kushoto O
. O

Mvutano O
huo O
wa O
kisiasa O
unamulika O
jinisi O
Waisrael O
wenyewe O
walivyogawika O
. O

Elisheva B-PER
Libeler I-PER
mkazi O
wa O
Jerusalem B-LOC
anasema O
si O
haki O
namna O
mambo O
yanavyo O
kwenda O
. O

Elisheva B-PER
Libeler I-PER
, O
mkazi O
wa O
Jerusalem B-LOC
ameeleza O
: O
"""" O
Ninadhani O
ni O
jambo O
la O
aibu O
kwa O
mtu O
aliyepata O
viti O
7 O
pekee O
yake O
kuamua O
hatma O
ya O
nchi O
. O

Kulikuwa O
na O
wengi O
wa O
wapiga O
kura O
waliomchagua O
mtu O
mmoja O
na O
ikiwa O
haiwezekani O
inabidi O
uchaguzi O
mpya O
ufanyike O
. O

Libeler B-PER
anachukulia O
kwamba O
chama B-ORG
cha I-ORG
Likud I-ORG
cha O
Netanyahu B-PER
kilipata O
viti O
vingi O
na O
vipi O
Bennett B-PER
mwenye O
viti O
sita O
katika O
Bunge O
la O
viti O
120 O
anakuwa O
Waziri O
Mkuu O
. O

Moshe B-PER
Hain I-PER
mkazi O
pia O
wa O
Jerusalem B-LOC
akizungumza O
na O
shirika O
la O
habari O
la O
Reuters B-ORG
anasema O
hali O
ni O
tete O
kabisa O
na O
wafuasi O
wengi O
wa O
Bennett B-PER
wamesikitishwa O
. O

Moshe B-PER
Hain I-PER
, O
mkazi O
wa O
Jerusalem B-LOC
ameeleza O
: O
"""" O
Mimi O
ninadhani O
huu O
ni O
wakati O
muhimu O
kabisa O
kwa O
Israel B-LOC
na O
siasa O
zake O
na O
kwa O
Bennett B-PER
mwenyewe O
. O

Amechukua O
hatua O
ya O
bahati O
nasibu O
. O

Anaweza O
kuunda O
serikali O
ya O
mrengo O
wa O
kulia O
kama O
anavyotaka O
au O
atashindwa O
. O
"""" O

Wachambuzi O
wanasema O
itakuwa O
vigumu O
kuunda O
serikali O
ya O
mrengo O
wowote O
kwani O
vyama O
vimeungana O
kumondoa O
Netnayahu B-PER
baada O
ya O
miaka O
12 O
madarakani O
. O

Lapid B-PER
anaahidi O
Jumatano B-DATE
kuunda O
serikali O
itakayoungwa O
mkono O
na O
wabunge O
61 O
. O

Meneja O
wa O
kampeni O
wa O
chama O
cha O
upinzani O
cha O
ACT B-ORG
wazalendo I-ORG
visiwani O
Zanzibar B-LOC
, O
amesema O
kwamba O
alikuwa O
ametekwa O
nyara O
Jumapili B-DATE
na O
kutishiwa O
na O
watu O
waliokuwa O
wamejihami O
kwa O
bunduki O
, O
huku O
mgombea O
ubunge O
wa O
chama O
hicho O
akiwa O
bado O
hajulikani O
alipo O
, O
siku O
chache O
kabla O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
utakaofanyika O
Jumatano B-DATE
Oktoba I-DATE
28 I-DATE
. O

Meneja O
wa O
kampeni O
wa O
chama O
cha O
upinzani O
cha O
ACT B-ORG
Wazalendo I-ORG
visiwani O
Zanzibar B-LOC
, O
amesema O
kwamba O
alikuwa O
ametekwa O
nyara O
Jumapili B-DATE
na O
kutishiwa O
na O
watu O
waliokuwa O
wamejihami O
kwa O
bunduki O
, O
huku O
mgombea O
ubunge O
wa O
chama O
hicho O
akiwa O
bado O
hajulikani O
alipo O
, O
siku O
chache O
kabla O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
utakaofanyika O
Jumatano B-DATE
Oktoba I-DATE
28 I-DATE
. O

Mapema O
Jumapili B-DATE
, O
chama O
cha O
ACT B-ORG
Wazalendo I-ORG
kilisema O
kwamba O
naibu O
katibu O
mkuu O
wake O
, O
Nassor B-PER
Mazrui I-PER
, O
na O
mgombea O
ubunge O
Abdalla B-PER
Ali I-PER
Abdalla I-PER
, O
walikuwa O
wametekwa O
nyara O
na O
watu O
wasiojulikana O
katika O
matukio O
mawili O
tofauti O
. O

Mazrui B-PER
hata O
hivyo O
alijitokeza O
katika O
mkutano O
wa O
kisiasa O
baadaye O
Jumapili B-DATE
na O
kusema O
kwamba O
waliokuwa O
wamemteka O
nyara O
walipiga O
risasi O
hewani O
kabla O
ya O
kumlazimisha O
kuingia O
kwenye O
gari O
lao O
, O
na O
baadaye O
kumpeleka O
hadi O
msituni O
, O
na O
kumwachilia O
huru O
. O

"""" O
Wakati O
wote O
walipokuwa O
wameniteka O
, O
walinifunga O
kitambaa O
usoni O
nilikuwa O
sioni O
chochote O
. O

Walinitishia O
sana O
. O

Baadhi O
ya O
watu O
wamesema O
kwamba O
nimepanga O
kutekwa O
nyara O
. O

Kwa O
sababu O
gani O
nifanye O
hivyo O
? O

Kwa O
manufaa O
gani O
? O
"""" O

amesema O
Mazrui B-PER
. O

Maafisa O
wa O
polisi O
wa O
Zanzibar B-LOC
hawajatoa O
taarifa O
kuhusu O
tukio O
hilo O
. O

Chama O
cha O
ACT B-ORG
Wazalendo I-ORG
, O
ambacho O
kinataka O
katiba O
mpya O
itakayoifanya O
Zanzibar B-LOC
"""" O
kujitawala O
kikamilifu O
"""" O
hakijatoa O
ripoti O
yoyote O
kuhusu O
hatma O
ya O
Abdalla B-PER
Ali I-PER
Abdalla I-PER
. O

Uchaguzi O
wa O
urais O
, O
ubunge O
, O
wajumbe O
wa O
baraza O
la O
wawakilishi O
na O
viongozi O
wa O
serikali O
za O
mitaa O
Tanzania B-LOC
bara O
na O
Zanzibar B-LOC
, O
utafanyika O
Jumatano B-DATE
wiki I-DATE
ijayo I-DATE
. O

Mwaka O
2001 B-DATE
, O
ghasia O
zilitokea O
Zanzibar B-LOC
baada O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
na O
kusababisha O
vifo O
vya O
zaidi O
ya O
watu O
35 O
. O

Wanasiasa O
wa O
upinzani O
katika O
uchaguzi O
wa O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
wamesema O
kwamba O
mikutano O
ya O
kampeni O
ya O
wagombea O
wao O
imekuwa O
ikivurugwa O
mara O
kadhaa O
baada O
ya O
wagombea O
wa O
nafasi O
mbalimbali O
kufungiwa O
nje O
ya O
kinyang'anyiro O
hicho O
. O

Tume B-ORG
ya I-ORG
Taifa I-ORG
ya I-ORG
Uchaguzi I-ORG
Zanzibar I-ORG
( O
ZEC B-ORG
) O
imekanusha O
shutuma O
za O
kuwakandamiza O
wagombea O
wa O
upinzani O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCWanajeshi O
wapatao O
1 O
, O
200 O
wa O
Chad B-LOC
wamepelekwa O
magharibi O
mwa O
Niger B-LOC
karibu O
na O
mpaka O
wa O
Burkina B-LOC
Faso I-LOC
mahala O
ambako O
mashambulizi O
ya O
wenye O
msimamo O
mkali O
yameongezeka O
katika O
miaka O
michache O
iliyopita O
Kiongozi O
mpya O
wa O
Chad B-LOC
, O
Jenerali O
Mahamat B-PER
Idriss I-PER
Deby I-PER
alisafiri O
kwenda O
Niger B-LOC
Jumatatu B-DATE
ikiwa O
ni O
safari O
yake O
ya O
kwanza O
ya O
kimataifa O
tangu O
jeshi O
lilipomuweka O
madarakani O
mwezi O

uliopita I-DATE
kufuatia O
kifo O
cha O
baba O
yake O
. O

Deby B-PER
aliwasili O
katika O
mji O
mkuu O
wa O
Niger B-LOC
, O
Niamey B-LOC
mahala O
ambapo O
alilakiwa O
na O
waziri O
mkuu O
wa O
Niger B-LOC
, O
Ouhoumoudou B-PER
Mahamadou I-PER
na O
viongozi O
wengine O
. O

Kiongozi O
huyo O
wa O
Chad B-LOC
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
37 O
, O
anatarajiwa O
kukutana O
na O
Rais O
mpya O
wa O
Niger B-LOC
, O
Mohamed B-PER
Bazoum I-PER
. O

Wanajeshi O
wapatao O
1 O
, O
200 O
wa O
Chad B-LOC
wamepelekwa O
magharibi O
mwa O
Niger B-LOC
karibu O
na O
mpaka O
wa O
Burkina B-LOC
Faso I-LOC
, O
mahala O
ambako O
mashambulizi O
ya O
wenye O
msimamo O
mkali O
yameongezeka O
katika O
miaka B-DATE
michache I-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Chad B-LOC
na O
Niger B-LOC
wote O
ni O
wanachama O
wa O
G5 B-ORG
Sahel I-ORG
, O
kikosi O
cha O
usalama O
katika O
eneo O
kinachopambana O
na O
uasi O
, O
ikishirikiana O
na O
Burkina B-LOC
Faso I-LOC
, O
Mali B-LOC
na O
Mauritania B-LOC
. O

Misri B-LOC
itaishikilia O
meli O
kubwa O
ya O
makontena O
iliyofunga O
njia O
ya O
mfereji B-LOC
wa I-LOC
Suez I-LOC
mwezi B-DATE
uliyopita I-DATE
hadi O
pale O
mmiliki O
wake O
atakapo O
lipa O
fidia O
ya O
dola O
milioni O
900 O
. O

Mmoja O
wapo O
ya O
makampuni O
ya O
bima O
za O
Meli O
, O
Ever B-ORG
Given I-ORG
ya O
Uingereza B-LOC
UK B-ORG
Club I-ORG
, O
imesema O
mamlaka O
ya O
mfereji B-LOC
wa I-LOC
Suez I-LOC
ilikataa O
pendekezo O
la O
kumaliza O
madai O
hayo O
ya O
fidia O
. O

Inaeleza O
kwamba O
madai O
hayo O
ambayo O
ni O
pamoja O
na O
gharama O
za O
dola O
milioni O
300 O
za O
ziada O
za O
kuiokoa O
meli O
na O
milioni O
300 O
kwa O
ajili O
ya O
kupoteza O
sifa O
zake O
ni O
nyingi O
sana O
na O
kwa O
sehemu O
kubwa O
hazina O
msingi O
. O

Ever B-ORG
Given I-ORG
imetia O
nanga O
katika O
ziwa O
Great I-LOC
Biotter I-LOC
katikati O
ya O
njia O
ya O
mfereji O
huo O
. O

Meli O
hiyo O
yenye O
urefu O
wa O
mita O
400 O
iligonga O
mwamba O
na O
kwenda O
upande O
hapo O
march B-DATE
23 I-DATE
na O
kuondolewa O
baada O
ya O
siku O
sitakufuatia O
kazi O
kubwa O
ya O
kuchimba O
na O
kuisukuma O
. O

zaidi O
ya O
meli O
400 O
zililazimika O
kusubiri O
kupita O
kwenye O
mfereji O
huo O
wenye O
urefu O
wa O
km O
193 O
unaounganisha O
bahari B-LOC
za O
Sham I-LOC
na O
Mediterranean B-LOC
. O

Rais O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
alisema O
Waziri O
Mkuu O
wa O
Israeli B-LOC
Benjamin B-PER
Netanyahu I-PER
alimjulisha O
Alhamisi B-DATE
kwamba O
Israeli B-LOC
imekubali O
kusitisha O
mapigano O
ya O
pande O
zote O
, O
bila O
masharti O
na O
kundi O
la O
wanamgambo O
la O
Hamas B-ORG
. O

Makubaliano O
ya O
sitisho O
la O
mapigano O
lilipangwa O
kuanza O
saa O
8 O
usiku O
saa O
za O
huko O
Ijumaa B-DATE
yatarejesha O
utulivu O
kwa O
Israeli B-LOC
na O
Gaza B-LOC
. O

Hamas B-ORG
imefyatua O
roketi O
katika O
miji O
ya O
Israeli B-LOC
kutoka O
Gaza B-LOC
tangu O
Mei B-DATE
10 I-DATE
, O
kwa O
kile O
ilichosema O
ni O
ukiukwaji O
wa O
haki O
uliofanywa O
na O
Israeli B-LOC
dhidi O
ya O
Wapalestina O
huko O
Jerusalem B-LOC
. O

Israeli B-LOC
ilikuwa O
ikilipiza O
kisasi O
kwa O
makombora O
ya O
kulenga O
na O
mashambulizi O
ya O
anga O
kwa O
viongozi O
wa O
Hamas B-ORG
na O
miundombinu O
ya O
kundi O
hilo O
. O

Waisraeli O
walikabiliwa O
na O
shutuma O
ya O
kimataifa O
kwa O
kulipua O
majengo O
yenye O
urefu O
wa O
juu O
na O
kupiga O
kambi O
za O
wakimbizi O
na O
malengo O
mengine O
, O
ambayo O
yalisababisha O
vifo O
vingi O
vya O
raia O
. O

Tulifanya O
mazungumzo O
mazito O
ya O
kiwango O
cha O
juu O
, O
saa O
kwa O
saa O
, O
haswa O
, O
alisema O
Biden B-PER
juu O
ya O
kile O
alichokiita O
diplomasia O
ya O
utulivu O
ya O
Marekani B-LOC
kufikia O
makubaliano O
. O

Rais O
huyo O
wa O
Marekani B-LOC
amesema O
amezungumza O
na O
Netanyahu B-PER
mara O
sita O
katika O
kipindi O
cha O
siku O
11 O
zilizopita O
kama O
sehemu O
ya O
juhudi O
za O
kidiplomasia O
za O
utawala O
wake O
nyuma O
ya O
pazia O
kufanikisha O
sitisho O
la O
mapigano O
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
kuhudumia I-ORG
wakimbizi I-ORG
la I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
( O
UNHCR B-ORG
) O
, O
pia O
lilithibitisha O
kwamba O
walinda O
amani O
hao O
wa O
zamani O
wameomba O
hifadhi O
huko O
nchini O
Sudan B-LOC
Walinda O
amani O
wa O
zamani O
takribani O
120 O
kutoka O
Ethiopia B-LOC
mahala O
ambapo O
mikoa O
kadhaa O
ikiwemo O
wa O
kasakzini O
wa O
Tigray B-LOC
imeathiriwa O
sana O
na O
mzozo O
wa O
kikabila O
, O
wanatafuta O
hifadhi O
nchini O
Sudan B-LOC
, O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
umesema O
Jumapili B-DATE
. O

Wafanyakazi O
walipangiwa O
kurudishwa O
nyumbani O
kama O
sehemu O
ya O
kuondoka O
kwa O
awamu O
kwa O
tume O
hiyo O
ya O
kulinda O
amani O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
( O
UNAMID B-ORG
) O
kutoka O
mkoa O
wa O
Darfur B-LOC
magharibi O
mwa O
Sudan B-LOC
baada O
ya O
mamlaka O
yake O
kumalizika O
Disemba B-DATE
31 I-DATE
. O

"""" O
Kufikia O
sasa O
walinda O
amani O
120 O
wa O
zamani O
wa O
UNAMID B-ORG
ambao O
walilazimika O
kurudishwa O
wameomba O
ulinzi O
wa O
kimataifa O
, O
"""" O
msemaji O
wa O
walinda O
amani O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
, O
aliliambia O
shirika O
la O
habari O
la O
AFP B-ORG
kupitia O
barua O
pepe O
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
kuhudumia I-ORG
wakimbizi I-ORG
la I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
( O
UNHCR B-ORG
) O
, O
pia O
lilithibitisha O
kwamba O
walinda O
amani O
hao O
wa O
zamani O
wameomba O
hifadhi O
nchini O
Sudan B-LOC
. O

Ushirikiano O
wa O
pande O
zote O
utakuwa O
muhimu O
katika O
kumaliza O
mgogoro O
huu O
wa O
afya O
Duniani O
. O

Blinken B-PER
pia O
aliangazia O
michango O
ya O
Marekani B-LOC
kwa O
mpango O
wa O
COVAX B-ORG
unaosambaza O
dozi O
za O
chanjo O
dhidi O
ya O
COVID O
- O
19 O
kwa O
nchi O
za O
kipato O
cha O
chini O
na O
cha O
kati O
na O
aliipongeza O
Italy B-LOC
kuweka O
ajenda O
hii O
kwenye O
mkutano O
Janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
, O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
, O
na O
usalama O
wa O
chakula O
yako O
kwenye O
ajenda O
ya O
Jumanne B-DATE
wakati O
mawaziri O
wa O
mambo O
ya O
nje O
kutoka O
kundi O
la O
mataifa O
ya O
G20 B-ORG
wanapokutana O
nchini O
Italy B-LOC
. O

Mazungumzo O
hayo O
yanayofanyika O
katika O
jiji O
la O
Mareta B-LOC
yanawakilisha O
mara O
ya O
kwanza O
kwa O
mawaziri O
hao O
kukutana O
ana O
kwa O
ana O
tangu O
mwaka O
2019 B-DATE
. O

Ili O
kumaliza O
janga O
hilo O
ni O
lazima O
tupate O
chanjo O
zaidi O
na O
katika O
maeneo O
mengi O
waziri O
wa O
mambo O
ya O
nje O
wa O
Marekani B-LOC
Antony B-PER
Blinken I-PER
alisema O
katika O
hotuba O
yake O
ya O
ufunguzi O
. O

Ushirikiano O
wa O
pande O
zote O
utakuwa O
muhimu O
katika O
kumaliza O
mgogoro O
huu O
wa O
afya O
Duniani O
. O

Blinken B-PER
pia O
aliangazia O
michango O
ya O
Marekani B-LOC
kwa O
mpango O
wa O
COVAX B-ORG
unaosambaza O
dozi O
za O
chanjo O
dhidi O
ya O
COVID O
- O
19 O
kwa O
nchi O
za O
kipato O
cha O
chini O
na O
cha O
kati O
, O
na O
aliipongeza O
Italy B-LOC
kwa O
kufanya O
janga O
hilo O
kuwa O
lengo O
la O
mikutano O
ya O
Jumanne B-DATE
. O

Maafisa O
wa O
wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
Marekani B-LOC
walisema O
Blinken B-PER
atasisitiza O
umuhimu O
wa O
kufanya O
kazi O
pamoja O
ili O
kushughulikia O
changamoto O
kama O
hizi O
za O
ulimwengu O
, O
kauli O
mbiu O
inayofahamika O
katika O
miezi O
ya O
karibuni O
wakati O
yeye O
na O
Rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
waliweka O
njia O
ya O
sera O
za O
mambo O
ya O
nje O
iliyolenga O
sana O
kukuza O
uhusiano O
na O
washirika O
. O

Baraza O
la O
Seneti O
la O
Marekani B-LOC
, O
Jumamosi B-DATE
lilipiga O
kura O
na O
kumpata O
bila O
hatia O
rais O
wa O
zamani O
Donald B-PER
Trump I-PER
aliyekabiliwa O
na O
shtaka O
la O
kuchochea O
ghasia O
za O
tarehe B-DATE
6 I-DATE
Januari I-DATE
, I-DATE
2021 I-DATE
. O

Katika O
kesi O
hiyo O
iliyochukua O
takriban O
siku O
tano O
, O
waendesha O
mashtaka O
walisisitiza O
kwamba O
Trump B-PER
alihusika O
moja O
kwa O
moja O
katika O
kuchochea O
ghasia O
hizo O
zilizopelekea O
maafa O
, O
majeraha O
na O
uharibifu O
mkubwa O
wa O
mali O
. O

Kati O
ya O
maseneta O
100 O
waliopiga O
kura O
, O
57 O
walimpata O
na O
hatia O
huku O
43 O
wakimpata O
bila O
hatia O
. O

Mapema O
Jumamosi B-DATE
, O
baraza O
la O
Seneti O
lilipiga O
kura O
na O
kupitisha O
kuwa O
mashahidi O
waitwe O
kwenye O
kesi O
hiyo O
ya O
kumshtaki O
Rais O
wa O
zamani O
Donald B-PER
Trump I-PER
. O

Hatua O
hiyo O
ilifikiwa O
katika O
kikao O
chake O
Jumamosi B-DATE
asubuhi I-DATE
ambapo O
Maseneta O
Warepublikan O
watano O
na O
Maseneta O
Wademokrat O
50 O
walikubaliana O
kuwaita O
mashahidi O
. O

Lakini O
Maseneta O
Warepublikan O
45 O
walipinga O
hatua O
hiyo O
. O

Siku O
ya O
Ijumaa B-DATE
, O
mawakili O
wa O
Trump B-PER
walikamilisha O
utetezi O
wao O
wakikanusha O
tuhuma O
kwamba O
alisaidia O
kuchochea O
shambulizi O
la O
hatari O
lililofanywa O
na O
genge O
ndani O
ya O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
Januari B-DATE
6 I-DATE
. O

Mawakili O
wa O
Trump B-PER
wameieleza O
kesi O
hiyo O
ina O
ushawishi O
wa O
kisiasa O
na O
kinakwenda O
kinyume O
cha O
katiba O
. O

"""" O
Ni O
kama O
zile O
nyingine O
za O
kumtafuta O
mchawi O
zenye O
ushawishi O
wa O
kisiasa O
wa O
mrengo O
wa O
kushoto O
umejihusisha O
nazo O
katika O
miaka B-DATE
minne I-DATE
iliyopita I-DATE
, O
kesi O
hii O
ya O
kumshtaki O
imekosa O
ukweli O
, O
ushahidi O
na O
maslahi O
ya O
watu O
wa O
Marekani B-LOC
, O
"""" O
amesema O
wakili O
wa O
Trump B-PER
Michael I-PER
van I-PER
der I-PER
Veen I-PER
. O

Mawakili O
wa O
Trump B-PER
waliwasiliisha O
utetezi O
wao O
kwa O
saa O
tatu O
Ijumaa B-DATE
, O
wakichagua O
kutotumia O
saa O
16 O
walizokuwa O
wamepangiwa O
. O

Mawakili O
wa O
Trump B-PER
wamewaambia O
maseneta O
kuwa O
rais O
wa O
zamani O
alikuwa O
na O
kila O
haki O
kuhoji O
kushindwa O
kwake O
katika O
uchaguzi O
dhidi O
ya O
Rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
na O
kuwa O
hotuba O
ya O
Trump B-PER
ya O
dakika O
70 O
dakika O
kadhaa O
kabla O
ya O
uvamizi O
ndani O
ya O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
Januari B-DATE
6 I-DATE
haikuwa O
ni O
uchochezi O
kwa O
ghasia O
hizo O
. O

Waendesha O
mashtaka O
katika O
kesi O
hiyo O
walisema O
Alhamisi B-DATE
kuna O
ushahidi O
"""" O
wa O
wazi O
na O
wakutosha O
"""" O
kuwa O
Trump B-PER
alichochea O
uvamizi O
wa O
Capitol B-LOC
kwa O
kupeleka O
genge O
la O
wafuasi O
wake O
kuvamia O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
mwezi B-DATE
uliopita I-DATE
ili O
kuwashambulia O
wabunge O
wakati O
wakirasmisha O
kuwa O
alishindwa O
katika O
uchaguzi O
wa O
Novemba B-DATE
dhidi O
ya O
hasimu O
wake O
Mdemokrat O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

- O
Mwandishi O
wa O
VOA B-ORG
Jaffar B-PER
Mjasiri I-PER
alichangia O
ripoti O
hiiWasiwasi O
unaongezeka O
nchini O
Tanzania B-LOC
kuhusu O
kuenea O
kwa O
maambukizi O
ya O
ugonjwa O
wa O
corona O
licha O
ya O
matamshi O
ya O
serikali O
kukanusha O
kwamba O
ugonjwa O
huo O
haupo O
nchini O
humo O
. O

Kwa O
karibu O
mwaka O
mzima O
Tanzania B-LOC
imedai O
hakuna O
corona O
nchini O
humo O
, O
na O
kuwa O
nchi O
pekee O
Afrika B-LOC
Mashariki O
ambayo O
haina O
masharti O
rasmi O
ya O
kujikinga O
na O
ugonjwa O
huo O
. O

Matukio O
ya O
siku O
za O
hivi O
karibuni O
- O
kuanzia O
idadi O
ya O
vifo O
isiyo O
ya O
kawaida O
, O
matamshi O
ya O
baadhi O
ya O
viongozi O
wa O
kijamii O
, O
kidini O
, O
wapinzani O
wa O
kisiasa O
na O
simulizi O
za O
wananchi O
yameonyesha O
dalili O
kwamba O
ugonjwa O
huo O
upo O
nchini O
Tanzania B-LOC
na O
huenda O
unaenea O
kwa O
kasi O
kubwa O
. O

Serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
hadi O
sasa O
inashikilia O
msimamo O
ambao O
mara O
kwa O
mara O
unarudiwa O
na O
Rais O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
kuwa O
corona O
haipo O
Tanzania B-LOC
kufuatia O
maombi O
ya O
kitaifa O
yaliyofanywa O
mwaka O
2020 B-DATE
. O

Rais O
Magufuli B-PER
Jumatano B-DATE
aliongeza O
sintofahamu O
miongoni O
mwa O
wananchi O
kwa O
kuwataka O
Watanzania O
wachukue O
tahadhari O
bila O
kusema O
endapo O
ugonjwa O
huo O
upo O
nchini O
ama O
la O
. O

Lakini O
baada O
ya O
miezi O
kadha O
taasisi O
za O
kiafya O
, O
kidini O
, O
na O
wananchi O
wa O
kawaida O
kukubali O
matamshi O
ya O
serikali O
kwamba O
Corona O
haipo O
Tanzania B-LOC
, O
siku O
za O
hivi O
karibuni O
zimeonyesha O
picha O
tofauti O
. O

James B-PER
Mbatia I-PER
ni O
kiongozi O
wa O
upinzani O
ambaye O
amekuwa O
miongoni O
mwa O
wanasiasa O
wa O
kwanza O
kutamka O
hadharani O
kwamba O
kuna O
ishara O
nyingi O
za O
kuwepo O
corona O
Tanzania B-LOC
No O
media O
source O
currently O
available O
Kwa O
namna O
fulani O
Rais O
Magufuli B-PER
alikiri O
Jumatano B-DATE
kwamba O
kuna O
aina O
mpya O
ya O
virusi O
vya O
corona O
Tanzania B-LOC
, O
akidai O
kuwa O
vilimeletwa O
na O
watanzania O
waliopata O
chanjo O
nje O
ya O
nchi O
. O

LakTaini B-PER
alisema O
pia O
Tanzania B-LOC
haitakubali O
chanjo O
ya O
Covid O
- O
19 O
bila O
kwanza O
kufanyiwa O
tathmini O
na O
wizara O
ya O
afya O
ya O
nchi O
hiyo O
. O

No O
media O
source O
currently O
available O
Wiki B-DATE
hii I-DATE
kanisa B-ORG
katoliki I-ORG
- O
moja O
ya O
taasisi O
kubwa O
za O
dini O
nchini O
Tanzania B-LOC
- O
lilitoa O
tahadhari O
juu O
ya O
wimbi O
jipya O
la O
maambuziki O
ya O
corona O
katika O
nchi O
jirani O
na O
kuwataka O
wananchi O
kuchukua O
kila O
aina O
ya O
tahadhari O
kujikinga O
na O
maambukizi O
hayo O
. O

Waraka O
wa O
Rais O
wa O
Baraza B-ORG
la I-ORG
Maaskofu I-ORG
wa I-ORG
Katoliki I-ORG
Tanzania I-ORG
( O
TEC B-ORG
) O
Askofu O
Gervas B-PER
Nyaisonga I-PER
hakusema O
moja O
kwa O
moja O
kama O
maambuziki O
hayo O
yapo O
nchini O
tanzania B-LOC
. O

Vile O
vile O
, O
Wizara O
ya O
Afya O
nchini O
humo O
, O
bila O
kukiri O
uwepo O
wa O
ugonjwa O
huo O
, O
ilitoa O
maelekezo O
ya O
tahadhari O
za O
kuchukua O
kwa O
watu O
wanapokuwa O
kazini O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
kuvaa O
barakoa O
, O
kunawa O
mikono O
, O
kuepuka O
msongamano O
- O
yote O
masharti O
ambayo O
tangu O
awali O
yanatolewa O
kujikinga O
na O
corona O
. O

Zitto B-PER
Kabwe I-PER
ni O
miongoni O
mwa O
viongozi O
wa O
upinzani O
waliozungumzia O
wasiwasi O
wa O
kuwepo O
au O
kuongezeka O
kwa O
maambukizi O
ya O
corona O
Tanzania B-LOC
. O

No O
media O
source O
currently O
available O
Ripoti O
za O
kwenye O
mitandao O
ambazo O
haraka O
zilikanushwa O
na O
waliozitoa O
au O
maafisa O
wa O
serikali O
zimedai O
kuwa O
hospitali O
kadha O
zina O
ongezeko O
la O
wagonjwa O
wenye O
matatizo O
ya O
kupumua O
. O

Maafisa O
wa O
afya O
nchini O
Tanzania B-LOC
wamekuwa O
wakizungumzia O
tatizo O
la O
watu O
kukabiliwa O
na O
hata O
kufariki O
kutokana O
na O
ugonjwa O
wa O
kushindwa O
kupumua O
vizuri O
- O
nimonia O
- O
bila O
kuhusisha O
tatizo O
la O
kupumua O
na O
corona O
. O

Katika O
jamii O
nchini O
Tanzania B-LOC
kumekuwa O
na O
ongezeko O
lisilo O
la O
kawaida O
la O
vifo O
ingawa O
vifo O
hivyo O
havihusishwi O
rasmi O
na O
corona O
. O

Tanzania B-LOC
iliacha O
kutoa O
takwimu O
za O
wagonjwa O
wa O
corona O
Mei B-DATE
mwaka I-DATE
jana I-DATE
, O
na O
kutangaza O
kuwa O
ni O
viongozi O
wa O
juu O
pekee O
- O
rais O
, O
waziri O
mkuu O
, O
waziri O
wa O
afya O
na O
msemaji O
wa O
serikali O
( O
sic O
) O
- O
ndio O
wazungumzaji O
pekee O
kuhusu O
hali O
ya O
corona O
nchini O
humo O
. O

Kwa O
mara O
nyingine O
tena O
, O
kiongozi O
wa O
upinzani O
Zitto B-PER
Kabwe I-PER
. O

No O
media O
source O
currently O
available O
Wananchi O
pia O
inaelekea O
wanachukua O
hatua O
zao O
binafsi O
za O
tahadhari O
. O

Miezi B-DATE
michache I-DATE
iliyopita I-DATE
haikuwa O
kawaida O
kuona O
watu O
wakiwa O
wamevaa O
barakoa O
nchini O
Tanzania B-LOC
lakini O
katika O
siku O
chache O
zilizopita O
baadhi O
ya O
watu O
wamerejea O
kuvaa O
barakoa O
, O
kuosha O
mikono O
na O
kuepuka O
misongomano O
. O

No O
media O
source O
currently O
available O
Maafisa O
wa O
afya O
, O
madaktari O
na O
hospitali O
hazitoi O
matamshi O
yoyote O
kuhusu O
ugonjwa O
wa O
corona O
licha O
ya O
ripoti O
zinazovuja O
kwamba O
baadhi O
ya O
hospitali O
zina O
wimbi O
la O
ugonjwa O
huo O
katika O
wodi O
zake O
. O

Lakini O
wakati O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
wa O
wajumbe O
wa O
Seneti O
Georgia B-LOC
ukisubiriwa O
makao O
makuu O
ya O
Congress B-ORG
, O
Washington B-LOC
, O
yailingiliwa O
na O
wafuasi O
wa O
Trump B-PER
wanaopinga O
matokeo O
ya O
urais O
ambayo O
yalipangwa O
kurasmishwa O
bungeni O
leo O
. O

Ushindi O
huo O
kutokana O
na O
matokeo O
ya O
awali O
unakaribia O
kukipatia O
chama O
hicho O
udhibiti O
wa O
Baraza O
la O
Senati O
na O
hivyo O
kumpatia O
madaraka O
Rais O
mteule O
Joe B-PER
Biden I-PER
uwezo O
wa O
kutekeleza O
malengo O
yake O
ya O
kisiasa O
atakapo O
chukuwa O
madaraka O
hapo O
Januari B-DATE
20 I-DATE
. O

Ushindi O
wa O
Mchungaji O
Raphael B-PER
Warnock I-PER
uliotangazwa O
na O
vyombo O
vya O
habari O
vya O
Marekani B-LOC
dhidi O
ya O
mpinzani O
wake O
Seneta O
Kelly B-PER
Loeffler I-PER
mapema O
Jumatano B-DATE
, O
unafuatia O
kampeni O
kali O
na O
kabambe O
ya O
wiki O
tisa O
kaika O
jimbo O
hlo O
ambalo O
kwa O
miongo O
kadhaa O
sasa O
linashikiliwa O
na O
Warepublican O
. O

Kura O
zikiwa O
karibu O
zote O
zimehesabiwa O
Warnock B-PER
ambaye O
anakuwa O
Seneta O
wa O
kwanza O
Mmarekani O
mweusi O
wa O
jimbo O
hilo O
anaongoza O
kwa O
zaidi O
ya O
kura O
elfu O
40 O
. O
akiwahutubia O
wafuasi O
wake O
jana B-DATE
usiku O
aliahidi O
kufanya O
kazi O
kwa O
maslahi O
ya O
wa O
georgia B-LOC
wote O
. O

Mchungaji O
Warnock B-PER
anaeleza O
: O
"""" O
Georgia B-LOC
, O
ni O
heshima O
kubwa O
kwangu O
kutokana O
na O
imani O
yenu O
mliyonipatia O
. O

Na O
nina O
ahidi O
hii O
leo O
kwamba O
nina O
kwenda O
kwenye O
Baraza O
la O
Seneti O
ili O
kufanya O
kazi O
kwa O
wa O
Georgia B-LOC
wote O
bila O
ya O
kujali O
nani O
kanipigia O
kura O
. O
"""" O

Warnock B-PER
anasema O
ana O
matumiani O
ushindi O
wake O
ambao O
hakuna O
aliyetarajia O
utakuwa O
mfano O
kwa O
vijana O
kwamba O
kila O
kitu O
kinawezekana O
kufikia O
ndoto O
ya O
Marekani B-LOC
. O

Warnock B-PER
anaongeza O
kuwa O
: O
"""" O
Tuliambiwa O
hatuwezi O
kushinda O
katika O
uchaguzi O
huu O
lakini O
leo B-DATE
usiku I-DATE
tumedhihirisha O
kwamba O
tukiwa O
na O
matumaini O
na O
kufanya O
kazi O
kwa O
bidi O
na O
kushirikiana O
na O
watu O
wote O
basi O
chechote O
kile O
kinawezekana O
. O
"""" O

Katika O
kinyang'anyiro O
cha O
uchaguzi O
wa O
pili O
Mdemokrat O
Jon B-PER
Ossoff I-PER
mwandishi O
habari O
anaongoza O
kwa O
zaidi O
ya O
kura O
elfu O
12 O
dhidi O
ya O
Seneta O
Mrepublican O
David B-PER
Perdue I-PER
aliyekua O
anagombania O
mhula O
wake O
wa O
pili O
wa O
miaka O
6 O
. O

Ikiwa O
Warepublican O
watashindwa O
katika O
kupigania O
kiti O
hicho O
cha O
pili O
basi O
hiyo O
itakua O
pigo O
la O
pili O
kwa O
hii O
leo B-DATE
kwa O
rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
na O
warepublican O
anaopinga O
matoeo O
ya O
uchaguzi O
wa O
rais O
ambayo O
yanathibitishwa O
rasmi O
hii O
leo B-DATE
na O
bunge O
la O
Marekani B-LOC
. O

Wafuasi O
wa O
Trump B-PER
wamekusanyika O
hapa O
mjini O
washington B-LOC
tangu O
jana B-DATE
kwa O
maandamano O
hii O
leo B-DATE
kudai O
kwamba O
kulikua O
na O
wizi O
wa O
kura O
akati O
wa O
uchaguzi O
wa O
Novemba B-DATE
. O

Laura B-PER
Uvualle I-PER
mfuasi O
wa O
Trump B-PER
anasema O
kunahaja O
ya O
kurudia O
uchaguzi O
huo O
, O
akisema O
: O
"""" O
Ikiwa O
wanataka O
basi O
kufanye O
uchaguzi O
mwengine O
wacha O
tupige O
kura O
kwa O
mara O
nyingine O
, O
lakini O
bila O
ya O
mashini O
zilizokuwa O
zina O
hesabu O
kura O
za O
uwongo O
na O
kufanya O
mambo O
yasio O
sawa O
. O

Donald B-PER
Trump I-PER
alishinda O
uchaguzi O
. O
"""" O

Tukielekea O
kwenye O
uchaguzi O
wa O
jana O
Wademokrat O
walikuwa O
na O
viti O
48 O
dhidi O
ya O
50 O
vya O
Warepublican O
kwenye O
Baraza O
la O
Seneti O
. O

Hivyo O
kutokana O
na O
ushindi O
wa O
Warnock B-PER
na O
uwezekano O
wa O
Ossoff B-PER
kupata O
ushindi O
Wademokrat O
watakuwa O
na O
viti O
sawa O
na O
Warepublican O
50 O
kwa O
50 O
na O
hapo O
kumpatia O
nafasi O
Makamu O
Rais O
mteule O
Kamala B-PER
Harris I-PER
ambaye O
anakuwa O
pia O
rais O
wa O
baraza O
hilo O
kuongoza O
kazi O
za O
baraza O
akiamua O
na O
kupiga O
kura O
kuwapatia O
wingi O
Wademokrat O
. O

Wademokrat O
tayari O
wana O
wingi O
mdogo O
kwenye O
baraza O
la O
wawakilishi O
. O

Hivyo O
kutokana O
na O
kuchukua O
udhibiti O
wa O
mabaraza O
yote O
mawili O
Biden B-PER
ataweza O
kupendekeza O
mageuzi O
muhimu O
katika O
ajenda O
yake O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
kuimarisha O
huduma O
za O
afya O
, O
kurudisha O
sheria O
za O
kudhibiti O
mazingira O
zilzondolewa O
mnamo O
miaka O
minne O
ya O
utawala O
wa O
Trump B-PER
na O
kujaribu O
pia O
kulegeza O
sheria O
za O
uhamiaji O
. O

Lakini O
pindi O
Warepublican O
watachukua O
tena O
udhibiti O
wa O
baraza O
la O
Senet B-ORG
basi O
hali O
ya O
kisiasa O
ya O
Biden B-PER
itaweza O
kua O
ngumu O
na O
huwenda O
akalazimika O
kufanya O
majadiliano O
ya O
mara O
kwa O
mara O
na O
wabunge O
wa O
Republican B-ORG
juu O
ya O
masuala O
tete O
. O

India B-LOC
imekanusha O
madai O
ya O
Pakistan B-LOC
kwamba O
New B-LOC
Delhi I-LOC
imesaidia O
kufadhili O
makundi O
ya O
wapiganaji O
yaliyo O
Pakistan B-LOC
. O

Msemaji O
wa O
wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
ya O
India B-LOC
ametaja O
madai O
hayo O
kuwa O
ya O
kuundwa O
na O
yanayotokana O
na O
fikra O
tu O
za O
watu O
ambazo O
hazipo O
kabisa O
. O

Wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
ya O
Pakistan B-LOC
imesema O
kwamba O
itaasilisha O
Ushahidi O
wake O
kwa O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
na O
mashirika O
mengine O
ya O
kimataifa O
. O

Msemaji O
wa O
wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
ya O
India B-LOC
Aanurag B-PER
Srivastava I-PER
, O
amesema O
kwamba O
madai O
ya O
Pakistan B-LOC
yasiyo O
ya O
msingi O
kabisa O
, O
hayatapata O
yeyote O
wa O
kuyatilia O
maanani O
. O

Amedai O
kwamba O
Pakistan B-LOC
ndio O
huwafadhili O
makundi O
ya O
wapganaji O
nchini O
mwake O
. O

Pakistan B-LOC
imekanusha O
madai O
hayo O
. O

Nchi O
hizo O
jirani O
zenye O
silaha O
za O
nuclear O
, O
zimepigana O
mara O
tatu O
tangu O
zilipopata O
uhuru O
kutoka O
kwa O
Uingereza B-LOC
, O
na O
zimekuwa O
zikishutumiana O
kwa O
kuwafdhili O
makundi O
ya O
wapiganaji O
yanayopigana O
na O
serikali O
kila O
upande O
. O

Rais O
wa O
Malawi B-LOC
Lazarus B-PER
Chakwera I-PER
ametangaza O
mipango O
ya O
adhabu O
kali O
dhidi O
ya O
wale O
wanaofanya O
unyanyasaji O
wa O
kijinsia O
, O
baada O
ya O
kuongezeka O
kwa O
kesi O
na O
aina O
hiyo O
wakati O
wa O
janga O
la O
corona O
. O

Katika O
hotuba O
yake O
ya O
kitaifa O
ya O
Siku O
ya O
Haki O
za O
Binadamu O
Desemba B-DATE
10 I-DATE
, O
Chakwera B-PER
alisema O
Malawi B-LOC
pia O
itahitaji O
kufundishwa O
kwa O
haki O
za O
binadamu O
mashuleni O
. O

Rais O
Chakwera B-PER
alisema O
takwimu O
inayoonyeshwa O
na O
idara O
ya O
taifa O
ya O
takwimu O
za O
ghasia O
za O
kijinsia O
inaogopesha O
. O

"""" O
Miaka B-DATE
mitatu I-DATE
iliyopita I-DATE
, O
Ofisi O
ya O
Kitaifa O
ya O
Takwimu O
iliripoti O
kwamba O
mmoja O
kati O
ya O
wanawake O
na O
wasichana O
watatu O
wa O
Malawi B-LOC
kati O
ya O
miaka O
15 O
hadi O
49 O
anapata O
unyanyasaji O
wa O
kingono O
au O
kimwili O
. O

Na O
kufanya O
mambo O
kuwa O
mabaya O
zaidi O
, O
kesi O
za O
uhalifu O
huu O
zimekuwa O
zikiongezeka O
. O

Na O
katika O
miezi B-DATE
mitatu I-DATE
iliyopita I-DATE
ya O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
pekee O
, O
kiwango O
kimekuwa O
juu O
kwa O
asilimia O
35 O
kuliko O
kipindi O
hicho O
hicho O
mwaka B-DATE
jana I-DATE
. O
"""" O

Aliongeza O
Chakwera B-PER
. O

Chakwera B-PER
alisema O
mwelekeo O
huo O
unaonyesha O
kuwa O
chini O
ya O
vizuizi O
vya O
kutoka O
vilivyowekwa O
ili O
kupambana O
na O
COVID O
- O
19 O
, O
uhalifu O
wa O
kijinsia O
umeenea O
. O

Alitangaza O
mipango O
ya O
adhabu O
kali O
dhidi O
ya O
wale O
wanaofanya O
vurugu O
za O
kijinsia O
. O

"""" O
Wizara O
za O
Sheria O
, O
Jinsia O
na O
utawala O
zitaandaa O
marekebisho O
ya O
sheria O
husika O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
Utaratibu O
wa O
Makosa O
ya O
Jinai O
na O
nambari O
ya O
Ushahidi O
ili O
kuharakisha O
kushughulikiwa O
kwa O
kesi O
kama O
hizo O
, O
kutoa O
adhabu O
kali O
za O
lazima O
dhidi O
ya O
wakosaji O
na O
kuanzisha O
sajili O
ya O
wahalifu O
wa O
kijinsia O
. O

"""" O
alisema O
Chakwera B-PER
. O

Chakwera B-PER
pia O
alisema O
Malawi B-LOC
itahitaji O
kufundishwa O
kwa O
haki O
za O
binadamu O
Mashuleni O
. O

Kwa O
miezi B-DATE
miwili I-DATE
iliyopita I-DATE
, O
wapigania O
haki O
wamekuwa O
wakifanya O
maandamano O
kadhaa O
dhidi O
ya O
kesi O
zinazoendelea O
za O
ubakaji O
na O
unyanyasaji O
wa O
kijinsia O
kwa O
wasichana O
na O
wanawake O
. O

Wakati O
wa O
maandamano O
hayo O
mwezi O
Novemba B-DATE
, O
Chama B-ORG
cha I-ORG
Madaktari I-ORG
Wanawake I-ORG
nchini O
Malawi B-LOC
na O
wanaharakati O
wengine O
wa O
haki O
walimpa O
Rais O
Chakwera B-PER
siku O
90 O
kuwasilisha O
hatua O
za O
kusaidia O
kumaliza O
unyanyasaji O
wa O
kijinsia O
. O

Kesi O
mpya O
za O
ubakaji O
na O
unyanyasaji O
wa O
kijinsia O
dhidi O
ya O
wanawake O
na O
wasichana O
huripotiwa O
nchini O
Malawi B-LOC
karibu O
kila O
wiki O
. O

Siku O
ya O
Alhamisi B-DATE
vyombo O
vya O
habari O
vya O
viliripoti O
kuwa O
polisi O
katika O
wilaya O
ya O
kusini O
ya O
Mangochi B-LOC
wamemkamata O
mwanamume O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
33 O
kwa O
kubaka O
dada O
watatu O
wenye O
umri O
kati O
ya O
miaka O
12 O
na O
14 O
. O

Mmoja O
wao O
sasa O
ni O
mjamzito O
. O

Sheria O
za O
sasa O
hazitekelezwi O
- O
Kathewera B-PER
- I-PER
Banda I-PER
Maggie B-PER
Kathewera I-PER
- I-PER
Banda I-PER
ni O
mkurugenzi O
mtendaji O
wa O
Harakati B-ORG
za I-ORG
Ilani I-ORG
ya I-ORG
Wanawake I-ORG
. O

Anasema O
shida O
kubwa O
ni O
kwamba O
sheria O
za O
sasa O
hazitekelezwi O
. O

"""" O
Nadhani O
hatushughulikii O
maswala O
halisi O
, O
kwa O
sababu O
ukiangalia O
ubakaji O
ni O
ipi O
hukumu O
ya O
juu O
? O

Wanasema O
unaweza O
hata O
kwenda O
kwenye O
hukumu O
ya O
kifo O
. O

Kwa O
sababu O
kwangu O
, O
nadhani O
Malawi B-LOC
ni O
juu O
ya O
utekelezaji O
wa O
sheria O
zetu O
badala O
ya O
sheria O
zenyewe O
. O

Kwa O
miaka O
mingi O
tulijaribu O
kuja O
na O
sheria O
za O
jinsia O
lakini O
unakuta O
hazijatekelezwa O
. O

Alisema O
Banda B-PER
. O

Immaculate B-PER
Maluza I-PER
ni O
rais O
wa O
Chama B-ORG
cha I-ORG
Wanasheria I-ORG
Wanawake I-ORG
nchini O
Malawi B-LOC
. O

Anasema O
mitazamo O
kuhusu O
unyanyasaji O
wa O
kijinsia O
lazima O
ibadilike O
. O

Maluza B-PER
anasema O
hatua O
zinapaswa O
kuchukuliwa O
kuharamisha O
vitendo O
vya O
kitamaduni O
vinavyodhuru O
unyanyasaji O
dhidi O
ya O
wanawake O
. O

Imetayarishwa O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCMaafisa O
wa O
usalama O
wa O
jimbo O
la O
Georgia B-LOC
Marekani I-LOC
wamesema O
wamemkamata O
mwanaume O
mmoja O
anayeshukiwa O
kuwapiga O
risasi O
na O
kuwaua O
watu O
wanane O
, O
sita O
kati O
yao O
wakiwa O
ni O
wanawake O
wa O
asili O
ya O
Asia B-LOC
. O

Mashambulizi O
hayo O
yalitokea O
Jumanne B-DATE
. O

Wizara O
ya O
Mambo O
ya O
Nje O
ya O
Korea B-LOC
Kusini I-LOC
imesema O
kuwa O
wanne O
kati O
ya O
waliouawa O
walikuwa O
wenye O
asili O
ya O
Korea B-LOC
. O

Shambulizi O
la O
kwanza O
lilitokea O
katika O
jengo O
la O
biashara O
lililo O
katika O
mji O
wa O
Acworth B-LOC
, O
takriban O
kilomita O
50 O
kaskazini O
mwa O
mji O
mkuu O
wa O
jimbo O
hilo O
, O
Atlanta B-LOC
, O
ambapo O
, O
kwa O
mujibu O
wa O
mamlaka O
, O
watu O
wanne O
waliuawa O
. O

Saa B-DATE
moja I-DATE
baadaye O
polisi O
mjini O
Atlanta B-LOC
waliwapata O
wanawake O
watatu O
wa O
asili O
ya O
Korea B-LOC
wakiwa O
wameuawa O
kwa O
kupigwa O
risasi O
ndani O
ya O
jengo O
lilokuwa O
na O
biashara O
ya O
saluni O
, O
na O
mwili O
wa O
mwanamke O
mwingine O
kupatikana O
karibu O
na O
eneo O
hilo O
. O

Polisi O
wamesema O
walifukuzana O
na O
mshukiwa O
, O
Robert B-PER
Aaron I-PER
Long I-PER
, O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
21 O
, O
ambaye O
alikuwa O
akiendesha O
gari O
lake O
, O
na O
hatimaye O
kumtia O
mbaroni O
, O
takriban O
kilomita O
240 O
, O
kusini O
mwa O
mjia O
wa O
Atlanta B-LOC
. O

Mashambulizi O
hayo O
yanajiri O
wakati O
ambapo O
hali O
ya O
taharuki O
imeendelea O
kupanda O
katika O
sehemu O
mbalimbali O
hapa O
Mrekani B-LOC
, O
kufuatia O
ongezeko O
la O
mashambulizi O
yanayolenga O
watu O
wa O
asili O
ya O
Asia B-LOC
. O

Matukio O
hayo O
yamekuwa O
yakilaaniwa O
vikali O
na O
baadhi O
ya O
wanasiasa O
, O
na O
viongoizi O
wa O
jamii O
zilizo O
na O
wakazi O
wengi O
kutoka O
bara O
Asia B-LOC
. O

Mivutano O
na O
ushindani O
baina O
ya O
Marekani B-LOC
, O
China B-LOC
, O
na O
Russia B-LOC
inaelezwa O
kuhatarisha O
juhudi O
za O
kukabiliana O
na O
janga O
la O
Covid O
- O
19 O
. O

Kuongezeka O
kwa O
mivutano O
ya O
mataifa O
hayo O
kulionekana O
wazi O
katika O
mikutano O
ya O
pembeni O
ya O
baraza O
kuu O
la O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
, O
siku O
ya O
Alhamisi B-DATE
. O

Inaelezwa O
hali O
hiyo O
inatishia O
kufunika O
juhudi O
za O
kimataifa O
za O
kukabiliana O
na O
maambukizo O
ya O
corona O
. O

Baraza O
kuu O
la O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
limefanyika O
kwa O
njia O
ya O
mtandao O
, O
kutokana O
na O
janga O
la O
corona O
, O
na O
limekuwa O
likiangazia O
zaidi O
namna O
ya O
kukabiliana O
na O
Covid O
- O
19 O
. O

Mikutano O
ya O
pembeni O
imefanyika O
katika O
baraza O
la O
usalama O
la O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
ikiwa O
na O
jukumu O
la O
kushugulikia O
jambo O
hilo O
. O

Katibu O
mkuu O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
, O
Antonio B-PER
Guterres I-PER
, O
ameonyesha O
kuwa O
na O
wasiwasi O
kwamba O
janga O
hili O
la O
corona O
linaimarika O
kutokana O
na O
uwepo O
wa O
mvutano O
wa O
siasa O
za O
kikanda O
. O

Amesema O
kwamba O
janga O
hili O
ni O
jaribio O
kwa O
ushirikiano O
wa O
kimataifa O
, O
jaribio O
ambalo O
jumuiya B-ORG
ya I-ORG
kimataifa I-ORG
imeshindwa O
. O

Marais O
wa O
nchi O
tisa O
za O
Afrika B-LOC
ni O
miongoni O
mwa O
wageni O
mashuhuri O
waliohudhuria O
shughuli O
ya O
kitaifa O
ya O
kumuaga O
aliyekuwa O
Rais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
Hayati O
, O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
jijini O
Dodoma B-LOC
Jumatatu B-DATE
. O

Hayati O
Magufuli B-PER
aliyefariki O
dunia O
Machi B-DATE
17 I-DATE
mwaka I-DATE
2021 I-DATE
jijini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
kwa O
maradhi O
ya O
moyo O
, O
tayari O
ameagwa O
jijini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
kwa O
siku O
mbili O
kabla O
ya O
mwili O
wake O
kupelekwa O
Dodoma B-LOC
kwa O
ajili O
ya O
shughuli O
hiyo O
ya O
kitaifa O
. O

Rais O
wa O
Kenya B-LOC
Uhuru B-PER
Kenyatta I-PER
ambaye O
ni O
mwenyekiti O
wa O
sasa O
wa O
Jumuiya B-ORG
ya I-ORG
Afrika I-ORG
Mashariki I-ORG
, O
amewahakikishia O
Watanzania O
kuendeleza O
umoja O
na O
mshikamano O
katika O
Jumuiya B-ORG
ya I-ORG
Afrika I-ORG
Mashariki I-ORG
huku O
pia O
akiahidi O
kuendelea O
kufanya O
kazi O
na O
Rais O
wa O
sasa O
wa O
Tanzania B-LOC
, O
Samia B-PER
Suluhu I-PER
Hassan I-PER
. O

Mwenyekiti O
wa O
Jumuiya B-ORG
ya I-ORG
Maendeleo I-ORG
ya I-ORG
Kusini I-ORG
mwa I-ORG
Afrika I-ORG
SADC I-ORG
, O
Rais O
wa O
Msumbiji B-LOC
Filipe B-PER
Nyusi I-PER
amemlilia O
hayati O
John B-PER
Magufuli I-PER
kama O
mwana O
wa O
Afrika B-LOC
aliejitoa O
kuona O
bara O
hili O
linakombolewa O
kiuchumi O
. O

Marais O
wengine O
waliohudhuria O
kuagwa O
kwa O
Hayati O
John B-PER
Magufuli I-PER
ni O
pamoja O
na O
Rais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Kongo I-LOC
, O
DRC B-LOC
, O
rais O
wa O
Afrika B-LOC
Kusini I-LOC
, O
Rais O
wa O
Botswana B-LOC
, O
Rais O
wa O
Muungano O
wa O
visiwa B-LOC
vya I-LOC
Comoro I-LOC
, O
Rais O
wa O
Malawi B-LOC
, O
Rais O
wa O
Zambia B-LOC
na O
Rais O
wa O
Zimbabwe B-LOC
pamoja O
wa O
wawakilishi O
wa O
nchi O
nyingine O
za O
ndani O
na O
nje O
ya O
Afrika B-LOC
. O

Wabunge O
wa O
Bunge B-ORG
la I-ORG
Jamhuri I-ORG
ya I-ORG
Muungano I-ORG
wa I-ORG
Tanzania I-ORG
asubuhi B-DATE
pia O
walipata O
wasaa O
wa O
kipekee O
wa O
kumuaga O
hayati O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
katika O
viwanja O
vya O
bunge O
jijini O
Dodoma B-LOC
. O

Magufuli B-PER
anatarajiwa O
kuzikwa O
Ijumaa B-DATE
wiki I-DATE
hii I-DATE
Wilayani O
Chato B-LOC
, O
mkoani O
Geita B-LOC
. O

Kesho B-DATE
wananchi O
wa O
Zanzibar B-LOC
watapata O
fursa O
ya O
kumuaga O
hayati O
Magufuli B-PER
katika O
uwanja O
wa O
Amani O
, O
visiwani O
Unguja B-LOC
. O

Wakati O
huohuo O
Waziri O
mkuu O
wa O
Tanzania B-LOC
Kassim B-PER
Majaliwa I-PER
ametangaza O
akiwa O
mjini O
Dodoma B-LOC
kwamba O
Jumatatu B-DATE
Machi I-DATE
22 I-DATE
ni O
siku O
ya O
kitaifa O
kwa O
ajili O
ya O
shughuli O
za O
kuaga O
na O
kutoa O
heshima O
za O
mwisho O
kwa O
hayati O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
. O

Marais O
tisa O
kutoka O
mataifa O
mbali O
mbali O
barani O
Afrika B-LOC
, O
pamoja O
na O
wananchi O
wameongozwa O
na O
Rais O
Samia B-PER
Hassan I-PER
Suluhu I-PER
wa O
Tanzania B-LOC
katika O
kutoa O
heshima O
zao O
za O
mwisho O
kwa O
aliyekuwa O
rais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
huko O
Dodoma B-LOC
. O

Hayati O
Magufuli B-PER
alifariki O
Machi B-DATE
17 I-DATE
katika O
hospitali O
ya O
Mzena B-ORG
huko O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
mahala O
ambako O
alilazwa O
akipatiwa O
matibabu O
ya O
ugonjwa O
wa O
moyo O
. O

Mazishi O
yake O
yanatarajiwa O
kufanyika O
Machi B-DATE
26 I-DATE
nyumbani O
kwao O
Chato B-LOC
katika O
mkoa O
wa O
Geita B-LOC
. O

Marekani B-LOC
inapeleka O
misaada O
ya O
dharura O
Lebanon B-LOC
, O
ikianza O
kutuma O
chakula O
, O
maji O
na O
mahitaji O
ya O
tiba O
, O
chini O
ya O
maelekezo O
ya O
Rais O
Donald B-PER
J I-PER
. I-PER
Trump I-PER
kufuatia O
mlipuko O
wa O
Jumanne B-DATE
mjini O
Beirut B-LOC
, O
mshauri O
wa O
usalama O
wa O
taifa O
Robert B-PER
C I-PER
. I-PER
O'Brien I-PER
amesema O
Ijumaa B-DATE
. O

Hali O
kadhalika O
, O
Marekani B-LOC
itaendelea O
kushirikiana O
na O
mamlaka O
husika O
Lebanon B-LOC
kuangalia O
mahitaji O
gani O
ya O
kiafya O
na O
kibinadamu O
yanahitajika O
na O
kutoa O
misaada O
zaidi O
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
Marekani B-LOC
linaloshughulikia I-ORG
Maendeleo I-ORG
ya I-ORG
Kimataifa I-ORG
limepeleka O
timu O
ya O
kusaidia O
maafa O
kusaidia O
kuratibu O
na O
kusambaza O
misaada O
, O
tamko O
hilo O
limesema O
. O

Marekani B-LOC
tangu O
hapo O
awali O
iliahidi O
kutoa O
zaidi O
ya O
dola O
milioni O
17 O
ya O
misaada O
ya O
dharura O
kwa O
nchi O
hiyo O
, O
Waziri O
wa O
Mambo O
ya O
Nje O
Michael B-PER
Pompeo I-PER
amesema O
, O
na O
"""" O
itaendelea O
kuwasaidia O
wananchi O
wa O
Lebanon B-LOC
wakati O
wanaendelea O
kujinasua O
kutoka O
katika O
maafa O
haya O
. O
"""" O

Na O
zaidi O
ya O
kutoa O
misaada O
, O
Pompeo B-PER
amesema O
, O
Marekani B-LOC
inaungana O
na O
mataifa O
mengine O
katika O
wito O
wa O
"""" O
kuwepo O
uchunguzi O
wa O
kina O
na O
uliowazi O
"""" O
juu O
ya O
sababu O
za O
mlipuko O
huo O
. O

Wafanyakazi O
za O
uokozi O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
walikuwa O
wanatafuta O
walionusurika O
iwapo O
wako O
ndani O
ya O
kifusi O
Ijumaa B-DATE
. O

Timu O
za O
waokoaji O
kutoka O
Ufaransa B-LOC
na O
Russia B-LOC
wakitumia O
mbwa O
walikuwa O
wanatafuta O
manusura O
katika O
eneo O
hilo O
siku O
ya O
Ijumaa B-DATE
. O

Mamlaka O
nchini O
Lebanon B-LOC
wanaamini O
tani O
2 O
, O
750 O
za O
kemikali O
aina O
ya O
ammonium O
nitrite O
iliyokuwa O
imehifadhiwa O
katika O
maghala O
kwa O
kipindi O
cha O
miaka B-DATE
sita I-DATE
iliyopita I-DATE
ndio O
iliyopelekea O
mlipuko O
huo O
wiki B-DATE
hii I-DATE
. O

Mlipuko O
huo O
uliuwa O
watu O
150 O
, O
na O
kujeruhi O
zaidi O
ya O
watu O
5 O
, O
0 O
, O
na O
kuwaacha O
wengine O
300 O
, O
0 O
bila O
makazi O
. O

Wakati O
huohuo O
, O
maafisa O
wa O
Lebanon B-LOC
wanasema O
wanatarajia O
idadi O
ya O
vifo O
kuongezeka O
wakati O
wanaendelea O
kufukua O
vifusi O
. O

Makadirio O
ya O
awali O
ya O
hasara O
iliyosababishwa O
na O
mlipuko O
huo O
ni O
takriban O
dola O
bilioni O
15 O
. O

Maafisa O
wa O
afya O
Lebanon B-LOC
pia O
wanahofia O
kuwa O
maafa O
haya O
yataongeza O
mlipuko O
wa O
COVID O
- O
19 O
kutokana O
na O
walioathirika O
kusongamana O
hospitalini O
na O
wasio O
na O
makazi O
kutafuta O
hifadhi O
. O

Shirika O
la O
haki O
za O
binadamu O
Human B-ORG
Rights I-ORG
Watch I-ORG
lilikuwa O
la O
kwanza O
kutoa O
wito O
wa O
kuwepo O
uchunguzi O
huru O
juu O
ya O
mlipuko O
huo O
. O

Kundi O
hilo O
limesema O
wataalam O
wa O
kimataifa O
ni O
lazima O
waruhusiwe O
kuingia O
Lebanon B-LOC
ili O
"""" O
kutafuta O
chanzo O
na O
wakuwajibishwa O
kutokana O
na O
mlipuko O
huo O
na O
kupendekeza O
hatua O
za O
kuchukuliwa O
ili O
kuhakikisha O
hili O
halijirudii O
tena O
. O
"""" O

Russia B-LOC
imepeleka O
ndege O
yenye O
hospitali O
ya O
kijeshi O
wakiwemo O
madaktari O
50 O
. O

Qatar B-LOC
pia O
inapeleka O
hospitali O
, O
na O
Iraq B-LOC
inawapeleka O
wafanyakazi O
wa O
afya O
na O
malori O
yenye O
mahitaji O
muhimu O
. O

Tunisia B-LOC
imejitolea O
kuwaleta O
wagonjwa O
nchini O
mwao O
kwa O
ajili O
ya O
matibabu O
na O
Ujerumani B-LOC
imepeleka O
timu O
ya O
waokoaji O
na O
mbwa O
wenye O
uwezo O
wa O
kutafuta O
watu O
waliokwama O
katika O
vifusi O
. O

Ahadi O
za O
misaada O
ya O
kifedha O
imetolewa O
na O
Australia B-LOC
, O
Uingereza B-LOC
, O
Hungary B-LOC
na O
nchi O
nyingine O
. O

Watu O
wasiopungua O
wawili O
wamekufa O
na O
wengine O
35 O
kujeruhiwa O
baada O
ya O
ndege O
ya O
abiria O
ya O
shirika B-ORG
la I-ORG
ndege I-ORG
la I-ORG
India I-ORG
kuanguka O
kusini O
mwa O
mji O
ya O
Calicut B-LOC
wakati O
ikijaribu O
kutua O
wakati O
mvua O
kubwa O
ikinyesha O
Ijumaa B-DATE
. O
. O
Ndege O
hiyo O
ikitokea O
Dubai B-LOC
ilikuwa O
na O
abiria O
191 O
pamoja O
na O
wafanyakazi O
ilipopitiliza O
na O
kuvuka O
uwanja O
wa O
kutua O
, O
wizara O
ya O
masuala O
ya O
anga O
imesema O
katika O
ttaarifa O
yake O
, O
imeripoti O
shirika O
la O
habari O
la O

Uingereza B-LOC
Reuters B-ORG
. O

"""" O
Tunaamini O
ni O
watu O
wawili O
waliokufa O
, O
na O
wengine O
35 O
wamejeruhiwa O
, O
bado O
tuko O
katika O
juhudi O
za O
uokoaji O
, O
"""" O
amesema O
mkuu O
wa O
polisi O
wa O
mai O
huo O
Abdul B-PER
Karim I-PER
. O

Tanki O
la O
Mafuta O
ya O
ndege O
lilipasuka O
vipande O
viwili O
ilipopitiliza O
wakati O
inatua O
na O
kutumbukia O
katika O
korongo O
, O
televisheni O
mbalimbali O
zimeripoti O
. O

"""" O
Taarifa O
za O
awali O
zinaeleza O
operesheni O
za O
uokaoji O
zinaendelea O
na O
wasafiri O
wanapelekwa O
hospitali O
kutibiwa O
, O
"""" O
wizara O
imesema O
katika O
tamko O
lake O
. O

Hakuna O
moto O
uliozuka O
ndani O
ya O
ndege O
. O

Majina O
yaliyotangazwa O
Jumanne B-DATE
na O
White B-ORG
House I-ORG
ni O
Thomas B-PER
Nides I-PER
, O
makamu O
mwenyekiti O
wa O
Morgan B-ORG
Stanley I-ORG
ambaye O
aliwahi O
kuwa O
naibu O
waziri O
wa O
mambo O
ya O
nje O
, O
chini O
ya O
Rais O
wa O
zamani O
Barack B-PER
Obama I-PER
atahudumu O
kama O
balozi O
wa O
Israel B-LOC
Rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
, O
Jumanne B-DATE
alitangaza O
wateule O
wake O
kuwa O
mabalozi O
wa O
Israel B-LOC
, O
Mexico B-LOC
na O
NATO B-ORG
wakati O
akiendelea O
kuimarisha O
ushirika O
wa O
Marekani B-LOC
katika O
maeneo O
magumu O
. O

Miongoni O
mwa O
majina O
yaliyotangazwa O
Jumanne B-DATE
na O
White B-ORG
House I-ORG
, O
ni O
Thomas B-PER
Nides I-PER
, O
Makamu O
mwenyekiti O
wa O
Morgan B-ORG
Stanley I-ORG
ambaye O
aliwahi O
kuwa O
naibu O
waziri O
wa O
mambo O
ya O
nje O
, O
chini O
ya O
Rais O
wa O
zamani O
Barack B-PER
Obama I-PER
atahudumu O
kama O
balozi O
wa O
Israel B-LOC
. O

Mshirika O
wa O
karibu O
wa O
Marekani B-LOC
anaikaribisha O
serikali O
mpya O
baada O
ya O
bunge O
la O
Israel B-LOC
kumaliza O
miaka O
12 O
ya O
utawala O
wa O
Benjamin B-PER
Netanyahu I-PER
kama O
Waziri O
Mkuu O
wa O
taifa O
la O
wayahudi O
hapo O
Jumapili B-DATE
. O

Biden B-PER
pia O
alimchagua O
Ken B-PER
Salazar I-PER
, O
seneta O
wa O
zamani O
wa O
jimbo O
la O
Colorado B-LOC
na O
waziri O
wa O
mambo O
ya O
ndani O
Marekani B-LOC
, O
kama O
balozi O
wake O
wa O
Mexico B-LOC
. O

Nchi O
hiyo O
ni O
moja O
ya O
marafiki O
wakubwa O
sana O
wa O
biashara O
na O
Marekani B-LOC
ambapo O
utawala O
wa O
Biden B-PER
unafanya O
kazi O
kusimamia O
wahamiaji O
wanaokatisha O
mpaka O
wa O
Marekani B-LOC
na O
Mexico B-LOC
. O

Mtalaamu O
wa O
usalama O
Julianne B-PER
Smith I-PER
alichaguliwa O
kuiwakilisha O
Maekani B-LOC
katika O
baraza O
la O
NATO B-ORG
. O

Maafisa O
wa O
utawala O
mpya O
wa O
Rais O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
wanaweza O
kukutana O
na O
wenzao O
wa O
China B-LOC
kwenye O
mkutano O
wa O
uchumi O
duniani O
utakao O
fanyika O
mwezi O
Mei B-DATE
, I-DATE
2020 I-DATE
, O
nchini O
Singapore B-LOC
, O
mwenyekiti O
wa O
maandalizi O
ya O
mkutano O
huo O
amesema O
Ijumaa B-DATE
. O

Mkutano O
huo O
umehamishwa O
kutoka O
makao O
yake O
ya O
kawaida O
mjini O
Davos B-LOC
Uswiss I-LOC
na O
kupelekwa O
Singapore B-LOC
kutokana O
na O
wasiwasi O
wa O
kusambaa O
kwa O
janga O
la O
covid O
19 O
barani O
Ulaya B-LOC
. O

"""" O
Kiasili O
Singapore B-LOC
imekuwa O
na O
uhusiano O
wa O
karibu O
sana O
na O
Marekani B-LOC
lakini O
pia O
inashirikiana O
vizuri O
na O
China B-LOC
, O
"""" O
Borge B-PER
Brende I-PER
amesema O
katika O
majadiliano O
kwa O
njia O
ya O
mtandao O
na O
Waziri O
Mkuu O
wa O
Singapore B-LOC
, O
Lee B-PER
Hsien I-PER
Loong I-PER
. O

"""" O
Pengine O
katika O
mkutano O
wa O
Singapore B-LOC
ambao O
utakuwa O
mkutano O
maalum O
wa O
mwaka O
, O
huenda O
itakuwa O
mahali O
ambapo O
utaona O
utawala O
mpya O
wa O
Biden B-PER
na O
ule O
wa O
China B-LOC
wakikutana O
, O
"""" O
ameongeza O
. O

Si O
China B-LOC
wala O
Marekani B-LOC
zimesema O
kama O
zitatuma O
maafisa O
wake O
kwenye O
mkutano O
wa O
Singapore B-LOC
, O
ambapo O
bado O
hakuna O
uhakika O
wa O
kufanyika O
mkutano O
kwa O
sababu O
ya O
janga O
la O
Corona O
ambalo O
linazidi O
kuongezeka O
katika O
sehemu O
nyingi O
za O
dunia O
. O

Rais O
Mohamed B-PER
Abdullahi I-PER
Farmajo I-PER
wa O
Somalia B-LOC
ameitisha O
mkutano O
na O
viongozi O
wa O
majimbo O
matano O
ya O
nchi O
yake O
ili O
kujadili O
mzozo O
ulojitokeza O
wa O
kutayarisha O
uchaguzi O
wa O
rais O
na O
bunge O
baada O
ya O
muda O
wa O
muhula O
wake O
wa O
kwanza O
kumalizika O
Jumatatu B-DATE
usiku I-DATE
. O

Taarifa O
hiyo O
imetolewa O
siku O
moja O
baada O
ya O
Baraza O
la O
Usalama O
la O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
kuwataka O
viongozi O
wa O
Somalia B-LOC
kurudi O
mara O
moja O
kwenye O
mazungumzo O
ya O
kutayarisha O
uchaguzi O
, O
wakati O
taifa O
hilo O
likizidi O
kukabiliwa O
na O
mashambulio O
kutoka O
kundi O
la O
Al B-ORG
Shabab I-ORG
. O

Wakati O
huohuo O
wachambuzi O
wanasema O
mzozo O
huu O
wa O
kisiasa O
unaweza O
kurudisha O
nyuma O
maendeleo O
yaliyopatikana O
nchini O
humo O
. O

Rais O
Abdullahi B-PER
Farmajo I-PER
alishindwa O
kufikia O
makubaliano O
na O
marais O
wa O
majimbo O
matano O
yenye O
utawala O
wa O
ndani O
ya O
Somalia B-LOC
kabla O
muda O
wa O
muhula O
wake O
wa O
miaka O
minne O
kumalizika O
, O
juu O
ya O
namna O
ya O
kufanyika O
kwa O
uchaguzi O
mkuu O
. O

Kutofikiwa O
makubaliano O
kunazusha O
wasiwasi O
mkubwa O
wa O
Somalia B-LOC
kurudi O
kwenye O
malumbano O
ya O
kisiasa O
yaliyoweza O
kutanzuliwa O
kwa O
sehemu O
kubwa O
mnamo O
miaka O
20 O
ya O
kujarbu O
kujenga O
demokrasia O
nchini O
humo O
. O

Na O
hali O
hii O
inaweza O
kuwapatia O
nguvu O
wapiganaji O
wa O
Al B-ORG
Shabab I-ORG
, O
kuendelea O
na O
mashambulizi O
yao O
ya O
kuvuruga O
usalama O
wa O
taifa O
hilo O
. O

Hata O
hivyo O
kulingana O
na O
sheria O
iliyopitishwa O
na O
bunge O
mwaka O
2020 B-DATE
rais O
na O
wabunge O
wanaweza O
kuendelea O
na O
mamlaka O
hadi O
uchaguzi O
mpya O
ufanyike O
ikiwa O
hali O
kama O
hii O
ya O
kisiasa O
inajitokeza O
Lakini O
mvutano O
huo O
umesababisha O
muungano O
wa O
upinzani O
wa O
kisiasa O
na O
viongozi O
wa O
majimbo O
mawili O
kati O
ya O
matano O
kutangaza O
kutomtambua O
tena O
Farmajo B-PER
kama O
Rais O
. O

Abdirahman B-PER
Abdishakur I-PER
Warsame I-PER
ni O
mmoja O
kati O
ya O
wanaotaka O
kugombania O
kiti O
hicho O
cha O
urais O
kwenye O
mungano O
huo O
wa O
upinzani O
na O
anasema O
hawatakubali O
juhudi O
zozote O
za O
kuongeza O
muda O
wa O
Farmajo B-PER
na O
kwamba O
lazima O
aondoke O
. O

Abdirahman B-PER
Abdishakur I-PER
Warsame I-PER
, O
Mgombea O
kiti O
cha O
rais O
wa O
Somalia B-LOC
ameeleza O
: O
"""" O
Muda O
wa O
muhula O
wake O
umemalizika O
na O
yeye O
sio O
tu O
ni O
kipingamizi O
kwa O
taifa O
bali O
pia O
katika O
kutayarisha O
uchaguzi O
wa O
kitaifa O
. O

Hakuweza O
kufikia O
makubaliano O
na O
viongozi O
wa O
majimbo O
juu O
ya O
uchaguzi O
ujao O
kwa O
sababu O
aliondoka O
mkutanoni O
hawezi O
tena O
kushikilia O
wadhifa O
huo O
. O

Muungano O
huo O
wa O
upinzani O
wenye O
pia O
marais O
wawili O
wa O
zamani O
unatoa O
wito O
wa O
kuundwa O
baraza O
la O
mpito O
la O
utawala O
wa O
kitaifa O
litakalo O
kuwa O
na O
spika O
wa O
bunge O
, O
viongozi O
wa O
upinzani O
na O
majimbo O
pamoja O
na O
wawkilishi O
wa O
mashirika O
ya O
kiraia O
ili O
kuongoza O
taifa O
hadi O
kufanyike O
uchaguzi O
. O

Akilihutubia O
bunge O
siku O
ya O
Jumamosi B-DATE
Rais O
Farmajo B-PER
anaegombania O
muhula O
wa O
pili O
amewatuhumu O
marais O
Ahmed B-PER
Madobe I-PER
wa O
jimbo O
la O
Jubaland B-LOC
na O
Said B-PER
Abdullahi I-PER
Dani I-PER
wa O
Puntland B-LOC
kwa O
kukataa O
kufikia O
maridhiano O
na O
kubadili O
msimamo O
wao O
kutokana O
na O
makubaliano O
ya O
awali O
ya O
Septemba B-DATE
. O

Na O
kuongeza O
kulaumu O
kuwepo O
na O
ushawishi O
kutoka O
nje O
katika O
uchaguzi O
ujao O
. O

Mohamed B-PER
Abdullahi I-PER
Farmajo I-PER
, O
Rais O
wa O
somalia B-LOC
amelalamika O
kwa O
kusema O
: O
"""" O
Kwa O
hakika O
nina O
kuambieni O
kuna O
uingiliaji O
kati O
wa O
kigeni O
katika O
utaratibu O
wa O
uchaguzi O
wa O
taifa O
wa O
Somalia B-LOC
kwa O
jumla O
. O

Nilikuwa O
na O
matumaini O
tungeliweza O
kufanya O
kazi O
pamoja O
lakini O
hilo O
limeshindikana O
. O

Rais O
Madobe B-PER
anaeungwa O
mkono O
na O
Kenya B-LOC
anadai O
kwamba O
Farmajo B-PER
anataka O
kuingilia O
kati O
utaratibu O
wa O
uchaguzi O
ndani O
ya O
jimbo O
lake O
. O

Kulikuwa O
na O
matumaini O
kwamba O
utawala O
wa O
Farmajo B-PER
utaweza O
kupanga O
na O
kutayarisha O
uchaguzi O
wa O
kitaifa O
ili O
wananchi O
wote O
washiriki O
lakini O
umeshindwa O
kupanua O
utawala O
na O
ushawishi O
wake O
katika O
taifa O
zima O
ukiendelea O
kudhibiti O
mji O
mkuu O
wa O
Mogadishu B-LOC
pekee O
yake O
. O

Hassan B-PER
Mudane I-PER
Mhadhiri I-PER
katika O
chuo O
kikuu O
cha O
Somalia B-LOC
anasema O
hali O
ni O
nzito O
. O

Mhadhiri O
huyo O
anaeleza O
: O
"""" O
Kuna O
hali O
ya O
kukata O
tamaa O
kutokana O
na O
hali O
liyoko O
hvi O
sasa O
. O

Wakiendelea O
namna O
hii O
basi O
itarudisha O
nyuma O
maendeleo O
na O
matumaini O
yaliyopaikana O
mnamo O
miaka B-DATE
20 I-DATE
iliyopita I-DATE
. O
"""" O

Kulingana O
na O
makubaliano O
ya O
Septemba B-DATE
uchaguzi O
usio O
wa O
moja O
kwa O
moja O
ulipangwa O
ufanyika O
ambapo O
kwa O
mara O
nyingine O
tena O
baraza O
la O
wazee O
wa O
ukoordineret O
litawachagua O
wabunge O
na O
hapo O
wabunge O
kumchagua O
rais O
. O

Msemaji O
wa O
Wizara O
ya O
Mambo O
ya O
Nje O
ya O
Marekani B-LOC
Ned B-PER
Price I-PER
, O
alisema O
kwamba O
Marekani B-LOC
imesikitishwa O
na O
mvutano O
huo O
, O
na O
Washington B-LOC
ingelipendelea O
kwa O
viongozi O
wa O
nchi O
hiyo O
kuweka O
kando O
maslahi O
yao O
ya O
kisiasa O
na O
kufanya O
kazi O
kwa O
maslahi O
ya O
Wasomali O
wote O
, O
na O
kutanzua O
mzozo O
huo O
mara O
moja O
. O

Mwenyekiti O
wa O
Kamati O
ya O
Rais O
ya O
Covid O
19 O
, O
Boss B-PER
Mustapha I-PER
amewahakikishia O
wanigeria O
wanaotaka O
chanjo O
kuwa O
iko O
salama O
na O
lengo O
ni O
kulinda O
afya O
za O
wananchi O
. O

Nigeria B-LOC
imepokea O
shehena O
ya O
kwanza O
ya O
chanjo O
dhidi O
ya O
Covid O
19 O
kutoka O
India B-LOC
. O

Chanjo O
ya O
Astrazeneca B-ORG
ni O
kutoka O
taasisi O
ya O
Cerenum B-ORG
ya O
India B-LOC
iliwasili O
mjini O
Abuja B-LOC
Jumanne B-DATE
usiku I-DATE
. O

India B-LOC
, O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
( O
AU B-ORG
) O
na O
mashirika O
kadhaa O
binafsi O
yametoa O
ahadi O
ya O
kuisaidia O
Nigeria B-LOC
katika O
juhudi O
za O
kupambana O
na O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
corona O
. O

Baada O
ya O
kuondolewa O
katika O
orodha O
ya O
kwanza O
ya O
nchi O
ambazo O
zitapatiwa O
chanjo O
mwezi O
Januari B-DATE
, O
Nigeria B-LOC
hatimaye O
imepokea O
shehena O
yake O
ya O
kwanza O
ya O
dozi O
milioni O
4 O
ya O
Astrazeneca B-ORG
. O

Maafisa O
wa O
Afya O
na O
Kamati O
ya O
Rais O
juu O
ya O
covid O
19 O
waliungana O
na O
Mwenyekiti O
wa O
kamati O
hiyo O
, O
Boss B-PER
Mustapha I-PER
pamoja O
na O
wanadiplomasia O
kadhaa O
kupokea O
chanjo O
hiyo O
kwenye O
uwanja O
wa O
ndege O
ya O
kimataifa O
wa O
Nnamdi B-LOC
Zikiwa I-LOC
mjini O
Abuja B-LOC
. O

Boss B-PER
Mustapha I-PER
aliwaambia O
wanigeria O
ambao O
wana O
hamu O
ya O
kupatiwa O
chanjo O
kwamba O
chanjo O
hiyo O
ni O
salama O
na O
lengo O
ni O
kuwalinda O
raia O
dhidi O
ya O
janga O
la O
Covid O
. O

Nigeria B-LOC
haitegemei O
chanzo O
kimoja O
cha O
dawa O
za O
kupambana O
na O
janga O
hili O
wakati O
maambukizi O
yameongezeka O
, O
lakini O
inajitahidi O
kutafuta O
misaada O
kutoka O
kwa O
mashirika O
mbali O
mbali O
ambayo O
yatasaidia O
kuipatia O
chanjo O
za O
kutosha O
kwa O
ajili O
ya O
watu O
wake O
takribani O
million O
200 O
. O

Faisa B-PER
Shuaibi I-PER
wa O
Tume B-ORG
ya I-ORG
Taifa I-ORG
ya I-ORG
Afya I-ORG
ya I-ORG
Jamii I-ORG
anasema O
chanjo O
zaidi O
zina O
tarajiwa O
kuwasili O
mjini O
Abuja B-LOC
ikiwa O
ni O
msaada O
uliotolewa O
na O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
. O

Balozi O
wa O
India B-LOC
nchini O
Nigeria B-LOC
ambaye O
alijumuika O
na O
mabalozi O
khadhaa O
kupokea O
chanjo O
hiyo O
jumanne B-DATE
, O
Abhy B-PER
Thakru I-PER
amesema O
New B-LOC
Delhi I-LOC
imeidhinisha O
chanjo O
za O
ziada O
za O
AstraZeneca B-ORG
ambazo O
zitawasili O
Nigeria B-LOC
hivi O
karibuni O
. O

Ripoti O
Imetayarishwa O
na O
Mwandishi O
Collins B-PER
Atohengbe I-PER
, O
Lagos B-LOC
, O
NigeriaChanjo O
ya O
virusi O
vya O
corona O
inaweza O
kupatikana O
mwishoni B-DATE
mwa I-DATE
mwaka I-DATE
huu I-DATE
, O
kwa O
mujibu O
wa O
mkuu O
wa O
shirika B-ORG
la I-ORG
afya I-ORG
duniani I-ORG
WHO I-ORG
. O

Mkurungenzi O
wa O
WHO B-ORG
, O
Tedros B-PER
Adhanom I-PER
Ghebreyesus I-PER
, O
ametoa O
wito O
wa O
mshikamano O
na O
dhamira O
ya O
kisiasa O
kwa O
viongozi O
wote O
, O
ili O
kuhakikisha O
kwamba O
chanjo O
zitatolewa O
kwa O
usawa O
. O

"""" O
Tunahitaji O
chanjo O
, O
na O
kuna O
matumaini O
kwamba O
mwishoni B-DATE
mwa I-DATE
mwaka I-DATE
tunaweza O
kupata O
chanjo O
. O

Hakika O
kuna O
matumaini O
, O
"""" O
amesema O
Tedros B-PER
, O
katika O
hotuba O
ya O
kufunga O
kikao O
cha O
bodi O
cha O
uongozi O
wa O
WHO B-ORG
. O

Chanjo O
tisa O
za O
majiribio O
ziko O
kwenye O
ratiba O
ya O
kituo O
cha I-ORG
chanjo I-ORG
cha I-ORG
kimataifa I-ORG
cha O
WHO B-ORG
, O
COVAX B-ORG
, O
ambacho O
kinakusudia O
kusambaza O
dozi O
billioni O
2 O
kufikia O
mwisho O
mwa O
2021 B-DATE
. O

Mkutano O
huo O
wa O
siku O
mbili O
wa O
bodi O
ya O
uongozi O
wa O
WHO B-ORG
, O
ulichunguza O
namna O
ulimwengu O
unavyopambana O
, O
na O
janga O
la O
Covid O
- O
19 O
, O
na O
ulisikia O
wito O
kutoka O
Ujerumani B-LOC
, O
Uingereza B-LOC
na O
Austria B-LOC
, O
kuhusu O
kuimarisha O
shirika O
hilo O
la O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
. O

Utawala O
wa O
rais O
wa O
Marekani B-LOC
, O
Donald B-PER
Trump I-PER
, O
uliikosoa O
WHO B-ORG
namna O
inavyoshughulikia O
janga O
hili O
. O

Pia O
umeshutumu O
WHO B-ORG
, O
kushirikiana O
na O
China B-LOC
, O
na O
haikutekeleza O
jukumu O
lake O
kwa O
kuiwajibisha O
juu O
ya O
vitendo O
vyake O
, O
wakati O
virusi O
vya O
corona O
vilipoanza O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
mwaka B-DATE
uliopita I-DATE
. O

Lakini O
Tredros B-PER
alitupilia O
mbali O
madai O
hayo O
ya O
Marekani B-LOC
, O
na O
kusema O
kwamba O
WHO B-ORG
, O
iliendelea O
kutoa O
taarifa O
kwa O
ulimwengu O
. O

Mpango O
wa O
Biden B-PER
unajumuisha O
mzunguko O
mpya O
wa O
malipo O
ya O
moja O
kwa O
moja O
kwa O
kaya O
za O
Marekani B-LOC
, O
fedha O
za O
kuhamasisha O
shule O
kufunguliwa O
kwa O
usalama O
na O
kuongeza O
program O
ya O
chanjo O
kitaifa O
Rais O
mteule O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
amezindua O
Alhamis B-DATE
mpango O
wa O
majibu O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
ambao O
ni O
pamoja O
na O
kuongeza O
kiwango O
cha O
chanjo O
na O
kusaidia O
kukabiliana O
na O
athari O
za O
kiuchumi O
zinazotokana O
na O
janga O
hilo O
. O

The O
American O
Rescue O
Plan O
utazungumzia O
kwa O
kina O
masuala O
tofauti O
, O
muingiliano O
usio O
sawa O
wa O
kizazi O
ambao O
umezidi O
kuwa O
mbaya O
kufuatia O
COVID O
- O
19 O
, O
taarifa O
kutoka O
timu O
ya O
mpito O
ilisema O
. O

Mpango O
wa O
Biden B-PER
, O
unajumuisha O
mzunguko O
mpya O
wa O
malipo O
ya O
moja O
kwa O
moja O
kwa O
kaya O
za O
Marekani B-LOC
, O
fedha O
za O
kuhamasisha O
shule O
kufunguliwa O
kwa O
usalama O
na O
kuongeza O
program O
ya O
chanjo O
kitaifa O
. O

Pia O
kutoa O
auheni O
kwa O
biashara O
ndogo O
ndogo O
, O
haswa O
zile O
zinazomilikiwa O
na O
wajasiriamali O
weusi O
, O
pia O
ilifafanuliwa O
katika O
mpango O
huo O
. O

Mpango O
wa O
American B-ORG
Rescue I-ORG
Plan I-ORG
wa O
Rais O
mteule O
Joe B-PER
Biden I-PER
unagharimu O
dola O
bilioni O
1 O
. O
9 O
, O
lakini O
unaweza O
kutekelezwa O
na O
utaokoa O
uchumi O
wa O
Marekani B-LOC
na O
kuanza O
kukabiliana O
na O
virusi O
, O
taarifa O
hiyo O
ilieleza O
. O

Biden B-PER
ameweka O
lengo O
la O
kutoa O
dozi O
za O
chanjo O
milioni O
100 O
katika O
siku O
100 O
za O
kwanza O
, O
baada O
ya O
kuchukua O
madaraka O
hapo O
januari B-DATE
20 I-DATE
, O
na O
mpango O
wake O
unatarajiwa O
kujumuisha O
fedha O
za O
kupanua O
kampeni O
ya O
chanjo O
. O

Waziri O
mkuu O
wa O
Ethiopia B-LOC
Abiy B-PER
Ahmed I-PER
, O
amekataa O
kile O
alichosema O
kama O
jamii O
ya O
kimataifa O
kuingilia O
kati O
mgogoro O
wa O
Tigray B-LOC
ambapo O
muda O
wa O
saa O
72 O
aliotoa O
kwa O
vikosi O
vya O
Tigray B-LOC
kujisalimisha O
ulimalizika O
Jumanne B-DATE
usiku I-DATE
. O

Mamia O
ya O
watu O
wameripotiwa O
kuuawa O
tangu O
vita O
hivyo O
vilipoanza O
Novemba B-DATE
4 I-DATE
, O
na O
zaidi O
ya O
watu O
41 O
, O
0 O
wamekimbilia O
Sudan B-LOC
kama O
wakimbizi O
. O

Mtafiti O
wa O
shirika O
la O
Amnesty B-ORG
international I-ORG
anayefuatilia O
mapigano O
hayo O
amesema O
kwamba O
vikosi O
vya O
Tigray B-LOC
ndiyo O
vimehusika O
na O
mauaji O
ya O
mamia O
ya O
watu O
kutoka O
kabila O
la O
Amhara O
, O
katika O
mji O
wa O
Mai B-LOC
- I-LOC
Kadra I-LOC
. O

Watafiti O
wanaofanya O
kazi O
na O
shirika O
lisilo O
la O
kiserikali O
wamekuwa O
wakitumia O
picha O
na O
video O
pamoja O
na O
kufanya O
mahojiano O
na O
watu O
walioshuhudia O
matukio O
mbali O
mbali O
kujua O
yanayoendelea O
katika O
mapigano O
ya O
Tigray B-LOC
. O

Makaburi O
yaongezeka O
, O
maiti O
kando O
mwa O
barabarani O
Kuna O
makaburi O
ambayo O
watu O
wamezikwa O
katika O
siku O
za O
karibuni O
, O
katika O
sehemu O
yalipo O
makanisa O
, O
mjini O
Mai B-LOC
- I-LOC
Kadra I-LOC
. O

Maiti O
wametapakaa O
kando O
mwa O
barabara O
na O
kuanza O
kuoza O
, O
magharibi O
mwa O
Tigray B-LOC
. O

Mtafiti O
wa O
shirika O
la O
Amnesty B-ORG
international I-ORG
nchini O
Ethiopia B-LOC
na O
Eritrea B-LOC
Fisseha B-PER
Tekle I-PER
, O
ameliambia O
shirika O
la O
habari O
la O
AFP B-ORG
kwamba O
wanajeshi O
wa O
Tigray B-LOC
walishindwa O
katika O
vita O
vilivyotokea O
adhuhuri B-DATE
Novemba I-DATE
9 I-DATE
nje O
ya O
mji O
wa O
Mai B-LOC
Kadra I-LOC
, O
na O
kuondoka O
sehemu O
hiyo O
hadi O
katika O
mji O
wa O
Mai B-LOC
Kadra I-LOC
. O

Amesema O
kwamba O
mauaji O
makubwa O
yalitokea O
mjini O
humo O
na O
mamia O
ya O
watu O
wamepoteza O
maisha O
. O

"""" O
Tumezungumza O
na O
waathirika O
, O
wengine O
wao O
wamekimbilia O
Gondar B-LOC
, O
na O
waliojeruhiwa O
wanapatiwa O
matibabu O
katika O
hospitali O
ya O
Gondar B-LOC
. O

Wametuambia O
kwamba O
wapiganaji O
wa O
utawala O
huo O
na O
makundi O
ya O
vijana O
kutoka O
jamii O
ya O
Tigray B-LOC
walikuwa O
wanawalenga O
watu O
wa O
Amhara B-LOC
. O
"""" O

Amesema O
Fisseha B-PER
Tekle I-PER
. O

Haya O
ndio O
mapigano O
mabaya O
zaidi O
kuwahi O
kutokea O
dhidi O
ya O
raia O
katika O
vita O
vinavyoendelea O
kaskazini O
mwa O
Ethiopia B-LOC
. O

Utawala O
wa O
Abiy B-PER
wafutilia O
mbali O
madai O
Serikali O
ya O
waziri O
mkuu O
Abiy B-PER
Ahmed I-PER
imefutilia O
mbali O
madai O
hayo O
na O
kuendelea O
kushambulia O
utawala O
wa O
eneo O
la O
Tigray B-LOC
. O

Wakimbizi O
wa O
Tigray B-LOC
waliokimbilia O
Sudan B-LOC
kutoka O
Mai B-LOC
- I-LOC
Kadra I-LOC
, O
wanasema O
kwamba O
vikosi O
vya O
serikali O
ndivyo O
vilivyotekeleza O
mauaji O
hayo O
wakati O
waliposhambulia O
mji O
huo O
wenye O
wakaazi O
40 O
, O
0 O
. O

Kiongozi O
mpya O
wa O
Mai B-ORG
Kadra I-ORG
, O
Fentahun B-PER
Bihohegn I-PER
amesema O
kwamba O
"""" O
Mashambulizi O
hayo O
ni O
ya O
kikabila O
. O

Mauaji O
mabaya O
ya O
kikabila O
yamefanyika O
dhidi O
ya O
watu O
wa O
Amhara B-LOC
. O

Nimeshuhudiza O
jehanamu O
hapa O
Mai B-LOC
- I-LOC
Kadra I-LOC
. O
"""" O

Vikosi O
vya O
serikali O
vyazingira O
Tigray B-LOC
Magari O
ya O
kijeshi O
na O
silaha O
nzito O
vinaripotiwa O
kuzingira O
mji O
mkuu O
wa O
Tigray B-LOC
ambapo O
Abiy B-PER
ametishia O
kutekeleza O
mashambulizi O
mabaya O
ya O
mwisho O
iwapo O
wapiganaji O
wa O
eneo O
hilo O
hawatajisalimisha O
. O

Waliokuwa O
marais O
watatu O
wa O
nchi O
za O
Afrika B-LOC
wamefika O
Addis B-LOC
Ababa I-LOC
, O
kujaribu O
kufanya O
mazungumzo O
kumaliza O
vita O
hivyo O
. O

Kiongozi O
wa O
sera O
ya O
mambo O
ya O
nje O
wa O
umoja B-ORG
wa I-ORG
ulaya I-ORG
ameonya O
kwamba O
mapigano O
ya O
Ethiopia B-LOC
yanayumbisha O
eneo O
zima O
la O
Afrika B-LOC
mashariki O
. O

Jamii O
ya O
kimataifa O
imekuwa O
ikisistiza O
kufanyika O
mazungumzo O
na O
kumaliza O
vita O
hivyo O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCIdadi O
ya O
watu O
wanaoambukizwa O
ugonjwa O
wa O
COVID O
- O
19 O
barani O
Afrika B-LOC
inakaribia O
milioni O
moja O
wiki B-DATE
hii I-DATE
, O
huku O
Afrika B-LOC
Kusini I-LOC
ikwa O
nchi O
yenye O
idadi O
kubwa O
zaidi O
ya O
wagonjwa O
wanaofikia O
nusu O
milioni O
. O

Maafisa O
wa O
Shirika B-ORG
la I-ORG
Afya I-ORG
Duniani I-ORG
( O
WHO B-ORG
) O
wanasema O
wanapeleka O
timu O
ya O
wataalamu O
huko O
Afrika B-LOC
hivi O
karibuni O
wakati O
waziri O
wa O
afya O
akionya O
kwamba O
nchi O
yake O
inaweza O
kushuhudia O
wimbi O
la O
pili O
la O
Maambukizi O
. O

Miezi O
mitano O
baada O
ya O
mtu O
wa O
kwanza O
kupimwa O
na O
kupatikana O
na O
virusi O
vya O
corona O
huko O
Afrika B-LOC
, O
bara O
hilo O
lingali O
na O
idadi O
ndogo O
zaidi O
ya O
wagonjwa O
ukilinganisha O
na O
mabara O
mengine O
ya O
dunia O
ikiwa O
na O
asilimia O
5 O
tu O
ya O
wagonjwa O
wote O
milioni O
4 O
laki O
9 O
hii O
leo B-DATE
. O

Dkt O
Matshiodisho B-PER
Moeti I-PER
mkurugezi O
wa O
kanda O
ya O
Afrika B-LOC
kwa O
ajili O
ya O
WHO B-ORG
anasema O
maafisa O
wa O
bara O
hilo O
wana O
wasiwasi O
kuhusiana O
na O
kitovu O
cha O
sasa O
cha O
Maambukizi O
Afrika B-LOC
Kusini I-LOC
na O
bara O
zima O
kwa O
ujumla O
wakati O
idadi O
inakaribia O
milioni O
moja O
. O

Dkt O
Moeti B-PER
anafafanua O
: O
"""" O
Inaanza O
kudhihirika O
kwamba O
tutaishi O
na O
virusi O
hivi O
kwa O
muda O
mrefu O
. O

Kuna O
karibu O
wagonjwa O
milioni O
moja O
waloripotiwa O
Afrika B-LOC
, O
na O
zaidi O
ya O
elfu O
21 O
kwa O
usikitifu O
wamefariki O
. O

Afrika B-LOC
kusini I-LOC
inaendelea O
kua O
nchi O
inaoathirika O
zaidi O
barani O
humo O
ikiwa O
ni O
ya O
tano O
duniani O
kote O
. O

Kwa O
ushirikaina O
na O
wizara O
yake O
ya O
afya O
tunawapeleka O
waatalam O
40 O
kuisaidia O
nchi O
hiyo O
. O
"""" O

Pia O
amesema O
waatalamu O
wa O
afya O
wana O
wasiwasi O
kutokana O
na O
uwezekano O
wa O
idadi O
kuwa O
kubwa O
zaidi O
kuliko O
ilivyo O
hivi O
sasa O
kwa O
sababu O
ya O
ukosefu O
wa O
vifaa O
vya O
kupima O
na O
vizingiti O
vingine O
. O

Mkurugenzi O
wa O
WHO B-ORG
wa O
Kanda O
ya O
Afrika B-LOC
anaongeza O
kuwa O
: O
"""" O
Mmoja O
kati O
ya O
changamoto O
kubwa O
inayotiya O
wasi O
wasi O
katika O
nchi O
nyingi O
za O
afrika B-LOC
ni O
upungufu O
wa O
vyombo O
vya O
kupima O
watu O
kwa O
ajili O
ya O
Covid O
19 O
. O

Wakati O
huo O
huo O
kuna O
baadhi O
ya O
nchi O
zilizoimarisha O
uwezo O
wao O
wa O
kupima O
na O
hivyo O
kupunguza O
maambukizi O
kama O
vile O
Mauritius B-LOC
, O
Rwanda B-LOC
, O
cape B-LOC
Verde I-LOC
na O
Botswana B-LOC
. O

Waziri O
wa O
afya O
wa O
Afrika B-LOC
kusini I-LOC
Dk O
Zweli B-PER
Mkhize I-PER
anasema O
masharti O
makali O
ya O
kusitisha O
shughuli O
zote O
mnamo O
wiki O
9 O
zimesaidia O
kupunguza O
kasi O
ya O
maambukizo O
lakini O
anasema O
Ikiwa O
nchi O
hiyo O
haitaendelea O
na O
juhudi O
zake O
basi O
wimbi O
la O
pili O
liko O
karibu O
. O

Nchini O
Rwanda B-LOC
waziri O
wa O
afya O
anasema O
maafisa O
wanatafuta O
njia O
mpya O
za O
kutibu O
wagonjwa O
na O
kuwa O
na O
mpango O
wa O
kuwa O
tayari O
kitaifa O
ambao O
hadi O
sasa O
umegharimu O
dola O
milioni O
73 O
. O

Imetayarishwa O
na O
Mwandishi O
wetu O
, O
Abdushakur B-PER
Aboud I-PER
, O
Washington B-LOC
, I-LOC
DC I-LOC
. O

Kanisa B-ORG
Katoliki I-ORG
nchini O
Kenya B-LOC
linaitaka O
serikali O
kusimamisha O
mpango O
wake O
wa O
kufunga O
kambi O
za O
wakimbizi O
za O
Dadaab B-LOC
na O
Kakuma B-LOC
na O
kuendelea O
kuwapa O
hifadhi O
wakimbizi O
hao O
. O

Kanisa O
limesema O
wakimbizi O
hao O
zaidi O
ya O
500 O
, O
0 O
kutoka O
mataifa O
15 O
wanaoishi O
nchini O
humo O
, O
itakuwa O
ni O
hatari O
kubwa O
kwa O
usalama O
wao O
endapo O
watarejea O
katika O
mataifa O
yao O
. O

Ombi O
hili O
linatolewa O
siku O
chache O
baada O
ya O
mahakama O
nchini O
humo O
kusitisha O
utekelezaji O
wa O
agizo O
la O
serikali O
ya O
Rais O
Uhuru B-PER
Kenyatta I-PER
kutaka O
kuzifunga O
kambi O
hizo O
hadi O
kesi O
iliyowasilishwa O
mahakamani O
isikilizwe O
na O
kutolewa O
maamuzi O
. O

Kanisa B-ORG
Katoliki I-ORG
linasema O
kufunga O
kambi O
za O
wakimbizi O
za O
Dadaab B-LOC
na O
Kakuma B-LOC
zilizo O
na O
zaidi O
ya O
watu O
500 O
, O
0 O
wanaohitaji O
hifadhi O
wakati O
huu O
wa O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
ni O
kuongeza O
matatizo O
mengine O
na O
hasa O
kwa O
taifa O
kama O
Kenya B-LOC
lililo O
katika O
makubaliano O
ya O
kimataifa O
kulinda O
haki O
za O
binadamu O
, O
kwani O
kufanya O
hivyo O
kutawaweka O
katika O
mateso O
na O
hatari O
isiyoweza O
kuepukika O
. O

Muungano O
wa O
Maaskofu O
wa O
Kanisa O
hilo O
unaeleza O
, O
kupitia O
taarifa O
kwa O
vyombo O
vya O
habari O
, O
kuwa O
kwa O
sababu O
uamuzi O
wa O
Kenya B-LOC
kufunga O
kambi O
hizo O
ni O
kinyume O
cha O
sheria O
za O
kimataifa O
, O
serikali O
ya O
Rais O
Kenyatta B-PER
haiwezi O
kufanya O
hivyo O
kwa O
sababu O
wanaotafuta O
hifadhi O
katika O
kambi O
za O
wakimbizi O
za O
Dadaab B-LOC
na O
Kakuma B-LOC
, O
hawafahamu O
iwapo O
nchi O
zao O
ni O
salama O
kurejea O
. O

Askofu O
Mkuu O
Philip B-PER
Anyolo I-PER
, O
ameeleza O
katika O
taarifa O
yake O
, O
kuwa O
wakimbizi O
waliopo O
katika O
kambi O
hizo O
, O
hawawezi O
kuhakikishiwa O
usalama O
wa O
kutosha O
kwa O
sababu O
bado O
kuna O
mapigano O
na O
vitisho O
vingine O
vya O
usalama O
katika O
mataifa O
hayo O
. O

Zaidi O
ya O
wiki O
mbili O
zilizopita O
, O
waziri O
wa O
usalama O
wa O
ndani O
nchini O
Kenya B-LOC
Fred B-PER
Matiang'i I-PER
ameeleza O
kuwa O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
inapania O
kufunga O
kambi O
hizo O
na O
kulitaka O
shirika B-ORG
la I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
la I-ORG
kuwahudumia I-ORG
wakimbizi I-ORG
UNHCR I-ORG
kutoa O
utaratibu O
wa O
kufunga O
kambi O
hizo O
haraka O
iwezekanavyo O
kwa O
kile O
serikali O
ilichokitaja O
kuwa O
ni O
"""" O
ukosefu O
wa O
usalama O
na O
changamoto O
za O
kiuchumi O
"""" O
Bila O
ushahidi O
, O
Kenya B-LOC
imekuwa O

ikieleza O
kuwa O
mashambulizi O
ya O
kigaidi O
ambayo O
yamekuwa O
yakiripotiwa O
nchini O
mwake O
yanasadikiwa O
kupangwa O
na O
wanamgambo O
wa O
Al B-ORG
- I-ORG
Shabab I-ORG
wanaoaminika O
kupata O
himaya O
katika O
kambi O
za O
wakimbizi O
za O
Dadaab B-LOC
na O
Kakuma B-LOC
. O

Hata O
hivyo O
, O
Kenya B-LOC
imekataa O
mpango O
wa O
UNHCR B-ORG
wa O
kufunga O
kambi O
hizo O
kwa O
utaratibu O
utakaochukua O
zaidi O
ya O
mwaka O
mmoja O
na O
badala O
yake O
kulitaka O
shirika O
hilo O
kuweka O
utaratibu O
wa O
haraka O
wa O
kufunga O
kambi O
hizo O
. O

Shirika O
hilo O
limeeleza O
kuwa O
linafaa O
kupewa O
muda O
zaidi O
kuwahamisha O
wakimbizi O
wengine O
waliopo O
katika O
kambi O
za O
Dadaab B-LOC
na O
Kakuma B-LOC
katika O
nchi O
jirani O
kama O
vile O
Sudan B-LOC
Kusini I-LOC
na O
Ethiopia B-LOC
au O
hata O
Amerika B-LOC
na O
Canada B-LOC
, O
iwapo O
litalazimika O
kufanya O
hivyo O
. O

Mahakama O
kuu O
nchini O
Kenya B-LOC
tayari O
imesitisha O
hatua O
za O
Kenya B-LOC
kufunga O
kambi O
hizo O
ikisubiriwa O
kusikilizwa O
kwa O
kesi O
inayopinga O
agizo O
hilo O
iliyowasilishwa O
na O
raia O
wa O
Kenya B-LOC
Peter B-PER
Gichira I-PER
anayetaka O
mahakama O
kufutilia O
mbali O
kauli O
ya O
kufungwa O
kwa O
sababu O
ya O
kile O
anachokitaja O
kuwa O
ni O
kinyume O
cha O
katiba O
ya O
Kenya B-LOC
. O

Kenya B-LOC
imeonekana O
kughadhabishwa O
na O
jumuiya B-ORG
ya I-ORG
kimataifa I-ORG
hasa O
kwa O
kutounga O
mkono O
juhudi O
zake O
za O
kuliorodhesha O
kundi O
la O
Al B-ORG
- I-ORG
Shabab I-ORG
kuwa O
haramu O
na O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
, O
kwa O
madai O
kuwa O
kufanya O
hivyo O
ni O
kudidimiza O
harakati O
za O
kuwafikia O
waathirika O
wa O
machafuko O
nchini O
Somalia B-LOC
. O

Kenya B-LOC
imekuwa O
ikiwapa O
makazi O
wakimbizi O
hawa O
kwa O
miaka O
30 O
sasa O
na O
pametajwa O
kuwa O
makubaliano O
ya O
pande O
tatu O
yanayoihusisha O
Kenya B-LOC
, O
Somalia B-LOC
na O
UNHCR B-ORG
yamekuwa O
yakitekelezwa O
kwa O
mwendo O
wa O
kasi O
. O

George B-PER
Musamali I-PER
, O
mfuatiliaji O
wa O
masuala O
ya O
usalama O
katika O
mataifa O
ya O
Pembe O
ya O
Afrika B-LOC
, O
anaeleza O
kuwa O
dhana O
ya O
Kenya B-LOC
kusema O
kuwa O
kambi O
hizi O
ni O
vitovu O
vya O
upangaji O
mashambulizi O
ya O
kigaidi O
hazina O
msingi O
. O

Mnamo O
Novemba B-DATE
2013 I-DATE
, O
Mkataba O
wa O
pande O
tatu O
ulitiwa O
sahihi O
na O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
, O
Somalia B-LOC
na O
UNHCR B-ORG
kuanza O
kutekeleza O
utaratibu O
wa O
kuwarudisha O
kwa O
hiari O
wakimbizi O
nchini O
Somalia B-LOC
. O

Mnamo O
Desemba B-DATE
8 I-DATE
, I-DATE
2014 I-DATE
, O
kundi O
la O
kwanza O
lilikubali O
kurudi O
Somalia B-LOC
na O
mpaka O
sasa O
mchakato O
huo O
umewarejesha O
nyumbani O
raia O
wa O
Somalia B-LOC
wapatao O
85 O
, O
67 O
. O

Kenya B-LOC
na O
UNHCR B-ORG
zinatarajiwa O
kufanya O
mazungumzo O
mengine O
ya O
kufikia O
muafaka O
wa O
kufunga O
kambi O
hizo O
. O

Imetayarishwa O
na O
mwandishi O
wetu O
, O
Kennedy B-PER
Wandera I-PER
, O
Nairobi B-LOC
, O
Kenya B-LOC
. O

Leo B-DATE
ni O
Sikukuu O
ya O
Eid B-DATE
el I-DATE
Hajj I-DATE
kwa O
Waislam O
duniani O
. O

Mataifa O
mengi O
duniani O
yanaadhimisha O
sikukuu O
hii O
kwa O
kuchukua O
tahadhari O
ya O
kuepuka O
mikusanyiko O
na O
pia O
watu O
wanasheherekea O
katika O
familia O
zao O
. O

Wakati O
huohuo O
Mahujaji O
nchini O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
wamemaliza O
kufanya O
ibada O
ya O
kuzunguka O
Al B-LOC
- I-LOC
Kaaba I-LOC
mara O
saba O
, O
kufuatia O
siku O
ya O
kwanza O
ya O
kumbukumbu O
ya O
ibada O
ya O
kurusha O
vijiwe O
kumpiga O
sheitani O
iliyofanyika O
Ijumaa B-DATE
ambayo O
pia O
ni O
sikukuu O
ya O
Eid B-DATE
el I-DATE
Hajj I-DATE
inayohusisha O
ibada O
ya O
kuchinja O
mnyama O
na O
watu O
kukusanyika O
misikitin O
kusali O
sala O
ya O
Eid O
. O

Katika O
baadhi O
ya O
nchi O
Waislam O
wanasali O
majumbani O
na O
sehemu O
nyingine O
misikiti O
imeweka O
utaratibu O
maalum O
wa O
kuruhusu O
idadi O
ndogo O
tu O
kuhudhuria O
ibada O
hiyo O
. O

Ikiwa O
ni O
sehemu O
ya O
ibada O
ya O
Hija B-DATE
kila O
mwaka I-DATE
, O
Waislam O
wanavaa O
nguo O
nyeupe O
kwa O
ajili O
ya O
kuonyesha O
umuhimu O
wa O
unadhifu O
, O
wanapiga O
vijiwe O
katika O
kuta O
kubwa O
ikiwa O
ni O
ishara O
ya O
kumfukuza O
shetani O
kabla O
ya O
kwenda O
kuzunguka O
Kaaba O
, O
ibada O
inayojulikana O
kama O
Tawaf O
, O
katika O
msikiti O
wa O
Makka B-LOC
. O

Waislam O
hao O
waliokuwa O
wamevaa O
barakoa O
wanazunguka O
nyumba O
takatifu O
ya O
Kaaba O
- O
ni O
jiwe O
lililowekwa O
ambalo O
ni O
takatifu O
kuliko O
mawe O
yote O
katika O
Uislam O
. O

Kaaba B-LOC
ndiko O
Waislam O
wote O
wanaelekea O
kwa O
ajili O
ya O
kufanya O
ibada O
kila O
siku O
. O

Katika O
kuzunguka O
Kaaba O
wako O
katika O
makundi O
ya O
watu O
50 O
, O
kila O
mmoja O
akikaa O
mbali O
na O
mwenzie O
na O
wakiwa O
wameambatana O
na O
wataalam O
wa O
afya O
ambao O
wanaangalia O
mwenendo O
wao O
iwapo O
unafuata O
utaratibu O
wa O
afya O
uliowekwa O
. O

Kwa O
mara O
ya O
kwanza O
katika O
zama O
hizi O
za O
leo B-DATE
, O
katikati O
ya O
juhudi O
zinazoendelea O
kujikinga O
na O
maambukizi O
ya O
COVID O
- O
19 O
, O
Waislam O
nje O
ya O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
hawakuweza O
kuhudhuria O
ibada O
ya O
Hijja B-DATE
. O

Mwaka B-DATE
huu I-DATE
ibada O
ya O
hija O
imehudhuriwa O
na O
watu O
wapatao O
1 O
, O
0 O
ambao O
wanaishi O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
, O
asilimia O
70 O
kati O
yao O
ni O
wakazi O
wageni O
wanaofanya O
kazi O
katika O
mamlaka O
ya O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
. O

Wananchi O
wa O
Qatar B-LOC
wamesheherekea O
kuvuka O
mpaka O
na O
kuingia O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
Jumapili B-DATE
, O
wakiuita O
Ufalme O
huo O
ni O
"""" O
nchi O
yetu O
ya O
pili O
, O
"""" O
wakati O
Doha B-LOC
ikijitayarisha O
kuchukua O
hatua O
kali O
kudhibiti O
virusi O
vya O
corona O
kwa O
wananchi O
wa O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
wanaoingia O
baada O
ya O
mvutano O
wa O
kidiplomasia O
wa O
nchi O
za O
Ghuba B-LOC
kumalizika O
. O

Madereva O
waliwasili O
katika O
kivuko O
cha O
Salwa B-ORG
nchini O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
, O
kilomita O
500 O
mashariki O
mwa O
mji O
mkuu O
Riyadh B-LOC
, O
kutoka O
katik O
kivuko O
cha O
ardhini O
nchini O
Qatar B-LOC
kwenye O
eneo O
la O
Abu B-LOC
Samrah I-LOC
kwa O
siku O
ya O
pili O
baada O
ya O
kufunguliwa O
tena O
mpaka O
huo O
, O
waandishi O
wa O
AFP B-ORG
wanaripoti O
. O

Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
ilifunga O
upande O
wa O
mpaka O
na O
Qatar B-LOC
wa O
ardhini O
mwezi O
Juni B-DATE
2017 I-DATE
ikiwa O
ni O
sehemu O
ya O
vikwazo O
ilivyo O
viweka O
ikidai O
ni O
majibu O
kwa O
Doha B-LOC
kuunga O
mkono O
vikundi O
vya O
Kiislam O
vyenye O
msimamo O
mkali O
na O
ushirikiano O
wake O
na O
Iran B-LOC
, O
limeripoti O
shirika O
la O
habari O
la O
AFP B-ORG
. O

Qatar B-LOC
siku O
zote O
imekanusha O
madai O
hayo O
. O

Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
, O
pamoja O
na O
Umoja B-LOC
wa I-LOC
Falme I-LOC
za I-LOC
Kiarabu I-LOC
, O
Bahrain B-LOC
na O
Misri B-LOC
, O
zote O
kwa O
pamoja O
pia O
ziliiwekea O
Qatar B-LOC
marufuku O
ya O
kusafiri O
na O
biashara O
, O
wamekubali O
kuondoa O
vikwazo O
hivyo O
katika O
Mkutano O
wa O
Baraza O
la O
Ushirikiano O
la O
Ghuba B-LOC
uliofanyika O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
Jumanne B-DATE
. O

"""" O
Kuingia O
kwetu O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
kutoka O
Qatar B-LOC
ni O
kama O
vile O
kuja O
katika O
nchi O
yetu O
ya O
pili O
, O
ambapo O
hakuna O
tofauti O
kati O
yet O
una O
wao O
katika O
tamaduni O
zetu O
, O
"""" O
amesema O
Mohammed B-PER
al I-PER
- I-PER
Marri I-PER
, O
mwananchi O
wa O
Qatar B-LOC
aliyekuwa O
amewasili O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
. O

Tangu O
kufunguliwa O
tena O
kwa O
mpaka O
huo O
, O
magari O
167 O
kutoka O
Qatari B-LOC
yaliingia O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
, O
huku O
magari O
35 O
yakirudi O
Qatar B-LOC
kutoka O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
, O
amesema O
Ali B-PER
Lablabi I-PER
, O
meneja O
mkuu O
wa O
idara O
ya O
forodha O
Salwa B-ORG
. O

"""" O
Furaha O
hii O
- O
hakuna O
anayeweza O
kuielezea O
, O
"""" O
amesema O
Ghaith B-PER
al I-PER
- I-PER
Marri I-PER
, O
mwananchi O
wa O
Qatar B-LOC
. O

"""" O
Kuna O
watu O
ambao O
walianza O
kulia O
"""" O
wakati O
mpaka O
ulipofunguliwa O
tena O
, O
amesema O
. O

Mashirika O
ya O
Ndege O
ya O
Qatar B-LOC
na O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
yametangaza O
Jumamosi B-DATE
kupitia O
ujumbe O
wa O
Twitter O
kuwa O
wataanza O
safari O
zao O
kati O
ya O
nchi O
zao O
kuanzia O
Jumatatu B-DATE
. O

Qatar B-LOC
imetangaza O
hatua O
kali O
za O
kudhibiti O
virusi O
vya O
corona O
kwa O
wale O
wanaowasili O
kutoka O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
. O

Doha B-LOC
itawataka O
wasafiri O
kuonyesha O
uthibitisho O
wa O
vipimo O
hasi O
vya O
virusi O
vya O
corona O
, O
na O
kufanyiwa O
vipimo O
tena O
mpakani O
na O
kuwekwa O
karantini O
katika O
hoteli O
iliyochaguliwa O
na O
serikali O
kwa O
wiki O
moja O
. O

Waziri O
mkuu O
Abiy B-PER
Ahmed I-PER
, O
ameandika O
ujumbe O
wa O
twiter O
kwamba O
mlango O
wa O
mwisho O
wa O
amani O
ambao O
ulikuwa O
wazi O
kwa O
vikosi O
vya O
TPLF B-ORG
kutumia O
sasa O
umefungwa O
kabisa O
baada O
ya O
vikosi O
hivyo O
kudharau O
watu O
wa O
Ethiopia B-LOC
. O

Mapema B-DATE
wiki I-DATE
hii I-DATE
, O
Abiy B-PER
, O
ambaye O
alishinda O
tuzo O
la O
amani O
la O
Nobel O
mwaka B-DATE
uliopita I-DATE
kwa O
juhudi O
zake O
za O
kumaliza O
vita O
na O
migogoro O
ya O
kila O
mara O
kati O
ya O
Ethiopia B-LOC
na O
Eritrea B-LOC
, O
alitoa O
amri O
ya O
saa O
72 O
kwa O
vikosi O
vya O
Tigray B-LOC
katika O
mji O
wa O
Mekele B-LOC
kujisalimisha O
la O
sivyo O
washambuliwe O
kijeshi O
. O

Wanajeshi O
wa O
Ethiopia B-LOC
wamekuwa O
wakipigana O
na O
vikosi O
vya O
Tigray B-LOC
tangu O
Novemba B-DATE
4 I-DATE
, O
wakati O
Abiy B-PER
alipotuma O
jeshi O
la O
ulinzi O
wa O
taifa O
katika O
eneo O
hilo O
baada O
ya O
vikosi O
hivyo O
kushutumiwa O
kwa O
kushambulia O
kambi O
ya O
jeshi O
la O
taifa O
. O

Mamia O
ya O
watu O
wameuawa O
na O
zaidi O
ya O
40 O
, O
0 O
kukimbilia O
Sudan B-LOC
kama O
wakimbizi O
kutokana O
na O
vita O
hivyo O
wakisimulia O
hali O
mbaya O
katika O
eneo O
la O
Tigray B-LOC
. O

Abiy B-PER
amewaonya O
wakazi O
wa O
Mekele B-LOC
kuweka O
chini O
silaha O
na O
kusalia O
majumbani O
mwao O
. O

Makundi O
ya O
kutetea O
haki O
yameelezea O
wasiwasi O
kuhusu O
vita O
hivyo O
, O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
ukitoa O
wito O
kwa O
waziri O
mkuu O
Abiy B-PER
Ahmed I-PER
kufanya O
mazungumzo O
na O
kumaliza O
vita O
hivyo O
kwa O
njia O
ya O
kidiplomasia O
. O

Umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
umesema O
kwamba O
vita O
hivyo O
vimesababisha O
mateso O
mengi O
kwa O
watu O
wa O
eneo O
hilo O
ambao O
tayari O
wanakabiliwa O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Abiy B-PER
amekataa O
pendekezo O
la O
kufanya O
mazungumzo O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCWakaazi O
katika O
mataifa O
mbalimbali O
ya O
Afrika B-LOC
wanaendelea O
kufuatilia O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
Marekani B-LOC
kwa O
hisia O
tofauti O
zilizojaa O
kejeli O
na O
hali O
ya O
kutoamini O
hasa O
baada O
ya O
rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
kujaribu O
kujitangaza O
mshindi O
wa O
uchaguzi O
huo O
kabla O
ya O
hesabu O
ya O
kura O
kukamilika O
. O

Katika O
baadhi O
ya O
nchi O
za O
Afrika B-LOC
ambazo O
uchaguzi O
umefanyika O
hivi O
karibuni O
na O
kukumbwa O
na O
utata O
wa O
matokeo O
kama O
Guinea B-LOC
, O
baadhi O
ya O
raia O
wameeleza O
kusikitishwa O
na O
rais O
Trump B-PER
kudai O
ushindi O
wakati O
hata O
hesabu O
ya O
kura O
ilikuwa O
inaonyesha O
kwamba O
alikuwa O
nyuma O
ya O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

Mory B-PER
Keita I-PER
, O
ambaye O
ni O
raia O
wa O
Guinea B-LOC
, O
amesema O
kwamba O
rais O
Trump B-PER
anaonyesha O
mfano O
mbaya O
sana O
kwa O
nchi O
za O
Afrika B-LOC
ambazo O
bado O
ni O
changa O
kidemokrasia O
, O
huku O
Bachir B-PER
Diallo I-PER
akisema O
kuwa O
hatua O
ya O
Trump B-PER
ni O
ya O
kuleta O
fedheha O
sana O
kwamba O
hayo O
ni O
mambo O
ambayo O
yanatarajiwa O
kutokea O
katika O
nchi O
yenye O
utawala O
mbovu O
sana O
na O
wala O
sio O
Marekani B-LOC
. O

Kura O
zinaendelea O
kuhesabiwa O
katika O
uchaguzi O
wa O
Marekani B-LOC
, O
Joe B-PER
Biden I-PER
akiwa O
anaongoza O
kwa O
idadi O
ya O
kura O
, O
lakini O
hakuna O
mshindi O
amepatikana O
hadi O
sasa O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCRais O
Uhuru B-PER
Kenyatta I-PER
ameongeza O
muda O
wa O
amri O
ya O
kutotoka O
nje O
usiku O
na O
kupiga O
marufuku O
uuzaji O
wa O
pombe O
katika O
migahawa O
ikiwa O
ni O
sehemu O
ya O
juhudi O
ya O
kudhibiti O
maambukizi O
ya O
COVID O
- O
19 O
. O

Akilihutubia O
taifa O
Jumatano B-DATE
, O
Rais O
amesema O
amri O
hiyo O
ni O
ya O
nchi O
nzima O
kuanzia O
saa O
tatu O
usiku O
hadi O
za O
kumi O
alfajiri O
itaendelea O
kwa O
siku O
30 I-DATE
zaidi O
, O
limeripoti O
gazety O
la O
The B-ORG
Nation I-ORG
la O
nchini O
Kenya B-LOC
. O

Kenyatta B-PER
pia O
ameongeza O
siku O
zaidi O
za O
kufungwa O
baa O
na O
vilabu O
vya O
pombe O
kwa O
siku O
30 O
lakini O
ameruhusu O
mahoteli O
kuuza O
pombe O
kwa O
wageni O
wanaofikia O
katika O
hoteli O
hizo O
. O

Migahawa O
inatakiwa O
kufungwa O
saa B-DATE
mbili I-DATE
usiku I-DATE
, O
Rais O
amesema O
. O

Idadi O
ya O
watu O
wanaohudhuria O
maziko O
na O
harusi O
imeongezwa O
kutoka O
watu O
15 O
hadi O
100 O
wakitakwa O
kufuata O
masharti O
ya O
afya O
, O
Kenyatta B-PER
amesema O
. O

Hotuba O
hiyo O
inafuatia O
mkutano O
wake O
rais O
na O
Kamati O
ya O
Taifa O
Inayokabiliana O
na O
Hali O
ya O
Dharura O
. O

Hili O
limetokea O
wakati O
nchi O
ya O
Kenya B-LOC
ikiwa O
imeripoti O
maambukizi O
213 O
mapya O
ya O
COVID O
- O
19 O
Jumanne B-DATE
, O
ikiongeza O
idadi O
ya O
maambukizi O
yaliothibitishwa O
kufikia O
33 O
, O
16 O
nchi O
nzima O
. O

Kulingana O
na O
taarifa O
ya O
Wizara O
ya O
Afya O
, O
vifo O
vitano O
vipya O
vimefanya O
idadi O
ya O
waliopoteza O
maisha O
kufikia O
564 O
. O

Hivi O
sasa O
watu O
wasiopungua O
19 O
, O
296 O
wamepona O
kutokana O
na O
COVID O
- O
19 O
. O

Chad B-LOC
ilikabiliwa O
na O
mustakabali O
usio O
na O
uhakika O
siku O
ya O
Jumatano B-DATE
wakati O
mtoto O
wa O
kiongozi O
aliyeuwawa O
Idriss B-PER
Deby I-PER
Itno I-PER
alipochukua O
madaraka O
katika O
kile O
upinzani O
ulichokiita O
mapinduzi O
na O
washirika O
wa O
Magharibi O
wanaotegemea O
umahiri O
wa O
jeshi O
la O
nchi O
hiyo O
kwa O
uthabiti O
. O

Deby B-PER
alikuwa O
ametawala O
nchi O
hiyo O
masikini O
ya O
jangwani O
kwa O
miongo O
mitatu O
kabla O
ya O
jeshi O
kutangaza O
kifo O
chake O
Jumanne B-DATE
kutokana O
na O
majeraha O
aliyoyapata O
wakati O
akiongoza O
wanajeshi O
katika O
vita O
dhidi O
ya O
waasi O
. O

Mshtuko O
wa O
kufariki O
kwa O
kiongozi O
huyo O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
68 O
kulisababisha O
wasiwasi O
juu O
ya O
ombwe O
la O
uongozi O
nchini O
Chad B-LOC
, O
ambayo O
ipo O
katikati O
ya O
eneo O
lenye O
shida O
la O
Sahel B-LOC
na O
ni O
muhimu O
kwa O
juhudi O
za O
Magharibi O
za O
kupambana O
na O
makundi O
ya O
kijihadi O
. O

Msemaji O
wa O
wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
ya O
Marekani B-LOC
Ned B-PER
Price I-PER
aliwaambia O
waandishi O
wa O
habari O
Jumatano B-DATE
kuwa O
Maendeleo O
katika O
siku O
na O
masaa O
ya O
hivi O
karibuni O
ni O
sababu O
ya O
kutia O
wasiwasi O
na O
akaongeza O
, O
kwamba O
Marekani B-LOC
itaendelea O
kutoa O
wito O
na O
kuunga O
mkono O
mabadiliko O
ya O
kidemokrasia O
ya O
amani O
kwa O
serikali O
inayoongozwa O
na O
kiraia O
. O

Serikali O
ya O
mpito O
Sudan B-LOC
yashauriwa O
kutochukua O
upande O
Wakati O
huo O
huo O
mchambuzi O
wa O
siasa O
wa O
Sudan B-LOC
anayeishi O
nchini O
Marekani B-LOC
anasema O
serikali O
ya O
mpito O
ya O
Sudan B-LOC
inapaswa O
kubaki O
bila O
upande O
wowote O
kuelekea O
maendeleo O
ya O
kisiasa O
katika O
nchi O
jirani O
ya O
Chad B-LOC
, O
akibainisha O
kuwa O
kifo O
cha O
ghafla O
cha O
Rais O
wa O
Chad B-LOC
Idriss B-PER
Deby I-PER
huenda O
kikaongeza O
machafuko O
katika O
eneo O
lote O
la O
Sahel B-LOC
na O
inaweza O
kuingia O
mpakani O
hadi O
mkoa O
wa O
Darfur B-LOC
wa O
Sudan B-LOC
. O

Suliman B-PER
Baldo I-PER
, O
mshauri O
mwandamizi O
katika O
taasisi O
ya O
Sentry B-ORG
- O
timu O
ya O
uchunguzi O
na O
sera O
inayofuatilia O
ufisadi O
unaohusisha O
wahalifu O
wa O
kivita O
wa O
Kiafrika O
na O
wanaofaidisha O
vita O
vya O
kimataifa O
anasema O
Deby B-PER
alichukua O
jukumu O
muhimu O
katika O
kupambana O
na O
ugaidi O
katika O
eneo O
la O
Sahel B-LOC
. O

Kukosekana O
kwa O
Deby B-PER
kunaacha O
ombwe O
la O
usalama O
ambao O
unaweza O
kusababisha O
athari O
mbaya O
kwa O
Chad B-LOC
, O
Darfur B-LOC
na O
kwingineko O
, O
kulingana O
na O
Baldo B-PER
. O

Idriss B-PER
Deby I-PER
amekuwa O
mshirika O
wa O
kijeshi O
anayeaminika O
na O
Ufaransa B-LOC
katika O
kusimamia O
eneo O
la O
Sahel B-LOC
. O

Alipeleka O
wapiganaji O
kutoka O
jeshi O
la O
Chad B-LOC
kupigana O
na O
vikundi O
kadhaa O
vya O
jihadi O
kaskazini O
mwa O
Mali B-LOC
, O
Boko B-ORG
Haram I-ORG
nchini O
Nigeria B-LOC
na O
nchini O
Cameroon B-LOC
, O
na O
pia O
aliunga O
mkono O
harakati O
katika O
Jimbo O
la O
Darfur B-LOC
nchini O
Sudan B-LOC
. O

Kupotea O
kwake O
kutaondoa O
uthabiti O
nchini O
Chad B-LOC
, O
na O
kutokuwa O
na O
uthabiti O
huko O
kunatarajiwa O
kuathiri O
sio O
tu O
Darfur B-LOC
bali O
eneo O
lote O
, O
Baldo B-PER
aliiambia O
VOA B-ORG
. O

Shule O
kadhaa O
za O
binafsi O
nchini O
Kenya B-LOC
zilifungwa O
wakati O
wa O
janga O
la O
COVID O
- O
19 O
. O

Lakini O
baadhi O
ya O
shule O
zimebadilishwa O
malengo O
yake O
, O
ama O
zimekuwa O
ni O
makazi O
ya O
familia O
au O
, O
katika O
baadhi O
ya O
nyakati O
, O
zimekuwa O
ni O
sehemu O
ya O
biashara O
ya O
kuuza O
majeneza O
. O

John B-PER
Kamand I-PER
anauza O
majeneza O
kutoka O
kwenye O
eneo O
lake O
ambalo O
mpaka O
mwaka B-DATE
jana I-DATE
, O
lilikuwa O
na O
harakati O
nyingi O
. O

Jengo O
ambalo O
lilikuwa O
likimilikiwa O
kwa O
ajili O
ya O
shule O
binafsi O
ya O
chekechea O
mjini O
Nairobi B-LOC
mpaka O
mwezi O
Julai B-DATE
, O
wakati O
janga O
la O
Covid O
19 O
lilipolazimisha O
shule O
hiyo O
kufungwa O
. O
. O
"""" O
Janga O
la O
virusi O
vya O
corona O
ni O
moja O
ya O
mambo O
ambayo O
yametufanya O
kufungua O
duka O
hili O
, O
kwasababu O
shule O
imefungwa O
, O
na O
hakuna O
wanafunzi O
, O
"""" O
anasema O
Kamande B-PER
. O

Chama O
cha O
shule O
binafsi O
nchini O
Kenya B-LOC
kinasema O
karibu O
shule O
binafsi O
400 O
zimelazimika O
kufungwa O
kwa O
sababu O
ya O
janga O
, O
na O
kuathiri O
takriban O
wanafunzi O
56 O
, O
0 O
. O

Hivi O
sasa O
majengo O
hayo O
yamefanyiwa O
mabadiliko O
, O
yamekuwa O
mduka O
, O
sehemu O
za O
kuhifadhi O
bidhaa O
na O
kwa O
matumizi O
mengine O
. O

Watoto O
hivi O
sasa O
wanacheza O
kwa O
furaha O
katika O
uwa O
wa O
shule O
hizo O
- O
lakini O
hivi O
sasa O
hakuna O
shule O
. O

Watoto O
hao O
wanaishi O
na O
familia O
zao O
katika O
kile O
kilichokuwa O
madarasa O
baada O
ya O
shule O
kugeuzwa O
na O
kuwa O
sehemu O
ya O
nyumba O
ya O
kupangisha O
. O

Nassiri B-PER
Kirui I-PER
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
29 O
alikuwa O
akifundisha O
hesabu O
na O
sayansi O
kabla O
ya O
shule O
kufungwa O
na O
kubaki O
kwenye O
eneo O
hilo O
la O
shule O
kama O
meneja O
wa O
jengo O
. O

Kirui B-PER
anasema O
"""" O
nilikuwa O
hapa O
kama O
mwalimu O
. O

Lakini O
kwasababu O
ya O
fedha O
, O
sina O
fedha O
, O
ndiyo O
maana O
nimekuwa O
muangalizi O
. O
"""" O

Wakati O
shule O
za O
Kenya B-LOC
zilifunguliwa O
mwezi O
Januari B-DATE
mwaka I-DATE
huu I-DATE
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
tangu O
kufungwa O
mwezi O
Machi B-DATE
, O
matokeo O
ya O
kufungwa O
kwa O
shule O
binafsi O
huenda O
yatahisiwa O
kwa O
muda O
fulani O
ujao O
. O

Mutheo B-PER
Kasanga I-PER
ni O
mwenyekiti O
wa O
taifa O
wa O
chama O
cha O
shule O
binafsi O
Kenya B-LOC
anasema O
, O
"""" O
tuna O
mwanya O
mkubwa O
sana O
katika O
nchi O
yetu O
, O
na O
jamii O
yetu O
inazidi O
kukua O
- O
katika O
hesabu O
ya O
mwisho O
ya O
idadi O
ya O
watu O
imeonyesha O
ongezeko O
la O
milioni O
moja O
. O

Kwahiyo O
tuna O
kazi O
nyingi O
za O
kufanya O
. O
"""" O

Serikali O
ya O
Kenya B-LOC
mwezi O
Septemba B-DATE
iliahidi O
kiasi O
cha O
dola O
milioni O
64 O
ikiwa O
ni O
msaada O
kwa O
shule O
binafsi O
lakini O
bado O
haijatekeleza O
hiyo O
ahadi O
yake O
. O

White B-ORG
House I-ORG
imesema O
juhudi O
mpya O
zinafanywa O
kuwapatia O
chanjo O
watu O
wazima O
katika O
umri O
wa O
miaka O
18 O
hadi O
26 O
ambao O
kwa O
sababu O
mbali O
mbali O
wameonyesha O
hamasa O
kidogo O
katika O
kupatiwa O
chanjo O
tangu O
idadi O
ya O
kesi O
mpya O
za O
virusi O
vya O
Corona O
pamoja O
na O
vifo O
kupungua O
haraka O
katika O
wiki O
za O
karibuni O
Marekani B-LOC
itashindwa O
kufikia O
lengo O
la O
Rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
la O
kuwapatia O
chanjo O
takriban O
asilimia O
70 O
ya O
watu O
wazima O
Marekani B-LOC
kwa O
angalau O
dozi O
moja O
au O
kamili O
dhidi O
ya O

virusi O
vya O
Corona O
ifikapo O
siku B-DATE
ya I-DATE
uhuru I-DATE
hapo O
Julai B-DATE
nne I-DATE
, O
lakini O
White B-ORG
House I-ORG
inasema O
inatarajia O
kufikia O
kiwango O
hicho O
katika O
wiki O
chache O
zijazo O
. O

Katika O
tathmini O
mpya O
Jumanne B-DATE
juu O
ya O
juhudi O
za O
chanjo O
nchini O
Marekani B-LOC
mratibu O
wa O
majibu O
ya O
COVID O
- O
19 O
, O
Jeff B-PER
Zients I-PER
, O
alisema O
serikali O
kuu O
inatarajia O
kwamba O
asilimia O
70 O
ya O
watu O
wenye O
miaka O
27 O
na O
zaidi O
watakuwa O
wamepata O
angalau O
dozi O
moja O
ya O
chanjo O
ifikapo O
Julai B-DATE
nne I-DATE
, O
ambapo O
alielezea O
kama O
mafanikio O
makubwa O
. O

Tunaingia O
msimu O
wa O
majira O
ya O
joto O
kali O
tukiwa O
na O
furaha O
, O
majira O
ya O
joto O
yaliyo O
huru O
. O

Hivi O
sasa O
amesema O
juhudi O
mpya O
zinafanywa O
kuwapatia O
chanjo O
watu O
wazima O
, O
katika O
umri O
wa O
miaka O
18 O
hadi O
26 O
ambao O
kwa O
sababu O
mbali O
mbali O
wameonyesha O
hamasa O
kidogo O
katika O
kupatiwa O
chanjo O
hususan O
tangu O
idadi O
ya O
kesi O
mpya O
za O
virusi O
vya O
Corona O
pamoja O
na O
vifo O
kupungua O
haraka O
katika O
wiki O
za O
karibuni O
hapa O
nchini O
, O
na O
biashara O
kufunguliwa O
tena O
bila O
masharti O
ya O
watu O
kuvaa O
barakoa O
na O
kutokaribiana O
kutoka O
mtu O
hadi O
mtu O
, O
suala O
ambalo O
lilikuwa O

likitekelezwa O
kwa O
zaidi O
ya O
mwaka O
mmoja O
. O

Juhudi O
zetu O
haziishii O
Julai B-DATE
nne I-DATE
, O
Zients B-PER
alisema O
. O

Ni O
muhimu O
sana O
kuliko O
hapo O
awali O
kwamba O
wanapata O
chanjo O
, O
pamoja O
na O
wengine O
ambao O
bado O
hawajachoma O
chanjo O
dhidi O
ya O
COVID O
- O
19 O
. O

Virusi O
vya O
Corona O
vinasababisha O
ugonjwa O
wa O
COVID O
- O
19 O
. O

Dr O
. O
Rochelle B-PER
Walensky I-PER
, O
mkurugenzi O
wa O
kituo B-ORG
cha I-ORG
kudhibiti I-ORG
na I-ORG
kuzuia I-ORG
magonjwa I-ORG
( O
CDC B-ORG
) O
Marekani B-LOC
alisema O
tunashuhudia O
kupungua O
kwa O
kasi O
vifo O
na O
wagonjwa O
kulazwa O
hospitalini O
. O

Alisema O
kuwa O
ni O
mafanikio O
yaliyothibitishwa O
na O
chanjo O
zilizopo O
, O
ikiwemo O
dhidi O
ya O
aina O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
asilia O
, O
kwa O
hivi O
sasa O
kila O
kifo O
cha O
COVID O
kinaweza O
kuzuilika O
kabisa O
. O

Msukumo O
wa O
kuwatambua O
kama O
Wakenya O
uliongezeka O
zaidi O
ya O
miaka B-DATE
minne I-DATE
iliyopita I-DATE
Watu O
wa O
jamii O
ya O
Washona O
nchini O
Kenya B-LOC
wanasherehekea O
hadhi O
yao O
mpya O
kama O
raia O
wa O
nchi O
hiyo O
baada O
ya O
miongo O
kadhaa O
ya O
kutokuwa O
na O
nchi O
. O

Nazizi B-PER
Dube I-PER
anatazama O
kile O
ambacho O
sasa O
ni O
milki O
yake O
yenye O
thamani O
kubwa O
kwake O
hati O
inayomtangaza O
kuwa O
raia O
wa O
Kenya B-LOC
. O

Dube B-PER
ni O
mmoja O
kati O
ya O
Washona O
karibu O
1 O
, O
700 O
na O
Wanyarwanda O
1 O
, O
300 O
, O
ambao O
walipata O
hadhi O
hiyo O
ya O
kisheria O
mwezi B-DATE
huu I-DATE
baada O
ya O
miongo O
kadhaa O
ya O
kutokuwa O
na O
nchi O
. O

Desemba B-DATE
12 I-DATE
, O
wakati O
Kenya B-LOC
ilipoadhimisha O
miaka O
yake O
57 O
ya O
uhuru O
, O
Nazizi B-PER
, O
na O
wengine O
wa O
jamii O
ya O
Washona O
nchini O
Kenya B-LOC
walitambuliwa O
kama O
raia O
, O
kufuatia O
agizo O
la O
Rais O
Uhuru B-PER
Kenyatta I-PER
wa O
nchi O
hiyo O
. O

"""" O
Changamoto O
zote O
ambazo O
tumepitia O
na O
hali O
ya O
kutokuwa O
na O
utaifa O
, O
tulifurahi O
sana O
kujua O
kwamba O
yote O
haya O
yameisha O
, O
ulikuwa O
mwanzo O
mpya O
. O
"""" O

Alisema O
Nazizi B-PER
Dube I-PER
. O

Mwanzo O
ambao O
wanatumai O
utafungua O
fursa O
mpya O
. O

Diana B-PER
Gichengo I-PER
, O
wa O
Tume B-ORG
ya I-ORG
Haki I-ORG
za I-ORG
Binadamu I-ORG
ya I-ORG
Kenya I-ORG
, O
anasema O
kwamba O
miongo O
kadhaa O
ya O
kutokuwa O
na O
utaifa O
iliiacha O
jamii O
hiyo O
ikitengwa O
"""" O
Walipokuwa O
hawana O
utaifa O
haki O
zao O
zote O
zilikiukwa O
, O
uhuru O
wao O
wa O
kutembea O
ulikiukwa O
, O
wasingeweza O
kuondoka O
nchini O
, O
wale O
wachache O
waliofanikiwa O
kusafiri O
walilazimika O
kupata O
vitambulisho O
bandia O
au O
visivyo O
vya O
kawaida O
kusafiri O
, O

hawakuweza O
kupata O
elimu O
. O
"""" O

Alisema O
Gichengo B-PER
. O

Ishmael B-PER
Dlamini I-PER
ameendesha O
biashara O
yake O
ya O
useremala O
nje O
kidogo O
ya O
mji O
mkuu O
Nairobi B-LOC
kwa O
karibu O
miaka O
20 O
bila O
hati O
za O
kitambulisho O
. O

Kama O
Mshona B-PER
, O
mapato O
yake O
yalikuwa O
machache O
kwa O
sababu O
hakuweza O
kuyapitisha O
benki O
au O
kukopa O
, O
kama O
raia O
wa O
Kenya B-LOC
wanavyofanya O
. O

Hilo O
limebadilika O
. O

Dlamini B-PER
anasema O
, O
"""" O
tutakuwa O
na O
cheti O
cha O
uraia O
. O

Anasema O
itaniwezesha O
kwenda O
benki O
au O
taasisi O
nyingine O
yoyote O
ya O
kukopesha O
na O
kupata O
mkopo O
kuniruhusu O
kufanya O
biashara O
zaidi O
. O
"""" O

Washona O
walianza O
kuwasili O
Kenya B-LOC
katika O
miaka O
ya O
1930 B-DATE
, O
kutoka O
Zimbabwe B-LOC
, O
na O
wengi O
zaidi O
walikuja O
mwanzoni O
mwa O
miaka O
ya O
1960 B-DATE
wakiwa O
wamishonari O
. O

Lakini O
wakati O
Kenya B-LOC
ilipopata O
uhuru O
wake O
kutoka O
kwa O
Uingereza B-LOC
mwaka O
1963 B-DATE
, O
wengi O
walishindwa O
kutumia O
fursa O
ya O
muda O
wa O
miaka O
miwili O
kuwa O
raia O
, O
pamoja O
na O
watoto O
wao O
waliozaliwa O
nchini O
humo O
. O

Msukumo O
wa O
kuwatambua O
kama O
Wakenya O
uliongezeka O
zaidi O
ya O
miaka B-DATE
minne I-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Wanja B-PER
Munaita I-PER
wa O
Tume B-ORG
ya I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
ya I-ORG
Wakimbizi I-ORG
, O
amepokea O
vyema O
uamuzi O
wa O
kuwapatia O
uraia O
wa O
washona O
. O

"""" O
Utambulisho O
wa O
kisheria O
ni O
muhimu O
sana O
haswa O
kwa O
kuwa O
Kenya B-LOC
inaingia O
kwenye O
vitambulisho O
vya O
dijitali O
kwa O
sababu O
wangeachwa O
nje O
ya O
mfumo O
huo O
, O
kwa O
sababu O
hawakuwa O
na O
hati O
hizo O
. O
"""" O

Alisema O
Munaita B-PER
Gichengo I-PER
wa O
Tume B-ORG
ya I-ORG
Haki I-ORG
za I-ORG
Binadamu I-ORG
ya I-ORG
Kenya I-ORG
, O
ambayo O
ilihusika O
katika O
kampeni O
ya O
kukomesha O
ukosefu O
wa O
utaifa O
, O
anasema O
mengi O
zaidi O
yanahitaji O
kufanywa O
ili O
kusaidia O
jamii O
ya O
Washona O
. O

"""" O
Tunatumai O
kuwa O
wanaweza O
kuungwa O
mkono O
na O
serikali O
ya O
kitaifa O
na O
serikali O
ya O
kaunti O
kwa O
suala O
la O
hatua O
ya O
kuthibitisha O
, O
kuendana O
na O
miaka O
ambayo O
wametengwa O
. O
"""" O

Alisema O
Gichengo B-PER
. O

Inakadiriwa O
washona O
1 O
, O
300 O
bado O
hawajaomba O
uraia O
lakini O
, O
wale O
wanaosubiri O
vtetu O
vyao O
wanasema O
wako O
tayari O
kudhibitisha O
. O

"""" O
Tunataka O
kuonyesha O
kuwa O
sisi O
sio O
tu O
mzigo O
kwa O
nchi O
sisi O
ni O
ndege O
wenye O
manyoya O
yanayong'aa O
. O

Hatustahili O
kufungiwa O
kwenye O
tundu O
. O

Sasa O
tunataka O
kuruka O
na O
kuonyesha O
manyoya O
yetu O
angavu O
. O
"""" O

Alisema O
Dube B-PER
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
wakimbizi I-ORG
la I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
linasema O
Kenya B-LOC
ni O
nyumbani O
kwa O
watu O
wapatao O
18 O
, O
0 O
wasio O
na O
utaifa O
, O
wengi O
wao O
wakiwa O
makabila O
madogo O
. O

Imetayarishwa O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCLeo O
ulimwengu O
unaadhimisha O
siku O
ya O
ukimwi O
duniani O
, O
huku O
mashirika O
kote O
ulimwenguni O
yakisisitiza O
umuhimu O
wa O
kuwasaidia O
watu O
wanaoishi O
na O
HIV O
na O
kuathiriwa O
na O
virusi O
hivyo O
. O

Pamoja O
na O
maadhimisho O
hayo O
, O
tarehe B-DATE
Mosi I-DATE
Disemba I-DATE
kila I-DATE
mwaka I-DATE
, O
pia O
ilitengwa O
na O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
kama O
siku O
ya O
kuwakumbuka O
waliofariki O
kutokana O
na O
ugonjwa O
huo O
. O

Mwaka B-DATE
huu I-DATE
, O
siku O
hii O
inaadhimishwa O
wakati O
ulimwengu O
unakabiliwa O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
corona O
. O

Shirika O
la O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
la I-ORG
kupambana I-ORG
na I-ORG
ukimwi I-ORG
( O
UNAIDS B-ORG
) O
linasema O
janga O
la O
corona O
limefanya O
iwe O
vigumu O
sana O
kwa O
watu O
wanaoishi O
na O
HIV O
kupata O
huduma O
za O
afya O
na O
huduma O
nyingine O
, O
likisisitiza O
pia O
juu O
ya O
ukosefu O
wa O
usawa O
pamoja O
na O
hali O
ya O
unyayapaa O
. O

UNAIDS B-ORG
imetoa O
wito O
kwa O
serekali O
kuongeza O
uwekezaji O
na O
kuchukua O
hatua O
dhidi O
ya O
ukimwi O
na O
majanga O
mengine O
. O

Umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
unasema O
mifano O
inaonyesha O
kuwa O
kutakuwa O
na O
ongezeko O
la O
maambukizi O
mapya O
ya O
HIV O
laki O
1 O
na O
elfu O
23 O
hadi O
laki O
mbili O
na O
elfu O
93 O
na O
kati O
ya O
vifo O
elfu O
69 O
na O
laki O
moja O
1 O
elfu O
48 O
kutokana O
na O
ukimwi O
ifikapo O
mwaka O
wa O
2022 B-DATE
, O
hasa O
kwa O
sababu O
janga O
la O
corona O
limeathiri O
juhudi O
za O
kupambana O
na O
HIV O
. O

Kwa O
watu O
millioni O
38 O
wanaoishi O
na O
HIV O
ulimwenguni O
kote O
, O
millioni O
26 O
kati O
yao O
wanatumia O
dawa O
za O
kupunguza O
makali O
ya O
ukimwi O
. O

Mwaka O
2019 B-DATE
, O
watu O
laki O
6 O
na O
elfu O
90 O
walifariki O
kutokana O
na O
maradhi O
yanayohusishwa O
na O
ukimwi O
. O

Wakati O
huo O
huo O
, O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
umetoa O
wito O
wa O
kupewa O
msaada O
wa O
dola O
billioni O
35 O
ili O
utowe O
msaada O
wa O
kibanadamu O
wa O
kuokoa O
maisha O
ya O
watu O
millioni O
160 O
mwaka B-DATE
ujao I-DATE
, O
wakati O
madhara O
ya O
kiuchumi O
yaliosababishwa O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
corona O
yalipelekea O
ma O
millioni O
ya O
watu O
ulimwenguni O
kujikuta O
katika O
hali O
mbaya O
ya O
umaskini O
. O

"""" O
"""" O
Mizozo O
, O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
na O
covid O
19 O
vimesababisha O
changamoto O
kubwa O
ya O
kibinadamu O
tangu O
vita O
vya O
pili O
vya O
dunia O
, O
"""" O
katibu O
mkuu O
wa O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
Antonio B-PER
Guteress I-PER
amesema O
wakati O
wa O
uzinduzi O
wa O
wito O
huo O
. O

Amewaomba O
wafadhili O
kusaidia O
wale O
ambao O
maisha O
yao O
yako O
hatarini O
. O

Umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
unasema O
watu O
millioni O
235 O
au O
mtu O
mmoja O
kati O
ya O
watu O
33 O
duniani O
anahitaji O
msaada O
au O
ulinzi O
. O

Visa O
millioni O
63 O
vya O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
corona O
vimethibitishwa O
ulimwenguni O
kote O
kulingana O
na O
takwim O
za O
chuo O
kikuu O
cha O
marekani B-LOC
, O
John B-ORG
Hopkins I-ORG
. O

Watu O
millioni O
1 O
na O
laki O
5 O
walifariki O
kutokana O
na O
ugonjwa O
huo O
, O
huku O
ma O
millioni O
ya O
wengine O
wakipoteza O
ajira O
wakati O
wa O
masharti O
magumu O
yaliochukuliwa O
na O
serekali O
tofauti O
kudhibiti O
kusambaa O
kwa O
virusi O
vya O
corona O
. O

- O
Imetayarishwa O
na O
Patrick B-PER
Nduwimana I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCWiki O
sita O
baada O
ya O
uchaguzi O
wa O
rais O
wa O
Marekani B-LOC
, O
Kiongozi O
wa O
walio O
wengi O
katika O
Baraza O
la O
Seneti O
Mitch B-PER
McConnell I-PER
alikiri O
Jumanne B-DATE
kuwa O
Mdemokrat O
Joe B-PER
Biden I-PER
ndiye O
rais O
mteule O
wa O
nchi O
hiyo O
. O

McConnell B-PER
alimpongeza O
Biden B-PER
wakati O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
akiendelea O
na O
madai O
yake O
yasio O
na O
msingi O
kwamba O
ameshindwa O
kutokana O
na O
wizi O
wa O
kura O
. O

McConnell B-PER
, O
ambaye O
alikuwa O
amegoma O
kumtangaza O
Biden B-PER
mshindi O
, O
alisema O
katika O
hotuba O
ya O
Seneti O
kwamba O
ushindi O
wa O
Biden B-PER
wa O
kura O
za O
wajumbe O
306 O
- O
232 O
wa O
Jumatatu B-DATE
ulimhakikishia O
kuwa O
ni O
mshindi O
wa O
kweli O
kwa O
miaka O
minne O
katika O
Ikulu O
ya O
Marekani B-LOC
. O

Alisema O
kuanzia O
asubuhi B-DATE
hii I-DATE
, O
nchi O
yetu O
ina O
rais O
mteule O
rasmi O
na O
makamu O
wa O
rais O
mteule O
. O
"""" O

"""" O
Mamilioni O
yetu O
wengi O
tulitarajia O
matokeo O
tofauti O
ya O
uchaguzi O
wa O
rais O
. O

Lakini O
mfumo O
wetu O
wa O
serikali O
una O
michakato O
ya O
kuamua O
ni O
nani O
ataapishwa O
Januari B-DATE
20 I-DATE
. O
Wajumbe O
wa O
Uchaguzi O
wamezungumza O
. O

"""" O
aliongeza O
McConell B-PER
. O

"""" O
Wamarekani O
wanaweza O
kujivunia O
taifa O
letu O
lina O
makamu O
rais O
mwanamke O
mteule O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
"""" O
- O
McConell B-PER
Kwa O
hivyo O
leo B-DATE
, O
ninataka O
kumpongeza O
Rais O
Mteule O
Joe B-PER
Biden I-PER
, O
"""" O
McConnell B-PER
alisema O
. O

"""" O
Rais O
mteule O
si O
mgeni O
katika O
baraza O
la O
Seneti O
. O

Amejitolea O
kwa O
utumishi O
wa O
umma O
kwa O
miaka O
mingi O
. O

Ninataka O
pia O
kumpongeza O
makamu O
wa O
rais O
mteule O
, O
mwenzetu O
kutoka O
California B-LOC
, O
Seneta O
Kamala B-PER
Harris I-PER
. O

"""" O
Wamarekani O
wote O
wanaweza O
kujivunia O
kuwa O
taifa O
letu O
lina O
makamu O
wa O
rais O
mwanamke O
mteule O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
kabisa O
. O
"""" O

Alisema O
Mcconell B-PER
. O

Imetayarishwa O
na O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCUshirika O
wa O
kijeshi O
wa O
nchi O
za O
Magharibi O
, O
NATO B-ORG
, O
utaendelea O
kuisaidia O
Afghanistan B-LOC
katika O
masuala O
ya O
maendeleo O
na O
kiusalama O
baada O
ya O
kuwaondoa O
wanajeshi O
wake O
kabla O
ya O
mwishoni O
mwa O
mwaka O
2021 B-DATE
. O

Katibu O
Mkuu O
wa O
NATO B-ORG
Jens B-PER
Stoltenberg I-PER
amezungumza O
baada O
ya O
mkutano O
wa O
mawaziri O
wa O
mambo O
ya O
nje O
na O
ulinzi O
wa O
ushirika O
huo O
mjini O
Brussels B-LOC
uliokuwa O
unatayarisha O
mkutano O
wa O
viongozi O
utakaohudhuriwa O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
na O
Rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

Mkutano O
huo O
unalengo O
la O
kuimarisha O
tena O
umoja O
wao O
baada O
ya O
miaka O
minne O
ya O
misukosuko O
na O
utawala O
wa O
Donald B-PER
Trump I-PER
. O

Akizungumza O
na O
waandishi O
habari O
baada O
ya O
mkutano O
wa O
mawaziri O
uliofanyika O
Jumanne B-DATE
, O
Jens B-PER
Stolenburg I-PER
anasema O
mawaziri O
walijadili O
juu O
ya O
agenda O
muhimu O
inayotayarishwa O
kwa O
ajili O
ya O
mkutano O
wa O
viongozi O
wa O
June B-DATE
14 I-DATE
mjini O
Brussels B-LOC
. O

Mkutano O
huo O
utathibitisha O
tena O
umoja O
wa O
usshirika O
huo O
wa O
mataifa O
30 O
na O
kutoa O
nafasi O
ya O
kihistoria O
kuanza O
ukurasa O
mpya O
wa O
ushirikiano O
. O

Jens B-PER
Stoltenberg I-PER
, O
Katibu O
Mkuu O
wa O
NATO B-ORG
ameeleza O
: O
"""" O
Mawaziri O
walizungumzia O
masuala O
mengi O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
Afghanistan B-LOC
, O
Belarus B-LOC
, O
Rashia B-LOC
, O
China B-LOC
, O
na O
mahitaji O
ya O
NATO B-ORG
kwa O
ujumla O
ili O
kuweza O
kujitayarisha O
kwa O
ajili O
ya O
enzi O
mpya O
ya O
mashindano O
ya O
kila O
aina O
yanayo O
ongezeka O
duniani O
. O
"""" O

Kuhusiana O
na O
Afghanista B-LOC
, O
Katibu O
Mkuu O
wa O
NATO B-ORG
amesema O
mipango O
ya O
kuwaondoa O
wanajeshi O
inaendelea O
vyema O
kama O
ilivyopangwa O
na O
kwa O
usalama O
. O

Stoltenberg B-PER
ameongeza O
kuwa O
: O
"""" O
Tutaendelea O
na O
juhudi O
zetu O
za O
kidiplomasia O
mjini O
Kabul B-LOC
tukitoa O
ushauri O
na O
kutoa O
mafunzo O
ya O
kuziwezesha O
na O
kusaidia O
taasisi O
za O
kijeshi O
na O
usalama O
za O
Afghanistan B-LOC
. O

Tutazingatia O
pia O
juu O
ya O
operesheni O
maalum O
za O
kijeshi O
na O
kufanya O
kazi O
kugharimia O
huduza O
za O
kuwasaidia O
washirika O
wetu O
na O
jumuia B-ORG
ya I-ORG
kimataifa I-ORG
kuendelea O
kubaki O
Kabul B-LOC
na O
kutoa O
msaada O
. O
"""" O

Mawaziri O
walijadili O
pia O
juu O
ya O
kupanuka O
kwa O
ushawishi O
wa O
China B-LOC
duniani O
na O
athari O
za O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
masuala O
mawili O
muhimu O
kwa O
utawala O
wa O
Biden B-PER
, O
pamoja O
na O
masuala O
ya O
ulinzi O
dhidi O
ya O
mashambuklio O
ya O
makombora O
, O
usalama O
wa O
mitandao O
na O
kupambana O
na O
kueneza O
habari O
za O
uongo O
. O

Mawaziri O
walikuwa O
wanakutana O
kujadili O
pia O
suala O
la O
hali O
ya O
kisiasa O
nchini O
Belarus B-LOC
, O
rais O
wa O
taifa O
hilo O
Alexander B-PER
Lukashenko I-PER
alikuwa O
anazungumza O
na O
maafisa O
wa O
serikali O
akisema O
wanajeshi O
wa O
Rashia B-LOC
wako O
tayari O
kupelekwa O
nchini O
humo O
pindi O
kutakuwepo O
na O
kitisho O
kutoka O
NATO B-ORG
. O

Alexander B-PER
Lukashenko I-PER
Rais O
wa O
Belarus B-LOC
amesema O
: O
"""" O
Hakujakuwepo O
na O
mazungumzo O
yeyote O
kuhusu O
kuletwa O
kwa O
wanajeshi O
wa O
Rashia B-LOC
au O
kuundwa O
kwa O
kambi O
ya O
kijeshi O
hapa O
Belarus B-LOC
. O

Suala O
hilo O
halikutajwa O
hata O
kidogo O
. O
"""" O

Hayo O
yote O
yakifanyika O
milipuko O
mitatu O
ilitokea O
kabul O
Jumanne B-DATE
jioni I-DATE
. O

Milipuko O
miwili O
ilikuwa O
mabomu O
yaliyolipuka O
katika O
maeneo O
mawili O
tofauti O
katika O
mitaa O
ya O
magharibi O
ya O
mji O
mkuu O
na O
kusababisha O
vifo O
vya O
watu O
6 O
na O
saba O
kujeruhiwa O
kulingana O
na O
wizara O
ya O
mambo O
ya O
ndani O
ya O
Afghanistan B-LOC
. O

Na O
mlipuko O
wa O
tatu O
uliharibu O
kituo O
cha O
umeme O
kaskazini O
mwa O
Kabul B-LOC
. O

Waatalamu O
wanasema O
jeshi O
la O
Afghanistan B-LOC
ambalo O
linalotarajiwa O
kuwa O
na O
nguvu O
zaidi O
kuliko O
wapiganaji O
taliban B-ORG
ambao O
wameongeza O
mashambulizi O
yao O
mnamo O
mieizi O
ya O
hivi O
karibuni O
, O
limegubikwa O
na O
ulaji O
rushwa O
, O
ukosefu O
wa O
nidhamu O
na O
kushindwa O
kuchukua O
udhibiti O
wa O
taifa O
zima O
. O

Uganda B-LOC
imerikodi O
idadi O
kubwa O
zaidi O
ya O
maambukizi O
ya O
COVID O
- O
19 O
tangu O
ugonjwa O
huo O
uanze O
. O

Jumla O
ya O
watu O
1 O
, O
438 O
kati O
ya O
watu O
8 O
, O
478 O
waliopimwa O
waligunduliwa O
wana O
virusi O
hivyo O
, O
kwa O
mujibu O
wa O
takwimu O
zilizotolewa O
na O
wizara O
ya O
afya O
. O

Hiyo O
ni O
asilimia O
17 O
ya O
maambukizi O
, O
kwa O
wale O
waliopimwa O
. O

Tangu O
nchi O
hiyo O
kuingia O
kwenye O
wimbi O
la O
pili O
la O
janga O
hilo O
mwishoni O
mwa O
mwezi O
Mei B-DATE
, O
kiwango O
kinaonekana O
kuwa O
cha O
wastani O
wa O
kati O
ya O
asilimia O
16 O
na O
19 O
. O

Uganda B-LOC
inakabiliana O
na O
aina O
mpya O
ya O
virusi O
ambavyo O
viligunduliwa O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
nchini O
India B-LOC
, O
Uingereza B-LOC
, O
na O
Afrika B-LOC
Kusini I-LOC
, O
pamoja O
na O
vile O
vya O
kwanza O
, O
vilivyoripotiwa O
nchini O
China B-LOC
. O

Kuna O
wasiwasi O
kwamba O
iwapo O
maambukizi O
yataendelea O
kuongezeka O
kwa O
kiwango O
hicho O
, O
vituo O
vya O
afya O
vinaweza O
kukabiliwa O
na O
uhaba O
wa O
rasilimali O
muhimu O
, O
kama O
vile O
oksijen O
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
ndege I-ORG
la I-ORG
Rwanda I-ORG
, O
jana B-DATE
Alhamisi I-DATE
lilisitisha O
safari O
zake O
kuingia O
au O
kutoka O
Uganda B-LOC
, O
huku O
maambukizi O
yakizidi O
kuongezeka O
. O

Siku O
ya O
Jumatano B-DATE
, O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Falme I-ORG
za I-ORG
Kiarabu I-ORG
( O
UAE B-ORG
) O
ulisema O
kwamba O
wasafiri O
kutoka O
Uganda B-LOC
, O
Zambia B-LOC
na O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Kongo I-LOC
, O
hawataruhusiwa O
kuingia O
nchini O
, O
kuanzia O
leo B-DATE
Ijumaa I-DATE
. O

Muungano O
wa O
vyama O
9 O
vya O
wafanyakazi O
nchini O
Myanmar B-LOC
mapema O
Jumatatu B-DATE
umejiunga O
kwenye O
maandamano O
yanayo O
endelea O
kushuhudiwa O
nchini O
humo O
ili O
kushinikiza O
kuondoka O
kwa O
utawala O
wa O
kijeshi O
uliofanya O
mapinduzi O
ya O
serikali O
. O

Kupitia O
kwenye O
taarifa O
ya O
pamoja O
, O
muungano O
wa O
wafanyakazi O
umesema O
kuendelea O
na O
shughuli O
za O
kawaida O
za O
kiuchumi O
kunawanufaisha O
wanajeshi O
hao O
ambao O
wameendelea O
kukandamiza O
watu O
wa O
Myanmar B-LOC
. O

Maandamano O
kutoka O
kwa O
wafanyakazi O
wa O
serikali O
wakiwemo O
wale O
wanaofanya O
kwenye O
treni O
yamekuwa O
yakiendelea O
nchini O
humo O
kwa O
muda O
wa O
wiki O
kadhaa O
sasa O
. O

Shirika O
la O
habari O
la O
Reuters B-ORG
limesema O
kuwa O
waandamanji O
kwenye O
mji O
mkuu O
wa O
Yangon B-LOC
wameonekana O
wakibeba O
vibendera O
vidogo O
kuadhimisha O
siku O
ya O
wanawake O
duniani O
huku O
huduma O
muhimu O
kama O
maduka O
na O
benki O
yamefungwa O
. O

Afisa O
mmoja O
kutoka O
chama O
cha O
National B-ORG
League I-ORG
for I-ORG
Democracy I-ORG
cha O
kiongozi O
wa O
kiraiya O
aliyezuiliwa O
Aung B-PER
San I-PER
Suu I-PER
Kyi I-PER
ameithibitishia O
VOA B-ORG
kwamba O
mmoja O
wa O
maafisa O
wa O
chama O
hicho O
amefariki O
wakati O
akiwa O
kizuizini O
. O

Kundi O
linalotetea O
haki O
za O
wafungwa O
wa O
kisiasa O
limesema O
Jumamosi B-DATE
kuwa O
zaidi O
ya O
watu O
1 O
, O
700 O
wamezuiliwa O
tangu O
mapinduzi O
yakijeshi O
yalipofanyika O
mwezi B-DATE
uliyopita I-DATE
. O

Mshukiwa O
wa O
mauaji O
ya O
kimbari O
nchini O
Rwanda B-LOC
, O
Félicien B-PER
Kabuga I-PER
anazuiliwa O
katika O
mahakama B-ORG
ya I-ORG
kimtaifa I-ORG
ya I-ORG
uhalifu I-ORG
- O
ICC B-ORG
, O
mjini O
Hague B-LOC
, O
baada O
ya O
kusafirishwa O
kutoka O
Ufaransa B-LOC
kufuatia O
amri O
ya O
mahakama O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
. O

Kabuga B-PER
, O
ambaye O
amekuwa O
mafichoni O
kwa O
zaidi O
ya O
miaka O
22 O
hadi O
alipokamatwa O
nchini O
Ufaransa B-LOC
mwezi O
May B-DATE
, O
atafikishwa O
mbele O
ya O
mahakama O
ya O
ICC B-ORG
. O

Wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
, O
jaji O
katika O
mahakama O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
aliamuru O
kwamba O
Kabuga B-PER
ahamishiwe O
Uholanzi B-LOC
, O
badala O
ya O
kuzuiliwa O
nchini O
Tanzania B-LOC
na O
mahakama O
maalum O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
kwa O
kuzingatia O
maswala O
ya O
afya O
kutokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Kabuga B-PER
, O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
84 O
, O
anaweza O
kukaa O
ICC B-ORG
kwa O
miezi O
kadhaa O
na O
baadaye O
kesi O
dhidi O
yake O
kusikilizwa O
nchini O
Tanzania B-LOC
. O

Waendesha O
mashtaka O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
wanamshutumu O
Kabuga B-PER
, O
ambaye O
alikuwa O
mkulima O
mkubwa O
wa O
majani O
chai O
na O
kahawa O
, O
kwa O
kupanga O
mauaji O
dhidi O
ya O
maelfu O
ya O
watutsi O
na O
baadhi O
ya O
wahutu O
nchini O
Rwanda B-LOC
mwaka O
1994 B-DATE
katika O
mashambulizi O
yaliyodhumu O
kwa O
muda O
wa O
siku O
100 O
. O

Kabuga B-PER
anakabiliwa O
na O
mashtaka O
ya O
mauaji O
ya O
halaiki O
ya O
watu O
, O
kuchangia O
mauaji O
hayo O
na O
uhalifu O
dhidi O
ya O
binadamu O
. O

Amekana O
mashtaka O
dhidi O
yake O
akisema O
ni O
ya O
uongo O
. O

Kwingineko O
, O
waendesha O
mashataka O
wa O
Uholanzi B-LOC
wamesema O
kwamba O
wamemkamata O
mwanamme O
raia O
wa O
Rwanda B-LOC
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
71 O
ambaye O
amekuwa O
akiishi O
Uholanzi B-LOC
kwa O
muda O
wa O
miaka O
20 O
, O
baada O
ya O
kupata O
ombi O
kutoka O
kwa O
serikali O
ya O
Kigali B-LOC
, O
la O
kutaka O
akamatwe O
na O
kurudishwa O
nchini O
humo O
. O

Jina O
la O
mwanamme O
huyo O
halijatajwa O
lakini O
waendesha O
mashtaka O
wamesema O
mwanamme O
huyo O
alikuwa O
akifanya O
kazi O
katika O
benki O
na O
anamiliki O
duka O
la O
kuuza O
dawa O
, O
anayetuhumiwa O
kwa O
kuandaa O
orodha O
ya O
watutsi O
waliopangiwa O
kuuawa O
katika O
mashambulizi O
hayo O
yam O
waka O
1994 B-DATE
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCKenya O
itapokea O
karibu O
dozi O
72 O
, O
0 O
za O
chanjo O
ya O
covid O
19 O
wiki B-DATE
hii I-DATE
kutoka O
mpango O
wa O
Covax B-ORG
. O

Dawa O
hizo O
zitawasili O
kutokea O
Sudan B-LOC
Kusini I-LOC
baada O
ya O
maafisa O
wa O
wizara O
ya O
afya O
wa O
nchi O
hiyo O
kusema O
kwamba O
hawataweza O
kuzitumia O
kabla O
ya O
muda O
wake O
kumalizika O
. O

Sudan B-LOC
Kusini I-LOC
ilipokea O
dozi O
132 O
, O
0 O
za O
Astra O
Zeneca O
chini O
ya O
mpango O
wa O
Covax B-ORG
, O
mwishoni O
mwa O
mwezi O
Machi B-DATE
. O

Lakini O
naibu O
Waziri O
wa O
Afya O
Mayen B-PER
Machout I-PER
amewaambia O
waandishi O
habari O
Jumatano B-DATE
kwamba O
hawakuweza O
kutumia O
dozi O
zote O
. O

Pia O
serikali O
imetoa O
sababu O
ya O
bunge O
kuchelewa O
kuidhinisha O
matumizi O
ya O
chanjo O
hiyo O
. O

Hivyo O
serikali O
ya O
Juba B-LOC
itabaki O
na O
dozi O
52 O
, O
0 O
kwa O
matumaini O
ya O
kuzitumia O
kabla O
ya O
muda O
wake O
wa O
Julai B-DATE
18 I-DATE
kupita O
. O

Rais O
wa O
Uganda B-LOC
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
Jumapili B-DATE
anatarajiwa O
kulihutubia O
taifa O
kuelezea O
mikakati O
ya O
serikali O
yake O
katika O
kupambana O
na O
ongezeko O
la O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Kupitia O
ujumbe O
wa O
Twitter O
, O
Museveni B-PER
amewataka O
raia O
wote O
wa O
Uganda B-LOC
kutazama O
au O
kusikiliza O
hotuba O
yake O
kupitia O
vyombo O
mbalimbali O
vya O
habari O
kuanzia O
mwendo O
wa O
saa B-DATE
mbili I-DATE
usiku I-DATE
. O

"""" O
Nitalihutubia O
taifa O
hii O
leo O
juu O
ya O
maazimio O
na O
hatua O
zilizopitishwa O
na O
tume O
ya O
kitaifa O
ya O
kukabiliana O
na O
COVID O
- O
19 O
, O
alisema O
Museveni B-PER
. O

Wakati O
wa O
hotuba O
yake O
juzi O
Ijumaa B-DATE
, O
rais O
huyo O
alisema O
kwamba O
Uganda B-LOC
inaingia O
katika O
wimbi O
la O
tatu O
la O
maambukizi O
ya O
Corona O
. O

Hotuba O
ya O
leo B-DATE
inajiri O
huku O
taifa O
hilo O
la O
Afrika B-LOC
Mashariki O
likiwa O
limerekodi O
idadi O
kubwa O
zaidi O
ya O
maambukizi O
wiki B-DATE
hii I-DATE
, O
jambo O
ambalo O
limepelekea O
kuwepo O
wasiwasi O
mkubwa O
kati O
ya O
raia O
na O
maafisa O
wa O
serikali O
. O

Kufikia O
Jumapili B-DATE
, O
Uganda B-LOC
imeripoti O
jumla O
ya O
maambukizi O
51 O
, O
676 O
huku O
watu O
374 O
wakifariki O
kutokana O
na O
ugonjwa O
huo O
. O

Katika O
nchi O
yenye O
jumla O
ya O
wakazi O
milioni O
41 O
, O
ni O
takriban O
watu O
750 O
, O
0 O
tu O
ambao O
wamepata O
chanjo O
ya O
COVID O
- O
19 O
. O

Wachambuzi O
wanasema O
kwamba O
huenda O
rais O
Museveni B-PER
akatangaza O
masharti O
makali O
zaidi O
, O
katika O
juhudi O
za O
kukabiliana O
na O
ongezeko O
hilo O
, O
la O
maambukizi O
. O

Mwandishi O
wa O
habari O
, O
Raia O
wa O
China B-LOC
ambaye O
amekuwa O
akizuiliwa O
gerezani O
tangu O
mwezi O
wa O
tano O
kwa O
kuonyesha O
moja O
kwa O
moja O
kupitia O
mtandao O
wa O
kijamii O
, O
mlipuko O
wa O
virusi O
vya O
Corona O
katika O
mji O
wa O
Wuhan B-LOC
, O
amehukumiwa O
kifungo O
cha O
miaka O
4 O
gerezani O
. O

Hukumu O
yake O
imekuja O
mwaka O
mmoja O
baada O
ya O
mlipuko O
wa O
virusi O
hivyo O
ambavyo O
mwanzoni O
vilikuwa O
vinatajwa O
kuwa O
homa O
ya O
mapafu O
. O

Zhang B-PER
Zhan I-PER
, O
ambaye O
alikuwa O
wakili O
, O
ameshutumiwa O
kwa O
kile O
kimetajwa O
kama O
kuanzisha O
ugomvi O
na O
kusababisha O
shida O
, O
kwa O
kuripoti O
kuhusu O
virusi O
hivyo O
wakati O
vilipolipuka O
mjini O
Wuhan B-LOC
. O

Ripoti O
zake O
za O
moja O
kwa O
moja O
za O
video O
na O
maandishi O
, O
zilisambaa O
sana O
kwenye O
mitandao O
ya O
kijamii O
mwezi O
Februari B-DATE
. O

Maafisa O
nchini O
China B-LOC
wamewaadhibu O
watu O
kadhaa O
waliotoa O
habari O
kuhusu O
kuwepo O
kwa O
virusi O
hivyo O
, O
katika O
hatua O
ya O
kunyamazisha O
wakosoaji O
wa O
serikali O
namna O
ilivyoshughulikia O
mlipuko O
wa O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Beijing B-LOC
imejisifu O
sana O
kwa O
kile O
imetaja O
kama O
kufanya O
kazi O
kubwa O
kupata O
mafanikio O
makubwa O
katika O
kukabiliana O
na O
virusi O
vya O
Corona O
ndani O
ya O
mipaka O
yake O
. O

Imesema O
kwamba O
uchumi O
wake O
umeanza O
kukua O
. O

Nchi O
zingine O
zinapitia O
wakati O
mgumu O
sana O
kukabiliana O
na O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
. O

China B-LOC
imechukua O
katua O
kali O
kuzuia O
usambasaji O
wa O
habari O
kuhusu O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
nchini O
humo O
. O

Rais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
Felix B-PER
Tshisekedi I-PER
ameomba O
maseneta O
waliokaribu O
naye O
kuunda O
kundi O
la O
maseneta O
na O
wabunge O
wanaoweza O
kumsaidia O
kufanya O
mabadiliko O
katika O
baraza O
la O
mawaziri O
linalotawaliwa O
na O
watu O
wanaomuunga O
mkono O
aliyekuwa O
rais O
wa O
nchi O
hiyo O
Joseph B-PER
Kabila I-PER
. O

Tshisekedi B-PER
alivunja O
mkataba O
wa O
kugawana O
madaraka O
na O
Kabila O
, O
mnamo O
mwezi O
Desemba B-DATE
. O

Kabila B-PER
aliondoka O
madarakani O
Januari B-DATE
mwaka O
2019 B-DATE
baada O
ya O
kutawala O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
kwa O
mda O
wa O
miaka O
18 O
lakini O
watu O
walio O
karibu O
naye O
bado O
wanadhibiti O
bunge O
. O

Rais O
Tshisekedi B-PER
amesema O
kwamba O
mgawanyiko O
katika O
muungano O
wake O
na O
Kabila O
, O
umekwamisha O
juhudi O
zake O
za O
kumaliza O
mashambulizi O
ya O
makundi O
ya O
waasi O
mashariki O
mwa O
Congo B-LOC
, O
kulipo O
na O
utajiri O
mkubwa O
wa O
madini O
, O
kufanya O
mabadiliko O
katika O
mfumo O
wa O
mahakama O
, O
Pamoja O
na O
kupata O
ufadhili O
kutoka O
shirika B-ORG
la I-ORG
fedha I-ORG
duniani I-ORG
IMF I-ORG
Pamoja O
na O
benki B-ORG
kuu I-ORG
ya I-ORG
dunia I-ORG
. O

Viongozi O
wanaomuunga O
mkono O
rais O
Tshisekedi B-PER
katika O
bunge O
la O
nchi O
hiyo O
, O
walipiga O
kura O
Desemba B-DATE
tarehe I-DATE
10 I-DATE
na O
kumuondoa O
spika O
wa O
bunge O
hilo O
, O
ambae O
ni O
mshirika O
mkubwa O
wa O
Joseph B-PER
Kabila I-PER
. O

Tshisekedi B-PER
amemteua O
seneta O
Modeste B-PER
Bahati I-PER
kusimamia O
shughuli O
ya O
kuhakikisha O
kwamba O
muungano O
wa O
seneta O
wanaomuunga O
mkono O
una O
wafuasi O
wengi O
kusaidia O
katika O
kutekeleza O
lengo O
lake O
. O

Iwapo O
Tshisekedi B-PER
atafaulu O
kupata O
idadi O
kubwa O
ya O
maseneta O
, O
bunge O
litakuwa O
na O
uwezo O
wa O
kuwasilisha O
mswada O
wa O
kutokuwa O
na O
Imani O
na O
serikali O
ya O
waziri O
mkuu O
Sylvestre B-PER
Ilunga I-PER
, O
ambaye O
ni O
mshirika O
mkuu O
wa O
Joseph B-PER
Kabila I-PER
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCKundi O
la O
wapiganaji O
la O
Boko B-ORG
Haram I-ORG
limeaua O
watu O
10 O
wakiwemo O
maafisa O
wanne O
wa O
usalama O
baada O
ya O
kushambulia O
vijiji O
vitatu O
kaskazini O
mwa O
Nigeria B-LOC
. O

Wapiganaji O
hao O
wamevamia O
vijiji O
vya O
Shafa B-LOC
, O
Azare B-LOC
na O
Tashan B-LOC
Alade I-LOC
katika O
jimbo O
la O
Borno B-LOC
, O
na O
kuchoma O
moto O
nyumba O
kadhaa O
zikiwemo O
ofisi O
za O
serikali O
kabla O
ya O
kufyatua O
risasi O
kiholela O
dhidi O
ya O
wakaazi O
wa O
vijiji O
hivyo O
. O

Wapiganaji O
hao O
walishambulia O
Kijiji O
baada O
ya O
kingine O
. O

Katika O
Kijiji O
cha O
Azare B-LOC
, O
walichoma O
moto O
kituo O
cha O
polisi O
na O
kuua O
maafisa O
wawili O
wa O
polisi O
, O
mwanajeshi O
na O
afisa O
wa O
ujasusi O
. O

Wakaazi O
wa O
vijiji O
hivyo O
walitorokea O
msituni O
kufuatia O
mashambulizi O
hayo O
. O

Kundi O
la O
Boko B-ORG
Haram I-ORG
limeongeza O
mshambulizi O
dhidi O
ya O
raia O
katika O
siku O
za O
hivi O
karibuni O
. O

Kundi O
hilo O
limedai O
kuhusika O
na O
shambulizi O
lililoua O
watu O
11 O
na O
kuteka O
nyara O
watu O
mkesha O
wa O
krisimasi B-DATE
. O

Kulingana O
na O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
, O
kundi O
la O
Boko B-ORG
Haram I-ORG
limeua O
zaidi O
ya O
watu O
36 O
, O
0 O
kaskazini O
mashariki O
mwa O
Uganda B-LOC
na O
kusababisha O
karibu O
watu O
milioni O
2 O
kutoroka O
makwao O
tangu O
mwaka O
2009 B-DATE
. O

Serikali O
ya O
Marekani B-LOC
Jumatatu B-DATE
imetoa O
msaada O
wa O
dola O
za O
Kimarekani O
Milioni O
8 O
kwa O
ajili O
ya O
wakimbizi O
wanaoishi O
kwenye O
baadhi O
ya O
kambi O
nchini O
Tanzania B-LOC
, O
huku O
kukitolewa O
wito O
kwa O
wakimbizi O
ambao O
nchi O
zao O
sasa O
zina O
amani O
kurejea O
makwao O
kwa O
hiari O
. O

Msaada O
huo O
wa O
fedha O
utakaosaidia O
chakula O
kwa O
wakimbizi O
waliopo O
katika O
kambi O
za O
Nduta B-LOC
, O
Mtendeli B-LOC
na O
Nyarugusu B-LOC
Kaskazini O
Magharibi O
mwa O
Tanzania B-LOC
, O
umetolewa O
na O
Marekani B-LOC
mjini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
kupitia O
Shirika B-ORG
la I-ORG
Marekani I-ORG
la I-ORG
Maendeleo I-ORG
ya I-ORG
Kimataifa I-ORG
, O
USAID B-ORG
, O
kwa O
Shirika B-ORG
la I-ORG
Mpango I-ORG
wa I-ORG
Chakula I-ORG
la I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
, O
WFP B-ORG
, O
kwa O
kushirikiana O
na O
serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
. O

Mkurugenzi O
Msaidizi O
anayesimamia O
utawala O
wa O
kambi O
za O
wakimbizi O
na O
makazi O
ya O
wakimbizi O
, O
nchini O
Tanzania B-LOC
Kamishna O
wa O
Polisi O
Nsato B-PER
Marijan I-PER
, O
licha O
ya O
kupokea O
msaada O
huo O
amerejea O
wito O
wa O
kuwataka O
wakimbizi O
hususan O
wa O
kutoka O
nchini O
Burundi B-LOC
kurejea O
makwao O
kwani O
kwa O
sasa O
nchi O
hiyo O
iko O
shwari O
kiusalama O
. O

Hata O
hivyo O
amesema O
Serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
inaendelea O
kutoa O
misaada O
kwenye O
kambi O
hizo O
kwa O
kushirikiana O
na O
Mashirika O
mbalimbali O
ya O
kimataifa O
kama O
ilivyoainishwa O
kwenye O
mikataba O
ya O
kuhudumia O
wakimbizi O
. O

Balozi O
wa O
Marekani B-LOC
Nchini O
Tanzania B-LOC
Dkt O
Donald B-PER
Wright I-PER
amesema O
msaada O
huo O
kwa O
wakimbizi O
umetokana O
na O
ukarimu O
wa O
watu O
mbalimbali O
kwa O
ajili O
ya O
kuokoa O
maisha O
ya O
wananchi O
ambao O
wamekuwa O
waathirika O
wa O
mizozo O
nchini O
mwao O
. O

Mlipuko O
wa O
Volcano O
kwenye O
mlima B-LOC
Nyiragongo I-LOC
mjini O
Goma B-LOC
umesababisha O
Maelfu O
ya O
watu O
kutoka O
Goma B-LOC
mashariki O
mwa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Kidemokrasi I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
( O
DRC B-LOC
) O
kukimbilia O
Rwanda B-LOC
Jumamosi B-DATE
. O

Vyanzo O
vya O
habari O
vimeripoti O
kuwa O
takriban O
watu O
3 O
, O
0 O
kutoka O
DRC B-LOC
wamewasili O
Rwanda B-LOC
, O
vikinukuu O
mamlaka O
za O
uhamiaji O
nchini O
humo O
. O

Taarifa O
zaidi O
zinaeleza O
waliowasili O
wamepewa O
hifadhi O
katika O
majengo O
ya O
shule O
na O
maeneo O
ya O
ibada O
ambayo O
yalianza O
kutayarishwa O
tangu O
taarifa O
za O
kutokea O
mlipuko O
wa O
Volcano O
. O

Gavana O
wa O
jimbo O
la O
Kivu B-LOC
Kaskazini O
Jenerali O
Constant B-PER
Ndima I-PER
amesema O
wakati O
hayo O
yakijiri O
mjini O
Goma B-LOC
, O
matope O
ya O
moto O
ambayo O
yamekuwa O
yakiteremka O
katika O
mlima B-LOC
Nyiragongo I-LOC
na O
kuishia O
nje O
kidogo O
ya O
mji O
wa O
Goma B-LOC
. O

Kiongozi O
huyo O
amesema O
tathmini O
ya O
awali O
inaonyesha O
watu O
watano O
wamefariki O
hadi O
sasa O
. O

Kulingana O
na O
Shirika O
la O
Habari O
la O
AFP B-ORG
watu O
wamerejea O
kwenye O
makazi O
yao O
mchana O
huu O
baada O
hatari O
hiyo O
ya O
matope O
ya O
moto O
kupungua O
kwa O
kiasi O
fulani O
. O

Duru O
za O
habari O
zinaeleza O
kuwa O
walio O
wengi O
bado O
wana O
hofu O
ya O
kurejea O
na O
mamlaka O
za O
eneo O
hazijatoa O
taarifa O
yoyote O
rasmi O
tangu O
kulipopambazuka O
. O

Mkazi O
mmoja O
anaeleza O
kuwa O
bado O
kuna O
harufu O
ya O
kemikali O
ya O
Sulphur O
ya O
tope O
la O
volcano O
na O
mlima B-LOC
Nyiragongo I-LOC
umesalia O
kuwa O
na O
rangi O
nyekundu O
inayoashiria O
Volcano O
bado O
inaripuka O
. O

Vyanzo O
vya O
habari O
pia O
vimeeleza O
kuwa O
Tume B-ORG
ya I-ORG
kulinda I-ORG
amani I-ORG
ya I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
nchini O
Congo B-LOC
( O
MONUSCO B-ORG
) O
imesema O
imefanya O
tathmini O
kwa O
njia O
ya O
anga O
katika O
mji O
wa O
Goma B-LOC
kujione O
hali O
ilivyo O
lakini O
hadi O
sasa O
. O

Matope O
ya O
Volcano O
hayajafika O
ndani O
ya O
mji O
huo O
lakini O
tahadhari O
kubwa O
inachukuliwa O
. O

Taarifa O
pia O
zimeeleza O
kuwa O
Rais O
wa O
Congo B-LOC
Felix B-PER
Tshisekedi I-PER
amesema O
anakatisha O
ziara O
yake O
barani O
Ulaya B-LOC
na O
anarejea O
nyumbani O
kuratibu O
juhudi O
za O
misaada O
ya O
dharura O
. O

Bunge O
la O
Israel B-LOC
Jumapili B-DATE
linatarajiwa O
kuidhinisha O
uundaji O
wa O
serikali O
mpya O
na O
kumaliza O
utawala O
wa O
miaka O
12 O
wa O
Waziri O
Mkuu O
Benjamin B-PER
Netanyahu I-PER
. O

Serikali O
inayotarajiwa O
imeundwa O
na O
ushirika O
wa O
vyama O
ambapo O
ina O
wingi O
mdogo O
wa O
kiti O
kimoja O
katika O
bunge O
. O

Hii O
pia O
itamaliza O
zaidi O
ya O
miaka O
miwili O
ya O
mkwamo O
wa O
kisaisa O
ambapo O
chaguzi O
tatu O
zilipelekea O
kutokamilika O
inavyotakiwa O
. O

Naftali B-PER
Bennet I-PER
mzalendo O
wa O
mrengo O
wa O
kulia O
anatarajiwa O
kuwa O
Waziri O
Mkuu O
katika O
makubaliano O
ya O
kushirikiana O
madaraka O
na O
kiongozi O
mwenye O
msimamo O
wa O
mrengo O
wa O
kati O
. O

Kwa O
mujibu O
wa O
makubaliano O
ya O
ushirika O
, O
Bennet B-PER
ambaye O
anaongoza O
chama O
cha O
Yamina B-ORG
, O
atashikilia O
madaraka O
mpaka O
September B-DATE
2023 I-DATE
, O
wakati O
atakapokabidhi O
kwa O
Yair B-PER
Lapid I-PER
kiongozi O
wa O
Yesh B-ORG
Atid I-ORG
, O
kwa O
miaka O
mingine O
miwili O
. O

Netanyahu B-PER
, O
aliyeshikilia O
wadhifa O
huo O
kwa O
muda O
nchini O
Israel B-LOC
, O
ambaye O
ametawala O
uwanja O
wa O
kisiasa O
kwa O
miaka O
mingi O
, O
atabakia O
kuwa O
mkuu O
wa O
chama O
cha O
mrengo O
wa O
kulia O
cha O
Likud B-ORG
na O
kuwa O
kiongozi O
wa O
upinzani O
. O

Chanzo O
cha O
Habari O
: O
ReutersWaziri O
wa O
sheria O
nchini O
Rwanda B-LOC
Johnston B-PER
Busingye I-PER
, O
amesema O
kwamba O
kesi O
inayoendelea O
mahakamani O
dhidi O
ya O
Paul B-PER
Rusesabagina I-PER
inatilia O
maanani O
ukweli O
uliopo O
. O

Waziri O
huyo O
amefutilia O
mbali O
madai O
kwamba O
Rusesabagina B-PER
alitekwa O
nyara O
na O
kupelekwa O
Rwanda B-LOC
, O
akisema O
kwamba O
nyota O
huyo O
wa O
filamu O
ya O
mwaka O
1994 B-DATE
kwa O
jina O
Hotel O
Rwanda B-LOC
, O
iliyoangazia O
mauaji O
ya O
kimbari O
nchini O
humo O
, O
alipanda O
ndege O
na O
kupelekwa O
Rwanda B-LOC
bila O
kushurutishwa O
na O
akashuka O
ndege O
hiyo O
mwenyewe O
. O

Rusesabagina B-PER
, O
ambaye O
ni O
mkosoaji O
maarufu O
wa O
rais O
wa O
Rwanda B-LOC
Paul B-PER
Kagame I-PER
, O
anakabiliwa O
na O
mashtaka O
tisa O
, O
ikiwemo O
ugaidi O
. O

Mbunge O
mmoja O
wa O
Marekani B-LOC
Carolyn B-PER
Maloney I-PER
alimwandikia O
barua O
rais O
Paul B-PER
Kagame I-PER
, O
kutaka O
Rusesabagina B-PER
kuachiliwa O
huru O
. O

Waziri O
wa O
sheria O
wa O
Rwanda B-LOC
amesema O
kwamba O
mshukiwa O
amepewa O
matibabu O
ya O
kila O
mara O
na O
wataalam O
, O
akifutilia O
mbali O
madai O
madai O
ya O
kutopata O
matibabu O
. O

Anaugua O
shinikizo O
la O
damu O
na O
matatizo O
ya O
moyo O
. O

Amesema O
kwamba O
maafisa O
kutoka O
serikali O
ya O
Ubelgiji B-LOC
na O
Marekani B-LOC
wamemtembelea O
gerezani O
na O
kwamba O
mawakili O
wake O
wameruhusiwa O
kuasiliana O
naye O
. O

Jeshi O
la O
Msumbiji B-LOC
linasema O
linaendelea O
kuukomboa O
mji O
wa O
kaskazini O
wa O
Palma B-LOC
wenye O
kituo O
cha O
gesi O
, O
ambao O
ulitekwa O
na O
wapiganaji O
wa O
Kiislam O
wenye O
mahusiano O
na O
kikundi O
cha O
Islamic B-ORG
State I-ORG
mwezi O
Machi B-DATE
, O
likidai O
idadi O
kubwa O
ya O
wapiganaji O
walikuwa O
wameuawa O
katika O
mapigano O
hayo O
. O

Palma B-LOC
ulitekwa O
katika O
shambulizi O
lililopangwa O
hapo O
Machi B-DATE
24 I-DATE
, O
ikiwa O
kusambaa O
kwa O
uasi O
ambao O
umeendelea O
kupamba O
moto O
katika O
Jimbo O
la O
Cabo B-LOC
Delgado I-LOC
kwa O
zaidi O
ya O
miaka O
mitatu O
. O

Jumapili B-DATE
, O
Jeshi O
hilo O
liliwasindikiza O
maafisa O
na O
waandishi O
wa O
habari O
kwenda O
mjini O
Palma B-LOC
. O

Kamanda O
Chongo B-PER
Vidigal I-PER
, O
kiongozi O
wa O
operesheni O
za O
kijeshi O
za O
kuukomboa O
mji O
wa O
Palma B-LOC
, O
ameiambia O
televisheni O
ya O
serikali O
TVM B-ORG
kuwa O
eneo O
hilo O
hivi O
sasa O
liko O
"""" O
salama O
, O
"""" O
licha O
ya O
kusita O
kutangaza O
kuwa O
jeshi O
limepata O
udhibiti O
kamili O
wa O
mji O
huo O
. O

"""" O
Eneo O
la O
uwanja O
wa O
ndege O
ni O
sehemu O
pekee O
tuliyohitaji O
kulidhibiti O
na O
tulifanya O
hivyo O
asubuhi B-DATE
ya I-DATE
leo I-DATE
. O

Ni O
sehemu O
salama O
kabisa O
, O
"""" O
Vidigal B-PER
alisema O
. O

"""" O
Nafikiri O
kuwa O
ni O
idadi O
kubwa O
ya O
magaidi O
waliouawa O
, O
"""" O
amesema O
, O
akiongeza O
kuwa O
mamlaka O
zitatoa O
idadi O
kamili O
baadae O
. O

Maelfu O
wameukimbia O
mji O
huo O
wenye O
wakazi O
75 O
, O
0 O
ambapo O
darzeni O
ya O
raia O
waliuawa O
, O
kulingana O
na O
idadi O
iliyotolewa O
na O
serikali O
hapo O
awali O
, O
na O
kampuni O
kubwa O
ya O
nishati O
ya O
Total B-ORG
imeondoka O
katika O
eneo O
ambapo O
mradi O
wa O
gasi O
uliogharimu O
mabilioni O
ya O
dola O
unaendelezwa O
. O

Picha O
za O
video O
zilionyesha O
wanajeshi O
wakifunua O
maiti O
kutoka O
kwenye O
mifuko O
ya O
plastiki O
katika O
mitaa O
hiyo O
. O

Picha O
nyingine O
zilionyesha O
mabaki O
ya O
majengo O
yalioungua O
, O
ikiwemo O
mabenki O
, O
hospitali O
na O
ofisi O
ya O
mwendesha O
mashtaka O
wa O
serikali O
. O

Rais O
mpya O
wa O
Marekani B-LOC
ameweka O
dhahiri O
kuwa O
ulimwengu O
utarajie O
Marekani B-LOC
yenye O
diplomasia O
zaidi O
kuelekea O
mbele O
akianza O
kwa O
kusitisha O
mpango O
wa O
rais O
aliyeondoka O
Donald B-PER
Trump I-PER
wa O
kuondoa O
maelfu O
ya O
wanajeshi O
wa O
Marekani B-LOC
walioko O
Ujerumani B-LOC
. O

Biden B-PER
ameyasema O
hayo O
Alhamisi B-DATE
jioni O
akiwa O
kwenye O
wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
ambapo O
aliambia O
wafanyakazi O
pamoja O
na O
wanadiplomasia O
kuwa O
wao O
ndiyo O
sura O
ya O
Marekani B-LOC
, O
na O
kwamba O
sasa O
Marekani B-LOC
imerejea O
tena O
kwenye O
nafasi O
yake O
. O

Miongoni O
mwa O
mengine O
aliyosema O
ni O
kipaumbele O
chake O
ni O
mapinduzi O
ya O
Burma B-LOC
, O
mazungumzo O
na O
Russia B-LOC
pamoja O
na O
uhusiano O
na O
China B-LOC
. O

Wakati O
akisisitiza O
mtazamo O
mpya O
kwenye O
sera O
za O
kigeni O
, O
rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
amesema O
kuwa O
atasitisha O
kurejeshwa O
kwa O
wanajeshi O
wa O
Marekani B-LOC
walioko O
Ujerumani B-LOC
pamoja O
na O
kusitisha O
uungaji O
mkono O
wa O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
kwenye O
mapigano O
ya O
Yemen B-LOC
. O

Hatua O
nyingi O
za O
utawala O
mpya O
wa O
Biden B-PER
zinaashiria O
nia O
yake O
kwa O
ulimwengu O
kuwa O
Marekani B-LOC
imechukua O
tena O
nafasi O
yake O
baada O
ya O
miaka O
minne O
ya O
utawala O
wa O
Trump B-PER
uliokuwa O
na O
kauli O
mbiu O
ya O
Marekani B-LOC
kwanza O
. O

Biden B-PER
wakati O
wa O
hafla O
hiyo O
alikuwa O
ameandamana O
na O
makamu O
wake O
wa O
Rais O
Kamala B-PER
Harris I-PER
. O

Rais O
Biden B-PER
anaeleza O
: O
"""" O
Marekani B-LOC
imerejea O
tena O
, O
Marekani B-LOC
imerejea O
tena O
. O

Diplomasia O
imerejeshwa O
. O

Ninyi O
ni O
kutovu O
na O
moyo O
wa O
malengo O
yangu O
. O

Tutaimarisha O
tena O
ushirikiano O
wetu O
. O

Tutashauriana O
tena O
na O
dunia O
pamoja O
na O
kukabiliana O
na O
matatizo O
yalioko O
mbele O
yetu O
kama O
janga O
la O
corona O
, O
mabadilko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
pamoja O
na O
kuzingatia O
democrasia O
na O
haki O
za O
kibinadamu O
kote O
ulimwenguni O
. O
"""" O

Biden B-PER
amesema O
kuwa O
katika O
siku O
chache O
zilizopita O
, O
wamekuwa O
wakishauriana O
na O
washirika O
wao O
ili O
kuleta O
pamoja O
jamii O
ya O
kimataifa O
ili O
kushugulikia O
swala O
la O
mapinduzi O
ya O
Burma B-LOC
. O

Rais O
wa O
Marekani B-LOC
alisema O
: O
"""" O
Tumekubaliana O
kwa O
hilo O
kwamba O
hakuna O
demokrasia O
inayopinga O
uamuzi O
wa O
watu O
wake O
na O
kupuuza O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
. O

Ni O
sharti O
jeshi O
la O
Burma B-LOC
lirejeshe O
madaraka O
pamoja O
na O
kuachilia O
huru O
wanaharakati O
na O
maafisa O
waliozuiliwa O
. O

Vile O
vile O
ni O
lazima O
lifungulie O
mawasiliano O
pamoja O
na O
kujiepusha O
na O
ghasia O
. O
"""" O

Biden B-PER
ameongeza O
kusema O
kuwa O
Marekani B-LOC
itakabiliana O
na O
China B-LOC
kutokana O
na O
ukatili O
wa O
kiuchumi O
pamoja O
na O
kuchukua O
tena O
nafasi O
yake O
kwenye O
taasisi O
za O
kimataifa O
ambayo O
imepotea O
kwa O
muda O
mrefu O
. O
/ O
/ O
Biden B-PER
amesema O
: O
"""" O
Tutakabiliana O
na O
ukatili O
wa O
kiuchumi O
wa O
China B-LOC
pamoja O
na O
kudhibiti O
ukiukaji O
wake O
wa O
haki O
za O
binadamu O
, O
haki O
za O
ubunifu O
na O
utalawa O
wa O
dunia O
. O

Hata O
hivyo O
tuko O
tayari O
kushauriana O
na O
China B-LOC
iwapo O
hilo O
litatunufaisha O
. O
"""" O

Biden B-PER
pia O
amesema O
kuwa O
Marekani B-LOC
itasitisha O
uungaji O
mkono O
wa O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
kwenye O
mapigano O
ya O
Yemen B-LOC
yaliyo O
chukua O
muda O
mrefu O
akisema O
kuwa O
lazima O
yakomeshwe O
ili O
kufikisha O
kikomo O
moja O
wapo O
ya O
majanga O
makubwa O
zaidi O
ya O
kibinadanu O
ulimwenguni O
. O

Ameongeza O
kusema O
kuwa O
Marekani B-LOC
itaongeza O
idadi O
ya O
wakimbizi O
wanaoruhusiwa O
kuingia O
hapa O
Marekani B-LOC
kwa O
zaidi O
ya O
mara O
nane O
ya O
pale O
utawala O
wa O
Trump B-PER
ulipoachia O
. O

Hatua O
ya O
Biden B-PER
itaongeza O
idadi O
hiyo O
hadi O
125 O
, O
0 O
kupita O
ile O
iliyowekwa O
na O
rais O
Barack B-PER
Obama I-PER
wakati O
akiondoka O
ofisini O
ya O
15 O
, O
0 O
. O

Trump B-PER
kabla O
ya O
kuondoka O
ofisini O
alipunguza O
idadi O
hiyo O
tena O
hadi O
15 O
, O
0 O
. O

Biden B-PER
pia O
aliweka O
dhahiri O
kwa O
Rais O
wa O
Russia B-LOC
Vladimir B-PER
Putin I-PER
kwamba O
siku O
za O
kuchezea O
Marekani B-LOC
zimekwisha O
. O

Ziara O
ya O
Biden B-PER
Alhamisi B-DATE
kwenye O
ofisi O
za O
wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
imekuja O
baada O
ya O
hatua O
yake O
ya O
Jumatano B-DATE
ya O
kuongeza O
muda O
wa O
mkataba O
unaodhibiti O
viwango O
vya O
umiliki O
wa O
silaha O
za O
nyuklia O
ikiwa O
imebaki O
siku O
mbili O
tu O
kabla O
ya O
kimalizika O
. O

Imetayarishwa O
na O
mwandishi O
wetu O
, O
Harrison B-PER
Kamau I-PER
, O
VOA B-ORG
Washington B-LOC
DC I-LOC
. O

Rais O
wa O
Somaliland B-LOC
Musa B-PER
Bihi I-PER
Abdi I-PER
, O
amesema O
serikali O
yake O
imefurahishwa O
na O
juhudi O
za O
kuanzisha O
uhusiano O
wa O
kidiplomasia O
na O
kiuchumi O
kati O
yake O
na O
Kenya B-LOC
na O
kwamba O
haihusiki O
kwa O
vyovyote O
vile O
katika O
mvutano O
wa O
kidiplomasia O
kati O
ya O
Kenya B-LOC
na O
Somalia B-LOC
. O

Matamshi O
yake O
Rais O
huyo O
yanajiri O
wakati O
uhusiano O
kati O
ya O
Kenya B-LOC
na O
Somalia B-LOC
umekuwa O
mbaya O
kiasi O
cha O
Somalia B-LOC
kuwafukuza O
wanadiplomasia O
wa O
Kenya B-LOC
mjini O
Mogadishu B-LOC
baada O
ya O
ziara O
ya O
Rais O
wa O
Somaliland B-LOC
mjini O
Nairobi B-LOC
. O

Katika O
mahojiano O
na O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
, O
Rais O
wa O
Somaliland B-LOC
amesema O
ziara O
yake O
nchini O
Kenya B-LOC
haina O
uhusiano O
wowote O
na O
mzozo O
unaoendelea O
kati O
ya O
Kenya B-LOC
na O
Somalia B-LOC
na O
kwamba O
malengo O
ya O
Somaliland B-LOC
ni O
kuboresha O
ukuaji O
wa O
uchumi O
na O
diplomasia O
kwa O
manufaa O
ya O
watu O
wake O
. O

Abdi B-PER
ameishutumu O
Somalia B-LOC
akisema O
kwamba O
imekuwa O
ikizuia O
ushirikiano O
wa O
Somaliland B-LOC
na O
nchi O
zingine O
kwa O
muda O
mrefu O
. O

Rais O
Abdi B-PER
anasema O
: O
"""" O
Tunachofanya O
ni O
kuboresha O
uhusiano O
kati O
ya O
Somaliland B-LOC
na O
Kenya B-LOC
. O

Uhusiano O
kati O
ya O
Kenya B-LOC
na O
Somalia B-LOC
hautuhusu O
chochote O
. O

Iwapo O
Somalia B-LOC
inaamua O
kusitisha O
uhusiano O
wa O
kidiplomasia O
na O
nchi O
yoyote O
inayoshirikiana O
na O
Somaliland B-LOC
, O
jinsi O
ambavyo O
wamekuwa O
wakifanya O
kwa O
muda O
wa O
miaka O
30 O
iliyopita O
, O
tutaona O
nchi O
ambayo O
Somalia B-LOC
itashirikiana O
nayo O
. O

Somalia B-LOC
imeamurisha O
wanadiplomasia O
wote O
wa O
Kenya B-LOC
kuondoka O
Mogadishu B-LOC
ndani O
ya O
siku O
saba O
kuanzia O
jana B-DATE
jumanne I-DATE
, O
huku O
wanadiplomasia O
wake O
mjini O
Nairobi B-LOC
wakitakiwa O
kuondoka O
mara O
moja O
. O

Viongozi O
wa O
Somalia B-LOC
wanadai O
kwamba O
Kenya B-LOC
imekuwa O
ikiingilia O
maswala O
yake O
ya O
ndani O
na O
siasa O
zake O
. O

Somalia B-LOC
ilichukua O
hatua O
hiyo O
wakati O
rais O
wa O
Somaliland B-LOC
alikuwa O
nchini O
Kenya B-LOC
kwa O
mkutano O
na O
rais O
wa O
Kenya B-LOC
Uhuru B-PER
Kenyatta I-PER
. O

Kulingana O
na O
taarifa O
iliyotolewa O
kwa O
vyombo O
vya O
habari O
baada O
ya O
mkutano O
huo O
, O
viongozi O
hao O
walikubaliana O
kushirikiana O
katika O
maswala O
mbali O
mbali O
ikiwemo O
Kenya B-LOC
kufungua O
ubalozi O
mdogo O
mjini O
Hargeisa B-LOC
nchini O
Somaliland B-LOC
ifikapo O
Machi B-DATE
mwaka I-DATE
2021 I-DATE
, O
kuanzisha O
safari O
za O
ndege O
za O
moja O
kwa O
moja O
kati O
ya O
Nairobi B-LOC
na O
Hargeisa B-LOC
, O
kuimarisha O
sekta O
za O
biashara O
, O
kilimo O
, O
teknolojia O
, O
elimu O
, O
usalama O
, O
na O
ushirikiano O
kati O
ya O

maafisa O
wenye O
ujuzi O
wa O
juu O
kati O
ya O
serikali O
hizo O
mbili O
, O
miongoni O
mwa O
mambo O
mengine O
. O

Wachambuzi O
wa O
siasa O
za O
Pembe O
ya O
Afrika B-LOC
wanasema O
kwamba O
Somalia B-LOC
haitaki O
nchi O
yoyote O
kushirikiana O
na O
Somaliland B-LOC
moja O
kwa O
moja O
. O

Msemaji O
wa O
Serikali O
ya O
Kenya B-LOC
Cyrus B-PER
Oguna I-PER
amesema O
Kenya B-LOC
itatumia O
njia O
za O
kidiplomasia O
kusuluhisha O
mzozo O
kati O
yake O
na O
Somalia B-LOC
. O

Somaliland B-LOC
ilijiondoa O
kutoka O
Somalia B-LOC
mnamo O
mwaka O
1991 B-DATE
japo O
uhuru O
wake O
haujatambuliwa O
na O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
, O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
, O
AU B-ORG
. O

Kenya B-LOC
inakuwa O
nchi O
ya O
pili O
kuingia O
katika O
mgogoro O
na O
Somalia B-LOC
baada O
ya O
Guinea B-LOC
kuhusiana O
nah O
atua O
ya O
kushirkiana O
na O
Somaliland B-LOC
. O

Visa O
vya O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
corona O
vinaongezeka O
kwa O
kasi O
katika O
baadhi O
ya O
maeneo O
ya O
Afrika B-LOC
na O
serekali O
zinatakiwa O
kuchukua O
mikakati O
ya O
kukabiliana O
na O
wimbi O
la O
pili O
la O
maambukizi O
, O
kituo B-ORG
cha I-ORG
kukinga I-ORG
na I-ORG
kudhibiti I-ORG
magonjwa I-ORG
barani I-ORG
Afrika B-LOC
kimesema O
jana B-DATE
. O

Katika O
wiki B-DATE
nne I-DATE
zilizopita O
, O
visa O
vya O
maambukizi O
viliongezeka O
kwa O
asilimia O
45 O
kwa O
wiki O
nchini O
Kenya B-LOC
, O
asilimia O
19 O
nchini O
DRC B-LOC
na O
asilimia O
8 O
nchini O
Mistri B-LOC
, O
kiongozi O
wa O
kituo O
hicho O
, O
John B-PER
Nkengasong I-PER
amesema O
. O

"""" O
Muda O
wa O
kujiandaa O
kwa O
wimbi O
la O
pili O
kwa O
kweli O
ni O
hivi O
sasa O
, O
"""" O
amesema O
, O
akizisihi O
serekali O
kutochoshwa O
na O
kuchukua O
hatua O
za O
kukinga O
. O

Bara O
la O
Afrika B-LOC
lenye O
watu O
billioni O
1 O
. O
3 O
lilifanikiwa O
kudhibiti O
janga O
la O
corona O
kuliko O
ilivyokua O
inatarajiwa O
, O
likiwa O
na O
asilimia O
ndogo O
ya O
vifo O
kuliko O
katika O
kanda O
nyingine O
, O
kutokana O
na O
hatua O
kali O
za O
kufunga O
shughuli O
zote O
zilizochukuliwa O
mwezi O
March B-DATE
. O

Imetayarishwa O
na O
Patrick B-PER
Nduwimana I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCShirika O
la B-ORG
hali I-ORG
ya I-ORG
hewa I-ORG
duniani I-ORG
- O
WMO B-ORG
linasema O
sehemu O
nyingi O
za O
dunia O
zitarajie O
hali O
ya O
joto O
joto O
kuliko O
kiwango O
cha O
kawaida O
kutoka B-DATE
mwezi I-DATE
huu I-DATE
wa I-DATE
Mei I-DATE
hadi I-DATE
Juni I-DATE
2020 I-DATE
. O

Shirika O
hilo O
linasema O
hii O
ni O
kutokana O
na O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
yanayo O
sababishwa O
na O
binadamu O
. O

WMO B-ORG
pia O
imetoa O
taarifa O
yake O
mpya O
ya O
msimu O
juu O
ya O
hali O
ya O
hewa O
. O

Wanasayansi O
wa O
hali O
ya O
hewa O
wanatarajia O
kiwango O
cha O
juu O
cha O
joto O
katika O
muda O
wa O
miezi B-DATE
mitatu I-DATE
ijayo I-DATE
, O
licha O
ya O
kutokuwepo O
El O
Nino O
, O
janga O
la O
asili O
ambalo O
hutokea O
na O
kuongeza O
kiwango O
cha O
joto O
ulimwenguni O
. O

Katika O
miaka O
iliyopita O
, O
kiwango O
cha O
joto O
kali O
kimetokea O
katika O
miaka O
ya O
El O
Nino O
. O

Lakini O
hilo O
linabadilika O
. O

Taasisi O
inayofuatilia O
hali O
ya O
hewa O
Duniani O
inasema O
kwamba O
mwezi O
April B-DATE
mwaka I-DATE
huu I-DATE
wa I-DATE
2020 I-DATE
, O
kipindi O
kisicho O
cha O
El O
Nino O
kimekutana O
na O
mwezi O
wa O
joto O
kali O
kwenye O
rekodi O
ya O
mwezi O
April B-DATE
mwaka I-DATE
2016 I-DATE
, O
wakati O
ambapo O
kulikuwa O
na O
El O
Nino O
kali O
sana O
Pamoja O
na O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
. O

Msemaji O
wa O
WMO B-ORG
, O
Claire B-PER
Nullis I-PER
anasema O
miaka O
yote O
hiyo O
hadi O
mwaka O
2016 B-DATE
imekuwa O
na O
hali O
ya O
joto O
bila O
ya O
El O
Nino O
, O
ikiwemo O
mwaka O
2019 B-DATE
, O
ambao O
ulikuwa O
mwaka O
wa O
pili O
wenye O
hali O
ya O
joto O
sana O
katika O
rekodi O
. O

Anaeleza O
hali O
hiyo O
inaendelea O
hadi O
kuingia O
mwaka O
2020 B-DATE
. O

Anaeleza O
: O
"""" O
Hali O
ya O
kiwango O
cha O
joto O
ulimwenguni O
katika O
mwezi O
Januari B-DATE
, O
Februari B-DATE
na O
Machi B-DATE
pia O
ilikuwa O
ya O
joto O
- O
joto O
au O
mwaka O
wa O
pili O
wenye O
hali O
ya O
joto O
katika O
rekodi O
, O
kulingana O
na O
takwimu O
zilizopo O
za O
kimataifa O
. O

Hivyo O
basi O
hivi O
sasa O
tunaona O
ushawishi O
wa O
binadamu O
una O
nguvu O
sana O
juu O
ya O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
. O
"""" O

WMO B-ORG
inasema O
matukio O
mengi O
yenye O
hali O
mbaya O
ya O
hewa O
yanatokea O
dhidi O
ya O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
. O

Inasema O
mawimbi O
ya O
joto O
yanaongezeka O
kutokana O
na O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
, O
na O
hilo O
linasababisha O
madhara O
makubwa O
kwenye O
matukio O
mabaya O
kama O
vile O
vimbunga O
na O
mvua O
kali O
. O

Afrika B-LOC
mashariki I-LOC
kwa O
mfano O
inashuhudia O
mvua O
nyingi O
na O
mafuriko O
. O

Nullis B-PER
ameiambia O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
- O
VOA B-ORG
kwamba O
kujiandaa O
kwa O
hali O
hii O
na O
kudhibiti O
madhara O
ya O
matukio O
mabaya O
sana O
ya O
hali O
ya O
hewa O
inakuwa O
vigumu O
sana O
kutokana O
na O
janga O
la O
COVID O
- O
19 O
. O

Anaeleza O
kwamba O
mataifa O
hayachukui O
hatua O
za O
kutosha O
kwa O
mifumo O
inayotoa O
onyo O
mapema O
kwa O
sababu O
ya O
janga O
hili O
. O

"""" O
Kwa O
hakika O
tunahitaji O
njia O
mbali O
mbali O
mbadala O
za O
mifumo O
inayotoa O
onyo O
la O
mapema O
dhidi O
ya O
majanga O
, O
dhidi O
ya O
mawimbi O
ya O
joto O
kwa O
sababu O
vitu O
hivi O
vyote O
vinashabihiana O
. O

Vinaleta O
madhara O
na O
COVID O
hivi O
sasa O
ni O
moja O
ya O
vitu O
hivyo O
hatarishi O
, O
"""" O
anasema O
mataalam O
huyo O
. O

Wanasayansi O
wa O
WMO B-ORG
wanasema O
janga O
la O
COVID O
- O
19 O
ni O
zaidi O
ya O
janga O
jingine O
lililowahi O
kutokea O
hapo O
kabla O
, O
linaongeza O
umuhimu O
wa O
kuwepo O
utabiri O
wa O
hali O
ya O
hew O
ana O
mitazamo O
ya O
muda O
mrefu O
ya O
hali O
ya O
hewa O
. O

Wanasema O
viwango O
vya O
joto O
na O
unyevunyevu O
vina O
madhara O
makubwa O
kwenye O
masuala O
muhimu O
ya O
kiuchumi O
na O
mifumo O
ya O
afya O
ya O
umma O
, O
ikielezewa O
kwamba O
shughuli O
nyingi O
ziko O
katika O
hali O
ya O
kuanguka O
kutokana O
na O
janga O
hili O
. O

Imetayarishwa O
na O
mwandishi O
wetu O
Mkamiti B-PER
Kibayasi I-PER
, O
VOA B-ORG
Washington B-LOC
DC I-LOC
. O

Misri B-LOC
ilisema O
Jumanne B-DATE
kwamba O
imeamua O
kujiondoa O
kwa O
mazungumzo O
na O
Ethiopia B-LOC
kuhusu O
bwawa O
kubwa O
la O
kuzalisha O
umeme O
ambalo O
ujenzi O
wake O
umegharimu O
mabilioni O
ya O
dola O
kwenye O
mto B-LOC
Blue I-LOC
Nile I-LOC
. O

Misri B-LOC
imesema O
kwamba O
itafanya O
majadiliano O
ya O
ndani O
baada O
ya O
Ethiopia B-LOC
kutoa O
mapendekezo O
mapya O
, O
kuhusu O
namna O
ya O
kujaza O
bwawa O
hilo O
lililoibua O
utata O
. O

Wizara O
ya O
unyunyuziaji O
ya O
Sudan B-LOC
imesema O
kwamba O
msimamo O
wa O
sasa O
wa O
Ethiopia B-LOC
umesababisha O
hofu O
namna O
mazungumzo O
hayo O
yanastahili O
kuendeshwa O
. O

"""" O
Tunasisitiza O
kuhusu O
hatari O
iliyopo O
kutokana O
na O
ujenzi O
wa O
bwawa O
hilo O
na O
watu O
wa O
Sudan B-LOC
, O
ikiwemo O
hatari O
kwa O
mazingira O
na O
kwa O
jamii O
, O
pamoja O
na O
usalama O
wa O
mamilioni O
ya O
watu O
wanaoishi O
kando O
mwa O
mto B-LOC
Nile I-LOC
, O
"""" O
ilisema O
taarifa O
ya O
wizara O
ya O
unyunyuziaji O
ya O
Sudan B-LOC
. O

Bwawa O
hilo O
la O
grand B-LOC
Renaissance I-LOC
, O
ambalo O
limejengwa O
kilomita O
15 O
kutoka O
mpaka O
wa O
Ethiopia B-LOC
na O
Sudan B-LOC
, O
limesababisha O
mgogoro O
kati O
ya O
nchi O
hizo O
tatu O
. O

Misri B-LOC
ina O
hofu O
kwamba O
mradi O
huo O
wa O
dola O
bilioni O
4 O
unaweza O
kusababisha O
hali O
ya O
kupungua O
kwa O
maji O
kwa O
ajili O
ya O
kilimo O
na O
matumizi O
ya O
kawaida O
nchini O
Misri B-LOC
huku O
Sudan B-LOC
ikiwa O
na O
hofu O
kuhusu O
usalama O
wa O
watu O
wake O
, O
kutokana O
na O
bwawa O
hilo O
. O

Misri B-LOC
inategemea O
mto B-LOC
Nile I-LOC
kwa O
asilimia O
90 O
ya O
maji O
kwa O
ajili O
ya O
matumizi O
ya O
shughuli O
zake O
. O

Nchi O
hiyo O
imesema O
kwamba O
Ethiopia B-LOC
imewasilisha O
mapendekezo O
ya O
kuendesha O
bwawa O
hilo O
bila O
kuwepo O
"""" O
mpango O
maalum O
"""" O
wa O
"""" O
kisheria O
wa O
namna O
ya O
kusuluhisha O
migogoro O
. O
"""" O

Waziri O
wa O
unyunyuziaji O
wa O
Ethiopia B-LOC
Seleshi B-PER
Bekele I-PER
alikuwa O
ameeleza O
matumaini O
ya O
kupatikana O
mafanikio O
kwenye O
mazungumzo O
hayo O
na O
alikuwa O
ameandika O
ujumbe O
wa O
Twitter O
awali O
, O
akisema O
"""" O
Ethiopia B-LOC
ingependa O
kusaini O
mkataba O
wa O
kujaza O
bwawa O
hilo O
haraka O
iwezekanavyo O
na O
kuendelea O
na O
mazungumzo O
ili O
kukamilisha O
mkataba O
mpana O
. O
"""" O

Waziri O
mkuu O
wa O
Ethiopia B-LOC
Abiy B-PER
Ahmed I-PER
alisema O
mwezi O
Julai B-DATE
kwamba O
nchi O
yake O
imeshajaza O
nusu O
ya O
bwawa O
hilo O
kutokana O
na O
mvua O
kubwa O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCKaimu O
mwanasheria O
mkuu O
wa O
Marekani B-LOC
Jeffrey B-PER
Rosen I-PER
ametangaza O
kwamba O
atajiuzulu O
hii O
leo B-DATE
, O
baada O
ya O
kuongoza O
idhara O
hiyo O
kwa O
mda O
mfupi O
chini O
ya O
utawala O
wa O
rais O
anayeondoka O
madarakani O
Donald B-PER
Trump I-PER
. O

Rosen B-PER
aliteuliwa O
kuwa O
kaimu O
wa O
mkuu O
wa O
sheria O
mwezi O
Desemba B-DATE
tarehe I-DATE
23 I-DATE
baada O
ya O
Bill B-PER
Barr I-PER
kujiuzulu O
. O

Vyombo O
vya O
habari O
vya O
Marekani B-LOC
viliripoti O
kwamba O
Trump B-PER
alikuwa O
anamshinikiza O
Rosen B-PER
, O
kuunda O
tume O
maalum O
kuchunguza O
madai O
ya O
wizi O
wa O
kura O
katika O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
mwezi O
Novemba B-DATE
mwaka I-DATE
uliopita I-DATE
. O

Rosen B-PER
, O
aliliambia O
shirika O
la O
habari O
la O
Reuters B-ORG
kwamba O
lengo O
lake O
kubwa O
ofisini O
lilikuwa O
kufanya O
kazi O
kulingana O
na O
sheria O
na O
ukweli O
. O

Msemaji O
wa O
idhara O
ya O
sheria O
amesema O
kwamba O
Rosen B-PER
hajaunda O
tume O
yoyote O
wakati O
akiwa O
ofisini O
. O

Alishutumu O
uvamizi O
wa O
wafuasi O
wa O
Donald B-PER
Trump I-PER
bungeni O
, O
Januari B-DATE
tarehe I-DATE
6 I-DATE
, O
na O
maafisa O
wake O
kuanza O
uchunguzi O
kuwakamata O
watu O
waliohusika O
. O

Maadhimisho O
ya O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
ya O
Siku O
ya O
Malaria O
Duniani O
yanasherehekea O
maendeleo O
yaliyopatikana O
katika O
kuondoa O
ugonjwa O
huo O
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
Afya I-ORG
Ulimwenguni I-ORG
linatoa O
wito O
kwa O
hatua O
kuchukuliwa O
juu O
ya O
mafanikio O
haya O
na O
kuendelea O
na O
kazi O
ya O
kuunda O
ulimwengu O
usio O
na O
malaria O
. O

Licha O
ya O
janga O
la O
COVID O
- O
19 O
na O
machafuko O
mengine O
mengi O
, O
nchi O
24 O
zinaripotiwa O
kusimamisha O
maambukizi O
ya O
malaria O
kwa O
miaka O
mitatu O
au O
zaidi O
hadi O
mwisho O
wa O
mwaka O
2020 B-DATE
. O

Kufikia O
sasa O
, O
nchi O
38 O
na O
maeneo O
kadhaa O
yamethibitishwa O
kuwa O
hayana O
malaria O
na O
Shirika B-ORG
la I-ORG
Afya I-ORG
Ulimwenguni I-ORG
, O
- O
WHO B-ORG
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
hivi O
karibuni O
nchi O
za O
El B-LOC
Salvador I-LOC
, O
Algeria B-LOC
na O
Sri B-LOC
Lanka I-LOC
. O

Mkurugenzi O
Mkuu O
wa O
WHO B-ORG
, O
Tedros B-PER
Adhanom I-PER
Ghebreyesus I-PER
, O
anasema O
kuondoa O
malaria O
ni O
lengo O
linalofaa O
kwa O
nchi O
zote O
, O
bila O
kujali O
inaweza O
kuwa O
umbali O
gani O
kutoka O
kwenye O
lengo O
kuu O
. O

Malaria O
ni O
ugonjwa O
unaoweza O
kuzuilika O
na O
kutibika O
. O

Hata O
hivyo O
, O
kila O
mwaka O
unaua O
zaidi O
ya O
watu O
400 O
, O
0 O
, O
wengi O
wao O
wakiwa O
watoto O
wadogo O
barani O
Afrika B-LOC
, O
Kusini O
mwa O
Jangwa B-LOC
la I-LOC
Sahara I-LOC
. O

Kwa O
kuongezea O
, O
zaidi O
ya O
watu O
milioni O
200 O
huambukizwa O
ugonjwa O
huu O
hatari O
wa O
vimelea O
kila O
mwaka O
. O

Katika O
kipindi O
cha O
miaka B-DATE
20 I-DATE
iliyopita I-DATE
, O
WHO B-ORG
inaripoti O
zaidi O
ya O
vifo O
milioni O
7 O
. O
5 O
na O
visa O
bilioni O
1 O
. O
5 O
vimezuiliwa O
, O
hasa O
katika O
Afrika B-LOC
, O
Kusini O
mwa O
Jangwa B-LOC
la I-LOC
Sahara I-LOC
. O

Licha O
ya O
maendeleo O
haya O
ya O
kushangaza O
, O
mkurugenzi O
wa O
Mpango B-ORG
wa I-ORG
Malaria I-ORG
wa I-ORG
Ulimwenguni O
wa O
WHO B-ORG
, O
Pedro B-PER
Alonso I-PER
, O
anasema O
visa O
na O
vifo O
vingi O
vinaendelea O
kutokea O
barani O
Afrika B-LOC
. O

WHO B-ORG
inasema O
kujitolea O
kisiasa O
ni O
muhimu O
katika O
kumaliza O
malaria O
. O

Shirika O
hilo O
la O
afya O
la O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
limesema O
nchi O
nyingi O
ambazo O
zimeondoa O
malaria O
zina O
mifumo O
madhubuti O
ya O
utunzaji O
wa O
afya O
ambayo O
inahakikisha O
upatikanaji O
wa O
kinga O
za O
malaria O
, O
utambuzi O
na O
matibabu O
. O

WHO B-ORG
inakadiria O
hadi O
dola O
bilioni O
4 O
. O
5 O
kwa O
mwaka O
itahitajika O
kumaliza O
malaria O
. O

Umoja B-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
( O
AU B-ORG
) O
Alhamisi B-DATE
umetoa O
wito O
hatua O
za O
haraka O
na O
za O
pamoja O
zichukuliwe O
kimataifa O
kufuatia O
mashambulio O
yanayofanywa O
na O
wapiganaji O
wa O
Kiislam O
waliouwa O
darzeni O
za O
watu O
na O
kusababisha O
maelfu O
ya O
wakazi O
kukimba O
kutoka O
mji O
wa O
Palma B-LOC
uliopo O
upande O
wa O
kaskazini O
ya O
pwani B-LOC
ya O
Msumbiji B-LOC
. O

Wapiganaji O
hao O
waliuteka O
mji O
wa O
Palma B-LOC
Machi B-DATE
24 I-DATE
, O
wakiharibu O
majumba O
na O
kuwachinja O
wakazi O
na O
kulazimisha O
maelfu O
kutafuta O
hifadhi O
katika O
misitu O
inayozunguka O
mji O
huo O
. O

Darzeni O
wameuawa O
na O
zaidi O
wa O
watu O
8 O
, O
0 O
wamelazimika O
kukimbia O
makazi O
yao O
na O
wengi O
bado O
hawajulikani O
walipo O
kufuatia O
mashambulio O
yaliyopangwa O
na O
kuwa O
ni O
ongezeko O
la O
kiwango O
cha O
juu O
la O
uasi O
wa O
kikundi O
cha O
Kiislam O
uliolikumba O
Jimbo O
la O
Cabo B-LOC
Delgado I-LOC
tangu O
mwaka O
2017 B-DATE
. O

Katika O
taarifa O
yake O
, O
mwenyekiti O
wa O
AU B-ORG
Moussa B-PER
Faki I-PER
Mahamat I-PER
alisema O
"""" O
analaani O
kwa O
nguvu O
zote O
mashambulio O
hayo O
ya O
kigaidi O
. O
"""" O

Akieleza O
"""" O
wasiwasi O
mkubwa O
"""" O
kwa O
kuwepo O
vikundi O
vya O
siasa O
kali O
vya O
kimataifa O
Kusini O
mwa O
Afrika B-LOC
, O
ametaka O
hatua O
za O
haraka O
na O
juhudi O
za O
pamoja O
za O
kikanda O
na O
kimataifa O
. O
"""" O

Kwa O
upande O
wake O
tume O
maalum O
ya O
Jumuiya B-ORG
ya I-ORG
Maendeleo I-ORG
ya I-ORG
nchi I-ORG
za I-ORG
Kusini I-ORG
mwa I-ORG
Afrika I-ORG
SADC I-ORG
, O
imefanya O
mkutano O
wa O
dharura O
Harare B-LOC
kuzungumzia O
hali O
ya O
ghasia O
zinazoendelea O
katika O
jimbo O
hilo O
. O

Rais O
wa O
Botswana B-LOC
Mokgweetsi B-PER
Masisi I-PER
ameahidi O
msaada O
wa O
kikanda O
, O
lakini O
hakutoa O
maelezo O
zaidi O
. O

Amesema O
SADC B-ORG
itachukua O
"""" O
hatua O
yenye O
kusaidia O
itakayo O
hakikisha O
inalinda O
hadhi O
na O
uhuru O
wa O
nchi O
zetu O
wenyewe O
, O
kamwe O
hatutaruhusu O
kuvamiwa O
na O
waasi O
, O
wanapinga O
serikali O
na O
vikosi O
visivyo O
kuwa O
vya O
serikali O
ambavyo O
vinakandamiza O
hadhi O
na O
amani O
ya O
eneo O
hili O
. O
"""" O

Lakini O
Rais O
wa O
Msumbiji B-LOC
Filipe B-PER
Nyusi I-PER
Jumatano B-DATE
alipuuza O
mashambulio O
ya O
hivi O
karibuni O
"""" O
kuwa O
siyo O
makubwa O
sana O
, O
"""" O
licha O
ya O
kuwa O
yalifanyika O
karibu O
na O
mradi O
wa O
uwekwezaji O
mkubwa O
kuliko O
yote O
barani O
Afrika B-LOC
. O

Wakati O
huo O
huo O
meli O
iliyokuwa O
imebeba O
takriban O
watu O
1 O
, O
0 O
waliolazimika O
kukimbia O
makazi O
yao O
kutoka O
Palma B-LOC
iliweka O
nanga O
Pemba B-LOC
Alhamisi B-DATE
asubuhi I-DATE
, O
Shirika O
la O
habari O
la O
Noticias O
limeripoti O
. O

Meli O
hiyo O
imewasili O
Jumatano B-DATE
usiku I-DATE
na O
imebakia O
majini O
wakati O
maafisa O
wakikadiria O
kuwa O
isishushe O
abiria O
wakati O
wa O
usiku O
. O

Abiria O
wote O
waliosafiri O
kutoka O
Palma B-LOC
hadi O
Pemba B-LOC
wanakaguliwa O
, O
imesema O
ripoti O
ya O
Noticias B-ORG
. O

Palma B-LOC
ni O
takriban O
kilomita O
10 O
( O
maili O
sita O
) O
kutoka O
mradi O
wa O
mabilioni O
ya O
dola O
wa O
gesi O
asilia O
( O
LNG O
) O
unaoendeshwa O
na O
kampuni O
ya O
Total B-ORG
ya O
Ufaransa B-LOC
na O
unaozihusisha O
kampuni O
nyingine O
za O
kimataifa O
. O

Tayari O
Total B-ORG
ilikuwa O
imesimamisha O
operesheni O
zake O
na O
kuwaondoa O
baadhi O
ya O
wafanyakazi O
mwisho B-DATE
wa I-DATE
Disemba I-DATE
baada O
ya O
wapiganaji O
wa O
Kiislam O
walipofanya O
mashambulizi O
kadhaa O
katika O
eneo O
lake O
. O

Tume B-ORG
ya I-ORG
Mawasiliano I-ORG
ya I-ORG
Uganda I-ORG
( O
UCC B-ORG
) O
Jumanne B-DATE
iliagiza O
makampuni O
yanayotoa O
huduma O
ya O
internet O
kufunga O
mitandao O
ya O
kijamii O
na O
app O
zote O
za O
mawasiliano O
siku O
mbili O
tu O
kabla O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
kufanyika O
nchini O
humo O
. O

Mkurugenzi O
mkuu O
wa O
UCC B-ORG
, O
Irene B-PER
Sewankambo I-PER
, O
aliyaandikia O
barua O
makampuni O
hayo O
, O
na O
kuyataka O
"""" O
kuhakikisha O
kwamba O
huduma O
ya O
mitandao O
ya O
kijamii O
imesitishwa O
. O
"""" O

Kufuatia O
agizo O
hilo O
, O
watumiaji O
wa O
mitandao O
ya O
kijamii O
wameripoti O
visa O
vya O
kutoweza O
kuingia O
kwenye O
mitandao O
kama O
vile O
Facebook B-ORG
na O
Twitter B-ORG
, O
kwa O
mujibu O
wa O
gazeti O
la O
Daily B-ORG
Monitor I-ORG
la O
Uganda B-LOC
. O

Mitandao O
mingine O
ni O
kama O
vile O
Viper B-ORG
, O
Whatsapp B-ORG
na O
Signal B-ORG
. O

Vyombo O
vya O
habari O
nchini O
Uganda B-LOC
viliripoti O
Jumanne B-DATE
kwamba O
raia O
wengi O
walikuwa O
wanajaribu O
kutumia O
njia O
mbadala O
za O
VPN O
ili O
kuwasiliana O
kupitia O
baadhi O
ya O
App O
za O
mawasiliano O
. O

Walinda O
amani O
watatu O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
kutoka O
Burundi B-LOC
wameuawa O
na O
wengine O
wawili O
wamejeruhiwa O
katika O
kile O
UN B-ORG
imekiita O
"""" O
shambulizi O
lililofanywa O
na O
wapiganaji O
wenye O
silaha O
wasiojulikana O
"""" O
Ijumaa B-DATE
huko O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Afrika I-LOC
ya I-LOC
Kati I-LOC
wakati O
nchi O
hiyo O
ikielekea O
katika O
uchaguzi O
mkuu O
Jumapili B-DATE
. O

UN B-ORG
imesema O
katika O
taarifa O
yake O
kuwa O
mashambulizi O
dhidi O
ya O
UN B-ORG
na O
vikosi O
vya O
Afrika B-LOC
ya I-LOC
Kati I-LOC
yalitokea O
huko O
Dekoa B-LOC
, O
katika O
mkoa O
wa O
Kemo B-LOC
, O
na O
Bakouma B-LOC
, O
katika O
mkoa O
wa O
Mbomou B-LOC
, O
lakini O
haikutoa O
maelezo O
zaidi O
. O

Msemaji O
wa O
Katibu O
Mkuu O
Antonio B-PER
Guterres I-PER
, O
Stephane B-PER
Dujarric I-PER
amesema O
mashambulizi O
dhidi O
ya O
walinda O
amani O
wa O
UN B-ORG
"""" O
yanaweza O
kuchukuliwa O
ni O
uhalifu O
wa O
kivita O
. O
"""" O

Guterres B-PER
, O
kwa O
mujibu O
wa O
taarifa O
, O
amezitaka O
mamlaka O
za O
Afrika B-LOC
ya I-LOC
Kati O
kuchunguza O
mashambulizi O
haya O
ya O
"""" O
kinyama O
"""" O
na O
"""" O
haraka O
kuwachukulia O
hatua O
za O
kisheria O
wanaoendeleza O
mashambulizi O
hayo O
. O
"""" O

Guterres B-PER
amethibitisha O
tena O
nia O
ya O
dhati O
ya O
UN B-ORG
kufanya O
kazi O
kwa O
karibu O
na O
washirika O
wa O
kitaifa O
, O
kieneo O
na O
kimataifa O
, O
taarifa O
hiyo O
imesema O
, O
kwa O
ajili O
ya O
amani O
na O
utulivu O
katika O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Afrika I-LOC
ya I-LOC
Kati I-LOC
. O

Muungano B-ORG
wa I-ORG
Wazalendo I-ORG
Wanamageuzi I-ORG
, O
kikundi O
cha O
waasi O
ambacho O
kimekuwa O
kikipambana O
na O
serikali O
, O
Ijumaa B-DATE
kilifuta O
siku O
tatu O
za O
sitisho O
la O
mapigano O
, O
na O
kusema O
wataanza O
tena O
kusonga O
mbele O
na O
mpango O
wa O
kuingia O
mji O
mkuu O
, O
Bangui B-LOC
. O

Wakati O
huo O
huo O
Faustin B-PER
Archange I-PER
Touaderarais I-PER
wa O
nchi O
hiyo O
, O
amemshutumu O
kiongozi O
aliyemtangulia O
Francois B-PER
Bozize I-PER
, O
kwa O
kupanga O
mapinduzi O
. O

Bozize B-PER
, O
aliyewekewa O
vikwazo O
na O
UN B-ORG
na O
kupigwa O
marufuku O
kuwania O
urais O
, O
amekanusha O
tuhuma O
hizo O
. O

Rais O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
anatarajiwa O
kujadili O
lengo O
lake O
la O
kushirikiana O
na O
mataifa O
mengine O
, O
na O
kuchukua O
jukumu O
la O
uongozi O
katika O
uwanja O
wa O
ulimwengu O
wakati O
akitoa O
hotuba O
Jumatano B-DATE
usiku O
kwenye O
kikao O
cha O
pamoja O
cha O
Bunge O
. O

Msemaji O
wa O
White B-LOC
House I-ORG
, O
Jen B-PER
Psaki I-PER
, O
alisema O
kabla O
ya O
hotuba O
kwamba O
maoni O
ya O
Biden B-PER
juu O
ya O
sera O
za O
mambo O
ya O
nje O
yatajumuisha O
"""" O
kurudisha O
tena O
kiti O
cha O
Marekani B-LOC
duniani O
, O
thamini O
zetu O
ni O
zipi O
kama O
nchi O
. O
"""" O

Alisema O
kuwa O
rais O
atazungumza O
juu O
ya O
vipaumbele O
kadhaa O
vya O
sera O
za O
mambo O
ya O
nje O
, O
pamoja O
na O
Marekani B-LOC
kujihusisha O
na O
China B-LOC
. O

Utawala O
wa O
Biden B-PER
unashinikiza O
kufanya O
kazi O
zaidi O
na O
washirika O
, O
ambapo O
mwezi B-DATE
huu I-DATE
ilijumuisha O
kuratibu O
na O
wanachama O
wenzake O
wa O
NATO B-ORG
juu O
ya O
kuondolewa O
kwa O
wanajeshi O
kutoka O
Afghanistan B-LOC
. O

Hii O
ni O
hatua O
ya O
kuondoka O
kutoka O
miaka O
minne O
ya O
sera O
za O
kigeni O
chini O
ya O
Rais O
wa O
zamani O
Donald B-PER
Trump I-PER
, O
ambayo O
ililenga O
kutanguliza O
maslahi O
ya O
Marekani B-LOC
. O

Wakati O
huo O
huo O
, O
Spika O
wa O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
Nancy B-PER
Pelosi I-PER
alimwalika O
Biden B-PER
kwenye O
chumba O
cha O
Bunge O
kuzungumza O
juu O
ya O
mtazamo O
wa O
kushughulikia O
changamoto O
na O
fursa O
za O
wakati O
huu O
wa O
kihistoria O
, O
"""" O
katika O
hotuba O
ambayo O
inakuja O
wakati O
rais O
anatimiza O
siku O
100 O
tangu O
aingie O
madarakani O
. O

Rais O
mteule O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
ametaja O
timu O
yake O
ya O
juu O
ya O
kidiplomasia O
na O
usalama O
wa O
kitaifa O
kwa O
utawala O
wake O
ujao O
Jumatatu B-DATE
, O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
mmoja O
wa O
washauri O
wake O
wa O
karibu O
zaidi O
wa O
maswala O
ya O
kigeni O
, O
Antony B-PER
Blinken I-PER
, O
kuwa O
waziri O
wa O
mambo O
ya O
nje O
ya O
nchi O
. O

Biden B-PER
pia O
alimtaja O
mwanadiplomasia O
wa O
zamani O
wa O
Marekani B-LOC
, O
na O
waziri O
wa O
zamani O
wa O
mambo O
ya O
nje O
John B-PER
Kerry I-PER
, O
kuchukua O
nafasi O
mpya O
ya O
mjumbe O
maalum O
wa O
rais O
, O
kwa O
ajili O
ya O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
. O

Kerry B-PER
anateuliwa O
akiwa O
na O
cheo O
cha O
waziri O
, O
mjumbe O
wa O
Baraza O
la O
Usalama O
wa O
Taifa O
. O

Hii O
inaonyesha O
ni O
jinsi O
gani O
utawala O
ujao O
wa O
Biden B-PER
ulivyojipanga O
kushughulikia O
, O
mabadiliko O
ya O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
kama O
suala O
la O
haraka O
la O
usalama O
wa O
kitaifa O
ilieleza O
ofisi O
yake O
ya O
mpito O
. O

Biden B-PER
akiwa O
anajiandaa O
kuwa O
rais O
wa O
46 O
wa O
Marekani B-LOC
na O
akiwa O
na O
umri O
wa O
miaka O
78 O
, O
atakuwa O
rais O
mwenye O
umri O
mkubwa O
zaidi O
, O
wakati O
wa O
kuapishwa O
kwake O
Januari B-DATE
20 I-DATE
, O
huku O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
akiwa O
anaendelea O
na O
jaribio O
lake O
la O
kisheria O
la O
muda O
mrefu O
la O
kutengua O
ushindi O
wa O
uchaguzi O
wa O
Novemba B-DATE
3 I-DATE
wa O
kidemokrasia O
. O

Biden B-PER
, O
akisimamia O
mabadiliko O
yake O
ya O
kuingia O
madarakani O
Washington B-LOC
kutoka O
nyumbani O
kwake O
Wilmington B-LOC
, O
Delaware B-LOC
, O
alimchagua O
Alejandro B-PER
Mayorkas I-PER
kama O
waziri O
wa O
usalama O
wa O
ndani O
ya O
Nchi O
. O

Mwanasheria O
Mmarekani O
mwenye O
asilia O
ya O
Cuba B-LOC
, O
yeye O
ni O
naibu O
waziri O
wa O
zamani O
wa O
wizara O
hiyo O
, O
na O
ikiwa O
atathibitishwa O
na O
Seneti O
, O
atakuwa O
kiongozi O
wake O
wa O
kwanza O
wa O
Kilatino O
na O
mhamiaji O
. O

Biden B-PER
pia O
amemtaja O
mwanadiplomasia O
mkongwe O
Linda B-PER
Thomas I-PER
- I-PER
Greenfield I-PER
kujiunga O
na O
Baraza O
lake O
la O
Mawaziri O
linalokuja O
kama O
chaguo O
lake O
kwa O
nafasi O
ya O
Balozi O
kwenye O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
. O
Nafasi O
hiyo O
inahitaji O
uthibitisho O
wa O
baraza O
la O
Seneti O
. O

Linda B-PER
Thomas I-PER
- I-PER
Greenfield I-PER
amefanya O
kazi O
katika O
tawala O
zote O
za O
wademokrat O
na O
Warepublican O
wakati O
wa O
miaka O
35 O
ya O
kazi O
katika O
wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
ya O
Marekani B-LOC
. O
Akiwa O
mtaalam O
wa O
masuala O
ya O
Afrika B-LOC
, O
aliwahi O
kuwa O
Balozi O
wa O
Marekani B-LOC
nchini O
Liberia B-LOC
, O
na O
alishikilia O
wadhifa O
hupo O
pia O
katika O
nchi O
za O
Kenya B-LOC
, O
Gambia B-LOC
na O
Nigeria B-LOC
. O

Chini O
ya O
Rais O
Barack B-PER
Obama I-PER
, O
aliwahi O
kuwa O
naibu O
waziri O
anayeshughulika O
na O
maswala O
ya O
Afrika B-LOC
( O
2013 B-DATE
- I-DATE
2017 I-DATE
) O
, O
akiendeleza O
na O
kusimamia O
sera O
ya O
Washington B-LOC
kuelekea O
bara O
la O
Afrika B-LOC
kusini I-LOC
mwa O
Jangwa B-LOC
la I-LOC
Sahara I-LOC
. O

Amefanya O
kazi O
pia O
huko O
Geneva B-LOC
katika O
Ujumbe O
wa O
Marekani B-LOC
kwenye O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
. O

Imetayarishwa O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DcShirika O
la O
ndege O
la O
Kenya B-ORG
airways I-ORG
( O
KQ B-ORG
) O
limeanza O
tena O
safari O
zake O
za O
kimataifa O
Jumamosi B-DATE
Agosti I-DATE
1 I-DATE
, O
kuelekea O
mataifa O
30 O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
baada O
ya O
kusitisha O
mwezi O
Machi B-DATE
kutokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Shirika O
hilo O
linaloshirikiana O
na O
shirika B-ORG
la I-ORG
ndege I-ORG
la I-ORG
Ufaransa I-ORG
KLM I-ORG
, O
lilianza O
safari O
ndani O
ya O
nchi O
mwezi O
Julai B-DATE
. O

Akizungumza O
kabla O
ya O
ndege O
ya O
shirika O
hilo O
kuondoka O
uwanja B-LOC
wa I-LOC
ndege I-LOC
wa I-LOC
kimataifa I-LOC
wa I-LOC
Jomo I-LOC
Kenyatta I-LOC
kuelekea O
London B-LOC
, O
mkuregenzi O
wa O
KQ B-ORG
Allan B-PER
Kilavuka I-PER
amesma O
"""" O
tulitangaza O
kwamba O
tutaanza O
tena O
safari O
za O
kimataifa O
kuelekea O
sehemu O
27 O
lakini O
tumeongeza O
hadi O
30 O
kutokana O
na O
ongezeko O
la O
mahitaji O
. O
"""" O

Amesema O
kwamba O
shirika O
hilo O
linatarajia O
ukuaji O
wake O
kuwa O
chini O
ya O
asili O
mia O
50 O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
lakini O
kuna O
matarajio O
ya O
safari O
za O
ndege O
kuongezeka O
kutokana O
na O
mahitaji O
ya O
usafiri O
. O

"""" O
Tunachukulia O
mwaka O
2020 B-DATE
kama O
mwaka O
uliopotea O
. O

Mahitaji O
ya O
usafiri O
yamekuwa O
tu O
asilimia O
25 O
katika O
baadhi O
ya O
miezi O
, O
na O
asilimia O
38 O
katika O
miezi O
mingine O
, O
"""" O
Kilavuka B-PER
ameliambia O
shirika O
la O
Habari O
la O
Reuters B-ORG
. O

Janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
limeathiri O
kabisa O
sekta O
ya O
usafiri O
kimataifa O
, O
mashirika O
ya O
ndege O
ya O
Afrika B-LOC
yakitarajiwa O
kupata O
hasara O
ya O
dola O
bilioni O
6 O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
. O

Mwezi O
Julai B-DATE
, O
shirika O
la O
Kenya B-ORG
airways I-ORG
lilisema O
kwamba O
lilikuwa O
linapanga O
kuwafuta O
kazi O
baadhi O
ya O
wafanyakazi O
, O
lakini O
halikusema O
idadi O
yao O
. O

Kilavuka B-PER
amesema O
kwamba O
kufikia O
sasa O
, O
shirika O
hilo O
limefuta O
kazi O
wafanyakzi O
650 O
, O
hasa O
marubani O
, O
mafundi O
, O
wafanyakazi O
wa O
ndani O
ya O
ndege O
na O
wale O
waliokuwa O
wameajiriwa O
hivi O
karibuni O
. O

"""" O
Kile O
ambacho O
ningependa O
kusisitiza O
ni O
kwamba O
sio O
kwamba O
tunataka O
kufuta O
watu O
kazi O
. O

Hao O
wafanyakazi O
hawajafanya O
kosa O
lolote O
. O

Ni O
wafanyakazi O
wazuri O
sana O
lakini O
ni O
kwa O
sababu O
hatuwezi O
kuwalipa O
kwa O
sasa O
. O
"""" O

Shirika B-ORG
la I-ORG
ndege I-ORG
la O
Kenya B-ORG
airways I-ORG
, O
liliripoti O
hasara O
ya O
dola O
milioni O
120 O
mwaka O
2019 B-DATE
hata O
kabla O
ya O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
kutokea O
. O

Soko O
la O
hisa O
la O
Nairobi B-LOC
, O
lilisitisha O
uuzaji O
wa O
hisa O
za O
shirika O
la O
Kenya B-ORG
airways I-ORG
mwezi B-DATE
uliopita I-DATE
kwa O
mda O
wa O
miezi O
3 O
kwa O
sababu O
ya O
kuwepo O
mipango O
ya O
serikali O
kutaka O
kumiliki O
shirika O
hilo O
. O

Mchakato O
wa O
serikali O
kutaifisha O
shirikal O
la O
KQ B-ORG
bado O
unajadiliwa O
bungeni O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DC I-LOC
. O

Mahakama O
ya O
Burkina B-LOC
Faso I-LOC
Jumanne B-DATE
ilimfungulia O
mashtaka O
rais O
wa O
zamani O
Blaise B-PER
Compaore I-PER
akiwa O
hayupo O
, O
kuhusiana O
na O
mauaji O
ya O
mwaka O
1987 B-DATE
ya O
rais O
wa O
wakati O
huo O
Thomas B-PER
Sankara I-PER
, O
moja O
ya O
mauaji O
mabaya O
kabisa O
katika O
historia O
ya O
baada O
ya O
uhuru O
wa O
Afrika B-LOC
. O

Sankara B-PER
, O
mwanamapinduzi O
ambaye O
alikua O
anafuata O
siasa O
za O
ki O
Marxist O
aliyekua O
anaitwa O
mara O
nyingi O
"""" O
Che B-PER
Guevara I-PER
wa O
Afrika B-LOC
"""" O
aliuwawa O
wakati O
wa O
mapinduzi O
ya O
kijeshi O
yaliyoongozwa O
na O
rafiki O
yake O
wa O
zamani O
, O
Compaore B-PER
. O

Compaore B-PER
aliiongoza O
Burkina B-LOC
Faso I-LOC
kwa O
kipindi O
cha O
miaka O
27 O
kabla O
ya O
kuondolewa O
madarakani O
mwaka O
2014 B-DATE
na O
kukimbilia O
nchini O
Ivory B-LOC
Coast I-LOC
, O
ambako O
inaaminika O
bado O
anaishi O
huko O
. O

Awali O
, O
alikanusha O
kuhusika O
katika O
kifo O
cha O
Sankara B-PER
. O

Jopo O
la O
kijeshi O
lilimfungulia O
mashtaka O
Compaore B-PER
anayeshutumiwa O
kwa O
kula O
njama O
katika O
mauaji O
hayo O
, O
kuhatarisha O
usalama O
wa O
taifa O
, O
waraka O
wa O
mahakama O
umeonyesha O
. O

- O
Imetayarishwa O
na O
Patrick B-PER
Nduwimana I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DC I-LOC
. O

Misri B-LOC
na O
Sudan B-LOC
Jumatatu B-DATE
ziliikosoa O
Ethiopia B-LOC
kwa O
kile O
zilikitaja O
kama O
kuanza O
kujaza O
maji O
kwenye O
bwawa O
lake O
la O
kuzalisha O
umeme O
kwenye O
mto B-LOC
Blue I-LOC
Nile I-LOC
bila O
kuwepo O
makubaliano O
. O

Shutuma O
hizo O
zilitolewa O
wakati O
wa O
kuanza O
kwa O
awamu O
ya O
pili O
ya O
mazungumzo O
yalioanza O
Jumatatu B-DATE
kuhusu O
namna O
Ethiopia B-LOC
itakavyojaza O
bwawa O
hilo O
. O

Sudan B-LOC
na O
Misri B-LOC
zina O
hofu O
kwamba O
mradi O
wa O
Ethiopia B-LOC
wa O
kuzalisha O
umeme O
, O
ambao O
umegharimu O
kiasi O
cha O
dola O
bilioni O
4 O
, O
unaweza O
kusababisha O
upungufu O
mkubwa O
wa O
maji O
kwenye O
mto B-LOC
Nile I-LOC
, O
nchini O
mwao O
. O

Blue B-LOC
Nile I-LOC
ni O
tawi O
la O
mto B-LOC
Nile I-LOC
ambao O
Misri B-LOC
inategemea O
kupata O
asilimia O
90 O
ya O
maji O
kwa O
watu O
wake O
milioni O
100 O
. O

Mazungumzo O
ya O
karibu O
mwongo O
mmoja O
yamekosa O
kufikia O
makubaliano O
, O
namna O
Ethiopia B-LOC
inastahili O
kutumia O
maji O
ya O
mto O
huo O
huku O
ikijali O
maslahi O
ya O
Misri B-LOC
na O
Sudan B-LOC
. O

Bwawa O
hilo O
la O
Grand B-LOC
Renaissance I-LOC
lipo O
umbali O
wa O
kilomita O
15 O
kutoka O
mpaka O
wa O
Ethiopia B-LOC
na O
Sudan B-LOC
kwenye O
mto B-LOC
Blue I-LOC
Nile I-LOC
, O
ambao O
unabeba O
maji O
mengi O
hadi O
kwa O
mto B-LOC
Nile I-LOC
wenyewe O
, O
baada O
ya O
kukutana O
na O
White B-LOC
Nile I-LOC
, O
nchini O
Sudan B-LOC
. O

Wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
, O
Ethiopia B-LOC
, O
ambayo O
inasisitiza O
kwamba O
inahitaji O
bwawa O
hilo O
ili O
kuzalisha O
umeme O
wa O
kutosha O
kwa O
ukuaji O
wa O
uchumi O
, O
ilisema O
kwamba O
tayari O
imeshajaza O
kiwango O
cha O
maji O
kinachohitajika O
kutokana O
na O
mvua O
kubwa O
ambayo O
imekuwa O
ikinyesha O
nchini O
humo O
. O

Misri B-LOC
na O
Sudan B-LOC
zina O
wasiwasi O
kwamba O
Ethiopia B-LOC
imekiuka O
makubaliano O
ya O
awali O
ya O
kutojaza O
bwawa O
hilo O
kabla O
ya O
kufanyika O
mazungumzo O
. O

Hadi O
tukiandaa O
ripoti O
hii O
, O
Ethiopia B-LOC
haikuwa O
imejibu O
madai O
ya O
Misri B-LOC
na O
Sudan B-LOC
. O

Kati O
ya O
masuala O
muhimu O
yatakayojadiliwa O
kwenye O
mkutano O
huo O
unaoongozwa O
na O
umoja B-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
ni O
namna O
bwawa O
hilo O
litakavyofanya O
kazi O
wakati O
wa O
kiangazi O
au O
kama O
hakuna O
mvua O
ya O
kutosha O
, O
na O
iwapo O
makubaliano O
yatakayofikiwa O
yatatambuliwa O
kisheria O
. O

- O
Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCRais O
Biden B-PER
anatoa O
wito O
wa O
kupitishwa O
haraka O
pendekezo O
lake O
la O
mfuko O
wa O
auheni O
ya O
msaada O
wa O
dola O
trilioni O
1 O
. O
9 O
za O
virusi O
vya O
Corona O
unaojumuisha O
hundi O
huku O
akiweka O
kando O
wito O
uliotolewa O
na O
maseneta O
wa O
Republican B-ORG
kwa O
mpango O
mdogo O
zaidi O
wa O
dola O
bilioni O
618 O
Rais O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
amerudia O
tena O
nia O
yake O
ya O
kutuma O
msaada O
wa O
dola O
1 O
, O
400 O

kwa O
mamilioni O
ya O
wamarekani O
watu O
wazima O
ili O
kuinua O
uchumi O
wa O
nchi O
ulioharibika O
kutokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Lakini O
anasema O
anakaribisha O
maoni O
kufuatia O
madai O
ya O
waRepublican O
kuongeza O
masharti O
juu O
ya O
nani O
atapata O
fedha O
hizo O
. O

Akitoa O
hotuba O
kwa O
wabunge O
wa O
Democratic B-ORG
katika O
baraza O
la O
wawakilishi O
na O
baadae O
kwenye O
mkutano O
wa O
kundi O
la O
maseneta O
wa O
Democratic B-ORG
, O
Rais O
Biden B-PER
alitoa O
wito O
wa O
kupitishwa O
haraka O
pendekezo O
lake O
la O
mfuko O
wa O
auheni O
ya O
msaada O
wa O
dola O
trilioni O
1 O
. O
9 O
za O
virusi O
vya O
Corona O
ambao O
unajumuisha O
hundi O
huku O
akiweka O
kando O
wito O
uliotolewa O
na O
baadhi O
ya O
maseneta O
wa O
Republican B-ORG
kwa O
mpango O
mdogo O
zaidi O
wa O
dola O
bilioni O
618 O
. O

Rais O
Biden B-PER
amewaambia O
wabunge O
kwamba O
yupo O
tayari O
kuweka O
kikomo O
cha O
mapato O
ya O
chini O
juu O
ya O
nani O
atapata O
hundi O
za O
dola O
1 O
, O
400 O
lakini O
sio O
kupunguza O
ukubwa O
wa O
malipo O
. O

Sambamba O
na O
malipo O
ya O
dola O
600 O
yaliyoidhinishwa O
na O
Rais O
wa O
zamani O
Donald B-PER
Trump I-PER
mwezi O
Disemba B-DATE
mwaka I-DATE
jana I-DATE
, O
msaada O
wa O
dola O
2 O
, O
0 O
kwa O
pamoja O
utakuwa O
sawa O
na O
ahadi O
ya O
Biden B-PER
aliyotoa O
wakati O
wa O
kampeni O
yake O
ya O
ushindi O
kwa O
White B-LOC
House I-LOC
mwaka O
2020 B-DATE
. O

Mamlaka O
nchini O
Senegal B-LOC
zimezuia O
upatikanaji O
wa O
intaneti O
wakati O
maandamano O
dhidi O
ya O
kuwekwa O
kizuizini O
kwa O
kiongozi O
wa O
upinzani O
kuongezeka O
mtandao O
wa O
usimamizi O
wa O
NetBlocks B-ORG
umeripoti O
Ijumaa B-DATE
. O

Katika O
siku O
mbili O
zilizopita O
, O
mtu O
mmoja O
ameuawa O
katika O
mapigano O
kati O
ya O
polisi O
wa O
kutuliza O
ghasia O
na O
wafuasi O
wa O
Ousmane B-PER
Sonko I-PER
, O
ambaye O
anasema O
kuwekwa O
kwake O
kizuizini O
siku O
ya O
Jumatano B-DATE
kufuatia O
madai O
ya O
ubakaji O
kuna O
ushawishi O
wa O
kisiasa O
. O

NetBlocks B-ORG
ilisema O
programu O
za O
mitandao O
ya O
kijamii O
na O
ujumbe O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
Facebook O
, O
WhatsApp O
, O
na O
Youtube O
yamewekewa O
masharti O
mapema O
Ijumaa B-DATE
kabla O
ya O
maandamano O
yaliyo O
pangwa O
kufanywa O
na O
asasi O
za O
kiraia O
na O
vyama O
vya O
upinzani O
yakiongozwa O
na O
harakati O
ya O
maandamano O
iitwayo O
Y'en B-ORG
a I-ORG
Marre O
. O

Sonko B-PER
, O
mkaguzi O
wa O
kodi O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
46 O
ambaye O
alishika O
nafasi O
ya O
tatu O
akiwa O
na O
asilimia O
15 O
ya O
kura O
katika O
uchaguzi O
wa O
rais O
wa O
mwaka O
2019 B-DATE
, O
anapata O
uungaji O
mkono O
mkubwa O
miongoni O
mwa O
vijana O
wa O
Senegal B-LOC
. O

Anakabiliwa O
na O
uchunguzi O
baada O
ya O
kuvuliwa O
kinga O
yake O
ya O
ubunge O
wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Jopo O
moja O
la O
Marekani B-LOC
limeidhinisha O
utumiaji O
wa O
dharura O
wa O
chanjo O
ya O
pili O
ya O
COVID O
- O
19 O
siku O
ya O
Alhamisi B-DATE
. O

Kamati O
ya O
washauri O
huru O
na O
wataalam O
wa O
Idara B-ORG
ya I-ORG
Chakula I-ORG
na I-ORG
Madawa I-ORG
ya I-ORG
Marekani I-ORG
( O
FDA B-ORG
) O
ilipiga O
kura O
, O
baada O
ya O
majadiliano O
ya O
saa O
saba O
, O
kupendekeza O
utumiaji O
wa O
chanjo O
iliyotengenezwa O
na O
Mtengenezaji O
wa O
dawa O
wa O
Marekani B-LOC
Moderna B-ORG
, O
wiki O
moja O
baada O
ya O
wasimamizi O
wa O
serikali O
kuu O
kuidhinisha O
chanjo O
ya O
kwanza O
ya O
matumizi O
ya O
dharura O
. O

Ushahidi O
ambao O
umesomwa O
kwa O
kina O
juu O
ya O
chanjo O
hii O
unazidi O
sana O
changamoto O
zozote O
ambazo O
tumeona O
, O
Dk O
Hayley B-PER
Gans I-PER
, O
Kituo O
cha O
Matibabu O
cha O
Chuo B-ORG
Kikuu I-ORG
cha I-ORG
Stanford I-ORG
, O
alisema O
Alhamisi B-DATE
. O

Habari O
hizi O
zinakuja O
wakati O
Marekani B-LOC
imerekodi O
karibu O
vifo O
310 O
, O
0 O
kutokana O
na O
virusi O
hivyo O
, O
kulingana O
na O
Kituo O
cha O
taarifa O
za O
virusi O
vya O
corona O
kutoka O
Johns B-ORG
Hopkins I-ORG
. O

Kuna O
zaidi O
ya O
visa O
milioni O
1 O
. O
6 O
vilivyothibitishwa O
vya O
COVID O
- O
19 O
, O
nchini O
Marekani B-LOC
. O

Idhini O
ya O
FDA B-ORG
ya O
matumizi O
ya O
dharura O
ya O
chanjo O
inaweza O
kupatikana O
mapema O
Ijumaa B-DATE
. O

Chama O
cha O
CCM B-ORG
, O
ambacho O
kimetawala O
Tanzania B-LOC
tangu O
nchi O
hiyo O
kupata O
uhuru O
mwaka O
1961 B-DATE
, O
kilishinda O
uchaguzi O
wa O
urais O
mwaka O
2015 B-DATE
kwa O
asilimia O
58 O
ya O
kura O
zilizopigwa O
. O

Rais O
wa O
Tanzania B-LOC
John B-PER
Magufuli I-PER
, O
anatarajia O
kushinda O
muhula O
wa O
pili O
madarakani O
katika O
uchaguzi O
unaofanyika O
leo B-DATE
Jumatano I-DATE
, O
huku O
makundi O
ya O
kutetea O
haki O
za O
binadamu O
yakimshutumu O
kwa O
kukandamiza O
wanasiasa O
wa O
upinzani O
. O

Magufuli B-PER
anakabiliwa O
na O
ushindani O
mkali O
kutoka O
kwa O
mgombea O
wa O
chama O
cha O
upinzani O
cha O
Chadema B-ORG
, O
Tundu B-PER
Lissu I-PER
. O

Lissu B-PER
alinusurika O
kifo O
mwaka O
2017 B-DATE
baada O
ya O
kupigwa O
risasi O
16 O
. O

Miongoni O
mwa O
wagombea O
wengine O
ni O
pamoja O
na O
aliyekuwa O
waziri O
wa O
mambo O
ya O
nje O
Bernard B-PER
Membe I-PER
. O

Watu O
waliompiga O
risasi O
Tundu B-PER
Lisu I-PER
mwaka O
2017 B-DATE
hawajajulikana O
hadi O
leo B-DATE
. O

Uchumi O
wa O
Tanzania B-LOC
umekuwa O
kwa O
kiasi O
cha O
asilimia O
7 O
katika O
kipindi O
cha O
miaka B-DATE
4 I-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Serikali O
imewekeza O
mabilioni O
ya O
dola O
katika O
ujenzi O
wa O
barabara O
, O
reli O
, O
mabwawa O
ya O
kuzalisha O
umeme O
na O
kununua O
ndege O
kwa O
ajili O
ya O
shirika O
la O
ndege O
la O
umma O
. O

Serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
inatarajia O
kwamba O
uchumi O
wake O
utakuwa O
kwa O
asilimia O
5 O
. O
5 O
kufikia O
mwaka O
2020 B-DATE
huku O
sekta O
ya O
utalii O
ikitarajiwa O
kukua O
kwa O
asilimia O
2 O
. O
5 O
. O

Magufuli B-PER
amewaahidi O
wapiga O
kura O
kwamba O
miradi O
yake O
ya O
miundombinu O
itachochea O
ukuaji O
wa O
uchumi O
kwa O
asilimia O
8 O
. O

Tayari O
chama O
chake O
cha O
CCM B-ORG
kina O
viti O
28 O
vya O
bunge O
ambavyo O
imevipata O
bila O
kupingwa O
, O
kulingana O
na O
taarifa O
ya O
tume O
ya O
uchaguzi O
. O

Kiongozi O
wa O
upinzani O
Tundu B-PER
Lissu I-PER
amekuwa O
akikosoa O
namna O
rais O
Magufuli B-PER
anasimamia O
uchumi O
wa O
Tanzania B-LOC
na O
ukiukaji O
wa O
haki O
za O
binadamu O
, O
huku O
akiahidi O
"""" O
kurejesha O
mfumo O
wa O
utawala O
unaoheshimu O
haki O
za O
binadamu O
, O
haki O
, O
uhuru O
wa O
raia O
wa O
Tanzania B-LOC
na O
kuboresha O
maendeleo O
ya O
kiuchumi O
kwa O
kila O
mtu O
. O
"""" O

Chama O
cha O
CCM B-ORG
, O
ambacho O
kimetawala O
Tanzania B-LOC
tangu O
nchi O
hiyo O
kupata O
uhuru O
mwaka O
1961 B-DATE
, O
kilishinda O
uchaguzi O
wa O
urais O
mwaka O
2015 B-DATE
kwa O
asilimia O
58 O
ya O
kura O
zilizopigwa O
. O

Zaidi O
ya O
watu O
milioni O
29 O
wamesajiliwa O
kupiga O
kura O
hii O
leo B-DATE
. O

Tanzania B-LOC
ina O
jumla O
ya O
watu O
milioni O
58 O
. O

Wanasiasa O
wa O
upinzani O
na O
makundi O
ya O
kutetea O
haki O
za O
binadamu O
wamesema O
kwamba O
serikali O
imekuwa O
ikikandamiza O
upinzani O
na O
kufunga O
vyombo O
vya O
habari O
, O
pamoja O
na O
kupiga O
marufuku O
mikutano O
ya O
wanasiasa O
wa O
upinzani O
wakati O
wa O
utawala O
wa O
muhula O
wa O
kwanza O
wa O
Magufuli B-PER
. O

Vyama O
vya O
kisiasa O
vimesema O
kwamba O
maafisa O
wa O
polisi O
walivuruga O
mikutano O
yao O
wakati O
wa O
kampeni O
na O
maafisa O
wa O
uchaguzi O
kuwaondoa O
baadhi O
ya O
wagombea O
wao O
kutoka O
katika O
kinyang'anyiro O
cha O
viti O
vya O
bunge O
. O

Maafisa O
serikalini O
na O
tume O
ya O
uchaguzi O
wamekuwa O
wakikanusha O
madai O
hayo O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCSaudi O
Arabia I-LOC
itaondoa O
zuio O
la O
muda O
mrefu O
kwa O
Qatar B-LOC
, O
kulingana O
na O
Wizara O
ya O
Mambo O
ya O
nje O
ya O
Kuwait B-LOC
. O

Waziri O
wa O
Mambo O
ya O
nje O
wa O
Kuwait B-LOC
Ahmad B-PER
Nasser I-PER
al I-PER
- I-PER
Sabah I-PER
alitangaza O
makubaliano O
hayo O
kwenye O
Televisheni O
ya O
Kuwait B-LOC
Jumatatu B-DATE
, O
akisema O
"""" O
Makubaliano O
yamefikiwa O
kufungua O
anga O
na O
mipaka O
ya O
ardhi O
na O
bahari O
kati O
ya O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
na O
Qatar B-LOC
kuanzia O
jioni O
hii O
. O

Alisema O
makubaliano O
hayo O
yatasainiwa O
katika O
mkutano O
wa O
Baraza B-ORG
la I-ORG
Ushirikiano I-ORG
la I-ORG
Ghuba I-ORG
( O
GCC B-ORG
) O
huko O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
Jumanne B-DATE
. O

Mfalme O
wa O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
Salman B-PER
ndiye O
atakayeongoza O
mkutano O
huo O
na O
kiongozi O
wa O
Qatar B-LOC
sasa O
anatarajiwa O
kuhudhuria O
mkutano O
huo O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
tangu O
mipaka O
ilipofungwa O
zaidi O
ya O
miaka B-DATE
mitatu I-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Mzozo O
wa O
kidiplomasia O
ulianza O
mnamo O
mwaka O
2017 B-DATE
wakati O
Saudi B-LOC
Arabia I-LOC
, O
Falme B-LOC
za I-LOC
Kiarabu I-LOC
, O
Bahrain B-LOC
na O
Misri B-LOC
zilipokata O
uhusiano O
wa O
kidiplomasia O
, O
biashara O
na O
usafiri O
na O
Qatar B-LOC
. O

Nchi O
hizo O
nne O
zilishutumu O
Qatar B-LOC
kwa O
kuunga O
mkono O
ugaidi O
, O
shutuma O
ambazo O
Doha B-LOC
imekanusha O
. O

Imetayarishwa O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCMasoko O
ya O
hisa O
kote O
duniani O
yanendelea O
kunakili O
faida O
kubwa O
kufuatia O
ripoti O
kwamba O
kuna O
matumaini O
makubwa O
ya O
kupatikana O
chanjo O
dhidi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Thamani O
ya O
hisa O
katika O
soko O
la O
S B-ORG
& I-ORG
P I-ORG
imepanda O
kwa O
asilimia O
2 O
. O
7 O
baada O
ya O
kampuni O
ya O
kutengeneza O
dawa O
ya O
Pfizer B-ORG
kusema O
kwamba O
chanjo O
yake O
ya O
majaribio O
dhidi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
ni O
salama O
kwa O
asilimia O
90 O
. O

Kampuni O
ya O
Pfizer B-ORG
hata O
hivyo O
imesema O
kwamba O
chanjo O
hiyo O
haitatolewa O
kwa O
haraka O
. O

Masoko O
ya O
hisa O
kote O
duniani B-LOC
yameripoti O
kwamba O
thamani O
ya O
hisa O
imeongezeka O
sana O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
katika O
mda O
wa O
miezi O
miwili O
. O

Masoko O
ya O
hisa O
pia O
yanaripotiwa O
kuimarika O
marudufu O
kufuatia O
ushindi O
wa O
Joe B-PER
Biden I-PER
katika O
uchaguzi O
wa O
rais O
wa O
Marekani B-LOC
. O

Bei O
ya O
hisa O
ya O
kampuni O
za O
mafuta O
imepanda O
na O
kuimarisha O
Imani O
ya O
wawekezaji O
kuhusu O
ukuaji O
wa O
uchumi O
. O

Thamani O
ya O
hisa O
za O
mafuta O
katika O
masoko O
ya O
Marekani B-LOC
imepanda O
kwa O
asilimia O
8 O
. O
3 O
, O
kukiwepo O
matumaini O
kwamba O
watu O
wataanza O
safari O
kuelekea O
sehemu O
za O
utalii O
na O
safari O
za O
ndege O
kuongezeka O
kote O
duniani O
. O

Hisa O
za O
maduka O
ya O
jumla O
na O
nyumba O
za O
kukodisha O
zimepanda O
kwa O
kiasi O
kikubwa O
, O
kwa O
matarajio O
kwamba O
watu O
wengi O
wataanza O
shughuli O
za O
ununuzi O
na O
biashara O
kwa O
kasi O
. O

Hisa O
za O
kampuni O
za O
burudani O
nazo O
zimepanda O
kwa O
asilimia O
34 O
. O
1 O
. O

Mwenyekiti O
wa O
kampuni O
ya O
kushauri O
waekezaji O
ya O
Bel B-ORG
Air I-ORG
, O
amesema O
kwamba O
masoko O
ya O
hisa O
yameimarika O
kote O
duniani O
kwa O
sababu O
watu O
wana O
Imani O
kwamba O
hatimaye O
kuna O
matumaini O
baada O
ya O
mwaka O
mgumu O
kiuchumi O
na O
janga O
la O
kiafya O
. O

Imeyatarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCRais O
wa O
Uganda B-LOC
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
amesema O
kwamba O
maeneo O
ya O
Uganda B-LOC
ambayo O
yalikumbwa O
na O
vita O
miaka O
ya O
1980 B-DATE
na O
mwanzoni O
mwa O
miaka O
ya O
1990 B-DATE
, O
yamebadilika O
sana O
, O
yameshuhudia O
maendeleo O
chini O
ya O
uongozi O
wake O
. O

Amesema O
ana O
furahia O
maendeleo O
yamepatikana O
eneo O
la O
Acholi B-LOC
tangu O
alipoingia O
madarakani O
mwaka O
1986 B-DATE
. O

Amesema O
haya O
katika O
mkutano O
na O
viongozi O
wa O
chama O
tawala O
cha O
National B-ORG
resistance I-ORG
movement I-ORG
NRM I-ORG
, O
kutoka O
wilaya O
za O
Lamwo B-LOC
, O
Agago B-LOC
, O
Pader B-LOC
na O
Kitgum B-LOC
. O

Eneo O
la O
Acholi B-LOC
lilikumbwa O
na O
vita O
vibaya O
vilivyoongozwa O
na O
waasi O
wa O
Lords B-ORG
resistance I-ORG
movement I-ORG
- O
LRA B-ORG
. O

"""" O
Nilikuja O
hapa O
mara O
ya O
kwanza O
mwaka O
1979 B-DATE
na O
kulikuwepo O
maduka O
machache O
san O
ana O
hotel O
moja O
tu O
ambayo O
ilikuwa O
ndogo O
sana O
, O
ilikuwa O
inaitwa O
Hilltop B-ORG
. O

Kwa O
sasa O
, O
kuna O
maduka O
mengi O
sana O
. O

watu O
wameanza O
kujenga O
nyumba O
zenye O
paa O
za O
mabati O
na O
kuachana O
na O
nyumba O
za O
nyasi O
. O

Hii O
ni O
ishara O
ya O
maendeleo O
, O
"""" O
amesema O
Museveni B-PER
katika O
mkutano O
wa O
kampeni O
kwenye O
uwanja O
wa O
michezo O
wa O
Booma B-LOC
, O
wilayani O
Kitgum B-LOC
. O

Museveni B-PER
, O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
76 O
na O
ambaye O
anagombea O
muhula O
wa O
sita O
madarakani O
, O
amesema O
kwamba O
iwapo O
wagombea O
wengi O
wanazuru O
sehemu O
mbali O
mbali O
za O
nchi O
kuomba O
kura O
, O
hakuna O
yeyote O
kati O
yao O
mwenye O
ujuzi O
wa O
kuongoza O
nchi O
kumshinda O
. O

"""" O
Tumekuja O
kuomba O
kura O
. O

Tunashindana O
na O
baadhi O
ya O
watu O
wanaosema O
kwamba O
wanataka O
kuchukua O
madaraka O
. O

Hakuna O
mwenye O
ujuzi O
kunishinda O
. O

Sehemu O
hii O
imepata O
amani O
kwa O
sababu O
ya O
chama O
cha O
NRM B-ORG
. O

Tulimshinda O
hata O
Kony B-PER
. O
"""" O

Amesema O
Museveni B-PER
Joseph I-PER
Kony I-PER
ni O
kiongozi O
wa O
kundi O
la O
waasi O
la O
Lords B-ORG
"""" I-ORG
resistance I-ORG
army I-ORG
ambalo O
lilianzishwa O
kwa O
lengo O
la O
kupigana O
vita O
na O
kumuondoa O
madarakani O
rais O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
. O

Kundi O
hilo O
lilishindwa O
nguvu O
na O
kukimbilia O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
. O

Museveni B-PER
amekuwa O
akishindwa O
Kitgum B-LOC
kwa O
miaka O
mingi O
Chama O
tawala O
cha O
NRM B-ORG
kimekuwa O
kikishindwa O
katika O
uchaguzi O
mkuu O
wilayani O
Kitgum B-LOC
. O

Kilishindwa O
mara O
nne O
katika O
ucghaguzi O
wa O
miaka O
ya O
2001 B-DATE
, O
2006 B-DATE
, O
2011 B-DATE
na O
2016 B-DATE
. O

Chama O
cha O
upinzani O
Forum B-ORG
for I-ORG
democratic I-ORG
change I-ORG
- O
FDC B-ORG
, O
kimekuwa O
kikishinda O
viti O
vingi O
katika O
uchaguzi O
enep O
la O
Acholi B-LOC
. O

Wakati O
Museveni B-PER
akiendelea O
na O
kampeni O
kaskazini O
mwa O
Uganda B-LOC
, O
mwanamziki O
na O
mwanasiasa O
Robert B-PER
Kyagulanyi I-PER
, O
maarufu O
kama O
Bobi B-PER
Wine I-PER
, O
ambaye O
anaonekana O
kuwa O
mshindani O
wake O
mkuu O
katika O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
Januari B-DATE
2021 I-DATE
, O
ameendelea O
kuungwa O
mkono O
na O
wanasiasa O
maarufu O
katika O
vyama O
vingine O
vya O
upinzani O
, O
wanaotaka O
wagombea O
wengine O
kumuunga O
mkono O
. O

Mbunge O
wa O
Kampaka B-LOC
Muhammad B-PER
Nsereko I-PER
, O
ambaye O
ni O
maarufu O
sana O
katika O
siasa O
za O
Uganda B-LOC
, O
na O
ambaye O
alikuwa O
mwanachama O
wa O
chama O
tawala O
cha O
NRM B-ORG
, O
ametaka O
wagombea O
wengine O
wote O
wa O
urais O
kutoka O
vyama O
vingine O
vya O
upinzani O
, O
kumuunga O
mkono O
Bobi B-PER
Wine I-PER
, O
akisema O
kwamba O
kulingana O
na O
mazingira O
yalivyo O
, O
ndiye O
anayeweza O
kushindana O
na O
rais O
Museveni B-PER
. O

Nsereko B-PER
alikuwa O
Akizungumza O
katika O
kipindi O
cha O
televisheni O
moja O
ya O
washirika O
wa O
sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
jijini O
Kampala B-LOC
, O
cha O
NBS B-ORG
TV I-ORG
. O

"""" O
Ukweli O
wa O
mambo O
kwa O
sasa O
ni O
kwamba O
Robert B-PER
Kyagulanyi I-PER
ni O
wimbi O
la O
mabadiliko O
. O

Sote O
tukiungana O
na O
kumuunga O
mkono O
, O
mabadiliko O
yatakuja O
. O
"""" O

Amesema O
Nsereko B-PER
. O

Wanasiasa O
zaidi O
wamuunga O
mkono O
Bobi B-PER
Wine I-PER
Matamshi O
yake O
Nsereko B-PER
yanajiri O
saa O
chache O
baada O
ya O
naibu O
mwenyekiti O
wa O
chama O
cha O
Democratic B-ORG
party I-ORG
- O
DP B-ORG
Fred B-PER
Mukasa I-PER
Mbidde I-PER
, O
kutangaza O
kwamba O
anamuunga O
mkono O
Bobi B-PER
Wine I-PER
, O
badala O
ya O
kumfanyia O
kampeni O
mwenyekiti O
wa O
chama O
Nobert B-PER
Mao I-PER
, O
akisema O
haoni O
mgombea O
mwingine O
wa O
upinzani O
mwenye O
uwezo O
wa O
kushindana O
na O
rais O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
katika O
uchaguzi O
wa O
Januari B-DATE
2021 I-DATE
. O

Mbidde B-PER
, O
ambaye O
ni O
wakili O
na O
mwanasiasa O
maarufu O
katika O
ya O
jamii O
ya O
Baganda O
, O
amesema O
kwamba O
mwenyekiti O
wake O
amempa O
ruhusa O
ya O
kumfanyia O
Bobi B-PER
Wine I-PER
Kampeni O
. O

Mbunge O
maarufu O
kaskazini O
mwa O
Uganda B-LOC
Odonga B-PER
Otto I-PER
, O
naye O
ametangaza O
kwamba O
atamfanyia O
Bobi B-PER
Wine I-PER
kampeni O
, O
badala O
ya O
chama O
chake O
cha O
Forum B-ORG
for I-ORG
democratic I-ORG
change I-ORG
. O

Bobi B-PER
Wine I-PER
afanya O
kampeni O
mashariki O
mwa O
Uganda B-LOC
Bobi B-PER
wine I-PER
ameendelea O
na O
kampeni O
yake O
katika O
maeneo O
ya O
mashariki O
mwa O
Uganda B-LOC
, O
idadi O
kubwa O
ya O
watu O
wakiendelea O
kujitokeza O
barabarani O
na O
kuusindikiza O
msafara O
wake O
licha O
ya O
marufuku O
ya O
tume O
ya O
uchaguzi O
ya O
watu O
kutokusanyika O
kutokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Ujumbe O
wake O
katika O
kampeni O
unamlenga O
rais O
Museveni B-PER
moja O
kwa O
moja O
, O
akidai O
kwamba O
chini O
ya O
utawala O
cha O
chama O
cha O
NRM B-ORG
, O
Uganda B-LOC
haina O
usawa O
katika O
usambasaji O
wa O
raslimali O
za O
nchi O
. O

Ameendelea O
kukosoa O
utawala O
wa O
Museveni B-PER
kwa O
ukandamizaji O
wa O
haki O
za O
kiraia O
, O
polisi O
kutumia O
nguvu O
kuzidi O
kiasi O
na O
kukandamiza O
wanaisasa O
wa O
upinzani O
. O

Katika O
mikutano O
yake O
yote O
, O
Bobi B-PER
Wine I-PER
amekumbana O
na O
polisi O
ambao O
mara O
nyingi O
wametumia O
gesi O
ya O
kutoa O
machozi O
na O
risasi O
kuwatawanya O
wafuasi O
wake O
bila O
mafanikio O
. O

Gen O
Mugisha B-PER
Muntu I-PER
ashauri O
jeshi O
kutotumiwa O
kisiasa O
Aliyekuwa O
kamanda O
wa O
jeshi O
la O
Uganda B-LOC
Generali O
Mugisha B-PER
Muntu I-PER
, O
ambaye O
anagombea O
urais O
kwa O
tiketi O
ya O
chama O
cha O
Alliance B-ORG
for I-ORG
National I-ORG
Transformation I-ORG
- O
ANT B-ORG
, O
naye O
amewawataka O
wanajeshi O
kutotumiwa O
kisiasa O
kuvuruga O
mikutano O
ya O
kampeni O
ya O
wagombea O
wa O
upinzani O
. O

Katika O
mikutano O
yake O
ya O
kampeni O
maeneo O
ya O
Masaka B-LOC
, O
Muntu B-PER
amesema O
kwamba O
hakushiriki O
vita O
vilvyomuwezesha O
Museveni B-PER
kuingia O
madarakani O
ili O
kufuata O
kila O
analosema O
wala O
kutenda O
bali O
kwa O
maslahi O
ya O
taifa O
. O

Matamshi O
yanajiri O
siku O
chache O
baada O
ya O
mmoja O
wa O
wanajeshi O
wenye O
ushawishi O
mkubwa O
katika O
jeshi O
la O
Uganda B-LOC
, O
Brig O
. O

Deogratius B-PER
Sunday I-PER
, O
kusema O
kwamba O
jeshila O
Uganda B-LOC
UPDF B-ORG
, O
halipo O
tayari O
kupokeza O
madaraka O
kwa O
wagombea O
wa O
upinzani O
kwa O
sababu O
hawapo O
tayari O
kupoteza O
walichopigania O
. O

Mgombea O
wa O
chama O
cha O
FDC B-ORG
akamatwa O
Mgombea O
wa O
urais O
kupitia O
chama O
kikuu O
cha O
upinzani O
Patrick B-PER
Amuriat I-PER
Oboi I-PER
, O
amekamatwa O
na O
polisi O
kaskazini O
mwa O
Uganda B-LOC
, O
katika O
wilaya O
ya O
Kitgum B-LOC
. O

Kulingana O
na O
ratiba O
ya O
tume O
ya O
uchaguzi O
, O
Amuriat B-PER
alitarajiwa O
kufanya O
kampeni O
katika O
wilaya O
ya O
Lamwo B-LOC
na O
Kitgum B-LOC
, O
jumanne B-DATE
, O
kaini O
polisi O
wamemzuilia O
na O
kumkamata O
kwa O
sababu O
rais O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
alikuwa O
bado O
anafanya O
kampeni O
sehemu O
hizo O
. O

Ameachiliwa O
baadaye O
jioni O
baada O
ya O
Museveni B-PER
kumaliza O
kampeni O
yake O
. O

Museveni B-PER
aelekea O
Karamoja B-LOC
Rais O
Museveni B-PER
anatarajiwa O
kukampeni O
eneo O
la O
Karamoja B-LOC
, O
ambalo O
katika O
uchaguzi O
uliopita O
alipata O
ushindi O
mkubwa O
kutokana O
na O
juhudi O
zake O
za O
kumaliza O
wizi O
wa O
mifugo O
na O
kunyang'anya O
silaha O
makundi O
ya O
wapiganaji O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCAfrika O
Kusini O
Ijumaa B-DATE
imechelewesha O
kuanza O
kwa O
mwaka O
mpya O
wa O
masomo O
kwa O
kipindi O
cha O
wiki O
2 O
hadi O
Februari B-DATE
15 I-DATE
, O
ili O
kuzizuia O
shule O
zisiwe O
vituo O
vya O
maambukizi O
ya O
covid O
19 O
. O

Wakati O
huohuo O
kumeripotiwa O
kesi O
mpya O
za O
maambukizi O
20 O
, O
0 O
kwa O
siku O
wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Shule O
zilifungwa O
kwa O
karibu O
theluthi O
moja O
ya O
mwaka O
wa O
masomo O
mwaka O
2020 B-DATE
, O
wakati O
Afrika B-LOC
Kusini I-LOC
iliposhuhudia O
wimbi O
la O
kwanza O
la O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
. O

"""" O
Baraza O
la O
mawaziri O
wa O
elimu O
limechukua O
uamuzi O
huu O
mgumu O
kwa O
kuzingatia O
mambo O
yote O
, O
kuhusu O
hali O
ya O
sasa O
ya O
mfumo O
wa O
sasa O
, O
"""" O
naibu O
Waziri O
wa O
Elimu O
ya O
Msingi O
Reginah B-PER
Mhaule I-PER
ameuambia O
mkutano O
wa O
waandishi O
wa O
habari O
mjini O
Pretoria B-LOC
. O

"""" O
Tunatakiwa O
kulinda O
maisha O
ya O
walimu O
na O
wanafunzi O
, O
"""" O
ameongeza O
. O

Afrika B-LOC
Kusini I-LOC
imekwisha O
ripoti O
zaidi O
ya O
vifo O
35 O
, O
0 O
kutokana O
na O
covid O
19 O
, O
ikiwa O
ni O
idadi O
ya O
juu O
barani O
Afrika B-LOC
. O

Marekani B-LOC
jana B-DATE
imetangaza O
vikwazo O
dhidi O
ya O
maafisa O
wengine O
wawili O
wa O
Myanmar B-LOC
na O
kampuni O
mbili O
zenye O
uhusiano O
na O
jeshi O
la O
Myanmar B-LOC
. O

Katika O
taarifa O
ya O
wizara O
ya O
fedha O
, O
Marekani B-LOC
inasema O
vikwazo O
hivyo O
ni O
matokeo O
ya O
kampeni O
ya O
serekali O
inayoendelea O
ya O
manyanyaso O
na O
vitisho O
dhidi O
ya O
waandamanaji O
wa O
amani O
na O
mashirika O
ya O
kiraia O
. O

Hakuna O
maelezo O
ya O
mara O
moja O
kutoka O
serekali O
ya O
Myanmar B-LOC
. O

Jeshi O
lilichukua O
madaraka O
tarehe O
1 B-DATE
Februari I-DATE
katika O
mapinduzi O
, O
na O
kuiondoa O
serekali O
ya O
kiraia O
na O
kumzuia O
kiongozi O
wa O
nchi O
Aung B-PER
San I-PER
Suu I-PER
Kyi I-PER
na O
maafisa O
wengine O
wa O
ngazi O
ya O
juu O
. O

Mmoja O
ya O
waliochukuliwa O
vikwazo O
ni O
Than B-PER
Hlaing I-PER
, O
kwa O
mujibu O
wa O
taarifa O
ya O
wizara O
ya O
fedha O
, O
aliteuliwa O
kama O
mkuu O
wa O
jeshi O
la O
polisi O
na O
naibu O
waziri O
wa O
mambo O
ya O
ndani O
tarehe O
2 B-DATE
Februari I-DATE
. O

Mwingine O
aliyechukuliwa O
vikwazo O
ni O
Luteni O
jenerali O
Aung B-PER
Soe I-PER
, O
ambae O
wizara O
ya O
fedha O
inasema O
ni O
kamanda O
wa O
idara O
ya O
operesheni O
maalumu O
na O
anaripoti O
moja O
kwa O
moja O
kwa O
kiongozi O
wa O
kijeshi O
wa O
Myanmar B-LOC
Jenerali O
Min B-PER
Aung I-PER
Hlaing I-PER
. O

Waliochukuliwa O
vikwazo O
, O
mali O
wanazomiliki O
kwa O
asilimia O
50 O
au O
zaidi O
ambazo O
ziko O
marekani B-LOC
na O
kuwa O
mikononi O
au O
kudhibitiwa O
na O
raia O
wa O
marekani B-LOC
zitazuiwiliwa O
. O

Na O
umoja B-ORG
wa I-ORG
ulaya I-ORG
pia O
umetoa O
taarifa O
ya O
kuzuia O
mali O
za O
kiongozi O
wa O
kijeshi O
Min B-PER
Aung I-PER
Hlaing I-PER
na O
marufuku O
ya O
kutopewa O
visa O
yeye O
na O
maafisa O
wa O
ngazi O
ya O
juu O
katika O
jeshi O
Pamoja O
na O
kiongozi O
wa O
tume B-ORG
ya I-ORG
taifa I-ORG
ya I-ORG
uchaguzi I-ORG
. O

Greene B-PER
analalamikiwa O
kwa O
kuelezea O
uungaji O
mkono O
wa O
nadharia O
za O
njama O
zisizo O
na O
msingi O
pamoja O
na O
nadharia O
ya O
mrengo O
wa O
kulia O
ya O
QAnon B-ORG
ambayo O
inasema O
wa O
- O
Democratic B-ORG
wasomi O
ni O
washirika O
wa O
kundi O
linaloabudu O
shetani O
Baraza O
la O
wawakilishi O
Marekani B-LOC
lilipiga O
kura O
Alhamisi B-DATE
katika O
azimio O
lililowasilishwa O
na O
wa O
Democrat B-ORG
kumkemea O
mbunge O
M O
- O
Republican B-ORG
ambaye O
alihamasisha O
ghasia O
dhidi O
ya O
wenzake O
kutoka O
chama O
cha O
Democratic B-ORG
. O

Wa O
- O
Republican B-ORG
11 O
waliungana O
na O
wa O
- O
Democratic B-ORG
kwa O
kupiga O
kura O
230 O
kwa O
199 O
dhidi O
ya O
mbunge O
Marjorie B-PER
Taylor I-PER
Greene I-PER
baada O
ya O
kiongozi O
wa O
- O
Republican B-ORG
Kevin B-PER
McCarthy I-PER
alipokataa O
kumkemea O
mbunge O
huyo O
mwanamke O
siku O
ya O
Jumatano B-DATE
. O

Azimio O
hilo O
linawaruhusu O
wabunge O
kumvua O
nafasi O
za O
kamati O
mbunge O
huyo O
wa O
muhula O
wa O
kwanza O
akiliwakilisha O
jimbo O
la O
kusini O
mashariki O
mwa O
Georgia B-LOC
. O

Greene B-PER
analalamikiwa O
kwa O
kuelezea O
uungaji O
mkono O
wa O
nadharia O
kadhaa O
za O
njama O
zisizo O
na O
msingi O
, O
pamoja O
na O
nadharia O
ya O
mrengo O
wa O
kulia O
ya O
QAnon B-ORG
ambayo O
inasema O
wa O
- O
Democratic B-ORG
wasomi O
ni O
washirika O
wa O
kundi O
linaloabudu O
shetani O
. O

Jeshi O
la O
polisi O
Tanzania B-LOC
limesema O
kwamba O
raia O
wa O
Tanzania B-LOC
wanahusika O
na O
mashambulizi O
yanayofanyika O
mpakani O
mwa O
Msumbiji B-LOC
na O
Tanzania B-LOC
. O

Kamishna O
wa O
oparesheni O
na O
mafunzo O
katika O
jeshi O
la O
polisi O
Tanzania B-LOC
Liberatus B-PER
Sabas I-PER
, O
amesema O
kwamba O
baadhi O
ya O
mashambulizi O
yanayotokea O
katika O
eneo O
la O
kusini O
mwa O
Tanzania B-LOC
mpakani O
na O
Msumbiji B-LOC
yanafanywa O
na O
vijana O
waliotoroka O
Tanzania B-LOC
baada O
ya O
kufanya O
vitendo O
kama O
hivyo O
katika O
mikoa O
ya O
pwani B-LOC
na O
Tanga B-LOC
. O

Liberatus B-PER
Sabas I-PER
amesema O
kwamba O
licha O
ya O
matukio O
hayo O
ya O
mashambulizi O
kudhibitiwa O
kwa O
kiwango O
kikubwa O
jamii O
ya O
watanzania O
inatakiwa O
kufuatialia O
kwa O
karibu O
sana O
mienendo O
ya O
vijana O
katika O
jamii O
ili O
kukomesha O
hali O
ya O
vijana O
kujiunga O
na O
makundi O
ya O
uhalifu O
. O

Amesema O
kwamba O
baadhi O
ya O
vijana O
hao O
walitoroka O
shule O
na O
kujiunga O
na O
makundi O
hayo O
. O

Polisi O
Tanzania B-LOC
wamesema O
kwamba O
watu O
kadhaa O
wamekamatwa O
wakihusishwa O
na O
matukio O
hayo O
ya O
mashambulizi O
kati O
ya O
Tanzania B-LOC
na O
Msumbiji B-LOC
. O

Ukamataji O
huo O
unaendelea O
kwa O
ushirikiano O
wa O
maafisa O
wa O
usalama O
wa O
Tanzania B-LOC
na O
Msumbiji B-LOC
. O

Nyumba O
kadhaa O
ziliteketezwa O
moto O
, O
watu O
kuuawa O
na O
kujeruhiwa O
katika O
mashambulizi O
ya O
Cabo B-LOC
Delgado I-LOC
, O
Msumbiji B-LOC
. O

Israeli B-LOC
iliipiga O
Gaza B-LOC
City I-LOC
kwa O
mashambulizi O
ya O
anga O
Jumatatu B-DATE
, O
na O
kumuua O
kamanda O
mwandamizi O
wa O
wanamgambo O
wa O
Palestina B-LOC
, O
nao O
wanamgambo O
wa O
Palestina B-LOC
walifanya O
mashambulizi O
ya O
roketi O
dhidi O
kwa O
Israeli B-LOC
wakati O
ghasia O
katika O
eneo O
hilo O
zilipoingia O
wiki O
ya O
pili O
. O

Tangu O
mapigano O
yalipoanza O
Mei B-DATE
10 I-DATE
, O
Wapalestina O
wasiopungua O
200 O
wameuawa O
, O
wakiwemo O
watoto O
wasiopungua O
59 O
na O
wanawake O
35 O
, O
kulingana O
na O
Wizara O
ya O
Afya O
ya O
Gaza B-LOC
. O

Waisraeli O
wasiopungua O
10 O
wameuawa O
katika O
mashambulizi O
ya O
roketi O
, O
pamoja O
na O
mtoto O
wa O
miaka O
6 O
. O

Jeshi O
la O
Israeli B-LOC
lilisema O
liliharibu O
mahandaki O
ya O
kilomita O
zipatazo O
15 O
huko O
Gaza B-LOC
yaliyotumiwa O
na O
Hamas B-ORG
, O
pamoja O
na O
jengo O
la O
orofa O
tano O
ambalo O
lilikuwa O
na O
wizara O
ya O
Maswala O
ya O
Kidini O
inayoendeshwa O
na O
Hamas B-ORG
, O
na O
kumuua O
kamanda O
wa O
Jihad B-ORG
wa O
Kiislam O
wa O
kaskazini O
mwa O
Gaza B-LOC
, O
Hussam B-PER
Abu I-PER
Harbeed I-PER
. O

Ikijibu O
mashambulizi O
, O
kundi O
la O
Jihad B-ORG
lilifyatua O
roketi O
katika O
mji O
wa O
pwani O
wa O
Israel B-LOC
wa O
Ashdod B-LOC
na O
watu O
saba O
wamejeruhiwa O
kwa O
mujibu O
wa O
maafisa O
. O

Mkuu O
wa O
jeshi O
la O
Polisi O
nchini O
Tanzania B-LOC
Simon B-PER
Sirro I-PER
amekiri O
kuna O
Watanzania O
wanahusika O
katika O
kundi O
la O
kihalifu O
linalofanya O
mauaji O
, O
utekaji O
na O
uchomaji O
wa O
nyumba O
mpakani O
mwa O
Msumbiji B-LOC
na O
Tanzania B-LOC
, O
wakitokea O
nchini O
Msumbiji B-LOC
. O

Katika O
Mkutano O
wake O
na O
waandishi O
wa O
habari O
Alhamisi B-DATE
jijini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
Mkuu O
wa O
jeshi O
la O
polisi O
, O
IGP O
, O
Sirro B-PER
amesema O
kwamba O
katika O
eneo O
la O
Kitaya B-LOC
mkoani O
Mtwara B-LOC
ambako O
kundi O
hilo O
lilivamia O
, O
kumekuwa O
na O
matukio O
ambayo O
yanadhihirisha O
kuwa O
kuna O
watanzania O
wanahusika O
na O
kundi O
hilo O
la O
kihalifu O
kutoka O
nchini O
Msumbiji B-LOC
. O

Licha O
ya O
kuwataka O
wakazi O
wa O
maeneo O
ya O
mpakani O
na O
Msumbiji B-LOC
kuendelea O
na O
shughuli O
zao O
kwa O
vile O
hali O
ya O
usalama O
kwa O
sasa O
imeimarishwa O
, O
Sirro B-PER
bado O
ametahadharisha O
vijana O
wa O
kitanzania O
ambao O
amesema O
wanao O
ushahidi O
na O
wao O
kujiingiza O
katika O
kundi O
hilo O
la O
kihalifu O
nchini O
Msumbiji B-LOC
kutoka O
mikoa O
mbalimbali O
nchini O
Katika O
hatua O
nyingine O
mkuu O
huyo O
wa O
Jeshi O
la O
Polisi O
ametoa O
tathmini O
ya O
hali O
ya O
nchi O
baada O
ya O
kumalizika O
kwa O
Uchaguzi O

Mkuu O
wa O
Octoba B-DATE
27 I-DATE
na I-DATE
28 I-DATE
Tanzania B-LOC
bara O
na O
visiwani O
ambapo O
ameeleza O
kushangazwa O
na O
madai O
ya O
baadhi O
ya O
viongozi O
wa O
vyama O
vya O
upinzani O
ambao O
wameleeza O
kutishiwa O
maisha O
na O
hata O
kulazimika O
kutafuta O
hifadhi O
nje O
ya O
nchi O
. O

Hata O
hivyo O
IGP O
amesema O
kwamba O
jeshi O
la O
polisi O
kwa O
sasa O
linawashikilia O
watu O
takribani O
254 O
kati O
ya O
mahabusu O
mbalimbali O
nchini O
baada O
ya O
kudaiwa O
kujihusisha O
na O
vurugu O
za O
wakati O
wa O
Uchaguzi O
mkuu O
. O

Wimbi O
la O
matendo O
ya O
chuki O
kwa O
watu O
wa O
asili O
ya O
Asia B-LOC
nchini O
Marekani B-LOC
ambalo O
lililotokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
corona O
mwaka B-DATE
jana I-DATE
, O
limeendelea O
mpaka O
mwaka O
huu O
. O

Takwimu O
za O
idara O
ya O
polisi O
zinaonyesha O
miji O
15 O
mikubwa O
ya O
Marekani B-LOC
, O
imeripoti O
kuongezeka O
kwa O
asilimia O
169 O
kwa O
ghasia O
dhidi O
ya O
Wamarekani O
wenye O
asili O
ya O
Asia B-LOC
. O

Robo O
ya O
kwanza O
ya O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
imekuwa O
na O
visa O
vingi O
ikilinganishwa O
na O
kipindi O
kama O
hiki O
mwaka B-DATE
jana I-DATE
. O

Kuongezeka O
huko O
kwa O
kasi O
kunafuatia O
kuongezeka O
kwa O
karibu O
asilimia O
150 O
mwaka B-DATE
jana I-DATE
kwa O
kufanyiwa O
uchambuzi O
, O
na O
kuja O
kwa O
utawala O
wa O
sasa O
wa O
rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

Utawala O
wa O
sasa O
umedhamiria O
kupitisha O
sheria O
itakayo O
iwezesha O
wizara O
ya O
sheria O
kuwa O
na O
idara O
itakayo O
shughulikia O
masuala O
hayo O
. O

Katika O
majiji O
ya O
New B-LOC
York I-LOC
, O
Los B-LOC
Angeles I-LOC
na O
miji O
13 O
mingine O
, O
polisi O
imechunguza O
jumla O
ya O
mashambulizi O
86 O
ya O
Wamarekani O
wenye O
asili O
ya O
Asia B-LOC
katika O
robo O
ya O
kwanza O
ya O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
. O

Hilo O
ni O
ongezeko O
kwa O
matukio O
32 O
ikilinganishwa O
na O
kipindi O
hicho O
kwa O
mwaka B-DATE
jana I-DATE
2020 I-DATE
. O

Asema O
endapo O
atachaguliwa O
kuwa O
rais O
kutakuwa O
na O
"""" O
uhuru O
kamili O
"""" O
wa O
vyombo O
vya O
habari O
bila O
kusimamiwa O
au O
kuingiliwa O
na O
serikali O
. O

Mgombea O
urais O
nchini O
Tanzania B-LOC
kupitia O
chama O
cha O
upinzani O
cha O
Chadema B-ORG
, O
Tundu B-PER
Lissu I-PER
, O
ameahidi O
kwamba O
vyombo O
vya O
habari O
nchini O
humo O
vitakuwa O
na O
uhuru O
mkubwa O
wa O
kufanya O
kazi O
zao O
endapo O
atachaguliwa O
kuwa O
rais O
. O

Akizungumza O
na O
vyombo O
vya O
habari O
mjini O
Mwanza B-LOC
ambako O
amekuwa O
akiendelea O
na O
kampeni O
Jumamosi B-DATE
, O
Lissu B-PER
amesema O
atafuta O
sheria O
nyingi O
za O
vyombo O
vya O
habari O
ambazo O
zimekuwa O
zikiwekwa O
na O
awamu O
kadha O
za O
serikali O
za O
Tanzania B-LOC
. O

Alirudia O
matamshi O
yake O
kwamba O
endapo O
atashinda O
uchaguzi O
serikali O
yake O
itafuta O
idara O
ya O
maelezo O
ya O
serikali O
akidai O
kuwa O
ni O
masalia O
ya O
mfumo O
wa O
kikoloni O
. O

Lissu B-PER
amesema O
mfumo O
wa O
sheria O
za O
vyombo O
vya O
habari O
Tanzania B-LOC
kwa O
sasa O
una O
lengo O
la O
kuwaziba O
mdomo O
wanahabari O
. O

Utawala O
wake O
utakuwa O
na O
lengo O
la O
kuwafungua O
mdomo O
wanahabari O
, O
kwa O
kufuata O
mfumo O
wa O
uhuru O
wa O
vyombo O
vya O
habari O
nchini O
Ghana B-LOC
. O

Sheria O
na O
kanuni O
zinazosimamia O
vyombo O
vya O
habari O
zimefanyiwa O
mabadiliko O
na O
nyingine O
kuimarishwa O
zaidi O
katika O
utawala O
wa O
awamu O
ya O
tano O
ya O
Rais O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
. O

Miongoni O
mwao O
ni O
sheria O
za O
habari O
mtandaoni O
na O
kuanzishwa O
kwa O
leseni O
za O
kuendesha O
mifumo O
kama O
blogu O
au O
akaunti O
za O
Youtube O
na O
kadhalika O
. O

Sheria O
hizo O
zimetumiwa O
mara O
kadha O
na O
serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
kufungia O
au O
kupiga O
faini O
vyombo O
vya O
habari O
kwa O
kile O
serikali O
inachodhania O
ni O
maudhui O
yanayokiuka O
sheria O
na O
kanuni O
za O
habari O
. O

Msimamo O
wa O
serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
ni O
kwamba O
sheria O
na O
kanuni O
za O
vyombo O
vya O
habari O
zinahitajika O
kuhakikisha O
uadilifu O
katika O
kazi O
hiyo O
na O
pia O
kulinda O
maslahi O
ya O
taifa O
. O

Sheria O
za O
mtandaoni O
pia O
zina O
lengo O
la O
kulinda O
maslahi O
ya O
watu O
binafsi O
baada O
ya O
matukio O
ya O
watu O
kudhalilishwa O
mitandaoni O
. O

Rais O
wa O
zamani O
wa O
Mali B-LOC
Amadou B-PER
Toumani I-PER
Toure I-PER
ambaye O
alipongezwa O
sana O
kwa O
kufanya O
mageuzi O
ya O
kidemokrasia O
nchini O
mwake O
kabla O
ya O
kuondolewa O
madarakani O
katika O
mapinduzi O
ya O
kijeshi O
mwaka O
wa O
2012 B-DATE
, O
amefariki O
dunia O
akiwa O
na O
umri O
wa O
miaka O
72 O
. O

Maisha O
ya O
Toure B-PER
kwa O
kiasi O
kikubwa O
yalionyesha O
hali O
ya O
kuanza O
kwa O
demokrasia O
nchini O
Mali B-LOC
, O
ambapo O
mrithi O
wake O
Ibrahim B-PER
Boubacar I-PER
Keita I-PER
aliondolewa O
madarakani O
katika O
mapinduzi O
mengine O
mwezi O
Agosti B-DATE
. O

Toure B-PER
aliongoza O
mapinduzi O
ya O
kijeshi O
mwaka O
wa O
1991 B-DATE
dhidi O
ya O
kiongozi O
wa O
kijeshi O
Moussa B-PER
Traore I-PER
baada O
ya O
maandamano O
dhidi O
ya O
serekali O
yaliogubikwa O
na O
ghasia O
. O

Aliandaa O
uchaguzi O
wa O
kidemokrasia O
mwaka B-DATE
moja O
baadaye O
na O
kukabidhi O
madaraka O
kwa O
rais O
raia O
, O
na O
hivyo O
kupata O
jina O
la O
umaarufu O
la O
"""" O
Askari O
wa O
Demokrasia O
. O
"""" O

"""" O
Toure B-PER
amefariki O
dunia O
Jumatatu B-DATE
usiku I-DATE
nchini O
Uturuki B-LOC
, O
"""" O
afisa O
muandamizi O
wa O
karibu O
yake O
Seydou B-PER
Cissouma I-PER
ameliambia O
shirika O
la O
habari O
la O
Reuters B-ORG
, O
bila O
kutoa O
maelezo O
zaidi O
. O

Gazeti O
la O
Jeune B-ORG
Afrique I-ORG
limeripoti O
kwamba O
Toure B-PER
alisafirishwa O
nchini O
Uturuki B-LOC
baada O
ya O
kufanyiwa O
upasuaji O
wa O
moyo O
mjini O
Bamako B-LOC
. O

- O
Imetayarishwa O
na O
Patrick B-PER
Nduwimana I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCKiongozi O
wa O
kiimani O
wa O
Tibet B-LOC
, O
Dalai B-PER
Lama I-PER
, O
ameisihi O
dunia O
kuwa O
shujaa O
na O
kuchukua O
chanjo O
dhidi O
ya O
COVID O
- O
19 O
. O

Kiongozi O
huyo O
aliyasema O
hayo O
Jumamosi B-DATE
baada O
ya O
kudungwa O
chanjo O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
katika O
mji O
wa O
kaskazini O
mwa O
India B-LOC
wa O
Dharmsala B-LOC
. O

Hata O
hivyo O
, O
vyanzo O
vya O
habari O
vinasema O
baadhi O
ya O
nchi O
zinapata O
shida O
kupata O
chanjo O
za O
kutosha O
kwa O
watu O
wake O
. O

Khofu O
ya O
kuhodhi O
chanjo O
imeanza O
kuibuka O
, O
kufuatia O
habari O
kwamba O
Italia B-LOC
imezuia O
shehena O
ya O
chanjo O
za O
AstraZeneca B-ORG
kwenda O
Australia B-LOC
. O

Ripoti O
ya O
shirika O
la O
habari O
la O
AP B-ORG
inasema O
kuwa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
umepanga O
kuiomba O
Washington B-LOC
kuhakikisha O
kuwa O
nchi O
za O
EU B-ORG
zinapata O
mamilioni O
ya O
dozi O
za O
chanjo O
za O
AstraZeneca B-ORG
ambazo O
bado O
wanazihitaji O
, O
pamoja O
na O
vitu O
vinavyohitajika O
katika O
kutengeneza O
chanjo O
. O

"""" O
Tunaamini O
tunaweza O
kufanya O
kazi O
pamoja O
na O
Marekani B-LOC
, O
"""" O
tume O
ya O
Ulaya B-LOC
imesema O
katika O
taarifa O
yake O
. O

Misri B-LOC
imepanua O
utoaji O
wake O
wa O
chanjo O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
Alhamisi B-DATE
kuwajumuisha O
wazee O
na O
watu O
wenye O
magonjwa O
sugu O
baada O
ya O
wiki O
kadhaa O
za O
kuwapa O
chanjo O
ya O
wafanyakazi O
wa O
afya O
, O
baraza O
la O
mawaziri O
limesema O
. O

Karibu O
watu O
153 O
, O
0 O
wameomba O
chanjo O
tangu O
Jumapili B-DATE
wakati O
nchi O
hiyo O
ya O
Kaskazini O
mwa O
Afrika B-LOC
ilipofungua O
usajili O
mtandaoni O
, O
baraza O
la O
mawaziri O
lilisema O
katika O
taarifa O
. O

Misri B-LOC
, O
nchi O
ya O
kiarabu O
yenye O
idadi O
kubwa O
ya O
watu O
duniani O
ikiwa O
na O
zaidi O
ya O
milioni O
100 O
, O
imeandaa O
vituo O
40 O
vya O
chanjo O
na O
ina O
mpango O
wa O
kuongeza O
idadi O
ya O
vituo O
hivyo O
baada O
ya O
kuwasili O
kwa O
chanjo O
zaidi O
Waziri O
Mkuu O
Mostafa B-PER
Madbouly I-PER
alisema O
. O

Misri B-LOC
ilipokea O
dozi O
350 O
, O
0 O
za O
chanjo O
ya O
corona O
iliyotengenezwa O
na O
shirila B-ORG
la I-ORG
dawa I-ORG
la I-ORG
China I-ORG
( O
Sinopharm B-ORG
) O
kwa O
shehena O
mbili O
tangu O
mwezi O
Desemba B-DATE
, O
pamoja O
na O
dozi O
50 O
, O
0 O
za O
chanjo O
iliyotengenezwa O
na O
AstraZeneca B-ORG
mwezi O
Februari B-DATE
. O

Mwenyekiti O
wa O
Chama B-ORG
Cha I-ORG
Mapinduzi I-ORG
( O
CCM B-ORG
) O
ambaye O
pia O
ni O
mgombea O
urais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
, O
Dkt O
. O

John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
amewaasa O
wananchi O
wa O
Zanzibar B-LOC
kumchagua O
Dkt O
. O

Hussein B-PER
Ali I-PER
Hassan I-PER
Mwinyi I-PER
kuwa O
Rais O
wa O
Serikali O
ya O
Mapinduzi O
Zanzibar B-LOC
badala O
ya O
kuchagua O
mgombea O
wa O
chama O
cha O
upinzani O
ambaye O
bila O
kumtaja O
jina O
, O
rais O
Magufuli B-PER
amesema O
ni O
mzee O
na O
amekuwa O
akigombea O
kila O
mara O
na O
anashindwa O
. O

Magufuli B-PER
amesema O
hayo O
Jumamosi B-DATE
, I-DATE
Julai I-DATE
11 I-DATE
, I-DATE
2020 I-DATE
katikahotuba O
yake O
ya O
kukubali O
uteuzi O
mara O
baada O
ya O
kuchaguliwa O
kwa O
kishindo O
. O

Magufuli B-PER
alichaguliwa O
kwa O
kura O
1 O
, O
822 O
( O
asilimia O
100 O
) O
anaingia O
katika O
kinyang'anyrio O
cha O
urais O
kwa O
tiketi O
ya O
CCM B-ORG
kuwania O
tean O
urais O
wa O
Tanzania B-LOC
na O
Dkt O
. O

Mwinyi B-PER
amepitishwa O
na O
chama O
hicho O
kuwania O
urais O
wa O
Zanzibar B-LOC
. O

"""" O
Hussein B-PER
Mwinyi I-PER
namzidi O
umri O
, O
kanichagulieni O
huyu O
na O
mimi O
nitajisikia O
raha O
, O
sio O
mkanichagulie O
mtu O
ambaye O
nikifika O
Zanzibar B-LOC
nitamuambia O
Shikamoo O
, O
inachosha O
, O
msinichagulie O
shikamoo O
mtanipa O
taabu O
, O
nichagulieni O
huyu O
nitampa O
nguvu O
zote O
kwa O
kuwa O
ni O
Mdogo O
wangu O
. O

Hussein B-PER
Mwinyi I-PER
ni O
mnyenyekevu O
sana O
, O
hajaubeba O
urais O
wa O
baba O
yake O
, O
na O
ndio O
maana O
wakati O
anashukuru O
hapa O
hajaanza O
kumshukuru O
baba O
yake O
, O
kamshukuru O
Mkapa B-PER
, O
akamshukuru O
Kikwete B-PER
kisha O
kanishukuru O
mimi O
akafuata O
baba O
yake O
, O
Mwinyi B-PER
ana O
hekima O
. O

"""" O
Nawaambia O
hii O
siri O
, O
Hussein B-PER
Mwinyi I-PER
nilimteua O
kuwa O
mgombea O
mwenza O
pamoja O
na O
Mama O
Samia B-PER
, O
lakini O
kwakuwa O
Mama O
Samia B-PER
ni O
mwanamke O
akashinda O
kuwa O
makamu O
wa O
rais O
, O
maana O
huwezi O
kushindana O
na O
Wanawake O
ukashinda O
, O
wanawake O
wanatuzidi O
kwa O
mambo O
mengi O
, O
wanawake O
oyee O
"""" O
"""" O
Kama O
atachaguliwa O
Mwinyi B-PER
, O
tutayaona O
matokeo O
, O
nawaomba O
wazanzibari O
acheni O
mambo O

ya O
upemba O
na O
uunguja O
, O
ukaskazini O
wala O
ukusini O
na O
muwe O
na O
Zanzibar B-LOC
yenye O
maendeleo O
. O

"""" O
Nitoe O
wito O
kwa O
wyama O
vya O
siasa O
tusiwe O
na O
Wagombea O
hao O
hao O
, O
tubadilishe O
sampuli O
, O
sio O
kila O
siku O
watu O
walewale O
, O
mungu O
hajakuumba O
wewe O
tu O
kwamba O
uwe O
kiongozi O
kila O
siku O
, O
tuwaachie O
wengine O
, O
mzee O
Kikwete B-PER
angeweza O
kuendelea O
kuwa O
mwenyekiti O
ila O
aliniachia O
na O
waliotangulia O
walifanya O
hivyo O
hivyo O
, O
"""" O
amesema O
Magufuli B-PER
. O

Msemaji O
wa O
White B-ORG
House I-ORG
, O
Jen B-PER
Psaki I-PER
alisema O
Rais O
Biden B-PER
na O
mkewe O
watakutana O
na O
wana O
familia O
ambao O
wamelazimika O
kuvumilia O
janga O
hili O
baya O
na O
vile O
vile O
kuwashukuru O
wahudumu O
waliofika O
kwanza O
kutoa O
msaada O
pamoja O
na O
timu O
ya O
uokozi O
Rais O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
na O
mkewe O
wanasafiri O
Alhamis B-DATE
kwenda O
Surfside B-LOC
kwenye O
jimbo O
la O
Florida B-LOC
mahala O
ambapo O
timu O
za O
utafutaji O
na O
uokozi O
zinafanya O
kazi O
kwa O
siku O
ya O

nane O
mfululizo O
kwenye O
eneo O
lilipoanguka O
jengo O
la O
makaazi O
lenye O
ghorofa O
12 O
. O

Maafisa O
wa O
eneo O
hilo O
walisema O
Jumatano B-DATE
kwamba O
idadi O
ya O
waliokufa O
kutokana O
na O
kuanguka O
kwa O
jengo O
iliongezeka O
hadi O
18 O
wakiwemo O
watoto O
wawili O
. O

Msemaji O
wa O
White B-ORG
House I-ORG
, O
Jen B-PER
Psaki I-PER
alisema O
rais O
na O
mkewe O
watakutana O
na O
wana O
familia O
ambao O
wamelazimika O
kuvumilia O
janga O
hili O
baya O
na O
vile O
vile O
kuwashukuru O
wahudumu O
waliofika O
kwanza O
kutoa O
msaada O
pamoja O
na O
timu O
ya O
uokozi O
. O

Msemaji O
wa O
White B-ORG
House I-ORG
alipoulizwa O
ikiwa O
Biden B-PER
na O
mkewe O
wataenda O
kwenye O
eneo O
mahala O
jengo O
lilipoanguka O
alisema O
maelezo O
hayo O
bado O
hayajaamuliwa O
lakini O
rais O
alikuwa O
amesisitiza O
kwamba O
kila O
sehemu O
ya O
ziara O
yake O
inahitaji O
kuratibiwa O
na O
maafisa O
waliopo O
kwenye O
eneo O
. O

Meya O
wa O
kaunti O
ya O
Miami B-LOC
- I-LOC
Dade I-LOC
, O
Daniella B-PER
Levine I-PER
Cava I-PER
, O
alitangaza O
Jumatano B-DATE
kwa O
ku O
- O
tweet O
idadi O
ya O
watu O
waliopatikana O
hivi O
karibuni O
kutokana O
na O
kuanguka O
kwa O
jengo O
hilo O
la O
ghorofa O
na O
kwamba O
watu O
145 O
bado O
hawajulikani O
walipo O
. O

Chanzo O
cha O
Habari O
: O
VOA B-ORG
NewsMarekani O
, O
Jumatatu B-DATE
imeweka O
vikwazo O
vingine O
dhidi O
ya O
Iran B-LOC
, O
kukabiliana O
na O
mipango O
ya O
Tehran B-LOC
ya O
nyuklia O
, O
makombora O
na O
uzalishaji O
wa O
silaha O
wenye O
utata O
. O

Vikwazo O
hivyo O
ni O
kukabilina O
na O
kitisho O
cha O
Tehran B-LOC
, O
na O
kuifanya O
Washington B-LOC
kutaka O
vikwazo O
zaidi O
vya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
kwa O
Iran B-LOC
ambavyo O
havikukubaliwa O
Jumamosi B-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Mshauri O
wa O
usalama O
wa O
taifa O
wa O
White B-LOC
House I-LOC
, O
Robert B-PER
O'Brien I-PER
, O
amesema O
Jumatatu B-DATE
kwamba O
utawala O
wa O
rais O
wa O
Marekani B-LOC
, O
Donald B-PER
Trump I-PER
, O
unaweka O
vikwazo O
vipya O
kwa O
Iran B-LOC
. O

Vikwazo O
hivyo O
vinajumuisha O
kudhibiti O
biashara O
27 O
, O
na O
watu O
wanaohusiana O
na O
programu O
za O
silaha O
za O
nyuklia O
wa O
Iran B-LOC
. O

Amri O
ya O
kiutendaji O
ya O
White B-ORG
House I-ORG
inaelezea O
mipango O
ya O
kuzuia O
mali O
za O
watu O
wanao O
husika O
kusafirisha O
mali O
ghafi O
za O
silaha O
, O
na O
vifaa O
vya O
jeshi O
kwenda O
na O
kutoka O
Iran B-LOC
. O

Wizara O
za O
mambo O
ya O
nje O
na O
biashara O
za O
Marekani B-LOC
, O
pia O
zimeelezea O
namna O
raia O
hao O
wa O
kigeni O
, O
na O
biashara O
zitakavyo O
kabiliwa O
na O
vikwazo O
. O

Maelfu O
ya O
watu O
wamekusanyika O
Ijumaa B-DATE
kwenye O
uwanja O
mkuu O
wa O
mji O
mkuu O
wa O
Chad B-LOC
, O
N'Djamena B-LOC
, O
kutoa O
heshima O
zao O
kwa O
hayati O
Rais O
Idriss B-PER
Deby I-PER
, O
aliyeuawa O
akiongoza O
wanajeshi O
wake O
dhidi O
ya O
shambulizi O
la O
waasi O
Jumatatu B-DATE
. O

Rais O
wa O
Ufaransa B-LOC
Emmanuel B-PER
Macron I-PER
, O
Rais O
wa O
Guinea B-LOC
Alpha B-PER
Conde I-PER
na O
viongozi O
kadhaa O
wa O
Afrika B-LOC
walikuwa O
wanatarajiwa O
kushiriki O
mazishi O
ya O
Deby B-PER
, O
licha O
ya O
onyo O
la O
waasi O
waliowataka O
viongozi O
hao O
wasishiriki O
kwa O
sababu O
za O
kiusalama O
. O

Deby B-PER
aliiongoza O
Chad B-LOC
kwa O
zaidi O
ya O
miaka B-DATE
30 I-DATE
. O

Licha O
ya O
kukosolewa O
na O
makundi O
ya O
haki O
za O
binadamu O
kwa O
utawala O
wake O
wa O
kiimla O
, O
Deby B-PER
alijiimarisha O
kama O
mshirika O
muhimu O
wa O
kijeshi O
wa O
madola O
ya O
magharibi O
, O
katika O
vita O
vya O
kimataifa O
dhidi O
ya O
wanamgambo O
wa O
Kiislamu O
. O

Kifo O
chake O
kilitangazwa O
na O
jeshi O
Jumanne B-DATE
, O
siku O
moja O
baada O
ya O
maafisa O
wa O
uchaguzi O
kusema O
kwamba O
alishinda O
muhula O
wa O
sita O
madarakani O
. O

Vyama O
vingi O
vya O
upinzani O
vilisusia O
uchaguzi O
. O

Jana O
, O
gari O
ambalo O
lilikuwa O
na O
kipaza O
sauti O
lilizunguka O
mjini O
N'djamena B-LOC
likiwaambia O
wakazi O
kutokuwa O
na O
wasiwasi O
watakaposikia O
milio O
ya O
mizinga O
, O
Deby B-PER
atapigiwa O
mizinga O
21 O
ya O
kumpa O
heshma O
. O

Meli O
ambayo O
ilikiwa O
imeziba O
mfereji B-LOC
wa I-LOC
Suez I-LOC
kwa O
takriban O
wiki O
moja O
mwezi O
Machi B-DATE
inashikiliwa O
baharini O
wakati O
huu O
. O

Mamlaka O
za O
mfereji B-LOC
wa I-LOC
Suez I-LOC
inataka O
kulipwa O
fidia O
ya O
dola O
milioni O
916 O
kutoka O
kwa O
kampuni O
ya O
Japan B-LOC
inayo O
miliki O
meli O
hiyo O
. O

Taarifa O
hizo O
zimetolewa O
na O
moja O
ya O
makampuni O
ya O
bima O
ya O
meli O
hiyo O
na O
vyanzo O
vingine O
vya O
kutoka O
katika O
mamlaka O
za O
mfereji B-LOC
wa I-LOC
Suez I-LOC
na O
kuripotiwa O
na O
shirika O
la O
habari O
la O
Reuters B-ORG
Jumanne B-DATE
. O

Meli O
ya O
Ever B-ORG
Given I-ORG
inayo O
milikiwa O
na O
Shoei B-PER
Kisen I-PER
imekuwa O
katika O
maeneo O
mawili O
ya O
maji O
yanayo O
gawanyisha O
mfereji B-LOC
wa I-LOC
Suez I-LOC
toka O
ilipo O
tolewa O
Machi B-DATE
29 I-DATE
, O
huku O
mamlaka B-ORG
ya I-ORG
mfereji I-ORG
wa I-ORG
Suez I-ORG
( O
SGA B-ORG
) O
ikifanya O
uchunguzi O
. O

Vyanzo O
viwili O
vya O
SGA B-ORG
vilivyo O
kataa O
kutambulishwa O
vimeiambia O
Reuters B-ORG
kwamba O
amri O
ya O
mahakama O
imetolewa O
kuishikilia O
meli O
hiyo O
. O

Mazungumzo O
juu O
ya O
fidia O
yanaendelea O
kwa O
mujibu O
wa O
moja O
ya O
vyanzo O
vya O
taarifa O
hii O
. O

Bodi O
ya O
usimamizi O
ya O
Facebook B-ORG
siku O
ya O
Jumatano B-DATE
ilishikilia O
uamuzi O
wake O
wa O
kupiga O
marufuku O
Rais O
wa O
zamani O
wa O
Marekani B-LOC
Donald B-PER
Trump I-PER
kutuma O
maoni O
kwenye O
akaunti O
zake O
za O
Facebook B-ORG
na O
Instagram B-ORG
, O
hatua O
iliyowekwa O
baada O
ya O
kuchapisha O
maneno O
ya O
uchochezi O
wakati O
mamia O
ya O
wafuasi O
wake O
walipovamia O
bunge O
la O
Marekani B-LOC
mnamo O
Januari B-DATE
6 I-DATE
. O

Jopo O
hilo O
la O
kujitegemea O
hata O
hivyo O
, O
liliacha O
wazi O
uwezekano O
kwamba O
Trump B-PER
anaweza O
kurudi O
kwenye O
tovuti O
yao O
maarufu O
, O
akisema O
haikuwa O
sawa O
kwa O
Facebook B-ORG
kuweka O
adhabu O
isiyojulikana O
na O
isiyo O
na O
kipimo O
ya O
kusimamishwa O
kwa O
muda O
usiojulikana O
. O

Jopo O
hilo O
la O
uangalizi O
liliwapa O
watendaji O
wa O
Facebook B-ORG
miezi O
sita O
kukagua O
tena O
"""" O
adhabu O
holela O
"""" O
iliyowekwa O
siku O
moja O
baada O
ya O
ghasia O
, O
wakati O
Trump B-PER
alipowahimiza O
wafuasi O
wake O
kukabiliana O
na O
wabunge O
walipothibitisha O
ushindi O
wa O
uchaguzi O
wa O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

Mapitio O
hayo O
yalisema O
watendaji O
wa O
Facebook B-ORG
wanapaswa O
kuamua O
juu O
ya O
adhabu O
nyingine O
inayoonyesha O
uzito O
wa O
ukiukaji O
na O
matarajio O
ya O
madhara O
ya O
baadaye O
. O

Utawala O
wa O
Facebook B-ORG
ulijibu O
kwa O
kusema O
sasa O
utazingatia O
uamuzi O
wa O
bodi O
na O
kuamua O
hatua O
iliyo O
wazi O
na O
inayolingana O
. O

Wakati O
huo O
huo O
, O
akaunti O
za O
Bw O
. O
Trump B-PER
zimesimamishwa O
. O

Trump B-PER
alijibu O
kwa O
hasira O
juu O
ya O
uamuzi O
wa O
jopo O
la O
usimamizi O
akisema O
"""" O
Uhuru O
wa O
kuzungumza O
umechukuliwa O
kutoka O
kwa O
Rais O
wa O
Marekani B-LOC
kwa O
sababu O
wenye O
nguvu O
wa O
mrengo O
wa O
kushoto O
walio O
vichaa O
wanaogopa O
ukweli O
, O
lakini O
ukweli O
utatoka O
tu O
kwa O
nguvu O
na O
ukubwa O
kuliko O
hapo O
awali O
. O

"""" O
Tukio O
hili O
limefanyika O
kwa O
mujibu O
wa O
katiba O
ya O
nchi O
baada O
ya O
kufariki O
aliyekuwa O
Rais O
wa O
Tanzania B-LOC
hayati O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
hapo O
Machi B-DATE
17 I-DATE
, I-DATE
2021 I-DATE
katika O
hospitali O
ya O
Mzena B-ORG
jijini O
Dar B-LOC
Es I-LOC
Salaam I-LOC
Aliyekuwa O
Waziri O
wa O
Fedha O
na O
Mipango O
nchini O
Tanzania B-LOC
, O
Dr O
. O
Philip B-PER
Isdory I-PER
Mpango I-PER
amethibitishwa O
na O
Bunge B-ORG
la I-ORG
Jamhuri I-ORG
ya I-ORG
Muungano I-ORG
wa I-ORG
Tanzania I-ORG
kuwa O
Makamu O
wa O
Rais O
mteule O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
baada O
ya O
jina O
lake O

kuwasilishwa O
Bungeni O
kwa O
mapendekezo O
ya O
Rais O
Samia B-PER
Suluhu I-PER
Hassan I-PER
. O

Kikao O
cha O
kamati O
Kuu O
ya O
CCM B-ORG
kimefanyika O
Jumanne B-DATE
jijini O
Dodoma B-LOC
ambapo O
kwa O
kushauriana O
na O
chama O
hicho O
ndipo O
Rais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
Samia B-PER
Suluhu I-PER
Hassan I-PER
alipowasilisha O
jina O
la O
Dr O
Philip B-PER
Mpango I-PER
kama O
mteule O
wa O
nafasi O
ya O
Makamu O
wa O
Rais O
. O

Tukio O
hili O
limefanyika O
kwa O
mujibu O
wa O
katiba O
baada O
ya O
kufariki O
aliyekuwa O
Rais O
wa O
Tanzania B-LOC
hayati O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
hapo O
Machi B-DATE
17 I-DATE
, I-DATE
2021 I-DATE
. O

Baada O
ya O
jina O
hilo O
kuwasilishwa O
kwa O
spika O
wa O
bunge O
Job B-PER
Ndugai I-PER
, O
Dr O
Mpango B-PER
ambaye O
pia O
alikuwa O
Mbunge O
wa O
Buhigwe B-LOC
mkoani O
Kigoma B-LOC
alipigiwa O
kura O
na O
kuthibitishwa O
na O
Bunge O
kwa O
kupata O
kura O
zote O
za O
"""" O
NDIO O
"""" O
zilizopigwa O
ambazo O
ni O
363 O
. O

Baadhi O
ya O
wabunge O
waliozungumza O
kabla O
ya O
jina O
la O
Dr O
. O
Mpango B-PER
kupigiwa O
kura O
walisifu O
mapendekezo O
hayo O
ya O
Rais O
Samia B-PER
Suluhu I-PER
Hassan I-PER
na O
kwamba O
Dr O
. O
Mpango B-PER
ni O
mtu O
sahihi O
wa O
kumsaidia O
rais O
katika O
majukumu O
yake O
Dr O
. O
Mpango B-PER
anatarajiwa O
kuapishwa O
Jumatano B-DATE
jijini O
Dodoma B-LOC
na O
Jaji O
Mkuu O
wa O
Tanzania B-LOC
, O
kushika O
nafasi O
ya O
Makamu O
wa O
Rais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
. O

Kampuni O
ya O
Marekani B-LOC
ya O
Moderna B-ORG
inayo O
tengeneza O
chanjo O
dhidi O
ya O
ugonjwa O
wa O
COVID O
- O
19 O
inasema O
iko O
tayari O
kufanya O
majaribio O
ya O
chanjo O
dhidi O
ya O
virusi O
vipya O
vya O
corona O
. O

Chanjo O
hiyo O
ya O
majaribio O
iliyo O
ongezwa O
nguvu O
kupambana O
na O
virusi O
vipya O
vya O
Corona O
, O
ambavyo O
viligunguliwa O
kwanza O
huko O
Afrika B-LOC
Kusini I-LOC
. O

Utafiti O
wa O
awali O
unaonyesha O
kwamba O
chanjo O
yake O
ya O
kwanza O
iliyo O
kwisha O
idhinishwa O
na O
Marekani B-LOC
na O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
haina O
nguvu O
za O
kutosha O
kupambana O
na O
aina O
mpya O
ya O
virusi O
vilivyo O
gunduliwa O
hivi O
sasa O
katika O
takriban O
nchi O
40 O
. O

Kampuni O
hiyo O
inasema O
iko O
tayari O
kufanya O
majaribio O
kwa O
binadamu O
kwa O
kutumia O
mikakati O
mbali O
mbali O
kuona O
ni O
ipi O
ina O
kinga O
nzuri O
zaidi O
. O

Moderna B-ORG
inasema O
majarbio O
hayo O
mapya O
yatafuatilia O
pia O
jinsi O
kinga O
za O
mwili O
za O
watu O
waliokwisha O
chanjwa O
zinavyo O
kabiliana O
na O
chanjo O
ya O
awali O
pamoja O
na O
wale O
wanaopewa O
chanjo O
mpya O
. O

Zimbabwe B-LOC
imegundua O
kesi O
za O
kwanza O
za O
aina O
mpya O
ya O
virusi O
vya O
corona O
ambavo O
vimeibuka O
nchini O
India B-LOC
, O
Makamu O
wa O
Rais O
Constantino B-PER
Chiwenga I-PER
alisema O
Jumatano B-DATE
, O
na O
kuongeza O
kuwa O
wasafiri O
wote O
kutoka O
taifa O
la O
Asia B-LOC
watalazimika O
kuwekewa O
karantini O
. O

Chiwenga B-PER
, O
ambaye O
pia O
ni O
waziri O
wa O
afya O
wa O
Zimbabwe B-LOC
, O
alisema O
katika O
taarifa O
kesi O
hizo O
ziligunduliwa O
kati O
ya O
kundi O
la O
watu O
katika O
mji O
wa O
kati O
wa O
Kwekwe B-LOC
baada O
ya O
mwanafunzi O
kurudi O
kutoka O
India B-LOC
Aprili B-DATE
29 I-DATE
. O

Watu O
wanaosafiri O
kutoka O
au O
kupitia O
India B-LOC
watakuwa O
chini O
ya O
karantini O
ya O
lazima O
katika O
kituo O
maalum O
cha O
karantini O
na O
kwa O
gharama O
zao O
, O
Chiwenga B-PER
alisema O
. O

Wasafiri O
kutoka O
India B-LOC
watafanyiwa O
vipimo O
vya O
COVID O
- O
19 O
wanapowasili O
hata O
ikiwa O
wamepimwa O
katika O
nchi O
yao O
ya O
asili O
. O

Shughuli O
ya O
mpito O
ya O
Rais O
mteule O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
imeanza O
rasmi O
baada O
ya O
idara O
ya O
serikali O
kuu O
- O
GSA B-ORG
kumtangaza O
mshindi O
wa O
dhahiri O
wa O
uchaguzi O
wa O
urais O
wa O
2020 B-DATE
, O
wakati O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
akiendelea O
na O
jaribio O
lake O
la O
muda O
mrefu O
la O
kutengua O
ushindi O
wa O
Biden B-PER
kwenye O
kura O
. O

Timu O
ya O
washauri O
ya O
Biden B-PER
mara O
moja O
ilianza O
kuwafikia O
Jumatatu B-DATE
usiku I-DATE
maafisa O
wa O
Trump B-PER
kote O
serikalini O
ili O
kujua O
juu O
ya O
uwezekano O
wa O
vitisho O
vya O
usalama O
wa O
kitaifa O
nchi O
inakabiliwa O
navyo O
, O
na O
masuala O
mengine O
ya O
haraka O
ambayo O
Biden B-PER
atakabiliwa O
nayo O
wakati O
atakapoapishwa O
ifikapo O
Januari B-DATE
20 I-DATE
. O

Maafisa O
wa O
Pentagon B-LOC
walisema O
wanachama O
wa O
timu O
ya O
mpito O
ya O
Biden B-PER
waliwasiliana O
na O
Idara O
ya O
Ulinzi O
mara O
tu O
baada O
ya O
Emily B-PER
Murphy I-PER
, O
msimamizi O
wa O
Utawala O
Mkuu O
wa O
Huduma O
za O
serikali O
, O
kuamua O
kwamba O
Biden B-PER
ndiye O
mshindi O
wa O
dhahiri O
wa O
uchaguzi O
na O
kwamba O
mpito O
unaweza O
kuanza O
. O

Kitendo O
cha O
Murphy B-PER
kinamruhusu O
sasa O
Biden B-PER
kupata O
fedha O
za O
umma O
kwa O
kipindi O
cha O
mpito O
, O
kupokea O
taarifa O
za O
usalama O
na O
maafisa O
wake O
wa O
mpito O
kupata O
taarifa O
za O
idara O
ya O
mashirika O
ya O
serikali O
kuu O
. O

Haikufahamika O
mara O
moja O
ni O
lini O
Biden B-PER
atapata O
fursa O
ya O
mkutano O
wake O
wa O
kwanza O
wa O
usalama O
wa O
kitaifa O
kama O
rais O
mteule O
. O

Biden B-PER
amezungumzia O
maswala O
ya O
usalama O
na O
timu O
yake O
ya O
washauri O
wa O
ujasusi O
na O
wanajeshi O
lakini O
bado O
hajakabidhiwa O
taarifa O
ya O
kila O
siku O
ya O
rais O
ambayo O
ni O
tathmini O
ya O
jamii O
ya O
ujasusi O
ya O
Marekani B-LOC
ya O
vitisho O
vya O
ulimwengu O
. O

Wakati O
huo O
huo O
Gavana O
wa O
jimbo O
la O
Pennsylvania B-LOC
hapa O
Tom B-PER
Wolf I-PER
alisema O
Jumanne B-DATE
kuwa O
Joe B-PER
Biden I-PER
amethibitishwa O
kuwa O
mshindi O
wa O
uchaguzi O
wa O
urais O
katika O
jimbo O
hilo O
. O

Gavana O
Wolf B-PER
aliandika O
katika O
ukurasa O
wake O
wa O
tweeter O
kwamba O
idara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
ya O
Jimbo O
hilo O
imethibitisha O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
wa O
rais O
na O
makamu O
wa O
rais O
kama O
inavyotakiwa O
na O
sheria O
ya O
serikali O
kuu O
, O
"""" O
nimesaini O
Cheti O
cha O
kuthibitisha O
kwa O
orodha O
ya O
wapiga O
kura O
ya O
Joe B-PER
Biden I-PER
na O
Kamala B-PER
Harris I-PER
"""" O
aliongeza O
. O

Imetayarishwa O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DcSerikali O
ya O
Ethiopia B-LOC
Jumatatu B-DATE
imetangaza O
sitisho O
la O
mapigano O
katika O
jimbo O
la O
Tigray B-LOC
, O
miezi O
minane O
baada O
ya O
mzozo O
mbaya O
uliosababisha O
mafaa O
mengi O
, O
wakati O
ma O
elfu O
ya O
wakazi O
wakikabiliwa O
na O
baa O
la O
njaa O
. O

Sitisho O
hilo O
la O
mapigano O
huenda O
likatuliza O
hali O
kwenye O
taifa O
hilo O
la O
pili O
kwa O
wingi O
wa O
watu O
barani O
Afrika B-LOC
. O

Taarifa O
inajiri O
wakati O
Ethiopia B-LOC
ikisuburi O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
wa O
kitaifa O
ambao O
waziri O
mkuu O
Abiy B-PER
Ahmed I-PER
aliuelezea O
kama O
kiini O
cha O
mageuzi O
yaliyompelekea O
kushinda O
tuzo O
ya O
amani O
ya O
Nobel O
mwaka O
2019 B-DATE
. O

Taarifa O
ya O
serekali O
ilitolewa O
na O
vyombo O
vya O
habari O
muda O
mfupi O
baada O
ya O
utawala O
wa O
mpito O
wa O
Tigray B-LOC
ulioteuliwa O
na O
serekali O
kuu O
kukimbia O
katika O
mji O
mkuu O
wa O
Tigray B-LOC
, O
Mekele B-LOC
, O
na O
kuomba O
sitisho O
la O
mapigano O
kwa O
sababu O
za O
kibinadamu O
ili O
misaada O
inayohitajika O
ifikishwe O
kwa O
kwa O
wakazi O
. O

Wakati O
huo O
huo O
, O
wakazi O
wa O
Mekele B-LOC
wameshangilia O
kuwasili O
kwa O
vikosi O
vya O
Tigray B-LOC
. O

Serikali O
ya O
Somalia B-LOC
imetangaza O
kusitisha O
uhusiano O
wake O
na O
Kenya B-LOC
ikidai O
kwamba O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
inaingilia O
kati O
maswala O
yake O
ya O
ndani O
. O

Nchi O
hiyo O
jirani O
wa O
Kenya B-LOC
, O
imetangaza O
kuwafukuza O
wanadiplomasia O
wote O
wa O
Kenya B-LOC
na O
kuagiza O
wanadiplomasia O
wake O
wote O
walio O
Nairobi B-LOC
kurudi O
Mogadishu B-LOC
ndani O
ya O
siku O
saba O
kuanzia O
leo B-DATE
jumanne I-DATE
Desemba I-DATE
15 I-DATE
2020 I-DATE
. O

Waziri O
wa O
habari O
wa O
Somalia B-LOC
Osman B-PER
Abukar I-PER
Dubbe I-PER
, O
amesema O
katika O
hotuba O
iliyopeperushwa O
moja O
kwa O
moja O
na O
televisheni O
ya O
serikali O
ya O
Somalia B-LOC
Jumatatu B-DATE
jioni O
kwamba O
hatua O
hiyo O
imechukuliwa O
kujibu O
uchokozi O
wa O
kisiasa O
wa O
kila O
mara O
unaofanywa O
na O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
kinyume O
na O
uhuru O
wa O
Somalia B-LOC
. O

Serikali O
ya O
Kenya B-LOC
haijajibu O
madai O
wala O
hatua O
hiyo O
ya O
Somalia B-LOC
. O

Somalia B-LOC
ilimuondoa O
balozi O
wake O
nchini O
Kenya B-LOC
Novemba B-DATE
29 I-DATE
na O
kuamuru O
balozi O
wa O
Kenya B-LOC
kuondoka O
Mogadishu B-LOC
. O

Wakati O
huo O
, O
Somalia B-LOC
iliishutumu O
Kenya B-LOC
kwa O
kuingilia O
kati O
maswala O
yake O
ya O
ndani O
na O
siasa O
za O
nchi O
hiyo O
. O

Katika O
taarifa O
kwa O
waandishi O
wa O
habari O
, O
Somalia B-LOC
ilidai O
kwamba O
Kenya B-LOC
ilikuwa O
"""" O
inamshinkiza O
kisiasa O
"""" O
kiongozi O
wa O
eneo O
la O
Somali B-LOC
Ahmed B-PER
Mohamed I-PER
Islam I-PER
maarufu O
kama O
Ahmed B-PER
Madobe I-PER
wa O
Jubaland B-LOC
, O
ili O
kutimiza O
malengo O
yake O
ya O
kisiasa O
na O
kichumi O
ndani O
ya O
Somalia B-LOC
. O

Somalia B-LOC
inadai O
kwamba O
kutokana O
na O
ushawishi O
wa O
Kenya B-LOC
, O
Ahmed B-PER
Madobe I-PER
alilegeza O
msimamo O
wake O
kuhusu O
mkataba O
wa O
Septemba B-DATE
17 I-DATE
, O
kati O
ya O
serikali O
kuu O
na O
viongozi O
wa O
maeneo O
. O

Mkataba O
huo O
ulikuwa O
wa O
kutoa O
fursa O
ya O
kufanyika O
uchaguzi O
usio O
wa O
moja O
kwa O
moja O
nchini O
Somalia B-LOC
lakini O
kiongozi O
wa O
Jubaland B-LOC
sasa O
anataka O
serikali O
ya O
Somali B-LOC
kuondoa O
wanajeshi O
wake O
katika O
eneo O
la O
Gedo B-LOC
ili O
utawala O
wake O
uandae O
uchaguzi O
. O

Hatua O
hiyo O
inapingwa O
na O
serikali O
kuu O
. O

Kenya B-LOC
na O
Jubaland B-LOC
zimekanusha O
madai O
hayo O
. O

Serikali O
ya O
Kenya B-LOC
imeeleza O
masikitiko O
kwamba O
"""" O
hatua O
ya O
Somalia B-LOC
ilikuwa O
ya O
kusikitisha O
"""" O
na O
kwamba O
madai O
hayo O
"""" O
yalikuwa O
yasiyo O
na O
msingi O
wowote O
. O
"""" O

Mgogoro O
waongezeka O
zaidi O
Mgogoro O
kati O
ya O
Somalia B-LOC
na O
Kenya B-LOC
umeongezeka O
zaidi O
kufuatia O
ziara O
ya O
rais O
wa O
Somaliland B-LOC
, O
ambayo O
ilijitangazia O
uhuru O
kutoka O
kwa O
Somalia B-LOC
Muse B-PER
Bihi I-PER
Abdi I-PER
nchini O
Kenya B-LOC
. O

Abdi B-PER
alikutana O
na O
rais O
wa O
Kenya B-LOC
Uhuru B-PER
Kenyatta I-PER
jumatatu B-DATE
. O

Wizara O
ya O
mambo O
ya O
nje O
ya O
Kenya B-LOC
imesema O
katika O
taarifa O
kwa O
vyombo O
vya O
habari O
kwamba O
viongozi O
hao O
wawili O
wamezungumzia O
maswala O
"""" O
ya O
muhimu O
yanayohusu O
nchi O
hizo O
mbili O
. O
"""" O

Kenya B-LOC
imesema O
kwamba O
haina O
upendeleo O
wowote O
wa O
kidiplomasia O
nchini O
Somaliland B-LOC
lakini O
imetaja O
Somaliland B-LOC
kuwa O
mshirika O
muhimu O
sana O
katika O
pembe O
ya O
Afrika B-LOC
katika O
kupambana O
na O
ugaidi O
hasa O
wapiganaji O
wa O
kundi O
la O
Al B-ORG
- I-ORG
Shabaab I-ORG
. O

Kenya B-LOC
imesema O
kwamba O
inazingatia O
sana O
namna O
ya O
kuimarisha O
biashara O
na O
uekezaji O
kati O
yake O
na O
Somaliland B-LOC
. O

Somaliland B-LOC
alijitangazia O
kujitawala O
kutoka O
kwa O
Somalia B-LOC
mnamo O
May B-DATE
1991 I-DATE
lakini O
uhuru O
wake O
haujatambuliwa O
kimataifa O
. O

Serikali O
ya O
Somalia B-LOC
inasisitiza O
kwamba O
Somaliland B-LOC
ni O
sehemu O
ya O
Somalia B-LOC
. O

Mnamo O
July B-DATE
mwaka I-DATE
huu I-DATE
, O
Somalia B-LOC
ilisitisha O
uhusiano O
wake O
na O
Guinea B-LOC
, O
baada O
ya O
nchi O
hiyo O
ya O
Afrika B-LOC
magharibi O
kumkaribisha O
rais O
wa O
Somaliland B-LOC
mjini O
Conakry B-LOC
. O

Licha O
ya O
uhusiano O
wa O
Kenya B-LOC
na O
Somalia B-LOC
kuwa O
mbaya O
katika O
siku O
za O
hivi O
karibuni O
, O
Kenya B-LOC
ina O
maelfu O
ya O
wanajeshi O
wake O
nchini O
humo O
, O
chini O
ya O
muungano O
wa O
Afrika B-LOC
- O
AMISOM B-ORG
, O
wanaopambana O
na O
wanamgambo O
wa O
Al B-ORG
- I-ORG
shabaab I-ORG
. O

Nchi O
hizo O
mbili O
vile O
vile O
zina O
mzozo O
wa O
mpaka O
unaosubiri O
kutatuliwa O
na O
mahakama O
ya O
haki O
ya O
kimataifa O
. O

Kesi O
hiyo O
ya O
mpaka O
imepangiwa O
kusikilizwa O
mjini O
Hague B-LOC
, O
March B-DATE
2021 I-DATE
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCMsemaji O
mkuu O
wa O
Pentagon B-LOC
, O
Jonathan B-PER
Hoffman I-PER
amewaambia O
waandishi O
wa O
habari O
walinzi O
10 O
kati O
ya O
12 O
waliondolewa O
kwa O
tabia O
inayotia O
shaka O
ambayo O
haihusiani O
na O
msimamo O
mkali O
ulioelezwa O
na O
FBI B-ORG
wakati O
wa O
ukaguzi O
Maafisa O
wa O
jeshi O
la O
ulinzi O
wa O
taifa O
, O
kikosi O
kinachotoa O
ulinzi O
wa O
muda O
kwa O
ajili O
ya O
usalama O
wa O
kuapishwa O
Rais O
Mteule O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
, O

wanasema O
wameondoa O
walinzi O
12 O
katika O
kikosi O
hicho O
ikiwa O
miongoni O
mwa O
hatua O
za O
kuhakikisha O
usalama O
kwenye O
sherehe O
za O
kuapishwa O
kwa O
Biden B-PER
, O
Januari B-DATE
20 I-DATE
. O

Ulinzi O
umeongezeka O
kufuatia O
vurugu O
zilizosababisha O
vifo O
Januari B-DATE
6 I-DATE
baada O
ya O
jengo O
la O
bunge O
kushambuliwa O
na O
wafuasi O
wa O
rais O
anayeondoka O
madarakani O
Donald B-PER
Trump I-PER
. O

Msemaji O
mkuu O
wa O
Pentagon B-ORG
, O
Jonathan B-PER
Hoffman I-PER
amewaambia O
waandishi O
wa O
habari O
kwamba O
walinzi O
10 O
kati O
ya O
12 O
waliondolewa O
kwa O
tabia O
inayotia O
shaka O
ambayo O
haihusiani O
na O
msimamo O
mkali O
ulioelezwa O
na O
FBI B-ORG
wakati O
wa O
ukaguzi O
wa O
walinzi O
wote O
25 O
, O
0 O
waliopelekwa O
katika O
eneo O
la O
Washington B-LOC
kwa O
ajili O
ya O
shughuli O
za O
kuapishwa O
Biden B-PER
na O
Makamu O
Rais O
wake O
mteule O
Kamala B-PER
Harris I-PER
. O

Wengine O
wawili O
waliondolewa O
kazini O
baada O
ya O
kutoa O
matamshi O
au O
maandishi O
yasiyofaa O
, O
Hoffman B-PER
alisema O
bila O
kuelezea O
majina O
yao O
. O

Serikali O
ya O
Uingereza B-LOC
imesema O
kwamba O
inapanga O
kuanza O
kutoa O
chanjo O
ya O
Pfizer B-ORG
- O
BioNTech B-ORG
kwa O
watu O
nchini O
humo O
kuanzia O
jumatatu B-DATE
wiki I-DATE
ijayo I-DATE
. O

Inakuwa O
nchi O
ya O
kwanza O
kuidhinisha O
chanjo O
dhidi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
baada O
ya O
kufanyiwa O
majaribio O
makubwa O
. O

Serikali O
ya O
Uingereza B-LOC
iliidhinisha O
matumizi O
ya O
chanjo O
hiyo O
jumatano B-DATE
wiki I-DATE
hii I-DATE
baada O
ya O
idhara O
ya O
kusimamia O
dawa O
na O
vifaa O
vya O
matibabu O
kutangaza O
kwamba O
chanjo O
hiyo O
ni O
salama O
kabisa O
kwa O
matumizi O
. O

Hatua O
hiyo O
ni O
ufanisi O
mkubwa O
katika O
kukabiliana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
, O
japo O
bado O
kuna O
changamoto O
namna O
chanjo O
hiyo O
itakavyotolewa O
katika O
nchi O
zenye O
mifumo O
mibovu O
ya O
afya O
. O

Utafiti O
unaonyesha O
kwamba O
chanjo O
hiyo O
ina O
ufanisi O
wa O
asilimia O
95 O
. O

Kampuni O
ya O
Pfizer B-ORG
inatarajia O
kupeleka O
dozi O
800 O
, O
0 O
nchini O
Uingereza B-LOC
katika O
siku O
chache O
zijazo O
. O

Serikali O
ya O
Uingereza B-LOC
imesema O
kwamba O
imeagiza O
dozi O
milioni O
40 O
ambazo O
zinatosha O
watu O
milioni O
20 O
, O
Wafanyakazi O
katika O
makao O
ya O
watu O
wazee O
, O
madaktari O
na O
maafisa O
wengine O
wa O
afya O
watakuwa O
wa O
kwanza O
kupokea O
chanjo O
hiyo O
. O

Watafuatiwa O
na O
watu O
wazee O
na O
watu O
wenye O
matatizo O
mbali O
mbali O
ya O
kiafya O
. O

Mwili O
wa O
aliyekuwa O
Rais O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Muungano I-LOC
wa I-LOC
Tanzania I-LOC
Hayati O
John B-PER
Pombe I-PER
Magufuli I-PER
umeagwa O
rasmI O
leo B-DATE
wilaya O
ya O
Chato B-LOC
mkoani O
Geita B-LOC
mahali O
alipozaliwa O
. O

Magufuli B-PER
alifariki O
dunia O
Machi B-DATE
17 I-DATE
mwaka I-DATE
huu I-DATE
jijini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
kwa O
ugonjwa O
wa O
moyo O
. O

Akizungumza O
katika O
shughuli O
hiyo O
ya O
kuuaga O
mwili O
wa O
hayati O
Magufuli B-PER
wilayani O
Chato B-LOC
, O
Hemed B-PER
Suleiman I-PER
Abdulah I-PER
, O
Makamu O
wa O
pili O
wa O
Rais O
wa O
Zanzibar B-LOC
, O
ambaye O
ni O
mwenyekiti O
mwenza O
wa O
kamati O
ya O
mazishi O
kitaifa O
amewasihi O
Watanzania O
kuendelea O
kushikamana O
katika O
kulijenga O
taifa O
, O
ambalo O
Magufuli B-PER
ameliacha O
salama O
na O
lenye O
heshima O
. O

Makamu O
wa O
pili O
wa O
Rais O
wa O
Zanzibar B-LOC
, O
amesema O
ni O
wajibu O
wa O
viongozi O
na O
Watanzania O
kuungana O
kuenzi O
mazuri O
yote O
aliyofanya O
Hayati O
Magufuli B-PER
na O
kuendeleza O
sera O
zake O
za O
kuchapa O
kazi O
, O
kupiga O
vita O
rushwa O
na O
ubadhirifu O
na O
kuweka O
mbele O
uzalendo O
na O
maslahi O
ya O
taifa O
Dkt O
Medad B-PER
Kalemani I-PER
, O
Mbunge O
wa O
jimbo O
la O
Chato B-LOC
kupitia O
Chama B-ORG
Cha I-ORG
Mapinduzi I-ORG
, O
CCM B-ORG
, O
ambaye O
pia O
ni O
Waziri O
wa O
Nishati O
na O
watu O

wengine O
waliofika O
wilayani O
Chato B-LOC
na O
wenyeji O
wa O
wilaya O
hiyo O
wamezungumzia O
walivyoguswa O
na O
kifo O
cha O
rais O
huyo O
wa O
awamu O
ya O
tano O
. O

Hayati O
Magufuli B-PER
anatarajiwa O
kuzikwa O
kesho O
wilaya O
ya O
Chato B-LOC
mkoani O
Geita B-LOC
katika O
makaburi O
ya O
familia O
. O

Atazikwa O
kwa O
heshima O
zote O
za O
kijeshi O
. O

Mapigano O
zaidi O
yalizuka O
juu O
ya O
kuchaguliwa O
tena O
kwa O
Rais O
wa O
Ivory B-LOC
Coast I-LOC
Alassane B-PER
Ouattara I-PER
Jumanne B-DATE
wakati O
mataifa O
ya O
Afrika B-LOC
Magharibi O
na O
Ufaransa B-LOC
yakitaka O
mazungumzo O
ya O
kumaliza O
mivutano O
juu O
ya O
kipindi O
chake O
cha O
tatu O
kilichopingwa O
. O

Mivutano O
imefufua O
majeraha O
juu O
ya O
uchaguzi O
uliokuwa O
na O
mzozo O
mkubwa O
mnamo O
mwaka O
2010 B-DATE
ambao O
ulileta O
vita O
vifupi O
vya O
wenyewe O
kwa O
wenyewe O
katika O
nchi O
hiyo O
ya O
Afrika B-LOC
Magharibi O
, O
na O
kuua O
karibu O
watu O
3 O
, O
0 O
. O

Walau O
mtu O
mmoja O
aliuawa O
katika O
mji O
wa O
kati O
- O
mashariki O
wa O
M'Batto B-LOC
Jumanne B-DATE
wakati O
vurugu O
zilipoibuka O
kati O
ya O
jamii O
zinazopingana O
za O
kikabila O
juu O
ya O
muhula O
wa O
tatu O
wa O
Ouattara B-PER
, O
wakazi O
wa O
eneo O
hilo O
walisema O
. O

Watu O
wengine O
tisa O
walifariki O
dunia O
kutokana O
na O
ghasia O
katika O
miji O
mingine O
miwili O
Jumatatu B-DATE
wakati O
mahakama O
ya O
juu O
ya O
nchi O
hiyo O
ilithibitisha O
ushindi O
wa O
uchaguzi O
wa O
Ouattara B-PER
. O

Mdhibiti O
na O
Mkaguzi O
Mkuu O
wa O
Hesabu B-ORG
za I-ORG
serikali I-ORG
Tanzania I-ORG
( O
CAG B-ORG
) O
, O
amezungumzia O
ukaguzi O
wa O
hesabu O
za O
mashirika O
na O
taasisi O
za O
serikali O
kwa O
mwaka O
2019 B-DATE
/ I-DATE
2020 I-DATE
ambapo O
amesema O
amebaini O
ukiukwaji O
mkubwa O
wa O
sheria O
za O
fedha O
za O
umma O
na O
kanuni O
za O
maadili O
ya O
utumishi O
wa O
umma O
. O

Akizungumza O
na O
waandishi O
wa O
habari O
mjini O
Dodoma B-LOC
Alhamisi B-DATE
CAG B-ORG
Charles B-PER
Kichere I-PER
pamoja O
na O
mambo O
mengine O
, O
katika O
ripoti O
hiyo O
amebaini O
matumizi O
mabaya O
ya O
mamilioni O
ya O
shilingi O
, O
wakati O
Wizara O
ya O
Maliasili O
na I-ORG
Utalii I-ORG
ilipoendesha O
matamasha O
na O
shughuli O
za O
kukuza O
utalii O
wa O
ndani O
ambapo O
taratibu O
za O
malipo O
ya O
fedha O
hazikufuatwa O
. O

Aidha O
Mdhibiti O
na O
Mkaguzi O
Mkuu O
wa O
hesabu O
za O
Serikali O
ametoa O
hati O
mbaya O
kwa O
taasisi O
kumi O
, O
huku O
taasisi O
nyingine O
81 O
zikipewa O
hati O
zenye O
mashaka O
, O
kutokana O
na O
ukaguzi O
uliofanywa O
Kichere B-PER
amesema O
kuna O
taasisi O
kumi O
na O
tatu O
zimefanya O
matumizi O
ya O
fedha O
kinyume O
na O
bajeti O
zilizopangwa O
na O
kuidhinishwa O
na O
bunge O
, O
ambazo O
ni O
Taasisi B-ORG
ya I-ORG
Sanaa I-ORG
na I-ORG
Utamaduni I-ORG
Bagamoyo I-ORG
( O
TASUBA B-ORG
) O
, O

Wakala B-ORG
wa I-ORG
Barabara I-ORG
( O
TANROADS B-ORG
) O
, O
Shirika B-ORG
la I-ORG
Uzalishaji I-ORG
Mali I-ORG
la I-ORG
Magereza I-ORG
, O
Wakala B-ORG
wa I-ORG
Barabara I-ORG
( O
TARURA B-ORG
) O
, O
Wizara O
ya O
Afya O
, O
Maendeleo O
ya O
Jamii O
, O
Jinsia O
, O
Wazee O
na O
Watoto O
, O
Ofisi O
ya O
Waziri O
Mkuu O
, O
Kazi O
, O
Ajira O
, O
Vijana O
na O
Walemavu O
, O
pamoja O
na O
Sekretarieti O
ya O
Mkoa O
wa O
Songwe B-LOC
. O

Ripoti O
hiyo O
ya O
CAG B-ORG
imekabidhiwa O
kwa O
Mwenyekiti O
wa O
Kamati B-ORG
ya I-ORG
Bunge I-ORG
ya I-ORG
Serikali I-ORG
za I-ORG
Mitaa I-ORG
( O
LAC B-ORG
) O
Grace B-PER
Tendega I-PER
na O
Makamu O
Mwenyekiti O
wa O
Kamati O
ya O
Bunge O
ya O
Serikali O
Kuu O
( O
PAC B-ORG
) O
Japhet B-PER
Asunga I-PER
, O
ambao O
wameahidi O
kuifanyia O
kazi O
na O
kuishauri O
serikali O
hatua O
za O
kuchukua O
. O

Hata O
hivyo O
CAG B-ORG
ametoa O
rai O
kwa O
taasisi O
na O
mashirika O
ya O
serikali O
ambayo O
yalishindwa O
kuwasilisha O
hesabu O
za O
kila B-DATE
mwaka I-DATE
kwa O
ajili O
ya O
kutolewa O
maoni O
ya O
ukaguzi O
kufanya O
hivyo O
ili O
kutimiza O
takwa O
hilo O
la O
kikatibaShura O
Kitata I-PER
wa O
Ethiopia B-LOC
achukua O
ushindi O
wa O
mbio O
hizo O
za O
London B-LOC
katika O
sekunde O
za O
mwisho O
dhidi O
ya O
Mkenya O
Vincent B-PER
Kepchumba I-PER
Eliud I-PER
Kipchoge I-PER
bingwa O
wa O
mbio O
za O
marathon O
alishindwa O
kutetea O
taji O
lake O
la O
London B-LOC
marathon O

Jumapili B-DATE
baada O
ya O
kuishiwa O
nguvu O
katika O
kilomita O
35 O
za O
mbio O
hizo O
na O
kujikuta O
akimaliza O
katika O
nafasi O
ya O
nane O
. O

Shura B-PER
Kitata I-PER
wa O
Ethiopia B-LOC
alichukua O
ushindi O
kwa O
kumtoka O
Vincent B-PER
Kipchumba I-PER
katika O
sekunde O
za O
mwisho O
kabisa O
na O
kumaliza O
mbio O
hizo O
katika O
muda O
wa O
saa O
2 O
, O
dakika O
5 O
na O
sekunde O
41 O
. O

Kepchumba B-PER
alimaliza O
wa O
pili O
sekunde B-DATE
moja I-DATE
baadaye O
na O
nafasi O
ya O
tatu O
ilichukuliwa O
na O
mkimbiaji O
mwingine O
kutoka O
Ethiopia B-LOC
Sisay B-PER
Lemma I-PER
katika O
muda O
wa O
saa B-DATE
2 I-DATE
, I-DATE
dakika I-DATE
5 I-DATE
na I-DATE
sekunde I-DATE
45 I-DATE
. O

Mwanadada O
Brigid B-PER
Kosgei I-PER
wa O
Kenya B-LOC
alifanikiwa O
kutetea O
taji O
lake O
la O
mbio O
hizo O
kwa O
upande O
wa O
wanawake O
akishinda O
katika O
muda O
wa O
saa O
2 O
, I-DATE
dakika I-DATE
18 I-DATE
na I-DATE
sekunde I-DATE
58 O
. O

Kosgei B-PER
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
26 O
sasa O
ameshinda O
mashindano O
ya O
Chicago B-LOC
na O
London B-LOC
marathon O
mara O
mbili O
mfululizo O
. O

Sara B-PER
Hall I-PER
wa O
Marekani B-LOC
alichukua O
nafasi O
ya O
pili O
kwa O
upande O
wa O
wanawake O
katika O
muda O
wa O
saa B-DATE
2 I-DATE
, I-DATE
dakika I-DATE
22 I-DATE
na I-DATE
sekunde I-DATE
moja I-DATE
. O

Mbio O
za O
London B-LOC
marathon O
zilielekea O
kuwa O
kali O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
zikiwapapambisha O
Eliud B-PER
Kipchoge I-PER
na O
Kenenisa B-PER
Bekele I-PER
wa O
Ethiopia B-LOC
ambao O
walidhaniwa O
kuwa O
na O
nafasi O
kubwa O
sana O
katika O
mbio O
hizo O
. O

Lakini O
hali O
ilianza O
kubadilika O
siku B-DATE
mbili I-DATE
kabla O
ya O
mbio O
pale O
Bekele B-PER
alipotangaza O
kujitoa O
katika O
mbio O
hizo O
kutokana O
na O
maumivu O
aliyokuwa O
nayo O
. O

Kujitoa O
kwa O
Bekele B-PER
kuliwacha O
uwanja O
wazi O
kwa O
Kipchoge B-PER
na O
ilielekea O
hivyo O
kwa O
sehemu O
kubwa O
ya O
mbio O
hizo O
ambazo O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
hazikutumia O
njia O
ya O
kawaida O
badala O
yake O
ilikuwa O
mizunguko O
ya O
eneo O
maalum O
lililotengwa O
. O

Lakini O
hali O
ilianza O
kubadilika O
katika O
kilomita O
ya O
35 O
pale O
Kipchoge B-PER
alipoanza O
kupunguza O
kasi O
na O
kundi O
la O
akina O
Kitata B-PER
, O
Kepchumba B-PER
, O
Lemma B-PER
na O
wengine O
wakachukua O
fursa O
hiyo O
kumtoka O
haraka O
bingwa O
huyo O
wa O
dunia O
. O

Kenya B-LOC
Jumamosi B-DATE
iliadhimisha O
miaka O
57 I-DATE
tangu O
kupata O
uhuru O
kutoka O
kwa O
Uingereza B-LOC
. O

Hafla O
ya O
maadhimisho O
ya O
kitaifa O
ya O
siku O
maarufu O
kama O
'Jamhuri B-DATE
Day I-DATE
, O
' O
iliongozwa O
na O
rais O
wa O
nchi O
hiyo O
, O
Uhuru B-PER
Kenyatta I-PER
. O

Akizungumza O
kwenye O
maadhimisho O
hayo O
katika O
uwanja O
wa O
Nyayo B-LOC
mjini O
Nairobi B-LOC
, O
Kenyatta B-PER
alieleza O
hatua O
muhimu O
zilizochukuliwa O
na O
utawala O
wake O
tangu O
alipochukua O
hatamu O
za O
uongozi O
mnamo O
mwaka O
wa O
2013 B-DATE
. O

Maadhimisho O
hayo O
yalijiri O
huku O
taifa O
hilo O
la O
Afrika B-LOC
Mashariki O
likikabiliwa O
na O
hali O
ngumu O
ya O
kiuchumi O
, O
ambayo O
, O
wachambuzi O
wanasema O
, O
kwa O
kiasi O
kikubwa O
, O
imesababishwa O
na O
janga O
la O
Corona O
. O

Kwa O
mara O
nyingine O
, O
Kenyatta B-PER
alitumia O
fursa O
hiyo O
kutetea O
msukumo O
unaoendelea O
wa O
kutaka O
kuifanyia O
marekebisho O
katiba O
ya O
Kenya B-LOC
, O
akieleza O
kwamba O
ndiyo O
njia O
ya O
pekee O
ya O
kupunguza O
uhasama O
unaojitokeza O
kila O
kipindi O
cha O
uchaguzi O
. O

"""" O
Hali O
ya O
taharuki O
inayoshuhudiwa O
kila O
baada O
ya O
miaka O
mitano O
na O
ishara O
wazi O
kwamba O
katiba O
yetu O
ina O
mapungufu O
, O
"""" O
alisema O
Rais O
Kenyatta B-PER
. O

Hata O
hivyo O
, O
aliongeza O
kwamba O
marekebisho O
hayo O
hayatatatua O
mizozo O
yote O
ya O
kikatiba O
nchini O
humo O
. O

"""" O
Haya O
yatatakuwa O
marekebisho O
ya O
kwanza O
ya O
katiba O
ya O
2010 B-DATE
na O
yanakusudiwa O
kuboresha O
katiba O
hiyo O
. O

Huu O
sio O
mwisho O
wa O
marekebisho O
kwani O
mengine O
yatafuata O
katika O
siku O
za O
usoni O
, O
"""" O
alisema O
. O

Azma O
ya O
kuifanyia O
marekebisho O
katiba O
ya O
Kenya B-LOC
imekuwa O
ikiibua O
hisia O
mseto O
, O
baadhi O
ya O
wananchi O
wakiipinga O
kwa O
misingi O
kwamba O
nia O
yake O
kubwa O
ni O
kuongeza O
nyadhifa O
za O
uongozi O
kwa O
wachache O
na O
kwamba O
huu O
si O
wakati O
muafaka O
kwa O
sababu O
ya O
mazingira O
ya O
janga O
la O
Corona O
. O

Wakati O
wa O
maadhimisho O
ya O
Jumamosi B-DATE
, O
Kenyatta B-PER
alitangaza O
kwamba O
serikali O
yake O
iko O
tayari O
kuhakikisha O
kwamba O
wanafunzi O
wote O
watarejea O
shuleni O
tarehe B-DATE
4 I-DATE
mwezi I-DATE
Januari I-DATE
mwakani I-DATE
, O
baada O
ya O
kuwa O
likizoni O
kwa O
takriban O
miezi O
tisa O
kwa O
sababu O
ya O
cahangamoto O
za O
janga O
la O
Corona O
. O

Baadhi O
ya O
wanafunzi O
tayari O
wamerejea O
shuleni O
na O
vyuoni O
. O

Baadhi O
ya O
Wakenya O
walikuwa O
na O
hisia O
mseto O
kuhusu O
maadhimisho O
hayo O
. O

John B-PER
Kanyi I-PER
Kinyua I-PER
, O
aliandika O
kwenye O
mtandao O
wa O
Facebook O
: O
"""" O
Hizi O
hotuba O
tumezizoea O
. O

Hayo O
hayo O
ndiyo O
Kenyatta B-PER
alisema O
mwaka B-DATE
jana I-DATE
. O

Ni O
nini O
kipya O
? O

Hakuna O
kitu O
kipya O
anatwambia O
isipokuwa O
mambo O
ya O
BBI O
ambayo O
yanakusudiwa O
kumpatia O
Kenyatta B-PER
na O
mwanzake O
Raila B-PER
Odinga I-PER
nafasi O
kubwa O
za O
uongozi O
. O
"""" O

Mary B-PER
Chebet I-PER
naye O
alisema O
kupitia O
mtandao O
wa O
Twitter B-ORG
: O
"""" O
Naona O
Uhuru B-PER
na O
Raila B-PER
wana O
nia O
njema O
kwa O
Wakenya O
. O

Sidhani O
wanajitafutia O
tu O
madaraka O
. O

Hata O
hivyo O
, O
only O
time O
will O
tell O
( O
wakati O
tu O
ndio O
utaeleza O
) O
. O

Maadhimisho O
hayo O
yalihudhuriwa O
pia O
na O
naibu O
wa O
rais O
William B-PER
Ruto I-PER
, O
Waziri O
mkuu O
wa O
zamani O
Raila B-PER
Odinga I-PER
, O
Makamu O
wa O
rais O
wa O
zamani O
, O
Kalonzo B-PER
Musyoka I-PER
, O
na O
mke O
wa O
Rais O
Kenyatta B-PER
, O
Margaret B-PER
Kenyatta I-PER
kati O
ya O
wengine O
. O

Kenya B-LOC
ilipata O
uhuru O
wake O
kutoka O
Uingereza B-LOC
Tarehe O
12 B-DATE
Desemba I-DATE
1963 I-DATE
, O
na O
bendera O
ya O
mkoloni O
, O
maarufu O
kama O
Union O
Jack O
, O
ikashushwa O
. O

Baada O
ya O
hapo O
bendera O
ya O
rangi O
nyeusi O
, O
nyekundu O
na O
kijani O
ikapandishwa O
kuashiria O
ujio O
wa O
taifa O
jipya O
. O

Ilikadiriwa O
kwamba O
, O
mwaka O
wa O
1963 B-DATE
, O
Wazungu O
55 O
, O
800 O
waliishi O
nchini O
Kenya B-LOC
ambako O
idadi O
ya O
Waafrika O
ilikuwa O
takriban O
8 O
, O
366 O
, O
0 O
. O

Wakenya O
walianza O
safari O
ya O
kutafuta O
uhuru O
mnamo O
miaka O
ya O
1950 B-DATE
, O
mbinu O
nyingi O
zikiongozwa O
na O
kundi O
la O
uasi O
la O
Mau B-ORG
Mau I-ORG
, O
vuguvugu O
la O
wanamgambo O
wa O
Kiafrika O
waliopingana O
na O
utawala O
wa O
kikoloni O
na O
unyonyaji O
wake O
dhidi O
ya O
wenyeji O
, O
hususan O
kuchukua O
ardhi O
yao O
kwa O
nguvu O
. O

Wapiganaji O
wa O
vuguvugu O
hilo O
, O
ambao O
wengi O
wao O
walikuwa O
kutoka O
kabila O
kubwa O
la O
Kikuyu O
, O
waliwashambulia O
viongozi O
wa O
kikoloni O
na O
walowezi O
ambao O
nao O
walijibu O
kwa O
kuwakamata O
na O
kuwaua O
baadhi O
ya O
Wakenya O
hao O
. O

Mwaka O
1952 B-DATE
, O
serikali O
ya O
kikoloni O
ikatangaza O
hali O
ya O
hatari O
na O
kuwakamata O
viongozi O
wengi O
wa O
kupigania O
uhuru O
nchini O
Kenya B-LOC
, O
akiwemo O
Jomo B-PER
Kenyatta I-PER
, O
babake O
rais O
wa O
sasa O
Uhuru B-PER
Kenyatta I-PER
, O
aliyekuwa O
rais O
wa O
chama O
cha O
Kenya B-ORG
African I-ORG
Union I-ORG
( O
KAA B-ORG
) O
, O
ambacho O
baadaye O
kilibadilishwa O
jina O
na O
kuwa O
Kenya B-ORG
African I-ORG
National I-ORG
Union I-ORG
( O
KANU B-ORG
) O
. O

Kenyatta B-PER
ambaye O
alikuwa O
waziri O
mkuu O
tangu O
mwaka O
wa O
1963 B-DATE
, O
aliapishwa O
kama O
rais O
wa O
kwanza O
wa O
nchi O
hiyo O
mnamo O
mwaka O
wa O
1964 B-DATE
. O

Viongozi O
wa O
chama O
cha O
upinzani O
Zanzibar B-LOC
cha O
ACT B-ORG
- I-ORG
Wazalendo I-ORG
wanasema O
wamejiunga O
na O
serikali O
ya O
Mapinduzi O
ya O
Zanzibar B-LOC
kwa O
maslahi O
ya O
wananchi O
na O
siasa O
za O
visiwa O
hivyo O
. O

Mwenyekiti O
Maalim B-PER
Seif I-PER
Sharif I-PER
Hamad I-PER
amekubali O
nafasi O
ya O
makamu O
wa O
kwanza O
wa O
Rais O
baada O
ya O
kuteuliwa O
na O
Rais O
Hussein B-PER
Ali I-PER
Mwinyi I-PER
, O
na O
kutarajiwa O
kuapishwa O
rasmi O
siku O
ya O
Jumanne B-DATE
. O

Chama O
hicho O
kipya O
cha O
upinzani O
hakikubaliana O
na O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
wa O
bunge O
na O
wa O
baraza O
la O
wawakilishi O
, O
wala O
hakikutambua O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
wa O
Rais O
. O

Hii O
ni O
mara O
ya O
pili O
kwa O
Sharif B-PER
Hamad I-PER
kuchukua O
nyadhifa O
hiyo O
ambapo O
mara O
ya O
kwanza O
ilikua O
mwaka O
2010 B-DATE
hadi I-DATE
2015 I-DATE
, O
wakati O
kulikua O
pia O
na O
utata O
mkubwa O
kwenye O
uchaguzi O
ulosababisha O
vifo O
na O
mamia O
ya O
watu O
kukimbia O
kutoka O
visiwani O
humo O
. O

Akizungumza O
na O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
akiwa O
hospitali O
mjini O
Nairobi B-LOC
siku O
ya O
Jumatatu B-DATE
, O
mwanachama O
muandamizi O
kwenye O
Kamati O
Kuu O
ya O
chama O
cha O
ACT B-ORG
- I-ORG
Wazalendo I-ORG
, O
Ismail B-PER
Jussa I-PER
amesema O
, O
"""" O
kwanza O
ni O
uwamuzi O
unaotokana O
na O
katika O
ya O
visiwa O
hivyo O
inayotaka O
kuundwa O
kwa O
serikali O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Kitaifa I-ORG
. O

Lakini O
umuhimu O
zaidi O
anasema O
, O
"""" O
ni O
uwamuzi O
ulochukuliwa O
kwa O
pamoja O
na O
viongozi O
wa O
chama O
baada O
ya O
kusikiliza O
maoni O
ya O
wanachama O
katika O
majimbo O
sote O
ya O
Unguja B-LOC
na O
Pemba B-LOC
. O

No O
media O
source O
currently O
available O
Kabla O
ya O
kuchukua O
uwamuzi O
wa O
kujiunga O
na O
serikali O
chama O
cha O
ACT B-ORG
kilipinga O
matoneo O
na O
kusema O
hakitashiriki O
kwenye O
serikali O
. O

Mchambuzi O
wa O
masuala O
ya O
kisiasa O
Absalom B-PER
Kibanda I-PER
, O
anasema O
"""" O
uwamuzi O
huu O
wa O
sasa O
wa O
ACT B-ORG
- I-ORG
Wazalendo I-ORG
umetuonesha O
baadhi O
yetu O
kwamba O
chama O
hicho O
kimejifunza O
, O
ama O
kwa O
makosa O
yake O
ya O
2015 B-DATE
, O
ambapo O
waliamua O
kususia O
uchaguzi O
maalum O
na O
uteuzi O
wa O
baraza O
la O
wawakilishi O
, O
na O
mwishowe O
wakajikuta O
wanapoteza O
katika O
majukwa O
ya O
kushiriki O
katika O
maamuzi O
na O
uwongozi O
. O
"""" O

No O
media O
source O
currently O
available O
Jussa B-PER
na O
Kibanda B-PER
wanasisitiza O
kwamba O
, O
uamuzi O
huo O
haujasaliti O
dhamira O
na O
małego O
ya O
wanachama O
wao O
na O
wapigaji O
kura O
, O
kama O
jinsi O
wakosowaji O
wanavyo O
dai O
. O

Jussa B-PER
anasema O
makubaliano O
hayo O
yatawawezesha O
kutetea O
vilivyo O
malalamiko O
yote O
ya O
kasoro O
kwenye O
uchaguzi O
, O
kutaka O
uchunguzi O
kufanyika O
kutokana O
na O
kunyanyaswa O
na O
kupigwa O
kwa O
wanachama O
na O
hatimae O
kushiriki O
katika O
kupanga O
mustakbali O
mzuri O
zaidi O
wa O
uchaguzi O
na O
utawala O
visiwani O
Zanzibar B-LOC
. O

Wizara O
ya O
mazingira O
ya O
Namibia B-LOC
imesema O
kwamba O
serikali O
ya O
nchi O
hiyo O
inapanga O
kuuza O
ndovu O
170 O
kutokana O
na O
hali O
mbaya O
ya O
kiangazi O
na O
idadi O
kubwa O
ya O
ndovu O
katika O
nchi O
hiyo O
ya O
kusini O
mwa O
Afrika B-LOC
. O

Tangazo O
la O
kuuzwa O
kwa O
ndovu O
hao O
limetolewa O
na O
shirika O
la O
habari O
la O
serikali O
la O
New B-ORG
Era I-ORG
ambalo O
limeripoti O
kuongezeka O
kwa O
visa O
vya O
ndovu O
kushambulia O
binadamu O
na O
ndovu O
hao O
kuwa O
katika O
hatari O
ya O
kutoweka O
kutokana O
na O
uwindaji O
haramu O
pamoja O
na O
sababu O
za O
kimazingira O
. O

Wizara O
ya O
mazingira O
, O
misitu O
na O
utalii O
imesema O
kwamba O
itauza O
ndovu O
hao O
kwa O
mnada O
kwa O
mtu O
yeyote O
ndani O
ya O
Namibia B-LOC
au O
nje O
ya O
nchi O
chini O
ya O
mpangilio O
maalum O
utakaowekwa O
kuhusu O
mahali O
ndovu O
hao O
watawekwa O
iwapo O
wananunuliwa O
na O
mtu O
ndani O
ya O
nchi O
. O

Raia O
wa O
nchi O
nyingine O
wanaotaka O
kununua O
ndovu O
hao O
, O
wanatakiwa O
kuonyesha O
idhini O
ya O
maafisa O
nchini O
mwao O
kwamba O
wanaruhusiwa O
kuingiza O
ndovu O
hao O
nchini O
mwao O
. O

Idadi O
ya O
ndovu O
imeongezeka O
kwa O
kasi O
nchini O
Namibia B-LOC
, O
kutoka O
7 O
, O
500 O
mwaka O
1995 B-DATE
hadi O
24 O
, O
0 O
mwaka O
2019 B-DATE
. O

Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
, O
EU B-ORG
umnesema O
hii O
leo B-DATE
kwamba O
kuna O
matumaini O
mazuri O
kwa O
libya B-LOC
baada O
ya O
serikali O
mbili O
zinazo O
hasimiana O
nchini O
humo O
kutangaza O
usitishaji O
wa O
mapigano O
Ijumaa B-DATE
na O
kupanga O
kufanyika O
uchaguzi O
mkuu O
kote O
nchini O
. O

Matukio O
hayo O
ambayo O
hayakutazamiwa O
yalitokea O
Ijuma B-DATE
, O
yanafuatia O
ziara O
kadhaa O
za O
wanadiplomasia O
wa O
juu O
kutoka O
nchi O
mbali O
mbali O
huko O
Tripoli B-LOC
katika O
wiki O
chache O
zilizopita O
na O
makubaliano O
na O
mikataba O
kadhaa O
iliyofikiwa O
bila O
kutekelezwa O
. O

Baraza O
la O
Ushirikiano B-ORG
wa I-ORG
nchi I-ORG
za I-ORG
Ghuba I-ORG
GCC I-ORG
limepongeza O
pia O
tangazo O
hilo O
la O
kusitisha O
mapigano O
na O
kuzihimiza O
pande O
zote O
kuchukua O
hatua O
thabiti O
kuelekea O
muelewano O
wa O
kudumu O
. O

Mkuu O
wa O
masuala O
ya O
kigeni O
wa O
EU B-ORG
, O
Josep B-PER
Borrell I-PER
, O
ameeleza O
matukio O
hayo O
kama O
"""" O
hatua O
ya O
kwanza O
thabiti O
kuendelea O
mbele O
. O
"""" O

Amesema O
tangazo O
linaonisha O
dhamira O
ya O
viongozi O
wa O
libya B-LOC
kutaka O
kukamilisha O
mvutano O
na O
mzozo O
kati O
yao O
na O
kubuni O
matumaini O
mepya O
kwa O
faida O
ya O
wote O
kuelekea O
suluhisho O
la O
kudumu O
la O
amani O
na O
kisiasa O
. O

Manadiplomasia O
huyo O
alihimiza O
kuwepo O
na O
hatua O
thabiti O
kuwezesha O
kuwepo O
na O
usitishaji O
wa O
kudumu O
wa O
mapigano O
na O
kuanzishwa O
upya O
utaratibu O
wa O
kisiasa O
. O

Libya B-LOC
imekua O
katika O
hali O
ya O
ghasia O
na O
mapigano O
tangu O
kupinduliwa O
na O
kuuliwa O
kwa O
kiongozi O
wa O
muda O
mrefu O
Moammar B-PER
Ghadafi I-PER
2011 B-DATE
. O

Vitendo O
viovu O
vya O
kulivamia O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
limetoa O
somo O
makini O
kwa O
Gigi B-PER
Mei I-PER
, O
aliyehitimu O
masomo O
mwezi O
Mei B-DATE
mwaka I-DATE
2020 I-DATE
kutoka O
Chuo B-ORG
Kikuu I-ORG
cha I-ORG
Columbia I-ORG
, O
New B-LOC
York I-LOC
. O

"""" O
Demokrasia O
iko O
katika O
mashaka O
ya O
kweli O
, O
na O
inachukuwa O
nguvu O
nyingi O
na O
juhudi O
kubwa O
, O
"""" O
amesema O
Mei B-PER
, O
mwenye O
miaka O
25 O
kutoka O
China B-LOC
. O

"""" O
Na O
inahitaji O
watu O
katika O
kila O
nyanja O
kuiendeleza O
, O
kuilinda O
na O
kuitekeleza O
. O
"""" O

Mei B-DATE
ni O
kati O
ya O
darzeni O
ya O
wahamiaji O
wa O
Marekani B-LOC
au O
kizazi O
cha O
kwanza O
cha O
Wamarekani O
alizungumza O
na O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
baada O
ya O
maelfu O
ya O
wafanya O
ghasia O
walipo O
washinda O
nguvu O
na O
kuwapita O
maafisa O
wa O
polisi O
wa O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
katika O
hatua O
iliyokuwa O
haijafanikiwa O
kuwazuia O
wabunge O
kurasmisha O
ushindi O
wa O
Joe B-PER
Biden I-PER
dhidi O
ya O
Donald B-PER
Trump I-PER
kama O
rais O
anayefuatia O
. O

Kama O
ilivyo O
sehemu O
nyingi O
ulimwenguni O
, O
wahamiaji O
hawa O
walieleza O
kushtushwa O
na O
uvamizi O
wa O
kutumia O
silaha O
wa O
Januari B-DATE
6 I-DATE
, O
uliowaacha O
watu O
watano O
kufariki O
, O
akiwemo O
afisa O
wa O
polisi O
. O

Baadhi O
walifananisha O
na O
ghasia O
za O
kisiasa O
katika O
nchi O
ambazo O
wametoka O
. O

Walizungumzia O
mpasuko O
wa O
kisiasa O
- O
uliochafuliwa O
zaidi O
na O
uchaguzi O
wa O
Novemba B-DATE
3 I-DATE
, O
kesi O
za O
wizi O
wa O
kura O
zilitupiliwa O
mbali O
katika O
mahakama O
za O
jimbo O
na O
mahakama O
za O
serikali O
kuu O
, O
kukiwa O
hoja O
mpya O
ya O
kufungua O
kesi O
ya O
kumshtaki O
rais O
kumuondoa O
madarakani O
na O
vitisho O
vya O
machafuko O
nchi O
nzima O
wakati O
wa O
tarehe O
ya O
kuapishwa O
Biden B-PER
Jumatano B-DATE
. O

Hata O
hivyo O
wahamiaji O
hao O
pia O
wamesema O
walikuwa O
wanaamini O
kuwa O
demokrasia O
itashinda O
nchini O
Marekani B-LOC
- O
lakini O
kwa O
jitihada O
. O

"""" O
Tunaona O
Marekani B-LOC
inatumia O
mabilioni O
ya O
dola O
. O
. O
. O
katika O
nchi O
mbalimbali O
na O
mabara O
mbalimbali O
"""" O
kuunga O
mkono O
demokrasia O
, O
maendeleo O
ya O
uchumi O
, O
elimu O
ya O
kiraia O
, O
haki O
za O
binadamu O
na O
zaidi O
ya O
h O
apo O
, O
amesema O
Mirwais B-PER
Safi I-PER
, O
aliyekuwa O
mkalimani O
wa O
serikali O
ya O
Marekani B-LOC
katika O
nchi O
yake O
alikotoka O
Afghanistan B-LOC
kabla O
ya O
kuja O
Marekani B-LOC
kwa O
kutumia O
visa O
maalum O
ya O
wahamiaji O
. O

"""" O
Lakini O
tumekuta O
bado O
kazi O
kubwa O
inahitajika O
kufanyika O
nchini O
Marekani B-LOC
. O

Hivi O
sasa O
Safi B-PER
anafanya O
kazi O
katika O
kampuni O
isiyokuwa O
ya O
kibiashara O
kaskazini O
mwa O
Virginia B-LOC
- O
ikiangazia O
demokrasia O
na O
maendeleo O
. O

UKWELI O
USIOPENDEZA O
Naye O
Boukary B-PER
Sawadogo I-PER
, O
anayefundisha O
masomo O
ya O
filamu O
za O
Afrika B-LOC
katika O
Chuo O
cha O
City B-ORG
College I-ORG
, O
New B-LOC
York I-LOC
, O
picha O
ya O
ghasia O
za O
uvamizi O
wa O
Congress B-ORG
"""" O
zilionekana O
kama O
ni O
filamu O
ya O
Hollywood B-LOC
"""" O
- O
na O
sio O
hakika O
ambayo O
angetegemea O
jambo O
hilo O
kutokea O
katika O
jengo O
la O
kitovu O
cha O
siasa O
za O
Marekani B-LOC
. O

Sawadogo B-PER
, O
aliyekulia O
Burkina B-LOC
Faso I-LOC
, O
amesema O
ilimkumbusha O
maandamano O
ya O
umma O
ya O
2014 B-DATE
yaliyomshinikiza O
rais O
wa O
nchi O
hiyo O
ya O
Afrika B-LOC
Magharibi O
kuachia O
madaraka O
, O
Blaise B-PER
Compaore I-PER
, O
baada O
ya O
miaka O
27 O
. O

Waandamanaji O
waliliteka O
bunge O
, O
wakachoma O
moto O
jengo O
, O
"""" O
alisema O
. O

Wabunge O
walikimbia O
"""" O
kuokoa O
maisha O
yao O
. O
"""" O

Wabunge O
wa O
Marekani B-LOC
pia O
walikimbizwa O
kutoka O
katika O
ukumbi O
wa O
mikutano O
lakini O
walirejea O
tena O
baada O
ya O
saa O
kadhaa O
kuendelea O
na O
kurasmisha O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
kama O
ilivyokuwa O
imepangwa O
. O

Watu O
waliokuwa O
katika O
kundi O
lililovamia O
Bunge O
walisema O
walikuwa O
na O
haki O
ya O
kuandamana O
kupinga O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
wa O
Marekani B-LOC
. O

"""" O
Tuko O
kudai O
ukweli O
, O
"""" O
amesema O
Tuan B-PER
Anh I-PER
La I-PER
, O
Mwanajeshi O
mstaafu O
wa O
Jeshi O
la O
Majini O
la O
Marekani B-LOC
mwenye O
asili O
ya O
Vietnam B-LOC
. O

"""" O
Haiwezekani O
sisi O
kukubali O
baadhi O
ya O
matokeo O
wakati O
nusu O
ya O
wapiga O
kura O
wako O
mashakani O
"""" O
kutokana O
na O
kura O
ya O
Novemba B-DATE
3 I-DATE
. O

Electoral O
College O
ballot O
boxes O
are O
carried O
to O
the O
House O
of O
Representatives O
at O
the O
U B-LOC
. I-LOC
S I-LOC
. I-LOC
Capitol I-LOC
in O
Washington B-LOC
, I-LOC
D I-LOC
. I-LOC
C I-LOC
. O
, O
Jan B-DATE
. I-DATE
6 I-DATE
, I-DATE
2021 I-DATE
. O

Individual O
states O
took O
days O
, O
even O
weeks O
, O
to O
count O
ballots O
. O

In O
the O
end O
, O
Biden B-PER
received O
81 O
million O
votes O
; O
Trump B-PER
got O
74 O
million O
. O

In O
the O
determinative O
U B-LOC
. I-LOC
S I-LOC
. O

Electoral O
College O
, O
Biden B-PER
defeated O
Trump B-PER
306 O
- O
232 O
votes O
. O

Kila O
jimbo O
lilichukuwa O
siku O
kadhaa O
, O
hata O
wiki O
kadhaa O
, O
kuhesabu O
kura O
. O

Hatimaye O
, O
Biden B-PER
alipata O
kura O
milioni O
81 O
; O
Trump B-PER
akapata O
kura O
74 O
milioni O
. O

Katika O
Kura O
za O
Wajumbe O
zinazoamua O
mshindi O
maarufu O
kama O
Electoral O
College O
, O
Biden B-PER
alimshinda O
Trump B-PER
kwa O
kura O
306 O
- O
232 O
. O

Vanndhath B-PER
Man I-PER
, O
aliyehamia O
Marekani B-LOC
kutoka O
Cambodia B-LOC
na O
anafanya O
kazi O
ya O
uuguzi O
Kaskazini O
mwa O
Virginia B-LOC
, O
amesema O
haamini O
uvamizi O
wa O
Congress B-ORG
ulikuwa O
umepangwa O
- O
japokuwa O
baadhi O
ya O
waandamanaji O
walikuja O
na O
vilipuzi O
, O
pingu O
na O
vifaa O
mbalimbali O
ikionyesha O
kulikuwa O
na O
mpango O
kabambe O
wenye O
nia O
mbaya O
. O

"""" O
Nafikiri O
genge O
hili O
au O
waandamanaji O
hawa O
. O
. O
. O
hawakuwa O
wamepanga O
tukio O
hili O
kuwa O
la O
uvunjifu O
wa O
amani O
, O
"""" O
amesema O
. O

"""" O
Lakini O
pale O
palipo O
patikana O
shinikizo O
, O
ilifikia O
hali O
ya O
kugeuka O
kuwa O
ni O
uvamizi O
wa O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
. O

The O
Capitol B-LOC
attack O
"""" O
was O
very O
personal O
to O
me O
, O
"""" O
said O
Osman B-PER
Ahmed I-PER
, O
33 O
, O
who O
had O
worked O
there O
for O
two O
U B-LOC
. I-LOC
S I-LOC
. I-LOC
senators O
from O
Minnesota B-LOC
. O

"""" O
As O
a O
staffer O
, O
you O
couldn't O
get O
onto O
the O
Senate B-ORG
floor O
without O
screening O
, O
"""" O
he O
said O
. O

. O
. O
. O
"""" O
I O
know O
how O
secure O
and O
well O
- O
kept O
that O
building O
is O
. O
"""" O

Uvamizi O
wa O
Bunge O
ulikuwa O
ni O
jambo O
binafsi O
kwangu O
, O
"""" O
amesema O
Osman B-PER
Ahmed I-PER
, O
miaka O
33 O
, O
ambaye O
aliwahi O
kufanya O
kazi O
na O
maseneta O
wawili O
wa O
Marekani B-LOC
kutoka O
Minnesota B-LOC
. O

"""" O
Kama O
mfanyakazi O
, O
hukuweza O
kufika O
katika O
ukumbi O
wa O
Baraza O
la O
Seneti O
bila O
ya O
kukaguliwa O
, O
"""" O
amesema O
, O
. O
. O
. O
"""" O
najua O
namna O
jengo O
hilo O
lilivyo O
salama O
na O
ulinzi O
wake O
imara O
. O
"""" O

Ahmed B-PER
left O
in O
2019 B-DATE
, O
joining O
a O
Minneapolis B-LOC
nonprofit O
to O
build O
community O
partnerships O
. O

He O
recoiled O
from O
onscreen O
images O
of O
the O
Capitol's O
bloodshed O
, O
which O
he O
said O
brought O
flashbacks O
of O
his O
childhood O
in O
an O
unstable O
Somalia B-LOC
. O

Ahmed B-PER
aliacha O
kazi O
mwaka O
2019 B-DATE
, O
akajiunga O
na O
shirika O
lisilo O
la O
kibiashara O
huko O
Minneapolis B-LOC
kuanzisha O
ushirikiano O
wa O
kijamii O
. O

Alihuzunishwa O
na O
picha O
za O
kwenye O
televisheni O
za O
umwagaji O
damu O
hapo O
Bungeni O
, O
ambazo O
zilimkumbusha O
matukio O
ya O
utotoni O
aliyoyaona O
katika O
nchi O
isiyo O
na O
utulivu O
ya O
Somalia B-LOC
. O

Ahmed B-PER
aliwapongeza O
"""" O
maafisa O
wa O
polisi O
na O
maafisa O
wa O
sheria O
waliowalinda O
wabunge O
maisha O
yao O
. O
"""" O

Lakini O
pia O
alisema O
alikuwa O
amesikitishwa O
na O
kitendo O
cha O
wachache O
kati O
ya O
waandamanaji O
wazungu O
kukamatwa O
- O
- O
- O
angalau O
pale O
mwanzoni O
. O

"""" O
Hilo O
linaonyesha O
wazi O
, O
kuwa O
, O
ubaguzi O
wa O
rangi O
na O
kukosekana O
usawa O
wa O
kijamii O
. O

. O
. O
. O
Na O
watu O
wa O
rangi O
- O
- O
- O
isingekuwa O
hivyo O
ilivyotokea O
kama O
wao O
ndio O
wangekuwa O
wamefanya O
hilo O
. O

Kwa O
mujibu O
wa O
uchambuzi O
wa O
CNN B-ORG
wa O
takwimu O
za O
polisi O
Washington B-LOC
, O
watu O
61 O
walikamatwa O
katika O
ghasia O
za O
Januari B-DATE
6 I-DATE
, O
ukilingansha O
na O
316 O
waliokamatwa O
Juni B-DATE
1 I-DATE
, I-DATE
2020 I-DATE
- O
- O
- O
siku O
waandamanaji O
wa O
Black B-ORG
Lives I-ORG
Matter I-ORG
walipoondolewa O
mitaani O
karibu O
na O
White B-ORG
House I-ORG
kabla O
ya O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
kujitokeza O
kupiga O
picha O
mbele O
ya O
Kanisa O
la O
Episcopal B-ORG
la O
Mtakatifu B-ORG
John I-ORG
akishikilia O
bibilia O
. O

Zaidi O
ya O
watu O
70 O
wamefunguliwa O
mashtaka O
ya O
shambulizi O
la O
Bunge O
la O
Marekani B-LOC
na O
waendesha O
mashtaka O
wanafuatilia O
mashtaka O
mengine O
dhidi O
ya O
watu O
wasiopungua O
100 O
, O
Michael B-PER
Sherwin I-PER
, O
kaimu O
mwanasheria O
wa O
Marekani B-LOC
katika O
Wilaya O
ya O
Columbia B-LOC
, O
amesema O
katika O
mkutano O
wa O
waandishi O
wa O
habari O
Januari B-DATE
12 I-DATE
. O

Amesema O
waendesha O
mashtaka O
waandamizi O
pia O
wanaangalia O
uwezekano O
wa O
kufungua O
mashataka O
ya O
uhaini O
na O
kusaidia O
hilo O
, O
ambayo O
yanaweza O
kuwa O
na O
adhabu O
ya O
kifungo O
cha O
hadi O
miaka O
20 O
. O

Hiyo O
bado O
ni O
adhabu O
hafifu O
ukilinganisha O
na O
matukio O
mengine O
kwake O
Jake B-PER
Kim I-PER
, O
aliyekimbia O
kutoka O
Korea B-LOC
Kaskazini I-LOC
na O
sasa O
ni O
mwanafunzi O
huko O
Provo B-LOC
, O
Utah B-LOC
. O

"""" O
Kuandamana O
ni O
haki O
ya O
kidemokrasia O
kabisa O
, O
lakini O
uvunjifu O
wa O
amani O
unashtusha O
na O
haukubaliki O
, O
"""" O
amesema O
Kim B-PER
, O
ambaye O
ana O
umri O
wa O
miaka O
30 O
. O

Nchini O
Marekani B-LOC
, O
"""" O
watu O
wanaweza O
kukamatwa O
na O
kutumikia O
kifungo O
kwa O
muda O
. O

Nchini O
Korea B-LOC
Kaskazini I-LOC
, O
watauawa O
. O
"""" O

UHURU O
Wademokrat O
wote O
na O
Warepublikan O
10 O
katika O
Baraza O
la O
Wawakilishi O
la O
Marekani B-LOC
walipiga O
kura O
wiki B-DATE
hii I-DATE
kumfungulia O
mashtaka O
Trump B-PER
kwa O
mara O
ya O
pili O
kitu O
ambacho O
hakijawahi O
kutokea O
, O
wakimshutumu O
kwa O
kuchochea O
vurugu O
. O

Pia O
amefungiwa O
akaunti O
zake O
za O
Twitter B-ORG
, O
Facebook B-ORG
na O
mitandao O
mengine O
ya O
kijamii O
inayo O
mshutumu O
kwa O
matamshi O
yake O
ya O
uchochezi O
. O

"""" O
Hilo O
linastaajabisha O
! O

Tuna O
uhuru O
wa O
kujieleza O
, O
"""" O
amelalamika O
Junior B-PER
Bompeti I-PER
, O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
35 O
mtaalamu O
wa O
programu O
za O
kompyuta O
huko O
Dallas B-LOC
, O
Texas B-LOC
. O

Bompeti B-PER
, O
aliyehamia O
Marekani B-LOC
mwaka O
2015 B-DATE
kutoka O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
, O
aliunda O
jamii O
ya O
Facebook O
ya O
watu O
wa O
Congo B-LOC
wanao O
muunga O
mkono O
Trump B-PER
. O

Alikubaliana O
na O
kesi O
mbalimbali O
ambazo O
hazikufanikiwa O
zilizotaka O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
yabadilishwe O
katika O
majimbo O
mbalimbali O
ambapo O
Trump B-PER
alishindwa O
. O

"""" O
Ni O
lazima O
tuamini O
mchakato O
huo O
, O
"""" O
Bompeti B-PER
amesema O
. O

"""" O
Kuna O
madai O
mengi O
ya O
wizi O
. O

Rais O
anaendelea O
kusema O
kulikuwa O
na O
wizi O
wa O
kura O
. O
"""" O

UFUMBUZI O
Kujenga O
uaminifu O
na O
demokrasia O
bora O
kunahitaji O
heshima O
, O
elimu O
na O
ushirikiano O
wa O
kiraia O
, O
Bompeti B-PER
na O
wahamiaji O
wengine O
wanaeleza O
. O

Vyama O
vya O
kisiasa O
lazima O
"""" O
waweke O
kando O
"""" O
baadhi O
ya O
tofauti O
zao O
, O
amesema O
Roba B-PER
Bulga I-PER
, O
mhitimu O
wa O
Chuo B-ORG
Kikuu I-ORG
cha I-ORG
Brandeis I-ORG
aliyesomea O
masuala O
ya O
utatuzi O
wa O
migogoro O
akitokea O
Ethiopia B-LOC
. O

Alitaja O
kuwa O
"""" O
huu O
ni O
wakati O
wa O
maridhiano O
, O
wakati O
wa O
kuwaleta O
watu O
pamoja O
kama O
nchi O
. O
"""" O

Anahimiza O
kuangalia O
nje O
ya O
mipaka O
ya O
Marekani B-LOC
, O
akisema O
, O
"""" O
Tishio O
kwa O
demokrasia O
hapa O
linaweza O
kuwa O
ni O
tishio O
la O
demokrasia O
katika O
nchi O
nyingine O
za O
ulimwenguni O
. O

Thavin B-PER
Keo I-PER
anahimiza O
kuwepo O
ustaarabu O
zaidi O
, O
wasiwasi O
juu O
ya O
"""" O
chuki O
zaidi O
kila O
mahala O
. O

. O
. O
. O
Angalia O
huko O
Portland B-LOC
. O

Angalia O
Seattle B-LOC
, O
"""" O
amesema O
, O
akigusia O
miezi O
ya O
maandamano O
ya O
Black B-ORG
Lives I-ORG
Matter I-ORG
mwaka B-DATE
jana I-DATE
ambayo O
baadhi O
ya O
wakati O
yalikuwa O
na O
mapambano O
ya O
umwagaji O
damu O
. O

Mkandarasi O
huyu O
mstaafu O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
67 O
alikuja O
Marekani B-LOC
kama O
mkimbizi O
kutoka O
Cambodia B-LOC
mwaka O
1981 B-DATE
, O
na O
kuweka O
makazi O
yake O
kaskazini O
ya O
Virginia B-LOC
. O

Thavin B-PER
Keo I-PER
, O
mzaliwa O
wa O
Cambodia B-LOC
aliyefanikiwa O
kuingia O
Marekani B-LOC
kama O
mkimbizi O
, O
anasema O
viongozi O
wa O
Republikan B-ORG
na O
Demokratik B-ORG
"""" O
lazima O
washirikiane O
kuendeleza O
demokrasia O
. O
"""" O

"""" O
Warepublikan O
na O
Wademokrat O
"""" O
lazima O
wafanye O
kazi O
kwa O
pamoja O
kuendeleza O
demokrasia O
katika O
nchi O
hii O
, O
"""" O
Kushirikiana O
katika O
kujenga O
jamii O
ni O
muhimu O
kwa O
mzaliwa O
wa O
Marekani B-LOC
Pahniti B-PER
( I-PER
Tom I-PER
) I-PER
Tosuksri I-PER
, O
aliyeishi O
baadhi O
ya O
umri O
wake O
na O
wazazi O
wake O
wazaliwa O
wa O
Thailand B-LOC
na O
anafanya O
kazi O
katika O
programu O
ya O
kuwawezesha O
watu O
kupata O
nyumba O
za O
bei O
nafuu O
isiyo O
ya O
kibiashara O
huko O
Cleveland B-LOC
, O
Ohio B-LOC
. O

Alijitolea O
kama O
muangalizi O
wa O
uchaguzi O
mwezi O
Novemba B-DATE
katika O
uchaguzi O
na O
anataka O
"""" O
kujihusisha O
zaidi O
. O
. O
. O
kujifunza O
zaidi O
kuhusu O
chaguzi O
za O
hapa O
nchini O
kwetu O
, O
"""" O
amesema O
. O

Pia O
anakusudia O
"""" O
kuwapa O
moyo O
watu O
"""" O
kufanya O
hivyo O
na O
kujifunza O
zaidi O
kuhusu O
wagombea O
wa O
maeneo O
yao O
na O
masuala O
mbalimbali O
. O

Unapopiga O
kura O
, O
"""" O
siyo O
tu O
kumchagua O
rais O
, O
siyo O
tu O
Baraza O
la O
Seneti O
, O
lakini O
kila O
kitu O
baina O
ya O
hayo O
mawili O
ambayo O
lazima O
tuyafahamu O
. O
"""" O

Wahamiaji O
, O
hususan O
wale O
waliopata O
uraia O
, O
wana O
majukumu O
, O
amesema O
Meron B-PER
Semedar I-PER
, O
ambaye O
ana O
umri O
wa O
miaka O
34 O
kutoka O
Eritrea B-LOC
na O
sasa O
ni O
mshauri O
wa O
wanazuoni O
wa O
Afrika B-LOC
katika O
Chuo O
Kikuu O
cha O
California B-LOC
- O
Berkeley B-ORG
. O

"""" O
Naishawishi O
kila O
jamii O
ya O
wahamiaji O
kujitokeza O
kutekeleza O
haki O
zao O
, O
"""" O
kuanzia O
kukamilisha O
takwimu O
za O
sensa O
hadi O
kupiga O
kura O
iwapo O
wanastahili O
kufanya O
hivyo O
, O
Semedar B-PER
amesema O
. O

"""" O
Ni O
jukumu O
, O
ni O
wajibu O
, O
na O
lazima O
tuheshimu O
hilo O
, O
na O
kulienzi O
hilo O
. O

Lakini O
pia O
lazima O
tushiriki O
kuendeleza O
demokrasia O
, O
"""" O
amesema O
. O

"""" O
Na O
tuwafundishe O
mambo O
kama O
hayo O
watoto O
wetu O
. O

. O
. O
. O
lazima O
tukabidhi O
fikra O
hizi O
kutoka O
kizazi O
kimoja O
hadi O
kingine O
. O

Kwa O
upande O
wake O
Sonam B-PER
Zoksang I-PER
, O
mmiliki O
wa O
biashara O
ndogo O
huko O
New B-LOC
York I-LOC
kitongoji O
cha O
Hudson B-LOC
Valley I-LOC
, O
anasıma O
"""" O
demokrasia O
imeonyesha O
nguvu O
yake O
lakini O
inahitaji O
kulindwa O
. O
"""" O

Akiwa O
mzaliwa O
wa O
Tibet B-LOC
, O
alikuja O
Marekani B-LOC
mwaka O
1995 B-DATE
kupitia O
Nepal B-LOC
, O
ambako O
wazazi O
wake O
walikimbilia O
baada O
ya O
China B-LOC
kutawala O
nchi O
yao O
kwa O
mabavu O
. O

Amesema O
anamuangalia O
Biden B-PER
, O
rais O
anayeingia O
madarakani O
, O
atatekeleza O
ujumbe O
wake O
wa O
kuleta O
umoja O
na O
maridhiano O
. O

"""" O
Naamini O
uongozi O
huu O
mpya O
na O
baadhi O
ya O
Warepulikan O
wema O
wanaweza O
kufanya O
kazi O
pamoja O
. O

Dunia O
inaiangalia O
Marekani B-LOC
kama O
ni O
mfano O
wa O
kuigwa O
. O

Waandishi O
ni O
: O
Mariama B-PER
Diallo I-PER
, O
Carol B-PER
Guensburg I-PER
, O
Elizabeth B-PER
Hughes I-PER
Ripoti O
hii O
imechangiwa O
na O
idhaa O
kadhaa O
za O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
: O
Afghan O
, O
Cambodian O
, O
English O
to O
Africa O
, O
French O
to O
Africa O
, O
Horn O
, O
Korean O
, O
Mandarin O
, O
Somali O
, O
Thai O
, O
Tibetan O
and O
Vietnamese O
. O

Mabalozi O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
Jumatano B-DATE
wameridhia O
kupelekwa O
ujumbe O
wa O
kijeshi O
nchini O
Msumbiji B-LOC
kusaidia O
kufundisha O
vikosi O
vyake O
vya O
kijeshi O
vinavyopambana O
na O
wanajihadi O
kaskazini O
mwa O
nchi O
, O
wanadiplomasia O
walisema O
. O

Uasi O
mbaya O
wa O
wanamgambo O
wanaohusishwa O
na O
kundi O
la O
Islamic B-ORG
State I-ORG
umeuharibu O
mkoa O
wenye O
utajiri O
wa O
mafuta O
wa O
Cabo B-LOC
Delgado I-LOC
tangu O
mwishoni O
mwa O
mwaka O
2017 B-DATE
, O
na O
kuua O
watu O
3 O
, O
0 O
na O
kusababisha O
wengine O
laki O
8 O
kupoteza O
makazi O
yao O
. O

Utawala O
wa O
zamani O
wa O
kikoloni O
, O
Ureno B-LOC
tayari O
unatoa O
mafunzo O
kwa O
wanajeshi O
wa O
Msumbiji B-LOC
na O
wakufunzi O
wa O
jeshi O
la O
Lisbon B-LOC
walioko O
huko O
watakuwa O
sehemu O
ya O
ujumbe O
mpya O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
. O

Mwanadiplomasia O
mwandamizi O
wa O
Ulaya B-LOC
alisema O
kuwa O
nchi O
nyingine O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
Ufaransa B-LOC
, O
Italia B-LOC
, O
na O
Uhispania B-LOC
zinatarajiwa O
kutoa O
wafanyakazi O
katika O
ujumbe O
huo O
. O

Wakufunzi O
wa O
jeshi O
la O
Lisbon B-LOC
walioko O
huko O
wataunda O
nusu O
ya O
ujumbe O
mpya O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
. O

Mawaziri O
wa O
mambo O
ya O
nje O
kutoka O
kwa O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
27 O
wanapaswa O
kusaini O
rasmi O
ujumbe O
huo O
kwenye O
mkutano O
wa O
Julai B-DATE
12 I-DATE
. O

Waziri O
wa O
Mambo O
ya O
Nje O
wa O
Marekani B-LOC
Antony B-PER
Blinken I-PER
ametembelea O
Vatican B-LOC
Jumatatu B-DATE
na O
kukutana O
na O
Papa O
Francis B-PER
na O
maafisa O
wengine O
. O

Blinken B-PER
na O
Papa B-PER
pamoja O
na O
mambo O
mengine O
wamejadili O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
, O
haki O
za O
binadamu O
na O
usafirishaji O
haramu O
wa O
binadamu O
. O

Ziara O
hiyo O
inafanyika O
kabla O
ya O
mkutano O
unaotarajiwa O
Oktoba B-DATE
kati O
ya O
Papa O
na O
Rais O
wa O
Marekani B-LOC
, O
Joe B-PER
Biden I-PER
, O
ambaye O
ni O
Mkatoliki O
wa O
pili O
kuongoza O
Marekani B-LOC
. O

Mbali O
na O
mikutano O
na O
Kardinali O
Pietro B-PER
Parolin I-PER
na O
Askofu O
Mkuu O
Paul B-PER
Gallagher I-PER
, O
mwanadiplomasia O
huyo O
wa O
juu O
wa O
Marekani B-LOC
alipatiwa O
ziara O
ya O
eneo O
la O
Sala B-LOC
Regia I-LOC
na O
Sistine B-LOC
Chapel I-LOC
. O

Leo B-DATE
Jumatatu I-DATE
pia O
, O
Blinken B-PER
na O
Waziri O
wa O
Mambo O
ya O
nje O
wa O
Italia B-LOC
Luigi B-PER
Di I-PER
Maio I-PER
wanasimamia O
mkutano O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
kimataifa I-ORG
wa O
kukishinda O
kikundi O
cha O
ISIS B-ORG
. O

Maafisa O
wa O
Wizara O
ya O
Mambo O
ya O
Nje O
walisema O
mawaziri O
watajadili O
juu O
ya O
kuendelea O
na O
shinikizo O
dhidi O
ya O
kundi O
hilo O
la O
wanamgambo O
nchini O
Iraq B-LOC
na O
Syria B-LOC
, O
huku O
pia O
wakifanya O
kazi O
kukabiliana O
na O
washirika O
wa O
kundi O
hilo O
kwingineko O
ulimwenguni O
. O

Viongozi O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
wamefikia O
makubaliano O
yenye O
malengo O
makubwa O
ya O
kupunguza O
viwango O
vya O
gesi O
chafu O
kwa O
asilimia O
55 O
ifikapo O
mwisho O
wa O
mwongo O
ikilinganishwa O
na O
viwango O
vya O
mwaka O
wa O
1990 B-DATE
na O
hivyo O
kuepusha O
kikwazo O
kikubwa O
kabla O
ya O
mkutano O
wa O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
kuhusu O
hali O
ya O
hewa O
mwishoni B-DATE
mwa I-DATE
wiki I-DATE
hii O
. O

Baada O
ya O
mazungumzo O
ya O
usiku O
mzima O
wakati O
wa O
kikao O
chao O
cha O
siku O
mbili O
mjini O
Brussells B-LOC
, O
nchi O
wanachama O
27 O
za O
umoja B-ORG
wa I-ORG
ulaya I-ORG
leo B-DATE
zimeidhinisha O
pendekezo O
la O
tume O
ya O
utendaji O
ya O
umoja B-ORG
wa I-ORG
ulaya I-ORG
, O
kuzingatia O
lengo O
mbadala O
la O
umoja O
huo O
kwa O
kufikia O
viwango O
vya O
hewa O
safi O
ifikapo O
nusu O
karne O
. O

Hayo O
ni O
baada O
ya O
nchi O
ambazo O
zinategemea O
sana O
mkaa O
wa O
mawe O
kuunga O
mkono O
lengo O
hilo O
lililoboreshwa O
. O

Miaka O
mitano O
baada O
ya O
mkataba O
wa O
mjini O
Paris B-LOC
kuhusu O
hali O
ya O
hewa O
, O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
umesema O
unataka O
kuongoza O
katika O
vita O
dhidi O
ya O
viwango O
vya O
juu O
vya O
joto O
duniani O
. O

Viongozi O
hao O
wamefanikiwa O
pia O
kufikia O
makubaliano O
juu O
ya O
bajeti O
yao O
na O
masaada O
wa O
kupambana O
na O
janga O
na O
virusi O
vya O
corona O
katika O
nchi O
zao O
. O

- O
Imetayarishwa O
na O
Patrick B-PER
Nduwimana I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
washington B-LOC
DCUtawala O
wa O
kijeshi O
huko O
Myanmar B-LOC
umefungua O
shtaka O
la O
sita O
dhidi O
ya O
kiongozi O
wa O
kiraia O
aliyeondolewa O
madarakani O
, O
Aung B-PER
San I-PER
Suu I-PER
Kyi I-PER
, O
siku O
ya O
Jumatatu B-DATE
. O

Wakati O
mashtaka O
hayo O
yanafunguliwa O
maandamano O
yamekuwa O
yakiendelea O
dhidi O
ya O
mapinduzi O
ya O
Februari B-DATE
1 I-DATE
. O

Min B-PER
Min I-PER
Soe I-PER
, O
wakili O
wa O
Suu B-PER
Kyi I-PER
, O
aliwaambia O
waandishi O
wa O
Habari O
kwamba O
mteja O
wake O
alishtakiwa O
kwa O
mara O
ya O
pili O
kwa O
kukiuka O
kanuni O
za O
nchi O
hiyo O
za O
COVID O
- O
19 O
, O
wakati O
akionekana O
mahakamani O
kupitia O
njia O
ya O
video O
. O

Min B-PER
Min I-PER
Soe I-PER
anasema O
Suu B-PER
Kyi I-PER
aliiomba O
mahakama O
imruhusu O
kukutana O
na O
mawakili O
wake O
ana O
kwa O
ana O
wakati O
wa O
kikao O
cha O
Jumatatu B-DATE
. O

Suu B-PER
Kyi I-PER
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
75 O
, O
tayari O
anakabiliwa O
na O
mashtaka O
ikiwemo O
kuwa O
na O
redio O
sita O
za O
mkononi O
, O
shtaka O
kubwa O
zaidi O
la O
kuvunja O
sheria O
za O
siri O
za O
enzi O
za O
ukoloni O
, O
ambalo O
linaweza O
kumweka O
gerezani O
kwa O
miaka O
14 O
akikutwa O
na O
hatia O
. O

Rais O
mteule O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
amefanya O
mkutano O
kwa O
njia O
ya O
video O
na O
wafanyabiashara O
wadogo O
wadogo O
na O
wafanyakazi O
ambao O
wameathiriwa O
pakubwa O
kiuchumi O
kutokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Biden B-PER
amesimamia O
mkutano O
huo O
kutoka O
nyumbani O
kwake O
- O
Wilmington B-LOC
, O
Delaware B-LOC
, O
ambapo O
anafanyia O
shughuli O
zake O
za O
kujitayarisha O
kuingia O
madarakani O
baada O
ya O
kuapishwa O
Januari B-DATE
20 I-DATE
. O

Vile O
vile O
, O
anaendele O
kupokea O
taarifa O
za O
kila O
siku O
kutoka O
kwa O
maafisa O
wa O
ujasusi O
wa O
Marekani B-LOC
kuhusu O
usalama O
nchini O
Marekani B-LOC
na O
sehemu O
nyingine O
zinazoangaziwa O
sana O
duniani O
. O

Biden B-PER
anakabiliwa O
na O
changamoto O
kubwa O
ya O
uchumi O
ambao O
umedorora O
kutokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
atakapoingia O
madarakani O
hata O
wakati O
kuna O
matarajio O
ya O
kuanza O
kutolewa O
chanjo O
dhidi O
ya O
virusi O
hivyo O
baadaye O
mwezi O
huu O
. O

Kulingana O
na O
chuo B-ORG
kikuu I-ORG
cha I-ORG
Johns I-ORG
Hopkins I-ORG
, O
maelfu O
ya O
watu O
wanaripotiwa O
kuambukizwa O
virusi O
vya O
Corona O
nchini O
Marekani B-LOC
kila O
siku O
, O
watu O
272 O
, O
0 O
wamefariki O
. O

Marekani B-LOC
inaongoza O
kwa O
idadi O
ya O
vifo O
na O
maambukizi O
kutokana O
na O
Corona O
kote O
duniani O
. O

Rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
amesema O
, O
kifungo O
alichopewa O
Chauvin B-PER
kinastahiki O
kulingana O
na O
masharti O
yaliyopendekezwa O
, O
ingawa O
hakufahamu O
kwa O
kina O
jinsi O
uamuzi O
huo O
ulivyochukuliwa O
. O

Afisa O
wa O
zamani O
wa O
polisi O
wa O
Minneapolis B-LOC
Derek B-PER
Chauvin I-PER
amehukumiwa O
kutumikia O
kifungo O
cha O
miaka O
22 O
na O
nusu O
jela O
kwa O
kosa O
la O
mauaji O
ya O
George B-PER
Floyd I-PER
2020 B-DATE
. O

Waendesha O
mashtaka O
wametaka O
apewe O
hukumu O
ya O
miaka O
30 O
, O
na O
wakili O
wa O
Chauvin B-PER
ametaka O
aachiwe O
huru O
. O

Chauvin B-PER
alihukumiwa O
Aprili B-DATE
kwa O
mauaji O
kwa O
kukusudia O
, O
na O
mauaji O
bila O
ya O
kukusudia O
. O

Kisheria O
, O
Chauvin B-PER
alikabiliwa O
na O
kifungo O
hadi O
miaka O
40 O
jela O
kwa O
mauaji O
ya O
kukusudia O
, O
na O
hadi O
miaka O
25 O
kwa O
mauaji O
ya O
kiwango O
cha O
pili O
na O
hadi O
miaka O
kumi O
mauaji O
bila O
ya O
kukusudia O
. O

Kutokana O
na O
kwamba O
Chauvin B-PER
hana O
rekodi O
ya O
uhalifu O
wowote O
kabla O
ya O
kitendo O
hicho O
, O
muongozo O
wa O
sheria O
wa O
jimbo O
unasema O
, O
kwa O
makosa O
aliyoyafanya O
ya O
mauaji O
na O
mauaji O
bila O
ya O
kukusudia O
ni O
miaka O
12 O
na O
nusu O
. O

Jaji O
Peter B-PER
Cahill I-PER
alikuwa O
na O
uwezo O
wa O
kutoa O
hukumu O
kati O
ya O
miaka O
10 O
na O
miezi O
nane O
na O
miaka O
15 O
kwa O
kila O
kosa O
. O

Ben B-PER
Crum I-PER
wakili O
wa O
familia O
ya O
Floyd B-PER
akizungumza O
baada O
ya O
kutolewa O
kwa O
hukumu O
anasema O
"""" O
leo B-DATE
ni O
siku O
inayotoa O
nafasi O
kwa O
mabadiliko O
Marekani B-LOC
. O

Hichi O
ni O
kifungo O
kirefu O
kabisa O
kuwahi O
kupewa O
afisa O
wa O
polisi O
wa O
Minnesota B-LOC
. O
"""" O

Naye O
mwanasheria O
mkuu O
wa O
Minnesota B-LOC
Kieth B-PER
Ellison I-PER
anasema O
hukumu O
hiyo O
haitoshi O
, O
bali O
inawapa O
uwezo O
wa O
kutafakari O
na O
kutambua O
kuwa O
huu O
ni O
wakati O
wa O
kufanyika O
mageuzi O
ya O
dhati O
ya O
kijamii O
kuelekea O
utendaji O
wa O
usawa O
kwa O
watu O
wote O
mbele O
ya O
sheria O
. O

Waatalam O
na O
wachambuzi O
wa O
kisiasa O
wanasema O
Israel B-LOC
inakabiliwa O
na O
mzozo O
mkubwa O
wa O
kisiasa O
kuwahi O
kutokea O
katika O
muda O
wa O
miongo O
kadhaa O
kutokana O
na O
kutokuwepo O
na O
mshindi O
wa O
moja O
kwa O
moja O
. O

Kura O
zikiendelea O
kuhesabiwa O
Alhamisi B-DATE
baada O
ya O
uchaguzi O
wa O
bunge O
wa O
Jumanne B-DATE
, O
si O
Waziri O
Mkuu O
Benjamn B-PER
Netanyahu I-PER
wala O
si O
wale O
wanaotaka O
kumuondoa O
madarakani O
wenye O
viti O
vya O
kutosha O
kuunda O
serikali O
. O

Uwezekano O
wa O
wazri O
mkuu O
Benjamin B-PER
Netanyahu I-PER
kuunda O
serkali O
mpya O
ya O
mseto O
umetoweka O
baada O
ya O
chama O
cha O
mrengo O
mkali O
wa O
kulia O
kukataa O
kujiunga O
na O
ushirikiano O
wowote O
wenye O
chama O
cha O
waarabu O
wenye O
kufuata O
misingi O
ya O
dini O
ya O
Kiislamu O
. O

Chama O
cha O
kizalendo O
cha O
wayahudi O
kimetangaza O
leo B-DATE
kwamba O
hakitajiunga O
na O
serikali O
ya O
muungano O
itakayohusisha O
chama O
cha O
Waarabu O
cha O
UAL B-ORG
ambacho O
kimepata O
viti O
vinne O
na O
Netanyahu B-PER
atalazimika O
kujadili O
nao O
kujiunga O
katika O
serkali O
yake O
. O

Uchaguzi O
huo O
uliokuwa O
wa O
nne O
katika O
kipindi O
cha O
chni O
ya O
miaka O
miwili O
ulikuwa O
kwa O
sehemu O
kubwa O
ni O
kura O
ya O
maoni O
kuona O
iwapo O
Netanyahu B-PER
anaweza O
kutawala O
akiwa O
anakabilwa O
na O
mashtaka O
ya O
uhalifu O
. O

Lakini O
si O
kambi O
ya O
Netanyahu B-PER
wala O
ya O
upinzani O
uliogawika O
zilizoweza O
kupata O
viti O
61 O
katika O
bunge O
la O
viti O
120 O
vinavyo O
hitajika O
kuunda O
serikali O
. O

Ikiwa O
asilimia O
93 O
za O
kura O
zimekwisha O
hesabiwa O
Netanyahu B-PER
na O
washirika O
wake O
wamepata O
viti O
52 O
kulingana O
na O
viti O
57 O
vya O
wapinzani O
wake O
. O

Matokeo O
rasmi O
yanatarajwa O
kesho B-DATE
Ijumaa I-DATE
, O
na O
hivyo O
bila O
ya O
kufikia O
makubaliano O
na O
Netanyahu B-PER
kutoweza O
kuunda O
serkali O
au O
upinzani O
kushindwa O
kuunda O
serikali O
Waisraeli O
watalazimka O
kupiga O
kura O
kwa O
mara O
ya O
tano O
jambo O
ambalo O
halijawahi O
kutokea O
. O

Rais O
wa O
marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
Alhamisi B-DATE
, O
alitia O
Saini O
muswada O
wa O
afueni O
kwa O
corona O
wa O
dola O
trillioni O
1 O
. O
9 O
na O
hivyo O
kufungua O
njia O
ya O
kutoa O
msaada O
wa O
fedha O
wa O
serekali O
kuu O
kwa O
wamarekani O
na O
wafanyabiashara O
wanaotaabika O
kutokana O
na O
janga O
la O
Covid O
. O

Biden B-PER
ambae O
ni O
mdemocrat O
, O
amesaini O
muswada O
huo O
siku O
moja O
baada O
ya O
baraza O
la O
wawakilishi O
kuupitisha O
kwa O
kura O
220 O
dhidi O
ya O
211 O
bila O
uungwaji O
mkono O
wa O
wabunge O
wa O
chama O
cha O
republican B-ORG
. O

Amesaini O
pia O
mswaada O
huo O
siku O
moja O
kabla O
kama O
ilivyokua O
imetangazwa O
na O
White B-ORG
House I-ORG
kwamba O
atausaini O
Ijumaa B-DATE
hii O
. O

"""" O
Sheria O
hii O
ya O
kihistoria O
ni O
kwa O
ajili O
kujenga O
nguvu O
ya O
kiuchumi O
katika O
nchi O
hii O
na O
kuwapa O
watu O
katika O
nchini O
, O
wafanyakazi O
, O
watu O
wa O
tabaka O
la O
kati O
, O
watu O
waliojenga O
nchi O
hii O
, O
nafasi O
ya O
kupambana O
, O
"""" O
Biden B-PER
amesema O
wakati O
akijiandaa O
kusaini O
muswada O
huo O
. O

Wabunge O
wa O
republican B-ORG
wameupinga O
mswaada O
huo O
wakisema O
umetenga O
pesa O
nyingi O
sana O
na O
haukulenga O
vya O
kutosha O
wale O
wanaohitaji O
msaada O
wa O
kiuchumi O
. O

Sheria O
hiyo O
mpya O
inatoa O
dola O
elfu O
1 O
na O
400 O
kwa O
watu O
wazima O
wenye O
pato O
la O
chini O
ya O
dola O
elfu O
80 O
kwa O
mwaka O
, O
umepunguzia O
mzigo O
wa O
kodi O
pia O
familia O
zenye O
pato O
la O
chini O
kwa O
kutoa O
dola O
elfu O
3 O
kwa O
mtoto O
alie O
na O
umri O
wa O
miaka O
6 O
hadi O
17 O
, O
na O
dola O
elfu O
3 O
na O
600 O
kwa O
Watoto O
walio O
chini O
ya O
miaka O
6 O
katika O
mwaka O
wa O
kodi O
wa O
2021 B-DATE
. O

Nao O
wafanyakazi O
waliopoteza O
ajira O
wataendelea O
kupokea O
mafao O
ya O
dola O
300 O
kwa O
wiki O
hadi O
mapema B-DATE
mwezi I-DATE
Septemba I-DATE
mwaka I-DATE
huu I-DATE
. O

Serekali O
za O
majimbo O
na O
wilaya O
zitapewa O
dola O
billioni O
350 O
ili O
zijikwamuwe O
kiuchumi O
baada O
ya O
kukumbwa O
na O
janga O
la O
corona O
. O

Wizara O
ya O
mawasiliano O
na O
habari O
ya O
Myanmar B-LOC
imesema O
Facebook B-ORG
itazuiwa O
huduma O
zake O
hadi O
Februari B-DATE
7 I-DATE
kwa O
ajili O
ya O
kuweka O
hali O
ya O
utulivu O
nchini O
humo O
. O

Pia O
huduma O
nyingine O
zilizozuiliwa O
ni O
Messenger O
, O
Instagram O
na O
WhatsApp O
Watoa O
huduma O
ya O
mtandao O
nchini O
Myanmar B-LOC
ikiwemo O
kampuni O
ya O
mawasiliano O
ya O
MPT B-ORG
inayomilikiwa O
na O
serikali O
wamezuiwa O
fursa O
ya O
huduma O
zinazomilikiwa O
na O
kampuni O
ya O
Facebook B-ORG
nchini O
humo O
siku O
ya O
Alhamis B-DATE
kwa O
saa O
za O
huko O
, O
siku O
kadhaa O
baada O
ya O
viongozi O
wa O
jeshi O
kuchukua O
madaraka O
katika O
njia O
ya O
mapinduzi O
. O

Barua O
iliyochapishwa O
mtandaoni O
na O
wizara O
ya O
mawasiliano O
na O
habari O
nchini O
humo O
imesema O
Facebook B-ORG
itazuiwa O
huduma O
zake O
hadi O
Februari B-DATE
7 I-DATE
kwa O
ajili O
ya O
kuweka O
hali O
ya O
utulivu O
nchini O
humo O
. O

Baadhi O
ya O
watumiaji O
wa O
huduma O
za O
mtandao O
huko O
Myanmar B-LOC
wanaripoti O
hawakuweza O
kupata O
fursa O
kadhaa O
za O
huduma O
zinazotolewa O
na O
Facebook B-ORG
. O

Kundi O
linalofuatilia O
masuala O
ya O
mtandao O
la O
NetBlocks B-ORG
, O
linathibitisha O
kampuni O
ya O
mawasiliano O
ya O
MPT B-ORG
inayomilikiwa O
na O
serikali O
ambayo O
inasema O
ina O
watumiaji O
milioni O
23 O
, O
ilizuia O
mawasiliano O
ya O
Facebook B-ORG
pamoja O
na O
huduma O
nyingine O
kama O
vile O
Messenger O
, O
Instagram O
na O
WhatsApp O
. O

Kampuni O
ya O
Telenor B-ORG
Asa I-ORG
ya O
Norway B-LOC
ilisema O
iliizuia O
Facebook B-ORG
tu O
kufuatia O
agizo O
hilo O
. O

Msemaji O
wa O
Facebook B-ORG
, O
Andy B-PER
Stone I-PER
anakiri O
kuwepo O
hitilafu O
hizo O
. O

Umoja B-ORG
wa I-ORG
Ulaya I-ORG
umeyasihi O
mataifa O
wanachama O
kufunga O
anga O
zao O
pamoja O
na O
viwanja O
vya O
ndege O
kwa O
mashirika O
ya O
ndege O
ya O
Belarus B-LOC
, O
baada O
ya O
ndege O
moja O
kulazimishwa O
kutua O
kwa O
dharura O
mjini O
Minsk B-LOC
ili O
kukamatwa O
kwa O
mwandishi O
mmoja O
wa O
blogi O
aliekuwa O
akikosoa O
utawala O
wa O
kidikteta O
wa O
Rais O
Alexander B-PER
Lukashenko I-PER
. O

Kufuatia O
tukio O
hilo O
la O
Jumapili B-DATE
, O
tayari O
mashirika O
kadhaa O
ya O
ndege O
yakiwemo O
yale O
ya O
Ufaransa B-LOC
, O
Lufthansa B-ORG
na O
Singapore B-LOC
yamesema O
kuwa O
hayatarusha O
ndege O
zao O
kwenye O
anga O
ya O
Belarus B-LOC
. O

EU B-ORG
pia O
inachunguza O
tukio O
hilo O
wakati O
ikitadhmini O
kuhusu O
hatua O
itakazochukua O
dhidi O
ya O
maafisa O
wa O
Belarus B-LOC
waliyo O
amuru O
hatua O
hiyo O
ichukuliwe O
. O

Tayari O
kuna O
maafisa O
kadhaa O
kutoka O
serikali O
ya O
Belarus B-LOC
waliowekewa O
vikwazo O
na O
EU B-ORG
kutokana O
na O
kuhusika O
kwenye O
msako O
wa O
mwaka B-DATE
jana I-DATE
baada O
ya O
uchaguzi O
wa O
rais O
uliozua O
utata O
. O

EU B-ORG
pamoja O
na O
Marekani B-LOC
wameomba O
serikali O
ya O
Lukashenko B-PER
kumuachilia O
mara O
moja O
Raman B-PER
Pratasevich I-PER
ambaye O
ni O
blogger O
mwenye O
umri O
wa O
miaka O
26 O
na O
ambaye O
amekuwa O
akiishi O
uhamishoni O
nchini O
Poland B-LOC
. O

Mtayarishaji O
- O
Harrison B-PER
KamauUlimwengu O
umekaribisha O
mwaka O
2021 B-DATE
kwa O
shauku O
kubwa O
, O
lakini O
sherehe O
za O
kuukaribisha O
mwaka O
mpya O
zilikosa O
mbwembwe O
kutokana O
na O
kuwepo O
hatari O
ya O
kuambukizwa O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Miji O
kadhaa O
ilifuta O
sherehe O
za O
kuadhimisha O
mwaka O
mpya O
huku O
viongozi O
wakiwahimiza O
watu O
kusherehekea O
mwaka O
mpya O
kwa O
njia O
salama O
. O

Mji O
wa O
New B-LOC
York I-LOC
, O
hapa O
Marekani B-LOC
, O
ambao O
kwa O
kawaida O
huwa O
na O
shughuli O
nyingi O
za O
kusherehekea O
mwaka O
mpya O
, O
ulikuwa O
na O
shughuli O
chache O
sana O
na O
kukosa O
maandhari O
yake O
. O

Maafisa O
wa O
usalama O
walikuwa O
wachache O
sana O
mjini O
humo O
, O
chini O
ya O
asilimia O
80 O
. O

Katika O
baadhi O
ya O
nchi O
kama O
Ufaransa B-LOC
, O
Italy B-LOC
, O
Uturuki B-LOC
, O
Latvia B-LOC
, O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Czech I-LOC
na O
Ugiriki B-LOC
, O
maafisa O
waliweka O
masharti O
ya O
kuzuia O
watu O
kutoka O
nyumbani O
kwao O
usiku O
. O

Janga O
la O
virusi O
vya O
corona O
lilipoanza O
kusambaa O
katika O
nchi O
mbali O
mbali O
za O
dunia O
kutokea O
China B-LOC
madaktari O
na O
waatalamu O
wa O
sayansi O
hawakuwa O
na O
uzoefu O
au O
ujuzi O
wa O
kupambana O
na O
ugonjwa O
huo O
. O

Basi O
katikati O
ya O
mkanganyiko O
wa O
siku O
hizo O
za O
awali O
madaktari O
ambao O
walikuwa O
mstari O
wa O
mbele O
walianza O
kuwasiliana O
na O
wenzao O
pamoja O
na O
wafanyakazi O
wa O
afya O
bila O
ya O
kujali O
uwezo O
wao O
wa O
lugha O
, O
katika O
juhudi O
za O
kujaribu O
kuokoa O
maisha O
ya O
wengine O
, O
limeripoti O
shirika O
la O
habari O
la O
AP B-ORG
. O

Bila O
ya O
kuwa O
na O
maelezo O
ya O
kufuata O
wala O
hakuna O
muda O
wa O
kusubiri O
kupatikana O
utafiti O
juu O
ya O
janga O
hilo O
, O
tovuti O
ya O
video O
za O
YouTube B-ORG
ilikuwa O
chombo O
muhimu O
kuelezea O
uchunguzi O
unaopatikana O
na O
picha O
za O
vipimo O
vya O
X O
- O
ray O
zilikuwa O
zikimiminika O
katika O
mitandao O
ya O
Twitter B-ORG
na O
WhatsApp B-ORG
. O

Wakati O
Stephen B-PER
Donelson I-PER
alipowasili O
katika O
Chuo O
Kikuu O
cha O
Texas B-LOC
katika O
kituo O
cha O
Tiba O
kilichopo O
Kusini O
magharibi O
katikati O
ya O
mwezi O
Machi B-DATE
, O
alimkuta O
Dkt O
Kristina B-PER
Goff I-PER
akiwa O
ni O
kati O
ya O
wale O
waliogeukia O
kile O
alichokiita O
"""" O
simulizi O
kutoka O
maeneo O
mengine O
ambayo O
yaliaathiriwa O
awali O
. O
"""" O

Familia O
ya O
Donelson B-PER
ilikuwa O
haijaondoka O
katika O
makazi O
yao O
kwa O
wiki O
mbili O
baada O
ya O
COVID O
- O
19 O
kuanza O
kuenea O
huko O
Texas B-LOC
, O
wakiwa O
na O
matumaini O
ya O
kumlinda O
aliyepokea O
kiungo O
kilichopandikizwa O
mwilini O
mwake O
. O

Hata O
baada O
ya O
tahadhari O
hiyo O
, O
siku O
mmoja O
mkewe O
alimkuta O
hawezi O
kupumua O
, O
ngozi O
yake O
ikibadilika O
kuwa O
blu O
, O
na O
kuita O
huduma O
ya O
dharura O
911 O
. O

Huko O
New B-LOC
York I-LOC
au O
Itali B-LOC
, O
ambako O
mahospitali O
yalikuwa O
yanaelemewa O
, O
Goff B-PER
anafikiri O
Donelson B-PER
hata O
asingeweza O
kukubaliwa O
kuwekwa O
katika O
mashine O
ya O
kusaidia O
kupumua O
iliyokuwa O
wakati O
huo O
ni O
kitu O
adimu O
. O

Lakini O
katika O
mji O
wa O
Dallas B-LOC
, O
"""" O
tulimsaidia O
kwa O
kila O
kitu O
ambacho O
kilikuwa O
katika O
uwezo O
wetu O
, O
"""" O
amesema O
. O

Kama O
ilivyo O
kwa O
madaktari O
katika O
hospitali O
nyingine O
, O
Goff B-PER
alikuwa O
mwanzoni O
mwa O
mtiririko O
wa O
kujifunza O
suala O
zito O
na O
lenye O
kukanganya O
. O

"""" O
Ni O
mfano O
wa O
mafuriko O
ya O
tsunami O
. O

Jambo O
ambalo O
kama O
hujalipitia O
wewe O
mwenyewe O
, O
huwezi O
kulifahamu O
, O
"""" O
Daktari O
Pier B-PER
Giorgio I-PER
Villani I-PER
nchini O
Itali B-LOC
amesema O
katika O
mfululizo O
wa O
mafundisho O
kadhaa O
aliyotoa O
jioni O
kupitia O
mtandao O
wa O
webinar O
kwa O
Jumanne B-DATE
sita O
mfululizo O
kutahadharisha O
vituo O
vingine O
vyenye O
kuhudumia O
watu O
mahututi O
kile O
ambacho O
watarajie O
. O

Walianza O
kutoa O
maelekezo O
haya O
wiki O
mbili O
baada O
ya O
mgonjwa O
wa O
COVID O
- O
19 O
wa O
kwanza O
kufikishwa O
katika O
chumba O
cha O
mahututi O
hospitalini O
Itali B-LOC
na O
siku B-DATE
kumi O
kabla O
ya O
Donelson B-PER
kuanza O
kuugua O
Texas B-LOC
. O

Villani B-PER
, O
anayefanya O
kazi O
katika O
mji O
wa O
Lodi B-LOC
ulioko O
kaskazini O
ameelezea O
juhudi O
za O
kuwapokea O
watu O
waliokuwa O
wakiongezeka O
mfululizo O
wakihitaji O
vifaa O
vya O
kuwasaidia O
kupumua O
. O

Tulikuwa O
tunapokea O
wagonjwa O
10 O
, O
12 O
, O
15 O
wanaohitaji O
kuwekewa O
mashine O
za O
kupumulia O
wakati O
tayari O
kitengo O
cha O
wagonjwa O
mahututi O
kilikuwa O
na O
wagonjwa O
7 O
waliokuwa O
katika O
mashine O
za O
kusaidia O
kupumua O
. O

Maelekezo O
yaliyokuwa O
yanatolewa O
kupitia O
picha O
za O
video O
, O
yalikuwa O
yameandaliwa O
na O
umoja O
wa O
vitengo O
vya O
kuhudumia O
wagonjwa O
mahututi O
ya O
Utaliana O
, O
GiViTi B-ORG
, O
na O
Taasisi O
isiyokuwa O
ya O
kibiashara O
Mario B-ORG
Negri I-ORG
Institute I-ORG
. O

Baadae O
video O
hizo O
ziliwekwa O
katika O
mtandao O
wa O
YouTube O
, O
unakusanya O
simulizi O
za O
historia O
ya O
mlipuko O
wa O
janga O
la O
corona O
nchini O
Itali B-LOC
kama O
ulivyokuwa O
unaongezeka O
, O
ukielezewa O
na O
madaktari O
wa O
kwanza O
Ulaya B-LOC
kukabiliana O
na O
virusi O
vya O
corona O
. O

Mamlaka O
nchini O
Sudan B-LOC
Kusini I-LOC
zinaeleza O
takriban O
watu O
81 O
wameuawa O
katika O
mapambano O
makali O
baina O
ya O
kundi O
la O
raia O
wenye O
silaha O
na O
wanajeshi O
waliokuwa O
katika O
zoezi O
la O
kunyang'anya O
silaha O
. O

Wakati O
bunduki O
na O
silaha O
nyingine O
zikiwa O
bado O
mikononi O
mwa O
raia O
, O
na O
hivyo O
suala O
hilo O
kuwa O
changamoto O
kubwa O
kwa O
serikali O
kuwanyang'anya O
raia O
ambao O
wanadai O
kuwa O
wanamiliki O
kwa O
ajili O
ya O
kujihami O
. O

Milioni O
kadhaa O
za O
silaha O
zinazokadiriwa O
kuwa O
mikononi O
mwa O
raia O
na O
kuendelea O
kwa O
mapambano O
ya O
silaha O
baina O
ya O
makundi O
ya O
kijamii O
kinzani O
, O
kuwanyang'anya O
silaha O
wananchi O
ni O
changamoto O
kubwa O
inayoikabili O
serikali O
ya O
umoja B-ORG
wa I-ORG
kitaifa I-ORG
. O

Serikali O
hiyo O
ya O
umoja B-ORG
wa I-ORG
kitaifa I-ORG
iliundwa O
mapema O
mwaka B-DATE
huu I-DATE
baada O
ya O
kufikia O
muwafaka O
kumaliza O
vita O
vya O
wenye O
kwa O
wenye O
nchini O
Sudan B-LOC
Kusini I-LOC
iliyodumu O
kwa O
miaka O
sita O
. O

Msemaji O
wa O
Jeshi O
la O
taifa O
la O
Sudan B-LOC
Kusini I-LOC
amesema O
viajan O
wenye O
silaha O
walishambulia O
kombi O
ya O
jeshi O
siku O
mara O
mbili O
. O

Mapambano O
kati O
ya O
pande O
mbili O
yaliendelea O
kwa O
saa O
nyingi O
. O

Kati O
ya O
wale O
waliouawa O
ni O
wanajeshi O
55 O
. O

Mhandisi O
wa O
majengo O
aliona O
hitilafu O
ya O
nyufa O
na O
sehemu O
za O
kuta O
zinabomoka O
, O
nguzo O
sio O
imara O
katika O
sehemu O
za O
kuegeshea O
magari O
zilizopo O
chini O
ya O
jengo O
hilo O
. O

Ripoti O
pia O
ilisema O
uharibifu O
kwa O
sehemu O
kubwa O
kwenye O
maeneo O
muhimu O
unahitajika O
kutengenezwa O
kwa O
wakati O
Gazeti O
la O
New B-ORG
York I-ORG
Times I-ORG
la O
Marekani B-LOC
linaripoti O
Jumamosi B-DATE
kwamba O
ripoti O
ya O
mhandisi O
wa O
majengo O
iliyotoka O
miaka B-DATE
mitatu I-DATE
iliyopita I-DATE
juu O
ya O
jengo O
lenye O
ghorofa O
13 O
lenye O
makaazi O
ya O
kuishi O
katika O
jimbo O
la O
Florida B-LOC
huko O
kusini O
mwa O
Marekani B-LOC
ambalo O
lilianguka O
Alhamis B-DATE
ilieleza O
kwamba O
misingi O
ya O
jengo O
hilo O
ilikua O
na O
kasoro O
na O
uharibifu O
mkubwa O
. O

Mhandisi O
huyo O
aliona O
hitilafu O
ya O
nyufa O
na O
sehemu O
za O
kuta O
zinabomoka O
, O
nguzo O
sio O
imara O
katika O
sehemu O
za O
kuegeshea O
magari O
zilizopo O
chini O
ya O
jengo O
hilo O
, O
kulingana O
na O
gazeti O
hilo O
. O

The B-ORG
Times I-ORG
ilisema O
kwamba O
ripoti O
hiyo O
ndio O
ilikua O
sababu O
ya O
kutayarisha O
ukarabati O
wa O
mamilioni O
ya O
dola O
ambao O
ulipangwa O
kuanza O
hivi O
karibuni O
. O

Gazeti O
hilo O
lilisema O
maafisa O
wa O
manispaa O
walitoa O
ripoti O
ya O
mhandisi O
mwishoni B-DATE
mwa I-DATE
Ijumaa B-DATE
. O

Ripoti O
ya O
mwaka O
2018 B-DATE
haikutoa O
ushahidi O
wowote O
kwamba O
jengo O
hilo O
lilikuwa O
karibu O
kuanguka O
lakini O
ilisema O
uharibifu O
kwa O
sehemu O
kubwa O
kwenye O
maeneo O
muhimu O
unahitajika O
kutengenezwa O
kwa O
wakati O
. O

Wakati O
huo O
huo O
gazeti O
la O
Washington B-ORG
Post I-ORG
la O
nchini O
Marekani B-LOC
ilitoa O
mfano O
wa O
utafiti O
uliofanywa O
mwaka O
2020 B-DATE
na O
iliripoti O
kuwa O
jengo O
hilo O
lilijengwa O
kwenye O
ardhi O
yenye O
unyevunyevu O
au O
maji O
kwenye O
ukingo O
wa O
kisiwa O
ambacho O
kinaunda O
eneo O
la O
Miami B-LOC
Beach I-LOC
. O

Taarifa O
iliendelea O
pia O
jengo O
hilo O
limekuwa O
likititia O
tangu O
miaka O
ya O
1990 B-DATE
. O

Haijulikani O
bado O
ikiwa O
sababu O
hizo O
zilichangia O
tukio O
hilo O
kutokea O
. O

Kiongozi O
wa O
utawala O
wa O
kijeshi O
wa O
Myanmar B-LOC
Min B-PER
Aung I-PER
Hlaing I-PER
amesema O
kiongozi O
aliyeondolewa O
madarakani O
Aung B-PER
San I-PER
Suu I-PER
Kyi I-PER
yuko O
na O
afya O
njema O
nyumbani O
kwake O
na O
atafikishwa O
mahakamani O
siku O
chache O
zijazo O
, O
alisema O
hayo O
katika O
mahojiano O
ya O
kwanza O
tangu O
mapinduzi O
ya O
Februari B-DATE
1 I-DATE
. O

Mapinduzi O
hayo O
yameitumbukiza O
nchi O
ya O
hiyo O
ya O
Asia B-LOC
Kusini O
Mashariki O
katika O
vurugu O
. O

Kundi O
la O
kikabila O
lenye O
silaha O
linalopinga O
utawala O
katika O
mji O
wa O
kaskazini O
magharibi O
unaochimba O
madini O
ya O
jade O
Jumamosi B-DATE
walishambulia O
kituo O
cha O
kijeshi O
huku O
matukio O
mengine O
yakiripotiwa O
katika O
sehemu O
nyingine O
za O
Myanmar B-LOC
, O
vyombo O
vya O
habari O
vilisema O
. O

Suu B-PER
Kyi I-PER
, O
mshindi O
wa O
Tuzo O
ya O
Amani O
ya O
Nobel O
kwa O
mapambano O
yake O
ya O
muda O
mrefu O
dhidi O
ya O
watawala O
wa O
zamani O
wa O
kijeshi O
, O
ni O
miongoni O
mwa O
watu O
zaidi O
ya O
4 O
, O
0 O
walioshikiliwa O
tangu O
mapinduzi O
hayo O
. O

Anakabiliwa O
na O
mashtaka O
kadhaa O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
lile O
la O
kumiliki O
redio O
za O
walkie O
- O
talkie O
kinyume O
cha O
sheria O
na O
kukiuka O
sheria O
ya O
siri O
za O
serikali O
. O

"""" O
Daw B-PER
Aung I-PER
San I-PER
Suu I-PER
Kyi I-PER
ana O
afya O
njema O
. O

Yuko O
nyumbani O
kwake O
na O
mzima O
wa O
afya O
. O

Atafikishwa O
mahakamani O
siku O
chache O
kujibu O
kesi O
, O
"""" O
Min B-PER
Aung I-PER
Hlaing I-PER
alisema O
kwa O
njia O
ya O
video O
akizungumza O
na O
mtangazaji O
wa O
lugha O
ya O
Kichina O
anayeishi O
Hong B-LOC
Kong I-LOC
kwenye O
Televisheni O
ya O
Phoenix B-ORG
Mei B-DATE
20 I-DATE
, O
na O
kurushwa O
leo B-DATE
Jumamosi I-DATE
. O

Kamshina O
mkuu O
wa O
haki O
za O
binadamu O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
( O
UN B-ORG
) O
Ijumaa B-DATE
amesema O
ghasia O
nchini O
Myanmar B-LOC
zimeongezeka O
. O

Pia O
amesema O
hali O
hiyo O
inazidisha O
mzozo O
ulioanza O
wakati O
wa O
mapinduzi O
ya O
kijeshi O
ya O
Februari B-DATE
1 I-DATE
, O
ambayo O
yaliiangusha O
serikali O
iliyochaguliwa O
kidemokrasias O
ya O
Aung B-PER
San I-PER
Suu I-PER
Kyi I-PER
. O

Michelle B-PER
Bachelet I-PER
amesema O
katika O
taarifa O
mjini O
Geneva B-LOC
, O
"""" O
kwa O
zaidi O
ya O
miezi O
minne O
tu O
, O
Myanmar B-LOC
imetoka O
kuwa O
demokrasia O
dhaifu O
na O
kuwa O
janga O
la O
haki O
za O
binadamu O
. O
"""" O

Bachelet B-PER
ameutupia O
lawama O
uongozi O
wa O
kijeshi O
wa O
Myanmar B-LOC
akisema O
ulihusika O
peke O
yake O
kwa O
mzozo O
huo O
na O
lazima O
uwajibishwe O
. O

Afisi O
ya O
Bachelet B-PER
anasema O
kuna O
ripoti O
za O
kuaminika O
kwamba O
watu O
860 O
waliuawa O
na O
wanajeshi O
tangu O
Februari B-DATE
1 I-DATE
, O
na O
zaidi O
ya O
watu O
4 O
, O
800 O
wakiwemo O
, O
wapinzani O
wa O
utawala O
wa O
kijeshi O
, O
wanaharakati O
wa O
mashirika O
ya O
kiraia O
na O
wanahabari O
, O
wamewekwa O
kizuizini O
kiholela O
. O

Chanzo O
cha O
Habari O
: O
VOA B-ORG
NewsRais O
mteule O
wa O
Marekani B-LOC
Joe B-PER
Biden I-PER
anatarajiwa O
kumteua O
Jenerali O
mstaafu O
wa O
jeshi O
Lloyd B-PER
Austin I-PER
kuaa O
waziri O
wa O
ulinzi O
. O

Iwapo O
itaidhinishwa O
na O
baraza O
la O
seneti O
atakuwa O
Mmarekani O
mweusi O
wa O
kwanza O
kuchukua O
wadhifa O
huo O
. O

Austin B-PER
alizaliwa O
mwaka O
wa O
1953 B-DATE
katika O
jimbo O
la O
Alabama B-LOC
na O
kukulia O
katika O
jimbo O
jirani O
la O
Georgia B-LOC
. O

Alihitimu O
masomo O
yake O
katika O
chuo O
kikuu O
cha O
jeshi O
cha O
West B-ORG
Point I-ORG
mwaka O
wa O
1975 B-DATE
na O
akapanda O
vyeo O
katika O
kipindi O
cha O
miongo O
minne O
ya O
kazi O
yake O
. O

Austin B-PER
alistaafu O
mwaka O
wa O
2016 B-DATE
na O
amewahi O
kushiriki O
katika O
operesheni O
za O
jeshi O
la O
Marekani B-LOC
nchini O
Iraq B-LOC
, O
Afghanistan B-LOC
, O
kanda O
ya O
mashariki O
ya O
kati O
na O
Asia B-LOC
Kusini I-LOC
. O

Wachamnbuzi O
wanataja O
hatua O
hiyo O
ya O
Biden B-PER
kama O
mwendelezo O
wa O
azma O
yake O
ya O
kuwa O
na O
maaafisa O
wa O
ngazi O
za O
juu O
kwenye O
serikali O
yake O
ambao O
ni O
wa O
misingi O
mchanganyiko O
, O
iwe O
ya O
rangi O
dini O
au O
jinsia O
. O

- O
Imetayarishwa O
na O
Patrick B-PER
Nduwimana I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCWachambuzi O
nchini O
Marekani B-LOC
wanasema O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
amelazimika O
kubadili O
msimamo O
wake O
kuwataka O
Wamarekani O
kuvaa O
barakoa O
baada O
ya O
kuonekana O
anashindwa O
katika O
utafiti O
wa O
maoni O
na O
mpinzani O
wake O
Joe B-PER
Biden I-PER
kwa O
ajili O
ya O
uchaguzi O
wa O
Novemba B-DATE
. O

Wachambuzi O
nchini O
Marekani B-LOC
wanasema O
Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
amelazimika O
kubadili O
msimamo O
wake O
kuwataka O
Wamarekani O
kuvaa O
barakoa O
baada O
ya O
kuonekana O
anashindwa O
katika O
utafiti O
wa O
maoni O
na O
mpinzani O
wake O
Joe B-PER
Biden I-PER
kwa O
ajili O
ya O
uchaguzi O
wa O
Novemba B-DATE
. O

Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
Jumanne B-DATE
akirudia O
tena O
mikutano O
ya O
kueleza O
juu O
ya O
hali O
ya O
virusi O
vya O
corona O
alionekana O
kubadili O
kabisa O
msimamo O
wake O
kuhusiana O
na O
namna O
ya O
kukabiliana O
na O
janga O
hili O
la O
Corona O
. O

Kulingana O
na O
utafiti O
wa O
hivi O
karibuni O
kutoka O
kampuni O
ya O
kukusanya O
maoni O
ya O
Pew B-ORG
, O
ni O
wamarekani O
asilimia O
65 O
pekee O
ambao O
huvaa O
barakoa O
wakati O
wakiwa O
kwenye O
maeneo O
ya O
umma O
kama O
vile O
madukani O
au O
kwenye O
biashara O
. O

Baada O
ya O
miezi O
kadhaa O
ya O
kupuuzia O
umuhimu O
wa O
kuvaa O
barakoa O
, O
Trump B-PER
mapema B-DATE
wiki I-DATE
hii I-DATE
kupitia O
ujumbe O
wa O
twitter O
amesema O
kuwa O
kuvaa O
barakoa O
kunaonyesha O
uzalendo O
wakati O
akiweka O
picha O
yake O
amevaa O
barakoa O
akihimiza O
umuhimu O
wa O
kuvaa O
barakoa O
. O

Rais O
amesema O
: O
"""" O
Sasa O
hivi O
mimi O
ninayo O
maski O
yangu O
ambayo O
nina O
ibeba O
kila O
ninapokwenda O
na O
kuitumia O
bila O
shida O
. O

Nahimiza O
umuhimu O
wa O
kuvaa O
barakoa O
wakati O
ukikaribiana O
na O
mwenzako O
au O
ukiwa O
kwenye O
kundi O
la O
watu O
. O

Mimi O
nitaiva O
nikiwa O
katika O
kundi O
la O
watu O
. O

Mwezi O
Aprili B-DATE
, O
kituo O
cha O
kitaifa O
cha O
kudhibiti O
magonjwa O
ya O
maambukizi O
hapa O
Marekani B-LOC
CDC B-ORG
, O
kilibatilisha O
msimamo O
wa O
awali O
na O
kusema O
kuwa O
sasa O
Wamarekani O
wote O
wanahitajika O
kuvaa O
barakoa O
na O
sio O
wahudumu O
wa O
afya O
pekee O
kama O
ilivyo O
kuwa O
imeelekeza O
muda O
mfupi O
baada O
ya O
janga O
kutokea O
. O

Hata O
hivyo O
Rais O
Trump B-PER
hakuwa O
akivalia O
akiwa O
mbele O
ya O
umma O
hadi O
mapema O
mwezi O
Julai B-DATE
. O

Alikuwa O
pia O
amekwepa O
kuhimiza O
umuhimu O
wa O
kutumia O
barakoa O
akisema O
anaheshimu O
uhuru O
wa O
watu O
kujiamulia O
mambo O
yao O
. O

Uchunguzi O
wa O
maoni O
wa O
hivi O
karibuni O
ulofanywa O
na O
shirika O
la O
habari O
la O
ABC B-ORG
pamoja O
na O
gazeti O
la O
Washington B-ORG
Post I-ORG
unaonyesha O
kuwa O
asilimia O
64 O
ya O
Wamarekani O
hawajaridhishwa O
na O
namna O
Trump B-PER
aliovyochukulia O
janga O
hilo O
. O

Norman B-PER
Ornstein I-PER
ni O
msomi O
kutoka O
taasisi O
ya O
American B-ORG
Enterprise I-ORG
na O
anasema O
kuwa O
msimamo O
wa O
Trump B-PER
unaonekana O
kusababisha O
matatizo O
. O

Ornstein B-PER
anasema O
: O
"""" O
Msimamo O
huo O
unasababisha O
matatizo O
zaidi O
kwake O
yeye O
wakati O
janga O
likiendelea O
kuenea O
hata O
hivi O
sasa O
kwenye O
maeneo O
ambapo O
magavana O
wa O
Repablikan O
walifuata O
msimamo O
wake O
na O
kufungua O
tena O
shuguli O
za O
kawaida O
, O
na O
sasa O
matokeo O
yake O
ni O
ongezeko O
kubwa O
la O
kasi O
ya O
maambukizi O
, O
suala O
ambalo O
linafanya O
kazi O
yake O
kuwa O
ngumu O
zaidi O
. O

Kufikia O
sasa O
, O
Marekani B-LOC
imeshuhudia O
zaidi O
ya O
watu O
milioni O
3 O
. O
8 O
walioambukizwa O
na O
COVID O
- O
19 O
, O
na O
vifo O
zaidi O
ya O
140 O
, O
0 O
wakati O
takwimu O
za O
hivi O
karibuni O
kutoka O
CDC B-ORG
zikionyesha O
kuwa O
idadi O
hiyo O
huenda O
ikawa O
kubwa O
maradufu O
. O

Ingawa O
utawala O
unasema O
kuwa O
ongezeko O
la O
idadi O
ya O
maambuzi O
ni O
kutokana O
na O
kuongezwa O
kwa O
upimaji O
. O

Wataalam O
wanakosoa O
dhana O
hiyo O
kutokana O
na O
sera O
mbovu O
za O
kitaifa O
katika O
kukabiliana O
na O
janga O
hilo O
. O

William B-PER
Schaffner I-PER
ni O
mtaalam O
wa O
majaga O
ya O
magonjwa O
kutoka O
chuo B-ORG
kikuu O
cha O
Vanderbilt B-ORG
anasema O
: O
"""" O
Mataifa O
yaliofaulu O
katika O
kudhibiti O
maambukizi O
yalikuwa O
na O
sera O
wazi O
za O
kitaifa O
zinazo O
zingatia O
afya O
ya O
watu O
wake O
. O

Viongozi O
wa O
kisiasa O
walishirikiana O
na O
wahudumu O
wa O
afya O
katika O
kueneza O
ujumbe O
wa O
kujiepusha O
na O
maambukizi O
. O

Watu O
walieleweshwa O
kuhusu O
umuhimu O
wa O
kujikinga O
na O
walifuata O
maagizo O
. O

Hiyo O
ilikuwa O
mbinu O
ilioleta O
ushindi O
mkubwa O
kinyume O
na O
magavana O
waliovyoachiwa O
kufanya O
maamuzi O
yao O
hapa O
Marekani B-LOC
. O
"""" O

Licha O
ya O
ongezeko O
kubwa O
la O
maambukizi O
, O
wamarekani O
wameendelea O
kufurika O
kwenye O
maeneo O
ya O
mapumziko O
mnamo O
kipindi O
hichi O
cha O
majira B-DATE
ya I-DATE
joto I-DATE
. O

Majimbo O
tofauti O
yana O
sheria O
tofauti O
kuhusiana O
na O
kujikinga O
na O
maambukizi O
wakati O
pendekezo O
la O
serikali O
kuu O
la O
kuvalia O
barakoa O
pamoja O
na O
kufunguliwa O
kwa O
uchumi O
likifanywa O
kwa O
hiari O
kwenye O
majimbo O
tofauti O
. O

Salamu O
za O
rambi O
rambi O
kwa O
watu O
wa O
Lebanon B-LOC
zimetumwa O
kutoka O
sehemu O
mbali O
mbali O
Duniani O
, O
ikiwemo O
jirani O
zake O
Israel B-LOC
ambao O
walisema O
haraka O
kwamba O
hawajahusika O
na O
mlipuko O
huo O
Rais O
wa O
Lebanon B-LOC
, O
Michel B-PER
Aoun I-PER
anatoa O
wito O
kwa O
baraza O
la O
mawaziri O
kutangaza O
wiki O
mbili O
za O
hali O
ya O
dharura O
ya O
kitaifa O
huko O
Beirut B-LOC
baada O
ya O
mlipuko O
mkubwa O
mapema O
Jumanne B-DATE
ulioharibu O
sehemu O
kubwa O
ya O
bandari O
ya O
mji O
huo O
na O
kuuwa O
angalau O
watu O
70 O
na O
kuwajeruhi O
zaidi O
ya O

3 O
, O
500 O
. O

Japokuwa O
chanzo O
rasmi O
cha O
mlipuko O
huo O
hakijulikani O
, O
Aoun B-PER
aliandika O
kwenye O
mtandao O
kwamba O
sitapumzika O
hadi O
tunampata O
mtu O
aliyehusika O
na O
kile O
kilichotokea O
na O
kumfikisha O
kwenye O
vyombo O
vya O
sheria O
na O
kumhukumu O
. O

Wakati O
huo O
huo O
, O
Waziri O
Mkuu O
wa O
Lebanon B-LOC
, O
Hassan B-PER
Diab I-PER
alikutana O
na O
wizara O
ya O
ulinzi O
Jumanne B-DATE
usiku I-DATE
kwa O
saa O
za O
huko O
akielezea O
uungaji O
mkono O
wake O
kwa O
watu O
anaowaita O
"""" O
mashahidi O
"""" O
na O
kuwatakia O
majeruhi O
nafuu O
ya O
kupona O
haraka O
. O

Pia O
alitaka O
kamati O
ya O
uchunguzi O
iundwe O
haraka O
. O

Diab B-PER
ametangaza O
Jumatano B-DATE
ni O
siku O
ya O
maombolezi O
nchini O
Lebanon B-LOC
. O

Rais O
wa O
Marekani B-LOC
Donald B-PER
Trump I-PER
alisema O
Jumanne B-DATE
wakati O
akitoa O
maelezo O
mafupi O
kuhusiana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
huko O
White B-LOC
House I-LOC
, O
kwamba O
"""" O
Marekani B-LOC
ipo O
tayari O
kuisaidia O
Lebanon B-LOC
. O

Tutakuwepo O
nao O
kuwapa O
msaada O
. O

Inaonekana O
ni O
shambulizi O
baya O
sana O
"""" O
Marekani B-LOC
imesema O
kwamba O
raia O
mmoja O
aliuawa O
na O
wengine O
watatu O
kujeruhiwa O
katika O
shambulizi O
la O
angani O
lililotekelezwa O
na O
jeshi O
lake O
mwezi O
Februari B-DATE
mwaka I-DATE
huu I-DATE
. O

Hii O
ni O
mara O
ya O
pili O
jeshi O
la O
Marekani B-LOC
kukiri O
kuua O
na O
kujeruhi O
raia O
tangu O
lilipoanza O
kutoa O
ripoti O
zake O
kuhusu O
mauaji O
ya O
raia O
katika O
shughuli O
zake O
za O
kijeshi O
barani O
Afrika B-LOC
. O

Katika O
ripoti O
ya O
hivi O
punde O
, O
kituo O
cha O
jeshi O
la O
Marekani B-LOC
lenye O
barani O
humo O
- O
AFRICOM B-ORG
, O
kimesema O
kwamba O
ukweli O
kuhusu O
shambulizi O
lililotekelezwa O
Februari B-DATE
tarehe I-DATE
2 I-DATE
, O
unaonyesha O
kwamba O
raia O
mmoja O
aliuawa O
na O
wengine O
watatu O
kujeruhiwa O
. O

Kikosi O
cha O
Africom B-ORG
hata O
hivyo O
kimesema O
kwamba O
mauaji O
hayo O
hayakutokea O
maksudi O
na O
kwamba O
kinafanya O
kazi O
kwa O
uangalifu O
mkubwa O
kuzuia O
vifo O
au O
majeruhi O
kwa O
raia O
. O

Shambulizi O
hilo O
lilitokea O
katika O
sehemu O
ya O
Jilib B-LOC
, O
karibu O
kilomita O
380 O
kusini O
mwa O
mji O
mkuu O
wa O
Somalia B-LOC
- O
Mogadishu B-LOC
. O

Ripoti O
ya O
AFRICOM B-ORG
kuhusu O
mauaji O
na O
majeruhi O
ya O
raia O
inaangazia O
operesheni O
zake O
katika O
nchi O
za O
Somalia B-LOC
, O
Libya B-LOC
na O
nchi O
zingine O
za O
Afrika B-LOC
. O

Ripoti O
ya O
kwanza O
iliyochapishwa O
mwezi O
April B-DATE
, O
ilieleza O
kwamba O
raia O
wawili O
waliuawa O
katika O
shambulizi O
la O
angani O
la O
mapema O
mwaka O
2019 B-DATE
. O

Jeshi O
la O
Marekani B-LOC
limekuwa O
likitekeleza O
mashambulizi O
nchini O
Somalia B-LOC
kwa O
kipindi O
cha O
miaka O
mingi O
katika O
juhudi O
za O
kulishinda O
nguvu O
kundi O
la O
wapiganaji O
la O
Al B-ORG
- I-ORG
shabaab I-ORG
. O

Makundi O
ya O
kutetea O
haki O
za O
kibinadamu O
yamekuwa O
yakishutumu O
Marekani B-LOC
kwa O
kutekeleza O
operesheni O
zake O
nchini O
Somalia B-LOC
kwa O
usiri O
mkubwa O
na O
kufanya O
vigumu O
kupata O
ripoti O
za O
uajibikaji O
iwapo O
kuna O
ajali O
zinatokea O
, O
na O
hasa O
kuhusu O
vifo O
vya O
raia O
. O

- O
Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCWaziri O
Mkuu O
wa O
Somalia B-LOC
Mohamed B-PER
Hussein I-PER
Roble I-PER
alisema O
alikuwa O
na O
nia O
ya O
dhati O
kwa O
upigaji O
kura O
huru O
na O
wa O
haki O
baada O
ya O
kutia O
saini O
makubaliano O
Alhamisi B-DATE
na O
viongozi O
kutoka O
mikoa O
ya O
nchi O
hiyo O
kufanya O
uchaguzi O
usio O
wa O
moja O
kwa O
moja O
baada O
ya O
uchelewesho O
kusababisha O
mzozo O
. O

Chini O
ya O
mfumo O
wa O
uchaguzi O
usio O
wa O
moja O
kwa O
moja O
, O
wazee O
wa O
koo O
ndio O
wanalazimika O
kuchagua O
wabunge O
mwezi O
Desemba B-DATE
na O
wabunge O
wapya O
watalazimika O
kumchagua O
rais O
mpya O
mnamo O
Februari B-DATE
8 I-DATE
. O

Taratibu O
zote O
mbili O
zilishindikana O
kutekelezwa O
, O
wakati O
wa O
mabishano O
juu O
ya O
maswala O
ambayo O
ni O
pamoja O
na O
muundo O
wa O
tume O
ya O
uchaguzi O
inayosimamia O
upigaji O
kura O
. O

Makubaliano O
hayo O
yalisababisha O
wasiwasi O
kwamba O
koo O
zinaweza O
kugeukiana O
kila O
moja O
na O
kwamba O
kundi O
la O
al B-ORG
Shabaab I-ORG
lenye O
mahusiano O
na O
al B-ORG
Qaeda I-ORG
wangeweza O
kutumia O
ombwe O
la O
usalama O
. O

Serikali O
yangu O
na O
mimi O
tumejitolea O
kutekeleza O
uchaguzi O
huru O
na O
wa O
haki O
usio O
wa O
moja O
kwa O
moja O
. O

Sote O
tunawajibika O
kuhakikisha O
wanawake O
wanapata O
kiwango O
chao O
cha O
asilimia O
30 O
cha O
nafasi O
. O

Ninawashi O
marais O
wote O
wa O
serikali O
kuwezesha O
na O
kutekeleza O
hili O
, O
Roble B-PER
alisema O
baada O
ya O
kutia O
saini O
makubaliano O
hayo O
. O

Makubaliano O
hayo O
, O
ambayo O
yalisomwa O
kwenye O
sherehe O
, O
yalieleza O
Roble B-PER
na O
majimbo O
matano O
ya O
mikoa O
watachagua O
wajumbe O
wa O
kamati O
ya O
uchaguzi O
ifikapo O
Jumapili B-DATE
. O

Mkataba O
huo O
ulisema O
uchaguzi O
usio O
wa O
moja O
kwa O
moja O
utafanyika O
ndani O
ya O
siku O
60 O
zijazo O
, O
na O
kila O
mkoa O
utachagua O
maeneo O
mawili O
ya O
kuruhusu O
wazee O
wa O
koo O
na O
wawakilishi O
wa O
koo O
kuteuwa O
wabunge O
katika O
bunge O
kuu O
. O

Misri B-LOC
itatenga O
dola O
milioni O
500 O
ikiwa O
ni O
juhudi O
za O
kujenga O
upya O
ukanda O
wa O
Gaza B-LOC
kufuatia O
mashambulizi O
ya O
anga O
ya O
Israeli B-LOC
, O
ofisi O
ya O
rais O
wa O
Misri B-LOC
ilisema O
Jumanne B-DATE
. O

Israeli B-LOC
iliilipua O
Gaza B-LOC
kwa O
mashambulizi O
ya O
anga O
na O
wanamgambo O
wa O
Palestina B-LOC
walianza O
tena O
kurusha O
makombora O
ya O
kuvuka O
mpaka O
Jumanne B-DATE
baada O
ya O
utulivu O
mfupi O
wa O
usiku O
. O

Karibu O
majengo O
450 O
huko O
ukanda B-LOC
wa I-LOC
Gaza I-LOC
yameharibiwa O
au O
kuanguka O
kabisa O
, O
ikiwa O
ni O
pamoja O
na O
hospitali O
sita O
na O
vituo O
vya O
afya O
vya O
msingi O
tisa O
, O
limesema O
shirika B-ORG
la I-ORG
misaada I-ORG
la I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
. O

Baadhi O
ya O
watu O
47 O
, O
0 O
kati O
ya O
wakimbizi O
52 O
, O
0 O
walikuwa O
wamekimbilia O
kwenye O
shule O
za O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
. O

Kampuni O
za O
Misri B-LOC
zitashiriki O
katika O
operesheni O
za O
ujenzi O
, O
kulingana O
na O
taarifa O
iliyofuatia O
mkutano O
kati O
ya O
Rais O
Abdel B-PER
Fattah I-PER
al I-PER
- I-PER
Sisi I-PER
, O
Rais O
wa O
Ufaransa B-LOC
Emmanuel B-PER
Macron I-PER
na O
Mfalme O
Abdullah B-PER
wa O
Jordan B-LOC
huko O
Paris B-LOC
. O

Wafuasi O
wa O
rais O
Faustin B-PER
Archange I-PER
Touadera I-PER
wanaendelea O
kusherehekea O
mjini O
Bangui B-LOC
kufuatia O
ushindi O
wake O
wa O
asilimia O
54 O
katika O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Afrika I-LOC
ya I-LOC
kati I-LOC
. O

Hata O
hivyo O
, O
kuna O
wasiwasi O
ya O
kutokea O
mapigano O
baada O
ya O
maelfu O
ya O
watu O
kushindwa O
kupiga O
kura O
kutokana O
na O
hali O
mbaya O
ya O
uslama O
, O
waasi O
wakiwa O
wanadhibithi O
sehemu O
kubwa O
ya O
nchi O
hiyo O
inayoorodheshwa O
kati O
ya O
nchi O
zenye O
misukosuko O
mingi O
sana O
duniani O
. O

Tume B-ORG
ya I-ORG
uchaguzi I-ORG
imesema O
kwamba O
matokeo O
hayo O
yana O
maana O
kwamba O
hakuna O
duru O
ya O
pili O
ya O
uchaguzi O
itafanyika O
. O

Aliyekuwa O
waziri O
mkuu O
Anicet B-PER
George I-PER
Pologuele I-PER
, O
amemaliza O
katika O
nafasi O
ya O
pili O
akiwa O
na O
asilimia O
21 O
ya O
kura O
huku O
Martin B-PER
Ziguele I-PER
akimaliza O
katika O
nafasi O
ya O
tatu O
na O
asilimia O
7 O
. O

Kulikuwa O
na O
wagombea O
16 O
wa O
urais O
wakiwemo O
wanawake O
watatu O
, O
katika O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
urais O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
Afrika I-LOC
ya I-LOC
kati I-LOC
. O

Wagombea O
wa O
upinzani O
wamesema O
kwamba O
kulikuwepo O
udanganyifu O
mkubwa O
katika O
hesabu O
ya O
kura O
. O

Uchaguzi O
huo O
ulifanyika O
licha O
ya O
mashambulizi O
ya O
muungano O
wa O
makundi O
ya O
waasi O
, O
ambayo O
yalisababisha O
maelfu O
ya O
watu O
kukosa O
kupiga O
kura O
. O

Serikali O
imemshutumu O
aliyekuwa O
rais O
wa O
nchi O
hiyo O
François B-PER
Bozizé I-PER
, O
kwa O
kujaribu O
kufanya O
mapinduzi O
. O

Bozize B-PER
alizuiliwa O
kugombea O
urais O
. O

Amekanusha O
madai O
kwamba O
anawaunga O
waasi O
kupindua O
serikali O
. O

Waendesha O
mashtaka O
wameanzisha O
uchunguzi O
dhidi O
ya O
Bozize B-PER
kuhusiana O
na O
madai O
ya O
kutaka O
kupindua O
serikali O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCMarais O
wa O
Benin B-LOC
, O
Togo B-LOC
na O
Ghana B-LOC
wamshuhudia O
hafla O
ya O
kuapishwa O
kwa O
rais O
wa O
Ivory B-LOC
Coast I-LOC
Alassane B-PER
Ouattara I-PER
iliyofanyika O
leo B-DATE
jumatatu I-DATE
. O

Outtara B-PER
ameapishwa O
kwa O
mhula O
wa O
tatu O
madarakani O
wkaati O
kuna O
mzozo O
wa O
kisiasa O
kuhusu O
hatua O
yake O
ya O
kugombea O
mhula O
mwingine O
madarakani O
. O

Outtara B-PER
alishinda O
uchaguzi O
huo O
mwezi B-DATE
uliopita I-DATE
, O
ambao O
ulisusiwa O
na O
wanasiasa O
wa O
upinzani O
. O

Ametangaza O
kwamba O
atamteua O
waziri O
mkuu O
katika O
serikali O
yake O
, O
katika O
juhudi O
za O
kuleta O
maelewano O
na O
vyama O
vingine O
vya O
kisiasa O
. O

Uteuzi O
huo O
utafanyika O
kabla O
ya O
uchaguzi O
wa O
bunge O
mapema O
mwaka B-DATE
ujao I-DATE
. O

Ameahidi O
pia O
kuunda O
wizara O
ya O
umoja O
na O
maridhiano O
ya O
taifa O
ilikuunganisha O
taifa O
hilo O
ambalo O
limegawanyika O
kisiasa O
. O

Wizara O
hiyo O
itasimamia O
mazungumzo O
ya O
umoja B-ORG
wa I-ORG
kitaifa I-ORG
. O

Amesema O
kwamba O
agenda O
yake O
katika O
uongozi O
wake O
wa O
mhula O
wa O
tatu O
madarakani O
itakuwa O
kuimarisha O
sekta O
za O
elimu O
, O
afya O
na O
kubuni O
nafasi O
za O
ajira O
, O
akiongezea O
kwamba O
chanjo O
dhidi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
itaanza O
kutolewa O
nchini O
humo O
kuanzia O
April B-DATE
mwaka I-DATE
ujao I-DATE
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
wakimbizi I-ORG
la I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
- O
UNHCR B-ORG
linasema O
linapinga O
kuhamishwa O
kwa O
wakimbizi O
wa O
Rohingya O
kutoka O
Cox B-LOC
Bazar I-LOC
, O
Bangladesh B-LOC
, O
kwenda O
kisiwa O
cha O
mbali O
katika O
Ghuba B-LOC
ya I-LOC
Bengal I-LOC
. O

Mamlaka O
nchini O
Bangladeshi B-LOC
Ijumaa B-DATE
ilihamisha O
zaidi O
ya O
wakimbizi O
1 O
, O
500 O
wa O
Rohingya O
kwenda O
Bhasan B-LOC
Char I-LOC
, O
ghuba O
isiyo O
na O
wakazi O
ya O
kisiwa B-LOC
cha I-LOC
Bengal I-LOC
inayoweza O
kuathiriwa O
na O
vimbunga O
na O
kukabiliwa O
na O
mafuriko O
. O

Msemaji O
Mkuu O
wa O
Ofisi O
ya O
Wakimbizi O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
Babar B-PER
Baloch I-PER
anasema O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
haukuhusika O
katika O
kuandaa O
harakati O
hiyo O
. O

Anasema O
hakujua O
ni O
wakimbizi O
gani O
na O
alikuwa O
na O
habari O
chache O
sana O
juu O
ya O
operesheni O
ya O
jumla O
ya O
uhamishaji O
. O

Anasema O
UNHCR B-ORG
ina O
wasiwasi O
kuwa O
wakimbizi O
wa O
Rohingya O
hawakuwa O
na O
taarifa O
waliyohitaji O
kufanya O
uamuzi O
huru O
na O
ulio O
na O
taarifa O
kamili O
juu O
ya O
kuhamia O
Bhasan B-LOC
Char I-LOC
. O

"""" O
Tumesikia O
ripoti O
kutoka O
kwenye O
kambi O
kwamba O
baadhi O
ya O
wakimbizi O
wanaweza O
kuhisi O
wanashinikizwa O
kuhamia O
Bhasan B-LOC
Char I-LOC
au O
labda O
wamebadilisha O
maoni O
yao O
ya O
mwanzo O
juu O
ya O
kuhamishwa O
na O
hawataki O
tena O
kuhama O
. O

Ikiwa O
ni O
hivyo O
, O
wanapaswa O
kuruhusiwa O
kubaki O
katika O
kambi O
hizo O
. O
"""" O

Alisema O
Baloch B-PER
. O

Mwaka O
2017 B-DATE
, O
karibu O
wakimbizi O
milioni O
1 O
walitoroka O
mateso O
na O
vurugu O
huko O
Myanmar B-LOC
na O
kwenda O
Cox's B-LOC
Bazar I-LOC
ambako O
wanaishi O
katika O
kambi O
duni O
zenye O
msongamano O
wa O
watu O
. O

Bangladesh B-LOC
inasema O
inataka O
kupunguza O
msongamano O
katika O
kambi O
hizo O
na O
inaona O
kuwahamisha O
hivi O
karibuni O
wakimbizi O
hao O
ni O
hatua O
ya O
kwanza O
katika O
mpango O
wa O
kuhamisha O
wakimbizi O
100 O
, O
0 O
kwenda O
Bhasan B-LOC
Char I-LOC
. O

Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
unatoa O
wito O
kwa O
serikali O
kuheshimu O
nia O
yake O
ya O
dhati O
kwamba O
harakati O
za O
kwenda O
katika O
kisiwa O
hicho O
zitakuwa O
ni O
za O
hiari O
. O

Baloch B-PER
anasema O
UNHCR B-ORG
inasikitishwa O
na O
picha O
za O
wakimbizi O
walio O
na O
matatizo O
wakati O
wa O
mchakato O
wa O
kuhama O
na O
imepeleka O
wasiwasi O
wake O
kwa O
mamlaka O
za O
Bangladeshi B-LOC
. O

"""" O
Tunasisitiza O
tena O
kwamba O
harakati O
zote O
za O
kuhama O
kama O
ilivyotajwa O
hapo O
awali O
kwa O
Bhasan B-LOC
Char I-LOC
lazima O
ziwe O
za O
hiari O
na O
kulingana O
na O
mashauriano O
na O
habari O
kamili O
juu O
ya O
hali O
ya O
Maisha O
katika O
kisiwa O
hicho O
na O
haki O
na O
huduma O
ambazo O
wakimbizi O
wataweza O
kupata O
. O
"""" O

Aliongeza O
Baloch B-PER
. O

Baloch B-PER
anasema O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
una O
habari O
kidogo O
juu O
ya O
hali O
katika O
kisiwa O
hicho O
na O
inataka O
serikali O
itoe O
ruksa O
ya O
kutembelea O
kambi O
hizo O
ili O
kuhakikisha O
kuwa O
kisiwa O
hicho O
ni O
mahali O
salama O
pa O
kuishi O
. O

Anasema O
wakimbizi O
lazima O
wapate O
fursa O
ya O
kupewa O
huduma O
za O
afya O
, O
maisha O
na O
elimu O
na O
walindwe O
kutokana O
na O
majanga O
ya O
asili O
na O
hatari O
nyingine O
. O

Imetayarishwa O
na O
Sunday B-PER
Shomari I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCMwanajeshi O
aliyekuwa O
amelewa O
ameua O
watu O
12 O
na O
kujeruhi O
wengine O
tisa O
kwa O
risasi O
mashariki O
mwa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
- O
DRC B-LOC
. O

Maafisa O
wa O
usalama O
wanamtafuta O
mwanajeshi O
huyo O
katika O
mji O
wa O
Sange B-LOC
, O
kilomita O
24 O
kutoka O
mpaka O
wa O
Burundi B-LOC
ambapo O
tukio O
hilo O
lilitokea O
alhamisi B-DATE
jioni I-DATE
. O

Taarifa O
kutoka O
kwa O
ofisi O
ya O
gavana O
wa O
jimbo O
la O
Kivu B-LOC
Kusini O
, O
Theo B-PER
Kasi I-PER
, O
imethibitisha O
tukio O
hilo O
. O

Idadi O
kubwa O
ya O
wanajeshi O
wa O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
wanaripotiwa O
kutopata O
mafunzo O
mazuri O
na O
ya O
kutosha O
. O

Wanajeshi O
hao O
wameshutumiwa O
mara O
nyingi O
kwa O
vitendo O
vya O
uhalifu O
dhidi O
ya O
raia O
. O

Marekani B-LOC
na O
umoja B-ORG
wa I-ORG
ulaya I-ORG
zimewawekea O
vikwazo O
majenerali O
kadhaa O
kwa O
madai O
ya O
kutoa O
silaha O
kwa O
makundi O
ya O
wapiganaji O
na O
wahalifu O
nchini O
humo O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DC I-LOC
. O

Aliyekuwa O
rais O
wa O
Marekani B-LOC
Donald B-PER
Trump I-PER
amefuata O
angalau O
utamaduni O
mmoja O
kama O
ilivyo O
kawaida O
na O
marais O
wanaondoka O
madarakani O
. O

Maafisa O
wa O
white B-ORG
house I-ORG
wanasema O
kwamba O
Trump B-PER
amemwandikia O
ujumbe O
rais O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

Naibu O
wa O
maswala O
ya O
habari O
katika O
white B-LOC
house I-LOC
Judd B-PER
Deere I-PER
, O
hata O
hivyo O
hajasema O
yaliyomo O
kwenye O
ujumbe O
wa O
Trump B-PER
kwa O
Biden B-PER
, O
akisema O
kwamba O
hizo O
ni O
kanuni O
za O
mawasiliano O
ya O
siri O
kati O
ya O
marais O
. O

Trump B-PER
amekataa O
kabisa O
kuutambua O
hadharani O
ushindi O
wa O
Joe B-PER
Biden I-PER
na O
wala O
hakutaja O
jina O
la O
Biden B-PER
katika O
hotuba O
yake O
ya O
mwisho O
ya O
kuondoka O
madarakani O
. O

Trump B-PER
amekosa O
kutimiza O
tamaduni O
za O
urais O
Marekani B-LOC
, O
ikiwemo O
kukataa O
kuhuduria O
sherehe O
ya O
kuapishwa O
kwa O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

Trump B-PER
hakumwalika O
Biden B-PER
katika O
ikulu O
ya O
white B-LOC
house I-LOC
kwa O
mkutano O
kati O
ya O
rais O
anayeondoka O
na O
ayeingia O
madarakani O
ilivyo O
kawaida O
. O

serikali O
ya O
Marekani B-LOC
na O
maafisa O
wanaohusika O
na O
kitengo O
cha O
mafuta O
nchini O
humo O
wanawasihi O
waendeshaji O
magari O
kuondoa O
hofu O
ya O
kununua O
gesi O
na O
kuweka O
nyingine O
kama O
akiba O
kwa O
kuhofia O
upungufu O
wa O
mafuta O
unaoshuhudiwa O
hivi O
sasa O
Mwendeshaji O
wa O
bomba O
kuu O
la O
mafuta O
Colonial B-ORG
Pipeline I-ORG
nchini O
Marekani B-LOC
, O
lililoathiriwa O
na O
shambulizi O
hadi O
kwenye O
mfumo O
wake O
wa O
kompyuta O
ametangaza O
kuanza O
tena O
shughuli O
za O

usambazaji O
mafuta O
. O

Colonial B-ORG
Pipeline I-ORG
ilisema O
kuanza O
tena O
shughuli O
zake O
Jumatano B-DATE
lakini O
itachukua O
siku O
kadhaa O
kwa O
mlolongo O
wa O
uzalishaji O
wa O
bidhaa O
kurejea O
katika O
hali O
ya O
kawaida O
. O

Masoko O
kadhaa O
yanayohudumiwa O
na O
Colonial B-ORG
Pipeline I-ORG
huwenda O
yakashuhudia O
, O
au O
kuendelea O
kushuhudia O
usumbufu O
wa O
huduma O
wakati O
wa O
kipindi O
cha O
kurejea O
hali O
ya O
kawaida O
. O

"""" O
Colonial B-ORG
itasambaza O
gesi O
, O
dizeli O
na O
mafuta O
ya O
ndege O
kwa O
usalama O
kadri O
iwezekanavyo O
, O
na O
itaendelea O
kufanya O
hivyo O
hadi O
masoko O
yarejee O
katika O
hali O
ya O
kawaida O
"""" O
taarifa O
ilieleza O
. O

Wakati O
huo O
huo O
serikali O
ya O
Marekani B-LOC
na O
maafisa O
wanaohusika O
na O
kitengo O
cha O
mafuta O
nchini O
humo O
wanawasihi O
waendeshaji O
magari O
kuondoa O
hofu O
ya O
kununua O
gesi O
na O
kuweka O
nyingine O
kama O
akiba O
kwa O
kuhofia O
upungufu O
wa O
mafuta O
unaoshuhudiwa O
hivi O
sasa O
. O

Afrika B-LOC
Mashariki I-LOC
inaomboleza O
kifo O
cha O
kiongozi O
shupavu O
aliyejitokeza O
wakati O
anahitajika O
kuleta O
amani O
katika O
nchi O
zenye O
migogoro O
na O
mtu O
ambaye O
alileta O
mageuzi O
ya O
kiuchumi O
Tanzania B-LOC
katika O
kipindi O
kifupi O
. O

Wakati O
Benjamin B-PER
Mkapa I-PER
alipochukua O
madaraka O
mwaka O
1995 B-DATE
, O
wakosoaji O
wake O
waliomuona O
kama O
mtetezi O
mkereketwa O
wa O
itikadi O
ya O
kijamaa O
ambayo O
muasisi O
wa O
nchi O
hiyo O
rais O
Julius B-PER
Nyerere I-PER
alikuwa O
ameianzisha O
, O
limeeleza O
gazeti O
la O
East B-ORG
Africa I-ORG
nchini O
Kenya B-LOC
. O

Wafuatiliaji O
wa O
siasa O
za O
Tanzania B-LOC
wanasema O
pamoja O
na O
kuwa O
Mkapa B-PER
aliendeleza O
ujamaa O
, O
aliazima O
baadhi O
ya O
sera O
za O
kibepari O
ambazo O
ziligeuza O
uchumi O
kuwa O
bora O
, O
ambao O
ulikuwa O
umeanguka O
, O
na O
kuaminiwa O
na O
taasisi O
za O
fedha O
za O
kimataifa O
ambazo O
ziliondoa O
mzigo O
wa O
madeni O
kwa O
nchi O
hiyo O
. O

Kati O
ya O
mambo O
mengine O
ambayo O
Mkapa B-PER
aliyatekeleza O
ni O
kuboresha O
kukua O
kwa O
uchumi O
wa O
Tanzania B-LOC
, O
ni O
kubinafsisha O
mashirika O
ya O
umma O
na O
taasisi O
za O
serikali O
na O
kuleta O
mageuzi O
ya O
jumla O
katika O
ofisi O
za O
serikali O
. O

Mkapa B-PER
alifariki O
katika O
hospitali O
moja O
mjini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
kutokana O
na O
mshtuko O
wa O
moyo O
Alhamisi B-DATE
usiku I-DATE
. O

Katika O
ngazi O
ya O
kikanda O
baada O
ya O
kumaliza O
muda O
wake O
wa O
urais O
, O
Mkapa B-PER
alishiriki O
kusuluhisha O
mahasimu O
wa O
kisiasa O
Kenya B-LOC
na O
Burundi B-LOC
. O

Alikuwa O
ni O
mjumbe O
wa O
jopo O
la O
watu O
mashuhuri O
lililosimamiwa O
na O
aliyekuwa O
Katibu O
Mkuu O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
Kofi B-PER
Annan I-PER
ambalo O
liliunda O
serikali O
ya O
umoja B-ORG
wa I-ORG
kitaifa I-ORG
nchini O
Kenya B-LOC
baada O
ya O
matokeo O
ya O
urais O
yalipozua O
machafuko O
na O
kuuwa O
watu O
wasiopungua O
1 O
, O
300 O
. O

Rais O
wa O
Afrika B-LOC
Kusini I-LOC
Cyril B-PER
Ramaphosa I-PER
, O
akizungumza O
kama O
mwenyekiti O
wa O
Jumuiya B-ORG
ya I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
, O
amelaani O
mabadiliko O
yasiyo O
kuwa O
ya O
kiserikali O
nchini O
Mali B-LOC
. O

Katika O
taarifa O
yake O
Jumatano B-DATE
, O
Ramaphosa B-PER
alitaka O
wanajeshi O
waasi O
katika O
taifa O
hilo O
la O
Afrika B-LOC
Magharibi O
kumwachilia O
huru O
Rais O
wa O
Mali B-LOC
Ibrahim B-PER
Boubacar I-PER
Keita I-PER
, O
Waziri O
Mkuu O
Boubou B-PER
Cisse I-PER
na O
viongozi O
wengine O
wa O
juu O
wa O
serikali O
. O

Wakati O
wa O
hotuba O
yake O
ya O
kujiuzulu O
, O
Keita B-PER
, O
anayeshikiliwa O
katika O
kambi O
ya O
kijeshi O
karibu O
na O
mji O
mkuu O
, O
Bamako B-LOC
, O
alitangaza O
kufutwa O
kwa O
Bunge O
la O
taifa O
na O
serikali O
ya O
Waziri O
Mkuu O
Boubou B-PER
Cisse I-PER
. O

Askari O
, O
wanaojiita O
Kamati O
ya O
Kitaifa O
ya O
kuokoa O
Wananchi O
, O
walikuwa O
bado O
wakimshikilia O
Keita B-PER
Jumatano B-DATE
. O

Kufikia O
sasa O
, O
kundi O
hilo O
limesema O
tu O
kwamba O
litafanya O
kazi O
kuelekea O
uchaguzi O
. O

Mwendesha O
mashtaka O
alimshutumu O
Chauvin B-PER
kwa O
kumuua O
Floyd B-PER
m O
- O
marekani O
mweusi O
kwa O
kumuwekea O
goti O
shingoni O
kwa O
zaidi O
ya O
dakika O
tisa O
. O

Wakati O
huo O
huo O
wakili O
wa O
utetezi O
alidai O
Floyd B-PER
alikufa O
kutokana O
na O
utumiaji O
wa O
dawa O
za O
kulevya O
Baraza O
la O
mahakama O
Marekani B-LOC
linaanza O
tena O
majadiliano O
Jumanne B-DATE
katika O
kesi O
ya O
mauaji O
inayomkabili O
ofisa O
wa O
zamani O
wa O
polisi O
wa O
mji O
wa O
Minneapolis B-LOC
kwenye O
jimbo O
la O
Minnesota B-LOC
, O
Derek B-PER
Chauvin I-PER
, O
ambaye O
anatuhumiwa O
kumuua O
George B-PER
Floyd I-PER
katika O
moja O
ya O
kesi O
kubwa O
nchini O
Marekani B-LOC
katika O
miaka O
ya O
karibuni O
. O

Baada O
ya O
kusikia O
hoja O
za O
mwisho O
Jumatatu B-DATE
jopo O
la O
watu O
12 O
katika O
baraza O
la O
mahakama O
lilikutana O
kwa O
saa O
nne O
wakati O
walipoanza O
mchakato O
wa O
kufanya O
kazi O
kuelekea O
uamuzi O
. O

Wakati O
wa O
hoja O
za O
mwisho O
Jumatatu B-DATE
mwendesha O
mashtaka O
alimshutumu O
Chauvin B-PER
kwa O
kumuua O
Floyd B-PER
m O
- O
marekani O
mweusi O
kwa O
kumuwekea O
goti O
shingoni O
kwa O
zaidi O
ya O
dakika O
tisa O
. O

Wakili O
wa O
utetezi O
alidai O
kwamba O
Floyd B-PER
alikufa O
kutokana O
na O
utumiaji O
wa O
dawa O
za O
kulevya O
na O
kwamba O
Chauvin B-PER
alifuata O
mafunzo O
yake O
ya O
polisi O
alipomkamata O
Floyd B-PER
hapo O
Mei B-DATE
mwaka I-DATE
jana I-DATE
kwenye O
kona O
ya O
mtaa O
mmoja O
huko O
Minneapolis B-LOC
. O

Mwendesha O
mashtaka O
Steve B-PER
Schleicher I-PER
alitoa O
muhtasari O
wa O
kesi O
dhidi O
ya O
Chauvin B-PER
, O
afisa O
wa O
zamani O
wa O
polisi O
mzungu O
ambaye O
alimlaza O
chini O
Floyd B-PER
akiwa O
na O
pingu O
kwenye O
barabara O
moja O
ya O
mji O
huo O
huku O
Floyd B-PER
akishtuka O
mara O
27 O
kulingana O
na O
video O
za O
kukamatwa O
kwa O
Floyd B-PER
na O
kwamba O
alishindwa O
kupumua O
. O

Rais O
wa O
Marekani B-LOC
, O
Joe B-PER
Biden I-PER
, O
Alhamisi B-DATE
ametangaza O
mpango O
wa O
kununua O
na O
kutoa O
msaada O
wa O
dozi O
milioni O
500 O
za O
chanjo O
ya O
Pfizer B-ORG
ya O
kukabiliana O
na O
virusi O
vya O
COVID O
- O
19 O
. O

Pia O
rais O
ametoa O
wito O
kwa O
nchi O
za O
ulimwenguni O
kuchangia O
sehemu O
yao O
, O
kusaidia O
kumaliza O
janga O
hilo O
hatari O
, O
White B-ORG
House I-ORG
imesema O
. O

Tangazo O
hilo O
la O
msaada O
wa O
chanjo O
, O
ambalo O
ndilo O
kubwa O
zaidi O
kuwahi O
kufanywa O
na O
nchi O
moja O
, O
linatolewa O
huku O
Biden B-PER
akiwa O
kwenye O
ziara O
ya O
bara O
la O
Ulaya B-LOC
. O

Rais O
wa O
Marekani B-LOC
anatarajiwa O
atakutana O
na O
viongozi O
wa O
nchi O
nyingine O
zenye O
nguvu O
zaidi O
duniani O
: O
Uingereza B-LOC
, O
Canada B-LOC
, O
Ufaransa B-LOC
, O
Ujerumani B-LOC
, O
Italia B-LOC
na O
Japan B-LOC
, O
katika O
mji O
wa O
Cornwall B-LOC
, O
nchhini O
Uingereza B-LOC
. O

Ikulu O
ya O
Marekani B-LOC
imesema O
lengo O
la O
mchango O
huo O
, O
ni O
kuokoa O
maisha O
, O
na O
kutokomeza O
janga O
hilo O
, O
na O
kwamba O
itatoa O
mikakati O
ya O
hatua O
za O
ziada O
, O
katika O
siku O
zijazo O
. O

Kampuni O
ya O
Marekani B-LOC
ya O
kutengeneza O
chanjo O
ya O
Pfizer B-ORG
, O
na O
ile O
ya O
Ujerumani B-LOC
ya O
BioNTech B-ORG
, O
zimethibitisha O
kwamba O
mwaka O
2021 B-DATE
, O
zitatoa O
dozi O
milioni O
200 O
, O
na O
zingine O
milioni O
300 O
, O
katika O
nusu O
ya O
kwanza O
ya O
mwaka O
2022 B-DATE
ambazo O
Marekani B-LOC
itasambaza O
kwa O
nchi O
92 O
, O
zenye O
kipato O
cha O
chini O
, O
na O
pia O
kwa O
jumuiya B-ORG
ya I-ORG
Umoja I-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
. O

Dozi O
ambazo O
zitatengenezwa O
na O
kampuni O
ya O
Pfizer B-ORG
, O
zitatolewa O
kwa O
bei O
nafuu O
. O

Vyanzo O
: O
Mashirika O
mbalimbali O
ya O
habariIsraeli O
mapema O
Jumatatu B-DATE
imefanya O
mashambulizi O
ya O
anga O
huko O
Gaza B-LOC
City I-LOC
wakati O
ghasia O
katika O
eneo O
hilo O
zimeingia O
wiki O
ya O
pili O
. O

Jeshi O
la O
Israeli B-LOC
linasema O
wamelenga O
mahandaki O
yanayotumiwa O
na O
kundi O
la O
Hamas B-ORG
na O
makazi O
ya O
makamanda O
kadhaa O
wa O
kundi O
hilo O
linalotawala O
Gaza B-LOC
. O

Shambulizi O
la O
leo B-DATE
limefuatia O
matamshi O
ya O
Waziri O
Mkuu O
wa O
Israeli B-LOC
Benjamin B-PER
Netanyahu I-PER
ambaye O
Jumapili B-DATE
amesema O
hana O
mpango O
wowote O
wa O
kusitisha O
mara O
moja O
mashambulizi O
mabaya O
ya O
anga O
huko O
Gaza B-LOC
. O

Alizungumza O
jana B-DATE
wakati O
ndege O
za O
jeshi O
la O
Israeli B-LOC
ziliposhamabulia O
na O
kuharibu O
majengo O
matatu O
na O
kuuwa O
watu O
42 O
. O

Jumapili B-DATE
asubuhi I-DATE
, O
Hamas B-ORG
ilirusha O
roketi O
kutoka O
maeneo O
ya O
raia O
huko O
Gaza B-LOC
kuelekea O
maeneo O
ya O
raia O
wa O
Israel B-LOC
. O

Tangu O
mapigano O
kuanza O
tarehe O
10 B-DATE
Mei I-DATE
, O
Wapalestina O
197 O
wameuawa O
wakiwemo O
watoto O
58 O
na O
wanawake O
34 O
, O
kwa O
mujibu O
wa O
wizara O
ya O
afya O
ya O
Palestina B-LOC
. O

WaIsrael O
10 O
nao O
wameuwawa O
katika O
mashambulizi O
ya O
roketi O
. O

Shirika B-ORG
la I-ORG
ndege I-ORG
la I-ORG
Kenya B-ORG
Airways I-ORG
linasema O
kuwa O
mamlaka B-ORG
ya I-ORG
Usafiri I-ORG
wa I-ORG
Anga I-ORG
Tanzania I-ORG
haijabatilisha O
uamuzi O
wa O
kufuta O
kibali O
cha O
kuziruhusu O
ndege O
zake O
kusafiri O
nchini O
humo O
takriban O
wiki O
moja O
baada O
ya O
Waziri O
wa O
Uchukuzi O
wa O
Kenya B-LOC
James B-PER
Macharia I-PER
kueleza O
kuwa O
nchi O
hizo O
mbili O
zimefikia O
makubaliano O
. O

Afisa O
Mkuu O
Mtendaji O
wa O
Shirika O
hilo O
la O
Kenya B-LOC
, O
Allan B-PER
Kilavuka I-PER
, O
ameeleza O
kuwa O
usimamizi O
wa O
KQ B-ORG
unasubiri O
jibu O
kutoka O
kwa O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
kwa O
sababu O
bado O
hawajapata O
idhini O
ya O
kusafiri O
Tanzania B-LOC
. O

Takriban O
wiki O
moja O
baada O
ya O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
kutangaza O
kuwa O
imefanya O
mazungumzo O
na O
Tanzania B-LOC
kusuluhisha O
mgogoro O
ulioibuka O
Ijumaa B-DATE
wiki I-DATE
iliyopita I-DATE
baada O
ya O
Tanzania B-LOC
kutangaza O
kufuta O
ndege O
za O
shirika B-ORG
la I-ORG
ndege I-ORG
la I-ORG
Kenya I-ORG
Airways I-ORG
( O
KQ B-ORG
) O
kufanya O
safari O
zake O
humo O
katika O
viwanja O
vyake O
vya O
ndege O
vya O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
, O
Kilimanjaro B-LOC
na O
Zanzibar B-LOC
, O
Kenya B-ORG
Airways I-ORG
inasema O
bado O
hamna O
jibu O
ya O
kufanya O
safari O
nchini O
humo O
. O

Afisa O
Mkuu O
mtendaji O
wa O
shirika O
hilo O
Allan B-PER
Kilavuka I-PER
ameeleza O
VOA B-ORG
kuwa O
shirika O
hilo O
linasubiri O
maelekezo O
kutoka O
kwa O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
kujua O
utaratibu O
uliopo O
. O

No O
media O
source O
currently O
available O
Waziri O
wa O
Uchukuzi O
nchini O
Kenya B-LOC
James B-PER
Macharia I-PER
wakati O
akizindua O
safari O
za O
ndege O
za O
Kenya B-ORG
Airways I-ORG
to O
nchi O
30 O
wiki O
iliyopita O
katika O
uwanja B-LOC
wa I-LOC
ndege I-LOC
wa I-LOC
kimataifa I-LOC
wa I-LOC
Jomo I-LOC
Kenyatta I-LOC
( O
JKIA B-LOC
) O
alieleza O
kuwa O
amefanya O
mazungumzo O
na O
Waziri O
wa O
Kazi O
, O
uchukuzi O
na O
mawasiliano O
nchini O
Tanzania B-LOC
Isack B-PER
Aloyce I-PER
Kamwelwe I-PER
na O
kukubaliana O
mgogoro O
huo O
. O

Hata O
hivyo O
, O
Bw O
Kilavuka B-PER
anakariri O
kuwa O
Kenya B-ORG
Airways I-ORG
haiwezi O
kufanya O
chochote O
ila O
kusubiri O
jinsi O
mgogoro O
huo O
unavyosuluhishwa O
na O
mamlaka O
husika O
za O
serikali O
hizi O
mbili O
. O
Lakini O
anaeleza O
kuwa O
kusitishwa O
huko O
kuna O
athari O
kubwa O
kwa O
Kenya B-ORG
Airways I-ORG
. O

Hatua O
hiyo O
ya O
Tanzania B-LOC
ilifuatia O
tangazo O
la O
serikali O
ya O
Kenya B-LOC
kutoiorodhesha O
nchi O
hiyo O
kuwa O
miongoni O
mwa O
nchi O
11 O
ambazo O
wasafiri O
wake O
wanaruhusiwa O
kuwasili O
Kenya B-LOC
wakati O
usafiri O
wa O
kimataifa O
unaporejea O
. O

Kupitia O
taarifa O
kwa O
vyombo O
vya O
habari O
Ijumaa B-DATE
wiki I-DATE
iliyopita I-DATE
, O
Mkurugenzi O
Mkuu O
wa O
Mamlaka B-ORG
ya I-ORG
safari I-ORG
za I-ORG
anga I-ORG
nchini I-ORG
Tanzania I-ORG
( O
TCAA B-ORG
) O
, O
Hamza B-PER
Johari I-PER
alisema O
serikali O
ya O
Tanzania B-LOC
imesimamisha O
mara O
moja O
safari O
za O
ndege O
za O
shirika O
la O
Kenya B-ORG
Airways I-ORG
kutoka O
Nairobi B-LOC
kutua O
viwanja O
vyake O
kufuatia O
tangazo O
la O
Kenya B-LOC
kuiacha O
nje O
ya O
nchi O
zinazoruhusiwa O
kufanya O
safari O
humo O
. O

Hata O
hivyo O
siku B-DATE
moja I-DATE
baadaye O
, O
Kenya B-LOC
ilitoa O
ufafanuzi O
kuwa O
haijapiga O
marufuku O
ndege O
za O
Tanzania B-LOC
kuingia O
nchini O
mwake O
hata O
kama O
si O
miongoni O
mwa O
nchi O
zilizoorodheshwa O
ndege O
zake O
kuingia O
anga O
ya O
Kenya B-LOC
. O

Kenya B-ORG
Airways I-ORG
ilirejelea O
safari O
za O
ndege O
za O
kimataifa O
Agosti B-DATE
mosi I-DATE
mara O
ya O
kwanza O
baada O
ya O
kusitisha O
safari O
hizo O
Machi B-DATE
mwaka I-DATE
huu I-DATE
kutokana O
na O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
. O

- O
Imetayarishwa O
na O
Kennedy B-PER
Wandera I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
NairobiWaganda O
wanaoishi O
maeneo O
ya O
mashambani O
wanalazimika O
kutembea O
kwa O
saa O
nyingi O
kufika O
mjini O
Uganda B-LOC
imerejesha O
tena O
masharti O
ya O
usafiri O
kwasababu O
ya O
virusi O
vya O
corona O
mpaka O
mwisho O
wa O
mwezi O
Julai B-DATE
hatua O
ambayo O
itabana O
uwezo O
wa O
watu O
wengi O
kujikimu O
kimaisha O
. O

Wachuuzi O
wa O
mitaani O
wamelazimika O
kutumia O
baiskeli O
, O
kutembea O
mwendo O
mrefu O
au O
kulala O
sokoni O
. O

Huku O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
corona O
yakiwa O
yamepanda O
na O
hospitali O
zikiwa O
zimeelemewa O
, O
Uganda B-LOC
imerejesha O
tena O
masharti O
ya O
kufunga O
shughuli O
mpaka O
July B-DATE
. O

Usafiri O
umepigwa O
marufuku O
, O
wafanyakazi O
muhimu O
wameruhusiwa O
kuingia O
mjini O
. O

Wakati O
ni O
lengo O
ni O
kuokoa O
maisha O
, O
kwa O
mara O
nyingine O
tena O
kujikimu O
kimaisha O
itakuwa O
ni O
mapambano O
kwa O
wafanyabiashara O
kama O
Saudha B-PER
Namaga I-PER
, O
mmoja O
wa O
wengi O
waliolazimika O
kulala O
sokoni O
anamuomba O
Rais O
wa O
Uganda B-LOC
, O
Yoweri B-PER
Museveni I-PER
, O
kulegeza O
masharti O
. O

Hali O
ni O
mbaya O
sana O
kwa O
maduka O
ambayo O
hayauzi O
vyakula O
, O
mamlaka O
ya O
Uganda B-LOC
imeamuru O
yafungwe O
. O

Polisi O
wa O
Uganda B-LOC
wamepelekwa O
kuimarisha O
amri O
hizo O
. O

Mwenyekiti O
wa O
eneo O
Bashir B-PER
Muwonge I-PER
anasema O
bila O
ya O
msaada O
maduka O
mengi O
hayatadumu O
. O

Waganda O
wanaoishi O
maeneo O
ya O
mashambani O
wanalazimika O
kutembea O
kwa O
saa O
nyingi O
kufika O
mjini O
. O

Lydia B-PER
Nambogo I-PER
alitembea O
kwa O
zaidi O
ya O
kilometa O
tano O
kwenda O
mjini O
kuchukua O
akiba O
yake O
ya O
hela O
ili O
aweze O
kuihudumia O
familia O
yake O
, O
lakini O
alipofika O
alikuta O
benki O
imefungwa O
anasema O
"""" O
nimekuwa O
nikiuza O
chakula O
, O
na O
nilikuwa O
najipatia O
pesa O
kidogo O
ili O
kuhududmia O
familia O
yangu O
. O

Lakini O
tumefngiwa O
na O
hatujui O
kitakachofuata O
. O

Serikali O
haitupi O
chakula O
. O

Basa O
watupe O
walau O
akiba O
yetu O
kidogo O
. O
"""" O

Mara O
ya O
kwanza O
Uganda B-LOC
kufunga O
shughuli O
ilikuwa O
March B-DATE
mwaka I-DATE
jana I-DATE
, O
serikali O
ilitoa O
unga O
na O
maharage O
kwa O
watu O
maskini O
wanaoishi O
mjini O
, O
ambapo O
wengi O
wana O
matumaini O
kuwa O
hiyo O
itarejewa O
tena O
hivi O
sasa O
. O

Tutatumia O
njia O
rahisi O
, O
baadhi O
ya O
mipango O
rahisi O
ya O
kuwapatia O
msaada O
. O

Na O
watu O
walio O
katika O
mazingira O
hatarishi O
wanajulikana O
. O

Wakati O
huo O
huo O
, O
waganda O
wanaweza O
kusubiri O
wimbi O
la O
karibuni O
la O
Covid O
19 O
lipungue O
wakati O
wakijitahidi O
kujikimu O
kimaisha O
. O

Hii O
inamaanisha O
hakuna O
tena O
kuvaa O
barakoa O
au O
kukaa O
umbali O
wa O
futi O
sita O
kati O
ya O
mtu O
hadi O
mtu O
katika O
matukio O
ya O
ndani O
au O
nje O
, O
kulingana O
na O
mwongozo O
uliosahihishwa O
kutoka O
kituo B-ORG
cha I-ORG
kudhibiti I-ORG
na I-ORG
kuzuia I-ORG
magonjwa I-ORG
Marekani I-ORG
( O
CDC B-ORG
) O
Maafisa O
wa O
afya O
Marekani B-LOC
wanapendekeza O
kuondoa O
masharti O
kadhaa O
ya O
COVID O
- O
19 O
kwa O
watu O
ambao O
wamepatiwa O
chanjo O
kamili O
dhidi O
ya O
virusi O
hivyo O
. O

Hiyo O
inamaanisha O
hakuna O
tena O
kuvaa O
barakoa O
au O
kukaa O
umbali O
wa O
futi O
sita O
kati O
ya O
mtu O
hadi O
mtu O
katika O
matukio O
ya O
ndani O
au O
nje O
, O
kulingana O
na O
mwongozo O
uliosahihishwa O
kutoka O
kituo B-ORG
cha I-ORG
kudhibiti I-ORG
na I-ORG
kuzuia I-ORG
magonjwa I-ORG
Marekani I-ORG
( O
CDC B-ORG
) O
. O

"""" O
Ikiwa O
umepatiwa O
chanjo O
kamili O
unaweza O
kuanza O
kufanya O
shughuli O
ambazo O
ulizisitisha O
, O
kwa O
sababu O
ya O
janga O
la O
Corona O
, O
"""" O
alisema O
mkurugenzi O
wa O
CDC B-ORG
, O
Rochelle B-PER
Walensky I-PER
. O

Mkurugenzi O
wa O
CDC B-ORG
aliongeza O
kuwa O
"""" O
sote O
tumesubiri O
wakati O
huu O
kwa O
muda O
mrefu O
. O

Kwa O
sasa O
barakoa O
bado O
zinahitajika O
kwenye O
usafiri O
wa O
ndege O
, O
treni O
na O
mabasi O
. O
"""" O

Walensky B-PER
alisema O
CDC B-ORG
itatoa O
mwongozo O
mpya O
hivi O
karibuni O
kuhusu O
masuala O
ya O
safari O
pamoja O
na O
mapendekezo O
kwa O
shule O
, O
kambi O
, O
na O
mipangilio O
mingine O
. O

Walensky B-PER
aliwaachia O
viongozi O
wa O
majimbo O
kuamua O
ikiwa O
biashara O
na O
sehemu O
nyingine O
za O
mikusanyiko O
ziendelee O
kuwataka O
watu O
kuvaa O
barakoa O
. O

Idadi O
ya O
kesi O
za O
COVID O
- O
19 O
pamoja O
na O
watu O
waliopatiwa O
chanjo O
katika O
eneo O
inapaswa O
kutoa O
mwongozo O
juu O
ya O
chaguo O
hilo O
, O
alisema O
Walensky B-PER
. O

Ghasia O
za O
bunduki O
, O
mabadiliko O
ya O
hali O
ya O
hewa O
na O
Covid O
19 O
ni O
masuala O
ambayo O
yamepewa O
umuhimu O
katika O
siku O
ya O
tatu O
ya O
mkutano O
mkuu O
wa O
kitaifa O
wa O
chama O
cha O
Democratic B-ORG
jana O
Jumatano B-DATE
, O
wakati O
Seneta O
Kamala B-PER
Harris I-PER
wa O
California B-LOC
alipokubali O
uteuzi O
wa O
kuwa O
mgombea O
mwenza O
wa O
Joe B-PER
Biden I-PER
. O

Tukio O
hilo O
ambalo O
limefanya O
kwa O
njia O
ya O
mtandao O
kwasababu O
ya O
janga O
la O
Covid O
19 O
, O
liliwajumuisha O
wanachama O
wa O
Democratic B-ORG
na O
wafuasi O
wao O
kutoka O
kote O
Marekani B-LOC
. O

Ni O
mkutano O
usio O
wa O
kawaida O
, O
amesema O
muongozaji O
wa O
mkutano O
huo O
Kerry B-PER
Washington I-PER
, O
mcheza O
filamu O
wa O
Holywood B-LOC
. O

Na O
katika O
tukio O
hapo O
jana B-DATE
, O
mwanamke O
wa O
kwanza O
mweusi O
na O
mmarekani O
mwenye O
asili O
ya O
Asia B-LOC
Kusini O
ambaye O
yuko O
katika O
tiketi O
ya O
chama O
kwa O
nafasi O
ya O
juu O
ya O
uongozi O
Kamala B-PER
Harris I-PER
alihutubia O
kukubali O
uteuzi O
wa O
chama O
. O

Kamala B-PER
Harris I-PER
: O
"""" O
Nakubali O
uteuzi O
wa O
kuwa O
makamu O
rais O
wa O
Marekani B-LOC
. O
"""" O

Mgombea O
Joe B-PER
Biden I-PER
alionyeshwa O
katika O
kanda O
za O
video O
, O
akiungwa O
mkono O
, O
miongoni O
mwa O
watu O
wengine O
na O
Gabby B-PER
Giffords I-PER
, O
mbunge O
wa O
zamani O
wa O
baraza O
la O
wawakilishi O
ambaye O
aliwahi O
kukumbwa O
na O
shambulizi O
la O
bunduki O
. O

Gabby B-PER
Giffords I-PER
, O
Mwakilishi O
wa O
zamani O
anatema O
: O
"""" O
Marekani B-LOC
inahitaji O
sisi O
sote O
tuzungumze O
, O
hata O
kama O
unajitahidi O
kupata O
maneno O
ya O
kusema O
. O
"""" O

Rais O
Donald B-PER
Trump I-PER
alikosolewa O
kwa O
kuimarisha O
sheria O
kali O
za O
uhamiaji O
na O
jinsi O
wanavyotendewa O
watu O
wanaoomba O
hifadhi O
na O
wahamiaji O
wasio O
na O
nyaraka O
halali O
. O

Aliyekuwa O
anawania O
uteuzi O
wa O
kugombea O
urais O
Elizabeth B-PER
Warren I-PER
alikosoa O
jinsi O
rais O
alivyoshughulikia O
janga O
la O
virusi O
vya O
corona O
. O

Seneta O
Warren B-PER
alisema O
: O
"""" O
Leo B-DATE
, O
Marekani B-LOC
ina O
vifo O
vingi O
zaidi O
vinavyotokana O
na O
covid O
hapa O
duniani O
na O
uchumi O
umeanguka O
, O
na O
mizozo O
yote O
miwili O
ni O
migumu O
sana O
kwa O
watu O
weusi O
na O
familia O
ambazo O
si O
za O
wazungu O
. O
"""" O

Rais O
wa O
zamani O
, O
Barack B-PER
Obama I-PER
amesema O
Trump B-PER
haheshimu O
mabadiliko O
katika O
nchi O
au O
umuhimu O
wa O
kazi O
yake O
. O

Obama B-PER
alisema O
: O
"""" O
Nilikuwa O
na O
matumaini O
kwa O
ajili O
ya O
nchi O
yetu O
kwamba O
Donald B-PER
Trump I-PER
huend O
akaonyesha O
mtizamo O
kiasi O
katika O
kulichukulia O
suala O
la O
ajira O
kwa O
dhati O
, O
kwamba O
huenda O
angeweza O
kuhisi O
uzito O
wa O
kazi O
yake O
na O
kubaini O
kuwa O
demokrasia O
iko O
katika O
mikono O
yake O
hivyo O
achukue O
hatua O
zinazostahili O
. O

Lakini O
hajawahi O
kufanya O
hivyo O
. O
"""" O

Aliyewahi O
kuwa O
mgombea O
wa O
Democratic B-ORG
kwa O
nafasi O
ya O
rais O
, O
Hillary B-PER
Clinton I-PER
amesisitiza O
umuhimu O
wa O
kupiga O
kura O
. O

"""" O
Kumbukeni O
mwaka O
2016 B-DATE
wakati O
Trump B-PER
alipoulizwa O
, O
"""" O
una O
kitu O
gani O
cha O
kupoteza O
? O
, O
"""" O
ndiyo O
, O
hivi O
sasa O
tunalifahamu O
hilo O
. O

Huduma O
zetu O
za O
afya O
, O
kazi O
zetu O
, O
wapendwa O
wetu O
, O
"""" O
Clinton B-PER
alieleza O
. O

Amesema O
kuwa O
kuwafikia O
wapiga O
kura O
katika O
mwaka O
2020 B-DATE
ambako O
kuna O
janga O
la O
Covid O
19 O
nalo O
ni O
muhimu O
. O

Kamati O
mbili O
za O
baraza O
la O
seneti O
Marekani B-LOC
zilitoa O
ripoti O
ya O
pamoja O
siku O
ya O
Jumanne B-DATE
inayoelezea O
makosa O
kadhaa O
ya O
kijasusi O
na O
kiusalama O
kabla O
na O
wakati O
wa O
shambulizi O
la O
Januari B-DATE
6 I-DATE
, O
kwenye O
jengo O
la O
bunge O
. O

Januari B-DATE
6 I-DATE
, I-DATE
2021 I-DATE
haikuashiria O
tu O
shambulizi O
kwenye O
Jengo O
la O
bunge O
bali O
pia O
liliashiria O
shambulizi O
kwa O
demokrasia O
, O
inasema O
ripoti O
hiyo O
. O

Vyombo O
vinavyohusika O
na O
kulinda O
jengo O
la O
bunge O
na O
kila O
mtu O
katika O
eneo O
hilo O
siku O
hiyo O
hakuandaliwa O
kwa O
shambulizi O
kubwa O
licha O
ya O
kufahamu O
uwezekano O
wa O
ghasia O
kulenga O
jengo O
hilo O
. O

Kamati O
za O
usalama O
na O
sheria O
za O
Seneti O
zilizindua O
uchunguzi O
wao O
wa O
pande O
mbili O
mwezi O
Februari B-DATE
, O
wakisikiliza O
ushahidi O
kutoka O
kwa O
wakuu O
wa O
Polisi O
wa O
Marekani B-LOC
katika O
jengo O
la O
bunge O
na O
vyombo O
vingine O
vya O
sheria O
, O
pamoja O
na O
maafisa O
wa O
sasa O
na O
wa O
zamani O
kutoka O
Idara O
ya O
Ulinzi O
na O
Idara O
ya O
Usalama O
wa O
Nchi O
. O

Kamati O
hizo O
pia O
zilisema O
zilipitia O
maelfu O
ya O
nyaraka O
na O
kupokea O
taarifa O
zilizoandikwa O
kutoka O
kwa O
maafisa O
50 O
wa O
Polisi O
wa O
bunge O
. O

Msako O
dhidi O
ya O
wanasiasa O
wa O
upinzani O
unaendelea O
nchini O
Tanzania B-LOC
, O
siku O
chache O
baada O
ya O
rais O
John B-PER
Magufuli I-PER
kuapishwa O
kwa O
muhula O
wa O
pili O
madarakani O
. O

Aliyekuwa O
mbunge O
wa O
Arusha B-LOC
mjini O
, O
Godbless B-PER
Lema I-PER
, O
ambaye O
alishindwa O
katika O
uchaguzi O
wa O
mwezi B-DATE
uliopita I-DATE
baada O
ya O
kuhudumu O
kwa O
mihula O
miwili O
bungeni O
amekamatwa O
na O
anazuiliwa O
katika O
kaunti O
ya O
Kajiado B-LOC
nchini O
Kenya B-LOC
baada O
yake O
na O
familia O
kutoroka O
Tanzania B-LOC
na O
kuingia O
Kenya B-LOC
. O

Kulingana O
na O
wakili O
wa O
Lema B-PER
George I-PER
Luchiri I-PER
Wajackoyah I-PER
, O
polisi O
wamemkamata O
pamoja O
na O
familia O
yake O
. O

Wakili O
Wajackoyah B-PER
naye O
alikamatwa O
kwa O
muda O
. O

Namna O
alivyovuka O
mpaka O
wa O
Tanzania B-LOC
na O
Kenya B-LOC
Vyanzo O
vya O
habari O
vimesema O
kwamba O
mkewe O
Lema B-PER
na O
familia O
yake O
, O
walikuwaa O
wamekataliwa O
kuvuka O
mpaka O
na O
maafisa O
wa O
uhamiaji O
wa O
Tanzania B-LOC
kwenye O
mpaka O
wa O
Namanga B-LOC
wakitaka O
aambatane O
na O
mume O
wake O
. O

Baadaye O
alitoa O
sababu O
kwamba O
anakwenda O
kuwatafutia O
watoto O
wake O
shule O
nchini O
Kenya B-LOC
, O
ndipo O
akaruhusiwa O
. O

Vyanzo O
hivyo O
vinaeleza O
kwamba O
Lema B-PER
alivuka O
mpaka O
baada O
ya O
kuwaambia O
maafisa O
wa O
uhamiaji O
kwamba O
alikuwa O
anaenda O
kubadilisha O
pesa O
ili O
afanikishe O
shughuli O
ya O
mkewe O
. O

Alipovuka O
mpaka O
, O
aliondoka O
kwa O
gari O
binafsi O
, O
na O
maafisa O
wa O
polisi O
Tanzania B-LOC
walipogundua O
kwamba O
amewakwepa O
, O
waliwapigia O
simu O
maafisa O
wa O
Kenya B-LOC
na O
kuripoti O
kwamba O
kuna O
mtu O
ameingia O
nchini O
Kenya B-LOC
kutoka O
Tanzania B-LOC
bila O
idhini O
, O
na O
kwamba O
lazima O
akamatwe O
na O
kurudishwa O
Tanzania B-LOC
. O

Katika O
mahojiano O
ya O
simu O
na O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
, O
wakili O
wa O
Godbless B-PER
Lema I-PER
amesema O
kwamba O
alifika O
mpakani O
Jumapili B-DATE
asubuhi I-DATE
kumsaidia O
mteja O
wake O
. O

"""" O
Nimepigiwa O
simu O
na O
mheshimiwa O
Godbless B-PER
maanake O
mimi O
ni O
wakili O
wa O
chama O
cha O
Chadema B-ORG
, O
wakili O
wake O
, O
wakili O
wa O
Mbowe B-PER
na O
wakili O
wa O
Tundu B-PER
Lissu I-PER
. O

Alinipigia O
simu O
akaniambia O
Prof O
, O
njoo O
Namanga B-PER
nataka O
kukuona O
. O

Nimemkuta O
na O
mama O
na O
watoto O
watatu O
. O

Ameniambia O
anakambia O
Tanzania B-LOC
kutokana O
na O
hali O
ya O
siasa O
ilivyo O
. O

Kwamba O
amechoka O
kushikwa O
na O
heri O
auwawe O
akiwa O
Kenya B-LOC
kuliko O
akiwa O
Tanzania B-LOC
. O
"""" O

Amesema O
Wakili O
George B-PER
Luchiri I-PER
Wajackoyah I-PER
akiongezea O
kwamba O
wamekamatwa O
wakiwa O
safariki O
kuelekea O
ofisi O
za O
umoja B-ORG
wa I-ORG
mataifa I-ORG
za I-ORG
kuwahudumia I-ORG
wakimbizi I-ORG
UNHCR I-ORG
. O

Alivyokamatwa O
na O
polisi O
wa O
Kenya B-LOC
"""" O
Tumevamiwa O
na O
maaskari O
karibu O
20 O
, O
tukashikwa O
na O
kupelekwa O
wote O
kwenye O
kituo O
cha O
polisi O
cha O
Ilbisil B-LOC
. O

Nimewaambia O
polisi O
kwamba O
Godbless B-PER
na O
familia O
yake O
ni O
wahamiaji O
wanatafuta O
hifadhi O
. O
"""" O

Ameendelea O
kusema O
George B-PER
Luchiri I-PER
Wajackoyah I-PER
katika O
mahojiano O
na O
idhaa O
ya O
Kiswahili O
ya O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
akiongezea O
kwamba O
walipowaeleza O
polisi O
kwamba O
yeye O
ni O
wakili O
na O
wenzake O
waliokamatwa O
nao O
walikuwa O
wanakimbia O
nchi O
yao O
, O
wakahamishiwa O
katika O
kituoc O
ha O
polisi O
cha O
Kajiado B-LOC
, O
ambapo O
Godbless B-PER
anazuiliwa O
. O

Wakili O
George B-PER
na O
familia O
ya O
Godbless B-PER
, O
wameachiliwa O
huru O
. O

Kulingana O
na O
wakili O
George B-PER
, O
Godbless B-PER
alikataa O
kutumia O
njia O
za O
kisheria O
kuvuka O
mpaka O
wa O
Tanzania B-LOC
na O
Kenya B-LOC
kwa O
kuhofia O
kwamba O
angekamatwa O
. O

Vile O
vile O
, O
alitumia O
gari O
la O
umma O
maarufu O
"""" O
dala O
dala O
"""" O
kusafiri O
ili O
asitambuliwe O
kwa O
rahisi O
. O

Sheria O
ya O
UNHCR B-ORG
kuhusu O
watu O
wanaokimbia O
nchi O
yao O
na O
kutafuta O
hifadhi O
nchi O
nyingine O
Kabla O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
, O
kulikuwa O
na O
madai O
ya O
wanasiasa O
wa O
upinzani O
kukamatwa O
na O
maafisa O
wa O
polisi O
na O
wengine O
kadhaa O
wamekamatwa O
baada O
ya O
uchaguzi O
huo O
. O

"""" O
Godbless B-PER
ameniambia O
ameshikwa O
mara O
25 O
na O
amekuwa O
akipigwa O
kila O
mara O
anapigwa O
. O

Wakati O
nipo O
katika O
kituo O
cha O
polisi O
, O
nimekuwa O
nikisia O
mawasiliano O
kati O
ya O
polisi O
wa O
Kenya B-LOC
na O
Tanzania B-LOC
wakitaka O
Godbless B-PER
arudishwe O
Tanzania B-LOC
haraka O
iwezekanavyo O
. O
"""" O

Akiongezea O
kwamba O
"""" O
kulingana O
na O
ibara O
ya O
2 O
ya O
sheria O
za O
UNHCR B-ORG
za O
mwaka O
1951 B-DATE
mtu O
yeyote O
anayekimbia O
nchi O
yake O
kwa O
kuhofia O
maisha O
yake O
, O
hastahili O
kuwa O
na O
stakabadhi O
za O
utambulisho O
ndio O
maana O
nimemwaacha O
mikononi O
mwa O
polisi O
kama O
mhamiaji O
anayetafuta O
hifadhi O
. O
"""" O

"""" O
Nimeongea O
na O
ofisi O
ya O
UNHCR B-ORG
, O
Amnesty B-ORG
International I-ORG
na O
wahusika O
wengine O
wote O
. O

Nitashughulikia O
swala O
hili O
kikamilifu O
Jumatatu B-DATE
asubuhi I-DATE
. O
"""" O

Amesema O
wakili O
George B-PER
. O

Wanasiasa O
wa O
upinzani O
waendelea O
kukamatwa O
Tanzania B-LOC
, O
wengine O
waenda O
mafichoni O
Mgombea O
wa O
urais O
katika O
uchaguzi O
wa O
mwezi B-DATE
uliopita I-DATE
Tundu B-PER
Lissu I-PER
, O
anaishi O
katika O
ubalozi O
wa O
ujerumani B-LOC
mjini O
Dar B-LOC
- I-LOC
es I-LOC
- I-LOC
salaam I-LOC
kwa O
kuhofia O
maisha O
yake O
. O

Chama O
cha O
upinzani O
Tanzania B-LOC
- O
Chadema B-ORG
, O
kimekataa O
kutambua O
ushindi O
wa O
rais O
John B-PER
Magufuli I-PER
kikisisitiza O
kwamba O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
mwezi O
Oktoba B-DATE
, O
ulikumbwa O
na O
wizi O
mkubwa O
wa O
kura O
. O

Kiongozi O
wa O
chama O
hicho O
Freeman B-PER
Mbowe I-PER
anazuiliwa O
na O
polisi O
Tanzania B-LOC
, O
baada O
ya O
kukamatwa O
wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DC I-LOC
. O

Waziri O
mkuu O
wa O
Ethiopia B-LOC
amefanya O
ziara O
ya O
kushtukiza O
katika O
mji O
mkuu O
wa O
Mekele B-LOC
, O
ulio O
eneo O
la O
Tigray B-LOC
, O
kaskazini O
mwa O
Ethiopia B-LOC
. O

Abiy B-PER
Ahmed I-PER
ametembelea O
sehemu O
hiyo O
siku O
moja O
kabla O
ya O
kuanza O
tena O
shughuli O
za O
kawaida O
na O
biashara O
, O
ilivyotangazwa O
na O
utawala O
wa O
mda O
wa O
eneo O
la O
Tigray B-LOC
. O

Abiy B-PER
amefanya O
mazungumzo O
na O
makamanda O
wa O
jeshi O
walioongoza O
oparesheni O
ya O
kijeshi O
katika O
eneo O
hilo O
mwezi O
Novemba B-DATE
baada O
ya O
vikosi O
vya O
Tigray B-LOC
kushambulia O
kambi O
ya O
jeshi O
eneo O
hilo O
. O

Viongozi O
wa O
vikosi O
vya O
Tigray B-LOC
na O
makamanda O
wake O
wanatafutwa O
kwa O
lengo O
la O
kufunguliwa O
mashtaka O
ya O
uhalifu O
na O
kutaka O
kupindua O
serikali O
. O

Kulingana O
na O
shirika O
la O
habari O
linalomilikiwa O
na O
serikali O
, O
Abiy B-PER
amesisitiza O
kwamba O
serikali O
yake O
itajenga O
upya O
eneo O
la O
Tigray B-LOC
na O
kuendelea O
kutoa O
msaada O
wa O
kibinadamu O
kwa O
watu O
wa O
eneo O
hilo O
. O

Wakati O
huo O
huo O
, O
waziri O
mkuu O
wa O
Sudan B-LOC
Abdalla B-PER
Hamdok I-PER
, O
amesema O
kwamba O
amekubaliana O
na O
mwenzake O
wa O
Ethiopia B-LOC
Abiy B-PER
Ahmed I-PER
, O
kuandaa O
mkutano O
wa O
dharura O
utakaoleta O
Pamoja O
nchi O
zote O
za O
Afrika B-LOC
mashariki O
ili O
kujadili O
namna O
ya O
kusuluhisha O
mzozo O
wa O
Tigray B-LOC
nchini O
Ethiopia B-LOC
. O

Hadi O
tukiandaa O
ripoti O
hii O
, O
serikali O
ya O
Ethiopia B-LOC
ilikuwa O
haijatoa O
taarifa O
yoyote O
kuhusu O
pendekezo O
la O
Hamdok B-PER
. O

Hamdok B-PER
alitembelea O
Addis B-LOC
Ababa I-LOC
baada O
ya O
idadi O
ya O
wakimbizi O
wanaokimbia O
Ethiopia B-LOC
na O
kuingia O
Sudan B-LOC
wakikimbia O
vita O
vya O
Tigray B-LOC
, O
kufikia O
watu O
50 O
, O
0 O
Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCAliyekuwa O
mbunge O
wa O
wa O
chama O
cha O
upinzani O
nchini O
Tanzania B-LOC
, O
( O
Chadema B-ORG
) O
, O
Godbless B-PER
Lema I-PER
, O
amehamia O
nchini O
Canada B-LOC
kama O
mkimbizi O
wa O
kisiasa O
. O

Hayo O
ni O
kwa O
mujibu O
wa O
wakili O
wake O
. O

Lema B-PER
na O
familia O
yake O
wamekuwa O
wakiishi O
nchini O
Kenya B-LOC
kwa O
takriban O
mwezi O
mmoja O
. O

Mapema B-DATE
mwezi I-DATE
jana I-DATE
, O
Lema B-PER
, O
mbunge O
wa O
zamani O
wa O
jimbo O
la O
Arusha B-LOC
mjini O
, O
alidaiwa O
kukamatwa O
, O
wakati O
akikimbilia O
nchini O
Kenya B-LOC
pamoja O
na O
familia O
yake O
, O
kwa O
kile O
alichoeleza O
ni O
kwa O
ajili O
ya O
usalama O
wake O
. O

Vyombo O
vya O
habari O
vya O
Kenya B-LOC
viliripoti O
kuwa O
Lema B-PER
alikamatwa O
Ilbissil B-LOC
Kaunti O
ya O
Kajiado B-LOC
baada O
ya O
yeye O
na O
familia O
yake O
kuvuka O
kupitia O
mpaka O
wa O
Namanga B-LOC
. O

Mbunge O
huyo O
alikamatwa O
na O
polisi O
jijini O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
Novemba B-DATE
Mosi I-DATE
, I-DATE
2020 I-DATE
akiwa O
pamoja O
na O
wanasiasa O
wengine O
wa O
upinzani O
. O

Baadaye O
mashirika O
ya O
kutetea O
haki O
za O
binadamu O
yalianza O
kuishinikiza O
Kenya B-LOC
kumpa O
hifadhi O
ya O
kisiasa O
. O

Mwanasiasa O
huyo O
amekuwa O
mmoja O
wa O
viongozi O
wa O
upizani O
, O
ambao O
walilalamikia O
vikali O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
uliofanyika O
mwezi O
Oktoba B-DATE
nchini O
Tanzania B-LOC
, O
wakidai O
kwamba O
ulijawa O
na O
dosari O
za O
kila O
aina O
. O

Lema B-PER
ambaye O
anahamia O
Canada B-LOC
Pamoja O
na O
familia O
yake O
, O
alihudumu O
kama O
mbunge O
wa O
Arusha B-LOC
Mjini O
kutoka B-DATE
mwaka I-DATE
wa I-DATE
2010 I-DATE
hadi I-DATE
2020 I-DATE
. O

Mwanasiasa O
wa O
upinzani O
nchini O
Tanzania B-LOC
, O
Tundu B-PER
Lissu I-PER
, O
alikamatwa O
kwa O
muda O
na O
kuachiliwa O
Jumatatu B-DATE
baada O
ya O
polisi O
kusema O
wamefanikiwa O
kuzima O
maandamano O
yaliyokuwa O
yameitishwa O
na O
waupinzani O
kupinga O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Wanasiasa O
kadhaa O
wa O
upinzani O
wamekamatwa O
wakati O
na O
baada O
ya O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
huo O
kutangazwa O
. O

Wanasiasa O
hao O
wanataka O
uchaguzi O
mkuu O
wa O
Tanzania B-LOC
kurudiwa O
wakisema O
ulikuwa O
na O
dosari O
chungu O
nzima O
. O

Wameitisha O
maandamano O
ya O
amani O
nchi O
nzima O
kupinga O
ushindi O
wa O
asilimia O
84 O
wa O
rais O
John B-PER
Magufuli I-PER
. O

Chama O
kikuu O
cha O
upinzani O
Chadema B-ORG
, O
hakijatoa O
ripoti O
zaidi O
kuhusu O
kukamatwa O
kwa O
Lisu B-PER
, O
vile O
vile O
maafisa O
wa O
polisi O
hawajaeleza O
sababu O
zilizopelekea O
kukamatwa O
. O

Kupitia O
ukurasa O
wa O
Twitter O
, O
Chadema B-ORG
kimesema O
kwamba O
kiongozi O
wao O
ameachiliwa O
huru O
baadaye O
. O

"""" O
Hatujafanikiwa O
kuandamana O
, O
"""" O
Lissu B-PER
ameambia O
shirika O
la O
habari O
la O
Reuters B-ORG
. O

Maafisa O
wa O
polisi O
wameshika O
doria O
katika O
miji O
kadhaa O
ya O
Tanzania B-LOC
kuzima O
maandamanao O
hayo O
huku O
wanasiasa O
wa O
upinzani O
kadhaa O
waliokuwa O
wametangaza O
kuongoza O
maandamano O
hayo O
wakiwa O
wamekamatwa O
na O
polisi O
na O
kuzuiliwa O
. O

Miongoni O
mwa O
waliokamatwa O
na O
polisi O
ni O
Mwenyekiti O
wa O
Chadema B-ORG
Freeman B-PER
Mbowe I-PER
, O
aliyekuwa O
mbunge O
wa O
Arusha B-LOC
Godbless B-PER
Lema I-PER
na O
aliyekuwa O
meya O
wa O
manispaa O
ya O
Ubungo B-LOC
Boniface B-PER
Jacob I-PER
. O

Kulingana O
na O
Kamanda O
wa O
polisi O
wa O
Dar B-LOC
- I-LOC
es I-LOC
- I-LOC
salaam I-LOC
Lazaro B-PER
Mambosasa I-PER
, O
Mbowe B-PER
, O
Lema B-PER
, O
Jacob B-PER
, O
na O
watu O
wnegine O
saba O
ambao O
ni O
wafuasi O
wa O
chama O
hicho O
, O
wamekamatwa O
katika O
hatua O
ya O
kuzuia O
uharibifu O
wa O
mali O
kwa O
kisingizio O
cha O
kufanya O
maandamano O
. O

"""" O
Tunatafuta O
wengine O
. O

Tangu O
tumeanza O
kuwakamata O
washukiwa O
, O
wanasiasa O
wa O
upinzani O
wamejizuia O
na O
mji O
ni O
mtulivu O
, O
"""" O
amesema O
Mambosasa B-PER
. O

Kulingana O
na O
sheria O
za O
Tanzania B-LOC
, O
mshukiwa O
anaweza O
kukamatwa O
na O
kuzuiwa O
kwa O
saa O
24 O
bila O
kufunguliwa O
mashtaka O
mahakamani O
Waziri O
wa O
Mambo O
ya O
Nje O
wa O
Marekani B-LOC
Mike B-PER
Pompeo I-PER
ameandikwa O
ujumbe O
wa O
twiter O
kwamba O
Marekani B-LOC
itachunguza O
ripoti O
za O
maafisa O
wa O
usalama O
Tanzania B-LOC
kutumia O
nguvu O
dhidi O
ya O
raia O
wakati O
wa O
uchaguzi O
huo O
. O

"""" O
Tumesikitishwa O
sana O
na O
ripoti O
za O
kutokea O
udanganyifu O
katika O
uchaguzi O
wa O
Tanzania B-LOC
, O
wanasiasa O
wa O
upinzani O
kukamatwa O
kwa O
sababu O
za O
kisiasa O
na O
kutokea O
ghasia O
nchini O
humo O
wakati O
wa O
uchaguzi O
wa O
wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Tunahimiza O
mamlaka O
kushughulikia O
mambo O
hayo O
, O
"""" O
ameandika O
Pompeo B-PER
. O

Wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
, O
Tanzania B-LOC
iliripoti O
ukosefu O
wa O
huduma O
ya O
internet O
na O
mitandao O
ya O
kijamii O
kote O
nchini O
, O
ikiwemo O
Twitter O
na O
Whatsapp O
. O

Wakosoaji O
wametaja O
hatua O
hiyo O
kama O
juhudi O
za O
kuzuia O
mawasiliano O
. O

Chama O
cha O
upinzani O
cha O
ACT B-ORG
- I-ORG
Wazalendo I-ORG
ambacho O
kimeungana O
na O
Chadema B-ORG
katika O
kupinga O
matokeo O
ya O
uchaguzi O
huo O
na O
kuhimiza O
wafuasi O
wao O
kuandamana O
, O
kimeta O
uchunguzi O
wa O
kimataifa O
kufanyika O
kuhusu O
uchaguzi O
huo O
na O
uchaguzi O
mpya O
kuandaliwa O
. O

Tume B-ORG
ya I-ORG
uchaguzi I-ORG
imesema O
kwamba O
uchaguzi O
huo O
ulikuwa O
huru O
na O
haki O
na O
hakuna O
ushahidi O
wowote O
wa O
kufanyika O
udanganyifu O
kama O
kuwepo O
karatasi O
bandia O
ya O
kupigia O
kura O
. O

Chama O
cha O
Magufuli B-PER
CCM B-ORG
, O
ambacho O
kimetawala O
Tanzania B-LOC
tangu O
kupata O
uhuru O
mwaka O
1961 B-DATE
, O
kimepata O
asilimia O
97 O
ya O
viti O
vya O
bunge O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCUmoja O
wa O
ulaya B-LOC
umekubali O
kutoa O
dola O
milioni O
116 O
kwa O
serikali O
ya O
Msumbiji B-LOC
kusaidia O
kupambana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Umoja O
huo O
ulipunguza O
msaada O
wake O
wa O
kifedha O
kwa O
msumbiji B-LOC
mnamo O
mwaka O
2016 B-DATE
baada O
ya O
nchi O
hiyo O
kufichua O
taarifa O
za O
kuwa O
na O
madeni O
mengi O
kutokana O
na O
mkopo O
, O
yaliyokuwa O
yamesimamiwa O
na O
serikali O
. O

Serikali O
ilikuwa O
imeficha O
taarifa O
kuhusu O
mikopo O
hiyo O
. O

Wafadhili O
wengine O
ikiwemo O
shirika B-ORG
la I-ORG
fedha I-ORG
la I-ORG
kimataifa I-ORG
IMF I-ORG
, O
walisitisha O
msaada O
wao O
kwa O
Msumbiji B-LOC
. O

Balozi O
wa O
umoja B-ORG
wa I-ORG
ulaya I-ORG
Antonio B-PER
Sanchez I-PER
- I-PER
Benedito I-PER
Gaspar I-PER
ameambia O
waandishi O
wa O
habari O
mjini O
Maputo B-LOC
kwamba O
msaada O
huo O
utatumika O
moja O
kwa O
moja O
kusaidia O
watu O
wa O
Msumbiji B-LOC
kukabiliana O
na O
athari O
za O
kiuchumi O
kutokana O
na O
janga O
la O
virusi O
vya O
Corona O
. O

Kufikia O
sasa O
, O
watu O
13 O
, O
130 O
wameambukizwa O
virusi O
vya O
Corona O
nchini O
Msumbiji B-LOC
, O
94 O
wamefariki O
dunia O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCRais O
wa O
zamani O
wa O
Ivory B-LOC
Coast I-LOC
Laurent B-PER
Gbagbo I-PER
ameonya O
kwamba O
taifa O
hilo O
la O
Afrika B-LOC
magharibi O
linaweza O
kuingia O
kwenye O
machafuko O
makubwa O
iwapo O
wagombea O
kwenye O
uchaguzi O
wa O
jumamosi B-DATE
, O
hawatosuluhisha O
mvutano O
uliosababisha O
maandamano O
ya O
vurugu O
na O
wito O
wa O
upinzani O
wa O
kususia O
uchaguzi O
. O

Washambuliaji O
wasiojulikana O
walichoma O
moto O
magari O
kadha O
na O
kuvamia O
makazi O
katika O
mji O
wa O
biashara O
wa O
Abidjan B-LOC
jumatatu B-DATE
, O
polisi O
ilisema O
. O

Wakati O
jana B-DATE
ilikua O
siku O
ya O
mwisho O
ya O
kampeni O
kabla O
ya O
uchaguzi O
, O
Gbagbo B-PER
amesema O
amehisi O
ni O
vizuri O
kuzungumza O
na O
waandishi O
wa O
habari O
tangu O
akamatwe O
mwaka O
2011 B-DATE
kutokana O
na O
jukumu O
lake O
katika O
vita O
vya O
wenyewe O
kwa O
wenyewe O
, O
vilivyochochewa O
na O
kutokubali O
kwamba O
alishindwa O
na O
Ouattara B-PER
. O

Mwaka B-DATE
uliopita I-DATE
, O
mahakama B-ORG
ya I-ORG
kimataifa I-ORG
ya I-ORG
uhalifu I-ORG
( O
ICC B-ORG
) O
ilimuachilia O
na O
kumuondolea O
Gbagbo B-PER
mashtaka O
ya O
uhalifu O
wa O
kivita O
yanayohusiana O
na O
mzozo O
uliofwatia O
uchaguzi O
wa O
2010 B-DATE
, O
ambapo O
watu O
elfu O
3 O
waliuwawa O
. O

"""" O
Tunakoelekea O
ni O
kwenye O
machafuko O
makubwa O
, O
ndio O
maana O
nazungumza O
, O
"""" O
Gbagbo B-PER
ameiambia O
televijeni O
ya O
ufaransa B-LOC
TV5 B-ORG
Monde I-ORG
. O

Watu O
30 O
wameuwawa O
katika O
vurugu O
tangu O
mwezi O
Agosti B-DATE
, O
wakati O
rais O
Ouattara B-PER
alipotangaza O
kuwania O
muhula O
wa O
tatu O
, O
hatua O
ambayo O
upinzani O
unasema O
unakiuka O
katiba O
ya O
nchi O
. O

Wapinzani O
wake O
wawili O
, O
rais O
wa O
zamani O
Henri B-PER
Konan I-PER
Bedie I-PER
na O
waziri O
mkuu O
wa O
zamani O
Affi B-PER
N'Guessan I-PER
waliomba O
wafuasi O
wao O
kuzuia O
uchaguzi O
usifanyike O
. O

Imetayarishwa O
na O
Patrick B-PER
Nduwimana I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCSudan O
, O
Egypt B-LOC
na O
Ethiopia B-LOC
, O
zimekubaliana O
kufanya O
mazungumzo O
zaidi O
mwezi B-DATE
huu I-DATE
katika O
jaribio O
jingine O
la O
kusuluhisha O
mgogoro O
wa O
mda O
mrefu O
kuhusu O
bwawa O
kubwa O
la O
kuzalisha O
umeme O
la O
Ethiopia B-LOC
kwenye O
mto B-LOC
Blue I-LOC
Nile I-LOC
. O

Mazungumzo O
ya O
awali O
kuhusu O
bwawa O
hilo O
yalikosa O
kufikia O
makubaliano O
kuhusu O
kiasi O
ambacho O
Ethiopia B-LOC
inastahili O
kujaza O
maji O
bwawa O
la O
Grand B-LOC
Renaissance I-LOC
Maswala O
yenye O
utata O
yanahusu O
namna O
Ethiopia B-LOC
inastahili O
kujaza O
maji O
bwawa O
hilo O
kila O
mwaka O
iwapo O
msimu O
wa O
ukame O
unatokea O
na O
namna O
nchi O
hizo O
zinastahili O
kutatua O
migogoro O
inayoweza O
kujitokeza O
katika O
siku O
zijazo O
. O

Ethiopia B-LOC
imekataa O
pendekezo O
la O
kusitisha O
mradi O
wake O
wakati O
upo O
katika O
hatua O
za O
mwisho O
kukamilika O
. O

Misri B-LOC
, O
ambayo O
inategemea O
maji O
ya O
mto B-LOC
Nile I-LOC
kwa O
kiasi O
cha O
asilimia O
97 O
hasa O
kwa O
shughuli O
za O
kilimo O
na O
maji O
ya O
kunywa O
, O
ina O
wasiwasi O
kwamba O
bwawa O
la O
Ethiopia B-LOC
litapunguza O
kiwango O
cha O
maji O
. O

Sudan B-LOC
, O
ambayo O
ilisusia O
mazungumzo O
ya O
mwezi O
Novemba B-DATE
ikitaka O
umoja B-ORG
wa I-ORG
Afrika I-ORG
kuingilia O
kati O
na O
kuhakikisha O
makubaliano O
yanapatikana O
, O
ina O
matumaini O
kwamba O
bwawa O
hilo O
litasaidia O
kuzuia O
mafuriko O
, O
lakini O
imeonya O
kwamba O
maisha O
ya O
mamilioni O
ya O
watu O
huenda O
ikawa O
katika O
hatari O
iwapo O
hakuna O
mkataba O
maalum O
utafikiwa O
. O

Ethiopia B-LOC
imesema O
kwamba O
umeme O
utakaozalishwa O
na O
bwawa O
hilo O
ni O
muhimu O
sana O
kwa O
ukuaji O
wa O
uchumi O
wake O
, O
na O
inasisitiza O
kwamba O
halitatatiza O
kwa O
namba O
yoyote O
kiwango O
cha O
maji O
kwenye O
mto O
huo O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCMajira O
ya O
saa B-DATE
tano I-DATE
asubuhi I-DATE
huko O
Nagasaki B-LOC
, O
manusura O
wa O
tukio O
hilo O
na O
wengine O
walisimama O
kimya O
kwa O
dakika B-DATE
moja O
kuwaenzi O
zaidi O
ya O
watu O
70 O
, O
0 O
waliokufa O
wakati O
ndege O
ya O
kivita O
B O
- O
29 O
Bockscar O
ilipoangusha O
bomu O
la O
aina O
ya O
kemikali O
ya O
plutonium O
lenye O
tani O
4 O
. O
5 O
, O
ambalo O
lilipewa O
jina O
la O
"""" O
Fat O
Man O
"""" O
katika O
mji O
huo O
. O

"""" O
Kama O
nchi O
ambayo O
imepitia O
kihoro O
cha O
silaha O
za O
nyuklia O
, O
tafadhali O
wekeni O
saini O
katika O
mkataba O
unaopiga O
marufuku O
silaha O
za O
nyuklia O
na O
hakikisheni O
inapata O
maridhiano O
mapema O
iwezekanavyo O
, O
"""" O
amesema O
meya O
wa O
Nagasaki B-LOC
Tomihisa B-PER
Taue I-PER
. O

Pia O
tafadhali O
upitieni O
mpango O
wa O
kuweka O
kanda O
zitakazo O
kuwa O
hazina O
silaha O
za O
nyuklia O
katika O
eneo O
la O
Kaskazini O
mashariki O
ya O
bara O
la O
Asia B-LOC
. O

Tafadhalini O
mdumu O
katika O
kushikamana O
na O
misingi O
ya O
amani O
ya O
katiba O
ya O
Japan B-LOC
, O
ikiwemo O
azma O
ya O
kutoanzisha O
vita O
. O
"""" O

Waziri O
Mkuu O
Shinzo B-PER
Abe I-PER
aliweka O
shada O
la O
maua O
katika O
eneo O
hilo O
la O
kumbukumbu O
kuwaenzi O
wahanga O
hao O
na O
kutoa O
hotuba O
lakini O
aliepuka O
kuutaja O
mkataba O
huo O
moja O
kwa O
moja O
. O

"""" O
Maafa O
yaliyoipata O
Nagasaki B-LOC
na O
Hiroshima B-LOC
na O
madhila O
yaliosababishwa O
na O
bomu O
hilo O
kwa O
watu O
wake O
lazima O
yasijirudie O
tena O
, O
"""" O
Abe B-PER
alisema O
. O

"""" O
Ikiwa O
ni O
nchi O
pekee O
iliyoathiriwa O
na O
silaha O
za O
nyuklia O
wakati O
wa O
vita O
, O
ujumbe O
huu O
utaendelea O
kutobadilika O
katika O
taifa O
letu O
ili O
tuweze O
kusonga O
mbele O
hatua O
kwa O
hatua O
juhudi O
za O
jumuiya B-ORG
ya I-ORG
kimataifa I-ORG
kufikia O
hali O
ya O
kutokuwepo O
silaha O
za O
nyuklia O
duniani O
. O

Japan B-LOC
haijasaini O
mkataba O
huo O
. O

Manusura O
wengi O
walianza O
kuugua O
saratani O
na O
magonjwa O
mengine O
kwa O
sababu O
ya O
athari O
za O
mionzi O
ya O
nyuklia O
. O

Makamu O
Katibu O
Mkuu O
wa O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
na O
Mwakilishi O
wa O
ngazi O
ya O
juu O
wa O
masuala O
ya O
kusitisha O
silaha O
za O
maangamizi O
Izumi B-PER
Nakamitsu I-PER
amesema O
katika O
ujumbe O
wake O
katika O
kumbukumbu O
ya O
Nagasaki B-LOC
Peace O
Memorial O
kwamba O
dunia O
"""" O
ni O
lazima O
irejee O
katika O
uelewa O
ya O
kuwa O
katika O
vita O
vya O
nyuklia O
hakuna O
anayeshinda O
na O
lazima O
visitokee O
, O
"""" O
akiongeza O
"""" O
kuna O
ulazima O
kuzuia O
kufutika O
kwa O
utaratibu O
huo O
wa O
kuzuia O

silaha O
za O
nyuklia O
. O

Nchi O
zote O
zilizokuwa O
na O
silaha O
za O
nyuklia O
zinawajibika O
kuongoza O
utekelezaji O
wa O
utaratibu O
huo O
. O

"""" O
Haya O
yanajiri O
siku O
chache O
baada O
ya O
maafisa O
wa O
afya O
nchini O
humo O
kuripoti O
kuwepo O
aina O
mpya O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
, O
vinavyosambaa O
kwa O
kasi O
sana O
. O

Hospitali O
na O
vituo O
vya O
afya O
vimeripoti O
ongezeko O
kubwa O
la O
watu O
wanaotafuta O
tiba O
kutokana O
na O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
, O
huku O
maafisa O
wa O
afya O
wakiripoti O
kulemewa O
na O
idadi O
kubwa O
ya O
wagonjwa O
. O

Rais O
Cyril B-PER
Ramaphosa I-PER
anatarajiwa O
kutangaza O
hatua O
kali O
za O
kuzuia O
maambukizi O
zaidi O
. O

Wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
, O
Afrika B-LOC
kusini I-LOC
ilirekodi O
ongezeko O
la O
maambukizi O
mapya O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
, O
kwa O
wastan O
, O
watu O
11 O
, O
700 O
wakigunduliwa O
kuambukizwa O
. O

Maambukizi O
yameongezeka O
kwa O
asilimia O
39 O
ikilinganishwa O
na O
wiki B-DATE
iliyopita I-DATE
. O

Aina O
mpya O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
kwa O
jina O
501 O
. O
V2 O
, O
inaaminika O
kuongeza O
kasi O
ya O
maambukizi O
. O

Nchi O
nyingine O
za O
Afrika B-LOC
ambazo O
zimeathirika O
sana O
na O
maambukizi O
ya O
virusi O
vya O
Corona O
ni O
pamoja O
na O
Morocco B-LOC
, O
Misri B-LOC
, O
na O
Tunisia B-LOC
. O

Ismail B-PER
Jusa I-PER
anasema O
ni O
baada O
ya O
ushauriano O
na O
kutafakari O
juu O
ya O
maoni O
ya O
wanachama O
, O
ndipo O
uwongozi O
wa O
ACT B-ORG
Wazalendo I-ORG
utamua O
kujiunga O
au O
la O
na O
serikali O
ya O
umoja B-ORG
wa I-ORG
kitaifa I-ORG
kama O
inavyohitajika O
na O
katiba O
. O

Naibu O
mwenyekiti O
wa O
chama O
cha O
upinzani O
cha O
ACT B-ORG
Wazalendo I-ORG
visiwani O
Zanzibar B-LOC
Nassor B-PER
Mazrui I-PER
ameachiwa O
huru O
kwa O
dhamana O
baada O
ya O
kushikiliwa O
na O
polisi O
tangu O
siku O
ya O
pili O
baada O
ya O
uchaguzi O
mkuu O
hapo O
tarehe O
28 B-DATE
Octoba I-DATE
. O

Mazrui B-PER
ameachiwa O
pamoja O
na O
Ayub B-PER
Bakari I-PER
Hamad I-PER
siku O
moja O
kabla O
ya O
kusikilizwa O
kesi O
yao O
leo B-DATE
ya O
kutaka O
kuachiliwa O
huru O
. O

Akizungumza O
na O
Sauti B-ORG
ya I-ORG
Amerika I-ORG
kutoka O
hospitali O
mjini O
Nairobi B-LOC
, O
Ismail B-PER
Jusa I-PER
afisa O
muandamizi O
wa O
ACT B-ORG
Wazalendo I-ORG
aliyeumizwa O
wakati O
walipokamatwa O
Oktoba B-DATE
29 I-DATE
, O
anasema O
ni O
jambo O
zuri O
kwa O
Zanzibar B-LOC
na O
hivi O
sasa O
wataendelea O
na O
juhudi O
zao O
kudai O
haki O
kufuatia O
uchaguzi O
ambao O
anasema O
ulikua O
na O
wizi O
mkubwa O
wa O
kura O
. O

No O
media O
source O
currently O
availableShirika O
la O
afya O
duniani O
WHO B-ORG
, O
lImesema O
Alhamisi B-DATE
kwamba O
Afrika B-LOC
sasa O
inashudia O
wimbi O
la O
tatu O
la O
maambukizi O
ya O
Covi O
- O
19 O
na O
kwamba O
idadi O
ya O
maambukizi O
imeendelea O
kupanda O
kwa O
wiki O
tatu O
mfululizo O
, O
wakati O
kesi O
474 O
, O
0 O
zikiripotiwa O
kuanzia O
Juni B-DATE
20 I-DATE
. O

Shirika O
hilo O
limeongeza O
kusema O
kuwa O
maambukizi O
ya O
sasa O
yanaenea O
kwa O
haraka O
kuliko O
wimbi O
la O
pili O
lililoanza O
mwanzoni O
mwa O
mwaka O
. O

WHO B-ORG
linasema O
kuwa O
hali O
hiyo O
huenda O
imesababishwa O
na O
kutozingatia O
kanuni O
zilizo O
wekwa O
, O
ongezeko O
la O
mikusanyiko O
pamoja O
na O
aina O
mpya O
ya O
virusi O
vya O
corona O
. O

Aina O
mpya O
ya O
virusi O
kwa O
jina O
delta O
, O
vilivyo O
gunduliwa O
kwa O
mara O
ya O
kwanza O
nchini O
India B-LOC
, O
sasa O
vimeripotiwa O
kwenye O
mataifa O
14 O
. O

Ukosefu O
wa O
chanjo O
pia O
unasemekana O
kuchangia O
hali O
hiyo O
, O
WHO B-ORG
likisema O
kuwa O
mataifa O
18 O
tayari O
yamemaliza O
karibu O
asilimia O
80 O
ya O
chanjo O
zake O
huku O
mataifa O
manane O
yakiishiwa O
kabisa O
. O

Kufikia O
sasa O
ni O
asilimia O
1 O
tu O
ya O
watu O
barani O
Afrika B-LOC
waliopokea O
chanjo O
dhidi O
ya O
corona O
kwa O
mujibu O
wa O
WHO B-ORG
. O

Mkuu O
wa O
kituo O
cha O
Afrika B-LOC
cha O
kudhibiti O
na O
kuzuia O
magonjwa O
John B-PER
Nkengasong I-PER
, O
amesema O
kuwa O
wimbi O
la O
sasa O
limekuja O
kwa O
kishindo O
kulivyo O
ilivyo O
tarajiwa O
. O

Shirika O
la O
kutete O
haki O
za O
kibinadamu O
nchini O
Jamhuri B-LOC
ya I-LOC
kidemokrasia I-LOC
ya I-LOC
Congo I-LOC
ACAJ B-ORG
, O
linataka O
maafisa O
wa O
usalama O
nchini O
humo O
kumwachilia O
huru O
mwanamziki O
maarufu O
Tshala B-PER
Muana I-PER
ambaye O
alikamatwa O
jumatatu B-DATE
mjini O
Kinshasa B-LOC
. O

Polisi O
wamemkamata O
mwanamziku O
huyo O
mweye O
umri O
wa O
miaka O
62 O
baada O
ya O
kutoa O
wimbo O
ambao O
wachambuzi O
nchini O
humo O
wanasema O
kwamba O
tafsiri O
yake O
inamdalilisha O
rais O
wa O
sasa O
Felix B-PER
Tshisekedi I-PER
, O
japo O
wimbo O
huo O
hautaji O
mtu O
yeyote O
. O

Ujumbe O
katika O
wimbo O
huo O
kwa O
jina O
'Ingratitude' O
unamlenga O
mtu O
ambaye O
amepewa O
kila O
analotaka O
maishani O
lakini O
amekosa O
kufanya O
mema O
wakati O
yupo O
madarakani O
. O

Mwanamziki O
huyo O
ana O
uhusiano O
wa O
karibu O
san O
ana O
familia O
ya O
aliyekuwa O
rais O
wa O
nchi O
hiyo O
Joseph B-PER
Kabila I-PER
. O

Kulingana O
na O
mwandishi O
wetu O
wa O
DRC B-LOC
Austere B-PER
Malivika I-PER
, O
Tshala B-PER
Muana I-PER
anazuiliwa O
na O
polisi O
ili O
kutoa O
maelezo O
zaidi O
kuhusu O
wimbo O
wake O
. O

Wimbo O
huo O
umetolewa O
wakati O
kuna O
mvutano O
kati O
ya O
rais O
Tshisekedi B-PER
na O
viongozi O
wa O
vyama O
vinavyomuunga O
vinavyoongozwa O
na O
watu O
walio O
karibu O
sana O
na O
rais O
mstaafu O
Joseph B-PER
Kabila I-PER
. O

Maandamano O
yameripotiwa O
mjini O
Kinshasa B-LOC
baada O
ya O
kuripotiwa O
kwamba O
Tshala B-PER
Muana I-PER
amekamatwa O
. O

Imetayarishwa O
na O
Kennes B-PER
Bwire I-PER
, O
VOA B-ORG
, O
Washington B-LOC
DCPolisi O
na O
vikosi O
vya O
usalama O
katika O
mji O
mkubwa O
zaidi O
nchini O
Myanmar B-LOC
walifyatua O
risasi O
za O
kuwaonya O
waandamanaji O
Ijumaa B-DATE
. O

Risasi O
hizo O
zilirushwa O
wakati O
vyombo O
hivyo O
vya O
usalama O
vilipokuwa O
vikisogea O
kuvunja O
kundi O
la O
waandamanaji O
wapatao O
elfu O
moja O
. O

Waandamanaji O
hao O
walikuwa O
wamekusanyika O
katika O
jumba O
maarufu O
la O
maduka O
katika O
kitongoji O
cha O
Tamwe B-LOC
cha O
Yangon B-LOC
usiku O
kupinga O
afisa O
aliyeteuliwa O
na O
jeshi O
. O

Waandamanaji O
walikuwa O
wakishikilia O
mabango O
na O
wakipiga O
kelele O
wakilaani O
mapinduzi O
ya O
Februari B-DATE
mosi I-DATE
, O
licha O
ya O
kuongezeka O
kwa O
uwepo O
wa O
vikosi O
vya O
usalama O
na O
lori O
la O
maji O
ya O
kuwasha O
lililokuwa O
katika O
eneo O
hilo O
. O

Kulingana O
na O
vyombo O
vya O
habari O
vya O
serikali O
na O
mashuhuda O
kitengo O
cha O
karibu O
polisi O
50 O
wa O
kutuliza O
ghasia O
walichukua O
hatua O
dhidi O
ya O
waandamanaji O
na O
kumkamata O
mwandamanaji O
mmoja O
. O

Shirika O
la O
habari O
la O
Reuters B-ORG
linaripoti O
kuwa O
mwandishi O
wa O
habari O
wa O
Kijapani O
alikamatwa O
kwenye O
maandamano O
huko O
Yangon B-LOC
Ijumaa B-DATE
. O

Kama O
ikithibitishwa O
, O
ukamataji O
huo O
utakuwa O
ni O
wa O
kwanza O
kwa O
mwandishi O
wa O
habari O
wa O
kigeni O
tangu O
mapinduzi O
. O

Rais O
wa O
zamani O
wa O
Ghana B-LOC
Jerry B-PER
Rawlings I-PER
alifariki O
Alhamisi B-DATE
akiwa O
na O
umri O
wa O
miaka O
73 O
. O

Hayo O
ni O
kwa O
mujibu O
wa O
taarifa O
iliyotolewa O
na O
ikulu O
ya O
nchi O
hiyo O
. O

Rawlings B-PER
atakumbukwa O
kama O
kiongozi O
aliyeongoza O
mapinduzi O
ya O
kijeshi O
nchini O
humo O
, O
mara O
mbili O
na O
baadaye O
kuleta O
mfumo O
wa O
demokrasia O
kwa O
taifa O
hilo O
la O
Afrika B-LOC
Magharibi O
. O

Alimng'oa O
mamlakani O
Generali O
Fredrick B-PER
Akuffo I-PER
mnamo O
mwaka O
wa O
1979 B-DATE
wakati O
huo O
akiwa O
luteni O
wa O
jeshi O
. O

Baadaye O
alikabidhi O
madaraka O
kwa O
serikali O
ya O
kidemokrasia O
, O
lakini O
miaka B-DATE
miwili I-DATE
baadaye O
, O
akaongoza O
mapinduzi O
ya O
pili O
ya O
kijeshi O
, O
akiishutumu O
serikali O
hiyo O
kwa O
ufisadi O
na O
uongozi O
dhaifu O
. O

Kati B-DATE
ya I-DATE
mwaka I-DATE
wa I-DATE
1981 I-DATE
ni I-DATE
1993 I-DATE
, O
Rawlings B-PER
alitawala O
akiwa O
mwenyekiti O
wa O
baraza O
la O
uongozi O
wa O
pamoja O
wa O
kijeshi O
na O
kiraia O
. O

Mwaka O
wa O
1992 B-DATE
, O
alichaguliwa O
rais O
chini O
ya O
katiba O
mpya O
ya O
Ghana B-LOC
, O
na O
kuhudumu O
kwa O
mihula O
miwili O
, O
kabla O
ya O
kustaafu O
na O
kumwachia O
uongozi O
mrithi O
wake O
, O
Rais O
John B-PER
Kufuor I-PER
, O
mwaka O
wa O
2001 B-DATE
. O

Hadi O
tukitayarisha O
ripoti O
hii O
, O
ikulu O
ya O
Ghana B-LOC
haikuwa O
imetoa O
maelezo O
yoyote O
kuhusu O
kilichosababisha O
kifo O
chake O
. O

Utafiti O
uliondeshwa O
na O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
, O
umeonyesha O
bara O
la O
Afrika B-LOC
linapoteza O
karibu O
dola O
billioni O
89 O
kila O
mwaka O
katika O
mtiririko O
haramu O
fedha O
kama O
vile O
ukwepaji O
kodi O
na O
wizi O
. O

Ripoti O
hiyo O
yenye O
kurasa O
248 O
, O
iliyotolewa O
Jumatatu B-DATE
, O
imetolewa O
na O
bodi O
ya O
Umoja B-ORG
wa I-ORG
Mataifa I-ORG
ya I-ORG
biashara I-ORG
na I-ORG
maendeleo I-ORG
UNCTAD I-ORG
. O

Ripoti O
inaeleza O
fedha O
zinazopotea O
ni O
zaidi O
ya O
zile O
ambazo O
bara O
la O
Afrika B-LOC
inazipata O
katika O
misaada O
ya O
maendeleo O
, O
na O
makadirio O
hayo O
ni O
makubwa O
zaidi O
kuliko O
ya O
awali O
. O

"""" O
Mtiririko O
haramu O
wa O
kifedha O
unaibia O
Afrika B-LOC
, O
na O
kufifisha O
matarajio O
ya O
watu O
wake O
, O
unadhoofisha O
uwazi O
, O
na O
uwajibikaji O
na O
kuharibu O
imani O
kwa O
taasisi O
za O
kiafrika O
, O
"""" O
amesema O
katibu O
wa O
UNCTAD B-ORG
, O
Mukhisa B-PER
Kituyi I-PER
. O

Karibu O
nusu O
ya O
hasara O
ya O
dola O
billioni O
88 O
. O
6 O
kwa O
mwaka O
ni O
mapato O
ya O
bidhaa O
zinazouzwa O
nje O
kama O
vile O
dhahabu O
, O
almasi O
na O
madini O
ya O
platinum O
, O
kwa O
mujibu O
wa O
ripoti O
ya O
UNCTAD B-ORG
. O

Maafisa O
wa O
Pakistan B-LOC
wanasema O
watu O
23 O
wamefariki O
na O
wengine O
zaidi O
ya O
40 O
kujeruhiwa O
wakati O
basi O
lilipopinduka O
kusini O
magharibi O
mwa O
Pakistan B-LOC
na O
kuanguka O
kwenye O
bonde O
. O

Ajali O
hiyo O
imetokea O
ijumaa B-DATE
hii I-DATE
katika O
wilaya O
ya O
Khuzdar B-LOC
kwenye O
jimbo O
la O
Balochistan B-LOC
. O

Shirika O
la O
habari O
la O
Associated B-ORG
Press I-ORG
linaripoti O
kwamba O
abiria O
aliyeongea O
na O
shirika O
hilo O
amesema O
abiria O
walimtahadharisha O
dereva O
mara O
kadhaa O
kuendesha O
kwa O
uangalifu O
zaidi O
. O

Abiria O
walikua O
mahujaji O
wakirudi O
huko O
Dadu B-LOC
katika O
jimbo O
la O
Sindh B-LOC
baada O
ya O
kutembelea O
kaburi O
la O
mtakatifu O
wa O
kisufi O
. O

Basi O
lilikuwa O
limejaa O
, O
huku O
abiria O
wengine O
walikuwa O
wamepanda O
juu O
ya O
paa O
lake O
wakati O
lilipopinduka O
, O
amesema O
Bashir B-PER
Ahmed I-PER
, O
naibu O
kamishna O
katika O
wilaya O
ya O
Khuzdar B-LOC
. O

Chanzo O
cha O
Habari O
: O
Associated B-ORG
PressMamlaka O
ya B-ORG
Hali B-ORG
ya I-ORG
Hewa I-ORG
Tanzania I-ORG
( O
TMA B-ORG
) O
, O
imesema O
Jumamosi B-DATE
kimbunga O
Jobo O
kilichokuwa O
kinatarajiwa O
kupiga O
pwani B-LOC
ya O
Tanzania B-LOC
kwa O
siku O
mbili O
, O
Jumamosi B-DATE
na O
Jumapili B-DATE
kimepungua O
nguvu O
. O

Kupungua O
nguvu O
huko O
kwa O
haraka O
kumesababishwa O
na O
kimbunga O
hicho O
kuingia O
katika O
mazingira O
yenye O
mzunguko O
wa O
upepo O
kinzani O
hivyo O
kwa O
sasa O
ni O
kimbunga O
hafifu O
kinachosafiri O
kwa O
kasi O
ya O
kilometa O
18 O
kwa O
saa O
baharini O
. O

Taarifa O
ya O
mamlaka O
imeongeza O
kuwa O
kimbunga O
hicho O
kwa O
sasa O
kipo O
umbali O
wa O
kilometa O
200 O
Mashariki O
mwa O
kisiwa B-LOC
cha I-LOC
Mafia I-LOC
na O
kupungua O
kwake O
nguvu O
kunatarajiwa O
kusababisha O
vipindi O
vya O
mvua O
kubwa O
katika O
maeneo O
machache O
ya O
ukanda O
wa O
Pwani B-LOC
kati B-DATE
ya I-DATE
leo I-DATE
na I-DATE
kesho I-DATE
, O
huku O
pia O
kikisababisha O
mawimbi O
makubwa O
baharini O
. O

Maeneo O
yanayotarajiwa O
kupata O
athari O
za O
moja O
kwa O
moja O
kwa O
mujibu O
wa O
Mamlaka B-ORG
ya I-ORG
Hali I-ORG
ya I-ORG
Hewa I-ORG
, O
ni O
pamoja O
na O
mikoa O
ya O
Mtwara B-LOC
, O
Lindi B-LOC
, O
Pwani B-LOC
ikiwemo O
Kisiwa B-LOC
cha I-LOC
Mafia I-LOC
, O
Dar B-LOC
es I-LOC
Salaam I-LOC
na O
kisiwa O
cha O
Unguja B-LOC
. O

Mamilioni O
ya O
watu O
nchini O
Marekani B-LOC
wanasafiri O
kabla O
ya O
likizo O
ya O
siku B-DATE
ya I-DATE
Shukrani I-DATE
, O
licha O
ya O
kuongezeka O
kwa O
idadi O
ya O
vifo O
kutokana O
na O
COVID O
- O
19 O
na O
rekodi O
kubwa O
ya O
wagonjwa O
kulazwa O
hospitalini O
. O

Kudharau O
huko O
kwa O
wasafiri O
dhidi O
ya O
maonyo O
ya O
hali O
inavyozidi O
kuwa O
mbaya O
wakae O
nyumbani O
na O
kupunguza O
mikusanyiko O
yao O
ya O
likizo O
hii O
kunachochea O
wasiwasi O
wa O
wimbi O
jingine O
la O
maambukizo O
ya O
virusi O
vya O
corona O
na O
vifo O
vya O
COVID O
- O
19 O
wakati O
wa O
msimu O
wa O
likizo O
ya O
Desemba B-DATE
. O