diff --git "a/test_predictions_africaner_swa.txt" "b/test_predictions_africaner_swa.txt" new file mode 100644--- /dev/null +++ "b/test_predictions_africaner_swa.txt" @@ -0,0 +1,53078 @@ +Shujaa O +Mwakilishi O +wa O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +John B-PER +Lewis I-PER +atazikwa O +Alhamisi B-DATE +baada O +ya O +ibada O +ya O +maziko O +yake O +huko O +Atlanta B-LOC +. O + +Marais O +wastaafu O +Barack B-PER +Obama I-PER +, O +Bill B-PER +Clinton I-PER +na O +George B-PER +W I-PER +. I-PER +Bush I-PER +wanatarajiwa O +kuwa O +kati O +ya O +waombolezaji O +watakaohudhuria O +mazishi O +katika O +Kanisa O +la O +Ebenezer B-ORG +Baptist I-ORG +, O +eneo O +la O +kihistoria O +ambapo O +Martin B-PER +Luther I-PER +King I-PER +Jr I-PER +. O +alikuwa O +akihubiri O +. O + +Obama B-PER +anatarajiwa O +kuzungumza O +katika O +ibada O +hiyo O +ya O +kumuaga O +Lewis B-PER +. O + +Baada O +ya O +hapo O +Lewis B-PER +atapelekwa O +kuzikwa O +katika O +eneo O +la O +makaburi O +ya O +South B-LOC +View I-LOC +mjini O +Atlanta B-LOC +. O + +Marehemu O +alikufa O +wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +kutokana O +na O +saratani O +akiwa O +na O +umri O +wa O +miaka O +80 O +. O + +Lewis B-PER +alitumikia O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +kwa O +miaka O +33 O +akiwa O +ni O +mwakilishi O +kutoka O +wilaya O +ya O +uwakilishi O +ya O +tano O +ya O +jimbo O +la O +Georgia B-LOC +inayoijumuisha O +Atlanta B-LOC +. O + +Waombolezaji O +walijipanga O +katika O +mitaa O +mbalimbali O +katika O +njia O +ambapo O +gari O +lililokuwa O +limeubeba O +mwili O +wa O +Lewis B-PER +lilipita O +Jumatano B-DATE +likiupeleka O +mwili O +wa O +marehemu O +katika O +jengo O +la O +bunge O +. O + +Watu O +wengi O +walisimama O +katika O +mistari O +mirefu O +kutoa O +heshima O +zao O +mbele O +ya O +jeneza O +lililokuwa O +limefunikwa O +kwa O +bendera O +, O +wakati O +muda O +wa O +kutoa O +heshima O +uliongezwa O +zaidi O +ili O +kuwawezesha O +wale O +wote O +waliotaka O +kutoa O +heshima O +zao O +kufanya O +hivyo O +. O + +Katika O +hafla O +hiyo O +, O +Gavana O +wa O +Georgia B-LOC +Brian B-PER +Kemp I-PER +alisema O +Lewis B-PER +"""" O +alikuwa O +kipenzi O +cha O +watu O +wa O +Georgia B-LOC +, O +"""" O +shujaa O +wa O +Marekani B-LOC +na O +rafiki O +kwa O +wale O +wote O +waliokuwa O +wanataka O +maisha O +bora O +, O +haki O +, O +na O +jamii O +iliyokuwa O +na O +mshikamano O +zaidi O +. O +"""" O + +Ibada O +ya O +Alhamisi B-DATE +ndio O +inahitimisha O +wiki O +nzima O +ya O +maadhimisho O +ya O +kuenzi O +maisha O +ya O +Lewis B-PER +. O + +Mwili O +wake O +ulipitishwa O +Jumapili B-DATE +katika O +daraja O +la O +Selma B-LOC +, O +Alabama B-LOC +ambapo O +akiwa O +kijana O +mwaka O +1965 B-DATE +alikuwa O +kati O +ya O +waandamanaji O +wanaodai O +haki O +za O +kiraia O +waliopigwa O +na O +askari O +wa O +jimbo O +hilo O +. O + +Mwili O +wa O +Lewis B-PER +uliwekwa O +katika O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +Washington I-LOC +kwa O +siku O +mbili O +kabla O +ya O +kuondoshwa O +na O +kupelekwa O +Georgia B-LOC +kwa O +mazishi O +. O + +Walipuaji O +mabomu O +wawali O +wa O +kujitoa O +mhanga O +wametegua O +milipuko O +Jumapili B-DATE +kwenye O +mlango O +mkuu O +wa O +kuingia O +kwenye O +Kanisa B-ORG +Katoliki I-ORG +katika O +maadhimisho O +ya O +sikukuu O +ya O +Matawi O +Indonesia B-LOC +. O + +Tukio O +hilo O +limetokea O +katika O +kisiwa O +cha O +Sulawesi B-LOC +ambapo O +watu O +takriban O +20 O +wamejeruhiwa O +, O +polisi O +imesema O +. O + +Video O +iliyochukuliwa O +na O +shirika O +la O +Habari O +la O +AP B-ORG +imeonyesha O +miili O +ya O +watu O +ikiwa O +imekatika O +karibu O +na O +pikipiki O +iliyounguwa O +kwenye O +mlango O +wa O +kuingia O +kwenye O +kanisa O +hilo O +maarufu O +kama O +Jesus B-ORG +Cathedral I-ORG +kwenye O +mji O +mkuu O +Makassar B-LOC +katika O +jimbo O +la O +Sulawesi B-LOC +. O + +Kasisi O +Wilhelmus B-PER +Tulak I-PER +wa O +Kanisa O +hilo O +alikuwa O +amemaliza O +ibada O +ya O +sikukuu O +ya O +matawi O +wakati O +mlio O +mkubwa O +uliposikika O +na O +kuzusha O +taharuki O +kwa O +waliokuwepo O +hapo O +. O + +Amesema O +mlipuko O +ulitokea O +majira O +ya O +saa O +10 I-DATE +: I-DATE +30 I-DATE +asubuhi I-DATE +kwa O +saa O +za O +Indonesia B-LOC +wakati O +watu O +wakitoka O +kanisani O +na O +kundi O +jingine O +lilikuwa O +linaingia O +kwa O +ibada O +ya O +pili O +. O + +Amesema O +walinzi O +wa O +kanisa O +walikuwa O +na O +wasiwasi O +kuhusu O +wanaume O +wawili O +waliokuwa O +kwenye O +pikipiki O +waliotaka O +kuingia O +kanisani O +na O +walipozuiwa O +walijilipua O +. O + +Hata O +hivyo O +polisi O +imesema O +washambuliaji O +walikufa O +papo O +hapo O +na O +ushahidi O +uliokusanywa O +unaonyesha O +mmoja O +kati O +ya O +hao O +alikuwa O +mwanamke O +. O + +Miongoni O +mwa O +waliojeruhiwa O +ni O +pamoja O +na O +walinzi O +wanne O +na O +waumini O +wa O +kanisa O +hilo O +. O + +Serikali O +ya O +tanzania B-LOC +inashughulikia O +mpango O +utakao O +iwezesha O +kutoza O +ushuru O +matumizi O +ya O +simu O +za O +WhatsApp O +ikiwa O +ni O +juhudi O +ya O +kukusanya O +kodi O +inayopoteza O +kutokana O +na O +kushuka O +kwa O +mapato O +yanayotokana O +na O +upigaji O +simu O +za O +kimataifa O +. O + +Kimsingi O +, O +kampuni O +za O +mawasiliano O +zilikuwa O +zinakusanya O +kiwango O +kikubwa O +cha O +mapato O +kila O +mwaka O +kutokana O +na O +gharama O +za O +simu O +za O +kimataifa O +. O + +Lakini O +tangu O +kutumia O +huduma O +ya O +WhatsApp O +kupiga O +simu O +, O +imekuwa O +ni O +njia O +kuu O +ya O +matumizi O +majumbani O +, O +kiwango O +kinacho O +kusanywa O +na O +makampuni O +ya O +simu O +kimeshuka O +kwa O +kiwango O +kikubwa O +kwa O +sababu O +watu O +wanatumia O +WhatsApp O +na O +aina O +nyingine O +za O +mawasiliano O +kuepuka O +gharama O +za O +simu O +za O +kimataifa O +. O + +Takwimu O +za O +Mamlaka B-ORG +ya I-ORG +Mawasiliano I-ORG +Tanzania I-ORG +( O +TCRA B-ORG +) O +zinaonyesha O +kuwa O +idadi O +ya O +simu O +za O +kimataifa O +zimepungua O +sana O +katika O +miaka B-DATE +kumi I-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Kwa O +mfano O +, O +TCRA B-ORG +imerekodi O +jumla O +ya O +simu O +za O +kimataifa O +milioni O +107 O +. O +2 O +wakati O +wote O +wa O +robo O +ya O +nne O +ya O +mwaka O +2012 B-DATE +. O + +Lakini O +, O +idadi O +hiyo O +imeshuka O +hadi O +simu O +milioni O +65 O +wakati O +wa O +robo O +ya O +nne O +ya O +mwaka O +2016 B-DATE +kabla O +ya O +kupungua O +zaidi O +kufikia O +simu O +milioni O +27 O +. O +27 O +katika O +miezi O +mitatu O +ya O +mwisho O +ya O +mwaka O +2020 B-DATE +. O + +Lakini O +Waziri O +wa O +Habari O +na O +Mawasiliano O +ya O +Teknolojia O +Faustine B-PER +Ndugulile I-PER +, O +ameliambia O +gazete O +la O +Mwananchi O +katika O +mahojiano O +kuwa O +serikali O +inaangalia O +jinsi O +gani O +ya O +kuzuia O +hasara O +hii O +ya O +mapato O +yake O +, O +iliyosababishwa O +na O +mawasiliano O +ya O +WhatsApp O +. O + +Amesema O +TCRA B-ORG +hivi O +sasa O +inauangalia O +Mfumo O +wa O +Kufuatilia O +Njia O +ya O +Mawasiliano O +( O +TTMS B-ORG +) O +, O +kwa O +mtizamo O +wa O +kupata O +njia O +bora O +kuzuia O +hasara O +hiyo O +ya O +mapato O +. O + +Mfumo O +huo O +uliokuwa O +umezinduliwa O +miaka B-DATE +miwili I-DATE +iliyopita I-DATE +, O +mfumo O +wa O +TTMS B-ORG +uliogharimu O +dola O +milioni O +24 O +. O +6 O +ulikuwa O +umewekwa O +kufuatilia O +simu O +zinazopigwa O +kwa O +wizi O +. O + +Unatumika O +kutambua O +wizi O +wa O +mawasiliano O +ya O +simu O +na O +pia O +miamala O +ya O +fedha O +ya O +simu O +na O +takwimu O +ambapo O +isingekuwa O +rahisi O +kupata O +kwa O +usahihi O +bila O +ya O +mfumo O +kama O +huo O +. O + +Mfumo O +huo O +pia O +unaiwezesha O +TCRA B-ORG +kuhakikisha O +ubora O +wa O +huduma O +inayotolewa O +na O +maopereta O +wa O +simu O +za O +mkononi O +kwa O +wateja O +wao O +, O +ameongeza O +. O + +"""" O +Tunahitaji O +kuwa O +na O +njia O +ya O +udhibiti O +na O +hili O +ndilo O +TCRA B-ORG +inafanya O +hivi O +sasa O +, O +"""" O +amesema O +. O + +Akielezea O +juu O +ya O +suala O +hilo O +, O +mkurugenzi O +wa O +masuala O +ya O +kisekta O +TCRA B-ORG +, O +Emanuel B-PER +Manase I-PER +, O +amesema O +itakuwa O +vigumu O +kwa O +mdhibiti O +wa O +mawasiliano O +kuzuia O +simu O +za O +WhatsApp O +lakini O +amegusia O +kuwa O +kuboresha O +mifumo O +ya O +udhibiti O +ya O +TCRA B-ORG +kutaangazia O +kuimarisha O +kipato O +cha O +serikali O +kwa O +kubuni O +ushuru O +mpya O +wa O +data O +. O + +Amesema O +hatua O +ya O +kwanza O +kufikia O +lengo O +hilo O +ilikuwa O +ni O +kuzitambua O +simu O +zote O +zinazo O +wasiliana O +kupitia O +mtandao O +wa O +WhatsApp O +na O +Messenger O +. O + +"""" O +Baada O +ya O +hilo O +, O +hatua O +ya O +pili O +itakuwa O +kufanya O +uchambuzi O +wa O +matumizi O +ya O +data O +ambapo O +tutagundua O +iwapo O +turekebishe O +ushuru O +kwa O +sababu O +kupitia O +njia O +hiyo O +serikali O +itakusanya O +mapato O +yake O +pamoja O +na O +kushuka O +kwa O +matumizi O +ya O +upigaji O +wa O +simu O +za O +kimataifa O +, O +"""" O +amesema O +. O + +Hilo O +likisha O +fanyika O +, O +amesema O +, O +serikali O +baada O +ya O +hapo O +itaamua O +hatua O +itakayo O +chukua O +. O + +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +alipata O +msukumo O +Ijumaa B-DATE +kwa O +wabunge O +kumuidhinisha O +waziri O +wake O +wa O +Ulinzi O +, O +ambaye O +anakuwa O +ni O +wapili O +katika O +Baraza O +la O +Mawaziri O +kuthibitishwa O +wakati O +uongozi O +huo O +ukiendelea O +kupambana O +dhidi O +ya O +maadui O +wakuu O +. O + +Baraza O +la O +Seneti O +lilipiga O +kura O +93 O +- O +2 O +kumthibitisha O +Jenerali O +mstaafu O +Lloyd B-PER +Austin I-PER +, O +anakuwa O +Mmarekani O +Mweusi O +wa O +kwanza O +kuongoza O +Wizara O +ya O +Ulinzi O +. O + +Austin B-PER +hakupoteza O +muda O +kuanza O +kazi O +, O +alipowasili O +Wizara O +ya O +Ulinzi O +saa O +moja O +baadae O +kuapishwa O +kuanza O +kazi O +, O +alipokea O +muhtasari O +wa O +taarifa O +za O +kijasusi O +na O +kukutana O +na O +mwenyekiti O +wa O +Muungano O +wa O +Wakuu O +wa O +Wafanyakazi O +na O +maafisa O +wa O +waandamizi O +wa O +jeshi O +la O +ulinzi O +. O + +Pia O +alitarajiwa O +kuongea O +kwa O +simu O +na O +Katibu O +Mkuu O +wa O +NATO B-ORG +, O +Jens B-PER +Stoltenberg I-PER +na O +kupewa O +muhtasari O +wa O +taarifa O +za O +operesheni O +zinazoendelea O +China B-LOC +na O +Mashariki O +ya O +Kati O +. O + +Katika O +ujumbe O +wake O +kwa O +majeshi O +ya O +Marekani B-LOC +, O +Austin B-PER +alisema O +kipaumbele O +chake O +cha O +kwanza O +kama O +waziri O +wa O +ulinzi O +angeboresha O +juhudi O +za O +taifa O +hili O +"""" O +kudhibiti O +"""" O +janga O +la O +virusi O +vya O +corona O +. O + +"""" O +Sisi O +lazima O +tuisaidie O +serikali O +kuu O +kusonga O +mbele O +na O +kwa O +haraka O +kuondoa O +athari O +za O +mbaya O +zinazotokana O +na O +virusi O +vya O +corona O +, O +"""" O +aliandika O +, O +akipongeza O +kazi O +ambayo O +tayari O +imefanywa O +na O +jeshi O +la O +Marekani B-LOC +. O + +Austin B-PER +pia O +ameahidi O +kuhakikisha O +kuwa O +wanajeshi O +"""" O +wana O +vitendea O +kazi O +, O +teknolojia O +, O +silaha O +na O +mafunzo O +kuzuia O +na O +kuwashinda O +maadui O +wetu O +. O +"""" O + +"""" O +Ina O +maanisha O +kuweka O +sera O +imara O +na O +mikakati O +na O +kuwawekea O +mipango O +isiyotatanisha O +, O +"""" O +aliandika O +, O +akiongeza O +kunahaja O +pia O +"""" O +kuweka O +umuhimu O +katika O +ushirikiano O +na O +washirika O +wetu O +na O +wadau O +wetu O +. O +"""" O + +Kura O +ya O +Baraza O +la O +Seneti O +kumthibitisha O +Austin B-PER +ilipigwa O +chini O +ya O +saa O +24 O +baada O +ya O +Baraza O +la O +Seneti O +na O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +kupitisha O +sheria O +iliyo O +takiwa O +kuondoa O +kikwazo O +kwa O +Austin B-PER +, O +kamanda O +wa O +zamani O +wa O +majeshi O +ya O +Marekani B-LOC +huko O +Mashariki O +ya O +Kati O +na O +Asia B-LOC +Kusini O +, O +kushika O +wadhifa O +wa O +kiraia O +kabla O +ya O +miaka O +saba O +kupita O +baada O +ya O +kustaafu O +jeshini O +. O + +Chama B-ORG +cha I-ORG +Mapinduzi I-ORG +nchini O +Tanzania B-LOC +leo B-DATE +Jumamosi I-DATE +kimezindua O +rasmi O +kampeni O +zake O +kuelekea O +uchaguzi O +mkuu O +2020 B-DATE +, O +katika O +uwanja O +wa O +Jamhuri O +Dodoma I-LOC +, O +ambapo O +wasanii O +zaidi O +ya O +100 O +wanashiriki O +kutumbuiza O +katika O +uzinduzi O +huo O +. O + +Rais O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +ambae O +anaomba O +ridhaa O +ya O +kuongoza O +muhula O +wa O +pili O +kwa O +tiketi O +ya O +chama O +tawala O +cha O +CCM B-ORG +, O +ajenda O +yake O +inatarajiwa O +kujikita O +katika O +kueleza O +mafanikio O +ya O +chama O +chake O +kati O +ya O +mambo O +mengine O +kama O +vile O +kukabiliana O +na O +ufisadi O +na O +kurejesha O +nidhamu O +serikalini O +. O + +Kwa O +mujibu O +wa O +vyanzo O +vya O +habari O +nchini O +Tanzania B-LOC +mamia O +ya O +wananchi O +wamefurika O +uwanjani O +hapo O +kushuhudia O +uzinduzi O +huo O +. O + +Mwenyekiti O +wa O +CCM B-ORG +ambaye O +pia O +ni O +mgombea O +Urais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +, O +Dkt O +. O + +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +ameongoza O +ufunguzi O +huo O +. O + +Wakati O +huohuo O +viongozi O +mbalimbali O +wa O +serikali O +na O +CCM B-ORG +wakiwemo O +marais O +wastaafu O +wamehudhuria O +ufunguzi O +huo O +. O + +Wakati O +kampeni O +hizi O +zikiendelea O +upinzani O +katika O +ajenda O +yao O +wamejikita O +kuelezea O +kuminywa O +kwa O +haki O +za O +binadamu O +, O +uhuru O +wa O +kujieleza O +na O +haki O +za O +kiraia O +. O + +CCM B-ORG +ni O +ya O +pili O +kuzindua O +kampeni O +baada O +ya O +chama O +kikuu O +cha O +upinzani O +Chadema B-ORG +kufanya O +uzinduzi O +wake O +Ijumaa B-DATE +mjini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +. O + +Moto O +mkubwa O +kwenye O +kiwanda O +cha O +kusafisha O +mafuta O +karibu O +na O +mji O +mkuu O +wa O +Iran B-LOC +, O +Tehran B-LOC +ulikuwa O +unawaka O +kwa O +siku O +ya O +pili O +Alhamisi B-DATE +, O +wakati O +vikosi O +vya O +zimamoto O +vikiendelea O +kujitahidi O +kuuzima O +moto O +huo O +. O + +Moto O +ulianza O +katika O +kampuni O +inayomilikiwa O +na O +serikali O +ya O +Tondgooyan B-ORG +Petrochemical I-ORG +Co I-ORG +kusini O +mwa O +Tehran B-LOC +, O +Jumatano B-DATE +usiku I-DATE +ukipeleka O +moshi O +mzito O +angani O +katika O +mji O +huo O +mkuu O +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +habari I-ORG +la I-ORG +Wizara I-ORG +ya I-ORG +mafuta I-ORG +, O +SHANA B-ORG +, O +limesema O +moto O +ulizuka O +kutokana O +na O +kuvuja O +kwa O +matanki O +mawili O +ya O +taka O +katika O +kituo O +hicho O +. O + +Awali O +, O +viongozi O +walisema O +moto O +huo O +uliathiri O +bomba O +la O +gesi O +ghafi O +kwenye O +kiwanda O +hicho O +cha O +kusafisha O +mafuta O +. O + +Waziri O +wa O +mafuta O +Bijan B-PER +Zanganeh I-PER +alitembelea O +eneo O +la O +ajali O +nyakati O +za O +usiku O +, O +huku O +akiwahakikishia O +wananchi O +kwamba O +moto O +huo O +hautoathiri O +uzalishaji O +mafuta O +. O + +Wananchi O +wa O +Iran B-LOC +wameonekana O +leo B-DATE +asubuhi I-DATE +majira O +ya O +huko O +, O +wamepanga O +foleni O +kwa O +ajili O +ya O +kununua O +mafuta O +. O + +Kaimu O +mkurugenzi O +wa O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +Elez B-PER +Biberaj I-PER +anasema O +, O +anarudi O +katika O +nyadhifa O +aliyokua O +nayo O +katika O +VOA B-ORG +wakati O +mkurugenzi O +mtendaji O +wa O +shirika B-ORG +mama I-ORG +la I-ORG +vyombo I-ORG +vya I-ORG +habari I-ORG +vya I-ORG +umma I-ORG +Marekani I-ORG +, O +USAGM B-ORG +, O +Michael B-PER +Pack I-PER +ateua O +viongozi O +wepya O +. O + +Elez B-PER +Biberaj I-PER +aliyetangazwa O +kaimu O +mkurugenzi O +wa O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +mwezi O +June B-DATE +, O +alituma O +ujumbe O +wa O +barua O +pepe O +kwa O +wafanyakazi O +Jumanne B-DATE +usiku I-DATE +akieleza O +kwamba O +muda O +wake O +katika O +nafasi O +hiyo O +unamalizika O +na O +akimtakia O +mkurugenzi O +mpya O +mafanikio O +katika O +kutekeleza O +malengo O +ya O +VOA B-ORG +. O + +USAGM B-ORG +haijatangaza O +bado O +nani O +atachukua O +nafasi O +ya O +Biberaj B-PER +, O +lakini O +kabla O +ya O +kutoa O +ujumbe O +wake O +Jumanne B-DATE +usiku I-DATE +, O +msemaji O +wa O +VOA B-ORG +alisema O +kwamba O +Biberaj B-PER +bado O +ni O +"""" O +kaimu O +mkurugenzi O +. O +"""" O + +Vyombo O +vya O +habari O +vya O +Marekani B-LOC +hata O +hivyo O +, O +vimeripoti O +kwamba O +mkurugenzi O +wa O +zamani O +wa O +VOA B-ORG +Robert B-PER +Reilly I-PER +, O +mwandishi O +na O +mwanadiplomasia O +aliyekua O +mkurugenzi O +wa O +VOA B-ORG +kati B-DATE +ya I-DATE +2001 I-DATE +- I-DATE +2002 I-DATE +, O +ndie O +ameteuliwa O +. O + +Reilly B-PER +ameshachapisha O +makala O +akimunga O +mono O +Pack B-ORG +. O + +USAGM B-ORG +imekata O +kujibu O +maombi O +ya O +barua O +pepe O +kuzungumzia O +juu O +ya O +nani O +atachukua O +nafasi O +ya O +Biberaj B-PER +. O + +Mwezi B-DATE +uliyopita I-DATE +haji O +mmoja O +wa O +mahakama O +ya O +serikali O +kuu O +aliamua O +kwamba O +baadhi O +ya O +hatua O +alizochukua O +Pack B-PER +kama O +Mkurugenzi O +Mtendaji O +zina O +kiuka O +Kifungu O +cha O +Kwanza O +cha O +haki O +za O +waandishi O +habari O +wa O +shirika O +hili O +. O + +Jaji O +alimarisha O +Pack B-PER +kutoingilia O +kati O +kazi O +za O +kufuatilia O +babami O +za O +VOA B-ORG +na O +kusitisha O +uchunguzi O +wa O +jinsi O +habari O +zinavyoandikwa O +. O + +Pack B-PER +hata O +hivyo O +anaendelea O +kua O +na O +mamlaka O +ya O +kumteua O +mkurugenzi O +mpya O +wa O +VOA B-ORG +. O + +Katika O +barua O +yake O +pepe O +kwa O +wafanyakazi O +, O +Biberaj B-PER +alisema O +kwamba O +, O +miezi B-DATE +sita I-DATE +iliyopita I-DATE +imekua O +yenye O +changamoto O +zaidi O +kuliko O +wakati O +wowote O +mnamo O +historia O +ya O +karibuni O +ya O +VOA B-ORG +. O + +Aliandika O +kwamba O +, O +"""" O +baadhi O +ya O +maafisa O +wa O +idara O +hawajaheshimu O +kanuni O +, O +itifaki O +na O +utaratibu O +ambao O +anachukulia O +si O +mambo O +yakukiuka O +. O +"""" O + +Biberaj B-PER +alisema O +atarudi O +katika O +nyadhifa O +yake O +ya O +zamani O +kama O +mkurugenzi O +wa O +idhaa O +ya O +Ulaya B-LOC +na O +Asia B-LOC +. O + +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +alimteua O +Michael B-PER +Pack I-PER +zaidi O +ya O +miaka B-DATE +miwili I-DATE +iliyopita I-DATE +kua O +mkurugenzi O +mtendaji O +wa O +USAGM B-ORG +inayosimamia O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +, O +Radio B-ORG +Free I-ORG +Asia I-ORG +, O +Radio B-ORG +Free I-ORG +Europe I-ORG +na O +mashirika O +mengine O +ya O +habari O +za O +kimataifa O +. O + +Shughuli O +ya O +kuhesabu O +kura O +katika O +uchaguzi O +mkuu O +nchini O +Marekani B-LOC +inaendelea O +kutafuta O +mshindi O +wa O +urais O +kati O +ya O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +na O +aliyekuwa O +makam O +wa O +rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +Kufikia O +sasa O +, O +hakuna O +mgombea O +amefikisha O +idadi O +ya O +kura O +za O +wajumbe O +270 O +zinazohitajika O +ili O +kutangazwa O +mshindi O +. O + +Chama O +cha O +rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +cha O +Republican B-ORG +, O +kimetangaza O +kwamba O +kitawasilisha O +ombi O +mahakamani O +kutaka O +kura O +katika O +jimbo O +lenye O +ushindani O +la O +Wisconsin B-LOC +kurudiwa O +, O +baada O +ya O +kuwepo O +ishara O +kwamba O +Joe B-PER +Biden I-PER +atashinda O +jimbo O +hilo O +. O + +Chama O +hicho O +vile O +vile O +kinataka O +mahakama O +kuu O +kuingilia O +katika O +shughuli O +ya O +kuhesabu O +kura O +katika O +jimbo O +la O +Pennsylvania B-LOC +, O +akidai O +kwamba O +kuna O +udanganyifu O +ulikuwa O +unafanyika O +, O +bila O +kutoa O +Ushahidi O +wowote O +. O + +Shughuli O +ya O +kuhesabu O +kura O +inachukua O +mda O +mrefu O +kukamilika O +kutokana O +na O +idadi O +kubwa O +ya O +kura O +zilizopigwa O +kupitia O +njia O +ya O +posta O +. O + +Majimbo O +yenye O +ushindani O +mkubwa O +yanayosubiri O +matokeo O +ya O +kura O +ni O +Pamoja O +na O +Michigan B-LOC +, O +Wisconsin B-LOC +, O +North B-LOC +Carolina I-LOC +na O +Georgia B-LOC +. O + +Ofisi O +ya O +UN B-ORG +nchini O +Uganda B-LOC +imesema O +Ofisi O +ya O +kamisheni O +ya O +haki O +za O +binadamu O +ilipata O +waraka O +huo O +kutoka O +kwa O +kiongozi O +wa O +upinzani O +Robert B-PER +Kyagulanyi I-PER +maarufu O +Bobi B-PER +Wine I-PER +na O +kwamba O +ofisi O +hiyo O +itaanza O +kuchunguza O +mara O +moja O +madai O +hayo O +na O +kuchukua O +hatua O +zinazohitajika O +Maafisa O +wa O +jeshi O +na O +polisi O +nchini O +Uganda B-LOC +waliwapiga O +vibaya O +na O +kuwajeruhi O +waandishi O +wa O +habari O +waliokua O +wanaripoti O +kuhusu O +waraka O +wa O +maandishi O +juu O +ya O +vitendo O +vya O +ukiukwaji O + +wa O +haki O +za O +binadamu O +uliowasilishwa O +kwenye O +ofisi O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +. O + +Ofisi O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +nchini O +Uganda B-LOC +imesema O +Ofisi O +ya O +kamisheni O +ya O +haki O +za O +binadamu O +ilipata O +waraka O +huo O +kutoka O +kwa O +kiongozi O +wa O +upinzani O +Robert B-PER +Kyagulanyi I-PER +maarufu O +kama O +Bobi B-PER +Wine I-PER +na O +kwamba O +ofisi O +hiyo O +itaanza O +kuchunguza O +mara O +moja O +madai O +hayo O +na O +kuchukua O +hatua O +zinazohitajika O +. O + +"""" O +Mwenendo O +huu O +unakiuka O +makubaliano O +na O +serikali O +, O +kukiangaziwa O +usalama O +wa O +majengo O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +, O +wafanyakazi O +na O +wageni O +, O +"""" O +ofisi O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Matifa I-ORG +imesema O +katika O +taarifa O +. O + +Polisi O +imesema O +maafisa O +wa O +usalama O +walitawanya O +umati O +usiodhibitiwa O +ambao O +ulikua O +umekusanyika O +nje O +ya O +ofisi O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +, O +wakati O +Bobi B-PER +Wine I-PER +akiwasilisha O +waraka O +huo O +. O + +"""" O +Kwa O +bahati O +mbaya O +, O +kuna O +watu O +wachache O +waliopata O +majeraha O +mkiwemo O +wanahabari O +. O + +Tumeanzisha O +uchunguzi O +kujua O +ni O +katika O +mazingira O +gani O +waathirika O +walijeruhiwa O +, O +"""" O +polisi O +imesema O +katika O +taarifa O +. O + +Waandishi O +wa O +habari O +20 O +walijeruhiwa O +katika O +shambulizi O +hilo O +, O +na O +angalau O +wanne O +walikua O +na O +majeraha O +makubwa O +kichwani O +, O +katibu O +mkuu O +wa O +chama O +cha O +wanahabari O +wa O +Uganda B-LOC +, O +Stephen B-PER +Bwire I-PER +ameliambia O +shirika O +la O +habari O +la O +Reuters B-ORG +. O + +Maafisa O +wa O +White B-ORG +House I-ORG +wametangaza O +kuwa O +Marekani B-LOC +inajitayarisha O +kwa O +uwezekano O +wa O +kuwepo O +dozi O +nyingine O +ya O +kuongeza O +nguvu O +chanjo O +zinazotolewa O +hivi O +sasa O +za O +kupambana O +na O +ugonjwa O +wa O +COVID O +- O +19 O +. O + +Wameeleza O +dozi O +hiyo O +huenda O +ikahitajika O +baada O +ya O +kati O +ya O +miezi O +9 O +hadi O +12 O +ya O +watu O +kupata O +dozi O +mbili O +za O +awali O +. O + +David B-PER +Kessler I-PER +Mwanasayansi O +Mkuu O +katika O +Tume O +ya O +Rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +ya O +kukabiliana O +na O +janga O +la O +COVID O +- O +19 O +amesema O +wakati O +utafiti O +unafanyika O +huenda O +chanjo O +ya O +kuongeza O +nguvu O +ya O +hizo O +za O +awali O +ikahitajika O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +afisa O +mtendaji O +wa O +kampuni O +ya O +Albert B-PER +Bourla I-PER +anasema O +huenda O +watu O +wakahitaji O +dozi O +ya O +tatu O +ya O +chanjo O +ya O +COVID O +- O +19 O +katika O +kipindi O +cha O +mieizi B-DATE +12 I-DATE +kijacho O +na O +huenda O +wakahitaji O +chanjo O +za O +kila O +mwaka O +. O + +Takwimu O +za O +awali O +zinaonyesha O +kwamba O +chanjo O +za O +kampuni O +za O +Moderna B-ORG +na O +Pfizer B-ORG +na O +BioNTech B-ORG +zinabaki O +kuwa O +na O +nguvu O +kwa O +angalau O +miezi O +sita O +, O +hata O +hivyo O +haifahamiki O +nguvu O +zake O +zinaweza O +kubaki O +kwa O +muda O +gani O +kwa O +ujumla O +. O + +Baraza O +la O +Wawakilishi O +la O +Marekani B-LOC +Jumatano B-DATE +limepiga O +kura O +ya O +kumfungulia O +mashtaka O +ya O +kumuondoa O +madarakani O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +kwa O +mara O +ya O +pili O +, O +hatua O +ambayo O +haijawahi O +kutokea O +. O + +Katika O +kikao O +hicho O +Wademokrat O +waliowengi O +wakimtuhumu O +Rais O +Trump B-PER +kwa O +kuchochea O +mapinduzi O +na O +kuhamasisha O +kile O +kilichogeuka O +kuwa O +ni O +shambulizi O +ovu O +katika O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +. O + +Jumla O +za O +kura O +zilizohesabiwa O +zilikuwa O +232 O +dhidi O +ya O +197 O +. O + +Warepublikan O +10 O +waliungana O +na O +Wademokrat O +kupitisha O +uamuzi O +hu O +Spika O +wa O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +Nancy B-PER +Pelosi I-PER +amemuita O +Trump B-PER +ni O +tishio O +kwa O +uhuru O +, O +kujitawala O +na O +utawala O +wa O +sheria O +. O +"""" O + +Lakini O +wafuasi O +wa O +Trump B-PER +, O +Mwakilishi O +Jim B-PER +Jordan I-PER +wa O +Ohio B-LOC +, O +amesema O +kumfungulia O +mashtaka O +"""" O +hakuiunganishi O +nchi O +. O + +Hii O +ni O +kuhusu O +siasa O +. O +"""" O + +Wademokrat O +, O +amesema O +, O +"""" O +wanataka O +kumfuta O +rais O +huyo O +. O +"""" O + +Wingi O +mdogo O +wa O +Wademokrat O +katika O +Baraza O +la O +Wawakishi O +ulipata O +kura O +za O +kutosha O +kumfungulia O +mashtaka O +Trump B-PER +wiki B-DATE +moja I-DATE +kabla O +ya O +muhula O +wake O +wa O +miaka O +minne O +kumalizika O +mchana O +wa O +Januari B-DATE +20 I-DATE +na O +Mdemokrat O +Joe B-PER +Biden I-PER +ataapishwa O +kuwa O +kiongozi O +mpya O +wa O +nchi O +hii O +. O + +Idadi O +ndogo O +ya O +Warepublikan O +, O +hata O +hivyo O +, O +wameungana O +katika O +kura O +ambayo O +itampa O +umaarufu O +Trump B-PER +, O +Mrepublikan O +, O +akiwa O +na O +hali O +ya O +kipekee O +katika O +historia O +ya O +Marekani B-LOC +- O +wa O +kwanza O +kati O +ya O +marais O +45 O +kufunguliwa O +mashtaka O +mara O +mbili O +. O + +Kama O +Trump B-PER +akishtakiwa O +, O +kesi O +yake O +itaendeshwa O +katika O +Baraza O +la O +Seneti O +, O +inatarajiwa O +zaidi O +kufanyika O +baada O +ya O +muda O +wake O +wa O +uongozi O +kumalizika O +, O +na O +itahitajika O +theluthi O +mbili O +ya O +kura O +katika O +baraza O +lililogawanyika O +kisiasa O +ili O +kumkuta O +na O +makosa O +. O + +Matokeo O +ya O +uamuzi O +hayana O +uhakika O +, O +lakini O +akipatikana O +na O +makosa O +, O +Baraza O +la O +Seneti O +katika O +raundi O +ya O +pili O +ya O +kura O +inahitaji O +wingi O +wa O +kura O +kidogo O +tu O +kumpiga O +marufuku O +kuongoza O +ofisi O +ya O +serikali O +maisha O +yake O +yote O +. O + +Baraza O +la O +Wawakilishi O +, O +bila O +ya O +kura O +ya O +Warepublikan O +, O +walimfungulia O +mashtaka O +Trump B-PER +mwisho O +wa O +mwaka O +2019 B-DATE +kwa O +kuitaka O +Ukraine B-LOC +kumchunguza O +Biden B-PER +makosa O +yake O +kabla O +ya O +uchaguzi O +wa O +Novemba B-DATE +. O + +Trump B-PER +alikutwa O +bila O +hatia O +Februari B-DATE +baada O +ya O +siku O +20 O +za O +kesi O +iliyoendeshwa O +na O +Baraza O +la O +Seneti O +. O + +Juhudi O +za O +kumwajibisha O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +kutokana O +na O +kuhusika O +kwake O +na O +uchochezi O +wa O +kulishawishi O +genge O +lililovamia O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +Jumatano B-DATE +zimeshika O +kasi O +siku O +ya O +Jumamosi B-DATE +, O +ambapo O +wabunge O +wa O +chama O +cha O +Democratic B-ORG +katika O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +la O +Marekani B-LOC +wakitangaza O +watapendekeza O +vifungu O +vya O +kumuondoa O +madarakani O +mapema O +ifikapo O +Jumatatu B-DATE +. O + +Mwakilishi O +, O +Mdemokrat O +kutoka O +jimbo O +la O +California B-LOC +, O +aliyesaidia O +kuandaa O +rasimu O +ya O +mashtaka O +dhidi O +ya O +Trump B-PER +, O +alituma O +ujumbe O +wa O +Twitter O +Jumamosi B-DATE +mchana O +kuwa O +vifungu O +vya O +kumfungulia O +mashtaka O +Trump B-PER +vimeungwa O +mkono O +na O +wawakilishi O +180 O +, O +japokuwa O +hakuna O +Mrepublikan O +aliyeshiriki O +. O + +Spika O +wa O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +Nancy B-PER +Pelosi I-PER +na O +wenzake O +wanahamu O +kuona O +rais O +akiondolewa O +madarakani O +kabla O +ya O +muda O +wake O +kumalizika O +Januari B-DATE +20 I-DATE +pamoja O +na O +kuwa O +Baraza O +la O +Seneti O +linaloongozwa O +na O +Warepublikan O +sio O +rahisi O +kukubaliana O +na O +hatua O +hiyo O +. O + +"""" O +Mazingira O +ya O +huyu O +rais O +asiyeweza O +kudhibitiwa O +ni O +hatari O +zaidi O +, O +na O +lazima O +tufanye O +kila O +tunaloweza O +kuwalinda O +wananchi O +wa O +Marekani B-LOC +kutokana O +na O +mashambulizi O +yake O +yasiyokuwa O +na O +msingi O +dhidi O +ya O +nchi O +yetu O +na O +demokrasia O +yetu O +. O +"""" O + +Iwapo O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +litamfungulia O +mashtaka O +rais O +kumuondoa O +madarakani O +, O +kwa O +mara O +ya O +pili O +, O +hilo O +litapelekea O +kesi O +itakayo O +endeshwa O +na O +Baraza O +la O +Seneti O +, O +ambalo O +lilimuachia O +huru O +Trump B-PER +mara O +moja O +huko O +nyuma O +na O +litakuwa O +mapumzikoni O +hadi O +Januari B-DATE +19 I-DATE +na O +baadae O +Baraza O +la O +Seneti O +litadhibitiwa O +na O +Wademokrat O +baadae O +mwezi O +huu O +. O + +Viongozi O +wa O +Democrat B-ORG +katika O +bunge O +pia O +wamemtaka O +Makamu O +Rais O +Mike B-PER +Pence I-PER +kutumia O +kifungu O +cha O +25 O +cha O +Katiba O +, O +kinachotoa O +njia O +mbadala O +na O +pengine O +ya O +haraka O +zaidi O +kumuondoa O +rais O +madarakani O +. O + +Pence B-PER +hakuwapa O +jibu O +lakini O +amewaambia O +wenzake O +hapendelei O +hatua O +hiyo O +kuchukuliwa O +. O + +Sheria O +hiyo O +iliyopitishwa O +mwaka O +1960 B-DATE +, O +kifungu O +hicho O +cha O +25 O +cha O +Katiba O +ya O +Marekani B-LOC +kinaruhusu O +kukabidhi O +madaraka O +kwa O +muda O +kutoka O +kwa O +rais O +kwenda O +kwa O +makamu O +wa O +rais O +iwapo O +rais O +hawezi O +kutekeleza O +majukumu O +yake O +, O +kwa O +idhini O +ya O +waliowengi O +katika O +Baraza O +la O +Mawaziri O +. O + +Lakini O +wachambuzi O +wanasema O +fursa O +hiyo O +inaweza O +kuwa O +vigumu O +kuitekeleza O +wakati O +utawala O +wa O +Trump B-PER +umebakiza O +siku O +chache O +. O + +Mkuu O +wa O +MONUSCO B-ORG +anaamini O +uamuzi O +uliotolewa O +na O +mahakama O +ya O +kijeshi O +huko O +Goma B-LOC +unathibitisha O +uamuzi O +wa O +mamlaka O +ya O +Kongo B-LOC +kuendelea O +kwa O +msaada O +wetu O +, O +mapigano O +ya O +kisheria O +dhidi O +ya O +wahalifu O +wote O +wa O +vita O +nchini O +DRC B-LOC +Kiongozi O +wa O +zamani O +wa O +wanamgambo O +huko O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasi I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +- O +DRC B-LOC +, O +Ntabo B-PER +Ntaberi I-PER +Sheka I-PER +amehukumiwa O +kifungo O +cha O +maisha O +gerezani O +kwa O +makosa O +ya O +uhalifu O +wa O +vita O +na O + +ubakaji O +wa O +watu O +wengi O +, O +uamuzi O +uliosifiwa O +na O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +kama O +ni O +pigo O +dhidi O +ya O +kutoadhibiwa O +kwa O +makundi O +yenye O +silaha O +nchini O +humo O +. O + +Katika O +taarifa O +iliyochapishwa O +Jumatatu B-DATE +, O +mkuu O +wa O +MONUSCO B-ORG +, O +Leila B-PER +Zerrougui I-PER +alipokea O +hukumu O +ya O +kifungo O +cha O +maisha O +kwa O +uhalifu O +wa O +vita O +uliofanywa O +na O +Ntabo B-PER +Ntaberi I-PER +"""" I-PER +Sheka B-PER +"""" O +kiongozi O +wa O +kundi O +lenye O +silaha O +la O +Nduma B-ORG +Defense I-ORG +of I-ORG +Congo I-ORG +- O +NDC B-ORG +. O + +Leila B-PER +anaamini O +kuwa O +uamuzi O +uliotolewa O +na O +mahakama O +ya O +kijeshi O +huko O +Goma B-LOC +unathibitisha O +uamuzi O +wa O +mamlaka O +ya O +Kongo B-LOC +kuendelea O +kwa O +msaada O +wetu O +, O +mapigano O +ya O +kisheria O +dhidi O +ya O +wahalifu O +wote O +wa O +vita O +katika O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasi I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +, O +zamani O +na O +sasa O +. O + +Ntabo B-PER +Ntaberi I-PER +Sheka I-PER +, O +alikutwa O +na O +hatia O +ya O +mauaji O +, O +ubakaji O +, O +utumwa O +wa O +ngono O +na O +kuandikisha O +wanajeshi O +watoto O +walio O +chini O +ya O +umri O +wa O +miaka O +15 O +, O +mahakama O +ya O +jeshi O +ilitoa O +uamuzi O +mwishoni O +mwa O +kesi O +yake O +iliyoendeshwa O +kwa O +miaka O +miwili O +. O + +Sheka B-PER +alianzisha O +kundi O +la O +wanamgambo O +la O +Nduma B-ORG +Defence I-ORG +of I-ORG +Congo I-ORG +- O +NDC B-ORG +, O +linalofanya O +harakati O +zake O +katika O +jimbo O +la O +Kivu B-LOC +kaskazini O +huko O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Kidemokrasi I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +, O +mahala O +ambapo O +alidai O +kuwa O +anapambana O +na O +waasi O +wa O +kihutu O +wa O +FDLR B-ORG +kutoka O +Rwanda B-LOC +. O + +Hati O +ya O +kukamatwa O +kwake O +ilitolewa O +Januari B-DATE +mwaka I-DATE +2011 I-DATE +, O +baada O +ya O +mfululizo O +wa O +mashambulizi O +ambayo O +NDC B-ORG +na O +makundi O +mengine O +mawili O +yanashutumiwa O +kubaka O +watu O +takribani O +watu O +400 O +katika O +vijiji O +13 O +, O +kati B-DATE +ya I-DATE +Julai I-DATE +30 I-DATE +na I-DATE +Agosti I-DATE +2 I-DATE +mwaka I-DATE +2010 I-DATE +. O + +Elsa B-PER +Taquet I-PER +, O +mshauri O +wa O +masuala O +ya O +sheria O +kwa O +program O +ya O +Maziwa O +Makuu O +ya O +kundi O +lisilo O +la O +kiserikali O +la O +TRIAL B-ORG +International I-ORG +, O +anasema O +mashariki O +mwa O +DRC B-LOC +haijawahi O +kushuhudia O +hukumu O +ya O +kiwango O +kama O +hicho O +. O + +"""" O +Kwa O +hali O +yeyote O +, O +tunashuhudia O +wakati O +wa O +kihistoria O +. O + +Sheka B-PER +amepatikana O +na O +hatia O +ya O +uhalifu O +wa O +vita O +, O +ni O +mtu O +ambaye O +hakika O +hakuna O +mtu O +yeyote O +aliyedhani O +wangewahi O +kumuona O +kizimbani O +, O +kwa O +hivyo O +hii O +ni O +hatua O +kubwa O +kusonga O +mbele O +katika O +upatikanaji O +haki O +"""" O +NDC B-ORG +pia O +ilishutumiwa O +kuwapatia O +mafunzo O +angalau O +Watoto O +154 O +katika O +safu O +zake O +za O +kijeshi O +. O + +Wanajeshi O +wake O +walilaumiwa O +kwa O +kuharibu O +takribani O +nyumba O +na O +biashara O +1 O +, O +0 O +pamoja O +na O +kuongoza O +kiasi O +cha O +watu O +100 O +kuingia O +katika O +ajira O +za O +kulazimishwa O +. O + +Taquet B-PER +anasema O +hawajaridhishwa O +na O +hali O +Fulani O +ya O +uamuzi O +. O + +"""" O +Kuna O +mambo O +kadhaa O +ya O +uamuzi O +ambayo O +tumeyafurahia O +kiasi O +, O +kwa O +mfano O +kutambuliwa O +kwa O +uhalifu O +dhidi O +ya O +binadamu O +kwa O +ubakaji O +huko O +Luvungi B-LOC +, O +lakini O +uhalisia O +au O +ukweli O +unabaki O +kuwa O +hivyo O +hivyo O +kwa O +ujumla O +, O +ni O +uamuzi O +mzuri O +sana O +uliotoa O +matumaini O +na O +ujumbe O +mzuri O +kwa O +waathiriwa O +kwamba O +sheria O +imetendeka O +. O +"""" O + +Lakini O +Kahindo B-PER +Fatuma I-PER +, O +msemaji O +anayewawakilisha O +waathirika O +, O +aliliambia O +shirika O +la O +Habari O +la O +AFP B-ORG +kwamba O +, O +"""" O +Tumefurahishwa O +na O +hukumu O +hii O +, O +ni O +ishara O +tosha O +kwa O +wababe O +wengine O +wa O +vita O +, O +"""" O +aliongeza O +kuwa O +waathirika O +watapata O +faraja O +kidogo O +. O + +Mmoja O +wa O +washtakiwa O +wenzake O +, O +pia O +alihukumiwa O +kifungo O +cha O +maisha O +jela O +hiyo O +Jumatatu B-DATE +, O +mwingine O +kifungo O +cha O +miaka O +15 O +na O +wa O +mwisho O +aliachiliwa O +huru O +, O +kulingana O +na O +uamuzi O +wa O +mahakama O +ya O +jeshi O +ya O +uendeshaji O +ya O +Kivu B-LOC +kaskazini O +. O + +Dazeni O +ya O +makundi O +yenye O +silaha O +yanafanya O +harakati O +zake O +mashariki O +mwa O +DRC B-LOC +, O +eneo O +ambalo O +kuna O +ukosefu O +wa O +sheria O +lenye O +utajiri O +wa O +madini O +. O + +Wamefanya O +vurugu O +kwa O +miongo O +kadhaa O +tangu O +kumalizika O +rasmi O +kwa O +vita O +vya O +mwaka O +1998 B-DATE +mpaka O +2003 I-DATE +ambapo O +mamilioni O +ya O +watu O +walipoteza O +maisha O +. O + +NDC B-ORG +bado O +liko O +kwa O +jina O +jingine O +la O +NDC B-ORG +Renovate I-ORG +au O +NDC B-ORG +/ I-ORG +R I-ORG +. O + +Tume O +ya O +uchaguzi O +nchini O +Guinea B-LOC +- I-LOC +Conakry I-LOC +ilitangaza O +Jumamosi B-DATE +kwamba O +Rais O +Alpha B-PER +Conde I-PER +alishinda O +uchaguzi O +wa O +tarehe B-DATE +18 I-DATE +mwezi I-DATE +huu I-DATE +, O +kwa O +kupata O +asili O +mia O +59 O +. O +5 O +ya O +kura O +zote O +zilizopigwa O +, O +kwa O +mujibu O +wa O +matokeo O +yote O +ya O +awali O +. O + +Ushindi O +huo O +, O +ambao O +ni O +lazima O +uidhinishwe O +na O +mahakama O +ya O +katiba O +, O +unampatia O +rais O +huyo O +mkongwe O +, O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +82 O +, O +muhula O +mwingine O +uongozini O +, O +kufuatia O +uchaguzi O +uliokuwa O +na O +ushindani O +mkali O +, O +huku O +upinzani O +ukipinga O +kushiriki O +kwa O +rais O +huyo O +kwenye O +kinyang'anyiro O +hicho O +. O + +Hata O +hivyo O +, O +Mpinzani O +mkuu O +wa O +Conde B-PER +, O +Cellou B-PER +Dalien I-PER +Diallo I-PER +, O +amesema O +ana O +ushahidi O +wa O +udanganyifu O +katika O +mchakato O +huo O +wa O +uchaguzi O +na O +kwamba O +atawasilisha O +hoja O +ya O +kupinga O +matokeo O +hayo O +mahakamani O +. O + +Tume O +hiyo O +ilisema O +Diallo B-PER +alipata O +asili O +mia O +33 O +. O +5 O +ya O +kura O +. O + +Matokeo O +ya O +uchaguzi O +huo O +yamekuwa O +yakitolewa O +kwa O +awamu O +, O +lakini O +kwa O +kiasi O +kikubwa O +, O +yamekuwa O +yakionyesha O +kwamba O +Rais O +conde B-PER +alikuwa O +akielekea O +kushinda O +, O +hali O +ambayo O +imepelekea O +maandamano O +katika O +ngome O +za O +upinzani O +, O +ambako O +takriban O +watu O +17 O +wamepoteza O +maisha O +yao O +. O + +Kwa O +mujibu O +wa O +katiba O +, O +Diallo B-PER +ana O +siku O +nane O +kuwasilisha O +malalamishi O +mahakamani O +baada O +ya O +tume O +kutangaza O +matokeo O +hayo O +. O + +Msemaji O +wa O +Baraza O +la O +Usalama O +wa O +Taifa O +Marekani B-LOC +amesema O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +hajafutilia O +mbali O +hatua O +ya O +kuwawekea O +vikwazo O +zaidi O +maafisa O +wa O +ngazi O +ya O +juu O +wa O +China B-LOC +kutokana O +na O +namna O +walivyoshughulikia O +suala O +la O +Hong B-LOC +Kong I-LOC +. O + +Trump B-PER +alisaini O +sheria O +ya O +uhuru O +wa O +Hong B-LOC +Kong I-LOC +, O +Jumanne B-DATE +, O +inayomruhusu O +kuwawekea O +vikwazo O +na O +marufuku O +ya O +visa O +maafisa O +wa O +China B-LOC +na O +mashirika O +mengine O +ya O +kifedha O +yanayo O +jihusisha O +na O +kuiwekea O +Hong B-LOC +Kong I-LOC +sheria O +ya O +usalama O +wa O +taifa O +. O + +Jarida O +la O +Bloomberg B-ORG +lilikuwa O +limeripoti O +rais O +Trump B-PER +alikuwa O +amesitisha O +hatua O +ya O +kuwawekea O +vikwazo O +zaidi O +maafisa O +wa O +China B-LOC +ili O +kuzuia O +mgogoro O +kati O +ya O +Marekani B-LOC +na O +China B-LOC +. O + +Miongoni O +mwa O +wanaolengwa O +kuwekewa O +vikwazo O +ni O +pamoja O +na O +mkuu O +wa O +mji O +wa O +Hong B-LOC +Kong I-LOC +Carrie B-PER +Lam I-PER +kwa O +kuunga O +mkono O +utekelezaji O +wa O +sheria O +ya O +usalama O +. O + +Wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +, O +Trump B-PER +aliwawekea O +vikwazo O +maafisa O +kadhaa O +wa O +Chama B-ORG +cha I-ORG +Kikomunisti I-ORG +cha I-ORG +China I-ORG +- O +CCP B-ORG +, O +kutokana O +na O +namna O +walivyo O +wadhulumu O +Waislamu O +wa O +Uighur B-LOC +. O + +Kampeni O +kuelekea O +uchaguzi O +mkuu O +nchini O +Uganda B-LOC +zimeanza O +, O +baada O +ya O +tume O +ya O +uchaguzi O +kumaliza O +zoezi O +la O +kuwasajili O +wagombea O +wa O +urais O +, O +ubunge O +, O +na O +viongozi O +wa O +serikali O +za O +mitaa O +. O + +Rais O +wa O +sasa O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +anakabiliwa O +na O +ushindani O +kutoka O +kwa O +wagombea O +wengine O +10 O +, O +akiwemo O +mwanamuziki O +Robert B-PER +Kyagulanyo I-PER +maarufu O +kama O +Bobi B-PER +Wine I-PER +, O +na O +majenerani O +wengine O +wawili O +ambao O +walikuwa O +marafiki O +wa O +karibu O +wa O +Museveni B-PER +kabla O +ya O +kukosana O +. O + +Majenerali O +hao O +ni O +aliyekuwa O +waziri O +wa O +usalama O +Henry B-PER +Tumukunde I-PER +na O +aliyekuwa O +kamanda O +wa O +jeshi O +Mugisha B-PER +Muntu I-PER +. O + +Bobi B-PER +Wine I-PER +Mwanamuziki O +ambaye O +sasa O +ni O +mgombea O +urais O +Robery B-PER +Kyagulanyi I-PER +maarufu O +Bobi B-PER +Wine I-PER +, O +anayegombea O +urais O +kwa O +tiketi O +ya O +chama O +cha O +NUP B-ORG +, O +amefanya O +kampeni O +kubwa O +mjini O +Arua B-LOC +kaskazini O +mwa O +Uganda B-LOC +na O +kuvutia O +umati O +mkubwa O +wa O +watu O +hasa O +vijana O +. O + +Japo O +kampeni O +yake O +ilikuwa O +imepanga O +kukutana O +na O +idadi O +ndogo O +ya O +watu O +katika O +uwanja O +wa O +michezo O +mjini O +humo O +, O +umati O +mkubwa O +wa O +watu O +ulijitokeza O +barabarani O +na O +kusitisha O +shughuli O +mjini O +humo O +. O + +Mara O +ya O +mwishi O +Bobi B-PER +Wine I-PER +kufanya O +kampeni O +mjini O +Arua B-LOC +, O +ilikuwa O +katika O +uchaguzi O +mdogo O +mwaka O +2018 B-DATE +ambapo O +ulimalizikakwa O +machafuko O +, O +kifo O +cha O +dereva O +wake O +na O +gari O +la O +rais O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +kuripotiwa O +kupigwa O +mawe O +. O + +Kyagulanyi B-PER +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +37 O +, O +ametoa O +wito O +kwa O +polisi O +kukoma O +kuhangaisha O +wafuasi O +wake O +, O +akisema O +kwamba O +kila O +mtu O +anastahili O +kuishi O +kwa O +kuheshimu O +mwingine O +na O +kwamba O +rai O +ana O +polisi O +ni O +mandugu O +, O +majirani O +na O +wate O +wanapitia O +changamoto O +zinazofanana O +. O + +"""" O +Tunapigwa O +na O +kunyanyaswa O +na O +polisi O +kila O +mara O +. O + +Polisi O +ni O +ndugu O +zetu O +. O + +Ni O +dada O +zetu O +. O + +Ni O +jamaa O +wetu O +. O + +Tuna O +ukoo O +nao O +lakini O +wanaedelea O +kutupiga O +kila O +mara O +. O + +Ni O +vyema O +wajue O +kwamba O +hii O +nchi O +ni O +yetu O +sote O +na O +hatutachoka O +kudai O +haki O +hadi O +pale O +kila O +mtu O +atakapohisi O +amekombolewa O +. O +"""" O + +amesema O +Kyagulanyi B-PER +maarufu O +kama O +Bobi B-PER +Wine I-PER +. O + +Museveni B-PER +apiga O +kambi O +Lira B-LOC +Rais O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +ambaye O +aliingia O +madarakani O +Bobi B-PER +Wine I-PER +akiwa O +na O +umri O +wa O +miaka O +4 O +, O +amefanya O +kampeni O +yake O +katika O +wilaya O +ya O +Lira B-LOC +kaskazini O +mwa O +Uganda B-LOC +. O + +Wilaya O +ya O +Lira B-LOC +inapakana O +na O +Arua B-LOC +ambapo O +amekuwa O +Bobi B-PER +Wine I-PER +. O + +siku O +moja O +baada O +ya O +kuzindua O +kampeni O +yake O +ya O +kutafuta O +mhula O +wa O +sita O +madarakani O +. O + +Uzinduzi O +wa O +kampeni O +ulifanyika O +katika O +wilaya O +ya O +Luweero B-LOC +. O + +Museveni B-PER +amesema O +kwamba O +hataki O +kukutana O +na O +kundi O +kubwa O +la O +wafuasi O +wake O +jinsi O +ambavyo O +imekuwa O +katika O +kampeni O +zilizopita O +, O +kutokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Kampeni O +yake O +itakuwa O +ya O +kukutana O +na O +makundi O +ya O +watu O +wachache O +kutoka O +sehemu O +tofauti O +katika O +kila O +wilaya O +. O + +Akiwa O +mjini O +Lira B-LOC +, O +Museveni B-PER +amesema O +kwamba O +mafuta O +ambayo O +yanatarajiwa O +kuanza O +kuchimbwa O +hivi O +karibuni O +, O +ni O +hatua O +nzuri O +sana O +itakayoimarisha O +uchumi O +wa O +mji O +huo O +na O +Uganda B-LOC +kwa O +jumla O +. O + +"""" O +Imetimia O +miaka O +14 O +tangu O +tulipogundua O +kwamba O +tuna O +utajiri O +wa O +mafuta O +lakini O +kampuni O +za O +kuchimba O +mafuta O +zimekuwa O +zikituchelewesha O +kupata O +utajiri O +huo O +. O + +Hatimaye O +tumekubaliana O +nao O +na O +sasa O +tutaanza O +kuchimba O +. O +"""" O + +Amesema O +Museveni B-PER +katika O +mkutano O +na O +wafuasi O +wa O +chama O +chake O +cha O +National B-ORG +resistance I-ORG +Movement I-ORG +NRM I-ORG +. O + +Ujumbe O +muhimu O +wa O +Museveni B-PER +kwa O +wapiga O +kura O +ni O +kwamba O +anagombea O +mhula O +wa O +sita O +madarakani O +ili O +kulinda O +hali O +ya O +baadaye O +ya O +raia O +wote O +wa O +Uganda B-LOC +. O + +Gen O +. O +Mugisha B-PER +Muntu I-PER +, O +Gen O +. O +Tumukunde B-PER +na O +Nobert B-PER +Mao I-PER +Aliyekuwa O +kiongozi O +wa O +chama O +cha O +Forum B-ORG +for I-ORG +Democratic I-ORG +change I-ORG +, O +ambaye O +sasa O +ni O +kiongozi O +wa O +chama O +cha O +Alliance B-ORG +for I-ORG +National I-ORG +Transformation I-ORG +Maj O +gen O +Mugisha B-PER +Muntu I-PER +, O +amezindua O +kampeni O +yake O +jijini O +Kampala B-LOC +, O +akisisitiza O +kwamba O +jiji O +hilo O +lina O +changamoto O +nyingi O +ikiwemo O +mfumo O +mbovu O +wa O +usafiri O +licha O +ya O +kuwa O +kitovu O +cha O +uchumi O +wa O +Uganda B-LOC +. O + +"""" O +Kampala B-LOC +ni O +moyo O +wa O +nchi O +yetu O +lakini O +jiji O +hili O +limejaa O +changamoto O +chungu O +nzima O +ambazo O +zinaathiri O +kwa O +kiasi O +kikubwa O +sehemu O +nyingine O +za O +nchi O +. O + +Hii O +inatokana O +na O +mipangilio O +mibovu O +ambayo O +imeathiri O +pia O +shughuli O +za O +biashara O +. O + +Haya O +ni O +matatizo O +ambayo O +tutatatua O +tutakapoingia O +madarakani O +mwaka B-DATE +ujao I-DATE +2021 I-DATE +. O +"""" O + +Amesema O +Mugisha B-PER +Muntu I-PER +. O + +Aliyekuwa O +waziri O +wa O +usalama O +Generali O +Henry B-PER +Tukunde I-PER +amefanya O +kampeni O +yake O +magharibi O +mwa O +Uganda B-LOC +katika O +wilaya O +za O +Rubanda B-LOC +, O +Rukiga B-LOC +na O +Kabale B-LOC +akiwahimiza O +wafuasi O +wake O +kumchagua O +kwa O +ahadi O +ya O +kile O +anataja O +kama O +"""" O +Uganda B-LOC +mpya O +. O +"""" O + +Tumukunde B-PER +alifutwa O +kazi O +na O +rais O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +mwaka O +2018 B-DATE +baada O +ya O +kutofautiana O +hadharani O +na O +aliyekuwa O +mkuu O +wa O +polisi O +Generani O +Kale B-PER +Kayihura I-PER +. O + +Amekamatwa O +na O +kufikishwa O +katika O +mahakama O +ya O +kijeshi O +, O +akidaiwa O +kumiliki O +sare O +na O +silaha O +za O +kijeshi O +. O + +Kiongozi O +wa O +chama O +cha O +Democratic B-ORG +- I-ORG +DP I-ORG +, O +Nobert B-PER +Mao I-PER +, O +anatarajiwa O +kuzindua O +kampeni O +yake O +Jumatano B-DATE +. O + +Kukosekana O +kwa O +Besigye B-PER +katika O +kinyang'anyiro O +cha O +urais O +Mgombea O +wa O +urais O +mara O +nne O +bila O +mafanikio O +Dkt O +Kiiza B-PER +Besigye I-PER +hayupo O +kwenye O +orodha O +ya O +wagombea O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +baada O +ya O +kusema O +kwamba O +kuendelea O +kugombea O +nafasi O +hiyo O +dhidi O +ya O +rais O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +ni O +kupoteza O +muda O +. O + +Besigye B-PER +amesema O +kwamba O +ana O +mpango O +mbadala O +wa O +kumuondoa O +madarakani O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +, O +japo O +hajasema O +wazi O +ni O +mpango O +gani O +na O +amesema O +kwamba O +atawafanyia O +kampeni O +wagombea O +ambao O +wanaunga O +mkono O +mpango O +wake O +. O + +Wagombea O +wa O +urais O +Uganda B-LOC +mwaka O +2021 B-DATE +Wagombea O +wa O +urais O +ni O +11 O +. O + +Wanaume O +10 O +na O +mwanamke O +mmoja O +. O + +Orodha O +ya O +wagombea O +urais O +nikama O +ifuatayo O +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCBaadhi O +ya O +wanasiasa O +waliokuwa O +wanamuunga O +mkono O +rais O +Mstaafu O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +Joseph B-PER +Kabila I-PER +wameeleza O +kumuunga O +mkono O +rais O +wa O +sasa O +Felix B-PER +Tshisekedi I-PER +. O + +Wanasiasa O +hao O +wameanza O +kujiondoa O +kutoka O +vyama O +vyao O +vya O +kisiasa O +na O +kujiunga O +na O +chama O +kipya O +cha O +rais O +Tshisekedi B-PER +cha O +muungano O +wa O +taifa O +. O + +Chama O +hicho O +kiliundwa O +masaa O +machache O +baada O +ya O +Tshisehedi B-PER +kutangaza O +kuvunja O +makubaliano O +kati O +yake O +na O +Kabila B-PER +wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +, O +akitaja O +tofauti O +ya O +kimaono O +namna O +ya O +kuendesha O +serikali O +. O + +Maandamano O +yamefanyika O +katika O +miji O +mbalimbali O +ya O +DRC B-LOC +kuunga O +mkono O +rais O +Tshisekedi B-PER +huku O +jumuiya B-ORG +ya I-ORG +kimataifa I-ORG +ikitaka O +pande O +husika O +katika O +mzozo O +wa O +kisiasa O +wa O +nchi O +hiyo O +kujadiliana O +na O +kuhakikisha O +kuna O +utulivu O +. O + +Viongozi O +wa O +chama O +cha O +kabila O +cha O +PPRD B-ORG +kama O +Kambere B-PER +Kalumbi I-PER +anamtaja O +rais O +Tshisekedi B-PER +kama O +dikteta O +na O +kwamba O +hawatakubali O +. O + +Akihutubia O +Bunge O +hii O +leo B-DATE +, O +rais O +Tshisekedi B-PER +amesema O +kwamba O +lengo O +kubwa O +la O +kuunda O +muungano O +kati O +yake O +na O +Kabila O +lilikuwa O +kuleta O +maendeleo O +lakini O +baadhi O +ya O +watu O +wameuvuruga O +muungano O +huo O +na O +kukosa O +kutimiza O +malengo O +yake O +ndio O +maana O +ameuvunja O +na O +kuunda O +serikali O +ya O +umoja B-ORG +wa I-ORG +kitaifa I-ORG +. O + +Tshisekedi B-PER +ana O +matumaini O +kwamba O +serikali O +atakayounda O +itatimiza O +maslahi O +ya O +taifa O +akisitiza O +kwamba O +atafanya O +kazi O +na O +wale O +ambao O +wapo O +tayari O +kushirikiana O +naye O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Austere B-PER +Malivika I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +GomaRais O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +Alhamisi B-DATE +inatarajiwa O +kukutana O +huko O +White B-LOC +House I-LOC +na O +kundi O +la O +maseneta O +wa O +vyama O +vya O +Republican B-ORG +na O +Democrat B-ORG +baada O +ya O +maseneta O +hao O +kueleza O +kwamba O +wamepiga O +hatua O +ya O +kuridhisha O +kufikia O +makubaliano O +juu O +ya O +matumzi O +ya O +fedha O +kwenye O +mradi O +wa O +miundombinu O +wa O +Biden B-PER +. O + +Mazungumzo O +ya O +hivi O +karibuni O +yalijikita O +kwenye O +mpango O +wa O +matumzi O +ya O +zaidi O +ya O +dola O +trillioni O +1 O +. O + +Malengo O +maalum O +ya O +mradi O +huo O +ni O +kuboresha O +barabara O +za O +kitaifa O +, O +mtandao O +wa O +umeme O +na O +kupanua O +upatikanaji O +wa O +mtandao O +wa O +internet O +nchini O +kote O +. O + +Awali O +, O +Rais O +Biden B-PER +alipendekeza O +bajeti O +ya O +dola O +trillioni O +2 O +. O +3 O +baadaye O +akaipunguza O +hadi O +kwenye O +dola O +trillioni O +1 O +. O +7 O +ili O +kupata O +uungwaji O +mkono O +wa O +Warepublican O +kufanikisha O +mradi O +wake O +kwenye O +baraza O +la O +seneti O +lililogawanyika O +juu O +ya O +gharama O +ya O +mradi O +huo O +. O + +Moja O +ya O +suala O +lililosababisha O +mgawanyiko O +kati O +Warepublican O +na O +Wademocrat O +ni O +kuhusu O +namna O +ya O +kufadhili O +mradi O +huo O +. O + +Biden B-PER +alipendekeza O +kuongeza O +kodi O +kwenye O +mapato O +ya O +makampuni O +, O +lakini O +wa O +Republican B-ORG +walipinga O +pendekezo O +hilo O +. O + +Chanzo O +cha O +Habari O +: O +VOA B-ORG +NewsBaraza O +la O +mawaziri O +nchini O +Uganda B-LOC +limeidhinisha O +mpango O +wa O +serikali O +wa O +kukarabati O +reli O +ya O +kitambo O +kutoka O +Malaba B-LOC +, O +mpaka O +wa O +Kenya B-LOC +na O +Uganda B-LOC +, O +hadi O +Kampala B-LOC +. O + +Mpango O +huo O +unazima O +mpango O +wa O +awali O +wa O +ujenzi O +wa O +reli O +ya O +mwendo O +wa O +wastani O +- O +SGR O +, O +na O +hakuna O +ripoti O +yoyote O +kuhusu O +ujenzi O +wake O +. O + +Taarifa O +iliyotolewa O +jumanne B-DATE +na O +kituo O +cha O +habari O +cha O +serikali O +, O +inasema O +kwamba O +ukarabati O +wa O +reli O +hiyo O +"""" O +itakuwa O +hatua O +muhimu O +sana O +katika O +kuimarisha O +shughuli O +ya O +kubeba O +mizigo O +na O +abiria O +nchini O +Uganda B-LOC +. O +"""" O + +Taarifa O +hiyo O +inaendelea O +kusema O +kwamba O +"""" O +reli O +hiyo O +itapunguza O +gharama O +ya O +kufanya O +biashara O +, O +kuimarisha O +mapato O +ya O +nchi O +, O +na O +kuboresha O +maisha O +ya O +raia O +wa O +Uganda B-LOC +. O +"""" O + +Ukarabati O +wa O +reli O +hiyo O +utagharimu O +shilingi O +trilioni O +1 O +. O +4 O +za O +Uganda B-LOC +na O +unakuja O +wakati O +Uganda B-LOC +inakabiliwa O +na O +gharama O +ghali O +ya O +kusafirisha O +mizigo O +kwa O +kutumia O +barabara O +. O + +Kwa O +sasa O +, O +inagharimu O +dola O +3600 O +kusafirisha O +kasha O +la O +futi O +40 O +kutoka O +bandari B-LOC +ya I-LOC +Mombasa I-LOC +Kenya I-LOC +hadi O +Kampala B-LOC +kwa O +kutumia O +barabara O +. O + +Mzigo O +kama O +huo O +unagharimu O +dola O +1 O +, O +800 O +. O + +Kulingana O +na O +muungano B-ORG +wa I-ORG +wafanyabiashara I-ORG +jijini O +Kampala B-LOC +- O +KACITA B-ORG +, O +asilimia O +50 O +ya O +bei O +ya O +mizigo O +inayosafirishwa O +kutoka O +Mombasa B-LOC +hadi O +Kampala B-LOC +, O +ndio O +gharama O +inayotumika O +kwa O +usafiri O +. O + +Hivi O +karibuni O +, O +rais O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +alizindua O +ujenzi O +wa O +reli O +kutoka O +mji O +wa O +Tororo B-LOC +, O +mpakani O +mwa O +Kenya B-LOC +na O +Uganda B-LOC +hadi O +Gulu B-LOC +, O +kaskazini O +mwa O +Uganda B-LOC +. O + +Museveni B-PER +alisema O +kwamba O +usafiri O +wa O +reli O +ambao O +mara O +ya O +mwisho O +kufika O +Gulu B-LOC +ilikuwa O +ni O +mwaka O +186 B-DATE +, O +utaanza O +tena O +kwa O +sababu O +Serikali O +yake O +inatambua O +kwamba O +usafiri O +kwa O +gharama O +nafuu O +ni O +muhimu O +kwa O +ukuaji O +wa O +biashara O +. O + +Reli O +kutoka O +Malaba B-LOC +hadi O +Kampala B-LOC +, O +yenye O +urefu O +wa O +kilomita O +273 O +ni O +muhimu O +pia O +kwa O +bidhaa O +za O +Uganda B-LOC +zinazouzwa O +nje O +ya O +nchi O +kupitia O +bandari O +ya O +Mombasa B-LOC +. O + +Reli O +hiyo O +inapita O +katika O +wilaya O +9 O +za O +Tororo B-LOC +, O +Butaleja B-LOC +, O +Iganda B-LOC +, O +Mayuge B-LOC +, O +Jinja B-LOC +, O +Buikwe B-LOC +, O +Mukono B-LOC +, O +Wakiso B-LOC +na O +Kampala B-LOC +. O + +Serikali O +imesema O +kwamba O +baada O +ya O +ukarabati O +wake O +, O +mizigo O +yote O +kutoka O +bandari B-LOC +ya I-LOC +Mombasa I-LOC +, O +ambayo O +imekuwa O +ikisafirishwa O +kwa O +kutumia O +barabara O +, O +itasafirishwa O +kwa O +reli O +ili O +kupunguza O +gharama O +ya O +usafiri O +na O +ukarabati O +wa O +barabara O +kila O +mara O +. O + +Umoja B-ORG +wa I-ORG +ulaya I-ORG +utasaidia O +serikali O +ya O +Uganda B-LOC +katika O +kufadhili O +ujenzi O +wa O +reli O +kutoka O +Tororo B-LOC +hadi O +Gulu B-LOC +, O +yenye O +urefu O +kwa O +kilomita O +375 O +. O + +Serikali O +ya O +Uganda B-LOC +pia O +imeanza O +mipango O +ya O +kufufua O +usafiri O +wa O +meli O +kutoka O +Kisumu B-LOC +Kenya I-LOC +hadi O +bandari O +za O +Kasensero I-LOC +na O +Bukakata B-LOC +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCWatumiaji O +wa O +mitandao O +ya O +kijamii O +nchini O +China B-LOC +wanafuatilia O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +Marekani B-LOC +kwa O +kuandika O +jumbe O +za O +kejeli O +hasa O +baada O +ya O +rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +kudai O +kwamba O +alikuwa O +anaongoza O +katika O +hesabu O +ya O +kura O +. O + +Wameandika O +kwamba O +hatua O +ya O +rais O +Trump B-PER +ni O +sawa O +na O +kujitangaza O +mshindi O +kabla O +ya O +mashindano O +kukamilika O +. O + +Wakati O +raia O +wa O +China B-LOC +wanakejeli O +rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +, O +izingatiwe O +kwamba O +viongozi O +wa O +chama B-ORG +cha I-ORG +Kikomunisti B-ORG +, O +kinachotawala O +nchini O +China B-LOC +, O +huchaguliwa O +katika O +mchakato O +wa O +siri O +na O +ambao O +huhudhuriwa O +na O +wanachama O +pekee O +. O + +Uhusiano O +kati O +ya O +China B-LOC +na O +Marekani B-LOC +umekuwa O +mbaya O +katika O +utawala O +wa O +rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +hasa O +kuhusu O +hati O +miliki O +za O +kiteknolojia O +, O +biashara O +na O +Hong B-LOC +Kong I-LOC +, O +Pamoja O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Utawala O +wa O +rais O +Trump B-PER +imeiwekea O +China B-LOC +vikwazo O +kadhaa O +vya O +Kiuchumi O +. O + +Serikali O +ya O +Kenya B-LOC +imesisitiza O +kuwa O +maisha O +ya O +raia O +wake O +ni O +muhimu O +mno O +kuliko O +kitu O +kingine O +, O +kufuatia O +hatua O +yake O +ya O +mwishoni B-DATE +mwa I-DATE +wiki I-DATE +kupiga O +marufuku O +mara O +moja O +ununuzi O +wa O +mahindi O +kutoka O +mataifa O +jirani O +ya O +Tanzania B-LOC +na O +Uganda B-LOC +kwa O +kile O +inakichokitaja O +ni O +kuwepo O +kwa O +viwango O +vya O +juu O +vya O +sumu O +kwenye O +mahindi O +hayo O +. O + +Mamlaka O +ya O +kilimo O +na O +chakula O +nchini O +humo O +, O +ikijibu O +madai O +ya O +serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +kuwa O +haijapokea O +ithibati O +rasmi O +ya O +marufuku O +hiyo O +, O +imeeleza O +kuwa O +malori O +yaliopo O +katika O +mpaka O +wa O +Namanga B-LOC +hayata O +ruhusiwa O +kuingia O +Kenya B-LOC +hadi O +suala O +hilo O +lisuluhishwe O +, O +kama O +anavyoripoti O +mwandishi O +wetu O +wa O +Nairobi B-LOC +, O +Kennedy B-PER +Wandera I-PER +. O + +Kufuatia O +matamshi O +ya O +serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +mwishoni B-DATE +mwa I-DATE +wiki I-DATE +kuwa O +haijapokea O +ithibati O +rasmi O +ya O +kupigwa O +marufuku O +mahindi O +yake O +kuingia O +Kenya B-LOC +kwa O +madai O +ya O +kuwa O +na O +viwango O +vya O +juu O +vya O +sumu O +vinavyoyafanya O +kutokuwa O +salama O +kwa O +matumizi O +ya O +binadamu O +, O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +inaeleza O +kuwa O +imefanya O +hivyo O +kwa O +sababu O +maisha O +ya O +raia O +wake O +ni O +muhimu O +mno O +kuliko O +kitu O +kingine O +. O + +Mkurugenzi O +mkuu O +wa O +halmashauri B-ORG +ya I-ORG +Kilimo I-ORG +na I-ORG +Chakula I-ORG +, O +Kenya B-LOC +, O +Kello B-PER +Harsama I-PER +, O +ambaye O +ameiandikia O +mamlaka O +ya O +ushuru O +nchini O +Kenya B-LOC +kusimamisha O +mara O +moja O +uingizaji O +wa O +mahindi O +kutoka O +mataifa O +jirani O +ya O +Tanzania B-LOC +na O +Uganda B-LOC +, O +ameieleza O +VOA B-ORG +kuwa O +Kenya B-LOC +haiwezi O +kuchukulia O +kimzaha O +afya O +ya O +raia O +wake O +. O + +Mamlaka O +hiyo O +iliyo O +na O +majukumu O +ya O +kusimamia O +, O +kustawisha O +na O +kuendeleza O +kilimo O +na O +chakula O +nchini O +Kenya B-LOC +inaeleza O +kuwa O +hivi O +karibuni O +inatangaza O +mfumo O +na O +utaratibu O +mpya O +wa O +kuingiza O +chakula O +nchini O +Kenya B-LOC +. O + +Na O +anayesajiliwa O +ni O +lazima O +apewe O +vyeti O +vya O +kuingiza O +chakula O +. O + +Jumamosi B-DATE +na O +Jumapili B-DATE +, O +misururu O +mirefu O +ya O +malori O +yaliobeba O +mahindi O +yalikataliwa O +kuingia O +Kenya B-LOC +kupitia O +mpaka O +wake O +na O +Tanzania B-LOC +eneo O +la O +Namanga B-LOC +, O +na O +Harsama B-PER +anaeleza O +kuwa O +hayawezi O +kuruhusiwa O +Kenya B-LOC +hadi O +tatizo O +hili O +lipatiwe O +suluhu O +. O + +Hatua O +hii O +ya O +Kenya B-LOC +inatajwa O +kukiuka O +mkataba O +wa O +Jumuiya B-ORG +ya I-ORG +umoja I-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +Mashariki I-ORG +na O +itifaki O +ya O +soko O +la O +pamoja O +la O +jumuiya O +hiyo O +lakini O +si O +mara O +ya O +kwanza O +Kenya B-LOC +na O +Tanzania B-LOC +kujikuta O +hapa O +. O + +Mwaka O +2017 B-DATE +, O +serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +iliwakamata O +na O +kuwapiga O +mnada O +zaidi O +ya O +ng'ombe O +elfu O +moja O +wa O +wachungaji O +wa O +Kenya B-LOC +walioripotiwa O +kuvuka O +mpaka O +na O +kuingia O +Tanzania B-LOC +na O +vile O +vile O +kuteketeza O +vifaranga O +zaidi O +ya O +elfu O +sita O +kutoka O +Kenya B-LOC +kwa O +madai O +ya O +kusambaza O +homa O +ya O +ndege O +nchini O +humo O +. O + +Wakati O +huo O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +, O +iliishtumu O +Tanzania B-LOC +kwa O +kufanya O +hivyo O +bila O +kuieleza O +Kenya B-LOC +. O + +Hatua O +hiyo O +ikizua O +mzozo O +wa O +kidiplomasia O +kati O +nchi O +hizi O +jirani O +. O + +Hata O +hivyo O +, O +Harsama B-PER +anaeleza O +kuwa O +hatua O +hii O +ya O +kupiga O +marufuku O +uingizaji O +wa O +mahindi O +nchini O +mwake O +hauhusu O +Tanzania B-LOC +pekee O +na O +hivyo O +basi O +haliwezi O +kuwa O +suala O +la O +kidiplomasia O +. O + +Waziri O +msaidizi O +wa O +Kilimo O +nchini O +Tanzania B-LOC +Hussein B-PER +Bashe I-PER +amevieleza O +vyombo O +vya O +habari O +nchini O +humo O +kuwa O +hatua O +ya O +Kenya B-LOC +haikubaliki O +na O +inaenda O +kinyume O +na O +itifaki O +ya O +Jumuiya B-ORG +ya O +Afrika I-ORG +Mashariki O +. O + +Aidha O +, O +afisa O +huyo O +wa O +Tanzania B-LOC +anaeleza O +kuwa O +hatua O +ya O +Kenya B-LOC +kwa O +kiasi O +kikubwa O +inakiuka O +uhusiano O +wa O +kibiashara O +kati O +ya O +Kenya B-LOC +na O +Tanzania B-LOC +. O + +Zaidi O +ya O +wabunge O +100 O +wa O +chama O +cha O +republikan B-ORG +wakishirikiana O +na O +darzeni O +ya O +maseneta O +kutoka O +chama O +hicho O +wanasema O +kuwa O +Jumatano B-DATE +watashiriki O +kwenye O +juhudi O +za O +kujaribu O +kupinga O +kutiwa O +saini O +ushindi O +wa O +kura O +za O +wajumbe O +wa O +majimbo O +kwamba O +rais O +mteule O +Joe B-PER +Biden I-PER +alimshinda O +rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +kwenye O +uchaguzi O +wa O +Novemba B-DATE +. O + +Hatua O +hiyo O +ya O +kuidhinisha O +Biden B-PER +kuwa O +na O +kura O +306 O +dhidi O +ya O +232 O +za O +Trump B-PER +ndiyo O +hatua O +ya O +mwisho O +kuelekea O +sherehe O +za O +kuapishwa O +kwa O +Biden B-PER +kama O +rais O +wa O +46 O +hapo O +Januari B-DATE +20 I-DATE +. O + +Ushindi O +huo O +ni O +lazima O +uidhinishwe O +na O +mabunge O +yote O +mawili O +kabla O +ya O +Biden B-PER +kuapishwa O +. O + +Lakini O +Wanademokrat O +wanaodhibiti O +Bunge O +kwa O +wingi O +mdogo O +wana O +hakika O +watathibitisha O +ushindi O +wa O +Biden B-PER +, O +wakati O +katika O +baraza O +la O +seneti O +walipo O +wachache O +pamoja O +na O +Warepublican O +walio O +wengi O +ambao O +baadhi O +yao O +wamekiri O +ushindi O +wa O +Biden B-PER +, O +wana O +uwezekano O +wa O +kufanya O +vivyo O +hivyo O +kwenye O +baraza O +hilo O +. O + +Kwa O +wiki O +kadhaa O +sasa O +tangu O +zoezi O +hilo O +kumalizika O +, O +Trump B-PER +amekuwa O +akidai O +kuwa O +uchaguzi O +uliibwa O +, O +bila O +kuwa O +na O +ushahidi O +wowote O +, O +na O +iwapo O +Biden B-PER +ataidhinishwa O +, O +basi O +Trump B-PER +atakuwa O +rais O +wa O +tano O +katika O +historia O +ya O +Marekani B-LOC +ya O +miaka O +245 O +kushindwa O +kuingia O +uongozini O +kwa O +muhula O +wa O +pili O +. O + +Kupitia O +video O +fupi O +aliotuma O +kwa O +njia O +ya O +twitter O +, O +Trump B-PER +ameomba O +wafuasi O +wake O +kujitokeza O +kwa O +wingi O +Jumatano B-DATE +hapa O +Washington B-LOC +DC I-LOC +ili O +kupinga O +kuidhinishwa O +kwa O +Biden B-PER +kama O +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +akisema O +linaweza O +kuwa O +tukio O +kubwa O +kabisa O +katika O +historia O +ya O +mji O +huo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCWajumbe O +wakiwa O +wamepiga O +kura O +siku O +ya O +Jumatatu B-DATE +, O +walimpa O +rasmi O +Joe B-PER +Biden I-PER +zaidi O +ya O +kura O +270 O +za O +uchaguzi O +zinazohitajika O +kuthibitisha O +ushindi O +wake O +wa O +uchaguzi O +. O + +Pamoja O +na O +kura O +55 O +za O +wajumbe O +kutoka O +California B-LOC +, O +kati O +ya O +za O +mwisho O +kupigwa O +Jumatatu B-DATE +, O +Biden B-PER +ana O +kura O +302 O +za O +uchaguzi O +, O +zaidi O +ya O +kiwango O +kinachohitajika O +kushinda O +urais O +. O + +Biden B-PER +amekuwapo O +kwenye O +uwanja O +wa O +siasa O +za O +Marekani B-LOC +kwa O +karibu O +nusu O +karne O +, O +na O +ushindi O +wake O +katika O +kura O +za O +wajumbe O +umemfanya O +Trump B-PER +, O +Mrepublican O +, O +rais O +wa O +tano O +wa O +Marekani B-LOC +katika O +historia O +ya O +miaka O +244 O +ya O +nchi O +hii O +kupoteza O +uchaguzi O +baada O +ya O +muhula O +mmoja O +katika O +Ikulu O +ya O +Marekani B-LOC +. O + +Kura O +ya O +wajumbe O +ni O +ya O +uthibitisho O +wa O +utaratibu O +wa O +kawaida O +kwenye O +kalenda O +ya O +uchaguzi O +wa O +urais O +wa O +Marekani B-LOC +. O + +Lakini O +tangu O +kura O +ya O +kitaifa O +ya O +Novemba B-DATE +3 I-DATE +, O +Trump B-PER +amedai O +mara O +kwa O +mara O +bila O +ushahidi O +wwowote O +wa O +kuaminika O +kwamba O +kura O +katika O +majimbo O +yaliokuwa O +na O +ushindani O +mkali O +aliyopoteza O +kwa O +Biden B-PER +kwa O +viwango O +tofauti O +ilikuwa O +ya O +wizi O +ikimgharimu O +kuchaguliwa O +tena O +. O + +Trump B-PER +na O +washirika O +wake O +wamepoteza O +kesi O +zaidi O +ya O +50 O +katika O +majimbo O +yenye O +ushindani O +mkali O +wanakopinga O +matokeo O +ya O +kura O +hiyo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCMarais O +wastaafu O +wa O +Tanzania B-LOC +ni O +miongoni O +mwa O +viongozi O +mbali O +mbali O +wanaotoa O +wito O +kwa O +watanzania O +kushikamana O +kudumisha O +umoja O +ili O +kusonga O +mbele O +kukuza O +maendeleo O +ya O +taifa O +hilo O +baada O +ya O +kifo O +cha O +Magufuli B-PER +Marais O +wastaafu O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +, O +Ali B-PER +Hassan I-PER +Mwinyi I-PER +na O +Jakaya B-PER +Kikwete I-PER +pamoja O +na O +viongozi O +waandamizi O +katika O +serikali O +na O +mabalozi O +wanaoziwakilisha O + +nchi O +zao O +nchini O +Tanzania B-LOC +wanatoa O +wito O +kwa O +watanzania O +kuendelea O +kuimarisha O +uzalendo O +na O +fikra O +alizokuwa O +nazo O +hayati O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +, O +ili O +kufanikisha O +Tanzania B-LOC +kukua O +kimaendeleo O +. O + +Wito O +huo O +umeelezwa O +wakati O +viongozi O +hao O +wakisaini O +kitabu O +cha O +maombolezo O +katika O +viwanja O +vya O +Karimjee B-LOC +jijini O +Dar B-LOC +Es I-LOC +Salaam I-LOC +kufuatia O +kifo O +cha O +Magufuli B-PER +kilichotokea O +Machi B-DATE +17 I-DATE +katika O +hospitali O +ya O +Mzena B-ORG +mjini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +mahala O +ambako O +alilazwa O +akipatiwa O +matibabu O +ya O +ugonjwa O +wa O +moyo O +. O + +Mazishi O +ya O +Magufuli B-PER +yanatarajiwa O +kufanyika O +Machi B-DATE +26 I-DATE +nyumbani O +kwao O +Chato B-LOC +katika O +mkoa O +wa O +Geita B-LOC +. O + +Wananchi O +wa O +Israeli B-LOC +wamegawika O +kufuatia O +habari O +kwamba O +kiongozi O +wa O +chama O +cha O +mrengo O +mkali O +wa O +kulia O +Naftali B-PER +Bennett I-PER +atajiunga O +na O +serikali O +ya O +umoja B-ORG +wa I-ORG +kitaifa I-ORG +kwa O +lengo O +la O +kumondoa O +madarakani O +Waziri O +Mkuu O +wa O +muda O +mrefu O +Benjamin B-PER +Netanyahu I-PER +. O + +Wachambuzi O +wa O +kisiasa O +nchini O +humo O +wanasema O +hatua O +hiyo O +huenda O +ikawa O +ndio O +mwisho O +wa O +enzi O +ya O +kisiasa O +na O +kiongozi O +huyo O +wa O +mrengo O +wa O +kulia O +anaekabiliwa O +na O +mashtaka O +ya O +ulaji O +rushwa O +. O + +Uamuzi O +wa O +Naftali B-PER +Bennet I-PER +kutangaza O +Jumapili B-DATE +katika O +hotuba O +kwa O +taifa O +huenda O +sasa O +ukamwezesha O +kiongozi O +mkuu O +wa O +upinzani O +Yair B-PER +Lapid I-PER +kuunda O +serikali O +ya O +mseto O +itakayounganisha O +pamoja O +vyama O +vya O +mrengo O +wa O +kulia O +, O +kati O +na O +kushoto O +vya O +israeli B-LOC +na O +kumshinda O +kwa O +mara O +ya O +Kwanza O +Netanyahu B-PER +tangu O +mwaka O +1996 B-DATE +alipochukua O +uongozi O +wa O +serikali O +nchini O +humo O +. O + +Akilihutubia O +taifa O +hapo O +jana O +mwanasiasa O +mwenye O +siasa O +kali O +za O +kizalendo O +za O +mrengo O +wa O +kulia O +, O +kiongozi O +wa O +chama O +cha O +Yamina B-PER +Bennett I-PER +alisema O +yuko O +tayari O +kujiunga O +na O +mungano O +huo O +ambao O +vyombo O +vya O +habari O +vya O +Israel B-LOC +vinautaja O +ni O +muungano O +wa O +mageuzi O +. O + +Bennett B-PER +mkuu O +wa O +chama O +cha O +Yamina B-ORG +ameeleza O +kuwa O +: O +"""" O +Vyama O +vyote O +vimealikwa O +kujiunga O +na O +serikali O +. O + +Kwa O +serikali O +itakayofanikiwa O +, O +ambapo O +vyama O +vyote O +vitahitajika O +kuwa O +na O +ustahamilivu O +wakati O +wa O +majadilianio O +na O +hata O +baadae O +. O + +Hakuna O +mtu O +anaeombwa O +kuacha O +kando O +itikadi O +zake O +lakini O +kila O +mmoja O +anatakiwa O +kuweka O +kando O +malengo O +na O +ndoto O +zao O +kwa O +sasa O +. O + +Wabunge O +wote O +wanaompinga O +Netanyahu B-PER +wamekuwa O +katika O +majadiliano O +magumu O +kabla O +ya O +Jumatano B-DATE +siku O +ya O +mwisho O +kwa O +Lapid B-PER +, O +mwenye O +umnri O +wa O +miaka O +57 O +anaye O +kiongoza O +chama O +cha O +mrengo O +wa O +kati O +, O +Yesh B-ORG +Atid I-ORG +, O +kutangaza O +serikali O +yake O +wakati O +makubaliano O +ya O +kusitisha O +mapigano O +na O +Hamas B-ORG +yakiheshimiwa O +. O + +Na O +kufuatana O +na O +makubaliano O +yaliyofikiwa O +kulingana O +na O +ripoti O +za O +vyombo O +vya O +habari O +vya O +Israeli B-LOC +ni O +kwamba O +Bennet B-PER +atachukua O +nafasi O +ya O +Netanyahu B-PER +kama O +Waziri O +Mkuu O +na O +baadae O +kumkabidhi O +Lapid B-PER +chini O +ya O +makubaliano O +ya O +Kubadilishana O +uongozi O +. O + +Netanyahu B-PER +anaekabiliwa O +na O +mashtaka O +ya O +uhalifu O +kwa O +ajili O +ya O +ulaji O +rushwa O +na O +kuchukua O +hongo O +aliyeshikilia O +madaraka O +katika O +kipindi O +cha O +msukosuko O +wa O +kisiasa O +ambapo O +hakuweza O +kuunda O +serikali O +baada O +ya O +kufanyika O +uchaguzi O +mara O +nne O +katika O +kipindi O +cha O +mwaka O +moja O +alilihutubia O +taifa O +na O +kusema O +serikali O +hiyo O +mpya O +itakuwa O +ni O +hatari O +kwa O +usalama O +wa O +taifa O +. O + +Netanyahu B-PER +, O +Waziri O +Mkuu O +wa O +Israel B-LOC +ameeleza O +: O +"""" O +Hivi O +sasa O +tuko O +katika O +wakati O +nyeti O +kwa O +ajili O +ya O +usalama O +, O +umbo O +na O +mustakbali O +wa O +taifa O +la O +Israeli B-LOC +. O + +Katika O +wakati O +muhimu O +kama O +huu O +mtu O +anabidi O +kuweka O +kando O +maslahi O +yake O +binafsi O +na O +kuchukua O +hatua O +za O +kipekee O +. O + +Ndio O +maana O +ninatoa O +wito O +kwa O +wafuasi O +wote O +wamrengo O +wa O +kulia O +kuungana O +kuzuia O +kuundwa O +kwa O +setikali O +ya O +mrengo O +wa O +kushoto O +. O + +Mvutano O +huo O +wa O +kisiasa O +unamulika O +jinisi O +Waisrael O +wenyewe O +walivyogawika O +. O + +Elisheva B-PER +Libeler I-PER +mkazi O +wa O +Jerusalem B-LOC +anasema O +si O +haki O +namna O +mambo O +yanavyo O +kwenda O +. O + +Elisheva B-PER +Libeler I-PER +, O +mkazi O +wa O +Jerusalem B-LOC +ameeleza O +: O +"""" O +Ninadhani O +ni O +jambo O +la O +aibu O +kwa O +mtu O +aliyepata O +viti O +7 O +pekee O +yake O +kuamua O +hatma O +ya O +nchi O +. O + +Kulikuwa O +na O +wengi O +wa O +wapiga O +kura O +waliomchagua O +mtu O +mmoja O +na O +ikiwa O +haiwezekani O +inabidi O +uchaguzi O +mpya O +ufanyike O +. O + +Libeler B-PER +anachukulia O +kwamba O +chama B-ORG +cha I-ORG +Likud I-ORG +cha O +Netanyahu B-PER +kilipata O +viti O +vingi O +na O +vipi O +Bennett B-PER +mwenye O +viti O +sita O +katika O +Bunge O +la O +viti O +120 O +anakuwa O +Waziri O +Mkuu O +. O + +Moshe B-PER +Hain I-PER +mkazi O +pia O +wa O +Jerusalem B-LOC +akizungumza O +na O +shirika O +la O +habari O +la O +Reuters B-ORG +anasema O +hali O +ni O +tete O +kabisa O +na O +wafuasi O +wengi O +wa O +Bennett B-PER +wamesikitishwa O +. O + +Moshe B-PER +Hain I-PER +, O +mkazi O +wa O +Jerusalem B-LOC +ameeleza O +: O +"""" O +Mimi O +ninadhani O +huu O +ni O +wakati O +muhimu O +kabisa O +kwa O +Israel B-LOC +na O +siasa O +zake O +na O +kwa O +Bennett B-PER +mwenyewe O +. O + +Amechukua O +hatua O +ya O +bahati O +nasibu O +. O + +Anaweza O +kuunda O +serikali O +ya O +mrengo O +wa O +kulia O +kama O +anavyotaka O +au O +atashindwa O +. O +"""" O + +Wachambuzi O +wanasema O +itakuwa O +vigumu O +kuunda O +serikali O +ya O +mrengo O +wowote O +kwani O +vyama O +vimeungana O +kumondoa O +Netnayahu B-PER +baada O +ya O +miaka O +12 O +madarakani O +. O + +Lapid B-PER +anaahidi O +Jumatano B-DATE +kuunda O +serikali O +itakayoungwa O +mkono O +na O +wabunge O +61 O +. O + +Meneja O +wa O +kampeni O +wa O +chama O +cha O +upinzani O +cha O +ACT B-ORG +wazalendo I-ORG +visiwani O +Zanzibar B-LOC +, O +amesema O +kwamba O +alikuwa O +ametekwa O +nyara O +Jumapili B-DATE +na O +kutishiwa O +na O +watu O +waliokuwa O +wamejihami O +kwa O +bunduki O +, O +huku O +mgombea O +ubunge O +wa O +chama O +hicho O +akiwa O +bado O +hajulikani O +alipo O +, O +siku O +chache O +kabla O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +utakaofanyika O +Jumatano B-DATE +Oktoba I-DATE +28 I-DATE +. O + +Meneja O +wa O +kampeni O +wa O +chama O +cha O +upinzani O +cha O +ACT B-ORG +Wazalendo I-ORG +visiwani O +Zanzibar B-LOC +, O +amesema O +kwamba O +alikuwa O +ametekwa O +nyara O +Jumapili B-DATE +na O +kutishiwa O +na O +watu O +waliokuwa O +wamejihami O +kwa O +bunduki O +, O +huku O +mgombea O +ubunge O +wa O +chama O +hicho O +akiwa O +bado O +hajulikani O +alipo O +, O +siku O +chache O +kabla O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +utakaofanyika O +Jumatano B-DATE +Oktoba I-DATE +28 I-DATE +. O + +Mapema O +Jumapili B-DATE +, O +chama O +cha O +ACT B-ORG +Wazalendo I-ORG +kilisema O +kwamba O +naibu O +katibu O +mkuu O +wake O +, O +Nassor B-PER +Mazrui I-PER +, O +na O +mgombea O +ubunge O +Abdalla B-PER +Ali I-PER +Abdalla I-PER +, O +walikuwa O +wametekwa O +nyara O +na O +watu O +wasiojulikana O +katika O +matukio O +mawili O +tofauti O +. O + +Mazrui B-PER +hata O +hivyo O +alijitokeza O +katika O +mkutano O +wa O +kisiasa O +baadaye O +Jumapili B-DATE +na O +kusema O +kwamba O +waliokuwa O +wamemteka O +nyara O +walipiga O +risasi O +hewani O +kabla O +ya O +kumlazimisha O +kuingia O +kwenye O +gari O +lao O +, O +na O +baadaye O +kumpeleka O +hadi O +msituni O +, O +na O +kumwachilia O +huru O +. O + +"""" O +Wakati O +wote O +walipokuwa O +wameniteka O +, O +walinifunga O +kitambaa O +usoni O +nilikuwa O +sioni O +chochote O +. O + +Walinitishia O +sana O +. O + +Baadhi O +ya O +watu O +wamesema O +kwamba O +nimepanga O +kutekwa O +nyara O +. O + +Kwa O +sababu O +gani O +nifanye O +hivyo O +? O + +Kwa O +manufaa O +gani O +? O +"""" O + +amesema O +Mazrui B-PER +. O + +Maafisa O +wa O +polisi O +wa O +Zanzibar B-LOC +hawajatoa O +taarifa O +kuhusu O +tukio O +hilo O +. O + +Chama O +cha O +ACT B-ORG +Wazalendo I-ORG +, O +ambacho O +kinataka O +katiba O +mpya O +itakayoifanya O +Zanzibar B-LOC +"""" O +kujitawala O +kikamilifu O +"""" O +hakijatoa O +ripoti O +yoyote O +kuhusu O +hatma O +ya O +Abdalla B-PER +Ali I-PER +Abdalla I-PER +. O + +Uchaguzi O +wa O +urais O +, O +ubunge O +, O +wajumbe O +wa O +baraza O +la O +wawakilishi O +na O +viongozi O +wa O +serikali O +za O +mitaa O +Tanzania B-LOC +bara O +na O +Zanzibar B-LOC +, O +utafanyika O +Jumatano B-DATE +wiki I-DATE +ijayo I-DATE +. O + +Mwaka O +2001 B-DATE +, O +ghasia O +zilitokea O +Zanzibar B-LOC +baada O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +na O +kusababisha O +vifo O +vya O +zaidi O +ya O +watu O +35 O +. O + +Wanasiasa O +wa O +upinzani O +katika O +uchaguzi O +wa O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +wamesema O +kwamba O +mikutano O +ya O +kampeni O +ya O +wagombea O +wao O +imekuwa O +ikivurugwa O +mara O +kadhaa O +baada O +ya O +wagombea O +wa O +nafasi O +mbalimbali O +kufungiwa O +nje O +ya O +kinyang'anyiro O +hicho O +. O + +Tume B-ORG +ya I-ORG +Taifa I-ORG +ya I-ORG +Uchaguzi I-ORG +Zanzibar I-ORG +( O +ZEC B-ORG +) O +imekanusha O +shutuma O +za O +kuwakandamiza O +wagombea O +wa O +upinzani O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCWanajeshi O +wapatao O +1 O +, O +200 O +wa O +Chad B-LOC +wamepelekwa O +magharibi O +mwa O +Niger B-LOC +karibu O +na O +mpaka O +wa O +Burkina B-LOC +Faso I-LOC +mahala O +ambako O +mashambulizi O +ya O +wenye O +msimamo O +mkali O +yameongezeka O +katika O +miaka O +michache O +iliyopita O +Kiongozi O +mpya O +wa O +Chad B-LOC +, O +Jenerali O +Mahamat B-PER +Idriss I-PER +Deby I-PER +alisafiri O +kwenda O +Niger B-LOC +Jumatatu B-DATE +ikiwa O +ni O +safari O +yake O +ya O +kwanza O +ya O +kimataifa O +tangu O +jeshi O +lilipomuweka O +madarakani O +mwezi O + +uliopita I-DATE +kufuatia O +kifo O +cha O +baba O +yake O +. O + +Deby B-PER +aliwasili O +katika O +mji O +mkuu O +wa O +Niger B-LOC +, O +Niamey B-LOC +mahala O +ambapo O +alilakiwa O +na O +waziri O +mkuu O +wa O +Niger B-LOC +, O +Ouhoumoudou B-PER +Mahamadou I-PER +na O +viongozi O +wengine O +. O + +Kiongozi O +huyo O +wa O +Chad B-LOC +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +37 O +, O +anatarajiwa O +kukutana O +na O +Rais O +mpya O +wa O +Niger B-LOC +, O +Mohamed B-PER +Bazoum I-PER +. O + +Wanajeshi O +wapatao O +1 O +, O +200 O +wa O +Chad B-LOC +wamepelekwa O +magharibi O +mwa O +Niger B-LOC +karibu O +na O +mpaka O +wa O +Burkina B-LOC +Faso I-LOC +, O +mahala O +ambako O +mashambulizi O +ya O +wenye O +msimamo O +mkali O +yameongezeka O +katika O +miaka B-DATE +michache I-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Chad B-LOC +na O +Niger B-LOC +wote O +ni O +wanachama O +wa O +G5 B-ORG +Sahel I-ORG +, O +kikosi O +cha O +usalama O +katika O +eneo O +kinachopambana O +na O +uasi O +, O +ikishirikiana O +na O +Burkina B-LOC +Faso I-LOC +, O +Mali B-LOC +na O +Mauritania B-LOC +. O + +Misri B-LOC +itaishikilia O +meli O +kubwa O +ya O +makontena O +iliyofunga O +njia O +ya O +mfereji B-LOC +wa I-LOC +Suez I-LOC +mwezi B-DATE +uliyopita I-DATE +hadi O +pale O +mmiliki O +wake O +atakapo O +lipa O +fidia O +ya O +dola O +milioni O +900 O +. O + +Mmoja O +wapo O +ya O +makampuni O +ya O +bima O +za O +Meli O +, O +Ever B-ORG +Given I-ORG +ya O +Uingereza B-LOC +UK B-ORG +Club I-ORG +, O +imesema O +mamlaka O +ya O +mfereji B-LOC +wa I-LOC +Suez I-LOC +ilikataa O +pendekezo O +la O +kumaliza O +madai O +hayo O +ya O +fidia O +. O + +Inaeleza O +kwamba O +madai O +hayo O +ambayo O +ni O +pamoja O +na O +gharama O +za O +dola O +milioni O +300 O +za O +ziada O +za O +kuiokoa O +meli O +na O +milioni O +300 O +kwa O +ajili O +ya O +kupoteza O +sifa O +zake O +ni O +nyingi O +sana O +na O +kwa O +sehemu O +kubwa O +hazina O +msingi O +. O + +Ever B-ORG +Given I-ORG +imetia O +nanga O +katika O +ziwa O +Great I-LOC +Biotter I-LOC +katikati O +ya O +njia O +ya O +mfereji O +huo O +. O + +Meli O +hiyo O +yenye O +urefu O +wa O +mita O +400 O +iligonga O +mwamba O +na O +kwenda O +upande O +hapo O +march B-DATE +23 I-DATE +na O +kuondolewa O +baada O +ya O +siku O +sitakufuatia O +kazi O +kubwa O +ya O +kuchimba O +na O +kuisukuma O +. O + +zaidi O +ya O +meli O +400 O +zililazimika O +kusubiri O +kupita O +kwenye O +mfereji O +huo O +wenye O +urefu O +wa O +km O +193 O +unaounganisha O +bahari B-LOC +za O +Sham I-LOC +na O +Mediterranean B-LOC +. O + +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +alisema O +Waziri O +Mkuu O +wa O +Israeli B-LOC +Benjamin B-PER +Netanyahu I-PER +alimjulisha O +Alhamisi B-DATE +kwamba O +Israeli B-LOC +imekubali O +kusitisha O +mapigano O +ya O +pande O +zote O +, O +bila O +masharti O +na O +kundi O +la O +wanamgambo O +la O +Hamas B-ORG +. O + +Makubaliano O +ya O +sitisho O +la O +mapigano O +lilipangwa O +kuanza O +saa O +8 O +usiku O +saa O +za O +huko O +Ijumaa B-DATE +yatarejesha O +utulivu O +kwa O +Israeli B-LOC +na O +Gaza B-LOC +. O + +Hamas B-ORG +imefyatua O +roketi O +katika O +miji O +ya O +Israeli B-LOC +kutoka O +Gaza B-LOC +tangu O +Mei B-DATE +10 I-DATE +, O +kwa O +kile O +ilichosema O +ni O +ukiukwaji O +wa O +haki O +uliofanywa O +na O +Israeli B-LOC +dhidi O +ya O +Wapalestina O +huko O +Jerusalem B-LOC +. O + +Israeli B-LOC +ilikuwa O +ikilipiza O +kisasi O +kwa O +makombora O +ya O +kulenga O +na O +mashambulizi O +ya O +anga O +kwa O +viongozi O +wa O +Hamas B-ORG +na O +miundombinu O +ya O +kundi O +hilo O +. O + +Waisraeli O +walikabiliwa O +na O +shutuma O +ya O +kimataifa O +kwa O +kulipua O +majengo O +yenye O +urefu O +wa O +juu O +na O +kupiga O +kambi O +za O +wakimbizi O +na O +malengo O +mengine O +, O +ambayo O +yalisababisha O +vifo O +vingi O +vya O +raia O +. O + +Tulifanya O +mazungumzo O +mazito O +ya O +kiwango O +cha O +juu O +, O +saa O +kwa O +saa O +, O +haswa O +, O +alisema O +Biden B-PER +juu O +ya O +kile O +alichokiita O +diplomasia O +ya O +utulivu O +ya O +Marekani B-LOC +kufikia O +makubaliano O +. O + +Rais O +huyo O +wa O +Marekani B-LOC +amesema O +amezungumza O +na O +Netanyahu B-PER +mara O +sita O +katika O +kipindi O +cha O +siku O +11 O +zilizopita O +kama O +sehemu O +ya O +juhudi O +za O +kidiplomasia O +za O +utawala O +wake O +nyuma O +ya O +pazia O +kufanikisha O +sitisho O +la O +mapigano O +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +kuhudumia I-ORG +wakimbizi I-ORG +la I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +( O +UNHCR B-ORG +) O +, O +pia O +lilithibitisha O +kwamba O +walinda O +amani O +hao O +wa O +zamani O +wameomba O +hifadhi O +huko O +nchini O +Sudan B-LOC +Walinda O +amani O +wa O +zamani O +takribani O +120 O +kutoka O +Ethiopia B-LOC +mahala O +ambapo O +mikoa O +kadhaa O +ikiwemo O +wa O +kasakzini O +wa O +Tigray B-LOC +imeathiriwa O +sana O +na O +mzozo O +wa O +kikabila O +, O +wanatafuta O +hifadhi O +nchini O +Sudan B-LOC +, O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +umesema O +Jumapili B-DATE +. O + +Wafanyakazi O +walipangiwa O +kurudishwa O +nyumbani O +kama O +sehemu O +ya O +kuondoka O +kwa O +awamu O +kwa O +tume O +hiyo O +ya O +kulinda O +amani O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +( O +UNAMID B-ORG +) O +kutoka O +mkoa O +wa O +Darfur B-LOC +magharibi O +mwa O +Sudan B-LOC +baada O +ya O +mamlaka O +yake O +kumalizika O +Disemba B-DATE +31 I-DATE +. O + +"""" O +Kufikia O +sasa O +walinda O +amani O +120 O +wa O +zamani O +wa O +UNAMID B-ORG +ambao O +walilazimika O +kurudishwa O +wameomba O +ulinzi O +wa O +kimataifa O +, O +"""" O +msemaji O +wa O +walinda O +amani O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +, O +aliliambia O +shirika O +la O +habari O +la O +AFP B-ORG +kupitia O +barua O +pepe O +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +kuhudumia I-ORG +wakimbizi I-ORG +la I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +( O +UNHCR B-ORG +) O +, O +pia O +lilithibitisha O +kwamba O +walinda O +amani O +hao O +wa O +zamani O +wameomba O +hifadhi O +nchini O +Sudan B-LOC +. O + +Ushirikiano O +wa O +pande O +zote O +utakuwa O +muhimu O +katika O +kumaliza O +mgogoro O +huu O +wa O +afya O +Duniani O +. O + +Blinken B-PER +pia O +aliangazia O +michango O +ya O +Marekani B-LOC +kwa O +mpango O +wa O +COVAX B-ORG +unaosambaza O +dozi O +za O +chanjo O +dhidi O +ya O +COVID O +- O +19 O +kwa O +nchi O +za O +kipato O +cha O +chini O +na O +cha O +kati O +na O +aliipongeza O +Italy B-LOC +kuweka O +ajenda O +hii O +kwenye O +mkutano O +Janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +, O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +, O +na O +usalama O +wa O +chakula O +yako O +kwenye O +ajenda O +ya O +Jumanne B-DATE +wakati O +mawaziri O +wa O +mambo O +ya O +nje O +kutoka O +kundi O +la O +mataifa O +ya O +G20 B-ORG +wanapokutana O +nchini O +Italy B-LOC +. O + +Mazungumzo O +hayo O +yanayofanyika O +katika O +jiji O +la O +Mareta B-LOC +yanawakilisha O +mara O +ya O +kwanza O +kwa O +mawaziri O +hao O +kukutana O +ana O +kwa O +ana O +tangu O +mwaka O +2019 B-DATE +. O + +Ili O +kumaliza O +janga O +hilo O +ni O +lazima O +tupate O +chanjo O +zaidi O +na O +katika O +maeneo O +mengi O +waziri O +wa O +mambo O +ya O +nje O +wa O +Marekani B-LOC +Antony B-PER +Blinken I-PER +alisema O +katika O +hotuba O +yake O +ya O +ufunguzi O +. O + +Ushirikiano O +wa O +pande O +zote O +utakuwa O +muhimu O +katika O +kumaliza O +mgogoro O +huu O +wa O +afya O +Duniani O +. O + +Blinken B-PER +pia O +aliangazia O +michango O +ya O +Marekani B-LOC +kwa O +mpango O +wa O +COVAX B-ORG +unaosambaza O +dozi O +za O +chanjo O +dhidi O +ya O +COVID O +- O +19 O +kwa O +nchi O +za O +kipato O +cha O +chini O +na O +cha O +kati O +, O +na O +aliipongeza O +Italy B-LOC +kwa O +kufanya O +janga O +hilo O +kuwa O +lengo O +la O +mikutano O +ya O +Jumanne B-DATE +. O + +Maafisa O +wa O +wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +Marekani B-LOC +walisema O +Blinken B-PER +atasisitiza O +umuhimu O +wa O +kufanya O +kazi O +pamoja O +ili O +kushughulikia O +changamoto O +kama O +hizi O +za O +ulimwengu O +, O +kauli O +mbiu O +inayofahamika O +katika O +miezi O +ya O +karibuni O +wakati O +yeye O +na O +Rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +waliweka O +njia O +ya O +sera O +za O +mambo O +ya O +nje O +iliyolenga O +sana O +kukuza O +uhusiano O +na O +washirika O +. O + +Baraza O +la O +Seneti O +la O +Marekani B-LOC +, O +Jumamosi B-DATE +lilipiga O +kura O +na O +kumpata O +bila O +hatia O +rais O +wa O +zamani O +Donald B-PER +Trump I-PER +aliyekabiliwa O +na O +shtaka O +la O +kuchochea O +ghasia O +za O +tarehe B-DATE +6 I-DATE +Januari I-DATE +, I-DATE +2021 I-DATE +. O + +Katika O +kesi O +hiyo O +iliyochukua O +takriban O +siku O +tano O +, O +waendesha O +mashtaka O +walisisitiza O +kwamba O +Trump B-PER +alihusika O +moja O +kwa O +moja O +katika O +kuchochea O +ghasia O +hizo O +zilizopelekea O +maafa O +, O +majeraha O +na O +uharibifu O +mkubwa O +wa O +mali O +. O + +Kati O +ya O +maseneta O +100 O +waliopiga O +kura O +, O +57 O +walimpata O +na O +hatia O +huku O +43 O +wakimpata O +bila O +hatia O +. O + +Mapema O +Jumamosi B-DATE +, O +baraza O +la O +Seneti O +lilipiga O +kura O +na O +kupitisha O +kuwa O +mashahidi O +waitwe O +kwenye O +kesi O +hiyo O +ya O +kumshtaki O +Rais O +wa O +zamani O +Donald B-PER +Trump I-PER +. O + +Hatua O +hiyo O +ilifikiwa O +katika O +kikao O +chake O +Jumamosi B-DATE +asubuhi I-DATE +ambapo O +Maseneta O +Warepublikan O +watano O +na O +Maseneta O +Wademokrat O +50 O +walikubaliana O +kuwaita O +mashahidi O +. O + +Lakini O +Maseneta O +Warepublikan O +45 O +walipinga O +hatua O +hiyo O +. O + +Siku O +ya O +Ijumaa B-DATE +, O +mawakili O +wa O +Trump B-PER +walikamilisha O +utetezi O +wao O +wakikanusha O +tuhuma O +kwamba O +alisaidia O +kuchochea O +shambulizi O +la O +hatari O +lililofanywa O +na O +genge O +ndani O +ya O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +Januari B-DATE +6 I-DATE +. O + +Mawakili O +wa O +Trump B-PER +wameieleza O +kesi O +hiyo O +ina O +ushawishi O +wa O +kisiasa O +na O +kinakwenda O +kinyume O +cha O +katiba O +. O + +"""" O +Ni O +kama O +zile O +nyingine O +za O +kumtafuta O +mchawi O +zenye O +ushawishi O +wa O +kisiasa O +wa O +mrengo O +wa O +kushoto O +umejihusisha O +nazo O +katika O +miaka B-DATE +minne I-DATE +iliyopita I-DATE +, O +kesi O +hii O +ya O +kumshtaki O +imekosa O +ukweli O +, O +ushahidi O +na O +maslahi O +ya O +watu O +wa O +Marekani B-LOC +, O +"""" O +amesema O +wakili O +wa O +Trump B-PER +Michael I-PER +van I-PER +der I-PER +Veen I-PER +. O + +Mawakili O +wa O +Trump B-PER +waliwasiliisha O +utetezi O +wao O +kwa O +saa O +tatu O +Ijumaa B-DATE +, O +wakichagua O +kutotumia O +saa O +16 O +walizokuwa O +wamepangiwa O +. O + +Mawakili O +wa O +Trump B-PER +wamewaambia O +maseneta O +kuwa O +rais O +wa O +zamani O +alikuwa O +na O +kila O +haki O +kuhoji O +kushindwa O +kwake O +katika O +uchaguzi O +dhidi O +ya O +Rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +na O +kuwa O +hotuba O +ya O +Trump B-PER +ya O +dakika O +70 O +dakika O +kadhaa O +kabla O +ya O +uvamizi O +ndani O +ya O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +Januari B-DATE +6 I-DATE +haikuwa O +ni O +uchochezi O +kwa O +ghasia O +hizo O +. O + +Waendesha O +mashtaka O +katika O +kesi O +hiyo O +walisema O +Alhamisi B-DATE +kuna O +ushahidi O +"""" O +wa O +wazi O +na O +wakutosha O +"""" O +kuwa O +Trump B-PER +alichochea O +uvamizi O +wa O +Capitol B-LOC +kwa O +kupeleka O +genge O +la O +wafuasi O +wake O +kuvamia O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +mwezi B-DATE +uliopita I-DATE +ili O +kuwashambulia O +wabunge O +wakati O +wakirasmisha O +kuwa O +alishindwa O +katika O +uchaguzi O +wa O +Novemba B-DATE +dhidi O +ya O +hasimu O +wake O +Mdemokrat O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +- O +Mwandishi O +wa O +VOA B-ORG +Jaffar B-PER +Mjasiri I-PER +alichangia O +ripoti O +hiiWasiwasi O +unaongezeka O +nchini O +Tanzania B-LOC +kuhusu O +kuenea O +kwa O +maambukizi O +ya O +ugonjwa O +wa O +corona O +licha O +ya O +matamshi O +ya O +serikali O +kukanusha O +kwamba O +ugonjwa O +huo O +haupo O +nchini O +humo O +. O + +Kwa O +karibu O +mwaka O +mzima O +Tanzania B-LOC +imedai O +hakuna O +corona O +nchini O +humo O +, O +na O +kuwa O +nchi O +pekee O +Afrika B-LOC +Mashariki O +ambayo O +haina O +masharti O +rasmi O +ya O +kujikinga O +na O +ugonjwa O +huo O +. O + +Matukio O +ya O +siku O +za O +hivi O +karibuni O +- O +kuanzia O +idadi O +ya O +vifo O +isiyo O +ya O +kawaida O +, O +matamshi O +ya O +baadhi O +ya O +viongozi O +wa O +kijamii O +, O +kidini O +, O +wapinzani O +wa O +kisiasa O +na O +simulizi O +za O +wananchi O +yameonyesha O +dalili O +kwamba O +ugonjwa O +huo O +upo O +nchini O +Tanzania B-LOC +na O +huenda O +unaenea O +kwa O +kasi O +kubwa O +. O + +Serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +hadi O +sasa O +inashikilia O +msimamo O +ambao O +mara O +kwa O +mara O +unarudiwa O +na O +Rais O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +kuwa O +corona O +haipo O +Tanzania B-LOC +kufuatia O +maombi O +ya O +kitaifa O +yaliyofanywa O +mwaka O +2020 B-DATE +. O + +Rais O +Magufuli B-PER +Jumatano B-DATE +aliongeza O +sintofahamu O +miongoni O +mwa O +wananchi O +kwa O +kuwataka O +Watanzania O +wachukue O +tahadhari O +bila O +kusema O +endapo O +ugonjwa O +huo O +upo O +nchini O +ama O +la O +. O + +Lakini O +baada O +ya O +miezi O +kadha O +taasisi O +za O +kiafya O +, O +kidini O +, O +na O +wananchi O +wa O +kawaida O +kukubali O +matamshi O +ya O +serikali O +kwamba O +Corona O +haipo O +Tanzania B-LOC +, O +siku O +za O +hivi O +karibuni O +zimeonyesha O +picha O +tofauti O +. O + +James B-PER +Mbatia I-PER +ni O +kiongozi O +wa O +upinzani O +ambaye O +amekuwa O +miongoni O +mwa O +wanasiasa O +wa O +kwanza O +kutamka O +hadharani O +kwamba O +kuna O +ishara O +nyingi O +za O +kuwepo O +corona O +Tanzania B-LOC +No O +media O +source O +currently O +available O +Kwa O +namna O +fulani O +Rais O +Magufuli B-PER +alikiri O +Jumatano B-DATE +kwamba O +kuna O +aina O +mpya O +ya O +virusi O +vya O +corona O +Tanzania B-LOC +, O +akidai O +kuwa O +vilimeletwa O +na O +watanzania O +waliopata O +chanjo O +nje O +ya O +nchi O +. O + +LakTaini B-PER +alisema O +pia O +Tanzania B-LOC +haitakubali O +chanjo O +ya O +Covid O +- O +19 O +bila O +kwanza O +kufanyiwa O +tathmini O +na O +wizara O +ya O +afya O +ya O +nchi O +hiyo O +. O + +No O +media O +source O +currently O +available O +Wiki B-DATE +hii I-DATE +kanisa B-ORG +katoliki I-ORG +- O +moja O +ya O +taasisi O +kubwa O +za O +dini O +nchini O +Tanzania B-LOC +- O +lilitoa O +tahadhari O +juu O +ya O +wimbi O +jipya O +la O +maambuziki O +ya O +corona O +katika O +nchi O +jirani O +na O +kuwataka O +wananchi O +kuchukua O +kila O +aina O +ya O +tahadhari O +kujikinga O +na O +maambukizi O +hayo O +. O + +Waraka O +wa O +Rais O +wa O +Baraza B-ORG +la I-ORG +Maaskofu I-ORG +wa I-ORG +Katoliki I-ORG +Tanzania I-ORG +( O +TEC B-ORG +) O +Askofu O +Gervas B-PER +Nyaisonga I-PER +hakusema O +moja O +kwa O +moja O +kama O +maambuziki O +hayo O +yapo O +nchini O +tanzania B-LOC +. O + +Vile O +vile O +, O +Wizara O +ya O +Afya O +nchini O +humo O +, O +bila O +kukiri O +uwepo O +wa O +ugonjwa O +huo O +, O +ilitoa O +maelekezo O +ya O +tahadhari O +za O +kuchukua O +kwa O +watu O +wanapokuwa O +kazini O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +kuvaa O +barakoa O +, O +kunawa O +mikono O +, O +kuepuka O +msongamano O +- O +yote O +masharti O +ambayo O +tangu O +awali O +yanatolewa O +kujikinga O +na O +corona O +. O + +Zitto B-PER +Kabwe I-PER +ni O +miongoni O +mwa O +viongozi O +wa O +upinzani O +waliozungumzia O +wasiwasi O +wa O +kuwepo O +au O +kuongezeka O +kwa O +maambukizi O +ya O +corona O +Tanzania B-LOC +. O + +No O +media O +source O +currently O +available O +Ripoti O +za O +kwenye O +mitandao O +ambazo O +haraka O +zilikanushwa O +na O +waliozitoa O +au O +maafisa O +wa O +serikali O +zimedai O +kuwa O +hospitali O +kadha O +zina O +ongezeko O +la O +wagonjwa O +wenye O +matatizo O +ya O +kupumua O +. O + +Maafisa O +wa O +afya O +nchini O +Tanzania B-LOC +wamekuwa O +wakizungumzia O +tatizo O +la O +watu O +kukabiliwa O +na O +hata O +kufariki O +kutokana O +na O +ugonjwa O +wa O +kushindwa O +kupumua O +vizuri O +- O +nimonia O +- O +bila O +kuhusisha O +tatizo O +la O +kupumua O +na O +corona O +. O + +Katika O +jamii O +nchini O +Tanzania B-LOC +kumekuwa O +na O +ongezeko O +lisilo O +la O +kawaida O +la O +vifo O +ingawa O +vifo O +hivyo O +havihusishwi O +rasmi O +na O +corona O +. O + +Tanzania B-LOC +iliacha O +kutoa O +takwimu O +za O +wagonjwa O +wa O +corona O +Mei B-DATE +mwaka I-DATE +jana I-DATE +, O +na O +kutangaza O +kuwa O +ni O +viongozi O +wa O +juu O +pekee O +- O +rais O +, O +waziri O +mkuu O +, O +waziri O +wa O +afya O +na O +msemaji O +wa O +serikali O +( O +sic O +) O +- O +ndio O +wazungumzaji O +pekee O +kuhusu O +hali O +ya O +corona O +nchini O +humo O +. O + +Kwa O +mara O +nyingine O +tena O +, O +kiongozi O +wa O +upinzani O +Zitto B-PER +Kabwe I-PER +. O + +No O +media O +source O +currently O +available O +Wananchi O +pia O +inaelekea O +wanachukua O +hatua O +zao O +binafsi O +za O +tahadhari O +. O + +Miezi B-DATE +michache I-DATE +iliyopita I-DATE +haikuwa O +kawaida O +kuona O +watu O +wakiwa O +wamevaa O +barakoa O +nchini O +Tanzania B-LOC +lakini O +katika O +siku O +chache O +zilizopita O +baadhi O +ya O +watu O +wamerejea O +kuvaa O +barakoa O +, O +kuosha O +mikono O +na O +kuepuka O +misongomano O +. O + +No O +media O +source O +currently O +available O +Maafisa O +wa O +afya O +, O +madaktari O +na O +hospitali O +hazitoi O +matamshi O +yoyote O +kuhusu O +ugonjwa O +wa O +corona O +licha O +ya O +ripoti O +zinazovuja O +kwamba O +baadhi O +ya O +hospitali O +zina O +wimbi O +la O +ugonjwa O +huo O +katika O +wodi O +zake O +. O + +Lakini O +wakati O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +wa O +wajumbe O +wa O +Seneti O +Georgia B-LOC +ukisubiriwa O +makao O +makuu O +ya O +Congress B-ORG +, O +Washington B-LOC +, O +yailingiliwa O +na O +wafuasi O +wa O +Trump B-PER +wanaopinga O +matokeo O +ya O +urais O +ambayo O +yalipangwa O +kurasmishwa O +bungeni O +leo O +. O + +Ushindi O +huo O +kutokana O +na O +matokeo O +ya O +awali O +unakaribia O +kukipatia O +chama O +hicho O +udhibiti O +wa O +Baraza O +la O +Senati O +na O +hivyo O +kumpatia O +madaraka O +Rais O +mteule O +Joe B-PER +Biden I-PER +uwezo O +wa O +kutekeleza O +malengo O +yake O +ya O +kisiasa O +atakapo O +chukuwa O +madaraka O +hapo O +Januari B-DATE +20 I-DATE +. O + +Ushindi O +wa O +Mchungaji O +Raphael B-PER +Warnock I-PER +uliotangazwa O +na O +vyombo O +vya O +habari O +vya O +Marekani B-LOC +dhidi O +ya O +mpinzani O +wake O +Seneta O +Kelly B-PER +Loeffler I-PER +mapema O +Jumatano B-DATE +, O +unafuatia O +kampeni O +kali O +na O +kabambe O +ya O +wiki O +tisa O +kaika O +jimbo O +hlo O +ambalo O +kwa O +miongo O +kadhaa O +sasa O +linashikiliwa O +na O +Warepublican O +. O + +Kura O +zikiwa O +karibu O +zote O +zimehesabiwa O +Warnock B-PER +ambaye O +anakuwa O +Seneta O +wa O +kwanza O +Mmarekani O +mweusi O +wa O +jimbo O +hilo O +anaongoza O +kwa O +zaidi O +ya O +kura O +elfu O +40 O +. O +akiwahutubia O +wafuasi O +wake O +jana B-DATE +usiku O +aliahidi O +kufanya O +kazi O +kwa O +maslahi O +ya O +wa O +georgia B-LOC +wote O +. O + +Mchungaji O +Warnock B-PER +anaeleza O +: O +"""" O +Georgia B-LOC +, O +ni O +heshima O +kubwa O +kwangu O +kutokana O +na O +imani O +yenu O +mliyonipatia O +. O + +Na O +nina O +ahidi O +hii O +leo O +kwamba O +nina O +kwenda O +kwenye O +Baraza O +la O +Seneti O +ili O +kufanya O +kazi O +kwa O +wa O +Georgia B-LOC +wote O +bila O +ya O +kujali O +nani O +kanipigia O +kura O +. O +"""" O + +Warnock B-PER +anasema O +ana O +matumiani O +ushindi O +wake O +ambao O +hakuna O +aliyetarajia O +utakuwa O +mfano O +kwa O +vijana O +kwamba O +kila O +kitu O +kinawezekana O +kufikia O +ndoto O +ya O +Marekani B-LOC +. O + +Warnock B-PER +anaongeza O +kuwa O +: O +"""" O +Tuliambiwa O +hatuwezi O +kushinda O +katika O +uchaguzi O +huu O +lakini O +leo B-DATE +usiku I-DATE +tumedhihirisha O +kwamba O +tukiwa O +na O +matumaini O +na O +kufanya O +kazi O +kwa O +bidi O +na O +kushirikiana O +na O +watu O +wote O +basi O +chechote O +kile O +kinawezekana O +. O +"""" O + +Katika O +kinyang'anyiro O +cha O +uchaguzi O +wa O +pili O +Mdemokrat O +Jon B-PER +Ossoff I-PER +mwandishi O +habari O +anaongoza O +kwa O +zaidi O +ya O +kura O +elfu O +12 O +dhidi O +ya O +Seneta O +Mrepublican O +David B-PER +Perdue I-PER +aliyekua O +anagombania O +mhula O +wake O +wa O +pili O +wa O +miaka O +6 O +. O + +Ikiwa O +Warepublican O +watashindwa O +katika O +kupigania O +kiti O +hicho O +cha O +pili O +basi O +hiyo O +itakua O +pigo O +la O +pili O +kwa O +hii O +leo B-DATE +kwa O +rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +na O +warepublican O +anaopinga O +matoeo O +ya O +uchaguzi O +wa O +rais O +ambayo O +yanathibitishwa O +rasmi O +hii O +leo B-DATE +na O +bunge O +la O +Marekani B-LOC +. O + +Wafuasi O +wa O +Trump B-PER +wamekusanyika O +hapa O +mjini O +washington B-LOC +tangu O +jana B-DATE +kwa O +maandamano O +hii O +leo B-DATE +kudai O +kwamba O +kulikua O +na O +wizi O +wa O +kura O +akati O +wa O +uchaguzi O +wa O +Novemba B-DATE +. O + +Laura B-PER +Uvualle I-PER +mfuasi O +wa O +Trump B-PER +anasema O +kunahaja O +ya O +kurudia O +uchaguzi O +huo O +, O +akisema O +: O +"""" O +Ikiwa O +wanataka O +basi O +kufanye O +uchaguzi O +mwengine O +wacha O +tupige O +kura O +kwa O +mara O +nyingine O +, O +lakini O +bila O +ya O +mashini O +zilizokuwa O +zina O +hesabu O +kura O +za O +uwongo O +na O +kufanya O +mambo O +yasio O +sawa O +. O + +Donald B-PER +Trump I-PER +alishinda O +uchaguzi O +. O +"""" O + +Tukielekea O +kwenye O +uchaguzi O +wa O +jana O +Wademokrat O +walikuwa O +na O +viti O +48 O +dhidi O +ya O +50 O +vya O +Warepublican O +kwenye O +Baraza O +la O +Seneti O +. O + +Hivyo O +kutokana O +na O +ushindi O +wa O +Warnock B-PER +na O +uwezekano O +wa O +Ossoff B-PER +kupata O +ushindi O +Wademokrat O +watakuwa O +na O +viti O +sawa O +na O +Warepublican O +50 O +kwa O +50 O +na O +hapo O +kumpatia O +nafasi O +Makamu O +Rais O +mteule O +Kamala B-PER +Harris I-PER +ambaye O +anakuwa O +pia O +rais O +wa O +baraza O +hilo O +kuongoza O +kazi O +za O +baraza O +akiamua O +na O +kupiga O +kura O +kuwapatia O +wingi O +Wademokrat O +. O + +Wademokrat O +tayari O +wana O +wingi O +mdogo O +kwenye O +baraza O +la O +wawakilishi O +. O + +Hivyo O +kutokana O +na O +kuchukua O +udhibiti O +wa O +mabaraza O +yote O +mawili O +Biden B-PER +ataweza O +kupendekeza O +mageuzi O +muhimu O +katika O +ajenda O +yake O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +kuimarisha O +huduma O +za O +afya O +, O +kurudisha O +sheria O +za O +kudhibiti O +mazingira O +zilzondolewa O +mnamo O +miaka O +minne O +ya O +utawala O +wa O +Trump B-PER +na O +kujaribu O +pia O +kulegeza O +sheria O +za O +uhamiaji O +. O + +Lakini O +pindi O +Warepublican O +watachukua O +tena O +udhibiti O +wa O +baraza O +la O +Senet B-ORG +basi O +hali O +ya O +kisiasa O +ya O +Biden B-PER +itaweza O +kua O +ngumu O +na O +huwenda O +akalazimika O +kufanya O +majadiliano O +ya O +mara O +kwa O +mara O +na O +wabunge O +wa O +Republican B-ORG +juu O +ya O +masuala O +tete O +. O + +India B-LOC +imekanusha O +madai O +ya O +Pakistan B-LOC +kwamba O +New B-LOC +Delhi I-LOC +imesaidia O +kufadhili O +makundi O +ya O +wapiganaji O +yaliyo O +Pakistan B-LOC +. O + +Msemaji O +wa O +wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +ya O +India B-LOC +ametaja O +madai O +hayo O +kuwa O +ya O +kuundwa O +na O +yanayotokana O +na O +fikra O +tu O +za O +watu O +ambazo O +hazipo O +kabisa O +. O + +Wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +ya O +Pakistan B-LOC +imesema O +kwamba O +itaasilisha O +Ushahidi O +wake O +kwa O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +na O +mashirika O +mengine O +ya O +kimataifa O +. O + +Msemaji O +wa O +wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +ya O +India B-LOC +Aanurag B-PER +Srivastava I-PER +, O +amesema O +kwamba O +madai O +ya O +Pakistan B-LOC +yasiyo O +ya O +msingi O +kabisa O +, O +hayatapata O +yeyote O +wa O +kuyatilia O +maanani O +. O + +Amedai O +kwamba O +Pakistan B-LOC +ndio O +huwafadhili O +makundi O +ya O +wapganaji O +nchini O +mwake O +. O + +Pakistan B-LOC +imekanusha O +madai O +hayo O +. O + +Nchi O +hizo O +jirani O +zenye O +silaha O +za O +nuclear O +, O +zimepigana O +mara O +tatu O +tangu O +zilipopata O +uhuru O +kutoka O +kwa O +Uingereza B-LOC +, O +na O +zimekuwa O +zikishutumiana O +kwa O +kuwafdhili O +makundi O +ya O +wapiganaji O +yanayopigana O +na O +serikali O +kila O +upande O +. O + +Rais O +wa O +Malawi B-LOC +Lazarus B-PER +Chakwera I-PER +ametangaza O +mipango O +ya O +adhabu O +kali O +dhidi O +ya O +wale O +wanaofanya O +unyanyasaji O +wa O +kijinsia O +, O +baada O +ya O +kuongezeka O +kwa O +kesi O +na O +aina O +hiyo O +wakati O +wa O +janga O +la O +corona O +. O + +Katika O +hotuba O +yake O +ya O +kitaifa O +ya O +Siku O +ya O +Haki O +za O +Binadamu O +Desemba B-DATE +10 I-DATE +, O +Chakwera B-PER +alisema O +Malawi B-LOC +pia O +itahitaji O +kufundishwa O +kwa O +haki O +za O +binadamu O +mashuleni O +. O + +Rais O +Chakwera B-PER +alisema O +takwimu O +inayoonyeshwa O +na O +idara O +ya O +taifa O +ya O +takwimu O +za O +ghasia O +za O +kijinsia O +inaogopesha O +. O + +"""" O +Miaka B-DATE +mitatu I-DATE +iliyopita I-DATE +, O +Ofisi O +ya O +Kitaifa O +ya O +Takwimu O +iliripoti O +kwamba O +mmoja O +kati O +ya O +wanawake O +na O +wasichana O +watatu O +wa O +Malawi B-LOC +kati O +ya O +miaka O +15 O +hadi O +49 O +anapata O +unyanyasaji O +wa O +kingono O +au O +kimwili O +. O + +Na O +kufanya O +mambo O +kuwa O +mabaya O +zaidi O +, O +kesi O +za O +uhalifu O +huu O +zimekuwa O +zikiongezeka O +. O + +Na O +katika O +miezi B-DATE +mitatu I-DATE +iliyopita I-DATE +ya O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +pekee O +, O +kiwango O +kimekuwa O +juu O +kwa O +asilimia O +35 O +kuliko O +kipindi O +hicho O +hicho O +mwaka B-DATE +jana I-DATE +. O +"""" O + +Aliongeza O +Chakwera B-PER +. O + +Chakwera B-PER +alisema O +mwelekeo O +huo O +unaonyesha O +kuwa O +chini O +ya O +vizuizi O +vya O +kutoka O +vilivyowekwa O +ili O +kupambana O +na O +COVID O +- O +19 O +, O +uhalifu O +wa O +kijinsia O +umeenea O +. O + +Alitangaza O +mipango O +ya O +adhabu O +kali O +dhidi O +ya O +wale O +wanaofanya O +vurugu O +za O +kijinsia O +. O + +"""" O +Wizara O +za O +Sheria O +, O +Jinsia O +na O +utawala O +zitaandaa O +marekebisho O +ya O +sheria O +husika O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +Utaratibu O +wa O +Makosa O +ya O +Jinai O +na O +nambari O +ya O +Ushahidi O +ili O +kuharakisha O +kushughulikiwa O +kwa O +kesi O +kama O +hizo O +, O +kutoa O +adhabu O +kali O +za O +lazima O +dhidi O +ya O +wakosaji O +na O +kuanzisha O +sajili O +ya O +wahalifu O +wa O +kijinsia O +. O + +"""" O +alisema O +Chakwera B-PER +. O + +Chakwera B-PER +pia O +alisema O +Malawi B-LOC +itahitaji O +kufundishwa O +kwa O +haki O +za O +binadamu O +Mashuleni O +. O + +Kwa O +miezi B-DATE +miwili I-DATE +iliyopita I-DATE +, O +wapigania O +haki O +wamekuwa O +wakifanya O +maandamano O +kadhaa O +dhidi O +ya O +kesi O +zinazoendelea O +za O +ubakaji O +na O +unyanyasaji O +wa O +kijinsia O +kwa O +wasichana O +na O +wanawake O +. O + +Wakati O +wa O +maandamano O +hayo O +mwezi O +Novemba B-DATE +, O +Chama B-ORG +cha I-ORG +Madaktari I-ORG +Wanawake I-ORG +nchini O +Malawi B-LOC +na O +wanaharakati O +wengine O +wa O +haki O +walimpa O +Rais O +Chakwera B-PER +siku O +90 O +kuwasilisha O +hatua O +za O +kusaidia O +kumaliza O +unyanyasaji O +wa O +kijinsia O +. O + +Kesi O +mpya O +za O +ubakaji O +na O +unyanyasaji O +wa O +kijinsia O +dhidi O +ya O +wanawake O +na O +wasichana O +huripotiwa O +nchini O +Malawi B-LOC +karibu O +kila O +wiki O +. O + +Siku O +ya O +Alhamisi B-DATE +vyombo O +vya O +habari O +vya O +viliripoti O +kuwa O +polisi O +katika O +wilaya O +ya O +kusini O +ya O +Mangochi B-LOC +wamemkamata O +mwanamume O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +33 O +kwa O +kubaka O +dada O +watatu O +wenye O +umri O +kati O +ya O +miaka O +12 O +na O +14 O +. O + +Mmoja O +wao O +sasa O +ni O +mjamzito O +. O + +Sheria O +za O +sasa O +hazitekelezwi O +- O +Kathewera B-PER +- I-PER +Banda I-PER +Maggie B-PER +Kathewera I-PER +- I-PER +Banda I-PER +ni O +mkurugenzi O +mtendaji O +wa O +Harakati B-ORG +za I-ORG +Ilani I-ORG +ya I-ORG +Wanawake I-ORG +. O + +Anasema O +shida O +kubwa O +ni O +kwamba O +sheria O +za O +sasa O +hazitekelezwi O +. O + +"""" O +Nadhani O +hatushughulikii O +maswala O +halisi O +, O +kwa O +sababu O +ukiangalia O +ubakaji O +ni O +ipi O +hukumu O +ya O +juu O +? O + +Wanasema O +unaweza O +hata O +kwenda O +kwenye O +hukumu O +ya O +kifo O +. O + +Kwa O +sababu O +kwangu O +, O +nadhani O +Malawi B-LOC +ni O +juu O +ya O +utekelezaji O +wa O +sheria O +zetu O +badala O +ya O +sheria O +zenyewe O +. O + +Kwa O +miaka O +mingi O +tulijaribu O +kuja O +na O +sheria O +za O +jinsia O +lakini O +unakuta O +hazijatekelezwa O +. O + +Alisema O +Banda B-PER +. O + +Immaculate B-PER +Maluza I-PER +ni O +rais O +wa O +Chama B-ORG +cha I-ORG +Wanasheria I-ORG +Wanawake I-ORG +nchini O +Malawi B-LOC +. O + +Anasema O +mitazamo O +kuhusu O +unyanyasaji O +wa O +kijinsia O +lazima O +ibadilike O +. O + +Maluza B-PER +anasema O +hatua O +zinapaswa O +kuchukuliwa O +kuharamisha O +vitendo O +vya O +kitamaduni O +vinavyodhuru O +unyanyasaji O +dhidi O +ya O +wanawake O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCMaafisa O +wa O +usalama O +wa O +jimbo O +la O +Georgia B-LOC +Marekani I-LOC +wamesema O +wamemkamata O +mwanaume O +mmoja O +anayeshukiwa O +kuwapiga O +risasi O +na O +kuwaua O +watu O +wanane O +, O +sita O +kati O +yao O +wakiwa O +ni O +wanawake O +wa O +asili O +ya O +Asia B-LOC +. O + +Mashambulizi O +hayo O +yalitokea O +Jumanne B-DATE +. O + +Wizara O +ya O +Mambo O +ya O +Nje O +ya O +Korea B-LOC +Kusini I-LOC +imesema O +kuwa O +wanne O +kati O +ya O +waliouawa O +walikuwa O +wenye O +asili O +ya O +Korea B-LOC +. O + +Shambulizi O +la O +kwanza O +lilitokea O +katika O +jengo O +la O +biashara O +lililo O +katika O +mji O +wa O +Acworth B-LOC +, O +takriban O +kilomita O +50 O +kaskazini O +mwa O +mji O +mkuu O +wa O +jimbo O +hilo O +, O +Atlanta B-LOC +, O +ambapo O +, O +kwa O +mujibu O +wa O +mamlaka O +, O +watu O +wanne O +waliuawa O +. O + +Saa B-DATE +moja I-DATE +baadaye O +polisi O +mjini O +Atlanta B-LOC +waliwapata O +wanawake O +watatu O +wa O +asili O +ya O +Korea B-LOC +wakiwa O +wameuawa O +kwa O +kupigwa O +risasi O +ndani O +ya O +jengo O +lilokuwa O +na O +biashara O +ya O +saluni O +, O +na O +mwili O +wa O +mwanamke O +mwingine O +kupatikana O +karibu O +na O +eneo O +hilo O +. O + +Polisi O +wamesema O +walifukuzana O +na O +mshukiwa O +, O +Robert B-PER +Aaron I-PER +Long I-PER +, O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +21 O +, O +ambaye O +alikuwa O +akiendesha O +gari O +lake O +, O +na O +hatimaye O +kumtia O +mbaroni O +, O +takriban O +kilomita O +240 O +, O +kusini O +mwa O +mjia O +wa O +Atlanta B-LOC +. O + +Mashambulizi O +hayo O +yanajiri O +wakati O +ambapo O +hali O +ya O +taharuki O +imeendelea O +kupanda O +katika O +sehemu O +mbalimbali O +hapa O +Mrekani B-LOC +, O +kufuatia O +ongezeko O +la O +mashambulizi O +yanayolenga O +watu O +wa O +asili O +ya O +Asia B-LOC +. O + +Matukio O +hayo O +yamekuwa O +yakilaaniwa O +vikali O +na O +baadhi O +ya O +wanasiasa O +, O +na O +viongoizi O +wa O +jamii O +zilizo O +na O +wakazi O +wengi O +kutoka O +bara O +Asia B-LOC +. O + +Mivutano O +na O +ushindani O +baina O +ya O +Marekani B-LOC +, O +China B-LOC +, O +na O +Russia B-LOC +inaelezwa O +kuhatarisha O +juhudi O +za O +kukabiliana O +na O +janga O +la O +Covid O +- O +19 O +. O + +Kuongezeka O +kwa O +mivutano O +ya O +mataifa O +hayo O +kulionekana O +wazi O +katika O +mikutano O +ya O +pembeni O +ya O +baraza O +kuu O +la O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +, O +siku O +ya O +Alhamisi B-DATE +. O + +Inaelezwa O +hali O +hiyo O +inatishia O +kufunika O +juhudi O +za O +kimataifa O +za O +kukabiliana O +na O +maambukizo O +ya O +corona O +. O + +Baraza O +kuu O +la O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +limefanyika O +kwa O +njia O +ya O +mtandao O +, O +kutokana O +na O +janga O +la O +corona O +, O +na O +limekuwa O +likiangazia O +zaidi O +namna O +ya O +kukabiliana O +na O +Covid O +- O +19 O +. O + +Mikutano O +ya O +pembeni O +imefanyika O +katika O +baraza O +la O +usalama O +la O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +ikiwa O +na O +jukumu O +la O +kushugulikia O +jambo O +hilo O +. O + +Katibu O +mkuu O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +, O +Antonio B-PER +Guterres I-PER +, O +ameonyesha O +kuwa O +na O +wasiwasi O +kwamba O +janga O +hili O +la O +corona O +linaimarika O +kutokana O +na O +uwepo O +wa O +mvutano O +wa O +siasa O +za O +kikanda O +. O + +Amesema O +kwamba O +janga O +hili O +ni O +jaribio O +kwa O +ushirikiano O +wa O +kimataifa O +, O +jaribio O +ambalo O +jumuiya B-ORG +ya I-ORG +kimataifa I-ORG +imeshindwa O +. O + +Marais O +wa O +nchi O +tisa O +za O +Afrika B-LOC +ni O +miongoni O +mwa O +wageni O +mashuhuri O +waliohudhuria O +shughuli O +ya O +kitaifa O +ya O +kumuaga O +aliyekuwa O +Rais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +Hayati O +, O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +jijini O +Dodoma B-LOC +Jumatatu B-DATE +. O + +Hayati O +Magufuli B-PER +aliyefariki O +dunia O +Machi B-DATE +17 I-DATE +mwaka I-DATE +2021 I-DATE +jijini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +kwa O +maradhi O +ya O +moyo O +, O +tayari O +ameagwa O +jijini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +kwa O +siku O +mbili O +kabla O +ya O +mwili O +wake O +kupelekwa O +Dodoma B-LOC +kwa O +ajili O +ya O +shughuli O +hiyo O +ya O +kitaifa O +. O + +Rais O +wa O +Kenya B-LOC +Uhuru B-PER +Kenyatta I-PER +ambaye O +ni O +mwenyekiti O +wa O +sasa O +wa O +Jumuiya B-ORG +ya I-ORG +Afrika I-ORG +Mashariki I-ORG +, O +amewahakikishia O +Watanzania O +kuendeleza O +umoja O +na O +mshikamano O +katika O +Jumuiya B-ORG +ya I-ORG +Afrika I-ORG +Mashariki I-ORG +huku O +pia O +akiahidi O +kuendelea O +kufanya O +kazi O +na O +Rais O +wa O +sasa O +wa O +Tanzania B-LOC +, O +Samia B-PER +Suluhu I-PER +Hassan I-PER +. O + +Mwenyekiti O +wa O +Jumuiya B-ORG +ya I-ORG +Maendeleo I-ORG +ya I-ORG +Kusini I-ORG +mwa I-ORG +Afrika I-ORG +SADC I-ORG +, O +Rais O +wa O +Msumbiji B-LOC +Filipe B-PER +Nyusi I-PER +amemlilia O +hayati O +John B-PER +Magufuli I-PER +kama O +mwana O +wa O +Afrika B-LOC +aliejitoa O +kuona O +bara O +hili O +linakombolewa O +kiuchumi O +. O + +Marais O +wengine O +waliohudhuria O +kuagwa O +kwa O +Hayati O +John B-PER +Magufuli I-PER +ni O +pamoja O +na O +Rais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Kongo I-LOC +, O +DRC B-LOC +, O +rais O +wa O +Afrika B-LOC +Kusini I-LOC +, O +Rais O +wa O +Botswana B-LOC +, O +Rais O +wa O +Muungano O +wa O +visiwa B-LOC +vya I-LOC +Comoro I-LOC +, O +Rais O +wa O +Malawi B-LOC +, O +Rais O +wa O +Zambia B-LOC +na O +Rais O +wa O +Zimbabwe B-LOC +pamoja O +wa O +wawakilishi O +wa O +nchi O +nyingine O +za O +ndani O +na O +nje O +ya O +Afrika B-LOC +. O + +Wabunge O +wa O +Bunge B-ORG +la I-ORG +Jamhuri I-ORG +ya I-ORG +Muungano I-ORG +wa I-ORG +Tanzania I-ORG +asubuhi B-DATE +pia O +walipata O +wasaa O +wa O +kipekee O +wa O +kumuaga O +hayati O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +katika O +viwanja O +vya O +bunge O +jijini O +Dodoma B-LOC +. O + +Magufuli B-PER +anatarajiwa O +kuzikwa O +Ijumaa B-DATE +wiki I-DATE +hii I-DATE +Wilayani O +Chato B-LOC +, O +mkoani O +Geita B-LOC +. O + +Kesho B-DATE +wananchi O +wa O +Zanzibar B-LOC +watapata O +fursa O +ya O +kumuaga O +hayati O +Magufuli B-PER +katika O +uwanja O +wa O +Amani O +, O +visiwani O +Unguja B-LOC +. O + +Wakati O +huohuo O +Waziri O +mkuu O +wa O +Tanzania B-LOC +Kassim B-PER +Majaliwa I-PER +ametangaza O +akiwa O +mjini O +Dodoma B-LOC +kwamba O +Jumatatu B-DATE +Machi I-DATE +22 I-DATE +ni O +siku O +ya O +kitaifa O +kwa O +ajili O +ya O +shughuli O +za O +kuaga O +na O +kutoa O +heshima O +za O +mwisho O +kwa O +hayati O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +. O + +Marais O +tisa O +kutoka O +mataifa O +mbali O +mbali O +barani O +Afrika B-LOC +, O +pamoja O +na O +wananchi O +wameongozwa O +na O +Rais O +Samia B-PER +Hassan I-PER +Suluhu I-PER +wa O +Tanzania B-LOC +katika O +kutoa O +heshima O +zao O +za O +mwisho O +kwa O +aliyekuwa O +rais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +huko O +Dodoma B-LOC +. O + +Hayati O +Magufuli B-PER +alifariki O +Machi B-DATE +17 I-DATE +katika O +hospitali O +ya O +Mzena B-ORG +huko O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +mahala O +ambako O +alilazwa O +akipatiwa O +matibabu O +ya O +ugonjwa O +wa O +moyo O +. O + +Mazishi O +yake O +yanatarajiwa O +kufanyika O +Machi B-DATE +26 I-DATE +nyumbani O +kwao O +Chato B-LOC +katika O +mkoa O +wa O +Geita B-LOC +. O + +Marekani B-LOC +inapeleka O +misaada O +ya O +dharura O +Lebanon B-LOC +, O +ikianza O +kutuma O +chakula O +, O +maji O +na O +mahitaji O +ya O +tiba O +, O +chini O +ya O +maelekezo O +ya O +Rais O +Donald B-PER +J I-PER +. I-PER +Trump I-PER +kufuatia O +mlipuko O +wa O +Jumanne B-DATE +mjini O +Beirut B-LOC +, O +mshauri O +wa O +usalama O +wa O +taifa O +Robert B-PER +C I-PER +. I-PER +O'Brien I-PER +amesema O +Ijumaa B-DATE +. O + +Hali O +kadhalika O +, O +Marekani B-LOC +itaendelea O +kushirikiana O +na O +mamlaka O +husika O +Lebanon B-LOC +kuangalia O +mahitaji O +gani O +ya O +kiafya O +na O +kibinadamu O +yanahitajika O +na O +kutoa O +misaada O +zaidi O +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +Marekani B-LOC +linaloshughulikia I-ORG +Maendeleo I-ORG +ya I-ORG +Kimataifa I-ORG +limepeleka O +timu O +ya O +kusaidia O +maafa O +kusaidia O +kuratibu O +na O +kusambaza O +misaada O +, O +tamko O +hilo O +limesema O +. O + +Marekani B-LOC +tangu O +hapo O +awali O +iliahidi O +kutoa O +zaidi O +ya O +dola O +milioni O +17 O +ya O +misaada O +ya O +dharura O +kwa O +nchi O +hiyo O +, O +Waziri O +wa O +Mambo O +ya O +Nje O +Michael B-PER +Pompeo I-PER +amesema O +, O +na O +"""" O +itaendelea O +kuwasaidia O +wananchi O +wa O +Lebanon B-LOC +wakati O +wanaendelea O +kujinasua O +kutoka O +katika O +maafa O +haya O +. O +"""" O + +Na O +zaidi O +ya O +kutoa O +misaada O +, O +Pompeo B-PER +amesema O +, O +Marekani B-LOC +inaungana O +na O +mataifa O +mengine O +katika O +wito O +wa O +"""" O +kuwepo O +uchunguzi O +wa O +kina O +na O +uliowazi O +"""" O +juu O +ya O +sababu O +za O +mlipuko O +huo O +. O + +Wafanyakazi O +za O +uokozi O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +walikuwa O +wanatafuta O +walionusurika O +iwapo O +wako O +ndani O +ya O +kifusi O +Ijumaa B-DATE +. O + +Timu O +za O +waokoaji O +kutoka O +Ufaransa B-LOC +na O +Russia B-LOC +wakitumia O +mbwa O +walikuwa O +wanatafuta O +manusura O +katika O +eneo O +hilo O +siku O +ya O +Ijumaa B-DATE +. O + +Mamlaka O +nchini O +Lebanon B-LOC +wanaamini O +tani O +2 O +, O +750 O +za O +kemikali O +aina O +ya O +ammonium O +nitrite O +iliyokuwa O +imehifadhiwa O +katika O +maghala O +kwa O +kipindi O +cha O +miaka B-DATE +sita I-DATE +iliyopita I-DATE +ndio O +iliyopelekea O +mlipuko O +huo O +wiki B-DATE +hii I-DATE +. O + +Mlipuko O +huo O +uliuwa O +watu O +150 O +, O +na O +kujeruhi O +zaidi O +ya O +watu O +5 O +, O +0 O +, O +na O +kuwaacha O +wengine O +300 O +, O +0 O +bila O +makazi O +. O + +Wakati O +huohuo O +, O +maafisa O +wa O +Lebanon B-LOC +wanasema O +wanatarajia O +idadi O +ya O +vifo O +kuongezeka O +wakati O +wanaendelea O +kufukua O +vifusi O +. O + +Makadirio O +ya O +awali O +ya O +hasara O +iliyosababishwa O +na O +mlipuko O +huo O +ni O +takriban O +dola O +bilioni O +15 O +. O + +Maafisa O +wa O +afya O +Lebanon B-LOC +pia O +wanahofia O +kuwa O +maafa O +haya O +yataongeza O +mlipuko O +wa O +COVID O +- O +19 O +kutokana O +na O +walioathirika O +kusongamana O +hospitalini O +na O +wasio O +na O +makazi O +kutafuta O +hifadhi O +. O + +Shirika O +la O +haki O +za O +binadamu O +Human B-ORG +Rights I-ORG +Watch I-ORG +lilikuwa O +la O +kwanza O +kutoa O +wito O +wa O +kuwepo O +uchunguzi O +huru O +juu O +ya O +mlipuko O +huo O +. O + +Kundi O +hilo O +limesema O +wataalam O +wa O +kimataifa O +ni O +lazima O +waruhusiwe O +kuingia O +Lebanon B-LOC +ili O +"""" O +kutafuta O +chanzo O +na O +wakuwajibishwa O +kutokana O +na O +mlipuko O +huo O +na O +kupendekeza O +hatua O +za O +kuchukuliwa O +ili O +kuhakikisha O +hili O +halijirudii O +tena O +. O +"""" O + +Russia B-LOC +imepeleka O +ndege O +yenye O +hospitali O +ya O +kijeshi O +wakiwemo O +madaktari O +50 O +. O + +Qatar B-LOC +pia O +inapeleka O +hospitali O +, O +na O +Iraq B-LOC +inawapeleka O +wafanyakazi O +wa O +afya O +na O +malori O +yenye O +mahitaji O +muhimu O +. O + +Tunisia B-LOC +imejitolea O +kuwaleta O +wagonjwa O +nchini O +mwao O +kwa O +ajili O +ya O +matibabu O +na O +Ujerumani B-LOC +imepeleka O +timu O +ya O +waokoaji O +na O +mbwa O +wenye O +uwezo O +wa O +kutafuta O +watu O +waliokwama O +katika O +vifusi O +. O + +Ahadi O +za O +misaada O +ya O +kifedha O +imetolewa O +na O +Australia B-LOC +, O +Uingereza B-LOC +, O +Hungary B-LOC +na O +nchi O +nyingine O +. O + +Watu O +wasiopungua O +wawili O +wamekufa O +na O +wengine O +35 O +kujeruhiwa O +baada O +ya O +ndege O +ya O +abiria O +ya O +shirika B-ORG +la I-ORG +ndege I-ORG +la I-ORG +India I-ORG +kuanguka O +kusini O +mwa O +mji O +ya O +Calicut B-LOC +wakati O +ikijaribu O +kutua O +wakati O +mvua O +kubwa O +ikinyesha O +Ijumaa B-DATE +. O +. O +Ndege O +hiyo O +ikitokea O +Dubai B-LOC +ilikuwa O +na O +abiria O +191 O +pamoja O +na O +wafanyakazi O +ilipopitiliza O +na O +kuvuka O +uwanja O +wa O +kutua O +, O +wizara O +ya O +masuala O +ya O +anga O +imesema O +katika O +ttaarifa O +yake O +, O +imeripoti O +shirika O +la O +habari O +la O + +Uingereza B-LOC +Reuters B-ORG +. O + +"""" O +Tunaamini O +ni O +watu O +wawili O +waliokufa O +, O +na O +wengine O +35 O +wamejeruhiwa O +, O +bado O +tuko O +katika O +juhudi O +za O +uokoaji O +, O +"""" O +amesema O +mkuu O +wa O +polisi O +wa O +mai O +huo O +Abdul B-PER +Karim I-PER +. O + +Tanki O +la O +Mafuta O +ya O +ndege O +lilipasuka O +vipande O +viwili O +ilipopitiliza O +wakati O +inatua O +na O +kutumbukia O +katika O +korongo O +, O +televisheni O +mbalimbali O +zimeripoti O +. O + +"""" O +Taarifa O +za O +awali O +zinaeleza O +operesheni O +za O +uokaoji O +zinaendelea O +na O +wasafiri O +wanapelekwa O +hospitali O +kutibiwa O +, O +"""" O +wizara O +imesema O +katika O +tamko O +lake O +. O + +Hakuna O +moto O +uliozuka O +ndani O +ya O +ndege O +. O + +Majina O +yaliyotangazwa O +Jumanne B-DATE +na O +White B-ORG +House I-ORG +ni O +Thomas B-PER +Nides I-PER +, O +makamu O +mwenyekiti O +wa O +Morgan B-ORG +Stanley I-ORG +ambaye O +aliwahi O +kuwa O +naibu O +waziri O +wa O +mambo O +ya O +nje O +, O +chini O +ya O +Rais O +wa O +zamani O +Barack B-PER +Obama I-PER +atahudumu O +kama O +balozi O +wa O +Israel B-LOC +Rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +, O +Jumanne B-DATE +alitangaza O +wateule O +wake O +kuwa O +mabalozi O +wa O +Israel B-LOC +, O +Mexico B-LOC +na O +NATO B-ORG +wakati O +akiendelea O +kuimarisha O +ushirika O +wa O +Marekani B-LOC +katika O +maeneo O +magumu O +. O + +Miongoni O +mwa O +majina O +yaliyotangazwa O +Jumanne B-DATE +na O +White B-ORG +House I-ORG +, O +ni O +Thomas B-PER +Nides I-PER +, O +Makamu O +mwenyekiti O +wa O +Morgan B-ORG +Stanley I-ORG +ambaye O +aliwahi O +kuwa O +naibu O +waziri O +wa O +mambo O +ya O +nje O +, O +chini O +ya O +Rais O +wa O +zamani O +Barack B-PER +Obama I-PER +atahudumu O +kama O +balozi O +wa O +Israel B-LOC +. O + +Mshirika O +wa O +karibu O +wa O +Marekani B-LOC +anaikaribisha O +serikali O +mpya O +baada O +ya O +bunge O +la O +Israel B-LOC +kumaliza O +miaka O +12 O +ya O +utawala O +wa O +Benjamin B-PER +Netanyahu I-PER +kama O +Waziri O +Mkuu O +wa O +taifa O +la O +wayahudi O +hapo O +Jumapili B-DATE +. O + +Biden B-PER +pia O +alimchagua O +Ken B-PER +Salazar I-PER +, O +seneta O +wa O +zamani O +wa O +jimbo O +la O +Colorado B-LOC +na O +waziri O +wa O +mambo O +ya O +ndani O +Marekani B-LOC +, O +kama O +balozi O +wake O +wa O +Mexico B-LOC +. O + +Nchi O +hiyo O +ni O +moja O +ya O +marafiki O +wakubwa O +sana O +wa O +biashara O +na O +Marekani B-LOC +ambapo O +utawala O +wa O +Biden B-PER +unafanya O +kazi O +kusimamia O +wahamiaji O +wanaokatisha O +mpaka O +wa O +Marekani B-LOC +na O +Mexico B-LOC +. O + +Mtalaamu O +wa O +usalama O +Julianne B-PER +Smith I-PER +alichaguliwa O +kuiwakilisha O +Maekani B-LOC +katika O +baraza O +la O +NATO B-ORG +. O + +Maafisa O +wa O +utawala O +mpya O +wa O +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +wanaweza O +kukutana O +na O +wenzao O +wa O +China B-LOC +kwenye O +mkutano O +wa O +uchumi O +duniani O +utakao O +fanyika O +mwezi O +Mei B-DATE +, I-DATE +2020 I-DATE +, O +nchini O +Singapore B-LOC +, O +mwenyekiti O +wa O +maandalizi O +ya O +mkutano O +huo O +amesema O +Ijumaa B-DATE +. O + +Mkutano O +huo O +umehamishwa O +kutoka O +makao O +yake O +ya O +kawaida O +mjini O +Davos B-LOC +Uswiss I-LOC +na O +kupelekwa O +Singapore B-LOC +kutokana O +na O +wasiwasi O +wa O +kusambaa O +kwa O +janga O +la O +covid O +19 O +barani O +Ulaya B-LOC +. O + +"""" O +Kiasili O +Singapore B-LOC +imekuwa O +na O +uhusiano O +wa O +karibu O +sana O +na O +Marekani B-LOC +lakini O +pia O +inashirikiana O +vizuri O +na O +China B-LOC +, O +"""" O +Borge B-PER +Brende I-PER +amesema O +katika O +majadiliano O +kwa O +njia O +ya O +mtandao O +na O +Waziri O +Mkuu O +wa O +Singapore B-LOC +, O +Lee B-PER +Hsien I-PER +Loong I-PER +. O + +"""" O +Pengine O +katika O +mkutano O +wa O +Singapore B-LOC +ambao O +utakuwa O +mkutano O +maalum O +wa O +mwaka O +, O +huenda O +itakuwa O +mahali O +ambapo O +utaona O +utawala O +mpya O +wa O +Biden B-PER +na O +ule O +wa O +China B-LOC +wakikutana O +, O +"""" O +ameongeza O +. O + +Si O +China B-LOC +wala O +Marekani B-LOC +zimesema O +kama O +zitatuma O +maafisa O +wake O +kwenye O +mkutano O +wa O +Singapore B-LOC +, O +ambapo O +bado O +hakuna O +uhakika O +wa O +kufanyika O +mkutano O +kwa O +sababu O +ya O +janga O +la O +Corona O +ambalo O +linazidi O +kuongezeka O +katika O +sehemu O +nyingi O +za O +dunia O +. O + +Rais O +Mohamed B-PER +Abdullahi I-PER +Farmajo I-PER +wa O +Somalia B-LOC +ameitisha O +mkutano O +na O +viongozi O +wa O +majimbo O +matano O +ya O +nchi O +yake O +ili O +kujadili O +mzozo O +ulojitokeza O +wa O +kutayarisha O +uchaguzi O +wa O +rais O +na O +bunge O +baada O +ya O +muda O +wa O +muhula O +wake O +wa O +kwanza O +kumalizika O +Jumatatu B-DATE +usiku I-DATE +. O + +Taarifa O +hiyo O +imetolewa O +siku O +moja O +baada O +ya O +Baraza O +la O +Usalama O +la O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +kuwataka O +viongozi O +wa O +Somalia B-LOC +kurudi O +mara O +moja O +kwenye O +mazungumzo O +ya O +kutayarisha O +uchaguzi O +, O +wakati O +taifa O +hilo O +likizidi O +kukabiliwa O +na O +mashambulio O +kutoka O +kundi O +la O +Al B-ORG +Shabab I-ORG +. O + +Wakati O +huohuo O +wachambuzi O +wanasema O +mzozo O +huu O +wa O +kisiasa O +unaweza O +kurudisha O +nyuma O +maendeleo O +yaliyopatikana O +nchini O +humo O +. O + +Rais O +Abdullahi B-PER +Farmajo I-PER +alishindwa O +kufikia O +makubaliano O +na O +marais O +wa O +majimbo O +matano O +yenye O +utawala O +wa O +ndani O +ya O +Somalia B-LOC +kabla O +muda O +wa O +muhula O +wake O +wa O +miaka O +minne O +kumalizika O +, O +juu O +ya O +namna O +ya O +kufanyika O +kwa O +uchaguzi O +mkuu O +. O + +Kutofikiwa O +makubaliano O +kunazusha O +wasiwasi O +mkubwa O +wa O +Somalia B-LOC +kurudi O +kwenye O +malumbano O +ya O +kisiasa O +yaliyoweza O +kutanzuliwa O +kwa O +sehemu O +kubwa O +mnamo O +miaka O +20 O +ya O +kujarbu O +kujenga O +demokrasia O +nchini O +humo O +. O + +Na O +hali O +hii O +inaweza O +kuwapatia O +nguvu O +wapiganaji O +wa O +Al B-ORG +Shabab I-ORG +, O +kuendelea O +na O +mashambulizi O +yao O +ya O +kuvuruga O +usalama O +wa O +taifa O +hilo O +. O + +Hata O +hivyo O +kulingana O +na O +sheria O +iliyopitishwa O +na O +bunge O +mwaka O +2020 B-DATE +rais O +na O +wabunge O +wanaweza O +kuendelea O +na O +mamlaka O +hadi O +uchaguzi O +mpya O +ufanyike O +ikiwa O +hali O +kama O +hii O +ya O +kisiasa O +inajitokeza O +Lakini O +mvutano O +huo O +umesababisha O +muungano O +wa O +upinzani O +wa O +kisiasa O +na O +viongozi O +wa O +majimbo O +mawili O +kati O +ya O +matano O +kutangaza O +kutomtambua O +tena O +Farmajo B-PER +kama O +Rais O +. O + +Abdirahman B-PER +Abdishakur I-PER +Warsame I-PER +ni O +mmoja O +kati O +ya O +wanaotaka O +kugombania O +kiti O +hicho O +cha O +urais O +kwenye O +mungano O +huo O +wa O +upinzani O +na O +anasema O +hawatakubali O +juhudi O +zozote O +za O +kuongeza O +muda O +wa O +Farmajo B-PER +na O +kwamba O +lazima O +aondoke O +. O + +Abdirahman B-PER +Abdishakur I-PER +Warsame I-PER +, O +Mgombea O +kiti O +cha O +rais O +wa O +Somalia B-LOC +ameeleza O +: O +"""" O +Muda O +wa O +muhula O +wake O +umemalizika O +na O +yeye O +sio O +tu O +ni O +kipingamizi O +kwa O +taifa O +bali O +pia O +katika O +kutayarisha O +uchaguzi O +wa O +kitaifa O +. O + +Hakuweza O +kufikia O +makubaliano O +na O +viongozi O +wa O +majimbo O +juu O +ya O +uchaguzi O +ujao O +kwa O +sababu O +aliondoka O +mkutanoni O +hawezi O +tena O +kushikilia O +wadhifa O +huo O +. O + +Muungano O +huo O +wa O +upinzani O +wenye O +pia O +marais O +wawili O +wa O +zamani O +unatoa O +wito O +wa O +kuundwa O +baraza O +la O +mpito O +la O +utawala O +wa O +kitaifa O +litakalo O +kuwa O +na O +spika O +wa O +bunge O +, O +viongozi O +wa O +upinzani O +na O +majimbo O +pamoja O +na O +wawkilishi O +wa O +mashirika O +ya O +kiraia O +ili O +kuongoza O +taifa O +hadi O +kufanyike O +uchaguzi O +. O + +Akilihutubia O +bunge O +siku O +ya O +Jumamosi B-DATE +Rais O +Farmajo B-PER +anaegombania O +muhula O +wa O +pili O +amewatuhumu O +marais O +Ahmed B-PER +Madobe I-PER +wa O +jimbo O +la O +Jubaland B-LOC +na O +Said B-PER +Abdullahi I-PER +Dani I-PER +wa O +Puntland B-LOC +kwa O +kukataa O +kufikia O +maridhiano O +na O +kubadili O +msimamo O +wao O +kutokana O +na O +makubaliano O +ya O +awali O +ya O +Septemba B-DATE +. O + +Na O +kuongeza O +kulaumu O +kuwepo O +na O +ushawishi O +kutoka O +nje O +katika O +uchaguzi O +ujao O +. O + +Mohamed B-PER +Abdullahi I-PER +Farmajo I-PER +, O +Rais O +wa O +somalia B-LOC +amelalamika O +kwa O +kusema O +: O +"""" O +Kwa O +hakika O +nina O +kuambieni O +kuna O +uingiliaji O +kati O +wa O +kigeni O +katika O +utaratibu O +wa O +uchaguzi O +wa O +taifa O +wa O +Somalia B-LOC +kwa O +jumla O +. O + +Nilikuwa O +na O +matumaini O +tungeliweza O +kufanya O +kazi O +pamoja O +lakini O +hilo O +limeshindikana O +. O + +Rais O +Madobe B-PER +anaeungwa O +mkono O +na O +Kenya B-LOC +anadai O +kwamba O +Farmajo B-PER +anataka O +kuingilia O +kati O +utaratibu O +wa O +uchaguzi O +ndani O +ya O +jimbo O +lake O +. O + +Kulikuwa O +na O +matumaini O +kwamba O +utawala O +wa O +Farmajo B-PER +utaweza O +kupanga O +na O +kutayarisha O +uchaguzi O +wa O +kitaifa O +ili O +wananchi O +wote O +washiriki O +lakini O +umeshindwa O +kupanua O +utawala O +na O +ushawishi O +wake O +katika O +taifa O +zima O +ukiendelea O +kudhibiti O +mji O +mkuu O +wa O +Mogadishu B-LOC +pekee O +yake O +. O + +Hassan B-PER +Mudane I-PER +Mhadhiri I-PER +katika O +chuo O +kikuu O +cha O +Somalia B-LOC +anasema O +hali O +ni O +nzito O +. O + +Mhadhiri O +huyo O +anaeleza O +: O +"""" O +Kuna O +hali O +ya O +kukata O +tamaa O +kutokana O +na O +hali O +liyoko O +hvi O +sasa O +. O + +Wakiendelea O +namna O +hii O +basi O +itarudisha O +nyuma O +maendeleo O +na O +matumaini O +yaliyopaikana O +mnamo O +miaka B-DATE +20 I-DATE +iliyopita I-DATE +. O +"""" O + +Kulingana O +na O +makubaliano O +ya O +Septemba B-DATE +uchaguzi O +usio O +wa O +moja O +kwa O +moja O +ulipangwa O +ufanyika O +ambapo O +kwa O +mara O +nyingine O +tena O +baraza O +la O +wazee O +wa O +ukoordineret O +litawachagua O +wabunge O +na O +hapo O +wabunge O +kumchagua O +rais O +. O + +Msemaji O +wa O +Wizara O +ya O +Mambo O +ya O +Nje O +ya O +Marekani B-LOC +Ned B-PER +Price I-PER +, O +alisema O +kwamba O +Marekani B-LOC +imesikitishwa O +na O +mvutano O +huo O +, O +na O +Washington B-LOC +ingelipendelea O +kwa O +viongozi O +wa O +nchi O +hiyo O +kuweka O +kando O +maslahi O +yao O +ya O +kisiasa O +na O +kufanya O +kazi O +kwa O +maslahi O +ya O +Wasomali O +wote O +, O +na O +kutanzua O +mzozo O +huo O +mara O +moja O +. O + +Mwenyekiti O +wa O +Kamati O +ya O +Rais O +ya O +Covid O +19 O +, O +Boss B-PER +Mustapha I-PER +amewahakikishia O +wanigeria O +wanaotaka O +chanjo O +kuwa O +iko O +salama O +na O +lengo O +ni O +kulinda O +afya O +za O +wananchi O +. O + +Nigeria B-LOC +imepokea O +shehena O +ya O +kwanza O +ya O +chanjo O +dhidi O +ya O +Covid O +19 O +kutoka O +India B-LOC +. O + +Chanjo O +ya O +Astrazeneca B-ORG +ni O +kutoka O +taasisi O +ya O +Cerenum B-ORG +ya O +India B-LOC +iliwasili O +mjini O +Abuja B-LOC +Jumanne B-DATE +usiku I-DATE +. O + +India B-LOC +, O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +( O +AU B-ORG +) O +na O +mashirika O +kadhaa O +binafsi O +yametoa O +ahadi O +ya O +kuisaidia O +Nigeria B-LOC +katika O +juhudi O +za O +kupambana O +na O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +corona O +. O + +Baada O +ya O +kuondolewa O +katika O +orodha O +ya O +kwanza O +ya O +nchi O +ambazo O +zitapatiwa O +chanjo O +mwezi O +Januari B-DATE +, O +Nigeria B-LOC +hatimaye O +imepokea O +shehena O +yake O +ya O +kwanza O +ya O +dozi O +milioni O +4 O +ya O +Astrazeneca B-ORG +. O + +Maafisa O +wa O +Afya O +na O +Kamati O +ya O +Rais O +juu O +ya O +covid O +19 O +waliungana O +na O +Mwenyekiti O +wa O +kamati O +hiyo O +, O +Boss B-PER +Mustapha I-PER +pamoja O +na O +wanadiplomasia O +kadhaa O +kupokea O +chanjo O +hiyo O +kwenye O +uwanja O +wa O +ndege O +ya O +kimataifa O +wa O +Nnamdi B-LOC +Zikiwa I-LOC +mjini O +Abuja B-LOC +. O + +Boss B-PER +Mustapha I-PER +aliwaambia O +wanigeria O +ambao O +wana O +hamu O +ya O +kupatiwa O +chanjo O +kwamba O +chanjo O +hiyo O +ni O +salama O +na O +lengo O +ni O +kuwalinda O +raia O +dhidi O +ya O +janga O +la O +Covid O +. O + +Nigeria B-LOC +haitegemei O +chanzo O +kimoja O +cha O +dawa O +za O +kupambana O +na O +janga O +hili O +wakati O +maambukizi O +yameongezeka O +, O +lakini O +inajitahidi O +kutafuta O +misaada O +kutoka O +kwa O +mashirika O +mbali O +mbali O +ambayo O +yatasaidia O +kuipatia O +chanjo O +za O +kutosha O +kwa O +ajili O +ya O +watu O +wake O +takribani O +million O +200 O +. O + +Faisa B-PER +Shuaibi I-PER +wa O +Tume B-ORG +ya I-ORG +Taifa I-ORG +ya I-ORG +Afya I-ORG +ya I-ORG +Jamii I-ORG +anasema O +chanjo O +zaidi O +zina O +tarajiwa O +kuwasili O +mjini O +Abuja B-LOC +ikiwa O +ni O +msaada O +uliotolewa O +na O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +. O + +Balozi O +wa O +India B-LOC +nchini O +Nigeria B-LOC +ambaye O +alijumuika O +na O +mabalozi O +khadhaa O +kupokea O +chanjo O +hiyo O +jumanne B-DATE +, O +Abhy B-PER +Thakru I-PER +amesema O +New B-LOC +Delhi I-LOC +imeidhinisha O +chanjo O +za O +ziada O +za O +AstraZeneca B-ORG +ambazo O +zitawasili O +Nigeria B-LOC +hivi O +karibuni O +. O + +Ripoti O +Imetayarishwa O +na O +Mwandishi O +Collins B-PER +Atohengbe I-PER +, O +Lagos B-LOC +, O +NigeriaChanjo O +ya O +virusi O +vya O +corona O +inaweza O +kupatikana O +mwishoni B-DATE +mwa I-DATE +mwaka I-DATE +huu I-DATE +, O +kwa O +mujibu O +wa O +mkuu O +wa O +shirika B-ORG +la I-ORG +afya I-ORG +duniani I-ORG +WHO I-ORG +. O + +Mkurungenzi O +wa O +WHO B-ORG +, O +Tedros B-PER +Adhanom I-PER +Ghebreyesus I-PER +, O +ametoa O +wito O +wa O +mshikamano O +na O +dhamira O +ya O +kisiasa O +kwa O +viongozi O +wote O +, O +ili O +kuhakikisha O +kwamba O +chanjo O +zitatolewa O +kwa O +usawa O +. O + +"""" O +Tunahitaji O +chanjo O +, O +na O +kuna O +matumaini O +kwamba O +mwishoni B-DATE +mwa I-DATE +mwaka I-DATE +tunaweza O +kupata O +chanjo O +. O + +Hakika O +kuna O +matumaini O +, O +"""" O +amesema O +Tedros B-PER +, O +katika O +hotuba O +ya O +kufunga O +kikao O +cha O +bodi O +cha O +uongozi O +wa O +WHO B-ORG +. O + +Chanjo O +tisa O +za O +majiribio O +ziko O +kwenye O +ratiba O +ya O +kituo O +cha I-ORG +chanjo I-ORG +cha I-ORG +kimataifa I-ORG +cha O +WHO B-ORG +, O +COVAX B-ORG +, O +ambacho O +kinakusudia O +kusambaza O +dozi O +billioni O +2 O +kufikia O +mwisho O +mwa O +2021 B-DATE +. O + +Mkutano O +huo O +wa O +siku O +mbili O +wa O +bodi O +ya O +uongozi O +wa O +WHO B-ORG +, O +ulichunguza O +namna O +ulimwengu O +unavyopambana O +, O +na O +janga O +la O +Covid O +- O +19 O +, O +na O +ulisikia O +wito O +kutoka O +Ujerumani B-LOC +, O +Uingereza B-LOC +na O +Austria B-LOC +, O +kuhusu O +kuimarisha O +shirika O +hilo O +la O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +. O + +Utawala O +wa O +rais O +wa O +Marekani B-LOC +, O +Donald B-PER +Trump I-PER +, O +uliikosoa O +WHO B-ORG +namna O +inavyoshughulikia O +janga O +hili O +. O + +Pia O +umeshutumu O +WHO B-ORG +, O +kushirikiana O +na O +China B-LOC +, O +na O +haikutekeleza O +jukumu O +lake O +kwa O +kuiwajibisha O +juu O +ya O +vitendo O +vyake O +, O +wakati O +virusi O +vya O +corona O +vilipoanza O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +mwaka B-DATE +uliopita I-DATE +. O + +Lakini O +Tredros B-PER +alitupilia O +mbali O +madai O +hayo O +ya O +Marekani B-LOC +, O +na O +kusema O +kwamba O +WHO B-ORG +, O +iliendelea O +kutoa O +taarifa O +kwa O +ulimwengu O +. O + +Mpango O +wa O +Biden B-PER +unajumuisha O +mzunguko O +mpya O +wa O +malipo O +ya O +moja O +kwa O +moja O +kwa O +kaya O +za O +Marekani B-LOC +, O +fedha O +za O +kuhamasisha O +shule O +kufunguliwa O +kwa O +usalama O +na O +kuongeza O +program O +ya O +chanjo O +kitaifa O +Rais O +mteule O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +amezindua O +Alhamis B-DATE +mpango O +wa O +majibu O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +ambao O +ni O +pamoja O +na O +kuongeza O +kiwango O +cha O +chanjo O +na O +kusaidia O +kukabiliana O +na O +athari O +za O +kiuchumi O +zinazotokana O +na O +janga O +hilo O +. O + +The O +American O +Rescue O +Plan O +utazungumzia O +kwa O +kina O +masuala O +tofauti O +, O +muingiliano O +usio O +sawa O +wa O +kizazi O +ambao O +umezidi O +kuwa O +mbaya O +kufuatia O +COVID O +- O +19 O +, O +taarifa O +kutoka O +timu O +ya O +mpito O +ilisema O +. O + +Mpango O +wa O +Biden B-PER +, O +unajumuisha O +mzunguko O +mpya O +wa O +malipo O +ya O +moja O +kwa O +moja O +kwa O +kaya O +za O +Marekani B-LOC +, O +fedha O +za O +kuhamasisha O +shule O +kufunguliwa O +kwa O +usalama O +na O +kuongeza O +program O +ya O +chanjo O +kitaifa O +. O + +Pia O +kutoa O +auheni O +kwa O +biashara O +ndogo O +ndogo O +, O +haswa O +zile O +zinazomilikiwa O +na O +wajasiriamali O +weusi O +, O +pia O +ilifafanuliwa O +katika O +mpango O +huo O +. O + +Mpango O +wa O +American B-ORG +Rescue I-ORG +Plan I-ORG +wa O +Rais O +mteule O +Joe B-PER +Biden I-PER +unagharimu O +dola O +bilioni O +1 O +. O +9 O +, O +lakini O +unaweza O +kutekelezwa O +na O +utaokoa O +uchumi O +wa O +Marekani B-LOC +na O +kuanza O +kukabiliana O +na O +virusi O +, O +taarifa O +hiyo O +ilieleza O +. O + +Biden B-PER +ameweka O +lengo O +la O +kutoa O +dozi O +za O +chanjo O +milioni O +100 O +katika O +siku O +100 O +za O +kwanza O +, O +baada O +ya O +kuchukua O +madaraka O +hapo O +januari B-DATE +20 I-DATE +, O +na O +mpango O +wake O +unatarajiwa O +kujumuisha O +fedha O +za O +kupanua O +kampeni O +ya O +chanjo O +. O + +Waziri O +mkuu O +wa O +Ethiopia B-LOC +Abiy B-PER +Ahmed I-PER +, O +amekataa O +kile O +alichosema O +kama O +jamii O +ya O +kimataifa O +kuingilia O +kati O +mgogoro O +wa O +Tigray B-LOC +ambapo O +muda O +wa O +saa O +72 O +aliotoa O +kwa O +vikosi O +vya O +Tigray B-LOC +kujisalimisha O +ulimalizika O +Jumanne B-DATE +usiku I-DATE +. O + +Mamia O +ya O +watu O +wameripotiwa O +kuuawa O +tangu O +vita O +hivyo O +vilipoanza O +Novemba B-DATE +4 I-DATE +, O +na O +zaidi O +ya O +watu O +41 O +, O +0 O +wamekimbilia O +Sudan B-LOC +kama O +wakimbizi O +. O + +Mtafiti O +wa O +shirika O +la O +Amnesty B-ORG +international I-ORG +anayefuatilia O +mapigano O +hayo O +amesema O +kwamba O +vikosi O +vya O +Tigray B-LOC +ndiyo O +vimehusika O +na O +mauaji O +ya O +mamia O +ya O +watu O +kutoka O +kabila O +la O +Amhara O +, O +katika O +mji O +wa O +Mai B-LOC +- I-LOC +Kadra I-LOC +. O + +Watafiti O +wanaofanya O +kazi O +na O +shirika O +lisilo O +la O +kiserikali O +wamekuwa O +wakitumia O +picha O +na O +video O +pamoja O +na O +kufanya O +mahojiano O +na O +watu O +walioshuhudia O +matukio O +mbali O +mbali O +kujua O +yanayoendelea O +katika O +mapigano O +ya O +Tigray B-LOC +. O + +Makaburi O +yaongezeka O +, O +maiti O +kando O +mwa O +barabarani O +Kuna O +makaburi O +ambayo O +watu O +wamezikwa O +katika O +siku O +za O +karibuni O +, O +katika O +sehemu O +yalipo O +makanisa O +, O +mjini O +Mai B-LOC +- I-LOC +Kadra I-LOC +. O + +Maiti O +wametapakaa O +kando O +mwa O +barabara O +na O +kuanza O +kuoza O +, O +magharibi O +mwa O +Tigray B-LOC +. O + +Mtafiti O +wa O +shirika O +la O +Amnesty B-ORG +international I-ORG +nchini O +Ethiopia B-LOC +na O +Eritrea B-LOC +Fisseha B-PER +Tekle I-PER +, O +ameliambia O +shirika O +la O +habari O +la O +AFP B-ORG +kwamba O +wanajeshi O +wa O +Tigray B-LOC +walishindwa O +katika O +vita O +vilivyotokea O +adhuhuri B-DATE +Novemba I-DATE +9 I-DATE +nje O +ya O +mji O +wa O +Mai B-LOC +Kadra I-LOC +, O +na O +kuondoka O +sehemu O +hiyo O +hadi O +katika O +mji O +wa O +Mai B-LOC +Kadra I-LOC +. O + +Amesema O +kwamba O +mauaji O +makubwa O +yalitokea O +mjini O +humo O +na O +mamia O +ya O +watu O +wamepoteza O +maisha O +. O + +"""" O +Tumezungumza O +na O +waathirika O +, O +wengine O +wao O +wamekimbilia O +Gondar B-LOC +, O +na O +waliojeruhiwa O +wanapatiwa O +matibabu O +katika O +hospitali O +ya O +Gondar B-LOC +. O + +Wametuambia O +kwamba O +wapiganaji O +wa O +utawala O +huo O +na O +makundi O +ya O +vijana O +kutoka O +jamii O +ya O +Tigray B-LOC +walikuwa O +wanawalenga O +watu O +wa O +Amhara B-LOC +. O +"""" O + +Amesema O +Fisseha B-PER +Tekle I-PER +. O + +Haya O +ndio O +mapigano O +mabaya O +zaidi O +kuwahi O +kutokea O +dhidi O +ya O +raia O +katika O +vita O +vinavyoendelea O +kaskazini O +mwa O +Ethiopia B-LOC +. O + +Utawala O +wa O +Abiy B-PER +wafutilia O +mbali O +madai O +Serikali O +ya O +waziri O +mkuu O +Abiy B-PER +Ahmed I-PER +imefutilia O +mbali O +madai O +hayo O +na O +kuendelea O +kushambulia O +utawala O +wa O +eneo O +la O +Tigray B-LOC +. O + +Wakimbizi O +wa O +Tigray B-LOC +waliokimbilia O +Sudan B-LOC +kutoka O +Mai B-LOC +- I-LOC +Kadra I-LOC +, O +wanasema O +kwamba O +vikosi O +vya O +serikali O +ndivyo O +vilivyotekeleza O +mauaji O +hayo O +wakati O +waliposhambulia O +mji O +huo O +wenye O +wakaazi O +40 O +, O +0 O +. O + +Kiongozi O +mpya O +wa O +Mai B-ORG +Kadra I-ORG +, O +Fentahun B-PER +Bihohegn I-PER +amesema O +kwamba O +"""" O +Mashambulizi O +hayo O +ni O +ya O +kikabila O +. O + +Mauaji O +mabaya O +ya O +kikabila O +yamefanyika O +dhidi O +ya O +watu O +wa O +Amhara B-LOC +. O + +Nimeshuhudiza O +jehanamu O +hapa O +Mai B-LOC +- I-LOC +Kadra I-LOC +. O +"""" O + +Vikosi O +vya O +serikali O +vyazingira O +Tigray B-LOC +Magari O +ya O +kijeshi O +na O +silaha O +nzito O +vinaripotiwa O +kuzingira O +mji O +mkuu O +wa O +Tigray B-LOC +ambapo O +Abiy B-PER +ametishia O +kutekeleza O +mashambulizi O +mabaya O +ya O +mwisho O +iwapo O +wapiganaji O +wa O +eneo O +hilo O +hawatajisalimisha O +. O + +Waliokuwa O +marais O +watatu O +wa O +nchi O +za O +Afrika B-LOC +wamefika O +Addis B-LOC +Ababa I-LOC +, O +kujaribu O +kufanya O +mazungumzo O +kumaliza O +vita O +hivyo O +. O + +Kiongozi O +wa O +sera O +ya O +mambo O +ya O +nje O +wa O +umoja B-ORG +wa I-ORG +ulaya I-ORG +ameonya O +kwamba O +mapigano O +ya O +Ethiopia B-LOC +yanayumbisha O +eneo O +zima O +la O +Afrika B-LOC +mashariki O +. O + +Jamii O +ya O +kimataifa O +imekuwa O +ikisistiza O +kufanyika O +mazungumzo O +na O +kumaliza O +vita O +hivyo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCIdadi O +ya O +watu O +wanaoambukizwa O +ugonjwa O +wa O +COVID O +- O +19 O +barani O +Afrika B-LOC +inakaribia O +milioni O +moja O +wiki B-DATE +hii I-DATE +, O +huku O +Afrika B-LOC +Kusini I-LOC +ikwa O +nchi O +yenye O +idadi O +kubwa O +zaidi O +ya O +wagonjwa O +wanaofikia O +nusu O +milioni O +. O + +Maafisa O +wa O +Shirika B-ORG +la I-ORG +Afya I-ORG +Duniani I-ORG +( O +WHO B-ORG +) O +wanasema O +wanapeleka O +timu O +ya O +wataalamu O +huko O +Afrika B-LOC +hivi O +karibuni O +wakati O +waziri O +wa O +afya O +akionya O +kwamba O +nchi O +yake O +inaweza O +kushuhudia O +wimbi O +la O +pili O +la O +Maambukizi O +. O + +Miezi O +mitano O +baada O +ya O +mtu O +wa O +kwanza O +kupimwa O +na O +kupatikana O +na O +virusi O +vya O +corona O +huko O +Afrika B-LOC +, O +bara O +hilo O +lingali O +na O +idadi O +ndogo O +zaidi O +ya O +wagonjwa O +ukilinganisha O +na O +mabara O +mengine O +ya O +dunia O +ikiwa O +na O +asilimia O +5 O +tu O +ya O +wagonjwa O +wote O +milioni O +4 O +laki O +9 O +hii O +leo B-DATE +. O + +Dkt O +Matshiodisho B-PER +Moeti I-PER +mkurugezi O +wa O +kanda O +ya O +Afrika B-LOC +kwa O +ajili O +ya O +WHO B-ORG +anasema O +maafisa O +wa O +bara O +hilo O +wana O +wasiwasi O +kuhusiana O +na O +kitovu O +cha O +sasa O +cha O +Maambukizi O +Afrika B-LOC +Kusini I-LOC +na O +bara O +zima O +kwa O +ujumla O +wakati O +idadi O +inakaribia O +milioni O +moja O +. O + +Dkt O +Moeti B-PER +anafafanua O +: O +"""" O +Inaanza O +kudhihirika O +kwamba O +tutaishi O +na O +virusi O +hivi O +kwa O +muda O +mrefu O +. O + +Kuna O +karibu O +wagonjwa O +milioni O +moja O +waloripotiwa O +Afrika B-LOC +, O +na O +zaidi O +ya O +elfu O +21 O +kwa O +usikitifu O +wamefariki O +. O + +Afrika B-LOC +kusini I-LOC +inaendelea O +kua O +nchi O +inaoathirika O +zaidi O +barani O +humo O +ikiwa O +ni O +ya O +tano O +duniani O +kote O +. O + +Kwa O +ushirikaina O +na O +wizara O +yake O +ya O +afya O +tunawapeleka O +waatalam O +40 O +kuisaidia O +nchi O +hiyo O +. O +"""" O + +Pia O +amesema O +waatalamu O +wa O +afya O +wana O +wasiwasi O +kutokana O +na O +uwezekano O +wa O +idadi O +kuwa O +kubwa O +zaidi O +kuliko O +ilivyo O +hivi O +sasa O +kwa O +sababu O +ya O +ukosefu O +wa O +vifaa O +vya O +kupima O +na O +vizingiti O +vingine O +. O + +Mkurugenzi O +wa O +WHO B-ORG +wa O +Kanda O +ya O +Afrika B-LOC +anaongeza O +kuwa O +: O +"""" O +Mmoja O +kati O +ya O +changamoto O +kubwa O +inayotiya O +wasi O +wasi O +katika O +nchi O +nyingi O +za O +afrika B-LOC +ni O +upungufu O +wa O +vyombo O +vya O +kupima O +watu O +kwa O +ajili O +ya O +Covid O +19 O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +kuna O +baadhi O +ya O +nchi O +zilizoimarisha O +uwezo O +wao O +wa O +kupima O +na O +hivyo O +kupunguza O +maambukizi O +kama O +vile O +Mauritius B-LOC +, O +Rwanda B-LOC +, O +cape B-LOC +Verde I-LOC +na O +Botswana B-LOC +. O + +Waziri O +wa O +afya O +wa O +Afrika B-LOC +kusini I-LOC +Dk O +Zweli B-PER +Mkhize I-PER +anasema O +masharti O +makali O +ya O +kusitisha O +shughuli O +zote O +mnamo O +wiki O +9 O +zimesaidia O +kupunguza O +kasi O +ya O +maambukizo O +lakini O +anasema O +Ikiwa O +nchi O +hiyo O +haitaendelea O +na O +juhudi O +zake O +basi O +wimbi O +la O +pili O +liko O +karibu O +. O + +Nchini O +Rwanda B-LOC +waziri O +wa O +afya O +anasema O +maafisa O +wanatafuta O +njia O +mpya O +za O +kutibu O +wagonjwa O +na O +kuwa O +na O +mpango O +wa O +kuwa O +tayari O +kitaifa O +ambao O +hadi O +sasa O +umegharimu O +dola O +milioni O +73 O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Mwandishi O +wetu O +, O +Abdushakur B-PER +Aboud I-PER +, O +Washington B-LOC +, I-LOC +DC I-LOC +. O + +Kanisa B-ORG +Katoliki I-ORG +nchini O +Kenya B-LOC +linaitaka O +serikali O +kusimamisha O +mpango O +wake O +wa O +kufunga O +kambi O +za O +wakimbizi O +za O +Dadaab B-LOC +na O +Kakuma B-LOC +na O +kuendelea O +kuwapa O +hifadhi O +wakimbizi O +hao O +. O + +Kanisa O +limesema O +wakimbizi O +hao O +zaidi O +ya O +500 O +, O +0 O +kutoka O +mataifa O +15 O +wanaoishi O +nchini O +humo O +, O +itakuwa O +ni O +hatari O +kubwa O +kwa O +usalama O +wao O +endapo O +watarejea O +katika O +mataifa O +yao O +. O + +Ombi O +hili O +linatolewa O +siku O +chache O +baada O +ya O +mahakama O +nchini O +humo O +kusitisha O +utekelezaji O +wa O +agizo O +la O +serikali O +ya O +Rais O +Uhuru B-PER +Kenyatta I-PER +kutaka O +kuzifunga O +kambi O +hizo O +hadi O +kesi O +iliyowasilishwa O +mahakamani O +isikilizwe O +na O +kutolewa O +maamuzi O +. O + +Kanisa B-ORG +Katoliki I-ORG +linasema O +kufunga O +kambi O +za O +wakimbizi O +za O +Dadaab B-LOC +na O +Kakuma B-LOC +zilizo O +na O +zaidi O +ya O +watu O +500 O +, O +0 O +wanaohitaji O +hifadhi O +wakati O +huu O +wa O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +ni O +kuongeza O +matatizo O +mengine O +na O +hasa O +kwa O +taifa O +kama O +Kenya B-LOC +lililo O +katika O +makubaliano O +ya O +kimataifa O +kulinda O +haki O +za O +binadamu O +, O +kwani O +kufanya O +hivyo O +kutawaweka O +katika O +mateso O +na O +hatari O +isiyoweza O +kuepukika O +. O + +Muungano O +wa O +Maaskofu O +wa O +Kanisa O +hilo O +unaeleza O +, O +kupitia O +taarifa O +kwa O +vyombo O +vya O +habari O +, O +kuwa O +kwa O +sababu O +uamuzi O +wa O +Kenya B-LOC +kufunga O +kambi O +hizo O +ni O +kinyume O +cha O +sheria O +za O +kimataifa O +, O +serikali O +ya O +Rais O +Kenyatta B-PER +haiwezi O +kufanya O +hivyo O +kwa O +sababu O +wanaotafuta O +hifadhi O +katika O +kambi O +za O +wakimbizi O +za O +Dadaab B-LOC +na O +Kakuma B-LOC +, O +hawafahamu O +iwapo O +nchi O +zao O +ni O +salama O +kurejea O +. O + +Askofu O +Mkuu O +Philip B-PER +Anyolo I-PER +, O +ameeleza O +katika O +taarifa O +yake O +, O +kuwa O +wakimbizi O +waliopo O +katika O +kambi O +hizo O +, O +hawawezi O +kuhakikishiwa O +usalama O +wa O +kutosha O +kwa O +sababu O +bado O +kuna O +mapigano O +na O +vitisho O +vingine O +vya O +usalama O +katika O +mataifa O +hayo O +. O + +Zaidi O +ya O +wiki O +mbili O +zilizopita O +, O +waziri O +wa O +usalama O +wa O +ndani O +nchini O +Kenya B-LOC +Fred B-PER +Matiang'i I-PER +ameeleza O +kuwa O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +inapania O +kufunga O +kambi O +hizo O +na O +kulitaka O +shirika B-ORG +la I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +la I-ORG +kuwahudumia I-ORG +wakimbizi I-ORG +UNHCR I-ORG +kutoa O +utaratibu O +wa O +kufunga O +kambi O +hizo O +haraka O +iwezekanavyo O +kwa O +kile O +serikali O +ilichokitaja O +kuwa O +ni O +"""" O +ukosefu O +wa O +usalama O +na O +changamoto O +za O +kiuchumi O +"""" O +Bila O +ushahidi O +, O +Kenya B-LOC +imekuwa O + +ikieleza O +kuwa O +mashambulizi O +ya O +kigaidi O +ambayo O +yamekuwa O +yakiripotiwa O +nchini O +mwake O +yanasadikiwa O +kupangwa O +na O +wanamgambo O +wa O +Al B-ORG +- I-ORG +Shabab I-ORG +wanaoaminika O +kupata O +himaya O +katika O +kambi O +za O +wakimbizi O +za O +Dadaab B-LOC +na O +Kakuma B-LOC +. O + +Hata O +hivyo O +, O +Kenya B-LOC +imekataa O +mpango O +wa O +UNHCR B-ORG +wa O +kufunga O +kambi O +hizo O +kwa O +utaratibu O +utakaochukua O +zaidi O +ya O +mwaka O +mmoja O +na O +badala O +yake O +kulitaka O +shirika O +hilo O +kuweka O +utaratibu O +wa O +haraka O +wa O +kufunga O +kambi O +hizo O +. O + +Shirika O +hilo O +limeeleza O +kuwa O +linafaa O +kupewa O +muda O +zaidi O +kuwahamisha O +wakimbizi O +wengine O +waliopo O +katika O +kambi O +za O +Dadaab B-LOC +na O +Kakuma B-LOC +katika O +nchi O +jirani O +kama O +vile O +Sudan B-LOC +Kusini I-LOC +na O +Ethiopia B-LOC +au O +hata O +Amerika B-LOC +na O +Canada B-LOC +, O +iwapo O +litalazimika O +kufanya O +hivyo O +. O + +Mahakama O +kuu O +nchini O +Kenya B-LOC +tayari O +imesitisha O +hatua O +za O +Kenya B-LOC +kufunga O +kambi O +hizo O +ikisubiriwa O +kusikilizwa O +kwa O +kesi O +inayopinga O +agizo O +hilo O +iliyowasilishwa O +na O +raia O +wa O +Kenya B-LOC +Peter B-PER +Gichira I-PER +anayetaka O +mahakama O +kufutilia O +mbali O +kauli O +ya O +kufungwa O +kwa O +sababu O +ya O +kile O +anachokitaja O +kuwa O +ni O +kinyume O +cha O +katiba O +ya O +Kenya B-LOC +. O + +Kenya B-LOC +imeonekana O +kughadhabishwa O +na O +jumuiya B-ORG +ya I-ORG +kimataifa I-ORG +hasa O +kwa O +kutounga O +mkono O +juhudi O +zake O +za O +kuliorodhesha O +kundi O +la O +Al B-ORG +- I-ORG +Shabab I-ORG +kuwa O +haramu O +na O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +, O +kwa O +madai O +kuwa O +kufanya O +hivyo O +ni O +kudidimiza O +harakati O +za O +kuwafikia O +waathirika O +wa O +machafuko O +nchini O +Somalia B-LOC +. O + +Kenya B-LOC +imekuwa O +ikiwapa O +makazi O +wakimbizi O +hawa O +kwa O +miaka O +30 O +sasa O +na O +pametajwa O +kuwa O +makubaliano O +ya O +pande O +tatu O +yanayoihusisha O +Kenya B-LOC +, O +Somalia B-LOC +na O +UNHCR B-ORG +yamekuwa O +yakitekelezwa O +kwa O +mwendo O +wa O +kasi O +. O + +George B-PER +Musamali I-PER +, O +mfuatiliaji O +wa O +masuala O +ya O +usalama O +katika O +mataifa O +ya O +Pembe O +ya O +Afrika B-LOC +, O +anaeleza O +kuwa O +dhana O +ya O +Kenya B-LOC +kusema O +kuwa O +kambi O +hizi O +ni O +vitovu O +vya O +upangaji O +mashambulizi O +ya O +kigaidi O +hazina O +msingi O +. O + +Mnamo O +Novemba B-DATE +2013 I-DATE +, O +Mkataba O +wa O +pande O +tatu O +ulitiwa O +sahihi O +na O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +, O +Somalia B-LOC +na O +UNHCR B-ORG +kuanza O +kutekeleza O +utaratibu O +wa O +kuwarudisha O +kwa O +hiari O +wakimbizi O +nchini O +Somalia B-LOC +. O + +Mnamo O +Desemba B-DATE +8 I-DATE +, I-DATE +2014 I-DATE +, O +kundi O +la O +kwanza O +lilikubali O +kurudi O +Somalia B-LOC +na O +mpaka O +sasa O +mchakato O +huo O +umewarejesha O +nyumbani O +raia O +wa O +Somalia B-LOC +wapatao O +85 O +, O +67 O +. O + +Kenya B-LOC +na O +UNHCR B-ORG +zinatarajiwa O +kufanya O +mazungumzo O +mengine O +ya O +kufikia O +muafaka O +wa O +kufunga O +kambi O +hizo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +mwandishi O +wetu O +, O +Kennedy B-PER +Wandera I-PER +, O +Nairobi B-LOC +, O +Kenya B-LOC +. O + +Leo B-DATE +ni O +Sikukuu O +ya O +Eid B-DATE +el I-DATE +Hajj I-DATE +kwa O +Waislam O +duniani O +. O + +Mataifa O +mengi O +duniani O +yanaadhimisha O +sikukuu O +hii O +kwa O +kuchukua O +tahadhari O +ya O +kuepuka O +mikusanyiko O +na O +pia O +watu O +wanasheherekea O +katika O +familia O +zao O +. O + +Wakati O +huohuo O +Mahujaji O +nchini O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +wamemaliza O +kufanya O +ibada O +ya O +kuzunguka O +Al B-LOC +- I-LOC +Kaaba I-LOC +mara O +saba O +, O +kufuatia O +siku O +ya O +kwanza O +ya O +kumbukumbu O +ya O +ibada O +ya O +kurusha O +vijiwe O +kumpiga O +sheitani O +iliyofanyika O +Ijumaa B-DATE +ambayo O +pia O +ni O +sikukuu O +ya O +Eid B-DATE +el I-DATE +Hajj I-DATE +inayohusisha O +ibada O +ya O +kuchinja O +mnyama O +na O +watu O +kukusanyika O +misikitin O +kusali O +sala O +ya O +Eid O +. O + +Katika O +baadhi O +ya O +nchi O +Waislam O +wanasali O +majumbani O +na O +sehemu O +nyingine O +misikiti O +imeweka O +utaratibu O +maalum O +wa O +kuruhusu O +idadi O +ndogo O +tu O +kuhudhuria O +ibada O +hiyo O +. O + +Ikiwa O +ni O +sehemu O +ya O +ibada O +ya O +Hija B-DATE +kila O +mwaka I-DATE +, O +Waislam O +wanavaa O +nguo O +nyeupe O +kwa O +ajili O +ya O +kuonyesha O +umuhimu O +wa O +unadhifu O +, O +wanapiga O +vijiwe O +katika O +kuta O +kubwa O +ikiwa O +ni O +ishara O +ya O +kumfukuza O +shetani O +kabla O +ya O +kwenda O +kuzunguka O +Kaaba O +, O +ibada O +inayojulikana O +kama O +Tawaf O +, O +katika O +msikiti O +wa O +Makka B-LOC +. O + +Waislam O +hao O +waliokuwa O +wamevaa O +barakoa O +wanazunguka O +nyumba O +takatifu O +ya O +Kaaba O +- O +ni O +jiwe O +lililowekwa O +ambalo O +ni O +takatifu O +kuliko O +mawe O +yote O +katika O +Uislam O +. O + +Kaaba B-LOC +ndiko O +Waislam O +wote O +wanaelekea O +kwa O +ajili O +ya O +kufanya O +ibada O +kila O +siku O +. O + +Katika O +kuzunguka O +Kaaba O +wako O +katika O +makundi O +ya O +watu O +50 O +, O +kila O +mmoja O +akikaa O +mbali O +na O +mwenzie O +na O +wakiwa O +wameambatana O +na O +wataalam O +wa O +afya O +ambao O +wanaangalia O +mwenendo O +wao O +iwapo O +unafuata O +utaratibu O +wa O +afya O +uliowekwa O +. O + +Kwa O +mara O +ya O +kwanza O +katika O +zama O +hizi O +za O +leo B-DATE +, O +katikati O +ya O +juhudi O +zinazoendelea O +kujikinga O +na O +maambukizi O +ya O +COVID O +- O +19 O +, O +Waislam O +nje O +ya O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +hawakuweza O +kuhudhuria O +ibada O +ya O +Hijja B-DATE +. O + +Mwaka B-DATE +huu I-DATE +ibada O +ya O +hija O +imehudhuriwa O +na O +watu O +wapatao O +1 O +, O +0 O +ambao O +wanaishi O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +, O +asilimia O +70 O +kati O +yao O +ni O +wakazi O +wageni O +wanaofanya O +kazi O +katika O +mamlaka O +ya O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +. O + +Wananchi O +wa O +Qatar B-LOC +wamesheherekea O +kuvuka O +mpaka O +na O +kuingia O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +Jumapili B-DATE +, O +wakiuita O +Ufalme O +huo O +ni O +"""" O +nchi O +yetu O +ya O +pili O +, O +"""" O +wakati O +Doha B-LOC +ikijitayarisha O +kuchukua O +hatua O +kali O +kudhibiti O +virusi O +vya O +corona O +kwa O +wananchi O +wa O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +wanaoingia O +baada O +ya O +mvutano O +wa O +kidiplomasia O +wa O +nchi O +za O +Ghuba B-LOC +kumalizika O +. O + +Madereva O +waliwasili O +katika O +kivuko O +cha O +Salwa B-ORG +nchini O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +, O +kilomita O +500 O +mashariki O +mwa O +mji O +mkuu O +Riyadh B-LOC +, O +kutoka O +katik O +kivuko O +cha O +ardhini O +nchini O +Qatar B-LOC +kwenye O +eneo O +la O +Abu B-LOC +Samrah I-LOC +kwa O +siku O +ya O +pili O +baada O +ya O +kufunguliwa O +tena O +mpaka O +huo O +, O +waandishi O +wa O +AFP B-ORG +wanaripoti O +. O + +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +ilifunga O +upande O +wa O +mpaka O +na O +Qatar B-LOC +wa O +ardhini O +mwezi O +Juni B-DATE +2017 I-DATE +ikiwa O +ni O +sehemu O +ya O +vikwazo O +ilivyo O +viweka O +ikidai O +ni O +majibu O +kwa O +Doha B-LOC +kuunga O +mkono O +vikundi O +vya O +Kiislam O +vyenye O +msimamo O +mkali O +na O +ushirikiano O +wake O +na O +Iran B-LOC +, O +limeripoti O +shirika O +la O +habari O +la O +AFP B-ORG +. O + +Qatar B-LOC +siku O +zote O +imekanusha O +madai O +hayo O +. O + +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +, O +pamoja O +na O +Umoja B-LOC +wa I-LOC +Falme I-LOC +za I-LOC +Kiarabu I-LOC +, O +Bahrain B-LOC +na O +Misri B-LOC +, O +zote O +kwa O +pamoja O +pia O +ziliiwekea O +Qatar B-LOC +marufuku O +ya O +kusafiri O +na O +biashara O +, O +wamekubali O +kuondoa O +vikwazo O +hivyo O +katika O +Mkutano O +wa O +Baraza O +la O +Ushirikiano O +la O +Ghuba B-LOC +uliofanyika O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +Jumanne B-DATE +. O + +"""" O +Kuingia O +kwetu O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +kutoka O +Qatar B-LOC +ni O +kama O +vile O +kuja O +katika O +nchi O +yetu O +ya O +pili O +, O +ambapo O +hakuna O +tofauti O +kati O +yet O +una O +wao O +katika O +tamaduni O +zetu O +, O +"""" O +amesema O +Mohammed B-PER +al I-PER +- I-PER +Marri I-PER +, O +mwananchi O +wa O +Qatar B-LOC +aliyekuwa O +amewasili O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +. O + +Tangu O +kufunguliwa O +tena O +kwa O +mpaka O +huo O +, O +magari O +167 O +kutoka O +Qatari B-LOC +yaliingia O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +, O +huku O +magari O +35 O +yakirudi O +Qatar B-LOC +kutoka O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +, O +amesema O +Ali B-PER +Lablabi I-PER +, O +meneja O +mkuu O +wa O +idara O +ya O +forodha O +Salwa B-ORG +. O + +"""" O +Furaha O +hii O +- O +hakuna O +anayeweza O +kuielezea O +, O +"""" O +amesema O +Ghaith B-PER +al I-PER +- I-PER +Marri I-PER +, O +mwananchi O +wa O +Qatar B-LOC +. O + +"""" O +Kuna O +watu O +ambao O +walianza O +kulia O +"""" O +wakati O +mpaka O +ulipofunguliwa O +tena O +, O +amesema O +. O + +Mashirika O +ya O +Ndege O +ya O +Qatar B-LOC +na O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +yametangaza O +Jumamosi B-DATE +kupitia O +ujumbe O +wa O +Twitter O +kuwa O +wataanza O +safari O +zao O +kati O +ya O +nchi O +zao O +kuanzia O +Jumatatu B-DATE +. O + +Qatar B-LOC +imetangaza O +hatua O +kali O +za O +kudhibiti O +virusi O +vya O +corona O +kwa O +wale O +wanaowasili O +kutoka O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +. O + +Doha B-LOC +itawataka O +wasafiri O +kuonyesha O +uthibitisho O +wa O +vipimo O +hasi O +vya O +virusi O +vya O +corona O +, O +na O +kufanyiwa O +vipimo O +tena O +mpakani O +na O +kuwekwa O +karantini O +katika O +hoteli O +iliyochaguliwa O +na O +serikali O +kwa O +wiki O +moja O +. O + +Waziri O +mkuu O +Abiy B-PER +Ahmed I-PER +, O +ameandika O +ujumbe O +wa O +twiter O +kwamba O +mlango O +wa O +mwisho O +wa O +amani O +ambao O +ulikuwa O +wazi O +kwa O +vikosi O +vya O +TPLF B-ORG +kutumia O +sasa O +umefungwa O +kabisa O +baada O +ya O +vikosi O +hivyo O +kudharau O +watu O +wa O +Ethiopia B-LOC +. O + +Mapema B-DATE +wiki I-DATE +hii I-DATE +, O +Abiy B-PER +, O +ambaye O +alishinda O +tuzo O +la O +amani O +la O +Nobel O +mwaka B-DATE +uliopita I-DATE +kwa O +juhudi O +zake O +za O +kumaliza O +vita O +na O +migogoro O +ya O +kila O +mara O +kati O +ya O +Ethiopia B-LOC +na O +Eritrea B-LOC +, O +alitoa O +amri O +ya O +saa O +72 O +kwa O +vikosi O +vya O +Tigray B-LOC +katika O +mji O +wa O +Mekele B-LOC +kujisalimisha O +la O +sivyo O +washambuliwe O +kijeshi O +. O + +Wanajeshi O +wa O +Ethiopia B-LOC +wamekuwa O +wakipigana O +na O +vikosi O +vya O +Tigray B-LOC +tangu O +Novemba B-DATE +4 I-DATE +, O +wakati O +Abiy B-PER +alipotuma O +jeshi O +la O +ulinzi O +wa O +taifa O +katika O +eneo O +hilo O +baada O +ya O +vikosi O +hivyo O +kushutumiwa O +kwa O +kushambulia O +kambi O +ya O +jeshi O +la O +taifa O +. O + +Mamia O +ya O +watu O +wameuawa O +na O +zaidi O +ya O +40 O +, O +0 O +kukimbilia O +Sudan B-LOC +kama O +wakimbizi O +kutokana O +na O +vita O +hivyo O +wakisimulia O +hali O +mbaya O +katika O +eneo O +la O +Tigray B-LOC +. O + +Abiy B-PER +amewaonya O +wakazi O +wa O +Mekele B-LOC +kuweka O +chini O +silaha O +na O +kusalia O +majumbani O +mwao O +. O + +Makundi O +ya O +kutetea O +haki O +yameelezea O +wasiwasi O +kuhusu O +vita O +hivyo O +, O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +ukitoa O +wito O +kwa O +waziri O +mkuu O +Abiy B-PER +Ahmed I-PER +kufanya O +mazungumzo O +na O +kumaliza O +vita O +hivyo O +kwa O +njia O +ya O +kidiplomasia O +. O + +Umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +umesema O +kwamba O +vita O +hivyo O +vimesababisha O +mateso O +mengi O +kwa O +watu O +wa O +eneo O +hilo O +ambao O +tayari O +wanakabiliwa O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Abiy B-PER +amekataa O +pendekezo O +la O +kufanya O +mazungumzo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCWakaazi O +katika O +mataifa O +mbalimbali O +ya O +Afrika B-LOC +wanaendelea O +kufuatilia O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +Marekani B-LOC +kwa O +hisia O +tofauti O +zilizojaa O +kejeli O +na O +hali O +ya O +kutoamini O +hasa O +baada O +ya O +rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +kujaribu O +kujitangaza O +mshindi O +wa O +uchaguzi O +huo O +kabla O +ya O +hesabu O +ya O +kura O +kukamilika O +. O + +Katika O +baadhi O +ya O +nchi O +za O +Afrika B-LOC +ambazo O +uchaguzi O +umefanyika O +hivi O +karibuni O +na O +kukumbwa O +na O +utata O +wa O +matokeo O +kama O +Guinea B-LOC +, O +baadhi O +ya O +raia O +wameeleza O +kusikitishwa O +na O +rais O +Trump B-PER +kudai O +ushindi O +wakati O +hata O +hesabu O +ya O +kura O +ilikuwa O +inaonyesha O +kwamba O +alikuwa O +nyuma O +ya O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +Mory B-PER +Keita I-PER +, O +ambaye O +ni O +raia O +wa O +Guinea B-LOC +, O +amesema O +kwamba O +rais O +Trump B-PER +anaonyesha O +mfano O +mbaya O +sana O +kwa O +nchi O +za O +Afrika B-LOC +ambazo O +bado O +ni O +changa O +kidemokrasia O +, O +huku O +Bachir B-PER +Diallo I-PER +akisema O +kuwa O +hatua O +ya O +Trump B-PER +ni O +ya O +kuleta O +fedheha O +sana O +kwamba O +hayo O +ni O +mambo O +ambayo O +yanatarajiwa O +kutokea O +katika O +nchi O +yenye O +utawala O +mbovu O +sana O +na O +wala O +sio O +Marekani B-LOC +. O + +Kura O +zinaendelea O +kuhesabiwa O +katika O +uchaguzi O +wa O +Marekani B-LOC +, O +Joe B-PER +Biden I-PER +akiwa O +anaongoza O +kwa O +idadi O +ya O +kura O +, O +lakini O +hakuna O +mshindi O +amepatikana O +hadi O +sasa O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCRais O +Uhuru B-PER +Kenyatta I-PER +ameongeza O +muda O +wa O +amri O +ya O +kutotoka O +nje O +usiku O +na O +kupiga O +marufuku O +uuzaji O +wa O +pombe O +katika O +migahawa O +ikiwa O +ni O +sehemu O +ya O +juhudi O +ya O +kudhibiti O +maambukizi O +ya O +COVID O +- O +19 O +. O + +Akilihutubia O +taifa O +Jumatano B-DATE +, O +Rais O +amesema O +amri O +hiyo O +ni O +ya O +nchi O +nzima O +kuanzia O +saa O +tatu O +usiku O +hadi O +za O +kumi O +alfajiri O +itaendelea O +kwa O +siku O +30 I-DATE +zaidi O +, O +limeripoti O +gazety O +la O +The B-ORG +Nation I-ORG +la O +nchini O +Kenya B-LOC +. O + +Kenyatta B-PER +pia O +ameongeza O +siku O +zaidi O +za O +kufungwa O +baa O +na O +vilabu O +vya O +pombe O +kwa O +siku O +30 O +lakini O +ameruhusu O +mahoteli O +kuuza O +pombe O +kwa O +wageni O +wanaofikia O +katika O +hoteli O +hizo O +. O + +Migahawa O +inatakiwa O +kufungwa O +saa B-DATE +mbili I-DATE +usiku I-DATE +, O +Rais O +amesema O +. O + +Idadi O +ya O +watu O +wanaohudhuria O +maziko O +na O +harusi O +imeongezwa O +kutoka O +watu O +15 O +hadi O +100 O +wakitakwa O +kufuata O +masharti O +ya O +afya O +, O +Kenyatta B-PER +amesema O +. O + +Hotuba O +hiyo O +inafuatia O +mkutano O +wake O +rais O +na O +Kamati O +ya O +Taifa O +Inayokabiliana O +na O +Hali O +ya O +Dharura O +. O + +Hili O +limetokea O +wakati O +nchi O +ya O +Kenya B-LOC +ikiwa O +imeripoti O +maambukizi O +213 O +mapya O +ya O +COVID O +- O +19 O +Jumanne B-DATE +, O +ikiongeza O +idadi O +ya O +maambukizi O +yaliothibitishwa O +kufikia O +33 O +, O +16 O +nchi O +nzima O +. O + +Kulingana O +na O +taarifa O +ya O +Wizara O +ya O +Afya O +, O +vifo O +vitano O +vipya O +vimefanya O +idadi O +ya O +waliopoteza O +maisha O +kufikia O +564 O +. O + +Hivi O +sasa O +watu O +wasiopungua O +19 O +, O +296 O +wamepona O +kutokana O +na O +COVID O +- O +19 O +. O + +Chad B-LOC +ilikabiliwa O +na O +mustakabali O +usio O +na O +uhakika O +siku O +ya O +Jumatano B-DATE +wakati O +mtoto O +wa O +kiongozi O +aliyeuwawa O +Idriss B-PER +Deby I-PER +Itno I-PER +alipochukua O +madaraka O +katika O +kile O +upinzani O +ulichokiita O +mapinduzi O +na O +washirika O +wa O +Magharibi O +wanaotegemea O +umahiri O +wa O +jeshi O +la O +nchi O +hiyo O +kwa O +uthabiti O +. O + +Deby B-PER +alikuwa O +ametawala O +nchi O +hiyo O +masikini O +ya O +jangwani O +kwa O +miongo O +mitatu O +kabla O +ya O +jeshi O +kutangaza O +kifo O +chake O +Jumanne B-DATE +kutokana O +na O +majeraha O +aliyoyapata O +wakati O +akiongoza O +wanajeshi O +katika O +vita O +dhidi O +ya O +waasi O +. O + +Mshtuko O +wa O +kufariki O +kwa O +kiongozi O +huyo O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +68 O +kulisababisha O +wasiwasi O +juu O +ya O +ombwe O +la O +uongozi O +nchini O +Chad B-LOC +, O +ambayo O +ipo O +katikati O +ya O +eneo O +lenye O +shida O +la O +Sahel B-LOC +na O +ni O +muhimu O +kwa O +juhudi O +za O +Magharibi O +za O +kupambana O +na O +makundi O +ya O +kijihadi O +. O + +Msemaji O +wa O +wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +ya O +Marekani B-LOC +Ned B-PER +Price I-PER +aliwaambia O +waandishi O +wa O +habari O +Jumatano B-DATE +kuwa O +Maendeleo O +katika O +siku O +na O +masaa O +ya O +hivi O +karibuni O +ni O +sababu O +ya O +kutia O +wasiwasi O +na O +akaongeza O +, O +kwamba O +Marekani B-LOC +itaendelea O +kutoa O +wito O +na O +kuunga O +mkono O +mabadiliko O +ya O +kidemokrasia O +ya O +amani O +kwa O +serikali O +inayoongozwa O +na O +kiraia O +. O + +Serikali O +ya O +mpito O +Sudan B-LOC +yashauriwa O +kutochukua O +upande O +Wakati O +huo O +huo O +mchambuzi O +wa O +siasa O +wa O +Sudan B-LOC +anayeishi O +nchini O +Marekani B-LOC +anasema O +serikali O +ya O +mpito O +ya O +Sudan B-LOC +inapaswa O +kubaki O +bila O +upande O +wowote O +kuelekea O +maendeleo O +ya O +kisiasa O +katika O +nchi O +jirani O +ya O +Chad B-LOC +, O +akibainisha O +kuwa O +kifo O +cha O +ghafla O +cha O +Rais O +wa O +Chad B-LOC +Idriss B-PER +Deby I-PER +huenda O +kikaongeza O +machafuko O +katika O +eneo O +lote O +la O +Sahel B-LOC +na O +inaweza O +kuingia O +mpakani O +hadi O +mkoa O +wa O +Darfur B-LOC +wa O +Sudan B-LOC +. O + +Suliman B-PER +Baldo I-PER +, O +mshauri O +mwandamizi O +katika O +taasisi O +ya O +Sentry B-ORG +- O +timu O +ya O +uchunguzi O +na O +sera O +inayofuatilia O +ufisadi O +unaohusisha O +wahalifu O +wa O +kivita O +wa O +Kiafrika O +na O +wanaofaidisha O +vita O +vya O +kimataifa O +anasema O +Deby B-PER +alichukua O +jukumu O +muhimu O +katika O +kupambana O +na O +ugaidi O +katika O +eneo O +la O +Sahel B-LOC +. O + +Kukosekana O +kwa O +Deby B-PER +kunaacha O +ombwe O +la O +usalama O +ambao O +unaweza O +kusababisha O +athari O +mbaya O +kwa O +Chad B-LOC +, O +Darfur B-LOC +na O +kwingineko O +, O +kulingana O +na O +Baldo B-PER +. O + +Idriss B-PER +Deby I-PER +amekuwa O +mshirika O +wa O +kijeshi O +anayeaminika O +na O +Ufaransa B-LOC +katika O +kusimamia O +eneo O +la O +Sahel B-LOC +. O + +Alipeleka O +wapiganaji O +kutoka O +jeshi O +la O +Chad B-LOC +kupigana O +na O +vikundi O +kadhaa O +vya O +jihadi O +kaskazini O +mwa O +Mali B-LOC +, O +Boko B-ORG +Haram I-ORG +nchini O +Nigeria B-LOC +na O +nchini O +Cameroon B-LOC +, O +na O +pia O +aliunga O +mkono O +harakati O +katika O +Jimbo O +la O +Darfur B-LOC +nchini O +Sudan B-LOC +. O + +Kupotea O +kwake O +kutaondoa O +uthabiti O +nchini O +Chad B-LOC +, O +na O +kutokuwa O +na O +uthabiti O +huko O +kunatarajiwa O +kuathiri O +sio O +tu O +Darfur B-LOC +bali O +eneo O +lote O +, O +Baldo B-PER +aliiambia O +VOA B-ORG +. O + +Shule O +kadhaa O +za O +binafsi O +nchini O +Kenya B-LOC +zilifungwa O +wakati O +wa O +janga O +la O +COVID O +- O +19 O +. O + +Lakini O +baadhi O +ya O +shule O +zimebadilishwa O +malengo O +yake O +, O +ama O +zimekuwa O +ni O +makazi O +ya O +familia O +au O +, O +katika O +baadhi O +ya O +nyakati O +, O +zimekuwa O +ni O +sehemu O +ya O +biashara O +ya O +kuuza O +majeneza O +. O + +John B-PER +Kamand I-PER +anauza O +majeneza O +kutoka O +kwenye O +eneo O +lake O +ambalo O +mpaka O +mwaka B-DATE +jana I-DATE +, O +lilikuwa O +na O +harakati O +nyingi O +. O + +Jengo O +ambalo O +lilikuwa O +likimilikiwa O +kwa O +ajili O +ya O +shule O +binafsi O +ya O +chekechea O +mjini O +Nairobi B-LOC +mpaka O +mwezi O +Julai B-DATE +, O +wakati O +janga O +la O +Covid O +19 O +lilipolazimisha O +shule O +hiyo O +kufungwa O +. O +. O +"""" O +Janga O +la O +virusi O +vya O +corona O +ni O +moja O +ya O +mambo O +ambayo O +yametufanya O +kufungua O +duka O +hili O +, O +kwasababu O +shule O +imefungwa O +, O +na O +hakuna O +wanafunzi O +, O +"""" O +anasema O +Kamande B-PER +. O + +Chama O +cha O +shule O +binafsi O +nchini O +Kenya B-LOC +kinasema O +karibu O +shule O +binafsi O +400 O +zimelazimika O +kufungwa O +kwa O +sababu O +ya O +janga O +, O +na O +kuathiri O +takriban O +wanafunzi O +56 O +, O +0 O +. O + +Hivi O +sasa O +majengo O +hayo O +yamefanyiwa O +mabadiliko O +, O +yamekuwa O +mduka O +, O +sehemu O +za O +kuhifadhi O +bidhaa O +na O +kwa O +matumizi O +mengine O +. O + +Watoto O +hivi O +sasa O +wanacheza O +kwa O +furaha O +katika O +uwa O +wa O +shule O +hizo O +- O +lakini O +hivi O +sasa O +hakuna O +shule O +. O + +Watoto O +hao O +wanaishi O +na O +familia O +zao O +katika O +kile O +kilichokuwa O +madarasa O +baada O +ya O +shule O +kugeuzwa O +na O +kuwa O +sehemu O +ya O +nyumba O +ya O +kupangisha O +. O + +Nassiri B-PER +Kirui I-PER +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +29 O +alikuwa O +akifundisha O +hesabu O +na O +sayansi O +kabla O +ya O +shule O +kufungwa O +na O +kubaki O +kwenye O +eneo O +hilo O +la O +shule O +kama O +meneja O +wa O +jengo O +. O + +Kirui B-PER +anasema O +"""" O +nilikuwa O +hapa O +kama O +mwalimu O +. O + +Lakini O +kwasababu O +ya O +fedha O +, O +sina O +fedha O +, O +ndiyo O +maana O +nimekuwa O +muangalizi O +. O +"""" O + +Wakati O +shule O +za O +Kenya B-LOC +zilifunguliwa O +mwezi O +Januari B-DATE +mwaka I-DATE +huu I-DATE +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +tangu O +kufungwa O +mwezi O +Machi B-DATE +, O +matokeo O +ya O +kufungwa O +kwa O +shule O +binafsi O +huenda O +yatahisiwa O +kwa O +muda O +fulani O +ujao O +. O + +Mutheo B-PER +Kasanga I-PER +ni O +mwenyekiti O +wa O +taifa O +wa O +chama O +cha O +shule O +binafsi O +Kenya B-LOC +anasema O +, O +"""" O +tuna O +mwanya O +mkubwa O +sana O +katika O +nchi O +yetu O +, O +na O +jamii O +yetu O +inazidi O +kukua O +- O +katika O +hesabu O +ya O +mwisho O +ya O +idadi O +ya O +watu O +imeonyesha O +ongezeko O +la O +milioni O +moja O +. O + +Kwahiyo O +tuna O +kazi O +nyingi O +za O +kufanya O +. O +"""" O + +Serikali O +ya O +Kenya B-LOC +mwezi O +Septemba B-DATE +iliahidi O +kiasi O +cha O +dola O +milioni O +64 O +ikiwa O +ni O +msaada O +kwa O +shule O +binafsi O +lakini O +bado O +haijatekeleza O +hiyo O +ahadi O +yake O +. O + +White B-ORG +House I-ORG +imesema O +juhudi O +mpya O +zinafanywa O +kuwapatia O +chanjo O +watu O +wazima O +katika O +umri O +wa O +miaka O +18 O +hadi O +26 O +ambao O +kwa O +sababu O +mbali O +mbali O +wameonyesha O +hamasa O +kidogo O +katika O +kupatiwa O +chanjo O +tangu O +idadi O +ya O +kesi O +mpya O +za O +virusi O +vya O +Corona O +pamoja O +na O +vifo O +kupungua O +haraka O +katika O +wiki O +za O +karibuni O +Marekani B-LOC +itashindwa O +kufikia O +lengo O +la O +Rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +la O +kuwapatia O +chanjo O +takriban O +asilimia O +70 O +ya O +watu O +wazima O +Marekani B-LOC +kwa O +angalau O +dozi O +moja O +au O +kamili O +dhidi O +ya O + +virusi O +vya O +Corona O +ifikapo O +siku B-DATE +ya I-DATE +uhuru I-DATE +hapo O +Julai B-DATE +nne I-DATE +, O +lakini O +White B-ORG +House I-ORG +inasema O +inatarajia O +kufikia O +kiwango O +hicho O +katika O +wiki O +chache O +zijazo O +. O + +Katika O +tathmini O +mpya O +Jumanne B-DATE +juu O +ya O +juhudi O +za O +chanjo O +nchini O +Marekani B-LOC +mratibu O +wa O +majibu O +ya O +COVID O +- O +19 O +, O +Jeff B-PER +Zients I-PER +, O +alisema O +serikali O +kuu O +inatarajia O +kwamba O +asilimia O +70 O +ya O +watu O +wenye O +miaka O +27 O +na O +zaidi O +watakuwa O +wamepata O +angalau O +dozi O +moja O +ya O +chanjo O +ifikapo O +Julai B-DATE +nne I-DATE +, O +ambapo O +alielezea O +kama O +mafanikio O +makubwa O +. O + +Tunaingia O +msimu O +wa O +majira O +ya O +joto O +kali O +tukiwa O +na O +furaha O +, O +majira O +ya O +joto O +yaliyo O +huru O +. O + +Hivi O +sasa O +amesema O +juhudi O +mpya O +zinafanywa O +kuwapatia O +chanjo O +watu O +wazima O +, O +katika O +umri O +wa O +miaka O +18 O +hadi O +26 O +ambao O +kwa O +sababu O +mbali O +mbali O +wameonyesha O +hamasa O +kidogo O +katika O +kupatiwa O +chanjo O +hususan O +tangu O +idadi O +ya O +kesi O +mpya O +za O +virusi O +vya O +Corona O +pamoja O +na O +vifo O +kupungua O +haraka O +katika O +wiki O +za O +karibuni O +hapa O +nchini O +, O +na O +biashara O +kufunguliwa O +tena O +bila O +masharti O +ya O +watu O +kuvaa O +barakoa O +na O +kutokaribiana O +kutoka O +mtu O +hadi O +mtu O +, O +suala O +ambalo O +lilikuwa O + +likitekelezwa O +kwa O +zaidi O +ya O +mwaka O +mmoja O +. O + +Juhudi O +zetu O +haziishii O +Julai B-DATE +nne I-DATE +, O +Zients B-PER +alisema O +. O + +Ni O +muhimu O +sana O +kuliko O +hapo O +awali O +kwamba O +wanapata O +chanjo O +, O +pamoja O +na O +wengine O +ambao O +bado O +hawajachoma O +chanjo O +dhidi O +ya O +COVID O +- O +19 O +. O + +Virusi O +vya O +Corona O +vinasababisha O +ugonjwa O +wa O +COVID O +- O +19 O +. O + +Dr O +. O +Rochelle B-PER +Walensky I-PER +, O +mkurugenzi O +wa O +kituo B-ORG +cha I-ORG +kudhibiti I-ORG +na I-ORG +kuzuia I-ORG +magonjwa I-ORG +( O +CDC B-ORG +) O +Marekani B-LOC +alisema O +tunashuhudia O +kupungua O +kwa O +kasi O +vifo O +na O +wagonjwa O +kulazwa O +hospitalini O +. O + +Alisema O +kuwa O +ni O +mafanikio O +yaliyothibitishwa O +na O +chanjo O +zilizopo O +, O +ikiwemo O +dhidi O +ya O +aina O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +asilia O +, O +kwa O +hivi O +sasa O +kila O +kifo O +cha O +COVID O +kinaweza O +kuzuilika O +kabisa O +. O + +Msukumo O +wa O +kuwatambua O +kama O +Wakenya O +uliongezeka O +zaidi O +ya O +miaka B-DATE +minne I-DATE +iliyopita I-DATE +Watu O +wa O +jamii O +ya O +Washona O +nchini O +Kenya B-LOC +wanasherehekea O +hadhi O +yao O +mpya O +kama O +raia O +wa O +nchi O +hiyo O +baada O +ya O +miongo O +kadhaa O +ya O +kutokuwa O +na O +nchi O +. O + +Nazizi B-PER +Dube I-PER +anatazama O +kile O +ambacho O +sasa O +ni O +milki O +yake O +yenye O +thamani O +kubwa O +kwake O +hati O +inayomtangaza O +kuwa O +raia O +wa O +Kenya B-LOC +. O + +Dube B-PER +ni O +mmoja O +kati O +ya O +Washona O +karibu O +1 O +, O +700 O +na O +Wanyarwanda O +1 O +, O +300 O +, O +ambao O +walipata O +hadhi O +hiyo O +ya O +kisheria O +mwezi B-DATE +huu I-DATE +baada O +ya O +miongo O +kadhaa O +ya O +kutokuwa O +na O +nchi O +. O + +Desemba B-DATE +12 I-DATE +, O +wakati O +Kenya B-LOC +ilipoadhimisha O +miaka O +yake O +57 O +ya O +uhuru O +, O +Nazizi B-PER +, O +na O +wengine O +wa O +jamii O +ya O +Washona O +nchini O +Kenya B-LOC +walitambuliwa O +kama O +raia O +, O +kufuatia O +agizo O +la O +Rais O +Uhuru B-PER +Kenyatta I-PER +wa O +nchi O +hiyo O +. O + +"""" O +Changamoto O +zote O +ambazo O +tumepitia O +na O +hali O +ya O +kutokuwa O +na O +utaifa O +, O +tulifurahi O +sana O +kujua O +kwamba O +yote O +haya O +yameisha O +, O +ulikuwa O +mwanzo O +mpya O +. O +"""" O + +Alisema O +Nazizi B-PER +Dube I-PER +. O + +Mwanzo O +ambao O +wanatumai O +utafungua O +fursa O +mpya O +. O + +Diana B-PER +Gichengo I-PER +, O +wa O +Tume B-ORG +ya I-ORG +Haki I-ORG +za I-ORG +Binadamu I-ORG +ya I-ORG +Kenya I-ORG +, O +anasema O +kwamba O +miongo O +kadhaa O +ya O +kutokuwa O +na O +utaifa O +iliiacha O +jamii O +hiyo O +ikitengwa O +"""" O +Walipokuwa O +hawana O +utaifa O +haki O +zao O +zote O +zilikiukwa O +, O +uhuru O +wao O +wa O +kutembea O +ulikiukwa O +, O +wasingeweza O +kuondoka O +nchini O +, O +wale O +wachache O +waliofanikiwa O +kusafiri O +walilazimika O +kupata O +vitambulisho O +bandia O +au O +visivyo O +vya O +kawaida O +kusafiri O +, O + +hawakuweza O +kupata O +elimu O +. O +"""" O + +Alisema O +Gichengo B-PER +. O + +Ishmael B-PER +Dlamini I-PER +ameendesha O +biashara O +yake O +ya O +useremala O +nje O +kidogo O +ya O +mji O +mkuu O +Nairobi B-LOC +kwa O +karibu O +miaka O +20 O +bila O +hati O +za O +kitambulisho O +. O + +Kama O +Mshona B-PER +, O +mapato O +yake O +yalikuwa O +machache O +kwa O +sababu O +hakuweza O +kuyapitisha O +benki O +au O +kukopa O +, O +kama O +raia O +wa O +Kenya B-LOC +wanavyofanya O +. O + +Hilo O +limebadilika O +. O + +Dlamini B-PER +anasema O +, O +"""" O +tutakuwa O +na O +cheti O +cha O +uraia O +. O + +Anasema O +itaniwezesha O +kwenda O +benki O +au O +taasisi O +nyingine O +yoyote O +ya O +kukopesha O +na O +kupata O +mkopo O +kuniruhusu O +kufanya O +biashara O +zaidi O +. O +"""" O + +Washona O +walianza O +kuwasili O +Kenya B-LOC +katika O +miaka O +ya O +1930 B-DATE +, O +kutoka O +Zimbabwe B-LOC +, O +na O +wengi O +zaidi O +walikuja O +mwanzoni O +mwa O +miaka O +ya O +1960 B-DATE +wakiwa O +wamishonari O +. O + +Lakini O +wakati O +Kenya B-LOC +ilipopata O +uhuru O +wake O +kutoka O +kwa O +Uingereza B-LOC +mwaka O +1963 B-DATE +, O +wengi O +walishindwa O +kutumia O +fursa O +ya O +muda O +wa O +miaka O +miwili O +kuwa O +raia O +, O +pamoja O +na O +watoto O +wao O +waliozaliwa O +nchini O +humo O +. O + +Msukumo O +wa O +kuwatambua O +kama O +Wakenya O +uliongezeka O +zaidi O +ya O +miaka B-DATE +minne I-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Wanja B-PER +Munaita I-PER +wa O +Tume B-ORG +ya I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +ya I-ORG +Wakimbizi I-ORG +, O +amepokea O +vyema O +uamuzi O +wa O +kuwapatia O +uraia O +wa O +washona O +. O + +"""" O +Utambulisho O +wa O +kisheria O +ni O +muhimu O +sana O +haswa O +kwa O +kuwa O +Kenya B-LOC +inaingia O +kwenye O +vitambulisho O +vya O +dijitali O +kwa O +sababu O +wangeachwa O +nje O +ya O +mfumo O +huo O +, O +kwa O +sababu O +hawakuwa O +na O +hati O +hizo O +. O +"""" O + +Alisema O +Munaita B-PER +Gichengo I-PER +wa O +Tume B-ORG +ya I-ORG +Haki I-ORG +za I-ORG +Binadamu I-ORG +ya I-ORG +Kenya I-ORG +, O +ambayo O +ilihusika O +katika O +kampeni O +ya O +kukomesha O +ukosefu O +wa O +utaifa O +, O +anasema O +mengi O +zaidi O +yanahitaji O +kufanywa O +ili O +kusaidia O +jamii O +ya O +Washona O +. O + +"""" O +Tunatumai O +kuwa O +wanaweza O +kuungwa O +mkono O +na O +serikali O +ya O +kitaifa O +na O +serikali O +ya O +kaunti O +kwa O +suala O +la O +hatua O +ya O +kuthibitisha O +, O +kuendana O +na O +miaka O +ambayo O +wametengwa O +. O +"""" O + +Alisema O +Gichengo B-PER +. O + +Inakadiriwa O +washona O +1 O +, O +300 O +bado O +hawajaomba O +uraia O +lakini O +, O +wale O +wanaosubiri O +vtetu O +vyao O +wanasema O +wako O +tayari O +kudhibitisha O +. O + +"""" O +Tunataka O +kuonyesha O +kuwa O +sisi O +sio O +tu O +mzigo O +kwa O +nchi O +sisi O +ni O +ndege O +wenye O +manyoya O +yanayong'aa O +. O + +Hatustahili O +kufungiwa O +kwenye O +tundu O +. O + +Sasa O +tunataka O +kuruka O +na O +kuonyesha O +manyoya O +yetu O +angavu O +. O +"""" O + +Alisema O +Dube B-PER +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +wakimbizi I-ORG +la I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +linasema O +Kenya B-LOC +ni O +nyumbani O +kwa O +watu O +wapatao O +18 O +, O +0 O +wasio O +na O +utaifa O +, O +wengi O +wao O +wakiwa O +makabila O +madogo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCLeo O +ulimwengu O +unaadhimisha O +siku O +ya O +ukimwi O +duniani O +, O +huku O +mashirika O +kote O +ulimwenguni O +yakisisitiza O +umuhimu O +wa O +kuwasaidia O +watu O +wanaoishi O +na O +HIV O +na O +kuathiriwa O +na O +virusi O +hivyo O +. O + +Pamoja O +na O +maadhimisho O +hayo O +, O +tarehe B-DATE +Mosi I-DATE +Disemba I-DATE +kila I-DATE +mwaka I-DATE +, O +pia O +ilitengwa O +na O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +kama O +siku O +ya O +kuwakumbuka O +waliofariki O +kutokana O +na O +ugonjwa O +huo O +. O + +Mwaka B-DATE +huu I-DATE +, O +siku O +hii O +inaadhimishwa O +wakati O +ulimwengu O +unakabiliwa O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +corona O +. O + +Shirika O +la O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +la I-ORG +kupambana I-ORG +na I-ORG +ukimwi I-ORG +( O +UNAIDS B-ORG +) O +linasema O +janga O +la O +corona O +limefanya O +iwe O +vigumu O +sana O +kwa O +watu O +wanaoishi O +na O +HIV O +kupata O +huduma O +za O +afya O +na O +huduma O +nyingine O +, O +likisisitiza O +pia O +juu O +ya O +ukosefu O +wa O +usawa O +pamoja O +na O +hali O +ya O +unyayapaa O +. O + +UNAIDS B-ORG +imetoa O +wito O +kwa O +serekali O +kuongeza O +uwekezaji O +na O +kuchukua O +hatua O +dhidi O +ya O +ukimwi O +na O +majanga O +mengine O +. O + +Umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +unasema O +mifano O +inaonyesha O +kuwa O +kutakuwa O +na O +ongezeko O +la O +maambukizi O +mapya O +ya O +HIV O +laki O +1 O +na O +elfu O +23 O +hadi O +laki O +mbili O +na O +elfu O +93 O +na O +kati O +ya O +vifo O +elfu O +69 O +na O +laki O +moja O +1 O +elfu O +48 O +kutokana O +na O +ukimwi O +ifikapo O +mwaka O +wa O +2022 B-DATE +, O +hasa O +kwa O +sababu O +janga O +la O +corona O +limeathiri O +juhudi O +za O +kupambana O +na O +HIV O +. O + +Kwa O +watu O +millioni O +38 O +wanaoishi O +na O +HIV O +ulimwenguni O +kote O +, O +millioni O +26 O +kati O +yao O +wanatumia O +dawa O +za O +kupunguza O +makali O +ya O +ukimwi O +. O + +Mwaka O +2019 B-DATE +, O +watu O +laki O +6 O +na O +elfu O +90 O +walifariki O +kutokana O +na O +maradhi O +yanayohusishwa O +na O +ukimwi O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +, O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +umetoa O +wito O +wa O +kupewa O +msaada O +wa O +dola O +billioni O +35 O +ili O +utowe O +msaada O +wa O +kibanadamu O +wa O +kuokoa O +maisha O +ya O +watu O +millioni O +160 O +mwaka B-DATE +ujao I-DATE +, O +wakati O +madhara O +ya O +kiuchumi O +yaliosababishwa O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +corona O +yalipelekea O +ma O +millioni O +ya O +watu O +ulimwenguni O +kujikuta O +katika O +hali O +mbaya O +ya O +umaskini O +. O + +"""" O +"""" O +Mizozo O +, O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +na O +covid O +19 O +vimesababisha O +changamoto O +kubwa O +ya O +kibinadamu O +tangu O +vita O +vya O +pili O +vya O +dunia O +, O +"""" O +katibu O +mkuu O +wa O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +Antonio B-PER +Guteress I-PER +amesema O +wakati O +wa O +uzinduzi O +wa O +wito O +huo O +. O + +Amewaomba O +wafadhili O +kusaidia O +wale O +ambao O +maisha O +yao O +yako O +hatarini O +. O + +Umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +unasema O +watu O +millioni O +235 O +au O +mtu O +mmoja O +kati O +ya O +watu O +33 O +duniani O +anahitaji O +msaada O +au O +ulinzi O +. O + +Visa O +millioni O +63 O +vya O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +corona O +vimethibitishwa O +ulimwenguni O +kote O +kulingana O +na O +takwim O +za O +chuo O +kikuu O +cha O +marekani B-LOC +, O +John B-ORG +Hopkins I-ORG +. O + +Watu O +millioni O +1 O +na O +laki O +5 O +walifariki O +kutokana O +na O +ugonjwa O +huo O +, O +huku O +ma O +millioni O +ya O +wengine O +wakipoteza O +ajira O +wakati O +wa O +masharti O +magumu O +yaliochukuliwa O +na O +serekali O +tofauti O +kudhibiti O +kusambaa O +kwa O +virusi O +vya O +corona O +. O + +- O +Imetayarishwa O +na O +Patrick B-PER +Nduwimana I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCWiki O +sita O +baada O +ya O +uchaguzi O +wa O +rais O +wa O +Marekani B-LOC +, O +Kiongozi O +wa O +walio O +wengi O +katika O +Baraza O +la O +Seneti O +Mitch B-PER +McConnell I-PER +alikiri O +Jumanne B-DATE +kuwa O +Mdemokrat O +Joe B-PER +Biden I-PER +ndiye O +rais O +mteule O +wa O +nchi O +hiyo O +. O + +McConnell B-PER +alimpongeza O +Biden B-PER +wakati O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +akiendelea O +na O +madai O +yake O +yasio O +na O +msingi O +kwamba O +ameshindwa O +kutokana O +na O +wizi O +wa O +kura O +. O + +McConnell B-PER +, O +ambaye O +alikuwa O +amegoma O +kumtangaza O +Biden B-PER +mshindi O +, O +alisema O +katika O +hotuba O +ya O +Seneti O +kwamba O +ushindi O +wa O +Biden B-PER +wa O +kura O +za O +wajumbe O +306 O +- O +232 O +wa O +Jumatatu B-DATE +ulimhakikishia O +kuwa O +ni O +mshindi O +wa O +kweli O +kwa O +miaka O +minne O +katika O +Ikulu O +ya O +Marekani B-LOC +. O + +Alisema O +kuanzia O +asubuhi B-DATE +hii I-DATE +, O +nchi O +yetu O +ina O +rais O +mteule O +rasmi O +na O +makamu O +wa O +rais O +mteule O +. O +"""" O + +"""" O +Mamilioni O +yetu O +wengi O +tulitarajia O +matokeo O +tofauti O +ya O +uchaguzi O +wa O +rais O +. O + +Lakini O +mfumo O +wetu O +wa O +serikali O +una O +michakato O +ya O +kuamua O +ni O +nani O +ataapishwa O +Januari B-DATE +20 I-DATE +. O +Wajumbe O +wa O +Uchaguzi O +wamezungumza O +. O + +"""" O +aliongeza O +McConell B-PER +. O + +"""" O +Wamarekani O +wanaweza O +kujivunia O +taifa O +letu O +lina O +makamu O +rais O +mwanamke O +mteule O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +"""" O +- O +McConell B-PER +Kwa O +hivyo O +leo B-DATE +, O +ninataka O +kumpongeza O +Rais O +Mteule O +Joe B-PER +Biden I-PER +, O +"""" O +McConnell B-PER +alisema O +. O + +"""" O +Rais O +mteule O +si O +mgeni O +katika O +baraza O +la O +Seneti O +. O + +Amejitolea O +kwa O +utumishi O +wa O +umma O +kwa O +miaka O +mingi O +. O + +Ninataka O +pia O +kumpongeza O +makamu O +wa O +rais O +mteule O +, O +mwenzetu O +kutoka O +California B-LOC +, O +Seneta O +Kamala B-PER +Harris I-PER +. O + +"""" O +Wamarekani O +wote O +wanaweza O +kujivunia O +kuwa O +taifa O +letu O +lina O +makamu O +wa O +rais O +mwanamke O +mteule O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +kabisa O +. O +"""" O + +Alisema O +Mcconell B-PER +. O + +Imetayarishwa O +na O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCUshirika O +wa O +kijeshi O +wa O +nchi O +za O +Magharibi O +, O +NATO B-ORG +, O +utaendelea O +kuisaidia O +Afghanistan B-LOC +katika O +masuala O +ya O +maendeleo O +na O +kiusalama O +baada O +ya O +kuwaondoa O +wanajeshi O +wake O +kabla O +ya O +mwishoni O +mwa O +mwaka O +2021 B-DATE +. O + +Katibu O +Mkuu O +wa O +NATO B-ORG +Jens B-PER +Stoltenberg I-PER +amezungumza O +baada O +ya O +mkutano O +wa O +mawaziri O +wa O +mambo O +ya O +nje O +na O +ulinzi O +wa O +ushirika O +huo O +mjini O +Brussels B-LOC +uliokuwa O +unatayarisha O +mkutano O +wa O +viongozi O +utakaohudhuriwa O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +na O +Rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +Mkutano O +huo O +unalengo O +la O +kuimarisha O +tena O +umoja O +wao O +baada O +ya O +miaka O +minne O +ya O +misukosuko O +na O +utawala O +wa O +Donald B-PER +Trump I-PER +. O + +Akizungumza O +na O +waandishi O +habari O +baada O +ya O +mkutano O +wa O +mawaziri O +uliofanyika O +Jumanne B-DATE +, O +Jens B-PER +Stolenburg I-PER +anasema O +mawaziri O +walijadili O +juu O +ya O +agenda O +muhimu O +inayotayarishwa O +kwa O +ajili O +ya O +mkutano O +wa O +viongozi O +wa O +June B-DATE +14 I-DATE +mjini O +Brussels B-LOC +. O + +Mkutano O +huo O +utathibitisha O +tena O +umoja O +wa O +usshirika O +huo O +wa O +mataifa O +30 O +na O +kutoa O +nafasi O +ya O +kihistoria O +kuanza O +ukurasa O +mpya O +wa O +ushirikiano O +. O + +Jens B-PER +Stoltenberg I-PER +, O +Katibu O +Mkuu O +wa O +NATO B-ORG +ameeleza O +: O +"""" O +Mawaziri O +walizungumzia O +masuala O +mengi O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +Afghanistan B-LOC +, O +Belarus B-LOC +, O +Rashia B-LOC +, O +China B-LOC +, O +na O +mahitaji O +ya O +NATO B-ORG +kwa O +ujumla O +ili O +kuweza O +kujitayarisha O +kwa O +ajili O +ya O +enzi O +mpya O +ya O +mashindano O +ya O +kila O +aina O +yanayo O +ongezeka O +duniani O +. O +"""" O + +Kuhusiana O +na O +Afghanista B-LOC +, O +Katibu O +Mkuu O +wa O +NATO B-ORG +amesema O +mipango O +ya O +kuwaondoa O +wanajeshi O +inaendelea O +vyema O +kama O +ilivyopangwa O +na O +kwa O +usalama O +. O + +Stoltenberg B-PER +ameongeza O +kuwa O +: O +"""" O +Tutaendelea O +na O +juhudi O +zetu O +za O +kidiplomasia O +mjini O +Kabul B-LOC +tukitoa O +ushauri O +na O +kutoa O +mafunzo O +ya O +kuziwezesha O +na O +kusaidia O +taasisi O +za O +kijeshi O +na O +usalama O +za O +Afghanistan B-LOC +. O + +Tutazingatia O +pia O +juu O +ya O +operesheni O +maalum O +za O +kijeshi O +na O +kufanya O +kazi O +kugharimia O +huduza O +za O +kuwasaidia O +washirika O +wetu O +na O +jumuia B-ORG +ya I-ORG +kimataifa I-ORG +kuendelea O +kubaki O +Kabul B-LOC +na O +kutoa O +msaada O +. O +"""" O + +Mawaziri O +walijadili O +pia O +juu O +ya O +kupanuka O +kwa O +ushawishi O +wa O +China B-LOC +duniani O +na O +athari O +za O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +masuala O +mawili O +muhimu O +kwa O +utawala O +wa O +Biden B-PER +, O +pamoja O +na O +masuala O +ya O +ulinzi O +dhidi O +ya O +mashambuklio O +ya O +makombora O +, O +usalama O +wa O +mitandao O +na O +kupambana O +na O +kueneza O +habari O +za O +uongo O +. O + +Mawaziri O +walikuwa O +wanakutana O +kujadili O +pia O +suala O +la O +hali O +ya O +kisiasa O +nchini O +Belarus B-LOC +, O +rais O +wa O +taifa O +hilo O +Alexander B-PER +Lukashenko I-PER +alikuwa O +anazungumza O +na O +maafisa O +wa O +serikali O +akisema O +wanajeshi O +wa O +Rashia B-LOC +wako O +tayari O +kupelekwa O +nchini O +humo O +pindi O +kutakuwepo O +na O +kitisho O +kutoka O +NATO B-ORG +. O + +Alexander B-PER +Lukashenko I-PER +Rais O +wa O +Belarus B-LOC +amesema O +: O +"""" O +Hakujakuwepo O +na O +mazungumzo O +yeyote O +kuhusu O +kuletwa O +kwa O +wanajeshi O +wa O +Rashia B-LOC +au O +kuundwa O +kwa O +kambi O +ya O +kijeshi O +hapa O +Belarus B-LOC +. O + +Suala O +hilo O +halikutajwa O +hata O +kidogo O +. O +"""" O + +Hayo O +yote O +yakifanyika O +milipuko O +mitatu O +ilitokea O +kabul O +Jumanne B-DATE +jioni I-DATE +. O + +Milipuko O +miwili O +ilikuwa O +mabomu O +yaliyolipuka O +katika O +maeneo O +mawili O +tofauti O +katika O +mitaa O +ya O +magharibi O +ya O +mji O +mkuu O +na O +kusababisha O +vifo O +vya O +watu O +6 O +na O +saba O +kujeruhiwa O +kulingana O +na O +wizara O +ya O +mambo O +ya O +ndani O +ya O +Afghanistan B-LOC +. O + +Na O +mlipuko O +wa O +tatu O +uliharibu O +kituo O +cha O +umeme O +kaskazini O +mwa O +Kabul B-LOC +. O + +Waatalamu O +wanasema O +jeshi O +la O +Afghanistan B-LOC +ambalo O +linalotarajiwa O +kuwa O +na O +nguvu O +zaidi O +kuliko O +wapiganaji O +taliban B-ORG +ambao O +wameongeza O +mashambulizi O +yao O +mnamo O +mieizi O +ya O +hivi O +karibuni O +, O +limegubikwa O +na O +ulaji O +rushwa O +, O +ukosefu O +wa O +nidhamu O +na O +kushindwa O +kuchukua O +udhibiti O +wa O +taifa O +zima O +. O + +Uganda B-LOC +imerikodi O +idadi O +kubwa O +zaidi O +ya O +maambukizi O +ya O +COVID O +- O +19 O +tangu O +ugonjwa O +huo O +uanze O +. O + +Jumla O +ya O +watu O +1 O +, O +438 O +kati O +ya O +watu O +8 O +, O +478 O +waliopimwa O +waligunduliwa O +wana O +virusi O +hivyo O +, O +kwa O +mujibu O +wa O +takwimu O +zilizotolewa O +na O +wizara O +ya O +afya O +. O + +Hiyo O +ni O +asilimia O +17 O +ya O +maambukizi O +, O +kwa O +wale O +waliopimwa O +. O + +Tangu O +nchi O +hiyo O +kuingia O +kwenye O +wimbi O +la O +pili O +la O +janga O +hilo O +mwishoni O +mwa O +mwezi O +Mei B-DATE +, O +kiwango O +kinaonekana O +kuwa O +cha O +wastani O +wa O +kati O +ya O +asilimia O +16 O +na O +19 O +. O + +Uganda B-LOC +inakabiliana O +na O +aina O +mpya O +ya O +virusi O +ambavyo O +viligunduliwa O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +nchini O +India B-LOC +, O +Uingereza B-LOC +, O +na O +Afrika B-LOC +Kusini I-LOC +, O +pamoja O +na O +vile O +vya O +kwanza O +, O +vilivyoripotiwa O +nchini O +China B-LOC +. O + +Kuna O +wasiwasi O +kwamba O +iwapo O +maambukizi O +yataendelea O +kuongezeka O +kwa O +kiwango O +hicho O +, O +vituo O +vya O +afya O +vinaweza O +kukabiliwa O +na O +uhaba O +wa O +rasilimali O +muhimu O +, O +kama O +vile O +oksijen O +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +ndege I-ORG +la I-ORG +Rwanda I-ORG +, O +jana B-DATE +Alhamisi I-DATE +lilisitisha O +safari O +zake O +kuingia O +au O +kutoka O +Uganda B-LOC +, O +huku O +maambukizi O +yakizidi O +kuongezeka O +. O + +Siku O +ya O +Jumatano B-DATE +, O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Falme I-ORG +za I-ORG +Kiarabu I-ORG +( O +UAE B-ORG +) O +ulisema O +kwamba O +wasafiri O +kutoka O +Uganda B-LOC +, O +Zambia B-LOC +na O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Kongo I-LOC +, O +hawataruhusiwa O +kuingia O +nchini O +, O +kuanzia O +leo B-DATE +Ijumaa I-DATE +. O + +Muungano O +wa O +vyama O +9 O +vya O +wafanyakazi O +nchini O +Myanmar B-LOC +mapema O +Jumatatu B-DATE +umejiunga O +kwenye O +maandamano O +yanayo O +endelea O +kushuhudiwa O +nchini O +humo O +ili O +kushinikiza O +kuondoka O +kwa O +utawala O +wa O +kijeshi O +uliofanya O +mapinduzi O +ya O +serikali O +. O + +Kupitia O +kwenye O +taarifa O +ya O +pamoja O +, O +muungano O +wa O +wafanyakazi O +umesema O +kuendelea O +na O +shughuli O +za O +kawaida O +za O +kiuchumi O +kunawanufaisha O +wanajeshi O +hao O +ambao O +wameendelea O +kukandamiza O +watu O +wa O +Myanmar B-LOC +. O + +Maandamano O +kutoka O +kwa O +wafanyakazi O +wa O +serikali O +wakiwemo O +wale O +wanaofanya O +kwenye O +treni O +yamekuwa O +yakiendelea O +nchini O +humo O +kwa O +muda O +wa O +wiki O +kadhaa O +sasa O +. O + +Shirika O +la O +habari O +la O +Reuters B-ORG +limesema O +kuwa O +waandamanji O +kwenye O +mji O +mkuu O +wa O +Yangon B-LOC +wameonekana O +wakibeba O +vibendera O +vidogo O +kuadhimisha O +siku O +ya O +wanawake O +duniani O +huku O +huduma O +muhimu O +kama O +maduka O +na O +benki O +yamefungwa O +. O + +Afisa O +mmoja O +kutoka O +chama O +cha O +National B-ORG +League I-ORG +for I-ORG +Democracy I-ORG +cha O +kiongozi O +wa O +kiraiya O +aliyezuiliwa O +Aung B-PER +San I-PER +Suu I-PER +Kyi I-PER +ameithibitishia O +VOA B-ORG +kwamba O +mmoja O +wa O +maafisa O +wa O +chama O +hicho O +amefariki O +wakati O +akiwa O +kizuizini O +. O + +Kundi O +linalotetea O +haki O +za O +wafungwa O +wa O +kisiasa O +limesema O +Jumamosi B-DATE +kuwa O +zaidi O +ya O +watu O +1 O +, O +700 O +wamezuiliwa O +tangu O +mapinduzi O +yakijeshi O +yalipofanyika O +mwezi B-DATE +uliyopita I-DATE +. O + +Mshukiwa O +wa O +mauaji O +ya O +kimbari O +nchini O +Rwanda B-LOC +, O +Félicien B-PER +Kabuga I-PER +anazuiliwa O +katika O +mahakama B-ORG +ya I-ORG +kimtaifa I-ORG +ya I-ORG +uhalifu I-ORG +- O +ICC B-ORG +, O +mjini O +Hague B-LOC +, O +baada O +ya O +kusafirishwa O +kutoka O +Ufaransa B-LOC +kufuatia O +amri O +ya O +mahakama O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +. O + +Kabuga B-PER +, O +ambaye O +amekuwa O +mafichoni O +kwa O +zaidi O +ya O +miaka O +22 O +hadi O +alipokamatwa O +nchini O +Ufaransa B-LOC +mwezi O +May B-DATE +, O +atafikishwa O +mbele O +ya O +mahakama O +ya O +ICC B-ORG +. O + +Wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +, O +jaji O +katika O +mahakama O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +aliamuru O +kwamba O +Kabuga B-PER +ahamishiwe O +Uholanzi B-LOC +, O +badala O +ya O +kuzuiliwa O +nchini O +Tanzania B-LOC +na O +mahakama O +maalum O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +kwa O +kuzingatia O +maswala O +ya O +afya O +kutokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Kabuga B-PER +, O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +84 O +, O +anaweza O +kukaa O +ICC B-ORG +kwa O +miezi O +kadhaa O +na O +baadaye O +kesi O +dhidi O +yake O +kusikilizwa O +nchini O +Tanzania B-LOC +. O + +Waendesha O +mashtaka O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +wanamshutumu O +Kabuga B-PER +, O +ambaye O +alikuwa O +mkulima O +mkubwa O +wa O +majani O +chai O +na O +kahawa O +, O +kwa O +kupanga O +mauaji O +dhidi O +ya O +maelfu O +ya O +watutsi O +na O +baadhi O +ya O +wahutu O +nchini O +Rwanda B-LOC +mwaka O +1994 B-DATE +katika O +mashambulizi O +yaliyodhumu O +kwa O +muda O +wa O +siku O +100 O +. O + +Kabuga B-PER +anakabiliwa O +na O +mashtaka O +ya O +mauaji O +ya O +halaiki O +ya O +watu O +, O +kuchangia O +mauaji O +hayo O +na O +uhalifu O +dhidi O +ya O +binadamu O +. O + +Amekana O +mashtaka O +dhidi O +yake O +akisema O +ni O +ya O +uongo O +. O + +Kwingineko O +, O +waendesha O +mashataka O +wa O +Uholanzi B-LOC +wamesema O +kwamba O +wamemkamata O +mwanamme O +raia O +wa O +Rwanda B-LOC +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +71 O +ambaye O +amekuwa O +akiishi O +Uholanzi B-LOC +kwa O +muda O +wa O +miaka O +20 O +, O +baada O +ya O +kupata O +ombi O +kutoka O +kwa O +serikali O +ya O +Kigali B-LOC +, O +la O +kutaka O +akamatwe O +na O +kurudishwa O +nchini O +humo O +. O + +Jina O +la O +mwanamme O +huyo O +halijatajwa O +lakini O +waendesha O +mashtaka O +wamesema O +mwanamme O +huyo O +alikuwa O +akifanya O +kazi O +katika O +benki O +na O +anamiliki O +duka O +la O +kuuza O +dawa O +, O +anayetuhumiwa O +kwa O +kuandaa O +orodha O +ya O +watutsi O +waliopangiwa O +kuuawa O +katika O +mashambulizi O +hayo O +yam O +waka O +1994 B-DATE +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCKenya O +itapokea O +karibu O +dozi O +72 O +, O +0 O +za O +chanjo O +ya O +covid O +19 O +wiki B-DATE +hii I-DATE +kutoka O +mpango O +wa O +Covax B-ORG +. O + +Dawa O +hizo O +zitawasili O +kutokea O +Sudan B-LOC +Kusini I-LOC +baada O +ya O +maafisa O +wa O +wizara O +ya O +afya O +wa O +nchi O +hiyo O +kusema O +kwamba O +hawataweza O +kuzitumia O +kabla O +ya O +muda O +wake O +kumalizika O +. O + +Sudan B-LOC +Kusini I-LOC +ilipokea O +dozi O +132 O +, O +0 O +za O +Astra O +Zeneca O +chini O +ya O +mpango O +wa O +Covax B-ORG +, O +mwishoni O +mwa O +mwezi O +Machi B-DATE +. O + +Lakini O +naibu O +Waziri O +wa O +Afya O +Mayen B-PER +Machout I-PER +amewaambia O +waandishi O +habari O +Jumatano B-DATE +kwamba O +hawakuweza O +kutumia O +dozi O +zote O +. O + +Pia O +serikali O +imetoa O +sababu O +ya O +bunge O +kuchelewa O +kuidhinisha O +matumizi O +ya O +chanjo O +hiyo O +. O + +Hivyo O +serikali O +ya O +Juba B-LOC +itabaki O +na O +dozi O +52 O +, O +0 O +kwa O +matumaini O +ya O +kuzitumia O +kabla O +ya O +muda O +wake O +wa O +Julai B-DATE +18 I-DATE +kupita O +. O + +Rais O +wa O +Uganda B-LOC +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +Jumapili B-DATE +anatarajiwa O +kulihutubia O +taifa O +kuelezea O +mikakati O +ya O +serikali O +yake O +katika O +kupambana O +na O +ongezeko O +la O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Kupitia O +ujumbe O +wa O +Twitter O +, O +Museveni B-PER +amewataka O +raia O +wote O +wa O +Uganda B-LOC +kutazama O +au O +kusikiliza O +hotuba O +yake O +kupitia O +vyombo O +mbalimbali O +vya O +habari O +kuanzia O +mwendo O +wa O +saa B-DATE +mbili I-DATE +usiku I-DATE +. O + +"""" O +Nitalihutubia O +taifa O +hii O +leo O +juu O +ya O +maazimio O +na O +hatua O +zilizopitishwa O +na O +tume O +ya O +kitaifa O +ya O +kukabiliana O +na O +COVID O +- O +19 O +, O +alisema O +Museveni B-PER +. O + +Wakati O +wa O +hotuba O +yake O +juzi O +Ijumaa B-DATE +, O +rais O +huyo O +alisema O +kwamba O +Uganda B-LOC +inaingia O +katika O +wimbi O +la O +tatu O +la O +maambukizi O +ya O +Corona O +. O + +Hotuba O +ya O +leo B-DATE +inajiri O +huku O +taifa O +hilo O +la O +Afrika B-LOC +Mashariki O +likiwa O +limerekodi O +idadi O +kubwa O +zaidi O +ya O +maambukizi O +wiki B-DATE +hii I-DATE +, O +jambo O +ambalo O +limepelekea O +kuwepo O +wasiwasi O +mkubwa O +kati O +ya O +raia O +na O +maafisa O +wa O +serikali O +. O + +Kufikia O +Jumapili B-DATE +, O +Uganda B-LOC +imeripoti O +jumla O +ya O +maambukizi O +51 O +, O +676 O +huku O +watu O +374 O +wakifariki O +kutokana O +na O +ugonjwa O +huo O +. O + +Katika O +nchi O +yenye O +jumla O +ya O +wakazi O +milioni O +41 O +, O +ni O +takriban O +watu O +750 O +, O +0 O +tu O +ambao O +wamepata O +chanjo O +ya O +COVID O +- O +19 O +. O + +Wachambuzi O +wanasema O +kwamba O +huenda O +rais O +Museveni B-PER +akatangaza O +masharti O +makali O +zaidi O +, O +katika O +juhudi O +za O +kukabiliana O +na O +ongezeko O +hilo O +, O +la O +maambukizi O +. O + +Mwandishi O +wa O +habari O +, O +Raia O +wa O +China B-LOC +ambaye O +amekuwa O +akizuiliwa O +gerezani O +tangu O +mwezi O +wa O +tano O +kwa O +kuonyesha O +moja O +kwa O +moja O +kupitia O +mtandao O +wa O +kijamii O +, O +mlipuko O +wa O +virusi O +vya O +Corona O +katika O +mji O +wa O +Wuhan B-LOC +, O +amehukumiwa O +kifungo O +cha O +miaka O +4 O +gerezani O +. O + +Hukumu O +yake O +imekuja O +mwaka O +mmoja O +baada O +ya O +mlipuko O +wa O +virusi O +hivyo O +ambavyo O +mwanzoni O +vilikuwa O +vinatajwa O +kuwa O +homa O +ya O +mapafu O +. O + +Zhang B-PER +Zhan I-PER +, O +ambaye O +alikuwa O +wakili O +, O +ameshutumiwa O +kwa O +kile O +kimetajwa O +kama O +kuanzisha O +ugomvi O +na O +kusababisha O +shida O +, O +kwa O +kuripoti O +kuhusu O +virusi O +hivyo O +wakati O +vilipolipuka O +mjini O +Wuhan B-LOC +. O + +Ripoti O +zake O +za O +moja O +kwa O +moja O +za O +video O +na O +maandishi O +, O +zilisambaa O +sana O +kwenye O +mitandao O +ya O +kijamii O +mwezi O +Februari B-DATE +. O + +Maafisa O +nchini O +China B-LOC +wamewaadhibu O +watu O +kadhaa O +waliotoa O +habari O +kuhusu O +kuwepo O +kwa O +virusi O +hivyo O +, O +katika O +hatua O +ya O +kunyamazisha O +wakosoaji O +wa O +serikali O +namna O +ilivyoshughulikia O +mlipuko O +wa O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Beijing B-LOC +imejisifu O +sana O +kwa O +kile O +imetaja O +kama O +kufanya O +kazi O +kubwa O +kupata O +mafanikio O +makubwa O +katika O +kukabiliana O +na O +virusi O +vya O +Corona O +ndani O +ya O +mipaka O +yake O +. O + +Imesema O +kwamba O +uchumi O +wake O +umeanza O +kukua O +. O + +Nchi O +zingine O +zinapitia O +wakati O +mgumu O +sana O +kukabiliana O +na O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +China B-LOC +imechukua O +katua O +kali O +kuzuia O +usambasaji O +wa O +habari O +kuhusu O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +nchini O +humo O +. O + +Rais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +Felix B-PER +Tshisekedi I-PER +ameomba O +maseneta O +waliokaribu O +naye O +kuunda O +kundi O +la O +maseneta O +na O +wabunge O +wanaoweza O +kumsaidia O +kufanya O +mabadiliko O +katika O +baraza O +la O +mawaziri O +linalotawaliwa O +na O +watu O +wanaomuunga O +mkono O +aliyekuwa O +rais O +wa O +nchi O +hiyo O +Joseph B-PER +Kabila I-PER +. O + +Tshisekedi B-PER +alivunja O +mkataba O +wa O +kugawana O +madaraka O +na O +Kabila O +, O +mnamo O +mwezi O +Desemba B-DATE +. O + +Kabila B-PER +aliondoka O +madarakani O +Januari B-DATE +mwaka O +2019 B-DATE +baada O +ya O +kutawala O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +kwa O +mda O +wa O +miaka O +18 O +lakini O +watu O +walio O +karibu O +naye O +bado O +wanadhibiti O +bunge O +. O + +Rais O +Tshisekedi B-PER +amesema O +kwamba O +mgawanyiko O +katika O +muungano O +wake O +na O +Kabila O +, O +umekwamisha O +juhudi O +zake O +za O +kumaliza O +mashambulizi O +ya O +makundi O +ya O +waasi O +mashariki O +mwa O +Congo B-LOC +, O +kulipo O +na O +utajiri O +mkubwa O +wa O +madini O +, O +kufanya O +mabadiliko O +katika O +mfumo O +wa O +mahakama O +, O +Pamoja O +na O +kupata O +ufadhili O +kutoka O +shirika B-ORG +la I-ORG +fedha I-ORG +duniani I-ORG +IMF I-ORG +Pamoja O +na O +benki B-ORG +kuu I-ORG +ya I-ORG +dunia I-ORG +. O + +Viongozi O +wanaomuunga O +mkono O +rais O +Tshisekedi B-PER +katika O +bunge O +la O +nchi O +hiyo O +, O +walipiga O +kura O +Desemba B-DATE +tarehe I-DATE +10 I-DATE +na O +kumuondoa O +spika O +wa O +bunge O +hilo O +, O +ambae O +ni O +mshirika O +mkubwa O +wa O +Joseph B-PER +Kabila I-PER +. O + +Tshisekedi B-PER +amemteua O +seneta O +Modeste B-PER +Bahati I-PER +kusimamia O +shughuli O +ya O +kuhakikisha O +kwamba O +muungano O +wa O +seneta O +wanaomuunga O +mkono O +una O +wafuasi O +wengi O +kusaidia O +katika O +kutekeleza O +lengo O +lake O +. O + +Iwapo O +Tshisekedi B-PER +atafaulu O +kupata O +idadi O +kubwa O +ya O +maseneta O +, O +bunge O +litakuwa O +na O +uwezo O +wa O +kuwasilisha O +mswada O +wa O +kutokuwa O +na O +Imani O +na O +serikali O +ya O +waziri O +mkuu O +Sylvestre B-PER +Ilunga I-PER +, O +ambaye O +ni O +mshirika O +mkuu O +wa O +Joseph B-PER +Kabila I-PER +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCKundi O +la O +wapiganaji O +la O +Boko B-ORG +Haram I-ORG +limeaua O +watu O +10 O +wakiwemo O +maafisa O +wanne O +wa O +usalama O +baada O +ya O +kushambulia O +vijiji O +vitatu O +kaskazini O +mwa O +Nigeria B-LOC +. O + +Wapiganaji O +hao O +wamevamia O +vijiji O +vya O +Shafa B-LOC +, O +Azare B-LOC +na O +Tashan B-LOC +Alade I-LOC +katika O +jimbo O +la O +Borno B-LOC +, O +na O +kuchoma O +moto O +nyumba O +kadhaa O +zikiwemo O +ofisi O +za O +serikali O +kabla O +ya O +kufyatua O +risasi O +kiholela O +dhidi O +ya O +wakaazi O +wa O +vijiji O +hivyo O +. O + +Wapiganaji O +hao O +walishambulia O +Kijiji O +baada O +ya O +kingine O +. O + +Katika O +Kijiji O +cha O +Azare B-LOC +, O +walichoma O +moto O +kituo O +cha O +polisi O +na O +kuua O +maafisa O +wawili O +wa O +polisi O +, O +mwanajeshi O +na O +afisa O +wa O +ujasusi O +. O + +Wakaazi O +wa O +vijiji O +hivyo O +walitorokea O +msituni O +kufuatia O +mashambulizi O +hayo O +. O + +Kundi O +la O +Boko B-ORG +Haram I-ORG +limeongeza O +mshambulizi O +dhidi O +ya O +raia O +katika O +siku O +za O +hivi O +karibuni O +. O + +Kundi O +hilo O +limedai O +kuhusika O +na O +shambulizi O +lililoua O +watu O +11 O +na O +kuteka O +nyara O +watu O +mkesha O +wa O +krisimasi B-DATE +. O + +Kulingana O +na O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +, O +kundi O +la O +Boko B-ORG +Haram I-ORG +limeua O +zaidi O +ya O +watu O +36 O +, O +0 O +kaskazini O +mashariki O +mwa O +Uganda B-LOC +na O +kusababisha O +karibu O +watu O +milioni O +2 O +kutoroka O +makwao O +tangu O +mwaka O +2009 B-DATE +. O + +Serikali O +ya O +Marekani B-LOC +Jumatatu B-DATE +imetoa O +msaada O +wa O +dola O +za O +Kimarekani O +Milioni O +8 O +kwa O +ajili O +ya O +wakimbizi O +wanaoishi O +kwenye O +baadhi O +ya O +kambi O +nchini O +Tanzania B-LOC +, O +huku O +kukitolewa O +wito O +kwa O +wakimbizi O +ambao O +nchi O +zao O +sasa O +zina O +amani O +kurejea O +makwao O +kwa O +hiari O +. O + +Msaada O +huo O +wa O +fedha O +utakaosaidia O +chakula O +kwa O +wakimbizi O +waliopo O +katika O +kambi O +za O +Nduta B-LOC +, O +Mtendeli B-LOC +na O +Nyarugusu B-LOC +Kaskazini O +Magharibi O +mwa O +Tanzania B-LOC +, O +umetolewa O +na O +Marekani B-LOC +mjini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +kupitia O +Shirika B-ORG +la I-ORG +Marekani I-ORG +la I-ORG +Maendeleo I-ORG +ya I-ORG +Kimataifa I-ORG +, O +USAID B-ORG +, O +kwa O +Shirika B-ORG +la I-ORG +Mpango I-ORG +wa I-ORG +Chakula I-ORG +la I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +, O +WFP B-ORG +, O +kwa O +kushirikiana O +na O +serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +. O + +Mkurugenzi O +Msaidizi O +anayesimamia O +utawala O +wa O +kambi O +za O +wakimbizi O +na O +makazi O +ya O +wakimbizi O +, O +nchini O +Tanzania B-LOC +Kamishna O +wa O +Polisi O +Nsato B-PER +Marijan I-PER +, O +licha O +ya O +kupokea O +msaada O +huo O +amerejea O +wito O +wa O +kuwataka O +wakimbizi O +hususan O +wa O +kutoka O +nchini O +Burundi B-LOC +kurejea O +makwao O +kwani O +kwa O +sasa O +nchi O +hiyo O +iko O +shwari O +kiusalama O +. O + +Hata O +hivyo O +amesema O +Serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +inaendelea O +kutoa O +misaada O +kwenye O +kambi O +hizo O +kwa O +kushirikiana O +na O +Mashirika O +mbalimbali O +ya O +kimataifa O +kama O +ilivyoainishwa O +kwenye O +mikataba O +ya O +kuhudumia O +wakimbizi O +. O + +Balozi O +wa O +Marekani B-LOC +Nchini O +Tanzania B-LOC +Dkt O +Donald B-PER +Wright I-PER +amesema O +msaada O +huo O +kwa O +wakimbizi O +umetokana O +na O +ukarimu O +wa O +watu O +mbalimbali O +kwa O +ajili O +ya O +kuokoa O +maisha O +ya O +wananchi O +ambao O +wamekuwa O +waathirika O +wa O +mizozo O +nchini O +mwao O +. O + +Mlipuko O +wa O +Volcano O +kwenye O +mlima B-LOC +Nyiragongo I-LOC +mjini O +Goma B-LOC +umesababisha O +Maelfu O +ya O +watu O +kutoka O +Goma B-LOC +mashariki O +mwa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Kidemokrasi I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +( O +DRC B-LOC +) O +kukimbilia O +Rwanda B-LOC +Jumamosi B-DATE +. O + +Vyanzo O +vya O +habari O +vimeripoti O +kuwa O +takriban O +watu O +3 O +, O +0 O +kutoka O +DRC B-LOC +wamewasili O +Rwanda B-LOC +, O +vikinukuu O +mamlaka O +za O +uhamiaji O +nchini O +humo O +. O + +Taarifa O +zaidi O +zinaeleza O +waliowasili O +wamepewa O +hifadhi O +katika O +majengo O +ya O +shule O +na O +maeneo O +ya O +ibada O +ambayo O +yalianza O +kutayarishwa O +tangu O +taarifa O +za O +kutokea O +mlipuko O +wa O +Volcano O +. O + +Gavana O +wa O +jimbo O +la O +Kivu B-LOC +Kaskazini O +Jenerali O +Constant B-PER +Ndima I-PER +amesema O +wakati O +hayo O +yakijiri O +mjini O +Goma B-LOC +, O +matope O +ya O +moto O +ambayo O +yamekuwa O +yakiteremka O +katika O +mlima B-LOC +Nyiragongo I-LOC +na O +kuishia O +nje O +kidogo O +ya O +mji O +wa O +Goma B-LOC +. O + +Kiongozi O +huyo O +amesema O +tathmini O +ya O +awali O +inaonyesha O +watu O +watano O +wamefariki O +hadi O +sasa O +. O + +Kulingana O +na O +Shirika O +la O +Habari O +la O +AFP B-ORG +watu O +wamerejea O +kwenye O +makazi O +yao O +mchana O +huu O +baada O +hatari O +hiyo O +ya O +matope O +ya O +moto O +kupungua O +kwa O +kiasi O +fulani O +. O + +Duru O +za O +habari O +zinaeleza O +kuwa O +walio O +wengi O +bado O +wana O +hofu O +ya O +kurejea O +na O +mamlaka O +za O +eneo O +hazijatoa O +taarifa O +yoyote O +rasmi O +tangu O +kulipopambazuka O +. O + +Mkazi O +mmoja O +anaeleza O +kuwa O +bado O +kuna O +harufu O +ya O +kemikali O +ya O +Sulphur O +ya O +tope O +la O +volcano O +na O +mlima B-LOC +Nyiragongo I-LOC +umesalia O +kuwa O +na O +rangi O +nyekundu O +inayoashiria O +Volcano O +bado O +inaripuka O +. O + +Vyanzo O +vya O +habari O +pia O +vimeeleza O +kuwa O +Tume B-ORG +ya I-ORG +kulinda I-ORG +amani I-ORG +ya I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +nchini O +Congo B-LOC +( O +MONUSCO B-ORG +) O +imesema O +imefanya O +tathmini O +kwa O +njia O +ya O +anga O +katika O +mji O +wa O +Goma B-LOC +kujione O +hali O +ilivyo O +lakini O +hadi O +sasa O +. O + +Matope O +ya O +Volcano O +hayajafika O +ndani O +ya O +mji O +huo O +lakini O +tahadhari O +kubwa O +inachukuliwa O +. O + +Taarifa O +pia O +zimeeleza O +kuwa O +Rais O +wa O +Congo B-LOC +Felix B-PER +Tshisekedi I-PER +amesema O +anakatisha O +ziara O +yake O +barani O +Ulaya B-LOC +na O +anarejea O +nyumbani O +kuratibu O +juhudi O +za O +misaada O +ya O +dharura O +. O + +Bunge O +la O +Israel B-LOC +Jumapili B-DATE +linatarajiwa O +kuidhinisha O +uundaji O +wa O +serikali O +mpya O +na O +kumaliza O +utawala O +wa O +miaka O +12 O +wa O +Waziri O +Mkuu O +Benjamin B-PER +Netanyahu I-PER +. O + +Serikali O +inayotarajiwa O +imeundwa O +na O +ushirika O +wa O +vyama O +ambapo O +ina O +wingi O +mdogo O +wa O +kiti O +kimoja O +katika O +bunge O +. O + +Hii O +pia O +itamaliza O +zaidi O +ya O +miaka O +miwili O +ya O +mkwamo O +wa O +kisaisa O +ambapo O +chaguzi O +tatu O +zilipelekea O +kutokamilika O +inavyotakiwa O +. O + +Naftali B-PER +Bennet I-PER +mzalendo O +wa O +mrengo O +wa O +kulia O +anatarajiwa O +kuwa O +Waziri O +Mkuu O +katika O +makubaliano O +ya O +kushirikiana O +madaraka O +na O +kiongozi O +mwenye O +msimamo O +wa O +mrengo O +wa O +kati O +. O + +Kwa O +mujibu O +wa O +makubaliano O +ya O +ushirika O +, O +Bennet B-PER +ambaye O +anaongoza O +chama O +cha O +Yamina B-ORG +, O +atashikilia O +madaraka O +mpaka O +September B-DATE +2023 I-DATE +, O +wakati O +atakapokabidhi O +kwa O +Yair B-PER +Lapid I-PER +kiongozi O +wa O +Yesh B-ORG +Atid I-ORG +, O +kwa O +miaka O +mingine O +miwili O +. O + +Netanyahu B-PER +, O +aliyeshikilia O +wadhifa O +huo O +kwa O +muda O +nchini O +Israel B-LOC +, O +ambaye O +ametawala O +uwanja O +wa O +kisiasa O +kwa O +miaka O +mingi O +, O +atabakia O +kuwa O +mkuu O +wa O +chama O +cha O +mrengo O +wa O +kulia O +cha O +Likud B-ORG +na O +kuwa O +kiongozi O +wa O +upinzani O +. O + +Chanzo O +cha O +Habari O +: O +ReutersWaziri O +wa O +sheria O +nchini O +Rwanda B-LOC +Johnston B-PER +Busingye I-PER +, O +amesema O +kwamba O +kesi O +inayoendelea O +mahakamani O +dhidi O +ya O +Paul B-PER +Rusesabagina I-PER +inatilia O +maanani O +ukweli O +uliopo O +. O + +Waziri O +huyo O +amefutilia O +mbali O +madai O +kwamba O +Rusesabagina B-PER +alitekwa O +nyara O +na O +kupelekwa O +Rwanda B-LOC +, O +akisema O +kwamba O +nyota O +huyo O +wa O +filamu O +ya O +mwaka O +1994 B-DATE +kwa O +jina O +Hotel O +Rwanda B-LOC +, O +iliyoangazia O +mauaji O +ya O +kimbari O +nchini O +humo O +, O +alipanda O +ndege O +na O +kupelekwa O +Rwanda B-LOC +bila O +kushurutishwa O +na O +akashuka O +ndege O +hiyo O +mwenyewe O +. O + +Rusesabagina B-PER +, O +ambaye O +ni O +mkosoaji O +maarufu O +wa O +rais O +wa O +Rwanda B-LOC +Paul B-PER +Kagame I-PER +, O +anakabiliwa O +na O +mashtaka O +tisa O +, O +ikiwemo O +ugaidi O +. O + +Mbunge O +mmoja O +wa O +Marekani B-LOC +Carolyn B-PER +Maloney I-PER +alimwandikia O +barua O +rais O +Paul B-PER +Kagame I-PER +, O +kutaka O +Rusesabagina B-PER +kuachiliwa O +huru O +. O + +Waziri O +wa O +sheria O +wa O +Rwanda B-LOC +amesema O +kwamba O +mshukiwa O +amepewa O +matibabu O +ya O +kila O +mara O +na O +wataalam O +, O +akifutilia O +mbali O +madai O +madai O +ya O +kutopata O +matibabu O +. O + +Anaugua O +shinikizo O +la O +damu O +na O +matatizo O +ya O +moyo O +. O + +Amesema O +kwamba O +maafisa O +kutoka O +serikali O +ya O +Ubelgiji B-LOC +na O +Marekani B-LOC +wamemtembelea O +gerezani O +na O +kwamba O +mawakili O +wake O +wameruhusiwa O +kuasiliana O +naye O +. O + +Jeshi O +la O +Msumbiji B-LOC +linasema O +linaendelea O +kuukomboa O +mji O +wa O +kaskazini O +wa O +Palma B-LOC +wenye O +kituo O +cha O +gesi O +, O +ambao O +ulitekwa O +na O +wapiganaji O +wa O +Kiislam O +wenye O +mahusiano O +na O +kikundi O +cha O +Islamic B-ORG +State I-ORG +mwezi O +Machi B-DATE +, O +likidai O +idadi O +kubwa O +ya O +wapiganaji O +walikuwa O +wameuawa O +katika O +mapigano O +hayo O +. O + +Palma B-LOC +ulitekwa O +katika O +shambulizi O +lililopangwa O +hapo O +Machi B-DATE +24 I-DATE +, O +ikiwa O +kusambaa O +kwa O +uasi O +ambao O +umeendelea O +kupamba O +moto O +katika O +Jimbo O +la O +Cabo B-LOC +Delgado I-LOC +kwa O +zaidi O +ya O +miaka O +mitatu O +. O + +Jumapili B-DATE +, O +Jeshi O +hilo O +liliwasindikiza O +maafisa O +na O +waandishi O +wa O +habari O +kwenda O +mjini O +Palma B-LOC +. O + +Kamanda O +Chongo B-PER +Vidigal I-PER +, O +kiongozi O +wa O +operesheni O +za O +kijeshi O +za O +kuukomboa O +mji O +wa O +Palma B-LOC +, O +ameiambia O +televisheni O +ya O +serikali O +TVM B-ORG +kuwa O +eneo O +hilo O +hivi O +sasa O +liko O +"""" O +salama O +, O +"""" O +licha O +ya O +kusita O +kutangaza O +kuwa O +jeshi O +limepata O +udhibiti O +kamili O +wa O +mji O +huo O +. O + +"""" O +Eneo O +la O +uwanja O +wa O +ndege O +ni O +sehemu O +pekee O +tuliyohitaji O +kulidhibiti O +na O +tulifanya O +hivyo O +asubuhi B-DATE +ya I-DATE +leo I-DATE +. O + +Ni O +sehemu O +salama O +kabisa O +, O +"""" O +Vidigal B-PER +alisema O +. O + +"""" O +Nafikiri O +kuwa O +ni O +idadi O +kubwa O +ya O +magaidi O +waliouawa O +, O +"""" O +amesema O +, O +akiongeza O +kuwa O +mamlaka O +zitatoa O +idadi O +kamili O +baadae O +. O + +Maelfu O +wameukimbia O +mji O +huo O +wenye O +wakazi O +75 O +, O +0 O +ambapo O +darzeni O +ya O +raia O +waliuawa O +, O +kulingana O +na O +idadi O +iliyotolewa O +na O +serikali O +hapo O +awali O +, O +na O +kampuni O +kubwa O +ya O +nishati O +ya O +Total B-ORG +imeondoka O +katika O +eneo O +ambapo O +mradi O +wa O +gasi O +uliogharimu O +mabilioni O +ya O +dola O +unaendelezwa O +. O + +Picha O +za O +video O +zilionyesha O +wanajeshi O +wakifunua O +maiti O +kutoka O +kwenye O +mifuko O +ya O +plastiki O +katika O +mitaa O +hiyo O +. O + +Picha O +nyingine O +zilionyesha O +mabaki O +ya O +majengo O +yalioungua O +, O +ikiwemo O +mabenki O +, O +hospitali O +na O +ofisi O +ya O +mwendesha O +mashtaka O +wa O +serikali O +. O + +Rais O +mpya O +wa O +Marekani B-LOC +ameweka O +dhahiri O +kuwa O +ulimwengu O +utarajie O +Marekani B-LOC +yenye O +diplomasia O +zaidi O +kuelekea O +mbele O +akianza O +kwa O +kusitisha O +mpango O +wa O +rais O +aliyeondoka O +Donald B-PER +Trump I-PER +wa O +kuondoa O +maelfu O +ya O +wanajeshi O +wa O +Marekani B-LOC +walioko O +Ujerumani B-LOC +. O + +Biden B-PER +ameyasema O +hayo O +Alhamisi B-DATE +jioni O +akiwa O +kwenye O +wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +ambapo O +aliambia O +wafanyakazi O +pamoja O +na O +wanadiplomasia O +kuwa O +wao O +ndiyo O +sura O +ya O +Marekani B-LOC +, O +na O +kwamba O +sasa O +Marekani B-LOC +imerejea O +tena O +kwenye O +nafasi O +yake O +. O + +Miongoni O +mwa O +mengine O +aliyosema O +ni O +kipaumbele O +chake O +ni O +mapinduzi O +ya O +Burma B-LOC +, O +mazungumzo O +na O +Russia B-LOC +pamoja O +na O +uhusiano O +na O +China B-LOC +. O + +Wakati O +akisisitiza O +mtazamo O +mpya O +kwenye O +sera O +za O +kigeni O +, O +rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +amesema O +kuwa O +atasitisha O +kurejeshwa O +kwa O +wanajeshi O +wa O +Marekani B-LOC +walioko O +Ujerumani B-LOC +pamoja O +na O +kusitisha O +uungaji O +mkono O +wa O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +kwenye O +mapigano O +ya O +Yemen B-LOC +. O + +Hatua O +nyingi O +za O +utawala O +mpya O +wa O +Biden B-PER +zinaashiria O +nia O +yake O +kwa O +ulimwengu O +kuwa O +Marekani B-LOC +imechukua O +tena O +nafasi O +yake O +baada O +ya O +miaka O +minne O +ya O +utawala O +wa O +Trump B-PER +uliokuwa O +na O +kauli O +mbiu O +ya O +Marekani B-LOC +kwanza O +. O + +Biden B-PER +wakati O +wa O +hafla O +hiyo O +alikuwa O +ameandamana O +na O +makamu O +wake O +wa O +Rais O +Kamala B-PER +Harris I-PER +. O + +Rais O +Biden B-PER +anaeleza O +: O +"""" O +Marekani B-LOC +imerejea O +tena O +, O +Marekani B-LOC +imerejea O +tena O +. O + +Diplomasia O +imerejeshwa O +. O + +Ninyi O +ni O +kutovu O +na O +moyo O +wa O +malengo O +yangu O +. O + +Tutaimarisha O +tena O +ushirikiano O +wetu O +. O + +Tutashauriana O +tena O +na O +dunia O +pamoja O +na O +kukabiliana O +na O +matatizo O +yalioko O +mbele O +yetu O +kama O +janga O +la O +corona O +, O +mabadilko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +pamoja O +na O +kuzingatia O +democrasia O +na O +haki O +za O +kibinadamu O +kote O +ulimwenguni O +. O +"""" O + +Biden B-PER +amesema O +kuwa O +katika O +siku O +chache O +zilizopita O +, O +wamekuwa O +wakishauriana O +na O +washirika O +wao O +ili O +kuleta O +pamoja O +jamii O +ya O +kimataifa O +ili O +kushugulikia O +swala O +la O +mapinduzi O +ya O +Burma B-LOC +. O + +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +alisema O +: O +"""" O +Tumekubaliana O +kwa O +hilo O +kwamba O +hakuna O +demokrasia O +inayopinga O +uamuzi O +wa O +watu O +wake O +na O +kupuuza O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +. O + +Ni O +sharti O +jeshi O +la O +Burma B-LOC +lirejeshe O +madaraka O +pamoja O +na O +kuachilia O +huru O +wanaharakati O +na O +maafisa O +waliozuiliwa O +. O + +Vile O +vile O +ni O +lazima O +lifungulie O +mawasiliano O +pamoja O +na O +kujiepusha O +na O +ghasia O +. O +"""" O + +Biden B-PER +ameongeza O +kusema O +kuwa O +Marekani B-LOC +itakabiliana O +na O +China B-LOC +kutokana O +na O +ukatili O +wa O +kiuchumi O +pamoja O +na O +kuchukua O +tena O +nafasi O +yake O +kwenye O +taasisi O +za O +kimataifa O +ambayo O +imepotea O +kwa O +muda O +mrefu O +. O +/ O +/ O +Biden B-PER +amesema O +: O +"""" O +Tutakabiliana O +na O +ukatili O +wa O +kiuchumi O +wa O +China B-LOC +pamoja O +na O +kudhibiti O +ukiukaji O +wake O +wa O +haki O +za O +binadamu O +, O +haki O +za O +ubunifu O +na O +utalawa O +wa O +dunia O +. O + +Hata O +hivyo O +tuko O +tayari O +kushauriana O +na O +China B-LOC +iwapo O +hilo O +litatunufaisha O +. O +"""" O + +Biden B-PER +pia O +amesema O +kuwa O +Marekani B-LOC +itasitisha O +uungaji O +mkono O +wa O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +kwenye O +mapigano O +ya O +Yemen B-LOC +yaliyo O +chukua O +muda O +mrefu O +akisema O +kuwa O +lazima O +yakomeshwe O +ili O +kufikisha O +kikomo O +moja O +wapo O +ya O +majanga O +makubwa O +zaidi O +ya O +kibinadanu O +ulimwenguni O +. O + +Ameongeza O +kusema O +kuwa O +Marekani B-LOC +itaongeza O +idadi O +ya O +wakimbizi O +wanaoruhusiwa O +kuingia O +hapa O +Marekani B-LOC +kwa O +zaidi O +ya O +mara O +nane O +ya O +pale O +utawala O +wa O +Trump B-PER +ulipoachia O +. O + +Hatua O +ya O +Biden B-PER +itaongeza O +idadi O +hiyo O +hadi O +125 O +, O +0 O +kupita O +ile O +iliyowekwa O +na O +rais O +Barack B-PER +Obama I-PER +wakati O +akiondoka O +ofisini O +ya O +15 O +, O +0 O +. O + +Trump B-PER +kabla O +ya O +kuondoka O +ofisini O +alipunguza O +idadi O +hiyo O +tena O +hadi O +15 O +, O +0 O +. O + +Biden B-PER +pia O +aliweka O +dhahiri O +kwa O +Rais O +wa O +Russia B-LOC +Vladimir B-PER +Putin I-PER +kwamba O +siku O +za O +kuchezea O +Marekani B-LOC +zimekwisha O +. O + +Ziara O +ya O +Biden B-PER +Alhamisi B-DATE +kwenye O +ofisi O +za O +wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +imekuja O +baada O +ya O +hatua O +yake O +ya O +Jumatano B-DATE +ya O +kuongeza O +muda O +wa O +mkataba O +unaodhibiti O +viwango O +vya O +umiliki O +wa O +silaha O +za O +nyuklia O +ikiwa O +imebaki O +siku O +mbili O +tu O +kabla O +ya O +kimalizika O +. O + +Imetayarishwa O +na O +mwandishi O +wetu O +, O +Harrison B-PER +Kamau I-PER +, O +VOA B-ORG +Washington B-LOC +DC I-LOC +. O + +Rais O +wa O +Somaliland B-LOC +Musa B-PER +Bihi I-PER +Abdi I-PER +, O +amesema O +serikali O +yake O +imefurahishwa O +na O +juhudi O +za O +kuanzisha O +uhusiano O +wa O +kidiplomasia O +na O +kiuchumi O +kati O +yake O +na O +Kenya B-LOC +na O +kwamba O +haihusiki O +kwa O +vyovyote O +vile O +katika O +mvutano O +wa O +kidiplomasia O +kati O +ya O +Kenya B-LOC +na O +Somalia B-LOC +. O + +Matamshi O +yake O +Rais O +huyo O +yanajiri O +wakati O +uhusiano O +kati O +ya O +Kenya B-LOC +na O +Somalia B-LOC +umekuwa O +mbaya O +kiasi O +cha O +Somalia B-LOC +kuwafukuza O +wanadiplomasia O +wa O +Kenya B-LOC +mjini O +Mogadishu B-LOC +baada O +ya O +ziara O +ya O +Rais O +wa O +Somaliland B-LOC +mjini O +Nairobi B-LOC +. O + +Katika O +mahojiano O +na O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +, O +Rais O +wa O +Somaliland B-LOC +amesema O +ziara O +yake O +nchini O +Kenya B-LOC +haina O +uhusiano O +wowote O +na O +mzozo O +unaoendelea O +kati O +ya O +Kenya B-LOC +na O +Somalia B-LOC +na O +kwamba O +malengo O +ya O +Somaliland B-LOC +ni O +kuboresha O +ukuaji O +wa O +uchumi O +na O +diplomasia O +kwa O +manufaa O +ya O +watu O +wake O +. O + +Abdi B-PER +ameishutumu O +Somalia B-LOC +akisema O +kwamba O +imekuwa O +ikizuia O +ushirikiano O +wa O +Somaliland B-LOC +na O +nchi O +zingine O +kwa O +muda O +mrefu O +. O + +Rais O +Abdi B-PER +anasema O +: O +"""" O +Tunachofanya O +ni O +kuboresha O +uhusiano O +kati O +ya O +Somaliland B-LOC +na O +Kenya B-LOC +. O + +Uhusiano O +kati O +ya O +Kenya B-LOC +na O +Somalia B-LOC +hautuhusu O +chochote O +. O + +Iwapo O +Somalia B-LOC +inaamua O +kusitisha O +uhusiano O +wa O +kidiplomasia O +na O +nchi O +yoyote O +inayoshirikiana O +na O +Somaliland B-LOC +, O +jinsi O +ambavyo O +wamekuwa O +wakifanya O +kwa O +muda O +wa O +miaka O +30 O +iliyopita O +, O +tutaona O +nchi O +ambayo O +Somalia B-LOC +itashirikiana O +nayo O +. O + +Somalia B-LOC +imeamurisha O +wanadiplomasia O +wote O +wa O +Kenya B-LOC +kuondoka O +Mogadishu B-LOC +ndani O +ya O +siku O +saba O +kuanzia O +jana B-DATE +jumanne I-DATE +, O +huku O +wanadiplomasia O +wake O +mjini O +Nairobi B-LOC +wakitakiwa O +kuondoka O +mara O +moja O +. O + +Viongozi O +wa O +Somalia B-LOC +wanadai O +kwamba O +Kenya B-LOC +imekuwa O +ikiingilia O +maswala O +yake O +ya O +ndani O +na O +siasa O +zake O +. O + +Somalia B-LOC +ilichukua O +hatua O +hiyo O +wakati O +rais O +wa O +Somaliland B-LOC +alikuwa O +nchini O +Kenya B-LOC +kwa O +mkutano O +na O +rais O +wa O +Kenya B-LOC +Uhuru B-PER +Kenyatta I-PER +. O + +Kulingana O +na O +taarifa O +iliyotolewa O +kwa O +vyombo O +vya O +habari O +baada O +ya O +mkutano O +huo O +, O +viongozi O +hao O +walikubaliana O +kushirikiana O +katika O +maswala O +mbali O +mbali O +ikiwemo O +Kenya B-LOC +kufungua O +ubalozi O +mdogo O +mjini O +Hargeisa B-LOC +nchini O +Somaliland B-LOC +ifikapo O +Machi B-DATE +mwaka I-DATE +2021 I-DATE +, O +kuanzisha O +safari O +za O +ndege O +za O +moja O +kwa O +moja O +kati O +ya O +Nairobi B-LOC +na O +Hargeisa B-LOC +, O +kuimarisha O +sekta O +za O +biashara O +, O +kilimo O +, O +teknolojia O +, O +elimu O +, O +usalama O +, O +na O +ushirikiano O +kati O +ya O + +maafisa O +wenye O +ujuzi O +wa O +juu O +kati O +ya O +serikali O +hizo O +mbili O +, O +miongoni O +mwa O +mambo O +mengine O +. O + +Wachambuzi O +wa O +siasa O +za O +Pembe O +ya O +Afrika B-LOC +wanasema O +kwamba O +Somalia B-LOC +haitaki O +nchi O +yoyote O +kushirikiana O +na O +Somaliland B-LOC +moja O +kwa O +moja O +. O + +Msemaji O +wa O +Serikali O +ya O +Kenya B-LOC +Cyrus B-PER +Oguna I-PER +amesema O +Kenya B-LOC +itatumia O +njia O +za O +kidiplomasia O +kusuluhisha O +mzozo O +kati O +yake O +na O +Somalia B-LOC +. O + +Somaliland B-LOC +ilijiondoa O +kutoka O +Somalia B-LOC +mnamo O +mwaka O +1991 B-DATE +japo O +uhuru O +wake O +haujatambuliwa O +na O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +, O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +, O +AU B-ORG +. O + +Kenya B-LOC +inakuwa O +nchi O +ya O +pili O +kuingia O +katika O +mgogoro O +na O +Somalia B-LOC +baada O +ya O +Guinea B-LOC +kuhusiana O +nah O +atua O +ya O +kushirkiana O +na O +Somaliland B-LOC +. O + +Visa O +vya O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +corona O +vinaongezeka O +kwa O +kasi O +katika O +baadhi O +ya O +maeneo O +ya O +Afrika B-LOC +na O +serekali O +zinatakiwa O +kuchukua O +mikakati O +ya O +kukabiliana O +na O +wimbi O +la O +pili O +la O +maambukizi O +, O +kituo B-ORG +cha I-ORG +kukinga I-ORG +na I-ORG +kudhibiti I-ORG +magonjwa I-ORG +barani I-ORG +Afrika B-LOC +kimesema O +jana B-DATE +. O + +Katika O +wiki B-DATE +nne I-DATE +zilizopita O +, O +visa O +vya O +maambukizi O +viliongezeka O +kwa O +asilimia O +45 O +kwa O +wiki O +nchini O +Kenya B-LOC +, O +asilimia O +19 O +nchini O +DRC B-LOC +na O +asilimia O +8 O +nchini O +Mistri B-LOC +, O +kiongozi O +wa O +kituo O +hicho O +, O +John B-PER +Nkengasong I-PER +amesema O +. O + +"""" O +Muda O +wa O +kujiandaa O +kwa O +wimbi O +la O +pili O +kwa O +kweli O +ni O +hivi O +sasa O +, O +"""" O +amesema O +, O +akizisihi O +serekali O +kutochoshwa O +na O +kuchukua O +hatua O +za O +kukinga O +. O + +Bara O +la O +Afrika B-LOC +lenye O +watu O +billioni O +1 O +. O +3 O +lilifanikiwa O +kudhibiti O +janga O +la O +corona O +kuliko O +ilivyokua O +inatarajiwa O +, O +likiwa O +na O +asilimia O +ndogo O +ya O +vifo O +kuliko O +katika O +kanda O +nyingine O +, O +kutokana O +na O +hatua O +kali O +za O +kufunga O +shughuli O +zote O +zilizochukuliwa O +mwezi O +March B-DATE +. O + +Imetayarishwa O +na O +Patrick B-PER +Nduwimana I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCShirika O +la B-ORG +hali I-ORG +ya I-ORG +hewa I-ORG +duniani I-ORG +- O +WMO B-ORG +linasema O +sehemu O +nyingi O +za O +dunia O +zitarajie O +hali O +ya O +joto O +joto O +kuliko O +kiwango O +cha O +kawaida O +kutoka B-DATE +mwezi I-DATE +huu I-DATE +wa I-DATE +Mei I-DATE +hadi I-DATE +Juni I-DATE +2020 I-DATE +. O + +Shirika O +hilo O +linasema O +hii O +ni O +kutokana O +na O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +yanayo O +sababishwa O +na O +binadamu O +. O + +WMO B-ORG +pia O +imetoa O +taarifa O +yake O +mpya O +ya O +msimu O +juu O +ya O +hali O +ya O +hewa O +. O + +Wanasayansi O +wa O +hali O +ya O +hewa O +wanatarajia O +kiwango O +cha O +juu O +cha O +joto O +katika O +muda O +wa O +miezi B-DATE +mitatu I-DATE +ijayo I-DATE +, O +licha O +ya O +kutokuwepo O +El O +Nino O +, O +janga O +la O +asili O +ambalo O +hutokea O +na O +kuongeza O +kiwango O +cha O +joto O +ulimwenguni O +. O + +Katika O +miaka O +iliyopita O +, O +kiwango O +cha O +joto O +kali O +kimetokea O +katika O +miaka O +ya O +El O +Nino O +. O + +Lakini O +hilo O +linabadilika O +. O + +Taasisi O +inayofuatilia O +hali O +ya O +hewa O +Duniani O +inasema O +kwamba O +mwezi O +April B-DATE +mwaka I-DATE +huu I-DATE +wa I-DATE +2020 I-DATE +, O +kipindi O +kisicho O +cha O +El O +Nino O +kimekutana O +na O +mwezi O +wa O +joto O +kali O +kwenye O +rekodi O +ya O +mwezi O +April B-DATE +mwaka I-DATE +2016 I-DATE +, O +wakati O +ambapo O +kulikuwa O +na O +El O +Nino O +kali O +sana O +Pamoja O +na O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +. O + +Msemaji O +wa O +WMO B-ORG +, O +Claire B-PER +Nullis I-PER +anasema O +miaka O +yote O +hiyo O +hadi O +mwaka O +2016 B-DATE +imekuwa O +na O +hali O +ya O +joto O +bila O +ya O +El O +Nino O +, O +ikiwemo O +mwaka O +2019 B-DATE +, O +ambao O +ulikuwa O +mwaka O +wa O +pili O +wenye O +hali O +ya O +joto O +sana O +katika O +rekodi O +. O + +Anaeleza O +hali O +hiyo O +inaendelea O +hadi O +kuingia O +mwaka O +2020 B-DATE +. O + +Anaeleza O +: O +"""" O +Hali O +ya O +kiwango O +cha O +joto O +ulimwenguni O +katika O +mwezi O +Januari B-DATE +, O +Februari B-DATE +na O +Machi B-DATE +pia O +ilikuwa O +ya O +joto O +- O +joto O +au O +mwaka O +wa O +pili O +wenye O +hali O +ya O +joto O +katika O +rekodi O +, O +kulingana O +na O +takwimu O +zilizopo O +za O +kimataifa O +. O + +Hivyo O +basi O +hivi O +sasa O +tunaona O +ushawishi O +wa O +binadamu O +una O +nguvu O +sana O +juu O +ya O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +. O +"""" O + +WMO B-ORG +inasema O +matukio O +mengi O +yenye O +hali O +mbaya O +ya O +hewa O +yanatokea O +dhidi O +ya O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +. O + +Inasema O +mawimbi O +ya O +joto O +yanaongezeka O +kutokana O +na O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +, O +na O +hilo O +linasababisha O +madhara O +makubwa O +kwenye O +matukio O +mabaya O +kama O +vile O +vimbunga O +na O +mvua O +kali O +. O + +Afrika B-LOC +mashariki I-LOC +kwa O +mfano O +inashuhudia O +mvua O +nyingi O +na O +mafuriko O +. O + +Nullis B-PER +ameiambia O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +- O +VOA B-ORG +kwamba O +kujiandaa O +kwa O +hali O +hii O +na O +kudhibiti O +madhara O +ya O +matukio O +mabaya O +sana O +ya O +hali O +ya O +hewa O +inakuwa O +vigumu O +sana O +kutokana O +na O +janga O +la O +COVID O +- O +19 O +. O + +Anaeleza O +kwamba O +mataifa O +hayachukui O +hatua O +za O +kutosha O +kwa O +mifumo O +inayotoa O +onyo O +mapema O +kwa O +sababu O +ya O +janga O +hili O +. O + +"""" O +Kwa O +hakika O +tunahitaji O +njia O +mbali O +mbali O +mbadala O +za O +mifumo O +inayotoa O +onyo O +la O +mapema O +dhidi O +ya O +majanga O +, O +dhidi O +ya O +mawimbi O +ya O +joto O +kwa O +sababu O +vitu O +hivi O +vyote O +vinashabihiana O +. O + +Vinaleta O +madhara O +na O +COVID O +hivi O +sasa O +ni O +moja O +ya O +vitu O +hivyo O +hatarishi O +, O +"""" O +anasema O +mataalam O +huyo O +. O + +Wanasayansi O +wa O +WMO B-ORG +wanasema O +janga O +la O +COVID O +- O +19 O +ni O +zaidi O +ya O +janga O +jingine O +lililowahi O +kutokea O +hapo O +kabla O +, O +linaongeza O +umuhimu O +wa O +kuwepo O +utabiri O +wa O +hali O +ya O +hew O +ana O +mitazamo O +ya O +muda O +mrefu O +ya O +hali O +ya O +hewa O +. O + +Wanasema O +viwango O +vya O +joto O +na O +unyevunyevu O +vina O +madhara O +makubwa O +kwenye O +masuala O +muhimu O +ya O +kiuchumi O +na O +mifumo O +ya O +afya O +ya O +umma O +, O +ikielezewa O +kwamba O +shughuli O +nyingi O +ziko O +katika O +hali O +ya O +kuanguka O +kutokana O +na O +janga O +hili O +. O + +Imetayarishwa O +na O +mwandishi O +wetu O +Mkamiti B-PER +Kibayasi I-PER +, O +VOA B-ORG +Washington B-LOC +DC I-LOC +. O + +Misri B-LOC +ilisema O +Jumanne B-DATE +kwamba O +imeamua O +kujiondoa O +kwa O +mazungumzo O +na O +Ethiopia B-LOC +kuhusu O +bwawa O +kubwa O +la O +kuzalisha O +umeme O +ambalo O +ujenzi O +wake O +umegharimu O +mabilioni O +ya O +dola O +kwenye O +mto B-LOC +Blue I-LOC +Nile I-LOC +. O + +Misri B-LOC +imesema O +kwamba O +itafanya O +majadiliano O +ya O +ndani O +baada O +ya O +Ethiopia B-LOC +kutoa O +mapendekezo O +mapya O +, O +kuhusu O +namna O +ya O +kujaza O +bwawa O +hilo O +lililoibua O +utata O +. O + +Wizara O +ya O +unyunyuziaji O +ya O +Sudan B-LOC +imesema O +kwamba O +msimamo O +wa O +sasa O +wa O +Ethiopia B-LOC +umesababisha O +hofu O +namna O +mazungumzo O +hayo O +yanastahili O +kuendeshwa O +. O + +"""" O +Tunasisitiza O +kuhusu O +hatari O +iliyopo O +kutokana O +na O +ujenzi O +wa O +bwawa O +hilo O +na O +watu O +wa O +Sudan B-LOC +, O +ikiwemo O +hatari O +kwa O +mazingira O +na O +kwa O +jamii O +, O +pamoja O +na O +usalama O +wa O +mamilioni O +ya O +watu O +wanaoishi O +kando O +mwa O +mto B-LOC +Nile I-LOC +, O +"""" O +ilisema O +taarifa O +ya O +wizara O +ya O +unyunyuziaji O +ya O +Sudan B-LOC +. O + +Bwawa O +hilo O +la O +grand B-LOC +Renaissance I-LOC +, O +ambalo O +limejengwa O +kilomita O +15 O +kutoka O +mpaka O +wa O +Ethiopia B-LOC +na O +Sudan B-LOC +, O +limesababisha O +mgogoro O +kati O +ya O +nchi O +hizo O +tatu O +. O + +Misri B-LOC +ina O +hofu O +kwamba O +mradi O +huo O +wa O +dola O +bilioni O +4 O +unaweza O +kusababisha O +hali O +ya O +kupungua O +kwa O +maji O +kwa O +ajili O +ya O +kilimo O +na O +matumizi O +ya O +kawaida O +nchini O +Misri B-LOC +huku O +Sudan B-LOC +ikiwa O +na O +hofu O +kuhusu O +usalama O +wa O +watu O +wake O +, O +kutokana O +na O +bwawa O +hilo O +. O + +Misri B-LOC +inategemea O +mto B-LOC +Nile I-LOC +kwa O +asilimia O +90 O +ya O +maji O +kwa O +ajili O +ya O +matumizi O +ya O +shughuli O +zake O +. O + +Nchi O +hiyo O +imesema O +kwamba O +Ethiopia B-LOC +imewasilisha O +mapendekezo O +ya O +kuendesha O +bwawa O +hilo O +bila O +kuwepo O +"""" O +mpango O +maalum O +"""" O +wa O +"""" O +kisheria O +wa O +namna O +ya O +kusuluhisha O +migogoro O +. O +"""" O + +Waziri O +wa O +unyunyuziaji O +wa O +Ethiopia B-LOC +Seleshi B-PER +Bekele I-PER +alikuwa O +ameeleza O +matumaini O +ya O +kupatikana O +mafanikio O +kwenye O +mazungumzo O +hayo O +na O +alikuwa O +ameandika O +ujumbe O +wa O +Twitter O +awali O +, O +akisema O +"""" O +Ethiopia B-LOC +ingependa O +kusaini O +mkataba O +wa O +kujaza O +bwawa O +hilo O +haraka O +iwezekanavyo O +na O +kuendelea O +na O +mazungumzo O +ili O +kukamilisha O +mkataba O +mpana O +. O +"""" O + +Waziri O +mkuu O +wa O +Ethiopia B-LOC +Abiy B-PER +Ahmed I-PER +alisema O +mwezi O +Julai B-DATE +kwamba O +nchi O +yake O +imeshajaza O +nusu O +ya O +bwawa O +hilo O +kutokana O +na O +mvua O +kubwa O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCKaimu O +mwanasheria O +mkuu O +wa O +Marekani B-LOC +Jeffrey B-PER +Rosen I-PER +ametangaza O +kwamba O +atajiuzulu O +hii O +leo B-DATE +, O +baada O +ya O +kuongoza O +idhara O +hiyo O +kwa O +mda O +mfupi O +chini O +ya O +utawala O +wa O +rais O +anayeondoka O +madarakani O +Donald B-PER +Trump I-PER +. O + +Rosen B-PER +aliteuliwa O +kuwa O +kaimu O +wa O +mkuu O +wa O +sheria O +mwezi O +Desemba B-DATE +tarehe I-DATE +23 I-DATE +baada O +ya O +Bill B-PER +Barr I-PER +kujiuzulu O +. O + +Vyombo O +vya O +habari O +vya O +Marekani B-LOC +viliripoti O +kwamba O +Trump B-PER +alikuwa O +anamshinikiza O +Rosen B-PER +, O +kuunda O +tume O +maalum O +kuchunguza O +madai O +ya O +wizi O +wa O +kura O +katika O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +mwezi O +Novemba B-DATE +mwaka I-DATE +uliopita I-DATE +. O + +Rosen B-PER +, O +aliliambia O +shirika O +la O +habari O +la O +Reuters B-ORG +kwamba O +lengo O +lake O +kubwa O +ofisini O +lilikuwa O +kufanya O +kazi O +kulingana O +na O +sheria O +na O +ukweli O +. O + +Msemaji O +wa O +idhara O +ya O +sheria O +amesema O +kwamba O +Rosen B-PER +hajaunda O +tume O +yoyote O +wakati O +akiwa O +ofisini O +. O + +Alishutumu O +uvamizi O +wa O +wafuasi O +wa O +Donald B-PER +Trump I-PER +bungeni O +, O +Januari B-DATE +tarehe I-DATE +6 I-DATE +, O +na O +maafisa O +wake O +kuanza O +uchunguzi O +kuwakamata O +watu O +waliohusika O +. O + +Maadhimisho O +ya O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +ya O +Siku O +ya O +Malaria O +Duniani O +yanasherehekea O +maendeleo O +yaliyopatikana O +katika O +kuondoa O +ugonjwa O +huo O +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +Afya I-ORG +Ulimwenguni I-ORG +linatoa O +wito O +kwa O +hatua O +kuchukuliwa O +juu O +ya O +mafanikio O +haya O +na O +kuendelea O +na O +kazi O +ya O +kuunda O +ulimwengu O +usio O +na O +malaria O +. O + +Licha O +ya O +janga O +la O +COVID O +- O +19 O +na O +machafuko O +mengine O +mengi O +, O +nchi O +24 O +zinaripotiwa O +kusimamisha O +maambukizi O +ya O +malaria O +kwa O +miaka O +mitatu O +au O +zaidi O +hadi O +mwisho O +wa O +mwaka O +2020 B-DATE +. O + +Kufikia O +sasa O +, O +nchi O +38 O +na O +maeneo O +kadhaa O +yamethibitishwa O +kuwa O +hayana O +malaria O +na O +Shirika B-ORG +la I-ORG +Afya I-ORG +Ulimwenguni I-ORG +, O +- O +WHO B-ORG +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +hivi O +karibuni O +nchi O +za O +El B-LOC +Salvador I-LOC +, O +Algeria B-LOC +na O +Sri B-LOC +Lanka I-LOC +. O + +Mkurugenzi O +Mkuu O +wa O +WHO B-ORG +, O +Tedros B-PER +Adhanom I-PER +Ghebreyesus I-PER +, O +anasema O +kuondoa O +malaria O +ni O +lengo O +linalofaa O +kwa O +nchi O +zote O +, O +bila O +kujali O +inaweza O +kuwa O +umbali O +gani O +kutoka O +kwenye O +lengo O +kuu O +. O + +Malaria O +ni O +ugonjwa O +unaoweza O +kuzuilika O +na O +kutibika O +. O + +Hata O +hivyo O +, O +kila O +mwaka O +unaua O +zaidi O +ya O +watu O +400 O +, O +0 O +, O +wengi O +wao O +wakiwa O +watoto O +wadogo O +barani O +Afrika B-LOC +, O +Kusini O +mwa O +Jangwa B-LOC +la I-LOC +Sahara I-LOC +. O + +Kwa O +kuongezea O +, O +zaidi O +ya O +watu O +milioni O +200 O +huambukizwa O +ugonjwa O +huu O +hatari O +wa O +vimelea O +kila O +mwaka O +. O + +Katika O +kipindi O +cha O +miaka B-DATE +20 I-DATE +iliyopita I-DATE +, O +WHO B-ORG +inaripoti O +zaidi O +ya O +vifo O +milioni O +7 O +. O +5 O +na O +visa O +bilioni O +1 O +. O +5 O +vimezuiliwa O +, O +hasa O +katika O +Afrika B-LOC +, O +Kusini O +mwa O +Jangwa B-LOC +la I-LOC +Sahara I-LOC +. O + +Licha O +ya O +maendeleo O +haya O +ya O +kushangaza O +, O +mkurugenzi O +wa O +Mpango B-ORG +wa I-ORG +Malaria I-ORG +wa I-ORG +Ulimwenguni O +wa O +WHO B-ORG +, O +Pedro B-PER +Alonso I-PER +, O +anasema O +visa O +na O +vifo O +vingi O +vinaendelea O +kutokea O +barani O +Afrika B-LOC +. O + +WHO B-ORG +inasema O +kujitolea O +kisiasa O +ni O +muhimu O +katika O +kumaliza O +malaria O +. O + +Shirika O +hilo O +la O +afya O +la O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +limesema O +nchi O +nyingi O +ambazo O +zimeondoa O +malaria O +zina O +mifumo O +madhubuti O +ya O +utunzaji O +wa O +afya O +ambayo O +inahakikisha O +upatikanaji O +wa O +kinga O +za O +malaria O +, O +utambuzi O +na O +matibabu O +. O + +WHO B-ORG +inakadiria O +hadi O +dola O +bilioni O +4 O +. O +5 O +kwa O +mwaka O +itahitajika O +kumaliza O +malaria O +. O + +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +( O +AU B-ORG +) O +Alhamisi B-DATE +umetoa O +wito O +hatua O +za O +haraka O +na O +za O +pamoja O +zichukuliwe O +kimataifa O +kufuatia O +mashambulio O +yanayofanywa O +na O +wapiganaji O +wa O +Kiislam O +waliouwa O +darzeni O +za O +watu O +na O +kusababisha O +maelfu O +ya O +wakazi O +kukimba O +kutoka O +mji O +wa O +Palma B-LOC +uliopo O +upande O +wa O +kaskazini O +ya O +pwani B-LOC +ya O +Msumbiji B-LOC +. O + +Wapiganaji O +hao O +waliuteka O +mji O +wa O +Palma B-LOC +Machi B-DATE +24 I-DATE +, O +wakiharibu O +majumba O +na O +kuwachinja O +wakazi O +na O +kulazimisha O +maelfu O +kutafuta O +hifadhi O +katika O +misitu O +inayozunguka O +mji O +huo O +. O + +Darzeni O +wameuawa O +na O +zaidi O +wa O +watu O +8 O +, O +0 O +wamelazimika O +kukimbia O +makazi O +yao O +na O +wengi O +bado O +hawajulikani O +walipo O +kufuatia O +mashambulio O +yaliyopangwa O +na O +kuwa O +ni O +ongezeko O +la O +kiwango O +cha O +juu O +la O +uasi O +wa O +kikundi O +cha O +Kiislam O +uliolikumba O +Jimbo O +la O +Cabo B-LOC +Delgado I-LOC +tangu O +mwaka O +2017 B-DATE +. O + +Katika O +taarifa O +yake O +, O +mwenyekiti O +wa O +AU B-ORG +Moussa B-PER +Faki I-PER +Mahamat I-PER +alisema O +"""" O +analaani O +kwa O +nguvu O +zote O +mashambulio O +hayo O +ya O +kigaidi O +. O +"""" O + +Akieleza O +"""" O +wasiwasi O +mkubwa O +"""" O +kwa O +kuwepo O +vikundi O +vya O +siasa O +kali O +vya O +kimataifa O +Kusini O +mwa O +Afrika B-LOC +, O +ametaka O +hatua O +za O +haraka O +na O +juhudi O +za O +pamoja O +za O +kikanda O +na O +kimataifa O +. O +"""" O + +Kwa O +upande O +wake O +tume O +maalum O +ya O +Jumuiya B-ORG +ya I-ORG +Maendeleo I-ORG +ya I-ORG +nchi I-ORG +za I-ORG +Kusini I-ORG +mwa I-ORG +Afrika I-ORG +SADC I-ORG +, O +imefanya O +mkutano O +wa O +dharura O +Harare B-LOC +kuzungumzia O +hali O +ya O +ghasia O +zinazoendelea O +katika O +jimbo O +hilo O +. O + +Rais O +wa O +Botswana B-LOC +Mokgweetsi B-PER +Masisi I-PER +ameahidi O +msaada O +wa O +kikanda O +, O +lakini O +hakutoa O +maelezo O +zaidi O +. O + +Amesema O +SADC B-ORG +itachukua O +"""" O +hatua O +yenye O +kusaidia O +itakayo O +hakikisha O +inalinda O +hadhi O +na O +uhuru O +wa O +nchi O +zetu O +wenyewe O +, O +kamwe O +hatutaruhusu O +kuvamiwa O +na O +waasi O +, O +wanapinga O +serikali O +na O +vikosi O +visivyo O +kuwa O +vya O +serikali O +ambavyo O +vinakandamiza O +hadhi O +na O +amani O +ya O +eneo O +hili O +. O +"""" O + +Lakini O +Rais O +wa O +Msumbiji B-LOC +Filipe B-PER +Nyusi I-PER +Jumatano B-DATE +alipuuza O +mashambulio O +ya O +hivi O +karibuni O +"""" O +kuwa O +siyo O +makubwa O +sana O +, O +"""" O +licha O +ya O +kuwa O +yalifanyika O +karibu O +na O +mradi O +wa O +uwekwezaji O +mkubwa O +kuliko O +yote O +barani O +Afrika B-LOC +. O + +Wakati O +huo O +huo O +meli O +iliyokuwa O +imebeba O +takriban O +watu O +1 O +, O +0 O +waliolazimika O +kukimbia O +makazi O +yao O +kutoka O +Palma B-LOC +iliweka O +nanga O +Pemba B-LOC +Alhamisi B-DATE +asubuhi I-DATE +, O +Shirika O +la O +habari O +la O +Noticias O +limeripoti O +. O + +Meli O +hiyo O +imewasili O +Jumatano B-DATE +usiku I-DATE +na O +imebakia O +majini O +wakati O +maafisa O +wakikadiria O +kuwa O +isishushe O +abiria O +wakati O +wa O +usiku O +. O + +Abiria O +wote O +waliosafiri O +kutoka O +Palma B-LOC +hadi O +Pemba B-LOC +wanakaguliwa O +, O +imesema O +ripoti O +ya O +Noticias B-ORG +. O + +Palma B-LOC +ni O +takriban O +kilomita O +10 O +( O +maili O +sita O +) O +kutoka O +mradi O +wa O +mabilioni O +ya O +dola O +wa O +gesi O +asilia O +( O +LNG O +) O +unaoendeshwa O +na O +kampuni O +ya O +Total B-ORG +ya O +Ufaransa B-LOC +na O +unaozihusisha O +kampuni O +nyingine O +za O +kimataifa O +. O + +Tayari O +Total B-ORG +ilikuwa O +imesimamisha O +operesheni O +zake O +na O +kuwaondoa O +baadhi O +ya O +wafanyakazi O +mwisho B-DATE +wa I-DATE +Disemba I-DATE +baada O +ya O +wapiganaji O +wa O +Kiislam O +walipofanya O +mashambulizi O +kadhaa O +katika O +eneo O +lake O +. O + +Tume B-ORG +ya I-ORG +Mawasiliano I-ORG +ya I-ORG +Uganda I-ORG +( O +UCC B-ORG +) O +Jumanne B-DATE +iliagiza O +makampuni O +yanayotoa O +huduma O +ya O +internet O +kufunga O +mitandao O +ya O +kijamii O +na O +app O +zote O +za O +mawasiliano O +siku O +mbili O +tu O +kabla O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +kufanyika O +nchini O +humo O +. O + +Mkurugenzi O +mkuu O +wa O +UCC B-ORG +, O +Irene B-PER +Sewankambo I-PER +, O +aliyaandikia O +barua O +makampuni O +hayo O +, O +na O +kuyataka O +"""" O +kuhakikisha O +kwamba O +huduma O +ya O +mitandao O +ya O +kijamii O +imesitishwa O +. O +"""" O + +Kufuatia O +agizo O +hilo O +, O +watumiaji O +wa O +mitandao O +ya O +kijamii O +wameripoti O +visa O +vya O +kutoweza O +kuingia O +kwenye O +mitandao O +kama O +vile O +Facebook B-ORG +na O +Twitter B-ORG +, O +kwa O +mujibu O +wa O +gazeti O +la O +Daily B-ORG +Monitor I-ORG +la O +Uganda B-LOC +. O + +Mitandao O +mingine O +ni O +kama O +vile O +Viper B-ORG +, O +Whatsapp B-ORG +na O +Signal B-ORG +. O + +Vyombo O +vya O +habari O +nchini O +Uganda B-LOC +viliripoti O +Jumanne B-DATE +kwamba O +raia O +wengi O +walikuwa O +wanajaribu O +kutumia O +njia O +mbadala O +za O +VPN O +ili O +kuwasiliana O +kupitia O +baadhi O +ya O +App O +za O +mawasiliano O +. O + +Walinda O +amani O +watatu O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +kutoka O +Burundi B-LOC +wameuawa O +na O +wengine O +wawili O +wamejeruhiwa O +katika O +kile O +UN B-ORG +imekiita O +"""" O +shambulizi O +lililofanywa O +na O +wapiganaji O +wenye O +silaha O +wasiojulikana O +"""" O +Ijumaa B-DATE +huko O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Afrika I-LOC +ya I-LOC +Kati I-LOC +wakati O +nchi O +hiyo O +ikielekea O +katika O +uchaguzi O +mkuu O +Jumapili B-DATE +. O + +UN B-ORG +imesema O +katika O +taarifa O +yake O +kuwa O +mashambulizi O +dhidi O +ya O +UN B-ORG +na O +vikosi O +vya O +Afrika B-LOC +ya I-LOC +Kati I-LOC +yalitokea O +huko O +Dekoa B-LOC +, O +katika O +mkoa O +wa O +Kemo B-LOC +, O +na O +Bakouma B-LOC +, O +katika O +mkoa O +wa O +Mbomou B-LOC +, O +lakini O +haikutoa O +maelezo O +zaidi O +. O + +Msemaji O +wa O +Katibu O +Mkuu O +Antonio B-PER +Guterres I-PER +, O +Stephane B-PER +Dujarric I-PER +amesema O +mashambulizi O +dhidi O +ya O +walinda O +amani O +wa O +UN B-ORG +"""" O +yanaweza O +kuchukuliwa O +ni O +uhalifu O +wa O +kivita O +. O +"""" O + +Guterres B-PER +, O +kwa O +mujibu O +wa O +taarifa O +, O +amezitaka O +mamlaka O +za O +Afrika B-LOC +ya I-LOC +Kati O +kuchunguza O +mashambulizi O +haya O +ya O +"""" O +kinyama O +"""" O +na O +"""" O +haraka O +kuwachukulia O +hatua O +za O +kisheria O +wanaoendeleza O +mashambulizi O +hayo O +. O +"""" O + +Guterres B-PER +amethibitisha O +tena O +nia O +ya O +dhati O +ya O +UN B-ORG +kufanya O +kazi O +kwa O +karibu O +na O +washirika O +wa O +kitaifa O +, O +kieneo O +na O +kimataifa O +, O +taarifa O +hiyo O +imesema O +, O +kwa O +ajili O +ya O +amani O +na O +utulivu O +katika O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Afrika I-LOC +ya I-LOC +Kati I-LOC +. O + +Muungano B-ORG +wa I-ORG +Wazalendo I-ORG +Wanamageuzi I-ORG +, O +kikundi O +cha O +waasi O +ambacho O +kimekuwa O +kikipambana O +na O +serikali O +, O +Ijumaa B-DATE +kilifuta O +siku O +tatu O +za O +sitisho O +la O +mapigano O +, O +na O +kusema O +wataanza O +tena O +kusonga O +mbele O +na O +mpango O +wa O +kuingia O +mji O +mkuu O +, O +Bangui B-LOC +. O + +Wakati O +huo O +huo O +Faustin B-PER +Archange I-PER +Touaderarais I-PER +wa O +nchi O +hiyo O +, O +amemshutumu O +kiongozi O +aliyemtangulia O +Francois B-PER +Bozize I-PER +, O +kwa O +kupanga O +mapinduzi O +. O + +Bozize B-PER +, O +aliyewekewa O +vikwazo O +na O +UN B-ORG +na O +kupigwa O +marufuku O +kuwania O +urais O +, O +amekanusha O +tuhuma O +hizo O +. O + +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +anatarajiwa O +kujadili O +lengo O +lake O +la O +kushirikiana O +na O +mataifa O +mengine O +, O +na O +kuchukua O +jukumu O +la O +uongozi O +katika O +uwanja O +wa O +ulimwengu O +wakati O +akitoa O +hotuba O +Jumatano B-DATE +usiku O +kwenye O +kikao O +cha O +pamoja O +cha O +Bunge O +. O + +Msemaji O +wa O +White B-LOC +House I-ORG +, O +Jen B-PER +Psaki I-PER +, O +alisema O +kabla O +ya O +hotuba O +kwamba O +maoni O +ya O +Biden B-PER +juu O +ya O +sera O +za O +mambo O +ya O +nje O +yatajumuisha O +"""" O +kurudisha O +tena O +kiti O +cha O +Marekani B-LOC +duniani O +, O +thamini O +zetu O +ni O +zipi O +kama O +nchi O +. O +"""" O + +Alisema O +kuwa O +rais O +atazungumza O +juu O +ya O +vipaumbele O +kadhaa O +vya O +sera O +za O +mambo O +ya O +nje O +, O +pamoja O +na O +Marekani B-LOC +kujihusisha O +na O +China B-LOC +. O + +Utawala O +wa O +Biden B-PER +unashinikiza O +kufanya O +kazi O +zaidi O +na O +washirika O +, O +ambapo O +mwezi B-DATE +huu I-DATE +ilijumuisha O +kuratibu O +na O +wanachama O +wenzake O +wa O +NATO B-ORG +juu O +ya O +kuondolewa O +kwa O +wanajeshi O +kutoka O +Afghanistan B-LOC +. O + +Hii O +ni O +hatua O +ya O +kuondoka O +kutoka O +miaka O +minne O +ya O +sera O +za O +kigeni O +chini O +ya O +Rais O +wa O +zamani O +Donald B-PER +Trump I-PER +, O +ambayo O +ililenga O +kutanguliza O +maslahi O +ya O +Marekani B-LOC +. O + +Wakati O +huo O +huo O +, O +Spika O +wa O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +Nancy B-PER +Pelosi I-PER +alimwalika O +Biden B-PER +kwenye O +chumba O +cha O +Bunge O +kuzungumza O +juu O +ya O +mtazamo O +wa O +kushughulikia O +changamoto O +na O +fursa O +za O +wakati O +huu O +wa O +kihistoria O +, O +"""" O +katika O +hotuba O +ambayo O +inakuja O +wakati O +rais O +anatimiza O +siku O +100 O +tangu O +aingie O +madarakani O +. O + +Rais O +mteule O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +ametaja O +timu O +yake O +ya O +juu O +ya O +kidiplomasia O +na O +usalama O +wa O +kitaifa O +kwa O +utawala O +wake O +ujao O +Jumatatu B-DATE +, O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +mmoja O +wa O +washauri O +wake O +wa O +karibu O +zaidi O +wa O +maswala O +ya O +kigeni O +, O +Antony B-PER +Blinken I-PER +, O +kuwa O +waziri O +wa O +mambo O +ya O +nje O +ya O +nchi O +. O + +Biden B-PER +pia O +alimtaja O +mwanadiplomasia O +wa O +zamani O +wa O +Marekani B-LOC +, O +na O +waziri O +wa O +zamani O +wa O +mambo O +ya O +nje O +John B-PER +Kerry I-PER +, O +kuchukua O +nafasi O +mpya O +ya O +mjumbe O +maalum O +wa O +rais O +, O +kwa O +ajili O +ya O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +. O + +Kerry B-PER +anateuliwa O +akiwa O +na O +cheo O +cha O +waziri O +, O +mjumbe O +wa O +Baraza O +la O +Usalama O +wa O +Taifa O +. O + +Hii O +inaonyesha O +ni O +jinsi O +gani O +utawala O +ujao O +wa O +Biden B-PER +ulivyojipanga O +kushughulikia O +, O +mabadiliko O +ya O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +kama O +suala O +la O +haraka O +la O +usalama O +wa O +kitaifa O +ilieleza O +ofisi O +yake O +ya O +mpito O +. O + +Biden B-PER +akiwa O +anajiandaa O +kuwa O +rais O +wa O +46 O +wa O +Marekani B-LOC +na O +akiwa O +na O +umri O +wa O +miaka O +78 O +, O +atakuwa O +rais O +mwenye O +umri O +mkubwa O +zaidi O +, O +wakati O +wa O +kuapishwa O +kwake O +Januari B-DATE +20 I-DATE +, O +huku O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +akiwa O +anaendelea O +na O +jaribio O +lake O +la O +kisheria O +la O +muda O +mrefu O +la O +kutengua O +ushindi O +wa O +uchaguzi O +wa O +Novemba B-DATE +3 I-DATE +wa O +kidemokrasia O +. O + +Biden B-PER +, O +akisimamia O +mabadiliko O +yake O +ya O +kuingia O +madarakani O +Washington B-LOC +kutoka O +nyumbani O +kwake O +Wilmington B-LOC +, O +Delaware B-LOC +, O +alimchagua O +Alejandro B-PER +Mayorkas I-PER +kama O +waziri O +wa O +usalama O +wa O +ndani O +ya O +Nchi O +. O + +Mwanasheria O +Mmarekani O +mwenye O +asilia O +ya O +Cuba B-LOC +, O +yeye O +ni O +naibu O +waziri O +wa O +zamani O +wa O +wizara O +hiyo O +, O +na O +ikiwa O +atathibitishwa O +na O +Seneti O +, O +atakuwa O +kiongozi O +wake O +wa O +kwanza O +wa O +Kilatino O +na O +mhamiaji O +. O + +Biden B-PER +pia O +amemtaja O +mwanadiplomasia O +mkongwe O +Linda B-PER +Thomas I-PER +- I-PER +Greenfield I-PER +kujiunga O +na O +Baraza O +lake O +la O +Mawaziri O +linalokuja O +kama O +chaguo O +lake O +kwa O +nafasi O +ya O +Balozi O +kwenye O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +. O +Nafasi O +hiyo O +inahitaji O +uthibitisho O +wa O +baraza O +la O +Seneti O +. O + +Linda B-PER +Thomas I-PER +- I-PER +Greenfield I-PER +amefanya O +kazi O +katika O +tawala O +zote O +za O +wademokrat O +na O +Warepublican O +wakati O +wa O +miaka O +35 O +ya O +kazi O +katika O +wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +ya O +Marekani B-LOC +. O +Akiwa O +mtaalam O +wa O +masuala O +ya O +Afrika B-LOC +, O +aliwahi O +kuwa O +Balozi O +wa O +Marekani B-LOC +nchini O +Liberia B-LOC +, O +na O +alishikilia O +wadhifa O +hupo O +pia O +katika O +nchi O +za O +Kenya B-LOC +, O +Gambia B-LOC +na O +Nigeria B-LOC +. O + +Chini O +ya O +Rais O +Barack B-PER +Obama I-PER +, O +aliwahi O +kuwa O +naibu O +waziri O +anayeshughulika O +na O +maswala O +ya O +Afrika B-LOC +( O +2013 B-DATE +- I-DATE +2017 I-DATE +) O +, O +akiendeleza O +na O +kusimamia O +sera O +ya O +Washington B-LOC +kuelekea O +bara O +la O +Afrika B-LOC +kusini I-LOC +mwa O +Jangwa B-LOC +la I-LOC +Sahara I-LOC +. O + +Amefanya O +kazi O +pia O +huko O +Geneva B-LOC +katika O +Ujumbe O +wa O +Marekani B-LOC +kwenye O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +. O + +Imetayarishwa O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DcShirika O +la O +ndege O +la O +Kenya B-ORG +airways I-ORG +( O +KQ B-ORG +) O +limeanza O +tena O +safari O +zake O +za O +kimataifa O +Jumamosi B-DATE +Agosti I-DATE +1 I-DATE +, O +kuelekea O +mataifa O +30 O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +baada O +ya O +kusitisha O +mwezi O +Machi B-DATE +kutokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Shirika O +hilo O +linaloshirikiana O +na O +shirika B-ORG +la I-ORG +ndege I-ORG +la I-ORG +Ufaransa I-ORG +KLM I-ORG +, O +lilianza O +safari O +ndani O +ya O +nchi O +mwezi O +Julai B-DATE +. O + +Akizungumza O +kabla O +ya O +ndege O +ya O +shirika O +hilo O +kuondoka O +uwanja B-LOC +wa I-LOC +ndege I-LOC +wa I-LOC +kimataifa I-LOC +wa I-LOC +Jomo I-LOC +Kenyatta I-LOC +kuelekea O +London B-LOC +, O +mkuregenzi O +wa O +KQ B-ORG +Allan B-PER +Kilavuka I-PER +amesma O +"""" O +tulitangaza O +kwamba O +tutaanza O +tena O +safari O +za O +kimataifa O +kuelekea O +sehemu O +27 O +lakini O +tumeongeza O +hadi O +30 O +kutokana O +na O +ongezeko O +la O +mahitaji O +. O +"""" O + +Amesema O +kwamba O +shirika O +hilo O +linatarajia O +ukuaji O +wake O +kuwa O +chini O +ya O +asili O +mia O +50 O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +lakini O +kuna O +matarajio O +ya O +safari O +za O +ndege O +kuongezeka O +kutokana O +na O +mahitaji O +ya O +usafiri O +. O + +"""" O +Tunachukulia O +mwaka O +2020 B-DATE +kama O +mwaka O +uliopotea O +. O + +Mahitaji O +ya O +usafiri O +yamekuwa O +tu O +asilimia O +25 O +katika O +baadhi O +ya O +miezi O +, O +na O +asilimia O +38 O +katika O +miezi O +mingine O +, O +"""" O +Kilavuka B-PER +ameliambia O +shirika O +la O +Habari O +la O +Reuters B-ORG +. O + +Janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +limeathiri O +kabisa O +sekta O +ya O +usafiri O +kimataifa O +, O +mashirika O +ya O +ndege O +ya O +Afrika B-LOC +yakitarajiwa O +kupata O +hasara O +ya O +dola O +bilioni O +6 O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +. O + +Mwezi O +Julai B-DATE +, O +shirika O +la O +Kenya B-ORG +airways I-ORG +lilisema O +kwamba O +lilikuwa O +linapanga O +kuwafuta O +kazi O +baadhi O +ya O +wafanyakazi O +, O +lakini O +halikusema O +idadi O +yao O +. O + +Kilavuka B-PER +amesema O +kwamba O +kufikia O +sasa O +, O +shirika O +hilo O +limefuta O +kazi O +wafanyakzi O +650 O +, O +hasa O +marubani O +, O +mafundi O +, O +wafanyakazi O +wa O +ndani O +ya O +ndege O +na O +wale O +waliokuwa O +wameajiriwa O +hivi O +karibuni O +. O + +"""" O +Kile O +ambacho O +ningependa O +kusisitiza O +ni O +kwamba O +sio O +kwamba O +tunataka O +kufuta O +watu O +kazi O +. O + +Hao O +wafanyakazi O +hawajafanya O +kosa O +lolote O +. O + +Ni O +wafanyakazi O +wazuri O +sana O +lakini O +ni O +kwa O +sababu O +hatuwezi O +kuwalipa O +kwa O +sasa O +. O +"""" O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +ndege I-ORG +la O +Kenya B-ORG +airways I-ORG +, O +liliripoti O +hasara O +ya O +dola O +milioni O +120 O +mwaka O +2019 B-DATE +hata O +kabla O +ya O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +kutokea O +. O + +Soko O +la O +hisa O +la O +Nairobi B-LOC +, O +lilisitisha O +uuzaji O +wa O +hisa O +za O +shirika O +la O +Kenya B-ORG +airways I-ORG +mwezi B-DATE +uliopita I-DATE +kwa O +mda O +wa O +miezi O +3 O +kwa O +sababu O +ya O +kuwepo O +mipango O +ya O +serikali O +kutaka O +kumiliki O +shirika O +hilo O +. O + +Mchakato O +wa O +serikali O +kutaifisha O +shirikal O +la O +KQ B-ORG +bado O +unajadiliwa O +bungeni O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DC I-LOC +. O + +Mahakama O +ya O +Burkina B-LOC +Faso I-LOC +Jumanne B-DATE +ilimfungulia O +mashtaka O +rais O +wa O +zamani O +Blaise B-PER +Compaore I-PER +akiwa O +hayupo O +, O +kuhusiana O +na O +mauaji O +ya O +mwaka O +1987 B-DATE +ya O +rais O +wa O +wakati O +huo O +Thomas B-PER +Sankara I-PER +, O +moja O +ya O +mauaji O +mabaya O +kabisa O +katika O +historia O +ya O +baada O +ya O +uhuru O +wa O +Afrika B-LOC +. O + +Sankara B-PER +, O +mwanamapinduzi O +ambaye O +alikua O +anafuata O +siasa O +za O +ki O +Marxist O +aliyekua O +anaitwa O +mara O +nyingi O +"""" O +Che B-PER +Guevara I-PER +wa O +Afrika B-LOC +"""" O +aliuwawa O +wakati O +wa O +mapinduzi O +ya O +kijeshi O +yaliyoongozwa O +na O +rafiki O +yake O +wa O +zamani O +, O +Compaore B-PER +. O + +Compaore B-PER +aliiongoza O +Burkina B-LOC +Faso I-LOC +kwa O +kipindi O +cha O +miaka O +27 O +kabla O +ya O +kuondolewa O +madarakani O +mwaka O +2014 B-DATE +na O +kukimbilia O +nchini O +Ivory B-LOC +Coast I-LOC +, O +ambako O +inaaminika O +bado O +anaishi O +huko O +. O + +Awali O +, O +alikanusha O +kuhusika O +katika O +kifo O +cha O +Sankara B-PER +. O + +Jopo O +la O +kijeshi O +lilimfungulia O +mashtaka O +Compaore B-PER +anayeshutumiwa O +kwa O +kula O +njama O +katika O +mauaji O +hayo O +, O +kuhatarisha O +usalama O +wa O +taifa O +, O +waraka O +wa O +mahakama O +umeonyesha O +. O + +- O +Imetayarishwa O +na O +Patrick B-PER +Nduwimana I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DC I-LOC +. O + +Misri B-LOC +na O +Sudan B-LOC +Jumatatu B-DATE +ziliikosoa O +Ethiopia B-LOC +kwa O +kile O +zilikitaja O +kama O +kuanza O +kujaza O +maji O +kwenye O +bwawa O +lake O +la O +kuzalisha O +umeme O +kwenye O +mto B-LOC +Blue I-LOC +Nile I-LOC +bila O +kuwepo O +makubaliano O +. O + +Shutuma O +hizo O +zilitolewa O +wakati O +wa O +kuanza O +kwa O +awamu O +ya O +pili O +ya O +mazungumzo O +yalioanza O +Jumatatu B-DATE +kuhusu O +namna O +Ethiopia B-LOC +itakavyojaza O +bwawa O +hilo O +. O + +Sudan B-LOC +na O +Misri B-LOC +zina O +hofu O +kwamba O +mradi O +wa O +Ethiopia B-LOC +wa O +kuzalisha O +umeme O +, O +ambao O +umegharimu O +kiasi O +cha O +dola O +bilioni O +4 O +, O +unaweza O +kusababisha O +upungufu O +mkubwa O +wa O +maji O +kwenye O +mto B-LOC +Nile I-LOC +, O +nchini O +mwao O +. O + +Blue B-LOC +Nile I-LOC +ni O +tawi O +la O +mto B-LOC +Nile I-LOC +ambao O +Misri B-LOC +inategemea O +kupata O +asilimia O +90 O +ya O +maji O +kwa O +watu O +wake O +milioni O +100 O +. O + +Mazungumzo O +ya O +karibu O +mwongo O +mmoja O +yamekosa O +kufikia O +makubaliano O +, O +namna O +Ethiopia B-LOC +inastahili O +kutumia O +maji O +ya O +mto O +huo O +huku O +ikijali O +maslahi O +ya O +Misri B-LOC +na O +Sudan B-LOC +. O + +Bwawa O +hilo O +la O +Grand B-LOC +Renaissance I-LOC +lipo O +umbali O +wa O +kilomita O +15 O +kutoka O +mpaka O +wa O +Ethiopia B-LOC +na O +Sudan B-LOC +kwenye O +mto B-LOC +Blue I-LOC +Nile I-LOC +, O +ambao O +unabeba O +maji O +mengi O +hadi O +kwa O +mto B-LOC +Nile I-LOC +wenyewe O +, O +baada O +ya O +kukutana O +na O +White B-LOC +Nile I-LOC +, O +nchini O +Sudan B-LOC +. O + +Wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +, O +Ethiopia B-LOC +, O +ambayo O +inasisitiza O +kwamba O +inahitaji O +bwawa O +hilo O +ili O +kuzalisha O +umeme O +wa O +kutosha O +kwa O +ukuaji O +wa O +uchumi O +, O +ilisema O +kwamba O +tayari O +imeshajaza O +kiwango O +cha O +maji O +kinachohitajika O +kutokana O +na O +mvua O +kubwa O +ambayo O +imekuwa O +ikinyesha O +nchini O +humo O +. O + +Misri B-LOC +na O +Sudan B-LOC +zina O +wasiwasi O +kwamba O +Ethiopia B-LOC +imekiuka O +makubaliano O +ya O +awali O +ya O +kutojaza O +bwawa O +hilo O +kabla O +ya O +kufanyika O +mazungumzo O +. O + +Hadi O +tukiandaa O +ripoti O +hii O +, O +Ethiopia B-LOC +haikuwa O +imejibu O +madai O +ya O +Misri B-LOC +na O +Sudan B-LOC +. O + +Kati O +ya O +masuala O +muhimu O +yatakayojadiliwa O +kwenye O +mkutano O +huo O +unaoongozwa O +na O +umoja B-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +ni O +namna O +bwawa O +hilo O +litakavyofanya O +kazi O +wakati O +wa O +kiangazi O +au O +kama O +hakuna O +mvua O +ya O +kutosha O +, O +na O +iwapo O +makubaliano O +yatakayofikiwa O +yatatambuliwa O +kisheria O +. O + +- O +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCRais O +Biden B-PER +anatoa O +wito O +wa O +kupitishwa O +haraka O +pendekezo O +lake O +la O +mfuko O +wa O +auheni O +ya O +msaada O +wa O +dola O +trilioni O +1 O +. O +9 O +za O +virusi O +vya O +Corona O +unaojumuisha O +hundi O +huku O +akiweka O +kando O +wito O +uliotolewa O +na O +maseneta O +wa O +Republican B-ORG +kwa O +mpango O +mdogo O +zaidi O +wa O +dola O +bilioni O +618 O +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +amerudia O +tena O +nia O +yake O +ya O +kutuma O +msaada O +wa O +dola O +1 O +, O +400 O + +kwa O +mamilioni O +ya O +wamarekani O +watu O +wazima O +ili O +kuinua O +uchumi O +wa O +nchi O +ulioharibika O +kutokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Lakini O +anasema O +anakaribisha O +maoni O +kufuatia O +madai O +ya O +waRepublican O +kuongeza O +masharti O +juu O +ya O +nani O +atapata O +fedha O +hizo O +. O + +Akitoa O +hotuba O +kwa O +wabunge O +wa O +Democratic B-ORG +katika O +baraza O +la O +wawakilishi O +na O +baadae O +kwenye O +mkutano O +wa O +kundi O +la O +maseneta O +wa O +Democratic B-ORG +, O +Rais O +Biden B-PER +alitoa O +wito O +wa O +kupitishwa O +haraka O +pendekezo O +lake O +la O +mfuko O +wa O +auheni O +ya O +msaada O +wa O +dola O +trilioni O +1 O +. O +9 O +za O +virusi O +vya O +Corona O +ambao O +unajumuisha O +hundi O +huku O +akiweka O +kando O +wito O +uliotolewa O +na O +baadhi O +ya O +maseneta O +wa O +Republican B-ORG +kwa O +mpango O +mdogo O +zaidi O +wa O +dola O +bilioni O +618 O +. O + +Rais O +Biden B-PER +amewaambia O +wabunge O +kwamba O +yupo O +tayari O +kuweka O +kikomo O +cha O +mapato O +ya O +chini O +juu O +ya O +nani O +atapata O +hundi O +za O +dola O +1 O +, O +400 O +lakini O +sio O +kupunguza O +ukubwa O +wa O +malipo O +. O + +Sambamba O +na O +malipo O +ya O +dola O +600 O +yaliyoidhinishwa O +na O +Rais O +wa O +zamani O +Donald B-PER +Trump I-PER +mwezi O +Disemba B-DATE +mwaka I-DATE +jana I-DATE +, O +msaada O +wa O +dola O +2 O +, O +0 O +kwa O +pamoja O +utakuwa O +sawa O +na O +ahadi O +ya O +Biden B-PER +aliyotoa O +wakati O +wa O +kampeni O +yake O +ya O +ushindi O +kwa O +White B-LOC +House I-LOC +mwaka O +2020 B-DATE +. O + +Mamlaka O +nchini O +Senegal B-LOC +zimezuia O +upatikanaji O +wa O +intaneti O +wakati O +maandamano O +dhidi O +ya O +kuwekwa O +kizuizini O +kwa O +kiongozi O +wa O +upinzani O +kuongezeka O +mtandao O +wa O +usimamizi O +wa O +NetBlocks B-ORG +umeripoti O +Ijumaa B-DATE +. O + +Katika O +siku O +mbili O +zilizopita O +, O +mtu O +mmoja O +ameuawa O +katika O +mapigano O +kati O +ya O +polisi O +wa O +kutuliza O +ghasia O +na O +wafuasi O +wa O +Ousmane B-PER +Sonko I-PER +, O +ambaye O +anasema O +kuwekwa O +kwake O +kizuizini O +siku O +ya O +Jumatano B-DATE +kufuatia O +madai O +ya O +ubakaji O +kuna O +ushawishi O +wa O +kisiasa O +. O + +NetBlocks B-ORG +ilisema O +programu O +za O +mitandao O +ya O +kijamii O +na O +ujumbe O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +Facebook O +, O +WhatsApp O +, O +na O +Youtube O +yamewekewa O +masharti O +mapema O +Ijumaa B-DATE +kabla O +ya O +maandamano O +yaliyo O +pangwa O +kufanywa O +na O +asasi O +za O +kiraia O +na O +vyama O +vya O +upinzani O +yakiongozwa O +na O +harakati O +ya O +maandamano O +iitwayo O +Y'en B-ORG +a I-ORG +Marre O +. O + +Sonko B-PER +, O +mkaguzi O +wa O +kodi O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +46 O +ambaye O +alishika O +nafasi O +ya O +tatu O +akiwa O +na O +asilimia O +15 O +ya O +kura O +katika O +uchaguzi O +wa O +rais O +wa O +mwaka O +2019 B-DATE +, O +anapata O +uungaji O +mkono O +mkubwa O +miongoni O +mwa O +vijana O +wa O +Senegal B-LOC +. O + +Anakabiliwa O +na O +uchunguzi O +baada O +ya O +kuvuliwa O +kinga O +yake O +ya O +ubunge O +wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Jopo O +moja O +la O +Marekani B-LOC +limeidhinisha O +utumiaji O +wa O +dharura O +wa O +chanjo O +ya O +pili O +ya O +COVID O +- O +19 O +siku O +ya O +Alhamisi B-DATE +. O + +Kamati O +ya O +washauri O +huru O +na O +wataalam O +wa O +Idara B-ORG +ya I-ORG +Chakula I-ORG +na I-ORG +Madawa I-ORG +ya I-ORG +Marekani I-ORG +( O +FDA B-ORG +) O +ilipiga O +kura O +, O +baada O +ya O +majadiliano O +ya O +saa O +saba O +, O +kupendekeza O +utumiaji O +wa O +chanjo O +iliyotengenezwa O +na O +Mtengenezaji O +wa O +dawa O +wa O +Marekani B-LOC +Moderna B-ORG +, O +wiki O +moja O +baada O +ya O +wasimamizi O +wa O +serikali O +kuu O +kuidhinisha O +chanjo O +ya O +kwanza O +ya O +matumizi O +ya O +dharura O +. O + +Ushahidi O +ambao O +umesomwa O +kwa O +kina O +juu O +ya O +chanjo O +hii O +unazidi O +sana O +changamoto O +zozote O +ambazo O +tumeona O +, O +Dk O +Hayley B-PER +Gans I-PER +, O +Kituo O +cha O +Matibabu O +cha O +Chuo B-ORG +Kikuu I-ORG +cha I-ORG +Stanford I-ORG +, O +alisema O +Alhamisi B-DATE +. O + +Habari O +hizi O +zinakuja O +wakati O +Marekani B-LOC +imerekodi O +karibu O +vifo O +310 O +, O +0 O +kutokana O +na O +virusi O +hivyo O +, O +kulingana O +na O +Kituo O +cha O +taarifa O +za O +virusi O +vya O +corona O +kutoka O +Johns B-ORG +Hopkins I-ORG +. O + +Kuna O +zaidi O +ya O +visa O +milioni O +1 O +. O +6 O +vilivyothibitishwa O +vya O +COVID O +- O +19 O +, O +nchini O +Marekani B-LOC +. O + +Idhini O +ya O +FDA B-ORG +ya O +matumizi O +ya O +dharura O +ya O +chanjo O +inaweza O +kupatikana O +mapema O +Ijumaa B-DATE +. O + +Chama O +cha O +CCM B-ORG +, O +ambacho O +kimetawala O +Tanzania B-LOC +tangu O +nchi O +hiyo O +kupata O +uhuru O +mwaka O +1961 B-DATE +, O +kilishinda O +uchaguzi O +wa O +urais O +mwaka O +2015 B-DATE +kwa O +asilimia O +58 O +ya O +kura O +zilizopigwa O +. O + +Rais O +wa O +Tanzania B-LOC +John B-PER +Magufuli I-PER +, O +anatarajia O +kushinda O +muhula O +wa O +pili O +madarakani O +katika O +uchaguzi O +unaofanyika O +leo B-DATE +Jumatano I-DATE +, O +huku O +makundi O +ya O +kutetea O +haki O +za O +binadamu O +yakimshutumu O +kwa O +kukandamiza O +wanasiasa O +wa O +upinzani O +. O + +Magufuli B-PER +anakabiliwa O +na O +ushindani O +mkali O +kutoka O +kwa O +mgombea O +wa O +chama O +cha O +upinzani O +cha O +Chadema B-ORG +, O +Tundu B-PER +Lissu I-PER +. O + +Lissu B-PER +alinusurika O +kifo O +mwaka O +2017 B-DATE +baada O +ya O +kupigwa O +risasi O +16 O +. O + +Miongoni O +mwa O +wagombea O +wengine O +ni O +pamoja O +na O +aliyekuwa O +waziri O +wa O +mambo O +ya O +nje O +Bernard B-PER +Membe I-PER +. O + +Watu O +waliompiga O +risasi O +Tundu B-PER +Lisu I-PER +mwaka O +2017 B-DATE +hawajajulikana O +hadi O +leo B-DATE +. O + +Uchumi O +wa O +Tanzania B-LOC +umekuwa O +kwa O +kiasi O +cha O +asilimia O +7 O +katika O +kipindi O +cha O +miaka B-DATE +4 I-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Serikali O +imewekeza O +mabilioni O +ya O +dola O +katika O +ujenzi O +wa O +barabara O +, O +reli O +, O +mabwawa O +ya O +kuzalisha O +umeme O +na O +kununua O +ndege O +kwa O +ajili O +ya O +shirika O +la O +ndege O +la O +umma O +. O + +Serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +inatarajia O +kwamba O +uchumi O +wake O +utakuwa O +kwa O +asilimia O +5 O +. O +5 O +kufikia O +mwaka O +2020 B-DATE +huku O +sekta O +ya O +utalii O +ikitarajiwa O +kukua O +kwa O +asilimia O +2 O +. O +5 O +. O + +Magufuli B-PER +amewaahidi O +wapiga O +kura O +kwamba O +miradi O +yake O +ya O +miundombinu O +itachochea O +ukuaji O +wa O +uchumi O +kwa O +asilimia O +8 O +. O + +Tayari O +chama O +chake O +cha O +CCM B-ORG +kina O +viti O +28 O +vya O +bunge O +ambavyo O +imevipata O +bila O +kupingwa O +, O +kulingana O +na O +taarifa O +ya O +tume O +ya O +uchaguzi O +. O + +Kiongozi O +wa O +upinzani O +Tundu B-PER +Lissu I-PER +amekuwa O +akikosoa O +namna O +rais O +Magufuli B-PER +anasimamia O +uchumi O +wa O +Tanzania B-LOC +na O +ukiukaji O +wa O +haki O +za O +binadamu O +, O +huku O +akiahidi O +"""" O +kurejesha O +mfumo O +wa O +utawala O +unaoheshimu O +haki O +za O +binadamu O +, O +haki O +, O +uhuru O +wa O +raia O +wa O +Tanzania B-LOC +na O +kuboresha O +maendeleo O +ya O +kiuchumi O +kwa O +kila O +mtu O +. O +"""" O + +Chama O +cha O +CCM B-ORG +, O +ambacho O +kimetawala O +Tanzania B-LOC +tangu O +nchi O +hiyo O +kupata O +uhuru O +mwaka O +1961 B-DATE +, O +kilishinda O +uchaguzi O +wa O +urais O +mwaka O +2015 B-DATE +kwa O +asilimia O +58 O +ya O +kura O +zilizopigwa O +. O + +Zaidi O +ya O +watu O +milioni O +29 O +wamesajiliwa O +kupiga O +kura O +hii O +leo B-DATE +. O + +Tanzania B-LOC +ina O +jumla O +ya O +watu O +milioni O +58 O +. O + +Wanasiasa O +wa O +upinzani O +na O +makundi O +ya O +kutetea O +haki O +za O +binadamu O +wamesema O +kwamba O +serikali O +imekuwa O +ikikandamiza O +upinzani O +na O +kufunga O +vyombo O +vya O +habari O +, O +pamoja O +na O +kupiga O +marufuku O +mikutano O +ya O +wanasiasa O +wa O +upinzani O +wakati O +wa O +utawala O +wa O +muhula O +wa O +kwanza O +wa O +Magufuli B-PER +. O + +Vyama O +vya O +kisiasa O +vimesema O +kwamba O +maafisa O +wa O +polisi O +walivuruga O +mikutano O +yao O +wakati O +wa O +kampeni O +na O +maafisa O +wa O +uchaguzi O +kuwaondoa O +baadhi O +ya O +wagombea O +wao O +kutoka O +katika O +kinyang'anyiro O +cha O +viti O +vya O +bunge O +. O + +Maafisa O +serikalini O +na O +tume O +ya O +uchaguzi O +wamekuwa O +wakikanusha O +madai O +hayo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCSaudi O +Arabia I-LOC +itaondoa O +zuio O +la O +muda O +mrefu O +kwa O +Qatar B-LOC +, O +kulingana O +na O +Wizara O +ya O +Mambo O +ya O +nje O +ya O +Kuwait B-LOC +. O + +Waziri O +wa O +Mambo O +ya O +nje O +wa O +Kuwait B-LOC +Ahmad B-PER +Nasser I-PER +al I-PER +- I-PER +Sabah I-PER +alitangaza O +makubaliano O +hayo O +kwenye O +Televisheni O +ya O +Kuwait B-LOC +Jumatatu B-DATE +, O +akisema O +"""" O +Makubaliano O +yamefikiwa O +kufungua O +anga O +na O +mipaka O +ya O +ardhi O +na O +bahari O +kati O +ya O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +na O +Qatar B-LOC +kuanzia O +jioni O +hii O +. O + +Alisema O +makubaliano O +hayo O +yatasainiwa O +katika O +mkutano O +wa O +Baraza B-ORG +la I-ORG +Ushirikiano I-ORG +la I-ORG +Ghuba I-ORG +( O +GCC B-ORG +) O +huko O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +Jumanne B-DATE +. O + +Mfalme O +wa O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +Salman B-PER +ndiye O +atakayeongoza O +mkutano O +huo O +na O +kiongozi O +wa O +Qatar B-LOC +sasa O +anatarajiwa O +kuhudhuria O +mkutano O +huo O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +tangu O +mipaka O +ilipofungwa O +zaidi O +ya O +miaka B-DATE +mitatu I-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Mzozo O +wa O +kidiplomasia O +ulianza O +mnamo O +mwaka O +2017 B-DATE +wakati O +Saudi B-LOC +Arabia I-LOC +, O +Falme B-LOC +za I-LOC +Kiarabu I-LOC +, O +Bahrain B-LOC +na O +Misri B-LOC +zilipokata O +uhusiano O +wa O +kidiplomasia O +, O +biashara O +na O +usafiri O +na O +Qatar B-LOC +. O + +Nchi O +hizo O +nne O +zilishutumu O +Qatar B-LOC +kwa O +kuunga O +mkono O +ugaidi O +, O +shutuma O +ambazo O +Doha B-LOC +imekanusha O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCMasoko O +ya O +hisa O +kote O +duniani O +yanendelea O +kunakili O +faida O +kubwa O +kufuatia O +ripoti O +kwamba O +kuna O +matumaini O +makubwa O +ya O +kupatikana O +chanjo O +dhidi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Thamani O +ya O +hisa O +katika O +soko O +la O +S B-ORG +& I-ORG +P I-ORG +imepanda O +kwa O +asilimia O +2 O +. O +7 O +baada O +ya O +kampuni O +ya O +kutengeneza O +dawa O +ya O +Pfizer B-ORG +kusema O +kwamba O +chanjo O +yake O +ya O +majaribio O +dhidi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +ni O +salama O +kwa O +asilimia O +90 O +. O + +Kampuni O +ya O +Pfizer B-ORG +hata O +hivyo O +imesema O +kwamba O +chanjo O +hiyo O +haitatolewa O +kwa O +haraka O +. O + +Masoko O +ya O +hisa O +kote O +duniani B-LOC +yameripoti O +kwamba O +thamani O +ya O +hisa O +imeongezeka O +sana O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +katika O +mda O +wa O +miezi O +miwili O +. O + +Masoko O +ya O +hisa O +pia O +yanaripotiwa O +kuimarika O +marudufu O +kufuatia O +ushindi O +wa O +Joe B-PER +Biden I-PER +katika O +uchaguzi O +wa O +rais O +wa O +Marekani B-LOC +. O + +Bei O +ya O +hisa O +ya O +kampuni O +za O +mafuta O +imepanda O +na O +kuimarisha O +Imani O +ya O +wawekezaji O +kuhusu O +ukuaji O +wa O +uchumi O +. O + +Thamani O +ya O +hisa O +za O +mafuta O +katika O +masoko O +ya O +Marekani B-LOC +imepanda O +kwa O +asilimia O +8 O +. O +3 O +, O +kukiwepo O +matumaini O +kwamba O +watu O +wataanza O +safari O +kuelekea O +sehemu O +za O +utalii O +na O +safari O +za O +ndege O +kuongezeka O +kote O +duniani O +. O + +Hisa O +za O +maduka O +ya O +jumla O +na O +nyumba O +za O +kukodisha O +zimepanda O +kwa O +kiasi O +kikubwa O +, O +kwa O +matarajio O +kwamba O +watu O +wengi O +wataanza O +shughuli O +za O +ununuzi O +na O +biashara O +kwa O +kasi O +. O + +Hisa O +za O +kampuni O +za O +burudani O +nazo O +zimepanda O +kwa O +asilimia O +34 O +. O +1 O +. O + +Mwenyekiti O +wa O +kampuni O +ya O +kushauri O +waekezaji O +ya O +Bel B-ORG +Air I-ORG +, O +amesema O +kwamba O +masoko O +ya O +hisa O +yameimarika O +kote O +duniani O +kwa O +sababu O +watu O +wana O +Imani O +kwamba O +hatimaye O +kuna O +matumaini O +baada O +ya O +mwaka O +mgumu O +kiuchumi O +na O +janga O +la O +kiafya O +. O + +Imeyatarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCRais O +wa O +Uganda B-LOC +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +amesema O +kwamba O +maeneo O +ya O +Uganda B-LOC +ambayo O +yalikumbwa O +na O +vita O +miaka O +ya O +1980 B-DATE +na O +mwanzoni O +mwa O +miaka O +ya O +1990 B-DATE +, O +yamebadilika O +sana O +, O +yameshuhudia O +maendeleo O +chini O +ya O +uongozi O +wake O +. O + +Amesema O +ana O +furahia O +maendeleo O +yamepatikana O +eneo O +la O +Acholi B-LOC +tangu O +alipoingia O +madarakani O +mwaka O +1986 B-DATE +. O + +Amesema O +haya O +katika O +mkutano O +na O +viongozi O +wa O +chama O +tawala O +cha O +National B-ORG +resistance I-ORG +movement I-ORG +NRM I-ORG +, O +kutoka O +wilaya O +za O +Lamwo B-LOC +, O +Agago B-LOC +, O +Pader B-LOC +na O +Kitgum B-LOC +. O + +Eneo O +la O +Acholi B-LOC +lilikumbwa O +na O +vita O +vibaya O +vilivyoongozwa O +na O +waasi O +wa O +Lords B-ORG +resistance I-ORG +movement I-ORG +- O +LRA B-ORG +. O + +"""" O +Nilikuja O +hapa O +mara O +ya O +kwanza O +mwaka O +1979 B-DATE +na O +kulikuwepo O +maduka O +machache O +san O +ana O +hotel O +moja O +tu O +ambayo O +ilikuwa O +ndogo O +sana O +, O +ilikuwa O +inaitwa O +Hilltop B-ORG +. O + +Kwa O +sasa O +, O +kuna O +maduka O +mengi O +sana O +. O + +watu O +wameanza O +kujenga O +nyumba O +zenye O +paa O +za O +mabati O +na O +kuachana O +na O +nyumba O +za O +nyasi O +. O + +Hii O +ni O +ishara O +ya O +maendeleo O +, O +"""" O +amesema O +Museveni B-PER +katika O +mkutano O +wa O +kampeni O +kwenye O +uwanja O +wa O +michezo O +wa O +Booma B-LOC +, O +wilayani O +Kitgum B-LOC +. O + +Museveni B-PER +, O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +76 O +na O +ambaye O +anagombea O +muhula O +wa O +sita O +madarakani O +, O +amesema O +kwamba O +iwapo O +wagombea O +wengi O +wanazuru O +sehemu O +mbali O +mbali O +za O +nchi O +kuomba O +kura O +, O +hakuna O +yeyote O +kati O +yao O +mwenye O +ujuzi O +wa O +kuongoza O +nchi O +kumshinda O +. O + +"""" O +Tumekuja O +kuomba O +kura O +. O + +Tunashindana O +na O +baadhi O +ya O +watu O +wanaosema O +kwamba O +wanataka O +kuchukua O +madaraka O +. O + +Hakuna O +mwenye O +ujuzi O +kunishinda O +. O + +Sehemu O +hii O +imepata O +amani O +kwa O +sababu O +ya O +chama O +cha O +NRM B-ORG +. O + +Tulimshinda O +hata O +Kony B-PER +. O +"""" O + +Amesema O +Museveni B-PER +Joseph I-PER +Kony I-PER +ni O +kiongozi O +wa O +kundi O +la O +waasi O +la O +Lords B-ORG +"""" I-ORG +resistance I-ORG +army I-ORG +ambalo O +lilianzishwa O +kwa O +lengo O +la O +kupigana O +vita O +na O +kumuondoa O +madarakani O +rais O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +. O + +Kundi O +hilo O +lilishindwa O +nguvu O +na O +kukimbilia O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +. O + +Museveni B-PER +amekuwa O +akishindwa O +Kitgum B-LOC +kwa O +miaka O +mingi O +Chama O +tawala O +cha O +NRM B-ORG +kimekuwa O +kikishindwa O +katika O +uchaguzi O +mkuu O +wilayani O +Kitgum B-LOC +. O + +Kilishindwa O +mara O +nne O +katika O +ucghaguzi O +wa O +miaka O +ya O +2001 B-DATE +, O +2006 B-DATE +, O +2011 B-DATE +na O +2016 B-DATE +. O + +Chama O +cha O +upinzani O +Forum B-ORG +for I-ORG +democratic I-ORG +change I-ORG +- O +FDC B-ORG +, O +kimekuwa O +kikishinda O +viti O +vingi O +katika O +uchaguzi O +enep O +la O +Acholi B-LOC +. O + +Wakati O +Museveni B-PER +akiendelea O +na O +kampeni O +kaskazini O +mwa O +Uganda B-LOC +, O +mwanamziki O +na O +mwanasiasa O +Robert B-PER +Kyagulanyi I-PER +, O +maarufu O +kama O +Bobi B-PER +Wine I-PER +, O +ambaye O +anaonekana O +kuwa O +mshindani O +wake O +mkuu O +katika O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +Januari B-DATE +2021 I-DATE +, O +ameendelea O +kuungwa O +mkono O +na O +wanasiasa O +maarufu O +katika O +vyama O +vingine O +vya O +upinzani O +, O +wanaotaka O +wagombea O +wengine O +kumuunga O +mkono O +. O + +Mbunge O +wa O +Kampaka B-LOC +Muhammad B-PER +Nsereko I-PER +, O +ambaye O +ni O +maarufu O +sana O +katika O +siasa O +za O +Uganda B-LOC +, O +na O +ambaye O +alikuwa O +mwanachama O +wa O +chama O +tawala O +cha O +NRM B-ORG +, O +ametaka O +wagombea O +wengine O +wote O +wa O +urais O +kutoka O +vyama O +vingine O +vya O +upinzani O +, O +kumuunga O +mkono O +Bobi B-PER +Wine I-PER +, O +akisema O +kwamba O +kulingana O +na O +mazingira O +yalivyo O +, O +ndiye O +anayeweza O +kushindana O +na O +rais O +Museveni B-PER +. O + +Nsereko B-PER +alikuwa O +Akizungumza O +katika O +kipindi O +cha O +televisheni O +moja O +ya O +washirika O +wa O +sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +jijini O +Kampala B-LOC +, O +cha O +NBS B-ORG +TV I-ORG +. O + +"""" O +Ukweli O +wa O +mambo O +kwa O +sasa O +ni O +kwamba O +Robert B-PER +Kyagulanyi I-PER +ni O +wimbi O +la O +mabadiliko O +. O + +Sote O +tukiungana O +na O +kumuunga O +mkono O +, O +mabadiliko O +yatakuja O +. O +"""" O + +Amesema O +Nsereko B-PER +. O + +Wanasiasa O +zaidi O +wamuunga O +mkono O +Bobi B-PER +Wine I-PER +Matamshi O +yake O +Nsereko B-PER +yanajiri O +saa O +chache O +baada O +ya O +naibu O +mwenyekiti O +wa O +chama O +cha O +Democratic B-ORG +party I-ORG +- O +DP B-ORG +Fred B-PER +Mukasa I-PER +Mbidde I-PER +, O +kutangaza O +kwamba O +anamuunga O +mkono O +Bobi B-PER +Wine I-PER +, O +badala O +ya O +kumfanyia O +kampeni O +mwenyekiti O +wa O +chama O +Nobert B-PER +Mao I-PER +, O +akisema O +haoni O +mgombea O +mwingine O +wa O +upinzani O +mwenye O +uwezo O +wa O +kushindana O +na O +rais O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +katika O +uchaguzi O +wa O +Januari B-DATE +2021 I-DATE +. O + +Mbidde B-PER +, O +ambaye O +ni O +wakili O +na O +mwanasiasa O +maarufu O +katika O +ya O +jamii O +ya O +Baganda O +, O +amesema O +kwamba O +mwenyekiti O +wake O +amempa O +ruhusa O +ya O +kumfanyia O +Bobi B-PER +Wine I-PER +Kampeni O +. O + +Mbunge O +maarufu O +kaskazini O +mwa O +Uganda B-LOC +Odonga B-PER +Otto I-PER +, O +naye O +ametangaza O +kwamba O +atamfanyia O +Bobi B-PER +Wine I-PER +kampeni O +, O +badala O +ya O +chama O +chake O +cha O +Forum B-ORG +for I-ORG +democratic I-ORG +change I-ORG +. O + +Bobi B-PER +Wine I-PER +afanya O +kampeni O +mashariki O +mwa O +Uganda B-LOC +Bobi B-PER +wine I-PER +ameendelea O +na O +kampeni O +yake O +katika O +maeneo O +ya O +mashariki O +mwa O +Uganda B-LOC +, O +idadi O +kubwa O +ya O +watu O +wakiendelea O +kujitokeza O +barabarani O +na O +kuusindikiza O +msafara O +wake O +licha O +ya O +marufuku O +ya O +tume O +ya O +uchaguzi O +ya O +watu O +kutokusanyika O +kutokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Ujumbe O +wake O +katika O +kampeni O +unamlenga O +rais O +Museveni B-PER +moja O +kwa O +moja O +, O +akidai O +kwamba O +chini O +ya O +utawala O +cha O +chama O +cha O +NRM B-ORG +, O +Uganda B-LOC +haina O +usawa O +katika O +usambasaji O +wa O +raslimali O +za O +nchi O +. O + +Ameendelea O +kukosoa O +utawala O +wa O +Museveni B-PER +kwa O +ukandamizaji O +wa O +haki O +za O +kiraia O +, O +polisi O +kutumia O +nguvu O +kuzidi O +kiasi O +na O +kukandamiza O +wanaisasa O +wa O +upinzani O +. O + +Katika O +mikutano O +yake O +yote O +, O +Bobi B-PER +Wine I-PER +amekumbana O +na O +polisi O +ambao O +mara O +nyingi O +wametumia O +gesi O +ya O +kutoa O +machozi O +na O +risasi O +kuwatawanya O +wafuasi O +wake O +bila O +mafanikio O +. O + +Gen O +Mugisha B-PER +Muntu I-PER +ashauri O +jeshi O +kutotumiwa O +kisiasa O +Aliyekuwa O +kamanda O +wa O +jeshi O +la O +Uganda B-LOC +Generali O +Mugisha B-PER +Muntu I-PER +, O +ambaye O +anagombea O +urais O +kwa O +tiketi O +ya O +chama O +cha O +Alliance B-ORG +for I-ORG +National I-ORG +Transformation I-ORG +- O +ANT B-ORG +, O +naye O +amewawataka O +wanajeshi O +kutotumiwa O +kisiasa O +kuvuruga O +mikutano O +ya O +kampeni O +ya O +wagombea O +wa O +upinzani O +. O + +Katika O +mikutano O +yake O +ya O +kampeni O +maeneo O +ya O +Masaka B-LOC +, O +Muntu B-PER +amesema O +kwamba O +hakushiriki O +vita O +vilvyomuwezesha O +Museveni B-PER +kuingia O +madarakani O +ili O +kufuata O +kila O +analosema O +wala O +kutenda O +bali O +kwa O +maslahi O +ya O +taifa O +. O + +Matamshi O +yanajiri O +siku O +chache O +baada O +ya O +mmoja O +wa O +wanajeshi O +wenye O +ushawishi O +mkubwa O +katika O +jeshi O +la O +Uganda B-LOC +, O +Brig O +. O + +Deogratius B-PER +Sunday I-PER +, O +kusema O +kwamba O +jeshila O +Uganda B-LOC +UPDF B-ORG +, O +halipo O +tayari O +kupokeza O +madaraka O +kwa O +wagombea O +wa O +upinzani O +kwa O +sababu O +hawapo O +tayari O +kupoteza O +walichopigania O +. O + +Mgombea O +wa O +chama O +cha O +FDC B-ORG +akamatwa O +Mgombea O +wa O +urais O +kupitia O +chama O +kikuu O +cha O +upinzani O +Patrick B-PER +Amuriat I-PER +Oboi I-PER +, O +amekamatwa O +na O +polisi O +kaskazini O +mwa O +Uganda B-LOC +, O +katika O +wilaya O +ya O +Kitgum B-LOC +. O + +Kulingana O +na O +ratiba O +ya O +tume O +ya O +uchaguzi O +, O +Amuriat B-PER +alitarajiwa O +kufanya O +kampeni O +katika O +wilaya O +ya O +Lamwo B-LOC +na O +Kitgum B-LOC +, O +jumanne B-DATE +, O +kaini O +polisi O +wamemzuilia O +na O +kumkamata O +kwa O +sababu O +rais O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +alikuwa O +bado O +anafanya O +kampeni O +sehemu O +hizo O +. O + +Ameachiliwa O +baadaye O +jioni O +baada O +ya O +Museveni B-PER +kumaliza O +kampeni O +yake O +. O + +Museveni B-PER +aelekea O +Karamoja B-LOC +Rais O +Museveni B-PER +anatarajiwa O +kukampeni O +eneo O +la O +Karamoja B-LOC +, O +ambalo O +katika O +uchaguzi O +uliopita O +alipata O +ushindi O +mkubwa O +kutokana O +na O +juhudi O +zake O +za O +kumaliza O +wizi O +wa O +mifugo O +na O +kunyang'anya O +silaha O +makundi O +ya O +wapiganaji O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCAfrika O +Kusini O +Ijumaa B-DATE +imechelewesha O +kuanza O +kwa O +mwaka O +mpya O +wa O +masomo O +kwa O +kipindi O +cha O +wiki O +2 O +hadi O +Februari B-DATE +15 I-DATE +, O +ili O +kuzizuia O +shule O +zisiwe O +vituo O +vya O +maambukizi O +ya O +covid O +19 O +. O + +Wakati O +huohuo O +kumeripotiwa O +kesi O +mpya O +za O +maambukizi O +20 O +, O +0 O +kwa O +siku O +wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Shule O +zilifungwa O +kwa O +karibu O +theluthi O +moja O +ya O +mwaka O +wa O +masomo O +mwaka O +2020 B-DATE +, O +wakati O +Afrika B-LOC +Kusini I-LOC +iliposhuhudia O +wimbi O +la O +kwanza O +la O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +"""" O +Baraza O +la O +mawaziri O +wa O +elimu O +limechukua O +uamuzi O +huu O +mgumu O +kwa O +kuzingatia O +mambo O +yote O +, O +kuhusu O +hali O +ya O +sasa O +ya O +mfumo O +wa O +sasa O +, O +"""" O +naibu O +Waziri O +wa O +Elimu O +ya O +Msingi O +Reginah B-PER +Mhaule I-PER +ameuambia O +mkutano O +wa O +waandishi O +wa O +habari O +mjini O +Pretoria B-LOC +. O + +"""" O +Tunatakiwa O +kulinda O +maisha O +ya O +walimu O +na O +wanafunzi O +, O +"""" O +ameongeza O +. O + +Afrika B-LOC +Kusini I-LOC +imekwisha O +ripoti O +zaidi O +ya O +vifo O +35 O +, O +0 O +kutokana O +na O +covid O +19 O +, O +ikiwa O +ni O +idadi O +ya O +juu O +barani O +Afrika B-LOC +. O + +Marekani B-LOC +jana B-DATE +imetangaza O +vikwazo O +dhidi O +ya O +maafisa O +wengine O +wawili O +wa O +Myanmar B-LOC +na O +kampuni O +mbili O +zenye O +uhusiano O +na O +jeshi O +la O +Myanmar B-LOC +. O + +Katika O +taarifa O +ya O +wizara O +ya O +fedha O +, O +Marekani B-LOC +inasema O +vikwazo O +hivyo O +ni O +matokeo O +ya O +kampeni O +ya O +serekali O +inayoendelea O +ya O +manyanyaso O +na O +vitisho O +dhidi O +ya O +waandamanaji O +wa O +amani O +na O +mashirika O +ya O +kiraia O +. O + +Hakuna O +maelezo O +ya O +mara O +moja O +kutoka O +serekali O +ya O +Myanmar B-LOC +. O + +Jeshi O +lilichukua O +madaraka O +tarehe O +1 B-DATE +Februari I-DATE +katika O +mapinduzi O +, O +na O +kuiondoa O +serekali O +ya O +kiraia O +na O +kumzuia O +kiongozi O +wa O +nchi O +Aung B-PER +San I-PER +Suu I-PER +Kyi I-PER +na O +maafisa O +wengine O +wa O +ngazi O +ya O +juu O +. O + +Mmoja O +ya O +waliochukuliwa O +vikwazo O +ni O +Than B-PER +Hlaing I-PER +, O +kwa O +mujibu O +wa O +taarifa O +ya O +wizara O +ya O +fedha O +, O +aliteuliwa O +kama O +mkuu O +wa O +jeshi O +la O +polisi O +na O +naibu O +waziri O +wa O +mambo O +ya O +ndani O +tarehe O +2 B-DATE +Februari I-DATE +. O + +Mwingine O +aliyechukuliwa O +vikwazo O +ni O +Luteni O +jenerali O +Aung B-PER +Soe I-PER +, O +ambae O +wizara O +ya O +fedha O +inasema O +ni O +kamanda O +wa O +idara O +ya O +operesheni O +maalumu O +na O +anaripoti O +moja O +kwa O +moja O +kwa O +kiongozi O +wa O +kijeshi O +wa O +Myanmar B-LOC +Jenerali O +Min B-PER +Aung I-PER +Hlaing I-PER +. O + +Waliochukuliwa O +vikwazo O +, O +mali O +wanazomiliki O +kwa O +asilimia O +50 O +au O +zaidi O +ambazo O +ziko O +marekani B-LOC +na O +kuwa O +mikononi O +au O +kudhibitiwa O +na O +raia O +wa O +marekani B-LOC +zitazuiwiliwa O +. O + +Na O +umoja B-ORG +wa I-ORG +ulaya I-ORG +pia O +umetoa O +taarifa O +ya O +kuzuia O +mali O +za O +kiongozi O +wa O +kijeshi O +Min B-PER +Aung I-PER +Hlaing I-PER +na O +marufuku O +ya O +kutopewa O +visa O +yeye O +na O +maafisa O +wa O +ngazi O +ya O +juu O +katika O +jeshi O +Pamoja O +na O +kiongozi O +wa O +tume B-ORG +ya I-ORG +taifa I-ORG +ya I-ORG +uchaguzi I-ORG +. O + +Greene B-PER +analalamikiwa O +kwa O +kuelezea O +uungaji O +mkono O +wa O +nadharia O +za O +njama O +zisizo O +na O +msingi O +pamoja O +na O +nadharia O +ya O +mrengo O +wa O +kulia O +ya O +QAnon B-ORG +ambayo O +inasema O +wa O +- O +Democratic B-ORG +wasomi O +ni O +washirika O +wa O +kundi O +linaloabudu O +shetani O +Baraza O +la O +wawakilishi O +Marekani B-LOC +lilipiga O +kura O +Alhamisi B-DATE +katika O +azimio O +lililowasilishwa O +na O +wa O +Democrat B-ORG +kumkemea O +mbunge O +M O +- O +Republican B-ORG +ambaye O +alihamasisha O +ghasia O +dhidi O +ya O +wenzake O +kutoka O +chama O +cha O +Democratic B-ORG +. O + +Wa O +- O +Republican B-ORG +11 O +waliungana O +na O +wa O +- O +Democratic B-ORG +kwa O +kupiga O +kura O +230 O +kwa O +199 O +dhidi O +ya O +mbunge O +Marjorie B-PER +Taylor I-PER +Greene I-PER +baada O +ya O +kiongozi O +wa O +- O +Republican B-ORG +Kevin B-PER +McCarthy I-PER +alipokataa O +kumkemea O +mbunge O +huyo O +mwanamke O +siku O +ya O +Jumatano B-DATE +. O + +Azimio O +hilo O +linawaruhusu O +wabunge O +kumvua O +nafasi O +za O +kamati O +mbunge O +huyo O +wa O +muhula O +wa O +kwanza O +akiliwakilisha O +jimbo O +la O +kusini O +mashariki O +mwa O +Georgia B-LOC +. O + +Greene B-PER +analalamikiwa O +kwa O +kuelezea O +uungaji O +mkono O +wa O +nadharia O +kadhaa O +za O +njama O +zisizo O +na O +msingi O +, O +pamoja O +na O +nadharia O +ya O +mrengo O +wa O +kulia O +ya O +QAnon B-ORG +ambayo O +inasema O +wa O +- O +Democratic B-ORG +wasomi O +ni O +washirika O +wa O +kundi O +linaloabudu O +shetani O +. O + +Jeshi O +la O +polisi O +Tanzania B-LOC +limesema O +kwamba O +raia O +wa O +Tanzania B-LOC +wanahusika O +na O +mashambulizi O +yanayofanyika O +mpakani O +mwa O +Msumbiji B-LOC +na O +Tanzania B-LOC +. O + +Kamishna O +wa O +oparesheni O +na O +mafunzo O +katika O +jeshi O +la O +polisi O +Tanzania B-LOC +Liberatus B-PER +Sabas I-PER +, O +amesema O +kwamba O +baadhi O +ya O +mashambulizi O +yanayotokea O +katika O +eneo O +la O +kusini O +mwa O +Tanzania B-LOC +mpakani O +na O +Msumbiji B-LOC +yanafanywa O +na O +vijana O +waliotoroka O +Tanzania B-LOC +baada O +ya O +kufanya O +vitendo O +kama O +hivyo O +katika O +mikoa O +ya O +pwani B-LOC +na O +Tanga B-LOC +. O + +Liberatus B-PER +Sabas I-PER +amesema O +kwamba O +licha O +ya O +matukio O +hayo O +ya O +mashambulizi O +kudhibitiwa O +kwa O +kiwango O +kikubwa O +jamii O +ya O +watanzania O +inatakiwa O +kufuatialia O +kwa O +karibu O +sana O +mienendo O +ya O +vijana O +katika O +jamii O +ili O +kukomesha O +hali O +ya O +vijana O +kujiunga O +na O +makundi O +ya O +uhalifu O +. O + +Amesema O +kwamba O +baadhi O +ya O +vijana O +hao O +walitoroka O +shule O +na O +kujiunga O +na O +makundi O +hayo O +. O + +Polisi O +Tanzania B-LOC +wamesema O +kwamba O +watu O +kadhaa O +wamekamatwa O +wakihusishwa O +na O +matukio O +hayo O +ya O +mashambulizi O +kati O +ya O +Tanzania B-LOC +na O +Msumbiji B-LOC +. O + +Ukamataji O +huo O +unaendelea O +kwa O +ushirikiano O +wa O +maafisa O +wa O +usalama O +wa O +Tanzania B-LOC +na O +Msumbiji B-LOC +. O + +Nyumba O +kadhaa O +ziliteketezwa O +moto O +, O +watu O +kuuawa O +na O +kujeruhiwa O +katika O +mashambulizi O +ya O +Cabo B-LOC +Delgado I-LOC +, O +Msumbiji B-LOC +. O + +Israeli B-LOC +iliipiga O +Gaza B-LOC +City I-LOC +kwa O +mashambulizi O +ya O +anga O +Jumatatu B-DATE +, O +na O +kumuua O +kamanda O +mwandamizi O +wa O +wanamgambo O +wa O +Palestina B-LOC +, O +nao O +wanamgambo O +wa O +Palestina B-LOC +walifanya O +mashambulizi O +ya O +roketi O +dhidi O +kwa O +Israeli B-LOC +wakati O +ghasia O +katika O +eneo O +hilo O +zilipoingia O +wiki O +ya O +pili O +. O + +Tangu O +mapigano O +yalipoanza O +Mei B-DATE +10 I-DATE +, O +Wapalestina O +wasiopungua O +200 O +wameuawa O +, O +wakiwemo O +watoto O +wasiopungua O +59 O +na O +wanawake O +35 O +, O +kulingana O +na O +Wizara O +ya O +Afya O +ya O +Gaza B-LOC +. O + +Waisraeli O +wasiopungua O +10 O +wameuawa O +katika O +mashambulizi O +ya O +roketi O +, O +pamoja O +na O +mtoto O +wa O +miaka O +6 O +. O + +Jeshi O +la O +Israeli B-LOC +lilisema O +liliharibu O +mahandaki O +ya O +kilomita O +zipatazo O +15 O +huko O +Gaza B-LOC +yaliyotumiwa O +na O +Hamas B-ORG +, O +pamoja O +na O +jengo O +la O +orofa O +tano O +ambalo O +lilikuwa O +na O +wizara O +ya O +Maswala O +ya O +Kidini O +inayoendeshwa O +na O +Hamas B-ORG +, O +na O +kumuua O +kamanda O +wa O +Jihad B-ORG +wa O +Kiislam O +wa O +kaskazini O +mwa O +Gaza B-LOC +, O +Hussam B-PER +Abu I-PER +Harbeed I-PER +. O + +Ikijibu O +mashambulizi O +, O +kundi O +la O +Jihad B-ORG +lilifyatua O +roketi O +katika O +mji O +wa O +pwani O +wa O +Israel B-LOC +wa O +Ashdod B-LOC +na O +watu O +saba O +wamejeruhiwa O +kwa O +mujibu O +wa O +maafisa O +. O + +Mkuu O +wa O +jeshi O +la O +Polisi O +nchini O +Tanzania B-LOC +Simon B-PER +Sirro I-PER +amekiri O +kuna O +Watanzania O +wanahusika O +katika O +kundi O +la O +kihalifu O +linalofanya O +mauaji O +, O +utekaji O +na O +uchomaji O +wa O +nyumba O +mpakani O +mwa O +Msumbiji B-LOC +na O +Tanzania B-LOC +, O +wakitokea O +nchini O +Msumbiji B-LOC +. O + +Katika O +Mkutano O +wake O +na O +waandishi O +wa O +habari O +Alhamisi B-DATE +jijini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +Mkuu O +wa O +jeshi O +la O +polisi O +, O +IGP O +, O +Sirro B-PER +amesema O +kwamba O +katika O +eneo O +la O +Kitaya B-LOC +mkoani O +Mtwara B-LOC +ambako O +kundi O +hilo O +lilivamia O +, O +kumekuwa O +na O +matukio O +ambayo O +yanadhihirisha O +kuwa O +kuna O +watanzania O +wanahusika O +na O +kundi O +hilo O +la O +kihalifu O +kutoka O +nchini O +Msumbiji B-LOC +. O + +Licha O +ya O +kuwataka O +wakazi O +wa O +maeneo O +ya O +mpakani O +na O +Msumbiji B-LOC +kuendelea O +na O +shughuli O +zao O +kwa O +vile O +hali O +ya O +usalama O +kwa O +sasa O +imeimarishwa O +, O +Sirro B-PER +bado O +ametahadharisha O +vijana O +wa O +kitanzania O +ambao O +amesema O +wanao O +ushahidi O +na O +wao O +kujiingiza O +katika O +kundi O +hilo O +la O +kihalifu O +nchini O +Msumbiji B-LOC +kutoka O +mikoa O +mbalimbali O +nchini O +Katika O +hatua O +nyingine O +mkuu O +huyo O +wa O +Jeshi O +la O +Polisi O +ametoa O +tathmini O +ya O +hali O +ya O +nchi O +baada O +ya O +kumalizika O +kwa O +Uchaguzi O + +Mkuu O +wa O +Octoba B-DATE +27 I-DATE +na I-DATE +28 I-DATE +Tanzania B-LOC +bara O +na O +visiwani O +ambapo O +ameeleza O +kushangazwa O +na O +madai O +ya O +baadhi O +ya O +viongozi O +wa O +vyama O +vya O +upinzani O +ambao O +wameleeza O +kutishiwa O +maisha O +na O +hata O +kulazimika O +kutafuta O +hifadhi O +nje O +ya O +nchi O +. O + +Hata O +hivyo O +IGP O +amesema O +kwamba O +jeshi O +la O +polisi O +kwa O +sasa O +linawashikilia O +watu O +takribani O +254 O +kati O +ya O +mahabusu O +mbalimbali O +nchini O +baada O +ya O +kudaiwa O +kujihusisha O +na O +vurugu O +za O +wakati O +wa O +Uchaguzi O +mkuu O +. O + +Wimbi O +la O +matendo O +ya O +chuki O +kwa O +watu O +wa O +asili O +ya O +Asia B-LOC +nchini O +Marekani B-LOC +ambalo O +lililotokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +corona O +mwaka B-DATE +jana I-DATE +, O +limeendelea O +mpaka O +mwaka O +huu O +. O + +Takwimu O +za O +idara O +ya O +polisi O +zinaonyesha O +miji O +15 O +mikubwa O +ya O +Marekani B-LOC +, O +imeripoti O +kuongezeka O +kwa O +asilimia O +169 O +kwa O +ghasia O +dhidi O +ya O +Wamarekani O +wenye O +asili O +ya O +Asia B-LOC +. O + +Robo O +ya O +kwanza O +ya O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +imekuwa O +na O +visa O +vingi O +ikilinganishwa O +na O +kipindi O +kama O +hiki O +mwaka B-DATE +jana I-DATE +. O + +Kuongezeka O +huko O +kwa O +kasi O +kunafuatia O +kuongezeka O +kwa O +karibu O +asilimia O +150 O +mwaka B-DATE +jana I-DATE +kwa O +kufanyiwa O +uchambuzi O +, O +na O +kuja O +kwa O +utawala O +wa O +sasa O +wa O +rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +Utawala O +wa O +sasa O +umedhamiria O +kupitisha O +sheria O +itakayo O +iwezesha O +wizara O +ya O +sheria O +kuwa O +na O +idara O +itakayo O +shughulikia O +masuala O +hayo O +. O + +Katika O +majiji O +ya O +New B-LOC +York I-LOC +, O +Los B-LOC +Angeles I-LOC +na O +miji O +13 O +mingine O +, O +polisi O +imechunguza O +jumla O +ya O +mashambulizi O +86 O +ya O +Wamarekani O +wenye O +asili O +ya O +Asia B-LOC +katika O +robo O +ya O +kwanza O +ya O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +. O + +Hilo O +ni O +ongezeko O +kwa O +matukio O +32 O +ikilinganishwa O +na O +kipindi O +hicho O +kwa O +mwaka B-DATE +jana I-DATE +2020 I-DATE +. O + +Asema O +endapo O +atachaguliwa O +kuwa O +rais O +kutakuwa O +na O +"""" O +uhuru O +kamili O +"""" O +wa O +vyombo O +vya O +habari O +bila O +kusimamiwa O +au O +kuingiliwa O +na O +serikali O +. O + +Mgombea O +urais O +nchini O +Tanzania B-LOC +kupitia O +chama O +cha O +upinzani O +cha O +Chadema B-ORG +, O +Tundu B-PER +Lissu I-PER +, O +ameahidi O +kwamba O +vyombo O +vya O +habari O +nchini O +humo O +vitakuwa O +na O +uhuru O +mkubwa O +wa O +kufanya O +kazi O +zao O +endapo O +atachaguliwa O +kuwa O +rais O +. O + +Akizungumza O +na O +vyombo O +vya O +habari O +mjini O +Mwanza B-LOC +ambako O +amekuwa O +akiendelea O +na O +kampeni O +Jumamosi B-DATE +, O +Lissu B-PER +amesema O +atafuta O +sheria O +nyingi O +za O +vyombo O +vya O +habari O +ambazo O +zimekuwa O +zikiwekwa O +na O +awamu O +kadha O +za O +serikali O +za O +Tanzania B-LOC +. O + +Alirudia O +matamshi O +yake O +kwamba O +endapo O +atashinda O +uchaguzi O +serikali O +yake O +itafuta O +idara O +ya O +maelezo O +ya O +serikali O +akidai O +kuwa O +ni O +masalia O +ya O +mfumo O +wa O +kikoloni O +. O + +Lissu B-PER +amesema O +mfumo O +wa O +sheria O +za O +vyombo O +vya O +habari O +Tanzania B-LOC +kwa O +sasa O +una O +lengo O +la O +kuwaziba O +mdomo O +wanahabari O +. O + +Utawala O +wake O +utakuwa O +na O +lengo O +la O +kuwafungua O +mdomo O +wanahabari O +, O +kwa O +kufuata O +mfumo O +wa O +uhuru O +wa O +vyombo O +vya O +habari O +nchini O +Ghana B-LOC +. O + +Sheria O +na O +kanuni O +zinazosimamia O +vyombo O +vya O +habari O +zimefanyiwa O +mabadiliko O +na O +nyingine O +kuimarishwa O +zaidi O +katika O +utawala O +wa O +awamu O +ya O +tano O +ya O +Rais O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +. O + +Miongoni O +mwao O +ni O +sheria O +za O +habari O +mtandaoni O +na O +kuanzishwa O +kwa O +leseni O +za O +kuendesha O +mifumo O +kama O +blogu O +au O +akaunti O +za O +Youtube O +na O +kadhalika O +. O + +Sheria O +hizo O +zimetumiwa O +mara O +kadha O +na O +serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +kufungia O +au O +kupiga O +faini O +vyombo O +vya O +habari O +kwa O +kile O +serikali O +inachodhania O +ni O +maudhui O +yanayokiuka O +sheria O +na O +kanuni O +za O +habari O +. O + +Msimamo O +wa O +serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +ni O +kwamba O +sheria O +na O +kanuni O +za O +vyombo O +vya O +habari O +zinahitajika O +kuhakikisha O +uadilifu O +katika O +kazi O +hiyo O +na O +pia O +kulinda O +maslahi O +ya O +taifa O +. O + +Sheria O +za O +mtandaoni O +pia O +zina O +lengo O +la O +kulinda O +maslahi O +ya O +watu O +binafsi O +baada O +ya O +matukio O +ya O +watu O +kudhalilishwa O +mitandaoni O +. O + +Rais O +wa O +zamani O +wa O +Mali B-LOC +Amadou B-PER +Toumani I-PER +Toure I-PER +ambaye O +alipongezwa O +sana O +kwa O +kufanya O +mageuzi O +ya O +kidemokrasia O +nchini O +mwake O +kabla O +ya O +kuondolewa O +madarakani O +katika O +mapinduzi O +ya O +kijeshi O +mwaka O +wa O +2012 B-DATE +, O +amefariki O +dunia O +akiwa O +na O +umri O +wa O +miaka O +72 O +. O + +Maisha O +ya O +Toure B-PER +kwa O +kiasi O +kikubwa O +yalionyesha O +hali O +ya O +kuanza O +kwa O +demokrasia O +nchini O +Mali B-LOC +, O +ambapo O +mrithi O +wake O +Ibrahim B-PER +Boubacar I-PER +Keita I-PER +aliondolewa O +madarakani O +katika O +mapinduzi O +mengine O +mwezi O +Agosti B-DATE +. O + +Toure B-PER +aliongoza O +mapinduzi O +ya O +kijeshi O +mwaka O +wa O +1991 B-DATE +dhidi O +ya O +kiongozi O +wa O +kijeshi O +Moussa B-PER +Traore I-PER +baada O +ya O +maandamano O +dhidi O +ya O +serekali O +yaliogubikwa O +na O +ghasia O +. O + +Aliandaa O +uchaguzi O +wa O +kidemokrasia O +mwaka B-DATE +moja O +baadaye O +na O +kukabidhi O +madaraka O +kwa O +rais O +raia O +, O +na O +hivyo O +kupata O +jina O +la O +umaarufu O +la O +"""" O +Askari O +wa O +Demokrasia O +. O +"""" O + +"""" O +Toure B-PER +amefariki O +dunia O +Jumatatu B-DATE +usiku I-DATE +nchini O +Uturuki B-LOC +, O +"""" O +afisa O +muandamizi O +wa O +karibu O +yake O +Seydou B-PER +Cissouma I-PER +ameliambia O +shirika O +la O +habari O +la O +Reuters B-ORG +, O +bila O +kutoa O +maelezo O +zaidi O +. O + +Gazeti O +la O +Jeune B-ORG +Afrique I-ORG +limeripoti O +kwamba O +Toure B-PER +alisafirishwa O +nchini O +Uturuki B-LOC +baada O +ya O +kufanyiwa O +upasuaji O +wa O +moyo O +mjini O +Bamako B-LOC +. O + +- O +Imetayarishwa O +na O +Patrick B-PER +Nduwimana I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCKiongozi O +wa O +kiimani O +wa O +Tibet B-LOC +, O +Dalai B-PER +Lama I-PER +, O +ameisihi O +dunia O +kuwa O +shujaa O +na O +kuchukua O +chanjo O +dhidi O +ya O +COVID O +- O +19 O +. O + +Kiongozi O +huyo O +aliyasema O +hayo O +Jumamosi B-DATE +baada O +ya O +kudungwa O +chanjo O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +katika O +mji O +wa O +kaskazini O +mwa O +India B-LOC +wa O +Dharmsala B-LOC +. O + +Hata O +hivyo O +, O +vyanzo O +vya O +habari O +vinasema O +baadhi O +ya O +nchi O +zinapata O +shida O +kupata O +chanjo O +za O +kutosha O +kwa O +watu O +wake O +. O + +Khofu O +ya O +kuhodhi O +chanjo O +imeanza O +kuibuka O +, O +kufuatia O +habari O +kwamba O +Italia B-LOC +imezuia O +shehena O +ya O +chanjo O +za O +AstraZeneca B-ORG +kwenda O +Australia B-LOC +. O + +Ripoti O +ya O +shirika O +la O +habari O +la O +AP B-ORG +inasema O +kuwa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +umepanga O +kuiomba O +Washington B-LOC +kuhakikisha O +kuwa O +nchi O +za O +EU B-ORG +zinapata O +mamilioni O +ya O +dozi O +za O +chanjo O +za O +AstraZeneca B-ORG +ambazo O +bado O +wanazihitaji O +, O +pamoja O +na O +vitu O +vinavyohitajika O +katika O +kutengeneza O +chanjo O +. O + +"""" O +Tunaamini O +tunaweza O +kufanya O +kazi O +pamoja O +na O +Marekani B-LOC +, O +"""" O +tume O +ya O +Ulaya B-LOC +imesema O +katika O +taarifa O +yake O +. O + +Misri B-LOC +imepanua O +utoaji O +wake O +wa O +chanjo O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +Alhamisi B-DATE +kuwajumuisha O +wazee O +na O +watu O +wenye O +magonjwa O +sugu O +baada O +ya O +wiki O +kadhaa O +za O +kuwapa O +chanjo O +ya O +wafanyakazi O +wa O +afya O +, O +baraza O +la O +mawaziri O +limesema O +. O + +Karibu O +watu O +153 O +, O +0 O +wameomba O +chanjo O +tangu O +Jumapili B-DATE +wakati O +nchi O +hiyo O +ya O +Kaskazini O +mwa O +Afrika B-LOC +ilipofungua O +usajili O +mtandaoni O +, O +baraza O +la O +mawaziri O +lilisema O +katika O +taarifa O +. O + +Misri B-LOC +, O +nchi O +ya O +kiarabu O +yenye O +idadi O +kubwa O +ya O +watu O +duniani O +ikiwa O +na O +zaidi O +ya O +milioni O +100 O +, O +imeandaa O +vituo O +40 O +vya O +chanjo O +na O +ina O +mpango O +wa O +kuongeza O +idadi O +ya O +vituo O +hivyo O +baada O +ya O +kuwasili O +kwa O +chanjo O +zaidi O +Waziri O +Mkuu O +Mostafa B-PER +Madbouly I-PER +alisema O +. O + +Misri B-LOC +ilipokea O +dozi O +350 O +, O +0 O +za O +chanjo O +ya O +corona O +iliyotengenezwa O +na O +shirila B-ORG +la I-ORG +dawa I-ORG +la I-ORG +China I-ORG +( O +Sinopharm B-ORG +) O +kwa O +shehena O +mbili O +tangu O +mwezi O +Desemba B-DATE +, O +pamoja O +na O +dozi O +50 O +, O +0 O +za O +chanjo O +iliyotengenezwa O +na O +AstraZeneca B-ORG +mwezi O +Februari B-DATE +. O + +Mwenyekiti O +wa O +Chama B-ORG +Cha I-ORG +Mapinduzi I-ORG +( O +CCM B-ORG +) O +ambaye O +pia O +ni O +mgombea O +urais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +, O +Dkt O +. O + +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +amewaasa O +wananchi O +wa O +Zanzibar B-LOC +kumchagua O +Dkt O +. O + +Hussein B-PER +Ali I-PER +Hassan I-PER +Mwinyi I-PER +kuwa O +Rais O +wa O +Serikali O +ya O +Mapinduzi O +Zanzibar B-LOC +badala O +ya O +kuchagua O +mgombea O +wa O +chama O +cha O +upinzani O +ambaye O +bila O +kumtaja O +jina O +, O +rais O +Magufuli B-PER +amesema O +ni O +mzee O +na O +amekuwa O +akigombea O +kila O +mara O +na O +anashindwa O +. O + +Magufuli B-PER +amesema O +hayo O +Jumamosi B-DATE +, I-DATE +Julai I-DATE +11 I-DATE +, I-DATE +2020 I-DATE +katikahotuba O +yake O +ya O +kukubali O +uteuzi O +mara O +baada O +ya O +kuchaguliwa O +kwa O +kishindo O +. O + +Magufuli B-PER +alichaguliwa O +kwa O +kura O +1 O +, O +822 O +( O +asilimia O +100 O +) O +anaingia O +katika O +kinyang'anyrio O +cha O +urais O +kwa O +tiketi O +ya O +CCM B-ORG +kuwania O +tean O +urais O +wa O +Tanzania B-LOC +na O +Dkt O +. O + +Mwinyi B-PER +amepitishwa O +na O +chama O +hicho O +kuwania O +urais O +wa O +Zanzibar B-LOC +. O + +"""" O +Hussein B-PER +Mwinyi I-PER +namzidi O +umri O +, O +kanichagulieni O +huyu O +na O +mimi O +nitajisikia O +raha O +, O +sio O +mkanichagulie O +mtu O +ambaye O +nikifika O +Zanzibar B-LOC +nitamuambia O +Shikamoo O +, O +inachosha O +, O +msinichagulie O +shikamoo O +mtanipa O +taabu O +, O +nichagulieni O +huyu O +nitampa O +nguvu O +zote O +kwa O +kuwa O +ni O +Mdogo O +wangu O +. O + +Hussein B-PER +Mwinyi I-PER +ni O +mnyenyekevu O +sana O +, O +hajaubeba O +urais O +wa O +baba O +yake O +, O +na O +ndio O +maana O +wakati O +anashukuru O +hapa O +hajaanza O +kumshukuru O +baba O +yake O +, O +kamshukuru O +Mkapa B-PER +, O +akamshukuru O +Kikwete B-PER +kisha O +kanishukuru O +mimi O +akafuata O +baba O +yake O +, O +Mwinyi B-PER +ana O +hekima O +. O + +"""" O +Nawaambia O +hii O +siri O +, O +Hussein B-PER +Mwinyi I-PER +nilimteua O +kuwa O +mgombea O +mwenza O +pamoja O +na O +Mama O +Samia B-PER +, O +lakini O +kwakuwa O +Mama O +Samia B-PER +ni O +mwanamke O +akashinda O +kuwa O +makamu O +wa O +rais O +, O +maana O +huwezi O +kushindana O +na O +Wanawake O +ukashinda O +, O +wanawake O +wanatuzidi O +kwa O +mambo O +mengi O +, O +wanawake O +oyee O +"""" O +"""" O +Kama O +atachaguliwa O +Mwinyi B-PER +, O +tutayaona O +matokeo O +, O +nawaomba O +wazanzibari O +acheni O +mambo O + +ya O +upemba O +na O +uunguja O +, O +ukaskazini O +wala O +ukusini O +na O +muwe O +na O +Zanzibar B-LOC +yenye O +maendeleo O +. O + +"""" O +Nitoe O +wito O +kwa O +wyama O +vya O +siasa O +tusiwe O +na O +Wagombea O +hao O +hao O +, O +tubadilishe O +sampuli O +, O +sio O +kila O +siku O +watu O +walewale O +, O +mungu O +hajakuumba O +wewe O +tu O +kwamba O +uwe O +kiongozi O +kila O +siku O +, O +tuwaachie O +wengine O +, O +mzee O +Kikwete B-PER +angeweza O +kuendelea O +kuwa O +mwenyekiti O +ila O +aliniachia O +na O +waliotangulia O +walifanya O +hivyo O +hivyo O +, O +"""" O +amesema O +Magufuli B-PER +. O + +Msemaji O +wa O +White B-ORG +House I-ORG +, O +Jen B-PER +Psaki I-PER +alisema O +Rais O +Biden B-PER +na O +mkewe O +watakutana O +na O +wana O +familia O +ambao O +wamelazimika O +kuvumilia O +janga O +hili O +baya O +na O +vile O +vile O +kuwashukuru O +wahudumu O +waliofika O +kwanza O +kutoa O +msaada O +pamoja O +na O +timu O +ya O +uokozi O +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +na O +mkewe O +wanasafiri O +Alhamis B-DATE +kwenda O +Surfside B-LOC +kwenye O +jimbo O +la O +Florida B-LOC +mahala O +ambapo O +timu O +za O +utafutaji O +na O +uokozi O +zinafanya O +kazi O +kwa O +siku O +ya O + +nane O +mfululizo O +kwenye O +eneo O +lilipoanguka O +jengo O +la O +makaazi O +lenye O +ghorofa O +12 O +. O + +Maafisa O +wa O +eneo O +hilo O +walisema O +Jumatano B-DATE +kwamba O +idadi O +ya O +waliokufa O +kutokana O +na O +kuanguka O +kwa O +jengo O +iliongezeka O +hadi O +18 O +wakiwemo O +watoto O +wawili O +. O + +Msemaji O +wa O +White B-ORG +House I-ORG +, O +Jen B-PER +Psaki I-PER +alisema O +rais O +na O +mkewe O +watakutana O +na O +wana O +familia O +ambao O +wamelazimika O +kuvumilia O +janga O +hili O +baya O +na O +vile O +vile O +kuwashukuru O +wahudumu O +waliofika O +kwanza O +kutoa O +msaada O +pamoja O +na O +timu O +ya O +uokozi O +. O + +Msemaji O +wa O +White B-ORG +House I-ORG +alipoulizwa O +ikiwa O +Biden B-PER +na O +mkewe O +wataenda O +kwenye O +eneo O +mahala O +jengo O +lilipoanguka O +alisema O +maelezo O +hayo O +bado O +hayajaamuliwa O +lakini O +rais O +alikuwa O +amesisitiza O +kwamba O +kila O +sehemu O +ya O +ziara O +yake O +inahitaji O +kuratibiwa O +na O +maafisa O +waliopo O +kwenye O +eneo O +. O + +Meya O +wa O +kaunti O +ya O +Miami B-LOC +- I-LOC +Dade I-LOC +, O +Daniella B-PER +Levine I-PER +Cava I-PER +, O +alitangaza O +Jumatano B-DATE +kwa O +ku O +- O +tweet O +idadi O +ya O +watu O +waliopatikana O +hivi O +karibuni O +kutokana O +na O +kuanguka O +kwa O +jengo O +hilo O +la O +ghorofa O +na O +kwamba O +watu O +145 O +bado O +hawajulikani O +walipo O +. O + +Chanzo O +cha O +Habari O +: O +VOA B-ORG +NewsMarekani O +, O +Jumatatu B-DATE +imeweka O +vikwazo O +vingine O +dhidi O +ya O +Iran B-LOC +, O +kukabiliana O +na O +mipango O +ya O +Tehran B-LOC +ya O +nyuklia O +, O +makombora O +na O +uzalishaji O +wa O +silaha O +wenye O +utata O +. O + +Vikwazo O +hivyo O +ni O +kukabilina O +na O +kitisho O +cha O +Tehran B-LOC +, O +na O +kuifanya O +Washington B-LOC +kutaka O +vikwazo O +zaidi O +vya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +kwa O +Iran B-LOC +ambavyo O +havikukubaliwa O +Jumamosi B-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Mshauri O +wa O +usalama O +wa O +taifa O +wa O +White B-LOC +House I-LOC +, O +Robert B-PER +O'Brien I-PER +, O +amesema O +Jumatatu B-DATE +kwamba O +utawala O +wa O +rais O +wa O +Marekani B-LOC +, O +Donald B-PER +Trump I-PER +, O +unaweka O +vikwazo O +vipya O +kwa O +Iran B-LOC +. O + +Vikwazo O +hivyo O +vinajumuisha O +kudhibiti O +biashara O +27 O +, O +na O +watu O +wanaohusiana O +na O +programu O +za O +silaha O +za O +nyuklia O +wa O +Iran B-LOC +. O + +Amri O +ya O +kiutendaji O +ya O +White B-ORG +House I-ORG +inaelezea O +mipango O +ya O +kuzuia O +mali O +za O +watu O +wanao O +husika O +kusafirisha O +mali O +ghafi O +za O +silaha O +, O +na O +vifaa O +vya O +jeshi O +kwenda O +na O +kutoka O +Iran B-LOC +. O + +Wizara O +za O +mambo O +ya O +nje O +na O +biashara O +za O +Marekani B-LOC +, O +pia O +zimeelezea O +namna O +raia O +hao O +wa O +kigeni O +, O +na O +biashara O +zitakavyo O +kabiliwa O +na O +vikwazo O +. O + +Maelfu O +ya O +watu O +wamekusanyika O +Ijumaa B-DATE +kwenye O +uwanja O +mkuu O +wa O +mji O +mkuu O +wa O +Chad B-LOC +, O +N'Djamena B-LOC +, O +kutoa O +heshima O +zao O +kwa O +hayati O +Rais O +Idriss B-PER +Deby I-PER +, O +aliyeuawa O +akiongoza O +wanajeshi O +wake O +dhidi O +ya O +shambulizi O +la O +waasi O +Jumatatu B-DATE +. O + +Rais O +wa O +Ufaransa B-LOC +Emmanuel B-PER +Macron I-PER +, O +Rais O +wa O +Guinea B-LOC +Alpha B-PER +Conde I-PER +na O +viongozi O +kadhaa O +wa O +Afrika B-LOC +walikuwa O +wanatarajiwa O +kushiriki O +mazishi O +ya O +Deby B-PER +, O +licha O +ya O +onyo O +la O +waasi O +waliowataka O +viongozi O +hao O +wasishiriki O +kwa O +sababu O +za O +kiusalama O +. O + +Deby B-PER +aliiongoza O +Chad B-LOC +kwa O +zaidi O +ya O +miaka B-DATE +30 I-DATE +. O + +Licha O +ya O +kukosolewa O +na O +makundi O +ya O +haki O +za O +binadamu O +kwa O +utawala O +wake O +wa O +kiimla O +, O +Deby B-PER +alijiimarisha O +kama O +mshirika O +muhimu O +wa O +kijeshi O +wa O +madola O +ya O +magharibi O +, O +katika O +vita O +vya O +kimataifa O +dhidi O +ya O +wanamgambo O +wa O +Kiislamu O +. O + +Kifo O +chake O +kilitangazwa O +na O +jeshi O +Jumanne B-DATE +, O +siku O +moja O +baada O +ya O +maafisa O +wa O +uchaguzi O +kusema O +kwamba O +alishinda O +muhula O +wa O +sita O +madarakani O +. O + +Vyama O +vingi O +vya O +upinzani O +vilisusia O +uchaguzi O +. O + +Jana O +, O +gari O +ambalo O +lilikuwa O +na O +kipaza O +sauti O +lilizunguka O +mjini O +N'djamena B-LOC +likiwaambia O +wakazi O +kutokuwa O +na O +wasiwasi O +watakaposikia O +milio O +ya O +mizinga O +, O +Deby B-PER +atapigiwa O +mizinga O +21 O +ya O +kumpa O +heshma O +. O + +Meli O +ambayo O +ilikiwa O +imeziba O +mfereji B-LOC +wa I-LOC +Suez I-LOC +kwa O +takriban O +wiki O +moja O +mwezi O +Machi B-DATE +inashikiliwa O +baharini O +wakati O +huu O +. O + +Mamlaka O +za O +mfereji B-LOC +wa I-LOC +Suez I-LOC +inataka O +kulipwa O +fidia O +ya O +dola O +milioni O +916 O +kutoka O +kwa O +kampuni O +ya O +Japan B-LOC +inayo O +miliki O +meli O +hiyo O +. O + +Taarifa O +hizo O +zimetolewa O +na O +moja O +ya O +makampuni O +ya O +bima O +ya O +meli O +hiyo O +na O +vyanzo O +vingine O +vya O +kutoka O +katika O +mamlaka O +za O +mfereji B-LOC +wa I-LOC +Suez I-LOC +na O +kuripotiwa O +na O +shirika O +la O +habari O +la O +Reuters B-ORG +Jumanne B-DATE +. O + +Meli O +ya O +Ever B-ORG +Given I-ORG +inayo O +milikiwa O +na O +Shoei B-PER +Kisen I-PER +imekuwa O +katika O +maeneo O +mawili O +ya O +maji O +yanayo O +gawanyisha O +mfereji B-LOC +wa I-LOC +Suez I-LOC +toka O +ilipo O +tolewa O +Machi B-DATE +29 I-DATE +, O +huku O +mamlaka B-ORG +ya I-ORG +mfereji I-ORG +wa I-ORG +Suez I-ORG +( O +SGA B-ORG +) O +ikifanya O +uchunguzi O +. O + +Vyanzo O +viwili O +vya O +SGA B-ORG +vilivyo O +kataa O +kutambulishwa O +vimeiambia O +Reuters B-ORG +kwamba O +amri O +ya O +mahakama O +imetolewa O +kuishikilia O +meli O +hiyo O +. O + +Mazungumzo O +juu O +ya O +fidia O +yanaendelea O +kwa O +mujibu O +wa O +moja O +ya O +vyanzo O +vya O +taarifa O +hii O +. O + +Bodi O +ya O +usimamizi O +ya O +Facebook B-ORG +siku O +ya O +Jumatano B-DATE +ilishikilia O +uamuzi O +wake O +wa O +kupiga O +marufuku O +Rais O +wa O +zamani O +wa O +Marekani B-LOC +Donald B-PER +Trump I-PER +kutuma O +maoni O +kwenye O +akaunti O +zake O +za O +Facebook B-ORG +na O +Instagram B-ORG +, O +hatua O +iliyowekwa O +baada O +ya O +kuchapisha O +maneno O +ya O +uchochezi O +wakati O +mamia O +ya O +wafuasi O +wake O +walipovamia O +bunge O +la O +Marekani B-LOC +mnamo O +Januari B-DATE +6 I-DATE +. O + +Jopo O +hilo O +la O +kujitegemea O +hata O +hivyo O +, O +liliacha O +wazi O +uwezekano O +kwamba O +Trump B-PER +anaweza O +kurudi O +kwenye O +tovuti O +yao O +maarufu O +, O +akisema O +haikuwa O +sawa O +kwa O +Facebook B-ORG +kuweka O +adhabu O +isiyojulikana O +na O +isiyo O +na O +kipimo O +ya O +kusimamishwa O +kwa O +muda O +usiojulikana O +. O + +Jopo O +hilo O +la O +uangalizi O +liliwapa O +watendaji O +wa O +Facebook B-ORG +miezi O +sita O +kukagua O +tena O +"""" O +adhabu O +holela O +"""" O +iliyowekwa O +siku O +moja O +baada O +ya O +ghasia O +, O +wakati O +Trump B-PER +alipowahimiza O +wafuasi O +wake O +kukabiliana O +na O +wabunge O +walipothibitisha O +ushindi O +wa O +uchaguzi O +wa O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +Mapitio O +hayo O +yalisema O +watendaji O +wa O +Facebook B-ORG +wanapaswa O +kuamua O +juu O +ya O +adhabu O +nyingine O +inayoonyesha O +uzito O +wa O +ukiukaji O +na O +matarajio O +ya O +madhara O +ya O +baadaye O +. O + +Utawala O +wa O +Facebook B-ORG +ulijibu O +kwa O +kusema O +sasa O +utazingatia O +uamuzi O +wa O +bodi O +na O +kuamua O +hatua O +iliyo O +wazi O +na O +inayolingana O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +, O +akaunti O +za O +Bw O +. O +Trump B-PER +zimesimamishwa O +. O + +Trump B-PER +alijibu O +kwa O +hasira O +juu O +ya O +uamuzi O +wa O +jopo O +la O +usimamizi O +akisema O +"""" O +Uhuru O +wa O +kuzungumza O +umechukuliwa O +kutoka O +kwa O +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +kwa O +sababu O +wenye O +nguvu O +wa O +mrengo O +wa O +kushoto O +walio O +vichaa O +wanaogopa O +ukweli O +, O +lakini O +ukweli O +utatoka O +tu O +kwa O +nguvu O +na O +ukubwa O +kuliko O +hapo O +awali O +. O + +"""" O +Tukio O +hili O +limefanyika O +kwa O +mujibu O +wa O +katiba O +ya O +nchi O +baada O +ya O +kufariki O +aliyekuwa O +Rais O +wa O +Tanzania B-LOC +hayati O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +hapo O +Machi B-DATE +17 I-DATE +, I-DATE +2021 I-DATE +katika O +hospitali O +ya O +Mzena B-ORG +jijini O +Dar B-LOC +Es I-LOC +Salaam I-LOC +Aliyekuwa O +Waziri O +wa O +Fedha O +na O +Mipango O +nchini O +Tanzania B-LOC +, O +Dr O +. O +Philip B-PER +Isdory I-PER +Mpango I-PER +amethibitishwa O +na O +Bunge B-ORG +la I-ORG +Jamhuri I-ORG +ya I-ORG +Muungano I-ORG +wa I-ORG +Tanzania I-ORG +kuwa O +Makamu O +wa O +Rais O +mteule O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +baada O +ya O +jina O +lake O + +kuwasilishwa O +Bungeni O +kwa O +mapendekezo O +ya O +Rais O +Samia B-PER +Suluhu I-PER +Hassan I-PER +. O + +Kikao O +cha O +kamati O +Kuu O +ya O +CCM B-ORG +kimefanyika O +Jumanne B-DATE +jijini O +Dodoma B-LOC +ambapo O +kwa O +kushauriana O +na O +chama O +hicho O +ndipo O +Rais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +Samia B-PER +Suluhu I-PER +Hassan I-PER +alipowasilisha O +jina O +la O +Dr O +Philip B-PER +Mpango I-PER +kama O +mteule O +wa O +nafasi O +ya O +Makamu O +wa O +Rais O +. O + +Tukio O +hili O +limefanyika O +kwa O +mujibu O +wa O +katiba O +baada O +ya O +kufariki O +aliyekuwa O +Rais O +wa O +Tanzania B-LOC +hayati O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +hapo O +Machi B-DATE +17 I-DATE +, I-DATE +2021 I-DATE +. O + +Baada O +ya O +jina O +hilo O +kuwasilishwa O +kwa O +spika O +wa O +bunge O +Job B-PER +Ndugai I-PER +, O +Dr O +Mpango B-PER +ambaye O +pia O +alikuwa O +Mbunge O +wa O +Buhigwe B-LOC +mkoani O +Kigoma B-LOC +alipigiwa O +kura O +na O +kuthibitishwa O +na O +Bunge O +kwa O +kupata O +kura O +zote O +za O +"""" O +NDIO O +"""" O +zilizopigwa O +ambazo O +ni O +363 O +. O + +Baadhi O +ya O +wabunge O +waliozungumza O +kabla O +ya O +jina O +la O +Dr O +. O +Mpango B-PER +kupigiwa O +kura O +walisifu O +mapendekezo O +hayo O +ya O +Rais O +Samia B-PER +Suluhu I-PER +Hassan I-PER +na O +kwamba O +Dr O +. O +Mpango B-PER +ni O +mtu O +sahihi O +wa O +kumsaidia O +rais O +katika O +majukumu O +yake O +Dr O +. O +Mpango B-PER +anatarajiwa O +kuapishwa O +Jumatano B-DATE +jijini O +Dodoma B-LOC +na O +Jaji O +Mkuu O +wa O +Tanzania B-LOC +, O +kushika O +nafasi O +ya O +Makamu O +wa O +Rais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +. O + +Kampuni O +ya O +Marekani B-LOC +ya O +Moderna B-ORG +inayo O +tengeneza O +chanjo O +dhidi O +ya O +ugonjwa O +wa O +COVID O +- O +19 O +inasema O +iko O +tayari O +kufanya O +majaribio O +ya O +chanjo O +dhidi O +ya O +virusi O +vipya O +vya O +corona O +. O + +Chanjo O +hiyo O +ya O +majaribio O +iliyo O +ongezwa O +nguvu O +kupambana O +na O +virusi O +vipya O +vya O +Corona O +, O +ambavyo O +viligunguliwa O +kwanza O +huko O +Afrika B-LOC +Kusini I-LOC +. O + +Utafiti O +wa O +awali O +unaonyesha O +kwamba O +chanjo O +yake O +ya O +kwanza O +iliyo O +kwisha O +idhinishwa O +na O +Marekani B-LOC +na O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +haina O +nguvu O +za O +kutosha O +kupambana O +na O +aina O +mpya O +ya O +virusi O +vilivyo O +gunduliwa O +hivi O +sasa O +katika O +takriban O +nchi O +40 O +. O + +Kampuni O +hiyo O +inasema O +iko O +tayari O +kufanya O +majaribio O +kwa O +binadamu O +kwa O +kutumia O +mikakati O +mbali O +mbali O +kuona O +ni O +ipi O +ina O +kinga O +nzuri O +zaidi O +. O + +Moderna B-ORG +inasema O +majarbio O +hayo O +mapya O +yatafuatilia O +pia O +jinsi O +kinga O +za O +mwili O +za O +watu O +waliokwisha O +chanjwa O +zinavyo O +kabiliana O +na O +chanjo O +ya O +awali O +pamoja O +na O +wale O +wanaopewa O +chanjo O +mpya O +. O + +Zimbabwe B-LOC +imegundua O +kesi O +za O +kwanza O +za O +aina O +mpya O +ya O +virusi O +vya O +corona O +ambavo O +vimeibuka O +nchini O +India B-LOC +, O +Makamu O +wa O +Rais O +Constantino B-PER +Chiwenga I-PER +alisema O +Jumatano B-DATE +, O +na O +kuongeza O +kuwa O +wasafiri O +wote O +kutoka O +taifa O +la O +Asia B-LOC +watalazimika O +kuwekewa O +karantini O +. O + +Chiwenga B-PER +, O +ambaye O +pia O +ni O +waziri O +wa O +afya O +wa O +Zimbabwe B-LOC +, O +alisema O +katika O +taarifa O +kesi O +hizo O +ziligunduliwa O +kati O +ya O +kundi O +la O +watu O +katika O +mji O +wa O +kati O +wa O +Kwekwe B-LOC +baada O +ya O +mwanafunzi O +kurudi O +kutoka O +India B-LOC +Aprili B-DATE +29 I-DATE +. O + +Watu O +wanaosafiri O +kutoka O +au O +kupitia O +India B-LOC +watakuwa O +chini O +ya O +karantini O +ya O +lazima O +katika O +kituo O +maalum O +cha O +karantini O +na O +kwa O +gharama O +zao O +, O +Chiwenga B-PER +alisema O +. O + +Wasafiri O +kutoka O +India B-LOC +watafanyiwa O +vipimo O +vya O +COVID O +- O +19 O +wanapowasili O +hata O +ikiwa O +wamepimwa O +katika O +nchi O +yao O +ya O +asili O +. O + +Shughuli O +ya O +mpito O +ya O +Rais O +mteule O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +imeanza O +rasmi O +baada O +ya O +idara O +ya O +serikali O +kuu O +- O +GSA B-ORG +kumtangaza O +mshindi O +wa O +dhahiri O +wa O +uchaguzi O +wa O +urais O +wa O +2020 B-DATE +, O +wakati O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +akiendelea O +na O +jaribio O +lake O +la O +muda O +mrefu O +la O +kutengua O +ushindi O +wa O +Biden B-PER +kwenye O +kura O +. O + +Timu O +ya O +washauri O +ya O +Biden B-PER +mara O +moja O +ilianza O +kuwafikia O +Jumatatu B-DATE +usiku I-DATE +maafisa O +wa O +Trump B-PER +kote O +serikalini O +ili O +kujua O +juu O +ya O +uwezekano O +wa O +vitisho O +vya O +usalama O +wa O +kitaifa O +nchi O +inakabiliwa O +navyo O +, O +na O +masuala O +mengine O +ya O +haraka O +ambayo O +Biden B-PER +atakabiliwa O +nayo O +wakati O +atakapoapishwa O +ifikapo O +Januari B-DATE +20 I-DATE +. O + +Maafisa O +wa O +Pentagon B-LOC +walisema O +wanachama O +wa O +timu O +ya O +mpito O +ya O +Biden B-PER +waliwasiliana O +na O +Idara O +ya O +Ulinzi O +mara O +tu O +baada O +ya O +Emily B-PER +Murphy I-PER +, O +msimamizi O +wa O +Utawala O +Mkuu O +wa O +Huduma O +za O +serikali O +, O +kuamua O +kwamba O +Biden B-PER +ndiye O +mshindi O +wa O +dhahiri O +wa O +uchaguzi O +na O +kwamba O +mpito O +unaweza O +kuanza O +. O + +Kitendo O +cha O +Murphy B-PER +kinamruhusu O +sasa O +Biden B-PER +kupata O +fedha O +za O +umma O +kwa O +kipindi O +cha O +mpito O +, O +kupokea O +taarifa O +za O +usalama O +na O +maafisa O +wake O +wa O +mpito O +kupata O +taarifa O +za O +idara O +ya O +mashirika O +ya O +serikali O +kuu O +. O + +Haikufahamika O +mara O +moja O +ni O +lini O +Biden B-PER +atapata O +fursa O +ya O +mkutano O +wake O +wa O +kwanza O +wa O +usalama O +wa O +kitaifa O +kama O +rais O +mteule O +. O + +Biden B-PER +amezungumzia O +maswala O +ya O +usalama O +na O +timu O +yake O +ya O +washauri O +wa O +ujasusi O +na O +wanajeshi O +lakini O +bado O +hajakabidhiwa O +taarifa O +ya O +kila O +siku O +ya O +rais O +ambayo O +ni O +tathmini O +ya O +jamii O +ya O +ujasusi O +ya O +Marekani B-LOC +ya O +vitisho O +vya O +ulimwengu O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +Gavana O +wa O +jimbo O +la O +Pennsylvania B-LOC +hapa O +Tom B-PER +Wolf I-PER +alisema O +Jumanne B-DATE +kuwa O +Joe B-PER +Biden I-PER +amethibitishwa O +kuwa O +mshindi O +wa O +uchaguzi O +wa O +urais O +katika O +jimbo O +hilo O +. O + +Gavana O +Wolf B-PER +aliandika O +katika O +ukurasa O +wake O +wa O +tweeter O +kwamba O +idara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +ya O +Jimbo O +hilo O +imethibitisha O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +wa O +rais O +na O +makamu O +wa O +rais O +kama O +inavyotakiwa O +na O +sheria O +ya O +serikali O +kuu O +, O +"""" O +nimesaini O +Cheti O +cha O +kuthibitisha O +kwa O +orodha O +ya O +wapiga O +kura O +ya O +Joe B-PER +Biden I-PER +na O +Kamala B-PER +Harris I-PER +"""" O +aliongeza O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DcSerikali O +ya O +Ethiopia B-LOC +Jumatatu B-DATE +imetangaza O +sitisho O +la O +mapigano O +katika O +jimbo O +la O +Tigray B-LOC +, O +miezi O +minane O +baada O +ya O +mzozo O +mbaya O +uliosababisha O +mafaa O +mengi O +, O +wakati O +ma O +elfu O +ya O +wakazi O +wakikabiliwa O +na O +baa O +la O +njaa O +. O + +Sitisho O +hilo O +la O +mapigano O +huenda O +likatuliza O +hali O +kwenye O +taifa O +hilo O +la O +pili O +kwa O +wingi O +wa O +watu O +barani O +Afrika B-LOC +. O + +Taarifa O +inajiri O +wakati O +Ethiopia B-LOC +ikisuburi O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +wa O +kitaifa O +ambao O +waziri O +mkuu O +Abiy B-PER +Ahmed I-PER +aliuelezea O +kama O +kiini O +cha O +mageuzi O +yaliyompelekea O +kushinda O +tuzo O +ya O +amani O +ya O +Nobel O +mwaka O +2019 B-DATE +. O + +Taarifa O +ya O +serekali O +ilitolewa O +na O +vyombo O +vya O +habari O +muda O +mfupi O +baada O +ya O +utawala O +wa O +mpito O +wa O +Tigray B-LOC +ulioteuliwa O +na O +serekali O +kuu O +kukimbia O +katika O +mji O +mkuu O +wa O +Tigray B-LOC +, O +Mekele B-LOC +, O +na O +kuomba O +sitisho O +la O +mapigano O +kwa O +sababu O +za O +kibinadamu O +ili O +misaada O +inayohitajika O +ifikishwe O +kwa O +kwa O +wakazi O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +, O +wakazi O +wa O +Mekele B-LOC +wameshangilia O +kuwasili O +kwa O +vikosi O +vya O +Tigray B-LOC +. O + +Serikali O +ya O +Somalia B-LOC +imetangaza O +kusitisha O +uhusiano O +wake O +na O +Kenya B-LOC +ikidai O +kwamba O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +inaingilia O +kati O +maswala O +yake O +ya O +ndani O +. O + +Nchi O +hiyo O +jirani O +wa O +Kenya B-LOC +, O +imetangaza O +kuwafukuza O +wanadiplomasia O +wote O +wa O +Kenya B-LOC +na O +kuagiza O +wanadiplomasia O +wake O +wote O +walio O +Nairobi B-LOC +kurudi O +Mogadishu B-LOC +ndani O +ya O +siku O +saba O +kuanzia O +leo B-DATE +jumanne I-DATE +Desemba I-DATE +15 I-DATE +2020 I-DATE +. O + +Waziri O +wa O +habari O +wa O +Somalia B-LOC +Osman B-PER +Abukar I-PER +Dubbe I-PER +, O +amesema O +katika O +hotuba O +iliyopeperushwa O +moja O +kwa O +moja O +na O +televisheni O +ya O +serikali O +ya O +Somalia B-LOC +Jumatatu B-DATE +jioni O +kwamba O +hatua O +hiyo O +imechukuliwa O +kujibu O +uchokozi O +wa O +kisiasa O +wa O +kila O +mara O +unaofanywa O +na O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +kinyume O +na O +uhuru O +wa O +Somalia B-LOC +. O + +Serikali O +ya O +Kenya B-LOC +haijajibu O +madai O +wala O +hatua O +hiyo O +ya O +Somalia B-LOC +. O + +Somalia B-LOC +ilimuondoa O +balozi O +wake O +nchini O +Kenya B-LOC +Novemba B-DATE +29 I-DATE +na O +kuamuru O +balozi O +wa O +Kenya B-LOC +kuondoka O +Mogadishu B-LOC +. O + +Wakati O +huo O +, O +Somalia B-LOC +iliishutumu O +Kenya B-LOC +kwa O +kuingilia O +kati O +maswala O +yake O +ya O +ndani O +na O +siasa O +za O +nchi O +hiyo O +. O + +Katika O +taarifa O +kwa O +waandishi O +wa O +habari O +, O +Somalia B-LOC +ilidai O +kwamba O +Kenya B-LOC +ilikuwa O +"""" O +inamshinkiza O +kisiasa O +"""" O +kiongozi O +wa O +eneo O +la O +Somali B-LOC +Ahmed B-PER +Mohamed I-PER +Islam I-PER +maarufu O +kama O +Ahmed B-PER +Madobe I-PER +wa O +Jubaland B-LOC +, O +ili O +kutimiza O +malengo O +yake O +ya O +kisiasa O +na O +kichumi O +ndani O +ya O +Somalia B-LOC +. O + +Somalia B-LOC +inadai O +kwamba O +kutokana O +na O +ushawishi O +wa O +Kenya B-LOC +, O +Ahmed B-PER +Madobe I-PER +alilegeza O +msimamo O +wake O +kuhusu O +mkataba O +wa O +Septemba B-DATE +17 I-DATE +, O +kati O +ya O +serikali O +kuu O +na O +viongozi O +wa O +maeneo O +. O + +Mkataba O +huo O +ulikuwa O +wa O +kutoa O +fursa O +ya O +kufanyika O +uchaguzi O +usio O +wa O +moja O +kwa O +moja O +nchini O +Somalia B-LOC +lakini O +kiongozi O +wa O +Jubaland B-LOC +sasa O +anataka O +serikali O +ya O +Somali B-LOC +kuondoa O +wanajeshi O +wake O +katika O +eneo O +la O +Gedo B-LOC +ili O +utawala O +wake O +uandae O +uchaguzi O +. O + +Hatua O +hiyo O +inapingwa O +na O +serikali O +kuu O +. O + +Kenya B-LOC +na O +Jubaland B-LOC +zimekanusha O +madai O +hayo O +. O + +Serikali O +ya O +Kenya B-LOC +imeeleza O +masikitiko O +kwamba O +"""" O +hatua O +ya O +Somalia B-LOC +ilikuwa O +ya O +kusikitisha O +"""" O +na O +kwamba O +madai O +hayo O +"""" O +yalikuwa O +yasiyo O +na O +msingi O +wowote O +. O +"""" O + +Mgogoro O +waongezeka O +zaidi O +Mgogoro O +kati O +ya O +Somalia B-LOC +na O +Kenya B-LOC +umeongezeka O +zaidi O +kufuatia O +ziara O +ya O +rais O +wa O +Somaliland B-LOC +, O +ambayo O +ilijitangazia O +uhuru O +kutoka O +kwa O +Somalia B-LOC +Muse B-PER +Bihi I-PER +Abdi I-PER +nchini O +Kenya B-LOC +. O + +Abdi B-PER +alikutana O +na O +rais O +wa O +Kenya B-LOC +Uhuru B-PER +Kenyatta I-PER +jumatatu B-DATE +. O + +Wizara O +ya O +mambo O +ya O +nje O +ya O +Kenya B-LOC +imesema O +katika O +taarifa O +kwa O +vyombo O +vya O +habari O +kwamba O +viongozi O +hao O +wawili O +wamezungumzia O +maswala O +"""" O +ya O +muhimu O +yanayohusu O +nchi O +hizo O +mbili O +. O +"""" O + +Kenya B-LOC +imesema O +kwamba O +haina O +upendeleo O +wowote O +wa O +kidiplomasia O +nchini O +Somaliland B-LOC +lakini O +imetaja O +Somaliland B-LOC +kuwa O +mshirika O +muhimu O +sana O +katika O +pembe O +ya O +Afrika B-LOC +katika O +kupambana O +na O +ugaidi O +hasa O +wapiganaji O +wa O +kundi O +la O +Al B-ORG +- I-ORG +Shabaab I-ORG +. O + +Kenya B-LOC +imesema O +kwamba O +inazingatia O +sana O +namna O +ya O +kuimarisha O +biashara O +na O +uekezaji O +kati O +yake O +na O +Somaliland B-LOC +. O + +Somaliland B-LOC +alijitangazia O +kujitawala O +kutoka O +kwa O +Somalia B-LOC +mnamo O +May B-DATE +1991 I-DATE +lakini O +uhuru O +wake O +haujatambuliwa O +kimataifa O +. O + +Serikali O +ya O +Somalia B-LOC +inasisitiza O +kwamba O +Somaliland B-LOC +ni O +sehemu O +ya O +Somalia B-LOC +. O + +Mnamo O +July B-DATE +mwaka I-DATE +huu I-DATE +, O +Somalia B-LOC +ilisitisha O +uhusiano O +wake O +na O +Guinea B-LOC +, O +baada O +ya O +nchi O +hiyo O +ya O +Afrika B-LOC +magharibi O +kumkaribisha O +rais O +wa O +Somaliland B-LOC +mjini O +Conakry B-LOC +. O + +Licha O +ya O +uhusiano O +wa O +Kenya B-LOC +na O +Somalia B-LOC +kuwa O +mbaya O +katika O +siku O +za O +hivi O +karibuni O +, O +Kenya B-LOC +ina O +maelfu O +ya O +wanajeshi O +wake O +nchini O +humo O +, O +chini O +ya O +muungano O +wa O +Afrika B-LOC +- O +AMISOM B-ORG +, O +wanaopambana O +na O +wanamgambo O +wa O +Al B-ORG +- I-ORG +shabaab I-ORG +. O + +Nchi O +hizo O +mbili O +vile O +vile O +zina O +mzozo O +wa O +mpaka O +unaosubiri O +kutatuliwa O +na O +mahakama O +ya O +haki O +ya O +kimataifa O +. O + +Kesi O +hiyo O +ya O +mpaka O +imepangiwa O +kusikilizwa O +mjini O +Hague B-LOC +, O +March B-DATE +2021 I-DATE +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCMsemaji O +mkuu O +wa O +Pentagon B-LOC +, O +Jonathan B-PER +Hoffman I-PER +amewaambia O +waandishi O +wa O +habari O +walinzi O +10 O +kati O +ya O +12 O +waliondolewa O +kwa O +tabia O +inayotia O +shaka O +ambayo O +haihusiani O +na O +msimamo O +mkali O +ulioelezwa O +na O +FBI B-ORG +wakati O +wa O +ukaguzi O +Maafisa O +wa O +jeshi O +la O +ulinzi O +wa O +taifa O +, O +kikosi O +kinachotoa O +ulinzi O +wa O +muda O +kwa O +ajili O +ya O +usalama O +wa O +kuapishwa O +Rais O +Mteule O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +, O + +wanasema O +wameondoa O +walinzi O +12 O +katika O +kikosi O +hicho O +ikiwa O +miongoni O +mwa O +hatua O +za O +kuhakikisha O +usalama O +kwenye O +sherehe O +za O +kuapishwa O +kwa O +Biden B-PER +, O +Januari B-DATE +20 I-DATE +. O + +Ulinzi O +umeongezeka O +kufuatia O +vurugu O +zilizosababisha O +vifo O +Januari B-DATE +6 I-DATE +baada O +ya O +jengo O +la O +bunge O +kushambuliwa O +na O +wafuasi O +wa O +rais O +anayeondoka O +madarakani O +Donald B-PER +Trump I-PER +. O + +Msemaji O +mkuu O +wa O +Pentagon B-ORG +, O +Jonathan B-PER +Hoffman I-PER +amewaambia O +waandishi O +wa O +habari O +kwamba O +walinzi O +10 O +kati O +ya O +12 O +waliondolewa O +kwa O +tabia O +inayotia O +shaka O +ambayo O +haihusiani O +na O +msimamo O +mkali O +ulioelezwa O +na O +FBI B-ORG +wakati O +wa O +ukaguzi O +wa O +walinzi O +wote O +25 O +, O +0 O +waliopelekwa O +katika O +eneo O +la O +Washington B-LOC +kwa O +ajili O +ya O +shughuli O +za O +kuapishwa O +Biden B-PER +na O +Makamu O +Rais O +wake O +mteule O +Kamala B-PER +Harris I-PER +. O + +Wengine O +wawili O +waliondolewa O +kazini O +baada O +ya O +kutoa O +matamshi O +au O +maandishi O +yasiyofaa O +, O +Hoffman B-PER +alisema O +bila O +kuelezea O +majina O +yao O +. O + +Serikali O +ya O +Uingereza B-LOC +imesema O +kwamba O +inapanga O +kuanza O +kutoa O +chanjo O +ya O +Pfizer B-ORG +- O +BioNTech B-ORG +kwa O +watu O +nchini O +humo O +kuanzia O +jumatatu B-DATE +wiki I-DATE +ijayo I-DATE +. O + +Inakuwa O +nchi O +ya O +kwanza O +kuidhinisha O +chanjo O +dhidi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +baada O +ya O +kufanyiwa O +majaribio O +makubwa O +. O + +Serikali O +ya O +Uingereza B-LOC +iliidhinisha O +matumizi O +ya O +chanjo O +hiyo O +jumatano B-DATE +wiki I-DATE +hii I-DATE +baada O +ya O +idhara O +ya O +kusimamia O +dawa O +na O +vifaa O +vya O +matibabu O +kutangaza O +kwamba O +chanjo O +hiyo O +ni O +salama O +kabisa O +kwa O +matumizi O +. O + +Hatua O +hiyo O +ni O +ufanisi O +mkubwa O +katika O +kukabiliana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +, O +japo O +bado O +kuna O +changamoto O +namna O +chanjo O +hiyo O +itakavyotolewa O +katika O +nchi O +zenye O +mifumo O +mibovu O +ya O +afya O +. O + +Utafiti O +unaonyesha O +kwamba O +chanjo O +hiyo O +ina O +ufanisi O +wa O +asilimia O +95 O +. O + +Kampuni O +ya O +Pfizer B-ORG +inatarajia O +kupeleka O +dozi O +800 O +, O +0 O +nchini O +Uingereza B-LOC +katika O +siku O +chache O +zijazo O +. O + +Serikali O +ya O +Uingereza B-LOC +imesema O +kwamba O +imeagiza O +dozi O +milioni O +40 O +ambazo O +zinatosha O +watu O +milioni O +20 O +, O +Wafanyakazi O +katika O +makao O +ya O +watu O +wazee O +, O +madaktari O +na O +maafisa O +wengine O +wa O +afya O +watakuwa O +wa O +kwanza O +kupokea O +chanjo O +hiyo O +. O + +Watafuatiwa O +na O +watu O +wazee O +na O +watu O +wenye O +matatizo O +mbali O +mbali O +ya O +kiafya O +. O + +Mwili O +wa O +aliyekuwa O +Rais O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Muungano I-LOC +wa I-LOC +Tanzania I-LOC +Hayati O +John B-PER +Pombe I-PER +Magufuli I-PER +umeagwa O +rasmI O +leo B-DATE +wilaya O +ya O +Chato B-LOC +mkoani O +Geita B-LOC +mahali O +alipozaliwa O +. O + +Magufuli B-PER +alifariki O +dunia O +Machi B-DATE +17 I-DATE +mwaka I-DATE +huu I-DATE +jijini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +kwa O +ugonjwa O +wa O +moyo O +. O + +Akizungumza O +katika O +shughuli O +hiyo O +ya O +kuuaga O +mwili O +wa O +hayati O +Magufuli B-PER +wilayani O +Chato B-LOC +, O +Hemed B-PER +Suleiman I-PER +Abdulah I-PER +, O +Makamu O +wa O +pili O +wa O +Rais O +wa O +Zanzibar B-LOC +, O +ambaye O +ni O +mwenyekiti O +mwenza O +wa O +kamati O +ya O +mazishi O +kitaifa O +amewasihi O +Watanzania O +kuendelea O +kushikamana O +katika O +kulijenga O +taifa O +, O +ambalo O +Magufuli B-PER +ameliacha O +salama O +na O +lenye O +heshima O +. O + +Makamu O +wa O +pili O +wa O +Rais O +wa O +Zanzibar B-LOC +, O +amesema O +ni O +wajibu O +wa O +viongozi O +na O +Watanzania O +kuungana O +kuenzi O +mazuri O +yote O +aliyofanya O +Hayati O +Magufuli B-PER +na O +kuendeleza O +sera O +zake O +za O +kuchapa O +kazi O +, O +kupiga O +vita O +rushwa O +na O +ubadhirifu O +na O +kuweka O +mbele O +uzalendo O +na O +maslahi O +ya O +taifa O +Dkt O +Medad B-PER +Kalemani I-PER +, O +Mbunge O +wa O +jimbo O +la O +Chato B-LOC +kupitia O +Chama B-ORG +Cha I-ORG +Mapinduzi I-ORG +, O +CCM B-ORG +, O +ambaye O +pia O +ni O +Waziri O +wa O +Nishati O +na O +watu O + +wengine O +waliofika O +wilayani O +Chato B-LOC +na O +wenyeji O +wa O +wilaya O +hiyo O +wamezungumzia O +walivyoguswa O +na O +kifo O +cha O +rais O +huyo O +wa O +awamu O +ya O +tano O +. O + +Hayati O +Magufuli B-PER +anatarajiwa O +kuzikwa O +kesho O +wilaya O +ya O +Chato B-LOC +mkoani O +Geita B-LOC +katika O +makaburi O +ya O +familia O +. O + +Atazikwa O +kwa O +heshima O +zote O +za O +kijeshi O +. O + +Mapigano O +zaidi O +yalizuka O +juu O +ya O +kuchaguliwa O +tena O +kwa O +Rais O +wa O +Ivory B-LOC +Coast I-LOC +Alassane B-PER +Ouattara I-PER +Jumanne B-DATE +wakati O +mataifa O +ya O +Afrika B-LOC +Magharibi O +na O +Ufaransa B-LOC +yakitaka O +mazungumzo O +ya O +kumaliza O +mivutano O +juu O +ya O +kipindi O +chake O +cha O +tatu O +kilichopingwa O +. O + +Mivutano O +imefufua O +majeraha O +juu O +ya O +uchaguzi O +uliokuwa O +na O +mzozo O +mkubwa O +mnamo O +mwaka O +2010 B-DATE +ambao O +ulileta O +vita O +vifupi O +vya O +wenyewe O +kwa O +wenyewe O +katika O +nchi O +hiyo O +ya O +Afrika B-LOC +Magharibi O +, O +na O +kuua O +karibu O +watu O +3 O +, O +0 O +. O + +Walau O +mtu O +mmoja O +aliuawa O +katika O +mji O +wa O +kati O +- O +mashariki O +wa O +M'Batto B-LOC +Jumanne B-DATE +wakati O +vurugu O +zilipoibuka O +kati O +ya O +jamii O +zinazopingana O +za O +kikabila O +juu O +ya O +muhula O +wa O +tatu O +wa O +Ouattara B-PER +, O +wakazi O +wa O +eneo O +hilo O +walisema O +. O + +Watu O +wengine O +tisa O +walifariki O +dunia O +kutokana O +na O +ghasia O +katika O +miji O +mingine O +miwili O +Jumatatu B-DATE +wakati O +mahakama O +ya O +juu O +ya O +nchi O +hiyo O +ilithibitisha O +ushindi O +wa O +uchaguzi O +wa O +Ouattara B-PER +. O + +Mdhibiti O +na O +Mkaguzi O +Mkuu O +wa O +Hesabu B-ORG +za I-ORG +serikali I-ORG +Tanzania I-ORG +( O +CAG B-ORG +) O +, O +amezungumzia O +ukaguzi O +wa O +hesabu O +za O +mashirika O +na O +taasisi O +za O +serikali O +kwa O +mwaka O +2019 B-DATE +/ I-DATE +2020 I-DATE +ambapo O +amesema O +amebaini O +ukiukwaji O +mkubwa O +wa O +sheria O +za O +fedha O +za O +umma O +na O +kanuni O +za O +maadili O +ya O +utumishi O +wa O +umma O +. O + +Akizungumza O +na O +waandishi O +wa O +habari O +mjini O +Dodoma B-LOC +Alhamisi B-DATE +CAG B-ORG +Charles B-PER +Kichere I-PER +pamoja O +na O +mambo O +mengine O +, O +katika O +ripoti O +hiyo O +amebaini O +matumizi O +mabaya O +ya O +mamilioni O +ya O +shilingi O +, O +wakati O +Wizara O +ya O +Maliasili O +na I-ORG +Utalii I-ORG +ilipoendesha O +matamasha O +na O +shughuli O +za O +kukuza O +utalii O +wa O +ndani O +ambapo O +taratibu O +za O +malipo O +ya O +fedha O +hazikufuatwa O +. O + +Aidha O +Mdhibiti O +na O +Mkaguzi O +Mkuu O +wa O +hesabu O +za O +Serikali O +ametoa O +hati O +mbaya O +kwa O +taasisi O +kumi O +, O +huku O +taasisi O +nyingine O +81 O +zikipewa O +hati O +zenye O +mashaka O +, O +kutokana O +na O +ukaguzi O +uliofanywa O +Kichere B-PER +amesema O +kuna O +taasisi O +kumi O +na O +tatu O +zimefanya O +matumizi O +ya O +fedha O +kinyume O +na O +bajeti O +zilizopangwa O +na O +kuidhinishwa O +na O +bunge O +, O +ambazo O +ni O +Taasisi B-ORG +ya I-ORG +Sanaa I-ORG +na I-ORG +Utamaduni I-ORG +Bagamoyo I-ORG +( O +TASUBA B-ORG +) O +, O + +Wakala B-ORG +wa I-ORG +Barabara I-ORG +( O +TANROADS B-ORG +) O +, O +Shirika B-ORG +la I-ORG +Uzalishaji I-ORG +Mali I-ORG +la I-ORG +Magereza I-ORG +, O +Wakala B-ORG +wa I-ORG +Barabara I-ORG +( O +TARURA B-ORG +) O +, O +Wizara O +ya O +Afya O +, O +Maendeleo O +ya O +Jamii O +, O +Jinsia O +, O +Wazee O +na O +Watoto O +, O +Ofisi O +ya O +Waziri O +Mkuu O +, O +Kazi O +, O +Ajira O +, O +Vijana O +na O +Walemavu O +, O +pamoja O +na O +Sekretarieti O +ya O +Mkoa O +wa O +Songwe B-LOC +. O + +Ripoti O +hiyo O +ya O +CAG B-ORG +imekabidhiwa O +kwa O +Mwenyekiti O +wa O +Kamati B-ORG +ya I-ORG +Bunge I-ORG +ya I-ORG +Serikali I-ORG +za I-ORG +Mitaa I-ORG +( O +LAC B-ORG +) O +Grace B-PER +Tendega I-PER +na O +Makamu O +Mwenyekiti O +wa O +Kamati O +ya O +Bunge O +ya O +Serikali O +Kuu O +( O +PAC B-ORG +) O +Japhet B-PER +Asunga I-PER +, O +ambao O +wameahidi O +kuifanyia O +kazi O +na O +kuishauri O +serikali O +hatua O +za O +kuchukua O +. O + +Hata O +hivyo O +CAG B-ORG +ametoa O +rai O +kwa O +taasisi O +na O +mashirika O +ya O +serikali O +ambayo O +yalishindwa O +kuwasilisha O +hesabu O +za O +kila B-DATE +mwaka I-DATE +kwa O +ajili O +ya O +kutolewa O +maoni O +ya O +ukaguzi O +kufanya O +hivyo O +ili O +kutimiza O +takwa O +hilo O +la O +kikatibaShura O +Kitata I-PER +wa O +Ethiopia B-LOC +achukua O +ushindi O +wa O +mbio O +hizo O +za O +London B-LOC +katika O +sekunde O +za O +mwisho O +dhidi O +ya O +Mkenya O +Vincent B-PER +Kepchumba I-PER +Eliud I-PER +Kipchoge I-PER +bingwa O +wa O +mbio O +za O +marathon O +alishindwa O +kutetea O +taji O +lake O +la O +London B-LOC +marathon O + +Jumapili B-DATE +baada O +ya O +kuishiwa O +nguvu O +katika O +kilomita O +35 O +za O +mbio O +hizo O +na O +kujikuta O +akimaliza O +katika O +nafasi O +ya O +nane O +. O + +Shura B-PER +Kitata I-PER +wa O +Ethiopia B-LOC +alichukua O +ushindi O +kwa O +kumtoka O +Vincent B-PER +Kipchumba I-PER +katika O +sekunde O +za O +mwisho O +kabisa O +na O +kumaliza O +mbio O +hizo O +katika O +muda O +wa O +saa O +2 O +, O +dakika O +5 O +na O +sekunde O +41 O +. O + +Kepchumba B-PER +alimaliza O +wa O +pili O +sekunde B-DATE +moja I-DATE +baadaye O +na O +nafasi O +ya O +tatu O +ilichukuliwa O +na O +mkimbiaji O +mwingine O +kutoka O +Ethiopia B-LOC +Sisay B-PER +Lemma I-PER +katika O +muda O +wa O +saa B-DATE +2 I-DATE +, I-DATE +dakika I-DATE +5 I-DATE +na I-DATE +sekunde I-DATE +45 I-DATE +. O + +Mwanadada O +Brigid B-PER +Kosgei I-PER +wa O +Kenya B-LOC +alifanikiwa O +kutetea O +taji O +lake O +la O +mbio O +hizo O +kwa O +upande O +wa O +wanawake O +akishinda O +katika O +muda O +wa O +saa O +2 O +, I-DATE +dakika I-DATE +18 I-DATE +na I-DATE +sekunde I-DATE +58 O +. O + +Kosgei B-PER +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +26 O +sasa O +ameshinda O +mashindano O +ya O +Chicago B-LOC +na O +London B-LOC +marathon O +mara O +mbili O +mfululizo O +. O + +Sara B-PER +Hall I-PER +wa O +Marekani B-LOC +alichukua O +nafasi O +ya O +pili O +kwa O +upande O +wa O +wanawake O +katika O +muda O +wa O +saa B-DATE +2 I-DATE +, I-DATE +dakika I-DATE +22 I-DATE +na I-DATE +sekunde I-DATE +moja I-DATE +. O + +Mbio O +za O +London B-LOC +marathon O +zilielekea O +kuwa O +kali O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +zikiwapapambisha O +Eliud B-PER +Kipchoge I-PER +na O +Kenenisa B-PER +Bekele I-PER +wa O +Ethiopia B-LOC +ambao O +walidhaniwa O +kuwa O +na O +nafasi O +kubwa O +sana O +katika O +mbio O +hizo O +. O + +Lakini O +hali O +ilianza O +kubadilika O +siku B-DATE +mbili I-DATE +kabla O +ya O +mbio O +pale O +Bekele B-PER +alipotangaza O +kujitoa O +katika O +mbio O +hizo O +kutokana O +na O +maumivu O +aliyokuwa O +nayo O +. O + +Kujitoa O +kwa O +Bekele B-PER +kuliwacha O +uwanja O +wazi O +kwa O +Kipchoge B-PER +na O +ilielekea O +hivyo O +kwa O +sehemu O +kubwa O +ya O +mbio O +hizo O +ambazo O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +hazikutumia O +njia O +ya O +kawaida O +badala O +yake O +ilikuwa O +mizunguko O +ya O +eneo O +maalum O +lililotengwa O +. O + +Lakini O +hali O +ilianza O +kubadilika O +katika O +kilomita O +ya O +35 O +pale O +Kipchoge B-PER +alipoanza O +kupunguza O +kasi O +na O +kundi O +la O +akina O +Kitata B-PER +, O +Kepchumba B-PER +, O +Lemma B-PER +na O +wengine O +wakachukua O +fursa O +hiyo O +kumtoka O +haraka O +bingwa O +huyo O +wa O +dunia O +. O + +Kenya B-LOC +Jumamosi B-DATE +iliadhimisha O +miaka O +57 I-DATE +tangu O +kupata O +uhuru O +kutoka O +kwa O +Uingereza B-LOC +. O + +Hafla O +ya O +maadhimisho O +ya O +kitaifa O +ya O +siku O +maarufu O +kama O +'Jamhuri B-DATE +Day I-DATE +, O +' O +iliongozwa O +na O +rais O +wa O +nchi O +hiyo O +, O +Uhuru B-PER +Kenyatta I-PER +. O + +Akizungumza O +kwenye O +maadhimisho O +hayo O +katika O +uwanja O +wa O +Nyayo B-LOC +mjini O +Nairobi B-LOC +, O +Kenyatta B-PER +alieleza O +hatua O +muhimu O +zilizochukuliwa O +na O +utawala O +wake O +tangu O +alipochukua O +hatamu O +za O +uongozi O +mnamo O +mwaka O +wa O +2013 B-DATE +. O + +Maadhimisho O +hayo O +yalijiri O +huku O +taifa O +hilo O +la O +Afrika B-LOC +Mashariki O +likikabiliwa O +na O +hali O +ngumu O +ya O +kiuchumi O +, O +ambayo O +, O +wachambuzi O +wanasema O +, O +kwa O +kiasi O +kikubwa O +, O +imesababishwa O +na O +janga O +la O +Corona O +. O + +Kwa O +mara O +nyingine O +, O +Kenyatta B-PER +alitumia O +fursa O +hiyo O +kutetea O +msukumo O +unaoendelea O +wa O +kutaka O +kuifanyia O +marekebisho O +katiba O +ya O +Kenya B-LOC +, O +akieleza O +kwamba O +ndiyo O +njia O +ya O +pekee O +ya O +kupunguza O +uhasama O +unaojitokeza O +kila O +kipindi O +cha O +uchaguzi O +. O + +"""" O +Hali O +ya O +taharuki O +inayoshuhudiwa O +kila O +baada O +ya O +miaka O +mitano O +na O +ishara O +wazi O +kwamba O +katiba O +yetu O +ina O +mapungufu O +, O +"""" O +alisema O +Rais O +Kenyatta B-PER +. O + +Hata O +hivyo O +, O +aliongeza O +kwamba O +marekebisho O +hayo O +hayatatatua O +mizozo O +yote O +ya O +kikatiba O +nchini O +humo O +. O + +"""" O +Haya O +yatatakuwa O +marekebisho O +ya O +kwanza O +ya O +katiba O +ya O +2010 B-DATE +na O +yanakusudiwa O +kuboresha O +katiba O +hiyo O +. O + +Huu O +sio O +mwisho O +wa O +marekebisho O +kwani O +mengine O +yatafuata O +katika O +siku O +za O +usoni O +, O +"""" O +alisema O +. O + +Azma O +ya O +kuifanyia O +marekebisho O +katiba O +ya O +Kenya B-LOC +imekuwa O +ikiibua O +hisia O +mseto O +, O +baadhi O +ya O +wananchi O +wakiipinga O +kwa O +misingi O +kwamba O +nia O +yake O +kubwa O +ni O +kuongeza O +nyadhifa O +za O +uongozi O +kwa O +wachache O +na O +kwamba O +huu O +si O +wakati O +muafaka O +kwa O +sababu O +ya O +mazingira O +ya O +janga O +la O +Corona O +. O + +Wakati O +wa O +maadhimisho O +ya O +Jumamosi B-DATE +, O +Kenyatta B-PER +alitangaza O +kwamba O +serikali O +yake O +iko O +tayari O +kuhakikisha O +kwamba O +wanafunzi O +wote O +watarejea O +shuleni O +tarehe B-DATE +4 I-DATE +mwezi I-DATE +Januari I-DATE +mwakani I-DATE +, O +baada O +ya O +kuwa O +likizoni O +kwa O +takriban O +miezi O +tisa O +kwa O +sababu O +ya O +cahangamoto O +za O +janga O +la O +Corona O +. O + +Baadhi O +ya O +wanafunzi O +tayari O +wamerejea O +shuleni O +na O +vyuoni O +. O + +Baadhi O +ya O +Wakenya O +walikuwa O +na O +hisia O +mseto O +kuhusu O +maadhimisho O +hayo O +. O + +John B-PER +Kanyi I-PER +Kinyua I-PER +, O +aliandika O +kwenye O +mtandao O +wa O +Facebook O +: O +"""" O +Hizi O +hotuba O +tumezizoea O +. O + +Hayo O +hayo O +ndiyo O +Kenyatta B-PER +alisema O +mwaka B-DATE +jana I-DATE +. O + +Ni O +nini O +kipya O +? O + +Hakuna O +kitu O +kipya O +anatwambia O +isipokuwa O +mambo O +ya O +BBI O +ambayo O +yanakusudiwa O +kumpatia O +Kenyatta B-PER +na O +mwanzake O +Raila B-PER +Odinga I-PER +nafasi O +kubwa O +za O +uongozi O +. O +"""" O + +Mary B-PER +Chebet I-PER +naye O +alisema O +kupitia O +mtandao O +wa O +Twitter B-ORG +: O +"""" O +Naona O +Uhuru B-PER +na O +Raila B-PER +wana O +nia O +njema O +kwa O +Wakenya O +. O + +Sidhani O +wanajitafutia O +tu O +madaraka O +. O + +Hata O +hivyo O +, O +only O +time O +will O +tell O +( O +wakati O +tu O +ndio O +utaeleza O +) O +. O + +Maadhimisho O +hayo O +yalihudhuriwa O +pia O +na O +naibu O +wa O +rais O +William B-PER +Ruto I-PER +, O +Waziri O +mkuu O +wa O +zamani O +Raila B-PER +Odinga I-PER +, O +Makamu O +wa O +rais O +wa O +zamani O +, O +Kalonzo B-PER +Musyoka I-PER +, O +na O +mke O +wa O +Rais O +Kenyatta B-PER +, O +Margaret B-PER +Kenyatta I-PER +kati O +ya O +wengine O +. O + +Kenya B-LOC +ilipata O +uhuru O +wake O +kutoka O +Uingereza B-LOC +Tarehe O +12 B-DATE +Desemba I-DATE +1963 I-DATE +, O +na O +bendera O +ya O +mkoloni O +, O +maarufu O +kama O +Union O +Jack O +, O +ikashushwa O +. O + +Baada O +ya O +hapo O +bendera O +ya O +rangi O +nyeusi O +, O +nyekundu O +na O +kijani O +ikapandishwa O +kuashiria O +ujio O +wa O +taifa O +jipya O +. O + +Ilikadiriwa O +kwamba O +, O +mwaka O +wa O +1963 B-DATE +, O +Wazungu O +55 O +, O +800 O +waliishi O +nchini O +Kenya B-LOC +ambako O +idadi O +ya O +Waafrika O +ilikuwa O +takriban O +8 O +, O +366 O +, O +0 O +. O + +Wakenya O +walianza O +safari O +ya O +kutafuta O +uhuru O +mnamo O +miaka O +ya O +1950 B-DATE +, O +mbinu O +nyingi O +zikiongozwa O +na O +kundi O +la O +uasi O +la O +Mau B-ORG +Mau I-ORG +, O +vuguvugu O +la O +wanamgambo O +wa O +Kiafrika O +waliopingana O +na O +utawala O +wa O +kikoloni O +na O +unyonyaji O +wake O +dhidi O +ya O +wenyeji O +, O +hususan O +kuchukua O +ardhi O +yao O +kwa O +nguvu O +. O + +Wapiganaji O +wa O +vuguvugu O +hilo O +, O +ambao O +wengi O +wao O +walikuwa O +kutoka O +kabila O +kubwa O +la O +Kikuyu O +, O +waliwashambulia O +viongozi O +wa O +kikoloni O +na O +walowezi O +ambao O +nao O +walijibu O +kwa O +kuwakamata O +na O +kuwaua O +baadhi O +ya O +Wakenya O +hao O +. O + +Mwaka O +1952 B-DATE +, O +serikali O +ya O +kikoloni O +ikatangaza O +hali O +ya O +hatari O +na O +kuwakamata O +viongozi O +wengi O +wa O +kupigania O +uhuru O +nchini O +Kenya B-LOC +, O +akiwemo O +Jomo B-PER +Kenyatta I-PER +, O +babake O +rais O +wa O +sasa O +Uhuru B-PER +Kenyatta I-PER +, O +aliyekuwa O +rais O +wa O +chama O +cha O +Kenya B-ORG +African I-ORG +Union I-ORG +( O +KAA B-ORG +) O +, O +ambacho O +baadaye O +kilibadilishwa O +jina O +na O +kuwa O +Kenya B-ORG +African I-ORG +National I-ORG +Union I-ORG +( O +KANU B-ORG +) O +. O + +Kenyatta B-PER +ambaye O +alikuwa O +waziri O +mkuu O +tangu O +mwaka O +wa O +1963 B-DATE +, O +aliapishwa O +kama O +rais O +wa O +kwanza O +wa O +nchi O +hiyo O +mnamo O +mwaka O +wa O +1964 B-DATE +. O + +Viongozi O +wa O +chama O +cha O +upinzani O +Zanzibar B-LOC +cha O +ACT B-ORG +- I-ORG +Wazalendo I-ORG +wanasema O +wamejiunga O +na O +serikali O +ya O +Mapinduzi O +ya O +Zanzibar B-LOC +kwa O +maslahi O +ya O +wananchi O +na O +siasa O +za O +visiwa O +hivyo O +. O + +Mwenyekiti O +Maalim B-PER +Seif I-PER +Sharif I-PER +Hamad I-PER +amekubali O +nafasi O +ya O +makamu O +wa O +kwanza O +wa O +Rais O +baada O +ya O +kuteuliwa O +na O +Rais O +Hussein B-PER +Ali I-PER +Mwinyi I-PER +, O +na O +kutarajiwa O +kuapishwa O +rasmi O +siku O +ya O +Jumanne B-DATE +. O + +Chama O +hicho O +kipya O +cha O +upinzani O +hakikubaliana O +na O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +wa O +bunge O +na O +wa O +baraza O +la O +wawakilishi O +, O +wala O +hakikutambua O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +wa O +Rais O +. O + +Hii O +ni O +mara O +ya O +pili O +kwa O +Sharif B-PER +Hamad I-PER +kuchukua O +nyadhifa O +hiyo O +ambapo O +mara O +ya O +kwanza O +ilikua O +mwaka O +2010 B-DATE +hadi I-DATE +2015 I-DATE +, O +wakati O +kulikua O +pia O +na O +utata O +mkubwa O +kwenye O +uchaguzi O +ulosababisha O +vifo O +na O +mamia O +ya O +watu O +kukimbia O +kutoka O +visiwani O +humo O +. O + +Akizungumza O +na O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +akiwa O +hospitali O +mjini O +Nairobi B-LOC +siku O +ya O +Jumatatu B-DATE +, O +mwanachama O +muandamizi O +kwenye O +Kamati O +Kuu O +ya O +chama O +cha O +ACT B-ORG +- I-ORG +Wazalendo I-ORG +, O +Ismail B-PER +Jussa I-PER +amesema O +, O +"""" O +kwanza O +ni O +uwamuzi O +unaotokana O +na O +katika O +ya O +visiwa O +hivyo O +inayotaka O +kuundwa O +kwa O +serikali O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Kitaifa I-ORG +. O + +Lakini O +umuhimu O +zaidi O +anasema O +, O +"""" O +ni O +uwamuzi O +ulochukuliwa O +kwa O +pamoja O +na O +viongozi O +wa O +chama O +baada O +ya O +kusikiliza O +maoni O +ya O +wanachama O +katika O +majimbo O +sote O +ya O +Unguja B-LOC +na O +Pemba B-LOC +. O + +No O +media O +source O +currently O +available O +Kabla O +ya O +kuchukua O +uwamuzi O +wa O +kujiunga O +na O +serikali O +chama O +cha O +ACT B-ORG +kilipinga O +matoneo O +na O +kusema O +hakitashiriki O +kwenye O +serikali O +. O + +Mchambuzi O +wa O +masuala O +ya O +kisiasa O +Absalom B-PER +Kibanda I-PER +, O +anasema O +"""" O +uwamuzi O +huu O +wa O +sasa O +wa O +ACT B-ORG +- I-ORG +Wazalendo I-ORG +umetuonesha O +baadhi O +yetu O +kwamba O +chama O +hicho O +kimejifunza O +, O +ama O +kwa O +makosa O +yake O +ya O +2015 B-DATE +, O +ambapo O +waliamua O +kususia O +uchaguzi O +maalum O +na O +uteuzi O +wa O +baraza O +la O +wawakilishi O +, O +na O +mwishowe O +wakajikuta O +wanapoteza O +katika O +majukwa O +ya O +kushiriki O +katika O +maamuzi O +na O +uwongozi O +. O +"""" O + +No O +media O +source O +currently O +available O +Jussa B-PER +na O +Kibanda B-PER +wanasisitiza O +kwamba O +, O +uamuzi O +huo O +haujasaliti O +dhamira O +na O +małego O +ya O +wanachama O +wao O +na O +wapigaji O +kura O +, O +kama O +jinsi O +wakosowaji O +wanavyo O +dai O +. O + +Jussa B-PER +anasema O +makubaliano O +hayo O +yatawawezesha O +kutetea O +vilivyo O +malalamiko O +yote O +ya O +kasoro O +kwenye O +uchaguzi O +, O +kutaka O +uchunguzi O +kufanyika O +kutokana O +na O +kunyanyaswa O +na O +kupigwa O +kwa O +wanachama O +na O +hatimae O +kushiriki O +katika O +kupanga O +mustakbali O +mzuri O +zaidi O +wa O +uchaguzi O +na O +utawala O +visiwani O +Zanzibar B-LOC +. O + +Wizara O +ya O +mazingira O +ya O +Namibia B-LOC +imesema O +kwamba O +serikali O +ya O +nchi O +hiyo O +inapanga O +kuuza O +ndovu O +170 O +kutokana O +na O +hali O +mbaya O +ya O +kiangazi O +na O +idadi O +kubwa O +ya O +ndovu O +katika O +nchi O +hiyo O +ya O +kusini O +mwa O +Afrika B-LOC +. O + +Tangazo O +la O +kuuzwa O +kwa O +ndovu O +hao O +limetolewa O +na O +shirika O +la O +habari O +la O +serikali O +la O +New B-ORG +Era I-ORG +ambalo O +limeripoti O +kuongezeka O +kwa O +visa O +vya O +ndovu O +kushambulia O +binadamu O +na O +ndovu O +hao O +kuwa O +katika O +hatari O +ya O +kutoweka O +kutokana O +na O +uwindaji O +haramu O +pamoja O +na O +sababu O +za O +kimazingira O +. O + +Wizara O +ya O +mazingira O +, O +misitu O +na O +utalii O +imesema O +kwamba O +itauza O +ndovu O +hao O +kwa O +mnada O +kwa O +mtu O +yeyote O +ndani O +ya O +Namibia B-LOC +au O +nje O +ya O +nchi O +chini O +ya O +mpangilio O +maalum O +utakaowekwa O +kuhusu O +mahali O +ndovu O +hao O +watawekwa O +iwapo O +wananunuliwa O +na O +mtu O +ndani O +ya O +nchi O +. O + +Raia O +wa O +nchi O +nyingine O +wanaotaka O +kununua O +ndovu O +hao O +, O +wanatakiwa O +kuonyesha O +idhini O +ya O +maafisa O +nchini O +mwao O +kwamba O +wanaruhusiwa O +kuingiza O +ndovu O +hao O +nchini O +mwao O +. O + +Idadi O +ya O +ndovu O +imeongezeka O +kwa O +kasi O +nchini O +Namibia B-LOC +, O +kutoka O +7 O +, O +500 O +mwaka O +1995 B-DATE +hadi O +24 O +, O +0 O +mwaka O +2019 B-DATE +. O + +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +, O +EU B-ORG +umnesema O +hii O +leo B-DATE +kwamba O +kuna O +matumaini O +mazuri O +kwa O +libya B-LOC +baada O +ya O +serikali O +mbili O +zinazo O +hasimiana O +nchini O +humo O +kutangaza O +usitishaji O +wa O +mapigano O +Ijumaa B-DATE +na O +kupanga O +kufanyika O +uchaguzi O +mkuu O +kote O +nchini O +. O + +Matukio O +hayo O +ambayo O +hayakutazamiwa O +yalitokea O +Ijuma B-DATE +, O +yanafuatia O +ziara O +kadhaa O +za O +wanadiplomasia O +wa O +juu O +kutoka O +nchi O +mbali O +mbali O +huko O +Tripoli B-LOC +katika O +wiki O +chache O +zilizopita O +na O +makubaliano O +na O +mikataba O +kadhaa O +iliyofikiwa O +bila O +kutekelezwa O +. O + +Baraza O +la O +Ushirikiano B-ORG +wa I-ORG +nchi I-ORG +za I-ORG +Ghuba I-ORG +GCC I-ORG +limepongeza O +pia O +tangazo O +hilo O +la O +kusitisha O +mapigano O +na O +kuzihimiza O +pande O +zote O +kuchukua O +hatua O +thabiti O +kuelekea O +muelewano O +wa O +kudumu O +. O + +Mkuu O +wa O +masuala O +ya O +kigeni O +wa O +EU B-ORG +, O +Josep B-PER +Borrell I-PER +, O +ameeleza O +matukio O +hayo O +kama O +"""" O +hatua O +ya O +kwanza O +thabiti O +kuendelea O +mbele O +. O +"""" O + +Amesema O +tangazo O +linaonisha O +dhamira O +ya O +viongozi O +wa O +libya B-LOC +kutaka O +kukamilisha O +mvutano O +na O +mzozo O +kati O +yao O +na O +kubuni O +matumaini O +mepya O +kwa O +faida O +ya O +wote O +kuelekea O +suluhisho O +la O +kudumu O +la O +amani O +na O +kisiasa O +. O + +Manadiplomasia O +huyo O +alihimiza O +kuwepo O +na O +hatua O +thabiti O +kuwezesha O +kuwepo O +na O +usitishaji O +wa O +kudumu O +wa O +mapigano O +na O +kuanzishwa O +upya O +utaratibu O +wa O +kisiasa O +. O + +Libya B-LOC +imekua O +katika O +hali O +ya O +ghasia O +na O +mapigano O +tangu O +kupinduliwa O +na O +kuuliwa O +kwa O +kiongozi O +wa O +muda O +mrefu O +Moammar B-PER +Ghadafi I-PER +2011 B-DATE +. O + +Vitendo O +viovu O +vya O +kulivamia O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +limetoa O +somo O +makini O +kwa O +Gigi B-PER +Mei I-PER +, O +aliyehitimu O +masomo O +mwezi O +Mei B-DATE +mwaka I-DATE +2020 I-DATE +kutoka O +Chuo B-ORG +Kikuu I-ORG +cha I-ORG +Columbia I-ORG +, O +New B-LOC +York I-LOC +. O + +"""" O +Demokrasia O +iko O +katika O +mashaka O +ya O +kweli O +, O +na O +inachukuwa O +nguvu O +nyingi O +na O +juhudi O +kubwa O +, O +"""" O +amesema O +Mei B-PER +, O +mwenye O +miaka O +25 O +kutoka O +China B-LOC +. O + +"""" O +Na O +inahitaji O +watu O +katika O +kila O +nyanja O +kuiendeleza O +, O +kuilinda O +na O +kuitekeleza O +. O +"""" O + +Mei B-DATE +ni O +kati O +ya O +darzeni O +ya O +wahamiaji O +wa O +Marekani B-LOC +au O +kizazi O +cha O +kwanza O +cha O +Wamarekani O +alizungumza O +na O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +baada O +ya O +maelfu O +ya O +wafanya O +ghasia O +walipo O +washinda O +nguvu O +na O +kuwapita O +maafisa O +wa O +polisi O +wa O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +katika O +hatua O +iliyokuwa O +haijafanikiwa O +kuwazuia O +wabunge O +kurasmisha O +ushindi O +wa O +Joe B-PER +Biden I-PER +dhidi O +ya O +Donald B-PER +Trump I-PER +kama O +rais O +anayefuatia O +. O + +Kama O +ilivyo O +sehemu O +nyingi O +ulimwenguni O +, O +wahamiaji O +hawa O +walieleza O +kushtushwa O +na O +uvamizi O +wa O +kutumia O +silaha O +wa O +Januari B-DATE +6 I-DATE +, O +uliowaacha O +watu O +watano O +kufariki O +, O +akiwemo O +afisa O +wa O +polisi O +. O + +Baadhi O +walifananisha O +na O +ghasia O +za O +kisiasa O +katika O +nchi O +ambazo O +wametoka O +. O + +Walizungumzia O +mpasuko O +wa O +kisiasa O +- O +uliochafuliwa O +zaidi O +na O +uchaguzi O +wa O +Novemba B-DATE +3 I-DATE +, O +kesi O +za O +wizi O +wa O +kura O +zilitupiliwa O +mbali O +katika O +mahakama O +za O +jimbo O +na O +mahakama O +za O +serikali O +kuu O +, O +kukiwa O +hoja O +mpya O +ya O +kufungua O +kesi O +ya O +kumshtaki O +rais O +kumuondoa O +madarakani O +na O +vitisho O +vya O +machafuko O +nchi O +nzima O +wakati O +wa O +tarehe O +ya O +kuapishwa O +Biden B-PER +Jumatano B-DATE +. O + +Hata O +hivyo O +wahamiaji O +hao O +pia O +wamesema O +walikuwa O +wanaamini O +kuwa O +demokrasia O +itashinda O +nchini O +Marekani B-LOC +- O +lakini O +kwa O +jitihada O +. O + +"""" O +Tunaona O +Marekani B-LOC +inatumia O +mabilioni O +ya O +dola O +. O +. O +. O +katika O +nchi O +mbalimbali O +na O +mabara O +mbalimbali O +"""" O +kuunga O +mkono O +demokrasia O +, O +maendeleo O +ya O +uchumi O +, O +elimu O +ya O +kiraia O +, O +haki O +za O +binadamu O +na O +zaidi O +ya O +h O +apo O +, O +amesema O +Mirwais B-PER +Safi I-PER +, O +aliyekuwa O +mkalimani O +wa O +serikali O +ya O +Marekani B-LOC +katika O +nchi O +yake O +alikotoka O +Afghanistan B-LOC +kabla O +ya O +kuja O +Marekani B-LOC +kwa O +kutumia O +visa O +maalum O +ya O +wahamiaji O +. O + +"""" O +Lakini O +tumekuta O +bado O +kazi O +kubwa O +inahitajika O +kufanyika O +nchini O +Marekani B-LOC +. O + +Hivi O +sasa O +Safi B-PER +anafanya O +kazi O +katika O +kampuni O +isiyokuwa O +ya O +kibiashara O +kaskazini O +mwa O +Virginia B-LOC +- O +ikiangazia O +demokrasia O +na O +maendeleo O +. O + +UKWELI O +USIOPENDEZA O +Naye O +Boukary B-PER +Sawadogo I-PER +, O +anayefundisha O +masomo O +ya O +filamu O +za O +Afrika B-LOC +katika O +Chuo O +cha O +City B-ORG +College I-ORG +, O +New B-LOC +York I-LOC +, O +picha O +ya O +ghasia O +za O +uvamizi O +wa O +Congress B-ORG +"""" O +zilionekana O +kama O +ni O +filamu O +ya O +Hollywood B-LOC +"""" O +- O +na O +sio O +hakika O +ambayo O +angetegemea O +jambo O +hilo O +kutokea O +katika O +jengo O +la O +kitovu O +cha O +siasa O +za O +Marekani B-LOC +. O + +Sawadogo B-PER +, O +aliyekulia O +Burkina B-LOC +Faso I-LOC +, O +amesema O +ilimkumbusha O +maandamano O +ya O +umma O +ya O +2014 B-DATE +yaliyomshinikiza O +rais O +wa O +nchi O +hiyo O +ya O +Afrika B-LOC +Magharibi O +kuachia O +madaraka O +, O +Blaise B-PER +Compaore I-PER +, O +baada O +ya O +miaka O +27 O +. O + +Waandamanaji O +waliliteka O +bunge O +, O +wakachoma O +moto O +jengo O +, O +"""" O +alisema O +. O + +Wabunge O +walikimbia O +"""" O +kuokoa O +maisha O +yao O +. O +"""" O + +Wabunge O +wa O +Marekani B-LOC +pia O +walikimbizwa O +kutoka O +katika O +ukumbi O +wa O +mikutano O +lakini O +walirejea O +tena O +baada O +ya O +saa O +kadhaa O +kuendelea O +na O +kurasmisha O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +kama O +ilivyokuwa O +imepangwa O +. O + +Watu O +waliokuwa O +katika O +kundi O +lililovamia O +Bunge O +walisema O +walikuwa O +na O +haki O +ya O +kuandamana O +kupinga O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +wa O +Marekani B-LOC +. O + +"""" O +Tuko O +kudai O +ukweli O +, O +"""" O +amesema O +Tuan B-PER +Anh I-PER +La I-PER +, O +Mwanajeshi O +mstaafu O +wa O +Jeshi O +la O +Majini O +la O +Marekani B-LOC +mwenye O +asili O +ya O +Vietnam B-LOC +. O + +"""" O +Haiwezekani O +sisi O +kukubali O +baadhi O +ya O +matokeo O +wakati O +nusu O +ya O +wapiga O +kura O +wako O +mashakani O +"""" O +kutokana O +na O +kura O +ya O +Novemba B-DATE +3 I-DATE +. O + +Electoral O +College O +ballot O +boxes O +are O +carried O +to O +the O +House O +of O +Representatives O +at O +the O +U B-LOC +. I-LOC +S I-LOC +. I-LOC +Capitol I-LOC +in O +Washington B-LOC +, I-LOC +D I-LOC +. I-LOC +C I-LOC +. O +, O +Jan B-DATE +. I-DATE +6 I-DATE +, I-DATE +2021 I-DATE +. O + +Individual O +states O +took O +days O +, O +even O +weeks O +, O +to O +count O +ballots O +. O + +In O +the O +end O +, O +Biden B-PER +received O +81 O +million O +votes O +; O +Trump B-PER +got O +74 O +million O +. O + +In O +the O +determinative O +U B-LOC +. I-LOC +S I-LOC +. O + +Electoral O +College O +, O +Biden B-PER +defeated O +Trump B-PER +306 O +- O +232 O +votes O +. O + +Kila O +jimbo O +lilichukuwa O +siku O +kadhaa O +, O +hata O +wiki O +kadhaa O +, O +kuhesabu O +kura O +. O + +Hatimaye O +, O +Biden B-PER +alipata O +kura O +milioni O +81 O +; O +Trump B-PER +akapata O +kura O +74 O +milioni O +. O + +Katika O +Kura O +za O +Wajumbe O +zinazoamua O +mshindi O +maarufu O +kama O +Electoral O +College O +, O +Biden B-PER +alimshinda O +Trump B-PER +kwa O +kura O +306 O +- O +232 O +. O + +Vanndhath B-PER +Man I-PER +, O +aliyehamia O +Marekani B-LOC +kutoka O +Cambodia B-LOC +na O +anafanya O +kazi O +ya O +uuguzi O +Kaskazini O +mwa O +Virginia B-LOC +, O +amesema O +haamini O +uvamizi O +wa O +Congress B-ORG +ulikuwa O +umepangwa O +- O +japokuwa O +baadhi O +ya O +waandamanaji O +walikuja O +na O +vilipuzi O +, O +pingu O +na O +vifaa O +mbalimbali O +ikionyesha O +kulikuwa O +na O +mpango O +kabambe O +wenye O +nia O +mbaya O +. O + +"""" O +Nafikiri O +genge O +hili O +au O +waandamanaji O +hawa O +. O +. O +. O +hawakuwa O +wamepanga O +tukio O +hili O +kuwa O +la O +uvunjifu O +wa O +amani O +, O +"""" O +amesema O +. O + +"""" O +Lakini O +pale O +palipo O +patikana O +shinikizo O +, O +ilifikia O +hali O +ya O +kugeuka O +kuwa O +ni O +uvamizi O +wa O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +. O + +The O +Capitol B-LOC +attack O +"""" O +was O +very O +personal O +to O +me O +, O +"""" O +said O +Osman B-PER +Ahmed I-PER +, O +33 O +, O +who O +had O +worked O +there O +for O +two O +U B-LOC +. I-LOC +S I-LOC +. I-LOC +senators O +from O +Minnesota B-LOC +. O + +"""" O +As O +a O +staffer O +, O +you O +couldn't O +get O +onto O +the O +Senate B-ORG +floor O +without O +screening O +, O +"""" O +he O +said O +. O + +. O +. O +. O +"""" O +I O +know O +how O +secure O +and O +well O +- O +kept O +that O +building O +is O +. O +"""" O + +Uvamizi O +wa O +Bunge O +ulikuwa O +ni O +jambo O +binafsi O +kwangu O +, O +"""" O +amesema O +Osman B-PER +Ahmed I-PER +, O +miaka O +33 O +, O +ambaye O +aliwahi O +kufanya O +kazi O +na O +maseneta O +wawili O +wa O +Marekani B-LOC +kutoka O +Minnesota B-LOC +. O + +"""" O +Kama O +mfanyakazi O +, O +hukuweza O +kufika O +katika O +ukumbi O +wa O +Baraza O +la O +Seneti O +bila O +ya O +kukaguliwa O +, O +"""" O +amesema O +, O +. O +. O +. O +"""" O +najua O +namna O +jengo O +hilo O +lilivyo O +salama O +na O +ulinzi O +wake O +imara O +. O +"""" O + +Ahmed B-PER +left O +in O +2019 B-DATE +, O +joining O +a O +Minneapolis B-LOC +nonprofit O +to O +build O +community O +partnerships O +. O + +He O +recoiled O +from O +onscreen O +images O +of O +the O +Capitol's O +bloodshed O +, O +which O +he O +said O +brought O +flashbacks O +of O +his O +childhood O +in O +an O +unstable O +Somalia B-LOC +. O + +Ahmed B-PER +aliacha O +kazi O +mwaka O +2019 B-DATE +, O +akajiunga O +na O +shirika O +lisilo O +la O +kibiashara O +huko O +Minneapolis B-LOC +kuanzisha O +ushirikiano O +wa O +kijamii O +. O + +Alihuzunishwa O +na O +picha O +za O +kwenye O +televisheni O +za O +umwagaji O +damu O +hapo O +Bungeni O +, O +ambazo O +zilimkumbusha O +matukio O +ya O +utotoni O +aliyoyaona O +katika O +nchi O +isiyo O +na O +utulivu O +ya O +Somalia B-LOC +. O + +Ahmed B-PER +aliwapongeza O +"""" O +maafisa O +wa O +polisi O +na O +maafisa O +wa O +sheria O +waliowalinda O +wabunge O +maisha O +yao O +. O +"""" O + +Lakini O +pia O +alisema O +alikuwa O +amesikitishwa O +na O +kitendo O +cha O +wachache O +kati O +ya O +waandamanaji O +wazungu O +kukamatwa O +- O +- O +- O +angalau O +pale O +mwanzoni O +. O + +"""" O +Hilo O +linaonyesha O +wazi O +, O +kuwa O +, O +ubaguzi O +wa O +rangi O +na O +kukosekana O +usawa O +wa O +kijamii O +. O + +. O +. O +. O +Na O +watu O +wa O +rangi O +- O +- O +- O +isingekuwa O +hivyo O +ilivyotokea O +kama O +wao O +ndio O +wangekuwa O +wamefanya O +hilo O +. O + +Kwa O +mujibu O +wa O +uchambuzi O +wa O +CNN B-ORG +wa O +takwimu O +za O +polisi O +Washington B-LOC +, O +watu O +61 O +walikamatwa O +katika O +ghasia O +za O +Januari B-DATE +6 I-DATE +, O +ukilingansha O +na O +316 O +waliokamatwa O +Juni B-DATE +1 I-DATE +, I-DATE +2020 I-DATE +- O +- O +- O +siku O +waandamanaji O +wa O +Black B-ORG +Lives I-ORG +Matter I-ORG +walipoondolewa O +mitaani O +karibu O +na O +White B-ORG +House I-ORG +kabla O +ya O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +kujitokeza O +kupiga O +picha O +mbele O +ya O +Kanisa O +la O +Episcopal B-ORG +la O +Mtakatifu B-ORG +John I-ORG +akishikilia O +bibilia O +. O + +Zaidi O +ya O +watu O +70 O +wamefunguliwa O +mashtaka O +ya O +shambulizi O +la O +Bunge O +la O +Marekani B-LOC +na O +waendesha O +mashtaka O +wanafuatilia O +mashtaka O +mengine O +dhidi O +ya O +watu O +wasiopungua O +100 O +, O +Michael B-PER +Sherwin I-PER +, O +kaimu O +mwanasheria O +wa O +Marekani B-LOC +katika O +Wilaya O +ya O +Columbia B-LOC +, O +amesema O +katika O +mkutano O +wa O +waandishi O +wa O +habari O +Januari B-DATE +12 I-DATE +. O + +Amesema O +waendesha O +mashtaka O +waandamizi O +pia O +wanaangalia O +uwezekano O +wa O +kufungua O +mashataka O +ya O +uhaini O +na O +kusaidia O +hilo O +, O +ambayo O +yanaweza O +kuwa O +na O +adhabu O +ya O +kifungo O +cha O +hadi O +miaka O +20 O +. O + +Hiyo O +bado O +ni O +adhabu O +hafifu O +ukilinganisha O +na O +matukio O +mengine O +kwake O +Jake B-PER +Kim I-PER +, O +aliyekimbia O +kutoka O +Korea B-LOC +Kaskazini I-LOC +na O +sasa O +ni O +mwanafunzi O +huko O +Provo B-LOC +, O +Utah B-LOC +. O + +"""" O +Kuandamana O +ni O +haki O +ya O +kidemokrasia O +kabisa O +, O +lakini O +uvunjifu O +wa O +amani O +unashtusha O +na O +haukubaliki O +, O +"""" O +amesema O +Kim B-PER +, O +ambaye O +ana O +umri O +wa O +miaka O +30 O +. O + +Nchini O +Marekani B-LOC +, O +"""" O +watu O +wanaweza O +kukamatwa O +na O +kutumikia O +kifungo O +kwa O +muda O +. O + +Nchini O +Korea B-LOC +Kaskazini I-LOC +, O +watauawa O +. O +"""" O + +UHURU O +Wademokrat O +wote O +na O +Warepublikan O +10 O +katika O +Baraza O +la O +Wawakilishi O +la O +Marekani B-LOC +walipiga O +kura O +wiki B-DATE +hii I-DATE +kumfungulia O +mashtaka O +Trump B-PER +kwa O +mara O +ya O +pili O +kitu O +ambacho O +hakijawahi O +kutokea O +, O +wakimshutumu O +kwa O +kuchochea O +vurugu O +. O + +Pia O +amefungiwa O +akaunti O +zake O +za O +Twitter B-ORG +, O +Facebook B-ORG +na O +mitandao O +mengine O +ya O +kijamii O +inayo O +mshutumu O +kwa O +matamshi O +yake O +ya O +uchochezi O +. O + +"""" O +Hilo O +linastaajabisha O +! O + +Tuna O +uhuru O +wa O +kujieleza O +, O +"""" O +amelalamika O +Junior B-PER +Bompeti I-PER +, O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +35 O +mtaalamu O +wa O +programu O +za O +kompyuta O +huko O +Dallas B-LOC +, O +Texas B-LOC +. O + +Bompeti B-PER +, O +aliyehamia O +Marekani B-LOC +mwaka O +2015 B-DATE +kutoka O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +, O +aliunda O +jamii O +ya O +Facebook O +ya O +watu O +wa O +Congo B-LOC +wanao O +muunga O +mkono O +Trump B-PER +. O + +Alikubaliana O +na O +kesi O +mbalimbali O +ambazo O +hazikufanikiwa O +zilizotaka O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +yabadilishwe O +katika O +majimbo O +mbalimbali O +ambapo O +Trump B-PER +alishindwa O +. O + +"""" O +Ni O +lazima O +tuamini O +mchakato O +huo O +, O +"""" O +Bompeti B-PER +amesema O +. O + +"""" O +Kuna O +madai O +mengi O +ya O +wizi O +. O + +Rais O +anaendelea O +kusema O +kulikuwa O +na O +wizi O +wa O +kura O +. O +"""" O + +UFUMBUZI O +Kujenga O +uaminifu O +na O +demokrasia O +bora O +kunahitaji O +heshima O +, O +elimu O +na O +ushirikiano O +wa O +kiraia O +, O +Bompeti B-PER +na O +wahamiaji O +wengine O +wanaeleza O +. O + +Vyama O +vya O +kisiasa O +lazima O +"""" O +waweke O +kando O +"""" O +baadhi O +ya O +tofauti O +zao O +, O +amesema O +Roba B-PER +Bulga I-PER +, O +mhitimu O +wa O +Chuo B-ORG +Kikuu I-ORG +cha I-ORG +Brandeis I-ORG +aliyesomea O +masuala O +ya O +utatuzi O +wa O +migogoro O +akitokea O +Ethiopia B-LOC +. O + +Alitaja O +kuwa O +"""" O +huu O +ni O +wakati O +wa O +maridhiano O +, O +wakati O +wa O +kuwaleta O +watu O +pamoja O +kama O +nchi O +. O +"""" O + +Anahimiza O +kuangalia O +nje O +ya O +mipaka O +ya O +Marekani B-LOC +, O +akisema O +, O +"""" O +Tishio O +kwa O +demokrasia O +hapa O +linaweza O +kuwa O +ni O +tishio O +la O +demokrasia O +katika O +nchi O +nyingine O +za O +ulimwenguni O +. O + +Thavin B-PER +Keo I-PER +anahimiza O +kuwepo O +ustaarabu O +zaidi O +, O +wasiwasi O +juu O +ya O +"""" O +chuki O +zaidi O +kila O +mahala O +. O + +. O +. O +. O +Angalia O +huko O +Portland B-LOC +. O + +Angalia O +Seattle B-LOC +, O +"""" O +amesema O +, O +akigusia O +miezi O +ya O +maandamano O +ya O +Black B-ORG +Lives I-ORG +Matter I-ORG +mwaka B-DATE +jana I-DATE +ambayo O +baadhi O +ya O +wakati O +yalikuwa O +na O +mapambano O +ya O +umwagaji O +damu O +. O + +Mkandarasi O +huyu O +mstaafu O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +67 O +alikuja O +Marekani B-LOC +kama O +mkimbizi O +kutoka O +Cambodia B-LOC +mwaka O +1981 B-DATE +, O +na O +kuweka O +makazi O +yake O +kaskazini O +ya O +Virginia B-LOC +. O + +Thavin B-PER +Keo I-PER +, O +mzaliwa O +wa O +Cambodia B-LOC +aliyefanikiwa O +kuingia O +Marekani B-LOC +kama O +mkimbizi O +, O +anasema O +viongozi O +wa O +Republikan B-ORG +na O +Demokratik B-ORG +"""" O +lazima O +washirikiane O +kuendeleza O +demokrasia O +. O +"""" O + +"""" O +Warepublikan O +na O +Wademokrat O +"""" O +lazima O +wafanye O +kazi O +kwa O +pamoja O +kuendeleza O +demokrasia O +katika O +nchi O +hii O +, O +"""" O +Kushirikiana O +katika O +kujenga O +jamii O +ni O +muhimu O +kwa O +mzaliwa O +wa O +Marekani B-LOC +Pahniti B-PER +( I-PER +Tom I-PER +) I-PER +Tosuksri I-PER +, O +aliyeishi O +baadhi O +ya O +umri O +wake O +na O +wazazi O +wake O +wazaliwa O +wa O +Thailand B-LOC +na O +anafanya O +kazi O +katika O +programu O +ya O +kuwawezesha O +watu O +kupata O +nyumba O +za O +bei O +nafuu O +isiyo O +ya O +kibiashara O +huko O +Cleveland B-LOC +, O +Ohio B-LOC +. O + +Alijitolea O +kama O +muangalizi O +wa O +uchaguzi O +mwezi O +Novemba B-DATE +katika O +uchaguzi O +na O +anataka O +"""" O +kujihusisha O +zaidi O +. O +. O +. O +kujifunza O +zaidi O +kuhusu O +chaguzi O +za O +hapa O +nchini O +kwetu O +, O +"""" O +amesema O +. O + +Pia O +anakusudia O +"""" O +kuwapa O +moyo O +watu O +"""" O +kufanya O +hivyo O +na O +kujifunza O +zaidi O +kuhusu O +wagombea O +wa O +maeneo O +yao O +na O +masuala O +mbalimbali O +. O + +Unapopiga O +kura O +, O +"""" O +siyo O +tu O +kumchagua O +rais O +, O +siyo O +tu O +Baraza O +la O +Seneti O +, O +lakini O +kila O +kitu O +baina O +ya O +hayo O +mawili O +ambayo O +lazima O +tuyafahamu O +. O +"""" O + +Wahamiaji O +, O +hususan O +wale O +waliopata O +uraia O +, O +wana O +majukumu O +, O +amesema O +Meron B-PER +Semedar I-PER +, O +ambaye O +ana O +umri O +wa O +miaka O +34 O +kutoka O +Eritrea B-LOC +na O +sasa O +ni O +mshauri O +wa O +wanazuoni O +wa O +Afrika B-LOC +katika O +Chuo O +Kikuu O +cha O +California B-LOC +- O +Berkeley B-ORG +. O + +"""" O +Naishawishi O +kila O +jamii O +ya O +wahamiaji O +kujitokeza O +kutekeleza O +haki O +zao O +, O +"""" O +kuanzia O +kukamilisha O +takwimu O +za O +sensa O +hadi O +kupiga O +kura O +iwapo O +wanastahili O +kufanya O +hivyo O +, O +Semedar B-PER +amesema O +. O + +"""" O +Ni O +jukumu O +, O +ni O +wajibu O +, O +na O +lazima O +tuheshimu O +hilo O +, O +na O +kulienzi O +hilo O +. O + +Lakini O +pia O +lazima O +tushiriki O +kuendeleza O +demokrasia O +, O +"""" O +amesema O +. O + +"""" O +Na O +tuwafundishe O +mambo O +kama O +hayo O +watoto O +wetu O +. O + +. O +. O +. O +lazima O +tukabidhi O +fikra O +hizi O +kutoka O +kizazi O +kimoja O +hadi O +kingine O +. O + +Kwa O +upande O +wake O +Sonam B-PER +Zoksang I-PER +, O +mmiliki O +wa O +biashara O +ndogo O +huko O +New B-LOC +York I-LOC +kitongoji O +cha O +Hudson B-LOC +Valley I-LOC +, O +anasıma O +"""" O +demokrasia O +imeonyesha O +nguvu O +yake O +lakini O +inahitaji O +kulindwa O +. O +"""" O + +Akiwa O +mzaliwa O +wa O +Tibet B-LOC +, O +alikuja O +Marekani B-LOC +mwaka O +1995 B-DATE +kupitia O +Nepal B-LOC +, O +ambako O +wazazi O +wake O +walikimbilia O +baada O +ya O +China B-LOC +kutawala O +nchi O +yao O +kwa O +mabavu O +. O + +Amesema O +anamuangalia O +Biden B-PER +, O +rais O +anayeingia O +madarakani O +, O +atatekeleza O +ujumbe O +wake O +wa O +kuleta O +umoja O +na O +maridhiano O +. O + +"""" O +Naamini O +uongozi O +huu O +mpya O +na O +baadhi O +ya O +Warepulikan O +wema O +wanaweza O +kufanya O +kazi O +pamoja O +. O + +Dunia O +inaiangalia O +Marekani B-LOC +kama O +ni O +mfano O +wa O +kuigwa O +. O + +Waandishi O +ni O +: O +Mariama B-PER +Diallo I-PER +, O +Carol B-PER +Guensburg I-PER +, O +Elizabeth B-PER +Hughes I-PER +Ripoti O +hii O +imechangiwa O +na O +idhaa O +kadhaa O +za O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +: O +Afghan O +, O +Cambodian O +, O +English O +to O +Africa O +, O +French O +to O +Africa O +, O +Horn O +, O +Korean O +, O +Mandarin O +, O +Somali O +, O +Thai O +, O +Tibetan O +and O +Vietnamese O +. O + +Mabalozi O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +Jumatano B-DATE +wameridhia O +kupelekwa O +ujumbe O +wa O +kijeshi O +nchini O +Msumbiji B-LOC +kusaidia O +kufundisha O +vikosi O +vyake O +vya O +kijeshi O +vinavyopambana O +na O +wanajihadi O +kaskazini O +mwa O +nchi O +, O +wanadiplomasia O +walisema O +. O + +Uasi O +mbaya O +wa O +wanamgambo O +wanaohusishwa O +na O +kundi O +la O +Islamic B-ORG +State I-ORG +umeuharibu O +mkoa O +wenye O +utajiri O +wa O +mafuta O +wa O +Cabo B-LOC +Delgado I-LOC +tangu O +mwishoni O +mwa O +mwaka O +2017 B-DATE +, O +na O +kuua O +watu O +3 O +, O +0 O +na O +kusababisha O +wengine O +laki O +8 O +kupoteza O +makazi O +yao O +. O + +Utawala O +wa O +zamani O +wa O +kikoloni O +, O +Ureno B-LOC +tayari O +unatoa O +mafunzo O +kwa O +wanajeshi O +wa O +Msumbiji B-LOC +na O +wakufunzi O +wa O +jeshi O +la O +Lisbon B-LOC +walioko O +huko O +watakuwa O +sehemu O +ya O +ujumbe O +mpya O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +. O + +Mwanadiplomasia O +mwandamizi O +wa O +Ulaya B-LOC +alisema O +kuwa O +nchi O +nyingine O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +Ufaransa B-LOC +, O +Italia B-LOC +, O +na O +Uhispania B-LOC +zinatarajiwa O +kutoa O +wafanyakazi O +katika O +ujumbe O +huo O +. O + +Wakufunzi O +wa O +jeshi O +la O +Lisbon B-LOC +walioko O +huko O +wataunda O +nusu O +ya O +ujumbe O +mpya O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +. O + +Mawaziri O +wa O +mambo O +ya O +nje O +kutoka O +kwa O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +27 O +wanapaswa O +kusaini O +rasmi O +ujumbe O +huo O +kwenye O +mkutano O +wa O +Julai B-DATE +12 I-DATE +. O + +Waziri O +wa O +Mambo O +ya O +Nje O +wa O +Marekani B-LOC +Antony B-PER +Blinken I-PER +ametembelea O +Vatican B-LOC +Jumatatu B-DATE +na O +kukutana O +na O +Papa O +Francis B-PER +na O +maafisa O +wengine O +. O + +Blinken B-PER +na O +Papa B-PER +pamoja O +na O +mambo O +mengine O +wamejadili O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +, O +haki O +za O +binadamu O +na O +usafirishaji O +haramu O +wa O +binadamu O +. O + +Ziara O +hiyo O +inafanyika O +kabla O +ya O +mkutano O +unaotarajiwa O +Oktoba B-DATE +kati O +ya O +Papa O +na O +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +, O +Joe B-PER +Biden I-PER +, O +ambaye O +ni O +Mkatoliki O +wa O +pili O +kuongoza O +Marekani B-LOC +. O + +Mbali O +na O +mikutano O +na O +Kardinali O +Pietro B-PER +Parolin I-PER +na O +Askofu O +Mkuu O +Paul B-PER +Gallagher I-PER +, O +mwanadiplomasia O +huyo O +wa O +juu O +wa O +Marekani B-LOC +alipatiwa O +ziara O +ya O +eneo O +la O +Sala B-LOC +Regia I-LOC +na O +Sistine B-LOC +Chapel I-LOC +. O + +Leo B-DATE +Jumatatu I-DATE +pia O +, O +Blinken B-PER +na O +Waziri O +wa O +Mambo O +ya O +nje O +wa O +Italia B-LOC +Luigi B-PER +Di I-PER +Maio I-PER +wanasimamia O +mkutano O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +kimataifa I-ORG +wa O +kukishinda O +kikundi O +cha O +ISIS B-ORG +. O + +Maafisa O +wa O +Wizara O +ya O +Mambo O +ya O +Nje O +walisema O +mawaziri O +watajadili O +juu O +ya O +kuendelea O +na O +shinikizo O +dhidi O +ya O +kundi O +hilo O +la O +wanamgambo O +nchini O +Iraq B-LOC +na O +Syria B-LOC +, O +huku O +pia O +wakifanya O +kazi O +kukabiliana O +na O +washirika O +wa O +kundi O +hilo O +kwingineko O +ulimwenguni O +. O + +Viongozi O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +wamefikia O +makubaliano O +yenye O +malengo O +makubwa O +ya O +kupunguza O +viwango O +vya O +gesi O +chafu O +kwa O +asilimia O +55 O +ifikapo O +mwisho O +wa O +mwongo O +ikilinganishwa O +na O +viwango O +vya O +mwaka O +wa O +1990 B-DATE +na O +hivyo O +kuepusha O +kikwazo O +kikubwa O +kabla O +ya O +mkutano O +wa O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +kuhusu O +hali O +ya O +hewa O +mwishoni B-DATE +mwa I-DATE +wiki I-DATE +hii O +. O + +Baada O +ya O +mazungumzo O +ya O +usiku O +mzima O +wakati O +wa O +kikao O +chao O +cha O +siku O +mbili O +mjini O +Brussells B-LOC +, O +nchi O +wanachama O +27 O +za O +umoja B-ORG +wa I-ORG +ulaya I-ORG +leo B-DATE +zimeidhinisha O +pendekezo O +la O +tume O +ya O +utendaji O +ya O +umoja B-ORG +wa I-ORG +ulaya I-ORG +, O +kuzingatia O +lengo O +mbadala O +la O +umoja O +huo O +kwa O +kufikia O +viwango O +vya O +hewa O +safi O +ifikapo O +nusu O +karne O +. O + +Hayo O +ni O +baada O +ya O +nchi O +ambazo O +zinategemea O +sana O +mkaa O +wa O +mawe O +kuunga O +mkono O +lengo O +hilo O +lililoboreshwa O +. O + +Miaka O +mitano O +baada O +ya O +mkataba O +wa O +mjini O +Paris B-LOC +kuhusu O +hali O +ya O +hewa O +, O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +umesema O +unataka O +kuongoza O +katika O +vita O +dhidi O +ya O +viwango O +vya O +juu O +vya O +joto O +duniani O +. O + +Viongozi O +hao O +wamefanikiwa O +pia O +kufikia O +makubaliano O +juu O +ya O +bajeti O +yao O +na O +masaada O +wa O +kupambana O +na O +janga O +na O +virusi O +vya O +corona O +katika O +nchi O +zao O +. O + +- O +Imetayarishwa O +na O +Patrick B-PER +Nduwimana I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +washington B-LOC +DCUtawala O +wa O +kijeshi O +huko O +Myanmar B-LOC +umefungua O +shtaka O +la O +sita O +dhidi O +ya O +kiongozi O +wa O +kiraia O +aliyeondolewa O +madarakani O +, O +Aung B-PER +San I-PER +Suu I-PER +Kyi I-PER +, O +siku O +ya O +Jumatatu B-DATE +. O + +Wakati O +mashtaka O +hayo O +yanafunguliwa O +maandamano O +yamekuwa O +yakiendelea O +dhidi O +ya O +mapinduzi O +ya O +Februari B-DATE +1 I-DATE +. O + +Min B-PER +Min I-PER +Soe I-PER +, O +wakili O +wa O +Suu B-PER +Kyi I-PER +, O +aliwaambia O +waandishi O +wa O +Habari O +kwamba O +mteja O +wake O +alishtakiwa O +kwa O +mara O +ya O +pili O +kwa O +kukiuka O +kanuni O +za O +nchi O +hiyo O +za O +COVID O +- O +19 O +, O +wakati O +akionekana O +mahakamani O +kupitia O +njia O +ya O +video O +. O + +Min B-PER +Min I-PER +Soe I-PER +anasema O +Suu B-PER +Kyi I-PER +aliiomba O +mahakama O +imruhusu O +kukutana O +na O +mawakili O +wake O +ana O +kwa O +ana O +wakati O +wa O +kikao O +cha O +Jumatatu B-DATE +. O + +Suu B-PER +Kyi I-PER +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +75 O +, O +tayari O +anakabiliwa O +na O +mashtaka O +ikiwemo O +kuwa O +na O +redio O +sita O +za O +mkononi O +, O +shtaka O +kubwa O +zaidi O +la O +kuvunja O +sheria O +za O +siri O +za O +enzi O +za O +ukoloni O +, O +ambalo O +linaweza O +kumweka O +gerezani O +kwa O +miaka O +14 O +akikutwa O +na O +hatia O +. O + +Rais O +mteule O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +amefanya O +mkutano O +kwa O +njia O +ya O +video O +na O +wafanyabiashara O +wadogo O +wadogo O +na O +wafanyakazi O +ambao O +wameathiriwa O +pakubwa O +kiuchumi O +kutokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Biden B-PER +amesimamia O +mkutano O +huo O +kutoka O +nyumbani O +kwake O +- O +Wilmington B-LOC +, O +Delaware B-LOC +, O +ambapo O +anafanyia O +shughuli O +zake O +za O +kujitayarisha O +kuingia O +madarakani O +baada O +ya O +kuapishwa O +Januari B-DATE +20 I-DATE +. O + +Vile O +vile O +, O +anaendele O +kupokea O +taarifa O +za O +kila O +siku O +kutoka O +kwa O +maafisa O +wa O +ujasusi O +wa O +Marekani B-LOC +kuhusu O +usalama O +nchini O +Marekani B-LOC +na O +sehemu O +nyingine O +zinazoangaziwa O +sana O +duniani O +. O + +Biden B-PER +anakabiliwa O +na O +changamoto O +kubwa O +ya O +uchumi O +ambao O +umedorora O +kutokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +atakapoingia O +madarakani O +hata O +wakati O +kuna O +matarajio O +ya O +kuanza O +kutolewa O +chanjo O +dhidi O +ya O +virusi O +hivyo O +baadaye O +mwezi O +huu O +. O + +Kulingana O +na O +chuo B-ORG +kikuu I-ORG +cha I-ORG +Johns I-ORG +Hopkins I-ORG +, O +maelfu O +ya O +watu O +wanaripotiwa O +kuambukizwa O +virusi O +vya O +Corona O +nchini O +Marekani B-LOC +kila O +siku O +, O +watu O +272 O +, O +0 O +wamefariki O +. O + +Marekani B-LOC +inaongoza O +kwa O +idadi O +ya O +vifo O +na O +maambukizi O +kutokana O +na O +Corona O +kote O +duniani O +. O + +Rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +amesema O +, O +kifungo O +alichopewa O +Chauvin B-PER +kinastahiki O +kulingana O +na O +masharti O +yaliyopendekezwa O +, O +ingawa O +hakufahamu O +kwa O +kina O +jinsi O +uamuzi O +huo O +ulivyochukuliwa O +. O + +Afisa O +wa O +zamani O +wa O +polisi O +wa O +Minneapolis B-LOC +Derek B-PER +Chauvin I-PER +amehukumiwa O +kutumikia O +kifungo O +cha O +miaka O +22 O +na O +nusu O +jela O +kwa O +kosa O +la O +mauaji O +ya O +George B-PER +Floyd I-PER +2020 B-DATE +. O + +Waendesha O +mashtaka O +wametaka O +apewe O +hukumu O +ya O +miaka O +30 O +, O +na O +wakili O +wa O +Chauvin B-PER +ametaka O +aachiwe O +huru O +. O + +Chauvin B-PER +alihukumiwa O +Aprili B-DATE +kwa O +mauaji O +kwa O +kukusudia O +, O +na O +mauaji O +bila O +ya O +kukusudia O +. O + +Kisheria O +, O +Chauvin B-PER +alikabiliwa O +na O +kifungo O +hadi O +miaka O +40 O +jela O +kwa O +mauaji O +ya O +kukusudia O +, O +na O +hadi O +miaka O +25 O +kwa O +mauaji O +ya O +kiwango O +cha O +pili O +na O +hadi O +miaka O +kumi O +mauaji O +bila O +ya O +kukusudia O +. O + +Kutokana O +na O +kwamba O +Chauvin B-PER +hana O +rekodi O +ya O +uhalifu O +wowote O +kabla O +ya O +kitendo O +hicho O +, O +muongozo O +wa O +sheria O +wa O +jimbo O +unasema O +, O +kwa O +makosa O +aliyoyafanya O +ya O +mauaji O +na O +mauaji O +bila O +ya O +kukusudia O +ni O +miaka O +12 O +na O +nusu O +. O + +Jaji O +Peter B-PER +Cahill I-PER +alikuwa O +na O +uwezo O +wa O +kutoa O +hukumu O +kati O +ya O +miaka O +10 O +na O +miezi O +nane O +na O +miaka O +15 O +kwa O +kila O +kosa O +. O + +Ben B-PER +Crum I-PER +wakili O +wa O +familia O +ya O +Floyd B-PER +akizungumza O +baada O +ya O +kutolewa O +kwa O +hukumu O +anasema O +"""" O +leo B-DATE +ni O +siku O +inayotoa O +nafasi O +kwa O +mabadiliko O +Marekani B-LOC +. O + +Hichi O +ni O +kifungo O +kirefu O +kabisa O +kuwahi O +kupewa O +afisa O +wa O +polisi O +wa O +Minnesota B-LOC +. O +"""" O + +Naye O +mwanasheria O +mkuu O +wa O +Minnesota B-LOC +Kieth B-PER +Ellison I-PER +anasema O +hukumu O +hiyo O +haitoshi O +, O +bali O +inawapa O +uwezo O +wa O +kutafakari O +na O +kutambua O +kuwa O +huu O +ni O +wakati O +wa O +kufanyika O +mageuzi O +ya O +dhati O +ya O +kijamii O +kuelekea O +utendaji O +wa O +usawa O +kwa O +watu O +wote O +mbele O +ya O +sheria O +. O + +Waatalam O +na O +wachambuzi O +wa O +kisiasa O +wanasema O +Israel B-LOC +inakabiliwa O +na O +mzozo O +mkubwa O +wa O +kisiasa O +kuwahi O +kutokea O +katika O +muda O +wa O +miongo O +kadhaa O +kutokana O +na O +kutokuwepo O +na O +mshindi O +wa O +moja O +kwa O +moja O +. O + +Kura O +zikiendelea O +kuhesabiwa O +Alhamisi B-DATE +baada O +ya O +uchaguzi O +wa O +bunge O +wa O +Jumanne B-DATE +, O +si O +Waziri O +Mkuu O +Benjamn B-PER +Netanyahu I-PER +wala O +si O +wale O +wanaotaka O +kumuondoa O +madarakani O +wenye O +viti O +vya O +kutosha O +kuunda O +serikali O +. O + +Uwezekano O +wa O +wazri O +mkuu O +Benjamin B-PER +Netanyahu I-PER +kuunda O +serkali O +mpya O +ya O +mseto O +umetoweka O +baada O +ya O +chama O +cha O +mrengo O +mkali O +wa O +kulia O +kukataa O +kujiunga O +na O +ushirikiano O +wowote O +wenye O +chama O +cha O +waarabu O +wenye O +kufuata O +misingi O +ya O +dini O +ya O +Kiislamu O +. O + +Chama O +cha O +kizalendo O +cha O +wayahudi O +kimetangaza O +leo B-DATE +kwamba O +hakitajiunga O +na O +serikali O +ya O +muungano O +itakayohusisha O +chama O +cha O +Waarabu O +cha O +UAL B-ORG +ambacho O +kimepata O +viti O +vinne O +na O +Netanyahu B-PER +atalazimika O +kujadili O +nao O +kujiunga O +katika O +serkali O +yake O +. O + +Uchaguzi O +huo O +uliokuwa O +wa O +nne O +katika O +kipindi O +cha O +chni O +ya O +miaka O +miwili O +ulikuwa O +kwa O +sehemu O +kubwa O +ni O +kura O +ya O +maoni O +kuona O +iwapo O +Netanyahu B-PER +anaweza O +kutawala O +akiwa O +anakabilwa O +na O +mashtaka O +ya O +uhalifu O +. O + +Lakini O +si O +kambi O +ya O +Netanyahu B-PER +wala O +ya O +upinzani O +uliogawika O +zilizoweza O +kupata O +viti O +61 O +katika O +bunge O +la O +viti O +120 O +vinavyo O +hitajika O +kuunda O +serikali O +. O + +Ikiwa O +asilimia O +93 O +za O +kura O +zimekwisha O +hesabiwa O +Netanyahu B-PER +na O +washirika O +wake O +wamepata O +viti O +52 O +kulingana O +na O +viti O +57 O +vya O +wapinzani O +wake O +. O + +Matokeo O +rasmi O +yanatarajwa O +kesho B-DATE +Ijumaa I-DATE +, O +na O +hivyo O +bila O +ya O +kufikia O +makubaliano O +na O +Netanyahu B-PER +kutoweza O +kuunda O +serkali O +au O +upinzani O +kushindwa O +kuunda O +serikali O +Waisraeli O +watalazimka O +kupiga O +kura O +kwa O +mara O +ya O +tano O +jambo O +ambalo O +halijawahi O +kutokea O +. O + +Rais O +wa O +marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +Alhamisi B-DATE +, O +alitia O +Saini O +muswada O +wa O +afueni O +kwa O +corona O +wa O +dola O +trillioni O +1 O +. O +9 O +na O +hivyo O +kufungua O +njia O +ya O +kutoa O +msaada O +wa O +fedha O +wa O +serekali O +kuu O +kwa O +wamarekani O +na O +wafanyabiashara O +wanaotaabika O +kutokana O +na O +janga O +la O +Covid O +. O + +Biden B-PER +ambae O +ni O +mdemocrat O +, O +amesaini O +muswada O +huo O +siku O +moja O +baada O +ya O +baraza O +la O +wawakilishi O +kuupitisha O +kwa O +kura O +220 O +dhidi O +ya O +211 O +bila O +uungwaji O +mkono O +wa O +wabunge O +wa O +chama O +cha O +republican B-ORG +. O + +Amesaini O +pia O +mswaada O +huo O +siku O +moja O +kabla O +kama O +ilivyokua O +imetangazwa O +na O +White B-ORG +House I-ORG +kwamba O +atausaini O +Ijumaa B-DATE +hii O +. O + +"""" O +Sheria O +hii O +ya O +kihistoria O +ni O +kwa O +ajili O +kujenga O +nguvu O +ya O +kiuchumi O +katika O +nchi O +hii O +na O +kuwapa O +watu O +katika O +nchini O +, O +wafanyakazi O +, O +watu O +wa O +tabaka O +la O +kati O +, O +watu O +waliojenga O +nchi O +hii O +, O +nafasi O +ya O +kupambana O +, O +"""" O +Biden B-PER +amesema O +wakati O +akijiandaa O +kusaini O +muswada O +huo O +. O + +Wabunge O +wa O +republican B-ORG +wameupinga O +mswaada O +huo O +wakisema O +umetenga O +pesa O +nyingi O +sana O +na O +haukulenga O +vya O +kutosha O +wale O +wanaohitaji O +msaada O +wa O +kiuchumi O +. O + +Sheria O +hiyo O +mpya O +inatoa O +dola O +elfu O +1 O +na O +400 O +kwa O +watu O +wazima O +wenye O +pato O +la O +chini O +ya O +dola O +elfu O +80 O +kwa O +mwaka O +, O +umepunguzia O +mzigo O +wa O +kodi O +pia O +familia O +zenye O +pato O +la O +chini O +kwa O +kutoa O +dola O +elfu O +3 O +kwa O +mtoto O +alie O +na O +umri O +wa O +miaka O +6 O +hadi O +17 O +, O +na O +dola O +elfu O +3 O +na O +600 O +kwa O +Watoto O +walio O +chini O +ya O +miaka O +6 O +katika O +mwaka O +wa O +kodi O +wa O +2021 B-DATE +. O + +Nao O +wafanyakazi O +waliopoteza O +ajira O +wataendelea O +kupokea O +mafao O +ya O +dola O +300 O +kwa O +wiki O +hadi O +mapema B-DATE +mwezi I-DATE +Septemba I-DATE +mwaka I-DATE +huu I-DATE +. O + +Serekali O +za O +majimbo O +na O +wilaya O +zitapewa O +dola O +billioni O +350 O +ili O +zijikwamuwe O +kiuchumi O +baada O +ya O +kukumbwa O +na O +janga O +la O +corona O +. O + +Wizara O +ya O +mawasiliano O +na O +habari O +ya O +Myanmar B-LOC +imesema O +Facebook B-ORG +itazuiwa O +huduma O +zake O +hadi O +Februari B-DATE +7 I-DATE +kwa O +ajili O +ya O +kuweka O +hali O +ya O +utulivu O +nchini O +humo O +. O + +Pia O +huduma O +nyingine O +zilizozuiliwa O +ni O +Messenger O +, O +Instagram O +na O +WhatsApp O +Watoa O +huduma O +ya O +mtandao O +nchini O +Myanmar B-LOC +ikiwemo O +kampuni O +ya O +mawasiliano O +ya O +MPT B-ORG +inayomilikiwa O +na O +serikali O +wamezuiwa O +fursa O +ya O +huduma O +zinazomilikiwa O +na O +kampuni O +ya O +Facebook B-ORG +nchini O +humo O +siku O +ya O +Alhamis B-DATE +kwa O +saa O +za O +huko O +, O +siku O +kadhaa O +baada O +ya O +viongozi O +wa O +jeshi O +kuchukua O +madaraka O +katika O +njia O +ya O +mapinduzi O +. O + +Barua O +iliyochapishwa O +mtandaoni O +na O +wizara O +ya O +mawasiliano O +na O +habari O +nchini O +humo O +imesema O +Facebook B-ORG +itazuiwa O +huduma O +zake O +hadi O +Februari B-DATE +7 I-DATE +kwa O +ajili O +ya O +kuweka O +hali O +ya O +utulivu O +nchini O +humo O +. O + +Baadhi O +ya O +watumiaji O +wa O +huduma O +za O +mtandao O +huko O +Myanmar B-LOC +wanaripoti O +hawakuweza O +kupata O +fursa O +kadhaa O +za O +huduma O +zinazotolewa O +na O +Facebook B-ORG +. O + +Kundi O +linalofuatilia O +masuala O +ya O +mtandao O +la O +NetBlocks B-ORG +, O +linathibitisha O +kampuni O +ya O +mawasiliano O +ya O +MPT B-ORG +inayomilikiwa O +na O +serikali O +ambayo O +inasema O +ina O +watumiaji O +milioni O +23 O +, O +ilizuia O +mawasiliano O +ya O +Facebook B-ORG +pamoja O +na O +huduma O +nyingine O +kama O +vile O +Messenger O +, O +Instagram O +na O +WhatsApp O +. O + +Kampuni O +ya O +Telenor B-ORG +Asa I-ORG +ya O +Norway B-LOC +ilisema O +iliizuia O +Facebook B-ORG +tu O +kufuatia O +agizo O +hilo O +. O + +Msemaji O +wa O +Facebook B-ORG +, O +Andy B-PER +Stone I-PER +anakiri O +kuwepo O +hitilafu O +hizo O +. O + +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Ulaya I-ORG +umeyasihi O +mataifa O +wanachama O +kufunga O +anga O +zao O +pamoja O +na O +viwanja O +vya O +ndege O +kwa O +mashirika O +ya O +ndege O +ya O +Belarus B-LOC +, O +baada O +ya O +ndege O +moja O +kulazimishwa O +kutua O +kwa O +dharura O +mjini O +Minsk B-LOC +ili O +kukamatwa O +kwa O +mwandishi O +mmoja O +wa O +blogi O +aliekuwa O +akikosoa O +utawala O +wa O +kidikteta O +wa O +Rais O +Alexander B-PER +Lukashenko I-PER +. O + +Kufuatia O +tukio O +hilo O +la O +Jumapili B-DATE +, O +tayari O +mashirika O +kadhaa O +ya O +ndege O +yakiwemo O +yale O +ya O +Ufaransa B-LOC +, O +Lufthansa B-ORG +na O +Singapore B-LOC +yamesema O +kuwa O +hayatarusha O +ndege O +zao O +kwenye O +anga O +ya O +Belarus B-LOC +. O + +EU B-ORG +pia O +inachunguza O +tukio O +hilo O +wakati O +ikitadhmini O +kuhusu O +hatua O +itakazochukua O +dhidi O +ya O +maafisa O +wa O +Belarus B-LOC +waliyo O +amuru O +hatua O +hiyo O +ichukuliwe O +. O + +Tayari O +kuna O +maafisa O +kadhaa O +kutoka O +serikali O +ya O +Belarus B-LOC +waliowekewa O +vikwazo O +na O +EU B-ORG +kutokana O +na O +kuhusika O +kwenye O +msako O +wa O +mwaka B-DATE +jana I-DATE +baada O +ya O +uchaguzi O +wa O +rais O +uliozua O +utata O +. O + +EU B-ORG +pamoja O +na O +Marekani B-LOC +wameomba O +serikali O +ya O +Lukashenko B-PER +kumuachilia O +mara O +moja O +Raman B-PER +Pratasevich I-PER +ambaye O +ni O +blogger O +mwenye O +umri O +wa O +miaka O +26 O +na O +ambaye O +amekuwa O +akiishi O +uhamishoni O +nchini O +Poland B-LOC +. O + +Mtayarishaji O +- O +Harrison B-PER +KamauUlimwengu O +umekaribisha O +mwaka O +2021 B-DATE +kwa O +shauku O +kubwa O +, O +lakini O +sherehe O +za O +kuukaribisha O +mwaka O +mpya O +zilikosa O +mbwembwe O +kutokana O +na O +kuwepo O +hatari O +ya O +kuambukizwa O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Miji O +kadhaa O +ilifuta O +sherehe O +za O +kuadhimisha O +mwaka O +mpya O +huku O +viongozi O +wakiwahimiza O +watu O +kusherehekea O +mwaka O +mpya O +kwa O +njia O +salama O +. O + +Mji O +wa O +New B-LOC +York I-LOC +, O +hapa O +Marekani B-LOC +, O +ambao O +kwa O +kawaida O +huwa O +na O +shughuli O +nyingi O +za O +kusherehekea O +mwaka O +mpya O +, O +ulikuwa O +na O +shughuli O +chache O +sana O +na O +kukosa O +maandhari O +yake O +. O + +Maafisa O +wa O +usalama O +walikuwa O +wachache O +sana O +mjini O +humo O +, O +chini O +ya O +asilimia O +80 O +. O + +Katika O +baadhi O +ya O +nchi O +kama O +Ufaransa B-LOC +, O +Italy B-LOC +, O +Uturuki B-LOC +, O +Latvia B-LOC +, O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Czech I-LOC +na O +Ugiriki B-LOC +, O +maafisa O +waliweka O +masharti O +ya O +kuzuia O +watu O +kutoka O +nyumbani O +kwao O +usiku O +. O + +Janga O +la O +virusi O +vya O +corona O +lilipoanza O +kusambaa O +katika O +nchi O +mbali O +mbali O +za O +dunia O +kutokea O +China B-LOC +madaktari O +na O +waatalamu O +wa O +sayansi O +hawakuwa O +na O +uzoefu O +au O +ujuzi O +wa O +kupambana O +na O +ugonjwa O +huo O +. O + +Basi O +katikati O +ya O +mkanganyiko O +wa O +siku O +hizo O +za O +awali O +madaktari O +ambao O +walikuwa O +mstari O +wa O +mbele O +walianza O +kuwasiliana O +na O +wenzao O +pamoja O +na O +wafanyakazi O +wa O +afya O +bila O +ya O +kujali O +uwezo O +wao O +wa O +lugha O +, O +katika O +juhudi O +za O +kujaribu O +kuokoa O +maisha O +ya O +wengine O +, O +limeripoti O +shirika O +la O +habari O +la O +AP B-ORG +. O + +Bila O +ya O +kuwa O +na O +maelezo O +ya O +kufuata O +wala O +hakuna O +muda O +wa O +kusubiri O +kupatikana O +utafiti O +juu O +ya O +janga O +hilo O +, O +tovuti O +ya O +video O +za O +YouTube B-ORG +ilikuwa O +chombo O +muhimu O +kuelezea O +uchunguzi O +unaopatikana O +na O +picha O +za O +vipimo O +vya O +X O +- O +ray O +zilikuwa O +zikimiminika O +katika O +mitandao O +ya O +Twitter B-ORG +na O +WhatsApp B-ORG +. O + +Wakati O +Stephen B-PER +Donelson I-PER +alipowasili O +katika O +Chuo O +Kikuu O +cha O +Texas B-LOC +katika O +kituo O +cha O +Tiba O +kilichopo O +Kusini O +magharibi O +katikati O +ya O +mwezi O +Machi B-DATE +, O +alimkuta O +Dkt O +Kristina B-PER +Goff I-PER +akiwa O +ni O +kati O +ya O +wale O +waliogeukia O +kile O +alichokiita O +"""" O +simulizi O +kutoka O +maeneo O +mengine O +ambayo O +yaliaathiriwa O +awali O +. O +"""" O + +Familia O +ya O +Donelson B-PER +ilikuwa O +haijaondoka O +katika O +makazi O +yao O +kwa O +wiki O +mbili O +baada O +ya O +COVID O +- O +19 O +kuanza O +kuenea O +huko O +Texas B-LOC +, O +wakiwa O +na O +matumaini O +ya O +kumlinda O +aliyepokea O +kiungo O +kilichopandikizwa O +mwilini O +mwake O +. O + +Hata O +baada O +ya O +tahadhari O +hiyo O +, O +siku O +mmoja O +mkewe O +alimkuta O +hawezi O +kupumua O +, O +ngozi O +yake O +ikibadilika O +kuwa O +blu O +, O +na O +kuita O +huduma O +ya O +dharura O +911 O +. O + +Huko O +New B-LOC +York I-LOC +au O +Itali B-LOC +, O +ambako O +mahospitali O +yalikuwa O +yanaelemewa O +, O +Goff B-PER +anafikiri O +Donelson B-PER +hata O +asingeweza O +kukubaliwa O +kuwekwa O +katika O +mashine O +ya O +kusaidia O +kupumua O +iliyokuwa O +wakati O +huo O +ni O +kitu O +adimu O +. O + +Lakini O +katika O +mji O +wa O +Dallas B-LOC +, O +"""" O +tulimsaidia O +kwa O +kila O +kitu O +ambacho O +kilikuwa O +katika O +uwezo O +wetu O +, O +"""" O +amesema O +. O + +Kama O +ilivyo O +kwa O +madaktari O +katika O +hospitali O +nyingine O +, O +Goff B-PER +alikuwa O +mwanzoni O +mwa O +mtiririko O +wa O +kujifunza O +suala O +zito O +na O +lenye O +kukanganya O +. O + +"""" O +Ni O +mfano O +wa O +mafuriko O +ya O +tsunami O +. O + +Jambo O +ambalo O +kama O +hujalipitia O +wewe O +mwenyewe O +, O +huwezi O +kulifahamu O +, O +"""" O +Daktari O +Pier B-PER +Giorgio I-PER +Villani I-PER +nchini O +Itali B-LOC +amesema O +katika O +mfululizo O +wa O +mafundisho O +kadhaa O +aliyotoa O +jioni O +kupitia O +mtandao O +wa O +webinar O +kwa O +Jumanne B-DATE +sita O +mfululizo O +kutahadharisha O +vituo O +vingine O +vyenye O +kuhudumia O +watu O +mahututi O +kile O +ambacho O +watarajie O +. O + +Walianza O +kutoa O +maelekezo O +haya O +wiki O +mbili O +baada O +ya O +mgonjwa O +wa O +COVID O +- O +19 O +wa O +kwanza O +kufikishwa O +katika O +chumba O +cha O +mahututi O +hospitalini O +Itali B-LOC +na O +siku B-DATE +kumi O +kabla O +ya O +Donelson B-PER +kuanza O +kuugua O +Texas B-LOC +. O + +Villani B-PER +, O +anayefanya O +kazi O +katika O +mji O +wa O +Lodi B-LOC +ulioko O +kaskazini O +ameelezea O +juhudi O +za O +kuwapokea O +watu O +waliokuwa O +wakiongezeka O +mfululizo O +wakihitaji O +vifaa O +vya O +kuwasaidia O +kupumua O +. O + +Tulikuwa O +tunapokea O +wagonjwa O +10 O +, O +12 O +, O +15 O +wanaohitaji O +kuwekewa O +mashine O +za O +kupumulia O +wakati O +tayari O +kitengo O +cha O +wagonjwa O +mahututi O +kilikuwa O +na O +wagonjwa O +7 O +waliokuwa O +katika O +mashine O +za O +kusaidia O +kupumua O +. O + +Maelekezo O +yaliyokuwa O +yanatolewa O +kupitia O +picha O +za O +video O +, O +yalikuwa O +yameandaliwa O +na O +umoja O +wa O +vitengo O +vya O +kuhudumia O +wagonjwa O +mahututi O +ya O +Utaliana O +, O +GiViTi B-ORG +, O +na O +Taasisi O +isiyokuwa O +ya O +kibiashara O +Mario B-ORG +Negri I-ORG +Institute I-ORG +. O + +Baadae O +video O +hizo O +ziliwekwa O +katika O +mtandao O +wa O +YouTube O +, O +unakusanya O +simulizi O +za O +historia O +ya O +mlipuko O +wa O +janga O +la O +corona O +nchini O +Itali B-LOC +kama O +ulivyokuwa O +unaongezeka O +, O +ukielezewa O +na O +madaktari O +wa O +kwanza O +Ulaya B-LOC +kukabiliana O +na O +virusi O +vya O +corona O +. O + +Mamlaka O +nchini O +Sudan B-LOC +Kusini I-LOC +zinaeleza O +takriban O +watu O +81 O +wameuawa O +katika O +mapambano O +makali O +baina O +ya O +kundi O +la O +raia O +wenye O +silaha O +na O +wanajeshi O +waliokuwa O +katika O +zoezi O +la O +kunyang'anya O +silaha O +. O + +Wakati O +bunduki O +na O +silaha O +nyingine O +zikiwa O +bado O +mikononi O +mwa O +raia O +, O +na O +hivyo O +suala O +hilo O +kuwa O +changamoto O +kubwa O +kwa O +serikali O +kuwanyang'anya O +raia O +ambao O +wanadai O +kuwa O +wanamiliki O +kwa O +ajili O +ya O +kujihami O +. O + +Milioni O +kadhaa O +za O +silaha O +zinazokadiriwa O +kuwa O +mikononi O +mwa O +raia O +na O +kuendelea O +kwa O +mapambano O +ya O +silaha O +baina O +ya O +makundi O +ya O +kijamii O +kinzani O +, O +kuwanyang'anya O +silaha O +wananchi O +ni O +changamoto O +kubwa O +inayoikabili O +serikali O +ya O +umoja B-ORG +wa I-ORG +kitaifa I-ORG +. O + +Serikali O +hiyo O +ya O +umoja B-ORG +wa I-ORG +kitaifa I-ORG +iliundwa O +mapema O +mwaka B-DATE +huu I-DATE +baada O +ya O +kufikia O +muwafaka O +kumaliza O +vita O +vya O +wenye O +kwa O +wenye O +nchini O +Sudan B-LOC +Kusini I-LOC +iliyodumu O +kwa O +miaka O +sita O +. O + +Msemaji O +wa O +Jeshi O +la O +taifa O +la O +Sudan B-LOC +Kusini I-LOC +amesema O +viajan O +wenye O +silaha O +walishambulia O +kombi O +ya O +jeshi O +siku O +mara O +mbili O +. O + +Mapambano O +kati O +ya O +pande O +mbili O +yaliendelea O +kwa O +saa O +nyingi O +. O + +Kati O +ya O +wale O +waliouawa O +ni O +wanajeshi O +55 O +. O + +Mhandisi O +wa O +majengo O +aliona O +hitilafu O +ya O +nyufa O +na O +sehemu O +za O +kuta O +zinabomoka O +, O +nguzo O +sio O +imara O +katika O +sehemu O +za O +kuegeshea O +magari O +zilizopo O +chini O +ya O +jengo O +hilo O +. O + +Ripoti O +pia O +ilisema O +uharibifu O +kwa O +sehemu O +kubwa O +kwenye O +maeneo O +muhimu O +unahitajika O +kutengenezwa O +kwa O +wakati O +Gazeti O +la O +New B-ORG +York I-ORG +Times I-ORG +la O +Marekani B-LOC +linaripoti O +Jumamosi B-DATE +kwamba O +ripoti O +ya O +mhandisi O +wa O +majengo O +iliyotoka O +miaka B-DATE +mitatu I-DATE +iliyopita I-DATE +juu O +ya O +jengo O +lenye O +ghorofa O +13 O +lenye O +makaazi O +ya O +kuishi O +katika O +jimbo O +la O +Florida B-LOC +huko O +kusini O +mwa O +Marekani B-LOC +ambalo O +lilianguka O +Alhamis B-DATE +ilieleza O +kwamba O +misingi O +ya O +jengo O +hilo O +ilikua O +na O +kasoro O +na O +uharibifu O +mkubwa O +. O + +Mhandisi O +huyo O +aliona O +hitilafu O +ya O +nyufa O +na O +sehemu O +za O +kuta O +zinabomoka O +, O +nguzo O +sio O +imara O +katika O +sehemu O +za O +kuegeshea O +magari O +zilizopo O +chini O +ya O +jengo O +hilo O +, O +kulingana O +na O +gazeti O +hilo O +. O + +The B-ORG +Times I-ORG +ilisema O +kwamba O +ripoti O +hiyo O +ndio O +ilikua O +sababu O +ya O +kutayarisha O +ukarabati O +wa O +mamilioni O +ya O +dola O +ambao O +ulipangwa O +kuanza O +hivi O +karibuni O +. O + +Gazeti O +hilo O +lilisema O +maafisa O +wa O +manispaa O +walitoa O +ripoti O +ya O +mhandisi O +mwishoni B-DATE +mwa I-DATE +Ijumaa B-DATE +. O + +Ripoti O +ya O +mwaka O +2018 B-DATE +haikutoa O +ushahidi O +wowote O +kwamba O +jengo O +hilo O +lilikuwa O +karibu O +kuanguka O +lakini O +ilisema O +uharibifu O +kwa O +sehemu O +kubwa O +kwenye O +maeneo O +muhimu O +unahitajika O +kutengenezwa O +kwa O +wakati O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +gazeti O +la O +Washington B-ORG +Post I-ORG +la O +nchini O +Marekani B-LOC +ilitoa O +mfano O +wa O +utafiti O +uliofanywa O +mwaka O +2020 B-DATE +na O +iliripoti O +kuwa O +jengo O +hilo O +lilijengwa O +kwenye O +ardhi O +yenye O +unyevunyevu O +au O +maji O +kwenye O +ukingo O +wa O +kisiwa O +ambacho O +kinaunda O +eneo O +la O +Miami B-LOC +Beach I-LOC +. O + +Taarifa O +iliendelea O +pia O +jengo O +hilo O +limekuwa O +likititia O +tangu O +miaka O +ya O +1990 B-DATE +. O + +Haijulikani O +bado O +ikiwa O +sababu O +hizo O +zilichangia O +tukio O +hilo O +kutokea O +. O + +Kiongozi O +wa O +utawala O +wa O +kijeshi O +wa O +Myanmar B-LOC +Min B-PER +Aung I-PER +Hlaing I-PER +amesema O +kiongozi O +aliyeondolewa O +madarakani O +Aung B-PER +San I-PER +Suu I-PER +Kyi I-PER +yuko O +na O +afya O +njema O +nyumbani O +kwake O +na O +atafikishwa O +mahakamani O +siku O +chache O +zijazo O +, O +alisema O +hayo O +katika O +mahojiano O +ya O +kwanza O +tangu O +mapinduzi O +ya O +Februari B-DATE +1 I-DATE +. O + +Mapinduzi O +hayo O +yameitumbukiza O +nchi O +ya O +hiyo O +ya O +Asia B-LOC +Kusini O +Mashariki O +katika O +vurugu O +. O + +Kundi O +la O +kikabila O +lenye O +silaha O +linalopinga O +utawala O +katika O +mji O +wa O +kaskazini O +magharibi O +unaochimba O +madini O +ya O +jade O +Jumamosi B-DATE +walishambulia O +kituo O +cha O +kijeshi O +huku O +matukio O +mengine O +yakiripotiwa O +katika O +sehemu O +nyingine O +za O +Myanmar B-LOC +, O +vyombo O +vya O +habari O +vilisema O +. O + +Suu B-PER +Kyi I-PER +, O +mshindi O +wa O +Tuzo O +ya O +Amani O +ya O +Nobel O +kwa O +mapambano O +yake O +ya O +muda O +mrefu O +dhidi O +ya O +watawala O +wa O +zamani O +wa O +kijeshi O +, O +ni O +miongoni O +mwa O +watu O +zaidi O +ya O +4 O +, O +0 O +walioshikiliwa O +tangu O +mapinduzi O +hayo O +. O + +Anakabiliwa O +na O +mashtaka O +kadhaa O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +lile O +la O +kumiliki O +redio O +za O +walkie O +- O +talkie O +kinyume O +cha O +sheria O +na O +kukiuka O +sheria O +ya O +siri O +za O +serikali O +. O + +"""" O +Daw B-PER +Aung I-PER +San I-PER +Suu I-PER +Kyi I-PER +ana O +afya O +njema O +. O + +Yuko O +nyumbani O +kwake O +na O +mzima O +wa O +afya O +. O + +Atafikishwa O +mahakamani O +siku O +chache O +kujibu O +kesi O +, O +"""" O +Min B-PER +Aung I-PER +Hlaing I-PER +alisema O +kwa O +njia O +ya O +video O +akizungumza O +na O +mtangazaji O +wa O +lugha O +ya O +Kichina O +anayeishi O +Hong B-LOC +Kong I-LOC +kwenye O +Televisheni O +ya O +Phoenix B-ORG +Mei B-DATE +20 I-DATE +, O +na O +kurushwa O +leo B-DATE +Jumamosi I-DATE +. O + +Kamshina O +mkuu O +wa O +haki O +za O +binadamu O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +( O +UN B-ORG +) O +Ijumaa B-DATE +amesema O +ghasia O +nchini O +Myanmar B-LOC +zimeongezeka O +. O + +Pia O +amesema O +hali O +hiyo O +inazidisha O +mzozo O +ulioanza O +wakati O +wa O +mapinduzi O +ya O +kijeshi O +ya O +Februari B-DATE +1 I-DATE +, O +ambayo O +yaliiangusha O +serikali O +iliyochaguliwa O +kidemokrasias O +ya O +Aung B-PER +San I-PER +Suu I-PER +Kyi I-PER +. O + +Michelle B-PER +Bachelet I-PER +amesema O +katika O +taarifa O +mjini O +Geneva B-LOC +, O +"""" O +kwa O +zaidi O +ya O +miezi O +minne O +tu O +, O +Myanmar B-LOC +imetoka O +kuwa O +demokrasia O +dhaifu O +na O +kuwa O +janga O +la O +haki O +za O +binadamu O +. O +"""" O + +Bachelet B-PER +ameutupia O +lawama O +uongozi O +wa O +kijeshi O +wa O +Myanmar B-LOC +akisema O +ulihusika O +peke O +yake O +kwa O +mzozo O +huo O +na O +lazima O +uwajibishwe O +. O + +Afisi O +ya O +Bachelet B-PER +anasema O +kuna O +ripoti O +za O +kuaminika O +kwamba O +watu O +860 O +waliuawa O +na O +wanajeshi O +tangu O +Februari B-DATE +1 I-DATE +, O +na O +zaidi O +ya O +watu O +4 O +, O +800 O +wakiwemo O +, O +wapinzani O +wa O +utawala O +wa O +kijeshi O +, O +wanaharakati O +wa O +mashirika O +ya O +kiraia O +na O +wanahabari O +, O +wamewekwa O +kizuizini O +kiholela O +. O + +Chanzo O +cha O +Habari O +: O +VOA B-ORG +NewsRais O +mteule O +wa O +Marekani B-LOC +Joe B-PER +Biden I-PER +anatarajiwa O +kumteua O +Jenerali O +mstaafu O +wa O +jeshi O +Lloyd B-PER +Austin I-PER +kuaa O +waziri O +wa O +ulinzi O +. O + +Iwapo O +itaidhinishwa O +na O +baraza O +la O +seneti O +atakuwa O +Mmarekani O +mweusi O +wa O +kwanza O +kuchukua O +wadhifa O +huo O +. O + +Austin B-PER +alizaliwa O +mwaka O +wa O +1953 B-DATE +katika O +jimbo O +la O +Alabama B-LOC +na O +kukulia O +katika O +jimbo O +jirani O +la O +Georgia B-LOC +. O + +Alihitimu O +masomo O +yake O +katika O +chuo O +kikuu O +cha O +jeshi O +cha O +West B-ORG +Point I-ORG +mwaka O +wa O +1975 B-DATE +na O +akapanda O +vyeo O +katika O +kipindi O +cha O +miongo O +minne O +ya O +kazi O +yake O +. O + +Austin B-PER +alistaafu O +mwaka O +wa O +2016 B-DATE +na O +amewahi O +kushiriki O +katika O +operesheni O +za O +jeshi O +la O +Marekani B-LOC +nchini O +Iraq B-LOC +, O +Afghanistan B-LOC +, O +kanda O +ya O +mashariki O +ya O +kati O +na O +Asia B-LOC +Kusini I-LOC +. O + +Wachamnbuzi O +wanataja O +hatua O +hiyo O +ya O +Biden B-PER +kama O +mwendelezo O +wa O +azma O +yake O +ya O +kuwa O +na O +maaafisa O +wa O +ngazi O +za O +juu O +kwenye O +serikali O +yake O +ambao O +ni O +wa O +misingi O +mchanganyiko O +, O +iwe O +ya O +rangi O +dini O +au O +jinsia O +. O + +- O +Imetayarishwa O +na O +Patrick B-PER +Nduwimana I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCWachambuzi O +nchini O +Marekani B-LOC +wanasema O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +amelazimika O +kubadili O +msimamo O +wake O +kuwataka O +Wamarekani O +kuvaa O +barakoa O +baada O +ya O +kuonekana O +anashindwa O +katika O +utafiti O +wa O +maoni O +na O +mpinzani O +wake O +Joe B-PER +Biden I-PER +kwa O +ajili O +ya O +uchaguzi O +wa O +Novemba B-DATE +. O + +Wachambuzi O +nchini O +Marekani B-LOC +wanasema O +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +amelazimika O +kubadili O +msimamo O +wake O +kuwataka O +Wamarekani O +kuvaa O +barakoa O +baada O +ya O +kuonekana O +anashindwa O +katika O +utafiti O +wa O +maoni O +na O +mpinzani O +wake O +Joe B-PER +Biden I-PER +kwa O +ajili O +ya O +uchaguzi O +wa O +Novemba B-DATE +. O + +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +Jumanne B-DATE +akirudia O +tena O +mikutano O +ya O +kueleza O +juu O +ya O +hali O +ya O +virusi O +vya O +corona O +alionekana O +kubadili O +kabisa O +msimamo O +wake O +kuhusiana O +na O +namna O +ya O +kukabiliana O +na O +janga O +hili O +la O +Corona O +. O + +Kulingana O +na O +utafiti O +wa O +hivi O +karibuni O +kutoka O +kampuni O +ya O +kukusanya O +maoni O +ya O +Pew B-ORG +, O +ni O +wamarekani O +asilimia O +65 O +pekee O +ambao O +huvaa O +barakoa O +wakati O +wakiwa O +kwenye O +maeneo O +ya O +umma O +kama O +vile O +madukani O +au O +kwenye O +biashara O +. O + +Baada O +ya O +miezi O +kadhaa O +ya O +kupuuzia O +umuhimu O +wa O +kuvaa O +barakoa O +, O +Trump B-PER +mapema B-DATE +wiki I-DATE +hii I-DATE +kupitia O +ujumbe O +wa O +twitter O +amesema O +kuwa O +kuvaa O +barakoa O +kunaonyesha O +uzalendo O +wakati O +akiweka O +picha O +yake O +amevaa O +barakoa O +akihimiza O +umuhimu O +wa O +kuvaa O +barakoa O +. O + +Rais O +amesema O +: O +"""" O +Sasa O +hivi O +mimi O +ninayo O +maski O +yangu O +ambayo O +nina O +ibeba O +kila O +ninapokwenda O +na O +kuitumia O +bila O +shida O +. O + +Nahimiza O +umuhimu O +wa O +kuvaa O +barakoa O +wakati O +ukikaribiana O +na O +mwenzako O +au O +ukiwa O +kwenye O +kundi O +la O +watu O +. O + +Mimi O +nitaiva O +nikiwa O +katika O +kundi O +la O +watu O +. O + +Mwezi O +Aprili B-DATE +, O +kituo O +cha O +kitaifa O +cha O +kudhibiti O +magonjwa O +ya O +maambukizi O +hapa O +Marekani B-LOC +CDC B-ORG +, O +kilibatilisha O +msimamo O +wa O +awali O +na O +kusema O +kuwa O +sasa O +Wamarekani O +wote O +wanahitajika O +kuvaa O +barakoa O +na O +sio O +wahudumu O +wa O +afya O +pekee O +kama O +ilivyo O +kuwa O +imeelekeza O +muda O +mfupi O +baada O +ya O +janga O +kutokea O +. O + +Hata O +hivyo O +Rais O +Trump B-PER +hakuwa O +akivalia O +akiwa O +mbele O +ya O +umma O +hadi O +mapema O +mwezi O +Julai B-DATE +. O + +Alikuwa O +pia O +amekwepa O +kuhimiza O +umuhimu O +wa O +kutumia O +barakoa O +akisema O +anaheshimu O +uhuru O +wa O +watu O +kujiamulia O +mambo O +yao O +. O + +Uchunguzi O +wa O +maoni O +wa O +hivi O +karibuni O +ulofanywa O +na O +shirika O +la O +habari O +la O +ABC B-ORG +pamoja O +na O +gazeti O +la O +Washington B-ORG +Post I-ORG +unaonyesha O +kuwa O +asilimia O +64 O +ya O +Wamarekani O +hawajaridhishwa O +na O +namna O +Trump B-PER +aliovyochukulia O +janga O +hilo O +. O + +Norman B-PER +Ornstein I-PER +ni O +msomi O +kutoka O +taasisi O +ya O +American B-ORG +Enterprise I-ORG +na O +anasema O +kuwa O +msimamo O +wa O +Trump B-PER +unaonekana O +kusababisha O +matatizo O +. O + +Ornstein B-PER +anasema O +: O +"""" O +Msimamo O +huo O +unasababisha O +matatizo O +zaidi O +kwake O +yeye O +wakati O +janga O +likiendelea O +kuenea O +hata O +hivi O +sasa O +kwenye O +maeneo O +ambapo O +magavana O +wa O +Repablikan O +walifuata O +msimamo O +wake O +na O +kufungua O +tena O +shuguli O +za O +kawaida O +, O +na O +sasa O +matokeo O +yake O +ni O +ongezeko O +kubwa O +la O +kasi O +ya O +maambukizi O +, O +suala O +ambalo O +linafanya O +kazi O +yake O +kuwa O +ngumu O +zaidi O +. O + +Kufikia O +sasa O +, O +Marekani B-LOC +imeshuhudia O +zaidi O +ya O +watu O +milioni O +3 O +. O +8 O +walioambukizwa O +na O +COVID O +- O +19 O +, O +na O +vifo O +zaidi O +ya O +140 O +, O +0 O +wakati O +takwimu O +za O +hivi O +karibuni O +kutoka O +CDC B-ORG +zikionyesha O +kuwa O +idadi O +hiyo O +huenda O +ikawa O +kubwa O +maradufu O +. O + +Ingawa O +utawala O +unasema O +kuwa O +ongezeko O +la O +idadi O +ya O +maambuzi O +ni O +kutokana O +na O +kuongezwa O +kwa O +upimaji O +. O + +Wataalam O +wanakosoa O +dhana O +hiyo O +kutokana O +na O +sera O +mbovu O +za O +kitaifa O +katika O +kukabiliana O +na O +janga O +hilo O +. O + +William B-PER +Schaffner I-PER +ni O +mtaalam O +wa O +majaga O +ya O +magonjwa O +kutoka O +chuo B-ORG +kikuu O +cha O +Vanderbilt B-ORG +anasema O +: O +"""" O +Mataifa O +yaliofaulu O +katika O +kudhibiti O +maambukizi O +yalikuwa O +na O +sera O +wazi O +za O +kitaifa O +zinazo O +zingatia O +afya O +ya O +watu O +wake O +. O + +Viongozi O +wa O +kisiasa O +walishirikiana O +na O +wahudumu O +wa O +afya O +katika O +kueneza O +ujumbe O +wa O +kujiepusha O +na O +maambukizi O +. O + +Watu O +walieleweshwa O +kuhusu O +umuhimu O +wa O +kujikinga O +na O +walifuata O +maagizo O +. O + +Hiyo O +ilikuwa O +mbinu O +ilioleta O +ushindi O +mkubwa O +kinyume O +na O +magavana O +waliovyoachiwa O +kufanya O +maamuzi O +yao O +hapa O +Marekani B-LOC +. O +"""" O + +Licha O +ya O +ongezeko O +kubwa O +la O +maambukizi O +, O +wamarekani O +wameendelea O +kufurika O +kwenye O +maeneo O +ya O +mapumziko O +mnamo O +kipindi O +hichi O +cha O +majira B-DATE +ya I-DATE +joto I-DATE +. O + +Majimbo O +tofauti O +yana O +sheria O +tofauti O +kuhusiana O +na O +kujikinga O +na O +maambukizi O +wakati O +pendekezo O +la O +serikali O +kuu O +la O +kuvalia O +barakoa O +pamoja O +na O +kufunguliwa O +kwa O +uchumi O +likifanywa O +kwa O +hiari O +kwenye O +majimbo O +tofauti O +. O + +Salamu O +za O +rambi O +rambi O +kwa O +watu O +wa O +Lebanon B-LOC +zimetumwa O +kutoka O +sehemu O +mbali O +mbali O +Duniani O +, O +ikiwemo O +jirani O +zake O +Israel B-LOC +ambao O +walisema O +haraka O +kwamba O +hawajahusika O +na O +mlipuko O +huo O +Rais O +wa O +Lebanon B-LOC +, O +Michel B-PER +Aoun I-PER +anatoa O +wito O +kwa O +baraza O +la O +mawaziri O +kutangaza O +wiki O +mbili O +za O +hali O +ya O +dharura O +ya O +kitaifa O +huko O +Beirut B-LOC +baada O +ya O +mlipuko O +mkubwa O +mapema O +Jumanne B-DATE +ulioharibu O +sehemu O +kubwa O +ya O +bandari O +ya O +mji O +huo O +na O +kuuwa O +angalau O +watu O +70 O +na O +kuwajeruhi O +zaidi O +ya O + +3 O +, O +500 O +. O + +Japokuwa O +chanzo O +rasmi O +cha O +mlipuko O +huo O +hakijulikani O +, O +Aoun B-PER +aliandika O +kwenye O +mtandao O +kwamba O +sitapumzika O +hadi O +tunampata O +mtu O +aliyehusika O +na O +kile O +kilichotokea O +na O +kumfikisha O +kwenye O +vyombo O +vya O +sheria O +na O +kumhukumu O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +, O +Waziri O +Mkuu O +wa O +Lebanon B-LOC +, O +Hassan B-PER +Diab I-PER +alikutana O +na O +wizara O +ya O +ulinzi O +Jumanne B-DATE +usiku I-DATE +kwa O +saa O +za O +huko O +akielezea O +uungaji O +mkono O +wake O +kwa O +watu O +anaowaita O +"""" O +mashahidi O +"""" O +na O +kuwatakia O +majeruhi O +nafuu O +ya O +kupona O +haraka O +. O + +Pia O +alitaka O +kamati O +ya O +uchunguzi O +iundwe O +haraka O +. O + +Diab B-PER +ametangaza O +Jumatano B-DATE +ni O +siku O +ya O +maombolezi O +nchini O +Lebanon B-LOC +. O + +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +Donald B-PER +Trump I-PER +alisema O +Jumanne B-DATE +wakati O +akitoa O +maelezo O +mafupi O +kuhusiana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +huko O +White B-LOC +House I-LOC +, O +kwamba O +"""" O +Marekani B-LOC +ipo O +tayari O +kuisaidia O +Lebanon B-LOC +. O + +Tutakuwepo O +nao O +kuwapa O +msaada O +. O + +Inaonekana O +ni O +shambulizi O +baya O +sana O +"""" O +Marekani B-LOC +imesema O +kwamba O +raia O +mmoja O +aliuawa O +na O +wengine O +watatu O +kujeruhiwa O +katika O +shambulizi O +la O +angani O +lililotekelezwa O +na O +jeshi O +lake O +mwezi O +Februari B-DATE +mwaka I-DATE +huu I-DATE +. O + +Hii O +ni O +mara O +ya O +pili O +jeshi O +la O +Marekani B-LOC +kukiri O +kuua O +na O +kujeruhi O +raia O +tangu O +lilipoanza O +kutoa O +ripoti O +zake O +kuhusu O +mauaji O +ya O +raia O +katika O +shughuli O +zake O +za O +kijeshi O +barani O +Afrika B-LOC +. O + +Katika O +ripoti O +ya O +hivi O +punde O +, O +kituo O +cha O +jeshi O +la O +Marekani B-LOC +lenye O +barani O +humo O +- O +AFRICOM B-ORG +, O +kimesema O +kwamba O +ukweli O +kuhusu O +shambulizi O +lililotekelezwa O +Februari B-DATE +tarehe I-DATE +2 I-DATE +, O +unaonyesha O +kwamba O +raia O +mmoja O +aliuawa O +na O +wengine O +watatu O +kujeruhiwa O +. O + +Kikosi O +cha O +Africom B-ORG +hata O +hivyo O +kimesema O +kwamba O +mauaji O +hayo O +hayakutokea O +maksudi O +na O +kwamba O +kinafanya O +kazi O +kwa O +uangalifu O +mkubwa O +kuzuia O +vifo O +au O +majeruhi O +kwa O +raia O +. O + +Shambulizi O +hilo O +lilitokea O +katika O +sehemu O +ya O +Jilib B-LOC +, O +karibu O +kilomita O +380 O +kusini O +mwa O +mji O +mkuu O +wa O +Somalia B-LOC +- O +Mogadishu B-LOC +. O + +Ripoti O +ya O +AFRICOM B-ORG +kuhusu O +mauaji O +na O +majeruhi O +ya O +raia O +inaangazia O +operesheni O +zake O +katika O +nchi O +za O +Somalia B-LOC +, O +Libya B-LOC +na O +nchi O +zingine O +za O +Afrika B-LOC +. O + +Ripoti O +ya O +kwanza O +iliyochapishwa O +mwezi O +April B-DATE +, O +ilieleza O +kwamba O +raia O +wawili O +waliuawa O +katika O +shambulizi O +la O +angani O +la O +mapema O +mwaka O +2019 B-DATE +. O + +Jeshi O +la O +Marekani B-LOC +limekuwa O +likitekeleza O +mashambulizi O +nchini O +Somalia B-LOC +kwa O +kipindi O +cha O +miaka O +mingi O +katika O +juhudi O +za O +kulishinda O +nguvu O +kundi O +la O +wapiganaji O +la O +Al B-ORG +- I-ORG +shabaab I-ORG +. O + +Makundi O +ya O +kutetea O +haki O +za O +kibinadamu O +yamekuwa O +yakishutumu O +Marekani B-LOC +kwa O +kutekeleza O +operesheni O +zake O +nchini O +Somalia B-LOC +kwa O +usiri O +mkubwa O +na O +kufanya O +vigumu O +kupata O +ripoti O +za O +uajibikaji O +iwapo O +kuna O +ajali O +zinatokea O +, O +na O +hasa O +kuhusu O +vifo O +vya O +raia O +. O + +- O +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCWaziri O +Mkuu O +wa O +Somalia B-LOC +Mohamed B-PER +Hussein I-PER +Roble I-PER +alisema O +alikuwa O +na O +nia O +ya O +dhati O +kwa O +upigaji O +kura O +huru O +na O +wa O +haki O +baada O +ya O +kutia O +saini O +makubaliano O +Alhamisi B-DATE +na O +viongozi O +kutoka O +mikoa O +ya O +nchi O +hiyo O +kufanya O +uchaguzi O +usio O +wa O +moja O +kwa O +moja O +baada O +ya O +uchelewesho O +kusababisha O +mzozo O +. O + +Chini O +ya O +mfumo O +wa O +uchaguzi O +usio O +wa O +moja O +kwa O +moja O +, O +wazee O +wa O +koo O +ndio O +wanalazimika O +kuchagua O +wabunge O +mwezi O +Desemba B-DATE +na O +wabunge O +wapya O +watalazimika O +kumchagua O +rais O +mpya O +mnamo O +Februari B-DATE +8 I-DATE +. O + +Taratibu O +zote O +mbili O +zilishindikana O +kutekelezwa O +, O +wakati O +wa O +mabishano O +juu O +ya O +maswala O +ambayo O +ni O +pamoja O +na O +muundo O +wa O +tume O +ya O +uchaguzi O +inayosimamia O +upigaji O +kura O +. O + +Makubaliano O +hayo O +yalisababisha O +wasiwasi O +kwamba O +koo O +zinaweza O +kugeukiana O +kila O +moja O +na O +kwamba O +kundi O +la O +al B-ORG +Shabaab I-ORG +lenye O +mahusiano O +na O +al B-ORG +Qaeda I-ORG +wangeweza O +kutumia O +ombwe O +la O +usalama O +. O + +Serikali O +yangu O +na O +mimi O +tumejitolea O +kutekeleza O +uchaguzi O +huru O +na O +wa O +haki O +usio O +wa O +moja O +kwa O +moja O +. O + +Sote O +tunawajibika O +kuhakikisha O +wanawake O +wanapata O +kiwango O +chao O +cha O +asilimia O +30 O +cha O +nafasi O +. O + +Ninawashi O +marais O +wote O +wa O +serikali O +kuwezesha O +na O +kutekeleza O +hili O +, O +Roble B-PER +alisema O +baada O +ya O +kutia O +saini O +makubaliano O +hayo O +. O + +Makubaliano O +hayo O +, O +ambayo O +yalisomwa O +kwenye O +sherehe O +, O +yalieleza O +Roble B-PER +na O +majimbo O +matano O +ya O +mikoa O +watachagua O +wajumbe O +wa O +kamati O +ya O +uchaguzi O +ifikapo O +Jumapili B-DATE +. O + +Mkataba O +huo O +ulisema O +uchaguzi O +usio O +wa O +moja O +kwa O +moja O +utafanyika O +ndani O +ya O +siku O +60 O +zijazo O +, O +na O +kila O +mkoa O +utachagua O +maeneo O +mawili O +ya O +kuruhusu O +wazee O +wa O +koo O +na O +wawakilishi O +wa O +koo O +kuteuwa O +wabunge O +katika O +bunge O +kuu O +. O + +Misri B-LOC +itatenga O +dola O +milioni O +500 O +ikiwa O +ni O +juhudi O +za O +kujenga O +upya O +ukanda O +wa O +Gaza B-LOC +kufuatia O +mashambulizi O +ya O +anga O +ya O +Israeli B-LOC +, O +ofisi O +ya O +rais O +wa O +Misri B-LOC +ilisema O +Jumanne B-DATE +. O + +Israeli B-LOC +iliilipua O +Gaza B-LOC +kwa O +mashambulizi O +ya O +anga O +na O +wanamgambo O +wa O +Palestina B-LOC +walianza O +tena O +kurusha O +makombora O +ya O +kuvuka O +mpaka O +Jumanne B-DATE +baada O +ya O +utulivu O +mfupi O +wa O +usiku O +. O + +Karibu O +majengo O +450 O +huko O +ukanda B-LOC +wa I-LOC +Gaza I-LOC +yameharibiwa O +au O +kuanguka O +kabisa O +, O +ikiwa O +ni O +pamoja O +na O +hospitali O +sita O +na O +vituo O +vya O +afya O +vya O +msingi O +tisa O +, O +limesema O +shirika B-ORG +la I-ORG +misaada I-ORG +la I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +. O + +Baadhi O +ya O +watu O +47 O +, O +0 O +kati O +ya O +wakimbizi O +52 O +, O +0 O +walikuwa O +wamekimbilia O +kwenye O +shule O +za O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +. O + +Kampuni O +za O +Misri B-LOC +zitashiriki O +katika O +operesheni O +za O +ujenzi O +, O +kulingana O +na O +taarifa O +iliyofuatia O +mkutano O +kati O +ya O +Rais O +Abdel B-PER +Fattah I-PER +al I-PER +- I-PER +Sisi I-PER +, O +Rais O +wa O +Ufaransa B-LOC +Emmanuel B-PER +Macron I-PER +na O +Mfalme O +Abdullah B-PER +wa O +Jordan B-LOC +huko O +Paris B-LOC +. O + +Wafuasi O +wa O +rais O +Faustin B-PER +Archange I-PER +Touadera I-PER +wanaendelea O +kusherehekea O +mjini O +Bangui B-LOC +kufuatia O +ushindi O +wake O +wa O +asilimia O +54 O +katika O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Afrika I-LOC +ya I-LOC +kati I-LOC +. O + +Hata O +hivyo O +, O +kuna O +wasiwasi O +ya O +kutokea O +mapigano O +baada O +ya O +maelfu O +ya O +watu O +kushindwa O +kupiga O +kura O +kutokana O +na O +hali O +mbaya O +ya O +uslama O +, O +waasi O +wakiwa O +wanadhibithi O +sehemu O +kubwa O +ya O +nchi O +hiyo O +inayoorodheshwa O +kati O +ya O +nchi O +zenye O +misukosuko O +mingi O +sana O +duniani O +. O + +Tume B-ORG +ya I-ORG +uchaguzi I-ORG +imesema O +kwamba O +matokeo O +hayo O +yana O +maana O +kwamba O +hakuna O +duru O +ya O +pili O +ya O +uchaguzi O +itafanyika O +. O + +Aliyekuwa O +waziri O +mkuu O +Anicet B-PER +George I-PER +Pologuele I-PER +, O +amemaliza O +katika O +nafasi O +ya O +pili O +akiwa O +na O +asilimia O +21 O +ya O +kura O +huku O +Martin B-PER +Ziguele I-PER +akimaliza O +katika O +nafasi O +ya O +tatu O +na O +asilimia O +7 O +. O + +Kulikuwa O +na O +wagombea O +16 O +wa O +urais O +wakiwemo O +wanawake O +watatu O +, O +katika O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +urais O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +Afrika I-LOC +ya I-LOC +kati I-LOC +. O + +Wagombea O +wa O +upinzani O +wamesema O +kwamba O +kulikuwepo O +udanganyifu O +mkubwa O +katika O +hesabu O +ya O +kura O +. O + +Uchaguzi O +huo O +ulifanyika O +licha O +ya O +mashambulizi O +ya O +muungano O +wa O +makundi O +ya O +waasi O +, O +ambayo O +yalisababisha O +maelfu O +ya O +watu O +kukosa O +kupiga O +kura O +. O + +Serikali O +imemshutumu O +aliyekuwa O +rais O +wa O +nchi O +hiyo O +François B-PER +Bozizé I-PER +, O +kwa O +kujaribu O +kufanya O +mapinduzi O +. O + +Bozize B-PER +alizuiliwa O +kugombea O +urais O +. O + +Amekanusha O +madai O +kwamba O +anawaunga O +waasi O +kupindua O +serikali O +. O + +Waendesha O +mashtaka O +wameanzisha O +uchunguzi O +dhidi O +ya O +Bozize B-PER +kuhusiana O +na O +madai O +ya O +kutaka O +kupindua O +serikali O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCMarais O +wa O +Benin B-LOC +, O +Togo B-LOC +na O +Ghana B-LOC +wamshuhudia O +hafla O +ya O +kuapishwa O +kwa O +rais O +wa O +Ivory B-LOC +Coast I-LOC +Alassane B-PER +Ouattara I-PER +iliyofanyika O +leo B-DATE +jumatatu I-DATE +. O + +Outtara B-PER +ameapishwa O +kwa O +mhula O +wa O +tatu O +madarakani O +wkaati O +kuna O +mzozo O +wa O +kisiasa O +kuhusu O +hatua O +yake O +ya O +kugombea O +mhula O +mwingine O +madarakani O +. O + +Outtara B-PER +alishinda O +uchaguzi O +huo O +mwezi B-DATE +uliopita I-DATE +, O +ambao O +ulisusiwa O +na O +wanasiasa O +wa O +upinzani O +. O + +Ametangaza O +kwamba O +atamteua O +waziri O +mkuu O +katika O +serikali O +yake O +, O +katika O +juhudi O +za O +kuleta O +maelewano O +na O +vyama O +vingine O +vya O +kisiasa O +. O + +Uteuzi O +huo O +utafanyika O +kabla O +ya O +uchaguzi O +wa O +bunge O +mapema O +mwaka B-DATE +ujao I-DATE +. O + +Ameahidi O +pia O +kuunda O +wizara O +ya O +umoja O +na O +maridhiano O +ya O +taifa O +ilikuunganisha O +taifa O +hilo O +ambalo O +limegawanyika O +kisiasa O +. O + +Wizara O +hiyo O +itasimamia O +mazungumzo O +ya O +umoja B-ORG +wa I-ORG +kitaifa I-ORG +. O + +Amesema O +kwamba O +agenda O +yake O +katika O +uongozi O +wake O +wa O +mhula O +wa O +tatu O +madarakani O +itakuwa O +kuimarisha O +sekta O +za O +elimu O +, O +afya O +na O +kubuni O +nafasi O +za O +ajira O +, O +akiongezea O +kwamba O +chanjo O +dhidi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +itaanza O +kutolewa O +nchini O +humo O +kuanzia O +April B-DATE +mwaka I-DATE +ujao I-DATE +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +wakimbizi I-ORG +la I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +- O +UNHCR B-ORG +linasema O +linapinga O +kuhamishwa O +kwa O +wakimbizi O +wa O +Rohingya O +kutoka O +Cox B-LOC +Bazar I-LOC +, O +Bangladesh B-LOC +, O +kwenda O +kisiwa O +cha O +mbali O +katika O +Ghuba B-LOC +ya I-LOC +Bengal I-LOC +. O + +Mamlaka O +nchini O +Bangladeshi B-LOC +Ijumaa B-DATE +ilihamisha O +zaidi O +ya O +wakimbizi O +1 O +, O +500 O +wa O +Rohingya O +kwenda O +Bhasan B-LOC +Char I-LOC +, O +ghuba O +isiyo O +na O +wakazi O +ya O +kisiwa B-LOC +cha I-LOC +Bengal I-LOC +inayoweza O +kuathiriwa O +na O +vimbunga O +na O +kukabiliwa O +na O +mafuriko O +. O + +Msemaji O +Mkuu O +wa O +Ofisi O +ya O +Wakimbizi O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +Babar B-PER +Baloch I-PER +anasema O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +haukuhusika O +katika O +kuandaa O +harakati O +hiyo O +. O + +Anasema O +hakujua O +ni O +wakimbizi O +gani O +na O +alikuwa O +na O +habari O +chache O +sana O +juu O +ya O +operesheni O +ya O +jumla O +ya O +uhamishaji O +. O + +Anasema O +UNHCR B-ORG +ina O +wasiwasi O +kuwa O +wakimbizi O +wa O +Rohingya O +hawakuwa O +na O +taarifa O +waliyohitaji O +kufanya O +uamuzi O +huru O +na O +ulio O +na O +taarifa O +kamili O +juu O +ya O +kuhamia O +Bhasan B-LOC +Char I-LOC +. O + +"""" O +Tumesikia O +ripoti O +kutoka O +kwenye O +kambi O +kwamba O +baadhi O +ya O +wakimbizi O +wanaweza O +kuhisi O +wanashinikizwa O +kuhamia O +Bhasan B-LOC +Char I-LOC +au O +labda O +wamebadilisha O +maoni O +yao O +ya O +mwanzo O +juu O +ya O +kuhamishwa O +na O +hawataki O +tena O +kuhama O +. O + +Ikiwa O +ni O +hivyo O +, O +wanapaswa O +kuruhusiwa O +kubaki O +katika O +kambi O +hizo O +. O +"""" O + +Alisema O +Baloch B-PER +. O + +Mwaka O +2017 B-DATE +, O +karibu O +wakimbizi O +milioni O +1 O +walitoroka O +mateso O +na O +vurugu O +huko O +Myanmar B-LOC +na O +kwenda O +Cox's B-LOC +Bazar I-LOC +ambako O +wanaishi O +katika O +kambi O +duni O +zenye O +msongamano O +wa O +watu O +. O + +Bangladesh B-LOC +inasema O +inataka O +kupunguza O +msongamano O +katika O +kambi O +hizo O +na O +inaona O +kuwahamisha O +hivi O +karibuni O +wakimbizi O +hao O +ni O +hatua O +ya O +kwanza O +katika O +mpango O +wa O +kuhamisha O +wakimbizi O +100 O +, O +0 O +kwenda O +Bhasan B-LOC +Char I-LOC +. O + +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +unatoa O +wito O +kwa O +serikali O +kuheshimu O +nia O +yake O +ya O +dhati O +kwamba O +harakati O +za O +kwenda O +katika O +kisiwa O +hicho O +zitakuwa O +ni O +za O +hiari O +. O + +Baloch B-PER +anasema O +UNHCR B-ORG +inasikitishwa O +na O +picha O +za O +wakimbizi O +walio O +na O +matatizo O +wakati O +wa O +mchakato O +wa O +kuhama O +na O +imepeleka O +wasiwasi O +wake O +kwa O +mamlaka O +za O +Bangladeshi B-LOC +. O + +"""" O +Tunasisitiza O +tena O +kwamba O +harakati O +zote O +za O +kuhama O +kama O +ilivyotajwa O +hapo O +awali O +kwa O +Bhasan B-LOC +Char I-LOC +lazima O +ziwe O +za O +hiari O +na O +kulingana O +na O +mashauriano O +na O +habari O +kamili O +juu O +ya O +hali O +ya O +Maisha O +katika O +kisiwa O +hicho O +na O +haki O +na O +huduma O +ambazo O +wakimbizi O +wataweza O +kupata O +. O +"""" O + +Aliongeza O +Baloch B-PER +. O + +Baloch B-PER +anasema O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +una O +habari O +kidogo O +juu O +ya O +hali O +katika O +kisiwa O +hicho O +na O +inataka O +serikali O +itoe O +ruksa O +ya O +kutembelea O +kambi O +hizo O +ili O +kuhakikisha O +kuwa O +kisiwa O +hicho O +ni O +mahali O +salama O +pa O +kuishi O +. O + +Anasema O +wakimbizi O +lazima O +wapate O +fursa O +ya O +kupewa O +huduma O +za O +afya O +, O +maisha O +na O +elimu O +na O +walindwe O +kutokana O +na O +majanga O +ya O +asili O +na O +hatari O +nyingine O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Sunday B-PER +Shomari I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCMwanajeshi O +aliyekuwa O +amelewa O +ameua O +watu O +12 O +na O +kujeruhi O +wengine O +tisa O +kwa O +risasi O +mashariki O +mwa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +- O +DRC B-LOC +. O + +Maafisa O +wa O +usalama O +wanamtafuta O +mwanajeshi O +huyo O +katika O +mji O +wa O +Sange B-LOC +, O +kilomita O +24 O +kutoka O +mpaka O +wa O +Burundi B-LOC +ambapo O +tukio O +hilo O +lilitokea O +alhamisi B-DATE +jioni I-DATE +. O + +Taarifa O +kutoka O +kwa O +ofisi O +ya O +gavana O +wa O +jimbo O +la O +Kivu B-LOC +Kusini O +, O +Theo B-PER +Kasi I-PER +, O +imethibitisha O +tukio O +hilo O +. O + +Idadi O +kubwa O +ya O +wanajeshi O +wa O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +wanaripotiwa O +kutopata O +mafunzo O +mazuri O +na O +ya O +kutosha O +. O + +Wanajeshi O +hao O +wameshutumiwa O +mara O +nyingi O +kwa O +vitendo O +vya O +uhalifu O +dhidi O +ya O +raia O +. O + +Marekani B-LOC +na O +umoja B-ORG +wa I-ORG +ulaya I-ORG +zimewawekea O +vikwazo O +majenerali O +kadhaa O +kwa O +madai O +ya O +kutoa O +silaha O +kwa O +makundi O +ya O +wapiganaji O +na O +wahalifu O +nchini O +humo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DC I-LOC +. O + +Aliyekuwa O +rais O +wa O +Marekani B-LOC +Donald B-PER +Trump I-PER +amefuata O +angalau O +utamaduni O +mmoja O +kama O +ilivyo O +kawaida O +na O +marais O +wanaondoka O +madarakani O +. O + +Maafisa O +wa O +white B-ORG +house I-ORG +wanasema O +kwamba O +Trump B-PER +amemwandikia O +ujumbe O +rais O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +Naibu O +wa O +maswala O +ya O +habari O +katika O +white B-LOC +house I-LOC +Judd B-PER +Deere I-PER +, O +hata O +hivyo O +hajasema O +yaliyomo O +kwenye O +ujumbe O +wa O +Trump B-PER +kwa O +Biden B-PER +, O +akisema O +kwamba O +hizo O +ni O +kanuni O +za O +mawasiliano O +ya O +siri O +kati O +ya O +marais O +. O + +Trump B-PER +amekataa O +kabisa O +kuutambua O +hadharani O +ushindi O +wa O +Joe B-PER +Biden I-PER +na O +wala O +hakutaja O +jina O +la O +Biden B-PER +katika O +hotuba O +yake O +ya O +mwisho O +ya O +kuondoka O +madarakani O +. O + +Trump B-PER +amekosa O +kutimiza O +tamaduni O +za O +urais O +Marekani B-LOC +, O +ikiwemo O +kukataa O +kuhuduria O +sherehe O +ya O +kuapishwa O +kwa O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +Trump B-PER +hakumwalika O +Biden B-PER +katika O +ikulu O +ya O +white B-LOC +house I-LOC +kwa O +mkutano O +kati O +ya O +rais O +anayeondoka O +na O +ayeingia O +madarakani O +ilivyo O +kawaida O +. O + +serikali O +ya O +Marekani B-LOC +na O +maafisa O +wanaohusika O +na O +kitengo O +cha O +mafuta O +nchini O +humo O +wanawasihi O +waendeshaji O +magari O +kuondoa O +hofu O +ya O +kununua O +gesi O +na O +kuweka O +nyingine O +kama O +akiba O +kwa O +kuhofia O +upungufu O +wa O +mafuta O +unaoshuhudiwa O +hivi O +sasa O +Mwendeshaji O +wa O +bomba O +kuu O +la O +mafuta O +Colonial B-ORG +Pipeline I-ORG +nchini O +Marekani B-LOC +, O +lililoathiriwa O +na O +shambulizi O +hadi O +kwenye O +mfumo O +wake O +wa O +kompyuta O +ametangaza O +kuanza O +tena O +shughuli O +za O + +usambazaji O +mafuta O +. O + +Colonial B-ORG +Pipeline I-ORG +ilisema O +kuanza O +tena O +shughuli O +zake O +Jumatano B-DATE +lakini O +itachukua O +siku O +kadhaa O +kwa O +mlolongo O +wa O +uzalishaji O +wa O +bidhaa O +kurejea O +katika O +hali O +ya O +kawaida O +. O + +Masoko O +kadhaa O +yanayohudumiwa O +na O +Colonial B-ORG +Pipeline I-ORG +huwenda O +yakashuhudia O +, O +au O +kuendelea O +kushuhudia O +usumbufu O +wa O +huduma O +wakati O +wa O +kipindi O +cha O +kurejea O +hali O +ya O +kawaida O +. O + +"""" O +Colonial B-ORG +itasambaza O +gesi O +, O +dizeli O +na O +mafuta O +ya O +ndege O +kwa O +usalama O +kadri O +iwezekanavyo O +, O +na O +itaendelea O +kufanya O +hivyo O +hadi O +masoko O +yarejee O +katika O +hali O +ya O +kawaida O +"""" O +taarifa O +ilieleza O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +serikali O +ya O +Marekani B-LOC +na O +maafisa O +wanaohusika O +na O +kitengo O +cha O +mafuta O +nchini O +humo O +wanawasihi O +waendeshaji O +magari O +kuondoa O +hofu O +ya O +kununua O +gesi O +na O +kuweka O +nyingine O +kama O +akiba O +kwa O +kuhofia O +upungufu O +wa O +mafuta O +unaoshuhudiwa O +hivi O +sasa O +. O + +Afrika B-LOC +Mashariki I-LOC +inaomboleza O +kifo O +cha O +kiongozi O +shupavu O +aliyejitokeza O +wakati O +anahitajika O +kuleta O +amani O +katika O +nchi O +zenye O +migogoro O +na O +mtu O +ambaye O +alileta O +mageuzi O +ya O +kiuchumi O +Tanzania B-LOC +katika O +kipindi O +kifupi O +. O + +Wakati O +Benjamin B-PER +Mkapa I-PER +alipochukua O +madaraka O +mwaka O +1995 B-DATE +, O +wakosoaji O +wake O +waliomuona O +kama O +mtetezi O +mkereketwa O +wa O +itikadi O +ya O +kijamaa O +ambayo O +muasisi O +wa O +nchi O +hiyo O +rais O +Julius B-PER +Nyerere I-PER +alikuwa O +ameianzisha O +, O +limeeleza O +gazeti O +la O +East B-ORG +Africa I-ORG +nchini O +Kenya B-LOC +. O + +Wafuatiliaji O +wa O +siasa O +za O +Tanzania B-LOC +wanasema O +pamoja O +na O +kuwa O +Mkapa B-PER +aliendeleza O +ujamaa O +, O +aliazima O +baadhi O +ya O +sera O +za O +kibepari O +ambazo O +ziligeuza O +uchumi O +kuwa O +bora O +, O +ambao O +ulikuwa O +umeanguka O +, O +na O +kuaminiwa O +na O +taasisi O +za O +fedha O +za O +kimataifa O +ambazo O +ziliondoa O +mzigo O +wa O +madeni O +kwa O +nchi O +hiyo O +. O + +Kati O +ya O +mambo O +mengine O +ambayo O +Mkapa B-PER +aliyatekeleza O +ni O +kuboresha O +kukua O +kwa O +uchumi O +wa O +Tanzania B-LOC +, O +ni O +kubinafsisha O +mashirika O +ya O +umma O +na O +taasisi O +za O +serikali O +na O +kuleta O +mageuzi O +ya O +jumla O +katika O +ofisi O +za O +serikali O +. O + +Mkapa B-PER +alifariki O +katika O +hospitali O +moja O +mjini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +kutokana O +na O +mshtuko O +wa O +moyo O +Alhamisi B-DATE +usiku I-DATE +. O + +Katika O +ngazi O +ya O +kikanda O +baada O +ya O +kumaliza O +muda O +wake O +wa O +urais O +, O +Mkapa B-PER +alishiriki O +kusuluhisha O +mahasimu O +wa O +kisiasa O +Kenya B-LOC +na O +Burundi B-LOC +. O + +Alikuwa O +ni O +mjumbe O +wa O +jopo O +la O +watu O +mashuhuri O +lililosimamiwa O +na O +aliyekuwa O +Katibu O +Mkuu O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +Kofi B-PER +Annan I-PER +ambalo O +liliunda O +serikali O +ya O +umoja B-ORG +wa I-ORG +kitaifa I-ORG +nchini O +Kenya B-LOC +baada O +ya O +matokeo O +ya O +urais O +yalipozua O +machafuko O +na O +kuuwa O +watu O +wasiopungua O +1 O +, O +300 O +. O + +Rais O +wa O +Afrika B-LOC +Kusini I-LOC +Cyril B-PER +Ramaphosa I-PER +, O +akizungumza O +kama O +mwenyekiti O +wa O +Jumuiya B-ORG +ya I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +, O +amelaani O +mabadiliko O +yasiyo O +kuwa O +ya O +kiserikali O +nchini O +Mali B-LOC +. O + +Katika O +taarifa O +yake O +Jumatano B-DATE +, O +Ramaphosa B-PER +alitaka O +wanajeshi O +waasi O +katika O +taifa O +hilo O +la O +Afrika B-LOC +Magharibi O +kumwachilia O +huru O +Rais O +wa O +Mali B-LOC +Ibrahim B-PER +Boubacar I-PER +Keita I-PER +, O +Waziri O +Mkuu O +Boubou B-PER +Cisse I-PER +na O +viongozi O +wengine O +wa O +juu O +wa O +serikali O +. O + +Wakati O +wa O +hotuba O +yake O +ya O +kujiuzulu O +, O +Keita B-PER +, O +anayeshikiliwa O +katika O +kambi O +ya O +kijeshi O +karibu O +na O +mji O +mkuu O +, O +Bamako B-LOC +, O +alitangaza O +kufutwa O +kwa O +Bunge O +la O +taifa O +na O +serikali O +ya O +Waziri O +Mkuu O +Boubou B-PER +Cisse I-PER +. O + +Askari O +, O +wanaojiita O +Kamati O +ya O +Kitaifa O +ya O +kuokoa O +Wananchi O +, O +walikuwa O +bado O +wakimshikilia O +Keita B-PER +Jumatano B-DATE +. O + +Kufikia O +sasa O +, O +kundi O +hilo O +limesema O +tu O +kwamba O +litafanya O +kazi O +kuelekea O +uchaguzi O +. O + +Mwendesha O +mashtaka O +alimshutumu O +Chauvin B-PER +kwa O +kumuua O +Floyd B-PER +m O +- O +marekani O +mweusi O +kwa O +kumuwekea O +goti O +shingoni O +kwa O +zaidi O +ya O +dakika O +tisa O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +wakili O +wa O +utetezi O +alidai O +Floyd B-PER +alikufa O +kutokana O +na O +utumiaji O +wa O +dawa O +za O +kulevya O +Baraza O +la O +mahakama O +Marekani B-LOC +linaanza O +tena O +majadiliano O +Jumanne B-DATE +katika O +kesi O +ya O +mauaji O +inayomkabili O +ofisa O +wa O +zamani O +wa O +polisi O +wa O +mji O +wa O +Minneapolis B-LOC +kwenye O +jimbo O +la O +Minnesota B-LOC +, O +Derek B-PER +Chauvin I-PER +, O +ambaye O +anatuhumiwa O +kumuua O +George B-PER +Floyd I-PER +katika O +moja O +ya O +kesi O +kubwa O +nchini O +Marekani B-LOC +katika O +miaka O +ya O +karibuni O +. O + +Baada O +ya O +kusikia O +hoja O +za O +mwisho O +Jumatatu B-DATE +jopo O +la O +watu O +12 O +katika O +baraza O +la O +mahakama O +lilikutana O +kwa O +saa O +nne O +wakati O +walipoanza O +mchakato O +wa O +kufanya O +kazi O +kuelekea O +uamuzi O +. O + +Wakati O +wa O +hoja O +za O +mwisho O +Jumatatu B-DATE +mwendesha O +mashtaka O +alimshutumu O +Chauvin B-PER +kwa O +kumuua O +Floyd B-PER +m O +- O +marekani O +mweusi O +kwa O +kumuwekea O +goti O +shingoni O +kwa O +zaidi O +ya O +dakika O +tisa O +. O + +Wakili O +wa O +utetezi O +alidai O +kwamba O +Floyd B-PER +alikufa O +kutokana O +na O +utumiaji O +wa O +dawa O +za O +kulevya O +na O +kwamba O +Chauvin B-PER +alifuata O +mafunzo O +yake O +ya O +polisi O +alipomkamata O +Floyd B-PER +hapo O +Mei B-DATE +mwaka I-DATE +jana I-DATE +kwenye O +kona O +ya O +mtaa O +mmoja O +huko O +Minneapolis B-LOC +. O + +Mwendesha O +mashtaka O +Steve B-PER +Schleicher I-PER +alitoa O +muhtasari O +wa O +kesi O +dhidi O +ya O +Chauvin B-PER +, O +afisa O +wa O +zamani O +wa O +polisi O +mzungu O +ambaye O +alimlaza O +chini O +Floyd B-PER +akiwa O +na O +pingu O +kwenye O +barabara O +moja O +ya O +mji O +huo O +huku O +Floyd B-PER +akishtuka O +mara O +27 O +kulingana O +na O +video O +za O +kukamatwa O +kwa O +Floyd B-PER +na O +kwamba O +alishindwa O +kupumua O +. O + +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +, O +Joe B-PER +Biden I-PER +, O +Alhamisi B-DATE +ametangaza O +mpango O +wa O +kununua O +na O +kutoa O +msaada O +wa O +dozi O +milioni O +500 O +za O +chanjo O +ya O +Pfizer B-ORG +ya O +kukabiliana O +na O +virusi O +vya O +COVID O +- O +19 O +. O + +Pia O +rais O +ametoa O +wito O +kwa O +nchi O +za O +ulimwenguni O +kuchangia O +sehemu O +yao O +, O +kusaidia O +kumaliza O +janga O +hilo O +hatari O +, O +White B-ORG +House I-ORG +imesema O +. O + +Tangazo O +hilo O +la O +msaada O +wa O +chanjo O +, O +ambalo O +ndilo O +kubwa O +zaidi O +kuwahi O +kufanywa O +na O +nchi O +moja O +, O +linatolewa O +huku O +Biden B-PER +akiwa O +kwenye O +ziara O +ya O +bara O +la O +Ulaya B-LOC +. O + +Rais O +wa O +Marekani B-LOC +anatarajiwa O +atakutana O +na O +viongozi O +wa O +nchi O +nyingine O +zenye O +nguvu O +zaidi O +duniani O +: O +Uingereza B-LOC +, O +Canada B-LOC +, O +Ufaransa B-LOC +, O +Ujerumani B-LOC +, O +Italia B-LOC +na O +Japan B-LOC +, O +katika O +mji O +wa O +Cornwall B-LOC +, O +nchhini O +Uingereza B-LOC +. O + +Ikulu O +ya O +Marekani B-LOC +imesema O +lengo O +la O +mchango O +huo O +, O +ni O +kuokoa O +maisha O +, O +na O +kutokomeza O +janga O +hilo O +, O +na O +kwamba O +itatoa O +mikakati O +ya O +hatua O +za O +ziada O +, O +katika O +siku O +zijazo O +. O + +Kampuni O +ya O +Marekani B-LOC +ya O +kutengeneza O +chanjo O +ya O +Pfizer B-ORG +, O +na O +ile O +ya O +Ujerumani B-LOC +ya O +BioNTech B-ORG +, O +zimethibitisha O +kwamba O +mwaka O +2021 B-DATE +, O +zitatoa O +dozi O +milioni O +200 O +, O +na O +zingine O +milioni O +300 O +, O +katika O +nusu O +ya O +kwanza O +ya O +mwaka O +2022 B-DATE +ambazo O +Marekani B-LOC +itasambaza O +kwa O +nchi O +92 O +, O +zenye O +kipato O +cha O +chini O +, O +na O +pia O +kwa O +jumuiya B-ORG +ya I-ORG +Umoja I-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +. O + +Dozi O +ambazo O +zitatengenezwa O +na O +kampuni O +ya O +Pfizer B-ORG +, O +zitatolewa O +kwa O +bei O +nafuu O +. O + +Vyanzo O +: O +Mashirika O +mbalimbali O +ya O +habariIsraeli O +mapema O +Jumatatu B-DATE +imefanya O +mashambulizi O +ya O +anga O +huko O +Gaza B-LOC +City I-LOC +wakati O +ghasia O +katika O +eneo O +hilo O +zimeingia O +wiki O +ya O +pili O +. O + +Jeshi O +la O +Israeli B-LOC +linasema O +wamelenga O +mahandaki O +yanayotumiwa O +na O +kundi O +la O +Hamas B-ORG +na O +makazi O +ya O +makamanda O +kadhaa O +wa O +kundi O +hilo O +linalotawala O +Gaza B-LOC +. O + +Shambulizi O +la O +leo B-DATE +limefuatia O +matamshi O +ya O +Waziri O +Mkuu O +wa O +Israeli B-LOC +Benjamin B-PER +Netanyahu I-PER +ambaye O +Jumapili B-DATE +amesema O +hana O +mpango O +wowote O +wa O +kusitisha O +mara O +moja O +mashambulizi O +mabaya O +ya O +anga O +huko O +Gaza B-LOC +. O + +Alizungumza O +jana B-DATE +wakati O +ndege O +za O +jeshi O +la O +Israeli B-LOC +ziliposhamabulia O +na O +kuharibu O +majengo O +matatu O +na O +kuuwa O +watu O +42 O +. O + +Jumapili B-DATE +asubuhi I-DATE +, O +Hamas B-ORG +ilirusha O +roketi O +kutoka O +maeneo O +ya O +raia O +huko O +Gaza B-LOC +kuelekea O +maeneo O +ya O +raia O +wa O +Israel B-LOC +. O + +Tangu O +mapigano O +kuanza O +tarehe O +10 B-DATE +Mei I-DATE +, O +Wapalestina O +197 O +wameuawa O +wakiwemo O +watoto O +58 O +na O +wanawake O +34 O +, O +kwa O +mujibu O +wa O +wizara O +ya O +afya O +ya O +Palestina B-LOC +. O + +WaIsrael O +10 O +nao O +wameuwawa O +katika O +mashambulizi O +ya O +roketi O +. O + +Shirika B-ORG +la I-ORG +ndege I-ORG +la I-ORG +Kenya B-ORG +Airways I-ORG +linasema O +kuwa O +mamlaka B-ORG +ya I-ORG +Usafiri I-ORG +wa I-ORG +Anga I-ORG +Tanzania I-ORG +haijabatilisha O +uamuzi O +wa O +kufuta O +kibali O +cha O +kuziruhusu O +ndege O +zake O +kusafiri O +nchini O +humo O +takriban O +wiki O +moja O +baada O +ya O +Waziri O +wa O +Uchukuzi O +wa O +Kenya B-LOC +James B-PER +Macharia I-PER +kueleza O +kuwa O +nchi O +hizo O +mbili O +zimefikia O +makubaliano O +. O + +Afisa O +Mkuu O +Mtendaji O +wa O +Shirika O +hilo O +la O +Kenya B-LOC +, O +Allan B-PER +Kilavuka I-PER +, O +ameeleza O +kuwa O +usimamizi O +wa O +KQ B-ORG +unasubiri O +jibu O +kutoka O +kwa O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +kwa O +sababu O +bado O +hawajapata O +idhini O +ya O +kusafiri O +Tanzania B-LOC +. O + +Takriban O +wiki O +moja O +baada O +ya O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +kutangaza O +kuwa O +imefanya O +mazungumzo O +na O +Tanzania B-LOC +kusuluhisha O +mgogoro O +ulioibuka O +Ijumaa B-DATE +wiki I-DATE +iliyopita I-DATE +baada O +ya O +Tanzania B-LOC +kutangaza O +kufuta O +ndege O +za O +shirika B-ORG +la I-ORG +ndege I-ORG +la I-ORG +Kenya I-ORG +Airways I-ORG +( O +KQ B-ORG +) O +kufanya O +safari O +zake O +humo O +katika O +viwanja O +vyake O +vya O +ndege O +vya O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +, O +Kilimanjaro B-LOC +na O +Zanzibar B-LOC +, O +Kenya B-ORG +Airways I-ORG +inasema O +bado O +hamna O +jibu O +ya O +kufanya O +safari O +nchini O +humo O +. O + +Afisa O +Mkuu O +mtendaji O +wa O +shirika O +hilo O +Allan B-PER +Kilavuka I-PER +ameeleza O +VOA B-ORG +kuwa O +shirika O +hilo O +linasubiri O +maelekezo O +kutoka O +kwa O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +kujua O +utaratibu O +uliopo O +. O + +No O +media O +source O +currently O +available O +Waziri O +wa O +Uchukuzi O +nchini O +Kenya B-LOC +James B-PER +Macharia I-PER +wakati O +akizindua O +safari O +za O +ndege O +za O +Kenya B-ORG +Airways I-ORG +to O +nchi O +30 O +wiki O +iliyopita O +katika O +uwanja B-LOC +wa I-LOC +ndege I-LOC +wa I-LOC +kimataifa I-LOC +wa I-LOC +Jomo I-LOC +Kenyatta I-LOC +( O +JKIA B-LOC +) O +alieleza O +kuwa O +amefanya O +mazungumzo O +na O +Waziri O +wa O +Kazi O +, O +uchukuzi O +na O +mawasiliano O +nchini O +Tanzania B-LOC +Isack B-PER +Aloyce I-PER +Kamwelwe I-PER +na O +kukubaliana O +mgogoro O +huo O +. O + +Hata O +hivyo O +, O +Bw O +Kilavuka B-PER +anakariri O +kuwa O +Kenya B-ORG +Airways I-ORG +haiwezi O +kufanya O +chochote O +ila O +kusubiri O +jinsi O +mgogoro O +huo O +unavyosuluhishwa O +na O +mamlaka O +husika O +za O +serikali O +hizi O +mbili O +. O +Lakini O +anaeleza O +kuwa O +kusitishwa O +huko O +kuna O +athari O +kubwa O +kwa O +Kenya B-ORG +Airways I-ORG +. O + +Hatua O +hiyo O +ya O +Tanzania B-LOC +ilifuatia O +tangazo O +la O +serikali O +ya O +Kenya B-LOC +kutoiorodhesha O +nchi O +hiyo O +kuwa O +miongoni O +mwa O +nchi O +11 O +ambazo O +wasafiri O +wake O +wanaruhusiwa O +kuwasili O +Kenya B-LOC +wakati O +usafiri O +wa O +kimataifa O +unaporejea O +. O + +Kupitia O +taarifa O +kwa O +vyombo O +vya O +habari O +Ijumaa B-DATE +wiki I-DATE +iliyopita I-DATE +, O +Mkurugenzi O +Mkuu O +wa O +Mamlaka B-ORG +ya I-ORG +safari I-ORG +za I-ORG +anga I-ORG +nchini I-ORG +Tanzania I-ORG +( O +TCAA B-ORG +) O +, O +Hamza B-PER +Johari I-PER +alisema O +serikali O +ya O +Tanzania B-LOC +imesimamisha O +mara O +moja O +safari O +za O +ndege O +za O +shirika O +la O +Kenya B-ORG +Airways I-ORG +kutoka O +Nairobi B-LOC +kutua O +viwanja O +vyake O +kufuatia O +tangazo O +la O +Kenya B-LOC +kuiacha O +nje O +ya O +nchi O +zinazoruhusiwa O +kufanya O +safari O +humo O +. O + +Hata O +hivyo O +siku B-DATE +moja I-DATE +baadaye O +, O +Kenya B-LOC +ilitoa O +ufafanuzi O +kuwa O +haijapiga O +marufuku O +ndege O +za O +Tanzania B-LOC +kuingia O +nchini O +mwake O +hata O +kama O +si O +miongoni O +mwa O +nchi O +zilizoorodheshwa O +ndege O +zake O +kuingia O +anga O +ya O +Kenya B-LOC +. O + +Kenya B-ORG +Airways I-ORG +ilirejelea O +safari O +za O +ndege O +za O +kimataifa O +Agosti B-DATE +mosi I-DATE +mara O +ya O +kwanza O +baada O +ya O +kusitisha O +safari O +hizo O +Machi B-DATE +mwaka I-DATE +huu I-DATE +kutokana O +na O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +- O +Imetayarishwa O +na O +Kennedy B-PER +Wandera I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +NairobiWaganda O +wanaoishi O +maeneo O +ya O +mashambani O +wanalazimika O +kutembea O +kwa O +saa O +nyingi O +kufika O +mjini O +Uganda B-LOC +imerejesha O +tena O +masharti O +ya O +usafiri O +kwasababu O +ya O +virusi O +vya O +corona O +mpaka O +mwisho O +wa O +mwezi O +Julai B-DATE +hatua O +ambayo O +itabana O +uwezo O +wa O +watu O +wengi O +kujikimu O +kimaisha O +. O + +Wachuuzi O +wa O +mitaani O +wamelazimika O +kutumia O +baiskeli O +, O +kutembea O +mwendo O +mrefu O +au O +kulala O +sokoni O +. O + +Huku O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +corona O +yakiwa O +yamepanda O +na O +hospitali O +zikiwa O +zimeelemewa O +, O +Uganda B-LOC +imerejesha O +tena O +masharti O +ya O +kufunga O +shughuli O +mpaka O +July B-DATE +. O + +Usafiri O +umepigwa O +marufuku O +, O +wafanyakazi O +muhimu O +wameruhusiwa O +kuingia O +mjini O +. O + +Wakati O +ni O +lengo O +ni O +kuokoa O +maisha O +, O +kwa O +mara O +nyingine O +tena O +kujikimu O +kimaisha O +itakuwa O +ni O +mapambano O +kwa O +wafanyabiashara O +kama O +Saudha B-PER +Namaga I-PER +, O +mmoja O +wa O +wengi O +waliolazimika O +kulala O +sokoni O +anamuomba O +Rais O +wa O +Uganda B-LOC +, O +Yoweri B-PER +Museveni I-PER +, O +kulegeza O +masharti O +. O + +Hali O +ni O +mbaya O +sana O +kwa O +maduka O +ambayo O +hayauzi O +vyakula O +, O +mamlaka O +ya O +Uganda B-LOC +imeamuru O +yafungwe O +. O + +Polisi O +wa O +Uganda B-LOC +wamepelekwa O +kuimarisha O +amri O +hizo O +. O + +Mwenyekiti O +wa O +eneo O +Bashir B-PER +Muwonge I-PER +anasema O +bila O +ya O +msaada O +maduka O +mengi O +hayatadumu O +. O + +Waganda O +wanaoishi O +maeneo O +ya O +mashambani O +wanalazimika O +kutembea O +kwa O +saa O +nyingi O +kufika O +mjini O +. O + +Lydia B-PER +Nambogo I-PER +alitembea O +kwa O +zaidi O +ya O +kilometa O +tano O +kwenda O +mjini O +kuchukua O +akiba O +yake O +ya O +hela O +ili O +aweze O +kuihudumia O +familia O +yake O +, O +lakini O +alipofika O +alikuta O +benki O +imefungwa O +anasema O +"""" O +nimekuwa O +nikiuza O +chakula O +, O +na O +nilikuwa O +najipatia O +pesa O +kidogo O +ili O +kuhududmia O +familia O +yangu O +. O + +Lakini O +tumefngiwa O +na O +hatujui O +kitakachofuata O +. O + +Serikali O +haitupi O +chakula O +. O + +Basa O +watupe O +walau O +akiba O +yetu O +kidogo O +. O +"""" O + +Mara O +ya O +kwanza O +Uganda B-LOC +kufunga O +shughuli O +ilikuwa O +March B-DATE +mwaka I-DATE +jana I-DATE +, O +serikali O +ilitoa O +unga O +na O +maharage O +kwa O +watu O +maskini O +wanaoishi O +mjini O +, O +ambapo O +wengi O +wana O +matumaini O +kuwa O +hiyo O +itarejewa O +tena O +hivi O +sasa O +. O + +Tutatumia O +njia O +rahisi O +, O +baadhi O +ya O +mipango O +rahisi O +ya O +kuwapatia O +msaada O +. O + +Na O +watu O +walio O +katika O +mazingira O +hatarishi O +wanajulikana O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +, O +waganda O +wanaweza O +kusubiri O +wimbi O +la O +karibuni O +la O +Covid O +19 O +lipungue O +wakati O +wakijitahidi O +kujikimu O +kimaisha O +. O + +Hii O +inamaanisha O +hakuna O +tena O +kuvaa O +barakoa O +au O +kukaa O +umbali O +wa O +futi O +sita O +kati O +ya O +mtu O +hadi O +mtu O +katika O +matukio O +ya O +ndani O +au O +nje O +, O +kulingana O +na O +mwongozo O +uliosahihishwa O +kutoka O +kituo B-ORG +cha I-ORG +kudhibiti I-ORG +na I-ORG +kuzuia I-ORG +magonjwa I-ORG +Marekani I-ORG +( O +CDC B-ORG +) O +Maafisa O +wa O +afya O +Marekani B-LOC +wanapendekeza O +kuondoa O +masharti O +kadhaa O +ya O +COVID O +- O +19 O +kwa O +watu O +ambao O +wamepatiwa O +chanjo O +kamili O +dhidi O +ya O +virusi O +hivyo O +. O + +Hiyo O +inamaanisha O +hakuna O +tena O +kuvaa O +barakoa O +au O +kukaa O +umbali O +wa O +futi O +sita O +kati O +ya O +mtu O +hadi O +mtu O +katika O +matukio O +ya O +ndani O +au O +nje O +, O +kulingana O +na O +mwongozo O +uliosahihishwa O +kutoka O +kituo B-ORG +cha I-ORG +kudhibiti I-ORG +na I-ORG +kuzuia I-ORG +magonjwa I-ORG +Marekani I-ORG +( O +CDC B-ORG +) O +. O + +"""" O +Ikiwa O +umepatiwa O +chanjo O +kamili O +unaweza O +kuanza O +kufanya O +shughuli O +ambazo O +ulizisitisha O +, O +kwa O +sababu O +ya O +janga O +la O +Corona O +, O +"""" O +alisema O +mkurugenzi O +wa O +CDC B-ORG +, O +Rochelle B-PER +Walensky I-PER +. O + +Mkurugenzi O +wa O +CDC B-ORG +aliongeza O +kuwa O +"""" O +sote O +tumesubiri O +wakati O +huu O +kwa O +muda O +mrefu O +. O + +Kwa O +sasa O +barakoa O +bado O +zinahitajika O +kwenye O +usafiri O +wa O +ndege O +, O +treni O +na O +mabasi O +. O +"""" O + +Walensky B-PER +alisema O +CDC B-ORG +itatoa O +mwongozo O +mpya O +hivi O +karibuni O +kuhusu O +masuala O +ya O +safari O +pamoja O +na O +mapendekezo O +kwa O +shule O +, O +kambi O +, O +na O +mipangilio O +mingine O +. O + +Walensky B-PER +aliwaachia O +viongozi O +wa O +majimbo O +kuamua O +ikiwa O +biashara O +na O +sehemu O +nyingine O +za O +mikusanyiko O +ziendelee O +kuwataka O +watu O +kuvaa O +barakoa O +. O + +Idadi O +ya O +kesi O +za O +COVID O +- O +19 O +pamoja O +na O +watu O +waliopatiwa O +chanjo O +katika O +eneo O +inapaswa O +kutoa O +mwongozo O +juu O +ya O +chaguo O +hilo O +, O +alisema O +Walensky B-PER +. O + +Ghasia O +za O +bunduki O +, O +mabadiliko O +ya O +hali O +ya O +hewa O +na O +Covid O +19 O +ni O +masuala O +ambayo O +yamepewa O +umuhimu O +katika O +siku O +ya O +tatu O +ya O +mkutano O +mkuu O +wa O +kitaifa O +wa O +chama O +cha O +Democratic B-ORG +jana O +Jumatano B-DATE +, O +wakati O +Seneta O +Kamala B-PER +Harris I-PER +wa O +California B-LOC +alipokubali O +uteuzi O +wa O +kuwa O +mgombea O +mwenza O +wa O +Joe B-PER +Biden I-PER +. O + +Tukio O +hilo O +ambalo O +limefanya O +kwa O +njia O +ya O +mtandao O +kwasababu O +ya O +janga O +la O +Covid O +19 O +, O +liliwajumuisha O +wanachama O +wa O +Democratic B-ORG +na O +wafuasi O +wao O +kutoka O +kote O +Marekani B-LOC +. O + +Ni O +mkutano O +usio O +wa O +kawaida O +, O +amesema O +muongozaji O +wa O +mkutano O +huo O +Kerry B-PER +Washington I-PER +, O +mcheza O +filamu O +wa O +Holywood B-LOC +. O + +Na O +katika O +tukio O +hapo O +jana B-DATE +, O +mwanamke O +wa O +kwanza O +mweusi O +na O +mmarekani O +mwenye O +asili O +ya O +Asia B-LOC +Kusini O +ambaye O +yuko O +katika O +tiketi O +ya O +chama O +kwa O +nafasi O +ya O +juu O +ya O +uongozi O +Kamala B-PER +Harris I-PER +alihutubia O +kukubali O +uteuzi O +wa O +chama O +. O + +Kamala B-PER +Harris I-PER +: O +"""" O +Nakubali O +uteuzi O +wa O +kuwa O +makamu O +rais O +wa O +Marekani B-LOC +. O +"""" O + +Mgombea O +Joe B-PER +Biden I-PER +alionyeshwa O +katika O +kanda O +za O +video O +, O +akiungwa O +mkono O +, O +miongoni O +mwa O +watu O +wengine O +na O +Gabby B-PER +Giffords I-PER +, O +mbunge O +wa O +zamani O +wa O +baraza O +la O +wawakilishi O +ambaye O +aliwahi O +kukumbwa O +na O +shambulizi O +la O +bunduki O +. O + +Gabby B-PER +Giffords I-PER +, O +Mwakilishi O +wa O +zamani O +anatema O +: O +"""" O +Marekani B-LOC +inahitaji O +sisi O +sote O +tuzungumze O +, O +hata O +kama O +unajitahidi O +kupata O +maneno O +ya O +kusema O +. O +"""" O + +Rais O +Donald B-PER +Trump I-PER +alikosolewa O +kwa O +kuimarisha O +sheria O +kali O +za O +uhamiaji O +na O +jinsi O +wanavyotendewa O +watu O +wanaoomba O +hifadhi O +na O +wahamiaji O +wasio O +na O +nyaraka O +halali O +. O + +Aliyekuwa O +anawania O +uteuzi O +wa O +kugombea O +urais O +Elizabeth B-PER +Warren I-PER +alikosoa O +jinsi O +rais O +alivyoshughulikia O +janga O +la O +virusi O +vya O +corona O +. O + +Seneta O +Warren B-PER +alisema O +: O +"""" O +Leo B-DATE +, O +Marekani B-LOC +ina O +vifo O +vingi O +zaidi O +vinavyotokana O +na O +covid O +hapa O +duniani O +na O +uchumi O +umeanguka O +, O +na O +mizozo O +yote O +miwili O +ni O +migumu O +sana O +kwa O +watu O +weusi O +na O +familia O +ambazo O +si O +za O +wazungu O +. O +"""" O + +Rais O +wa O +zamani O +, O +Barack B-PER +Obama I-PER +amesema O +Trump B-PER +haheshimu O +mabadiliko O +katika O +nchi O +au O +umuhimu O +wa O +kazi O +yake O +. O + +Obama B-PER +alisema O +: O +"""" O +Nilikuwa O +na O +matumaini O +kwa O +ajili O +ya O +nchi O +yetu O +kwamba O +Donald B-PER +Trump I-PER +huend O +akaonyesha O +mtizamo O +kiasi O +katika O +kulichukulia O +suala O +la O +ajira O +kwa O +dhati O +, O +kwamba O +huenda O +angeweza O +kuhisi O +uzito O +wa O +kazi O +yake O +na O +kubaini O +kuwa O +demokrasia O +iko O +katika O +mikono O +yake O +hivyo O +achukue O +hatua O +zinazostahili O +. O + +Lakini O +hajawahi O +kufanya O +hivyo O +. O +"""" O + +Aliyewahi O +kuwa O +mgombea O +wa O +Democratic B-ORG +kwa O +nafasi O +ya O +rais O +, O +Hillary B-PER +Clinton I-PER +amesisitiza O +umuhimu O +wa O +kupiga O +kura O +. O + +"""" O +Kumbukeni O +mwaka O +2016 B-DATE +wakati O +Trump B-PER +alipoulizwa O +, O +"""" O +una O +kitu O +gani O +cha O +kupoteza O +? O +, O +"""" O +ndiyo O +, O +hivi O +sasa O +tunalifahamu O +hilo O +. O + +Huduma O +zetu O +za O +afya O +, O +kazi O +zetu O +, O +wapendwa O +wetu O +, O +"""" O +Clinton B-PER +alieleza O +. O + +Amesema O +kuwa O +kuwafikia O +wapiga O +kura O +katika O +mwaka O +2020 B-DATE +ambako O +kuna O +janga O +la O +Covid O +19 O +nalo O +ni O +muhimu O +. O + +Kamati O +mbili O +za O +baraza O +la O +seneti O +Marekani B-LOC +zilitoa O +ripoti O +ya O +pamoja O +siku O +ya O +Jumanne B-DATE +inayoelezea O +makosa O +kadhaa O +ya O +kijasusi O +na O +kiusalama O +kabla O +na O +wakati O +wa O +shambulizi O +la O +Januari B-DATE +6 I-DATE +, O +kwenye O +jengo O +la O +bunge O +. O + +Januari B-DATE +6 I-DATE +, I-DATE +2021 I-DATE +haikuashiria O +tu O +shambulizi O +kwenye O +Jengo O +la O +bunge O +bali O +pia O +liliashiria O +shambulizi O +kwa O +demokrasia O +, O +inasema O +ripoti O +hiyo O +. O + +Vyombo O +vinavyohusika O +na O +kulinda O +jengo O +la O +bunge O +na O +kila O +mtu O +katika O +eneo O +hilo O +siku O +hiyo O +hakuandaliwa O +kwa O +shambulizi O +kubwa O +licha O +ya O +kufahamu O +uwezekano O +wa O +ghasia O +kulenga O +jengo O +hilo O +. O + +Kamati O +za O +usalama O +na O +sheria O +za O +Seneti O +zilizindua O +uchunguzi O +wao O +wa O +pande O +mbili O +mwezi O +Februari B-DATE +, O +wakisikiliza O +ushahidi O +kutoka O +kwa O +wakuu O +wa O +Polisi O +wa O +Marekani B-LOC +katika O +jengo O +la O +bunge O +na O +vyombo O +vingine O +vya O +sheria O +, O +pamoja O +na O +maafisa O +wa O +sasa O +na O +wa O +zamani O +kutoka O +Idara O +ya O +Ulinzi O +na O +Idara O +ya O +Usalama O +wa O +Nchi O +. O + +Kamati O +hizo O +pia O +zilisema O +zilipitia O +maelfu O +ya O +nyaraka O +na O +kupokea O +taarifa O +zilizoandikwa O +kutoka O +kwa O +maafisa O +50 O +wa O +Polisi O +wa O +bunge O +. O + +Msako O +dhidi O +ya O +wanasiasa O +wa O +upinzani O +unaendelea O +nchini O +Tanzania B-LOC +, O +siku O +chache O +baada O +ya O +rais O +John B-PER +Magufuli I-PER +kuapishwa O +kwa O +muhula O +wa O +pili O +madarakani O +. O + +Aliyekuwa O +mbunge O +wa O +Arusha B-LOC +mjini O +, O +Godbless B-PER +Lema I-PER +, O +ambaye O +alishindwa O +katika O +uchaguzi O +wa O +mwezi B-DATE +uliopita I-DATE +baada O +ya O +kuhudumu O +kwa O +mihula O +miwili O +bungeni O +amekamatwa O +na O +anazuiliwa O +katika O +kaunti O +ya O +Kajiado B-LOC +nchini O +Kenya B-LOC +baada O +yake O +na O +familia O +kutoroka O +Tanzania B-LOC +na O +kuingia O +Kenya B-LOC +. O + +Kulingana O +na O +wakili O +wa O +Lema B-PER +George I-PER +Luchiri I-PER +Wajackoyah I-PER +, O +polisi O +wamemkamata O +pamoja O +na O +familia O +yake O +. O + +Wakili O +Wajackoyah B-PER +naye O +alikamatwa O +kwa O +muda O +. O + +Namna O +alivyovuka O +mpaka O +wa O +Tanzania B-LOC +na O +Kenya B-LOC +Vyanzo O +vya O +habari O +vimesema O +kwamba O +mkewe O +Lema B-PER +na O +familia O +yake O +, O +walikuwaa O +wamekataliwa O +kuvuka O +mpaka O +na O +maafisa O +wa O +uhamiaji O +wa O +Tanzania B-LOC +kwenye O +mpaka O +wa O +Namanga B-LOC +wakitaka O +aambatane O +na O +mume O +wake O +. O + +Baadaye O +alitoa O +sababu O +kwamba O +anakwenda O +kuwatafutia O +watoto O +wake O +shule O +nchini O +Kenya B-LOC +, O +ndipo O +akaruhusiwa O +. O + +Vyanzo O +hivyo O +vinaeleza O +kwamba O +Lema B-PER +alivuka O +mpaka O +baada O +ya O +kuwaambia O +maafisa O +wa O +uhamiaji O +kwamba O +alikuwa O +anaenda O +kubadilisha O +pesa O +ili O +afanikishe O +shughuli O +ya O +mkewe O +. O + +Alipovuka O +mpaka O +, O +aliondoka O +kwa O +gari O +binafsi O +, O +na O +maafisa O +wa O +polisi O +Tanzania B-LOC +walipogundua O +kwamba O +amewakwepa O +, O +waliwapigia O +simu O +maafisa O +wa O +Kenya B-LOC +na O +kuripoti O +kwamba O +kuna O +mtu O +ameingia O +nchini O +Kenya B-LOC +kutoka O +Tanzania B-LOC +bila O +idhini O +, O +na O +kwamba O +lazima O +akamatwe O +na O +kurudishwa O +Tanzania B-LOC +. O + +Katika O +mahojiano O +ya O +simu O +na O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +, O +wakili O +wa O +Godbless B-PER +Lema I-PER +amesema O +kwamba O +alifika O +mpakani O +Jumapili B-DATE +asubuhi I-DATE +kumsaidia O +mteja O +wake O +. O + +"""" O +Nimepigiwa O +simu O +na O +mheshimiwa O +Godbless B-PER +maanake O +mimi O +ni O +wakili O +wa O +chama O +cha O +Chadema B-ORG +, O +wakili O +wake O +, O +wakili O +wa O +Mbowe B-PER +na O +wakili O +wa O +Tundu B-PER +Lissu I-PER +. O + +Alinipigia O +simu O +akaniambia O +Prof O +, O +njoo O +Namanga B-PER +nataka O +kukuona O +. O + +Nimemkuta O +na O +mama O +na O +watoto O +watatu O +. O + +Ameniambia O +anakambia O +Tanzania B-LOC +kutokana O +na O +hali O +ya O +siasa O +ilivyo O +. O + +Kwamba O +amechoka O +kushikwa O +na O +heri O +auwawe O +akiwa O +Kenya B-LOC +kuliko O +akiwa O +Tanzania B-LOC +. O +"""" O + +Amesema O +Wakili O +George B-PER +Luchiri I-PER +Wajackoyah I-PER +akiongezea O +kwamba O +wamekamatwa O +wakiwa O +safariki O +kuelekea O +ofisi O +za O +umoja B-ORG +wa I-ORG +mataifa I-ORG +za I-ORG +kuwahudumia I-ORG +wakimbizi I-ORG +UNHCR I-ORG +. O + +Alivyokamatwa O +na O +polisi O +wa O +Kenya B-LOC +"""" O +Tumevamiwa O +na O +maaskari O +karibu O +20 O +, O +tukashikwa O +na O +kupelekwa O +wote O +kwenye O +kituo O +cha O +polisi O +cha O +Ilbisil B-LOC +. O + +Nimewaambia O +polisi O +kwamba O +Godbless B-PER +na O +familia O +yake O +ni O +wahamiaji O +wanatafuta O +hifadhi O +. O +"""" O + +Ameendelea O +kusema O +George B-PER +Luchiri I-PER +Wajackoyah I-PER +katika O +mahojiano O +na O +idhaa O +ya O +Kiswahili O +ya O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +akiongezea O +kwamba O +walipowaeleza O +polisi O +kwamba O +yeye O +ni O +wakili O +na O +wenzake O +waliokamatwa O +nao O +walikuwa O +wanakimbia O +nchi O +yao O +, O +wakahamishiwa O +katika O +kituoc O +ha O +polisi O +cha O +Kajiado B-LOC +, O +ambapo O +Godbless B-PER +anazuiliwa O +. O + +Wakili O +George B-PER +na O +familia O +ya O +Godbless B-PER +, O +wameachiliwa O +huru O +. O + +Kulingana O +na O +wakili O +George B-PER +, O +Godbless B-PER +alikataa O +kutumia O +njia O +za O +kisheria O +kuvuka O +mpaka O +wa O +Tanzania B-LOC +na O +Kenya B-LOC +kwa O +kuhofia O +kwamba O +angekamatwa O +. O + +Vile O +vile O +, O +alitumia O +gari O +la O +umma O +maarufu O +"""" O +dala O +dala O +"""" O +kusafiri O +ili O +asitambuliwe O +kwa O +rahisi O +. O + +Sheria O +ya O +UNHCR B-ORG +kuhusu O +watu O +wanaokimbia O +nchi O +yao O +na O +kutafuta O +hifadhi O +nchi O +nyingine O +Kabla O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +, O +kulikuwa O +na O +madai O +ya O +wanasiasa O +wa O +upinzani O +kukamatwa O +na O +maafisa O +wa O +polisi O +na O +wengine O +kadhaa O +wamekamatwa O +baada O +ya O +uchaguzi O +huo O +. O + +"""" O +Godbless B-PER +ameniambia O +ameshikwa O +mara O +25 O +na O +amekuwa O +akipigwa O +kila O +mara O +anapigwa O +. O + +Wakati O +nipo O +katika O +kituo O +cha O +polisi O +, O +nimekuwa O +nikisia O +mawasiliano O +kati O +ya O +polisi O +wa O +Kenya B-LOC +na O +Tanzania B-LOC +wakitaka O +Godbless B-PER +arudishwe O +Tanzania B-LOC +haraka O +iwezekanavyo O +. O +"""" O + +Akiongezea O +kwamba O +"""" O +kulingana O +na O +ibara O +ya O +2 O +ya O +sheria O +za O +UNHCR B-ORG +za O +mwaka O +1951 B-DATE +mtu O +yeyote O +anayekimbia O +nchi O +yake O +kwa O +kuhofia O +maisha O +yake O +, O +hastahili O +kuwa O +na O +stakabadhi O +za O +utambulisho O +ndio O +maana O +nimemwaacha O +mikononi O +mwa O +polisi O +kama O +mhamiaji O +anayetafuta O +hifadhi O +. O +"""" O + +"""" O +Nimeongea O +na O +ofisi O +ya O +UNHCR B-ORG +, O +Amnesty B-ORG +International I-ORG +na O +wahusika O +wengine O +wote O +. O + +Nitashughulikia O +swala O +hili O +kikamilifu O +Jumatatu B-DATE +asubuhi I-DATE +. O +"""" O + +Amesema O +wakili O +George B-PER +. O + +Wanasiasa O +wa O +upinzani O +waendelea O +kukamatwa O +Tanzania B-LOC +, O +wengine O +waenda O +mafichoni O +Mgombea O +wa O +urais O +katika O +uchaguzi O +wa O +mwezi B-DATE +uliopita I-DATE +Tundu B-PER +Lissu I-PER +, O +anaishi O +katika O +ubalozi O +wa O +ujerumani B-LOC +mjini O +Dar B-LOC +- I-LOC +es I-LOC +- I-LOC +salaam I-LOC +kwa O +kuhofia O +maisha O +yake O +. O + +Chama O +cha O +upinzani O +Tanzania B-LOC +- O +Chadema B-ORG +, O +kimekataa O +kutambua O +ushindi O +wa O +rais O +John B-PER +Magufuli I-PER +kikisisitiza O +kwamba O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +mwezi O +Oktoba B-DATE +, O +ulikumbwa O +na O +wizi O +mkubwa O +wa O +kura O +. O + +Kiongozi O +wa O +chama O +hicho O +Freeman B-PER +Mbowe I-PER +anazuiliwa O +na O +polisi O +Tanzania B-LOC +, O +baada O +ya O +kukamatwa O +wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DC I-LOC +. O + +Waziri O +mkuu O +wa O +Ethiopia B-LOC +amefanya O +ziara O +ya O +kushtukiza O +katika O +mji O +mkuu O +wa O +Mekele B-LOC +, O +ulio O +eneo O +la O +Tigray B-LOC +, O +kaskazini O +mwa O +Ethiopia B-LOC +. O + +Abiy B-PER +Ahmed I-PER +ametembelea O +sehemu O +hiyo O +siku O +moja O +kabla O +ya O +kuanza O +tena O +shughuli O +za O +kawaida O +na O +biashara O +, O +ilivyotangazwa O +na O +utawala O +wa O +mda O +wa O +eneo O +la O +Tigray B-LOC +. O + +Abiy B-PER +amefanya O +mazungumzo O +na O +makamanda O +wa O +jeshi O +walioongoza O +oparesheni O +ya O +kijeshi O +katika O +eneo O +hilo O +mwezi O +Novemba B-DATE +baada O +ya O +vikosi O +vya O +Tigray B-LOC +kushambulia O +kambi O +ya O +jeshi O +eneo O +hilo O +. O + +Viongozi O +wa O +vikosi O +vya O +Tigray B-LOC +na O +makamanda O +wake O +wanatafutwa O +kwa O +lengo O +la O +kufunguliwa O +mashtaka O +ya O +uhalifu O +na O +kutaka O +kupindua O +serikali O +. O + +Kulingana O +na O +shirika O +la O +habari O +linalomilikiwa O +na O +serikali O +, O +Abiy B-PER +amesisitiza O +kwamba O +serikali O +yake O +itajenga O +upya O +eneo O +la O +Tigray B-LOC +na O +kuendelea O +kutoa O +msaada O +wa O +kibinadamu O +kwa O +watu O +wa O +eneo O +hilo O +. O + +Wakati O +huo O +huo O +, O +waziri O +mkuu O +wa O +Sudan B-LOC +Abdalla B-PER +Hamdok I-PER +, O +amesema O +kwamba O +amekubaliana O +na O +mwenzake O +wa O +Ethiopia B-LOC +Abiy B-PER +Ahmed I-PER +, O +kuandaa O +mkutano O +wa O +dharura O +utakaoleta O +Pamoja O +nchi O +zote O +za O +Afrika B-LOC +mashariki O +ili O +kujadili O +namna O +ya O +kusuluhisha O +mzozo O +wa O +Tigray B-LOC +nchini O +Ethiopia B-LOC +. O + +Hadi O +tukiandaa O +ripoti O +hii O +, O +serikali O +ya O +Ethiopia B-LOC +ilikuwa O +haijatoa O +taarifa O +yoyote O +kuhusu O +pendekezo O +la O +Hamdok B-PER +. O + +Hamdok B-PER +alitembelea O +Addis B-LOC +Ababa I-LOC +baada O +ya O +idadi O +ya O +wakimbizi O +wanaokimbia O +Ethiopia B-LOC +na O +kuingia O +Sudan B-LOC +wakikimbia O +vita O +vya O +Tigray B-LOC +, O +kufikia O +watu O +50 O +, O +0 O +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCAliyekuwa O +mbunge O +wa O +wa O +chama O +cha O +upinzani O +nchini O +Tanzania B-LOC +, O +( O +Chadema B-ORG +) O +, O +Godbless B-PER +Lema I-PER +, O +amehamia O +nchini O +Canada B-LOC +kama O +mkimbizi O +wa O +kisiasa O +. O + +Hayo O +ni O +kwa O +mujibu O +wa O +wakili O +wake O +. O + +Lema B-PER +na O +familia O +yake O +wamekuwa O +wakiishi O +nchini O +Kenya B-LOC +kwa O +takriban O +mwezi O +mmoja O +. O + +Mapema B-DATE +mwezi I-DATE +jana I-DATE +, O +Lema B-PER +, O +mbunge O +wa O +zamani O +wa O +jimbo O +la O +Arusha B-LOC +mjini O +, O +alidaiwa O +kukamatwa O +, O +wakati O +akikimbilia O +nchini O +Kenya B-LOC +pamoja O +na O +familia O +yake O +, O +kwa O +kile O +alichoeleza O +ni O +kwa O +ajili O +ya O +usalama O +wake O +. O + +Vyombo O +vya O +habari O +vya O +Kenya B-LOC +viliripoti O +kuwa O +Lema B-PER +alikamatwa O +Ilbissil B-LOC +Kaunti O +ya O +Kajiado B-LOC +baada O +ya O +yeye O +na O +familia O +yake O +kuvuka O +kupitia O +mpaka O +wa O +Namanga B-LOC +. O + +Mbunge O +huyo O +alikamatwa O +na O +polisi O +jijini O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +Novemba B-DATE +Mosi I-DATE +, I-DATE +2020 I-DATE +akiwa O +pamoja O +na O +wanasiasa O +wengine O +wa O +upinzani O +. O + +Baadaye O +mashirika O +ya O +kutetea O +haki O +za O +binadamu O +yalianza O +kuishinikiza O +Kenya B-LOC +kumpa O +hifadhi O +ya O +kisiasa O +. O + +Mwanasiasa O +huyo O +amekuwa O +mmoja O +wa O +viongozi O +wa O +upizani O +, O +ambao O +walilalamikia O +vikali O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +uliofanyika O +mwezi O +Oktoba B-DATE +nchini O +Tanzania B-LOC +, O +wakidai O +kwamba O +ulijawa O +na O +dosari O +za O +kila O +aina O +. O + +Lema B-PER +ambaye O +anahamia O +Canada B-LOC +Pamoja O +na O +familia O +yake O +, O +alihudumu O +kama O +mbunge O +wa O +Arusha B-LOC +Mjini O +kutoka B-DATE +mwaka I-DATE +wa I-DATE +2010 I-DATE +hadi I-DATE +2020 I-DATE +. O + +Mwanasiasa O +wa O +upinzani O +nchini O +Tanzania B-LOC +, O +Tundu B-PER +Lissu I-PER +, O +alikamatwa O +kwa O +muda O +na O +kuachiliwa O +Jumatatu B-DATE +baada O +ya O +polisi O +kusema O +wamefanikiwa O +kuzima O +maandamano O +yaliyokuwa O +yameitishwa O +na O +waupinzani O +kupinga O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Wanasiasa O +kadhaa O +wa O +upinzani O +wamekamatwa O +wakati O +na O +baada O +ya O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +huo O +kutangazwa O +. O + +Wanasiasa O +hao O +wanataka O +uchaguzi O +mkuu O +wa O +Tanzania B-LOC +kurudiwa O +wakisema O +ulikuwa O +na O +dosari O +chungu O +nzima O +. O + +Wameitisha O +maandamano O +ya O +amani O +nchi O +nzima O +kupinga O +ushindi O +wa O +asilimia O +84 O +wa O +rais O +John B-PER +Magufuli I-PER +. O + +Chama O +kikuu O +cha O +upinzani O +Chadema B-ORG +, O +hakijatoa O +ripoti O +zaidi O +kuhusu O +kukamatwa O +kwa O +Lisu B-PER +, O +vile O +vile O +maafisa O +wa O +polisi O +hawajaeleza O +sababu O +zilizopelekea O +kukamatwa O +. O + +Kupitia O +ukurasa O +wa O +Twitter O +, O +Chadema B-ORG +kimesema O +kwamba O +kiongozi O +wao O +ameachiliwa O +huru O +baadaye O +. O + +"""" O +Hatujafanikiwa O +kuandamana O +, O +"""" O +Lissu B-PER +ameambia O +shirika O +la O +habari O +la O +Reuters B-ORG +. O + +Maafisa O +wa O +polisi O +wameshika O +doria O +katika O +miji O +kadhaa O +ya O +Tanzania B-LOC +kuzima O +maandamanao O +hayo O +huku O +wanasiasa O +wa O +upinzani O +kadhaa O +waliokuwa O +wametangaza O +kuongoza O +maandamano O +hayo O +wakiwa O +wamekamatwa O +na O +polisi O +na O +kuzuiliwa O +. O + +Miongoni O +mwa O +waliokamatwa O +na O +polisi O +ni O +Mwenyekiti O +wa O +Chadema B-ORG +Freeman B-PER +Mbowe I-PER +, O +aliyekuwa O +mbunge O +wa O +Arusha B-LOC +Godbless B-PER +Lema I-PER +na O +aliyekuwa O +meya O +wa O +manispaa O +ya O +Ubungo B-LOC +Boniface B-PER +Jacob I-PER +. O + +Kulingana O +na O +Kamanda O +wa O +polisi O +wa O +Dar B-LOC +- I-LOC +es I-LOC +- I-LOC +salaam I-LOC +Lazaro B-PER +Mambosasa I-PER +, O +Mbowe B-PER +, O +Lema B-PER +, O +Jacob B-PER +, O +na O +watu O +wnegine O +saba O +ambao O +ni O +wafuasi O +wa O +chama O +hicho O +, O +wamekamatwa O +katika O +hatua O +ya O +kuzuia O +uharibifu O +wa O +mali O +kwa O +kisingizio O +cha O +kufanya O +maandamano O +. O + +"""" O +Tunatafuta O +wengine O +. O + +Tangu O +tumeanza O +kuwakamata O +washukiwa O +, O +wanasiasa O +wa O +upinzani O +wamejizuia O +na O +mji O +ni O +mtulivu O +, O +"""" O +amesema O +Mambosasa B-PER +. O + +Kulingana O +na O +sheria O +za O +Tanzania B-LOC +, O +mshukiwa O +anaweza O +kukamatwa O +na O +kuzuiwa O +kwa O +saa O +24 O +bila O +kufunguliwa O +mashtaka O +mahakamani O +Waziri O +wa O +Mambo O +ya O +Nje O +wa O +Marekani B-LOC +Mike B-PER +Pompeo I-PER +ameandikwa O +ujumbe O +wa O +twiter O +kwamba O +Marekani B-LOC +itachunguza O +ripoti O +za O +maafisa O +wa O +usalama O +Tanzania B-LOC +kutumia O +nguvu O +dhidi O +ya O +raia O +wakati O +wa O +uchaguzi O +huo O +. O + +"""" O +Tumesikitishwa O +sana O +na O +ripoti O +za O +kutokea O +udanganyifu O +katika O +uchaguzi O +wa O +Tanzania B-LOC +, O +wanasiasa O +wa O +upinzani O +kukamatwa O +kwa O +sababu O +za O +kisiasa O +na O +kutokea O +ghasia O +nchini O +humo O +wakati O +wa O +uchaguzi O +wa O +wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Tunahimiza O +mamlaka O +kushughulikia O +mambo O +hayo O +, O +"""" O +ameandika O +Pompeo B-PER +. O + +Wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +, O +Tanzania B-LOC +iliripoti O +ukosefu O +wa O +huduma O +ya O +internet O +na O +mitandao O +ya O +kijamii O +kote O +nchini O +, O +ikiwemo O +Twitter O +na O +Whatsapp O +. O + +Wakosoaji O +wametaja O +hatua O +hiyo O +kama O +juhudi O +za O +kuzuia O +mawasiliano O +. O + +Chama O +cha O +upinzani O +cha O +ACT B-ORG +- I-ORG +Wazalendo I-ORG +ambacho O +kimeungana O +na O +Chadema B-ORG +katika O +kupinga O +matokeo O +ya O +uchaguzi O +huo O +na O +kuhimiza O +wafuasi O +wao O +kuandamana O +, O +kimeta O +uchunguzi O +wa O +kimataifa O +kufanyika O +kuhusu O +uchaguzi O +huo O +na O +uchaguzi O +mpya O +kuandaliwa O +. O + +Tume B-ORG +ya I-ORG +uchaguzi I-ORG +imesema O +kwamba O +uchaguzi O +huo O +ulikuwa O +huru O +na O +haki O +na O +hakuna O +ushahidi O +wowote O +wa O +kufanyika O +udanganyifu O +kama O +kuwepo O +karatasi O +bandia O +ya O +kupigia O +kura O +. O + +Chama O +cha O +Magufuli B-PER +CCM B-ORG +, O +ambacho O +kimetawala O +Tanzania B-LOC +tangu O +kupata O +uhuru O +mwaka O +1961 B-DATE +, O +kimepata O +asilimia O +97 O +ya O +viti O +vya O +bunge O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCUmoja O +wa O +ulaya B-LOC +umekubali O +kutoa O +dola O +milioni O +116 O +kwa O +serikali O +ya O +Msumbiji B-LOC +kusaidia O +kupambana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Umoja O +huo O +ulipunguza O +msaada O +wake O +wa O +kifedha O +kwa O +msumbiji B-LOC +mnamo O +mwaka O +2016 B-DATE +baada O +ya O +nchi O +hiyo O +kufichua O +taarifa O +za O +kuwa O +na O +madeni O +mengi O +kutokana O +na O +mkopo O +, O +yaliyokuwa O +yamesimamiwa O +na O +serikali O +. O + +Serikali O +ilikuwa O +imeficha O +taarifa O +kuhusu O +mikopo O +hiyo O +. O + +Wafadhili O +wengine O +ikiwemo O +shirika B-ORG +la I-ORG +fedha I-ORG +la I-ORG +kimataifa I-ORG +IMF I-ORG +, O +walisitisha O +msaada O +wao O +kwa O +Msumbiji B-LOC +. O + +Balozi O +wa O +umoja B-ORG +wa I-ORG +ulaya I-ORG +Antonio B-PER +Sanchez I-PER +- I-PER +Benedito I-PER +Gaspar I-PER +ameambia O +waandishi O +wa O +habari O +mjini O +Maputo B-LOC +kwamba O +msaada O +huo O +utatumika O +moja O +kwa O +moja O +kusaidia O +watu O +wa O +Msumbiji B-LOC +kukabiliana O +na O +athari O +za O +kiuchumi O +kutokana O +na O +janga O +la O +virusi O +vya O +Corona O +. O + +Kufikia O +sasa O +, O +watu O +13 O +, O +130 O +wameambukizwa O +virusi O +vya O +Corona O +nchini O +Msumbiji B-LOC +, O +94 O +wamefariki O +dunia O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCRais O +wa O +zamani O +wa O +Ivory B-LOC +Coast I-LOC +Laurent B-PER +Gbagbo I-PER +ameonya O +kwamba O +taifa O +hilo O +la O +Afrika B-LOC +magharibi O +linaweza O +kuingia O +kwenye O +machafuko O +makubwa O +iwapo O +wagombea O +kwenye O +uchaguzi O +wa O +jumamosi B-DATE +, O +hawatosuluhisha O +mvutano O +uliosababisha O +maandamano O +ya O +vurugu O +na O +wito O +wa O +upinzani O +wa O +kususia O +uchaguzi O +. O + +Washambuliaji O +wasiojulikana O +walichoma O +moto O +magari O +kadha O +na O +kuvamia O +makazi O +katika O +mji O +wa O +biashara O +wa O +Abidjan B-LOC +jumatatu B-DATE +, O +polisi O +ilisema O +. O + +Wakati O +jana B-DATE +ilikua O +siku O +ya O +mwisho O +ya O +kampeni O +kabla O +ya O +uchaguzi O +, O +Gbagbo B-PER +amesema O +amehisi O +ni O +vizuri O +kuzungumza O +na O +waandishi O +wa O +habari O +tangu O +akamatwe O +mwaka O +2011 B-DATE +kutokana O +na O +jukumu O +lake O +katika O +vita O +vya O +wenyewe O +kwa O +wenyewe O +, O +vilivyochochewa O +na O +kutokubali O +kwamba O +alishindwa O +na O +Ouattara B-PER +. O + +Mwaka B-DATE +uliopita I-DATE +, O +mahakama B-ORG +ya I-ORG +kimataifa I-ORG +ya I-ORG +uhalifu I-ORG +( O +ICC B-ORG +) O +ilimuachilia O +na O +kumuondolea O +Gbagbo B-PER +mashtaka O +ya O +uhalifu O +wa O +kivita O +yanayohusiana O +na O +mzozo O +uliofwatia O +uchaguzi O +wa O +2010 B-DATE +, O +ambapo O +watu O +elfu O +3 O +waliuwawa O +. O + +"""" O +Tunakoelekea O +ni O +kwenye O +machafuko O +makubwa O +, O +ndio O +maana O +nazungumza O +, O +"""" O +Gbagbo B-PER +ameiambia O +televijeni O +ya O +ufaransa B-LOC +TV5 B-ORG +Monde I-ORG +. O + +Watu O +30 O +wameuwawa O +katika O +vurugu O +tangu O +mwezi O +Agosti B-DATE +, O +wakati O +rais O +Ouattara B-PER +alipotangaza O +kuwania O +muhula O +wa O +tatu O +, O +hatua O +ambayo O +upinzani O +unasema O +unakiuka O +katiba O +ya O +nchi O +. O + +Wapinzani O +wake O +wawili O +, O +rais O +wa O +zamani O +Henri B-PER +Konan I-PER +Bedie I-PER +na O +waziri O +mkuu O +wa O +zamani O +Affi B-PER +N'Guessan I-PER +waliomba O +wafuasi O +wao O +kuzuia O +uchaguzi O +usifanyike O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Patrick B-PER +Nduwimana I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCSudan O +, O +Egypt B-LOC +na O +Ethiopia B-LOC +, O +zimekubaliana O +kufanya O +mazungumzo O +zaidi O +mwezi B-DATE +huu I-DATE +katika O +jaribio O +jingine O +la O +kusuluhisha O +mgogoro O +wa O +mda O +mrefu O +kuhusu O +bwawa O +kubwa O +la O +kuzalisha O +umeme O +la O +Ethiopia B-LOC +kwenye O +mto B-LOC +Blue I-LOC +Nile I-LOC +. O + +Mazungumzo O +ya O +awali O +kuhusu O +bwawa O +hilo O +yalikosa O +kufikia O +makubaliano O +kuhusu O +kiasi O +ambacho O +Ethiopia B-LOC +inastahili O +kujaza O +maji O +bwawa O +la O +Grand B-LOC +Renaissance I-LOC +Maswala O +yenye O +utata O +yanahusu O +namna O +Ethiopia B-LOC +inastahili O +kujaza O +maji O +bwawa O +hilo O +kila O +mwaka O +iwapo O +msimu O +wa O +ukame O +unatokea O +na O +namna O +nchi O +hizo O +zinastahili O +kutatua O +migogoro O +inayoweza O +kujitokeza O +katika O +siku O +zijazo O +. O + +Ethiopia B-LOC +imekataa O +pendekezo O +la O +kusitisha O +mradi O +wake O +wakati O +upo O +katika O +hatua O +za O +mwisho O +kukamilika O +. O + +Misri B-LOC +, O +ambayo O +inategemea O +maji O +ya O +mto B-LOC +Nile I-LOC +kwa O +kiasi O +cha O +asilimia O +97 O +hasa O +kwa O +shughuli O +za O +kilimo O +na O +maji O +ya O +kunywa O +, O +ina O +wasiwasi O +kwamba O +bwawa O +la O +Ethiopia B-LOC +litapunguza O +kiwango O +cha O +maji O +. O + +Sudan B-LOC +, O +ambayo O +ilisusia O +mazungumzo O +ya O +mwezi O +Novemba B-DATE +ikitaka O +umoja B-ORG +wa I-ORG +Afrika I-ORG +kuingilia O +kati O +na O +kuhakikisha O +makubaliano O +yanapatikana O +, O +ina O +matumaini O +kwamba O +bwawa O +hilo O +litasaidia O +kuzuia O +mafuriko O +, O +lakini O +imeonya O +kwamba O +maisha O +ya O +mamilioni O +ya O +watu O +huenda O +ikawa O +katika O +hatari O +iwapo O +hakuna O +mkataba O +maalum O +utafikiwa O +. O + +Ethiopia B-LOC +imesema O +kwamba O +umeme O +utakaozalishwa O +na O +bwawa O +hilo O +ni O +muhimu O +sana O +kwa O +ukuaji O +wa O +uchumi O +wake O +, O +na O +inasisitiza O +kwamba O +halitatatiza O +kwa O +namba O +yoyote O +kiwango O +cha O +maji O +kwenye O +mto O +huo O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCMajira O +ya O +saa B-DATE +tano I-DATE +asubuhi I-DATE +huko O +Nagasaki B-LOC +, O +manusura O +wa O +tukio O +hilo O +na O +wengine O +walisimama O +kimya O +kwa O +dakika B-DATE +moja O +kuwaenzi O +zaidi O +ya O +watu O +70 O +, O +0 O +waliokufa O +wakati O +ndege O +ya O +kivita O +B O +- O +29 O +Bockscar O +ilipoangusha O +bomu O +la O +aina O +ya O +kemikali O +ya O +plutonium O +lenye O +tani O +4 O +. O +5 O +, O +ambalo O +lilipewa O +jina O +la O +"""" O +Fat O +Man O +"""" O +katika O +mji O +huo O +. O + +"""" O +Kama O +nchi O +ambayo O +imepitia O +kihoro O +cha O +silaha O +za O +nyuklia O +, O +tafadhali O +wekeni O +saini O +katika O +mkataba O +unaopiga O +marufuku O +silaha O +za O +nyuklia O +na O +hakikisheni O +inapata O +maridhiano O +mapema O +iwezekanavyo O +, O +"""" O +amesema O +meya O +wa O +Nagasaki B-LOC +Tomihisa B-PER +Taue I-PER +. O + +Pia O +tafadhali O +upitieni O +mpango O +wa O +kuweka O +kanda O +zitakazo O +kuwa O +hazina O +silaha O +za O +nyuklia O +katika O +eneo O +la O +Kaskazini O +mashariki O +ya O +bara O +la O +Asia B-LOC +. O + +Tafadhalini O +mdumu O +katika O +kushikamana O +na O +misingi O +ya O +amani O +ya O +katiba O +ya O +Japan B-LOC +, O +ikiwemo O +azma O +ya O +kutoanzisha O +vita O +. O +"""" O + +Waziri O +Mkuu O +Shinzo B-PER +Abe I-PER +aliweka O +shada O +la O +maua O +katika O +eneo O +hilo O +la O +kumbukumbu O +kuwaenzi O +wahanga O +hao O +na O +kutoa O +hotuba O +lakini O +aliepuka O +kuutaja O +mkataba O +huo O +moja O +kwa O +moja O +. O + +"""" O +Maafa O +yaliyoipata O +Nagasaki B-LOC +na O +Hiroshima B-LOC +na O +madhila O +yaliosababishwa O +na O +bomu O +hilo O +kwa O +watu O +wake O +lazima O +yasijirudie O +tena O +, O +"""" O +Abe B-PER +alisema O +. O + +"""" O +Ikiwa O +ni O +nchi O +pekee O +iliyoathiriwa O +na O +silaha O +za O +nyuklia O +wakati O +wa O +vita O +, O +ujumbe O +huu O +utaendelea O +kutobadilika O +katika O +taifa O +letu O +ili O +tuweze O +kusonga O +mbele O +hatua O +kwa O +hatua O +juhudi O +za O +jumuiya B-ORG +ya I-ORG +kimataifa I-ORG +kufikia O +hali O +ya O +kutokuwepo O +silaha O +za O +nyuklia O +duniani O +. O + +Japan B-LOC +haijasaini O +mkataba O +huo O +. O + +Manusura O +wengi O +walianza O +kuugua O +saratani O +na O +magonjwa O +mengine O +kwa O +sababu O +ya O +athari O +za O +mionzi O +ya O +nyuklia O +. O + +Makamu O +Katibu O +Mkuu O +wa O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +na O +Mwakilishi O +wa O +ngazi O +ya O +juu O +wa O +masuala O +ya O +kusitisha O +silaha O +za O +maangamizi O +Izumi B-PER +Nakamitsu I-PER +amesema O +katika O +ujumbe O +wake O +katika O +kumbukumbu O +ya O +Nagasaki B-LOC +Peace O +Memorial O +kwamba O +dunia O +"""" O +ni O +lazima O +irejee O +katika O +uelewa O +ya O +kuwa O +katika O +vita O +vya O +nyuklia O +hakuna O +anayeshinda O +na O +lazima O +visitokee O +, O +"""" O +akiongeza O +"""" O +kuna O +ulazima O +kuzuia O +kufutika O +kwa O +utaratibu O +huo O +wa O +kuzuia O + +silaha O +za O +nyuklia O +. O + +Nchi O +zote O +zilizokuwa O +na O +silaha O +za O +nyuklia O +zinawajibika O +kuongoza O +utekelezaji O +wa O +utaratibu O +huo O +. O + +"""" O +Haya O +yanajiri O +siku O +chache O +baada O +ya O +maafisa O +wa O +afya O +nchini O +humo O +kuripoti O +kuwepo O +aina O +mpya O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +, O +vinavyosambaa O +kwa O +kasi O +sana O +. O + +Hospitali O +na O +vituo O +vya O +afya O +vimeripoti O +ongezeko O +kubwa O +la O +watu O +wanaotafuta O +tiba O +kutokana O +na O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +, O +huku O +maafisa O +wa O +afya O +wakiripoti O +kulemewa O +na O +idadi O +kubwa O +ya O +wagonjwa O +. O + +Rais O +Cyril B-PER +Ramaphosa I-PER +anatarajiwa O +kutangaza O +hatua O +kali O +za O +kuzuia O +maambukizi O +zaidi O +. O + +Wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +, O +Afrika B-LOC +kusini I-LOC +ilirekodi O +ongezeko O +la O +maambukizi O +mapya O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +, O +kwa O +wastan O +, O +watu O +11 O +, O +700 O +wakigunduliwa O +kuambukizwa O +. O + +Maambukizi O +yameongezeka O +kwa O +asilimia O +39 O +ikilinganishwa O +na O +wiki B-DATE +iliyopita I-DATE +. O + +Aina O +mpya O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +kwa O +jina O +501 O +. O +V2 O +, O +inaaminika O +kuongeza O +kasi O +ya O +maambukizi O +. O + +Nchi O +nyingine O +za O +Afrika B-LOC +ambazo O +zimeathirika O +sana O +na O +maambukizi O +ya O +virusi O +vya O +Corona O +ni O +pamoja O +na O +Morocco B-LOC +, O +Misri B-LOC +, O +na O +Tunisia B-LOC +. O + +Ismail B-PER +Jusa I-PER +anasema O +ni O +baada O +ya O +ushauriano O +na O +kutafakari O +juu O +ya O +maoni O +ya O +wanachama O +, O +ndipo O +uwongozi O +wa O +ACT B-ORG +Wazalendo I-ORG +utamua O +kujiunga O +au O +la O +na O +serikali O +ya O +umoja B-ORG +wa I-ORG +kitaifa I-ORG +kama O +inavyohitajika O +na O +katiba O +. O + +Naibu O +mwenyekiti O +wa O +chama O +cha O +upinzani O +cha O +ACT B-ORG +Wazalendo I-ORG +visiwani O +Zanzibar B-LOC +Nassor B-PER +Mazrui I-PER +ameachiwa O +huru O +kwa O +dhamana O +baada O +ya O +kushikiliwa O +na O +polisi O +tangu O +siku O +ya O +pili O +baada O +ya O +uchaguzi O +mkuu O +hapo O +tarehe O +28 B-DATE +Octoba I-DATE +. O + +Mazrui B-PER +ameachiwa O +pamoja O +na O +Ayub B-PER +Bakari I-PER +Hamad I-PER +siku O +moja O +kabla O +ya O +kusikilizwa O +kesi O +yao O +leo B-DATE +ya O +kutaka O +kuachiliwa O +huru O +. O + +Akizungumza O +na O +Sauti B-ORG +ya I-ORG +Amerika I-ORG +kutoka O +hospitali O +mjini O +Nairobi B-LOC +, O +Ismail B-PER +Jusa I-PER +afisa O +muandamizi O +wa O +ACT B-ORG +Wazalendo I-ORG +aliyeumizwa O +wakati O +walipokamatwa O +Oktoba B-DATE +29 I-DATE +, O +anasema O +ni O +jambo O +zuri O +kwa O +Zanzibar B-LOC +na O +hivi O +sasa O +wataendelea O +na O +juhudi O +zao O +kudai O +haki O +kufuatia O +uchaguzi O +ambao O +anasema O +ulikua O +na O +wizi O +mkubwa O +wa O +kura O +. O + +No O +media O +source O +currently O +availableShirika O +la O +afya O +duniani O +WHO B-ORG +, O +lImesema O +Alhamisi B-DATE +kwamba O +Afrika B-LOC +sasa O +inashudia O +wimbi O +la O +tatu O +la O +maambukizi O +ya O +Covi O +- O +19 O +na O +kwamba O +idadi O +ya O +maambukizi O +imeendelea O +kupanda O +kwa O +wiki O +tatu O +mfululizo O +, O +wakati O +kesi O +474 O +, O +0 O +zikiripotiwa O +kuanzia O +Juni B-DATE +20 I-DATE +. O + +Shirika O +hilo O +limeongeza O +kusema O +kuwa O +maambukizi O +ya O +sasa O +yanaenea O +kwa O +haraka O +kuliko O +wimbi O +la O +pili O +lililoanza O +mwanzoni O +mwa O +mwaka O +. O + +WHO B-ORG +linasema O +kuwa O +hali O +hiyo O +huenda O +imesababishwa O +na O +kutozingatia O +kanuni O +zilizo O +wekwa O +, O +ongezeko O +la O +mikusanyiko O +pamoja O +na O +aina O +mpya O +ya O +virusi O +vya O +corona O +. O + +Aina O +mpya O +ya O +virusi O +kwa O +jina O +delta O +, O +vilivyo O +gunduliwa O +kwa O +mara O +ya O +kwanza O +nchini O +India B-LOC +, O +sasa O +vimeripotiwa O +kwenye O +mataifa O +14 O +. O + +Ukosefu O +wa O +chanjo O +pia O +unasemekana O +kuchangia O +hali O +hiyo O +, O +WHO B-ORG +likisema O +kuwa O +mataifa O +18 O +tayari O +yamemaliza O +karibu O +asilimia O +80 O +ya O +chanjo O +zake O +huku O +mataifa O +manane O +yakiishiwa O +kabisa O +. O + +Kufikia O +sasa O +ni O +asilimia O +1 O +tu O +ya O +watu O +barani O +Afrika B-LOC +waliopokea O +chanjo O +dhidi O +ya O +corona O +kwa O +mujibu O +wa O +WHO B-ORG +. O + +Mkuu O +wa O +kituo O +cha O +Afrika B-LOC +cha O +kudhibiti O +na O +kuzuia O +magonjwa O +John B-PER +Nkengasong I-PER +, O +amesema O +kuwa O +wimbi O +la O +sasa O +limekuja O +kwa O +kishindo O +kulivyo O +ilivyo O +tarajiwa O +. O + +Shirika O +la O +kutete O +haki O +za O +kibinadamu O +nchini O +Jamhuri B-LOC +ya I-LOC +kidemokrasia I-LOC +ya I-LOC +Congo I-LOC +ACAJ B-ORG +, O +linataka O +maafisa O +wa O +usalama O +nchini O +humo O +kumwachilia O +huru O +mwanamziki O +maarufu O +Tshala B-PER +Muana I-PER +ambaye O +alikamatwa O +jumatatu B-DATE +mjini O +Kinshasa B-LOC +. O + +Polisi O +wamemkamata O +mwanamziku O +huyo O +mweye O +umri O +wa O +miaka O +62 O +baada O +ya O +kutoa O +wimbo O +ambao O +wachambuzi O +nchini O +humo O +wanasema O +kwamba O +tafsiri O +yake O +inamdalilisha O +rais O +wa O +sasa O +Felix B-PER +Tshisekedi I-PER +, O +japo O +wimbo O +huo O +hautaji O +mtu O +yeyote O +. O + +Ujumbe O +katika O +wimbo O +huo O +kwa O +jina O +'Ingratitude' O +unamlenga O +mtu O +ambaye O +amepewa O +kila O +analotaka O +maishani O +lakini O +amekosa O +kufanya O +mema O +wakati O +yupo O +madarakani O +. O + +Mwanamziki O +huyo O +ana O +uhusiano O +wa O +karibu O +san O +ana O +familia O +ya O +aliyekuwa O +rais O +wa O +nchi O +hiyo O +Joseph B-PER +Kabila I-PER +. O + +Kulingana O +na O +mwandishi O +wetu O +wa O +DRC B-LOC +Austere B-PER +Malivika I-PER +, O +Tshala B-PER +Muana I-PER +anazuiliwa O +na O +polisi O +ili O +kutoa O +maelezo O +zaidi O +kuhusu O +wimbo O +wake O +. O + +Wimbo O +huo O +umetolewa O +wakati O +kuna O +mvutano O +kati O +ya O +rais O +Tshisekedi B-PER +na O +viongozi O +wa O +vyama O +vinavyomuunga O +vinavyoongozwa O +na O +watu O +walio O +karibu O +sana O +na O +rais O +mstaafu O +Joseph B-PER +Kabila I-PER +. O + +Maandamano O +yameripotiwa O +mjini O +Kinshasa B-LOC +baada O +ya O +kuripotiwa O +kwamba O +Tshala B-PER +Muana I-PER +amekamatwa O +. O + +Imetayarishwa O +na O +Kennes B-PER +Bwire I-PER +, O +VOA B-ORG +, O +Washington B-LOC +DCPolisi O +na O +vikosi O +vya O +usalama O +katika O +mji O +mkubwa O +zaidi O +nchini O +Myanmar B-LOC +walifyatua O +risasi O +za O +kuwaonya O +waandamanaji O +Ijumaa B-DATE +. O + +Risasi O +hizo O +zilirushwa O +wakati O +vyombo O +hivyo O +vya O +usalama O +vilipokuwa O +vikisogea O +kuvunja O +kundi O +la O +waandamanaji O +wapatao O +elfu O +moja O +. O + +Waandamanaji O +hao O +walikuwa O +wamekusanyika O +katika O +jumba O +maarufu O +la O +maduka O +katika O +kitongoji O +cha O +Tamwe B-LOC +cha O +Yangon B-LOC +usiku O +kupinga O +afisa O +aliyeteuliwa O +na O +jeshi O +. O + +Waandamanaji O +walikuwa O +wakishikilia O +mabango O +na O +wakipiga O +kelele O +wakilaani O +mapinduzi O +ya O +Februari B-DATE +mosi I-DATE +, O +licha O +ya O +kuongezeka O +kwa O +uwepo O +wa O +vikosi O +vya O +usalama O +na O +lori O +la O +maji O +ya O +kuwasha O +lililokuwa O +katika O +eneo O +hilo O +. O + +Kulingana O +na O +vyombo O +vya O +habari O +vya O +serikali O +na O +mashuhuda O +kitengo O +cha O +karibu O +polisi O +50 O +wa O +kutuliza O +ghasia O +walichukua O +hatua O +dhidi O +ya O +waandamanaji O +na O +kumkamata O +mwandamanaji O +mmoja O +. O + +Shirika O +la O +habari O +la O +Reuters B-ORG +linaripoti O +kuwa O +mwandishi O +wa O +habari O +wa O +Kijapani O +alikamatwa O +kwenye O +maandamano O +huko O +Yangon B-LOC +Ijumaa B-DATE +. O + +Kama O +ikithibitishwa O +, O +ukamataji O +huo O +utakuwa O +ni O +wa O +kwanza O +kwa O +mwandishi O +wa O +habari O +wa O +kigeni O +tangu O +mapinduzi O +. O + +Rais O +wa O +zamani O +wa O +Ghana B-LOC +Jerry B-PER +Rawlings I-PER +alifariki O +Alhamisi B-DATE +akiwa O +na O +umri O +wa O +miaka O +73 O +. O + +Hayo O +ni O +kwa O +mujibu O +wa O +taarifa O +iliyotolewa O +na O +ikulu O +ya O +nchi O +hiyo O +. O + +Rawlings B-PER +atakumbukwa O +kama O +kiongozi O +aliyeongoza O +mapinduzi O +ya O +kijeshi O +nchini O +humo O +, O +mara O +mbili O +na O +baadaye O +kuleta O +mfumo O +wa O +demokrasia O +kwa O +taifa O +hilo O +la O +Afrika B-LOC +Magharibi O +. O + +Alimng'oa O +mamlakani O +Generali O +Fredrick B-PER +Akuffo I-PER +mnamo O +mwaka O +wa O +1979 B-DATE +wakati O +huo O +akiwa O +luteni O +wa O +jeshi O +. O + +Baadaye O +alikabidhi O +madaraka O +kwa O +serikali O +ya O +kidemokrasia O +, O +lakini O +miaka B-DATE +miwili I-DATE +baadaye O +, O +akaongoza O +mapinduzi O +ya O +pili O +ya O +kijeshi O +, O +akiishutumu O +serikali O +hiyo O +kwa O +ufisadi O +na O +uongozi O +dhaifu O +. O + +Kati B-DATE +ya I-DATE +mwaka I-DATE +wa I-DATE +1981 I-DATE +ni I-DATE +1993 I-DATE +, O +Rawlings B-PER +alitawala O +akiwa O +mwenyekiti O +wa O +baraza O +la O +uongozi O +wa O +pamoja O +wa O +kijeshi O +na O +kiraia O +. O + +Mwaka O +wa O +1992 B-DATE +, O +alichaguliwa O +rais O +chini O +ya O +katiba O +mpya O +ya O +Ghana B-LOC +, O +na O +kuhudumu O +kwa O +mihula O +miwili O +, O +kabla O +ya O +kustaafu O +na O +kumwachia O +uongozi O +mrithi O +wake O +, O +Rais O +John B-PER +Kufuor I-PER +, O +mwaka O +wa O +2001 B-DATE +. O + +Hadi O +tukitayarisha O +ripoti O +hii O +, O +ikulu O +ya O +Ghana B-LOC +haikuwa O +imetoa O +maelezo O +yoyote O +kuhusu O +kilichosababisha O +kifo O +chake O +. O + +Utafiti O +uliondeshwa O +na O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +, O +umeonyesha O +bara O +la O +Afrika B-LOC +linapoteza O +karibu O +dola O +billioni O +89 O +kila O +mwaka O +katika O +mtiririko O +haramu O +fedha O +kama O +vile O +ukwepaji O +kodi O +na O +wizi O +. O + +Ripoti O +hiyo O +yenye O +kurasa O +248 O +, O +iliyotolewa O +Jumatatu B-DATE +, O +imetolewa O +na O +bodi O +ya O +Umoja B-ORG +wa I-ORG +Mataifa I-ORG +ya I-ORG +biashara I-ORG +na I-ORG +maendeleo I-ORG +UNCTAD I-ORG +. O + +Ripoti O +inaeleza O +fedha O +zinazopotea O +ni O +zaidi O +ya O +zile O +ambazo O +bara O +la O +Afrika B-LOC +inazipata O +katika O +misaada O +ya O +maendeleo O +, O +na O +makadirio O +hayo O +ni O +makubwa O +zaidi O +kuliko O +ya O +awali O +. O + +"""" O +Mtiririko O +haramu O +wa O +kifedha O +unaibia O +Afrika B-LOC +, O +na O +kufifisha O +matarajio O +ya O +watu O +wake O +, O +unadhoofisha O +uwazi O +, O +na O +uwajibikaji O +na O +kuharibu O +imani O +kwa O +taasisi O +za O +kiafrika O +, O +"""" O +amesema O +katibu O +wa O +UNCTAD B-ORG +, O +Mukhisa B-PER +Kituyi I-PER +. O + +Karibu O +nusu O +ya O +hasara O +ya O +dola O +billioni O +88 O +. O +6 O +kwa O +mwaka O +ni O +mapato O +ya O +bidhaa O +zinazouzwa O +nje O +kama O +vile O +dhahabu O +, O +almasi O +na O +madini O +ya O +platinum O +, O +kwa O +mujibu O +wa O +ripoti O +ya O +UNCTAD B-ORG +. O + +Maafisa O +wa O +Pakistan B-LOC +wanasema O +watu O +23 O +wamefariki O +na O +wengine O +zaidi O +ya O +40 O +kujeruhiwa O +wakati O +basi O +lilipopinduka O +kusini O +magharibi O +mwa O +Pakistan B-LOC +na O +kuanguka O +kwenye O +bonde O +. O + +Ajali O +hiyo O +imetokea O +ijumaa B-DATE +hii I-DATE +katika O +wilaya O +ya O +Khuzdar B-LOC +kwenye O +jimbo O +la O +Balochistan B-LOC +. O + +Shirika O +la O +habari O +la O +Associated B-ORG +Press I-ORG +linaripoti O +kwamba O +abiria O +aliyeongea O +na O +shirika O +hilo O +amesema O +abiria O +walimtahadharisha O +dereva O +mara O +kadhaa O +kuendesha O +kwa O +uangalifu O +zaidi O +. O + +Abiria O +walikua O +mahujaji O +wakirudi O +huko O +Dadu B-LOC +katika O +jimbo O +la O +Sindh B-LOC +baada O +ya O +kutembelea O +kaburi O +la O +mtakatifu O +wa O +kisufi O +. O + +Basi O +lilikuwa O +limejaa O +, O +huku O +abiria O +wengine O +walikuwa O +wamepanda O +juu O +ya O +paa O +lake O +wakati O +lilipopinduka O +, O +amesema O +Bashir B-PER +Ahmed I-PER +, O +naibu O +kamishna O +katika O +wilaya O +ya O +Khuzdar B-LOC +. O + +Chanzo O +cha O +Habari O +: O +Associated B-ORG +PressMamlaka O +ya B-ORG +Hali B-ORG +ya I-ORG +Hewa I-ORG +Tanzania I-ORG +( O +TMA B-ORG +) O +, O +imesema O +Jumamosi B-DATE +kimbunga O +Jobo O +kilichokuwa O +kinatarajiwa O +kupiga O +pwani B-LOC +ya O +Tanzania B-LOC +kwa O +siku O +mbili O +, O +Jumamosi B-DATE +na O +Jumapili B-DATE +kimepungua O +nguvu O +. O + +Kupungua O +nguvu O +huko O +kwa O +haraka O +kumesababishwa O +na O +kimbunga O +hicho O +kuingia O +katika O +mazingira O +yenye O +mzunguko O +wa O +upepo O +kinzani O +hivyo O +kwa O +sasa O +ni O +kimbunga O +hafifu O +kinachosafiri O +kwa O +kasi O +ya O +kilometa O +18 O +kwa O +saa O +baharini O +. O + +Taarifa O +ya O +mamlaka O +imeongeza O +kuwa O +kimbunga O +hicho O +kwa O +sasa O +kipo O +umbali O +wa O +kilometa O +200 O +Mashariki O +mwa O +kisiwa B-LOC +cha I-LOC +Mafia I-LOC +na O +kupungua O +kwake O +nguvu O +kunatarajiwa O +kusababisha O +vipindi O +vya O +mvua O +kubwa O +katika O +maeneo O +machache O +ya O +ukanda O +wa O +Pwani B-LOC +kati B-DATE +ya I-DATE +leo I-DATE +na I-DATE +kesho I-DATE +, O +huku O +pia O +kikisababisha O +mawimbi O +makubwa O +baharini O +. O + +Maeneo O +yanayotarajiwa O +kupata O +athari O +za O +moja O +kwa O +moja O +kwa O +mujibu O +wa O +Mamlaka B-ORG +ya I-ORG +Hali I-ORG +ya I-ORG +Hewa I-ORG +, O +ni O +pamoja O +na O +mikoa O +ya O +Mtwara B-LOC +, O +Lindi B-LOC +, O +Pwani B-LOC +ikiwemo O +Kisiwa B-LOC +cha I-LOC +Mafia I-LOC +, O +Dar B-LOC +es I-LOC +Salaam I-LOC +na O +kisiwa O +cha O +Unguja B-LOC +. O + +Mamilioni O +ya O +watu O +nchini O +Marekani B-LOC +wanasafiri O +kabla O +ya O +likizo O +ya O +siku B-DATE +ya I-DATE +Shukrani I-DATE +, O +licha O +ya O +kuongezeka O +kwa O +idadi O +ya O +vifo O +kutokana O +na O +COVID O +- O +19 O +na O +rekodi O +kubwa O +ya O +wagonjwa O +kulazwa O +hospitalini O +. O + +Kudharau O +huko O +kwa O +wasafiri O +dhidi O +ya O +maonyo O +ya O +hali O +inavyozidi O +kuwa O +mbaya O +wakae O +nyumbani O +na O +kupunguza O +mikusanyiko O +yao O +ya O +likizo O +hii O +kunachochea O +wasiwasi O +wa O +wimbi O +jingine O +la O +maambukizo O +ya O +virusi O +vya O +corona O +na O +vifo O +vya O +COVID O +- O +19 O +wakati O +wa O +msimu O +wa O +likizo O +ya O +Desemba B-DATE +. O +