Book,Page,LineNumber,Text 34,0028,001,รู้จักประมาณเป็นเหตุ ความยากจนเป็นผล. ความขยัน ความรู้จักประมาณ 34,0028,002,เป็นเหตุ ความร่ำรวยเป็นผล. นี้ความสุขกายสบายใจที่บุคคลได้รับใน 34,0028,003,ภายหน้า นี้เหตุให้ได้ความสุขกายสบายใจในภายหน้า นี้ความทุกข์กายทุกข์ 34,0028,004,ใจที่บุคคลได้รับในภายหน้า นี้เหตุให้ได้รับทุกข์กาย - ใจในภายหน้า. 34,0028,005,"ศรัทธา ศีล จาคะ ปัญญา เป็นเหตุ, ความสุขกาย - ใจในภายหน้าเป็นผล." 34,0028,006,"ความไร้ศรัทธา ไร้ศีล ไร้จาคะ ไร้ปัญญา เป็นเหตุ, ความทุกข์กาย - ใจ" 34,0028,007,ในภายหน้าเป็นผล. 34,0028,008,ข้อที่ว่า ผู้ฟังอาจตรองตามให้เห็นจริงได้ นั้น มีอธิบายว่า เมื่อ 34,0028,009,พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมพร้อมทั้งเหตุ คือมีเหตุมีผลบริบูรณ์ดังกล่าว 34,0028,010,แล้ว หากผู้ฟังตั้งใจฟัง ใช้สติตริตรอง ใช้ปัญญาสอดส่องตามกระแส 34,0028,011,ธรรม ก็ย่อมเห็นจริง คือเข้าใจตามธรรมนั้น ๆ ได้ แต่ถ้าไม่ตั้งใจฟัง 34,0028,012,ไม่ตรองตาม ก็ไม่อาจเห็นจริง คือไม่เข้าใจ นี้เป็นความผิดพลาดของ 34,0028,013,ผู้ฟังเอง มิใช่ความผิดของพระพุทธเจ้า. 34,0028,014,เพราะฉะนั้น พระพุทธเจ้าจึงทรงยึดหลักว่า ทรงแสดงธรรมมีเหตุ 34,0028,015,ที่ผู้ฟังอาจตรองตามให้เห็นจริงได้เสมอ ไม่ทรงแสดงธรรมโดยไร้เหตุ. 34,0028,016,๓. ข้อที่ว่า ทรงสั่งสอนเป็นอัศจรรย์ นั้น มีอธิบายว่า คำสอน 34,0028,017,ของพระพุทธเจ้าเป็นธรรมที่แปลกประหลาด คือมีปาฏิหาริย์ เพราะ 34,0028,018,สามารถนำบุคคลที่เป็นข้าศึกของพระองค์ หรือผู้มีไม่เคารพนับถือให้กลับ 34,0028,019,มาเคารพนับถือพระองค์ได้ เช่นพระปัญจวัคคีย์ คลายความนับถือเพราะ 34,0028,020,เห็นพระองค์คลายความเพียรเลิกทุกรกิริยา แต่กลับเคารพนับถือเพราะได้ 34,0028,021,"ฟังคำตรัสเป็นอัศจรรย์, องคุลิมาลโจรไล่ตามฆ่าพระพุทธเจ้า เรียกให้" 34,0028,022,พระพุทธเจ้าหยุด พระองค์ได้ตรัสว่า เราหยุดแล้ว แต่ท่านยังไม่หยุด