Book,Page,LineNumber,Text 34,0013,001,บุคคลหาได้ยาก ๒ อย่าง 34,0013,002,๑. บุพพการี บุคคลผู้ทำอุปการะก่อน 34,0013,003,๑. กตัญญูกตเวที บุคคลผู้รู้อุปการะที่ท่านทำแล้วและตอบแทน. 34,0013,004,องฺ. ทุก. ๒๐/๑๐๙ 34,0013,005,อธิบายศัพท์ 34,0013,006, บุพพการี แปลว่า บุคคลผู้ทำอุปการะก่อน ได้แก่บุคคลผู้มี 34,0013,007,อัธยาศัยเผื่อแผ่ ประกอบด้วยพรหมวิหารธรรมประจำอยู่ในใจ ไม่คิด 34,0013,008,อยากได้แต่ฝ่ายเดียว ตั้งใจทำอุปการคุณ จะมากหรือน้อยก็ตาม โดย 34,0013,009,ไม่หวังตอบแทนแต่อย่างใด และไม่เกี่ยวกับบุคคลผู้ซื้อขาย ซึ่งจะต้องมี 34,0013,010,สิ่งของแลกเปลี่ยนกัน. บุพพการีโดยทั่วไปท่านกำหนดว่ามี ๔ ประเภท 34,0013,011,คือ ๑. มารดาบิดา ๒. ครู อาจารย์ อุปัชฌาย์ ๓. พระมหากษัตริย์ 34,0013,012,๔. พระพุทธเจ้า. 34,0013,013, มารดาบิดา ได้ชื่อว่าเป็นบุพพการีของบุตรธิดา เพราะเป็นผู้ให้ 34,0013,014,กำเนิด ให้เลือดเนื้อชีวิตจิตใจ ตลอดถึงให้อาหาร เครื่องนุ่งห่มเป็นต้น 34,0013,015,แก่บุตรธิดา และมีหน้าที่ที่จะต้องบำรุงบุตรธิดาให้เป็นสุขตามหลัก ๕ 34,0013,016,ประการ คือ ๑. ห้ามมิให้ทำความชั่ว ๒. สอนให้ตั้งอยู่ในความดี 34,0013,017,๓. ให้ศึกษาศิลปวิทยา ๔. หาคู่ครองที่สมควรให้ ๕. มอบทรัพย์ 34,0013,018,สมบัติให้ในสมัย.