Book,Page,LineNumber,Text 37,0008,001,มากเป็นผู้ทุศีลดังนี้. ก็แล ขันติซึ่งประการดังกล่าวมานี้แหละ จัด 37,0008,002,เป็นประธาน เป็นตัวเหตุให้คุณธรรมอื่น ๆ บังเกิดและเจริญขึ้นตาม ๆ 37,0008,003,กัน สมด้วยวจนประพันธ์อันมีมาในสวดมนต์ฉบับหลวงว่า 37,0008,004,สีลสมาธิคุณานํ ขนฺติ ปธานการณํ 37,0008,005,สพฺเพปิ กุสลา ธมฺมา ขนฺตฺยา เยา วฑฺฒนฺติ เต 37,0008,006,ขันติเป็นประธานเป็นเหตุแห่งคุณคือศีลและสมาธิ กุศลธรรม 37,0008,007,ทั้งปวงย่อมเจริญเพราะขันติธรรมเท่านั้น ดังนี้. 37,0008,008,มีอธิบายว่า คุณธรรมมีศีลและสมาธิเป็นต้นจะเกิดขึ้นดำรงอยู่ 37,0008,009,หรือเจริญสืบต่อไปได้ ก็เพราะอาศัยขันติเป็นตัวสำคัญ หากขาดขันติ 37,0008,010,เสียแล้ว คุณธรรมดังกล่าวจะเกิดขึ้นมิได้ แม้ที่เกิดขึ้นแล้วก็ไม่อาจ 37,0008,011,ที่จะดำรงอยู่ได้ ย่อมเสื่อมสลายไปในที่สุด ต่อเมื่อบุคคลมาประกอบ 37,0008,012,คือตั้งอยู่ในขันติธรรมดังกล่าวมา ท่านจึงเรียกว่า ขนฺติโก ผู้มีขันติ 37,0008,013,กล่าวคือ ผู้มีความอดกลั้นต่อความตรากตรำอันเกิดแต่การประกอบ 37,0008,014,"อาชีพ, ต่อความเจ็บใจอันเกิดแต่คำเสียดแทง, ต่อทุกขเวทนาอันเกิด" 37,0008,015,แต่ความเจ็บไข้ได้ป่วย และมีความทนทานต่ออารมณ์ที่มายั่วยุต่าง ๆ 37,0008,016,ได้ นี้เป็นอธิบายในประเด็นที่ ๑ เมื่อมาทราบเนื้อความในประเด็น 37,0008,017,ที่ ๑ เช่นนี้แล้ว พึงทราบความในประเด็นที่ ๑ ต่อไป. 37,0008,018,ในประเด็นที่ ๒ ซึ่งว่าย่อมนำประโยชน์มาทั้งแก่ตนทั้งแก่ผู้อื่น 37,0008,019,นั้น มีอธิบายว่า บุคคลผู้มีขันติธรรมประจำใจดังกล่าวนั้น จะประกอบ 37,0008,020,กิจการใด ๆ ก็อดทนกระทำไปด้วยความเข้มแข็งไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค 37,0008,021,และภยันตรายใด ๆ ทั้งสิ้น ถึงจะมีใครมาคิดร้ายหมายเวรทำให้เกิด