Book,Page,LineNumber,Text 30,0021,001,อนึ่ง ในทางศึกษา อาจารย์เป็นผู้ฝึกสอนและปกครองมาก่อน 30,0021,002,จึงได้ชื่อว่าเป็นบุรพการีของศัษย์ ฝ่ายศิษย์เป็นผู้เคารพนับถือในท่าน 30,0021,003,ที่เป็นอาจารย์ และได้ช่วยเหลือในธุรกิจของท่าน ได้ชื่อว่ากตัญญู- 30,0021,004,กตเวที. 30,0021,005,อนึ่ง ในทางปกครอง พระเจ้าแผ่นดินทรงปกปักรักษาประชา- 30,0021,006,ราษฏรให้อยู่เย็ยเป็นสุขปราศจากทุกข์ภัย จึงจัดเป็นบรุพการีของ 30,0021,007,ราษฎร ฝ่ายราษฎรมาระลึกถึงพระคุณแล้ว ได้ทำให้ตนของตนเป็น 30,0021,008,ประโยชน์แก่แผ่นดิน จดว่ากตัญญูกตเวที. 30,0021,009,อนึ่ง ในทางพระศาสนา พระบรมศาสดาประกาศศาสนาขึ้น 30,0021,010,ก่อน และทรงสอนให้มหาชนได้บรรลุประโยชน์ คือ โลกีย์บ้าง 30,0021,011,โลกุตระบ้าง จัดว่าเป็นบุรพการีของพุทธบริษัท ฝ่ายพุทธลบริษัท 30,0021,012,เมื่อมาระลึกถึงพระคุณของท่าน ได้ช่วยกันบำรุงพระพุทธศาสนาของ 30,0021,013,ท่านให้เต็มตามสติกำลังของตน จัดว่าเป็นกตัญญูกตเวที. 30,0021,014,เพราะฉะนั้น เมื่อบุคคลทั้งหลายได้มาปฏิบัติทำตามหน้าที่ของ 30,0021,015,ตน ๆ ดั่งที่ได้อธิบายมาแล้วในเบื้องต้น จึงได้ชื่อว่าเป็นผู้กตัญญู- 30,0021,016,กตเวที แม้ข้อนี้ก็สมด้วยพระบาลีที่สรรเสริญไว้ว่า นิมิตฺตํ 30,0021,017,สาธุรูปานํ กตฺญญูกตเวทิตา ความกตัญญูกตเวที เป็นเครื่องหมาย 30,0021,018,ของคนดี ดังนี้. 30,0021,019,๒๔๖๖ 30,0021,020,ถ. พวกเราบรรพชิตคงรู้สึกดีว่า พระพุทธเจ้าเป็นพระบุรพการี 30,0021,021,อย่างสูงสุดของเรา เมื่อเป็นเช่นนั้น เราจะกตัญญูกตเวทีต่อพระองศค์ใน