Book,Page,LineNumber,Text
12,0032,001,อธิบาย: [ ๑ ] การิตกัมม หรือ กัตตุกัมม คือกรรมใน
12,0032,002,ฐานที่ถูกใช้ให้ทำหรือเป็นผู้ทำในฐานรับใช้ หมายความว่า เป็นที่
12,0032,003,ใช้ให้ทำ. การิตกัมมนี้ ใช้กับกิริยาเหตุกัตตุวาจก และเหตุกัมมวาจก
12,0032,004,ทั้งที่เป็นอาขยาตและกิริยากิตก์. กิริยาเหล่านี้ ย่อมเรียกหาการิตกัมม
12,0032,005,ทั้งนี้ เว้นกิริยาเหตุกัมมวาจกที่เป็นอกัมมธาตุ [ ดูข้อที่ว่าด้วยวัตตกัมม ]
12,0032,006,อุ. มาตา ปุตฺตํ ชเนติ (ในแบบ) ' มารดา ยังบุตร ในเกิด' ปุติตํ
12,0032,007,เป็นที่ถูกมารดาให้เกิด จึงเป็นการิตกัมมใน ชเนติ. ตยา ปีตํ อมตํ
12,0032,008,อมฺเหปิ ปาเหยิ. [ สามาวตี. ๒/๔๗ ] ' ขอท่านจงยังแม้เรา ท.
12,0032,009,ให้ดื่มอมตะที่ท่านดื่มแล้ว.'
12,0032,010,[ ๒ ] การิตกัมม นี้ ประกอบด้วย ตติยาวิภัตติบ้าง อุ. สุนเขหิ
12,0032,011,นํ ขาทาเปสฺสามิ [ โกกสุนขลุทฺกทก. ๕/๒๙ ] เราจักยังสุนัขทั้งหลาย
12,0032,012,ให้กัดกินคนกาฬกรรณีนั้น.' ราชา เวชฺเชหิ ติกิจฺฉาเปติ. [ วิฑูฑภ
12,0032,013,๓/๑๐ ] ' พระราชา ยังหมดทั้งหลาย ให้เยียวยา.'
12,0032,014,[ ๓ ] แม้นามกิตก์ที่สำเร็จจากเหตุรูป ก็มี การิตกัมม ได้ อุ.
12,0032,015,มยา อิมาสํ ทฺวินฺนํ สมฺปตฺตีนํ นิปฺผาทนกกามฺมํ กาตุํ วฏฺฏติ.
12,0032,016,[ เทวทตฺต. ๑/๗๓ ] ' เราทำกรรมเป็นเครื่องยังสมบัติ ทั้ง ๒ เหล่านี้
12,0032,017,ให้สำเร็จย่อมควร'. สมฺปตฺตีนํ การิตกัมม ใน นิปฺผาทนก- [นี้
12,0032,018,เรียกว่าสัมพันธ์เข้าครึ่งบท เพราะไม่เข้าทั้งบทสมาส เข้าเพียงศัพท์
12,0032,019,เดียวเท่านั้น ตามอรรถที่เข้า ].
12,0032,020,[ ๔ ] ในบทนามกิตก์ เว้นศัพท์ที่ประกอบด้วย ตุํ เตฺว ปัจจัย