Book,Page,LineNumber,Text
12,0023,001,พระองค์ ท. อาศัยน้ำมีประมาณน้อย ยังกษัตริย์ผู้หาค่ามิได้ให้ฉิบหาย
12,0023,002,ควรแล้วหรือ.
12,0023,003,๓) สงฺคามํ โอติณฺณหตฺถิโน หิ จตูหิ ทิสาหิ อาคเต
12,0023,004,สเร สหิตุํ ภาโร [ โหติ ] [ สามาวตี. ๒/๕๐ ] ความทาทานศรที่
12,0023,005,มาจากทิศทั้ง ๔ เป็นภาระของช้างผู้เข้าสงคราม.
12,0023,006,มีข้อที่นักศึกษาพึงสังเกต คือ บทกิริยาแห่งบทตุมัตถกัตตานี้
12,0023,007,ถ้าเป็นที่กิริยากิตก์ นิยมประกอบเป็นนปุํสกลิงค์ เช่น อุ. ที่ ๒. แม้
12,0023,008,คุณนามแห่งบทตุมัตถกัตตาก็ดุจเดียวกัน เว้นไว้แต่คุณนามที่ใช้ศัพท์
12,0023,009,นามนาม ซึ่งคงไว้ตามลิงค์เดิมของตน เช่น อุ. ที่ ๓ คุณนามแห่ง
12,0023,010,บทตุมัตถกัตตา ควรใช้เป็นวิกติกัตตาในกิริยา. ถ้าไม่มีกิริยาก็ควร
12,0023,011,เติมเข้ามา เช่น อุ. ที่ ๓ นั้น.
12,0023,012,อนึ่ง มีนักศึกษาบางท่านแสดงความเห็นว่า บท ตุํ ปัจจัยที่เป็น
12,0023,013,"กัตตา ไม่น่าจะเรียกว่า ตุมัตถกัตตา, น่าจะใช้เรียกบทกัตตาอื่นจาก"
12,0023,014,ตุํ ปัจจัยที่ใช้ในอรรถของ ตุํ.
12,0023,015,เหตุกัตตา
12,0023,016,๓. เป็นผู้ใช้ให้ทำ ในพากย์ที่เป็นเหตุกัตตุวาจก เรียกชื่อว่า
12,0023,017,เหตุกัตตา อุ. มาตา ปุตฺตํ ชเนติ.
12,0023,018,อธิบาย: เหตุกัตตา หมายความว่า เป็นผู้ทำที่เป็นเหตุ คือ
12,0023,019,ใช้ให้ทำ มิได้ทำเอง. อุ. มาตา ปุตฺตํ ชเนติ (ในแบบ) มาราด
12,0023,020,ยังบุตรให้เกิด' มาตา เป็น เหตุกัตตา คือผู้ประกอบกิริยา ชเนติ ที่
12,0023,021,เป็นเหตุ คือมารดามิได้เกิดเอง ทั้งบุตรก็มิได้เกิดได้เอง [ ในพากย์นี้ ]