Book,Page,LineNumber,Text
12,0008,001,เหมือนกัน อุ. อนุปิยํ นาม มลฺลานํ นิคโม. [ เทวทตฺต.
12,0008,002,๑/๑๓๐ ] นิคม ของมัลละ ท. ชื่ออนุปิยะ.
12,0008,003,ส่วนความตอนที่มีทั้งนามและคุณเป็นคำแต่งประธาน ถ้าความ
12,0008,004,สิ้นลงที่คำใด ก็จัดเป็นพากยางค์นั้น คือถ้าความสิ้นลงที่คำนาม ก็
12,0008,005,จัดเป็นนามพากยางค์ ถ้าความสิ้นลงที่คำคุณ ก็จัดเป็นคุณพากยางค์
12,0008,006,อุ. ลูขํ เม ทานํ. [ อนาถปิณฺฑิก. ๕/๑๑ ] ทานของเราเศร้าหมอง.
12,0008,007,พากยางค์นี้มีคำแต่งประธานทั้งนาม [ เม ] ทั้งคุณ [ ลูขํ ] แต่สิ้นความ
12,0008,008,่ที่คุณ จึงจัดเป็นคุณพากยางค์. แม้นามพากยางค์ก็พึงทราบดุจเดียวกัน.
12,0008,009,ความตอนใด มีกิริยาเป็นคำขยายประธาน คือมีกิริยาของ
12,0008,010,ประธานแสดงว่าประธานทำอย่างไร เว้นกิริยาอาขยาต และกิริยากิตก์
12,0008,011,ที่ใช้คุมพากย์ [ เพราะข้อความตอนที่มีกิริยาอาขยาต หรือกิริยากิตก์
12,0008,012,คุมพากย์ จัดเป็นพากย์ที่จะกล่าวต่อไป ] ความตอนนั้น เป็นกิริยา
12,0008,013,"พากยางค์ อุ. ปุตฺโต มาตาปิตเรสุ สมฺมา ปฏิปชฺชนฺโต,"
12,0008,014,(ในแบบ) บุตร ปฏิบัติชอบ ในมารดาบิดา ปฏิปชฺชนฺโต เป็น
12,0008,015,"กิริยาขยาย ปุตฺโต จึงเป็นกิริยาพากยางค์ อภิเสกํ ปตฺวา,"
12,0008,016,[ จกฺกวตฺตี ภวิสฺสามิ ]. [ นนฺทตฺเถร. ๑/๑๑๒ ] หม่อนฉัน ถึง
12,0008,017,อภิเสก แล้ว [ จักเป็นจักรพรรดิ์ ].
12,0008,018,[๒] พากยางค์ตามที่กล่าวมานี้ มีประธานเป็น ปฐมาวิภัตติ.
12,0008,019,ยังมีพากยางค์ที่มีประธานเป็น ฉัฏฐี และ สัตตมีวิภัตติอีก คือ
12,0008,020,"พากยางค์ที่แซกเข้ามา อุ. เถรสฺส นิทฺทํ อโนกฺกมนฺตสฺส,"
12,0008,021,๑