Book,Page,LineNumber,Text 11,0018,001,"วิภัตติ แปลว่า ""ด้วย"" ติดอยู่ข้างท้ายของกิริยาเสมอ ทั้งใน กัตตุรูป" 11,0018,002,และกัมมรูป เพื่อเป็นเครื่องแสดงรูปของสาธนะ จะขาดเสียหาได้ไม่. 11,0018,003,สัมปทานสาธนะ 11,0018,004,สาธนะนี้กล่าวถึงผู้รับ ผู้รับนี้จะเป็นบุคคล สัตว์ หรือสิ่งของ 11,0018,005,ก็ได้ คือผู้ทำหยิบยกสิ่งของให้แก่ผู้ใด หรือแก่สิ่งใด ก็กล่าวถึงผู้นั้น 11,0018,006,"หรือสิ่งนั้น เช่นคำว่า ให้ทานแก่ยาจก, ยาจก จัดว่าเป็นผู้รับ คือผู้ที่" 11,0018,007,เขาให้ สาธนะที่กล่าวถึงผูรับเช่นนี้แหละ เรียกว่า สัมปทานสาธนะ 11,0018,008,เช่น อุ. ว่า สมฺปทานํ [วัตถุเป็นที่มอบให้] ศัพท์นี้มูลเดิมมาจาก 11,0018,009,สํ+ป บทหน้า ทา ธาตุในความให้ ลง ยุ ปัจจัย แล้วแปลงเป็น อน 11,0018,010,และแปลงนิคคหิตที่ สํ เป็น ม ในที่นี้เป็นชื่อของผู้รับ จึงเป็น 11,0018,011,สัมปทานสาธนะ ส่วนรูปอาจเป็นได้ทั้งกัตตุรูป และ กัมมรูป. 11,0018,012,กัตตุรูป สัมปทานสาธนะ ตั้ง วิ. ว่า สมฺปเทติ เอตสฺสา-ติ 11,0018,013,สมฺปทานํ. [ ชโน ชน ] ย่อมมอบให้ แก่วัตถุนั่น เหตุนั้น [ เอตํ 11,0018,014,วตฺถุ วัตถุนั่น ] ชื่อว่า สมฺปทานํ. [ เป็นที่มอบให้แห่งชน ]. 11,0018,015,ที่เป็นกัมมรูป สัมปทานสาธนะ แปลกแต่เปลี่ยนกิริยาเป็น 11,0018,016,กัมมวาจก ตั้ง วิ. ว่า สมฺปทิยเต เอตสฺสา- ติ สมฺปทานํ [ สกฺกาโร 11,0018,017,สักการะ ] [ เตน อันเขา] ย่อมมอบให้ แก่วัตถุนั้น เหตุนั้น [ เอตํ 11,0018,018,วตฺถุ วัตถุนั่น ] ชื่อ สมฺปทานํ [ เป็นที่อันเขามอบให้ ]. 11,0018,019,อุทาหรณ์เหล่านี้สำเร็จรูปเป็นนปุํสกลิงค์ เพราะหมายถึงวัตถุเป็น 11,0018,020,ผู้รับมีเจดีย์เป็นต้น ถ้าผู้รับเป็นปุํลิงค์ ก็ต้องเปลี่ยนบททั้งปวงเป็นรูป