Book,Page,LineNumber,Text 10,0021,001,๓. บท 10,0021,002,ในวิภัตติทั้ง ๘ หมวดนั้น แบ่งเป็น ๒ บท คือ :- 10,0021,003,ปรัสสบท บทเพื่อผู้อื่น ๑ 10,0021,004,อัตตโนบท บทเพื่อตน ๑ 10,0021,005,ปรัสสบท หมายความว่า ศัพท์กิริยาที่ประกอบด้วยวิภัตติใน 10,0021,006,บทนี้ เป็นกิริยาของประธานที่ส่งผลของการกระทำไปได้ตกแก่ผู้อื่น คือ 10,0021,007,ผู้อื่นเป็นผู้รับผลของการกระทำที่ตัวประธานกระทำขึ้นนั้น เช่น อุ. ว่า 10,0021,008,กเยน กมฺมํ กโรติ (ชน) ย่อมทำซึ่งการงานด้วยกาย. ในที่นี้ ชน 10,0021,009,เป็นประธานและเป็นผู้ทำในกิริยา คือ กโรติ (ย่อมทำ) กมฺมํ (ซึ่ง 10,0021,010,การงาน) เป็นกรรม คือ ถูกชนทำ ผลของการทำของชนนั้น ไปตก 10,0021,011,อยู่แก่การงาน คือชนเป็นผู้ทำการงาน หาตกอยู่แก่ชนซึ่งเป็นผู้ทำไม่ 10,0021,012,ฉะนั้น ความทำของชนนั้น จึงตกอยู่แก่การงานซึ่งเป็นผู้อื่นจากตน. 10,0021,013,นี้เป็น อุ. สำหรับกัตตุวาจก. ส่วนเหตุกัตตุวาจก เช่น อุ. ว่า สามิโก 10,0021,014,สูทํ โอทนํ ปาจาเปติ นายยังพ่อครัวให้หุงอยู่ซึ่งข้าวสุก. สามิโก (นาย) 10,0021,015,เป็นผู้ทำใน ปาจาเปติ (ให้หุง) ปาจาเปติ ส่งผลไปยัง โอทนํ (ข้าวสุก) 10,0021,016,เป็นอันถือเอาความว่า นายให้พ่อครัวหุงข้าวสุกได้รับผลของ ปาจาเปติ 10,0021,017,คือถูกหุง ส่วน สามิโก เป็นแต่ผู้ก่อให้เกิดผล ไม่ใช่ผู้ถูกหุงโดยตรง 10,0021,018,ฉะนั้น ปรัสสบท โดยมากท่านจึงบัญญัติไว้เพื่อเป็นเครื่องหมายให้รู้ 10,0021,019,กิริยาที่เป็น กัตตุวาจาก และ เหตุกัตตุวาจก. 10,0021,020,อัตตโนบท หมายความว่า ศัพท์กิริยาที่ประกอบด้วยวิภัตติ 10,0021,021,ในบทนี้ เป็นกริยาของประธานที่ส่งผลของการกระทำให้ตกแก่ตน