Book,Page,LineNumber,Text
01,0015,001,กระนั้น  พยัญชนะที่เป็นโฆสะเสียงหนักกว่า  พยัญชนะที่เป็นอโฆสะ
01,0015,002,เสียงเบา  จำจะต้องเรียงพยัญชนะที่ที่มีเสียงเบาก่อน  เรียงพยัญชนะที่
01,0015,003,มีเสียงหนักไว้ภายหลัง  ท่านจึงได้เรียงอโฆสะไว้ก่อน  โฆสะไว้ภาย
01,0015,004,"หลัง,  ในพยัญชนะที่มิใช่วรรคก็เป็น  ๒  คือ  โฆสะและอโฆสะ  ย  ร  ล "
01,0015,005,ว  ห  ฬ  ๖  ตัวนี้เป็นโฆสะ  ส  เป็นอโฆสะ  ในที่นี้โฆสะมากกว่า  อโฆสะ
01,0015,006,มีแต่ตัวเดียวเท่านั้น  ท่านจึงเรียงโฆสะไปตามลำดับฐานที่เกิดเสียก่อน
01,0015,007,ไม่เรียงเหมือนพยัญชนะในวรรค  ต่อนั้นจึงอโฆสะ  แต่  ห  เพราะเป็น
01,0015,008,โฆสะและกัณฐชะ  ควรจะเรียงไว้ก่อนก็จริง  ถึงกระนั้น  พึงเห็นว่า
01,0015,009,ท่านเรียงไว้ผิดลำดับ  เพื่อจะให้รู้ว่า  แม้เรียงไปตามลำดับก็คงผิดลำดับ
01,0015,010,[ เหตุผลที่เรียงตัว  ห  ต่อตัว  ส  นี้  ท่านแสดงไว้ไม่วิเศษอย่างนี้  นัก
01,0015,011,ปราชญ์ควรพิจารณาดู ]  นักปราชญ์ซึ่งรู้คัมภีร์ศัพทศาสตร์ทั้งหลาย
01,0015,012,กล่าวตัว  ฬ  ทำวิการให้เป็นตัว ฑ  ในที่นี้ท่านกล่าวไว้ต่างหาก  ส่วน
01,0015,013,อาจารย์ผู้ทำสูตรเล่าเรียน  [ มิใช่พระสูตรในพระไตรปิฏก ประสงค์
01,0015,014,เอาสูตรเช่นในมูล ]  กล่าวตัว  ล  ในที่ตัว  ฬ  พยัญชนะ  คือ  ฬ  นี้
01,0015,015,แม้ถึงท่านไม่ได้พิจารณาว่าเป็นโฆสะหรืออโฆสะ     ก็อาจรู้ได้ตาม
01,0015,016,วิจารณ์  ล  เพราะตั้งอยู่ในฐานเป็นตัว  ล  แต่ในคัมภีร์ศัพทศาสตร์
01,0015,017,ท่านหมายเอาเป็นตัว  ฑ  ไม่กล่าวไว้ต่าง  เพื่อจะให้รู้ว่า  ชนทั้งปวง
01,0015,018,ไม่กล่าวเหมือนกัน  บางพวกก็กล่าวตัว  ล  ในที่ตัว  ฬ  นั้น  บางพวก
01,0015,019,กล่าวตัว  ฑ  ในที่ตัว  ฬ  นั้น  เพราะเป็นมุทธชะและโฆสะ  ดังนี้  ควรจะ
01,0015,020,เรียงไว้ในลำดับแห่ง  ร  แต่ท่านมาเรียงไว้หลัง  [ ข้อนี้ก็ควรวิจารณ์
01,0015,021,หรือเพราะเป็นพยัญชนะที่นิยมเอาเป็นแน่ไม่ได้เหมือนพยัญชนะอื่น  จึง