Book,Page,LineNumber,Text
45,0040,001,[ แก้อรรถ ]
45,0040,002,บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า มานถทฺโธ ความว่า กระด้างด้วย
45,0040,003,มานะที่เกิดขึ้นเหตุอาศัยบริวาร. บทว่า อตฺถิโก คือ เป็นผู้มีความ
45,0040,004,ต้องการด้วยบริวารแม้ยิ่งขึ้นไป
45,0040,005,สองบทว่า มหตึ ภูมึ คือ ซึ่งสมบัติใหญ่.
45,0040,006,บาทคาถาว่า ราชาสิ สพฺพทาินํ ความว่า ได้เป็นราชาของ
45,0040,007,สัตว์ผู้มีเขี้ยวงาทุกจำพวก.
45,0040,008,หลายบทว่า โส หิ ตตฺถ มหา ความว่า บุรุษนั้น คือ ผู้
45,0040,009,สมบูรณ์ด้วยบริวาร ย่อมเป็นผู้ใหญ่ในบริวารเหล่านั้น.
45,0040,010,บาทคาถาว่า สิคาโล วิย ทาินํ ความว่า ย่อมเป็นผู้ใหญ่
45,0040,011,"เหมือนสุนัขจิ้งจอกได้เป็นใหญ่แห่งเหล่าสัตว์ที่มีเขี้ยวงาฉะนั้น, เมื่อเป็น"
45,0040,012,เช่นนั้น บุรุษนั้น ถึงมานะอาศัยบริวารนั้น ย่อมถึงความพินาศ ดุจ
45,0040,013,สุนัขจิ้งจอกฉะนั้น.
45,0040,014,เรื่องสุนัขจิ้งจอก มาในอรรถกถาสัพพทาฐิชาดก
45,0040,015,ในทสมวรรค ทุกนิบาต.
45,0040,016,[ ความถ่อมตนเป็นมงคล ]
45,0040,017,[๒๙๒] ความเป็นผู้กระด้าง พึงทราบว่า เป็นอวมงคล เพราะ
45,0040,018,เป็นเหตุแห่งความพินาศ ด้วยประการฉะนี้. ส่วนความประพฤติถ่อม
45,0040,019,ตน กล่าวคือความไม่กระด้าง ชื่อว่า เป็นมงคล เพราะเป็นเหตุให้
45,0040,020,ได้คุณมียศเป็นต้น. เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาค จึงตรัสไว้ใน