Book,Page,LineNumber,Text
09,0023,001,นครสฺส  สมีปํ=อุปนครํ  ที่ใกล้เคียงแห่งเมือง  ชื่อใกล้เมือง. สมีปํ
09,0023,002,เป็นนาม  มีเนื้อความเหมือนกับ  อุป  ซึ่งเป็นอุปสัค  จึงนำมาใช้แทน 
09,0023,003,ในรูปวิเคราะห์.  ทรถสฺส อภาโว=นิทฺทรถํ ความไม่มีแห่งความกระวน
09,0023,004,กระวาย  ชื่อความไม่มีความกระวนกระวาย.  อภาโว  เป็นนามมีเนื้อ
09,0023,005,ความเหมือน นิ อุปสัค  จึงนำมาใช้แทนกันในรูปวิเคราะห์.  
09,0023,006,ข.  อย่างที่ใช้ในรูปวิเคราะห์  เช่น วาตํ  อนุวตฺตตีติ อนุวาตํ
09,0023,007,(ยํ  วตฺถุ สิ่งใด)  ย่อมไปตามซึ่งลม เหตุนั้น  (ตํ  วตฺถุ  สิ่งนั้น)
09,0023,008,ชื่อว่าตามลม  วตฺตติ มีอนุเป็นบทหน้า ใช้แทนอนุในรูปวิเคราะห์
09,0023,009,สำเร็จแล้ว คงไว้แต่ตัวอุปสัค.  อตฺตานํ อธิวตฺตตีติ  อชฺฌตฺตํ (สิ่งใด)
09,0023,010,ย่อมเป็นไปทับซึ่งตน  เหตุนั้น  (สิ่งนั้น)  ชื่อว่าทับตน. (เอา  อธิ
09,0023,011,เป็นอชฺฌ  แล้วสนธิกับ อตฺต  เป็นอชฺฌตฺต  ตามกฎของสมาสนี้
09,0023,012,เป็น  นปุํสกลิงค์ จึงเป็น อชฺฌตฺตํ).
09,0023,013,นิปาตปุพฺพก  มีวิธีเคราะห์  ๓ อย่างคือ :-
09,0023,014,ก.  อย่างที่มีนามอื่นบทเดียว  ใช้แทนนิบาต  เช่น  วุฑุฒานํ
09,0023,015,"ปฏิปาฏิ=ยถาวุฑฺฒํ  ลำดับแห่งคนเจริญแล้ว ท.  ชื่อว่าตามคนเจริญ,"
09,0023,016,คำว่า  ปฏิปาฏิ  เป็นนามนาม  แปลว่าลำดับ  มีเนื้อความคล้ายกับ
09,0023,017,ยถา  ที่เป็นนิบาต  ในที่นี้แปลว่าตาม  คือคำว่า ลำดับ  ก็หมายความ
09,0023,018,ว่าตามนั่นเอง  ฉะนั้นจึงใช้แทนกันได้  แม้ศัพท์อื่น ๆ ทีเข้าสมาสกับ
09,0023,019,ยถา  ก็ตั้งวิเคราะห์อย่างนี้เหมือนกัน  เช่น:-
09,0023,020,สตฺติยา  ปฏิปาฏิ=ยถาสตฺติ ตามความสามารถ.
09,0023,021,พลสฺส  ปฏิปาฏิ=ยถาพลํ  ตามกำลัง.