Book,Page,LineNumber,Text
08,0024,001,วจนะในวิภัตติทั้ง ๗ หมวด เช่น เสหิ แปลว่า ของตน ได้ในคาถา
08,0024,002,ธรรมบทว่า เสหิ กมฺเมหิ ทุมฺเมโธ อคฺคิทฑฺโฒว ตปฺปติ คนมี
08,0024,003,ปัญญาทรามย่อมเดือดร้อน ดุจถูกไฟไหม้ เพราะกรรมของตน ดังนี้
08,0024,004,แปลงเป็น สก ก็มี เมื่อแปลงแล้วแจกตามแบบ อ การันต์ในปุํลิงค์
08,0024,005,ใช้ได้ทั้งสองวจนะด้วย สก ที่แปลงมาจาก สยํ มีที่ใช้มากกว่า ส.
08,0024,006,อตฺต ศัพท์นี้มีอยู่ตามลำพัง ต้องแจกอย่างศัพท์พิเศษดังปรากฏในแบบ
08,0024,007,เมื่อเข้าสมาสกับศัพท์อื่นแล้วต้องแจกตามแบบ อ การันต์ในปุํลิงค์
08,0024,008,โดยมาก.
08,0024,009,อตฺต ส สก ทั้งสามนี้แปลว่าตนเหมือนกัน แต่นำไปใช้ในที่
08,0024,010,ต่างกันกว้างแคบกว่ากัน อตฺต โดยมากใช้เป็นบทนามนาม คือเพียง
08,0024,011,เป็นบทประธานเท่านั้น ถึงคราวใช้เป็น วิกติกตฺตา ก็ใช้อย่างนามนาม
08,0024,012,ไม่มีผิดอะไร ส่วน ส หรือ สก นั้น โดยมากใช้เป็นบทคุณ เพื่อ
08,0024,013,แสดงลักษณะของนามไว้ราบรัดเข้า คือแสดงว่า ของสิ่งนั้นต้องเป็น
08,0024,014,ของตนจริง ๆ เมื่อแสดงลักษณะของนามนามบทใด ก็ต้องลิงค์ วจนะ
08,0024,015,วิภัตติ เสมอกันกับนามผู้เป็นเจ้าของทุกแห่งไป.
08,0024,016,อตฺต เมื่อติดต่อศัพท์อื่น ท่านให้แปลง ต ที่สุดศัพท์เป็น ร
08,0024,017,สำเร็จรูป อตฺร เช่น อตฺรโช แปลว่า อันว่าบุตรเกิดในตน หรือ
08,0024,018,อตฺรชํ เกิดในตน ทั้งนี้ปรากฏอยู่ในคาถาธรรมบท ภาค ๖ หน้า ๑๙
08,0024,019,"ว่า อตฺตนา หิ กตํ ปาปํ อตฺรชํ อตฺตสมฺภวํ, อภิมตฺภติ ทุมฺเมธํ,"
08,0024,020,"วชิรํ วมฺหยํ มณึ, ดังนี้เป็นหลักอ้าง."