Book,Page,LineNumber,Text
09,0040,001,ข.  ของหลายอย่าง  ที่ห่อรวมกันบ้าง  ของสิ่งเดียวบ้าง  ที่นำมา 
09,0040,002,ซ้อนกัน  ต้องห่อของที่ควรห่อเสียก่อนแล้วซ้อนกันฉันใด  การตั้ง
09,0040,003,วิเคราะห์สมาสท้องบางอย่างก็เช่นนั้น คือควรเข้าสมาสนามที่เนื่องกัน
09,0040,004,โดยเนื้อความเสียก่อน  แล้วนำมาเข้าสมาสกับบทอื่น ๆ ต่อไป เช่น:-
09,0040,005,๑.  พาโล  ปุริโส=พาลปุริโส  บุรุษโง่. 
09,0040,006,๒.  ปณฺฑิโต  ปุริโส=ปณฺฑิตปุริโส  บุรุษฉลาด.
09,0040,007,๓.  พาลปุริโส  จ  ปณฺฑิตปุริโส  จ พาลปุริสปณฺฑิตปุริสา.
09,0040,008,(อามาหารทวันทวะ)  บุรุษผู้โง่และผู้ฉลาดทั้งหลาย.
09,0040,009,ใน อุ.  นี้ เราจะเห็นได้ในข้อ ๑  ว่า พาล ศัพท์เป็นคุณของ  ปุริส
09,0040,010,ต้องเข้ากันเสียก่อน  และในข้อ ๒ ปณฺฑิต  ศัพท์ เป็นคุณของ ปุริส
09,0040,011,ก็ต้องเข้ากันเสียก่อน  แล้วจึงมาต่อกันในข้อ ๓ เวลาแปลก็ต้องแปล
09,0040,012,ข้อ ๑ ก่อน  แล้วจึงแปลข้อ ๒ ข้อ  ๓ ต่อไป เพราะการแปละสมาสท้อง
09,0040,013,บางสมาส  ขึ้นบทหน้าก่อนก็มี  ขึ้นบทท่ามกลางก่อนก็มี  ขึ้นบทหลังก่อน
09,0040,014,ก็มี  แล้วแต่เนื้อความจะบ่งให้เห็นไปทางไหน  ดีกว่า ถูกว่ากัน เท่านั้น.
09,0040,015,ค.  การเข้าสมาสและแปลต้องสังเกตความเป็นสำคัญ ข้อนี้บาง
09,0040,016,คราวตั้ง วิ.  ก่อน  แปลทีหลังก็มี  ตั้งทีหลังแปลก่อนก็มี  ตั้งก่อน
09,0040,017,แปลก่อน  ตั้งทีหลังแปลทีหลังก็มี แล้วแต่เนื้อความอันเชื่อมกันเป็น
09,0040,018,หลัก  ข้อนี้ผู้ศึกษาต้องวิจารณ์ให้ดีให้ถูกต้องตามหลักแห่งคำแปลเนื้อ
09,0040,019,ความ  และตั้งวิเคราะห์ดำเนินตามหลักของสมาสนั้น แล้วนำมาเข้า
09,0040,020,สมาสท้องให้ถูกต้องตามคำแปลและหลักสมาส  อาศัยความชำนาญทั้ง ๒
09,0040,021,ทาง คือภาษาอย่าง ๑ หลักสมาสอย่าง ๑ รวมกันจึงจะตั้งวิเคราะห์และ