segment_id	start_time	end_time	set	text
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00000	870	11518	train	Góðan dag. Í þessum fyrirlestri er fjallað um sveiflur raddbanda og sveiflutíðni, svo og um yfirtóna og hljóðróf.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00001	14858	17606	dev	Raddir manna eru misháar.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00002	18181	23890	train	Vitum það að kvenraddir eru yfirleitt talsvert hærri en karlaraddir
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00003	25216	31574	dev	og það stafar af því að raddböndin sveiflast á mismunandi tíðni.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00004	33704	37134	train	Við vitum það líka að, að við getum sjálf
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00005	37887	41878	train	breytt sveiflutíðni, breytt tónhæðinni
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00006	42810	43810	train	að einhverju leyti,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00007	45506	54475	train	við getum reynt eða ég get reynt að tala með mjög djúpri röddu og líka með mjög hárri röddu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00008	56112	61093	train	og þarna er ég að breyta grunntíðninni, breyta sveiflutíðni raddbandanna.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00009	62124	64804	train	Spurningin er hvað ræður þessari sveiflutíðni?
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00010	66474	67075	train	Það eru
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00011	68855	73295	dev	þrjú atriði sem þar er um að ræða,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00012	76069	78409	train	það er í fyrsta lagi lengd raddbandanna
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00013	81153	85924	train	og öðru lagi massi þeirra, það er að segja hversu efnismikil þau eru,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00014	88063	89563	train	og svo í þriðja lagi hversu strengd þau eru.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00015	90894	93722	train	Og þessi tvö fyrstu atriði,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00016	96118	104448	train	það er að segja lengd og massi, eru, fara að verulegu leyti eða að mestu leyti eftir
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00017	105215	110165	train	stærð barkakýlisins, raddböndin semsagt eru þarna innan í barkakýlinu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00018	111615	128825	train	og þar af leiðir að lengd og massi þeirra er mjög háður stærð barkakýlisins, og nú vitum við það að barkakýli karla er yfirleitt talsvert stærra en barkakýli kvenna. Barkakýli karla stækkar heilmikið um kynþroskaaldur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00019	130304	136742	train	og það leiðir til þess að raddbönd, raddböndin,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00020	137623	138733	train	drengir fara í mútur.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00021	139605	144075	train	Raddböndin lengjast, massi þeirra eykst
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00022	144776	154978	train	og sveiflutíðni þeirra verður miklu lægri. Miklu færri sveiflur heldur en, heldur en í kvenröddum.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00023	160395	161385	eval	Þetta er
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00024	164075	165185	train	í sjálfu sér ekki,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00025	166015	172735	train	ekkert sem er bundið við raddbönd sérstaklega. Þetta eru eðlisfræðileg lögmál sem við getum víða
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00026	173695	183885	train	séð, til dæmis í hljóðfærum, auðvelt að sjá þetta í gítarstrengjum þar sem við vitum það að langir og sverir strengir
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00027	184575	190305	dev	þeir sveiflast hægar og þeir gefa frá sér dýpri tón
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00028	191036	195025	train	en stuttir og grannir, og nákvæmlega það sama gildir um raddbönd.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00029	198479	198929	train	Og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00030	200319	205569	train	vegna þess að, að lengd og massi raddbandanna er háð
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00031	206463	212913	train	stærð barkakýlisins, þá breytist þetta ekkert eftir að fullum þroska er náð.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00032	214367	217576	train	Barkakýlið hvorki stækkar né minnkar
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00033	219266	226828	train	eftir að fullorðinsaldri er náð og þess vegna breytist ekki lengd og massi raddbanda og það takmarkar
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00034	228352	234671	train	hversu mjög, eða hversu mikið við getum breytt tónhæðinni í rödd okkar.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00035	236157	242006	train	En það er samt eitt atriði enn sem stjórnar sveiflutíðninni og tónhæð raddarinnar.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00036	243235	249866	eval	Það er hversu strengd raddböndin eru og því atriði getum við breytt að vissu marki,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00037	251073	252274	train	getum breytt því
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00038	252783	255104	train	til þess að, að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00039	257434	259682	train	breyta tónfalli raddarinnar
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00040	261237	262348	train	og, og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00041	264557	269266	train	þetta náttúrulega nýtist mjög mikið í söng sérstaklega en líka bara í venjulegu tali.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00042	271048	274975	train	Og við breytum þessu með því að hreyfa
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00043	275839	280649	train	könnubrjósk og skjaldbrjósk. Og við getum aðeins
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00044	282411	284271	dev	skoðað hvernig þetta,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00045	287396	289687	train	hvernig þetta er, hvernig þetta virkar.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00046	289982	296312	train	Við sjáum hér sem sagt að raddbönd eru fest á
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00047	298281	301850	train	skjaldbrjóskið að framan, könnubrjósk að aftan, eins og við höfum nefnt,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00048	303267	303687	train	og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00049	305857	306305	train	við
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00050	309910	310240	train	getum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00051	312451	316502	train	hreyft skjaldbrjóskið svolítið. Þið sjáið hér
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00052	317312	317940	train	hvernig við
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00053	319232	321660	train	getum hreyft skjaldbrjóskið pínulítið og það hefur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00054	323072	326041	train	áhrif á strengleika raddbandanna.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00055	328646	339776	train	En fyrst og fremst eru það þó könnubrjóskin sem við getum hreyft. Þið sjáið þarna hvernig þau geta hreyfst á mjög margvíslegan hátt og það
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00056	340848	342478	train	hefur þá áhrif á það hvernig,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00057	343807	351117	train	hversu strengd raddböndin eru. Við getum skoðað þetta ennþá meira hér.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00058	353199	354608	train	Skoðum þessa
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00059	356096	359745	dev	fjölbreyttu vöðva sem eru í barkakýlinu. Það er
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00060	360581	363882	train	fullt af smá vöðvum sem stjórna margvíslegum hreyfingum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00061	364791	365752	train	á þessum brjóskflögum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00062	366810	369410	dev	og óþarfi
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00063	370483	374413	dev	að fara yfir það allt saman. En þið sjáið semsagt hvernig þessir vöðvar þarna
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00064	375677	376548	train	stýra
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00065	377613	380283	train	brjóskflögunum á ýmsan hátt.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00066	381564	389793	train	Könnubrjóskin geta hreyfst á mjög margvíslegan hátt vegna þess að það eru margir vöðvar þarna sem stjórna hreyfingum þeirra
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00067	390925	397285	train	og það er forsendan fyrir því hvað við getum gert margt með röddina, hvað við getum breytt henni
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00068	398139	399728	eval	á margvíslegan hátt
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00069	402019	402649	train	og,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00070	405235	406555	train	og breytt
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00071	408295	410516	train	tónhæð, tónfalli og öðru slíku.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00072	417877	420425	dev	Venjuleg karlmannsrödd er
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00073	421918	423387	train	um hundrað og tuttugu sveiflur á sekúndu.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00074	425910	427139	train	Athugið að þetta er meðaltal og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00075	428062	432382	train	getur vikið talsvert frá þessu.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00076	434007	441766	eval	Menn geta farið bæði talsvert niður fyrir, verið með talsvert færri sveiflur, og líka talsvert fleiri sveiflur.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00077	444612	449802	eval	Venjuleg kvenrödd er að meðaltali um tvö hundruð tuttugu og fimm sveiflur á sekúndu.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00078	452928	453759	train	Það
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00079	455204	456942	dev	er sama með það. Það getur auðvitað
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00080	458235	461584	train	farið talsvert upp fyrir og talsvert niður fyrir þetta.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00081	462711	464391	train	Og barnsrödd, það er að segja
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00082	465201	471610	train	rödd barna áður en að, áður en þau fara í, komast á kynþroskaaldur,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00083	472576	481065	train	er svona um tvö hundruð sextíu og fimm sveiflur á sekúndu. En legg enn og aftur áherslu á að þetta eru gróf meðaltöl.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00084	483158	492029	train	Grunntíðni raddarinnar, það er segja þessi, þessi sveiflutíðni raddbandanna, sú tíðni sem raddböndunum er, er eðlilegt að sveiflast á,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00085	493312	504382	train	er oft táknuð f núll, það er að segja með stóru f-i og svo litlu núlli hérna svolítið neðar, neðan við línu, eins og þið sjáið hér.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00086	509836	512566	train	Grunntíðnin breytist
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00087	513956	515485	eval	talsvert með aldrinum.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00088	516981	517341	eval	Hún,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00089	519081	523163	train	hún lækkar hratt framan af eins og við höfum séð sem sagt, hjá,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00090	524799	532178	train	þegar, þegar við förum í, komumst á kynþroskaaldur, strákar fara í mútur og svo framvegis,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00091	533509	539539	eval	en síðan, og síðan lækkar hún lengi
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00092	540288	546077	train	hægt en svo hækkar hún oft aftur á efri árum. Þið sjáið þetta hérna
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00093	546816	552275	train	þar sem að grunntíðni kvenradda er
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00094	553629	557830	train	táknuð með bláum lit, karlar, karlaradda með rauðum lit.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00095	559408	563099	train	Lárétti ásinn er aldur og lóðrétti ásinn er tíðni,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00096	564539	568018	train	að þá sjáið þið að þetta byrjar svona á svipuðum stað, síðan
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00097	569828	575549	train	svona um hérna kynþroskaaldur, þá, þá lækka
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00098	576639	578679	train	strákarnir mjög mikið.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00099	580610	581390	train	En, svo,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00100	586142	592721	train	konurnar lækka líka en ekki líkt því eins mikið, en svo verður aftur hækkun á efri árum.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00101	595306	599385	train	Við skulum nú aðeins athuga hvernig, hvað það er sem gerist
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00102	600320	604909	train	við raddbandasveiflurnar, hvernig hljóðið myndast.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00103	605823	606393	dev	Það sem
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00104	607443	620011	train	gerist er að þessar raddbandasveiflur, þessi titringur raddbanda sem stafar af því að, að það byggist upp loftþrýstingur neðan þeirra sem brýst síðan upp
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00105	620799	621879	train	með reglulegu millibili,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00106	623230	626979	dev	þessi titringur raddbandanna kemur af stað
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00107	627590	631019	eval	sveiflum í loftinu fyrir ofan
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00108	631688	640000	train	raddböndin, þar að segja í barkakýli, koki, munnholi og stundum nefholi líka.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00109	642433	657193	train	Sameindir loftsins fara að, fara af stað, þær skella hver á annarri, endurkastast, og það verður til mjög fjölbreytt mynstur af sameindasveiflum þarna.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00110	659433	659972	train	Ef að þessar
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00111	661899	667479	train	sveiflur skella svo á endanum á hljóðhimnum okkar þá skynjum við þær sem hljóð.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00112	670898	676886	train	Þessar sveiflur loftsins fyrir ofan raddböndin verða
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00113	678144	685131	train	af sömu tíðni og raddbandasveiflurnar, þar að segja, við getum sagt að raddböndin ýta við eða stugga við
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00114	686673	690082	train	sameindum loftsins sem fara af stað,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00115	690816	711942	train	skella á öðrum sameindum, endurkastast af þeim, skella þá í bakslaginu á enn öðrum sameindum, endurkastast til baka og svo framvegis. Svo eins og ég sagði áðan þá verða, verður þarna til mjög fjölbreytt mynstur af sveiflum.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00116	714990	722672	train	Við töluðum um það að grunntíðni karlmannsraddar er hundrað og tuttugu sveiflur á sekúndu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00117	723703	732073	train	og það verða þá til, ef raddböndin sveiflast á þeim hraða, verða til sameindasveiflur af þeirri tíðni,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00118	732912	735620	train	en það verða einnig til sveiflur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00119	736601	743530	train	sem eru heilt margfeldi af grunntíðninni. Þar að segja, það verða til
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00120	744950	745730	eval	sveiflur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00121	747081	747801	train	sem eru
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00122	749471	750559	dev	tvö hundruð og fjörutíu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00123	751672	752671	train	á sekúndu,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00124	754683	759823	train	þar sem að sem sagt sameindirnar skipta um stefnu, tvö hundruð og fjörutíu sinnum á sekúndu.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00125	762784	773934	dev	þrjú hundruð og sextíu, fjögur hundruð og áttatíu, sex hundruð og svo framvegis. Það er að segja tvöfalt, þrefalt, fjórfalt hraðari heldur en grunntíðnin.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00126	776447	778918	train	Og eins og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00127	780032	781441	train	áður með,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00128	783253	785823	eval	með raddbandasveiflurnar og tengsl
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00129	787107	792956	train	á sveiflutíðni raddbandanna við lengd og massa og strengleika þá eru þetta lögmál,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00130	793655	795655	train	eðlisfræðileg lögmál,sem
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00131	796416	803235	train	eru ekki bundin við hljóðmyndun, myndun málhljóða neitt sérstaklega, þetta er, eru bara
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00132	804721	808760	train	almenn lögmál um sveiflur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00133	810397	812067	dev	hluta, sveiflur sameinda,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00134	814158	815177	train	og þessar sveiflur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00135	817326	820166	train	sem eru þarna
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00136	820288	826525	train	margfeldi af grunntíðninni, grunntóni raddarinnar, nefnast yfirtónar raddarinnar.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00137	828245	830466	train	Og það er þá talað um
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00138	831360	839918	train	fyrsta yfirtón, eða það er að segja, það er ekki talað um fyrsta yfirtón, reyndar, því fyrsti yfirtónn er bara
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00139	841974	854442	train	einfalt margfeldi af grunntíðninni. Sem sé þá grunntíðnin sjálf en það er talað um annan yfirtón sem er tvöföld grunntíðnin, þriðja yfirtón sem er þreföld grunntíðnin og svo framvegis.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00140	856173	857133	train	Þannig að ef
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00141	858285	864065	train	grunntónn, grunntíðni raddarinnar er hundrað og tuttugu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00142	864345	865424	train	sveiflur á sekúndu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00143	867361	868442	dev	þá er
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00144	869248	880687	eval	fimmti yfirtónn, fimmföld grunntíðnin, og fimm sinnum hundrað og tuttugu eru sex hundruð, fimmti yfirtónn er þá sex hundruð sveiflur á sekúndu, og svo framvegis.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00145	883974	893272	train	Og það eru grunntónninn og yfirtónarnir sem mynda saman
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00146	893629	897948	eval	það sem við köllum rödd, falla saman og mynda rödd.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00147	901875	909235	train	Það er þannig að styrkur grunntónsins, það er að segja krafturinn í sameindasveiflunum, er mestur,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00148	910847	920128	eval	krafturinn í þeim sameindasveiflum sem, sem sveiflast á sömu tíðni og, og raddböndin er mestur, en styrkur yfirtóna,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00149	921344	925303	train	krafturinn í sveiflunum, hann lækkar með hækkandi tíðni.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00150	929120	929839	train	Þessi mynd
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00151	930816	932945	train	sýnir hlutfallslegan styrk
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00152	933587	937038	train	grunntóns og yfirtóna í barkakýli.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00153	940543	941503	train	Og þið sjáið
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00154	942336	944135	train	þá hér að,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00155	944909	945809	train	semsagt,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00156	946885	951235	dev	lárétti ásinn er tíðnin í sveiflum á sekúndu.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00157	952063	953173	train	Lóðrétti ásinn
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00158	954793	957293	train	er styrkurinn og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00159	958134	962125	train	grunntónninn, grunntíðnin hér,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00160	962802	965162	eval	er þá hundrað og tuttugu sveiflur á sekúndur,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00161	965504	968501	train	hefur langmestan styrk.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00162	970663	974774	train	Þær sveiflur sem eru á tíðninni tvö hundruð og fjörutíu á sekúndu,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00163	975494	977302	train	það er að segja annar yfirtónn,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00164	978933	980352	train	hafa talsvert minni styrk.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00165	980924	986025	train	Síðan kemur hér þriðji yfirtónn sem er tíðnin þrjú hundruð og sextíu sveiflur á sekúndu,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00166	987568	993690	train	fjórði yfirtónn sem er tíðnin fjögur hundruð og áttatíu sveiflur á sekúndu, og fimmti yfirtónn sem tíðnin,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00167	995200	1002078	train	sex hundruð sveiflur á sekúndu og svo framvegis. Þið sjáið að þetta er hérna, þetta er ekki alveg jöfn lækkun en þetta er samt svona
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00168	1004019	1004799	train	hægt og sígandi
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00169	1005696	1008544	train	þannig að, að hérna, eftir því sem að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00170	1009799	1013519	eval	sveiflutíðnin er meiri, þeim mun minni er styrkurinn.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00171	1015094	1016133	eval	Þannig að þetta er
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00172	1017964	1021553	train	sem sagt hlutfallslegur styrkur grunntóns og yfirtóna í barkakýli, en
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00173	1022847	1025518	train	þetta samsvarar ekki neinu málhljóði sem við heyrum.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00174	1027232	1029453	train	Og ástæðan er sú að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00175	1032163	1032583	train	í,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00176	1033440	1036097	train	það, hljóðið eða sveiflurnar
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00177	1036855	1037895	eval	eiga eftir
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00178	1039231	1040101	eval	að fara
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00179	1041173	1043451	train	gegnum, komast út úr líkamanum,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00180	1045423	1046413	train	fara gegnum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00181	1047615	1050634	train	kokið og munnholið eða nefholið
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00182	1051509	1052259	train	og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00183	1052902	1055571	dev	kok, munnhol og nefhol
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00184	1056895	1059695	train	móta hljóðið, breyta
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00185	1061056	1063545	train	þessu, þessu hljóði
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00186	1065219	1077107	train	og, og breyta því hvaða yfirtónar hafa styrk og hver styrkur þeirra er. Og það er, ef að svo væri ekki,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00187	1078127	1078637	train	þá
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00188	1079933	1089983	train	myndum við ekki mynda nema eitt málhljóð, þá gætum við, og það væri, það er erfitt að hugsa sér hvernig hægt væri að tala með aðeins einu málhljóði,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00189	1093397	1102487	dev	ef við, í staðinn fyrir að hafa tugi málhljóða eins og flest tungumál hafa, ef við hefðum bara eitt málhljóð. Ef að, vegna þess að, að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00190	1104042	1113252	dev	talfærin, eða vegna þess að barkakýlið og hreyfingar þess bjóða ekki upp á það að við myndum mörg mismunandi hljóð.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00191	1114381	1115250	eval	Til þess að við getum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00192	1116031	1118010	train	myndað mörg mismunandi hljóð
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00193	1119688	1120798	train	þarf að,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00194	1123023	1127491	eval	að, að breyta þessu grunnhljóði, laga það til,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00195	1129288	1131146	train	og það gerum við á ýmsan hátt.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00196	1131859	1135009	dev	Það sem gerist
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00197	1136960	1141670	train	í, í myndun málhljóða er það að,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00198	1143008	1151827	train	að munnholið, kokið og munnholið, og svo einnig nef, nefholið, ef um nefhljóð er að ræða,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00199	1153599	1154740	train	það verkar sem
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00200	1155695	1156694	train	eins konar magnari
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00201	1159199	1160329	train	þegar við myndum málhljóð
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00202	1160816	1168076	train	og það sem gerist er að sum af þessum, sumir af þessum yfirtónum, sum tíðnisvið,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00203	1168884	1172023	train	eru deyfð, dregið úr styrk þeirra,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00204	1173762	1179192	train	en önnur tíðnisvið, sveiflur á öðrum tíðnisviðum, fá að halda sínum styrk eða, eða eru magnaðar upp.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00205	1181653	1183814	train	Og þetta
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00206	1185390	1189709	train	gerum við með því að að að breyta
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00207	1190346	1195595	train	lögun munnholsins. Við getum breytt mögnunareiginleikum munnholsins á ýmsan hátt
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00208	1197165	1202086	train	með því að að hreyfa tunguna.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00209	1204015	1214035	eval	Tungan er mjög hreyfanlegt líffæri eins og við vitum og það er hægt að, að nota hana á mjög fjölbreyttan hátt til þess að breyta lögun munnholsins og mögnunareiginleikum þess.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00210	1216317	1218357	train	Kjálkaopna getur verið mismikil.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00211	1219807	1221938	train	Varastaða getur verið misjöfn.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00212	1222784	1224073	train	Varir geta verið
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00213	1225634	1230923	eval	misopnar, geta verið krýndar og, eða gleiðar og svo framvegis.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00214	1232343	1234923	train	Og síðan er það gómfyllan sem
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00215	1236074	1246823	train	við getum notað til þess að ýmist loka leiðinni upp í nefhol, loka loftrás upp í nefhol eða opna fyrir hana. Skoðum það síðar.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00216	1248382	1258582	train	Allt þetta getum við notað til þess að breyta mögnunareiginleikum munnholsins og mynda mismunandi málhljóð. Við fáum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00217	1260413	1263273	train	ákveðið hráefni frá barkakýlinu, sem sagt
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00218	1264823	1268123	train	grunntóninn og yfirtónana,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00219	1269395	1274256	train	en síðan er það hlutverk talfæranna í munni, fyrst og fremst,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00220	1275226	1280865	eval	að laga þetta hráefni til, búa til úr því mismunandi málhljóð.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00221	1282752	1289482	train	En það er ekki bara um að ræða, þarna, sveiflurnar í loftinu sem skipta máli, það er líka,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00222	1290809	1291949	eval	þessar loftsveiflur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00223	1292619	1300000	train	koma líka af stað titringi í því sem umlykur loftið, þar að segja holdinu, beinum og tönnum,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00224	1301584	1304373	train	og við getum líkt þessu við
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00225	1306295	1307015	train	hátalara.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00226	1308404	1318375	dev	Ef að hátalari er tekinn úr kassa sem umlykur hann þá breytist hljóðið af því að kassinn verkar líka sem magnari
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00227	1319807	1322117	train	eða við getum hugsað okkur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00228	1323353	1324116	train	gítar,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00229	1325263	1332615	train	það skiptir ekki bara máli hvernig strengirnir eru, gítarkassinn sjálfur, hann skiptir líka máli,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00230	1334683	1339363	train	en eðli munnholsins, það veldur því að það er ekki mjög nákvæmur magnari.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00231	1343612	1344151	train	Það er,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00232	1346683	1350854	train	það hafa margir sjálfsagt prófað að, að hella vatni í flösku
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00233	1352317	1352916	train	og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00234	1354367	1356165	train	blása yfir stútinn,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00235	1357567	1364461	train	heyra hvernig hljóðið, hljóð myndast þá, ef þið hafið ekki prófað þetta skuluð þið gera það,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00236	1365787	1367653	train	og hvernig
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00237	1368858	1372069	train	hljóðið breytist eftir því hversu mikið vatn er í flöskunni.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00238	1376895	1377345	train	Það
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00239	1378513	1381717	train	breytist vegna þess að loftsúlan í flöskunni,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00240	1383217	1390688	train	sem sagt frá yfirborði vatnsins upp að stútnum, hún er misstór eftir því hvað er mismikið vatn í flöskunni.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00241	1392455	1393625	train	Og þessi loftsúla,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00242	1395071	1402821	eval	semsagt þegar við blásum yfir stútinn, þá komum við af stað hreyfingum loftsins í þessari loftsúlu, sameindasveiflum,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00243	1403647	1404127	train	og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00244	1405567	1408688	train	þær sveiflur eru mismunandi eftir því hversu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00245	1410288	1412988	train	stór eða hversu löng loftsúlan er.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00246	1414362	1423211	train	Og í raun og veru má segja að munnholið verki á svipaðan hátt. Í því er eins konar loftsúla,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00247	1424213	1430848	train	að vísu ekki kannski mjög regluleg, en ef við skoðum þessa mynd hér þá getum við
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00248	1432319	1434660	train	séð þarna loftsúlu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00249	1436031	1441941	train	frá raddböndum, raddglufunni hér upp kokið og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00250	1443710	1446228	train	gegnum munnholið og fram að vörum.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00251	1447939	1448627	train	Og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00252	1450352	1454882	train	hér fyrir neðan er í raun og veru búið að, búið að taka þessa loftsúlu út,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00253	1455363	1458780	train	svona rétta úr henni, búa til þarna hólk
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00254	1459711	1460340	train	sem er
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00255	1461248	1468237	train	um það bil sautján komma fimm sentimetra langur. Það er svona meðalfjarlægð frá raddböndum að vörum á, á karlmanni.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00256	1471306	1471935	train	Og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00257	1473940	1474269	train	ef
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00258	1476138	1481031	train	loftsameindunum í hólki af þessu tagi, þessari stærð,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00259	1481484	1488625	eval	er komið af stað þá fara þær að titra á ákveðinni tíðni
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00260	1490175	1490474	dev	og,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00261	1491709	1497666	train	og þá er ákveðin tíðni, eru ákveðin tíðnisvið dempuð niður
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00262	1498255	1500145	train	en önnur mögnuð upp
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00263	1501266	1501673	train	og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00264	1502563	1502951	train	það
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00265	1506182	1508461	train	sem að gerist
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00266	1509586	1510215	train	þegar
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00267	1512511	1513051	train	það er,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00268	1514458	1514968	train	þá,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00269	1516384	1520222	dev	þau sem eru, tíðnisvið sem eru mögnuð upp eru kölluð formendur.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00270	1524353	1528041	train	Formendur eru semsagt þau tíðnisvið sem hafa mestan styrk í hverju málhljóði
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00271	1529892	1539192	train	og í flestum sérhljóðum eru að minnsta kosti þrír formendur greinilegir, við eigum eftir að skoða þetta heilmikið.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00272	1541894	1547265	train	Lægsta tíðnisvið sem hefur einhvern verulegan styrk er kallað fyrsti formandi, og það er táknað með stóru f-i og,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00273	1548248	1554273	dev	og tölustafnum einum svona litlum og neðan línu eins og þið sjáið hér á glærunni.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00274	1556942	1558471	train	Næsta tíðnisvið
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00275	1559423	1562574	train	sem hefur einhvern verulegan styrk
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00276	1563759	1566428	train	er kallað annar formandi og svo framvegis.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00277	1567839	1583078	train	Og ástæðan fyrir því að við skynjum mun á hljóðum, að við heyrum að [a] er annað hljóð en [ɛ], sem er annað hljóð en [ʏ], sem er annað hljóð en [i], og svo framvegis.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00278	1583666	1585650	train	Ástæðan fyrir því að við skynjum þennan mun
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00279	1586337	1595799	train	eru að hljóðin hafa mismunandi formendur, grunntíðnin, grunnsveiflur raddbandanna eru þær sömu í öllum þessum hljóðum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00280	1597632	1598291	train	en,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00281	1599743	1605507	train	og yfirtónar barkakýlishljóðsins eru þeir sömu líka.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00282	1606325	1616868	train	Það sem að hins vegar gerist er að hljóðið er mótað á mismunandi hátt í talfærunum ofan barkakýlis, þar að segja í munnholinu.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00283	1619316	1635394	dev	Við breytum stöðu talfæranna í munnholinu og það leiðir til þess að það verða mismunandi tíðnisvið, mismunandi yfirtónar sem magnast upp
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00284	1637192	1640401	train	og mismunandi yfirtónar sem eru deyfðir.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00285	1643712	1644703	dev	Við sjáum hérna
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00286	1646894	1648723	train	hljóðróf. Það er talað um
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00287	1649536	1652820	train	hljóðróf hljóða, sem er þetta mynstur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00288	1653759	1654058	train	af
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00289	1655551	1658071	train	sveiflum sem einkenna hljóðið,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00290	1660657	1661594	eval	þetta er hljóðróf
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00291	1663183	1665644	train	hljóðs sem er kallað schwa,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00292	1666647	1675599	train	táknað í hljóðritun svona með e á hvolfi og er einhvern veginn svona: [ə] [ə] [ə],
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00293	1676926	1678807	train	nokkuð líkt íslensku ö
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00294	1679760	1689229	train	en það er sagt, þetta er kallað hlutlaust af því að það er sagt að það sé myndað við, svona hlutlausa stöðu munnholsins þar sem að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00295	1690624	1693349	train	tungan er svona í einhvers konar hvíldarstöðu. Það er,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00296	1694336	1697904	train	það er eins og er sýnt á þessari mynd hér
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00297	1701306	1701726	train	og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00298	1704869	1705289	train	í
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00299	1706240	1709460	dev	þessu hljóði, [ə] [ə] [ə],
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00300	1711190	1711788	eval	þá
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00301	1714138	1720003	dev	eru þrír formendur, þrjú tíðnisvið sem eru sterkust,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00302	1721229	1732342	train	fyrsti formandi, fyrsta tíðnisviðið sem kemur sterkt í gegn, er þá kringum fimm hundruð sveiflur á sekúndu. Það þýðir sem sagt að grunntónninn og fyrstu yfirtónarnir þarna,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00303	1733080	1734537	train	þeir eru deyfðir niður
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00304	1736263	1742743	train	en síðan yfirtónar sem er í kringum fimm hundruð sveiflur á sekúndu þeir komast í gegn
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00305	1744643	1745481	train	af fullum styrk.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00306	1747202	1751433	dev	Svo eru þeir yfirtónar sem eru í kringum þúsund sveiflur á sekúndu þeir eru
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00307	1751828	1753029	train	deyfðir heilmikið niður
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00308	1753855	1757006	eval	en þeir sem eru fimmtán hundruð komast í gegn
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00309	1757951	1762991	train	og svo framvegis þannig að að þetta hljóð, hlutlausa sérhljóðið schwa
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00310	1764621	1773922	train	hefur þessa þrjá formendur: kringum fimm hundruð, kringum fimmtán hundruð og kringum tvö þúsund og fimm hundruð sveiflur á sekúndu.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00311	1779730	1780690	train	Það sem
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00312	1782833	1785383	eval	gerist, og það er rétt að, að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00313	1786923	1788695	train	hafa það í huga að það eru
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00314	1789602	1793680	train	ekki bein tengsl á milli þess
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00315	1795340	1796121	train	hvaða
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00316	1797834	1801307	train	yfirtónar magnast upp
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00317	1802624	1804304	train	og, og tíðni
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00318	1805693	1812054	eval	formendanna, þar að segja að það geta verið mismunandi
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00319	1812548	1816000	train	yfirtónar sem magnast upp
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00320	1816636	1817207	train	í
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00321	1819222	1822762	train	sama formandanum, koma fram í sama formandanum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00322	1823515	1824266	train	í, eftir
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00323	1825279	1830980	train	því hvort, hver grunntíðnin er. Aðeins til þess að reyna að, að skýra þetta,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00324	1832288	1832647	train	þá
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00325	1833868	1841228	train	sjáum við hér að á efri myndinni er það
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00326	1841561	1848353	train	fyrsti, annar, þriðji, fjórði yfirtónn sem er sterkastur í fyrsta formanda.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00327	1849616	1850957	eval	Það er þá vegna þess að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00328	1852674	1857480	dev	grunntíðni raddarinnar er kringum hundrað og tuttugu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00329	1859054	1859804	train	og
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00330	1861659	1864180	train	fjórði yfirtónn er þá
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00331	1865660	1875262	train	fjögur hundruð og áttatíu, sem að er nálægt þessum fimm hundruð sem er, sem sagt, fyrsti formandi er á.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00332	1876935	1877474	train	Í,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00333	1880172	1881250	train	hér á neðri myndinni
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00334	1882365	1890784	train	þá er það aftur á móti fyrsti, annar, þriðji yfirtónn sem er sterkastur í fyrsta formanda.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00335	1891652	1894195	train	Það er vegna þess að,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00336	1895710	1896561	train	að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00337	1898251	1900740	eval	hér er grunntíðnin væntanlega um hundrað og fimmtíu.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00338	1902234	1905817	train	Þá er annar formandi þrjú hundruð
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00339	1906836	1911397	train	og þriðji formandi fjögur hundruð og fimmtíu, sem er þá ekki heldur langt frá
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00340	1913269	1919692	train	tíðninni fimm hundruð sem einkennir fyrsta formanda hér. Athugið semsagt að, að málið er þetta:
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00341	1921599	1924539	train	Yfirtónar og formendur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00342	1926016	1926674	train	ráðast af
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00343	1927855	1928817	train	ólíkum atriðum.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00344	1929968	1934647	train	Yfirtónarnir, tíðni þeirra ræðst af grunntóninum,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00345	1936256	1939766	train	þeir eru heil margfeldi af grunntóninum, þannig að,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00346	1941465	1941855	train	að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00347	1943296	1949541	train	ef að, ef að grunntónninn er hundrað og tuttugu, grunntíðnin hundrað og tuttugu,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00348	1951137	1957227	train	þá eru yfirtónar margfeldi af því, ef grunntíðnin er hundrað og fimmtíu eru yfirtónar margfeldi af því,og svo framvegis.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00349	1958885	1959753	train	Aftur á móti
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00350	1961056	1965345	train	stjórnast formendatíðnin ekki af grunntíðninni.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00351	1966695	1974464	train	Formendatíðni, tíðni einstakra formanda, formenda, ræðst af lögun munnholsins
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00352	1977067	1983276	eval	og, og lögun munnholsins er óháð grunntíðninni. Það er að segja,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00353	1985711	1988082	dev	lögun munnholsins í körlum og konum
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00354	1988991	1991630	train	er um það bil sú sama. Að vísu er
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00355	1993728	2001593	train	höfuðstærð karla að meðaltali svolítið meiri, það er oft, stundum talað um að meðaltali sautján prósent meiri en kvenna.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00356	2003721	2004141	train	Og það
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00357	2005624	2007364	train	þýðir að, að
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00358	2008972	2009813	dev	formendur
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00359	2010834	2011403	train	kvenna
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00360	2012415	2021972	train	eru svolítið hærri en í meginatriðum samt er þetta sambærilegt. Þannig að, að áttið ykkur á þessu,
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00361	2023111	2032414	dev	að yfirtónarnir ráðast af grunntíðninni, formendurnir ráðast
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00362	2033169	2038077	train	af mögnunareiginleikum munnholsins, það er að segja lögun þess og stöðu
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00363	2038888	2039758	eval	hverju tilviki.
198cf53a-1e08-425d-ad3f-a6c38a618407_00364	2042715	2051967	train	Látum þetta duga um yfirtóna að sinni en síðan er fjallað nánar um formendur í öðrum fyrirlestri.