{"context":"Bayron Gretsiyaga ketguniga qadar grafina bilan yashadi va bu vaqt ichida juda ko'p yozadi. Bayronning ushbu baxtli davrida uning quyidagi asarlari paydo bo'ldi: Morgante Majyorning birinchi qo'shig'i (1820); Dante bashorati (1820) va Francheska da Rimini tarjimasi (1820), Marino Falero (1820), Don-Juanning beshinchi qo'shig'i (1820), Sardanapal (1821), Baulsga xat (1821), Ikki Foskari (1821), Kayin (1821), dahshatli sudning ko'rinishi (1821), Osmon va yer (1821), Verner (1821), Don-Juanning oltinchi, yettinchi va sakkizinchi qo'shig'i (1822 yil fevral); Don-Juanning to'qqizinchi, o'ninchi va o'n birinchi qo'shig'i (1822 yil avgust); Bronza asr (1823), Orol (1823), Don-Juanning o'n ikkinchi va o'n uchinchi qo'shig'i (1824 yil).","question":"Bayron Sardanapal asarining qaysi yili yozilganligi.","answers":{"text":["1821"],"answer_start":[349]},"id":150}
{"context":"Grafikdan ko'rinib turibdiki, juda engil yadrolar biroz og'irroq yadrolarga qaraganda (grafikning chap tomoni) nuklonga nisbatan kamroq energiyaga ega. Bu esa termonuklear reaksiyalarda (ya'ni yengil yadrolar qo'shilib ketganda) energiya ajralib chiqishiga sabab bo'ladi. Aksincha, jadvalning o'ng tomonidagi juda og'ir yadrolar o'rtacha og'ir yadrolarga qaraganda bir nuklonga nisbatan pastroq energiyaga ega. Shu munosabat bilan ogʻir yadrolarning boʻlinishi ham energetik jihatdan foydali (yaʼni yadro energiyasi ajratib olinishi bilan sodir boʻladi). Shuni ham ta'kidlash kerakki, qo'shib yuborish paytida (chap qismida) massa farqi bo'lish paytida (o'ng qismida) ga qaraganda ancha katta.","question":"Qachon termonuklear reaksiya hosil bo'ladi?","answers":{"text":["yengil yadrolar qo'shilib ketganda"],"answer_start":[193]},"id":2482}
{"context":"Boulderdagi (AQSh, Kolorado) Janubi-G'arbiy tadqiqot instituti astronom Deyvid Nesvornining The Astronomical Journal jurnalida chop etilgan maqolasi shuni ko'rsatadiki, 4 milliard yil oldin beshinchi ulkan sayyora o'z tortishish kuchi bilan Neptunni o'sha paytda Jupiter va Saturn yaqinidagi orbitadan Quyosh tizimining eng chetidagi yangi joyga, Uran orqasida, silkitib yubordi. Ushbu sayohat paytida Neptunning tortishish kuchi kichik sayyoralar ni o'z orbitlaridan chiqarib yubordi va keyinchalik hozirgi Koyper mintaqasi qalbini shakllantirdi. Beshinchi ulkan sayyora Nesvorna modeli boʻyicha Quyosh tizimidan butunlay ajratib yuborildi (104).","question":"Neptunning odisseyasi paytida gravitatsiya kuchlari tomonidan o'z orbitasidan nimalar chiqarib tashlangan?","answers":{"text":["kichik sayyoralar"],"answer_start":[430]},"id":1035}
{"context":"2008 yildan beri Berizniki shahri Birlashgan shaharlar va mahalliy hokimiyat (BGMV Yevroosiyo mintaqaviy bo'limi) Jahon tashkilotining Yevroosiyo mintaqaviy bo'limi a'zosi hisoblanadi. 2004 yilda BMT Birlashgan shaharlar va mahalliy hokimiyatlar xalqaro tashkiloti tomonidan tashkil etilgan, 136 mamlakatdan 1000 dan ortiq shahar va assotsiatsiyalarni birlashtiradi. Yevroosiyo mintaqaviy bo'limi 109 ta shaharni va MDH mamlakatlari va Mongoliya mahalliy hokimiyat uyushmalarini o'z ichiga oladi. Yevrosiyo bo'limining shtabi kvartiri G. Qozonda.","question":"VBTK nima degani?","answers":{"text":["Birlashgan shaharlar va mahalliy hokimiyatlar xalqaro tashkiloti"],"answer_start":[200]},"id":2711}
{"context":"Hayotning kelib chiqishi yoki abiogenez  evolyutsiyaning boshlanishi uchun zarur bo'lgan elementdir, ammo birinchi organizm paydo bo'lganidan so'ng boshlangan evolyutsion jarayonlarni tushunish va o'rganish hayotning kelib chiqishi haqida bilganlarimizga bog'liq emas. Hozirgi kunda ilmiy jihatdan murakkab organik moddalar va biokimyoviy reaksiyalar oddiy kimyoviy reaksiyalardan kelib chiqqanligi tushunchasi keng tarqalgan, ammo bu jarayonni batafsil tushuntirish hali ham noma'lum. Shuningdek, aniq ma'lumotlar yo'q hayotning dastlabki rivojlanish bosqichlari, birinchi organizmlarning tuzilishi va xususiyatlari va so'nggi universal umumiy ajdod haqida. Hayotning paydo bo'lishini tasvirlovchi asosiy tushunchalardan biri bu RNK dunyosi gipotezasidir.","question":"Hayotning dastlabki rivojlanish bosqichlari, eng birinchi organizmlarning tuzilishi va xususiyatlari va oxirgi universal umumiy ajdod haqida nima ma'lum?","answers":{"text":["aniq ma'lumotlar yo'q"],"answer_start":[498]},"id":2221}
{"context":"Viruslar butun hujayra hayotini ta'sir qiladi, ammo viruslarning keng tarqalishiga qaramay, har bir hujayra organizmining o'ziga xos turlari, ko'pincha faqatgina o'sha turga ta'sir qiladigan viruslar mavjud. Ba'zi viruslar, ya'ni \"satelitlar\" faqatgina boshqa virus yuqtirgan hujayralarda ko'payadi. Viruslar chorva mollarining muhim patogenlaridir. Viruslar oʻtkir kasallik va koʻk til kabi kasalliklarni keltirib chiqaradi (ingl. bluetongue) kasalligi bilan bog'liq. Uy hayvonlari chov, it va ot emlanmagan bo'lsa, jiddiy virusli kasalliklarga moyil bo'ladi. It parvovirusi - bu DNKga ega bo'lgan kichik virus, ko'pincha itlar uchun o'ldiradi. Barcha umurtqasizlar singari, asal asallari ham ko'plab virusli infektsiyalarga moyil. Biroq, ko'pgina viruslar o'zlarining egalari bilan hech qanday kasallik belgilari yoki alomatlari ko'rsatmasdan, zararsiz yashaydilar.","question":"Qaysi hayvonlar, agar ular emlanmagan bo'lsa, jiddiy virusli kasalliklarga moyil bo'ladi.","answers":{"text":["chov, it va ot"],"answer_start":[483]},"id":256}
{"context":"Qisqa vaqt ichida Mavritaniya ko'chmanchi aholisi ko'p, iqtisodiy bazasi cheklangan va ijtimoiy ko'rsatkichlari past bo'lgan kichik, kam tanilgan mamlakatdan, tez o'sadigan shahar aholisi, bozor munosabatlari va barqaror iqtisodiy o'sishga ega bo'lgan mamlakatga aylandi. Mamlakatda yangi metall konlari, neft (taxminan milliard barr) va gaz (taxminan 30 milliard kub metr) boyligi topildi. 1990-yillardan boshlab barcha muhim iqtisodiy bitimlar tanlov asosida amalga oshirildi, bu esa Fransiyaning uzoq vaqtdan beri ta'sirini sezilarli darajada pasaytirdi va byudjetga mablag'lar oqimini ta'minladi. Yangi daromadlar mamlakatning obro'li fuqarolaridan iborat komissiya nazorati ostida taqsimlandi, bu esa mamlakat fuqarolarining hayot darajasini sezilarli darajada oshirishga va mamlakat rahbarining mashhurligini kuchaytirishga imkon berdi.","question":"Mavritaniyada qancha gaz topildi?","answers":{"text":["taxminan 30 milliard kub metr"],"answer_start":[343]},"id":1408}
{"context":"Rus adabiy tilidagi qismlar va shimoliy va shimoli-sharqiy nutqlarda farq shundaki, adabiy tilda ta'kidlash, muayyan gap qismini ajratish nafaqat qismlar yordamida, balki ohang yordamida yoki bir vaqtning o'zida qism va ohang yordamida amalga oshirilishi mumkin; nutqlarda  faqat postpozitiv qismlar yordamida. Bundan tashqari, shimoliy va shimoli-sharqiy tillarda adabiy tilga qaraganda zarracha yuqori tez-tez ishlatiladi va bu tillardan farqli o'laroq adabiy tilda zarracha o'zgarmasdir. Boshqa rus tillarida -to qismini ishlatish, shimoli-sharqdan janubi-g'arbga yo'naltirilgan tezlik va muntazamlik kamayishi bilan tavsiflanadi. Shimoliy rus va sharqiy o'rta rus tillarining g'arbiy qismida, kelishilgan qismlar tarqalishi muntazam bo'lmay qoladi, umumlashtirilgan qism -to bilan almashtiriladi; G'arbiy o'rta rus tillarida, Moskva atrofidagi va markaziy janubiy rus tillarida, adabiy tillar kabi, bo'g'inlanmaydigan qism -to ishlatiladi. Boshqa janubiy rus tillarida, ayniqsa, belarus va ukrain tillari bilan chegaradosh hududlarda tarqalganida, -to zarrachasi to'liq yo'q.","question":"Shimoliy va shimoli-sharqiy nutqlarda nisbatan adabiy til qismini qo'llash chastoti qanday bog'liq?","answers":{"text":["yuqori"],"answer_start":[397]},"id":373}
{"context":"SSSRda birinchi kliplar 1980-yillarning oxirida paydo bo'la boshlagan deb hisoblanish qabul qilingan. (manba 589 kun ko'rsatilmagan) Valery Leontyev o'z intervyularida bir necha bor o'zining birinchi klipiniMargaritani 1988 yil deb atadi. (manba 589 kun ko'rsatilmagan) Ammo oxirgi klip paydo bo'lgunga qadar ko'plab studiya videoroliklari suratga olingan, ba'zan kliplar deb ham nomlangan: (manba 589 kun ko'rsatilmagan) U erda sentyabrda (1980); Maska, Kim aybdor? (1981); Sirk qaerga ketdi, Deplonda uchish, Muza, Rahmat, sevgi (1982); Qo'shiqchi mim, Yurmalda uchrashish, Parvozlar (1984), Arena, Ot, Mayak, mening ot (1986); Venesiya valsi, Kamol, Qo'zichoq, Qo'zichoq (1987). Ushbu videokliplar asosan musiqiy dasturlar uchun suratga olingan Poyet Valery Leontyev (1982), Men sen bilan xayrlashmayman (1984), Avtograf (1987).","question":"Valery Leontiev qaysi klipni o'zining birinchi klip deb biladi?","answers":{"text":["Margaritani "],"answer_start":[207]},"id":2725}
{"context":"Kontinental falsafadan farqli o'laroq, analitik falsafa o'z oqimlari va kontseptsiyalari bilan emas, balki o'z yondashuvi va usullari bilan belgilanadi. Tahliliy falsafa kengroq ma'noda, mazmunliligini qat'iy mantiqiy yoki atrofdagi dunyo bilan qayta bog'lanish orqali asoslash mumkin bo'lgan falsafiy faoliyat sifatida aniqlanadi. Masalan, analitik falsafa doirasida faqat empirik yo'l bilan nazariy tekshirilishi mumkin bo'lgan da'volarni yoki bunday da'volarning turli mantiqiy oqibatlarini muhokama qilish mantiqiy bo'ladi. Analiz falsafasi, shu tariqa, ilmiy faoliyatga yaqinlashadi. Ana shunday keng ma'noda analitik falsafa pragmatizmni va ba'zi ta'riflarda Husserl fenomenologiyasini o'z ichiga oladi. Eng tor ma'noda, analitik falsafa XX asr boshlarida Rassel va Mur tomonidan ilgari surilgan yuqorida aytib o'tilgan maqsadga erishish uchun usullar majmui sifatida aniqlanadi, ular birinchi navbatda matematik mantiqaning takomillashtirilishini va qattiq lingvistik tahlilni, ya'ni oddiy til falsafasini o'z ichiga oladi.","question":"Qaysi falsafa, mazmunini qat'iy mantiqiy yoki atrofdagi dunyo bilan muloqot orqali asoslab bo'ladigan falsafiy faoliyat deb ta'riflanadi?","answers":{"text":["Tahliliy"],"answer_start":[153]},"id":966}
{"context":"1889-yilda to'qqiz yashar Sasha mahalliy real bilim yurtining tayyorlov sinfiga yuborildi. Oʻshanda, sinfdoshlari unga \" Grin \" laqabini qoʻyishgan. Uilyes hisobotida Aleksandr Grinevskiyning xulq-atvori boshqalardan yomonroq bo'lganligi, agar u o'zini tuzatmasa, u uydan chiqarib yuborilishi mumkinligi qayd etilgan. Shunga qaramay, Aleksandr tayyorgarlik sinfini tugatdi va birinchi sinfga kirdi, ammo ikkinchi sinfda u o'qituvchilar haqida haqoratli she'r yozdi va uni o'quv yurtidan haydab yuborishdi. Otasi iltimosnomasiga ko'ra, Aleksandr 1892 yilda Vyatkada yomon obro'ga ega bo'lgan boshqa maktabga qabul qilindi.","question":"Oleksandr Stepanovich Grinni qaysi yilda tayyorgarlikka berishdi?","answers":{"text":["1889-yilda"],"answer_start":[0]},"id":2854}
{"context":"Kostyumlar to'plami Buyuk Britaniyadagi eng to'liqdir, u 14 000 dan ortiq liboslar va aksessuarlarni o'z ichiga oladi, asosan 1600 yildan hozirgi kungacha. Kostyum eskizlari, dizaynerlik daftarlari va boshqa qog'oz ishlarining aksariyati so'z va rasmlar bo'limida saqlanadi. O'tmishdagi kunlik kiyimlar deyarli saqlanmaganligi sababli, kolleksiyaga maxsus holatlar uchun zamonaviy liboslar ustunlik qiladi. Kostyumlarning birinchi muhim sovg'alaridan biri 1913 yilda Viktoriya va Albert muzeyi Talbot Xyuzning 1 442 ta kostyum va buyumlari to'plamini olganida, ular qo'shni univermagda ko'rsatilgandan so'ng Harrodsga sovg'a qilingan.","question":"Viktoriya va Albert muzeyi qaysi yilda Talbot Xyussning to'plamini oldi?","answers":{"text":["1913"],"answer_start":[456]},"id":3152}
{"context":"1494 yilda ikki mamlakat o'rtasida tinchlikni bo'lishgan Tordesillas shartnomasini imzolash orqali kelishuvga erishildi. Ushbu shartnomaga ko'ra, Portugaliya Kabo-Verde orollarining (o'sha paytda Portugaliyaga tegishli bo'lgan) 270 ligasi g'arbda joylashgan chiziqdan sharqdagi Yevropadan tashqaridagi barcha yerlarni oldi, shu bilan Afrika, Osiyo va Janubiy Amerikaning sharqida (Braziliya) nazoratni qo'lga kiritdi. Ispaniyaliklar ushbu chiziqdan g'arbda joylashgan barcha yerlarni olishdi, aksariyat hollarda bu hududlar mutlaqo noma'lum edi, keyinchalik ular Amerika qit'asining g'arbiy qismini va Tinch okean orollarini o'z ichiga olganligi aniqlandi.","question":"Qaysi orollar shartnoma bo'yicha chegara chizig'ida joylashgan?","answers":{"text":["Kabo-Verde"],"answer_start":[158]},"id":1391}
{"context":"1917 yil inqilobidan oldin Rossiyada kafedra tushunchasi ma'muriy bo'linish bilan emas, balki professor lavozimi bilan bog'liq edi. Yevropa universitetlari amaliyotiga muvofiq, universitetlarda kafedra nomi ostida kafedra nomida ko'rsatilgan ilmiy tarmoq doirasida leksiya kurslarini o'qishi kerak bo'lgan professor uchun shtatdagi o'rin tushuniladi. Shunga muvofiq har bir kafedrada bitta ordinar professor bo'lgan, ammo o'qitish stajiga ega bo'lgan va yaqinda doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan olim, odatda, kafedraga ekstraordinar professor unvoni bilan ega bo'lgan. Universitet shtat tuzilmasida kafedra boʻyicha professor yordamchilari sifatida adʼyunktlar (18041863) yoki dotsentlar (18631884) nazarda tutilgan. XIX asrning ikkinchi yarmida professorlik unvoniga tayyorgarlik ko'rish uchun kafedra huzurida qobiliyatli yosh olimlarni qoldirish amaliyoti ham paydo bo'ldi. XIX asr oxiridan boshlab koʻplab kafedralar qoshida ilmiy-tadqiqot laboratoriyalari va kabinetlari ochildi.","question":"Inqilobiy Rossiya davrigacha kafedra tushunchasi nima bilan bog'liq edi?","answers":{"text":["professor lavozimi"],"answer_start":[94]},"id":1476}
{"context":"Bug'mashinalari uchun juda muhim xususiyat shundaki, izotermik kengayish va qisqarish doimiy bosimda, aniqrog'i  qozonchadan keladigan bug'bosimi ostida sodir bo'ladi. Shuning uchun issiqlik almashinuvchisi har qanday o'lchamda bo'lishi mumkin, ishchi jism va sovutgich yoki isitgich o'rtasidagi harorat farqi esa deyarli 1 daraja ga teng. Natijada issiqlik yo'qotishlarini minimallashtirish mumkin. Taqqoslash uchun, isitgich yoki sovutgich va ishchi jism o'rtasidagi harorat o'zgarishi 100 °C gacha bo'lishi mumkin.","question":"Ishchi jism va sovutgich yoki isitgich o'rtasidagi harorat farqi necha darajani tashkil qiladi?","answers":{"text":["1 daraja"],"answer_start":[322]},"id":213}
{"context":"Erkak gametlar (spermatogenez) shakllanishi paytida shisha va oddiy ko'piklarda, shuningdek Homoscleromorphalarda spermatogenez o'tadigan tekislangan somatik hujayralar bilan o'ralgan vaqtinchalik sferaviy tuzilmalar hosil bo'ladi  spermatocistalar. Spermatozoidlarda spermatokist hosil bo'lmaydi. Spermatocistalarda erkak jinsiy hujayralari sinxron rivojlanadi, ammo Homoscleromorphalarda spermatozoidlarning pishganligi gradienti mavjud bo'lib, bu ham bu guruhi kumushlarni eumetazoylarga yaqinlashtiradi. Ko'pgina shprungalarda spermatozoidlar primitiv tipda bo'lib, bir nechta mitoxondriya bilan katta hajmdagi sitoplazmaga ega; akrosomalar odatda yo'q. Biroq elektron mikroskopik usullar yordamida akrosomalar barcha Homoscleromorphalarning spermatozoidalarida va ba'zi oddiy shprunlarda mavjudligi aniqlandi. O'simliklarning spermiyalari atipikdir, ular sfera shakliga ega va jgutiksiz ((90).","question":"qanday spermalar shpraylari sherli ko'rinishda bo'ladi.","answers":{"text":["Spermatozoidlar"],"answer_start":[250]},"id":413}
{"context":"Yevropa Markaziy bankining shtab-kvartiralari (Yevropa Markaziy bankining shtab-kvartiralari) dekonstruktivist uslubida qurilgan, Sonneemannstrasse 20, Ostend, Frankfurt-na-Mayne manzilida joylashgan. Kompleks taxminan 184 va 165 metr balandlikdagi (spillar va antennalarsiz) 3 -, 15 -, 27 - va 38 - qavatlardagi to'rtta atriumlar bilan birlashtirilgan ikkita binodan iborat. Shtab-kvartira 1928 yildan 2004 yilgacha faoliyat ko'rsatgan Grosshmarkthalle universal bozoriga bevosita yaqin joyda qurilgan, bozorning bir qismi buzilgan. Yevropa Markaziy bankining avvalgi shtab-kvartirasida ham Maydagi Frankfurtdagi Yevroto'rg'onda joylashgan.","question":"ECBning bosh qarorgohi degan qisqartma nimani anglatadi?","answers":{"text":["Yevropa Markaziy bankining shtab-kvartiralari"],"answer_start":[0]},"id":1561}
{"context":"Voronejning eng qadimgi binolaridan biri bo'lgan  Uspenskiy Admiralteyiy cherkovi va Aleksey-Akatov monastirining qo'ng'iroq minorasi, Moskva me'morchiligi uslubida qurilgan. Yakshanba ibodatxonasi (Shoirov koʻchasi, 21), Sankt Nikolay nomiga bag'ishlangan cherkov (S. Tarantchenko, 19a), Ilyos payg'ambar nomiga bag'ishlangan ibodatxona (Sevastyanovskyi syezdi, 26) va Tixvin-Onufriyev ibodatxonasi (per. Fabrika, 8) barok uslubi vakillari hisoblanadi. Klassizm uslubida Bogoroditsa Pokrov cherkovida (ul. Bexterev, 36), ampir (kechik klassizm) uslubida  luteran kirxasi (U. Karl Marks koʻchasi, 65-uy. Nikitin 20) va Shomuil payg'ambarning ma'badi.","question":"Pokrov Bogoroditsa cherkovi qaysi ko'chada joylashgan?","answers":{"text":["ul. Bexterev, 36"],"answer_start":[503]},"id":2063}
{"context":"XX asr boshidagi nazariy geologiyaning asosi kontraksiya gipotezi bo'lgan. Yer pishirilgan olma kabi sovib, unda tog'lar qatorlari shaklidagi burchaklar paydo bo'ladi. Bu g'oyalar qo'shma inshootlarni o'rganish asosida yaratilgan geosinklinallar nazariyasi tomonidan rivojlantirildi. Ushbu nazariya Jeyms Dana tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, u kontraksiya gipoteziga izostaziya printsipi qo'shgan. Ushbu tushunchaga koʻra, Yer granitlardan (qitʼalar) va bazaltlardan (oqeanlar) iborat. Yerning siqilishi dengizlaridagi tangentsial kuchlarni yaratadi va ular qit'alarga bosim o'tkazadi. Oxirgilar tog'lar qatorlariga ko'tarilib, keyin buziladi. Bu parchalanish natijasida hosil bo'lgan materiallar cho'qqilarga joylashtiriladi.","question":"Geosinklinallar nazariyasi nimaga asoslangan?","answers":{"text":["qo'shma inshootlarni"],"answer_start":[180]},"id":60}
{"context":"Menedjmentning uchta asosiy funksiyasi: biznesni uning samaradorligini oshirish uchun boshqarish, menejerlarni boshqarish va ishchilarni boshqarish va ish  biznesning murakkab tabiati bilan bog'liq  menejerning kasbi xususiyati bu uchta funksiyani bir vaqtning o'zida bajarishdir. Firma asosiy maqsad va vazifalariga muvofiq biznesni boshqarish funktsiyasi barcha funksiyalarni birlashtiruvchi markaziy hisoblanadi  Biznesni boshqarish  uning turli xil ehtiyojlari va maqsadlari o'rtasida optimal muvozanatni topish demakdir.","question":"Menejment funksiyalari nimadan kelib chiqadi?","answers":{"text":["biznesning murakkab tabiati"],"answer_start":[156]},"id":95}
{"context":"An'anaviy ravishda, ovoz berishdan so'ng yangi pontifikga savol berildi: u tayyormi? Shundan so'ng u o'yin xonasi (camera lacrimatoria) deb nomlangan Sankt-Peter sobori binosiga olib ketildi  yangi pontifik o'z tanlovi haqidagi xabarni og'ir yukni yelkasiga tashlab yuborganidan yig'lab kutib olishi kerak deb hisoblanadi. Bu xonada, otasi o'ziga yangi nom tanlaydi, u bilan u cherkov tarixida o'z o'rnini topadi. Jozef Rattsinger XVI Benedikt nomini tanladi. Ushbu ism bilan oldingi papa Benedikt XV  1914 yildan 1922 yilgacha Vatikanni boshqargan italiyalik olijanob edi.","question":"Aziz Pavlus soboridagi yangi pontifiklar olib ketiladigan alohida xona nima deb ataladi?","answers":{"text":["o'yin xonasi"],"answer_start":[101]},"id":2755}
{"context":"Oxirgi guruhni ko'pincha tungi deb atashadi, lekin bu to'g'ri emas, chunki ularning ko'pchiligi kunduzgi hayot tarzini olib boradilar. Bo'rdoqi parrandalar turli parrandalardan bir qator xususiyatlari bilan ajralib turadi: ko'krak qanoti shakli, qanotlarini ko'krakga biriktirish mexanizmi, rang, tana shakli va eng faol vaqt. Kundalik qushlar uchun bolga o'xshash burunlar xosdir. Ko'pchiligi kunduzning qorong'i vaqtida faol bo'lgan yuqori rangli burunli kapalaklarning yopish yoki qovoqli burunlari bor. Old va orqa qanotlarini koʻkrakka bogʻlash mexanizmi farq qiladi  Boʻgʻozli kapalaklar qanotlarini orqa tomonga yigʻishga qodir, ammo turli burchakli kapalaklar qanotlarini ochiq holda qoldiradi yoki ularni uyasi bilan yigʻadi. Biroq, istisnolar ham bor. Qushqop mo'ylovli kapalaklar, qanotlari tarqalgan, qalin qorinlari bo'lgan va kunduzning qorong'i vaqtida faol bo'lgan va aksincha, yorqin rangli, nozik mo'ylovli mo'ylovli, nozik qorinlari bo'lgan va kunduzning yorug' vaqtida faol bo'lgan.","question":"Qayerdagi burunlar yuqori burunli parrandalarga xos?","answers":{"text":["yopish yoki qovoqli"],"answer_start":[472]},"id":2689}
{"context":"1830 yilda Yuryev universitetining professori V. Struve Oliy amrga ko'ra G'arbiy Evropaning eng muhim observatoriyalarini ko'rib chiqish va yangi rus observatoriyasining loyihasini ishlab chiqish uchun maxsus maqsad bilan chet elga yuborilgan. Shu vaqtning o'zida graf Kushelyov-Bezborodko Vyborg tomondagi o'z dala hovlisining uchastkasini observatoriya uchun sovg'a qildi, ammo bu joy shaharga yaqinligi sababli noqulay deb topildi. Maxsus komissiya Pulkovskiy tepaliklarida saylovni to'xtatdi. Pulkovo observatoriyasining poydevorlari 1835 yil 21 iyun (3 iyul) kuni, ochilishi esa 1839 yil 7 (19) avgustda bo'lib o'tdi.","question":"Kim Rossiya birinchi astronomik observatoriyasi uchun o'z dala uchastkasida joy taklif qildi?","answers":{"text":["graf Kushelyov-Bezborodko"],"answer_start":[264]},"id":1940}
{"context":"Avtobusning alohida turi - trolleybus. Avtonom yurishning eng yangi tizimlari bilan jihozlangan trolleybuslar trolleybusning afzalliklarini saqlab qolish bilan birga, oddiy avtobusdan deyarli hech narsada kam emas. Avtonom harakatdagi trolleybus tizimlari eng istiqbolli superkondensatorlar va tez zaryadlanadigan akkumulyatorlar negizida qurilmoqda, ular trolleybusni 3 kmgacha avtonom harakat rejimida yurishga imkon beradi va yonilg'i elementlari negizida, trolleybusni ta'minot uchun kontakt tarmog'idan (an'anaviy trolleybusga o'xshash) va avtonom harakat rejimida oddiy avtobusga o'xshab harakatlanishiga imkon beradi.","question":"Zamonaviy trolleybuslar nima bilan jihozlangan?","answers":{"text":["Avtonom yurishning eng yangi tizimlari"],"answer_start":[39]},"id":2839}
{"context":"Qon plazmasi (yunon. plazmasi  shakllangan, hosil bo'lgan narsa)  qonning suyuq qismi bo'lib, unda suv va ulardagi o'lchovli moddalar  oqsillar va boshqa birikmalar mavjud. Plasmaning asosiy oqsillari albumin, globulin va fibrinogen hisoblanadi. 90 foizga yaqin plazma suvdan iborat. Noorganik moddalar taxminan 2-3% ni tashkil qiladi; bular katyonlar (Na+, K+, Mg2+, Ca2+) va anionlar (HCO3-, Cl-, PO43-, SO42-). Qon tarkibidagi organik moddalar (taxminan 9%) azotli (oqsillar, aminokislotalar, siydik, kreatinin, ammiak, purin va pirimidin nukleotidlari almashinuvi mahsulotlari) va azotilsiz (glukoza, yog'kislotalar, piruvat, laktat, fosfolipidlar, triacilgliserollar, xolesterin) ga bo'linadi. Shuningdek, qon plazmasida gazlar (oksigen, uglerod angidrid gazi) va biologik faol moddalar (hormonlar, vitaminlar, fermentlar, mediatorlar) mavjud. Gistologik jihatdan plazma hujayralararo suyuqlik boʻlgan bogʻlovchi toʻqima (qon) hisoblanadi.","question":"Plasmadagi suvning necha foizi?","answers":{"text":["90 foizga"],"answer_start":[246]},"id":192}
{"context":"Baykonur shahri va Baykonur kosmodromi birgalikda Rossiya tomonidan Qozog'istondan 2050 yilgacha ijaraga olingan Baykonur majmuasini tashkil etadi. Kosmodromni ekspluatatsiya qilish yiliga 9 mlrd so'm atrofida turadi (Bayqonur majmuasining ijara qiymati 115 mln dollarni tashkil etadi  yiliga 7,4 mlrd so'm; Rossiya kosmodrom obyektlarini saqlashga yiliga yana 1,5 mlrd so'm sarflaydi), bu Roskosmosning 2012 yilgi umumiy byudjetining 4,2 foizini tashkil etadi. Bundan tashqari, Rossiya federal byudjetidan Bayqonur shahri byudjetiga har yili 1,16 mlrd so'm miqdorida beg'araz mablag'lar tushadi (2012-yil holatiga ko'ra). Umuman olganda, kosmodrom va shahar Rossiya byudjetiga yiliga 10,16 milliard so'm sarflaydi.","question":"Bayqonur kosmodromini ekspluatatsiya qilish uchun yiliga qancha mablag' sarflanadi?","answers":{"text":["9 mlrd so'm"],"answer_start":[189]},"id":2770}
{"context":"Ural tillari - ikki shoxni o'z ichiga olgan tillar oilasi - fin-ugor va samodiya tillari. Fin-ugor va samodiya tillarining qarindoshligini E. N. Qashqadaryo Setyalya ((1)) ning oʻrniga. Ural tili-asos o'tmishda mavjud bo'lganligi va undan fin-ugor va samodiya tillari kelib chiqqanligi to'g'risida xulosa qilindi. Ural tillari nomining mavjudligiga qaramay, fin-ugor va samodiya tillarini o'rganish va tavsiflash ko'pincha alohida o'tkaziladi, hajmi kengroq bo'lgan terminning yonida, uralistika lingvistikasining fin-ugor tillarini o'rganish bilan shug'ullanadigan filiali mavjud bo'lib qolmoqda.","question":"Alohida fin-ugor va samodiya tillari qaysi asosda paydo bo'lgan?","answers":{"text":["Ural tili-asos"],"answer_start":[186]},"id":2764}
{"context":"1992 yilda shahar yubileyiga ochilgan. muzey ekspozitsiyasi - bu kichik Litvaga xos bo'lgan chalg'itilgan xochlar, to'siqlar, darvozalar, temirchilik asboblari, qo'l bilan yasalgan uy jihozlari. Ekspozisiyaning katta qismini Klaipeda metall restavratori Dionizas Varkalis tomonidan to'plangan qabr xochlari, devorlar, Kichik Litva va eski qabristonlardan darvozalar, shuningdek, faqat port shahri uchun xos bo'lgan eski flügerlar tashkil etadi. Quyoshchilik san'atining asl namunalarini amaldagi qayta tiklangan temirxonada sotib olish mumkin. XIX asrda bu yerda usta Gustav Katskening butun Klaipeda viloyatiga mashhur temirxonasi bo'lgan. Manzil  Šaltkalvių g-ve. 2 (Solih koʻchasi. Shaltkalvyu, 2).","question":"Qayta tiklangan ishlayotgan temirxonadan nimalarni sotib olish mumkin?","answers":{"text":["Quyoshchilik san'atining asl namunalari"],"answer_start":[445]},"id":2381}
{"context":"Asl o'zgarish XIX asr oxirida sodir bo'ldi: avval Ludvig Kronek rahbarligidagi Meyningen teatri, biroz keyinroq Parijdagi Andre Antounning Erkin teatri va Berlindagi Erkin sahna Otto Braam birinchi marta ansamblchilik, spektaklning barcha komponentlarini yagona g'oyaga bo'ysundirish, muallif matniga ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo'lish, tarixiy yoki maishiy anturani qayta tiklashda ishonchlilik tamoyillarini ilgari surdilar. Yangi vazifalar sahnalashtirishga rahbarlikni zamonaviy tushuncha bo'yicha maxsus kasbga aylantirishni talab qildi, bu vazifalarni hal qilish uchun zarur bo'lgan barcha bilim va ko'nikmalarga ega bo'lgan rejissyorning dramatik teatrda bosh rolini o'rnatishga yordam berdi. Frantsuz teatr tarixchilari rejisuraning tug'ilgan sanasi sifatida A. Antwan,  30 mart 1887 yil ((5). Germaniyada rejissuraning paydo bo'lishi Meyninggen va Bayroyt teatrlari faoliyati bilan bog'liq va, tegishli ravishda, uni XIX asrning 70-yillari oxiriga yoki 80-yillariga tegishli deb qabul qilingan.","question":"XIX asr oxirida Berlinda Ozod sahna teatri kimning rahbarligi ostida bo'lgan?","answers":{"text":["Otto Braam"],"answer_start":[178]},"id":1049}
{"context":"Lavoaziye elementlar ta'limoti bilan chambarchas bog'liq bo'lgan uchta jism holati masalasini ilgari surgan. Bu borada Lavoizye turli xil holatlarning tabiati va ularning issiqlik bilan aloqasi haqidagi nuqtai nazarida hozirgi zamon nuqtai nazarini aniq belgilaydi. U barcha gazli jismlarni haroratni pasaytirish (va bosimni oshirish) bilan suyuqlikka va qattiq jismlarga aylantirishning nazariy imkoniyatini tan oldi (Traité, I, chap. 2). ~ ~ ~ Qarang. Lavuazye bu g'oyani faqat XIX asr o'rtalarida Pikte, Kallet va boshqalar tomonidan amalga oshirildi. gazlarni suyultirish ustida. Lavoisiening fikriga ko'ra, gazlar og'irlik asosidan va og'irliksiz materiyadan, issiqlikdan iborat bo'lib, ular o'zlarining gazli holatini saqlab qolishadi. Agar siz gazdan issiqlikni ajratsangiz, sizda suyuq yoki qattiq modda bo'ladi, bu esa issiqlik miqdorini o'z ichiga oladi.","question":"Lavoisier nazariyasi qachon amalda tasdiqlandi?","answers":{"text":["XIX asr o'rtalarida"],"answer_start":[480]},"id":2494}
{"context":"Iqtisodiy fanlarda to'kilish effekti (ingl. spillover effects, shuningdek yon ta'sir; qo'shma ta'sir, spillover effekti) iqtisodiy ahamiyatga ega bo'lgan voqealar boshqalarning paydo bo'lishiga olib keladigan vaziyat deb ataladi, bunda ko'rib chiqilayotgan ikkita kontekstlar bog'liq bo'lmasligi mumkin. Tashqi agentlar iqtisodiy faoliyat tufayli nomonetar ta'sirga duchor bo'lganda, tashqi agentlar ko'p miqdorda pul o'tkazishiga misol bo'la oladi. Atmosferaga chiqindilar tashlanishi  salbiy eksternaliya namunasi, bog'dagi gullarning xushbo'y hidi  ijobiy. Davlatlararo iqtisodiy bloklar shakllanishi natijasida xalqaro savdo daromadlarining o'sishi ko'payishi kutilmoqda.","question":"Davlatlararo iqtisodiy bloklar shakllanishi natijasida nima kutilmoqda?","answers":{"text":["xalqaro savdo daromadlarining o'sishi"],"answer_start":[615]},"id":613}
{"context":"Tarixdagi birinchi kovorking 2005 yil 9 avgustda San-Fransiskodagi Spiral Muse feministlar jamoasi uyida ochildi. Ofisdagi muloqot etishmovchiligi va uydagi ishning samarasizligidan charchagan dasturchi Brad Nyuberg, kovorkning notijorat sheriklik sifatida tashkil etilishini va potentsial ishtirokchilarga ish joylari, bepul Wi-Fi, meditatsiya tanaffuslari, umumiy tushlik va birgalikda velosipedlarda sayohat qilish uchun oylik oz miqdordagi to'lovlar evaziga taklif qilishni taklif qildi. Bir yil o'tgach, Brad birinchi kovorkingni yopdi va sheriklari bilan birgalikda yangi  Hat Factory ni tashkil etdi.","question":"Brad Nyuberg va uning sheriklari tomonidan tashkil etilgan ikkinchi kovorkning nomi nima edi?","answers":{"text":["Hat Factory"],"answer_start":[579]},"id":174}
{"context":"Yashil o'simlik, Yashillar (Hordeum) naslining Zlakilar (Poaceae) oilasining turi. Muhim qishloq xo'jaligi madaniyati, insoniyat tarixidagi eng qadimgi madaniy o'simliklardan biri (o'simlik taxminan 10 ming yil oldin yetishtirilishni boshlagan) (7). Arpa donidan oziq-ovqat, texnik va ozuqa maqsadlarida, shu jumladan pivo sanoatida, marvarid va arpa donlari ishlab chiqarishda keng foydalaniladi. Arpa hayvonlar uchun eng qimmatli konsentratsiyalashgan ozuqa hisoblanadi, chunki u tarkibida to'liq protein, mo'tadillik ko'p. Rossiyada 70 foizgacha arpa ozuqa maqsadlarida ishlatiladi.","question":"Nima uchun arpa hayvonlar uchun eng qimmatli ozuqalardan biri hisoblanadi?","answers":{"text":["u tarkibida to'liq protein, mo'tadillik ko'p"],"answer_start":[480]},"id":1326}
{"context":"1962 yilda nihoyat, butun ramziy suzish tarixidagi eng taniqli juftliklardan biri - Lyudmila Belovsova va Oleg Protopopov (1954 yilda ittifoq birinchiligida birinchi marta ishtirok etgan) SSSR chempionatida g'alaba qozondi. Keyin ular 1968 yilgacha SSSR chempionatida g'olib bo'lishdi, faqat bir marta 1965 yilda birinchi o'rinni qo'ldan boy berishdi. Belovov  Protopopov juftligi 1964 va 1968 yillardagi Olimpiya o'yinlarida, to'rtta jahon chempionatida (1965  1968) g'olib bo'lib, xalqaro maydonda ham muvaffaqiyat qozondi. Ular bularning barchasiga dasturlarning mutlaq uyg'unligi, eng nozik psixologizm (asosan sevganlarning tasvirlarini ochib berish), muz ustida musiqaning ma'nosini mukammal ravishda amalga oshirish (asosan klassik asarlardan foydalangan holda), ko'plab elementlarga yangilik kiritish (eng avvalo spiral  da koinot spiralini o'ylab topgan holda, birinchi marta ichki qirg'oqlarda todes ijro etgan holda va boshqalar), ko'p marotaba 6,0 baholarini olgan holda, dasturlarni badiiy boyitish yo'li bilan figurali suzish rivojlanishiga olib kelgan holda erishdilar. Shu vaqtdan boshlab sovet maktabi jahonning juftlik poygalarida mutlaq yetakchi boʻldi (1964 yildan 2006 yilgacha boʻlgan davrda barcha oʻn ikki olimpiya oltin medallarini va 1965 yildan 2007 yilgacha boʻlgan davrda qirq ikki jahon chempionatining oʻttiz ikkisini qoʻlga kiritdi).","question":"O'zlarining qaysi yillarida ular SSSR chempionatida birinchi o'rinni egallamagan?","answers":{"text":["1965"],"answer_start":[302]},"id":718}
{"context":"1980 yilda Germaniya Bundestagi deputatlaridan biri Germaniya mudofaa vaziriga 5,45 mm kaliteli AK-74 avtomatidagi o'qlarning haddan tashqari o'ldiruvchi ta'siri va gumanitar emasligi to'g'risida so'rov yubordi. Afg'onistonda ishlatiladigan. Bunga javob berildi, GFR mudofaa vaziri sovet 5,45 mm kalibrli patronini bu rejaga moslashtirmaydi. 1981 yilda Sovet hukumati ham Xalqaro Qizil Xoch va BMT tomonidan xuddi shunday so'rovga ega bo'ldi. Keng miqyosdagi taqqoslash sinovlari natijasida ushbu tashkilotlarga 5,45 mm o'qning o'ldirish ta'siri bo'yicha M193 patronining 5,56 mm o'qlaridan biroz pastroqligini ko'rsatadigan ma'lumotlar taqdim etildi. O'qotar qurol o'qlarining zararli ta'siriga oid ko'plab simpoziumlar va 5,56-mm M193 patronini uning insonparvarligi asosida taqiqlash talablari asossiz deb topildi. Bundan tashqari, 5.45 va 5.56 kaliteli o'qlardan bir necha marta zarba yetkazilgandan keyin ham tirik qolish odatiy hol emas.","question":"1981 yilda kimdan Sovet hukumatiga 5,45 mm kaliteli AK-74 avtomatining o'ldirish kuchi ortiqcha va gumanitar emasligi to'g'risida takroriy so'rov kelib tushdi.","answers":{"text":["Xalqaro Qizil Xoch va BMT"],"answer_start":[372]},"id":356}
{"context":"Shuningdek A. V. bilan Kureyev ta'kidlashicha, Origen o'z nazariyasini bayon etgan \"Birinchlar to'g'risida\" asarida Church ta'limoti va o'z gipotezalari o'rtasida aniq chegara o'rnatgan: ammo o'quvchi o'zi aqlning ruhga aylanishiga va boshqa narsalarga nisbatan biz aytganlarni sinchkovlik bilan muhokama qilsin va tekshirsin; biz esa buni dogmatlar sifatida emas, balki fikrlar va izlanishlar sifatida bayon qildik. Biz o'quvchiga ijobiy va aniq ta'lim berishning o'rniga, muhokama qilish uchun fikrlarni taklif qildik. Bizga kelsak, bu  dogma emas; bu fikrlash uchun aytilgan va biz uni rad etamiz: bu faqat kimdir ko'tarilgan savolni muhokama qilmaydi, deb o'ylamasligi uchun aytilgan (15).","question":"Origenning ilohiyotshunosligi qaysi taʼlimotga zid edi?","answers":{"text":["Church ta'limoti"],"answer_start":[116]},"id":187}
{"context":"Shvetsiyada bugungi kunda gapiradigan til lingvistikada nusvenska (zamonaviy shved, harflar. hozir shvedcha) . Shvetsiyada XIX asrning ikkinchi yarmida sanoatlashtirish va urbanizatsiya davrining boshlanishi bilan yangi avlod yozuvchilari shved adabiyotida o'z izlarini qoldirdilar. Ko'pgina yozuvchilar, olimlar, siyosatchilar va boshqa ijtimoiy shaxslar yangi tug'ilayotgan milliy tilga katta ta'sir ko'rsatdilar, ularning barchasidan eng ta'sirchanlari Avgust Strindberg (18491912) deb nomlanadi.","question":"Zamonaviy Shvetsiyaning tilini tilshunoslik sohasida qanday atama bilan ta'riflashadi?","answers":{"text":["nusvenska (zamonaviy shved, harflar. hozir shvedcha) "],"answer_start":[56]},"id":2962}
{"context":"Mijozlarni rivojlantirish metodikasining yaratuvchisi (ingl. mijozlarni rivojlantirish) bo'yicha tadqiqotlarga asoslangan bo'lib, ularda startaplar takrorlanadigan va ko'paytirilishi mumkin bo'lgan biznes modelini topish uchun mavjud bo'lgan vaqtinchalik tuzilmalar sifatida tavsiflangan. \"Sparing Startup\" kitobining muallifi va tadbirkorlikda iterativ yondashuvning mafkurachisi Erik Ris, startap yuqori noaniqlik sharoitida yangi mahsulot yoki xizmat yaratadigan tashkilot deb ataladi, deb ta'kidlaydi. Tadbirkor, venchur kapitalisti va Y Combinator biznes akseleratorining asoschisi Pol Graham startaplarning eng asosiy xususiyati tez o'sishni (4%-7% haftalik asosiy ko'rsatkich bo'yicha) deb hisoblaydi. Unga PayPal asoschisi, Facebookning birinchi sarmoyador Piter Til qo'shiladi.","question":"Piter Teyl kim U o'z nomini qo'ygan.?","answers":{"text":["PayPal asoschisi, Facebookning birinchi sarmoyador"],"answer_start":[714]},"id":1350}
{"context":"Zamonaviy inson hayoti nafaqat elektr, balki issiqlik energiyasidan keng foydalanish bilan bog'liq. Odam uyda, ishda, har qanday jamoat joyida o'zini qulay his qilishi uchun barcha xonalar isitilishi va maishiy maqsadlar uchun issiq suv bilan ta'minlanishi kerak. Bu inson salomatligi bilan bevosita bog'liq bo'lgani uchun, rivojlangan davlatlarda har xil turdagi xonalarda qulay harorat sharoitlari sanitariya qoidalari va standartlari bilan tartibga solinadi. Bunday sharoitlar dunyoning aksariyat mamlakatlarida amalga oshirilishi mumkin ((17) faqat issiqlik obyektiga (issiqlik qabul qiluvchiga) tashqi havo haroratiga bog'liq bo'lgan ma'lum miqdordagi issiqlik doimiy ravishda yetkazib berilsa, buning uchun ko'pincha iste'molchilarda oxirgi harorati 8090 °C bo'lgan issiq suv ishlatiladi. Shuningdek, sanoat korxonalarining turli xil texnologik jarayonlari uchun 13 MPa bosimiga ega bo'lgan ishlab chiqarish buhari talab qilinishi mumkin. Umuman olganda, har qanday obyektni issiqlik bilan ta'minlash quyidagilardan iborat tizim bilan ta'minlanadi:","question":"Issiqlik ob'ektiga issiqlik yetkazib berish uchun nima ishlatiladi?","answers":{"text":["iste'molchilarda oxirgi harorati 8090 °C bo'lgan issiq suv"],"answer_start":[723]},"id":2635}
{"context":"Bakteriyalarni o'rganish gorizontal genlar transferini kashf etishga olib keldi, bu 1959 yilda Yaponiyada tavsiflangan. Bu jarayon prokariotlar va ba'zi eukariotlar orasida keng tarqalgan. Prokariotlarda genlarning gorizontal ravishda ko'chirilishi kashfiyoti hayot evolyutsiyasiga yangicha qarashga sabab bo'ldi. Ilgari evolyutsion nazariya, turlar irsiy ma'lumotni almashishi mumkin emasligiga asoslangan edi. Prokariotlar o'zaro genlarni bevosita (konyugatsiya, transformatsiya) hamda  bakteriofaglar (transduktsiya) viruslari yordamida almashtirishlari mumkin.","question":"Genlar gorizontal ko'chirish birinchi marta qayerda tasvirlangan?","answers":{"text":["Yaponiyada"],"answer_start":[95]},"id":1054}
{"context":"Jamoa sonlari pluralia tantum (jedny dveře bir eshiklar) yoki juft yoki boshqa to'plamlarda (dvoje boty ikki juft poyabzal, dvoje sirky ikkita quti stakanlar) paydo bo'lgan ismlar bilan ishlatiladi. Adabiy tilda ismli so'zlarda bir xil narsalarni bildirish uchun ishlatiladigan dvoje, troje va turli narsalarni bildirish uchun ishlatiladigan dvojí, trojí shakllari farqlanadi: dvoje boty ikki juft poyabzal  dvojí boty ikki (turli) juft poyabzal. Ammo, so'zlashuvda bu farq allaqachon yo'qoladi.","question":"To'plamli sonlar nima uchun ishlatiladi?","answers":{"text":["ismlar bilan"],"answer_start":[173]},"id":2435}
{"context":"Gender roli - bu jinsiy aloqasiga bog'liq holda muayyan xatti-harakatlarni tavsiya qiladigan ijtimoiy kutishlarning majmui. Hozirgi dunyoda binar gender tizimi hukmronlik qilmoqda, unda odamlar ikki qarama-qarshi guruhga bo'linadi: erkaklar va ayollar,  va tug'ilganda tayinlangan jinsi va gender rollari o'rtasida qattiq moslik nazarda tutiladi. Shu bilan birga, dunyodagi ba'zi madaniyatlarda gender an'anaviy ravishda muhim ijtimoiy toifa emas va, shunga ko'ra, ayollarning an'anaviy gender roli yo'q. Boshqa madaniyatlarda uchta yoki undan ortiq gender va tegishli gender rollari mavjud.","question":"Gender binar tizimida odamlar qaysi qarama-qarshi guruhlarga bo'linadi?","answers":{"text":["erkaklar va ayollar"],"answer_start":[232]},"id":2451}
{"context":"Oddiy shprungalarda tipik amyeboid hujayralar  arxeotsitlar mavjud bo'lib, ular katta yadro va yadro, shuningdek, ko'plab yirik lizosomalar bilan farqlanadilar, bular fagocitozga qodir. Homoskleromorfalarda bunday hujayralar barcha turlarda yo'q. Hozirgi vaqtda arxeotsitlar deganda, yadroli yadro va ko'plab fagosomalarga ega har qanday hujayra kabi totipotent (stolik) hujayralar tushuniladi. arxeotsitlar erkin hujayralarning eng faol bo'linadigan fraksiyasidir. Ular jinsiy ko'payish va jinsiy ko'payish, shuningdek, tiklanish morfogenetida faol ishtirok etadilar (65).","question":"Oddiy shpritzlarda nima bor?","answers":{"text":["tipik amyeboid hujayralar"],"answer_start":[20]},"id":1933}
{"context":"Nestorianizm  diofizit xristologik ta'limot, dushmanlar tomonidan Konstantinopol arxiyepiskopining (428431) Nestoriyasiga yuklangan. 431 yilda bo'lib o'tgan Efes (Uchinchi Umumiy) kengashida Nestorning ta'limoti bid'at sifatida qoralanadi. Nestoriyning o'limidan bir necha yuz yil o'tgach, buyuk Mar Baba tomonidan Diodor Tars va Yevagriy Pontiyning xristologik ta'limotlari asosida yaratilgan ushbu xristologiyani tan olgan yagona xristian cherkovlari, Mar Baba idealist va origenizm bid'atlarini istisno qilish uchun barcha asarlarini shaxsan tahrirlagan, Sharqning Ossuriya cherkovlari va Sharqning Qadimgi Ossuriya cherkovlari bo'lib, ular o'ziga xos xristian konfessiyasini ifodalaydilar.","question":"Nestorianlik nima?","answers":{"text":["diofizit xristologik ta'limot"],"answer_start":[14]},"id":1633}
{"context":"Shved tili uchun rasmiy tartibga soluvchi institutlar mavjud emas. Shvetsiya til kengashi (Svenska språknämnden) yarim rasmiy maqomiga ega va Shvetsiya hukumati tomonidan moliyalashtiriladi, ammo tilni, masalan, Académie française frantsuz tiliga nisbatan qilganidek, nazorat qilishga urinmaydi. Shvetsiya til kengashiga kiruvchi ko'plab tashkilotlar orasida Shvetsiya akademiyasi (1786 yilda tashkil etilgan) eng ta'sirchan hisoblanadi. Uning asosiy vositalari - bu Svenska Akademiens Ordlista va Svenska Akademiens Ordbok lug'atlari, shuningdek, turli grammatika, imlo va uslub qo'llanmalari kitoblari. Garchi lug'atlar ba'zan tilning etalonligini aniqlash uchun ishlatilsa-da, ularning asosiy vazifasi  tilning hozirgi holatini tasvirlashdir.","question":"Shvetsiya til kengashi qanday maqomga ega?","answers":{"text":["yarim rasmiy"],"answer_start":[113]},"id":53}
{"context":"Taklif - sotuvchining (ishlab chiqaruvchining) o'z tovarlarini bozorda muayyan narxlarda sotish uchun taklif qilish imkoniyati va xohishi. Bunday ta'rif gapni tavsiflaydi va uning mohiyatini sifat jihatidan aks ettiradi. Kvantitativ jihatdan, taklif o'zining kattaligi va hajmi bilan tavsiflanadi. Taklif hajmi - sotuvchi (ishlab chiqaruvchi) xohlagan mahsulot (tovar, xizmat) ning miqdori, u mavjudligi yoki ishlab chiqarish imkoniyatlariga muvofiq muayyan vaqt davomida bozorda sotuv uchun taklif qilishi mumkin va uni taklif qilishi mumkin.","question":"taklif hajmi nimaga qarab aniqlanadi?","answers":{"text":["mavjudligi yoki ishlab chiqarish imkoniyatlariga muvofiq"],"answer_start":[393]},"id":426}
{"context":"Qanoti va mushaklarining parvoz jarayonidagi ishtirokiga ko'ra, qushquruq qanotlilarni bimotor va premotor qushlarga ajratadilar. Bimotorlik - bu ikki qanot juftligini bir xil darajada rivojlantirish va ularni harakatga keltiruvchi mushaklar. Oldingi harakatsizlik old va orqa qanotlarning birlashuvi va hamjihatligini anglatadi. Bunday birlashtirish jarayonida funksional ikkala qanot paydo bo'ladi  ikkala qanot juftligi bir xil ishlaydi. Bu esa, uchish paytida asosiy yuk qora qanotlarga tushadi, bu esa ba'zan orqa qanotlarning zaiflashuviga olib keladi.","question":"Parvoz paytida asosiy yuk qayerga ketadi.","answers":{"text":["qora qanotlarga"],"answer_start":[475]},"id":720}
{"context":"XVI asrning oxirlarida mavjud bo'lganlarning o'rniga paydo bo'ldi. to'rtdan bir qismini - Dyak Petelin, biroz keyinroq esa - Dyak Vakhromeyev egallab oldi. Birinchi marta 1611 yilda uchraydi; yozuv kitoblarida 1627 yildan 1680 yilgacha uzluksiz qayd etiladi. Unda boyarlar va 23 djaklar o'tirgan; u Bejeckiy Verx, Venov, Vyazma, Zveniqorod, Klin, Mojay, Pochexony, Rzheva Volodimirova, Roza, Soliya Vychegodskaya, Staritsa, To'tma, Ustyug Veliyk, Ustyug'ya Jeleznopolskaya va boshqa shaharlarga rahbarlik qilgan. Ushbu shaharlardan daromadlar yig'ilgan 20 ming. rub. deb nomlangan. 1680 yilda Ustyug'i choragi buyruq deb nomlandi va Elchi buyruqlariga bo'ysunildi.","question":"Rus shaharlaridan tushgan daromadlar qanchaga yetgan?","answers":{"text":["20 ming. rub."],"answer_start":[553]},"id":2478}
{"context":"Ichki kasalliklar (terapiya)  Ichki organlar kasalliklarining etiologiyasi, patogenezi va klinik ko'rinishlari, ularning tashxisi, jarrohliksiz davolash, profilaktika va reabilitatsiya muammolari bilan shug'ullanadigan tibbiyot sohasi. Terapiya sohasiga nafas olish tizimi (pulmonologiya), yurak-qon tomir tizimi (kardiologiya), oshqozon-ichak yo'li (gastroenterologiya), siydik ajratuvchi tizim (nefrologiya), ulagich to'qimalar (revmatologiya) va boshqa kasalliklar kiradi. Ichki kasalliklarni jarrohliksiz davolash bilan shug'ullanuvchi shifokorlar terapevtlar (internistlar) deb ataladi.","question":"Terapiya nimalarni o'rganadi?","answers":{"text":["Ichki kasalliklar (terapiya)  Ichki organlar kasalliklarining etiologiyasi, patogenezi va klinik ko'rinishlari, ularning tashxisi, jarrohliksiz davolash, profilaktika va reabilitatsiya muammolari bilan shug'ullanadigan tibbiyot sohasi."],"answer_start":[0]},"id":1229}
{"context":"Turli xil hayvon turlarida spermatozoidlar har xil tuzilgan bo'lsa-da, ular umumiy tuzilishga ega. Hayvonlarning odatiy spermatozoida bosh, o'rta qism va dumni (jgutika) ajratib ko'rish mumkin. Boshida gaploid yadro (xromosomalarni tashuvchi), akrosoma (tuxum hujayralari qobig'ini eritish uchun zarur bo'lgan litiik fermentlarni tashuvchi) va jgutikning sitoskeletini shakllantiruvchi sentriol joylashgan. Bosh va o'rta qism orasida bo'g'in deb nomlangan hujayra torayishi mavjud. O'rta qismida mitoxondrion  ulkan spiral mitoxondriya joylashgan. G'isht spermatogliklarni harakatga keltiradi.","question":"Spermatodek qanday qismlar mavjud?","answers":{"text":["bosh, o'rta qism va dumni (jgutika) ajratib ko'rish mumkin"],"answer_start":[134]},"id":984}
{"context":"Italiyada XVII asrning ikkinchi yarmida tomoshabinlarga yo'naltirilgan Venetsiya maktabi ustunlik qilgan, hatto musiqa ham dekor elementlariga aylangan: spektaklning muvaffaqiyati kompozitor yoki qo'shiqchilarga emas, balki dekorator rassomlar va sahna mashinasi bo'yicha mutaxassislarga bog'liq edi; Libretist matnni tuzishda muayyan teatrning texnik imkoniyatlarini hisobga olishi kerak edi. Shunga qaramay, Rimning ommaviy teatrlarida ham Venetsiyada yoki Venetsiya an'analarida yaratilgan operalar sahnaga qo'yilgan, garchi asr oxirida aynan shu shaharda hukmron ta'mga qarshilik paydo bo'lgan bo'lsa ham.","question":"XVII asrning ikkinchi yarmida Italiyada qaysi maktab ustunlik qilgan?","answers":{"text":["Venetsiya maktabi"],"answer_start":[71]},"id":1064}
{"context":"Ov qilish inson xo'jalik faoliyatining eng qadimgi shakllaridan biridir. Quyi paleolitida odamlar turadigan joylarda topilgan hayvon suyaklarini tahlil qilish shuni ko'rsatadiki, bu vaqtda asosiy ov obyektlari quyidagilar bo'lgan: tropik zonada  antiloplar, yovvoyi buqalar, tapirlar, ipopotamlar, fillar; shimoliyroq hududlarda  zumlar, gazallar, bo'rilar, kabanalar, yovvoyi otlar, mamontlar, mo'ynali burgutlar, g'or ayiqlari, g'or sherlari. Bu hayvonlar go'sht, yog', suyak iligi va kiyim uchun terining manbai bo'lgan.","question":"Pastki paleolitida tropik hududda asosiy ov obyektlari bo'lgan.","answers":{"text":["antiloplar, yovvoyi buqalar, tapirlar, ipopotamlar, fillar"],"answer_start":[246]},"id":496}
{"context":"OECD o'z fikrida raqobatbardoshlikni makroivoyaga, ya'ni davlatga asosladi. Dastlab OECD turli konferensiyalar o'tkazdi va asosan OECD a'zo mamlakatlarini o'rgandi, keyin OECD o'tish davrida iqtisodiyotga ega bo'lgan mamlakatlarni ham o'rgandi. U ko'rib chiqqan raqobatbardoshlik masalalari doirasidan so'ng, korxona tarmoqlarining raqobatbardoshligi, shaharlarning raqobatbardoshligi, davlat iqtisodiy siyosatining turli yo'nalishlarining mintaqaviy integratsiyalari kiritildi.","question":"OECD nimalar qilgan?","answers":{"text":["turli konferensiyalar"],"answer_start":[89]},"id":332}
{"context":"Yarim ochlik sharoitidagi og'ir hayot (konservator payoki juda kichik edi) kuchli charchoqqa olib keldi. 1922 yilda Shostakovichning otasi vafot etdi, oila yashash uchun mablag'siz qoldi. Bir necha oydan so'ng Shostakovichni og'ir operatsiya kutib oldi, bu esa uning hayotiga sal qoldi. Sog'ligi yomon bo'lishiga qaramay, u ish izlab, kinoteatrda klaviaturchi-taper bo'lib ishlaydi. Shostakovichga qo'shimcha payok va shaxsiy stipendiya topishga muvaffaq bo'lgan Glazunov bu yillarda katta yordam va qo'llab-quvvatlaydi.","question":"Uning o'limi nimaga olib keldi?","answers":{"text":["oila yashash uchun mablag'siz qoldi"],"answer_start":[151]},"id":2278}
{"context":"Shuningdek, manba kodini ko'rishingiz mumkin bo'lgan, ammo ochiq yoki erkin dasturiy ta'minot ta'riflariga mos kelmaydigan dasturlar ham mavjud, masalan, UnRAR, RAR-arxivlarni ochuvchi. Uning manba kodi ochiq, ammo litsenziyasi RAR-kompatib arxivatorlarni yaratish uchun undan foydalanishni taqiqlaydi. Boshqa mashhur misol TrueCrypt shifrlash dasturi bo'lishi mumkin: uning litsenziyasi umuman erkin emas, ammo manba kodi ochiq, garchi uni o'zgartirish mumkin bo'lmasa ham, faqat ishlashi va halolligini tekshirish mumkin (9).","question":"RAR-arxivlarni ochib yuborish vositasi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["UnRAR"],"answer_start":[154]},"id":2519}
{"context":"XV-XVI asrlarda bosma nashrning dastlabki davrida, inkunabula deb nomlangan kitoblar odatda 500 nusxada nashr etilgan. Birinchi rus kitobining tiraji, 1564 yilgi Apostol, turlicha  600 dan 2000 nusxagacha aniqlanadi. XVII asrda rus kitobining standart tiraji 1200 nusxada (yuzta o'nlab, t. n. o'lchash ) chiqish) Ko'pgina mashhur nashrlar bu sonni oshirdi, masalan, 1634 yilgi Burtsovning alifbosi o'sha davr mezonlari bo'yicha ulkan 6000 nusxada nashr etildi. Bosmaxona ishi umumiy rivojlanishiga qaramay, kitoblar tiraji 1880-yillargacha past boʻlib qoldi  1200 yoki 2400 nusxa ((2) ((3) ((4).","question":"XVXVI asrlarda bosma nashrning dastlabki davrida, ya'ni inkunabulalar deb nomlangan kitoblar odatda qancha tirajga ega edi?","answers":{"text":["500 nusxada"],"answer_start":[92]},"id":185}
{"context":"Mulk Kichik Antil orollarida joylashgan edi. Niderlandiya Antil orollari tarkibiga shamol osti orollari arxipelagidan orollar kirgan: Kürasao, Bonayre  janubiy guruh  va shamol osti orollaridan shimoliy guruh: Saba, Sint-Estatius va Sankt Martin orolining janubiy qismi (orolning shimoliy qismi Fransiya tomonidan nazorat qilinadi). Umumiy maydoni 800 km2. Janubiy guruhga kirgan Aruba oroli ham 1986 yilda Antil orollari federatsiyasidan chiqib, ichki o'zini o'zi boshqarish bilan Gollandiya Qirolligi hududi maqomini oldi.","question":"Mulk qaysi orollarda joylashgan edi.","answers":{"text":["Kichik Antil orollarida"],"answer_start":[5]},"id":2996}
{"context":"Bosh direktor - tijorat tashkilotining (aksiyadorlik jamiyati, mas'uliyati cheklangan jamiyat, unitar korxona va boshqalar) yagona ijro etuvchi organining eng ko'p ishlatiladigan nomi. p.) qo'llanadi. Tashkilotning yakkaboshchilik ijro etuvchi organi faoliyati (mas'uliyati va vakolati) Rossiya qonunchiligi, xususan tijorat tashkilotlarining turli shakllari to'g'risidagi Federal qonunlar bilan tartibga solinadi. Ulardan ba'zilarida, masalan, Aksiyadorlik jamiyatlari to'g'risidagi FZda, yagona ijro etuvchi organning nomi (Bosh direktor yoki Direktor) to'g'ridan-to'g'ri ko'rsatiladi, xuddi birinchi shaxsning lavozimini qanday nomlash yaxshiroqligini ko'rsatib (Majburiy javobgarligi cheklangan kompaniyalar to'g'risidagi FZda Bosh direktor variant bilan bir qatorda Prezident kabi nom ham ko'rsatiladi). Bosh direktor tashkilotdagi birinchi shaxsning eng ko'p ishlatiladigan belgisi bo'lib, bu ko'pincha hujjatlarni rasmiylashtirishda xatolarga olib keladi (agar birinchi shaxsning lavozimi aniq holatda boshqacha atalsa).","question":"\"Majburiy javobgarligi cheklangan jamiyatlar to'g'risida\"gi Federal qonunda Bosh direktordan tashqari yagona ijro etuvchi organning nomi qanday ko'rsatilgan?","answers":{"text":["Prezident"],"answer_start":[771]},"id":1627}
{"context":"Rossiyaga Recha Politye intervensiyasi paytida (1609-1610 yil qishida) Dorogobujni qamal qilingan Smolenskdan shoh Sigizmund III tomonidan yuborilgan rotmistr Neliubovich otryadi egallab olgan. 1613 yilda 1617 yilda Dorogobuj qaytarib olindi. shaharga qirolicha Vladislav yaqinlashdi va Dogobuj voyevozi Ivan Adadurov shaharni topshirdi va aholining ko'magi bilan qirolicha nomiga qasam ichdi. 1618 yilda Deulino sulh shartlariga ko'ra, Dorogobuj Ritsa Po'spolyoti tarkibida qoldi, Smolensk voyevodligining viloyat markazi maqomini oldi (Rossiya ma'muriy bo'linishi Dorogobuj o'g'li tarkibi va chegaralarini saqlab qolgan holda o'zlashtirildi). 1625 yil 28 may Do'rog'o'bo'y Magdeburg huquqiga ega bo'ldi, gerbi bilan taqdirlandi (Sv. Mariya) shahar matbuotida aks etgan.","question":"Qaysi yilda Rossiyaga Retshi Po'spolitai intervensiyasi sodir bo'ldi?","answers":{"text":["(1609-1610 yil qishida)"],"answer_start":[47]},"id":2347}
{"context":"1950-yillarda frantsuz shifokori va sayohatchisi Alen Bombar tajriba orqali dengiz suvini sog'liq uchun zararsiz deb isbotladi. U kichik miqdorlarda (taxminan 700 ml\/kuni) 57 kun davomida ichilishi mumkin ((13). Shuningdek qarang. Fizologik moslashuv. Okean suvidan 3-4 marta past tuzliligi bilan suyultirilgan dengiz suvi (ko'p bo'lmagan 811 promille) ba'zi ko'rfazlar, lagunalar, yirik daryolar quyiladigan estuariylarda, masalan, Azov, Boltiq, Kaspiy dengizlarida okean suvidan ancha kam zararli bo'lib, ichish va favqulodda vaziyatlarda omon qolish uchun birozdan-birozga qo'llanilishi mumkin. Xuddi shunday natija, okean suvini kamida 2 ga 2 nisbatda suyultirish orqali ham qo'llaniladi.","question":"Chuqur dengiz suvining sho'rligi okean suvidan necha baravar kam?","answers":{"text":["Okean suvidan 3-4 marta past"],"answer_start":[252]},"id":594}
{"context":"Garchi zamonaviy samolyotlar o'zlarining energiya manbalaridan foydalansa ham, kuchli shamollar ularning harakat tezligiga ta'sir qiladi ((104). Engil va dvigatelsiz uchish apparatlari holatida esa shamol harakatlanish va manevrlashda asosiy rol o'ynaydi. Shamolning yo'nalishi, odatda, qanoti harakatsiz uchish va qo'nish apparatlari uchun muhimdir, shuning uchun uchish-qo'nish yo'llari o'ta kuchli shamollarning yo'nalishini hisobga olgan holda loyihalashtiriladi. Shamolga qarshi uchish ba'zan mumkin bo'lsa-da, bu samaradorlik va xavfsizlik sabablari bilan tavsiya etilmaydi va shamolga qarshi uchish va qo'nish har doim eng yaxshisi hisoblanadi. Yengil shamol uchish va tortilish uchun zarur bo'lgan masofani ko'paytiradi va uchish va qo'nish burchagini kamaytiradi, shuning uchun uchish-qo'nish yo'llarining uzunligi va ularning orqasidagi to'siqlar cheklovchi omillar bo'lishi mumkin ((106). Havoga nisbatan og'irroq bo'lgan uchish moslamalaridan farqli o'laroq, aerostatlar ancha katta o'lchamlarga ega va shuning uchun shamol harakatiga ko'proq bog'liq bo'lib, eng yaxshi holatda havoga nisbatan cheklangan harakatlanish qobiliyatiga ega.","question":"Uchish-qo'nish yo'llarini nimaga qarab tuzishadi?","answers":{"text":["o'ta kuchli shamollarning yo'nalishini hisobga olgan holda"],"answer_start":[389]},"id":618}
{"context":"Ularning munosabatlari haqidagi mish-mishlar 1990-yillarda E. N. Qashqadaryo Uilyusning tarjimai holi haqida. Uilyuson (Lyuis bilan hech qachon uchrashmagan) bu ishni Mur bilan ishqiy munosabatda bo'lganidek ko'rsatishga harakat qildi. Vilsonning kitobi Levis va Jeynning munosabatlarini tushunishga birinchi urinish bo'lmadi. Jorj Soyer Lyuistni 29 yil tanigan va uning o'n to'rt yoshli masihiy bo'lishidan oldingi davrdagi munosabatlariga ham yorqinlik kiritishga harakat qilgan. Uning tarjimai holida \" K. S. bilan U shunday deb yozadi:","question":"Klav Staples Lewis va Jeyn Murning munosabatlari qancha davom etgan?","answers":{"text":["o'n to'rt yoshli"],"answer_start":[371]},"id":2180}
{"context":"Atmosferaga bug' chiqaradigan bug'motorining amaliy samaradorligi (shu jumladan qozon) 1 dan 8 foizgacha bo'ladi, ammo kondensatorli va oqim qismini kengaytirgan dvigatel samaradorligini 25 foizga va hatto undan ham ko'proq oshirishi mumkin. Bug 'qayta isitish va regenerativ suv isitish bilan issiqlik elektr stansiyasi 3042% samaradorlikka erishishi mumkin. Avval gaz turbinasini, so'ngra bug' turbinasini harakatlantirish uchun yoqilg'i energiyasidan foydalanadigan kombinatsiyalangan tsiklli bug 'gaz qurilmalari 5060% ning samaradorligiga erishishi mumkin. Yoqilg'i elektr stansiyasida issiqlik va ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun qisman ishlatilgan bug'dan foydalanish hisobiga samaradorlik oshadi. Bu jarayon yoqilg'i energiyasining 90% gacha ishlatiladi va faqat 10% atmosferaga befoyda tarqatiladi.","question":"Gaz va bug'li kombinatsiyalangan tsikl qurilmalarining samaradorligi.","answers":{"text":["5060%"],"answer_start":[517]},"id":1686}
{"context":"Gidrologiya tabiatda suv aylanishini, unga inson faoliyatining ta'sirini va suv obyektlari rejimini va alohida hududlarning suv rejimini boshqarishni o'rganadi; alohida hududlar va umuman Yer uchun gidrologik elementlarni tahlil qiladi; suv resurslarining holati va ulardan oqilona foydalanish bo'yicha baho va prognoz beradi; geografiya, fizika va boshqa fanlarda qo'llaniladigan usullardan foydalanadi. Dengiz gidrologiyasi ma'lumotlari suv usti kemalari va suvosti qayiqlari bilan suzish va jangovar harakatlarni olib borishda ishlatiladi.","question":"Gidrologiya nimalarni o'rganadi?","answers":{"text":["tabiatda suv aylanishini, unga inson faoliyatining ta'sirini"],"answer_start":[12]},"id":2212}
{"context":"Ayrim sharhlarning keskinligiga qaramay,  Qishloqda, shuningdek, uning orqasidan chop etilgan Suxo'dol (Yevropa gazetasi, 1912, No 4) Bunining talab yuqori bo'lgan prozaik reputatsiyasini mustahkamladi  uning asarlari jurnal va gazetalarni sotib olishga ko'proq tayyor bo'ldi, nashriyot va bosmachilik ishi shirkatida esa A. F. bilan Marks yozuvchiga uning to'liq asarlari to'plamini nashr etish bo'yicha shartnoma tuzishni taklif qildi. Oltita jildli kitob 1915 yilda  &&&&&&&&&0200000.&&&&&0200 000 nusxada (181) juda katta tiraj bilan nashr etilgan.","question":"Buninni prosa yozuvchisi sifatida mashhur qilgan asarlari qanday?","answers":{"text":[" Qishloqda, shuningdek, uning orqasidan chop etilgan Suxo'dol"],"answer_start":[41]},"id":1724}
{"context":"Agar fiducy pullar qimmatli qog'ozlarni sotib olish orqali muomalaga chiqarilsa (masalan, AQSh yoki Kanadada), senyorage bo'linadi. Emissiya markazi uchun senyorag deb pul ishlab chiqarish tannarxidan chegirib tashlangan holda ushbu qog'ozlardan olingan foizli daromad hisoblanadi. Masalan, agar 100 dollarlik banknotni ishlab chiqarish qiymati 10 sent bo'lsa, banknotning 5 yillik umr muddati bo'lsa, Markaziy bank uni 100 dollarlik obligatsiyani sotib olib, har yili 1 foiz daromad bilan muomalaga chiqarsa, Markaziy bank senyorasi yiliga 98 sentni tashkil qiladi. Senyorjaning ikkinchi qismi bank tomonidan sotib olingan qimmatli qog'ozlar emitentiga (odatda emitent davlat hukumati hisoblanadi) tegadi.","question":"Kim odatda emitent hisoblanadi?","answers":{"text":["davlat hukumati"],"answer_start":[670]},"id":2822}
{"context":"1917 yil inqilobidan oldin Rossiyada kafedra tushunchasi ma'muriy bo'linish bilan emas, balki professor lavozimi bilan bog'liq edi. Yevropa universitetlari amaliyotiga muvofiq, universitetlarda kafedra nomi ostida kafedra nomida ko'rsatilgan ilmiy tarmoq doirasida leksiya kurslarini o'qishi kerak bo'lgan professor uchun shtat o'rni tushunilgan. Shunga muvofiq har bir kafedrada bitta ordinar professor bo'lgan, ammo o'qitish stajiga ega bo'lgan va yaqinda doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan olim, odatda, kafedraga ekstraordinar professor unvoni bilan ega bo'lgan. Universitet shtat tuzilmasida kafedra boʻyicha professor yordamchilari sifatida adʼyunktlar (18041863) yoki dotsentlar (18631884) nazarda tutilgan. XIX asrning ikkinchi yarmida professorlik unvoniga tayyorgarlik ko'rish uchun kafedra huzurida qobiliyatli yosh olimlarni qoldirish amaliyoti ham paydo bo'ldi. XIX asr oxiridan boshlab koʻplab kafedralar qoshida ilmiy-tadqiqot laboratoriyalari va kabinetlari ochildi.","question":"Kafedrada ishlaydigan professorning vazifalari qanday edi?","answers":{"text":["ilmiy tarmoq doirasida leksiya kurslarini o'qishi"],"answer_start":[242]},"id":1545}
{"context":"Geliotsentrik tizimini yaratishda Kopernik Ptolemey nazariyasining matematik va kinematik apparatlariga, Ptolemey tomonidan olingan aniq geometrik va raqamli qonuniyatlarga tayanadi. Masalan, Ptolemeyning modelida barcha sayyoralar umumiy (garchi geotsentrizm doirasida tushunarsiz bo'lsa ham) qonunga bo'ysunardi: epitsiklda har qanday sayyora radius-vektorining har doim Yer radius-vektor bilan to'qnashishi  Quyosh, yuqori sayyoralar uchun epitsikl bo'yicha harakat (Mars, Yupiter, Saturn) va pastki sayyoralar uchun deferent bo'yicha (Merkur, Venera) barcha sayyoralar uchun yagona yillik davr bilan sodir bo'lgan. Kopernik modelida ushbu qonun oddiy va mantiqiy tushuntirishni oldi ((22).","question":"Kopernik qaysi tizimni yaratishda Ptolemey nazariyasining matematik va kinematik apparatlariga tayanadi?","answers":{"text":["Geliotsentrik"],"answer_start":[0]},"id":1590}
{"context":"Dastlab Philips tomonidan ishlab chiqilgan audio kassetalarda gamma temir oksidi (Fe2O3) kukunidan foydalaniladi; keyinchalik IEC standartiga ko'ra bunday lentalarga I Tip; xrom dioksidi asosida  II Tip; ikki qatlamli (g  Fe2O3+FeCr) Ferri Chrom III yoki Ferrochrom  Type III; metall kukunlari asosida  IV Tip) belgilari berilgan. IV turdagi (Metal) lentalar eng katta dinamik diapazonni ta'minlaydi, ammo ulardan foydalanish uchun yozuv-tarqatish yo'nalishini maxsus sozlash va yuqori parametrlarga ega magnit boshlar talab etiladi. Shuningdek, bu lentalar biroz yuqori chastotali shovqinlar bilan farqlanadi. Type IV kassetalari 1997 yilda to'xtatildi.","question":"Kompakt kassetalar nima bilan ajralib turardi?","answers":{"text":["yuqori chastotali shovqinlar"],"answer_start":[564]},"id":469}
{"context":"Shu vaqt ichida Van Gogh o'z o'g'li bilan birga uyida mehmon bo'lgan amakivachchasi, beva Kaye Vos-Strikerni yaxshi ko'rib, yangi ishqiy qiziqishlarni boshdan kechirgan. Ayol uning his-tuyg'ularini rad etdi, ammo Vinsent o'z ishtiyoqi bilan davom etdi va butun oila a'zolarini o'ziga qarshi qo'ydi. Natijada, undan ketishni so'rashdi. Yangi sarosimaga duchor bo'lgan va shaxsiy hayotini o'rnatish harakatlaridan butunlay voz kechishga qaror qilgan Van Gogh Gaaga ga jo'nab ketdi, u erda yangi kuch bilan rasm chizishga kirishdi va uzoq qarindoshi - Gaaga rasm maktabi vakili Anton Mauvening darslarini o'qidi. Vinsent ko'p ishladi, shahar hayotini, ayniqsa kambag'al joylarni o'rgandi. O'z asarlarida qiziqarli va hayratlanarli ranglarga erishish uchun u ba'zan bitta matnda turli xil yozuv texnikasini aralashtirishga murojaat qilgan - qora, qalam, sepia, akvarel (Zadvorki, 1882, qog'ozda qalam, qora va bo'yoq, Krölller-Müller muzeyi, Otterlo; Qoplar. Van Gog ustaxonasidan ko'rinish, 1882, qog'oz, akvarel, qora qora, J. Renana, Parij). Charl Bargning \" Rasmni oʻrganish kursi \" qoʻllanmasi rassomga katta taʼsir koʻrsatgan. U 1880\/1881 yillarda qo'llanmaning barcha litografiyalarini, so'ngra 1890 yilda yana nusxa ko'chirgan, ammo bu faqat bir qismidir.","question":"Van Gogh yangi sarosimaga duchor bo'lgan va shaxsiy hayotini qurishga urinishlarni butunlay rad etgan holda qayerga ketdi?","answers":{"text":["Gaaga"],"answer_start":[457]},"id":142}
{"context":"1779 yilda Mozart Saltsburgda saroy organisti bo'lib ishladi (Mikhail Gayd bilan hamkorlik qildi). 1781 yil 29 yanvarda Myunxenada \"Idomeniya\" operasi sahnaga qo'yildi va bu Mozart ijodida muhim bosqichga aylandi. Ushbu tajriba, G. Albert, oper-seriya ham, umuman, fojiali musiqiy drama ham, albatta, uning tabiiy qobiliyatining haqiqiy sohasi emasligini isbotladi; Idomeney, Mozartning ushbu janrni egallash uchun so'nggi ongli urinishi bo'ldi (ko'p o'tmay yozilgan Titusning rahmdilligi tasodifiy buyurtma bo'lgan). Idomeneyning eng kuchli tomoni - K. ta'sirida yozilgan xorlar. V. bilan Glyuk, shuningdek, operadagi baletning uvertyurining birinchi sahnasiga o'tadigan bir qismli. Asboblar ustida ham katta yutuq kuzatilmoqda.","question":"Qaysi yilda Mozart Saltsburgda saroy organisti lavozimiga ega bo'ldi?","answers":{"text":["1779 yilda"],"answer_start":[0]},"id":1899}
{"context":"Har bir sotuvchining hisobvarag'i federal telefon raqamiga bog'langan kod 8-800. Har bir hisob o'zi uchun yaratilgan veb-saytga bog'langan. Shuningdek, ular har bir sotuvchining hisob raqamlari bo'yicha virtual ofislarni ijaraga beruvchi kompaniyalarning jismoniy manzillarini ham olgan. Ushbu xizmatlarni taqdim etadigan kompaniyalar firibgarlik bilan shug'ullanmagan va hech qanday aloqalar bo'lmagan va firibgarlar tomonidan yaratilgan elektron pochta manzillaridan kelgan elektron pochtalarni skanerlaydigan va PDF-da yuboradigan avtomatik pochta xizmatlariga murojaatlarni yuborishgan. Shuningdek, firibgarlar onlayn tekshiruvda haqiqiy sotuvchidan yaqin bo'lgan IP manzillaridan foydalanishgan, chunki katta farqlar bo'lsa, ortiqcha shubha tug'dirmaslik uchun.","question":"Sotuvchining hisobvarag'i federal telefon raqamiga qaysi kod bilan bog'langan?","answers":{"text":["kod 8-800"],"answer_start":[70]},"id":754}
{"context":"Qadim zamonlardan boshlab, shishalarga metal birikmalarini, odatda oksidlarni eritmalarga qo'shib bo'yashgan. Masalan, zamonaviy ishlab chiqarishda sariq shisha olish uchun CrO3, ko'k  CuO, yashil  FeO, Fe2O3, zaytun-qora rangli  V2O3, V2O5, to'q sariq va siren  NiO va Mn2O3 dan foydalanadilar. Shishning rangi nafaqat oksidning turiga, balki uning miqdoriga ham bog'liq. Masalan, kobalt (II) oksidining kichik miqdorlari ko'k shisha, katta miqdorlari esa to'q sariq ko'k rangni hosil qiladi. Natriy-kalsiy shishadagi mis (II) oksidi ko'k rangni, kaliy-sink shishasida esa yashil rangni beradi.","question":"Zamonaviy ishlab chiqarishlarda sariq shisha ishlab chiqarish uchun nimalardan foydalaniladi?","answers":{"text":["CrO3"],"answer_start":[173]},"id":2469}
{"context":"2) Kolxitsin mitosi yoki k-mitoz - statmokinetik zaharlar (kolxitsin, koltsemid, vinblastin, vinkristin, atenaften, nokodazol, metanol va boshqalar) ta'siri oqibatida mitotik apparatning shikastlanishi bilan bog'liq bo'lgan mitoz patologiyasining bir shakli. (100) Statmokinetik zaharlar ta'siri natijasida mitozning turli komponentlari,  sentriollar, mikrotuboklar, kinetoxorlar bo'linishining dezorganizatsiyasi tufayli metfazi bosqichida to'xtatiladi. Shuningdek, hujayra yadrosi, plazmalemma, hujayra ichidagi turli xil organoidlar (mitokondriyalar, xloroplastlar, Golji apparati) shikastlanadi. Statmokinetik zaharlar xromosomalarning spirallashuvini kuchaytiradi, bu esa ularning qisqarishi va qalinlashuviga olib keladi, ba'zan esa xromosomalarning shishishiga va bir-biriga yopishib qolishiga olib keladi. Natijada, xromosomalar aberatsiyalari yuz beradi, xromosomalar parchalanishi yoki ortda qolishi natijasida mikrokadrlar hosil bo'ladi, aneuploidiya rivojlanadi (101).","question":"Mitotik apparatga zarar yetkazadigan toksinlar qaysilar?","answers":{"text":["statmokinetik"],"answer_start":[35]},"id":393}
{"context":"Pul emissiyasining yangi tashkiliy-huquqiy shakli aralash xususiyatga ega edi. Rasmiy emitent Hindiston mustamlaka hukumati tomonidan Moliya vazirligining Qog'oz pullarini chiqarish bo'limi tomonidan taqdim etilgan. Texnik jihatdan, Angliya banki banknotlarni chiqarishga mas'ul edi. Pul muomalasini tashkil etish bilan kolonial hukumatning agentlari sifatida vakolatli banklar shug'ullangan. Ular prezidentlik banklari (presidency banklari, ya'ni har bir viloyatda bittadan), ularga Bengal banki, Bombay banki va Madrasa banki kirardi.","question":"Pul emissiyasining yangi tashkiliy-huquqiy shaklining rasmiy emitenti kim bo'ldi?","answers":{"text":["Hindiston mustamlaka hukumati"],"answer_start":[94]},"id":2849}
{"context":"Ko'pgina g'orlarda havo nafas olish uchun yaroqli tabiiy aylanish tufayli, garchi faqat gaz o'tkazgichlarda bo'lish mumkin bo'lgan g'orlar mavjud bo'lsa ham. Masalan, havo guanolar bilan zaharlanishi mumkin. Biroq, ko'pgina tabiiy g'orlarda havo bilan sirt almashinuvi juda intensivdir. Havo harakatining sabablari ko'pincha g'or va yer yuzidagi haroratning farqi bo'lib, shuning uchun aylanish yo'nalishi va intensivligi yil fasli va ob-havo sharoitlariga bog'liq. Katta bo'shliqlarda havo harakatlari shunchalik kuchliki, shamolga aylanadi. Shu sababli, yangi g'orlarni qidirishda havo tortishi muhim alomatlardan biridir ((26).","question":"Nima uchun ko'pgina g'orlarda havo nafas olish uchun yaroqli?","answers":{"text":["tabiiy aylanish tufayli"],"answer_start":[50]},"id":1516}
{"context":"Chetga aylangan oyoqlarga xos xususiyat - xitinli kutikuladan iborat tashqi skeletdir. Kutikula ektoderm hujayralari tomonidan hosil bo'ladi, u uchta qatlamdan iborat  endokutikul, ekzotikuul va epiktikuul. To'qima paytida protorakal bezlar tomonidan chiqariladigan ekdizon steroid gormonlari ta'siri ostida gipodermada yangi epikutikula, uning ostida esa yangi endokutikula hosil bo'ladi. Mollyuskalarda ham ektodermadan qattiq tashqi qoplama - ohakli qobig'i hosil bo'ladi. Biroq, bunday turdagi qoplamalar hali terini deb hisoblanmaydi.","question":"qovurg'a qaysi hujayralardan tashkil topadi?","answers":{"text":["ektoderm hujayralari"],"answer_start":[96]},"id":2433}
{"context":"Yozuvchi Uilyam Berrouz 1962 yilda, janr shakllanganidan o'n yil oldin, Nova Express romanida chet elliklarni tavsiflashda Heavy metal so'z birikmasini ishlatgan. (Urandagi og'ir metall odamlari, bug'langan banknotlarning salqin ko'k tutunlari bilan qoplangan... va Minro hasharotlar metal musiqa bilan...) Og'ir metall tordir so'zlari Steppenwolf guruhining 1968 yilgi qo'shig'ida bor Born to Be Wild. Artilleriistlar orasida heavy metal e'femizmi shovqinli kanonadani anglatadi va, ehtimol, dastlab hard-rok musiqasiga nisbatan shovqin va ritm uchun epitet sifatida ishlatilgan.","question":"Steppenwolf guruhining qaysi qo'shig'ida Heavy metal thunder so'zlari bor?","answers":{"text":["Born to Be Wild"],"answer_start":[386]},"id":1444}
{"context":"2006 yil 23 oktyabrda Panamada Panama kanalini kengaytirish bo'yicha referendum yakunlari 79% aholi tomonidan qo'llab-quvvatlandi. Ushbu rejani qabul qilishga kanalni boshqaradigan xitoylik biznes tuzilmalari yordam berishdi. Rejaga ko'ra, 2016 yilga kelib kanal modernizatsiya qilinishi kerak edi va 130 ming dan ortiq suv o'rnini bosadigan neft tankerlarini o'tkazib yuborishi mumkin edi. Ton, bu esa Venesuela neftini Xitoyga etkazib berish vaqtini sezilarli darajada qisqartiradi. Aynan shu vaqtga kelib Venesuela Xitoyga neft yetkazib berishni kuniga 1 million barrelgacha oshirishga va'da berdi.","question":"Venesuela Xitoyga neft yetkazib berishni kafolatlaganmi?","answers":{"text":["kuniga 1 million barrelgacha"],"answer_start":[549]},"id":2357}
{"context":"Milliy fizika laboratoriyasida ishlagan davrida Alan Turing yugurish bilan shug'ullanib, Volton atletika klubi uchun musobaqalarda qatnashgan. Turing 1945 yil oxirida bu tashkilotga a'zo bo'ldi va jahon miqyosidagi natijalarni ko'rsatdi. Uning eng yaxshi marafon vaqti 2 soat 46 daqiqa va 3 soniyani tashkil etdi, bu 1948 yilgi olimpiya o'yinlari g'olibidan atigi 11 daqiqa ko'proq, shu yilning o'zida Alan o'tgan joyda yugurishda Tom Richardsdan oldin yakunladi.  Olimpiadaning kumush sovrindori.","question":"Alan Turing qaysi laboratoriyada ishlagan?","answers":{"text":["Milliy fizika laboratoriyasida"],"answer_start":[0]},"id":1383}
{"context":"Paleontologiya sohasida to'plangan materialni Gotfrid Vilgelm Leybnits hayotida nashr etilmagan Protogey (1693) asarida umumlashtirdi, unda u Yer evolyutsiyasi to'g'risida ham tezislar bayon qildi. Leybnitz tomonidan himoya qilingan evolyutsion doktrinani u talqin qilgan, ammo mexanik nuqtai nazardan evolyutsiya o'zgartirilgan embrionlarning uzluksiz rivojlanishi sifatida tushunilgan. Leybnits uzluksizlik printsipi asosida yangi falsafa bo'yicha mavjudotning umumiy aloqasi g'oyasini birinchilardan bo'lib formulyatsiya qildi: Koinotdagi hamma narsa shunday aloqada bo'lib, hozirgi har doim o'z chuqurligida kelajakni yashiradi va har qanday holat faqatgina unga bevosita oldingi holatdan tabiiy ravishda tushuntiriladi. Leybnits bu nuqtai nazardan kelib chiqib, barcha tirik mavjudotlar organik qarindoshlik va ularning noorganik tabiat bilan aloqasi to'g'risida xulosaga keldi. Leybnits bu savolni qo'yib, zoofitlar, ya'ni hayvon-o'simliklar mavjudligi haqidagi tasavvurning xatoligiga qaramay, tabiatning dialektik tushunchasiga qadam tashladi, ammo uning rivojlanish konsepsiyasi metafizik edi, ya'ni u o'tkirlikni rad etdi va uzluksizlik printsibini absolituallashtirdi. Leybnitsga ko'ra, rivojlanish faqat boshlang'ich shakllardan monadalarning kichik tushunchalarida cheksiz kichik o'zgarishlar orqali sodir bo'ladi. Gottfried Wilhelm tirik tabiatning abadiy mavjud bo'lgan urug'lardan asta-sekin rivojlanishi haqidagi preformistik ta'limotni ilgari surdi va uning evolyutsiyasida sakrashlar mavjudligini rad etdi. U shunday deb yozgan: Biz faqat harakat orqali barcha boshqa moddiy hodisalarni tushuntirish mumkinligini tan olamiz.","question":"Leybnitsga ko'ra rivojlanish qanday sodir bo'ladi?","answers":{"text":["monadalarning kichik tushunchalarida cheksiz kichik o'zgarishlar orqali"],"answer_start":[1241]},"id":660}
{"context":"Markazdan qochish tezlanishi Yerning o'z o'qi atrofida aylanishi natijasidir, shuning uchun Yer bilan bog'liq bo'lgan ma'lumotlar tizimlari inersal emas. aylanish o'qidan a masofada joylashgan nuqtada markazdan ajralish tezlanishi ω2a ga teng bo'ladi, bu yerda ω  Yer aylanishining burchak tezligi bo'lib, ω = 2π\/T ifodasi bilan aniqlanadi, unda T  bir aylanish vaqti (yulduzli sutka) Yer uchun 86164,1 soniyaga tengdir. Markazdan qochish tezlanishi aylanish o'qiga perpendikulyar va undan chetga yo'naltirilgan. Yerda u 0 dan qutblarda 3.4 sm\/s2 gacha ekvatorda o'zgarishini hisoblab chiqish mumkin, bunda deyarli hamma joyda (ekvatordan tashqari) u Yerning markaziga qaratilgan gravitatsion tezlanish bilan birlashtirilmaydi.","question":"ω qanday formula bilan aniqlanadi?","answers":{"text":["ω = 2π\/T"],"answer_start":[306]},"id":354}
{"context":"Korporativ moliya korporatsiyaning fondlarini yoki resurslarini sotib olish va taqsimlash bilan bog'liq bo'lib, u aktsiyadorlarning farovonligini oshirish (55), resurslarni samarali va samarali boshqarish, ushbu tashkilotning maqsadlariga erishish uchun pul oqimlari, bu esa resurslarni taqdim etishni rejalashtirish va nazorat qilishni o'z ichiga oladi (ular qayerdan jalb qilinganligi), resurslarni taqsimlash (ular qayerda joylashtirilganligi), resurslarni yakuniy nazorat qilish (ular samarali ishlatilyaptimi yoki yo'qmi) (56). G'arb mualliflari qaror qabul qilishda muhim ahamiyatga ega bo'lgan korporativ moliyaning ikkita asosiy tushunchasini ajratib ko'rsatadilar - bu xavf va daromad nisbati va pulning vaqtinchalik qiymati kontseptsiyasi. Ba'zi mualliflar ((57) moliyalarni tavakkalchilikni baholash va boshqarish sifatida ta'riflaydilar, chunki moliya nuqtai nazaridan korporatsiya xavfli pul oqimlari majmui hisoblanadi.","question":"korporatsiya fondlari yoki resurslarini sotib olish va taqsimlash bilan bog'liq bo'lgan moliyaviy holatlar.","answers":{"text":["Korporativ"],"answer_start":[0]},"id":2765}
{"context":"Dunyodagi birinchi ichki yonish dvigatelli, benzin bilan ishlaydigan avtobus Germaniya 1894-1895 yillarda Benz zavodida qurilgan. U 8 yo'lovchini sig'dirgan va Germaniyaning Zigen, Нетфен va Doyts shaharlari o'rtasidagi 15 kilometrlik yo'l bo'ylab yurgan. Rossiyada birinchi ichki yonish dvigateli bilan avtobus 1903 yilda Sankt-Peterburgda Frese firmasi fabrikasida qurilgan. Uning ochiq tanasi bor edi, u 10 kishini sig'dirardi. Avtobusda 10 ot kuchiga ega bo'lgan bir silindrli motor o'rnatilgan edi. Avtobus soatiga 15 km tezlikka erishishi mumkin edi.","question":"Ichki yonish dvigateli bilan ishlaydigan birinchi avtobus qachon paydo bo'lgan?","answers":{"text":["1894-1895 yillarda"],"answer_start":[87]},"id":1986}
{"context":"Ichki nazorat tushunchasi ichki auditdan ko'ra kengroq tushuncha, garchi ular ko'pincha sinonim sifatida ishlatiladi. Masalan, bank sohasida ichki auditning vazifasi moliyaviy hisobotlarning to'g'riligini tekshirishdir, ichki nazorat esa moliyaviy xavflarni baholash tadbirlarini ham o'z ichiga oladi. Boshqacha qilib aytganda, ichki nazoratning asosiy vazifasi bo'lgan faoliyat samaradorligi va oqilonaligini baholash, rasmiy talablarga muvofiqlik vazifasi bo'lgan ichki audit doirasida ikkinchi darajali ahamiyatga ega bo'lishi mumkin (yoki umuman ahamiyatsiz bo'lishi mumkin).","question":"Ichki audit doirasida faoliyat samaradorligi va oqilonaligini baholashning ahamiyati qanday?","answers":{"text":["ikkinchi darajali"],"answer_start":[488]},"id":525}
{"context":"So'ng avarlar bilan og'ir urush boshlandi va 791 yildan 803 yilgacha davom etdi. Einxardning so'zlariga ko'ra, u Saksoniya urushidan keyin eng katta va shafqatsiz bo'lgan va franklardan juda katta xarajatlarni talab qilgan. Avarlar Tasilon bilan ittifoqda bo'lishgan. 788 yilda franklar hududiga hujum qilishga va'da berganidan so'ng, ular o'z majburiyatlarini bajardilar (Tassilonni ag'darish haqida bilmasdan). 791 yilning yozida Karlning armiyasi uch xil yo'l bilan avarlar yurtiga bostirib kirdi va ularning asosiy mustahkamlanish joylari bo'lgan Vena o'rmoniga yetib keldi. O'z lagerini tark etgach, avarlar mamlakatning chuqurliklariga qochib ketishdi, franklar ularni Rab daryosi Dunayga qo'shilgangacha ta'qib qilishdi. Ordu Regensburgga o'lja yuklari bilan qaytdi.","question":"Karlning avarlar bilan jangining natijasi qanday?","answers":{"text":["O'z lagerini tark etgach, avarlar mamlakatning chuqurliklariga qochib ketishdi, franklar ularni Rab daryosi Dunayga qo'shilgangacha ta'qib qilishdi."],"answer_start":[579]},"id":330}
{"context":"XIX asrning ikkinchi yarmidan boshlab ko'plab mamlakatlarda o'lim jazosi o'tkazilganda, mahkumning tanasi shunchaki tayanchdan mahrum etilib, arqon ustiga osib qo'yilmaydi, balki katta balandlikdan (bir necha metr) pastga tushadi. Bunday holatda, o'lim deyarli bir zumda bo'ladi, bo'yin orqa pog'onasi va umurtqa miyalari parchalanadi. Bunday osib qo'yishda arqon uzunligi mahkumning vaznidan kelib chiqib, bosh tanadan ajralmasligi uchun hisoblab chiqilishi kerak (Buyuk Britaniyada rasmiy qulash jadvali mavjud edi (ingl. Official Table of Drops) uchun arqon uzunligini hisoblash uchun). Boshni tanadan ajratish, xususan, Barzan Ibrohim al-Tikriti qatl etilishida sodir bo'lgan.","question":"Buyuk Britaniyada rasmiy pasayish jadvali qanday nomlangan?","answers":{"text":["Official Table of Drops"],"answer_start":[524]},"id":2972}
{"context":"Hayot faoliyati uchun zarur bo'lgan va turning o'ziga xosligini belgilovchi genlar bakteriyalarda ko'pincha yagona kovalent yopiq DNK molekulasida joylashgan  xromosoma (ba'zan bakteriya xromosomiga eukariotiklardan farqni ta'kidlash uchun genofor (ingl. genofore)). Xromosoma joylashgan hudud nukleoid deb ataladi va membrana bilan o'ralmagan. Shu sababli, yangi sintez qilingan mRNA darhol ribosomalar bilan bog'lanish uchun mavjud bo'ladi va transkripsiya va translyatsiya bir-biriga bog'langan.","question":"Yangi sintez qilingan mRNA nima bilan bog'lanish uchun mavjud?","answers":{"text":["ribosomalar"],"answer_start":[392]},"id":94}
{"context":"RF Markaziy banki 18.03.2014 yil Oʻzbekiston tiklanish va taraqqiyot bankini doimiy ravishda Markaziy bankning rasmiy vakolatli vakili ishtirok etadigan banklar roʻyxatiga kiritdi. Bu ro'yxatga mamlakatning faqat 58 ta eng yirik va ishonchli banklari kiritilgan. 2015 yil oktyabr oyida Oʻzbekiston tiklanish va taraqqiyot banki Oʻzbekiston oliy taʼlim muassasasini moliyaviy sogʻlomlashtirish uchun investor etib tanlandi. Bank viloyatning biznesda lider tanlovida bir necha bor g'olib bo'lgan.","question":"2015 yilda OʻRMBIR kim tomonidan saylandi?","answers":{"text":["Oʻzbekiston oliy taʼlim muassasasini moliyaviy sogʻlomlashtirish uchun investor"],"answer_start":[328]},"id":2924}
{"context":"Startaplarni qo'llab-quvvatlaydigan asosiy davlat institutlari orasida Strategik tashabbuslar agentligi, Skolkovo innovatsion markazi, Internet tashabbuslarini rivojlantirish jamg'armasi mavjud. Rossiya venchur kompaniyasi fond fondining rolini o'ynaydi, xususiy muassasalarning venchur fondlarini shakllantirishda sherik bo'lib, o'zlarining ekish investitsiyalari fondini boshqaradi. Yirik inkubatorlar universitetlar qoshida  masalan, Oliy iqtisodiyot maktabi, RF Hukumati huzuridagi Moliya universiteti, Moskva davlat universiteti qoshida ochiladi. Texnoparklar va innovatsiya markazlari Skolkovo yoki Innopolis kabi  ambitsiyali loyihalar doirasida tashkil etilmoqda.","question":"Rossiya venchur kompaniyasi venchur fondlarini shakllantirishda xususiy muassasalar uchun nima bilan shug'ullanadi?","answers":{"text":["sherik"],"answer_start":[315]},"id":2}
{"context":"Ushbu birlik Majkl Faradey tomonidan kashf etilgan, Jeyms Maksvell tomonidan to'ldirilgan, shuningdek Oliver Hevisayd va Genrix Gertz tomonidan aniqlangan, XIX asrning matematik fizika sohasidagi asosiy yutuqlaridan biridir. Bu kashfiyot uzoq muddatli natijalarga olib keldi, ulardan biri yorug'lik tabiatini tushunish edi. Yorug'lik va boshqa elektromagnit to'lqinlar elektromagnit maydonining o'z-o'zidan tarqalgan, o'zgaruvchan, foton deb nomlangan kvantlashgan hodisalari shaklida paydo bo'ladi. Turli xil tebranish chastotalari elektromagnit nurlanishning turli shakllariga olib keladi: past chastotali radio to'lqinlaridan tortib, o'rta chastotali ko'rinadigan nurga, yuqori chastotali gamma nurlarigacha.","question":"Elektromagnit ta'sirning birligini kim kashf etdi?","answers":{"text":["Majkl Faradey"],"answer_start":[13]},"id":2290}
{"context":"Shuning uchun mashq qilish usullari har xil bo'lishi mumkin va bo'lishi kerak, chunki kimki yulduz bo'lishni xohlasa, u o'z mushaklarining qancha tolalari borligini bilmaydi. Bu sinov, xato va o'zini o'zi kuzatish usuli bo'lib, u mushak massasini oshirish uchun o'ziga mos keladigan mashqlar variantlarini aniqlaydi. Oq yoki qizil ranglar ustun bo'ladimi, muhim narsa shundaki, bu ustun bo'lgan tolalar yuklanadi va o'sadi. Albatta, oq tolalar bilan massa oshirish osonroq va tezroq, chunki ularning samaradorligi ularning qalinligiga (qisqaruvchi oqsillar soni) bog'liq, qizil tolalarda esa boshqa, nozikroq omillarga (masalan, hujayradagi mitoxondriyalar soni) bog'liq.","question":"Mushaklarning asosiy tarkibiy elementlari nima deb ataladi?","answers":{"text":["tolalari"],"answer_start":[146]},"id":2430}
{"context":"Ruminiya tilining o'ziga xos xususiyati uning dialektlaridagi ozginaligi hisoblanadi. Munteniya, Moldova, Maramuresh, Banat va Transilvaniya tillari, bir nechta mintaqaviyliklardan tashqari, deyarli farq qilmaydi. Shunga ko'ra, rumin tilida quyidagi dialektlar ajratiladi: banat, krişan, valash. Eng o'ziga xoslari - Transilvaniya dialektlari, ular venger tili ta'sirini ozgina ko'rgan, shuningdek moldavcha dialekt. Shunday qilib: lat. petra > rum. piatră  bu yerda kyatre sifatida, vermis > vierme  qurt  yerme sifatida sotilmoqda. Ushbu talaffuz birinchi navbatda moldaviycha dialektni qishloqlarda so'zlash uchun xosdir.","question":"Qaysi mamlakatning shevalari o'ziga xosroq?","answers":{"text":["Transilvaniya"],"answer_start":[127]},"id":1884}
{"context":"1918 yil may-iyun oylarida Chexoslovak korpusining isyonidan so'ng vaziyat o'ta keskinlashdi. Chexoslovak echelonlari Samardan Vladisvostoqqacha temir yo'l bo'ylab cho'zildi; ularning isyoni davomida ulkan bo'shliqda bolsheviklar ag'darildi. Ishonch hosil qilish uchun siyosiy kuch izlab, chexoslovaklar bolşevizmga dushman bo'lgan bir qator, ammo shu bilan birga, o'ng esherlar, mensheviklar, kadetlar kabi butunlay turli xil siyosiy kuchlarni hayotga keltirdilar. 1918 yil 8 iyun kuni Samarada Kommunuchning pro-eser hukumati tashkil topdi, u Ta'sis yig'ilishini qayta chaqirish shiori ostida harakat qildi. Bunga javoban, bolşevizatsiya qilingan BTSK 14 iyundagi dekreti bilan o'ng esherlarni qonunsiz deb e'lon qildi va ularni barcha darajadagi Sovetlardan chiqarib tashladi. Shu bilan birga, Mensheviklar, antibolsheviklar harakatiga qatnashuvchi fabrika vakillari sifatida barcha darajadagi Sovetlardan chiqarildi va qonunsiz deb e'lon qilindi. Bundan tashqari, komuch ishida ham mensheviklar ishtirok etgan.","question":"14-iyun kuni VTsIK qaysi esherlarni noqonuniy deb e'lon qildi?","answers":{"text":["o'ng"],"answer_start":[680]},"id":2344}
{"context":"Bu xudo g'azabga to'lgan va qattiq xatti-harakatlarga ega, xuddi uning tabiati kabi; uni haqorat qilganlarni u shafqatsiz g'azab bilan ta'qib qiladi, masalan, Odiseya  klassik qadimiy narsalar Real lug'atida qayd etilgan. ESBEga ko'ra, afsonalarda Poseydonni ajratib turadigan asosiy belgi - bu hukmronlik, uning shohona buyukligi bilan ajralmas bo'lgan buzilmas va shiddatli kuch; antik san'at asarlarida uning yuzi ko'pincha Zeusning olimpiya tinchligi bilan qarama-qarshi bo'lgan g'azab va hayajon ifodasini ko'rsatadi.","question":"Poseydon qaysi shohni taʼqib qilgan?","answers":{"text":["Odiseya"],"answer_start":[159]},"id":549}
{"context":"O'rtacha aholi jon boshiga yashash minimumi 2010 yilning 3-choragida 8 602 so'mni tashkil etdi, bu o'tgan yilning tegishli davriga nisbatan 6,9 foizga oshdi. 2010 yilning yanvar-noyabr oylarida yirik va oʻrta korxonalarda ishlayotgan bir kishining hisoblangan oʻrtacha ish haqi 36,4 ming soʻmni tashkil etdi. 2009 yilning mos davriga nisbatan 7,7 foizga o'sdi. Shahardagi oʻrtacha statistik xodim oʻz ish haqiga yashash minimumi miqdorining 4 baravari miqdorini qoplash imkoniyatiga ega.","question":"O'tgan yilning mos davriga nisbatan yashash uchun eng kam mablag' miqdori necha baravarga oshdi?","answers":{"text":["6,9 foizga"],"answer_start":[140]},"id":1421}
{"context":"XVIII asr portretchisi Latour o'z maktublaridan birida hissiyotlari bilan bo'lishdi: yuzdagi barcha o'zgarishlarga qaramay, harakat birligini saqlab qolish uchun qancha diqqat, birlashtirish qobiliyati, qancha og'ir izlanishlar kerak; har bir o'zgarish yangi portret yaratadi, quyosh va vaqtning harakatiga qarab ranglarning o'zgarishiga sabab bo'lgan yorug'likni aytmaymiz. Shunday qilib, portretni, fotosuratdan farqli o'laroq, sanoat asarlari deb atash mumkin, unda muallifning ko'p vaqt va aqliy kuchlari sarflangan, shuning uchun u sifat va ma'lumot uzatish chuqurligi bo'yicha juda murakkab va ko'p darajali ish bo'ladi, shaxsni ancha yaxshi ifodalaydi.","question":"XVIII asr portretchisi Laturning fikrlariga asoslanib, portret fotosuratdan nimasi bilan farq qiladi?","answers":{"text":["sanoat asarlari"],"answer_start":[430]},"id":570}
{"context":"SSSRda radio-telegrafiya ixtirochisi A. S. bilan Popova. - Qani, koʻrsin. Radio aloqasi bo'yicha tajribalarda, jismoniy kabinetda, keyin esa Minnoy ofitserlik sinfining bog'ida o'tkazilgan, A pribori. S. bilan Popova 60 metr masofada uzatgich orqali yuborilgan radio signallarni aniqlagan. Rus fizika-kimyo jamiyati yig'ilishida 25 aprel (7 may) 1895 yilda Peterburgda A. S. bilan Popov, majlis bayonnomasida ko'rsatilganidek, atmosfera elektridagi tez o'zgaruvchanlikni ko'rsatish uchun mo'ljallangan qurilmani namoyish etdi. SSSRda 1945 yildan boshlab 7 may Radio kuni sifatida nishonlanishni boshladi.","question":"Bu asbobning asl nomi nima edi?","answers":{"text":["atmosfera elektridagi tez o'zgaruvchanlikni ko'rsatish uchun mo'ljallangan qurilmani"],"answer_start":[427]},"id":1377}
{"context":"Paleontologik topilmalar, qadimgi xordlar allaqachon yurak shakliga ega ekanligini aytishga imkon beradi. Barcha xordlarning yuragi yurak sumkasi (perikardi) bilan o'ralgan bo'lishi va valf apparatga ega bo'lishi shart. Mollyuklarning yuraklarida ham valflar va perikardiya bo'lishi mumkin, bu esa paypoqlarda orqa ichakni qamrab oladi. Hasharotlarda va boshqa qo'ltiqli hayvonlarda qon tomirlarining peristaltiruvchi kengayishi shaklidagi qon tomirlarini yurak deb atash mumkin. Xordlarning yuragi - juft bo'lmagan organ. Moluskalar va qo'ltiqlar turlariga qarab yuraklar soni o'zgarishi mumkin. Misol uchun, miksinlar, boshqa xordlardan farqli o'laroq, ikkinchi yurakga ega (quyida joylashgan yurakga o'xshash tuzilish). Yurak tushunchasi qurtlar va shunga o'xshash tirik organizmlarga nisbatan qo'llanilmaydi. Biroq, baliqlarda to'liq organlar kuzatilmoqda. Keyinchalik, barcha homolog (o'xshash) organlar uchun bo'lganidek, ko'p bo'linmalar ikkiga kamayadi (masalan, odamda har bir qon aylanishi uchun ikkitadan).","question":"Barcha xordlar yuragi nimadan o'ralgan?","answers":{"text":["yurak sumkasi (perikardi) bilan"],"answer_start":[132]},"id":1579}
{"context":"Girondistlarning shubhalari va yakobinlarning nafratidan azob chekib, u armiyaga qaytdi; uni sudga topshirish taklifi o'tmadi. Qirol o'z hokimiyatini o'tkazib yuborishi bilan, Lafayet askarlarni yangi e'lon qilingan respublikaga sodiqlik qasamyodi berish uchun kelgan Qonunchilik majlisi komissarlarini qabul qilishni rad etishdan tashqari, ularni hibsga ham olgan; majlis uni xoin deb e'lon qildi va javob berishni talab qildi. Lafayet avstriyaliklarga qochib ketdi, lekin frantsuz royalistiklari tomonidan ikki xil shaxsda ayblanib, Olmyuts qal'asida 5 yil qamoqda o'tirdi.","question":"Lafayetni xoin deb kim e'lon qildi?","answers":{"text":["majlis"],"answer_start":[366]},"id":920}
{"context":"Xaridorlar harakatlarini muvofiqlashtirish uchun navbatlar uzunligi to'g'risida ma'lumotga muhtoj bo'lganidek, bozor jarayonining ishtirokchilari ham turli tovarlar va ishlab chiqarish omillarining kamyobligi va muqobil qiymati to'g'risida ma'lumotga muhtoj. Bozorlar ma'lumotni asosan narxlar shaklida tarqatadi. Agar tovar yoki ishlab chiqarish omili kamyob bo'lsa, uning narxi oshadi. Narxlarning ko'tarilishi iste'molchilarga ushbu mahsulotga tejamkor bo'lish kerakligi haqida signal beradi va ishlab chiqaruvchilar bu mahsulotni ko'proq ishlab chiqarishga intilishni boshlaydilar. Masalan, aytaylik, platinaning yangi qo'llanilishi bozorga yangi xaridorlarni olib keldi. Platin talabning keskin oshishiga qaramasdan, ilgari bo'lganidan ko'ra kamroq bo'lib qolmoqda. Ushbu resurs uchun raqobat, uning narxini oshirishga olib keladi. Bu fakt platinani iloji boricha tejash kerakligi va undan tashqari, uni qazib olishni ko'paytirish kerakligi haqidagi xabarni beradi. Yoki, aksincha, yangi texnologiya platina ishlab chiqarish xarajatlarini pasaytirdi deb faraz qiling. Bu haqda ma'lumot bozorda past narx shaklida darhol tarqaladi. Bunday holda odamlar platinaning ko'proq foydalanishini ko'paytiradilar va bu metallni ishlab chiqaruvchilar o'zlarining resurslarining bir qismini boshqa, ko'proq zarur bo'lgan mollarni ishlab chiqarishga yo'naltiradilar.","question":"Nima uchun xaridorlar navbatlar haqida ma'lumotga muhtoj?","answers":{"text":["harakatlarini muvofiqlashtirish uchun"],"answer_start":[11]},"id":1228}
{"context":"Leopold o'z bolalari uchun nota daftarlarini yaratdi, u yoki uning do'stlari musiqachilar klaviatura uchun turli xil asarlar yozishgan. Nannerrl notalar daftarida menuetlar va ularga o'xshash kichik pyesalar mavjud. Hozirgi kunda daftar juda shikastlangan va to'liq bo'lmagan holda saqlanib qolgan. Kichik Volfgang ham bu daftar bo'yicha o'qigan, uning ilk asarlari ham shu kitobga yozib qo'yilgan. Wolfgangning o'zining nota daftarlari esa to'liq saqlanib qolgan. Unda Teleman, Bach, Kirkgof va boshqa ko'plab kompozitorlarning asarlari mavjud. Wolfgangning musiqaga qobiliyati ajoyib edi: olti yoshida klavesinadan tashqari, u deyarli o'z-o'zidan skripka chalishni o'rgandi.","question":"Nannerl musiqa daftari nimani o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["menuetlar va ularga o'xshash kichik pyesalar"],"answer_start":[163]},"id":1734}
{"context":"Kredit shirkat  Rossiya imperiyasida mavjud bo'lgan kichik kredit kooperativ muassasasi turi. 1895 yil 1 (13) iyunda qabul qilingan Kichik kredit muassasalari to'g'risidagi nizom bilan joriy etilgan, mavjud ssuda-jamg'arma shirkatlariga qo'shimcha sifatida joriy etilgan va pay badallari yo'qligi bilan ajralib turardi, bu esa aholining kam ta'minlangan qatlamlari, birinchi navbatda dehqonlarning kichik kreditdan kengroq foydalanishlari uchun sharoit yaratdi. Kredit shirkatlarini ochish uchun mablag' manbalari sifatida Davlat bankining shirkat ishtirokchilarining kafolati ostida 12 oygacha muddatga beriladigan kreditlari, viloyat, jamoat, xususiy muassasalar va shaxslarning ehsonlari bo'lishi mumkin edi.","question":"Kichik kredit muassasalari to'g'risidagi nizom qachon qabul qilingan?","answers":{"text":["1895 yil 1 (13) iyunda qabul qilingan"],"answer_start":[94]},"id":841}
{"context":"Grafikda ko'rib turganimizdek, σ orqali ifodalangan chetlanish yuqori volatilitetda mutlaq chetlanishdan kichikroq va past volatilitetda mutlaq chetlanishdan katta miqdorni ko'rsatadi. Bu shuni anglatadiki, aktivlar qiymatining nisbati nisbatan barqaror bo'lgan davrlarda, pozitsiyaga kirish uchun kichik Absolute Deviation miqdoriga ega bo'lish mumkin, chunki bitta bitimdan kamroq foyda olishga qaramay, nisbat ko'pincha o'rtacha qiymatga qaytadi, bu esa ko'proq bitimlarni ta'minlaydi va shu bilan daromadni oshiradi. Aksincha, nisbatning beqarorligi davrida, chetlanish miqdori kattalashadi va uning o'rtachaga qaytishi kamroq sodir bo'ladi, shuning uchun savdolarni kichikroq va o'rtachadan ko'proq masofada amalga oshirish tavsiya etiladi.","question":"Qaysi holatda σ orqali ifodalangan chetlanish grafikda mutlaq chetlanishdan kichikroq miqdorni ko'rsatadi?","answers":{"text":["yuqori volatilitetda"],"answer_start":[63]},"id":1844}
{"context":"Kompaniyaning asosiy mahsuloti - Square Register karta terminallari - AQSh, Kanada, Yaponiya va Avstraliyadagi jismoniy shaxslar va tadbirkorlarga iOS yoki Android smartfonlari yoki planshetlarida debet va kredit kartalarini qabul qilish imkonini beradi. Kartani qo'lda kiritish ham, uni Square Reader yordamida o'qish ham mumkin, u smartfon yoki planshetga qulog'ochka ustiga ulanadi. Tablet uchun Square Register ilovasi an'anaviy kassa apparatining funksionalligini bank kartalari uchun POS-terminal bilan birlashtiradi. Ilova shuningdek, ombor hisobini yuritish, tovarlar uchun narxlar yaratish va Shopventory, Weebly, Bigcommerce kabi boshqa ilovalar bilan integratsiyalash uchun funktsional xususiyatlarga ega. e)","question":"Square Register kartreyder terminalining operatsion tizimlari qanday?","answers":{"text":["iOS yoki Android"],"answer_start":[147]},"id":1524}
{"context":"Fuqarolik itoatsizligining ba'zi shakllari, masalan, noqonuniy boykot, soliq to'lashdan bosh tortish, harbiy xizmatni rad etish, xizmatni rad etish uchun taqsimlangan hujum va o'tirgan ishchilar, tizimni yanada qiyinlashtiradi. Shuning uchun ularni kuchli deb hisoblash mumkin. Brownli shuni ta'kidlaydi: \"garchi fuqarolik itoatsizligi, axloqiy muloqotni boshlash uchun javobgar bo'lganlarida, ularning mas'uliyatli yondashuvi tufayli majburlash taktikalarini qo'llashda cheklangan bo'lsa-da, o'z muammolarini ko'rib chiqish uchun ular ba'zi bir majburlashni zarur deb bilishlari mumkin\". Plowshares tashkiloti Yangi Zelandiya Hukumatining Kommunikatsiya xavfsizligi xizmati GCSBning Vaiopaiy stansiyasini vaqtincha yopdi, darvozalarni qulflab qo'ydi va ikkita sun'iy yo'ldoshli disk ustidagi katta gumbazlardan biridan havo chiqarib yuborish uchun kesish vositasidan foydalandi.","question":"Ko'pchilikning norozilik bildirishlarining maqsadi nimada?","answers":{"text":["o'z muammolarini ko'rib chiqish"],"answer_start":[493]},"id":3120}
{"context":"Metamorfik tog 'tashkilotlar yer qa'rasining qalinligida o'zgaruvchan (metamorfizm) o'zgarishlar yoki magmatik tog 'tashkilotlar natijasida hosil bo'ladi. Ushbu o'zgarishlarni keltirib chiqaradigan omillar quyidagilar bo'lishi mumkin: qalinlashib borayotgan magmatik jism yaqinligi va bu bilan bog'liq metamorfizeshuvchi toshning isitilishi; ushbu jismdan ajralib chiquvchi faol kimyoviy birikmalarning, birinchi navbatda turli xil suvli eritmalarning ta'siri (kontakt metamorfizmi), yoki toshning yer qa'rasining qalinligiga cho'kishi, bu erda unga mintaqaviy metamorfizm omillari  yuqori harorat va bosim ta'sir qiladi.","question":"Metamorfizm o'zgarishi qanday omil bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["qalinlashib borayotgan magmatik jism yaqinligi"],"answer_start":[235]},"id":2090}
{"context":"To'lqin nazariyasining g'alabasi XIX asrning oxirida, Maykelson-Morli tajribalari efirni topolmaganda, sekinlashdi. To'lqinlar tarqalishi uchun ularga kerak bo'lgan muhit mavjud bo'lishi kerak, ammo puxta rejalashtirilgan tajribalar bunday muhitning mavjudligini tasdiqlamaydi. Bu esa Albert Eynshteynning maxsus nisbiylik nazariyasini yaratishiga olib keldi. Elektromagnit to'lqinlar tabiati shunchaki moddalar orasidagi tartibsizliklarning tarqalishidan ancha murakkabroq bo'lib chiqdi. Maks Plank tomonidan mutlaqo qora jismning o'z nurlanishi bilan issiqlik muvozanati muammosini ko'rib chiqish fotonlar nomini olgan  yorug'lik kvantlari qismlari orqali nur nur nurlanishi haqidagi g'oya paydo bo'lishiga olib keldi. Eynshteynning fotosuratlar tahlili shuni ko'rsatdiki, yorug'lik energiyasini yutib olish ham kvantlar orqali sodir bo'ladi.","question":"Yorug'lik kvantlari qanday nom olgan?","answers":{"text":["fotonlar"],"answer_start":[599]},"id":2993}
{"context":"Tovarning muomalaga qobiliyati uning aylanishiga osonlik kiritadi. Ba'zi tovarlarning har bir inson qo'lida sotish qobiliyati deyarli bir xil. Aranyosh daryosi qumlarida Semiqradning iflos sig'inlari tomonidan topilgan oltin parchasi, kon egasining qo'lida bo'lgani kabi, xuddi shu tarzda sotish qobiliyatiga ega. Shu bilan birga, kiyim-kechak, yotoq kiyimlari va boshqalar. o'sha shaxsning qo'lidan o'sha turdagi tovarlar sotuvga yaroqsiz bo'ladi, hatto u ularni foydalanmagan bo'lsa ham, lekin qayta sotish uchun sotib olgan bo'lsa ham.","question":"Dinakning sotuvga qobiliyatidan foydalangan holda.","answers":{"text":["Ba'zi tovarlarning"],"answer_start":[67]},"id":2554}
{"context":"Rossiyada 1880-yillarga qadar frantsuzcha kurash faqat g'ayratlilar bilan shug'ullanardi; bundan tashqari, kurash, butun Evropada bo'lgani kabi, professional ishtirok etadigan sirk tomoshalari qismi edi. Sirklarda Ivan Zaikin va Ivan Podubniy kabi mashhur kurashchilar qatnashgan. Jangchilar sirk truppalari tarkibiga kirgan va ularning maoshlari miqdori to'g'ridan-to'g'ri kassa yig'imlariga bog'liq bo'lgan, shuning uchun ularning janglari oldindan rejissirlangan va tomoshabinlarga mo'ljallangan edi. Ularda koʻp marotaba turlicha koʻk va qizil niqoblar gʻolib chiqardi. 1885 yilda Peterburgda og'ir atletika ixlosmandlari doira tashkil etilgan bo'lib, uning doirasida sportchilar kurash bilan shug'ullangan. 1886 yilda kurash bo'yicha birinchi Rossiya chempionati bo'lib o'tdi. 1896 yilda Rossiyada kurash bo'yicha birinchi qo'llanma nashr etildi. 1917 yilga kelib Rossiyada taxminan 20 ta tashkilot bo'lib, 300 ga yaqin sportchini birlashtirgan.","question":"Qachongacha Rossiyada frantsuzcha kurash faqat g'ayratchilar bilan shug'ullangan?","answers":{"text":["1880-yillarga qadar"],"answer_start":[10]},"id":1889}
{"context":"Langobard shohligini zabt etgandan so'ng, Karl yana bir necha marta Alplar ortidan yurishga majbur bo'ldi. 776 yil yozning boshida u isyonkor Friul dukiga qarshi chiqdi va uni bo'ysunishga majbur qildi. Janubiy Italiyadagi deyarli mustaqil Benvento  langobardlar gertsogligi ham Italiyadagi frank hukmronligiga tahdid soladi. Dezideriyning qaynonasi, Benevent gergosi Arekhis II (758787) ham franklarga, ham papalikka nisbatan dushmanlik pozitsiyasini egallab, separatist intilishlarini yashirmagan. Biroq, Beneventga qarshi kampaniya keng ko'lamga ega bo'lmadi, chunki Arexis II tezda frank shohiga tinchlik va vassalitini tan olishni so'rab murojaat qildi. Gerhardning o'limidan so'ng Arekhisga voris bo'lgan Gerhard III (788806) Charlga vasallik qasamyodini tasdiqladi.","question":"Italiyada frank hukmronligiga qanday xavf tug'dirgan?","answers":{"text":["Benvento"],"answer_start":[240]},"id":1602}
{"context":"Andrey Bogolyubskiy vafotidan so'ng, Gleb Shimoliy-Sharqiy Rossiyada hokimiyat uchun kurashda o'z xotini akalari, o'g'illari Rostislav Yuryevichning yonida, Svetoslav Chernigovskiy qo'llab-quvvatlagan kichik Yuryevichlar, Mixail va Vsevolodga qarshi ishtirok etdi. Urush davomida Gleb Vladimirni ham yo'q qilishga muvaffaq bo'ldi, ammo natijada u o'ljalarni qaytarishga majbur bo'ldi, Kolokcha jangida mag'lub bo'ldi va asirlikka tushdi. Vsevolod Yuryevich unga razanlik knyazlikdan voz kechishni va janubga ketishni taklif qildi, lekin Gleb rozi bo'lmadi. Glebning qizi bilan turmush qurgan Rurikovichlarning smolensk shoxidan Mstislav Jasoratli diplomatik sa'y-harakatlariga qaramay, Gleb asirlikda qoldi va vafot etdi (1178). Gleb o'g'illari otasining merosini Vsevolodning ruxsati bilan olishdi.","question":"Gleb qaysi jangda asirga tushdi?","answers":{"text":["Kolokcha"],"answer_start":[385]},"id":2973}
{"context":"Inson sivilizatsiyasining dastlabki davrlarida keng tarqalgan don ekinlari, Bug'doy naslidagi don. U namlanmaydigan plyonkali don, kolosning nozikligi, g'isht-qizil rang, talabchan emasligi bilan ajralib turadi. Chiqish sohasi (taxmin qilingan)  O'rta dengiz. Qadimgi Misrda, Qadimgi Isroilda, Bobilda va boshqa joylarda o'sgan. Keyinchalik, iqlimga nisbatan talabchan va kasalliklarga chidamli bo'lmagan, ammo hosildorroq bo'lgan qattiq bug'doy (Triticum durum) bilan almashtirildi va hozirgi vaqtda jahon ekilgan maydonlarning ahamiyatsiz qismini egallaydi. Hozirgi Ukraina hududida polba miloddan avvalgi 54 mingyillikda ham tanilgan. e. bilan Tripoli madaniyati yodgorliklarini qazishda topilgan qadimiy sopol yodgorliklarda uning urug'lari izlari bilan bezaklar bosilgan ((11).","question":"Qayerda yana bugʻdoy yetishtirilgan?","answers":{"text":["Qadimgi Misrda, Qadimgi Isroilda, Bobilda va boshqa joylarda o'sgan"],"answer_start":[260]},"id":761}
{"context":"1787 yil fevral oyida Venaga qaytganidan so'ng, Mozart operani yaratishga kirishdi. \"Figaroning to'yi\" ning muvaffaqiyati tufayli, Mozart da Ponte ni ideal librettist nomzodi deb hisoblagan. Libretto uchun da Ponte Don Juan p'yesasini syujet sifatida taklif qildi va u Mozartga yoqdi. 1787 yil 7 aprelda yosh Betxoven Venaga keladi. Keng tarqalgan fikrga ko'ra, Mozart, Bethovenning improvizatsiyasini tinglaganidan so'ng, \"U hamma o'zi haqida gapirishga majbur qiladi!\" deb hayqirgan va hatto Bethovenni o'z o'quvchisi qilib olgan. Biroq, buning to'g'ridan-to'g'ri isboti yo'q. Shunga qaramay, Beethoven onasining og'ir kasalligi to'g'risida xat olganidan so'ng, Venaga atigi ikki hafta bo'lganidan so'ng, Bonnga qaytishga majbur bo'ldi.","question":"Mozart kimni ideal librettist nomzodi deb hisoblagan?","answers":{"text":["da Ponte"],"answer_start":[138]},"id":777}
{"context":"1590-yillarning o'rtalarida Shekspir o'z uslubi bo'yicha masxara va fars komediyalaridan romantik asarlarga o'tadi. Yozgi tun tushlari  romantik, afsonaviy sehr va past jamiyat hayoti o'rtasidagi juda aqlli aralashma. Shekspyrning keyingi romantik komediyasi Venetsiya savdogari, qasoskor yahudiy foydalanuvchi Shaylokning portretini o'z ichiga oladi, unda Elizabet davridagi inglizlarning irqiy noto'g'ri nuqtai nazarlari aks etgan. Ajoyib bir o'yin, hech narsa bo'lmagan shovqin, qishloq hayoti haqida ajoyib tasvirlar Sizni qanday quvonchli va zavqlantiruvchi, o'n ikkinchi kecha, Shakspeyrning komediyalari qatorini to'ldiradi. Lirik Richard II-dan keyin, deyarli butunlay she'rlar bilan yozilgan Shekspir o'zining Genrix IV, qism 1  va 2 va Genrix V. Uning personajlari murakkab va nozik bo'lib, u juda moslashuvchan va jiddiy sahnalar, proza va she'rlar o'rtasida o'zgarib turadi, shuning uchun uning etuk asarlari hikoyaviy xilma-xillikka erishadi. Bu davrni tragediyalar boshladi va yakunladi: Romeo va Julietta, qiz va yigitning sevgisi va o'limi haqidagi mashhur hikoya va Plutarxning Taqqoslash tarjimai hollariga asoslangan Yuliy Sezar.","question":"Shakspir Lirik Richard II dan keyin nima qildi?","answers":{"text":["Shekspir o'zining Genrix IV, qism 1 "],"answer_start":[701]},"id":2125}
{"context":"Keyingi asrlar davomida gazetalarda ozgina o'zgarish bo'ldi: 1450-yillarda Germaniyada Yohann Gutenberg matbaa pressini ixtiro qilgunga qadar, matn va rasmlarni nusxa ko'chirishning yordamisiz ko'paytirishga imkon bergan gazetalar (boshqacha yangiliklarni o'z ichiga olgan qo'lda ko'chma qog'ozlar) yuqori mansabdorlar yoki boy savdogarlar hayoti uchun juda qimmatli xususiyat bo'lib qolgan. Gazetalar o'zlarining zamonaviy ko'rinishini XVI asrda egallagan. O'sha paytda gazeta nomi , Venada yangiliklar varaqasi uchun to'lanadigan gazettaning italiyalik kichik tanga nomi bo'yicha ishlatilgan. Venetsiyadagi La gazeta dele novità (so'zma-so'z yangiliklar gazetasi). Aynan shu shaharda birinchi axborot yig'ish byurolari  axborot agentliklari  tashkil etilgan va yangiliklar yozuvchilari kasbi paydo bo'lgan deb hisoblanadi.","question":"Germaniyada bosma mashinani kim ixtiro qilgan?","answers":{"text":["Yohann Gutenberg"],"answer_start":[87]},"id":2619}
{"context":"Muammo ko'pincha tarjima va matn so'z o'rtasidagi farqni aniqlay olmaslikdan iborat. So'z moslamalarini har bir so'zning qisqacha (odatda bitta so'zdan iborat) ekvivalentlari berilgan lug'atda topish mumkin. Yuqorida aytib o'tilganidek, tarjima - bu matn darajasida (so'z yoki jumlalar darajasida emas) so'zlarning ma'nosi va maqsadini kodlash va keyinchalik tarjima tilida matnning ma'nosi va maqsadini kodlash ni o'z ichiga oladi. Saudade va שלימזל kabi so'zlarni boshqa tillarda bitta so'z bilan ifodalash qiyin, ammo ikki yoki undan ortiq so'z kerakli ma'noni etarlicha etkazishi mumkin. Non so'zi ko'pincha tarjima qilinmaydigan deb hisoblanishi mumkin, chunki biz ko'pincha frantsuz, xitoy, jazoirlik non kabi iboralarga murojaat qilamiz. e) Biz, bu ma'lumotlarni yuborayotgan kishilar, bu narsalar nima ekanligini bilishlari kerakligiga ishonamiz.","question":"To'g'ri tarjima qilingan matn qanday bo'lishi kerak?","answers":{"text":["matnning ma'nosi va maqsadini kodlash"],"answer_start":[374]},"id":1396}
{"context":"Germaniya futbol ittifoqi tashkil etilganidan sakkiz yil o'tgach, 1908 yil 5 aprelda Germaniya va Shveysariya terma jamoalari o'rtasida birinchi rasmiy o'yin bo'lib o'tdi, bu Germaniya futbol ittifoqi tomonidan milliy terma jamoaning birinchi o'yini sifatida tan olingan. Bunday turdagi uchrashuv ilk bor doʻstlik oʻyini deb nomlandi. O'yin Baseldagi Landhof stadionida bo'lib o'tdi va mezbonlar 5:3 hisobida g'alaba qozondi. Shveysariya hozirgi kungacha Germaniya terma jamoasining eng asosiy raqibi hisoblanadi: jahon urushlaridan va GDR paydo bo'lganidan so'ng birinchi o'yinlarda Germaniya terma jamoasi aynan Shveysariyaga qarshi o'ynagan. Aynan Shveysariya terma jamoasi ustidan nemislar birinchi g'alabani qozonishdi, 1909 yil 4 aprelda Karlsrue shahrida 1:0 hisobida g'alaba qozonishdi, bu uchrashuvda yetti ming tomoshabin ishtirok etdi. 2008 yil 26 mart kuni Germaniya terma jamoasining birinchi o'yinining yuz yilligi arafasida nemislar o'zlarining yubiley, hisob bo'yicha 800-chi uchrashuvini Shveysariya terma jamoasi bilan o'tkazdi va 4:0 hisobida g'alaba qozondi.","question":"1908 yil 5 aprelda Germaniya va Shveysariya terma jamoalari o'rtasidagi birinchi rasmiy o'yin qayerda o'tkazildi?","answers":{"text":["Baseldagi Landhof stadionida"],"answer_start":[341]},"id":2479}
{"context":"Vasilev oroli shahar markazi bilan (Admiraltey oroli) Blagoveshn va Sarvari ko'priklar, Petrograd tomoni bilan - Tuchkov va Birja ko'priklari, Dekabrchilar oroli bilan to'rtta ko'priklar bilan bog'langan. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining \" va Matviyenko 2223-chi liniyalarda Yangi Admiraltey ko'prigi qurilishi ((21) hokimiyatga gubernator G. S. bilan Poltavchenko 2012 yilda bo'lgan. shahar byudjeti daromadlari qisqartirilishi munosabati bilan savol ostida. Orolning boshqa tomonida esa Dekabrchilar orolidan Petrograd tomoniga ikki boshqa ko'p yuklangan ko'priklarni takrorlash uchun ko'prik qurilishi mumkin.","question":"Dekabrchilar orolidan Sernniy orol orqali Petrograd tomoniga ko'prik qurish nima uchun mumkin?","answers":{"text":["ikki boshqa ko'p yuklangan ko'priklarni takrorlash uchun"],"answer_start":[1671]},"id":2058}
{"context":"Jamoat qadriyatlari faqatgina alohida shaxslar va guruhlarning shaxsiy tajribalari va xatti-harakatlariga ta'sir o'tkazganda, barqarorlashtiruvchi yoki beqarorlashtiruvchi ta'sir ko'rsatganda jamiyatning birdamligini baholashda, jamoa tajribalari va o'zini belgilashda ijtimoiy muhitda paydo bo'ladi yoki yo'q qilinadi. Shunday qilib, ijtimoiy qiymat faqatgina individual bilan cheklanmagan, balki jamoaviy va shu ma'noda ijtimoiy xususiyatga ega bo'lgan baholash jarayonlari natijasida paydo bo'ladi.","question":"Ta'sir nimaga qaratilgan?","answers":{"text":["jamiyatning birdamligini baholashda, jamoa tajribalari va o'zini belgilashda"],"answer_start":[192]},"id":2789}
{"context":"Daromad va o'sish tengsizligi bo'yicha tadqiqotlar davomida, ba'zan, iqtisodiy rivojlanish bilan tengsizlik avval ortib, keyin kamayadi, deb hisoblangan Kuznets egri gipotezasini tasdiqlovchi dalillar topildi. Iqtisodiyotchi Tomas Piketti bu fikrga qarshi chiqib, 1914 yildan 1945 yilgacha urushlar va \"qattiq iqtisodiy va siyosiy to'ntarilishlar\" tengsizlikni kamaytirdi. Bundan tashqari, Piketti, uzoq muddatli iqtisodiy o'sishni muvozanatlashga e'tibor qaratgan holda, \"sehrli\" Kuznets egri gipotezi 1970-yillardan boshlab rivojlangan dunyo bo'ylab iqtisodiy tengsizlikning sezilarli darajada o'sishini tushuntira olmaydi, deb ta'kidlaydi.","question":"Pikettining fikriga ko'ra, 1914-1945 yillar oralig'ida tengsizlik darajasi kamayishining asosiy omili nima edi?","answers":{"text":["urushlar va \"qattiq iqtisodiy va siyosiy to'ntarilishlar\""],"answer_start":[290]},"id":3101}
{"context":"Musobaqa davomida jamoa g'ildirakni almashtirish va\/yoki kerakli ta'mirlash va xizmat ko'rsatish uchun bolidni o'zgartirish uchun o'z xohishicha ko'plab pit-stoplar o'tkazishi mumkin. 2010 yildan boshlab, butun musobaqa davomida bolidlarga yonilg'i to'ldirish taqiqlangan, shu sababli bolidlarda yonilg'i tanki ko'paytirildi, bu esa bolid vaznini va uning boshqarilishiga sezilarli darajada ta'sir ko'rsatdi. Pochtada to'xtashlar soni va ularning musobaqa davomida qanday taqsimlanishi musobaqa strategiyasini belgilaydi. Ko'pincha yaxshi strategiya zaif mashinani kuchli mashinadan ustunlikka olib keladi. Ko'pincha jamoalar har bir mashina uchun trassa va tanlangan strategiyaga qarab 1 dan 3 tagacha pit-stop o'tkazadilar. Ammo kutilmagan holatlarda to'xtashlar soni ko'payishi mumkin. Bu avtomobilning nosozligi yoki shikastlanishi yoki to'satdan o'zgargan ob-havo sharoitlari bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Bu holatda mashina nafaqat faqatgina rezinalarni o'zgartiradi, balki qanotlarga hujum qilish burchaklarini ham o'zgartiradi. Mashina pit-stopda shikastlangan taqdirda uning ba'zi qismlari, masalan qopqoq oldidagi orqa tomoni, rul va boshqalar almashtiriladi. p. bo'yicha","question":"Xato bo'lganda mashinaning qaysi qismlarini almashtirsa bo'ladi?","answers":{"text":["qopqoq oldidagi orqa tomoni, rul"],"answer_start":[1109]},"id":1867}
{"context":"Michelangelo dahosi nafaqat Renessans san'atiga, balki butun dunyo madaniyatiga ta'sir ko'rsatdi. Uning faoliyati asosan Italiyaning ikkita shahri - Florensiya va Rim bilan bog'liq. O'z iste'dodiga ko'ra u avvalo haykaltarosh edi. Bu, ustalarning g'ayrioddiy plastistik harakatlar, murakkab holatlar, aniq va kuchli hajmli qoliplar bilan boy bo'lgan rasmlarida ham sezilmoqda. Florensiyada Michelangelo Oliy Renessansning o'lmas namunasi - Dovud haykali (15011504) ni yaratdi, bu ko'p asrlar davomida inson tanasining tasviri uchun etalon bo'ldi, Rimda - Pietaning haykaltaroshlik kompozitsiyasi (14981499), plastikda o'lik odamning birinchi shakllaridan biri. Biroq, rassom o'zining eng katta niyatlarini aynan rasmda amalga oshira oldi, u erda u rang va shaklning haqiqiy novatori bo'ldi.","question":"Qaysi shaharda Mikelanjelo o'lmas Yuqori Renessans namunasini yaratdi  Dovud haykali?","answers":{"text":["Florensiyada"],"answer_start":[377]},"id":285}
{"context":"To'g'ri aytganda, shishalarning tuzilishini tadqiq qilishning eksperimental usullari o'n yildan kam vaqtni tashkil etadi, chunki shisha tuzilishi to'g'risida to'liq tasavvurga ega bo'lish uchun faqatgina rentgenografik tahlil usuli, aslida, moddaning tuzilishi haqida haqiqiy tasavvurga ega bo'lishi mumkin. Shishalarning tuzilishini tahlil qilish uchun rentgen nurlanishining tarqalishini birinchilardan bo'lib akademik A. Ha, shunday. 1921 yilda shisha qurilishiga oid kristalli gipoteza deb nomlangan g'oyani ilgari surgan, 1930-yillarning boshida esa  deb nomlangan usulni tadqiq qilish maqsadida SSSRda birinchi bo'lib o'z laboratoriyasida  guruhi tashkil etgan E. Ha, shunday. Porai-Koshits va N. N. Qashqadaryo Valenkov tomonidan.","question":"Shishalarning tuzilishini o'rganishning tajriba usullari necha yoshda?","answers":{"text":["o'n yildan kam"],"answer_start":[85]},"id":115}
{"context":"Gen drayfi  organizmlarning omon qolishi va ko'payishi jarayonida tasodifiy jarayonlar tufayli gen allellari chastotalarining avloddan avlodga o'zgarishi. Matematika jihatidan aytganda, allellar tanlash xatoligiga duchor bo'ladi. Agar tanlanishning ta'siri nisbatan zaif bo'lsa yoki yo'q bo'lsa, allellar chastotasi tasodifan yuqoriga yoki pastga (tasodifiy sayr qilish) harakatga moyil bo'ladi. Dreyf allel  populyatsiyasida o'rnashib qolganda to'xtaydi va bu genning populyatsiyadagi boshqa allellarini yo'q qiladi yoki to'liq almashtiradi. Shu tariqa, faqatgina tasodifiy jarayonlar natijasida populyatsiyaning ba'zi allellari yo'q qilinishi mumkin.","question":"Matematika jihatidan allellar nimaga duchor bo'ladi?","answers":{"text":["tanlash xatoligiga"],"answer_start":[195]},"id":1780}
{"context":"Kimyoviy reaktsiyani tezlashtirishning ikkinchi usuli - katalizator qo'shishdir. Katalizatorlar kimyoviy reaktsiyalarni tezlashtiradi, bu esa molekulalarga aktivatsiya to'sig'ini pastroq energiya darajasida yengishga imkon beradigan yo'llarni topishga yordam beradi. Katalisator (uni K harfi bilan belgilaylik) oraliq bosqichda A reagenti bilan o'zaro ta'sir o'tkazib, yangi kompleks CA birikmasini hosil qiladi, uning o'tish holatiga A reagentining o'tish holatiga nisbatan ancha past aktivatsiya energiyasi mos keladi. katalizatsiyalanmaydigan reaktsiya. Keyin reaktiv-katalisator (RK) kompleksi P mahsuloti va boshqa A molekulasi bilan qayta bog'lanishi va butun tsiklni takrorlashi mumkin bo'lgan erkin katalizatorga ajraladi. Aynan shu tarzda katalizatorlar kimyoviy reaktsiyaning faollanish energiyasini pasaytiradi, ularning mavjudligi bilan ushbu populyatsiyadagi molekullarning ancha ko'p qismi bir vaqt ichida reaktsiyaga kiradi. Fermentlar boshqa katalizatorlar singari o'z substratlari bilan katalitik tsikl davomida birlashadi.","question":"fermentlar o'z substratlari bilan birlashadi.","answers":{"text":["katalitik tsikl davomida"],"answer_start":[1004]},"id":2627}
{"context":"Engineering News-Record (ENR) jurnali  bu qurilish sohasi jurnali. Har yili ENR dizayn hajmi va qurilish kompaniyalari to'g'risidagi ma'lumotlar bo'yicha hisobotlarni tuzadi va chiqaradi. Ular Qo'shma Shtatlardagi eng yirik kompaniyalar ro'yxatini (40 eng yirik) va eng yirik xalqaro kompaniyalar ro'yxatini (250 eng yirik, ular joylashgan mamlakatdan tashqarida bajaradigan ish hajmi bo'yicha) e'lon qiladilar. 2014 yilda ENR to'qqizta bozor segmenti bo'yicha ma'lumotlar to'pladi. U quyidagi segmentlarga bo'lindi: transport, neft, binolar, elektr energiyasi, sanoat, suv, ishlab chiqarish, kanalizatsiya \/ chiqindilar, telekommunikatsiyalar, xavfli chiqindilar; boshqa loyihalar uchun o'ninchi toifa ham kiritildi. Ular eng yirik 400 ta kompaniyalar bo'yicha ma'lumotlar asosida transport, kanalizatsiya, xavfli chiqindilar va suv bo'yicha ma'lumotlar asosida yirik kompaniyalarni bajarilgan ish hajmiga qarab joylashtirishdi.","question":"Loyiha va qurilish kompaniyalari bo'yicha ma'lumotlar hajmini kim tuzadi va hisobot beradi?","answers":{"text":["Engineering News-Record (ENR) jurnali"],"answer_start":[0]},"id":3044}
{"context":"1970 yildan 1990 yilgacha bo'lgan 20 yil ichida Manitobada siyosiy vaziyat tubdan o'zgardi, Manitobadagi Liberal partiya yo'q bo'ldi, yangi demokratik partiya esa Edward Shreyer va Howard Poli boshchiligida hokimiyatga keldi. Hokimiyat partiyasi avtomobil fuqarolik javobgarligini davlat sug'urtasi va viloyat hukumati tomonidan Inter-City Gas Co. kompaniyasini sotib olish kabi bir qator sotsialistik ruhdagi qonunlarni qabul qildi. Hukumat, shuningdek, davlat xizmatlarini frantsuz tilida ham taqdim etishga harakat qildi, bu esa frantsuz tilining maqomi to'g'risidagi eski bahslarni uyg'otdi va natijada bu bekor qilindi. Filmonning konservativ hukumati 1990-yillarda Kanada qolgan qismi bilan bir xil muammolarga duch keldi - davlat qarzining ko'tarilishi va sekin iqtisodiy o'sish (58).","question":"Manitoba Yangi Demokratik partiyasi tomonidan chiqarilgan qonunni nomlang?","answers":{"text":["avtomobil fuqarolik javobgarligini davlat sug'urtasi"],"answer_start":[246]},"id":2706}
{"context":"Plit tektonikasi - litosfera tuzilishi va harakati to'g'risidagi zamonaviy ilmiy tasavvur bo'lib, unga ko'ra, Yerning qobig'i bir-biriga nisbatan doimiy harakatda bo'lgan qarshilik bilan yaxlit bloklardan iborat. Bunda, kengayish zonalarida (o'rta okeanlar va kontinental riflarda) spreding (ingl. seafloor spreading  dengiz tuprog'i tarqalishi) yangi okean qobig'i hosil bo'ladi, eski qobig'i esa subduksiya zonalarida so'riladi. Plit tektonikasi nazariyasi zilzilalar, vulqon faoliyati va tog'lar shakllanishi jarayonlarini tushuntiradi, bular asosan plitaning chegaralariga bog'liq.","question":"Yerning qobig'i plastinka tektonikasiga ko'ra nimadan iborat?","answers":{"text":["qarshilik bilan yaxlit bloklardan"],"answer_start":[171]},"id":2833}
{"context":"Braziliya tarixdagi eng muvaffaqiyatli milliy jamoa hisoblanadi. Uning hisobida dunyo chempionatlarida besh g'alaba (1958, 1962, 1970, 1994 va 2002). Shu bilan birga, Braziliya  barcha jahon chempionatlarida ishtirok etgan yagona terma jamoadir. Braziliyaliklar uchta turli qit'alarda va dunyoning uchta turli qismida (Amerika, Evropa va Osiyoda; Shimoliy Amerika, Janubiy Amerika va Yevroosiyoda) birinchi bo'lib titullarni qo'lga kiritdilar. Shuningdek, jamoa to'rt marta Konfederatsiyalar kubogini qo'lga kiritdi, bu rekorddir. Bundan tashqari, braziliyaliklar qit'aning eng nufuzli jamoaviy turnirida - Amerika Kubogida 8 marta g'alaba qozonishdi. Bu ko'rsatkich bo'yicha ular qit'ada faqat Urugvay va Argentinadan ketadi.","question":"Qaysi terma jamoa tarixdagi eng muvaffaqiyatli milliy jamoa hisoblanadi?","answers":{"text":["Braziliya"],"answer_start":[0]},"id":1465}
{"context":"Diskdagi ma'lumotlar spiral yo'lakchalar shaklida yoziladi (ingl. chuqurlash) polikarbonat asosda ishlangan. Har bir teshik taxminan 100 nm chuqurlik va 500 nm kenglikdadir. Oziqlantirish uzunligi 850.nm dan 3.5 mikrometrgacha o'zgaradi. Oziq-ovqat o'rtasidagi oraliqlar lend (ingl. land  bo'shliq, asos). Spiral yo'laklarining qadamlari 1,6 mikrometrni tashkil qiladi. Pitalar ularga tushgan yorug'likni tarqatadi yoki yutib oladi,  esa uni aks ettiradi. Shuning uchun CD-diskda yozilganlar  1,6 mikron davrli reflektor diffraksion panjara misolidir. Taqqoslash uchun, DVD ning davri  0,74 mikron.","question":"Qidiruv uzunligi qancha?","answers":{"text":["850.nm dan 3.5 mikrometrgacha o'zgaradi"],"answer_start":[197]},"id":1987}
{"context":"Tilning fonem tizimi tavsifi fonemlarning farqlovchi belgilar (qolg'ulik-to'g'rilik, qattiqlik-yumshoqlik va boshqalar) bo'yicha qarama-qarshi (oppozitsiya) ga tayanadi. p.) qo'llanadi. Fonemalarni ajratib ko'rish uchun qo'llaniladigan belgilar fonemaning differensial (yoki, boshqacha qilib aytganda, distinktiv) belgilari deb ataladi, qisqartmasi  DP; shuni ta'kidlash kerakki, oxirgilar bir xil fonemaning barcha variantlari uchun umumiy bo'lishi kerak. Fonema faqat shu belgilardan iborat, deb aytsa bo'ladi (tilda farqlar (1) dan boshqa hech narsa yo'q). Fonologik tizim oppozitsiyalardan tashqari bo'lmaydi: agar tilda (masalan, frantsuz tilida) yumshoq kelishik fonemlari tushunchasi bo'lmasa, unda qattiq kelishik fonemlari ham yo'q, garchi so'zlashda aytiladigan tovushlar boshqa tilda (masalan, rus tilida) so'zlovchi tomonidan qattiq yoki yumshoq deb baholanishi mumkin.","question":"Agar yumshoq tovushli fonomlar tushunchasi yo'q bo'lsa, unda nima tushunchasi ham yo'q?","answers":{"text":["qattiq kelishik fonemlari"],"answer_start":[706]},"id":2307}
{"context":"Ba'zi hujayralar embrion rivojlanishida o'lishi kerak, va ular katta organizmlarda ham o'lishda davom etadilar, masalan, inson suyak miyasi va ichaklarida har soatda milliardlab hujayralar o'ladi. Fisiologik sharoitlar tufayli hujayralar dasturlashtirilgan o & apos; limga duchor bo & apos; ladi, ya & apos; ni, hujayralar o & apos; z joniga qasd qiladi. Hujayra o'zini o'zi yo'q qilishning eng keng tarqalgan, ammo yagona yo'li - apoptozdir. Apoptozning asosiy belgilari DNT parchalanishi, hujayraning membranalar bilan o'ralgan apoptik teglar  vesikulalarga parchalanishi hisoblanadi. Ularning sirtlarida maxsus molekulalar joylashgan bo'lib, ular qo'shni hujayralar va makrofaglarni ularni yallig'lanmasdan phagocyte qilishga undaydi. Apoptoz energiyaga bog'liq jarayon bo'lib, u ATFdan foydalanishni talab qiladi. Bu hujayra o'limi yo'li nafaqat organizmning rivojlanishi, immun tizimining normal ishlashi uchun muhimdir, balki shaxsni zararlangan hujayralardan, ya'ni zararli transformatsiya yo'liga aylanishi mumkin bo'lgan va virusli infektsiyalardan himoya qilish uchun ham muhimdir.","question":"Apoptozning asosiy belgisi nima?","answers":{"text":["DNT parchalanishi"],"answer_start":[488]},"id":1989}
{"context":"Osiyo va Yevropani ajratib turadigan Qora, Marmar, Egey va O'rta yer dengizlari hamda Bosfor va Dardanella bo'g'inlari bilan yuviladi. Qarshi orol Osiyoning qolgan qismlari bilan taqqoslaganda g'arbga uzoqroq ko'tarilgan. Kichik Osiyoning sharqiy chegarasi sifatida fizikaviy-geografik zona odatda O'rta yer dengizi sohilidan Iskenderun ko'rfazining janubida, keyinchalik 40-meridian va Van ko'li o'rtasidagi chiziq deb hisoblanadi, shimolida esa chegara taxminan Choroxa daryosining pastki oqimiga to'g'ri keladi. Kichik Osiyo qirg'og'ida orollar (Kipr, Rodos va boshqalar) joylashgan.","question":"Kichik Osiyo geografik ob'ekt sifatida nimani anglatadi?","answers":{"text":["Qarshi orol"],"answer_start":[135]},"id":2267}
{"context":"2012 yil avgust oyida Izvestiya tomonidan so'ralgan ekspertlar banklarning yangi hisoboti asosida jismoniy shaxslarning rubldagi depozitlari bo'yicha o'rtacha foiz stavkalarini baholadilar  101-shakl (haydovchilik vedomosti) va 102-shakl (foyda va zarar to'g'risidagi hisobot): 1 mlrd rubldan ortiq miqdordagi depozitlarni jalb qilgan o'yinchilar orasida eng yuqori o'rtacha stavka II chorakda  19,3 %  Mosoblbankda qayd etilgan. Javob sifatida Mosoblbank xabar berdi: 9.08.12 Izvestiya saytida bankimiz II chorakda o'rtacha yillik 19,3 foiz stavka bo'yicha omonatlarni qabul qilganligi haqida xabar e'lon qilindi. Ushbu ma'lumotlar Bank mijozlarini chalg'itadi. 2012 yilda Mosoblbankda bunday stavkalar bo'lmagan va mavjud emas, 2008-2009 yillardagi inqiroz davrida yuqori foizli qo'shimchalar bo'yicha ochilgan omonatlardan tashqari.","question":"Mosblbankning eng yuqori o'rtacha stavkasi qaysi chorakda qayd etilgan?","answers":{"text":["II chorakda"],"answer_start":[382]},"id":1036}
{"context":"Qolgan elementlar bo'yicha esa, ularni tahlil qilish va talqin qilishda ham qiyinchiliklar yuzaga keladi. Halicha, Yupiter atmosferasida qanday jarayonlar sodir bo'layotgani va ularning  kimyoviy tarkibiga qanchalik ta'sir qilishini, ham ichki, ham tashqi qatlamlarda aniq aytish mumkin emas. Bu spektrni batafsil talqin qilishda ba'zi qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi. Ammo elementlar ko'pligiga ta'sir ko'rsatadigan barcha jarayonlar mahalliy va juda cheklangan, shuning uchun ular global miqyosda modda taqsimotini o'zgartira olmaydilar.","question":"Nima tafsilotlari bilan bog'liq bo'lganda, ba'zi qiyinchiliklar yuzaga keladi?","answers":{"text":["spektr"],"answer_start":[296]},"id":65}
{"context":"Yer qaʼrining yuqori harorati sabablari haqida bir nechta taxminlar mavjud. XX asr boshlarida bu energiyaning radioaktiv xususiyati haqidagi gipoteza mashhur bo'lgan. Bu taxmin yuqori qirg'oq tarkibini baholash bilan tasdiqlanganga o'xshardi, bu juda katta uran, kaliy va boshqa radioaktiv elementlarni ko'rsatdi, ammo keyinchalik aniqlandiki, yer qa'ridagi toshlarda radioaktiv elementlar miqdori kuzatilayotgan chuqur issiqlik oqimini ta'minlash uchun etarli emas. Dengiz tubiga o'xshash tarkibdagi suyuqlik osti moddalarida esa radioaktiv moddalar kam uchraydi. Biroq, bu sayyoraning markaziy mintaqasida issiqlik hosil qiluvchi og'ir radioaktiv elementlarning yuqori miqdorda bo'lishini istisno etmaydi.","question":"Yuqori qirg'oq tarkibiga qanday radioaktiv elementlar kirgan?","answers":{"text":["uran, kaliy va boshqa"],"answer_start":[257]},"id":226}
{"context":"Asrlar davomida, Rimda yaratilganidan beri Vasl. e. qo'shiq maktabining (lat. schola cantorum) sifatida mashhur bo'lgan G'arbiy Yevropada professional musiqa rivojlanishi katolik cherkovi atrofida to'plangan. Professional musiqachilarning  regentlar, qo'shiqchi va kompozitorlarning  fikrlash tarzi katoliklik estetikasining to'g'ridan-to'g'ri ta'siri ostida, xudojo'y musiqa bilan bevosita bog'liq bo'lib, xor tovushi erta ajralgan, mulohaza qilish kayfiyatining ideal ifodasi sifatida mustahkamlandi. Chor janrlarining qat'iy polifonik tartibga solinishi,  yozadi V. Konen,  yakkaxon qo'shiq kuylash bilan birga keltiradigan tartibsizlik va improvizatsiyani istisno qildi. Katolik cherkov musiqiy professionallikning asosiy markazi sifatida qayta tiklanish davrida ham saqlanib qoldi; cherkov madaniyatining ta'siri hatto madrigal kabi dunyoviy janrda ham o'z ta'sirini ko'rsatdi: lirik, ko'pincha shaxsiy xususiyatga ega bo'lgan matnlarga asoslangan, bo'linmagan yoki fojiaviy muhabbatga bag'ishlangan, XVI asrdagi madrigallar xor uchun polifonik (odatda 4-5 ovozli) asarlar edi.","question":"Rimda qo'shiqchilik maktablari qachon tashkil etilgan?","answers":{"text":["Vasl. e."],"answer_start":[43]},"id":987}
{"context":"Tesla o'zining yutuqlari va tovarlarni taqdim etish qobiliyati bilan mashhur bo'lgan, bu esa unga ommaviy madaniyatda odatiy \"aqalli olim\" degan nom berdi. Uning patentlari unga katta miqdorda pul keltirdi, uning ko'p qismi o'z loyihalarini moliyalashtirish uchun ishlatilgan, turli darajadagi muvaffaqiyat bilan.: 121,154 U nafaqaga chiqqunga qadar bir qator Nyu-Yorkdagi mehmonxonalarda hayotining ko'p qismini yashagan. Tesla 1943 yil 7 yanvarda vafot etdi. Uning o'limidan so'ng, uning ishi unutilib ketib, 1960 yilda O'lchov va tarozilar bo'yicha Bosh konferensiyada magnit oqim zichligi birligi uning sharafiga tesla deb nomlandi. 1990-yillardan boshlab Teslaga jamoatchilikning qiziqishi tiklandi.","question":"Tesla o'z hayotining ko'p qismini qayerda o'tkazgan?","answers":{"text":["Nyu-Yorkdagi mehmonxonalarda"],"answer_start":[360]},"id":3079}
{"context":"To'liq funktsional operatsion tizimga ega bo'lish smartfonlar va kommunikatorlarni ko'pchilik foydalanuvchilar uchun yanada jozibador qiladi. Zamonaviy telefonlar (o'rta narxlar va undan yuqori) telefonlar doirasidan tashqarida ko'plab vazifalarni juda yaxshi bajaradi: elektron pochta bilan ishlash, matnli hujjatlarni va elektron jadvallarni ko'rib chiqish, vazifalarni rejalashtiruvchi bilan ishlash va boshqa ko'p narsalar. Telefonlarning funktsionalligini kengaytirish J2ME dasturlari orqali mumkin bo'lib, ular deyarli barcha mobil telefonlar, smartfonlar va kommunikatorlar tomonidan qo'llab-quvvatlanadi. Ko'pgina mobil telefonlarning ekrani smartfonlarning aksariyatidan kam emas, ko'pgina modellar xotira kartasi uchun ulagich bilan jihozlangan.","question":"Zamonaviy telefonlar nima bilan shug'ullanadi?","answers":{"text":["elektron pochta bilan ishlash"],"answer_start":[270]},"id":353}
{"context":"Shaharni 14 ta kotibiyatga bo'lingan ma'muriyat boshqaradi. Shuningdek, u bir nechta maxsus xizmatlar va institutlarni o'z ichiga oladi. Ma'muriyatni to'rt yilga saylanadigan mer boshqaradi. Xuddi shunday muddatga 110 deputatdan iborat shahar to'plami (parlamenti) deputatlari saylanadi. Yig'ilishlar zaruratga qarab, lekin uch oyda kamida bir marta o'tkaziladi. Shahar hokimi o'z vazifalarini bajarishda Shahar kechasidan yordam oladi. U merning o'zidan, uning o'rinbosaridan va yana to'qqiz kishidan iborat. Ular to'rt yil muddatga Mayorning taklifiga ko'ra, Yig'ilish tomonidan saylanadilar. Shahar vechasi shuningdek, Belgrad ma'muriyati apparatining faoliyatini nazorat qiladi.","question":"Parlamentga saylangan deputatlar soni qancha?","answers":{"text":["110"],"answer_start":[214]},"id":1169}
{"context":"Zoologik nomenklatura nuqtai nazaridan Homo sapiens turining lektotipi taniqli shved tabiatshunosidir Karl Linney (17071778). Nashr etilgan kunining shartli sanasi, ya'ni 1758 yil 1 yanvarda zoologik nomenklaturaning boshlang'ich nuqtasi sifatida qabul qilingan \"Tabiat tizimi\" ning 10-nashrida Linnae Homo sapiens turini ham, ushbu turga tegishli bir nechta guruhlarni ham tavsifladi. Biroq u na tur uchun, na o'zi tasvirlagan kichik turlar uchun namunaviy nusxalarni ko'rsatmadi, chunki o'sha davrda olimlar ular tasvirlagan taksonlarni tiplashtirish bilan shug'ullanmaganlar. 1959 yilgacha hech bir odam aqlli inson turining namunaviy namunasi sifatida tan olinmagan edi - ingliz professori Uilyam Tomas Stern Linnening nomenklatura va tizimga qo'shgan hissasiga bag'ishlangan maqolada Linnening o'zi Homo sapiensning turi bo'lishi kerakligini yozmaguncha. Ilmiy adabiyotda hozirgi odamni takson sifatida tipifikatsiya qilish bo'yicha takliflar mavjud bo'lmaganligi sababli, Uilyam Sternning nashri Karl Linneyni Homo sapiens turining lektotipi va bu turning nominal kichik turi Homo sapiens sapiens deb belgilash uchun etarli edi. Birinchi marta H lektotipi tavsifini maxsus tavsiflashga urinish. u amerikalik paleontolog Edvard Kopning Pensilvaniya arxeologiya va antropologiya muzeysidan qarz olingan qoldiqlaridan foydalangan, natijalar 1994 yilda chop etilgan. Biroq, bu zoologik nomenklaturaning barcha qoidalariga mos kelmadi.","question":"Qaysi mashhur shved tabiatshunosining zoologik nomenklaturasi nuqtai nazaridan Homo sapiens turining lektotipi hisoblanadi?","answers":{"text":["Karl Linney"],"answer_start":[102]},"id":2795}
{"context":"1898 yilgacha birodarlar kino suratga olish bilan faol shug'ullanganlar, Luining \"Iso azoblari\" filmi ustida ishlashni tugatgandan so'ng, Lu Luyer keyingi kino karerasidan voz kechgan va rangli fotosuratlar texnologiyasini yaxshilashga e'tibor qaratgan. Film sanoatidan ketish o'sishdagi raqobat bilan ham bog'liq edi. Agar Lumiyer apparatining dastlabki yillarida ular ko'plab buyurtmalar olgan bo'lsa va 1896 yil iyul oyida konsessiyalardan taxminan million frank ishlab topgan bo'lsa, 1897 yilda ularning Sinematografida turli mualliflar 500 dan ortiq rasmlarni suratga olishgan bo'lsa, keyinchalik dastlabki konstruksiyaga takomillashtirishning yo'qligi tomoshabinlarni boshqa modellarga o'tishga majbur qildi. Sinematografdan foydalangan holda ommaviy seanslar 1902 yilgacha davom etdi va Lümyerlar fabrikasi kataloglarida u 1907 yilgacha paydo bo'ldi. Keyingi paytlarda Lyuymerlar yangi kinoapparatlarda (1900-yillarning boshidan 1940-yillarning boshiga qadar Société des pellicules françaises sho'ba firmasi orqali) ishlatilgan 35 mmli selluloid kinofilm ishlab chiqarishni davom ettirdilar, ammo kameralar ishlab chiqarishni to'xtatdilar. Umuman olganda, sessiyalar va suratga olish kameralarini sotishdan olingan daromadlar kompaniyaning daromadlarining atigi 15 foizini tashkil etdi, hatto 1896 va 1900 yillar o'rtasidagi ko'tarilish yillarida ham.","question":"Luiz Lyumiyerning kino dunyosidan ketishi nima bilan bog'liq edi?","answers":{"text":["o'sishdagi raqobat"],"answer_start":[277]},"id":268}
{"context":"\"O'z tasvirlari to'g'risida\" maqola biz uchun Rossiyada she'riyat bilan bog'liq birinchi ish sifatida qiziq. Bu yerda she'riyatning biroz kengroq tizimi mavjud emas va maqola she'riyatdan ko'ra retorikada ham kamroq ahamiyatga ega. Shunga qaramay, ushbu maqoladan qadimgi Rus o'quvchisi she'riyat nutqining alohida vositalari  metafora, giperbola va boshqalar haqida ba'zi bir elementar tasavvurlarni olishlari mumkin edi. e.); bu Bizning yozishning birinchi asrlaridan beri adabiyot nazariyasi masalalariga muayyan qiziqish mavjudligini ko'rsatadi, bu qiziqish bu bosqichda faqat tarjima qilingan asardan foydalanish, lekin asl asarni yaratmaslik bilan bog'liq bo'lishi mumkin edi.","question":"Adabiyot nazariyasiga qiziqish qaysi vaqtda paydo bo'ladi?","answers":{"text":["Bizning yozishning birinchi asrlaridan beri"],"answer_start":[431]},"id":1394}
{"context":"AQSh havo kuchlari qurol-yarog' bilan bog'liq bo'lgan kritik zonalar uchun bir kishilik zonalar o'rnatadi, bu yerda faqat bir kishilik taqiqlangan. Ikki kishilik printsipga ko'ra, bunday hududlarda ikkita kishi bo'lishi kerak, ular vazifaning yechimini biladi, boshqa odamning noto'g'ri yoki ruxsatsiz harakatlarini aniqlab, oldini olishga qodir. AQSh Havo kuchlarining (AFI) 91-104 qoidasiga ko'ra, ikki kishilik printsip, bitta odam tomonidan tasodifan yoki yovuz niyatda yadroviy qurolni ishga tushirishning oldini olish uchun mo'ljallangan.","question":"Bir kishilik zonalarda nima taqiqlangan?","answers":{"text":["faqat bir kishilik"],"answer_start":[116]},"id":1310}
{"context":"O'z mamlakatining suvga cho'mdiruvchisi bo'lgan Xlodvigning cherkovga qilgan xizmatlari buyuk edi. Uning rafiqasi, Qirolicha Klotilda muqaddaslik nimbasini oldi. Ammo Xlodvig muqaddas deb tan olinmadi va buning sababi, ehtimol, shohning xarakteri, pragmatikdan tsinizmga qadar edi. Uning suvga cho'mishi axloqiy o'zgarish bilan bog'liq emas edi. Xlodvig xristianlikni qabul qilishda, avvalo, amaliy foyda ko'rdi va xristian bo'lganidan so'ng, vijdoni hech qanday siqmasdan barcha qardosh-qirolilarni qirg'in qilish rejasini amalga oshirdi.","question":"Xlodvigning suvga cho'mishi nimadan dalolat bermagan?","answers":{"text":["axloqiy o'zgarish bilan"],"answer_start":[304]},"id":258}
{"context":"Tadqiqotchilar Bunin romanining janri haqida yagona fikrga kelmaganlar. Asarning ijodiy tarixini o'rgangan adabiyotshunos Boris Averin, xotiraning borishi aks etgan dastlabki muallif qo'lyozmalari Arsenyev hayoti haqida memuar prosa sifatida gapirish imkonini berishini ta'kidladi. Shu bilan birga, Ivan Alekseyevich o'zgartirishlar kiritishda asarning qahramonlaridan ongli ravishda uzoqlashdi - u ismlarni o'zgartirdi va matndan o'z biografiyasining epizodlarini taxmin qiladigan tafsilotlarni olib tashladi. Adabiyotshunos Anna Saakyantsning fikricha, Arsenyevning hayoti bir nechta janrlarni birlashtirdi  kitobda bir-biriga badiiy biografiya, memuarlar, lirik-filozofiy prosa o'ralgan. Litteraturshunos Igor Suxih roman asosi o'tmishning she'riy o'zgarishi ekanligini yozgan (85). Buninning o'zi Aleksey Arsenyevning tarixini muallifning tarixi sifatida qabul qilmaslikni talab qildi; u tushuntirdiki, Arsenyev hayoti  bu uydirma shaxsning avtobiografiyasi (193).","question":"Adabiyotshunoslardan birining fikricha, \" Arsenyev hayoti \" asarida qanday janrlar birlashtirilgan?","answers":{"text":["badiiy biografiya, memuarlar, lirik-filozofiy prosa"],"answer_start":[629]},"id":223}
{"context":"Peyton Manning ikki xil jamoani bir nechta Super Kuboklarga olib borgan birinchi chorakchi bo'ldi. U, shuningdek, 39 yoshida Super Kubokda o'ynagan eng keksa himoyachi hisoblanadi. Oldingi rekord 38 yoshida Bronkos ni Super Kubok XXXIIIda g'alaba qozonishga olib kelgan va hozirgi kunda Denverning futbol bo'yicha ijrochi vitse-prezidenti va bosh direktori bo'lgan Jon Elvey tomonidan saqlangan.","question":"Qaysi jamoa XXXIII Superkubning g'olibi bo'ldi?","answers":{"text":["Bronkos"],"answer_start":[207]},"id":3003}
{"context":"Aristotel har qanday harakatlanish nuqtasi uchun asosiy parametr harakatlanish boshlang'ich nuqtasidan emas, balki oxirgi nuqtagacha bo'lgan masofa deb hisoblagan. Impetus nazariyasi tufayli tadqiqotchilarning e'tiborini harakatlanayotgan jismning harakatlanish boshlanishidan uzoqligiga qaratish mumkin: jism impetus ta'siri ostida tushib ketishi natijasida, boshlang'ich nuqtadan uzoqlashgani sayin, ko'proq va ko'proq impetus to'playdi. Bu yo'lda impetus tushunchasidan inersiya tushunchasiga o'tish uchun shartlar yaratildi. Bularning barchasi asta-sekin Galileo dinamikasi paydo bo'lishiga tayyorgarlik ko'rdi.","question":"Nima tufayli tadqiqotchi fikrining e'tiborini harakatlanayotgan jismning harakat boshlanishidan uzoqligiga asta-sekin o'tkazdi?","answers":{"text":["Impetus nazariyasi tufayli"],"answer_start":[164]},"id":27}
{"context":"Russoning eng muhim va mashhur musiqa asari  Qishloqda sehrgar operasi  (fr. Le Devin du Village) asarida italyan opera maktabi ta'siri ostida o'z fransuz librettolariga asoslangan. Opera birinchi marta 1752 yil 10 oktyabrda Fontanblodagi shohni kutib o'tkazildi. 1803 yilda Parijda F. Lefevr, unga bir qator qo'shimcha raqs raqamlarini yozgan ((15). Qizig'i shundaki, Russo operasining nemis tiliga erkin tarjima qilingan libretto V operasining asosi bo'ldi. Ha, shunday. Bastyen va Bastyenning Mozartlari.","question":"Russoning mashhur musiqa asari?","answers":{"text":["Qishloqda sehrgar operasi "],"answer_start":[45]},"id":1882}
{"context":"Port-Artur 1904 yil 27 yanvarga kecha atrofida Rus-Yaponiya urushining birinchi jangovar to'qnashuvlari boshlandi, chunki yapon kemalari Port-Arturning tashqi reydida turgan rus harbiy kemalariga torpedalar otdilar. Bunda Retvizan va Tsesarevich zirhli kemalari, shuningdek, Pallada kreyseri jiddiy shikastlandi. Qolgan kemalar portdan chiqib ketishga ikki marta urinib ko'rishdi, ammo ikkalasi ham muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Yaponiya hujumini urush e'lon qilinmasdan amalga oshirgan va ko'pchilik jahon hamjamiyati mamlakatlari tomonidan qoralagan. Faqatgina o'sha paytda Yaponiyaning ittifoqchisi bo'lgan Buyuk Britaniya hujumni buyuk ish sifatida nishonlagan.","question":"Yaponiyaliklar rus askarlariga qachon hujum boshlashdi?","answers":{"text":["1904 yil 27 yanvarga kecha"],"answer_start":[11]},"id":1697}
{"context":"Shunday qilib, tanqidiy fikrlarning jonli kurashi sharoitida, nazariy tasavvurlar tuproqida paydo bo'lgan Aristotelning Poetika (384322) poetikadagi birinchi keng ko'lamli tizimli ish deb hisoblanishi kerak. Aristotel, yer egalari va qul egalari oligarxiyasi mafkuralarini targ'ib qilgan holda, Gretsiyaning siyosiy kengayishi juda tez rivojlanib borayotgan davrda va barcha sohalarda, shu jumladan san'at nazariyasi kabi madaniy safarbarlikni talab qilgan davrda so'zladi. Astotil hayotiy va faol, ammo shu bilan birga parazitlar sinfini taqdim etgan holda, o'zining she'riyat haqidagi ta'limotida o'ziga xos tarzda hedonizm (san'atning maqsadi  zavq) xususiyatlarini she'riyatning kognitiv mohiyatini chuqur tushunish bilan birlashtirgan va agar estetik muammolarning umumiy talqini u idealistik falsafaga asoslangan bo'lsa, unda she'riyat tuzilishini tahlil qilish usuli  she'riyat usuli  shubhasiz u tomonidan yaratilgan tabiiy fanlarning empirik usuli asosida. Poetik san'atning mohiyatini ochib berishni boshlagan Aristotel poetik tuzilmaning barcha tomonlari orqali, tilgacha izchil ravishda o'z tahlilini (bizgacha yetib kelgan  qismida tragediya va epos materiallari asosida) amalga oshiradi.","question":"Poetik tuzilishni tahlil qilish usuli nima asosida yaratilgan?","answers":{"text":["tabiiy fanlarning empirik usuli asosida"],"answer_start":[925]},"id":2205}
{"context":"Markaziy bank mustaqilligining makroiqtisodiy barqarorlikka ta'siri mavzusiga ko'plab ishlar yozilgan. Mavzu 1990-yillarda markaziy bank mustaqilligi va inflyatsiya o'rtasidagi bog'liqlik aniqlanganda boshlangan. Isroillik iqtisodchi Aleks Tsukerman pul-kredit siyosatining siyosiy iqtisodini tasvirlab berdi va markaziy bank mustaqilligini indeks shaklida (Zukerman indeksi deb nomlangan) miqdorda o'lchash vositasini taklif qildi. Italiyalik amerikalik iqtisodchi Alberto Alesina, Lorens Sammers (1999-2001 yillarda AQSh moliya vaziri) bilan birgalikda rivojlangan mamlakatlar misolida, Markaziy bankning zaif mustaqilligi inflyatsiyaning yuqori bo'lishiga sabab bo'lganini isbotladi (qarang. (Shuningdek, rasmda). Bu xulosalar 1990-yillarda rivojlanayotgan iqtisodiyotlarda markaziy banklarni institutsional isloh qilish uchun asos bo'ldi. va ularning mustaqilligini mustahkamlash.","question":"Mavzu qaysi davrda ishlab chiqilgan?","answers":{"text":["1990-yillarda"],"answer_start":[109]},"id":926}
{"context":"Molekulyar evolyutsiyaning neytral nazariyasi evolyutsion o'zgarishlarning aksariyati organizmlarning moslashuvchanligiga hech qanday ta'sir ko'rsatmaydigan genomda neytral mutatsiyalar o'rnatilishining natijasidir, deb taxmin qiladi. Demak, ushbu modelda, populyatsiyadagi ko'pgina genetik o'zgarishlar mutatsiyalarni siqib chiqarish va genlarning drayfi ta'siriga bog'liq. Neytrallik nazariyasining bu talqini hozirgi vaqtda olimlar tomonidan qabul qilinmaydi, chunki u tabiatda genetik o'zgaruvchanlik xususiyatiga mos kelmaydi. Biroq, bu nazariyadan ko'proq zamonaviy va ilmiy jihatdan qo'llab-quvvatlanadigan versiyasi bor - bu deyarli neytral nazariya, bu kichik populyatsiyalarda neytral bo'lgan mutatsiyalar katta populyatsiyalarda neytral bo'lishi shart emas. Boshqa nazariyalar shuni ko'rsatadiki, genetik dryf genetik hitchhiking kabi boshqa stoxastik ta'sirlar bilan qoplangan.","question":"Neytral molekulyar evolyutsiya nazariyasiga ko'ra, populyatsiyadagi ko'pgina genetik o'zgarishlarning ta'siri nimada?","answers":{"text":["mutatsiyalarni siqib chiqarish"],"answer_start":[304]},"id":593}
{"context":"Emizuvchilarda homilaning o'sishi bachadon  tuxum yo'lining pastki bo'limida sodir bo'ladi. Bunda sumka va placentarlarda homiladorlik paytida homiladorlikning tashqi qobig'i (xorion) va bachadonning bo'sh epiteliasi birlashuvi natijasida hosil bo'ladigan va homiladorlikni kislorod va ozuqa moddalari bilan ta'minlaydigan, shuningdek, uglerod kislotasi va almashinuv mahsulotlarini chiqarib tashlaydigan o'ziga xos organ - placenta paydo bo'ladi. Biroq, sumkalar placentasi juda oddiy (shuning uchun ularning bachadon ichidagi hayot davri qisqa, bola esa juda erta tug'iladi); placentarlarda esa u ancha mukammalroq, bu esa homila tashqi muhitning noqulay sharoitlaridan ishonchli himoyalangan bo'lgan bachadon ichidagi rivojlanish davrini sezilarli darajada uzaytirishga imkon beradi.","question":"Nima uchun sumkachalar bolalarini erta tug'ishadi?","answers":{"text":["placentasi juda oddiy"],"answer_start":[464]},"id":536}
{"context":"Ko'pgina yurisdiktsiyalarda (masalan, AQShda) farmakologlar faoliyati shifokorlardan alohida tartibga solinadi. Ushbu yurisdiktsiyalarda odatda faqat farmatsevtikachilar aholiga mo'ljallangan dorilarni etkazib berish huquqiga ega ekanligi ko'rsatiladi, ammo ular shifokorlar bilan biznes sheriklik qilish yoki ularga \"to'lovlar\" to'lash huquqiga ega emaslar. Ammo Amerika Tibbiyot Assotsiatsiyasining (AMA) axloqiy kodeksi shifokorlar bemorni ekspluatatsiya qilmaslik va dori-darmonni boshqa joyda yozish imkoni bo'lsa, dorilarni o'zlarining xususiy ofislarida berishga haqli, deb aytadi. 7 dan 10 foizgacha Amerikalik xususiy shifokorlar, mavjud ma'lumotlarga ko'ra, o'zlari dorilarni yozib berishadi.","question":"O'z-o'zidan dorilar yozadigan shifokorlarning taxminiy soni qancha?","answers":{"text":["7 dan 10 foizgacha"],"answer_start":[589]},"id":3179}
{"context":"Rossiya Federatsiyasi Prezidentining 1997 yildagi Federal majlisiga Murojaatnomasini amalga oshirish maqsadida Rossiya Federatsiyasi Hukumatining tuzilmasini va ijro etuvchi hokimiyat federal organlari tuzilmasini iqtisodiy o'zgarishlarning talablariga muvofiqlashtirish yuzasidan Rossiya Federatsiyasi Prezidentining 1997 yil 17 martdagi 249-son Farmoni bilan Ijro etuvchi hokimiyat federal organlari tuzilmasini takomillashtirish to'g'risida Rossiya Federatsiyasining Monopoliyaga qarshi siyosat va yangi iqtisodiy tuzilmalarni qo'llab-quvvatlash bo'yicha Davlat qo'mitasi Rossiya Federatsiyasining Davlat monopoliyaga qarshi qo'mitasi etib qayta tashkil etildi. 1997 yil avgustda Natalya Fonarova Qo'mita raisi etib tayinlandi.","question":"Rossiya Federatsiyasining monopoliyaga qarshi siyosat va yangi iqtisodiy tuzilmalarni qo'llab-quvvatlash bo'yicha davlat qo'mitasi qaysi maqsadlarda Rossiya Federatsiyasining monopoliyaga qarshi davlat qo'mitasiga aylantirildi?","answers":{"text":["Rossiya Federatsiyasi Prezidentining 1997 yildagi Federal majlisiga Murojaatnomasini amalga oshirish maqsadida"],"answer_start":[0]},"id":2007}
{"context":"Albert Kamyu 1913 yil 7 noyabrda Aljirda, Mondovi qishlog'i yaqinidagi San-Pol fermasida frankoaljir oilasiga tug'ilgan. Uning otasi, asl elzas, Lyusen Kamyu, vinochilik firmasida vino xonasi nazoratchisi bo'lgan, Birinchi jahon urushi paytida yengil piyoda bo'lib xizmat qilgan, 1914 yilda Marndagi jangda halokatli yaralangan va lazaretda vafot etgan. Uning onasi Kutrin Santé, millati ispan, yarim kar va savodsiz, Albert va uning katta akasi Lyuzen bilan Belkur tumanida (fr.) O'zboshimchalik qilgan buvimning qo'lida qashshoqlikda yashaydigan odamlar. Kutrin oilasini boqish uchun dastlab fabrika ishchisi, keyin esa tozalash bo'yicha ish bilan shug'ullangan.","question":"Albert Kamyu onasining ismi nima edi?","answers":{"text":["Kutrin Santé"],"answer_start":[366]},"id":2356}
{"context":"Midiya tili masalasi bahsli. Ba'zi olimlar (7) yagona midiya tili mavjudligini qabul qilishadi; boshqalar (8) buni rad etib, midiyaliklar bir nechta dialektlarda gaplashgan deb hisoblashadi, ular yagona qadimgi eron tilini farsi dialektlari bilan bir qatorda tashkil etgan. Bu, midiya tilining avlodlari deb hisoblanadigan tillar (Shimoliy-g'arbiy ariy tillari: kurd, talysh, tat (tashkilot 260 kun ko'rsatilmagan), tati va boshqalar) zarur darajada qarindoshlikni namoyish etmasligi bilan asoslanadi. Har holda, Midiyada umumiy til Ekbatan okrugining dialektlari bo'lgan deb taxmin qilish mumkin (umumiy qoidaga ko'ra, davlat tili  bu, bir nechta istisnolardan tashqari, poytaxt va hovli tili).","question":"Farsi shevasidan tashqari bir nechta midiya tillari qaysi tilni tashkil etardi?","answers":{"text":["yagona qadimgi eron tilini"],"answer_start":[196]},"id":755}
{"context":"Boshqa suyaklilar singari rakopedlar ham xitinli eksoskeletga ega. Bu hayvonning o'sishini cheklaydi, shuning uchun ekzoskelet go'dak o'sishi kerak bo'lgan o'lchamga yetguncha, go'dak o'sishi davomida vaqti-vaqti bilan tushirib yuboriladi. Boshqa qo'l-oyoqlilardan (helitserlilar, hasharotlar, ko'p oyoqlilar) saratonlilar ikki shoxli oyoqlari va o'ziga xos shakldagi lichinkalari  naplius bilan ajralib turadi. Bundan tashqari, rakkavorlarda bir vaqtning o'zida ikkita burun bor: antennalar va antennalar. Ko'pchilik vakillarining nafas olishlari epipoditning oyoqlari o'sgan bo'g'inlari yordamida amalga oshiriladi.","question":"Qaysi qo'lqoplarda xitin eksoskeleti bor?","answers":{"text":["saratonlilar"],"answer_start":[310]},"id":827}
{"context":"J, j (nomi: жэ)  barcha slavyan kirill alifboslarining harfi (rus, belarus, serb va makedoniya tillarida sakkizinchi, bolgar tilida yettinchi va ukrain tilida to'qqizinchi); ba'zi slavyan bo'lmagan xalqlarning yozuvlarida ham ishlatiladi, u erda hatto uning asosida  yoki Җ kabi yangi harflar qurilgan. Eski va cherkov slaviya alifboslarida bu erda yashayotgan (ya'ni yashayotgan, yashashdan buyruq beruvchi e'tibor) deb nomlanadi va yettinchi hisoblanadi; kirill tilida raqamli ma'noga ega emas va raqamli ma'noga ega, fe'lda  kabi ko'rinadi va raqamli ma'noga ega 7.","question":"Qadimgi va cherkov slaviya alifbosidagi J harfi soni qanday?","answers":{"text":["yettinchi"],"answer_start":[434]},"id":1478}
{"context":"Langobard shohligini zabt etgandan so'ng, Karl yana bir necha marta Alplar ortidan yurishga majbur bo'ldi. 776 yil yozning boshida u isyonkor Friul dukiga qarshi chiqdi va uni bo'ysunishga majbur qildi. Janubiy Italiyada Beneventning Langobard gershogligi deyarli mustaqil bo'lgani ham Italiyadagi frank hukmronligiga tahdid soladi. Dezideriyning qaynonasi, Benevent gergosi Arekhis II (758787) ham franklarga, ham papalikka nisbatan dushmanlik pozitsiyasini egallab, separatist intilishlarini yashirmagan. Biroq, Beneventga qarshi kampaniya keng ko'lamga ega bo'lmadi, chunki Arexis II tezda frank shohiga tinchlik va vassalitini tan olishni so'rab murojaat qildi. Grimovald III (788806), Arekhisning o'limidan so'ng uning vorisi bo'lgan, Charlga vasiylik qasamyodini tasdiqladi.","question":"Kim Karlga qasamyodni tasdiqladi?","answers":{"text":["Grimovald III"],"answer_start":[666]},"id":1598}
{"context":"Trotkizm atamasini birinchi marta liberal tarixchi va kadetlar partiyasi yetakchisi Pavel Milyukov ishlatgan. 1907 yilda chiqqan 2-davlat dumasiga saylovlar qanday o'tdi to'plamida, 1905 yil oktyabr  noyabr voqealarini tahlil qilib, Milyukov shunday yozgan: 17 oktyabrdan keyin Rossiyada birinchi marta erkin siyosiy yig'ilishlar paydo bo'lganida, ularning kayfiyati shubhasiz chap tarafli edi. Hatto o'z faoliyatining dastlabki oylarida bo'lgan va parlament kurashlariga tayyorgarlik ko'rayotgan Konstitutsiyaviy-demokratik kabi partiya ham 1905 yilning so'nggi oylarida mutlaqo imkonsiz edi. Hozirda partiyani Trotskizmning \"Inqilobchi illyuziyalari\"ga va \"Blankizm\"ning takrorlanishiga qarshi mitinglar tashkil etish orqali norozilik bildirmaganligi uchun ayblaydiganlar, shunchaki o'sha paytdagi mitinglarga yig'ilgan demokratik jamoatchilikning kayfiyatini tushunishmaydi yoki eslashmaydi (27).","question":"1905-yilda yangi paydo bo'lgan qaysi partiya parlament uchun kurashga tayyorgarlik ko'rdi?","answers":{"text":["Konstitutsiyaviy-demokratik"],"answer_start":[497]},"id":344}
{"context":"Oy yuzasidagi balandlik va chuqurlik ma'lum radiusdagi shartli sohaning o'lchamidan hisoblanadi. Lunar Reconnaissance Orbiter zondining altimetrik va stereoskopik ma'lumotlari bo'yicha tuzilgan oy relyefining raqamli modellarida 1737,4 km radiusli sfera qabul qilingan. U, shuningdek, oldingi ULCN 2005 modelida (Klementina o'lchovi va boshqa ma'lumotlar asosida qurilgan), shuningdek, Kaguya apparatining o'lchovi asosida yaratilgan modelda (6) ishlatiladi. Change-1 o'lchovi uchun 1738,0 km (6) darajasi ishlatilgan. Taqqoslash uchun: Oyning oʻrtacha radiusi 1737,153 ± 0,010 km ga teng ((5).","question":"Change-1ni o'lchashda qaysi radiusdan foydalaniladi?","answers":{"text":["1738,0 km"],"answer_start":[483]},"id":1568}
{"context":"Har qanday kasseta boshida va oxirida toza (oq yoki shaffof) plyonka  rakordga ega bo'ladi. Ushbu film zich, unda magnit elementlar mavjud emas va asosiy filmga tasma lenta yoki maxsus yopishqoq bilan yopishtirilgan. Ularda yumshoq avtostop ishlashi uchun zarur bo'lgan ikkita noaniq (qora qizil) markerlar bo'lishi mumkin. Rakord tozalash lentasi emas: har qanday tozalash vositasidan qat'iy ravishda belgilangan maqsadda foydalanish kerak, boshning tozalash plyonkasi bilan muntazam aloqasi boshlarning barvaqt eskirishiga olib keladi. Biroq, ovoz yozish studiyalarida va ba'zi fabrikalarda (masalan, Maxell ishlab chiqarishi) tayyorlangan kassetalarda yumshoq tozalash xususiyatlariga ega bo'lgan rekordlar qo'llanilishi mumkin. Xususiy tozalash kasseti mavjud bo'lib, ularda bir marta ishlatiladigan qorishqoqlik plyonkasi mavjud bo'lib, u boshi ifloslangan joylardan tozalaydi. Tozalash plyonkasini cho'zishning davomiyligi ikki daqiqadan oshmasligi kerak.","question":"Tozalash kasetalari qanday plyonka bilan jihozlangan?","answers":{"text":["qorishqoqlik plyonkasi"],"answer_start":[804]},"id":2688}
{"context":"Fresno G'arbiy-G'arbiy Fresno tumanida joylashgan West Side, shaharning eng qadimgi tumanlaridan biri hisoblanadi. Tuman 99-avtomagistraldan (uni Fressno markaziy tumanidan ajratib turadigan) janubi-g'arbda, 41-avtomagistraldan g'arbda va Nilsen-Aveniydan (yoki yaqinda qurilgan 180-avtomagistraldan) janubda joylashgan bo'lib, shaharning g'arb va janubiy chegaralarigacha cho'ziladi. Ushbu tuman an'anaviy ravishda Fresno afro-amerikaliklarining markazi hisoblanadi. U madaniy jihatdan xilma-xil va o'z ichiga ko'plab meksikalik-amerikalik va Osiyo-amerikalik aholi (asosan, Hmonglar va Laoslar) ni oladi.","question":"Fresno g'arbining yana qanday nomi bor?","answers":{"text":["G'arbiy-G'arbiy Fresno"],"answer_start":[7]},"id":3011}
{"context":"XIV asrda Bavariya davlat qurilmalarining asta-sekin rivojlanishiga asos solingan, chunki o'z shahzodalarining qiyinchiliklari va janjallaridan foydalangan holda, xonadonlar va shaharlar ulardan turli huquq va imtiyozlarni talab qilishgan, ma'naviy shahzodaliklar va mol-mulk egalari tomonidan qo'llab-quvvatlangan. Sohatlar (prelatlar, ritsarlar va shaharlar) xohlagan vaqtda, ya'ni seym (birlashgan darajalar) yoki alohida darajalar shaklida yig'ilishardi, ularning har biri o'zlarining alohida ittifoqlarini tuzgan. Umumiy davlat qonunlari dastlab doimiy soslaviy komissiya tomonidan, gersoq maslahatchilari bilan birgalikda muhokama qilingan, so'ngra so'nggi tasdiqlash uchun Seymga yuborilgan. Tasdiqlangan soliqlar yana bir bor davlatning mansabdor toifalari tomonidan taqsimlangan, ular ularni o'zlarining odamlari orqali undirib, sarflagan, ammo ular tomonidan davlat amaldorlari orqali emas. Bavariya konstitutsiyasi Gerkog Albrext IV hukmronligining boshida og'ir inqirozga uchradi, uning absolutistik harakatlari past Bavariya mansabdorlarining ochiq isyongacha yetgan kuchli qarshiligini keltirib chiqardi. 1506 yilda Quyi va Yuqori Bavariya tarkiblari bir tarkib yig'ilishiga birlashgan va Albrext gersozi, hozirgacha mavjud bo'lgan qismlarga bo'linishning barcha zararlarini anglab, ulardan davlatning birligi va bo'linmasligini va to'ng'ichlik huquqi bo'yicha taxt meros tartibini tan olishni oldi. Unga ko'ra, uning uch o'g'li: Vilgelm IV, Ludvig va Ernstdan faqat Vilgelm uning vorisi bo'lishi kerak edi; ammo uning o'limidan (1508 yil) keyin janjallar boshlandi, bu esa Vilgelm va Ludvigning birgalikda hukmronligiga olib keldi.","question":"Bavariya konstitutsiyasi qachon inqirozga uchragan?","answers":{"text":["Gerkog Albrext IV hukmronligining boshida"],"answer_start":[926]},"id":218}
{"context":"2014 yilning boshida Stellar Foundation nomli raqobatchi kompaniya tarmoqning qulashi natijasida halok bo'ldi. Kompaniya Stellar bosh ilmiy xodimi Devid Maziersni va Stanford universitetining xavfsiz hisoblash guruhi rahbariga chaqirdi, Stellar konsensus tizimini ko'rib chiqish uchun, bu Ripple-dagi o'xshash edi. Maziers Stellar tizimi birdan ortiq tekshiruvchi nuqta bilan ishlashda xavfsiz bo'lishi mumkin emasligini aytdi, chunki konsensusga erishilmaganida, qabul qilingan bitimlarga rozi bo'lmagan tarmoq qismlari bilan registrining forigi paydo bo'ladi. Stellar Foundation keyinchalik konsensus jarayonida tug'ma nuqsonlar borligini ta'kidladi, bu da'vo, Finance Magnates ma'lumotlariga ko'ra, Ripple tomonidan qat'iy rad etilgan. Ripple Labs bosh kriptografi Devid Shvarts Mazieresning xulosalarini shubha ostiga qo'ydi va Stellar konsensus tizimini noto'g'ri joriy etishini, chunki protokol validatorlar to'g'ri sozlangan taqdirda xavfsizlik va muvaffaqiyatsizlikka chidamliligini ta'minlaydi, deb aytdi. Kompaniya, Stellar ma'lumotlarini o'rganib chiqqandan so'ng, Ripple tarmog'ining davom etishiga xavf yo'q degan xulosaga kelganini yozdi.","question":"Stellar Foundation buzilishidan so'ng qaysi mutaxassisning xizmatlariga murojaat qildi?","answers":{"text":["Stellar bosh ilmiy xodimi Devid Maziersni"],"answer_start":[121]},"id":1059}
{"context":"Iqbol Angliya va Germaniyada huquq va falsafani o'rganib, Londondagi Butun Hindiston musulmon ligasi bo'limiga a'zo bo'ldi. 1908 yilda Lahorga qaytib keldi. Iqbol o'z vaqtini yuridik amaliyot va falsafiy she'riyatga bag'ishlab, musulmon ligasining faol a'zosi bo'lib qoldi. U Hindistonning Birinchi jahon urushida ishtirok etishini qo'llab-quvvatlamadi va Muhammad Ali Djohar va Muhammad Ali Jinnah kabi musulmon siyosiy rahbarlar bilan yaqin aloqada bo'lib qoldi. U Hindiston milliy kongressining hukmron milliy va dunyoviy yo'nalishini tanqid qilgan. Iqbalning ingliz tilida yetti maʼruzalari 1934 yilda Oksford universiteti nashriyoti tomonidan \"Islomda diniy fikrning rekonstruksiya qilinishi\" kitobida chop etilgan. Ushbu ma'ruzalarda islomiy dinning, shuningdek, zamonaviy davrda siyosiy va huquqiy falsafaning o'rni haqida gap ketadi.","question":"Iqbol Londonda qaysi tashkilotga a'zo bo'ldi?","answers":{"text":["Butun Hindiston musulmon ligasi"],"answer_start":[69]},"id":3055}
{"context":"Oleg Ivanovichning vorislari davridagi Ryazan Knyazligi tarixi mustaqillikdan Moskva tomonidan to'liq bosib olinishiga asta-sekin o'tishni anglatadi. Olegning o'g'li Feodor († 1427) allaqachon Moskva shahri shahzodasiga to'liq bo'ysunib kelgan. Uning orqasidan uning o'g'li Ivan ergashdi, u birinchi marta 1430 yilgi yilnomalarda eslatib o'tilgan, u Orda hokimiyatidan xalos bo'lishga urinib, Vitovt bilan ittifoq tuzdi va unga sadoqat bilan xizmat qilishga va'da berdi, uni hech kimga yordam bermasdan, hech kim bilan tugamaydi. Tez orada u bu ittifoqni Moskva shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri G'alaba qozonganidan so'ng Vasiliy Yuriy bilan birlashdi, lekin yetti yildan so'ng yana Moskva shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri sha Uning davrida tatarlar bir necha marta Ryazan Knyazligini vayron qilishgan. O'limidan oldin (1456) Ivan Fedorovich o'z knyazligi va o'g'lini Moskva knyaziga topshirgan, u sakkiz yillik boshqaruvidan so'ng Ryazanni o'z o'rinbosarlari orqali 1483 yilgacha qo'shnilar va Moskva bilan to'liq kelishuvda hukmronlik qilgan Vasily Ivanovichga qaytarib bergan, bunga uning onasi, knyaz Anna Vasilievna, Ivan IIIning sevimli singlisi ko'p yordam bergan.","question":"Ivanning hukmronligi davrida nimalar sodir bo'ldi?","answers":{"text":["Uning davrida tatarlar bir necha marta Ryazan Knyazligini vayron qilishgan"],"answer_start":[2313]},"id":650}
{"context":"Evolyutsion jarayonlarning asosidagi mexanizmlarni tushuntiruvchi bir nechta evolyutsion nazariyalar mavjud. Hozirgi kunda evolyutsiya sintez nazariyasi (STE) klassik darvinizm va populyatsion genetikani sintez qilgan holda keng tarqalgan. STE evolyutsiya materiallari (genetik mutatsiyalar) va evolyutsiya mexanizmlari (tabiiy tanlanish) o'rtasidagi bog'liqlikni tushuntirishga imkon beradi. STE doirasida evolyutsiya organizmlar populyatsiyalarida bir avlod umr ko'rish muddatidan ortiq vaqt davomida gen allellari chastotalarini o'zgartirish jarayoni sifatida belgilanadi.","question":"Evolyutsiya nazariyasi nimalarni tushuntiradi?","answers":{"text":["Evolyutsion jarayonlarning asosidagi mexanizmlarni"],"answer_start":[0]},"id":816}
{"context":"Ammo amalda, oddiy sonlar ro'yxatini olish o'rniga, ko'pincha ma'lum son oddiy yoki yo'qligini tekshirish kerak bo'ladi. Ushbu muammoni hal qiladigan algoritmlar soddalik sinovlari deb ataladi. Ko'p sonli oddiylik testlari mavjud, ammo ularning aksariyati ehtimollik (masalan, Miller  Rabin testi) va kriptografiya ehtiyojlari uchun ishlatiladi. 2002 yilda oddiylikni tekshirish vazifasi polinomlar orqali hal qilinishi mumkinligi isbotlandi, ammo taklif qilingan determinant test Agravala  Kayala  Saksen juda katta hisoblash murakkabligiga ega, bu esa uni amaliy qo'llashni qiyinlashtiradi.","question":"Qaysi testning hisoblash qiyinligi ancha yuqori?","answers":{"text":["Agravala  Kayala  Saksen"],"answer_start":[481]},"id":2934}
{"context":"Shakspirning dastlabki pyesalarini qaysi teatr kompaniyalari uchun yozgani hali aniq ma'lum emas. Masalan, Titus Andronikning 1594 yilgi nashrining titul sahifasida pyesani uchta turli guruh qo'yganligi ko'rsatilgan. 1592-1593-yillar o'tmishidagi o'latdan so'ng, Shekspirning pyesalari Temzaning shimolida joylashgan Shordich shahridagi Teatr va Kurtinda o'z kompaniyasi tomonidan qo'yilgan. U yerda Genrix IV ning birinchi qismi sahnalashtirilgan. O'z egasi bilan janjaldan so'ng, kompaniya Teatrni tark etdi va Temza daryosining janubiy tomonida, Sautuarkda, aktyorlar tomonidan aktyorlar uchun qurilgan birinchi teatr Globus teatrini qurdi. 1599-yil kuzida ochilgan globusda birinchi o'ynagan pyesalardan biri Yuliy Sezar bo'lgan. 1599 yildan keyin yozilgan Shekspirining eng mashhur pyesalarining aksariyati Globus uchun yaratilgan, shu jumladan Hamlet, Otello va Qirol Lyra.","question":"Aktyorlar tomonidan aktyorlar uchun qurilgan birinchi teatrning nomi nima edi?","answers":{"text":["Globus"],"answer_start":[621]},"id":2571}
{"context":"Ushbu nazariya tarafdorlari hunnu so'zi mongol tilida хүн (odam) degan ma'noni anglatadi degan fikrdalar. 2011 yilda Mo'g'uliston 2220 yillik davlatchilik yubileyini nishonladi. Pillali qabrlar madaniyati hunlar va proto-mongollarning ajdodlari deb hisoblanadi. Sun kitobida, jujonlarning yana bir nomi tatar, shuningdek, tartar deb nomlangan, hunnu aymaqlaridan biri (bo'lgan) ma'lumotlar mavjud. Hun davlatining qulashi bilan 100 mingta oila (500000 dan ortiq kishi) Hunnular сяньбийlar bo'lib, сяньби nomini qabul qilishdi va bu, ehtimol, bu xalqlarning yaqin qarindoshligini ko'rsatadi. Bular Shimoliy Hunlarning aksariyat aholisi edi. Bichurin shunday yozadi: O'sha paytda sharqiy Mo'g'ulistonga egalik qilgan Syanbi uyi bir qabila bo'lsa-da, lekin Xunnu uyi bilan bir xil emas edi.","question":"Hunnu so'zi nimani anglatadi?","answers":{"text":["hunnu so'zi mongol tilida хүн (odam) degan ma'noni anglatadi"],"answer_start":[28]},"id":980}
{"context":"Marsni teleskopik kuzatishning eng yaxshi bosqichi XIX asrning oxiri - XX asr o'rtalariga to'g'ri keldi. Bu ko'pincha Mars kanallari atrofida kuzatilgan ilmiy bahslar va jamoatchilikning qiziqishi bilan bog'liq. Kosmosgacha davrda Marsni teleskop orqali kuzatgan astronomlar orasida Skiyaparelli, Percival Lovell, Slaifer, Antoniadi, Barnard, Jarri-Deloj, L. Eddi, Sekin, Vokulyor. Aynan ular Marsning xossalarini xolisona xaritalash uchun asos solgan va Marsning birinchi batafsil xaritalarini tuzgan  garchi ular hozirda to'liq noto'g'ri bo'lib chiqsa ham, Marsga avtomatik zondlar uchib kelganidan so'ng.","question":"Marsga avtomatlashtirilgan zondlar uchganidan so'ng, areografiyaning asoslari qanday bo'ldi?","answers":{"text":["hozirda to'liq noto'g'ri"],"answer_start":[515]},"id":386}
{"context":"Roskosmos 2012 yilda Bayqonur infratuzilmasini saqlash va obyektlarini rekonstruksiya qilish uchun 1 milliard rubldan (33,3 million dollar) ko'proq mablag 'yo'naltirdi; bundan tashqari, kosmodrom obyektlariga 2,5 milliard rubl (83,2 million dollar) ga yaqin mablag 'FGUP Yer usti kosmik infratuzilma obyektlarini ekspluatatsiya qilish markazi (CENKI) mablag 'idan sarflangan. 2012 yilda \"Qoraiy\" aeroportini rekonstruksiya qilish davom ettirildi, 91-kosmodrom maydonchasida yoqilg'i quyish-neytrallashtirish stansiyasi foydalanishga topshirildi. 2012 yilda Baykonur shahri byudjetiga FGUPS CENKI filiali  Janubiy  Kosmik markazi turli soliqlar ko'rinishida milliard rubldan ortiq pul o'tkazdi.","question":"Qaysi yilda \"Qoraiy\" aeroportini rekonstruksiya qilish muddati uzaytirildi?","answers":{"text":["2012"],"answer_start":[10]},"id":2977}
{"context":"12 (23) dekabrda 1796 yil imperator Pavel I ning farmoni bilan ko'pchilik nobenstliklar, shu jumladan Kursk nobenstligi ham bekor qilindi. G'ubernadagi yangi bo'linishni bajarish muddati 1797 yil may oyiga qadar belgilangan edi. 1796 yil 31 dekabrda (1797 yil 11 yanvar) Kursk viloyatining yangi ma'muriy-hududiy bo'linishi tasdiqlandi. 1779 yilgacha Belgorod guberniyasi tarkibiga kirgan tugatilib tashlangan Xarkov viloyatining hududlari (shu jumladan, Hotmyjsk va Miropol shaharlari) Kursk guberniyasiga o'tdi. Xarkov viloyatida bu shaharlar uydan bo'lgan, Kursk guberniyasi berilganidan so'ng tegishli uyning faoliyati tugatilgan. Bogaten, Dmitriy, L'g'ov, Novoosklo, Tim viloyatlari ham tugatildi, viloyatlarning umumiy soni 10 tagacha kamaydi.","question":"Qaysi yilda imperator Pavel I ning farmoni bilan ko'pchilik viloyatlar, shu jumladan Kursk viloyatida ham, bekor qilindi?","answers":{"text":["1796 yil"],"answer_start":[17]},"id":2919}
{"context":"Shunda Richard Stolman oʻz fikrini ifodalaydigan odamlarni izlab, notijorat tashkilot - Erkin dasturiy taʼminot jamgʻarmasini tashkil etadi. Jamg'arma dasturiy ta'minotni saqlab qolishni asosiy maqsad qilib qo'yadi, uning ishlab chiqish jarayoni har doim ochiq bo'lishiga kafolat beradi va asl matnlar har doim mavjud bo'ladi. Jamg'armaning keng ko'lamli maqsadi  butunlay ochiq ishlab chiqiladigan dasturiy ta'minotdan iborat operatsion tizimni ishlab chiqishdir. Ushbu maqsadni e'lon qilib, Stolman aslida MIT-da PDP-10 uchun o'z operatsion tizimida ishlaganida tasavvur qilgan ideal holatini qaytarmoqchi edi.","question":"Erkin dasturiy taʼminot jamgʻarmasi oʻz oldiga qanday maqsad qoʻymoqda?","answers":{"text":["dasturiy ta'minotni"],"answer_start":[151]},"id":1658}
{"context":"Valyuta kurslari ham mamlakatlararo narxlar nisbati ni ozgina aks ettiradi, ammo bu erda PPSdan va ayniqsa individual tovar juftliklari narxlari nisbatidan sezilarli darajada chetga chiqish mumkin. Milliy pul tizimlari va xalqaro valyuta tizimining bunday beqarorligi, umumiy ekvivalentning yo'qligi, inflyatsiya jarayonlarining bir xil bo'lmasligi - bularning barchasi oltin standart davrida yo'q bo'lgan valyuta va kredit bozorlarida spekulyatsiya uchun doimiy ravishda amal qiluvchi shart-sharoitlarni yaratadi.","question":"Valyuta kurslari nimani aks ettiradi?","answers":{"text":["mamlakatlararo narxlar nisbati"],"answer_start":[21]},"id":444}
{"context":"Yozuvchi Uilyam Berrouz 1962 yilda, janr shakllanganidan o'n yil oldin, Nova Express romanida chet elliklarni tavsiflashda Heavy metal so'z birikmasini ishlatgan. (Urandagi og'ir metall odamlari, bug'langan valyutalarning salqin ko'k tutunlari bilan qoplangan... va Minro hasharotlar metal musiqa bilan...) Steppenwolf guruhining 1968 yilda chiqarilgan Born to Be Wild qo'shig'ida og'ir metall tungi so'zlar mavjud. Artilleriistlar orasida heavy metal e'femizmi shovqinli kanonadani anglatadi va, ehtimol, dastlab hard-rok musiqasiga nisbatan shovqin va ritm uchun epitet sifatida ishlatilgan.","question":"Qaysi guruhning 1968 yilda chiqarilgan \"Born to Be Wild\" qo'shig'ida Heavy metal thunder so'zlari bor?","answers":{"text":["Steppenwolf"],"answer_start":[307]},"id":1945}
{"context":"Suv osti kemasozlik sohasida eng muhim muammolardan biri suv ostida bo'lish vaqtini ko'paytirish va suv osti tezligini oshirish edi, chunki bu eng muhim xususiyatlar edi. Bu sohadagi taraqqiyotga energetika qurilmalarining mukammal emasligi, xususan, ularning qudratining pastligi va suv ostida bo'lish vaqtining qayiq ichidagi havo tarkibida kislorod miqdoriga bog'liqligi to'sqinlik qildi. Bu muammolar yadroviy suvosti kemalari paydo bo'lishi natijasida hal qilindi. Birinchi USS Nautilus dengiz kemasi 1954 yilda AQShda qurilgan. SSSRda birinchi APL 1958 yilda qurolga qabul qilingan K-3 bo'ldi.","question":"Birinchi APL qaerda qurilgan?","answers":{"text":["AQShda"],"answer_start":[517]},"id":1885}
{"context":"Richmond Lodj rezidentsiyasi 1772-yilda binoni buzgan Jorj IIIga meros bo'lib o'tdi. Oq uyni Frederikning beva ayollari, Saksen-Gotskaya Avgusta malikaga berishdi. Bog'lar Avgusta va uning maslahatchisi Jon Styuart tomonidan kengaytirilgan. 9 akr maydonda joylashgan botanika bog'i (taxminan. 3,6 ga) va 5 gektar (2 ga) daraxt va butalar uchun pitomnik. Shu vaqt ichida bog'ning bir nechta inshootlari Avgust tomonidan taklif etilgan me'mor Ser Uilyam Chembers tomonidan qurilgan. Chambersning binolaridan biri, Xitoy uslubidagi Katta pagoda 1761-yilda qurilgan va hozirgi kungacha saqlanib qolgan. Kyudagi pagoda bog'san'atida xitoycha moda uyg'onishiga yordam berdi, bu Angliya bo'ylab, keyinchalik esa  boshqa Evropa mamlakatlarida ham tarqaldi.","question":"Oq uydagi botanika bog'i qancha maydonni egallaydi?","answers":{"text":["9 akr"],"answer_start":[241]},"id":2544}
{"context":"Oxir oqibat, ikki butunlay turlicha oila Nyu-Yorkning 9 Elizabeth ko'chasida joylashdi. Franchesko, hech qanday rasmiy ma'lumotga ega bo'lmagan mag'rur erkak, Nyu-York sanoat kompaniyasiga (ingl.) ruscha, uning verfalarida har xil ishchi sifatida ishladi. U, boshqa yuzlab ishchilar singari, yuqori turuvchilarning rahbarligi ostida bo'lgan, bu esa uni umuman qoniqtirmagan (10). Erkak kishi kompaniyani tark etdi va oʻnta oziq-ovqat doʻkonini ochdi ((10). 1900-yillarning boshida u Tereza bilan muqaddas Patrikning eski cherkovida turmush qurdi ((9). Skorseze Elizabet ko'chasi, 241 ga ko'chib o'tadi, Kapp esa ko'chaning narigi tomonidagi 232 uyning to'rtinchi qavatini tanladi.","question":"Fransesko Skorseze Nyu-Yorkda kimlar bilan ishlagan?","answers":{"text":["har xil ishchi"],"answer_start":[223]},"id":794}
{"context":"Reklama  Bozorda mavjud bo'lgan firmalar yangi raqobatchilarni paydo bo'lishini qiyinlashtirishi mumkin, chunki reklama uchun yangi kompaniyalar to'lay olmaydigan yuqori xarajatlar. Bu nazariya bozor kuchini reklama qilish nazariyasi deb nomlanadi. Hozirda ishlayotgan kompaniyalar reklama orqali iste'molchilarning o'z brendlarini boshqalardan farq qilishini shunday darajada shakllantiradilarki, iste'molchilar uni ozgina boshqacha mahsulot deb bilishadi. Shu sababli, mavjud kompaniyalarning mahsulotlari yangi brendli kompaniya mahsulotlari bilan teng darajada almashtirib bo'lmaydi. Bu yangi kompaniyalar uchun sotuvchini jalb qilish ni juda qiyinlashtiradi.","question":"Yangi kompaniyalar uchun nima qiyin bo'ladi?","answers":{"text":["sotuvchini jalb qilish"],"answer_start":[616]},"id":1728}
{"context":"Har yili FINAM xoldingi tarmoq mukofotlari, tanlovlar va reytinglar g'olibi bo'ladi. Ular orasida: Moliyaviy Olimp  2007, 2008, 2011, 2012; Rossiya moliyaviy elita  2007, 2008, 2009 (grand-pri), 2010 (grand-pri), 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2017; Fond bozori elita  2009, 2011, 2014, 2015; O'sish asoslari  2012, 2013, 2014, 2015; Innovatsiyalar vaqti  2014, 2015; Rossiya moliyaviy marvaridlari  2008, 2009 oilaviy byudjet jurnali; 2012 yil kompaniyasi jurnali. 2007, 2008, 2009, 2010, 2011 yillar yakunlari bo'yicha RBKning Rossiyadagi eng yirik brokerlik kompaniyalari reytingida 1-o'rin. WhoTrades xoldingining xalqaro bo'linmasi o'z bozorlarida turli mukofotlar bilan ham tanilgan. Masalan, 2012 yilda u World Finance jurnali tomonidan Foreign Exchange Awards mukofoti sovrindori bo'ldi. 2014 yilda  treyderlar uchun eng yaxshi ijtimoiy tarmoq, 2015 yilda esa  International Finance Magazine portali versiyasiga ko'ra Lotin Amerikasining eng tez rivojlanayotgan brokeri. Bundan tashqari, WhoTrades Sharqiy Yevropaning eng yaxshi brokeri (2014) va Xitoyning eng innovatsion brokeri (2015) deb tan olingan bo'lib, tegishli mukofotlarni International Alternative Investment Review (IAIR) Awards. 2015-yilda u Shanxayda bo'lib o'tgan China Forex Expo ko'rgazmasida mukofotga sazovor bo'ldi.","question":"Qaysi yilda WhoTrades China Forex Expo mukofotiga sazovor bo'ldi?","answers":{"text":["2015-yilda"],"answer_start":[1200]},"id":1467}
{"context":"03 \/ L-074 qonunining 15-moddasiga muvofiq, Kosovo Respublikasi Markaziy banki o'z funksiyalaridan biri xalqaro zaxiralar bilan operatsiyalarni amalga oshirish  va bunday zaxiralarni  eng yaxshi xalqaro amaliyotga muvofiq va tashkilotning mavjudlik maqsadlarini hisobga olgan holda boshqarishdir. Markaziy bank o'zining xalqaro zaxiralar portfelida quyidagi aktivlardan har qandayini (yoki barchasini) ushlab turishi mumkin: oltin va boshqa qimmatbaho metallar; erkin almashtiriladigan valyutada ifodalangan banknot va tangalar; kredit qoldiqlari va banklararo depozitlar; erkin aylanadigan qarz qimmatli qog'ozlar; Xalqaro valyuta fondida Kosovo hisobvarag'ida saqlanadigan maxsus qarz olish huquqlari (SDR); Xalqaro valyuta fondida va boshqa shunga o'xshash xalqaro moliyaviy tashkilotlarda Kosovo zaxira pozitsiyasi; shuningdek  boshqa har qanday oson sotiladigan moliyaviy aktivlar, erkin almashtiriladigan valyutalarda denominatsiyalangan.","question":"Markaziy bank o'zining xalqaro zaxiralar portfelida qanday sotilishi mumkin bo'lgan moliyaviy aktivlarni saqlashi mumkin?","answers":{"text":["erkin almashtiriladigan valyutalarda denominatsiyalangan"],"answer_start":[887]},"id":1225}
{"context":"Ko'pchilik kapalaklarning oyoqlari hasharotlarga xos bo'lib, ular yuradigan yoki yuguradigan bo'ladi. Bu oyoqlarning qo'llari katta, ko'krak bilan bog'lanishlari juda kam harakatlanadi, oyoqlarning erkin qismi vertlug, kalta, poyabzal va oyoqlarni o'z ichiga oladi (ko'pchilik turlarning barcha oyoqlari besh bo'g'imli bo'lib, oxirida bir juft ko'kraglar mavjud). Askarlarning o'ziga xos xususiyatlariga shporlar (124)  ning ko'chma ravishda nayzalar bilan bog'langan shakli ham kiradi. Oldki oyoqlari o'rtasida odatda bitta t spora joylashgan. n. o'lchash Epifiz, bu ko'krakni tozalash uchun ishlatiladi. O'rtacha poyabzallar o'zlarining teplarida bitta juft shpor, orqa poyabzallar esa o'rta va poyabzalning tepasiga joylashadigan ikkita juft shporni olib yuradilar. Ba'zi bir parranda guruhlarida shporlarning bir qismi kamaytirilgan. Ba'zi guruhlarning oyoqlari ham kamroq yoki ko'proq qisqartiriladi: Hepiolopsis hecta erkaklari orqa oyoqlari qisqartiriladi, orqa oyoqlari esa shovulga o'xshash kengaytirilgan va hidli qobig'i bor. Ba'zi qopqoqchilarning (Psychidae) ayollari oyoqlari deyarli to'liq qisqartirilgan. Ba'zi kunlik kapalaklarda old oyoqlari biroz qisqartirilgan, kabutarlarda  kamroq, nimfalidlarda  yurish qobiliyatini to'liq yo'qotgan, natijada bu kapalaklar to'rt oyoqda (o'rta va orqa) harakatlanadi. Ko'p turlarning oyoqlarida lazzat retseptorlari  o'zgartirilgan sensillalar joylashgan.","question":"Qaysi erkaklarning orqa oyoqlari qisqartirilgan, orqa oyoqlari esa shovli shaklida kengaytirilgan va hidli qobig'i bor?","answers":{"text":["Hepiolopsis hecta erkaklari"],"answer_start":[906]},"id":205}
{"context":"Turkiya, Eron va Markaziy Osiyo mamlakatlarida gumbaz nomi bilan qurilgan gumbaz konstruksiyalari sardob, karvon-saroy, maqbara, qabriston, hammom va boshqa ko'plab inshootlarni qurishda keng qo'llanilgan. Gumbaz-kupoklar qurish san'ati Osiyoda mutlaq mukammallikka erishgan. Gumburlarni qurish san'ati Osiyodan Afrika hududlariga kirib kelgan. Barcha gumbazlar maxsus g'isht qo'yish usuli bilan qurilgan. Bu g'ishtni tayyorlashning murakkab texnologiyasi, qo'yilgan eritmani bog'lash, qo'yilgan maxsus texnikasi, zarur hollarda  g'uborning yuqori badiiy pardozlash materiallarini qo'llash orqali amalga oshirildi. Bularning barchasi katta hajmdagi to'siqlarni yaratishga, gumbazning geometrik shakllarini xilma-xillashtirishga, ajoyib mexanik mustahkamlik va hayratlanarli chidamlilik konstruksiyalarini qurishga imkon berdi.","question":"Osiyo kubokli to'siqlarni qurish san'ati qayerga tarqaldi?","answers":{"text":["Afrika hududlariga"],"answer_start":[312]},"id":362}
{"context":"Rossiya, ayniqsa Sibir haqidagi kartografik ma'lumotlarga XVIII asrda  Vitsen va Shtralenberg tomonidan ba'zi qo'shimchalar kiritilgan, ammo Butrus I davridan boshlab to'g'ri rus kartografiyasining tarixi ham boshlanadi. Butrus I geografiya bilan qiziqib, geodezistlarni (Nikita Kojin va boshqalar) va dengiz ofitserlarini suratga olish uchun yubordi va xaritadan Shxonebek va Pikar gravyerlarini nashr etish uchun yozib berdi. Kartografik materiallar o'sha paytda Senatga to'plangan, uning kotibi Ivan Kirilov geografiyani juda yaxshi ko'rgan; uning tufayli 1745 yilda 19 ta xaritalardan iborat birinchi rus geografik atlas nashr etilgan.","question":"XVIII asrda Rossiya, ayniqsa Sibir haqidagi kartografik ma'lumotlarga kimlar tomonidan ba'zi qo'shimchalar kiritilgan?","answers":{"text":["Vitsen va Shtralenberg"],"answer_start":[71]},"id":2312}
{"context":"Romantik davrda Shekspir shoir va adabiyot faylasufi Semyuel Teylor Kolridj tomonidan yuqori baholandi; tanqidchi Avgust Vilgelm Shlegel nemis romantizmi ruhida uning pyesalarini nemis tiliga tarjima qildi. XIX asrda, Shekspirga bo'lgan ehtirom ko'pincha ehtirom va maqtov bilan chegaralangan. Bu shoir Shekspir, - deb yozgan edi 1840 yilda Tomas Karleyl, - bizdan yuksak, eng olijanob, eng muloyim, ammo kuchli; buzilmas. Bernard Shou Shekspirining romantik kulti tanqidiga duch kelganda, bardo (ingl. bardolatry). U Ibsenning tabiat dramalari Shekspirni eskirgan qilib qo'ygan, deb ta'kidlagan.","question":"Kim Shekspirining romantik kulti tanqid qildi?","answers":{"text":["Bernard Shou"],"answer_start":[423]},"id":626}
{"context":"Mamlakatning shimoliy qismida subekvatorial, janubiy qismida ekvatorial, ikki mavsum yomg'ir yog'adi (martdan iyulgacha va sentyabr oxiri noyabr boshlarigacha). Bu davrda 8001300 mm yog'ingarchilik va juda yuqori namlik bo'ladi. O'rtacha oylik havo harorati +24 °C dan +27 °C gacha o'zgaradi. Mamlakat shimolida ikki mavsum aniq ifodalangan: quruq (dekabrdan aprel-maygacha) va yomg'irli (iyundan noyabrgacha). Yanvar oyida o'rtacha harorat +25 °C, iyulda +32 °C, yomg'ir janubiyga qaraganda kamroq  7501250 mm, qurg'oqchilik tez-tez bo'ladi. dekabrdan martgacha mamlakatga tashrif buyurish uchun eng yaxshi vaqt, bu nafaqat bu vaqtdagi eng qulay iqlim sharoitlari bilan, balki bu davrda o'tkaziladigan ko'plab bayramlar bilan ham bog'liq.","question":"Beninni qachon tashrif buyurish yaxshiroq?","answers":{"text":["dekabrdan martgacha"],"answer_start":[543]},"id":2745}
{"context":"Gimnaziya o'quvchilari ko'pincha noqonuniy tashkilotlar tuzishgan. Faqatgina 1895-1904 yillarda. 98 ta shahar da 150 ga yaqin o'quvchilar uyushmalari mavjud edi. Ulardan ba'zilari faqat ma'rifiy ishlar bilan shug'ullangan (masalan, Peterburg o'rta maktab o'quvchilari Shimoliy ittifoqi), lekin boshqalari siyosiy bo'lib, yoshlarni amaliy inqilobiy ishlarga jalb qilishga harakat qilganlar. 1905-1907 yillardagi inqilob paytida. o'quvchilar erkin maktabni joriy etishni (ya'ni o'rta va oliy o'quv yurtlariga cheklangan kirish huquqini tugatishni); dasturlarni o'zgartirishni; maktabdan tashqari nazoratni, tintuvlarni, kamsitadigan jazolarni va majburiy ibodatlarni bekor qilishni; to'garaklar, o'quvchilarning o'zini o'zi boshqarish va ota-onalar qo'mitalarini ruxsat berishni talab qilishdi.","question":"O'quvchilar uyushmalari nechta shaharda mavjud?","answers":{"text":["shahar"],"answer_start":[103]},"id":417}
{"context":"Majburiy to'lov  Rossiya Federatsiyasi budjet tizimining tegishli darajasidagi budjetga to'lanadigan soliqlar, yig'imlar va boshqa majburiy badallar va (yoki) davlat budjetdan tashqari jamg'armalari Rossiya Federatsiyasi qonunchiligi bilan belgilanadigan tartibda va shartlarda, shu jumladan, soliqlar, yig'imlar va boshqa majburiy badallarni to'lash bo'yicha majburiyatni bajarmaganlik yoki lozim darajada bajarmaganlik uchun jarimalar, penyalar va boshqa sanksiyalar Rossiya Federatsiyasi budjet tizimining tegishli darajasidagi budjetga va (yoki) davlat budjetdan tashqari jamg'armalariga, shuningdek, ma'muriy jarimalar va jinoiy qonunchilikda belgilangan jarimalar.","question":"Majburiy to'lov qayerga to'lanadi?","answers":{"text":["budjetga"],"answer_start":[79]},"id":2014}
{"context":"Ushbu maqolaning birinchi qismida D. va Mendeleyevning bu masalaga bag'ishlangan adabiyotlarni batafsil tanqidiy tahlilini o'z ichiga olgan, u gaz shaklidagi jismlarning molekula vazni va hajmi o'rtasidagi bog'liqlik to'g'risida original fikr bildirdi. Olim gazning molekulyar og'irligini hisoblash formulasini chiqardi, ya'ni Avogadro-Gerard qonunining birinchi ta'rifi berildi. Keyinchalik mashhur rus fizik-kimyogari Y. V. bilan Biron shunday yozadi: \"Meningcha, D. va Mendeleyev Avogadron qonuni haqida gapirish mumkinligini birinchi bo'lib taxmin qildi, chunki qonun dastlab ishlab chiqilgan gipoteza tajriba tekshiruvidan so'ng tasdiqlandi....","question":"D formulasi qanday chiqdi va Mendeleyevlar deb so'rash mumkin.?","answers":{"text":["gazning molekulyar og'irligini hisoblash"],"answer_start":[258]},"id":635}
{"context":"Remembrance Unit, which does not need to regenerate (odatda sxema texnik jihatdan triggerlar massivida bajarilgan), statik xotira deb ataladi, u istalgan tarzda kirish mumkin yoki shunchaki statik xotira. Ushbu xotiraning afzalligi tezlikdir. Triggerlar bir nechta mantiqiy vantillar bilan bog'langanligi sababli va vantaga kechikish vaqti juda oz bo'lgani uchun, trigger holatining o'zgarishi juda tez sodir bo'ladi. Bu xotira turi kamchiliklarga ega. Birinchidan, trigger tarkibiga kiruvchi tranzitorlar guruhi, hatto ular bitta silikon ustunida millionlab guruhlar bo'lsa ham, dinamik xotira hujayralaridan qimmatroq turadi. Bundan tashqari, transistorlar guruhi kristalda dinamik xotira hujayrasidan ancha ko'proq joy egallaydi, chunki trigger kamida 2 ta (olti-sakkiz transistor) vantildan iborat bo'ladi,  dinamik xotira hujayra esa faqat bitta transistor va bitta kondensatordan iboratdir. Tizimning ishlashi uchun muhim bo'lgan axborot almashinuvi uchun juda tez ishlaydigan RAMni tashkil etish uchun ishlatiladi.","question":"Qanday xotiralarni statik xotira deb atash mumkin?","answers":{"text":["Remembrance Unit, which does not need to regenerate"],"answer_start":[0]},"id":1174}
{"context":"Amazon yomg'ir o'rmonlari (portugalcha: Floresta Amazônica yoki Amazônica, ispancha: Selva Amazónica, Amazonía yoki odatda Amazonia, frantsuzcha: Forêt amazonienne, gollandiyacha: Amazoneregenwoud), Amazon yoki Amazon o'rmonlari  deb ham tanilgan, Janubiy Amerikadagi Amazon havzasining katta qismini qamrab olgan nam keng barglar o'rmonidir. Hovuz 7 000 000 kvadrat kilometr (2 700 000 kvadrat mil) ni qamrab oladi, shundan 5 500 000 kvadrat kilometr (2 100 000 kvadrat mil) yomg'ir o'rmonlari bilan qoplangan. Ushbu mintaqa to'qqizta mamlakatga tegishli hududni o'z ichiga oladi. O'rmonning katta qismi Braziliyada joylashgan  yomg'ir o'rmonlarining 60%  keyin Peru 13%, Kolumbiya 10% va Venesuela, Ekvador, Boliviya, Gayan, Surinam va Frantsuz Gvianasida kichik maydonlar bilan keladi. To'rtta mamlakatning davlatlari yoki departamentlari o'z nomlarida Amazoniya so'zini o'z ichiga oladi. Amazonka sayyoramizdagi qolgan yomg'ir o'rmonlarining yarmidan ko'pini o'z ichiga oladi va dunyodagi eng katta va biologik jihatdan xilma-xil tropik o'rmon massivini o'z ichiga oladi, taxminan 390 milliard daraxt turlari 16 000.","question":"Amazonka tropik o'rmonidagi daraxtlar soniga nisbatan taxmin qanday?","answers":{"text":["16 000"],"answer_start":[1113]},"id":3031}
{"context":"Daryoning Hemelinger-Vezerverdan Shimoliy dengizdagi og'zigacha bo'lgan qismi Tinchqi Vezer (Untververver) deb nomlanadi. Ichki suv yo'llarining markirovkasi, ammo, Quyi Vezning oqim va oqim zonasi nemis siyosatchisi sharafiga nomlangan Wilhelm Kayzen ko'prigidan 50 metr pastga boradi. Bu yerda, Vezorning 366,72 km markasi bo'ylab, 13-asrdan beri Vezor orqali o'tgan ko'prik dengiz kemalashtirishning yuqori qismini belgilagan, pastki Vezor masofasini belgilashning nol nuqtasi joylashgan. 1867 yildan boshlab Ichki daryo kemalar yo'li dengiz yo'liga aylanadi, ammo faqat Veserban ko'prigi yonida (de) Quyi Vezor belgisida 1,375 km. Bremen daryosi oqimini to'g'rilash va keyingi tadbirlar tufayli 0,73 m dan taxminan 4 m gacha ko'tarildi (suv darajasi past bo'lganda 1 m dan yuqori, suv yuqori bo'lganda 5 m dan yuqori).5 Quyi Vezr avval Bremen, keyin esa Quyi Sakson yerlari orqali oqadi. Bremerxafen shahrida Geeste sohilida, 65 km Nijniye Vezer belgisida, Nijniye Vezer tugaydi va ichki Tashqi Vezer boshlanadi.","question":"Shimoliy dengizdagi sohilidan Xemelinger-Vezervergacha bo'lgan daryoning oqim va oqim ta'siriga duch keladigan qismi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Tinchqi Vezer"],"answer_start":[78]},"id":1415}
{"context":"Sartr 1968 yilgi Fransiya inqilobi ishtirokchisi bo'lgan (hatto uning ramzi deb ham aytish mumkin: isyonchi talabalar Sornonni egallab, faqatgina Sartrni ichkariga kiritishgan), urushdan keyingi yillarda  ko'plab demokratik, maoistik harakatlar va tashkilotlar. U Aljeriya urushi, 1956 yil Venger isyoni, Vetnam urushi, Kubaga Amerika qo'shinlarining bostirib kirishiga, Sovet qo'shinlarining Praga kirishiga, SSSRda boshqacha fikrlash tarzini bostirishga qarshi namoyishlarda ishtirok etdi. Uning siyosiy pozitsiyalari hayot davomida juda ko'p tebrandi, lekin har doim chap tarafda qoldi va Sartr har doim muhtoj odamning huquqlarini himoya qildi, eng kamsitilgan O'z-o'zini o'rganish, Toshnotning romanini keltirib o'tish uchun.","question":"Sartra o'z hayoti davomida qanday siyosiy qarashlarga ega edi?","answers":{"text":["chap tarafda"],"answer_start":[570]},"id":1596}
{"context":"Ko'p asrlar davomida Vena Habsburglarning rezidentsiya shahri bo'lib, ular hukmronlik qilgan davrda Germaniya millati Muqaddas Rim imperiyasining poytaxti bo'lib, Evropaning madaniy va siyosiy markaziga aylangan. 1910 yilda Vena ikki million aholisi bo'lgan, u London, Nyu-York va Parijdan keyin dunyodagi eng yirik shaharlar orasida to'rtinchi o'rinda turardi. Birinchi jahon urushi imperiya qulashi bilan yakunlanganidan so'ng, Vena aholisi deyarli chorakga kamaydi va o'sishni to'xtatdi.","question":"Birinchi jahon urushidan so'ng Vena aholisi qanchaga kamaydi?","answers":{"text":["deyarli chorak"],"answer_start":[443]},"id":2442}
{"context":"Qo'lni cho'zganda, katta va ko'rsatuvchi barmoqlar to'g'ri burchakda tarqalganda, ko'rish burchagi taxminan 15°ni tashkil qiladi. Buni qanday tekshirish va aniqlashtirish mumkin? Avvalo, joyda bir belgi ko'ring va undan 90° burchakni tortib oling. Buni oldingi vazifada ko'rsatilgan usul bilan amalga oshirish mumkin. Keyin, 15° qo'l barmoqlari va ko'rsatgich barmoqlarini ko'rsatib bilan, to'g'ri burchakda joylashgan oltita burchakni yo'naltiring. Burchakning oxirgi o'tishi joyda to'g'ri burchak bo'lishi kerak. Agar bu aniq bo'lmasa, qo'lingizni ko'zdan biroz yaqinroq yoki uzoqroq (60 sm) ushlab, qo'yishlarni takrorlang. Bu sizga 15° ((3) burchakni bosib o'tish uchun qo'lingizni qancha uzoqlikgacha cho'zishingiz kerakligini ko'rsatadi.","question":"Oltita burchakni 15° bilan qanday qilib orqaga surish mumkin?","answers":{"text":["qo'l barmoqlari va ko'rsatgich barmoqlarini ko'rsatib"],"answer_start":[329]},"id":2138}
{"context":"Eridan ayrilgandan so'ng Rut qarindoshlaridan yordam so'radi. U har qanday ishni qabul qilardi va pianinochi sifatida tahsil olgan bo'lsa ham, asosan malakali bo'lmagan, past haqli ishlarda, masalan, xizmatkor yoki non do'konida sotuvchi bo'lib ishlagan. U ikki farzandi bilan birga Chikagoda, Fort-Veynda (Indiana shtati), Maldenda (Massachusetts shtati), Vest-De-Perda (Viskonsin shtati), Stratfordda (Konnektikut shtati) yashaydigan bo'ldi, oxiri G'arbiy Daremda, Scarborodan (Menn shtati) 30 mil narida joylashgan shaharchaga joylashdi. 1988 yilda King eslaydi: \"Men bolaligimdan hayot adolatsiz deb o'ylardim. Otam bizni tashlab ketib, onam meni yolg'iz o'zi katta qildi va u juda ko'p va mashaqqatli mehnat qildi. Biz kambag'al edik, yarim boylikdan yarim boylikkacha yashardik va teng imkoniyatli jamiyat va boshqa narsalar haqida hech narsa bilmas edik<...> U hech qachon shikoyat qilmasdi, lekin men kar ham, ko'r ham emas edim. Bu adolatsizlik hissi hozirgacha saqlanib qolgan va hozirgi kunda ham mening kitoblarimda aks ettirilgan (9).","question":"Rut qayerda, qaysi shaharda istiqomat qildi?","answers":{"text":["G'arbiy Daremda"],"answer_start":[450]},"id":562}
{"context":"I asrda G'arbiy Germaniya hududida e. bilan 3 ta qabilaviy dialektlar guruhi ajratib ko'rsatilgan: ingveon, istveon va ermon. V-VI asrlarda Ingveon qabilalarining bir qismi (ingli, saksiya, yut) Britaniya orollariga ko'chib kelishi ingliz tilining keyingi rivojlanishini belgilab berdi. Germaniya qit'asidagi G'arbiy nemis she'rlarining murakkab o'zaro ta'sirlanishi qadimgi friz, qadimgi sakson, qadimgi janub frank va qadimgi yuqori nemis tillarini shakllantirish uchun shart-sharoit yaratdi. V asrda Skandinaviya dialektlari qit'a guruhidan ajralib chiqqandan so'ng sharqiy va g'arbiy kichik guruhlarga bo'lingan, birinchi guruh negizida keyinchalik shved, danish va eski gutin tillari, ikkinchi  norvegiya, shuningdek orol tillari  islandiya, farer va norn tillari tashkil topgan.","question":"Qadimgi friz, qadimgi sakson, qadimgi janub frank va qadimgi yuqori nemis tillari shakllanishiga nimalar sabab bo'lgan?","answers":{"text":["Germaniya qit'asidagi G'arbiy nemis she'rlarining murakkab o'zaro ta'sirlanishi"],"answer_start":[287]},"id":652}
{"context":"Organogenez bosqichida, asosan, turli xil hujayralar harakatlari va hujayralarning o'zlari farqlanishi bilan ta'minlanadi, embrionlar organlar va tizimlarning xom ashlariga bo'linadi, bu jarayon davomida katta xom ashlari kichikroqlarga farqlanadi va natijada butun organizmning tobora murakkabroq tuzilishi paydo bo'ladi. Masalan, ektodermadan seref tizimining ildizlarini tashkil etuvchi miya ajralib turadi. Oxirgi ko'zdan retsalak ajralib turadigan ko'zlarning boshlang'ichlari ajratiladi, unda esa maxsus ko'rish hujayralari - \"qopqoq va to'qimachalar\" farqlanadi.","question":"Ektodermadan qaysi qismdan bosh miya ajraladi?","answers":{"text":["seref tizimining ildizlarini tashkil etuvchi"],"answer_start":[345]},"id":411}
{"context":"Kompakt-kasset (ingl. Compact Cassette), audio kasseta (ingl. Music Cassette, MC) yoki shunchaki kasseta  magnit tasmada ma'lumot tashuvchisi. Avvalo, ovozni yozib olish, shuningdek raqamli ma'lumotni saqlash uchun ishlatiladi (juda kam darajada). Yozuv 3,81 mm kenglikdagi va odatda 9 dan 27 mikrometrgacha qalinlikdagi magnit lentaga, ikkita (mono) yoki to'rtta (stereo) yo'lakka yoziladi. Kassetdagi kasseta harakatining odatdagi tezligi o'ynash yoki yozish paytida 4,76 sm \/ s ga teng; ko'plab ikki kassetli qurilmalarda 9,53 sm \/ s tezligida nusxa ko'chirish nazarda tutilgan, diktofonlarda esa 2,38 sm \/ s va 1,19 sm \/ s tezligi mavjud. uzoq yozuv uchun. Shuningdek, 2,38 sm \/ s tezligi audio kitoblarni monofon rejimda ikki va to'rtta yo'l bilan yozib olish uchun ishlatiladi, bu esa odatdagi 90 daqiqalik kassetalarning 360 daqiqagacha o'ynash vaqtini oshirishga imkon beradi.","question":"Audio kitoblarni yozib olish uchun kasseta tezligi qancha?","answers":{"text":["2,38 sm \/ s"],"answer_start":[600]},"id":2319}
{"context":"1880-yillarda elektr energiyasi bilan ishlaydigan poyezdlar, shuningdek, birinchi tramvay va metro paydo bo'ldi. 40-yillardan boshlab ko'p mamlakatlarning elektrlanmagan temir yo'llari bug 'lokomotivlarini dizel-elektr lokomotivlarga almashtirishni boshladilar, bu jarayon 2000 yilga kelib deyarli yakunlandi. 1960-yillarda Yaponiya va boshqa mamlakatlarda elektrlashtirilgan yuqori tezlikda harakatlanadigan temir yo'llar paydo bo'ldi. Monorellar va maglevlar kabi boshqa yer usti transport tizimlari bunday keng qo'llanilmagan.","question":"Qaysi davrda bug 'lokomotivlari dizel-elektr lokomotivlari bilan ommaviy ravishda almashtirilishi boshlangan?","answers":{"text":["40-yillardan boshlab"],"answer_start":[113]},"id":2161}
{"context":"Kelinlarning bosh suyaklari nafas olishning o'ziga xos usuliga moslashtirilgan  Burun burunlari temga ko'chirilgan. Burun suyaklari kamaytirilgan; temenslar yon tomonga siljilgan, shunda cho'ntak osti peshona suyaklari bilan to'qnashadi. Tishlar soni ko'payishi yoki payvandlash apparati rivojlanishi tufayli yalang'och suyaklar uzaygan. Barcha kitlarning tishlari embrional holatda bo'ladi, ammo baliqning baliqning tishlari kesilmasdan atroflanadi va baliqning baliqning tishlari deb ataladigan shoxli shoxli plastinkalar bilan almashtiriladi. Tishli kitlarning tishlari koniyali, bir xil, kesilgan, tishli va ildizlarga ajratilmagan. Ularning eng ko'p soni Stenella longirostris prodelfinida qayd etiladi: 172 dan 252 tagacha tish. Narvalning tishlari eng kam: yuqori yalang'ochda 2 ta tish, ayollarda ular odatda kesilmaydi, erkaklarda chap tishi esa uzun tishga aylanadi.","question":"Baliqlarning burun suyaklari kattalashtiriladi yoki kamaytiriladi?","answers":{"text":["Burun suyaklari kamaytirilgan"],"answer_start":[116]},"id":2483}
{"context":"Frantsuz musiqali fojiasi (fr. tragédie lyrique) J.-B davridan beri mavjud bo'lgan. Lulli klassik drama teatri an'analariga, P. Kornelya va J. Rasina, Italiya opera-seriasidan ancha mustahkamroq bo'lgan, milliy madaniyat bilan bog'liq. Serial operasidan uni ajratib turadigan eng muhim narsa - bu uning muayyan aqlli qurilishi: hatto ehtiros, deydi G. Albert,  unda asosiy his-tuyg'u sifatida emas, balki fikrlash sifatida ishtirok etadi. Bu aql-idrok musiqaning rolini tabiiy ravishda cheklab qo'ydi va uning xususiyatini belgilab berdi: oper-seriadan farqli o'laroq, u hissiy holatlarni ohang orqali uzatishga e'tibor qaratdi, lirik fojia musiqasida tasviriy va deklamatsiya-ritmik asos ustun bo'ldi, dekorativ elementlarga - avvalo raqsga katta ahamiyat berildi.","question":"Nima uchun frantsuz musiqa fojiasi o'ziga xos asosli tuzilishi bilan ajralib turadi?","answers":{"text":["Serial operasidan"],"answer_start":[236]},"id":784}
{"context":"1415 yilda Portugaliya Afrika sohilida navigatsiya nazoratini o'z qo'liga olishga intilayotgan edi. Infant Enrike (Genrix), keyinchalik dengizchi deb nomlangan, chunki u o'z hayotini tadqiqot dengiz ekspeditsiyalarini tashkil etishga bag'ishlagan (garchi u o'zi ushbu ekspeditsiyalarda ishtirok etmagan bo'lsa ham), Transsakarya savdosining daromadliligi va istiqbollari haqida yaxshi xabardor edi. Asrlar davomida, G'arbiy Sahro orqali G'arbiy Afrikani O'rta dengiz bilan bog'lagan qullar va oltin olib boruvchi savdo yo'llari Shimoliy Afrikadagi musulmon davlatlar tomonidan nazorat qilingan, ular Portugaliyaga dushman edilar.","question":"Infant Enrike (Genrix) qanday savdoning foyda va istiqbollari haqida xabardor edi?","answers":{"text":["Transsakarya"],"answer_start":[316]},"id":1101}
{"context":"2009 yilda korporativ elektron pochta uchun dasturiy echimlarni xususiy yetkazib beruvchi ZL Technologies, Gartnerga qarshi Sehrli kvadrantlarning qonuniyligi (ZL Technologies bunga duch kelmagan) sud jarayonini boshladi, ularning sub'ektivligini, nohalol raqobatga ko'maklashishini va to'rtburchaklarda qandaydir tarzda salbiy baholangan etkazib beruvchilar uchun salbiy iqtisodiy oqibatlarni ta'kidladi. Biroq, Gartner sudda g'alaba qozondi, garchi sharhlovchilar bunday sudlovning o'zi va qo'llaniladigan dalillar Gartner tadqiqotlarining obro'siga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkinligini ta'kidlashdi.","question":"ZL Technologies nima uchun Gartner kompaniyasiga qarshi sud da'vosi bilan chiqdi?","answers":{"text":["Sehrli kvadrantlarning qonuniyligi"],"answer_start":[124]},"id":2942}
{"context":"Askarlarning o'lchamlari keng ko'lamda o'zgarib turadi. Janubiy Amerikaning tropik ko'k qo'rg'oshinlari (Thysania agrippina) qanotlari kengligi bo'yicha dunyodagi eng yirik kapalak bo'lishi mumkin. Adabiy ma'lumotlarga ko'ra, uning qanotlari 28 sm gacha bo'lishi mumkin. Qanoti kengligi boʻyicha eng katta kunduzgi kapalak - bu Qirolichaning Aleksandrasi ornitopteri (Ornithoptera alexandrae)  ayol qanoti kengligi 27,3 sm ga etadi. Eng yirik kunlik kapalaklarga Markaziy Afrikadan Papilio antimachus ham kiradi, erkaklarning qanotlari 25 sm gacha bo'lishi mumkin. Avstraliya va Yangi Gvineyada yashovchi Coscinocera hercules saturnisiyaning ayollari qanotlarining eng katta maydoniga  263 sm2 gacha ega. Attacus atlas (qanotlari 24 sm) va Attacus caesar (qanotlari 25 sm) kabi koʻz koʻkchalari dunyodagi eng katta kapalaklardan biridir.","question":"Janubiy Amerika tropik sovug'i bo'lmish \"Tizania agripina\" qanotlari kengligi.","answers":{"text":["28 sm"],"answer_start":[242]},"id":2791}
{"context":"Chuqurlikni o'zgartirish gorizontal rullar (gidroplanlar) yordamida amalga oshiriladi. Faqat gidrodinamik kuchlar ta'siri hisobiga cho'kadigan suv osti apparatlari - batoplanlar sinfini alohida ajratib ko'rish mumkin. Suv osti kemalari harakatlanishi uchun suv usti holatda atom yoki dizel energetik qurilmalar qo'llaniladi; suv osti holatda  atom qurilmalari, elektr akkumulyatorlari, kichik chuqurlikda  tegishli ko'chma havo olish qurilmalariga (shnrekel yoki RDP) ega bo'lgan dizel qurilmalar qo'llaniladi. Batareyalarni zaryadlash uchun dizel-elektr suvosti kemalari dizel dvigatellarini dizel-generator sifatida, ba'zi zamonaviy kemalar esa elektro-kimyoviy generatorlardan ham foydalanadilar. Atom suvosti kemalari akkumulyatorlarini turbogeneratorlardan yoki dizel-generatorlardan zaryadlaydilar. Atom reaktorlari sohasidagi kashfiyotlardan oldingi davrda suv osti kemalari uchun muqobil suv osti dvigatellari loyihalari ishlab chiqilgan (masalan, suv osti kemasining ham suv usti, ham suv osti harakatini ta'minlaydigan Valter gaz turbinasi dvigateli). Hozirgi vaqtda atomsiz suvosti kemalari uchun havoga bog'liq bo'lmagan energiya qurilmalariga qiziqish yana oshdi, Stirling dvigatellaridan foydalanish istiqbolli hisoblanadi. Oddiy dvigatel - bu eshkakli vintalar, ammo ba'zi suvosti kemalarda suvli dvigatellar o'rnatiladi, ular kemani reaktiv oqim printsipi bo'yicha harakatlantiradi.","question":"Dizel-elektr suvosti kemalari akkumulyatorlarni zaryadlash uchun nimalardan foydalanadi?","answers":{"text":["dizel dvigatellarini"],"answer_start":[572]},"id":1111}
{"context":"285 yilda imperator Diokletian imperiyani boshqarishning yangi tizimini tasdiqladi, unga ko'ra bir emas, to'rtta hukmdor bir vaqtning o'zida hokimiyatni o'z zimmasiga oladi, ulardan ikkitasi avgustlar (katta imperatorlar), ikkitasi esa sezarlar (kichik imperatorlar) deb nomlanadi. 20 yillik hukmronlikdan so'ng Avgust hokimiyatdan kesib, o'zidan keyin o'rinbosar tayinlaydigan Sezarlarga o'tishi kutilardi. O'sha yili Diokletian Maximianga imperiyaning g'arbiy qismini, o'ziga esa sharqiy qismini berib, uni o'zi bilan birga hukmronlik qilishga tanladi. 293 yilda avgustlar o'zlariga vorislarni tanladilar. Ulardan biri Konstantinning otasi, o'sha paytda Galliya prefektsi bo'lgan Konstantsiy bo'lib, ikkinchisining o'rnini keyinchalik masihiylarni eng shafqatsiz quvg'inchilardan biri bo'lgan Galeriy egalladi. 305 yilda tetrarxiya o'rnatilganidan 20 yil o'tgach, ikkala avgust ham iste'foga chiqdi va Konstantin I Xlor va Galeriy imperiyaning to'liq huquqli hukmdorlari bo'lishdi (birinchisi g'arbda, ikkinchisi esa sharqda). Bu vaqtga kelib, Konstantiy sog'lig'i juda zaif bo'lib, uning hamhukumati uning tez o'limiga umid qilgan. O'lim yaqinlashayotganini his qilib, Konstantin o'g'li Konstantinni, deyarli garovga olingan, sharqdagi avgust poytaxti Nikomediyada ko'rishni xohladi. Galerey Konstantinni otasiga qo'yib yuborishni istamadi, chunki askarlar uni avgust deb e'lon qilishidan qo'rqardi, bu imperatorning rejalariga kirmagan edi. U butun imperiyani o'ziga bo'ysundirib, Konstantiy o'rniga o'z amaldori Flaviy Severni o'rnatmoqchi bo'ldi. Galeriy dastlab otasiga borishga ruxsat bergan, ammo tezda o'z fikrini o'zgartirib, Konstantinni to'xtatishni buyurgan, ammo Konstantin Britaniyaga otasiga jo'nab ketgan edi. 306 yilda otasi Konstantiy I vafot etgandan so'ng, armiya Konstantinni imperator deb e'lon qildi. Eborak (York) yaqinida.","question":"Qaysi davrda imperator Diokletian imperiyani boshqarishning yangi tizimini joriy qildi?","answers":{"text":["285 yilda"],"answer_start":[0]},"id":1586}
{"context":"Archaeolepis mane deb nomlanuvchi qushquruq qanoti mavjud bo'lgan eng qadimgi qoldiqlar Buyuk Britaniyaning Dorset yaqinidagi erta jur davri davridagi o'simliklarda topilgan bo'lib, ularning yoshi taxminan 190 million yilni tashkil etadi. Guruhning eng katta rivojlanishi gul o'simliklarining gullash davriga to'g'ri keladi, bu davrda qushquruq qanotlilar rivojlanadi va shakllanadi, o'simliklarning yashil to'qimalari bilan oziqlanadigan faol o'simlikxo'r qurtlar va hayot siklining qanotli jinsiy yetuk bosqichi, dastlab kam faollikka ega bo'lgan va og'iz apparati sust rivojlangan.","question":"Qizil davrdagi qushquruq qushlarning xatti-harakati nimasi bilan farq qilardi?","answers":{"text":["kam faollikka"],"answer_start":[523]},"id":176}
{"context":"Plit tektonikasi - litosfera tuzilishi va harakati to'g'risidagi zamonaviy ilmiy tasavvur bo'lib, unga ko'ra, Yerning qobig'i bir-biriga nisbatan doimiy harakatda bo'lgan nisbatan yaxlit bloklardan iborat. Bunda, kengayish zonalarida (o'rta okean silliqliklar va kontinental riflarda) spreding natijasida (ingl. seafloor spreading  dengiz tuprog'i tarqalishi) yangi okean qobig'i hosil bo'ladi, eski qobig'i esa subduksiya zonalarida so'riladi. Plit tektonikasi nazariyasi zilzilalar, vulqon faoliyati va tog'lar shakllanishi jarayonlarini tushuntiradi, bular asosan plitaning chegaralariga bog'liq.","question":"Qanday qilib yangi okean qirg'og'i paydo bo'ladi?","answers":{"text":["spreding natijasida"],"answer_start":[285]},"id":2560}
{"context":"Alplar inson tomonidan bir necha ming yillar davomida qazib olingan minerallar manbai hisoblanadi. Hallstatt madaniyati davrida (VIIIVI asrlar) kelt qabilalari mis qazib olishgan, keyinchalik rimliklar Bad Gashtayn viloyatida tangalar uchun oltin qazib olishgan. Shtriyadagi kon po'lat sanoati uchun yuqori sifatli temir rudasi manbai hisoblanadi. Bundan tashqari, alp mintaqasining ko'p qismida kinovar, ametist va kvars kabi minerallarning kristalllari uchraydi. Sloveniyadagi kinovarlar turli xil kinovar pigmentlarining muhim manbai hisoblanadi.","question":"Alplar nima uchun?","answers":{"text":["minerallar"],"answer_start":[68]},"id":849}
{"context":"Xususiyatli alifbo tilning tarkibiga kiruvchi fonomlar bo'yicha qurilish bloklarini ko'rib chiqadi. Masalan, lablarimizda aytiladigan tovushlar (labbay tovushlar) umumiy elementga ega bo'lishi mumkin. Lotin alifbosida bu b va p kabi harflar uchun aniq ko'rinadi. Biroq, lab m butunlay boshqa turga ega va q ga o'xshash ko'rinishi labga o'xshamaydi. Koreyscha hanqil yozuvida to'rtta og'iz birikmasi bir xil tarkibiy elementlarga asoslangan. Ammo, amalda, koreys tili bolalarga oddiy alifbo asosida singdirilgan, xarakteristik elementlar esa, odatda, e'tiborsiz qoladi.","question":"Lotin alifbosining qaysi harfi b va p ga o'xshaydi, ammo og'iz harfi emas?","answers":{"text":["q "],"answer_start":[305]},"id":138}
{"context":"Avvaliga tovar ayirboshlash (barter) shaklida amalga oshiriladigan, ammo pul paydo bo'lganda savdoga aylangan tovarlar ayirboshlash asta-sekin rivojlangan. Shunga qaramay, qadimgi dunyo va O'rta asr jamiyatlarida tabiiy xo'jalik ustunlik qilgan. Ko'pgina qadimgi davlatlarda rejalashtirilgan xo'jalik (irrigatsiya, saroylar va piramidalar qurish kabi yirik jamoat ishlarini amalga oshirishga imkon beradigan) va tabiiy xo'jalik kombinatsiyasiga asoslangan, saroy iqtisodiyoti deb nomlangan narsa mavjud edi.","question":"Pul paydo bo'lganidan so'ng, tovar ayirboshlash nimaga aylandi?","answers":{"text":["savdoga"],"answer_start":[93]},"id":983}
{"context":"Oddiy huquq insoniyat tarixidagi eng qadimgi hodisalardan biridir. Oddiy huquqning paydo bo'lishi, shakllanishi va rivojlanishi muammolari ko'p qirrali xususiyatga ega, chunki uning normalari milliy madaniyatning elementlari hisoblanadi. Odatlarni, ularning huquqning boshqa manbalari bilan o'zaro munosabatlarini o'rganish huquqning tarixiy jarayonini, shuningdek, huquqiy normalar rivojlanishidagi uzviylikni tushunish uchun muhimdir. Mamlakatimiz va chet el huquq fanida odatiy huquq tarixiy jihatidan va odatiy me'yorni boshqa ijtimoiy me'yorlar bilan taqqoslash nuqtai nazaridan o'rganilgan va o'rganilmoqda.","question":"Oddiy huquqni o'rganishda mahalliy va xorijiy huquqiy fanlarda odatiy norma nima bilan taqqoslanadi?","answers":{"text":["boshqa ijtimoiy me'yorlar bilan"],"answer_start":[524]},"id":1187}
{"context":"Tushish apparatida kosmonavtlar uchun joylar, hayot saqlovchi tizimlar, boshqaruv, paraşut tizimi mavjud. Bo'limning uzunligi 2,24 m, diametri 2,2 m, turar joy hajmi 3,5 m3. Issiqlikdan himoya qiluvchi ekran ostida yumshoq qo'nish dvigatellari, tashqi yuzada  atmosferaga parvoz paytida SA yo'nalishini boshqaradigan tushishni boshqarishning peroksid dvigatellari joylashgan. Bu esa, aerodinamik sifatli CA dan foydalanish va ortiqcha yuklarni kamaytirishga imkon beradi. Kosmonavtlardan tashqari, SAda 100 kg yukni yerga qaytarish mumkin (Sovet-TMA). CA issiqlik himoya qiluvchi ablyatsiya materiallari asosida qoplangan.","question":"Kosmonavtlar uchun joylar, hayot ta'minoti, boshqaruv, paraşut tizimi qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Tushish apparatida"],"answer_start":[0]},"id":2182}
{"context":"Leybniz va Nyuton o'rtasidagi bahsga turli uchinchi darajali olimlar aralashishgan, ulardan ba'zilari Leybnitsga, boshqalari esa Nyutonga pasqvili yozishgan. 1713 yil yozidan boshlab Yevropani Leybnitsning ustuvorligini himoya qiluvchi va Nyuton o'ziga boshqa birovga tegishli bo'lgan sharafni o'ziga olganligini ta'kidlovchi anonim risolalar to'ldirdi; risolalar Nyutonni ham Guk va Flemstid natijalarini o'g'irlashda aybladilar. Nyutonning do'stlari o'z navbatida Leybnitsni o'zlarining plagiatlarida ayblashdi; ularning versiyasiga ko'ra, Londonda (1676) bo'lganida Leybnits Royal Societyda Nyutonning nashr etilmagan ishlari va xatlari bilan tanishdi, shundan so'ng unda bayon etilgan g'oyalarni Leybnits nashr etdi va o'zini o'zi deb chiqardi.","question":"Nyuton qanday ayblovlar bilan ayblangan?","answers":{"text":["Guk va Flemstid natijalarini o'g'irlashda"],"answer_start":[377]},"id":2176}
{"context":"Zamonaviy Nyu-Kastlning joyida birinchi bo'lib tasvirlangan joy - Pon-Elius, Rim qal'asi va Tayn daryosi orqali o'tadigan ko'prik edi. U bizga milodiy 2-asrda uni asos solgan Rim imperatori Hadrian ismidan kelib chiqqan. e. bilan Ushbu noyob sharaf shuni ko'rsatadiki, Adrian Britaniyaga sayohat paytida bu joyga tashrif buyurgan va ko'prik qurgan bo'lishi mumkin. O'sha paytda Pons-Elyus aholisi taxminan 2000 kishini tashkil etardi. Hadrian devori qismlari hanuzgacha Nyukaslning ba'zi joylarida, ayniqsa West Road bo'ylab ko'rish mumkin. 'Rim devorini' Walsenddagi Segedunum rimlik fortigacha izlash mumkin  'devorning oxiri' (ingl. va Arbeyning Janubiy Shildsdagi ta'minot qal'asigacha. Hadrian devorining uzunligi 73 mil (117 km) bo'lib, Britaniya kengligini qamrab olgan; devorga Vallum, parallel to'plamlar bilan katta orqa o'tkir o't kirgan va birinchi navbatda himoya qilish, istalmagan immigratsiya va shimoliy Pikt qabilalarining hujumini oldini olish uchun qurilgan, katta hujum uchun old chegara sifatida emas.","question":"Rim imperiyasi davrida qaysi daryo bo'ylab ko'prik bu yerda joylashgan edi?","answers":{"text":["Tayn daryosi"],"answer_start":[92]},"id":3190}
{"context":"Bellning telefon apparatida mikrofon alohida uzel sifatida mavjud emas edi, uning funksiyasini mikrofon va telefon kapsulasining funksiyalarini o'zida birlashtirgan elektromagnit kapsül bajargan. Faqatgina mikrofon sifatida ishlatiladigan birinchi qurilma Edison ko'mir mikrofoni bo'lib, uning ixtirosi haqida 1878 yilda Genrix Makalskiy va 1883 yilda Pavel Golubitskiy ham mustaqil ravishda ma'lum qilishgan. Uning ta'siri ko'mir kukuni donlari orasidagi qarshilik ularning majmuiga bosimni o'zgartirganda o'zgarishiga asoslanadi.","question":"Elektromagnit kapsulasining vazifasi nimada edi?","answers":{"text":["mikrofon va telefon kapsulasining funksiyalarini"],"answer_start":[95]},"id":721}
{"context":"Narodnitsism - 1860-1910-yillarda Rossiya imperiyasida paydo bo'lgan, o'z ildizlarini, dunyoda o'z o'rnini izlayotgan ziyolilarning xalq bilan yaqinlashuviga asoslangan mafkura. Xalqchilik harakati ziyolilarning xalq donoligi, xalq haqiqatlari bilan aloqasi yoʻqolganini his etishi bilan bogʻliq edi. Sovet tarixchiligida xalqchilik Rossiyadagi inqilobiy harakatning ikkinchi (Xususiy) (1) bosqichini ifodalaydi, u aristokratlar (dekabrchilar) va proletar (marxist) bosqichiga o'tmish edi. 1860-1880 yillarda Rossiyada hukmronlik qilgan ijtimoiy-siyosiy fikr oqimi ((2). Narodnitslikning quyidagi yo'nalishlari ajratiladi: inqilobiy, liberal, anarchistik.","question":"Qaysi tarix yozuvida xalqchilik Rossiyadagi inqilobiy harakatning ikkinchi bosqichini ifoda etardi?","answers":{"text":["Sovet"],"answer_start":[301]},"id":1860}
{"context":"Shuni ta'kidlash joizki, Rossiya tarixida valyuta kengashi misoli mavjud. 1918-1920 yillardagi fuqarolar urushi davrida valyuta kengashi Antanta okkupatsiyachi hokimiyatining ta'siri ostida Arkhangel, Murmanga va Shimoliy Rossiyaning boshqa viloyatlarining bir qismini birlashtirgan mintaqada faoliyat ko'rsatgan. Shimoliy Rossiyada pul xaosini to'xtatish va qog'oz pullarini qadrsizlantirish uchun Britaniya qo'mondonligi makroiqtisodiyot otasi J.M. Keyns Davlat emissiya kassa shaklida valyuta kengashi tashkil etdi. Keyns o'sha paytda Buyuk Britaniya G'aznachiligida harbiy moliya uchun mas'ul bo'lgan. Kassaning asosiy g'oyasi mahalliy rubllarni sterling funtlariga va aksincha cheklanmagan miqdorda va muddatlarda almashtirishdan iborat edi. Kassa Shimoliy viloyatning morjo'vki yoki rubllarini chiqargan.","question":"Fuqarolar urushi davrida Shimoliy Rossiyaning mahalliy valyutasi Davlat emissiya kassalarida nimaga ayirboshlashgan?","answers":{"text":["sterling funtlariga va aksincha"],"answer_start":[650]},"id":2128}
{"context":"CP va IP nomlanishi generativ grammatika nazariyasidan kelib chiqadi, unga ko'ra nutqning  komplementator (C) degan alohida qismi mavjud bo'lib, u an'anaviy lingvistikada umuman bo'ysunuvchan ittifoqqa mos keladi. CP-V2 tillarida uning o'rniga gaplar o'tkaziladi. Agar u allaqachon birikma bilan band bo'lsa, so'zlarni tartibini o'zgartirish taqiqlanadi. IP tillarida I pozitsiyasi mavjud bo'lib, u komplementayzerdan keyin joylashgan va hech qachon band bo'lmagan (V2 turiga o'tgandan keyin), shuning uchun qo'shimcha gaplarda so'zlarning tartibini o'zgartirishga ruxsat berilgan. Kashmiri uchinchi, oraliq tip ning bir qismidir, unda asosiy va ob'ekt-sensional qo'shimcha jumlalarda so'zlarning tartibini o'zgartirishga ruxsat beriladi, ammo aniqlovchi qo'shimchada emas.","question":"Qashmirinlar qaysi turdagi?","answers":{"text":["uchinchi, oraliq tip"],"answer_start":[591]},"id":267}
{"context":"Rossiya janubidagi xalqlar terrorchilik yo'liga o'tishdi, buni o'z-o'zini himoya qilish va tsar ma'muriyatining yovuzliklari uchun qasos olish uchun tashkil etish deb taqdim etdilar. 24 yanvar 1878 ((11) V. va ZaSulich Peterburg shahar hokimi F. F. bilan Politsiya mahbusini - talaba A.ni qilichdan o'tqazishni buyurgan Trepov. S. bilan Xudoni sevgan. Shu oyda B toʻdasi Ha, shunday. Osinskining  D. Ha, shunday. Lizoquba Kiyev va Odessa shaharlarida faoliyat yuritgan bo'lib, politsiya agenti A. G. bilan Nikonov, Kiyev jandardi G. E. Qiziq Geyking (inqilobchi talabalarni haydab yuborish tashabbuskori) va Xarkov general-gubernatori D. N. Qashqadaryo Bir oz. 1878 yil 4 avgust C. bilan M. Q. Stepniak-Kravchinskiy Peterburgdagi jandarma boshligʻi N. V. bilan Myezentsovning revolyutsionchi I. M. Q. Kovalskiy nomli. 1879 yil 13 mart kuni Mezentovning vorisi  general A. Q. Q. Qahramonlik. Yer va irodasining varaqchasi (bosh muharriri N. Ha, shunday. Morozov) terrorchilarning organiga aylandi.","question":"Yer va irodasining bosh muharriri kim edi?","answers":{"text":["N. Ha, shunday. Morozov"],"answer_start":[937]},"id":1268}
{"context":"Turnirda an'anaviy taom - yangi shakarli qovun va shampansidir. Har bir donanda kamida 10 ta meva bo'lishi shart, ular Angliya hududida o'sgan bo'lishi shart; odatda bu tanlangan donishma Kent navlari. Chempionat davomida 28 tonnaga yaqin sabzavot sotiladi, unga 7000 litr yangi qaymoq beriladi ((80). 2001 yildan buyon rasmiy shampon bo'lib kelgan Lanson ((en) turnirining ishlab chiqaruvchilari 1970-yillarning oxirida ushbu musobaqaning homiylari bo'lganlar ((164). Vimbledondagi musobaqa bilan bog'liq yana bir spirtli ichimlik - bu inglizlarning Pimms kruxoni, garchi uning ishlab chiqaruvchisi musobaqaning rasmiy homiysi bo'lmasa ham, uning mehmonlari orasida juda mashhurdir ((165)  o'yinlarning ikki haftasida mehmonlar 320 ming stakan Pimms ichishadi, bu deyarli choy va qahva bilan birlashtirilganidek ((80). Uimbledoning uzoq vaqtdan beri sherik bo'lgan alkogolsiz ichimliklar ishlab chiqaruvchisi Robinsons (1935 yildan; shu bilan birga, 2008 yildan beri Uimbledonda rasmiy suv Evian bo'ldi) 164).","question":"Uimbldonda qanday turdagi qovurilgan go'shtlar beriladi?","answers":{"text":["Kent navlari"],"answer_start":[188]},"id":1925}
{"context":"Shu bilan birga, ushbu davrdagi suzish kemalari texnik jihatdan juda mukammal bo'lmagan va aslida cho'kadigan bo'lib, 100150 metrgacha chuqurlikka cho'kishi mumkin edi va soatlarda o'lchanadigan va batareya zaryadi va kislorod zaxirasiga bog'liq bo'lgan juda qisqa vaqt davomida suv ostida bo'lishi mumkin edi. Suv osti kemalari asosiy vaqtni suv usti holatda o'tkazgan, ko'pincha hujumlar suv usti holatdan amalga oshirilgan, ayniqsa bu 1941 yilgacha nemis suvosti kemalari uchun kechasi konvoylarga qarshi hujumlar paytida xos bo'lgan.","question":"Kim suv osti kemasidan hujum qilish uchun odatiy edi?","answers":{"text":["nemis suvosti kemalari"],"answer_start":[452]},"id":2858}
{"context":"2006 yil 23 oktyabrda Panamada Panama kanalini kengaytirish bo'yicha referendum yakunlari 79% aholi tomonidan qo'llab-quvvatlandi. Kanalni boshqaradigan Xitoy biznes tuzilmalari ushbu rejani qabul qilishga yordam berdilar. Rejaga ko'ra, 2016 yilga kelib kanal modernizatsiya qilinishi kerak edi va 130 ming dan ortiq suv o'rnini bosadigan neft tankerlarini o'tkazib yuborishi mumkin edi. Ton, bu esa Venesuela neftini Xitoyga etkazib berish vaqtini sezilarli darajada qisqartiradi. Aynan shu vaqtga kelib Venesuela Xitoyga kuniga 1 million barrelgacha neft yetkazib berishni va'da qildi.","question":"Panama kanalini kengaytirish rejasini qo'llab-quvvatlashga nima sabab bo'ldi?","answers":{"text":["Kanalni boshqaradigan Xitoy biznes tuzilmalari"],"answer_start":[131]},"id":2145}
{"context":"Ko'pgina bosh oyoqlilar boshqariladigan pigmentli xromatfor hujayralariga ega bo'lib, ularga rangni o'zgartirish va atrofdagilarning rangiga taqlid qilish imkonini beradi. Moluska millisekundda rangini o'zgartirishi mumkin. Odatda, qirg'oq turlari ranglarning yorqinroq palitrasiga ega. Ochiq okeanlarni afzal ko'rganlar esa, kamouflyaj bilan cheklangan. Bularning barchasi atrofdagi muhitga qo'shilib ketishdan tashqari, ba'zi bosh oyoqli molusklar bioluminescensiya qobiliyatiga ega. Ular quyida yashirin bo'lishi mumkin bo'lgan yirtqich hayvonlardan o'z soyasini yashirish uchun quyidan nur sochishi mumkin. Bu xususiyatdan shuningdek, o'ljalarni o'ziga jalb qilish (ba'zi mollyuskalar rang-barang ko'rinishlarni tashkil qilishadi), qarama-qarshi jinsni jalb qilish va hatto bir-biri bilan muloqot qilish uchun ham foydalanish mumkin (4). Ushbu hayvonlarning bioluminesansining tabiati hali to'liq aniqlanmagan. Nurni maxsus simbiotik bakteriyalar ishlab chiqarishi taxmin qilinadi ((7).","question":"Bosh oyoqlilar qanday qobiliyatlarga ega?","answers":{"text":["bioluminescensiya"],"answer_start":[450]},"id":1434}
{"context":"Ko'p yillar o'tgach, anglosakslar shahzodalari Okta va Azaf Uterning kasalligi haqida bilib, germaniyaliklarni chaqirib, u bilan urushni e'lon qilishdi. Ammo Uter Annaga xiyonat qilgan Leua ap Kinmarxni yordamga chaqirib, anglosakslarni mag'lub qildi. Keyin ular Uterni zaharlashga qaror qilishdi. Uning faqat Verulamium yaqinidagi quduqdan suv ichganini bilib, saksalar quduqni zaharlashdi. Uterdan tashqari, shu suvni ichgan ko'plab saroy a'zolari vafot etdilar. Uterni, Emris Vledig (Amvrosiy Avrelian) dafn etilgan devlar uzvida dafn etishdi. Shu bilan birga, Kolgrim boshchiligidagi germaniyalik qo'shinlar Britaniyaga qo'nishdi. Britaniyalik boshliqlar taxtga egalik to'g'risidagi masalani hal qilish uchun favqulodda kengash yig'dilar. Kengashda Arturni 15 yoshda bo'lgan Arturga taxtni topshirishga qaror qilindi. Dubrisiy, Karelion arxiyepiskop, Arturni shoh deb e'lon qildi.","question":"Octa va Asaf shahzodalari Uterning og'ir kasalligini eshitib nima qilishdi?","answers":{"text":["u bilan urushni e'lon qilishdi"],"answer_start":[121]},"id":1436}
{"context":"Amerika Qo'shma Shtatlari qonunlariga ko'ra, ikki o'lchamli san'at ob'ektlarining (rasmlar, fotosuratlar, kitoblar illyustratsiyalari) reproduksiyalari mualliflik huquqi ob'ekti emas, agar reproduksiya yaratishda original ijodiy hissa qo'shilgan bo'lsa (masalan, retushining ta'siri). Masalan, agar siz JoKondoga to'g'ridan-to'g'ri fotosurat tushirsangiz, sizning fotosuratingiz yangi mualliflik huquqiga ega bo'lmaydi va u jamoat mulki sifatida ishlatilishi mumkin (qarang. Bridgeman Art Library Corelga qarshi sud ishi haqida maʼlumot). Xuddi shunday skanerlangan rasmlar ham asl nusxadan mualliflik huquqiga ega bo'ladi. Shunday qilib, agar asl nusxa jamoat mulki bo'lsa, unda skanerlangan yoki suratga olingan nusxa ham jamoat mulki hisoblanadi.","question":"Qaysi sharoitlarda ikki o'lchamli san'at ob'ektlarining reproduksiyalari mualliflik huquqi ob'ektlari hisoblanadi?","answers":{"text":["agar reproduksiya yaratishda original ijodiy hissa qo'shilgan bo'lsa"],"answer_start":[184]},"id":2253}
{"context":"Sharqiy-Frank shohligining asoschisi Ludovik II Nemis (804876) bo'lgan, uning hukmronligi davrida bu davlat tuzilishi suverenitet va konstitutsiyaviy yaxlitlikka ega bo'lgan. Shoh davlatning sharqiy chegarasida obodritlarni bo'ysundirib, Buyuk Moraviya ustidan suzerenitet o'rnatgan holda muvaffaqiyatli jang qilgan, ammo uning Buyuk Karl imperiyasining birligini tiklash urinishlari muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Lotarning kesishgan liniyasi meros bo'yicha G'arbiy Frank shohligi bilan urush 870 yildagi Merza shartnomasi imzolanishi bilan yakunlandi, unga muvofiq Lotaringiyaning sharqiy qismi Sharqiy Frank shohligiga o'tdi. O'z hukmronligining oxirida, Ludovik II, Karolinglarning qadimgi an'anasiga amal qilib va o'g'illarining qurolli talablariga bo'ysunib, monarxiyani uch qismga bo'lib, Bavariya katta o'g'li Karlomanga, Saksoniya  o'rta Ludovik IIIga, Shvabiya va Lotaringiyani  kichik Karl III Tolstoyga berdi.","question":"Ludovik II Nemis kimni bo'ysundirdi?","answers":{"text":["obodritlarni"],"answer_start":[211]},"id":1330}
{"context":"1949 yildan beri Prokofyev deyarli daladan chiqmagan, lekin hatto eng qattiq tibbiy rejimda ham violoncelli va fortepiano uchun sonata, tosh gul haqida hikoya, orkestr bilan violoncelli uchun simfoniya-konsert, Tinchlik qo'riqchisi va boshqa ko'p narsalarni yozgan. Kompozitor konsert zalida eshitgan so'nggi asari Yettinchi simfoniya (1952) bo'ldi. Filmning oxirida Sergey Prokofiev. Hayotning Suite. Opus 2 (1991) Yevgeniy Svetlanovning ta'kidlashicha, Prokofyev hayotda bo'lganida, Gaydn va Mozart kabi haqiqiy klassik bo'lgan. Kompozitor o'lgan kuni ishlagan, bu haqda qo'lyozmalarda sanasi va vaqti yozilishi va baletdan Tosh gul Katerina va Danila duetining tugashi bilan isbotlanadi.","question":"Prokofyev o'lgan kuni qaysi balet ustida ishlagan?","answers":{"text":["Tosh gul"],"answer_start":[626]},"id":730}
{"context":"Polifoniya so'zidagi zarbalar tebranadi. 1847 yilda Imperiya Fanlar Akademiyasi tomonidan nashr etilgan Cherkov slavyan va rus tillari lug'atida ikkinchi оga yagona urg'u berilgan (7). XX asrning 2-yarmi va XXI asrning boshidagi Rossiya umumleksik lug'atlarida, qoida tariqasida, yagona urg'u silagining oxiridan ikkinchi ((8) ((9) ((10) qo'yiladi. Musiqachilar (kompozitorlar, ijrochilar, pedagoglar va musiqashunoslar) odatda o ga urg'u berishadi; xuddi shunday orfoepik normaga eng yangi (2014) Katta Rossiya ensiklopediyasi ((11) va Musiqaviy orfografik lug'at (2007) ((12) ham amal qiladi. Ba'zi bir so'zliklar va ensiklopediyalar orfoepik variantlarni qo'llaydi ((13) ((14).","question":"XX asrning 2-yarmi va XXI asrning boshidagi Rossiya umumleksik lug'atlari polifoniya so'ziga qayerda urg'u beradi?","answers":{"text":["silagining oxiridan ikkinchi"],"answer_start":[293]},"id":2516}
{"context":"Milliy pul komissiyasi (ingl. National Monetary Commission) - AQShda 1908 yildagi Aldrich-Vrilend qonuniga binoan tashkil etilgan tadqiqot guruhi. 1907 yilgi bank panikasi oqibatida amerikalik bankchilar mamlakat markaziy bankini boshqarish bo'yicha Yevropa tajribasiga murojaat qilishga qaror qilishdi. Senatdagi respublikachilar yetakchisi senator Nelson Oldrich Yevropaning bir qator poytaxtlarida ishlagan ekspertlar guruhini shaxsan o'zi boshqargan. Oldrich komissiyasi a'zolari hayratda qolishdi, chunki Yevropa tajribasi milliy pul siyosatining ancha samaraliligini ko'rsatdi. Bundan tashqari, funt sterling, frantsuz franki va nemis markasi o'sha paytda xalqaro savdoda AQSh dollariga qaraganda ancha muhimroq rol o'ynagan.","question":"Qayerda tadqiqot guruhi tashkil etildi?","answers":{"text":["AQShda"],"answer_start":[62]},"id":194}
{"context":"Kompaniya liniya montajchilari Alyaskada Tinch okeani sohili bo'ylab telegraf ustunlarini o'rnatishni boshladilar, liniya o'rnatilgan hududlar xaritalashtirilmagan edi. Ammo 1866 yilda raqobatchi kompaniyalar yangi, ishonchli texnologiya asosida ikkita yangi transatlantik liniyalarni muvaffaqiyatli qurganligi sababli loyiha to'xtatildi. Shunga qaramay, muvaffaqiyatsiz bo'lgan tashabbus AQSh hukumatiga yoqimli kutilmagan hodisa keltirdi. Xayram Sibli Rossiya imperiyasi Bosh vaziri bilan uning hududi bo'ylab liniya qurilishi masalasi bo'yicha muzokaralar olib borganida, Western Union prezidenti unga Hudson Bay kompaniyasi uning hududi bo'ylab telegraf o'rnatish huquqi uchun 6 million dollar talab qilayotganini aytadi, unga bosh vazir: \"Alaska sizga deyarli shuncha pulga sotamiz!\" deb javob beradi. Sibli bu haqda AQSh prezidenti Franklin Pirsga xabar beradi. Kompaniya tomonidan mineral xomashyo zaxiralari va ulkan o'rmon resurslari bo'yicha diqqat bilan to'plangan ma'lumotlarga asoslanib, Qo'shma Shtatlar hukumati Rossiya Amerikasining hududini 7,2 million dollarga sotib olish to'g'risida qaror qabul qildi. Alyaskani sotish bitimi 1867 yil 18 oktyabrda amalga oshirildi. Shu munosabat bilan Kongress G'arbiy Ittifoqqa harbiy va pochta yo'llari bo'ylab, shu jumladan temir yo'l aloqa liniyalarini o'rnatish huquqini berdi. Ko'p o'tmay, Western Union kompaniyasi o'zlarining suv osti kabellari texnologiyasini ishlab chiqdi. XX asrning birinchi yarmi davomida kompaniya o'zlarining kabel o'rnatish flotlarini boshqargan va ko'plab yangi texnik yutuqlardan foydalanishning ilg'orlari bo'lgan.","question":"Alyaskaning qaysi hududida liniya montajchilari telegraf ustunlarini o'rnatishni boshlashdi?","answers":{"text":["Tinch okeani sohili bo'ylab"],"answer_start":[41]},"id":637}
{"context":"Poetik san'atning deyarli barcha muammolarini o'z ichiga olgan holda, Aristotel poetika vazifalarini, uning adabiyotga bo'lgan munosabatini, uni qurishning o'z prinsipini chuqur va to'g'ri tushunish bilan hayratda qoldiradi. Aristotelning poetikasi dogmatik ravishda taqdim etiladigan retseptlar to'plami emas, balki ajralgan nazariy sxema ham emas. Poetika asari uchun amaliy ahamiyatini, shunda uning normativligini aniq anglagan holda, Aristotel adabiyotning aniq faktlarini o'rganish va she'rning mohiyatini umumfilozofiy tushunishdan kelib chiqadigan nazariy tasavvurlarning keng tarqalgan tizimi asosida amaliy masalalarni hal qilish yo'lidan boradi. Shuning uchun Aristotelning Poetikalari uning zamondoshlarining she'riy ijodi, uning sinfi badiiy madaniyati bilan juda chuqur bog'liq, va shuning uchun ham uning asosiy ahamiyati, uning buyuk o'quvchanligi. Ushbu fanning keyingi rivojlanishiga katta ta'sir ko'rsatib, Aristotelning Poetika asrlar davomida nazariy fikr va zamonaviy she'riyatning aniq vazifalari chuqur birligining tengsiz namunasi bo'lib qoldi. Bundan tashqari, keyingi bir qator mualliflar (XVIII-XIX asrlargacha) ko'p jihatdan (va eng muhim) Aristotelni takrorladilar va poetikaning ilmiy-asosiy darajasini pasaytirib, uni dogmatik qoidalar to'plamiga aylantirdilar.","question":"Zamonaviy mualliflar Aristotelning Poetika asarini nimaga aylantirdilar?","answers":{"text":["dogmatik qoidalar to'plamiga"],"answer_start":[1250]},"id":1368}
{"context":"Markazdan qochish tezlanishi Yerning o'z o'qi atrofida aylanishi natijasidir, shuning uchun Yer bilan bog'liq bo'lgan ma'lumotlar tizimlari inersal emas. aylanish o'qidan a masofada joylashgan nuqtada markazdan ajralish tezlanishi ω2a ga teng, bu yerda ω  Yer aylanishining burchak tezligi, ω = 2π\/T ifodasi bilan aniqlanadi, unda T  bir aylanish vaqti (yulduzli sutka) Yer uchun 86164,1 soniyaga teng. Markazdan qochish tezlanishi aylanish o'qiga perpendikulyar va undan chetga yo'naltirilgan. Yerda u 0 dan qutblarda 3.4 sm\/s2 gacha ekvatorda o'zgarishini hisoblab chiqish mumkin, bunda deyarli hamma joyda (ekvatordan tashqari) u Yerning markaziga qaratilgan gravitatsion tezlanish bilan birlashtirilmaydi.","question":"Axisdan a masofada joylashgan nuqtada markazdan ajralish tezlanishi nimaga teng?","answers":{"text":["ω2a"],"answer_start":[231]},"id":2581}
{"context":"Dastlab, korxona bo'linmalarining xodimlari tomonidan bajariladigan barcha operatsiyalar ro'yxati tuziladi. Keyinchalik, alohida operatsiyalar korxonaning yiriklashtirilgan jarayonlari dan tashkil topadi. Har bir jarayonning xarajatlari oxirgi mahsulot yoki bo'linma xarajatlari bilan hech bo'lmaganda vaqtincha bog'liq bo'ladi. Har bir operatsiyani amalga oshirish uchun oldindan belgilangan (o'lchanadigan) vaqt va jarayonlardagi bunday operatsiyalar sonini va ularning yakuniy mahsulot bilan o'zaro aloqasini hisobga olish, yakuniy mahsulot tannarxi birligiga yoki resurs birligi (bo'linmasi) tannarxiga xarajatlarni taqsimlashning asosi hisoblanadi. Rejalashtirish va hisob-kitoblarni amalga oshirish osonroq, chunki ular iqtisodiy jihatdan asoslangan biznes jarayonlarga asoslangan.","question":"Ayrim operatsiyalardan nimalar tarkib topadi?","answers":{"text":["korxonaning yiriklashtirilgan jarayonlari"],"answer_start":[143]},"id":1729}
{"context":"Musiqa nazariyasini ishlab chiqishda, pitagoreyalik olimlar kosmosning musiqiy-matematikaviy arxitektonikasini tashkil etuvchi, ruhni davolaydigan va katarsis holatini keltirib chiqaradigan  sayyoralar, quyosh, oy va ularning sohalarining musiqiy tovushi sohalari uyg'unligini lira o'ynash orqali ifodalashga intildilar. Pifagoreylar musiqa orqali jon va koinotning uyg'unligini anglashga intilishgan. Sferalar uyg'unligi timsoli neopifagoreylar va neoplatoniklar ijodiga ta'sir ko'rsatdi va uzoq vaqt davomida nafaqat astronomiyada (Kepler), balki o'rta asr va Yangi davr Yevropa estetikasi va san'atida ham ustunlik qildi (Gyot, nemis romantiklari, Shekspir va boshqalar).","question":"Soyalar uyg'unligi deganda nima nazarda tutilgan?","answers":{"text":["sayyoralar, quyosh, oy va ularning sohalarining musiqiy tovushi"],"answer_start":[191]},"id":1086}
{"context":"Sararimon yoki salarimon (yapon. サラリーマン sarari:man, inglizchadan olingan. salaried man  maoshli ishchi)  Yaponiyalik atama, jismoniy bo'lmagan mehnat bilan shug'ullanadigan ishchilarga (xodimlarga), ayniqsa katta korporatsiyalarda maoshli nisbatan ishlatiladi. Yaponiya kompaniyalari tomonidan ushbu atamani tez-tez ishlatish va uning manga va anime-da keng tarqalishi asta-sekin Evropa va ingliz tilida soʻzlashadigan mamlakatlarda oq jallodning analoglari sifatida qabul qilinishiga olib keldi. Ikkinchi jahon urushidan so'ng, sarariman karyerasi o'rta sinf uchun barqarorlik va kafolatli daromad yo'li sifatida ko'rib chiqildi. Zamonaviy Yaponiyada bu atama uzoq ish kuni, korporativ ierarxiyadagi obroʻsiz lavozim, daromadning boshqa manbalari (maoshdan tashqari) yo'qligi, yollanma qullik va karosi bilan bog'liq. Sarariman tushunchasi faqat erkaklarga nisbatan qo'llaniladi, ayollar uchun kariyavuman (jap. キャリアウーマン, career woman) deb nomlanadi.","question":"Sariariaman qanday ishchi turi?","answers":{"text":["katta korporatsiyalarda maoshli"],"answer_start":[207]},"id":1581}
{"context":"Miloddan avvalgi III asrda e. bilan kanalni kemalar yurishi mumkin bo'lgan holatga keltirdi Ptolemey II Filadelfiya (285247). U haqda Diodor (I. 33 yoshda. 11 - 12) va Strabon (XVII. 1. Qidiruv 25), u haqida Pitomdagi (Ptolemey hukmronligining 16-yili) stelaga yozilgan yozuvda aytilgan. U Nil oqimi bo'yicha avvalgi kanaldan biroz yuqoriroq, Fakussa atrofida boshlandi. Ammo, Ptolemey davrida Tumilat vodiysini toza suv bilan ta'minlaydigan eski kanal tozalab, chuqurlashtirib, dengizgacha davom ettirilishi mumkin. Farvater juda keng edi - unda ikkita trirema erkin tarqalishi mumkin edi.","question":"Miloddan avvalgi III asrda e. bilan Suvaysh kanalini kemalar uchun ochiq qilganmi?","answers":{"text":["Ptolemey II Filadelfiya"],"answer_start":[92]},"id":1097}
{"context":"Kutilgan qiymat (hozir matematik kutilma deb ataladi) atamasi XVII asrdan beri ma'lum bo'lgan. Blaise Paskal buni 1670 yilda nashr etilgan \"Din va boshqa narsalar to'g'risida fikrlar\" asarida mavjud bo'lgan mashhur tikish tavsifi uchun ishlatgan. Kutilgan qiymat g'oyasi shundaki, har birining turli xil ehtimolliklarga ega bo'lgan bir nechta mumkin bo'lgan natijalarga ega bo'lgan ko'plab harakatlar oldida, ratsional tartib barcha mumkin bo'lgan natijalarni aniqlashi, ularning qiymatlarini (yomon yoki salbiy, daromad yoki xarajatlar) va ehtimolliklarini aniqlashi, so'ngra tegishli qiymatlarni va ehtimolliklarni ko'paytirishi va natijada kutilgan qiymatni berish uchun qo'shishi kerak. Tanlangan harakat eng katta kutilgan qiymatga ega bo'lishi kerak.","question":"Kutilishicha qiymat hozir qanday deyiladi?","answers":{"text":["matematik kutilma"],"answer_start":[23]},"id":1529}
{"context":"1970-1980-yillarda SSSRda sutning past haroratda saqlanishini tadqiq qilish ishlari olib borildi. Eksperimentatorlar -15...-18 °C haroratda sut o'zining bakteriya o'chirish xususiyatlarini 500 kungacha saqlab qolishiga ishonch hosil qildilar (birlashgan sut xususiyatlari). Muzlatilgan sutni har qanday mahsulot kabi saqlash kerak to'liq qorong'ilikda yoki yorug'likdan himoya qiluvchi qadoqlarda. Lekin sutni uzoq vaqt davomida muzlatib qo'yish natijasida, uning tarkibida qayta kristalllashuv yuz beradi, ammo bu uning oziq xususiyatlariga ta'sir qilmaydi. Sutni muzlatganda uni bir xilligini intensiv aralashtirish orqali tiklash kerak.","question":"Muzlatilgan sutni to'g'ri saqlash uchun qanday talablar mavjud?","answers":{"text":["to'liq qorong'ilikda yoki yorug'likdan himoya qiluvchi qadoqlarda"],"answer_start":[331]},"id":296}
{"context":"Logogramma alohida so'zlarni yoki morfemlarni aks ettiruvchi belgilar yozuvidir. Nutqni yozib olish uchun ko'p sonli logogrammalar kerak, va ularni o'rganish uchun ko'p yillar kerak. Bu esa logoqrafik yozuvning alifbo bilan taqqoslaganda asosiy kamchiligidir. Biroq, bunday til o'rganganidan so'ng, uning asosiy afzalligi - o'qish tezligi namoyon bo'ladi. Yozuv tizimlarining hech biri to'liq logoografik emas: ularning barchasida logogrammalar bilan bir qatorda fonetik komponentlar mavjud (xitoycha yozuv, mixxat yozuvi va mayya yozuvi bo'yicha logosilabik komponentlar, bu erda belgi morfem, so'z yoki ikkalasi ham bo'lishi mumkin; ieroliftlar bo'yicha logokonsonant komponentlar). Ularning ko &amp; apos; pchiligi ideografik komponentlarni (Xitoy radikallari, ierolifik belgilar) o &amp; apos; z ichiga oladi. Masalan, mayya yozuvida uchqun uchun belgi ka deb talaffuz qilinadi va u ka birikmasini ifodalash uchun ham ishlatiladi, logoqramning talaffuzini ko'rsatish kerakmi yoki logogramma yo'qmi. Xitoycha yozuvida belgilarning 90 foizi semantik (ma'noli) elementlar bilan birlashtirilgan, bu elementlar fonetik (fonetik) degan atamalar bilan bog'liqdir. Ammo, fonetik elementlar logoografik elementlarni to'ldiradi, aksincha emas.","question":"Xitoycha yozuvda logoografik elementlar qanday elementlarni to'ldira oladi?","answers":{"text":["fonetik elementlar"],"answer_start":[1167]},"id":644}
{"context":"Harbiy maqsadga mo'ljallangan havo kemalariga milliy belgilar va bort raqamlari shaklida planer konstruksiyalari elementlariga milliy tan olish belgilari qo'yiladi. NATO mamlakatlarida (masalan, AQShda) aniq bo'linma va uning emblemasiga tegishli bo'lishning raqamli-harfli tamg'alasi ham qo'llaniladi, masalan, NH qisqartmasi AQSh Tinch okeani flotining No68 Nimitz aviadaxonasida joylashgan 11-aviatsiya qanotini anglatadi, VFA-154 qisqartmasi xuddi shu samolyotda uni Qora ritzlar 154-uchastka zarba eskadrilyasiga tegishli anglatadi.","question":"Samolyotdagi VFA-154 qisqartmasi nimani anglatadi?","answers":{"text":["Qora ritzlar 154-uchastka zarba eskadrilyasiga tegishli"],"answer_start":[471]},"id":211}
{"context":"Qushquruq qanotlilarning qorni odatda 910 segmentlardan iborat bo'lib, ulardan I qismli ravishda qisqartiriladi, uning sternu II segmentining sternu bilan birlashadi. Qolgan segmentlar oddiy va doimiy tuzilish bilan ajralib turadi, ular slerotizatsiya qilingan halqalarni hosil qiladilar, yonlari bo'ylab membrana uchastkalari bilan to'xtatilgan  pleyritlar va VII segmentgacha nafas olish moslamalari bilan ta'minlangan. Qorn uzilgan, silindr shaklida, erkaklarda nozikroq va ba'zan yon tomondan biroz tekislangan. Tergitlar va sternitlar deyarli bir xil kattalikda, nafas olish qobiliyati membranoz plevrlarda joylashgan. Boshqa hasharotlarda bo'lgani kabi qorin tarkibiga o'nta segment kiradi, bunda I va II segmentlar odatda biroz kamaytirilgan, X segment esa ko'pincha IX bilan birlashadi. VIII segment ayollarda tuxumdonning bir qismini tashkil etadigan darajada uzunlashadi, erkaklarda esa kopulattiv apparatning ishlashi tufayli o'zgarib turadi. Odatda erkaklarning IXX segmentlari kopulatsion qo'shimchalar, ayollarning VIIIX segmentlari esa u yoki bu darajada rivojlangan teleskopik tuxumga aylanadi. Erkakning jinsiy a'zolari tinch holatda qorin VIII segmentiga (Iron: Micropterigidae) ichkariga tortiladi va faqat kopulyatsiya qilishdan oldin tashqariga chiqariladi. Ularning skelet asoslari IX segmentdir, bu arxaik shakllarda butun sklerotizatsiya qilingan halqa  annulus (annulus) dir. Koʻproq rivojlangan taksonlarda IX segment odatda dorsal qismiga  tegumen (tegumen) va ventral qismiga  vinculum (vinculum) boʻlinadi. Ularning tuzilishi ba'zan oilalar, kichik oilalar va qabilalarni aniqlashda qo'llaniladi.","question":"Qushning qorni necha segmentdan iborat?","answers":{"text":["910 segmentlardan"],"answer_start":[38]},"id":1096}
{"context":"1 millimetr (0,039 dyuym) dan 1,5 metr (4,9 fut) gacha bo'lgan o'lchamlarga ega bo'lgan krebnoviqlar eng yirik koloniyasiz hayvonlardir, ular qopqoqlari ( sochlari) ni asosiy lokomotiv usuli sifatida ishlatadilar. Ko'pchilik turlarda sakkizta plastinkalar bo'lib, ular butun tana bo'ylab cho'zilgan va ktey deb nomlangan, qovurg'alarga o'xshash qovurg'alardan iborat bo'lgan chiziqlar bo'lib, qovurg'alar bo'ylab shunday to'planganki, qovurg'alar urilganda, har bir qovurg'a pastdagi qovurg'alarga tegadi. tektenofor (qorqov) nomi tashni ko'taruvchilar degan ma'noni anglatadi, yunoncha κτείς (kten-)  qorqov va yunoncha -φορος suffixidan kelib chiqqan bo'lib, tash degan ma'noni anglatadi.","question":"Qushquruqdagi sochlar qanday nomlanadi?","answers":{"text":["qopqoqlari"],"answer_start":[142]},"id":3137}
{"context":"Aksincha, uyg'oqlik davrida, sitotoksik tabiiy qotil hujayralar va CTL (sitotoksik T limfociti) kabi farqlangan effektor hujayralar soni maksimal darajaga yetadi va bu har qanday kirib kelayotgan kasallik patogenlariga qarshi samarali javob qaytarishga undaydi. Shuningdek, faol uyg'onish davrida kortizol va kateholamin kabi yallig'lanishga qarshi molekulyalar maksimal darajaga yetadi. Uyqusida yallig'lanishni keltirib chiqaradigan ikkita nazariya mavjud. Birinchidan, agar u uyg'oqlik davrida yuz bersa, u jiddiy kognitiv va somatik muammolarga olib keladi. Ikkinchidan, yallig'lanish uyqu paytida, melatonin mavjudligi tufayli sodir bo'lishi mumkin. Inflamatsiyaning kuchli oksidlanish stressini keltirib chiqaradiganligi sababli, melatonin uyqu paytida bo'lishi, u vaqtda erkin radikallar ishlab chiqarilishini faol ravishda to'xtatishi mumkin.","question":"Qaysi ikkita yallig'lanishga qarshi molekulalar uyg'oqlik davrida eng yuqori darajaga yetadi?","answers":{"text":["kortizol va kateholamin"],"answer_start":[297]},"id":3105}
{"context":"1789-yilda Lavoziye kimyo bo'yicha boshlang'ich darslikni (Traité élémentaire de chimie ) nashr etganda, u darhol ko'plab xorijiy tillarga tarjima qilindi, uning tizimining ko'pgina sobiq dushmanlari flojiston nazariyasini o'zgartirdilar; masalan, ingliz Kirvan, 1792-yilda Lavoziye ta'limotiga shafqatsiz hujumlar bilan to'ldirilgan \"Flogiston tajribasi\" kitobini yozgan. Flogiston nazariyasini tark etib, Lavuaziye nuqtai nazarini tan oldim: qurolimni qo'yaman va flogistonni qoldiraman, deb yozgan edi u Bertolaga. Lavoziye o'z ta'limoti to'liq nishonlanganiga hali tirikligida guvoh bo'lgan. Havo va suv tarkibini tushuntirgan Lavoziye boshqa ko'plab masalalarni to'liq tushuntirdi va tushuntirdi.","question":"Lavoziye qaysi yilda \"Kimyo boshlang'ich darsligi\" ni nashr etdi?","answers":{"text":["1789-yilda"],"answer_start":[0]},"id":2700}
{"context":"Qo'shni Ogród Saski (Sakson bog'i) da Yozgi teatr 1870 yildan 1939 yilgacha ishlagan, urushlar o'rtasidagi davrda teatr majmuasiga Momus, birinchi Varshava adabiy kabare va Leon Shillerning musiqiy teatri \"Melodram\" ham kirgan. Voytsek Boguslavskiy teatri (1922-26 yillar) \"Polsha monumental teatri\" ning eng yaxshi namunasidir. 1930-yillarning o'rtalaridan boshlab Katta teatr binosida Upatidagi Dramatik san'at instituti joylashgan - aktyorlik va rejissyorlik bo'limlari bo'lgan birinchi davlat drama san'ati akademiyasi.","question":"Polsha tilida \"Saksoniya bog'i\" qanday bo'ladi?","answers":{"text":["Ogród Saski"],"answer_start":[8]},"id":3110}
{"context":"Bu koeffitsiyent aksiya o'z balans qiymatidan qanchalik yuqori baholanganligini aniqlaydi. Eng oddiy so'zlar bilan aytganda, bu investorning kompaniyaning bankrot bo'lishiga qaramay, aksiyalarni sotib olishga sarflagan mablag'ining qancha qismini qaytarib olishi mumkinligini anglatadi. Birdan past koeffitsiyentlar kompaniyaning aktsiyalari o'zlarining joriy balans qiymatidan past savdo qilinayotganini va past baholanganligini ko'rsatadi va aksincha, birdan yuqori koeffitsiyentlar kompaniyaning aktsiyalari haddan tashqari baholanganligini ko'rsatadi. Ikki kompaniyaning aksiyalarini taqqoslaganda, P\/BV koeffitsiyenti pastroq bo'lgan aksiya ustunlikka ega bo'ladi. Shuni ta'kidlash kerakki, P\/BV sanoat kompaniyalari va moliyaviy muassasalar uchun katta ahamiyatga ega va odatda dasturiy ta'minot kompaniyalari va xizmat ko'rsatish sohasi korxonalari uchun ahamiyatsiz. Bundan tashqari, koeffitsiyentlar yordamida turli emitentlarning aktsiyalarini taqqoslash faqat bitta tarmoq doirasida maqsadga muvofiqdir, iqtisodiyotning turli tarmoqlaridagi kompaniyalarni taqqoslashda esa, butun tarmoq bo'yicha koeffitsiyentlarning o'rtacha qiymatini bilish kerak va bu ma'lumotlar asosida biron bir xulosa chiqarish kerak.","question":"Agar birlik darajasi birdan kam bo'lsa, aksiyalar qanday savdo qilinadi?","answers":{"text":["o'zlarining joriy balans qiymatidan past"],"answer_start":[342]},"id":1776}
{"context":"Narxlarning tezroq o'sishi, pul yetishmovchiligi shikoyatlariga olib keladi va hukumatni ko'proq kafolatsiz pul bosib chiqarishga undaydi, bu esa narxlarning yanada tezroq o'sishiga olib keladi. Bir muncha vaqt o'tgach, pul qiymati nolga yaqinlashadi, narxlar astronomik darajaga tushadi, odamlar puldan voz kechishadi va barterga qaytadilar, ishlab chiqarish to'xtaydi, qat'iy daromadli odamlarning butun toifalari (pensionerlar, nogironlar va boshqalar) omon qolish chegarasiga tushib qolishadi, odamlar ishlash uchun motivatsiyani yo'qotadilar, chunki ular haqiqiy tovarlar evaziga ishlab topgan pullarini yo'q qilish uchun juda ko'p harakat qilishlari kerak.","question":"Pul qiymati nolga yaqinlashganda, qanday toifadagi odamlar omon qolish uchun kurashmoqdalar?","answers":{"text":["pensionerlar, nogironlar va boshqalar"],"answer_start":[417]},"id":2644}
{"context":"Klaipeda  Litvaning g'arbiy qismidagi eng muhim iqtisodiy markaz va Litvaning Baltik dengizidagi eng yirik portdir. Sanoatning asosiy tarmoqlari  kimyo, oziq-ovqat (baliq qayta ishlash, non-bulka, sut, gazli ichimliklar ishlab chiqarish), yog'ochga ishlov berish va mebel, qadoqlash sanoati. Kemalar qurish va kema ta'mirlash rivojlangan. Xizmat ko'rsatish sohasi (port va logistika, turistik va boshqa ko'plab xizmatlar) shahar iqtisodiyotida muhim o'rinni egallaydi. Shaharda taxminan 2500 korxona mavjud.","question":"Klaipeda shahrida qancha korxona mavjud?","answers":{"text":["taxminan 2500"],"answer_start":[478]},"id":2837}
{"context":"Jazz nafaqat G'arb musiqa an'analarini, balki boshqa an'analarni ham o'z ichiga olgan. Masalan, turli san'atkorlar Hindiston musiqasi elementlari bilan ishlashga urinishganda. Bu harakatlarning misolini fleytichi Pol Xornning Toj Mahal saroyidagi yozuvlarida yoki Oregon guruhi yoki Jon Maklaflinn Shakti loyihasi kabi dunyo musiqasi oqimida eshitish mumkin. Maklaflinning ilgari asosan jazzga asoslangan musiqasida Shakti bilan ishlash davrida hind aslini egallagan yangi cholg'u asboblari, masalan, hatama yoki tablalar qo'llanilgani, murakkab ritmlar yangrayotgani va hind raga shakli keng qo'llanilgani kuzatildi. Chicago musiqa ansambli afro-jazz shakllarini birlashtirishda dastlabki peshqadam bo'lgan. Keyinchalik dunyo saksofonchi \/ kompozitor Jon Zorn va uning yahudiy musiqa madaniyatini o'rganishi, Masada orkestri doirasida ham, tashqarisida ham taniydi. Bu asarlari boshqa jazzachilarning butun guruhlarini ilhomlantirgan, masalan klaviaturchi Jon Medeski, Afrikalik musiqachi Salif Keita, gitarachi Mark Ribo va bas gitarchisi Entoni Koulmen bilan yozgan. Trubachi Deyv Duglas o'z musiqasiga Balkan motiflarini ilhom bilan kiritadi, Osiyo-Amerika Jazz orkestri esa jazz va Osiyo musiqa shakllari konvergensiyasining etakchi tarafdori sifatida paydo bo'ldi.","question":"Afrika va jaz shakllarini birlashtirishning dastlabki peshvolari kim edi?","answers":{"text":["Chicago"],"answer_start":[618]},"id":1533}
{"context":"Keyinchalik 250 metr masofada radio aloqasi o'rnatildi. O'z ixtirosi ustida ishlayotganda, Popov tez orada 600 metrdan ortiq aloqa masofasiga erishdi. Keyin, 1899 yilda Qora dengiz floti manevrlarida. olim 20 km masofada radio aloqa o'rnatdi, 1901 yilda esa radio aloqasi 150 km uzoqlikda edi. Bunda yangi uzatish konstruksiyasi muhim rol o'ynadi: uchqun oralig'i uzatish antennasidan induktiv ravishda bog'langan va u bilan rezonansga o'rnatilgan tebranish konturida joylashtirilgan. Signalni ro'yxatga olish usullari ham sezilarli darajada o'zgardi: qo'ng'iroq bilan bir vaqtda signallarni avtomatik yozib olish imkonini beradigan telegraf apparati ham ishga tushirildi. 1899-yil telefon orqali signallarni qabul qilish imkoniyati kashf etildi. 1900 yil boshlarida radio aloqasi Finlyandiya ko'rfazida qutqaruv ishlari davomida muvaffaqiyatli ishlatilgan. A. ishtirokida S. bilan Popov Rossiya flotida va armiyasida radioaloqa joriy etishni boshladi.","question":"Telefon orqali signallarni qabul qilish imkoniyati qachon kashf etilgan?","answers":{"text":["1899-yil"],"answer_start":[673]},"id":2169}
{"context":"Shunga qaramay, o'sha davr mualliflari orasida shoirlar Anna Axmatova, Aleksandr Tvardovskiy, Aleksandr Mejirov, Yevgeniy Yevtushenko, Yuriy Levitanskiy, Nikolay Glazkov; prozaiklar Konstantin Pauстовskiy, Yuriy Tyanov, Vyacheslav Kondratyev, Emmanuil Kazakavich, Yuriy Kazakov, Yuriy Trifonov bo'lgan. Aynan Bayroqda butun davrga nom bergan Ilya ErenburgningOtepel povesti chop etilgan. 1954 yilda Boris Pasternakning \"Blageni\" nomli romanining \"Stychy z romanu\" turkumi nashr etildi, garchi Doktor Jivagoning o'zi hali SSSRda ham, chet ellarda ham nashr etilmagan bo'lsa-da. 1960-1963 yillarda jurnalning she'riyat bo'limi mudiri Stanislav Kunyaev bo'lib ishlagan.","question":"Ilya Erenburgning butun bir davrga nom bergan Bayroqlar haqidagi hikoyasi qanday nomlangan edi?","answers":{"text":["Otepel"],"answer_start":[359]},"id":1290}
{"context":"SSSRning yalpi ichki mahsuloti 1942 yilda, o'z navbatida, Germaniya tomonidan katta hududlar bosib olinganligi tufayli urushdan oldingi darajaga nisbatan uchdan bir qismdan ko'prog'iga kamaydi, shu bilan birga, 200 million aholisidan taxminan 78 millioni va asosiy sanoat markazlari bosib olingan hududlarda, shuningdek, blokada ostida va front liniyasi yonida qoldi. SSSRga lend-liz bo'yicha yetkazib berilgan texnika, uskunalar, materiallar va oziq-ovqatlar ham urushning butun davri davomida hayot uchun zarur bo'lgan va ko'p turdagi nomenklatura bo'yicha muhim va hatto hal qiluvchi ulushni tashkil etgan, bu esa SSSRning o'zi tomonidan belgilanardi14).","question":"Qaysi yilda SSSR yalpi ichki mahsuloti uchdan biridan ko'prog'iga kamaydi?","answers":{"text":["1942 yilda"],"answer_start":[31]},"id":497}
{"context":"Erta neolitik davrida (miloddan avvalgi 7 000-6 000 yillarda) e.) Sitsiliya hududida kardial sopolchilik madaniyati egalari yashaydigan bo'lgan. Erta yozuv davrigacha Sitsiliya qo'shni Malta bilan sinxron rivojlangan, ular bir xil xususiyatlarga ega bo'lgan barcha arxeologik madaniyatlarni taqdim etadi (qarang. tarixiy Malta), faqatgina Sitsiliyada megalit ibodatxonalar qurilmagan (ya'ni u Maltaga nisbatan bo'ysunuvchan mavqega ega bo'lishi mumkin edi). Biroq, bu ham to'g'ri, chunki Sitsiliyada kichik dolmenlar topilgan, ular erta bronza davrida (22001800 yillar) paydo bo'lgan. a.), keyin Malta megalit ibodatxonalari, shuningdek, Malta va bu kichik orol Sicily aholisi hujum ko'rsatadi taqdim.","question":"Qaysi davrda Sitsiliya hududida kardial sopolchilik madaniyati egalari yashaydilar?","answers":{"text":["Erta neolitik davrida"],"answer_start":[0]},"id":2173}
{"context":"III asr oxirida egallab olganlar mil. avv. e. bilan XX asr davomida ikki daryoli amor qabilalari hududi. mil. avv. e. bilan mustaqil shohliklar tashkil etishdi. 1895 yilda mil. avv. e. bilan Amorlik boshliq Shum-Abum ushbu shohliklardan birini tashkil etdi va uning markazi Bobilda edi. 1800 yilga kelib Mesopotamiya davlatlari o'rtasidagi faol urushlar davomida. mil. avv. e. bilan Bobil mamlakatning janubida joylashgan va Lars shohligi tomonidan boshqariladigan markazga aylandi. Shimoliy Mesopotamiyani o'z ichiga olgan ulkan davlatni boshqargan shoh Shamshi-Adad I ning o'limi Bobil shohi Hammurapiga tarqoq shohliklarni birlashtirishni boshlashga imkon berdi. 17641756 yillar uchun mil. avv. e. bilan Elam, Mari, Ashshur, Eshnnun, Suziana  tomonidan bosib olingan bo'lsa, yagona umummesopotamiya davlati tashkil topgan, uning eng mashhur yodgorligi Hammurabi qonunlari bo'lgan.","question":"Bobilda markazlashgan shohlik asos solingan Amorlar hukmdori.","answers":{"text":["Shum-Abum"],"answer_start":[207]},"id":2692}
{"context":"Akvitaniyada 779 yildan Karl qirol vasallarini ko'chirib yuborishni boshladi va muntazam ravishda franklardan graflarni yuborishni boshladi. 781 yilda esa U Akvitaniyani shohlik darajasiga ko'tardi va uning taxtiga 3 yil oldin dunyoga kelgan va Meroving ismli Ludovik bo'lgan Qirolicha Xildegarddan yangi o'g'lini qo'ydi. Akvitaniya Pireney basklar va Ispaniya musulmonlariga qarshi kurashda keng platzdarm bo'lishi kerak edi. Shu maqsadda u 790 yilda To'lsuz va Septimaniya grafligini tashkil etdi va uni boshchiligiga qo'ydi. Bu yerda uning qarindoshi, Geraym dukasi yashaydi. 790-yillarda yangi shoh Lyudovik Pireney ortidan qisqa muddatli yurish-turishlarga kirishdi, natijada Girona, Urxel va Vik shaharlari bilan chegara viloyatidan iborat mustahkamlangan Ispaniya markasi paydo bo'ldi.","question":"Qirolicha Xildegardning yangi o'g'li qanday nomlandi?","answers":{"text":["Ludovik"],"answer_start":[260]},"id":585}
{"context":"1886 yilda Konstantin Alekseyev Rus musiqa jamiyati va uning huzuridagi konservatoriyaning Moskva bo'limi direksiyasi a'zosi va g'aznachisi etib saylandi. Konservatoriyaning direktorlik boʻyicha hamkasblari P. va Chaykovskiy, S. va Tanayev, S. M. Q. Uchinchi darajalilar. Qoʻshiqchi va pedagog F. Q. Q. Komissarjevskiy va rassom F. L. Q. Sollogomb Alekseyev Moskva san'at va adabiyot jamiyati (MOIil) loyihasini ishlab chiqadi, unga shaxsiy moliyaviy mablag'sarflaydi. O'sha paytda haqiqiy ismini yashirish uchun sahna uchun Stanislavskiy ismini qabul qildi.","question":"1886 yilda kim Rus musiqa jamiyati va uning huzuridagi konservatoriyaning Moskva bo'limi direksiyasi a'zosi va g'aznachisi etib saylandi?","answers":{"text":["Konstantin Alekseyev"],"answer_start":[11]},"id":1840}
{"context":"Yevropa Ittifoqi doktrinasi  Yevropa integratsiyasining maqsadlari, tamoyillari va huquqiy shakllari to'g'risidagi nazariy tasavvurlar majmui bo'lgan shartli tushuncha. An'anaviy ravishda...davlatlarda milliy huquq sohasida tan olingan obro'li mutaxassislarning professional fikrlaridan iborat bo'lgan va odatda ko'p o'nlab yillar davomida shakllangan doktrina, Yevropa huquqiy tizimi shakllanishi jarayonida bugun doktrina funksiyasini amaldagi qonunchilikni tahlil qilish va Yevropa Ittifoqining yangi hujjatlari tamoyillari va mazmunini aniqlash uchun tavsiyalar tayyorlash maqsadida Yevropa Ittifoqi komissiyasiga taklif etiladigan yetakchi Yevropa mutaxassislarining ekspert xulosalari bajaradi.","question":"Qaysi fanni tan olingan obro'li kishilar yaxshi bilishi kerak?","answers":{"text":["milliy huquq sohasida"],"answer_start":[202]},"id":1726}
{"context":"Ekinchilikka kuzgi qush (Agrotis segetum), hayqiruvchi qush (A. exclamationis), bahorgi sochi (Amphipoea fucosa), gamma sochi (Plusia gamma). Bog 'larga zararli omillar kabi kapustina (Pieris brassicae), bog'o'rmon soyasi (Mamestra oleracea), xo'r soyasi (M. pichi) bilan O'rmonlar va bog'larga  daraxtli sayohatchi ipak qurti (Cnethocampa processionea), juft bo'lmagan ipak qurti (Lymantria dispar), piyoz qo'g'irchog'i (Panolis flammea), piyoz ipak qurti (Dendrolimus pini), qishki payvand (Operophthera brumata), olma mevachi (Cydia pomonella), sharqiy mevachi (Grapholita molesta), tog'li cho'pon (Yutaponome evonymella), piyoz qovurg'a (Sphinx pinastri) va boshqa ko'pchilik zarar etkazadi. Omborlar va omborlarga ombor mollari (Nemapogon granella), unli o't (Pyralis farinalis) va g'imsiz o't (Aglossa pinguinalis) zarar yetkazadi. Mo'ynalar, tabiiy gazlamalardan kiyimlar va mebellarga mo'l (Tinea pellionella), kiyim mol (Tineola bisselliella) va mebel mollari (Tineola furciferella) zarar yetkazadi. Kichik asalari o'tlari va katta mumli mollar asalarichilikka zarar etkazadi. Qashqaloqlarning (Thaumetopoeidae) kurkalari oziq-ovqat qidirishda uzoq muddatli ko'chma harakatlar qilish qobiliyati bilan ajralib turadi va ommaviy ko'payish paytida butun gektar o'rmonlar va o'rmon massivlarini yeb bitkazishi mumkin.","question":"Pillachiqning zararli taʼsiri nimada?","answers":{"text":["O'rmonlar va bog'larga"],"answer_start":[272]},"id":454}
{"context":"SSSRda 0 va 1-klassli magnitofonlar faqat o'tkir kanal bilan (alohida yozish va takrorlash boshliqlari, alohida yozish va takrorlash kuchaytirgichlari) ishlab chiqarilgan, 2, 3 va 4-klassli magnitofonlar, odatda, universal boshliqlar va kuchaytirgichlarga ega bo'lgan. Biroq istisnolar ham bor: Yauza-212 va Snežeť-204 2-sinf magnitfonlari, Elektronika-100S portativ magnitfonlari singari, o'tkir kanalga ega edi. 1-sinf Astra-110-stereo magnitfon esa universal kuchaytirgichli sxema bo'yicha bajarilgan. Xorijiy ishlab chiqaruvchilar sxemani sinfga qattiq bog'lash bilan shug'ullanmaganlar, shuning uchun ko'pgina Hi-Fi modellari universal kuchaytirgich bilan ham, arzon narxdagi to'liq kanal bilan ham ishlab chiqarilgan.","question":"Qaysi ishlab chiqaruvchilar sxemani sinfga qattiq bog'lashda qat'iy turishmagan?","answers":{"text":["Xorijiy"],"answer_start":[505]},"id":802}
{"context":"Umumiy holda, orqa miya oq tomiri orqa miya bo'ylab uzilgan yo'llarni hosil qiladi, ular o'zaro bog'liq bo'lgan qismlarni ham, orqa miya bilan bosh miyalarini ham bog'laydi. Bir qismi yuqoriga yoki sezgir yo'llar deb ataladi, ular hayajonni bosh miyaga uzatadi, boshqalari esa pastga yoki harakat yo'llari deb ataladi, ular bosh miya impulslarini umurtqa miyalarining muayyan qismlariga uzatadi. Ular ikkita funksiyani bajaradi  reflektor va o'tkazuvchidir. Umurtqa miya faoliyati miya tomonidan boshqariladi, miya esa orqa miya reflexlarini tartibga soladi.","question":"Umurtqa miya yo'llari qanday vazifani bajaradi?","answers":{"text":["reflektor va o'tkazuvchidir"],"answer_start":[429]},"id":2094}
{"context":"Indoneziya va Filippinlarga yangi yo'l, lekin Janubiy Amerikadan, ekspeditsiya davomida qidirilgan, unda kemalardan birining kapitani sifatida mashhur kosmograf va dengizchi Sarmyento de Gamboa ishtirok etgan. Peru gubernatori Garsiya de Castro, Inqa afsonasiga ko'ra, Janubiy dengizda Tupac Inca Yupanka tomonidan topilgan Avachumbi va Ninachumbi orollarini ochish va joylashtirish uchun armada tayyorlashni buyurdi. Ekspeditsiyaning generali sifatida uning jiyani Alvaro de Medanja saylangan. Kemalar 1567 yil 19 noyabrda Kalyao portidan jo'nab ketishdi. General va Sarmyento o'rtasida kelishmovchiliklar paydo bo'lishiga qaramay, ular shoh tojini bo'ysundirib olgan Solomon arxipelagiga yetib kelishdi. O'zaro ta'nalar 1569 yil yanvar oyida Santiago portida, Kolima (Meksika) da davom etdi, ammo dengizchilar Avstraliya qirg'og'iga yetib borganligi va tashrif buyurganligi ehtimoli katta.","question":"Ekspeditsiya kemalari qaysi portdan jo'nab ketishgan?","answers":{"text":["Kalyao portidan"],"answer_start":[524]},"id":1205}
{"context":"Mahalliy darajada ba'zan hindlarning o'ldirilishi uchun mukofotlar to'langan. Masalan, Shasta-Siti hokimiyati 1855 yilda hindlarning boshi uchun 5 dollar to'lagan, Marisvill yaqinidagi aholi 1859 yilda har bir bosh suyagini yoki boshqa aniq dalilni topgan har bir hind uchun aholi tomonidan ehson qilingan mablag 'dan mukofot to'lagan. 1861 yilda Texam okrugida hindlarning skalplari uchun to'lov jamg'armasi tashkil etish rejalari mavjud edi va ikki yil o'tgach Xani-Leykda hindning skalpi uchun 25 sent to'lashdi.","question":"Qaysi yilda Texama okrugida hindlarning soch sochlarini to'lash uchun fond tashkil etish rejalari mavjud edi?","answers":{"text":["1861"],"answer_start":[336]},"id":612}
{"context":"Qadimgi oynalarni tayyorlash tozalash uchun tabiiy materiallardan - qum, kul, soda, kambag'al ifloslangan minerallardan foydalanish kerak edi. Natijada  oyna ko'pincha bulutli va ko'pgina o'zgarishlar bilan to'lib toshgan. Ochiq shisha retsepti qadimgi davrlarda ham ma'lum edi, bu qadimgi idishlar va balzamariyalar, shu jumladan rangli, Pompeyada freskalarda biz mevalar bilan to'liq shaffof idishlarni ko'ramiz. Ammo o'rta asrlargacha, shishalar keng tarqalgunga qadar, shishachilik namunalarini ushbu xususiyatlarga ega bo'lgan holda uchratish mumkin emas edi.","question":"Qadimgi shisha va balzamlar, shu jumladan rangli shishalar nimani ko'rsatadi?","answers":{"text":["Ochiq shisha retsepti qadimgi davrlarda ham ma'lum edi"],"answer_start":[223]},"id":1445}
{"context":"Qayta qaytarilishi mumkin bo'lgan inhibitorlar o'z tabiati bo'yicha raqobatdosh, raqobatsiz va raqobatsiz bo'ladi. Raqobat qiluvchi inhibitor substrat bilan faol markazga bog'lanish uchun raqobatlashadi, ammo ferment bilan bog'langan substratdan farqli o'laroq, raqobatdosh inhibitor fermentativ o'zgarishga duch kelmaydi. Raqobatchan inhibiyatsiyaning o'ziga xos xususiyati shundaki, uni sustrant konsentratsiyasini oshirish orqali sustrantni susaytirish yoki butunlay yo'q qilish mumkin. Raqobatchi inhibitorlar o'zlarining uch o'lchamli tuzilishi bo'yicha odatda fermentning substratini eslatadilar. Bu o'xshashlik tufayli ular fermentni aldashadi va u bilan bog'lanadi. Suxsinat dehidrogenazini malon kislotasi anyoni (−OOCCH2COO−) bilan inhibitsiya qilish klassik misol bo'lishi mumkin, u suksinat (−OOCCH2CH2COO−) ga o'xshaydi, chunki u ham pH = 7,0 bo'lganda ionlashtirilgan (deprotonlashtirilgan) shaklni qabul qiladigan, lekin 3 dan 4 gacha uglerod atomlari bo'lgan, yaqin joylashgan ikkita karboksil guruhni o'z ichiga oladi. Suktsinatdegidrogenza vodorodni malonatdan ajrata olmaydi, lekin malonat fermentning faol markazini egallab, unga normal substrat bilan o'zaro ta'sir o'tkazish imkoniyatini bermaydi. Suqsinat konsentratsiyasining oshishi, kichik kontsentratsiyaning belgilangan darajasida fermentni inhibitatsiya qilish darajasini pasaytiradi. Shuningdek, oksaloatsetat (−OOCCOCH2COO−) suksinatdehidrogenazning raqobatdosh inhibitori hisoblanadi.","question":"Suqsinat konsentratsiyasining oshishi, kichik kontsentratsiyaning o'sishi bilan nima qiladi?","answers":{"text":["fermentni inhibitatsiya qilish darajasini pasaytiradi"],"answer_start":[1308]},"id":475}
{"context":"Kundalik amaliyotda haroratni odatda maxsus asboblar  kontaktli termometrlar yordamida o'lchashadi. Bunda termometrni o'rganilayotgan jism bilan issiqlik aloqasiga olib keladi va jism va termometrning termodinamik muvozanati o'rnatilgandan so'ng, ularning haroratlari tenglashgandan so'ng, termometrning ba'zi o'lchanadigan jismoniy parametrlari o'zgarishiga qarab jism harorati haqida hukm qiladi. Issiqlik termometri va jism o'rtasidagi issiqlik aloqasi haroratni tezroq tenglashtirish uchun etarli bo'lishi kerak, shuningdek, haroratni tenglashtirish tezlashishi termometrning issiqlik sig'imini o'rganilgan jismga nisbatan kamaytirish orqali, odatda termometrning o'lchamlarini kamaytirish orqali amalga oshiriladi. Issiqlik sig'imi kamayishi ham o'lchash natijalarini kamroq buzadi, chunki o'rganilgan jism issiqligining kamroq qismi termaometrga ajratiladi yoki uzatiladi. Ideal termometr sovuq sig'imi nol ga ega bo'ladi.","question":"Ideal termometrning issiqlik sig'imi qancha?","answers":{"text":["sovuq sig'imi nol"],"answer_start":[895]},"id":1024}
{"context":"1990-yillarda Angliya terma jamoasining bosh murabbiyi lavozimida to'rtta mutaxassis o'zgardi. Grexem Teylor Bobbi Robsonga o'rinbosar bo'ldi, ammo 1994 yilgi jahon chempionatida Angliya terma jamoasini olib chiqolmagani uchun iste'foga chiqdi. 96-yilgi Yevro chempionatida Terri Venajbls boshchiligidagi Angliya yarim finalga chiqdi. Venaiblsining o'rniga Glenn Hoddl o'rin oldi, uning rahbarligida Angliya faqat bitta xalqaro turnirda o'ynadi - 1998 yilgi jahon chempionatida - inglizlar ikkinchi raunddan keyin chiqib ketishdi. Xodl iste'fo qilganidan so'ng, terma jamoani Kevin Keigan boshqardi, u terma jamoani Evropa-2000ga chiqardi, unda inglizlar muvaffaqiyatsiz o'ynashdi. Ko'p o'tmay Keygann ishdan bo'shab ketdi.","question":"Xo'dl o'rnini kim egalladi?","answers":{"text":["Kevin Keigan"],"answer_start":[576]},"id":639}
{"context":"Korporativ boshqaruv mavzusi Rossiyada 1990-yillarning o'rtalaridan mulkchilikni qayta taqsimlash uchun asos yaratgan vaucher xususiylashtirilishi yakunlangandan so'ng muhokama qilinishni boshladi. 1998 yil inqirozidan so'ng iqtisodiy o'sish boshlanganligi mulkchilikni qayta taqsimlashga yordam berdi. Bu esa g'arb sharhlovchilari va ishchi boshqaruvining o'zaro aloqasi bo'yicha modellarga qiziqish uyg'otdi. Rossiyaga xorijiy investitsiyalar kiritish va Rossiya ishbilarmonlarining G'arb firmalari bilan sheriklik qilishga intilishi Rossiyada korporativ boshqaruvni joriy etishda muhim omil bo'ldi. YUKOS kompaniyasi xalqaro standartlarni joriy qilgan birinchi kompaniyalar qatorida bo'ldi. Hozirgi vaqtda bir qator Rossiya kompaniyalari xalqaro darajaga erishdi; ular orasida Vimpelkom, Vimm-Bill-Dann, RAO YeES tizimidagi bir qator kompaniyalar, ba'zi mintaqaviy telekommunikatsiya kompaniyalari va boshqalar. Korporativ boshqaruv reytingini Standard&Poors va Rossiya direktorlar instituti konsorsiumi hamda reyting agentligi Ekspert RA, UK Arsager Rossiya ommaviy kompaniyalarining investitsiyaviy jozibadorligini baholash uchun diskontlash stavkasini hisoblash doirasida nashr etadi.","question":"Korporativ boshqaruv mavzusi Rossiyada qachon muhokama qilinishni boshladi?","answers":{"text":["1990-yillarning o'rtalaridan"],"answer_start":[39]},"id":2507}
{"context":"Kitoblar va hujjatlarni indekslash uchun ishlatiladigan Universal o'nlik klassifikatsiya (UDK) ierarxiya tipidagi tasniflashning muhim namunasi hisoblanadi. Ushbu tizimning asosiy qoidalari amerikalik bibliograf M. Devey, 1876 yilda kitobxona fondlarini o'nlik tasniflash asosida tizimlashtirish taklifini berdi (bunday tasniflash prinsipi 1794 yilda taqdim etilgan aprior til loyihasida ham mavjud edi). fransuz advokat va filologi J. Deyormel tomonidan Fransiya Milliy konvensiyasining ko'rib chiqishi uchun) va Deyui o'nlik tasnifi tizimini yaratdi. UDK tizimi o'zi, birinchi marta 1897 yilda nashr etilgan, Belgiya bibliograflari P. A va A yoʻllari. 1895 yilda tashkil etilgan Lafonten tomonidan. Bruseldagi Xalqaro bibliografiya instituti.","question":"DTK tizimi birinchi marta qachon e'lon qilingan?","answers":{"text":["1897 yilda"],"answer_start":[585]},"id":2509}
{"context":"La Fayet 1777 yil 11 sentabrda bo'lib o'tgan Brendivayn jangida (Filadelfiyadan 20 mil narida) jangovar suvga cho'mgan. Inglizlar isyonchilarni yon tomondan aylanib o'tishga muvaffaq bo'lishdi va oxirgilarning ahvoli umidsiz bo'ldi: dushmanning ustun kuchlarining zarbiga dosh bera olmagan holda, Vashington armiyasi tartibsizlikka tushib, orqaga chekindi. Jangning qizig'ida brigada generalining Stirling diviziyasida frontning markaziy qismida joylashgan va tartibsiz qochishni ko'rgan La Fayet, qochayotganlarni to'xtatishga urinib, qo'lida qilich bilan jang maydonida hujum qildi, u dushmanning o'qlari bilan yaralangancha bodiga. Shunga qaramay, La Fayet o'zini yo'qotib qo'yguncha jang maydonida qoldi. Shu vaqt oralig'ida jang maydonchasiga Vashingtonning o'zi boshchiligidagi qo'shimcha qo'shinlar keldi. Askarlar La Fayetni jang maydonidan olib chiqishdi. Kunning oxirida amerikaliklar mag'lubiyatga uchragani aniq bo'ldi va Vashington tezda o'z qo'shinini qamalga olishdan to'xtatdi. Yaradorlar orasida General La Fayet ham bor edi.","question":"La Fayet qayerda yaralangan?","answers":{"text":["bodiga"],"answer_start":[627]},"id":1791}
{"context":"Rossiyada pensionerlar mamlakat bo'ylab jamoat transportidan (shu jumladan, bitta aholi punkti doirasida) erkin harakatlanishlari mumkinligi adolatli deb hisoblanadi, shuning uchun uzoq vaqt davomida u de-facto pensionerlar uchun bepul bo'lib qoldi. Ammo ko'plab pensionerlar (masalan, qishloq joylarda yashovchi) transportdan umuman foydalanmagan. Boshqalar (asosan yirik shaharlarda) jamoat transportidan foydalanib, shaharning boshqa tomonidagi arzon do'konga borishgan, u erda ular 10 kopeyklik non sotib olishlari mumkin edi. arzonroq, shu bilan birga ularning davlat uchun yo'l haqi 50 rubldan oshishi mumkin edi. Ko'rinib turibdiki, bepul yo'l harakati bir tomondan qishloq pensionerlariga nisbatan adolatsiz edi, boshqa tomondan esa shahar pensionerlari uchun juda samarasiz edi (10 kopeykni tejash 1050 rublga tushadi). Shuning uchun imtiyozlarni monetizatsiya qilish konsepsiyasi taklif qilindi, unga ko'ra barcha pensionyerlarga bir xil miqdordagi pul beriladi, bu pul ko'pgina shaharlarda jamoat transportida yurish uchun kartochka sotib olishga yetishi kerak (eng yirik va qimmat 10-15 ta shahar bundan mustasno). Shu tariqa, nafaqaga chiqqanlar qo'llariga pul to'plaganidan so'ng, uni ko'proq foyda bilan sarflay olishadi.","question":"Qayerda nafaqaga chiqqanlar mamlakat bo'ylab erkin harakatlanishlari mumkinligi adolatli deb hisoblanadi?","answers":{"text":["Rossiya"],"answer_start":[0]},"id":1323}
{"context":"Yer qa'rida kimyoviy elementlardan eng ko'p tarqalganlari kislorod va silikondir. Bu elementlar, alyuminiy, temir, kalsiy, natriy, kaliy, magniy, vodorod va titan elementlari bilan birga Yerning umumiy massasining 99 foizidan ko'prog'ini tashkil qiladi, shuning uchun qolgan elementlar 1 foizdan kamroqni tashkil qiladi. Dengiz suvida oksigen va vodorod  suv tarkibiy qismlaridan tashqari xlor, natriy, magniy, oltingugurt, kaliy, brom va uglerod kabi elementlar yuqori darajada mavjud. Elementning Yer qa'rida massal tarkibi elementning Klark soni yoki Klark nomi bilan ataladi.","question":"Suv qaysi kimyoviy elementlardan iborat?","answers":{"text":["oksigen va vodorod"],"answer_start":[335]},"id":2284}
{"context":"1990. yil 25 dekabr tadbirkorlik faoliyatini litsenziyalash tushunchasi paydo bo'ldi. muvofiq, sudlar tomonidan RSFSRning Korxonalar va tadbirkorlik faoliyati to'g'risidagi qonuni 21-moddasida bunday litsenziyalashni nazarda tutuvchi norma amal qila boshladi. Ushbu norma Rossiya Federatsiyasida tadbirkorlarning ayrim faoliyat turlari faqat litsenziya (ma'qul organlarning maxsus ruxsatnomasi) asosida amalga oshirilishi mumkinligini belgilab qo'ydi. Litsenziyalangan tadbirkorlik faoliyati turlari ro'yxati Rossiya Federatsiyasi Hukumati tomonidan belgilanadi deb taxmin qilinardi.","question":"Tadbirkorlik faoliyatini litsenziyalash tushunchasi qachon paydo bo'lganining aniq sanasi?","answers":{"text":["1990. yil 25 dekabr"],"answer_start":[0]},"id":2106}
{"context":"Bunda, sanktsiyalashning ushbu shakliga quyidagilar xosdir: sanktsiyalash davlat konstitutsiyalarida odatga huquq manbai sifatida havola bo'lganida; maxsus me'yoriy hujjatlarda qonun chiqaruvchining muayyan huquqiy munosabatlarda mahalliy urf-odatlarga amal qilish uchun ruxsatnomasi bo'lganida; shuningdek, dispozitiv norma tegishli qonun hujjatlari bo'lmagan hollarda huquqiy urf-odatlardan foydalanishga yo'l qo'yganida, ya'ni odat subsidiya xususiyatiga ega bo'lganida, etarlicha umumiy xususiyatga ega bo'lishi mumkin.","question":"An'anaviylik nimaga o'xshaydi?","answers":{"text":["subsidiya"],"answer_start":[435]},"id":1821}
{"context":"Bu ma'lum bir axborot yondashuvlari to'plami bo'lib, u formulalar, usullar, sxemalar va biron bir sohada yoki kasbda ish yuritishda muvaffaqiyatli bo'lish uchun zarur bo'lgan vositalar to'plamini o'z ichiga oladi. Ba'zi yurisdiktsiyalarda bu patentlarni, shuningdek, raqobatchilardan ustunlik ta'minlashi mumkin bo'lgan boshqa har qanday maxfiy ma'lumotni o'z ichiga oladi. ijodiy (evristik)  faoliyat natijasi. Turli xil bilimlar va tajribalar majmui (ilmiy, texnik, ishlab chiqarish, ma'muriy, moliyaviy, tijorat yoki boshqa xususiyatlarga ega), ular hali umumiy boylikka aylanmagan.","question":"Qaysi faoliyat natijasida know-how paydo bo'ladi?","answers":{"text":["ijodiy (evristik) "],"answer_start":[374]},"id":1574}
{"context":"Hatto katta miqdorda xorijiy xaridlardan keyin ham Rossiya qazib olgan platinaning katta qismi munosib qo'llanilmagan. Shuning uchun 1828 yildan boshlab, moliya vaziri Yegor Kankrinning taklifiga binoan, Rossiya imperiyasida 3, 6 va 12 rubl nominalli platina tangalar chiqarilishi boshlangan. Bunda 12 so'mlik platina tangalarning og'irligi 41,41 gramm, so'mlik kumush tangalarda esa 18 gramm sof kumush bor edi. Ya'ni, metall qiymati bo'yicha platina tangalar kumush tangalardan 5,2 baravar qimmat edi. 1828 yildan 1845 yilgacha umumiy og'irligi 14,7 tonna bo'lgan 1 372 000 uch so'mlik tangalar, 17 582 olti so'mlik va 3303 o'n ikki so'mlik tangalar chiqarildi. Demidov konlari egalari qazib olishdan asosiy foyda ko'rishdi. Faqatgina 1840 yilda 3,4 tonna platina qazib olingan. 1845 yilda yangi moliya vaziri Fyodor Vronchenkoning talabiga binoan platina tangalar chiqarilishi to'xtatildi va ularning barchasi muomaladan chiqarildi. Bunday shoshilinch harakatning asosiy versiyasi sifatida platin uchun Yevropa narxlarining oshishi, natijada tangalar nominaldan qimmatga tushishi hisoblanadi. Qopqoqlik to'xtatilganidan so'ng Rossiya imperiyasida platina qazib olish 20 barobar kamaydi. 1915 yilga kelib, dunyo platina qazib olishining 95 foizi Rossiyaga to'g'ri kelgan. Qolgan 5%ni esa Kolumbiya ishlab chiqaradi. Qolaversa, deyarli barcha Rossiya platinasi eksportga tushdi. Masalan, 1867 yilda Angliya Rossiya platinasining barcha zaxirasini sotib oldi  16 tonnadan ortiq.","question":"Qaysi kon egalari qazib olishdan eng ko'p foyda ko'rishgan?","answers":{"text":["Demidov"],"answer_start":[664]},"id":2915}
{"context":"Prokopyev bolaligidan va umrining oxirigacha e'tirof etgan aniqlik kultsi shakmatga bo'lgan qiziqishida o'z ifodasini topdi. Muallifning avtobiografiyasida 1898 yilda tuzilgan bolalar musiqa asarlarining saqlanib qolgan muallif qo'lyozmalaridan birinchisi keltirilgan, uning orqa tomonida tugallanmagan shaxmat partiyasining holati yozilgan. Shu yerda Prokofyev 1909 yilda Peterburgda bo'lib o'tgan Emanuel Lasker bilan bo'lgan tenglikni faxr bilan tasvirlaydi va 1933 yilda Parijda o'tgan Lasker  Prokofyev partiyasining yozuvini keltirib, u mag'lubiyatga uchradi.","question":"Prokoviyevning aniqlik dini nimada ifodalangan?","answers":{"text":["shakmatga bo'lgan qiziqishida"],"answer_start":[74]},"id":1418}
{"context":"Leybnitz insoniyat tarixidagi eng keng qamrovli daholardan biri hisoblanadi. Uning fikri o'z davrida mavjud bo'lgan ko'plab bilim sohalariga yangilik kiritdi. Leybnitsning muhim yutuqlari ro'yxati uning faoliyat turlari ro'yxati kabi katta deb hisoblanadi. Biroq, Leybnitsning ko'p tomonlama faoliyatining manbai va kamchiliklari uning faoliyatida bo'lgan: u biroz bo'lakcha edi; u ko'proq yangi yo'llarni ochgan, ularni oxirigacha o'tgandan ko'ra; qidiruvlari jasorat va boyligiga ularning bajarilishi har doim ham javob bermagan tafsilotlarda. Leybnitsning zamondoshlari uning ajoyib bilimdonligi, deyarli g'ayritabiiy xotirasini va ajoyib ish qobiliyatini hayratda qoldirishdi. U chet tillarni o'zlashtirishni juda osonlashtirgan. Leybnitsning aqliy qobiliyatlariga merosning ta'siri juda chuqur kuzatilgan: ikkala tomondan ham otasining, ham onasining  tomonidan u aqliy rivojlanishi bo'yicha kam yoki ko'p taniqli ajdodlarga ega edi.","question":"Leybnitsning kamchiligi nimada edi?","answers":{"text":["qidiruvlari jasorat va boyligiga ularning bajarilishi har doim ham javob bermagan"],"answer_start":[449]},"id":843}
{"context":"Bu pozitsiya qarama-qarshi (chap demokratik va urushga qarshi) qarashlarga ega bo'lgan akasi Genrix bilan ajralishga olib keldi. 1922 yilda Veymar respublikasi tashqi ishlar vaziri Valter Ratenuning millatchilar tomonidan o'ldirilishidan so'nggina aka-ukalar o'rtasida yarashish yuz berdi: Tomas Mann o'z qarashlarini qayta ko'rib chiqdi va demokratiyaga bo'lgan sodiqligini omma oldida e'lon qildi. U Germaniya demokratik partiyasiga  liberal-demokratik partiyaga a'zo bo'ldi; ammo 1923 yil may oyida, B. Brecht ko'pgina shaharlarda, unda yahudiy ruhini ko'rgan milliy-sotsialistlar zalda ko'z yosh to'kadigan gaz granatalarini tashlab, janjal keltirib chiqardilar, o'sha paytda Nyu-Yorkdagi Dail agentligi muxbiri Tomas Mann bu harakatga hamdardlik bilan qaradi. \"Germaniyadan kelgan maktublar\" ning uchinchi xatida yozganidek, Myunxen xalq konservatizmi o'z ishini boshladi. U bolşevik san'atiga chidamli emas (9).","question":"Bu haqda Tomas Mann Veymar respublikasi tashqi ishlar vaziri Valter Ratenau o'ldirilganidan so'ng ma'lum qildi.","answers":{"text":["demokratiyaga bo'lgan sodiqligini"],"answer_start":[341]},"id":745}
{"context":"Qidiruv tizimining foydaliligi saytlarning ahamiyatiga bog'liq. Millionlab veb-sahifalar bir so'z yoki iborani o'z ichiga olishi mumkin bo'lsa-da, ulardan ba'zilari boshqalarga qaraganda ko'proq tegishli, mashhur yoki obro'li bo'lishi mumkin. Ko'pgina qidiruv tizimlari eng yaxshi natijalarni ko'rsatish uchun reyting usullaridan foydalanadilar. Qidiruv tizimlari qaysi sahifalar ko'proq tegishli va qanday tartibda natijalar ko'rsatilishi kerakligini turlicha qaror qiladilar (<15). Qidiruv uslublari va Internetning o'zi vaqt o'tishi bilan o'zgarib bormoqda. Shunday qilib, ikkita asosiy qidiruv tizimi paydo bo'ldi: oldindan belgilangan va ierarxiyaviy tartibda tartibga solingan kalit so'zlar tizimlari va matn tahlili asosida inversiya indeksini ishlab chiqaradigan tizimlar.","question":"Qidiruv tizimining foydaliligi nimadan kelib chiqadi?","answers":{"text":["saytlarning ahamiyatiga bog'liq"],"answer_start":[31]},"id":1324}
{"context":"Sharqda, islom mamlakatlarida, odamning tasviri butlar yaratilishi taqiqlangan bilan chegaralanadi degan fikr keng tarqalgan edi, shuning uchun tasviriy san'at asosan arxitektura, ornament, oyma, kalligrafiya, zargarlik ishi va boshqa turdagi dekorativ va amaliy san'atga to'g'ri kelgan (qarang. Islom sanʼati). Hindiston va Tibetda san'at diniy raqslar va haykaltaroshliklarga qaratilgan bo'lib, ular yorqin kontrastli ranglar va aniq konturlarga ega bo'lgan rasmlarga taqlid qilishgan. Xitoyda san'atning turli turlari: toshdan o'ymakorlik, bronza haykal, sopol (shu jumladan, Tsing imperatorining mashhur terrakot armiyasi), she'riyat, kalligrafiya, musiqa, rasm, drama, fantastik va boshqalar gullab-yashnagan. Xitoy san'atining uslubi davrdan davrga o'zgarib turadi va an'anaviy ravishda hukmron sulola nomidan nomlanadi. Masalan, Tan davri bo'yicha, nozik va monoxrom bo'lgan rasmlar ideal landshaftni tasvirlaydi, Ming davrida esa, mo'l-mo'l shoyi va janr kompozitsiyalari moda edi. San'atdagi yapon uslublari ham mahalliy imperatorlik sulolalari nomini olib, ularning rasmlari va kalligrafiyasida sezilarli o'zaro bog'liqlik va o'zaro ta'sir ko'rsatadi. XVII asrdan buyon bu yerda yog'ochdan gravyuralar ham tarqalgan.","question":"San'at qayerda diniy raqs va haykaltaroshlikka qaratilgan?","answers":{"text":["Hindiston va Tibetda"],"answer_start":[312]},"id":2499}
{"context":"Noxususiy himoya mexanizmlari evolyutsiya jihatidan maxsus himoya mexanizmlaridan ko'ra qadimgiroqdir. Ularning faollanishi va ta'siri patogenga bog'liq emas. Ularni klonal bo'lmagan mexanizmlar deb ham atash mumkin, chunki noxususiy immun reaktsiyalarida, noxususiylardan farqli o'laroq, muayyan antigenga qarshi himoya qilishga yo'naltirilgan hujayralarning maxsus guruhi ko'paymaydi. Noxususiy mexanizmlarga mikroorganizmlarning rivojlanishiga to'sqinlik qiladigan teri o'rnini kislotali muhit, epidermisning o'tkirligi, qon plazmasining komplement tizimi, antimikrobik ferment tizimlari, shuningdek, noxususiy mediatorlar, masalan, interferonlar va interleykinlar kiradi. Hujayralar darajasida noxususiy himoyani granulocitlar, monocitlar va makrofaglar tizimi, shuningdek, tabiiy killerlar amalga oshiradi. Ularning ishi ham o'ziga xos, ham o'ziga xos bo'lmagan mexanizmlarga asoslanadi. Tashlanish jarayoni ham muhim noxussiy himoya mexanizmi hisoblanadi.","question":"Qaysi jarayon muhim noxussiy himoya mexanizmi hisoblanadi?","answers":{"text":["Tashlanish"],"answer_start":[893]},"id":578}
{"context":"Zamonaviy hisob-kitoblarga ko'ra, Spinozavr Yer yuzida yashagan eng yirik go'shtxo'rlardan biri bo'lib, hatto tiranosavrdan ham katta edi. Bu taxminlarga ko'ra, uning uzunligi taxminan 1618 metr, balandligi 8 metrni tashkil etardi. Uning orqa tomoni bo'ylab terisi 1,8 metr balandlikda yelkan shaklida tarqalgan edi. Yana bir yirik teropodlar - gigonotosavr va karharodontosavr, ularning uzunligi taxminan 13 metrga yetgan. Zamonaviy madaniyatda eng mashhur yirtqich dinozavr - tirannozavr - o'z o'lchamlari bo'yicha ushbu turlardan uncha kam emas edi. Uning eng katta va to'liq skeleti 12,8 metrga, ba'zi ma'lumotlarga ko'ra esa 15 metrga yetishi mumkin (40).","question":"Spinozavrning uzunligi qancha edi?","answers":{"text":["taxminan 1618 metr"],"answer_start":[176]},"id":147}
{"context":"1894-yil 23-iyunda Kubertenning sa'y-harakatlari muvaffaqiyat bilan yakunlandi. Sorbonna kongressi tarixiy qaror qabul qildi: Olimpiya o'yinlarining qayta tiklanishi, sport va xalqaro nuqtai nazaridan, ushbu o'yinlar zamonaviy hayot talablariga javob beradigan asosda qayta tiklanishi uchun hech qanday shubha yo'qligi sababli. Shuningdek, Xalqaro olimpiya qo'mitasi (XOQ) tashkil etildi, unda Kuberten bosh kotib lavozimini egalladi. O'yinlar har to'rt yilda o'tkazilishi kerak edi. Muhokamalardan so'ng kongress Kubertenning do'sti Demetrius Vikelasning qadimgi o'yinlarga izchillik sifatida zamonaviy Olimpiya o'yinlarini Afina shahrida o'tkazish bo'yicha taklifi qo'llab-quvvatlandi. Demetrius Vikelas Olimpiya qo'mitasi prezidenti etib saylandi.","question":"Olimpiya o'yinlari necha marta o'tkaziladi?","answers":{"text":["har to'rt yilda"],"answer_start":[444]},"id":1707}
{"context":"2015 yil 23 noyabrdan boshlab kompaniya WWDC 2015da birinchi marta taqdim etilgan simsiz kartriderni tarqatishni boshladi va chiplangan (EMV) va kontaktsiz (NFC) kartalarni qo'llab-quvvatlaydi. Yangi reyderga qo'shimcha, magnit kartalarni qo'llab-quvvatlovchi qo'shimcha to'plam qo'shiladi. Kompaniya 250 mingta qurilmani bepul tarqatishni taklif qildi. 2016 yilning birinchi choragidagi hisobotda Square o'zining $49 qiymatidagi karta o'quvchisi uchun yarim million buyurtma olganini ko'rsatdi - bu kompaniya mijozlarining umumiy sonining chorakdan bir qismini tashkil etadi. 2016 yil 31 maydan boshlab qurilma lizing uchun haftasiga bir dollar mavjud.","question":"Qurilma qancha miqdorda lizing uchun mavjud?","answers":{"text":["haftasiga bir dollar"],"answer_start":[625]},"id":1186}
{"context":"1960-yillarning oxirida jazzmenlar jazzning turli shakllari va improvizatsiya texnikasini elektr rok asboblari va soul va ritm-end-bluz ritmlari bilan aralashtirishni boshlashdi. Shu vaqt oralig'ida, ba'zi rok musiqachilar o'z musiqasiga jaz elementlarini qo'shishni boshlashdi. 1970-yillar fyujnning eng rivojlangan o'n yilligi bo'ldi, garchi bu uslub keyinroq ham yaxshi taqdim etilgan bo'lsa. Tizimli musiqa uslubi bo'lgan holda, fyujnni musiqa an'anasi yoki yondashuvi sifatida ko'rib chiqish mumkin. Ba'zi progressiv-rok musiqalari ham fyujga aylangan.","question":"Qaysi zamonaviy rok musiqasi ham fyujgen deb hisoblanadi?","answers":{"text":["progressiv-rok"],"answer_start":[511]},"id":112}
{"context":"Yozuvchi asta-sekin jiddiy ijodiy faoliyatni boshlaydi. U yosh muallifni Maykovlar uyida hukmronlik qilayotgan san'atning romantik kultiga tobora ko'proq istehzo qilishga undaydigan kayfiyat ta'siri ostida shakllangan. 40-yillar - Goncharov ijodining gullab-yashnashi boshlandi. Bu davr rus adabiyoti va umuman rus jamiyatining rivojlanishida muhim davr bo'lgan. Goncharov Belinskiy bilan tanishadi, u tez-tez Neva prospektidagi Litteratorlar uyida bo'ladi. Bu yerda 1846 yilda Goncharov \"Odamlik tarixi\" romanining tanqidini oʻqiydi (6). Buyuk tanqidchi bilan muloqot yosh yozuvchi uchun ma'naviy rivojlanishida muhim ahamiyatga ega edi. Goncharovning o'zi ham xatlaridan birida Belinskiy u uchun qanday rol o'ynaganini tasdiqladi:","question":"Boshida Goncharov ijodi uning \"Nega nisbatan\" degan ironiyaviy munosabatidan ta'sirlangan.","answers":{"text":["Maykovlar uyida hukmronlik qilayotgan san'atning romantik kultiga"],"answer_start":[73]},"id":1448}
{"context":"Kosmik teleskopni yaratish ustida ish ko'plab kompaniyalar va muassasalar o'rtasida bo'lindi. Marshall kosmik markazi teleskopni ishlab chiqish, loyihalash va qurish uchun javobgardir, Goddard kosmik parvozlar markazi ilmiy asboblarni ishlab chiqishda umumiy rahbarlik bilan shug'ullanadi va yer usti boshqaruv markazi sifatida tanlangan. Marshall markazi Perkin-Elmer kompaniyasi bilan teleskopning optik tizimini loyihalash va tayyorlash bo'yicha shartnoma tuzdi (ingl. Optical Telescope Assembly  OTA) va aniq yo'nalish sensorlari. Lokhid korporatsiyasi teleskop uchun kosmik apparat qurishga kontrakt oldi.","question":"Yerdagi boshqaruv markazi sifatida kim tanlandi?","answers":{"text":["Goddard kosmik parvozlar markazi"],"answer_start":[185]},"id":1017}
{"context":"Buyuk Britaniyadagi dorixonachi tibbiyot sohasi bo'yicha mutaxassis deb hisoblanadi va ko'pincha farmatsevtikning bevosita rahbarligi ostida ishlamaydi (agar u kasalxona dorixonasida ishlasa), aksincha, uning boshqa katta dorixonachilari tomonidan boshqariladi va nazorat qilinadi. Buyuk Britaniyada dorixona xodimlarining roli oshdi va ularga dorixona bo'limi va dorixonadagi ixtisoslashtirilgan joylarni boshqarish vazifasi yuklandi, bu esa farmatsevtlarga o'z sohalarida dori-darmonlar bo'yicha maslahatchilar sifatida ixtisoslashishga vaqt ajratadi, ular bemorlar bilan ishlash va tadqiqotlarga ko'proq vaqt sarflashadi. Dorixonachi malaka olganidan so'ng, Bosh farmatsevtika kengashida (GFS) professional sifatida ro'yxatdan o'tishi kerak. Davlat soliq xizmati tibbiyot xizmatlarini ko'rsatuvchi farmatsevtika va dorixonalarni boshqarish organi bo'lib, ular faoliyatini tartibga soladi.","question":"Farmatsevt qanday mutaxassis hisoblanadi?","answers":{"text":["tibbiyot sohasi bo'yicha mutaxassis"],"answer_start":[32]},"id":3168}
{"context":"Poetikani asoschi Aristotel hisoblanadi, garchi uning oldingilari ham bo'lgan bo'lsa. Yunon tuprog'ida she'riyatning paydo bo'lishi bundan ham erta davrga tegishli. A. taʼkidlashicha, afsonaviy tasvirlarda toʻqqizta musa mavjud. G. bilan Gornfeld, turli she'riyat janrlarining xususiyatlarini farqlovchi nazariy fikr elementlari mavjud. Poetika sohasi bilan bog'liq bir qator muhim qoidalar Aristotelning bevosita o'qituvchisi Platonda mavjud (poeziyaning turlarga bo'linishi, katarsis, poeziyaning taqlid qilish tabiati to'g'risida), ammo u poetika tizimini rivojlantirmagan, bu masalalarni umumfilozofiy qo'yishda qolgan.","question":"Aristotelning bevosita o'qituvchisi.","answers":{"text":["Platonda"],"answer_start":[427]},"id":2087}
{"context":"Subyektiv foydalilik  bu foydalilik, masalan, pul bilan o'lchanishi yoki taqqoslanishi mumkin. Masalan, iste'molchi birinchi olma iste'mol qilganda, u eng yuqori foydalilik darajasini beradi, ikkinchi olma esa birinchi olgandan kamroq foydalilik darajasini beradi. Uchinchi va to'rtinchi olmalar iste'molchiga hech qanday foyda yoki iste'mol qilishdan hech qanday qoniqish bermaydi, chunki uchinchi va to'rtinchi olmalarni iste'mol qilish birinchi va ikkinchilaridan keyin iste'molchi uchun haddan tashqari (qarang. Chegaraviy foydalilik nazariyasi va Chegaraviy kamayib ketish qonuni). Bu yerda olmalarning foydaliligi taqqoslanmoqda, bu esa kardinal (subyektiv) foydalilik uchun xosdir.","question":"Qaysi olmalar iste'molchiga hech qanday foyda yoki iste'mol qilishdan hech qanday qoniqish keltirmaydi?","answers":{"text":["Uchinchi va to'rtinchi olmalar"],"answer_start":[265]},"id":2930}
{"context":"Korxonaning umumiy siyosati oxir-oqibat insonning aniq ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan bo'lishi kerak. Biroq, agar iste'molchi, ko'pincha ongsiz sabablarga ko'ra, qaysi tovarni afzal ko'rishni bilmayotgan bo'lsa, korxona faol marketing siyosati orqali uning tanlovini o'z mahsuloti foydasiga ta'sir qilishga harakat qilishi kerak. Shuning uchun narxlar siyosatini belgilash korxonaning amaliy faoliyatining eng muhim yo'nalishlaridan biri hisoblanadi, chunki har qanday sharoitda narxlarni jiddiy tahlil qilmasdan turib belgilash mumkin emas bu masalani hal qilishning har bir variantining mumkin bo'lgan oqibatlari.","question":"Korxona o'z mahsulotlariga narx belgilashda nimalarni tahlil qilishi kerak?","answers":{"text":["bu masalani hal qilishning har bir variantining mumkin bo'lgan oqibatlari"],"answer_start":[547]},"id":2358}
{"context":"XX asr xalqaro sindikatining klassik misoli De Birs kompaniyalar guruhi bo'lib, u 1980-yillarda dunyodagi olmos savdosining 90 foiziga nazorat qilgan. De Birsdan mustaqil bo'lgan olmos qazib oluvchi korxonalar o'z mahsulotlarini jahon bozorlarida sotish bo'yicha ushbu sindikat bilan hamkorlik qilishga majbur bo'lishdi. Monopoliyaga yaqin mavqeidan foydalanib, De Birs olmos savdosini mustaqil ravishda olib borishga urinayotgan korxonalarga bosim o'tkazish uchun, hatto ularni bozordan butunlay chiqarib tashlash uchun kuchga ega edi. 2012 yilga kelib De Birsning jahon olmos bozoridagi ulushi 40% gacha kamaydi.","question":"De Birs kompaniyalari guruhi 1980-yillarda dunyodagi olmos savdosining qancha qismini nazorat qilgan?","answers":{"text":["90 foiziga"],"answer_start":[124]},"id":2147}
{"context":"U boshlang'ich va o'rta maktablarda o'qitish vositasi va o'rganish predmeti hisoblanadi, oliy o'quv yurtlarida gumanitar fanlarni o'qitish vositasi sifatida ishlatiladi va fan sifatida o'qitiladi. O'quv, badiiy va publisistik adabiyotlar, gazeta va jurnallar, televideniye va radioeshittirishlar, teatrlar va hokazolar boshqacha tillarda nashr etiladi. e) Rossiya Fanlar akademiyasi O'zbekiston Respublikasi ilmiy markazi Tarix, til va adabiyot instituti, Fanlar akademiyasining gumanitar fanlar bo'limi, BGYning O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining O'zbekiston Respublikasi Davlat universitetining Akmullar.","question":"Misol keltiring, qanday ilmiy markazlar bor?","answers":{"text":["Rossiya Fanlar akademiyasi O'zbekiston Respublikasi ilmiy markazi Tarix, til va adabiyot instituti"],"answer_start":[356]},"id":1674}
{"context":"Arab-musulmon olamining har bir burchagida xalliografiya ustalari bor edi. Eng mashhur kaligrafiyachilar orasida: Xalid ibn al-Hayyadj, al-Faraxidi (VII asr), al-Dahak, al-Ishoq, Ahmed al-Kalb, Ibrohim va Yusuf al-Sharaji, Axval al-Muharrir (IX asr), Muhammad ibn Ali ibn Muqla, Ibrohim as-Suli (X asr), Abul-Hasan Ali ibn al-Bavvab (XI asr), Fatima al-Bag'dadi va Shuhda bint al-Abnaari (XII asr), Yakut al-Mustasim (XIII asr), al-Qalxanqadi (XV asr) va boshqalar bor edi. Kalligrafiya uslublari tizimini va uning sirlarini o'rgatish metodikasini ishlab chiqqan Yakut al-Mustasimi (12031298) eng yaxshi kalligrafiyachi hisoblanadi.","question":"XI asr arab dunyosidagi eng mashhur qolipgrafiyachi kim?","answers":{"text":["Abul-Hasan Ali ibn al-Bavvab"],"answer_start":[304]},"id":482}
{"context":"Zamonaviy kompyuterlar yo'lidagi muhim qadam, birinchi marta Buyuk Britaniyada J. von Neymanning arxitekturasiga o'tish edi. Q. Q. Uomerzli va Alan Turing ishtirokida Mark I deb nomlangan kompyuter yaratdi. Birinchi dastur kompyuter xotirasida saqlanib, 1941 yil 21 iyunda ishga tushirilgan. Ushbu mashinani dasturlashni osonlashtirish uchun Turing qisqartirilgan kodlash tizimini ixtiro qildi, unda ikkalali mashinani kodlash uchun teletajp belgilari ketma-ketligi ishlatiladi, ular portfelga chiqariladi.","question":"Turing dasturiy ta'minotni yaratishda yordam berish uchun uni yaratgan.","answers":{"text":["qisqartirilgan kodlash tizimini"],"answer_start":[349]},"id":2256}
{"context":"Zamonaviy hisob-kitoblarga ko'ra, spinozavr Yer yuzida yashagan eng yirik go'shtxo'rlardan biri bo'lib, tiranosavrdan ham katta edi. Ushbu baholarga ko'ra, u taxminan 1618 metr uzunlik va 8 metr balandlikdagi edi. Uning orqa tomoni bo'ylab terisi 1,8 metr balandlikda yelkan shaklida tarqalgan edi. Yana bir yirik teropodlar - gigonotosavr va karharodontosavr, ularning uzunligi taxminan 13 metrga yetgan. Zamonaviy madaniyatda eng mashhur yirtqich dinozavr - tirannozavr - o'z o'lchamlari bo'yicha ushbu turlardan uncha kam emas edi. Uning eng katta va to'liq skeleti 12,8 metrga, ba'zi ma'lumotlarga ko'ra esa 15 metrga yetishi mumkin (40).","question":"Zamonaviy hisob-kitoblarga ko'ra, Yer yuzida yashagan eng yirik go'shtxo'rlardan biri qaysi?","answers":{"text":["spinozavr"],"answer_start":[34]},"id":2783}
{"context":"Xlodvig gallo-rim aholisi va vestogotlar davlatining ortodoksal-nikkeya cherkovlari o'zlarining franklar tomonida bir ovozdan o'tishiga umid qilgan. Biroq bu umid to'liq amalga oshmadi. Overni aholisi, shu jumladan gallo-rim senati aristokratiyasining qoldiqlari, Sidoniy Apollinariyning o'g'li Apollinariy boshchiligida vestgotlar shohi Alarix II ni qo'llab-quvvatladilar.32Xlodvigning o'zi vestgotlar bilan urushni vestgotlar davlatidagi ortodoksal-nikkeya cherkovini ariy eretiklarning zulmidan ozod qilish istagini asoslab berdi. U buni zarba beruvchi urushni boshlash uchun ajoyib sabab sifatida ishlatdi, bu urush xoch urushi xususiyatini qabul qildi. Tur Grigoriy uning og'ziga shunday nutq soladi: Galliyaning bir qismi bu ariylarning qo'lida bo'lganini ko'rish menga og'riqli; ularga qarshi urushga chiqamiz, Xudoning yordami bilan ularni mag'lub qilamiz va ularning mamlakatini egallaymiz. (16).","question":"Overni aholisi kimni qo'llab-quvvatladi?","answers":{"text":["vestgotlar shohi Alarix II"],"answer_start":[321]},"id":129}
{"context":"Trolleybusning elektr jihozlarini loyihalashtirishda elektr xavfsizligini ta'minlash eng muhim vazifa hisoblanadi. Yo'l qoplamasi va shinalarning past o'tkazuvchanligi tufayli trolleybusning kuzovi va yer o'rtasida odam uchun xavfli potentsial farqi paydo bo'lishi mumkin. Bu ayniqsa yo'lovchilar o'tirganda va tushganda xavfli, chunki bu erda odamning oyoqlari yerga tushadi va qo'li trolleybusning qoldiqlariga yopishib qoladi. Shuningdek, oqimlar xizmat ko'rsatuvchi xodimlar uchun, ayniqsa kir yuvish shoxobchalarida xavfli. Shuning uchun trolleybuslarni loyihalash, ishlab chiqarish va saqlashga nisbatan juda qattiq talablar qo'yilgan. Xususan, elektr jihozlari trolleybus kuzovidan ikki tomonlama (II darajali elektr tokidan himoya qilish) ajratilishi kerak. Izolatorlar ifloslanish va namlik sharoitida o'z xususiyatlarini saqlab qolishi kerak. Taksli dvigatel karton vositasidan izolyatsiya qiluvchi tekstolit shyovkasi bilan ajratib qo'yilishi kerak. Xuddi shunday shyub kardan ostiga yetakchi ko'prik bilan bog'langan joyda bo'lishi kerak. O'tish maydonchalari qo'llanmalari va qadamlari ham kuzovdan ajratilgan. Ba'zi mamlakatlarda trolleybuslar uchun maxsus elektr o'tkazgichli shinalar ishlatiladi. Trolleybusni ishlatish jarayonida har kuni siqilgan havo bilan puflash va quritilgan cho'p bilan elektr uskunalarining tayanch izolatorlarini tozalash va trolleybusning kuzoviga oqimlarni o'lchash talab etiladi. Agar trolleybusning kuzovga oqishi 3 mA dan oshsa, uni ishlatish taqiqlanadi.","question":"Trolleybusning kuzasi va yer o'rtasida, kuzasiga elektr oqishi bo'lganda, odam uchun xavfli bo'lgan narsa nima bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["potentsial farqi"],"answer_start":[233]},"id":1868}
{"context":"Baltikani esa katta ko'chirishlarda manbai emas, balki qarama-qarshi Skandinaviya yarim orolidan bir necha bor kesib o'tgan migratsiya oqimlarining oraliq nuqtasi bo'lgan. Milodiy VII asrlarda e. bilan u yerda biroz vaqt Berig shohi bilan Skandza orollaridan kelgan gothlar yashaydilar. Undan beshinchi shoh hisobidan gotlar yana janubiy tomonga ko'chib ketishdi, u yerda keyinchalik Ostgot va Vestgot shohliklarini tashkil etishdi. Baltik sohillaridagi gothlar haqidagi eslatma Prussiya Velbar madaniyatining qazilma artefaktlarida va Shvetsiya va Gotlandiya orollarida gavt qabilalari nomlarida saqlanib qolgan.","question":"Gotillar Baltikaga qayerdan kelgan?","answers":{"text":["Skandza orollaridan"],"answer_start":[239]},"id":1382}
{"context":"Sichqonchalar  ko'plab parazitlarning tabiiy tashuvchilari va ko'plab inson va uy hayvonlari kasalliklari, shu jumladan xavfli infektsiyalar qo'zg'atuvchi kasalliklarning saqlovchilari. Don va o'rmon xo'jaligiga zarar yetkazadi, materiallar va oziq-ovqat mahsulotlarini buzadi. Mus jinsidagi sichqonlar (masalan, uy sichqonlari (Mus musculus)) eng ko'p zarar yetkazadi. Muqobil choralar: oziq-ovqat mahsulotlarini cheklash, qo'rqitish (ultratingli radiatorlar: sichqonlar ultratovushni 40 kGts tezligigacha eshitadilar), tuzoqlar (choshqovchilar) va zaharlar yordamida sonni tartibga solish.","question":"Sichqonchalar sonini qanday tartibga solish mumkin?","answers":{"text":["tuzoqlar (choshqovchilar) va zaharlar"],"answer_start":[521]},"id":1761}
{"context":"Keyingi turnirga, 1998 yilgi jahon chempionatiga, terma jamoani o'g'li Paolo terma jamoaning amaldagi kapitani bo'lgan Cesare Maldini tayyorlagan. Avvalroq, katta Maldini Italiya yoshlar terma jamoasiga rahbarlik qilgan. Italiyaliklar Rossiyaga qarshi o'ynagan to'qnashuv o'yinlari (Moskvada 1:1 hisobida, Neapolda 1:0 hisobida g'alaba qozonishdi) bilan bir qatorda o'ynashdi. Ammo final musobaqasining chorak finalida Italiya penalti seriyasida Fransiya terma jamoasi  mezbonlar va bo'lajak chempionlarga mag'lub bo'ldi. Bu safargi mag'lubiyat esa Luiji Di Biyajoga tushdi. Mag'lubiyatdan so'ng, Cesare Maldini iste'foga chiqdi - uni haddan tashqari himoya taktikasidan foydalanishda ayblashdi.","question":"Cesare Maldini o'g'lining ismi nima edi?","answers":{"text":["Paolo"],"answer_start":[71]},"id":128}
{"context":"1945 yildan 1947 yilgacha Turing Richmondda yashadi va ACE (ingl. Automatic Computing Engine) milliy fizika laboratoriyasida ishlab chiqilgan. 1946-yil 19-fevralda u xotiraga saqlanadigan dasturiy ta'minotga ega kompyuterning birinchi batafsil tavsifini taqdim etgan ishni taqdim etdi ((53). Von Neymanning tugallanmagan ishi EDVAC to'g'risidagi birinchi hisobot loyihasi (1945) undan oldin edi, ammo u ancha kamroq batafsil edi, Milliy fizika laboratoriyasining matematika bo'limi rahbari Jon Vormsleyga ko'ra:","question":"ACE qisqartmasi qanday shifrlanadi?","answers":{"text":["Automatic Computing Engine"],"answer_start":[66]},"id":1115}
{"context":"Rekonstruksiya jarayonida to'liq chuqurlashtirish ishlarini olib borish va yangi, kengroq shlyuzlar qurish rejalashtirilgan. Natijada 2016 yilga kelib Panama kanali orqali 170 ming tonnagacha suv oʻtkazadigan supertankerlar oʻtishi mumkin boʻladi. tonna. Kanalning maksimal oʻtkazish quvvati 18,8 ming mingtadan oshadi. yiliga  600 million PCUMS gacha bo'lgan yuk aylanmasi. Rekonstruksiya qilish narxi 5,25 milliard dollarga tushadi. 2017 yilga kelib, Panama byudjeti har yili kanaldan 2,5 milliard dollar daromad oladi, 2025 yilga kelib esa daromadlar 4,3 milliard dollargacha o'sishi kutilmoqda.","question":"qanday ishlarni amalga oshirish rejalashtirilgan?","answers":{"text":["to'liq chuqurlashtirish"],"answer_start":[26]},"id":1372}
{"context":"Foydalanuvchi qidiruv tizimiga so'rov kiritganda (odatda kalit so'zlar yordamida), tizim o'z indeksini tekshiradi va eng mos veb-sahifalar ro'yxatini (qaysi bir mezon bo'yicha saralab olingan), odatda hujjat sarlavhasini va ba'zan matn qismini o'z ichiga olgan qisqa sharh bilan beradi.15). Qidiruv indeksi veb-sahifalardan olingan ma'lumotlar asosida maxsus metodika bo'yicha qurilgan. 2007 yildan boshlab Google qidiruv tizimi vaqtni hisobga olgan holda qidirish, kerakli hujjatlarni yaratish (Qidiruv vositalari menyusini chaqirish va vaqt diapazonini ko'rsatish) imkonini beradi. Ko'pgina qidiruv tizimlari so'rovlarda I, OR, NOT bo'lak operatorlarini qo'llab-quvvatlaydi, bu qidiruv kalit so'zlari ro'yxatini aniqlashtirish yoki kengaytirishga imkon beradi. Bu tizim so'z yoki iboralarni siz kiritgan shaklda qidiradi. Ba'zi qidiruv tizimlarida yaqinlashtiriladigan qidiruv imkoniyati mavjud, bu holda foydalanuvchilar qidiruv maydonini kengaytirib, kalit so'zlargacha bo'lgan masofani ko'rsatadilar. Shuningdek, veb-sahifa matnlarida qidirilgan so'z va iboralarning statistik tahlilini ishlatadigan konseptual qidiruv mavjud. Ushbu tizimlar tabiiy tilda so'rovlarni tuzishga imkon beradi. Bunday qidiruv tizimining misoli ask com saytidir.","question":"Qidiruv indeksasi nimaga asoslangan?","answers":{"text":["veb-sahifalardan olingan ma'lumotlar"],"answer_start":[307]},"id":729}
{"context":"Shaharda savdo sohasi yaxshi rivojlangan, tovar ayirboshlash hajmi bo'yicha Krasnodar Janubiy Federal viloyatida 1-o'rinni egallaydi. Chakana savdo aylanmasi 2010 yilda 290 milliard so'mga yetdi, bu 2009 yil darajasidan 1,3 baravar yuqori. 2010 yilda jami 125 mingdan ortiq maydonga ega 60 dan ortiq yangi savdo obʼektlari ishga tushirildi. kvadrat metr O'z savdosini rivojlantirish uchun tovar ishlab chiqaruvchilar tomonidan shaharda 4 ta munitsipal bozor tashkil etilgan va faoliyat ko'rsatmoqda, unda Kuban ishlab chiqaruvchilari mahsulotlari keng taqdim etilgan. Krasnodar iqtisodiyotida savdo ulushi 52% ni tashkil etadi.","question":"2010 yilda Krasnodar chakana savdosining aylanmasi 2009 yilda Krasnodar chakana savdosining aylanmasidan qanchaga oshdi?","answers":{"text":["1,3 baravar"],"answer_start":[220]},"id":1058}
{"context":"Videodagi DVD-ni ijro etish uchun DVD-optik drayv va MPEG-2 dekoderi (ya'ni apparat dekoderi bilan maishiy DVD-o'yinchisi yoki dekoderi o'rnatilgan kompyuter DVD-drayvi va dasturiy pleyer) kerak. DVD-dagi filmlar video uchun MPEG-2 algoritmi va ovoz uchun turli (ko'pincha ko'p kanalli) formatlardan foydalangan holda siqilgan. Qisilgan video bitrate 2000 dan 9800 Kbit\/s gacha, ko'pincha o'zgaruvchan (VBR) bo'ladi. PAL standarti uchun video kadrning o'lchami 720×576 nuqtaga teng, NTSC standarti uchun esa  720×480 nuqta.","question":"NTSC standartining video ramka o'lchami nimaga teng?","answers":{"text":["720×480 nuqta"],"answer_start":[509]},"id":1764}
{"context":"Fuqaro shriftida bosh harf lotin (yoki yunon) T shaklida ishlatilgan, ammo satr harfi lotincha m ni takrorlagan. Shriftlar bunday ko'rinishda uzoq vaqt ishlatilgan; 1730-yillardan m-shapli satr harfi tekis yuqori qismga ega bo'ldi (sh harfi bilan bir vaqtda). Faqat 1830-yillardagina satr harfi kichiklashtirilgan bosh harfga o'xshash, o'qilishi osonroq bo'lgan eski t shaklidagi harfga qaytdi. Biroq, qo'lda yozilgan shriftlarda va bosma kursida m shaklidagi chiziq harfi yozilishi hozirgacha saqlanib qolgan.","question":"Qaysi yillardan boshlab m shaklidagi satr harfi tekis yuqori qismga ega bo'ldi (sh harfi bilan bir vaqtda)?","answers":{"text":["1730-yillardan"],"answer_start":[165]},"id":551}
{"context":"Yuqorida sanab o'tilgan koeffitsiyentlar vaqt o'tishi bilan o'zgarib turadi, shuning uchun nafaqat ularning hozirgi holatini, balki o'tmishdagi dinamikasini ham baholash kerak. Bundan tashqari, koeffitsiyentlarning tarixiy qiymatlaridan foydalanib, ularning nisbatlari orqali taqqoslash tahlilini o'tkazish mumkin, bu esa hozirgi vaziyatni ko'rinarli darajada baholash va fundamental nuqtai nazardan eng jozibador kompaniyani aniqlash imkonini beradi. Quyida LUKOYL va Gazpromneft milliy kompaniyalarining moliyaviy koeffitsiyentlari grafiklari, shuningdek, ushbu koeffitsiyentlar nisbati keltirilgan.","question":"Tarixiy koeffitsiyentlarni qanday tahlil qilish mumkin?","answers":{"text":["taqqoslash"],"answer_start":[276]},"id":2072}
{"context":"12 (23) dekabr 1796 yili imperator Pavel I ning farmoni bilan ko'pchilik nobakchliklar, shu jumladan Kursk nobakchligi ham bekor qilindi. G'ubernadagi yangi bo'linishni bajarish muddati 1797 yil may oyiga qadar belgilangan edi. 31 dekabr 1796 (11 yanvar 1797) yil yangi Kursk viloyatining ma'muriy-hududiy bo'linishi tasdiqlandi. 1779 yilgacha Belgorod guberniyasi tarkibiga kirgan tugatilib tashlangan Xarkov viloyatining hududlari (shu jumladan, Hotmyjsk va Miropol shaharlari) Kursk guberniyasiga o'tdi. Xarkov viloyatida bu shaharlar uydan bo'lgan, Kursk guberniyasi berilganidan so'ng tegishli uyning faoliyati tugatilgan. Bogaten, Dmitriy, L'g'ov, Novoosklo, Tim viloyatlari ham tugatildi, viloyatlarning umumiy soni 10 tagacha kamaydi.","question":"Qaysi yilda Kursk viloyatining yangi ma'muriy-hududiy bo'linishi tasdiqlandi?","answers":{"text":["31 dekabr 1796 (11 yanvar 1797) yil"],"answer_start":[228]},"id":2002}
{"context":"1911 yilga kelib Vinnipeg Kanadadagi uchinchi yirik shaharga aylandi va 1920-yillarda Vankuverni ortda qoldirmaguncha shunday bo'lib qoldi. Iqtisodiy o'sish natijasida paydo bo'lgan shahar taxminan asr boshida tez o'sdi va tashqi investorlar va immigratsionlar bu muvaffaqiyatga katta hissa qo'shdilar. O'sish sur'ati pasayishi XX asrning ikkinchi o'n yilligining ikkinchi yarmida 1914 yilda Panama kanalining ochilishi natijasida sodir bo'ldi, bu esa transkontinental temir yo'llarga savdo sohasida bog'liqlikni kamaytirishga imkon berdi, shuningdek, Birinchi jahon urushi boshlanganligi sababli immigratsiyaning kamayishi natijasida sodir bo'ldi. Urushning birinchi yilida Manitobada 18 mingdan ortiq aholi safarbar qilindi, urushning oxiriga kelib 14 manitoblik Viktoriya Xochini oldi (50).","question":"Vinnipegning pasayishi qaysi davrga to'g'ri keladi?","answers":{"text":["XX asrning ikkinchi o'n yilligining ikkinchi yarmida"],"answer_start":[328]},"id":500}
{"context":"Sitoskeletning elementlariga hujayraning sitoplazmasida joylashgan oqsil fibrilyer tuzilmalari: mikrotuboshkalar, aktin va oraliq filamentlar kiradi. Mikrotubellalar organelllarni transport qilishda ishtirok etadi, ular jigutiklar tarkibiga kiradi, mikrotubellalardan mitotik bo'linish ignalari quriladi. Aktino filamentlari hujayraning shaklini saqlab turish uchun zarurdir, ya'ni psevdopodal reaksiyalar. O'rtacha filamentlar hujayraning tuzilishini saqlab turishda ham muhim rol o'ynaydi. Sitoskeletning oqsillari hujayra oqsilining og'irligining bir necha o'n foizini tashkil qiladi.","question":"Mikrotubellalar qayerda ishtirok etadi?","answers":{"text":["Mikrotubellalar organelllarni transport qilishda ishtirok etadi"],"answer_start":[150]},"id":1775}
{"context":"Ushbu reaksiyalar natijasida klinker materiallar hosil bo'ladi. Klinker aylanuvchi pechdan chiqqandan so'ng sovutgichga tushib, 1300 °C dan 130 °C gacha keskin sovutiladi. Sovuqlashdan so'ng, klinker ozgina gips qo'shilgan holda maydalangan (maksimum 6%) . Sement donining oʻlchami 1 dan 100 mikrometrgacha boʻladi. Uni hosila yuzasi tushunchasi bilan yaxshiroq tasvirlash mumkin. Agar sementning bir grammidagi donlarning yuza maydonini jamlasak, sementni maydalash qalinligiga qarab 2000 dan 5000 sm2 gacha (0,20,5 m2) qiymat hosil bo'ladi. Sementning asosiy qismi maxsus idishlarda avtomobil yoki temir yo'l transportida tashiladi. Barcha yuklamalar pnevmatik usulda amalga oshiriladi. Sement mahsulotlarining oz qismi namlik va yorilib ketmaydigan qog'oz qoplarda yetkazib beriladi. Sement asosan qurilish joylarida siloslarda saqlanadi.","question":"Klinker sovutib bo'lgach, u bilan nima sodir bo'ladi?","answers":{"text":["ozgina gips qo'shilgan holda maydalangan (maksimum 6%) "],"answer_start":[200]},"id":2186}
{"context":"Shekspirning trupi Richard Burbage, Uilyam Kemp, Neri Kondell va Jon Heminges kabi taniqli aktyorlardan iborat edi. Burbage Shekspirining ko'plab pyesalarida, shu jumladan Richard III, Hamlet, Otello va Qirol Lyra kabi bosh rollarni birinchi ijrochi bo'lgan. Mashhur komediya aktyor Uilyam Kemp, boshqa personajlar orasida, Pyotrni Romeo va Julietta va Kisilani hech narsadan juda ko'p shovqin bilan o'ynagan. XVI asrning o'rtalarida uning o'rniga Robert Armin \"Sizga bu yoqadi\" filmidagi Esllik va \"Qirol Liar\"dagi Jigarrang rollarini o'ynagan. 1613 yilda Genri Votton Genrix VIII pleyasining sahnalashtirilganligi haqida xabar berdi. 29 iyun kuni, ushbu spektaklning sahnalashtirilishi paytida to'p qurilmasi o'chkani beradi va binoning ohaktosh tomini yoqadi, shuning uchun butun teatr yonib ketdi. Bu fakt pyesani yozish vaqtini aniq belgilashga imkon beradi.","question":"Kim \"Sizga bu qanday yoqadi\" filmidagi Esloki va \"Qirol Liar\"dagi Jigger kabi rollarni ijro etgan?","answers":{"text":["Robert Armin"],"answer_start":[448]},"id":1603}
{"context":"Tashkilot xodimlarining sonini oshirishning keyingi bosqichi ko'plab dispositiv funksiyalarni boshqaruvchi (menejer) dan o'rtacha menejment darajasiga o'tkazishni nazarda tutadi, chunki ushbu dispositiv funksiyalarni bajarish boshqaruvchiga endi mumkin emas. Bizning boshqaruvchiimiz asbob va materiallarni sotib olish, ishlab chiqarishni boshqarish, mulkni himoya qilish, moliyaviy hisobni yuritish va hokazolarni amalga oshirish imkoniyatiga ega emas. e) va boshqalar. p. bo'yicha Ammo, dispositiv funksiyalarni berish ko'proq va ko'proq xavflarga olib keladi va, shu bilan birga, to'liq javobgar bo'lganlar uchun oqibatlari ko'payadi. Misol: faoliyatni uzoq muddatli rejalashtirish, byudjetlashtirish, qimmatbaho tadqiqot o'tkazish, yuridik jihatdan munozarali reklama aksiyalari va hokazolar. e) Chunki mas'uliyat bizning boshqaruvchi zimmasida qoladi.","question":"Dispozitsion funksiyalarni o'tkazish nimaga olib keladi?","answers":{"text":["ko'proq va ko'proq xavflarga"],"answer_start":[521]},"id":2885}
{"context":"Ijtimoiy-iqtisodiy samaradorlikning asosiy mezoni jamiyatning eng muhim ehtiyojlarini qondirish darajasi va avvalo, inson shaxsiyatining rivojlanishi bilan bog'liq ehtiyojlardir. Insonlarning ko'p xil ehtiyojlarini: moddiy, ijtimoiy, ma'naviy ehtiyojlarini qondirishni eng ko'p darajada ta'minlaydigan, hayotning yuqori darajasi va sifatini kafolatlaydigan iqtisodiy tizim ijtimoiy-iqtisodiy samaradorlikka ega. Bunday samaradorlikning asosi jamiyatda mavjud bo'lgan resurslarni milliy iqtisodiyot tarmoqlari, sektorlari va sohalari o'rtasida optimal taqsimlashdir.","question":"Ijtimoiy-iqtisodiy samaradorlikning asosiy mezonlari nimada?","answers":{"text":["jamiyatning eng muhim ehtiyojlarini qondirish darajasi"],"answer_start":[50]},"id":2245}
{"context":"Eng kichik parrandalardan biri - bu t. n. o'lchash Nepticulidae oilasining mayda mollari: Kanar orollarida yashovchi va qanotlari 3,84,5 mm kengligi bo'lgan Stigmella (Trifurcula) ridiculosa, shuningdek, shimoliy Evropada tarqalgan Stigmella filipendulae qanotlari 3,25 dan 5 mm gacha, shuningdek Enteucha acetosae qanotlari 4 mm gacha. Eng mayda turlarga, shuningdek, Afg'onistonning ko'k marjonlari Micropsyche ariana: qanotlari 7 mm ga yaqin; AQShning Brephidium exilis: qanotlari 610 mm.","question":"Stigmella ridiculosa qanotlarining kengligi qancha?","answers":{"text":["3,84,5 mm"],"answer_start":[130]},"id":2109}
{"context":"1921 yilning bahorida Grin 26 yoshli beva ayol, hamshira Nina Nikolayevna Mironovaga (Kortkovaning birinchi eri bo'yicha) uylandi. Ular 1918 yil boshida, Nina \"Petrogradskoe eko\" gazetasida ishlaganida tanishishgan. Uning birinchi eri urushda halok bo'lgan. Yana bir uchrashuv 1921 yil yanvar oyida sodir bo'ldi, Nina juda muhtoj edi va narsalarni sotdi (Grin keyinchalik Krysolovlar hikoyasining boshida shunga o'xshash epizodni tasvirlab berdi). Bir oy o'tgach, u unga taklif qildi. Greyn uchun taqdir tomonidan ajratilgan keyingi o'n bir yil davomida ular ajralishmadi va ikkalasi ham o'zlarining uchrashishini taqdir sovg'asi deb bilishgan. Greyn Ninaga bu yil yakunlangan \"Alley Sails\" feyeryasini bag'ishladi. (Nina Nikolayevna Greenga muallif tomonidan taqdim etiladi va bag'ishlanadi. GBB, 1922 yil 23 noyabr ) nazarda tutilgan.","question":"Nina Nikolayevna Mironovaning birinchi eri qayerda vafot etdi?","answers":{"text":["urushda"],"answer_start":[235]},"id":1191}
{"context":"Vakolatli bank toifasi paydo bo'lishiga asos bo'ladigan institutsional asos ikki darajali bank tizimi hisoblanadi. Uning yuqori darajasi markaziy (emissiya) bank tomonidan taqdim etiladi, u davlat nomidan qonun chiqaruvchi va tartibga soluvchi funksiyalarini bajaradi, shu jumladan  ikkinchi, past darajadagi tijorat banklari va boshqa banklar va moliyaviy tashkilotlarga qonunga ko'ra bank operatsiyalariga tegishli bo'lgan operatsiyalarni amalga oshirish uchun litsenziyalar berish orqali (va shunga ko'ra litsenziyalanish huquqi faqat yuqori darajadagi bankka tegishli).","question":"Markaziy bank qaysi tashkilotlarga operatsiyalarni amalga oshirish uchun litsenziyalar beradi?","answers":{"text":["tijorat banklari va boshqa banklar va moliyaviy tashkilotlarga"],"answer_start":[309]},"id":2676}
{"context":"2017 yil boshida KazStat organlari tomonidan hisobga olingan Shymkent aholisining soni 900 ming kishidan oshdi. Biroq, shu davrda fuqarolarni vaqtincha ro'yxatga olish zarurligini tushuntirish paytida Shymkent hokimi shahar aholisining haqiqiy soni taxminan 1,2 millionni tashkil etishi to'g'risida fikr bildirdi. Shu bilan birga, 2017 yil aprel oyida Janubiy Qozog'iston viloyatiga amaliy tashrif paytida Qozog'iston Prezidenti Shimsxent aholisi soni 2017 yilda millionlik belgisiga yetishini ta'kidladi (24).","question":"Qachon Qozog'iston prezidenti Janubiy Qozog'iston viloyatiga amaliy tashrif bilan keldi?","answers":{"text":["2017 yil aprel oyida"],"answer_start":[331]},"id":1068}
{"context":"Lev Trotskiy 1917 yil Oktyabr inqilobidan keyin Rossiyada o'rnashib olgan proletariat diktaturasi rejimi ishlab chiqarish vositalarini ekspropriatsiya qilish orqali davlatning sotsialistik bazisini yaratdi, deb hisoblagan. Biroq taxminan 19231929 yillar davomida sovet byurokratiyasi, Trotskiy fikriga ko'ra, hokimiyatni hukmron sinfdan - proletariatdan tortib, to'ntaruv amalga oshirdi. Trotskiy va uning tarafdorlari, ammo, SSSRni ishchi davlati deb hisoblashni to'xtatishmadi  ularning fikriga ko'ra, Sovet Ittifoqi byurokratik jihatdan deformatsiyalangan yoki qayta tug'ilgan ishchi davlati edi.","question":"Qaysi yilda sovet byurokratiyasi hukmron sinfdan hokimiyatni tortib, inqilob qildi?","answers":{"text":["19231929"],"answer_start":[238]},"id":2593}
{"context":"Marjinalist nazariyalar rivojlanishi bilan tadbirkorlik muammosi neoklassik mikroiqtisodiyot tahlilidan yo'q bo'lib ketdi. Agar muvozanat sharoitida yalpi mahsulot to'liq ishlab chiqarish omillariga to'lovlarga tushsa, bu omillarning soni va nomlari katta ahamiyatga ega emas va tadqiqot uchun zarar etkazmasdan tadbirkorlik kabi muvozanatga qarshi bo'lgan hodisadan ajralib turish mumkin. Biroq, neoavstriyalik maktabga qarashli iqtisodchilar (L. Mises va uning izdoshlari) tadbirkorni iqtisodiyotning asosiy shakli deb bilishni davom ettirmoqdalar.","question":"Tadbirkorlik muammosi neoklassik mikroiqtisodiyot tahlilidan qachon yo'q bo'ldi?","answers":{"text":["Marjinalist nazariyalar"],"answer_start":[0]},"id":1855}
{"context":"L, л (ruscha nomi: эль, qisqartmasi эл) - barcha slavyan kirill alifboslarining harfi (Bolgariyada 12-chi, rus, belorus va serb tillarida 13-chi, makedoniya tilida 14-chi va ukraina tilida 16-chi); slavyan bo'lmagan xalqlarning yozuvlarida ham ishlatiladi. Eski va cherkov slavyan alifbosida bu so'z \"Ludi\" (O'rta-o'rta) yoki \"Ludi\" (O'rta-o'rta) deb nomlanadi. Kirill yozuvida u 13-chi hisob bo'yicha, raqamli qiymat 30 ga o'xshaydi; glagalitcha hisob bo'yicha 14-chi, raqamli qiymat 50 ga o'xshaydi. Kirill va glagol harfi  ning kelib chiqishi yunoncha lambda (Λ, λ) (tegishli ravishda bosh harfi va yozuv kursivida), garchi odatdagidek, glagol harfi uchun semitcha versiya ham mavjud. Eski slavyan tilida qattiq va yumshoq talaffuz qilinishi mumkin edi; oxirgi holatda, u yuqoridan (kamera) yoki o'ng tomondan (qo'yilgan oyoqlarga o'xshash) ilgak bilan ta'minlangan bo'lishi mumkin edi. Ushbu ikki xil talaffuz xususiyati (l) \/ ((l)) aksariyat slavyan tillarida, shu jumladan rus tilida ham saqlanib qolgan; Serbiyada esa yumshash variant uchun Vuk Karadjich maxsus yozuv LJni kiritgan, bu keyinchalik makedoniya alifbosida ham mavjud bo'lgan.","question":"L harfi kirillchasida qaysi raqamga teng?","answers":{"text":["13-chi"],"answer_start":[380]},"id":977}
{"context":"Shukshinning birinchi rasmiy xotini - uning qishlog'i, maktab o'qituvchisi Maria Ivanovna Shumskaya. Ular yoshligida tanishishgan va 1955 yil yozda, VGIK talabasi Vasily Shukshin birinchi ta'tilga Moskvadan kelganida, yozishgan. Vasil bu nikohga boshidanoq jiddiy qaramagan, u bilgancha yolg'on gapirib, qishloq xotiniga xiyonat qilgan, deyish adolatsiz bo'lardi, - deydi Shukshinlar oilasining do'sti Anastasiya Pryaxina. Ro'yxatdan o'tgandan so'ng Vasya ZAGSdan Mariyasiz yolg'iz uyiga keldi. (8) \"Bu erga tegdi, mana, unga tegdi!\" deb baqirib yubordim. O'shanda ular ZAGHS darvozasida janjallashib qolishgan ekan. Mariya Vasiliy bilan Moskvaga borishni rad etdi - uni kelajakdagi Moskva hayoti noaniqligi va noaniqligi qo'rqitdi, u ota-onasi bilan qolishga va erini Srostkada kutishga qaror qildi. 1957 yilda Moskvadan Shukshin Mariyaga boshqa ayolni sevgani uchun ajrashishni so'rab, uyga xat yozadi. M. bilan rasmiy ajrashish. Shumskaya hech qachon bo'lmagan. Shukshinning onasi uni ajrashishga chaqirgan bo'lsa ham, u ajrashishga rozilik bermadi. Shukshin faqat pasportini yo'qotib, nikohni bartaraf etishga muvaffaq bo'ldi.","question":"Shukshinning birinchi rasmiy xotini kim edi?","answers":{"text":["Maria Ivanovna Shumskaya"],"answer_start":[75]},"id":360}
{"context":"Miloddan avvalgi IV asrda e. bilan Yerning to'r shakli haqidagi ta'limot o'z kuchini topgan. O'sha paytlarda iqlim zonalari va geografik kenglik haqidagi birinchi tushunchalar paydo bo'ldi. Taxminan miloddan avvalgi 250 yilda e. bilan Eratosfen Geometriya qurilmalari yordamida Yer radiusini 15% dan ortiq bo'lmagan xato bilan aniqladi. Kenglik va uzunlik tushunchalari birinchi marta Geografiyada Ptolemey tomonidan eslatib o'tilgan. Biroq, Eratosfen xaritalarida kenglik va uzunlik chiziqlari hech qanday teng bo'lmagan - ular orasidagi masofa unga ma'lum bo'lgan nuqtalarni eng qulay tarzda uzatish uchun o'zgarib turardi.","question":"Qaysi asarda uzunlik va kenglik tushunchalari birinchi marta eslatib o'tilgan?","answers":{"text":["Geografiyada"],"answer_start":[385]},"id":2031}
{"context":"O'rta asrlarning oxirida impetusning dinamik nazariyasi sezilarli darajada rivojlandi, u Aristotelning dinamikasi bilan Galileyning dinamikasini bog'laydigan ko'prik bo'ldi. Jan Buridan (XIV asr) jismlarning qulashi impetus nazariyasi nuqtai nazaridan tushuntirilgan. Uning fikricha, jismlar yiqilayotganda, ularning og'irligi impetusni hosil qiladi va shu sababli uning tezligi ham oshib boradi. Impetusning kattaligi, uning fikriga ko'ra, ham jismga yetkazilgan tezlik, ham bu jismning materiya sifati bilan belgilanadi. Harakatda bo'lganda, impetus tortishishlarni engish uchun sarflanadi va impetus yo'qolganda, tana to'xtab qoladi.","question":"Impetuzning kattaligi nima bilan aniqlanadi?","answers":{"text":["ham jismga yetkazilgan tezlik, ham bu jismning materiya sifati"],"answer_start":[441]},"id":1608}
{"context":"Virtual tovarlarning keng tarqalishi tufayli ko'plab davlatlar hukumatlari bunga e'tibor qaratishdi. Avstraliya hukumati virtual boyliklardan olingan daromadni soliq to'lanadigan deb hisoblaydi. Symantec kompaniyasining mutaxassislari shuni ta'kidlashdi: Bu operatsiyalar butun dunyo bo'ylab maxsus nazoratsiz, oddiy bank o'tkazmasi bilan birga amalga oshiriladi. Xitoy Hukumatining valyutalar almashinuvi tartibga solinmayotganini toʻxtatish uchun virtual pullarni haqiqiy pullarga ayirboshlashni toʻxtatish toʻgʻrisidagi farmoni misol sifatida keltiriladi. Farmerlarning Second Life va World of Warcraftga e'tiborining yanada oshishi, ularning mashhurligi va, tegishli ravishda, farmerlarning xizmatlariga bo'lgan talab tufayli prognoz qilinadi.","question":"Virtual tovarlarni sotish nima bilan bog'liq?","answers":{"text":["oddiy bank o'tkazmasi"],"answer_start":[311]},"id":1588}
{"context":"Gretsiyada hunarmandlar ba'zan miloddan avvalgi V asr o'rtalaridan boshlab paydo bo'lgan nisbatan yirik ishlab chiqarishlar tomonidan raqobatni boshdan kechirishgan. e. bilan Rimda ham hunarmandchilikning xususiyati bir xil. O'z ehtiyojlarini qul mehnati bilan qondirish uchun alohida, yopiq xo'jaliklar mavjud bo'lganda, Rimda hunarmandchilikni erkin kasbiy faoliyat sifatida rivojlantirish uchun zamin bo'lmagan; doimiy ravishda boshqalarning mehnati mahsulotlariga muhtoj bo'lgan va ularga haq to'lash imkoniyatiga ega bo'lgan shaxslar kontingenti yo'qligi uchun, Rim hunarmandlari, budler va boshqalar. e) va (artifices) proletariat saflarini to'ldirishlari kerak edi. Faqatgina daromad manbai bo'lgan ma'lum bir mol-mulki (odatda kichik yer uchastkasi) bo'lgandagina hunarmand xavfsiz yashashga va tasodifiy buyurtmalarni bajarish uchun yordamchi ish haqiga ega bo'lishi mumkin edi. Kichik yer uchastkalarining katta qismini yutib olgan yirik mulkchiliklar paydo bo'lganda, hunarmandlar, ularning qatorlari asosan erga tashlanganlar bilan to'ldirilardi, chetda ish qidirishlari va buyurtmachi uyida bajarishlari kerak edi.","question":"Ozod hunarmandlar kim bo'lgan?","answers":{"text":["erga tashlanganlar"],"answer_start":[1019]},"id":1305}
{"context":"Selülozaning alohida makromolekullari 2 dan 25 minggacha D-glukoza qoldiqlarini o'z ichiga oladi. Hujayra devorlaridagi sellüloza mikrofibrillalarga tashkil etilgan bo'lib, ular o'zaro vodorod bog'lanishlari va Van-der-Vaals kuchlari bilan bog'langan bir nechta alohida makromolekullardan (taxminan 36) iborat parakristall ansambllardan iboratdir. Bir tekislikda joylashgan va o'zaro vodorod bog'lanishlari bilan bog'langan makromolekullar mikrofibrilla ichida barg hosil qiladi. Makromolekullarning varaqlari o'zaro ko'plab vodorod bog'lanishlari bilan bog'langan. Garchi vodorod bog'lanishlari juda zaif bo'lsa-da, ularning ko'pligi tufayli sellüloza mikrofibrillasining mexanik mustahkamligi va turli fermentlar ta'siriga chidamliligi yuqori. Mikrofibrilladagi individual makromolekullar turli joylarda boshlanadi va tugaydi, shuning uchun mikrofibrilla uzunligi alohida sellyuloza makromolekullaridan uzunroqdir. Shuni ta'kidlash kerakki, mikrofibrillaning makromolekullari bir xil yo'naltirilgan, ya'ni reduksion uchlari (C1 atomida erkin, anomer OH guruhi bo'lgan uchlar) bir tomonda joylashgan. Zamonaviy modellar sellyulozaning mikrofibrillari tashkil etilishini, markaziy hududda yuqori darajada tashkil etilgan tuzilishga ega bo'lishini, chetga qaraganda esa makromolekullarning joylashuvi yanada tartibsiz bo'lishini taqozo etadi.","question":"Mikrofibrilladagi individual makromolekullar qaysi joylarda boshlanadi va tugashadi?","answers":{"text":["turli joylarda"],"answer_start":[791]},"id":1293}
{"context":"Raketa dvigatellari asosan raketa tashuvchi, raketa sanasi va eksperimental samolyotlarda ishlatiladi. Raketa dvigatellari eng kuchli dvigatellardir. Yer yuzi yuzidan hech qachon ko'tarilgan eng og'ir transport vositasi: Saturn-5 raketi 180 000 000 ot kuchini (134 226 MW) 31 umumiy quvvatga ega bo'lgan beshta F-1 raketa dvigatellari bilan jihozlangan edi. Raketa dvigatellari juda oddiy konstruksiyaga ega va ishlash uchun faqat yoqilg'i va katalizatordan, masalan, vodorod peroksididan foydalanadi (32). Bu esa ularni jet-pocket kabi g'ayrioddiy transport vositalarida ishlatish uchun jozibador qiladi. Raketa dvigatellari oddiy bo'lishiga qaramay, ko'pincha xavfli va portlash xavfi mavjud. Hozirgi vaqtda ishlatilayotgan raketa yoqilg'isi turlari olovli, zaharli, yeydigan va kriogendir. Ushbu turdagi dvigatellar samaradorligi past. Raketa dvigatellarining yuqorida sanab o'tilgan kamchiliklari ularni faqat zarurat bo'lganda ishlatishga olib keldi.","question":"Beshta F-1 raketa dvigatellari umumiy quvvati qancha?","answers":{"text":["180 000 000 ot kuchini (134 226 MW) "],"answer_start":[237]},"id":2338}
{"context":"Korporativ mas'uliyat (ko'pincha korporativ ijtimoiy javobgarlik deb ham ataladi), biznesning ijtimoiy faolligi, barqaror rivojlanish va ongli kapitalizm  ommaviy axborot vositalarida tez-tez muhokama qilinadigan atamalarning ba'zilari. Korporativ marketingning maqsadi hammalarning ishonchini qozonish va sodiqligini qozonish. Korporativ mas'uliyat jamiyat manfaatlarini hurmat qilishda asoslanadi, bu kompaniya o'z xatti-harakatlarining oqibatlari uchun javobgar bo'lishi bilan namoyon bo'ladi, bu esa iste'molchilar, xodimlar, sheriklar va atrof-muhitga qanday ta'sir qilishi mumkin.","question":"Korporativ marketing harakatlari nimaga qaratilgan?","answers":{"text":["hammalarning ishonchini qozonish va sodiqligini qozonish"],"answer_start":[270]},"id":1664}
{"context":"Sheffild mahalliy darajada Sheffild shahar kengashi tomonidan boshqariladi (ingl.). U shaharning 28 saylov okrugidan (ingl.) vakillik qiladigan 84 a'zodan (har bir tumandan 3 nafar kengash a'zosidan) iborat. 2016 yilgi saylovlardan so'ng siyosiy partiyalar o'rtasida o'rinlar quyidagicha bo'linadi: Labourchilar  56, liberal demokratlar  20, Yashillar partiyasi  4, Mustaqillik partiyasi  4. Shaharda lord-mer (ingl.) ham bor, u hozirda asosan faqat marosim funktsiyasiga ega, garchi ilgari bu lavozim shahar kengashi moliyalari va ishlari ustidan katta hokimiyatga va ijro etuvchi hokimiyatga ega edi.","question":"2016 yilgi saylovlardan so'ng Sheffild shahar kengashida qaysi partiya ko'pchilikni tashkil etadi?","answers":{"text":["Labourchilar"],"answer_start":[299]},"id":696}
{"context":"Siqib ketish podshokkasi  qo'shilgan sirtlar siljishida tortishish sodir bo'ladigan tayanch yoki yo'naltiruvchi mexanizm yoki mashina. Radial siljish ostiga siljish  ishchi element  o'rnatilgan silindrik teshikga ega bo'lgan korpusni yoki antifriksion materialdan tayyorlangan qopqoqni va moylash qurilmasini anglatadi. O'lchagich va pog'onning o'ng tomoni o'rtasida o'lchagichning erkin aylanishiga imkon beradigan moylash materiallari bilan to'ldirilgan o'tkir bor. To'qima yuzasi moylash qatlami bilan bo'linadigan rejimda ishlaydigan og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlikdagi og'irlik","question":"Xoʻsh, nimaga bu galvani oʻzini aylantirishga qodir?","answers":{"text":["o'tkir"],"answer_start":[456]},"id":352}
{"context":"Chunchin shahrida uchta yirik metallurgiya korxonasi mavjud: alyuminiyni qayta ishlash zavodi, Chunchin po'lat eritish korporatsiyasi va Chunchin maxsus po'lat eritish kompaniyasi. Shahar Xitoyning 6 ta kimyo sanoati bazalaridan biri hisoblanadi. Chuntsinda 1000 dan ortiq kimyoviy sanoat mahsulotlari ishlab chiqariladi, shu jumladan yog 'lak, titan oqlamalari va boshqalar, ular orasida yog'och spirtlari birinchi o'rinda turadi, pigment va sintetik dorilar ishlab chiqarish esa Xitoyda ikkinchi o'rinda turadi. Shaharda dunyodagi eng yirik smartfon ishlab chiqaruvchilardan biri boʻlgan Vivo kompaniyasining zavodi joylashgan2.","question":"Xitoyda yog'och spirtini ishlab chiqarish qanday o'rinni egallaydi?","answers":{"text":["birinchi"],"answer_start":[407]},"id":1839}
{"context":"9-sinfgacha o'qish majburiy. 10 va 11-sinflarda o'qish barcha bolalar uchun majburiy emas. 11-sinfni tugatgandan so'ng o'quvchi to'liq o'rta ma'lumot to'g'risida guvohnoma oladi (Rossiya Federatsiyasida  To'liq umumiy ma'lumot to'g'risida attestat). 9-sinfni muvaffaqiyatli tugatgandan so'ng, bitiruvchi asosiy umumiy ma'lumot to'g'risida attestat oladi. 9-sinfni tugatgan o'quvchi kasb-hunar o'quv yurtida (PTU, SPTU) o'qishni davom ettirishi mumkin, bu yerda, boshqalardan tashqari, to'liq o'rta ta'lim dasturini tugatish mumkin, yoki o'rta maxsus o'quv yurtida (texnikum, kollej, bir qator bilim yurtlari: tibbiy, pedagogik) o'rta maxsus ta'lim va malaka olish mumkin, odatda texnik yoki kichik muhandislik, yoki hatto darhol ish boshlash mumkin. Bundan tashqari, ba'zi NNT va XTTKlar 8 va 9-sinf o'quvchilarini kasb-hunarga o'qitish dasturlariga yollaydilar. Kollej, texnikum yoki bilim yurtlariga 9-sinfdan keyin birinchi yil (PTUda  yarim yil) o'qishga kirishda 10-11-sinflar dasturi amalga oshiriladi (qishloq va o'rmon xo'jaligi bilan bog'liq ba'zi NNT va OITS mutaxassisliklari bundan mustasno). Bundan tashqari, shuni ta'kidlash joizki, SPO Raqs san'ati mutaxassisligiga 7 sinf negizida, Balet san'ati mutaxassisligiga 4 sinf negizida,  Instrumental ijrochiligiga esa 1 sinfda qabul qilinadi (o'qitish muddati 4 yil 10 oydan 10 yil 10 oygacha, bunda umumiy va o'rta kasb-hunar ta'limi dasturlari amalga oshiriladi). Oliy o'quv yurtiga o'qishga kirish uchun odatda to'liq o'rta ma'lumot talab etiladi: umumiy o'rta ma'lumot to'g'risidagi attestat, yoki kasb-hunar-texnika bilim yurti diplomi, yoki texnikum diplomi, shuningdek, yagona davlat imtihonlari natijalari talab etiladi.","question":"7-sinf asosida qaysi mutaxassislikka qabul qilinadi?","answers":{"text":["SPO Raqs san'ati"],"answer_start":[1147]},"id":2235}
{"context":"Faset vitraj  shisha perimetri bo'ylab olib tashlangan faska (faset, fasset) yoki hajmli, silliqlangan va poliyerlangan, qirrali shishalardan tayyorlangan vitraj. Keng faska olish uchun (bu yorug'lik refleksiyasining ta'sirini kuchaytiradi) qalinroq shisha talab qilinadi, bu esa vitrajning og'irligini oshiradi. Shuning uchun tayyor bo'lgan qismlar yanada mustahkamroq (latun yoki mis) qurilmaga yig'iladi. Bunday vitrajni xonalararo eshiklar, mebel eshiklariga joylashtirish yaxshiroqdir, chunki bunday tayanch ochilish \/ yopilish og'irligiga chidashga qodir, bu holda esa qo'rg'oshin osib qoladi. Mis yoki misdan yasalgan oltin rangdagi soyalar nafaqat yorug'likda, balki aks ettirilgan nurda ham ko'rinadi, bu esa ayniqsa mebel vitrajlari uchun muhimdir.","question":"Shisha panjara kengligi qanday ta'sirni kuchaytiradi?","answers":{"text":["yorug'lik refleksiyasining"],"answer_start":[190]},"id":2250}
{"context":"Jamoatchilik bilan aloqalar uchun eng muhimlaridan biri \"Xabl\" merosi (en) (ingl. The Hubble Heritage) 111). Uning vazifasi teleskop tomonidan olingan eng vizual va estetik ta'sirli tasvirlarni nashr etishdir. Loyiha galereyalarida nafaqat asl rasmlar, balki ular asosida yaratilgan kollajlar va rasmlar ham mavjud. Loyiha, tadqiqot uchun zarur bo'lmagan spektrning ko'rinadigan qismida tasvirlangan ob'ektlarning to'liq rangli tasvirlarini olish uchun ozgina kuzatish vaqtini ajratdi.","question":"Uning asosiy vazifasi nimada bo'lishi kerak?","answers":{"text":["teleskop tomonidan olingan eng vizual va estetik ta'sirli tasvirlarni nashr etish"],"answer_start":[124]},"id":2760}
{"context":"Shu bilan birga, rus meʼmorchiligida bir nechta tarixiy uslublar oʻzgardi. Gotiklarning xususiyati sifatida paydo bo'lgan oynalar G'arb o'rta asrlariga bo'lgan qiziqish kamayishi bilan birga yo'q bo'lib ketmadi. Ular rus tuprog'ida shunchalik chuqur ildiz otganki, eklektika davrida ularni turli xil uslubdagi interyerlarda ko'rish mumkin edi. Turli rangli kompozitsiyalar saroy va olijanob uylarning, shuningdek jamoat inshootlari va cherkovlarining derazalarini bezashgan. Ko'zoynaklar uy egasining boyligi, uning nasl-nasabining qadimiyligi (7) ni ifodalovchi bo'ldi.","question":"Bu oynalar nimani tasvirlaydi?","answers":{"text":["uy egasining boyligi, uning nasl-nasabining qadimiyligi"],"answer_start":[488]},"id":1378}
{"context":"Magnniy tanadagi barcha to'qimalarda mavjud bo'lgan va hujayralarning normal ishlashi uchun zarur bo'lgan hayotiy muhim elementdir. Ko'pgina metabolik reaktsiyalarda, asab impulslari uzatilishini tartibga solishda va mushaklarni qisqartirishda ishtirok etadi, spazmolytika va antiagregant ta'sirga ega. Magniy oksidi va tuzlari an'anaviy ravishda kardiologiya, nevrologiya va gastroenterologiya (asparkam, magniy sulfati, magniy sitrat) da tibbiyotda qo'llaniladi. Magneziyning eng qiziqarli tabiiy resursi - bu bishofit minerali. Magniy effekti birinchi navbatda transkutan (terini orqali) qo'llashda tayanch-harakat apparatining patologiyasini davolashda namoyon bo'ladi. Bixofitoterapiya tabiiy magniyning biologik ta'siridan keng kasalliklarni davolash va reabilitatsiya qilishda foydalanadi, birinchi navbatda  umurtqa va bo'g'imlar, jarohatlar oqibatlari, asab va yurak-qon tomir tizimlari.","question":"Tanadagi barcha to'qimalarda mavjud bo'lgan va hujayralarning normal ishlashi uchun zarur bo'lgan hayotiy muhim element nima?","answers":{"text":["Magnniy"],"answer_start":[0]},"id":1227}
{"context":"Mitotik rekombinatsiya mavjudligi to'g'risidagi birinchi ma'lumotlar 1936-yilda genetik Kurt Shtern tomonidan olingan. Olim meva o'tlarida tadqiqotlar o'tkazgan va heterozigotlarda lokal recessiv belgilar namoyon bo'lishiga e'tibor qaratgan. Demak, tashqi ko'rinishi normal bo'lgan sichoqlarda, to'qima qismlari sariq rangga yoki qizdirilgan rangga ega bo'lgan. Biroq, ikkala belgi ham bitta xromosoma doirasida lokalizatsiya qilingan genlar bilan kodlangan va heterozigotlarda namoyon bo'lmasligi kerak edi. Ayniqsa, qarshi rangli dog'lar haqida qiziqish uyg'otdi, unda ikkala resessiv belgi ham bir vaqtning o'zida namoyon bo'ldi, bu esa erkak va ayol jinsdagi shaxslarda ham kuzatildi. Natijada, olingan ma'lumotlar asosida somatik hujayralarda mitotik rekombinatsiya mavjudligi to'g'risida xulosa chiqariladi.","question":"Tadqiqotda qaysi holatlar ayniqsa qiziq bo'ldi?","answers":{"text":["qarshi rangli dog'lar"],"answer_start":[518]},"id":1737}
{"context":"Yevropa Ittifoqini tashkil etuvchi asosiy shartnomalar ko'mir qazib olish va po'lat ishlab chiqarish, keyin esa atom energiyasi uchun umumiy qoidalardan boshlandi, ammo 1957 yilgi Rim shartnomasi va 1992 yilgi Maastricht shartnomasi (hozirgi kunda: Yevropa Ittifoqining faoliyat ko'rsatishi to'g'risidagi shartnoma, TFEU) orqali to'liq va rasmiy institutlar yaratildi. 1960 va 1970-yillarda ozgina tuzatishlar kiritildi. Eng katta tuzatishlar kiritilgan bitimlar yagona ichki bozorni to'liq rivojlantirish maqsadida imzolangan edi  1986 yilgi Yagona Yevropa akti, Yevropaning ijtimoiy sohasini yanada rivojlantirish maqsadida  1997 yilgi Amsterdam shartnomasi va a'zo mamlakatlarning Yevropa Ittifoqi institutlaridagi hokimiyatiga nisbatan ozgina tuzatishlar kiritish maqsadida  2001 yilgi Nits shartnoma va 2007 yilgi Lissabon shartnomasi. O'z tuzilishi paytidan beri ko'proq a'zo davlatlar bir qator qo'shilish shartnomalari orqali qo'shildi: Buyuk Britaniya, Irlandiya, Daniya va Norvegiya 1972 yilda (garchi Norvegiya oxir-oqibat qo'shilmagan bo'lsa ham), Gretsiya 1979 yilda, Ispaniya va Portugaliya 1985 yilda, Avstriya, Finlyandiya, Norvegiya va Shvetsiya 1994 yilda (garchi Norvegiya 2004 yilda ham referendumda qo'llab-quvvatlanmaganligi sababli qo'shilmagan bo'lsa ham), Chexiya, Kipr, Estoniya, Vengriya, Latviya, Litva, Malta, Polsha, Slovakiya va Sloveniya 2004 yilda, Ruminiya va Bolgariya 2007 yilda va Horvatiya 2013 yilda. Gronlandiya 1985 yilda shartnoma imzoladi va maxsus maqomga ega bo'ldi.","question":"Qachon Grenlandiya maxsus maqom shartnomasini imzoladi?","answers":{"text":["1985"],"answer_start":[1452]},"id":3099}
{"context":"Postmodernizm o'tmish madaniyatni hozirgi madaniyat bilan birlashtirishga yordam berib, o'z hayotini isbotlamoqda. Avantgardning sovinizmi va nihilizmini rad etib, postmodernizm tomonidan ishlatiladigan shakllarning xilma-xilligi, uning har qanday madaniyat bilan muloqot, muloqot, konsensusga erishishga tayyorligini tasdiqlaydi va san'atda har qanday to'liqlikni rad etadi, bu, shubhasiz, jamiyatda psixologik va ijodiy iqlimni yaxshilashi kerak va san'at shakllarining davriga mos keladigan rivojlanishiga yordam beradi, buning natijasida...kelgusidagi madaniyatlarning uzoq burchaklari ko'rinadi (F. Nichsening soʻzlari).","question":"Postmodernizm nimani inkor etadi?","answers":{"text":["Avantgardning sovinizmi va nihilizmini"],"answer_start":[115]},"id":846}
{"context":"Yevro-2000ga saralash turnirida Germaniya faqat so'nggi daqiqada guruhda birinchi o'rinni egallab, malakaviy turnirning so'nggi turida Turkiyaga qarshi jangda hech qanday natija ko'rsatmadi. Germaniya final bosqichida muvaffaqiyatsizlikka uchradi, faqatgina guruh bosqichining Ruminiyaga qarshi birinchi o'yinida yagona ochko to'pladi (o'sha o'yinda tenglik qayd etildi 1:1, va yagona golni Mehmet Sholl urdi). Angliya va Portugaliya o'yinlari mag'lubiyatga uchradi: birinchi holatda o'yinning natijasini Alan Shirerning yagona golu hal etdi, ikkinchi holatda Erix Ribbekning jamoasi Portugaliya tomonidan quruq yutqazildi, uning barcha uchta golini Sergeu Konsesau urdi. Chempionatdan ko'p o'tmay, Ribbek iste'foga chiqib, o'zining murabbiylik faoliyatini to'xtatdi.","question":"Yevro-2000 guruh bosqichi debyuti Germaniya - Ruminiya o'yinining hisob-kitobi qanday?","answers":{"text":["1:1"],"answer_start":[370]},"id":1976}
{"context":"Immunitet tizimining buzilishi avtoimmun kasalliklar, yallig'lanish kasalliklari va saraton kasalliklariga olib kelishi mumkin. Immunitet tanqisligi immun tizimining normaldan kamroq faol bo'lishi natijasida paydo bo'ladi, bu esa qayta-qayta vujudga keladigan va hayotga tahdid soladigan infeksiyalarga olib keladi. Odamlarda immunitet tanqisligi genetik kasallik, masalan, og'ir kombinat immunitet tanqisligi, OIV\/OITS kabi olingan kasalliklar yoki immunitetni susaytiruvchi dorilar natijasida yuzaga kelishi mumkin. Avtoimmunitet esa immun tizimining ortiqcha faolligi natijasida paydo bo'ladi, ya'ni immun tizim normal to'qimalarga xuddi chet el organizmlariga o'xshab hujum qiladi. Umumiy avtoimmun kasalliklarga Hashimoto tiroiditi, revmatoid artrit, birinchi turdagi diabet va tizimli qizil lupus kiradi. Immunologiya immun tizimining barcha jihatlarini o'rganadi.","question":"Immunitet tizimini o'rganadigan soha qaysi?","answers":{"text":["Immunologiya"],"answer_start":[811]},"id":3072}
{"context":"Banco Central Madridda 1919 yil 6 dekabrda tashkil etilgan va Ispaniyada paydo bo'layotgan sanoatni, asosan ko'mir qazib olish, po'lat, kema qurilishi va karton-qog'oz sanoatini moliyalashtirish bilan shug'ullangan. AQShdagi Buyuk depressiya Ispaniya moliyaviy sektoriga jiddiy ta'sir ko'rsatdi, ammo Banco Central nafaqat chidadi, balki kamroq muvaffaqiyatli raqiblarni sotib olish hisobiga o'z faoliyatini sezilarli darajada kengaytirdi. 1931-yilda Ispaniya banki milliy bank bo'lganida, Banco Central uning tijorat faoliyatini o'z zimmasiga oldi. Ikkinchi jahon urushi oxiriga kelib, bank Ispaniyaning eng yirik besh banki qatoriga kirdi va mamlakat sanoatining urushdan keyingi tiklanishida faol ishtirok etdi; bank vakillari Banco Central tomonidan moliyalashtiriladigan ko'pgina kompaniyalar boshqaruviga kirdilar. Bank ishtirokida 1960-yillarda Saltos del Sil gidroelektr stansiyasi rekonstruksiya qilindi, birinchi xususiy Compania Espanola de Petroleos S.A. neft kompaniyasi paydo bo'ldi. va Ispaniyaning eng yirik qurilish kompaniyasi Dragados y Construcciones S.A. 1960-yillardagi iqtisodiy o'sishga 1970-yillarda pasayish ta'sir qildi va Banco Central yana bankrot bo'lgan raqiblarni sotib olishni boshladi, 1970 yildan 1975 yilgacha bo'lgan davrda bo'limlar sonini ikki baravar ko'paytirdi (mingga) va sanoatdagi ishtirokini yanada oshirdi. 1980 yilga kelib Banco Central Ispaniyaning eng yirik bankiga aylandi, ammo 1973 yildan 1992 yilgacha bankni boshqargan Alfonso Esames (Alfonso Escámez) rahbarligida konservativ bo'lib qoldi va 1980-yillarning ikkinchi yarmida moliyaviy bozorni liberallashtirishga tayyor emas edi. Bank o'z mavqeini saqlab qolish uchun 1991 yilda Banco Hispano Americano bilan birlashdi. Ushbu bank 1900 yilda tashkil etilgan va uzoq vaqt davomida Ispaniyaning eng yirik banklari qatoriga kirgan, ammo 1980-yillarning boshida muvaffaqiyatsiz sotib olishlar uni sezilarli darajada zaiflashtirgan. Banco Central Hispano deb nomlangan birlashgan bankni Angel Korkostegi (Angel Corcostegui) boshqargan, u xodimlar sonini 10 mingga qisqartirish va bo'limlar sonini 20 foizga kamaytirishdan boshlagan.","question":"Banco Central qayerda va qachon tashkil etilgan?","answers":{"text":["Madridda 1919 yil 6 dekabrda"],"answer_start":[14]},"id":2502}
{"context":"Umurtqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa orqa or Vertebrata)  xord hayvonlarining yuqori kichik turi. Yer va havo muhitida hayvonlarning ustun guruhlari ( hasharotlar bilan bir qatorda). Boshqa xordlardan ajralgan bosh suyagining mavjudligi, bosh miyasi va hissiy organlarining rivojlanishi bilan farq qiladi. Ko'pgina yuqori chordaviylarning xordalari umurtqa miyalarini himoya qiluvchi, odatda xarsang va suyak to'qimalaridan iborat bo'lgan umurtqa bilan almashtirilgan. Endostil faqatgina mayda qurtlarda uchraydi. Pastki xordlar  boshsiz va qobig'i  bilan taqqoslaganda, ular tashkilotning ancha yuqori darajasiga ega, bu ularning tuzilishida ham, fiziologik yo'nalishlarida ham aniq ifodalanadi. Umurtqavorlar orasida o'tiruvchi (qo'shib qo'yilgan) hayot tarzini olib boruvchi turlar yo'q. Ular keng hududlarda harakatlanadilar, oziq-ovqat qidirish va qo'lga olish, boshqa jinsdagilarni ko'paytirish, dushmanlardan qochish uchun faol harakatlanadilar.","question":"kimlar orqaga o'tadi?","answers":{"text":["xord hayvonlarining yuqori kichik turi"],"answer_start":[649]},"id":2093}
{"context":"1965 yil kuzidan 1966 yil bahorgacha Dilan juda band sayohat jadvalida edi. Shu bilan bir vaqtda Endy Warholning yangi kino studiyasi aktrisasi  Eddi Sedjvik bilan bo'lgan shov-shuvli ishqiy munosabatlar rivojlanib borardi, ehtimol u haqida uning Just Like a Woman balladasi yozilgan. Qo'shiqchi katta miqyosda rok-turne o'tkazish uchun unga munosib guruh kerakligini his qildi. 1965 yilning kuzida u The Hawks blues guruhi bilan sayohat qilishni boshladi, bu guruh tez orada nomini The Bandga o'zgartirdi va bir necha yil davomida uni katta muvaffaqiyat bilan kuzatib bordi. Buyuk Britaniyadagi eng katta turnir, unda Dylan o'zining eng mashhur konsertini o'ynadi, Manchesterda, kimgadir to'pdan \"Iuda!\" deb baqirishdi (oltmishinchi asrning boshidagi protest marosimlaridan uzoqlashganiga ishora), The Band a'zolari esa \"Like a Rolling Stone\"ning g'ayratli ijro etishi bilan javob berishdi. 1998 yilgacha ushbu tarixiy konsertning yozuvlarini faqat butlege sifatida sotib olish mumkin edi. Xuddi shunday, Dilan konsertlarda ijro etgan, lekin studiya albomlariga kiritilmagan ko'plab ajoyib qo'shiqlari ham bor.","question":"Dilanning sayyohlik rejasi juda band bo'lgan paytlari?","answers":{"text":["1965 yil kuzidan 1966 yil bahorgacha"],"answer_start":[0]},"id":1947}
{"context":"Hindistondagi paxtani urug'dan tozalash uchun birinchi asbob shurka deb nomlangan bo'lib, u ikkita g'ildirakdan iborat bo'lib, yuqori  harakatsiz, pastki  esa qopqoq yordamida aylantiriladigan bo'lgan. Urug'li paxta to'plamlari bir-biridan tortib olinadi, to'plam tolasi to'plamni ushlab, boshqa tomonga sudraydi, urug'lar esa to'plamlar orasidan o'tishi mumkin bo'lmagan urug'lar ajralib, oldinga tushib qoladi. Ushbu operatsiyada ikki-uch smena ishchilari kuniga 68 kg dan ortiq toza paxtani tozalay olishmadi. Shuning uchun paxta ishlab chiqarishning arzon va keng miqyosda bo'lishi mumkin emas edi.","question":"Hindistonning paxta tozalash uchun ishlatiladigan cho'chkasining pastki g'ildiragi nima yordamida aylanadi?","answers":{"text":["qopqoq yordamida"],"answer_start":[159]},"id":1930}
{"context":"Shu vaqt (15 noyabr) podshoh Fridrix VII vafot etdi va u bilan birga Oldenburg uyining (Golshteyn-Glyukshtadt) qirollik liniyasi ham o'ldi. 1852 yilgi London protokoli bo'yicha Daniya va Elba gershogliklarining taxt vorisi IX Kristian Glyuksburg bo'lgan. Gertsogliklarda, ammo, London protokolining qonuniyligi hech qachon tan olinmagan va qonuniy voris sifatida shahzoda Fridrix Avgustinburg deb hisoblangan, u 19 noyabrda Fridrix VIII nomi bilan Schleswig-Holsteynda gertsoglik taxtga o'tirganini e'lon qildi. Germaniya ittifoq seyi, shoh Xristian IX va gersoq Fridrix VIII ularning meros huquqlarini tan olish uchun murojaat qilgan, eng avvalo Golshtiniya va Lauenburgni ittifoq kontingenti bilan egallab olish to'g'risida qabul qilingan qarorni bajarishga, meros huquqi to'g'risidagi qarorni esa vaqtincha qoldirishga qaror qildi. Shu bilan birga, Elmsgornadagi xalq yig'ilishi 27 dekabr kuni Hertseg Fridrixni taklif qilib, mamlakatni boshqarishga kirishishga qaror qildi.","question":"Qaysi ism bilan shahzoda Fridrix Avgustinburg shahzodalik taxtini egalladi?","answers":{"text":["Fridrix VIII"],"answer_start":[424]},"id":2724}
{"context":"Ajratish belgilari tizimi binar asosda qurilishi mumkin, bu erda a'zolar artikulyatsiya mavjudligi va yo'qligi printsipi bo'yicha qarama-qarshi turadi (masalan, (+ ovozli) tovushli harflar uchun - (- ovozli) kar harflar uchun) yoki xususiy asosda, faqat artikulatsiya tavsifi mavjud bo'lsa, uning yo'qligi tizimda ro'yxatdan o'tmaydi (masalan. ( ovozli) tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushli tovushlar). Privativ belgilar tizimi ilovalar geometriyasi nazariyasida va optimallik nazariyasida keng qo'llaniladi.","question":"Privativ belgilar tizimi qayerda qo'llaniladi?","answers":{"text":["ilovalar geometriyasi nazariyasida va optimallik nazariyasida"],"answer_start":[985]},"id":939}
{"context":"1797-yilda u ozod etildi va 18 brumerdan so'ng Frantsiyaga qaytib, 1814 yilgacha u erda yashagan, siyosatga aralashmagan. Faqat 1802 yilda plebisit paytida u Napoleonga xat bilan murojaat qilib, avtoritar rejim o'rnatilishiga qarshi norozilik bildirdi. Yuz kunlik urushda Napoleon unga parvarishlik unvonini taklif qildi, Lafayet esa uni rad etdi. O'sha paytlarda u saylangan Qonunchilik korpusida Lafayet Napoleon hukumatiga qat'iy qarshilik ko'rsatardi; uning orzusi allaqachon Lui-Filipp Orleanshining taxtga chaqirilishi edi. Ikkinchi restavratsiya davrida u Vakillar palatasining o'ta chap tomoniga tegishli bo'lib, absolitivlik qaytishiga qarshi kurashish maqsadida turli jamiyatlarda ishtirok etgan. Matbuot erkinligi do'stlari jamiyati (Traxi, Perye, Lafitt va boshqalar) tashkil etilganidan ikki yil o'tgach (1821 yil) yopildi, ammo uning ortida turgan Lafayet, Arjanson va boshqalar ishtirok etgan Maxfiy harakat qo'mitasi uzoqroq davom etdi. Lafayetni Berriya dukasini o'ldirishda ayblash royalistlarning urinishlari muvaffaqiyatsiz bo'ldi.","question":"Lafayet qachon ozod qilingan?","answers":{"text":["1797-yilda"],"answer_start":[0]},"id":236}
{"context":"Temir yo'l yo'li ikkita parallel rellardan iborat bo'lib, ular perpendikulyar ravishda taxlangan yog'och, beton, metall yoki plastik shpallar bilan mustahkamlanadi. Rellar orasidagi masofa liniya kengligi deb ataladi. Ko'prik kengligining uchta asosiy toifasini ajratib ko'rish mumkin: standart (Rossiya 1435 mm Evropa ko'prik deb ataladi) dunyo temir yo'llarining taxminan 60 foiziga ishlatiladi, keng ko'prik (unga Rus ko'prik  1520 mm tegishli) va tor ko'prik (unga Kap va Metr ko'priklari tegishli). Yo'lning kengligidan tashqari, yo'llar ko'priklar, tunnellar va boshqa inshootlardan xavfsiz o'tish uchun vagonlar va yuklarning maksimal balandligi va kengligini belgilaydigan harakatlanuvchi tarkibning o'lchamlarini hisobga olgan holda qo'yiladi.","question":"Yo'lning kengligi qancha?","answers":{"text":["Rellar orasidagi masofa"],"answer_start":[165]},"id":973}
{"context":"Elektrik tok elektr zaryadining vaqt o'tishi bilan o'zgarish tezligi sifatida aniqlangan holda, Lorentz qonuni deb nomlanuvchi vektor ko'paytirish qoidasi magnit maydonining harakatlanuvchi zaryadga ta'sirini tasvirlaydi. Elektr va magnit o'rtasidagi bog'liqlik elektr zaryadiga ta'sir qiladigan yagona elektromagnit kuchni tasvirlashga imkon beradi. Bu kuch elektrostatik kuch (elektr maydoni taʼsiri) va magnit kuch (magnit maydoni taʼsiri) yigʻindisi sifatida yozib qoʻyilishi mumkin. Ushbu qonun to'liq shaklida quyidagicha ko'rinadi:","question":"Vaqt o'tishi bilan elektr zaryadining o'zgarish tezligi qanday?","answers":{"text":["Elektrik tok"],"answer_start":[0]},"id":3097}
{"context":"Mamlakat markazida bo'lgan Anqara to'g'ridan-to'g'ri temir yo'l orqali Turkiyaning muhim shaharlari  Istanbul, Izmir, Baliqesir (g'arbda), Isparta va Burdur (janub-g'arbda), Zonguldak (shimoliyda), Adana (janubda), Diyarbakir (sharqda) bilan bog'langan. U muhim avtomobil yo'llarining kesishmasida joylashgan. Shaharlararo avtobuslar Turkiya hududlariga, shuningdek, xorijga ham boradi. Anqara orqali xalqaro avtotransport aloqasi 3,3 ming mingtadan ortiq yoʻlovchiga yoʻnaltiriladi. Avtomobillar bilan 100 ta kompaniya va 161 ta avtobus 110 ta firma. Kuniga 100 taga yaqin avtobusni qabul qiladigan asosiy avtovokzal Ankaraning g'arbida Qizilayda joylashgan va shahar markazi bilan avtobus aloqasi bilan bog'langan. Poytaxtdan 30 km shimoliyda Esenboga xalqaro aeroporti joylashgan bo'lib, u Turkiyaning ichki qatnovlariga ham xizmat ko'rsatadi.","question":"Anqara xalqaro aeroporti qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Esenboga"],"answer_start":[745]},"id":279}
{"context":"Aristotel (IV asr. mil. avv. e.), hayvonlar ilmiy tizimining asoschisi bo'lgan, ularni hayvonlarning qismlari to'g'risida (Old. Περὶ ζώων μορίων) ikki katta guruhga bo'linadi  qonli va qonsiz hayvonlar, ularning har birida kichikroq bo'linmalarni ajratib ko'rish orqali. Ushbu guruhlarning ikkinchi bo'linmalari orasida (taxminan kechiktirilgan umurtqasizlarga mos keladigan) u, xususan, raksiz erkin yashaydiganlarni (golturya, gidroidlar) va raksiz o'sadiganlarni (aktiniya, shpritzlar) ajratib, ularni hayvonot va o'simlik tabiati aralashgan organizmlar sifatida talqin qildi.","question":"Kansa bo'lmagan erkin yashovchilarning bo'linmasi vakillarini nomlang?","answers":{"text":["golturya, gidroidlar"],"answer_start":[419]},"id":2974}
{"context":"Endokardit (novotat. endocarditis; qadimgi yunonchadan. νδον  ichkarida, καρδία  yurak, + itis)  yurakning ichki qorinchasining yallig'lanishi  endokard. Ko'pincha streptokokka tomonidan keltirib chiqariladigan subaktual bakterial endokardit alohida ahamiyatga ega. Ko'p hollarda endokardit mustaqil kasallik emas, balki boshqa kasalliklarning alohida namoyon bo'lishi hisoblanadi. Kasallikning boshlanishi ham aniq, ham nisbatan asta-sekin bo'lishi mumkin. Kasallikning alomatlari yuqumli jarayon, immunitet buzilishi va yurak qafasidagi shikast belgilaridan iboratdir.","question":"Kasallikning boshlanishi qanday bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["ham aniq, ham nisbatan asta-sekin"],"answer_start":[407]},"id":2695}
{"context":"O'sha yili Prust roman ustida ish boshladi, u faqat 1952 yilda Jan Santey nomi bilan nashr etildi. Ushbu tugallanmagan romanda ko'tarilgan ko'plab mavzular, keyinchalik Proustning \"Yo'qotilgan vaqtni izlash\" turkumida, vaqtning sirliligi va fikrlash zarurati mavzusini o'z ichiga olgan. Jan Santeyning ota-onalarini tasvirlashi juda qattiq, bu esa uning asosiy asarida ota-onalarni tasvirlagan ehtiromdan keskin farq qiladi. \"Yaxshiliklar va kunlar\" yomon qabul qilinganligi va hikoyalarni tuzishdagi qiyinchiliklar sababli, 1897 yilda Proust asta-sekin roman ustida ishlashni to'xtatadi, 1899-yilda esa uni to'liq to'xtatadi.","question":"Prust qaysi yilda \"Yaxshiliklar va kunlar\" romanini yozishni to'xtatadi?","answers":{"text":["1899-yilda"],"answer_start":[589]},"id":2353}
{"context":"Nestorianlikka ko'ra, Sharq cherkovi tomonidan alohida hurmat qilinadigan Maryam xonimidan tug'ilish faqat Masihning insoniy tabiatiga, lekin ilohiy tabiatiga taalluqli bo'lgani uchun, Nestorianlarning dogmatik asarlarida The Godorodica atamasi ilohiyotshunoslik jihatdan to'g'ri va faqat istisnolar bilan qabul qilinishi mumkin deb hisoblanadi. Nestorianlik Masihning inson sifatida qilgan ishlari muhimligini alohida ta'kidlaydi. Masihning inson va ilohiy tabiati suvga cho'mishdan oldin to'liq birlashtirilmagan, balki faqatgina yaqin aloqada bo'lgan. Masih Iordanda suvga cho'mishidan oldin odatdagidek, garchi odil bo'lsa ham, inson yahudiy qonunini mukammal bajaradi, suvga cho'mish paytida Muqaddas Ruh in'omini oladi, Tabor tog'ida o'zgarib, azob chekib, xochda o'lishi bilan Xudoga itoatkorlikni bajaradi, shundan so'ng Xudoning qudrati bilan tiriltiradi, bu o'lim ustidan g'alaba qozonadi va o'lim Odam Atoning gunohining asosiy oqibatidir.","question":"Nestorianlarda \"Maryam\" iborasining qo'llanilishiga ruxsat berilganmi?","answers":{"text":["faqat istisnolar bilan"],"answer_start":[283]},"id":574}
{"context":"Mashhur dinshunos, dinlar tarixchisi, etnograf va yozuvchi Mircha Eliade turli xil kam sivilizatsiyalashgan xalqlar tomonidan e'zozlangan bunday samoviy xudolarga ba'zi misollar keltiradi. Samoviy xudolarga topinishning mashhur emasligi haqida gapirganda, Eliade Oliy samoviy xudo hamma joyda boshqa ehtirom ob'ektlariga o'rin berishini ta'kidlaydi. Bunday substitutsiyaning morfologiyasi turlicha bo'lishi mumkin, ammo uning mohiyati deyarli hamma joyda bir xil: samoviy mavjudotning transsendentligi va passivligidan chetga chiqish va dinning yanada dinamik, faol va oson kirish mumkin bo'lgan shakllariga murojaat qilish. Biz sakral konkret darajaga asta-sekin pasayishini kuzatyapmiz, deb aytish mumkin, bu esa inson hayoti va atrof-muhitning muqaddaslik nuqtalari tobora ko'payib borayotganini ko'rsatadi.","question":"Sakralning asta-sekin pasayishi qanday darajagacha?","answers":{"text":["konkret darajaga"],"answer_start":[636]},"id":1818}
{"context":"Linux tizimlarida foydalanuvchilar buyruq satri interfeysi (CLI), grafik foydalanuvchi interfeysi (GUI) yoki, o'rnatilgan tizimlar bo'yicha tegishli apparat vositalarini boshqarish elementlari orqali orqali ishlaydilar. Ish stoli tizimlari odatda grafik foydalanuvchi interfeysiga ega bo'lib, unda terminal emulyatori oynasi yoki alohida virtual konsol orqali buyruq satriga kirish mumkin. Linuxning past darajadagi aksariyat qismlari, shu jumladan GNU foydalanuvchi qismlari faqat buyruq satridan foydalanadi. Buyruq satri ayniqsa takrorlanadigan yoki kechiktirilgan vazifalarni avtomatlashtirish uchun juda mos keladi va shuningdek, juda oddiy jarayonlararo aloqa mexanizmini taqdim etadi. Terminalning grafik emulyatori dasturi ko'pincha Linux ish stolidan buyruq satriga kirish uchun ishlatiladi.","question":"Linux tizimlarida foydalanuvchilar o'rnatilgan tizimlarda nima orqali ishlaydilar?","answers":{"text":["tegishli apparat vositalarini boshqarish elementlari orqali"],"answer_start":[140]},"id":2211}
{"context":"Zamonaviy rivojlanish bosqichida sun'iy tosh yoki dekorativ beton haykallar tayyorlash uchun katta ahamiyat kasb etdi. Sovet davridagi ko'plab haykallar undan yasalgan. Vatan-ona Moma kurganidagi eng katta beton asari hisoblanadi. Sun'iy toshdan yasalgan buyumlarning o'ziga xos xususiyatlaridan biri ularning uzoq muddatliligi (vandallik qilmaslik va to'g'ri saqlashda), bundan tashqari usta qimmatbaho tabiiy materiallarni (granit, marmar, ohaktosh va boshqalar) taqlid qilish imkoniyatiga ega. d.) bilan belgilanadi.","question":"Qaysi beton buyum eng katta hajmga ega?","answers":{"text":["Vatan-ona"],"answer_start":[169]},"id":2970}
{"context":"Portreyning ustun shakllari vaqt o'tishi bilan o'zgarib turadi. Portretning dastlabki davrida (masalan, G'arbiy Yevropaning o'rta asrlar portretlari yoki XVI asr Rossiya) faqat bosh yoki qo'l-oyoq tasvirlangan, unda yuz baribir eng asosiy hisoblanadi. Keyin, janr rivojlangani sayin, shaxsni aniqroq ko'rsatishga intilish, uning ijtimoiy xususiyatlarini atributlar yordamida ko'rsatishga olib keladi, bu esa dunyoviy kamarli portretlar paydo bo'lishiga olib keladi, keyinchalik esa butun bo'y portrelari paydo bo'ladi. Kiyim va atrofdagi joy modelini tuzatishga tobora ko'proq e'tibor qaratilmoqda. Keyinchalik portret kompozitsiyasi real maishiy interyer va atributlar bilan tobora boyib bormoqda.","question":"Qaysi asrda Rostda faqat bosh tasvirlangan?","answers":{"text":["XVI"],"answer_start":[154]},"id":2978}
{"context":"Musiqashunos S. Ha, shunday. Petuxovaga nisbatan rus kompozitori ta'rifi ishlatiladi, ruscha esa fuqarolik yoki hududiy mansublikni anglatadi: Rossiyalik violonchellilar Rossiyadan kelgan violonchellilarni anglatadi. Y. maqolasi. N. Qashqadaryo Holopov (yil?) Sankt-Peterburg filarmoniyasi saytida S. S. bilan Prokofiev buyuk rus kompozitori sifatida tanilgan. Xuddi shu Yu. N. Qashqadaryo Xolopovning \" Sovet nazariy musiqashunosligida Prokofyevning ijodi \" (1972) maqolasi uni sovet kompozitori sifatida belgilab bergan. Proqofeyning zamonaviy uyg'unlik xususiyatlari (1967) monografiyasida, ayni muallif, Prokofyev ijodini sovet musiqasining faxri deb tavsifladi, garchi shu bilan birga, uning butun asarlaridagi (shu jumladan, sovet davridan tashqarida ham) Prokofyevning innovatsion uyg'unligini xolisona tasvirlagan bo'lsa ham.","question":"Yu.ning qaysi monografiyasida N. Qashqadaryo Xolopov Prokofyev ijodini sovet musiqasining faxri deb ta'riflagan.","answers":{"text":["Proqofeyning zamonaviy uyg'unlik xususiyatlari (1967)"],"answer_start":[523]},"id":2237}
{"context":"UBSning mintaqaviy homiylik faoliyati butun dunyo bo'ylab turli xil madaniy va sport tadbirlarini qo'llab-quvvatlashni o'z ichiga oladi, ular orasida Puerto-Rikodagi Casals musiqa festivali, Nyu-Yorkdagi Shveytsariya zamonaviy san'at instituti, Monako yangi milliy muzeyi, Kopenhagenda Louisiananing zamonaviy san'at muzeyi, Zamonaviy san'at galereyasi (Milanda), Sidneydagi Yangi Janubiy Uels badiiy galereyasi, Pekin musiqa festivali, shuningdek Shveytsariyadagi ko'plab madaniy va sport tadbirlari.","question":"Louisiananing Zamonaviy san'at muzeyi qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Kopenhagenda"],"answer_start":[273]},"id":2766}
{"context":"Spiral galaktikalar shunday nomlangan, chunki ularning disk ichidagi yulduzli kelib chiqishi yorqin qo'llari bor, ular deyarli logaritmik ravishda buljdan uzatiladi. Garchi ba'zida ularni ajratib olish qiyin bo'lsa-da (masalan, floqulilent spirallar), bu qo'llar spiral galaktikalarning disk tuzilishi va yorqin spiralning yo'qligi bilan ajralib turadigan linza galaktikalaridan farq qiladigan asosiy belgi bo'lib xizmat qiladi. Spiral qollar faol yulduz shakllanishi hududlari bo'lib, ko'pchiligi yosh qizg'in yulduzlardan iborat; shuning uchun qollar spektrning ko'rinadigan qismida yaxshi ajralib turadi. Ko'zlangan spiral galaktikalarning mutlaq ko'pchiligi spiral tarmoqlarning aylanishi tomonga aylanadi ((1).","question":"Qaysi galaktikalar disk tuzilishga ega?","answers":{"text":["linza galaktikalaridan"],"answer_start":[356]},"id":1757}
{"context":"Boshqa versiyaga ko'ra, frantsuzcha Galliya so'zi (fr. Gaule) so'zi lotin tiliga emas, balki germaniya tillariga kelib, qadimgi germaniyacha walha (мн. soat \"Wal\" so'zi germaniyaliklar tomonidan nemis tillarida so'zlashuvchi xalqlarni (ya'ni keltlar va rimliklar) ifodalash uchun qo'llanilgan. Bunday xulosalar uchun asos sifatida frantsuz tili germaniya tilidan so'zlarni o'zlashtirganida, w harfi g  (masalan, urush: germ) sifatida talaffuz qilinadigan bo'ldi. werra => fr. \"qorqovul\" guerre), so'z birikmasi al esa, odatda, au (masalan, ot: fr. cheval to mn. soat fr. va fransuzcha chevaux) deb nomlangan.","question":"Qanday qilib fransuz tili germaniyalik so'zlarni o'zlashtirganida w harfi talaffuz qilinishni boshladi?","answers":{"text":["g "],"answer_start":[399]},"id":712}
{"context":"Karikatura rivojlanishi adabiyot publitsistikasi bilan chambarchas bogʻliq. Dastlab gazetalarda turli voqealarga satirik rasmlar bilan tushuntirish matni bilan maqolalar paydo bo'lgan. Vaqt o'tishi bilan rasmlar hech qanday izohli matnsiz ham nashr etilib bordi, rasmning mavzusi so'zsiz ham tushunarli bo'ldi. Ammo sarvar tsenzura qo'riqlash tizimi ularning siyosiy jihatlarini diqqat bilan kuzatib bordi va hokimiyatga ega bo'lganlarni haqorat qilishda hech qanday erkinlikni qo'llamadi. Biroq, janrning rivojlanishini to'xtatish mumkin emas edi. Nomsiz karikaturalar bir-biridan o'tkazilib, ba'zan o'ta achchiq va qayta chizilgan.","question":"Karikaturalar mavzusini kim nazorat qilgan?","answers":{"text":["sarvar tsenzura qo'riqlash tizimi"],"answer_start":[316]},"id":1718}
{"context":"Suyuq asal - yangi asalning normal holati, u koʻpdan chiqarib olinganidan soʻng (odatda joriy asalarichilik mavsumidagi asal). Suyuq asalning zichligi turlicha bo'ladi. Asalning yumshoqligi suv miqdori va atrofdagi havo haroratiga bog'liq. Suyuq asalni kristallangan asalni isitish orqali ham olish mumkin, bunda asalning ba'zi foydali xususiyatlari yo'qolishi mumkin, shuningdek, uning tarkibidagi oksimetilfurfurol miqdori ko'payadi. Aslida, juda suyuq asal uning yetarlicha saqlanmaganligini ko'rsatishi mumkin, uni pishmagan deb atashadi.","question":"Asosan asalning zichligi nimadan kelib chiqadi?","answers":{"text":["suv miqdori"],"answer_start":[190]},"id":640}
{"context":"Korporativ kommunikatsiyalar (ingl. korporativ kommunikatsiya) - bu ichki va tashqi axborot oqimlarini boshqarish tizimi bo'lib, u kompaniyaning, raqobatchilarning, xodimlarning va nomzodlarning taqdiriga bog'liq bo'lgan asosiy sheriklar orasida o'z haqida ijobiy imij va ijobiy fikr yaratishga qaratilgan; bu korporatsiya, uning rahbariyati tomonidan uning xodimlari, ommaviy axborot vositalari, sheriklari va keng jamoatchilikka yuboriladigan xabarlardir. Tashkilotlar barcha sheriklariga bir xil xabar berish ni o'zlarining harakatlari, ishonchlari va kompaniyaning axloqiy me'yorlarini aks ettirish uchun maqsad qilishadi. Korporativ kommunikatsiyalar tashkilotlarga o'z maqsad va vazifalarini tushuntirishga, yagona bog'liq kontseptsiyaga qadriyatlar va tasavvurlarni shakllantirishga yordam beradi.","question":"Tashkilotlar nimaga intiladi?","answers":{"text":["barcha sheriklariga bir xil xabar berish"],"answer_start":[471]},"id":1022}
{"context":"Insonning tabiiy va o'zgarmas huquqlari, shu jumladan, yashash huquqini o'z ichiga oladi. Hayot huquqi paydo bo'lgan vaqt, bu esa huquq subyekti sifatida tan olinadigan vaqt, jinoyat va fuqarolik huquqi va umuman yurisprudensiya uchun juda muhimdir. Embryon yangi hayotning boshlanishi, inson organizmining bir qismi emas degan haqiqat asosida embrionning huquqiy maqomi aniqlanishi kerak degan tasavvur mavjud. Ushbu pozitsiyani qo'llab-quvvatlovchilar, inson yangi mavjudot (biologik individual) sifatida ota-ona jinsiy hujayralari qo'shilib ketganidan so'ng paydo bo'ladi, deb hisoblaydilar.","question":"Embrionning huquqiy maqomi nimaga asoslanadi?","answers":{"text":["Embryon yangi hayotning boshlanishi, inson organizmining bir qismi emas"],"answer_start":[250]},"id":1387}
{"context":"Sinerama tizimi bo'yicha suratga olingan birinchi film  hujjatli-turli (ingl. travelogue)  Bu Sinerama  ((ingl. This Is Cinerama) ilk bor 1952 yilda maxsus qurilgan va jihozlangan kinoteatrda namoyish etilgan. Filmning muvaffaqiyati shunchalik katta bo'lganki, u ikki yil davomida ekrandan tushmagan. Sinerama tizimining murakkabligi va kattaligiga qaramay, yana 7 ta film, shu jumladan uchta badiiy film yaratildi: G'arb qanday zabt etilgan (ingl. How the West Was Won) va aka-uka Grimmlarning ajoyib dunyosi (ingl. The Wonderful World Of Brothers Grimm) (ikkalasi ham 1962 yilda) va Parselchi: Kristian Radikning sayohati (ingl. Windjammer: The Voyage of Christian Radich  Sinemirakl tizimi bo'yicha suratga olish (ingl. Cinemiracle, 1958, zallarda va Sinerama tizimi bo'yicha prokatga olish). Sovet Kinopanorami tizimi Sineramaning xatolarini hisobga olgan holda ishlab chiqilgan. Rasmning tomonlar nisbati 2,6:1 ((21)).","question":"Qanday tarjima qilinadi ruscha Inglizcha This Is Cinerama?","answers":{"text":[" Bu Sinerama "],"answer_start":[90]},"id":259}
{"context":"Yangi nemis aloqa qilmaydigan portlovchi qurilmalari 1943-yilda torpedada paydo bo'ldi. Bular Pi-Dupl turidagi magnit dinamik portlovchi qurilmalar bo'lib, ularning sezgir elementi induksion bobka bo'lib, torpedaning jangovar bo'limida harakatsiz ravishda o'rnatilgan. Pi-Dupl portlovchi qurilmalari magnit maydon kuchlanishining vertikal tarkibiy qismini o'zgartirish tezligiga va kema korpusining ostidagi qutbliligini o'zgartirishga javob qaytargan. Ammo bunday portlovchi qurolning harakat radiusi 1940 yilda 2,53 metrni tashkil etardi, 1943 yilda esa magnitsizlangan kema bo'yicha 1 metrga deyarli yetmasdi.","question":"Pi-Dupl turidagi magnit dinamik portlovchilarning sezgir elementi nima edi?","answers":{"text":["induksion bobka"],"answer_start":[181]},"id":379}
{"context":"Bunday holatlarning takrorlanishini oldini olish uchun, muborak X Gregory kardinallarni maxsus ajratilgan xonada izolyatsiya qilish bo'yicha yangi qattiq qoidalarni joriy etdi. Ular alohida xonalarga ega bo'lish huquqiga ega emas edilar va sog'ligi juda zaif bo'lgan taqdirda, faqat bitta xizmatkorga ega bo'lish huquqiga ega edilar. Ovqat maxsus deraza orqali berilishi kerak edi; konklavning uch kunidan so'ng ularning ratsionlari kuniga faqat bitta taom bilan cheklangan, besh kundan so'ng - faqat non va suv bilan. Konklava o'tkazilayotgan davrda hech bir kardinal daromad ololmasdi. 1562 yilda Papa Piy IV byulletalarni va ovoz berish tartibini o'rnatgan yo'riqnoma chiqargan. Papa Gregoriy XV 1621 yilda Abadiy Otalarga (Aeterni Patris) bo'lgan byulani chiqardi, u saylov jarayonining me'yorlarini joriy etdi va 1622 yilda boshqa bir byulla bilan ovoz berishda bajarilishi kerak bo'lgan marosimlarni o'rnatdi.","question":"Abadiy Otadan (Aeterni Patris) papal byulla qaysi yilda chiqarilgan?","answers":{"text":["1621 yilda"],"answer_start":[699]},"id":2525}
{"context":"Birinchi qurilgan liniya shahar orqali shimoliy (shimoliy temir yo'l vokzali) dan janubiy (Veytsuy Nan) ga o'tadigan 2-son liniya bo'lib, u 2011 yil 16 sentyabrda ochilgan. Yo'nalishdagi tashishlar 28 sentyabrdan boshlandi. O'sha paytda liniyaning uzunligi 19,9 km va 17 stansiyaga teng edi. 1-son liniya 2013 yil 15 sentyabrda ochilgan bo'lib, u shaharning g'arbidan sharqqacha cho'zildi. Ushbu yo'nalish 19 stantsiyani o'z ichiga oladi va Xoveychjay va Fanchjichengni birlashtiradi. 3-son liniya qurilishi 2011 yil may oyida boshlangan, ochilish 2016 yilda bo'lib o'tdi. Chiziq shimoli-sharqdan janubi-g'arbiy yo'nalishda Baoshuiqu stansiyasidan Yuyxuachjai (Yuhuazhai) stansiyasigacha davom etadi. Ochiq bo'lgan paytda 31,1 km va 26 stansiya ishlatilgan.","question":"3-son liniya qaysi yilda ochilgan?","answers":{"text":["2016 yilda"],"answer_start":[548]},"id":933}
{"context":"Olovli badiiy temperament, uyg'unlik, go'zallik va baxtga bo'lgan azobli intilish va, bir vaqtning o'zida, odamga dushman kuchlar oldida qo'rquv, quyosh ranglari bilan nur sochadigan janub peyzajlarida (Sariq uy (1888), Gogen kreslo (1888), Zaytva. La-Kro vodiysi (1888, Vinsent van Gogh muzeyi, Amsterdam), keyin dahshatli, tungi dahshatli tasvirlar (Tun kechasi kafe terrasasi (1888, Krøller-Müller muzeyi, Otterlo); rang va bo'yoq dinamikasi nafaqat tabiatni, balki unda yashovchi odamlarni ham ruhlantiruvchi hayot va harakat bilan to'ldiradi (Arledagi qizil uzumzorlar (1888, A. S. bilan Pushkina, Moskva)), shuningdek jonsiz buyumlar (Arldagi van Gog yotoqxonasi (1888, Vinsent van Gog muzeyi, Amsterdam)). Rassomning rasmlari oʻz rang-barangligi bilan yanada jonli va kuchliroq boʻlib bormoqda (Seyyтель, 1888, E. Bюрle, Syurih), tovushi bilan fojiaviy (Tun kafe, 1888, Yell universitetining Badiiy galereyasi, Nyu-Xeven; Arlda van Gogning yotoqxonasi (1888, Vinsent van Gog muzeyi, Amsterdam).","question":"Vinsent Van Gogning qaysi rasmini rang va bo'yoq dinamikasi tabiat va uning aholisi bilan ruhiy hayotga to'ldiradi deb aytishimiz mumkin?","answers":{"text":["Arledagi qizil uzumzorlar "],"answer_start":[548]},"id":804}
{"context":"Ko'mirdan ko'proq chiziqli xususiyatlari va yaxshi chastotali xususiyatlari bilan, kondensatorlardan esa  ko'proq maqbul elektr xususiyatlari bilan farq qiladigan dinamik mikrofonlar ko'proq ommaviy bo'ldi. Birinchi dinamik mikrofon 1924 yilda nemis olimlari Erlah (Gerwin Erlach) va Shotki tomonidan ixtiro qilingan lenta tipidagi elektrodinamik mikrofon bo'ldi. Ular magnit maydonga juda nozik (2 mikron) alyuminiy folgalardan yasalgan gorizolangan tasma joylashtirdilar. Bunday mikrofonlar juda keng chastotali xususiyatlari tufayli hali ham studiyada ishlatiladi, ammo ularning sezgirligi kichik, chiqish qarshiligi juda oz (oma darajasi), bu kuchaytirgichlarni loyihalashni ancha qiyinlashtiradi. Bundan tashqari, yetarli darajada sezgirlik faqat katta maydonli lentalarda (va shuning uchun magnitning o'lchamlarida) erishilishi mumkin, natijada shunday mikrofonlar boshqa barcha turlarga qaraganda katta hajm va og'irlikka ega.","question":"Qanday qilib tasma mikrofonlar boshqa mikrofonlardan farq qiladi?","answers":{"text":["shunday mikrofonlar boshqa barcha turlarga qaraganda katta hajm va og'irlikka ega"],"answer_start":[851]},"id":768}
{"context":"Klassik uch darajali ish muhitini nasoslash tizimi, masalan, rubin lazerida ishlatiladi. Rubin - bu Al2O3 korund kristalli va lazer nurlanishining manbai bo'lgan oz miqdordagi Cr3+ xrom ionlari bilan legirlangan. Korundning kristallli panjara elektr maydonining ta'siri tufayli E2 xromning tashqi energetik darajasi parchalanadi (qarang. Stark effekti) deb ataladi. Aynan shu narsa nomonokromatik nurlanishdan suvni to'plash uchun foydalanish imkonini beradi. Atom E0 energiyasiga ega bo'lgan asosiy holatdan E2 ga yaqin energiya bilan qo'zg'atilgan holatga o'tadi. Ushbu holatda atom nisbatan qisqa vaqt (10−8 s) bo'lishi mumkin, deyarli darhol E1 darajasiga nursiz o'tish sodir bo'ladi, unda atom ancha uzoqroq (10−3 s) bo'lishi mumkin, bu metastabil darajadir. Boshqa tasodifiy fotonlar ta'siri ostida induksiya qilingan nurlanishning amalga oshirilishi mumkin. Metastabil holatdagi atomlar odatdagidan ko'proq bo'lganida, hosil qilish jarayoni boshlanadi.","question":"Rubin nima?","answers":{"text":["Al2O3 korund kristalli"],"answer_start":[100]},"id":64}
{"context":"Gudzon ko'rfazining Rupert Yerlari ustidan nazoratini 1868 yilda bekor qilishdi, 1870 yilda Manitoba provinsiyaga aylandi, barcha yerlar federal hukumat mulkiga aylandi va uni ko'chib o'tadiganlarga tarqatdi. Ko'chmanchilar odatda qishloq xo'jaligi bilan shug'ullanganlar. Bu davrda transkontinental temir yo'llar qurildi va bu savdo-sotiqni osonlashtirdi. Manitobaning iqtisodiyoti qurg'oqchilik va Buyuk Depressiya davrlarigacha qishloq xo'jaligidan bog'liq edi, bu esa uni yanada diversifikatsiyalashga olib keldi.","question":"Manitoba ko'chmanchilarining asosiy iqtisodiy sohalari qanday edi?","answers":{"text":["qishloq xo'jaligi"],"answer_start":[231]},"id":2895}
{"context":"XX asr boshlarida ingliz bakteriologi Frederik Tuort bakteriyalarni yuqtiruvchi viruslar guruhini kashf etdi (hozir ular bakteriyofaglar yoki shunchaki faglar deb nomlanadi), fransuz-kanadalik mikrobiolog Feliks DErell esa agaradagi bakteriyalarga qo'shilganda o'lik bakteriyalar bilan o'zlarini o'rab olgan joyni hosil qiladigan viruslarni tasvirladi. DErell ushbu viruslar suspensiyasini aniq ravishda maydaladi va eng katta maydalashni (viruslarning eng kam konsentratsiyasini) aniqladi, bu erda barcha bakteriyalar o'lmaydi, ammo o'lik hujayralar bilan alohida hududlar paydo bo'ladi. U bunday maydonlarni hisoblab, ularning suyuqlik koeffitsiyentini hisobga olib, dastlabki suspensiyadagi virus zarralari sonini aniqladi. Fagiyalar tiff va xolera kabi kasalliklarning potentsial vositasi deb e'lon qilingan, ammo penitsillinning noyob xususiyatlari kashf etilgandan so'ng bu unutilgan. Fagalarni o'rganish genlarning yoqilishi va o'chirilishi haqida ma'lumot berdi, shuningdek, ularni bakteriya genomiga chet genlarni kiritish uchun ishlatishga imkon berdi.","question":"Fagiya nima deb hisoblangan?","answers":{"text":["tiff va xolera kabi kasalliklarning potentsial vositasi"],"answer_start":[737]},"id":892}
{"context":"Little Haywooddagi qishloq uyida (ingl. Little Haywood) shahrida, Staffordshirda, Tolkin yo'qotilgan hikoyalar kitobi (ingl. The Book of Lost Tales), Gondolinning qulashi (ingl. Gondolinning qulashi). 1917 va 1918 yillar davomida u bir necha marta og'irlashdi, ammo turli harbiy lagerlarda xizmat qilish uchun etarlicha tiklandi va leytenant darajasigacha xizmat qildi. Shu vaqt ichida Edit ularning birinchi farzandi Jon Frensis Ruel Tolkinni (ingl. John Francis Reuel Tolkien) tomonidan yaratilgan.","question":"Tolkin qayerda tiklangan?","answers":{"text":["Little Haywooddagi qishloq uyida"],"answer_start":[0]},"id":2779}
{"context":"Temir yoʻl transporti - gʻildirakli transport vositasi bilan temir yoʻllarda yuk va yoʻlovchilarni tashish uchun foydalaniladigan yer usti transporti turi. Avtomobil transportidan farqli o'laroq, bu erda transport vositasi tayyorlangan sirt bo'ylab harakatlanadi, temir yo'l transporti esa o'zi yurgan yo'llar bilan yo'naltiriladi. Temir yo'llar odatda temir relslardan iborat bo'lib, ular shpalalar va ballastga o'rnatilgan bo'lib, unda harakatlanuvchi tarkib, odatda metall g'ildiraklar bilan jihozlangan. Biroq, boshqa yo'llar qurilishi ham mumkin, masalan, ballastsiz yo'l, bu erda yo'llar sement asosga biriktirilgan.","question":"G'ildirakli transport vositasi bilan temir yo'llarda yuk va yo'lovchilarni tashish qaysi yer usti transporti turi?","answers":{"text":["Temir yoʻl transporti"],"answer_start":[0]},"id":1092}
{"context":"Bizning nutqni qabul qilish fonemamiz Leningrad fonologiya maktabi (LFS) tomonidan ishlab chiqilgan fonem tushunchasi bilan bir xil bo'lib chiqadi. Ushbu maktabning asoschisi - akademik Lev Vladimirovich Shcherba XX asrning birinchi yarmida Peterburgda - Petrogradda - Leningradda ishlagan. U va uning shogirdlari chet tillarni o'qitish, to'g'ri talaffuzni qo'yish vazifasi ustida ish tutdilar. Chet tillar darsliklarining aksariyati o'zlarining fonetik qismida Shcherba tomonidan ishlab chiqilgan tushunchalar va atamalar dan foydalanadi. Shcherbaning fonologik nazariyasi uning \" Fransuz tili fonetikasi \" darsligida eng yaxshi taqdim etilgan. Keyinchalik, bu tushunchalar ovoz nutqini instrumental o'rganish va avtomatik nutqni aniqlash tizimlarini loyihalash bilan shug'ullanuvchi tadqiqotchilar tomonidan qo'llab-quvvatlandi.","question":"Chet tillar darsliklarining aksariyatida fonetik qismida nima ishlatiladi?","answers":{"text":["Shcherba tomonidan ishlab chiqilgan tushunchalar va atamalar"],"answer_start":[462]},"id":2527}
{"context":"90-yillarda Rossiyada zamonaviy san'atga o'xshash, ammo ma'nosi bilan bir xil bo'lmagan dolzarb san'at atamasi ham ishlatilgan. Rossiyadagi badiiy jarayon ishtirokchilari dolzarb san'at deganda innovatsion zamonaviy san'atni (g'oyalar va \/ yoki texnik vositalar nuqtai nazaridan) tushunishgan. Zamonaviy san'at tezda eskirib ketmoqda va uning XX yoki XXI asr zamonaviy san'at tarixiga kirishi masalasi ochiq. Rossiyadagi badiiy jarayon ishtirokchilari o'z vaqtida avangardizmga tegishli bo'lgan aktual san'at (yangilik, radikallik, yangi texnika va usullardan foydalanish) ta'rifini berishdi.","question":"\"Hozirgi zamon san'ati\" ta'rifiga qanday ma'no berishgan?","answers":{"text":["o'z vaqtida avangardizmga tegishli bo'lgan"],"answer_start":[452]},"id":1755}
{"context":"Tuproq  Yerning hosildor bo'lgan yuqori qatlami. So'zning so'zma-so'z tarjimasi (meva yetishtirish  meva berish), o'simlikchilik mahsulotlari ishlab chiqarishda mevalar (odam ovqatlanishi yoki hayvonlar uchun ozuqa) ostida o'simlik hosilini tushunish kerak. Tuproq unumdorligi tuproq sifatini belgilaydigan asosiy ko'rsatkich hisoblanadi. Bu tuproqning madaniy o'simliklar uchun yashash muhiti, yerdagi hayot omillarini (suv, ozuqa elementlari, tuproq havo) ta'minlashda manba va vositachi bo'lish va ekologik funktsiyani bajarish qobiliyatidir.","question":"Tuproqning unumdorligi qanday vazifani bajaradi?","answers":{"text":["ekologik"],"answer_start":[501]},"id":399}
{"context":"2005 yilda Microsoft kompaniyasi Windows Mobile 5 ni chiqargan, u bir qator muhim yaxshilanishlarga ega edi. Operatsion tizim uch xil variantda chiqarilgan: smartfonlar uchun (Windows Mobile 5.0 for Smartphone), KPC (Windows Mobile 5.0 for Pocket PC) va kommunikatorlar uchun (Windows Mobile 5.0 for Pocket PC Phone Edition). Operatsion tizimning barcha uchta versiyasi bitta platformaga asoslangan bo'lib, bu esa qurilmalarning funktsionalligini oshirishga va smartfonlar va kommunikatorlar o'rtasidagi chegaralarni ko'paytirishga yordam berdi. Palm kompaniyasi Microsoft bilan hamkorlikni boshlaganini e'lon qiladi va Windows Mobile 5 bilan ishlaydigan Treo 700w ((en) kommunikatorini e'lon qiladi. Nokia kompaniyasi Series 80 va Series 90 dasturiy platformalarini qo'llab-quvvatlashni to'xtatganligini e'lon qildi va Series 60 rivojlanishiga e'tibor qaratdi. 2005 yil oxirida yangilangan platformada Series 60 version 3 birinchi Nokia smartfonlari taqdim etildi.","question":"Nokia 2005 yil oxirida qaysi dasturiy platformalarni chiqardi?","answers":{"text":["Series 60 version 3"],"answer_start":[903]},"id":2912}
{"context":"Lend-liz bo'yicha SSSRning umumiy va harbiy ishlab chiqarishi bo'yicha yetkazib berishning umumiy ulushini hisoblash juda murakkab vazifa hisoblanadi, chunki harbiy ishlab chiqarish va ularning komponentlari bo'yicha ko'plab hujjatlar hozirgacha maxfiy saqlangan. Umuman olganda, 1 foizni tashkil etishi haqidagi da'volar haqiqatni hech qanday aks ettirmaydi, chunki: deyarli barcha ishlab chiqarish va ta'minot tarmoqlarida bu ko'rsatkichlar ko'p, o'n, yuz barobar yuqori. Bundan tashqari, ko'pincha lend-liz bo'yicha yetkazib berish milliy ishlab chiqarish tarkibiga kiritilgan. Masalan, Qozon kukun zavodi 103 000 tonnadan ortiq kukun tayyorladi, shu jumladan urush yillarida maxsus yetkazib berish kukunlari (homiylar tomonidan lend-liz bo'yicha) ishlatilgan taxminan 22 000 tonna. Ushbu zavod boshqa (kamroq zich) chang tarkibini talab qiladigan Katyush uchun zaryadlar ishlab chiqarganini hisobga olgan holda, oxirgi hisobda chang ishlab chiqarishda qaysi ulush ustunligi aniq emas. Urush davrida deyarli barcha SSSR ishlab chiqarishlarida xuddi shunday hisob-kitoblar muammosi mavjud edi.","question":"Urush yillarida qancha porxo ishlatilgan?","answers":{"text":["taxminan 22 000 tonna"],"answer_start":[763]},"id":1121}
{"context":"King o'z ijodi uchun Bram Stoker mukofoti, Jahon fantaziya mukofoti, Britaniya fantaziya jamiyati mukofoti bilan taqdirlandi. Uning \"O'rtacha stansiya\" romanini Nebyul mukofotiga nomzod (84) deb topishdi, uning \"Qora kostyumdagi odam\" hikoyasi esa O. Henri. - Qani, koʻrsin. 2003 yilda Milliy kitob fondi uni Amerika adabiyotiga qo'shgan ulkan hissasi uchun medal bilan taqdirladi ((85). U shuningdek, butun karyerasi davomida adabiyotga qo'shgan hissasi uchun mukofotlar olgan, masalan, \"Fantasi jahonining hissalari uchun\" (2004), Kanada kitob savdogarlari assotsiatsiyasi (2007) va Amerika yozuvchilarining mistiklaridan Buyuk Magistr (2007) bilan taqdirlangan. 2014 yilda Amerika Qoʻshma Shtatlari Milliy sanʼat medali bilan taqdirlandi.","question":"Stiven King ijodi uchun qanday mukofot oldi?","answers":{"text":["Bram Stoker mukofoti"],"answer_start":[21]},"id":1397}
{"context":"Hayotdagi toshning ahamiyati haqida hech narsa ma'lum emas. Inson tanasida taxminan (12) · 10−4 foiz olov mavjud bo'lib, uning kunlik ovqatlanish miqdori 0,23,5 mg ni tashkil qiladi. Metall qo'rg'oshin toksik emas, shuning uchun uni oziq-ovqat sanoatida qo'llash mumkin. O'tin inson uchun bug 'va turli aerosoli zarralar, chang shaklida xavf tug'diradi. Qopir bug'i yoki chang ta'siri ostida stannoz  o'pka shikastlanishi rivojlanishi mumkin. Stanann (toshli vodorod)  eng kuchli zahardir. Shuningdek, ba'zi bir organik oltingugurt birikmalari juda toksikdir. Atmosfera havosidagi oltingugurt birikmalarining vaqtincha ruxsat etilgan konsentratsiyasi 0,05 mg\/m3, oziq-ovqat mahsulotlarida oltingugurtning MChJ 200 mg\/kg, sut mahsulotlari va sharbatlarda  100 mg\/kg. Olinning toksik dozalari inson uchun  2 g","question":"Kuniga odam tanasiga qancha qo'rg'oshin oziq-ovqat bilan kiradi?","answers":{"text":["0,23,5 mg"],"answer_start":[154]},"id":2304}
{"context":"Ikki asr davomida Parma va Pyachensa Farnez dinastiyasi hukmronligi ostida kichik mustaqil italyan davlati hayotini yasashdi, despotik boshqaruv, barcha italyan saroylarining an'anasiga ko'ra, san'at rivojlanishini qo'llab-quvvatlagan saroy hashamatlari bilan porlaydi (hatto bundan oldin Parma katedrallari va san'at asarlari omborlari 1518-1530 yillarda bu erda yashagan mashhur Korredjo tomonidan juda yuqori darajaga ko'tarilgan edi). 1731 yilda Farnez dinastiyasi tugadi va Parma va Piachentsa meros bo'yicha (ayol yo'li bilan) Ispaniya infantti Karliga o'tdi, u ularni (1735) Avstriya imperatori Karl VIga Ikkala Sitsiliya qiroligi evaziga berdi. Neapolga ko'chib o'tgach, Karl III Farnesaning to'plangan boyliklarining katta qismini o'sha yerga olib ketadi.","question":"Parma va Piachentsa Farnese7 nasl-nasablari hukmronligi ostida qancha vaqt yashagan.","answers":{"text":["Ikki asr davomida"],"answer_start":[0]},"id":1297}
{"context":"Bank faoliyatining asosiy (priorit) yo'nalishlari iste'mol kreditlari berish va kredit kartalari emissiyasidir. Shuningdek, bank ekvayring, internet-ekvayring, depozitlarni jalb qilish, jismoniy va yuridik shaxslarga hisob-kitob-kassa xizmati ko'rsatish, overdraftlar, yangilanadigan va yangilanmaydigan kredit liniyalarini taqdim etish, xalqaro hisob-kitoblarni amalga oshirish (bank kafolatlari va akkreditivlar), savdo moliyalashtirishi, konversiya operatsiyalarini amalga oshirish va boshqalar bilan shug'ullanadi. Rus Standart Sug'urta YAJ sug'urta kompaniyalari va Bank Sug'urta Kompaniyalari MChJ agentlari hisoblanadi. Imperia Private Banking brendi ostida u boy mijozlarga xizmat ko'rsatadi.","question":"Rus Standart Sug'urta va Bank Sug'urta Kompaniyalari MChJ sug'urta kompaniyalari uchun bank kim?","answers":{"text":["agentlari"],"answer_start":[604]},"id":2366}
{"context":"O'quv qo'mitasi tomonidan tasdiqlangan darsliklar faqat o'quv qo'mitasiga kiritilgan. Darsliklarni faqat ikki yil o'tgach va yozgi ta'tildan oldin (1884) pedagogik kengashga ariza berish orqali o'zgartirish mumkin edi. Imtihonlar  og'zaki va yozma imtihonlar. Imtihonlarni muvaffaqiyatli topshirganlar maqtab qog'ozlar va kitoblar bilan mukofotlandilar. Gimnaziyada kursni tugatganlar yetuklik attestatlari ni olishgan, bu barcha oliy o'quv yurtlariga kirish va davlat xizmatiga kirish huquqini beradigan, afzallik gimnaziyada bitirmaganlardan oldin, ma'lum muddatlarni o'tash bo'yicha birinchi sinfga o'tish huquqiga ega bo'lgan. Eng yaxshi o'quvchilar, bundan tashqari, medal (oltin yoki kumush) bilan mukofotlanadi va xizmatga kirganidan so'ng darhol unvonga ko'tariladi. Maktabni tugatganlarga sertifikat beriladi.","question":"O'quvchilarga qanday hujjat beriladi?","answers":{"text":["yetuklik attestatlari"],"answer_start":[385]},"id":490}
{"context":"Qo'shni Ogród Saski (Sakson bog'i) da Yozgi teatr 1870 yildan 1939 yilgacha ishlagan, urushlar o'rtasidagi davrda teatr majmuasiga Momus, birinchi Varshava adabiy kabare va Leon Shillerning musiqiy teatri \"Melodram\" ham kirgan. Voytsek Boguslavskiy teatri (1922-26 yillar) \"Polsha monumental teatri\" ning eng yaxshi namunasidir. 1930-yillarning o'rtalaridan boshlab Katta teatr binosida Upatidagi Dramatik san'at instituti joylashgan - aktyorlik va rejissyorlik bo'limlari bo'lgan birinchi davlat drama san'ati akademiyasi.","question":"Varshavadagi birinchi adabiy kabare qanday bo'lgan?","answers":{"text":["Momus"],"answer_start":[131]},"id":3059}
{"context":"XIX asr o'rtalarida Osiyo-Tinch okeani mintaqasida Rossiya imperiyasi va Amerika Qo'shma Shtatlari (Rossiya o'sha paytda Shimoliy Amerika Qo'shma Shtatlari deb nomlangan, qisqartirilgan  SSSR) ning ta'siri uchun raqobat boshlanadi. Rus-amerika raqobatining asosiy obyekti Yaponiya bo'ldi, u 1639 yildan beri chet elliklar uchun yopiq edi. Chet elliklarning Yaponiya hududiga kirishi o'lim jazosi bilan jazolanadi va faqatgina 1641 yildan boshlab xitoy va gollandiya kemalari uchun kichik istisno  ularga Nagasaki portiga savdo qilish uchun kirishga ruxsat berildi. Rossiya ham, Amerika ham o'z mahsulotlari uchun Yaponiyani bozor sifatida olishni juda xohlashdi va ular deyarli bir vaqtning o'zida Yaponiyaga o'zlarining dengiz eskadrlarini jo'natishdi, bu esa yaponlarni Rossiya va Amerika savdo kemalarini kirishga majbur qilishdi. Rus eskadrasini vitse-admiral Yevfimiy Vasiyevich Putyatin, amerikalik  kommodor Metyu Perri boshqargan. Rus ekspeditsiyasi nafaqat Yaponiya bilan siyosiy va savdo munosabatlarini o'rnatish uchun, balki Shimoliy Amerikadagi rus mulklarini tekshirish uchun ham jihozlangan edi.","question":"Yotganning Yaponiyaga kelishi uchun jazo qanday bo'lgan?","answers":{"text":["o'lim jazosi"],"answer_start":[383]},"id":2378}
{"context":"Islandiya florasida 500 dan ortiq turdagi yuqori (suv) o'simliklar (ulardan 53 turi  o'tlar), 600 ga yaqin mosh turlari, 755 turdagi lichaynlar, 2100 dan ortiq turdagi qo'ziqorinlar va deyarli 1600 turdagi o'simliklar mavjud. Oddiy o'simliklar: armerya, qarg'a piyoz, tosh, koloshnik, dala, o'rik, suvli piyoz. Islandiya Atlantika okeanining shimoliy qismida joylashgan bo'lib, u yerdagi qon tomirlari o'simliklari Shimoliy Yevropaga xosdir. IX asrda, odamlar yashaydigan joyga kelishdan oldin, Islandiya asosan qovoq o'rmonlari bilan qoplangan edi. Orolning o'rmon boyligi haqida bayonotlar Bizans xronikalarida saqlanib qolgan. Ammo asta-sekin deyarli barcha o'rmonlar kesildi, bu esa eng kuchli eroziyaga olib keldi va hozirgi kunda eng ko'p tarqalgan landshaftlar tundra kabi yoki umuman o'simliklardan mahrumdir. Saharlashuvga, shuningdek, ko'chib o'tishdan ko'p o'tmay boshlangan sovuq va qo'ychilik ham yordam berdi. O'rmonlarni qayta tiklash bo'yicha dasturlar mavjud, ularning rivojlanishi moliyalashtirishga bog'liq. 2040 yilga kelib cho'l maydonlarining besh foizini o'rmon bilan qoplash maqsadi qo'yildi. Qo'ychilik katta muammo bo'lib, hozirda  an'anaviy erkin yaylovda yurgan qo'ylar deyarli barcha ko'chatlarni yeydilar. Shuning uchun yangi o'rmonlar devorga tortilishi kerak.","question":"Islandiya o'rmonlarini kesish nimaga olib keldi?","answers":{"text":["eng kuchli eroziyaga"],"answer_start":[687]},"id":2814}
{"context":"RANXIGS professori, sinov kosmonavti S. V. bilan Krichevsky dasturi bo'yicha 1986 yildan 2001 yilgacha bo'lgan davrda Baykonurdan 102 ta raketa-tashish vositasi ishga tushirilgan, barcha foydali yuklarning umumiy boshlang'ich massasi qariyb 40 ming tonnaga teng bo'lgan. tonna, bunda foydali yuk atigi 2 foizni tashkil etdi, qolgan  chiqindilar, shundan 90 foizi  raketa yoqilg'isi va 8 foizi  asosan quruqlikka tushgan tashuvchilarning ishlatilgan qadamlari massasi. Rossiya Federatsiyasining Altay Respublikasi hududida turli vaqtlarda bosh oqim vositasining qismlari, kislorodlantiruvchi tanklar, yonilg'i tanklari, harakatlantiruvchi qurilma qismlari topilgan.","question":"RANXIGSning qaysi professor-kosmonavt-sinovchisi ma'lumotlariga ko'ra, faqatgina Mir stansiyasi dasturi bo'yicha 1986 yildan 2001 yilgacha Baykonurdan 102 ta raketa-tashish vositasi ishga tushirilgan?","answers":{"text":["S. V. bilan Krichevsky"],"answer_start":[37]},"id":2901}
{"context":"Shuni ta'kidlash kerakki, bu iste'dodli rassomlarga yuklangan vazifalarning o'ziga xosligi tufayli, ular ko'p hollarda ijodlarida bog'liq bo'lib, o'zlarining ortida uyg'ongan realistlik va millatchilikka bo'lgan intilishga to'liq imkoniyat berishga qodir emas edilar. Bu kenglik Aleksandr II ning buyuk islohotlari davri boshlanganida ochildi - Rossiyaning chizma san'ati, uning adabiyoti ortidan, rus jamiyatida uyg'ongan o'z-o'zini anglashning ifodasi bo'ldi, uning shubhalari, istaklari va umidlariga o'z xohishi bilan javob berdi. Bu shubhalar va soxta burilishlarsiz amalga oshishi mumkin emas edi; shunga qaramay, umumiy harakatida eng yangi rus haykali, katta qadam tashlab, nafaqat yuqori sinflarning, balki ona jamiyatining hamdardligini qozondi va chet elliklarni o'ziga xos rus maktabining mavjudligini tan olishga majbur qildi. Bu borada ko'proq yoki kamroq darajada ko'maklashgan, shuningdek XIX asrning ikkinchi yarmidagi rus haykaltaroshligining qadr-qimmatini qo'llab-quvvatlagan rassomlardan quyidagilarni nomlash mumkin: M. M. Q. Antokol (Ioann Grozny, xalq oldida Masih haykallari, Sokratning oʻlimi, Ermitajdagi Mefistofel; Petergofdagi Buyuk Butrus haykali), N. Q. Q. \" Xushxabarni vaʼz qilinglar \", 15.2. Q. Q. Baxa (Oʻndinning haykali; Elf va Idilliy gorelieflari), A. Q. Q. fon Bok (Minerv guruhi Badiiy akademiya gumbazida, Varshovadagi graf Paskevich va M. Smolenskdagi Glinka; Psixey haykali va Venera va Amur guruhi ), P. Ha, shunday. Velion (Gladiator haykali, Venera barelefi Amurni olimpiyachilarga taqdim etadi), P. Q. Q. Zabello (Pushkin haykali Imperator Aleksandr litseyida, Tatyana, Ye. va V. bilan Imperatriza Mariya Feodorovna va Qozondagi favvora uchun Rusalka), G. Q. Q. Zalimano (furialar taʼqib qilayotgan Orest haykali, Kimvra guruhi, Stiks barelefi), F. F. bilan Kamenskiy (Hirmoychi-sculptor va Qiz-gribobork haykallari va Ermitajdagi Birinchi qadam guruhi), V. Q. Q. Kreytan (portretli byustlar), N. Ha, shunday. Laveretskiy (Ermitajdagi erta koketchilik guruhi va Qushli oʻgʻilcha va qizcha; Rodop haykali), Y. Yoʻq. Lanser (atlarning ajoyib shakllari bilan kichik guruhlar va bataliya va maishiy tarkibdagi haykalchalar), N. va Liberiha (harbiy va ovchilik sub'ektlarini tasvirlovchi haykalchalar va kichik guruhlar), L. L. Q. \" Xushxabarni vaʼz qilish \", 15.2. M. Q. Vasiylik (Pushkin haykali Moskvada), I. va Podozersov (Amur va Momo Havo; portreyaviy byustlar), M. Q. Q. Popova (mandolin chalgan Neapolitan baliqchi haykali, Koketka qiz, Frina ), A. V. bilan Snigirevskogo (Qiziquvchanlik haykali, Toʻfonda guruh; janr xususiyatiga ega kichik guruhlar), M. Ha, shunday. Chizhova (guruhlar Keksa dehqon, Qashqadaryo, O'yin, Ona, bola ona tilini o'rgatadi; Birinchi sevgi; Rezvushka haykali) va nihoyat, I. N. Qashqadaryo Shreder (prens P. G. bilan Sankt-Peterburgda Oldenburg va Kruzenshternga; Petrozavodskda Buyuk Pyotrga).","question":"\"Bu qanday qilib amalga oshdi\"?","answers":{"text":["shubhalar va soxta burilishlar"],"answer_start":[538]},"id":0}
{"context":"Oxirgi instansiya kreditor (ingl. lender of last resort) - banklarga (va boshqa moliyaviy tashkilotlarga) favqulodda vaziyatlarda likvidlikni bozor asoslarida jalb qila olmaganida yoki boshqa kreditorlar qarz mablag'larini berishni rad etganida taqdim etadigan institut. Zamonaviy dunyoda oxirgi instansiya kreditorining vazifasi pul emissiyasi monopoliyasi tufayli banklarga cheklanmagan miqdorda likvidlik berish qobiliyatiga ega bo'lgan markaziy bankka yuklanadi. Ilgari oxirgi instansiya kreditorlari sifatida davlat g'aznachiligi (moliya vazirliklari), yirik banklar yoki ularning konsorsiumlari, xorijiy markaziy banklar, shuningdek kliring uyushmalari ishtirok etishi mumkin edi.","question":"So'nggi instansiya kreditorlari banklarga nimalarni taqdim etadi?","answers":{"text":["favqulodda vaziyatlarda likvidlikni"],"answer_start":[106]},"id":2913}
{"context":"Institutsionallashuvning uchinchi muhim elementi ijtimoiy institutni tashkiliy rasmiylashtirishdir. Tashqi tomondan ijtimoiy institut muayyan moddiy vositalar bilan ta'minlangan va muayyan ijtimoiy funksiyani bajaradigan tashkilotlar, muassasalar, shaxslar majmui hisoblanadi. Masalan, oliy ta'lim instituti o'qituvchilar, xizmat ko'rsatuvchi xodimlar, oliy o'quv yurtlari, vazirlik yoki Oliy ta'lim bo'yicha davlat qo'mitasi kabi muassasalar doirasida faoliyat ko'rsatuvchi amaldorlar ijtimoiy korpusining faoliyati bilan amalga oshiriladi. d) o'z faoliyati uchun muayyan moddiy boyliklarga (binolar, moliya va boshqalar) ega bo'lgan. d.) bilan belgilanadi.","question":"Tashqi tomondan muayyan moddiy vositalar bilan ta'minlangan va muayyan ijtimoiy funksiyani bajaradigan tashkilotlar, muassasalar, shaxslar majmui nimadan iborat?","answers":{"text":["ijtimoiy institut"],"answer_start":[116]},"id":1139}
{"context":"Tabiiy tillar orasida SOV eng mashhur turdir: WALS ma'lumotlariga ko'ra, 1377 ta ko'rib chiqilgan tillarning 565 tasi, ya'ni 40% dan ortig'i ushbu turga tegishli ((1). SOV tillari Yer sharining barcha hududlarida mavjud, eng kam konsentratsiya Evropada kuzatilmoqda, u erda, xarita ma'lumotlariga ko'ra, ular lug'at tillari, turk, bask, qoracha-balqar, boshqor, tatar, qrim-tatar, qaray, qrimchoq, kumush va urum tillarida mavjud. SOV tillariga ayin tili (Yaponiya), archin tili (Dagestan), itelmeniya tili (Kamchat viloyati), koreys tili (Koreya), somali tili (Buyuk Somali), tibet tili (Tibet), hind (Hindiston), xopi (AQSh), yapon tili (Yaponiya) va boshqa koʻp tillar kiradi. boshqa","question":"WALS qancha tillarni SOV turiga kiritadi?","answers":{"text":["565"],"answer_start":[109]},"id":1750}
{"context":"2 may 1796 yil bosh qo'mondon general-leytenant graf Valerian Aleksandrovich Zubov Derbentga yaqinlashib, shaharni hujumga boshladi. 10 may kuni qal'a devorida oq bayroq tashlandi, shundan so'ng ruslar lagerida Shayx Ali-xon ham paydo bo'ldi. O'sha kuni General-mayor Savelyev Derbent qal'asining komendanti etib tayinlandi, 13 may kuni esa bosh qo'mondon graf Zubov tantanali ravishda shaharga kirib keldi. Shayx Ali-xon qochmaguncha rus lagerida faxriy asir bo'lib qoldi. Zubov Derbentda tinchlikni tikladi, xonlik esa xonning o'z amakichasi Qosimga o'tdi (40). Pavel I Rossiya taxtga o'tirganidan va tashqi siyosatning kursi o'zgarganidan so'ng, o'sha yilning dekabr oyida rus qo'shinlari Kavkazdan chetga olindi, barcha g'alaba qozongan viloyatlar esa qaytarib berildi. 1799 yilda Kuba xonining kichik o'g'li Fatali xon  Hasan Derbent xoni deb e'lon qilindi. Kuchli qo'shin to'plagan Shayx Ali-xon Derbentga harakat qildi, ammo shaharning o'n ikki kunlik qamal qilinishi unga muvaffaqiyat keltirmadi va u Hasan-xon bilan yarashishga va uning Derbentga bo'lgan huquqlarini tan olishga majbur bo'ldi. 1802 yilda Derbent xonining vafotidan so'ng, Shayx Ali-xon Derbent egaligini Kuban xonligiga qo'shdi ((41).","question":"Valerian Zubov Derbentga qachon yaqinlashdi?","answers":{"text":["2 may 1796 yil"],"answer_start":[0]},"id":1441}
{"context":"Mijozlar o'zlarining qimmatbaho boyliklarini bankka qo'yishlarining asosiy sababi - bu o'zlarining omonatlarini istalgan vaqtda qaytarib olishlari mumkin bo'lgan shaklda saqlash imkoniyati. Biroq, omonatchilar o'z jamg'armalarining to'liq qismini talab qilishlari mumkin, garchi ularning aksariyati bank tomonidan foizli kreditlar va qimmatli qog'ozlarga kiritilgan bo'lsa ham. Kredit hisobvarag'i egalari o'zlarining omonatlarini har qanday vaqtda olib qo'yishlari mumkin. Agar bankdagi barcha omonatchilar bir vaqtning o'zida buni qilsalar, bank omonatchilar qochishi bilan duch keladi va bank yopilishi ehtimoli katta. Markaziy bank institutining mavjudligi tufayli hozirgi kunda bu kamdan-kam uchraydi, chunki odatda markaziy banklar tijorat banklaridagi depozitlar kafolati sifatida ish ko'radilar va banklarga depozitlarni qaytarish talablari to'plangan taqdirda oxirgi instansiya kreditorlari sifatida ish ko'radilar. Shunga qaramay, yaqinda bir nechta omonatchilar qochishi holatlari bo'lgan, masalan, Buyuk Britaniyadagi 2007 yilgi Northern Rock banki inqirozi, 2008 yil sentyabr oyida Washington Mutual bankining qulashi. Shunga qaramay, banklar talablar oqimi paytida amalda bankrotlik ko'rsatdilar. Shu tariqa talablar shov-shuvlari har qanday sharoitda muqarrar qulashning oldini oldi.","question":"Qachon depozit hisobvarag'i egalari o'z omonatlarini qaytarib olishlari mumkin?","answers":{"text":["har qanday vaqtda"],"answer_start":[431]},"id":1244}
{"context":"Kompyuter va dasturiy ta'minot ishlab chiqaruvchilari o'z manfaatlarini himoya qilish uchun litsenziyadan foydalanadilar - mualliflik huquqi egasi va dasturiy ta'minot foydalanuvchisi (sotuvchisi) o'rtasidagi shartnoma turi. Universitetlar bilan ham shunga o'xshash shartnomalar imzolangan: masalan, dasturiy matnlarni universitetga berish va ularni o'zgartirish huquqi berilgan, ammo ularni universitetdan tashqarida tarqatish taqiqlangan. Bunday cheklovlar shuni anglatadiki, tegishli dasturlarning matnlari jamoada ochiq muhokama qilinmagan, ya'ni ilmiy ishlab chiqish uchun mavjud bo'lmagan. Kompyuterlar va dasturiy ta'minotning akademik muhitdan tashqarida ham xaridorlari bor edi - masalan, banklar. Bunday foydalanuvchilar dasturiy ta'minotning asl matnini olishni uncha muhim deb bilmaydilar, ular dasturiy ta'minotni tayyor mahsulot sifatida ko'rishadi va ishonchli va qulay dasturlar uchun pul to'lashga tayyor.","question":"Qaysi muassasalar bilan shartnoma shaklida bo'lgan, bu shartnoma bo'yicha mualliflik huquqini himoya qiluvchi shartnoma shaklida bo'lgan?","answers":{"text":["Universitetlar"],"answer_start":[225]},"id":1087}
{"context":"Skoring modellarini ishlab chiquvchilar ijtimoiy skoringning asosiy kamchiliklaridan biri - psixologik jihatining turli tomonlari ustida ishlaydi. Skoring algoritmi modeli jamiyatdagi o'zgarishlarni, shuningdek, vaqt va geografiyaning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda doimiy ravishda yangilanishi kerak. Masalan, foydalanuvchining manzili ni hisobga oladi. Masalan, o'rtacha poytaxt aholisi va Vladivostok ahlining ta'mi odatda farq qiladi: Moskvada potentsial qarz oluvchining ishonchsizligi haqida gapirish mumkin bo'lgan narsa, boshqa mintaqada zararsiz omil bo'lishi mumkin.","question":"Dastur nimani hisobga oladi?","answers":{"text":["foydalanuvchining manzili"],"answer_start":[327]},"id":912}
{"context":"Shifokor - bu o'z ko'nikmalarini, bilim va tajribasini kasalliklarning oldini olish va davolashda, inson tanasining normal hayot faoliyatini qo'llab-quvvatlashga qo'llaydigan odam. Dunyoning ko'p mamlakatlarida shifokorlik faoliyati uchun mahalliy hokimiyat organlarining ruxsatnomasi yoki tegishli malaka talab etiladi, noqonuniy faoliyat esa jazoga tortiladi. Masalan, Rossiyada noqonuniy tibbiy faoliyat jiddiy zarar yetkazgan taqdirda, u jinoiy javobgarlikka tortiladi. Shifokor  doktor, tibbiyot xodimi, shuningdek tegishli mutaxassislik bo'yicha oliy tibbiy ma'lumotga ega bo'lgan shaxs ( o'rta maxsus tibbiy ma'lumotga ega bo'lgan tish shifokorlaridan tashqari (tish shifokorlari bilan aralashtirmang)).","question":"Tish shifokori bo'lish uchun qanday ma'lumot talab etiladi?","answers":{"text":["o'rta maxsus tibbiy"],"answer_start":[595]},"id":2299}
{"context":"O'simlik zonasi: cho'l-boyalchiq (shimoliy) cho'l. Tuproq: cho'l-cho'l bo'yalgan, daryo qirg'og'ida joylarda kulrang-ko'k rangli alluvial tuproqlar. Daryo sohilida va orollarda tog'i 37 metr balandlikdagi tikanli butalar va daraxtlar tarqalgan, yaylov o'simliklari uchastkalari mavjud, joylarda 4 metr balandlikkacha qamish o'sadi. Cho'l o'simliklari 2 metrgacha bo'lgan butalar (tamarisk, juzgun), 0,5 metrgacha bo'lgan yarim butalar (boyalch, byurgun, bo'ron) va o'tlar (sirtqiz tikkasi  jantak) dan iborat. Sahroda o't qoplamasi juda kam, faqat bahorda yashil rangga aylanadi, iyun oyi boshida o'tlar yonib ketadi. Kosmodrom hududida aprel oyida gullaydigan Borshtovo lazzatlari o'sadi; bu o'simlik kosmodrom ramzlaridan biriga aylandi, Bayqonur haqida ko'plab maqolalar, kitoblar va filmlarda eslatib o'tiladi. Baykonurning lalmi haqida Xarkov shoiri Ivan Miroshnikov ikkinchi kosmonavt German Titovga bag'ishlangan she'rni yozgan.","question":"Daryo havzasida va orollarda nima keng tarqalgan?","answers":{"text":["tog'i 37 metr balandlikdagi tikanli butalar va daraxtlar"],"answer_start":[177]},"id":396}
{"context":"1862 yildan Tolstoy Jasnaya Polyana pedagogik jurnalini nashr eta boshladi, uning bosh xodimi o'zi edi. Nashriyotchiga bo'lgan qiziqishini sezmay, Tolstoy jurnalning atigi 12 sonini chiqarishga muvaffaq bo'ldi, ularning oxirgi soni orqada qolgan holda 1863 yilda paydo bo'ldi. Nazariy maqolalardan tashqari, u bir qator hikoyalar, afsonalar va boshlang'ich maktab uchun moslashtirilgan tarjimalar ham yozgan. Tolstoyning pedagogik maqolalari birgalikda uning insholari to'plamining butun jildini tashkil etdi. O'z vaqtida ular e'tiborsiz qolishgan. Tolstoyning ta'lim haqidagi g'oyalarining sotsiologik asoslariga, Tolstoyning bilim, fan, san'at va texnika yutuqlarida faqat yuqori sinflar tomonidan xalqni ekspluatatsiya qilishning engillashtirilgan va takomillashtirilgan usullarini ko'rganligiga hech kim e'tibor bermadi. Bundan tashqari, Tolstoyning Yevropa ma'rifatini va taraqqiyotini ta'qib qilishidan ko'pchilik Tolstoyni konservativ deb xulosa qilishdi.","question":"Jurnallarning so'nggi sonlari qachon chop etilgan?","answers":{"text":["1863 yilda"],"answer_start":[252]},"id":1251}
{"context":"Meta-ideologiya ideologiyalarning tuzilishi, shakli va ko'rinishini o'rganadi. Meta-ideologiya, ideologiya - bu haqiqatga nisbatan bir nechta asosiy da'volarga asoslangan, bir-biriga bog'liq bo'lgan g'oyalar tizimi, ular faktologik asosga ega bo'lishi mumkin (yoki bo'lmasligi mumkin), ammo ular sub'ektiv tanlov natijasidir va keyingi fikrlash uchun o'sadigan don bo'lib xizmat qiladi. Ushbu nuqtai nazardan kelib chiqib, mafkuralar haqiqat va yolg'on emas, balki dunyoni toifalashtirish uchun relativistik intellektual strategiya hisoblanadi. G'oyalarning ijobiy va salbiy tomonlari haqiqiy dindorlarning g'ayrati va ishtiyoqi, g'oyaviy to'g'rilik va siyosat va dinda fundamentalistlar tarafdorligidan iborat.","question":"G'oyalar tizimi, ya'ni mafkura nimaga asoslangan?","answers":{"text":["haqiqatga nisbatan bir nechta asosiy da'volarga"],"answer_start":[112]},"id":818}
{"context":"Pul oqimi miqdori pulning kirishi noldan katta bo'lsa, yoki pulning chiqishi noldan kichik bo'lsa, uning miqdorini ifodalaydi. Ijobiy pul oqimi tegishli davr uchun iqtisodiy subyektga natijalar bo'yicha tushgan pul mablag'larini, masalan, tovarlarni sotishdan, ishlarni bajarishdan, xizmatlarni ko'rsatishdan tushgan tushumlarni shakllantiradi. Salbiy pul oqimi iqtisodiy subyekt tomonidan tegishli davrda sarflanadigan pul mablag'larini, masalan, investitsiyalar, kreditni qaytarish, xomashyo, energiya, materiallar va boshqa xarajatlarni tashkil etadi.","question":"Qaysi pul mablag'lari tegishli davrda ijobiy pul oqimini hosil qiladi?","answers":{"text":["iqtisodiy subyektga natijalar bo'yicha"],"answer_start":[164]},"id":2522}
{"context":"Raqamli iqtisodiyotni baholash ko'plab qiyinchiliklar va bahs-munozaralarga sabab bo'lmoqda. Ba'zi mualliflar elektron iqtisodiyotni to'g'ridan to'g'ri (toza onlayn biznes) va bilvosita (aralash korxonalarning raqamli faoliyati) ga bo'ladilar. 2010 yilda Boston Consulting Group kompaniyasi Internet iqtisodiyotini taxminan 2,3 trillion dollar deb baholadi, bu 20 mamlakatlar guruhi uchun, YaIMning 4,1 foizi. Oxford Economics hisobotida 2013 yilda raqamli iqtisodiyotning umumiy hajmi 20,4 milliard dollar deb baholangan, bu esa dunyo bo'ylab savdolarning taxminan 13,8 foizini tashkil etadi.","question":"Qaysi yilda Boston Consulting Group kompaniyasi 20 mamlakat guruhi uchun Internet iqtisodiyotining hajmini 2,3 trillion dollar deb baholadi?","answers":{"text":["2010 yilda"],"answer_start":[244]},"id":2883}
{"context":"Internetda qidirish uchun birinchi kompyuter dasturi Archie (ingl.) archie  v harfi bo'lmagan arxiv). U 1990 yilda Alan Emtage, Bill Heelan va J. Piter Deysh (J. Peter Deutsch) Montrealdagi McGill universitetida kompyuter fanlarini o'rganayotgan talabalar tomonidan. Dastur barcha mavjud anonim FTP serverlaridan barcha fayllarning ro'yxatini yuklab oldi va fayl nomlari bo'yicha qidirish mumkin bo'lgan ma'lumotlar bazasini yaratdi. Ammo Archie ushbu fayllarning tarkibini indekslamagan, chunki ma'lumotlar hajmi juda kichik bo'lib, ularni qo'lda osongina topishingiz mumkin edi.","question":"Archi qidiruv dasturini kim yozgan?","answers":{"text":["Montrealdagi McGill universitetida kompyuter fanlarini o'rganayotgan talabalar"],"answer_start":[177]},"id":280}
{"context":"Olovli badiiy temperament, uyg'unlik, go'zallik va baxtga bo'lgan azobli intilish va, bir vaqtning o'zida, odamga dushman kuchlar oldida qo'rquv, quyosh ranglari bilan nur sochadigan janub peyzajlarida (Sariq uy (1888), Gogen kreslo (1888), Zaytva. La-Kro vodiysi (1888, Vinsent van Gogh muzeyi, Amsterdam), keyin dahshatli, tungi dahshatli tasvirlar (Tun kechasi kafe terrasasi (1888, Kroller-Müller muzeyi, Otterlo); rang va bo'yoq dinamikasi nafaqat tabiatni, balki unda yashovchi odamlarni ham ruhlantiruvchi hayot va harakat bilan to'ldiradi (Arledagi qizil uzumzorlar (1888, A. S. bilan Pushkina, Moskva)), shuningdek jonsiz buyumlar (Arldagi van Gog yotoqxonasi (1888, Vinsent van Gog muzeyi, Amsterdam)). Rassomning rasmlari oʻz rang-barangligi bilan yanada jonli va kuchliroq boʻlib bormoqda (Seyyтель, 1888, E. Bюрle, Syurih), tovushi bilan fojiaviy (Tun kafe, 1888, Yell universitetining Badiiy galereyasi, Nyu-Xeven; Arlda van Gogning yotoqxonasi (1888, Vinsent van Gog muzeyi, Amsterdam).","question":"\"Tun kafe\" rasmlari qaysi yilda yozilgan?","answers":{"text":["1888"],"answer_start":[213]},"id":409}
{"context":"Chexiya tilida ismlar son va kelishmovchiliklar bo'yicha o'zgarib turadi, shuningdek jinni tasniflovchi toifa bilan tavsiflanadi. Sonlar jami ikki xil  yagona (jednotné číslo \/ singulár) va ko'plik (množné číslo \/ plurál). Singularia tantum ismlar guruhi, faqat yagona raqamga ega bo'lganlar va pluralia tantum ismlar guruhi, faqat ko'plikka ega bo'lganlar. So'z birikmasi oltita  nomli, ota-ona, hadya, ayblovchi, mahalliy va ijodiy. Bundan tashqari, erkak va ayol jinslari unikal sonida o'ziga xos shaklga ega bo'lib, uni an'anaviy ravishda pastki so'z deb hisoblashadi. To'rtta jins bor: erkaklar - jonli, erkaklar - jonsiz, ayollar va o'rtalar.","question":"Chexiya tilida ism qanday tavsiflanadi?","answers":{"text":["jinni tasniflovchi toifa"],"answer_start":[85]},"id":550}
{"context":"Birinchi kanalning ma'lumotiga ko'ra, Buyuk Vatan urushi oxirida sovet aviatsiyasining harakat zonasida amerikalik uchuvchilar tomonidan sovet qiruvchi samolyotlari o'chirilgan. va N. Qashqadaryo Kojedub uchib chiqib, ushbu tajovuzkor harakatda aybdor bo'lgan ikkita amerikalik qiruvchini shaxsan o'ldirgan. (3) Nikolay Bodrikhinning \"Sovet aslari\" (9) kitobida bu epizodning biroz boshqacha holatlari keltirilgan: Kojedub amerika bombardimonchisidan hujum qilayotgan nemis samolyotlarini chetga tortgan, shundan so'ng o'zi juda uzoq masofadan amerikalik qiruvchidan hujumga olingan. Koje Dub ikki amerika samolyotini urib tushirdi; omon qolgan amerikalik uchuvchining so'zlariga ko'ra, amerikaliklar Koje Dub samolyotini germaniyalik qizil burunli Fokke-Vulf deb o'ylashdi.","question":"Kim \"Sovet aslari\" kitobida Amerika qiruvchi samolyotlarini urdi?","answers":{"text":["Kojedub"],"answer_start":[196]},"id":1395}
{"context":"1612 yilda Dekart kollejni tugatdi, bir muncha vaqt Puatiyada huquqni o'qidi, so'ngra Parijga ketdi, u erda bir necha yil davomida matematik tadqiqotlar bilan tarqoq hayot kechirgan. Keyin u harbiy xizmatga kirdi (1617)  avvaliga inqilobiy Gollandiyada (o'sha yillarda  Fransiyaning ittifoqchisi), keyin Germaniyada, u erda u qisqa vaqt Praga uchun jangda (Och yillik urush) ishtirok etdi. Gollandiyada 1618 yilda Dekart taniqli fizikachi va naturopat Izaak Bekman bilan tanishadi, bu uning olim sifatida shakllanishiga katta ta'sir ko'rsatadi. Dekart bir necha yil Parijda ilmiy ishlarga berilib, u erda, boshqa narsalardan tashqari, o'sha paytda hech kim qadrlashga tayyor bo'lmagan virtual tezliklar printsipining kashfiyotini o'tkazdi.","question":"Qaysi yilda tabiat faylasufi Isak Bekman bilan tanishish yuz berdi?","answers":{"text":["1618 yilda"],"answer_start":[403]},"id":1044}
{"context":"Kvant kaskad lazerlari - yarim o'tkazgichli lazerlar o'rta va uzoq infraqizil ranglarda nur sochadigan lazerlardir. Oddiy yarim o'tkazuvchan lazerlardan farqli o'laroq, ular yarim o'tkazuvchining taqiqlangan zonasi bilan ajratilgan ruxsat etilgan elektron va teshik darajalari o'rtasida majburiy o'tish orqali tarqatiladi, kvant kaskad lazerlarining nurlanishi yarim o'tkazuvchining heterostruktura qatlamlari o'rtasida elektronlar o'tishi natijasida paydo bo'ladi va ikki turdagi nurlardan iborat bo'lib, ikkilamchi nur juda g'ayrioddiy xususiyatlarga ega va katta energiya sarflashni talab qilmaydi.","question":"Kvant kaskad lazerlari bu nima?","answers":{"text":["yarim o'tkazgichli lazerlar"],"answer_start":[25]},"id":251}
{"context":"Kredit hodisasi sodir bo'lganidan so'ng CDS bo'yicha majburiyatlarni bajarishning ikki shakli mavjud  pul kompensatsiyasi va jismoniy etkazib berish. Birinchi shakl Sotuvchi tomonidan Xaridorning zararini qoplashni Bazaviy qarz oluvchining majburiyatlarining nominal va real (joriy) qiymati o'rtasidagi farq miqdorida nazarda tutadi (ingl. qayta tiklash qiymati). Jismoniy yetkazib berish bo'yicha CDS sotuvchisi CDS sotib oluvchisidan shartnomada belgilangan aktivni ma'lum bir narx, masalan, uning nominal qiymati evaziga sotib olishi shart. Shunday qilib, aktivning kredit sifati salbiy o'zgarishi xavfi Sotuvchiga o'tadi.","question":"Birinchi shakl nimaga ega?","answers":{"text":["Sotuvchi tomonidan Xaridorning zararini qoplash"],"answer_start":[165]},"id":2580}
{"context":"I, i (nomi: i, iže)  deyarli barcha slavyan kirill alifboslarining harfi (bulgariya tilida to'qqizinchi, rus va serb tilida 10-chi, 11-chi ukrain va makedoniya tilida; belarus tilida yo'q, uning o'rniga І harfi ishlatiladi); shuningdek, ba'zi slavyan bo'lmagan xalqlarning yozuvlarida ham ishlatiladi. Eski va cherkov slaviy alifbosida i'je deb nomlanadi (kim yoki qaysi deb tarjima qilinadi) va hisob bo'yicha 10-dir; kirillcha 8 raqamli qiymatga ega bo'lganidek ko'rinadi, shuning uchun u sakkiz yoki sakkizli I deb ham ataladi (shunday aniqlashtirish o'nlik I deb nomlangan I harfidan farq qilish uchun foydali). G'oyalarda, kiril yozuvidek, (i) tovushi uchun uchta harf bor edi:, va. Odatda, ulardan birinchisini (20 raqamli qiymatga ega) kirillcha I ga, ikkinchisini (10 raqamli qiymatga ega) esa kirillcha І ga mos deb hisoblashadi, ammo qarama-qarshi fikrlar ham mavjud. Harf kirill tilidagi  harfiga mos keladi.","question":"Ukrain alifbosidagi I harfi qancha?","answers":{"text":["11-chi"],"answer_start":[132]},"id":2089}
{"context":"Laklarning musulmonlari sunniy usuldagi islom dinini (Shofiy mazhabini) qabul qiladilar. Qumx jumasi-masjid laqaliklar tomonidan 777778 yillarda qurilgan ((43). Tarixchi A. V. bilan Komarov (1869 yil) yozgan: Lakilar, va aslida ularning asosiy qishlog'i Gumuk aholisi, Da'g'iston qabilalarining birinchilardan biri bo'lib, mo'mometanlikni qabul qilishdi... Abu-Musellim o'zi Gumukka jo'nab, u erda masjid qurdi, 777 yilda, bu masjiddagi yozuvda aytilganidek (25). Qumxo'shamxo'llarining musulmon nomlari XIII asr oxiridan eslatib o'tilmoqda ((44). XIV asrda Qumush Gazi markaziga aylanib, Gazi-Qumush deb nomlangan. Bartold V. V. bilan yozgan: Qozi qoʻmqoʻylar musulmon boʻlgan va qoʻshni butparast xalqlarga qarshi islomning ilgʻor jangchilari sifatida qaralgan; ularning shahzodasi Shoukal deb nomlangan (45).","question":"Tarixchilardan qaysi biri Lakoylarni Dağıstan qabilalarining birinchilardan biri sifatida tasvirlagan?","answers":{"text":["Tarixchi A. V. bilan Komarov"],"answer_start":[161]},"id":1202}
{"context":"Rossiya FAS Tinkoff Bankni insofsiz raqobatda aybdor deb topdi. Ish fuqarolarning shikoyatlari asosida bank tomonidan joriy yilning 1 iyulidan boshlab fuqarolar bilan tuzilgan shartnomalar bo'yicha muddatli omonatlarni to'ldirish uchun hisoblanadigan foiz stavkasini pasaytirish to'g'risida bir tomonlama qaror qabul qilinganligi munosabati bilan qo'zg'atildi. Bankka qonun buzilishini tuzatish to'g'risida ko'rsatma berildi. Rossiya Federal Antimonopol Xizmati (FAS) Tinkoff Bank AJ va uning mansabdor shaxsini 300 000 va 12 000 rubl jarimaga tortdi. muvofiq omonat bozoridagi insofsiz raqobat uchun.","question":"Tinkoff Rossiya FAS banki nima uchun jarima solingan?","answers":{"text":["omonat bozoridagi insofsiz raqobat uchun"],"answer_start":[560]},"id":863}
{"context":"XIV asr boshida G'arbiy Evropada ksiloografiya paydo bo'ldi (u bundan ancha oldin Sharqda ishlab chiqilgan (eng qadimgi namunalardan biri VIII asrga taalluqlidir), qadimdan ksiloografik kitoblar Koreyada bosilgan) ((22). Ksilografiyada sahifa matrisi yog'ochdan kesilgan. Uni siyohga botirib, sahifaning bir necha nusxasini yaratish mumkin edi. Matnli bosma shakllarning eng qadimgi bosma shakllari toʻldirilgan matolar ishlab chiqarish uchun ishlatilgan ((23). Kitoblar, shuningdek, naqob, o'yin kartalari va diniy tasvirlar ksiloografiya bilan ishlab chiqarila boshladi. Dastlab qog'ozning faqat bir tomoni bosilgan, bo'sh tomonlari esa yopishtirilgan. Stend ixtiro qilinganidan so'ng qog'ozning ikkala tomonida ham bosib chiqarish mumkin bo'ldi. Kitobni yaratish juda mashaqqatli jarayon edi, chunki har bir sahifa uchun o'z chizmalarini qilish kerak edi (bu taxminan bir oy davom etgan). Bundan tashqari, yog'och uzoq davom etmagan - u osongina o'chirilgan va parchalanadi, va matbaa uchun yog'och shakllardan foydalanganidan so'ng, ularni chiqarib tashlashdi (24).","question":"Ksilografiyaning eng qadimgi namunalaridan biri qaysi asrga to'g'ri keladi?","answers":{"text":["VIII asrga"],"answer_start":[138]},"id":1038}
{"context":"1994 Elton Jon Tim Rays bilan birgalikda Disney animatsion filmi uchun musiqa asari bo'lgan \"Arslan podshohi\"ni yaratishda ishtirok etdi. Film barcha vaqtlar eng tijorat jihatdan muvaffaqiyatli chizma filmga aylandi va bu film uchun yozib olingan qo'shiqlar ham muhim rol o'ynadi. 1995 yilda film uchun eng yaxshi qo'shiq nominatsiyasi bo'yicha Oskar mukofotiga nomzod bo'lgan beshta qo'shiqdan uchtasi Elton Jon va Tim Rays tomonidan \"Arslan podshohi\" uchun yozilgan. \" Can You Feel the Love Tonight \" qoʻshigʻi Oskar mukofotiga sazovor boʻldi. Bu qo'shiq bilan Elton Jon eng yaxshi erkak pop-vokal nominatsiyasi bo'yicha Grammy mukofotiga ham sazovor bo'ldi. Filmning soundtraqi to'qqiz hafta davomida Billboard jurnalining birinchi o'rnini egalladi. 1999 yil 10 noyabrda RIAA, The Lion King albomining sotuvi 15 millionga yetganini va u ushbu tashkilot tasnifiga ko'ra, katta zaxiraga ega bo'lgan olmos maqomini qo'lga kiritganini e'lon qildi.","question":"Elton Jon qaysi yilda \"Arslan podshohi\" animatsion filmi uchun musiqa tayyorlashda ishtirok etdi?","answers":{"text":["1994"],"answer_start":[0]},"id":1195}
{"context":"CP va IP belgilari generativ grammatika nazariyasidan kelib chiqadi, unga ko'ra nutqning maxsus qismi  komplementator (C) mavjud bo'lib, u an'anaviy lingvistikada umuman bo'ysunuvchan ittifoqqa mos keladi. CP-V2 tillarida uning o'rniga gaplar o'tkaziladi. Agar u allaqachon birikma bilan band bo'lsa, so'zlarni tartibini o'zgartirish taqiqlanadi. IP tillarida I pozitsiyasi mavjud bo'lib, u komplementayzerdan keyin joylashgan va hech qachon band bo'lmagan (V2 turiga o'tgandan keyin), shuning uchun qo'shimcha gaplarda so'zlarning tartibini o'zgartirishga ruxsat berilgan. Kashmiri uchinchi, oraliq turni ifodalaydi, unda asosiy va ob'ekt-sensional qo'shimcha gaplarda so'zlarning tartibini o'zgartirishga ruxsat beriladi, ammo aniqlovchi qo'shimcha gapda emas.","question":"Bu tilshunoslik nuqtai nazaridan nimaga mos keladi?","answers":{"text":["bo'ysunuvchan ittifoqqa"],"answer_start":[170]},"id":1548}
{"context":"Boshqa suyaklilar singari rakopedlar ham xitinli eksoskeletga ega. Bu hayvonning o'sishini cheklaydi, shuning uchun ekzoskelet go'dak o'sishi kerak bo'lgan o'lchamga yetguncha, go'dak o'sishi davomida vaqti-vaqti bilan tushirib yuboriladi. Boshqa qo'l-oyoqlilardan (helitserlar, hasharotlar, ko'p oyoqlilar) rakkalar ikki shoxli oyoqlari va o'ziga xos shakldagi  naplius larvalari bilan ajralib turadi. Bundan tashqari, rakkavorlarda bir vaqtning o'zida ikkita burun bor: antennalar va antennalar. Ko'pchilik vakillarining nafas olishi g'ildiraklar yordamida amalga oshiriladi, bular epididitalarning oyoqlari o'sishlaridan iboratdir.","question":"Qizil jonivorlar qanday nafas oladi?","answers":{"text":["g'ildiraklar yordamida"],"answer_start":[536]},"id":2137}
{"context":"2003 yilda, Shoppingda Canon EOS 300D kameralari paydo bo'lganida birinchi marta 1000 dollar psixologik belgidan pastga tushdi. Yil davomida Nikon va Pentax kompaniyasi ham shunga o'xshash oynali modellarni ishlab chiqardi. Bu fakt, shuningdek, shaxsiy kompyuterlarning keng tarqalishi tufayli, filmning ommaviy o'rnini egallab, professional va havaskor sohalarda raqamli fotosuratga o'tish boshlandi. 2005 yilda jahon fottexnika bozorida yetakchi bo'lgan yapon kompaniyalari 64 770 000 ta raqamli kamera va atigi 5 380 000 ta filmli kamera sotgan. 2006 yilda aksariyat ishlab chiqaruvchilar fotosuratlar uchun mo'ljallangan kameralarni ishlab chiqarishni to'xtatishdi, ular hali ham sotuvda mavjud, ammo tobora qimmatlashmoqda.","question":"Fotografiya sohasida qanday yutuqlarga erishildi?","answers":{"text":["Shoppingda Canon EOS 300D kameralari paydo bo'lganida"],"answer_start":[12]},"id":380}
{"context":"Birinchi o'zgaruvchan yulduz 1638 yilda aniqlangan, o'shanda Iogann Xolvard keyinchalik \"Mira\" deb nomlangan Kit Omikron yulduzining 11 oylik davr bilan pulslashiga e'tibor qaratgan. Bundan oldin yulduz yangi yulduz sifatida 1596 yilda astronom Devid Fabricius tomonidan tavsiflangan. Bu kashfiyot, 1572-yilda supernovalarni kuzatish bilan birlashtirilgan. va 1604 yilda, Aristotel va boshqa qadimgi faylasuflar o'rgatganidek, yulduzli osmon abadiy o'zgarmas narsa emasligini isbotladi. O'zgaruvchan yulduzlarning kashfiyoti, shu tariqa, o'n oltinchi va o'n yettinchi asrning boshlarida sodir bo'lgan astronomiya qarashlari inqilobiga o'z hissasini qo'shdi.","question":"Bu kashfiyotni isbotlagan narsa.","answers":{"text":["yulduzli osmon abadiy o'zgarmas narsa emasligini isbotladi."],"answer_start":[427]},"id":1692}
{"context":"XIX asrda shahar litva tilida lotincha nashr etishning yirik markaziga aylandi, shundan so'ng kitoblar kontrabanda yo'li bilan Litvaning qo'shni hududlariga olib borildi, u erda kiril alifbosidan foydalanish taqiqlandi, latincha esa taqiqlandi. Ushbu davrda chop etilgan bosma nashrlar ikki turda edi: Katta Litva uchun Litvaning sobiq Buyuk Knyazligi hududida tarqalgan (sz, cz, ł) orfografiyasi bilan gemay va suvalkiy dialektlarida nashr etilgan nashrlar va Kichik Litva aholisi uchun mahalliy orfografik an'analardan foydalangan holda (gotik shrift, ß, s, I, C va boshqalardan foydalanish, ism, nom va shaxsiy ismlarda bosh harfdan foydalanish, ė harfi) va mahalliy litva tili dialektlari.","question":"Klaipeda shahrida XIX asrda qanday alifbo ishlatilgan?","answers":{"text":["latincha"],"answer_start":[220]},"id":1787}
{"context":"Oldindan to'langan bank kartalarining asosiy afzalliklari - ularni rasmiylashtirish tezligi, bank hisobvarag'ini ochish zaruriyatining yo'qligi, oldindan to'langan karta limitining 15 000 rublgacha bo'lganida esa - ularni rasmiylashtirishda shaxsni tasdiqlovchi hujjatlarni ko'rsatish zaruriyatining yo'qligi. Ota-onaning roziligi bilan hatto bolalar ham oldindan to'langan bank kartalaridan foydalanishlari mumkin. Bank kartasining yana bir afzalligi shundaki, u Internetdagi operatsiyalar uchun xavfsiz hisoblanadi  karta bank hisobvarag'iga bog'lanmagan, u bilan qarzdorlik yuzaga kelishi mumkin emas.","question":"Qaysi operatsiyalar uchun bank kartasining oldindan to'langanligi uning xavfsizligini ta'minlaydi?","answers":{"text":["Internetdagi operatsiyalar"],"answer_start":[464]},"id":1207}
{"context":"XIX asrda Shimoliy Shotlandiya tog'lik madaniyati mashhur bo'la boshladi. James MakFersonning Ossyan va Valter Skotning romanlari tufayli butun Yevropa bo'ylab kilt va tartanlar modaga aylandi. Shunga qaramay, tepalik aholisi kambag'al bo'lib qoldi. Ushbu hududning ko'p aholisi yirik shaharlarga ko'chib o'tishdi yoki Angliya, Kanada, Amerika va Avstraliyaga ko'chib o'tishdi. Shotlandiya aholisi asrlar davomida o'sgan: 1801 yilgi ro'yxatga olish bo'yicha 2,889 million kishi, 1901 yilda esa 4,472 kishi. Sanoatda rivojlanish bo'lishiga qaramay, ish o'rinlari hali ham etarli emas edi, shuning uchun 1841 yildan 1934 yilgacha taxminan 2 million shotland Amerika va Avstraliyaga va taxminan 750 ming  Angliyaga muhojir bo'ldi.","question":"Kimning mashhurligi tufayli butun Yevropa bo'ylab kilt va tartanlar modaga aylandi?","answers":{"text":["James MakFersonning Ossyan va Valter Skotning romanlari"],"answer_start":[74]},"id":1950}
{"context":"Freewheelin Bob Dylan nafaqat Amerika xalq musiqasi muxlislari, balki butun dunyoga ta'sir qildi. Britaniyalik tomoshabinlarning xudojo'ylari, Jorj Harrisonning so'zlariga ko'ra, \"The Beatles\" musiqasi ularni juda ham qiziqtirgan. Dilanning albomi Liverpul to'rtligidan mashhur musiqaning mazmuni nafaqat erkak va ayolning romantik his-tuyg'ularida bo'lishi mumkinligini o'rgatdi. Dylan singari, Beatles ham qo'shiqlarni tajriba qilishdi va repertuarini murakkablashtirdilar. Shu bilan birga, 1964 yil boshida Dylanning protest qo'shiqlari bo'lgan yangi The Times They Are A-Changing albomi chiqdi, bir necha oydan so'ng esa Another Side of Bob Dylan diskini chiqardi, uning musiqiy matolarida blyuz va ritm-end-blyuzning ta'siri paydo bo'ladi. Jon Kitts va Artur Remboning qo'shiqlarini o'qish ta'siri ostida, Dylan qo'shiqlarining so'zlari tobora adabiy va sug'g'orga to'la bo'lib bormoqda. Musiqa tarixida birinchi marta, mazmun to'g'ridan-to'g'ri matn bilan emas, balki murakkab tasvirlar bilan ifodalanadi. Ba'zan so'z so'zdan keyin keladi, ong oqimi kabi.","question":"Amerikalik xalq musiqasi muxlislariga kim katta taassurot qoldirdi?","answers":{"text":["Freewheelin Bob Dylan"],"answer_start":[0]},"id":893}
{"context":"Temir yo'l tushunchasi (eskirgan. Temir yo'l (inglizcha: Chunky) rellar bilan jihozlangan yer bo'lagi yoki sun'iy inshoot yuzasini (tunnel, ko'prik, estakada) bildiradi, u rel transport vositalarining harakatlanishi uchun ishlatiladi. Temir yo'l bitta yoki bir nechta yo'llardan iborat bo'lishi mumkin. Temir yo'llar elektr, dizel, turbina, bug'yoki kombinatsiyalangan harakatlanish bilan ishlaydi. Temir yo'llarning o'ziga xos turi tishli. Odatda temir yo'llar signal berish tizimi bilan, elektr traga  temir yo'llar esa kontaktli tarmoq bilan jihozlanadi. Umumiy foydalanishdagi temir yo'llarni, sanoat temir yo'llarini (korxonalar va tashkilotlarning kirish yo'llari) va shahar temir yo'llari  metropoliten va tramvayni ajratib ko'rish mumkin.","question":"Metro va tramvay temir yo'llarning qaysi turiga kiradi?","answers":{"text":["shahar temir yo'llari"],"answer_start":[674]},"id":1915}
{"context":"Buyuk Britaniyadagi dorixonachi tibbiyot bo'yicha mutaxassis hisoblanadi va ko'pincha farmatsevtikning bevosita rahbarligi ostida ishlamaydi (agar u kasalxona dorixonasida ishlasa), aksincha, boshqa katta dorixonachilar tomonidan boshqariladi va nazorat qilinadi. Buyuk Britaniyada dorixona xodimlarining roli oshdi va ularga dorixona bo'limi va dorixonadagi ixtisoslashtirilgan joylarni boshqarish vazifasi yuklandi, bu esa farmatsevtlarga o'z sohalarida dori-darmonlar bo'yicha maslahatchilar sifatida ixtisoslashishga vaqt ajratadi, ular bemorlar bilan ishlash va tadqiqotlarga ko'proq vaqt sarflashadi. Dorixonachi malaka olganidan so'ng, Bosh farmatsevtika kengashida (GFS) professional sifatida ro'yxatdan o'tishi kerak. Davlat soliq xizmati tibbiyot xizmatlarini ko'rsatuvchi farmatsevtika va dorixonalarni boshqarish organi bo'lib, ular faoliyatini tartibga soladi.","question":"Buyuk Britaniyadagi dorixonalarni kim nazorat qiladi?","answers":{"text":["boshqa katta dorixonachilar"],"answer_start":[192]},"id":3146}
{"context":"Ayrim mualliflarga ko'ra, Kavkaz Albaniyasi tarkibiga Diauun nomi bilan kirgan Derbent tarixidagi muhim fakt masihiylikni qabul qilish edi. Shahar Albaniyaning shimoliy forpostida xizmat qilgan ((26). V asrning ikkinchi yarmida alban shohi Vache II bir muncha vaqt davomida Derbent shahrini Albaniyaning zoroastrizmga qarshi kurashda asosiy xristian poydevoriga aylantirdi ((27). V asrdan shaharning faol rivojlanishi boshlandi, shuningdek, Oldingi Osiyoni  hun va xazor turkiy qabilalarining ko'chmanchi to'lqinidan himoya qilish uchun katta fort quruvlari boshlandi. Shu bilan birga, shaharni mustahkamlashdan tashqari, ko'chmanchilarni tinch yo'l bilan cheklash urinishlari ham to'xtatilmadi. 449451 yillarda Ermaniyaga qarshi xalq isyoni bo'lgan Ermaniya tarixchisi Misrning V asrdagi tarixiy yozuvchisi Egiche Vardapet, Fors qo'mondonligi ostidagi Vardan Mamikonyan boshchiligidagi ermon qo'shini tomonidan qo'lga olingan Derbentdan keyin, darvoza komendantlari shahzoda Va'anga...gunnlar mamlakatiga va gunga yordam beradigan boshqa barbar yerlariga borish, ular bilan tinchlik shartnomasini tuzish va dushmanga qarshi turish uchun buyurilganligini ko'rsatgan.","question":"Qaysi asrdan boshlab shaharning faol rivojlanishi, shuningdek, Oldingi Osiyoni ko'chmanchilarning yangi to'lqinidan himoya qilish uchun mo'ljallangan katta fortatsiya qurilishi boshlandi.","answers":{"text":["V asrdan"],"answer_start":[380]},"id":26}
{"context":"Peyton Manning ikki xil jamoani bir nechta Super Kuboklarga olib borgan birinchi chorakchi bo'ldi. U, shuningdek, 39 yoshida Super Kubokda o'ynagan eng keksa himoyachi hisoblanadi. Oldingi rekordni Jon Elvey ushlab turdi, u 38 yoshida Bronkosni Super Kubok XXXIIIda g'alaba qozonishga olib keldi va hozirda Denverning futbol bo'yicha ijrochi vitse-prezidenti va bosh direktori hisoblanadi.","question":"Bronkosning bosh menejeri kim?","answers":{"text":["Jon Elvey"],"answer_start":[198]},"id":3181}
{"context":"1903 yilda Mariya va Pyer Kuriy radiatsiya hodisalarini birgalikda tadqiq etishda erishgan yutuqlari uchun Henri Bekkerel bilan birgalikda Nobel mukofotiga sazovor bo'lishdi. (Endi ular nihoyat laboratoriyalarini jihozlash va o'z uylari uchun hammom sotib olish imkoniyatiga ega bo'lishdi.) Kyuriy er-xotinning qo'llari doimiy ravishda radioaktiv namunalar bilan aloqa qilishdan yaralandi va bu radiyni tibbiy amaliyotda qo'llash g'oyasi paydo bo'lishiga xizmat qildi. Bu Pierre Kyuri tomonidan Nobel mukofoti nutqida ta'kidlangan.","question":"Mariya va Pyer Kuriy nima uchun Nobel mukofotiga sazovor bo'lishdi?","answers":{"text":["radiatsiya hodisalarini birgalikda tadqiq etishda erishgan yutuqlari"],"answer_start":[32]},"id":2744}
{"context":"Negativ shakllar har doim fe'lning birinchi (leksik) qismiga va mi- prefiksidan oldin qo'shiladigan zarba prefiksining yordamida hosil bo'ladi. Masalan, némiravàd u bormaydi, nágoft u aytmadi, nákarde bâšám (agar) men (va) qildi. Murakkab fe'llar (jodấ nákardè ast u (hozircha) ajratilmagan) va passiv shakllari (gofté nášod aytilmagan) bundan mustasno. Aorist va buyruqli e &amp; apos; tiqod shakllarida salbiy prefiks har doim be- prefiksini almashtiradi: nákon qilma, náravàd yurmasin.","question":"Tilning qaysi qismlari har doim fe'lning birinchi (leksik) qismiga va mi- prefiksidan oldin qo'shiladigan zarba prefiksi yordamida hosil bo'ladi?","answers":{"text":["Negativ shakllar"],"answer_start":[0]},"id":1339}
{"context":"U Miniatür va Floribunda gullari o'rtasida o'rtacha mavqega ega bo'lgan past o'sishli navlarni o'z ichiga oladi (4555 sm). Gullar odatda Floribunda sinfidagi navlarga qaraganda kichikroq. Ular mo'l-ko'l va deyarli uzluksiz gullaydilar. Chetga va bog'konteynerlari uchun tavsiya etiladi. Yangi guruhga ismni ichki tomirlar bilan qoplangan hovlilarda gullar bilan qoplangan idishlar joylashtirilishi moda berdi. XX asrning 80-yillaridan boshlab balandligi 50 sm dan oshmaydigan, mayda gulli, mo'l gulli navlarni yaratgan irlandiyalik seleksioner Patrik Dikson Miniflora sinfining yaratuvchisi hisoblanadi. AQShlik seleksioner J. Benjamin Vilyams, miniflora zamonaviy rasmiy tasnifda alohida sinf deb tan olingan ((44) ((45).","question":"Qisqa o'sishdagi gullarning balandligi.","answers":{"text":["4555 sm"],"answer_start":[113]},"id":1984}
{"context":"Seliya Green (Celia Green) qabila va hudud axloqi o'rtasidagi farqni ko'rsatadi. 12.) Oxirgi biri asosan salbiy va taqiqlovchi deb ta'riflanadi: u insonning hududini, shu jumladan uning mulklarini va undan bog'liq bo'lganlarni ajratadi, bu hudud buzilmasligi yoki rad etilmasligi kerak deb belgilaydi. Shu bilan birga, hududiy axloqlar ruxsat etiladi, chunki u odamga o'z hududida hamma narsani qilishga imkon beradi, agar u boshqalarning hududini buzmasa. Aksincha, qabila axloqi yo'l-yo'riqdir, chunki u jamoaviy qoidalarni alohida shaxsga yuklaydi. Ushbu normalar asosan o'zboshimchalik, madaniyat va \"sozlama\" ga bog'liq, hududiy axloq esa Kantning \"Kategoriya imperativi\" va Norman Geyslerning darajali absolutizm kabi universal va mutlaq deb hisoblangan qoidalarga qaratilgan. Grin, hududiy axloqning rivojlanishini xususiy mulk tushunchasi paydo bo'lishi va ijtimoiy maqomdagi farqlarning rasmiylashtirilishi bilan bog'laydi.","question":"Grin hududlar axloqi rivojlanishini qanday tushuncha paydo bo'lishi bilan bog'laydi?","answers":{"text":["xususiy mulk"],"answer_start":[822]},"id":2330}
{"context":"Shprunlarning hayvonot tabiati birinchi marta Jon Ellis tomonidan asoslangan, u suv oqimini yaratish va oskulyumlarning diametrini o'zgartirish qobiliyatini tasvirlagan va o'z kuzatuvlarini 1765 yilda Daniel Solanderga yozgan maktubida bayon etgan (1766 yilda maktub Qirollik jamiyatining falsafiy asarlarida chop etilgan) (5). 1752 yilda, Ellisning kashfiyosidan oldin, frantsuz tabiatshunos Jan-Andre Peysonnel ((fr) shunga ko'ra, shprunlar tirik organizmlar emas, balki suzuvchilar yoki dengiz qurtlari tomonidan qurilgan konstruksiyalardir, deb taxmin qilgan.","question":"Jon Ellis o'zining sponzalar haqida kuzatuvlarini Daniel Solanderga yozgan maktubida qachon bayon qilgan?","answers":{"text":["1765 yilda"],"answer_start":[190]},"id":1604}
{"context":"Dastlab kompakt disk audio yozuvlarni raqamli ko'rinishda saqlash uchun yaratilgan (CD-Audio deb nomlanadi), ammo keyinchalik har qanday ma'lumotni (fayllarni) ikkilamchi ko'rinishda (t. n. o'lchash CD-ROM  inglizcha Compact Disc Read Only Memory, faqat o'qishga moyil kompakt disk, yoki CD-ROM  Kompakt disk, doimiy xotira qurilmasi). Keyinchalik kompakt disklar paydo bo'ldi, ular nafaqat bir marta yozilgan ma'lumotni o'qish, balki yozib olish imkoniyatiga ega edi (CD-R  inglizcha. Compact Disc-Recordable, yozib olinadigan kompakt disk) va qayta yozib olish (CD-RW  ingliz. Compact Disc-ReWritable, qayta yozib olinadigan kompakt disk).","question":"CD-ROMni qanday ochish mumkin?","answers":{"text":["Compact Disc Read Only Memory"],"answer_start":[217]},"id":337}
{"context":"Boshqa anatomik va biokimyoviy ma'lumotlar eumetazoylarning uzoq vaqt davomida oddiy shpritzlar tarkibida ko'rib chiqilgan Homoscleromorpha  shpritzlar sinfiga yaqinligini ko'rsatadi. 2007 yilda o'tkazilgan yadro DNK tahlili shisha shprunlar va qushquruqlarni o'z ichiga olmagan holda shprunlarning eng yaqin eumetazoy guruhi Homoscleromorpha sinfi ekanligini ko'rsatdi, yaqinlik bo'yicha keyingi  silt shprunlar, oddiy shprunlar esa ikkala guruh uchun ham evolyutsion xolalardir). Homoscleromorpha spermatozoidlari boshqa barcha shpritslarda bo'lmagan eumetazoid spermatozoidlari bilan bir qator umumiy xususiyatlarga ega. Homoscleromorpha va eumetazoida hujayra qatlamlari asosan boshqa shpritzlarda topilmaydigan IV turdagi kollagen oqsillaridan iborat bo'lgan halqaga o'xshash bazal membranada birikadi. Biroq, oddiy shprunlarning mezoxilini qo'llab-quvvatlaydigan spongin IV tipdagi kollagenga yaqin ((209).","question":"Qaysi shpritzlar Homoscleromorpha dan keyin eumetazoylarga yaqinroqdir?","answers":{"text":["silt shprunlar"],"answer_start":[398]},"id":701}
{"context":"Eksopinakodermada diametri 4 dan 100 mikrometrgacha bo'lgan ko'p sonli teshiklar mavjud bo'lib, ular orqali suv shpritzning suvga ega tizimiga kiradi. Oddiy ko'piklarning aksariyatida va barcha Homoscleromorphalarda  bu hujayralararo teshiklar poralari mavjud bo'lib, ohaktosh ko'piklarda esa  porositetlar  maxsus silindrik naycha hujayralari ichida hosil bo'ladi. Ikkinchisida esa, poraning diametri sitoplazmatik tolalarning qisqarishi bilan tartibga solinadi, shuning uchun porotsitlarni sphincterlar printsipi bo'yicha ishlaydigan kichik klapanlar deb hisoblash mumkin. Ba'zi shprunlarda prokitlar mexanik yoki kimyoviy ta'sirga javoban qisqaradi. O'rta va chetida ochilishi yoki yopilishi mumkin bo'lgan teshikli tekislangan porocitlarga ega bo'lgan oddiy shprunlar tasvirlangan ({46).","question":"Ko'pgina oddiy shpritzlarning ko'rinishida bo'lgan burchaklar.","answers":{"text":["hujayralararo teshiklar"],"answer_start":[220]},"id":580}
{"context":"Ko'rinishi va qanotlarining rangi ko'p qushlarning omon qolishida muhim rol o'ynaydi. Bu himoya kamuflyaj, juftlanish paytida jinsni aniqlash va aposematik namoyish. Qushquruq qanotlarning rangi pigmentli (o'z ichiga olgan pigmentlarga bog'liq), optik (yorug'ning parchalanishiga bog'liq) va kombinatsiya (bo'yashning ikkita oldingi turini birlashtirgan) bo'lishi mumkin. Ba'zi kapalaklarning qanotlarining yorqin ranglanishi (masalan, Ornithoptera kabi yirik va chiroyli rangli kapalaklar) ikkita asosiy mexanizm bilan boshqariladi: multiqatlamlardan tushgan yorug'likning diffuz aks ettirilishi va ichki pigmentning spektral filtratsiyasi.","question":"Ko'zoynakning ko'rinishi va rangi qanday ahamiyatga ega?","answers":{"text":["ko'p qushlarning omon qolishida muhim rol o'ynaydi"],"answer_start":[34]},"id":302}
{"context":"Universitetni tugatishdan oldin, Goncharov Semberskga doimiy yashash uchun qaytmaslikka qaror qildi. U poytaxtlarda (Moskva, Sankt-Peterburg) ruhiy hayotning keskinligi, u yerdagi qiziqarli odamlar bilan muloqot qilish istiqboli bilan o'ziga jalb qilindi. Ammo yana bir sirli orzu bor edi, u asrlar davomida yozish bilan shug'ullangan. U o'zini zimdan o'tkazib, Simirskni tark etishga qaror qildi. Va ketmadi. Sember gubernatori Goncharovdan uning kotibi lavozimini egallashni talab qildi. Fikrlash va tortinishdan so'ng, Goncharov ushbu taklifni qabul qiladi, ammo ish zerikarli va noshukur bo'lib chiqdi. Biroq, byurokratik tizim mexanizmining bu tirik taassurotlari keyinchalik yozuvchi Goncharovga mos keldi. Semberskda o'n bir oy bo'lganidan so'ng, u Peterburgga ketadi. Goncharov o'z kelajagini o'z qo'li bilan, hech kimning yordamisiz qurishga qaror qildi. Poytaxtga kelganidan so'ng, u Moliya vazirligining Tashqi savdo departamentiga murojaat qildi, u erda unga chet el xatlari tarjimoni lavozimi taklif qilindi. Xizmat uncha og'ir bo'lmadi. U biroz miqdorda Goncharovni moddiy ta'minlab, mustaqil adabiy mashg'ulotlar va o'qish uchun vaqt qoldirgan.","question":"Buni Gonsarovdan Sember gubernatori so'radi.","answers":{"text":["uning kotibi lavozimini egallashni"],"answer_start":[442]},"id":709}
{"context":"Federal zaxira tizimi (Federal Reserve System, FRS, Federal zaxira, FED) - 1913 yil 23 dekabrda maxsus tashkil etilgan mustaqil federal agentlik bo'lib, Markaziy bank funksiyalarini bajaradi va Amerika Qo'shma Shtatlarining tijorat bank tizimi ustidan markazlashtirilgan nazoratni amalga oshiradi. Fedga eng yirik shaharlarda joylashgan 12 ta federal zaxira banklari, uch mingga yaqin tijorat banklari, prezident tomonidan tayinlanadigan Boshqaruvchilar Kengashi, Ochiq bozor operatsiyalari bo'yicha Federal qo'mita va maslahat kengashlari kiradi. Federal zaxira to'g'risidagi qonun asos bo'lib xizmat qiladi. Davlat FEDni boshqarishda hal qiluvchi rol o'ynaydi, garchi kapital mulkchilik shakli xususiy bo'lsa ham  maxsus maqomli aksiyalar bilan aksiyadorlik shakli.","question":"Fedni boshqarishda kim muhim rol o'ynaydi?","answers":{"text":["Davlat"],"answer_start":[610]},"id":2166}
{"context":"Dastlab saytlar statik hujjatlar majmui bo'lib, masalan,  sayt-vizitka. Kommunikatsiya rivojlangani sayin, ichki va tashqi havolalar soni ko'paydi. Sayt nafaqat ma'lumotnoma, sharh, balki funktsional ofis, yangiliklar yoki media markazi rolini ham bajarishga kirishdi. Hozirgi kunda ularning aksariyati o'ziga xos dinamik va interaktivdir. Bunday hollarda mutaxassislar veb-ilovalar atamasidan foydalanadilar  sayt vazifalarini hal qilish uchun tayyor dasturiy majmua. Veb-ilova sayt tarkibiga kiradi, ammo ma'lumotlarsiz veb-ilova faqat texnik jihatdan sayt hisoblanadi. Shell (shakl, shablon) to'ldirilishi va faollashtirilishi kerak. Veb-saytlarni reklama qilish Internetda katta sanoatga aylandi.","question":"Veb-dastur veb-saytmi?","answers":{"text":["ma'lumotlarsiz veb-ilova faqat texnik jihatdan sayt hisoblanadi"],"answer_start":[507]},"id":711}
{"context":"Bank tez rivojlana boshladi va nafaqat Gonkongda, balki butun Uzoq Sharqda ham ustunlik qildi. Birinchi o'n yillikning oxiriga kelib, u Osiyo, Yevropa va Shimoliy Amerikaning yetti mamlakatida vakolatxonalarga ega bo'ldi: Yokohama (1866 yil), Kalkutta (1867 yil), Bombai (1869 yil), Saygon (1870 yil), Kobe (1870 yil), Osaka (1872 yil), Manila (1875 yil), San-Fransiisko (1875 yil). Bank xalqaro choy, ipak, paxta, shakar va kumush savdosini moliyalashtirgan. O'zining ilk yilligidan u Gonkong qog'oz pullarini bosib chiqarishni boshladi, shuningdek Xitoy, Tailand, Singapur, Pinang va Yaponiyaning pullarini bosib chiqardi. Faoliyatning muhim yo'nalishi davlat qarzlarini, birinchi navbatda Xitoy hukumatini joylashtirish bo'ldi.","question":"Qaysi mamlakatlarda bank ustunlikka erishdi?","answers":{"text":["Gonkongda, balki"],"answer_start":[39]},"id":1231}
{"context":"Umumiy oilaviy-nikoh munosabatlarini nazorat qilgan. XIX asrga to'g'ri kelmoqda. kichik oilalar hukmronlik qilgan. XIX asr oxirigacha. bir millatdagi nikohlar afzal ko'rildi. 60 foizgacha nikohlar o'z pogostlarida, qolganlari esa asosan qo'shni pogostlar aholisi bilan sodir bo'lgan. Qardosh o'g'li yoki qizi bilan nikohlar, shuningdek, bir oiladan aka-uka yoki opa-singillar boshqa oiladan opa-singillar yoki aka-ukalar uchun er yoki xotin bo'lgan ittifoqlar keng tarqalgan edi. XIXXX asrlar oralig'ida. qizlarning odatdagi nikoh yoshi 1720 yosh, yigitlarning yoshi esa  2125 yosh edi. Qizning fikri e'tiborga olinmadi.","question":"Oilaviy munosabatlarning necha foizi o'zlarining qo'shnilarida bo'lgan?","answers":{"text":["60 foizgacha"],"answer_start":[175]},"id":2231}
{"context":"Rossiyada ispan gitaralari XVIII asrda Rossiyaga, qisman, Italiya kompozitorlari va musiqachilari, birinchi navbatda Juzeppe Sarti va Carlo Kanobio tufayli kelgan. Yana biroz vaqt o'tgach, XIX asr boshida gitara 1821 yilda Peterburgga kelgan Mark Avreliya Tsani de Ferranti tufayli Rossiyada o'z mavqeini mustahkamladi, keyinchalik Mauro Juliani va Fernando Sorni gastrolga chiqardi. Sor, Moskvada birinchi rus ayol-baletmeyster bo'lgan rafiqasi-balerinani qoldirib, Rossiyaga sayohatini Gitara uchun \"Rossiya haqida xotira\" nomli musiqiy asarga bag'ishladi. Bu asar hozir ham ijro etilmoqda. Olti simli cholg'u asbobida o'ynagan birinchi rus gitarachilaridan biri Nikolay Petrovich Makarov bo'lgan.","question":"Ispaniya chitarasi Rossiyaga kimning yordami bilan yetib keldi?","answers":{"text":["Juzeppe Sarti va Carlo Kanobio"],"answer_start":[117]},"id":1708}
{"context":"XIX asr o'rtalarida, yirik gul urug'lari savdogari va metsenat Yulius Ludvig Wiener (Julius Ludwig Wiener) mablag'lari bilan, o'z mol-mulkini shahar va kambag'allarga vasiyatnoma bilan qoldirgan, Libava maydonidan (Liyetuvninka) Tauralawkis manziligacha, besh kilometrlik Viner promenadi jihozlandi va o'tqazildi. Shaharning shimoliy qismida XIX asrda park o'rnatilgan. ((86) Yulus Ludvig Viner o'z vasiyatnomasida o'z jamg'armasiga rassomlar va texniklar o'quvchilarini qo'llab-quvvatlash uchun 10 000 taler tayinlagan (yiliga 360 marka bo'lgan 4 ta stipendiya), yana 302 789 taler turli xil ma'rifatni rivojlantirish tashabbuslari, xayriya tashkilotlari uchun tayinlangan. 1000 talir har 1 aprel - Vinerning tug'ilgan kunida yuzlab kambag'allarni bepul ovqatlantirishga tayinlangan.","question":"Yulius Lyudvig Viner 10 000 talirni kimga vasiyat qilgan?","answers":{"text":["o'z jamg'armasiga"],"answer_start":[415]},"id":2266}
{"context":"Sovet Ittifoqining qayta qurilishi davri Belarus bank tizimining yangi rivojlanish bosqichi bo'ldi. 1987-yilda xo'jalik hisob-kitoblari tamoyillari asosida faoliyat yuritgan Vnesheconombank, Saqlash banki, Promstroybank, Agroprombank, Jilsotsbank kabi Belarus respublika banklari tashkil etildi. 1990 yil 14 dekabrda Belarus SSR Milliy banki to'g'risida va 1991 yil 1 yanvardan boshlab amal qila boshlagan Belarus SSRda banklar va bank faoliyati to'g'risida qonun qabul qilindi. 1991 yil 1 aprelda milliy bank tuzilishi yakunlandi.","question":"Belarus respublika banklari qaysi yilda tashkil etilgan?","answers":{"text":["1987-yilda"],"answer_start":[100]},"id":1808}
{"context":"Kristofer Boem (Christopher Boehm, 1982) ((25) evolyutsiya rivojlanishiga qarab hominidlar o'rtasida axloqiy me'yorlarning murakkabligi ochiq savanalarda harakatlanish chog'ida janjal va mojarolardan qochish zaruriyati, shuningdek tosh qurollarning rivojlanishi bilan izohlanadi, deb taxmin qilgan. Boshqa nazariyalarga ko'ra, murakkablik o'sishi shunchaki guruhlarning o'sishi va miyaning o'sishi bilan bog'liq va natijada miyaning qobiliyati o'sadi. Richard Dawkinsning \"Xudo - illyuziya\" kitobida axloq bizning biologik evolyutsion tariximizning natijasidir va zamonning axloqiy ruhi axloqning biologik asoslardan qanday rivojlanib, vaqt o'tishi bilan madaniyatning bir qismiga aylanganini tushuntirishga imkon beradi.","question":"Richard Dawkinsning axloqiy kitobining nomi nima?","answers":{"text":["\"Xudo - illyuziya\""],"answer_start":[472]},"id":879}
{"context":"1960-yillarning o'rtalarida SU ((3) simmetriyalari aniqlandi va adronlarni konstruksiya qilishda erkinlik darajasi unchalik ko'p emasligi ma'lum bo'ldi. Ushbu erkinlik darajalari kvarklar deb nomlanadi. Bir necha yil o'tgach, eksperimentlar shuni ko'rsatdiki,  kvarklar shunchaki hadronning erkinlik darajasi emas, balki hadronni tashkil etuvchi haqiqiy zarrachalardir tush, zaryad, spin va boshqalar. Faqatgina bitta muammo, qanday qilib kvarklar hech qanday reaktsiyalarda hadronlardan chiqib ketolmasligini tasvirlash edi.","question":"Kvarklar hadronlarning qanday xususiyatlariga ega?","answers":{"text":["tush, zaryad, spin va boshqalar"],"answer_start":[369]},"id":1388}
{"context":"Ko'p yillar o'tgach, sovet davridan keyin, yana bir taniqli rassom Boris Yefimovga qarshi keyingi avlod rassomi Mixail Zlatkovskiy bir necha bor shunday maqolalar bilan chiqdi: \"Qanday davrlar, hovlida, karikaturalardan bo'lgan odam bir necha bor, hech narsa shubha qilmasdan, o'z adolatsiz ishlari uchun yana mukofot so'raydi?! (13) 14 Keyingi bor Boris Yefimovga barcha og'ir gunohlarda ayblovlar beriladi. 100 yildan ortiq yashagan eng qadimgi karikaturachi shaxsini topish, albatta, qiyin munosabat va ko'p fikrlashni talab qiladi, ammo bu o'tmishdan qochishga va XX asrning birinchi yarmidagi odatiy tushunchalardan keskin farq qiladigan keyingi avlod karikaturalarining yangi to'lqini va qabul qilishni uddalay olgan odam. (Zlatkovskiyning patosining sababi esa Yefimovning eng yaxshi mahalliy karikaturachi deb nomlashi emas, balki Zlatkovskiyni, balki Peskovni nomlashi edi - bu keng ma'lum, ammo Internet hali mavjud bo'lmaganligi sababli qayd etilmagan.) (buni tasdiqlash uchun: http:\/\/www.youtube.com\/watch?v=46faB63HYAA Zlatkovskiy Peskov va Baxchanyanlarning yomon ikkiyuzlamachi rassomlari haqida gapiradi, ular aslida buyuk ustalar).","question":"\"Ochqich\" karikaturalardan nimani so'raydi?","answers":{"text":["mukofot"],"answer_start":[310]},"id":2392}
{"context":"Mulkchilikning eng haqiqiy tushunchasi, bu mulk to'liq huquq (o'z narsasiga) bo'lgan tasavvurdir. Bu borada, G.B.B.B.S.ning mulkchilikni tashqi narsalarda erkin iroda mavjudligi sifatida tushuntirishini eslab qolish mumkin emas. V. bilan F. bilan Gegel tomonidan. Ushbu ishda G. V. bilan F. bilan Xegel mulk tushunchasini ijobiy, salbiy va cheksiz belgi sifatida belgilab berdi. Erkin iroda mulkning muhim xususiyatidir, B. N. Qashqadaryo Chicherin, mulkdorning irodasi erkin, lekin bu erkinlikning chegaralari boshqalarning erkinligi bilan belgilanadi.","question":"Mulkni to'liq tushunishning eng haqiqiy tushunchasi, uni nimaga to'liq huquq (hukumat) sifatida ko'rishdir.","answers":{"text":["(o'z narsasiga)"],"answer_start":[61]},"id":1075}
{"context":"2005 yil boshida SEB Stanislav Arzhevitindan Ajio bankining 94% ni $27,5 mln.ga sotib oldi. 2006-yilda u SEB Bank deb qayta nomlandi. 2007 yilda SEB Anatoliy Girshfelddan Faktorial-Bankni 100 million dollarga sotib oldi. 2009 yilda u SEB Bankka qoʻshildi. 2012 yilda SEB o'zining chakana SEB Bankini Aleksandr Adarichga sotdi, ammo mamlakatda korporativ mijozlarga xizmat ko'rsatishga ixtisoslashgan boshqa bank orqali o'z faoliyatini davom ettirdi, buning uchun 2012 yil mart oyida yangi tashkil etilgan Akcept Bankni sotib oldi, keyinchalik uni SEB Korporativ banki deb nomladi.","question":"Qaysi yilda Ajio Bank SEB Bank deb qayta nomlandi?","answers":{"text":["2006-yilda"],"answer_start":[92]},"id":1488}
{"context":"1979 yilda Kataloniya avtonomlik maqomini oladi (Kataloniya o'zini o'zi boshqarish asoslari Avtonomiya to'g'risidagi nizomda yozma ravishda qayd etilgan ), shundan so'ng katalan tilini rasmiy tan olish. Shu vaqtdan boshlab Kataloniya o'z hukumatiga ega bo'lib, Ispaniya konstitutsiyaviy monarxiyasiga kiradi. Rezidentsiyasi Barselonada bo'lgan hukumat 1359 yildan beri mavjud bo'lgan Corteslar, tarkibiy vakillik yig'ilishlarining vorisi hisoblanadi va 135 deputati bo'lgan Parlament va Ijroiya Kengashidan iboratdir. Kataloniya avtonom viloyati Generalratining raisi Parlament tomonidan 4 yilga saylanadi. Rais  Artur Mas (Artur Mas).","question":"O'z-o'zini boshqarishning asoslari qayd etilgan joy.","answers":{"text":["Kataloniya o'zini o'zi boshqarish asoslari Avtonomiya to'g'risidagi nizomda yozma ravishda qayd etilgan "],"answer_start":[49]},"id":1998}
{"context":"Chexiya tilining o'z ismini qo'llashning ikki turi mavjud. Ulardan biri  český jazyk  chexlarning rasmiy nomi bo'lib, ikkinchisi  čeština  keng tarqalgan so'zlashuv nomi hisoblanadi. Chexiya tili lingvonimi chexiya xalqining Češi chexi (Čech chex, Češka cheška) oʻz ismiga bogʻliq. Chex so'zi *-xъ kichiklashtirish formanti yordamida praslavdan hosil bo'lgan. *čel-, *čelověkъ va *čelędь so'zlarida aks etgan, ya'ni bu so'zning ichki shakli  zot a'zosi.","question":"Chexlarning qaysi variantlari rasmiy nom hisoblanadi?","answers":{"text":["český jazyk"],"answer_start":[73]},"id":2130}
{"context":"O'rta asrlar odamlar standartlashtirish tushunchasini bilishgan. U Venetsiya respublikasida dengiz kemalarini qurishda qo'llanilgan. Standartlashtirilgan korpus elementlaridan qurilgan kemalar maxsus kanallarga kiritilgan, ularning ikkala tomonida kerakli materiallar, asbob-uskunalar, такелаж va boshqalar joylashtirilgan. Bu yerda bir necha xil turdagi oziq-ovqat mahsulotlari, jumladan, toza suvli idishlar va oziq-ovqat qutilari mavjud. Kanalning oxirida bayroq ko'tarilib, kema dengizga chiqardi. Ma'lumki, XIIXIV asrlarda Venetsiya respublikasi kuchli dengiz flotiga tayanar ekan, katta qudratga erishdi.","question":"O'rta asrlar odamlari qanday tushunchaga ega edilar?","answers":{"text":["standartlashtirish"],"answer_start":[21]},"id":2456}
{"context":"Titus Liviy etrusklarning shimoliy kelib chiqishi haqida yarim afsonaviy versiyani keltirib o'tadi. Protovillanov madaniyati egalari migratsiya qilgan shimoliy qabilalarning Apennin yarim oroliga kirib kelishi ko'pchilik mutaxassislar tomonidan qabul qilinadi. Ushbu gipoteza doirasida etrusk-rassalar alp ritlari bilan qarindosh bo'lgan va bunday holda ularni Markaziy Evropaning avtoxton, hind-yevropalik aholi sifatida ko'rib chiqish mumkin, ular o'zlariga turli vaqtlarda Sardiniya va ehtimol Kichik Osiyodan kelgan madaniy va etnik elementlarni singdirgan.","question":"Etruskalar-rasenlar kim bilan qarindosh bo'lgan?","answers":{"text":["alp ritlari"],"answer_start":[302]},"id":439}
{"context":"Ko'pchilik sutemizuvchilardan farqli o'laroq, ularning reproduktiv qobiliyati o'tish davrlari bilan cheklangan, ayollarda 28 kunlik hayz sikli mavjud bo'lib, ular yil davomida homilador bo'lishga qodir. Homiladorlik oylik siklning ma'lum bir davrida (ovulyatsiya) boshlanishi mumkin, ammo ayolning unga tayyorligi haqida hech qanday tashqi belgilar yo'q. Ayollar homiladorlik paytida ham jinsiy hayot kechirishlari mumkin, bu esa sutemizuvchilarga xos emas, faqatgina primatlar orasida uchraydi. Biroq, reproduktiv funksiya yosh bilan cheklangan: ayollar o'rtacha 40-50 yoshda (menopauza boshlanganda) ko'payish qobiliyatini yo'qotadilar.","question":"Ayollar necha yoshda farzand ko'rish qobiliyatini yo'qotadilar?","answers":{"text":["40-50 yoshda"],"answer_start":[564]},"id":1446}
{"context":"Bunday turdagi hamkorlik kin-seleksiya orqali paydo bo'lgan bo'lishi mumkin, bu esa o'sha turdagi yaqin qarindoshlarning omon qolishiga yordam beradigan belgilarni tanlashga qaratilgan. Tanlov yaqin qarindoshlarga yordam beradigan allellarni afzal ko'radi, chunki agar bu allellar mavjud bo'lsa, unda yaqin qarindoshlar ham ushbu allellarga ega bo'lish ehtimoli yuqori. Turlar o'rtasidagi kooperatsiyani qo'llab-quvvatlaydigan boshqa jarayonlar guruhlarni tanlashni o'z ichiga oladi, bu erda turlar o'rtasidagi o'zaro aloqalar o'z guruhlari uchun bunday aloqalarga ega bo'lmagan boshqa guruhlarga nisbatan afzalliklarni beradi.","question":"Qanday qilib bir turdagi o'zaro hamkorlik paydo bo'ldi?","answers":{"text":["kin-seleksiya"],"answer_start":[25]},"id":1558}
{"context":"1609-1610 yil qishda Rossiyaga Rechi Po'polita intervensiyasi paytida. Do'rog'obujni qamal qilingan Smolenskdan shoh Sigizmund III tomonidan yuborilgan rotmistr Neliubovich otryadi egallab oldi. 1613 yilda 1617 yilda Dorogobuj qaytarib olindi. shaharga qirolicha Vladislav yaqinlashdi va Dogobuj voyevozi Ivan Adadurov shaharni topshirdi va aholining ko'magi bilan qirolicha nomiga qasam ichdi. 1618 yilda Deulin tinchligi shartlari bo'yicha Dorogobuj Retseya Po'spolyoti tarkibida qoldi, Smolensk voyevodligi viloyat markazi maqomini oldi (Dorogobuj o'lkasining tarkibi va chegaralari saqlanib qolgan holda Rossiya ma'muriy bo'linishi o'zlashtirildi). 1625 yil 28 may Do'rog'o'bo'y Magdeburg huquqiga ega bo'ldi, gerbi bilan taqdirlandi (Sv. Mariya) shahar matbuotida aks etgan.","question":"Qaysi hujjat shartlariga ko'ra, Do'rog'oboy Recha Politsiya tarkibida qoldi?","answers":{"text":["Deulin tinchligi shartlari bo'yicha"],"answer_start":[406]},"id":1335}
{"context":"1279 yildan keyin Xubilay hukumati moliyaviy muammolarga duch keldi. Urushlar va qurilish loyihalari mo'g'ul-tatarlarning g'aznachasini quritdi. Soliqlarni yig'ish bo'yicha sa'y-harakatlar korrupsiya va siyosiy janjallar tufayli to'xtatildi. Moliyaviy muammolar muvaffaqiyatsiz harbiy sa'y-harakatlarga olib keldi. 1281 yilda Xubilayning Yaponiyaga ikkinchi bosqichi yomon tajovuzning belgisi bo'lganligi sababli muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Xubiloy Annam, Champa va Javaga qarshi o'z kampaniyasini muvaffaqiyatsiz tugatib, lekin Birmaga qarshi pirovaya g'alabasini qozondi. Ekspeditsiyalarga kasalliklar, iqlimning noqulayligi, shuningdek, mongol-tatar jangovar mashinalari uchun mos bo'lmagan tropik joylar to'sqinlik qildi. Annam (Dai Viet) ustidan hukmronlik qilgan Tang sulolasi Bạch Đằng jangida mongol-tatarlarni mag'lub qildi (1288). Xitoyning Fujian mintaqasi Xitoy klanining dastlabki uyi bo'lgan Chan (Chen) klanini, ular Chan Kin (陳京, Chén Jīng) tomonidan Dai Vetga ko'chib o'tishdan oldin va uning avlodlari Chan sulolasini tashkil etishgan, ular Vetnam Đại Việtni boshqargan va klanning ba'zi a'zolari hanuzgacha xitoycha gapirishlari mumkin edi, masalan, Yuan sulolasining elchisi 1282 yilda Xitoy tilida so'zlashuvchi Chan hukmdorlari Trần Tuấn Quốc (keyinchalik Trần Hưng Đạo shohi) bilan uchrashganida. Professor Liam Kelli Xitoyda Song davlatidan Zhao Jun va Suy Tsundao kabi odamlar, Song davlatida mongollarning bosqinchilaridan so'ng Vetnamda hukmronlik qilgan Chan davlatiga qochib, Chan davlatiga mongol-tatar bosqinchilariga qarshi kurashishda yordam berganini ta'kidladi. Chanlar Xitoyning Fujian provinsiyasidan kelib chiqqan bo'lib, Tao ruhoniysi Xu Zundao ham mo'g'ul-tatar hujumini tasvirlab, ularni \"Shimoliy banditlar\" deb atadi. Annam, Burma va Champa mo'g'ul-tatarlarning g'ayratini tan olib, Yuan sulolasi bilan bo'ysunuvchan munosabatlar o'rnatdilar.","question":"Mo'g'ul-tatarlarni Jang davlati qachon mag'lub qildi?","answers":{"text":["1288"],"answer_start":[830]},"id":3192}
{"context":"Buyuk binolarni majburiy o'zaro sug'urtalash orqali nafaqat ushbu binolarning egalari yong'indan sug'urta himoyasi bilan ta'minlandi, balki boshqa vazifalar ham muvaffaqiyatli hal qilindi. Aholi o'zlarining mulkiy manfaatlarini himoya qilish uchun sug'urtalardan foydalanishga o'rgangan; qishloqlarda yong'in xavfini kamaytirishga qaratilgan sezilarli profilaktik ishlar olib borilgan. Sug'urta himoyasini amalga oshirishga preventiv yondashuvning rivojlanishi tufayli o'zaro davlat sug'urtasi moliyaviy barqarorlikka ega bo'ldi va nafaqat majburiy, balki ixtiyoriy ravishda ham o'tkaziladigan bo'ldi.","question":"Qanaqasiga binolar yong'in bo'lgan taqdirda sug'urta himoyasiga ega bo'ldi?","answers":{"text":["Buyuk binolarni majburiy o'zaro sug'urtalash orqali"],"answer_start":[0]},"id":1894}
{"context":"Trolleybus so'zi inglizchadan olingan. Trolley avtobus. Ushbu inglizcha nom, versiyalardan biriga ko'ra, trolley amerikaliklarning kombinatsiyasi sifatida paydo bo'lgan (tramvay vagoni  sr. Britlar Streetcar, tram) va inglizcha bus (avtobus)  birinchi trolleybuslar jamoatchilik tomonidan avtobus va tramvay vagonining gibridlari sifatida qabul qilingan (Rus tilidagi dastlabki nashrlarda trolleybus relsiz tramvay sifatida tavsiflangan). Boshqa versiyaga ko'ra, bu kombinatsiyada trolley so'zi aravacha ma'nosida ishlatiladi va dastlabki trolleybuslarda ishlatiladigan simlar bo'ylab siljiydigan aravacha shaklidagi tok olish vositasiga havola qiladi, bu keyinchalik trolley atamasining o'ziga jalb qilinishiga olib keladi.","question":"Trolleybus so'zi qaysi inglizcha so'zdan kelib chiqqan?","answers":{"text":["Trolley avtobus"],"answer_start":[39]},"id":2829}
{"context":"Lev Nikolayevich jamiyatda porlashni xohlardi, ammo unga tabiiy uyatchanlik va tashqi jozibadorlikning yo'qligi xalaqit berardi. Tolstoyning o'zi ta'riflaganidek, hayotning eng muhim masalalari - baxt, o'lim, Xudo, sevgi, abadiylik - haqida fikrlashning turli xil turlari uning xarakteriga o'sha davrda ta'sir ko'rsatdi. Uning \"Otrochlik va yoshlik\" romanida, \"Qiyomat\" romanida Irtenyov va Nexlyudovning o'zini o'zi takomillashtirishga intilishi haqida hikoya qilganini Tolstoy o'sha davrdagi o'z asketik urinishlari tarixidan olgan. Bularning barchasi, S. Ha, shunday. Vengerovning \"Otrochilik\" romanidagi ifodasi bilan aytganda, Tolstoyda his-tuyg'ularning yangiligini va aql-zakovatning aniqligini yo'q qiladigan doimiy axloqiy tahlil qilish odati paydo bo'lishiga olib keldi. O'sha davrdagi o'zini tahlil qilish misollarini keltirib, u o'zining o'smirlik davridagi falsafiy o'z-o'zini katta va buyuk deb hisoblashining haddan tashqari oshirib yuborilishiga hazil bilan javob beradi va shu bilan birga o'zini xayrli qilgan deb o'ylagan haqiqiy odamlar bilan to'qnashganda, har bir oddiy so'zi va harakatidan uyalmaslikka o'rganishning engil imkoniyatini ta'kidlaydi.","question":"\"Qo'shilish\" romanini kim yozgan?","answers":{"text":["Tolstoyning"],"answer_start":[129]},"id":997}
{"context":"Bobil eng katta gullab-yashnagan davrga Yangi Bobil shohligi davrida (avv. e.) deb nomlangan. U Assuriyadan mustaqilligini mahalliy hokimi Nabopalasarning uzoq davomli kurashidan so'ng qo'lga kiritdi, u o'zini mustaqil hukmdor deb e'lon qildi. Dastlab, u faqatgina Bobilning shimoliy qismini zabt etgan. 615 yilda paydo boʻlgan. e. bilan Bobilning barcha hududlarini, shu jumladan, Uruk va Nippur kabi yirik shaharlarni zabt etishga muvaffaq bo'ldi. Nabopalasar Ossuriya qulashi va Ossuriya hududining Midiya hokimi Kiaksar bilan birgalikda bo'linishiga yordam berdi ((3).","question":"Yangi Bobil shohligi kimdan mustaqil bo'ldi?","answers":{"text":["Assuriyadan"],"answer_start":[96]},"id":2875}
{"context":"Sponglarning ovqat hazm qilish uchun ixtisoslashgan hujayralari yo'q. Oziq-ovqat zarralarini ushlashda deyarli barcha qoplama hujayralari va shpritzning ichki bo'shlig'idagi ko'plab hujayralar ishtirok etadi. Xoanolitlar, arxeotsitlar, eksopinakositlar, endopinakositlar va bazopinakositlar fagocitlar va hazm qilish faolligiga ega ekanligi ko'rsatilgan. Oziq-ovqatni ushlab turish, shuningdek, prosopillarda va olib boruvchi kanallarda sodir bo'lishi mumkin ((36). Fagotsiterlik faolligi aniqlandi miotsitlarda, sekretor globulyar hujayralarda, sklerotsitlarda, lofotsitlarda. Kichkina zarrachalar ekzopinakotsitlar orasidagi mezoxilga kirib borishi mumkin, ammo bu harakatlanish mexanizmi noma'lum. Ba'zi mezoxil hujayralari o'zlarining o'sganlarini amioid tarzda pinaqocitslar orasidagi kanallar bo'shlig'iga tortishi va fagocitozni amalga oshirishi mumkin. Ammo ko'p hollarda bakteriyalar va boshqa pikoplanktonlar ((en) xanocitlarning psevdopodal o'sishlari tomonidan ushlab olinadi ((36).","question":"Fagocit faolligi kimlarda aniqlangan?","answers":{"text":["miotsitlarda, sekretor globulyar hujayralarda, sklerotsitlarda, lofotsitlarda"],"answer_start":[499]},"id":1629}
{"context":"1903-1904 yillarda orolda birinchi 50 ta zamonaviy maktab tashkil etilgan bo'lib, ularning o'ziga xos xususiyati o'qituvchilar o'quvchilarning uylariga borib, ularga maslahat berishgan. 1910 yilda 10 yoshdan 14 yoshgacha bo'lgan bolalarni majburiy o'qitish joriy etildi. Keyinchalik majburiy o'qitish muddati asta-sekin ko'paytirildi: 1936 yilda 7 yil, 1946 yilda 8 yil, 1984 yilda 9 yil, 1990 yilda 10 yil. 2010-yillarning boshida mamlakatda 213 ta maktab bo'lgan, shundan atigi 6 tasi xususiy maktab edi. 1995 yildan boshlab 6 yoshdan 16 yoshgacha bo'lgan bolalar majburiy o'qishga kiritiladi. Hozirgi kunda maktablarda ikki chet tilni o'rganish majburiy hisoblanadi: 6 sinfdan boshlab Daniya va 7 sinfdan boshlab ingliz tili.","question":"Islandiya maktablarida islandiya tilidan tashqari yana qaysi tillar majburiy hisoblanadi?","answers":{"text":["6 sinfdan boshlab Daniya va 7 sinfdan boshlab ingliz tili"],"answer_start":[670]},"id":518}
{"context":"Ko'pgina hayvonlar o'simliklar bilan birga evolyutsiya bo'lgan. Ko'pgina hasharotlar gullarni polen yoki nektar shaklidagi oziq-ovqat evaziga changlaydilar. To'rt oyoqli hayvonlar mevalarni yeydilar va urug'larni najas bilan tarqatadilar. Ko'pchilik o'simliklar turlari turli xil qo 'ziqorinlar (mikoriza) bilan simbioz rivojlangan. Mushuklar o'simlikka tuproqdan suv va minerallarni olishda yordam beradi, o'simlik esa fotosintez natijasida hosil bo'lgan uglevodorodlarni beradi. Shuningdek, simbiotik qo'ziqorinlar mavjud  endofitlar, ular o'simliklar ichida yashaydilar va uy egasi organizmning o'sishiga yordam beradilar.","question":"O'simliklar qo'ziqorinlarni nima bilan ta'minlaydi?","answers":{"text":["uglevodorodlarni"],"answer_start":[456]},"id":1592}
{"context":"Uy qoʻyi (lat. Ovis aries) - qo'ylar oilasining qo'ylar jinsidan bo'lgan juft oyoqli sut emizuvchi. Ushbu hayvon allaqachon qadimiy davrlarda, asosan, uning qalin moyi va yeyiluvchi go'shti tufayli odam tomonidan uylashtirilgan. Hozirgi kunda soch qo'y junlari yoki jun, inson tomonidan har qanday boshqa hayvon junidan ko'ra ko'proq ishlatiladi. Qo'y go'shti deb nomlangan qo'y go'shti dunyoning ko'p mamlakatlarida iste'mol qilinadigan eng muhim mahsulotlardan biridir. Qo'ylarning junini va go'shtini olishdan tashqari, qo'y sutini, undan tayyorlanadigan brinza, oshxona yog'i va teri (qo'y) ni olish uchun ham ko'paytiriladi. Nihoyat, qo'ylar ilmiy tajribalarda ishlatiladi  Ushbu turning eng mashhur vakili Dolli qo'zisi hisoblanadi  dunyodagi birinchi klonlangan sutemizuvchi (1996 yilda).","question":"Qo'ylarning kiyimlari qanday materiallardan tayyorlanadi?","answers":{"text":["qo'y junlari"],"answer_start":[248]},"id":2049}
{"context":"1906 yilgacha Butunengliz klubi Uimbldon musobaqasini o'tkazgan yagona tashkilot edi; 1906 yildan boshlab musobaqaning tashkiliy qo'mitasiga Britaniya Laun-tennis assotsiatsiyasi (ALT) vakillari kiritildi va 1922 yildan - musobaqa yangi joyga ko'chib o'tgandan so'ng - bu ikki organ o'rtasida chempionatdan tushgan daromadlar ALTga tushishini ko'zda tutuvchi rasmiy bitim mavjud. 1922 yildan 1939 yilgacha turnirdan o'rtacha yillik foyda taxminan 10 ming funt ni tashkil etdi, 1933 yilda esa 16 mingdan oshdi (~ 120).","question":"1922 yildan 1939 yilgacha Vimbldonning o'rtacha yillik daromadi qancha edi?","answers":{"text":["taxminan 10 ming funt"],"answer_start":[438]},"id":1462}
{"context":"NRT To'lov tizimi tizimli ahamiyatga ega sifatida Rossiya Bankining bahosidan o'tdi. Tekshirishda uning Xalqaro hisob-kitoblar bankining To'lov va hisob-kitob tizimlari qo'mitasi va Qimmatli qog'ozlar bo'yicha komissiyalar xalqaro tashkiloti (CPMI-IOSCO) tomonidan ishlab chiqilgan va Rossiya banki tomonidan muhim to'lov tizimlari tomonidan rioya etilishi uchun tavsiya etilgan  Mali bozor infratuzilmalari uchun prinsiplar xalqaro standartlariga muvofiqligi darajasi aniqlandi. Tekshirish yakunlari bo'yicha Rossiya banki to'lov tizimi moliyaviy bozor infratuzilmasi uchun NRT tamoyillariga mos kelishini qayd etdi. NDR To'lov tizimi tomonidan rioya qilinmaydigan prinsiplar aniqlanmagan.","question":"Xalqaro hisob-kitoblar bankining To'lov va hisob-kitob tizimlari qo'mitasi va To'lov tizimlarini tekshirish uchun qimmatli qog'ozlar bo'yicha komissiyalar xalqaro tashkiloti tomonidan ishlab chiqilgan NRTlar qaysi xalqaro standartlarga mos keladi?","answers":{"text":["Mali bozor infratuzilmalari uchun prinsiplar"],"answer_start":[380]},"id":7}
{"context":"Ekinchilikka kuzgi qush (Agrotis segetum), hayqiruvchi qush (A. exclamationis), bahorgi sochi (Amphipoea fucosa), gamma sochi (Plusia gamma). Bog 'larga zararli omillar kabi kapustina (Pieris brassicae), bog'o'rmon soyasi (Mamestra oleracea), xo'r soyasi (M. pichi) bilan daraxtli sayohatchi ipak qurti (Cnethocampa processionea), juft bo'lmagan ipak qurti (Lymantria dispar), piyoz qo'g'irchog'i (Panolis flammea), piyoz ipak qurti (Dendrolimus pini), qishki paypoq (Operophthera brumata), olma mevalari (Cydia pomonella), sharqiy mevalari (Grapholita molesta), tog 'da yashaydigan chumoli mol (Yponomeuta evonymella), piyoz qovurg'a (Sphinx pinastri) va boshqa ko'plab o'rmonlar va bog'larga zarar etkazadi. Omborlar va omborlarga ombor mollari (Nemapogon granella), unli o't (Pyralis farinalis) va g'imsiz o't (Aglossa pinguinalis) zarar yetkazadi. Mo'ynalar, tabiiy gazlamalardan kiyimlar va mebellarga mo'l (Tinea pellionella), kiyim mol (Tineola bisselliella) va mebel mollari (Tineola furciferella) zarar yetkazadi. Kichik asalari o'tlari va katta mumli mollar asalarichilikka zarar etkazadi. Yipqichbaqalar (Thaumetopoeidae) oziq-ovqat topish uchun uzoq muddatli ko'chma sayohatlar qilish qobiliyatiga ega bo'lib, ommaviy ko'payish paytida gektarlik o'rmonlar va o'rmon massivlarini yeyishlari mumkin.","question":"Kimlar oziq-ovqat qidirishda uzoq muddatli migratsiyalarga ega bo'lib, ommaviy ko'payish paytida butun gektar o'rmon va o'rmon massivlarini yeb ketishi mumkin?","answers":{"text":["Yipqichbaqalar"],"answer_start":[1100]},"id":949}
{"context":"Bu bilan qahramon ikkiga bo'linadi: u do'stlarining o'limini, azob-uqubatlarni chin dildan boshdan kechiradi, uyga qaytishni istaydi, lekin u hayot o'yinidan zavq oladi, osonlikcha va mahorat bilan vaziyatlar taklif qilgan rollarni o'ynaydi (Polimon g'oridagi Hech kim ismli odam, Krit aholisi, Sir orolining aholisi va boshqalar). Uning shaxsiyati va taqdirida fojia va komik, yuksak his-tuyg'ular (vatanparvarlik, xudolarga hurmat) va hayotiy prozaviylik bir-biriga chambarchas bog'langan. Odisey ba'zan o'zini yomon tutadi: u ochko'z, ziyofat uchun o'ziga eng yaxshi bo'lakni saqlaydi, hatto Polifemdan sovg'alar kutadi, qullarga shafqatsizlik ko'rsatadi, yolg'on va o'zgaruvchan biron bir foyda uchun. Shunga qaramay, umumiy muvozanat va hamdardlik Odiseyning foydasiga  azob chekadigan, vatanparvar va charchamagan sayohatchi, jangchi, dono, yangi makonlarni va insonning yangi imkoniyatlarini kashf etuvchi.","question":"Odisey qanday foyda ko'radi?","answers":{"text":["yolg'on va o'zgaruvchan"],"answer_start":[659]},"id":2053}
{"context":"Qo'mitalarning yana bir turi Shotlandiya parlamenti yoki Shotlandiya hukumati a'zosi bo'lmagan tashqi tomondan yoki tashabbuskordan Shotlandiya parlamentiga kelib tushgan xususiy qonunlarni sinchiklab o'rganish uchun tashkil etiladi. Xususiy qonun loyihalari odatda yerdan foydalanish yoki mulkni talab qiladigan infratuzilma loyihalari kabi yirik darajadagi rivojlanish loyihalariga taalluqlidir. Xususiy qonunlarni ko'rib chiqish qo'mitalari Edinburgda tramvay tarmog'ini rivojlantirish, Glasgow aeroportiga temir yo'l, Airdrie-Bathgate temir yo'li va Shotlandiya Milliy galereyasini kengaytirish kabi masalalar bo'yicha qonunchilikni ko'rib chiqish uchun tashkil etilgan.","question":"Qaysi qo'mita Edinburg tramvay tarmog'ini rivojlantirish to'g'risidagi qonunni ko'rib chiqdi?","answers":{"text":["Xususiy qonunlarni ko'rib chiqish"],"answer_start":[398]},"id":3186}
{"context":"Viruslarning birinchi tasvirlari elektron mikroskop ixtirosi nemis muhandislari Ernst Russkaya va Maks Knoll tomonidan olingan. 1935 yilda amerikalik biokimyoviy va virusolog Vendell Meredit Stenli tamaki mozaikasi virusini sinchiklab o'rganib chiqdi va uning ko'p qismi oqsildan iborat ekanligini aniqladi. Qisqa vaqt ichida virus oqsil va RNK tarkibiy qismlarga bo'lindi. Tütün mozaikasi virusi viruslar orasida birinchi bo'lib kristallangan bo'lib, uning tuzilishi haqida ko'p narsalarni bilib olishga imkon berdi. Kristallashgan virusning birinchi rentgenogrammasi Bernal va Fenkühen tomonidan 1930-yillarning oxirida olingan. U olgan tasvirlar asosida Rosalind Franklin 1955 yilda virusning to'liq tuzilishini aniqladi. O'sha yili Xayns Frenkel-Konrat va Robli Uilyams tamaki mozaikasi virusining tozalangan RNK va qobig'i oqsillari o'zini o'zi funksional virusga yig'ish qobiliyatini ko'rsatdi. Bu ularga shunga o'xshash mexanizmni uy egasi hujayralaridagi viruslar to'planishi uchun asos bo'lishi mumkinligini taxmin qildi.","question":"Viruslarning ilk tasvirlari qachon olingan?","answers":{"text":["elektron mikroskop ixtirosi"],"answer_start":[33]},"id":2694}
{"context":"O'rtacha ishlab chiqarish boshqaruvining mashhur metodologiyasi cheklovlar nazariyasi, 1980-yillarda Eliyahu Goldrat tomonidan ishlab chiqilgan, uning negizida tizimning muvaffaqiyati va samaradorligini oldindan belgilaydigan tizimning asosiy cheklovlarini topish va boshqarish joylashgan. Metodologiyamizning asosiy xususiyati shundaki, tizimning juda oz sonli jihatlarini boshqarish bo'yicha sa'y-harakatlar tizimning barcha yoki ko'pchilik muammoli sohalariga bir vaqtning o'zida ta'sir qilishdan ko'ra ancha yuqori natijalarga erishadi.","question":"Cheklovlar nazariyasi nima?","answers":{"text":["O'rtacha ishlab chiqarish boshqaruvining mashhur metodologiyasi"],"answer_start":[0]},"id":287}
{"context":"Nokia yangi Symbian OS 9.1 va Symbian OS 9.2 (Series 60 version 3 asosida) asosida smartfonlar liniyasini ishlab chiqaradi. Bir qator qurilmalar avval faqat kommunikatorlarga xos bo'lgan funktsiyalarga ega bo'ldi (masalan, Wi-Fi va GPS), yangilangan dasturiy platforma katta o'lchamlarni qo'llab-quvvatladi (ko'pgina modellar 320 × 240 nuqtali ekranlarga ega bo'ldi). Bundan tashqari, ba'zi qurilmalar QWERTY\/YTSUKEN klaviaturasiga ega edi. Nokia kommunikatorlari liniyasi Nokia E90 apparati bilan davom ettirildi, u to'liq smartfonni (oldingi modellar Series 40 dasturiy platformasida asoslangan oddiy telefon va Series 80 asosidagi kommunikator) taqdim etdi. Nokia kompaniyasining rasmiy press-relizlarida barcha N seriyali smartfonlar multimedia kompyuterlari deb nomlanadi. Yangilangan UIQ 3 (Symbian OS 9.1) negizida bir qator Sony-Ericsson sensorli smartfonlari (M600i, P990, P1, W950, W960 modellari) ishlab chiqarildi. Bundan tashqari, 2007 yilda UIQ 3.1 bazasiga asoslangan birinchi sensorli ekransiz Motorola RIZR Z8 smartfoni paydo bo'ldi.","question":"Smartfonlardagi qaysi xususiyatlar avval faqatgina muloqotchilar uchun mo'ljallangan edi?","answers":{"text":["Wi-Fi va GPS"],"answer_start":[223]},"id":1749}
{"context":"Qamoqdan chiqish. Viruslar hujayralarni lizidan keyin tark etishi mumkin, bu jarayon hujayra membranalari va hujayra devorlari, agar mavjud bo'lsa, parchalanishi natijasida o'lishi mumkin. Ko'pgina bakteriya va ba'zi hayvon viruslarida ham bu xususiyat mavjud. Ba'zi viruslar lizogen tsiklga duchor bo'ladi, bu erda virus genomi genetik rekombinatsiya orqali xost hujayra xromosomasining maxsus joylariga o'tadi. Bu holatda virusning genomi provirus deb ataladi yoki bakteriofagning holatida profag deb ataladi. Hujayra bo'linganda virusning genomi ham ikkiga bo'ladi. Hujayra ichida virus asosan o'zini namoyon etmaydi; ammo, ba'zi bir vaqtlarda provirus yoki profag virusni faollashtirishi mumkin, bu uy egasi hujayralarining lizisini keltirib chiqarishi mumkin.","question":"Vaqt o'tishi bilan provirus yoki provag virusni faollashtirishi mumkin, bu nimaga olib kelishi mumkin?","answers":{"text":["uy egasi hujayralarining lizisini"],"answer_start":[703]},"id":2739}
{"context":"Shafhausen yaqinida Reyn sharsharalari joylashgan. O'rtacha 373 m3 \/ s suv sarfi bilan (yozda  700 m3 \/ s) u suv qulashi energiyasi ko'rsatkichi bo'yicha Islandiyalik Dettifossdan keyin Evropaning ikkinchi yirik sharsharalari hisoblanadi. Yuqori Reynning qiyofasi unda joylashgan ko'plab gidrouzellar bilan belgilanadi. Ozgina saqlanib qolgan tabiiy maydonlarda, ammo, nemis tilida Laufen deb nomlangan bir nechta eshiklar mavjud. Bazel yaqinida Reyn chap tomondan  Birsni qabul qiladi, Koblenc yaqinida Argau janubidan Reynga Arni qo'shib oladi. Are Reyndan qisqa, ammo ko'proq suvni (560 m3\/s, Reynning 439 m3\/s) olib boradi va shuning uchun butun daryo tizimining asosiy gidrologik arteriyasi hisoblanadi. Reynfeldda Reynning chuqurligi 32 metrga yetadi, bu Sankt Anna omutida.","question":"Reyn sharsharalari qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Shafhausen yaqinida"],"answer_start":[0]},"id":2649}
{"context":"Ko'pchilik sutemizuvchilarda o'smir farzandlarini boqish uchun onalik instinktini qo'llab-quvvatlaydigan urg'ochi hayvonlar ishlaydi, garchi ba'zi turlarda, ayniqsa, bir jinsli hayvonlarda erkaklar ham ishlaydi. Ayollar bolalarini sut bilan boqadi, o'z tana issiqligi bilan isitiladi, uylari va teshiklarini obodonlashtiradi, kerak bo'lganda yangi joyga ko'chirishadi, dushmanlardan himoya qilishadi, itoatsizlik qilganlarni jazolashadi. Ayniqsa sutemizuvchilar uchun bolalarni muntazam ravishda o'qitish va ota-onalar tomonidan to'plangan individual tajribani avlodga o'tkazish xususiyati mavjud.","question":"Ota-onalar yosh bolalarni muntazam ravishda o'qitish orqali avlodga nima o'tkaziladi?","answers":{"text":["ota-onalar tomonidan to'plangan individual tajribani"],"answer_start":[508]},"id":1061}
{"context":"Tuzatish jarayonida nosozlik to'liq bartaraf etildi, shu bilan birga, Xablga ikkita butunlay yangi asbob o'rnatildi: Ultraviolet spektrograf (ingl.) (ingl.) Cosmic Origin Spectrograph, COS) COSTAR tizimi o'rniga o'rnatildi. Hozirgi vaqtda bortida mavjud bo'lgan barcha asboblar asosiy oyna nuqsonini tuzatish vositalariga ega bo'lganligi sababli, tizimda kerak emas. WFC2 keng burchakli kamerasi yangi modelga almashtirildi  WFC3 (ingl. Wide Field Camera 3), ayniqsa, infrakorizil va ultrabinafsha diapazonlarda yuqori aniqlik va sezgirlik bilan ajralib turadi ((76).","question":"COSTAR tizimi o'rniga qanday spektrograf o'rnatilgan?","answers":{"text":["Ultraviolet"],"answer_start":[117]},"id":2677}
{"context":"Ushbu ibora olimning eng qadimgi va amaliyotda eng keng tarqalgan silikatli materiallarning birinchi darajali utilitar ahamiyatini tushunishi va silikatlar kimyosining murakkabligi haqida ham ma'lumot beradi; shuning uchun olimning ushbu moddalar sinfiga qiziqishi, ma'lum amaliy ahamiyatdan tashqari,  kimyoviy birikma kimyo tushunchasining rivojlanishi, birikmalar tizimini yaratish, tushunchalar nisbati to'g'risidagi masalani hal qilish bilan bog'liq edi: kimyoviy birikma (ma'lum va aniqlanmagan)  eritma. Bu savolning muhimligi va ilmiy ahamiyatini anglash uchun, uning asrdan ko'proq vaqt o'tgach ham dolzarbligini anglash uchun, silikatlar kimyosi sohasidagi mutaxassislardan biri, akademik M. M. Q. D.Mendeleyevning 150 yilligi munosabati bilan o'tkazilgan XIII Mendeleyev qurultayida aytgan so'zlari. va Mendeleyeva:...Bugungacha \"qo'shilish\" va \"erishish\" tushunchalarining mohiyatini aniq taqqoslaydigan umumiy ta'riflar yo'q. ...Atomlar va molekulalar gazda o'zaro ta'sirlashuvga kirishganda, ularning konsentratsiyasi oshganda, kondensatsiyalashgan bosqichlar haqida gapirmasdan, darhol savol paydo bo'ladi, qanday energiya darajasida ta'sirlanish va ta'sirlanuvchi zarralar o'rtasidagi son nisbati bo'yicha bir-biridan ajratish mumkin tushunchalar  zarralarning kimyoviy birikmasi yoki ularning  o'zaro eritmasi: buning uchun hech qanday xolis mezonlar yo'q, ular hali ishlab chiqilmagan, bu mavzuda son-sanoqsiz ishlar va ko'rinadigan soddalikka qaramay.","question":"Kimyo bo'yicha eng muhim tushuncha nima?","answers":{"text":["kimyoviy birikma"],"answer_start":[303]},"id":2375}
{"context":"Eng yaxshi davlat  bu o'rta element (ya'ni qul egalari va qullar o'rtasidagi o'rta element) vositasida erishilgan jamiyatdir va bu davlatlar eng yaxshi tuzum ga ega bo'lib, unda o'rta element ko'proq bo'lib, u ikkala chekka element bilan taqqoslaganda ko'proq ahamiyatga ega. Aristotelning ta'kidlashicha, davlatda ko'pchilik siyosiy huquqlardan mahrum bo'lsa, unda kambag'allar ko'p bo'lsa, unda bunday davlatda dushmanlik tuyg'ulari mavjud bo'lishi muqarrar.","question":"O'rtacha element ko'proq bo'lgan davlatlar qanday tuzilishga ega?","answers":{"text":["eng yaxshi tuzum"],"answer_start":[141]},"id":1235}
{"context":"Bolgariyada shaxsiy atamalarning qoldiq pastki shakllari mavjud: qisqa shakli  ko'rishim mumkin (vin., uni ko'rishim mumkin), beraman (dat., beraman); to'liq shakli  u bilan suv bor (rod., u suvga ega), unga e suddano (dat., unga nasib) va savol berish atamalarida: Kogo videsh? (kimni ko'ryapsan?) va kimga e suddano? (kimga nasib)? Nomlarning o'z ismlari ko'pincha til birikmasi shaklida bo'ladi, masalan, Ivan, Petra, xotin (xotinim!). Ba'zi frazeologizmlarda (ko'pincha slavyan ildizida) ishlatiladigan so'zlarda ham pastki flekssiyalar mavjud, masalan. Xudoga shukurki, rus tili bilan bir xil.","question":"Shaxs atamalarining qoldiq pastki shakllari qaysi tilda mavjud?","answers":{"text":["Bolgariyada"],"answer_start":[0]},"id":2818}
{"context":"Shartnomaviy narxlarni qo'llash tartibi fuqarolik qonunchiligi bilan tartibga solinadi. Rossiya FKning 424-moddasiga muvofiq, shartnoma tuzilganidan keyin narxni o'zgartirishga shartnoma yoki qonunda nazarda tutilgan hollarda va shartlarda yo'l qo'yiladi. Rossiya FK 485-moddasida sotuvchining tovarni shartnomada ko'zda tutilgan narx bo'yicha to'lash majburiyati belgilangan. Agar narx shartnomada nazarda tutilmagan bo'lsa va uning shartlaridan kelib chiqib belgilanishi mumkin bo'lmasa, u holda narx Rossiya FK 424-moddasining 3-bandiga muvofiq belgilanadi, ya'ni u qiyosiy holatlarda odatda o'xshash tovarlar uchun undiriladigan narx darajasida belgilanadi. Agar shartnomada narx tovarning og'irligiga qarab belgilangan bo'lsa, u netto og'irlik bo'yicha aniqlanadi (agar shartnomada maxsus shartlar bo'lmasa) (qarang. Rossiya FK 485-moddasining 2-bandi). Oldi-sotdi shartnomasida narxning tuzilishini shakllantiruvchi ko'rsatkichlar o'zgarishi natijasida narxning o'zgarishi nazarda tutilishi mumkin (o'z qiymati, sotish xarajatlari, foyda, bilvosita soliqlar va boshqalar). p.) qo'llanadi. Bunday holda shartnomada narxni qayta ko'rib chiqish usuli ko'rsatilishi kerak. Agar bunday bo'lmasa, RF FK 485-moddasining 3-bandi qoidalariga rioya qilish kerak: narx shartnoma tuzish paytida va tovarni topshirish paytida sanab o'tilgan ko'rsatkichlarning nisbatidan kelib chiqqan holda belgilanadi.","question":"Rossiya FK 485-moddasida nima ko'zda tutilgan?","answers":{"text":["sotuvchining tovarni shartnomada ko'zda tutilgan narx bo'yicha to'lash majburiyati"],"answer_start":[281]},"id":2941}
{"context":"Kirill-Belozer monastiri 1397 yilda tashkil etilgan va Rossiya davlatining shimoli-g'arbiy chegaralarida kuchli qal'ani tashkil etgan. XVIXVII asrlarda qurilgan qal'a devorlari o'n gektardan ortiq maydonni o'rab turadi, unda o'n bitta katta va kichik cherkovlar joylashgan. Monastir ansambli davlatga tegishli va tashrif buyuruvchilar uchun muzey sifatida ochiq. Kichik Ivan monastiri binolari, Uspen monastiri xonalarining bir qismi va ibodatxonalardan biri (Kiril cherkovi, 1785) Rus pravoslav cherkoviga ijaraga berilgan.","question":"Ma'badlarning birining nomi nima?","answers":{"text":["Kiril cherkovi"],"answer_start":[460]},"id":788}
{"context":"Shahar sanoatining eng rivojlangan sektorlari orasida mashinasozlik, elektrotexnika (elektr dvigatellari va elektr uskunalari), yengil sanoat (to'qimachilik, charm, kiyim-kechak, poyabzal), oziq-ovqat, kimyo va farmatsevtika, yog'ochga ishlov berish va mebel, qurilish materiallari ishlab chiqarish. Eng yiriklari orasida Vilnyaus pergale (konditeriya buyumlari), Vilnyaus vingis (elektrodetalllari), Dvarchenya keramika (keramika), Leliya (tayyor kiyim), Audiyas (to'qimachilik), Vilnyaus baldai (mebel), Grigişkes (qog'oz), Siccor Biotech (farmatsevtika mahsulotlari), Fermentaz (enzimlar ishlab chiqarish) mavjud. 1949 yilda qurilgan Vilnius elektr o'lchash texnikasi zavodi, endi Vilskaitas YAJga qayta tashkil etilgan mahsulot ishlab chiqarishni davom ettirmoqda.","question":"Vilnyusda elektr texnikasi ishlab chiqaradi?","answers":{"text":["elektr dvigatellari va elektr uskunalari"],"answer_start":[85]},"id":1748}
{"context":"1071-yildan so'ng vaziyat keskin o'zgaradi, chunki Manzikert jangida g'alaba qozonish Turkiyaga Kichik Osiyoga kirish yo'lini ochadi. Turk ko'chmanchilarining ommaviy oqimi va ularning ustunlik qiladigan harbiy mavqei mahalliy xalqlarning aksariyati islomlashuviga, keyinchalik esa turklar tomonidan assimilyatsiya qilinishiga olib keldi. Ko'pchilik yunonlar shu bilan birga turk tiliga, aniqrog'i uning o'ziga xos karamancha dialektlariga o'tadi (qarang. Karamanlidlar ); O'rta yunon tilida muloqot qilish qobiliyatini saqlab qolgan bir nechta yunon dehqonlari orasida kuchli turk ta'siri ostida XX asrning o'rtalarigacha mavjud bo'lgan kapadok tili rivojlanadi. Mavjud boʻlgan milliy ozchiliklardan choʻntakchilar va kataonlarni (Y. Katoniyadan).","question":"Qaysi ko'chmanchilarning hujumi islomlashtirishga olib keldi?","answers":{"text":["Turk"],"answer_start":[134]},"id":199}
{"context":"Mikelanjelo Lodovikoning ikkinchi o'g'li edi. Frits Erpeli akalari Leonardo (it. Lionardo)  1473, Buonarroti (itol. Buonarroto)  1477, Jovansimone (itol. Giovansimone)  1479 va Jizmondo (it. Gismondo)  1481. O'sha yili onasi vafot etdi, 1485 yilda esa, onasining vafotidan to'rt yil o'tgach, Lodoviko ikkinchi marta turmushga chiqdi. Lukresiya Ubaldini (Lucrezia Ubaldini) Michelangeloning oʻgay onasi boʻldi (16). Ko'p o'tmay, Michelangelo Franchesko Galatea da Urbino (itol. Francesco Galatea da Urbino) Florensiyada, bu yerda yosh yigit o'qishga uncha moyil bo'lmagan va rassomlar bilan muloqot qilishni va cherkov ikonlari va freskalarini qayta chizishni afzal ko'rgan ((17).","question":"Mikanjelo Buonarroti birodarimiz qaysi yilda tug'ilgan?","answers":{"text":["1477"],"answer_start":[129]},"id":2749}
{"context":"Derbent strategik jihatdan eng zaif joyda joylashgan bo'lib, Katta Kavkaz tog'lari dengizga eng yaqin bo'lgan joyda joylashgan bo'lib, u yerda faqat uch kilometrlik tor tekislik qolgan. Qamal dengizga eng yaqin tog'ning tepasida joylashgan. Qirg'oq bo'ylab yo'lni ikkita parallel qal'a devorlari to'sib turardi, ular g'arbda sitadelga tutashgan, sharqiy cheti dengizga kirib, qal'ani mayda suv bo'ylab aylanib o'tishga to'sqinlik qilib, kemalar uchun port hosil qilishdi. Ushbu devorlar ichida Derbent shahri joylashgan. Qamaldan g'arbda qirq kilometr uzoqlikda tog' devorlari joylashgan bo'lib, ular tog' vodiylari va o'tkirliklar bo'ylab qamalni aylanib o'tishni to'xtatishga qaratilgan edi.","question":"Derbent strategik jihatdan qayerda joylashgan?","answers":{"text":["eng zaif"],"answer_start":[27]},"id":1255}
{"context":"Midiyaliklar farziylarga til, din va urf-odatlari bo'yicha juda yaqin edilar. Ular uzun sochlar va soqol kiyishgan; Forslar va barcha eronliklar singari, ular pantolon, qisqa poyabzallar kiyib, bellarida  akinak (uzoq xodani va qisqa qilich o'rtasida) kiyib, bu erkin erkakning ajralib turadigan belgisi bo'lgan. Ular, forslardan farqli o'laroq, tor ko'ylak kiyishmay, balki uzun qo'lqopli, erkin kiyimlar kiyib yurishardi (ular tezda fors zodagonlari tomonidan qabul qilingan va yunonlar tomonidan ayollar deb hisoblanib, nafratlangan); shuningdek, ularni bosh kiyimlarining o'ziga xos ko'rinishi bilan forslardan ajratib turardi.","question":"Gretsiyaliklar midiyaliklarning kiyimlarini qanday atashgan?","answers":{"text":[" ayollar"],"answer_start":[498]},"id":2794}
{"context":"Bayqonur kosmodromidan foydalanish chog'ida samarali hamkorlikni ta'minlaydigan shartnomaviy-huquqiy bazani takomillashtirish, kompleks xodimlarining hayotini ta'minlash uchun zarur shart-sharoitlar yaratish maqsadida Bayqonur, 2012 yil 15 iyun kuni Rossiya va Qozog'iston prezidentlari Bayqonur majmuasi bo'yicha Rossiya-Qozog'iston hukumatlararo komissiyasini qayta tashkil etish to'g'risida kelishib oldilar. Bunday komissiya Rossiya Federatsiyasi Hukumatining 2012-yil 13-dekabrdagi qarori bilan tashkil etilgan. Komissiya raisi etib RF hukumati raisining birinchi o'rinbosari I. va Shuvalov..","question":"2012 yilda Bayqonur komissiyasi qayta tiklanganida, uning raisi lavozimiga kim ega bo'ldi?","answers":{"text":["I. va Shuvalov."],"answer_start":[581]},"id":597}
{"context":"Futbol ligasi mavjud bo'lgan birinchi mavsumda unga yangi klublar qo'shildi, 1892 yilda esa, Futbol alyansining tarqatib yuborilishi munosabati bilan, Liga ikki divizionga kengaytirildi. Ikkinchi divizionda past o'rinlarni egallagan klublar mavsum yakunida yana Futbol ligasida ishtirok etish uchun ariza berishlari kerak edi. 1898 yilda Liga ikkala divizionini ham 18 jamoaga kengaytirganda, yuqori divizionga avtomatik chiqish va pastki divizionga chiqish tizimi yaratildi. Ikkinchi divizionga chiqib ketadigan va Birinchi divizionga o'tadigan klublar ikki klub o'rtasidagi test o'yinlari davomida Birinchi divizionda past o'rinlarni egallagan va Ikkinchi divizionda yuqori o'rinlarni egallagan ikkita klub tomonidan aniqlandi. Ushbu tizim joriy etilganidan so'ng birinchi mavsumda, Stok va Bernli o'zaro shartnoma o'yinini o'tkazgandan so'ng tanqid qilindi, bu esa keyingi mavsumda ikkalasi ham Birinchi divizionda ishtirok etishlarini ta'minladi.","question":"19-asrning oxirida futbolda jamoaning Birinchi yoki Ikkinchi diviziondagi o'rnini qanday aniqlashgan?","answers":{"text":["ikki klub o'rtasidagi test o'yinlari davomida"],"answer_start":[554]},"id":2741}
{"context":"Rossiya Federatsiyasi Transport vazirligining (Rossiya Transport vazirligi) 2014-yil 15-yanvardagi buyrug'i N 7 - raqamli Avtomobil transporti va shahar yer usti elektr transportida yo'lovchilar va yuklarni tashish xavfsizligini ta'minlash qoidalari hamda Avtomobil transporti va shahar yer usti elektr transportida tashishlarni amalga oshiruvchi yuridik shaxslar xodimlari va yakka tartibdagi tadbirkorlarni xavfsiz ishlashga va transport vositalarini xavfsiz ishlatishga tayyorlash bo'yicha tadbirlar ro'yxatini tasdiqlash to'g'risida.","question":"Rossiya Federatsiyasi Transport vazirligi nomining umumiy qabul qilingan qisqartmasi nima?","answers":{"text":["Rossiya Transport vazirligi"],"answer_start":[47]},"id":1006}
{"context":"Faol kislotalilik erkin vodorod ionlari konsentratsiyasi bilan aniqlanadi va vodorod ko'rsatkichi bilan ifodalanadi  eritmada bo'lgan erkin vodorod ionlari konsentratsiyasining salbiy logarifi, pH birliklarida ifodalanadi. Aktiv kislotalilik pN-metrda potentsiometrik usul bilan aniqlanadi. Neytral muhitda pH=7 ga teng. Yangi sutda pH = 6,68, ya'ni sut kam kislotali muhitga ega. Sut ozgina kislotali muhitga ega, chunki unda tuzlar (fosfor kislotalari va limon kislotalari), oqsillar va uglerod kislota gazlari mavjud.","question":"sutning faol kislotaligini qanday aniqlash mumkin?","answers":{"text":["potentsiometrik usul"],"answer_start":[252]},"id":2077}
{"context":"2007 yil 8 fevralda BSkyB kompaniyasi o'zining uchta raqamli yer usti bepul kanallarini to'rtta obunachi kanal bilan almashtirishni rejalashtirganini e'lon qildi. Ushbu kanallarning barchasi BSkyB portfelining sport (shu jumladan, ingliz futbolining eng yuqori ligasi), filmlar, ko'ngilochar va yangiliklarni o'z ichiga olgan keng qamrovli tarkibini namoyish etishi taklif qilindi. Ushbu bayonot mart oyida Setanta Sports kompaniyasi o'zining raqamli yer usti platformasida obunaviy eshittirishni boshlaganini tasdiqlaganidan bir kun o'tgach, NTL xizmati o'sha kuni Virgin Media deb nomlanganidan keyin e'lon qilindi. Biroq, sohadagi mutaxassislarning manbai, BSkyB bepul kanallarni tugatish va ularni obuna bilan almashtirish rejalarini kechiktirishga majbur bo'ladi, chunki reklama daromadlari yo'qolishi mumkin.","question":"NTL kompaniyasining xizmati qanday nomlandi?","answers":{"text":["Virgin Media"],"answer_start":[566]},"id":3036}
{"context":"2005 yilda Spilberg bir qator o'yinlar yaratish bo'yicha Electronic Arts bilan shartnoma imzoladi. 2008 yilda Boom Blox (ingl.) o'yini chiqdirus. Wii uchun, Stiven Spilbergning video o'yinlar sohasidagi birinchi shaxsiy loyihasi bo'lib, unda u badiiy rahbar sifatida ishtirok etdi (22). Stiven Spilbergning o'yinlari ko'plab mukofotlarga sazovor bo'ldi. Luis Kaslning fikricha (ingl.) rus. tajribali o'yin dizayner, Westwood Studios kompaniyasining asoschilaridan biri va Electronic Arts vitse-prezidenti,  Spilberg odamlarni juda yaxshi tushunadi va auditoriya talab qilgan narsalarni yaratishga imkon beradigan ajoyib instinktga ega ((22).","question":"Boom Blox o'yini qaysi konsol uchun chiqarilgan?","answers":{"text":["Wii uchun"],"answer_start":[146]},"id":1303}
{"context":"Alplar  xalqaro alpinizm, togʻ changʻi sport va turizm hududi. Alp tog'lari yozda ham, qishda ham turizm va sport uchun mashhur joylardir. Tog'li sport, snoubord, sanerovka, qorli sayohatlar, chang'i sayohatlari ko'pgina mintaqalarda dekabrdan aprelgacha mavjud. Yozda Alp tog'lari sayyohlar, velosipedchilar, paraplanerlar, alpinistlar orasida mashhur bo'lib, ko'plab alp ko'llari suzish, yaxtsmenlar va surfinglarni jalb qiladi. Pastki mintaqalar va Alpdagi yirik shaharlar avtoyo'llar va tezkor yo'llar bilan yaxshi bog'langan, ammo yuqorida tog'li o'tish joylari va avtomobil yo'llari hatto yozda ham xavfli bo'lishi mumkin. Ko'p tog'li o'tish joylari qishda yopiladi. Turizmni rivojlantirishga Alplar bo'ylab ko'plab aeroportlar, shuningdek, barcha qo'shni mamlakatlar bilan yaxshi temir yo'l aloqasi yordam beradi. Alp tog'lariga har yili 50 milliondan ortiq sayyohlar tashrif buyuradi.","question":"Alplarda qaysi sport mashhur?","answers":{"text":["Tog'li sport, snoubord"],"answer_start":[139]},"id":2199}
{"context":"OAV ma'lumotlariga ko'ra, Rossiya banki yirik mikro moliya kompaniyalariga cheklangan funksional banklarga aylanishga ruxsat berishga tayyor. Bunday o'tish natijasida talablar yanada qattiqlashadi va biznesning daromadlari pasayadi. Rossiya Bankida ta'kidlanganidek, \"boshqa ligaga\" o'tishning ma'nosi mijozlarga bir qator bank xizmatlarini taqdim etishga tayyor bo'lgan kompaniyalar uchun. Ular orasida hisobvaraq ochish, XMJdan ko'ra ko'proq miqdorda kredit berish, kafolat berish, valyuta almashtirish, bank kartalari va pul o'tkazmalari, aholining mablag'larini cheklovsiz jalb qilish (mikromoliya tashkilotlari fuqarolarning mablag'larini faqat katta miqdorda jalb qilishi mumkin  1,5 million rubldan Kommersant). 2017 yil 1 maydagi 92-FZ Federal qonuni bilan Rossiya Federatsiyasining ayrim qonun hujjatlariga o'zgartirishlar kiritish to'g'risida bankning maqomini mikromoliyaviy kompaniya maqomiga o'zgartirish imkoniyati nazarda tutilgan. Ushbu federal qonun mikro moliya kompaniyasi tomonidan bankning bazaviy litsenziyaga ega bo'lgan yoki bank bo'lmagan kredit tashkiloti maqomini olish tartibini ham belgilab beradi.","question":"Kimning ma'lumotiga ko'ra, Rossiya banki yirik mikromoliyaviy kompaniyalarga cheklangan funksional banklarga aylanishga ruxsat berishga tayyor?","answers":{"text":["OAV"],"answer_start":[0]},"id":1722}
{"context":"Tez orada Keynesning iqtisodiy nazariyasi ning ko'plab izdoshlari paydo bo'ldi. XX asrning ikkinchi yarmida neo-keynschilik va yangi keynschilik paydo bo'ladi, ularning maqsadi - keynschilikni zamonaviy iqtisodiy tahlil standartlariga kiritish (18) va undan oldingi, neoklassik g'oyalar bilan bog'liqlikni topish (19)). Keynsiyan makroiqtisodiy maktabining mashhurligi 2007 yilda boshlangan jahon moliyaviy inqirozi paytida sezilarli darajada oshdi (20). Ushbu maktabning asosiy tarafdorlari sifatida Uilyam Filipps, Ben Bernanke, Jeyms Tobin va Gregori Menkyuni ham atasa bo'ladi.","question":"Qaysi nazariya ko'plab izdoshlarni jalb qildi?","answers":{"text":["Keynesning iqtisodiy nazariyasi"],"answer_start":[10]},"id":546}
{"context":"Dissertatsiyani ommaviy himoya qilish yakunlari bo'yicha Belarus Respublikasi Oliy attestatsiya komissiyasining qarori bilan ilmiy daraja talabgoriga milliy diplom bilan tasdiqlanadigan fan nomzodi darajasi ham, shuningdek, milliy diplom bilan tasdiqlanadigan falsafa doktori (PhD) darajasi ham berilishi mumkin. Ushbu norma chet el fuqarolariga tegishli, ammo PhD milliy diplomi Belarus Respublikasi fuqarolariga ham shunga muhtoj bo'lgan va fan nomzodi ilmiy darajasiga ega mavjud nomzodlik diplomiga qo'shimcha ravishda berilishi mumkin. Belarus Respublikasida ilmiy darajalar va ilmiy unvonlar berish to'g'risidagi nizomning ushbu normasi haqiqatda fan nomzodi va falsafa doktori (PhD) ilmiy darajalarining to'liq ekvivalentligini tan oladi, shuningdek Belarus OAKni ilmiy darajalarga da'vogarlarga fan nomzodi va falsafa doktori davlat namunasidagi diplomlarini berishga vakolat beradi.","question":"Belarus Respublikasining qaysi fuqarolariga PhD diplomi berilishi mumkin?","answers":{"text":["shunga muhtoj bo'lgan va fan nomzodi ilmiy darajasiga ega"],"answer_start":[418]},"id":109}
{"context":"Sibir bo'ysundirilgandan so'ng, uning mudiriligi Elchi buyrug'iga topshirildi; keyinchalik 1596 yildan 1599 yilgacha buning uchun maxsus chorak dyak Bartholomey Ivanov mavjud edi, u dyakning nomi bilan shunday nomlangan edi. 1599 yildan boshlab Sibir Qozon saroyi tomonidan boshqarilgan, 1637 yildan esa yozuvlarda Sibir buyruqlari yozilgan. Ularga Qozon saroyi bilan bir xil boyarin boshchilik qilardi; u bilan 2 djak bo'lgan. Buyruq Sibirga xuddi Qozon saroyi kabi  Qozon va Astrakhan shohligi bilan boshqargan; uning vositasida Sibirga ko'chib o'tish uchun ko'chib o'tish amalga oshirilgan; bu yerga yashak shaklida Sibirdan kelgan chet elliklardan kelgan mo'ynalar olib kelingan; bu yerdan Sibirga, keyinchalik esa  Xitoyga va umuman Xitoy bilan chegaradosh davlatlarga borish uchun yo'llanmalar berilgan. Sibir buyrug'i ostida Sibirdan olingan mo'ynalar saqlanadigan maxsus Sobolin xazinasi mavjud edi. Uni boshqarish, mo'ynalarni baholash va sotish uchun boshlar va bo'laklardan iborat alohida boshqaruv mavjud edi. Birinchi mehmonlardan tanlangan, so'nggi  mehmonxona va yuzlab kiyim-kechaklardan. Sibir buyrug'i Buyuk Pyotr davrida mavjud bo'lgan, ammo uning idoralari doirasi sezilarli darajada cheklangan edi. Buyuk Pyotr vafotidan so'ng, 1730 yilda bu bino yo'q qilindi. tiklandi va 1755 yilgacha to'liq yopildi.","question":"Bartholomey Ivanovning maxsus choraklik deyaklari qaysi davrda mavjud bo'lgan?","answers":{"text":["1596 yildan 1599 yilgacha"],"answer_start":[91]},"id":1914}
{"context":"Oziq-ovqat inson hayotidagi asosiy narsalardan biri bo'lib, organizmning hayot faoliyati uchun energiya manbai hisoblanadi (odam kuniga 1 dan 5 gacha ovqatlanish kerak). To'liq ovqat (uning dietasi) inson tanasining normal ishlashiga yordam berish uchun oziq-ovqatda o'rin olmaydigan barcha elementlarni o'z ichiga oladi. Oxirgi elementni umuman sintez qilmaydi yoki uni organizm salomatligini saqlash uchun etarli miqdorda sintez qilmaydi (masalan, niazin, xolin), shuning uchun uni oziq-ovqat bilan olish kerak.","question":"Bu inson hayotidagi asosiy narsalardan biri.","answers":{"text":["Oziq-ovqat"],"answer_start":[0]},"id":627}
{"context":"Pul-kredit siyosatining transmisiya mexanizmi yoki pul-kredit transmisiyasi (ingl. monetary transmission mechanism) pul-kredit siyosati bo'yicha qarorlarning umuman iqtisodiyotga va ayniqsa inflyatsiya dinamikasini ta'sir qilish mexanizmini ifodalaydi. U markaz banki tomonidan foiz stavkasini saqlab qolish yoki o'zgartirish haqidagi signalning asta-sekin tarqalishi va uning kelajakdagi traektoriyasini moliyaviy bozorning alohida segmentlaridan iqtisodiyotning real sektoriga va oxir-oqibat inflyatsiyaga tarqatishini tasvirlaydi. Markaziy bankning foiz stavkasi darajasidagi o'zgarishlar iqtisodiyotga bir nechta kanallar orqali tarqatiladi: foiz, kredit, valyuta, moliyaviy aktivlar narxlari.","question":"Pul-kredit transmisiyasi qanday jarayonni tasvirlaydi?","answers":{"text":["markaz banki tomonidan foiz stavkasini saqlab qolish yoki o'zgartirish haqidagi signalning"],"answer_start":[255]},"id":397}
{"context":"Renkinning siklining samaradorligi odatda ishlaydigan suyuqlikka bog'liq. Ishchi suyuqlik uchun superkritik bosim darajasiga erishmasdan, tsikl ishlay oladigan haroratlar diapazoni juda kichik. Bug 'turbinalarida kirish harorati odatda 565 ° C (qorashmaydigan po'latning suyuqlik chegarasi) ni tashkil qiladi, kondensatorda esa  taxminan 30 ° C. Bu zamonaviy koʻmir elektr stansiyasining haqiqiy samaradorligi 42 foiz bilan taqqoslaganda, Karno tsiklining nazariy samaradorligini taxminan 63% ga teng beradi. Turbinaga kirish joyidagi past harorat tufayli (gaz turbinasi bilan taqqoslaganda) Renkinning tsikli gaz turbinasi elektr stansiyalarida kombinatsiyalangan tsiklidagi utilizatsiya tsikli sifatida tez-tez ishlatiladi. (manba yo'q).","question":"Turbin kondensatorining taxminiy harorati qanday?","answers":{"text":["30 ° C"],"answer_start":[338]},"id":3165}
{"context":"Ayrim mualliflarga ko'ra, Diau25 nomi bilan Kavkaz Albaniyasi tarkibiga kirgan Derbent tarixidagi muhim fakt xristianlikni qabul qilish edi. Shahar Albaniyaning shimoliy forpostida xizmat qilgan ((26). V asrning ikkinchi yarmida alban shohi Vache II bir muncha vaqt davomida Derbent shahrini Albaniyaning zoroastrizmga qarshi kurashda asosiy xristian poydevoriga aylantirdi ((27). V asrdan boshlab shaharning faol rivojlanishi, shuningdek, Oldingi Osiyoni  hun va hazar turkiy qabilalarining ko'chmanchilarining yangi to'lqinidan himoya qilish uchun mo'ljallangan katta fort quruvlari boshlangan. Shu bilan birga, shaharni mustahkamlashdan tashqari, ko'chmanchilarni tinch yo'l bilan cheklash urinishlari ham to'xtatilmadi. 449451 yillarda Ermaniyaga qarshi xalq isyoni bo'lgan Ermaniya tarixchisi Misrning V asrdagi tarixiy yozuvchisi Egiche Vardapet, Fors qo'mondonligi ostidagi Vardan Mamikonyan boshchiligidagi ermon qo'shini tomonidan qo'lga olingan Derbentdan keyin, darvoza komendantlari shahzoda Va'anga...gunnlar mamlakatiga va gunga yordam beradigan boshqa barbar yerlariga borish, ular bilan tinchlik shartnomasini tuzish va dushmanga qarshi turish uchun buyurilganligini ko'rsatgan.","question":"Bir qator mualliflarga ko'ra, Derbent qanday nom ostida Kavkaz Albaniyasi tarkibiga kirgan?","answers":{"text":["Diau"],"answer_start":[26]},"id":1222}
{"context":"Sutemizuvchilarda, boshqa amniotiklar singari, urug'lanish ichki jarayon hisoblanadi. Emizuvchi ayollarning jinsiy bezlari  tashiklar  har doim tana bo'shlig'ida joylashgan bo'lib, unda o'zlarining burulg'alari bilan tuxum yo'llari ham ochiladi. Ovulyatsiya paytida yetilgan tuxum hujayrasi tana bo'shlig'i orqali fallopiy quliga  tuxum yo'lining yuqori burma bo'limiga kiradi. Emizuvchi ayollarning tuxumdonlari rivojlanishi siklik (ovarial sikl) bo'ladi; u bilan birga har bir sikl davomida yangilanadigan bachadon endometriysi ham siklik o'zgarishlarga duchor bo'ladi (ko'pchilik emizuvchilarda astral sikl va odamda va ba'zi primatlarda menstrual sikl).","question":"Emizuvchi ayollarning jinsiy bezlari qanday nomlanadi?","answers":{"text":["tashiklar"],"answer_start":[124]},"id":312}
{"context":"Don sharqi O'rta Rossiya tepaligining shimoliy qismida joylashgan, dengiz sathidan taxminan 180 metr balandlikda. Ilgari daryoning boshlanishi sifatida Ivan ko'lidan chiqish joyi qabul qilingan (shuning uchun daryoning o'zini she'riy ravishda Don Ivanovich deb atashgan; aslida Ivan ko'lidan Donga suv oqimi odatda sodir bo'lmaydi). Donning manbai sifatida ko'pincha Tula viloyatining Novomoskovsk shahridan shimoliyda joylashgan Shata suv omborini qabul qilishgan, u ham shunday emas va daryodan temir yo'l to'g'riligi bilan to'silgan. Donning manbai hozirda Urvanka daryosining manbai hisoblanadi, u G. Yangi Moskva shahri Sharqdan 23 km uzoqlikda (Urvanka daryosi). Bu yerda Don sharqining arxitektura majmuasi oʻrnatilgan. Ushbu majmuadagi buloqning o'zi sun'iy va u suv quvuri tarmog'idan o'chirilgan. Shuni ta'kidlash kerakki, XX asrning 30-yillarida Urvanka daryosining oqimi oqim bo'yicha 600 joyda yuqori bo'lgan va hozirgi Qashqadaryo shahrining Berizoy o'rmon hududidagi botqoq joyda boshlandi. Yangi Moskva shahri.","question":"Donning manbai qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Don sharqi O'rta Rossiya tepaligining shimoliy qismida joylashgan"],"answer_start":[0]},"id":643}
{"context":"Shunday qilib, 1942 yilda SSSR va Buyuk Britaniya ham yalpi ichki mahsulot (0,9:1) bo'yicha, ham aholi bo'yicha (SSSRning okkupatsiya oqibatida yo'qotishlarini hisobga olgan holda) Germaniya va uning satelitillaridan orqada qolishdi. Shu vaziyatda AQSh rahbariyatiga har ikki mamlakatga tezkor harbiy-texnik yordam ko'rsatish zarurligi aniq bo'ldi. Bundan tashqari, AQSh 1942 yilda jangovar harakatlarning borishiga ta'sir ko'rsatadigan darajada qisqa muddatda bunday yordamni taqdim etish uchun etarli ishlab chiqarish quvvatiga ega bo'lgan dunyodagi yagona mamlakat edi. 1941 yil davomida AQSh Buyuk Britaniyaga harbiy yordam ko'paytirishni davom ettirdi, 1 oktyabr 1941 yil esa Ruzvelt SSSRga lend-lizga qo'shilishini ma'qulladi ((p 2).","question":"Qaysi yilda Ruzvelt SSSRni lend-lizga ulashni ma'qullagan?","answers":{"text":["1 oktyabr 1941 yil"],"answer_start":[658]},"id":1807}
{"context":"Parchalangan tuxumlar zich va qattiq qobig'i bilan qoplangan bo'lib, turli shakllarga ega bo'lishi mumkin. Tuftiga va turiga qarab tuxumlar dumaloq, silindr, shakar, tuxum shaklidagi, burchakli bo'lishi mumkin. Ularning tashqi yuzasi relyefli bo'lishi mumkin, bu esa, odatda simmetrik tartibda joylashgan chuqurliklar, nuqtalar, chiziqlar, tog'-toshlar hosil qiladi. Rang ko'pincha oq va yashil rangli rangda, kamdan-kam hollarda  jigarrang, sariq, qizil, ko'k, qorong'i yashil rangda, ba'zan rangli rasm bilan. Qizlar ozuqabop o'simliklarning barglari, poyalari yoki shoxlariga tuxum qo'yadilar. Ularning soni turlariga qarab 1000 dan ortiq bo'lishi mumkin, ammo ularning oz qismi katta bo'lish darajasigacha omon qoladi. Turlariga qarab, tuxumlar yakka yoki 10 yoki undan ortiq guruhlarda to'planishi mumkin. Ayollar tuxumni qorin uchidagi qalin sochlar bilan qoplashi mumkin. To'kilgan tuxumlar qo'shimcha jinsiy bezlar ajratmalari bilan qoplanishi mumkin, ular qalinlashib, himoya qalqonini (o'simlik molini) hosil qiladi.","question":"Ko'pincha, kapalak tuxumlarining rangi qanday bo'ladi?","answers":{"text":["oq va yashil rangli"],"answer_start":[382]},"id":2466}
{"context":"Retsalakka yorug'likka sezgir pigmentlar mavjud bo'lgan, shamol va qolipli fotosensitiv hujayralarni o'z ichiga oladi. Bu tayoqchalar juda kam nurga ham sezgir ular uzun va nozik hujayralar bo'lib, yorug'lik o'qi bo'ylab yo'nalgan. Barcha tayoqchalar bir xil rangga ega. Ko'ngilli hujayralar yorqinroq nurni talab qiladi, ular qisqacha koni shaklidagi hujayralardir, insonlarda ko'ngilli hujayralar uch turga bo'linadi, ularning har biri o'ziga xos yorug'likka sezgir pigmentni o'z ichiga oladi - bu rang ko'rishning asosi hisoblanadi.","question":"Retina tayoqcha hujayralarini qanday tavsiflash mumkin?","answers":{"text":["ular uzun va nozik hujayralar bo'lib, yorug'lik o'qi bo'ylab yo'nalgan"],"answer_start":[160]},"id":1455}
{"context":"1932 yilda Keez suyuq geliy issiqlik sig'imi haroratga qarab o'zgarishini o'rgandi. U 2,19 K atrofida issiqlik sig'imi sekin va tekis ko'tarilishi keskin pasayishi bilan almashtirilib, issiqlik sig'imi egri chizig'i λ (lambda)  yunon harfi shaklini egallashiga ishora qilgan. Shu sababli issiqlik sig'imi sakrash sodir bo'lgan haroratga shartli λ nuqta nomi berilgan. Keyinchalik aniqlangan ushbu nuqtadagi haroratning aniqroq qiymati  2,172 K. λ nuqtada suyuq geliy fundamental xossalarining chuqur va sakrash o'zgarishlari sodir bo'ladi  suyuq geliy fazalari bu nuqtada boshqa biriga o'tadi, bunda yashirin issiqlik ajratib olinmaydi; II turdagi faza o'tishi sodir bo'ladi. λ nuqtadan yuqoriga koʻra, u erda helium-I, pastga esa  helium-II mavjud.","question":"Issiqlik sig'imi egri chizig'i qanday shaklga ega?","answers":{"text":["λ (lambda) "],"answer_start":[216]},"id":2140}
{"context":"Blagovechensk ko'prikining to'liq rekonstruksiya qilinishi vaqtinchalik dublyor qurilishi va ta'mirlashdan keyin bir necha yil oldin foydalanilmagan tramvay yo'llarini qaytarmasdan amalga oshirildi. Sarvar ko'prigi zudlik bilan ta'mirlashga muhtoj deb topildi, ammo uning dublyerini qurish moliyaviy jihatdan amalga oshirib bo'lmaydigan deb topildi va 2012 yil yoz boshida Shahar ommaviy axborot vositalari ta'mirlash paytida uning bir bo'lagi bo'ylab avtotransportning reversli harakatini tashkil etish rejalashtirilganligini xabar qilishdi (tramvay harakati undan oldinroq olib tashlangan edi, garchi u erda birinchi doimiy (va Neva muzidan emas) shahar tramvay liniyasi o'tgan bo'lsa).","question":"Blagovechenskoy ko'prigi yangilanganidan so'ng tramvay yo'llari tiklanganmi?","answers":{"text":["ta'mirlashdan keyin bir necha yil oldin foydalanilmagan tramvay yo'llarini qaytarmasdan"],"answer_start":[93]},"id":2771}
{"context":"Mijozlarning kredit portfelining haqiqiy holatiga bank tomonidan qabul qilingan boshqaruv tizimi ta'sir qiladi. Kredit portfelini boshqarish kredit berish jarayonida bankning kredit tavakkalchiligini oldini olish yoki minimallashtirishga qaratilgan faoliyatini tashkil etishdir. Kredit portfelini boshqarishda kredit tashkilotining yakuniy maqsadlari, birinchidan, faol operatsiyalardan foyda olish, ikkinchidan - bankning ishonchli va xavfsiz faoliyatini qo'llab-quvvatlashdir.","question":"Mijozlarning kredit portfeli nimaga bog'liq?","answers":{"text":["bank tomonidan qabul qilingan boshqaruv tizimi"],"answer_start":[50]},"id":1802}
{"context":"Tolstoyning sevimli kompozitorlari Bax, Gendel va Shopen bo'lgan. Tolstoyning musiqaga bo'lgan muhabbatining rivojlanishiga 1848 yilda Peterburgga sayohat paytida u raqs sinfining juda moslashuvchan sharoitida keyinchalik Albert hikoyasida tasvirlagan iste'dodli, ammo yo'ldan adashgan nemis musiqachisi bilan uchrashgani ham yordam berdi. 1849 yilda Lev Nikolayevich Jasna Polyanada o'z uyiga musiqachi Rudolfni joylashtirdi, u bilan u to'rt qo'lda pianoda o'ynagan. O'sha paytda musiqaga qiziqib, u kuniga bir necha soat davomida Shuman, Shopen, Mozart, Mendelson asarlarini ijro etardi. 1840-yillarning oxirida Tolstoy o'zining tanish Zybin bilan birgalikda vals yasadi, uni 1900-yillarning boshida kompozitor S. va Tolstoy tomonidan yaratilgan yagona musiqa asari - \"Tolstoy\" musiqasini yozib olgan Taneyev. L.B.Borovning \"Ota Sergiy\" asaridan olingan filmda vals yangraydi. N. Qashqadaryo Katta bo'lgan.","question":"Tolstoyning sevimli kompozitorlari bo'lgan.","answers":{"text":["Bax, Gendel va Shopen"],"answer_start":[35]},"id":2668}
{"context":"XII asrning oxiridan shahar boshida turgan podestalar ko'pincha shaharni zolimlarcha boshqargan (ayniqsa, Etscelino III da Romano, 12371256) mashhur. 1256 yilda Padua gvelflar tomonidan bosib olingan. XIV asr davomida, 1329-1337 yillar oralig'ida qisqa vaqt ichida, shahar Skala nasliga bo'ysunganida, uning boshida Karrar (Carraresi) uyi turgan, u Padudaning Genrix VII dan himoyasini olgan. Ammo Karrarning qudrati Venetsiya tomonidan buzilgan. Franchesko I Karrara, dastlab Venetsiyaga qarshi Sforts bilan ittifoqqa kirgan, keyinchalik Venetsiyaning tomonida bo'lgan milanliklar tomonidan qo'lga olingan va qamoqda vafot etgan. Uning o'g'li II Fransesko va nabirasi 1405 yilda Venetsiyaliklar tomonidan mulkidan mahrum etilib, 1406 yilda qatl qilindi.","question":"Karrara qayerda vafot etdi?","answers":{"text":["qamoqda"],"answer_start":[610]},"id":2870}
{"context":"Dunyo neft va tabiiy gaz zaxiralarining katta qismi Fors ko'rfazi sohilida va akvatoriyasida joylashgan. Yarim orolning markazida qopqoq jinslari Nubiya-Arav qalqonini chegaralaydi. Rub-el-Xali, Dehna va Katta Nefud cho'llari kabi mustahkamlanmagan qum massivlari keng rivojlangan. Yarim orolning janubiy qismi baland (2469 m gacha) Hadraumautning qatlamli platosi bilan o'ralgan, ko'plab vodiylar bilan kesilgan. Yarim orolning janubi-g'arbidagi kuchli çökeklik va vulqon qatlamlari bilan qoplangan antiklinal massivdan iborat lavlar yaylovidir. Ayrim vulqonlar va lav lav lavada 3600 metr (s. En-Nabi-Shuayb). Qizil dengiz sohilida ko'plab marjon orollari va shoxloqlar mavjud. Qizil dengizning g'arbiy qirg'og'i bo'ylab tuzli, qumli va cho'ploq cho'l bo'lgan tor bo'lak cho'l joylashgan. Ushbu cho'lning janubiy qismi Tixama deb nomlanadi. Eng janubi-sharqida asosiy va ultratayanch magmatik jinslar (El-Axdar, El-Xajar-esh-Sharki va boshqalar) keng rivojlangan alp yoshiga ega bo'lgan toshli-qo'rg'onli o'rta tog'lar joylashgan.","question":"Yarim orolning janubiy qismi nima bilan chegaralangan?","answers":{"text":["Hadraumautning qatlamli platosi"],"answer_start":[333]},"id":363}
{"context":"Ikki tomonlama bozorlar (ikki tomonlama tarmoqlar)  foydalanuvchilar ikki guruhga ega bo'lgan tarmoqli bozorlar, ular o'rtasida tarmoq effektlari paydo bo'ladi. Ikki tomonlama tarmog'da foydalanuvchilarning ikkita toifasi mavjud bo'lib, ular uchun tarmoqdan foydalanish maqsadlari va ularning tarmoqdagi rollari aniq farq qiladi. Turli guruhlar ikki tomonlama tarmoqning funktsionalligiga turlicha talablar qo'yadilar. Lekin ular bir-birlariga bog'liq va ularning o'zaro munosabatlari umumiy tarmoqdan foydalanishning qadrini belgilaydi.","question":"Internet foydalanuvchilari soni qancha?","answers":{"text":["foydalanuvchilarning ikkita toifasi"],"answer_start":[186]},"id":214}
{"context":"1970 yil oktyabr inqirozi paytida federal hukumat harbiy holatni joriy etdi. Rene Levek boshchiligidagi mustaqillik tarafdorlari 1976 yilgi saylovda g'alaba qozonishdi va 1980 yilda Kvebek mustaqilligi masalasi bo'yicha referendum o'tkazishga erishdilar, bu esa ajralish tarafdorlari uchun muvaffaqiyatsiz bo'ldi (40,5%  yoqlab, 59,5%  qarshi). Kvebek 1982 yilgi Kanada konstitutsiyasini tan olishdan bosh tortdi va bu inqirozga olib keldi. 1995 yilda Jak Parizo hukumati Kvebek mustaqilligi to'g'risida ikkinchi referendum o'tkazdi, ammo ovoz beruvchilarning 50,6 foizi secessiyaga qarshi ovoz berdi.","question":"Kimlar mustaqillik tarafdorlari rahbarligida edi?","answers":{"text":["Rene Levek"],"answer_start":[77]},"id":40}
{"context":"Taxminan 1363 yildan, Ko'k suvlaridagi jangdan so'ng, Buyuk Litva Knyazligi tarkibida bo'lgan. Buyuk knyaz Olgerd Podolya knyaz Fyodor Koriatovichni bosh vaziri etib tayinladi. 1395 yil iyun oyida Yagilo Podolyaning g'arbiy qismini to'liq knyazlik huquqi bilan Melshtinlik Spitkoga (Krakovo voyevodasiga) berdi (bu toponim birinchi marta ushbu taqdimot aktida eslatib o'tilgan). Spitko Vorskle jangida (1399 yil) bedarak yo'qolganidan so'ng, Yagilo Podolye yerlarini Svidrigayl Olgerdovichga (shundan so'ng 1403 yilda G'arbiy Podolyeni qaytarib oldi) saqlash uchun topshirdi.","question":"Podilyaning vitse-prezidenti etib kim tayinlandi?","answers":{"text":["knyaz Fyodor Koriatovichni"],"answer_start":[122]},"id":1958}
{"context":"Rossiyada 2015 yil 1 yanvarda shahar tipidagi 1209 ta posyolka mavjud edi (1987 yilda RSFSRda ularning soni 2178 ta edi). 2015 yil 1 iyulga shahar tipidagi eng yirik posyolka  Sundzha (2015 yilgacha  stanitsa) Ingushistonda (65 006). Ilgari aholi soni boʻyicha eng yirik shaharlar Moskva viloyatining Naxabino (40 849), Stavropol kraxti Goryachevodsk (36 732) va Pashkovsk (43 ming) boʻlgan. o'qigan. 2004 yilda) Krasnodar shahri tarkibiga kirgan. Aholi soni bo'yicha eng kichik 75 ta shaharchalarda mingdan kam aholi yashaydi, ulardan 17 tasida esa  yuzdan kam aholi yashaydi.","question":"Shahar turiga ega bo'lgan Sungja qishlog'i qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Ingushistonda"],"answer_start":[210]},"id":1778}
{"context":"Janubiy Bug Podolye, Volotitsa tumanida (Volochiskdan sharq (Gʻarbiy-Sharq) va Xmelnitskidan 90 km gʻarbda Volyn-Podol balandligi (Volyn va Podol balandliklari oʻrtasida, Toltraning (Ternopol, Podvolotsitskiy)  Medobor  dna (riflar) va Sarmat dengizining qirgʻoqlari) tor tepalik (pasma) ning sharqiy (Gʻarbiy-Sharq) yumshoq qiyaliklarida (Sharq) dan boshlanadi ((4)), u erdan sharqqa oqadi Vinnitsa orqali, uning yaqinida yoʻnalish janubi-sharqqa oʻzgarib, Bugman lirosiga toʻkiladi, keyin Dnepr (Dnepr 5) lirosi bilan birgalikda uzoq Dnepr-Bugman lirosi (Old Chevnya) ni tashkil qiladi (Qoʻrim dengizidagi yaqin shahar) va Cherniyevo dengizida).","question":"Sharq tomonga Janubiy Bug oqimi nima orqali oqadi?","answers":{"text":["Vinnitsa orqali"],"answer_start":[391]},"id":975}
{"context":"Oshkar patronlar zarba beruvchi elementga ega emas; ularning shellkasidagi dulakchalar shunchaki changning chiqishini oldini olish uchun valtsalangan (yulduzcha bilan siqilgan) yoki, avtomatikada to'g'ri ishlash uchun patron uzunligini saqlash zarur bo'lganda, o'q tez parchalanadigan materialdan (odatda plastik) gabarit modelga almashtirilgan. Yomon elementning yo'qligiga qaramay, bo'sh patronlar ham to'g'ri o'q otishda juda xavfli bo'lishi mumkin. Bo'sh patronlar bilan o'q otish oqibatida jarohatlar va o'lim holatlari haqida ma'lumotlar mavjud (8).","question":"Bu esa, bo'sh o'qlarda yo'q narsa.","answers":{"text":["Oshkar patronlar zarba beruvchi elementga ega emas"],"answer_start":[0]},"id":748}
{"context":"Marsning magnit maydoni juda nozik, uning kuchlanishi sayyoramizning turli nuqtalarida 1,5 dan 2 baravarigacha farq qilishi mumkin, magnit qutblari esa jismoniy qutblar bilan mos kelmaydi. Bu shuni ko'rsatadiki, Marsning temir yadrosi uning qobig'iga nisbatan nisbatan nisbatan harakatsiz, ya'ni sayyora dinamo mexanizmi, Yerning magnit maydoni uchun mas'ul, Marsda ishlamaydi. Garchi Marsda doimiy global magnit maydoni bo'lmasa-da, kuzatuvlar shuni ko'rsatdiki, sayyora qirg'og'ining ba'zi qismlari magnitlashtirilgan va o'tmishda bu qismlarning magnit qutblari o'zgarganligi kuzatilgan. Magnetizatsiya jahon okeanidagi magnit chiziq anomaliyalariga o'xshashligi aniqlandi.","question":"Dunyo okeanidagi magnit chiziq anomaliyalari kabi nima paydo bo'ldi?","answers":{"text":["Magnetizatsiya"],"answer_start":[590]},"id":1951}
{"context":"Ba'zi tadqiqotchilar Stagirani Makedoniyaga tegishli deb hisoblashgan, Aristotelning o'zi esa makedoniyalik bo'lgan. Shu asosda ular Aristotelning millati unga yunon siyosiy tuzumining xilma-xilligini xolisona ko'rib chiqish va tahlil qilishga yordam bergan deb xulosa qilishdi. Biroq, bu to'liq shunday emas, chunki Stagir Makedoniya hokimiyati ostida miloddan avvalgi IV asrning qirqinchi yillari oxirida Xalkidiqqa bostirib kirgan Filip II ning ekspansiyasi boshlanganidan keyin paydo bo'ldi. e. bilan Bu vaqt, taxminan 349348 yil. mil. avv. mil. avv., u Stagir va boshqa ba'zi shaharlarni zabt etdi va vayron qildi. O'sha paytda Aristotel Afinaga Platon maktabiga borgan, akademiyaning asoschisi esa o'limga yaqinlashib qolgan edi. Keyinchalik, Aristotel Filipdan Stagirni tiklashni so'raydi va o'zi fuqarolari uchun qonunlar yozadi. Stagiraning Makedoniyaga tegishliligini biz Stefan Vizantikning Ethnikida uchratamiz, u yerda u shunday yozadi: Στάγειρα, πόλις Μακεδονίας ya'ni Stagiraning Makedoniya shahri.","question":"Aristotel Filip II dan nima so'radi?","answers":{"text":["Stagirni tiklashni"],"answer_start":[768]},"id":276}
{"context":"Yuqori divizionga o'tadigan yoki pastroq divizionga o'tadigan klublar yakuniy turnir jadvalidagi o'rinlariga qarab aniqlanadi, ammo musobaqaga katta qiziqish uyg'otish uchun bir yo'llanma yuqori divizionga mavsum yakunida o'tkaziladigan pley-off davomida o'tkaziladi. Pley-offda mavsum yakunlari bo'yicha eng yaxshi o'rinlarni egallagan, ammo to'g'ridan-to'g'ri yuqori divizionga chiqish huquqini olmagan to'rtta jamoa ishtirok etadi. Shunday qilib, Futbol ligasi yoki Birinchi Ligada yoki Ikkinchi Ligada mavsum yakunlari bo'yicha oltinchi o'rinni egallagan jamoa, playoffda turnir jadvalida yuqori o'rinlarni egallagan jamoalarni mag'lub etib, yuqori divizionga chiqishi mumkin bo'lgan vaziyat yuzaga kelishi mumkin.","question":"Turnirga qiziqish ko'payishi uchun qancha yo'llanma o'ynatiladi.","answers":{"text":["bir yo'llanma"],"answer_start":[174]},"id":908}
{"context":"Qamaqda kurash texnikasi faqat qo'l, oyoq va tana bilan tashlashlarni o'z ichiga oladi. Qo'l bilan tashlash  bu bir yoki ikkala oyoq bilan tortib olish, siljitish va burilish orqali muvozanatdan chiqarishdir. Oyog'i bilan urish  bu oyoq, so'qmoq, tuzoq, o'ralish, ushlab olish, o'rnashish, ushlab olish va boshdan o'tishdir. Tananing o'rtmasidan tashlashlar orqa (bodi) va ko'krak (qorish) orqali tashlashlarga bo'linadi. Parterda kurash texnikasi ushlab turish (tutish va og'riqli usullarni) o'z ichiga oladi. Ularni yon tomondan, bosh, yelka, oyoq, ust yoki yon tomondan ushlab turish mumkin. Og'riq usullari qo'llarga og'riq (yovaklar yoki tugunlar) va oyoqlarga og'riq (yovaklar, siqilish tugunlari) ga bo'linadi.","question":"Qaysi turdagi zarbalar boshdan pastga tashlashni o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["Oyog'i bilan urish"],"answer_start":[209]},"id":914}
{"context":"1842 yilda Saks Parijga keldi, u erda ham o'zining yangi ixtirosini targ'ib qilishni rejalashtirgan. 12 iyun kuni Saxsonning do'sti va musiqa yangilikchisi bo'lgan kompozitor Gektor Berlioz Parijdagi Journal des Debats jurnalida yangi asbobga bag'ishlangan maqola chop etadi, unga birinchi marta tez orada keng tarqalgan saksofon nomini qo'lladi. Berlioz esa saksofon ishtirokidagi birinchi  Sahs va oltita shamol cholg'usi uchun xorala asari muallifi bo'lib, unda saksofon bilan bir qatorda Sakson tomonidan yaratilgan yoki takomillashtirilgan boshqa asboblar ham ishlatilgan (masalan, bas-klarnet). 1844 yil 3 fevralda kompozitor bu asarni o'zi boshchiligidagi operada ijro etdi, dekabrda saksofon Jorj Kastnerning \"Yahudo so'nggi shohi\" operasining premyerasida opera orkestrida birinchi marta paydo bo'ldi. Xuddi shu yili saksofon Parijdagi sanoat koʻrgazmasida namoyish etildi (2).","question":"Berlioz birinchi marta saksofon ishlatilgan qaysi asarni yozgan?","answers":{"text":["Sahs va oltita shamol cholg'usi uchun xorala"],"answer_start":[392]},"id":2223}
{"context":"Birinchi ichki yonish dvigateli (DVS) loyihasi mashhur soat ankerini ixtiro qilgan Kristian Gyuygenzga tegishli va u XVII asrda taklif etilgan. Qizig'i shundaki, yoqilg'i sifatida tosh ni ishlatish mo'ljallangan edi, va bu g'oya artilleriya qurolini qo'llab-quvvatlandi. Deni Papenning (yuqorida birinchi bug'mashinasi yaratgan sifatida aytib o'tilgan) mashinani bunday printsip asosida qurishga bo'lgan barcha urinishlari muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Birinchi ishonchli ishlaydigan DVS 1860 yilda frantsuz muhandisi Etyen Lenuar tomonidan qurilgan. Lenuarning dvigateli gaz yoqilg'isi bilan ishlagan. 16 yildan so'ng nemis konstruktor Nikolas Otto yanada takomillashtirilgan 4 taktikali gaz dvigatelini yaratdi. Shu 1876 yilda Shotlandiyalik muhandis Dugald Klark birinchi muvaffaqiyatli 2 taktikali dvigatelni sinovdan o'tkazdi. DVSni takomillashtirish bilan ko'plab muhandislar va mexaniklar shug'ullangan. Masalan, 1883 yilda nemis muhandisi Karl Benz keyinchalik foydalanadigan 2 taktikali dvetsni ishlab chiqardi. 1897 yilda uning vatandoshi va muhandisi Rudolf Dizel ham DVSni taklif qildi, keyinchalik dizel deb nomlangan silindrdagi ishchi aralashmani olovga solgan.","question":"yoqilg'i sifatida ishlatilganmi?","answers":{"text":["tosh"],"answer_start":[180]},"id":1295}
{"context":"Abadiy muz global miqyosda sodir bo'ladi, u butun yer yuzi quruqliklarining kamida 25% ni egallaydi. Abadiy muz to'liq bo'lmagan qit'a Avstraliyadir, Afrikada esa faqat baland tog'li hududlarda mavjud bo'lishi mumkin. Bugungi kunda mavjud bo'lgan doimiy muzlikning katta qismi oxirgi muzlik davridan meros bo'lib qolgan va hozirda u sekin erib bormoqda. Muzlangan toshlarda muz miqdori bir necha foizdan 90 foizgacha o'zgaradi. Abadiy muzda gaz gidratlari, xususan  gidrat metani paydo bo'lishi mumkin.","question":"Abadiy muzda nima bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["gaz gidratlari, xususan  gidrat metani"],"answer_start":[441]},"id":2826}
{"context":"Asosan Osiyoda tarqalgan. Ba'zan amerikanod irqi bilan birga katta Osiyo-Amerika irqi sifatida birlashtiriladi. Xususiyatlari: yuzlari tekis, yalpilari ko'tarilib turadi, ko'pincha baland, orbitalari baland, ortognatizm va mezognatizm, soqol, burun va tanadagi sochlarning o'sishi juda zaif, ko'zlarning kesilishi tor, ko'pincha epikantus, kichik ko'z qirlari uchraydi; burunning chiqish darajasi har xil, lekin ko'pincha kichik, ko'chma odatda suvli, lablarning qalinligi kichikdan Janubi-Sharqiy Osiyoda qalinlashgungacha, og'izning kengligi kichik. Areal chegaralarida yevropoid, dravid, veddoid, melaneziya, polineziya, urol va janubiy sibir irqlariga suyuq o'tish bor.","question":"Kimlar bilan irq katta Osiyo-Amerika irqi bilan birlashadi?","answers":{"text":["amerikanod irqi"],"answer_start":[33]},"id":1160}
{"context":"968-yilda Kiyev shahri shahri shahri bo'lmish Svyatoslav, Bizans imperatori Nikifor Foka ittifoqchisi, Bolgariyaning shimoli-sharqiy qismini egallab oldi. Ko'p o'tmay, Sviatoslav bolgar shahzodasi Boris II (969971) bilan ittifoq tuzdi. Ammo Bizans armiyasi ruslarni quvib chiqarib, bolgarlarni mag'lub qildi. Bizans imperatori Ioann Tsimisxiy podshoh Borisni asirlikka olib, Bolgaristonning shimoli-sharqiy viloyatlarini nazorat qildi. Shohlikning g'arbiy qismi (vaqtinchalik poytaxtlari Prespoy va Ohrid) uzoq vaqt saqlab tura olmadi. Garchi Shomuil shohi Bolgariya hududining katta qismini qaytarib olishga muvaffaq bo'lsa-da, 1014 yilda vafot etgandan so'ng, Bolgariya Bizantiya tomonidan bosib olingan. 1018 yilda Vizantiyaliklar Ohridni zabt etishdi. Birinchi Bolgariya shohligi quladi.","question":"Qaysi yilda Kiyev shahri shahri shahri shahri bo'lgan Svyatoslav Bolgariya shimoli-sharqiy qismini egallab oldi?","answers":{"text":["968-yilda"],"answer_start":[0]},"id":837}
{"context":"Yumshoq jelatin tanalari tufayli, krebnoviqlar fosil sifatida juda kam uchraydi, krebnoviq deb hisoblanadigan qazilmalar esa faqat lagershtetlarda topilgan, ya'ni atrof-muhit yumshoq to'qimalarni saqlash uchun juda mos bo'lgan joylarda topilgan. 1990-yillarning o'rtalariga qadar Erta devon (em) davridan faqat ikkita namuna ma'lum bo'lib, ularning ikkalasi ham tahlil qilish uchun etarlicha yaxshi saqlanib qolgan. Yana uch taxminiy namunalar Berges shalesida va Kanadaning boshqa shakllarida topilgan, ular 505 million yil oldin, o'rta Kambriy davriga tegishli. Uchta turdagi hayvonlarning ham qo'l tegirmonlari bo'lmagan, ammo ularning 24 dan 80 gacha qalinligi bor edi, bu esa hozirgi kundagi ko'pchilik qalinlarnikidan 8 tadan ko'pdir. Ularning ichki a'zolariga o'xshash tuzilmalari ham bo'lgan deb taxmin qilinadi, ular zamonaviy qushlarning a'zolari tuzilmasidan farq qiladi. 1996 yilda birinchi marta xabar berilgan bir fosil namunasi, katta og'izga ega bo'lib, uning atrofida mushakli tabiatning yig'ilishi bo'lgan. Bir yil o'tgach Xitoyda topilgan topilmalar, bunday qirg'oqchilarning Kambriyada keng tarqalganligini ko'rsatadi, ammo ular hozirgi turlardan juda farq qilishi mumkin: masalan, fosilning bir qator ko'z qirlari rivojlangan qovoqlarda joylashgan. Ediacar Eoandromeda ham temir massasidan iborat bo'lgan kamon bo'lishi mumkin edi.","question":"Berges shaxtalarida qancha namunalar topilgan?","answers":{"text":["uch"],"answer_start":[421]},"id":3136}
{"context":"1779 yilda Mozart Zaltsburgda saroy organisti bo'lib ishladi (Mikhail Gayd bilan hamkorlik qildi). 29 yanvar 1781 yil Myunxenada \"Idomeniya\" operasi sahnalashtirilgan bo'lib, u Mozart ijodida muhim bosqichga aylandi. Ushbu tajriba, G. Albert, oper-seriya ham, umuman, fojiali musiqiy drama ham, albatta, uning tabiiy qobiliyatining haqiqiy sohasi emasligini isbotladi; Idomeney, Mozartning ushbu janrni egallash uchun so'nggi ongli urinishi bo'ldi (ko'p o'tmay yozilgan Titusning rahmdilligi tasodifiy buyurtma bo'lgan). Idomeneyning eng kuchli tomoni - K. ta'sirida yozilgan xorlar. V. bilan Glyuk, shuningdek, operadagi baletning uvertyurining birinchi sahnasiga o'tadigan bir qismli. Asboblar ustida ham katta yutuq kuzatilmoqda.","question":"Mozarning ijodida muhim bosqich bo'lgan Idomeniya operasi qachon Myunxenada sahnaga qo'yilgan?","answers":{"text":["29 yanvar 1781 yil"],"answer_start":[99]},"id":2428}
{"context":"Ijtimoiy ishlab chiqarish va iqtisodiy rivojlanish muammolarini shakllantirishda menejmentning o'rni va rolini baholash nafaqat iqtisodiyotning, balki boshqa bir qator ijtimoiy fanlarning (sotsiologiya, politologiya va boshqalar) vazifasi hisoblanadi. d.) bilan belgilanadi. Institutional iqtisodiyot nazariyasi iqtisodiyot, sotsiologiya, huquq va tarixning bir-biriga tutashgan joyida paydo bo'lgan va kundalik faoliyatning turli sohalarida shaxslar o'rtasidagi o'zaro munosabatlarni tartibga soluvchi formal va normal normalarni o'rganishga yo'naltirilgan. Jamoatchilik va individual ishlab chiqarishning turli tomonlarining o'zaro bog'liqligini anglash iqtisodiyotning tizimli tabiatini, shu jumladan uning tarkibiy-funksional farqlanishini zamonaviy tushunishga va iqtisodiy rivojlanish jarayonida ijtimoiy o'zaro ta'sirni belgilaydigan omil sifatida uni institutsionallashtirish konsepsiyalarini ishlab chiqishga olib keldi.","question":"Institutsional iqtisodiyot nazariyasi nimaga yo'naltirilgan?","answers":{"text":["formal va normal normalarni o'rganishga"],"answer_start":[503]},"id":2114}
{"context":"Keng Feodosiya ko'rfazining (o'lchami 13 km, uzunligi  31 km) o'ziga xos aylanma oqimi bor, u qirg'oq bo'yidagi suvni doimiy ravishda yangilaydi. Ko'rfazga kirishda 2028 metr chuqurlik mavjud bo'lib, u quruq yuklarni va katta suv o'rnini bosuvchi tankerlarni qabul qilish uchun etarli. Portga kirish farvaterlar va tavsiya etilgan yo'llar orqali amalga oshiriladi, bu yo'llar Feodosiya ko'rfazining o'zida chuqur suvli kanallar qazilgan. Urushdan keyingi davrda Baybugʻi daryosi ogʻzi yaqinida qurilgan kichik neft prichli, oʻtgan asrning 90-yillariga kelib, foydalanishga yaroqsiz holatga keldi va buzilgan. Sovet davrida ekologik sabablarga ko'ra ulkan neft pirsi loyihasi rad etildi: pirs qurilishi oqibatlari ko'rfaz suvlarining qayta ishlashini to'xtatishi va uning tabiiy o'zini o'zi tozalashini to'xtatishi mumkin edi. Neft mahsulotlarini dengiz tankerlari bilan to'plash ishlari tankerlar to'g'ridan-to'g'ri qirg'oqqa yaqinlashmasdan amalga oshiriladi. Neftni o'tkazish uskunalarining zamonaviy darajasi Feodosiya neft bazasiga ko'rfaz akvatoriyasi uchun ekologik zarar etkazmasdan ishlashga imkon beradi.","question":"Sovet davrida ulkan neft pirsi qurilishi qanday sabablarga ko'ra rad etildi?","answers":{"text":["ekologik"],"answer_start":[623]},"id":2542}
{"context":"Mahsulot ko'rib chiqilayotganda, potentsial xaridorlar sotish uchun qo'yilgan lotlar va stringi bilan tanishish imkoniyatiga ega bo'ladilar. Ajoyib taomlar kimoshdi savdosida xaridorlar uchun degustatsiya tashkil etiladi. Tekshiruv auksion savdolarini o'tkazishning muhim bosqichidir, chunki tovar sotib olingan taqdirda uning sifatiga (tovarni ko'zdan kechirishda aniqlanishi mumkin bo'lmagan yashirin nuqsonlar bundan mustasno) talablar keyinchalik qabul qilinmaydi. Ba'zan xaridorlar ko'rik paytida mahsulotning sifatini qo'shimcha tekshirish uchun namunalar olishlari mumkin.","question":"Auctiondan keyingi tovarlar bo'yicha da'volar qabul qilinadi?","answers":{"text":["qabul qilinmaydi"],"answer_start":[451]},"id":722}
{"context":"Yuqori baliqlarda to'rtta kamera to'g'ri chiziq shaklida emas, balki S shaklidagi tuzilishni hosil qiladi, oxirgi ikkita kamera birinchi ikkitadan yuqorida joylashgan. Bu oddiy rasmni zarg'a va qushquruq baliqlarda ko'rish mumkin. Suyakli baliqlarda arterial koni juda kichik bo'lib, uni yurak emas, balki aorta qismi sifatida aniqroq aniqlash mumkin. Arterial konius barcha amniotlarda uchramaydi  taxminlarga ko'ra yurakning qorinchasida evolyutsiya jarayonida, venal sinus ba'zi bir suzguvchilar va qushlarda rudimentar tuzilma sifatida mavjud bo'lsa, keyinchalik boshqa turlarda u o'ng yurak atrofi bilan birlashadi va farqlanmaydigan bo'lib qoladi.","question":"Arterial koni evolyutsiyasi davomida nima sodir bo'ladi?","answers":{"text":["yurakning qorinchasida"],"answer_start":[417]},"id":941}
{"context":"Farmatsevtika maslahatxonasi ko'proq dorilarni qabul qilish jadvalini tekshirishga e'tibor qaratadi (t. e. bilan \"ko'niktiv xizmatlarni\" taqdim etadi) dori-darmon ta'tilining o'zida bo'lganidan ko'ra ko'proq. Maslahatchi-farmatsevtlar odatda qariyalar uylarida ishlaydilar, ammo ko'pdan-ko'p boshqa muassasalarda ham faoliyat yuritishni boshlashdi va muassasalar tashqarisida ham ishlaydilar. Maslahatchi farmatsevtikachilar odatda mustaqil biznes egalari bo'lishgan, ammo AQShda ular endi bir nechta yirik farmatsevtika boshqaruv kompaniyalari (birinchidan, Omnicare, Kindred Healthcare va PharMerica) uchun ishlashlari mumkin. Bu tendentsiya, ehtimol, asta-sekin teskari tomonga o'zgarmoqda, chunki maslahatchi farmatsevtlar bemorlar bilan bevosita ishlashni boshlashadi, asosan ko'p keksa odamlar endi ko'p miqdorda dorilar qabul qilishadi, ammo muassasalar tashqarisida yashashni davom ettirishadi. Ba'zi tuman dorixonalari maslahatchi farmatsevtiklarni yollaydilar va\/yoki maslahat xizmatlari ko'rsatadilar.","question":"Farmatsevtika bo'yicha maslahatchilarning bemorlar bilan to'g'ridan-to'g'ri ishlashining asosiy sababi nimada?","answers":{"text":["ko'p keksa odamlar endi ko'p miqdorda dorilar qabul qilishadi, ammo muassasalar tashqarisida yashashni davom ettirishadi"],"answer_start":[781]},"id":3075}
{"context":"Xalqaro o'lchov va tarozilar byurosi - doimiy faoliyat ko'rsatayotgan tashkilot bo'lib, uning shtab-kvartirasini Sevr shahrida Parij yaqinida (Fransiya)  joylashgan. Byuroning asosiy vazifasi barcha metr konvensiyasiga a'zo mamlakatlarda yagona o'lchov tizimining mavjudligini ta'minlashdan iboratdir. Buning uchun o'lchash birliklarining milliy etalonlarini taqqoslash va o'lchashlar aniqligini oshirishga qaratilgan metrologiya sohasidagi tadqiqotlar o'tkaziladi. Byuro metr konvensiyasiga a'zo davlatlar tomonidan moliyalashtiriladi.","question":"Sevro shahri qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Parij yaqinida (Fransiya) "],"answer_start":[127]},"id":2641}
{"context":"1781 yilda Jeyms Uatt, shovqinli va to'g'ri burchakli bug'mashinasiga patent oldi, bu shovqinli va to'g'ri burchakli vositaning doimiy aylanish harakatini (Nyu-Komend suvni ko'taruvchi nasosning vakuum dvigatelidagi harakatdan farqli o'laroq) ishlab chiqardi. Dvigatel hali ham vakuumli edi, ammo o'n ot kuchiga ega bo'lgan, egri shpinli va shatonli Vatt vakuumli dvigatelini, tosh ko'mir va suv mavjud bo'lganda, har qanday joyda har qanday maqsad uchun o'rnatish va ishlatish mumkin bo'ldi. Angliyada sanoat inqilobi boshlanganini Vattning vakuumli dvigateli bilan bog'lash odat tusiga kirgan.","question":"Qaysi yilda Jeyms Uatt burchakli va shovqinli dvigatelga patent oldi?","answers":{"text":["1781 yilda"],"answer_start":[0]},"id":348}
{"context":"DVD-R-ga asoslangan DVD-RW disklari dastlab eski uzatmalarning ushbu yangi disklar bilan mos kelmasligi bilan bog'liq muammolarga ega edi (Muammo axborotni eslab qolish uchun mas'ul bo'lgan optik qatlamning farqidan iborat edi, u kamroq (bir martalik yozuvli disklar va shtamplangan disklar bilan taqqoslaganda) aks ettiruvchi qobiliyatga ega edi). Keyinchalik bu Muammo deyarli to'liq hal qilindi, garchi avvallari aynan shu sababli eski DVD-drivelar yangi qayta yoziladigan disklarni normal o'ynata olmas edilar.","question":"Bugungi kunda formatlar o'zaro mos kelmasligi haqida nima deyish mumkin?","answers":{"text":["Muammo deyarli to'liq hal qilindi"],"answer_start":[364]},"id":1005}
{"context":"Jorge Sand bilan o'n yillik birga yashash, axloqiy sinovlar bilan to'la, Chopinning sog'lig'ini juda yomonlashtirdi va 1847 yilda u bilan ajraldi. Undan tashqari, bu unga juda katta stress keltirib chiqardi, No'onda dam olish imkoniyatini yo'qotib qo'ydi. Parijni tark etishni xohlab, o'z do'stlari doirasini kengaytirish uchun, Chopen 1848 yil aprel oyida Londonga konsert va dars berishga ketdi. Bu uning so'nggi sayohatining natijasi bo'ldi. Frederik Shopenning so'nggi konsertini 16 noyabr 1848 yilda Londonda namoyish etgan. Muvaffaqiyat, asabiy hayoti, Britaniya iqlimi, va eng muhimi, surunkali o'pka kasalligi, bularning barchasi uni butunlayin zaiflashtirdi. Parijga qaytib kelganidan so'ng, Shopen 1849 yil 5 (17) oktyabrda vafot etdi.","question":"1847-yilda Chopen kim bilan aloqani uzgan?","answers":{"text":["Jorge Sand bilan"],"answer_start":[0]},"id":398}
{"context":"Jupiterning millimetrli  qisqa santimetrli radiatsiyasi toza issiqlik xususiyatiga ega, garchi yorqinlik harorati muvozanatdan biroz yuqori bo'lsa-da, bu yer osti issiqlik oqimini anglatadi. To'lqinlardan boshlab ~9 sm Tb (yorug'lik harorati) o'sadi  Yupiter magnit maydonida ~30 MeV o'rtacha energiyaga ega relativistik zarrachalarning sinxrotron nurlanishi bilan bog'liq issiqlik bo'lmagan tarkibiy qism paydo bo'ladi; 70 sm to'lqinda Tb ~5·104 K qiymatiga yetadi. Radiatsiya manbai sayyoraning har ikki tomonida joylashgan Magnitosfera nurlanishining kelib chiqishini ko'rsatadigan ikkita uzun qovurg'a shaklida.","question":"Yupiterning radionuclide manbai qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Radiatsiya manbai sayyoraning har ikki tomonida joylashgan"],"answer_start":[467]},"id":316}
{"context":"Korxona, agar u ushbu kompaniya mahsulotlari yoki xizmatlarini ishlab chiqarishda zarur bo'lgan xomashyoni ishlab chiqaradigan kompaniyalarni nazorat qilishni istasa, vertikal integratsiyani orqaga qaytaradi. Masalan, avtomobil ishlab chiqaruvchilari shinalar, avtomobil oynalari va avtomobil shassilari ishlab chiqaruvchi kompaniyaga egalik qilishlari mumkin. Bunday kompaniyalarni nazorat qilish mahsulotning yetkazib berish, sifat va narxlar barqarorligini ta'minlaydi. Bundan tashqari, bu vertikal integratsiyalashgan xolding qo'shimcha qiymatning o'z hajmi ni oshirishga imkon beradi.","question":"Bunday kompaniyalar ustidan vertikal integratsiyalashgan xoldingning nazoratini oshirishga nima imkon beradi?","answers":{"text":["qo'shimcha qiymatning o'z hajmi"],"answer_start":[530]},"id":1843}
{"context":"Ko'pgina mashhur murakkablik sinflari tengsiz deb gumon qilinib, ammo bu isbotlanmagan. Masalan, P  NP  PP  PSPACE, ammo P = PSPACE bo'lishi mumkin. Agar P NP ga teng bo'lmasa, u holda P PSPACE ga teng bo'lmaydi. Chunki P va PSPACE o'rtasida RP, BPP, PP, BQP, MA, PH va boshqalar kabi ko'plab mashhur murakkablik sinflari mavjud. e, ehtimol bu murakkablik sinflari bir sinfga birlashadi. Buning har qanday sinfi teng emasligini isbotlash murakkablik nazariyasida katta yutuq bo'ladi.","question":"Murakkablik sinflari o'rtasidagi va o'rtasidagi qanday dalillar murakkablik nazariyasi uchun nazariy suv ajralishini anglatadi?","answers":{"text":["Buning har qanday sinfi teng emasligini isbotlash"],"answer_start":[388]},"id":3037}
{"context":"Ko'pgina mamlakatlarda retsept bo'limlarining faoliyati dorixona amaliyoti to'g'risidagi qonunlar bilan tartibga solinadi, ular saqlash shartlari, bajarilishi majburiy bo'lgan matnlar, uskunalar va boshqalar bilan bog'liq talablarni belgilaydi. e.. Ilgari farmatsevtlar retsept bo'limida bo'lib, dorilarni tayyorlash \/ berishganida, maxsus o'qitilgan dorixonachilardan foydalanish tendentsiyasi kuchaymoqda, farmatsevt esa bemorlar bilan ko'proq vaqt o'tkazmoqda. Hozirgi kunda dorixona xodimlari yangi rollarida yordam berish uchun avtomatikaga ko'proq bog'liq bo'lib, ular bemorlarga dorilar yozish va bemorlarning xavfsizligi bilan bog'liq masalalarni hal qilishadi.","question":"Dorixona amaliyoti to'g'risidagi qonunlar qanday talablarni o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["saqlash shartlari, bajarilishi majburiy bo'lgan matnlar, uskunalar va boshqalar"],"answer_start":[128]},"id":3134}
{"context":"Ba'zi organizmlar uchun silikon muhim biogen element hisoblanadi. U o'simliklarda tayanch tuzilish va hayvonlarda skelet tuzilishining tarkibiga kiradi. Dengiz organizmlari - diatom yosunlari, radiolariyalar, shpritslar tomonidan ko'p miqdorda kremniy konsentratsiya qilinadi. Ko'p miqdorda kremniyni qovunlar va donlar, birinchi navbatda, Bambuklar va sholi kabi kichik oilalar, shu jumladan, ekilgan sholi o'z ichiga oladi. Inson mushak to'qimalarida (12) ·10−2 % kremniy, suyak to'qimalarida  17·10−4 %, qonda  3,9 mg\/l. Odamlar ovqat bilan bir kunda 1 grammgacha silikon oladilar.","question":"Silikon ba'zi organizmlar uchun nima?","answers":{"text":["muhim biogen element"],"answer_start":[32]},"id":567}
{"context":"Immunitet tizimining buzilishi autoimmun kasalliklar, yallig'lanish kasalliklari va saraton kasalliklariga olib kelishi mumkin. Immunitet tanqisligi immun tizimining normaldan kamroq faol bo'lishi natijasida paydo bo'ladi, bu esa qayta-qayta vujudga keladigan va hayotga tahdid soladigan infeksiyalarga olib keladi. Odamlarda immunitet tanqisligi genetik kasallik, masalan, og'ir kombinat immunitet tanqisligi, OIV\/OITS kabi olingan kasalliklar yoki immunitetni susaytiruvchi dorilar natijasida yuzaga kelishi mumkin. Avtoimmunitet esa immun tizimining ortiqcha faolligi natijasida paydo bo'ladi, ya'ni immun tizim normal to'qimalarga xuddi chet el organizmlariga o'xshab hujum qiladi. Umumiy avtoimmun kasalliklarga Hashimoto tiroiditi, revmatoid artrit, birinchi turdagi diabet va tizimli qizil lupus kiradi. Immunologiya immun tizimining barcha jihatlarini o'rganadi.","question":"Immunitet tizimi buzilganda nimalar yuz berishi mumkin?","answers":{"text":["autoimmun kasalliklar"],"answer_start":[31]},"id":3017}
{"context":"Bir necha o'nlab davlat gimnaziyalari va o'rta maktablari, shuningdek, litva, rus, polyak tillarida o'qitadigan bir litsey (1990-yillarning boshlariga qadar raqamli raqamlarga ega bo'lgan, keyinchalik ularga o'z nomlari berilgan) va bir nechta aralash maktablar mavjud; bundan tashqari, Francisko Skoinina nomidagi o'rta maktabda o'qitish belarus tilida olib boriladi, Sholom Aleyhem nomidagi o'rta maktabda o'qitish yidich, ibroniy, litva va rus tillarida olib boriladi. So'nggi yillarda maktablar soni kamayib bormoqda.","question":"Vilnyusning qaysi o'rta maktabida o'qitish belarus tilida olib boriladi?","answers":{"text":["Francisko Skoinina nomidagi"],"answer_start":[287]},"id":2133}
{"context":"Zamonaviy musiqiy notatsiyada gitara uchun asarlar yozilganda asarning aplikaturasi ni ko'rsatishga imkon beradigan shartli belgilar to'plami qo'llaniladi. Masalan, tovush ijro etilishi tavsiya etilgan arqon aylanma arqon raqami bilan, chap qo'lning pozitsiyasi (qadam)  Rim raqami bilan, chap qo'l barmoqlari  1 dan 4 gacha raqamlar bilan (ochiq arqon  0), o'ng qo'l barmoqlari  lotin harflari p, i, m, a va e bilan, zarba yo'nalishi esa mediator tomonidan  belgilar bilan (pastga, ya'ni o'zidan) va (yuqoriga, ya'ni o'zimizga) belgilanadi.","question":"Zamonaviy musiqa notatsiyasida gitara uchun asarlar yozishda qo'llaniladigan shartli belgilar to'plamini qanday ko'rsatishga imkon beradi?","answers":{"text":["asarning aplikaturasi"],"answer_start":[62]},"id":2327}
{"context":"Virus genomi polioviruslar singari halqa shaklida yoki adenoviruslar singari chiziqli bo'lishi mumkin. Genomning shakli nuklein kislotasi turiga bog'liq emas. Ko'pgina RNKga ega viruslarda va DNKga ega ba'zi viruslarda genoma ko'pincha bir nechta molekulalar (qismlar) dan iborat bo'lib, u segmentatsiya qilingan deb nomlanadi. RNKga ega viruslarda har bir segment ko'pincha faqat bitta oqsilni kodlaydi va odatda bu segmentlar bir kapsidga to'planadi. Biroq, virusning yuqishi uchun barcha segmentlarning mavjudligi har doim ham shart emas, buni yong'in mozaikasi virusi va ba'zi boshqa o'simlik viruslari namoyish etadi.","question":"RNK tarkibidagi viruslar segmenti nimaga to'planadi?","answers":{"text":["bir kapsidga"],"answer_start":[428]},"id":162}
{"context":"To'lqin nazariyasining g'alabasi XIX asrning oxirida, Maykelson-Morli tajribalari efirni topolmaganda, sekinlashdi. To'lqinlar tarqalishi uchun ularga kerak bo'lgan muhit mavjud bo'lishi kerak, ammo puxta rejalashtirilgan tajribalar bunday muhitning mavjudligini tasdiqlamaydi. Bu esa Albert Eynshteynning maxsus nisbiylik nazariyasini yaratishiga olib keldi. Elektromagnit to'lqinlar tabiati shunchaki moddalar orasidagi tartibsizliklarning tarqalishidan ancha murakkabroq edi. Maks Plank tomonidan mutlaqo qora jismning o'z nurlanishi bilan issiqlik muvozanati muammosini ko'rib chiqish yorug'lik nurlari  porsiyalari bilan nurli kvantlar orqali nurni nurlanishi haqidagi g'oya paydo bo'lishiga olib keldi, ular fotonlar nomi bilan tanilgan. Eynshteynning fotosuratlar tahlili shuni ko'rsatdiki, yorug'lik energiyasini yutib olish ham kvantlar orqali sodir bo'ladi.","question":"Elektromagnit to'lqinlar shunchaki materiyadagi tartibsizliklarning tarqalishi emasmi?","answers":{"text":["Elektromagnit to'lqinlar tabiati"],"answer_start":[360]},"id":1831}
{"context":"Ko'rinib turibdiki, so'zning zamonaviy ma'nosida irqlar faqat oxirgi muzlanish tugaganidan va neolitik inqilob boshlanganidan so'ng, birinchi dehqonchilik ekinlari paydo bo'lganligi tufayli paydo bo'lgan, ular tarixiy miqyosda qisqa vaqt ichida o'z sonini keskin oshirib, buning hisobiga o'z irqiy belgilari majmuini katta hududda ustunlik qilishni ta'minlab, zamonaviy katta irqlarni shakllantira oldilar. Ko'pgina tadqiqotchilar yuqori paleolitida irqlarning yo'qligi yoki insoniyatning yuqori paleolitik polimorfizmi haqida gapirishadi. Antropolog Stanislav Drobishevskiyning fikricha, bu yuqoridagi paleolitik odamlarning irqiy xususiyatlari hali yetarlicha farqlanmaganligi yoki oxirigacha shakllanmaganligi bilan bog'liq emas, balki ularning hech bir guruhi boshqalardan uzoq muddatli ustunlikka erisholmaganligi bilan bog'liq  ya'ni, farqlanmagan insoniyatning bir xilligi ko'proq bo'lmagan, aksincha, uning katta mozaikasi (polimorfliligi) bo'lgan, undan keyinchalik zamonaviy irqiy turlar kristallangan. Shu paytgacha paleolitik ovchi-yig'uvchilarning kichik populyatsiyalari, ko'pincha bir-biridan qisman yoki to'liq ajralgan sharoitda yashagan, genetik-avtomatik jarayonlar hisobiga shuncha ko'p mahalliy xususiyatlarni to'plashganki, ular orasida aniq belgilarga ega bo'lgan irqiy guruhlarni ajratib olish mumkin emas.","question":"Ko'pgina tadqiqotchilar nima deyishadi?","answers":{"text":["yuqori paleolitida irqlarning yo'qligi yoki insoniyatning yuqori paleolitik polimorfizmi"],"answer_start":[431]},"id":1826}
{"context":"Ushbu tashabbusga Formula 1-ning barcha o'nta jamoasi qarshilik ko'rsatdi, birinchi navbatda, Ferrari uchun byudjetni cheklash mumkin emas. Ferrari, undan keyin Renault va yana bir nechta jamoalar, agar Federatsiya yangi reglamentdan voz kechmasa, 2010 yilda Formula 1-da qatnashishdan bosh tortishini e'lon qilishdi. Oxir-oqibat, barcha o'nta jamoa 2010 yilgi chempionatda ishtirok etish uchun ariza berdi, ammo avvalgi qoidalar qo'llanilishi sharti bilan. Komanda rahbarlari va Federatsiya rahbarlari o'rtasidagi kulisdagi kurash va muzokaralar uzoq davom etdi.","question":"Formula-1ning qaysi jamoasi birinchi navbatda byudjet cheklovlariga qarshi chiqdi?","answers":{"text":["Ferrari"],"answer_start":[94]},"id":2529}
{"context":"XX asr oxirida antropogen ta'sir natijasida suv havzalarining oksidlanish jarayoni tarqalgani sababli baliqlarning soniga salbiy ta'sir ko'rsatib, pH miqdorining pasayishiga olib keladi. Baʼzi olimlarning fikricha (sovet zoologlari V. va Lukyanenko, V. M. Q. (Sudakov), baliqlarning pH pasayishiga chidamli turlariga kiradi ((42) ((182). V. bilan M. Q. Sudakovning tasdigʻi sifatida Xanti-Mansi avtonom okrugining kislotali reaksiya muhitga ega boʻlgan koʻllari keltirilgan (pH = 4,0), unda baliqlarning yagona turi boʻlgan oqshomdir ((42). Boshqa olimlarning fikricha (sovet zoologi V. S. bilan Norvegiya zoologi E. Heibo, Fin zoologi M. Rask), akvarium, aksincha, uning pasayishiga juda sezgir ((183). E. bilan Heibo, oksidlanishning eng zararli oqibatlari Skandinaviya suv havzalarida kuzatilishini ta'kidlaydi ((156). M. bilan Rask 1981 yil bahorida Karhuyarvi ko'lida (Finlyandiya) pH qiymati 4,2 gacha kamaygan ko'plab baliqlarning halok bo'lganini misol sifatida keltiradi (Karhujärvi) (Finlyandiya), unda pH qiymati 4,2 gacha kamayganligi kuzatildi).154). Suvning kislotalashuviga nisbatan ko'proq o'rmonlar yanada sezgir bo'lib qoladilar. Akula tuxumining kislotaga chidamliligi darajasi o'rtacha184 ga teng. Boshqa baliq turlari (masalan, suyak) bilan taqqoslaganda, cho'pon uchun pHning oshishi (suvning alkalizatsiya bo'lishi) katta xavf tug'diradi, pH 9,2 ((185) bo'lganida o'lim qayd etilgan.","question":"Oksimonlarning kislotalarga chidamliligi qanday?","answers":{"text":["o'rtacha"],"answer_start":[1197]},"id":2815}
{"context":"Buratiya hukumati tomonidan respublikaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining 2015 yilgacha bo'lgan reja davridagi bahosiga ko'ra, 2015 yilga yalpi mintaqaviy mahsulot (YIM) 2011 yilga nisbatan 16,2  20,6 foizga ko'payadi. Ko'proq optimistik stsenariy bo'yicha yalpi ichki mahsulot 236,3 milliard rublga yetishi mumkin, bu 2011 yil darajasiga nisbatan 120,6 foizni tashkil etadi. Elektr energiyasi, gaz va suvni ishlab chiqarish va taqsimlashda o'sish sur'ati 121,9  128,7 foiz darajasida prognoz qilinmoqda. 2015 yilda asosiy kapitalga investitsiyalarning o'sish sur'ati 2011 yil darajasiga nisbatan 120,9  136,9 foiz darajasida prognoz qilinmoqda. O'rtacha jon boshi pul daromadlari 2011 yil darajasiga nisbatan 1,2  1,3 baravarga oshadi va 18,6  19,9 ming so'mni tashkil qiladi. 2015 yilgacha real pul daromadlarining yillik o'sishi 1,7  4,2 foizni tashkil etadi.","question":"O'rtacha pul daromadlari o'sishi.","answers":{"text":["1,2  1,3 baravarga oshadi va 18,6  19,9 ming so'mni tashkil qiladi"],"answer_start":[715]},"id":2584}
{"context":"Shuni ta'kidlash kerakki, alofonlarning navbatlari oldindan aytib bo'lmaydigan; fonemalarning majburiy variantlari tarqalishi qoidalarini bilgan holda, har qanday alternativni bashorat qilish mumkin. Bunday bu borada aniq yo'nalish yo'q, ammo, masalan, jonli fonemlar uchun kuchli pozitsiyadan (an'anaviy) zaif (fonetik asoslangan) yo'nalish bo'yicha bir tomonlama oldindan aytib bo'lish xususiyati mavjud. Ba'zan bir xil tarkibdagi va bir vaqtning o'zida qarama-qarshi yo'nalishga ega bo'lgan alternativlarning tirik navbatlari uchraydi.","question":"Fonem variantlariga nisbatan aniq yo'nalish qanday?","answers":{"text":["bu borada aniq yo'nalish yo'q"],"answer_start":[207]},"id":87}
{"context":"Portugaliyaga qo'shni bo'lgan Kastiliya 1402 yilda Afrikaning g'arbiy sohilida joylashgan Kanar orollariga o'z huquqlarini taqdim etdi, ammo keyinchalik ichki iber siyosati masalalarini hal qilishda va XV asr davomida davom etgan musulmon bosqinchilarini qaytarishda to'xtadi. Faqat asrning oxirida, Kastiliya va Aragon tojlari birlashganidan va rekonkista yakunlanganidan so'ng, yangi dengiz savdo yo'llarini qidirish vaqti keldi. Aragon qirolligi O'rta dengizdagi eng muhim dengiz davlati bo'lib, uning nazorati ostida Sharqiy Ispaniya, Janubi-G'arbiy Fransiya, Sitsiliya, Malta va Sardiniya kabi yirik orollar, shuningdek, Gretsiyagacha kengaygan Neapolitan qirolligi bo'lgan. 1492 yilda katolik shohlar Kastiliyaga Afrika tovarlari bilan to'lov orqali ta'minlagan Granada Amirligini qo'lga kiritdilar va G'arbga yo'l olib, Hindistonning (sharqiy va janubiy Osiyo) G'arbiy Afrika savdo yo'llari bo'yicha portugal monopoliyasini buzish umidida Kristofor Kolumbning ekspeditsiyasini moliyalashtirishga qaror qilishdi.47 Bundan oldin, 1485 va 1488 yillarda, Kolumb ikki marta Portugaliya qiroli Juan II ga ushbu loyihani amalga oshirishni muvaffaqiyatsiz taklif qilgan.","question":"Qaysi yilda Granada Amirligi katoliklar tomonidan egallab olingan?","answers":{"text":["1492 yilda"],"answer_start":[680]},"id":1320}
{"context":"1594 yilda Gollandiya savdogarlari Van Verre kompaniyasini tashkil etishdi, ular Sharq mamlakatlari bilan vositachilarsiz savdo qilishdi. Unga boshqa shunga o'xshash Gollandiya savdo kompaniyalari ham ergashdi. Ular o'rtasida o'zaro raqobatni va portugal, ispan va ingliz savdolarining birgalikda qarshilik ko'rsatishini istisno etish maqsadida, Gollandiya provinsiyalarining Birlashgan shtatlari Generallarining qarori bilan ushbu savdo kompaniyalari 1602 yilda yagona Ost-Hind kompaniyasiga birlashtirildi. Kompaniyaning boshlang'ich kapitali 6,5 million florinni tashkil etadi.","question":"1594 yilda Van Verre kompaniyasini kim asos solgan?","answers":{"text":["Gollandiya savdogarlari"],"answer_start":[11]},"id":1366}
{"context":"5 may 2008 konservativ blogger Kongress kutubxonasida Kingning o'qishi videosini joylashtirgandan so'ng, kichik bir janjal paydo bo'ldi. King o'quvchilarga gapirganda shunday degan: Agar siz o'qishni o'rganishga qodir bo'lsangiz, keyinchalik kelishingiz mumkin bo'lgan ish o'zingizga imkon beradi, agar siz buni ham qila olmasangiz, siz har doim armiyaga borish yoki Iroqqa borish yoki shunga o'xshash narsalarga ega bo'lishingiz mumkin (66). Yozuvga sharh: harbiy liberallarning navbatdagi shov-shuvlari, va 2006 yilgi Jon Kerri so'zlari bilan taqqosladi ((67). King o'sha kuni javob berdi:","question":"Muhojir blogger qachon Kongress kutubxonasida Kingning nutqini ko'rsatuvchi videoni joylashtirdi?","answers":{"text":["5 may 2008"],"answer_start":[0]},"id":922}
{"context":"Baliqchilik zavodlarida baliqlarga oziq sifatida rakkalar yetishtirilmoqda. Bundan tashqari, mayda baliq qovurilgan ko'pgina sanoat baliqlari uchun asosiy oziq-ovqatlardan biri hisoblanadi. Qizilqovur o'simliklar suvni biologik tozalashda muhim rol o'ynaydilar, ular eng ko'p sonli biofiltratorlar va detritofaglar guruhlaridan birini tashkil etadilar. Boshqa tomondan, ba'zi saratonlar turli xil infektsiyalarni tarqatuvchi bo'lishi mumkin. Qashqaloqlarning o'tirgan shakllari kemalar negiziga birikadi va ularning tezligini sekinlashtiradi. Ba'zi qushqorlar parazit hayot tarzini olib boradi (karplar).","question":"Qaysi baliqlarda qovurg'a asosiy oziq-ovqat hisoblanadi?","answers":{"text":["ko'pgina sanoat baliqlari"],"answer_start":[116]},"id":2848}
{"context":"89 yilda Veronaga Rim koloniyasi maqomi berilgandan so'ng, shaharning gullab-yashnagan davri boshlangan. e. bilan Rimliklar bu ibtidoiy joylarga, ba'zilari hozirgacha saqlanib qolgan monumental binolar qurib, buyuklik keltirishgan. III asrda mil. e. bilan shaharni barbarlarga qarshi harbiy baza sifatida ishlatgan. Keyinchalik shahar imperator Gallienning buyrug'i bilan kengaytirilgan va mustahkamlangan, u shahar devorlarini uzaytirgan. 403 yilda Gottalar boshchiligi Alarix Italiyaga birinchi bosqinchiligida Verona yaqinida mag'lubiyatga uchradi.","question":"403 yilda Verona jangida kim mag'lub bo'ldi?","answers":{"text":["Alarix"],"answer_start":[471]},"id":1197}
{"context":"Belgilangan vaqtdan so'ng (bir necha soatdan bir necha kungacha) larvalar tuproqqa tushib qoladi va biriktirish uchun mos joyni qidirishga kirishadi ((113). Sponglarning metamorfozi sustratga biriktirish boshlanadi. Keyin ekzopinakoderma va bazopikadokerm hosil bo'ladi, xanotsit kameralari (yoki askonoid vakillarida xanoderma) rivojlanadi va ular bilan bog'lanadigan kanallar, qopqoqlar va oskulimlar hosil bo'ladi. Bir vaqtning o'zida sponjin, spikul va asosiy mezoxil sintezi sodir bo'ladi. To'g'ridan-to'g'ri qizil jigardan hosil bo'lgan va kattalar shaklidagi suvni olib yuradigan tizimdan farq qiladigan bitta skeletli shaxs, ohaktosh shpritslarda askonid tuzilishga ega va olintus deb nomlanadi. Olintusning yagona qop shaklidagi xanotsit kamerasidan va apikal oskulumidan iborat. Oddiy shprunlar va Homoscleromorphalarda bu bosqich siconoid yoki leykoid qurilmaga ega va ragon deb ataladi; u bitta oskulyum va bir nechta xanotsit kameralarga ega ((108). Ko'pgina parenximul larvalarda metamorfoz jarayonida qoplama hujayralari buziladi va ichki hujayralar bilan yangi yosh shpray qoplamalari hosil bo'ladi. Amfiblastul, kalsiblastul, celoblastul, sinktoblastul va Halisacra larvalarida larva morfogenezida faqat tashqi hujayralar farqlanadi ((119).","question":"Sponglarning o'zgarishi nimadan boshlanadi?","answers":{"text":["sustratga biriktirish"],"answer_start":[182]},"id":661}
{"context":"Pul-kredit siyosatining maqsadini oshkor etish bozorga markaziy bankdan nimani kutish kerakligi to'g'risida tasavvurga ega bo'lishga va uning ishlarining natijalarini baholashga yordam beradi. Ko'pgina iqtisodiyotlarda markaziy bankning maqsadlari uning yillik hisoboti va siyosat bayonotlarida oshkor etiladi. Rossiyada siyosiy maqsadlar to'g'risidagi hujjat har yili uch yillik davr uchun chop etiladigan Yagona davlat pul-kredit siyosatining asosiy yo'nalishlarida ochib berilgan. Bundan tashqari, pul hokimiyati muntazam rasmiy hisobotlarda, nashrlarda va rahbarlik nutqlarida tushuntirishlar beradi.","question":"Rossiyada yagona davlat pul-kredit siyosatining asosiy yoʻnalishlari deb nomlangan hujjat nimaga oid?","answers":{"text":["siyosiy maqsadlar"],"answer_start":[321]},"id":890}
{"context":"Sotib oluvchi Frankel va uning qaynonasi tomonidan kotibalik lavozimiga ega bo'lgan Russo mashhur madam d'Epin, uning do'sti Grimm va Didroga tegishli bo'lgan doira ichida uy egasi bo'ldi. Russo ko'pincha ularning mehmonlari bo'lib, komediyalarni qo'shib, ularni o'z hayoti haqidagi oddiy, ammo chiroyli xayollari bilan hayratda qoldirgan. Unga uning qo'polligi kechirildi (masalan, u Frankelning qaynonasiga sevgi bilan tushuntirish xatini yozishdan boshladi). 1749 yil yozi Russo Vincensi qeshasida qamalgan Didroning oldiga borardi. Yo'lda gazeta ochib, Dijon akademiyasining \"Fan va san'atning tiklanishi axloqni tozalashga yordam beradimi?\" mavzusidagi mukofot haqidagi e'lonini o'qidim. Russoga birdan bir fikr keldi; taassurot shunchalik kuchli ediki, uning tavsifi bo'yicha, u mast holda daraxt ostida yarim soat davomida yotdi; o'z o'ziga kelganida, uning jildi ko'z yoshlaridan nam edi. Russoning dunyoqarashi butun mazmunini o'z ichiga olgan fikr: ma'rifat zararli va madaniyatning o'zi yolg'on va jinoyat (5).","question":"Russo kimga sevgi xatini yozgan?","answers":{"text":["Frankelning qaynonasiga"],"answer_start":[385]},"id":29}
{"context":"XX asrning boshida va o'rtalarida eski dunyo va Shimoliy Amerikada pantomima san'atining rivojlanishi va qabul qilinishida hozirgi kungacha aniq bo'lgan, eng achinarli bo'linish yuz berdi. AQShda, afsuski, mime so'zi hozirgacha iflos bo'lmasa ham, hech bo'lmaganda sarkastika hisoblanadi. Shu bilan birga, Evropada, Rossiyada (va keyinchalik, g'alati ravishda, SSSRda) pantomima ko'proq sintetik san'atga aylantirilib, teatrda va teatr ta'limi tizimida A. Arto, B. - Qiziq, nima uchun? Brext, V. Meyerxold, A. Qoʻriqchi minorasi Tairov, M. Chekov, Yu. Lubimov, E. Grotovskiy, E. Barba va boshqa ko'pchilik tomonidan).","question":"Qachon eski dunyo va Shimoliy Amerikada pantomima san'atining shakllanishi va tushunchasi bo'lindi?","answers":{"text":["XX asrning boshida va o'rtalarida"],"answer_start":[0]},"id":2877}
{"context":"Bahor (mart o'rtalari  aprel) iliq, birinchi yarmida ob-havo o'zgaradi. Havo harorati mavsum boshida kunduzi −1...+10 °C, tunda −10 °C gacha; mavsum oxirida kunduzi +25 °C gacha, tunda −1 °C dan +8 °C gacha bo'ladi. Ya'l-yo'l qisqa vaqtli yomg'ir, ba'zan qor bilan birga yog'adi. Aprelning boshida o'rtalarida, odatda, bir necha kun davomida kuchli shamollar va changli bo'ronlar (beshkunak deb nomlangan) kuzatiladi. Ayrim yillarda aprel va may oyining oxirida eng kuchli shamollar (25 m\/s va undan ortiq) kuzatiladi, bu ba'zan binolarning noaniq qurilgan tomlari va qoplamalarini shikastlashga olib keladi.","question":"Bahorning boshida Bayqonurda kechki harorat qanday bo'ladi?","answers":{"text":["−10 °C"],"answer_start":[128]},"id":2980}
{"context":"1610-yilda Galileo Keplerga Yupiterning yo'ldoshlarini kashf etganini aytadi. Keppler bu xabarni shubha bilan qabul qildi va bahsli ishda Yulduzli xabarchi bilan suhbat biroz hazilli e'tirof keltirdi: agar bu sayyorada bu tomoshaga hayratlanadigan hech kim bo'lmasa, nima bo'lishi (sayohatchilar) tushunarli emas (15). Ammo keyinchalik, teleskopning o'z nusxasini olgan Kepler o'z fikrini o'zgartirdi, yo'ldoshlarni kuzatishni tasdiqladi va o'zi linzalar nazariyasi bilan shug'ullandi. Natijada takomillashtirilgan teleskop va Dioptrikning fundamental ishi paydo bo'ldi.","question":"Keplor yo'ldoshlarni kuzatish haqidagi fikrini o'zgartirgan nima?","answers":{"text":["linzalar nazariyasi"],"answer_start":[446]},"id":470}
{"context":"Shahardagi oliy o'quv yurtlari orasida eng nufuzlilari davlat Aleksandriya universiteti (1938 yilda tashkil etilgan), yarim kunlik Arab fan, texnologiya va dengiz transporti akademiyasi (1972 yilda tashkil etilgan), xususiy frantsuz Senyor universiteti (1990 yilda tashkil etilgan), xususiy Aleksandriya muhandislik va texnologiya oliy instituti (1996 yilda tashkil etilgan) va xususiy Faros universiteti (2006 yilda tashkil etilgan). Shuningdek, Aleksandriyada bir nechta frantsuz, ingliz, amerika va nemis xususiy kollejlari va maktablari mavjud.","question":"Qaysi yilda Arab ilmiy, texnologik va dengiz transporti akademiyasi tashkil etilgan?","answers":{"text":["(1972 yilda"],"answer_start":[186]},"id":756}
{"context":"XIX asrda Britaniya muzeyi o'sishning ayniqsa shiddatli davrini boshdan kechirgan. Yig'ilish bo'limlarga bo'lindi, shu jumladan: turli mamlakatlar va davrlar, shu jumladan Qadimgi yunon, qadimgi rim va fors tangalari va medallari, shuningdek, shoh Jorj IV to'plami to'plangan numizmatika muzeyi. Zoologiya, botanika, geologiya va mineralogiya bo'limlari Qirolicha Viktoriya davrida alohida Tabiatni o'rganish muzeyiga ajratilgan va 1845 yilda Janubiy Kensingtonga ko'chirilgan. Montegyu-xausning o'rnida 1823-1847 yillar bo'lgan. Muzeyning hozirgi binosi klassizm uslubida qurilgan (me'moriy Robert Smork).","question":"Qanday tangalar va medallar to'plangan?","answers":{"text":["Qadimgi yunon, qadimgi rim va fors"],"answer_start":[172]},"id":595}
{"context":"Bankga xalqaro reyting agentliklari reytingi berilgan: S&P (B-, prognoz ijobiy)  16.06.2016; Moodys (SaA1, prognoz ijobiy)  25.05.2016; Fitch (B, prognoz salbiy)  24.12.2015; 01.08.2016dagi eng yirik 30 Rossiya banklari reytingi; 05.08.2016dagi eng katta avtokredit portfeli hajmidagi Rossiya banklari reytingining eng yaxshi 10 (9-o'rin); 01.08.2016dagi eng katta ipoteka portfeli hajmidagi Rossiya banklari reytingining eng yaxshi 15 (14 o'rin); 16.08.2016dagi eng yirik Rossiya banklari reytingining eng yaxshi 15 (12 o'rin) kredit kartalari bozorida; Kichik biznes uchun eng foydali kredit dasturlari reytingining eng yaxshi 10 o'rin; URALSB Private Banking MysteryReporting Awards bo'yicha eng yaxshi 5 rus banklari reytingiga kirdi; TOP-10 eng yaxshi rus banklari R&T-3; TOP-10 eng yaxshi mobil banklar","question":"Private Bankning Rossiyadagi eng yaxshi mobil banklar orasida reytingi?","answers":{"text":["R&T-3; TOP-10 eng yaxshi mobil banklar"],"answer_start":[770]},"id":2623}
{"context":"2006 yilda Rospotrebnadzor qarz oluvchining shikoyatini tekshirish natijasida Home Credit Bankka iste'mol krediti shartnomasi bo'yicha ssuda hisobvarag'ini ochganlik uchun komissiya undirish to'g'risida da'vo qildi. Hakamlik sudi Rosspotrebnadzorning da'volarini asosli deb topdi. Keyinchalik bozor ta'siri ostida, shuningdek, sud amaliyoti ta'siri ostida bank ssuda hisobvarag'ini ochish va yuritish uchun komissiya olishdan bosh tortdi. Rospotrebnadzor, shuningdek, bankka kredit shartnomasiga bankning Moskvadagi joylashgan joyi bo'yicha shartnomaviy sudlanuv shartlarini kiritish to'g'risida talablar qo'ygan. Sud amaliyotiga ko'ra, 2010-yilda bank tomonidan shartnomaviy sudlov shartlari ham o'zgartirildi.","question":"2006 yilda qarz oluvchining shikoyatini tekshirish natijasida kim Home Credit Bankka iste'mol krediti shartnomasi bo'yicha ssuda hisobvarag'ini ochganlik uchun komissiya undirish to'g'risida da'vo qildi?","answers":{"text":["Rospotrebnadzor"],"answer_start":[11]},"id":2407}
{"context":"Krasnodar Sharqiy Yevropa tekisligining janubiy qismida, Moskva shahri janubida 1350 km masofada joylashgan. Deyarli Krasnodar yurti markazida, Kuban davrasining janubiy qismida, Kuban daryosi vodiysida (o'ng, yuqori qirg'og'ida), ya'ni geomorfologik jihatdan  G'arbiy Kuban alluvial va preluvial tekisligida, ikkinchi to'lqin osti terrasida joylashgan. Krasnodar relyefi tinch, tekis, shimoli-g'arbga tekis egilgan. Dengiz sathidan balandligi 19 dan 32 metrgacha..","question":"Dengiz sathidan balandligi qancha?","answers":{"text":["Dengiz sathidan balandligi 19 dan 32 metrgacha."],"answer_start":[417]},"id":1740}
{"context":"Sheffieldda shahar chiqindilarini yoqish va yoqish energiyasini elektr energiyasiga aylantirish orqali qayta ishlaydigan tuman energiya tizimi mavjud. Shuningdek, shaharni issiq suv bilan ta'minlaydi, shahar ostidagi 40 kilometrdan ortiq quvurlar orqali ikki suv ta'minoti tarmog'i orqali taqsimlanadi. Ushbu tarmoqlar shahardagi ko'plab binolarga issiqlik va issiq suv yetkazib beradi. Ularning orasida nafaqat kinoteatrlar, kasalxonalar, do'konlar va ofislar, balki universitetlar (Sheffild-Xollem universiteti (ingl.) va Sheffild universiteti), va turar joy ko'chmas mulklari ham bor.82 chiqindilarni yoqish zavodi (ingl.) tomonidan ishlab chiqariladigan energiya har 225 000 tonna chiqindilardan 60 MVt issiqlik energiyasi va 19 MVtgacha elektr energiyasi beradi.83","question":"Qaysi universitetlar issiq suv va issiqlik bilan ta'minlanadi?","answers":{"text":["Sheffild-Xollem universiteti (ingl.) va Sheffild universiteti"],"answer_start":[484]},"id":2277}
{"context":"Startaplarni qo'llab-quvvatlaydigan asosiy davlat institutlari orasida Strategik tashabbuslar agentligi, Skolkovo innovatsion markazi, Internet tashabbuslarini rivojlantirish jamg'armasi mavjud. Rossiya venchur kompaniyasi fond fondining rolini o'ynaydi, xususiy muassasalarning venchur fondlarini shakllantirishda hamkori bo'lib, o'z fondini ekish investitsiyalarini boshqaradi. Yirik inkubatorlar universitetlar qoshida  masalan, Oliy iqtisodiyot maktabi, RF Hukumati huzuridagi Moliya universiteti, Moskva davlat universiteti qoshida ochiladi. Texnoparklar va innovatsiya markazlari Skolkovo yoki Innopolis kabi  ambitsiyali loyihalar doirasida tashkil etilmoqda.","question":"Rossiya venchur kompaniyasi qanday o'z fondini boshqaradi?","answers":{"text":["ekish investitsiyalarini"],"answer_start":[343]},"id":1644}
{"context":"Spindelning aylanish tezligi (ingl. spindle speed)  spindelning bir daqiqadagi aylanish soni. Ushbu parametrdan ma'lumotlar uzatish vaqti va o'rtacha tezligi katta darajada bog'liq. Hozirgi vaqtda quyidagi standart aylanish tezliklari bilan vinchesterlar ishlab chiqariladi: 4200, 5400 va 7200 (noutbuklar); 5400, 5700, 5900, 7200 va 10 000 (shaxsiy kompyuterlar); 10 000 va 15 000 aylanish \/ min (serverlar va yuqori ishchi stansiyalar). Laptop uchun vinchesterlarda shindal aylanish tezligini oshirishga, harakatsiz kompyuterlarda ahamiyatsiz bo'lgan, jiroskopik ta'sir to'sqinlik qiladi.","question":"Hozirda quyidagi standart tezliklar bilan nima ishlab chiqariladi: 4200, 5400 va 7200 (laptoplar); 5400, 5700, 5900, 7200 va 10 000 (shaxsiy kompyuterlar)?","answers":{"text":["vinchesterlar"],"answer_start":[241]},"id":208}
{"context":"Port-Artur atrofida 1904 yil 27 yanvar kechasi, Rus-Yaponiya urushining birinchi jangovar to'qnashuvlari boshlandi, Yaponiya kemalari Port-Arturning tashqi reydida turgan rus harbiy kemalariga torpedalar otishdi. Bunda Retvizan va Tsesarevich zirhli kemalari, shuningdek, Pallada kreyseri jiddiy shikastlandi. Qolgan kemalar portdan chiqib ketishga ikki marta urinib ko'rishdi, ammo ikkalasi ham muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Yaponiya hujumini urush e'lon qilinmasdan amalga oshirgan va ko'pchilik jahon hamjamiyati mamlakatlari tomonidan qoralagan. Faqatgina o'sha paytda Yaponiyaning ittifoqchisi bo'lgan Buyuk Britaniya hujumni buyuk ish sifatida nishonlagan.","question":"Rus-Yaponiya urushining birinchi janglari qayerda boshlangan?","answers":{"text":["Port-Artur atrofida"],"answer_start":[0]},"id":1607}
{"context":"Klassik uch darajali ish muhitini nasoslash tizimi, masalan, rubin lazerida ishlatiladi. Rubin Al2O3 korund kristalli bo'lib, lazer nurlanishining manbai bo'lgan oz miqdordagi Cr3+ xrom ionlari bilan legirlangan. Korundning kristallli panjara elektr maydonining ta'siri tufayli xromning tashqi energiya darajasi E2 parchalanadi (qarang. Stark effekti) deb ataladi. Aynan shu narsa nomonokromatik nurlanishdan suvni to'plash uchun foydalanish imkonini beradi. Atom E0 energiyasiga ega bo'lgan asosiy holatdan E2 ga yaqin energiya bilan qo'zg'atilgan holatga o'tadi. Ushbu holatda atom nisbatan qisqa vaqt (10−8 s) bo'lishi mumkin, deyarli darhol E1 darajasiga nursiz o'tish sodir bo'ladi, unda atom ancha uzoqroq (10−3 s) bo'lishi mumkin, bu metastabil darajadir. Boshqa tasodifiy fotonlar ta'siri ostida induksiya qilingan nurlanishning amalga oshirilishi mumkin. Metastabil holatdagi atomlar odatdagidan ko'proq bo'lganida, hosil qilish jarayoni boshlanadi.","question":"Korundning kristallli panjalarining elektr maydoni ta'siri tufayli E2 xromning tashqi energiya darajasi parchalanadimi?","answers":{"text":["E2 parchalanadi"],"answer_start":[312]},"id":807}
{"context":"Er-xotinning baxtli nikohidan qat'i nazar, nikohga otasining qorong'u soyasi hamisha tushardi: u o'g'lining nikohiga rozi bo'lsa-da, lekin uning qalbida Konstantiyaga dushmanlik bor edi. Shundan beri, Mozartning otasiga yozgan xatlari kamdan-kam uchraydi va eng muhimi, ular ish bilan bog'liq bo'ladi. 1783 yil 17 iyun Mozarlarning to'ng'ich farzandi tug'ildi, u o'zlarining xudojo'ylari, baron Raimund Vettslar fon Plankishtern, boy yahudiy va Mozart yashagan avvalgi kvartiraning egasi sharafiga Raimund Leopold deb nomlandi. O'rtacha ism bolani bobosi Leopold Mozart sharafiga berilgan. Iyul oyining oxirida er-xotin yangi tug'ilgan bolani pulli emizuvchiga qoldirib, otasiga mehmonga Zaltzburgga borishadi va 29 iyulda Zaltzburgga etib kelishadi. Mozartning kutilmaganiga qaramasdan, otasi va singlisi Konstansiyani salqin, ammo juda muloyim tarzda kutib olishdi. Saltsburgda Mozart, agar u Konstansiyaga uylanishga muvaffaq bo'lsa, bergan va'dasini bajarish uchun yozgan Do minor misoli ustida ishlagan. Garchi missaning hech qachon tugallanmagan bo'lsa-da, uning birinchi qismlari 26 oktyabrda Sankt-Peter cherkovida namoyish etildi, Konstantiya esa partiyani soprano bilan kuyladi. Bundan tashqari, Saltsburgda Mozart Idomene Varesko bo'yicha libretisti bilan uchrashdi, u kompozitorning iltimosiga ko'ra, Loca del Cairo (Qo'rqoq qo'zi) librettosini chizdi, uni Mozart shu nomli va hali yozilmagan operani musiqaga qo'yadi. Er-xotin 1783 yil 27 oktyabrda Saltsburgni tark etishdi. Barcha sa'y-harakatlarga qaramay, sayohatning asosiy maqsadi - otasining kayfiyatini Konstantiya foydasiga o'zgartirish - amalga oshmadi. 30 oktyabrda ular Venada, Lintsda, Mozarning eski do'sti, graf Jozef Tunning uyiga kelib, uch hafta davomida qolishdi. Bu yerda Mozart o'zining 36-simfoniyasini To major (K.425), 4 noyabrda grafning uyidagi konsertda namoyish etilgan.","question":"Mozarlarning to'ng'ich farzandi qachon tug'ilgan?","answers":{"text":["1783 yil 17 iyun"],"answer_start":[302]},"id":1497}
{"context":"Bank tizimi faoliyatining shaffofligini va unga ta'sir ko'rsatuvchi omillarni baholash maqsadida IBI-Rating reytinglari va metodologiyasi departamenti tomonidan metodologiya ishlab chiqildi va 2013 yil yanvar oyida NBU tasnifi bo'yicha guruhlar kesimida banklarning ochiqligi reytingi loyihasi ishga tushirildi. Ochiqlik darajasi tadqiqotlari har yarim yilda bir marta o'tkaziladi. Tadqiqotning maqsadi banklar o'zlarining veb-saytlarida, ARIFRU kabi ommaviy axborot resurslari saytlarida va boshqalarda ochiq holda taqdim etgan barcha ma'lumotlardir. Shuningdek, tahlilda bank faoliyatiga bevosita aloqador bo'lgan va uni to'liq va xolisona baholashga imkon beradigan, agentlik tahlilchilari tomonidan ishonchli deb tan olingan boshqa manbalarda e'lon qilingan ma'lumotlar ham ishlatiladi.","question":"Banklarning ochiqligi reytingi kim tomonidan loyihalashtirilgan?","answers":{"text":["IBI-Rating reytinglari va metodologiyasi departamenti"],"answer_start":[97]},"id":1798}
{"context":"Ammo, umuman olganda, Vimbldon musobaqasining havaskor maqomi, boshqa yirik tennis musobaqalari singari, bu vaqtga kelib, rasmiyatchilik bo'lgan, ko'pchilik uchun esa - ochiq-oydin ikkiyuzlamachilik. Yolg'on ishqiy (ingl. shamateurism) Britaniya va boshqa mamlakatlarda ham ommaviy axborot vositalarida fosh etildi. 1959 yilda Butun Angliya klubining shoshilinch umumiy yig'ilishi Xalqaro laun-tennis federatsiyasiga professional tennischilar uchun havaskor turnirlar ochish bo'yicha murojaatni qabul qildi. 1960 yil iyul oyida bo'lib o'tgan federatsiya sessiyasida bu talabni Britaniya Laun-tennis Assotsiatsiyasi, Qo'shma Shtatlar tennis assotsiatsiyasi va Fransiya va Avstraliyaning shunga o'xshash tashkilotlari qo'llab-quvvatladilar. Shunga qaramay, delegatlarning uchdan ikki qismi talab qilingan qaror qabul qilinmadi  uning tarafdorlariga besh ovozdan kam edi. 1964 yilda yangi islohot rezolyutsiyasi ovoz berishga kiritildi, ammo bu safar uning tarafdorlari uchdan bir ovozni ham to'plamay mag'lubiyatga uchradilar. Nihoyat, 1967 yil dekabr oyida Laun-tennis assotsiatsiyasi professional tennischilar uchun Vimbldon musobaqasini bir tomonlama tartibda ochish to'g'risida qaror qabul qildi va 1968 yil mart oyida Xalqaro Laun-tennis federatsiyasi, haqiqat oldida turib, rasmiy ravishda \"Ochiq davr\" deb nomlangan turnirni boshlashni tasdiqladi.","question":"Wimbledonning havaskor maqomiga matbuot qanday baho berdi?","answers":{"text":["Yolg'on ishqiy"],"answer_start":[200]},"id":1960}
{"context":"Mongollarning Suriyaga bosqinchiligi paytida Karakorumga yuborilgan xristian elchixonalari (ingl.) ruscha., Yevropaliklarga tinchlik to'g'risidagi bilimlarini kengaytirishga yordam berdi. Birinchi bunday sayohatchi 1241 yilda Papa Innoxentiy IV tomonidan Mo'g'ulistonga qaqonga yuborilgan va 1247 yilda qaytib kelgan Jovani Plano Karpini edi. 8) Shu bilan bir vaqtda rus shahri Yaroslav Vsevolodovich, keyinchalik esa uning o'g'illari Aleksandr Nevskiy va Andrey Yaroslavovichlar Mo'g'uliston poytaxtiga tashrif buyurishgan. Ammo muhim siyosiy ahamiyatga ega bo'lishiga qaramay, ushbu missiyalar haqida batafsil yozuvlar qolmagan. Ulardan keyin boshqa sayohatchilar, shu jumladan frantsuz Andre de Longyumo va flamand Gilom de Rubruk Majburiy Osiyo orqali Xitoyga yetib bordilar.10) Ammo ulardan eng mashhurlari Marko Polo bo'ldi. Venetsiya savdogari 1271 yildan 1295 yilgacha Osiyo bo'ylab sayohatlari haqida yozuvlar yuritgan, Yuanning hokimi Xubilyaning saroyiga tashrifini butun Yevropa o'qigan Dunyo mo \" jizalari kitobida tasvirlagan.","question":"Andre de Longjumma qaysi hudud orqali Xitoyga yetib kelgan?","answers":{"text":["Majburiy Osiyo"],"answer_start":[734]},"id":2259}
{"context":"Belgradning jamoat transporti 125 ta avtobus, 10 ta tramvay va 7 ta trolleybus yo'nalishlarini o'z ichiga oladi. 2014 yilda tramvay yo'llarining umumiy uzunligi 114,2 km, trolleybus yo'llarining umumiy uzunligi  55,8 km, avtobus yo'llarining umumiy uzunligi  1797,6 km ni tashkil etdi. Deyarli barcha jamoat transporti Belgrad shahar transport kompaniyasiga tegishli (serb. Beograd shahar transport korxonasi, Beograd DSP). Birlamchi yo'nalishlarda xususiy tashuvchilar mavjud. Shahar atrofidagi aholi punktlari bilan aloqa, shuningdek, qisman shaharlararo tashishlarni \"Lasta\" avtokompaniya amalga oshiradi. 2009 yilda Serbiya CAF firmasi bilan Belgrad uchun 30 ta tramvay sotib olish bo'yicha shartnoma tuzdi. Tramvay parametrlari: uzunligi  33 m, eni  2,3 m, sig'imi  243 yo'lovchi. Shartnoma summasi 70 mln. Men. - Qaniydi?","question":"Belgrad jamoat transporti nechta yo'nalishni o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["125 ta avtobus, 10 ta tramvay va 7 ta trolleybus"],"answer_start":[30]},"id":865}
{"context":"Janubiy Kaliforniya bitta Birlashgan statistik hududdan, sakkizta metropoliten statistik hududdan, bitta xalqaro metropoliten hududdan va bir nechta metropoliten tumanlardan iborat. Ushbu mintaqada ikki kengaygan metropolitenlar joylashgan bo'lib, ularning aholisi besh milliondan ortiq. Bu katta Los-Anjeles hududi bo'lib, uning aholisi 17 786 419 kishi va San-Diego-Tihuanada 5 105 768 kishi yashaydi. Ushbu metropolitenlarning orasidan Los-Anjeles-Dong-Bich-Santa-Ana, Riverside-San-Bernardino-Ontario va Oxnard-Tauzend-Oaks-Ventura metropolitenlari Katta Los-Anjelesni tashkil qiladi, El-Sentro va San-Diego-Karlsbad-San-Markos metropolitenlari esa Janubiy chegaraviy mintaqani tashkil qiladi. Katta Los-Anjelesning shimolida Santa-Barbara, San-Luis-Obispo va Bakersfild metropoliten hududlari joylashgan.","question":"Ushbu hududda qancha kengaytirilgan metropolitan areallar joylashgan?","answers":{"text":["ikki"],"answer_start":[198]},"id":3080}
{"context":"Rus adabiy tilidagi qismlar va shimoliy va shimoli-sharqiy nutqlarda farq shundaki, adabiy tilda alohida qismni alohida ko'rsatish nafaqat qism bilan, balki ton yoki bir vaqtning o'zida qism va ton yordamida amalga oshirilishi mumkin; nutqlarda  faqat postpozitiv qism bilan. Bundan tashqari, shimoliy va shimoli-sharqiy tillarda qismlar adabiy tilga qaraganda ko'proq qo'llaniladi va bulardan farqli o'laroq adabiy tilda qismlar o'zgarmasdir. Boshqa rus tillarida -to qismini ishlatish, shimoli-sharqdan janubi-g'arbga yo'naltirilgan tezlik va muntazamlik kamayishi bilan tavsiflanadi. Shimoliy rus va sharqiy o'rta rus tillarining g'arbiy qismida, kelishilgan qismlar tarqalishi muntazam bo'lmay qoladi, umumlashtirilgan qism -to bilan almashtiriladi; G'arbiy o'rta rus tillarida, Moskva atrofidagi va markaziy janubiy rus tillarida, adabiy tillar kabi, bo'g'inlanmaydigan qism -to ishlatiladi. Boshqa janubiy rus tillarida, ayniqsa, belarus va ukrain tillari bilan chegaradosh hududlarda tarqalganida, -to zarrachasi to'liq yo'q.","question":"Adabiy tilda gapning muayyan qismini alohida ko'rsatish, ta'kidlash qaysi vosita yordamida amalga oshirilishi mumkin?","answers":{"text":["ton"],"answer_start":[157]},"id":1681}
{"context":"Shuningdek, ba'zi muvaffaqiyatli, o'yinchilarning vazifalarini aniqroq tavsiflaydigan kengroq atamalar ham qo'llaniladi: himoyachilar oldidagi maydonda joylashgan tayanch yarim himoyachilar mudofaa, to'pni tanlash, uni nazorat qilish, tarqatish va hujumni qo'llab-quvvatlashda juda muhimdir; markaziy (so'zning tor ma'nosida) yarim himoyachilar (ko'pincha qutqaruvchilar, dispetchyerlar yoki playmakerlar deb nomlanadi) ham hujumni tashkil etish, ham mudofaani qo'llab-quvvatlash bilan shug'ullanadilar. Insayd atamalari (ingl. inside) va unga yaqin bo'lgan yon hujumchi biroz kamroq tarqalgan va raqib darvozasiga yaqin joyda yon tomondan markazga siljishga moyil bo'lgan hujumchi yarim himoyachini tavsiflaydi.","question":"Markaziy yarim himoyachilarni yana nima deb atashadi?","answers":{"text":["qutqaruvchilar, dispetchyerlar yoki playmakerlar"],"answer_start":[356]},"id":847}
{"context":"88ta yulduzchadan faqat 47tasini qadimgi deb hisoblash mumkin, ular G'arb sivilizatsiyasiga bir necha ming yillardan beri ma'lum. Ular osmonning Yevropaning janubidan kuzatish mumkin bo'lgan qismini qamrab oladi. Zamonaviy yulduzlarning qolgan qismi XVII-XVIII asrlarda janubiy osmonni o'rganish natijasida (katta geografik kashfiyotlar davrida) va shimoliy osmondagi bo'sh joylarni to'ldirish natijasida kiritilgan. Yulduz jamlanmalarining nomlari haqiqiy yoki uydirma hayvonlar bilan bog'liq bo'lishi mumkin (Buyuk ayiq, Arslon, Ajdaho va boshqalar). d.), yunon miflari qahramonlari (Kassiopeya, Andromeda, Pers va boshqalar). d.), shuningdek, belgilari yulduzlarning yorqin yulduzlarini hosil qiladigan predmetlar nomlari bilan (Shimoliy toj, Uchburchak, tarozi, Janubiy Xoch va boshqalar) 2.","question":"Yorqin yulduzlar ob'ektlarning chiziqlarini hosil qiladigan yulduzchalarning ba'zi nomlari?","answers":{"text":["(Shimoliy toj, Uchburchak, tarozi, Janubiy Xoch"],"answer_start":[731]},"id":554}
{"context":"AS-206 oy modulining uchuvchisiz sinovidan so'ng ekipaj AS-207\/208 yoki AS-278 deb nomlangan ikki tomonlama missiya doirasida birinchi parvozni qo'mondonlik-xizmat moduli II blokida va oy modulida amalga oshirishi kerak edi (har bir kosmik qurilmani ishga tushirish alohida Saturn-1B (Saturn IB) raketa-tashuvchi bilan amalga oshirilishi kerak edi). II blok ekipajini komandir (CDR), qoʻmondonlik moduli uchuvchisi (CMP) va oy moduli uchuvchisi (LMP) tashkil qilgan. Astronavtlar oyda ochiq kosmik yo'lga chiqish uchun mo'ljallangan yangi \"Apollon\" skafandriga kiyingan bo'lishlari kerak edi. An'anaviy ko'zgu shieldli kaska yaxshiroq ko'rish uchun shaffof \"akvarium kaskasi\" ga almashtirildi va oy yuzida bo'lish uchun avtonom kosmik skafandr to'plami suv bilan sovutiladigan maxsus ichki kiyimlarni o'z ichiga oldi.","question":"Ochiq \"akvariumlar\" ishlab chiqilmasidan oldin, skafanderlar bilan qanday dubulg'alar ishlatilgan?","answers":{"text":["ko'zgu shieldli kaska"],"answer_start":[603]},"id":3161}
{"context":"Birinchi dalilda muttasil ravishda biror chiziqcha o'zgaruvchi malaka mavjudligi nazarda tutiladi, lekin Piterning o'zi asosan yuqori lavozimga ko'tarilish uchun bir xil faoliyatda ko'proq malaka talab qilinmaydigan, balki ishning xususiyati o'zgargan va xodim ilgari bajarmagan ishda malaka talab qilinadigan holatlarni ko'rib chiqadi. Masalan, yaxshi mexanik yaxshi brigada boshlig'i bo'lmasligi mumkin, chunki bu lavozimda ularda yo'q tashkiliy qobiliyatlar talab etiladi.","question":"Ko'pchilikning fikricha, kompetensiya nima?","answers":{"text":["biror chiziqcha o'zgaruvchi"],"answer_start":[35]},"id":813}
{"context":"XII asr oxirida paydo bo'lgan o'rta asr Bosniya adabiyoti, mamlakatda bosniyalik bid'atchi cherkovning ustunligi va yozuv markazlari sifatida monastirlarning ozligi (katolik va pravoslav cherkovlari) tufayli sust rivojlanish bilan ajralib turdi. XIV-XV asrlarning eng qadimiy yodgorliklaridan biri Divoshevanjil, Hamdlar to'plami va boshqalardir. To'plamdagi epitafiyalar ham adabiy yodgorliklarga kiradi. XVXVII asrlardagi serb monastirlarida tarixiy adabiyotlar yaratilgan. XVI asrda turk, arab, fors va bosniya tillarida (arabcha yozuvida) musulmon adabiyoti rivojlanadi. O'sha davr yodgorliklari orasida  Xevaya Uskufi va Hassani Qaymining ta'lim beruvchi va diniy she'rlari bor. XVII-XVIII asrlarda fransizkan monastirlari-xorvatlar tomonidan diniy va tarixiy yo'nalishdagi adabiyotlar yaratilgan, ular orasida Matia Divkovich, Stepan Margitich va boshqalar. XIX asrda bosniya adabiyoti illyrizm ta'sirini boshdan kechirgan: o'sha davr yozuvchilari orasida  fransizkanchi Yovan Yukich va serb S. Milutinovich-Sarayliya. Diniy yo'nalish musulmon shoiri Musa Chatich tomonidan qo'llab-quvvatlangan.","question":"Qaysi musulmon shoiri diniy yo'nalish bo'yicha edi?","answers":{"text":["Musa Chatich"],"answer_start":[1057]},"id":1612}
{"context":"1669-yilga kelib kompaniya dunyodagi eng boy xususiy firma bo'lib, 150 dan ortiq tijorat kemalari, 40 ta harbiy kemalar, 50 000 xodimlar, 10 000 askardan iborat xususiy armiya bilan qamrab olingan. Kompaniya o'sha davrdagi davlatlar bilan bir qatorda siyosiy bahslarda ishtirok etdi. Masalan, 1641 yilda u mustaqil ravishda, Gollandiya davlatining yordamisiz, hozirgi Indoneziyadan o'z raqiblarini - portugallarni quvib chiqardi. Buning uchun kompaniya mablag'lari bilan mahalliy aholidan qurollangan otryadlar tashkil etildi.","question":"Qaysi yilga kelib kompaniya eng boy xususiy firmaga aylandi?","answers":{"text":["1669-yilga kelib"],"answer_start":[0]},"id":1743}
{"context":"70-80-yillarda Moskvada chiptalar salonda joylashgan oddiy mexanik kassalarda tarqatilgan. Qimmatxona tuzilishi to'lovni olishni nazorat qilishni nazarda tutmagan  bunday kassadan chiptalarni pul tushirmasdan olish mumkin edi. Yo'lovchining faqatgina sotsialistik ongliligi chiptasiz sayohat qilishning oldini olgan: haqiqiy sovet fuqarosi boshqa birovga trolleybusda bepul yurishga ruxsat bera olmasdi va yo'lovchilar janjallar (yoki, balki, janjalning doimiy tahdidi) bilan bir-birlarini kassaga bir tiyin tushirishga majbur qilishgan. Ular esa hech qanday nazoratchisiz yoʻl chiptalarini tekshirib turishardi (agar boshqa yoʻlovchi bir martalik chiptani olmagan boʻlsa). Yo'lovchilarning tegishli huquqi - boshqa yo'lovchilardan chipta yoki yo'l guvohnomasini talab qilish huquqi - jamoat transportidan foydalanish qoidalariga kiritilgan. Ammo bunday tizim hamma joyda ham mavjud emas edi. Masalan, Minskda chiptalar faqat kiosklar va do'konlar kassalari orqali tarqatilgan (lekin hech qachon haydovchi tomonidan) va trolleybuslar, avtobuslar va tramvaylar salonlarida o'rnatilgan kompostyerlarda kompostlangan. SSSRning ba'zi janubiy shaharlarida konduktorlar tarqalgan edi. Ikkala holatda ham mexanik kassalar to'liq yo'q edi.","question":"70-80-yillarda Moskvada chiptalar qayerda tarqatilgan?","answers":{"text":["salonda joylashgan oddiy mexanik kassalarda"],"answer_start":[34]},"id":1967}
{"context":"Orotimar bir necha yil o'tgach, qishloqqa hujum qilganida, tunning darajasini olish uchun imtihon vaqtida Hiruzeng olov va er elementlariga asoslangan ko'plab dzyutsudan foydalanadi; birinchisi og'zidan oqib chiqadigan olov oqimlari ko'rinishiga ega edi, ikkinchisi esa unga himoya devorlarini yoki dushmanga tashlash uchun o'qlarni yaratishga imkon berdi. Jang paytida Uchinchi Xokage maymunlar shohi Emmuga chaqirdi. Boshqa yo'l yo'qligi sababli, Uchinchi Xokage o'zini qurbon qilishga qaror qildi va to'rtinchi taqdirini takrorladi. Uning yoshi va kuchsiz ahvoli (o'sha vaqtga kelib Kusanaga qilichi bilan o'tkirlangan) unga faqat Legendary Sanning qo'llarini o'zlashtirishga imkon berdi, shundan so'ng u uzoq vaqt davomida hech qanday texnikadan foydalana olmasdi. O'limidan oldin Hiruzan Orotimaroda shafqatsiz ninja emas, balki o'z kichik shogirdi deb bilgan.","question":"O'limidan oldin Hiruzan o'zining kichik o'quvchisini ko'rgan.","answers":{"text":["Orotimaroda"],"answer_start":[793]},"id":2606}
{"context":"Mammalia lotincha nomi lotincha so'zlardan kelib chiqqan. mamma  ko'krak, qovurilgan (barcha sut emizuvchilarda sut bezlari mavjudligi sababli berilgan). Bu Fr. mammifères, ispancha. sutemizuvchilar, ital. sutemizuvchilar, port. sutemizuvchilar, esperlar. mamuloj (ingl. mammals  lotincha soʻz). Sut bilan oziqlantiruvchilar nomi nomiga ega. Säugetiere, nemischa. zoogdieren, ruscha. sut emizuvchilar; ma'no sut emuvchilar  nomlari polsk. Sassaki, quloq sol. sut emuvchilar. Sutemizuvchilarni oʻrganish bilan teriologiya (mammaliologiya) fani shugʻullanadi.","question":"Bu nomni tanlash nima bilan bog'liq?","answers":{"text":["barcha sut emizuvchilarda sut bezlari mavjudligi sababli berilgan"],"answer_start":[86]},"id":1420}
{"context":"Edison kompaniyasidan ketgandan so'ng, Tesla 1886 yilda ikkita ishbilarmon Robert Leyn va Benjamin Veyl bilan hamkorlik qildi, ular Tesla nomidan elektr yoritish kompaniyasini moliyalashtirishga rozi bo'lishdi, Tesla Electric Light & Manufacturing. Kompaniya Tesla tomonidan ishlab chiqilgan elektr yorug'lik tizimlarini o'rnatgan va Teslaga AQShda berilgan birinchi patent bo'lgan dinamo-mashin kommutatorlari loyihalariga ega bo'lgan.","question":"Ishbilarmonlar tomonidan moliyalashtirilgan kompaniya nomi nima edi?","answers":{"text":["Tesla Electric Light & Manufacturing"],"answer_start":[211]},"id":3029}
{"context":"Oddiy differensial tenglamalar va xususiy hosilalardagi tenglamalarni chiziqli va chiziqli bo'lmaganlarga bo'lish mumkin. Agar noaniq funksiya va uning hosilalari tenglamada faqat birinchi darajadagi bo'lsa (va bir-biri bilan ko'paytirilmasa) differensial tenglama qonuniy hisoblanadi. Bunday tenglamalar uchun yechimlar funksiyalar fazoining affina kichik fazolarini hosil qiladi. Chiziqli DT nazariyasi chiziqli bo'lmagan tenglamalar nazariyasidan ancha chuqur rivojlangan. n-chi tartibdagi chiziqli differensial tenglamaning umumiy koʻrinishi:","question":"Agar noaniq funksiya va uning hosilalari tenglamaga faqat birinchi darajadagi (va bir-biri bilan koʻpaytirilmaydigan) boʻlsa, differensial tenglamalar qanday boʻladi?","answers":{"text":["qonuniy"],"answer_start":[265]},"id":2012}
{"context":"Ammo bu avlod o'z yutuqlarini qayd etishlari mumkin. Arman Lavernyu, xususan, kompaniyalarni ikkala tildan ham foydalanishga majbur qilib, jamoat hayotida frantsuz tilini himoya qilish to'g'risidagi qonunni qabul qilishga muvaffaq bo'ldi. Bu vaqt ichida temir yo'l, telefon va hokazolar. e) Kvebekda asosiy til deb tan olinmagan. Milliychilar, shuningdek, Guyen hukumati tomonidan Kvebekdagi yog'och va qog'ozlarni mahalliy qayta ishlashni talab qiladigan qonunni qabul qilishdi, bu esa Shawinigan kabi sanoat markazlarini rivojlantirishga imkon berdi, chunki Kvebek arzon ishchi kuchiga emas, balki o'z mahsulotlarini AQShga eksport qiladi.","question":"Kvebekdagi yog'och va qog'ozlarni qayta ishlashni majburiy qiladigan qonun qaysi sanoat markaziga yordam berdi?","answers":{"text":["Shawinigan"],"answer_start":[487]},"id":1541}
{"context":"1857-1870 yillarda Saks Parij konservatoriyasi qoshidagi harbiy bilim yurtida saksofon o'ynashni o'rgatgan. Bu yillar davomida u ko'plab birinchi darajali musiqachilarni tayyorladi va kompozitorlarni maxsus saksofon uchun yozilgan asarlar yaratishga ilhomlantirdi (xususan, doimiy hamkorlik Saksonni yoshlik do'sti Jan-Batis Sinjel bilan bog'lab turdi, u doimiy ravishda Saksuga imtihonlar uchun tanlov pyesalarini yozgan). Ammo 1870 yilda urush boshlanganida, ko'pchilik o'quvchilar frontga ketishgan va bir muncha vaqt o'tgach, u yopilgan. Parij konservatoriyasida saksofon sinfi faqat 1942 yilda ochilgan. 1870 yildan keyin Evropada asbobga qiziqish pasayib bordi, ammo amerikalik musiqachilar, xususan, yakka ijrochi sifatida muvaffaqiyatli chiqish qilgan Eliza Xoll, estfetaning ishtirokini qabul qildilar.","question":"1857-1870 yillarda Parij konservatoriyasi qoshidagi harbiy bilim yurtida saksofon o'ynashni kim o'rgatgan?","answers":{"text":["Saks"],"answer_start":[19]},"id":523}
{"context":"Xristian konfessiyalarining odamlarini suvga cho'mdirishning to'g'ri shakli saqlanib qolgan, masalan, katoliklar, eski imonlilar ustiga moylash orqali (va suvga cho'mish orqali emas) pravoslavlikka qabul qilishga yo'l qo'yiladi. Luteranlar va Kalvinistlardan ustun bo'lish sharti majburiy hisoblanadi, bu dinlar ham ortodokslikka suvga cho'mish orqali qabul qilinadi. Qadimgi Sharq cherkovlari vakillari ustidan Trulla sobori 95 qoidalariga ko'ra, moylanganlik amalga oshirilmaydi (ortodokslikka kelgan odamlar o'zlarining bid'atlaridan yozma ravishda voz kechishlari kerak). Qadimda, 2-Butunjahon sobori qoidalarining 7 ga binoan, pravoslav cherkovida, dunyo moylovchisi orqali, arianlar, makedoniyaliklar, savvatianlar, novatsiyanlar, to'rtinchi o'nlikchilar, apoliniarianlar qabul qilingan (8). Monofizitlik vakillari ham ortodokslikka muqaddas moy bilan qabul qilingan, yunonlarning qadimgi evxologiyalarida va slavyan boquvchilari orasida ermonlar va yakovitlarni qabul qilish shini saqlanib qolgan (ruslarda hamdu sanolar qabul qilish shini deb nomlangan) (9).","question":"Kimlar muqaddas ruh bilan moylanishi kerak?","answers":{"text":["Luteranlar va Kalvinistlardan"],"answer_start":[229]},"id":1709}
{"context":"Ushbu maqsadlarga erishishning vositasi biznes va konferensiya mehmonxonalari uchun yagona shaffof standartlarni yaratish global darajada, mehmonxonalarni muntazam shaxsiy tekshiruvlar orqali maxsus mezonlar asosida akkreditatsiya qilishdir. Shu tariqa, hatto rivojlanayotgan mamlakatga ish safari paytida ham, biznes sayohatchi tanlangan mehmonxona barcha zarur mezonlarga javob berishiga va xizmat darajasi yuqori bo'lishiga ishonch hosil qilishi mumkin. Katta tarmoqli mehmonxonalar o'rniga kichik mahalliy mehmonxonani yashash joyi sifatida tanlash sayohat byudjetini tejashga yordam beradi.","question":"Biznes va konferentsiya mehmonxonalari uchun yagona shaffof standartlarni yaratish qanchalik zarur?","answers":{"text":["global darajada"],"answer_start":[122]},"id":835}
{"context":"SSSR Oliy Sovetining Prezidiumi unga yuklangan ikkita turli xil funksiyalarga muvofiq, tegishli ravishda ikki xil vakolat guruhiga ega edi. Bir tomondan, faqat prezidentlik vazifalarini bajarish (mukofotlash, afv etish, fuqarolik masalalarini hal qilish va boshqalar. d.), u ko'plab normativ bo'lmagan huquqni qo'llash farmonlarini chiqargan... Ushbu farmonlar, odatda, na maxsus nazoratga, na hokimiyatning oliy vakillik organi tomonidan tasdiqlanishiga muhtoj bo'lmagan. Lekin prezidiumlar, ular bir vaqtning o'zida oliy kengashlarning doimiy faoliyat ko'rsatuvchi organlari bo'lganligi sababli, favqulodda vaziyatlardan tashqari yiliga ikki martadan ko'p bo'lmagan sessiyalarida yig'ilishardi, shuningdek, buyruqlar bilan rasmiylashtirilgan oliy vakillik organlarining bevosita yurituviga taalluqli kechiktirib bo'lmaydigan normativ vazifalarni ham hal qilishlari kerak edi.","question":"SSSR Oliy Soveti Prezidiumi qanday to'liq prezidentlik vazifalarini bajargan?","answers":{"text":["mukofotlash, afv etish, fuqarolik masalalarini hal qilish va boshqalar. d."],"answer_start":[196]},"id":2686}
{"context":"Xavf-xatarni oldini olish va\/yoki uning omillarini bartaraf etishga qaratilgan turli xil tadbirlar majmui. Profilaktika tadbirlari  sog'liqni saqlash tizimining eng muhim tarkibiy qismi bo'lib, aholida tibbiy-ijtimoiy faollikni shakllantirishga va sog'lom turmush tarziga rag'batlantirishga qaratilgan. Jamoatchilikni ajratib, jamoalarning sog'lig'ini muhofaza qilish bo'yicha tadbirlar tizimini va shaxsiy profilaktikani o'z ichiga oladi, bu esa shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya qilishni maishiy va ishlab chiqarish sharoitida nazarda tutadi. Shaxsiy  kasalliklarning oldini olish, sog'liqni saqlash va mustahkamlash bo'yicha choralarni o'z ichiga oladi, bu esa sog'lom turmush tarzi normalariga rioya qilish, shaxsiy gigiyena, nikoh va oilaviy munosabatlar gigiyena, kiyim, poyabzal gigiyena, oqilona ovqatlanish va ichish rejimi, o'sib kelayotgan avlodni gigiyena jihatidan tarbiyalash, ish va dam olishning oqilona rejimi, faol jismoniy tarbiya bilan shug'ullanish va boshqalar bilan bog'liqdir. Jamoat  fuqarolarning jismoniy va ma'naviy kuchlarini har tomonlama rivojlantirishni ta'minlash, aholi sog'lig'iga zararli omillarni bartaraf etish maqsadida davlat institutlari va jamoat tashkilotlari tomonidan rejali ravishda o'tkaziladigan ijtimoiy, iqtisodiy, qonunchilik, tarbiyaviy, sanitariya-texnik, sanitariya-gigiyena, epidemiyaga qarshi va tibbiy tadbirlar tizimini o'z ichiga oladi. Jamoatchilik profilaktikasi choralari yuqori darajadagi jamoat salomatligini ta'minlashga, kasalliklarni keltirib chiqaradigan sabablarni yo'q qilishga, jamoaviy hayotning maqbul sharoitlarini yaratishga, shu jumladan mehnat, dam olish, moddiy ta'minot, turar joy-maishiy sharoitlar, oziq-ovqat mahsulotlari va xalq iste'moli tovarlari turlarini kengaytirishga, shuningdek sog'liqni saqlash, ta'lim va madaniyatni, jismoniy tarbiya rivojlanishiga qaratilgan. Jamoat profilaktikasi choralarining samaradorligi ko'p jihatdan fuqarolarning o'z sog'lig'ini va boshqalarning sog'lig'ini muhofaza qilishga ongli munosabatidan, aholining profilaktika tadbirlarini amalga oshirishda faol ishtirok etishiga, har bir fuqaro sog'lig'ini mustahkamlash va saqlash uchun jamiyat tomonidan taqdim etilgan imkoniyatlardan qanchalik to'liq foydalanishiga bog'liq. Jamoatchilik profilaktikasini amalda amalga oshirish qonunchilik choralarini, doimiy va katta moddiy xarajatlarni, shuningdek, davlat apparatining barcha bo'g'inlari, tibbiyot muassasalari, sanoat, qurilish, transport, agrosanoat majmui korxonalarining birgalikda harakatlarini talab qiladi. e)","question":"Shaxsiy profilaktika nimalarni o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["kasalliklarning oldini olish, sog'liqni saqlash va mustahkamlash bo'yicha choralarni"],"answer_start":[555]},"id":541}
{"context":"Yarim ochlik sharoitidagi og'ir hayot (konservator payoki juda kichik edi) kuchli charchoqqa olib keldi. 1922-yilda Shostakovichning otasi vafot etdi, oila yashash uchun mablag'siz qoldi. Bir necha oydan so'ng Shostakovichni og'ir operatsiya kutib oldi, bu esa uning hayotiga sal qoldi. Sog'ligi yomon bo'lishiga qaramay, u ish izlab, kinoteatrda klaviaturchi-taper bo'lib ishlaydi. Shostakovichga qo'shimcha payok va shaxsiy stipendiya topishga muvaffaq bo'lgan Glazunov bu yillarda katta yordam va qo'llab-quvvatlaydi.","question":"Shostakovichning otasi vafot etganida.","answers":{"text":["1922-yilda"],"answer_start":[105]},"id":2421}
{"context":"Bankning mijozlari 230 000 dan ortiq yuridik shaxslardan iborat bo'lib, ulardan 160 000  kichik va o'rta biznes korxonalari hisoblanadi. Chakana mijozlar soni 4 000 000 dan ortiqni tashkil etadi. \"Promsvyasbank\"ning mintaqaviy tarmog'ida 275 ta savdo nuqtalari, 10 000 ta bankomat (shu jumladan, sherik banklar tarmog'i) va butun Rossiya bo'ylab 248 dan ortiq o'z-o'ziga xizmat ko'rsatish terminallari mavjud. Mahsulotlar va xizmatlar ko'pgina mintaqalarda taqdim etiladi, bu esa Rossiya aholisining 88% ni qamrab oladi. \"Promsvyasbank\" ning Kiprda filiali va Xitoyda vakolatxonasi ham bor. 2013 yil oxirida Shveysariyada ofis ochildi, shuningdek, bank Gonkongda ham ish boshlashni rejalashtirmoqda.","question":"Bankning mijozlari necha yuridik shaxs?","answers":{"text":["230 000"],"answer_start":[19]},"id":2159}
{"context":"RKSU bilan ishlaydigan ko'plab trolleybuslarda, shu jumladan ZiU-682da salonni isitish uchun issiqlik ishlatilardi, bu issiqlik ko'p miqdorda ishga tushirish-to'xtatish reostatlarida ajratilardi. Bunday konstruksiya reostatlarni trolleybusning pollari ostiga joylashtirishni talab qildi, bu tizimga xos bo'lgan barcha kamchiliklar bilan. Elektr uskunalari tomda joylashtirilgan taqdirda, shuningdek, tiristorli yoki tranzitorli boshqaruv tizimidan foydalangan holda, salon isitiladi saloonda va haydovchilik kabinasida o'rnatilgan elektr isitgichlar bilan amalga oshiriladi. Trolleybusning barcha tizimlari (shu jumladan isitish, ventilyatsiya va konditsionerlash tizimlari) kontakt tarmog'idan ta'minlanganligi sababli, trolleybusda isitish, ventilyatsiya va konditsionerlash tizimlarining elektr quvvatiga avtobusga xos cheklovlar deyarli yo'q. Avtobusda, ushbu tizimlarning elektr quvvati har doim avtobus elektr generatorining quvvati bilan cheklangan, shuning uchun isitish dvigatel issiqligidan yoki suyuq yoki gazli yoqilg'i bilan ishlaydigan pechdan amalga oshiriladi va konditsioner ko'pincha dvigateldan to'g'ridan-to'g'ri mexanik harakatlanadi.","question":"Elektr uskunalari tomga joylashtirilgan bo'lsa, elektr isitgichlar qayerga o'rnatilgan?","answers":{"text":["saloonda va haydovchilik kabinasida"],"answer_start":[483]},"id":241}
{"context":"Zuhd mavzusi allaqachon hadislar ning dastlabki to'plamlarida, agioqrafiya adabiyotlarida va XXIII asrlarning sufilik o'quv asarlarida izlanadi. Zuhda tushunchasi erta musulmonlar taqvodorligi (zuxhad) ning taniqli arboblari orasida shakllangan, ular orasida Hasan al-Basri, Sufyan as-Sauri, Ibrohim ibn Adham va boshqalar bor. Zuhda tushunchasi, ehtimol, xristianlik, maniheizm va hind an'analarining ta'siri ostida shakllangan va sufilik an'analari yo'nalishi bo'yicha rivojlangan. Sunniylar (ayniqsa, xonbalilar) zohdni dunyo boyliklaridan, qashshoqlikdan, uyqudan va ovqatdan voz kechish, shuningdek, ma'qul bo'lgan narsani buyurish va mahkumni taqiqlash amaliyotini qo'llash orqali ehtiroslarni bostirishni anglatadi (4).","question":"Qaysi to'plamlarda \"Zuhda\" mavzusi aks etgan?","answers":{"text":["hadislar"],"answer_start":[24]},"id":1669}
{"context":"Nansenning qochqinlarni qaytarish bo'yicha ishiga, ularning aksariyati kelib chiqishi yoki fuqaroligini tasdiqlovchi hujjatlarga ega bo'lmagani, shuningdek, ular bo'lgan mamlakatda huquqiy maqomga ega bo'lmagani ham xalaqit bergan. Nansen fuqaroligidan mahrum bo'lganlar uchun Nansen pasporti deb nomlangan shaxsni tasdiqlovchi hujjat g'oyasini taklif qildi. 20-yillarning boshlarida Nansen pasportlari 50 dan ortiq hukumat tomonidan tan olingan, bu qochqinlarga chegaralarni qonuniy ravishda kesib o'tishga, ish qidirishga va hokazolarga imkon bergan. p. bo'yicha Nansen pasporti egalari orasida jahon miqyosida mashhur bo'lganlar ham bor edi, masalan, Mark Shagal, Igor Stravinskiy, Anna Pavlova ((274).","question":"Nansen pasportlari tan olinganida.","answers":{"text":["20-yillarning boshlarida"],"answer_start":[359]},"id":149}
{"context":"Yosh bola mustaqil ovqatlanishga o'tgach, uning o'sishi sezilarli darajada sekinlashadi. O'sish sur'ati sutemizuvchilarning turmush tarzi va tashqi sharoitga bog'liq. Qutb va tog'lik hayvonlar yashash joylariga xos bo'lgan qattiq sharoitlar chaqaloqlarning tez rivojlanishini talab qiladi. Masalan, yangi tug'ilgan shoxcha onasiga birinchi kunidanoq ergashishga qodir, yangi tug'ilgan asilzoda esa buni bir haftalik yoshga to'lganidan keyin qiladi. Qo'lqop va boshqa ko'plab kemiruvchi hayvonlarda chaqaloqlar juda tez o'sadi, ammo ayiq bolalari juda sekin rivojlanadi.","question":"Qaysi muhit sharoitlari chaqaloqning tezroq rivojlanishini talab qiladi?","answers":{"text":["Qutb va tog'lik hayvonlar yashash joylariga xos bo'lgan qattiq sharoitlar"],"answer_start":[167]},"id":43}
{"context":"Bu yoki bu janrlardan foydalanish birinchi navbatda ijtimoiy-tarixiy sharoitlar bilan belgilanadi. Masalan, urushdan oldingi sovet jurnalistikasida essay janri juda keng tarqalgan edi. O'sha paytda mashhur jurnalist Semen Narinyanning guvohligiga ko'ra, 1930-yillarda Komsomolskaya Pravda gazetasida o'sshik birinchi raqamli janr edi. Ba'zan bir sonda bir vaqtning o'zida ikki yoki uchta o'yindan iborat edi. Ikkinchi sahifada ishlab chiqarish, uchinchi sahifada axloqiy-axloqiy, so'nggi sahifada sport yoki ilmiy. Demak, o'sha davr gazetalari ta'lim, tarbiyaviy funksiyani o'z ichiga olgan materiallardan iborat edi. Yosh sovet respublikasi xalqining savodxonligi, bilimga intilishi bilan gazetalar oldidagi vazifani bajarishga harakat qilishdi - odamlarni yangi hayotning yorqin namunalarida o'rgatish va tarbiyalashdi.","question":"Urushdan oldingi sovet jurnalistikasida qaysi janr keng tarqalgan edi?","answers":{"text":["essay janri"],"answer_start":[148]},"id":2388}
{"context":"Iqtisodiyotning monetizatsiya koeffitsiyenti  pul massasi (M2 agregati  naqd pul, cheklar, talab qilib olinguncha omonatlar va korxonalar va aholi banklardagi pul omonatlari) ning yalpi ichki mahsulotga (YaIM) nisbatiga teng bo'lgan ko'rsatkich. Bu ko'rsatkich iqtisodiyotning pul bilan ta'minlanganlik darajasini ko'rsatadi. Bir qator ilmiy nashrlarda nafaqat M2\/JIM, balki M3\/JIM va M1\/JIMning pullashtirish ko'rsatkichlari ham baholanadi. M3\/JIM M1\/JIMga nisbatan qanchalik yuqori bo'lsa, mamlakatda naqd pulsiz hisob-kitob tizimi va iqtisodiyotning moliyaviy salohiyati shunchalik rivojlangan bo'ladi. Bu kichik farq shuni ko'rsatadiki, ushbu mamlakatda pul operatsiyalarining katta qismi naqd pul shaklida amalga oshiriladi va bank tizimi sust rivojlangan. Monetizatsiya koeffitsiyentini sun'iy ravishda oshirish mumkin emas. Uning o'sishi milliy iqtisodiy siyosatga bo'lgan ishonchning mustahkamlanishi, iqtisodiy o'sish, milliy moliyaviy tizimda jamg'armalar darajasining oshishi fonida qayd etilmoqda.","question":"Pulning yalpi ichki mahsulotga nisbatiga teng bo'lgan ko'rsatkich qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Iqtisodiyotning monetizatsiya koeffitsiyenti"],"answer_start":[0]},"id":2997}
{"context":"Tuzli va oltingugurtli (50% gacha) kislotalar, shuningdek, alkalis eritmalari bilan reaksiyaga kirmaydi (zirkoniy ammiakli alkalisida saqlanadigan yagona metalldir). 100 °C dan yuqori haroratda azot kislotasi va qirol vodkasi bilan o'zaro ta'sir o'tkazadi. Suyuq konsentratsiyalashgan (50% dan yuqori) sulfat kislotalarida eriydi. O'simlik eritmalaridan kislota konsentratsiyasiga qarab turli tarkibdagi tegishli kislotalar tuzlari ajratiladi. Masalan, konsentratlangan sirkoniy sulfatli eritmalaridan Zr(SO4) 2·4H2O kristallogidratlari o'sadi; suyultirilgan eritmalardan  umumiy formulasidagi xZrO2·ySO3·zH2O (x: y > 1) asosiy sulfatlari. 800900 °C zirkoniy sulfatlari butunlay parchalanadi va zirkoniy dioksidi hosil bo'ladi. Azot kislotalari eritmalaridan Zr(NO3)4·5H2O yoki ZrO(NO3)2·xH2O (x = 2-6 bo'lganda) kristallanib, tuz kislotalari eritmalaridan  ZrOCl2·8H2O 180200 °C da suvsizlanadi.","question":"Zirkoniy dioksid sulfatlardan qanday haroratda hosil bo'ladi?","answers":{"text":["800900 °C"],"answer_start":[640]},"id":1730}
{"context":"Bakteriofaglar keng tarqalgan va turli xil viruslar guruhidir, ular okeanlarda bakteriyalarga qaraganda 10 barobar ko'p, 250 millionga yetadi. dengiz suvidan bir millilitr virus chiqishi mumkin. Ushbu viruslar har bir bakteriya guruhiga xos hujayralarning hujayralari yuzidagi retseptorlar bilan bog'lanib, hujayra ichiga kirib zarar beradi. Qisqa vaqt ichida (ba'zan bir necha daqiqa) bakteriya polimeraz virusning mRNA-ni oqsillarga translyatsiya qilishni boshlaydi. Bu oqsillar hujayra ichidagi yig'iladigan virionlarning tarkibiga kiradi yoki yangi virionlarni yig'ishga yordam beradigan yordamchi oqsillardir yoki hujayraning lizisini keltirib chiqaradi. Virus fermentlari hujayra membranasini buzib tashlaydi va T4 faga holatida hujayraga kirganidan atigi 20 daqiqa o'tgach, uch yuzdan ortiq bakteriyofaglar paydo bo'ladi.","question":"Bakteriofaglar kimga e'tibor qaratadi?","answers":{"text":["har bir bakteriya guruhiga xos"],"answer_start":[210]},"id":534}
{"context":"Ammo asta-sekin imperator hokimiyati tarafdori bo'lgan gibellinlar partiyasi ko'plab shaharlarda ustunlik qildi (shu jumladan Parma, Mantuya, Ferrar, Verona, Piachenza, Reggio, Modena, Breshiya); keyinchalik bu shaharlar alohida konfederatsiyani tashkil etdi; boshqa shaharlarda gvelfalar hukmronlik qilishdi, ular shaharlarning mustaqilligini qo'llab-quvvatlashgan va papani qo'llab-quvvatlashgan. 1237 yilda Kortenuvoda g'alaba qozonib, Fridrix II Shtaufenning Lombardiyaga qilgan yurishi, u uchun juda achinarli yakun topdi: u Parma oldida mag'lub bo'ldi va 1247 yilda Italiyadan qochib ketdi. Yuridik jihatdan Lombardiya va Toskana bundan keyin ham Germaniya imperiyasining bir qismi bo'lib qoldi, ammo aslida 60 yil davomida nemis shohlari hokimiyatga da'vo qilmadilar. Lombard shaharlarining o'zida hokimiyat imtiyozli qatlamlar qo'lidan asta-sekin shahar aholisi qo'liga o'tdi. Shaharlar ko'pchilikning mehrini qozonib, tanlangan shaxslar, asosan qadimgi olijanob oilalarning vakillari tomonidan boshqarilardi. Ko'pgina shaharlarda, ular demokratiya asosida meros bo'lib o'tgan hokimiyatni qo'lga kiritishga muvaffaq bo'lishdi. Bunday hukmdorlar gibellinlar partiyasiga qo'shilishni qulayroq deb bilishgan. Milan shahrida hokimiyat Visconti oilasiga o'tdi.","question":"Kimlar otani qo'llab-quvvatlagan va shaharlarning mustaqilligi uchun kurashgan?","answers":{"text":["gvelfalar"],"answer_start":[279]},"id":1640}
{"context":"Oqsilning de-naturatsiyasi uning biologik faolligi va\/yoki fiziko-kimyoviy xossalaridagi to'rtlik, uchlik yoki ikkilamchi tuzilishi yo'qolishi bilan bog'liq har qanday o'zgarish deb ataladi (qarang. ) o'z kuchini yo'qotgan. Odatda, oqsillar o'sha sharoitlarda (harorat, pH va boshqalar) ular organizmda normal faoliyat ko'rsatadi etarlicha barqaror bo'ladi. Ushbu shartlarning keskin o'zgarishi oqsilning denaturatsiyasini keltirib chiqaradi. Denaturlash vositasining tabiatiga qarab mexanik (kuchli aralashtirish yoki silkitish), jismoniy ( isitish, sovutish, nurlanish, ultratovush bilan ishlov berish) va kimyoviy (kislotalar va alkogozlar, sirt-aktiv moddalar, siydik) denaturatsiya ajratiladi.","question":"Qaysi sharoitlarda oqsillar etarlicha barqaror?","answers":{"text":["ular organizmda normal faoliyat ko'rsatadi"],"answer_start":[287]},"id":255}
{"context":"Ko'p emitentli yoki ochiq oldindan to'langan karta tizimlari kredit kartalari emas, garchi ba'zan ularni oldindan to'langan kredit kartalari deb atashadi. Bunday oldindan to'langan karta emitenti hech qanday kredit bermaydi; bunday karta egasi faqat oldindan to'lagan pullarini sarflashi mumkin. Ushbu turdagi oldindan to'langan kartalar to'g'riroq va ko'pincha oldindan to'langan debet kartalari yoki oldindan to'langan debet kartalari deb ataladi. Qimmatlik bunday kartalarda jismoniy ravishda saqlanmaydi, karta ma'lumotlar omboridagi xotira hujayrasiga kirishning noyob identifikatori bo'lib, u ushbu karta bo'yicha balansni saqlaydi.","question":"Oldindan to'langan kartalar nima deb ataladi?","answers":{"text":["oldindan to'langan debet kartalari"],"answer_start":[362]},"id":1618}
{"context":"1997-yilning oxirida Dilan o'n yil ichida birinchi bo'lib yangi qo'shiqlar to'plami -  Time Out of Mind-ni chiqardi. U U2 rok guruhi bilan ko'p yillar davomida ishlaganligi uchun mashhur bo'lgan Daniel Lanoy tomonidan ishlab chiqarilgan. Bu albomda Dylan yangi boshlanuvchi san'atkor kabi eshitiladi, uning oldingi ishlariga havolalar deyarli yo'q. Uning ovozi tanib bo'lmaydigan darajada o'zgarganiga e'tibor qaratadi. Tanqidchilar bir ovozdan Dilanning yangi qo'shiqlarini \"Desire\" nashr etilganidan beri eng yaxshi deb e'lon qilishdi va Newsweek jurnali musiqachining fotosuratini navbatdagi sonining muqovasida joylashtirdi. Chicago Tribune sharhlovchisi Time Out of Mindni tinglash tajribasini Devid Linchning filmini tomosha qilish yoki Shomuil Bekketning romanini o'qish bilan taqqosladi. 1998 yil boshida albom uchta Grammy mukofoti bilan taqdirlandi, shu jumladan eng nufuzli nominatsiyada  Yilning albomi. Ikki yil o &amp; apos; tgach, Dylan Vunderkind filmida yaratgan yangi qo &amp; apos; shigi uchun Oskar va Oltin globus mukofotini qo &amp; apos; lga kiritdi.","question":"1998 yilda albom qanday mukofotlarga sazovor bo'ldi?","answers":{"text":["uchta Grammy mukofoti"],"answer_start":[819]},"id":1215}
{"context":"Budjet taqchilligini emissiya bilan qoplash. Byudjet taqchilligi qo'shimcha pul chiqarish orqali kamaytirilishi yoki hatto to'liq qoplanishi mumkin. Bunday chora inflyatsiyani keltirib chiqaradi, bu esa ichki qarzni devalvatsiya qiladi va uni xizmat ko'rsatish arzonlashadi. Inflyatsiya darajasi yetarlicha yuqori bo'lsa, davlat obligatsiyalari bo'yicha foiz stavkalari hatto salbiy bo'lishi mumkin. Shunga qaramay, yuqori inflyatsiya giperinflyatsiya ga aylanib, davlat iqtisodiyoti uchun juda zararli bo'lib, pul tizimini barbod qiladi, aholining jamg'armalarini qadrsizlashtiradi, iqtisodiy tanazzulga olib keladi. Bundan tashqari, inflyatsiya sharoitida davlat har bir yangi davlat qimmatli qog'ozlarini chiqarishni yuqori foiz stavkasi bilan bog'lashga, shuningdek, suzuvchi foiz stavkali qimmatli qog'ozlarni kiritishga majbur bo'ladi. Bu byudjet taqchilligini qoplash uchun emissiya foydalarini sezilarli darajada kamaytiradi.","question":"Inflyatsiya nimaga aylanishi mumkin?","answers":{"text":["giperinflyatsiya"],"answer_start":[435]},"id":2135}
{"context":"Rossiya Bankining mol-mulkiga, shu jumladan Rossiya Bankining oltin-valyuta zaxiralariga egalik qilish, ulardan foydalanish va ularni tasarruf etish vakolati belgilangan maqsadlarga muvofiq va belgilangan tartibda Rossiya Bankining o'zi tomonidan amalga oshiriladi. Rossiya Bankining mol-mulkini uning roziligisiz olib qo'yishga va majburiyatlarga yuklashga yo'l qo'yilmaydi, agar federal qonunda boshqacha tartib nazarda tutilmagan bo'lsa. Rossiya bankining moliyaviy mustaqilligi o'z xarajatlarini o'z daromadi hisobidan amalga oshirishi bilan ifodalanadi. Rossiya banki manfaatlarini sud tartibida, shu jumladan xalqaro sudlarda, chet davlatlar sudlarida va hakamlik sudlarida himoya qilishga haqli.","question":"Rossiya bankining moliyaviy mustaqilligi nimada ifodalanadi?","answers":{"text":["o'z xarajatlarini o'z daromadi hisobidan amalga oshirishi"],"answer_start":[482]},"id":1047}
{"context":"Yevropa Ittifoqining yo'l-yo'riqlariga muvofiq, 2005 yil iyul oyidan boshlab Lyuksemburg, Avstriya va Belgiyada jamg'armalar solig'i joriy etildi, u uch mamlakat banklarida hisob raqamlari egalarining foiz daromadlaridan undiriladi. 2008 yil iyulgacha ushbu soliq 15 foizga teng edi, 2011 yil iyulgacha u 20 foizga teng edi, 2011 yil avgustdan boshlab 35 foizga teng. Soliq yig'imlarining 75 foizi mablag' egasi rezident bo'lgan Yevropa Ittifoqi mamlakatiga yuboriladi. Soliq Yevropa Ittifoqi rezidenti bo'lmagan mijozlar hisobvaraqlariga taalluqli emas.","question":"Qaysi foizli daromaddan jamg'armalar solig'i undiriladi?","answers":{"text":["uch mamlakat banklarida hisob raqamlari egalarining"],"answer_start":[149]},"id":801}
{"context":"Yevropa Ittifoqining dastlabki shartnomalarida hech birida asosiy huquqlarni himoya qilish haqida aytilmagan. Yevropa Ittifoqi chora-tadbirlari, ya'ni Yevropa Ittifoqi institutlari tomonidan qabul qilingan qonunchilik va ma'muriy choralar inson huquqlarini qamrab olmaydi. O'sha paytda, inson huquqlari buzilishining oldini olish zarurligi, ya'ni a'zo davlatlarda inson huquqlari buzilishining oldini olish, 1950 yilda Inson huquqlari bo'yicha Yevropa konvensiyasini qabul qilish va Inson huquqlari bo'yicha Yevropa sudini tashkil etishdan kelib chiqdi. Yevropa sudi fundamental huquqlarni Yevropa Ittifoqi huquqining asosiy tamoyili sifatida tan oldi, chunki Yevropa Ittifoqining chora-tadbirlari a'zo davlatlar konstitutsiyalarida mustahkamlangan inson huquqlari bilan mos kelishini ta'minlash zarurati yanada aniqroq bo'ldi. 1999 yilda Evropa Kengashi, Yevropa Ittifoqi uchun konstitutsiyaviy asos bo'lishi mumkin bo'lgan va shu sifatda Yevropa Ittifoqi va uning institutlariga qo'llanilishi uchun maxsus moslashtirilgan Inson huquqlari bo'yicha Yevropa Xartiyasini ishlab chiqish bo'yicha topshiriq olgan organni tashkil etdi. Yevropa Ittifoqining Asosiy huquqlar to'g'risidagi Xartiyasi Inson huquqlari va asosiy erkinliklar bo'yicha Yevropa konvensiyasi, 1989 yilda Yevropa Parlamenti tomonidan qabul qilingan Asosiy huquqlar to'g'risidagi Deklaratsiya va Yevropa Ittifoqi shartnomalariga asoslangan.","question":"Yevropa Kengashi qachon muayyan organga Inson huquqlari bo'yicha Yevropa kartasini ishlab chiqishni topshirgan?","answers":{"text":["1999"],"answer_start":[828]},"id":3065}
{"context":"Vesuv O'rta dengiz harakatlanuvchi mintaqasi doirasida joylashgan bo'lib, 15 ming kilometrlik hududga cho'zilgan. G'arbiy Yevropadan Indoneziyagacha bo'lgan masofa mil. Somma-Vesuvi vulqon kompleksi Neapoldan 15 km janubi-sharqda joylashgan. U Romaniya alkalistik viloyatining eng yirik vulqonlaridan biridir. Zamonaviy geofizik tadqiqotlar natijasida Vesuviy ostida bir nechta magmatik kameralar aniqlangan. Ulardan biri yer ustidagi, taxminan 3 km chuqurlikda, ikkinchisi, chuqurroq,  taxminan 1015 km chuqurlikda joylashgan. Vesuv vulkani ostidagi kontinental qirg'oq, geofizik tadqiqotlar va burg'ulash ma'lumotlariga ko'ra, 7 km gacha quvvatga ega bo'lgan va uni o'rta dengiz mintaqasi rivojlanishining dastlabki bosqichlari, silliq shish fassiya sharoitida metamorfizesatsiya qilingan toshlar bilan qoplangan trias dolomitlari qalinligidan iborat.","question":"Vesuviyning kuzatuv kamerasi qanchalik chuqur joylashganligi. sirtga yaqin sirt deb ataladi?","answers":{"text":["taxminan 3 km chuqurlikda"],"answer_start":[436]},"id":34}
{"context":"Tez orada Don shahriga shaharsozlik sohasida boy tajribaga ega boʻlgan muhandis, general-leytenant F. Q. Q. Devolan shohning topshirig'i bilan: Platov bilan birgalikda Don qo'shinlari yerining bo'lajak poytaxti uchun joy tanlash va yangi shahar rejasini tuzish. 12 kishidan iborat komissiya bir qator joylarni ko'zdan kechirdi: Oqsoy va Cherkass tog'lari, Zaplav, Manish stansiyalari va boshqalar. Uning e'tiborini Birusiy Kut (bo'rilar uyasi) - Tuzlov va Don Aqoyi daryolari bilan o'ralgan balandlik jalb qildi, atrofdagi cho'l ustida ustunlik qildi, bu dushman hujumida mudofaa uchun muhim edi. Bu joyni shohga tavsiya etish to'g'risida qaror qabul qilindi.","question":"Don kosak poytaxti qurilishi uchun qaysi joy qayta buyurtma qilindi?","answers":{"text":["Birusiy Kut"],"answer_start":[415]},"id":2887}
{"context":"Askarlarning o'lchamlari keng ko'lamda o'zgarib turadi. Janubiy Amerikaning tropik ko'k qo'rg'oshinlari (Thysania agrippina) qanotlari kengligi bo'yicha dunyodagi eng yirik kapalak bo'lishi mumkin. Adabiyotga ko'ra, uning qanotlari 28 sm gacha bo'lishi mumkin. Qirolicha Aleksandr Ornitopteri (Ornithoptera alexandrae) qanotlari kengligi bo'yicha eng katta kunduzgi kapalakdir  ayol qanotlari 27,3 sm ga etadi. Eng yirik kunlik kapalaklarga Markaziy Afrikadan Papilio antimachus ham kiradi, erkaklarning qanotlari 25 sm gacha bo'lishi mumkin. Avstraliya va Yangi Gvineyada yashovchi Coscinocera hercules saturnisiyaning ayollari qanotlarining eng katta maydoniga  263 sm2 gacha ega. Attacus atlas (qanotlari 24 sm) va Attacus caesar (qanotlari 25 sm) kabi koʻz koʻkchalari dunyodagi eng katta kapalaklardan biridir.","question":"Qirolicha Aleksandr ornitopteri (Ornithoptera alexandrae) parrandalarining qanotlari qancha?","answers":{"text":["27,3 sm"],"answer_start":[393]},"id":2487}
{"context":"Meyoz (yunon. Meiosis  kamayish) yoki hujayraning reduksion bo'linishi  eukariotik hujayra yadrosining ikki baravarga qisqargan xromosomalar soni bilan bo'linishi. Ikkita bosqichda (meyozning reduksion va ekvazion bosqichlarida) sodir bo'ladi. Meyozni gametogenez  ixtisoslashtirilgan jinsiy hujayralar yoki differensiatsiyalangan tomirlardan gamet hosil qilish bilan aralashtirish kerak emas. Xromosomalar soni meyoz natijasida kamayishi hayotiy davrda diplod fazadan haploid fazasiga o'tishga olib keladi. Suvlilikni tiklash (gapoid fazadan diplodga o'tish) jinsiy jarayon natijasida sodir bo'ladi. Birinchi, reduksion bosqichning profazasida homologik xromosomalarning juftlik birlashuvi (konyugatsiyasi)  sodir bo'lishi sababli, meyozning to'g'ri oqishi faqat diplod hujayralarda yoki juft poliploidlarda (tetra-, geksaploid va boshqalar) mumkin. p. bo'yicha hujayralar). Meyoz toq poliploidlarda (trik, pentaploid va boshqalar) ham yuz berishi mumkin. p. bo'yicha I fazada xromosomalar juftlashib qolishi mumkin bo'lmagani sababli, xromosomalar bir-biridan ajralib turishi, bu hujayraning yoki undan rivojlanayotgan ko'p hujayrali haploid organizmning hayotiyligini xavf ostiga qo'yadigan buzilishlarga olib keladi. Bu mexanizm ham o'zaro givridlarning steriliyatining asosidir. Xromosomalar kon'yugatsiyasining muayyan cheklovlari xromosoma mutatsiyalari (mashg'ulotli delesiyalar, duplikatsiyalar, inversiyalar yoki translokatsiyalar) tomonidan ham qo'llaniladi.","question":"Bu meyozning birinchi bosqichida sodir bo'ladi.","answers":{"text":["homologik xromosomalarning juftlik birlashuvi (konyugatsiyasi) "],"answer_start":[645]},"id":1203}
{"context":"Qashqadaryo bezlari hujayralari orasidagi to'qimalararo suyuqlik (limfa) limfa tomirlari orqali limfa tugunlariga oqadi. Bu qo'riqchi bezining limfa oqimi yaxshi tuzilgan limfa tomirlari tizimi bilan ta'minlangan. Ayrim limfa tomirlari va tugunlari orasida ko'p tarmoqlar mavjud. Limfa tomirlari ichki yarim venalari bo'ylab joylashgan mintaqaviy limfa tugunlariga (lat. ichki jugularis vena) deb ataladi. Bir bo'g'in bo'g'in limfasi boshqa bo'g'in bo'g'in limfasi bilan bog'langan limfa tugunlariga traxeya oldidagi limfa tugunlari orqali yetib borishi mumkin. Limf oqimi yo'llari onkologiyada ahamiyatga ega (saraton hujayralari limfa oqimi bilan metastazlasha oladi).","question":"Qanday tizim qo'riqxona bezining limfa oqimini ta'minlaydi?","answers":{"text":["yaxshi tuzilgan limfa tomirlari tizimi"],"answer_start":[155]},"id":867}
{"context":"Rim respublikasining so'nggi davrlarida va ayniqsa Rim imperiyasi davrida, har qanday hujjat, shu jumladan pergament yoki qog'oz, oliy amaldorlar yoki imperatorning imzosi va muhri bilan, kimgadir ma'lum afzalliklar yoki imtiyozlar bergan hujjat diplom deb nomlanishni boshladi. Diplom nomi ayniqsa tavsiya xatlariga nisbatan qo'llanilardi, ular bo'yicha davlat ishlari bo'yicha sayohat qilgan kuryerlar va boshqa ishonchli shaxslar stansiyalarda kerakli barcha narsalarni olishardi. Oʻrta asrlarda bu soʻz deyarli ishlatilmagan ((4). XVII asrdan boshlab, fanni butunlay inqilob qilgan Jan Mabilonning De re diplomatica (Diplomatiya ishi haqida, Parij, 1681) ishiga ko'ra, so'z yana umumiy foydalanishga kirdi va undan tez orada diplomat, diplomatiya va diplomatika so'zlari paydo bo'ldi; shundan so'ng diplomlar nafaqat ishonchnomalarni, balki  san yoki aristokratlik qadr-qimmatga ega bo'lgan ish haqiga ega diplomlarni ham ((5), shundan so'ng esa ilmiy daraja berish to'g'risidagi diplomlar (doktor yoki magistr), ko'pincha o'quv kursini tugatish bilan to'g'ri kelgan.","question":"Jan Mabilyonning \"De re diplomatica\" nomli ilmiy inqilobidan so'ng, diplomlar deb nimalar nomlanishni boshlashdi?","answers":{"text":["ilmiy daraja berish to'g'risidagi diplomlar"],"answer_start":[950]},"id":906}
{"context":"AQShda og'ir rok ko'pincha shou, jozibali kostyumlar va ijrochilarning ochiq-oydin jinsiy xatti-harakatlari bilan bog'liq edi. Shu bilan birga, Amerika og'ir musiqa guruhlarining musiqasi yanada jonli bo'lib, improvizatsiya va virtuoz hard-rok va blüz melodiyasidan uzoqlashdi, garchi asosan og'ir musiqa doirasida qoldi. Hard-n-hevi va glam-rokning aralashmasi glam-metal yoki hair-metal deb nomlandi. Kiss va Alice Cooper glamning dastlabki peshqadamlari bo'lishdi, Mötley Crüe, Twisted Sister va Cinderella kabi guruhlar glamni o'z davrining asosiy oqimiga, ayniqsa AQShda, ko'tarishdi. Glam-metal jamoalari o'ziga xos hazil tuyg'usi bilan ajralib turardi, ular o'ziga xos ifloslik (og'zaki, bo'yanish, kiyimlar) yaratdilar va o'sha davr uchun o'ziga xos matnlarni ijro etishdi jinsiy va hayotni yoqish haqida.","question":"Glam-metal guruhlari qanday  qo'zg'atuvchi  qo'shiqlarni ijro etishgan?","answers":{"text":["jinsiy va hayotni yoqish haqida"],"answer_start":[781]},"id":1274}
{"context":"Eng kuchli qayta tiklovchilar konsentratsiyalangan oltingugurt kislotasi S va H2S gacha qayta tiklanadi. Kontsentratsiyalashgan oltingugurt kislotasi suv bug'ini yutib oladi, shuning uchun u gaz, suyuqlik va qattiq moddalarni quritish uchun, masalan, eksikatorlarda qo'llaniladi. Biroq, H2SO4 ning konsentratsiyasini vodorod qisman qayta tiklaydi, shuning uchun uni quritish uchun qo'llanilmaydi. Suvni organik birikmalardan ajratib, qora uglerod (ko'mir) qoldirib, konsentratsiyalashgan oltingugurt kislota yog'och, shakar va boshqa moddalar ni ko'mirlashtira oladi.","question":"Qat'iylangan oltingugurt kislota nimalarni ko'mirlashtira oladi?","answers":{"text":["yog'och, shakar va boshqa moddalar"],"answer_start":[508]},"id":952}
{"context":"Ipak matolarini foydali xususiyatlarga ega qilish uchun ularni eritish (seritsin, bo'yoq va yog'moddalarini uzil-kesil olib tashlash uchun taxminan 95 daraja haroratda 1,5-3 soat davomida sovun eritmasida) bo'yash; jonlantirish (bo'yoqning porlashi va suvliligini berish uchun 30 ° C haroratda 15-30 daqiqa davomida sirka kislotasi eritmasi bilan ishlov berish (bo'yalgan matolar uchun)). Opsional: oq ipakni olish uchun xomashyoni 8-12 soat davomida 70 °C haroratda vodorod peroksidining alkoviy eritmasi bilan oqartirish; rasmli ipakni olish uchun trafaret yordamida aerograf usulidan (bir nechta nusxalar uchun) yoki apparat yordamida rasmni to'rli shablonlar yordamida qo'llashdan foydalaning. Barcha turdagi xomashyo uchun yakuniy bezak  dekatering  tolalar tarkibida ichki molekulyar kuchlanishni olib tashlash uchun bir necha daqiqa davomida bosim ostida issiq bug'bilan ishlov berish.","question":"Ipak matolarini pardozlashdan tashqari yana qanday bosqichlardan iborat?","answers":{"text":["bo'yash; jonlantirish"],"answer_start":[206]},"id":2197}
{"context":"Hujayra ichidagi parazitlar heteroflik darajasi eng yuqori. Agar ular boy sun'iy muhitda yashashga qodir bo'lsalar, ular fakultativ deb nomlanadilar (ba'zan butun hayot siklini tashqi muhitda, xonadon egasi ishtirokisiz o'tkazishga qodir bo'lgan parazitlar ham fakultativ deb ataladi). Ba'zi obligat hujayralararo parazitlar biosintez yo'llarining bir qismini yo'qotib qo'yishdi va ko'pgina organik moddalarni, shu jumladan ATPni, xost hujayralaridan olishadi. Ko'pgina endosimbiont bakteriyalarning egasiga bog'liqligi juda yuqori. Ko'pgina bakteriyalar saprofitlarga tegishli: ular boshqa organizmlarning moddalarini to'g'ridan-to'g'ri iste'mol qilmaydilar, lekin ular o'lganidan so'ng ular tomonidan sintez qilingan organik moddalardan foydalanadilar. Shuningdek, ba'zi bakteriyalar mavjud bo'lib, ular o'z-o'zidan sintez qila olmaydigan kichik doiradagi muayyan organik moddalar (aminokislotalar, vitaminlar) va nihoyat, faqat bitta past molekulyar uglerod manbai (shakar, spirt, kislota) ga muhtoj bo'lgan heterotroplar mavjud. Ulardan ba'zilari yuqori ixtisoslashganligi bilan ajralib turadi (Bacillus fastidiosus faqatgina siydik kislotadan foydalanishi mumkin), boshqalari esa yagona uglerod va energiya manbai sifatida yuzlab turli birikmalardan foydalanishi mumkin (ko'pgina Pseudomonas).","question":"Qaysi bakteriyalar heterofobolik darajasi yuqori?","answers":{"text":["Hujayra ichidagi parazitlar"],"answer_start":[0]},"id":2198}
{"context":"1879 yil avgust Stivenson Kaliforniyadan Fanni Osborndan xat oldi. Ushbu xat saqlanib qolmagan; u o'zining og'ir kasalligi haqida xabar bergan deb taxmin qilinadi. San-Fransiskoga kelganida u Fanni u yerda topa olmadi; uzoq va qiyin sayohatdan charchagan yozuvchi Montereyga borishi kerak edi, u u erga ko'chib o'tdi. 1880 yil 19 mayda Stivenson San-Fransiskoda eridan ajralib chiqqan Fanni bilan turmush qurdi. Avgust oyida u u bilan birga Nyu-Yorkdan Liverpulga kemaga chiqdi. Kemada Stivenson \"Muhojir-havaskor\" kitobini tashkil etuvchi inshootlar yozadi, qaytib kelganida esa \"Dunada uy\" (1) nomli hikoyani yaratdi.","question":"Stevenson Kaliforniyadan Fanni Osborndan xat olganida?","answers":{"text":["1879 yil avgust"],"answer_start":[0]},"id":621}
{"context":"Bir tomondan, korxona moliyalashtirishni jalb qilish startaplarga biznes farishtalariga qaraganda ko'proq pul, ijtimoiy va inson kapitalini beradi, ammo boshqa tomondan, yaxshi obro'ga, tajribaga va aloqalarga ega bo'lgan venchur investorlar ko'pincha moliyaviy ta'minotni noqulay shartlarda taklif qilishadi. Bundan tashqari, venchur moliyalashtirishning mavjudligi bozor holatiga juda bog'liq bo'lib, bu investitsiya turini beqaror qiladi. Venchur moliyalashtirishdan foydalanish mulkchilik taqsimotida o'zgarishlarga va qaror qabul qilish ustidan nazoratni yo'qotishga olib kelishi mumkin.","question":"Qaysi turdagi moliyalashtirish startaplarga biznes farishtalaridan ko'ra ko'proq pul, ijtimoiy va inson kapitalini beradi?","answers":{"text":["korxona"],"answer_start":[14]},"id":877}
{"context":"Rimbert Anggarning \"Jiti\" (IX asrning ikkinchi yarmi) da bunday raqobatni qayd etgan. Bu yerda dengiz sohilidagi Seyburg degan shaharchaga kirib yashash uchun danlar (ularning reydlari 853 yil bilan bog'liq) va keyinchalik Olaf boshchiligidagi svonlar o'zaro bahslashadi. Bu yerda cho'chqalar qadimdan svonlar hokimiyatiga bo'ysungan degan da'vo tarixchilar uchun cori  so'zining o'zi, hozirgi kunda kurshlar bilan tenglashtirilgan xalq nomining eng qadimgi eslatmasidan kamroq ma'noga ega. Ikkita barobar katta bo'lgan Apuliya shahri (Rimbert garnizonlarini  7 va 15 ming jangchiga baholaydi)  uni vikinglar olishlari mumkin emas  dengiz yaqinida emas, balki undan besh kunlik yo'ldan uzoqroq joylashganligi muhimdir. O'z rejalarini amalga oshirishdan kurshlar va episkop Ansgar  Baltikadagi birinchi xristian missioneri, undan oldin Daniya, Jutlandiya va Shvetsiyada va'z qilgan.","question":"Kurshlar bilan tenglashtirilgan xalqning eng qadimgi nomi qaysi so'z bilan yozilgan?","answers":{"text":["cori"],"answer_start":[364]},"id":1218}
{"context":"Hozirgi vaqtda Windows shaxsiy kompyuterlar va ishchi stantsiyalarning 90% dan kamrog'ida o'rnatilgan. Net Applications kompaniyasining ma'lumotlariga ko'ra, 2016 yil aprel oyida Windows bozor ulushi ▼88,77% ni tashkil etdi. Boshqa ma'lumotlarga ko'ra, Windows bozor ulushi yanada kamroq. Ulushning pasayishi, birinchi navbatda, dunyoviy kompyuterlar savdosining kamayishi tendentsiyasi bilan, shuningdek, raqobatchilar OS ulushi oshishi bilan bog'liq  Mac OS X va Linux. Windows-ning turli versiyalari orasida W3Schools ma'lumotlariga ko'ra 2011 yil avgustdan boshlab Windows 7 eng mashhur (taxminan 48%).","question":"Qiziq, bu qanday holat?","answers":{"text":["dunyoviy kompyuterlar savdosining kamayishi tendentsiyasi"],"answer_start":[329]},"id":2073}
{"context":"Pragmatizm - bu Amerika falsafasining an'anasi bo'lib, u asosan Charlz Pirs, Uilyam Jeyms va Jon Deyui asarlari bilan bog'liq. Pragmatizm falsafasi metafizik ma'noga ega bo'lishni rad etadi va bilimning biron bir sohasi haqidagi haqiqatni ushbu sohani o'rganayotgan odamlar o'rtasida vaqtincha konsensus sifatida qayta belgilaydi. Pragmatizm falsafasi haqiqatni izlash bilan shug'ullanmaydi, balki turli xil tushunchalarni ularning mosligi va qo'llanilishi uchun tanqidiy tahlil qiladi. Shunday qilib, pragmatizm doirasida falsafiy tushunchalar ko'pincha inson faoliyati uchun mo'ljallangan vositalar sifatida ko'rib chiqiladi. Bunday yondashuv instrumentalism deb ataladi. Shu sababli, pragmatistlar ko'pincha amaliy masalalarni ko'rib chiqadilar. Masalan, Jon Devey ta'lim falsafasi bo'yicha qo'shgan hissasi bilan mashhur.","question":"Pragmatizm falsafasi nimani inkor etadi?","answers":{"text":["metafizik ma'noga ega bo'lishni"],"answer_start":[148]},"id":1288}
{"context":"O'rta Sharq botanika va kimyo sohasida erishgan yutuqlari o'rta asr islom tibbiyotida farmakologiyaning sezilarli darajada rivojlanishiga olib keldi. Abu Bakr Muhammad ibn Zakariyo Ar-Razi (Razes) (865915), masalan, kimyoviy birikmalardan tibbiy foydalanish uchun rag'batlantirgan. Abu-l-Qosim az-Zahravi (Albukasis) (9361013) birinchi bo'lib dorilarni bug'lash va distillatsiya qilish orqali tayyorlagan. Liber servitoris kitobining boblari o'quvchilarga retseptlar taqdim etgani va o'sha paytda keng tarqalgan murakkab dorilar tarkibidagi oddiy birikmalarni qanday tayyorlashni tushuntirgani uchun alohida qiziqish uyg'otadi. Shapoʻr ibn Sal (oʻ. 869) turli xil dorilar va kasalliklarni davolash vositalarini ko'p miqdorda tavsiflagan holda farmakopeyani yaratgan birinchi shifokor bo'lgan. Al-Biruni (9731050) Islomning eng qimmatbaho farmakologiya bo'yicha asarlaridan biri bo'lgan Kitab al-Saydalah (Tibbiyotdagi farmakognoziya) nomli asarini yozgan, unda dorilarning xususiyatlari batafsil bayon etilgan va dorixona muassasalarining roli, shuningdek, farmatsevtiklarning vazifalari va majburiyatlari umumlashtirilgan. Ibn Sina shuningdek, kamida 700 ta dori-darmonni, ularning xususiyatlarini, ta'sir mexanizmlarini va ularni qo'llash uchun ko'rsatmalarni tavsifladi. U hatto \"Tixnika fanining kanoni\" da oddiy dorilarga butun bir jild bag'ishlagan. Bag'dod va Qohiradagi al-Maridini, shuningdek, ibn al-Vafid (10081074) asarlari ham katta ta'sir ko'rsatdi, ular lotin tilida 50 martadan ko'proq bosilgan, De Medicinis universalibus et particularibus sifatida paydo bo'lgan, unda muallif sifatida Mesue the younger ko'rsatilgan va Medicamentis simplicibus, unda muallif sifatida Abenguefit ko'rsatilgan. Pjetro dAbano (12501316) al-Maridini asarining De Veneris nomli ilovasini tarjima qildi va qo'shdi. Al-Muwaffak ning bu sohadagi hissasi ham muhim ahamiyatga ega. X asrda yashaganida u \"Dori vositalarining asosiy prinsiplari va haqiqiy xususiyatlari\" kitobini yozgan, boshqa narsalar qatori oq arsenikni tavsiflagan va silisium kislotasi bilan tanishligini ko'rsatgan. U karbonatli natriy va karbonatli kaliy o'rtasidagi aniq farqni amalga oshirdi va mis birikmalarining, ayniqsa mis kuporosining, shuningdek qo'rg'oshin birikmalarining zaharli xususiyatlariga e'tiborni jalb qildi. U shuningdek, dengiz suvini ichimlik sifatida ishlatish maqsadida distillatsiya qilishni tasvirlaydi. (tasdiqlash talab etiladi).","question":"Dengiz suvidan ichimlik suvi distillatsiyasi haqida kim yozgan?","answers":{"text":["Al-Muwaffak"],"answer_start":[1810]},"id":3157}
{"context":"prionlar  infektsion oqsil molekulalari bo'lib, ular DNK yoki RNK tarkibida bo'lmaydi. Ular qo'ylarning quloqlari shishishi, qoramollarning shishadigan ensefalopatiyasi va surunkali zaiflik (ingl. surunkali sarflash kasalligi) bilan bog'liq bo'lgan holatlar mavjud. Odamning prion kasalliklariga kur, Kreytzfeldt kasalligi  Yoqub va Gerstman sindromi  Shtrausler  Sheynker kiradi. Prionlar o'zlarining nusxalari hosil bo'lishiga turtki bo'la oladilar. Prion oqimi ikki izofomda mavjud boʻlishi mumkin: normal (PrPC) va prion (PrPSc). Prion shakli normal oqsil bilan aloqada bo'lib, uni prion shakliga aylantirishga yordam beradi. Prionlar viruslar va virroidlardan tubdan farq qilsa-da, ularning kashfiyoti viruslar o'z-o'zidan takrorlanadigan molekulalardan kelib chiqqanligiga ishonish uchun ko'proq asos yaratadi.","question":"Prionlar qanday kasalliklarga olib kelishi mumkin?","answers":{"text":["qo'ylarning quloqlari shishishi, qoramollarning shishadigan ensefalopatiyasi"],"answer_start":[92]},"id":1551}
{"context":"Sovet Ittifoqida faqat davlat akademiyalari mavjud edi. Akademik unvoni rasmiy ravishda (SSSR Fanlar Akademiyasi Prezidiumining taklifiga ko'ra) SSSR Fanlar Akademiyasining haqiqiy va faxriy a'zolari uchun Xalq qo'mitasining 1945 yil 29 martdagi qarori bilan joriy etilgan. 627-son; tarmoq va respublika fanlar akademiyalari a'zolari bu unvonga ega emas edilar. 1956 yilda ittifoq respublikalari fanlar akademiyasining haqiqiy va faxriy a'zolari uchun tegishli respublika fanlar akademiyasining akademigi (faxriy akademigi) unvoni ham belgilangan. Shunga qaramay, akademik atamasi akademiyaning haqiqiy a'zosi sinonim sifatida har doim, shu jumladan rasmiy hujjatlarda ham ishlatilgan (masalan, SSSR Fanlar Akademiyasining 1927 yilda qabul qilingan Ustavida).","question":"Kim uchun akademik unvoni rasmiy ravishda kiritilgan?","answers":{"text":["SSSR Fanlar Akademiyasining haqiqiy va faxriy a'zolari uchun"],"answer_start":[145]},"id":2536}
{"context":"Osmon binosini ochish marosimi 2015 yil 18 mart kuni ertalab soat 11 da bo'lib o'tdi, uni Yevropa Markaziy banki rahbari Mario Dragi o'tkazdi. Marosim Blockupy (Zapchi) harakatining anti-kapitalist-antiglobalistlari tomonidan 10 dan 30 minggacha odam (turli manbalarga ko'ra) tomonidan tashkil etilgan katta norozilik aksiyasi bilan birga bo'ldi, ularning ko'pchiligi ushbu ruxsatsiz tadbirni o'tkazish uchun chet eldan maxsus kelgan edi. Politsiya suv o'chiruvchilar, kaltak va ko'z yosh to'kadigan gazdan foydalanishga majbur bo'ldi, chunki namoyishchilar ularga toshlar tashladilar, yaqin atrofda to'xtatilgan avtomobillarni (kamida 35 ta mashina, shu jumladan politsiya xodimlari ham jarohat oldi), g'ildiraklar va axlat tanklarini yoqib yuborishdi. Shuningdek, politsiyachilarga qarshi pichoq va kislota ishlatilgan. Namoyishchilar Yevropa Ittifoqi Yevropa Ittifoqi mamlakatlari, jumladan Gretsiya va Kiprga yordam kerak bo'lgan paytda Yevropa Markaziy Banki tomonidan deyarli bir yarim milliard yevrolik yangi bino uchun sarflanayotgan mablag'dan norozilik bildirishdi. 88 politsiyachi yaralangan, 350 ga yaqin namoyishchi hibsga olingan.","question":".2015 yilda Yevropa Markaziy banki rahbari kim edi?","answers":{"text":["Mario Dragi"],"answer_start":[121]},"id":1543}
{"context":"Tegishli nomga qaramay, Irlandiya naychasi kelib chiqishi bilan Irlandiya bilan bevosita aloqasi yo'q ((5). Aslida, u o'tkir yog'och fleyta ingliz versiyasidir, u ancha uzoq vaqt davomida nemis fleytalari sifatida tanilgan; inglizlar uni muayyan modifikatsiyalarga duchor qilishdi va ulardan eng muhimlari ingliz ixtirochisi va ijrochisi C. Kichik Nikolson ((6))) bilan7). Ko'pgina klassik va ba'zi zamonaviy variatsiyalar ushbu nay mavzusi bo'yicha metall klapanlar va qo'shimcha tonli teshiklardan foydalanishni o'z ichiga oladi, bu qisman yoki to'liq xromatik tovushlar ketma-ketligiga erishishga imkon beradi.","question":"Bu esa, o'z nomiga qaramay, Irlandiya bilan to'g'ridan-to'g'ri bog'liq emasmi?","answers":{"text":["Irlandiya naychasi"],"answer_start":[24]},"id":1803}
{"context":"Birinchi Italiya inqilobi (1820-21) va uning Avstriya qo'shinlari tomonidan shafqatsiz bosib olingandan so'ng Rossini Neapolitan opera truppasida Venaga gastrolga boradi. U o'zining eski do'sti, endi Vena operasining direktori bo'lgan San-Karlo teatrining impresariosi bilan shartnoma tuzdi. Kompozitor Venada o'zining so'nggi operasi - Zelmirni olib keldi, bu esa muallifga misli ko'rilmagan muvaffaqiyat keltirdi. To'g'ri, ba'zi musiqachilar, boshida K. M. Q. Rossini fon Veberni qattiq tanqid qilgan, ammo boshqalar, shu jumladan F. Shubert, yaxshi baholar berdi.","question":"Neapolitan opera truppasida sayohat qilayotgan kishi bilan sayohat qiladi.","answers":{"text":["Rossini"],"answer_start":[110]},"id":274}
{"context":"Yevropa markaziy banklar tizimi Yevropa Ittifoqi mamlakatlarining Yevropa Markaziy Banki va milliy markaziy banklaridan iboratdir. Yevropa Markaziy bankining asosiy rasmiy maqsadi yevro hududida narxlar barqarorligini saqlashdir. Shuningdek, uning vazifalariga evro zonasida pul-kredit siyosatini ishlab chiqish va amalga oshirish, xalqaro valyuta operatsiyalarini amalga oshirish, a'zo davlatlarning rasmiy chet el valyuta zaxiralarini saqlash va boshqarish, to'lov tizimining puxta ishlashini ta'minlash kiradi. Yevroni joriy etishdan so'ng Yevrosystem (Eurosystem) tashkil topdi, u Yevropa Markaziy Banki va Yevropa Ittifoqi mamlakatlarining milliy markaziy banklarini o'z ichiga oladi. Ya'ni ESCB Yevrosistemadan kattaroqdir.","question":"Yevrosistem (Eurosystem) qachon tuzilgan?","answers":{"text":["Yevroni joriy etishdan so'ng"],"answer_start":[514]},"id":916}
{"context":"1990-yillarning boshiga qadar Irkutsk ittifoq bozoriga yo'naltirilgan yuqori texnologiyali mashinasozlik bilan RSFSRning eng yirik sanoat markazlaridan biri bo'lib qoldi: aviatsiya, asbobsozlik, radioelektronika ishlab chiqarilishi rivojlandi; shuningdek metallurgiya va tog 'uskunalari, avtomobil detallari va dastgohlar ishlab chiqarilishi. Metallni qayta ishlash ishlab chiqarishi temir yo'lning harakatlanuvchi tarkibini, daryo kemalarini, samolyotlarni ta'mirlash zavodlari bilan ta'minlangan. Boshqa yirik tarmoqlar qurilish materiallari ishlab chiqarish, mebel, matbaa, yengil va oziq-ovqat sanoati bo'lgan. Beshta yirik zavodda 40 mingdan ortiq kishi band bo'lgan. Qayta qurish yillaridan so'ng ko'plab mashinasozlik va yengil sanoat korxonalari bozor sharoitlariga moslasholmadilar, Radian zavodi, dastgohlar, kardan vallari, radio zavodi, choy va makaron fabrikalari, uy qurilishi kombinati, temir-beton buyumlar zavodi va boshqalar mavjudligini to'xtatdi.","question":"Qaysi vaqtgacha Irkutsk RSFSRning eng yirik sanoat markazlaridan biri bo'lib qolgan?","answers":{"text":["1990-yillarning boshiga qadar"],"answer_start":[0]},"id":2476}
{"context":"2014 yilda haydov yerlari 1,011 million gektarni egallab, shundan 501 ming gektar ekilgan maydonlarga to'g'ri kelgan (shu jumladan 300 ming gektar Serbiya Respublikasi maydonlari, 185 ming gektar BG Federatsiyasi va 13 ming gektar Brchko okrugi). Asosiy qishloq xo'jaligi ekinlari: mevalar (sovuq, arpa, armut, gilos, bodring va boshqalar), don, texnik ekinlar (raps, soya, tamaki), sabzavotlar (kabos, pomidor, piyoz, qizil qalampir, sabzavotlar, bodringlar va boshqalar), kartoshka. Yig'ilgan donlarning 62 foizi makkajo'xoriga va 22 foizi bug'doyga to'g'ri kelgan. Yig'ilgan donning 71 foizi Serbiya Respublikasiga va 25 foizi Bosniya G'arbiy Federatsiyaga to'g'ri keldi. Chorvachilikning asosiy qismini qushchilik va qo'y, cho'chqa va sigirlarni ko'paytirish tashkil etadi. Uy qushlari va qoramollarni ko'paytirish asosan daryo vodiylarida, musulmon bo'lmagan tumanlarda cho'chqalarni ko'paytirish bilan shug'ullanadi. Qo'ychilik mamlakatning markaziy hududlarida keng tarqalgan.","question":"Ekish maydoniga qancha yerlar to'g'ri kelgan?","answers":{"text":["501 ming gektar ekilgan maydonlarga to'g'ri kelgan"],"answer_start":[66]},"id":2349}
{"context":"Komissiya qonunchilikni ishlab chiqish monopoliyasiga ega bo'lsa-da, Yevropa Parlamenti va Yevropa Ittifoqi Kengashi qonunchilik jarayoni davomida o'zgartirishlar kiritish va veto qo'llash huquqiga ega. Yevropa Ittifoqi to'g'risidagi Shartnomaning 9 va 10-moddalariga muvofiq, Yevropa Ittifoqi \"o'z fuqarolarining tengligi tamoyili\" ga rioya qiladi va \"vakillik demokratiyasi\" ga asoslanishi kerak. Amaliyotda tenglik va demokratiya mukammal emas, chunki Parlamentda saylangan vakillar Komissiyaning irodasiga qarshi qonunchilikni kiritishga haqli emaslar. Eng kichik mamlakatlarning fuqarolari Parlamentda eng yirik mamlakatlarning fuqarolariga nisbatan o'n baravar ko'p saylov to'plamiga ega va qonunchilikni qabul qilish uchun \"malakali ko'pchilik\" yoki Kengash konsensusi talab etiladi. Bunday \"demokratiya yetishmovchiligi\" ning shartnomalar bo'yicha oqlanishi odatda Yevropa iqtisodiyoti va siyosiy institutlarini integratsiyalashni yakunlash uchun ekspertlarning texnik muvofiqlashtirilishi talab etilayotganiga ishora qiladi, bu esa Yevropa Ittifoqi konsepsiyasini keng qatlamlar tomonidan tushunish va urushdan keyingi davrda millatchilik kayfiyatining susayishi bilan bog'liq. Vaqt o'tishi bilan bu Parlamentning asta-sekin ko'proq og'irlikka ega bo'lishiga olib keldi: dastlab bu saylanmaydigan majlis edi, so'ngra 1979 yilda birinchi to'g'ridan-to'g'ri saylovlar o'tkazildi, shundan so'ng u qonunchilik jarayonida ko'proq huquqlarga ega bo'ldi. Shu sababli fuqarolarning huquqlari Yevropa Ittifoqining barcha a'zo davlatlarining demokratik siyosatiga nisbatan cheklangan: Yevropa Ittifoqi to'g'risidagi Shartnomaning 11-moddasiga muvofiq, fuqarolar va uyushmalar o'z qarashlarini e'lon qilish va Komissiya tomonidan ko'rib chiqilishi kerak bo'lgan tashabbusni ilgari surish kabi huquqlarga ega. bir million imzo mavjud bo'lganda. ShHTning 227-moddasida fuqarolarning yana bir huquqi mavjud: ular o'zlariga daxldor bo'lgan masalalar bo'yicha Parlamentga murojaat qilish huquqi. Har besh yilda o'tkaziladigan parlament saylovlari va a'zo davlatlarda Yevropa parlamenti a'zolarini saylash mutanosib vakillik yoki yagona ovoz berish tartibida o'tkazilishi kerak. Yevropa Parlamentida 750 nafar deputat bor va ularning soni Yevropa Ittifoqi a'zo mamlakatlarining hajmiga qarab pasayib boradi. Bu shuni anglatadiki, Kengash a'zo davlatlarni ifodalaydigan organ bo'lishi kerak bo'lsa-da, aslida kichik a'zo davlatlar fuqarolari parlamentda katta a'zo davlatlar fuqarolariga qaraganda ko'proq ovoz berish huquqiga ega. Yevropa parlamenti deputatlari milliy parlamentlardagidek partiyaviy yo'nalishlarda bo'linadi: hozirgi vaqtda eng katta konservativ Yevropa xalq partiyasi, Yevropa sotsialistlari partiyasi esa muxolifatni boshqarmoqda. Partiyalar Yevropa Ittifoqidan davlat tomonidan moliyalashtirilmaydi, chunki Yevropa sudi Yevropa ekologlari partiyasiga qarshi sudda ushbu masala to'liq a'zo davlatlar tomonidan hal qilinishi kerak edi. Parlamentning vakolatlari, shu jumladan, noxush boshqaruv yuzasidan tergovni boshlash yoki har qanday sudlov jarayonlari tugallangunga qadar ombudsmenni tayinlashdir. Parlament Komissiyadan savollarga javob berishni talab qilishi va butun Komissiyaga ikki uchdan bir ko'pchilik ovoz bilan ishonchsizlik votumi berishi mumkin (shuningdek, 1999 yilda Santer Komissiyasida ham shunday bo'lgan). Ba'zi hollarda parlament to'g'ridan-to'g'ri maslahat berish vakolatlariga ega bo'lib, bu holda tavsiyalar Komissiya tomonidan amalda bajarilishi kerak. Biroq, qonunchilik jarayonida uning roli cheklangan, chunki hech bir a'zo Komissiya va Kengashsiz aslida qonun qabul qila olmaydi, ya'ni hokimiyat ( demokratiya) xalqning bevosita saylangan vakillari ( demo) qo'lida emas: Yevropa Ittifoqi uchun \"boshqarish bir necha kishi emas, balki ko'pchilikning qo'lida\" degan gap hali ham to'g'ri emas.","question":"Parlament saylovlari necha marta o'tkaziladi?","answers":{"text":["Har besh yilda"],"answer_start":[1989]},"id":3142}
{"context":"2009 yilda iqtisodchi Jozef Stiglitz global tengsizlik va mamlakatlar ichidagi tengsizlik ham yalpi talabni cheklash orqali o'sishga to'sqinlik qilayotganini isbotladi. Iqtisodiyotchi Branko Milanovich 2001 yilda yozganidek, \"daromad tengsizligi o'sishga to'sqinlik qiladi  yoki tenglik o'sishi o'sishni saqlab qolishga yordam berishi mumkin  degan fikr so'nggi yillarda keng tarqaldi. ... deb aytadi. Inson kapitalining rivojlanishdagi o'sish ahamiyati bu nuqtai nazarga o'tishning asosiy sababi hisoblanadi. Jismoniy kapital eng muhim bo'lgan paytda, omonat va investitsiyalar asosiy omil bo'lgan. O'sha paytda, boylarning ko'p sonli tarkibiga ega bo'lish juda muhim edi, ular o'z daromadlarining ko'p qismini kambag'allarga qaraganda saqlab qolishlari va uni jismoniy kapitalga sarmoyalashlari mumkin edi. Ammo hozir, inson kapitali mashinalardan kam bo'lganda, keng ta'lim rivojlanishning siri bo'ldi\".","question":"Daromad tengsizligi o'sishga to'sqinlik qiladi degan fikrga o'tishning asosiy sababi nimada?","answers":{"text":["Inson kapitalining rivojlanishdagi o'sish ahamiyati"],"answer_start":[402]},"id":3009}
{"context":"Turli tanqidchilar, o'z yurti Belfastdagi diniy ziddiyatdan qo'rqish uni oxir-oqibat xristianlikni qabul qilishga majbur qildi, deb taxmin qilishadi. Bir tanqidchining so'zlariga ko'ra, Lyuis xristianlikning barcha tarmoqlarining afzalliklarini ko'p marotaba maqtadi, xristianlar birligi zarurligini ta'kidlab, katolik yozuvchisi G. Q. Q. Chesterton \"faqat xristianlik\" deb nomlagan, barcha dinlar o'zaro bo'shashgan dogma va e'tiqodlarning mohiyatini. Boshqa tomondan, Toronto universiteti Paul Stevensning yozishicha, Leysning xristianligi o'rta sinfga xos protestantlarning ko'p siyosiy noto'g'ri fikrlarini yashirgan.","question":"Luis Kliv Stepplz qayerda tug'ilgan?","answers":{"text":["o'z yurti Belfastdagi"],"answer_start":[20]},"id":2758}
{"context":"Anglosaksson huquqiy tizimining korporativ huquqida direktorning shaxsiy manfaatdorligi (ingl. director s interest) ni tashkil etadi. Bu kompaniya rahbarlari (shu jumladan, CEO bo'lishi mumkin) aktsiyalar, obligatsiyalar va hokazolarga ega bo'lganda yuzaga keladi. o'z tashkilotining. Menajerlik ushbu qimmatli qog'ozlar bilan bog'liq bo'lgan bitimlar tuzishda oddiy aksiyadorlarga qaraganda ko'proq ma'lumotga ega bo'ladi va ba'zi ma'lumotlarni shaxsiy noxush maqsadlar uchun ishlatishi mumkin. Shuning uchun, rahbarlar orasida kompaniya aktsiyalariga egalik qilish odatda rag'batlantirilsa-da, ularning har qanday shaxsiy operatsiyalari qattiq nazorat ostida bo'ladi.","question":"Qimmatli qog'ozlar haqidagi ma'lumotni shaxsiy nojo'ya maqsadlar uchun kim ishlatishi mumkin?","answers":{"text":["Menajerlik"],"answer_start":[285]},"id":2305}
{"context":"Davlat qurolli kuchlarining harbiy-dengiz floti doirasida suv osti kemalari flotning suv osti kuchlarini tashkil qilishi mumkin. Suv osti kemalari jangovar vazifalarni yakka, guruhlar, to'plamlar, suv osti kemalari guruhlari va turli xil kuchlar tarkibida, mustaqil ravishda va qurolli kuchlarning boshqa turlari bilan hamkorlikda bajarishga qodir. Birinchi (lekin juda ahamiyatsiz) qo'llanilishi Rossiya-Yaponiya urushi ga tegishli. Boshqa manbalarga ko'ra, birinchi jangovar qo'llanilishi 1864 yilda AQShda fuqarolar urushi paytida sodir bo'lgan. 1906 yilgacha suvosti qayiqlari Rossiya flotida kemalarning mustaqil turi sifatida ajralib turmagan va minot tashuvchilari sifatida hisoblangan. Ularning jamoalari ofitserlar va dengiz kemalari matroslaridan ixtiyoriy ravishda to'planardi. Ikkinchi jahon urushi yillarida Yaponiya birinchi marta jangovar safga suv osti aviatashuvchisini kiritdi.","question":"Suv osti kemalari birinchi (lekin juda ahamiyatsiz) ishlatilishi qaysi urushga tegishli?","answers":{"text":["Rossiya-Yaponiya urushi"],"answer_start":[397]},"id":1878}
{"context":"Bunday subsidiya rasmiy ravishda \"to'rt tilli\" milliy teleko'rsatuv tizimining zararliligini qo'llab-quvvatlash zarurati bilan asoslanadi, ayniqsa Shveytsariya hududida qo'shni mamlakatlar, eng avvalo Germaniya, shuningdek, Frantsiya va Italiya telekanallari erkin qabul qilinishini hisobga olgan holda. Agar 2000 yilda SRG SSR o'z kuchi bilan 24,5 million so'm foyda ko'rgan bo'lsa. 2002 yilda uning zararlari 4,4 mln shv. franklar miqdorida. Bunday natijaga mamlakatdagi noqulay iqtisodiy vaziyat va reklama etishmasligi, shuningdek, abonent to'lovidan ozod qilingan iste'molchilar toifasi soni ko'payishi sabab bo'ldi. Shu munosabat bilan 2004 yilda davlat SRG SSRni qo'llab-quvvatlashga 30 mln shv.dan ortiq mablag'ajratishga majbur bo'ldi. franklar miqdorida.","question":"Qaysi yilda davlat SRG SSRni qo'llab-quvvatlash uchun 30 mln. so'mdan ortiq mablag' ajratishga majbur bo'ldi? Franklar?","answers":{"text":["2004"],"answer_start":[642]},"id":2621}
{"context":"Musiqa asboblari galereyasi 2010 yil 25 fevralda yopildi, bu qaror juda munozarali edi. Parlament saytida 5100 dan ortiq imzo bilan onlayn-petitsiya Kris Smitning parlamentda to'plamning kelajagi to'g'risida savol ko'tarishiga olib keldi. Brayan Devisning javobi shundaki, muzey to'plamni saqlab qolish va unga g'amxo'rlik qilish niyatida, shuningdek, uni Britaniya san'at galereyalariga, o'rta asr san'ati va Renaissance san'ati galereyalariga, shuningdek, 1600-1800 yillardagi Yevropaning mebel va san'at galereyalariga rejalashtirilgan yangi eksponatlarni qayta taqsimlash orqali jamoatchilikka taqdim etishni ta'minlaydi, bundan tashqari, Xornimon muzeyi va boshqa muassasalar keng jamoatchilikka vositalarni taqdim etish uchun materialni vaqtincha olish uchun mumkin bo'lgan nomzodlardir. Shundan so'ng, Xorniman Viktoriya va Albert muzeyi bilan birgalikda musiqa asboblari ko'rgazmasini o'tkazdi va hozirda muzeydan 35 ta asbobni saqlamoqda.","question":"Qaysi muzey musiqa asboblarini musiqa asboblari galereyasidan vaqtincha saqlash uchun olish kerak edi?","answers":{"text":["Xornimon muzeyi"],"answer_start":[643]},"id":3093}
{"context":"Parij art-deko uslubining markazi bo'lib qolmoqda. Uning mebellari o'sha davrdagi mebel dizaynerlaridan eng mashhur va ehtimol Parijning eng so'nggi klassik ebéniste (qizil yog'ochchi) Jak-Emil Rulmann tomonidan yaratilgan. Bundan tashqari, Jan-Jak Rato ishlari, Süe et Mare kompaniyasi mahsulotlari, Eylin Grey ko'zoynaklari, Edgar Brandtning qo'ltiq metalldan tayyorlangan buyumlari, yahudiy kelib chiqishi bo'lgan shveysariyalik Jan Dunanning metall va emalı, buyuk Ren Lalik va Moris Marino oynalari, shuningdek, soatlar va zargarlik buyumlari Cartier.","question":"Cartier nima ishlab chiqargan?","answers":{"text":["soatlar va zargarlik buyumlari"],"answer_start":[517]},"id":1830}
{"context":"Ko'pincha falsafiy tizim o'zi oqilonalashtirishga harakat qilayotgan muayyan dogma atrofida qurilgan. Masalan, xristianlik va islom falsafasida Xudo borligini isbotlashga urinishlar qilingan. Dinni oqilona yondashishga intiladigan ontologiyaning bir qismi oqilona yoki tabiiy ilohiyotshunoslik deb ataladi. Xuddi shunday, ratsional psixologiya - bu ontologiyaning bir qismi bo'lib, u ruhning moddiy dunyodan alohida mavjudligiga ishonish atrofida qurilgan. Umumiy holda, har qanday kosmologiyaning ratsionallashuvi ratsional kosmologiya deb ataladi.","question":"Ko'pincha falsafiy tizim nima atrofida qurilgan?","answers":{"text":["o'zi oqilonalashtirishga harakat qilayotgan"],"answer_start":[25]},"id":2281}
{"context":"Keyinchalik, Fischerning hayotida yana bir muhim o'zgarishlar yuz berdi: 2000 yilda u kutilmaganda Vengriyalik do'stlari bilan aloqani uzdi va Sharqqa ko'chib o'tdi. Filippinda u mahalliy 22 yoshli Merilin Yang bilan uchrashdi, u 2001 yil 21 mayda qizini Jinki Yangni dunyoga keltirdi. Ilgari, bu qiz Fischerning qizi deb taxmin qilingan, ammo, Fischer vafot etganidan so'ng, shaxmatchi merosini talab qilgan Merilin Yangning talabiga binoan qilingan DNK ekspertizasiga ko'ra, bu shunday emasligi aniqlandi (qarang. quyida keltirilgan). Fisher keyinchalik na Marilyn bilan, na uning qizi bilan muloqot qilmadi, ammo bir necha bor ularga katta miqdorda pul yubordi ((12). Asosan, Fischer Yaponiyada eski do'sti, Miyoko Vatayi, 1970-yillarda tanishgan yapon shaxmatchisi bilan yashardi. 2000 yilda Fischer hatto Amerikada bo'lgan. U Kanadan o'tib, u yerga noqonuniy ravishda qizini dafn etish uchun kelgan. Garchi unga nisbatan barcha ayblovlar qo'yilgan bo'lsa-da, maxsus xizmatlar hech narsa qilmadi.","question":"Nima uchun Robert Fischer 2000 yilda Amerikaga keldi?","answers":{"text":["qizini dafn etish uchun"],"answer_start":[873]},"id":1010}
{"context":"Rossiya shisha sanoatiga chet el kapitali kirib, uning tuzilishini o'zgartirdi. Aksiyadorlik jamiyati yangi korxona turi paydo bo'ldi, u ko'pincha bir nechta fabrikalarni birlashtirgan. Ushbu jamiyatlarga ko'pincha xorijiy tadbirkorlar rahbarlik qilishardi, ular kapital bilan birga Rossiyaga zamonaviy uskunalar, ishlab chiqarish uchun xomashyo va ustalar olib kelishardi. Rossiya shisha sanoati sohasida ixtisoslashuv yuz berdi: agar ilgari shisha ishlab chiqarish, uni bezash va dekorativ ishlov berish bir xil fabrika tomonidan amalga oshirilgan bo'lsa, endi zavodlar faqat barg shisha ishlab chiqaradi, ammo bezash va badiiy ishlarni ixtisoslashtirilgan ustaxonalar bajaradi, ular orasida ko'plab vitraj atelierlari paydo bo'ldi. Peterburgda deyarli o'ttiz yillik davrda (1890-1917 yillar) jami 20 ga yaqin vitraj ustaxonalari ishlagan. Ularning orasida eng mashhurlari - aka-uka M. va A. Frank ((8), Offenbaxer aka-ukalar, M. Xizmatkor A. Ular nafaqat poytaxt, balki Rossiyaning boshqa ko'plab shaharlari uchun vitrajlar yasashgan. Ular bilan bir qatorda badiiy mahsulotlarni chet eldagi ateljelarning vakolatxonalari taklif qilishgan, ammo ularning soni o'sha paytda sezilarli darajada bo'lmagan.","question":"Qanday yangi korxona turi paydo bo'ldi?","answers":{"text":["Aksiyadorlik jamiyati"],"answer_start":[80]},"id":874}
{"context":"CDS effekti shundaki, ba'zi mashhur grafik paketlar, agar ular banknotning o'lchami bo'lmagan nusxasi bo'lsa, rasmlar bilan ishlashni to'sib qo'yadi. Banknotni aniqlash mexanizmiga Omron uzuklari (xususan, Evrion yulduzchasi) ning ishlatiladigan konfiguratsiyalari ham kiritilgan deb taxmin qilingan. Biroq, bu, masalan, zamonaviy Xitoy yuanlari, Misr funtlari va boshqa ba'zi banknotlarda noto'g'ri beshburchaklar shaklidagi uzuklar mavjud bo'lganda (qarang. Omronning uzuklari maqolasi) jadvalida ko'rsatilganidek, bu dasturlar javob bermaydi.","question":"Qaysi tizimning ta'siri shundaki, ba'zi mashhur grafik paketlar, agar ular banknotning o'lchab bo'lmaydigan nusxasi bo'lsa, rasmlar bilan ishlashni to'sib qo'yadi?","answers":{"text":["CDS"],"answer_start":[0]},"id":2742}
{"context":"Amerikainoid irqi  Shimoliy va Janubiy Amerikada tarqalgan irqdir. Epikant kattalarda kam uchraydi, lekin bolalarda juda ko'p uchraydi. Xususiyatlari: yuqori og'zagi keng bo'lgan baland yuz, mezognatizm, o'rta yoki katta burun, baland ko'tarilish bilan burgut shaklida bo'ladi, keng og'iz, ko'z teshiklari Osiyo mongoloidlariga qaraganda kengroq, yuzning tekisligi mongoloidlardan sezilarli darajada kamroq, ammo boshqa irqlarga qaraganda ko'proq, soqol va burunlarning o'sishi sust. Ko'pincha o'ziga xos mongoloid irqi bilan Osiyo-Amerika irqi sifatida birlashadi. Amerikaga ko'chib kelishning asosiy yo'li Bering bo'g'ozidan o'tgan. Ko'plab qazilma qoldiqlari va ayrim zamonaviy populyatsiyalarning belgilari Amerikaga Polineziya va Melaneziyadan odamlar kirib kelganligining qadimgi isbotlarini ko'rsatishi mumkin.","question":"Amerikalik irqning o'ziga xos xususiyatlari qanday?","answers":{"text":["yuqori og'zagi keng bo'lgan baland yuz, mezognatizm"],"answer_start":[151]},"id":2225}
{"context":"Shveytsariya Milliy banki (SNB) mamlakatning markaziy banki sifatida faoliyat ko'rsatadi va 1906 yil 16 yanvarda Shveytsariya Milliy banki to'g'risidagi federal qonun asosida faoliyat ko'rsatadi. Faoliyatini 1907 yil 20 iyunda boshlagan. Uning aksiyalari birjada kotirovka qilinadi, ularni kantonlar hukumati, kantonal banklar va xususiy investorlar sotib oladi. Shveytsariya federal hukumati Milliy bankning aksiyalariga egalik qilmaydi. SNB milliy bank tizimi uchun Markaziy bank tartibga soluvchi organ bo'lgan ko'plab mamlakatlar amaliyotidan farqli o'laroq, Federal Banklar Komissiyasining vakolatlari bo'lgan tartibga soluvchi funksiyalarni bajarmaydi.","question":"Shveytsariya Milliy banki tartibga soluvchi vazifaga ega.","answers":{"text":["SNB"],"answer_start":[439]},"id":1015}
{"context":"Russoning axloqiy fazilat va ma'rifatning qarama-qarshiligi va ma'rifat emas, balki fazilat insoniyat baxtiyorligining manbai degan g'oyasi zamondoshlarining onglariga yanada chuqurroq singib ketgan. Bu fikr Rousseyning avlodlar og'ziga soladigan ibodatida aks etadi: Ey, qudratli Xudo, bizni otalarimizning ma'rifatidan xalos et va bizni soddalik, beg'uborlik va kambag'allikka qaytar, bu bizning baxtimizni va Sening roziligingni belgilaydigan yagona narsa. Xuddi shu fikr ikkinchi qismda ham, ilm-fanni himoya qilish orqali yangraydi: Russo ilm-fanning mashhur daholariga hasad qilmasdan, ularga yaxshi gapirishni bilmaydigan, yaxshilik qilishni biladiganlarga qarshidir.","question":"Russoning qaysi g'oyasi zamondoshlarining ongiga singib ketgan?","answers":{"text":["axloqiy fazilat va ma'rifatning qarama-qarshiligi"],"answer_start":[10]},"id":1287}
{"context":"Zamonaviy Nyu-Kastlning joyida birinchi tasvirlangan aholi punktlari Pon-Elius, Rim qal'asi va Tayn daryosi bo'ylab ko'prik bo'lgan. U bizga milodiy 2-asrda uni asos solgan Rim imperatori Hadrian ismidan kelib chiqqan. e. bilan Ushbu noyob sharaf shuni ko'rsatadiki, Adrian Britaniyaga sayohat paytida bu joyga tashrif buyurgan va ko'prik qurgan bo'lishi mumkin. O'sha paytda Pons-Elyus aholisi taxminan 2000 kishini tashkil etardi. Hadrian devorining qismlari hanuzgacha Nyukaslning ba'zi joylarida, ayniqsa G'arbiy yo'l bo'ylab ko'rish mumkin. 'Rim devorini' Walsenddagi Segedunum rimlik fortigacha izlash mumkin  'devorning oxiri' (ingl. va Arbeyning Janubiy Shildsdagi ta'minot qal'asigacha. Hadrian devorining uzunligi 73 mil (117 km) bo'lib, Britaniya kengligini qamrab olgan; devorga Vallum, parallel to'plamlar bilan katta orqa o'tkir o't kirgan va birinchi navbatda himoya qilish, istalmagan immigratsiya va shimoliy Pikt qabilalarining hujumini oldini olish uchun qurilgan, katta hujum uchun old chegara sifatida emas.","question":"Qaysi devorning parchalarini Nyu-Kastelda bugungi kunda ham ko'rish mumkin?","answers":{"text":["Hadrian"],"answer_start":[433]},"id":3139}
{"context":"Adabiyotshunoslar Buninning prozasining chiroyliligiga e'tibor qaratishgan. Masalan, Oleg Mixaylov 1910-yillarda Bunin hikoyalarining ba'zilari uchun eng yaxshi illyustrator Mikhail Nestorov bo'lishi mumkinligini yozgan. Yozuvchi yaratgan shahidlar va solihlar galereyasi (ular orasida Qattiq o'tdan  batrak Averkiy, Qahramonlar hovlisidan egri qashshoq Anissiya, Azizlardan Arseniyning hissiy xizmatkori, shu nomli hikoyadagi Aglayaning osaniy go'zalligi) birgalikda to'plangan Nestorning Rusdagi rasmlari qahramonlarini eslatadi. Xalqning ruhi (229).","question":"Kim, Oleg Mixaylovning fikricha, 1910-yillarda ba'zi bir buninlik hikoyalar uchun eng yaxshi illyustrator bo'lishi mumkin edi bu Mixail Nestorov bo'lishi mumkin edi.?","answers":{"text":["Mikhail Nestorov"],"answer_start":[174]},"id":2511}
{"context":"Linux ilgari ish stoli kompyuterlarida foydalanish noqulayligi, xususan, mashhur dasturlarning to'liq versiyalari (ayniqsa ofis paketlari) yetishmasligi va uskunalarni qo'llab-quvvatlash bilan bog'liq muammolar tufayli tanqid qilingan, bu esa noutbuk foydalanuvchilari uchun jiddiy muammo bo'lgan, chunki ular odatda ko'plab xususiy butlovchi qismlardan foydalanadilar. Linuxda kundalik foydalanish doirasidan tashqarida bo'lgan narsalarni o'rganish va qurilmani sozlash qiyinligi ham muammo bo'ldi. Bundan tashqari, Linux ko'pgina tajribali foydalanuvchilar uchun mukammal emaslikda ayblandi.","question":"Linux foydalanuvchilarining qaysi toifasi uchun mukammal emaslik ayblandi?","answers":{"text":["ko'pgina tajribali foydalanuvchilar uchun"],"answer_start":[523]},"id":182}
{"context":"Ko'pgina suv havzalarida oqushlar soni ko'p bo'lib, asosiy ov obyektlariga kiradi. Sanoat ovlarida uzunligi 30 sm gacha va og'irligi 200300 g bo'lgan 46 yoshli oqushlar ustunlik qiladi ((27). Qushlar Koybishev suv omborida muhim sanoat ahamiyatiga ega ((191), Boden ko'lida (siganing ikkinchi o'rnini egallaydi) ((122), O'gey ko'lida (Mongliya) ((45), 1950-yillarda qushlar Barabin pastligi ko'llarida (G'arbiy Sibir)  uchinchi o'rinda turardi. Sibirning shimoliy ko'llarida, ko'pligiga qaramay, baliq mahsuloti juda katta emas va 0,13 kg \/ gektardan tashkil etadi ((42).","question":"1950-yillarda qaysi suv havzalarida baliq ovlash bo'yicha uchinchi o'rinni egallagan?","answers":{"text":["Barabin pastligi ko'llarida (G'arbiy Sibir) "],"answer_start":[374]},"id":119}
{"context":"Nam tropik o 'rmonlar Yer yuzidagi eng boy florasi bilan tavsiflanadi (Sv. 4\/5 barcha o'simlik turlari), unda daraxtli turlar (70 foizga yaqin yuqori darajadagi o'simliklar) ning ustunligi, ularning xilma-xilligi (1 ga uchun 40 dan 100 gacha tur) bilan. O'rta darajadagi o'rmonlardan farqli o'laroq, tropik o'rmonlarda bir turdagi ikkita daraxtni bir-biriga yaqin holda topishingiz kam uchraydi. Bo'rdoqli o'rmonlarda past darajadagi daraxtlar, ayniqsa xurmo daraxtlari ko'p, ularning sirtdagi ildiz tizimi rivojlangan. Misol uchun, Indoneziyaning botqoq joylarida haddan tashqari yog'ingarchilik tuproqning aeratsiyasini qiyinlashtiradi, bu esa floristik tarkibni kamaytiradi. Nam tropik o'rmonlarda Dipterokarp, Bob, Mirta, Palm oilalari turlari ustunlik qiladi, daraxtga o'xshash parvarishlar ham keng tarqalgan. Daraxtlarning tomirlari odatda to'g'ri, shoxlari tepaga yaqinroq, nozik va silliq qobig'i bilan. Daraxtlarning barglari odatda katta, zich, teriga o'ralgan bo'ladi. Daraxtlarning ildizlaridan 8 metr balandlikka yetadigan kuchli taxta shaklidagi ildizlar ajraladi. Boʻrdoqi oʻrmonlar daraxtlari koʻpincha yurish ildizlariga ega ((10).","question":"Nam tropik o'rmonlarda daraxtli o'simlik turlarining ulushi qancha?","answers":{"text":["70 foizga yaqin"],"answer_start":[127]},"id":831}
{"context":"Dialektikaning mohiyati sintetik birligga birlashtirishdan iborat (totalizatsiya), chunki dialektik qonunlar faqat birlikning ichida ma'noga ega bo'ladi. Shaxs moddiy sharoitlar va boshqa odamlar bilan munosabatlar ni to'ldirib, u o'z tarixini o'zi yaratadi, chunki u o'z tarixini yaratadi. Obʼektiv iqtisodiy va ijtimoiy tuzilmalar umuman olganda loyihaning ichki-jismoniy elementlari ustida ajralgan ustun sifatida namoyon boʻladi. Totalizatsiya talabi insonni o'zining barcha ko'rinishlarida butunlay namoyon bo'lishini taqozo etadi.","question":"Inson nimalarni to'laligicha oladi?","answers":{"text":["moddiy sharoitlar va boshqa odamlar bilan munosabatlar"],"answer_start":[160]},"id":970}
{"context":"Tashkilot qoidalari banklarning kartalardan foydalanganlik uchun qo'shimcha komissiya olmasligidir. Ko'pincha, tizim qoidalari haqida aniq ma'lumotga ega bo'lmagan banklar komissiya belgilashi mumkin, kredit kartalari esa debet kartalaridan yuqori. Ba'zi mamlakatlar qonunchilik bilan komissiya olmaslik qoidalarini bekor qildilar  birinchilardan biri Buyuk Britaniya bo'ldi, Avstraliyada ham shunga o'xshash qoidalar joriy etildi Bunday mamlakatlarda komissiya Visa yoki boshqa karta bilan amalga oshiriladigan deyarli har qanday operatsiyaga ta'sir qilishi mumkin. Ammo, shu Buyuk Britaniyada, ushbu qo'shimcha to'lov karta egasi tomonidan karta chiqarilganda to'langan summadan oshmasligi kerak. Savdo shoxobchalariga bir xil kartalar bo'yicha turli komissiyalarni belgilash taqiqlanadi.","question":"Qaysi davlat birinchi bo'lib qo'shimcha ish haqi olishni taqiqlovchi qonunni qabul qildi?","answers":{"text":["Buyuk Britaniya"],"answer_start":[352]},"id":1352}
{"context":"Viktoriya Konstitutsiyasi 1975 yilda tasdiqlangan, ammo u 1855 yilgi mustamlaka konstitutsiyasiga asoslangan, u Birlashgan Qirollik Parlamenti tomonidan Viktoriya Konstitutsiyaviy akti nomi bilan qabul qilingan, unga ko'ra Parlament shtat hokimiyatining qonun chiqaruvchi organi sifatida shtatga tegishli vazifalarni hal qilish uchun ta'sis etilgan. Viktoriya parlamenti Viktoriya konstitutsiyasiga o'zgartirishlar kiritish huquqiga ega, ammo ba'zi \"Muxolifatli tuzatishlar\" dan tashqari, ularni qabul qilish yoki ikkala palatalardagi mutlaq ko'pchilik ovozlarini, ikkala palatalardagi barcha ovozlarning beshdan uch qismini yoki umumiy referendumda olingan Viktoriya fuqarolarining roziligini talab qiladi, bu esa o'zgartirishning jiddiyligiga bog'liqdir.","question":"Viktoriya parlamenti tomonidan qaysi hujjat yaratilgan?","answers":{"text":["Viktoriya Konstitutsiyaviy akti"],"answer_start":[153]},"id":3048}
{"context":"Magnetiy boshlarning to'g'ri justutizatsiyasi (ularning balandligi va lentaga nisbatan burchakdagi joylashuvi) qabul qilingan standartlarga muvofiq turli xil magnitofonlarda olingan yozuvlarning mosligini ta'minlashda muhim ahamiyatga ega. Yozuvlar moslashuviga, ayniqsa, yozuv va takrorlashda magnit boshlarning azimuti (bosqichning magnit bo'shligi va lenta chetlari orasidagi burchak) mos kelishi ta'sir qiladi. Azimutlarning bir-biriga mos kelmasligi faqatgina burchak daqiqalari birligiga to'g'ri kelmaydi, bu esa yuqori chastotalar takrorlanishini keskin kamaytiradi. Arzon magnitofonlarda, odatda, eshitish uchun boshni eng yuqori chastotalarda maksimal darajada sozlash uchun old yoki orqa panelda maxsus teshik mavjud.","question":"Turli xil magnitofonlarda yozib olingan yozuvlarni moslashtirish uchun nima muhim?","answers":{"text":["Magnetiy boshlarning to'g'ri justutizatsiyasi"],"answer_start":[0]},"id":850}
{"context":"Bugungi kunda kitob ishlab chiqarishning eng keng tarqalgan usuli offset yoki litografiya texnologiyasi bo'lib, unda rangni matbaa shaklidan qog'ozga o'rta silindr orqali uzatish mumkin. Sahifalar ketma-ket qog'ozda chop etiladi, keyinchalik qog'oz alohida varaqlarga bo'linadi, natijada kitob darhol to'g'ri tartibda yig'iladi. Bunday mashinalar rollon yoki aylanma mashinalar deb ataladi; shuningdek, rulonga emas, alohida varaqlarga bosadigan ofset mashinalar ham mavjud.","question":"Hozirgi kunda kitoblarni chop etishda nimalardan foydalaniladi?","answers":{"text":["offset yoki litografiya texnologiyasi"],"answer_start":[66]},"id":2663}
{"context":"2004 yil yakunlariga ko'ra, xoldingning ishonchli boshqaruvidagi aktivlar 2003 yilga nisbatan ikki baravar ko'paygan. Shu vaqtning o'zida FINAM AQSh fond bozorlarida qimmatli qog'ozlar savdosiga kirishdi. 2006 yilda kompaniyaning birja aylanmasi $70 milliarddan oshdi. 2007 yildan boshlab xoldingning filial tarmog'i Rossiyaning 89 ta shahrini qamrab oldi. 2008 yilga kelib 11 ta pay investitsiya jamg'armasi (PIF) shakllantirildi. 2009 yil yakunlariga ko'ra, FINAM Rossiya eng yirik broker bo'ldi, uning Rossiyaning fond bozori aylanmasidagi ulushi 18 foizni tashkil etdi.","question":"2009 yilda FINAM nimaga aylandi?","answers":{"text":["Rossiya eng yirik broker"],"answer_start":[466]},"id":1701}
{"context":"Fuqarolik-huquqiy shartnomalarning mehnat shartnomasidan qo'shimcha farqi quyidagilardan iborat: fuqarolik-huquqiy shartnomalar tomonlarining tengligi; ular bo'yicha ishlarning aniq natijasi yoki xizmatlar ko'rsatishning aniq natijasi mavjudligi va uni qabul qilish-topshirish dalolatnomasi bo'yicha kontragentga berish; fuqarolik-huquqiy shartnomalar bo'yicha bir martalik to'lovni amalga oshirish yoki ishlarning natijasi tayyorligiga yoki xizmatlarni qisman ko'rsatishga bog'liq bo'lgan qismlar bo'yicha, ishlarni bajarishning (xizmatlarni ko'rsatishning) qabul qilish-topshirish (bosqichlari) dalolatnomalarini tuzish bilan amalga oshirish.","question":"Qabul qilish-berish aktlari deb ham ataladi.","answers":{"text":["bosqichlari"],"answer_start":[584]},"id":120}
{"context":"Har yili FINAM xoldingi tarmoq mukofotlari, tanlovlar va reytinglar g'olibi bo'ladi. Ular orasida: Moliyaviy Olimp  2007, 2008, 2011, 2012; Rossiya moliyaviy elita  2007, 2008, 2009 (grand-pri), 2010 (grand-pri), 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2017; Fond bozori elita  2009, 2011, 2014, 2015; O'sish asoslari  2012, 2013, 2014, 2015; Innovatsiyalar vaqti  2014, 2015; Rossiya moliyaviy marvaridlari  2008, 2009 oilaviy byudjet jurnali; 2012 yil kompaniyasi jurnali. 2007, 2008, 2009, 2010, 2011 yillar yakunlari bo'yicha RBKning Rossiyadagi eng yirik brokerlik kompaniyalari reytingida 1-o'rin. WhoTrades xoldingining xalqaro bo'linmasi o'z bozorlarida turli mukofotlar bilan ham tanilgan. Masalan, 2012 yilda u World Finance jurnali tomonidan Foreign Exchange Awards mukofoti sovrindori bo'ldi. 2014-yilda  savdogarlar uchun eng yaxshi ijtimoiy tarmoq, 2015-yilda  Xalqaro moliya jurnali tomonidan Lotin Amerikasida eng tez rivojlanayotgan broker. Bundan tashqari, WhoTrades Sharqiy Yevropaning eng yaxshi brokeri (2014) va Xitoyning eng innovatsion brokeri (2015) deb tan olingan bo'lib, tegishli mukofotlarni International Alternative Investment Review (IAIR) Awards. 2015 yilda u Shanxayda bo'lib o'tgan China Forex Expo ko'rgazmasida mukofotga sazovor bo'ldi.","question":"Qaysi yilda \"WhoTrades\" xoldingining xalqaro bo'linmasi treyderlar uchun eng yaxshi ijtimoiy tarmoq bo'ldi?","answers":{"text":["2014-yilda"],"answer_start":[795]},"id":2537}
{"context":"Bosniya bilan eng qadimgi film 1912 yilda Bosniya bo'ylab sayohat deb hisoblanadi. 1951-yilda birinchi o'yin kino suratga olindi: qisqa metrajli film Chegara yonida va to'liq metrajli Major Pryzrak. Keyingi filmlar koʻpincha yugoslav yozuvchilarining ssenariylari boʻyicha suratga olingan  M. Selimovich, M. Qovurgʻachi, B. Chopich va boshqalar. Ko'pgina rasmlar Bosna-film kinostudiyasi tomonidan, ko'pincha Yugoslaviya va chet eldagi boshqa kinostudiyalar bilan birgalikda suratga olingan. 1960 yillarda tashkil etilgan Sutyeska-film kinostudiyasi qisqa metrajli va hujjatli filmlar suratga olgan. 1981 yilda Sarajevada Sahna san'ati akademiyasi ochildi. Yugoslaviya mavjud bo'lgan davrda, 1969 yilda Neretva jangida, Dolli Bellni eslaysizmi? rejissyori E. 1981 yildagi Kusturica. 1995 yildan buyon Sarajevada xalqaro Sarajev kinofestivali o'tkaziladi. 1996 yilda Bosniya urushi tugaganidan soʻng birinchi oʻyin filmi - \" Butunlay aylana \" suratga olingan. XXI asr boshida \"Hech kimning yeri\" (2001 yil), \"Kuniga va soat\" (2004 yil) va boshqa filmlar suratga olingan.","question":"Bosniya va Gersegovindagi birinchi o'yin kino qaysi yilda suratga olindi?","answers":{"text":["1951-yilda"],"answer_start":[83]},"id":924}
{"context":"Keyinchalik, 1924 yil kuzida Trotkizm atamasi adabiy bahslar davomida ishlatilgan. O'shanda Lev Trotskiy Oktyabr darslari maqolasi chop etadi, bu uning insholar to'plamining uchinchi jildining muqaddimi sifatida chiqdi. Maqolada Trotskiy 1917 yil oktyabrgacha bo'lgan davrda bolşeviklar partiyasi ichidagi kelishmovchiliklar tarixini tasvirlagan. Unga javoban Pravdada Nikolay Buxarin tomonidan yozilgan tahririyat maqolasi chiqdi, \"Oktyabr tarixini qanday yozish kerak emas\" (T. Trotskiy 1917) (28). Ushbu maqolada 1917 yildan beri birinchi marta Trotskizm atamasi qoʻllaniladi (29). Keyinchalik bu atama Lev Trotskiyning Vladimir Lenin va bolşeviklar partiyasiga dushmanlik nuqtai nazarini tasvirlash uchun Lev Kamenevning (Leninizm yoki trotskizm?), Grigoriy Zinovyevning (Bolshevism yoki trotskizm? ) va Iosif Stalinning (Trotskizm yoki leninizm?), 1924 yil noyabr oyida chop etilgan maqolalarida qo'llanilgan. Aynan shunday kontekstda Trotkizm tushunchasi rasmiy sovet tarixchiligida va rasmiy sovet marksizmida 1980-yillarning oxirigacha ishlatilgan.","question":"Nikolay Buxarinning maqolasi qaysi gazetada chop etilgan?","answers":{"text":["Pravda"],"answer_start":[360]},"id":2372}
{"context":"Oqsillarning ikkilamchi tuzilishi aminokislotalar qoldiqlari o'rtasida vodorod bog'lanishlari hosil bo'lishi natijasidir degan g'oya 1933 yilda Uilyam Astberi tomonidan bildirilgan, ammo Linus Poling oqsillarning ikkinchilamchi tuzilishini muvaffaqiyatli bashorat qilgan birinchi olim hisoblanadi. Keyinchalik Uolter Kauzman, Kay Linnerstrom-Langning ishlariga asoslanib, oqsillarning uchinchi tuzilishi va bu jarayonda gidrofob o'zaro ta'sirlanishlarning rolini tushunishga salmoqli hissa qo'shdi. 1940-yillar oxirida  1950-yillar boshida Frederik Senger oqsillarni sekvensiyalash usulini ishlab chiqdi, uning yordamida u 1955 yilga kelib ikkita insulin zanjirining aminokislotalar ketma-ketligini aniqladi,  oqsillari (qismli shakarlar singari) zanjirlar, kolloidlar yoki siklolar kabi tarqalgan emas, balki aminokislotalarning chiziqli polimerlari ekanligini ko'rsatdi. Sovet\/Rossiya olimlari tomonidan aminokislota ketma-ketligi aniqlangan birinchi oqsil 1972 yilda aspartaminotransferaz bo'ldi.","question":"Oqsillarning ikkinchi darajali tuzilishi aminokislotalar qoldiqlari o'rtasida vodorod bog'lanishlari hosil bo'lishining natijasidir degan fikr qaysi yilda bildirilgan?","answers":{"text":["1933 yilda"],"answer_start":[133]},"id":1943}
{"context":"Superintendent Battl (ingl. Superintendent Battle)  Besh roman qahramoni, detektiv. Battalga maxfiy jamiyatlar va tashkilotlar bilan bog'liq nozik ishlar, shuningdek, davlat manfaatlari va davlat siriga daxldor ishlar topshirilgan. Bosh nazoratchi - Skotlandiya Yardining juda muvaffaqiyatli xodimi, u madaniyatli va aqlli politsiyachi bo'lib, his-tuyg'ularini kamdan-kam ko'rsatadi. Kristi u haqida juda kam gapiradi: Battlning ismi noma'lum. Battal oilasi haqida ma'lum bo'lishicha, uning xotini Meri deb nomlanadi va ularning beshta farzandi bor.","question":"Superintendent Battl necha roman qahramoni?","answers":{"text":["Besh"],"answer_start":[52]},"id":1067}
{"context":"Tergovchilarning muhim xususiyati shundaki, hodisaning haqiqiy holatlari o'quvchiga, har holda, tergov yakunlanmaguncha, to'liq ravishda ma'lum qilinmaydi. Buning o'rniga, o'quvchi muallif tomonidan tekshirish jarayoni orqali olib boriladi, har bir bosqichda o'z versiyalarini tuzish va ma'lum faktlarni baholash imkoniyatiga ega bo'ladi. Agar asar boshida hodisaning barcha tafsilotlarini tasvirlasa, yoki hodisa o'zida g'ayrioddiy, sirli hech narsa bo'lmasa, u holda uni sof detektivga emas, balki qarindosh janrlarga (bo'yovik, politsiya romani va boshqalar. e.) bilan bogʻliq.","question":"Qardosh janrlarga nima tegishli?","answers":{"text":["bo'yovik, politsiya romani va boshqalar. e"],"answer_start":[521]},"id":1609}
{"context":"Murakkab va harakatsiz huquqiy normalarni PR-reanimatsiya qilish (xususan, RF Jinoyat kodeksining 171 - Qonunga xilof tadbirkorlik va 177 - Kreditorlik qarzlarini to'lashdan qasddan bo'yin tovlash) uchun alohida rol o'ynash mumkin. Bunday holda, ommaviy axborot vositalarida nashr etiladigan olimlarning alohida ishlar bo'yicha xulosalari va mutaxassislarning sharhlari, bir tomondan, huquqni muhofaza qilish organlarining jinoyat ishini qo'zg'atishni rad etish imkoniyatini to'sib qo'yishi mumkin, chunki rad etish huquqni qo'llashning layoqatliligiga shubha tug'diradi. Boshqa tomondan, ekspert sharhlari huquqni muhofaza qiluvchi organlarga jinoyat tarkibini isbotlashda yordam berishi mumkin.","question":"Huquq-tartibot organlariga qaysi ommaviy axborot vositalari yordam berishi mumkin?","answers":{"text":["ekspert sharhlari"],"answer_start":[589]},"id":2555}
{"context":"An'anaga ko'ra, ovoz berishdan so'ng yangi pontifikga savol berishdi: u tayyormi? Shundan so'ng uni Sankt-Peter sobori binosiga olib ketishdi, u yig'lash xonasi (camera lacrimatoria) deb nomlanadi  yangi pontifik o'z tanlovi haqidagi xabarni og'ir yukni yelkasiga tashlab yuborganligi uchun ko'z yoshlari bilan kutib olishi kerak deb hisoblanadi. Bu xonada, otasi o'ziga yangi nom tanlaydi, u bilan u cherkov tarixida o'z o'rnini topadi. Jozef Rattsinger XVI Benedikt nomini tanladi. Ushbu ism bilan oldingi papa Benedikt XV  1914 yildan 1922 yilgacha Vatikanni boshqargan italiyalik olijanob edi.","question":"Yangi pontifikga qanday savol berish odat tusiga kirgan?","answers":{"text":["u tayyormi?"],"answer_start":[70]},"id":1954}
{"context":"Dinshunos E. Ha, shunday. Torchinov yoga va issiqizm o'rtasidagi genetik bog'liqlik mavjudligi haqidagi da'volar uchun hozirgi vaqtda asoslar mavjud emas, deb fikr bildirdi, ammo pravoslavlik askezida ekstaz hind an'analarining samadxi holatiga juda o'xshashdir. Shuningdek, u ishixada ishlatiladigan psixoteknik protseduralar (nafasni to'xtatish, o'ziga xos holatlar, vizualizatsiya, e'tiborni o'z tanasining muayyan qismlariga qaratish) yoga ishlatiladigan psixoteknik protseduralar bilan o'xshashligini ta'kidladi. Xususan, Torchinov ishigastlarning aqlli ibodatlari (Rabbimiz, Iso Masih, Xudoning O'g'li, biz gunohkorlarga rahm qil) kuchli universal psixoteknik usul bo'lib, hind vişnuist bhaktida Harekrishnning buyuk mantrasini takrorlash yoki amidaizmda Amitabha budda ismini takrorlash bilan o'xshashligini ko'rsatdi.","question":"Qaysi holat pravoslavlik askezida ekstaz bilan o'zaro yaqin bog'liqlikka ega?","answers":{"text":["samadxi"],"answer_start":[228]},"id":2616}
{"context":"1976 yilda Vaqt mashinasi 1976 yilda Tallin yoshlar qo'shiqlari festivalining ishtirokchisi bo'ldi. Ushbu davrda guruh SSSR Go'sht va sut sanoati vazirligining klubida repetitsiya qildi, buning natijasida festivalga ushbu vazirlikdan rasmiy yo'llanma oldi. Tallinda guruh a'zolari Time Machine qo'shiqlari Moskvadan tashqarida ham mashhurligini bilib olishdi. Festivalda guruh birinchi mukofotni qo'lga kiritdi. U borida Boris Grebenshikov bilan tanishish sodir bo'ldi, uning yordamida Leningradda Vaqt mashinasining davriy havaskor gastrollari boshlandi. Guruhga yarim yilga Yuriy Ilchenko (ilgari  Leningrad guruhi Myfa solisti) keldi. U ketgandan so'ng guruh yana uch kishilik guruhda o'ynadi (Makarevich KavagoeMargulis). 1977 yilda Vaqt mashinasi Tallinda yana bir bor, garchi birinchi marta bo'lganidan kamroq muvaffaqiyat bilan chiqdi.","question":"Qaysi yilda Vaqt mashinasi \"Tallin yoshlar qo'shiqlari\" festivali ishtirokchisi bo'ldi?76?","answers":{"text":["1976 yilda"],"answer_start":[0]},"id":1650}
{"context":"Ehtimol, Avgust Derlet Lovecraftning asosiy izdoshi bo'lib, ham xronologiya, ham ketma-ketlik nuqtai nazaridan hisoblanadi. Garchi keyinchalik ko'plab mualliflar Lovecraft yaratgan koinot xudolari panteoniga murojaat qilishsa ham, aynan Derlet, Lovecraftning o'zi, Derlet va ularning ijodlarida Lovecraft yaratgan olamlar bilan aloqador bo'lganlarning asarlarini nashr etgan Arkham House nashriyotining yaratuvchisi va rahbari bo'ldi. Derlet, o'zining ustozidan ta'sir kuchiga teng kelmasa-da, yozuvchi sifatida ham juda muvaffaqiyatli edi. Biroq, u nashriyot ishi dahosi bo'lgan - o'sha davrdagiArkham House nashriyotining kitoblari hozirgi kunda bibliografik kamchiliklar hisoblanadi. Bundan tashqari, bu nashriyotning muayyan shaxsning ijodiga asoslanganligi kamdan-kam hollarda bo'lgan.","question":"Hozirgi kunda qaysi nashriyotning kitoblari bibliografik kamyob hisoblanadi?","answers":{"text":["Arkham House"],"answer_start":[596]},"id":275}
{"context":"2005 yil 10 noyabrda Elton John s Christmas Party to'plami chiqdi, u uchun ikkita qo'shiqni ijro etdi, qolganlarini yozishda u tanlagan san'atkorlar ishtirok etdi. Dastlab, bu albom Starbucks kafelar tarmog'i orqali sotilgan va har bir sotuvdan ikki dollar uning OITSga qarshi kurash xayriya tashkilotiga (Elton John AIDS Foundation) ketgan. 2006 yil 10 oktyabrda ushbu albom keng miqyosda sotildi, ammo dastlabki ro'yxatdan oltita qo'shiq (u erda 21 kompozitsiya mavjud edi) chiqarib tashlandi. 2006 yil 7 fevralda Studio 99da bir qator san'atkorlar tomonidan yozib olingan The Timeless Classics of Elton John Performed by Studio 99 deb nomlangan bag'ishlov albom chiqdi.","question":"Elton Jonning Rojdestvo partiyasida nechta qo'shiq bor edi.","answers":{"text":["u erda 21 kompozitsiya mavjud edi"],"answer_start":[441]},"id":507}
{"context":"Ko'p qatlamli varaqlarni shakllantirish uchun karta asoslari ularni ishlab chiqarishning texnologik zanjirida isitish va sovutish bilan kuchli gidravlik presslardan foydalaniladi. Pressni har bir mahsulotning shakllanishi uchun tsikllarni belgilaydigan o'rnatilgan mikroprosessor tizimi boshqaradi. Zamonaviy presslar bir oyoqni isitish va boshqasini sovutish ni o'z ichiga oladi. Presslarning shakllanadigan plitalarida isitish tugagandan so'ng tezlashtirilgan suv sovutish uchun kanallar mavjud. Bunday chora shuningdek uzluksiz texnologik jarayonni ta'minlaydi.","question":"Zamonaviy matbuotning dizayni nimadan iborat?","answers":{"text":["bir oyoqni isitish va boshqasini sovutish"],"answer_start":[318]},"id":432}
{"context":"Sheffildda 1100 ta tarixiy yodgorlik mavjud (shu jumladan Sheffild pochta okrugining butun qismi). Ulardan faqat 5 tasi I toifaga, 55 tasi II toifaga*, qolganlarining aksariyati II toifaga kiradi. Boshqa ingliz shaharlari bilan taqqoslaganda, Sheffildda I toifali obidalar kam, masalan, Liverpulda ushbu toifali obidalar 26 dona. Bu holat arxitektura tarixiy bo'lmish Nikolas Pevsner tomonidan 1959 yilda, XIX asrga qadar qurilgan birorta ham binosi bo'lmagan shahar arxitektura jihatidan juda umidsizlikka uchraganini yozganida, yangradi.","question":"Nikolas Pevsner qaysi yilda Sheffield XIX asrga qadar qurilgan binolarsiz, me'morchilik jihatdan juda umidsizlikka uchraganini yozgan?","answers":{"text":["1959"],"answer_start":[394]},"id":2551}
{"context":"Embargo AQSh iqtisodiyotiga salbiy ta'sir ko'rsatdi, bu esa AQShning energiya xavfsizligiga tahdidlarni bartaraf etish uchun kechiktirib bo'lmaydigan choralar ko'rinishida. Xalqaro miqyosda narxlar o'sishi ko'plab tarmoqlarda, xususan avtomobilsozlik sohasida raqobat mavqeini o'zgartirdi. Makroiqtisodiy muammolar inflyatsiya va deflyatsiyani o'z ichiga oladi. Embargo tufayli neft kompaniyalari neft yetkazib berishni ko'paytirishning yangi yo'llarini izlashga majbur bo'ldilar, hatto Arktika kabi qiyin joylarda ham. Yangi konlar topilganidan va qazib olinganidan keyin, odatda, yetarli darajada qazib olish darajasiga yetguncha besh yildan o'n yilgacha vaqt ketadi.","question":"AQSh iqtisodiyotiga salbiy ta'sir ko'rsatgan narsalar nima?","answers":{"text":["Embargo"],"answer_start":[0]},"id":3038}
{"context":"Bakteriyalarning hayotiy faoliyati uchun zarur bo'lgan barcha genetik ma'lumotlar ko'pincha kovalent yopiq halqa shaklida bo'lgan bitta DNKda (bakteriya xromosomi) mavjud (Streptomyces va Borrelialarda chiziqli xromosomalar topilgan). U bir nuqtada tsitoplazmaga birikadi va sitoplazmadan ajralmagan, ammo membrana bilan ajratilgan, nukleoid deb nomlangan tuzilishga joylashtiriladi. DNKning uzunligi 1 mm dan ortiq. Bakteriya xromosomi odatda bitta nusxada bo'ladi, ya'ni deyarli barcha prokariotlar haploiddir, garchi ma'lum sharoitlarda bitta hujayra o'z xromosomasining bir nechta nusxalarini o'z ichiga olishi mumkin, Burkholderia cepacia esa uch xil halqa xromosomasiga ega (uzunligi 3,6; 3,2 va 1,1 million nukleotid juftligi). Prokariotlarning ribosomalari eukariotlardagilardan farq qiladi va 70 S (eukariotlarda 80 S) sedimentatsiya konstantiga ega.","question":"Hayot uchun zarur bo'lgan barcha genetik ma'lumotlarni o'z ichiga olgan bakteriyalarning DNKsi nima deb ataladi?","answers":{"text":["bakteriya xromosomi"],"answer_start":[143]},"id":263}
{"context":"Virtual tovarlarning keng tarqalishi tufayli ko'plab davlatlar hukumatlari bunga e'tibor qaratishdi. Avstraliya hukumati virtual boyliklardan olingan daromadni soliq to'lanadigan deb hisoblaydi. Symantec kompaniyasining mutaxassislari shuni ta'kidlashdi: Bu operatsiyalar butun dunyo bo'ylab maxsus nazoratsiz, oddiy bank o'tkazmasi bilan amalga oshiriladi. Xitoy Hukumatining valyutalar almashinuvi tartibga solinmayotganini toʻxtatish uchun virtual pullarni haqiqiy pullarga ayirboshlashni toʻxtatish toʻgʻrisidagi farmoni misol sifatida keltiriladi. Farmerlarning e'tiborini yanada oshirishni bashorat qilishmoqda Second Life va World of Warcraft ularning mashhurligi va, shunga ko'ra, farmerlarning xizmatlariga bo'lgan talab tufayli.","question":"Qaysi fermerlar o'zlarining xaridorgirligi tufayli e'tiborni tortdilar?","answers":{"text":["Second Life va World of Warcraft"],"answer_start":[617]},"id":979}
{"context":"Temir yo'llari ishiga, shu bilan birga, ijtimoiy va insoniy nizolarga filmlar bag'ishlangan Yana yashash kerak (1999, rejissyor Vasily Panin), Poyezd to'xtadi (1982, rejissyor Vadim Abdrashitov), Magistral (1983, rejissyor Viktor Tregubovich), 34-tez tezkor (1981, rejissyor Andrey Malykov). Film-ofat janrida Jadvaldan tashqari poyezd (1985, rejissyor Aleksandr Grishin), Boshqarilmaydigan (2010) filmlari suratga olingan. Sharqiy ekspressdagi qotillik, Oltin poezd, Biz, quyi imzo chekganlar, Sportlot-82, Transsiberiya ekspress, Poyezd sharqqa ketmoqda, Ikkitaga mo'ljallangan vokzal, Kecha poyezdi (2009) filmlarida temir yo'l harakatlanish joyi bo'lib xizmat qiladi. Temir yo'llarning romantikasi, yo'l xodimlarining qahramonligi va jasorati haqida filmlar \"Buyuk ovlar\" (1970), \"Rus parovozi\" (1988), \"Mashinist poyezdlarni boshqargan\" (1961) kabi filmlar yaratilgan. Temir yoʻl tarixiga quyidagi hujjatli filmlar bagʻishlangan: Rossiya temir yoʻllari tarixi (1993), Men poezdlarni yaxshi koʻraman. 2007 yilda rejissyor Aleksey Fedorchenko \" Temir yoʻl \" filmini suratga olgan.","question":"Yana yashash kerak, Poyezd to'xtadi, Magistral, 34-tez tezkor? kabi kinofilmlar nimaga bag'ishlangan?","answers":{"text":["Temir yo'llari ishiga"],"answer_start":[0]},"id":606}
{"context":"Baltiya artizian havzasidagi yer osti suvlarining quyi (Kembriya-Vend) va yuqori (Kembriya-Ordiv) qatlamlari Kambriya loylarining kuchli qalinligi bilan ajratilgan. Hovuzning o'lchamlari bo'yicha u Yevropadagi eng yirik hovuzlar qatoriga kiradi. Bu yerda yer ostidagi chuchuk suvlar uchun o'rtacha 5 dan 30 foizgacha atmosfera yog'ingarchiligi sarflanadi; ularning tabiiy yillik resursi 16,8 kub kilometr deb baholanadi. O'rtacha ko'p yillik yer osti oqimi 1 km2 ga hisoblaganda silur va ordovikning kuchli yoriq va karstlangan ohaktoshlarida 1,51,7 l\/s dan, paleojen va kembriy-ordovik suvli komplekslarda 0,5 l\/s gacha, suv o'tkazuvchanligi zaif va infiltratsion ta'minot qiyin bo'lgan holda, o'zgarib turadi. Ushbu farqni hisobga olgan holda, yer osti oqimi daryoga nisbatan 1520% va 5060% orasida, Merkis daryosi havzasidagi Siluriy va Ordovik yaylovlarida 70% gacha.","question":"Atmosfera yomg'irining qancha qismi chuchuk yer osti suvlarini oziqlantirishga sarflanadi?","answers":{"text":["5 dan 30 foizgacha"],"answer_start":[298]},"id":2762}
{"context":"Portlar dengiz, daryo, yo'lovchi, savdo, baliqchilik va boshqalar bo'ladi. Masalan, dengiz porti har doim ham dengiz yoki okean sohilida bo'lmasligi mumkin, u daryolar, ko'rfazlar sohilida bo'lishi mumkin. Yo'lovchilarga xizmat ko'rsatish uchun dengiz va daryo vokzallaridan foydalaniladi. Kemalarga texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlash uchun quruq va suzuvchi doklardan foydalaniladi. Xalqaro portlarda yuqumli kasalliklar tarqalishining oldini olish maqsadida kelgan kemalarni izolyatsiya qilish uchun alohida joylar  karantinlar mavjud.","question":"Dengiz va daryo bekatlari nima uchun ishlatiladi?","answers":{"text":["Yo'lovchilarga xizmat ko'rsatish"],"answer_start":[206]},"id":2638}
{"context":"Lev Tolstoy o'z oilasi uchun hayot rejasi taklif qildi, unga ko'ra u daromadining bir qismini kambag'allarga va maktablarga berishni, oilaning turmush tarzini (hayot, oziq-ovqat, kiyim) sezilarli darajada soddalashtirishni, shu bilan birga, ortiqcha narsalarni sotishni va tarqatishni: fortepiano, mebel, ekipaj. Uning rafiqasi Sofiya Andreyevnaga bunday reja yoqmaganligi aniq, shuning uchun ular birinchi jiddiy mojaroga duch kelishdi va farzandlarining kelajagi uchun e'lon qilinmagan urush boshlandi. 1892-yilda Tolstoy alohida hujjat imzoladi va butun mulkni xotini va bolalariga berdi, mulkdor bo'lishni istamadi. Shunga qaramay, ular deyarli ellik yil birga katta muhabbat bilan yashadilar.","question":"Qaysi yilda Lev Tolstoy o'z mulkini xotini va bolalariga berish to'g'risida dalolatnoma imzoladi?","answers":{"text":["1892-yilda"],"answer_start":[505]},"id":1144}
{"context":"Shartnoma imzolangan sanadan kuchga kirishi yoki qo'shimcha davlat ichki tartib-taomillarini (ratifikatsiya va boshqalar) nazarda tutishi mumkin. p.) qo'llanadi. Ikkinchi holatda u bunday tartib-taomillar bajarilganligi to'g'risidagi hujjatlar almashilganidan so'ng kuchga kiradi. Ko'p tomonlama shartnoma odatda davlatlar soni tomonidan ichki tartib-taomillar bajarilganligi to'g'risidagi hujjatlar depozitariyga (shartnomada belgilangan davlatning tashqi ishlar vazirligiga yoki tegishli xalqaro tashkilotning kotibiyatiga) topshirilgandan so'ng kuchga kiradi. Keyinchalik u har bir keyingi davlat uchun bunday hujjatlar topshirilganidan keyin kuchga kiradi.","question":"Shartnomaning qaysi turi davlatlar soni tomonidan davlat ichki tartib-taomillarini bajarish to'g'risidagi hujjatlar depozitariyga (shartnomada belgilangan davlatning tashqi ishlar vazirligiga yoki tegishli xalqaro tashkilot kotibiyatiga) topshirilgandan so'ng kuchga kiradi?","answers":{"text":["Ko'p tomonlama shartnoma"],"answer_start":[281]},"id":2323}
{"context":"Mamlakat makroprudensial siyosatining ayrim vositalarini 90-yillarda qo'llashni boshladi, ammo makroprudensial siyosat 2007-2009 yillardagi global moliyaviy inqirozdan keyin keng tarqaldi Inqiroz an'anaviy siyosatning kamchiliklarini namoyish etdi: moliyaviy tizimning barqarorligini ta'minlash uchun narx barqarorligi, alohida moliyaviy institutlarga nisbatan nazorat va tartibga solish etarli emas. Klassik prudensial siyosatdan farqli o'laroq, makroprudensial yondashuv moliyaviy institutlar o'rtasidagi o'zaro bog'liqliklarni, moliyaviy tsikl va mumkin bo'lgan yuqtirish ta'sirlarini hisobga oladi.","question":"Mamlakat makroprudent siyosatining alohida vositalarini qachon qo'llash boshlandi?","answers":{"text":["90-yillarda"],"answer_start":[57]},"id":486}
{"context":"1688-yilda yozilgan loyihada Lokk, dinlar haqidagi bahslar va dunyoviy munosabatlar bilan aralashmagan haqiqiy xristian jamoati haqidagi idealini taqdim etdi. Bu yerda ham u dinni vahiy asosida qabul qiladi, ammo har qanday fikrga nisbatan toqat qilishni majburiy deb biladi. Xizmat usuli har bir kishi uchun o'z xohishiga ko'ra taqdim etiladi. Lokk katolik va ateistlar ni ushbu nuqtai nazardan chetlab qo'yadi. U katoliklarni Rimda boshchilik qilayotganlari va davlat ichidagi davlat sifatida jamoat tinchligi va erkinligi uchun xavfli bo'lganliklari uchun ko'rmagan. U ateistlar bilan yarasholmas edi, chunki u Allohni inkor etadiganlar tomonidan rad etiladigan vahiy tushunchasini qat'iy ushlab turardi (6).","question":"Jon Lokk o'z qarashlaridan kimni istisno qilgan?","answers":{"text":["katolik va ateistlar"],"answer_start":[350]},"id":1272}
{"context":"Inqiroz bo'lmagan taqdirda bankning qisman zaxiralash usuli odatda juda ham tekis ishlaydi, chunki istalgan vaqtda, omonatchilarning umumiy sonidan faqatgina bir nechtasi o'z omonatlarini olib ketadi va naqd zaxiralari kundalik ehtiyojlarni qondirish uchun etarli darajada osongina saqlanishi mumkin. Bundan tashqari, normal iqtisodiy muhitda, naqd pul doimiy ravishda markaziy banklar tomonidan aylanmaga kiritib turiladi va yangi pul mablag'lari doimiy ravishda tijorat banklariga saqlab turiladi.","question":"Nima uchun bu darajada yetarli?","answers":{"text":["kundalik ehtiyojlarni qondirish uchun"],"answer_start":[219]},"id":2425}
{"context":"Fraktal nazariyadan moliyaviy xomashyo bozorlarini tahlil qilishda foydalangan birinchi amaliyotchi Bill Uilyams bo'ldi. Keyinchalik, uning bozorni fraktal tahlil qilish usuli ko'plab mamlakatlarda keng tarqaldi. Bunga uning \"Torishqoq xaos\", \"Birja savdosidagi yangi o'lchamlar\", \"Torishqoq xaos\" ikkinchi nashri kabi asarlari yordam berdi. Vaqt o'tishi bilan ko'plab ehtiyotsiz savdogarlar va tahlilchilar, chiroyli nom ortida, bozorda fraktallarning haqiqiy ishlatilishi emas, balki muallifning oqilona PR-harakati yashiringan deb hisobladilar. Tahlil natijalarini buzib ko'rsatadigan asosiy xato fraktalni engish tushunchasini noto'g'ri talqin qilishdir. Fraktal tahlilning noaniqligi, agar \"o'tish\" so'zini fraktal darajadagi narx bilan o'tish sifatida emas, balki fraktal darajadan yuqori yoki past narxni yopish bilan tasdiqlangan sinov sifatida tushunsa, tugaydi.","question":"\"Trading Chaos\" kitobining muallifi kim?","answers":{"text":["Bill Uilyams"],"answer_start":[100]},"id":666}
{"context":"Maktabgacha yoshdagi bolalar tabiatdan yiroqlashadilar. Tolkinning ikki yil ichida o'rmon va dalalar haqidagi barcha hikoyalari o'z asarlarida aks etgan. 1900 yilda Tolkin Qirol Edvard (King Edwards School) maktabiga o'qishga kiradi, u yerda u qadimgi ingliz tilini o'rganadi va boshqa  valiy, qadimgi norvegiya, fin, g'ot tillarini o'rganishni boshlaydi. U erta tilga mohirligini namoyon etdi, eski valiy va fin tillarini o'rganganidan so'ng, u elfiy tillarini ishlab chiqishni boshladi. Keyinchalik u Sankt Filip maktabida oʻqigan. Philips School) va Oksford kolleji Exeter da o'qigan.","question":"Tolkin keyinchalik o'qigan kollejning nomi nima edi?","answers":{"text":["Exeter"],"answer_start":[569]},"id":1487}
{"context":"Hozirgi vaqtda Rossiya qonunchiligida embrionning maqomi aniq emas, chunki huquq embrionning huquqiy munosabatlar subyekti sifatida mavjud bo'lishi g'oyasini qabul qilyaptimi degan savolga javob berish qiyin. Xususan, Inson organlari va (yoki) to'qimalarini transplantatsiya qilish to'g'risidagi qonun embrionlarni insoniy organlarning bir turi sifatida ko'rib chiqadi, garchi uning amal qilishi embrionlarga nisbatan tatbiq etilmasa ham. Bundan tashqari, embrionni inson deb hisoblash mumkin emasligi haqidagi tasavvur mavjud, chunki u huquqiy qobiliyatga ega emas (9).","question":"Inson organlari va (yoki) to'qimalarini transplantatsiya qilish to'g'risidagi qonun embrionlarga qanday qaraydi?","answers":{"text":["insoniy organlarning bir turi sifatida"],"answer_start":[315]},"id":1696}
{"context":"Kompaniya reklamalarni rotatsiyadan olib tashlaydi va kontraktni bekor qiladi, ammo qo'shiqchi unga tegishli bo'lgan besh million dollar miqdorida pul oladi ((136). Vatikan rasmiylari videoni qoralaydi, kardinallar esa uni birinchi marta cherkovdan chetlatadilar. 2015 yilda Madonna Vatikan uni uch marta ajratganini tasdiqlaydi (katolizmda bu jazo xatti-harakatni o'zgartirgan taqdirda olib tashlanadi) Qo'shiq Buyuk Britaniyaning nufuzli haftalik nashri New Musical Express tomonidan pop musiqasi tarixidagi 3-o'rinni egalladi, VH1 klipni 2-o'ringa qo'ydi ((139) ((140) ((141).","question":"Britaniyalik New Musical Express haftaligi Madonna qo'shig'ining ahamiyati haqida nima dedi?","answers":{"text":["pop musiqasi tarixidagi 3-o'rinni egalladi"],"answer_start":[486]},"id":2209}
{"context":"Keyinchalik, Duma bilan munosabatlar buzilganida, Mak xatni bosim ostida yozganini ta'kidladi. 1858 yilda Make Dumaga 18 ta romanni yaratishda o'z hammuallifligini tan olishni talab qilib sudga murojaat qildi, ammo uchta sud jarayonida birin-ketin mag'lub bo'ldi. Dima hayotining so'nggi kunlarida, og'ir kasal bo'lganida, o'g'liga o'zi va Mak o'rtasidagi yashirin hisob-kitoblar haqida gapirgan. Makga otasining o'limi haqida xabar berganida, Duma-o'g'li, hammualliflar o'rtasida alohida kelishuv bo'lganmi yoki yo'qligini so'radi. 1871 yil 26 sentyabrda u hech qanday sirli hisoblar bo'lmaganligini ta'kidlagan:","question":"Mak Dumaga qarshi sudda nima talab qilgan?","answers":{"text":["18 ta romanni yaratishda o'z hammuallifligini tan olishni"],"answer_start":[118]},"id":1557}
{"context":"Michelangelo 18 fevral 1564 yil Rimda vafot etdi. Uning o'limini Tommaso Kavalieri, Daniele da Volterra, Diomede Leone, shifokorlar Federiko Donati va Gerardo Fidelissi va xizmatkori Antonio Fransese22 ko'rishgan. O'limidan oldin u o'ziga xos so'zsiz vasiyat qildi: Men jonimni Xudoga, tanamni yerga, mol-mulkni qarindoshlarimga beraman (23). Michelangelo vafotidan bir necha kun oldin Rimga uning jiyani, Leonardo keldi, unga 15 fevral kuni Michelangelo iltimosiga ko'ra Federiko Donati xat yozdi ((24).","question":"Michelangelo qachon vafot etdi?","answers":{"text":["18 fevral 1564 yil"],"answer_start":[13]},"id":1835}
{"context":"Akvitaniyada 779 yildan Karl qirol vasallarini ko'chirib yuborishni boshladi va muntazam ravishda franklardan graflarni yuborishni boshladi. 781 yilda esa U Akvitaniyani shohlik darajasiga ko'tardi va uning taxtiga o'g'lini uch yil oldin dunyoga kelgan va Merovingiy ismi Ludovik bo'lgan Qirolicha Xildegarddan o'tqazdi. Akvitaniya Pireney basklar va Ispaniya musulmonlariga qarshi kurashda keng platzdarm bo'lishi kerak edi. Shu maqsadda u 790 yilda To'lsuz va Septimaniya grafligini tashkil etdi va uni boshchiligiga qo'ydi. Bu yerda uning qarindoshi, Geraym dukasi yashaydi. 790-yillarda yangi shoh Lyudovik Pireney ortidan qisqa muddatli yurish-turishlarga kirishdi, natijada Girona, Urxel va Vik shaharlari bilan chegara viloyatidan iborat mustahkamlangan Ispaniya markasi paydo bo'ldi.","question":"Kimni Karl Akvitaniyada taxtga o'tqazgan?","answers":{"text":["o'g'li"],"answer_start":[215]},"id":1809}
{"context":"III asrdan kechikmay yaratilganGomer va Gesiodning bahslari asarida tasvirlangan Gomer va Gesiodning she'riy janglari to'g'risida afsona mavjud. mil. avv. ko'pgina tadqiqotchilarning fikricha, undan ancha oldinroq ham. Poetlar, deyilganidek, o'lgan Amfidem sharafiga Evbeye orolida o'tkaziladigan o'yinlarda uchrashgan va har biri o'zlarining eng yaxshi she'rlarini o'qigan. Gesiod urush va qotillik emas, balki dehqonchilik va tinchlik payidan bo'lgani uchun g'alaba qozondi. Shu bilan birga, tomoshabinlar Gomerni yoqtirishdi.","question":"Gomiyrning Geziod bilan she'riy jangini qaysi asar tasvirlaydi?","answers":{"text":["Gomer va Gesiodning bahslari"],"answer_start":[31]},"id":1094}
{"context":"Ushbu yangi Lotin jaz Renessansi, Fidel Castro rejimidan qochib, Nyu-York va Floridada ko'proq imkoniyatlar izlab, Kubalik qaytib kelmaganlar kabi to'ng'ich Artur Sandoval, saksofonchi va klarnetchi Pakito DRivera va boshqalar kabi chet ellik ijrochilarning doimiy oqimi bilan oziqlandi. Shuningdek, latyn jazzi musiqasining poliritimli sifatlari raqs uchun yanada to'g'riroq bo'lgani uchun, jazza auditoriyasini ancha kengaytirdi, degan fikr mavjud. Haqiqat, faqat aqliy his qilish uchun minimal intuitivlikni saqlab qolgan holda.","question":"Chet ellik ijrochilar kimlardan iborat?","answers":{"text":["Kubalik qaytib kelmaganlar"],"answer_start":[115]},"id":1736}
{"context":"Perkin-Elmer kompaniyasi raqamli dasturiy boshqaruvli yangi dastgohlardan foydalanib, ko'zgularni belgilangan shaklda tayyorlashni rejalashtirgan edi. Kodak kompaniyasi an'anaviy tozalash usullaridan foydalangan holda, sinovdan o'tkazilmagan texnologiyalar bilan bog'liq kutilmagan muammolar yuzaga kelganda, zaxira ko'zgu tayyorlash bo'yicha kontraktni oldi (Kodak kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan ko'zgu hozirgi vaqtda Smitson instituti muzeyi ekspozitsiyasida). Asosiy ko'zgu ustida ish 1979 yilda boshlangan, uni tayyorlash uchun issiqlik kengayish koeffitsiyenti juda past bo'lgan shishadan foydalanilgan. Og'irlikni kamaytirish uchun ko'zgu  pastki va yuqori ikkita yuzdan iborat bo'lib, ular uyali tuzilmaning panjarali konstruksiyasi bilan birlashtirilgan.","question":"Asosiy ko'zgu qaysi yilda qurilgan?","answers":{"text":["1979 yilda"],"answer_start":[498]},"id":2660}
{"context":"Turingning hamkasblaridan biri, Jon Mochli, keyinchalik (Jon Presper Eckert bilan birgalikda) BINAC va UNIVAC kabi kompyuterlarni ishlab chiqqan EckertMauchly Computer Corporation kompaniyasining rahbari va asoschisi bo'lgan, o'z xodimlariga algebraik formulalar translyatorini yaratishni buyurdi. 1940-yillarda bu ambitsiyali maqsadga erishib bo'lmaganda, Mochli rahbarligida Operatsiyalar va o'zgaruvchilar ikki belgili kombinatsiyalar bilan kodlangan Qisqa kod deb nomlangan usul ishlab chiqilgan. Qisqa kodni tarjimon yordamida amalga oshirdik. Greys Xopper 1950-yillarning boshidan UNIVAC I uchun matematik yordamchi dasturlar to'plami ustida ishlagan holda, A-0 dastur-kompozitorini ixtiro qildi, u berilgan identifikator bo'yicha kerakli yordamchi dasturni magnit lentaga saqlangan kutubxonadan tanlab oldi va uni operativ xotiraning ajratilgan joyiga yozib qo'ydi.","question":"Jon Mochli qanday kompyuterlarni ishlab chiqdi?","answers":{"text":["BINAC va UNIVAC"],"answer_start":[94]},"id":314}
{"context":"1960-yillarning ikkinchi yarmida Fisher dunyodagi eng kuchli shaxmatchilar qatoriga ko'tarildi, u eng yuqori darajadagi turnirlarda muvaffaqiyat qozondi: Havana (1965)   24-o'rin (ushbu turnirda Fisher sirtdan ishtirok etdi  1960-yillarda AQSh Kubaga qarshi sanksiyalar kiritdi, davlat departamenti unga Havanaga chiqishga ruxsat bermadi va Robert AQShdan o'ynab, o'z harakatlarini telefon orqali uzatdi ((5)); Santa-Monika (1966)  2-o'rin; Ohrid va Monte-Karlo (1967)  1-o'rin; Netanya va Vinsikov (1968)  1-o'rin; Rovin  Zagreb va Buenos-Ares (1970)  1-o'rin.","question":"Fischer qaysi turnirda chetdan qatnashgan?","answers":{"text":["Havana (1965) "],"answer_start":[154]},"id":2881}
{"context":"O'zlarining o'lchamlari, shakli va yaxshi o'rganilgan kimyoviy tuzilishi tufayli viruslar materiallarni nanoo'lchamda tashkil etish uchun qolip sifatida ishlatilgan. Bunday so'nggi ishlarning misoli sifatida, Kolonbiya okrugidagi Vashington shahridagi Naval tadqiqot laboratoriyasi tomonidan sigir piyoz mozaikasi virusidan (ingl. Cowpea Mosaic Virus (CPMV)) DNK mikrochipli sensorlardagi signallarni kuchaytirish uchun ishlatiladi. Ushbu holatda virus zarralari signalni uzatishda ishlatiladigan fluoresan bo'yoq zarralarini ajratib, signalni o'chiruvchi bo'lmagan dimerlar yig'ilishining oldini oladi. CPMV-dan foydalanishning yana bir misoli, uni molekulyar elektronika uchun nanoo'lchamdagi namuna sifatida qo'llashdir.","question":"Navalning tadqiqot laboratoriyasi qaysi okrugda joylashgan?","answers":{"text":["Kolonbiya"],"answer_start":[209]},"id":2867}
{"context":"O'zining nisbatan janubiy joylashuvi tufayli Klaipeda  Litvaning eng yirik porti bo'lib, Rossiyaning Kaliningrad kabi, Baltiya dengizi va Kursha ko'rfazi sohillaridagi eng yirik muzlamaydigan dengiz portlaridan biridir. Klaipeda va unga tutash hududning o'ziga xos, Litvaning qolgan qismidan farq qiladigan tarixi bor. Arxeologik izlanishlar shuni ko'rsatadiki, u miloddan avvalgi birinchi asrlarda aholi bilan to'plangan. 1525 yilgacha Memel Tevton ordenining ritsarlariga tegishli bo'lgan. 1923 yilgacha  Germaniya, bu esa ushbu Baltik marvaridining me'moriy qiyofasida aks etgan. Shaharning tarixi, etnik va til qiyofasi tufayli ko'p millatli xususiyatlarga ega bo'lgan. Litvaliklardan tashqari, ko'p sonli ruslar unda yashaydi.","question":"Klaipeda shahrida litvaliklardan tashqari yana kimlar yashaydi?","answers":{"text":["ko'p sonli ruslar"],"answer_start":[699]},"id":1328}
{"context":"Kislorod yonuvchi jism bilan birlashganda, kislorod gazida saqlangan issiqlik chiqarilib, issiqlik va olov shaklida ajraladi. Lavoisier kimyoviy o'zgarishlarning miqdoriy tomoniga birinchi bo'lib e'tibor qaratdi va tarozilarni kimyo laboratoriyasining zarur bo'lgan buyumlari qildi. U o'zining barcha tadqiqotlarida turli kimyoviy o'zgarishlarda modda yo'q bo'lmaydi, yangidan yaratiladi va shuning uchun kimyoviy o'zgarishlarda ishtirok etuvchi jismlarning og'irligi, o'zgarishdan oldin va keyin ham o'zgarmaydi degan printsipni qo'llab-quvvatlagan. Bu fikr Lavoziye tomonidan bir necha bor bildirilgan, masalan. \"Trait\" (I, chap. 13) oʻqishni oʻrganing. Lavoziye davridan buyon ushbu haqiqat ilmiy kimyoviy tizimning (maddaning abadiylik qonuni) asosini tashkil etdi va bizning asrimizda fizika tomonidan topilgan boshqa haqiqat bilan birga, ya'ni  energiya saqlanish qonuni, zamonaviy tabiatni tushunish falsafasining asosini tashkil etadi... Lavoziye ko'rsatgan printsipga amal qilib, tadqiqotchilar tezda g'ayrioddiy xulosalarga, o'zaro birlashuvchi moddalarning og'irlik munosabatlarini boshqaradigan qonunlarni o'rnatishga kelishdi; va bu qonunlar, gazlar uchun hajmli munosabatlar qonunlari bilan bog'liq holda, keyinchalik zamonaviy kimyoviy tizimga g'ayrioddiy soddalik va aniqlik beradigan atom va zarracha tushunchalarini o'rnatishga olib keldi.","question":"Kim kimyoviy laboratoriya uchun zarur bo'lgan tarozilarni yaratdi?","answers":{"text":["Lavoisier"],"answer_start":[126]},"id":690}
{"context":"Shahar aholisining tabiiy o'sishi salbiy. 1989-1994 yillar davrida aholining soni 3 foizga kamaydi. Aholining jinsiy-yozgi tarkibida erkaklar (50,5%) ustunlik qilmoqda, ayniqsa mehnatga layoqatli yoshdagilar (56,9%) ularning ulushi katta. Ayollar keksa yoshda koʻpchilikni tashkil etadi (74%) Shahar aholisining yuqori ulushi yoshlar (22,5%) va mehnatga layoqatli (61,7%) yoshlar bilan ajralib turadi. Ishsizlik darajasi 1995 yilda ba'zi baholarga ko'ra, iqtisodiy faol aholining  4-5% bo'lgan viloyat o'rtacha darajadadir.","question":"Qaysi yilda ishsizlik darajasi iqtisodiy faol aholining  4-5 foizi bo'lgan?","answers":{"text":["1995 yilda"],"answer_start":[421]},"id":1594}
{"context":"Asosiy vaqt 4:51da qolganda, Karolina jamoasi o'zlarining 24 yardlik chizig'ida to'pni qo'lga kiritdi va tez orada 3rd-and-9 bilan to'qnashdi. Keyingi o'yinda Miller to'pni Nyutondan oldi va bir nechta o'yinchilar unga hujum qilganidan so'ng, u uzoq orqaga qaytdi va to'pni Uardga uzatdi, u uni Pantersning 4 yard chizig'iga besh yarda orqaga qaytardi. Garchi bir nechta o'yinchilar uni olish uchun to'pga tushib ketishgan bo'lsa-da, Nyuton buni qilmadi va uning agressivligi keyinchalik jiddiy tanqidga duch keldi. Shu bilan birga, Denverning hujumlari uch o'yinda himoya hududidan tashqarida saqlanib qoldi, ammo jarima chorrabali Josh Norman Bronkosga yangi to'plamni tushirdi. Anderson keyin 2 yardalik to'polon bilan to'polonni urdi va Manning 2 ochkoli konversiya uchun Benny Foulerga o'tkazib yubordi, bu esa Denverga 3:08 qolganda 24:10 ustunlikni berdi va aslida o'yinni bekor qildi. Karolinada yana ikkita harakat bor edi, ammo har birida birinchi to'pni qo'lga kiritishga muvaffaq bo'lmadi.","question":"To'rtinchi davrda ikki metrlik to'plamni urgan o'yinchining ismi nima?","answers":{"text":["Anderson"],"answer_start":[681]},"id":3020}
{"context":"Musika do'koni kunining 10 yilligi munosabati bilan 2017 yil 22 aprelda musiqachi tomonidan ikki noyob disklar, ilgari nashr etilmagan qo'shiqlar bilan chiqariladi. Birinchi albom Cracked Actor bo'ladi  Boui 1974 yilgi uch diskli turnirini yozadi. U o'sha yilning rasmiy konsert to'plamidan David Live, musiqachilarning boshqa tarkibi bilan farq qiladi. Ikkinchisi 1971 yilgi Bowpromo  promoalbomini qayta nashr etish bo'lib, u Bouining yetti qo'shig'idan va qo'shiqchi Dana Gillespining beshta kompozitsiyasidan iborat edi (ingl.) ruscha. Yangi versiyada faqat Bouiy (161) treklari qoladi.","question":"Devid Bouiy disklari nima uchun chiqarilgan?","answers":{"text":["Musika do'koni kunining 10 yilligi"],"answer_start":[0]},"id":1371}
{"context":"Nyu-York metropolitenining (ingl. New York City Subway)  dunyodagi eng yirik metro tizimi stansiyalari soni bo'yicha, yillik yo'lovchi oqimi bo'yicha dunyoda yettinchi o'rinni egallaydi. Tizim 1868 yilda Nyu-Yorkda yer usti (metall estakadalarda) shahar temir yo'li ochilganda paydo bo'ldi, 1871 yilda bug 'temir yo'li bilan, 1890 yilda esa  elektr yo'li bilan almashtirildi. Foydalanayotgan yo'llarning umumiy uzunligi 1370 km ni tashkil etadi (ulardan 1070 km yo'lovchilar harakati uchun foydalaniladi). Rasmiy stansiyalarning soni  472 (yoki har bir o'tish shoxobchasi bitta stansiya deb hisoblansa 425) bo'lib, ularga 25 ta yo'nalish xizmat ko'rsatadi. Metro 5 ta tuman (boro) dan 4 tasini qamrab oladi (Staten-Aylendda ham xuddi shunday poyezdlar bilan temir yo'l liniyasi mavjud). Nyu-Yorkning boshqa shahar va shahar atrofi transporti kabi metro ham MTA kompaniyasi tomonidan boshqariladi. Qo'shimcha ravishda, shaharga yana bir metro (PATH) ham xizmat ko'rsatadi, u Manxettenni (Nyu-York markazini) Nyu-Jersining Hoboken, Jersi-Siti va Newark shaharlari bilan bog'laydi.","question":"Nyu-York metropolitenining stansiyalari soni boshqa metrolarga nisbatan qanchalik katta?","answers":{"text":["dunyodagi eng yirik metro tizimi"],"answer_start":[57]},"id":124}
{"context":"Immunitet tizimining buzilishi avtoimmun kasalliklar, yallig'lanish kasalliklari va saraton kasalliklariga olib kelishi mumkin. Immunitet tanqisligi immun tizimining normaldan kam faol bo'lishi natijasida qayta takrorlanadigan va hayotga tahdid soladigan infektsiyalarga olib keladi. Odamlarda immunitet tanqisligi genetik kasallik, masalan, og'ir kombinat immunitet tanqisligi, OIV\/OITS kabi olingan kasalliklar yoki immunitetni susaytiruvchi dorilar natijasida yuzaga kelishi mumkin. Avtoimmunitet esa immun tizimining ortiqcha faolligi natijasida paydo bo'ladi, ya'ni immun tizim normal to'qimalarga xuddi chet el organizmlariga o'xshab hujum qiladi. Umumiy avtoimmun kasalliklarga Hashimoto tiroiditi, revmatoid artrit, birinchi turdagi diabet va tizimli qizil lupus kiradi. Immunologiya immun tizimining barcha jihatlarini o'rganadi.","question":"Immunitet tanqisligi nimaga olib keladi?","answers":{"text":["qayta takrorlanadigan va hayotga tahdid soladigan infektsiyalarga"],"answer_start":[205]},"id":3082}
{"context":"Urani qazib olish mamlakat iqtisodiyoti uchun muhim tarmoq hisoblanadi. Uranning konlari avvaliga 1958 yilda Frantsiyaning atom energiyasi komissiyasi tomonidan tasodifan topilgan. 1966 yilda Arlit konini o'rganish va baholash konlardan iqtisodiy foydalanish imkoniyatini tasdiqladi va 1971 yilda Niger 400 tonnalik birinchi uranium rudasini eksportga yubordi. Uranning qazib olinishi doimiy ravishda o'sib borardi, 1980 yilda 4,5 ming tonnaga yetdi, shu bilan birga Niger uran qazib olish bo'yicha dunyoda ikkinchi o'rinda qoldi, uning eksportidan olingan daromadlar esa davlat byudjetining 50 foizini tashkil etdi. 1980-yillarda uran falokatida dunyo talabining pasayishi va boshqa mamlakatlarda ortiqcha ishlab chiqarish dunyo narxlarining pasayishiga olib keldi. Nigerda uranning qazib olinishi 1990-yillarning boshlarida 2 ming tonnaga kamaydi. 1990 yilga kelib, chet elliklarning 80 foizi mamlakatni tark etdi, ularning aksariyati uran qazib olish bilan bog'liq edi ((56). Hozirgi vaqtda uran tarmog'i asta-sekin o'ziga kelmoqda, yillik uran ruda qazib olish 3,5 ming tonnadan oshdi, davlat daromadlarining tegishli ulushi esa 8 foizga oshdi.","question":"uranium rudasining yillik qazib olish darajasi.","answers":{"text":["3,5 ming tonnadan"],"answer_start":[1065]},"id":2552}
{"context":"Umumiy ajdoddan kelib chiqish dalillari organizmlar hujayralaridagi biokimyoviy jarayonlarning umumiyligi bilan ham tasdiqlandi. Demak, deyarli barcha organizmlar bir xil nukleotid va aminokislotalardan foydalanadi. Molekulyar genetika rivojlangani sayin evolyutsiya jarayonlari genomda mutatsiyalar shaklida iz qoldirishi ko'rsatildi. Molekular soatlar gipotezi tufayli turlarning divergensiya vaqtini aniqlash mumkin bo'ldi. Masalan, shimpanze va inson genomi 96 foizga teng, va bir necha farq qiladigan joylar ularning umumiy ajdodi qachon yashaganini aniqlashga yordam beradi.","question":"Turlarning divergensiya vaqtini aniqlash qaysi gipoteza asosida mumkin bo'ldi?","answers":{"text":["Molekular soatlar gipotezi"],"answer_start":[336]},"id":608}
{"context":"Vedoidlar kichik guruhi Markaziy va Janubiy Hindiston, Shri-Lanka, Janubi-Sharqiy Osiyo va Indoneziyada tarqalgan. Xususi belgilar: gracilli tanasi, qisqartirilgan bo'yni, qorong'i teri, kamroq keng burun, keng lablari, o'rtacha va kuchli bo'lgan soqol va mustaxkam o'sishi. Avstraloid irqining gracilli varianti sifatida tavsiflanishi mumkin, ba'zan ular bilan avstralo-veddoid irqi birlashadi. Avstraloid irqidan kamroq bo'y va kamroq burun, kamroq prognatizm, kamroq keng burun, kamroq bo'y bilan farqlanadi. Ko'p sonli mongoloid, dravid va yevropoid irqlarga o'tish mavjud.","question":"Vedoid guruhni qanday tavsiflash mumkin?","answers":{"text":["Avstraloid irqining gracilli varianti sifatida"],"answer_start":[275]},"id":1322}
{"context":"1675 yilda italiyalik shifokor Marçello Malpigining o'simliklarning hujayra tuzilishi tasdiqlandi, 1681 yilda  ingliz botanigi Nehemya Gru. Bu hujayra ozuqaviy suyuqlik bilan to'ldirilgan pufakcha deb nomlanadi. 1674 yilda gollandiyalik usta Anton van Leeuwenhouk (Anton van Leeuwenhoek, 16321723) mikroskop yordamida birinchi marta hayvonlarning suv tomchilarida  harakatlanuvchi tirik organizmlarni (infusoriyalar, ameblar, bakteriyalar) ko'rdi. Shuningdek, Levenhuk birinchi marta hayvon hujayralari - eritrositlar va spermatozoidlarni kuzatdi. Shunday qilib, XVIII asrning boshlarida olimlar o'simliklarning katta o'sishi natijasida hujayralar tuzilishi borligini bilishardi va keyinchalik bir hujayrali deb nomlangan ba'zi organizmlarni ko'rishgan. 1802 - 1808-yillarda fransuz tadqiqotchisi Charlz-Fransoa Mirbel o'simliklar hujayralar tomonidan hosil bo'lgan to'qimalardan iborat ekanligini aniqladi. G. Qaniydi B. bilan 1809 yilda Lamark Mirbelning hujayra tuzilishi haqidagi g'oyasini hayvon organizmlariga ham tatbiq etdi. 1825 yilda chexiyalik olim Ya. Purkin 1839 yilda protoplazma atamasini kiritdi. 1831 yilda ingliz botanigi R. Broun o'simlik hujayrasining yadrosini birinchi marta tavsifladi va 1833 yilda yadro o'simlik hujayrasining majburiy organoidi ekanligini aniqladi. O'shandan beri hujayralar tarkibida muhr emas, balki tarkib muhim ahamiyatga ega bo'lib kelmoqda.","question":"Qaysi yilda Nehemia Gru o'simliklarning hujayra tuzilishini tasdiqladi?","answers":{"text":["1681"],"answer_start":[99]},"id":510}
{"context":"Fransiyada bo'lganida Vinerga amaliy matematikaning ushbu qismini birlashtirish mavzusida insho yozish taklifi keldi, u Brown harakatini tadqiq qilishda topilgan (t. n. o'lchash Viner jarayoni) va telekommunikatsiyalar nazariyasida. Keyingi yozda esa AQShda u kibernetika atamasini ilmiy nazariya nomi sifatida ishlatdi. Ushbu nom maqsadga yo'naltirilgan mexanizmlarni o'rganishni tavsiflashga qaratilgan va \"Kibernetika, yoki hayvon va mashinada boshqarish va aloqa\" (Hermann & Cie, Parij, 1948) kitobida ommalashtirilgan. Buyuk Britaniyada 1949 yilda Ratio Club (ingl.) tashkil topdi.","question":"Viner kibernetika atamasini ilmiy nazariya nomi sifatida qayerda ishlatgan?","answers":{"text":["AQShda"],"answer_start":[251]},"id":2754}
{"context":"Germaniya terma jamoasining yangi bosh murabbiyi Erix Ribbek bo'ldi, u Germaniya terma jamoasining butun tarixidagi eng keksa murabbiy bo'ldi (ish boshlash paytida u 61 yoshga to'ldi). Bundan tashqari, Ribbek boshqa barcha bosh murabbiylar bilan kamroq ishlaganligi bilan ham esda qoladi (1998 yildan 2000 yilgacha); veteran Lotar Mateyusni o'zining keksa yoshi tufayli terma jamoadan chiqardi, garchi uni uzoq uringanidan so'ng 2000 yilgi Evropa chempionatiga olib borgan bo'lsa ham va eng muhimi, uning rahbarligi ostida terma jamoa o'z tarixida eng yomon o'ynagan, 1999 yilgi Konfederatsiyalar kubogi va 2000 yilgi Yevro kubog'ida mag'lubiyatga uchragan. Ikkala holatda ham jamoa guruh bosqichidan o'tmadi.","question":"Nima uchun Lotar Mateus Germaniya terma jamoasidan chetlatildi?","answers":{"text":["o'zining keksa yoshi tufayli"],"answer_start":[341]},"id":201}
{"context":"Balkanlarda turklar paydo bo'lganidan va Kosovo maydonidagi jangdan so'ng vengerlar, Dunayni o'zgalarning qo'li bilan himoya qilishga intilishganda, Belgradni serb despoti Stefan Lazarevichga berishdi. U shaharni qayta tikladi va unda kuchli qalʼalar qurdi. Stefan despotining hukmronligi o'rta asrlar Belgradining gullab-yashnagan davri bo'ldi. Shahar, Serbiya despotiyasining poytaxti bo'lganligi sababli, mamlakatning asosiy iqtisodiy, madaniy va diniy markaziga aylandi. Tarixchilarning taxminlariga ko'ra, uning aholisi 4050 ming kishiga yetgan. Stefanning vorisi Djuraj Brankovich shaharni Vengriyaga qaytarishga majbur bo'ldi. Belgrad qal'asi namunasiga ko'ra u Smederevda mustahkamliklar qurdi. Shu bilan birga, Vengriyaning boshqaruvidagi Belgradning o'zi tezda iqtisodiy va madaniy rolini yo'qotdi. Bundan tashqari, Vengriya milliy siyosati ham salbiy ta'sir ko'rsatdi - shoh Sigismund shaharni vengerlar bilan to'ldirdi, serblarga esa uning markaziy qismiga kirish taqiqlandi.","question":"Kim Vengriyaga Belgradni qaytarib berdi?","answers":{"text":["Stefanning vorisi Djuraj Brankovich"],"answer_start":[551]},"id":2828}
{"context":"Levriye o'zi kashf etgan sayyoraga nom berish huquqiga ega ekanligini ta'kidlab, uni Neptun deb nomlashni taklif qildi, bunday nom Frantsiya qarzlar byurosi tomonidan ma'qullanganligini yolg'on ravishda ta'kidladi. Oktyabr oyida u sayyoraga o'z nomi bilan  Leverye deb nom berishga urinib ko'rdi va observatoriya direktori Fransua Aragoning qo'llab-quvvatlashi bilan, bu tashabbus Fransiyadan tashqarida jiddiy qarshilikka duch keldi. Frantsuz almanaxlari Uran uchun uning kashfiyotchisi Uilyam Gershel sharafiga Gershel nomini va yangi sayyora uchun Leverye nomini juda tezda qaytardilar (<40).","question":"Neptunni kashf etgan olimning ismi nima?","answers":{"text":["Levriye"],"answer_start":[0]},"id":217}
{"context":"Iordanda ko'p marotaba qadimgi ahdda turli voqealar, shu jumladan mo'jizalar sodir bo'lgan joy sifatida eslatib o'tilgan. Iordaniya va'da qilingan yurtning chegarasi edi. Birinchi moʻʼjiza, Isroil xalqi ahd sandigʻini quruq yerdan olib, Yoshua boshchiligida Yerixo shahri qarshisida joylashgan Iordan daryosidan oʻtganda yuz bergan edi. 3:15-17) deb yozgan. Keyinchalik, Isroilning ikki yarim qabilasi Iordan daryosining sharqida joylashgan bo'lib, ularning va boshqa qabilalarning o'rtasida guvohlik sifatida katta qurbongoh qurishgan edi. 22: 10 - 34). Iordan daryosini Ilyos payg'ambarlar quritib o'tishgan (4Sul. 2: 8) va Elishay (4Sho. 2:14). Elishay Noʻmonni daryoga borib yuvinishga buyurib, moʻʼjizaviy tarzda shifo beradi (4 Shohlar 5: 1-8). 5: 8-14) va shuningdek, payg'ambar o'g'illaridan birining o'rog'ini suvga bir yog'ochni tashlab, suzib chiqishiga sabab bo'ldi (4Sol. 6:1-7).","question":"Isroilning ikki yarim qabilasi yashaydigan joyda?","answers":{"text":["Iordan daryosining sharqida"],"answer_start":[402]},"id":2908}
{"context":"Qayta ishlash usuli - bu korxonalarda qo'llaniladigan tannarxni hisoblash usuli bo'lib, u erda ishlab chiqarish jarayonida boshlang'ich material bir qator qayta ishlashlardan o'tadi yoki bitta texnologik jarayonda bir xil boshlang'ich materiallardan turli xil mahsulotlar olinadi. Mahsulot tannarxini hisoblab chiqishning ikki xil usuli bo'lishi mumkin: yarim tayyor va yarim tayyor bo'lmagan. Yarim tayyor variantda har bir qayta ishlash bo'yicha mahsulot tannarxi hisoblab chiqiladi, bu esa oldingi qayta ishlash tannarxi va ushbu qayta ishlash bo'yicha xarajatlardan iboratdir. Oxirgi qayta bo'lish mahsulotining tannarxi ham tayyor mahsulotning tannarxi hisoblanadi. Quruq mahsulotsiz variantda faqat oxirgi qayta bo'lish mahsulotining tannarxi hisoblanadi. Bunda xarajatlar har bir bo'linish bo'yicha alohida hisobga olinadi, oldingi bo'linishlarning mahsulot tannarxi hisobga olinmaydi. Tayyor mahsulotning tannarxiga uning ishlab chiqarilishi uchun barcha xarajatlar kiritiladi. Boshqa usullar singari, hisob-kitobning haftalik usulida ham, avval butun mahsulotning tannarxi, so'ngra uning birligi tannarxi aniqlanadi. Mahsulot birligining tannarxi texnologik jarayon xususiyatlariga qarab turli usullar bilan hisoblab chiqiladi.","question":"Haftalik hisoblash usuli nima?","answers":{"text":["korxonalarda qo'llaniladigan tannarxni hisoblash usuli"],"answer_start":[25]},"id":3}
{"context":"Prabontda qoplanmagan qatlamlar ham mavjud edi: ildizlarda ko'pincha tovushlarning erta davrda tushishi hisobiga ((7)); V tuzilishi ismli prefikslar va prefikslar (augmentlar) uchun ham xosdir. Ilmiy-tadqiqotda IX va X sinf prefikslarida (qarang. quyida); zamonaviy tillarda ham burun + tovushli tipdagi birikmalarni aks ettiruvchi so'z birikmalari mavjud: sr. prbants *mu-ntu odam va suaxili m-to. Ko'pgina tillarda yalpi sonning birinchi shaxsining so'z birikmasi bo'lgan burun prefikslari mavjud: ular *ni-(7 prabantsidan kelib chiqadi.","question":"Prabants tili uchun qanday tovushlar xos edi?","answers":{"text":["qoplanmagan qatlamlar"],"answer_start":[10]},"id":2696}
{"context":"Qizlarning rivojlanayotgan gametlari xanosomada diffuz yoki kichik guruhlarda joylashgan. Ko'pgina shprunlarda oogenizda odatiy sirt hosil bo'lmaydi; buning o'rniga yordamchi hujayralardan ootsitlarga ozuqaviy materialning turli shakllari ustun bo'ladi, bu esa ikkinchi qatlamli sariq hosil qiladi. Bu holatda butun hujayralar yoki ularning qismlari fagolizosomlarga tushishi mumkin. Tuxum va yordamchi hujayralar ba'zan hujayra tuzilishi devorlariga ega bo'lgan maxsus follikulga kiritilgan ((89). Homoscleromorpha va tuxumdon oddiy shpritzlarda sariq endogen sintez orqali hosil bo'ladi. Ooplazma ovozitlarda segregatsiya qilinmaydi. Tuxum tuxumdonlari tuxum qobig'i yo'q, lekin tuxumdon qo'shadigan oddiy qo'ng'iroqlarda oogeniz jarayonida primitiv sariq qobiq hosil bo'ladi.","question":"Ko'pgina sponzalarda oogenetizda nima hosil bo'lmaydi?","answers":{"text":["sirt"],"answer_start":[128]},"id":649}
{"context":"Faoliyat samaradorligini boshqarishning turli usullari mavjud. Ularni qo'llash kompaniyalarga tarkibini beradi (yuqoriga qarab dekompozisiya), bu rejalashtirish va bajarish, strategiya va taktika, korxona maqsadlari va uning tarkibiy birliklari bilan bog'liqdir. Qo'llaniladigan metodologiyalar olti sigm strategiyasi, Balanslangan ko'rsatkichlar tizimi (balanced scorecard), operatsiyalar asosida tannarxni hisoblash (activity-based costing, ABC), Umumiy sifatni boshqarish (Total Quality Management), iqtisodiy qo'shilgan qiymat (Economic value added), integratsiyalashgan strategik baholash tizimi (integrated strategic measurement) va cheklovlar nazariyasi (Theory of Constraints, TOC) ni o'z ichiga olishi mumkin.","question":"Kompaniyalar uchun turli metodologiyalar samaradorlikni boshqarish uchun nima beradi?","answers":{"text":["tarkibini"],"answer_start":[94]},"id":1161}
{"context":"Dastlab ijtimoiy tarmoqga faqat Garvard talabalari a'zo bo'lishlari mumkin edi va birinchi oy ichida Garvard talabalarining yarmidan ko'pi unda ro'yxatdan o'tishdi. Tez orada Zuckerbergga Eduardo Saverin (moliyaviy direktor), Dustin Moskovits (dasturlar), Endryu Mak-Kollum (rasm) va Kris Xyuz saytni targ'ib qilishda yordam berish uchun qo'shildi. 2004-yil mart Facebook auditoriyasi Stanford, Kolumbiya va Yel universitetlarigacha kengaydi. Keyinchalik, u boshqa Ivy League universitetlarida, Boston universiteti, Nyu-York universiteti, Massachusets texnologik instituti, Tufts universiteti, keyinchalik Kanada va AQShning aksariyat universitetlarida ochildi.","question":"Facebook Stanford, Kolumbiya va Yel universitetlariga qachon tarqaldi?","answers":{"text":["2004-yil mart"],"answer_start":[349]},"id":2943}
{"context":"Mikelanjelo Lodovikoning ikkinchi o'g'li edi. Frits Erpeli akalari Leonardo (it. Lionardo)  1473, Buonarroti (itol. Buonarroto)  1477, Jovansimone (itol. Giovansimone)  1479 va Jizmondo (it. Gismondo)  1481. Xuddi shu yili onasi vafot etdi, 1485 yilda, uning o'limidan to'rt yil o'tgach, Lodoviko ikkinchi marta turmushga chiqdi. Lukresiya Ubaldini (Lucrezia Ubaldini) Michelangeloning oʻgay onasi boʻldi (16). Ko'p o'tmay, Michelangelo Franchesko Galatea da Urbino (itol. Francesco Galatea da Urbino) Florensiyada, bu yerda yosh yigit o'qishga uncha moyil bo'lmagan va rassomlar bilan muloqot qilishni va cherkov ikonlari va freskalarini qayta chizishni afzal ko'rgan ((17).","question":"Lodiviqo Mikelanjeloning onasi qaysi yili vafot etdi?","answers":{"text":["1485"],"answer_start":[241]},"id":12}
{"context":"Rossiyada birinchi kurort XVIII asr boshida paydo bo'ldi, u paytda Petr I farmoniga binoan Martsiali suvlar kurorti (1719) qurildi. O'sha yillarda ham. olim X. I Pyotrning buyrug'i bilan Lipeck tuzli suvlarida Paulsen tomonidan bader hammomlari qurildi, ular tez orada Rossiyada mashhur bo'lib, ikkinchi kurort bazasi bo'ldi. Kavkaz mineral manbalari to'g'risidagi birinchi rasmiy ma'lumotlar doktor Gottlieb Shober (1717 yil) hisobotlarida mavjud bo'lib, u Shimoliy Kavkazga asosiy suvlarni qidirish uchun Oliy Butrus I Farmoni bilan yuborilgan edi (arab sayohatchisi Ibn Battutta Ser. XIV asrning issiq minalari haqida yozadi. (Shimoliy) Suv tomoni manbai boʻlgan. Qavqazda  hozirgi davrda Pyatigorsk). Taxminan 100 yil o'tgach, 1803 yil 24 aprelda imperator Aleksandr I ning Kavkaz suvlarini davlat ahamiyatiga molik shifobaxsh joy deb tan olish to'g'risidagi farmoni e'lon qilindi. Bugungi kunda Kavkaz mineral suvlari kurortlari Jeleznovodsk, Essentuki, Kislovodsk va Pyatigorsk Rossiya tashqarisida ham mashhur. Biroq, 2014 yilgi Olimpiada o'yinlarining bo'lajak poytaxti bo'lgan Sochi singari, manbalari qadimgi vaqtlardan beri ma'lum bo'lgan Matesta shifobaxsh olov suvi haqida 1840 yilda ingliz emissari Bella yozgan.","question":"Shimoliy Kavkazning qaysi mineral suv kurortlari hozirgi kunda mashhur?","answers":{"text":["Jeleznovodsk, Essentuki, Kislovodsk va Pyatigorsk"],"answer_start":[934]},"id":240}
{"context":"Jamoaning yangi murabbiyi sifatida uning sobiq darvozabon va kapitani, dunyo chempioni 1982 yil Dino Doff tayinlandi. Uning rahbarligida italiyaliklar 2000 yilgi Yevropa chempionatining final qismiga osonlikcha o'tishdi, u erda ular to'xtashmadilar  guruh bosqichida ular uchta uchrashuvda ham g'alaba qozonishdi, chorak finalda Ruminiya o'tkazib yubordilar, yarim finalda esa Niderlandiyaga imkoniyat qoldirmadilar  yarim finalda gollandiyaliklar asosiy vaqtda ham, o'yinlardan keyingi penaltilar seriyasida ham bir necha bor penaltilarni urdilar, lekin faqat bir marta ular Italiya darvozabonlarini xafa qilishdi Francesko Toldo, u qolgan barcha zarbalarni oldi.","question":"Dino Doff qaysi yilgi futbol bo'yicha jahon chempioni bo'ldi?","answers":{"text":["1982 yil"],"answer_start":[87]},"id":1536}
{"context":"Shotlandiya parlamenti a'zoligiga munosibligini aniqlash uchun ta'riflar qatoridan foydalaniladi. Ushbu tavsiflar 1975 yilgi Umumiy palata diskvalifikatsiyasi to'g'risidagi qonunga va 1981 yilgi Buyuk Britaniya fuqaroligi to'g'risidagi qonunga muvofiq joriy etilgan. Xususan, a'zolar 18 yoshdan katta bo'lgan va Buyuk Britaniyada yashovchi Birlashgan Qirollik, Irlandiya Respublikasi, Birlashgan Millatlar Hamdo'stligi mamlakatlaridan biri, Britaniya chet el hududlari yoki Evropa Ittifoqi fuqarolari bo'lishi kerak. Politsiya va qurolli kuchlar vakillari Shotlandiya parlamentining saylangan a'zolari sifatida o'tirmaydilar. Xuddi shunday fuqarolik xizmatchilari va chet el qonun chiqaruvchi organlar a'zolari ham diskvalifikatsiya qilinadi. Agar inson 2003 yilgi Ruhiy Sog'liq (Mental Sog'liqni Saqlash va Davolash) to'g'risidagi Qonunga (Shotlandiya) muvofiq ruhiy kasal deb hisoblansa, u Shotlandiya parlamentida o'tirishi mumkin emas.","question":"Shotlandiya parlamenti va Qo'shma palatasi o'rtasida qanday umumiylik bor?","answers":{"text":["ta'riflar qatoridan"],"answer_start":[63]},"id":3015}
{"context":"Muhim iqtisodiy vazifalarni hal qilish turli xil uslublar doirasida o'ziga xos xususiyatlarga ega. An'anaviy tizim uchun  davlatning faol roli xususiyati xosdir. Davlat milliy daromadning katta qismini byudjet orqali taqsimlab, infratuzilmani rivojlantirish va aholining eng kambag'al qatlamlarini ijtimoiy qo'llab-quvvatlashga yo'naltiradi. An'anaviy iqtisodiyot avloddan avlodga o'tadigan an'analarga asoslangan. Ushbu an'analar qanday tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarilayotganini, kim uchun va qanday qilib ishlab chiqarilayotganini belgilaydi. Mollar ro'yxati, ishlab chiqarish texnologiyasi va taqsimlanishi mamlakat urf-odatlariga asoslanadi. Jamiyat a'zolarining iqtisodiy rollari meros va kastaga bog'liqlik bilan belgilanadi. Bugungi kunda ham, texnika taraqqiyoti qiyinchiliklar bilan kirib kelayotgan, chunki u odatda bu tizimlarda mustahkam bo'lgan urf-odat va an'analarni buzadigan, kam rivojlangan deb atalgan mamlakatlarda ham ushbu turdagi iqtisodiyot saqlanib qolmoqda.","question":"An'anaviy tizimda nimalar mavjud?","answers":{"text":["davlatning faol roli"],"answer_start":[122]},"id":1879}
{"context":"... Mashina musiqaviy stihiyasi sof rok emas, balki rok, qit'a, shahar romantikasi va hatto an'anaviy, Samotsvetov, VIA-estrada namunasining bir xil aralashmasi. Bu eklektiklik va ansamblning musiqa o'rnatish osonligiga bo'lgan ishonchi ko'pincha aybdor deb hisoblanadi, agar bitta holat bo'lmasa, men o'zim \"Hujum qiluvchilar\" ga qo'shilgan bo'lardim. Aslida, \"Mashinada\" musiqa qo'shimcha rol o'ynaydi. Bu yerda barcha instrumental bazis faqat tinglovchilarning ongiga \"matnli\" ustunlikni yetkazish uchun kerak <...> Umuman, Makarevichning she'riy elementlari adabiy qo'shiqqa yaqinroq (Okujava, N. Matveyev) bilan bog'liq. Uni V.ning she'rlari bilan taqqoslash qiziqarli bo'ladi. Lekin ular, aslida, rokka yaqinroqdir. Ular ko'proq keskin, hissiy, aniq, ko'chalar va vokzallar shovqinida eshitilgan kabi, ular Makarevichning fikrlash so'zlaridan ko'ra, rok musiqasining ritmi va kuch-g'ayratga mos keladi. Buni tomoshabinlar ham his qilishadi.","question":"Vaqt mashinasida musiqa qanday rol o'ynaydi?","answers":{"text":["qo'shimcha"],"answer_start":[380]},"id":1491}
{"context":"Qayta tiklanmaydigan (odatda sxema texnik jihatdan triggerlar massivida bajarilgan) OTMni statik xotira deb atashadi, u erkin kirish yoki shunchaki statik xotira deb ataladi. Ushbu xotiraning afzalligi tezlikdir. Triggerlar bir nechta mantiqiy ventillarni birlashtirish bo'lgani uchun va ventilga kechikish vaqti juda oz bo'lgani uchun, trigger holatining o'zgarishi ham juda tez sodir bo'ladi. Bu xotira turi kamchiliklarga ega. Birinchidan, trigger tarkibiga kiruvchi tranzitorlar guruhi, hatto ular bitta silikon ustunida millionlab guruhlar bo'lsa ham, dinamik xotira hujayralaridan qimmatroq turadi. Bundan tashqari, transistorlar guruhi kristalda dinamik xotira hujayrasidan ancha ko'proq joy egallaydi, chunki trigger kamida 2 ta (olti-sakkiz transistor) vantildan iborat bo'ladi,  dinamik xotira hujayra esa faqat bitta transistor va bitta kondensatordan iboratdir. Tizimning ishlashi uchun muhim bo'lgan axborot almashinuvi uchun juda tez ishlaydigan RAMni tashkil etish uchun ishlatiladi.","question":"Triggerlar nimalar?","answers":{"text":["bir nechta mantiqiy ventillarni birlashtirish"],"answer_start":[224]},"id":2757}
{"context":"1877 yil iyul oyida bo'lib o'tgan turnirga 22 ishtirokchi yozildi (ulardan biri turnirning birinchi kunida o'z o'yinida qatnashmadi). Musobaqa to'rt kun davom etdi va 19 iyul, payshanba kuni final o'yini bilan yakunlandi (iyul oyida o'n yillar davomida o'tkazildi, 1897 yilda esa o'yin iyun oyiga ko'chirildi). Final o'yinida 200 ga yaqin tomoshabin yig'ilib, tashkilotchilarga an'anaviy ravishda 10 funt sterling miqdorida daromad keltirishni ta'minladi. Finalda mahalliy aholi, do'konchi Spencer Gor, Vilyam Marshallning jasur o'yini hisobiga g'alaba qozondi va 27 yoshida nafaqat Butun Angliya klubi chempionatining birinchi g'olibi, balki umuman tarixda birinchi bo'lib taniqli laun-tennis musobaqasining g'olibi bo'ldi.","question":"Final o'yinini ko'rish uchun qancha tomoshabin yig'ildi?","answers":{"text":["200 ga yaqin tomoshabin"],"answer_start":[326]},"id":677}
{"context":"Facebook dunyodagi eng ko'p tashrif buyurilgan veb-saytlarning beshtasiga kiradi. 2017 yil aprel oyiga kelib, tarmoqning oylik auditoriyasi 1,968 milliard kishini tashkil etadi. 2016 yil iyul oyiga kelib, Facebook auditoriyasi 1,71 milliard foydalanuvchini tashkil etdi - bu saytga kamida oyda bir marta kirgan yoki ko'rsatilgan vaqt ichida Like tugmasi va kuzatuv cookie-fayllari yordamida qayd etilganlar. Mart oyida kunlik faol tomoshabinlar soni 720 million  bu Facebook tomonidan kuzatuv tizimi tomonidan har kuni qayd etiladigan raqamdir. 2015 yil 24 avgustda Facebook ijtimoiy tarmog'iga tashrif buyuruvchilar soni birinchi marta bir milliard kishini tashkil etdi. 1,03 milliard kishi har oyda Facebook mobil ilovasidan foydalanadi. Har kuni ijtimoiy tarmoqlarda foydalanuvchilar 6 milliard yoqtirish va izohlar qoldirishadi va 300 million fotosurat joylashadi. Saytda 200 milliard doʻstlik aloqalari qayd etilgan. Saytga har kuni 1 trillion sahifa ko'rildi 2011 yil oktyabr oyida, saytdagi videolar soni 2015 yilda kuniga 8 milliardga yetdi.","question":"Mart oyida kunlik auditoriya qancha?","answers":{"text":["720 million"],"answer_start":[450]},"id":2227}
{"context":"Tolkin dindor katolik edi, ammo siyosiy qarashlari bo'yicha u distributistlik va libertarlik tarafdorlari bo'lgan, monarhistlik nuqtai nazaridan, innovatsiya va modernizatsiyaga qaraganda, mustahkam shartnomalar, qoidalar va ortodokslikka moyil bo'lgan, davlat byurokratiyasini tanqid qilgan, ammo o'rtacha darajada an'anaviy edi. 1943 yilda u shunday deb yozgan edi: \"Mening siyosiy qarashlarim tobora ko'proq anarxiya (filozofiy jihatdan bu bombani olib qo'ygan mo'ysafid erkaklar emas, balki nazoratni bekor qilishni anglatadi)  yoki konstitutsiyaviy monarxiya tomon yo'naltirilgan.","question":"Kim siyosiy qarashlari bo'yicha, innovatsiya va modernizatsiyaga qaraganda, asoslangan shartnomalar, qoidalar va ortodoksallik foydasiga monarxik burchak bilan distributizm va libertarianizmga moyil bo'lgan o'rtacha an'anaviy edi?","answers":{"text":["Tolkin"],"answer_start":[0]},"id":18}
{"context":"Progressiv rokning mashhurligi butun dunyo bo'ylab internetga aylanish tufayli o'sgan bo'lishi mumkin. Bir tomondan, 2000-yillarda progressiv rok musiqasiga bag'ishlangan ko'plab veb-saytlar va Internet radiolar paydo bo'ldi. Bu esa 1970-yillarda prog-ni tinglagan odamlarga, o'sha paytda guruhlarning qanchalik oz qismini tinglaganini anglashga yordam berdi. Albatta, fayllarni noqonuniy almashish imkoniyati ham o'z rolini o'ynadi (32). Boshqa tomondan, yangi texnologiyalar kichik guruhlarga o'z tinglovchilari bilan o'zaro aloqa qilish uchun avvalgiga qaraganda ko'proq vositalar beradi ((33) ((34),  shu jumladan, internet radio va internet televideniye orqali efirlarni aylantirish va uzatish va albom yozish va kliplarni suratga olish uchun mablag 'to'plash.","question":"Progressiv rok musiqasi ommalashib borishiga nima sabab bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["butun dunyo bo'ylab internetga aylanish"],"answer_start":[31]},"id":2674}
{"context":"Londonning Qirollik geografik jamiyati va Yevropaning boshqa geografik jamiyatlari juda ta'sirli bo'lib, tadqiqotchilarni homiylik qilish imkoniyatiga ega edilar va buning evaziga ular o'z kashfiyotlari haqida qaytib kelganlarida aytib berishlari mumkin edi. Ushbu jamiyatlar sayohatchilar uchun o'z hikoyalarini baham ko'rish uchun bir turdagi maydoncha bo'lib xizmat qildi.Siyosiy geograflar, masalan, Germaniyadagi Friedrich Ratzel va Buyuk Britaniyadagi Halford Makkinder ham imperialismga qo'llab-quvvatladilar. Ratsel kengayishni davlatning omon qolishi uchun zarur shart deb hisoblagan, Makkinder esa Buyuk Britaniyaning imperial kengayishini qo'llab-quvvatlagan. Bu ikki nuqtai nazar o'nlab yillar davomida fanni boshqargan.","question":"Xalford Makkinder qayerda tug'ilgan?","answers":{"text":["Buyuk Britaniyadagi"],"answer_start":[438]},"id":3028}
{"context":"Bir necha yil davomida Kepler Bragening ma'lumotlarini sinchkovlik bilan o'rgandi va puxta tahlil natijasida Marsning harakat traektoriyasi aylana emas, balki quyosh o'z markazlaridan birida joylashgan ellipsdir, degan xulosaga keldi  hozirgi kunda Keplerning birinchi qonuni deb tanilgan holat. Tahlil ikkinchi qonunga ham olib keldi (aslida ikkinchi qonun birinchidan oldin ham ochilgan): sayyorani va Quyoshni birlashtiruvchi radius-vektor teng vaqt ichida teng maydonlarni tavsiflaydi. Bu shuni anglatadiki, sayyora Quyoshdan qanchalik uzoqlashsa, u shunchalik sekin harakatlanadi.","question":"Keplning ikkinchi qonuni qachon kashf etilgan?","answers":{"text":["birinchidan oldin"],"answer_start":[358]},"id":1921}
{"context":"Finservis Bank ichki siyosatining strategik yo'nalishlaridan biri tashqi iqtisodiy munosabatlarni rivojlantirish va MDH mamlakatlari hamkorlari bilan ishbilarmonlik aloqalarini mustahkamlashdir. 2014 yildan boshlab Finservis Bank sindikatlashtirilgan kreditlar tashkil etish bo'yicha bitimlarda faol ishtirok etmoqda. Xususan, 2015 yil iyul oyida va 2016 yil yanvar oyida bank Alfa-Bank (Belarus) uchun sindikatlashtirilgan kreditlar berish bo'yicha ikkita bitimning hamtashkilotchisi bo'ldi. Shuningdek, 2015 yil iyul oyida Finservis ASB Belarusbankga 203 mln. yevro. 2016 yil yanvar oyida Finservis 225 mln yevro va 22 mln. AQSh dollarida.","question":"Tashqi iqtisodiy munosabatlarni rivojlantirish va MDH mamlakatlari sheriklari bilan ishbilarmonlik aloqalarini mustahkamlash qaysi bankning ichki siyosatining strategik yo'nalishlaridan biri hisoblanadi?","answers":{"text":["Finservis Bank"],"answer_start":[0]},"id":1463}
{"context":"1911 yilga kelib Vinnipeg Kanadadagi uchinchi yirik shaharga aylandi va 1920-yillarda Vankuverni ortda qoldirmaguncha shunday bo'lib qoldi. Iqtisodiy o'sish natijasida paydo bo'lgan shahar asrning boshlarida tez o'sdi va xorijiy investorlar va immigratsiyalar bu muvaffaqiyatga katta hissa qo'shdi. O'sish sur'ati XX asrning ikkinchi o'n yilligining ikkinchi yarmida pasayib ketdi, bu 1914 yilda Panama kanalining ochilishi natijasida, savdo sohasida transkontinental temir yo'llarga bo'lgan bog'liqlikni kamaytirishga imkon berdi, shuningdek, Birinchi jahon urushi boshlanganligi sababli immigratsiyaning kamayishi natijasida sodir bo'ldi. Urushning birinchi yilida Manitobada 18 mingdan ortiq aholi safarbar qilindi, urushning oxiriga kelib 14 manitoblik Viktoriya Xochini oldi (50).","question":"Asr boshida Vinnipegning tez o'sishiga kim katta hissa qo'shgan?","answers":{"text":["xorijiy investorlar va immigratsiyalar"],"answer_start":[221]},"id":985}
{"context":"Ko'pincha Sharqiy-Frank shohligining mavjud bo'lgan davri bir tomondan 843 yilgi Verdena shartnomasi bilan, boshqa tomondan esa regnum teutonicorum (Germaniya shohligi) iborasi birinchi marta eslatilgan 919 yil bilan cheklanadi. 919 yilda Saltsburg annallarida qayd etilganidek, Arnulf, Bavariya dyergohi Germaniya qiroligini boshqarishga saylangan (lat. Baiuarii sponte se reddiderunt Arnolfo duci et regnare ei fecerunt in regno teutonicorum) deb nomlangan. Ammo shohlarning rasmiy unvoni sharqiy franklar shohi (lat. Rex Francorum Orientalium yoki shunchaki rex Francorum) 962 yilgacha, shoh Oton I Rim va frank imperatori unvonini qabul qilganida (lat. imperator Romanorum et Francorum) deb nomlangan. Shuning uchun ba'zan tarixchilar 843962 yillarni Sharqiy-Frank shohligining mavjud bo'lgan vaqt ramkasi deb hisoblashadi.","question":"962 yilgacha shohlarning rasmiy unvoni qanday atalgan?","answers":{"text":["sharqiy franklar shohi"],"answer_start":[491]},"id":1363}
{"context":"Yashil o'simlik, Yashillar (Hordeum) naslining Zlakilar (Poaceae) oilasining turi. Muhim qishloq xo'jaligi madaniyati, insoniyat tarixidagi eng qadimgi madaniy o'simliklardan biri (o'simlik taxminan 10 ming yil oldin yetishtirilishni boshlagan) (7). Arpa donidan oziq-ovqat, texnik va ozuqa maqsadlarida, shu jumladan pivo sanoatida, marvarid va arpa donlari ishlab chiqarishda keng foydalaniladi. Arpa hayvonlar uchun eng qimmatli konsentratsiyalashgan ozuqa hisoblanadi, chunki u tarkibida to'liq protein, yog'moylari ko'p. Rossiyada ozuqa maqsadlarida arpa 70 foizgacha ishlatiladi.","question":"Rossiyada arpa qancha miqdorda ozuqa uchun ishlatiladi?","answers":{"text":["70 foizgacha"],"answer_start":[560]},"id":545}
{"context":"Barcha bosh oyoqlilar yirtqich jonivorlardir, ular kichik baliqlar, krablar, mollyuskalar va boshqa hayvonlar bilan oziqlanadilar. Ular ovlash, tutib olish va o'ldirish uchun turli moslamalarga ega. Omonani yirtish uchun chinon chayonlarga o'xshash chayonlar, teshiklar, murakkab qorin, ichak va mantiya bo'shlig'iga ochiladigan anal teshiklar mavjud. Ular bir vaqtning o'zida jigar (o'tqazish bezi) va oshqozon osti beziga ega bo'lgan yagona mollyuklardir. Jigar oshqozonning ko'r spiral o'sishiga aylanadi. Ko'pgina bosh oyoqlari qorog'idagi tutqichlar o'lja yoki zaharni ushlab turish uchun o'tkir ilgaklarga ega.","question":"O'lja yoki zaharni ushlab turish uchun bosh oyoqlarda o'tkir ilgaklar qayerda joylashgan?","answers":{"text":["qorog'idagi tutqichlar"],"answer_start":[532]},"id":735}
{"context":"1985 yildan beri San-Marinoda universitet faoliyat yuritmoqda. 1983 yildan boshlab San-Marinoda San-Marino Xalqaro Fanlar akademiyasi (it. LAccademia Internazionale delle Scienze San-Marino, esper. \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" ning \"Xalqaro fanlar akademiyasi\" Akademio Internacia de la Sciencoj San-Marino)  Xalqaro ilmiy-ta'lim tashkiloti bo'lib, shtab-kvartirasini Slovakiyaning Komarno shahrida joylashgan. Akademiyaning ishchi tillari italyan, nemis, ingliz, frantsuz va esperanto hisoblanadi. San-Marino Fanlar akademiyasi xalqaro ilmiy darajalarni: bakalavr, magistr, doktor va oliy darajadagi doktorlik darajasini beradi.","question":"San-Marino Xalqaro Fanlar Akademiyasi uchun qaysi tillar asosiy hisoblanadi?","answers":{"text":["italyan, nemis, ingliz, frantsuz va esperanto"],"answer_start":[1018]},"id":1109}
{"context":"Shveytsariya bilan ko'plab adabiy hikoyalar bog'liq. Masalan, Sherlock Holmes haqidagi yozuvlar tufayli Reyxenbax sharsharalari nafaqat go'zal joy sifatida, balki professor Moriarti qabri sifatida ham mashhur. Shilon qalʼasi tarixi Bayronni Shilon mahbusini yozishga ilhomlantirgan. Montryoga Xemingueyning \"Ayo, qurol!\" romanining qahramonlari keldi.Rus adabiyotidan avvalo Uri kantonining fuqarosi Nikolay Stavrogin, Dostoyevskiyning \"Besa\" romanining qahramoni ma'lum. Nabokovning ko'plab qahramonlari, muallifning o'zi kabi, Shveytsariyada yashagani ajablanarli emas.","question":"Shu sababli Reyxenbax sharsharalari nafaqat go'zallik joyi, balki professor Moriarti qabri sifatida ham mashhur.","answers":{"text":["Sherlock Holmes haqidagi yozuvlar"],"answer_start":[62]},"id":2035}
{"context":"Sud buyrug'i, sud uyi, sud nomi IV Ioann davrida uchraydi, Moskva sud buyrug'i 1598 yildan boshlab razryad kitoblarida ma'lum. U yerda boyar, oshxonachi va bir yoki ikki djak o'tirgan. Uning idorasiga Moskva, Moskva viloyati va, ehtimol, boshqa ba'zi shaharlar aholisining da'vo ishlari bo'ysunib turardi, qirg'in, talonchilik va o'g'irlik to'g'risidagi ishlarni istisno etganda. 1681 yilda u cholonbit, xolopyum va Vladimir sudlari bilan bir buyruqqa qo'shilgan edi, lekin keyin yana alohida mavjud bo'lib, Vladimir sudlari bilan birga, 1699 yilda. yo'q qilinganida, uning idoraviy predmetlari Moskva sud buyrug'iga o'tdi. 1714 yilda Bu buyruq Peterburgdan Moskvaga ko'chirilgan va o'shandan beri dalolatnomalarda uchramaydi.","question":"Moskva sud buyrug'i qanday ishlarni yuritmagan?","answers":{"text":["qirg'in, talonchilik va o'g'irlik to'g'risidagi"],"answer_start":[306]},"id":789}
{"context":"Ikkinchi jahon urushi tugagandan so'ng va reaktiv aviatsiyaning paydo bo'lishidan so'ng, har bir uchuvchiga to'planadigan samolyotlar soni pasaygan, bu esa mahalliy mojarolarning nisbatan cheklanganligi tufayli sodir bo'lgan. Yangi aslar paydo bo'lishi faqat Koreya, Vetnam, Eron-Iroq, Arab-Isroil va Hind-Pokiston urushlarida qayd etilgan. Sovet uchuvchilari Nikolay Sutyagin va Yevgeniy Pepeliyaev Koreya urushi paytida reakttiv samolyotda rekord miqdorda g'alaba qozonishdi  21 va 20 ta dushman samolyotlari. Reaktsion aviatsiya tarixida uchinchi o'rinni Isroil havo kuchlari polkovnigi Giora Epshteyn  17 samolyot egallagan, shundan 9 tasi  ikki sutkada.","question":"Kim uchinchi o'rinni egallaydi?","answers":{"text":["Isroil havo kuchlari polkovnigi Giora Epshteyn"],"answer_start":[558]},"id":1872}
{"context":"Qozog'iston vaqti-vaqti bilan kosmodromning normal ishlashiga to'sqinlik qiladi. Masalan, 2012 yilda Evropa Meteorologiya Kosmik apparatining MetOp-B (tashlanishi 23 mayda rejalashtirilgan), Rossiya Kanopus-V va MKA-PN1 yo'ldoshlarining, Belarusning BKA, Kanada ADS-1B va nemisning TET-1 (ushbu beshta apparatning guruhli ishga tushirilishi 7 iyunda rejalashtirilgan), Rossiya Resurs-P apparatining (avgustda rejalashtirilgan) ishga tushirilishi kechiktirildi. Buning sababi Qozogʻiston tomoni tomonidan Qoʻstona va Oʻzbekiston viloyatlarida raketa tashuvchilarning birinchi bosqichi (Soyyuz raketa tashuvchi tomonidan sunʼiy sinxron orbitada yoʻldoshlarni chiqarishda foydalaniladigan) qulash maydonidan foydalanish uzoq muddatga kelishib olinganligi boʻldi.","question":"Qaysi davlat vaqti-vaqti bilan kosmodromning normal ishlashiga to'sqinlik qiladi?","answers":{"text":["Qozog'iston"],"answer_start":[0]},"id":1917}
{"context":"1930-40 yillardagi Keynesian inqilobi davomida turli neoklassik iqtisodchilar likvidlik tuzoqlari konsepsiyasidagi zaif joylarni topishga harakat qilishdi, hatto foiz stavkalarini pasaytirishning iloji bo'lmasa ham, ekspanssiv pul siyosati iqtisodiyotni o'sishiga olib keladigan shart-sharoitlarni belgilashdi. Don Patinkin va Lloyd Metzler ingliz iqtisodchisi Artur Sesil Piguning nomi bilan atalgan Pigue effekti mavjudligini aniqladilar, unga ko'ra real pul hajmi tovarlarga bo'lgan umumiy talab funksiyasining elementidir, shuning uchun pul hajmi IS (investitsiya  jamg'arma) egri chizig'iga IS-LM modelida to'g'ridan-to'g'ri ta'sir ko'rsatadi. Shu tariqa, monetar siyosat, hatto likvidlik tuzoqlari mavjud bo'lgan taqdirda ham, iqtisodiyotning o'sishini rag'batlantirishga qodir.","question":"Pigu effekti borligini kim aniqladi?","answers":{"text":["Don Patinkin va Lloyd Metzler"],"answer_start":[311]},"id":1966}
{"context":"Eng kichik parrandalardan biri - bu t. n. o'lchash Nepticulidae oilasining mayda mollari: Kanar orollarida yashovchi va qanotlari 3,84,5 mm kengligi bo'lgan Stigmella (Trifurcula) ridiculosa, shuningdek shimoliy Evropada keng tarqalgan Stigmella filipendulae qanotlari 3,25 dan 5 mm gacha, shuningdek Enteucha acetosae qanotlari 4 mm gacha. Eng mayda turlarga, shuningdek, Afg'onistonning ko'k marjonlari Micropsyche ariana: qanotlari 7 mm ga yaqin; AQShning Brephidium exilis: qanotlari 610 mm.","question":"Stigmella filipendulae qaerda keng tarqalgan?","answers":{"text":["shimoliy Evropada"],"answer_start":[203]},"id":2379}
{"context":"O'simlik hujayralari plazmalemma yuzasi selüloza mikrofibrillar asosidagi muzlatish-qalinlash usuli bilan o'rganilganda, taxminan 30 nm hajmdagi va 6 ta subunitdan iborat bo'lgan rozetkalar yoki terminal komplekslar deb nomlanganlarni kuzatish mumkin. Ushbu tarmoqning har bir kichik birligi o'z navbatida 6 ta cellulozosintastazlardan tashkil topgan superkompleksdir. Shunday qilib, shunga o'xshash rozetkaning ishlashi natijasida 36 ga yaqin makromolekullar tarkibidagi kesma tarkibda mikrofibrillar hosil bo'ladi. Ba'zi suv o'simliklarida superkompleksli celluloza sintezi chiziqcha tashkil etilgan.","question":"O'simlik hujayralari plazmalemma yuzasi selüloza mikrofibrillari negizida muzlatish-skalash usuli bilan o'rganilganda nimalarni kuzatish mumkin?","answers":{"text":["rozetkalar yoki terminal komplekslar"],"answer_start":[179]},"id":2373}
{"context":"Kanuri va ularga qarindosh bo'lgan Mangalar Niger aholisining 4,7% ni tashkil qiladi. Ular mamlakatning janubi-sharqida, Diffa mintaqasida, Chad ko'li yonida yashaydilar. Kanurilarning aksariyati Nigeriya va Chadda yashaydi. O'rta asrlarda ular davlatlar Kanem va Borno ni yaratganlar. Kanurilarning hozirgi joylashuvi ko'p sonli ko'chishlar natijasida boshlangan bo'lsa-da, ularning turli guruhlari o'zlarining kelib chiqish joylarini eslashadi. Asosan kanuri  dehqonlar, ammo ba'zi qabilalar yarim ko'chmanchi hayot tarzini olib borgan holda chorvachilik bilan ham shug'ullanishadi. Hunarmandchiliklardan ko'krak buyumlari tayyorlash keng tarqalgan ((46).","question":"O'rta asrlarda Kanuri qanday davlatlar yaratgan?","answers":{"text":["Kanem va Borno"],"answer_start":[255]},"id":1852}
{"context":"Funktsional va organik tipdagi mitos patologiyasi shartli ravishda ajratiladi. Funktsional buzilishlarga, masalan, mitosga kiruvchi hujayralarning gipoaktivligi  normal hujayralarning proliferatsiya intensivligini aniqlaydigan fiziologik regulyatorlarga reaktsiyaning pasayishi kiradi. Organik buzilishlar mitotik bo'linishda ishtirok etadigan tuzilmalar (xromosomalar, mitotik apparat, hujayra yuzasi) shikastlanganda, shuningdek, ushbu tuzilmalar bilan bog'liq jarayonlar buzilganda (DNK replikatsiyasi, bo'linish vereteni hosil bo'lishi, xromosomalar harakati, sitokinez) yuzaga keladi.","question":"Qaysi jarayonlar buzilgan?","answers":{"text":["DNK replikatsiyasi, bo'linish vereteni hosil bo'lishi"],"answer_start":[486]},"id":1679}
{"context":"Ba'zan original sanasi ko'rsatilgan qalbaki eski tangalar (masalan, 1924 yildagi bir so'mlik qimmatbaho metaldan yasalgan tanga) uchraydi. Ular haqiqiylardan kuchli porlash bilan farq qiladi (chunki ular endigina pishirilgan) va metall (ularni tayyorlash uchun kumush o'rniga oq yoki nikel qotishmasi ishlatilgani sababli). Bunday tangalarning old, or va orqa qismlari haqiqiy tangalarga o'xshaydi. Ko'pincha qirollik va sovetlik kumush tangalari (o'zgaruvchan mayda va yuqori namunali rubl) qalbakilashtiriladi. Qolaversa, qalbakilar ham hatto kamdan-kam bo'lmagan tangalar ishlab chiqariladi.","question":"Qaysiki tangalar qalbaki qilib chiqarilgan?","answers":{"text":["hatto kamdan-kam bo'lmagan tangalar"],"answer_start":[539]},"id":1343}
{"context":"1889 yilda Niderlandiyaning Amsterdam shahrida birinchi jahon chempionati o'tkazildi. G'olib rossiyalik Aleksandr Panshin bo'ldi. Uch yil o'tgach, Xalqaro kon-kodelar ittifoqi (ISU) tashkil topdi, hozirgi vaqtda 60 dan ortiq milliy federatsiyalarni birlashtiradi. ISU 1889 yilgi musobaqalarni professional deb e'lon qildi va 1893 yilda Amsterdamda erkaklar o'rtasida birinchi rasmiy jahon chempionatini o'tkazdi. Shu yili birinchi rasmiy Yevropa chempionati bo'lib o'tdi. Birinchi rasmiy jahon chempioni gollandiyalik Eden, Yevropa chempioni esa  shved Erixson bo'ldi. 1901 yilda Stokgolmda o'sha paytda Rossiya imperiyasining bir qismi bo'lgan Finlyandiyadan Frants Vaten jahon chempioni bo'ldi, 1910 va 1911 yillardagi jahon chempionatida va 1910 yilgi Evropa chempionatida rossiyalik Nikolay Strunnikov g'alaba qozondi.","question":"Birinchi rasmiy Yevropa chempioni kim?","answers":{"text":["shved Erixson"],"answer_start":[547]},"id":1784}
{"context":"Imazigenlar (amaziglarning ko'p sonli) eng qadimgi xalqlardan biri bo'lib, Shimoliy Afrikada ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, 10 ming yil yashagan va boy tarixga ega. Berberlarning ajdodlari, Misrdan g'arbda yashagan liviylar, qadimgi Misr yozuvlarida eslatib o'tilgan ((20). Ba'zi versiyalarga ko'ra, ular evropalik kelib chiqishga ega. Lingvistik va boshqa tadqiqotlar natijasiga ko'ra, ular gallarning avlodlari yoki Shimoliy Afrikadagi birinchi ko'chmanchilarga aloqador bo'lganliklari haqida taxminlar mavjud ((21). Boshqa versiyaga ko'ra, berberlar Iberiya yarim orolida yashagan xalqlar bilan bir xil ildizlarga ega. Ularning umumiy tarixi Rimga qaram bo'lishidan ancha oldin. Ko'pgina tarixchilar va tilshunoslar bu xulosaga berber va ibero-kavkaz tillarining til o'xshashligini tasdiqlaydilar. Qadimgi berberlar sivilizatsiyasi qadimgi Misrning rivojlanishiga turtki bergan degan fikr bor ((22).","question":"Imazigenlar qayerda yashaydi?","answers":{"text":["Shimoliy Afrikada"],"answer_start":[75]},"id":620}
{"context":"Lokkning nuqtai nazariga Hobbsning psixologiyasi sezilarli, ammo kamroq ta'sir ko'rsatgan, masalan, tajriba bayon qilish tartibi undan olingan. Taqqoslash jarayonlarini tasvirlab berganda, Lokk Gobbs ning orqasidan ergashadi; u bilan birga munosabatlar narsalarga tegishli emasligini, balki taqqoslash natijasini tashkil etishini, munosabatlarning son-sanoqsiz ko'pligini, muhimroq munosabatlar bir xillik va farq, tenglik va tengsizlik, o'xshashlik va o'xshashlik, makon va vaqt bo'yicha yonma-yonlik, sabab va ta'sir ekanligini ta'kidlaydi. Til haqidagi traktatida, ya'ni tajriba kitobining uchinchi qismida Lokk Hobbsning fikrlarini yanada rivojlantiradi. Irodasi haqidagi ta'limotda Lokk Gobbsga juda bog'liq; u oxirgilar bilan birga, u bizning butun ruhiy hayotimizda faqatgina zavqlanish istagi borligini va yaxshilik va yomonlik tushunchasi turli odamlarda juda farq qilishini o'rgatadi. Iroda erkinligi haqidagi ta'limotda Lokk, Hobbs bilan birgalikda, iroda eng kuchli istak tomon egilishini va erkinlik iroda emas, balki ruhga tegishli kuch ekanligini ta'kidlaydi.","question":"Lokkning orqasidan keladiganlar, solishtirish jarayonini tasvirlab beradi.","answers":{"text":["Gobbs"],"answer_start":[194]},"id":2449}
{"context":"NAND  uch o'lchamli massiv tuzilishi. Aslida, NOR-dagi kabi bir xil matritsa, lekin har bir kesishmada bitta tranzitor o'rniga ketma-ket o'rnatilgan hujayralardan iborat ustun o'rnatiladi. Bunday dizaynda bir kesishmada ko'pgina yopilgan zanjirlar hosil bo'ladi. Kompozitsiyaning zichligini keskin oshirish mumkin (chunki ustundagi bitta katak uchun faqat bitta shlyapa o'tkazgichi mos keladi), ammo o'qish va yozish uchun kataklarga kirish algoritmi sezilarli darajada murakkablashadi. Shuningdek, har bir liniyada ikkita MOP-tranziistor o'rnatilgan. Tartibsiz chiziqni boshqarish tranzistori (ingl. bit line select transistor) o'rnatilgan bo'lib, u hujayralar ustuni va to'ldirish liniyasi o'rtasida joylashgan bo'ladi. Yerga qarshi joylashgan boshqaruvchi yerga tushirish tranzitori (ingl. ground select transistor) bilan bogʻliq.","question":"NAND flash-xotira qurilishi nima?","answers":{"text":["uch o'lchamli massiv"],"answer_start":[6]},"id":2737}
{"context":"2006-yilda kichik va o'rta biznes uchun yordam sifatida COSO moliyaviy hisobotlarni tayyorlash ustidan ichki nazoratni  Kichik ommaviy kompaniyalar uchun qo'llanma kichik tashkilotlarni moliyaviy hisobotlarni tayyorlash ustidan tegishli ichki nazoratni amalga oshirishda qo'llab-quvvatlash uchun (ICoFR) hisobot e'lon qildi. Ushbu hisobot modelni almashtirishni maqsad qilmaydi, lekin uni qanday qo'llash bo'yicha ko'rsatmalar beradi. Ular COSO talablariga mos kelishni ta'minlash bilan bog'liq kutilmagan muammolarga duch kelgan kichik kompaniyalar uchun mo'ljallangan. Nazorat tizimining har bir komponenti mavjud bo'lishi va ishlashi kerak bo'lsa-da, bu har bir komponent har bir kompaniyada bir xil yoki hatto bir xil darajada ishlashi kerak degani emas.","question":"Hisobotlarni nazorat qilish uchun qanday hisobot bo'lgan? Moliyaviy hisobotlarni tayyorlash bo'yicha ichki nazorat - Kichik ommaviy kompaniyalar uchun qo'llanma?","answers":{"text":["ICoFR"],"answer_start":[297]},"id":170}
{"context":"1612 yilda Dekart kollejni tugatdi, bir muncha vaqt Puatiyada huquqni o'qidi, so'ngra Parijga ketdi, u erda bir necha yil davomida matematik tadqiqotlar bilan tarqoq hayot kechirgan. Keyin u harbiy xizmatga kirdi (1617)  avvaliga inqilobchi Gollandiyada (o'sha yillarda  Fransiyaning ittifoqchisi), keyin Germaniyada, u erda u qisqa vaqt Praga uchun jangda (Och yillik urush) ishtirok etdi. 1618 yilda Gollandiyada Dekart taniqli fizikachi va naturopat Izaak Bekman bilan tanishadi, bu uning olim sifatida shakllanishiga katta ta'sir ko'rsatadi. Dekart bir necha yil Parijda ilmiy ishlarga berilib, u erda, boshqa narsalardan tashqari, o'sha paytda hech kim qadrlashga tayyor bo'lmagan virtual tezliklar printsipining kashfiyotini o'tkazdi.","question":"Dekartning harbiy xizmati qaysi mamlakatda boshlangan?","answers":{"text":["inqilobchi Gollandiyada"],"answer_start":[230]},"id":927}
{"context":"Yozuvchi Jeffrey Diver o'zining \"Uchqor noaniqlik asri\" nomli hikoyalar to'plamida, King fantaziya janrini ommalashtirgan yagona shaxs ekanligini ta'kidladi. Garchi undan oldin ham ko'plab sotuvga chiqqan yozuvchilar bo'lgan bo'lsa-da, Kingdan keyin hech kimga qaraganda ko'proq sotuvga chiqqan. MacDonald, roman janrining mashhurligini keltirib chiqardi. Qahramonlarning boy tavsifi, batafsillikka ehtiyotkorlik va e'tibor, hikoya rivojlanishi va qahramonlarning o'zgarishi orqali u yozuvchilar vampirizm kabi mavzularni qayta dolzarb qila olishini ko'rsatdi. Kingdan oldin ham ko'plab mashhur yozuvchilar dahshatli janrga o'z kuchlarini sarflashgan, ammo afsuski, ular unchalik yaxshi emas edilar. Aynan shu detallar uni mashhur qildi, aynan shu sababli u ustalarning ustasidir.","question":"\"Buyuk noaniqlik asri\" hikoyalar to'plami kimga tegishli?","answers":{"text":["Jeffrey Diver"],"answer_start":[9]},"id":707}
{"context":"To'rtinchi avlod kosmik apparatlari (M-71 Mars-2, Mars-3  seriyasi, 1971 yilda ishga tushirilgan)  Mars sun'iy yo'ldoshi  orbital stansiyasi va PrOP-M marslovchisi bilan to'ldirilgan avtomatik Mars stansiyasi bilan tushiriladigan apparatdan iborat edi. M-73S Mars-4 va Mars-5 seriyali kosmik apparatlar Mars atrofidagi orbitaga chiqishi va M-73P Mars-6 va Mars-7 seriyali AMSlarni olib boruvchi Marsning avtomatik stantsiyalari bilan aloqa o'rnatishi kerak edi; bu to'rtta AMS 1973 yilda ishga tushirildi.","question":"Qaysi kosmik qurilmalar to'rtinchi avlodga tegishli?","answers":{"text":["Mars-2, Mars-3 "],"answer_start":[42]},"id":2917}
{"context":"Sazhen, yoki sazen (szen, sazenka, to'g'ridan-to'g'ri sazen)  masofa o'lchashning qadimgi rus birligi ((1). XVII asrga to'g'ri kelmoqda. asosiy o'lchov 2,16 m ga teng bo'lgan va uchta arshina (72 sm) 16 ta tepadan iborat bozoq (1649 yilda Sobor to'g'risidagi qaror bilan tasdiqlangan) bozoq edi. Butrus I davrida rus uzunlik o'lchovlari inglizchaga tenglashtirilgan. Bir arshin 28 ingliz dyuymini, sajen esa  7 ingliz futini, ya'ni 213,36 sm qiymatini qabul qildi. Keyinchalik, 1835 yil 11 oktyabrda, Nikolay I ning Rossiya o'lchov va tarozilar tizimi (2) to'g'risidagi ko'rsatmasiga muvofiq, sajenning uzunligi tasdiqlandi: 1 qazaxona sajeni 7 ingliz futining uzunligiga tenglashtirildi, ya'ni 2,1336 metr. 1924 yilda joriy etilgan. Sovet Ittifoqida metr tizimidan foydalanish to'xtatildi.","question":"1649 yilda Sobor qarorida tasdiqlangan g'azna sojinasi nechta arshinni o'z ichiga olgan?","answers":{"text":["uchta arshina"],"answer_start":[178]},"id":1105}
{"context":"Sevilya Ispaniyada aholi soni bo'yicha to'rtinchi o'rinda turadi, yirik sanoat va savdo markazi, shuningdek turizm markazi hisoblanadi. Gvadalkivir daryosining ikkala tomonida, serhosil, yaxshi o'zlashtirilgan tekislikda joylashgan bo'lib, u dengiz kemalari uchun ham Sevilyagacha kemalarga kiradi. Ko'pgina minoralar tufayli Sevilya har tomondan hashamatli panoramani taqdim etadi. Shaharning qadimiy qismi Gvadalkvivrning chap qirg'og'ida joylashgan va Los Umeros, Sesteria, Baratilio, Karreteria, Resolana, San Bernardo, San Roke va la Kalsada, shuningdek Makaren bilan o'ralgan. 66 minorali qadimiy shahar devoridan hozirgi kunda faqatgina qismlari qolgan. Daryoning o'ng qirg'og'ida Triana tumani joylashgan.","question":"Sevilya qaysi daryoning ikki tomonida joylashgan?","answers":{"text":["Gvadalkivir"],"answer_start":[136]},"id":657}
{"context":"Sheffild mahalliy darajada Sheffild shahar kengashi tomonidan boshqariladi (ingl.). U shaharning 28 saylov okrugidan (ingl.) vakillik qiladigan 84 a'zodan (har bir tumandan 3 nafar kengash a'zosidan) iborat. 2016 yilgi saylovlardan so'ng siyosiy partiyalar o'rtasida o'rinlar quyidagicha bo'linadi: leyboristlar  56, liberal demokratlar  20, Yashillar partiyasi  4, Mustaqillik partiyasi  4. Shaharda lord-mer (ingl.) ham bor, hozirgi kunda u asosan seremoniya funksiyalariga ega, garchi avval bu lavozim shahar kengashi moliyalari va ishlari ustidan katta hokimiyatga va ijro etuvchi hokimiyatga ega edi.","question":"Sheffield shahrining lord-merlari qanday vazifalarni bajaradilar?","answers":{"text":["seremoniya"],"answer_start":[450]},"id":2678}
{"context":"Ortadagi Ren Bingen va Bonn o'rtasida eroziya natijasida hosil bo'lgan Ren dovoni orqali oqadi. Eroziya tezligi mintaqaning ko'tarilishiga mos keladi, shunda daryo o'zining dastlabki darajasida qoladi, atrofdagi yerlar esa ko'tariladi. Bu daryo bo'ylab joylashgan chuqur jarlikdir. U ko'plab qal'alari va uzumzorlari bilan mashhur. Ushbu YUNESKOning Jahon merosi ob'ekti (2002 yil), unda 40 dan ortiq o'rta asr saroylari va qal'alari, shuningdek ko'plab g'ayrioddiy va jozibali qishloqlar mavjud bo'lib, Romantika Ren nomi bilan tanilgan.","question":"Bingen va Bonn o'rtasida nimalar bo'lmoqda?","answers":{"text":["Ortadagi Ren"],"answer_start":[0]},"id":3195}
{"context":"O'zgaruvchanlikning bir turi polimorfizm holatlari hisoblanadi, ya'ni bir xil turdagi shaxslar orasida bir xil joyda va bir vaqtning o'zida bir nechta turli shakllar uchraydi, ular tashqi ko'rinishi bilan bir-biridan keskin farq qiladi, bir-biriga o'tish bilan bog'lanmaydi, garchi ushbu shakllar bir-biri bilan erkin ravishda kesishgan bo'lsa ham. Polimorfizm - bir tur ichida rang va bir qator belgilar bo'yicha farq qiladigan turli shakllarning paydo bo'lishi. Masalan, xuddi shunday sharoitlarda rivojlanayotgan qayg'u ayti (Arctia caja) turida rang o'zgarishi kuzatilgan, ba'zan esa bu farqlar shunchalik katta bo'ladiki, kapalaklarni turli turlarning vakillari deb qabul qilish mumkin.","question":"Polimorfizmdagi turli shakllar nimasi bilan farq qiladi?","answers":{"text":["rang va bir qator belgilar"],"answer_start":[378]},"id":2424}
{"context":"1862 yildan Tolstoy Jasnaya Polyana pedagogik jurnalini nashr eta boshladi, uning bosh xodimi o'zi edi. Nashriyotchiga bo'lgan qiziqishini sezmay, Tolstoy jurnalning faqat 12 sonini chiqarishga muvaffaq bo'ldi, ularning oxirgi soni 1863 yilda orqada qolgan holda paydo bo'ldi. Nazariy maqolalardan tashqari, u bir qator hikoyalar, afsonalar va boshlang'ich maktab uchun moslashtirilgan tarjimalar ham yozgan. Tolstoyning pedagogik maqolalari birgalikda uning insholari to'plamining butun jildini tashkil etdi. O'z vaqtida ular e'tiborsiz qolishgan. Tolstoyning ta'lim haqidagi g'oyalarining sotsiologik asoslariga, Tolstoyning bilim, fan, san'at va texnika yutuqlarida faqat yuqori sinflar tomonidan xalqni ekspluatatsiya qilishning engillashtirilgan va takomillashtirilgan usullarini ko'rganligiga hech kim e'tibor bermadi. Bundan tashqari, Tolstoyning Yevropa ma'rifatini va taraqqiyotini ta'qib qilishidan ko'pchilik Tolstoyni konservativ deb xulosa qilishdi.","question":"Tolstoy nashriyotchilarning vazifasini his qilmasdan jurnalimizning necha sonini chiqarishga muvaffaq bo'ldi?","answers":{"text":["faqat 12"],"answer_start":[166]},"id":1628}
{"context":"Gertsen tomonidan ifodalangan jamoaviy sotsialism g'oyasi N. G. bilan Chernishevsky tomonidan yaratilgan. Gertsendan farqli o'laroq, Chernyshevskiy jamoaga boshqacha qarardi. U uchun jamoatchilik - rus hayotining patriarxal instituti bo'lib, u avvalo kapitalist ishlab chiqarish bilan parallel ravishda ishlab chiqarishning shirkatchilik shakli rolini bajarishga da'vat etilgan. Keyin kapitalist xo'jaligini o'rnini bosadi va kollektiv ishlab chiqarish va iste'molni to'liq o'rnatadi. Shundan so'ng, jamiyat ishlab chiqarish birlashmasining bir shakli sifatida yo'qoladi.","question":"Gertsen tomonidan yaratilgan jamoaviy sotsialism g'oyasi kim tomonidan rivojlangan?","answers":{"text":["N. G. bilan Chernishevsky"],"answer_start":[58]},"id":2582}
{"context":"Qattiqlik - iqtisodiy ko'rsatkichlarning o'zgarishlarga qarshi turish qobiliyati. Masalan, ko'pincha nominal ish haqi qisqa muddatli davrda qattiq bo'ladi, deb aytiladi. Bozor kuchlari sanoatdagi haqiqiy mehnat narxini pasaytirishi mumkin, ammo nominal ish haqi qisqa muddatda oldingi darajasida qolishga intiladi. Bu narxlarni tartibga solish, shartnomalarni bajarish majburiyati, kasaba uyushmalari, insonning talablari yoki ehtiyojlari, shaxsiy manfaatlari va hokazo kabi institutsional omillar bilan asoslangan bo'lishi mumkin.","question":"Ishlab chiqarishning haqiqiy mehnat qiymatini qanday kuchlar kamaytirishi mumkin?","answers":{"text":["Bozor"],"answer_start":[170]},"id":2342}
{"context":"Organizmda C vitamini yetishmasligi belgilari orasida immunitet tizimining zaifligi, tishlarning qon ketishi, terining oqarishi va qurishi, jismoniy shikastlanishlardan (yaralangan, ko'kargan) keyin to'qimalarning tiklanishi sekinlashishi, sochlarning qalinlashishi va yo'qolib ketishi, tirnoqlarning yorilishi, charchash, tezda charchash, mushaklarning tanaffusining susayishi, orqa va oyoqlarda (ayniqsa pastki qismlarda, oyoqlarda) revmatoid og'riqlar, tishlarning tarqalishi va yiqilishi; qon tomirlarining nozikligi tishlarning qon ketishiga olib keladi, terining qorong'i qizil rangdagi maydonlari shaklida qon ketishi.","question":"Tanada C vitamini yetishmovchiligining belgilari qanday?","answers":{"text":["immunitet tizimining zaifligi, tishlarning qon ketishi"],"answer_start":[54]},"id":2083}
{"context":"Chizishlarda burchaklar burchakning ichki qismi bo'ylab o'tadigan kichik bir, ikki yoki uchta kamonlar bilan markazlari burchakning tepasida bo'lgan kichik bir, ikki yoki uchta kamonlar bilan belgilanadi. Burchaklarning tengligi qopqoqdagi bir xil ko'paytmasi yoki o'zaro teng bo'lgan keskin chiziqlar bilan belgilanadi. Agar burchakni hisoblash yo'nalishini ko'rsatish kerak bo'lsa, u kamchikdagi o'q bilan belgilanadi. To'g'ri burchaklar kamchiliklar bilan emas, balki ikki bir-biriga bog'langan teng kesmalar bilan belgilanadi, ular shunday joylashtirilganki, yon tomonlar bilan birgalikda ular kichik kvadratni hosil qiladilar, uning cho'qqislaridan biri burchak cho'qqisiga to'g'ri keladi.","question":"Bu burchaklarning tengligi qanday aniqlanadi?","answers":{"text":["qopqoqdagi bir xil ko'paytmasi yoki o'zaro teng bo'lgan keskin chiziqlar"],"answer_start":[229]},"id":2076}
{"context":"Oxir oqibat, ikki butunlay turlicha oila Nyu-Yorkdagi Elizabeth Street 9-da joylashdi. Franchesko, hech qanday rasmiy ma'lumotga ega bo'lmagan mag'rur erkak, Nyu-York sanoat kompaniyasiga (ingl.) ruscha, uning verfalarida turli ishchi sifatida ishladi. U, boshqa yuzlab ishchilar singari, yuqori turuvchilarning rahbarligi ostida bo'lgan, bu esa uni umuman qoniqtirmagan (10). Erkak kishi kompaniyani tark etdi va oʻnta oziq-ovqat doʻkonini ochdi ((10). 1900-yillarning boshida u Tereza bilan muqaddas Patrikning eski cherkovida turmush qurdi ((9). Skorseze Elizabet ko'chasi, 241 ga ko'chib o'tadi, Kapp esa ko'chaning narigi tomonidagi 232 uyning to'rtinchi qavatini tanladi.","question":"1900-yillarning boshlarida Skorseze oilasi qaysi ko'chada yashagan?","answers":{"text":["Elizabeth Street"],"answer_start":[54]},"id":2005}
{"context":"XVI asr davomida bu kitob ko'plab Evropa tillariga tarjima qilingan va eng qiyin vaziyatlardan yorqinlik bilan chiqib kelgan personajning sarguzashtlarini tasvirlab, katta muvaffaqiyat qozongan, ayniqsa, Ulenshpigel o'sha paytdagi obro'li va umuman har qanday boshliqlarning masxara qilinishini ta'kidlagan. Och va sarguzashtga bo'lgan ishtiyoq Tilni ona shahri Braunsveygdan Berlinda, Nyurnbergda, Ulmada, Praqada va Rimda aylanib yurishga undadi. U qayerga bormasin, inson zaifliklari va kamchiliklarini juda aniq va o'yinchanlik bilan masxara qilardi, chunki u o'sha xususiyatlarni aks ettiruvchi ko'zguga o'xshardi.","question":"Tilni ona shahri Braunsveygdan ketishga nima undadi?","answers":{"text":["Och va sarguzashtga bo'lgan ishtiyoq"],"answer_start":[308]},"id":1483}
{"context":"Bank 1948 yil 1 dekabrda uchta bank: Huabey Bank, Beyhay Bank va Sibey qishloq xo'jalik bankining qo'shilib ketishi natijasida tashkil etilgan. Bankning bosh ofisi dastlab Shizjiachjuan shahrida joylashgan edi, ammo 1949 yilda Pekinga ko'chirildi. 1949 yildan 1978 yilgacha Milliy bank Markaziy bank va tijorat bankini ham bajargan. 1980 yilda o'tkazilgan iqtisodiy islohotlar natijasida bankning tijorat funksiyalari 4 ta mustaqil, ammo davlat banklari o'rtasida taqsimlandi va 1983 yilda Davlat kengashi Milliy bank faqat Markaziy bank sifatida faoliyat ko'rsatishi to'g'risida qaror qabul qildi. Huquqiy holat 1995 yil 18 martda nihoyatda aniqlandi. 1998 yilda tarkibiy islohotlar natijasida barcha mahalliy va provinsiya filiallari yopildi va NKB 9 ta mintaqaviy filiallarni ochdi, ularning vakolatlari mahalliy ma'muriy bo'linishga mos kelmaydi. 2003-yilda Xalq deputatlari umumiy yig'ilishining doimiy qo'mitasi tomonidan qonunga tuzatishlar kiritildi, bankga umumiy moliyaviy barqarorlikni ta'minlash va mamlakatning pul-kredit siyosatini amalga oshirish uchun bir qator qo'shimcha vakolatlar berildi. Yuqorida aytib o'tilganlarga qo'shimcha ravishda, bank 3,201 trln dollarlik zaxiralarga ega bo'lganini hisobga olgan holda, dunyodagi eng yirik moliyaviy institut hisoblanadi.","question":"Bank mamlakatning umumiy moliyaviy barqarorligini ta'minlash uchun qo'shimcha vakolatlarni qachon oldi?","answers":{"text":["2003-yilda"],"answer_start":[851]},"id":2718}
{"context":"Agilulf (590615\/616) - Langobardlar shohlaridan arianizmdan ortodoks xristianlikka o'tgan birinchi shoh. Bu qarorida uning rafiqasi Teodelinda unga ta'sir ko'rsatdi. Ammo, ko'pchilik langobardlar ariylikni juda qiyinchilik bilan rad etishdi. Boshqa ko'pgina germaniya qabilalari singari, uning ariy variantidagi xristianlikni qabul qilgan langobardlar ariylikni alohida qat'iylik bilan qo'llab-quvvatlashgan, chunki ularda o'zlarining etnik alohidaligi uchun tayanch bo'lgan. Ular Agilulfning o'limidan so'ng uning o'g'li Adeloaldning hokimiyatini va uning onasi Teodelinda ham pravoslav xristian bo'lganida regentlikni tan olishni qiyinchilik bilan qabul qilishdi.","question":"IV-VI asrlarda xristianlikning qaysi erta oqimidan Langobardlar shohi Agilulf o'tgan?","answers":{"text":["arianizmdan"],"answer_start":[48]},"id":421}
{"context":"Kredit hodisasi boshlanganidan so'ng CDS bo'yicha majburiyatlarni bajarishning ikkita shakli mavjud  pul kompensatsiyasi va jismoniy yetkazib berish. Birinchi shakl sotuvchining asosiy qarz oluvchining majburiyatlarining nominal va real (joriy) qiymati o'rtasidagi farq miqdorida xaridorning zararini qoplashni nazarda tutadi (ingl. qayta tiklash qiymati). Jismoniy yetkazib berish bo'yicha CDS sotuvchisi CDS sotib oluvchisidan shartnomada belgilangan aktivni ma'lum bir narx, masalan, uning nominal qiymati evaziga sotib olishi shart. Shunday qilib, aktivning kredit sifati salbiy o'zgarishi xavfi Sotuvchiga o'tadi.","question":"CDS majburiyatlarini bajarishning qanday shakllari mavjud?","answers":{"text":["pul kompensatsiyasi va jismoniy yetkazib berish."],"answer_start":[101]},"id":2968}
{"context":"Turnirlar to'plami va alohida o'yinlar hisobini ifodalovchi taxtada erkak o'yinchilar an'anaviy ravishda faqat familiyasi bilan belgilanadi. 2009 yilgacha tennischi-ishtirokchilarning familiyasi Miss yoki Mrs (misis) harflari bilan boshlandi. 2009 yildan buyon, o'rniga ishtirokchilarning shaxsiy ismlari ishlatiladi, bu ikki sababga ko'ra amalga oshirildi: ikkala jins o'yinchilarining taqdimot shaklini yaqinlashtirish va opa-singillar o'rtasidagi uchrashuvlarda chalkashliklardan qochish. Biroq, o'yin davomida hakamlar tennischilarni xonim yoki miss deb chaqirishni davom ettirishadi, bu esa ((163)) ochkolar berilganligini e'lon qiladi.","question":"Refereylar tennischi qizlarni qanday nomlashadi?","answers":{"text":["xonim yoki miss"],"answer_start":[538]},"id":2773}
{"context":"Boshqa suyakli baliqlar sinfi bo'lgan shopasteperlardan farqli o'laroq, nurli suyakli baliqlar odatda suyakli umurtqaga ega bo'lib, faqat bir nechtalarida xorda yoki uning qoldiqlari saqlanib qolgan ((4). Yuqori yalang'och apparatning bosh suyak bilan harakatlanuvchi bog'lanish joyi mavjud. Teri qobiq bilan qoplangan (ganoid, sikloid yoki ktenoid), ba'zan yalang'och yoki suyak plastinkalari bilan qoplangan bo'ladi. Xovanlar yo'q. Qushlar juft, tayanchda mushakli qushlar faqat ko'pqushlilarda mavjud. Orqa qanotlari soni 1 dan 3 gacha (ko'p hollarda 1) o'zgarib turadi. Qadimgi vakillarning quyruqlari heterocerkalli, yoshroqlari esa  homocerkalli. Odatda suzish pufakchasi mavjud ((5). Anal va urin-jinot teshiklari, qoida tariqasida, ajratilgan ((4).","question":"Qadimgi qushqopir baliqlarning quyruqlari qanday edi?","answers":{"text":["heterocerkalli"],"answer_start":[606]},"id":868}
{"context":"1930-yillarga kelib taylorizm alohida nazariya yoki fikr maktabi sifatida umuman eskirib ketdi. Lekin taylorizmning ko'pgina mavzulari hali ham sanoat muhandisligi va menejmentining muhim qismi hisoblanadi. 1. Qidiruv Eski ish tamoyillarini almashtirish uchun ilmiy asos yaratish. 2. Qattiq bo'lish Xodimlarni tanlash ilmiy asosda amalga oshirilishi va keyinchalik ularning kasbiy ta'limi amalga oshirilishi kerak. 3. Qachon va qanday? Ishni rag'batlantirishni ishlab chiqarilgan mahsulot asosida tashkil etish. 4. Qachon? Xodimlarning ma'muriyat bilan hamkorligi. 5. Qachon Xodimlar o'rtasida vazifalarni adolatli taqsimlash.","question":"Taylorizm nimani anglatadi?","answers":{"text":["Xodimlar o'rtasida vazifalarni adolatli taqsimlash"],"answer_start":[575]},"id":2462}
{"context":"2011 yilda Limp Bizkitning uzoq kutilgan beshinchi studiya albomi Gold Cobra chiqdi, u birinchi haftada 27,000 nusxa sotilgan va Billboard 200-da 16-o'rinni egalladi.Oshsha yili Staindning shu nomdagi albomi chiqarildi, bu esa erta og'irroq tovushga qaytish bilan tavsiflangan.Albom Billboard 200-da 5-o'rinda debut qildi, birinchi haftada 47,000 nusxa sotilgan. Uning asosiy yo'nalishi hard-rok bo'lsa-da, albom nu-metal va rep-rokka qaytishi bilan ham tavsiflanadi.","question":"Gold Cobra? albomi qancha tiraj bilan tarqaldi?","answers":{"text":["27,000 nusxa"],"answer_start":[104]},"id":826}
{"context":"Klayv Steyplz Lyus 1898 yil 29 noyabrda Shimoliy Irlandiyaning Belfast shahrida tug'ilgan. Uning otasi Albert Jeyms Lyus (18631929), advokat bo'lib, otasi Richard XIX asr o'rtalarida Uelsdan Irlandiyaga kelgan. Uning onasi Florensiya Avgust Lyuis (qizlik ismi Hamilton) Flor sifatida tanilgan, Irlandiya Anglikan cherkovining ruhoniysi qizi edi. Uning katta akasi ham bor edi - Uorren Hamilton Lyus. Lyuis to'rt yoshida, uning Jekssi ismli itini mashina urib yubordi va u endi o'z ismini Jekssi deb aytdi. U boshqa ismlar bilan murojaat qilishni to'xtatdi, garchi keyinchalik u \"Jek\" ismini qabul qilgan bo'lsa ham, bu uning do'stlari va oila a'zolari uni butun umri davomida shunday deb atashgan. U yetti yoshda bo'lganida, uning oilasi Sharqiy Belfastning Strendtown tumanidagi Little Lea  oilaviy uyida ko'chib o'tdi.","question":"Klav Stepplz-Lyuisning otasining ismi nima edi?","answers":{"text":["Albert Jeyms Lyus"],"answer_start":[103]},"id":2390}
{"context":"Asal asalarilar misolida, parranda qanotlilar, ikki qanotlilardan keyin (drosofil va chayonlardan keyin) genoti o'rganilgan hasharotlarning ikkinchi guruhiga aylandi. Asalarilarda 300 million asosiy DNK juftligi, olov chumolilarida esa 480 million juftlik DNK mavjud. Qushquruq qanotlilarning genomi 100 million juftlik Aphidius colemani (Braconidae) otliqidan 1 milliard juftdan ortiq Sceliphron caementarium (Sphecidae) o'tgacha o'zgarib turadi. Xromosomalarning diploid toʻplami hasharotlar orasida eng xilma-xillardan biri boʻlib, 2n ning 2 dan 120 gacha boʻlgan qiymatlari maʼlum (barcha cheklangan qiymatlari chumolilarda aniqlangan). Avstraliyalik buldoq chumoli Myrmecia croslandida minimal ahamiyat topilgan. Bu tur butun hayvonot dunyosi uchun rekord xromosomal toʻplamga ega: ularning gaploid erkaklarida atigi bitta xromosomasi bor (diplod ayollarda va ishchilarda ikkitadan). Braziliyadagi Dinoponera lucida katta chumolilarda maksimal ko'rsatkich aniqlangan, n = 60, 2n = 120. Asalarilarda mitoxondrial DNK nafaqat ayollardan, balki erkaklardan ham keyingi avlodga o'tishi mumkin.","question":"Kimda eng kam xromosomalar soni aniqlangan?","answers":{"text":["Avstraliyalik buldoq chumoli"],"answer_start":[641]},"id":45}
{"context":"Kapitalizm, aristokratiya va imperialism o'rtasidagi o'zaro bog'liqlik uzoq vaqtdan beri tarixchilar va siyosiy mutafakkirlar orasida munozara mavzusi bo'lib kelgan. Ushbu mavzuni muhokama qilgan birinchi nazariylar J. Ha, shunday. Gobsonga (18581940), Jozef Shumpeterga (18831950), Torsteyn Veblenga (18571929) va Norman Engellga (18721967) ega boʻlgan. Garchi bu marksist bo'lmagan mutafakkirlarning eng samarali davri Birinchi jahon urushidan oldingi davrga to'g'ri kelsa-da, ular urushlar o'rtasidagi davrda ham yozishni davom ettirishdi. Ularning ishi imperialism va uning Yevropaga ta'sirini o'rganish uchun asos yaratdi, shuningdek, 1950-yillardan boshlab AQSh harbiy-siyosiy kompleksining o'sishini tushunish uchun foydali bo'ldi. Gobson, ichki ijtimoiy islohotlar imperialismining xalqaro kasalligini davolashi mumkinligiga ishonardi uning iqtisodiy asosini buzish. Uning nazariyasiga ko'ra, davlatning soliqlar orqali aralashuvi iste'mol va farovonlik o'sishini rag'batlantirishi, shuningdek tinch, bag'rikeng va ko'p qutbli jahon tartibini o'rnatishga yordam berishi mumkin edi.","question":"Xo'sh, qanday qilib Gobsonga imperialismdan qutulish mumkin?","answers":{"text":["uning iqtisodiy asosini buzish"],"answer_start":[843]},"id":3114}
{"context":"Guruhlar nazariyasini ajratib olish Kamil Jordanning \"Algebraik tenglamalar va almashtirishlar toʻgʻrisidagi traktat\" (1870) ishi bilan boshlangan. XX asrda guruhlar nazariyasi faol rivojlana boshladi. Frobenius va Bernsaydning cheklangan guruhlarni ifodalash bo'yicha kashshoflik ishlari, Richard Braurning modulli ifodalash nazariyasi va Shur yozuvlari paydo bo'ldi. Li guruhlari va lokal kompak guruhlar nazariyasini o'rganishda Veyl va Karton katta yutuqlarga erishdilar. Ushbu nazariyalarning algebraik qo'shimchalari birinchi marta Borel va Titus 3 asarlarida eslatib o'tilgan Claude Chevalle tomonidan algebraik guruhlar nazariyasi shakllangan.","question":"Kimning asarlarida algebraik guruhlar nazariyasiga ishora qilingan?","answers":{"text":["Borel va Titus"],"answer_start":[538]},"id":1796}
{"context":"Vaqt o'tishi bilan, ammo, shaharning ahamiyati 30 ming maorit hunarmandlarining inkvizitsiyadan qochib ketishi, shuningdek, o'sib borayotgan Kadis porti bilan raqobat tufayli kamaydi. 1649-yilda o'lat epidemiyasi tufayli shahar aholisi ikki baravar kamaydi. Shu bilan bir vaqtda Gvadalkivir daryosi ham suv bilan to'lib toshgan, bu esa dengiz kemalarining Sevilyaga kelishlariga to'sqinlik qilgan. 1717 yilda Kades Kasade-la-Kontatacionga (Amerika bilan savdo-sotiqni nazorat qiladigan tashkilot) ko'chirilganligi sababli, Sevilya savdo ahamiyatini butunlay yo'qotgan. 1729 yilda Sevilyada Ispaniya, Fransiya, Angliya va keyinchalik qo'shilgan Niderlandiya o'rtasida tinchlik va do'stlik to'g'risida shartnoma imzolandi. 1808 yilda Sevilya Napoleon boshchiligidagi frantsuzlarning bosqinchiga qarshilik ko'rsatish markazi bo'ldi.","question":"Qaysi yilda o'lat epidemiyasi Sevilya aholisini ikki barobar kamaytirdi?","answers":{"text":["1649-yilda"],"answer_start":[184]},"id":1184}
{"context":"1973 yilda prezident Nikson Uilyam E. Simon Federal Energetika Komissiyasining birinchi raisi, embargo oqibatlarini bartaraf etish choralarini muvofiqlashtirish uchun tashkil etilgan vaqtinchalik tashkilot. 1974-yilda shtatlar o'rtasida mahalliy neftni taqsimlashda Saymon 1972 yilda iste'mol qilingan hajmlarga tayanadi. Bu esa aholi soni oshmagan shtatlarda ham ishladi. Boshqa shtatlarda esa, benzin bekatlarida navbatlar odatiy holga aylandi. Amerika avtomobil uyushmasining ma'lumotlariga ko'ra, 1974 yil fevral oyining so'nggi haftasida Amerika avtomobillarining 20 foizi yonilg'i to'ldirish shoxobchasidan to'xtadi.","question":"Ushbu vaqtinchalik tashkilotning maqsadi nimada edi?","answers":{"text":["embargo oqibatlarini bartaraf etish choralarini muvofiqlashtirish uchun"],"answer_start":[95]},"id":3067}
{"context":"Malta offshor sektori 2004 yil oxirida rasmiy ravishda o'z faoliyatini to'xtatdi. Malta offshor banklari, eng mashhurlari Erste Bank (Malta) Ltd, Volksbank (Malta) Ltd, HSBC Overseas Bank (Malta) Ltd, tijorat banklari yoki xalqaro bank institutlariga aylantirildi. Xalqaro bank institutlari (International Banking Institutions) - rezident bo'lmaganlar uchun bank xizmatlarini ko'rsatuvchi maxsus tijorat banklari bo'lib, ularning depozit va kredit stavkalari odatdagi Malta tijorat banklarida qabul qilinganidan farq qiladi. 2006 yilda bunday xalqaro bank institutlariga 8 ta Malta banki kirgan: Erste Bank (Malta) Ltd, Akbank TAS, Disbank Malta Ltd, First International Merchant Bank, Investkredit International Bank, Izola Bank Ltd, Raiffeisen Malta Bank, Sparkasse Bank Malta va Turkie Garanti Bankasi AS.","question":"Malta offshorining faoliyati qachon tugadi?","answers":{"text":["2004 yil oxirida"],"answer_start":[22]},"id":186}
{"context":"Klassifikatsiyaning asosiy vazifasi viruslarning xilma-xilligini tavsiflash va ularni umumiy xususiyatlari asosida guruhlashdir. 1962 yilda Andre Lvov, Robert Xorn va Paul Turniy viruslarni tasniflashning asosiy prinsiplarini Linney ierarxiya tizimi asosida ishlab chiqqan birinchilar bo'lishdi. Ushbu tizimdagi asosiy taksonlar bo'lim, sinf, tartib, oila, zot va turdir. Viruslar umumiy xususiyatlari (lekin ularning egasi emas) va genomlardagi nuklein kislotalari turiga qarab guruhlarga bo'lindi. Keyinchalik viruslar taksonomiyasi bo'yicha xalqaro qo'mita tashkil etildi. Biroq, viruslar taksonomiyasida shohlik, boʻlim va sinf tushunchalari qoʻllanilmaydi, chunki ularning genomining kichikligi va mutatsiyalarning yuqori chastotasi eski tartib guruhlarining qarindoshligini aniqlashni qiyinlashtiradi. Aslida, Baltimor viruslari tasnifi an'anaviy tasnifning qo'shimchaidir.","question":"Viruslarni tasniflashning asosiy tamoyillari nima asosida ishlab chiqilgan?","answers":{"text":["Linney ierarxiya tizimi asosida"],"answer_start":[226]},"id":370}
{"context":"1488 yilda otasi o'g'lining moyilligiga toqat qilib, uni rassom Domeniko Girlandaio (18) ustozligiga o'quvchi sifatida joylashtirdi. Bu yerda Mikelanjelo asosiy materiallar va texnika bilan tanishish imkoniyatiga ega bo'ldi, shu davrga uning Florensiya rassomlari Djotto va Masachchko asarlarining qalam nusxalari ham tegishli, bu nusxalarda Mikelanjelga xos bo'lgan shakllarning haykaltaroshlik ko'rinishi namoyon bo'ldi. Uning \"Muqaddes Antoniyning azoblari\" (Martin Shongauer gravyurasining nusxasi) ham shu davrga tegishli.","question":"1488-yilda Mikelanjelo kimning shogirdi edi?","answers":{"text":["Domeniko Girlandaio"],"answer_start":[64]},"id":741}
{"context":"Yashirin hayot tarzini olib boruvchi kurkalar piyoz ipidan (Psychidae) yoki barglar parchalaridan (bir qator oʻtlar) qurilgan koʻchma qopqoqlarda yashaydilar. Qo'ziqorinlar bunday qopqoqni o'z ustida olib yurishadi, xavf tug'ilganda unga yashirinib olishadi. Boshqa turdagi ilonlar barglardan panoh joylar qurib, ularni ipak ip bilan bog'lab, ko'pincha sigar shaklida quvur hosil qiladilar. O'simlikning turli qismlarida yashovchi qurtlar ham yashirin hayot tarzini olib boradi. Bunga quyidagi guruhlardagi kapalaklarni kiritish mumkin: moli-minorlar (Tischeriidae), meva-qorqog'i (Laspeyresiini), shuningdek, gallo hosil qiluvchi turlar.","question":"\"Qanday qilib men oʻzimga qush qanotli uy quraman\"?","answers":{"text":["piyoz ipidan"],"answer_start":[46]},"id":2602}
{"context":"Garchi bu organizmlar yumshoq jellatin tanasiga ega bo'lsa-da, topilgan ba'zi qazilmalar, aniqki, tushsiz, ammo zamonaviy organizmlarga qaraganda ko'proq qirrakli, qalinlashgan qirrakli to'plamlardir. Lagershtetlar erta Kambriy davriga to'g'ri keladi va taxminan 515 million yil oldin paydo bo'lgan. Qushlarning hayvonlar olamining evolyutsion daraxtidagi o'rni uzoq vaqtdan beri muhokama qilingan va hozirgi kunda ko'pchilik molekulyar filogenetikaga asoslangan fikrga ega, ya'ni qushlar va bilateriyalar bir-biriga qushlarga qaraganda yaqinroq bog'liq. Yaqinda o'tkazilgan molekulyar filogenetik tahlillar shuni ko'rsatdiki, barcha zamonaviy qirg'oqchilarning umumiy ajdodi sidippidlarga o'xshash bo'lib, barcha zamonaviy guruhlar nisbatan yaqinda paydo bo'lgan, ehtimol 66 million yil oldin kichik paleogen o'limidan keyin. 1980-yillardan beri to'plangan ma'lumotlar shuni ko'rsatadiki, sidippidlar monofiletik emas, ya'ni faqat bitta umumiy ajdodning barcha avlodlarini o'z ichiga olmaydi, chunki boshqa barcha an'anaviy qushlarning guruhlari turli xil sidippidlarning avlodlaridir.","question":"Zamonaviy qirg'oqchilarda nima borki, biroq fosillarda yo'q?","answers":{"text":["tush"],"answer_start":[98]},"id":3098}
{"context":"Hujayra - tirik organizmlarning elementar tuzilmaviy-funksional birligi. Ularga ko'ra, barcha tirik mavjudotlar bitta yoki ko'p hujayralardan yoki hujayralarning o'zidan hosil bo'lgan mahsulotlardan, masalan, qobiq, soch, tirnoqlardan iboratdir. Barcha hujayralar kimyoviy tarkibi va umumiy tuzilishi bilan bir xil. Hujayra faqat boshqa onaning hujayrasidan uning bo'linishi orqali paydo bo'ladi va ko'p hujayrali organizmning barcha hujayralari bitta urug'langan tuxum hujayrasidan kelib chiqadi. Hatto bakterial yoki virusli infektsiya kabi patologik jarayonlarning sodir bo'lishi ham ularning asosiy tarkibiy qismlari bo'lgan hujayralarga bog'liqdir.","question":"Biologiya hujayralari nimadan paydo bo'ladi?","answers":{"text":["boshqa onaning hujayrasidan uning bo'linishi orqali"],"answer_start":[330]},"id":2566}
{"context":"Yoga  ning asosiy yo'nalishlari bu raja-yoga, karma-yoga, jnana-yoga, bhakti-yoga va hatha-yoga ((3) ((4) ((5). Hinduizm falsafasi kontekstida, yoga yoga-sutralarda Patanjali bayon etilgan va sankxya asoslari bilan chambarchas bog'liq rajdja-yoga tizimi deb tushuniladi (6). Yoga hinduizmning turli yozuvlarida, masalan, Vedalar, Upanishadlar, Bhagavadgit, Hatha-yoga-pradipikada, Shiva-samhita va Tantrada muhokama qilinadi. Yoga oxirgi maqsadi mutlaqo boshqacha bo'lishi mumkin: jismoniy sog'lig'ini yaxshilashdan tortib, mokshiga erishishgacha ((1). Hindistondan tashqarida yoga atamasi ko'pincha faqat hatha-yoga va uning asanalari bilan bog'liqdir  jismoniy mashqlar, bu yoga ma'naviy va ruhiy jihatlarini aks ettirmaydi. Yoga o'rganuvchi va amal qiluvchi kishi yogin yoki yogin deb ataladi.","question":"Yoga-sutra kim tomonidan yozilgan?","answers":{"text":["Patanjali"],"answer_start":[165]},"id":2716}
{"context":"Lord Bayronning jinsiy hayoti uning zamondoshlari orasida ko'p bahs-munozaralarga sabab bo'lgan. U ona yurtidan o'z singlisi Avgusta bilan bo'lgan yaqin munosabatlari to'g'risida tortishuvlar fonida ketgan. 1860 yilda grafina Gvichioli lord Bayron haqidagi kitobini nashr etganda, uning xotini xotirasini himoya qilish uchun Missis Bichers-Sto Lady Bayronning haqiqiy hayoti haqidagi hikoyasini taqdim etdi, u Bayron singlisi bilan jinoiy aloqada bo'lganligi haqida marhumning yashirincha unga topshirilgan hikoyasiga asoslangan. Biroq, bunday hikoyalar davri ruhiga to'liq mos edi: masalan, ular Shatobryanning René (1802) avtobiografik hikoyasining asosiy mazmunini tashkil qiladi.","question":"Kimlar uning xotirasini himoya qildi?","answers":{"text":["Missis Bichers-Sto"],"answer_start":[325]},"id":79}
{"context":"Yuqori darajadagi o'simliklarning hujayra devorlarida sellüloza makromolekullarining hosil bo'lishi, uzayib borayotgan mikrofibrillarning oxirida joylashgan multisub'ektli membranli sellülozo-sintetaz kompleksini katalizatsiya qiladi. Cellulozosintezaning to'liq majmuasi katalitik, teshikli va kristalllashuv subbirliklaridan iborat. Selülozosintezaning katalitik subbirligi CesA (cellulose synthase A) ning Csl (cellulose synthase-like) superoilasining bir qismi bo'lgan multigen oilasi tomonidan kodlanadi, unda CslA, CslF, CslH va CslC genlari ham mavjud bo'lib, ular boshqa polisaxaridlarni sintez qilish uchun javobgardir.","question":"Selülozosintezaning katalitik subunitini qaysi genlar kodlaydi?","answers":{"text":["CesA (cellulose synthase A) ning Csl (cellulose synthase-like) superoilasining bir qismi bo'lgan"],"answer_start":[376]},"id":2526}
{"context":"1836 yildan 1849 yilgacha Bryullov Peterburgda yashagan va ishlagan. Poytaxtga qaytganidan so'ng unga Hadrisat akademiyasining kichik (ikkinchi darajali) professori unvoni berildi, Akademiyaning tarixiy sinfiga rahbarlik qilish topshirildi va katta professor unvoniga ega bo'lish uchun Akademiya tomonidan tasdiqlangan va imperator tomonidan ma'qullangan rus tarixi mavzusida katta rasm yozish taklif qilindi. Bunday rasm 1581 yilda Polsha shohi Stefan Batoriy tomonidan Pskov qamal qilinishi bo'lishi kerak edi (18391843, Davlat Tretyakov galereyasi, Moskva). Bryullov va uni kuzatib borgan rassom-arxeolog F. G. bilan Quyoshlar imperatorning buyrug'i bilan Pskovni ziyorat qildilar, u erda rassom ko'plab tabiiy rasmlar chizdi va saqlanib qolgan qadimiy narsalarni o'rgandi. Biroq, rasmni yaratishga shunchalik sinchkov yondashuvga qaramay, u hali ham tugallanmagan edi.","question":"Bryulov poytaxtga qaytganidan so'ng qanday unvonga ega bo'ldi?","answers":{"text":["Hadrisat akademiyasining kichik (ikkinchi darajali) professori unvoni"],"answer_start":[102]},"id":250}
{"context":"Ko'pchilikning fikricha, germondagi aksariyat qurilmalarda vakuum yo'q. Ba'zi ishlab chiqaruvchilar uni germetik qiladilar (shu sababli nomi ham) va tozalangan va quritilgan havo yoki neytral gazlar, xususan, azot bilan to'ldiradilar, bosimni tenglashtirish uchun esa nozik metall yoki plastik membranani o'rnatadilar (bunday holda qattiq disk korpusining ichida silikagel paketini saqlash uchun kichik bir cho'ntak mavjud bo'lib, u korpus ichida qolgan suv bug'larini so'rib oladi). Boshqa ishlab chiqaruvchilar bosimni juda kichik (bir necha mikrometr) zarrachalarni ushlab turadigan filtrli kichik bir teshik orqali tenglashtiradilar. Biroq, bunday holatda namlik ham tenglashadi va zararli gazlar ham o'tishi mumkin. Bosimni tenglashtirish atmosferik bosim (masalan, samolyotda) va harorat o'zgarishlarida, shuningdek, qurilma ish paytida issiqlashda germozon korpusining deformatsiyasini oldini olish uchun zarurdir.","question":"Bosimni tenglashtirish uchun germonda nima ishlatiladi?","answers":{"text":["metall yoki plastik membranani"],"answer_start":[274]},"id":2287}
{"context":"U osonlikcha leykotsitlar, trombolitsitlar, so'ngra barcha to'qimalarga kiradi; eng katta konsentratsiyaga bezlar organlarida, leykotsitlarda, jigar va ko'z kristallikasida erishiladi; gipofizning orqa qismida, buyrak usti korasida, ko'z epiteliyasida, urug'li bezlarning oraliq hujayralarida, tuxumdonlarda, jigarda, pufakda, oshqozon osti bezida, o'pkalarda, buyraklarda, ichak devorida, yurakda, mushaklarda, qalqonsimon bezda deponentlanadi; placenta orqali kiradi. Askorbin kislotasi leykotsitlar va trombolitlarda eritrositlar va plazmada bo'lganidan yuqori. Yetersizlik holatlarida oq hujayralardagi konsentratsiya kechroq va sekinroq pasayadi va plazmadagi konsentratsiyaga qaraganda kamchilikni baholashning yaxshiroq mezoni sifatida qaraladi.","question":"Askorbin kislotasi qayerda ko'proq konsentratsiyaga ega - oq hujayra va trombolitlarda yoki eritrositlarda va plazmada?","answers":{"text":["leykotsitlar va trombolitlarda"],"answer_start":[489]},"id":1164}
{"context":"Tabiiy radiatsiya fonining ikkinchi muhim tarkibiy qismi 40K kabi yer yuzida paydo bo'lgan radionuklidlar va uranium-238 va toriy-232 (226Th, 228Ac, 214Pb, 214Bi) ning parchalanish mahsulotlaridan γ-suratlanishdir (34) (35). Ushbu radionuklidlar bilan tashqi nurlanishdan samarali dozaning o'rtacha quvvati mintaqaga qarab 0,030 dan 0,068 mKZv\/s gacha bo'lgan diapazon ichida bo'ladi (36). Istisno tariqasida, dunyoda toriy tarkibi ko'p bo'lgan monazit qumlari (Braziliyadagi Guarapari shahri, Xitoyning Yangtzyan shahri, Hindistonning Kerala va Madras shtatlari, Misrning Nil deltasida), vulqon tuproqlari (Braziliyadagi Minas-Jerais shtati, Tinch okeanidagi Niue oroli) yoki chuchuk suvda radium-226 mavjudligi (Ironning Ramsar shahri) bilan bog'liq tabii radiatsiya fonining yuqori bo'lgan mintaqalar mavjud ((37).","question":"Dunyoda istisno bo'lgan hududlar qaysilar?","answers":{"text":["tabii radiatsiya fonining yuqori bo'lgan"],"answer_start":[752]},"id":2194}
{"context":"Rossiya MICE bozori nisbatan yosh va faol rivojlanmoqda. ABT-ACTE Russia so'rov natijalariga ko'ra, Rossiyadagi  56,4  kompaniyalarning yarmidan ko'pi maxsus MICE-agentlik xizmatlaridan korporativ tadbirlarni tashkil etish uchun foydalanadi, shundan 42,3  bir agentlik etarli, 19,2  ikki, 38,5  bir vaqtning o'zida uchta va undan ortiq etkazib beruvchiga murojaat qiladi. 2014 yilda Rossiya kompaniyalari tomonidan MICE tadbirlarini o'tkazish uchun eng yaxshi 5 mintaqa quyidagicha: 1) Rossiya, 2) Evropa, 3) Amerika makroregioni, 4) Afrika, 5) Osiyo.","question":"ABT-ACTE Russia so'rov natijalariga ko'ra, Rossiyadagi  56,4  kompaniyalarning yarmidan ko'pi korporativ tadbirlarni tashkil etish uchun qaysi agentlik xizmatlaridan foydalanadi?","answers":{"text":["maxsus MICE-agentlik"],"answer_start":[151]},"id":270}
{"context":"Viruslar, shubhasiz, Yer yuzidagi eng ko'p sonli biologik obyektlardir va bu ko'rsatkich bo'yicha ular barcha organizmlardan ham ko'proqdir. Ular barcha hujayrali organizmlarga, shu jumladan hayvonlar, o'simliklar, bakteriyalar va zamburug'larga ta'sir qiladi. Biroq, viruslarning turli xil turlari faqat cheklangan xostlarga zarar etkazishi mumkin, ko'p viruslar turlarga xosdir. Ba'zilari, masalan, qorachoq virusi faqat bir turdagi odamlarga zarar etkazishi mumkin, bu kabi holatlarda viruslar tor tomoshabinlarga ega bo'ladi, deb aytiladi. Aksincha, qizilpanjarlik virusi ko'plab sutemizuvchilar ga yuqishi mumkin, ya'ni u keng tomonga egalik qiladi. O'simlik viruslari hayvonlar uchun zararsiz, hayvonlarning ko'pgina viruslari esa insonlar uchun xavfsizdir. Ba'zi bakteriofaglarning xostlari faqat bitta bakteriya shtammlari bilan cheklangan va ular infektsion kasalliklar tarqalishiga olib keladigan shtammlarni aniqlash uchun phage tiplash usuli bilan ishlatilishi mumkin.","question":"Kimga g'azab virusini yuqtirish mumkin?","answers":{"text":["ko'plab sutemizuvchilar"],"answer_start":[576]},"id":2244}
{"context":"Ilonning tanasi qobiqli teri bilan qoplangan. Ko'pchilikning fikricha, ilonning teri nam va shilliq emas, balki quruqdir. Ko'pgina ilon turlarining qorinlari alohida bo'lib, ular ko'proq joyda harakatlanishni osonlashtiradi. Ilonning ko'z yoshlari shaffof qopqoqlardan iborat bo'lib, doimiy ravishda yopilgan holda qoladi. Ilon terining o'zgarishi sochqorish yoki qovoqlash deb ataladi. Ilonlarning teri bir zumda va bir qatlamda o'zgarib turadi. Ko'rinishidan xilma-xil bo'lishiga qaramay, ilonning teri qoplamasi diskret emas va terining yuqori qatlami  epidermis  ning qovurilishi, qovurish jarayonida, ko'ylakni orqaga burib qo'yishga o'xshaydi.","question":"Ko'rinishdagi bir xil bo'lmasligiga qaramay, ilonning teri qoplamasi nima emas?","answers":{"text":["diskret"],"answer_start":[515]},"id":2558}
{"context":"Bank asoschilari CLS Bankda ko'p valyutali hisobvaraqlarga ega bo'lib, ular to'g'ridan-to'g'ri bankka bitimlarni amalga oshirish bo'yicha ko'rsatmalarni yuboradilar va ular darhol bajarilishi mumkin. Tizimning boshqa barcha foydalanuvchilari hisob-kitoblarni CLS bankida hisob raqamlari bo'lgan ishtirokchilar orqali amalga oshirishga majburdirlar. Har bir valyuta uchun almashtirish operatsiyalari amalga oshiriladigan vaqt valyutaning mahalliy vaqti bo'yicha ko'rsatilgan. Bank orqali to'lovlar bir necha bosqichda amalga oshiriladi. Markaziy Yevropa vaqti bilan (CET) 00:00 da dilerlar CLS Bankka hisob-kitoblar bo'yicha batafsil ko'rsatmalarni yuboradilar. 06:30 CET da CLS Bank har bir valyuta bo'yicha o'yinchilarning to'liq pozitsiyasini hisoblaydi va barcha dilerlarga rejalashtirilgan to'lovlar jadvalini yuboradi. 00:00 dan 12:00 gacha CET bank barcha hisob-kitoblarni amalga oshiradi.","question":"Bank barcha hisob-kitoblarni qaysi vaqtda amalga oshiradi?","answers":{"text":["00:00 dan 12:00 gacha CET"],"answer_start":[824]},"id":451}
{"context":"Mijozlarga xizmat ko'rsatish bo'limi odatda har qanday kompaniyaning ajralmas qismi hisoblanadi. O'zining \"Qonun buzilishiga va ijro etilishiga qoidalari\" (ingl. Rules to Break and Laws to Follow) kitobida Don Peppers va Marta Rodgers shunday yozadi: Mijozlar yaxshi xotiraga ega. Ular sizni eslashadi, siz ularni eslaysizmi yoki yo'qmi. Keyinchalik mijozning ishonchi xizmat koʻrsatishda qoʻpol xato tufayli bir zumda yoʻq qilinishi yoki bir vaqtning oʻzida hurmatsizlik va layoqatsizlikning koʻplab kichik namoyishlari bilan buzilishi mumkin.","question":"Qaysi bo'linma har qanday kompaniyaning ajralmas qismi hisoblanadi?","answers":{"text":["Mijozlarga xizmat ko'rsatish bo'limi"],"answer_start":[0]},"id":897}
{"context":"1978 yil oxirida 1979 yil boshida Antwan de Sent-Eksyuperining shu nomli ertak bo'yicha Kichik shahzoda konsert dasturi yaratildi, unda birinchi bo'lim davomida qo'shiqlar kitobdan matn interlyuziyalari bilan aralashtiriladi, bu qo'shiqlar matnlari bilan biroz mos ravishda tanlangan. Keyinchalik, 1979 yildan 1981 yilgacha dastur bir necha bor o'zgartirildi, xususan, qo'shiqlarning tarkibi va ularning tartib-qoidalari o'zgartirildi, yangi proza va she'riy qismlar, shu jumladan boshqa mualliflar ham kiritildi. Dasturning matn qismini dastlab A.ning oʻzi oʻqidi. Makarevich, 1979 yil fevral oyida esa dasturning adabiy qismini ijro etish uchun guruhga o'quvchi sifatida Aleksandr Butuzov (Fagot) taklif qilindi. 1979 yil fevral da Andrey Troppilo vaqt mashinasining Leningradga safarlaridan birida Kichik shahzoda haqida yozib olgan va yozuvli bobkalarni tarqatgan. Kichik shahzoda ning bu yozuvi dasturiy ta'minotning eski shaklidagi va eski tarkibdagi yagona ma'lum versiyasidir. 2000 yilda kompakt disklarda boshqa tarkib bilan ham keyinroq variant nashr etildi.","question":"Kichik shahzodaning konsert dasturi qaysi yilda magnit lentali kassetaga yozib olingan?","answers":{"text":["1979 yil fevral"],"answer_start":[715]},"id":889}
{"context":"An'anaviy energiya manbai  otni kuzatgan holda, Uatt shuni xulosa qildiki, 180 kg og'irlikdagi idishni ikki ot 2 mil\/soat (3,6 km\/soat) tezlikda kondan chiqarib olishi mumkin. Bunday holda, ingliz o'lchovlarida ot kuchi 1 litr shaklini oladi. bilan = 1\/2 barrel · 2 mil\/soat = 1 barrel·mil\/soat (bu yerda barrel kuch birligi sifatida qabul qilingan, massasi emas). Kichikroq birliklarda ham xuddi shunday, bu 380 funtni 88 fut\/daqiqaga tenglashtiradi. Bir daqiqada funt-fut hisob-kitoblarini yaxlitlaganidan so'ng, u ot kuchi bir daqiqada 33 000 funt-futga teng bo'ladi deb hisobladi.","question":"Ikki ot 180 kg. bo'lgan idishni kondan qanday tezlikda tortib chiqarishi mumkin?","answers":{"text":["2 mil\/soat"],"answer_start":[111]},"id":2653}
{"context":"1955 yilda shaharda markazlashtirilgan suv chiqarish tizimi paydo bo'ldi. Kanalizatsiya tizimi chap qirg'oq (288 ming. suv havzalari (223,5 ming m3\/s) va o'ng qirg'oq havzalari (223,5 ming m3\/s) m3\/kuni). Kanalizatsiya tarmoqlarining uzunligi  714,8 ming. metr, shundan 47% 2010 yil boshida to'liq eskirgan edi. Tozalash inshootlari 472 ming. m3\/kun (loyiha quvvati  150 ming m3\/kuni). Shahardagi kanalizatsiya oqovalarining to'rtdan bir qismi Angaraga tozalashsiz tashlanadi. Yomg'ir kanalizatsiyasi tizimi markazlashtirilmagan, asosan shaharning markaziy qismida va Oktyabr okrugida rivojlangan, umumiy suv oqimining 73% ni qabul qiladi. Kollektorlarning uzunligi 2010 yilda 62 km ni tashkil etdi, kollektorlarning 30 foizi avariya holatida edi; 56 ta tashkil etilgan chiqindilar, shu jumladan 39  Angara qirg'og'ida bo'lgan.","question":"Irkutsk tozalash inshootlari qancha hajmda qabul qilinadi (loyiha quvvati  150 ming m3\/kuni)?","answers":{"text":["472 ming. m3\/kun"],"answer_start":[333]},"id":423}
{"context":"1927 yilda konsertlardan birining yig'imlarini Shalyapin muhojirlarning bolalariga ehson qilgan, bu 1927 yil 31 mayda VSERABIS jurnalida S. Oq gvardiyachilarni qo'llab-quvvatlash sifatida Simon tomonidan ((9). Ushbu hikoya toʻliq ravishda Shalyapinning avtobiografiyasida yozilgan ((10) Niqob va ruh. 1927 yil 24 avgustda RSFSR Narkom Soveti qarori bilan u Xalq artisti unvoni va SSSRga qaytish huquqidan mahrum qilindi. Bunday qarorni u Rossiyaga qaytib, unga artist unvoni berilgan xalqqa xizmat qilishni xohlamaganligi yoki boshqa manbalarga ko'ra, u monarhist emigratsiyachilarga pul berganligi bilan asoslangan.","question":"Kimning qarori bilan Shalapin Xalq artisti unvondan va SSSRga qaytish huquqidan mahrum qilindi.","answers":{"text":["RSFSR Narkom Soveti qarori"],"answer_start":[322]},"id":293}
{"context":"Dastlabki saytlar statik hujjatlar majmui edi, masalan  vizitka sayti. Kommunikatsiya rivojlangani sayin, ichki va tashqi havolalar soni ko'paydi. Sayt nafaqat ma'lumotnoma, sharh, balki funktsional ofis, yangiliklar yoki media markazi rolini ham bajarishga kirishdi. Hozirgi kunda ularning aksariyati o'ziga xos dinamik va interaktivdir. Bunday hollarda mutaxassislar veb-ilovalar atamasidan foydalanadilar  sayt vazifalarini hal qilish uchun tayyor dasturiy majmua. Veb-dastur sayt tarkibiga kiradi, ammo ma'lumotlarsiz veb-dastur faqat texnik jihatdan saytdir. Shell (shakl, shablon) to'ldirilishi va faollashtirilishi kerak. Veb-saytlarni reklama qilish Internetda katta sanoatga aylandi.","question":"Saytlar aslida nima edi?","answers":{"text":["statik hujjatlar majmui"],"answer_start":[18]},"id":1481}
{"context":"Hayvonot dunyosi sudralib yuruvchi hayvonlar, hasharotlar va ayniqsa ko'p sonli qushlar bilan ta'minlangan. Qo'shni Avstraliyadagi singari sut emizuvchilar faunasi uchun faqat sumkali  bandiquti (sumkali badgir), vallabi (daraxt kenguru), kuskus va boshqalar xususiyatli. O'rmonlarda va qirg'oqlarda ko'p ilonlar, shu jumladan zaharli ilonlar va chigirtkalar bor. Sohillarda va katta daryolarda timsoqlar va toshbaqalar uchraydi. Qushlardan kazuarlar, jannat qushlari, tojli kabutarlar, parogoilar, begona tovuqlar o'ziga xosdir. Yevropaliklar uyda boqilgan tovuqlar, itlar va cho'chqalarni olib kelishgan. Yovvoyi cho'chqalar, shuningdek, sichqonchalar, dala sichqonchalari va boshqa ba'zi hayvonlar orol bo'ylab keng tarqalgan.","question":"Xo'sh, bu yerda timsoqlar va toshbaqalar qayerdan qochib ketadi?","answers":{"text":["Sohillarda va katta daryolarda"],"answer_start":[364]},"id":483}
{"context":"Ushbu maqsadlarga erishishning usuli - global miqyosda biznes va konferentsiya mehmonxonalari uchun bir xil shaffof standartlarni yaratish, mehmonxonalarni muntazam shaxsiy tekshiruvlar orqali maxsus mezonlar asosida akkreditatsiya qilishdir. Shu tariqa, hatto rivojlanayotgan mamlakatga ish safari paytida ham, biznes sayohatchi tanlangan mehmonxona barcha zarur mezonlarga javob berishiga va xizmat darajasi yuqori bo'lishiga ishonch hosil qilishi mumkin. Katta tarmoqli mehmonxonalar o'rniga kichik mahalliy mehmonxonani yashash joyi sifatida tanlash sayohat byudjetini tejashga yordam beradi.","question":"Biznes va konferentsiya mehmonxonalari uchun global miqyosda qanday standartlar yaratish biznes sayyohlik maqsadlariga erishish uchun zarur?","answers":{"text":["bir xil shaffof standartlarni"],"answer_start":[100]},"id":2932}
{"context":"Biroq, 1970-yillarning o'rtalarida jahon neft narxlari keskin oshdi. Bu Yugoslaviyaga neft import qilish xarajatlarini ko'paytirishni talab qildi. Mamlakatning savdo balansi, allaqachon salbiy, 1974 yildan boshlab keskin yomonlashdi va avval saldo ko'rsatgan joriy operatsiyalar bilan bog'liq balans endi salbiy bo'ldi. Uni qandaydir tarzda qoplash kerak edi, shuning uchun Yugoslaviya xorijiy qarzlarga faol murojaat qila boshladi va mamlakatning tashqi qarzi hajmi yil sayin tez o'sishni boshladi. Shu bilan birga, xalqaro kapital bozorida kredit berish shartlari shu paytda sezilarli darajada yomonlashdi. 1979 yildan boshlab Yugoslaviyada investitsiyalar o'sishi keskin kamaydi, 1980 yildan boshlab esa kapital sarmoyasi kamayib bordi. 1982 yilda Yugoslaviyada yalpi ichki mahsulotning o'sishi atigi 0,5 foizni tashkil etdi. Keyinchalik, 1988 yilgacha o'sish sur'ati xuddi shunday saqlanib qoldi. Yugoslaviya korxonalari 80-yillar boshida o'zlarining intensiv jamg'arishga qobiliyatsizligi va tashqi iqtisodiy kon'yunkturadan ham aziyat chekishgan. Mamlakatda inflyatsiya tezda oshdi. Ishchilar, korxonalarda o'zini o'zi boshqarish imkoniyatiga ega bo'lishiga qaramay, ko'pincha ish haqini oshirish talabida ish tashlashdi.","question":"qaysi yili Yugoslaviyada savdo balansi keskin yomonlashdi?","answers":{"text":["1974 yildan"],"answer_start":[194]},"id":1077}
{"context":"Er-xotinning baxtli nikohidan qat'i nazar, nikohga otasining qorong'u soyasi hamisha tushardi: u o'g'lining nikohiga rozi bo'lsa-da, lekin uning qalbida Konstantiyaga dushmanlik bor edi. Shundan beri, Mozartning otasiga yozgan xatlari kamdan-kam uchraydi va eng muhimi, ular ish bilan bog'liq bo'ladi. 1783 yil 17 iyunda Mozarlarning to'ng'ich farzandi tug'ildi va u o'zining xudojo'yi, baron Raymund Vettslar fon Plankinshtern, boy yahudiy va Mozart yashagan avvalgi kvartiraning egasi sharafiga Raymund Leopold deb nomlandi. O'rtacha ism bolani bobosi Leopold Mozart sharafiga berilgan. Iyul oyining oxirida er-xotin yangi tug'ilgan bolani pulli emizuvchiga qoldirib, otasiga mehmonga Zaltzburgga borishadi va 29 iyulda Zaltzburgga etib kelishadi. Mozartning kutilmaganiga qaramasdan, otasi va singlisi Konstansiyani salqin, ammo juda muloyim tarzda kutib olishdi. Saltsburgda Mozart, agar u Konstansiyaga uylanishga muvaffaq bo'lsa, bergan va'dasini bajarish uchun yozgan Do minor misoli ustida ishlagan. Garchi marosim hech qachon tugallanmagan bo'lsa-da, uning birinchi qismlari 26 oktyabrda Sankt-Peter cherkovida namoyish etildi, Konstantiya esa soprano qismini kuyladi. Bundan tashqari, Saltsburgda Mozart Idomene Varesko bo'yicha libretisti bilan uchrashdi, u kompozitorning iltimosiga ko'ra, Loca del Cairo (Qo'rqoq qo'zi) librettosini chizdi, uni Mozart shu nomli va hali yozilmagan operani musiqaga qo'yadi. Er-xotin 1783 yil 27 oktyabrda Saltsburgni tark etishdi. Barcha sa'y-harakatlarga qaramay, sayohatning asosiy maqsadi - otasining kayfiyatini Konstantiya foydasiga o'zgartirish - amalga oshmadi. 30 oktyabrda ular Venada, Lintsda, Mozarning eski do'sti, graf Jozef Tunning uyiga kelib, uch hafta davomida qolishdi. Bu yerda Mozart o'zining 36-simfoniyasini To major (K.425), 4 noyabrda grafning uyidagi konsertda namoyish etilgan.","question":"Mozartning xotini qanday ismga ega edi?","answers":{"text":["Konstantiya"],"answer_start":[1137]},"id":2892}
{"context":"Mijozlarga xizmat ko'rsatish bo'limi odatda har qanday kompaniyaning ajralmas qismi hisoblanadi. O'zining \"Qonun buzilishiga va ijro etilishiga qoidalari\" (ingl. Rules to Break and Laws to Follow) kitobida Don Peppers va Marta Rodgers shunday yozadi: Mijozlar yaxshi xotiraga ega. Ular sizni eslashadi, siz ularni eslaysizmi yoki yo'qmi. Keyinchalik mijozning ishonchi xizmat koʻrsatishda qoʻpol xato tufayli bir zumda yoʻq qilinishi yoki bir vaqtning oʻzida hurmatsizlik va layoqatsizlikning koʻplab kichik namoyishlari bilan buzilishi mumkin.","question":"Mijozlarga xizmat ko'rsatish bo'limi nima?","answers":{"text":["har qanday kompaniyaning ajralmas qismi"],"answer_start":[44]},"id":1170}
{"context":"Sutemizuvchilarga xos yuqori darajadagi rivojlangan yuqori nerv faoliyati ularning murakkab xatti-harakatlarini ta'minlaydi. Birinchidan, sutemizuvchilarda instinkt faoliyati boshqa umurtqavorlar bilan taqqoslaganda murakkablik va harakatchanlikni oshiradi, uning mexanizmlari sadoqatli oddiy reflexlar va ularning murakkab birikmalari (instinktlar) ga) asoslangan. Ikkinchidan, sutemizuvchilar, ayniqsa yuqori placentarlar, ular uchun xos bo'lgan old miya yarimsharlari korpusining yuqori darajadagi rivojlanishi bilan tashqi ta'sirlarni nozik tahlil qilish va qabul qilish, voqealar ketishini oldindan bilish, shartli reflexlarni ishlab chiqish va individual tajribalarni to'plash qobiliyati bilan ajralib turadi.","question":"Sutemizuvchilarning instinkt faoliyati nimaga asoslangan?","answers":{"text":["sadoqatli oddiy reflexlar va ularning murakkab birikmalari (instinktlar) ga) asoslangan"],"answer_start":[277]},"id":662}
{"context":"Xalqaro qonunchilikka muvofiq, muayyan innovatsiyadan monopoliya bilan foydalanish uchun ikkita himoya usullaridan birini qo'llash mumkin  patent yoki tijorat siri. Patent va tijorat sirining maqsadi bir xil - innovatsion innovatsiyani raqobatchilar tomonidan foydalanishga yo'l qo'ymaslik va monopoliyaviy foydalanishdan foyda olish. Ammo himoya qilish usullari tubdan farq qiladi: patentlash ma'lumotlarni oshkor qilishni va keyinchalik (mualliflar tomonidan oldindan to'langan) qonun tomonidan himoya qilishni, shu jumladan boshqa shaxslarga patent egasining roziligisiz xuddi shunday qarorni sudda ta'qib qilish xavfi ostida ishlatishni taqiqlash huquqini anglatadi. Tijorat sirlari esa sirni himoya qilish bilan bog'liq. Ma'lumotlar hech kimga oshkor qilinmaydi, ammo boshqa shaxs tomonidan oshkor qilingan yoki mustaqil ravishda kashf etilgan taqdirda, bunday usuldan (texnik yechimdan) foydalanishni taqiqlash mumkin emas. Bilish huquqi maxfiylik saqlanguncha amal qiladi. Ba'zan texnologiyalarga bo'lgan monopoliya huquqlarini himoya qilish uchun ikkala usuldan ham foydalaniladi: patent bilan eng umumiy texnologik parametrlar himoyalangan (shunamli patent deb nomlangan), qolgan ishlab chiqarish nozikliklari esa tijorat siri rejimida saqlanadi.","question":"Xalqaro qonunchilikka muvofiq innovatsiyadan monopoliya bilan foydalanish uchun qanday himoya usullari qo'llanilishi mumkin?","answers":{"text":["patent yoki tijorat siri"],"answer_start":[139]},"id":410}
{"context":"Rusda standart yoqilgan g'isht XV asr oxiridan beri ishlatilgan. Ivan III davrida Italiya ustalari tomonidan boshqariladigan Moskva Kremlining devorlari va ibodatxonalari qurilishi yorqin misol bo'ldi. ... va Andronikov monastiri ortida g'ishtli pech o'rnatishdi, Kalinitnikovda, g'ishtni qanday yoqish kerak va qanday qilish kerak, bizning rus g'ishtimiz allaqachon uzunroq va qattiqroq, uni sindirish kerak bo'lganda, suv bilan cho'ktiradilar. Qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qovurilgan qov","question":"Moskva Kremlidagi ibodatxonalarni qurish uchun III Ivan qanday ustalarni taklif qilgan.","answers":{"text":["Italiya ustalari"],"answer_start":[82]},"id":2642}
{"context":"Chexiya tilining nomi lotincha  lingua Sclavonica  birinchi yozma eslatilganligi XII asr boshlarida boshlangan. Keyinchalik matnlarda lingua Slavico-Bohemica yoki lingua Slavo-Bohemica slavo-bohem (slavon-chexiya) tili va keyin lingua Bohemica bohem (chexiya) tili nomlari paydo bo'ladi. Lotincha lingua Bohemica nomi Chexiyaning tarixiy viloyatining o'rta asrlar nomidan kelib chiqqan bo'lib, bu hududning qadimgi aholisi bilan bog'liq bo'lgan bo'ylarning kelt qabilalari. Lotin tilidan bu lingvonim boshqa tillarga ham o'tdi, masalan, nemis tilidagi  böhmische Sprache (hozirgi vaqtda u eskirgan hisoblanadi).","question":"Bohemiya (chexiya) tili lotin tilida qanday tovushlanadi?","answers":{"text":["lingua Bohemica"],"answer_start":[228]},"id":1593}
{"context":"Shuning uchun Russoning shaxsiyati va xatti-harakati ziddiyatlarga to'la: uning eng yaxshi tavsifi, Shuke tomonidan, bir-birining antiteziga to'la. Kichkinchli va qo'pol, qo'rqoq va sarkash, tezda o'sishi qiyin va o'zini tuta olmaydigan, tezda g'ayratga ega va tezda apatiyaga tushib, o'z umri bilan kurashishga da'vat etadi va uni maqtaydi, o'z adabiy shon-shuhratini la'natlaydi va shu bilan birga uni himoya qilish va oshirish haqida o'ylaydi, yolg'izlik izlaydi va dunyo mashhurligini istaydi, unga e'tibor berilmasidan qochadi va uning yo'qligidan xafa bo'ladi, azizlarni sharmanda qiladi va ularning jamiyatida yashaydi, mustaqil hayotning go'zalligini ulug'laydi va mehmondo'stlikdan foydalanishni to'xtatmaydi, buning uchun o'tkir suhbatlar bilan to'lash kerak, faqatgina o'ziga xos va saroylarda yashashni orzu qiladi, faqatgina ishqiy xizmatkor bilan bog'lanadi va boshqalarning xonimlari hayotini va oilaviy quvonchini targ'ib qiladi, boshqalarning farzandlari va qarzlaridan voz kechadi. (5-modda).","question":"Russo Shuke haqida nima deb o'ylaysiz?","answers":{"text":["Kichkinchli va qo'pol, qo'rqoq va sarkash"],"answer_start":[148]},"id":2020}
{"context":"Ildizning tashqi uchi har doim meristemning nozik hujayralarini himoya qiluvchi ildiz qoplamasi bilan qoplangan. Bu qopqoq doimiy ravishda yangilanayotgan tirik hujayralardan iborat. Ildiz qoplamasi hujayralari shilliq chiqaradigan bo'lib, u yosh ildizning yuzini qoplaydi. Bu shilliq tuproqdagi tortishishni kamaytiradi, uning zarralari ildizlarning oxiriga va ildizlarning sochlariga osongina yopishib qoladi. Kamdan-kam hollarda ildizlar ildiz qoplamasidan (suv o'simliklari, ba'zi parazit o'simliklar) mahrum bo'ladi. Qopqoq ostida ta'lim to'qimi  meristemasi tomonidan taqdim etilgan bo'linish zonasi joylashgan. Agar ushbu apikal meristem alohida bo'lsa va faqat ildiz qoplamasi hujayralarini hosil qilsa (ko'pgina bir tomchi o'simliklarda bo'lgani kabi), u kaliptrogen deb ataladi. Ko'pgina ikki bo'laklilarning meristematik to'qimi ildiz uchining meristemasi bilan birlashib, so'riladigan zonani hosil qiladi va dermatokaliptrogen deb nomlanadi.","question":"qopqoqning tagidagi bo'linish zonasi nima bilan ifodalanadi?","answers":{"text":["ta'lim to'qimi  meristemasi"],"answer_start":[536]},"id":1123}
{"context":"XX asrda elektr kuchaytirgich va ovoz ishlov berish texnologiyasi paydo bo'lishi bilan bog'liq yangi gitarasi turi paydo bo'ldi  elektr gitara. 1936 yilda Jorj Bosham va Adolph Rikenbeker kompaniyasining asoschilari tomonidan magnitli ovoz yozuvchilari va metall korpusli birinchi elektr gitara patentlandi (bunday deb nomlangan pan). 1950-yillarning boshida Les Pol butun yog'ochli gitarani ixtiro qiladi, ammo keyinchalik bu g'oyani Leo Fenderga beradi, chunki butun vujudli gitara g'oyasi Les Pol ishlagan Gibson kompaniyasiga qiziqish uyg'otmadi. Elektr gitara dizayni hozirgi kungacha o'zgarishsiz saqlanib qolgan. Elektr gitara bilan eng ta'sirchan ijrochi (Rolling Stone jurnali versiyasiga ko'ra) amerikalik gitarachi Jimi Hendrix hisoblanadi.","question":"Elektr gitara bilan eng ta'sirchan ijrochi kim?","answers":{"text":["Jimi Hendrix"],"answer_start":[726]},"id":143}
{"context":"Buninning 1906 yilda Jordano Bruno tomonidan yozilgan she'rida muallifning dunyoqarashini ko'p jihatdan belgilaydigan satrlar mavjud:  Mening quvonchimda har doim qayg'u, \/ Qahrida har doim  sirli shirinlik! Bunday antinomiklik yozuvchiga ko'plab kontrastli birikmalarni yaratishga imkon berdi (uning epitetlar lug'atida  100 000 ga yaqin so'z ishlatilishi ((226)), bu esa odamda to'g'ridan-to'g'ri qarama-qarshi his-tuyg'ular, ehtiroslar va his-tuyg'ular sinxron ravishda bir-biriga uyg'unlashishi mumkinligini ko'rsatadi: qayg'u-shodlik qo'shiqlari, yovvoyi-quvonchli yurak urdi, kulgili-g'amgin ko'z, achchiq-quvonchli ko'z, sirli-yorug'li debrillar, azob-shodlik-shodlik umid, qayg'u-shodlik-g'ir","question":"Buninning Jordano Bruno she'ri qaysi yilda yozilgan?","answers":{"text":["1906 yilda"],"answer_start":[10]},"id":2575}
{"context":"Metodning asosiy nuqtalari ko'p hollarda kriminalistikaga tegishli ko'p amaliy va amaliy fan sohalarida kuzatuvchanlik va ekspert bilimlardir. Bu yerda Xolmsning dunyoni tan olishga bo'lgan o'ziga xos yondashuvi namoyon bo'ladi - bu mutlaqo professional va pragmatik, Xolmsning shaxsiyati bilan kam tanish bo'lgan odamlarga g'alati tuyuladi. Jinoyatchilikka xos bo'lgan sohalarda, masalan, tuproqshunoslik va bosmaxona ishlarida chuqur bilimlarga ega bo'lgan Holms oddiy narsalarni bilmaydi. Masalan, Xolms Yer Quyosh atrofida aylanishini bilmaydi, chunki bu ma'lumotlar uning ishiga umuman kerak emas.","question":"Qaysi fan sohalarida Sherlock Holmes usulida kuzatuvchanlik va ekspert bilimlar asosiy nuqta hisoblanadi?","answers":{"text":["ko'p amaliy va amaliy"],"answer_start":[67]},"id":152}
{"context":"Ijobiy kinofilmlar kino nusxa ko'chirish apparatida bosib chiqarish orqali prokatli film nusxalarini olish uchun mo'ljallangan ((119). Bundan tashqari, pozitiv navlar ishchi pozitivni, montaj film nusxalarini va boshqa film materiallarini bosib chiqarish uchun ishlatiladi. Rangli pozitiv kinofilmlar ikkita turda ishlab chiqariladi: qatlamlarning klassik joylashuvi va qatlamlar ko'chirilgan. Oxirgi holatda yuqori xlor-kumush qatlami ko'k ranglarga emas, balki spektrning yashil qismiga sezgir bo'ladi ((120). Bunday filmlarning o'rta qatlami qizil rangga, pastki bromli kumush  esa ko'k rangga sezgir. Bu tuzilish, bosma jarayonida ranglarni ajratishni yaxshilashga imkon beradi. SSSRda MZ-3 qora-oq pozitsiv kinofilm, shuningdek klassik qurilmali va qatlamlari koʻchirilgan rangli CP-8R va CP-11 ishlab chiqarilgan ((121). Hozirgi vaqtda bosma uchun import qilingan pozitiv kinofilmlar  KODAK VISION Color Print Film 2383 , FUJICOLOR Positive Film F-CP 3510 va AGFA Print CP30 (122) ishlatiladi.","question":"Hozirda qanday filmlardan foydalaniladi?","answers":{"text":[" KODAK VISION Color Print Film 2383 "],"answer_start":[890]},"id":98}
{"context":"Abadiy muz global miqyosda sodir bo'ladi, u butun yer yuzi quruqliklarining kamida 25% ni egallaydi. To'liq muzlatilgan qit'a yo'q, bu Avstraliya, Afrikada esa faqat tog'li hududlarda mavjud bo'lishi mumkin. Bugungi kunda mavjud bo'lgan doimiy muzlikning katta qismi oxirgi muzlik davridan meros bo'lib qolgan va hozirda u sekin erib bormoqda. Muzlangan toshlarda muz miqdori bir necha foizdan 90 foizgacha o'zgaradi. Abadiy muzda gaz gidratlari, xususan,  metan gidratining omborlari hosil bo'lishi mumkin.","question":"Qaysi qit'ada abadiy muzlik yo'q?","answers":{"text":["Avstraliya"],"answer_start":[135]},"id":2715}
{"context":"Ruscha eshitish uchun she'rning odatdagi qiyofasi silabo-tonik ritm va she'rda riym mavjudligi bilan bog'liq, ammo bu ikkalasi ham aslida she'rni prozadan ajratib turadigan she'rning zarur xususiyati emas. Umuman olganda, she'rdagi ritmning roli nafaqat matnga o'ziga xos musiqalilik berishdan iborat, balki bu ritmning ma'noga ta'siridan ham iborat: ritm tufayli ba'zi so'zlar va iboralar (masalan, she'riy satr oxirida bo'lgan, rifflangan) she'riy nutqda ajratib olingan, aksentlangan bo'lib chiqadi.","question":"Nima tufayli she'riy nutqda alohida bo'lib qolishadi?","answers":{"text":["ritm"],"answer_start":[351]},"id":2165}
{"context":"yoki Kichik Rossiya buyrug'i. Uning tashkil etilgan vaqti aniq ma'lum emas. Elchi buyrug'i ishlarida u 1649 yildan ko'rsatilgan; Vilyofikaga ko'ra, u Kichik Rossiya Rossiya bilan qo'shilganida, ya'ni 1654 yilda ta'sis etilgan; yozuv kitoblarida 1663 yildan ko'rsatilgan. Bu buyruqda galisiyalik chorakdagi boyar o'sha boyar edi, u bilan birga djak ham bor edi. Zaporoj qo'shinlari, Kiyev, Chernigov, Nejin, Pereyaslav, Samar shahridagi Novobogoroditsk shaharlari, shuningdek, kichik Rossiyadan kelgan ruhoniylar va dunyoviy odamlar va polsha, turk va tatar chegara ishlari bo'yicha getmanlar bilan yozishmalar bo'yicha ishlarni boshqargan. Ushbu buyruq uchun hech qanday daromad olinmagan. XVII asrning oxirlarida kichik Rossiya buyrug'i Elchi buyrug'i boshqaruviga o'tkazildi. Kollegiyalar ta'sis etilgandan so'ng u tashqi ishlar kollegiyasiga, 1722 yilda esa Senatga bo'ysunadi.","question":"Buyruq senatga qachon bo'ysunilgan?","answers":{"text":["1722 yilda"],"answer_start":[846]},"id":257}
{"context":"Xolms ko'p qirrali shaxsdir. U o'z hayotini xususiy detektivlik faoliyatiga bag'ishlagan. Mijozlari tomonidan taqdim etilgan ishlarni ko'rib chiqishda u qonunning harfi bilan emas, balki o'z hayot qoidalari, sharafli qoidalar bilan ish tutadi, bu esa ba'zi hollarda byurokratik qoidalar paragraflari bilan almashtirilgan. Holms bir necha bor, uning fikriga ko'ra, jinoyat sodir etgan odamlarni jazodan qochishga imkon bergan. Holmsning asosiy maqsadi - bu tijorat emas, balki ish. Sherlok Xolms jinoyatlarni hal qilishda qilgan mehnati uchun adolatli haq oladi, ammo agar uning navbatdagi mijozi kambag'al bo'lsa, u haqni ramziy ravishda olishi yoki umuman rad etishi mumkin. Shuningdek, Holmes tez-tez Vatsonga shikoyat qiladi, jinoyatchilar ko'chirildi, haqiqiy jinoyat qolmadi va u (Xolms) ishsiz o'tirishi kerak.","question":"Agar mijoz kambag'al bo'lsa, Holmes qanday haq oladi?","answers":{"text":["u haqni ramziy ravishda olishi yoki umuman rad etishi mumkin"],"answer_start":[614]},"id":1643}
{"context":"Turli suv havzalaridagi baliqlarning morfologik tuzilishidagi farqlar, avvalo, o'sishning turli tezliklari bilan bog'liqdir. Masalan, Karel ko'llaridagi sekin o'sadigan baliqchalarning quyruq qanoti qisqa, boshi kichikroq va tanasi balandroq. Tez o'sadigan janubiy populyatsiyalarda (masalan, Volga deltasidagi baliqchalar) quyruq qovurg'alari eng uzun, boshlari eng katta va ko'zlari eng kichik bo'ladi (20). Tuzli suv havzalarida uzoq vaqt yashaydigan alohida populyatsiyalarda sezilarli fenogenetik nuqsonlar kuzatilishi mumkin.","question":"Karelya ko'llaridagi sekin o'sadigan baliqchalarning quyruq qushlari nimasi bilan farq qiladi?","answers":{"text":["qisqa"],"answer_start":[199]},"id":767}
{"context":"Odamning eng mashhur virusli kasalliklariga sovuqlik (u bakterial etiologiyasiga ega bo'lishi mumkin), gripp, shamol oqsillari va oddiy herpes misol bo'lishi mumkin. Ebola, OITS, qush gripi va og'ir respirator sindrom kabi ko'plab jiddiy kasalliklar viruslar tufayli yuzaga keladi. Virusning kasallik keltirib chiqarishga nisbatan qobiliyati viruslilik atamasida tavsiflanadi. Ba'zi kasalliklar viruslarni qo'zg'atuvchi agentlar sifatida o'rganilmoqda, masalan, insonning 6-turli herpes virusi va ko'p tarqalgan skleroz va surunkali charchoq sindromi kabi nevrologik kasalliklar o'rtasidagi mumkin bo'lgan bog'liqlik. Ilgari otlarda neyrologik kasalliklarning sababchisi deb hisoblangan bornavirusning odamlarda ruhiy kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkinligi haqida bahslar bor.","question":"Qaysi parnokopitlarda bornavirus neyrologik kasalliklarga olib keladi?","answers":{"text":["otlarda"],"answer_start":[625]},"id":1739}
{"context":"XVII asrning ikkinchi yarmida Belgrad asta-sekin qulab tushdi. Buning sababi - o'lat, bir nechta yong'inlar va yanchiqlar isyoni edi. 1683 yilda Venada mag'lubiyatdan so'ng, turklar o'zlarining Evropa egaliklarini yo'qotishni boshladilar va 1688 yilda shaharni avstriyaliklar egallab olishdi. Ikki yil o'tgach, osmonliklar uni qaytarishdi, avstriyaliklarga yordam bergan shahar aholisi terrorga duchor bo'ldi, ko'plab belgradliklar avstriyaliklar tomonidan nazorat qilinadigan hududga qochib ketishdi. Bir necha yillar shahar turk chegara qal'asi bo'lgan, 1717-yilda esa Avstriya imperiyasi qo'shinlari uni qayta egallagan. Qamal zamonaviy loyiha bo'yicha qayta qurilgan, bundan tashqari, butun shaharni o'rab turgan mustahkamliklar mavjud edi. Avstriya hukmronligi ostida Belgrad yana qisqa muddatli gullab-yashnagan. Ko'plab yangi binolar qurildi, savdo-sotiq jonlandi. Uning aholisi orasida vengerlar, nemislar, frantsuzlar, cheklar va boshqalar ko'pchilik bo'lib paydo bo'ldi. Turkiya bilan navbatdagi urush natijasida Avstriya 1739 yilda tuzilgan tinchlik shartnomasidan so'ng Belgradni berishga majbur bo'ldi. Turkiya garnizonlari avstriyaliklar tomonidan qurilgan tashqi mustahkamliklar, kazarma va boshqa binolarni buzib tashladilar. Bir qator xristian cherkovlari masjidga aylantirildi.","question":"Qaysi yilda Belgrad yana Avstriya imperiyasi nazorati ostiga o'tdi?","answers":{"text":["1717-yilda"],"answer_start":[556]},"id":955}
{"context":"Aytishlaricha, baliqlarning paydo bo'lishi o'n to'rtta mahalliy baliq turlari soniga salbiy ta'sir ko'rsatdi. Uch turdagi baliqchalar uchun oziq-ovqat raqibi hisoblanadi: Maccullochella peelii peelii (ingl.), Macquaria ambigua (ingl.), Maccullochella macquariensis (ingl.). O'nta turning soni kamaydi o'g'irlanganligi sababli: melanoteniya (ingl.), nonnopork (ingl.), Makkuori oqush (ingl.), Edelia obscura (ingl.), Edelia vittata (ingl.), Maccullochella macquariensis (ingl.), Galaxiella pusilla (ingl.), Galaxiella munda (ingl.), Hypseleotris klunzingeri (ingl.), Bostockia porosa ((62) ((80) ((81). Shuningdek, daryo baliqlari soni va Avstraliya baliqlari Bidyanus bidyanus (ingl.) va Nematalosa erebi (ingl.) o'rtasidagi teskari bog'liqlik ham qayd etilgan. Tasmaniyada baliqlarning ko'payishi Galaxias fontanus (ingl.) soniga salbiy ta'sir ko'rsatdi ({{lang-en_Galaxias fontanus}}).","question":"Nima uchun melanoteniya va nonnopurkalar soni kamaydi?","answers":{"text":["o'g'irlanganligi sababli"],"answer_start":[301]},"id":66}
{"context":"Köln Reyn daryosining quyi oqimida Köln ko'rfazida joylashgan. Kelnning sharqida Tog'lik (Bergisches Land) va tog'li hududlar joylashgan; g'arbda  Ville milliy bog'i; janubi-g'arbda  Eyfel tepaligi; janubi-sharqida Reyning Shale tog'lari. Shaharning eng baland nuqtasi - Konygsforst - 118 metr, eng past nuqtasi (Vorringen buzilishi) esa dengiz sathidan 37 metr balandlikda joylashgan. Shaharning geografik koordinatalari  50° 55 60 sev. kenglik va 6° 57 0 sharq. uzunliklarda.","question":"Kölnning janubi-g'arbida nima joylashgan?","answers":{"text":["Eyfel tepaligi"],"answer_start":[183]},"id":2557}
{"context":"Politolog Kurt Lenk ((de) o'zining Xalq va davlat: XIXXX asrlar siyosiy mafkuralarining tarkibiy o'zgarishlari (1971) asarida mafkuralarni tasniflashni taklif qildi. U apologetik, kompliment, niqob va ifodalovchi mafkuralar o'rtasida farq qilgan. Apologetiklar deganda, Lenk barcha ijtimoiy munosabatlarga tatbiq etiladigan modellash ideologiyalarini tushunadi. Bunda asos bo'ladigan model - reallikni talqin qilish, ratsionallik va ilmiylikka murojaat qilishdir. Lenk bu modelni ideologiya deb ataydi, chunki u haqiqatni faqat oqilona dalillarga asoslangan tushunishni yagona oqilona va majburiy deb taqdim etishga intiladi.","question":"Xalq va davlat: XIXXX asrlar siyosiy mafkuralarining tarkibiy o 'zgarishlari asarining muallifi kim?","answers":{"text":["Kurt Lenk"],"answer_start":[10]},"id":437}
{"context":"1992 yil 8 fevralda bank Xlyov tijorat banki sifatida qayta ro'yxatdan o'tkazildi, 1994 yil dekabrda esa  yopiq turdagi aksiyadorlik jamiyati sifatida aksionerlik-tijorat banki sifatida qayta ro'yxatdan o'tkazildi. 1997 yilda qimmatli qog'ozlar bozorining professional ishtirokchisi litsenziyasi olingan. 1999 yilda bank ochiq turdagi Aksiyadorlik jamiyatiga aylantirildi. 2000 yilda xorijiy valyuta bilan operatsiyalarni amalga oshirish uchun litsenziya oldim. 2003 yilda bank \" Oltin toj \" toʻlov tizimining soʻmli toʻlov kartalarini chiqarishni boshladi. 2005 yil 25 noyabrda bank Mintaqaviy banklar assotsiatsiyasiga a'zo bo'ldi.","question":"Bank qaysi yilda chet el valyutasi bilan operatsiyalarni amalga oshirish uchun litsenziya oldi?","answers":{"text":["2000 yilda"],"answer_start":[373]},"id":1419}
{"context":"1990-yillarning boshlariga qadar Fisher Pasadinda (Kaliforniya) yashar edi, hech qachon omma oldida ko'rinmasdi. 1980-yillarning oxirida u 18 yoshli Vengriya shaxmatchisi Zita Raychani bilan yozishma orqali tanishadi, bir muncha vaqt o'tgach, unga Budapeshtga ko'chib o'tadi va u erda yashadi, jurnalistlar bilan muloqot qilishdan qochadi. 1992 yilda yugoslaviyalik bankchi E. Vasilevich Fisherga B bilan tijorat revansh oʻyinini tashkil qilishni taklif qildi. V. bilan Spasskiy, va sobiq chempion kutilmaganda rozi bo'ldi. Zita, ehtimol, Fisher bilan ularning muloqoti Robertning shaxmatga qaytish qaroriga ta'sir qilganini aytdi. O'yin ilgari Karpov bilan o'ynash uchun Fischer tomonidan taqdim etilgan shartlar asosida: 10 tagacha g'alaba bilan, Yugoslaviyadagi Sveti-Stefan orolida o'tkazildi.","question":"Zitaning so'zlariga ko'ra, Robertning shaxmatga qaytish qaroriga nima ta'sir qilgan?","answers":{"text":["Fisher bilan ularning muloqoti"],"answer_start":[539]},"id":2517}
{"context":"1986 yil avgust oyida, 1917 yilgacha chiqarilgan qirol obligatsiyalari so'ndirilgandan so'ng, MNB Sovet Ittifoqiga yana to'g'ridan-to'g'ri xalqaro qarzlar olish imkoniyatini ta'minlashda etakchi rol o'ynadi. 1991 yilda Rossiya Markaziy banki MMB aksiyalarining nazorat paketining egasi bo'ldi. MNB tomonidan qo'llab-quvvatlanganlik 1991 yil may oyida Helen Sharmanga birinchi britaniyalik kosmonavt bo'lishga imkon berdi. 1995 yilda XTV Kanadada vakolatxona ochadi.","question":"Qaysi yilda Rossiya Markaziy banki MMB aksiyalarining nazorat paketining egasi bo'ldi?","answers":{"text":["1991"],"answer_start":[208]},"id":2827}
{"context":"Qayta tiklanish quyidagicha sodir bo'ldi. Avang-prog guruhlari paydo bo'lishdan to'xtamaydiganlarga qo'shimcha ravishda (Nimal (1987), X-Legged Sally (ingl.) rus. (1990), Xaal (1991) ((28)) va neo-prog (Collage (1990), Jadis (1992), Landmarq (1992)) Evropada simfo-prog (asosan) jamoalari yozib olinishni boshladi: Ezra Winston (1988), Nuova era (1988), Sithonia (1989), Malibran (1990), Deus ex machina (1991), Calliope (1992), Il castello di atlante (1992) Italiyadan, Vengriyalik After Crying (1990) va italyan-sloven Devil Doll (ingl.) rus. (1989) tomonidan. Shvetsiyada Isildurs Bane 1989 yilda ((29) simfoprogga qaytadi, 1992 yildan boshlab esa Shvetsiya art-rok hamjamiyati qo'llab-quvvatlashi bilan Anekdoten, Änglagård, Landberk va Pär Lindh Project guruhlari chiqish boshlaydilar, ularning dastlabki ikkitasi albomlarining muvaffaqiyati butun dunyo bo'ylab prog muxlislari orasida 70-yillarning biroz zamonaviy simfoprogining dolzarbligini ko'rsatdi.","question":"Vengriyada paydo bo'lgan guruhning nomi nima edi?","answers":{"text":["After Crying"],"answer_start":[483]},"id":1043}
{"context":"Taqdirkor xatti-harakatlar sababli, an'analarni buzish, tasvirlar va musiqani o'zgartirish sababli, 90-yillarning boshidan boshlab Madonna postmodernizm (466) ramzi deb nomlanishni boshladi. Madonna ijodi postmodernizm falsafasining barcha xususiyatlariga ega: parodiya, taqlid, noaniqlik va umumlashtirish. Va Madonna dastlab ushbu hodisaning ideal illyustratsiyasi deb hisoblanadi, unga tashqi ifoda (representatsiya) ichki mazmundan (qattiq ma'no) muhimroq (Devid Xarvining \"Postmodernizm shartlari\" kitobidagi ta'rifiga ko'ra) ((461). Madonna shuningdek, madaniy, gender va media fenomeni sifatida o'rganilmoqda. Bu doimiy ravishda o'zgarib turadigan tasvir, gender stereotiplarini buzish, glamurli Gollivud yulduzlarining parodiyalari va taqlidlari, bokira \/ fohisha chegarasidagi holatlar va uslublar va janrlarning bir-biriga o'tishi tufayli sodir bo'ladi.","question":"Nima uchun Madonna postmodernizm ramzi deb atalishni boshladi?","answers":{"text":["Taqdirkor xatti-harakatlar"],"answer_start":[0]},"id":2022}
{"context":"Xavfni foyda hosil qilish omili sifatida ko'rish iqtisodiy fan asoschilarida, masalan, A. Smit bilan. Tadbirkor duch keladigan xavf tushunchasi, masalan, XIXXX asrlar oralig'ida ham faol muhokama qilingan. Amerika iqtisodiy jamiyati (munozaralarda D. B. bilan Klark) va Quarterly Journal of Economics jurnali sahifalarida (u erda 1892 yilda Xoli munozara boshlagan). Biroq, ko'pincha, foyda manbai sifatida tavakkalchilik va noaniqlik kontseptsiyasi amerikalik iqtisodchi F. Nayt (18851972), Risk, noaniqlik va foyda nomli asarida bu muammoni klassik tahlil qildi. U foydani tadbirkorga o'z ishining muvaffaqiyati yoki muvaffaqiyatsizligi uchun xavf yukini ko'targanligi uchun kompensatsiya sifatida tavsifladi. Dayanamik iqtisodiyotda tadbirkor ertangi kun nimalar tayyorlab qo'yishini aniq bilmaydi, u o'z biznesining natijasi bo'yicha doimiy noaniqlik holatida bo'ladi.","question":"F.Nayt bu muammoni qanday ishda tahlil qilgan?","answers":{"text":["Risk, noaniqlik va foyda"],"answer_start":[492]},"id":1792}
{"context":"Koysan gipotezi eng munozarali hisoblanadi, unga ko'ra, Janubiy Afrikaning barcha bantusiz tillari bitta makrofamiliyaga birlashadi, ular quyidagi davlatlarda yashaydi: Namibiya (62,1%) Botsvana (19,6%), Tanzaniya (13,4%), Angola (2,6%) JAR (1%) Zimbabve. Ularning umumiy belgisi - bu alohida shvillab turuvchi tovushlarning mavjudligi. Shu sababli, koisan tillariga Afrika sharqidan ikkita alohida til qo'shildi: Sandave va Hadza. Koysan tillari juda kam o'rganilgan, taxminan 30 ta tilning yarmi o'lib ketgan, qolganlarining ko'pchiligi esa o'limga yaqin. Bularning barchasi ularni o'rganishni qiyinlashtiradi. 1980-yillarning o'rtalarida Afrika qit'asida 306 mingta Bu tillar oilasiga mansub xalqlar, bu Afrika aholisining 0,06 foizini tashkil etadi. Ushbu makrofamilyaning eng yirik xalqlari gottenotlar  110 ming. o'qigan. (36%) tog'damaralari  80 (26%) bo'lganda, buchmenlar  75 (24,5%) va sandaye  40 (13%) bo'lganda. Ilgari, etnografik tamoyilga ko'ra, bu tillar bosmen va gottent tillariga bo'linadi. Hozirgi kunda ma'lum bo'lgan koysan tillari 2 ta oilaga bo'linadi, ularning o'rtasidagi qarindoshlik juda ehtimoldan yiroq emas va qolganlari bilan qarindosh bo'lmasligi mumkin bo'lgan 3 ta alohida til:","question":"Qaysi xalq Keyson makrofamiliyasida eng yirik hisoblanadi?","answers":{"text":["gottenotlar"],"answer_start":[796]},"id":2750}
{"context":"Baliqning umurtqasi alohida, bir-biriga qo'shilmagan umurtqadan iborat. Baliqlarning umurtqa pog'onasi amfisel (ya'ni ularning ikkala uchlari egri), umurtqa pog'onasi o'rtasida xarsang qatlam mavjud; umurtqa tanalari ustida joylashgan nevral kamonlar umurtqa miyalarini himoya qiluvchi umurtqa kanalini hosil qiladi. Umurtqa pog'onasi ikki bo'limga bo'linadi:  badan va dumli. Tananing umurtqa pog'onasidan yon tomonga qovurg'alar biriktirilgan qovurg'alar ajralib chiqadi. Umurtqaning quyruq bo'limida yon tomirlari yo'q, lekin neural o'qdan tashqari, quyida orqa orqaga birikadigan va u erda o'tadigan katta qon tomirini  qorin aortasini himoya qiladigan qon tomirlari (gemal) o'qi mavjud. Nevral va gemal o'qlardan vertikal ravishda yuqoriga va pastga o'tkir tikanli o'simliklar ajraladi.","question":"Baliqning omuriy qismi necha bo'limga bo'linadi?","answers":{"text":["ikki bo'limga"],"answer_start":[335]},"id":953}
{"context":"Dudli Simpson birinchi 15 yil davomida eng ko'p qo'shiq kuylagan, u \"Blekning yettiligi\" uchun asosiy musiqiy mavzu sifatida ham tanilgan, shuningdek, 1970-yillarda \"Kelajak odamlari\" filmining asl versiyasi uchun ajoyib musiqasi bilan ham tanilgan. Simpsonning birinchi Doctor Who musiqasi \"Jinlar sayyorasi\" (1964) uchun edi, shundan so'ng u 1960 va 1970-yillarning ko'plab sarguzashtlari uchun, shu jumladan Jon Pertvi \/ Tom Beyker davrining ko'pchilik hikoyalari uchun musiqa yozishni davom ettirdi, \"Nimon shoxlari\" (1979) bilan yakunlandi. U shuningdek 'Veng-Changa qo'ltiqlari' seriyasida (musiqa xonasida dirijyor sifatida) qisman rol o'ynadi.","question":"Dudli Simpson qaysi seriyada dirijyor rolini o'ynagan?","answers":{"text":["'Veng-Changa qo'ltiqlari'"],"answer_start":[559]},"id":3088}
{"context":"Kompyuter kompleksligi nazariyasi - hisoblash vazifalarini o'ziga xos murakkabligiga ko'ra tasniflashga va ushbu sinflarni bir-biri bilan bog'lashga qaratilgan nazariy informatikaning hisoblash nazariyasining bo'limi. Hisoblash vazifasi deganda, prinsipda kompyuter yordamida hal qilinishi mumkin bo'lgan muammo tushuniladi, bu esa muammoni algoritm kabi matematik harakatlarni mexanik qo'llash orqali hal qilish mumkin degan da'vo bilan bir xildir.","question":"Odatda kompyuter yordamida hal etiladigan vazifani qanday atama bilan ta'riflash mumkin?","answers":{"text":["hisoblash vazifalarini"],"answer_start":[36]},"id":3129}
{"context":"Konteyner poyezdlari AQShda yuk tashish uchun asosiy poyezd turiga aylandi. Konteynerlarni boshqa transport vositalariga, masalan, kemalar yoki yuk mashinalariga kranlar yordamida ko'chirish osonroq. Ushbu transport turi yopiq vagon o'rnini egalladi, yuklarni qo'l bilan yuklab va tushirish kerak edi. Evropada oddiy yopiq vagonlar deyarli butun vagon maydoni yuklash uchun mavjud bo'lgan siljiladigan devorli yopiq vagonlarga almashtirildi. Boshqa turdagi yuk vagonlari ham mavjud, masalan izotermik va avtomobillarni tashish uchun.","question":"AQShda yuk tashish uchun qaysi poezdlar asosiy poyezd turiga aylandi?","answers":{"text":["Konteyner poyezdlari"],"answer_start":[0]},"id":1513}
{"context":"2000 yil oxirida Cassini zondi tomonidan o'tkazilgan tadqiqotlar natijasida Buyuk qizil nuqta pastga qarab oqimlar (atmosfera massalarining vertikal aylanishi) bilan bog'liqligi aniqlandi; bulutlar bu erda yuqori, harorat esa boshqa sohalarga qaraganda pastroq. Bulutlarning rangi balandlikka bog'liq: ko'k rangli tuzilmalar  eng yuqori, ularning ostida qosh rangli, keyin oq rangli tuzilmalar joylashgan. Qizil rangdagi tuzilmalar  eng pastki qismidir. Katta qizil nuqta aylanish tezligi 360 km\/s ni tashkil qiladi. Uning o'rtacha harorati -163 °C ni tashkil qiladi, bu bilan birga nuqtaning chekka va markaziy qismlari o'rtasida harorat farqi 34 darajaga yaqin. Bu farq, atmosferadagi gazlarning maydon markazida soat o'qchasi bo'yicha aylanishi, chetlarda esa  qarshi aylanishi uchun javobgardir. Shuningdek, qizil nuqta harorati, bosimi, harakati va rangining o'zaro bog'liqligi haqida taxminlar mavjud, ammo bu qanday amalga oshirilishi, olimlar hali aytish qiyin.","question":"Katta qizil nuqta aylanish tezligi qancha?","answers":{"text":["360 km\/s"],"answer_start":[489]},"id":2224}
{"context":"Bundan tashqari, simli mikrofonlarga raqobat beradigan, ammo ularni umuman o'rnini bosmaydigan (ular sahnada, konferensiyalarda so'zlash uchun ham qo'llaniladi)  radio mikrofonlar (simsiz mikrofonlar, radio tizimlar) kabi murakkab qurilmalar mavjud. Bunday mikrofon ichida ichki antenna orqali radiodan tovushlarni yaqin atrofda joylashgan radio qabul qiluvchiga (resivyerga) uzatadigan radio uzatgich mavjud (ba'zi simsiz mikrofonlarda tashqi antenna ham uchraydi; qabul qiluvchida albatta tashqi antenna mavjud). Recyverning ishchi chastoti mikrofon uzatishchisining ishchi chastotiga qat'iy mos keladi (ishchi chastota megagertslarda (MGts, MHz) o'lchanadi va bir necha yuz birlikka yetishi mumkin  bu UVKV-radiohirovka (yoki FM; ba'zan texnik tavsifda FM simsiz mikrofon ko'rsatilgan). Qabul qiluvchi kabel orqali ovoz uskunalariga ulanib, o'zi elektr tarmog'idan ta'minlanadi.","question":"Qaysi antennalar resmver konstruksiyalarida mavjud bo'lishi shart?","answers":{"text":["tashqi antenna"],"answer_start":[437]},"id":1782}
{"context":"Yozuvchi Nina Berberova \"Kursiv mening\" (1972) kitobida Buninni haddan tashqari obro'dor, o'zboshimcha, o'zboshimcha ((295) inson sifatida esladi. Ularning muloqoti 1927 yilda, Xodasevich va uning rafiqasi Berberova Grasdagi Belveder villasiga kelganida boshlandi. Muromtsovaning kundaliklariga ko'ra, Nina Nikolayevna villa egalariga yoqimli taassurot qoldirgan: Oddiy, mehribon, tarbiyalangan (296). Urush yillarida Berberova Boris Zaytsev bilan birga Turgenev kutubxonasida saqlanayotgan Bunin arxivini qutqarishda ishtirok etdi. Urushdan keyingi davrda Bunin va Berberov, adabiyotshunos Maksim Shraer ta'kidlaganidek, rus emigratsiyasining bir-biriga dushman bo'lgan lagerlarida bo'lishdi (298). Berberova o'z xotiralarida shunday yozgan: \"Men buzilishdan qochishga harakat qilaman, ammo u Bunin uchun S. Q. Q. Makovskiy uni Stalinning sog'lig'i uchun ichish uchun sovet elchisi Bogomolovga olib borishi uchun uni olib ketishga kirdi (299).","question":"Urush yillarida Bunin arxivi qayerda saqlangan?","answers":{"text":["Turgenev kutubxonasida"],"answer_start":[454]},"id":2254}
{"context":"Qaysi bir darajada yaxting bilan shug'ullanadigan odamlarni yaxtsmenlar deb atashadi. Boshqa ko'plab sport turlaridan farqli o'laroq, yelkanli sportda sportchining tabiiy qobiliyatlariga bog'liqlik unchalik kuchli emas. Va og'irlik va bo'y bog'liqligi juda katta emas, va siz har doim o'zingizga mos (bo'y va vazn) yaxta sinfini tanlashingiz mumkin. Yachtchilarning malaka darajasiga ko'ra, yaxtingni professional va havaskorga ajratish mumkin. Professional yelkachilik bilan shug'ullanuvchilar, sertifikatlar yoki turli yelkachilik musobaqalarida, regatlarda qatnashganlik tajribasi bilan tasdiqlangan malaka darajasiga ega yelkachilardir. Qirollik Yacht Assotsiatsiyasining (Royal Yachting Association, RYA) ingliz sertifikatlari yoki Xalqaro Yacht Assotsiatsiyasining (International Yacht Training, IYT) sertifikatlari hamma joyda ko'rsatiladi. Evropada ba'zi charter kompaniyalari taqdim etishi mumkin bo'lgan rasmiy hujjat ICC (International Certificate of Competence) hisoblanadi. Rossiya sertifikatlari (hatto kema kapitanining guvohnomasi ham) hali xalqaro yuridik kuchga ega emas. Rossiya chegarasiga eng yaqin xalqaro tan olingan yaxting maktabi Turkiyaning Marmaris shahrida joylashgan.","question":"Belgilangan malaka darajasiga ega bo'lgan, sertifikatlar bilan tasdiqlangan kemachilar qanday kemachilik bilan shug'ullanishadi?","answers":{"text":["Professional yelkachilik"],"answer_start":[445]},"id":934}
{"context":"Mukammal raqobat  bozorning sharoiti, unda ishlab chiqaruvchi bo'lgan xaridorlar va sotuvchilar soni ko'p bo'lib, ularning har biri bozorda nisbatan kichik ulushni egallaydi va tovarlarni sotish va sotib olish shartlarini diktorlay olmaydi. Narxlar to'g'risida zarur va mavjud ma'lumotlar, ularning dinamikasi, sotuvchilar va xaridorlar nafaqat ushbu joyda, balki boshqa hududlar va shaharlarda ham mavjud bo'lishi kerak. Mukammal raqobat bozori ishlab chiqaruvchining bozor ustidan hokimiyati yo'qligini va narx ishlab chiqaruvchi tomonidan emas, balki talab va taklif funksiyasi orqali belgilanishini taqozo etadi.","question":"Mukammal raqobat sharoitida nimalar bo'lishi kerak?","answers":{"text":["Narxlar to'g'risida zarur va mavjud ma'lumotlar"],"answer_start":[241]},"id":225}
{"context":"Oktyabr voqealarini yozuvchi Moskvada kutib oldi  Vera Nikolayevna bilan birgalikda u 1917 yil kuzidan keyingi bahorgacha Povarskaya ko'chasidagi 26-uyda yashagan. 1918-1920 yillarda Ivan Alekseyevich yuritgan kundalik uning \"Okayangan kunlar\" kitobi uchun asos bo'ldi, tadqiqotchilar tomonidan bu keskin davrning muhim hujjati deb nomlandi. Sovet hokimiyatini qabul qilishni qat'iy rad etgan Bunin o'z yozuvlarida 1918 yilda yozilgan blok poemasi Toshkent bilan bahslashdi. Adabiyotshunos Igor Suxihning so'zlariga ko'ra, o'sha kunlarda Blok inqilob musiqasini, Bunin  qo'zg'olon kakafoniyasini (85).","question":"Adabiyotshunos Igor Suxihning so'zlariga ko'ra, Bunin nima eshitgan?","answers":{"text":["qo'zg'olon kakafoniyasini"],"answer_start":[570]},"id":903}
{"context":"Xalqaro huquqda Dunay bo'ylab kema qatnovi tartibi (Dunay rejimi deb nomlangan) birinchi marta 1616 yildagi Avstriya-Turkiya shartnomasi bilan o'rnatilgan. 1856 yilgi Parij traktati Dunayni xalqaro daryo deb e'lon qildi. Shu yili Evropa Dunav komissiyasi tashkil etildi (2 yilga, ammo uning mavjudligi muddati bir necha bor uzaytirildi). Birinchi jahon urushidan so'ng 1921 yilda SSSRdan tashqari ko'plab Evropa davlatlari imzolagan Danube rejimi o'rnatildi. Ushbu ikki komissiya  Xalqaro Doʻnezi va Yevropa Doʻnezi kemachilikni va unga tegishli turli masalalarni tartibga solgan.","question":"Qaysi ikkita komissiya Dunayda kema qatnovini va unga bog'liq turli masalalarni tartibga solgan?","answers":{"text":["Xalqaro Doʻnezi va Yevropa Doʻnezi"],"answer_start":[481]},"id":1082}
{"context":"Renessans yoki Renesans (frantsuzcha Renaissance) - Rim tarixining eng mashhur tarixiy davridir. Renessans, italyan tilida. Rinascimento; re\/ri  yana yoki yangidan + nasci  tug'ilgan)  Yevropa madaniyati tarixida o'rta asrlarni almashtirgan va Ma'rifat va Yangi vaqt dan oldingi, jahon ahamiyatiga ega bo'lgan davr. Italiyada  XIV asrning boshiga (Evropada  XV  XVI asrlardan boshlab)  XVI asrning so'nggi choragiga va ba'zi hollarda  XVII asrning birinchi o'n yilligiga to'g'ri keladi. Taraqqiyot davrining o'ziga xos xususiyati - madaniyatning dunyoviy xususiyati, uning insonparvarligi va antropotsentrizmi (ya'ni birinchi navbatda odam va uning faoliyatiga qiziqish). Antika madaniyatiga qiziqish kuchayib boradi, uning tiklanishi sodir bo'ladi  va shunday qilib, bu atama paydo bo'ladi.","question":"Renessans davri nimadan oldin edi?","answers":{"text":["Ma'rifat va Yangi vaqt"],"answer_start":[244]},"id":107}
{"context":"Birlashgan metodistlar cherkovi deb nomlangan harakat XVIII asr o'rtalarida Anglikan cherkovi doirasida paydo bo'lgan. Kichik bir guruh talabalar, shu jumladan Jon va Charlz Uesli va Jorj Uaytfild Oksford universitetida o'qiydigan vaqtlarida uchrashishdi. Ular Muqaddas Kitobni o'qishgan, uni sinchkovlik bilan o'rganishgan va solih hayot kechirishgan. Boshqa talabalar ularni \"Qudratlilar klubi\" va \"Metodistlar\" deb atab masxara qilishdi, chunki ular Bible tadqiqotlariga qat'iy va qat'iy munosabatda bo'lishdi, e'tiqodlari va qat'iy hayot tarzi uchun. Vaqt o'tishi bilan \"Metodistlar\" Angliya cherkovi a'zolari uchun alohida jamiyatlar va guruhlar tuzishni boshladilar, ular ko'proq diniy hayot kechirishni xohlashdi.","question":"Nega talabalar guruhi \"Metodistlar\" deb nomlangan?","answers":{"text":["Bible tadqiqotlariga qat'iy va qat'iy munosabatda bo'lishdi"],"answer_start":[453]},"id":3018}
{"context":"O'sha vaqtdan boshlab bugungacha umumiy nisbiylik nazariyasi gravitatsiyani eng yaxshi tushuntiruvchi nazariya deb hisoblanadi. Gravitatsiya OMT doirasida kuch sifatida ko'rilmaydi. Aksincha, gravitatsiya maydonlarida erkin harakatlanuvchi jismlar o'zlarining inersiyalari bilan to'g'ri chiziqlar bo'yicha ikki vaqt-makon voqealari o'rtasidagi eng qisqa vaqt-makon yo'li sifatida belgilangan egri bo'shliq-vaqt uzviyligi orqali harakatlanadilar. Ob'ekt nuqtai nazaridan har qanday harakatlar, agar tortishish kuchi bo'lmasa, shunday sodir bo'ladi. Faqatgina global miqyosdagi harakatni ko'rib, biz fazo-vaqtning burilishini kuzatishimiz va kuchni jismning burilish yo'nalishi bo'yicha aniqlashimiz mumkin. Shunday qilib, bo'shliq-vaqtdagi to'g'ri chiziq bo'shliqdagi egri chiziq sifatida ko'rib chiqiladi va obyektning ballistik traektoriyasi deb ataladi. Masalan, yerdan tashlangan basketbol to'pi parabola bo'yicha uchadi, chunki u gravitatsiya maydoni bir xil. Uning makon-vaqt traektoriyasi (ct o'qi bo'yicha qo'shimcha o'lchovni hisobga olgan holda) deyarli to'g'ri, biroz egri chiziqdir (bir necha yorug'lik yili radiusi egri chiziq). Ob'ektning vaqt o'zgarishi bo'yicha hosilasi gravitatsiya kuchi deb ataladi.","question":"Obyektning o'zgaruvchan impulsining hosilasi nima deb ataladi?","answers":{"text":["gravitatsiya kuchi"],"answer_start":[1186]},"id":3106}
{"context":"Charlz Darvin evolyutsiya nazariyasini birinchi bo'lib tabiiy tanlanish orqali tuzgan. Tabiiy tanlanish orqali evolyutsiya  populyatsiya to'g'risidagi uchta faktdan kelib chiqadigan jarayon: 1) tirik qolish qobiliyatidan ko'ra ko'proq avlod tug'iladi; 2) turli organizmlarda turli xil xususiyatlar mavjud bo'lib, bu esa tirik qolish va avlod qoldirish ehtimolidagi farqlarga olib keladi; 3) bu xususiyatlar  meros bo'lib o'tadi. Bu sharoitlar turlararo raqobat va muhitga eng kam moslashganlarning tanlangan holda yo'q qilinishiga olib keladi, bu esa keyingi avlodda ushbu muhitda omon qolish va ko'payishga yordam beradigan xususiyatlar ulushini ko'paytiradi. Tabiiy tanlanish - moslashuvlarning yagona ma'lum sababi, ammo evolyutsiyaning yagona sababi emas. Adaptiv bo'lmagan sabablar genlar oqimi, genlar oqimi va mutatsiyalar ni o'z ichiga oladi.","question":"Evolyutsiyaning moslashuvchan bo'lmagan sabablari qatoriga qaysi omillar kiradi?","answers":{"text":["genlar oqimi, genlar oqimi va mutatsiyalar"],"answer_start":[787]},"id":1159}
{"context":"Tashlab berishning elastikligi shuningdek, ishlab chiqaruvchi narx o'zgarishlariga tezda javob bera olmaydigan soat omiliga bog'liq, chunki qo'shimcha tovar ishlab chiqarish uchun juda ko'p vaqt talab etiladi. Masalan, avtomobillar narxini bir necha barobar oshirishga qaramay, bir hafta ichida avtomobil ishlab chiqarishni ko'paytirish deyarli mumkin emas. Bunday hollarda taklif elastik emas. Uzoq vaqt saqlanmaydigan tovar uchun (masalan, tez buziladigan mahsulotlar) taklifning elastikligi past bo'ladi.","question":"Vaqtning ahamiyati nimada?","answers":{"text":["Tashlab berishning elastikligi"],"answer_start":[0]},"id":292}
{"context":"Ko'p sonli ishlarning qo'zg'atilishiga sabab bo'lgan yana bir sabab - bu Rossiya FAS xodimlarini rag'batlantirishning to'g'ri tizimidir. RANX va GS maʼlumotlariga koʻra, monopoliyaga qarshi ishlarning atigi 2% bozor tahlili mavjud. 2010 yilda ishlab chiqilgan buyruqning asl matniga muvofiq, Rossiya FAS 28.04.2010 yil 220-son Tovar bozorida raqobatning ahvolini tahlil qilish tartibi to'g'risida Xo'jalik yurituvchi subyekt (xo'jalik yurituvchi subyektlar) ning ustun mavqeyini aniqlashda, agar xo'jalik yurituvchi subyekt tovarlarni tabiiy monopoliya sharoitida ishlab chiqarishni (sotishni) amalga oshirsa, shuningdek, raqobatni himoya qilish to'g'risidagi Qonunning 11-moddasi 1, 2 va 5-moddalari, 14, 15, 16, 17, 17.1, 18 va 135-FZ moddalari buzilganligi alomatlari bo'yicha qo'zg'atilgan monopoliyaga qarshi qonun hujjatlarini buzganlik to'g'risidagi ishlarni ko'rib chiqishda, shuningdek, agar kompaniya bozorda ulushi 35% dan ortiq bo'lgan xo'jalik yurituvchi subyektlar reyestriga kiritilgan bo'lsa, tovar bozorida raqobatning ahvolini tahlil qilish talab etilmaydi (b. 1.3. Qayta tiklash tartib). Shunday qilib, Rossiya FAS o'z buyrug'i bilan 90% dan ortiq ish toifalari bo'yicha bozor tahlilini o'tkazish majburiyatidan ozod bo'ldi. Mutaxassislarning fikricha, bunday holat zavod hududida monopolist-zavodlar, uy chegarasida esa xo'jalik xo'jaliklari monopoliyasi paydo bo'lishiga olib keldi. Prof.ning fikricha S.B. Qarang Avdashova, kichik biznesni monopoliya deb atash - kumush qozonlarni o'g'irlash bilan barobar. Ammo 2016 yilda, monopoliyaga qarshi to'rtinchi paketni raqobatni himoya qilish to'g'risidagi (135-FZ) Federal qonunga kiritgan o'zgartirishlarga muvofiqlashtirish maqsadida, FAS bozorni tahlil qilish tartibiga o'zgartirishlar ishlab chiqdi (buyruq No220). 4-paketda monopoliyaga qarshi qonunchilikni buzganlik to'g'risidagi ishni ko'rib chiqishda FAS raqobatning holatini tahlil qilish kerakligi aniqlandi. Shu bilan birga, FAS bir qo'li bilan tovar bozorini tahlil qilish talablarini oshiradi, ikkinchisi esa o'ziga bo'shliqlar yaratadi. Albatta, FAS hozirda nohalol raqobat, savdoga nisbatan monopoliyaga qarshi talablar va raqobatga qarshi bitimlar, hokimiyat organlari va mahalliy o'zini o'zi boshqarish organlari buzilishlari bo'yicha bozor tahlilini o'tkazmoqchi ekanligi ijobiy baholanishi mumkin. Nihoyat, agar qoidabuzar tabiiy monopoliya subyekti bo'lsa, u holda, ustunlikni suiiste'mol qilish to'g'risidagi ishlar bo'yicha bozor tahlilini o'tkazish talab etiladi (hozirgacha amaldorlar uchun kompaniyalarni - ko'pincha suv kanali yoki temir yo'llarni emas, balki zavod yoki qishloq xo'jaligi korxonasini - tabiiy monopoliya deb atash kifoya qilardi) va hech qanday tahlil o'tkazmasdan, eng keng ayblov turlarini taqdim etish. Biroq, elektr energiyasi bozoridagi bitimlar bo'yicha ishlarda bozor tahlilini o'tkazish hali ham nazarda tutilmagan. Va bu masala, tovar bozorini tahlil qilish hajmi va ustunlik mavqeidan suiiste'mol qilish va taqiqlangan boshqa bitimlar bo'yicha masala aniq emas.","question":"Rossiya FASning 220-son buyrug'i qaysi yilda ishlab chiqilgan?","answers":{"text":["2010 yilda"],"answer_start":[232]},"id":1259}
{"context":"Yolg'iz va suruvdagi hayot tarzi o'rtasidagi oraliq holatda koloniyani tashkil etuvchi sutemizuvchilar: damanslar, qo'l qanotlilar, ba'zi kemiruvchilar (qo'ng'izlar, yemishlar, suzliqlar, surkalar, shinshillalar va boshqalar); yirtqich koloniyalar orasida surikatlar yashaydi. Bu yerda hayvonlar yaqin munosabatda bo'lib, o'zlarining shaxsiy va oilaviy uchastkalariga ega, ammo bu bilan birga, alohida guruhlarga bo'lingan populyatsiya o'z yaxlitligini yo'qotmaydi. Koloniyalar bir necha o'nlab yoki yuzlab hayvonlarni o'z ichiga olishi mumkin; ayniqsa, minglab odamlarni tashkil etadigan yirik koloniyalar qo'lqoplarga xosdir. Bu borada Braziliyadagi qalinqo'ng'izlar rekord o'rnatgan: AQShning janubidagi ba'zi g'orlarda ular 20 milliongacha koloniyani tashkil etadilar - bu Yer yuzidagi sutemizuvchilarning eng yirik to'plamidir.","question":"Bu bir necha o'nlab yoki yuzlab hayvonlarni o'z ichiga olishi mumkinmi?","answers":{"text":["koloniyalar"],"answer_start":[595]},"id":2836}
{"context":"O'zining dastlabki ishlarini, shu jumladan epistem tushunchasining radikal talqinini tanqid qilib, Fuko postmodernistlar uchun diskurs amaliyotlarining tasodifiyligi va tarixiy davomiyligi haqida umumiy harakat, shaxsiy harakatlarning umumiy natijasi sifatida diskurs amaliyotlarini ilgari suradi, bu esa shaxsning o'z ongini kengaytirishga va muayyan fazo-vaqtinchalik diskursdan tashqariga chiqishga imkon beradi, u o'zi uchun dastlabki diskursda mumkin bo'lgan o'zini amalga oshirish imkoniyatlarini, o'zini qutqarish imkoniyatini ochadi.21). Ushbu kontekstda tarixiy uzviylik ijtimoiy va madaniy shartlilikni engish, diskurstni ko'proq erkinlik va shaxsni o'zini ro'yobga chiqarish uchun ko'p imkoniyatlarga yo'naltirish bo'yicha shaxsiy sa'y-harakatlar estafeti sifatida namoyon bo'ladi.","question":"Shaxslik ma'lum bir vaqt va makondagi diskursdan tashqariga chiqib nimani kashf etdi?","answers":{"text":["dastlabki diskursda mumkin bo'lgan o'zini amalga oshirish imkoniyatlarini"],"answer_start":[429]},"id":780}
{"context":"Umumiy ajdoddan kelib chiqish dalillari organizmlar hujayralaridagi biokimyoviy jarayonlarning umumiyligi bilan ham tasdiqlandi. Demak, deyarli barcha organizmlar bir xil nukleotid va aminokislotalardan foydalanadi. Molekulyar genetikada evolyutsiya jarayonlari genomlarda iz qoldirishi mutatsiyalar ko'rsatildi. Molekulyar soatlar gipotezi asosida turlarning divergensiya vaqtini aniqlash mumkin bo'ldi. Masalan, shimpanze va inson genomi 96 foizga teng, va bir necha farq qiladigan joylar ularning umumiy ajdodi qachon yashaganini aniqlashga yordam beradi.","question":"Evolyutsiya jarayonlari genomlarda qanday iz qoldiradi?","answers":{"text":["mutatsiyalar"],"answer_start":[287]},"id":307}
{"context":"Shuni yodda tutish kerakki, aylanish bu erda keng ma'noda tushuniladi, faqat o'simlik o'qi atrofida muntazam aylanish emas. Masalan, to'g'ri chiziq harakat liniyasiga to'g'ri kelmaydigan tasavvur qilingan nuqta yonida jism harakatlansa ham, u ham impulsli momentga ega bo'ladi. Ehtimol, aylanish harakatini tasvirlashda impulsning eng katta roli. Biroq, bu ancha kengroq vazifalar uchun ham juda muhimdir (ayniqsa, agar  vazifada markaziy yoki o'simlik simmetriya bo'lsa, lekin bu holatlarda emas).","question":"Jism harakat liniyasida bo'lmagan tasavvur qilingan nuqta yonidan o'tib, qaysi harakatda impulsning momenti bor?","answers":{"text":["to'g'ri chiziq"],"answer_start":[133]},"id":1216}
{"context":"614 yilda shahar qisman zilzila natijasida vayron boʻlgan. Keyinchalik, Efes havoni asta-sekin daryodan olib kelingan sil bilan to'ldirilishi bilan, shaharning savdo markazi sifatida ahamiyati kamayib bordi. To'xtovsiz qilingan chuqurlashtirish urinishlari vaziyatni qutqara olmadi. Bugungi kunda port shahardan 5 kilometr uzoqlikda22). Portni yo'qotgan shahar Egey dengizidan ham mahrum bo'ldi, bu esa savdoga darhol ta'sir ko'rsatdi. Odamlar shaharni tark etib, yaqin atrofdagi tepaliklarga ko'chib o'tishni boshladilar. Ma'bad xarobalari yangi uylar uchun tosh manbalari sifatida ishlatilgan.","question":"Bugungi kunda Efesda biron bir port bormi?","answers":{"text":["shahardan 5 kilometr uzoqlikda"],"answer_start":[302]},"id":2643}
{"context":"Ikki obyekt o'rtasidagi burchak masofasi (yoki shunchaki burchak) kuzatuvchi uchun kuzatuvchi bo'lgan burchakning o'lchami deb ataladi, uning tepasida kuzatuvchi va obyektlar yon tomonlarda yotadi. Ikki uzoq ob'ekt o'rtasidagi burchaklarni taxminiy hisoblash uchun qo'lning cho'ntakidan foydalanish mumkin. Qo'lni cho'zgan holda 1 daraja (1°) burchak masofasiga mayda barmoqning eni (q. Shuningdek, pastda; o'rta barmoqning burchak kengligi cho'zilgan qo'lning masofasida taxminan 2°ni tashkil qiladi), 10 daraja burchakda  gorizontal (yoki qo'lning o'ng tomoni) joylashgan qisilgan qo'lning kengligi, 20 daraja (yoki taxminan 15°÷17°÷20°) burchakda  katta va ko'rsatkich barmoq (qosh) ning uchlari orasidagi masofa, kichik barmoqning uchidan katta barmoqning uchigacha bo'lgan burchak masofasi esa taxminan to'g'ri burchakning to'rtdan bir qismiga teng. Bu o'rtacha ko'rsatkich. O'z qo'lingiz uchun ularni aniqlashtirish tavsiya etiladi.","question":"G'iyosatdan joylashtirilgan yumruqning eni qanday?","answers":{"text":["10 daraja"],"answer_start":[503]},"id":559}
{"context":"Estetika asarida Gegel bir vaqtlar deyarli me'yorga aylangan nuqtai nazarni ifodalaydi: u deyarli jirkanch real portrelar haqida gapiradi va portretchi rassom o'z modelini lazzatlashi ni talab qiladi, tashqi ko'rinishga kamroq e'tibor beradi va bizga sub'ektning umumiy xususiyatini va o'zgarmas ruhiy sifatlarini ta'kidlaydigan narsalarni ko'rsatadi. Bu nuqtai nazardan, bizning ruhiy tabiatimiz inson qiyofamizni belgilashi kerak. Shaxslik tushunchasi nemis idealist falsafasidagi ichki tabiat printsipi asosida yaratilgan. XVIII-XIX asr portretlari, aslida, oldingi davrga nisbatan kamroq realistdir.","question":"Gegel portretchilardan nimani talab qilgan?","answers":{"text":["portretchi rassom o'z modelini lazzatlashi"],"answer_start":[141]},"id":2324}
{"context":"Hozirgi vaqtda xloroplastlarning simbiojenes orqali paydo bo'lishi umum e'tirof etilgan (2). Xloroplastlar sianobakteriyadan paydo bo'lgan deb taxmin qilinadi, chunki ular ikki membranli organoiddir, o'zlarining yopiq halqa DNK va RNKga ega, oqsil sintezi uchun to'liq apparatga ega (bunda  70S prokariotik tipidagi ribosomalar), ikkala bo'linish orqali ko'payadi, tilakoidlarning membranasi prokariot membranasiga o'xshaydi (kislotali lipidlar mavjudligi) va sianobakteriyadagi tegishli organellalarga o'xshaydi. Glaucofitli suvo'tlarda hujayralarda odatiy xloroplastlar o'rniga endosimbioz natijasida mustaqil yashash qobiliyatini yo'qotgan, ammo qisman sianobakterial hujayra devorini saqlab qolgan  sianellalar mavjud ((3).","question":"Xloroplastlar nima sinteziga ega?","answers":{"text":["oqsil"],"answer_start":[242]},"id":629}
{"context":"Avvaliga tovar ayirboshlash (barter) shaklida amalga oshiriladigan, ammo pul paydo bo'lganidan so'ng savdoga aylangan tovar ayirboshlash asta-sekin rivojlanib borgan. Shunga qaramay, Ancient World va O'rta asr jamiyatlarida tabiiy xo'jalik ustun edi. Ko'pgina qadimgi davlatlarda rejalashtirilgan xo'jalik (irrigatsiya, saroylar va piramidalar qurish kabi yirik jamoat ishlarini amalga oshirishga imkon beradigan) va tabiiy xo'jalik kombinatsiyasiga asoslangan, saroy iqtisodiyoti deb nomlangan narsa mavjud edi.","question":"Qaysi jamiyatlarda tabiiy xo'jalik ustun bo'lgan?","answers":{"text":["Ancient World va O'rta asr jamiyatlarida"],"answer_start":[183]},"id":1071}
{"context":"1925 yil 22 dekabrdagi qonun bilan Madagaskar hududida emissiya huquqi frantsuz xususiy Madagaskar bankiga berildi. 1950 yilda bank Madagaskar va Komora orollari bankiga aylantirildi. 1962 yil may oyida Madagaskar emissiya instituti tashkil topdi, uning boshqaruvi tarkibiga Frantsiyaning to'rtta vakili va Madagaskar Respublikasining to'rtta vakili kirdi. Madagaskar frank zonasidan chiqib ketganidan so'ng, 1973 yil 12 iyunda Malagasi Respublikasi Markaziy banki tashkil etildi. 1976 yil iyul oyida bank Markaziy bank Madagaskar nomiga o'zgartirildi.","question":"Bank qaysi yilda Madagaskar va Komora orollari banki deb qayta tashkil etilgan?","answers":{"text":["1950 yilda"],"answer_start":[116]},"id":726}
{"context":"Luiz birinchi darslarni xususiy ustozlardan olgan. Ammo onasi 1908 yilda saraton tufayli vafot etgandan so'ng, u Vintforddagi (Hertfordshir) Vinyard maktabiga yuborildi. Luisning ukasi u yerga uch yil oldin kirgan edi. Ko'p o'tmay, maktab o'quvchilar yetishmasligi sababli yopildi. Maktab direktori Robert Starik Kapron bundan so'ng psixiatriya shifoxonasiga yotqizildi. Lyuis uyidan bir mil narida joylashgan Belfastning sharqida joylashgan Kempbell kollejida o'qishni boshladi, ammo bir necha oydan so'ng nafas olish bilan bog'liq muammolar tufayli u erda o'qishni to'xtatdi. U Vustershirning Molvern kurort shahriga jo'natilgan, u erda u Sherburglar uyidagi tayyorgarlik maktabiga o'qishga kirgan, uni Lewis o'z avtobiografiyasida Chartrom deb nomlagan. Aynan shu vaqtda u bolalikdagi e'tiqodini yo'qotib, ateist bo'lib, mifologiya va okkultizm bilan qiziqishni boshladi. 1913 yil sentyabr oyida Lyuis Molvern kollejiga o'qishga kiradi va keyingi iyungacha u yerda qoladi. Molvernni tark etgandan so'ng, u Villam T. Kirkpatrik, uning otasi, Lurgan kollejining sobiq direktori uchun murabbiy.","question":"Luizning onasi qanday kasallikdan vafot etdi?","answers":{"text":["saraton"],"answer_start":[73]},"id":2898}
{"context":"Viktoriya Konstitutsiyasi 1975 yilda tasdiqlangan, ammo u 1855 yilgi mustamlaka konstitutsiyasiga asoslangan, u Birlashgan Qirollik Parlamenti tomonidan qabul qilingan, Viktoriya Konstitutsiyaviy akti deb nomlangan, unga ko'ra, parlament shtat hokimiyatining qonun chiqaruvchi organi sifatida shtatga tegishli vazifalarni hal qilish uchun ta'sis etilgan. Viktoriya parlamenti Viktoriya konstitutsiyasiga o'zgartirishlar kiritish huquqiga ega, ammo ayrim \"Muxolifatli o'zgartirishlar\" dan tashqari, ularni qabul qilish uchun har ikki palatalarning mutlaq ko'pchiligi, har ikki palatalarning barcha ovozlarining uchdan bir qismi yoki umumiy referendumda olingan Viktoriya fuqarolarining roziligi talab etiladi, bu esa o'zgartirishning jiddiyligiga bog'liqdir.","question":"Qaysi guruh Viktoriya konstitutsiyasiga o'zgartirish kiritishi mumkin?","answers":{"text":["Viktoriya parlamenti"],"answer_start":[355]},"id":3060}
{"context":"1973 yilda prezident Nikson Uilyam E. Simon, embargo oqibatlarini bartaraf etish choralarini muvofiqlashtirish uchun tashkil etilgan vaqtinchalik tashkilot bo'lgan Federal Energetika Komissiyasining birinchi raisi. 1974-yilda shtatlar o'rtasida mahalliy neftni taqsimlashda Saymon 1972 yilda iste'mol qilingan hajmlarga tayanadi. Bu esa aholi soni oshmagan shtatlarda ham ishladi. Boshqa shtatlarda esa, benzin bekatlarida navbatlar odatiy holga aylandi. Amerika avtomobil uyushmasining ma'lumotlariga ko'ra, 1974 yil fevral oyining so'nggi haftasida Amerika avtomobillarining 20 foizi yonilg'i to'ldirish shoxobchasidan to'xtadi.","question":"Nixson uni qachon lavozimga tayinlagan?","answers":{"text":["1973"],"answer_start":[0]},"id":3002}
{"context":"Falsafaning paydo bo'lishi va rivojlanishining umumiy elementi, ma'lum bir ta'limotning izdoshlari bo'lgan falsafa maktablarining shakllanishi bo'ldi, bunda barcha mintaqalarda izdoshlari hissalari ko'pincha maktab asoschisiga yoki umuman maktabga tegishli edi. Hind falsafasi va yunon falsafasining shakllanishi o'xshash sxema bo'yicha o'tdi, ammo hind falsafasi ancha sekinroq rivojlandi. Jamiyatning ijtimoiy-siyosiy qurilishi konservatsiyasini to'xtatgan Xitoy falsafasi umuman olganda yanada sekinroq rivojlangan, uning yaxshi ishlab chiqilgan sohalari faqat axloq va siyosiy falsafa bo'lgan.","question":"Yunon yoki hind falsafalarining rivojlanishi ancha sekinroq edi.","answers":{"text":["Hind"],"answer_start":[262]},"id":1120}
{"context":"1882 yilda Yaponiyada dzyudo kurash tizimi paydo bo'ldi. Uni pedagog va ommalashtiruvchi Jigoro Kano yaratgan va Yaponiya milliy jang san'ati dzyudjucu asosida Kodokan dzyudoning yangi tizimini yaratgan, usullarni, o'qitish tamoyillarini, qoidalarni ishlab chiqish va musobaqalarni o'tkazish bo'yicha katta ishlarni amalga oshirgan. Hakamlar qoidalari 1900 yilda joriy etilgan, 1911 yilda an'anaviy yapon qadriyatlari tiklangani sababli, Yaponiyada dzyudo o'rta maktabning majburiy dasturiga kiritilgan.","question":"Dzyudo qaysi yapon milliy jang san'ati asosini tashkil etdi?","answers":{"text":["dzyudjucu"],"answer_start":[142]},"id":2247}
{"context":"1797 yil boshida Paganini otasi bilan birinchi konsert sayohatini amalga oshirdi, ularning yo'nalishi Milan, Bologna, Florensiya, Pisa, Livornoga o'tdi. Livornoda Nikkola bir nechta konsertlar berdi, qolgan vaqtni o'z texnikasini takomillashtirishga bag'ishladi va o'qituvchilarsiz mustaqil ravishda shug'ullandi. Uning so'zlariga ko'ra, bu shaharda u ushbu asbob uchun qiyin asarlarning yo'qligidan shikoyat qilgan shvedlik musiqachi-diletantning iltimosiga ko'ra fagota uchun musiqa yozgan. Harbiy harakatlar tufayli, gastroliyalar to'xtatilishi kerak bo'ldi, Pagani Genuyaga qaytib keldi va tez orada butun oilasi bilan Polchevera vodiysidagi otasiga tegishli uyga ketdi. Bu yerda u ijrochilik va kompozitorlik mahoratini takomillashtirish bilan shug'ullangan. Paganini o'zi uchun XVII asrdagi skripkachi Valterning mashqlariga o'xshash murakkab mashqlarni ishlab chiqdi va bajardi. O'tmish ustalarining usullarini o'z ichiga olgan holda, Paganiani o'tish, stackato, pitszikato (shu jumladan, gama, oddiy va ikki tomonlama treyler va flajoletlarda), g'ayrioddiy akkordlar, dissonanslarni ijro etishda tinimsiz takomillashdi, eng yuqori tezlikda tovushlarni to'g'ri chiqarishga intildi. U kuniga koʻp soat davomida toʻliq charchagunicha mashqlar qilardi (10).","question":"Paganini birinchi konsert sayohati qachon bo'lib o'tdi?","answers":{"text":["1797 yil boshida"],"answer_start":[0]},"id":1232}
{"context":"Issiqlik uzatish qurilmalari 520% yoqilg'i sarfini kamaytirish imkoniyatini beradi, bu esa texnologik jarayonlar va isitish uchun bug' ishlab chiqaradigan kondensatsiya bug'mashinalari va alohida qozonxonalardan iborat alohida qurilmalar bilan taqqoslangan holda. SSSRda o'tkazilgan tadqiqotlar ikki tomonlama kengayish bug'mashinasining retsiveri parini tartibga solinadigan tanlashni joriy etish orqali alohida qurilmalarni issiqliklashtirish qurilmalariga o'tkazishning maqsadga muvofiqligini ko'rsatdi. Har qanday yoqilg'i turida ishlash imkoniyati bug'mashinasini ishlab chiqarish va qishloq xo'jaligi chiqindilarida ishlash uchun maqsadga muvofiq qildi: o'rmon zavodlarida, lokomotiv qurilmalarida va hokazolarda. p., ayniqsa issiqlik iste'moli mavjud bo'lganda, masalan, yog'ochga ishlov beradigan korxonalarda, yonilg'i chiqindilari bo'lgan va yog'och materiallarini quritish uchun past potensial issiqlik iste'mol qiladigan.","question":"Issiqlik uzatish qurilmalari yordamida yoqilg'i sarfini necha foizga kamaytirish mumkin?","answers":{"text":["520%"],"answer_start":[29]},"id":1738}
{"context":"Avval proto-renessans san'ati haykaltaroshlik (Nikkolo va Giovanni Pizano, Arnolfo di Kambio, Andrea Pizano) da namoyon bo'lgan. Rassomlik ikki badiiy maktabda namoyish etilgan: Florensiya (Cimabue, Jotto) va Siena (Duchcho, Simone Martini). Jotto rasmning markaziy shakli bo'ldi. U Renaissance rassomlari tomonidan rasm san'atining islohotchisi deb hisoblangan. Jotto uning rivojlanish yo'lini belgilab berdi: diniy shakllarni dunyoviy mazmun bilan to'ldirish, tekis tasvirlardan hajmli va relyeflilarga asta-sekin o'tish, reallik o'sishi, rasmda shaxslarning plastik hajmini kiritdi, rasmda ichkilikni tasvirladi.","question":"Jotto rasmlarga nima kiritdi?","answers":{"text":["shaxslarning plastik hajmini"],"answer_start":[548]},"id":1706}
{"context":"Qo'ylar ko'pgina maqollarda va iboralarda ham uchraydi. Masalan, ko'plab Evropa tillarida qora qo'y idiomi ruscha iboralarning qisman analogidir  oq qarg'a va yomon qo'y . Mashhur ibora \"qo'ylarimizga qaytamiz\" (Revenons à nos moutons) - bu sudning asosiy mavzusiga qaytishni talab qiladi. Ammo mashhur maqolga ko'ra, yangi darvozalarga qo'y hayvonlarga umuman tegishli emas: qadimda ossuriyaliklar, keyinchalik rimliklar dushman shaharlari va qal'alarini hujum qilishganda, qo'y boshini o'z ichiga olgan metall nabuldoshnikli og'ir yog'och bilan darvozalarni sindirishgan. Shunday qilib, qo'y yangi darvozaga qaragan bo'lsa, bu qo'shin hujumga tayyorligini va sitadelning halokatga uchrashini anglatardi. \"Qo'yondan qo'y bo'lsa, kecha bo'lsa, bo'ri bo'lsa, qo'y bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'ri bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa, bo'lsa,","question":"Yevropaliklarning qora qo'y degan iborasi qaysi ruscha iboralarning analogidir?","answers":{"text":[" oq qarg'a va yomon qo'y "],"answer_start":[145]},"id":2738}
{"context":"Taxminan 1363 yildan, Ko'k suvlaridagi jangdan so'ng, Buyuk Litva Knyazligi tarkibida bo'lgan. Buyuk knyaz Olgerd Podolya наместниqi etib knyaz Fyodor Koriatovichni tayinladi. 1395 yil iyun oyida Yagilo Podolyaning g'arbiy qismini to'liq knyazlik huquqi bilan Melshtinlik Spitkoga (Krakovo voyevodasiga) berdi (bu toponim birinchi marta ushbu taqdimot aktida eslatib o'tilgan). Spitko Vorskle jangida (1399 yil) bedarak yo'qolganidan so'ng, Yagilo Podolye yerlarini Svidrigayl Olgerdovichga (shundan so'ng 1403 yilda G'arbiy Podolyeni qaytarib oldi) saqlash uchun topshirdi.","question":"Qaysi yilda G'arbiy Podilye qaytarib berildi?","answers":{"text":["1403"],"answer_start":[506]},"id":1721}
{"context":"Bunin tanqidchilarning uning dastlabki asarlariga e'tiborsiz bo'lganidan xafa bo'lganini yashirmagan; uning ko'pgina xatlarida \"Maqtang, iltimos, maqtang!\" (50) degan ibora mavjud edi. Matbuotda sharhlar tuzishga qodir adabiy agentlari bo'lmagani uchun u o'z kitoblarini do'stlari va tanishlariga sharhlar yozish so'rovlari bilan birga yuborib yuborgan. Orolda nashr etilgan Buninning birinchi she'rlar to'plami adabiyot muhitida deyarli qiziqish uyg'otmadi. Buning sababini \"Nobzervativ\" jurnalining mualliflaridan biri (1892, No 3) aytib o'tdi, u bu she'r \"Oral\"da nashr etilganini tan oldi. Bunina silliq va to'g'ri, lekin bugungi kunda kimlar silliq bo'lmagan she'rlar yozadi? (52). 1897 yilda Peterburgda yozuvchi  Dunyo chetiga va boshqa hikoyalar  nomli ikkinchi kitobi chop etilgan. Unga kamida yigirma sharhlovchi javob bergan, ammo umumiy intonatsiya xushmuomala edi (53). Bundan tashqari, ikki o'nlab sharhlar, Korney Chukovskiyning so'zlariga ko'ra, Maksim Gorkiy, Leonid Andreyev va asrlar oralig'idagi boshqa sevimli asarlarning chiqishidan kelib chiqadigan rezonans fonida mikroskopik darajada oz ko'rinardi.","question":"Bunin do'stlariga kitoblar jo'natgan. Har bir maktubda qanday iltimos bor edi?","answers":{"text":["sharhlar yozish"],"answer_start":[297]},"id":795}
{"context":"Linux turli davlat va munitsipal tuzilmalarda mashhur bo'lib kelmoqda: Braziliya Federal hukumati Linuxni qo'llab-quvvatlashi bilan mashhur, Rossiya harbiylari esa o'zlarining Linux distributsiyasini ishlab chiqmoqdalar. Hindistonning Kerala shtati hukumati shtatdagi barcha maktablarni Linuxdan foydalanishga o'tkazish to'g'risida buyruq chiqargan. Texnologik mustaqillikni ta'minlash uchun Xitoy faqat Linuxni o'zlarining Loongson protsessorlarida ishlatadi. Ispaniya hududlarining ayrimlari o'zlarining Linux distribyutsiyalarini ishlab chiqdilar, ular ta'lim va davlat boshqaruvida ishlatiladi, masalan, Estremadurada gnuLinEx va Andalusiyada Guadalinex kabi. Portugaliya, shuningdek, o'zining Caixa Mágica distributividan foydalanadi, u Magalhães netbuk va davlat elektron ta'lim dasturi uchun ishlab chiqilgan. Fransiya va Germaniya Linuxdan foydalanishni ko'paytirish bo'yicha bir qator choralar ko'rmoqda.","question":"Nima uchun Xitoy faqat Linuxni o'zlarining Loongson protsessorlarida ishlatadi?","answers":{"text":["Texnologik mustaqillikni"],"answer_start":[350]},"id":1361}
{"context":"Harakatlanuvchi tarkibni saqlash, ta'mirlash va texnik xizmat ko'rsatish trolleybus depolarida (parklarda) amalga oshiriladi. Rossiya Federatsiyasida an'anaviy ravishda trolleybus parki nomi Moskva va Sankt-Peterburgda, avtonom respublikalar poytaxtlarida (Yoshkar-Oladan tashqari, Qozonda va Ufa), Abakan, Arxangelsk, Blagovechensk, Vidnom, Voronej, Rubtsovsk, Tveri, Tyumen, Ximka shaharlarida qo'llaniladi. Qolgan 76 ta trolleybus shaharlarining korxonalari depo deb ataladi. Belorussiya, aksincha, 2007 yilda depo nomini park nomi bilan almashtirdi. Depoda ochiq to'xtash joylari va tarmoqli kontaktli, shuningdek yopiq bokslar ham bo'lishi mumkin. Trolleybus depolari hududida trolleybuslarga xizmat ko'rsatish va ta'mirlash sexlari, maxsus texnika uchun garajlar, sarflanadigan materiallarni (tashinalar, kontaktli o'rnatgichlar, moylash materiallari va boshqalar) saqlash uchun omborlar ham joylashtiriladi. d.) va asbob-uskunalar, bo'yash, quritish xonalari, tibbiy punkt, dispetcherlik punkti, dam olish xonalari va boshqalar. e) Qo'shma tramvay-trolleybus yoki avtobus-trolleybus depolari mavjud.","question":"Depoda qanday turar joylar bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["ochiq to'xtash joylari va tarmoqli kontaktli, shuningdek yopiq bokslar"],"answer_start":[561]},"id":1601}
{"context":"Vasilevskaya (Vazilyev emas) nomi (so'nggi harfga urg'u bilan) 18 asr boshida ishlatilgan. Xatdagi I.Y. Yakovlev Menshikovning 1706 yil 21 avgustdagi bayonotida shunday yozilgan: Sankt Peter Burxada, Vasilev orolidagi sizning buyukligingiz uyining qurilishi oldida, me'morchilik ishi ustasi bizga rasmni taqdim etdi, u uyni bezash uchun devorlar ustida shpaller, ko'zgu, stullar va shunga o'xshash narsalarni sotib olish kerak. (9) A.I. Bog'danov Sankt-Peterburg tavsifi (1751) da Vasilevskaya oroli, ulkanligi, go'zalligi bilan mashhur, Bo'sh Neva va Kichik Nevka og'zi orasida joylashgan, eng kuchli, tosh qavatlar qurilishi bilan juda yaxshi qurilgan, yog'och qurilmalar bilan esa juda ko'p aholi yashaydi va unda mavjud bo'lgan barcha qurilishlar juda ajoyib arxitekturaga ega. (10-modda).","question":"Vasilevskaya nomi qaysi harfning bosimi bilan ishlatilgan?","answers":{"text":["so'nggi"],"answer_start":[35]},"id":901}
{"context":"Odamlar o'rtasidagi aloqalarning asta-sekin o'sishi, ayniqsa, tabiiy sharoitlar qulay bo'lgan joylarda - masalan, tabiiy aloqa yo'llarining qulayligi (daryolar, dengizlar), - odamlar o'rtasida yaqinlashishga ko'maklashib, asta-sekin insoniyat birligini sezishni to'xtatgan asosiy sababni yo'q qildi, bu boshqa jismoniy ko'rinishdagi, boshqa madaniyatdagi, boshqa e'tiqoddagi odamlarning ruhiyati bilan shunchaki notanish bo'lgan sabab edi. Bir markazning umumiy hokimiyati, bitta qonunlar, hukmron madaniyat va til kuchi bilan ilgari tarqoq xalqlarning konglomeratini birlashtirgan ulkan imperiyalar shakllanishi yanada katta rol o'ynadi. Masalan, Rim imperiyasi umumiy vatan, una cunctarum gentium in toto orbe patria (butun dunyo bo'ylab barcha xalqlarning yagona vatan)  g'oyasi qadimgi dunyo uchun mutlaqo yangi va eng yuqori darajada oqibatlarga to'la, ammo shu bilan birga, ilgari ajratilgan davlat birliklarining siyosiy mustaqilligi yo'q qilinishi va imperiyaning alohida qismlarining o'zaro erkin aloqasi (savdo va intellektual) tufayli to'liq empirik ravishda shakllangan. Faqatgina bu tuproqdan, siniklar va stoiklardan kelib chiqqan kosmopolitizm g'oyalari paydo bo'lishi va yorqin ifodalanishi mumkin edi.","question":"Odamlar o'rtasida muloqotning rivojlanishiga nimalar hissa qo'shdi?","answers":{"text":["tabiiy aloqa yo'llarining qulayligi"],"answer_start":[114]},"id":1145}
{"context":"Qisqa, atigi to'rt kilometr uzunlikdagi O'zoriy Reyn (nem. Seerhein) Bodena ko'lining ikkita tarkibiy qismini birlashtiradi  Yuqori ko'l (nem. Obersee) va dengiz sathidan 30 sm pastda joylashgan Quyi ko'l (nem. Untersee) deb nomlangan. Yuqori ko'lda sovuq, sovuq va shuning uchun Alp Reynining og'irrog'i, avvaliga ko'lning kulrang-yashil suvlari yuzida ixcham oqim hosil qiladi, lekin deyarli darhol uning tubiga tushadi. Ushbu oqim yana Lindau orolining boshqa, shimoliy tomonida yuzaga chiqadi va ko'pincha aniq ko'rinadigan nemis sohili bo'ylab taxminan Xagnau-Bodenzegacha davom etadi. Ushbu oqimning kichik bir qismi Maynau oroli oldida Yuberlingen ko'li yo'nalishi bo'yicha ajralib chiqadi. Asosiy oqim Konstants vodiysi (Konstantsning sharqida va Kroytslingenning g'arbida joylashgan ko'rfaz) orqali Reyn farvateri bo'ylab Yuqori ko'ldan oqadi.","question":"Yuqori ko'ldagi suv qanday?","answers":{"text":["sovuq, sovuq"],"answer_start":[250]},"id":71}
{"context":"1932-1937 yillarda Albert Kamyu Aljir universitetida (ingl.) rus., filozofiya o'qigan. Universitetda o'qiganida ko'p o'qidi, kundalik yuritishni boshladi, esselar yozdi. O'sha paytda A. ta'sirini his qilgan. Yahudiy, F. M. Q. Dostoyevskiy, F. Nichsen. - Qani, koʻr. Uning do'sti o'qituvchi Jan Greniye - yosh Albert Kamyaga katta ta'sir ko'rsatgan yozuvchi va faylasuf bo'ldi. Kamyu bir necha marta ish bilan band bo'lib, bir nechta kasbni o'zgartirdi: xususiy o'qituvchi, ehtiyot qismlar sotuvchisi, meteorologiya institutida assistent. 1934 yilda o'n to'qqiz yoshli, morfinist bo'lgan Simona Iyega (bo'shashgan 1939 yilda) uylandi. 1935 yilda bakalavr darajasini va 1936 yil may oyida falsafa magistri darajasini Neoplatonizm va Plotin g'oyalarining Avreliy Avgustin teologiyasiga ta'siri to'g'risidagi xristian fikri bo'yicha ish bilan oldi. \" Baxtli oʻlim \" romanini yozishni boshlagan. Shu vaqt Kamyu eksistensiallik muammolariga kirdi: 1935 yilda S. Kerkegor, L. Oltinchi, M. Xaydegger, K. 1936-1937 yillarda A. Jaspersning inson hayotining absurdligi g'oyalari bilan tanishadi. Malro ((10) ((11).","question":"Albert Kamyu nimani o'rgandi?","answers":{"text":["filozofiya"],"answer_start":[67]},"id":611}
{"context":"Jumuh va Samuddinlar orasidagi do'stlik buzilganda, har biri kuch orttira boshladi va tez orada ular dushman bo'lib qolishdi. Jamuh an'anaviy mo'g'ul aristokratiyasini qo'llab-quvvatlagan, Temujin esa meritokratik usulni qo'llab-quvvatlagan va ammo past darajadagi kengroq izdoshlarni jalb qilgan. Uning merketlarga qarshi g'alabasi va shaman Kokotchining abadiy ko'k osmon Temujinni dunyoga bo'ysundirishini e'lon qilishi Temujinning hokimiyatga ko'tarilishiga sabab bo'ldi. 1186 yilda Temujin mo'g'ul xoni etib saylandi. Ammo Temujinning tezda ko'tarilishidan qo'rqib, Jamuh Temujinning ambitsiyalarini to'xtatish uchun tezkor choralar ko'rdi. 1187 yilda u o'ttiz minglik qo'shin bilan sobiq do'stiga qarshi hujumni boshladi. Temujin hujumni qaytarish uchun o'z izdoshlarini shoshilinch yig'di, ammo Dalan-Baljut jangida halokatga uchradi. Jamuh odamlarni juda qo'rqitdi va yetmishta yosh asirni qozonlarda tiriklayin qaynatish bilan o'z obro'siga zarar etkazdi, bu esa uning ko'plab potentsial izdoshlarini qo'zg'atdi va Temujinga nisbatan mehr uyg'otdi. Tooril, Temujinning homiysi sifatida, Qoraxitay xonligiga surgun qilingan. Temujinning keyingi o'n yil davomida qanday yashagani noma'lum, chunki tarixiy yozuvlarda bu davr haqida deyarli hech narsa yozilmagan.","question":"Kimlar Jamuhni qo'llab-quvvatlagan, lekin Temujinni qo'llab-quvvatlamagan?","answers":{"text":["an'anaviy mo'g'ul aristokratiyasini"],"answer_start":[132]},"id":3051}
{"context":"Kompyuter tizimining protsessor, operativ xotira, kirish-chiqarish qurilmalari, tarmoq uskunalari kabi komponentlarini boshqarish uchun ishlaydigan dasturlar majmui, bir tomondan apparat, boshqa tomondan esa foydalanuvchi dasturlari bo'lgan qatlamlararo interfeys sifatida ish ko'radi. Amaliy dasturiy ta'minotdan farqli o'laroq, tizimli dasturiy ta'minot aniq amaliy vazifalarni hal qilmaydi, balki boshqa dasturlarning ishlashini ta'minlaydi, ularga kompyuter tizimining apparat va mikro dasturlarini amalga oshirish tafsilotlarini abstraktlashtiradigan servis funksiyalarini taqdim etadi, kompyuter tizimining apparat resurslarini boshqaradi. Dasturni tizimga kiritish shartli va muayyan kontekstda ishlatiladigan kelishuvlarga bog'liq. Odatda tizimli dasturiy ta'minotga operatsion tizimlar, yordamchi dasturlar, ma'lumotlar bazalarini boshqarish tizimlari, bog'lovchi dasturiy ta'minotning keng sinfi kiradi.","question":"Tizim dasturiy ta'minoti nima bilan boshqarilmoqda?","answers":{"text":["kompyuter tizimining apparat resurslarini"],"answer_start":[592]},"id":30}
{"context":"Jeksonvill Floridaning shimoli-sharqidagi Birinchi qirg'oq hududida joylashgan bo'lib, St.Jons daryosi sohilida joylashgan bo'lib, Jorjiya shtat chegarasidan taxminan 25 mil (40 km) janubiy tomonga va Mayamidan taxminan 340 mil (550 km) shimoliy tomonga joylashgan. Jeksonvill-Bich mintaqasidagi shaharlar Atlantika okeani sohili bo'ylab joylashgan. Dastlab bu hududda Timukua xalqi yashardi va 1564 yilda bu joy hozirgi AQShning qit'a qismidagi eng dastlabki Yevropalik joylashuvlardan biri bo'lgan Fort-Karolin frantsuz mustamlashuvi joy bo'lgan. Britaniya hukmronligi davrida aholi punktlari  daryosining tor nuqtasida, chorva mollari daryo bo'ylab o'tadigan joyda o'sdi; bu joy seminoliklar uchun 'Vakka Pilatka', britaniyaliklar uchun esa 'chorva mollari uchun o'tish' deb nomlangan. 1822 yilda, Qo'shma Shtatlar Florida shtatini Ispaniyaga topshirganidan bir yil o'tgach, u erda rasmiy shahar tashkil etildi; u Florida shtatining birinchi harbiy gubernatori va Qo'shma Shtatlarning yettinchi prezidenti Endryu Jekson sharafiga nomlangan.","question":"Jacksonvillda qaysi daryo oqadi?","answers":{"text":["St.Jons daryosi"],"answer_start":[87]},"id":3108}
{"context":"Ko'rinishi va qanotlarining rangi ko'p qushlarning omon qolishida muhim rol o'ynaydi. Bu himoya kamuflyaj, juftlanish paytida jinsni aniqlash va aposematik namoyish. Qushquruq qanotlarning rangi pigmentli (o'z ichiga olgan pigmentlarga bog'liq), optik (yorug'ning parchalanishiga bog'liq) va kombinatsiya (bo'yashning ikkita oldingi turini birlashtirgan) bo'lishi mumkin. Ba'zi kapalaklarning qanotlarining yorqin ranglanishi (masalan, Ornithoptera kabi yirik va chiroyli rangli kapalaklar) ikkita asosiy mexanizm bilan boshqariladi: multiqatlamlardan tushgan yorug'likning diffuz aks ettirilishi va ichki pigmentning spektral filtratsiyasi.","question":"Kambag'alning qanoti va rangi qanday ahamiyatga ega?","answers":{"text":["ko'p qushlarning omon qolishida"],"answer_start":[34]},"id":2553}
{"context":"2020 yilda NASA va EKA tomonidan Europa Jupiter System Mission (EJSM) galileyning sunʼiy yoʻldoshlarini oʻrganish boʻyicha sayyoralararo missiya amalga oshirilishi rejalashtirilgan. 2009 yil fevral oyida ESA Yupiterni tadqiq qilish boʻyicha loyihani Saturnning boshqa yoʻldoshi Titanni tadqiq qilish boʻyicha boshqa loyihadan (Titan Saturn System Mission) oldinroq ustuvorligini eʼlon qildi. Biroq, EJSM missiyasi bekor qilinmadi. Uning doirasida NASA jigant sayyora va uning Europa va Io yo'ldoshlarini o'rganish uchun mo'ljallangan apparat  Jupiter Europa Orbiter qurishni rejalashtirmoqda. YeKO Yupiterning Ganymede va Kallisto  Jupiter Ganymede Orbiter yo'ldoshlarini o'rganish uchun Yupiterga boshqa stansiyani yubormoqchi. Ikkala kosmik robot 2020 yilda ishga tushirilishi rejalashtirilgan, 2026 yilda Yupiterga etib borishi va uch yil davomida ishlay olishi kerak. Ikkala apparat ham Europa Jupiter System Mission loyihasi doirasida ishga tushiriladi. Bundan tashqari, EJSM missiyasida Yaponiyaning Jupiter magnitosferasini tadqiq qilish uchun Jupiter Magnetospheric Orbiter (JMO) qurilmasi bilan ishtirok etishi mumkin. Shuningdek, EJSM missiyasi doirasida Rossiya va EKA Evropaga qo'nish uchun yana bir apparatni (Laplas - Evropa P) rejalashtirmoqdalar.","question":"NASA EJSM missiyasi doirasida nima qurishni rejalashtirmoqda?","answers":{"text":["jigant sayyora va uning Europa va Io yo'ldoshlarini o'rganish uchun mo'ljallangan apparat"],"answer_start":[452]},"id":304}
{"context":"To'liq xizmat ko'rsatuvchi banklar Bank faoliyati to'g'risidagi qonunda nazarda tutilgan barcha xizmatlarni ko'rsatadilar. 2010 yil noyabr oyiga kelib, Singapurda 31 ta bank mavjud bo'lib, ulardan 6 tasi mahalliy va 25 tasi xorijiy banklardir. To'liq xizmat ko'rsatuvchi xorijiy banklar mamlakatda atigi 15 ta filialga ega bo'lishi mumkin. Ushbu turdagi banklar 2002 yil 1 iyuldan boshlab EFTPOS tarmog'i orqali debet xizmatlari ko'rsatish, qo'shimcha pensiya ta'minoti to'plamini taklif qilish, investitsiya hisobvaraqlaridan foydalanish va investitsiya sxemasi va eng kam depozit miqdori bo'yicha muddatli depozitlarni qabul qilish uchun ruxsatnoma oldi.","question":"2002-yil 1-iyuldan boshlab chet el banklari qaysi tarmoq orqali debet xizmatlari ko'rsatishga ruxsat olgan?","answers":{"text":["EFTPOS"],"answer_start":[389]},"id":261}
{"context":"1915 yilga kelib Germaniya Kurland guberniyasining bir qismini egallab oldi, ammo Riga, Volmar, Venden va Dvinsk Rossiya nazorati ostida qoldi. 1917 yil 7 martda ishchi deputatlar kengashining birinchi tarkibi Riga shahrida saylandi, oy oxiriga kelib esa, Sovetlar boshqa barcha shahar va nohaq hududlardagi joylarda paydo bo'ldi. Hududning barcha viloyat va viloyat komissarlari lavozimlarida mahalliy sotsial-demokratlar bo'ldilar. Shunday qilib, Latviyada sovet hokimiyati Oktyabr inqilobiga bir necha oy qolganida o'rnatiladi; uning markaziy organi 30 iyulda (12 avgustda) tashkil etilgan Iskolat (Latviya ishchi, askar va yersiz deputatlar kengashining ijroiya kengashi) bo'ldi. Vaqtinchalik hukumat tomonidan mart oyida tashkil etilgan Lifland vaqtinchalik zemstvo kengashi ishlamay qoldi va Vaqtinchalik hukumat bilan tobora kuchayib borayotgan ziddiyat sharoitida general L. G. bilan Kornilov 21 avgust (3 sentyabr) kuni Rimni nemislarga urushmasdan topshirishni afzal ko'rdi, chunki u hududni yo'qotishni armiyani yo'qotishdan afzal ko'rdi, uning bir qismini Petrogradga olib bordi.","question":"Qaysi yilda Germaniya Kurland guberniyasining bir qismini egallab oldi?","answers":{"text":["1915 yilga kelib"],"answer_start":[0]},"id":1148}
{"context":"Pliosen davridan to hozirgi kungacha qit'alar bir necha yuz kilometrdan ko'p joylarga harakatlanib kelmoqda. Bu davrda Central Amerika va Panama bo'g'ozini tashkil etish uchun Janubiy Amerika Shimoliy Amerika bilan birlashgan, keyinchalik Shimoliy Amerikadan Janubiy Amerikaga odamlarning ko'chib o'tishi mumkin bo'ldi. Tinch okeani va Atlantika okeanlarining ajralishi okean oqimlarining yo'nalishini o'zgartirib, global iqlim o'zgarishiga olib keldi. Bundan tashqari, Afrika Yevroosiyo bilan to'qnashib, qadimgi Tetis okeanini to'xtatib qo'ydi, undan faqat O'rta yer dengizi qoldi, va bir vaqtlar uning va Hind okeani o'rtasidagi bo'shliq o'rniga Fors ko'rfazi va zamonaviy Yaqin Sharq paydo bo'ldi, bu esa odamlarga Afrikaga chiqib, Yevroosiyoga joylashish imkonini berdi.","question":"Shimoliy Amerikadan Janubiy Amerikaga insonning ko'chib o'tishiga nima imkon berdi?","answers":{"text":["Central Amerika va Panama bo'g'ozini tashkil etish uchun Janubiy Amerika Shimoliy Amerika bilan birlashgan"],"answer_start":[119]},"id":1211}
{"context":"Frantsuz inqilobiga qadar Fransiya o'z ichiga ko'plab yurisdiksiyalarni (Kepetinglar shohligi atrofida tashkil etilgan Il-de-Frans), ba'zilari provinsiyalar deb hisoblangan, garchi bu atama so'zlashuvda manoralar (kastellanlar yoki chatelenlar) kabi kichik hududlarga nisbatan ishlatilgan bo'lsa ham. Ammo ko'pincha, o'rta asrlarning feodal shohliklari yoki ularning birlashmalari bo'lgan grand-hukumatlar ko'proq provinsiya deb nomlangan. Bugungi kunda provinsiya iborasi ba'zan en région, région ifodasi bilan almashtirilgan bo'lib, hozirda hukumatning ikkinchi darajali darajasiga nisbatan rasmiy ravishda ishlatiladi.","question":"Kapetingiy shohlik domenlari atrofida tashkil etilgan yurisdiksiya qanday nomlangan?","answers":{"text":["Il-de-Frans"],"answer_start":[119]},"id":566}
{"context":"Progres konsepsiyasi XIX asrda tanqid qilindi. Tarixiylikka e'tibor qaratgan Leopold fon Ranke va Fridrix Meyneke taraqqiyot g'oyasidan voz kechishdi. XX asr boshida Ernst Trelch, progres  - bu sekularlashtirilgan xristian esxatologiyasi, butun insoniyat erishadigan universal, oxirgi maqsad g'oyasi, bu mo \" jizalar va transsendentlik sohasi tabiiy tushuntirish va immanentlik sohasiga ko'chirilgan (5). Ikkinchi jahon urushidan so'ng, Teodor Adorno kabi ba'zi nufuzli mutafakkirlar ijtimoiy taraqqiyotning haqiqiyligiga shubha bilan qarashdi. I. Q. Q. Shafarevich faqatgina G'arb sivilizatsiyasiga xos bo'lgan progres tushunchasini tanqid qiladi.","question":"Kimlar faqat G'arb sivilizatsiyasiga xos bo'lgan progres tushunchasini tanqid qilgan?","answers":{"text":["I. Q. Q. Shafarevich"],"answer_start":[545]},"id":16}
{"context":"1837 yilda Semyuel Morze patent byurosida ixtirosi uchun patent ro'yxatdan o'tkazish uchun hujjatlarni taqdim etdi. Morze telegraf apparatining elektr aloqa kanallari orqali signal uzatish usuli qurilmadagi maxsus tugma orqali elektr oqimini qisqa va uzoq vaqt davomida to'xtatishdan iborat edi. Shu tarzda olingan uzun va qisqa signallar, ya'ni tir va nuqtalar  (shuningdek harflarni ajratadigan tanaffuslar) maxsus kod jadvali bo'yicha so'zlarga aylantirilardi. 1838 yilda Morze telegraf apparatini ishlab chiqishni yakunladi va Alfred Veyl va Leonard Gaylni sherik sifatida olib, o'z kompaniyasini tashkil etdi.","question":"Morze telegrafida yuborilgan signallar qanday nom olgan?","answers":{"text":["tir va nuqtalar "],"answer_start":[346]},"id":1333}
{"context":"Lend-liz bo'yicha SSSRning umumiy va harbiy ishlab chiqarishi bo'yicha yetkazib berishning umumiy ulushini hisoblash juda murakkab vazifa hisoblanadi, chunki harbiy ishlab chiqarish va ularning komponentlari bo'yicha ko'plab hujjatlar hozirgacha maxfiy saqlangan. Umuman olganda, 1 foizni tashkil etishi haqidagi da'volar haqiqatni hech qanday aks ettirmaydi, chunki: deyarli barcha ishlab chiqarish va ta'minot tarmoqlarida bu ko'rsatkichlar ko'p, o'n, yuz barobar yuqori. Bundan tashqari, ko'pincha lend-liz bo'yicha yetkazib berish milliy ishlab chiqarish tarkibiga kiritilgan. Masalan, Qozon kukun zavodi 103 000 tonnadan ortiq kukun ishlab chiqargan, shu jumladan maxsus yetkazib berish kukunlari (hushyorlar tomonidan lend-liz bo'yicha taqdim etilgan) urush yillarida taxminan 22 000 tonna ishlatilgan. Ushbu zavod boshqa (kamroq zich) chang tarkibini talab qiladigan Katyush uchun zaryadlar ishlab chiqarganini hisobga olgan holda, oxirgi hisobda chang ishlab chiqarishda qaysi ulush ustunligi aniq emas. Urush davrida deyarli barcha SSSR ishlab chiqarishlarida xuddi shunday hisob-kitoblar muammosi mavjud edi.","question":"Qozon kukun zavodi qancha tonna kukun tayyorladi?","answers":{"text":["103 000 tonnadan ortiq"],"answer_start":[609]},"id":1522}
{"context":"Texnik Alyans (Texnocracy Inc.ning oldingi guruhi) tuproqning tabiiy resurslari, metallar, energiya manbalari, gidrologik resurslar, transport, kommunikatsiya, sanoat va texnologik ishlab chiqarish qobiliyati, mavjud ilmiy salohiyat, mehnat resurslari - Shimoliy Amerika hududi toshbaqalar uchun adolatli individual yuqori turmush darajasini ta'minlashi mumkinligini aniqlash uchun barcha tabiiy resurslarni aniqladi va baholadi va agar shunday bo'lsa, bu keyinchalik teknat deb nomlangan boshqaruv organi shaklida tashkil etilishi mumkin edi.","question":"Texnik Alyans tadqiqotlari Shimoliy Amerika hududi nimaga qodirligini ko'rsatdi?","answers":{"text":["toshbaqalar uchun adolatli individual yuqori turmush darajasini ta'minlashi"],"answer_start":[278]},"id":123}
{"context":"Vaqt mashinasi bu rus rokini aslida ifodalovchi va uni xaritaga qo'ygan birinchi guruhdir. Shuningdek, Angliyada <...> Cliff Richard, Lonni Donegan, Jonni Kidd,  lekin faqatgina ingliz rokini yaratdilar. Xuddi shunday, Time Machine rus rokini yaratdi va bu haqiqatan ham bizning Beatlesimiz va siz hech narsa aytmaysiz. <...> Moskvada ham, Rossiyada ham, Sovet Ittifoqidagi Baltikada ham vaqt mashinasidan oldin rokerlar bor edi  ularning hammasi kammi-ko'pmi epigonlik bilan shug'ullangan. Ular keyinchalik rus rokining mavzusi yoki patosiga aylangan narsani topa olmadilar - bu Time Machine tomonidan qilingan va undan hamma chiqdi.","question":"Aslida rus rokini shakllantirgan birinchi guruhning nomi nima?","answers":{"text":["Vaqt mashinasi"],"answer_start":[0]},"id":310}
{"context":"1991 yilda u fuqarolik boshqaruvi va ko'p partiyali tizimga o'tishni e'lon qildi, 12 iyul mamlakatning yangi konstitutsiyasi qabul qilindi. Mavritaniyada birinchi ko'p partiyali prezidentlik saylovi 1992 yil yanvar oyida o'tkazildi, uld Tayya o'zi tuzgan Demokratik va sotsial-respublika partiyasidan nomzod sifatida 62,7% ovoz bilan g'alaba qozondi va prezident deb e'lon qilindi (muxolifat bu saylov natijalarini firibgarlik deb e'lon qildi). 1997 yil dekabrda bo'lib o'tgan keyingi prezidentlik saylovida, muxolifat tomonidan boykot qilingan, ul Tayya o'zini 90,9 foiz ovoz bilan g'olib deb e'lon qildi.","question":"1991 yilda Mavritaniyaning yangi konstitutsiyasi qachon qabul qilingan?","answers":{"text":["12 iyul"],"answer_start":[82]},"id":2313}
{"context":"Hard Candy-ning o'n birinchi albomi 2008-yil boshida chiqariladi va 37 mamlakat, shu jumladan AQSh va Buyuk Britaniya chartsida birinchi o'rinda turadi. Hard Candy ustida ishlash uchun Madonna Chikkon 2000 yillarning ikkinchi yarmidagi asosiy hit-meykerlarga murojaat qiladi: Timbaland, Justin Timberlake va Farrell Uilyams. U o'z uslubini o'zgartirish sababini ushbu san'atkorlarga bo'lgan qiziqishi va yangi avloddan o'rganish istagi bilan izohlaydi. Qo'shiqchi 2003 yilgi urushga qarshi albom bilan yo'qotgan amerikalik radio tinglovchilarining sevgisini qaytarib olishni xohlashini ochiq tan oladi ((254).","question":"Madonna Hard Candy? albomi qachon chiqarilgan?","answers":{"text":["2008-yil boshida"],"answer_start":[36]},"id":1908}
{"context":"VII-VI asrlarda mil. e. bilan Rim armiyasi, ehtimol, odatiy etrus qo'shinidan iborat bo'lgan (Rimliklar etrusklar hukmronligi ostida bo'lganligi sababli, armiya o'z ichiga rimliklar, etrusklar (falanga tuzgan) va lotinlar (odat bo'yicha, erkin safda jang qilgan) vakillarini o'z ichiga olgan). Etrus-Rim armiyasi yunonlar namunasiga ko'ra qurollangan 40 tsenturiyali gopolits (I razryad), italyan namunasiga ko'ra nayza va qilich bilan qurollangan o'rtacha qurol-yarog'ga ega bo'lgan 10 tsenturiyali (II razryad) ko'chmachilardan, shuningdek, dubulg'a, pichoq va italyan qalqon (skutum) ga ega bo'lganlardan iborat edi: nayza, qilich, dubulg'a va skutumga ega bo'lgan 10 tsenturiyali yengil qurollangan ko'chmachilardan (III razryad); nayza, dardi va skutumga ega bo'lgan 10 tsenturiyali o'qotarchilardan (IV razryad) va nihoyat, 15 tsenturiyali (V razryad) o'qotarchilardan iborat edi. Senturiyaning miqdori armiyaning qancha bo'lishiga bog'liq edi. Xuddi shunday sxema bo'yicha ichki garnizonni tashkil etadigan faxriylardan iborat armiya qurilgan.","question":"Etrus-Rim qo'shinining g'oliblari qanday qurollarga ega edilar?","answers":{"text":["nayza, qilich, dubulg'a va skutum"],"answer_start":[620]},"id":2097}
{"context":"Diskont obligatsiyasi (shuningdek, kuponsiz obligatsiya, nol obligatsiya, nol obligatsiya, ingl. Zero Coupon Bond yoki shunchaki zero )  obligatsiyalarning bir turi, daromad kreditorlar tomonidan chuqur diskont shaklida olinadi, ya'ni sotib olishda nominal qiymat pasayishi. Zero obligatsiyalar, odatda, ikkilamchi bozorda sotiladi. An'anaviy obligatsiyalardan farqli o'laroq, kuponlar umuman to'lanmagani sababli (kuponsiz obligatsiya nomi ham shu nomni olgan), diskont obligatsiyalar kuponlar yo'qligini qoplash maqsadida nominaldan ancha past narxlarda (ba'zan ikki baravardan ko'proq) sotiladi. Natijada, obligatsiyalarning muddati qancha yaqin bo'lsa, diskont obligatsiyasining bozor narxi shuncha yuqori bo'ladi. Rossiyadagi diskont obligatsiyalari misollari  DKO, BOBR. Diskont obligatsiyalar va standart kupon obligatsiyalar o'rtasida  chuqur diskontli obligatsiyalar o'tish shakli ham mavjud.","question":"Diskont obligatsiya nima?","answers":{"text":["obligatsiyalarning bir turi"],"answer_start":[137]},"id":517}
{"context":"1840 yilga kelib Hindiston Britaniya mexanizatsiyalashgan fabrikalari talab qiladigan juda ko'p paxta tolasini etkazib berishni to'xtata olmadi, ayni paytda Hindistondan Buyuk Britaniyaga arzon paxta hajmini dengiz orqali etkazib berish juda qimmat va ko'p vaqt talab qilardi. Shu sababli, shuningdek, Amerika paxtasi yaxshiroq xususiyatlarga ega bo'lgani sababli (Amerika paxta navlari oddiy paxta va Gossypium barbadense uzoqroq va mustahkam tolalarga ega edi), britaniyalik savdogarlar AQSh va G'arbiy Hindiston plantatsiyalaridan paxta sotib olishni boshladilar. XIX asrning o'rtalariga kelib, King Cotton janubiy shtatlar iqtisodiyotining asosiy qismiga aylandi. Qo'shma Shtatlarda paxta ekinlari yetishtirish va hosil yig'ish qullarning asosiy mashg'uloti bo'ldi.","question":"Qaysi yilda Hindiston katta miqdordagi paxta tolasini etkazib berishni to'xtatgan?","answers":{"text":["1840 yilga kelib"],"answer_start":[0]},"id":931}
{"context":"Sde-Nehemiya oqimi bo'ylab Iordanning pastki qismi ikkiga bo'linadi, bir necha kilometrdan so'ng yana birlashadi. Kanallar 1950 va 1958 yillar orasida Xula ko'li vodiysini quritish loyihasi doirasida qazilgan. Ularning birlashuvi joydan Kanal Yoqub qizlari ko'prigigacha (ibr. גשר בנות יעקוב  gesher Bnot-Yoqublar). Bu yerdan Iordaniya o'zining tabiiy oqimi bilan, bazaltli xiyobonning pastidan Tiberiya ko'liga (Kineret ko'li) to'g'rilab oqayotgan joygacha oqadi. Ibroniy tilida bu hudud Yarden - Harari (soʻzma - soʻz \" Togʻli Iordan \") deb nomlangan. Bu yerda daryoning eng katta burchagi  17,6 m\/km. Gorilning yo'lida bir nechta darvozalar mavjud bo'lib, ular suv sayyohlarini jalb qiladi.","question":"Kanallar qaysi yillar oralig'ida qazilgan?","answers":{"text":["1950 va 1958 yillar"],"answer_start":[123]},"id":2608}
{"context":"Ko'p asrlar davomida Vena Habsburglarning rezidentsiya shahri bo'lib, ular hukmronlik qilgan davrda Germaniya millati Muqaddas Rim imperiyasining poytaxti bo'lib, Evropaning madaniy va siyosiy markaziga aylangan. 1910-yilda ikki million aholisi bo'lgan Vena, London, Nyu-York va Parijdan keyin dunyodagi to'rtinchi yirik shahar bo'ldi. Birinchi jahon urushi imperiya qulashi bilan yakunlanganidan so'ng, Vena aholisi deyarli chorakga qisqardi va o'sishni to'xtatdi.","question":"Qaysi yili Vena shahrida ikki million kishi yashardi?","answers":{"text":["1910-yilda"],"answer_start":[213]},"id":306}
{"context":"Tovar sifati  tovarning maqsadga muvofiqligini iste'molchi tomonidan baholash (oddiy, umumiy qabul qilingan yoki ishlab chiqaruvchi ko'rsatgan maqsadga muvofiq). O'z ichiga obyektiv iste'mol xususiyatlarini (ishlab chiqarish, ishonchlilik, ta'mirlash) va subyektiv (mod, nufuzli, foydalanish osonligi) baholashni o'z ichiga oladi. Zamonaviy sharoitda sifatni rejalashtirish ishlab chiqaruvchining marketing siyosatining asosidir. Tovarning sifatidan tashqari, uni baholash uchun mahsulotning texnik darajasining ko'rsatkichidan foydalaniladi.","question":"Mahsulot sifati degani nima?","answers":{"text":["tovarning maqsadga muvofiqligini iste'molchi tomonidan baholash"],"answer_start":[14]},"id":2761}
{"context":"2016 yilda Qrim Rossiya Federatsiyasiga qo'shilganidan so'ng saylangan Feodosiya shahar kengashining I chaqiruvi 2005 yilgi bayrog'ini bekor qildi va uning o'rniga shahar okrugining bayrog'ini tasdiqladi: ikki tomoni 2: 3 nisbatiga ega bo'lgan to'g'ri burchakli mato: uchta gorizontal chiziqdan iborat: ko'k (yuqori, mato kengligi 4\/6 kengligi, yuqori chetida shikastlangan), oq (tovoq kengligi 1\/6 kengligi, yuqori chetida shikastlangan) va qizil ranglar, markazida  Rossiya imperiyasining rangli davlat burchagi (1830-yillarning ikkinchi tipidagi bo'yoq), quyida  qizil rangda turadigan qora rangda murralangan, yopilgan darvozalar bilan aylana rangli tishli minorasi va ularning ustida  qora rangli deraza minorasidan yasalgan  rangli krest (qora tomondagi uchinchi darajadagi) krestning oldida oq rangli krestning oldida;","question":"Teodosiya shahar okrugining yangi bayrog'ining qizil chizig'ida quyida nima tasvirlangan?","answers":{"text":["qora rangda murralangan, yopilgan darvozalar bilan aylana rangli tishli minorasi"],"answer_start":[589]},"id":638}
{"context":"Bugungi kunda kitoblarni ishlab chiqarishda ko'pincha ofset yoki litografiya texnologiyasidan foydalaniladi, bu usulda bosma shaklidagi bo'yoq qog'ozga o'rta silindr orqali o'tkaziladi. Sahifalar ketma-ket qog'ozda chop etiladi, keyinchalik qog'oz alohida varaqlarga bo'linadi, natijada kitob darhol to'g'ri tartibda yig'iladi. Bunday mashinalar rul yoki aylanma deb nomlanadi; shuningdek, rullarga emas, alohida varaqlarga bosadigan ofset mashinalari ham mavjud.","question":"Ofsetli kitob bosish mashinasining nomi nima?","answers":{"text":["rul yoki aylanma"],"answer_start":[346]},"id":2664}
{"context":"Jamoatlarning fojiasi (ingl. Tragedy of the Commons, shuningdek, jamoatchilik maydoni fojiasi, jamoatchilik egaliklarining fojiasi, umumiy foydalanish resurslarining fojiasi)  jismlar o'rtasidagi ziddiyat bilan bog'liq hodisalar turi umumiy foydalanish uchun manfaatlar. Asosan, bu bu boyliklarning yo'qolib ketishi muammosini anglatadi. Umuman olganda, fojia shundaki, iqtisodiy resurslarga (masalan, yaylovlarga) erkin kirish, resursni haddan tashqari ishlatish natijasida uni yo'q qiladi yoki kamaytiradi. Buning sababi shundaki, resursdan foydalangan har bir kishi bevosita foyda ko'radi, ammo resursni saqlash xarajatlarini har qanday sababga ko'ra, jamiyatning biron bir a'zosiga yuklab bo'lmaydi va \/ yoki ular jamiyatning barcha a'zolariga turli darajada yuklanadi.","question":"Jamiyat fojiasi nima?","answers":{"text":["jismlar o'rtasidagi ziddiyat bilan bog'liq hodisalar turi umumiy foydalanish uchun manfaatlar"],"answer_start":[176]},"id":544}
{"context":"Bu yerda Turkiyaning asoschisi va birinchi prezidenti Mustafo Kamal Ataturk Anitqabirning maqbarasi, qabri joylashgan. Anqaraga Turkiya va chet eldan yuz minglab sayyohlar tashrif buyuradi. 2002 yilda faqat xalqaro aeroport orqali shaharga taxminan 200 ming kishi kelgan. 500 ming so'm Turkiya va Sankt-Peterburg fuqarolari 210 ming so'm chet elliklar. Tashrif buyuruvchilar uchun Ankaraning tarixiy obidalari, Gordion xarobalari, shaharning ko'plab muzeylari qiziqish uyg'otadi. 2001 yilda faqat Gordion va Rim termalarini ko'zdan kechirishdi 52 ming. odam. Ankarada jami 250 ta mehmonxona va 22 ming kishiga moʻljallangan boshqa turar joylar mavjud. 109 ming kishi uchun 2045 ta ovqatlanish va dam olish joyi odam.","question":"2001 yilda Gordion va Rim hammomlarini qancha kishi ko'rdi?","answers":{"text":["52 ming. odam"],"answer_start":[544]},"id":2485}
{"context":"Futbol ligasi mavjud bo'lgan birinchi mavsumda unga yangi klublar qo'shildi, 1892 yilda esa, Futbol alyansining tarqatib yuborilishi munosabati bilan, Liga ikki divizionga kengaytirildi. Ikkinchi divizionda past o'rinlarni egallagan klublar mavsum yakunida yana Futbol ligasida ishtirok etish uchun ariza berishlari kerak edi. 1898 yilda Liga ikkala divizionini ham 18 jamoaga kengaytirganda, yuqori divizionga avtomatik chiqish va pastki divizionga chiqish tizimi yaratildi. Ikkinchi divizionga chiqib ketadigan va Birinchi divizionga o'tadigan klublar Birinchi divizionda past o'rinlarni egallagan ikkita klub va Ikkinchi divizionda yuqori o'rinlarni egallagan ikkita klub o'rtasidagi test o'yinlari davomida aniqlandi. Ushbu tizim joriy etilgan birinchi mavsumdaStok va Bernli kelgusida ikkalasi ham Birinchi divizionda ishtirok etishlarini ta'minlaydigan shartnomaviy o'yin o'tkazgandan so'ng tanqid qilindi.","question":"Qaysi futbol jamoalari bo'limlarga saralash tizimini buzgan holda, kelgusi mavsumda Birinchi divizionga o'tish uchun shartnomaviy o'yin o'tkazdilar?","answers":{"text":["Stok va Bernli"],"answer_start":[765]},"id":378}
{"context":"Birinchi jahon urushi boshlanishidan sal oldin, 1909 yilda Parij universiteti va Paster instituti radioaktivlikni tadqiq qilish uchun Radi institutini tashkil etdilar (). Sklodovskaya-Kuri fundamental tadqiqotlar va radioaktivlikni tibbiy qo'llash bo'limi direktori etib tayinlandi. Birinchi jahon urushi frontlarida faol jangovar harakatlar boshlanganidan so'ng, qizil xochning radiologiya xizmati direktori deb atalgan Mariya Sklodovskaya-Kuri yaradorlarni o'qitish uchun rentgenli ko'chma apparatlarni jihozlash va xizmat ko'rsatish bilan shug'ullanib, hukumatning qo'llab-quvvatlashi, ishlab chiqaruvchilar va boy do'stlarining xayr-ehsonlarini jalb qildi va ko'plab ko'ngillilarni o'qitdi va yo'naltirdi. Mariya Kyuri ham Nobel mukofotining barcha mablag'larini harbiy qarzga sarfladi. Avtomobil motoriga ulangan harakatlanuvchi rentgen punktlari shifoxonalarni aylanib, jarrohlarga operatsiyalar o'tkazishda yordam berishdi  frontda bu punktlar kichik Kuriy deb nomlangan. Mariya harbiy shifokorlarga radiologiyaning qo'llanilishini, masalan, yaralangan odamning tanasida shrapnel o'qlarini rentgen nurlari yordamida aniqlashni o'rgatgan. Shuningdek, urush paytida Mariya Kuriy Erkin Polsha uchun qo'mitaga (Komitet Wolnej Polski) kirdi.","question":"Ko'chma rentgen punktlari nima bilan ishga tushirilgan?","answers":{"text":["Avtomobil motoriga ulangan"],"answer_start":[791]},"id":2201}
{"context":"Kostyumlar to'plami Buyuk Britaniyadagi eng to'liqdir, u 14 000 dan ortiq liboslar va aksessuarlarni o'z ichiga oladi, asosan 1600 yildan hozirgi kungacha. Kostyum eskizlari, dizaynerlik daftarlari va boshqa qog'oz ishlarining aksariyati so'z va rasmlar bo'limida saqlanadi. Oldingi davrlarning kundalik kiyimlari deyarli saqlanmaganligi sababli, to'plamda maxsus holatlar uchun zamonaviy liboslar ustunlik qiladi. Kostyumlarning birinchi muhim sovg'alaridan biri 1913 yilda Viktoriya va Albert muzeyi Talbot Xyuzning 1 442 ta kostyum va buyumlari to'plamini olganida, ular qo'shni univermagarda ko'rsatilgandan so'ng Harrodsga sovg'a qilingan.","question":"Nega bu kolleksiyaga maxsus holatlar uchun kiyimlar ustunlik qilmoqda?","answers":{"text":["Oldingi davrlarning kundalik kiyimlari deyarli saqlanmaganligi sababli"],"answer_start":[275]},"id":3012}
{"context":"Neoplatonik emanasiya tushunchasidan neoplatonik soteriologiya kelib chiqadi. Emanatsiya yuqoriga ko'tarilishning teskari vektorini nazarda tutuvchi pastga harakat (yuqori chiroqdan oqish) sifatida tushunilganligi sababli, emanasiya paradigmasi (ijod paradigmasidan farqli o'laroq) teoretsiya muammosini bartaraf etadi. Yovuzlikning mavjudligi semantik jihatdan emanatsiya g'oyasidan kelib chiqadigan olamdagi mukammallik ierarxiyasi bilan bog'liqdir. Birlikning avlodi sifatida emanatsiyaning har bir keyingi darajasi oldingisiga qaraganda kamroq mukammallik darajasi bilan ajralib turgani sababli, yovuzlik qonuniy, tabiiy kamchilikdan boshqa narsa emas (pastki, haqiqatda erishilmaydigan,  to'liq yo'qligi chegarasida) Yaxshilik.","question":"Neoplatonizmga ko'ra yovuzlik nimaga xos, tabiiy kamchilikdir?","answers":{"text":["Yaxshilik"],"answer_start":[722]},"id":153}
{"context":"Shuni yodda tutish kerakki, san'atga tegishli mezonlar, shuningdek, san'at atamasining mazmuni ham bir marta va abadiy ma'lumotlar emas. Doimo o'zgarib turadigan dunyoda ba'zi bir qadriyatlarni qayta ko'rib chiqish, ba'zi bir ifodani qabul qilishda o'zgarish mumkin. San'at eskirgan yoki yo'qolgan bo'lishi mumkin. Boshqa tomondan, ilgari mavjud bo'lmagan yangi faoliyat turlari yangi san'at deb nomlanishga da'vo qilishi mumkin. San'atning tasnifi bo'yicha munozaralar hech qachon tugamaydi.","question":"San'atga tegishli bo'lmagan mezonlar qanday?","answers":{"text":["bir marta va abadiy ma'lumotlar"],"answer_start":[99]},"id":2657}
{"context":"Binar bo'linish va mitos o'rtasidagi mumkin bo'lgan oraliq bosqichlarni bo'linish jarayonida yadro membranasi buzilmaydigan bir hujayrali eukariotlarda kuzatish mumkin. Boshqa ko'pgina eukariotlarda, shu jumladan o'simliklar va hayvonlarda bo'linish o'tkirligi yadrodan tashqarida hosil bo'ladi, yadro qobig'i esa mitoz paytida buziladi. Garchi bitta hujayrali eukariotlarda mitoz hali yetarlicha o'rganilmagan bo'lsa-da, u binar bo'linishdan kelib chiqqan va oxir-oqibat ko'p hujayrali organizmlarda bo'lgan murakkablik darajasiga yetgan deb taxmin qilish mumkin ((110).","question":"Bir hujayrali eukariotlarda mitoz qanday paydo bo'lgan?","answers":{"text":["binar bo'linishdan"],"answer_start":[424]},"id":834}
{"context":"Yopiq usul gidrogeologik sharoitlar talab qilganida yoki shaharlarda qimmatbaho qurilmalarni saqlab qolish zarur bo'lganida chuqur qo'yilgan liniyalarni qurishda qo'llaniladi. Boshqa hollarda kichik qurilma stansiyalari ochiq usulda quriladi. Rossiyada kichik zaminlar uchun ham  hibrid  moskovskiy  usulini qo'llashadi, bu holda stansiyalar ochiq usulda, tunnellar esa  yopiq usulda quriladi. Kommunikatsiyalarni faqat stansiya qurilishi zonalarida (agar ular mavjud bo'lsa) ko'chirish kerak, lekin tunnellar o'tish zonalarida bunday ehtiyoj yo'q. Shuningdek, yo'llarni vaqtincha yopish va hokazolar kerak emas. Bu esa qurilish xarajatlarini pasaytiradi. 2006 yil narxlariga ko'ra, ochiq usulda qurilgan 1 km tunnel qiymati taxminan 1,4 mlrd so'mni tashkil qiladi, yopiq usulda qurilgan 1 km tunnel esa  taxminan 22,2 mlrd so'mni tashkil qiladi. Shuni ham yodda tutish kerakki, bu raqamlar bitta yo'lli tunnel uchun keltirilgan. Metro liniyalari odatda ikki yo'lli bo'lib qurilishini va Rossiyada odatdagidek, har bir yo'nalish alohida tunnelda qurilishini hisobga olgan holda,  metro liniyasi ikki tunnelli bo'ladi. Demak, metro liniyasining bir kilometrlik qurilishi xarajatlarini hisoblashda bir yo'lli tunnelning bir kilometrlik qurilishi xarajatlarini 2 ga ko'paytirish kerak.","question":"Qanday stantsiyalarni ochiq usulda qurishadi?","answers":{"text":["kichik qurilma"],"answer_start":[192]},"id":1132}
{"context":"Maxsus elektr batareyasi va elektr dvigatelini yaratish bo'yicha ishlar 533 mm kalibrli torpedlar uchun mo'ljallangan, 1932 yilda boshlangan. va Sovet Ittifoqida. 1937-1938 yillar davomida Ikkita tajriba elektr torpedalari tayyorlandi ET-45 45 kVt quvvatga ega elektr dvigateli bilan. U qoniqarsiz natijalar ko'rsatdi, shuning uchun 1938-yilda turli tomonga aylanadigan langar va magnit tizimiga ega, yuqori samaradorligi va qoniqarli quvvati (80 kVt) bo'lgan mutlaqo yangi elektr dvigateli ishlab chiqilmoqda. Yangi elektr torpedaning birinchi namunalari 1940 yilda ishlab chiqarilgan. Garchi nemis elektr torpedasi G7e sovet muhandislari qo'liga tushgan bo'lsa-da, ular uni nusxalashni boshlashmadi, 1942 yilda esa davlat sinovlari o'tkazilgandan so'ng, mahalliy torpedasi ET-80 qurolga qabul qilindi. ET-80ning beshta birinchi torpedosi Shimoliy flotga 1943 yil boshida yuborilgan. Urush paytida sovet suvosti kemalari jami 16 ta elektr torpedalarini ishlatib bo'lishdi.","question":"Qaysi yilda davlat sinovlaridan so'ng, mahalliy torpeda ET-80 qurolga qabul qilindi?","answers":{"text":["1942"],"answer_start":[702]},"id":2957}
{"context":"Shamolning insonga ta'siri uning tezligiga bog'liq bo'lgani sababli, bu xususiyat shamolning dastlabki tasniflashlari asosida edi. Bunday tasniflardan eng keng tarqalgan Bofort shamol kuchini ko'rsatadigan bo'lib, u shamol kuchini ko'rib chiqiladigan dengiz sharoitlariga qarab empirik tavsiflaydi. Dastlab, shkala 13 darajali edi, ammo 1940-yillardan boshlab u 18 darajagacha kengaytirildi (61). Har bir darajani tavsiflash uchun ushbu shkala asl nusxada ingliz tilidagi so'zlashuv atamalaridan foydalangan, masalan, breeze, gale, storm, hurricane ((62), bular rus tilida shtil, bo'ron va to'fon kabi boshqa tillardagi so'zlashuv atamalari bilan almashtirildi. Masalan, Bofort shkalasi bo'yicha, bo'ron shamol tezligiga (10 daqiqada o'rtacha va butun tugunlargacha yaxlitlangan) 41 dan 63 tugun (20,8-32,7 m\/s) gacha bo'ladi, bunda bu diapazon kuchli va shafqatsiz atamalar yordamida uchta kichik toifaga bo'linadi.","question":"1940-yillardan beri o'zgarish darajasi qanday?","answers":{"text":["u 18 darajagacha kengaytirildi"],"answer_start":[360]},"id":1956}
{"context":"Spongotsitlar mineral skeletsiz oddiy shpritslarda spongin yoki shox skeletini hosil qiladi. Ushbu hujayralar spikullarni yoki spikullarni ishlab chiqaruvchi sklerotsitlarga ko'chib o'tadi va ularga sponjin  ko'p yodli kollagenning maxsus shakli molekulalarini biriktiradi. Spongin faqat shpritslarda uchraydi ((62) va qalin skelet tolalari koʻrinishiga ega ((63). Spongotsitlar kremniyga ijobiy kemotaksi bilan tavsiflanadi deb hisoblanadi. Organik skelet hosil bo'lganda, spongotsitlar barmoqlar shaklidagi kontaktlar orqali bir-biriga bog'lanadi. Oddiy shprunlarda spongotsitlar, sklerotsitlar singari, arxeotsit liniyasining hosilalari deb hisoblanadi.","question":"Spongin aslida nima?","answers":{"text":["ko'p yodli kollagenning maxsus shakli"],"answer_start":[208]},"id":2032}
{"context":"Hozirgi kunda AQShda 565 ta federatsiya tomonidan rasmiy tan olingan mahalliy hind qabilalari mavjud. Ularni belgilash uchun rasmiy yozishmada qandaydir qabila (sovereign nation) ning suveren xalqi atamasi ishlatiladi. Ular o'z hukumatlarini tuzish, qonunlar qabul qilish (ularda shtat qonunlari amal qilmaydi), soliqlar belgilash, qabilaviy maqom berish, o'z hududida deyarli barcha faoliyat turlarini litsenziyalash va tartibga solish huquqiga ega. Ko'pgina rezervatsiyalarda nasl sudlari va huquqni muhofaza qilish organlari faol faoliyat ko'rsatmoqda. Huquqiy jihatdan, mahalliy aholi rezervatsiyalari AQSh shtatlari bilan deyarli bir xil huquqlarga ega. Bundan tashqari, ota-bobolarining mulklari AQSh hukumati agentlari tomonidan talab qilinganligini isbotlagan qabilalar federal grantlar va grantlarni olishadi.","question":"AQShdagi mahalliy aholi rezervatsiyalarida qanday huquqlar mavjud?","answers":{"text":["AQSh shtatlari bilan deyarli bir xil huquqlarga ega"],"answer_start":[606]},"id":1564}
{"context":"1252 yilda Livon ordeni kavalyerlari yog'ochdan Memelburg qal'asini qurdilar, so'ngra (125253) shaharga asos soldilar. Birinchi hujjatda 1252 yil 29 iyulda Livon ordeni magistri Eberxard fon Sayne (nem. Eberhard von Seyne) va o'sha ordenning yepiskoplari Genrix fon Kurland (Genrix Kurland), Lyuksemburg grafi fon Lyutselburg. 1258 yilga kelib (alohida manbalar  1254 yil) 7), Memel Lyubek huquqini olganida, dastlabki yog'och qal'a o'rnida tosh qal'a turgan, uning yonida esa  savdogarlar, asosan dortmundliklar tomonidan asos solingan savdo maskani ((5) ).","question":"Memelburg tosh qal'asi yonida asosan qaysi savdogarlar tomonidan savdo-sotiq maskani tashkil etilgan?","answers":{"text":["dortmundliklar"],"answer_start":[498]},"id":2048}
{"context":"Ritm-n-bluz va hip-hop o'rtasidagi o'zaro ta'sirning ikkinchi bosqichi - hip-hop-soul davri (19931998)  - ikki musiqa yo'nalishining yanada yaqinlashuvi bilan bog'liqdir. Zamonaviy ar-n-bi hip-hopning oldindan aytib bo'lmaydigan ritm chizmasini o'zlashtiradi, kompozitsiyalar kamroq bir xil va ko'proq energiya bilan to'ldiriladi. Ushbu davrdagi yozuvlarning ajralib turadigan xususiyati  umumiy tana hissiyotlari va hatto tsinizm atmosferasi. Ko'pgina ijrochilarning ochiq, folga yaqin matnlari ushbu yo'nalishning kattalashib borayotgan auditoriyasi haqida guvohlik berdi: yangi jek-sving bilan taqqoslaganda, bu nafaqat yuqori maktab yosidagi o'smirlar, balki yoshlarning katta qatlamlari ham edi. Ushbu davrning asosiy ijrochilari - hip-hop-soul malikasi Meri Jey Blige, uning shohi Ar Kelli va TLC ayol triosi.","question":"Hip-hop-soul davri qaysi yilda bo'lgan?","answers":{"text":["(19931998) "],"answer_start":[92]},"id":1103}
{"context":"1880-yillarda elektr energiyasi bilan ishlaydigan poyezdlar, shuningdek, birinchi tramvay va metro paydo bo'ldi. 1940-yillardan boshlab ko'pgina mamlakatlarning elektrlashtirilmagan temir yo'llari bug 'lokomotivlarini dizel-elektr lokomotivlarga almashtirishni boshladilar va bu jarayonni 2000 yilga kelib deyarli yakunladilar. 1960-yillarda Yaponiyada va boshqa mamlakatlarda elektrlashtirilgan yuqori tezlikda harakatlanadigan temir yo'llar paydo bo'ldi. Monorellar va maglevlar kabi boshqa yer usti transport tizimlari bunday keng qo'llanilmagan.","question":"Qaysi mamlakatda birinchi marta yuqori tezlikda harakatlanadigan poyezdlar ishga tushirilgan?","answers":{"text":["Yaponiyada"],"answer_start":[342]},"id":2520}
{"context":"Jeksonvill sharqiy sohildagi boshqa ko'plab shaharlarga qaraganda to'qnashuvlardan kamroq zarar ko'rdi, garchi katta to'fon to'g'ridan-to'g'ri zarba berish xavfi mavjud bo'lsa ham. 1871 yildan beri shahar faqat bitta to'g'ridan-to'g'ri bo'ronni boshidan kechirgan; shunga qaramay, Meksika ko'rfazidan Atlantik okeanigacha bo'lgan shtatni kesib o'tayotgan, Atlantika bo'ylab shimolga yoki janubaga harakatlanayotgan yoki bu hududdan tez o'tadigan bo'ronlar tufayli, Jeksonvill o'n martadan ko'proq bo'ron yoki bo'ron sharoitida bo'lgan. Jeksonvillga eng kuchli ta'sir 1964 yilda \"Dora\" bo'ronidan kelib chiqqan - bu Birinchi qirg'oq bo'ylab uzluksiz bo'ronli shamollarni urgan yagona bo'ron. To'fonning ko'zi Sankt-Augustin orqali shamollarni bosib o'tdi, shamollarning tezligi soatga 110 mil (180 km\/s) gacha kamaydi, bu esa uni Safïr  Simpson shkalasida 2-toifadagi to'fonga aylantirdi. Jeksonvill 2008 yilda \"Fey\" tropik to'foni tufayli ham zarar ko'rdi, bu esa shtatni bosib o'tdi va Jeksonvillning ba'zi qismlarini to'rt kun davomida elektr energiyasidan mahrum qildi. Shunga o'xshab, to'rt yil oldin, Jeksonvillning janubida \"Fransis\" va \"Janna\" bo'ronlari tufayli suv toshqini sodir bo'lgan. Ushbu tropik tsiklonlar Jeksonvillga eng qimmat bo'lgan bevosita zarbalar bo'ldi. 1999-yilda \"Floyd\" bo'roni Jeksonvilli-Bichning asosiy shaharchasida zarar ko'rsatdi. \"Floyd\" paytida Jeksonvil-Bich pirsi jiddiy zarar ko'rdi va keyinchalik buzilgan. Qayta tiklangan pir keyinchalik \"Fey\" to'foni tomonidan zarar ko'rdi, ammo buzilmadi. 2001-yilda \"Bonni\" tropik bo'roni kichik zarar yetkazdi, bu jarayon davomida kichik tornado paydo bo'ldi. 2012 yil 28 mayda Jeksonvillda 70 mil soatiga (113 km \/ soat) qadar shamol tezligi bilan \"Beril\" tropik to'foni sodir bo'ldi va u Jeksonvill-Bech yaqinidagi qirg'oqqa bostirib keldi.","question":"1964 yildagi bo'ron paytida Sankt-Augustin yaqinidagi shamol tezligi qanday edi?","answers":{"text":["110 mil"],"answer_start":[784]},"id":3046}
{"context":"Akvitaniyada 779 yildan Karl qirol vasallarini ko'chirib yuborishni boshladi va muntazam ravishda franklardan graflarni yuborishni boshladi. 781 yilda u Akvitaniyani shohlik darajasiga ko'tardi va uning taxtiga 3 yil oldin dunyoga kelgan va Meroving ismli Ludovikni olgan Qirolicha Xildegarddan yangi o'g'lini o'tqazdi. Akvitaniya Pireney basklar va Ispaniya musulmonlariga qarshi kurashda keng platzdarm bo'lishi kerak edi. Shu maqsadda u 790 yilda To'lsuz va Septimaniya grafligini tashkil etdi va uni boshchiligiga qo'ydi. Bu yerda uning qarindoshi, Geraym dukasi yashaydi. 790-yillarda yangi shoh Lyudovik Pireney ortidan qisqa muddatli yurish-turishlarga kirishdi, natijada Girona, Urxel va Vik shaharlari bilan chegara viloyatidan iborat mustahkamlangan Ispaniya markasi paydo bo'ldi.","question":"Karl qachon Akvitaniyani shohlik darajasiga ko'targan?","answers":{"text":["781 yilda"],"answer_start":[141]},"id":2051}
{"context":"Tabiiy ipak matolar; ularni ipak qurti (pekkivor qurtlar) tomonidan tikilgan kokonlardan olinadigan eng nozik iplardan ishlab chiqaradilar. Ipak tola (to'qima) qalinligi bir xil, elastik, porloq va mustahkam. Bunday tolalardan tayyorlangan matolar yengil, porloq, havo o'tkazmaydigan, tezda namlikni tortib oladigan va tezda qurigan, higroskopikdir. Ipak matodan kiyimlar, ko'ylaklar, bluzlar tikiladi. Tabiiy ipak matolarining etishmasligi  rangning yorug'likka nisbatan mustahkamligi past; bu mato quyosh nurlariga qarshi, bu uning mustahkamligini pasaytiradi, ultrabinafsha nurlar unga zararli ta'sir qiladi.","question":"Ipak tolalari qanday xususiyatlarga ega?","answers":{"text":["qalinligi bir xil, elastik, porloq va mustahkam"],"answer_start":[160]},"id":2650}
{"context":"Ba'zi standart taqsimot qonunlari mavjud bo'lib, ular ko'pincha amaliyotda qo'llaniladi. Avvalo  normal taqsimot (Gauus taqsimot) dir. Bu ikki parametr bilan to'liq tavsiflanadi:  matematik kutish va dispersiya. Uning keng qo'llanilishi, xususan, qora teoremalar deb ataladigan (qarang. quyida keltirilgan). G'oyalarni tekshirishda ko'pincha Chi-kvadrat taqsimotlari, Student taqsimotlari, Fischer taqsimotlari paydo bo'ladi. Diskret tasodifiy kattaliklarni tahlil qilishda binomial taqsimot, Pousson taqsimotlari va boshqalar ko'rib chiqiladi. Gamma taqsimot, ya'ni eksponentsial taqsimot va yuqorida ko'rsatilgan Hi-kvadrat taqsimotlari ham ko'pincha ko'rib chiqiladi. Tabiiyki, amaliyotda ishlatiladigan taqsimotlar faqatgina shu taqsimotlar bilan cheklanmaydi.","question":"Gauss taqsimoti qonuni keng qo'llanilishi nima bilan bog'liq)?","answers":{"text":["qora teoremalar deb ataladigan"],"answer_start":[247]},"id":416}
{"context":"Fridrix I Barbarossa Italiyaga o'z yurishini boshlaganida ittifoq tomonidan qat'iy qarshilikka duch keldi. 1158 yilda esa Milan shohiga taslim bo'lib, unga soliq to'ladi va garovga olinganlarni ozod qiladi; Fridrix Lombard temir tojidan toj olish imkoniyatini oladi. Imperator hokimiyatining cheklanmasligini himoya qilgan 28 lombard shaharlaridan vakillar va Bolon universitetining 4 nafar yuristlaridan iborat qo'mita Lombard shaharlari uchun qonunlar ishlab chiqishi kerak edi. Yangi qonunlar bilan shohga gersoq, hokim (podest), hakamlarni tayinlash huquqi berildi; shaharlar ittifoq tuzish, qo'shinlar saqlash, yangi yerlarni sotib olish huquqidan mahrum qilindi. Bunday sharoitda tinchlik uzoq davom etishi mumkin emas edi, ammo yangi urush Milanni olish va butunlay vayron qilish bilan yakunlandi (1162 yil) . Ikki yil o'tgach, ko'plab shaharlarda yana qo'zg'olonlar yuz berdi; imperator hukmdorlari haydab yuborildi va shaharlar yana ittifoq tuzdilar, ular tez orada bitta lombard ittifoqiga qo'shildilar. 1176 yilda Fridrix I ning Lenyanosida dahshatli mag'lubiyati avvaliga 6 yillik tinchlikka, keyin esa 1183 yildagi Konstants tinchligiga olib keldi, bu bilan shaharlar eski erkinliklarini qaytarib olishdi; imperatorning soyasida faqat hokimiyat soyasi qoldi.","question":"Urush qanday yakunlandi?","answers":{"text":["Milanni olish va butunlay vayron qilish bilan yakunlandi (1162 yil) "],"answer_start":[747]},"id":989}
{"context":"Ushbu bandning g'oyasi quyidagicha. Ba'zi mamlakatlarda muayyan aktivlar mavjud. Masalan, ba'zi mamlakatlar ko'p foydali qazilmalarga ega (masalan, ko'plab Afrika mamlakatlarida), katta hududga ega (masalan, Rossiyada) va hokazolar. Boshqa mamlakatlarda esa bu narsa yo'q bo'lishi mumkin. Va bu holatda, asosiy narsa shundaki, faqat aktivlar mamlakatning raqobatbardoshligini ta'minlash uchun yetarli emas. Aksincha, mamlakatda biror narsadan kamchilik innovatsiya va raqobatbardoshlikni qo'llab-quvvatlashga yordam beradi.","question":"Mamlakat raqobatbardosh bo'lishi uchun nimaga e'tibor berish kerak?","answers":{"text":["faqat aktivlar"],"answer_start":[327]},"id":1034}
{"context":"Nyumetal (ingl. nu metal, shuningdek nü-metal ((1) ((2) yoki aggro-metal ((3) ((4)) deb ham tanilgan) alternativ metalning bir shaklidir, ((3) unda turli metal subjanrlarining elementlari ((3) ((5) ((6) hip-hop, muqobil rok, funk va grunge kabi janrlar bilan birlashtirilgan.3) ((7) ((8) ((9) ((10) Nyu-metal kamdan-kam hollarda gitara solosini o'z ichiga oladi, juda sinkoplangan va gitara riflariga asoslangan. Ko'pgina nu-metal gitarachilar og'irroq ovoz berish uchun yetti simli gitaralardan pastroq tartibda foydalanadilar. Ba'zan guruh tarkibida DJ bor, u elektron asboblarni namuna olish, skretching va ovoz berish uchun javobgardir. Ovozli uslublar qo'shiq, rep, skriming va groouling ni o'z ichiga oladi.","question":"Vokal uslublar nimani o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["qo'shiq, rep, skriming va groouling"],"answer_start":[657]},"id":177}
{"context":"Baliqning umurtqasi alohida, bir-biriga qo'shilmagan umurtqadan iborat. Baliqlarning umurtqa pog'onasi amfisel (ya'ni ularning ikkala uchlari egri), umurtqa pog'onasi o'rtasida xarsang qatlam mavjud; umurtqa tanalari ustida joylashgan nevral kamonlar umurtqa miyalarini himoya qiluvchi umurtqa kanalini hosil qiladi. Umurtqa pog'onasi ikki bo'limga bo'linadi - tana va dumaloq bo'limlar. Tananing umurtqa pog'onasidan yon tomonga qovurg'alar biriktirilgan qovurg'alar ajralib chiqadi. Umurtqaning quyruq bo'limida yon tomirlari yo'q, lekin neural o'qdan tashqari, quyida orqa orqaga birikadigan va u erda o'tadigan katta qon tomirini  qorin aortasini himoya qiladigan qon tomirlari (gemal) o'qi mavjud. Nevral va gemal o'qlardan vertikal yuqoriga va pastga o'tkir tikanli o'simliklar chiqib ketadi.","question":"Qayerda tikanli o'simliklar joylashgan?","answers":{"text":["Nevral va gemal o'qlardan vertikal yuqoriga va pastga"],"answer_start":[703]},"id":1247}
{"context":"Umumiy Rossiya asosiy fondlar klassifikatoriga ko'ra, tovarlarni ishlab chiqarish, bozor va bozorga oid bo'lmagan xizmatlar ko'rsatish uchun uzoq vaqt davomida, lekin kamida bir yil davomida bir necha marta yoki doimiy ravishda foydalaniladigan ishlab chiqarilgan aktivlar asosiy fondlardir. Xuddi shu hujjatda asosiy fondlar moddiy va nomoddiy asosiy fondlardan iborat ekanligi ko'rsatiladi, bunda moddiy asosiy fondlar tushunchasi asosiy vositalar tushunchasiga, nomoddiy asosiy fondlar esa nomoddiy aktivlar tushunchasiga mos keladi. Shunday qilib, asosiy fondlar asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar majmui hisoblanadi.","question":"Asosiy fondlar qaysi fondlardan iborat?","answers":{"text":["moddiy va nomoddiy asosiy fondlardan"],"answer_start":[326]},"id":1180}
{"context":"O'rtacha kengliklarda kontinental iqlim uchun havo haroratining katta yillik amplitudasi (ishqador yozgi va sovuq qish), shuningdek sutka davomida (ayniqsa o'tish mavsumlarida) haroratning sezilarli o'zgarishi xosdir. Dengiz iqlimi qit'a iqlimiga nisbatan o'rtacha yillik harorat va namlik pastligi, ba'zi hollarda havo changlanganligi ko'payishi bilan ajralib turadi. Kontinental iqlim uchun juda kam bulutli va yiliga kam miqdorda yog'ingarchilik, ularning maksimal soni yozda to'g'ri keladi. Kuchli shamollar tez-tez uchraydi, kuchli qurg'oqchilik hududlarida changli bo'ronlar sodir bo'ladi.","question":"Qit'a iqlimi o'zgarishlarining eng katta o'zgarishi qaysi vaqt oralig'ida kuzatiladi?","answers":{"text":["sutka davomida"],"answer_start":[132]},"id":2597}
{"context":"Sitsiliya orolida tog'li va tepalikzor relyef ustunlik qiladi, bir nechta tog' massivlari mavjud, ulardan eng yiriklari Sitsiliya Apenninlari hisoblanadi. Orolning umumiy maydoni 14% tekislik va tekisliklarni tashkil etadi. Shimoliy qismida asosan qoyalik, janubiy qismida qumli bo'lgan Sitsiliya oroli sohili 1000 km ga yaqin uzunlikka ega. Sitsiliyaning markaziy qismi esa tepalikli relyef bilan tavsiflanadi. Bu ko'pincha 500 dan 700 metrgacha balandlikda bo'lgan, \"kuldorli balandlik\" deb nomlanuvchi balandlikdir.","question":"Hududning necha foizini tekislik va tekislik tashkil qiladi?","answers":{"text":["Orolning umumiy maydoni 14% tekislik va tekisliklarni tashkil etadi"],"answer_start":[155]},"id":786}
{"context":"Qamaqda kurash texnikasida (naгэ vadza) to'xtash yoki tati vadza (ya'ni hujum qiluvchi dzyudok ideal holatda oyoqda qoladi, ammo qulashda tashlash istisno qilinmaydi) va qulash bilan tashlash yoki sutemi vadza (faqat qulash bilan amalga oshiriladigan tashlashlar) bo'linadi. Qat'iylikdagi zarbalar qo'llardan (тэ vazza), oyoqlardan (asi vazza), bel va belimdan (kosi vazza) foydalanilgan zarbalarga bo'linadi. Qulash bilan tashlashlar orqaga qulash (masutemi vadza) va yon tomonga qulash (yoko sutemi vadza) bilan tashlashlarga bo'linadi. Yotgan holda kurashish usullariga, katame vadza yoki harakatsizlantirish texnikasiga ushlab turish (osaekomi vadza), og'riq usullari (kansetsu vadza) va bo'g'izlash usullari (sime vadza) kiradi.","question":"Qashqadaryoda jang qilishning texnikasi qanday ataladi?","answers":{"text":["naгэ vadza"],"answer_start":[28]},"id":407}
{"context":"Erishqoqlik - moddalarning boshqa moddalar bilan bir xil tizimlarni hosil qilish qobiliyati, - moddalar alohida atomlar, ionlar, molekulalar yoki zarrachalar shaklida bo'lgan eritmalar. Erishish erigan moddalarning to'yingan eritmada konsentratsiyasi yoki foizlar yoki 100 g yoki 100 sm3 (ml) erituvchiga (g\/100 g yoki sm3\/100 sm3) nisbatan og'irlik yoki hajm birliklari bilan ifodalanadi. Gazlarning suyuqlikda erishi temperatura va bosimga bogʻliq. Suyuq va qattiq moddalarning eruvchanligi deyarli faqat haroratdan farq qiladi. Barcha moddalar o'z-o'zidan erituvchi moddalarda eriydi. Agar eruvchanlik o'lchash uchun juda past bo'lsa, modda erimaydi deb aytiladi.","question":"Matofaning boshqa moddalar bilan bir xil turdagi tizimlarni hosil qilish qobiliyati qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Erishish"],"answer_start":[186]},"id":521}
{"context":"Asosiy sonlar tushunchasi shu qadar muhimki, u matematikada turli sohalarda turlicha umumlashtirilgan. Odatda \"sadoqatli\" o'ziga xos ma'noda minimal yoki murakkab bo'lmagan narsani anglatadi. Masalan, oddiy maydon F maydonining eng kichik kichik qismidir, unda 0 va 1 ikkalasi mavjud. Bu yoki Q yoki p elementlari bilan cheklangan maydon, bu nomning kelib chiqishi. Ko'pincha \"sadoqatli\" so'zini ishlatganda yana bir ma'no nazarda tutiladi, ya'ni har qanday obyekt deyarli oddiy komponentlarga ajratib olinishi mumkin. Masalan, tugunlar nazariyasida oddiy tugun  tugun, u ma'noda buzilishi mumkin bo'lmagan tugundir. Aniqrog'i, u ikki noxush bog'liqlik bilan bog'liq bo'lgan deb tasavvur qilish mumkin emas. Har qanday tugunni oddiy tugunlarning bog'liq yig'indisi sifatida aniq ifodalash mumkin. Oddiy modellar va oddiy 3-ko'pchiliklar ham ushbu turga ega.","question":"\"Boshqalar buni buzish mumkin emas deb hisoblaydilar\" degan so'zlar nimani anglatadi?","answers":{"text":["u ikki noxush bog'liqlik bilan bog'liq bo'lgan"],"answer_start":[628]},"id":3047}
{"context":"Samolyotning planyerdan asosiy farqi uning o'z kuchi bilan kerakli tezlikni o'z-o'zidan to'plashi va yetarlicha ko'tarish kuchi yaratishi mumkin. Planerni tezlashtirish uchun tashqi kuchlar ishlatiladi, masalan, uzoq arqonli chang'i yoki tog'ning shamolga qarshi yonboshiga chiqish, yoki boshqa havo kemasi yordamida bevosita erkin parvoz nuqtasiga etkazib berish. Shuningdek,  motoplyoner (ingl. motor glider)  o'z dvigatel qurilmasi bilan jihozlangan, unga mustaqil ravishda parvoz qilish yoki balandlikni o'rnatish imkonini beradi.","question":"Planerni tezlashtirish uchun tashqi kuchlar misoli?","answers":{"text":["uzoq arqonli chang'i"],"answer_start":[212]},"id":110}
{"context":"Genetik jihatdan Afrika tillari 7 ta alohida tilga, 9 ta tasniflangan tilga va 32 ta oilaga bo'linadi, ulardan 3 tasi (semit, hind-yevropa va avstroneziya) dunyoning boshqa qismlaridan kelib chiqqan. Grinberg davridan beri (1963) qolgan barcha, oxirgi ikkitasi bundan mustasno, 4 ta taxminiy makrofamiliyaga shartli ravishda birlashtirildi. Ularning har biri turli darajadagi dalillar va tan olinish darajasiga ega va turli xil potentsial chuqurlikka ega. Asosan, bu makrofamilyalar taksonomik emas, balki genetik, hech bo'lmaganda ularning zamonaviy darajasidagi o'rganish darajasida. Lingvistiklar uchun ular til materialini shartli tizimlashtirishda foydali va ishchi gipotezalarni ishlab chiqish uchun dastlabki material sifatida.","question":"Afrika tillari oilalarini tasniflashning funksional maqsadi?","answers":{"text":["Lingvistiklar uchun ular til materialini shartli tizimlashtirishda foydali"],"answer_start":[586]},"id":81}
{"context":"Portre atamasini faqat (muayyan) insonning tasviri uchun ishlatishni birinchi bo'lib taklif qilgan kishi Pusenning do'sti Andre Felibyen edi. Felibyen shuningdek, hayvonlarning tasvirlari uchun figure atamasidan foydalanishni taklif qildi,  représentation  so'zi o'simlik yoki noorganik shakllarning tasvirlari uchun, ya'ni o'simliklar va minerallar uchun ishlatilgan. Bu o'zgarish, inson va boshqa mavjudotlar o'rtasida aniq chiziqni o'tkazadigan zamonaviy, antroposentrik so'zlarning paydo bo'lishi, ehtimol, inson va hayvonlar o'rtasidagi odatiy feodal simbiozining tugashini anglatadi. (Eslatib o'tamiz, o'rta asrlarda hayvonlar yuridik huquq nuqtai nazaridan sub'ektlar deb hisoblangan, ularni so'roq qilish, hukm qilish va qiynoqqa solishga chaqirish mumkin edi). Felibyen tomonidan taklif qilingan ierarxiyaviy tuzilish shuni ko'rsatadiki, individuallashtirish faqatgina inson joniga tegishli bo'lishi mumkin. Artur Shopenhauer hayvonlarning o'z mohiyatiga ko'ra portretga tushirilishi mumkin emasligi masalasini muhokama qiladi  hayvonlarda faqatgina individual emas, balki nasl xarakteri mavjud. Portretlar faqatgina tashqi ko'rinishi toza estetik qarashni namoyish etadigan insonning portretlari bilan bo'lishi mumkin.","question":"O'simlik yoki noorganik shakllarni, ya'ni o'simliklar va minerallarni tasvirlash uchun Felibiyen qanday atamani ishlatishni taklif qildi?","answers":{"text":[" représentation "],"answer_start":[240]},"id":231}
{"context":"Echkilar o't va daraxtlar va butalarning yosh o'simliklari bilan oziqlanadilar. Ular tezda ko'p miqdorda oziq-ovqatni yutib oladilar va ovqatlanish oralig'ida chaynashni tishlaydilar. Boshqa chayon hayvonlar singari, yutilgan oziq-ovqat oshqozonning bir bo'limida to'planadi  qovurilgan, u erda qisman hazm qilinadi va chayon qimmati hosil qiladi, u toshgan va og'zida chaynalgan. Echki juda talabchan emas va boshqa chorva mollari ochlik azob chekadigan joylarda omon qolishga qodir. U kuchli sovuq va issiqlikka chidab tura oladi, ammo nam iqlimga yaxshi moslasha olmaydi. Qo'zi uchun eng qulay sharoit yarim qurg'oqchilik hududlaridadir.","question":"Qayerda echkilarning yashash sharoitlari yaxshiroq?","answers":{"text":["yarim qurg'oqchilik hududlarida"],"answer_start":[605]},"id":1412}
{"context":"Ko'p madaniyatlarda shamol bir yoki bir nechta xudolar sifatida tasvirlangan, unga g'ayritabiiy xususiyatlar berilgan yoki bog'liq bo'lmagan voqealarning sabablari deb hisoblangan. Masalan, Aztec shamol xudosi Ehekattal yaratgan xudolardan biri sifatida hurmat qilingan (123). Hindlarning shamol xudosi Vayu Upanishad mifologiyasida muhim rol o'ynaydi, u erda u Bhima otasi va Xanumanning ruhiy otasi hisoblanadi ((124) ((125). Qadimgi yunon mifologiyasida shamolning asosiy xudolari bo'lgan Borey, Not, Evri va Zefir, ular tegishli ravishda shimoliy, janubiy, sharqiy va g'arbiy shamollarga javob berishgan ((125), shuningdek, shamol bilan bog'liq bo'lgan Eol, ular ustidan hukmronlik qilgan. Yunonlar, shuningdek, oraliq yo'nalishlardagi shamollar va mavsumiy shamollar uchun nomlar bor edi, ular, xususan, Afina shamollari minorasida tasvirlangan ((125). Yaponiya shamol xudosi Fujin Shinto an'analarining eng qadimgi xudolaridan biridir. Afsonaga ko'ra, u dunyo yaratilgan paytda allaqachon mavjud bo'lgan va dunyoni chiroqlardan tozalash uchun o'z sumkasidan shamollarni chiqardi ((126). Skandinaviya mifologiyasida shamol xudosi Nyord ((125) bo'lgan, u bilan bir qatorda to'rtta gnomlar: Nordri, Sudri, Avstri va Vestri mavjud bo'lgan, ular alohida shamollarga javob berganlar ((127). Slavyan mifologiyasida shamol, osmon va havo xudosi Stribog, sakkizta asosiy yo'nalishga javob beradigan sakkizta shamolning bobosi va hukmdoridir ((125).","question":"U Shinto urf-odatlarining eng qadimgi xudolaridan biri.","answers":{"text":["Yaponiya shamol xudosi Fujin"],"answer_start":[858]},"id":2172}
{"context":"Upsal universiteti Upsaldagi oltita oliy o'quv yurtlaridan eng yirik hisoblanadi. Word of Life Newman Institute universiteti va Pentecostal Theological Seminary Shvetsiyaning Oliy ta'lim bo'yicha milliy agentligi tomonidan akkreditatsiyadan o'tmagan va shuning uchun ilmiy darajalar bera olmaydi. Biroq, Tulsa shahridagi (Oklahoma, AQSh) Oral-Roberts universitetining filiali bo'lgan Word of Life universiteti Shimoliy Markaziy kollejlar va maktablar assotsiatsiyasi tomonidan akkreditatsiyadan o'tgan bo'lib, xalqaro darajada bakalavr va magistrlik darajalarini berish huquqiga ega6).","question":"Uppsala universiteti shahar ta'limi uchun qanday ahamiyatga ega?","answers":{"text":["Upsaldagi oltita oliy o'quv yurtlaridan eng yirik hisoblanadi"],"answer_start":[19]},"id":2396}
{"context":"Mavsum o'zgarishining misoli o'zgarishchan qushquruq (Araschnia levana) hisoblanadi. Bahorgi avlodning qanotlari qizil-qizil rangda, old qanotining tepasida oq nuqtalar bo'lgan qora nuqtalar bilan; yozgi avlodning qanotlari oq nuqtalar bilan qora rangda bo'ladi. Turli mavsumlarda rangning o'zgarishi nafaqat temperatural rejim bilan, balki qo'g'irchoqning holati bilan ham bog'liq. Kakamchak qanotlarida pigment miqdori qovoqdagi 20-gidroksikdizon gormoni miqdoriga bog'liq  bahorda u kamroq, yozda esa ko'proq ishlab chiqariladi. Ko'pgina tropik kapalaklarning mavsumiy shakllari ham bor, ular quruq va nam mavsumiy shakllar deb ataladi.","question":"Turli fasllarda o'zgaruvchan qushning turli ranglari nima bilan bog'liq?","answers":{"text":["temperatural rejim"],"answer_start":[309]},"id":2263}
{"context":"Freewheelin Bob Dylan nafaqat Amerika Qo'shma Shtatlarida, balki xalq musiqasi muxlislarida ham katta taassurot qoldirdi. Britaniyalik tomoshabinlarning xudojo'ylari, Jorj Harrisonning so'zlariga ko'ra, \"The Beatles\" musiqasi ularni juda ham qiziqtirgan. Dilanning albomi Liverpul to'rtligidan mashhur musiqaning mazmuni nafaqat erkak va ayolning romantik his-tuyg'ularida bo'lishi mumkinligini o'rgatdi. Dilanning misoli bilan, Beatles qo'shiqlari bilan tajriba o'tkazishni va repertuarini murakkablashtirishni boshladi. Shu bilan birga, 1964 yil boshida Dylanning protest qo'shiqlari bo'lgan yangi The Times They Are A-Changing albomi chiqdi, bir necha oydan so'ng esa Another Side of Bob Dylan diskini chiqardi, uning musiqiy matolarida blyuz va ritm-end-blyuzning ta'siri paydo bo'ladi. Jon Kitts va Artur Remboning qo'shiqlarini o'qish ta'siri ostida, Dylan qo'shiqlarining so'zlari tobora adabiy va sug'g'orga to'la bo'lib bormoqda. Musiqa tarixida birinchi marta, mazmun to'g'ridan-to'g'ri matn bilan emas, balki murakkab tasvirlar bilan ifodalanadi. Ba'zan so'z so'zdan keyin keladi, ong oqimi kabi.","question":"Kimning misoli bilan Beatles qo'shiqlarni tajriba qilishdi va o'z repertuarini murakkablashtirdilar?","answers":{"text":["Dilanning"],"answer_start":[405]},"id":1573}
{"context":"Pul emissiyasining yangi tashkiliy-huquqiy shakli aralash xususiyatga ega edi. Rasmiy emitent sifatida Hindiston mustamlaka hukumati Moliya vazirligining Qog'oz pullari emissiyasi departamenti tomonidan vakil qilingan. Texnik jihatdan, Angliya banki banknotlarni chiqarishga mas'ul edi. Pul muomalasini tashkil etish bilan kolonial hukumatning agentlari sifatida vakolatli banklar shug'ullangan. Ular prezidentlik banklari (presidency banklari, ya'ni har bir viloyatda bittadan), ularga Bengal banki, Bombay banki va Madrasa banki kirardi.","question":"Pul emissiyasining yangi tashkiliy-huquqiy shakli qanday xususiyatga ega edi?","answers":{"text":["aralash"],"answer_start":[50]},"id":838}
{"context":"Biroq, uning diniy qarashlari, u aytgan boshqa gaplar tufayli noaniq bo'lib qolmoqda. Masalan, Tesla 1937-yilda chop etilgan \"Mashina urush ni tugatish uchun\" maqolasi bo'yicha shunday degan:","question":"Maqolaning sarlavhasida, mashina tugashi kerak edi?","answers":{"text":["urush"],"answer_start":[134]},"id":3100}
{"context":"Ko'krak bo'limi bir nechta segmentlardan va telsonlardan iborat; odatda u ekstremitetlardan xoli bo'ladi. Ayniqsa yuqori rakkalarda qorinlarda turli xil funksiyalarni bajaruvchi ikki ustunli oyoqlar joylashgan: krevetkalarda suzish, rotopog rakkalarida nafas olish, erkak daryo rakkasida 2 birinchi juftlik kopulattiv organlarga o'zgartirilgan, ayollarda esa birinchi juftlik qisqartirilgan, qolgan qorin oyoqlari esa yoshlarni ko'tarish uchun mo'ljallangan. Ko'pchilik o'n oyoqlilarda qorin oyoqlarining oxirgi juftligi plastinka shakliga ega bo'lib (uropodalar) telson bilan birgalikda besh barmoqli suyuqlikni hosil qiladi.","question":"Kimning qorniga turli vazifalarni bajaradigan ikki ustunli oyoqlari bor?","answers":{"text":["Ayniqsa yuqori rakkalarda"],"answer_start":[106]},"id":2539}
{"context":"Chesslar shashka o'yinlari deb nomlanuvchi toifasiga kiradi, bu ikki yoki to'rtta o'yinchi uchun qizilgan taxta ustida teng qiymatli chiplar bilan o'ynaydigan ko'plab turli xil stol o'yinlarini o'z ichiga oladi. Shashkadan tashqari, u shuningdek alkerk, go, ko-vay, latrunkuli, narda, renju, senet va boshqa o'yinlarni o'z ichiga oladi. shaxmat turidagi o'yinlarning  qarama-qarshi toifasiga ikki-to'rtta o'yinchi uchun stol o'yinlari kiradi, ular ham taxta ustida o'ynaydi, ammo tengsiz figuralar (syansi, chaturanga, shaxmat va boshqalar) bilan o'ynaydi. Ularning umumiy ustun toifalari  shaxmat-shash o'yinlari, shu jumladan gibrid o'yinlar, masalan, shaymatlar. ((562 kun manbai ko'rsatilmagan).","question":"Nima bilan dam o'ynashadi?","answers":{"text":["qizilgan taxta ustida"],"answer_start":[97]},"id":130}
{"context":"Qozog'iston va O'rta Osiyo xalqlari, shuningdek, Boshqoristonda dastlab bu atama hayvonni qishki yaylovdan yozgi ko'chmanchiga (jaylaw) siklik ravishda ko'chib o'tadigan ko'chma aholi punktini anglatardi. O'lning doimiy aholi sifatida shakllanishi xalqlarning (qozoqlar, qirg'izlar, boshqaruvchilar, turkmanlarning) XIX asr va XX asr boshlarida aholi yashash tarziga o'tishi bilan bog'liq. Ushbu xalqlarda auli kvartal yoki tartibsiz qurilgan xomashyo yoki kuyilgan g'ishtdan (kam hollarda yog'ochdan) qurilgan uylar, chorva mollari uchun qo'rg'onlar, donlar, omborlar, quduqlar, ba'zan bog'lar va bog'lar bilan bog'langan qishloq yoki qishloqni anglatadi. Ko'pincha ovullar daryo yoki ko'l, buloq yoki yer osti suvlari yuqori bo'lgan joylarda joylashgan. Aslida o'rta Osiyo tipidagi aul slavyan va fin-ugor xalqlarining qishlog'i (yoki qishlog'i) bilan juda o'xshashlik ko'rsatadi. Stavropol viloyatida nogay va turkman aholi yashaydigan bir qator aholi punktlari hamda Rossiyaning Omsk va Novosibirsk viloyatlarida qozoqlar yashaydigan aholi punktlari ham ovullar hisoblanadi.","question":"O'rta Osiyo tumanidagi uylar qanday tartibda joylashtirilgan?","answers":{"text":["kvartal yoki tartibsiz qurilgan"],"answer_start":[411]},"id":1591}
{"context":"2008 yil noyabr oyida Buyuk Britaniya Qirolichasi Yelizaveta II London iqtisodiyot maktabida bo'lib, iqtisodchilardan banklar inqirozi ehtimoli borligini qanday ko'rishga muvaffaq bo'lishganini, nega hech kim buni oldindan ko'ra olmaganini so'radi. Bir guruh yetakchi mutaxassislar Qirolichaga moliyaviy inqirozni oldindan aytib bera olmaganliklari uchun uzr so'rab xat yubordilar. Muvaffaqiyatsizlikning asosiy sababi Buyuk Britaniyada va butun dunyoda mavjud tizimning xavflarini tushunishga yordam beradigan kollektiv tasavvurning etishmasligi deb ataladi.","question":"Bir guruh yetakchi mutaxassislar kimga xat yubordilar?","answers":{"text":["Qirolichaga"],"answer_start":[282]},"id":962}
{"context":"Tadqiqotchilar orasida Kirxgofning gipotezi keng tarqalgan, Odisseya bir nechta kichik eplarni qayta ishlashdir (Telemaxiya, sayrlar, Odisseyning qaytishi va boshqalar). p.) qo'llanadi. Shuningdek, bitta yoki bir nechta praodisseya, ya'ni she'rlar mavjudligi gipotezi ham to'liq o'z ichiga olgan va kanonik Odisseyaning asosiga aylangan. Unitarlik nazariyasi she'rni turli manbalardan foydalangan yagona muallifning yaxlit asari sifatida ko'radi. Ayrim unitarlar Iliada va Odisseyaning (Gomer) bitta muallifi haqidagi an'anaviy tasavvurni qo'llab-quvvatlaydilar, Odisseyani faqat Gomerning keyingi asari deb hisoblaydilar.","question":"Unitarlik nazariyasi tarafdorlari Odisseyani kim yozgan deb hisoblashadi?","answers":{"text":["Gomerning"],"answer_start":[580]},"id":1670}
{"context":"Ko'pgina yurisdiktsiyalarda (masalan, AQShda) farmakologlar faoliyati shifokorlardan alohida tartibga solinadi. Ushbu yurisdiktsiyalarda odatda faqat farmatsevtika aholi uchun mo'ljallangan dorilarni etkazib berish huquqiga ega, deb ko'rsatilgan, ammo ular shifokorlar bilan biznes sheriklik qilish yoki ularga tabriklash to'lash huquqiga ega emaslar. Ammo Amerika Tibbiyot Assotsiatsiyasining (AMA) axloqiy kodeksi shifokorlar bemorni ekspluatatsiya qilmaslik va dori-darmonni boshqa joyda yozish imkoni bo'lsa, dorilarni o'zlarining xususiy ofislarida berishga haqli, deb aytadi. Amerikalik shifokorlarning 7 dan 10 foizigacha bo'lgan xususiy shifokorlar, mavjud ma'lumotlarga ko'ra, o'zlari dorilarni yozib berishadi.","question":"Ko'pgina yurisdiktsiyalarda amalda bo'lgan qoidalarga muvofiq, rejalashtirilgan dorilarni aholiga kim yetkazib berishi mumkin?","answers":{"text":["faqat farmatsevtika"],"answer_start":[144]},"id":3185}
{"context":"Klinik farmakologiya kasallik holatida bo'lgan odamning organizmiga dori vositalarining ta'sirini o'rganadi, ayniqsa klinik kuzatuv sharoitida. Farmakologiya bo'limi har joyda alohida bo'lmaydi. Biroq, faqatgina qo'llanilayotgan dori vositalarining ta'sirini bevosita va diqqat bilan kuzatish, ularning oqilona qo'llanilishini va u yoki bu yaxshilanishlarni aniqlash imkonini beradi. Klinik farmakologiya yangi dorilarni o'rganishning eng yaxshi va eng ishonchli usullaridan biri bo'lib qolmoqda. O'z navbatida, klinik farmakologiya uchta bo'limga bo'linadi: farmakodinamika (dori moddalarining organizmga ta'sirini o'rganish), farmakokinetika (dori moddalarining organizmda o'zlashtirilishi, taqsimlanishi va transformatsiyasi to'g'risidagi ta'lim) va farmakoterapiya (dori moddalarini davolashda qo'llash to'g'risidagi ta'lim).","question":"Qaysi farmakologiya dori vositalarining bemorning tanasiga ta'sirini o'rganadi?","answers":{"text":["Klinik"],"answer_start":[0]},"id":253}
{"context":"NAND qurilishi  uch o'lchamli massiv. Aslida, NOR-dagi kabi bir xil matritsa, lekin har bir kesishmada bitta tranzitor o'rniga ketma-ket o'rnatilgan hujayralardan iborat ustun o'rnatiladi. Bunday dizaynda bir kesishmada ko'pgina yopilgan zanjirlar hosil bo'ladi. Kompozitsiya zichligini keskin oshirish mumkin (sotan, ustundagi bitta katak uchun faqat bitta shlyapa o'tkazgichi mos keladi), ammo o'qish va yozish uchun kataklarga kirish algoritmi ko'rinarli darajada murakkablashadi. Shuningdek, har bir liniyada ikkita MOP-tranziistor o'rnatilgan. Tartibsiz chiziqni boshqarish tranzistori (ingl. bit line select transistor) o'rnatilgan bo'lib, u hujayralar ustuni va to'ldirish liniyasi o'rtasida joylashgan bo'ladi. Yerga qarshi joylashgan boshqaruvchi yerga tushirish tranzitori (ingl. ground select transistor) bilan bogʻliq.","question":"NAND dizayni flash xotirasini o'qish va yozish uchun hujayralarga kirish algoritmi bilan nima sodir bo'ladi?","answers":{"text":["ko'rinarli darajada murakkablashadi"],"answer_start":[447]},"id":2831}
{"context":"Pul-kredit (monetar yoki kredit-pul) siyosati (ingl. pul siyosati) - pul bozorining sharoitlari (qisqa muddatli foiz stavkasi, nominal valyuta kursi yoki bank sektorining joriy likvidlik darajasi) orqali umumiy talabni boshqarish uchun pul hokimiyatlarining makroiqtisodiy siyosati, narx barqarorligi, barqaror valyuta kursini saqlash, moliyaviy barqarorlik va muvozanatli iqtisodiy o'sishga ko'maklashish kabi yakuniy maqsadlar kombinatsiyasiga erishish uchun.","question":"Pul-kredit siyosatining eng asosiy maqsadlari nimadan iborat?","answers":{"text":["narx barqarorligi, barqaror valyuta kursini saqlash, moliyaviy barqarorlik"],"answer_start":[283]},"id":1923}
{"context":"Iqtisodiy tahlil - muayyan iqtisodiy hodisalar, jarayonlar, harakatlar, natijalar ni o'rganish va ilmiy tadqiqotning o'zaro bog'liq va o'zaro bog'liq usullari. Iqtisodiyotda iqtisodiy jarayonlar rivojlanishining qonuniyligi va tendensiyalarini aniqlash, samaradorlik ko'rsatkichlariga ijobiy yoki salbiy ta'sir ko'rsatadigan asosiy omillarni aniqlash va baholash maqsadida qo'llaniladi. Iqtisodiy tahlil yordamida alohida tarmoqlar, birlashmalar, korxonalar faoliyat ko'rsatkichlarini yaxshilashning foydalanilmagan zaxiralari aniqlanadi. Iqtisodiy tahlil natijalaridan iqtisodiy jarayonlarni prognoz qilish va istiqbolda rejalashtirish, shuningdek, samarali rivojlanish, daromadli faoliyatni yanada rivojlantirish uchun dasturlar va tavsiyalar ishlab chiqish uchun foydalanadilar.","question":"Iqtisodiy tahlilning ilmiy tadqiqotlari nimaga tegishli?","answers":{"text":["muayyan iqtisodiy hodisalar, jarayonlar, harakatlar, natijalar"],"answer_start":[19]},"id":692}
{"context":"Metallning tozalik darajasiga qarab, bismut bir nechta markalarga bo'linadi. Tozalik darajasi koʻpayishi tartibida bular V2, V1, V00, V000 ((13), V0000 ((13) markalaridir. Davlat standartlari 10928-90 ushbu markalarda aralashmalar tarkibini mos ravishda 2%, 3% va 0,02 foizdan ortiq bo'lmagan miqdorda normalaydi. Metall bismutning narxi uning tozaligiga bog'liq. 2016 yil oxirida jahon bozorida o'rtacha narx taxminan 10 $\/kgni tashkil etardi ((15). Yuqori darajada tozalash markalarini sotib oluvchilar ilmiy markazlardir, xususan, bismut boshqa elementlarni sintez qilish uchun ishlatiladi ((16).","question":"Nimaga bog'liq ravishda bismut bir necha markaga bo'linadi?","answers":{"text":["Metallning tozalik darajasiga"],"answer_start":[0]},"id":1263}
{"context":"Filmli va raqamli fotosuratlarni qo'llash (va hozirda tasvirlarni aniqlash va qayta ishlash metodikalarini rivojlantirish) tergov organlarining faoliyatini tubdan o'zgartirishga, bir qator ishlab chiqilgan sud normalarini yanada xolisroq qilishga va hujjatli xususiyatlari va funksiyalariga asoslangan yangilarini ishlab chiqishga imkon berdi. fotosurat, uning hodisa tasvirini xolisona qayd etish qobiliyatiga asoslangan. Biroq, raqamli fotosuratlar paydo bo'lishi, rasmlarni tahrirlash dasturlari rivojlanishi fotosuratlarning haqiqiyligini isbotlashni juda qiyinlashtirdi. Tushuntirish bugungi kunda filmdagi va raqamli suratlarning aslligini nazorat ostida qabul qilish (default) hisoblanadi.","question":"Nazoratli sharoitda olingan film va raqamli fotosuratlarning aslligini (standart) tan olish nima?","answers":{"text":["Tushuntirish"],"answer_start":[576]},"id":938}
{"context":"Shartli ravishda, profazaning boshlanishi sifatida yadro ichidagi xromatin kondensatsiyasi tufayli mikroskopik ko'rinadigan xromosomalar paydo bo'lgan vaqt qabul qilinadi. Xromosomalar zichlanishi DNKning ko'p darajali spirallashuvi natijasida sodir bo'ladi. Ushbu o'zgarishlar DNK tarkibida bevosita ishtirok etadigan histonlarni modifikatsiya qiluvchi fosforilazlarning faolligi oshishi bilan birga keladi. Natijada, xromatin transkripsiya faolligi keskin pasayadi, yadro genlari inaktivlanadi, yadro oqsillarining aksariyati dissotsiyasiya qiladi. Kondensatsiya qiluvchi singil xromatidlar erta profasada o'zlarining butun uzunligi bo'ylab kogezinnalovlar yordamida juftlangan bo'lib qoladilar, ammo prometafasa boshlanganda xromatidlar o'rtasidagi bog'liqlik faqat sentromerlar sohasida saqlanib qoladi. Kechikkan profazaga qadar singil xromatidlarning har bir sentromerida yetuk kinetoxorlar hosil bo'ladi, bu xromosomalar uchun prometafadagi bo'linish spirtining mikrotubokchalariga qo'shilish uchun zarurdir.","question":"Katta kinetoxorlar singil xromatidlarning har bir sentromerida qaysi fazada shakllanadi?","answers":{"text":["Kechikkan profazaga qadar"],"answer_start":[808]},"id":2060}
{"context":"To'plash (lat. collectio  to'plash, yig'ish)  asosida kolleksiya to'plash bo'lgan faoliyat, ya'ni tizimli ravishda to'plash va biron bir obyektni o'rganish (odatda bir xil yoki umumiy mavzular). Bu san'at asarlari (kitoblar, rasmlar, musiqa asarlari, kinofilmlar, video o'yinlar), tarixiy-madaniy va texnik qimmatliklar va buyumlar ( tangalar, belgilar, pochta markalari ((), modellar ((), avtomobillar) yoki tabiat obyektlari ( hasharotlar, minerallar, mollyuskalar qobig'i ((), gullar) bo'lishi mumkin. Koleksionarlik materiallarni aniqlash, to'plash, o'rganish, tizimlashtirishni nazarda tutadi, bu esa oddiy to'plashdan printsipial farq qiladi.","question":"To'plash va o'rganish qaysi ob'ektlarni to'plash jarayonida sodir bo'ladi?","answers":{"text":["bir xil yoki umumiy mavzular"],"answer_start":[164]},"id":498}
{"context":"Pistonning harakatlanish nisbati silindr diametriga nisbatan (yoki aksincha) DHSning asosiy parametrlaridan biridir. Tez harakatlanuvchi benzinli dvigatellarda bu nisbat 1 ga yaqin bo'ladi, dizel dvigatellarida pistonning yurishi odatda dvigatel qanchalik katta bo'lsa, tsilindr diametri shuncha katta bo'ladi. Pistonni gaz dinamikasi va sovutish nuqtai nazaridan eng maqbul nisbat 1: 1 hisoblanadi. Pistonning tezligi ko'p bo'lgan sari, dvigatelning aylanish moyilligi ko'proq va ish vaqti oralig'i pastroq bo'ladi. Aksincha, silindr diametri qanchalik katta bo'lsa, dvigatelning ish vaqti shunchalik yuqori bo'ladi va past aylanishlarda uning tormi shunchalik past bo'ladi. Odatda qisqa yurishdagi dvigatellar (ayniqsa, poyga dvigatellari) ish hajmi birligiga nisbatan katta aylanish nuqtasiga ega, ammo nisbatan yuqori aylanishlarda (min. Silindr \/ pistonning diametri katta bo'lsa, uning katta chiziqli o'lchamlari sababli pistonning issiqlik oqimi ni ta'minlash qiyinroq, ammo yuqori ish aylanishlarida pistonning silindrdagi tezligi uning ish aylanishlarida uzoqroq ishlaydigan piston tezligidan oshmaydi.","question":"Katta diametrli silindr \/ porsha bilan qanday jarayonni ta'minlash qiyin?","answers":{"text":["pistonning issiqlik oqimi"],"answer_start":[927]},"id":180}
{"context":"Ushbu litsenziyada, shuningdek, Stolman uchun erkin dasturiy ta'minotni tarqatishning asosiy himoyalangan sharti ham ko'rsatiladi: hech bir foydalanuvchi, erkin dasturning modifikatsiya qilingan versiyasini yaratgan bo'lsa, uni erkin dasturiy ta'minotning barcha tamoyillariga rioya qilmasdan tarqatishga haqli emas, ya'ni erkin dasturning modifikatsiyasini erkin emas deb hisoblash. ZoAP (copyright) dan erkinlikni saqlashga undash uchun foydalanadigan bunday litsenziyaning erkinlikni cheklash uchun ZoAPdan foydalanadigan odatiy mulkchilik litsenziyalaridan farqli o'laroq, copyleft (kopileft) atamasi yaratildi  so'z o'ynashi, inglizcha so'zlarning ma'nolari right va left asosida qurilgan. Kopileftning amal qilishi shunga asoslanganki, hosilalar ko'p hollarda o'zlarining tarkibiy qismlarining litsenziyalarini meros qilib oladilar; agar dasturda GPL ostida uchinchi tomon kodining kichik bir qismi ishlatilsa, butun dastur va uning hosilalari ushbu kodning hosilalari bo'lganda GPL ostida tarqalishi kerak. GPLda mualliflarning nomlarini kodda saqlashni talab qilish, ushbu nomlarni reklamalarda ishlatishni taqiqlash, ro'yxatdan o'tgan tovar belgilari haqida ogohlantirish va hokazolarga imkon beradigan bo'lim mavjud. lekin natijadan kelib chiqqan mahsulotlar GPL asosida ishlab chiqarilgan mahsulotlar bo'lib, ular (huquq egalarining alohida ruxsatisiz) ushbu GPL asosida ishlab chiqarilmagan mahsulotlar bo'lib, GPL shartlariga rioya qilmasdan  shu jumladan, erkin bo'lmagan dasturiy ta'minotning ajralmas qismi sifatida tarqatilishi mumkin emas. Shu sababli GNU GPL kabi litsenziyalar ba'zan virus litsenziyasi deb ham ataladi: ular dasturni yuqtirib yuboradi va uning ajralmas qismiga aylanadi.","question":"Kopyleft so'zidagi so'z o'yini qaysi inglizcha so'zlarning ma'nolari asosida qurilgan?","answers":{"text":["right va left"],"answer_start":[663]},"id":1349}
{"context":"XVIII asrning aksariyat kompozitorlaridan farqli o'laroq, Mozart o'z davrining barcha musiqa shakllarida ishlagan va shu bilan birga, ular orasida katta muvaffaqiyatlarga erishgan. Uning ko'pgina asarlari simfonik, konsert, kamera, opera va xor musiqasi asarlari deb tan olingan. Gayd va Betxoven bilan bir qatorda, u Vena klassik maktabining eng muhim vakillariga tegishli. Mozartning tarjimai holi (ayniqsa uning erta o'limining sabablari) spekulyatsiya va bahs-munozaralar mavzusi bo'lib, badiiy uydirmalar va afsonalar asosini tashkil etdi.","question":"Mozart qaysi asrda yashagan?","answers":{"text":["XVIII asr"],"answer_start":[0]},"id":2050}
{"context":"Jumuh va Samuddinlar orasidagi do'stlik buzilganda, har biri kuch orttira boshladi va tez orada ular dushman bo'lib qolishdi. Jamuhada an'anaviy mongol aristokratiyasi qo'llab-quvvatlangan, Temujin esa meritokratik usulni qo'llab-quvvatlagan va ammo, past darajadagi izdoshlarni jalb qilgan. Uning merketlarni mag'lub etishi va shamanning Kokochu Abadiy ko'k osmon Temujinni dunyoga bo'ysundirishini e'lon qilishi Temujinning hokimiyatga ko'tarilishiga sabab bo'ldi. 1186 yilda Temujin mo'g'ul xoni etib saylandi. Ammo Temujinning tezda ko'tarilishidan qo'rqib, Jamuh Temujinning ambitsiyalarini to'xtatish uchun tezkor choralar ko'rdi. 1187 yilda u o'ttiz minglik qo'shin bilan sobiq do'stiga qarshi hujumni boshladi. Temujin hujumni qaytarish uchun o'z izdoshlarini shoshilinch yig'di, ammo Dalan-Baljut jangida halokatga uchradi. Jamuh odamlarni juda qo'rqitdi va yetmishta yosh asirni qozonlarda tiriklayin qaynatish bilan o'z obro'siga zarar etkazdi, bu esa uning ko'plab potentsial izdoshlarini qo'zg'atdi va Temujinga nisbatan mehr uyg'otdi. Tooril, Temujinning homiysi sifatida, Qoraxitay xonligiga surgun qilingan. Temujinning keyingi o'n yil davomida qanday yashagani noma'lum, chunki tarixiy yozuvlarda bu davr haqida deyarli hech narsa yozilmagan.","question":"Qaysi shaman e'lonlari Temujinni ko'tarishga yordam berdi?","answers":{"text":["Kokochu"],"answer_start":[339]},"id":3033}
{"context":"Videodagi DVD-ni ijro etish uchun DVD-optik drayv va MPEG-2 dekoderi (ya'ni apparat dekoderi bilan maishiy DVD-o'yinchisi yoki dekoderi o'rnatilgan kompyuter DVD-drayvi va dasturiy pleyer) kerak. DVD-dagi filmlar video uchun MPEG-2 algoritmi va ovoz uchun turli (ko'pincha ko'p kanalli) formatlardan foydalangan holda siqilgan. Siqilgan video bitrate 2000 dan 9800 Kbit\/s gacha gacha, ko'pincha o'zgaruvchan (VBR) bo'ladi. PAL standarti uchun video kadrning o'lchami 720×576 nuqtaga teng, NTSC standarti uchun esa  720×480 nuqtaga teng.","question":"Qisqartirilgan video bitrate nechaga teng?","answers":{"text":["2000 dan 9800 Kbit\/s gacha"],"answer_start":[351]},"id":1997}
{"context":"Sovet moliya nazariylari umumiy tan olingan jamoat moliyalarining taqsimlash (qayta taqsimlash) funksiyasi bilan bir qatorda nazorat funksiyasini ham ajratib ko'rsatgan. Birinchi funksiya  har qanday davlat moliyalari uchun umumiy bo'lgan, ammo sotsialistik iqtisodiyotda taqsimlash funksiyasi nafaqat pul resurslarini qayta taqsimlashga, balki milliy daromadning dastlabki taqsimot munosabatlariga ham tatbiq etilgan. Nazorat funksiyasi sovet moliyalarining o'ziga xos funksiyasi sifatida aniqlandi (69). Shu bilan birga, sovet moliya nazariyasida qayta taqsimlash atomi o'zining dastlabki ma'nosini (qimmat pullilardan kambag'allarga taqsimlash) yo'qotib, t. n. o'lchash ishlab chiqarish korxonalari ichidagi birlamchi taqsimot. Bunday qayta taqsimlash tufayli SSSRda zarar ko'radigan korxonalar va hatto butun tarmoqlar mavjud bo'lishi mumkin edi, ularning zararlari davlat byudjeti orqali boshqa jamoat korxonalari va tarmoqlarining foydasi hisobiga qoplangan.","question":"Taqsimoti funktsiyasi faqatgina sotsialistik iqtisodiyotga xosmi?","answers":{"text":["har qanday davlat moliyalari uchun umumiy bo'lgan"],"answer_start":[189]},"id":1469}
{"context":"Jamiyat uchun eng katta ahamiyatga ega bo'lgan muammo - amaldorlar orasida manfaatlar to'qnashuvi yuzaga kelishi muammosi. Korrupsiyaga qarshi kurashish to'g'risida (2008 yil 25 dekabr) 273-sonli Federal qonunda manfaatlar to'qnashuvi davlat yoki munitsipal xizmatchining shaxsiy manfaatlari (to'g'ridan-to'g'ri yoki bilvosita) ularning lavozim (xizmat) majburiyatlarini lozim darajada bajarishiga ta'sir qiladigan yoki ta'sir qilishi mumkin bo'lgan va davlat yoki munitsipal xizmatchining shaxsiy manfaatlari bilan fuqarolar, tashkilotlar, jamiyat yoki davlatning huquqlari va qonuniy manfaatlari o'rtasida fuqarolar, tashkilotlar, jamiyat yoki davlatning huquqlari va qonuniy manfaatlariga zarar etkazishi mumkin bo'lgan qarama-qarshilik paydo bo'lgan yoki paydo bo'lishi mumkin bo'lgan vaziyat sifatida belgilanadi. Shaxsiy manfaatdorlik deganda davlat fuqarolik xizmatchisi tomonidan lavozim majburiyatlarini bajarayotganda pul yoki natura shaklidagi daromadlar, bevosita o'zi yoki yaqin qarindoshlari yoki mulki bo'lgan shaxslar uchun, shuningdek davlat fuqarolik xizmatchisi moliyaviy yoki boshqa majburiyatlar bilan bog'liq bo'lgan fuqarolar yoki tashkilotlar uchun moddiy foyda ko'rinishidagi daromadlar olish imkoniyati tushuniladi.","question":"Davlat yoki shahar hokimiyati xodimining shaxsiy manfaatlari nimaga ta'sir qilishi mumkin?","answers":{"text":["ularning lavozim (xizmat) majburiyatlarini lozim darajada bajarishiga"],"answer_start":[328]},"id":430}
{"context":"1981 yilning bahorida Madonna Chikkon Gotem ovoz yozuv studiyasi egasi Kamilla Barbon bilan tanishadi. Tez orada Barbon qo'shiqchi guruhdan ketishi sharti bilan uning shaxsiy menejeri bo'lishni taklif qiladi. Chikkon bu taklifga darhol rozi bo'ldi. Barbon, ssenada raqsga erkinlik berish uchun (71) Madonna gitarasiz ijro etishini qaror qiladi. Kamilla, shou-biznesning erkaklar shohligidagi kam sonli ayol menejerlardan biri bo'lganini ta'kidlab, (74) potentsial yulduzni ko'rganini faxr bilan eslaydi. Menedjer bilan tanishishdan oldin Chikkon juda qiyin ahvolda edi - u erkaklar pijamalarida sahnaga chiqardi, uchrashgan yigitlardan ovqat so'radi, faqat velosipedda yurdi va arzon studiyada noqonuniy yashadi (75).","question":"Nima uchun gitarasiz chiqish qarori qabul qilindi?","answers":{"text":["ssenada raqsga erkinlik berish uchun"],"answer_start":[257]},"id":434}
{"context":"Prokofyevning maqolalar to'plamida (2016) Prokofyev va boshqa mahalliy kompozitorlarga nisbatan rus kompozitori va rus kompozitorlari birikmasi 10 marta ishlatilgan, rus kompozitorlari esa faqat 1 marta ishlatilgan. So'nggi yillarda rus kompozitori S. S. bilan Prokofyev O. maqolalarida keltirilgan. L. Q. To'qqiztaSergey Prokofyev Sovet Rossiyasida: konformistmi yoki erkin rassommi? (2013), Litteraturnaya gazeta (2016) va Kompozitorlarning ochiq tanlovi to'g'risidagi nizomda Prokofyevlar vaqti (2017). Oh, bu juda yaxshi. L. Q. Devyatova S. M. Q. Slonimskiy S. davomi haqida S. bilan XIX asr rus klassiklarining ijodiy liniyasiga asoslangan va kompozitor o'zini rus madaniyati, milliy an'analari bilan tarbiyalangan haqiqiy rus va musiqachi deb his qilganini yozgan. Shunday qilib, Prokofyev jahon klassik musiqasida rus milliy an'analarining tashuvchisi va novatori sifatida ishtirok etadi.","question":"O. maqolasi nima deb nomlangan edi? L. Q. S.S.Prokofyev haqida to'qqizinchi?","answers":{"text":["Sergey Prokofyev Sovet Rossiyasida: konformistmi yoki erkin rassommi? "],"answer_start":[315]},"id":238}
{"context":"Bir muncha vaqt o'tgach, fuqarolar oldidagi hisoblanmagan majburiyatlarning taxminan 76 milliard rubl haqida gap ketayotganligi aniqlandi. Ular maxsus kompyuter dasturi tufayli bank balansida aks etmagan, chunki kechqurun fuqaro mablag'lari omonatga joylashtirilganda, avtomatik ravishda shartnoma bekor qilingan va omonatchining xohishiga ko'ra boshqa shartnomalar tuzilgan - masalan, bank egalari tuzilmalari bilan turli xil zanjirlar bo'yicha bog'liq bo'lgan ba'zi kompaniyalarning qimmatli qog'ozlarini sotib olish uchun. Bu bankka, Markaziy bank tomonidan fuqarolardan jalb qilingan mablag'lar hajmini cheklashlariga qaramay, biznesni aholi pullari hisobidan moliyalashtirishga imkon berdi.","question":"Fuqarolar oldidagi hisobda olinmagan qancha milliard rubl to'g'risida gap bormoqda?","answers":{"text":["76 milliard rubl"],"answer_start":[85]},"id":1016}
{"context":"2008 yildan boshlab, motorlar reglamenti muzlatilgan, ya'ni motorlarni qayta ishlash taqiqlangan, faqatgina ishonchlilik bilan bog'liq ayrim o'zgarishlar bundan mustasno. FIA har bir o'zgarishni tasdiqlaydi. Ba'zi jamoalar ushbu huquqdan (Flavio Briatorning fikricha) dvigatellarning quvvatini oshirish uchun foydalangan. Bundan tashqari, yonilg'i va moylash materiallari tarkibi yaxshilanmoqda. 2010 yilda yoqilg'i to'ldirish bekor qilinganligi sababli, dvigatelning tejamkorligi alohida ahamiyatga ega bo'ladi, chunki startda tejamkor dvigatelli mashinalar kamroq yoqilg'i bilan ishlay oladilar.","question":"Qaysi yilda benzin to'ldirish bekor qilindi?","answers":{"text":["2010 yilda"],"answer_start":[396]},"id":289}
{"context":"Dunyo bo'ylab ko'plab ta'lim muassasalarida elektron biznes sohasida o'qitish dasturlari mavjud: bakalavr, magistrlik, qo'shimcha ta'lim dasturlari, MBA dasturlari, aspirantura. Elektron biznes sohasidagi ta'lim katta onlayn va oflayn kompaniyalarda ishlash uchun yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlashga yo'naltirilgan. Magistrlar yuqori bo'g'in menejerlari sifatida tayyorlanadilar (qarshida - CEO, CTO, iqtisodiyot va informatika bo'yicha direktor).","question":"Qanday qilib menejerlar magistrlarni tayyorlaydilar?","answers":{"text":["yuqori bo'g'in"],"answer_start":[336]},"id":1230}
{"context":"6) Xromosomlarning metakinez va qutblarga qarab ketishida orqada qolishi kinetohor hududidagi xromosomlarning shikastlanishi natijasida yuzaga keladi. Xavfli xromosomalar sitoplazmada passiv ravishda harakatlanadi va oxir-oqibat yoki hujayradan parchalanadi va chiqariladi, yoki tasodifan bola yadrolardan biriga tushadi yoki alohida mikrokadr hosil qiladi. Xromosomalar orqada qolishi o'sma hujayralari to'qimachilik madaniyatlarida va shuningdek, xromosoma kinetoxorlari ultrabinafsha nurlar mikrobochkasi bilan nurlanayotgan tajribalarda kuzatilgan.","question":"Xromosomalar qayerda ortda qolgan?","answers":{"text":["o'sma hujayralari to'qimachilik madaniyatlarida"],"answer_start":[386]},"id":763}
{"context":"Arab-musulmon olamining har bir burchagida xalliografiya ustalari bor edi. Eng mashhur kaligrafiyachilar orasida: Xalid ibn al-Hayyadj, al-Faraxidi (VII asr), al-Dahak, al-Ishoq, Ahmed al-Kalb, Ibrohim va Yusuf al-Sharaji, Axval al-Muharrir (IX asr), Muhammad ibn Ali ibn Muqla, Ibrohim as-Suli (X asr), Abul-Hasan Ali ibn al-Bavvab (XI asr), Fatima al-Bag'dadi va Shuhdad bint al-Aribna (XII asr), Yakut al-Mustasim (XIII asr), al-Qalqasandi (XV asr) va boshqalar bor edi. Kaligrafiya uslublari tizimini va uning sirlarini o'rgatish metodikasini ishlab chiqqan Yakut al-Mustasim (12031298) eng yaxshi kalligrafiyachi hisoblanadi.","question":"Yakut al-Mustasimi qaysi davrda yashagan?","answers":{"text":["12031298"],"answer_start":[581]},"id":1260}
{"context":"Shundan so'ng, bir asr davomida tajribalar olib borildi. Bunda asosiy e'tibor maxsus ohaktosh va loy konlarini qazib olishga, ushbu komponentlarning optimal nisbatini va yangilarini qo'shishga qaratildi. Faqatgina 1844 yildan keyin xomashyo aralashmasining komponentlari nisbatining aniqligi bilan bir qatorda, birinchi navbatda, ohakning oksidlar bilan mustahkam birikishiga erishish uchun yuqori kuydirish harorati (taxminan +1450 ° C, 1700 K) zarurligi xulosasiga kelishdi. Bu uch oksid, ohak bilan pishirilganidan so'ng, gidravlik xususiyatlarini belgilaydi; ularni gidravliklikni ta'minlovchi oksidlar (gidravliklik omillari) deb atashadi.","question":"Oksidlar, ayniqsa, ohak bilan ishlov berilganidan keyin nimaga aylanadi?","answers":{"text":["gidravlik xususiyatlarini"],"answer_start":[525]},"id":2132}
{"context":"Jinsiy bo'lmagan organizmlarda, ko'payish paytida genlar boshqa organizmlarning genlari bilan aralashmaydi. Jinsiy ko'payish orqali avlodlar esa ota-onalarining xromosomalarini tasodifiy ravishda bir-biriga qo'shib oladilar. Bundan tashqari, jinsiy hujayralarning meyotik bo'linishi jarayonida homologik rekombinatsiyaga olib keladigan krossingover sodir bo'ladi, bu esa ikki homologik xromosoma qismlarini almashtirishdan iboratdir. Rekombinatsiya allellar tezligini o'zgartirmaydi, lekin ularning yangi kombinatsiyalari hosil bo'ladi. Shunday qilib, jinsiy ko'payish odatda irsiy o'zgaruvchanlikni oshiradi va organizmlarning evolyutsiyasini tezlashtirishi mumkin. Biroq, jinsiy ko'payish ko'pincha foydali va jinsiy ko'payish mavjudotlarida rivojlanishi mumkin.","question":"Xrossingovern nimaga olib keladi?","answers":{"text":["homologik rekombinatsiyaga olib keladigan"],"answer_start":[294]},"id":2474}
{"context":"Involution  sifatida tushish, degradatsiya, Ruhning materializatsiyasi  evolyutsiyaga nisbatan mantiqiy ravishda dastlabki bo'lgani uchun, hissiylikka sho'ng'igan odamlar tabiiy ravishda ularning moddiy o'ziga xos yo'lni bosib o'tadilar (Plotin, jonning pastki qismi bo'yicha) va ularning mutlaq o'ziga qarama-qarshi (Plotin, jonning yuqori qismi bo'yicha). Ular o'zlarining mutlaq tabiatidan qanchalik uzoqlashsa, qaytish shunchalik qiyin bo'ladi. Ota-onasi tomonidan tark etilgan va begonalar tomonidan tarbiyalangan bolalar o'z otalarini taniy olmaydilar va kelib chiqishini unutib, o'zlarini to'g'ri aniqlay olmaydilar  shunday qilib, bu odamlarning jonlari, dastlabki manbadan uzoqlashib, mavjudlikning so'nggi asoslarini, otasini, o'zlarini, o'tmishlarini unutib qo'yadilar.","question":"Ota-onasi tomonidan tark etilgan va begonalar tomonidan tarbiyalangan bolalarga nima bo'ladi?","answers":{"text":["o'z otalarini taniy olmaydilar"],"answer_start":[527]},"id":2473}
{"context":"Bir ta'rifga ko'ra viruslar hayotning shaklidir, boshqasiga ko'ra viruslar tirik organizmlar bilan aloqada bo'lgan organik molekulalar majmuidir. Viruslar tirik mavjudot chegarasidagi organizmlar sifatida tavsiflanadi. Viruslar tirik organizmlarga o'xshashdir, chunki ular o'zlarining genlar to'plamiga ega va tabiiy tanlanish orqali evolyutsiya qiladilar, shuningdek, o'zlarining nusxalarini o'zlari yig'ish orqali ko'paytirish qobiliyatiga ega. Viruslar genetik materialga ega, ammo hujayra tuzilmasidan mahrum, bu esa odatda tirik moddalarning asosiy xususiyati deb hisoblanadi. Viruslarning o'z metaboliti yo'q va ular o'z molekulalarini sintez qilish uchun uy hujayralariga muhtoj. Shuning uchun ular hujayra tashqarisida ko'paymaydilar. Shu bilan birga, Rikketsiya va Xlamidiya kabi bakteriyalar, garchi ular xonadon hujayralaridan tashqarida ko'payishga qodir bo'lmasalar ham, tirik organizmlar deb hisoblanadilar. Umumiy hayot shakllari hujayralar bo'linishi orqali ko'payadi, virus zarralari esa infektsiyaga uchragan hujayra ichida o'z-o'zidan yig'iladi. Kristallarning ko'payishi viruslarning mutatsiyalarni meros qilib olishlari va tabiiy tanlanish bosimlari ostida bo'lishlari bilan farq qiladi. Virus zarralarining hujayra ichida o'z-o'zini yig'ishi, hayot o'z-o'zini yig'uvchi organik molekulalar shaklida paydo bo'lishi mumkinligi haqidagi gipotezani qo'shimcha tasdiqlaydi. 2013 yilda ba'zi bakteriofaglarning o'zlarining moslashuvchan immun tizimiga ega ekanligi haqidagi ma'lumotlar virusni hayot shakli sifatida belgilash uchun qo'shimcha dalil bo'ldi.","question":"Birinchi ta'rifga ko'ra viruslar nima?","answers":{"text":["hayotning shakli"],"answer_start":[28]},"id":2030}
{"context":"1958 yilda Bank of America ko'k-oq-oltin rangli BankAmericard kartasini chiqardi. BankAmerica kartalarining milliy mashhurligi ortib borgani sayin, ularni qo'llab-quvvatlash uchun alohida tashkilot BankAmericard Service Corporation tashkil etildi, u barcha BankAmericard kartalari bilan bog'liq operatsiyalarni o'z ichiga olgan va kartalarni chiqarish uchun litsenziyalarni boshqa banklarga sotishni boshlagan. So'nggilar kartalarni boshqarish standartlari va qoidalariga rioya qilishlari kerak edi. Statusi bo'yicha bu banklar a'zo bo'ladigan uyushma edi.","question":"BankAmerica kartalarini qo'llab-quvvatlaydigan tashkilotning nomi nima?","answers":{"text":["BankAmericard Service Corporation"],"answer_start":[198]},"id":1360}
{"context":"Dastlab Nansen 300 ming. Norvegiya kronasi (16 875 ingliz funtlari = 168 750 rubl. ((107)), shu jumladan kema, jihozlar, jamoa maoshi va ekspeditsiya a'zolarining oilalarini saqlash qiymati. 1890 yil 30 iyunda storting qarori bilan Nansenga 200 ming so'm mablag'ajratildi. (108) Ekspeditsiyaning tarkibi norvegiyalik bo'lishi shart qilingan. Storting majlisida Nansen ekspeditsiyasi masalasi bo'yicha qizg'in munozaralar bo'lib o'tdi, bunda byudjet komissiyasi davlat tomonidan moliyalashtirishga qarshi bo'ldi. Natijada subsidiya ovoz berishga chiqarilib, 73 deputat bunga qoʻshilib, 39 nafari qarshi (109) ovoz berdi. 1891 yil yanvar oyida qolgan xarajatlarni qoplash uchun 20 ming dollarlik xayriya bilan boshlagan milliy obunachi ochildi. Shvetsiya va Norvegiya shohi Oskar II. Nansen, jamoatchilik fikridan qo'rqib, iloji boricha, xorijiy moliyaviy yordamdan qochgan. Barcha xarajatlar 445 ming soʻmni tashkil etdi. 25 ming so'mdan (pound sterling) 110). ~ ~ ~ Qimmatli qog'ozlar","question":"Nansen dastlabki hisob-kitoblar uchun qancha pul sarflagan?","answers":{"text":["300 ming. Norvegiya kronasi"],"answer_start":[15]},"id":2841}
{"context":"Birinchi navbatda fonologiya, ayniqsa klassik fonologiya, fon tizimi, ya'ni segmentlarning ishlashi bilan shug'ullandi, ammo uning vakolat doirasiga boshqa hodisalar ham kiradi. Bunga tipologiya va ruxsat etilmagan aksenta tizimlari va  kengroq  boshqa prosodik vositalarni o'rganish, masalan, tovush, metrik tuzilish, intonatsiya va boshqalar kirishi mumkin. e) Bundan tashqari, fonologiyaning ba'zi tushunchalarida, til birliklarining fonem tarkibi, ularning prosodik tavsifi va boshqalar bilan bog'liq bo'lgan turli xil morfologik jarayonlar kiritilgan: bularga, masalan, epentez, reduplyatsiya, kesish va shu kabilar kiradi.","question":"Bu fonologiya segmentlarning faoliyatidan tashqari yana nimalarni o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["tipologiya va ruxsat etilmagan aksenta tizimlari"],"answer_start":[184]},"id":2142}
{"context":"Raqamli iqtisodiyotni baholash ko'plab qiyinchiliklar va bahs-munozaralarga sabab bo'lmoqda. Ba'zi mualliflar elektron iqtisodiyotni to'g'ridan to'g'ri (toza onlayn biznes) va bilvosita (aralash korxonalarning raqamli faoliyati) ga bo'ladilar. 2010 yilda Boston Consulting Group kompaniyasi Internet iqtisodiyotini 2,3 trillion dollar deb baholadi, bu 20 mamlakatlar guruhi uchun, YaIMning 4,1 foizi. Oxford Economics hisobotida 2013 yilda raqamli iqtisodiyotning umumiy hajmi 20,4 milliard dollar deb baholangan, bu esa dunyo bo'ylab savdolarning taxminan 13,8 foizini tashkil etadi.","question":"Qaysi kompaniya 2010 yilda 20 mamlakat guruhida Internet iqtisodiyotining hajmini 2,3 trln dollarga teng deb taxmin qilgan?","answers":{"text":["Boston Consulting Group"],"answer_start":[255]},"id":994}
{"context":"Qizil terror nafaqat tiriklarni, balki o'liklarni ham yo'q qildi va u Klaipeda qabristonida to'xtatilmadi... Litva tilida yozilgan bu yozuv tashrif buyuruvchilarga 1977 yilgacha Bu yerda nemislar va memelenderlar dafn etilgan qabriston joylashgan edi. Hukumat ko'rsatmalari bo'yicha qabrlar yer bilan tekislangan. Bizning kunlarimizga qadar qabristonning shimoli-sharqiy burchagida bir nechta qabr ustunlari saqlanib qolgan. O'sha yillarda maraoderlar vayron bo'lgan qabristondan olib chiqib, noyob temir xochlarni saqlab qolishga muvaffaq bo'lishdi, ular respublika mustaqillikka erishgandan so'ng davlatga qaytarildi va Temirchilik buyumlari muzeyida saqlanmoqda. Qabristonni tiklash niyati kechiktirildi moliyalar yo'qligi sababli. Hozirda bu joy sayr qilish uchun qulay joy bo'lib, zamonaviy haykallar orasida bu yerning tarixi bilan tanish bo'lmagan sayyohga sobiq qabristonni eslatadigan hech narsa yo'q.","question":"Nima uchun Klaipeda hukumati buzilib ketgan qabristonni tiklay olmaydi?","answers":{"text":["moliyalar yo'qligi sababli"],"answer_start":[707]},"id":1571}
{"context":"Har bir legionga deyarli bir xil miqdordagi yordamchi qo'shinlar berilgan edi  bularga ko'plab mutaxassislar  sapyorlar, razvedkachilar, shifokorlar, bayroqchilar (Rim armiyasi so'zning zamonaviy tushunchasida bayroqlarga ega bo'lmagan  ularni uzun daraxtdagi burgutlar ko'rinishidagi legion gerblari almashtirgan), kotiblar, tashlash qurollari va qamal minoralari xodimlari, turli xizmat bo'linmalari va fuqaro bo'lmagan bo'linmalar (Rim fuqaroligi ularga ishdan bo'shatilganda berilgan)  yengil kavaleriya, yengil piyodalar, qurol ustaxonalari xodimlari kirgan.","question":"Rim armiyasida bayroqning o'rniga nima qo'yildi?","answers":{"text":["uzun daraxtdagi burgutlar ko'rinishidagi legion gerblari"],"answer_start":[244]},"id":1498}
{"context":"1512-1797 yillarda Italiyaning shimolida strategik muhim va unumli Valtellina viloyati Graubunden nazorati ostida bo'lgan. O'ttiz yillik urush (16181648) davrida Graubyunden Ispaniya va Gabsburglar uchun Valtellin uchun uzoq vaqt kurash olib bordi. Frantsuz inqilobi yana partiyalar kurashini boshdan kechirgan. 1797 yilda bu viloyatning asosan italyan aholisi inqilobiy Fransiya qo'shinlari ko'magida (Napoleon Bonapartning birinchi italyan bosqichi davomida) isyon ko'tardi, shundan so'ng Valtelina frantsuzlar tomonidan tashkil etilgan Tsisalpa respublikasiga qo'shildi.","question":"\"Grawbunden Valtellina uchun kim bilan uzoq vaqt kurash olib borgan\"?","answers":{"text":["Ispaniya va Gabsburglar"],"answer_start":[174]},"id":450}
{"context":"Avstriyadagi 300 dan ortiq jamoat bu modelga qiziqish bildirganida, Avstriya Milliy banki o'z monopoliyasiga tahdid solganini ko'rib, mahalliy pullarni bosishni taqiqladi. Garchi bu bahs uzoq vaqt davom etgan va hatto Avstriyaning oliy sud instansiyalarida ko'rib chiqilgan bo'lsa-da, Vergl ham, boshqa Evropa hamjamiyatlari ham bu tajribani takrorlay olmadilar. Biroq taqiqlar Yerli hokimiyat tomonidan pulni bevosita chiqarish ga tegishli bo'lib, ular Milliy bank nazorati ostida emas, balki Gesellning prinsiplari bilan bog'liq emas edi.","question":"Avstriya Milliy bankining taqiqlari nimaga tegishli edi, Avstriyadagi 300 dan ortiq jamoalar mahalliy pulga qiziqish bildirganida?","answers":{"text":["Yerli hokimiyat tomonidan pulni bevosita chiqarish"],"answer_start":[378]},"id":1089}
{"context":"O'zboshimchalik bilan kirish vaqti (ingl. random access time) - vinchester o'qish \/ yozish boshini magnit diskning ixtiyoriy qismida joylashtirish operatsiyasini bajaradigan o'rtacha vaqt. Ushbu parametrning diapazoni  2,5 dan 16 ms gacha Odatda, serverlar uchun disklar eng kam vaqtga ega (masalan, Hitachi Ultrastar 15K147  3,7 ms), portativ qurilmalar uchun eng katta  disklar (Seagate Momentus 5400.3  12,5 ms). Taqqoslash uchun, SSD-disklarda bu parametr 1 ms dan kamroq.","question":"Qaysi vaqtda erkin kirish mumkin?","answers":{"text":["2,5 dan 16 ms gacha"],"answer_start":[219]},"id":2141}
{"context":"Aslida Lika deb nomlangan asarning beshinchi qismi tadqiqotchilar tomonidan eng asosiy deb nomlangan: aynan unda qahramonning o'sishi, birinchi o'tkir hissiyotni boshdan kechirishi sodir bo'ladi. Sevgi bilan sinov ularda rassom va shoirni tug'diradi ((195). Aleksey Arsenyevning sevgilisi Likaning prototipi Varvara Paschenko ekanligi haqidagi taxminlar Muromtsova tomonidan bir necha bor rad etilgan. Uning so'zlariga ko'ra, qahramonda Buninning turli yillarda sevgan ayollarining xususiyatlari birlashtirilgan. Masalan, tashqi qiyofasi bilan Jizni Arsenyeva qahramoni birinchi yozuvchi xotini  Anna Nikolayevna Tsakni ga ko'proq o'xshaydi; alohida epizodlar Bunin va Muromtsovaning o'rtasida shakllangan munosabatlarning tafsilotlarini takrorlaydi ((196). Biroq Aleksey Arsenyevning Likaning his-tuyg'ulari yosh Buninning his-tuyg'ulari bilan bir xil. Romanning so'nggi satrlari (Men uni yaqinda tushimda ko'rdim...) Ivan Alekseyevichning Paschenko bilan ajrashgandan so'ng yozgan xatlaridan birida aytilgan tan olishga yaqin: Men seni tushimda ko'rdim  sen o'ng tomonida kiyim kiygan holda yotgan eding, uxlaganday eding (197).","question":"\"Arsenyov hayoti\" qahramoni tashqi ko'rinishidan kimga o'xshaydi?","answers":{"text":["yozuvchi xotini  Anna Nikolayevna Tsakni"],"answer_start":[579]},"id":488}
{"context":"O'rta asrlarda yarim aylana (yoki aylana) kemiruvchi ko'priklar va o'q-qo'rg'onli ko'priklar ikki asosiy turga aylandi. Birinchi turi Rim an'anasiga asoslangan, ikkinchisi sharq arxitekturasidan o'zlashtirilgan va ko'p o'tmay mashhurligini yo'qotgan, chunki u ko'prikning balandligini asossiz ravishda oshirgan. O'rta asrlarda ko'prik qurishda yana bir hodisa, barcha yirik Evropa shaharlarida paydo bo'lgan ko'cha ko'priklari bo'ldi (masalan, Florensiyadagi Ponte Vekkkio). O'rta asrlarda ko'priklarda dekor paydo bo'ldi (bu XIV asr oxirida sodir bo'ldi): masalan, gotik uslubda Pragadagi Karl ko'prigi bezatilgan.","question":"Praga shahridagi Karl ko'prigi qanday uslubda bezatilgan?","answers":{"text":["gotik uslubda"],"answer_start":[566]},"id":787}
{"context":"Erta neolit davrida (70006000 b.e. e.) Sitsiliya hududida kardial sopolchilik madaniyati egalari yashaydilar. Erta yozuv davrigacha Sitsiliya qo'shni Malta bilan sinxron rivojlangan, ular bir xil xususiyatlarga ega bo'lgan barcha arxeologik madaniyatlarni taqdim etadi (qarang. tarixiy Malta), faqatgina Sitsiliyada megalit ibodatxonalar qurilmagan (ya'ni u Maltaga nisbatan bo'ysunuvchan mavqega ega bo'lishi mumkin edi). Biroq, bu ham to'g'ri, chunki Sitsiliyada kichik dolmenlar topilgan, ular erta bronza davrida (22001800 yillar) paydo bo'lgan. a.), keyin Malta megalit ibodatxonalari, shuningdek, Malta va bu kichik orol Sicily aholisi hujum ko'rsatadi taqdim.","question":"Erta neolitik davrni nomlang?","answers":{"text":["70006000 b.e. e."],"answer_start":[21]},"id":714}
{"context":"Litva tilida 12 ta ovoz harfi mavjud. Standart lotin harflariga qo'shimcha ravishda diakritik belgilar uzoq (ilgoji: y, ū) va burun (nosinė: ą, ę, į, ų  og'on bilan belgilanadi) talaffuzlarni belgilash uchun ishlatiladi, bu harflar hozirgi polyak tilidagi ba'zi talaffuzlar singari burun bilan talaffuz qilingan vaqtdan qolgan. Ushbu o'zgartirilgan talaffuz (ė dan tashqari) zamonaviy nutqda asosiy talaffuzlardan tovushida farq qilmaydi va asosan yozuvda tarixiy yukni olib boradi.","question":"Litva tilida bu harflar burun bilan talaffuz qilingan vaqtdan qolgan uzun va burun tovushlarini belgilash uchun nima ishlatiladi?","answers":{"text":["diakritik belgilar"],"answer_start":[84]},"id":1489}
{"context":"Parvoz sport, Yacht, Seyling (ingl. Sailing) - sportchilarning, asosan, yaxtalar ustida o'rnatilgan yelkanli jihozlardan foydalangan holda raqobatlashadigan faol suv sporti turi. Ushbu sport turi bilan shug'ullanish geografik joylashuvdan kelib chiqqan holda qulay bo'lgan mamlakatlarda yelkanli sport eng katta rivojlanishni boshdan kechirgan. Yachting Gollandiyada paydo bo'ldi (1) XVI asrda. Jaght so'zi (o'zgartirilgan, ehtimol jagen  quvib chiqarish, ta'qib qilish) birinchi marta 1599 yilgi Gollandiya-latin lug'atida qayd etilgan.","question":"Qachon yelka suzish paydo bo'lgan?","answers":{"text":["XVI asrda"],"answer_start":[384]},"id":623}
{"context":"Prosalarda, orgnabor birinchi va urushdan keyingi besh yilliklar uchun, sanoat, transport va yangi qurilmalar uchun ishchi kuchini to'plash ommaviy ravishda amalga oshirilganida, yorqin ko'rsatilgan. Birinchi besh yillik rejaning surunkali sanoatlashtirilishini amalga oshirish sanoat va qurilish sohasiga ishchi kuchining katta kontingentini jalb qilishni talab qildi. Biroq, mehnat resurslarini taqsimlashning eski tashkiliy shakllari (mehnat birjalari orqali ishchi kuchini yollash va ishdan bo'shatish) bu vazifani hal qila olmadi. Xo'jalik yurituvchi tashkilotlar tomonidan kolxozlar, kolxozlar va yakka tartibdagi shaxslar bilan shartnomalar tuzish orqali sanoatni va qurilishni mehnat resurslari bilan to'ldirishning yanada ishonchli va barqaror shakli talab etilardi. SSR Markaziy saylov komissiyasi va Xalq qo'mitasining 1931 yil 30 iyundagi qarori O'tish haqida tashkil topshirish tartib-taomillarida birinchi va asosiy normativ hujjat bo'ldi. Qarorda sanoat, qurilish va transportga shartnoma asosida ishga ketayotgan kolxozchilar va yakka tartibdagi ishchilarning moddiy manfaatdorligini kuchaytirish chora-tadbirlari nazarda tutilgan. Kolxozchi-kotiblar ish haqidan artelning jamoat fondlariga ajratmalar qilishdan to'liq ozod qilingan; ularga qaytganlarida birinchi navbatda kolxozda ish berildi, qishloq xo'jaligi solig'i yarmiga kamaytirildi. Ko'chmanchilarni ajratgan kolxozlar moddiy mukofot olishgan. Sanoat va boshqa tarmoqlar uchun ishchi kuchini jalb qilish mas'uliyati tuman ijroiya qo'mitalari va qishloq kengashlariga yuklangan. Sanoat korxonalari va qurilishlarda Xalq mehnati va viloyat mehnati naryadlari bo'yicha ishchi kuchini yig'ish uchun apparat yaratildi. 1931-1932 yillarda tashkilot sanoat va qurilish ishchi kuchini ta'minlashdagi keskinlikni yumshatdi.","question":"Bu qaror qanday nomlangan edi?","answers":{"text":["O'tish haqida"],"answer_start":[858]},"id":118}
{"context":"O'rganish osonligi uchun haqiqiy tanani ideal tanasi bilan almashtiring, faqatgina ko'rib chiqilayotgan holat uchun eng muhim xususiyatlarni ajratib oling. Ko'p fanlarda qo'llaniladigan bunday yondashuvni abstraktlashtirish deb atashadi. Muayyan xususiyatlarga ega bo'lgan ideallashtirilgan jismni ajratib olganidan so'ng, nazariya quriladi. Bunday nazariyadan kelib chiqadigan haqiqat, ideallashtirish ob'ektning muhim xususiyatlarini qanchalik yaxshi aks ettirishiga bog'liq. Buni nazariy jihatdan ideal model asosida va tajriba asosida olingan tadqiqotlar natijalarini taqqoslash orqali baholash mumkin.","question":"Qaysi holatlarda haqiqiy tanani ideal tanasi bilan almashtiradilar?","answers":{"text":["O'rganish osonligi uchun"],"answer_start":[0]},"id":297}
{"context":"Garchi Formula-1 mashinalari tez-tez tezlikni 300 km\/s oshirib yuborsa ham, Formula-1 eng tezkor avtomobil poygasi seriyasi hisoblanmaydi, chunki unda motorlarning ko'plab parametrlari sezilarli darajada cheklangan (havo hajmi cheklangan, mavsum davomida kuch qurilmalarini qayta ishlash taqiqlangan va boshqalar). p.) qo'llanadi. Shunga qaramay, aylanada o'rtacha tezlik bo'yicha avtomobillar o'rtasida aylanma avtomobillar (T. n. o'lchash ) Formula-1da tengi yo'q. Bu juda samarali tormoz va aerodinamika tufayli amalga oshiriladi.","question":"Formula 1 mashinalari tez-tez qanday tezlikni oshirishi mumkin?","answers":{"text":["300 km\/s"],"answer_start":[46]},"id":2495}
{"context":"O'rtacha bir yilda Lutskda 560 mm atmosfera yomg'iri yog'adi, mart oyida eng kam, iyul oyida eng ko'p. Yillik eng kam yomg'ir miqdori (310 mm) 1961 yilda kuzatilgan, eng ko'p (822 mm)  1931 yilda Eng ko'p kunlik yomg'ir miqdori (114 mm) 1959 yil 4 avgustda qayd etilgan. O'rtacha bir yilda shaharda 148 kun yomg'ir yog'adi; avgustda eng kam (10) kun, dekabrda eng ko'p (16) kun. Har yili Lutskda qor qoplamasi hosil bo'ladi, ammo uning balandligi uncha katta emas. Havo namligi o'rtacha yiliga 78% ni tashkil qiladi, may oyida eng kam (64%) bo'ladi, dekabrda eng ko'p (89%) bo'ladi. Avgust oyida eng kam, dekabr oyida esa eng ko'p bulutli kunlar kuzatiladi.","question":"Luqskda yillik yomg'ir yog'ishi eng ko'p (822 mm) qachon bo'lgan?","answers":{"text":["1931 yilda"],"answer_start":[185]},"id":1076}
{"context":"Kompyuter fanlarida evolyutsion algoritmlar va sun'iy hayotdan foydalanish 1960-yillardan boshlab boshlangan va keyinchalik sun'iy tanlashni simulyatsiya qilish bilan kengaytirilgan. Evolyutsion algoritmlar Ingo Rexenberg ishiga asoslanib, optimallashtirishning tan olingan usuliga aylandi. U murakkab muhandislik muammolarini yechish uchun evolyutsion algoritmlardan foydalangan. Jon Xollandning ishi tufayli genetik algoritmlar mashhur bo'ldi. Amaliy qo'llanmalarga kompyuter dasturlarining avtomatik evolyutsiyasi ham kiradi. Evolyutsion algoritmlar hozirda ko'p o'lchamli muammolarni hal qilish va tizimlarni loyihalashni optimallashtirish uchun ishlatiladi.","question":"Evolyutsion algoritmlar optimallashtirishning tan olingan usuliga kimning ishidan keyin aylandi?","answers":{"text":["Ingo Rexenberg"],"answer_start":[207]},"id":460}
{"context":"Nihoyat 80-yillarning o'rtalariga qadar S. Ha, shunday. Zhuk tarixidagi eng mashhur juftliklardan birini tanlashga muvaffaq bo'ldi  Yekaterina Gordeyeva  Sergey Grinkov (19861987, 1989-1990 yillarda va 1988 va 1994 yillardagi Olimpiadalarda g'olib bo'lishdi, 1987 yilda SSSR chempionati va 1994 yilda Rossiya chempionati), 1987 yildan boshlab ularni S. Leonovich. - Qani, o'tiringlar. 1988 va 1994 yilgi Olimpiadalarda ularning ixtiyoriy dasturlari, barcha elementlarni bajarishda deyarli mutlaq sinxronlik va kelishilgan texnikani, qo'nishlarda o'ziga xos yumshoqlik va tozalikni, juda murakkab qo'llab-quvvatlash va burilishlarni (1987 yilda to'rtinchi bo'lib) idealga olib kelgan juftlik suzishning shoirlari bo'ldi, tasodifan emas, Ekaterina Gordeyeva Kalgari Olimpiadasida eng mashhur sportchi bo'ldi.","question":"Qachon S. Ha, shunday. Bug tarixda eng mashhur juftliklardan birini tanladi?","answers":{"text":["80-yillarning o'rtalariga qadar"],"answer_start":[8]},"id":1285}
{"context":"2013 yil 23 oktyabrda BBC Radio 6 radiostansiyasida musiqachi tomonidan 1973 yilda yozib olingan Boui  hazil radiodasturi arxiv yozuvi namoyishi bo'lib o'tdi. 15 daqiqali dastur Pin Ups albomiga promo material sifatida yozib olingan, u beshta qo'shiqni o'z ichiga oladi Boui tomonidan ijro etilgan: The Pretty Things guruhining Rosalyn, Them jamoasining Here Comes the Night, I Wish You Would The Yardbirds, Sorrow The Merseys (ingl.) va \"Men kimni tushuntira olmayman\" asarlarini yozgan. Qo'shiqlarning oralig'ida ijrochi yetmishinchi yillardagi London musiqa sahnasi haqida gapiradi. Ushbu yozuvlar Bouiy orqa katalogining muharriri Nigel Rive tomonidan topilgan. Men buni bir necha yil oldin tadqiqot davomida topganman. Film saqlangan podkasetkada shunchaki \"Radio shou\" deb yozilgan edi. Bu juda noyob topilma. Uning mavjudligini Devid va Ken Skotdan boshqa hech kim bilmasdi. Uni birinchi marta tinglash juda ajoyib edi  Riv aytib berdi ((140).","question":"Deyvid Boui tomonidan ijro etilgan necha qo'shiq 1973 yilda musiqachi tomonidan Pin Ups? albomining reklama materiallari sifatida yozib olingan hazil radiodasturiga kiradi?","answers":{"text":["beshta qo'shiqni"],"answer_start":[236]},"id":2115}
{"context":"Adelxiz, Desidery o'g'li, o'z tarafdorlarining o'limidan so'ng, Karlga qarshi boshlagan harakatlarini davom ettirishga harakat qildi, Aresning beva xotini Ataberga bilan bog'lanib, papalik mulklariga hujumni boshladi. Bunga javoban Karl, papa yordam so'rab murojaat qilgan bo'lsa-da, ya'ni Italiyaga qaytib, Grimoaldni garovga olishni davom ettirishni talab qilgan bo'lsa-da, aksincha yo'l tutdi. U Italiyaga bormadi va Grimoaldni ozod etdi. Keyinchalik bu harakat Karlga yordam berdi, chunki Vizantiya bilan urush boshlanganida, Grimoald frank qo'shinini qo'llab-quvvatladi, bu esa Karlni g'alaba qozonishiga olib keldi, natijada u Istriyaga ega bo'ldi.","question":"Desidery o'g'lining ismi nima?","answers":{"text":["Adelxiz"],"answer_start":[0]},"id":2888}
{"context":"So'zlarning (ajmdagi) tartibi tipologiyasi  tillar tipologiyasida qo'llaniladigan tillarning tipologik tasnifi usullaridan biri bo'lib, tarkibiy qismlarning bazaviy tartibi tushunchasiga asoslangan: bo'linadigan (ingl. subject) so'zlash (ingl. verb) va to'g'ridan-to'g'ri qo'shimcha (ingl. obʼekt) Boʻlinadigan (ingl. Subject) va to'g'ridan-to'g'ri qo'shimcha (ingl. object) bu holda qat'iy emas, balki vaziyatning agent va pasient ishtirokchilarini belgilash uchun ishlatiladi. So'zlarning bazaviy tartibi tipologiyasining zamonaviy holati Butunjahon til tuzilmalari atlasida keltirilgan, qarang. WALS 81A kartasini olish.","question":"So'z tartibi tipologiyasi qanday usul?","answers":{"text":["tillarning tipologik tasnifi"],"answer_start":[82]},"id":2873}
{"context":"Bir nechta yolg'iz o'tlar boshqa hasharotlarni yoki o'rgimchaklarni ovlaydilar, ularni o't bilan nerv tugunlariga paralizatsiya qiladilar, so'ngra ularni ovchi larvalari ovqatlanadigan uyga olib boradilar. Paralizatsiyalangan hayvonlar harakatsiz bo'lib, ularni yeyayotgan qurtga qarshilik ko'rsata olmaydilar, ammo ular uzoq vaqt davomida tirik qoladilar va qurtga yangi oziq-ovqat ta'minlaydilar. Masalan, ammofillar kapalaklar ildizlarini ovlaydilar, yo'l o'tlari (masalan, Pepsis, Agenioideus)  o'rgimchaklarni, asalari quri  asalarilarni, speksilar  chigirtkalar va chigirtkalarni, Sphecius  sikadlarni, Ampulex compressa  toshbaqalarni, kichik pemfredonillar  tleylarni, tripslarni va kollembollarni ovlaydilar. Qizilqorlar xonalarini bir martalik oziq-ovqat bilan ta'minlash va tuxum qo'yganidan keyin ularni yopish oddiy hisoblanadi. Evolyutsiya jihatidan rivojlangan asalarilar bolalarini asta-sekin oziqlantiradilar, vaqti-vaqti bilan ularga paralizatsiya qilingan qurbonlar sifatida yangi ovqatni olib kelishadi. Masalan, yakkaxon bembeklar har kuni o'zlarining jigargo'shlariga bir necha o'ldirilgan o'rgimchaklarni (Tabanidae, Syrphidae) olib keladilar.","question":"Boshqa hasharotlar yoki o'rgimchaklarni ovlashda yolg'iz o'tlar qayerga paralyz qilinadi?","answers":{"text":["nerv tugunlariga"],"answer_start":[97]},"id":105}
{"context":"Belgilangan kuni, 13 oktyabrda, Mozartlar imperator saroyining yozgi rezidentsiyasi bo'lgan Shenbrunnga yo'l olishdi. Imperator Mozarlarni shu qadar iliq va xushmuomala qabul qildiki, ular o'zlarini tinch va bemalol his qilishdi. Bir necha soat davom etgan konsertda Volfgang o'zining improvizatsiyalaridan tortib, Mariya Tereza saroyidagi kompozitor Georg Vagenzeyl tomonidan berilgan asarlargacha turli xil musiqalarni mukammal ijro etdi. Imperator I Frants, bolaning iste'dodini o'z ko'zi bilan ko'rishni xohlagan, undan o'yin paytida turli ijrochilik hiylalarini namoyish etishni so'radi: bitta barmoq bilan o'ynashdan tortib to mato bilan qoplangan klaviaturada o'ynashgacha. Wolfgang bunday sinovlarni osonlikcha yengib o'tishi mumkin edi, bundan tashqari, singlisi bilan birgalikda u turli xil pyesalarni to'rt qo'lda o'ynagan. Qirolcha kichkina sanʼatkorning oʻyinidan juda zavqlangan edi. O'yin tugagandan so'ng, u Volfgangni o'z tizzalariga o'tqazdi va hatto uni yaltoq bilan o'pishga ruxsat berdi. Audientsiya tugagandan so'ng, Mozartsga sovg'a va saroyni ko'rish imkoniyati taklif qilindi. Ushbu konsert bilan bog'liq tarixiy hazil bor: Volfgang Mariya Tereza bolalari, kichik ertserkvachchalar bilan o'ynayotganda, u qo'rqib ketgan polda siljiydi va yiqilib tushadi. Frantsiya qirolichasi bo'lajak ersdugesa Mariya Antoanetta unga ko'tarilishda yordam berdi. Va Volfgang unga qarab: \"Sen juda go'zalsan, ulg'ayganimda senga uylanmoqchiman\", deb aytgandek bo'ldi. Mozartlar ikki marta Shenbrunda bo'lishgan. Bolalar o'zlarining kiyimlaridan ham chiroyliroq kiyimlar kiyib, u yerga kelishi uchun imperator Mozartsga ikkita kostyum sovg'a qildi Volfgang va uning singlisi Nannerl uchun.","question":"Mozarlar necha marta Shchenbrunda bo'lishgan?","answers":{"text":["Mozartlar ikki marta Shenbrunda bo'lishgan"],"answer_start":[1476]},"id":2151}
{"context":"To'lqin nazariyasining g'alabasi XIX asrning oxirida, Maykelson-Morli tajribalari efirni topolmaganda, sekinlashdi. To'lqinlar tarqalishi uchun ularga kerak bo'lgan muhit mavjud bo'lishi kerak, ammo puxta rejalashtirilgan tajribalar bunday muhitning mavjudligini tasdiqlamaydi. Bu esa Albert Eynshteynning maxsus nisbiylik nazariyasini yaratishiga olib keldi. Elektromagnit to'lqinlar tabiati shunchaki moddalar orasidagi tartibsizliklarning tarqalishidan ancha murakkabroq bo'lib chiqdi. Maks Plank tomonidan mutlaqo qora jismning o'z nurlanishi bilan issiqlik muvozanati muammosini ko'rib chiqish yorug'lik nurlari  porsiyalari bilan nurli kvantlar orqali nurni nurlanishi haqidagi g'oya paydo bo'lishiga olib keldi, ular fotonlar nomi bilan tanilgan. Eynshteyn fotosessiya hodisasini tahlil qilib, yorug'lik energiyasini yutish ham kvantlar bilan sodir bo'lishini ko'rsatdi.","question":"Kim shuni isbotladiki, yorug'lik energiyasini yutib olish ham kvantlar bilan sodir bo'ladi?","answers":{"text":["Eynshteyn"],"answer_start":[754]},"id":1265}
{"context":"507 yilning bahorida Xlodvig o'g'li Teodorig va Sigibert Chromogining o'g'li Xloderix bilan birgalikda Tur yo'nalishi bo'yicha yurishga harakat qildi. Ushbu safar mo'jizalar bilan birga bo'lgan; zamondoshlari aytishicha, Xudo yangi tavba qilgan shohga iltifot ko'rsatgan. Gallo-rim aholisini rozi qilishga intilgan Xlodvig o'z qo'shinlariga mahalliy aholini talon-taroj qilishni qat'iy taqiqladi. Grigoriy Turskiyning so'zlariga ko'ra, hatto hayni so'ramasdan o'z qo'liga olgan askar ham o'lim jazosiga tortildi.","question":"Xloderix kimning o'g'li edi?","answers":{"text":["Sigibert Chromogining o'g'li"],"answer_start":[48]},"id":1827}
{"context":"Shahar delegatsiyasi Bastiliya komendantiga Markiz de Lone qamalni ixtiyoriy ravishda topshirishni va arsenallarni ochishni taklif qildi, lekin u rad etdi. So'ng, soat birlarda qal'a himoyachilari va isyonchilar o'rtasida o'q-otar boshlandi. Lone, Versaillesdan yordam kutishning iloji yo'qligini va bu qamalga qarshi uzoq vaqt turolmasligini yaxshi bilgan holda, Bastiliyani portlatishga qaror qildi. Ammo o'sha paytda, u yonib turgan fitil bilan o'z qo'lida o'choqqa tushmoqchi bo'lganida, ikki uter-ofitser Bekkar va Ferran unga hujum qilib, fitilni tortib olishdi va harbiy kengashni chaqirishga majbur qilishdi. Deyarli yakdillik bilan taslim bo'lishga qaror qilindi. Oq bayroq ko'tarilib, bir necha daqiqadan so'ng, tushirilgan ko'tarma ko'prikdan Gulen va Eli, ularning orqasidan ulkan bir olomon Bastiliya hovlisiga kirib keldi.","question":"Bastilyani qo'lga kiritgan kuni kimga ixtiyoriy ravishda taslim bo'lish taklif etildi?","answers":{"text":["Markiz de Lone"],"answer_start":[44]},"id":2341}
{"context":"Eritrocytlar (qizil qon hujayralari)  shakli elementlarining eng ko'p sonlilari. Yetuk eritrositlarda yadro bo'lmaydi va ikki tomonga burilgan disk shaklida bo'ladi. Ular 120 kun davomida aylanadi va jigar va o'pka bo'shlig'ida parchalanadi. Eritrocitilarda temir tarkibidagi  gemoglobin oqsillari mavjud. U eritrositlarning asosiy funksiyasini - gazlarni, birinchi navbatda kislorodni transport qilishni ta'minlaydi. Bu qonning qizil rangini beradigan hemoglobin. O'pkalarda hemoglobin kislorod bilan bog'lanib, oksigemoglobin hosil qiladi, bu yorqin qizil rangga ega. To'qimalarda oksigemoglobin kislorodni chiqarib yuboradi, yana hemoglobinni hosil qiladi va qon qorong'i bo'ladi. Oksigendan tashqari, karbogemoglobin shaklidagi gemoglobin to'qimalardan o'z ichiga karbonat angidridini olib keladi.","question":"Qaysi shakl elementlari eng ko'p sonli hisoblanadi?","answers":{"text":["Eritrocytlar"],"answer_start":[0]},"id":2110}
{"context":"2016 yilda Qrim Rossiya Federatsiyasiga qo'shilganidan so'ng saylangan Feodosiya shahar kengashining I chaqiruvi 2005 yilgi bayrog'ini bekor qildi va uning o'rniga shahar okrugining bayrog'ini tasdiqladi: ikki tomoni 2: 3 nisbatiga ega to'g'ri burchakli mato: uchta gorizontal chiziqdan iborat: ko'k (yuqori, mato kengligi 4\/6 kengligi, yuqori chetida shikastlangan), oq (tovo kengligi 1\/6 kengligi, yuqori chetida shikastlangan) va qizil ranglar, markazida  Rossiya imperiyasining rangli davlat burloni (1830-yillarning ikkinchi tipining namunasi), pastda  qizil rangli teshikli minora, qora rangda murralangan, qorovullar bilan yopilgan va  derazalari bilan qoplangan; uchinchi qismida  qora rangli minora; kemaning old tomonida (qora) oq rangli krust;","question":"Feodosiya shahar okrugining yangi bayrog'ining markazida nima bor?","answers":{"text":["Rossiya imperiyasining rangli davlat burloni"],"answer_start":[459]},"id":2946}
{"context":"Berlioz orkestrlash va asboblarning imkoniyatlarini bilganligi sababli, o'zining asboblar san'ati kitobiga saksofonlar haqida juda keng maqola kiritdi va bu asboblarga ijobiy tavsif berdi. Kompozitorlar vaqti-vaqti bilan saksofonni orkestrga (odatda, operada) qo'shgan: Galevi  Abadiy jid (1852), Meyerber  Afrikanka (1865), Toma  Hamlet (1868) va Francheska da Rimini (1882), Delib  Silviya (1876), Massne  Lahor shohi (1877), Irodiada (1881) va Verter (1886), Sen-Sans  Genrix VIII (1883), Vensan d Endi  Fervaal (1895) va boshqalar. Simfonik orkestrda saksofon juda kam ishlatilgan, uning eng mashhur ishlatilish holatlaridan biri - Jorj Bizening Alfonso Dode Arlesiankning dramasidagi musiqasi (1874), bu erda ushbu asbobga ikkita katta yakkalik epizodlari topshirilgan.","question":"\"Asboblar san'ati\" asarining muallifi kim edi?","answers":{"text":["Berlioz"],"answer_start":[0]},"id":2991}
{"context":"Xrom rudalari zaxiralari qariyb 40 mln tonna asosan Turkiya va Eron konlarida ni tashkil etadi. Kichik xrom rudalari konlari Kiprda (1 mln tonna), Afg'oniston va Omanda (160 ming tonna) mavjud. tonna) tashkil etadi. Barcha konlar ultratovushli jinslardagi katta va to'qimali rudalarning qatlamli va linza shaklidagi omborlaridan iborat. Turkiyada ular Guliman, Bursa  Izmir va Mugla tumanlarida guruhlanadi, Cr2O3 tarkibi 22-56%, FeO  11-13,5%, Al2O3  9-11%, SiO2  5-11,5%, Cr Fe nisbati 2,88:3,1. Eronda xromit konlari Minab (Shahriar) tumanida toʻplangan.","question":"Xrom rudalari zaxiralari qaysi konlarda joylashgan?","answers":{"text":["asosan Turkiya va Eron konlarida"],"answer_start":[45]},"id":1766}
{"context":"Daryo nomi dastlabki nemischa *Rīnaz sifatida rekonstruksiya qilinadi. Daryo nemis, gollandiya va ingliz tillarida nomlangan. Franklar orqali Reynning frantsuz va ispan nomlari o'zlashtirildi. Daryo nomi hind-yevropa bosqichida *Reynos, *rey- ildizidan, qaerdan qochish ingl. run, river, rus tilida. daryo, to'p, to'p, to'p. Daryo kelt\/gal nomini Germaniyadagi hind-yevropalik manbalardan olgan. Gidronomni ko'pincha Italiyadagi Reno daryosi (gallar kelib chiqishi) kabi boshqa daryo nomlari bilan taqqoslashadi. Lotincha Rhēnus va qadimgi yunoncha Ρήνος (Rhēnos) keltik shaklidan olingan, chunki ular odatda keltik o'tish -ei- → -ē- mavjudligini aks ettiradi.","question":"Ren daryosining nomi qaysi inglizcha so'zlardan kelib chiqqan bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["ingl. run, river"],"answer_start":[270]},"id":1771}
{"context":"Teleko'rsatuvchilar an'anaviy tibbiyot xalq kengashlari bilan birgalikda okkult qorong'ulik haqidagi ma'lumotni olishadi, deb hisoblaydi Ufa metropoliti Nikon. Teleko'rsatuv tamoyillari deklaratsiyasiga ko'ra, uning funksiyalaridan biri ma'rifiy hisoblanadi. ROC mutaxassislari, bu bandni okkult ma'rifatni lobbilik qilayotgan obskurantlar tomonidan buzilgan deb hisoblaydilar. Aholining salomatligi va tibbiyotning holati ularning fikriga ko'ra, ommaviy axborot vositalarining ma'rifiy funktsiyasidan zarar ko'radi. Bunday ta'limning oqibatlarini haqiqiy shifokorlar davolaydilar.","question":"OAVning ma'rifiy vazifasidan nima zarar ko'radi?","answers":{"text":["Aholining salomatligi va tibbiyotning holati"],"answer_start":[378]},"id":2823}
{"context":"Leybnits tushunchani ishlab chiqishga katta hissa qo'shdikerak. U zaruratni zarurat bo'lishi kerak bo'lgan narsa sifatida tushunardi. Leybnitsga ko'ra, eng birinchi zarurat metafizik, mutlaq, shuningdek mantiqiy va geometrik zaruratdir. Bu bir xillik va ziddiyat qonunlariga asoslangan, shuning uchun faqat bitta hodisalar sodir bo'lishi mumkin. Leybnitz zaruratning boshqa xususiyatlarini ham qayd etdi. U tasodif zaruratini tasodifiylik bilan taqqoslagan, uni sub'ektiv ko'rinish sifatida emas, balki koinotdagi erkin qarorlar va jarayonlar ketidan kelib chiqadigan hodisalarning obyektiv aloqasi sifatida tushungan. U buni muayyan zarur jarayonlar kesishmasida paydo bo'ladigan obyektiv xususiyatga ega bo'lgan nisbiy tasodif deb tushunardi.","question":"Leybnitz qaysi tushunchani ishlab chiqishga katta hissa qo'shdi?","answers":{"text":["kerak"],"answer_start":[57]},"id":1341}
{"context":"1980-yillarda aholining 30 foizdan kamrog'i tibbiy xizmatdan foydalanardi. Beninda besh yoshgacha bo'lgan bolalarning o'lim darajasi dunyodagi eng yuqorilardan biri edi. Chaqaloq o'lim darajasi har 1000 tug'ilgan chaqaloqqa 203 ta o'limni tashkil etdi. Uchta onadan faqat bittasi bolalar sog'lig'i bo'yicha tibbiy xizmatdan foydalanadi. Bamakoning sogʻliqni saqlash islohotlari boʻyicha tashabbusi vaziyatni sezilarli darajada oʻzgartirishga imkon berdi. Sog'liqni saqlashni isloh qilishning barcha sohalarini kompleks yondashuvi strategiyasi tibbiy xizmat ko'rsatkichlarini, shuningdek, uning samaradorligi va narxini yaxshilashga imkon berdi.","question":"Benin tibbiyot xizmatini yaxshilashda qanday strategiya qo'llash mumkin?","answers":{"text":["Sog'liqni saqlashni isloh qilishning barcha sohalarini kompleks yondashuvi strategiyasi"],"answer_start":[455]},"id":190}
{"context":"1703-1715 yillarda hudud deyarli qurilmagan edi. 1710-1720 yillarda Sankt-Peterburgda birinchi tosh bino qurildi. D. deb ataladi. Menshikov, shuningdek Strelka orollarida shamol o'rmonlari bor edi. Hududni o'zlashtirish 1710-yillarning o'rtalarida boshlandi, chunki Butrus I orolda Evropa shaharlariga o'xshash shaharni  Sankt-Peterburgni yaratish rejasini tuzdi. 1716, 1718 va 1720-yillarda (aniqlash) D. Trezini, parallel ko'cha-kanallar tarmog'i va ularni kesib o'tuvchi prospektlar rejalashtirilgan, bu keyingi qurilishga asos bo'lgan.","question":"Sankt-Peterburgning birinchi tosh binosi qaysi davrda qurilgan?","answers":{"text":["1710-1720 yillarda"],"answer_start":[49]},"id":1196}
{"context":"Voronej sharafiga bir necha bor pochta markalari va tangalar chiqarilgan: 1986 yilda - shaharning 400 yilligiga  marka, 2010 yilda - Voronej markasi - harbiy shon-shuhrat shahri; 2006 yilda - 2012 yillarda - Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari seriyasidan Sovet Ittifoqida 1930 yil 2 avgustda Voronej atrofida bo'lib o'tgan birinchi paraşut desanti tasvirlangan, Rossiyaning arxitektura yodgorliklari seriyasidan XVII-Voronejdagi Uspensiya Admirallik cherkovi, Pokrov sobori va Alekseyev-Akatov monastiri tasvirlangan, Aetning 200 yilligiga bag'ishlangan Rossiyada taniqli shaxslar seriyasidan. V. bilan Koletsov va rassom I. N. Qashqadaryo Kramskiy, 16981700 yillarda Voronej verfiyasida qurilgan Goto Predestinatsiya yelkanli kemasi tasvirlangan Rossiya harbiy-dengiz floti tarixi seriyasidan, Voronej aviatsiya zavodida ishlab chiqarilgan Tu-144 reaktiv yo'lovchi samolyotining tasviri, ANT-25 samolyotining tasviri bo'lgan Rus aviatsiyasi tarixi seriyasidan, Harbiy shon-shuhrat shahri  Voronej seriyasidan (jami hozirgi vaqtda 11 ta tanga).","question":"2010 yilda qaysi marka ishlab chiqarilgan?","answers":{"text":["Voronej markasi - harbiy shon-shuhrat shahri"],"answer_start":[133]},"id":2939}
{"context":"Bayramingiz muborak bo'lsin, Mr.Lawrence ba'zi tanqidchilarni hayratda qoldirdi. Uning keyingi loyihasi, rok-musiqa filmi Mutlaq yangilar (1986), tanqidchilarni umidsiz qoldirdi va prokatda muvaffaqiyat qozonmadi. O'sha yili u Jim Hensonning fantaziya filmi \"Labyrinth\"da, Jaretning goblinlar shohi rolini o'ynadi. Bowie parik kiygan holda, film uchun maxsus yaratilgan bir nechta yangi qo'shiqlarni kuyladi. Boui 1988-yilda Martin Skorsezening \"Iso Masihning so'nggi vasvasasi\" filmida Ponti Pilat rolini o'ynagan. U bir muncha vaqt Tim Burton va Sam Hammning filmidagi Joker rolini o'ynash uchun ko'rib chiqilgan (ingl.) rus. 1989-yildagi Batman. Hamm shunday deb ta'kidladi: \"Devid Boui ehtiyotkorlik bilan ko'rinadi, chunki u antagonistlarni o'ynaganida juda kulgili bo'ladi. Natijada rolni Jek Nikolson oʻynadi ({165}.","question":"Martin Skorsezening \"Iso Masihning so'nggi vasvasasi\" filmida Devid Boui kimni o'ynagan?","answers":{"text":["Ponti Pilat"],"answer_start":[487]},"id":1873}
{"context":"Birinchi musiqiy hit-paradi 1936 yil 4 yanvarda Amerika \"Billboard\" jurnalida nashr etilgan. 1940 yil 20 iyuldan boshlab jurnalda muntazam ravishda hit-paradlar (record charts) disklari chop etilishni boshladi; 1958 yilda Billboardda issiq yuz (Hot 100)  Ayning eng mashhur 100 singlisi paydo bo'ldi. Hisoblash parametrlariga sotish va radio stansiyalari repertuarlari bo'yicha ma'lumotlar kiritildi. Umumiy hit-paraddan (pop charts) tashqari, alohida musiqa janrlari bo'yicha ham hit-paradlar paydo bo'ldi: qandri, ritm-end-bluz, raqs musiqasi va boshqalar. e) Billboard jurnalining Hit-paradi AQSh musiqa bozorining ahvolini aks ettiruvchi eng xolis manba bo'lib qolmoqda.","question":"\"Billboard\" jurnalining eng yaxshi 100 ta soni nima?","answers":{"text":["Ayning eng mashhur 100 singlisi"],"answer_start":[255]},"id":2400}
{"context":"Uy hayvonlari chiqargan tovushlarni yalang'ochlik, g'arq qilish, qichqirish va puflash deb bo'lish mumkin. Qo'ylarning bir-biriga gapirishida, ayniqsa ona va qo'zichalar o'rtasida, eng ko'p ishlatiladigan tovush - bu qichqirishdir ((21). Har bir qo'yning oqishi individual xususiyatlarga ega bo'lib, suruv a'zolari bir-birini oqishi bo'yicha tanib olishlari mumkin ((22). Yangi tug'ilgan qo'zichoqlar onasiga murojaat qilishda baland ovozda qichqiradilar, ammo qo'zichoqlar tug'ilganidan bir necha hafta o'tgach, bu ta'sir yo'qoladi (). Blaying shuningdek, xavotir, umidsizlik yoki sabrsizlik signalini bildirishi mumkin. Odatda qo'ylar og'riqqa qaramasdan, lekin izolyatsiyaga tushib qusishadi ((23). Homilador urg'ochi tug'ish paytida g'iybatga o'xshash tovushlar chiqaradi ((24). Qo'ng'iroq - qo'zilar uchrashayotganda chiqaradigan tovush. Ayol hayvonlari ham xuddi shunday tovushlarni chiqarishi mumkin, ayniqsa yangi tug'ilgan qo'zichalar bilan yaqin bo'lganda. Chishirish ogohlantirish yoki tajovuzni anglatishi mumkin ((21) ((25), lekin u qo'rquv va kutilmagan narsaga reaktsiya ko'rinishi bo'lishi mumkin ((26).","question":"Qo'ylarning nikoh payti qanday ohanglar bilan bog'liq?","answers":{"text":["Qo'ng'iroq"],"answer_start":[783]},"id":1112}
{"context":"Rentaga pul to'lash uchun mablag 'qimmayotganligi sababli Chikkonen Broadway musiqili va raqs tomoshalarini sinab ko'rishni boshlaydi. 1979 yilda frantsuz disko-qo'shiqchisi Patrik Ernandesning jahon sayohati uchun raqsga tushish uchun castingda Madonna Chikkonening chiqishlari uning belgiyalik prodyuserlari  Van Liye va Perelenning e'tiborini tortadi. Uyatchan raqqosni Jingle Bells qo'shig'ini kuylashga majbur qilish qiyin bo'lsa-da, professionallar, raqsga tushish uchun juda yaxshi plastmassa deb hisoblanganidan tashqari, uning yoqimli ovozini maqtashadi. O'zini qo'shiqchi deb bilmagan Madonnaga g'alati bo'lib, uni Parijga taklif qilishadi va u yerda undan 65 yoshli raqqosa Edit Piafga o'xshash narsani qilishlarini va'da qilishadi.","question":"Nima uchun Madonna o'rniga ishlashni tanladi?","answers":{"text":["Rentaga pul to'lash uchun mablag 'qimmayotganligi sababli"],"answer_start":[0]},"id":1677}
{"context":"Bu o'tish  yangi ijtimoiy tuzumning g'alabasi uchun hal qiluvchi shartdir, chunki u ishlab chiqarish kuchlaridan butun jamiyat manfaatlari uchun, iqtisodiyotni inqirozsiz rivojlantirish, ishsizlik, inflyatsiyani tugatish va boshqalar uchun keng imkoniyatlar yaratadi. kapitalizmning ijtimoiy-iqtisodiy ziddiyatlari. Mehnatni kapitalga bo'ysundirish jarayoni yakunlanganda, yer va boshqa ishlab chiqarish vositalari jamiyat tomonidan foydalaniladigan va shuning uchun umumiy ishlab chiqarish vositalariga aylanadi va shu bilan bog'liq xususiy mulkdorlarning keyingi ekspropriatsiyasi yangi shaklga ega bo'ladi. Endilikda mustaqil xo'jalik yurituvchi ishchi emas, balki ko'plab ishchilarni ekspluatatsiya qilayotgan kapitalist egallashga loyiqdir.","question":"Xususiy mulkdorlarning bundan buyonki ekspropriatsiyasi nimaga erishadi?","answers":{"text":["yangi shaklga"],"answer_start":[583]},"id":2799}
{"context":"Yevropada erta romanlar jiddiy adabiyot sifatida ko'rilmagan, ularni yaratish umuman qiyin bo'lmagan. Ammo keyinchalik shuni aniqladiki, she'riyat poetik texnikadan foydalanmasdan ham estetik zavq keltirishi mumkin. Bundan tashqari, poeziyaning qattiq ramkalarsizligi mualliflarga asar mazmuniga chuqurroq e'tibor qaratishga, hikoya tafsilotlari bilan to'liqroq ishlashga imkon beradi, aslida, hatto she'riy shakldagi hikoyalardan kutganimizdan ham to'liqroq. Bunday erkinlik, shuningdek, mualliflarga bitta asar doirasida turli xil uslublarni sinab ko'rishga imkon beradi.","question":"Bu esa mualliflarga o'z asarlarining mazmuniga chuqurroq e'tibor qaratishga imkon beradi.","answers":{"text":["poeziyaning qattiq ramkalarsizligi"],"answer_start":[233]},"id":632}
{"context":"Odatda bir marta ishlatiladigan podonlarning kattaligi tartibga solinmaydi. Ko'p aylanma podonlarning o'lchamlari, ularning mustahkamligiga va ularga qo'yilgan belgilarga qo'yiladigan talablar standartlashtirilgan. Evropada odatda 800×1200×144 mm o'lchamlarga ega bo'lgan standart EUR poddonidan (Rossiyaga nisbatan evropa poddon, evropaleta deb ataladi) foydalaniladi. U asosan chakana savdo uchun ishlatiladi, uning o'lchami omborlardan chakana savdo muassasalariga yetkazib beruvchi yuk mashinalarining ichki o'lchamlari bilan belgilanadi. ISO 6780 standarti oltita o'lchamdagi podonlarni belgilaydi, xususan: 1000×1200×144 mm (ISO2, t. n. o'lchash fin poddoni, chunki bu standart Finlyandiyada keng tarqalgan).","question":"EUR? standart podestining o'lchamlari qanday?","answers":{"text":["800×1200×144 mm"],"answer_start":[231]},"id":2011}
{"context":"Fransiyalik tabiatshunos Jan Batist Lamark (17441829) o'zining \"Falsafa zoologiyasi\" (1809) asarida organizmning atrof muhit ta'siri ostida evolyutsiyasi g'oyasini birinchilardan bo'lib bayon qilgan. Volfning embriologik tadqiqotlarini davom ettirgan rus akademik Karl Ernst fon Ber (17921876) sutemizuvchilar va inson tuxum hujayralarini kashf etdi, zamonaviy embriologiya asosidagi organizmlarning individual rivojlanishining (ontogenez) asosiy qonunlarini belgiladi va urug'lik varaqlari haqidagi ta'limotni yaratdi. Ingliz olim Charles Darwin (18091882) o'zining \"Turlarning kelib chiqishi\" (1859) asarida hayvonot dunyosining birligini isbotladi.","question":"\"Turlarning kelib chiqishi\"ni kim yozgan?","answers":{"text":["Charles Darwin"],"answer_start":[532]},"id":1758}
{"context":"Romantik davrida kompozitorlar trombonning ifodalovchi qobiliyatiga e'tibor qaratishdi. Berlioz bu asbobda olijanob va ulug'vor tovush borligini yozgan va unga \"Lauf-triumfal simfoniyasi\" ning ikkinchi qismida katta solo ijro etishni topshirgan. XIX asrning birinchi yarmida trombonda yakka ijro etish faol rivojlanadi: bu davrning trombonist-soliistlari orasida nemislar - Fridrix Belke, Karl Kvayser va Morits Nabix, fransuz Antuan Dyopo, italiyalik Felippe Chioffi bor edi. Trombon repertuarini Ferdinand Devid, F. Ha, shunday. Qummer, Yu. Novakovskiy va boshqa kompozitorlar tomonidan yaratilgan.","question":"Trombonni kim yaxshiladi?","answers":{"text":["Berlioz"],"answer_start":[88]},"id":2044}
{"context":"\"Shteckerlar tortilgan sinovlar\" 1967 yil 27 yanvar kuni ertalab boshlandi. Muammolar deyarli darhol paydo bo'ldi. Dastlab ekipaj skafanderlarda g'alati hidni sezdi, shuning uchun ham eshik keyinchalik yopildi. Keyinchalik aloqa muammolari astronavtlarni xafa qildi va ularni simulyatsiya qilingan qaytish davri ustida kutishga majbur qildi. Kabinada ishlamay turgan paytda elektr tarmoqlari buzilib, yong'in sodir bo'ldi va u yuqori bosimli toza kislorodli atmosfera orqali tezda tarqaldi. Yuqori bosim ostida kabina portladi va olov uchish maydonchasiga kirib, ekipajni qutqarish imkoniyatini qoldirmadi. Ular uchish joyini ochishga ulgurmasdan, astronavtlar bo'shashgan.","question":"Suv kiyimidagi hid tufayli kechikish paytida elektr energiyasini o'chirishni tekshirishda nima sodir bo'ldi?","answers":{"text":["yong'in sodir bo'ldi"],"answer_start":[401]},"id":3132}
{"context":"G'ofiliy polimorfizmning yana bir mashhur misoli - bu apollonlar (Parnassius) zotining vakillari, shu jumladan oddiy apollon  qanotlarida joylashishi va maydonlari juda farq qiladi, 600 dan ortiq taniqli shakllarni hosil qiladi. Apollonlar o'zaro aloqasi bo'lmagan mahalliy populyatsiyalarni tashkil qiladilar va turlarning kuchli stenotopligi va migratsiya qobiliyatining zaifligi tufayli bir turning populyatsiyalari o'rtasida o'zaro bog'lanish deyarli sodir bo'lmaydi. Deyarli har bir alohida hududda bir xil turdagi apollonlarning qanotlari ozgina farq qiladi.","question":"U Apollonlar naslidan bo'lgan.","answers":{"text":["oddiy apollon"],"answer_start":[111]},"id":672}
{"context":"Modernizatsiya nazariyasida ikkita yo'nalishni ajratib ko'rish mumkin: liberal va konservativ. Modernizatsiya liberal nazariyasi modernizatsiya jarayonini an'anaviy jamiyatdan zamonaviy jamiyatga o'tish sifatida ko'rib chiqdi, t. e. bilan G &amp; apos; arbga ko &amp; apos; rinish jarayoni sifatida. Liberal yo'nalish vakillari ijtimoiy rivojlanishning universal tasavvuridan kelib chiqqan. Ularning fikricha, barcha mamlakatlar yagona sxema va namuna bo'yicha rivojlanadi. Uning asosiy belgilari bozor iqtisodiyoti, ochiq jamiyat, yangi axborot texnologiyalari, rivojlangan aloqa tarmoqlari, ijtimoiy harakatchanlik, ratsionallik, pluralizm, demokratiya, erkinlik bo'lishi kerak. Modernizatsiya tahlilini liberal yondashuv nuqtai nazaridan birlamchi va ikkilamchi modernizatsiyalarni ajratib ko'rish mumkin. Modernizatsiya liberal nazariyasi ikki tomondan tanqid qilindi: radikal va konservativ. Radikallar nazariyadan aniq g'oyaviy xususiyat, g'arbiy qadriyatlar va modellarning ekspansiyasi, ularning fikriga ko'ra, boshqa sivilizatsiyalar uchun yaroqsiz, rivojlanishning bog'liq xususiyatiga ishora qilishdi. Konservativ yo'nalish vakillari modernizatsiya jarayonining ichki ziddiyatlariga, siyosiy ishtirok va institutsionallashtirishning to'qnashuviga, siyosiy barqarorlik va tartibni saqlab qolishga (muvaffaqiyatli ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish shartlari sifatida), rivojlanayotgan mamlakatlarning, shu jumladan MDH mamlakatlarining milliy va tarixiy xususiyatlariga mos keladigan rivojlanish jarayonlari xususiyati va yo'nalishiga urg'u berishdi. fanlari va Marushkin, burjua tarixchiligida, ijtimoiy-iqtisodiy tuzilmalarning qonuniy o'zgarishi to'g'risidagi marksist nuqtai nazariga turli mamlakatlarda bir xil ijtimoiy tuzumning rivojlanish jarayonining yakuniy natijalari muqobilligi haqidagi nuqtai nazar qarshilanadi (bu butun dunyo tarixining tajribasiga zid, deb hisoblaydi Marushkin) va bu nuqtai nazariya ko'p jihatdan jamiyatni iqtisodiy va ijtimoiy modernizatsiya qilish variantlaridan biri sifatida sotsialismga qaraydigan modernizatsiya nazariyasiga asoslanadi (garchi ikki tizimning qarama-qarshiligi  sotsialism va kapitalizm  o'z-o'zidan aniq haqiqat bo'lsa ham,  qo'shib qo'yadi).","question":"Liberal modernizatsiya nazariyasi qaysi ikki tomondan tanqid qilindi?","answers":{"text":["radikal va konservativ"],"answer_start":[873]},"id":164}
{"context":"Perm tillarida 26 ta tovushli so'z bor, Vengriyada 25 ta, Fin tilida esa atigi 13 ta tovushli so'z bor. Turli sabablarga ko'ra, fin tilining so'z birikmalari sonining Ural prototillariga nisbatan ko'pligi kamaygan. Shuningdek, uzoq va qisqa talaffuzlarning qarama-qarshiligi muhim xususiyat hisoblanadi, bu Fin tilining tegishli harfi (a ~ aa, ö ~ öö) ning ikki baravarga ko'paytirilishi bilan, Vengriyada esa - akut yoki ikki tomonlama akut (a ~ á, ö ~ ő) belgisi bilan ifodalanadi. Fin tilida jami 16 ta ovozli fonom mavjud, venger tilida esa - 14. Fin va eston tillarida diftongalar mavjud.","question":"Vengriya tilida necha talaffuz bor?","answers":{"text":["14"],"answer_start":[547]},"id":1424}
{"context":"Direktor (lat. dirigere, directum  di va regere  boshqarish uchun (1), mnn. soat direktorlar (2); katta. xotinlar. direktor ((3))  boshqaruvchi, rahbar, kompaniya, korxona yoki o'quv yurt boshlig'i. An'anaviy ravishda direktor  tashkilotning rivojlanish strategiyasini tanlash, kadrlar bilan ishlash, korxona moliyaviy oqimlarini aniqlash vakolatiga ega bo'lgan tashkilotdagi yuqori lavozimdir. Biroq, ba'zi sharoitlarda, ba'zi tashkilotlarda direktor lavozimlari rasmiy bo'lishi yoki umuman bo'lmasligi mumkin. Shifoxonalarda direktorga bosh shifokor tenglashtiriladi.","question":"Direktor so'zi qaysi tildan kelib chiqqan?","answers":{"text":["lat. dirigere, directum  di va regere  boshqarish uchun "],"answer_start":[10]},"id":395}
{"context":"2012 yil 3 iyulda Qozog'istonda rasman raqamli efir televideniye tarmog'i ishga tushirildi Ostona, Olma-Ota, Karagand, Zhezqazgan va Janaozen. Umuman olganda, tarmoq 827 ta radio-televizion stansiyalarni (RTS) oʻz ichiga oladi. DVB-T2 tarqatish standarti Irdeto Cloaked CA SDU-ni qo'llagan holda. Ostona, Olma-Atada va viloyat markazlarida SDTVning 30 kanaliga teng ikkita multipleks, qolgan aholi punktlarida esa 15 telekanaldan bitta multipleks ko'rsatiladi. Raqamli efir televideniye tarmog'i qurilishi to'liq tugallangunga qadar 2015-yilda. Ko'p kanalli teleradioyashuvning milliy operatori \"Qazteleradio\" AJ mavjud analog eshittirish tarmog'idan parallel foydalanishni ta'minlashi kerak.","question":"Televideniye va radioeshittirish operatori analog tarmoqni parallel ishlatishni qaysi yilda ta'minlashi kerak?","answers":{"text":["2015-yilda"],"answer_start":[533]},"id":1846}
{"context":"1113 (2426) oktyabr 1917 bolşevizatsiya qilingan PetroSovet Shimoliy viloyat Sovetlarining viloyat I Senzasini o'tkazdi, unga Baltıq flotining, Petrograd va Finlyandiya delegatlari kiritildi. Richard Paypsning fikricha, delegatlar makinalar bilan tanlangan (masalan, ularning tarkibiga hatto Shimoliy viloyatga umuman kirmagan, ammo asosan bolshevistik nuqtai nazarga ega bo'lgan Moskva viloyatidan delegatlar kiritilgan). Esero-Menshevistik VTSIK ushbu qurulishni noqonuniy deb e'lon qildi; bolsheviklar o'zlari ko'pchilikni tashkil etadigan Sovetlarga Finlyandiya armiyasi, ishchilari va floti (OKAFRF) ning qabul qilinmagan Viloyat qo'mitasi nomidan taklifnomalar yubordilar. Natijada, sirt radikallar (bolşeviklar va chap esherlar) sirtdan hukmronlik qildilar.","question":"Bolshevizatsiya Petrosovet Shimoliy viloyat Sovetlarining viloyat I Syezdi qachon o'tkazildi?","answers":{"text":["1113 (2426) oktyabr 1917"],"answer_start":[0]},"id":1296}
{"context":"Nigerdagi maktab ta'limi tizimi frantsuz modeli ta'siri ostida shakllangan. O'quv mashg'ulotlari frantsuz tilida olib boriladi. 1994\/1995 o'quv yilida boshlang'ich maktablarda taxminan 200 nafar o'quvchi tahsil olgan. 450 ming so'mlik o'rtacha o'q. 90 ming so'm Sinflarda o'g'il bolalar va qizlar nisbati 2:1 edi. Garchi 7 yoshdan 15 yoshgacha bo'lgan bolalarni ta'limga olish qonun tomonidan majburiy bo'lsa-da, ularning ko'pchiligi, ayniqsa qishloq joylarda, maktabga bormaydilar. Bu yoshdagi bolalarning atigi 30 foizi boshlang'ich maktabga boradi va 10 foizdan kamrog'i o'rta maktabga boradi. Boshlang'ich maktabda o'qish muddati tugagandan so'ng, imtihon o'tkaziladi va unda o'rta maktabda o'qishni davom ettirishga loyiq bo'lganlar aniqlanadi. 1973 yilda Niameyada Davlat universiteti ochildi. Eng qobiliyatli o'quvchilar G'arbiy Afrika va Fransiyada ta'lim olish uchun davlat stipendiyalariga ega bo'lishadi. Nigerdagi yoshlar musulmon ta'lim muassasalarida ham o'qishi mumkin. 1987 yilda Say shahrida Islom universiteti ochildi.","question":"Nigerda maktab ta'limi tizimiga kimning ta'siri bor?","answers":{"text":["frantsuz modeli"],"answer_start":[32]},"id":992}
{"context":"Qiynalib qolish sharti, qabul qilingan qarorlarning natijasi noma'lum bo'lgan holat hisoblanadi. Noto'g'rilik stoxastika (ishtirokchilarning xatti-harakatlari natijasiga ta'sir ko'rsatishi to'g'risida ma'lumot mavjud), xulq-atvor (ishtirokchilarning xatti-harakatlari natijasiga ta'sir ko'rsatishi to'g'risida ma'lumot mavjud), tabiiy (faqat mumkin bo'lgan natijalar to'g'risida ma'lumot mavjud va qarorlar va natijalar o'rtasidagi bog'liqlik mavjud emas) va aprior (ehtimol bo'lgan natijalar to'g'risida ham ma'lumot mavjud emas) ga bo'linadi. A priori bo'lmagan barcha turdagi noaniqlik sharoitida qarorlarni asoslash vazifasi, LPR ega bo'lgan ma'lumotlarga asoslangan holda, alternativalarning boshlang'ich to'plamini toraytirishga olib keladi. Stoxistik noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish uchun tavsiyalar sifati, LPRning shaxsiy xususiyatlari, o'z yutuqlari va mag'lubiyatlariga munosabat, xavf-xatarga moyilligi kabi xususiyatlarni hisobga olgan holda oshadi. A priori noaniqlik sharoitida qarorlarni asoslash adaptiv boshqaruv algoritmlarini yaratish orqali mumkin.","question":"Qanaqa noaniqlik sharoitida, LPRning shaxsiy xususiyatlari, o'z g'alabalari va mag'lubiyatlariga bo'lgan munosabatlari, xavf-xatarga moyilligi kabi tavsiyalarning sifatini hisobga olgan holda qarorlar qabul qilish uchun tavsiyalar yaxshilanadi?","answers":{"text":["Stoxistik"],"answer_start":[748]},"id":2897}
{"context":"XIX asrda shahar litva tilida lotincha nashr etishning yirik markaziga aylandi, shundan keyin kitoblar Rossiya Litvaning qo'shni hududlariga kontrabanda yo'li bilan olib ketildi, u erda kirill yozuvi ishlatilgan, lotincha esa taqiqlangan edi. Ushbu davrda chop etilgan bosma nashrlar ikki turda edi: Katta Litva uchun Litvaning sobiq Buyuk Knyazligi hududida tarqalgan (sz, cz, ł) orfografiyasi bilan gemay va suvalkiy dialektlarida nashr etilgan nashrlar va Kichik Litva aholisi uchun mahalliy orfografik an'analardan foydalangan holda (gotik shrift, ß, s, I, C va boshqalardan foydalanish, ism, nom va shaxsiy ismlarda bosh harfdan foydalanish, ė harfi) va mahalliy litva tili dialektlari.","question":"Klaipeda qachon litva tilida kitoblar chop etish markazi bo'lishi mumkin edi?","answers":{"text":["XIX asrda"],"answer_start":[0]},"id":1537}
{"context":"Qushquruq qanotlilar guruhi shu kabi taksonlar orasida turlari xilma-xilligi bo'yicha ajralib turadi. Qushqopirlar hasharotlar guruhlarining eng yiriklaridan biri bo'lib, 2013 yil avgust oyi holatiga ko'ra 158 570 turni, shu jumladan 147 ta fosil takson ni o'z ichiga oladi. 100 000 ga yaqin tur hali ham ilmga noma'lum bo'lib qolishi taxmin qilinadi va shu bilan sayyorada mavjud bo'lgan qushqopir turlarining umumiy soni taxminan 200 000 225 000 tur deb baholanishi mumkin. Rossiya hududida 2166 ta zot va 8879 ta tur uchraydi.","question":"2013 yil avgust holatiga ko'ra, boshqa turlar qatoriga qancha qazilma taksonlar kiradi?","answers":{"text":["147 ta fosil takson"],"answer_start":[234]},"id":2647}
{"context":"Asinxron TED  trolleybuslarning eng yangi modellarida qo'llaniladi. Asinxron TEDning asosiy afzalliklari konstruksiya soddaligi va kichik hajmlari dir. Cho'tka-kollektor uzelining yo'qligi sababli, asinxron dvigatel kollektor dvigatellarining kamchiliklaridan, masalan, cho'tka va kollektor elementlarining o'zaro tortishish, issiqlik va yonish tufayli yomon aloqa qilish, ularning holatini doimiy ravishda kuzatish zaruratidan xoli. Boshqa tomondan, asinxron TED o'z ishlashi uchun o'zgaruvchan kuchlanish (uch fazali) talab qiladi, bu kontakt tarmog'ining doimiy kuchlanishini aylantirishda kuchli elektrika boshqaruv blokida hosil bo'ladi. Ushbu elektron blokning narxi trolleybusning boshqa mexanik qismlaridan yuqori bo'lishi mumkin, ba'zi hollarda esa elektromagnit moslashuvchanlik muammolari tufayli uning ishonchliligi etarli bo'lmasligi mumkin.","question":"Asinchron TEDning asosiy afzalliklari qanday?","answers":{"text":["konstruksiya soddaligi va kichik hajmlari"],"answer_start":[105]},"id":2506}
{"context":"2009 yilda guruh o'zining 40 yilligini nishonladi (40 shaharda 40 konsertdan iborat tur). Turning yakuniy konserti guruh yetakchisining tug'ilgan kunida Olimpiada (Moskva) 2009 yil 11 dekabr klubida bo'lib o'tdi. Konsert yozuvi 2010 yil 1 avgustda guruh tashkil topganidan to guruhning Olimpiadadagi yubiley kontserti kunigacha o'tgan kunlar soni bo'yicha 14810-chi kun deb nomlangan ikkita CD-da chiqdi. Yubileyga \"Machina ne parkovat\" kaverlar toʻplami chiqarildi, unda vaqt mashinasining beshta yangi qoʻshiqlaridan tashqari boshqa mualliflarning oʻnta qoʻshigʻi ham bor edi. Shirinlik, S. Chigrakov, I. Qahramonlar Shukacheva, M. Leonidov, P. Qahramonov va boshqalar. Mamonova va boshqalar guruh a'zolari tomonidan ijro etilgan.","question":"Qachon Olimpiada (Moskva) konsert markazida final konsert tur bo'lib o'tdi?","answers":{"text":["2009 yil 11 dekabr"],"answer_start":[172]},"id":2298}
{"context":"Mezoxil  bu shpritzlar tanasining tashqi muhitdan xanotsitlar va pinatsitlar qatlamlari bilan ajratilgan ichki maydoni. Mezoxil skelet elementlaridan, hujayra tashqarisidagi matriks molekulalaridan va turli xil funksiyalarni bajaruvchi hujayralardan iborat. Mezoxil hujayralari bajaradigan funksiyalarga qarab ikki guruhga bo'linishi mumkin: bir guruh hujayralari tayanch-birlashma funksiyasini bajaradi, boshqa guruh hujayralari esa  himoya-sekretor funksiyasini bajaradi. Mezoxil hujayralari to'plamlar hosil qilmaydi va shaklini o'zgartirishi va harakatlanishi mumkin, shuning uchun ba'zan butun mezoxil hujayralari majmui amiobotsitlar deb ataladi. Har bir taksonomik guruh uchun o'ziga xos funksiyalarga va sitologik xususiyatlarga ega bo'lgan mezoxil hujayralari turlarining aniq majmui xosdir.","question":"Mezoxil hujayralari o'z shakllarini o'zgartirish qobiliyatiga ega bo'lganligi uchun ba'zan qanday nomlanadi?","answers":{"text":["amiobotsitlar"],"answer_start":[626]},"id":2249}
{"context":"Agar mehnat shartnomasini tuzish paytida unga ushbu moddaning birinchi va ikkinchi qismlarida nazarda tutilganlardan biron bir ma'lumotlar va (yoki) shartlar kiritilmagan bo'lsa, bu mehnat shartnomasini tuzilmagan deb topish yoki uni bekor qilish uchun asos bo'la olmaydi. Mehnat shartnomasi yetarli bo'lmagan ma'lumotlar va (yoki) shartlar bilan to'ldirilishi kerak. Bunda, kam bo'lgan ma'lumotlar bevosita mehnat shartnomasi matniga kiritiladi, kam bo'lgan shartlar esa mehnat shartnomasiga ilova yoki taraflarning mehnat shartnomasining ajralmas qismi bo'lgan alohida yozma kelishuvida belgilanadi.","question":"Ish shartnomasini bekor qilish uchun nima asos bo'la olmaydi?","answers":{"text":["ushbu moddaning birinchi va ikkinchi qismlarida"],"answer_start":[46]},"id":598}
{"context":"1897 yildan boshlab Popov Baltistik flot kemalarida radio-telegraflik bo'yicha tajribalar o'tkazdi. 1899 yil yozida, Popov Shveysariyada bo'lganida, uning yordamchilari  P. N. Qashqadaryo Rybkin, D. Qiziq, siz qanday qilib S. bilan Troitskiy va A. Ha, shunday. Petrovskiy  ikkita Kronshtat fortlari o'rtasida ish olib borayotganda tasodifan koherer signalni qo'zg'atish uchun etarli bo'lmagan signal darajasida amplitudan modulasiya qilingan yuqori chastotali signalni past chastotali signalga aylantirishi aniqlandi, shuning uchun uning signallarini eshitish orqali qabul qilish mumkin bo'ladi. Bu haqda xabardor bo'lganida, Popov o'z qabul qiluvchi qurilmasini o'zgartirib, sezgir rele o'rniga telefon quvurlarini qo'ydi va 1901 yil yozda rus imtiyozini oldi No 6066, XI guruh, 1899 yil 14 (26) iyulda ustuvorlik bilan yangi (qatorli-amplitudli) turdagi telegraf qabul qiluvchiga, Morze tizimi bo'yicha elektromagnit to'lqinlar manbai yordamida yuboriladigan xabarlar.","question":"Popov radio telegrafik tajribalarni qaysi flot kemalari ustida o'tkazgan?","answers":{"text":["Baltistik flot"],"answer_start":[26]},"id":1492}
{"context":"Dunyoning aksariyat mamlakatlarida moliyaviy bozor ishtirokchilari o'z mijozlariga moliyaviy tahlillarni bepul taqdim etadilar, shu jumladan, xarajatlar, odatda, komissiya mukofoti. Moliyaviy tahlilni ishlab chiqaruvchi tayyorlangan tahliliy materialda aks ettirilgan (qimmatli qog'ozlar) ning u yoki bu bahosiga qiziqqan tomon bo'lgan vaziyat yuzaga keladi. Har qanday bankda yoki brokerlik kompaniyasida tahlil bo'limi va sotuvchi bo'linma o'rtasida aniq suv ajralishi bo'ladi, bu esa birinchi bo'linmaga to'liq mustaqil va mustaqil harakat qilish imkonini beradi. Amaliyotda esa, ko'pincha, aksi bo'ladi.","question":"Moliyaviy tahlil xarajatlari qayerga kiritiladi?","answers":{"text":["komissiya mukofoti"],"answer_start":[162]},"id":1905}
{"context":"Tarixda zarlarning ixtirosi haqida ishonchli ma'lumotlar saqlanmagan. Ehtimol, turli xil shash o'yinlari insoniyat tarixi davomida qayta-qayta va mustaqil ravishda ixtiro qilingan, bu esa asboblar va qoidalarning soddaligi tufayli sodir bo'lgan. Hozirda ma'lum bo'lgan shashka o'yinlari turli xil taxta o'yinlari evolyutsiyasining turli bosqichlarini ifodalaydi, shuning uchun ular bir-biriga ma'lum ma'noda qarindosh, bu inventari va o'yin nomlarining yaqinligi bilan tasdiqlanadi. Masalan, shaxchalar nomlari: ruscha tavlei va polyakcha warcaby, nard o'yinining Evropa nomlari bilan bog'liq: tavola reale (Italiyada), tables reales (Ispaniyada), tavli (Gretsiyada), tavla (Turkiyada), tables yoki backgammon (Buyuk Britaniyada), vrhcaby (Cehistonda). (1), (2) larda O'yin toshlaridan voz kechish shashkalarni nard o'yinlaridan ajratib turadigan asosiy narsa bo'lib, ular ko'plab qadimgi o'yinlarning ajralmas qismi bo'lgan (senet, chaturanga), hayotdagi tasodif omilini taqlid qilgan. Shash o'yinlarining yana bir toifasi Sharqda rivojlangan. Ushbu o'yinlarda shashkalar harakatlanmaydi, balki faqatgina taxta ustiga qo'yiladi, ular o'rtasida kurash (go, renju) bo'lib o'tadigan u yoki bu rivojlanayotgan konfiguratsiyalarni hosil qiladi.","question":"Shaxmatning nard o'yinlaridan asosiy farqi nimada?","answers":{"text":["O'yin toshlaridan voz kechish"],"answer_start":[768]},"id":1318}
{"context":"Kennedi dollarlarida, AQShning barcha boshqa oldingi banknotalari seriyalarida Federal Reserve Note (Federal zaxira banknot) o'rniga United States Note (AQSh banknot) so'zlari yozilgan, muhr va seriya raqami yashil rangdan ko'ra qizil rangda bosilgan. Kumush sertifikatlar, shu bilan birga, Silver Certificate yozuviga ega bo'lib, muhr va seriya raqami ko'k rangda bosilgan. 11110-son buyrug'idan keyin kumush sertifikatlarning yangi seriyasi chop etilmadi, garchi ular 1965 yilgacha ishlab chiqarilishda davom etgan bo'lsa ham.","question":"Kennedi dollarining bosma va seriya raqami qanday rangda bosilgan?","answers":{"text":["qizil"],"answer_start":[229]},"id":1716}
{"context":"Birinchi yer osti temir yo'li 1863 yilda Londonda Metropoliten Raylway kompaniyasi (ingl. Metropolitan Railway  harflari. poytaxt temir yo'li). Biroq, ingliz tilida bu chiziq nomi nomlash xususiyatiga ega emas. Keyinchalik paydo bo'lgan metro liniyalari, shu jumladan Buyuk Britaniyada ham, boshqa nomlar olgan. Xususan, birinchi yer osti liniyasi hozirgi vaqtda London metropoliteni liniyasi hisoblanadi, metro o'zi ingliz tilida London-andeground  (ingl. London Underground, London yer osti (temir yo'li) yoki, shuningdek, London metro yoki  so'zlashuvda  tyub (tube, quvur).","question":"Hozirgi kunda London metrosining nomi qanday?","answers":{"text":["London-andeground "],"answer_start":[431]},"id":2339}
{"context":"Ammo kompyuterlar juda tez rivojlanib bordi va 1970-yillarda juda zamonaviy bo'lgan PDP-10lar 1980-yillarning boshlarida eskirib qoldi va zamonaviy mashinalardan ancha orqada qoldi. Ammo yangi arxitekturalarning hech biri uchun faqatgina akademik muhitda va uning qoidalariga muvofiq ishlab chiqilgan operatsion tizim va boshqa dasturiy ta'minot mavjud emas edi. Endi universitetlar yangi kompyuterlarni sotib olishlari, yangi dasturiy ta'minot bilan ta'minlanishi va litsenziya shartlariga rioya qilishlari kerak edi, bu esa ularning dasturiy ta'minotni ishlab chiqish va tarqatish huquqlarini cheklab qo'ydi - boshqacha aytganda, dasturiy ta'minotni ishlab chiqish va tarqatishning ilmiy modelini cheklab qo'ydi.","question":"Kompyuterlar qanday rivojlangan?","answers":{"text":["juda tez"],"answer_start":[18]},"id":154}
{"context":"Ko'pgina olimlarning tasavvurida, politologiya o'z-o'zidan fanlararo ilm-fanni ifodalaydi, uning o'rganish predmeti siyosiy hayotning faoliyat ko'rsatish va rivojlanish tendensiyalari va qonunlari bo'lib, ular siyosiy hokimiyat va siyosiy manfaatlarni amalga oshirish bilan siyosiy subyektlarni faoliyatga jalb qilish ning haqiqiy jarayonini aks ettiradi. Ammo, shu bilan birga, ko'plab olimlar qarama-qarshi nuqtai nazarni qo'llab-quvvatlaydilar, chunki abadiy haqiqatlarni va o'zgarmas siyosiy qonunlarni kashf etish uchun hech qanday asos yo'q deb hisoblashadi. Ularning fikriga ko'ra, ko'pincha siyosiy qonunlarni izlash tarafdorlari asosiy narsani hisobga olishmaydi  bir nazariyotchi taraqqiyot deb bilgan narsa, boshqa nazariyotchi uchun orqaga qaytishdir.","question":"Siyosiy hayotning tendentsiya va faoliyat ko'rsatish qonunlari va rivojlanish qonunlari qanday jarayonni o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["siyosiy subyektlarni faoliyatga jalb qilish"],"answer_start":[274]},"id":1155}
{"context":"Shotlandiya Birinchi jahon urushida muhim rol o'ynadi kemalari, uskunalari va baliqlarini yetkazib bergan. Yarim millionga yaqin shotlandlar urushga otlandi, ularning taxminan choragi halok bo'ldi va 150 mingga yaqin kishi jiddiy yaralandim. Shotlandiyalik tug'ilgan Duglas Xage, Fransiyadagi Britaniya ekspeditsiyasi qo'shinlarining bosh qo'mondoni bo'lgan. Ikkinchi jahon urushi paytida Shotlandiyaning shimoliy ko'rfazlari Buyuk Britaniyaning bazalaridan biri bo'lib, undan Sovet Ittifoqi uchun harbiy materiallar bilan arktik konvoylar Murmanskka jo'nab ketardi.","question":"Shotlandiya Birinchi jahon urushida qanday muhim rol o'ynadi?","answers":{"text":["kemalari, uskunalari va baliqlarini yetkazib bergan"],"answer_start":[54]},"id":2328}
{"context":"Amaliyotda, jamoatchilik qiymati kontseptsiyasini ayniqsa jamoatchilik teleradiokompaniyalari ko'pincha ishlatadi. Ular o'zlarining mablag'larini jamoatchilik oldida qonuniylashtirishga va ijtimoiy farovonlikka qo'shgan hissasini ko'rsatishga majbur bo'lgan vaziyatda bo'lishadi. Britaniya Teleradio Korporatsiyasi (BBC) bu sohada ilg'or va har bir yangi dasturni ijtimoiy qiymat nuqtai nazaridan baholaydi. Germaniyada ARD va ZDF va Avstriyada ORF o'xshash dasturlarning ijtimoiy qiymatini baholash usullarini qo'llaydilar.","question":"Qaysi korporatsiya o'zlarining ijtimoiy farovonlikka qo'shgan hissalarini ko'rsatish sohasida ilg'orlik qilmoqda va barcha yangi dasturlarni ijtimoiy qiymat nuqtai nazaridan baholamoqda?","answers":{"text":["Britaniya Teleradio Korporatsiyasi"],"answer_start":[280]},"id":2391}
{"context":"Kosmik apparat bir nechta tarkibiy qismlardan iborat bo'lib, birinchi navbatda  bu kosmik apparat oldida turgan vazifani bajarishni ta'minlaydigan maqsadli apparatdir. Maqsadli apparatlardan tashqari, odatda, apparatning kosmik muhitda uzoq vaqt ishlashini ta'minlaydigan bir qator xizmat tizimlari mavjud bo'ladi, bular: energiya ta'minoti, termoregulyatsiya, radiatsiya himoyasi, harakatni boshqarish, yo'nalish, avariya qutqaruvi, qo'nish, boshqarish, tashuvchidan ajralish, ajralish va ulanish, bortdagi radio majmuasi, hayot ta'minoti tizimlari. Kosmik apparatning bajaradigan funksiyasiga qarab, ko'rsatilgan xizmat tizimlarining ayrimlari mavjud bo'lmasligi mumkin, masalan, aloqa sun'iy yo'ldoshlarida avariya qutqaruv, hayot ta'minoti tizimlari mavjud emas.","question":"Koinotga yuborilganda maqsadga yo'naltirilgan uskunalardan tashqari yana nimalar bo'ladi?","answers":{"text":["bir qator xizmat tizimlari"],"answer_start":[272]},"id":870}
{"context":"O'simliklar viruslardan o'zlarini himoya qilishning murakkab va samarali mexanizmlariga ega. Eng samarali mexanizm tashqinlik geni deb ataladigan narsa (R ingliz tilidan. resistance  barqarorlik). Har bir R geni virusga qarshi turish uchun javobgardir va zararlangan hujayralar bilan qo'shni hujayralarni o'ldirishga undaydi, bu esa oddiy ko'z bilan katta bo'lak sifatida ko'rinadi. Bu virusning tarqalishini to'xtatish natijasida kasallikning rivojlanishini to'xtatadi. Boshqa samarali usul - RNK interferensiyasidir. Virusdan zarar ko'rgan o'simliklar ko'pincha salisilat kislotasi, NO oksid va kislorodning faol shakllari kabi tabiiy antiviral moddalarni ishlab chiqaradi.","question":"Viruslardan samarali himoya qilish mexanizmi nima?","answers":{"text":["tashqinlik geni deb ataladigan narsa"],"answer_start":[115]},"id":2162}
{"context":"Yangi qurilma, suv o'tkazadigan hududlar g'arbga, Fin ko'rfazi tomonga, nomi so'zning ma'nosiga muvofiq bo'lgan, ammo allaqachon to'g'ridan-to'g'ri dengizga chiqmaydigan Nalishka ko'chasidan harakatlanishi bilan birga shakllangan. Naliq ko'chasining g'arbiy tomoniga Yangi deyarli meridional mintaqada o 'rab turgan magistrallar  ko'chasi va  ko'chasi o'rtasida yangi magistrallar shakllanmoqda. Kemalar qurilishi va tugallanmagan Dengiz qirg'og'i (XXI asr boshida dengiz fasadi loyihasi doirasida erlarni yuvganligi sababli, o'z nomining dolzarbligini yo'qotadi). Oxirgilardan g'arbda XXI asrning ikkinchi o'n yilligida Fin ko'rfazi shimoliy va janubiy qirg'og'ini eng qisqa yo'l bilan bog'lash uchun G'arbiy tezlik diametrli trassasi qurilmoqda.","question":"G'arbiy tezlik diametrini qurish qaysi davrda rejalashtirilgan?","answers":{"text":["XXI asrning ikkinchi o'n yilligida"],"answer_start":[586]},"id":329}
{"context":"Erkaklar o'rtasidagi yakkalik turnirida ikki marta va ayollar o'rtasidagi yakkalik turnirida bir marta o'tgan yilgi g'olib birinchi davrada jangdan chiqib ketgan. Erkaklar o'rtasida 1966 yil chempioni Manuel Santana va 2002 yil g'olibi Lleyton Xyut (Joriy reytingda birinchi o'rinni egallagan Xyut, o'zining birinchi o'yinini Katta Xelm turnirining asosiy tarmog'ida o'tkazgan dunyodagi 203-raketka  Ivo Karlovichga mag'lub bo'ldi) (117)), ayollar o'rtasida esa 1993 yil chempioni Shteffi Graf mag'lubiyatga uchradilar. Bundan tashqari, ayollar o'rtasida birinchi aylanmada uch marta  Margaret Smit 1962 yilda va Martina Xingis 1999 va 2001 yillarda birinchi raqam bilan o'ynagan sportchilar chiqib ketishgan ((118).","question":"2002 yilgi g'olib kim edi?","answers":{"text":["Lleyton Xyut"],"answer_start":[236]},"id":1162}
{"context":"Bepul dasturiy ta'minotda xuddi shunday hodisalar kuzatilishi mumkin, masalan, faqat qiziqish yo'qligi yoki sotuv predmeti hali ham mavjudligi sababli - bu dasturiy ta'minot emas, balki xizmat ko'rsatish xizmati. Ba'zan, eski mahsulotni arzon narxlarda saqlab qolish va qimmatroq, ammo yanada takomillashtirilgan yangi mahsulot o'rtasida to'qnashuv bo'lishi mumkin. Bundan tashqari, yangi mahsulot katta me'moriy o'zgarishlarni talab qilishi mumkin, bu esa uni eski versiyalar bilan texnik jihatdan mos kelishi qiyin (yuqori xarajatli) qiladi va eski versiyalarni qo'llab-quvvatlash kerakli daromad keltirmaydi.","question":"Masalan, erkin dasturiy ta'minotda ham xuddi shunday hodisalar sodir bo'lishi nimaga bog'liq?","answers":{"text":["faqat qiziqish yo'qligi"],"answer_start":[79]},"id":242}
{"context":"Ko'pgina zamonaviy jamiyatlarda keng tarqalgan gender stereotiplari, ayollarga passivlik, bog'liqlik, hissiy va g'amxo'rlik kabi fazilatlarni yuklash va ayollarning qat'iy va tajovuzkorligini qoralash, bu jamiyatlarda mavjud bo'lgan gender rollarini va xususan gender tengsizlikni qo'llab-quvvatlashga xizmat qiladi. Masalan, tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, bunday stereotiplar ish joyida ayollar kamsitilishiga yordam beradi, shisha shift ta'siri deb nomlangan narsani yaratadi.","question":"Jamiyatda qanday stereotiplar keng tarqalgan?","answers":{"text":["gender stereotiplari"],"answer_start":[47]},"id":1110}
{"context":"Ba'zan sud jarayonida fuqarolik itoatsizligi tarafdorlari aybni tan olish uchun bitim tuzishni taklif qilishadi, masalan, Kamden 28 guruhida ayblanuvchilarga ozgina og'irlikdagi bitta jinoyatda o'zlarini aybdor deb tan olish va qamoq jazosiga yo'l qo'ymaslik imkoniyati berilgan. Ba'zi hollarda, ommaviy hibsga olishlarda faollar hamiylik taktikasidan foydalanishga qaror qilishadi, bu esa hammaga bir xil aybdorlik tan olishni ta'minlaydi. Ammo ba'zi faollar ko'r-ko'rona tan olishni afzal ko'rishadi, aybni tan olish uchun bitim tuzmasdan o'zlarini aybdor deb tan olishadi. Mahatma Gandi o'zini aybdor deb tan olib sudga murojaat qildi: \"Men bu erda... menga nisbatan qo'llanilishi mumkin bo'lgan eng yuqori jazoga quvonch bilan duchor bo'laman, chunki qonun bo'yicha bu qasddan qilingan jinoyat va men fuqarolik burchiman deb hisoblayman\".","question":"Ko'p sonli odamlar hibsga olinganida, muzokaralar qanday bo'ladi?","answers":{"text":["hamiylik"],"answer_start":[330]},"id":3143}
{"context":"Emizuvchilar tizimatiyasi sohasida evolyutsion taksonomiya tamoyillari asosida qurilgan Simpson tizimi (1945), va Makkenna tizimi (1975; keyinchalik bir necha bor qayta ishlangan)  kladistik usuldagi ushbu sinfning birinchi makrosistemi paydo bo'lishi katta bosqich bo'ldi. 1960-yillardan boshlab sutemizuvchilar tizimatiyasining nazariy arsenaliga molekulyar filogenetika usullari kiradi. Dastlab filogenetik daraxtlar oqsillarning xossalarini tahlil qilish asosida qurilgan, 1977 yilda DNKni sekvensiyalashning samarali usullari paydo bo'lganidan so'ng esa asosan nukleotid ketma-ketliklarini tahlil qilish asosida. XXXXI asrlar oralig'ida sutemizuvchilar to'dalarining qarindoshlik aloqalari haqidagi tasavvurlar sezilarli o'zgarishlarga duchor bo'ldi.","question":"Makkenna tizimlari qaysi yilda paydo bo'lgan?","answers":{"text":["1975"],"answer_start":[131]},"id":1698}
{"context":"Oksitgenni spektrfotometrik tahlil qilishda, to'lqin uzunligi 687 va 760 nm da maksimal darajaga yetadigan ikkita sozlanish egri chizig'i kuzatiladi. Masofadan kuzatuv bilan shug'ullanadigan olimlar, sun'iy yo'ldoshdan o'simliklarning fitosanitariya holatini baholash uchun o'simlik qoplamasidan olingan nurlanish ma'lumotlarini ushbu diapazonlarda ishlatishni taklif qilishdi. Ushbu yondashuvning asosida, bu chiziqlarda o'simliklarning aks ettiruvchi qobiliyatini, uning yorug'lik qobiliyati bilan farqlash mumkinligi, bu esa ancha zaifroqdir. Signal \/ shovqin nisbati pastligi va o'simliklarning jismoniy tuzilishi tufayli o'lchash texnik jihatdan qiyin. Biroq, bu usul Yerning karbonat aylanmasini global miqyosda kosmosdan kuzatish uchun taklif qilingan.","question":"Spektrfotometriya usuli bilan olingan so'rilar to'lqin uzunligi qanday bo'ladi?","answers":{"text":["687 va 760 nm"],"answer_start":[62]},"id":3169}
{"context":"Foto materiallarni sezgirlashtirish jarayoni bosqichma-bosqich amalga oshdi, bu esa Iosif Eder tomonidan eritrozin yordamida ortoxromatik emulsiyalarni olishdan boshlandi. Butun ko'rinadigan spektrni ro'yxatga olish uchun faqatgina Benno Gomolka 1906 yilda pinacienolni sezgirlashtiruvchini kashf etgandan so'ng, to'liq mavjud bo'ldi. Shundan so'nggina uch rangli fotosuratlar to'liq ravishda suratga olingan ob'ektlarning tabiiy ranglarini aks ettira oldi. Rangni turli xil yorug'lik filtrlari orqali ketma-ket yoki bir vaqtning o'zida suratga olish orqali ajratadigan ko'plab rangli fotoapparatlar paydo bo'ldi. Panxromatik fotoplastinkaga ketma-ket suratga olish uchun eng mashhur fotoapparat turi nemis olim Adolf Mite tomonidan ishlab chiqilgan, ommaviy ishlab chiqarishni esa Vilgelm Bermpol yo'lga qo'ygan. Bermpol-Mite kamerasi bilan rus fotosuratchisi Sergey Prokudin-Gorskiy butun dunyoda rangli fotosuratlarning eng keng ko'lamli kolleksiyalaridan birini yaratdi.","question":"Qaysi nemis olim panxromatik fotosuratlar panjalariga ketma-ket suratga olish uchun eng mashhur fotoapparat turini yaratgan?","answers":{"text":["Adolf Mite"],"answer_start":[712]},"id":2360}
{"context":"Fortepiano  simlar gorizontal (royal) yoki vertikal (piano) joylashtiriladigan klaviatura simli cholg'u asbobidir. XVIII asrdan boshlab fortepianoga uning tuzilishi katta ta'sir ko'rsatgan. U juda katta o'zgarishlarga duch keldi. Fortepiano akustik apparatdan (rezonansiya dekasi, simli kiyimlar), klaviatura mexanizmidan, tayanch konstruksiyalardan (futor, metall ramka, viberbank) iborat. Mexanizmning murakkab tizimli ustunlari, musiqachi kuchini tugmacha orqali zarbga zarba berishga imkon beradi. Zamonaviy fortepiano diapazoni  7 1⁄3 oktava (88 kalit).","question":"Bu esa, eshitish apparatining tarkibini tashkil etadi.","answers":{"text":["rezonansiya dekasi, simli kiyimlar"],"answer_start":[261]},"id":1292}
{"context":"O'sha yillarda ham, Argentinaning eng titulli klubi bo'lgan River Pleyt 1986 yilgacha Janubiy Amerikaning eng asosiy klub turnirini  Libertadores kubogini hech qachon qo'lga kiritmagan. O'sha bahsda jamoa qurʼa tashlash bilan omadsiz boʻldi  eng kuchli raqiblar uchrashdi: (Penyarol, Boca Xuniors,Arxentinios Xuniors (amaldagi chempion), Barselona (Guayakil), Amerika Kali ), gʻalaba qanchalik qimmat boʻlsa, shunchalik u juda ishonchli edi. Yil oxirida Qit'alararo kubok ham qo'lga kiritildi.","question":"River Platega qanday amaldagi chempionlar bor.","answers":{"text":["Arxentinios Xuniors ("],"answer_start":[297]},"id":881}
{"context":"Polifoniya ((1) ((2) ((3) ((4) ((5))) (lat. polyphonia, qadimgi yunonchadan. πολυφωνία  tom ma'noda: ko'p tovushli qadimgi yunonchadan. πολυ-, πολύς  ko'p + boshqa yunoncha. φωνή  tovush) musiqa nazariyasida  ko'p ovozli musiqa majmui bo'lib, u ko'p ovozli faktura alohida ovozlar (meladiya chiziqlari, keng ma'nodagi ohanglar) ning funksional tengligi bilan belgilanadi. Polifoniyalik musiqa pyesasida (masalan, Joesken Depraning kanonida, I. S. bilan Bach) ovozlar kompozitsion-texnik (har bir ovozni o'z ichiga olgan motiv-melodiya uslublari) va mantiqiy (musiqiy fikrlarning teng huquqli tashuvchilari) munosabatlarda tengdirlar. Polifoniya so'zi bilan kompozitorlar va musiqashunoslar uchun o'rta va oliy musiqa ta'limi kurslarida o'qitiladigan musiqa-nazariy fan ham ataladi. Polifoniya fanining asosiy vazifasi  polifoniya kompozitsiyalarini amaliy o'rganish.","question":"Polifoniyaning ilmiy maqsadlari nimada?","answers":{"text":["polifoniya kompozitsiyalarini amaliy o'rganish"],"answer_start":[819]},"id":866}
{"context":"Shunga qaramay, jang san'ati rivojlanib borardi. O'rta asrlarda kurash san'ati ikki yo'nalishda rivojlangan. Arsillar orasida kurash qo'llanma san'at sifatida, qurolga egalik san'atiga qo'shimcha ravishda rivojlangan; xuddi shunday sifatda, lekin raqobat nuqtai nazaridan, kurash usullari musobaqalarda qo'llanilishi mumkin edi. Jang qilish qobiliyati jangchilarni tayyorlashda muhim bo'lgan va jamiyatning eng yuqori qatlamlari tomonidan juda qadrlangan. Bunga misol sifatida Fransiya shohi Fransisk I va Angliya shohi Genrix VIII o'rtasida Oltin parcha maydonida bo'lib o'tgan kurashni keltirish mumkin. Jamiyatning yuqori ijtimoiy qatlamlarida kurash keng tarqalgan qiziqish edi; Ko'p san'at arboblari kurash bilan shug'ullangan: Karavadjo, Pussen, Rembrandt, Rable, Monteny ((17).","question":"Aholining qaysi qatlamlari orasida kurash amaliy ma'noda rivojlangan?","answers":{"text":["Arsillar orasida"],"answer_start":[109]},"id":2532}
{"context":"Lev Tolstoy o'z ta'limotini birinchi navbatda o'z hayot tarziga nisbatan qo'llagan. U cherkovning o'lmaslik haqidagi ta'limotlarini rad etdi va cherkovning obro'sini rad etdi; u davlatni huquqlarda tan olmagan, chunki u (uning fikriga ko'ra) zo'ravonlik va zo'ravonlik asosida qurilgan. U cherkov ta'limotlarini tanqid qildi, unga ko'ra, bu yerda, yer yuzida, bor bo'lgan hayot, barcha quvonchlari, go'zalliklari, aqlning zulmatga qarshi kurashishi bilan,  mendan oldin yashagan barcha odamlarning hayoti, mening butun hayotim, ichki kurashlarim va aqlning g'alabalari bilan haqiqiy hayot emas, balki halokatli, umidsiz ravishda buzilgan hayot; haqiqiy hayot, gunohsiz  imonda, ya'ni tasavvurda, ya'ni aqldan ozishdir. Lev Tolstoy, cherkovning inson tug'ilganidan boshlab, o'z mohiyati bo'yicha, buzuq va gunohkor ekanligi haqidagi ta'limotiga qo'shilmagan, chunki uning fikriga ko'ra, bunday ta'limotlar inson tabiatidagi eng yaxshi narsalarni yo'q qiladi. Cherkovning xalqqa ta'sirini tezda yo'qotganini ko'rib, yozuvchi, K. N. Qashqadaryo Lomunovning xulosasi: Barcha tirik mavjudotlar cherkovdan mustaqil.","question":"Lev Tolstoy davlatni huquqlarda tan olganmi?","answers":{"text":["tan olmagan,"],"answer_start":[198]},"id":2103}
{"context":"O'sha paytda iqtisodiyotga davlat aralashuvi uchun harakatning eng mashhur vakili K. K. lavozimini egallagan Varvaressos 1945 yil 2 fevral kuni Zolotasa 1\/5 formulasining tarafdori bo'lgan. Uning pozitsiyasi savdo operatsiyalari sonini taxminan 50 foizga qisqartirish bo'lgan. Jahon narxlarining 50 foizga oshganini hisobga olgan holda, u drakma va funtning nisbatini indekslashtirdi. Uning hisob-kitoblariga ko'ra, bu nisbat bir necha barobar ko'payishi kerak. Psixologik omillar va nemis qo'shinlari chiqarib yuborilgan paytgacha yashash sharoitlarining yomonlashishini hisobga olgan holda, Varvaressos urushdan oldingi darajaning 1\/5 qismini aylanmasini urushdan keyingi davrda iqtisodiyotni tiklash uchun barqaror anti-inflyatsion bazis sifatida e'lon qildi.","question":"K. ning nuqtai nazari qanday edi? Barbaresosning?","answers":{"text":["savdo operatsiyalari sonini taxminan 50 foizga qisqartirish"],"answer_start":[208]},"id":2228}
{"context":"Temir yo'l kompaniyalarining asosiy daromad manbalari chiptalar (yo'lovchi tashish uchun) va yuk tashish uchun to'lovlarni sotishdan iborat. Boshqa transport turlari singari, muntazam yo'lovchilarga turli chegirmalar va oylik yo'l haqlari ko'pincha beriladi. Yuk tariflari bitta konteyner yoki vagon uchun ham, butun poyezd uchun ham belgilanishi mumkin. Ba'zan yukni jo'natgan shaxs o'z vagonlariga ega bo'ladi va faqat lokomotivda tashish uchun haq to'laydi. Yo'lovchi tashish sohasida reklama daromadlari ham daromadlarning katta qismini tashkil etishi mumkin.","question":"Doimiy temir yo'l yo'lovchilariga qanday choralar ko'riladi?","answers":{"text":["turli chegirmalar va oylik yo'l haqlari"],"answer_start":[199]},"id":883}
{"context":"\"Everybody\" Madonnaning xohishi bo'yicha, singl sifatida chiqariladi. Zero byudjetda reklama uchun fotosuratlar, qora tanli disko-soul qo'shiqchilarining rangli auditoriyasini qo'rqitmaslik uchun, ularning fotosuratlarini muqovasiga qo'ymaslikka qaror qilishdi. Everybody 3-o'rinni Hot Dance Club Songs chartida, keyin esa 107 o'rinni egallaydi, Billboard jurnalining Hot 100 birinchi yuzligidan biroz pastroq). Boshqaruv, hech qanday PR xarajatlarini hisobga olgan holda, bu ajoyib natija deb hisoblaydi va \"Hamma\" ning tasodifiy emasligiga ishonch hosil qilishni xohlaydi. Madonnaning iltimosiga ko'ra, Kamins o'rniga Warner Bros. kompaniyasining tajribali rejissyori ishga qabul qilinadi. Reggi Lukas Records (ingl.) ruscha. Ikkinchi singl Burning Up ham Everybody muvaffaqiyatini takrorlab, raqs hitlari reytingida 3-o'rinni egallaydi. Va faqat shundan so'nggina Madonnani birinchi albomini yozish uchun studiyani ijaraga olishga ruxsat berishadi.","question":"\"Everybody\" Hot Dance Club Songs chartida qanday o'rinni egallaydi?","answers":{"text":["3-o'rinni"],"answer_start":[272]},"id":1236}
{"context":"1953 yilda sharqiy burchakda o'rinbosarlik ko'targich qurildi, u tezda o'z ilgarisida bo'lganidek mashhurlikka erishdi, ammo 1980 yildagi zilzila uni shunchalik zararlantirdiki, u tiklanmadi.(11) Hozirgi kunda tog 'faqat jihozlangan piyodalar yo'li orqali tashrif buyurish uchun ochiq. Vulkan poyasidan yo'lgacha avtomobil yo'li bor, u 1000 metr balandlikda joylashgan avtomobillar to'xtash joyiga tugashadi. Trampetga kirish dekabrdan fevralgacha soat 9:00 dan 15:00 gacha, mart va oktyabr oylarida soat 16:00 gacha, aprel-iyun va sentyabr oylarida soat 17:00 gacha, iyul-avgust oylarida soat 18:00 gacha ochiq.","question":"1980 yildagi zilzilada shikastlangan lift qachon ta'mirlandi?","answers":{"text":["u tiklanmadi"],"answer_start":[178]},"id":710}
{"context":"1975 yil 9 oktyabrda, Lennonning 35 yoshida uning o'g'li Shon tug'ildi. Shundan so'ng, Lennon musiqa faoliyatini tugatishini va keyingi 5 yilni o'g'liga bag'ishlashini e'lon qildi. O'sha yillar davomida u faqat ikki marta omma oldida paydo bo'lgan - va nihoyat unga AQShda yashash uchun rasmiy ruxsat berilgan. Bu 1975 yilda, shuningdek 9 oktyabrda sodir bo'lgan. Shuningdek, u AQSh prezidenti Jimmy Carter tomonidan Yoko bilan birga xususiy qabulga taklif qilindi. Ikkinchi marta  1976 yilda Grammy mukofoti topshirilish marosimida.","question":"Lennon Yoko bilan birga qaysi prezidentning xususiy ziyofatida bo'lgan?","answers":{"text":["AQSh prezidenti Jimmy Carter"],"answer_start":[378]},"id":2615}
{"context":"Turgenev tayyorlanayotgan Keksalar islohotlarini muhokama qilishda qizg'in ishtirok etdi, turli jamoaviy xatlarni ishlab chiqishda, Aleksandr II nomiga yo'llangan manzillar loyihalari, protestlar va boshqalar. Gersenov Zangini nashr etishning dastlabki oylaridan Turgenev uning faol xodimi bo'lgan. U Zilqoraxonada o'zi yozmagan, lekin materiallarni to'plash va ularni bosma nashrga tayyorlashda yordam bergan. Turgenevning muhim oʻrni A. va Gertsenga va turli sabablarga ko'ra Londondagi qudratsiz muhojir bilan to'g'ridan-to'g'ri aloqada bo'lishni istamagan Rossiya muxbirlariga. Bundan tashqari, Turgenev Gertsenga batafsil sharh xatlarini yubordi, ularning ma'lumotlari muallif imzosiz, shuningdek, Bellkolda chop etilgan. Turgenev har safar g'ertsen materiallarining keskin tonu va hukumat qarorlarini ortiqcha tanqid qilishga qarshi chiqardi: Iltimos, Aleksandr Nikolayevichni haqorat qilmang, chunki uni allaqachon Peterburgda barcha realar shafqatsiz ravishda haqorat qilishadi, chunki u ikki tomondan o'zini o'ldirish uchun, ehtimol u ruhini yo'qotadi.","question":"Turgenev nimalarda ishtirok etgan?","answers":{"text":["turli jamoaviy xatlarni ishlab chiqishda"],"answer_start":[90]},"id":2549}
{"context":"Ijobiy kinofilmlar kinokopirovka apparatida bosib chiqarish orqali prokatli film nusxalarini olish uchun mo'ljallangan ((119). Bundan tashqari, pozitiv navlar ishchi pozitivni, montaj film nusxalarini va boshqa film materiallarini bosib chiqarish uchun ishlatiladi. Rangli pozitiv kinofilmlar ikkita turda ishlab chiqariladi: qatlamlarning klassik joylashuvi va qatlamlar ko'chirilgan. Oxirgi holatda yuqori xlor-kumush qatlami ko'k ranglarga emas, balki spektrning yashil qismiga sezgir bo'ladi ((120). Bunday filmlarning o'rta qatlami qizil rangga, pastki bromli kumush  esa ko'k rangga sezgir. Bu tuzilish, bosma jarayonida ranglarni ajratishni yaxshilashga imkon beradi. SSSRda MZ-3 qora-oq pozitsiv kinofilm, shuningdek klassik qurilmali va qatlamlari koʻchirilgan rangli CP-8R va CP-11 ishlab chiqarilgan ((121). Hozirgi vaqtda bosma uchun KODAK VISION Color Print Film 2383, FUJICOLOR Positive Film F-CP 3510 va AGFA Print CP30 (122), import qilingan ijobiy kinoplyonkalardan foydalaniladi.","question":"Nega filmlar ijobiy bo'lishi kerak?","answers":{"text":["prokatli film nusxalarini olish uchun"],"answer_start":[67]},"id":529}
{"context":"Kemachilik texnikasida ikkita asosiy nuqta bor - kema boshlanishi (shuningdek, qabul qilish yoki ushlab turish ) va oxirida. Ikkalasi ham kemaning muvozanatiga, tezligiga va harakatlanish yo'liga (gorizontal va vertikal) ta'sir qiladi. Ekipajning (ya'ni qayiqdagi eshkakchilar) ko'payishi bilan bu ikki lahzaning ahamiyati ortib boradi, chunki ideal holatda ekipajning barcha a'zolarining eshkak boshlash va tugash vaqti bir xil bo'lishi kerak, aslida esa bitta ekipajdagi eshkakchilar (professional eshkakchilar uchun) o'rtasidagi farq eshkak boshlash (yoki tugash) paytida bir necha yuzinchi, ba'zan esa minginchi qismni tashkil qiladi.","question":"Qaysi boshqa nomda qayoqdan eshkak eshish boshlanadi?","answers":{"text":["qabul qilish yoki ushlab turish "],"answer_start":[79]},"id":1426}
{"context":"Pulning paydo bo'lish tarixini ko'rib chiqib, umumiy tovar qatoridan qo'shimcha funksional yukni bajaruvchi maxsus tovar rolini bajaruvchi Oltin  pul bo'lish  K. Marks bu jarayonni falsafiy, qiymat shakllarining abstrakt toifalari tizimida taqdim etdi. Bir shakldan ikkinchisiga o'tishning xronologik ketma-ketligida  a) oddiy (birlamchi); b) to'liq (o'rnatilgan); c) umumiy; d) pul shakli  oltin asta-sekin ijtimoiy obro' va e'tirofga ega bo'ladi va oxir-oqibat, tanga pul shaklida nafaqat mazmuni tufayli (oltin mehnat sarfi ekvivalenti sifatida) pul bo'lishning o'ziga xos, yangi sifatini oladi, balki tanga sifatida, qiymat belgisi sifatida ham  shakli.","question":"Umumiy tovar qatoridan alohida tovar vazifasiga nima ajratib qo'yilgan?","answers":{"text":["Oltin"],"answer_start":[139]},"id":391}
{"context":"Qo'mitalarning yana bir turi Shotlandiya parlamenti yoki Shotlandiya hukumati a'zosi bo'lmagan tashqi tomondan yoki tashabbuskordan Shotlandiya parlamentiga kelib tushgan xususiy qonunlarni sinchiklab o'rganish uchun tashkil etiladi. Xususiy qonun loyihalari odatda yirik miqyosdagi rivojlanish loyihalari ga tegishli, masalan, infratuzilma loyihalari, bu yerdan foydalanish yoki mulkni talab qiladi. Xususiy qonunlarni ko'rib chiqish qo'mitalari Edinburgda tramvay tarmog'ini rivojlantirish, Glasgo aeroportining temir yo'l aloqasi, Airdray-Batgeyt temir yo'li va Shotlandiya Milliy galereyasini kengaytirish kabi masalalar bo'yicha qonunchilikni ko'rib chiqish uchun tashkil etilgan.","question":"Xususiy qonun loyihalari qanday mavzular bo'yicha muhokama qilinadi?","answers":{"text":["yirik miqyosdagi rivojlanish loyihalari"],"answer_start":[266]},"id":3000}
{"context":"O'rta asrlarda, farishta-qo'riqchilar va Yevropada ma'lum bo'lgan Quyosh tizimining yetti sayyorasi o'rtasidagi munosabatlar to'g'risida tasavvurlar shakllangan. O'rta asr Yevropasiga arablarning sayyoralarning himoyachi farishtalari g'oyasi kirib keldi. Masalan, musulmon mutafakkir al-Barseloni oyni farishta Jabroil boshqaradi, quyoshni esa  Rafail boshqaradi, deb taxmin qilgan. Qibla doirasida o'z moslik tizimi ham ishlab chiqilgan, keyinchalik u bashorat qilish va sehr-jodida ishlatilgan (qarang. Lewis Jeyms R., Oliver Evelin D. Farmon. suv R \/ N \/ D, 1997 yil. S. 88, 284) asosida ishlab chiqilgan.","question":"O'rta asr Yevropasiga kelgan arab tasavvurlari kimlar haqida edi?","answers":{"text":["sayyoralarning himoyachi farishtalari"],"answer_start":[196]},"id":321}
{"context":"Lindisfarne  - bu Tyneside bilan yaqin aloqador bo'lgan folklorok guruh. Ularning eng mashhur qo'shig'i \"Fog on the Tyne\" (1971) 1990 yilda sobiq futbolchi va \"Jordi\" Pol Gaskoyn tomonidan ijro etilgan. Ko'pchilik tomonidan qora metalning asoschilari va umuman ekstremal metal sahnasida juda ta'sirchan deb hisoblangan Venom musiqachilari 1979 yilda Nyukaslda tashkil topgan. Ko'pincha birinchi folk-metal guruhi deb hisoblanadigan Skyclad folk-metal guruhi ham Martin Uolkiyerning Sabbat deb nomlangan trash-metal guruhi tarqaganidan so'ng Nyu-Kastelda tashkil topgan. Duran Duran ning sobiq bosh gitaristi Endi Teylor 1961 yilda Nyu-Kastelda tug'ilgan. Brayan Jonson mahalliy rok guruhi Geordie musiqachisi bo'lgan, keyinchalik esa AC\/DCning bosh vokalisti bo'lgan.","question":"Qaysi guruhning sobiq bosh gitari Nyu-Kastlning tug'ilgan joyi Endi Teylor?","answers":{"text":["Duran Duran"],"answer_start":[570]},"id":3025}
{"context":"Viktoriya va Albert muzeyi 1851-yilgi Buyuk ko'rgazma asosida tashkil etilgan bo'lib, uni rejalashtirishda muzeyning birinchi direktori Genri Kol ishtirok etgan; dastlab muzey birinchi marta 1852-yil may oyida Malboro uyida ochilgan Buyumlar muzeyi nomi bilan tanilgan, ammo sentyabr oyida Somerset uyiga ko'chirilgan. Ushbu bosqichda muzey to'plami amaliy san'at va ilm-fanni qamrab olgan. Ko'rgazmalardan bir nechta eksponatlar to'plamning yadrosini shakllantirish uchun sotib olingan. 1854 yil fevraliga kelib muzeyni hozirgi joyga ko'chirish bo'yicha munozaralar bo'lib o'tdi, bundan tashqari, u Janubiy Kensington muzeyi deb nomlandi. 1855 yilda nemis arxitektori Gottfried Zemper Koulning iltimosiga ko'ra muzey dizaynini ishlab chiqdi, ammo u juda yuqori narxlar tufayli Savdo palatasi tomonidan rad etildi. U Brompton Park-House tomonidan egallab olingan; u 1857 yilda ochilgan birinchi bufetlarni o'z ichiga olgan holda kengaytirildi, muzey bunday imkoniyatni taklif qilgan dunyodagi birinchi muzey bo'ldi.","question":"Viktoriya va Albert muzeyi qaysi jahon ko'rgazmasi asosida tashkil etilgan?","answers":{"text":["1851-yilgi Buyuk ko'rgazma"],"answer_start":[27]},"id":3194}
{"context":"Ko'p yillar davomida qishloqlarda yashovchi kambag'al Bangladesh aholisining asosiy qismini hal qilishga bag'ishlangan Qodir aka-ukalar 70 foizga yaqin aholi institutsional bankka kirish imkoniga ega emasligi va oddiy moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirish imkoniyatiga ega emasligi muammoga duch kelishdi  naqd pulsiz o'tkazmalar, omonatlar va qarzlar olish. Bu ko'p jihatdan birodarlarning oldingi faoliyati tufayli (qarang. Grameenphone, CellBazaar) deb nomlangan onlayn-saytlarda yashovchilarning 68% dan ortig'i mobil telefonlarga ega bo'lib, ulardan turli xil, shu jumladan biznes operatsiyalari, masalan, mobil savdo uchun foydalanadilar. bKash mobil qurilmalar orqali bank xizmatlarini amalga oshirish uchun platforma sifatida yaratilgan va shu vaqtdan beri ushbu maqsadni amalga oshirib kelmoqda.","question":"Mamlakatimiz aholisining qancha qismi bank tizimidan foydalanmaydi?","answers":{"text":["70 foizga yaqin"],"answer_start":[136]},"id":328}
{"context":"Ba'zi tillarda (masalan, suaxilida) artikllar kamdan-kam ishlatiladi va eslatib o'tilgan ma'noli farqlar boshqacha yoki umuman ifodalanadi. Boshqa tillar: rus, aksariyat boshqa slavyan tillari (Bolgariya va makedoniya tillaridan tashqari), sanskrit, lotin, xitoy, yapon, tamil, tay tillari - umuman formal ravishda artikllarga ega emaslar. Shuningdek, uels, arab, islandiya, ibroniy, armeniya (shuningdek, sun'iy tillar - esperanto yoki ido) kabi tillar ham borki, ular faqat aniq artiklga ega, ammo noaniq artikliga ega emas. Ba'zi tillarda, masalan, turk tilida faqat noaniq artikl bor, uning yo'qligi esa ob'ektning aniqligini ko'rsatadi.","question":"Maqolasiz tillarda ma'no farqlari qanday ifodalanadi?","answers":{"text":["boshqacha yoki umuman"],"answer_start":[105]},"id":2923}
{"context":"Hozirgi vaqtda, vintovka patronlari asosan pulemyotlar va snayper \/ Marksman vintovkalaridan o'q otish uchun ishlatiladi. Sniper \/ Marksman qurollari bir xil kalibrdagi pulemyot patronlaridan foydalanishi mumkin bo'lsa-da, ular uchun standart o'q-dorilar  yaxshiroq to'plamga ega bo'lgan maxsus snayper patronlaridir. Vintovka o'rta o'qlaridan yuqori energiya bilan farq qiladi: ular parvozning butun masofasida o'ldirish ta'sirini saqlab qolishga qodir. XXI asrning boshida, dunyo armiyalari asosan to'rtta vintovka patronlari bilan qurollangan:","question":"Maxsus snayper o'qlarining xususiyatlari nimada?","answers":{"text":[" yaxshiroq"],"answer_start":[255]},"id":1619}
{"context":"29 iyul 1966 yil Dilan mototsikl halokatida qolib, sayohat faoliyatini to'xtatishga majbur bo'ldi. Uning ahvoli og'irligi va baxtsiz hodisa vaqtincha amneziyaga olib kelganligi haqida xabar berilgan, garchi olingan jarohatlarning haqiqiy og'irligi shubha tug'diradi. Ba'zi bir tarjimai holshunoslar, bu baxtsiz hodisa Dilan tomonidan musiqa faoliyati yo'nalishini qayta ko'rib chiqish va oilasi bilan (o'sha paytda u turmushga chiqqan va bir nechta farzandi bo'lgan) qishloq uyida iloji boricha ko'proq vaqt o'tkazish uchun bahona sifatida ishlatilgan deb taxmin qilishadi.","question":"Bob Dilan mototsikl halokatida bo'lganida?","answers":{"text":["29 iyul 1966 yil"],"answer_start":[0]},"id":313}
{"context":"Société Générale pour favoriser le développement du commerce et de lindustrie en France (Fransiyada tijorat va sanoatni rivojlantirishga ko'maklashish bo'yicha umumiy jamiyat) deb nomlangan bank 1864 yil 4 mayda, Ikkinchi imperiya davrida bir guruh sanoatchilar va moliyachilar tomonidan tashkil etilgan. Bankning birinchi raisi Schneider Electric kompaniyasining asoschisi bo'lgan taniqli sanoatchi Ejen Schneider bo'ldi. Bank jadal rivojlanib, 1870 yilga kelib 15 Parijdagi bo'limlar va Frantsiyaning qolgan qismida yana 32 ta bo'limlar bo'lgan. 1871 yilda Londonda vakolatxona ochildi. O'sha yili Fransiya va Germaniya o'rtasida Franko-Prusiya urushini tugatgan Frankfurt tinchligi imzolandi, unga ko'ra Fransiya Germaniyaga 5 milliard frank kontributsiya to'ladi. Bu Germaniya iqtisodiyotining jadal o'sishiga olib keldi, Fransiyada esa uzoq davom etadigan tanazzul boshlandi. Ammo inqirozga qaramay, Société Générale rivojlanishda davom etdi va 1889 yilda uning 148 ta bo'limi bor edi.","question":"1870 yilga kelib bankning Parijdagi bo'limlari qancha edi?","answers":{"text":["15 Parijdagi bo'limlar va Frantsiyaning qolgan qismida yana 32 ta bo'limlar"],"answer_start":[463]},"id":1785}
{"context":"Avangard tarixiy hodisa sifatida faqat XX asr boshlarida paydo bo'lgan, ammo hech bir harakat, guruh yoki maktab avangard atamasini o'z nomiga kiritmagan, eng muhimi esa  tanqid bu atama bilan ishlatilmagan. Avangard atamasining (ilgari romantik yoki realist bo'lganidek) guruhlar uchun o'z nomini anglatishi mumkin emas, balki guruhlarning o'zi tarqaganida va ularni bog'laydigan narsa tugashi yoki tarixga aylanganida ishlatilishni boshlagan. Ko'p sonli guruhlar faoliyatini umumlashtirilgan terminologik asoslash zarurati 1920-yillarda paydo bo'ldi va ingliz shoiri Robert Greyvs 1927 yilda Viktorina poeziyasini modernistlarga qarshi qo'ydi.","question":"1927-yilda ingliz shoiri Robert Greyvs qaysi she'riyatni modernist she'riyat bilan taqqoslagan?","answers":{"text":["Viktorina"],"answer_start":[594]},"id":2825}
{"context":"Kopernik Greshem qonunini (ingliz bankiyr Tomas Greshem tomonidan mustaqil ravishda kashf etilgan) deb nomlangan qonuniyatga e'tibor qaratgan. Ushbu tamoyilga ko'ra, o'z kursi bo'yicha barqaror pullar (masalan, oltin) ijrosidan chiqarib tashlanadi, chunki odamlar ularda omonatlar to'plagan bo'ladilar, haqiqiy aylanmada esa yomonroq (masalan, mis) pullar ishtirok etadi. Shuni ta'kidlash kerakki, bunday ta'sir faqatgina davlat oltinni misga (yoki kumushga) almashtirishning qat'iy kursini o'rnatgan taqdirda kuzatiladi. Oltinni misga (kumushga) va aksincha erkin almashtirish sharoitida hech qanday pul yaxshi yoki yomon emas va shuning uchun bozordan boshqa pullar tomonidan chiqarib yuborilmaydi.","question":"Bu prinsipga ko'ra, o'z kursida barqaror pullar (masalan, oltin pullar) bilan nima bo'ladi aylanmadan chiqariladi.?","answers":{"text":["ijrosidan chiqarib tashlanadi"],"answer_start":[218]},"id":1439}
{"context":"Fjordlarning aksariyati tektonik kelib chiqishga ega va tektonik plitalarning harakat yo'nalishi keskin va to'satdan o'zgarganda paydo bo'lgan  qarama-qarshi tomondan qarama-qarshi tomonga. Natijada, oldindan qarshi harakat bilan siqilgan plitalarning chetlarida ko'plab yoriqlar va yorliqlar hosil bo'ladi, ular dengiz suvi bilan to'ladi. Bunday holda, fjord juda chuqur bo'lishi mumkin, 800 metr va undan ko'proq, ba'zida esa bir kilometrdan ko'proq. Bir qator hollarda fjordlar paydo bo'lishi daryo vodiylari va tektonik vodiylarni muzliklar (to'rtinchi muzlash davrida) qayta ishlash natijasida kelib chiqadi, keyinchalik ularni suv bosadi.","question":"Fjordning chuqurligi qancha bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["800 metr va undan ko'proq"],"answer_start":[389]},"id":1300}
{"context":"Sony korporatsiyasining vitse-prezidenti, musiqachi Norio Oga esa, o'z navbatida, diskda Bethovenning 9-simfoniyasi joylashishi kerak deb hisoblagan. Uning fikricha, bunday holda, disklarda 95 foizgacha klassik asarlarni tarqatish mumkin bo'ladi. Keyingi tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, masalan, Gerbert fon Karayan rahbarligidagi Berlin filarmoniya orkestri ijro etgan to'qqizinchi simfoniyaning davomiyligi 66 daqiqa bo'lgan. Bayreyt festivalida ijro etilgan simfoniya  74 daqiqa davom etgan bo'lib, u Vilgelm Furtvenger rahbarligida eng uzoq ijro etilgan simfoniya bo'ldi. Bu diskning sig'imi haqida qaror qabul qilishda eng muhim omil bo'ldi.","question":"Korporatsiya vitse-prezidenti fikriga ko'ra, diskda necha foiz klassik asarlar joylashadi?","answers":{"text":["95"],"answer_start":[190]},"id":358}
{"context":"Merosning funktsional birligini aniqlaydigan DNK molekulasining qismlari genlar deb ataladi. Hujayra ichida DNK xromatin tarkibiga kiradi, xromatinning tarkibi esa xromosomalarni tashkil etadi. Genning xromosomadagi joylashuvi lokus deb ataladi. Homolog xromosomlarning bir xil lokuslarida joylashgan va turli belgilarni aniqlaydigan genlarning turli shakllari allellar deb ataladi. DNK ketma-ketligi o'zgarib (mutatsiya) yangi allellar hosil qilishi mumkin. Agar mutatsiya gen ichida sodir bo'lsa, yangi allel gen tomonidan boshqariladigan xususiyatlarga ta'sir qilishi va organizmning fenotipini o'zgartirishi mumkin.","question":"Qaysi holatda yangi allel gen tomonidan boshqariladigan xususiyatga ta'sir qilishi va organizmning fenotipini o'zgartirishi mumkin?","answers":{"text":["Agar mutatsiya gen ichida sodir bo'lsa"],"answer_start":[459]},"id":2847}
{"context":"Onore de Balzak Tourda Langedoklik dehqon Bernard Fransua Balsa (Balssa) (22.06.174619.06.1829(4) oilasiga tug'ilgan. Balzakning otasi inqilobi yillarida jabrlangan aristokratik yerlarni sotib olish va sotish orqali boyib ketgan, keyinchalik esa Tur shahri merining yordamchisi bo'lgan. Frantsuz yozuvchi Jan-Lui Gez de Balzak (15971654) bilan hech qanday qarindoshlik aloqasi yo'q. Onorening otasi familiyasini Balzak deb o'zgartirdi. Onasi Anna-Sharlotta-Laura Salambye (17781853) o'z eridan ancha yoshroq va hatto o'g'lidan ham ko'proq umr ko'rgan. U Parijlik kiyim savdogarining oilasi boʻlgan.","question":"Onore de Balzakning otasi inqilob davrida nima sotib va sotish orqali boyib ketgan?","answers":{"text":["jabrlangan aristokratik yerlarni"],"answer_start":[154]},"id":2748}
{"context":"Richmond Lodj rezidentsiyasi 1772-yilda binoni buzgan Jorj IIIga meros bo'lib o'tdi. Oq uyni Avgust Saksen-Gotskaya, Frederikning beva xotini oldi. Bog'lar Avgusta va uning maslahatchisi Jon Styuart tomonidan kengaytirilgan. 9 gektar maydonda joylashgan botanika bog'i (taxminan. 3,6 ga) va 5 gektar (2 ga) daraxt va butalar uchun pitomnik. Shu vaqt ichida bog'ning bir nechta inshootlari Avgust tomonidan taklif etilgan me'mor Ser Uilyam Chembers tomonidan qurilgan. Chambersning binolaridan biri, Xitoy uslubidagi Katta pagoda 1761-yilda qurilgan va hozirgi kungacha saqlanib qolgan. Kyudagi pagoda bog'san'atida xitoycha moda uyg'onishiga yordam berdi, bu Angliya bo'ylab, keyinchalik esa  boshqa Evropa mamlakatlarida ham tarqaldi.","question":"Kimga Oq uy meros bo'lib o'tdi?","answers":{"text":["Avgust Saksen-Gotskaya"],"answer_start":[93]},"id":2921}
{"context":"Kondensatorning zaryadi vaqt o'tishi bilan dinamik ravishda kamayib borishi sababli, kondensatorlardagi xotira DRAM  dinamik xotira deb nomlandi. Shuning uchun xotira tarkibini yo'qotmaslik uchun kondensatorlarning zaryadi vaqti-vaqti bilan tiklanadi (regeneratsiya qilinadi) regeneratsiya sikli deb nomlangan ma'lum vaqtdan so'ng (odatda 2 ms). Zamonaviy mikrosxemalarda regeneratsiya qilish uchun xotira matrisining barcha qatorlari bo'yicha o'qish siklogrammasini bajarish kifoya qiladi. Regeneratsiya protsedurasini protsessor yoki xotira nazoratchisi bajaradi. Xotiralarni qayta tiklash uchun esga olish vaqti-vaqti bilan to'xtatilganligi sababli, bu O'rtacha almashinuv tezligini pasaytiradi ushbu turdagi RAM bilan.","question":"Qayta tiklanishni nima sekinlashtiradi?","answers":{"text":["O'rtacha almashinuv tezligini pasaytiradi"],"answer_start":[656]},"id":1583}
{"context":"1797 yilda u ozod etildi va 18 brumerdan so'ng Frantsiyaga qaytib, 1814 yilgacha siyosatda ishtirok etmasdan yashagan. Faqat 1802 yilda plebisit paytida u Napoleonga xat bilan murojaat qilib, avtoritar rejim o'rnatilishiga qarshi norozilik bildirdi. Yuz kunlik urushda Napoleon unga parvarishlik unvonini taklif qildi, Lafayet esa uni rad etdi. O'sha paytlarda u saylangan Qonunchilik korpusida Lafayet Napoleon hukumatiga qattiq qarshilik bilan qaragan; uning xohishi allaqachon Orleanlik Luis-Filippning taxtga chaqirilishi edi. Ikkinchi restavratsiya davrida u Vakillar palatasining o'ta chap tomoniga tegishli bo'lib, absolitivlik qaytishiga qarshi kurashish maqsadida turli jamiyatlarda ishtirok etgan. Matbuot erkinligi do'stlari jamiyati (Traxi, Perye, Lafitt va boshqalar) tashkil etilganidan ikki yil o'tgach (1821 yil) yopildi, ammo uning ortida turgan Lafayet, Arjanson va boshqalar ishtirok etgan Maxfiy harakat qo'mitasi uzoqroq davom etdi. Lafayetni Berriya dukasini o'ldirishda ayblash royalistlarning urinishlari muvaffaqiyatsiz bo'ldi.","question":"Napoleon hukumatiga nisbatan Lafayettning pozitsiyasi qanday edi?","answers":{"text":["qattiq qarshilik"],"answer_start":[423]},"id":1140}
{"context":"Doimiy xarajatlar miqdori ishlab chiqarish hajmiga bog'liq bo'lmasligi kerakligi sababli, ko'pincha aniqlik buzilgan, doimiy xarajatlar haqida ishlab chiqarish hajmiga bog'liq bo'lmagan deb gapirishadi, hatto har qanday holatda doimiy xarajatlarni tavsiflaydigan tannarxni hisoblash maqolalarining ro'yxatini ko'rsatish orqali ham. Masalan, ofis ishchilarining ish haqi, amortizatsiya, reklama va hokazolar. p. bo'yicha Shunga ko'ra, qiymati bevosita ishlab chiqarish hajmining o'zgarishiga bog'liq bo'lgan xarajatlar (xomashyo, materiallar, bevosita ishlab chiqarish ishchilarining ish haqi va boshqalar) o'zgaruvchan deb hisoblanishni boshlaydi. p.) qo'llanadi. Hisob-kitobni iqtisodiyot fanining tarkibiga kiritish nafaqat noto'g'ri, balki zararli hamdir.","question":"Doimiy xarajatlar miqdori nimadan bog'liq bo'lmasligi kerak?","answers":{"text":["ishlab chiqarish hajmiga"],"answer_start":[26]},"id":2960}
{"context":"Lord-kammergerning xizmatkorlari shakespeareyning trupi, ayniqsa 1603 yilda uning nomi Qirolning xizmatkorlari deb o'zgartirilganidan keyin, shoh I. Sahna ko'rsatuvlari haqidagi yozuvlar birma-bir bo'lsa-da, 1604 yil 1 noyabrdan 1605 yil 31 oktyabrgacha Shekspirning saroyda 7 ta pyesasi, shu jumladan Venetsiya savdogarining ikkita sahnalashtirilishi haqida gapirish mumkin. 1608-yildan keyin ular qishda Blackfriers yopiq teatrida, yozda esa Globe teatrida ishlashni boshlashdi. Yaxshi binolar va shohning himoyasi shakespeerga o'z pyesalarining rekvizitlariga yanada murakkab qurilmalarni kiritishga imkon berdi. Masalan, Tsimbelinada Yupiter burqirab va chaqmoq chaqib, burgutda o'tiradi: U chaqmoq chaqib beradi. Ruhlar tiz choʻkishadi.","question":"Shekspirning trupi qaysi yildan boshlab Blackfriers yopiq teatrida sozlagan?","answers":{"text":["1608-yildan keyin"],"answer_start":[376]},"id":480}
{"context":"Advokatlik kompaniyalari bo'linmalari. Korxonalarni ro'yxatdan o'tkazish bilan shug'ullanuvchi yuridik kompaniyalar ko'pincha buxgalteriya hisobini yuritish sifatida qo'shimcha xizmatlar ko'rsatadilar. Yangi ochilgan kompaniyalar, xususiy korxonalar, mas'uliyatli shaxslar, yopiq aksiyadorlik jamiyatlari yoki chet el tashkilotlarining vakolatxonalari darhol soliq hisobi ob'ektiga aylanadi va choraklik yoki oylik hisobotlarni topshirish majburiyatini oladi. Yangi ochilgan, ko'pincha faol faoliyat ko'rsatmaydigan kompaniyalar uchun yuridik maslahatchilar nol hisobot berish bo'yicha xizmatlarni taqdim etishi mumkin.","question":"Yuridik tashkilotlar yangi tashkil etilgan kompaniyalarga qanday hisob-kitob xizmatlarini taklif qiladilar?","answers":{"text":["buxgalteriya"],"answer_start":[126]},"id":717}
{"context":"Pulkovo observatoriyasi tashkil etilgandan so'ng, Nikolay I davrida, Rossiyada geodeziya va kartografiya katta muvaffaqiyatlarga erishdi va o'zini Struve rahbarligida Laplandiya dan Dunay og'zigacha bo'lgan meridian o'qini o'lchash va (1846 yildan boshlab) g'arbiy viloyatlarning uch sahifali topografik xaritasini tuzish kabi yirik ishlarda e'lon qildi. Aleksandr II davrida ushbu xaritaning varaqlari sotuvga ham tushdi va shu bilan birga, Yevropa Rossiyasining 10 sahifali xaritasi, shuningdek, Osiyo Rossiyasi (Qavqaz, O'rta Osiyo) bo'yicha bir qator xaritalar, ko'plab maxsus xaritalar va boshqalar nashr etildi. d.; shu vaqtdan boshlab Rossiyada xususiy kartografiya faoliyati ham paydo bo'ldi.","question":"U Laflandiya va Dunay bo'shlig'i orasidagi meridian o'qining o'lchash ishlarini boshqargan.","answers":{"text":["Struve"],"answer_start":[147]},"id":2726}
{"context":"Otasi Aleksandr Ivanovich (17541819), onasi Avdotya Matveyevna (qizlik Shaxtorina; 17851851), Goncharovlar savdogarlar qatlamiga tegishli edilar. Shaharning markazida joylashgan, keng hovli va bog'li katta tosh uyda Goncharovlarning bolaligi bo'lajak yozuvchi tomonidan o'tkazildi. Yoshga borib, o'z bolaligini va otasining uyini eslab, Goncharov o'z avtobiografik o'yinda yozgan: Vatanimizda omborlar, omborlar, muzliklar un, turli pshenlar va bizning keng hovlimiz uchun oziq-ovqat uchun har xil provizsiya bilan to'lgan. Bir so'z bilan aytganda, butun bir mulk, qishloq. G'oncharovning bu qishloqda bilib olgan va ko'rgan ko'p narsalari, o'zining oddiy tarixida, Oblomova va Obryva-da yorqin va haqiqat bilan aks etgan islohotdan oldingi Rossiyaning barlar, barlar turmushini bilish uchun dastlabki impuls bo'ldi.","question":"Ivan Goncharovning otasining ismi nima edi?","answers":{"text":["Aleksandr"],"answer_start":[6]},"id":461}
{"context":"Teleko'rsatuvchilar an'anaviy tibbiyot xalq kengashlari bilan birgalikda okkult qorong'ulik haqidagi ma'lumotni olishadi, deb hisoblaydi Ufa metropoliti Nikon. Teleko'rsatuv tamoyillari deklaratsiyasiga ko'ra, uning funksiyalaridan biri ma'rifiy hisoblanadi. Rossiya pravoslav cherkovi mutaxassislari bu bandni okkultik ma'rifatni targ'ib qiluvchi obskurantlar tomonidan buzilgan deb hisoblaydilar. Ularning fikricha, ommaviy axborot vositalarining ma'rifiy vazifasi aholi salomatligi va tibbiyotning maqomiga zarar etkazmoqda. Bunday ta'limning oqibatlarini haqiqiy shifokorlar davolaydilar.","question":"Kimning fikricha televideniyening ma'rifiy funktsiyasi okkult ma'rifani lobby qilgan obskurantistlar tomonidan buzilgan?","answers":{"text":["Rossiya pravoslav cherkovi mutaxassislari"],"answer_start":[259]},"id":2667}
{"context":"Qadimgi slavyanlar kapalaklar bilan jon, shu jumladan, o'lganlarning jonlari, o'lim bashoratlari haqidagi tasavvurlarni bog'lashgan. Ba &amp; apos; zi hollarda slavyandlarda sehrgarning ruhi kapalak shaklida ekanligi haqidagi e &amp; apos; tibor bor edi; janub slavyandlari esa ko &amp; apos; pincha tungi kapalaklarni sehrgarlar deb atashardi. Bolgarlar sehrgarlar mollarga katta, rangli kapalaklarni tashlab, sutni olib qo'yishiga ishonishgan. Ehtimol, turli xalqlar orasida eng yomon obro'ga ega bo'lgan narsa - bu o'lik boshli ko'mir. Orqasidagi dahshatli bosh suyak tasvirlari bilan juda ko'p afsonalar bog'liq  va, e'tiqod bo'yicha, bu kapalak baxtsizlik, o'lim, urush va epidemiyalarning bashorati bo'lgan. Masalan, 1733-yilgi epidemiyaga odamlar bu kapalakning paydo bo'lishi bilan bog'liq deb hisoblashgan. Ile-de-Fransda hali ham, ko'z ichiga tushgan parranda qanotidagi qovoq ko'rlikka va tezda o'limga olib kelishi mumkinligiga ishonishadi.","question":"Bolgarlar qanday kapalaklarni sehrgarlar mollarga qo'yganiga ishonishgan?","answers":{"text":["katta, rangli kapalaklarni"],"answer_start":[375]},"id":945}
{"context":"Rossiya Federatsiyasida shifrlash vositalarini eksport qilish uchun litsenziya berish tartibi RF Hukumatining 1996 yil 31 oktyabrdagi qarori bilan tasdiqlangan Rossiya Federatsiyasida tovarlar (ishlar, xizmatlar) eksporti va importini litsenziyalash tartibi to'g'risidagi nizom bilan tartibga solinadi. 1299-sonli, shuningdek, Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining va tugatilib tashlangan Savdo vazirligining bir qator qonunosti aktlari. Litsenziya - belgilangan muddat ichida eksport yoki import operatsiyalarini amalga oshirishga ruxsat beruvchi rasmiy hujjatdir. Shuni ta'kidlash joizki, litsenziyalar tashqi iqtisodiy faoliyatning tovar nomenklaturasiga muvofiq har bir turdagi tovar uchun rasmiylashtiriladi, kontraktga (shartnomaga) kiritilgan tovar nomlarining soniga qaramay. Litsenziyalar bir martalik yoki umumiy bo'lishi mumkin. Bir martalik litsenziya bitta kontrakt (shartnoma) bo'yicha eksport yoki import operatsiyasini amalga oshirish uchun litsenziya berilgan sanadan boshlab joriy 12 oygacha muddatga beriladi.","question":"Litsenziyalar qanday bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["bir martalik yoki umumiy"],"answer_start":[800]},"id":2385}
{"context":"Daryo nomi dastlabki nemischa *Rīnaz sifatida rekonstruksiya qilinadi. Daryo nemis, gollandiya va ingliz tillarida nomlangan. Franklar orqali Reynning frantsuz va ispan nomlari o'zlashtirildi. Daryo nomi hind-yevropa bosqichida *Reynos, *rey- ildizidan oqib, qochish deb rekonstruksiya qilinadi, bu erda ingliz tilidan. Run, river, ruscha. daryo, to'p, to'p, to'p. Daryo kelt\/gal nomini Germaniyadagi hind-yevropalik manbalardan olgan. Gidronomni ko'pincha Italiyadagi Reno daryosi (gallar kelib chiqishi) kabi boshqa daryo nomlari bilan taqqoslashadi. Lotincha Rhēnus va qadimgi yunoncha Ρήνος (Rhēnos) keltik shaklidan olingan, chunki ular odatda keltik o'tish -ei- → -ē- mavjudligini aks ettiradi.","question":"Reyn daryosining nomi hind-yevropa bosqichida qanday rekonstruksiya qilinadi.","answers":{"text":["Daryo nomi hind-yevropa bosqichida *Reynos, *rey- ildizidan oqib, qochish deb rekonstruksiya qilinadi"],"answer_start":[193]},"id":948}
{"context":"Xristianlikka alohida maqom berib va cherkovni qo'llab-quvvatlab, Konstantin katolik (yunoncha katolika) birligiga erishish uchun cherkov ishlariga faol aralashdi. katolik ( universal) cherkovlari imperiyaning birligi sharti sifatida va cherkovlararo nizolarda hakam sifatida ishtirok etishgan. Kirshak Arius va Aleksandr o'rtasida uchlik haqidagi bahslar qiziganida va cherkovni bo'linish xavfi tug'ilganda, Konstantin 325 yilda Nikeya kengashini chaqirdi va unda Aleksandr tarafdorlarini ariylarga qarshi qo'llab-quvvatladi. Shu yig'ilishda Konstantin episkoplarga Siz cherkovning ichki ishlari episkopisiz, men esa Xudo tomonidan tayinlangan tashqi ishlar episkopiman (yunon. (Ikklesia va tashqaridagilarning ichidan). Kengashda ariyanizm hukm qilindi, Konstantinning farmonlari bilan Ariy va bir qator ariyanlik episkoplar surgun qilindi. Keyinchalik Konstantin ariyaniyani qo'llab-quvvatladi va Tir sobori tomonidan Athanasiy Buyuk hukm qilindi.","question":"Uchlik haqidagi bahs kimlar o'rtasida boshlangan va cherkovni bo'linishga olib kelishi mumkin edi?","answers":{"text":["Kirshak Arius va Aleksandr"],"answer_start":[295]},"id":2578}
{"context":"Makroprudentsiya siyosatining vazifalari bir-birini to'ldiradi. Bir tomondan, makroprudentsiya siyosati instrument darajasida mikroprudentsiya normalari va talablariga asoslanadi. Aslida makroprudentsiya siyosati prudentsiya talablariga asoslanadi, bu esa alohida banklarga shovqinlarni mustaqil ravishda engish va o'z majburiyatlarini bajarish uchun etarlicha o'z kapitali va likvidligiga ega bo'lishlariga imkon beradi. Biroq, moliyaviy sektor siklik tebranishlarni boshdan kechirganida va bozordagi barcha o'yinchilar teng darajada ta'sirga duch kelganida, turli mikro-prudentsiya talablari etarli bo'lmasligi mumkin.","question":"Moliyaviy sektor siklik tebranishlar bilan to'qnashgan va bozordagi barcha o'yinchilar teng darajada ta'sirga duchor bo'lganida, qanday talablar etarli bo'lmasligi mumkin?","answers":{"text":["turli mikro-prudentsiya talablari"],"answer_start":[560]},"id":2796}
{"context":"Suv (vodorod oksidi) - kimyoviy formulasini H2O bo'lgan binar noorganik birikma. Suv molekulasi ikki vodorod atomi va bitta kislorod atomidan iborat bo'lib, ular bir-biri bilan kovalent bog'lanish orqali bog'langan. Oddiy sharoitda rangsiz (qalinligi kichik bo'lganda), hidsiz va ta'msiz shaffof suyuqlikdir. Qattiq holatda buzuq deb ataladi (buz kristalllari qor yoki boshqa narsalarni hosil qilishi mumkin), gaz shaklida esa - suv bug'i. Suv suyuq kristallar shaklida ham mavjud boʻlishi mumkin (gidrofil sirtlarda). U Yerning taxminan 0,05% massasini tashkil qiladi.","question":"Yerning necha foizi suvdan iborat?","answers":{"text":["0,05%"],"answer_start":[538]},"id":122}
{"context":"Nihoyat, Mozart imperatordan yangi operani yaratishga buyurtma oldi. Mozart libretto yozishda yordam so'rab, 1783 yilda baron Vettslar xonasida tanishgan, saroy shoiri Lorenzo da Pontega murojaat qildi. Libretto uchun material sifatida Mozart Pyer Bomarshe tomonidan yaratilgan Le Mariage de Figaro (fr. Figaroning nikohi ). Shunga qaramay, Iosif II Milliy teatrda komediya sahnalashtirilishini taqiqlagan, Mozart va da Ponte baribir ishga kirishishdi va yangi operalar yetishmasligi tufayli mavqega ega bo'lishdi.","question":"Kim Milliy teatrda komediya namoyishini taqiqladi?","answers":{"text":["Iosif II"],"answer_start":[341]},"id":1530}
{"context":"Ayrim mualliflarga ko'ra, Qavqaz Albaniyasi tarkibiga Dioun nomi bilan kirgan Derbent tarixidagi muhim fakt masihiylikni qabul qilish edi. Shahar Albaniyaning shimoliy forpostida xizmat qilgan ((26). V asrning ikkinchi yarmida alban shohi Vache II bir muncha vaqt davomida Derbent shahrini Albaniyaning zoroastrizmga qarshi kurashda asosiy xristian poydevoriga aylantirdi ((27). V asrdan boshlab shaharning faol rivojlanishi, shuningdek, Oldingi Osiyoni  hun va hazar turkiy qabilalarining ko'chmanchilarining yangi to'lqinidan himoya qilish uchun mo'ljallangan katta fort quruvlari boshlangan. Shu bilan birga, shaharni mustahkamlashdan tashqari, ko'chmanchilarni tinch yo'l bilan cheklash urinishlari ham to'xtatilmadi. 449451 yillarda Ermaniyaga qarshi xalq isyoni bo'lgan Ermaniya tarixchisi Misrning V asrdagi tarixiy yozuvchisi Egiche Vardapet, Fors qo'mondonligi ostidagi Vardan Mamikonyan boshchiligidagi ermon qo'shini tomonidan qo'lga olingan Derbentdan keyin, darvoza komendantlari shahzoda Va'anga...gunnlar mamlakatiga va gunga yordam beradigan boshqa barbar yerlariga borish, ular bilan tinchlik shartnomasini tuzish va dushmanga qarshi turish uchun buyurilganligini ko'rsatgan.","question":"Bir qator mualliflar tomonidan Derbent qaysi tuzilma tarkibiga kirganligi e'lon qilingan.","answers":{"text":["Qavqaz Albaniyasi"],"answer_start":[26]},"id":464}
{"context":"Missisipi bo'ylab sayohat qiluvchi parvoz kemalarida o'ynagan orkestrlar jazza ta'sirini yanada kengaytirdi. XIX asrning oxiridan beri, Yangi Orleanadan Sent-Polga daryo sayohatlari mashhur bo'lib, dastlab dam olish kunlari, keyinchalik esa butun hafta davomida davom etdi. 1900 yildan buyon bu sayohat parom kemalarida (riverboat) yangi orlean orkestrlari chiqishlari boshlanadi, ularning musiqasi daryo sayohatlari paytida yo'lovchilar uchun eng jozibali o'yin-kulgi bo'lib qoladi. Bunday orkestrlardan birida Jonni Shuger Louie Armstrongning bo'lajak rafiqasi, birinchi jazz pianinochisi Lil Hardin boshlandi.","question":"Birinchi jazz pianisti Lil Hardin qaysi orkestrda ishlagan?","answers":{"text":["Jonni Shuger"],"answer_start":[512]},"id":2781}
{"context":"Albatta, qobiliyatsiz xodimni lavozimidan bo'shatish usullari mavjud. Mutlaq qobiliyatsizlikni ko'rsatganlarni (ya'ni, ularning faoliyati juda ko'p zarar keltiradi) xuddi shu darajadagi boshqa lavozimga o'tish orqali yo'q qilinadi (yoqqa pas). Xodim hozirgi lavozimida o'z qobiliyatsizligini ko'rsatsa ham, qaror qabul qiluvchi rahbarlar bilan shaxsiy aloqasi tufayli yoki boshqa lavozimga ko'tarilishi kerak bo'lgan xodim uchun bo'sh joyni bo'shatish uchun lavozimga ko'tarilishi mumkin. Piter bunday ko'tarilish uchun zarba berish yoki ko'tarilish uchun zarba berish atamasini taklif qildi. Sovet byurokratiya muhitida \"o'tfutbolish\" iborasi mavjud bo'lib, u deyarli xuddi shunday narsani anglatadi - nomusibat xodimni formal jihatdan yuqori, ammo aslida haqiqiy hokimiyat va mas'uliyat bermaydigan lavozimga o'tkazish orqali xalos qilish.","question":"Kim \"shuvli ko'tarilish\" yoki \"tushli ko'tarilish\" atamasini taklif qildi?","answers":{"text":["Piter"],"answer_start":[489]},"id":2659}
{"context":"Aleksandriyaning asosiy savdo markazi Ramleh (Manshiya) tumanidagi Downtun yoki Vust al-Balad va unga tutash Sharqiy ko'rfaz bo'ylab Kornish qirg'og'i, shu jumladan qo'shni Orabi (Manshiya), Tahrir (Muhammad Ali) va Saad Zaglul (Saiful) maydonlari hisoblanadi. Shaharning zamonaviy savdo markazlari orasida eng mashhurlari  Aleksandriya Siti Sentri  (Fransiya tarmogʻi supermarketini oʻz ichiga oladi Karrefur), San Stefan Grand Plaza Mall, Vataneya Grand Mall, Mina Mall, Kirosayts Mall, Green Plaza, Maamura Plaza Mall, Zahran Mall va Dib Mall.","question":"Iskandariyada yana qaysi savdo markazi mashhur?","answers":{"text":[" Aleksandriya Siti Sentri "],"answer_start":[323]},"id":1316}
{"context":"Oy dengizlari  oy relyefining eng yirik detallari. Bu pastki, tekis tubiga ega bo'lgan, unda alohida qatlamlar va qalinlashgan lava bilan qoplangan kichik tog'shog'i bor. U oy dengizlarini qora kulrang rangga bo'yashga yordam beradi. Dengizlar vulqon jinslari bilan qoplangan, asosan bazaltlar, ularning yoshi 34,5 milliard yil deb baholanadi. Oy dengizlari asosan dumaloqdir. Ularning o'lchamlari 200×1100 kilometr oralig'ida farq qiladi. Oy yarimsharasining Yerga qaragan qismida dengizlar uning 40 foizini tashkil qiladi, ammo orqa tomonda 10% dan kamroq.","question":"Qattiqlashgan lav oy dengizlarini qanday rangga bo'yashga majbur qiladi?","answers":{"text":["qora kulrang rangga"],"answer_start":[189]},"id":2371}
{"context":"XVIII asrning oxirida Frans Ksaver 24 nafar astronomdan iborat guruh tashkil etdi. 1789 yildan buyon bu guruh Titius-Bode qoidalariga ko'ra Quyoshdan 2,8 astronomik birlik  Mars va Yupiter orbitlari o'rtasida masofada bo'lishi kerak bo'lgan sayyora qidirish bilan shug'ullangan. Vazifa - zodiak yulduzchalar doirasidagi barcha yulduzlarning koordinatalarini ma'lum bir vaqtda aniqlash edi. Keyingi kechalarda koordinatalar tekshirilib, uzoqroq harakatlanayotgan ob'ektlar aniqlandi. Sayyoramizning taxminiy siljishi soatiga taxminan 30 burchak soniya bo'lishi kerak edi, bu esa osongina kuzatilishi kerak edi.","question":"Frants Xaver boshchiligidagi astronomlar guruhi izlagan sayyora Titius-Bode qoidalariga ko'ra qayerda bo'lishi kerak edi?","answers":{"text":["Mars va Yupiter orbitlari o'rtasida"],"answer_start":[173]},"id":163}
{"context":"Qozog'istonda 2009 yil yozda qabul qilingan Internet to'g'risidagi qonunga ko'ra, endi barcha veb-saytlar, shu jumladan bloglar, chatlar va forumlar tegishli majburiyatlari bilan ommaviy axborot vositalariga tenglashtiriladi. Sud organlari qonunlarga zid materiallarni olib tashlashni talab qilish imkoniyatiga ega bo'ldi. Agar sud qaroriga bo'ysunmasa, saytga kirish bloklanadi va uning egasi uch oydan bir yilgacha o'z domenidan va shunga o'xshash domen nomlaridan foydalanish imkoniyatini yo'qotishi mumkin. Blog egalari o'z sahifalarida joylashtirilgan ma'lumotlar va sharhlar uchun ham javobgar bo'lishadi. Aylantirishni talab qilgan joydagi sudga (ya'ni Qozog'istonda) nafaqat Qozog'istonning internet-resurslariga, balki dunyoning istalgan mamlakatidagi resurslarga ham murojaat qilish mumkin.","question":"Veb-saytlar nimaga tenglashtiriladi?","answers":{"text":["ommaviy axborot vositalariga"],"answer_start":[179]},"id":2059}
{"context":"Qarzlarni to'lash uchun xarajatlarni  minimumigacha qisqartirish kerak edi va 1851 yil bahorida Tolstoy zudlik bilan aniq maqsadsiz Moskvadan Kavkazga ketdi. Tez orada u harbiy xizmatga kirishga qaror qildi, ammo buning uchun unga Moskvada qoldirilgan zarur hujjatlar yetishmas edi, ularni kutib Tolstoy taxminan besh oy Pyatigorskda oddiy uyda yashagan. Vaqti-vaqti ko'p bo'lganda, u ovda, Yepishka nomli kosaklar jamiyatida, qazoqlar povestasi qahramonlaridan biri prototipi bo'lgan Yeroshka nomi bilan o'ynagan.","question":"Tolstoy Pyatigorskda qancha vaqt yashagan?","answers":{"text":["taxminan besh oy"],"answer_start":[304]},"id":2569}
{"context":"Rossiyada, XVII asrning oxirigacha bo'lgan tarixiy davrda, ayollarning jamoat ishlarida ishtirok etishi haqida ko'rsatmalar mavjud emas. Marfa Posadnitsa ning alohida ahamiyati qisman uning beva va boy avlodning holatiga, qisman Novgorod hayotining xususiyatlariga bog'liq edi. Butparastlar turmushining dastlabki soddaligi qattiq-yopiq terimga yo'l qo'ymagan. Xristianlikni qabul qilganidan so'ng, cherkov vakillari butparast turmushning ajralmas qismi bo'lgan va har ikki jinsga ham ochiq bo'lgan xalq o'yinlari va ko'ngilxushliklariga qarshi tizimli va shafqatsiz kurashga kirishdi.","question":"Uning g'ayrioddiy ahamiyati qisman uning beva va boy a'zolik holatiga, qisman Novgorod hayotining o'ziga xos xususiyatlariga bog'liq edi.","answers":{"text":["Marfa Posadnitsa"],"answer_start":[137]},"id":1769}
{"context":"Biroq, qabila tushunchasini Afrika haqiqatlariga qo'llashning qonuniyligiga tanqidiy munosabat nafaqat Afrika olimlariga, balki zamonaviy g'arb va rus tadqiqotchilariga ham xosdir. Masalan, I. Pensilvaniya universitetining antropologiya professori Kopytovning ta'kidlashicha, qabila tushunchasi zamonaviy ma'nosini XIX asrda oladi, u zamonaviy Yevropa insoniyat tarixini qurgan evolyutsion modelning bir qismiga aylandi: qabila bo'lish ijtimoiy evolyutsiyaning ma'lum bir bosqichida bo'lishni anglatadi; bu erda chiziq xalqlar, millatlar va davlatlar kabi tashkilotning yuqori shakllariga olib borildi. Ushbu model XIX asrda rivojlangan Yevropa millatchiligi da'volarini asoslash va uning tarixiy-etnologik bazasini shakllantirish uchun ishlatilgan (4) Vatanparvar afrikonist A. S. bilan Balyezin, shuningdek, Afrika xalqlarining etnososial tashkilotiga nisbatan qabila atamasidan voz kechish tarafdori. Uning fikricha, mustamlakachilikdan oldingi davrda Afrikada asosiy qabila tuzilmalari koniya klani (yoki remij klani) va boshchilik bo'lgan.","question":"XIX asrda qabila tushunchasi nimaga ega bo'ldi?","answers":{"text":["zamonaviy ma'nosini"],"answer_start":[295]},"id":1742}
{"context":"To'rtinchi sinfdan keyin gimnaziyani tark etgan Bunin doimiy ravishda o'z-o'zidan ta'lim olish bilan shug'ullanardi. Masalan, o'n olti yoshida u ingliz tilini jiddiy o'rganishni boshladi, katta yoshda esa - Adam Mitskevich asarlarini o'qish va tarjima qilish uchun - o'z-o'zidan polyak tilini o'zlashtirdi. Ivan Alekseyevichning tarjimon sifatida debyutsi 1880-yillarning ikkinchi yarmida bo'lib o'tdi. Keyinchalik u o'zi Shekspirining Hamlet tragediyasini rus tiliga tarjima qilishga kirishganida, o'zini bu ishda g'ayrioddiy va tobora ortib borayotgan zavq bilan qiynaganini tan oldi. Buninning hayotining turli davrlarida Bayron dramalari, Tennison she'rlari, Petrarka sonetlari, Geynning lirik asarlariga tarjimon sifatida murojaat qilgan (206).","question":"Ivan Alekseyevichning tarjimon sifatida debyutsi qachon bo'lgan?","answers":{"text":["1880-yillarning ikkinchi yarmida"],"answer_start":[356]},"id":1544}
{"context":"Qora-oq filmlarning yorug'likka sezgir qatlami bir yoki ikkita emulsiya qatlamidan iborat. Laboratoriya usulida ishlov berilgan qora va oq kinofilmda metall kumushdan iborat monoxrom tasvir hosil bo'ladi. Rangli kinofilmlar ko'rinadigan spektrning uchta turli qismlariga sezgir bo'lgan bir nechta emulsiya qatlamlarini o'z ichiga oladi, ular asosiy ranglarga mos keladi: qizil, yashil va ko'k ranglar (61). Rangni ajratish uchun emulsiyalar o'rtasida nurfiltr rolini bajaruvchi bo'yalgan qatlamlar qo'yiladi. Laboratoriya usulida ishlov berish natijasida bunday kinofilmlarda rangli tasvir hosil bo'ladi, bo'yoqlardan iborat bo'ladi, filtr qatlamlari esa rangsizlanadi (63) (64). Bo'yoq hosil qilishda ishtirok etadigan kumush oqartirish vositasi bilan chiqariladi, undan u qayta tiklanishda olinishi mumkin ((49).","question":"Monoxrom tasvir nimadan iborat?","answers":{"text":["metall kumushdan"],"answer_start":[150]},"id":855}
{"context":"Kredit tashkilotining sof aktivlari tarkibida 42 foizni kredit portfeli tashkil etadi, berilgan barcha kreditlarning yarmidan ko'pi xususiy shaxslarga berilgan kreditlarga to'g'ri keladi. Aktivlarning 21% rus emitentlarining obligatsiyalariga qo'yilgan mablag'lardir. Tashkilotning passivlarining 35% xususiy shaxslarning omonatlari, 30% dan ortig'i asosiy tashkilotning mablag'lari, 7% yuridik shaxslarning hisobvaraqlari va depozitlaridagi qoldiqlardir. Oy ichida bank mijozlari hisobvaraqlari bo'yicha aylanmalar taxminan 58 mlrd so'mni tashkil etadi. Banklararo kreditlar ichki bozorida bank ahamiyatsiz aylanmalar bilan to'liq kreditor bo'lib chiqmoqda.","question":"Aktivlarning necha foizini Rossiya emitentlarining obligatsiyalariga qo'yilmalar tashkil etadi?","answers":{"text":["21%"],"answer_start":[201]},"id":2458}
{"context":"Zamondoshlari Nansenning feʼlini juda yuqori baholadilar, qutb tadqiqotchilaridan istisnolarni ikkita amerikalik tashkil etdi: Robert Piri  Shimoliy qutbni boʻlajak zabt etuvchi  Nansen va Yohansen uch haftalik qutbga uchganlaridan soʻng nima uchun Framga qaytib kelolmaganliklarini tushunmayotganligini bildirdi.172). Adolf Grilli Nansenning barcha dalillarini qat'iy rad etgan bo'lsa-da, 1896 yilda tadqiqotchini o'z odamlarini aholi yashaydigan joylardan yuzlab mil uzoqlikda tashlab qo'yganligi va shu bilan ekspeditsiya boshlig'ining muqaddas burchini nazarga ilmaganligi uchun tanqid qilgan (104). Nansen o'z sayohatining tasviriga hech qanday izoh bermasdan, uning muqaddimasiga o'z fikrlarini kiritdi. Nansenning sayohat sharhlovchisi M. B. bilan Chernenko bu haqda shunday yozgan:","question":"Nansenning barcha dalillarini qat'iy rad etgan kim?","answers":{"text":["Adolf Grilli"],"answer_start":[319]},"id":2275}
{"context":"Virus so'zi lotin tilidan kelib chiqqan. virus - zahar. Infektsiya kasalligini keltirib chiqaradigan agentni belgilash uchun u birinchi marta 1728 yilda Dmitriy Ivanovskiy tomonidan viruslar kashf etilgunga qadar 1892 yilda qo'llanilgan, u filtrlanadigan virus atamasini bakterial filtrlar orqali o'tishi mumkin bo'lgan bakterial bo'lmagan kasallik keltirib chiqaruvchi agentni belgilash uchun joriy etgan.  filtrlash. Virion atamasining yaratilishi 1959 yilga to'g'ri keladi va hujayradan chiqib ketib, boshqa hujayralarni yuqtirishga qodir bo'lgan yagona barqaror virus zarrachasini ta'riflash uchun qo'llaniladi.","question":"Dimitriy Ivanovskiy viruslarni qaysi yilda kashf etgan?","answers":{"text":["1892 yilda"],"answer_start":[213]},"id":1828}
{"context":"Kompaniyaning asosiy mahsuloti - Square Register karta terminallari  AQSh, Kanada, Yaponiya va Avstraliyadagi jismoniy shaxslar va tadbirkorlarga o'zlarining iOS yoki Android smartfonlari yoki planshetlarida debet va kredit kartalarini qabul qilish imkonini beradi. Kartadagi ma'lumotni qo'lda kiritish ham, uni Square Reader yordamida o'qish ham mumkin, u smartfon yoki planshetga qulog'ingizga qulog'ingiz uchun kirish orqali ulangan. Tablet uchun Square Register ilovasi an'anaviy kassa apparatining funksionalligini bank kartalari uchun POS-terminal bilan birlashtiradi. Ilova shuningdek, ombor hisobini yuritish, tovarlar uchun narxlar yaratish va Shopventory, Weebly, Bigcommerce kabi boshqa ilovalar bilan integratsiyalash uchun funktsional xususiyatlarga ega. e)","question":"Uyalgan Square Reader yordamida o'qishdan tashqari, xarita ma'lumotlarini olishning yana qanday usullari mavjud?","answers":{"text":["qo'lda kiritish"],"answer_start":[287]},"id":820}
{"context":"SSSRda 0 va 1-klass magnitofonlari faqat o'tkir kanal bilan (alohida yozish va takrorlash boshliqlari, alohida yozish va takrorlash kuchaytirgichlari) ishlab chiqilgan, 2, 3 va 4-klass magnitofonlari arzonlashish uchun, odatda, universal boshliqlar va kuchaytirgichlarga ega bo'lgan. Biroq istisnolar ham bor: Yauza-212 va Snežeť-204 2-sinf magnitfonlari, Elektronika-100S portativ magnitfonlari singari, o'tkir kanalga ega edi. 1-sinf Astra-110-stereo magnitfon esa universal kuchaytirgichli sxema bo'yicha bajarilgan. Xorijiy ishlab chiqaruvchilar sxemani sinfga qattiq bog'lab qo'yishmagan, shuning uchun ko'p sonli Hi-Fi modellari universal kuchaytirgich bilan ham, juda arzon kanal bilan ham ishlab chiqarilgan.","question":"SSSRda qaysi sinflarda faqat o'tkir kanalli magnitofonlar ishlab chiqarilgan?","answers":{"text":["0 va 1-klass"],"answer_start":[7]},"id":2937}
{"context":"Teleko'rsatuvchilar an'anaviy tibbiyot xalq kengashlari bilan birgalikda okkult qorong'ulik haqidagi ma'lumotni olishadi, deb hisoblaydi Ufa metropoliti Nikon. Teleko'rsatuv tamoyillari deklaratsiyasiga ko'ra, uning funksiyalaridan biri ma'rifiy hisoblanadi. ROC mutaxassislari, bu bandni okkult ma'rifatni lobbilik qilayotgan obskurantlar tomonidan buzilgan deb hisoblaydilar. Ularning fikricha, ommaviy axborot vositalarining ma'rifiy vazifasi aholi salomatligi va tibbiyotning maqomiga zarar etkazmoqda. Bunday ma'rifatning oqibatlari haqiqiy shifokorlar tomonidan davolanadi..","question":"Kim salbiy ta'sir muammolarini hal qiladi?","answers":{"text":["haqiqiy shifokorlar tomonidan davolanadi."],"answer_start":[538]},"id":1014}
{"context":"Oquvchi, odatda, hayotining ikkinchi yilida molkalar bilan oziqlanishni boshlaydi, ba'zi suv havzalarida  birinchi yilda, uzunligi 4 sm ga yetganida ((27)). Kuybishev suv omborida baliq obyektlari eng ko'p iste'mol qilinadigan joylar 15 sm uzunlikka yetgan baliqlardir. Ko'p hollarda baliq iste'mol qilishga o'tish jinsiy kamolning boshlanishi bilan to'g'ri keladi ((131). Ba'zi suv havzalarida yirtqich hayot tarziga o'tish ancha kechiktirilgan holda sodir bo'ladi (Shimoliy Xanti-Mansi avtonom okrugidagi Qora Sor, Tormemtor, Svetloye ko'llarida bu 58 yoshda sodir bo'ladi)","question":"Qachon baliqchalar o'zlarining bolalarini yeyishadi?","answers":{"text":["hayotining ikkinchi yilida"],"answer_start":[17]},"id":2163}
{"context":"Bloglarning rasmiy ommaviy axborot vositalariga oʻziga xos muqobil sifatida axborot roli ham ortib bormoqda ((16). Masalan, Iroqdagi urush paytida amerikalik askarlar ((17) ((18))) bloglari paydo bo'ldi, ular aslida urush teatrida nima bo'lganligi haqida xabar berishdi, shuningdek ularning do'stlari va qarindoshlari ham sodir bo'layotgan voqealarni tasvirlab, askarlar xatlarini joylashtirishni boshladilar. Ushbu bloglar AQSh ma'muriyatining targ'ibotga qarshi kuchli zarba berdi. Iroqdagi urush haqida yozgan eng mashhur blogger - harbiy Kolbi Bazell. Uning blogiKolbi Bazell urushni yuboradi... (20) juda mashhur bo'ldi. Uyiga qaytganidan so'ng, Bazelni Esquire jurnali ishga taklif qildi va 2007 yilda \"Mening urishim: Iroqda vaqtni o'ldirish\" kitobi uchun nufuzli Lulu Blooker mukofotiga sazovor bo'ldi.","question":"Kolbi Bazellning blogi qanday nomlangan edi?","answers":{"text":["Kolbi Bazell urushni yuboradi... "],"answer_start":[567]},"id":2702}
{"context":"XX asrning o'rtalariga qadar AQShda kredit uyushmalari kichik aktivlarga ega bo'lishgan, ular odatda 100 ming dollardan oshmagan. dollar. Aylanuvchilar soni o'rtacha 500 kishidan oshmagan, doimiy xodimlar soni 1  2 nafar xodim (direktor va buxgalter) ni tashkil etgan. Ular ko'rsatayotgan xizmatlarning ko'lami ham juda cheklangan edi: garovsiz qarzlar berish va paychilarning shaxsiy jamg'armalarini qabul qilish. XX asrning 50-yillaridan boshlab AQShda kredit uyushmalari soni va sifati jihatidan jadal rivojlana boshladi.","question":"XX asrning o'rtalariga qadar AQSh kredit uyushmalarining aktivlari qanday edi?","answers":{"text":["odatda 100 ming dollardan oshmagan. dollar."],"answer_start":[94]},"id":900}
{"context":"Har bir saylovchi kardinalning ikki yoki kasal bo'lganda  uchta yordamchisi yoki konklavisti bo'lishi mumkin. Shuningdek, kardinallar kollegiyasining kotibi, papa ober-seremonimeystri, ikkita seremoniyameystr, Papa rizqxonasi xizmatchilari va kardinallar kollegiyasi dekaniga yordam beradigan cherkov xizmatchisi konklavga qo'yiladi. Ruhoniylar, ikki nafar shifokor va xo'jalikka yordam berish va uni boshqarish uchun ma'lum bir xodimlar shtatida ruxsat etiladi. Konklavizm va boshqa xizmatchilar ham papa saylovini sir saqlashga qasam ichadilar. Ular va kardinallar tashqi dunyo bilan aloqa qilishdan taqiqlangan. Bu qoida buzilsa, oldindan chiqarilgan qaror (latae sententiae) bilan jazolanadi cherkodan chetlatilish. Shuningdek, ommaviy axborot vositalari va tashqi kuzatuvchilar ishtirok etishi taqiqlanadi.","question":"Konklavistlarning tashqi dunyo bilan muloqot qilish qoidalariga rioya qilmaganlari uchun qanday jazoga tortilmoqda?","answers":{"text":["cherkodan chetlatilish"],"answer_start":[696]},"id":2704}
{"context":"Prussiya Vakillar palatasi (1863, 1866 va 1873-1879 yillar) va Reyxstag (1881-1884 yillar) deputatligiga Germaniyaning progressiv partiyasi, milliy liberallar va Liberal ittifoq nomidan saylangan. Umrining oxirida Mommzen ikki erkin fikrlovchi liberal partiyalarni sotsial-demokratlar bilan yaqinlashtirish tarafdori bo'ldi. 1902-yilda Nationda bojxona tarifi atrofidagi kurashga bag'ishlangan maqolada u ijtimoiy-demokratiya va liberalizmning madaniy vazifalari umumiyligini ko'rsatib, ularni konservativlar va kleriklarga qarshi turish va reaktsiya tarafdorlari sifatida taqqosladi.","question":"Maqola qachon va qayerda joylashtirilgan?","answers":{"text":["1902-yilda Nation"],"answer_start":[325]},"id":2232}
{"context":"Sigana jazz gitari - XX asrning 30-yillarida gitara ustasi Mario Makkaferri tomonidan ishlab chiqilgan akustik gitara. Qo'rilgan tekisliklar, korpusdagi nayzalar - mandolina uchun xos bo'lgan o'ziga xos xususiyatlardan biridir. Ushbu gitaraning rozetka shakli bilan farq qiladigan ikkita turi mavjud: katta D shaklidagi va kichik o shaklidagi, ular Frantsiyada tegishincha grand bouchet va petit bouchet deb nomlanadi. Ushbu gitara metall simlardan foydalanishga mo'ljallangan va o'rta tezlikdagi obertonlar ustunlik qiladigan o'ziga xos baland ovozga ega. Bu gitaralarning yana bir nomi ham juda mashhur, bu vositalarni birinchi marta sotuvga chiqargan firma nomi,  Selmer.","question":"Gipson jaz gitaralarining o'ziga xos xususiyatlari nimada?","answers":{"text":["Qo'rilgan tekisliklar, korpusdagi nayzalar"],"answer_start":[119]},"id":727}
{"context":"Bakteriyalarning hayotiy faoliyati uchun zarur bo'lgan barcha genetik ma'lumotlar ko'pincha kovalent yopiq halqa shaklida bo'lgan bitta DNKda (bakteriya xromosomasida) mavjud (Streptomyces va Borrelialarda chiziqli xromosomalar topilgan). U bir nuqtada tsitoplazmaga birikadi va sitoplazmadan ajralmagan, ammo membrana bilan ajratilgan, nukleoid deb nomlangan tuzilishga joylashtiriladi. DNKning uzunligi 1 mm dan ortiq. Bakteriya xromosomi odatda bitta nusxada taqdim etilgan, ya'ni deyarli barcha prokariotlar haploiddir, garchi ma'lum sharoitlarda bitta hujayra o'z xromosomasining bir nechta nusxalarini o'z ichiga olishi mumkin, Burkholderia cepacia esa uch xil halqa xromosomasiga ega (uzunligi 3,6; 3,2 va 1,1 million nukleotid juftligi). Prokariotlarning ribosomalari eukariotlardagilardan farq qiladi va 70 S (eukariotlarda 80 S) sedimentatsiya konstantiga ega.","question":"Bakteriya xromosomasining necha nusxasi mavjud?","answers":{"text":["odatda bitta nusxada"],"answer_start":[441]},"id":1663}
{"context":"Ryazan viloyati umumiy hisobda frontga 386 million rubl, Ryazan esa 46 million rubldan ortiq mablag' yubordi. Shaharliklarning mablagʻi evaziga Ryazan ishchi aviatsiya eskadrilyasi va Ryazan temir yoʻlchisi zirhli poyezdlari tashkil etildi. 1944-1945 yillarda NKAPning 463-zavodida (hozirgi Ryazan davlat pribor zavodi) G-11 desant planerlari ishlab chiqarilgan. Shahar Qizil armiya shaxsiy tarkibini o'qitish bo'yicha yirik markazga aylandi. Bu yerda gospital va aviatsiya bazasi, piyoda, artileriya va avtomobillar maktabi joylashgan. Har kuni Ryazan orqali frontga poyezdlar jo'natilardi. Urush paytida shahar zamonaviy Polsha armiyasining asoschisi bo'ldi, 1941-1942 yillarda Ryazan va kichik Sels qishloqlarida Polsha qo'shini tashkil etildi. Bu haqda shaharda ko'plab yodgorliklar va yodgorlik taxtalari o'rnatilgan, ularning eng yiriklari Sovet-Polsha birodarligi bog'ining markaziy maydonida joylashgan.","question":"Qizil armiya jangchilarini o'qitish bo'yicha qanday obyektlar Ryazan shahrida joylashgan?","answers":{"text":["gospital va aviatsiya bazasi, piyoda, artileriya va avtomobillar maktabi"],"answer_start":[452]},"id":509}
{"context":"Hozirgi vaqtda loyiha tajriba darajasidir  2015 yil may oyiga ko'ra, unda 2500 o'quvchi va 60 o'qituvchi ishtirok etmoqda. Elektron darslik - elektron ta'lim muhitining bir qismi sifatida  bu konstruktor bo'lib, o'qituvchi darslik matni, interaktiv tarkib va qo'shimcha materiallarni birlashtiradi. Qog'ozdagi kabi, u ham har bir o'quvchi uchun individual asbob hisoblanadi. Internet orqali elektron darslik avtomatik ravishda yangilanadi va test va nazorat natijalari serverga yuborilishi mumkin.","question":"Elektron darslik avtomatik ravishda qanday yangilanadi?","answers":{"text":["Internet orqali"],"answer_start":[375]},"id":1687}
{"context":"Yuqori darajadagi rahbarlar tashkilot uchun strategik muhim qarorlar qabul qilish uchun javobgar bo'ladilar. Agar yuqori darajadagi rahbarlar korporatsiyani ishlab chiqarishga o'tkazish ni tanlasa, u raqobatni engishga qodir bo'lmasa, o'rta va quyi darajadagi rahbarlar katta muvaffaqiyatsizlikka yo'l qo'ymaslik uchun juda kam narsa qilishlari mumkin. Kuchli yuqori darajadagi rahbarlar o'zlarining shaxsiyatlarini kompaniyaning butun qiyofasida aks ettirishadi. Shuning uchun ham, yirik tashkilotlarda yuqori darajadagi rahbarlar juda yuqori baholanadi va ularning mehnati uchun juda yaxshi haq to'lanadi.","question":"Korporatsiyaning yuqori rahbarlari nima qilishlari mumkin?","answers":{"text":["korporatsiyani ishlab chiqarishga o'tkazish"],"answer_start":[142]},"id":1431}
{"context":"Yer atrofida orbitaga harakatlanish uchun apparat boshlang'ich tezlikka ega bo'lishi kerak, ya'ni birinchi kosmik tezlikka teng yoki undan katta bo'lishi kerak. ISH parvozlari bir necha yuz ming kilometr balandlikda amalga oshiriladi. ISH parvoz balandligining pastki chegarasi atmosferada tez tortilish jarayonidan qochish zaruriyati tomonidan belgilanadi. Orbitda yo'ldoshning aylanish davri parvozning o'rtacha balandligiga qarab bir yarim soatdan bir necha yilgacha bo'lishi mumkin. Ayniqsa, geostatsiyal orbitaga mo'ljallangan yo'ldoshlar muhim ahamiyatga ega, ularning aylanish davri qat'iy ravishda sutkalarga teng va shuning uchun ular yer yuzidagi kuzatuvchi uchun osmonda harakatsiz holda osib turadi, bu esa antennalardagi aylanma qurilmalardan xalos bo'lishga imkon beradi.","question":"ISHning quyi chizig'i balandligini nima belgilaydi?","answers":{"text":["atmosferada tez tortilish jarayonidan qochish zaruriyati"],"answer_start":[278]},"id":1554}
{"context":"Yuqori darajadagi rahbarlar strategik muhim qarorlar qabul qilish uchun tashkilotning butun yoki asosiy qismi uchun javobgardirlar. Agar yuqori darajadagi rahbarlar korporatsiyani raqobatdosh bo'la olmaydigan mahsulot ishlab chiqarishga o'tkazishga qaror qilsalar, o'rta va quyi darajadagi rahbarlar katta muvaffaqiyatsizlikka uchrashining oldini olish uchun juda kam narsa qilishlari mumkin. Kuchli yuqori darajadagi rahbarlar o'zlarining shaxsiyatlarini kompaniyaning butun qiyofasida aks ettirishadi. Shuning uchun ham, yirik tashkilotlarda yuqori darajadagi rahbarlar juda yuqori baholanadi va ularning mehnati uchun juda yaxshi haq to'lanadi.","question":"Oliy darajadagi rahbarlar nima uchun javobgardir?","answers":{"text":["strategik muhim qarorlar qabul qilish"],"answer_start":[28]},"id":990}
{"context":"Qadimgi va yangi yunon tilida ham, artikl shaxsiy ismlar bilan ishlatiladi: ὁ ησοῦς (Iso), shuningdek isim va uning har bir atamalaridan oldin ( πατὴρ ὁ ἀγαθός  yaxshi ota) ishlatilishi mumkin. Portugaliyada, agar bu rasmiy til bo'lmasa va ismdan oldin unvon bo'lmasa, o'z ismlari artikuliga ega bo'ladi. Shu singari, nomlar oldidagi artikl so'zlashuv nemis tilida ishlatilishi mumkin, masalan, Ich habe mit der Claudia gesprochen (men (uning) Klaudiyasi bilan gaplashdim), xuddi shunday shakllar so'zlashuv italiya va katalon tilida ham uchraydi (qars. (ruscha: Ha, sen Butrusga ayt.)","question":"Qadimgi va yangi yunon tillarida qaysi gap qismlari oldida artikl qo'llanilishi mumkin?","answers":{"text":["isim va uning har bir atamalaridan oldin"],"answer_start":[102]},"id":1356}
{"context":"Yevklid geometriyasining akssiomlari to'liqligi va o'zaro zid emasligini isbotlash uchun uning arifmetik modelini yaratib, har qanday model arifmetik modelga izomorf ekanligini ko'rsatadi, demak ular o'zaro izomorfdir. Euklid geometriyasining aksiomlar mustaqilligi akssiomalar soni ko'pligi sababli ko'rsatish qiyinroq. Paralellik aksiomi boshqalardan qat'i nazar, Lobashevskiy geometriyasining aksiomiga qarama-qarshi asoslanadi. Xuddi shunday, Arximed aksiomasi (mavjud sonlar uchligi o'rniga koordinata sifatida kompleks sonlar uchligi ishlatiladi), Kantor aksiomasi (har qanday haqiqiy sonlar uchligi o'rniga koordinata sifatida muayyan tarzda qurilgan haqiqiy sonlar ishlatiladi), shuningdek, fazonning o'lchamlarini aniqlaydigan tegishlilik aksiomlaridan biri (uch o'lchamli fazo o'rniga to'rt o'lchamli va cheklangan o'lchamli har qanday ko'p o'lchamli fazonni qurish mumkin) mustaqilligi ko'rsatildi.","question":"Ko'p sonli aksiomalar tufayli ko'rsatilishi qiyin bo'lgan narsa nima?","answers":{"text":["Euklid geometriyasining aksiomlar mustaqilligi"],"answer_start":[219]},"id":2785}
{"context":"uglerodining asosiy va yaxshi o'rganilgan alotrop modifikatsiyalari almost va grafit. Fazaviy p,T-diagrammada gafit-almaz muvozanat chizig'ining termodinamik hisob-kitobi 1939 yilda bajarilgan. O.I.Leypunskiy nomli mutaxassis. Oddiy sharoitda faqat grafit termodinamik jihatdan barqaror, olmos va boshqa shakllar metastabil. Atmosfera bosimi va harorat 1200 K dan yuqori bo'lganda olmos grafitga aylanadi, 2100 K dan yuqori bo'lganda esa bu jarayon bir necha soniya ichida sodir bo'ladi. ΔN0 o'tish  1,898 kJ\/mol. Grafitning olmosga to'g'ridan-to'g'ri o'tishi 3000 K va 1112 GPa bosimda sodir bo'ladi. Oddiy bosimda uglerod 3 780 K da sublimizatsiya qilinadi.","question":"Karbonning qanday ajoyib va yaxshi o'rganilgan allotropik modifikatsiyalari bor?","answers":{"text":["almost va grafit"],"answer_start":[68]},"id":491}
{"context":"Sutda kaliy va natriy tuzlari ion-molekulyar holatda yaxshi dissotsiyalangan xloridlar, fosfatlar va nitratlar shaklida mavjud. Ular juda katta fiziologik ahamiyatga ega. Natriy va kaliy xloridlari qon va sutning normal hayot jarayonlari uchun zarur bo'lgan muayyan osmotik bosimni ta'minlaydi. Ular fosfatlar va karbonatlar sutning bufer tizimlari tarkibiga kiradi, ular gidrogen ionlari konsentratsiyasini tor chegaralarda doimiy saqlaydi. Bundan tashqari, kaliy va natriy fosfatlari va sitratlari sutda toza suvda yaxshi erimaydigan kalsiy (va magniy) tuzlarini eritish uchun sharoit yaratadi.","question":"Sutning bufer tizimlari nimadan iborat?","answers":{"text":["fosfatlar va karbonatlar"],"answer_start":[300]},"id":2793}
{"context":"Mashhur dinshunos, dinlar tarixchisi, etnograf va yozuvchi Mircha Eliade turli xil kam sivilizatsiyalashgan xalqlar tomonidan e'zozlangan bunday samoviy xudolarga ba'zi misollar keltiradi. Osmon xudolariga sig'inishning nomaqbulligi haqida gapirganda, Eliada shuni ta'kidlaydiki, Oliy osmon xudosi hamma joyda boshqa ehtirom ob'ektlariga o'z o'rnini beradi. Bunday substitutsiyaning morfologiyasi turlicha bo'lishi mumkin, ammo uning mohiyati deyarli hamma joyda bir xil: samoviy mavjudotning transsendentligi va passivligidan chetga chiqish va dinning yanada dinamik, faol va oson kirish mumkin bo'lgan shakllariga murojaat qilish. Biz sakralning asta-sekin pastga tushishini kuzatyapmiz deb aytishimiz mumkin, bu esa inson hayoti va atrof-muhitning muqaddaslik nuqtalari tobora ko'payib borayotganida aniqlik darajasigacha.","question":"Nimaga Eliada, har yerda samoviy Xudo boshqa butlarga o'rin berishini ta'kidlamoqda?","answers":{"text":["Osmon xudolariga sig'inishning nomaqbulligi"],"answer_start":[189]},"id":679}
{"context":"Uning Gala bilan munosabatlari juda murakkab. Bir tomondan, u o'zaro munosabatlarning boshidanoq uni targ'ib qildi, uning rasmlarini sotib oluvchilarni topdi, uni 20-30-yillar chegarasida ommaviy tomoshabinlarga tushunarli bo'lgan ishlarni yozishga ishontirdi. Rasmlar buyurtma qilinmaganda, Gala erini tovar brendlari, kostyumlar ishlab chiqishga majbur qilardi. Uning qattiq, qat'iy tabiati kuchsiz rassomga juda kerak edi. Gala uning ustaxonasida tartib o'rnatgan, Dali kerakli narsani izlab, behuda yotib yuborgan ko'zoynak, bo'yoq va sovg'alarni sabr bilan yig'gan. Boshqa tomondan, u doimo chetdagi munosabatlarga ega edi, er-xotin keyingi yillarda tez-tez janjallashib turardilar, Dali sevgisi o'tkir ehtiros edi, Gala sevgisi esa aql-zakovatga ega bo'lgan kishiga turmushga chiqdi. 1968 yilda Dali Gala uchun Pubol qishlog'ida saroy sotib oldi, u erda u eri bilan alohida yashardi va u faqat erining yozma ruxsatnomasiga ega bo'lishi mumkin edi. 1981 yilda Dalida Parkinson kasalligi rivojlanadi. 1982 yilda Gala vafot etadi.","question":"Galaning tabiati qanday edi?","answers":{"text":["qattiq, qat'iy tabiati"],"answer_start":[370]},"id":104}
{"context":"Taklifning elastikligi  narxlarning o'sishi bilan bog'liq bo'lgan umumiy taklif o'zgarishlarini aks ettiruvchi ko'rsatkichdir. Taklifning o'sishi narxlarning o'sishini ortgan taqdirda, oxirgi holat elastik deb tavsiflanadi (taklifning elastikligi  E> 1 birlikdan katta). Agar taklifning o'sishi narxning o'sishiga teng bo'lsa, taklif birlik deb ataladi va elastiklik ko'rsatkichi birlikka teng bo'lsa (E = 1). Taklifning o'sishi narxlarning o'sishidan kam bo'lganida, noelastik taklif deb nomlangan narsa hosil bo'ladi (taklifning elastikligi  E <1 birligidan kam). Shu tariqa, taklifning elastikligi tovarlarning taklifdagi narx o'zgarishlariga sezgirligini (reaksiyasini) tavsiflaydi.","question":"Agar taklifning o'sishi narxning o'sishiga teng bo'lsa, taklif nima deb ataladi?","answers":{"text":["taklif birlik deb ataladi"],"answer_start":[327]},"id":569}
{"context":"RF Markaziy banki 18.03.2014 yil Oʻzbekiston tiklanish va taraqqiyot bankini doimiy ravishda Markaziy bankning rasmiy vakolatli vakili ishtirok etadigan banklar roʻyxatiga kiritdi. Ushbu ro'yxatga mamlakatning faqat 58 eng yirik va ishonchli banklari kiritilgan. 2015 yilning oktabr oyida Oʻzbekiston Respublikasi tiklanish va taraqqiyot bankini OTM-bankni moliyaviy sogʻlomlashtirish uchun investor sifatida tanladi. Bank viloyatning biznesda lider tanlovida bir necha bor g'olib bo'lgan.","question":"Markaziy bank ro'yxatida nechta bank mavjud?","answers":{"text":["58"],"answer_start":[216]},"id":2024}
{"context":"Qat'iy masalalar - Shotlandiya parlamentining qonunchilik vakolatidan tashqari bo'lgan masalalar. Shotlandiya parlamenti Vestminsterda (Uyuk Britaniya hukumati vazirlariga odatda vazirlik vazifalari yuklangan) hal qilinadigan masalalar bo'yicha qonunlar qabul qila olmaydi. Bunga abortlar, radioteatr siyosati, davlat xizmati, Buyuk Britaniyaning umumiy tovar va xizmat bozorlari, konstitutsiya, elektr, ko'mir, neft, gaz, yadro energiyasi, mudofaa va milliy xavfsizlik, narkotik siyosati, bandlik, tashqi siyosat va Yevropa bilan munosabatlar, transport xavfsizligi va tartibga solishning ko'p jihatlari, Milliy lotereya, chegaralarni himoya qilish, ijtimoiy ta'minot va Buyuk Britaniyaning fiskal, iqtisodiy va pul tizimining barqarorligi kiradi.","question":"Vestminsterda hal qilinadigan masalalar ko'rib chiqilishi mumkinmi?","answers":{"text":["Shotlandiya parlamenti"],"answer_start":[98]},"id":3174}
{"context":"Urug'lik paytida ayolga bir nechta erkaklar hamrohlik qiladi, ularning soni 25109 gacha yetishi mumkin. Urug'lash bir marta amalga oshiriladi, shu bilan birga, urug'lash paytida emizikli ayol o'tgan yilgi o'simliklar, suv bosgan butalar va qirg'oqlar, baliq ovlash tarmoqlari ustiga uzun (1 metrgacha) to'rli lentalar shaklida tuxumni qo'yadi, kuzatuvchi erkaklar esa uni urug'lantiradi. Bunday obyektlar bo'lmagan istisno hollarda, ayol baliqcha 0,2 dan 1,5 mgacha chuqurlikda qumli yoki loyli tuproqqa tuxumni tashlashi mumkin. Lentaning kattaligi urgʻochining kattaligiga bogʻliq ((112). O'rmonning qovurg'i kuchli suvlangan (suv tarkibi  56% ((113)), diametri 22,5 mm (ba'zan 1 mm) ((27) ((114). Urug'lashdan so'ng, boshqa turdagi akvaryum baliqlaridan farqli o'laroq, ayol baliqlarda hech qachon tuxum qolmaydi ((115). Ko'klamni o'simlik va boshqa narsalar ustiga qo'yish, shuningdek, ko'klamning boshqa turdagi baliqlar uchun mazali sifatlari bilan jozibadorligi yuqori omon qolishni ta'minlaydi. Suomunjärvi ko'lidagi (Finlyandiya) baliqchalarning tadqiqotlari shuni ko'rsatdiki, baliqchalarning bir haftalik bo'lgan paytida tirik qolish darajasi 8 foizni (turtkilib qolgan tuxumlarning umumiy sonidan) tashkil etadi, uch yoshli baliqchalar uchun esa  0,05 ((116%)).","question":"Bir ayol balog'atga qancha erkak balog'at qo'shilib, u yumurtqaga joylashishi mumkin?","answers":{"text":["25"],"answer_start":[76]},"id":133}
{"context":"1965 yildan beri Rikers orolidagi (AQSh) qamoqxona majmuasining asosiy oshxonasida Dalining rasmlari eng ko'zga ko'rinadigan joyda osib qo'yilgan edi, u mahbuslarga san'at bo'yicha ma'ruzalarga borolmaganligi uchun uzr so'rab yozgan edi. 1981 yilda rasmni saqlash maqsadida xollga ko'chirishdi, 2003-yil mart oyida u qalbakiga almashtirildi, asl nusxasi esa o'g'irlandi. Ushbu ish bo'yicha to'rtta xodimga ayblovlar qo'yildi, ulardan uchtasi o'zlarini aybdor deb tan oldilar, to'rtinchisi oqlandi, ammo asl nusxasi topilmadi ((9) ((10).","question":"Rasmning taqdiri qanday?","answers":{"text":["2003-yil mart oyida u qalbakiga almashtirildi, asl nusxasi esa o'g'irlandi"],"answer_start":[295]},"id":2533}
{"context":"Vadi o'lkalari bo'ylab, tog' osti zonalari oazislarida  akatsiyadan, tamariskdan, durjidervdan iborat mayda o'simliklar. Janubiy tog'larning tropik musson jamoalari (tamarinlar, kandelabrli sutlilar, akatsiyalar va boshqalar) eng boy; 1500 dan 1800 m gacha bo'lgan balandlikda turli xil doimo yashil butalar, zaytun daraxti va pistalar o'sadi; yuqorida  mezofit yaylovlari. Tuproqlar  tog'li qizil-qora rangli, vulqon jinslarida  qorong'i rangli. Finik palma, meva daraxtlari, kofe, don ekinlari, bug'doy, arpa, makkajo'xori, o't va boshqalar.","question":"Arabiston yarim oroli tog'li hududlarida tuproqlar qanday?","answers":{"text":["qizil-qora rangli"],"answer_start":[392]},"id":85}
{"context":"1972 yilda Deyvi Jonston (ingl. Davey Johnstone, gitara, vokal) Elton John Bandning yakuniy tarkibi shakllangan. Barcha a'zolar ajoyib instrumentalistlar edi, kuchli ovozga ega edilar va vokal tartiblarini o'zlari yozishgan, ko'pincha Elton Jon yo'qligida. Gass Dagen prodyuserlik qilgan guruh Honky Chateau nomli albomini chiqardi: albom Billboard ro'yxatida 1-o'rinni egalladi va 5 hafta davomida eng yuqori nuqtada turdi. ((7)  Rocket Man  (I Think Its Going To Be A Long, Long Time) (# 6 AQSh, # 2 Buyuk Britaniya) va Honky Cat (# 8 AQSh) singllari chiqdi. ((19) Rocket Man o'n oltita Top 20 singllaridan iborat seriyaga asos soldi (ulardan 19 tasi Buyuk Britaniyaning birinchi o'nligiga kirdi). Honky Chateau 7 ta albom-chartropperlar qatorida birin-ketin platin bo'lgan birinchi albom bo'ldi.","question":"Qaysi singl o'n olti Top 20 singl seriyasini boshladi?","answers":{"text":[" Rocket Man "],"answer_start":[430]},"id":2015}
{"context":"Virus epidemiologiyasi - bu insonlar o'rtasida virusli infektsiyalarning tarqalishi va nazorat qilinishini o'rganadigan tibbiyot fanining bir qismi. Viruslar vertikal, ya'ni onadan bolaga yoki gorizontal, ya'ni odamdan odamga yuqishi mumkin. Vertikal yuqtirishning misollari sifatida, gepatit B virusi va OIVni ko'rib chiqamiz, bu virus bilan tug'ilgan chaqaloqlarda yuqumli bo'ladi. Boshqa, kamdan-kam uchraydigan misol, sovuq va belbog'li lishya virusi bo'lib, u kattalar orasida nisbatan yengil infektsiyalarni keltirib chiqarsa-da, embrionlar va yangi tug'ilgan chaqaloqlar uchun halokatli bo'lishi mumkin.","question":"Qaysi viruslar kattalar orasida nisbatan yengil infektsiyalarni keltirib chiqaradi, ammo embrionlar va chaqaloqlar uchun o'limga olib kelishi mumkin.","answers":{"text":["sovuq va belbog'li lishya"],"answer_start":[422]},"id":610}
{"context":"Sharqiy-Frank qirolligi merosxo'r monarxiyasi bo'lgan: hokimiyat otadan o'g'liga, Karolinglar dinastiyasining kichik liniyasida, Ludovik II Nemis avlodlariga o'tkazilardi. IX asrning oxiriga kelib, davlatning bo'linmasligi tamoyili shakllangan, unda hokimiyat vafot etgan monarxning katta o'g'liga meros bo'lib o'tishi kerak edi. 911 yilda nemis Karoling liniyasining to'xtatilishi taxtning frantsuz Karolinglariga o'tishiga olib kelmadi: sharqiy-frang olilari o'zlarining hukmdorlari sifatida saksonlik dük Konrad I ni sayladilar, shu bilan ular nemis shahzodalarining marhum monarxning to'g'ridan-to'g'ri vorisi bo'lmagan taqdirda, shohning vorisini saylash huquqini mustahkamladilar.","question":"IX asrning oxiriga kelib qanday tamoyil shakllangan edi?","answers":{"text":["davlatning bo'linmasligi"],"answer_start":[198]},"id":592}
{"context":"Ala va Lolliy birinchi baletining partiturasi orkestr uchun Skif suiti asari sifatida qayta ishlandi. Yangi buyurtma ustida ishlash uchun Diaghilev Prokofyevning Stravinskiy bilan yaqinlashuviga ko'maklashdi. Tanqidchilar Skif suiti va Shut baletini yaratishda Stravinskiy musiqasining taʼsirini taʼkidlashdi. Skif suiti Prokofyev va uning yaqin doʻstlari Myaskovskiy va Asafyev tomonidan u tomonidan hozirgacha yozilgan eng yirik va muhim orkestr asarlari sifatida baholangan, ammo tinglovchilar uni musiqiy ekstremizmning namoyon boʻlishi sifatida qabul qilishdi. 1916 yil 16 (29) yanvarda Skif Suite-ning premyerasi Ikkinchi fortepiano konsertidan ham ko'proq shovqinli janjal va norozilik keltirib chiqardi, bu bomba portlashiga o'xshardi. O'zining afzalliklariga qaramay, suita hali ham kompozitorning mashhur asarlar qatoriga kirmaydi. 1916 yilda birinchi tahririyati tugallangan \"O'yinchi\" operasining sahnalashtirilishi katta qiyinchiliklar bilan birga bo'ldi, jahon premyerasi esa 1929 yilda ikkinchi tahririyatda bo'lib o'tdi.","question":"Skif Suite'sning premyerasi tomoshabinlar orasida qanday munosabatni uyg'otdi?","answers":{"text":["shovqinli janjal va norozilik"],"answer_start":[663]},"id":667}
{"context":"1687 yilda Moskvada birinchi oliy maktab - Slavyan-yunon-latin akademiyasi tashkil etildi, uni L. F. bilan Magnitsky, V. O'zbekiston Respublikasi Q. Q. Trediakovskiy va M. V. bilan Lomonosovlar. 1724 yil 28 yanvar (8 fevral) kuni Petr Birinchisi Sankt-Peterburg fanlar akademiyasi va uning qoshidagi gimnaziya bilan universitetni tashkil etish to'g'risida farmon chiqarildi. Qizig'i shundaki, agar Parij Fanlar akademiyasi Parij universitetiga qarama-qarshi ravishda tashkil etilgan bo'lsa, Pyotr o'limidan so'ng ochilgan akademiya va universitetni uyg'un birlikda tashkil etishni buyurgan.","question":"Qaysi imperatorning farmoni 1724 yil 28 yanvarda (8 fevral) chiqarilgan?","answers":{"text":["Petr Birinchisi"],"answer_start":[230]},"id":291}
{"context":"Rus tilida sut emizuvchilarning eng yirik bo'linmasi bo'lgan Theria taksonining nomi odatda  hayvonlar  deb tarjima qilinadi. Ushbu ma'noda u teriya so'zi bilan parallel ishlatiladi; qarang. Hayvonlar). Baʼzan hayvonlar soʻzi sutemizuvchilar soʻzining sinonimi sifatida ham qoʻllaniladi. Ushbu taksonning darajasi turli tasniflarda farq qiladi: yoki bu Prototheria (ilk hayvonlar) kichik sinfiga qarama-qarshi bo'lgan sutemizuvchilarning kichik sinfi, yoki undan bir qator o'lib ketgan guruhlar chiqarib tashlangandan so'ng, ancha past darajadagi takson (Makenna  Bell tizimida u tog 'osti darajasiga ega).","question":"Sutemizuvchilarning eng yirik bo'linmasi Theria taksonining nomi odatda rus tiliga qanday tarjima qilinadi?","answers":{"text":[" hayvonlar "],"answer_start":[92]},"id":1859}
{"context":"Keyin, Fischerning onasining iltimosiga ko'ra, Yugoslaviya shaxmat uyushmasi mintaqalararo turnir boshlanishidan bir oy oldin amerikalik g'alaba qozonish bolasi bilan ikki o'yin o'tkazdi: Yanoshevich va Matulovich bilan. Birinchi o'yin teng hisobda yakunlandi, ikkinchisida Fischer g'alaba qozondi. Fischerning talabiga ko'ra o'yin o'tkazilib yopiq eshiklar oldida, partiya yozuvlari va natijalar e'lon qilinmadi.4) 30 yildan so'ng Regina Fischerning Yugoslaviya shaxmat ittifoqi bilan yozishmalarining bir qismi, xususan, onasi Robert bilan muloqot qilish bo'yicha tavsiyalar bergan juda qiziqarli xat chop etildi:","question":"O'yin qanday o'tdi?","answers":{"text":["yopiq eshiklar oldida, partiya yozuvlari va natijalar e'lon qilinmadi"],"answer_start":[343]},"id":298}
{"context":"Saamalar mahalliy xalqlarga tegishli, ya'ni davlat chegaralari shakllanishidan oldin, boshqa joylardan ko'chmanchilar kelishidan oldin o'z yerlarida yashagan xalqlarga tegishli. Saamlar boshqa talablarni ham bajaradilar, ular bo'yicha xalqni tub xalq deb hisoblash mumkin: saam aholisi o'zini tub xalq deb biladi, shuningdek, ijtimoiy, iqtisodiy, madaniy va boshqa institutlarga ega, bu esa ushbu xalqni boshqa aholidan, shu yoki qo'shni hududlarda yashovchilardan farq qiladi. Shu munosabat bilan Norvegiya, Rossiya, Finlyandiya va Shvetsiyaning saami aholisi mahalliy xalqlarga taalluqli xalqaro huquqiy hujjatlar, shu jumladan BMT Bosh Assambleyasining 2007 yil 13 sentyabrdagi 61\/295 rezolyutsiyasi bilan qabul qilingan Birlashgan Millatlar Tashkilotining tub xalqlar huquqlari to'g'risidagi deklaratsiyasiga tegishli.27).","question":"Saamlarning qaysi xususiyati ularni mahalliy xalqlar qatoriga qo'shishga imkon beradi?","answers":{"text":["ijtimoiy, iqtisodiy, madaniy va boshqa institutlarga"],"answer_start":[326]},"id":2426}
{"context":"1180 va 1210 yillar orasida Metz erkin imperatorlik shahri sifatida gullab-yashnagan, keyinchalik u Frantsiyani va Germaniyani bo'lgan uchta episkopliklardan biriga aylangan. XV asr shahar yozuvchi Obrion ko'pgina voqealarda shaxsan ishtirok etgan. Garchi shahar aholisining aksariyati Reformatsiyani qo'llab-quvvatlagan bo'lsa-da, frantsuz qiroli Genrix II Valua ularning homiysi bo'lishga tayyor edi va shaharni muvaffaqiyatli himoya qildi (Gabsburglardan 1552-yilda). O'ttiz yillik urush yakunlari bo'yicha barcha uchta episkoplik rasmiy ravishda Fransiyaga biriktirildi. Fransiya-Prusiya urushi paytida nemislar tomonidan Metzni qo'lga olish 52 kun davom etdi.","question":"Metz qaysi davrda erkin imperatorlik shahri sifatida gullab-yashnagan?","answers":{"text":["1180 va 1210 yillar orasida"],"answer_start":[0]},"id":503}
{"context":"Afina Attika markaziy tekisligida, g'arbdan Egalo tog'i, shimoldan Parnik tog'i, shimoli-sharqdan Pendelikon tog'i va sharqdan Imitos tog'i bilan o'ralgan va janubi-g'arbdan Saronikos ko'rfaziga o'ralgan. Afina butun tekislikni egallab olganligi sababli, tabiiy chegaralar tufayli hududni kengaytirish juda qiyin bo'ladi. Shunga qaramay, shaharlar chekkasidagi shahar atrofi doimiy ravishda kengayib bormoqda va bugun Attika sharqidagi shahar - Palini shaharning sharqiy chekkasidir, Ayos-Stefanos (Άγιος Στέφανος) - shimoli-sharqiy chekkasidir, Axarne - shimoliy, Liosiya (Λιόσια) - shimoli-g'arbiy chekkasidir, Moshato (Μοσχάτο) - g'arbiy va Varkiza (Βάρκιζα) - Afina janubidagi chekkasidir. Shaharni Kefis daryosi ajratib turadi, u Pendelikon  Parnik massividan oqib, Saronikos ko'rfazi fayler ko'rfaziga quyiladi va Pireni Afina qolgan qismidan ajratib turadi.","question":"Afina janubi-g'arbdan qaysi ko'l bilan yuvinib turadi?","answers":{"text":["Saronikos"],"answer_start":[174]},"id":2181}
{"context":"Biroq kompyuterlar juda tez rivojlanib bordi va 1970-yillarda juda zamonaviy bo'lgan PDP-10lar 1980 yillarning boshlarida eskirib qoldi va zamonaviy mashinalardan ancha orqada qoldi. Ammo yangi arxitekturalarning hech biri uchun faqatgina akademik muhitda va uning qoidalariga muvofiq ishlab chiqilgan operatsion tizim va boshqa dasturiy ta'minot mavjud emas edi. Endi universitetlar yangi kompyuterlarni sotib olishlari, yangi dasturiy ta'minot bilan ta'minlanishi va litsenziya shartlariga rioya qilishlari kerak edi, bu esa ularning dasturiy ta'minotni ishlab chiqish va tarqatish huquqlarini cheklab qo'ydi - boshqacha aytganda, dasturiy ta'minotni ishlab chiqish va tarqatishning ilmiy modelini cheklab qo'ydi.","question":"Qaysi yilga kelib PDP-10 eskirgan?","answers":{"text":["1980"],"answer_start":[95]},"id":2157}
{"context":"May oyining boshida Viking Spitsbergenga yaqinlashdi, ov qilish butun davr davomida muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Kema janubiy tomonga yo'l oldi, 24 mayda komanda Islandiyaning janubiy sohilida bo'ldi, undan so'ng Greniyaga harakatlandi. Navigatsiya juda qiyin ko'p sonli muz tog'lari va qirg'oqlar edi, ammo Nansen muhim kashfiyotni amalga oshirdi. U ko'p yillik muzda burg'ulash natijasida paydo bo'lgan to'plamni topdi va u chang va loy bo'laklaridan iborat ekanligini aniqladi. Uning tanlanmasi faqat 1888 yilda o'rganib chiqilgan va unda mineral to'qimalar, gumus va lisheniklarning qismlari mavjudligini ko'rsatgan, ehtimol ular Sibirdan kelgan. Diatomlar ham topilgan, bu esa Nansenni Sibirning shimoliy qirg'og'i va Grenlandiyaning sharqiy qirg'og'i o'rtasida oqim borligiga yana bir bor ishontirdi (32).","question":"Nima navigatsiyani juda qiyinlashtirdi?","answers":{"text":["ko'p sonli muz tog'lari va qirg'oqlar"],"answer_start":[255]},"id":769}
{"context":"Yo'lovchi o'rindiqlari ham qo'shma, ham alohida turdagi bo'lishi mumkin. O'rindiqlar, odatda, salonni mexanik tozalash imkoniyatini ta'minlaydigan konsol bilan mustahkamlanadi. O'rtacha hisobda, bitta o'tirgan joy uchta turgan joyga teng. Shuning uchun trolleybuslarda ba'zan o'rindiqlarni o'chirish joylar o'rnatiladi, bu esa ish soatlarida joyni tejashga imkon beradi. Qoygan yo'lovchilar uchun xavfsizlik maqsadida eshiklarning har ikki tomonida va salonni butunlay yoki katta qismida metall qo'lqoplar, kromlangan, bo'yalgan yoki plastik bilan qoplangan bo'lishi kerak. Yuqori gorizontal qo'lqoplar charm yoki plastik qo'lqoplar bilan jihozlangan. Vertikal qo'lqoplarning uchlari to'g'ridan-to'g'ri yoki gorizontal qo'lqoplar orqali polga va shiftga mahkamlangan.","question":"Trolleybuslarda ish soatlarida joyni tejash uchun nima o'rnatilgan?","answers":{"text":["o'rindiqlarni o'chirish"],"answer_start":[276]},"id":1903}
{"context":"Turli ijtimoiy sabablarga ko'ra, ilg'or rok bu davrda tinglovchilarni jalb qilmay qo'ydi. Bir tomondan, yoshlar uchun jiddiy rok otalar musiqasi bo'ldi, boshqa tomondan esa  tomoshabinlar progning ramziy va mazmunliligi bilan to'ldirildi, oddiyroq musiqaga talab tezda oshdi ((23), unga vaqtni yaxshi o'tkazish mumkin va unga shuncha sabr va e'tibor kerak emas ((24). Punk va disko tinglovchilar va ommaviy axborot vositalarida mashhur bo'ldi, tanqidchilar va punk guruh a'zolari tezda (va asossiz emas) (20), chunki 1974-1976 yillarda eng mashhur prog guruhlar ilhomlanib qolishdi ((24)) progni talabchan va takabbur deb ta'riflashdi. Bu munosabatlar hozirgi kungacha mavjud, garchi u 2000-yillarda o'zgarishni boshlagan bo'lsa ham.","question":"Yoshlar uchun jiddiy rok nimaga aylandi?","answers":{"text":["otalar musiqasi"],"answer_start":[129]},"id":969}
{"context":"Eukariotlar ham eubakteriya, ham arxeya bilan ko'plab umumiy genlarga ega; ba'zi olimlar ularning paydo bo'lishi endosimbioz natijasida sodir bo'lishi mumkin bo'lgan organizmlarning ushbu ikkita guruhi genomlarining qo'shilib ketishi natijasida yuzaga kelgan deb hisoblashadi. Shu sababli, hayot daraxti o'rniga hayot aylanasi dan foydalanish taklif etiladi. Boshqa tadqiqotchilar esa eukariot, bakteriya va arxeobakteriyalarning ajdodlari o'rtasida intensiv gorizontal ko'chirishning muhimligini ta'kidlab, ular o'rtasidagi filogenetik aloqalarni hayot tarmog'i yordamida aks ettirishni taklif qilishadi.","question":"Hayot daraxti o'rniga, uni ishlatish taklif etiladi.","answers":{"text":["hayot aylanasi"],"answer_start":[312]},"id":844}
{"context":"Giperinflyatsiya holatlari AQSh mustaqilligi uchun urushni (17751783) va Fuqarolar urushi (18611865) ni moliyalashtirish bilan bogʻliq. 1861 yilda Amerika Qo'shma Shtatlarining valyuta birligi Konfederatsiyalarning o'z dollari bo'ldi. Deyarli barcha banklar oltin va kumush zaxiralari Konfederatsiya g'aznachiligida to'plangan va urush boshida Yevropaga harbiy mahsulotlarni to'lash uchun ketgan. Konfederatsiya nomidan qog'oz pullarini chiqarish shtatlar hukumati nazorati ostida edi. Markaziy hukumat faqat tangalar chiqarishga haqli edi, ammo qimmatbaho metallar tanqisligi tufayli tangalar deyarli chiqarib yuborilmadi.","question":"Konfederatsiya nomidan qog'oz pullarini chiqarishni kim boshqargan?","answers":{"text":["shtatlar hukumati"],"answer_start":[447]},"id":1797}
{"context":"1921 yilda 47 yoshida Dali onasi ko'krak saratoni kasalligidan vafot etadi. Dali uchun bu fojia bo'ldi. O'sha yili u San-Fernando akademiyasiga kiradi. Uning imtihonga tayyorlagan rasmlari nazoratchiga juda kichik tuyuldi, u bu haqda otasiga xabar berdi, u esa o'g'liga xabar berdi. Yosh Salvador butun rasmni soyabondan o'chirib tashladi va yangi rasm chizishga qaror qildi. Lekin uning yakuniy bahosiga atigi uch kun qolgan edi. Ammo yigit ishda shoshilmadi, bu esa ko'p yillar davomida uning g'alabasini boshdan kechirgan otasini juda bezovta qildi. Oxir oqibat, yosh Dali rasm tayyor ekanligini, ammo u oldingisidan ham kichikroq ekanligini aytdi va bu otasi uchun zarba bo'ldi ((manba 34 kun ko'rsatilmagan). Ammo o'qituvchilar uning mahoratini inobatga olib, istisno yasashdi va yosh g'alati akademiyaga qabul qilishdi.","question":"Uning onasi necha yoshda edi?","answers":{"text":["47"],"answer_start":[11]},"id":2976}
{"context":"Yulduzlararo va galaktikalararo masofalarga harakatlanish uchun yulduz samolyotlari ishlatiladi. Zamonaviy texnologiya yulduzlararo harakatlanish uchun maqbul tezlikda qurilmalarni yaratishga imkon bermaydi. Ilmiy fantastikada ham yorugʻlikkacha (yorugʻlikkacha tezlikda harakatlanuvchi), ham yorugʻlikdan yuqori (yorugʻlikdan yuqori tezlikda harakatlanuvchi) kemalar mavjud. Tovush yulduz samolyotlari harakatlanish dvigatellari sifatida foton qurilmasini ishlatishi mumkin. Yulduz samolyotlarida ko'pincha giper- (submakonda harakatlanish uchun) yoki varp-dvigatellar (kemani o'rab turgan fazoda egri) ishlatiladi. G'ayrioddiy dvigatelli yulduz samolyotlarining eng yorqin misoli Yulduz darvozalari filmidagi va SG-1 seriyali Yulduz darvozalaridagi yulduz samolyotlari (masalan, BC-304 Dedal sinfidagi yer kemalari). Yulduz yo'li seriallari va filmlaridagi yulduz samolyotlari (masalan, barcha Enterprise va ular tegishli bo'lgan kemalar sinflari).","question":"Qaysi yulduz samolyotlarida foton qurilmalari harakatlantiruvchi dvigatel sifatida ishlatilishi mumkin?","answers":{"text":["Tovush"],"answer_start":[376]},"id":2204}
{"context":"1936 yilda 40 yillik liberallar boshqaruvi bir qator korrupsiya qal'alari va partiya bo'linishlari bilan tugadi. Kvebekda hokimiyatga 1935 yilda konservatorlar va liberallar partiyasidan ajralib chiqqan murosasiz qanot birlashishi natijasida tashkil etilgan Milliy ittifoq keldi. Uning rahbari Morris Duplessi 1939 yilgacha, so'ngra yana 1944 yildan 1959 yilgacha hokimiyatda bo'lgan. Duplessi Kvebekni Kanadaning qolgan qismiga nisbatan ta'lim, iqtisodiyot va ijtimoiy himoya sohasida rivojlanishini to'xtatdi. Cherkov ijtimoiy, iqtisodiy va siyosiy sohalarda ustun mavqega ega bo'ldi. Hukumat bilan yaqindan hamkorlikda u o'z nufuzini ijtimoiy islohotlar va kasaba uyushmalari harakatiga qarshi choralar ko'rgan Duplessi konservativ hukumatini saqlab qolish zarurligiga saylovchilarni ishontirish uchun ishlatdi. Uning o'limidan so'ng, Jan Lesadjning liberal hukumati ostida cherkovning ta'siri tezda susayib ketdi.","question":"Qaysi yilda Kvebekda ko'p yillik liberallar boshqaruvi tugadi?","answers":{"text":["1936 yilda"],"answer_start":[0]},"id":2586}
{"context":"Sony korporatsiyasining vitse-prezidenti Norio Oga, musiqachi, o'z navbatida, diskda Bethovenning 9-simfoniyasi joylasha olishi kerak deb o'yladi. Uning fikricha, bunday holda, klassik asarlarning 95 foizi disklarda tarqatilishi mumkin bo'ladi. Keyingi tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, masalan, Gerbert fon Karayan rahbarligidagi Berlin filarmoniya orkestri ijro etgan to'qqizinchi simfoniyaning davomiyligi 66 daqiqa bo'lgan. Bayreyt festivalida ijro etilgan simfoniya  74 daqiqa davom etgan bo'lib, u Vilgelm Furtvenger rahbarligida eng uzoq ijro etilgan simfoniya bo'ldi. Bu diskning sig'imi haqida qaror qabul qilishda eng muhim omil bo'ldi.","question":"Sony korporatsiyasining vitse-prezidenti qanday ismga ega?","answers":{"text":["Norio Oga"],"answer_start":[41]},"id":573}
{"context":"Pareto printsipi kompyuter RISC protsessorlari g'oyasining asosidir (lekin, mualliflar g'oyaga o'zlari bilgan printsipiga asoslanganmi yoki uni o'zlari qayta ixtiro qilishganmi noma'lum). Elektronika sanoati bir komandaga imkon qadar ko'proq murakkab operatsiyalarni bajarish uchun murakkab buyruqlar tizimlari bilan tobora murakkablashib borayotgan mikroprocesorlarni yaratish yo'liga qadam qo'yganida, RISC yaratuvchilari mashinaning ko'p vaqt davomida protsessor buyruqlarni bajarishi, butun buyruqlar tizimining juda kichik qismini tashkil etishi faktini e'tiborga olishdi. Xuddi shu 20\/80 qoidasi protsessor ishiga qoʻllanilganda ham shakllantirilgan: ish vaqtining 80% davomida protsessor u amalga oshirgan buyruqlarning umumiy sonining 20% ni bajaradi. Natijada, oddiy fikr paydo bo'ldi: protsessor sxemasi ishdan chiqarib tashlansin kamdan-kam ishlatiladigan buyruqlarning 80%, faqat tez-tez ishlatiladigan 20% qoldirilsin va sxemani soddalashtirish orqali uni yanada samarali qilish.","question":"Ushbu qonun qaysi protsessor turlariga tegishli?","answers":{"text":["RISC"],"answer_start":[27]},"id":2933}
{"context":"1055 yilga ularning rus chegaralarida birinchi paydo bo'lishi tegishli. Polovets xoni Bolush ordi bilan Pereslav shahri chegarasiga kirib keldi va shahzoda Vsevolod Yaroslavovich boshchiligidagi Pereslav drujini tomonidan kutib olindi. Uchrashuv tinch o'tdi  sovg'alar almashildi, tomonlar o'z chegaralariga tarqalib ketdilar. O'sha paytda polovlar rus knyazligi bilan harbiy qarama-qarshilik payidan bo'lishmagan, chunki ular cho'lda mahalliy cho'l xalqlari vakillari bilan jang qilishni davom ettirishgan. Ammo qisqa vaqt o'tgach, vaziyat o'zgardi: 1061 yilda Vsevolod Yaroslavovich Iskal xonidan mag'lub bo'ldi, Pereyaslavskiy yerlari vayron bo'ldi. 1068 yil sentyabr oyida polovlar Alta daryosi bo'yidagi jangda Yaroslavlar qo'shinini mag'lub qildilar va chegara yerlarini vayron qildilar. Shundan so'ng polovlarning rus yerlariga harbiy yurishlari (ko'pincha rus shahzodalaridan biri bilan ittifoqda) muntazam ravishda sodir bo'ldi. 1078 yilda Nejatina Nivada polovtslar bilan jangda Kiyevlik Izyaslav Yaroslavovich halok bo'ldi.","question":"Polovchilar rus chegaralarida birinchi marta qaysi yilga to'g'ri keladi?","answers":{"text":["1055 yilga"],"answer_start":[0]},"id":2040}
{"context":"Tojni odatda gulning eng ko'zga ko'rinadigan qismi bo'lib, ko'proq o'lcham, rang va shakllarning xilma-xilligi bilan choynakdan farq qiladi. Odatda gulning shaklini tojni tashkil qiladi. Toji barglarining rangini turli pigmentlar aniqlaydi: antosian (pushta, qizil, ko'k, shisha), karotinoidlar (sariq, apelsin, qizil), antoklor (limon sariq), antfein (qoshqora). Oq rangli bo'lish, hech qanday pigmentlar yo'qligi va yorug'lik nurlarini aks ettirish bilan bog'liq. Qora pigment yo'q, lekin juda qorong'i rangdagi gullar juda zich qorong'i to'q sariq va qorong'i qizil ranglarni ifodalaydi. Ba'zi o'simliklarning tojlari ultrabinafsha nurda ko'rinadigan nurdan boshqacha ko'rinadi,  turli xil naqshlar, nuqtalar, chiziqlar bor. Bularning barchasini asalarilar ko'rishlari mumkin, ular uchun UV nurida turli rangdagi qismlar nektar ko'rsatkichlari (ingl. Nectar Guide) ((4): 63 ta qo'shiq.","question":"Gulning qaysi qismi eng ko'p ko'rinadi?","answers":{"text":["Tojni"],"answer_start":[0]},"id":62}
{"context":"Bunday kenglikdagi boshqa kinofilm formatlari ham mavjud edi: Biocam, Hughes, Duoscope, Movette va Clou. Biroq, eng keng tarqalgan filmlar 1926 yilda Pathé kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan va bozorga Pate Rural nomi bilan chiqarilgan ikki tomonlama perforatsiyalangan kinofilmlardir. Pathé Rural, Qishloq Patesi) ((92). Bunday kinoplyonkalardagi ovozli film kadrlarining oʻlchamlari 11,3 × 8,5 mm ni 9,5 mm qadam bilan tashkil etdi (78). Fonoqrama 16 mm formatdagi bir qator perforatsiyani almashtirdi. Ikkinchi jahon urushi oldidan Paté kinoplyonkalari Britaniya (Pathéscope nomi bilan) va ayniqsa, frantsuz kino prokatlarida, normal 35 mm film nusxalari bilan raqobatlashadigan tarzda tarqaldi. Uyda tomosha qilish ham mumkin edi, chunki filmlar katta tanlov bilan ushbu formatdagi filmlar bilan birga bo'lgan ((95). Germaniya hukumati Fransiyada \" Pate Rural \" standartini taqiqlab, repertuaridan ideologik jihatdan zararli rasmlarni avtomatik ravishda chiqarib tashladi ((87) ((96).","question":"Filmning bozor nomi qanday?","answers":{"text":["Pate Rural"],"answer_start":[206]},"id":2154}
{"context":"Leybnitz shirinlikni juda yaxshi ko'rardi, hatto sharobga ham shakar qo'yardi, lekin umuman sharob ichmasdi. U juda katta ishtiyoq bilan, juda ko'p o'ylamasdan ovqatlanardi, mehmonxonadan olib kelingan yomon tushlik va saroyning nozik taomlari bilan bir xil qanoatlantirishi mumkin edi, u har qanday vaqtda ovqatlanmagan, lekin kerak bo'lganda va kerak bo'lganda uxlagan. Odatda u tungi birdan oldin uxlab, ertalab yettidan kechikmay turardi; Leybnitsning bunday turmush tarzi uzoq qarib qolishiga olib keldi va tez-tez u ish stolida juda charchaganidan uxlab qolib, ertalabgacha uxlab yotgan. Gottfried Wilhelm Leibniz bir stolda bir necha kun o'tirib fikrlash qobiliyatiga ega bo'lgan odam edi, shuningdek, yozda va qishda Yevropa yo'llarida sayohat qilish paytida fikrlash qobiliyatiga ega edi. G.B.B. yozganidek: Leybnitsning hayoti charchamas faoliyat bilan o'tgan, ammo bu faoliyat maqsadga qaratilgan bo'lmagan, uning hayoti esa monadik, yolg'iz, professorlik doirasidan tashqarida edi, ammo Gottfrid Vilgelm har doim ko'plab tadqiqotchilar bilan bog'liq edi. Leybnits o'z asarlarini faqat muayyan sabablarga ko'ra yozgan; bu bir nechta qisqacha eskizlar va son-sanoqsiz xatlar edi.","question":"Leybnitz odatda uxlash uchun qachon yotardi?","answers":{"text":["tungi birdan oldin"],"answer_start":[381]},"id":2264}
{"context":"O'limga olib keladigan dorilarning turli xil alternativalari taklif qilindi. Tvigg, sabab siber yallig'ining bir shakli bo'lganligini taxmin qilgan, Norman Kantor (2001) esa, bu siber yallig'i va boshqa pandemiya kasalliklarining kombinatsiyasi bo'lishi mumkin deb taxmin qilgan. Skott va Dunkenning ta'kidlashicha, ushbu pandemiya Ebolaga o'xshash gemorragik o'lat sifatida tavsiflanadigan yuqumli kasallik shakli bo'lgan. Arxeolog Barni Sloun, Londonning o'rta asrlaridagi qirg'oq bo'yida arxeologik hisobotda katta miqdordagi sıçanlar o'limining etarlicha isboti yo'qligini va o'tkir kasallik siçanlarda quturgan chivinlar orqali tarqalganini tasdiqlovchi juda tez tarqalganini ta'kidlaydi; u yuqtirish odamdan odamga o'tishi kerakligini ta'kidlaydi. Biroq, hech bir alternativ tushuntirish keng qabul qilinmadi. Pandemiyaga asos bo'lgan beshta o'simlik bo'lgan deb ta'kidlaydigan ko'plab olimlar, uning ko'lami va alomatlarini bobon o'tishining bir nechta kasalliklari, shu jumladan, sil, qora chaqaloq va nafas olish yo'llari infeksiyalari bilan tushuntirish mumkinligini ta'kidlaydilar. Bubon infektsiyasidan tashqari boshqa olimlar o'lim darajasi yuqori bo'lgan va qo'shimcha belgilar keltiradigan septik (qon infektsiyasi turi) va pnevmoniya (avval o'pkalarga, so'ngra boshqa a'zolar va tizimlarga ta'sir qiladigan havo tomchilariga tarqalgan) o'tlar shakllarini ko'rsatadilar. 2014 yilda Public Health England olimlari Londondagi Klarkenvell tumanida ko'milgan 25 ta tanani, shuningdek, shu davrda Londonda ro'yxatga olingan vasiyatnomalarni o'rganish natijalarini e'lon qilishdi; olingan ma'lumotlar pnevmoniya gipotezasini tasdiqlaydi.","question":"Sepsis nima degani?","answers":{"text":["qon infektsiyasi turi"],"answer_start":[1213]},"id":3184}
{"context":"Fotografiya - foto material yoki yorug'likka sezgir matritsa yordamida fotoapparatda optik nurlanishlarni qayd etish orqali harakatsiz tasvirlarni yaratish texnologiyasi. Rus tilida fotosurat so'zi fotosurat qog'oziga kimyoviy usulda yoki oddiy qog'ozga raqamli printer bilan bosilgan yakuniy tasvir nomi sifatida ham ishlatiladi. Fotografiya san'ati fotosuratlar texnologiyasiga asoslangan bo'lib, zamonaviy ommaviy madaniyatda muhim o'rinni egallaydi. Birinchi barqaror fotosurat tasvir 1822 yilda frantsuz Jozef Nisefor Nyps (fr. Nicéphore Niepce), ammo u bizning kunlarimizgacha saqlanib qolmagan.","question":"Birinchi doimiy fotosurat qachon yaratilgan?","answers":{"text":["1822 yilda"],"answer_start":[489]},"id":2714}
{"context":"Trolleybuslar asosan shaharlarda ishlatiladi, ammo shaharlararo va shahar atrofi trolleybuslari ham mavjud. Dastlab trolleybuslar SSSRda shahar atrofidagi transport sifatida ko'rib chiqilgan, ammo keyinchalik ular tramvaylardan foydalanish qiyin bo'lgan joylarda - masalan, tor ko'chalar bilan shaharlarning tarixiy markazlarida - tramvaylarni almashtirishni boshladilar. SSSRda 178 shaharda trolleybuslar har yili 10 milliarddan ortiq yo'lovchilarni tashgan, shundan 122 tasida shahar ichidagi yuk tashishlarda yuk trolleybuslaridan foydalanilgan.","question":"Sovet Ittifoqida trolleybuslar dastlab qanday ko'rib chiqilgan?","answers":{"text":["shahar atrofidagi transport sifatida"],"answer_start":[137]},"id":1485}
{"context":"Oltay hududining iqlimi juda xilma-xil, bu geografik sharoitlarning xilma-xilligi bilan bog'liq. Qirg'oqning tog'oldi va sho'rtoq qismlari o'rta iqlimga ega, u kontinental iqlimga o'tish davrida, Atlantika, Arktika, Sharqiy Sibir va O'rta Osiyodan keladigan havo massalarining tez-tez almashishi natijasida shakllangan. Havo haroratining yillik mutlaq amplitudasi 9095 °C ga yetadi. O'rtacha yillik harorat  ijobiy, 0,52,1 °C Iyul oyidagi o'rtacha maksimal harorat +26...+28 °C, ekstremal harorat +40...+42 °C ga yetadi. Yanvar oyidagi o'rtacha minimal harorat −20... −24 °C, qishning mutlaq minimumi −50... −55 °C. Buzsiz davr taxminan 120 kun davom etadi. Qirg'oqning g'arbiy tekis qismi eng quruq va issiqdir. Bu yerning iqlimi ba'zida keskin kontinental. Sharq va janubi-sharq tomonga yiliga 230 mm dan 600700 mm gacha yog'ingarchilik ko'payadi. O'rtacha yillik harorat janubi-g'arb tomonga ko'tariladi. Hududning janubi-sharqida tog 'to'siqlari mavjudligi tufayli havo massasi g'arbiy-sharqiy ko'chishi janubi-g'arbiy yo'nalishga ega bo'ladi. Yoz oylarida shimoliy shamollar tez-tez uchraydi. 2045% hollarda janubi-g'arbiy va g'arbiy yo'nalishdagi shamol tezligi 6 m\/s dan oshadi. Chegara cho'l hududlarida shamolning kuchayishi bilan quruq shamollarning paydo bo'lishi bog'liq. Qish oylarida, faol siklon faoliyatida bo'lgan davrda, hududda har joyda bo'ronlar kuzatiladi, ular bir yilda 3050 kun takrorlanadi.","question":"Muzsiz davr qancha davom etadi?","answers":{"text":["120 kun"],"answer_start":[637]},"id":2518}
{"context":"Darslik Terminologiya muallifi S. V. bilan Grinyev-Grinyevichning O. S. bilan Yevropa tillari terminologik ro'yxatining asosiy tarkibi ismlar bilan to'liq bo'lishi mumkin. Grinyev-Grinevich ba'zi fe'llar, shuningdek, atamalar va so'zlamalar ham atamalarga tegishli bo'lishi mumkinligi to'g'risida ajoyib fikr mavjudligini tan oladi, ammo bu nuqtai nazarni asossiz deb rad etadi. Shuning uchun u tushunchani aniq nomlash uchun qabul qilingan nominativ leksik birlik (so'z yoki so'z birikmasi) sifatida aniqlashtirgan.","question":"Kimki, ba'zi fe'llar, shuningdek, atamalar va so'zlamalar ham atamalarga kiritilishi mumkin degan fikr mavjudligini tan oladi?","answers":{"text":["Grinyev-Grinevich"],"answer_start":[172]},"id":167}
{"context":"Bir nechta yolg'iz o'tlar boshqa hasharotlarni yoki o'rgimchaklarni ovlaydilar, ularni asab tugunlariga o't bilan paralizatsiya qiladilar, so'ngra ularni ovchi larvalari ovqatlanadigan uyaga olib boradilar. Paralizatsiyalangan hayvonlar harakatsiz bo'lib, ularni yeyayotgan qurtga qarshilik ko'rsata olmaydilar, ammo ular uzoq vaqt davomida tirik qoladilar va qurtga yangi oziq-ovqat ta'minlaydilar. Masalan, ammofillar kapalaklar ildizlarini ovlaydilar, yo'l o'tlari (masalan, Pepsis, Agenioideus)  o'rgimchaklarni, asalari quri  asalarilarni, speksilar  chigirtkalar va chigirtkalarni, Sphecius  sikadlarni, Ampulex compressa  toshbaqalarni, kichik pemfredonillar  tleylarni, tripslarni va kollembollarni ovlaydilar. Qizilqorlar xonalarini bir martalik oziq-ovqat bilan ta'minlash va tuxum qo'yganidan keyin ularni yopish oddiy hisoblanadi. Evolyutsion jihatdan ilg'or asalarilar bolalarini asta-sekin oziqlantiradilar, vaqti-vaqti bilan ularga paralizatsiya qilingan qurbonlar sifatida yangi oziq-ovqatlarni olib kelishadi. Masalan, yakkaxon bembeklar har kuni o'zlarining jigargo'shlariga bir necha o'ldirilgan o'rgimchaklarni (Tabanidae, Syrphidae) olib keladilar.","question":"Qaysi asalarilar bolalarini asta-sekin oziqlantiradi, vaqti-vaqti bilan ularga yangi oziq-ovqatlarni paralizatsiya qurbonlari sifatida olib keladi?","answers":{"text":["Evolyutsion jihatdan ilg'or"],"answer_start":[843]},"id":2680}
{"context":"Dastlabki qattiq disklarda boshqaruv mantiqlari kompyuterning MFM yoki RLL-kontrollerlariga chiqarilgan, elektronika kartasi esa faqat modullarni o'z ichiga olgan analog ishlov berish va shprindelli dvigatel, pozitsioner va bosh kommutatorini boshqarish. Ma'lumotlar uzatish tezligini oshirish ishlab chiquvchilarni analog yo'lning uzunligini cheklangan darajada kamaytirishga majbur qildi va zamonaviy qattiq disklarda elektronika bloki odatda quyidagilarni o'z ichiga oladi: boshqaruv bloki, doimiy saqlash qurilmasi (PZU), bufer xotira, interfeys bloki va raqamli signalni qayta ishlash bloki.","question":"Dastlabki qattiq disklar uchun elektronika kartasi qanday modullardan iborat edi?","answers":{"text":["analog ishlov berish va shprindelli dvigatel, pozitsioner va bosh kommutatorini boshqarish"],"answer_start":[163]},"id":604}
{"context":"Sutni to'g'ridan-to'g'ri isitish sterilizatsiya haroratida bir zumda isitish zarur bo'lganda samarali bo'ladi. Sut bir zumda 140  145 °C gacha isitib, 1  3 soniya davomida saqlovchiga kiritiladi. Xususiyatlari: mahsulot isitiladigan muhit bilan bevosita aloqada bo'ladi. Sut xomashyosi yuqori issiqlikka chidamli bo'lishi kerak va sterilizatsiya qilingan sutni ifloslantirmaslik uchun bug'mutaxassis tozalashdan o'tishi kerak. Bundan tashqari, sut xomashyosi bug'bilan sterilizatsiya qilinganidan so'ng, kondensatning unga kirishi tufayli namlik yuqori bo'ladi. Kondensat sutdan vakuumga chiqariladi va sterilizatsiya qilingan sut unga kiradi. Vaqum kamerada 0,04 MPa kamaytirilgan holda saqlanadi, bunda sut 80 °C atrofida qaynaydi. Sutga tushgan kondensat sterilizatsiya kamerasida qaynatib, sutdagi bug' bilan birga chiqariladi.","question":"Sut xomashyosini qanday haroratga qadar isitish kerak?","answers":{"text":["140  145 °C"],"answer_start":[125]},"id":2214}
{"context":"Haqiqiy teriga ega bo'lgan hayvonlarning eng past vakili lancetnik hisoblanadi. Lantsetniklarning teri  bir qatlamli epitel (epidermis), uni qoplagan nozik bazal membranada joylashgan zich joylashgan kub hujayralardan iborat. Epidermisning yuqori qismi epidermal bezlardan ajralib chiqadigan mukopolisakaridlarning yuzagi qovurg'asidan kutikula bilan qoplangan bo'lib, u lancetniklarning nozik terilarini shikastlanishdan himoya qiladi. Epitel ostida  korium yoki kutis kabi to'qimali bog'lovchi to'qimalarning nozik qatlami mavjud. Tashqi qatlamlari shaffof, deyarli pigmentsiz.","question":"Lancetning epidermisini nima qoplaydi?","answers":{"text":["kutikula"],"answer_start":[336]},"id":445}
{"context":"Professional fiziklar oliy o'quv yurtlarida, odatda universitetlarning ixtisoslashtirilgan fakultetlarida tayyorlanadilar. Bunday fakultetlar odatda fizika nomini oladi, kamdan-kam hollarda fakultet nomida tayyorgarlikning torroq yo'nalishi ajratib ko'rsatilishi mumkin, masalan, sobiq SSSR hududida ko'plab radiofizika fakultetlari mavjud. Ba'zi universitetlarda fizika va matematiklarni o'qitish fizika-matematika fakultetlarida birlashtirilgan. Bundan tashqari, fizikachilarni tayyorlashga e'tibor qaratadigan alohida oliy o'quv yurtlari mavjud, masalan, Moskva fizika-texnika instituti. Ba'zi mutaxassisliklar fiziklari (biofizika, geofizika, astrofizika va boshqalar) p.) oliy o'quv yurtlarining biologik, geologik, mexanik-matematika fakultetlarida o'qishi mumkin.","question":"Qaysi fakultetlarda fizika va matematika fanlari o'qitilishi birlashtirilgan?","answers":{"text":["fizika-matematika"],"answer_start":[398]},"id":1472}
{"context":"Madonna 1958 yil 16 avgustda AQShning Michigan shtatidagi Huron ko'li sohilida joylashgan shaharchada tug'ilgan. Qo'shiqchi Madonna Luiza Chikkonening onasi va tog'asi (qizlik ismi Forten) ((A 1), fransuz kanadalik va xonadon xo'jayini, vaqti-vaqti bilan rentgenografiya texnikasi bo'lib ishlagan. Otasi Silvio Entoni Chikkon ((A 2) ((26), italyan-amerikalik, Chrysler\/General Motors konsernining mudofaa QBsida yetakchi muhandis-konstruktor sifatida karyerani boshlagan. Madonna  oiladagi oltita farzandning uchinchisi. Oilaning birinchi qizini Madonna onasi sharafiga Luiza deb atashadi va bu ism rasmiy bo'lib qoladi. Veronika ismini Madona Luiza Chikkon 12 yoshida an'anaviy katolik muqaddasligi uchun tanlagan va rasmiy emas ((A 4) ((29). Madonna Chikkon quyidagilarni eslaydi:","question":"Madonna qachon dunyoga kelgan?","answers":{"text":["1958 yil 16 avgustda"],"answer_start":[8]},"id":2690}
{"context":"Insonning tabiiy, o'zgacha bo'lmaydigan huquqlari, shu jumladan, hayot huquqi ni o'z ichiga oladi. Hayot huquqi paydo bo'lgan vaqt, bu esa huquq subyekti sifatida tan olinadigan vaqt, jinoyat va fuqarolik huquqi va umuman yurisprudensiya uchun juda muhimdir. Bir qarashga ko'ra, embrionning huquqiy maqomi uning inson tanasining bir qismi emas, balki yangi hayotning boshlanishi ekanligi asosida aniqlanishi kerak. Ushbu pozitsiyani qo'llab-quvvatlovchilar, inson yangi mavjudot (biologik individual) sifatida ota-ona jinsiy hujayralari qo'shilib ketganidan so'ng paydo bo'ladi, deb hisoblaydilar.","question":"Insonning tabiiy, begonalashtirib bo'lmaydigan huquqi nima?","answers":{"text":["hayot huquqi"],"answer_start":[65]},"id":1546}
{"context":"BAM yuklamasini ko'paytirish bo'yicha katta umidlar xususiy qo'lga o'tish va bir qator konlarni o'zlashtirishning rejalashtirilgan boshlanishi bilan bog'liq edi. Xususan, Mechel kompaniyasi Elgin ko'mir konini, Oleg Deripaskaning Polimetallarning Cheney konining bazaviy elementini, Alisher Usmonovning Metalloinvestini  Udokan mis konini va boshqalarni qazib olishni rejalashtirgan edi. 2000-yillarning oxiridagi jahon iqtisodiy inqirozi ushbu rejalarni to'xtatdi: Baykal-Amur magistralining zonasini rivojlantirish bo'yicha deyarli barcha loyihalar to'xtatildi ((13) ((18) (2011 yilga nisbatan tiklanish faqat Elgin konida qayd etildi, u erda 2011 yil avgust oyida birinchi ko'mir qazib olingan va unga faol temir yo'l tarmog'i qurilmoqda ((20) ((21)).","question":"Elgin konlariga kirish temir yo'li qurilmoqda.","answers":{"text":["faol"],"answer_start":[705]},"id":577}
{"context":"Do'u nazariyasi (ingl. Dow nazariyasi) - vaqt o'tishi bilan aksiyalar narxlari xatti-harakatlarini tasvirlaydigan nazariya. Nazariya Charlz Douning (Charles H. Dow, 18511902), amerikalik jurnalist, Wall Street Journal gazetasining birinchi muharriri va Dow Jones and Co kompaniyasining asoschilaridan biri. Dovuning oʻlimidan soʻng, nazariya Uilyam Gamiton (William P. Hamilton), Robert Rhea va Jorj Shefer (George Schaefer) tomonidan ishlab chiqilgan va Dow nazariyasi deb nomlangan. Dov o'zi bu atamani ishlatmagan.","question":"Aksiya narxlari vaqt o'tishi bilan qanday harakatlanishini tasvirlaydigan nazariya qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Do'u nazariyasi"],"answer_start":[0]},"id":862}
{"context":"Metan - homologik qatorning to'yingan uglevodorodlar (alkanlar) ning birinchi a'zosi bo'lib, kimyoviy ta'sirlarga eng chidamli hisoblanadi. Boshqa alkanlar singari radikal almashtirish reaktsiyalariga (galogenlashtirish, sulfoxlorlash, sulfooksidlash, nitrlash va boshqalar) kiradi, ammo reaksiya qobiliyati kamroq. Metanga xos bo'lgan suv bug'i bilan reaksiya 800900 °C yoki katalizatorsiz 14001600 °C da Ni\/Al2O3 ga o'tadi; hosil bo'lgan sintetiz-gaz metanol, uglevodorodlar, sirka kislotasi, asetaldehid va boshqa mahsulotlarni sintez qilish uchun ishlatilishi mumkin.","question":"Metan va suv bug'i reaksiyasida nima hosil bo'ladi?","answers":{"text":["sintetiz-gaz"],"answer_start":[440]},"id":2498}
{"context":"Biroq, AQShda transgenik soya navlarini uchun joriy etish ushbu ekinning o'rtacha hosildorligiga sezilarli ta'sir ko'rsatmadi. AQShda soya mahsuloti, 1996 yildan beri genetik modifikatsiya qilingan navlar ulushi o'sishiga qaramay, RR soyasidan oldin bo'lgan darajada o'smoqda. Bundan tashqari, faqat klassik seleksiya yo'li bilan yaratilgan navlardan foydalangan Yevropa mamlakatlaridagi soya mahsuloti AQShdagi soya mahsulotidan deyarli farq qilmaydi. Ba'zi hollarda, gen modifikatsiyalangan soya navlari, odatdagi soya navlariga nisbatan hosildorligi pasayishi ham kuzatilgan. Fermerlar uchun RR soyaning jozibadorligi, avvalo, uni etishtirish osonroq va arzonroq bo'lgani, chunki begona o'tlarni yanada samarali boshqarish mumkin.","question":"AQShda transgenik soya navlarini joriy etishning qaysi turi o'rtacha hosilga jiddiy ta'sir ko'rsatmadi?","answers":{"text":["uchun"],"answer_start":[40]},"id":1107}
{"context":"Havo orqali Janubiy qutbga birinchi marta 1928-yil 29-noyabrda AQSh armiyasi kapitani Richard Yvelin Baird samolyotda yetib borgan, ammo u yerga qo'nmagan. 1947 yilda Baird qutb ustida yana bir parvoz qildi, 1956 yil 8 yanvarda esa amerika samolyoti qutb yaqinida qo'nadi. Xalqaro geofizik yil davomida amerikaliklar admiral Jorj Dyufek boshchiligida Amundsen  Skott bazasini tashkil etishdi (31 oktyabr 1956 yil) ((3), barcha qurilish materiallari va qishlash uchun zarur bo'lgan zaxiralar havo orqali yetkazib berildi.","question":"1928-yil 29-noyabrda Janubiy qutbga qanday yo'l bilan yetib borildi?","answers":{"text":["Havo orqali"],"answer_start":[0]},"id":2759}
{"context":"MIT sun'iy intellekt laboratoriyasida qolgan Richard Stallman ismli xodimga bu holat ochiq ilmiy dasturiy ta'minot ishlab chiqish jarayonining qabul qilinmaydigan buzilishi bo'lib tuyuldi. U o'z-o'zidan akademik LISP mashinalari ni rivojlantirish uchun oldingi akademik modelda harakat qildi va MIT LISP mashinalari o'xshashlari bilan raqobatlashishi uchun yopiq tijorat rivojlanishida qilingan o'zgarishlarni ochiq amalga oshirdi. Albatta, butun kompaniyaning faol rivojlanishini orqaga surish bu muvaffaqiyatsizlikka uchradi.","question":"Riçard Stolman o'tmishdagi akademik model doirasida nimani rivojlantirishga harakat qilgan?","answers":{"text":["LISP mashinalari"],"answer_start":[212]},"id":265}
{"context":"Biznes farishtalari kompaniyaga to'g'ridan-to'g'ri sarmoya kiritadi va o'z mablag'lari bilan ishlaydi. Farishta nafaqat tayyor loyihaga, balki institutsional investor uchun imkonsiz bo'lgan g'oyaga ham sarmoya kiritishi mumkin. Biznes farishta portfelida kichik investitsiyalar son va umumiy hajm bo'yicha ustun turadi. Ushbu qoidaga istisno  venchur fondlari resurslari bilan o'lchovli kapital bilan ishlaydigan superangellar. Ko'pincha farishtalar birgalikda sarmoya kiritadilar, resurslarni birlashtiradilar va shaxsiy tavakkalchiliklarni kamaytiradilar. Buyuk Britaniyadagi farishtalar sarmoyasi bozorini o'rganish bo'yicha 2009 yilda o'tkazilgan tadqiqotga ko'ra, bunday bitimlar yil davomida qayd etilgan sonning 80 foizidan ortig'ini tashkil etdi.","question":"Kim kompaniyaga to'g'ridan-to'g'ri sarmoya kiritadi va o'z mablag'lari bilan ishlaydi?","answers":{"text":["Biznes farishtalari"],"answer_start":[0]},"id":1276}
{"context":"XVII asrda Aristotelning yondashuvini rad etib, tabiiy hodisalarni barcha ko'rinadigan narsalar uchun yagona bo'lgan va o'zgarmas tabiiy turlarga yoki ilohiy kosmik tartibga muhtoj bo'lmagan tabiat qonunlarida tushuntirishni izlagan yangi usul paydo bo'ldi. Ammo bu yangi yondashuv biologik fanlarga o'tishi qiyin bo'ldi, chunki ular o'zgarmas tabiiy tip tushunchasining so'nggi poydevori bo'ldilar. Jon Rey hayvonlar va o'simliklar uchun o'zgarmas tabiiy turlarni aniqlash uchun ko'proq umumiy atamani ishlatgan  tur (lat. species) deb nomlangan, ammo Aristotelden farqli o'laroq u har bir tirik mavjudot turini qat'iy belgilab, har bir turni avloddan-avlodga o'tkaziladigan belgilar bilan aniqlab olish mumkin deb hisoblagan. Reyuga ko'ra, bu turlar Xudo tomonidan yaratilgan, ammo mahalliy sharoitlarga qarab o'zgarib turishi mumkin. Linneyning biologik tasnifi, shuningdek, turlarni o'zgarmas deb hisoblagan (Linney faqat mavjud turlarni hibridlashtirish hisobiga yangi turlar paydo bo'lishi mumkinligini taxmin qilgan) va ilohiy reja bo'yicha yaratilgan.","question":"Jon Rey har bir turni qanday aniqlashi mumkin?","answers":{"text":["avloddan-avlodga o'tkaziladigan belgilar"],"answer_start":[644]},"id":2129}
{"context":"Ba'zi issiq va quruq yillarda havo sharoitlari va kapalaklarning tashqi ko'rinishidagi o'zgarishlar o'rtasidagi bog'liqlik aniqlandi: janubiy iqlim shakllari belgilariga ega kapalaklarning paydo bo'lishi. Yil fasllarining o'zgarishi ko'p turlarda mavsumiy dimorfizm va trimorfizm hodisalarini keltirib chiqaradi. Kundalik kapalaklar orasida bir xil rangdagi shakllarning bir xil vaqtda va birgalikda mavjud bo'lishining bir nechta polimorfizm namunalarini ham topishingiz mumkin, ular bir-biri bilan erkin ravishda kesishgan va o'zlarining belgilarini avlodga o'tkazgan (masalan, sariq, katta marvarid va boshqalar).","question":"Qaysi yillarda havo sharoitlari va kapalaklarning tashqi ko'rinishidagi o'zgarishlar o'rtasidagi bog'liqlik aniqlanadi?","answers":{"text":["Ba'zi issiq va quruq"],"answer_start":[0]},"id":2220}
{"context":"Molekulyar evolyutsiyaning neytral nazariyasi evolyutsion o'zgarishlarning aksariyati organizmlarning moslashuvchanligiga hech qanday ta'sir ko'rsatmaydigan genomda neytral mutatsiyalar o'rnatilishining natijasidir, deb taxmin qiladi. Demak, ushbu modelda, populyatsiyadagi ko'pgina genetik o'zgarishlar mutatsiya bosimi va gen drayfi ta'siriga bog'liq. Neytrallik nazariyasining bu talqini hozirgi vaqtda olimlar tomonidan qabul qilinmaydi, chunki u tabiatda genetik o'zgaruvchanlik xususiyatiga mos kelmaydi. Biroq, bu nazariyadan ko'proq zamonaviy va ilmiy jihatdan qo'llab-quvvatlanadigan versiyasi bor - bu deyarli neytral nazariya, bu kichik populyatsiyalarda neytral bo'lgan mutatsiyalar katta populyatsiyalarda neytral bo'lishi shart emas. Alternativ nazariyalar shuni ko'rsatadiki, genetik dryf boshqa stoxastik ta'sirlar, masalan, genetik hitchhiking bilan qoplangan.","question":"Qaysi nazariyalar genetik dryfni genetik hitchhiking kabi boshqa stoxastik ta'sirlar bilan qoplanganligini ta'minlaydi?","answers":{"text":["Alternativ"],"answer_start":[748]},"id":1763}
{"context":"Toronto prezidenti Brendan Shenanxen 2014\/15 mavsumida klub egalaridan jamoani qayta tuzish va  Fil Kessel va Dion Fanyof  rahbarlarini almashtirish uchun ruxsat oldi (20). Shenaxenning so'zlariga ko'ra, yangi jamoa draft orqali va mavjud futbolchilarni rivojlantirish orqali qurilishi kerak, uning asosini esa Jonatan Bernye, Jeyk Gardiner, Morgan Rayli va Uilyam Nyulander tashkil qilishi kerak. 2015 yil 20 mayda sobiq Detroyt va Kanada terma jamoasi murabbiyi Mayk Bebkok 50 million dollar21 bilan sakkiz yillik shartnoma imzoladi, va 1 iyulda, erkin agentlar bozori ochilgan kuni, Fil Kessel Pitsburg Penguins (22) ga ayirildi. 2015 yil 23 iyulda, 28 yil davomida Nyu-Jerssi Devilsda (23) shunga o'xshash lavozimda ishlagan Lou Lamorello Toronto bosh menejeri bo'ldi.","question":"Mayk Babkok qancha pulga shartnoma imzoladi?","answers":{"text":["50 million dollar"],"answer_start":[476]},"id":1850}
{"context":"Yashirin hayot tarzini olib boruvchi kurkalar ipak ipdan (Psychidae) yoki barglar parchalaridan (o'tkirlar qatoridan) qurilgan ko'chma qopqoqlarda yashaydilar. Qo'ziqorinlar bunday qopqoqni o'z ustida olib yurishadi, xavf tug'ilganda unga yashirinib olishadi. Boshqa turdagi ilonlar barglardan panoh joylar qurib, ularni ipak ip bilan bog'lab, ko'pincha sigar shaklida quvur hosil qiladilar. Yashirin hayot tarzi o'simliklarning turli qismlarida yashaydigan qo'rg'oshinlar tomonidan ham boshqariladi. Bunga quyidagi guruhlardagi kapalaklarni kiritish mumkin: moli-minorlar (Tischeriidae), meva-qorqog'i (Laspeyresiini), shuningdek, gallo hosil qiluvchi turlar.","question":"Qizilgurdani qanday hayot tarzi bor?","answers":{"text":["Yashirin hayot tarzi"],"answer_start":[392]},"id":2510}
{"context":"1831 Maykl Faraday elektromagnit generatorlarning ishlash printsipasini kashf etdi. Keyinchalik Faraday qonuni deb nomlangan prinsip, potensiallarning farqi magnit maydoniga perpendikulyar harakatlanayotgan o'tkazgichning uchlari o'rtasida hosil bo'lishiga asoslangan. U shuningdek, Faraday disk deb nomlangan birinchi elektromagnit generatorni qurdi, bu ipog'li magnitning qutblari o'rtasida aylanadigan mis diskdan foydalangan birqutboshli generator edi. U kichik doimiy kuchlanish va kuchli elektr oqimini ishlab chiqaradi.","question":"Maykl Faraday elektromagnit generatorlarning ishlash printsipi nimada ekanligini qachon kashf etdi?","answers":{"text":["1831"],"answer_start":[0]},"id":206}
{"context":"Lotin ritm elementlarini birlashtirish, Yangi Orleanda paydo bo'lgan madaniyatlarning aralashuvi boshlanishidan deyarli jazzda mavjud edi. Jelly Roll Morton 1920-yillarning o'rtalari va oxiriga oid yozuvlarida ispan ranglari haqida gapirgan. Dyuk Ellington va boshqa jaz orkestrlari rahbarlari ham lotin shakllaridan foydalanganlar. Lotin jazining asosiy (garchi keng tan olinmagan) asoschisi, trubachi\/tayarlovchi Mario Bousa 1930-yillarda o'z ona shahridan Kubalik yo'nalishni Chik Webb orkestriga olib keldi, o'n yil o'tgach u bu yo'nalishni Don Redman, Fletcher Henderson va Keb Kelloway orkestrlarining ovoziga kiritdi.","question":"Jazza qayerda paydo bo'lgan?","answers":{"text":["Yangi Orlean"],"answer_start":[40]},"id":556}
{"context":"2009 yilda Korporativ elektron pochta uchun dasturiy ta'minotlarni xususiylashtiruvchi ZL Technologies kompaniyasi Gartnerga qarshi sehrli kvadrantlarning qonuniyligi bo'yicha sudga murojaat qildi (ZL Technologies bunga duch kelmadi), ularning subyektivligini, nohaq raqobatni qo'llab-quvvatlashni va to'rtburchakda salbiy baholangan provayderlar uchun salbiy iqtisodiy oqibatlarni ta'kidladi. Biroq, Gartner sudda g'alaba qozondi, garchi sharhlovchilar bunday sudlovning o'zi va qo'llaniladigan dalillar Gartner tadqiqotlarining obro'siga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkinligini ta'kidlashdi.","question":"Qaysi yilda ZL Technologies Gartnerga qarshi sud ishini boshladi?","answers":{"text":["2009 yilda"],"answer_start":[0]},"id":2967}
{"context":"Luzitanlarning hujumlari va isyonlari shahar atrofida devor qurishga sabab bo'ldi. Oktovian Avgust davrida rimliklar shuningdek, katta teatr qurdilar; Kassyan hammomlari (Rua da Prata ostida); Yupiter, Diana, Kibela, Tefida va Idea Phrygiae (Kichik Osiyodagi juda oz miqdordagi diniy mazhab) ibodatxonalari, imperator uchun ibodatxonalarni hisobga olmaganda, Praça da Figueira ostidagi katta nekropol, katta forum va boshqa binolar, masalan, Qasr tepaligi va shaharning tarixiy qismi o'rtasidagi Insula (ko'p qavatli uylar). Ushbu xarobalarning ko'pchiligi birinchi marta XVIII asr o'rtalarida qazilgan (shuningdek, Pompeyda ham faol qazilmalar olib borilgan, bu esa oliy jamiyatning Rim arxeologiyasiga bo'lgan qiziqishini kuchaytirdi).","question":"Katta teatr qachon qurilgan; Kassyan hammomlari (Rua da Prata ostida); Yupiter, Diana, Kibela, Tefida va Idea Phrygiae (Kichik Osiyodan kelgan oz sonli kult) ibodatxonalari?","answers":{"text":["Oktovian Avgust davrida"],"answer_start":[83]},"id":137}
{"context":"Mehmonxona tarmoqlarining jahon mehmonxona biznesidagi ahamiyati o'sishi jarayoni muhim ziddiyat bilan tavsiflanadi: bir tomondan, xalqaro mehmonxona korporatsiyalari o'z pozitsiyalarini kuchaytirmoqda, boshqa tomondan  ko'plab mamlakatlarda xalqaro gigantlar bilan raqobatlashadigan o'z milliy mehmonxona tarmoqlari yaratilmoqda va muvaffaqiyatli faoliyat ko'rsatmoqda. Milliy mehmonxona tarmoqlarini tashkil etish mehmondo'stlik sanoatiga boshqaruv samaradorligini oshirish va yanada rivojlantirish uchun zarur turtki berishga qodir, chunki tarmoqli mehmonxona operatorlarining paydo bo'lishi korporativ darajada mehmonxonalarning yuqori standartlari va texnologiyalarini qo'llash, tarqatish va shu bilan xizmat ko'rsatish sifati va faoliyat samaradorligini oshirishga imkon beradi.","question":"Milliy mehmonxona tarmoqlarini yaratish qanday qilib qo'llanilishi va tarqalishi mumkin?","answers":{"text":["korporativ darajada mehmonxonalarning yuqori standartlari va texnologiyalarini"],"answer_start":[595]},"id":367}
{"context":"Shahar Egey dengizi sohilida port sifatida tashkil etilgan va savdo hisobiga tez rivojlangan. 500-yillarda shahar hozirgi Selchuk shahri yaqinidagi Ayasolik tepaligiga ko'chirildi, chunki ko'rfazlar to'lib, butunlay suvsizlandi. Keyinchalik dengiz shahardan orqaga chekkan va bu uning qulashi sabab bo'ldi. Zilzilalar va ko'tarilishlar bu xarobalarni yer ostida yashirib qo'ygan va shu bilan ularni arxeologlar uchun saqlab qolgan. Bugungi kunda Efesning deyarli barpo etilgan xarobalari dengiz sohilidan 6 kilometr narida, ikkita tepalik o'rtasida joylashgan.","question":"Efes shahri qayerda tashkil etilgan?","answers":{"text":["Egey dengizi sohilida"],"answer_start":[7]},"id":2681}
{"context":"1980-1990-yillarda Ryazanov avvalgidek intensiv ishlagan. U o'zining ko'plab filmlari ssenariylarining hammuallifidir, bir nechta pyesalar yozgan, bir qator kitoblar nashr etilgan. 1979-1985 yillarda Ryazanov \"Kinopanorama\" teleko'rsatuvining yetakchisi sifatida ishlagan, uning muallifi va rejissyori Ksenya Marinina bo'lgan 13. Bundan tashqari, u 200 dan ortiq mualliflik televizion dasturlarni yaratgan. Eng mashhur televizion sikllar bo'ldi: Sakkiz qiz, bir men, Oq qorli qiz va yetti gnom, Tush havodan suhbatlar, Sevgining g'alatiliklari haqida gaplashamiz (katta odamlar to'g'risidagi ko'rsatuvlar sikli), Eldar Ryazanovning Parij sirlari (ORT) (bu siklda, xususan, Ryazanovning Jan Mare bilan intervyu chiqdi). 1987 yilgi KVN Oliy ligasi final o'yinida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan.","question":"\"Kinopanorama\" teleko'rsatuvining muallifi va rejissyori kim edi?","answers":{"text":["Ksenya Marinina bo'lgan"],"answer_start":[302]},"id":151}
{"context":"1768 yilda Gilber de La Fayet o'sha paytdagi Frantsiyaning eng aristokratik o'quv yurtlaridan biriga - Duplessi kollejiga (hozirda Buyuk Ludovik litseyi tarkibida) qabul qilingan, uni 1772 yilda tugatgan. 1770 yil 3 aprelda 33 yoshida uning onasi  Mariya-Luiza-Yuliya, Bretonning olijanob avlodidan bo'lgan markiz de La Rivier, bir hafta o'tgach, o'z vaqtida Qirollik musketyerlari kapitan va qirollik armiyasining general-leytenanti bo'lgan va butun boyligini Jilberga qoldirgan bobosi markiz de La Rivier vafot etdi. Uning o'limi,  keyinchalik Lafayettening xotiralarida yozib qoldirilgan,  meni, kambag'al tug'ilganni, boyga aylantiradi (1).","question":"Gilber de La Fayet qaysi yilda Duplessis kollejini tamomlagan 1772 yilda.?","answers":{"text":["1772"],"answer_start":[184]},"id":1969}
{"context":"Ekologlar o'rmonlarning yo'q qilinishi natijasida ko'p turdagi biologik xilma-xillik yo'qolishi va o'simliklarning karbonat chiqindilari chiqishi global issiqlikni tezlashtirishi mumkinligidan xavotirdalar. Amazoniyaning doimo yashil o'rmonlari yer ustidagi boshlang'ich resurslarning dunyodagi mahsuldorligining 10% ga yaqinini va ekotizimlardagi uglerod zaxiralarining 10% ni tashkil qiladi  1,1 × 10 11-darajali tonna uglerod. 1975 yildan 1996 yilgacha bo'lgan davrda Amazoniya o'rmonlarida har gektar yerga 0,62 ± 0,37 tonna uglerod to'planishi taxmin qilingan.","question":"Amazonka o'rmonlarida qancha tonna uglerod bor deb taxmin qilinyapti?","answers":{"text":["1,1 × 10 11-darajali"],"answer_start":[394]},"id":3162}
{"context":"Har bir inson o'z fikrlarini gaplar va jumlalar bilan ifodalaydi, alohida so'zlar o'rtasida bog'liqlik yaratadi. Shu nuqtai nazardan tilni isloh qilish, shuningdek, fikrlashni ham isloh qilishdir. Til inqilobi uchun zarur bo'lgan omillar, ayni paytda, bu hodisaning maqsadlarini ham ilgari surmoqda. Milliylashtirish omili tilni chet til elementlaridan tozalashni nazarda tutadi. Yana bir omil - turk tilining madaniyat tili sifatida shakllanishini nazarda tutadi. Bu maqsadlarga erishish til jamiyatning mahsuloti ekanligi bilan bog'liq. Agar islohot davlatning qo'llab-quvvatlamasidan amalga oshirilsa, u holda islohot alohida shaxslar faoliyati bilan bog'liq bo'lib qolmaydi va jamiyat mahsuloti bo'lmaydi. Buning yorqin misoli - islohotning tayyorgarlik bosqichlari. Tilni tozalash maqsadida chiqarilgan islohot farmoni butun jamiyatni qamrab ololmadi. Islohotlar faqatgina davlat tashabbusi bilan Turkiy tilni o'rganish jamiyati tashkil etilgandan so'ng milliy darajada samara bera boshladi. Bu 1932 yilda, Turkiya Respublikasi tashkil etilgandan so'ng sodir bo'ldi.","question":"Milliylashtirish omili nimani anglatadi?","answers":{"text":["tilni chet til elementlaridan tozalashni"],"answer_start":[323]},"id":2852}
{"context":"Yopiq yadro ichidagi plevromitozning turli xil variantlaridan bir nechta parallel evolyutsion liniyalar112 boshlanishi mumkin. Evolyutsion jihatdan progressiv belgilar sifatida quyidagilar ko'rib chiqiladi: mitoz paytida yadro qobig'ining parchalanishi; TSOQning yadrodan sitoplazmaga o'tishi; bipolar voretan hosil bo'lishi; xromosomalarning spirallashishi kuchayishi; metafazada ekvatorial plastinka shakllanishi. Shunday qilib, mitotik bo'linish evolyutsiyasi yopiq yadro ichidagi plevromitozdan ochiq ortomitozga qarab ketadi ((113).","question":"Yopiq yadro ichidagi plevromitozning turli xil variantlari natijasi nima?","answers":{"text":["bir nechta parallel evolyutsion liniyalar"],"answer_start":[62]},"id":495}
{"context":"Qurol va patronlarning xavfsizligini ta'minlash va standartlashtirish uchun Milliy doimiy komissiya tashkil etildi, u Bryusselda yig'iladi va unga Rossiya ham qo'shildi. Komissiya talablari barcha fuqarolik qurollariga nisbatan qo'llaniladi va Rossiya Federatsiyasida qonun bilan mustahkamlangan. Ko'pgina jangovar qurollar ham ushbu talablarga mos keladi. PMK (yoki CIP) jadvallari deb nomlanuvchi har bir patron turi uchun patronlarning maksimal o'lchamlari va patronniklarning minimal o'lchamlari, shuningdek, changli gazlarning cheklangan bosimlari va ularni o'lchash uslubiga doir talablarni o'z ichiga oladi. Iste'mol sifatlari tartibga solinmaydi.","question":"Qurol xavfsizligini ta'minlash uchun nima yaratilgan?","answers":{"text":["Milliy doimiy komissiya"],"answer_start":[76]},"id":323}
{"context":"Shahar atrofidagi temir yo'llarda (Beovoz) Serbiya Temir yo'llari temir yo'l kompaniyasi tomonidan amalga oshiriladi. Beovoz (Belgrad shahar atrofi temir yo'li) 1992 yilda ish boshladi va hozirgi vaqtda shaharning g'arb, shimoli va janubidagi shahar atrofi bilan uning markazini bog'laydigan to'rtta liniya mavjud. Belgrad metropoliten yoki boshqa tezkor shahar tashqaridagi transportga ega bo'lmagan so'nggi yirik Evropa poytaxtlaridan biri edi. Belgrad metropolitenining qurilishi boshlangan, ammo tugallanmagan, shahar markazida uning uchun qurilgan ikkita yer osti stansiyasi (Karadjorjev parki va Vukof yodgorligi) boshida Beovoz shahar atrofi elektrokaralari tarmog'iga kiritilgan. Ushbu stansiyalar va ularga yo'naltirilgan tunnellar negizida 2010 yil 1 sentabrda Beovozdan alohida bo'lgan BG WHO shahar poyezd tizimi yaratildi, kelajakda u metropolitenga qadar kengaytirilishi mumkin.","question":"Shahar atrofidagi tashishlarni qaysi temir yo'l kompaniyasi amalga oshirdi?","answers":{"text":["Serbiya Temir yo'llari"],"answer_start":[43]},"id":1527}
{"context":"Bakteriyalarning hayotiy faoliyati uchun zarur bo'lgan barcha genetik ma'lumotlar bitta DNKda (bakteriya xromosomasida) joylashgan bo'lib, ko'pincha kovalent ravishda yopilgan halqa shaklida bo'ladi (Streptomyces va Borrelialarda chiziqli xromosomalar topilgan). U bir nuqtada tsitoplazmaga birikadi va sitoplazmadan ajralmagan, ammo membrana bilan ajratilgan, nukleoid deb nomlangan tuzilishga joylashtiriladi. DNKning uzunligi 1 mm dan ortiq. Bakteriya xromosomi odatda bitta nusxada bo'ladi, ya'ni deyarli barcha prokariotlar haploiddir, garchi ma'lum sharoitlarda bitta hujayra o'z xromosomasining bir nechta nusxalarini o'z ichiga olishi mumkin, Burkholderia cepacia esa uch xil halqa xromosomasiga ega (uzunligi 3,6; 3,2 va 1,1 million nukleotid juftligi). Prokariotlarning ribosomalari eukariotlardagilardan farq qiladi va 70 S (eukariotlarda 80 S) sedimentatsiya konstantiga ega.","question":"DNKning shakli.","answers":{"text":["kovalent ravishda yopilgan halqa shaklida"],"answer_start":[149]},"id":2188}
{"context":"2013 yil yozda Italiya terma jamoasi UEFA zonasidan ikkinchi jamoa sifatida Konfederatsiyalar kubogida ishtirok etdi, chunki Ispaniya terma jamoasi o'z ortida Yevropa chempioni unvonini saqlab qoldi. Italiya terma jamoasi A guruhidan yarim finalga yo'l oldi ikkinchi o'rinni egallagan, yakuniy turda Braziliya terma jamoasiga mag'lub bo'ldi (2:4). Yarim finalda Italiya Ispaniya terma jamoasiga o'yin so'nggi penaltilar seriyasida mag'lub bo'ldi. Uchinchi o'rin uchun o'yin ham penalti seriyasi bilan yakunlandi, ammo bu safar italiyaliklar raqiblari - Urugvay terma jamoasini mag'lub etishdi. Andrea Pirlo turnirning ramziy terma jamoasiga kiritildi.","question":"Italiya terma jamoasi yarim finalga qaysi o'rinni egallab yetdi?","answers":{"text":["ikkinchi o'rinni egallagan"],"answer_start":[258]},"id":2393}
{"context":"Mikelanjelo 1475 yil 6 martda Toskaning Aretsodan shimoliyda joylashgan Kapreze shaharchasida kambag'al Florensiya olideyi Lodoviko Buonarroti (it. Lodovico (Ludovico) di Leonardo Buonarroti Simoni) (14441534), u o'sha paytda 169 Podest bo'lgan ((8). Bir necha avlodlar davomida Buonarroti Simonilar Florensiyaning kichik bankirlari bo'lishgan, ammo Lodoviko bankning moliyaviy ahvolini saqlab qololmagan, shuning uchun u vaqti-vaqti bilan davlat lavozimlarini egallagan. Ma'lumki, Lodoviko o'zining aristokratik kelib chiqishi bilan faxrlanar edi, chunki Buonarroti-Simoni xonadoni Markgrafiya Matilda Kanosskaya bilan qon qarindoshligiga da'vo qilgan, garchi buni tasdiqlash uchun etarli hujjatli ma'lumotlar topilmagan bo'lsa ham. Ascanio Kondvi, Michelangelo o'zi bunga ishonishini ta'kidlagan, naslning aristokratik kelib chiqishini qarindoshi Leonardoga yozgan maktublarida eslatib o'tgan (10). Uilyam Uolles yozgan:","question":"Buonarrotilar bir necha avlodlar davomida kim bo'lgan?","answers":{"text":["kichik bankirlari"],"answer_start":[315]},"id":705}
{"context":"Tsimlyanskaya GES-dan oqim bo'yicha 130 km pastda, daryoning kemalar uchun zarur bo'lgan chuqurligi uchta gidrouzel yordamida to'g'onlar va shlyuzlar bilan saqlanadi: Nikolayev, Konstantinov va Kochetovskiy. Ulardan eng qadimgi va eng mashhurlari Kochetov gidrouzeli (47°34′07′′ s. qo'shish. 40°51′10′′ oʻlchamdagi. d.), Severskiy Donets daryosi Donga quyiladigan joydan 7,5 km pastda (ya'ni Rostov-Don shahridan oqim bo'yicha 131 km yuqori) joylashgan. U 1914-1919 yillarda qurilgan va 2004-2008 yillarda rekonstruksiya qilingan. Rekonstruksiya paytida shlyuzning ikkinchi iplari qo'shildi.","question":"Kochetov gidrouzellari qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Severskiy Donets daryosi Donga quyiladigan joydan 7,5 km pastda"],"answer_start":[321]},"id":1625}
{"context":"Oilaviy sitkomlarning ijtimoiy tomoni shundaki, erta yoki kechiktirmay oilada bola paydo bo'lishi kerak. Bob Nyuhart (Bob Newhart) bilan birga chiqadigan sitkomlar bundan mustasno. Yangi bola sitkomni o'zgartiradi, ammo aksariyat hollarda voqealar bir necha yil oldin, masalan, Endryu Keytonga \"Oilaviy munosabatlar\" va Krissi Siverga \"Growing Pains\" kabi sodir bo'ladi. Erin Murfi Tabata Stivens (\"Mening xotinim meni sehrladi\") va Mishel Tanner (\"To'liq uy\") rolini o'ynagan Olsen singillari bilan vaqtga o'tish yo'q.","question":"\"Xotinim meni sehrladi\" serialida Tabata Stivens rolini kim ijro etgan?","answers":{"text":["Erin Murfi"],"answer_start":[371]},"id":1639}
{"context":"Litva tilida 12 ta ovoz harfi mavjud. Standart lotin harflariga qo'shimcha ravishda, uzoq (ilgoji: y, ū) va burun (nosinė: ą, ę, į, ų  ogonek bilan belgilanadi) talaffuzlarni belgilash uchun diakritik belgilar ishlatiladi, bu harflar hozirgi polyak tilidagi ba'zi talaffuzlar singari burun bilan talaffuz qilingan vaqtdan qolgan. Ushbu o'zgartirilgan talaffuz (ė dan tashqari) zamonaviy nutqdagi asosiy talaffuzlardan tovushida hech qanday farq qilmaydi va asosan, yozuvda tarixiy yukni olib boradi.","question":"Litva tilida o'zgartirilgan tovushlarning ahamiyati qanday?","answers":{"text":["asosan, yozuvda tarixiy yukni olib boradi"],"answer_start":[457]},"id":1384}
{"context":"Harbiy maqsadga mo'ljallangan havo kemalariga milliy belgilar va bort raqamlari shaklida planer konstruksiyalari elementlariga milliy tan olish belgilari qo'yiladi. NATO mamlakatlarida (masalan, AQShda) aniq bo'linma va uning emblemasiga tegishli bo'lishning raqamli-harfli tamg'alasi ham qo'llaniladi, masalan, NH qisqartmasi Nimitz 68-aviadaxonasida qo'shilgan AQSh Tinch okeani flotining 11-aviatsiya qanotini anglatadi, VFA-154 qisqartmasi xuddi shu samolyotda uning 154-uchqun eskadrilyasiga tegishliligini anglatadi Qora chavandozlar.","question":"AQSh Tinch okeani floti 11-aviatsiya qanotini qaysi harbiy kemaga biriktirgan?","answers":{"text":["Nimitz 68-aviadaxonasida"],"answer_start":[327]},"id":1611}
{"context":"Dasturiy ta'minotga oid birinchi nazariya 1936 yilda ingliz riyaziy olim Alan Tyoring tomonidan On computable numbers with an application to the Entscheidungsproblem (Hesablab chiqiladigan raqamlar va ularning yechimlari muammosiga ilova) nomli inshotida taklif etilgan. U Turing mashinasi deb nomlangan mavhum mashinaning matematik modelini yaratdi, u mashinani bir holatdan boshqasiga o'tkazadigan rudimentar operatsiyalar ketma-ketligini bajarishga qodir. Asosiy g'oya, tizimning har qanday oldindan berilgan holatiga har doim buyruqlarning qat'iy to'plamidan elementar buyruqlarning (dasturning) yakuniy to'plamini ketma-ket bajarish orqali erishish mumkinligini matematik isbotlashdan iborat edi.","question":"Dasturiy ta'minot haqidagi birinchi nazariya kim tomonidan taklif etilgan?","answers":{"text":["riyaziy olim Alan Tyoring"],"answer_start":[60]},"id":458}
{"context":"Plasmatik va ichki membranalar. Hujayra membranalarining umumiy tuzilish prinsipi eukariotlardan farq qilmaydi, ammo membranalarning kimyoviy tarkibida ko'p farq bor, xususan, prokariot membranasida eukariot membranalariga xos kolesterin va ba'zi lipidlar molekulalari yo'q. Prokariotik hujayralarning aksariyati (eukariotik hujayralardan farqli o'laroq) sitoplasmani alohida bo'linmalarga bo'ladigan ichki membranasiga ega emas. Faqatgina ba'zi fotosintez va aerob bakteriyalarda plazmalma hujayra ichida o'tkirlik hosil qiladi va bu metabolik funksiyalarni bajaradi.","question":"Prokariotlarda mavjud bo'lmagan, ammo eukariotlarda mavjud bo'lgan molekulalar qaysilar?","answers":{"text":["kolesterin va ba'zi lipidlar"],"answer_start":[227]},"id":2034}
{"context":"Elastik muhitning bo'yiga deformatsiya qilingan bir xil bo'shliq elementlari uchun holatning termik tenglamasi misoli sifatida Gukun qonuni ((36); deformatsiyalangan qattiq jism termodinamikasida temperaturani va kuchlanish va deformatsiyalar tensorlari komponentlarini bog'laydigan holatning termik tenglamalari aniqlovchi tenglamalar qatoriga kiradi ((37); magnit muhitlar uchun holatning magnit tenglamasi M = M ((H,T) ishlatiladi, uning misoli sifatida Kuriy qonuni ishlatilishi mumkin; dielektrlar uchun holat tenglamasi P = P ((E,T) ko'rinishiga ega; bu erda M  moddaning magnit momenti, H  magnit maydon kuchlanishi, P  polarizatsiya, E  elektr maydon kuchlanishi ((38) ((3409)).","question":"M = M ((H,T) tenglamasida M nimani anglatadi.","answers":{"text":["moddaning magnit momenti,"],"answer_start":[568]},"id":2856}
{"context":"O'shandan beri va hozirgacha umumiy nisbiylik nazariyasi gravitatsiyani eng yaxshi tushuntiruvchi nazariya deb hisoblanadi. Gravitatsiya OMT doirasida kuch sifatida ko'rilmaydi. Aksincha, gravitatsiya maydonlarida erkin harakatlanuvchi jismlar o'zlarining inersiyalari bilan to'g'ri chiziqlar bo'yicha ikki vaqt-makon voqealari o'rtasidagi eng qisqa vaqt-makon yo'li sifatida belgilangan egri bo'shliq-vaqt uzviyligi orqali harakatlanadilar. Ob'ekt nuqtai nazaridan har qanday harakatlar, agar tortishish kuchi bo'lmasa, shunday sodir bo'ladi. Faqatgina global miqyosdagi harakatni ko'rib, biz fazo-vaqtning burilishini kuzatishimiz va kuchni jismning burilish yo'nalishi bo'yicha aniqlashimiz mumkin. Shunday qilib, bo'shliq-vaqtdagi to'g'ri chiziq bo'shliqdagi egri chiziq sifatida ko'rib chiqiladi va obyektning ballistik traektoriyasi deb ataladi. Masalan, yerdan tashlangan basketbol to'pi parabola bo'yicha uchadi, chunki u gravitatsiya maydoni bir xil. Uning makon-vaqt traektoriyasi (ct o'qi bo'yicha qo'shimcha o'lchovni hisobga olgan holda) deyarli to'g'ri, biroz egri chiziqdir (bir necha yorug'lik yili radiusi egri chiziq). Ob'ektning vaqt o'zgarishi bo'yicha hosilasi gravitatsiya kuchi deb ataladi.","question":"Qaysi nazariya gravitatsiya hodisasini eng yaxshi tushuntiradi?","answers":{"text":["umumiy nisbiylik nazariyasi"],"answer_start":[29]},"id":3062}
{"context":"Merime adabiyot sohasida debyut qilganida atigi 20 yoshda edi. Uning ilk tajribasi \" Kromvel \" nomli tarixiy drama edi. U Stendalning g'ayratli maqtoviga sazovor bo'ldi, chunki bu vaqt va harakatning klassik qoidalari birligidan jasoratli chetlanish edi. Do'stlari doiralari tomonidan maqtovga sazovor bo'lishiga qaramay, Merimee o'zining birinchi asari bilan qoniqmagan va u bosma nashrga chiqmagan. Keyinchalik u bir nechta dramatik pyesalar yozdi va ularni Teatr Klara Gasul nomi bilan chop etdi, so'z boshida pyeslarning muallifi noma'lum ispan sayohatchi teatr aktrisasi ekanligini aytdi. Merimening ikkinchi nashri, uning mashhur G'uzli (Guzla), xalq qo'shiqlari to'plami, ham juda muvaffaqiyatli mistifovka bo'lgan.","question":"Merime Kromvellning birinchi asari qancha tirajga ega edi?","answers":{"text":["u bosma nashrga chiqmagan"],"answer_start":[374]},"id":1206}
{"context":"Uni universal printsip sifatida Jozef Juron taklif qilgan, u o'z nashrida 1897 yilda italiyalik iqtisodchi va sotsiolog Vilfredo Pareto tomonidan aniqlangan xususiy qonuniyatga asoslangan. Pareto printsipi g'oyasi 1951 yilda sifat bo'yicha o'z ma'lumotnomasining birinchi nashrida bayon etilgan. Keyinchalik Mea culpa maqolasi Juran bu g'oyaga qanday kelganini va Pareto printsipi nomini nega olganini aytib berdi, garchi Pareto o'zi hech qanday printsipi taklif qilmagan bo'lsa ham. V. bilan Pareto Lorens egri chizig'i bilan tasvirlangan Italiya aholisi daromadlari taqsimotining aniq kumulatsion bog'liqliklarini o'rgandi, chunki aynan shunday bog'liqlik 1905 yilda amerikalik iqtisodchi Maks Otto Lorens tomonidan taklif etilgan. Pareto printsipi tabiatda sabab va oqibatlarning teng taqsimlanmaganligini aks ettiradi. Kumulatsion taqsimotning noiraqligi darajasining yana bir mashhur ko'rsatkichi 1912 yilda italiyalik iqtisodchi va sotsiolog Korrado Jini tomonidan taklif etilgan Jini koeffitsiyentidir.","question":"Pareto printsipi nimani aks ettiradi?","answers":{"text":["tabiatda sabab va oqibatlarning teng taqsimlanmaganligini"],"answer_start":[751]},"id":220}
{"context":"Birinchi Varshava fond birjasi 1817 yilda tashkil etilgan va Ikkinchi jahon urushigacha savdo qilishni davom ettirgan. U 2000 yil aprel oyida, mamlakatda urushdan keyingi kommunistik nazorat tugagandan va erkin bozor iqtisodiyoti tiklangandan so'ng tiklandi. Bugungi kunda Varshava fond birjasi (VFB) ko'plab ko'rsatkichlarga ko'ra 374 kompaniyalar ro'yxatdan o'tgan va umumiy kapitalizatsiyasi 162 584 mln. 2009 yil 31 avgust holatiga ko'ra, Yevropa valyutasi. 1991 yildan 2000 yilgacha fond birjasi, taqdirning g'alati tomoni shundaki, ilgari Polsha Birlashgan Ishchi partiyasi (PORP) shtab-kvartirasida ishlatilgan binoda joylashgan edi.","question":"2009 yil avgust oyida VFBda qancha kompaniya ro'yxatdan o'tgan?","answers":{"text":["374"],"answer_start":[332]},"id":3032}
{"context":"Vezer (germ. Weser (ˈveːzɐ), n.-nemis tilida so'zlashilgan. Werser) Germaniyadagi daryo, shimol yo'nalishida oqib, Nemis o'rta tog'lari va Shimoliy Germaniya pastliklarini kesib o'tadi. O'z nomini Gann shahridan boshlab olgan. Munden, uning ikki manbai Verra va Fulda birlashgan joy. Bremerxafen shahri yonida Vezer Shimoliy dengizga quyiladi. Vezers o'zining butun uzunligi bo'yicha Federal suv yo'li hisoblanadi (1) va federal yerlar Gessen, Shimoliy Reyn-Vestfaliya, Quyi Saksonya va Bremen orqali oqadi. Uning havzasiga shuningdek, Tyoringiya va Saksoniya-Anxalt daryolari ham kiradi. Daryo uzunligi  451 km. ((2).","question":"Vezers daryosining manbaiga qanday nomlar berilgan?","answers":{"text":["Verra va Fulda"],"answer_start":[253]},"id":2573}
{"context":"2015 yilda Omonatlarni sugʻurta qilish agentligi iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlariga kredit berishni koʻpaytirish maqsadida Sovkombankni Rossiya Hukumatining 2015 yil 27 yanvardagi 98-r-son farmoyishi bilan qabul qilingan 2015 yilda iqtisodiyotni barqaror rivojlantirish va ijtimoiy barqarorlikni taʼminlash boʻyicha birinchi navbatdagi tadbirlar rejasida ishtirok etish uchun Rossiya banklari orasida tanladi. Dasturda ishtirok etuvchi banklar ro'yxati 2015 yil 23 yanvarda AQSh Direktorlar kengashi tomonidan ma'qullangan. va 2015-yil 2-fevralda RF Hukumati tomonidan tasdiqlangan 2015 yil aprel oyida ASV Sovkombankka 6,27 mlrd so'mlik federal qarz obligatsiyalarining beshta chiqarilishini kapitallashtirish doirasida o'tkazdi.","question":"Dasturda ishtirok etayotgan banklar ro'yxati kim tomonidan tasdiqlangan?","answers":{"text":["AQSh Direktorlar kengashi"],"answer_start":[476]},"id":2699}
{"context":"Yuqorida sanab o'tilgan barcha ko'priklar sxemasida o'tkir qurilmalar turli kesimdagi yaxlit bolg'alar ko'rinishida ham, panjarali konstruksiyalar ko'rinishida ham tayyorlanishi mumkin, ya'ni fermasi. Fermer  odatda 50 m dan ortiq bo'shliqli temir yo'l ko'priklari. Fermaning afzalliklari  yengil konstruksiya, u juda katta masofalarni (odatda 40 dan 150 metrgacha) yopishga imkon beradi. Fermalar odatiy po'latdan tayyorlanadi. Dunyoda ishlatiladigan yagona temir-beton ko'prik fermasi G. Belovo, Kemerovo viloyati korxonasining temir yo'l yo'nalishlarida.","question":"Dunyodagi yagona ishlayotgan temir-beton ko'prik fermasi qayerda joylashgan?","answers":{"text":["G. Belovo, Kemerovo viloyati"],"answer_start":[487]},"id":2351}
{"context":"II Manga qismida Kanquro jinni bo'lib, endi esa qo'lqop o'rniga uchta kitobni olib yuradi, bu orqali o'z qo'g'irchoqlarini chaqirishi mumkin. U yangi Sanseuo (yapon. 山魚 harflari. ), uning funktsiyasi to'liq mudofaa bo'lib, insonni o'z panterining ostida himoya qiladi. Shu tariqa, Kanquro bir vaqtning o'zida uchta qo'g'irchoqni boshqarishi mumkin va u buni juda yaxshi bajaradi. Biroq, Sasori bilan jangda barcha uchta qo'g'irchoq vayron bo'ldi va Kankuroning o'zi katta miqdorda zaharni oldi, uni faqat Sakura chiqarib olishi mumkin edi.","question":"Manga qaysi qismida Kankuroning jonioni bo'lib qolishi mumkin?","answers":{"text":["II"],"answer_start":[0]},"id":1900}
{"context":"1925 yilda Warner Brothers kompaniyasi, o'sha paytda bankrotlik ostonasida bo'lgan, xavfli ovoz loyihasiga sarmoya kiritdi. 1926 yilda Warner Brothers asosan musiqiy raqamlardan iborat bir nechta ovozli filmlarni chiqargan, ammo ular tomoshabinlar orasida katta muvaffaqiyatga erishmagan. Muvaffaqiyat faqat film bilan Jazz qo'shiqchisi keldi, unda musiqiy raqamlardan tashqari, Al Jolsonning qisqa replikasi ham bor edi. 1927 yil 6 oktyabr - \"Jazz qo'shiqchisi\" premyerasi kuni - ovozli kino tug'ilgan kun deb hisoblanadi.","question":"Qaysi film muvaffaqiyat qozondi?","answers":{"text":["Jazz qo'shiqchisi"],"answer_start":[319]},"id":2086}
{"context":"1991 yildan 2000 yilgacha Amazonka havzasidagi yo'qotilgan o'rmonlarning umumiy maydoni 415 000 kvadrat kilometrdan 587 000 kvadrat kilometrga (160 000 kvadrat kilometrdan 227 000 kvadrat kilometrga) oshdi. mayl), shu bilan birga yo'qotilgan o'rmonning ko'p qismi hayvonlar uchun yaylov bo'lib qoldi. Amazon havzasidagi sobiq o'rmonlarning yetmish foizi va 1970 yildan beri kesilgan yerlarning 91 foizi chorva mollari uchun foydalaniladi. Hozirgi kunda Braziliya soya urug'ini ishlab chiqarish bo'yicha AQShdan keyin dunyodagi ikkinchi o'rinda turadi. Biroq, Leidimer Oliveyra va boshqalar tomonidan o'tkazilgan yangi tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, Amazon havzasida yomg'ir o'rmonlari qancha ko'p kesilsa, u erda yomg'ir shuncha kam tushadi va gektaridan hosil shuncha past bo'ladi. Shunday qilib, mashhur fikrga qaramasdan, Braziliya tropik o'rmonlarni kesib, ularni yaylovlarga aylantirishdan iqtisodiy foyda ko'rmaydi.","question":"Amazonka hududidagi tozalab bo'lingan yerlarning ko'pchiligi nima uchun ishlatiladi?","answers":{"text":["hayvonlar uchun yaylov"],"answer_start":[264]},"id":3103}
{"context":"Shotlandiya (ingl. va skotlar, skotlar, gallar. Alba)  Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya (Buyuk Britaniya) Birlashgan Qirolligidan iborat qirolik (davlat). Buyuk Britaniya orolining shimoliy qismini egallaydi va Angliya bilan quruqlik bo'yicha chegaralashadi. Boshqa tomondan Atlantika okeani dengizlari bilan o'ralgan: sharqda Shimoliy dengiz, g'arbda va janubi-g'arbda Shimoliy bo'g'oz va Irlandiya dengizi. Buyuk Britaniyaning asosiy orolidagi hududdan tashqari, Shotlandiya 790 ga yaqin kichik orollarga ham ega, ularning aksariyati aholi yashamaydi.","question":"Shotlandiya kim bilan quruqlik bo'yicha chegaralashadi?","answers":{"text":["Angliya"],"answer_start":[216]},"id":456}
{"context":"2012-yil avgust oyida Izvestiya tomonidan so'ralgan ekspertlar banklarning yangi hisoboti asosida jismoniy shaxslarning rubldagi depozitlari bo'yicha o'rtacha foiz stavkalarini baholadilar  101-shakl (turli qaydnoma) va 102-shakl (foyda va zarar to'g'risidagi hisobot) shakllar: 1 mlrd rubldan ortiq miqdordagi depozitlarni jalb qilgan o'yinchilar orasida II chorakda eng yuqori o'rtacha stavka  19,3 %  Mosoblbankda qayd etilgan. Javob sifatida Mosoblbank xabar berdi: 9.08.12 Izvestiya saytida bankimiz II chorakda o'rtacha yillik 19,3 foiz stavka bo'yicha omonatlarni qabul qilganligi haqida xabar e'lon qilindi. Ushbu ma'lumotlar Bank mijozlarini chalg'itadi. 2012 yilda Mosoblbankda bunday stavkalar bo'lmagan va mavjud emas, 2008-2009 yillardagi inqiroz davrida yuqori foizli qo'shimchalar bo'yicha ochilgan omonatlardan tashqari.","question":"Qaysi yilning avgust oyida \"Izvestiya\" tomonidan so'ralgan ekspertlar banklarning yangi hisobotlari asosida jismoniy shaxslarning rubldagi depozitlari bo'yicha o'rtacha foiz stavkalarini baholadilar?","answers":{"text":["2012-yil avgust oyida"],"answer_start":[0]},"id":1584}
{"context":"Shlesvig-Golshteyn muzeylarining taxminan 250 spektri juda keng: u Gottorp fondining markaziy davlat muzeylaridan boshlanadi va shaharlardagi tarixiy muzeylar, katta uy-monumentlar bilan tugaydi, shuningdek, Vikt-auf-Fyor shahridagi doktor Karl Xeberlinning friz madaniyati muzeyi kabi o'tmish va o'ziga xosligini aks ettiruvchi joydan tashqari muzeylar ko'p. Ekspressionist Emili Nolde rasmlari uning uyida saqlanadi, keyinchalik uning rasmlari muzeyiga aylandi. Shlesvig-Golshteynning ochiq osmon ostidagi muzeyi (Kile-Molfze) butun federal yerning tarixiy binolarini namoyish etadi (bütün muzeyin meydanı  60 gektar).","question":"Shlesvig-Golshteyn hududida nechta muzey mavjud?","answers":{"text":["taxminan 250"],"answer_start":[33]},"id":1153}
{"context":"Shotlandiya bilan birlashganidan so'ng, Shotlandiyaning barcha parlari Buyuk Britaniyaning Lordlar palatasida o'tirmasligi to'g'risida kelishuv mavjud edi; ular 16 ta vakillik parlarini saylaydilar. 1801-yilda ittifoqdan so'ng Irlandiya ham 29 vakillik parlariga ega bo'lishiga ruxsat berildi. Irlandiya saylovlari 1922 yilda, Irlandiya Erkin davlati alohida mamlakat bo'lganida to'xtatildi. Shotlandiya saylovlari 1963 yilda, Shotlandiyaning barcha parlari Lordlar palatasida o'tirish huquqiga ega bo'lganida, to'xtadi. Angliya, Buyuk Britaniya va Birlashgan Qirollik partiya a'zolari Lordlar palatasiga tashrif buyurishgan va saylovlar o'tkazilmagan.","question":"1963 yilda Shotlandiya parlari qanday huquqlarga ega bo'ldilar?","answers":{"text":["Lordlar palatasida o'tirish"],"answer_start":[458]},"id":331}
{"context":"O'zaro kredit jamiyatlari mahalliy tashkilotlar bo'lib, ular faoliyat ko'rsatadigan hudud odatda faqat bitta shahar hududida tarqalgan. Bu o'zaro kredit jamiyatining atrofida uning a'zolarining birlashishiga, ularning o'zaro tanishishiga va jamiyat a'zolarining har birining mulkiy holati va tijorat vijdonliligi to'g'risida o'zaro xabardor bo'lishiga yordam berdi. O'zaro kredit jamiyatining majburiyatlari bo'yicha ustavda nazarda tutilgan barcha a'zolarning o'z mol-mulki bilan qo'shimcha javobgarligi, hatto yirik kapitallar bo'lmagan taqdirda ham, o'zaro kredit jamiyatining muayyan moliyaviy barqarorligini ta'minladi. O'zaro kredit jamiyatini tashkil etishning ushbu tomonlari xususiy shaxslarning o'zaro kredit jamiyatlariga bo'lgan ishonchini vujudga keltirishga yordam berishi va ularga o'z aylanmasiga xususiy pul mablag'larini jalb qilish imkoniyatini berishi kerak edi. Xususiy tadbirkorlarga haddan tashqari keng kredit berish uchun jamiyatning ayrim a'zolariga qarz berishning ustavda nazarda tutilgan chegarasi, ustavni tasdiqlagan paytda hukumat hokimiyati tomonidan o'rnatilgan. Boshqa tomondan, barcha a'zolar teng asosda, a'zolik haqining miqdoridan qat'i nazar, KAK faoliyatini boshqarishda ishtirok etishi tufayli, Jamiyat taqdiri a'zolarning ko'pchiligiga qarshi bo'lgan bitta yoki bir nechta shaxsning qo'lida bo'lishi mumkin emas edi.","question":"Ustavda ko'zda tutilgan, jamiyatning alohida a'zolariga qarz berish miqdorlari chegarasi, ustavni tasdiqlagan paytda hukumat hokimiyati tomonidan o'rnatilgan to'siqlar nimaga sabab bo'ldi?","answers":{"text":["Xususiy tadbirkorlarga haddan tashqari keng kredit berish"],"answer_start":[883]},"id":440}
{"context":"1974 yilda Metrevelining muvaffaqiyatini Olga Morozova takrorladi, ammo Metreveldan farqli o'laroq, unga dunyodagi eng kuchli tennischilar qarshilik ko'rsatdi. Chorak finalda Morozova o'sha paytga kelib to'rt marta Wimbledon chempioni bo'lgan (shu jumladan, o'tgan ikki yilda) Billi Jin Kingni mag'lub qildi, yarim finalda mahalliy ommabop Virjiniya Veydni mag'lub etdi, finalda esa bir yil oldin finalchi bo'lgan yosh Kris Evertdan yiroqlashdi. O'sha yili Morozova SSSR tarixida birinchi bo'lib Wimbledon o'yinida kattalar turnirining chempioni bo'ldi, aynan Evert bilan juftlikda g'alaba qozondi.","question":"Olga Morozova qaysi yili Metrevelining muvaffaqiyatini takrorladi?","answers":{"text":["1974 yilda"],"answer_start":[0]},"id":514}
{"context":"Gilsasiz o'q-dorilar uchun qo'l o'qotar qurolning eng mashhur modeli (DM11 4.7x33 mm) nemis firmasi Heckler & Kochning G11 shturm vintovkasi hisoblanadi. O'sha qurol va, tegishlicha, uning uchun o'q ishlab chiqish 60-yillarning oxirida boshlandi. DM11 patronini ishlab chiqish 80-yillarning o'rtalariga kelib tugadi, shu bilan birga muhandislar gilsiz patronlarning asosiy muammosini - intensiv otish paytida patronning o'z-o'zidan yonishi muammosini hal qildilar. Buning uchun nitramin asosida yuqori yonish haroratiga ega bo'lgan va undan xohlagan shaklda patron bloklarini presslash imkonini beradigan tashlash vositasi ishlab chiqildi. To'g'ri, buning evaziga atrof-muhit haroratiga sezgirlik  bo'ldi, zero Celsiy darajasidan past haroratda o'qning boshlang'ich tezligi sezilarli darajada pasayib ketdi. Sovuq urushning yakunlanishi bilan harbiy xarajatlarning sezilarli darajada pasayishi, obturatsiya muammolarini hal qilishga imkon bermadi, shuningdek, qurolning o'zining murakkabligi va qimmatligi 1991 yilda loyihani yopishga olib keldi.","question":"Germaniya Heckler & Koch firmasining G11 hujum vintovkasi uchun qurol va, tegishli ravishda, patron ishlab chiqilishi qachon boshlangan?","answers":{"text":["60-yillarning oxirida"],"answer_start":[214]},"id":2776}
{"context":"2000 yildan keyin Lloyds Buyuk Britaniyadan tashqaridagi o'z faoliyatini kamaytirishni boshladi. 2003 yil oktyabr oyida Yangi Zelandiyaning National Bank of New Zealand sho'ba kompaniyasi sotildi. 2004 yil iyul oyida Argentinada Banco Patagonia va Kolumbiyada Primer Banco del Istmo bo'linmalari sotildi. 2005 yil dekabr oyida Lloyds TSB o'zining Goldfish kredit kartalari bo'linmasini AQShning Morgan Stanley Bank International Limited kompaniyasiga 175 million funt sterlingga sotdi. 2007 yilda Deutsche Bank Lloyds TSBdan sug'urta bo'linmasi Abbey Life ni £977 mln evaziga sotib oldi.","question":"Qaysi yilda Argentinada Banco Patagonia bankiga va Kolumbiyada Primer Banco del Istmo bankiga bo'linmalar sotildi?","answers":{"text":["2004 yil iyul oyida"],"answer_start":[197]},"id":2332}
{"context":"Shoh Alboyno Veronda 572 yoki 573-yilda uning xotini, Alboyno tomonidan o'ldirilgan Gepidlar shohi Kunimundning qizi Rosamunda tuzgan fitna natijasida vafot etdi. Alvoinning o'g'li bo'lmagani uchun, uning o'limidan so'ng Langobard taxti Klefga o'tdi. U atigi bir yarim yil hukmronlik qildi va o'z fuqarolari qo'lida o'ldi. Albovayn ham, Klef ham o'zgacha shafqatsizlikka ega edilar. Bu Langobardlarda shoh hokimiyatiga nisbatan nafrat uyg'otdi va ular boshqa hech kimni shohlik taxtiga saylamaslikni afzal ko'rishdi. O'n yil davomida davlatlararo hukmronlik o'rnatilib, gersoqlar o'z mulklarida deyarli hech kimga bog'liq bo'lmagan hukmdorlarga aylandilar.","question":"Qaysi yilda hukmdor Alboyn vafot etdi?","answers":{"text":["572 yoki 573-yilda"],"answer_start":[21]},"id":878}
{"context":"Grigoriy Turskiy tomonidan hikoya qilingan Xlodvigning tarixida og'zaki xalq an'analariga asoslangan ertak motivlari va cherkov ma'lumotlari bir-biriga o'tishgan. Uning tarixi nasihatlarga boy, chunki dastlab bu matn o'z maqsadi bo'yicha nasihat berishga mo'ljallangan, keyin esa maqtovli tarjimai holga aylangan. Shuning uchun, ushbu manba tarixiy faktlarni to'g'ri bayon etish talablariga unchalik mos kelmaydi. Xlodvigning hukmronligi xronologiyasi ko'pincha noaniqdir. Grigoriy quyida sanab o'tilgan voqealarni besh yil deb hisoblaydi: masalan, Siagri bilan urush, uning ma'lumotlariga ko'ra, Xlodvig taxtga o'tirgandan keyin besh yil o'tgach, alemanlarga qarshi urush  hukmronlik boshlaganidan o'n besh yil o'tgach, vestgotlar bilan urush  uning o'limidan besh yil oldin sodir bo'lgan. Ushbu ma'lumotlarni taqdim etish muallif tomonidan biroz soddalashtirilishi mumkin. Ammo bu sanalar haqiqatga yaqin bo'lishi ham mumkin. Olimlar tomonidan hozircha aniqroq deb topilgan yagona sana - bu 511 yilda Xlodvigning vafoti sanasi. Grigoriy Xlodvig 30 yil hukmronlik qilganini va 45 yoshida vafot etganini qayd etgani asosida ((4), u taxminan 466 yilda tug'ilgan, taxminan 481 yoki 482 yilda taxtga o'tirgan degan xulosaga kelish mumkin.","question":"O'sha paytlarda, o'sha yerda bir odam yashardi.","answers":{"text":["taxminan 466 yilda"],"answer_start":[1132]},"id":1199}
{"context":"Olum kislotasi va oleum juda achchiq moddalardir. Ular teriga, shilliq qobig'iga, nafas yo'llariga ta'sir qiladi (kimyoviy yonishlarni keltirib chiqaradi). Ushbu moddalar bug'ini nafas olishda nafas olish qiyinlashadi, qusadi, ko'pincha laringit, traxeit, bronxit va boshqalar. e) Ish zonasi havosida oltingugurt kislotasi aerozolining 1,0 mg\/m3, atmosfera havosida 0,3 mg\/m3 (maksimal bir martalik) va 0,1 mg\/m3 (o'rtacha kunlik) ruxsat etilgan cheklangan konsentratsiyasi. Qirg'in kislotasi bug 'larining zararli konsentratsiyasi 0,008 mg \/ l (60 daqiqa ekspozitsiya), o'lim 0.18 mg \/ l (60 daqiqa). Xavflilik darajasi II. Aerosollar atmosferada kimyoviy va metallurgiya ishlab chiqarishlari chiqindilari natijasida hosil bo'lishi mumkin, ular tarkibida S oksidlari bo'lib, kislotali yomg'ir sifatida tushishi mumkin.","question":"Ish zonasi havosiga sulfat kislotasi aerosolining eng yuqori konsentratsiyasi qanday bo'lishi kerak?","answers":{"text":["1,0 mg\/m3"],"answer_start":[336]},"id":1759}
{"context":"Kema to'g'onlari suv massasidan bosimni bo'lak qirg'og'iga (kam hollarda sun'iy tayanchlarga) uzatadi. Shuning uchun bunday to'g'onlar ko'pincha qirg'oqlari qattiq toshlar bilan qoplangan tog'li joylarda quriladi. Ark konstruksiyasi asosga yuklarning bir qismini uzatadi. Kema qanchalik keng bo'lsa, tayanchga shunchalik katta bosim tushadi. Bu devorning pastki qismini kengroq qilishini talab qiladi va bu arkli gravitatsion devorlar paydo bo'lishiga olib keladi. Arkaning pastki qismida kontrforslar bo'lgan arkli to'g'onlar arkli-kontrforsli deb ataladi. Ularda arkning ishlashi yuqori qism bilan cheklanadi, bu esa kemali to'g'onlarni joylashuvning kengroq diapazonida qo'llash imkonini beradi.","question":"Yukning bir qismi qayerga o'tadi?","answers":{"text":["asosga"],"answer_start":[233]},"id":2948}
{"context":"E orqali yoziladigan kelishiklardan keyin kam uchraydi: 1956 yilgi namunaviy qoidalarga ko'ra, bu faqat mayor, par, sir so'zlari (XX asr boshlariga qadar E orqali yoziladigan) va shaxsiy ismlar; keyinchalik ushbu ro'yxatga metrdan farq qilish uchun metr qo'shildi. 2006 yilgi qoidalar tahririyatida E bilan asosiy ildizlar ro'yxatiga kelishmovchiliklardan keyin yana uchta ildiz kiritildi: plener, reket, rap. Ammo amalda, ayniqsa rus tilida hali to'liq o'zlashtirilmagan so'zlarning so'nggi so'zlari orasida, E so'zlari ko'proq. Ularning ko'pchiligida E bilan variantlar mavjud (keb\/keb, teg\/teg, hash\/hesh va boshqalar). p.), E bilan yozilganlar odatda chet elcha ko'rinadi. Bundan tashqari, E bilan harf nomlari (be, ve, ge, <...> el, em, en...) va qisqartmalardan hosil bo'lgan so'zlar, masalan, gederov, kagebech yoki peteushnik yoziladi.","question":"Metrni farqlash uchun keyinchalik qaysi so'z qo'shildi?","answers":{"text":["metr"],"answer_start":[249]},"id":2439}
{"context":"Hozirgi vaqtda mutatsiyalarning tabiati va hosil bo'lish mexanizmlarini tushuntirish uchun bir nechta yondashuvlar mavjud. Hozirgi kunda mutazenesning polimeraz modeli umumiy qabul qilingan. Bu mutasiyalar faqatgina DNK polimerining tasodifiy xatolari natijasida paydo bo'ladi degan fikrga asoslangan. Vatson va Krik tomonidan taklif etilgan mutagenozning tautomer modelida mutagenozning asosi DNK asoslarining turli xil tautomer shakllarda bo'lish qobiliyatiga asoslanganligi haqidagi g'oya birinchi marta bayon etilgan. Mutatsiyalar paydo bo'lish jarayoni faqat fizik-kimyoviy hodisa sifatida ko'rib chiqiladi. Ultrabinafsha mutagenzning polimer-tautomer modeli siklobutan pirimidin dimerlarining sis-sin hosil bo'lganida, ular tarkibidagi asoslarning tautomer holati o'zgarishi mumkinligi g'oyasiga asoslanadi. Xatolarga moyil va SOS-sintetizasi sin-sin siklobutan pirimidin dimerlari bilan DNK o'rganilmoqda. Boshqa modellar ham mavjud.","question":"Mutatsiyalar paydo bo'lishining qanday modeli hozirgi kunda umumiy qabul qilingan?","answers":{"text":["mutazenesning polimeraz modeli"],"answer_start":[137]},"id":1040}
{"context":"Ochiq dasturiy ta'minot (ingl. Open-source software) - ochiq manbali kodli dasturiy ta'minot. Bunday dasturlarning manba kodi ko'rib chiqish, o'rganish va o'zgartirish uchun mavjud bo'lib, foydalanuvchiga eng ochiq dasturni takomillashtirishda ishtirok etish, yangi dasturlarni yaratish va ulardagi xatolarni tuzatish uchun koddan foydalanish imkoniyatini beradi  litsenziyalarning moslashuvi ruxsat bergan taqdirda manba kodini o'rganish orqali yoki foydalangan algoritmlar, ma'lumotlar tuzilmalari, texnologiyalar, metodikalar va interfeyslar orqali (chunki manba kodi hujjatni sezilarli darajada to'ldira oladi, bunday bo'lmasa u hujjat sifatida xizmat qiladi).","question":"Dasturlarni tuzatish uchun nima kerak?","answers":{"text":["foydalangan algoritmlar, ma'lumotlar tuzilmalari, texnologiyalar"],"answer_start":[451]},"id":1353}
{"context":"Baliqlarga o'xshash hayvonlarda teri bezlari yo'q; bundan tashqari, 2 sut bezlari tanasining orqa yarmida joylashgan. Ko'kraklar (ular ikkitadir) siydik-jinsiyat bo'shlig'ining yon tomonlarida terining bo'ylab joylashgan cho'ntaklarga joylashtiriladi va faqat emizuvchi urg'ochilarda tashqariga chiqadi. Terining ostida qalinligi 2,5 30 sm gacha bo'lgan yog'li to'qima (vorvani) qatlami mavjud. Terini ostidagi yog' tanani sovuqdan himoya qiladi, organizmda suvni saqlab qolishga yordam beradi, aks holda u atrof-muhitga tarqalishi mumkin, shuningdek, ocharchilik paytida energiya zaxirasi hisoblanadi. Tana haroratining yaxshi izolyatsiya qilingan yog 'qashqoqligi tufayli 35 dan 40 ° C gacha o'zgaradi.","question":"Qopqoqning maksimal qalinligi qancha?","answers":{"text":["30"],"answer_start":[334]},"id":1327}
{"context":"Ehtimollikning klassik ta'rifi o'rganilgan hodisalarning obyektiv xususiyati sifatida teng imkoniyat tushunchasidan kelib chiqadi. Teng imkoniyat - bu aniqlanmagan tushuncha bo'lib, o'rganilgan hodisalarning simmetriyasining umumiy nuqtai nazaridan belgilanadi. Masalan, tangalarni tashlashda, tangalarning taxminiy simmetriyasi, materialning bir xilligi va burchakning qirg'oqqa tashlanishining tasodifiyligi (tanbeh berish uchun hech qanday asos yo'q) tufayli qarshilik uchun hech qanday asos yo'q yoki aksincha, ya'ni bu tomonlarning tushishi teng ehtimolli (teng ehtimolli) deb hisoblanishi mumkin.","question":"Nima uchun teng imkoniyat tushunchasiga ko'ra, tanga bir yoki boshqa tomoni tushishi teng imkoniyat deb hisoblanishi mumkin?","answers":{"text":["qarshilik uchun hech qanday asos yo'q"],"answer_start":[462]},"id":2570}
{"context":"Ushbu yangi Lotin jaz Renaissance-i, Fidel Castro rejimidan qochib, Nyu-York va Floridada ko'proq imkoniyatlarni izlab, umid qilgan kubaniyalish qaytib kelmaganlar orasida to'ng'ich Arturo Sandoval, saksofonchi va klarnetchi Pakito DRivera va boshqalar kabi chet ellik ijrochilarning doimiy oqimi bilan oziqlandi. Shuningdek, latyn jazzi musiqasining poliritimli sifatlari raqs uchun yanada to'g'riroq bo'lgani uchun, jazza auditoriyasini ancha kengaytirdi, degan fikr mavjud. Haqiqat, faqat aqliy his qilish uchun minimal intuitivlikni saqlab qolgan holda.","question":"Kubanlik qaytib kelmagan, trombonchi.","answers":{"text":["Arturo Sandoval"],"answer_start":[182]},"id":2399}
{"context":"Hind okeanining ekvator zonasida, okeanning g'arbiy va sharqiy qismlarida yuz suvlari har yili taxminan 28 °C haroratda bo'ladi. Qizil va Arab dengizlarida qishki harorat 2025 °C gacha pasayadi, ammo yozda Qizil dengizda butun Hind okeani uchun maksimal harorat  3031 °C gacha belgilanadi. Qishning yuqori harorati (29 °C gacha) Shimoliy-g'arbiy Avstraliya qirg'oqlari uchun xosdir. Janubiy yarimsharda, xuddi shu kengliklarda okeanning sharqiy qismida, suv harorati qishda va yozda g'arbdagiga qaraganda 12 ° pastroq bo'ladi. Suvning harorati yozda 0 °C dan past bo'ladi, 60° janubdan janubiy tomongacha. qo'shish. Bu hududlarda muz aprelda hosil bo'ladi va qishning oxirida qalinligi 11,5 m ga etadi. Erish dekabr-yanvar oylarida boshlanadi va mart oyida suvlar muzlardan to'liq tozalanadi. Hind okeanining janubiy qismida ba'zan janubiy 40° dan shimoliyroq bo'lgan aysberglar keng tarqalgan. qo'shish.","question":"Qaysi oyda muzlanish boshlanadi?","answers":{"text":["aprelda"],"answer_start":[634]},"id":1475}
{"context":"Genetiklar ko'pincha viruslardan genlarni o'rganayotgan hujayralarga kiritish uchun vektor sifatida foydalanadilar. Bu hujayralarni chetdan moddalar ishlab chiqarishga majburlash va yangi genni genomga kiritish ta'sirini o'rganish imkonini beradi. Shunga o'xshab, viruslar viroterapiyada turli kasalliklarni davolash uchun vektor sifatida ishlatiladi, chunki ular hujayralar va DNKga tanlab ta'sir qiladi. Bu viruslar saraton kasalligiga qarshi kurashishda yordam berishi va gen terapiyasida qo'llanilishi mumkinligiga umid bag'ishlaydi. Sharqiy Yevropa olimlari bir muncha vaqt davomida fag terapiyasini antibiotiklarga muqobil usul sifatida qo'llashdi va hozirgi kunda ba'zi patogen bakteriyalarda antibiotiklarga chidamliligi yuqori bo'lganligi aniqlanganligi sababli bunday usullarga qiziqish ortib bormoqda.","question":"Qaysi tibbiy amaliyotda viruslar turli kasalliklarni davolash uchun vektor sifatida qo'llaniladi?","answers":{"text":["viroterapiyada"],"answer_start":[273]},"id":2039}
{"context":"Nigero-Kongo (Nigero-Kordofa) gipoteziga ko'ra, Senegaldan Janubiy Afrikagacha bo'lgan Afrikaning ko'pgina tillari bitta makrofamiliyaga birlashadi. Agar ushbu makrofamiliyaning qarindoshligi isbotlansa, uning vaqt chuqurligi 15 mingdan kam bo'lmaydi. yillar davomida. Niger-Kordofa makrofamiliyasi 2 qismga bo'linadi: niger-Kongo va Kordofaniya (oxirgi biri birinchisidan bir necha baravar kamroq), niger-Kongo tarkibida esa o'zining ko'pligi bilan butun Afrika aholisining deyarli 1\/3 qismiga tegishli bo'lgan benue-Kongo oilasi ajralib turadi. Sharqiy Afrikaning deyarli barcha mamlakatlarida keng tarqalgan svahili tili  millatlararo muloqot tili (svahili  Tanzaniyadagi kichik xalqning ona tili), hozirda ((qachon?) 40 milliondan ortiq bantutilli aholi tomonidan ikkinchi til sifatida ishlatiladi.","question":"Sharqiy Afrikaning barcha mamlakatlarida qaysi til keng tarqalgan?","answers":{"text":["svahili tili  millatlararo muloqot tili"],"answer_start":[611]},"id":1336}
{"context":"Tambov viloyatining o'z hududidan ancha katta bo'lgan: u hozirgi Mordoviya, Lipetsk, Voronej, Penza va Ryazan viloyatlarining bir qismini o'z ichiga olgan. Tambo tashqi ko'rinishi katta qishloqni eslatardi: xuddi o'sha yog'och uylar, ko'pchilik tomlari soyabon, ko'priksiz ko'chalar, bog'lar. Faqatgina qal'a bu shahar ekanligi haqida gapirdi. XVIII asrning so'nggi choragi oxirigacha shunday bo'lgan. Shahar viloyatning ma'muriy markazi maqomini olgandan so'ng, u qayta qurilishni boshladi. Poytaxt me'morlari Tambovning qurilish rejasini tuzdilar. Ushbu reja bo'yicha bir qator yirik binolar qurilishi boshlandi, ular orasida mehmonxona hovlisi (hozirgi kunda univermag binosi) qurildi. Shu bilan birga, shaharning yangi ma'nosi va zamon ruhi bilan bog'liq boshqa choralar ham ko'rildi.","question":"Qachon shahar qayta qurildi?","answers":{"text":["Shahar viloyatning ma'muriy markazi maqomini olgandan so'ng"],"answer_start":[402]},"id":1888}
{"context":"90-yillarda Rossiyada zamonaviy san'at tushunchasini ko'p jihatdan o'xshash, ammo bir xil emas bo'lgan dolzarb san'at atamasidan ham foydalanilgan. Rossiyadagi badiiy jarayon ishtirokchilari dolzarb san'at deganda innovatsion zamonaviy san'atni (g'oyalar va \/ yoki texnik vositalar nuqtai nazaridan) tushunishgan. Zamonaviy san'at tezda eskirib ketmoqda va uning XX yoki XXI asr zamonaviy san'at tarixiga kirishi masalasi ochiq. Rossiyadagi badiiy jarayon ishtirokchilari o'z vaqtida avangardizmga (yangilik, radikallik, yangi texnika va usullardan foydalanish) tegishli bo'lgan ma'noda dolzarb san'at ta'rifini berishdi.","question":"\"Hozirgi zamon san'ati\" atamasi zamonaviy san'at atamasi bilan bir xil ma'noga ega emasmi?","answers":{"text":["ko'p jihatdan o'xshash, ammo bir xil emas"],"answer_start":[53]},"id":967}
{"context":"XX asr boshidan boshlab, rangli tasvirlarning qismli qismlarini alohida suratga olish bilan bir qatorda, umumiy foto materialda spektrning turli tarkibiy qismlarini qayd etuvchi rangli fotosuratning rastr uslublari faol rivojlana boshladi. Xususan, 1907-yilda Avtokrom birodarlar Lyuymerning oddiy fotoapparat bilan rangli diapozitivlar olish imkonini beradigan fotosuratlari patentlandi va erkin sotishga topshirildi. Ko'pgina kamchiliklariga qaramay (past aniqlik va ko'paytirishning iloji yo'qligi), usul tezda mashhur bo'ldi va 1935 yilga kelib butun dunyoda 50 million avtoxrom plita ishlab chiqarildi. Ilk rangli fotosurat texnologiyalarining ko'pgina kamchiliklari faqat bir-birining ustiga joylashgan turli emulsiya qatlamlarida qismli tasvirlarni qayd etuvchi ko'p qatlamli foto materiallarda bartaraf etildi. Bunday turdagi birinchi ishlatiladigan plyonka 1935 yilda Kodachrome bo'lib, laboratoriya ishlovidan so'ng ajoyib rang uzatish bilan slaydlar berdi. 1912 yilda nemis olimlari Rudolf Fişer va Iohann Zigrist tomonidan amalga oshirilgan prinsiplarga muvofiq rang sintezi sodir bo'lgan xromogen fotomateriallar ixtirosi hal qiluvchi rol o'ynadi. 1936 yilda Agfa kompaniyasi Agfacolor Neu aylanadigan fotosurat plyonkasini ishlab chiqarganligi tufayli bu jarayon to'liq amalga oshdi.","question":"Avtokrom fotosuratlari qaysi yilda erkin savdoga chiqarildi?","answers":{"text":["1907-yilda"],"answer_start":[249]},"id":2956}
{"context":"Ukraina Milliy banki SSSR Davlat bankining Ukraina respublika banki asosida 1991-yil 20-martda Ukraina Oliy Radasining Banklar va bank faoliyati to'g'risidagi qonuni qabul qilinishi bilan tashkil etilgan. 90-yillarning boshida Ukraina yuqori inflyatsiya (yiliga 10200%) va pul tizimining bozor sharoitlariga mos kelmasligi bilan duch keldi va 1994-1996 yillar davomida keng miqyosli pul islohotlari o'tkazildi, bu Ukraina pul muomalasi tizimining butun o'zgarishini yaxshi tomonga o'zgartirdi. Tarixiy pul birligi  Ukraina grivna tiklandi, giperinflyatsiya va ishlab chiqarishdagi pasayish bartaraf etildi.","question":"Banklar va bank faoliyati to'g'risidagi qonun Ukraina Oliy Radasida qachon qabul qilingan?","answers":{"text":["1991-yil 20-martda"],"answer_start":[76]},"id":664}
{"context":"Buddizmning pasayishidan so'ng, hinduizmning yuksaklash paytida to'rt varna oddiy, sodda tizimidan murakkab ko'p qatlamli jati tizimi o'sdi, u turli ijtimoiy guruhlarning qat'iy tartibini va nisbatini o'rnatdi. Har bir varna bu jarayon davomida koʻplab mustaqil endogamma kastalari (jati) uchun ramka belgiladi. Mo'g'ullar imperiyasiga olib kelgan musulmonlarning bosqinchiligi ham, Britaniya hukmronligini o'rnatishi ham jamiyatning kastaviy tuzilishining fundamental asoslarini tebranmadi.","question":"To'rt varn tizimidan qaysi tizim o'sdi?","answers":{"text":["jati"],"answer_start":[122]},"id":1386}
{"context":"Rim huquqi qabul qilinganidan so'ng, o'rta asrlarda Rim huquqining asosiy prinsiplaridan biri - ikki (bir nechta) mulk huquqining yo'l qo'yilmasligi feodalizm davrida mavjud bo'lgan senyor va vasalning bir vaqtning o'zida egalik qilish huquqi bilan zid bo'ldi bir xil yer uchastkasiga. Feodal huquqi, qadimgi Rim huquqi kabi, mulkka bo'lgan mulk huquqi va boshqa huquqlar o'rtasida aniq farq qilmagan, bu esa bir xil narsaga egalik qilish huquqi bo'yicha bir nechta yaqinlarning birga bo'lishiga imkon yaratgan. Shu munosabat bilan glossatorlar tomonidan bir xil yerga (feod) ikki yoki bir nechta bir xil nomli mulkiy huquqlarning birga bo'lishini ta'minlaydigan va tushuntiradigan bo'lingan mulkchilik konsepsiyasi ishlab chiqildi.","question":"Senyor va vasal bir vaqtning o'zida nimaga haqli edilar?","answers":{"text":["bir xil yer uchastkasiga"],"answer_start":[260]},"id":2434}
{"context":"508 yilning bahorida Xlodvig boshchiligidagi frank qo'shinlari burgund yordamchi otryadlari bilan birga vestgotlarning poytaxti To'lzani egallab olishdi. Qirol xazinasining bir qismi franklar qo'liga tushib qoldi. To'la shoh xazinasi franklar tomonidan To'luzada topilgan deb aytish noto'g'ri. Prokopiy Kesariyysining xabaridan ma'lum bo'lishicha, xazinaning kamida katta qismi xavfsizlik uchun Karkassonga olib ketilgan. (35) Xlodvig Angul shahrini egallab, g'otlarni u yerdan haydab yuborgan. Gregoriy Turskiy, Xudovand Xlodvigga shu qadar kuch ato etganki, shahar devorlari uning bir qarashidan qulab tushdi; aslida, devorni qulatgan qazish bo'lgan. Maksimum qobiliyatga erishgan holda, Xlodvig Turga g'alaba bilan qaytib keldi, muqaddas bazilikaga ko'p sovg'alar olib keldi. ((16) Martinning shafoati unga vestgotlarni mag'lub qilishga va Akvitaniyani bo'ysundirishga yordam berdi deb hisoblab, Xlodvig Tur eparxiyasi aholisidan soliqlarni uzil-kesil bekor qildi. ((36)","question":"To'lzani bosib olishda franklar qo'liga nima tushdi?","answers":{"text":["Qirol xazinasining bir qismi"],"answer_start":[154]},"id":2016}
{"context":"Aleksey Maksimovichning Buninning dastlabki asarlariga bo'lgan munosabatlari asosan yaxshi edi. Masalan, \"Antonning olmalari\" hikoyasini o'qiganidan so'ng, Gorkiy shunday deb yozdi: \"Bu yaxshi. Bu yerda Ivan Bunin yosh xudo kabi kuylagan (240). Aleksey Maksimovichga nisbatan o'sib borayotgan samimiylikni his qilib, Bunin unga \"Listopad\" she'rini bag'ishladi. Gorkiy o'z navbatida yosh adabiyotchini Jizn jurnalida hamkorlik qilishga taklif qildi; keyin u boshchilik qilgan \"Bilgi\" nashriyoti Buninning asarlari to'plamini chiqarishni boshladi. 1902 yildan boshlab gazeta yangiliklarida Gorkiy va Buninning ismlari tez-tez yonma-yon turardi: yozuvchilar bir xil adabiy guruhning vakillari deb hisoblangan; Ivan Alekseyevich Aleksey Maksimovichning pyesalari bo'yicha qo'yilgan spektakllarning premyerasiga tashrif buyurgan.","question":"Gorkining yosh va iste'dodli adabiyotchi Buninga ishlashni taklif qilgan jurnali qanday nomlangan edi?","answers":{"text":["Jizn"],"answer_start":[401]},"id":1248}
{"context":"654655, 700 va 716 yillardagi arablarning talon-torojlari shaharning qulashi tezlashishiga olib keldi. 1090 yilda seljuklar tomonidan bosib olingan paytga kelib, undan faqat kichik bir qishloq qolgan. 1100 yilda Bizantiya aholi punktini (Apostol Ioann Bogoslov sharafiga Agios-Feologos deb nomlangan) qayta tikladi va uni 1308 yilgacha ushlab turdi. 1147 yil dekabrda Ikkinchi xoch urushi paytida shahar yaqinida seljuklar bilan jang bo'lib o'tdi ((25). Xochchilar bu joylarga kelgan paytda shovqinli port shahri o'rnida Ayasoluq qishlog'i joylashgan edi. Hatto Artemis ma'badi ham mahalliy aholi tomonidan butunlay unutilgan.","question":"Efes yaqinida Vizantiyaliklar va Seljuk turklar o'rtasida qachon jang bo'lgan?","answers":{"text":["1147 yil dekabrda"],"answer_start":[350]},"id":1284}
{"context":"Alfred Nobel 1833 yil 21 oktyabrda Stokgolmda ixtirochi va muhandis Emmanuel Nobel (18011872), va Andrietta Nobel (18051889) oilasiga tug'ilgan. U oilada sakkizta farzanddan uchinchi o'g'il edi. Oila kambag'al bo'lib, Alfreddan tashqari faqat Robert, Ludvig va Emil omon qolishdi. Otasi orqali Alfred Nobel shved olimining avlodidan bo'lgan Ulov Rudbek (16301702) 10), o'z navbatida, bola texnikada, xususan portlovchi moddalarda qiziqish ko'rsatib, uning asosiy prinsiplarini erta yoshda otasidan o'rgangan. Alfred Nobelning texnologiyalarga bo'lgan qiziqishi uning otasidan meros bo'lib o'tgan, u Stokgolmdagi Qirollik texnologik institutini bitirgan ((11).","question":"Oilaviy turmush darajasi qanday edi?","answers":{"text":["Oila kambag'al"],"answer_start":[195]},"id":308}
{"context":"Qirol Filip II davrida (359  336 y.) mil. avv. mil.) Makedoniyaning hududi kengayib, o'z ichiga oltin konlarga boy Pangey, Xalkidikani, Egey dengizining frakiya qirg'og'idagi barcha yunon shahar-polislarini, sharqda frakiyaliklarning, g'arbda iliriyaliklarning va shimolda peonlarning yerlarini kiritdi. Epir va Fessalya Makedoniya vasallari bo'ldi. Xeronye jangidan so'ng butun qit'aviy Ellada, Spartadan tashqari, Makedoniya shohiga bo'ysunishini tan oldi. Yunonlar Filip II ga bo'lgan munosabatida bo'linishdi: bir qismi (Demosfen) uni Elladani ozod qilish uchun kurashgan agresor sifatida ko'rib, boshqalari (Isokrat) esa uni parchalanib ketgan Elladani birlashtirishga qodir bo'lgan rahbar sifatida qabul qildilar.","question":"Qaysi maʼruzachi II Filipni Ellani ozod qilish uchun bosqinchi, boʻgʻizlovchi deb hisoblagan?","answers":{"text":["Demosfen"],"answer_start":[525]},"id":791}
{"context":"Gidrologiya tabiatdagi suv aylanishini, unga inson faoliyatining ta'sirini va suv obyektlari rejimini va alohida hududlarning suv rejimini boshqarishni o'rganadi; alohida hududlar va umuman Yer uchun gidrologik elementlarni tahlil qiladi; suv resurslarining holati va ulardan oqilona foydalanish bo'yicha baho va prognoz beradi; geografiya, fizika va boshqa fanlarda qo'llaniladigan usullardan foydalanadi. Dengiz gidrologiyasi ma'lumotlari suv usti kemalari va suvosti kemalari tomonidan ishlatiladi.","question":"Dengiz gidrologiyasi ma'lumotlari qayerda qo'llaniladi?","answers":{"text":["suv usti kemalari va suvosti kemalari"],"answer_start":[441]},"id":663}
{"context":"XVII asrda Moskva davlatida mamlakat bo'ylab ko'p sayohat qilgan savdogarlarga mo'ljallangan mehmonxonalar, sayohat va mehmonxonalar qurildi. Sanoat ishlab chiqarishi o'sishi va savdo aloqalarining kengayishi bilan XVIIIXIX asrlarda shahar aholisi ko'payadi, yangi mehmonxonalar ochiladi. 1910 yilda Rossiyada 4685 ta mehmonxona bor edi, bu yerda mehmonxonalar va xonalar bilan ta'minlangan traxtrlar hisobga olinmagan. Kambag'allarga tunab qolish joylari va mebelli xonalar xizmat qilardi. Ularning barchasi xususiy shaxslarga tegishli bo'lib, tijorat korxonalari bo'lgan.","question":"Moskva davlati qaysi vaqtda savdogarlar uchun mehmonxonalar, tashrif buyuradigan va mehmonxonalar bilan ta'minlanishni boshlaydi?","answers":{"text":["XVII asrda"],"answer_start":[0]},"id":2091}
{"context":"Iqtisodiy o'sish milliy iqtisodiyotda muayyan vaqt davomida (oy, chorak, yil) mahsulot ishlab chiqarishning real ko'payishi sifatida belgilanadi. Iqtisodiy o'sish iqtisodiy rivojlanishdan farqli o'laroq, miqdoriy ko'rsatkichdir. Haqiqiy ishlab chiqarish deganda odatda real (ya'ni inflyatsiya omillaridan tozalangan) jam ichki mahsulot (JIM), kamroq  real yalpi milliy mahsulot (JIM), sof milliy mahsulot (SNP) yoki milliy daromad (MD) tushuniladi. Iqtisodiy o'sish umumiy farovonlik o'sishi bilan chambarchas bog'liq: umr ko'rish davomiyligi, tibbiy xizmat sifati, ta'lim darajasi, ish kunining qisqarishi va hokazolar. e)","question":"YaIM qisqartmasi qanday shifrlanadi?","answers":{"text":["jam ichki mahsulot"],"answer_start":[317]},"id":1539}
{"context":"Adabiyotda kurash haqida eslatmalar ham qadimgi davrlardan beri uchraydi. Masalan, Homerning Iliadasida kurash bahslari ko'pincha tasvirlangan: Ajax Odiseyni ko'targan. Ammo u hiylalarini unutmay, dushmanning orqasidan tizza ostiga urdi va oyoqlarini kesib, uni burib yubordi. Keyin buyuk qahramon Odisey ko'p azob chekkan Ayaksni ko'tarishga tushdi va uni biroz yerdan siljitib, tizzaini egdi. Lupian \"Xudolar bilan suhbatlar\" da Apollonning yangi tug'ilgan Hermes haqida aytgan so'zlarini keltiradi: \"Va kecha u Erotni jangga chaqirgan va bir lahzada uni mag'lub qilgan, qanday qilib bilmayman, uning oyoqlarini orqa tomondan urgan. Kurash qadimgi hind adabiyoti, skandinav saxalarida, rus bilinalarida, aslida qadimgi adabiyotning barcha yodgorliklarida yetarli darajada tasvirlangan.","question":"Apollonning yangi tug'ilgan Hermes haqidagi so'zlarini kim keltiradi?","answers":{"text":["Lupian"],"answer_start":[395]},"id":2488}
{"context":"XX asrda elektr kuchaytirgich va ovoz ishlov berish texnologiyasi paydo bo'lishi bilan yangi tipdagi  elektr gitara paydo bo'ldi. 1936 yilda Jorj Bosham va Adolph Rikenbeker kompaniyasining asoschilari tomonidan magnitli ovoz yozuvchilari va metall korpusli birinchi elektr gitara patentlandi (bunday deb nomlangan pan). 1950-yillarning boshida Les Pol butun yog'ochli gitarani ixtiro qiladi, ammo keyinchalik bu g'oyani Leo Fenderga beradi, chunki butun vujudli gitara g'oyasi Les Pol ishlagan Gibson kompaniyasiga qiziqish uyg'otmadi. Elektr gitara dizayni hozirgi kungacha o'zgarishsiz saqlanib qolgan. Elektr gitara ustida eng ta'sirchan ijrochi (Rolling Stone jurnali versiyasiga ko'ra) amerikalik gitarachi Jimmi Hendrix hisoblanadi.","question":"Qaysi gitaralar elektr kuchaytirish va ovoz ishlov berish texnologiyasidan foydalanadi?","answers":{"text":["elektr gitara"],"answer_start":[102]},"id":1133}
{"context":"Musiqaga bo'lgan muhabbat, asosan, Betxoven va Shopen asarlarini musiqa bilan baham ko'rgan va ijro etgan onasiga singib ketgan. Sergey avval tinglab, keyin esa uning yonida o'tirib, klaviaturaga urardi. Mariya Grigoryevna yaxshi pianinochi bo'lib, bo'lajak kompozitorning birinchi musiqiy murabbiyi bo'ldi. Sergeyning musiqaga bo'lgan qobiliyati bolaligida, besh yarim yoshida birinchi kichkina fortepiano uchun Hind galop ni yozganida namoyon bo'ldi. Ushbu asarni Mariya Grigoryevna notlab yozgan, keyingi pyesalarni (rondo, vals va \"wunderkind\" deb nomlangan qo'shiqlarni) Seryozha mustaqil ravishda yozishni o'rgangan. Keyinchalik otasi o'g'liga matematika darslarini berishni boshladi, onasi esa unga frantsuz va nemis tillarini o'rgatdi.","question":"Chto besh yarim yoshida S.S.Prokofyeva tomonidan tuzilganmi?","answers":{"text":["fortepiano uchun Hind galop"],"answer_start":[396]},"id":876}
{"context":"Keng Feodosiya ko'rfazining (o'lchami 13 km, uzunligi  31 km) o'ziga xos aylanma oqimi bor, u qirg'oq bo'yidagi suvni doimiy ravishda yangilaydi. Ko'rfazga kirishda 2028 metr chuqurlik mavjud bo'lib, u quruq yuklarni va katta suv o'rnini bosuvchi tankerlarni qabul qilish uchun etarli. Portga kirish farvaterlar va tavsiya etilgan yo'llar orqali amalga oshiriladi, bu yo'llar Feodosiya ko'rfazining o'zida chuqur suvli kanallar qazilgan. Urushdan keyingi davrda Baybugʻi daryosi ogʻzi yaqinida qurilgan kichik neft prichli, oʻtgan asrning 90-yillariga kelib, foydalanishga yaroqsiz holatga keldi va buzilgan. Sovet davrida pirs qurilishi loyihasi ekologik sabablarga ko'ra rad etilgan: pirs qurilishi oqibatlari ko'rfaz suvlarining qayta ishlashini to'xtatishi va uning tabiiy o'zini o'zi tozalashini to'xtatishi mumkin edi. Neft mahsulotlarini dengiz tankerlari bilan to'plash ishlari tankerlar qirg'oqqa bevosita yaqinlashmasdan amalga oshiriladi. Neftni o'tkazish uskunalarining zamonaviy darajasi Feodosiya neft bazasiga ko'rfaz akvatoriyasi uchun ekologik zarar etkazmasdan ishlashga imkon beradi.","question":"Neft mahsulotlarini dengiz tankerlari bilan to'kish ishlari nimaga yaqinlashmasdan amalga oshiriladi?","answers":{"text":["qirg'oqqa"],"answer_start":[896]},"id":2117}
{"context":"XX asr boshidagi nazariy geologiyaning asosi kontraksiya gipotezi bo'lgan. Yer pishirilgan olma kabi sovib, unda tog'lar qatorlari shaklidagi burchaklar paydo bo'ladi. Bu g'oyalar geosinklinallar nazariyasi asosida rivojlandi, bu esa qatlamli inshootlarni o'rganish asosida yaratilgan. Ushbu nazariya Jeyms Dana tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, u kontraksiya gipoteziga izostaziya printsipi qo'shgan. Ushbu tushunchaga koʻra, Yer granitlardan (qitʼalar) va bazaltlardan (oqeanlar) iborat. Yerning siqilishi dengizlaridagi tangentsial kuchlarni yaratadi va ular qit'alarga bosim o'tkazadi. Oxirgilar tog'lar qatorlariga ko'tarilib, keyin buziladi. Bu parchalanish natijasida hosil bo'lgan materiallar cho'qqilarga joylashtiriladi.","question":"20-asr geologiyasida qaysi gipoteza asosiy bo'lgan?","answers":{"text":["kontraksiya gipotezi"],"answer_start":[45]},"id":1847}
{"context":"1843-1850 yillarda Vasilev oroli va Admiralteys tomoni o'rtasida ulkan Neva (Blagovechenskoye ko'prigi) bo'ylab birinchi doimiy ko'prik qurildi. XIX asrning ikkinchi yarmida  XX asr boshida orolda faol uy-joy qurilishi olib borildi, yangi jamoat binolari paydo bo'ldi. Vasilevskiy orolining janubiy va shimoliy qismlarida bir qator yirik sanoat korxonalari (Zavodlar: Quvur, Simens-Galske, Kabel, Simens-Shukkert va boshqalar, eng yirik  Baltık zavodi) paydo bo'ldi. 16 (29) sentyabr 1907 yil ((13) shahardagi eng qadimgi Vasileoostrovsk tramvay parkidan vagonlar birinchi muntazam reyslarga chiqdi. Hozirgi kunda tarixiy angarlarda Elektr transporti muzeyi joylashgan.","question":"Qaysi yillarda Buyuk Neva bo'ylab birinchi doimiy ko'prik (Blagovechenskoy ko'prigi) qurilgan?","answers":{"text":["1843-1850 yillarda"],"answer_start":[0]},"id":532}
{"context":"Lafayet shimoliy chegaraga Shimoliy armiyaning uchta otryadidan biri komandiri yuborildi. U yerdan u Parijdagi voqealarni juda g'azablanib kuzatib bordi, qonun chiqaruvchi majlisiga uning qarorlariga qarshi norozilik xatlarini yubordi, ammo xatlar amal qilmadi. Keyin u lagerni tark etdi va Radikal klublarni taqiqlash, qonunlar, konstitutsiya va shohlik qadr-qimmatini tiklash talablari bilan bir qator ofitserlarning iltimosi bilan Yig'ilishga keldi. Yig'ilishning ko'pchilik qismi yangi Cromwellga nisbatan juda dushman edi. Qirolicha uni saroyda ham quruq kutib oldi; Lafayettning yordamiga qaraganda o'lim yaxshiroq, dedi qirolicha. Bunday sharoitda u biron bir harakat qilish mumkin emas deb hisobladi.","question":"Lafayette Shimoliy chegaraga kim sifatida yuborilgan.","answers":{"text":["Shimoliy armiyaning uchta otryadidan biri komandiri"],"answer_start":[27]},"id":1364}
{"context":"5) Xromosoma va xromatid ko'priklar xromosoma parchalanishining natijasidir. Sentromerli qismlar qayta birlashtirilganda, ditsentrik xromosoma hosil bo'ladi, bu esa anafaza davomida bo'linishning qarama-qarshi qutblari o'rtasida cho'zilib, ko'prik hosil qiladi. Xromosoma (odatda ikki tomonlama) ko'prik har biri sentromerli ikkita xromatiddan iborat bo'lgan xromosomalar qismlarining qayta birlashishi natijasida vujudga keladi. Xromatid (odatda yakka) ko'prik alohida xromatidlarning ikkita qismini markaz o'lchamlari bilan birlashtirish natijasida yuzaga keladi ((97).","question":"Xromosoma parchalanishi natijasida nima sodir bo'ladi?","answers":{"text":["Xromosoma va xromatid ko'priklar"],"answer_start":[3]},"id":1459}
{"context":"Tog 'joyi  bir xil yoki turli minerallardan, yoki boshqa tog 'joyi minerallari va parchalari bo'lgan, yer qobig'ini tashkil etuvchi zich yoki bo'sh agregatlar. Toshlarning tarkibi, tuzilishi va joylashgan sharoitlari ularni shakllantiruvchi geologik jarayonlardan, ya'ni Yer qobig'i ichida yoki uning yuzida sodir bo'lgan jarayonlardan sababi bilan bog'liqdir. Geokimyoviy nuqtai nazardan, tog 'tashkiloti - asosan petrogen elementlardan (tashkilot minerallarining asosiy kimyoviy elementlaridan) iborat bo'lgan minerallarning tabiiy agregatlari.","question":"Mineral agregatlari asosan qaysi elementlardan iborat?","answers":{"text":["petrogen elementlardan"],"answer_start":[415]},"id":2196}
{"context":"AQShning aksariyat yirik shaharlari singari, Jeksonvill ham Ikkinchi jahon urushidan so'ng shaharlarning tez sur'atlarda o'sishi salbiy oqibatlaridan aziyat chekdi. Avtostrada qurilishi aholisi shahar atrofiga ko'chib o'tishga majbur qildi. Ikkinchi jahon urushidan so'ng, gullab-yashnayotgan davrda, Jeksonvill hukumati jamoat binolarini qurish bo'yicha yangi loyihalarni moliyalashtirish uchun xarajatlarni ko'paytirishni boshladi. Mayor U. Haydon Berns Jeksonvillning tarixi yangi shahar hokimi, majlislar zali, jamoat kutubxonasi va boshqa loyihalarning qurilishiga olib keldi, bu esa fuqarolarning kuchli g'urur tuyg'usini uyg'otdi. Biroq, shahar atrofi rivojlanishi va o'rta sinfning keyingi to'lqini, 'oqlarning qochishi', Jeksonvill aholisini ilgari bo'lganidan ancha kamroq bo'lishiga olib keldi. Shaharning eng katta etnik guruhi bo'lgan, lotin bo'lmagan oq tanlilar 1970 yildagi 75,8 foizdan 2010 yilga kelib 55,1 foizga kamaygan.","question":"Qiziq, nima sababdan odamlar tinchroq shaharlarga ko'chib o'tishdi?","answers":{"text":["Avtostrada"],"answer_start":[165]},"id":3173}
{"context":"Serdtse (lat. Kechirasiz, grits. yurak)  takrorlanadigan ritmik qisqartishlar orqali qon tomirlari bo'ylab qon oqimini ta'minlaydigan fibroz-muskulli bo'sh organ. U rivojlangan qon tomir tizimiga ega bo'lgan barcha tirik organizmlarda, shu jumladan, umurtqavorlar, shu jumladan, odamlarda mavjud. Umurtqavorlar yuragi asosan yurak, endotel va ulagich to'qimalardan iborat. Yurak mushaklari faqatgina yurakda uchraydigan o'tkir bo'lakli mushak to'qimalarining o'ziga xos turidir. Inson yuragi o'rtacha bir daqiqada 72 marta urib, 66 yil davomida taxminan 2,5 milliard marta uradi. Odamning yurak og'irligi jinsiga bog'liq bo'lib, odatda ayollarda 250300 gramm (911 unsiya) va erkaklarda 300350 gramm (1112 unsiya) ga etadi.","question":"Qaysi holatda yurak takrorlanadigan ritmik zarbalar orqali ta'minlanadi?","answers":{"text":["qon tomirlari bo'ylab qon oqimini"],"answer_start":[85]},"id":2988}
{"context":"Bolgariya o'z chegaralarini kengaytirdi Xon Krum hukmronligi davrida (803814). U g'arbda avarlar va janubda bizantiyaliklarni mag'lub qildi. 805 yilda o'ziga Timochan qabilasini qo'shib, Avar qa'g'onligidan yerlarni qaytarib oldi. 809 yilda u Serdiqa (zamonaviy Sofiya) ni egallab oldi. Bizantiya imperatori I Nikifor ulkan qo'shin to'plab, bolgarlarni mag'lub qildi, ularning poytaxti Pliskani talon-taroj qildi va yondirdi. Ammo shundan so'ng, mamlakat aholisini davlat yaxlitligini himoya qilishga ko'targan Krum, Eski Yuvqidagi jarliklardan birida dushmanning ustun qo'shinini yo'q qildi. Krum 814 yilda jangda halok bo'ldi. Ushbu jangovar bolgar xonining hukmronligi natijasida bolgar davlati franklar bo'lgan Tisa daryosi va sharqda bolgarlarni pecheneqlardan ajratgan Dnestr daryosiga yetdi. Janubiy chegara Rila va Rodop tog'larigacha yetdi. Uzoq davomli urushlar va muvaffaqiyatsiz tinchlik muzokaralaridan so'ng, Krum ulkan armiya va qamal mashinalari yordamida Konstantinopolni olishga qaror qildi, ammo g'alati holatlarda vafot etdi.","question":"Xon Krum hukmronligi davrida Bolgariya bilan nima sodir bo'ldi?","answers":{"text":["Bolgariya o'z chegaralarini kengaytirdi"],"answer_start":[0]},"id":1623}
{"context":"Yelkanli musobaqalarning sarguzashtlari nafaqat maksimal tezlikni saqlab qolish uchun yaxtaning boshqarish texnikasidan iborat, balki yaxta uchun har doim ham bir buydan ikkinchisiga to'g'ridan-to'g'ri yo'l eng tez bo'lmasligi (va shamolga qarshi keyingi belgini yo'naltirish uchun bu umuman mumkin emas), masofada turli xil toklar, shamol tezligi va yo'nalishi bo'lishi mumkin, shuningdek masofada o'zgarib turadi. Bundan tashqari, yelkanning tezligi shamol tomonga qarab har xil bo'ladi. Shuning uchun bu shunchaki tezlik uchun musobaqa emas, balki oqimlarni ko'rish, oldindan bilish va to'g'ri foydalanish va yo'nalish va shamol kuchini masofada o'zgartirish, shuningdek,  optimal ravishda yo'nalishni o'rnatish, shunda yo'lning uzoqlashishi natijasida bo'lmagan yo'l orqali bo'lgan masofani uzaytirish belgidan belgisiga yo'l orqali, qayiqning boshqa burchagi tufayli qayiqning tezroq yurishi bilan kompensatsiya qilish mumkin. shamolga qarata.","question":"Qaysi asosiy dinamik omillar masofani yo'lga solishga ta'sir qiladi?","answers":{"text":["toklar, shamol tezligi va yo'nalishi"],"answer_start":[325]},"id":840}
{"context":"Afrikaning uchinchi uzunligi bo'yicha Niger daryosi mamlakat hududidan qariyb 600 km uzoqlikda oqib, mamlakatning donzorini tashkil etadigan keng hosildor tekislikni yaratadi. Daryo Mali chegarasini nisbatan kam suv bilan kesib o'tadi, cho'llarda sezilarli darajada bug'lanib qoladi. Daryo 200 km davomida Liptako platosining kristall jinslari orqali o'tadi. Nigerda poytaxt - Niamey joylashgan bo'lib, u yerda daryo bo'ylab bir nechta  Kennedi ko'prigi ko'priklaridan biri o'tadi. Niameydan janubiy tomonga qaraganda, daryo oqimi zich qumli joylarga o'ralgan bo'lib, suv toshqini paytida keng tarqalgan bo'lib, kengligi 5 kilometrga yetadi. Benin bilan chegaradosh Niger Atakor tog' massivining burchaklarini egib o'tadi, daryoning Dobl V harfini eslatadigan burchaklari bu erda joylashgan milliy bog'ga nom berdi. Mamlakat hududida Niger bir nechta daryolarni qabul qiladi, ularning eng yiriklari o'ng qirg'og'idan: Gorul, Dargol, Sirba, Gorub, Tapoa, Alibori, Sota va Mekru. O'ng qirg'oqning ko'pgina quyi oqimlari qurigan mavsumda, dekabrdan iyungacha qurib qoladi. Yoz mavsumi tugagach, daryolar ko'llar zanjirlariga aylanadi, bu yerda suv uzoq vaqt saqlanadi. Chap qirg'oqdan Nigerga faqat vaqtinchalik suv oqimlari, ularning eng yiriklari - Bosso va Mauri dassolalari (vadilari) kiradi.","question":"Nigerda, Niamey, daryo bir necha ko'priklardan biri, uning nomi bilan, kesib o'tadi.","answers":{"text":["Kennedi ko'prigi"],"answer_start":[437]},"id":832}
{"context":"Grant 1843 yilgi sinfda West Point akademiyasini 21-o'rinni egallagan va vaqtincha ikkinchi leytenant unvoniga ega bo'lgan. Grant Missouri chegarasida piyodalar polkida xizmat qilgan; bu erda u hindular bilan jang qilishi kerak edi. 1845 yilda Meksika bilan urush boshlanganida, Grantning polki Texas chegarasiga yuborildi va keyingi harbiy harakatlarda faol ishtirok etdi. 1854-yilda u harbiy xizmatni to'xtatdi va Sent-Luisda dehqonchilik bilan shug'ullanib, keyinchalik Galen, Illinoysga ko'chib o'tdi, u erda otasi charmchilik bilan shug'ullangan edi.","question":"Grant qaysi yilda harbiy xizmatni tugatdi?","answers":{"text":["1854-yilda"],"answer_start":[374]},"id":266}
{"context":"1980 yil 8 martda Vaqt mashinasi yangi tarkibda festivalda g'alaba bilan debyut qildi Bahor ritmlari. Tbilisi-80 qo'shiqlari uchun birinchi mukofotni qo'lga kiritdi. Kar va Xristal shahar (birinchi o'rinni Estoniya guruhi Magnetik band ham egalladi). Festivalning boshqa sovrindor jamoalari bilan birgalikda birinchi marta \"Time Machine\" qo'shiqlari rasmiy ravishda ikki xil vinil disk-jigantda nashr etildi. Samizdatning \"Zerkalo\" jurnali (1981 yil mart oyidagi 1-son\/5-son) Festivalda \"Vaqt mashinasi\" ning muvaffaqiyati haqida shunday fikr bildirdi:","question":"1980 yil 8 martda qaysi festivalda Vaqt mashinasi guruhi yangi tarkibda birinchi marta ishtirok etdi?","answers":{"text":["Bahor ritmlari. Tbilisi-80"],"answer_start":[86]},"id":295}
{"context":"Yevropadagi Napoleon urushlari Lotin Amerikasida milliy ozodlik kurashining kuchayishiga sabab bo'ldi. 1808 yilda Napoleon Ispaniyaga bostirib kirganidan va o'rnini o'z qarindoshi Jozef Bonapart egallaganidan so'ng, Bogotadagi kreollar o'zlarining sadoqatlarini Ferdinand VII ga e'lon qilishdi va 1810 yil 20 iyulda kreol ustunlari qonuniy shoh hokimiyati tiklangunga qadar Yangi Granadaning o'zini o'zi boshqarishini e'lon qilishdi. Mamlakatdagi hokimiyat Oliy xunta qo'liga o'tdi. Ushbu voqealar 20-iyul Kolumbiyada Mustaqillik kuni sifatida nishonlanadi. Bogotadan keyin boshqa shaharlar ham mustaqillikni e'lon qilishdi.","question":"Kolumbiyada mustaqillik kuni qaysi sanada nishonlanadi?","answers":{"text":["20-iyul"],"answer_start":[498]},"id":1662}
{"context":"I.I.V. VII-VI asrlarda e deb nomlangan. Rim armiyasi, ehtimol, odatiy etrus qo'shinidan iborat bo'lgan (Rimliklar etrusklar hukmronligi ostida bo'lganligi sababli, armiya o'z ichiga rimliklar, etrusklar (falanga tuzgan) va lotinlar (odat bo'yicha, erkin safda jang qilgan) vakillarini o'z ichiga olgan). Etrus-Rim armiyasi yunonlar namunasiga ko'ra qurollangan 40 tsenturiyali gopolits (I razryad), italyan namunasiga ko'ra nayza va qilich bilan qurollangan o'rtacha qurol-yarog'ga ega bo'lgan 10 tsenturiyali (II razryad) ko'chmachilardan, shuningdek, dubulg'a, pichoq va italyan qalqonidan (skutum) iborat edi: nayza, qilich, dubulg'a va skutumga ega bo'lgan 10 tsenturiyali yengil qurolli ko'chmachilardan (III razryad); nayza, darmon va skutumga ega bo'lgan 10 tsenturiyali o'qotarlardan (IV razryad) va nihoyat, 15 tsenturiyali dastlabki (V razryad). Senturiyaning miqdori armiyaning qancha bo'lishiga bog'liq edi. Xuddi shunday sxema bo'yicha ichki garnizonni tashkil etadigan faxriylardan iborat armiya qurilgan.","question":"Qaysi davrda Rim qo'shini odatiy etrus qo'shinini tashkil etishi mumkin?","answers":{"text":["I.I.V. VII-VI asrlarda e"],"answer_start":[0]},"id":1402}
{"context":"Bu Michelangelo asarlari arxiv va muzeylarda birinchi marta topilgan holat emas. Masalan, 2002 yilda Nyu-Yorkdagi Milliy Dizayn muzeyi zaxiralarida yana bir rasm topildi: 45×25 sm hajmdagi qog'oz varaqasi rasmdor menorani tasvirladi  yetti sham uchun chiroqcha. 2015 yil boshida Michelangeloning birinchi va hozirgacha saqlanib qolgan yagona bronza haykalining topilishi haqida ma'lum bo'ldi  panterlarda ikkita chavandoz kompozitsiyasidan iborat ((29).","question":"2002 yilda Nyu-Yorkdagi muzey arxivida topilgan Michelangelo rasmida nima tasvirlangan?","answers":{"text":["rasmdor menorani tasvirladi"],"answer_start":[205]},"id":1547}
{"context":"1827 yilda Vengriyalik fizik Anjos Ishtvan Yedlik elektromagnit aylanadigan qurilmalar bilan tajribalar o'tkazishni boshladi, ularni elektromagnit o'z-o'zidan aylanadigan rotorlar deb atadi. Unipolar elektr dvigatelning prototipida (1853 va 1856 yillar orasida qurib bitkazilgan) ham statsionar, ham aylanadigan qismlar elektromagnit edi. U dinamo mashinasi kontseptsiyasini Siemens va Uitstonlardan kamida 6 yil oldin ishlab chiqqan, lekin patent qilmagan, chunki u buni birinchi qilgan odam emas deb o'ylagan. Uning g'oyasi doimiy magnitlar o'rniga rotor atrofida magnit maydoni hosil qiladigan ikki qarama-qarshi joylashgan elektromagnitdan foydalanish edi. Yedlikning ixtirosi o'z davridan ancha oldinda edi.","question":"Vengriyalik fizik Anjos Ishtvan Yedlik Simens va Uitstonlardan 6 yil oldin qanday kontseptsiyani shakllantirgan?","answers":{"text":["dinamo mashinasi kontseptsiyasini"],"answer_start":[341]},"id":1631}
{"context":"Biroq, hozirgi kunda ko'pgina mutaxassislar viruslarni qadimgi organizmlar deb tan olishadi, ehtimol ular hujayra hayoti uchta domenga bo'linishidan oldin paydo bo'lgan. Buni ba'zi virusli oqsillarning bakteriya, arxiya va eukariot oqsillari bilan homologiya ko'rsatmasligi tasdiqlaydi, bu esa ushbu guruhning nisbatan uzoq vaqt ajralganligini ko'rsatadi. Boshqa holatlarda viruslarning kelib chiqishini uchta klassik gipoteza asosida ishonchli tushuntirishning iloji yo'q, bu esa ushbu gipotezalarni qayta ko'rib chiqish va takomillashtirishni talab qiladi.","question":"Viruslarning kelib chiqishini aniqlash uchun qancha klassik gipotezalar mavjud?","answers":{"text":["uchta klassik gipoteza"],"answer_start":[404]},"id":17}
{"context":"Qon donorligi (lat. donare  hadya qilish ) va (yoki) uning tarkibiy qismlari  donorlar tomonidan qon va (yoki) uning tarkibiy qismlarini ixtiyoriy ravishda topshirish, shuningdek, qon va uning tarkibiy qismlarini tayyorlashni tashkil etish va xavfsizligini ta'minlashga qaratilgan tadbirlar. Ro'yxatdan o'tgandan va kichik bir formani to'ldirgandan so'ng, donor tibbiy ko'rikdan o'tadi: barmog'idan qon tekshiriladi va shifokor tomonidan ko'rikdan o'tkaziladi. Bularning barchasi donor joyida amalga oshiriladi va ko'p vaqt talab etilmaydi. Qon topshirishdan so'ng, qon topshirish kuni oxirigacha og'ir jismoniy va sport mashg'ulotlari, og'irliklar ko'tarish, shu jumladan, xarid qilish uchun sumkalarni ko'tarishdan o'zingizni tiyish tavsiya etiladi. Qon topshirish jarayonidan keyingi ikki kun davomida to'liq va muntazam ovqatlanish va kuniga kamida ikki litr suyuqlik ichish tavsiya etiladi: sharbatlar, suv, kuchli bo'lmagan choy (alkogol tavsiya etilmaydi). Ilgari o'tgan kasalliklar, operatsiyalar, protseduralar (shu jumladan abortdan so'ng, homiladorlik va emizish davrida) ga qarab, odam vaqtincha (vaqtincha qarshi ko'rsatma) yoki doimiy ravishda (mutlaqo qarshi ko'rsatma) qon topshirishga qo'yilmasligi mumkin. Qon berish organizmda suyuqlikni yo'qotish va bosimni pasaytiradi, shuning uchun cheklovlar o'rnatilgan.","question":"Qanday qilib lotincha donare?","answers":{"text":[" hadya qilish "],"answer_start":[27]},"id":829}
{"context":"Keyingi 20 yil davomida Italiya terma jamoasi, iste'dodli murabbiylar va Yevropa futbolining haqiqiy yulduzlariga qaramay, hech qachon jahon yoki Yevropa chempioni bo'la olmadi. Bearsot iste'foga chiqqanidan so'ng milliy terma jamoa tarkibini darhol yangilash to'g'risidagi qaror terma jamoa uchun muhim bo'ldi va Italiya yoshlar terma jamoasining trenerlik shtabiga o'n yil davomida rahbarlik qilgan Adzello Vitsiniga murabbiylik lavozimini taklif qilish mantiqiy bo'ldi. Jamoa murabbiyi yosh futbolchilarga ishondi, ular orasida 1986 yilgi Evropa chempionatining kumush medal sovrindorlari - Roberto Manchini, Dzyuseppe Djanini, Janluka Vialli va Roberto Donadoni bor edi. Yoshlar umidlarini oqladi  Italiyaliklar 1988 yilgi Yevro chempionatida qiyin guruhdan birinchi o'rinni egallab chiqib, yarim finalda sovet terma jamoasidan mag'lubiyatga uchradilar, ularning negizini 0:2 hisobida Kiyev dinamochilari tashkil etdilar va Germaniya terma jamoasi bilan uchinchi o'rinni bo'lishdi.","question":"Adzelio Vitsini necha yil davomida murabbiylik shtabi rahbari bo'lgan?","answers":{"text":["o'n yil davomida"],"answer_start":[367]},"id":1281}
{"context":"Aslida, Shumpeter foyda - bu ishlab chiqarishning alohida omili - tadbirkorlik daromadidir, ya'ni foydani, uning so'zlariga ko'ra, tadbirkor yaratgan narsaning qiymat ifodasi, xuddi ish haqi - ishchi yaratgan narsaning qiymat ifodasi kabi. Biroq, foyda va boshqa daromad turlari o'rtasida muhim farq bor: tadbirkorning unumdorligi chegarasi yo'q . Shu sababli, tadbirkorlik foydasi  vaqtinchalik va har bir holatda o'lchami bo'yicha noyob hodisa bo'lib, boshqa tadbirkorlarning daromadiga bog'liq emas, bundan tashqari, tadbirkorlik iste'dodi hech qanday darajada cheksiz bo'linadigan yoki bir xil tovar emas.","question":"Foyda va boshqa daromadlar o'rtasidagi farq nima?","answers":{"text":["tadbirkorning unumdorligi chegarasi yo'q "],"answer_start":[305]},"id":322}
{"context":"Dastlab, muzeyning eng katta xazinalaridan biri Buyuk Britaniyadagi eng yirik kutubxona edi. Britaniya muzeyining o'qish zali 1850-yillardan boshlab alohida rotonda binoda joylashgan bo'lib, u erda Karl Marks va V. va Lenin. XX asrda kutubxonaga Dunxuan shahridan qadimiy bosma kitoblar va buddaviy qo'lyozmalari, Leningraddan Sina kodekslari va hebraistik matnlarning noyob to'plami kiritildi. 1972 yilda Britaniya parlamenti kutubxonani muzeydan ajratib, alohida binoga joylashtirishga qaror qildi. Shunday qilib Britaniya kutubxonasi paydo bo'ldi.","question":"Britaniya muzeyi rotondida kimlar ishlagan?","answers":{"text":["Karl Marks va V. va Lenin"],"answer_start":[198]},"id":1549}
{"context":"So'nggi paytlarga qadar suv to'siqlari, birinchi navbatda daryolar quruq qo'shinlar ning harakatlanishiga jiddiy to'siq bo'lib kelgan. Shu sababli, dushman tomonidan ko'prikni egallab olish yoki uni zabt etish xavfi mavjud bo'lganda uni buzish nafaqat taktik, balki strategik ahamiyatga ega bo'lgan muhim harbiy operatsiyalar bo'lib qolmoqda. O'tish joylari yoki vaqtinchalik ko'priklar o'rnatilishini ta'minlash, shuningdek, ularni armiyalarda tiklash uchun maxsus qo'shinlar turi - saper qismlari yaratilgan bo'lib, ular joylarni jihozlash bo'yicha keng ko'lamli ishlarni bajaradilar.","question":"daryolar rivojlanishga jiddiy to'siq bo'lganlar?","answers":{"text":["quruq qo'shinlar"],"answer_start":[67]},"id":2222}
{"context":"Xromosomalar sonining xaploid (n) xromosomalar to'plamidan ko'p sonli o'zgarishi poliploidiya deb ataladi. Polyploidy tabiatda keng va bir tekis tarqalgan. Poliploid eukariotik mikroorganizmlar  qo'ziqorinlar va suvoqlarning poliploidlari ma'lum, ko'pincha poliploidlar gullar orasida uchraydi, lekin yalang'och urug'li o'simliklar orasida uchraydi. Ko'p hujayrali hayvonlarda butun organizm hujayralarining poliploidiyasi kam uchraydi, garchi ularda ba'zi bir tabaqalashgan to'qimalarning endopoliploidiyasi ko'pincha uchraydi, masalan, sutemizuvchilarning jigarlari, shuningdek, bir qator hasharotlarning ichak to'qimalari, suyuqlik bezlari, malpigye tomirlari.","question":"Tabiatda keng va bir tekis tarqalganmi?","answers":{"text":["Polyploidy"],"answer_start":[107]},"id":1746}
{"context":"Feodosiya Qrimning janubi-sharqida Feodosiya ko'rfazi sohilida va shaharni janubi-g'arbdan qoplaydigan Tepe-Oba silliq qiyaligi yonbag'irlarida joylashgan. Dengiz sathidan 302 metr balandlikda joylashgan tog'lar silsilasi, Ayya burchagidan, Sevastopol yaqinidan, Feodosiya yaqinidagi Muqaddas Ilyos burchagigacha cho'zilgan Qrim tog'larining bosh qirrasini o'z ichiga oladi va dengizga tik loyli qiyalik bilan kesib tashlanadi. So'nggi bir necha yil ichida, Sankt-Iliya burchagi xususiy qurilish olib borilishi tufayli uning chiziqlari sezilarli darajada o'zgardi. Tog'lar silsilasini nomini o'rnatish joyiga qarab, qrimtatar tilidan tarjima qilinadi: Tepe-Oba, tom ma'noda  tog'ning cho'qqisi, ma'noda  tog'larning oxiri. Shaharning shimoliy qismida kam suvli daryo Baybuga oqadi, u Ayvazovskaya temir yo'l stantsiyasi yaqinida dengizga quyiladi.","question":"Qaysi suvsiz daryo Feodosiyaning shimolida joylashgan?","answers":{"text":["Baybuga"],"answer_start":[767]},"id":588}
{"context":"Inqilobiy davrdan oldin, Buninning ko'plab zamondoshlari uni yo'qolib borayotgan aristokratlar uylarini nostalgiya bilan eslaydigan sovuq turmush tarzi yozuvchisi sifatida ko'rishgan. Uning oktyabr voqealariga bag'ishlangan polemik eslatmalari, maqolalari va o'qishlari paydo bo'lishi o'quvchilarga boshqa Buninni  zararli va qichish ((199) ko'rishga imkon berdi, u inqilobni rus isyoni sifatida qabul qildi va uning ishtirokchilari  Besa romanidagi amaldagi shaxslar sifatida. Adabiyotshunos Oleg Mixaylovning so'zlariga ko'ra, Ivan Alekseyevichning o'sha davrda yozilgan ko'plab maqolalari Dostoyevskiy personajlarining monologlariga o'xshash edi ((200). 1920-yillarda emigrant matbuotida Bunin bir tomondan bolşeviklar bilan kelishuvlardan voz kechishni talab qilgan, boshqa tomondan esa oq harakat rahbarlariga yuqori baho bergan maqolalar bilan chiqdi. Yozuvchi General Denikinni shaxsan tanigan va u haqida muloqotda sodda va sodda inson sifatida fikr bildirgan. Admiral Aleksandr Kolchak, Ivan Alekseyevichning ta'kidlashicha, tarixda alohida o'ringa ega: Oltin yozuvlar bilan uning ismi rus yerining yilnomalarida yoziladigan vaqt keladi (92).","question":"Oktyabr voqealariga bag'ishlangan polemik eslatmalar, maqolalar va o'sishmalarning paydo bo'lishidan keyin o'quvchi Buninni qanday ko'rdi.","answers":{"text":["zararli va qichish"],"answer_start":[315]},"id":940}
{"context":"1925 yilda Kalmikiya kengashlarining V syezdi viloyat markazini Elistuga ko'chirish to'g'risida qaror qabul qiladi. 1926 yil 29 aprelda VTSEK qurultay qarorini tasdiqlaydi va RSFSR SNK Kalmuq viloyat ijroiya qo'mitasiga yangi shahar qurilishi uchun zarur yordam ko'rsatishni ko'rsatadi. U 1927 yilda, RSFSR SNK Kalmuq avtonom viloyati markazini Astrakandan Elistonga ko'chirish to'g'risida qaror qabul qilganida boshlangan. Ma'muriy, madaniy, maishiy binolar va turar joylar qurilishiga mablag'ajratildi. 1928 yil 27 mayda viloyatning barcha muassasalari bu yerga ko'chib o'tishi munosabati bilan viloyat ijroiya qo'mitasi Plenumining tantanali ochilishi bo'lib o'tdi. 1930 yil 10 martda VTSEK Prezidiumi Qalmitoq avtonom viloyatining Elista qishlog'ini shaharga aylantirishni, uni shu nomdagi qurilayotgan shahar bilan birlashtirishni qaror qildi.","question":"Viloyat markazini Elistuga ko'chirish qachon qaror qilindi?","answers":{"text":["1925 yilda"],"answer_start":[0]},"id":1519}
{"context":"1415 yilda Portugaliya Afrika sohilida navigatsiya nazoratini o'z qo'liga olishga intilayotgan edi. Infant Enrike (Genrix), keyinchalik Dengizchi laqabini olgan, chunki u o'z hayotini tadqiqot dengiz ekspeditsiyalarini tashkil etishga bag'ishlagan (garchi u o'zi ushbu ekspeditsiyalarda ishtirok etmagan bo'lsa ham), Transshaharo savdosining daromadliligi va istiqbollari haqida yaxshi xabardor edi. Asrlar davomida, G'arbiy Sahro orqali G'arbiy Afrikani O'rta dengiz bilan bog'lagan qullar va oltin olib boruvchi savdo yo'llari Shimoliy Afrikadagi musulmon davlatlar tomonidan nazorat qilingan, ular Portugaliyaga dushman edilar.","question":"Infant Enrike (Genrix) hayotni dengiz ekspeditsiyalarini tashkil etishga bag'ishlagani uchun qanday nomlandi?","answers":{"text":["Dengizchi"],"answer_start":[136]},"id":1614}
{"context":"Sharqiy Evropada Raiffeisen kompaniyasining birinchi sho'ba jamiyati 1987 yilda ochilgan. 2000 yildan keyin guruh Markaziy va Sharqiy Evropada o'z faoliyatini kengaytirdi va 2003 yilda ushbu mamlakatlardagi sho'ba kompaniyalar Raiffeisen International kompaniyasiga birlashtirildi. 2010 yilda Raiffeisen International guruhning asosiy banki Raiffeisen Zentralbank Österreich AG bilan birlashtirildi, yangi bank Raiffeisen Bank International deb nomlandi, o'z navbatida u Raiffeisen Bank Group tarkibiga kiradi. Guruh aktivlarining 295 milliard evrosidan 122 milliard evro 2014 yilda Raiffeisen Bank Internationalga to'g'ri kelgan.","question":"Qizil kompaniyalar birlashgandan so'ng kompaniya qanday nomlandi?","answers":{"text":["Raiffeisen International"],"answer_start":[227]},"id":1756}
{"context":"80-yillarning oxiridan beri. O'nlab rivojlangan mamlakatlar inflyatsiyani maqsadga qo'yishdi. Avval Yangi Zelandiya va Kanada, so'ng Buyuk Britaniya, Finlyandiya, Shvetsiya, Avstraliya va Ispaniya qo'shildi. Rejimin keyingi tarqalishi uni pul-kredit siyosatining yangi standartiga aylantirdi. 2017 yil holatiga ko'ra Xalqaro valyuta jamg'armasi hisoblashicha, 38 mamlakatda, shu jumladan Yaponiya va evro zonasida inflyatsiya maqsadlariga mos rejimlar mavjud. Shveytsariya milliy banki va AQSh Federal zaxirasi o'zlarining 2000 va 2012 yillardagi inflyatsiya maqsadlarini o'z siyosatiga kiritgan pul-kredit siyosati rejimlari noaniq bo'lib qolmoqda. 1997-98 yillardagi Osiyo moliyaviy inqirozidan so'ng, XVF ham shular jumlasidandir. Inflyatsiyaga yo'naltirilgan maqsadlar rivojlanayotgan iqtisodiyotlarda keng tarqalgan. 2017 yil holatiga ko'ra Inflyatsiyaga yo'naltirilganlar orasida rivojlanayotgan iqtisodiyotlarning ulushi 73% ni tashkil etadi va asta-sekin Osiyo mamlakatlari hisobiga o'sishda davom etmoqda.","question":"Qachon bir necha o'nlab rivojlangan mamlakatlar inflyatsiyani maqsadga qo'yishdi?","answers":{"text":["80-yillarning oxiridan beri"],"answer_start":[0]},"id":54}
{"context":"Suv - gidrogen va kisloroddan iborat bo'lgan kimyoviy birikma bo'lib, u barcha ma'lum hayot shakllari uchun zarurdir. Oddiy tushunchalarda suv atamasining faqat suyuq shakl yoki holatlar bilan bog'liqligi bor, ammo modda qattiq holatga (muz) va gaz shaklidagi  suv bug'iga ham ega. Suv Yer yuzasining 71 foizini qoplaydi va asosan okeanlarda va boshqa yirik suv havzalarida to'plangan. Bundan tashqari, taxminan 1,6 foiz suv yer ostidagi suvli gorizontlarda va 0,001 foizga yaqin havoda bug 'va bulutlar (suvning qattiq va suyuq zarrachalaridan hosil bo'lgan), shuningdek, atmosfera yomg'irlari shaklida joylashgan. Okeanlar 97 foiz suvni, muzliklar va qutb qopqog'i taxminan 2,4 foizni, daryolar, ko'llar va hovuzlar qolgan 0,6 foizni tashkil qiladi. Bundan tashqari, Yer yuzida biologik organizmlar va inson tomonidan ishlab chiqariladigan mahsulotlarda juda oz miqdorda suv mavjud.","question":"Yer yuzasining necha foizi suv bilan qoplangan?","answers":{"text":["71"],"answer_start":[301]},"id":376}
{"context":"Tijorat logistikasi moddiy-texnika ta'minoti, transport, ishlab chiqarish, sotish, omborlashni  yagona, uzluksiz jarayon sifatida ifodalaydi va moddiy, axborot, moliyaviy va boshqalarni sinxron boshqarishning bunday tizimlarini ishlab chiqish va joriy etishga qaratilgan. logistika tamoyillari va usullariga asoslangan oqimlar. Tijorat logistikasi konsepsiyasini amalga oshirish quyidagi natijalarga olib keladi: ishlab chiqarish siklini qisqartirish va buyurtmalarni bajarish muddatlarini qisqartirish, materiallar zaxiralarini, tugallanmagan ishlab chiqarish va tayyor mahsulotlarni kamaytirish, shartnoma majburiyatlariga qat'iy rioya qilish, innovatsion jarayonlarning ahamiyatini kuchaytirish va ularning ta'sirini kuchaytirish raqobatchanlik o'sishiga.","question":"Tijorat logistikalari nimaga ta'sir qiladi?","answers":{"text":["raqobatchanlik o'sishiga"],"answer_start":[733]},"id":2806}
{"context":"Provintsiyada Guzodon ko'rfazi bo'ylab dengiz sohili bor, 110 mingdan ortiq ko'llar hududning taxminan 15,6 foizini yoki 101 593 km2 yuzani egallagan. Manitobadagi asosiy ko'llar - Manitob ko'li, Vinnipegosis va Vinnipeg ko'li, dunyodagi o'ninchi eng katta chuchuk suv ko'li (6). Vinnipeg ko'lining sharqiy tomonidagi ba'zi hindular va tayga yerlari YuNESKOning Butunjahon merosi ro'yxatiga nomzod hisoblanadi. Provintsiyaning eng yirik daryolari  Red-Rivver, Assiniboyn, Nelson, Vinnipeg, Hays, Uaytshell va Cherchill. Provintsiyaning aholi yashaydigan janubiy qismidagi katta hududlar bir vaqtlar tarixdan oldingi Agassis muzli ko'lining bir qismi bo'lgan. Ushbu mintaqada, xususan, Red River vodiysida, joylar tekis va unumli; chekka hududda orqaga chekinayotgan muzliklar tomonidan qoldirilgan tepalik va toshli uchastkalar mavjud ((8) ((9).","question":"Manitobada necha ko'l bor??","answers":{"text":["110 mingdan ortiq"],"answer_start":[58]},"id":1667}
{"context":"Trolleybus so'ziingliz tilidan olingan. trolibusi. Ushbu inglizcha nom, versiyalardan biriga ko'ra, trolley amerikaliklarning kombinatsiyasi sifatida paydo bo'lgan (tramvay vagoni  sr. Britlar Streetcar, tram) va inglizcha bus (avtobus)  birinchi trolleybuslar jamoatchilik tomonidan avtobus va tramvay vagonining gibridlari sifatida qabul qilingan (Rus tilidagi dastlabki nashrlarda trolleybus relsiz tramvay sifatida tavsiflangan). Boshqa versiyaga ko'ra, bu kombinatsiyada trolley so'zi aravacha ma'nosida ishlatiladi va dastlabki trolleybuslarda ishlatiladigan simlar bo'ylab siljiydigan aravacha shaklidagi tok olish vositasiga havola qiladi, bu keyinchalik trolley atamasining o'ziga jalb qilinishiga olib keladi.","question":"Bu so'z inglizchadan olingan. Trolley avtobusida?","answers":{"text":["Trolleybus so'zi"],"answer_start":[0]},"id":1252}
{"context":"Ko'p mutaxassisliklar talabgorlarga ilmiy darajani muayyan dissertatsiyaning ustun mavzusiga qarab bir nechta fan sohalari bo'yicha berishga yo'l qo'yadi. Masalan, 02.00.04 (fizik kimyo) mutaxassisligi bo'yicha fizika-matematika, texnika yoki kimyo fanlari nomzodi darajasi berilishi mumkin. Biroq, dissertatsiya mutaxassisliklari va fan tarmoqlari sonidan qat'i nazar, bitta dissertatsiya  bitta fan sohasi tamoyiliga rioya qilinadi. Shuningdek, muayyan dissertatsiya kengashi, sohaga qarab, berilgan darajalar nomenklaturasi bilan cheklangan bo'lishi mumkin.","question":"Fizik kimyo mutaxassisligi qanday kodga ega?","answers":{"text":["02.00.04"],"answer_start":[164]},"id":1820}
{"context":"Aniqki, bank bo'lmagan kredit tashkiloti to'lov bank bo'lmagan kredit tashkiloti to'lov bilan taqqoslaganda, ruxsat etilgan operatsiyalar doirasi torroq. To'lov NNTni tashkil etishning asosiy maqsadi  bank to'lov agentlari bo'lgan yuridik shaxslarga pul mablag'larini o'tkazish bo'yicha operator funksiyalarini bajarish, shuningdek hisob-kitob-kassa xizmati ko'rsatish bo'lishi mumkin. Yaʼni, To'lov nobank kredit tashkiloti, avvalo, darhol, elektron, mobil va hokazolarni tashkil etish doirasida, bank hisob raqamlarini ochmasdan pul mablag'larini o'tkazishning xavfsiz tizimini ta'minlashi kerak. to'lovlar.","question":"NNT qisqartmasi qanday shifrlanadi?","answers":{"text":["nobank kredit tashkiloti,"],"answer_start":[400]},"id":350}
{"context":"Sovet Ittifoqi davrida 1922 yildan 1987 yilgacha SSSR Davlat mehnat jamg'arma kassalari tizimi faoliyat ko'rsatgan, u 1922 yildan 1963 yilgacha SSSR Moliya vazirligiga, 1963 yildan esa SSSR Davlat bankiga bo'ysungan. 1987 yilda SSSRda bank islohotlari doirasida Davlat mehnat jamg'arma kassalari tizimi qayta tashkil etildi va SSSR mehnat jamg'armalari va aholini kreditlash banki (SSSR jamg'arma banki) tashkil etildi. 1990 yil 13 iyulda RSFSR Oliy Sovetining qarori bilan SSSR jamg'arma bankining Rossiya respublika banki RSFSR mulki deb e'lon qilindi.","question":"Qaysi davrda mehnat jamg'arma kassalari SSSR Moliya vazirligiga bo'ysunardi?","answers":{"text":["1922 yildan 1963 yilgacha"],"answer_start":[118]},"id":1460}
{"context":"Davriy nashrlar (jurnallar, almanaxlar, gazetalar) tiraji ham uncha katta bo'lmagan. XIX asr boshida jurnalning o'rtacha tiraji 500 nusxani tashkil etgan bo'lsa, faqatgina \"O'qish uchun kutubxona\", \"Shimoliy asalari\" yoki \"Vatan yozuvlari\" kabi ba'zi jurnallar 35 mingga yetgan. XIX asrning ikkinchi yarmida tirajlar asta-sekin oʻsdi: qalbaki jurnalning oʻrtacha tiraji 35 ming. nusxalari, nozik  50 minggacha, gazetalar  25 minggacha ((2). Ushbu davrda adabiyotning asosiy ommalashtiruvchisi jurnallarga kitob ilovalari bo'ldi, ularning nashrlari, masalan, Vatan, 120 mingga yetdi.","question":"XIX asrning ikkinchi yarmida qalin jurnalning tiraji qancha edi?","answers":{"text":["35 ming. nusxalari"],"answer_start":[370]},"id":766}
{"context":"1976 yildan 2011 yilgacha Dnepropetrovsk 1 milliondan ortiq aholisi bo'lgan shahar edi. 1976 yilda shahar aholisi 1 millionga yetib, SSSR parchalanishiga qadar o'sishda davom etdi, 1992 yilda tarixiy maksimal darajaga yetdi, bu vaqtda shaharda 1 189 900 kishi yashardi, shundan so'ng 2002 yilni istisno qilib, shahar chegaralariga ilgari tugatilgan shahar turiga ega bo'lgan Tarom posyolkasi kiritildi, shundan so'ng 2001 yilgi aholini ro'yxatga olish bo'yicha shahar aholisi 1 065 008 kishidan 2003 yilga kelib 1 069 106 kishigacha o'sdi. Shunga qaramay, 2011 yilda shahar aholisi 1 004 853 kishiga, 2012 yilda esa 999 577 kishiga kamaydi.","question":"1992 yilda Dnepropetrovskda qancha kishi yashardi?","answers":{"text":["1 189 900 kishi"],"answer_start":[244]},"id":1585}
{"context":"22 000 yil oldin Shimoliy-G'arbiy Yevropada asta-sekin issiqlik boshlanar ekan, muzlatilgan yer va Alp muzlatgichlari eriy boshladi va bahorda kuz-qish qor qoplamasi eriy boshladi. Erigan massaning katta qismi Reyn va uning quyi oqimi davom etishiga to'g'ri keladi. Tez issiqlanish va o'simlik o'sishi, kamdan-kam o'rmonlar paydo bo'lishiga qadar 13000 yil oldin boshlangan. 9 000 yil oldin Yevropa butunlay o'rmon bilan qoplangan edi. Butunjahon miqyosida muz qoplamasi kamayishi okean suv darajasini ko'tardi, bu esa La-Mansh va Shimoliy dengizni yana suv bosdi. Suvning suvi, okeanlar va quruqliklarning to'kilishi bilan birga, Evropaning sobiq qirg'oqlarini to'ldirib yubordi.","question":"Yevropada oxirgi muz davridan beri asta-sekin isish qachon boshlangan?","answers":{"text":["22 000 yil oldin"],"answer_start":[0]},"id":3054}
{"context":"Biroq, 2014 yil aprel oyida Rossiya Davlat dumasi blogerlar va ijtimoiy tarmoqlarning mashhur foydalanuvchilarini ommaviy axborot vositalariga tenglashtiradigan qonunni qabul qildi. 1 avgust 2014 yildan boshlab, har kuni 3000 dan ortiq kishi tashrif buyuradigan mualliflarning maxsus reyestri tashkil etiladi. Shundan so'ng, ushbu talabga javob beradigan bloggerlar, ularning sayti ro'yxatga olinganidan so'ng, ular joylashtirilgan ma'lumotlarning ishonchliligini tekshirishlari, saylovoldi kampaniyasi qoidalariga rioya qilishlari va nashrlarini yosh toifasiga qarab belgilashlari kerakligi haqida xabardor qilinadi. Bundan tashqari, blogerlarga axloqsiz so'zlarni ishlatish, ekstremistik materiallar va pornografiyani tarqatish taqiqlanadi. Qonun buzilgan taqdirda 10 mingdan 30 minggacha jarima nazarda tutiladi. rub. bilan jismoniy shaxslar uchun va 50 mingdan 300 minggacha rub. bilan yuridik mutaxassislar uchun.","question":"Mualliflar maxsus reyestri qachon tashkil etilgan?","answers":{"text":["1 avgust 2014"],"answer_start":[182]},"id":1690}
{"context":"Biroq, transgen soya navlarining AQShda keng joriy etilishi ushbu ekinning o'rtacha hosildorligiga sezilarli ta'sir ko'rsatmadi. AQShda soya mahsuloti, 1996 yildan beri genetik modifikatsiya qilingan navlar ulushi o'sishiga qaramay, RR soyasidan oldin bo'lgan darajada o'smoqda. Bundan tashqari, Yevropa mamlakatlarida faqat klassik seleksiya orqali yaratilgan navlardan foydalanadigan soya mahsuloti AQShda soya mahsulotidan deyarli farq qilmaydi. Ba'zi hollarda, gen modifikatsiyalangan soya navlari, odatdagi soya navlariga nisbatan hosildorligi pasayishi ham kuzatilgan. Fermerlar uchun RR soyaning jozibadorligi, avvalo, uni etishtirish osonroq va arzonroq bo'lgani, chunki begona o'tlarni yanada samarali boshqarish mumkin.","question":"Qaysi mamlakatlarda soya mahsuloti AQSh soya mahsulotidan deyarli farq qilmaydi?","answers":{"text":["Yevropa"],"answer_start":[296]},"id":2876}
{"context":"Remisssiya davrida Vinsent uni ishini davom ettirish uchun ustaxonasiga qaytarishni so'radi, ammo Arl aholisi shahar meriga ariza yozib, rasmxonani qolganlardan ajratishni so'radilar. Van Goghga Arldan uzoq bo'lmagan Sent-Remi-de-Provansdagi Saint-Pol ruhiy kasalliklar shifoxonasiga borishni taklif qilishdi va Vinsent 1889 yil 3 mayda u erga keldi. U yerda u bir yil yashab, yangi rasmlar ustida tinimsiz ishladi. Bu vaqt ichida u yuz ellikdan ortiq rasm va yuzga yaqin rasm va akvarel yaratgan. Ushbu davrda natürmortlar va landshaftlar asosiy ranglarga aylanadi, ularning asosiy farqlari juda kuchli asab va dinamika (Yulduzli tun, 1889, Zamonaviy san'at muzeyi, Nyu-York), kontrast ranglarni taqqoslash va  ba'zi hollarda  yarim ranglardan foydalanish (Oliva bilan landshaft, 1889, J. G. bilan Uitney, Nyu-York; Kiprlar bilan bug'doy maydoni, 1889, Metropoliten muzeyi, Nyu-York).","question":"Vinsentning remisiyasi davrida shahar aholisi Arl shahrining meridan nima so'radi?","answers":{"text":["rasmxonani qolganlardan ajratishni"],"answer_start":[137]},"id":1241}
{"context":"Ko'pchilik rakkalar o'z farzandlarini boqishga odatlangan, ammo ba'zilari shunchaki tuxumlarini suvga tashlaydilar. Ko'pincha, o'tkirlar tuxum qoplari (qora oyoqlarga xos) yoki uzun iplar shaklida tuxumlarni jinsiy teshiklarga yopishtirilgan holda chiqarib yuboradilar. O'n oyoqlilar tuxumni qorin bo'g'inlariga yopishadi. Perakaridlar, qalqonlilar, jabroyoq va ko'plab teng oyoqlilarda karapaks va ko'krak oyoqlaridan chiqariladigan sumka (marsupium) hosil bo'ladi. Ko'pgina nozik pansionatli va krili rakkalar sut oyoqlari orasidagi tuxumlarni to'kib chiqaradi. Karpoidlarning ayollari tuxum ko'tarmaydilar, lekin ularni qatorlar bo'yicha toshlar va boshqa narsalarga qo'yadilar.","question":"Kim tuxumlarni jinsiy o'tkirliklarga yopishtirilgan tuxum qoplari (qora oyoqlarga xos) yoki uzun iplar shaklida chiqaradi?","answers":{"text":["o'tkirlar"],"answer_start":[127]},"id":1340}
{"context":"Oqshinning tubiga ko'plab vulqon orollari joylashgan. Ba'zilari ketma-ket, davomiy ravishda o'zgarib turadigan zanjirlarda joylashgan. Bunday suv osti siljishining klassik namunasi Gavayi suv osti siljishi bo'ldi. U okean yuzidan Gavayi orollari shaklida ko'tariladi, ularning shimoli-g'arbida doimiy ravishda o'sadigan suv osti tog'lar zanjiri bor, ularning ba'zilari, masalan, Midway atolli, yuzaga chiqadi. Gavayidan 3000 km uzoqlikda zanjir shimolga biroz burilgani sayin Imperatorlar silsilasi deb nomlanadi. U Aleut orollari bog'i oldida chuqur suvli jelovkada to'xtab qoladi.","question":"Ko'plab vulqon orollari qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Oqshinning tubiga"],"answer_start":[0]},"id":647}
{"context":"Bakteriyalarning aksariyati (aktinomitsetlar va ipli sianobakteriyalardan tashqari) bitta hujayrali. Hujayralar shakliga ko'ra ular dumaloq (kokkalar), tayoqcha (bacillar, klostridiyalar, psevdomonlar), burma (vibryonlar, spirillalar, spiroketalar), kamdan-kam hollarda  yulduzli, tetraedr, kub, C yoki O shaklida bo'lishi mumkin. Suvratga yopishish, harakatlanish, ozuqalarni yutish kabi bakteriyalarning qobiliyatlari shaklga bog'liq. Masalan, oligotroplar, ya'ni o'rta muhitda oziq moddalari past bo'lgan bakteriyalar, masalan, o'sishlarni hosil qilish orqali sirtning hajmga nisbatini oshirishga intiladilar (t. n. o'lchash o'tish).","question":"Bakteriyalarning qaysi xususiyatlari ularning shakliga bog'liq?","answers":{"text":["Suvratga yopishish, harakatlanish, ozuqalarni yutish"],"answer_start":[331]},"id":2092}
{"context":"Hozirgi vaqtda asteroid faqat kamida 4 ta qarama-qarshilikda bir necha marta kuzatilganidan so'ng tartib raqamiga ega bo'ladi. Orbitalari hali aniq ma'lum bo'lmagan asteroidlar qarshi bilan belgilanadi. Bu qoidaga qadimda rioya qilish shart emas edi va ba'zi asteroidlar raqamlangan, ammo yo'qolgan. Bu kabi ob'ektlarning barchasi hozirda qayta ochilgan; eng oxirgi asteroid (719) Albert 2000 yilda. Shunday qilib, o'z raqamlariga ega bo'lgan barcha kichik sayyoralar hozirda aniq ma'lum orbitga ega.","question":"Orbitalari hali aniq bo'lmagan asteroidlarni qanday belgilash mumkin?","answers":{"text":["qarshi"],"answer_start":[177]},"id":1632}
{"context":"Ilmiy safarga chiqish huquqiga ega bo'lganidan so'ng, Mommzen 4 yil davomida Italiya bo'ylab sayohat qilib, miloddan avvalgi I ming yillikka tegishli tarixiy manbalarni o'rganadi va nusxa ko'chiradi. e. bilan Tadqiqot natijalari bo'yicha u maqolalar seriyasini nashr etdi, bu esa uning nomini ilmiy doiralarda mashhur qildi va boshlangan ishini davom ettirishga imkon berdi. Bir necha safarlar davomida, avval yolg'iz, keyin do'stlari va shogirdlari bilan birga, Mommzen Qachonlardir Rim tarixiga oid 100 mingdan ortiq hujjatlarni to'pladi, qayta ishladi va tizimlashtirdi  ularning nashri 1863 yilda boshlangan va 20 jildda joylashtirilgan.","question":"Mommsen nimalarni nashr etdi?","answers":{"text":["maqolalar seriyasini"],"answer_start":[240]},"id":299}
{"context":"Piklar Shotlandiyaning markaziy va shimoliy qismida, Fert-of-Fort ko'rfazidan shimoliy tomonda yashagan. Piklar Britaniyaning janubida doimiy ravishda hujumlar uyushtirishgan; 360-yillarda Londongacha yetib borgan. Dastlab piktlar qabilalar ittifoqidan iborat bo'lgan, VI asrga kelib bir nechta davlat tuzilmalari shakllangan, keyinchalik ular Piktlar Qirolligiga birlashgan. VI asrda irlandiyalik missioner Kolumb piklarni xristianlikka o'tkazdi. Pikt davlatining gullashi VIII asrda, piktlar inglizlarning shimolga (Nextansmer 685-yilgi jangda) kirib kelishini to'xtatishga muvaffaq bo'lganidan so'ng, keyinchalik esa g'arbdan skotlarning hujumini to'xtatishga muvaffaq bo'lganidan so'ng sodir bo'ldi.","question":"Bir nechta Pikt davlat tuzilmalari nimaga birlashdi?","answers":{"text":["Piktlar Qirolligiga"],"answer_start":[344]},"id":894}
{"context":"Avstraliya (lat. austrālis  janubiy )  Yerning Sharqiy va Janubiy yarim sharlarida joylashgan qit'a. Qitʼaning butun hududi Avstraliya Ittifoqi davlatining asosiy qismi hisoblanadi. Qitʼa Avstraliya va Okeaniya olamining bir qismiga kiradi. Avstraliyaning shimoliy va sharqiy qirg'oqlari Tinch okeanining dengizlari bilan yuvilgan: Arafur, Koral, Tasman, Timor dengizlari; g'arbiy va janubiy  Hind okeani. Avstraliyaga yaqin joylarda Yangi Gvineya va Tasmaniya kabi yirik orollar joylashgan. Avstraliyaning shimoli-sharqiy qirg'og'i bo'ylab 2000 km dan ortiq dunyodagi eng katta marjon riflari  Buyuk Baryer Rif joylashgan.","question":"Avstraliyaning shimoli-sharqiy sohili bo'ylab 2000 km dan ortiq cho'lni o'z ichiga olgan qaysi marjon qoyagi bor?","answers":{"text":["Buyuk Baryer Rif"],"answer_start":[595]},"id":1443}
{"context":"Qadimda Evripidga tegishli 92 ta pyesadan 80 tasi qayta tiklanishi mumkin. Bizga ularning 19 fojialari yetib kelgan, ulardan Resni kechroq shoir yozgan deb hisoblanadi, va Cyclops satiraviy dramasi ushbu janrning yagona saqlanib qolgan namunasi hisoblanadi. Evridning qadimgi dramalarining eng yaxshilari biz uchun yoʻqolgan; saqlanib qolgan uvenkalardan faqat Ippolit boʻlgan. Saqlangan pyesalar orasida eng erta  Alkest (var. nomi: Alkesta, Alkestida ), kechiktirilganlarga esa Avlidadagi Ifigeniy va Vakxankalar kiradi.","question":"Evripidning qancha fojialari hozirgi kungacha saqlanib qolgan?","answers":{"text":["19"],"answer_start":[90]},"id":100}
{"context":"Sevilyada kamida sakkizta mashhur operaning harakatlari sodir bo'ladi (Ispan Vikipediyasi 150 ta operani ko'rsatadi): Don Juan va Figaroning to'yi, Verdining taqdir kuchi, Fidelio Betxoven, Karmen Biz, Prokofyevning monastirida turmush qurishi, Rossinining Sevilya sartaroshasi va Sevilya sartaroshasi, yoki Paisielloning foydasiz ehtiyotkorlik, Sevilya sartaroshining mavzusiga I. Ha, shunday. Q. Q. Shultz, N. Izuar va boshqalar Shahar Arturo Peres-Reverte tomonidan yozilgan \"Damblar uchun teri\" romanida yoki \"Sevilya ishtirokchiligi\" va \"Sevilya yulduzi\" Lop de Veganing fojiasida, \"Bajarilmaydigan Missiya 2\" filmining harakatlari Sevilyada boshlanadi.","question":"Ispaniya Vikipediyasiga ko'ra, Sevilyada qancha operaning voqealari sodir bo'ladi?","answers":{"text":["150 ta operani ko'rsatadi"],"answer_start":[90]},"id":232}
{"context":"XIX asr o'rtalarida Osiyo-Tinch okeani mintaqasida Rossiya imperiyasi va Amerika Qo'shma Shtatlari (Rossiya o'sha paytda Shimoliy Amerika Qo'shma Shtatlari deb nomlangan, qisqartirilgan  SSSR) ning ta'siri uchun raqobat boshlanadi. 1639 yildan beri chet elliklar uchun yopiq bo'lgan Yaponiya rus-amerika raqobatining asosiy obyektiga aylandi. Chet elliklarning Yaponiya hududiga kirishi o'lim jazosi bilan jazolanadi va faqatgina 1641 yildan boshlab xitoy va gollandiya kemalari uchun kichik istisno  ularga Nagasaki portiga savdo uchun kirishga ruxsat berildi. Rossiya ham, Amerika ham o'z mahsulotlari uchun Yaponiyani bozor sifatida olishni juda xohlashdi va ular deyarli bir vaqtning o'zida Yaponiyaga o'zlarining dengiz eskadrlarini jo'natishdi, bu esa yaponlarni Rossiya va Amerika savdo kemalarini kirishga majbur qilishdi. Rus eskadrasini vitse-admiral Yevfimiy Vasiyevich Putyatin, amerikalik  kommodor Metyu Perri boshqargan. Rus ekspeditsiyasi nafaqat Yaponiya bilan siyosiy va savdo munosabatlarini o'rnatish uchun, balki Shimoliy Amerikadagi rus mulklarini tekshirish uchun ham jihozlangan edi.","question":"Yaponiya qaysi yildan boshlab chet elliklar uchun yopilgan?","answers":{"text":["1639"],"answer_start":[232]},"id":1845}
{"context":"1980-yillarda musiqa sahnasida bir nechta mashhur sint-pop guruhlari paydo bo'ldi. Ularning aksariyati AQShda e'tiborsiz qoldi, garchi Yevropa va Lotin Amerikasida muayyan tijorat muvaffaqiyatiga ega bo'lsalar ham. Bu vaqtda sint-pop to'g'ridan-to'g'ri Yangi to'lqin (New Wave) postpunk bilan bog'liq bo'lib, ritmik, yengil elektron musiqa edi. Shu munosabat bilan, ko'pincha 1980-yillarning bosh va o'rtalarida musiqada sintezator tovushini faol ishlatadigan (masalan, Pet Shop Boys va Depeche Mode), shuningdek, mashhur yangi romantiklar to'lqini (Spandau Ballet, Duran Duran, Talk Talk va boshqalar) keng ma'noda sintit-pop deb ataladi. Biroq, bu ta'rif faqat sintepopning dastlabki davrida to'g'ri keladi.","question":"Qayerda sint-pop guruhlari tijorat jihatdan muvaffaqiyatli bo'lgan?","answers":{"text":["Yevropa va Lotin Amerikasida"],"answer_start":[135]},"id":2226}
{"context":"Lord-spiker lavozimi 2003 yilda lord-kanzler vazifalarini boʻlish toʻgʻrisida qaror qabul qilingandan soʻng (dastlab lord-kanzler lavozimi bekor qilinishi kerak edi) paydo boʻldi. Lordlar palatasining maxsus qo'mitasi palata raisining yangi lavozimi, shu jumladan uning nomi to'g'risidagi masalani o'rgandi. Qo'mita tavsiyasiga ko'ra, lavozim  lord-spiker  deb nomlandi, chunki bu nom avvalroq reglamentlar va ma'lumotnomalarda ishlatilgan edi. Lordlar palatasining lord spikeri palata a'zolari tomonidan saylanadi va siyosiy jihatdan beg'araz bo'lishi kerak. 2006-yil iyulgacha Lordlar palatasining raisi vazifasini Lord-kanselyer bajargan. 2005 yilgi konstitutsiyaviy islohot aktiga muvofiq Lordlar palatasi spikeri lavozimi (shuningdek, aktda nomlanishi belgilangan) alohida lavozimga aylandi, shu bilan ushbu lavozimni lord-kanslerdan boshqa birov egallashi mumkin. Lord-kansler qonun qabul qilinganidan boshlab qonun kuchga kirguniga qadar  o'tish davrida Lordlar palatasi spikeri vazifasini bajarishda davom etdi. Birinchi lord-spiker baronessa Xelen Valeri Xayman bo'lgan. Hozirgi lord-spiker  baronessa Frensis DSouza  lavozimini 2011 yil 1 sentabrda egallab oldi.","question":"Qo'mita tavsiyasiga ko'ra, yangi palata raisi lavozimi qanday nomlandi?","answers":{"text":[" lord-spiker "],"answer_start":[343]},"id":2859}
{"context":"2011 yilda Venadagi yuridik fakultet talabasi Maks Shrems Facebook kompaniyasidan shaxsiy fotosuratlari, yozishmalari, o'chirilgan xabarlari, sobiq do'stlari nomlari bo'lgan optik ma'lumotlar manbaida maxfiy ma'lumotlarni taqdim etishiga erishdi. PDF faylida o'quvchi haqida 1200 sahifali ma'lumotlar mavjud bo'lib, u saytda uch yildan ortiq vaqt davomida bo'lgan. Shrems Venada Facebookga qarshi jamoaviy da'vo arizasini kiritdi. Ushbu da'vo PRISM dasturi bo'yicha Facebook kompaniyasining NSA bilan hamkorligi jihatlariga daxldor. Ushbu da'voga dunyoning 100 mamlakatidan 60 000 dan ortiq kishi qo'shildi. Agar da'vo qanoatlantirilgan bo'lsa, ushbu norozilik aksiyasini qo'llab-quvvatlagan har bir kishi 500 evro miqdorida zararni qoplash huquqiga ega bo'ladi.","question":"Max Schrems qaysi kompaniyaga murojaat qilib, maxfiy ma'lumotlarni optik vosita orqali taqdim etishini so'ragan?","answers":{"text":["Facebook"],"answer_start":[58]},"id":2310}
{"context":"Taraqqiyot davri eski mualliflarni yangi hayotga tiriltirdi, klassikizm esa XVII-XVIII asrlarni qamrab oldi. ularning obro'sini tan oldi. Kanonlar Aristotelning Poetika va Horatsioning Pisonlarga maktubi bo'ldi. Bu asar XVI asrdan XVIII asrgacha boʻlgan bir qator asarlarga tashqi namunasi boʻlib xizmat qildi. Italiya, Ispaniya, Frantsiya, Ingliz, Rus (Tredyakovskiy, Sumarokov va boshqalar). Shu yerda  maktab piitiklari, so'zlar nazariyalari va boshqalar uchun bir qator umumiy joylarning birlamchi manbalaridan biri hisoblanadi. p. bo'yicha","question":"Qaysi mualliflar Renesans davrida yangi hayotga tirildi?","answers":{"text":["eski"],"answer_start":[17]},"id":1779}
{"context":"Qadoqlash uzluksiz usulda sterilizatsiyalash gidrostatik minorali sterilizatorlarda amalga oshiriladi. Shishalarga qadoqlangan mahsulot sterilizatorning birinchi minorasiga beriladi, u erda 86±1 °C gacha isitib yuboriladi. Ikkinchi minorada mahsulot 115125 °C gacha isitib, shisha hajmiga qarab 2030 daqiqa saqlanadi. Sterilizatorning uchinchi minorasida shishalar 65±5 °C, to'rtinchi minorada 40±5 °C gacha sovutiladi. Keyinchalik sovutish mahsulot saqlanadigan kamerada amalga oshiriladi. Bosh sterilizatorda ishlov berishning butun sikli taxminan 1 soatni tashkil etadi. Bunday sut ishlab chiqarilganidan so'ng 2 oydan ortiq bo'lmagan vaqt davomida 120 °C haroratda saqlanadi.","question":"Sutni qadoqlashning uzluksiz usuli qayerda amalga oshiriladi?","answers":{"text":["gidrostatik minorali sterilizatorlarda"],"answer_start":[45]},"id":1032}
{"context":"Xose Vinyals (ispancha José Vinials) - ispan tilida soʻzlashuvchi. José Viñals Iñiguez; tug'ilgan. 20 iyun 1954 yil, Madrid, Ispaniya)  2016 yil dekabridan Standard Chartered boshqaruvining raisi, bundan oldin Xalqaro valyuta fondida moliyaviy maslahatchi va kapital bozorlari departamenti direktori bo'lib ishlagan. 25 yil Ispaniyaning Bankida ishlagan, shu jumladan 2006 yildan 2009 yilgacha boshqaruvchi o'rinbosari bo'lgan. Shuningdek, u Yevropa Markaziy bankining Xalqaro munosabatlar qo'mitasi raisi va Ispaniyadagi omonatlarni kafolatlash jamg'armasi raisi bo'lgan. Taʼlim: Valensiya universiteti (iqtisodiyot boʻyicha bakalavr darajasi), London iqtisodiyot va siyosiy fanlar maktabi (iqtisodiyot boʻyicha magistr darajasi), Garvard universiteti (doktorlik darajasi).","question":"Xose Vinyals Ispaniya bankida necha yil ishlagan?","answers":{"text":["25 yil"],"answer_start":[317]},"id":1815}
{"context":"Ko'pgina hayvonlar o'simliklar bilan birga evolyutsiya bo'lgan. Ko'pgina hasharotlar gullarni polen yoki nektar shaklidagi oziq-ovqat evaziga changlaydilar. To'rt oyoqli hayvonlar mevalarni yeydilar va urug'larni najas bilan tarqatadilar. Ko'pchilik o'simliklar turlari turli xil qo 'ziqorinlar (mikoriza) bilan simbioz rivojlangan. Mushuklar o'simliklarga tuproqdan suv va mineral moddalarni olishda yordam beradi, o'simliklar esa fotosintez natijasida hosil bo'lgan uglevodorodlar bilan ta'minlaydi. Shuningdek, simbiotik  endofitlar qo'ziqorinlari mavjud bo'lib, ular o'simliklar ichida yashaydi va mezbon organizmning o'sishiga yordam beradi.","question":"Simbiotik qo'ziqorinlar nima deb ataladi?","answers":{"text":["endofitlar"],"answer_start":[525]},"id":1019}
{"context":"Portretda haykal tasvirlanishi mumkin, haykalning byusti - bu model bilan ko'rinmas muloqot olib boradigan atributga aylanadi. Inson va haykalning o'rtasidagi bog'liqlik ularning o'rtasidagi ma'naviy aloqani ko'rsatadi. aniq shaxs xususiyatlariga ega bo'lishi mumkin bo'lgan egizak haykal, bir vaqtning o'zida turli xil tartibdagi chuqur his-tuyg'ular va fikrlar uchun  aniq, ushbu personajga tegishli bo'lgan olamning taqdirlarigacha xizmat qiladi. (...) Ushbu kontekstda haykaltaroshlik kumiri, fikrlashning boshlang'ich nuqtasi bo'lib, his-tuyg'ular mavzusini materializatsiya qilish, tasviriy vositalar bilan yaratilgan vaziyatni tushuntirish va aniqlashtirish sifatida ko'rib chiqilishi mumkin.","question":"Nima uchun haykal?","answers":{"text":["turli xil tartibdagi chuqur his-tuyg'ular va fikrlar uchun"],"answer_start":[310]},"id":433}
{"context":"Rim imperiyasi qulaganidan so'ng Trento bir necha bor davlat mansubligini o'zgartirdi: shahar ostgotlar, langobardlar, frank Karolinglar imperiyasi qiroliklarining tarkibiga kirdi. 961 yildan Trento Muqaddas Rim imperiyasi tarkibiga kiritildi. 1027da imperator Konrad II Trent episkopligini tashkil etdi, unga Janubiy Tirolda keng yer egaliklarini va egalik qiluvchi knyazlik maqomini berdi. Vaqt o'tishi bilan, ammo, episkoplikning ta'siri pasayib, hududning dunyoviy feodallariga, avval Merana dukeslariga, XIII asrdan boshlab esa Tirol graflariga o'rin berdi. Shu bilan bir vaqtda episkoplar egalik qilgan hududlarda ishlab chiqarishning ko'tarilishi boshlandi: Monte-Kalisio viloyatida kumush konlarini sanoat yo'li bilan qazib olish boshlangan. Trent shahri shahri shohi Federiko Vanga Alp mintaqasida birinchi bo'lib konchilik kodeksini chiqargan.","question":"Qaysi yilda imperator Konrad II Trent episkopligini asos solgan?","answers":{"text":["1027"],"answer_start":[244]},"id":1221}
{"context":"Fischer yorug'lik va shovqinlarga nisbatan yuqori sezgirlikka ega edi. Mas'uliyatli partiya oldida uning sekundanti raqiblar o'tirgan sahnani yorug'ligini tekshirib turardi. Agar vertikal turgan qalamdan shaxmat stoliga soya tushsa, yorug'lik yetarlicha bo'lmagan deb topildi. Boris Spasskiy Fischerning quloqlarini lokatorlar deb atagan. To'plamlardan biri o'tkazilayotganda, bo'sh zalning orqa qatorida ikki qiziqqan shaxmatchi bir-birlariga bir necha so'zlarni aytishdi. Fisher shu paytda harakatni o'ylayotganda, lekin chalg'idi, hakamga qarab, g'azablanib dedi: Zal shovqinli (7)","question":"Qaysi yorug'lik yetishmayotgan edi?","answers":{"text":["Agar vertikal turgan qalamdan shaxmat stoliga soya tushsa"],"answer_start":[174]},"id":2280}
{"context":"Siklonlardan farqli o'laroq, antitsiklonlar odatda siklonlardan kattaroq bo'lib, past meteorologik faollik va zaif shamollar bilan tavsiflanadi. Antisiklonlar ko'pincha siklon orqasidan o'tayotgan sovuq havo zonalarida shakllanadi. Bunday antitsiklonlar sovuq deb ataladi, ammo ular o'sishi bilan atmosfera yuqori qatlamlaridan havo siklonga tushadi (2-5 km), bu esa haroratning oshishiga va iliq antitsiklon hosil bo'lishiga olib keladi. Antisiklonlar juda sekin harakatlanadi, ko'pincha subtropik siljish yaqinidagi antitsiklonlar bo'lagiga to'planadi, garchi ularning ko'pchiligi o'rtacha kenglikdagi g'arbiy shamollar zonasida qolsa ham. Bunday antitsiklonlar odatda shamollarni ushlab turadi va shuning uchun blokirovka qiluvchi antitsiklonlar deb nomlanadi ((32).","question":"Sayyoramizning qaysi joylarida ko'plab antitsiklonlar qolmoqda?","answers":{"text":["o'rtacha kenglikdagi g'arbiy shamollar zonasida"],"answer_start":[583]},"id":1156}
{"context":"Bunin prozachi Ivan Shmelevni ko'chirish uchun ham choralar ko'rdi. Adabiyotchilarning yaqinlashuvi inqilobdan keyingi davrda sodir bo'ldi, chunki ular ikkalasi ham Odessa gazetasi bilan hamkorlik qilishdi Janubiy so'z. Rossiyadan ketayotganida Bunin Shmelevdan uning kitoblarini chet elda nashr etish uchun ishonchnoma oldi. 1923 yilda Shmelev Fransiyaga ko'chib o'tadi va bir necha oy davomida  Ivan Alekseyevichning talabiga binoan  Grasdagi villasida yashadi; u erda u \"Odamlar quyosh\" (288) kitobi ustida ishlagan. Ularning munosabatlari ba'zan tengsiz bo'lgan, ko'p hollarda ular raqiblar sifatida harakat qilishgan. Masalan, 1927 yilda, Pyotr Struve Vozrozhdenie gazetasidan ketgandan so'ng, Bunin ushbu nashr faoliyatida ishtirok etishdan bosh tortdi; Shmelev esa bunday yondashuv uning raqiblariga foyda keltiradi deb hisobladi. 1946 yilda Ivan Sergeyevich Buninning sovet elchisi Aleksandr Bogomolov bilan uchrashishga roziligiga juda salbiy munosabatda bo'ldi. Ba'zi hayotiy masalalarga yondashuvdagi farq ijodida ham aks etgan: masalan, Shmelevning \"Mitinada sevgi\"dagi qahramonning hissiy tajribalarini tasvirlashda Bunning ochiqligi bilan bahslashishi, o'zining \"Mihon tarixi\" (1927) kitobida gunohli ehtirosni rad etishini namoyish etgan. Buninning \"Qorongʻi xiyobonlar\" kitobini Shmelev pornografiya sifatida qabul qilgan ((289).","question":"Shmelev qaysi yili Fransiyaga ko'chib keldi?","answers":{"text":["1923 yilda"],"answer_start":[326]},"id":1819}
{"context":"Kelvin termodinamik shkalasi asosida toza moddalarning boshlang'ich termometriya usullari bilan aniqlangan fazadan o'tishining  refer nuqtalariga asoslangan Xalqaro amaliy shkalalarni ishlab chiqish muhim ahamiyatga ega. Birinchi xalqaro harorat shkalasi 1927 yilda qabul qilingan. MTS-27. 1927 yildan boshlab shkala bir necha marta qayta aniqlandi (MTSH-48, MPSH-68, MTSH-90): reperli haroratlar, interpolatsiya usullari o'zgardi, lekin tamoyil bir xil bo'lib qoldi  shkala asosidagi termodinamik haroratlarning ma'lum qiymatlari va interpolatsiya moslamalari bilan toza moddalarning fazasi o'tishlarining to'plami ushbu nuqtalarda graduslangan. Hozirgi vaqtda MTSH-90 shkalasi amal qilmoqda. Asosiy hujjat (Skala to'g'risidagi nizom) Kelvinning ta'rifini, fazadagi o'tish (reper nuqtalari) haroratining qiymatini va interpolatsiya usullarini belgilaydi.","question":"Birinchi xalqaro harorat shkalasi.","answers":{"text":["MTS-27"],"answer_start":[282]},"id":1502}
{"context":"Barselona, boshqa joylarda bo'lgani kabi, to'qimachilik sanoati (18-asrning oxirida) bilan boshlangan, kontinental Yevropaning birinchi industriallashtirilgan tumanlaridan biri hisoblanadi. XIX asr o'rtalarida Barselona to'qimachilik sanoati va mashinasozlikning muhim markazi bo'ldi. Shundan so'ng sanoat ishlab chiqarishi shahar tarixida muhim rol o'ynaydigan bo'ldi. Boshqa zamonaviy shaharlarda bo'lgani kabi, xizmat ko'rsatish sohasi ishlab chiqarish sohasi ustidan ustunlik qila boshladi. Hozirgi vaqtda sanoatning asosiy tarmoqlari to'qimachilik, kimyo, farmatsevtika, avtomobil va elektron sanoati hisoblanadi. Shuni ta'kidlash kerakki, Barselonada ham ispan firmasi SEAT (Folksvagen guruhi), ham Reno, Pejo, Ford va boshqalar kabi xorijiy ishlab chiqaruvchilarning avtomobil yig'ish zavodlari mavjud. e..","question":"Barselonada ispan bo'lmagan qanday avtomobillar ishlab chiqarilmoqda?","answers":{"text":["Reno, Pejo, Ford va boshqalar"],"answer_start":[705]},"id":446}
{"context":"Iqtisodiy siyosat muhokamalarida, hukumat oldindan belgilangan qoidalar bo'yicha harakat qilishi yoki vaziyatga qarab qaror qabul qilishi kerakmi degan savollar mavjud. Iqtisodiy nazariyada qoidalar bo'yicha siyosat (policy rule) va diskretsion siyosat (discretionary policy) hukmdorlar qaror qabul qilish erkinligiga ega bo'lgan bo'yicha farqlanadi. Pul-kredit siyosatida Markaziy bankning oldindan belgilangan qaror qabul qilishning statsionar tartib-taomili boʻyicha xatti-harakati pul-kredit siyosati qoidasi deb nomlandi. Pul-kredit siyosati qoidasi (monetary policy rule) - bu markaziy bankning javob reaksiyasi funktsiyasidir, unga muvofiq pul-kredit siyosati vositasining qo'llanilishi asosiy iqtisodiy o'zgaruvchilarning o'zgarishiga javob beradi.","question":"Diskret siyosat deganda nima tushuniladi?","answers":{"text":["hukmdorlar qaror qabul qilish erkinligiga ega bo'lgan"],"answer_start":[276]},"id":2936}
{"context":"XVI asrda Ming sulolasi davrida Xitoy iqtisodiyoti portugal, ispan va gollandiyaliklar bilan savdo orqali sezilarli darajada rag'batlantirilardi. Xitoy kolumb almashinuvi deb nomlangan hunarmandchilik mahsulotlari, o'simliklar, hayvonlar va oziq-ovqat mahsulotlari bo'yicha yangi jahon savdosiga jalb qilindi. Yevropa mamlakatlari va Yaponiya bilan savdo birlashish vositasi sifatida mis va qog'oz pullarni (ingl.) ruscha o'rnini bosgan ko'plab kumushlarni olib keldi. Xitoyda. Ming avlodining so'nggi o'n yilligida Xitoyga kumush oqimi sezilarli darajada kamaydi, shu sababli davlat daromadi pasaydi va Ming iqtisodiyoti bundan tuzalmadi. Iqtisodiyotga bu zarba kichik muzlik davri, tabiiy ofatlar, hosil yetishmovchiligi va to'satdan epidemiyalar bilan bog'liq qishloq xo'jaligida salbiy hodisalar bilan bir vaqtda to'g'ri keldi. Hukumatning bu muammolarni hal qila olmaganligi va aholining turmush darajasi pasayishi Ming sulolasiga qarshi chiqqan Li Szycheng kabi inqilobiy rahbarlarning paydo bo'lishiga olib keldi.","question":"Kolumbning almashinuvi natijasida Xitoyga kelgan kumushning o'rniga nima keldi?","answers":{"text":["birlashish vositasi sifatida mis va qog'oz pullarni"],"answer_start":[355]},"id":2708}
{"context":"Shu davrda Narvanada davlat banklari bilan birga nodavlat kredit muassasalari ham rivojlandi, ular mijozlarni kreditlashning yanada qulay shartlari bilan jalb qilishdi. Ulardan biri Minsk tijorat banki ustavga muvofiq veksellarni hisobga olish, qimmatli qog'ozlar va veksellar bo'yicha to'lovlarni olish, qimmatbaho metallar bilan operatsiyalar, omonatlarni qabul qilish, qimmatliklarni saqlash, pulni uning bo'limlari joylashgan shaharlarga o'tkazish huquqiga ega edi. Bank shunday rivojlandiki, uning bo'linmalari hatto hozirgi Ukraina hududida ham ochildi.","question":"Qaysi banklar veksellarni hisobga olish va omonatlarni qabul qilish huquqiga ega edi?","answers":{"text":["Minsk tijorat"],"answer_start":[182]},"id":2243}
{"context":"Serjio Leonening spagetti-vesteri Bir necha dollar uchun (1964) Jismoniy qo'riqchi hikoyasini takrorlaydi. Syujetdan tashqari, Leon Kurosavadan ko'plab suratga olish usullarini o'zlashtirgan. Mualliflik huquqlarini buzganlik uchun sud da'vosi natijasida remekning yaratuvchilari Kurosavaga 100 ming dollar va film prokatining 15 foizini to'lashga, shuningdek, Yaponiya, Janubiy Koreya va Tayvanda prokat huquqlarini berishga majbur bo'lishdi. \" Yolg'iz qahramon \" filmi Bryus Uillis bilan birga \" Jismoniy qo'riqchi \" ning hikoyasini takrorlaydi, ammo qonunsizlik davridagi gangster jangari sifatida moslashtirilgan.","question":"Qaysi Serjio Leonning filmi \"Jismoniy qo'riqchi\"ni takrorlaydi?","answers":{"text":["Bir necha dollar uchun"],"answer_start":[34]},"id":2026}
{"context":"Douldan zaryadlanadigan o't qurollarining dastlabki namunalarida, o'lchangan chang zaryadi shamol yordamida charm, kiyim yoki paklidan yasalgan pichoq bilan mahkamlangan holda, shimga to'kilgan; keyin shimga sfera shaklidagi qo'rg'oshin o'q tikilgan va yana bir pichoq bilan o'rnatilgan, bu uning o'q paytigacha shimda nazoratsiz harakatlanishini oldini olgan. Shundan so'ng, o'q-dorili o'q bilan bog'liq bo'lgan qadoqxonada yoqilg'i o'tishi uchun o'q-dorili o'q bilan bog'langan polkaga o'q-dorili o'q-dori to'kilishi kerak edi.","question":"O'qotar qurollarning dastlabki namunalari qanday quvvatlangan?","answers":{"text":["Douldan"],"answer_start":[0]},"id":2743}
{"context":"Italiyalik iqtisodchi Vittorio Grilli (2012-13 yillarda Italiya iqtisodiyot vaziri) hammualliflari bilan birgalikda markaziy bankning ikki xil mustaqilligini taklif qildi: iqtisodiy va siyosiy. Iqtisodiy mustaqillik deganda, Markaziy bankning o'z ixtiyorida bo'lgan pul-kredit siyosati vositalaridan hech qanday cheklovlarsiz foydalanish imkoniyati tushuniladi. Ya'ni, markaziy bank muayyan o'z maqsadlariga erishish uchun iqtisodiy choralarni mustaqil tanlash vakolatlari bilan ta'minlangan. Siyosiy mustaqillik deganda bank rahbariyatini tayinlashda va pul-kredit siyosatini ishlab chiqish va amalga oshirishda markaziy bankning hukumat bilan o'zaro munosabatlaridagi mustaqilligi tushuniladi.","question":"Markaziy bankning iqtisodiy mustaqilligi nimadan iborat?","answers":{"text":["o'z maqsadlariga erishish uchun iqtisodiy choralarni mustaqil tanlash vakolatlari"],"answer_start":[391]},"id":422}
{"context":"Angliya va Germaniyada huquq va falsafa o'qigan Iqbal Butun Hindiston musulmon ligasining London bo'limi a'zosi bo'ldi. 1908 yilda Lahorga qaytib keldi. Iqbol o'z vaqtini yuridik amaliyot va falsafiy she'riyatga bag'ishlab, musulmon ligasining faol a'zosi bo'lib qoldi. U Hindistonning Birinchi jahon urushida ishtirok etishini qo'llab-quvvatlamadi va Muhammad Ali Djohar va Muhammad Ali Jinnah kabi musulmon siyosiy rahbarlar bilan yaqin aloqada bo'lib qoldi. U Hindiston milliy kongressining hukmron milliy va dunyoviy yo'nalishini tanqid qilgan. Iqbalning ingliz tilida yetti maʼruzalari 1934 yilda Oksford universiteti nashriyoti tomonidan \"Islomda diniy fikrning rekonstruksiya qilinishi\" kitobida chop etilgan. Ushbu ma'ruzalarda islomiy dinning, shuningdek, zamonaviy davrda siyosiy va huquqiy falsafaning o'rni haqida gap ketadi.","question":"Iqbol Angliya va Germaniyada nimalarni o'rgandi?","answers":{"text":["huquq va falsafa"],"answer_start":[23]},"id":3056}
{"context":"Aviatsiya pulemyotlari, odatda, piyodalar uchun bir xil nomenklaturani ishlatadi. Shu bilan birga, avtomatik aviatsiya to'plari va pulemetlari tezroq otishga ega va ularning patronlari ko'proq mustahkam konstruksiyaga ega (qarang. ShKAS) deb nomlanadi. Quruqlikdagi o'q-dorilar orasida tengi bo'lmagan aviatsiya patronlari orasidagi yagona istisno YakB-12,7 pulemeti uchun 12,7×108 mm ikki puliga ega patronlardir. Sinxronlashtirilgan aviatsiya pulemetlari uchun maxsus patronlar (uchuvchi vinti orqali otish mumkin edi), ularga konstruksiyaga qo'shimcha talablar qo'yilgan va ular qattiqroq dastur bo'yicha tekshirilgan.","question":"Avtomatik aviatsiya to'plari va pulemyotlariga o'qlarning farqi nimada?","answers":{"text":["ko'proq mustahkam konstruksiyaga ega"],"answer_start":[185]},"id":1080}
{"context":"Ko'p tarmoqlarda foydalanuvchilar homogen bo'ladi, ya'ni ular bir xil vazifalarni bajaradilar. Masalan, telefon tarmoqlarida, bir foydalanuvchi qo'ng'iroqni jo'natadi va boshqa foydalanuvchi uni qabul qiladi, ammo har bir foydalanuvchi ovoz xabarlarini qabul qiluvchi va uzatuvchi rolini turli vaqtlarda o'ynashi mumkin. Bir tomonlama tarmoqlarga misol sifatida quyidagilarni keltirish mumkin: zudlikdagi xabarlar, fakslar, elektron pochta. Bir xil foydalanuvchilarga ega tarmoqlar ikki tomonlama tarmoqlardan farq qilish uchun bir tomonlama deb ataladi, chunki ular ikkita turli xil foydalanuvchi toifasiga xizmat qiladi.","question":"Qaysi tarmoqlarda bir foydalanuvchi qo'ng'iroqni jo'natadi, ikkinchisi esa qabul qiladi?","answers":{"text":["telefon"],"answer_start":[104]},"id":1345}
{"context":"Hujayra ichidagi parazitlar heteroflik darajasi eng yuqori. Agar ular boy sun'iy muhitda yashashga qodir bo'lsalar, ular fakultativ deb nomlanadilar (ba'zan butun hayot siklini tashqi muhitda, xonadon egasi ishtirokisiz o'tkazishga qodir bo'lgan parazitlar ham fakultativ deb ataladi). Ba'zi obligat hujayralararo parazitlar biosintez yo'llarining bir qismini yo'qotib qo'yishdi va ko'pgina organik moddalarni, shu jumladan ATPni, xost hujayralaridan olishadi. Ko'pgina endosimbiont bakteriyalarning egasiga bog'liqligi juda yuqori. Ko'pgina bakteriyalar saprofitlarga tegishli: ular to'g'ridan-to'g'ri boshqa organizmlarning moddalari bilan oziqlanmaydilar, lekin ular o'lganidan so'ng ular tomonidan sintez qilingan organik moddalarni ishlatadilar. Shuningdek, ba'zi bir bakteriyalar mavjud bo'lib, ular o'z-o'zidan sintez qila olmaydigan muayyan organik moddalar (aminokislotalar, vitaminlar) kichik doirasiga ega bo'lishni talab qiladilar va nihoyat, faqat bitta past molekulyar uglerod manbai (shakar, spirt, kislota) ga muhtoj bo'lgan heterotroplar. Ulardan ba'zilari yuqori ixtisoslashganligi bilan ajralib turadi (Bacillus fastidiosus faqatgina siydik kislotadan foydalanishi mumkin), boshqalari esa yagona uglerod va energiya manbai sifatida yuzlab turli birikmalardan foydalanishi mumkin (ko'pgina Pseudomonas).","question":"Saffrofiylar kimlar?","answers":{"text":["to'g'ridan-to'g'ri boshqa organizmlarning moddalari bilan oziqlanmaydilar, lekin ular o'lganidan so'ng ular tomonidan sintez qilingan organik moddalarni ishlatadilar."],"answer_start":[584]},"id":2798}
{"context":"Ruminiya lingvistikasida dialektlar masalasi munozara mavzusi bo'lib qolmoqda. Ba'zi tilshunoslar (Ovid Densusianu, Sextil Pușcariu, Alexandru Rosetti, Theodor Capidan, shuningdek, Gustav Veyганд) arumun, megleno-rumin va istro-rumin tillarini umumiyroq rumin tilining dialektlari sifatida ko'rib chiqadilar, unda rumin tili aslida dakorumun dialektlari maqomiga ega, uning dialektlari esa (banat, krişani va boshqalar subdialektlar darajasiga tushirilgan. Boshqa bir guruh tilshunoslar (George Giuglea, Alexandru Graur, Ion Coteanu va boshqalar) rumin, arumun, megleno-rumin va istroromun tillarini XXIII asrlarda proto-rumin tillaridan ajralib chiqqan to'rtta mustaqil til sifatida ko'rib chiqadilar.","question":"Dakorum tilidagi she'rlar?","answers":{"text":["banat, krişani va boshqalar"],"answer_start":[391]},"id":2561}
{"context":"1562 yilda frantsuz hugenot tadqiqotchisi Jan Ribo Sent-Jons daryosini xaritaga tushirdi va uni may oyida kashf etganligi sababli May daryosi deb nomladi. Ribot hozirgi Jeksonvill yaqinida tosh ustun o'rnatdi va yangi topilgan yer Frantsiyaga tegishli bo'lishi kerakligini aytdi. 1564 yilda René Goulayn De Lodonnir birinchi Yevropalik qarorgohi Fort-Karolinni, Sant-Jonsda, Saturiva asosiy qishlog'idan uzoq bo'lmagan joyda tashkil etdi. Ispaniya qiroli Filip II Pedro Menendez de Avilesga Fort-Karolin shahridagi fransuzlarga hujum qilib, Ispaniya manfaatlarini himoya qilishni buyurdi. 1565 yil 20 sentabrda yaqinidagi Sankt Avgustin ispan aholi punktidan ispan qo'shinlari Fort-Karolinga hujum qildilar va uni himoya qilayotgan deyarli barcha frantsuz askarlarini o'ldirdilar. Ispaniyaliklar fortni San-Mateo deb nomladilar va frantsuzlar haydalgandan so'ng, Sankt Avgustinning Floridadagi eng muhim joy sifatida mavqei kuchaytirildi. Fort-Karolinning joylashuvi munozarali masala, ammo fortning rekonstruksiya qilinishi 1964 yilda Sent-Jons daryosiga asoslangan.","question":"1562-yilda Sent-Jons daryosini kim xaritaga tushirdi?","answers":{"text":["Jan Ribo"],"answer_start":[42]},"id":3035}
{"context":"2003 yilda Canon EOS 300D ixtiyoriy kamera bozorga chiqqanda, birinchi marta narx 1000 dollar psixologik belgidan pastga tushdi. Yil davomida Nikon va Pentax kompaniyasi ham shunga o'xshash oynali modellarni ishlab chiqardi. Bu fakt, shuningdek, shaxsiy kompyuterlarning keng tarqalishi tufayli, filmning ommaviy o'rnini egallab, professional va havaskor sohalarda raqamli fotosuratga o'tish boshlandi. 2005 yilda jahon fottexnika bozorida yetakchi bo'lgan yapon kompaniyalari 64 770 000 ta raqamli kamera va atigi 5 380 000 ta filmli kamera sotgan. 2006 yilda aksariyat ishlab chiqaruvchilar fotosuratlar uchun mo'ljallangan kameralarni ishlab chiqarishni to'xtatishdi, ular hali ham sotuvda mavjud, ammo tobora qimmatlashmoqda.","question":"Canon EOS 300D kamerasining narxi qanchaga arzon?","answers":{"text":["1000 dollar"],"answer_start":[82]},"id":1499}
{"context":"Hozirgi Manitob provinsiyasining geografik hududida so'nggi muzlik davridan ko'p o'tmay odamlar yashaydigan bo'lgan. Janubi-g'arbiy qismdagi muzliklar 10 mingga yaqin vaqt orqaga chekindi. yillar oldin. Birinchi boʻlib hozirgi Tertl Mountain okrugida aholi yashaydi ((31). Ojibve, kri, atabask, siu va assiniboylar boshqa qabilalar bilan savdo-sotiq qilishgan va aholi joylari qurishgan. Shimoliy viloyatda o'q uchlari uchun kvarts qazib olinadi. Manitobada qishloq xo'jaligi birinchi marta Red-River bo'ylab paydo bo'ldi, u erda makkajo'xori va boshqa ekinlar yetishtirildi (32).","question":"Magnitoba viloyati hududida qachon odamlar yashaydigan bo'lgan?","answers":{"text":["so'nggi muzlik davridan ko'p o'tmay"],"answer_start":[52]},"id":887}
{"context":"Birinchi qurilgan liniya No 2 liniyasi bo'lib, shahar orqali shimoldan (shimoliy temir yo'l vokzali) janubga (Veytsuy Nan) o'tadi va 2011 yil 16 sentyabrda ochildi. Yo'nalishdagi tashishlar 28 sentyabrdan boshlandi. O'sha paytda liniyaning uzunligi 19,9 km va 17 stansiyaga teng edi. 1-son liniya 2013 yil 15 sentyabrda ochilgan bo'lib, u shaharning g'arbidan sharqqacha cho'zildi. Ushbu yo'nalish 19 stantsiyani o'z ichiga oladi va Xoveychjay va Fanchjichengni birlashtiradi. 3-son liniya qurilishi 2011 yil may oyida boshlangan, ochilish 2016 yilda bo'lib o'tgan. Chiziq shimoli-sharqdan janubi-g'arbiy yo'nalishda Baoshuiqu stansiyasidan Yuyxuachjai (Yuhuazhai) stansiyasigacha davom etadi. Ochiq bo'lgan paytda 31,1 km va 26 stansiya ishlatilgan.","question":"Qaysi liniya birinchi bo'lib qurilgan?","answers":{"text":["No 2 liniyasi"],"answer_start":[25]},"id":1968}
{"context":"Zamonaviy observatoriyalar esa boshqacha yo'l tutadi. Atmosferaga kirgan yuqori energiyali zarrachalar birinchi 100 g\/s2 gacha bo'lgan havo atomlari bilan aloqada bo'lib, butun bir to'da zarrachalarni, asosan pionlar va muonlarni hosil qiladilar, ular esa o'z navbatida boshqa zarrachalarni hosil qiladilar va hokazo. Partikllar koni hosil bo'ladi, uni yomg'ir deb atashadi. Bunday zarrachalar havoda yorug'lik tezligidan ko'proq tezlikda harakatlanib, teleskoplarda aniqlanadigan Cherenkov nurlarini hosil qiladi. Bu usul yuzlab kvadrat kilometr maydondagi osmonni kuzatishga imkon beradi.","question":"Yuqori energiyali zarrachalar chiqargan pionlar va muonlar qanchalik tez harakatlanadi?","answers":{"text":["havoda yorug'lik tezligidan ko'proq tezlikda"],"answer_start":[394]},"id":2850}
{"context":"Bugungi kunda korporatsiyaning yadrosi 10 ta bankdan iborat: Hindiston milliy banki, Punjab milliy banki, Canara Bank, Bank of Baroda, Hindiston Birlashgan banki, Hindiston banki, ICICI Bank, HDFC Bank, Citibank va HSBC. Kengash Hindiston zaxira bankining raisi Balachandran M. dan, shuningdek, korporatsiyaning eng yirik 10 ta banki tomonidan ko'rsatilgan shaxslar va A. Q. va Hota kompaniyasining direktori va uning bosh ijrochi direktori hisoblanadi. To'lov va hisob-kitob tizimlarini tartibga solish va nazorat qilish bo'yicha kengash 2009 yil 24 sentyabrda bo'lib o'tgan majlisida korporatsiyaga mamlakatda turli chakana to'lov tizimlarini boshqarish uchun ruxsatnoma berish va 2009 yil 15 oktyabrdan kuchga kiradigan Hindiston milliy bankomat tarmog'ini boshqarish uchun vakolat sertifikati berish tamoyilini tasdiqladi. Korporatsiya o'z mansabdor shaxslariga 2009 yil 14 dekabrdan boshlab bankomat tarmoqlari operatsiyalarini boshqarish bo'yicha ko'rsatma berdi. A'zolik reglamentlari va qoidalari mamlakatning barcha banklarini korporatsiya a'zolari sifatida qamrab olgan, shuning uchun umumdavlat to'lov tizimi ishga tushirilgandan so'ng, standartlashtirilgan platformadagi barcha banklar kiritilishi kerak.","question":"Kim kompaniya direktori va uning bosh ijrochi direktori hisoblanadi?","answers":{"text":["A. Q. va Hota"],"answer_start":[369]},"id":2969}
{"context":"Aksiyadorlik jamiyati ishtirokchilaridan (aksiyadorlardan) farqli o'laroq, mas'uliyati cheklangan jamiyat ishtirokchisi jamiyat ustav kapitalidagi o'z ulushini sotishi (yoki boshqacha tarzda berilishi) bilan birga, jamiyat ustav kapitalidagi o'z ulushiga mos keladigan mol-mulk qiymatining bir qismini to'lashni talab qilib, jamiyatdan chiqishi mumkin, agar bu jamiyat Ustavida nazarda tutilgan bo'lsa. Mas'uliyati cheklangan jamiyatning ishtirokchilari, shuningdek jamiyatning o'zi ham ishtirokchilardan biri o'z ulushini uchinchi shaxslarga sotmoqchi bo'lgan taqdirda, uning ulushini sotib olishda ustunlik huquqiga ega. Shuningdek, jamiyat ustavida ishtirokchilarning ulushlarini uchinchi shaxslarga berishni taqiqlash nazarda tutilishi mumkin.","question":"Mas'uliyati cheklangan jamiyat ishtirokchisi jamiyat ustav kapitalidagi o'z ulushini sotish bilan bir qatorda qanday harakatlarni amalga oshirishi mumkin?","answers":{"text":["chiqishi"],"answer_start":[336]},"id":2713}
{"context":"Diniy mafkura va fundamentalism tushunchalarini bir-biriga tenglashtirishga urinayotgan siyosatshunos Matias Xildebrandt, an'anaviylikni diniy mafkuralarning umumiy belgisi deb hisoblaydi: ular o'z an'analarining asl manbalariga qaytishga va uni tarixiy rivojlanishning buzilishlaridan ozod qilishga da'vo qilishadi, bu rivojlanish ko'pincha ular tomonidan degeneratsiya jarayoni sifatida qabul qilinadi (20). Diniy mafkurachilarning paradoksi shundaki, ular haqiqiy ta'limotga qaytish da'volariga qaramasdan, ko'p hollarda zamonaviy diniy mafkura ni yaratadilar (20).","question":"Ko'p hollarda, diniy g'oyalar haqiqiy ta'limotlarga qaytish da'volariga qaramasdan nimalarni yaratadilar?","answers":{"text":["diniy mafkura"],"answer_start":[534]},"id":2918}
{"context":"Jamoatchilik bilan aloqalar bo'yicha mutaxassisning vazifasi ko'pincha ommaviy auditoriya bilan kompaniya manfaatlariga xizmat qiladigan turli xil usullarda muloqot qilishdan iboratdir. Aynan shuning uchun PR ommaviy tomoshabinlarga ma'lumotni yetkazish uchun ko'plab turli xil usullardan iborat; bularga homiylik paketlari, tadbirlar tashkil etish, ommaviy axborot vositalari bilan aloqalarni o'rnatish va boshqalar kiradi. O'z vazifalarini bajarish uchun PR menejeri kompaniya strategik pozitsiyasini oxirgi bosqichga yetkazish uchun kompaniyaning keng qamrovli ma'lumotlarini o'z xabariga kiritishi kerak. Bunday ishlash usuli kompaniya va uning raqobatchilari hamda umumiy bozor o'rtasida aniq chegara belgilash kafolatini beradi.","question":"PR menejeri o'z xabariga kompaniya haqida keng ma'lumot kiritishi nima maqsadda?","answers":{"text":["kompaniya strategik pozitsiyasini oxirgi bosqichga yetkazish"],"answer_start":[469]},"id":1291}
{"context":"Shaharda jami 86 ta ommaviy kutubxonalar, 84 doimiy sahnali teatr, 34 ta kinoteatr, 74 ta muzey, 160 ta badiiy galereya va ko'plab konsert zallari va musiqa klublari mavjud. So'nggi yillarda, butun Chexiya singari, Praga ham rivojlangan kinosanoat (Barandovlarning taniqli kinostudiyasi), o'rta asrlarning noyob me'morchiligi, ko'pincha shahar kulisi sifatida ishlatiladigan, nisbatan past narxlar va imtiyozli soliq rejimi tufayli Amerika va Yevropa kinorejissyorlarining ko'plab filmlari suratga olingan joy sifatida mashhur bo'ldi.","question":"Pragada doimiy sahnali necha teatr mavjud?","answers":{"text":["84"],"answer_start":[42]},"id":1400}
{"context":"1999 yilda Amerikalik Nickelodeon telekanalining SpongeBob SquarePants (ingl. SpongeBob SquarePants) rejissyori S. Hillenberg; serialda dengiz faunasining vakillari harakatdagi shaxslar bo'lib, bosh qahramon esa Quadrate Shorts (293) familiyasi bo'yicha Bob ispanka hisoblanadi. 2004 va 2015 yillarda telekanal to'liq metrajli animatsion filmlarni (tegishli ravishda, Sponge Bob Square Shorts va Sponge Bob Square Shorts: Suvdan Sponge) chiqargan, ular multserialning davomiga aylangan.","question":"\"Spoon Bob Square Pants\" sarlavhasi qachon chiqarilgan?","answers":{"text":["1999 yilda"],"answer_start":[0]},"id":406}
{"context":"Zamonaviy saam populyatsiyalari Yevropaning barcha tarixga qadar bo'lgan ovchi-yig'uvchilarining DNKlaridan aniq gallotypik farqlarga ega, va U5b1b1 haplogrupi, unga tegishli bo'lgan saamlar, so'nggi muzlik davridan keyin janubdan tarqalgan, bu esa saamlar va basklar oilasidagi xato fikrni yaratgan. Saamlarning ajdodlari Fennoskandyaga qisman G'arbiy Yevropadan (1011 ming yil) kelgan. Bundan tashqari, Fennoskandiyadagi samlarda U5b1 va V genlarining mavjudligi ularning qisman rus Arktikasi xalqlari bilan umumiy ajdodlardan kelib chiqishi haqida gapiradi (yakutlar va Sharqiy Sibirning boshqa xalqlari bilan eng katta genetik yaqinlik) taxminan 7,5 ming. yillar oldin. Samlarning geneologik daraxti shisha boʻgʻzi effektiga ega, bu esa samlarning ajdodlari soni oʻtmishda sezilarli darajada kamayganligi va subarktik tundrada qiyin sharoitlarda yashash tufayli ularning reproduktiv izolyatsiya qilinganligi haqida gapiradi ((19).","question":"Hozirgi vaqtda Yevropaning boshqa ovchi va to'plovchilaridan farqli o'laroq nimalar bor?","answers":{"text":["gallotypik"],"answer_start":[113]},"id":782}
{"context":"O'sha paytda MIT sun'iy intellekt laboratoriyasida LISP kabi dasturiy tilni apparat darajasida talqin qila oladigan LISP deb nomlangan mashinalar ishlab chiqilgan edi - bu rivojlangan va istiqbolli dasturlash tili edi. LISPda bunday mashinalar uchun operatsion tizim va barcha dasturiy ta'minot yozilgan. 80-yillarning boshlarida sun'iy intellekt laboratoriyasidagi ba'zi xodimlar MITdan LISP mashinasi va Macsyma matematik tizimiga huquqlarni sotib olishdi va bu sohada rivojlanishni davom ettirish uchun o'zlarining tijorat kompaniyalarini tashkil etishdi. Ko'pgina laboratoriya xodimlari ushbu kompaniyalarga ishga kirishdi, shundan so'ng ularning barcha rivojlanishlari ilmiy hamjamiyat uchun yopiq bo'ldi. Yangi LISP mashinalari foydalanuvchilarga dasturiy ta'minotning asl matnini o'zgartirish va tarqatishni taqiqlovchi litsenziyalar bilan tarqatilgan. Ilgari MIT xodimlari uchun ilmiy nashrlar bilan teng bo'lgan dasturlar endi kimgadir tegishli mahsulotga aylandi.","question":"Qachonki sun'iy intellekt laboratoriyasining ayrim xodimlari MITdan LISP mashinasi va matematik tizim Macsyma huquqlarini sotib olib, bu sohada rivojlanishni davom ettirish uchun o'zlarining tijorat kompaniyalarini tashkil etishdi?","answers":{"text":["80-yillarning boshlarida"],"answer_start":[305]},"id":2454}
{"context":"Umuman olganda, asar Rossiyada jamoat mulkiga aylanadi, agar uning muallifi vafot etganidan 70 yil o'tgan bo'lsa. Agar muallif Buyuk Vatan urushi davrida ishlagan bo'lsa yoki unda ishtirok etgan bo'lsa, mualliflik huquqini himoya qilish muddati 4 yilga ko'payadi (ya'ni muallif vafot etgan yildan boshlab 74 yil bo'ladi). Agar muallif o'limidan so'ng, repressiyalardan keyin reabilitatsiya qilingan bo'lsa, huquqni muhofaza qilish muddati reabilitatsiya yilidan keyingi yilning 1-yanvaridan kuchga kiradi va 70 yilni tashkil etadi. Ushbu qoidalarning barchasi mualliflik huquqi yoki turdosh huquqlarning ellik yillik amal qilish muddati 1993 yil 1 yanvarga qadar bekor qilingan taqdirda qo'llanilmaydi.","question":"Buyuk Vatan urushi ishtirokchisining mualliflik huquqlarini himoya qilish muddati qancha?","answers":{"text":["74 yil"],"answer_start":[305]},"id":99}
{"context":"Origenning o'limidan keyingi asr davomida ko'plab yetakchi ilohiyotshunoslar Origenning ismini esdan chiqarmay, o'zlarining asarlarida uning fikrlarini qayta yozdilar. IV asrda Evagriy Pontiys uning g'oyalarini bayon qilgan va undan ular aziz Ioann Kassian asarlariga o'tishgan. Kiprlik Epifaniy, aksincha, Yuhanno Zlatoustning raqibi bo'lgan Aleksandriya yepiskop Feofil tomonidan ishontirilgan (17), Origenni har xil bid'atlarning manbai va taxminan. 375 yilda uning erkin fikrlashini muntazam tanqidga uchratdi. IV asr oxirida Rufinning Origensning \"Birinchilar to'g'risida\" kitobini lotin tiliga tarjima qilgani, muborak Jeronim bilan (avvaliga Origenni havoriylar davridan beri buyuk ilohiyotshunos deb atagan) keskin bahsga sabab bo'ldi.","question":"Origenning nuqtai nazarini qaysi azizning asarlarida uchratamiz?","answers":{"text":["Ioann Kassian"],"answer_start":[243]},"id":2612}
{"context":"Arabiston yarim orolida daryo va ko'llar tarmog'i kam uchraydi, atrofdagi dengizlarga suv oqimi kam. Doimiy suv oqimlari yarim orolning janubida va janubi-g'arbida joylashgan (Masila, Maur va boshqalar daryolari). Vadilar yarim orol bo'ylab, yuza umumiy burchak egishiga muvofiq g'arbdan sharqqa qarab kesib o'tadi; eng yiriklari: Er-Rima (1000 km dan ortiq) va Ed-Davasir. Vadilarning aksariyati cho'l qumlari bilan tugashi mumkin. Nejd questi tumanining markaziy qismidagi karst manbalari, yer osti suvlari katta ahamiyatga ega. Fors ko'rfazi sohilidagi (El-Xas) mo'l-ko'l buloqlarning chiqish joylari o'z-o'zidan oqib chiqadigan suv qatlamlari bilan bog'liq. Suv tanqisligi sababli, Fors ko'rfazidagi mamlakatlar sho'r suvni chiqarib tashlash qurilmalarini qurishga majbur bo'lishdi.","question":"Qaysi yarim orol o'ziga xos daryo va ko'llar tarmog'i, atrofdagi dengizga ozgina suv oqimi bilan ajralib turadi?","answers":{"text":["Arabiston yarim oroli"],"answer_start":[0]},"id":1927}
{"context":"1923 yilda shoir Pyotr Oreshin rus she'riyatida qishloq almanaxini tayyorladi, unda Bunin, Balmont va boshqa mualliflarning she'rlari to'plangan. Kitobning qo'lyozma variantini ko'rib chiqayotgan Davlat nashrining siyosiy muharriri, undan muhojir shoirlarning barcha asarlarini olib qo'yishni ko'rsatma berdi. Qishloqni qayta ishlash... bo'lmadi, nashr ham chiqmadi ((305). G'oyaviy o'rnatishlarning biroz yumshatilishi N'epo davriga to'g'ri keldi, chunki nashriyot kooperativlari Buninning bir nechta asarlarini, shu jumladan San-Fransiskodagi janob va Changning orzularini chop etishdi. O'sha davrda tsenzorlarning ko'rsatmalari har doim ham bajarilmasdi. Masalan, Glavlit Mitinga \"Machkul sevgi\"ni nashr etishni tavsiya qilmadi, chunki uning muallifi  muhojir-oq gvardiyachi, ammo Parijda yozilgan hikoya 1926 yilda Leningrad nashriyoti Priboy (306) da nashr etildi.","question":"Qaysi yilda shoir Pyotr Oreshin rus she'riyatida qishloq almanaxini tayyorladi?","answers":{"text":["1923"],"answer_start":[0]},"id":845}
{"context":"Matnlarni yozishda Luterning ilhomlantiruvchi manbalari ko'pincha o'z hayotidagi va rivojlanayotgan Reformatsiyadagi voqealar bo'lgan. Bu voqealar, Luteranlikka sodiq qolgani uchun Rim-Katolik cherkovining birinchi shahidlari bo'lgan Johann Esch va Heinrich Vossni qatl qilish haqida eshitganidan boshlandi, bu Luterni ingliz dindoshlari orasida mashhur bo'lgan \"Ein neues Lied wir heben an\" (Yangi qo'shiqni ko'taramiz) martabasi yozishga undadi. Messenger va uning birinchi satridan G'amxo'rsiz shamollar bilan tarqalgan... deb nomlanadi, 1875 yilda Mariya K. Tiddeman.","question":"Ushbu madhiyaning ingliz tilidan tarjimasi qanday?","answers":{"text":["G'amxo'rsiz shamollar bilan tarqalgan..."],"answer_start":[485]},"id":3126}
{"context":"1891 Shotlandiyalik kimyogar Jeyms Dyur tadqiqotlar uchun yetarli miqdorda suyuq kislorodni ajratib olishiga erishdi. Suyuq kislorod olishning birinchi tijorat jihatidan rentabel jarayoni nemis muhandisi Karl von Linde va britaniyalik muhandis Uilyam Xempson tomonidan 1895 yilda mustaqil ravishda ishlab chiqilgan. Olimlar havo haroratini suyultirib, suyuqlikka aylantirdilar, so'ng gaz tarkibidagi moddalarni bug'lantirib, ularni alohida-alohida yig'ib olishdi. Keyinchalik, 1901 yilda, birinchi marta acetilen va siqilgan kislorod aralashmasini yoqish orqali asetilen-oksid payvandlash jarayoni namoyish etildi. Bu usul keyinchalik keng tarqalgan.","question":"Qaysi yilda Dyur suyuq kislorod bilan tajriba o'tkazgan?","answers":{"text":["1891"],"answer_start":[0]},"id":3030}
{"context":"1938-1953 yillarda Yagrin mehnat axloq tuzatish lageri mavjud edi. Dastlab u Yagri orolida joylashgan bo'lib, unga nom berdi, keyinchalik zamonaviy shaharning boshqa qismlarida bo'linmalar paydo bo'ldi. Yaqin atrofdagi qishloqlarda ham lagerlar mavjud edi. Turli vaqtlarda lagerda 5 mingdan 31 minggacha odam saqlangan (Ba'zi ma'lumotlarga ko'ra 50 minggacha). 1940-1945 yillar davomida lagerda 9 mingdan ortiq odam vafot etdi. Qamoqxona mahbuslari zavodlar, portlar, uy-joylar va yo'llar qurishgan, o'rmonlarni kesishgan va shaharni qurish uchun qumni botqoq joylardan qazib olishgan (9).","question":"Qaysi orolda lager joylashgan?","answers":{"text":["Yagri"],"answer_start":[77]},"id":684}
{"context":"Teleko'rsatuvchilar an'anaviy tibbiyot xalq kengashlari bilan birgalikda okult zulmatni o'z ichiga olgan ma'lumotni olishadi, deb hisoblaydi Ufa metropoliti Nikon. Teleko'rsatuv tamoyillari deklaratsiyasiga ko'ra, uning funksiyalaridan biri ma'rifiy hisoblanadi. ROC mutaxassislari, bu bandni okkult ma'rifatni lobbilik qilayotgan obskurantlar tomonidan buzilgan deb hisoblaydilar. Ularning fikricha, ommaviy axborot vositalarining ma'rifiy vazifasi aholi salomatligi va tibbiyotning maqomiga zarar etkazmoqda. Bunday ta'limning oqibatlarini haqiqiy shifokorlar davolaydilar.","question":"Televideniye tomoshabinlari qanday ma'lumot oladi?","answers":{"text":["okult zulmatni o'z ichiga olgan"],"answer_start":[73]},"id":1688}
{"context":"Sarmonuvchanlarning yuragi miksocelning perikardiyal sinusida joylashgan. Undan gemolymfa sirt orqali yurakka o'tadi. Yurak kamerasini qisqartirishda suyaklar klapanlari yopiladi, yurak kamerasining klapanlari ochiladi va gemolymfa arteriyalarga chiqariladi: old va orqa. U yerdan gemolymfa organlar orasidagi bo'shliqlarga to'kiladi, u yerda kislorod beradi va uglerod angidrid bilan to'ladi. Gaz almashinuvi funksiyasini u nafas olish pigmentlari  gemosianin (yuqori raklarda) yoki gemoglobin (balg'avot, qobiq, uch oyoqli va jabr oyoqli raklarda) mavjudligi tufayli bajaradi, ular kislorodni bog'laydi. Gemolimfa qisman buyraklarni yuvib, metabolik mahsulotlardan ozod bo'ladi. Keyin u venoska tomirlar tizimiga to'planadi, g'ildirakli kapillyarlar tizimiga yetkaziladi, karbonat angidridni chiqaradi va kislorod bilan to'ldiradi. Keyin, chiqadigan g'ildirak tomirlari uni perikardiyal sinusga olib boradi.","question":"Gemolimfa yurakga qanday qilib yetib boradi?","answers":{"text":["sirt orqali"],"answer_start":[90]},"id":2387}
{"context":"Rossiya va xorijda bo'lajak travel-menejerlar, TMS xodimlari va biznes-turizm bozorining boshqa ishtirokchilari kerakli bilim va ko'nikmalarni asosan qo'shimcha kasbiy ta'lim shaklida, ixtisosli dasturlar va kurslar tufayli olishadi, chunki oliy o'quv yurtlari darajasida biznes-turizm mutaxassisligi bo'yicha ta'lim olish imkoniyati yo'q. Shu bilan birga, ko'plab Rossiya o'quv yurtlari turizm, turizmdagi menejment, xalqaro turizmda texnologiya va xizmatlarni tashkil etish kabi umumiy yo'nalishlarni yoki aksincha, torroq - mehmonxona ishi, mehmonxona va sayyohlik biznesi va boshqalar. e)","question":"Biznes-turizm bozorining ishtirokchilari ixtisoslashtirilgan dasturlar va kurslar orqali nimalarga ega bo'lishadi?","answers":{"text":["kerakli bilim va ko'nikmalarni"],"answer_start":[112]},"id":415}
{"context":"Ko'rinib turibdiki, selkalar hayotining bir qismini chuqurlikda o'tkazadi. Yevropada okean baliq ovlash har yili Shetland orollari atrofida boshlanadi, bu esa nisbatan mayda suvli hududdan boshlanadi va asta-sekin janubiy tomonga ko'tariladi. Urug'lanish davomiy yil davomida va turli joylarda turli vaqtlarda sodir bo'ladi. Ko'pincha bitta joy uchun ikkita alohida bosh davrni belgilash mumkin; masalan, Boltiq dengizida qishning boshlanishidan oldin va yozdan keyin, okeanda esa qish boshlanishidan oldin va qishning oxirida. Katta baliqchalarning tutilishi katta chuqurlikda (128213 metrgacha) sodir bo'ladi, kichik baliqchalarning tutilishi qirg'oqqa yaqinroq, ba'zan 2 metr chuqurlikda va ko'pincha dengizning kam tuzli qismlarida sodir bo'ladi. Urug'lantirish uchun baliqlar ulkan to'dalar bilan to'planadi, ba'zan ular shunchalik zich bo'ladiki, pastki baliqlarning bosimi yuqori baliqlarni suvdan chiqarib yuboradi. Suv bulutli bo'lib, kuchli hid uzoq masofada tarqalishi mumkin. Urug'lantirilgan tuxumlar tubiga tushib, suv ostidagi narsalarga yopishib qoladi yoki komiyaga qo'shiladi. Ularning soni taxminan 20 000-40 000 gacha. Baltiya baliqlarining diametri odatda 0,92 dan 1 mm gacha, okean baliqlarining diametri esa 1 dan 1,3 mm gacha bo'ladi. Odatda, bu davr ikki hafta davom etadi, ammo yuqori haroratda rivojlanish bir necha kungacha qisqartiriladi.","question":"Qushquruqlarni sug'orish qancha davom etadi?","answers":{"text":["yil davomida"],"answer_start":[263]},"id":2075}
{"context":"XVIII asrga to'g'ri kelmoqda. XIX asrning boshlarida. ehtimoliylik nazariyasi rivojlanadi A. \" Xushxabarni vaʼz qilish \", 15.2. \" Xushxabarni vaʼz qilinglar \", 15.6. Gaussa (Germaniya) va S. Pouson (Fransiya) . Ehtimollik nazariyasi geodeziya va astronomiya ehtiyojlari uchun rivojlangan kuzatuv xatolari nazariyasi va o'q teoriyasida qo'llaniladi. Shuni ta'kidlash kerakki, xatolarni taqsimlash qonuni aslida Laplas tomonidan birinchi bo'lib (1774 yilda) belgini hisobga olmagan holda xatoga eksponentsion bog'liqlik sifatida, so'ngra (1778 yilda) xato kvadratining eksponentsion funksiyasi sifatida taklif qilingan. Oxirgi qonun odatda Gauss taqsimoti yoki normal taqsimot deb ataladi. Bernulli (1778 yil) bir vaqtning o'zida sodir bo'ladigan hodisalarning ehtimolliklarini hosil qilish printsipining asoschisi bo'lgan. Adrien Mari Legandr (1805) eng kichik kvadratlar usulini ishlab chiqdi.","question":"ehtimoliylik nazariyasi qanday ishlarda rivojlanadi?","answers":{"text":["A. \" Xushxabarni vaʼz qilish \", 15.2. \" Xushxabarni vaʼz qilinglar \", 15.6. Gaussa (Germaniya) va S. Pouson (Fransiya) "],"answer_start":[90]},"id":2107}
{"context":"Kosmodrom hududi janubiy qismida sharqdan g'arbga Sirdaryo daryosi kesib o'tgan tepalik tekislikdan iborat. Mutlaq belgilar 80 dan 150 metrgacha o 'zgarib turadi. tepaliklarning nisbiy balandligi 10-20 m. tepaliklarning burchaklari past, joylari promoinlar bilan kesilgan; tepaliklarning cho'qqilari gumbaz shaklida. Butun hudud uchun tuzloqlar yoki takirlar bilan band bo'lgan oqimsiz qozonxonalar mavjudligi tavsiflanadi; qor va yomg'ir paytida tuzloqlar va takirlar namlanadi. Hududda qattiq bog 'li qumlarning kichik massivlari uchraydi; qumli bog 'larning balandligi 2-10 metr.","question":"Kosmodrom hududida qanday relyef turini topish mumkin?","answers":{"text":["qattiq bog 'li qumlarning kichik massivlari"],"answer_start":[488]},"id":1760}
{"context":"1857 yilda Jon Shipshanks muzeyga 233 asosan zamonaviy britaniyalik rassomlarning rasmlarini va taxminan shuncha grafik rasmlarni sovg'a qildi, bu bilan \"Britaniya san'atining milliy galereyasi\" ni yaratmoqchi bo'ldi, o'shandan beri bu rolni Britaniya Tate galereyasi o'z zimmasiga oldi; bu erda taqdim etilgan rassomlar orasida: Uilyam Blek, Jeyms Barri, Genri Füsli, ser Edvin Genri Landsir, ser Devid Uilki, Uilyam Muredel, Uilyam Pauell Frayt, Mille va Pol Delarosh. Garchi Konsteblning ba'zi ishlari muzeyga Shipshenksning vasiyati bilan berilgan bo'lsa-da, rassomning aksariyat ishlari 1888 yilda uning qizi Izabel tomonidan sovg'a qilingan, shu jumladan ko'plab moy chizmalari, ulardan eng ahamiyatlilari 1821 yilgi \"Shen uchun telega\" rasmining haqiqiy o'lchamdagi moy chizmasi hisoblanadi. To'plamdagi boshqa rassomlar orasida: Bernardino Fungay, Markus Gerarts kichik, Domeniko Bekkafumi, Fioravante Ferramola, Jan Braygel katta, Antonis van Deyk, Lodoviko Karrachi, Antonio Verrio, Giovanni Battista Tiepolo, Domeniko Tiepolo, Kanaletto, Frensis Heyman, Pompeo Batoni, Benjamin West, Pol Sandby, Richard Uilson, Uilyam Etti, Genri Fyusli, Sir Tomas Lawrence, Jeyms Barri, Fransis Denbi, Richard Parks, Boksnington va Alfons Legro.","question":"Jon Shipshanks muzeyga qancha rasmlarni bergan?","answers":{"text":["233"],"answer_start":[34]},"id":3008}
{"context":"Bank zaxiralarga xarajatlarni 62% ga, 15,8 mlrd so'mgacha ko'paytirdi, bu 2014 yilgi sof foydani 41% ga, 3,4 mlrd so'mgacha pasaytirdi. Shunga qaramay, yil yakunlariga ko'ra, kredit portfelining umumiy hajmi 12,8% ga, 93,9 mlrd so'mgacha o'sdi. Bundan tashqari, bank Rossiya banklari o'rtasida omonatlar umumiy pasayishi fonida depozitlar hajmini ko'paytirishga muvaffaq bo'ldi. Biznesning yangi yo'nalishlaridan olingan vositachilik daromadi 300 mln so'mni tashkil etdi. 2014-yil dekabrda bank 2016 yilda rejalashtirilgan o'rta dividendni aktsiyadorlarga to'ladi.","question":"Bank aktsiyadorlarga o'rtacha dividendlarni qachon to'lagan?","answers":{"text":["2014-yil dekabrda"],"answer_start":[472]},"id":2119}
{"context":"Ijodiy jarayonning ongsiz fazasi haqida fikr yuritganida (matematik ijod misolida), Puankare uni 1) kelajakdagi g'oyalar elementlarini birlashtirish va 2) foydali kombinatsiyalarni tanlashni amalga oshiruvchi ikkita mexanizmning natijasi sifatida taqdim etadi. Savollar paydo bo'ladi: qanday zarrachalar ongsiz kombinatsiyada ishtirok etadi va qanday qilib kombinatsiya amalga oshiriladi; filtr qanday ishlaydi va qanday belgilar bo'yicha u foydali kombinatsiyalarni tanlaydi (va foydali belgilarga ega bo'lgan ba'zi boshqalarni u (ijodchi) keyinchalik tashlab yuboradi) ularni ongga o'tkazib yuboradi? Poankare quyidagi javobni beradi.","question":"Ijodiy jarayonning ongsiz fazasi haqida fikr yuritish qaysi misolga asoslangan?","answers":{"text":["matematik ijod"],"answer_start":[58]},"id":1990}
{"context":"Rossiya Federatsiyasi Prezidenti D. V. Rustamovning (2008 yil 16 dekabr) imzolangan Farmoni Bayqonur kosmodromini isloh qilish bo'yicha yangi qadam bo'ldi. Ha, shunday. Medvedev Yer usti kosmik infratuzilma obyektlaridan foydalanish markazi Federal davlat unitar korxonasini qayta tashkil etish to'g'risida Motor QB, KBOM, KBTM, KBTXM, Kosmotrans NPF, Vimpel OKB, Bayqonur FKCni qo'shish shaklida. Qayta tashkil etish kosmik va yer usti tizimlarini yaratish federal dasturini amalga oshirish uchun Rossiya raketa-kosmik sanoatining intellektual, ishlab chiqarish va moliyaviy resurslaridan foydalanish, rivojlantirish va optimallashtirish maqsadida amalga oshirildi.","question":"Rossiya Federatsiyasi Prezidenti D. Ha, shunday. Medvedevning o'zi?","answers":{"text":["(2008 yil 16 dekabr)"],"answer_start":[52]},"id":2693}
{"context":"9 (21) mayda Vladyka Innokentiy Ust-Zey stansiyasida muqaddas Bog 'Mariya xonadonini tashkil qildi (keyinchalik shahar ushbu xonadon nomi bilan nomlangan). 12 (24) mayda Sins imperiyasi vakillari va N. N. Qashqadaryo Chumolilar tomonidan. Muzokaralar 5 kun davom etdi, xitoy va rus urf-odatlariga ko'ra ko'plab marosimlar bilan birga. 16 (28) 1858 yil may oyida Ayg'un shartnomasi imzolandi, uning shartlariga ko'ra Amurning butun chap qirg'og'i Rossiyaga tegishli deb topildi.","question":"Aygun shartnomasi natijasida qaysi hudud Rossiyaga tegishli deb tan olindi?","answers":{"text":["Amurning butun chap qirg'og'i"],"answer_start":[416]},"id":1653}
{"context":"Fosfor miqdori 74 dan 130 mg% gacha. Bu yil davomida kam o'zgaradi, bahorda faqat bir oz kamayadi va ko'proq oziqlantirish ratsionlari, hayvonning jinslari va emizish bosqichiga bog'liq. P sutda mineral va organik shakllarda mavjud. Noorganik birikmalar kalsiy va boshqa metallar fosfatlari bilan ta'minlanadi, ularning tarkibi taxminan 45100 mg% ni tashkil qiladi. Organic Compounds  bu kazein, fosfolipidlar, uglevodlarning fosfor efirlari, bir qator fermentlar, nuklein kislotalarning tarkibida bo'lgan fosfordir.","question":"Kasen, fosfolipidlar, uglevodlarning fosfor efirlari, bir qator fermentlar, nuklein kislotalarida fosforni o'z ichiga olgan nima?","answers":{"text":["Organic Compounds"],"answer_start":[366]},"id":1959}
{"context":"Zamonaviy gitaralarning ajdodi bo'lgan zarli asboblar haqida eng qadimgi saqlanib qolgan dalillar miloddan avvalgi II ming yillikka tegishli. e. bilan Kinnor tasvirlari (Shumer-Babilon simli cholg'u asboblari, Muqaddas Kitobda eslatib o'tilgan) Mesopotamiyada arxeologik qazishmalarda loydan bareleflarda topilgan. Qadimgi Misr va Hindistonda ham shunga o'xshash asboblar bor edi: Misrda nabla, nefer, sitra, Hindistonda vina va sitar. Qadimgi simli asboblar qatoriga dombrani ham kiritish mumkin, qadimgi Xorazmda qazish paytida musiqachilarning terakotli haykallari topilgan, ular pinchka asboblarida o'ynashgan. Olimlar 2000 yil oldin mavjud bo'lgan Xorazm ikki simli cholg'ulari qozoq domboli bilan tipologik o'xshashlikka ega va Qozog'iston hududida yashagan dastlabki ko'chmanchilar orasida keng tarqalgan simli cholg'ulardan biri bo'lganligini ta'kidlaydilar. Qadimgi Gretsiya va Rimda esa, kifara vositasi mashhur edi.","question":"Qadimgi Gretsiya va Rimda qanday simli cholg'u yoqtirilgan?","answers":{"text":["kifara"],"answer_start":[898]},"id":540}
{"context":"Organogenez bosqichida, asosan, turli xil hujayralar harakatlari va hujayralarning o'zlari farqlanishi bilan ta'minlanadi, embrion varaqlari organlar va tizimlarning xom ashlariga bo'linadi, bu jarayon davomida katta xom ashlari kichikroqlarga farqlanadi va natijada butun organizmning tobora murakkabroq tuzilishi yaratilgan. Misol uchun, ektodermadan, ya'ni asab tizimining ildizidan miya ajralib chiqadi. Oxirgi ko'zdan retsalak ajralib turadigan ko'zlarning boshlang'ichlari ajratiladi, unda esa maxsus ko'rish hujayralari - \"qopqoq va to'qimachalar\" farqlanadi.","question":"Katta embrionlarning kichik embrionlarga bo'linishi nimaga olib keladi?","answers":{"text":["butun organizmning tobora murakkabroq tuzilishi yaratilgan"],"answer_start":[267]},"id":340}
{"context":"Jorge Sand bilan o'n yillik birga yashash, axloqiy sinovlar bilan to'la, Chopinning sog'lig'ini juda yomonlashtirdi va 1847 yilda u bilan ajraldi. Undan tashqari, bu unga juda katta stress keltirib chiqardi, No'onda dam olish imkoniyatini yo'qotib qo'ydi. Parijni tark etishni xohlab, o'z do'stlari doirasini kengaytirish uchun, Chopen 1848 yil aprel oyida Londonga konsert va dars berishga ketdi. Bu uning so'nggi sayohatining natijasi bo'ldi. Frederik Shopenning so'nggi konsertini 16 noyabr 1848 yilda Londonda namoyish etgan. Muvaffaqiyat, asabiy hayoti, Britaniya iqlimi, va eng muhimi, surunkali o'pka kasalligi, bularning barchasi uni butunlayin zaiflashtirdi. Parijga qaytib kelganidan so'ng, Shopen 1849 yil 5 (17) oktyabrda vafot etdi.","question":"Chopen o'n yil kim bilan yashagan?","answers":{"text":["Jorge Sand bilan"],"answer_start":[0]},"id":2124}
{"context":"Grinberg tomonidan taklif qilingan tasniflash printsipi universal emasligi aniqlandi, chunki ba'zi tillarda S, V yoki O elementlaridan biri gapda erkin joylashishi mumkin noto'g'ri gaplarda elementlardan biri tushishi mumkin va o'tmaydigan gaplarni hisobga olish imkoniyati yo'q. Amerikalik tilshunos Winfred Leman ((7) VO\/OV parametrlari bo'yicha muqobil tasniflashga birinchi bo'lib murojaat qildi. Uning nazariyasiga ko'ra, bu tartib boshqa barcha xususiy tartiblar orasida eng muhimdir va ularning xatti-harakatlarini belgilaydi: nomga tegishli bo'lgan bog'liqlar ism tomondan, fe'lga tegishli bo'lganlar fe'l tomondan. Biroq, bunday yondashuv, nega nomga bog'liq tartib aynan obyektga nisbatan (subyektga emas) belgilanishi kerakligini tushuntirib bermadi.","question":"Tilda har doim S, V yoki O elementlari mavjudmi?","answers":{"text":["noto'g'ri gaplarda elementlardan biri tushishi mumkin"],"answer_start":[171]},"id":2673}
{"context":"1905 yilda Trotskiy keyinchalik doimiy inqilob nazariyasi deb nomlangan nazariyaga asos solgan. Bu nazariyani Trotskizmni o'z siyosiy genealogiyasini marksizmdan olib boruvchi boshqa oqimlardan ajratib turadigan asosiy belgilardan biri deb atash mumkin. Muntazam inqilob nazariyasining eng muhim elementlaridan biri kombinatsiyalangan rivojlanish nazariyasidir. 1905 yilgacha marksistlar faqat rivojlangan kapitalist mamlakatlarda sotsialistik inqilobni amalga oshirish imkoniyatini ko'rib chiqdilar. Trotskiyga ko'ra, Rossiya kabi rivojlangan mamlakatlarda,  unda industriallashish va proletariatni rivojlantirish jarayoni yaqinda boshlangan,  burjuaziyaning burjuaz demokratik talablarini amalga oshirishga tarixiy qobiliyatsizligi sababli sotsialistik inqilobni amalga oshirish mumkin edi.","question":"Trotskiy aytgan inqilobni qayerda amalga oshirish mumkin edi?","answers":{"text":["Rossiya kabi"],"answer_start":[519]},"id":2998}
{"context":"Granger bozori 1808 yilda qurilgan va 'Gorboz bozori' deb nomlangan avvalgi bozorning o'rnini egalladi. Granger bozori 1835 yilda ochilgan va Nyu-Kasslning birinchi yopiq bozori bo'lgan. 1835 yilda ochilgan paytda u Evropadagi eng katta va eng go'zal bozorlardan biri edi. Ochilish marosimi 2000 kishi ishtirok etgan tantanali kechki ovqat bilan nishonlandi, Laing badiiy galereyasida ushbu tadbirni tasvirlovchi tansa mavjud. 1901 yilda yong'inda yo'q qilingan va po'lat panjarali kemadan almashtirilgan yog'och tomdan tashqari, bozor asl holatda. Greynjer bozorining me'morchiligiga, shuningdek, Greynjer shahrining ko'p qismiga I yoki II darajali arxitektura berilgan, 1954 yilda 'Angliya merosi' tashkiloti I darajali arxitektura bergan.","question":"Qanday qilib Granger bozorining ochilishi Laing rassomlar galereyasida hujjatlashtirilgan?","answers":{"text":["tansa"],"answer_start":[413]},"id":3183}
{"context":"Shaharda keng avtobus tarmog'i mavjud bo'lib, ayniqsa metro liniyalari bilan qamrab olinmaydigan hududlar uchun muhimdir. Shahar ikki aeroport bilan xizmat ko'rsatadi, ularning asosiylaridan biri Tayvan-Taoyuan, u Taoyuan viloyatida joylashgan. Bu oroldagi to'rtta xalqaro aeroportdan biri, Tayvandagi eng band aeroport va dunyodagi eng band aeroportlardan biri. Xalqaro yo'nalishlar quyidagilarni o'z ichiga oladi: Pusan, Pekin, Shanxay, Tokio, Seul, Kuala-Lumpur, Manila, Bangkok, Gonkong, Osaka, Singapur, Xanoy, London, Amsterdam, Parij, Xoshimin, Los-Anjeles va boshqalar. Taybey-Sunshan shahrining ikkinchi aeroporti, asosan ichki reyslar va bir nechta xalqaro yo'nalishlarga (Tokio, Shanxay va boshqa ba'zi) xizmat ko'rsatadi.","question":"Taipeiga nechta aeroport xizmat ko'rsatadi?","answers":{"text":["ikki"],"answer_start":[129]},"id":972}
{"context":"Martin Kappa Nyu-Jersidagi Springfild kichik shaharchasida qurilish o'rmonlarida ishlagan va uyga faqat dam olish kunlari qaytgan (9). Bu og'ir mehnat unga haftasiga qirq besh dollar daromad keltirardi - o'sha davr uchun yaxshi pul edi. Ishlab chiqarish jarohatlari bo'lmaganda ham  Martinning qo'li jiddiy shikastlanib, ish jadvalidan chiqib ketganda, Dominika, professional tikuvchi, zararni kamaytirish uchun ishga kirishdi. Ko'pgina italiyalik amerikaliklar singari, ayol ham erkin tadbirkorlikning demokratik davrida omon qolishga harakat qilib, uyda ishlagan. U qizlariga ham bu hunarni o'rgatgan, bu esa uning ishini kuzatganlarning qiziqishini keltirib chiqargan.","question":"Martin Kappaning xotini kimga tikuv o'rgatgan?","answers":{"text":["qizlariga"],"answer_start":[568]},"id":1398}
{"context":"Kovorkning dastlabki namunasi ko'p jihatdan ilmiy va texnik sohalarda o'xshash qiziqishlarga ega bo'lgan odamlar uchun suhbatlashish uchun xakerspayslar bo'lgan, ularning birinchisi Amerika Qo'shma Shtatlari va Germaniyada 90-yillarning o'rtalarida paydo bo'lgan. A'zolik haqlari asosida tashkil etilgan xaker-maydonlar ishtirokchilarga muloqot qilish uchun joy va sevimli mashg'ulotlari uchun zarur infratuzilmani taqdim etdi. Tadbirkorlar uchun jamoat markazlari ham kovorkinglar bilan o'xshash xususiyatlarga ega edi. 2002 yilda Vena shahrida ochilgan Schraubenfabrik keyinchalik yirik kovorkingga aylanganligi e'tiborga loyiqdir.","question":"AQSh va Germaniyada ilmiy va texnikaviy sohalarda qiziqishlari bir xil bo'lgan odamlar uchun muloqot qilish uchun joylar qachon paydo bo'ldi?","answers":{"text":["90-yillarning o'rtalarida"],"answer_start":[223]},"id":1311}
{"context":"Pul teng qiymatga ega materialdan tayyorlanmaganida, senyorage  pul belgilarini (qog'oz, elektron yoki boshqa) ishlab chiqarish va muomalada saqlash tannarxi va ularning nominallari o'rtasidagi farq shaklidagi foyda hisoblanadi. Masalan, agar 100 dollarlik banknotni ishlab chiqarish uchun 10 sent xarajat qilingan bo'lsa, unda senyoragining qiymati 99 dollar 90 sent bo'ladi. Ammo amalda u kamroq qimmatli qog'ozlarni saqlash, tashish va almashtirishga ketadigan xarajatlar bo'ladi.","question":"Senyoragning miqdori amalda nechaga kamayadi?","answers":{"text":["qimmatli qog'ozlarni saqlash, tashish va almashtirishga ketadigan xarajatlar"],"answer_start":[398]},"id":872}
{"context":"Biroq, turboyama (turbocheat) deb nomlanuvchi texnologik cheklov mavjud (ikki turbokompressorli motorlar bundan mustasno - kichik va katta, kichik aylanishlarda kichik TK ishlasa, katta aylanishlarda esa katta, silindrlarga kerakli miqdordagi havo aralashmasini birgalikda ta'minlash yoki o'zgaruvchan geometriyali turbinalardan foydalangan holda, avtosportda turbinani energiyani rekuperatsiya qilish tizimi yordamida majburiy ravishda tezlashtirish ham qo'llaniladi). Dvigatelning quvvati darhol oshmaydi, chunki biroz inersiyaga ega bo'lgan dvigatelning aylanish tezligini o'zgartirishga muayyan vaqt ketadi, shuningdek, turbinaning og'irligi qanchalik katta bo'lsa, uning aylanishiga va dvigatelning quvvati uchun etarli bosimni yaratishga shunchalik ko'p vaqt kerak bo'ladi. Bundan tashqari, chiqindi bosimining yuqoriligi chiqindi gazlari o'z issiqligining bir qismini dvigatelning mexanik qismlariga uzatishiga olib keladi (bu muammo qisman yapon va koreys dvigatel ishlab chiqaruvchi zavodlar tomonidan hal qilinadi turbo kompressorni qo'shimcha sovutish tizimini antifriz bilan o'rnatish orqali).","question":"Yaponiya va Koreyaning dvigatel ishlab chiqaruvchi zavodlarida chiqindi gazlari o'z issiqligini dvigatelning mexanik qismlariga uzatishi muammosi qanday hal qilinadi?","answers":{"text":["turbo kompressorni qo'shimcha sovutish tizimini antifriz bilan o'rnatish orqali"],"answer_start":[1024]},"id":2492}
{"context":"Nam havodda u asta-sekin azot va boshqa havo gazlari bilan reaksiyaga kiradi, Li3N nitrid, LiOH gidroksidi va Li2CO3 karbonatiga aylanadi. Yunib Li2O oksidga aylanib, isitilganda kislorodda. Lityunning qiziqarli xususiyati shundaki, u 100 °C dan 300 °C gacha bo'lgan harorat oralig'ida zich oksidli plyonka bilan qoplanadi va keyinchalik oksidlanmaydi. Boshqa oqlangan metallardan farqli o'laroq, ular barqaror superperoksidlar va ozonidlar beradi; litiumning superperoksid va ozonidi  barqaror bo'lmagan birikmalar ((6).","question":"Lityumni isitish, kislorodga nima bo'ladi?","answers":{"text":["Yunib"],"answer_start":[139]},"id":1538}
{"context":"2013 yilda Deloitte markazi tomonidan o'tkazilgan The Shift Index tadqiqoti, 1965 va 2008 yillar o'rtasidagi qirq besh yillik davrda Amerika kompaniyalari aktivlarining daromadlari ishlab chiqarish samaradorligi oshganida 75 foizga kamayganini ko'rsatdi. Shu bilan birga, 1990-yillarning o'rtalaridan keyingi iqtisodiy o'sish va ish o'rinlari yaratilib, ko'pchilik yangi va tez o'sadigan texnologiya kompaniyalari  Amazon, Google, Salesforce, VMware, Facebook, Twitter, Groupon va Zynga. Ushbu ro'yxatga 1977 yilda tashkil etilgan Apple ham kiradi, u 1997 yilda Stiv Jobs kompaniyani boshqarishga qaytganidan keyin rivojlanish strategiyasini o'zgartirdi.","question":"Qaysi yilda Apple kompaniyasi o'z strategiyasini o'zgartirdi?","answers":{"text":["1997 yilda"],"answer_start":[551]},"id":738}
{"context":"1967 yilda D. deb ataladi. va Kozlov, o'sha paytda OKB-1ning Kuybishev filiali rahbari, 7K-OK muvaffaqiyatsiz uchirishlaridan so'ng (kosmonavt V. M. Q. Komarov, shuningdek, Soyuz tipidagi uchuvchisiz kemalarning parvozlari dasturidagi avariyalar va muvaffaqiyatsizliklar va tegishlicha Markaziy kon-teknik-iqtisodiy qo'mitaning bir vaqtning o'zida oy va harbiy dasturlar bilan shug'ullanish imkoniyati yo'qligi)  uning KBga berilgan 7K-VI dastlabki loyihasini to'liq qayta tuzdi va modifikatsiya qildi. Zvezda kosmik kemasining yangi modeli 7K-OK bazaviy modeldan farq qiladi, metalldan yasalgan va sinov parvozlariga tayyorlangan. Soyuz-VI kompleksining navbatdagi varianti loyihasi ma'qullangan, hukumat sinov parvoz muddatini 1968 yil oxiriga qadar tasdiqlagan. tushiriladigan apparatda Nukdelman-Rixterning NR-23 aviatsiya to'plami bor edi. Bu Tu-22 reaktiv bombardimonchilarining quyruq qurolining modifikatsiyasi bo'lib, vakumda otish uchun maxsus ishlab chiqilgan. Yulduzda qo'llaniladigan yana bir yangilik radioizotop energiyasi manbai energiya qurilmasi bo'ldi.","question":"Yulduzda qanday energiya uskunalari ishlatilgan?","answers":{"text":["radioizotop energiyasi manbai"],"answer_start":[1015]},"id":342}
{"context":"Boui TV on the Radio guruhining \"Return to Cookie Mountain\" albomidagi Province qo'shig'ida qo'shiqchi bo'lib sozlagan. U XM Satellite Radio (ingl.) uchun Snoop Dogg bilan reklama sifatida boshqa kamdan-kam ko'rinishlarni yaratdi.rus. U Daniya muqobil-rokerlari Kashmir No Balance Palace (ingl.) ning albomida paydo bo'ldi.rus. 2005 yilda guruh frontmeni Kasper Eystrup bilan vokal ijro etgan (ingl.) rus. \" The Cynic \" qoʻshigʻida. Albomi Toni Visconti tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, u musiqachilarning hamkorlikini tashkil etdi. Boui bilan birga, albomda Lou Reed ham ishtirok etdi, shu bilan No Balance Palace ularning 2003 yilgi The Raven (rus.) albomidan keyin, Boui taklif qilingan vokalist sifatida ishtirok etgan so'nggi vaqtlarda ikkinchi qo'shma loyihasi bo'ldi.","question":"Kashmir No Balance Palace albomini kim ishlab chiqardi va Devid Boui va Kashmirning hamkorlikini tashkil etdi?","answers":{"text":["Toni Visconti"],"answer_start":[440]},"id":346}
{"context":"XVI asr davomida bu kitob ko'plab Yevropa tillariga tarjima qilingan va katta muvaffaqiyat bilan tanilgan, eng qiyin vaziyatlardan yorqinlik bilan chiqib kelgan qahramonning sarguzashtlarini tasvirlagan, ayniqsa, Ulenshpigel o'sha paytdagi obro'li va umuman har qanday boshliqlarning masxara qilinadigan obyekti bo'lgan. Ochlik va sarguzashtlarga bo'lgan ishtiyoq Tilni ona shahri Braunsveygdan Berlinda, Nyurnbergda, Ulmada, Praqada va Rimda aylanib yurishga undadi. U qayerga bormasin, inson zaifliklari va kamchiliklarini juda aniq va o'yinchanlik bilan masxara qilardi, chunki u o'sha xususiyatlarni aks ettiruvchi ko'zguga o'xshardi.","question":"Bu kitob necha yillar davomida ko'plab Yevropa tillariga tarjima qilingan?","answers":{"text":["XVI asr davomida"],"answer_start":[0]},"id":1381}
{"context":"Agar AQSh Federal zaxira tizimining boshqaruvchisi inqiroz va yumshoq qo'nish bo'yicha mutaxassisga aylangan bo'lsa, kanadalik hamkasbiga nisbatan 1990 yillarning oxiri va 2000 yillarning boshidan boshlab u iqtisodiyotning real rivojlanishiga nisbatan sezgir emasligi va hisob-kitob modellarida chalkashligi haqida tez-tez tanbehlar bildirilgan. Tanqidchilar Kanada bankining iqtisodiy siyosati qoniqarsiz ekanligini ta'kidlaydilar va kelajakdagi boshqaruvchilar Kanada bankining yuqori darajadagi rahbarlari, agar birinchi o'rinbosarning o'zi bo'lmasa, deb ta'kidlaydilar. Bundan tashqari, mintaqalarning iqtisodiy imkoniyatlarini aniqlash uchun markazlashtirilmagan tuzilishi yo'q. Uning pul-kredit siyosati faqat bitta odamning nuqtai nazaridan kelib chiqadi, u har yetti yilda tayinlanadi va davomiy ravishda muddatdan-davomiy o'rinni saqlab qoladi, chunki bu cheklangan dunyoda o'zgarish unga kafolatlangan va bu bankning iqtisodiy siyosatidagi har qanday o'zgarishlarga to'sqinlik qiladi.","question":"Kanada banki boshqaruvchisi necha marta tayinlanadi?","answers":{"text":["har yetti yilda"],"answer_start":[765]},"id":2134}
{"context":"Gen drayfi  organizmlarning omon qolishi va ko'payishi jarayonida tasodifiy jarayonlar tufayli gen allellari chastotalarining avloddan avlodga o'zgarishi. Matematika jihatidan aytganda, allellar tanlanma xatoga yo'l qo'yadi. Agar tanlanishning ta'siri nisbatan zaif bo'lsa yoki yo'q bo'lsa, allellar chastotasi tasodifan yuqoriga yoki pastga (tasodifiy sayr qilish) harakatga moyil bo'ladi. Drift to'xtatiladi, bir allel populyatsiyaga qo'shiladi  yo'q bo'lib ketadi yoki butunlay bu genning populyatsiyadagi boshqa allellarini almashtiradi. Shu tariqa, faqatgina tasodifiy jarayonlar natijasida populyatsiyaning ba'zi allellari yo'q qilinishi mumkin.","question":"Drift qachon to'xtaydi?","answers":{"text":["bir allel populyatsiyaga qo'shiladi"],"answer_start":[411]},"id":2955}
{"context":"2012 yilda \"The Daily Mail\" gazetasi Buyuk Britaniyaning Ijtimoiy ta'minot vazirligi nafaqa oluvchilardan birining Sky TV hisoblarini tekshirib, yolg'iz onalarning yolg'iz yashayotgani haqidagi ma'lumoti haqiqatmi yoki yo'qmi, deb tekshirganini xabar qilgan, chunki vazirlikning ta'kidlashicha, sport kanallariga obuna bo'lish erkaklar uyda bo'lishini ko'rsatishi mumkin. Dekabr oyida Buyuk Britaniya parlamenti BSkyB \"alkogol, tamaki va qimor o'yinlari bilan bir qatorda tez-tez zarar keltiradi\" degan shikoyatni ko'rib chiqdi. Konservativ partiya deputat Alek Shelbruk ijtimoiy nafaqalar va soliq imtiyozlarini \"Ijtimoiy to'lov kartasiga\" to'lashni taklif qildi, chunki bu qo'shimcha oziq-ovqat yordami dasturiga muvofiq amalga oshiriladi, bunda nafaqa oluvchilar pulni faqat \"eng zarur tovarlar\" ga sarflashlari mumkin.","question":"Ijtimoiy ta'minot vazirligiga ko'ra, TV hisob raqamida sport kanallariga obuna bo'lish nimani anglatishi mumkin?","answers":{"text":["erkaklar"],"answer_start":[327]},"id":3167}
{"context":"Kompaniya reklamalarni rotatsiyadan olib tashlaydi va kontraktni bekor qiladi, ammo qo'shiqchi unga tegishli bo'lgan besh million dollar miqdorida pul oladi ((136). Vatikan vakillari videoni qoralaydilar, kardinallar esa uni birinchi marta cherkovdan chetlatadilar. 2015 yilda Madonna Vatikan uni uch marta ajratganini tasdiqlaydi (katolizmda bu jazo xatti-harakatni o'zgartirgan taqdirda olib tashlanadi) Qo'shiq Buyuk Britaniyaning nufuzli haftalik nashri New Musical Express tomonidan pop-musiqa tarixidagi 3-eng yaxshi qo'shiq deb nomlangan, VH1 klipni 2-o'ringa qo'ygan.","question":"Vatikanning qo'shiqchiga nisbatan qanday choralari bor?","answers":{"text":["kardinallar esa uni birinchi marta cherkovdan chetlatadilar"],"answer_start":[205]},"id":1656}
{"context":"Kosmik operatsiyani amalga oshirish usulini tanlash to'g'risida NASA qaror qabul qilganida 1961 yil iyul oyida Simansning maxsus texnik masalalar bo'yicha yordamchisi Nikolas E. Simans boshchiligida maxsus qo'mitani tuzishi muhim bosqich bo'ldi. \"Apollon\" dasturida raketa-tashish vositasini ishga tushirishni tavsiya etish uchun chaqirilgan boshliq. Qo'mita, raketa-harakatchi tanlanishda tanlangan usul katta ahamiyatga ega ekanligini tan oldi va Yer orbitasida (EOR) \/ Oy orbitasida (LOR) uchrashishni ta'minlashning gibrid texnikasi foydasiga dalillar keltirdi. Oy orbitasida uchrashishni ta'minlash texnikasini o'rganish qo'mitasining ishi, shuningdek, Jon Xuboltning tinimsiz sa'y-harakatlari ushbu yondashuvni ommalashtirishda muhim rol o'ynadi. 1961-yil oxiri - 1962-yil boshida, LOR texnikasini qo'llab-quvvatlash uchun, shuningdek, Kosmik uchish markazining a'zolari, shu jumladan, yaqinda ekipajli kosmik LA uchish muammolari boshqarmasi direktori o'rinbosari Jozef Shi lavozimini egallagan. Marshall Kosmik Parvozlar Markazi (MSFC) muhandislarini bu usulning afzalliklariga ishontirish uchun biroz ko'proq vaqt kerak bo'ldi. Ammo 1962 yil iyun oyida bo'lib o'tgan brifingda Verner fon Braun ularning tanlangan texnikani qabul qilishlarini tasdiqladi.","question":"NASAning qaysi bo'limi LOR texnologiyasidan foydalanish g'oyasini qo'llab-quvvatlagan?","answers":{"text":["Marshall Kosmik Parvozlar Markazi"],"answer_start":[1003]},"id":3090}
{"context":"Komiksning ko'plab ta'riflari mavjud, ammo ular hammasi, umuman olganda, komiks biron bir hikoyani aytib beradigan rasmlar seriyasidir. Ko'pgina tadqiqotchilarga ko'ra, komiks - bu hikoya va vizual harakatning birligi. Skot MakKlod, \"Komiksning mohiyati\" (ingl. Understanding comics) kitobida izchil tasvirlarning qisqacha taʼrifi, yanada toʻliqroq  bir-biriga tutash rasmlar va boshqa tasvirlarning mazmunli izchilligi (1) toʻgʻrisida bayon etilgan. Jorj Sadul komikslarni rasmlardagi hikoyalar sifatida ta'riflaydi (4).","question":"Kim \"Komiksning mohiyati\" (ingl. Comics) tushunish?","answers":{"text":["Skot MakKlod"],"answer_start":[219]},"id":83}
{"context":"Prokofiev tarixga musiqa tilining novatori sifatida kirdi. Uning o'ziga xos uslubi eng ko'p uyg'unlik sohasida seziladi. Prokofyev kechiktirilgan major-minor tonallik tarafdori bo'lib qolgani va novven maktabining radikalizmini bo'lmagani bilan, prokofyeviy harmoniya uslubi eshitishda aniq tanilgan. Prokofyevning uyg'unligi xususiyati allaqachon dastlabki tajribalar davomida shakllangan: Sarkazmlarda (1914, op. 17 No 5), masalan, u tonika funksiyasida dissonant akkorddan va o'zgaruvchan metrdan foydalangan (muallifning o'zi aytganidek, yomon kulgining ifodasidir), Navajdeniye (op. 4)  chromatik klaster (cis\/d\/dis\/e), o'ynatiladigan o'ziga xos frazaning tovushlarini (tovush balandligini) birlashtiradi. Prokofyev butun hayoti davomida dominantalarning alohida shaklini, keyinchalik Prokofyev shakli deb nomlangan, asosan ko'rinishda va turli xillarda qo'llagan. Prokofeyning yangi ohanglari uchun liniya akordlari ham xosdir (masalan, birinchi \"Mimolotnost\" ), ular bir-biriga uyg'un tovushlarning akustik qarindoshligi bilan emas, balki kompozitor uchun o'ziga xos bo'lgan turli xil qoralikdagi polifoniyaning natijasidir.","question":"Prokofiev nimaga ishonardi?","answers":{"text":["kechiktirilgan major-minor tonallik tarafdori"],"answer_start":[131]},"id":2903}
{"context":"Transport va logistika viloyat iqtisodiyotiga taxminan 2,2 milliard Kanada dollarni kiritadi. Tarmoqda band bo'lganlarning umumiy soni 34 500 kishini yoki Manitoba aholisining taxminan 5 foizini tashkil etadi. Yuk mashinalari Manitobada quruqlikdagi yuklarning 95 foizini, shuningdek, Manitobadagi tovarlarning 80 foizini AQShga yuboradi ((80). Kanadaning yuk tashuvchilarini yollash boʻyicha 25 ta yirik ish beruvchilaridan beshtasi oʻzlarining shtab-kvartiralarini Manitobada joylashgan ((80). Manitobada 1,18 milliard dollarlik yalpi ichki mahsulot toʻgʻridan-toʻgʻri yoki bilvosita yuk tashishga keladi ((80).","question":"Manitoba iqtisodiyotiga transport va logistika qanday 2,2 milliard dollar beradi?","answers":{"text":["Kanada"],"answer_start":[68]},"id":919}
{"context":"Tojdagi bargliqlarning soni turlicha. Barglarning kelib chiqishi vegetativ barglar bilan bog'liq bo'lishi mumkin, ammo ko'p turlarda ular qalinlashgan va kengaygan steril tuxumlardir. Ba'zan barglar negizi yaqinida qo'shimcha tuzilmalar hosil bo'ladi, ular birgalikda privenchik deb ataladi. To'qima barglar singari, toj barglari chetlari bilan bir-biriga tutashishi (to'g'ri bargli toj) yoki bo'sh qolishi (erkin bargli yoki alohida bargli toj). To'qimalarning maxsus ixtisoslashtirilgan turi  kapalak tipidagi to'qima  kapalaklar oilasining Boblar kichik o'simliklarida kuzatilgan.","question":"Qopqoqlarning paydo bo'lishi nimasi bilan bog'liq bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["vegetativ barglar"],"answer_start":[65]},"id":2061}
{"context":"2012 yil 3 iyulda Qozog'istonda rasman raqamli efir televideniye tarmog'i ishga tushirildi Ostona, Olma-Ota, Karagand, Zhezqazgan va Janaozen. Umuman olganda, tarmoq 827 radiotelevizion stansiyalarini (RTS) o'z ichiga oladi. DVB-T2 tarqatish standarti Irdeto Cloaked CA SDU-ni qo'llagan holda. Ostona, Olma-Atada va viloyat markazlarida SDTVning 30 kanaliga teng ikkita multipleks, qolgan aholi punktlarida esa 15 telekanaldan bitta multipleks ko'rsatiladi. 2015 yilda raqamli efir teleko'rsatuv tarmog'i qurilishi to'liq tugallangunga qadar Ko'p kanalli teleradioyashuvning milliy operatori \"Qazteleradio\" AJ mavjud analog eshittirish tarmog'idan parallel foydalanishni ta'minlashi kerak.","question":"Umuman qancha radio va televideniye stantsiyalari bo'ladi?","answers":{"text":["827"],"answer_start":[166]},"id":375}
{"context":"Ko'pgina tillarda kosmonavt va astronavt tushunchalari sinonim hisoblanadi va Sovuq urush tugashiga qadar bu yoki bu nomni tanlash ko'pincha so'zlovchilarning siyosiy e'tiqodi bilan izohlangan. Shu bilan birga, ushbu nomlardan foydalanish amaliyotida kichik nuanslar mavjud. Masalan, davlat kosmik dasturi bo'yicha mashg'ulotlarni boshlagan odam AQShda darhol astronavt deb nomlanadi (shunga qaramay, 50 mildan ortiq balandlikda uchgan X-15 raketasi samolyotining uchuvchilari dastlab astronavtlar deb nomlanmagan), SSSR va Rossiyada  shunga o'xshash, ammo Rossiyada Uchuvchi-kosmonavt unvoni faqat kosmik parvoz bajarilgandan so'ng beriladi.","question":"Ko'p tillarda qaysi ikki tushuncha sinonim hisoblanadi?","answers":{"text":["kosmonavt va astronavt"],"answer_start":[18]},"id":2148}
{"context":"SSSRda birinchi kliplar 1980-yillarning oxirida paydo bo'la boshlagan deb hisoblanish qabul qilingan. ((manba 589 kun ko'rsatilmagan) Valery Leontyevning o'zi intervyularida bir necha bor 1988 yildagi Margaritani o'zining birinchi kliplari deb atadi. ((manba 589 kun ko'rsatilmagan) Ammo oxirgi klip paydo bo'lishidan oldin ko'plab studiya videoroliklari suratga olingan, ba'zan kliplar deb ham nomlangan: ((manba 589 kun ko'rsatilmagan) U erda sentyabrda (1980); Maska, Kim aybdor? (1981); Sirk qaerga ketdi, Deplonda uchish, Muza, Rahmat, sevgi (1982); Qo'shiqchi mim, Yurmalda uchrashish, Parvozlar (1984), Arena, Ot, Mayak, mening ot (1986); Venesiya valsi, Kamol, Qo'zichoq, Qo'zichoq (1987). Ushbu videokliplar asosan musiqiy dasturlar uchun suratga olingan Poyet Valery Leontyev (1982), Men sen bilan xayrlashmayman (1984), Avtograf (1987).","question":"Valery Leontievning klipini qaysi yilda chiqargan?","answers":{"text":["1980"],"answer_start":[24]},"id":2321}
{"context":"Turli mamlakatlarda oliy ta'lim tizimi bir, ikki, uch va to'rt darajali tuzilmaga asoslangan. To'rtta darajadagi oliy ma'lumotli bitiruvchilar bakalavr, mutaxassis, magistr va falsafa doktoriga bo'linadi. Xususan, Rossiyada qabul qilingan uch bosqichli ta'lim tizimida bakalavrlar (birinchi daraja), magistrlar va mutaxassislar (ikkinchi daraja) (2011 yilgacha oliy o'quv yurtlariga o'qishga kirgan va ilgari diplomli mutaxassislar, keyingilardan farqli o'laroq, birinchi darajaga tegishli va ta'limning ikkinchi darajasini bepul o'qitish huquqiga ega) va ilmiy darajaga ega bo'lgan shaxslar bo'linadi.","question":"2011-yilgacha oliy o'quv yurtlariga kirgan va ilgari diplomli mutaxassislar qaysi darajaga kiradi?","answers":{"text":["birinchi"],"answer_start":[463]},"id":1471}
{"context":"Tizim tavakkalchiligi eng ko'p likvidlik tavakkalchiligi (sistematik likvidlik tavakkalchiligi) bilan bog'liq bo'lib, u moliyaviy sektorda kredit va bozor tavakkalchiligini amalga oshirishga olib kelishi mumkin. Bunday holda, eng so'nggi instansiya kreditorining asosiy javobgarligi yirik moliyaviy institutlar yoki moliyaviy konglomeratlar o'z majburiyatlarini o'z vaqtida bajara olmaydigan vaziyatni oldini olishdir. Sistematik ahamiyatga ega moliyaviy institutlar va tizimatik ahamiyatga ega moliyaviy vositalarga e'tibor qaratilmoqda.","question":"Liquiditet riskini o'rganishda asosiy e'tibor nimaga qaratilmoqda?","answers":{"text":["Sistematik ahamiyatga ega moliyaviy institutlar"],"answer_start":[419]},"id":2891}
{"context":"Mebellar uchun ishlatiladigan plastik qog'ozlarga termoaktiv qatronlar solinadi. Qog'oz ishlab chiqarish plastmassa ishlab chiqarish jarayonining eng ko'p energiya va kapital talab qiladigan bosqichidir. Qog'ozlarning 2 turi ishlatiladi: plastmassa asosini kraft qog'oz (qatnagan va bo'lmagan) va dekorativ (plastikaga rasm berish uchun) tashkil etadi. Qopqoqlar fanolformaldegidga bo'linadi, ular kraft qog'ozlarini singdirish uchun ishlatiladi va melaminformaldegid dekorativ qog'ozlarni singdirish uchun ishlatiladi. Melamino formaldegidli qatronlar melamindan ishlab chiqariladi, shuning uchun ular qimmatroq turadi.","question":"Qaysidir bir xil qog'ozdan foydalanasizmi?","answers":{"text":["Qog'ozlarning 2 turi ishlatiladi"],"answer_start":[204]},"id":2079}
{"context":"Mis zaxiralari 22 mln tonnadan ortiqni tashkil etadi. Mis zaxiralarining taxminan 50% Iran, Afg'oniston, Turkiya, Saudiya Arabistoni, Oman, Iordaniya, Kipr, Isroil konlarida joylashgan. Sanoat jihatidan muhim mis-porfir konlari  Eronda (Sarchesme, Chaxar-Gonbad va boshqalar) va Turkiyada. Afg'oniston (Aynak va boshqalar), Iordaniya va Isroilning stratifomli konlari ham katta. Xavflari kamroq bo'lgan  Turkiya, Oman, Saudiya Arabistoni, Kipr va Eronning kolchedan konlari (metall zaxiralari  680 ming. ton, tarkibida Cu  0,5-3,75%) bo'lgan. Eron va Afg'onistonning terili konlari hamda Eron va Turkiya gilli tipli konlari metallning oz miqdordagi zaxiralariga ega (taxminan 100 ming ming tonna) ton) bo'lgan, ammo mis miqdori yuqori bo'lgan. Qizil dengizning metallli illarida ( Atlantis II joyi) Cu tarkibi  0,19-3,6%.","question":"Qizil dengiz metallli yerlarida mis koni qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Atlantis II"],"answer_start":[781]},"id":2102}
{"context":"Velosipedchilar guruhi, musobaqa masofasida pelotondan oldinga o'tishdi. Turli maqsadlar bilan yugurish: bosqichda g'alaba qozonish uchun kurashish, eng agressiv haydovchi unvoniga ega bo'lish, oraliq marralarda bal to'plash yoki shunchaki homiyga o'z jamoasi borligini eslatish orqali majburiyatlarini bajarish. Ishtirokchilarning soni kam bo'lgani sababli, bo'linish yaxshi harakatchanlikka ega va unda ishning navbatma-navbat bo'lishini tashkil etish osonroq. Ammo velosipedchilar uzoq masofalarda ko'proq kuch sarflashadi va bosqich oxiriga kelib sezilarli darajada charchaydilar.","question":"Nima uchun velosipedchilar charchashadi?","answers":{"text":["bosqich"],"answer_start":[529]},"id":1023}
{"context":"Ko'pchilik hayvonlardan farqli o'laroq, shunga o'xshash suyuqliklarda haqiqiy to'qimalar yo'q. Ularning barcha hayotiy faoliyati turli tuzilish va funksiyalarga ega bo'lgan alohida hujayralar va hujayra qatlamlari faoliyati bilan ta'minlanadi. Ammo haqiqiy to'qimalardan farqli o'laroq, hujayra qatlamlari hujayralari o'xshash funksiyalarni bajarsa-da, turli kelib chiqishga ega ((22). pinakoderm va xonodermning tashqi va ichki hujayra qatlamlari, shuningdek hujayralar va hujayra tashqarisidagi elementlar majmui bo'lgan mezoxil tarkibiy va funksional jihatdan boshqa Metazoalardagi o'xshashlaridan ancha sodda. Ko'pgina shpritz hujayralari boshqa turdagi hujayralarga transdiferensiyalashuvni boshdan kechirishlari mumkin. Sponglarning totipotent yoki pluripotent hujayralari toifasiga ega emas. Oddiy shprunlarda ularning funksiyalarini arxeotsitlar ((en) va xanotsitlar, ohaktosh shprunlarda  xanotsitlar, Homoscleromorpha  xanotsitlar va pinaxotsitlar, shisha shprunlarda, ehtimol, arxeotsitlar bajaradi. Shisha shprunlar boshqa shprunlardan sincitial tashkil etilishi bilan farqlanadi, ya'ni ularning ko'pgina hujayralari yagona tarmoqqa qo'shiladi; shisha shprunlarning sincitiy tuzilishi alohida tavsiflanadi. Quyidagi qismda hujayra tuzilishiga ega bo'lgan shprungalar tuzilishi ko'rib chiqiladi.","question":"G'ishtlarning ichki makonini tashkil etadigan hujayralar va hujayra tashqarisidagi elementlar majmui qanday nomlanadi?","answers":{"text":["mezoxil"],"answer_start":[523]},"id":449}
{"context":"FAS TEVAga qarshi Oliy sudda g'alaba qozondi. Eng katta kompaniya bolalar skleroz kasalligiga chalingan bemorlar uchun noyob dori vositasini Rossiyaga yetkazib berishni rad etdi. Antimonopol idorasi tomonidan analoglari bo'lmagan dori-darmonni yetkazib berishni asossiz rad etishda aybdor deb topilgan kompaniya FAS qarorlarini sudlarda shikoyat qildi. Oliy sud TEVA kompaniyasining harakatlarini noqonuniy deb topdi va raqobatni himoya qilish to'g'risidagi qonunda nazarda tutilgan intellektual faoliyat natijalari uchun istisnolar kompaniya monopol tovarni yetkazib berishni asossiz rad etganida qo'llanilmasligini tasdiqladi.","question":"Federal monopoliyaga qarshi xizmatning TEVA ishi qanday yakunlandi?","answers":{"text":["FAS TEVAga qarshi Oliy sudda g'alaba qozondi"],"answer_start":[0]},"id":2740}
{"context":"Kompleks logistika xizmati konsepsiyasini amalga oshirishda eng zamonaviy va samarali vositalardan biri bu oldindan belgilangan jadvalga muvofiq, muayyan yo'nalishlar bo'yicha yig'ma yuklar partiyalarini muntazam yuborishdir. Yig'ma yuklar bilan bog'liq operatsiyalar bo'yicha logistika agentligi real vaqt rejimida moddiy, moliyaviy va axborot oqimlarini maksimal darajada nazorat qilishni talab qiladi, chunki eng ko'p turli xil xavflarga duchor bo'ladi va logistika bozorining eng ko'p ishtirokchilari manfaatlarining kesishganligi bilan bog'liq. Jadval bo'yicha yo'nalishlarni jo'natishning afzalligi mijozning o'z jo'natmalarini muayyan reysga mustaqil ravishda va oldindan rejalashtirish qo'shimcha imkoniyatidir, bu esa tovarlarning hayot sikli bosqichlarini o'zgartirishni rejalashtirish jarayonini optimallashtiradi.","question":"Logistika agentliklarida oqimlarni nima uchun kuzatib borish kerak?","answers":{"text":["eng ko'p turli xil xavflarga duchor bo'ladi"],"answer_start":[412]},"id":1031}
{"context":"771 yil oxirida Karlomanning kutilmaganda vafoti Langobard shohi rejalarini bir zumda barbod qildi. Karl darhol akasining yerlarini egallab, butun Frank davlatini o'z hukmronligi ostiga qo'ydi. O'zaro janjal xavfi bartaraf etilganligi sababli, Karlning langobardlar tomon siyosiy e'tiborini qaratish zaruriyati yo'qoladi. Bundan tashqari, Karl keksa Desideryni qattiq haqorat qildi, unga o'z qizini turmushga chiqarib, uni rad etdi. Desideryning javob zarbi Langobard saroyida panoh topgan Karlomanning kichik o'g'illari nomidan uning ulushiga da'vo qilish edi.","question":"Qachon shoh Karloman vafot etdi?","answers":{"text":["771 yil oxirida"],"answer_start":[0]},"id":762}
{"context":"Ayrim-ayrim qushli elementlardan nozik oq iplar yoki oq (yoki asosan oq) to'qimalar va cho'zilgan to'qimalar shaklida iborat. Tolali tuzilishga va\/yoki ipakli porloqlikka ega. Yuqori troposferda, ba'zan tropopauza balandliklarida yoki bevosita uning ostida kuzatiladi (o'rtacha kengliklarda ularning asoslari ko'pincha 68 km balandlikda, tropiklarda 6 dan 18 km gacha, qutblilarda  3 dan 8 km gacha). Bulut ichida ko'rinish  150500 m. Ular tushish tezligini sezilarli darajada etarlicha katta bo'lgan muz kristalleridan qurilgan; shuning uchun ular katta vertikal uzunlikka ega (yüzlab metrdan bir necha kilometrgacha). Biroq shamolning siljishi va kristallar o'lchamidagi farq, pardoz bulutlarining iplarini qalin va burkangan qiladi. To'g'ri ifodalangan halo holatlari parcha-parcha bo'lgan bulutlar va kichik bulutlar tufayli odatda paydo bo'lmaydi. Ushbu bulutlar issiq front yoki yuqoriga siljish bilan bog'liq okklusiya frontining old chekkasi uchun xosdir. Ular tez-tez antitsiklon sharoitida ham rivojlanadi, ba'zan ular to'plangan yomg'ir bulutlarining muzli cho'qqilari yoki qoldiqlari hisoblanadi.","question":"Bulutlar nimadan iborat?","answers":{"text":["Ayrim-ayrim qushli elementlardan"],"answer_start":[0]},"id":1369}
{"context":"Hayvon viruslarining aksariyati ikosaederik simmetriya bilan ikosaederik yoki deyarli sher shaklida bo'ladi. To'g'ri ikosaedr bir xil kichik birliklardan iborat yopilgan kapsid uchun eng maqbul shakldir. Bir xil kapsomerlarning minimal zarur soni  12, har bir kapsomer beshta bir xil subbirlikdan iborat. Ko'pgina viruslar, masalan, rotavirus, o'n ikki dan ortiq kapsomerga ega bo'lib, dumaloq ko'rinadi, ammo ikosaederik simmetriyani saqlaydi. Qoplarda joylashgan kapsomoyerlar beshta boshqa kapsomoyerlar bilan o'ralgan va pentonlar deb ataladi. Uchburchakli qirrali kapsomerlar 6 ta qo'shni kapsomerlarga ega bo'lib, geksonlar deb ataladi. Geksonlar, aslida, tekis, 12 ta cho'qqini tashkil etadigan pentonlar esa  egri. Bitta oqsil ham pentomer, ham geksamerning kichik birligi bo'lishi mumkin, yoki ular turli oqsillardan iborat bo'lishi mumkin.","question":"Ko'pgina hayvon viruslari qanday shaklda bo'ladi?","answers":{"text":["ikosaederik yoki deyarli sher shaklida"],"answer_start":[61]},"id":747}
{"context":"Vengriya tilining birinchi yozma yodgorligi taxminan 1192-1195 yillarda lotin alifbosida yaratilgan. ( Qabr usti nutqi va ibodat ), bundan oldin vengrlar vengr run yozuvidan foydalanganlar; Novgorodning qoramol varaqlarida karel tilida ikkita qisqa yozuvlar (292 -sonli qoramol varaqasi) XIII asr boshlarida yozilgan; qadimiy komi tilida birinchi yodgorliklar XIV asrda yozilgan. (abur alifbosi bilan); eng qadimgi fin va eston yodgorliklari XVI asrga to'g'ri keladi. Fin-ugor xalqlarining boshqa yozuv yodgorliklari XVII asrning oxiri va XVIII asrning boshlariga tegishli. Zamonaviy urol xalqlari yozuvini bir maromda rivojlanmagan. Uzoq vaqtdan beri adabiy an'analarga ega bo'lgan tillar (venger, fin, eston) bilan bir qatorda, yozuvi sust rivojlangan (nenez, xanti, mansiya) va yozuvsiz yoki yozuvi rivojlanayotgan (vod, veps va boshqalar) tillar mavjud.","question":"Lotin alifbosida yozilgan birinchi venger yozuvlari qanday nomlangan?","answers":{"text":[" Qabr usti nutqi va ibodat "],"answer_start":[102]},"id":2646}
{"context":"Barselona yilnomasi miloddan avvalgi 237 yilda yozilib boshlangan. e. bilan mashhur qadimgi qo'mondon Gamilkar Barka, u o'sha yili Monjuyk tog'i etagidagi qirg'oq bo'ylab o'z harbiy lagerini qurgan. Bosh qo'mondonning hamkorlari bu lagerni uning sharafiga (Barsino) deb nomlashni taklif qilishdi va Chiroqli (qadimgi paytlarda Barkani uning armiyalari tez harakatlangani uchun shunday deb atashgan) o'z qo'l ostidagilarning bunday sevgisini namoyon etishga to'sqinlik qilmadi. Shunday qilib, keyinchalik O'rta dengizdagi eng muhim shaharlardan biriga aylangan shahar tashkil topdi.","question":"237 yilda Barselona tarixini yozishni boshlagan. e bilan?","answers":{"text":["Gamilkar Barka"],"answer_start":[102]},"id":1512}
{"context":"Fragmentatsiya jinsiy aloqa qilmagan ko'payishning eng nodir usuli hisoblanadi. Bu kuchli bo'ronlar paytida, yirtqich hayvonlar (baliq, toshbaqalar), yuqumli kasalliklar, substratning yorilishi yoki parchalanishi tufayli sodir bo'lishi mumkin, natijada shprits tanasi parchalanadi. Ajralgan boʻlaklar sponslarning regeneratsiya qobiliyati tufayli omon qoladi (tafsilotlar uchun qarang. quyida keltirilgan). Ular substratga yopiladi, qayta quriladi va yangi shpritzga aylanadi. parchalanish shprayning qonuniy rivojlanish bosqichi emas, balki tasodifiy tashqi omillar tufayli sodir bo'ladigan hodisa bo'lgani uchun parchalanish paytida hech qanday sitologik o'zgarishlar yuz bermaydi. Fragmentatsiya oddiy koʻpiklar uchun juda xos ((95).","question":"Spongning alohida qismlari nimaga yopishtirilgan?","answers":{"text":["substratga"],"answer_start":[412]},"id":1556}
{"context":"1675 yilda Italiyalik shifokor Marçello Malpighi o'simliklarning hujayra tuzilishini tasdiqladi, 1681 yilda esa  ingliz botanigi Nehemya Gru. Bu hujayra ozuqaviy suyuqlik bilan to'ldirilgan pufakcha deb nomlanadi. 1674 yilda gollandiyalik usta Anton van Leeuwenhouk (Anton van Leeuwenhoek, 16321723) mikroskop yordamida birinchi marta hayvonlarning suv tomchilarida  harakatlanuvchi tirik organizmlarni (infusoriyalar, ameblar, bakteriyalar) ko'rdi. Shuningdek, Levenhuk birinchi marta hayvon hujayralari - eritrositlar va spermatozoidlarni kuzatdi. Shunday qilib, XVIII asrning boshlarida olimlar o'simliklarning katta o'sishi natijasida hujayralar tuzilishi borligini bilishardi va keyinchalik bir hujayrali deb nomlangan ba'zi organizmlarni ko'rishgan. 1802 - 1808-yillarda fransuz tadqiqotchisi Charlz-Fransoa Mirbel o'simliklar hujayralar tomonidan hosil bo'lgan to'qimalardan iborat ekanligini aniqladi. G. Qaniydi B. bilan 1809 yilda Lamark Mirbelning hujayra tuzilishi haqidagi g'oyasini hayvon organizmlariga ham tatbiq etdi. 1825 yilda chexiyalik olim Ya. Purkin 1839 yilda protoplazma atamasini kiritdi. 1831 yilda ingliz botanigi R. Broun o'simlik hujayrasining yadrosini birinchi marta tavsifladi va 1833 yilda yadro o'simlik hujayrasining majburiy organoidi ekanligini aniqladi. O'shandan beri hujayralar tarkibida muhr emas, balki tarkib muhim ahamiyatga ega bo'lib kelmoqda.","question":"1675 yilda kim o'simliklarning hujayra tuzilishini tasdiqladi?","answers":{"text":["Italiyalik shifokor Marçello Malpighi"],"answer_start":[11]},"id":1505}
{"context":"Tarixdagi birinchi kovorking 2005 yil 9 avgustda San-Fransiskodagi Spiral Muse feministlar jamoasi uyida ochildi. Ofisdagi muloqot etishmovchiligidan va uydagi ishdan charchagan dasturchi Brad Nyuberg kovorkingni notijorat sheriklik sifatida tashkil etdi va potentsial ishtirokchilarga ish joylari, bepul Wi-Fi, meditatsiya tanaffuslari, umumiy tushlik va oylik oz miqdordagi to'lov evaziga birgalikda velosipedlarda sayohat qilishni taklif qildi. Bir yil o'tgach, Bred birinchi kovorkingni yopdi va sheriklari bilan birgalikda yangi  Hat Factory-ni tashkil etdi.","question":"Birinchi kovorkingni kim tashkil qilgan?","answers":{"text":["Brad Nyuberg"],"answer_start":[188]},"id":1013}
{"context":"Romantik davrida kompozitorlar trombonning ifodalovchi qobiliyatiga e'tibor qaratishdi. Berlioz bu asbobda ulug'vor va ulug'vor tovush borligini yozgan va unga \"Yaz-Triumf simfoniyasining\" ikkinchi qismida katta solo ijro etishni topshirgan. XIX asrning birinchi yarmida trombonda yakka ijro etish faol rivojlanadi: bu davrning trombonist-soliistlari orasida nemislar - Fridrix Belke, Karl Kvayser va Morits Nabix, fransuz Antuan Dyopo, italiyalik Felippe Chioffi bor edi. Trombon repertuarini to'ldirish Ferdinand David, F. Ha, shunday. Qummer, Yu. Novakovskiy va boshqa kompozitorlar tomonidan yaratilgan.","question":"Trombon kelajakda ishlatilganmi?","answers":{"text":["Trombon repertuarini to'ldirish"],"answer_start":[473]},"id":2309}
{"context":"Viktoriya Konstitutsiyasi 1975 yilda tasdiqlangan, ammo u 1855 yilgi mustamlaka konstitutsiyasiga asoslangan, u Birlashgan Qirollik Parlamenti tomonidan qabul qilingan, Viktoriya Konstitutsiyaviy akti deb nomlangan, unga ko'ra, parlament shtat hokimiyatining qonun chiqaruvchi organi sifatida shtatga tegishli vazifalarni hal qilish uchun ta'sis etilgan. Viktoriya parlamenti Viktoriya konstitutsiyasiga o'zgartirishlar kiritish huquqiga ega, ayrim Muxtashish tuzatishlar dan tashqari, ularni qabul qilish yoki ikkala palatalardagi mutlaq ko'pchilik ovozlarini, ikkala palatalardagi barcha ovozlarning beshdan uch qismini yoki umumiy referendumda olingan Viktoriya fuqarolarining roziligini talab qiladi, bu esa bunday tuzatishning jiddiyligiga bog'liqdir.","question":"Qaysi konstitutsiyaviy o'zgarishlar muvaffaqiyatli amalga oshirilishi uchun muayyan tartibni talab qiladi?","answers":{"text":["Muxtashish tuzatishlar"],"answer_start":[449]},"id":3069}
{"context":"Bug'-gaz torpedosining kamchiliklaridan biri suv yuzida torpedoni yashiradigan va hujum qilingan kemaga undan qochish va hujumchilarning joylashuvini aniqlash imkoniyatini beradigan iz (qidirilgan gaz pufakchalari) mavjudligi hisoblanadi, shuning uchun Birinchi jahon urushidan keyin torpedani elektr motor sifatida ishlatish boshlangan. G'oya aniq edi, ammo Germaniyaga qo'shilib, Ikkinchi jahon urushi boshlangunga qadar hech bir davlat uni amalga oshira olmadi. Taktik afzalliklardan tashqari, elektr torpedalarini ishlab chiqarish nisbatan oson edi (masalan, standart nemis bug 'gazli torpedalarini ishlab chiqarish uchun mehnat xarajatlari G7a ((T1) 1939 yilda 3740 odam-soat ni tashkil etdi). 1943 yilda 1707 kishi-soatgacha; bir G7e (T2) elektrorpeda ishlab chiqarishga esa 1255 kishi-soat talab qilingan). Biroq, elektr torpedaning maksimal tezligi atigi 30 tugunga teng bo'lgan, bug 'gaz torpedasi esa 46 tugungacha tezlikni rivojlantirgan. Shuningdek, torpeda akkumulyatorlari batareyasidan vodorod oqishini bartaraf etish muammosi mavjud edi, bu esa ba'zan uning to'planishiga va portlashuvlariga olib keldi.","question":"G7a ((T1)) standart nemis bug 'gaz torpedasini yaratish uchun qancha vaqt kerak bo'ldi?","answers":{"text":["3740 odam-soat"],"answer_start":[666]},"id":2756}
{"context":"Biroq, ko'p o'tmay, fuqarolar nima bo'layotganini tushunishni boshlashdi. Ularning fikricha, hukumat inflyatsiyani qo'shimcha soliq sifatida qo'llamoqchi va narxlar oldingi darajaga qaytmaydi. Odamlar tovarlar sotib olishni boshlashadi, bu esa jamiyatning pulga bo'lgan talabining pasayishiga olib keladi va pul ta'minoti tez o'sishi tufayli narxlarning oshishiga olib keladi. Hukumat uchun pul ta'minoti ko'payishining ijobiy ta'siri kamayib bormoqda. Bu bosqich narxlarning nazoratsiz, galopirovka o'sishining boshlanishi hisoblanadi.","question":"Pul taklifining tez o'sishi bilan nima sodir bo'ladi?","answers":{"text":["narxlarning oshishiga"],"answer_start":[342]},"id":193}
{"context":"Jahon amaliyoti va Rossiya qonunchiligida sof aktivlar va o'z mablag'lari (o'z kapitali) tushunchalari ko'pincha o'xshash sifatida ishlatiladi. Rossiya Federatsiyasining ba'zi normativ-huquqiy hujjatlarida bu ikki tushuncha bir-birini almashtiradigan tarzda ishlatiladi, masalan, RFning O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi 24-moddasining 1 rus Federatsiyasining ayrim qonun hujjatlariga o'zgartirishlar kiritish to'g'risida 18.07.2011 yil 228-FZ-sonli Federal qonuni ustav kapitali kamaytirilganda kreditorlar huquqlarini himoya qilish usullarini qayta ko'rib chiqish, ustav kapitali sof aktivlar qiymatiga mos kelmagan taqdirda xo'jalik jamiyatlariga talablarni o'zgartirish qismida ko'rsatilganidek, Kredit tashkiloti uchun sof aktivlar qiymati o'rniga o'z mablag'lari miqdori (kapital) hisoblanadi, u Rossiya Federatsiyasi Markaziy banki tomonidan belgilangan tartibda belgilanadi.","question":"Kredit tashkiloti uchun sof aktivlar qiymati o'rniga nima hisoblab chiqiladi?","answers":{"text":["o'z mablag'lari miqdori"],"answer_start":[764]},"id":2835}
{"context":"Dasturiy ta'minotga oid birinchi nazariya 1936 yilda ingliz matematik Alon Tyoring tomonidan On computable numbers with an application to the Entscheidungsproblem (Halidan chiqarish muammosiga ilova bilan hisoblash mumkin bo'lgan raqamlar to'g'risida) nomli essasida taklif etilgan. U Turing mashinasi deb nomlangan abstrakt mashinaning matematik modelini yaratdi, u mashinani bir turg'un holatdan boshqasiga o'tkazadigan rudimentar operatsiyalar ketma-ketligini bajarishga qodir. Asosiy g'oya, tizimning har qanday oldindan berilgan holatiga har doim buyruqlarning qat'iy to'plamidan elementar buyruqlarning (dasturning) yakuniy to'plamini ketma-ket bajarish orqali erishish mumkinligini matematik isbotlashdan iborat edi.","question":"Alan Turing nima yaratgan?","answers":{"text":["Turing mashinasi deb nomlangan"],"answer_start":[285]},"id":978}
{"context":"Yozuv inson tilining vaqt va makon bo'yicha kengayishi hisoblanadi. Ko'pincha, yozuv qadimgi madaniyatlarning siyosiy ekspansiyasi natijasida paydo bo'lgan, ular ma'lumotni uzatishning ishonchli vositasiga, moliyaviy hisobotlarni saqlashga, tarixiy xotirani saqlashga va shunga o'xshash faoliyatga muhtoj edilar. IV mingyillikda savdo munosabatlari va ma'muriy boshqaruv murakkabligi inson xotirasining imkoniyatlaridan oshib ketdi va yozish doimiy ravishda o'zaro munosabatlarni hisobga olish va taqdim etishning ishonchli usuliga aylandi. Mesoamerika va Qadimgi Misrda yozuv taqvimlar orqali rivojlangan va ijtimoiy va tabiiy voqealarni qayd etish siyosiy zarurat bo'lgan.","question":"Qanday jarayon natijasida xat paydo bo'ldi?","answers":{"text":["qadimgi madaniyatlarning siyosiy ekspansiyasi"],"answer_start":[85]},"id":1131}
{"context":"Agar yo'nalish Rossiya Federatsiyasining ikki yoki undan ortiq subyektlari orqali o'tadigan bo'lsa, hududlararo maxsus ruxsatnoma rasmiylashtiriladi. U 3 oygacha bo'lgan muddatga, 10 ta sayohat uchun (yo'nalishda va qaytib yuk bilan yozib olish imkoniyati bilan) rasmiylashtirilishi mumkin. Hududlararo ruxsatnomalar RFning o'ttiz uchta yo'l xo'jaligi boshqarmalaridan (Uprdor) birida yoki ularning filiallarida rasmiylashtiriladi. Boshqarmalarning ro'yxatini Rosavtotodorning veb-saytidan topishingiz mumkin. Bunday ruxsatnoma olish uchun shaxsan yoki Davlat xizmatlari portali orqali ariza berish mumkin. Qaysi Updrorda ariza berish kerakligi yo'lning boshlang'ich nuqtasiga bog'liq.","question":"Agar yo'nalish Rossiya Federatsiyasining ikki yoki undan ortiq subyektlari bo'ylab o'tadigan bo'lsa, nima rasmiylashtirilishi kerak?","answers":{"text":["hududlararo maxsus ruxsatnoma"],"answer_start":[100]},"id":2721}
{"context":"Ontologiya bilish nazariyasi va ilm-fan metodologiyasi ham ma'nolarni o'rganish bilan shug'ullanadi. Xususan, ontologiyada mavjudlikning ma'noli koordinatalari, haqiqiy sohani ajratish imkoniyatlari (masalan, sotsiyum doirasida, buyruqlar tizimida) mavzuga aylanadi. Ma'no muammosi ilm nazariyasiga oid bo'lib, ilmning tabiati va manbalari, ya'ni uning mazmunliligi va mazmunsizligi chegarasi muammosidan iboratdir. Metodologiya doirasida biron bir aniq ilmiy usulning amaliy tavsiflari, ayniqsa, usulning ayrim eski muammolarni hal qilishning innovatsion variantlarini ta'minlashga qaratilganligi, shuningdek, yangi muammoli vaziyatlarning butun sinflarini ochib berilishi aniqlanadi. Aks holda, yangi usulni joriy etishning hech qanday ma'nosi yo'q deb hisoblashadi.","question":"Ontologiya nima?","answers":{"text":["bilish nazariyasi va ilm-fan metodologiyasi"],"answer_start":[11]},"id":1834}
{"context":"Prefiks va postfikslardan tashqari, boshqa turdagi affikslar ham uchraydi. Interfikslar  o'z ma'nosini yo'q, ammo murakkab so'zlardagi ildizlarni bog'lash uchun xizmat qiladigan xizmat morfemalari (masalan, lob-o-tashq). Konfikslar  prefiks bilan postfiksning kombinatsiyasi bo'lib, ular har doim ildiz atrofida birgalikda harakat qiladi (masalan, nemis tilidagi ge-lob-t  maqtovli). Infikslar  ildizning o'rtasiga qo'yiladigan afikslar (Indoneziya tillarida uchraydi). Transfikslar  affikslar, ular bitta kelishikdan iborat ildizni uzib, o'zlari bo'linib, kelishiklar orasida o'zgaruvchan tovushlar qatlami bo'lib, so'zning grammatik ma'nosini belgilaydi (semit tillarida, xususan arab tilida uchraydi).","question":"O'z ma'nosini yo'qotgan, ammo murakkab so'zlarning ildizlarini bog'lash uchun xizmat qiladigan xizmat morfemlari nima deb ataladi?","answers":{"text":["Interfikslar"],"answer_start":[75]},"id":2709}
{"context":"Ko'pchilik raklarda tuxumlar boy sarg'ish bo'lib, parchalanish qisman va yuzaki bo'ladi. Yadro bir necha bor bo'linishi natijasida hujayra bo'linmasdan periferik tomonga ketadigan va u yerda bir qatlamga joylashadigan bola yadrolar hosil bo'ladi (shuning uchun rakka o'xshashlarni parchalash sirtli deb ataladi). Keyinchalik, har bir yadro atrofida sitoplazmaning bir qismi ajratilib, kichik hujayra hosil bo'ladi; sariqning markaziy massasi bo'linmay qoladi. Bu bosqich blastuel bilan sarg'ish bilan to'ldirilgan blastocelga o'xshaydi. Keyinchalik, kelajakdagi qorin tomonidagi blastula hujayralarining bir qismi tashqi qatlam ostiga o'tadi va ko'p hujayrali plastinka yoki embrion chiziqini hosil qiladi. Uning tashqi qatlami ektodermadan, chuqurroq - mezodermadan, eng chuqur, sariq tomonga tutash, - entodermadan iborat.","question":"Ko'pchilik saratonlarning tuxumlari qanchalik boy bo'lsa,","answers":{"text":["sarg'ish"],"answer_start":[33]},"id":943}
{"context":"Taxminan 1930-yillarga qadar tabiiy materiallardan yasalgan suzish kostyumi suzishchining tanasini deyarli to'liq yopardi. 1930-yillarning o'rtalaridan boshlab, o'zgaruvchan modaga muvofiq piyoz suzish  suzuvchi tanasi deyarli to'liq ochilgan edi. 1950-yillarda tabiiy materiallar sun'iy materiallar: neylon, laykra va boshqalar bilan almashtirilishni boshladi. 1990-yillarning o'rtalaridan boshlab yuqori texnologiyali suzish kostyumlari paydo bo'la boshladi. Dastlab ular erkak suzuvchilarning pastki qismini, so'ng esa butun tanasini yopib qo'yishgan. Sintetik materialdan maxsus o'rnatilgan o'rnatgichlar inson terisidan ko'ra suvga chidamliligini kamaytiradi.","question":"30-yillardan keyin suzish kostyumining o'rniga nima keldi?","answers":{"text":["piyoz suzish"],"answer_start":[189]},"id":156}
{"context":"Janubiy Kaliforniyadagi professional sport jamoalari NFL (Los-Anjeles Rams, San-Diego Chargers), NBA (Los-Anjeles Lakers, Los-Anjeles Klippers), MLB (Los0Anjeles Dodgers, Los-Anjeles Anxaymdagi Angels, San-Diego Padres), NHL (Los-Anjeles Kings, Anaxaym Daxsi) va MLS (Los-Anjeles Galaxy) ligalari jamoalarini o'z ichiga oladi.","question":"Janubiy Kaliforniyadan qaysi jamoalar NHLda o'ynaydi, Anaxem Daksdan tashqari?","answers":{"text":["Los-Anjeles Kings"],"answer_start":[226]},"id":3073}
{"context":"Kelishuvlar 30 million funt sterling miqdoridagi kanallarni uzatish uchun yillik qat'iy to'lovni o'z ichiga oladi, agar ikkala televideniye provayderlari o'zlarining kanallari ma'lum belgilangan ko'rsatkichlarga javob bersa, qo'shimcha qat'iy to'lov olish imkoniyatiga ega bo'ladilar. Hozirda yangi bitim BSkyB tomonidan ilgari taqdim etilgan talab bo'yicha video olish va yuqori sifatli ko'rish qo'shimcha xizmatlarini o'z ichiga olishi yoki olmasligi haqida hech qanday ma'lumot yo'q. Shartnoma bo'yicha BSkyB va Virgin Media o'zlarining asosiy kanallarini uzatish huquqi bo'yicha Oliy suddagi barcha da'volarini bekor qilishga rozi bo'lishdi.","question":"Kanallar uchun kompaniyalar yillik qancha pul to'lashi kerak?","answers":{"text":["30 million funt sterling"],"answer_start":[12]},"id":3178}
{"context":"Shamol har doim insoniyat sivilizatsiyasiga ta'sir ko'rsatgan, u afsonalarni ilhomlantirgan, tarixiy harakatlarga ta'sir ko'rsatgan, savdo, madaniyat va urushlar doirasini kengaytirgan, energiya ishlab chiqarish va dam olishning turli xil mexanizmlarini ta'minlagan. Shamol kuchi bilan suzilgan yelkanli kemalar tufayli dengiz va okeanlarda uzoq masofani bosib o'tish imkoniyati ilk bor paydo bo'ldi. Balonlar, ular ham shamol yordamida harakatlanishgan, birinchi marta havo sayohatlariga imkon yaratgan, zamonaviy samolyotlar esa shamol dan ko'tarilish kuchini oshirish va yoqilg'ini tejash uchun foydalanadi. Biroq, shamollar ham xavfli bo'lishi mumkin, chunki shamolning gradient tebranishlari samolyot ustidan nazoratni yo'qotishga olib kelishi mumkin, tez shamollar, shuningdek, ular keltirib chiqaradigan katta to'lqinlar, katta suv havzalarida ko'pincha qo'l qurilmalarini vayron qilishga olib keladi va ba'zi hollarda shamollar yong'in ko'lamini ko'paytirishi mumkin.","question":"Samolyotlarda yoqilg'ini tejash uchun nima ishlatiladi?","answers":{"text":["shamol"],"answer_start":[531]},"id":2981}
{"context":"Buninning tavsiyasiga ko'ra 1923 yilda Parijga Boris Zaytsev  prozaik ham ko'chib keldi, uning Moskva uyida Ivan Alekseyevich bir vaqtlar Muromtseva bilan tanishdi. Uzoq vaqt davomida Zaytsev va Bunin juda yaqin muloqotda bo'lishgan, ular adabiy fikrda bir xil fikrda bo'lganlar, birgalikda frantsuz Yozuvchilar uyushmasi faoliyatida qatnashishgan ((285). Stokgolmdan Ivan Alekseyevichga Nobel mukofoti berilishi haqida xabar kelganida, Zaytsov bu haqda birinchilardan bo'lib, buni jamoatchilikka ma'lum qildi, bu haqda tezkor yangilikni \"Bunin uvenchan\" sarlavhasi ostida Vozrozhdenie gazetasiga (286) berdi. 1947 yilda Ivan Alekseyevich Sovet fuqaroligini qabul qilishga qaror qilganlarni Sotsialistlar uyushmasidan chiqarib tashlashga qarshi norozilik bildirganida, yozuvchilar o'rtasida jiddiy janjal yuz berdi. Ular bilan birga ittifoqni Leonid Zurov, Aleksandr Bahrah, Georgiy Adamovich, Vadim Andreyev tark etdilar. Ushbu tashkilot raisi sifatida Zaitsev Buninning harakatini ma'qullamagan. U yozma ravishda tushuntirishga harakat qildi, ammo muloqotlar uzil-kesil uzilishga olib keldi (287).","question":"Boris Zaytsev qaysi yili Parijga ko'chib keldi?","answers":{"text":["1923 yilda"],"answer_start":[28]},"id":1675}
{"context":"Geometriya jismlarning bir-biriga tegish yoki tutash bo'lishida ifodalangan o'zaro joylashuvi, o'rta, ich va hokazo joylashuvi; jismlarning kattaligi, ya'ni jismlarning tengligi, ko'p yoki kamligi haqidagi tushunchalar; shuningdek, jismlarning o'zgarishi bilan shug'ullanadi. Geometrik jismlar Euklid davridan beri abstraktsiya bo'lib kelgan, u chiziqni kengliksiz uzunlik, yuzani uzunlik va kenglik bilan bir narsa deb hisoblagan. Nuqta - bu jismning barcha o'lchamlarini cheksiz kamaytirish yoki cheksiz bo'linish chegarasi bilan bog'liq bo'lgan abstraktsiya. Geometrik shakllarning joylashuvi, o'lchamlari va o'zgarishi fazoviy munosabatlar bilan belgilanadi.","question":"Geometrik jismlar qaysi olim davridan beri abstrakt hisoblanadi?","answers":{"text":["Euklid"],"answer_start":[294]},"id":2491}
{"context":"Eng dastlabki shakllardan biri bu normalarni yozma huquqiy manbalarda to'plash va qayd etishdir. Ularga Hindiston, Gretsiya, Fransiya, Germaniya, Qadimgi Rus va boshqa mamlakatlardagi eng qadimgi huquq yodgorliklari kiradi. Yuqorida aytib o'tilganidek, ilgari bu davlatlarning barchasi odatiy huquqni qonunlarga aylantirib qo'ygan. Bu jarayon hozir ham davom etmoqda, asosan xalqaro huquqda va an'anaviy huquqiy tizimdagi davlatlarda. Rasmiy ahamiyatga ega bo'lgan imperativ qoidani ishlab chiqish jarayoni, shu tariqa, takrorlanadigan, barqaror amaliyotdan... huquqiy odat orqali qonunchilik normasigacha bo'lgan sxemada  ketadi (3).","question":"Qaysi normalar to'plangan va qayd etilgan?","answers":{"text":["yozma huquqiy manbalarda"],"answer_start":[45]},"id":1143}
{"context":"Deyv Everlining (Q jurnali) ta'kidlashicha, Bowie karyerasi ulkan badiiy bayonotlar bilan to'ldirilgan, ulardan eng taniqlilari The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars albomi bo'lib, u nafaqat glam-rok davrini belgilab, ijodkorni kultli qo'shiqchini yaratdi, balki zamonaviy musiqaning rivojlanish yo'lini sezilarli darajada o'zgartirdi. Ziggi sifatida Boui birinchi bo'lib rassom va uning ijodi o'rtasidagi chegaralarni o'chirib tashladi va shu bilan (Everli ta'kidlashicha) rok-n-rolda  uning qora va oq o'tmish va yorqin, ko'p rangli kelajagi o'rtasida suv ajralishini o'tkazdi. Keyinchalik, kontseptsiyaning mohiyatini ko'plab mashhur ijrochilar: Pink Floyd, Marilyn Manson va hatto Garth Brooks ham qabul qilishdi, ammo Everlining ta'kidlashicha, ularning hech biri dastlabki effektni hatto yaqin darajada takrorlay olmaganligi, Boui ijodining dahshatliligini ko'rsatadi (191).","question":"\"The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars\" albomi David Bowieni kimga aylantirdi?","answers":{"text":["kultli qo'shiqchini"],"answer_start":[252]},"id":2851}
{"context":"Hasharotlarning inson va uning mol-mulki uchun amaliy ahamiyati (asosan, zarar) tabiiy ravishda zararli hasharotlarning xususiyatlari va xususiyatlarini o'rganish va ular bilan kurashish uchun vositalarni topish maqsadida ko'plab tadqiqotlarni keltirib chiqardi. Odamga zarar yetkazuvchi hasharotlar orasida kasallik tarqatuvchi ayniqsa e'tiborga sazovor bo'ldi. Madaniy o'simliklarga zararli hasharotlarni o'rganish nafaqat amaliy, balki nazariy jihatdan ham muhim va qiziqarli natijalar berdi (parazitlik, ko'payish usullari va boshqalar).","question":"Qaysi hasharotlar turlari o'ziga alohida e'tibor qaratdi?","answers":{"text":["kasallik tarqatuvchi"],"answer_start":[308]},"id":1693}
{"context":"Tuni nomli imtihonlar paytida tasodifan Naruto bilan uchrashganidan so'ng, u o'g'liga chakra nazoratini o'rgatdi, To'rtinchi hokage muhrini blokirovka qilgan va Narutoga e'tiborni jamlay olmaydigan muhrni Orotimaurani to'xtatdi va o'g'ilga ham jangda foydalanish uchun qovurg'alar bilan shartnoma tuzishga imkon berdi. Uchinchi Xokage Orotimar tomonidan o'ldirilganidan so'ng, Jirayga qishloqni boshqarishni taklif qilishdi, ammo u bundan bosh tortdi, chunki u  Tsunadega qaraganda munosibroq odam borligini aytdi. Uni izlab topishga ketganda, u o'zi bilan birga Narutoni ham olib, Rasengan kabi yana bir nechta texnikni o'rgatish uchun boradi. Sayohat paytida Naruto, bir vaqtlar Tsunade singari, Dzirayining ko'pincha axloqsiz va buzuq odatlariga e'tibor qaratdi - nafaqat ko'p vaqtni ijtimoiy qizlar atrofida o'tkazish, balki hammomlarda va boshqa joylarda ularni kuzatish. Uni shu axloqsiz ishda payqab, Tsunade uni qattiq urib, ichki a'zolarini shikastlaydi, oltita qovurg'a va har ikkala qo'lini sindiradi.","question":"Kimning muhrini yopishdi?","answers":{"text":["Orotimaurani"],"answer_start":[205]},"id":2446}
{"context":"Menejment (ingl. management  boshqaruv, rahbarlik, ma'muriyatchilik, direksiya, tasarruf etish, egalik qilish, boshqarish) yoki ishlab chiqarishni boshqarish  ijtimoiy-iqtisodiy tizimlarni ishlab chiqish va yaratish (tashkilot), ulardan eng samarali foydalanish (boshqarish) va nazorat qilish. Institutsional sohalar bo'yicha: tadbirkorlik, davlat ijtimoiy-iqtisodiy tizimlari, notijorat tashkilotlari va hokazolarga yo'naltirilgan. e) Shuningdek, menejment - bu akademik intizom, ijtimoiy fan bo'lib, uning predmeti ijtimoiy tashkilotni o'rganishdir.","question":"Menejment nimani o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["ishlab chiqarishni boshqarish"],"answer_start":[128]},"id":2420}
{"context":"Daromad va o'sish tengsizligi bo'yicha tadqiqotlar davomida, ba'zan, iqtisodiy rivojlanish bilan tengsizlik avval ortib, keyin kamayadi, deb hisoblangan Kuznets egri gipotezasini tasdiqlovchi dalillar topildi. Iqtisodiyotchi Tomas Piketti bu fikrga qarshi, 1914 yildan 1945 yilgacha urushlar va \"qattiq iqtisodiy va siyosiy to'ntarilishlar\" tengsizlikni kamaytirdi. Bundan tashqari, Piketti, uzoq muddatli iqtisodiy o'sishni muvozanatlashga e'tibor qaratgan holda, \"sehrli\" Kuznets egri gipotezi 1970-yillardan boshlab rivojlangan dunyo bo'ylab iqtisodiy tengsizlikning sezilarli darajada o'sishini tushuntira olmaydi, deb ta'kidlaydi.","question":"Kuznets egri chizig'i taxminini kim inkor etadi?","answers":{"text":["Tomas Piketti"],"answer_start":[225]},"id":3076}
{"context":"90-yillarda Rossiyada zamonaviy san'atga o'xshash, ammo ma'nosi bilan bir xil bo'lmagan dolzarb san'at atamasi ham ishlatilgan. Rossiyadagi badiiy jarayon ishtirokchilari dolzarb san'at deganda innovatsion zamonaviy san'atni (g'oyalar va \/ yoki texnik vositalar nuqtai nazaridan) tushunishgan. Zamonaviy san'at tezda eskirib ketmoqda va uning XX yoki XXI asr zamonaviy san'at tarixiga kirishi masalasi ochiq. Rossiyadagi badiiy jarayon ishtirokchilari o'z vaqtida avangardizmga (yangilik, radikallik, yangi texnika va usullardan foydalanish) tegishli bo'lgan ma'noda dolzarb san'at ta'rifini berishdi.","question":"Avangardlikka nima xos?","answers":{"text":["yangilik, radikallik, yangi texnika va usullardan foydalanish"],"answer_start":[479]},"id":2193}
{"context":"1931 yilda amerikalik muhandislar Vente va Töres (Albert L. Thuras) dinamik mikrofonni yaratdilar, ularda cho'g'li nozik membranada polistirol yoki folga yopishtirilgan. U lentalidan farqli o'laroq, ancha yuqori chiqish qarshiligiga ega edi (o'nlab om va yuzlab kilom), kichikroq hajmlarda tayyorlanishi mumkin edi va qaytariladi. Bu mikrofonlarning xususiyatlarini takomillashtirish, ovoz kuchaytiruvchi va ovoz yozish uskunalarini takomillashtirish bilan birlashtirilgan holda, ovoz yozish sanoatini faqatgina studiya sharoitida rivojlanishiga imkon berdi. Mikrofonlar o'lchamlari kichik bo'lishiga qaramay, juda sezgir va tor yo'nalishdagi dinamik mikrofonlar yaratilishi maxfiylik haqidagi tasavvurni sezilarli darajada o'zgartirdi va qonunchilikda bir qator o'zgarishlarni keltirib chiqardi (xususan, eshitish qurilmalarini qo'llash).","question":"Dayanamik va qo'llanma mikrofonining membranasi qanday materialdan yasalgan?","answers":{"text":["polistirol yoki folga"],"answer_start":[132]},"id":2585}
{"context":"Rossiya Federatsiyasi Prezidentining 1992 yil 24 avgustdagi Rossiya Federatsiyasida bozor munosabatlari va raqobatni rivojlantirishni ta'minlash maqsadida Rossiya Federatsiyasining monopoliyaga qarshi siyosat va yangi iqtisodiy tuzilmalarni qo'llab-quvvatlash bo'yicha Davlat qo'mitasi to'g'risida 915-sonli Farmoniga muvofiq, Rossiya Federatsiyasining raqobat va tovar bozorlarida monopol faoliyatni cheklash va iste'molchilar huquqlarini himoya qilish to'g'risidagi qonunlarini bajarish uchun Rossiya davlat-aksiyadorlik qo'mitasi to'g'risidagi yangi nizom tasdiqlandi (vazifalar va funksiyalar qo'shildi), markaziy apparat xodimlari soni esa 350 tagacha ko'paytirildi (binolarni qo'riqlash va xizmat ko'rsatish bo'yicha xodimlar qo'shilmagan holda). 1992-yil noyabr oyida Leonid Bochin Qo'mita raisi etib tayinlandi.","question":"Rossiya Federatsiyasi Prezidentining Rossiya Federatsiyasining monopoliyaga qarshi siyosat va yangi iqtisodiy tuzilmalarni qo'llab-quvvatlash bo'yicha davlat qo'mitasi to'g'risida 915-son Farmoni qachon chiqarilgan?","answers":{"text":["1992 yil 24 avgustdagi"],"answer_start":[37]},"id":1056}
{"context":"Pardalar xususiy kollektsionerlar va ilmiy xodimlar uchun eng mashhur hasharotlar guruhi hisoblanadi. Buning sababi ularning juda ko'p sonli turlari, shakllari, keng tarqalishi, o'lchamlari va ranglari bilan bog'liqdir. Parchallarni to'plash juda qadimgi davrlardan boshlandi. XVIII asrning o'rtalarida ingliz parrandalar to'plashchilari o'zlarini avreliyaliklar deb atashgan  lotincha. aureus  oltin (ba'zi parrandalarning qoqog'ida oltin rangga ega bo'lganining ishorasi). XIX asrning o'rtalarida, Viktoriya davridagi uylarning ichki qismida, albatta, shakl bilan o'ralgan shkaf bo'ladi, u yerda dengiz mollyuskalari, fosillar va minerallar bilan birga quritilgan kapalaklar ham ko'rsatiladi.","question":"XIX asr o'rtalarida Viktoriya uylarining ichki qismlarida qanday muhim xususiyat mavjud edi?","answers":{"text":["shakl bilan o'ralgan"],"answer_start":[554]},"id":2979}
{"context":"XIX asrning ko'p qismi davomida, umuman olganda, shprunlar ichaklar va ko'pincha shunchaki ichaklar tarkibiga kiritilgan (garchi Rene Dyutroshe, Pol Jerve va Jon Hogg kabi tabiatshunoslar shprunlarni o'simliklarga kiritgan bo'lsalar ham). Biroq, 1816 yilda Henri de Blankvil qo'ziqorinlarning eng oddiylar (Protozoa) bilan yaqin aloqasi borligi haqidagi g'oyani ilgari surdi (6), 1860 yilda Xogg va 1866 yilda Ernst Gekkel alohida shohlikni ajratish ni taklif qildilar (Xoggda  Protoctista, Gekkelda  Protista), unga qo'ziqorinlar, bir hujayrali hayvonlar va bir hujayrali o'simliklarning bir qismini kiritdi (Tomas Geksli esa qo'ziqorinlarni bir hujayralilar koloniyasi deb hisoblagan, 1864 yilda ularni shunchaki Protozoa tarkibiga kiritdi) (3). Bunday nuqtai nazar, 1867 yilda Genri Jeyms-Klark tomonidan (12) barcha shunga o'xshash maxsus hujayralar  hoanocitlar (13) bilan ajoyib o'xshash bo'yinbog'li jgutikonoslar (xoanoflagellatlar) kashfiyotida o'z tasdig'ini topgan edi.","question":"Xoʻg 1860 yilda va Ernst Gekkel 1866 yilda nimalarni taklif qilishdi?","answers":{"text":["alohida shohlikni ajratish"],"answer_start":[423]},"id":1823}
{"context":"Psixologik usullar  bu insonlararo munosabatlarga ta'sir ko'rsatish mexanizmlari majmui bo'lib, u optimal psixologik mikroklimatni yaratishga qaratilgan. Ishlab chiqarish jarayonida qo'llab-quvvatlanadigan hissiy muhit ishlab chiqarish vazifalarini bajarish uchun ijobiy natijalarga erishish uchun juda muhimdir. Xodimning o'z vazifasiga ijobiy munosabat bildirishi, uning shaxsiy ish natijasiga va oxir-oqibat butun kompaniyaning jamoaviy ish natijasiga bevosita ijobiy ta'sir ko'rsatadi. Shuning uchun rahbar uchun jamoada qulay psixologik muhitni yaratish uchun katta kuch sarflash juda muhimdir. Buning amalga oshirish yo'llari turlicha va ko'p qirrali bo'lishi mumkin: aniq maqsadni belgilash, ijodiy, kichik guruhlarni shakllantirishdan boshlab xodimning shaxsiy motivatsiyasiga qadar. Mehnatni insonparvarlashtirish, ya'ni qulay tashqi mehnat sharoitlarini yaratish tamoyillarini amalga oshirish uchun: ish joyini, dam olish joylarini bezash, ishdagi bir xillikni istisno qilish va hokazolar. e) xodimlarning moslashuvchanligini ham hisobga olish kerak, ular turli belgilar bo'yicha guruhlarga birlashtirilgan: yoqimli, ta'lim, hissiy va boshqalar. e)","question":"Mehnatni insonparvarlashtirish, ya'ni qulay tashqi mehnat sharoitlarini yaratish tamoyilini amalga oshirish uchun nima zarur?","answers":{"text":["xodimlarning moslashuvchanligini"],"answer_start":[1003]},"id":42}
{"context":"Hukumat va XKN Narkomining ko'rsatmasiga ko'ra, Arxangelsk va Molotovsk asosiy lend-liz yuklarini qabul qiluvchi bo'ldi. Bundan tashqari, Molotovskiy (Shimoliy Dvinadagi og'ir muzlar va uning o'zan suvlari tufayli) endi qishki navigatsiya davrida asosiy rolni o'ynaydi. Ayniqsa, o'sha vaqtga kelib, I. D. deb ataladi. Papain Molotov porti va yaqinidagi neft bazasini takomillashtirishni yakunladi. 1942 yil yozi Molotov portida og'ir yuklarni tushirish uchun kuchli kran paydo bo'ldi, uning akvatoriyasida chuqurlik oshdi, prichallar liniyasi ham o'sdi, ulardan biri muz qurturuvchilar va parvoz kemalarini bunkerlash uchun ko'mir bilan jihozlandi.","question":"Molotovsk portini yaxshilash ishlari qachon amalga oshirildi?","answers":{"text":["1942 yil yozi"],"answer_start":[398]},"id":2846}
{"context":"Deyarli barcha qushlar yirtqich hayvonlardir va mikroskopik qushchalar va qushchalardan tortib to katta yoshdagi mayda xodiralargacha bo'lgan turli xil ovlarni ovlaydilar. Ikkala turning yoshlari esa salplarda parazitlar sifatida yashaydilar va o'z turlarining kattalari ular bilan oziqlanadilar. Yaxshi sharoitlarda, qushlar bir kunda o'z vaznidan o'n baravar ko'p ovqat yeyishlari mumkin. Faqat 100-150 ta tur tasdiqlangan va yana 25 tasi to'liq tavsiflanmagan va nomlanmagan bo'lishi mumkin. Misol sifatida, tuxumga o'xshash tanalar va parvarishlangan tentillalar ( kichik tuxumlar) bilan qoplangan, kolloblastlar bilan qoplangan  ovni ushlab turadigan yopishqoq hujayralar bilan qoplangan bir juft tortishadigan tuxumga ega bo'lgan cidippidni keltirish mumkin. Ushbu filumda tana shakli keng, jumladan, kattalar uchun teshiksiz bo'lgan tekis chuqur suvdagi plastinkalilar va teshiksiz sohil bo'ylab boshqa teshiklarni ovlaydigan, katta og'izlardan foydalangan holda, tish sifatida ishlaydigan katta, qattiq ko'z qirlari guruhlari bilan o'rnatilgan sohil bo'ylab sohil bo'ylab sohil bo'shliqlari mavjud. Bu farqlar turli turlarga bitta hududda katta populyatsiyalarni yaratishga imkon beradi, chunki ular turli xil o'ljani o'zlashtiradilar, o'ljani o'rgimchaklar kabi turli usullarda tutadilar.","question":"Kichik sidippid tutib oluvchilar qanday nomlanadi?","answers":{"text":["tentillalar"],"answer_start":[555]},"id":3077}
{"context":"RNK molekulalarining bir vaqtning o'zida ham axborot tashuvchisi, ham kimyoviy reaksiyalarning katalizatori sifatida xizmat qilish qobiliyati, RNK dobologiya evolyutsiyasi jarayonida paydo bo'lgan birinchi murakkab polimer bo'lganligi haqidagi gipotezani ilgari surishga imkon berdi. Ushbu gipoteza RNK-dunyo gipotezi deb nomlangan (52) ((53). Unga ko'ra, RNK evolyutsiyaning dastlabki bosqichlarida boshqa RNK molekulalari va keyinchalik DNK sintezini o'z-o'zidan katalizatsiya qilgan. Evolyutsiyaning ikkinchi bosqichida, sintetik DNK molekulalari, yanada barqaror bo'lgani uchun, genetik ma'lumotni saqlash joylariga aylandi. RNK matritsalarida oqsil sintezi butunlay RNKdan iborat pra-riboslar yordamida dobologiya tizimlarining xususiyatlarini kengaytirdi, asta-sekin protein RNKni tarkibiy jihatidan almashtirdi. Ushbu gipoteza shuni ko'rsatadiki, zamonaviy hujayralarda oqsil sinteziga kiruvchi ko'plab RNKlar, ayniqsa rRNA va  tRNAlar RNK-dunyoning qoldiqlari hisoblanadi.","question":"RNKning murakkab xususiyatlari qanday gipotezalarni ilgari surishga imkon berdi?","answers":{"text":["RNK"],"answer_start":[143]},"id":2414}
{"context":"Temperit-xausruen binosi, Palma uyi maydonidan ikki baravar ko'p, keyinroq qurilgan, uning qurilishi 1859 yilda boshlangan va 40 yildan so'ng tugallangan. Bino uchta elementdan iborat: to'g'ri burchakli markaziy seksiya, ikkita sakkizburchak va ikkita yon qanot. Markaziy bo'lim va sakkizlik 1859 va 1862 yillar orasida qurilgan, qanotlarni qurish ishlari 1895 yilgacha to'xtatilgan. Shimoliy qanot 1899 yilda qurib bitkazildi. Hozirgi kunda bu inshoot Viktoriya davri issiqxonalarining eng yiriklaridan biri hisoblanadi: uning uzunligi 188 metr, qavat maydoni 4880 m2, balandligi esa 18 m.","question":"Temperit-hausruen qachondan beri qurilishi boshlangan?","answers":{"text":["1859 yilda"],"answer_start":[101]},"id":1781}
{"context":"1958 Bank of America ko'k-oq-oltin BankA-mericard kartasini chiqardi. BankAmerica kartalarining milliy mashhurligi ortib borgani sayin, ularni qo'llab-quvvatlash uchun BankAmericard Service Corporation alohida tashkiloti tashkil etildi, u BankAmericard kartalari bilan bog'liq barcha operatsiyalarni o'z ichiga olgan va kartalarni chiqarish uchun litsenziyalarni boshqa banklarga sotishni boshlagan. So'nggilar kartalarni boshqarish standartlari va qoidalariga rioya qilishlari kerak edi. Statusi bo'yicha bu banklar a'zo bo'ladigan uyushma edi.","question":"Bank of America Bank-A-Americard kartasini qaysi yilda chiqargan?","answers":{"text":["1958"],"answer_start":[0]},"id":2583}
{"context":"Florentsiya kamerati a'zolari (Peri, Giulio Kaçchini, Marko da Galyanodan tashqari) tomonidan tezda e'tirofga sazovor bo'lgan bir qator musiqiy dramalar yaratilgan; ular florentsiyaliklarning kashfiyotlariga ergashganlar paydo bo'ldilar. Agostino Agazzari o'zining pastoral dramasi Eвмелиоda va Klaudio Monteverdi o'z Orfeoda turlicha qo'llagan. Tez orada yangi uslubning kamchiliklari ham aniqlandi: izchil musiqiy tashkilotning yo'qligi, lutna yoki kimbal bilan birga yakkalikdagi deklamatsiyaning bir xilligi, hissiy ifodaning cheklangan diapazoni; birinchi dramma per musica musiqiy salohiyati aslida intonatsiya ifodasi bilan tugadi. Publikani qoniqish uchun, Komerata asarlarida musiqa yetishmagan, spektakllarga madrigallar kiritilgan va riturallar  bu instrumental qo'shimchalari oxir-oqibat uvertyurada shakllangan. Shunga qaramay, florentsiyaliklar tomonidan ishlab chiqilgan rektatsion uslub (musiqaga aylangan so'z) dastlabki ko'rinishida atigi bir necha o'n yillar davom etdi va keyingi avlod tomonidan rad etildi. Ammo u professional musiqa ijodida (xalq va maishiy musiqada u ancha oldinroq o'rnashgan) homofon omborning mustahkamlanishiga yordam berdi, bu holda yangi janrning paydo bo'lishi ham, rivojlanishi ham mumkin emas edi. ...Antika dramasi ruhini hayotga qaytarish istagi,  yozadi V. aristokratik insonparvarlik g'oyalariga qiziqish tugaydigan davrda, Konenlar muqarrar halokatga uchragan. Opera rivojlanishi boshqa yo'l bilan bordi va yangi davrda shakllangan musiqa namoyishlari an'analariga tayandi.","question":"Ko'rsatuvga kimga ma'qul kelish uchun madrigal va ritulari kiritilgan?","answers":{"text":["Publikani"],"answer_start":[639]},"id":1198}
{"context":"Pistonning harakatlanish nisbati silindr diametriga nisbatan (yoki aksincha) DHSning asosiy parametrlaridan biridir. Tez harakatlanuvchi benzinli dvigatellar uchun bu nisbat 1 ga yaqin, dizel dvigatellarda pistonning yurishi odatda dvigatel qanchalik katta bo'lsa, tsilindr diametri shuncha katta bo'ladi. Pistonni gaz dinamikasi va sovutish nuqtai nazaridan eng maqbul nisbat 1: 1 hisoblanadi. Pistonning tezligi ko'p bo'lgan sari, dvigatelning aylanish moyilligi ko'proq va ish vaqti oralig'i pastroq bo'ladi. Aksincha, silindr diametri qanchalik katta bo'lsa, dvigatelning ish vaqti shunchalik yuqori bo'ladi va past aylanishlarda uning tormi shunchalik past bo'ladi. Odatda qisqa yurishdagi dvigatellar (ayniqsa, poyga dvigatellari) ish hajmi birligiga nisbatan katta aylanish nuqtasiga ega, ammo nisbatan yuqori aylanishlarda (min. Silindr \/ pistonning diametri katta bo'lsa, uning katta chiziqli o'lchamlari tufayli pistonning to'shakidan issiqlik chiqishini ta'minlash qiyinroq, ammo yuqori ish aylanishlarida pistonning silindrdagi tezligi uning ish aylanishidagi uzoqroq piston tezligidan oshmaydi.","question":"Pistonning tezligi benzinli dvigatellarda silindr diametrining nisbatiga qanchalik yaqin?","answers":{"text":["1 ga"],"answer_start":[174]},"id":1652}
{"context":"Shu vaqt (15 noyabr) podshoh Fridrix VII vafot etdi va u bilan birga Oldenburg uyining (Golshteyn-Glyukshtadt) qirollik liniyasi ham o'ldi. 1852 yilgi London protokoli bo'yicha Daniya va Elba gershogliklarining taxt vorisi IX Kristian Glyuksburg bo'lgan. Gertsogliklarda, ammo, London protokolining qonuniyligi hech qachon tan olinmagan va qonuniy voris prens Fridrix Avgustinburg deb hisoblangan, u 19 noyabrda Schleswig-Holsteynda Fridrix VIII nomi bilan gertsoglik taxtga o'tirganini e'lon qildi. Germaniya ittifoq seyi, shoh Xristian IX va gersoq Fridrix VIII ularning meros huquqlarini tan olish uchun murojaat qilgan, eng avvalo Golshtiniya va Lauenburgni ittifoq kontingenti bilan egallab olish to'g'risida qabul qilingan qarorni bajarishga, meros huquqi to'g'risidagi qarorni esa vaqtincha qoldirishga qaror qildi. Shu bilan birga, Elmsgornadagi xalq yig'ilishi 27 dekabr kuni Hertseg Fridrixni taklif qilib, mamlakatni boshqarishga kirishishga qaror qildi.","question":"Fridrix VII vafot etgandan so'ng Daniya taxtining qonuniy vorisi kim bo'lgan?","answers":{"text":["prens Fridrix Avgustinburg"],"answer_start":[354]},"id":2468}
{"context":"POSIX standartini qo'llab-quvvatlaydigan yoki unga asoslangan operatsion tizimlar POSIX-kompatib deb nomlanadi (ko'pincha UNIXga o'xshash yoki UNIX oilasi degan so'z ishlatiladi, ammo bu The Open Group konsorsiumiga tegishli bo'lgan va faqat standartga qat'iy rioya qiladigan operatsion tizimlarni belgilash uchun saqlangan UNIX savdo belgisi maqomiga ziddir). Standart bilan moslashuvga sertifikatlash pullik bo'lib, ba'zi tizimlar ushbu jarayondan o'tmagan, ammo POSIX-kompatib hisoblanadi.","question":"Qaysi operatsion tizimlar POSIX-kompatib deb ataladi?","answers":{"text":["POSIX standartini qo'llab-quvvatlaydigan yoki unga asoslangan operatsion tizimlar"],"answer_start":[0]},"id":2620}
{"context":"Menimcha, Andrey (Makarevich) ko'p jihatdan butun rus rokining uslubini yaratgan. Mashinlar Soylik sotuvchisi, Solib, Millionerlar kabi dastlabki narsalar formal jihatdan yetuk kompozitsiyalarga o'xshardi. Men ularning uslubini, g'oyalarini qabul qilmayman. Ammo bu \"bit\", \"hit\", \"mahsulot\" kabi narsalar, ular tayyor mahsulot edi. To'liq bezatilgan tartib, qo'shiqlarning o'zaro aloqasi, ijrochilarning taqdimotlari  hammasi topildi. Agresiyani o'lchash, melanxoliya o'lchash, o'ziga xos bluz-rok platformasini, Andrei jiddiy o'rgangan bir qancha mamlakatni. Bu juda ham ajoyib mamlakat. Bu qo'pol folklor emas, balki \"qadimgi\" zaun balladasi, xafa banjo bilan.","question":"\"Mashinalar\"ning dastlabki buyumlari qanday kompozitsiyalarga ega edi?","answers":{"text":["yetuk"],"answer_start":[171]},"id":84}
{"context":"G.M.G.M. nomidagi Amur viloyat o'zbek o'lkasini o'rganish muzeyi S. bilan Novikov-Daur, Uzoq Sharqdagi eng qadimgi, shaharning asosiy tarixiy binolaridan biri. 1891 yil 16 avgustda Blagovech shahri dumasi tomonidan tashkil etilgan. XIX asrning qurilishi, nemis me'morlari tomonidan. Muzey tarixiy eksponatlar  asrlar o'rtasida shahar va viloyat tarixida va madaniyatida, siyosatida muhim voqealarning guvohi bo'lgan. Muzeydagi eksponatlar orasida noyoblari ham bor: Daur va Evenk shamanlarining kostyumlari va atributlari, Ust-Nyujgin meteorit (XX asr boshida Tindi tumanida topilgan), hayvonlarning suyaklari.","question":"Noyob eksponatlar muzeyida qaysi meteorit namoyish etilgan?","answers":{"text":["Ust-Nyujgin"],"answer_start":[523]},"id":2810}
{"context":"Erkin dasturlash va foydalanuvchilar jamoasining ko'pgina xususiyatlari shundan kelib chiqadiki, uning barcha a'zolari odatda ushbu dastur bilan qiziqish tufayli yoki bu dastur ular uchun zarur vosita bo'lganligi sababli shug'ullanishadi (masalan, pul ishlash yoki boshqa sabab). Ularning dasturga sarflagan vaqti uchun hech qanday haq olinmaydi, shuning uchun vaziyat o'zgarmaydi va ishlab chiqish butunlay to'xtatilmaydi degan umiddamiz yo'q. Ko'p hollarda dasturni yaratish bir g'ayratli muallif tomonidan boshlanadi, u ko'pchilikni jalb qiladi va keyin rahbarning g'ayrati so'nib, u bilan birga ishlab chiqish ham so'nib ketadi. Bugungi kunda minglab dasturlar mavjud, ular hech qachon 1.0 versiyasiga yetib bormaydi, garchi ularning yo'q bo'lib ketishi sabablari faqatgina yetakchilardan biri bo'lmasa ham. Bundan tashqari, dastur kerakli bo'lishi mumkin, ammo qiziq bo'lmasligi mumkin, shuning uchun erkin ishlab chiquvchilar ham bo'lmaydi.","question":"Yozuvchi-entuziast nima qiladi?","answers":{"text":["u ko'pchilikni jalb qiladi"],"answer_start":[521]},"id":1949}
{"context":"Shimoliy Amerikadagi ko'pchilik hugenotlar (yoki alohida imonlilar) jamoalari vaqt o'tishi bilan boshqa ko'p sonli protestant dinlariga qo'shildilar. Gugenotlar yangi sharoitlarga tez moslashdilar va ko'pincha o'z jamoasidan tashqarida nikoh qurdilar, bu esa ularni assimilyatsiya qilishga yordam berdi. Ko'pgina ko'chib o'tish avlodlari o'n to'qqizinchi asrning ko'p qismi davomida bolalariga frantsuzcha ism va familiya berishgan. Assiymilyatsiya qilingan frantsuz muhojirlari AQSh iqtisodiyoti rivojlanishiga katta hissa qo'shdilar, xususan, mustamlakachilik davrining oxirida va federal davrning boshida savdogarlar va hunarmandlar sifatida. Masalan, E. va Dyupon de Nemur, Lavuaziye o'quvchisi, Eleutherian kukun zavodi (Eleutherian Mills) ni tashkil qildi.","question":"Xo'sh, guguenotlar fransuzcha ismlarni qancha vaqtgacha qo'llashdi?","answers":{"text":["o'n to'qqizinchi asrning ko'p qismi davomida"],"answer_start":[338]},"id":3042}
{"context":"Bank 1996 yil mart oyida Rossiya Federatsiyasi subyektlarining RF hukumati bilan o'zaro munosabatlarining moliyaviy-kredit mexanizmini takomillashtirish, RF subyektlarining federal maqsadli dasturlarni, shuningdek, mintaqaviy va mintaqalararo investitsiya dasturlarini to'liq davlat tomonidan nazorat qilinadigan kredit tashkiloti sifatida amalga oshirish imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida ro'yxatdan o'tkazildi. Aksiyadorlarning birinchi tarkibiga Orlov, Irkutsk va Moskva viloyatlari, Xanti-Mansi avtonom okrugi, Tatariston Respublikasi davlat mulki qo'mitalari kirdi. Bank kuzatuv kengashi a'zolari qator mintaqaviy ma'muriyatlarning rahbarlari bo'ldi, davlat nomidan uning eng yirik aksiyadorlari sifatida Rossiya federal mulki jamg'armasi (RFFI, 2008 yilda tarqatib yuborildi) ishtirok etdi. 2005-yil yanvar oyidan boshlab kredit tashkiloti omonatlarni sug'urtalash tizimining ishtirokchisi hisoblanadi. Biznes geografiyasi kengayishi va bankning ishbilarmonlik manfaatlari diversifikatsiyasiga qarab, butun Rossiya hududini qamrab olgan mintaqalararo bank guruhi tashkil etildi. Uning tarkibiga VBRBdan tashqari, Vladivostokda shtab-kvartirasini o'rnatgan eng yirik mintaqaviy kredit tashkilotlaridan biri - Uzoq Sharq banki ham kirgan. Guruh doirasida VBRB va DVB Rossiya G'arb va Sharqida xizmat ko'rsatuvchi ikkita kuchli bank markazlari sifatida hamkorlik qildilar. 2016 yil 31 martda Uzoq Sharq banki guruh tarkibidan chiqdi. Bugungi kunda VBR bank (konsoldatsiyalashgan) guruhining bosh kredit tashkiloti bo'lib, uning tarkibiga undan tashqari RN-Loyallnost MChJ, YevroTreyd MChJ va RN-Dragmet MChJlar kiradi.","question":"Rossiyaning qaysi mintaqalari qo'mitalari birinchi aksiyadorlar tarkibiga kirdi?","answers":{"text":["Orlov, Irkutsk va Moskva viloyatlari"],"answer_start":[454]},"id":2441}
{"context":"S. bilan Yu. - Qani Vitte bunday taklifga qarshi edi: Rossiya-Xitoy maxfiy mudofaa shartnomalari bo'yicha biz Xitoyni Yaponiyaning Xitoy hududining biron bir qismini egallab olish har qanday harakatlaridan himoya qilishga va'da berganimizdan so'ng... shundan so'ng bunday qo'lga olish g'alati va yuqori darajada hiyla-nayrangli bo'ladi... Bu chora xavfli... Port-Artur yoki Dalian-Vani egallab olish, shubhasiz, Xitoyni qo'zg'atadi va biz bilan juda ham do'stona va do'stona mamlakatdan biz tanish mamlakatga aylantiradi, chunki biz hiyla-nayrang bilan.","question":"Port-Arturni egallab olish Xitoyni qanday mamlakatga aylantiradi?","answers":{"text":["tanish"],"answer_start":[491]},"id":853}
{"context":"Biznes-reyting  biznes jarayonlarini optimallashtirish va biznesda mahalliy va global bozorlarda adolatli ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar prinsipini yo'lga qo'yish maqsadida tadbirkorlik faoliyati subyektlarini rasmiy moliyaviy hisobotlarga muvofiq mustaqil baholash va reyting qilish tizimi. Baholash korxona aktivlarining holati to'g'risidagi ma'lumotlarni qayta ishlashni, iqtisodiy faoliyat natijalari, soliqlar va ijtimoiy javobgarlik ajratmalari va boshqalar va keyinchalik korxonalarni ko'rsatkichlarning eng katta koeffitsiyentidan eng past darajagacha  ro'yxati bo'yicha tizimlashtirishni anglatadi. Baholash natijalari Internetda yoki muntazam ravishda chop etiladigan maxsus almanaxlarda e'lon qilinadi.","question":"Biznes reytingini baholash nimani anglatadi?","answers":{"text":["korxona aktivlarining holati to'g'risidagi ma'lumotlarni qayta ishlashni"],"answer_start":[302]},"id":798}
{"context":"2007 yilning o'rtalarida Apple kompaniyasi keyboardsiz iPhone qurilmasini chiqardi. Qurilma funksionalligi bilan farqlanmagan (masalan, MMS-xabarlar, Bluetooth orqali fayllarni uzatish va boshqalar imkoniyati yo'q edi. p.), qurilmani ikkita barmoq bilan boshqarish usuli (Multi-Touch) yagona yangilik edi. Biroq, katta hajmli ekran, ilgari ko'rilmagan tactile foydalanuvchi interfeysi (kinetik aylantirish multitash bilan birgalikda barmoq harakatlari bilan ekranda tasvirni boshqarish tuyg'usini yaratdi) va tajovuzkor reklama kampaniyasi qurilmani sotuvlarda juda yaxshi natija berdi. Dastlab iPhone operatsion tizimi yopiq edi, iPhone SDK dasturlarini yaratish muhiti faqatgina 2008 yil boshida uchinchi tomon ishlab chiquvchilariga taqdim etildi. Apple smartfoni katta e'tiborni jalb qildi, ko'plab ishlab chiqaruvchilar barmoq bilan boshqarish interfeysiga asoslangan telefonlar va kommunikatorlarni chiqardilar. Koʻpincha bunday qurilmalarning eʼlon qilinishi iPhone qotilining paydo boʻlishi sifatida matbuotda yoritib borilgan.","question":"Apple 2007 yilda nimani chiqardi?","answers":{"text":["keyboardsiz iPhone"],"answer_start":[43]},"id":1634}
{"context":"Tabiiy resurslarga boy mamlakatlarda, ko'pincha, o'sishga yo'naltirilgan, muvozanatli iqtisodiy siyosat va aniq o'yin qoidalarini shakllantirishdan ko'ra, boyliklarni imtiyozli sektorlar foydasiga taqsimlash, hokimiyatni ushlab qolishning eng oson usuli hisoblanadi. Tabiiy resurslardan olingan ulkan daromadlar siyosiy korrupsiyani qo'llab-quvvatlamoqda. Hukumat bu vaziyatda mamlakat iqtisodiyotini qazib olish sektoridan tashqarida tartibga soluvchi institutsional tuzilmani shakllantirishga kamroq ehtiyoj sezadi, natijada boshqa sektorlar rivojlanishdan sezilarli darajada orqada qolmoqdalar.","question":"Iqtisodiyotning boshqa tarmoqlari bilan nima bo'lmoqda?","answers":{"text":["rivojlanishdan sezilarli darajada orqada qolmoqdalar"],"answer_start":[544]},"id":961}
{"context":"Vashington universitetining \"World Information Access\" (WIA) nomli fanlararo tadqiqot guruhi o'z tadqiqotlarini o'tkazib, quyidagi xulosalarga keldi: Blogosfera bo'yicha besh yillik tadqiqot natijalariga ko'ra, 64 blogger hibsga olingan, shu jumladan, 2007 yilda  36 kishi, bu 2006 yilga nisbatan uch baravar ko'pdir. O'z bloggerlaridan norozi bo'lganlar orasida AQSh, Buyuk Britaniya, Kanada, Fransiya kabi demokratiya yetakchilari ham bor edi. O'rtacha aybdor bloggerning qamoq muddati  15 oy. Eng katta jazo - 8 yil qamoq jazosiga mahkum etilgan internet-daryari muallifi (33).","question":"Vashington universitetining fanlararo tadqiqot guruhi qanday xulosaga keldi?","answers":{"text":["Blogosfera bo'yicha besh yillik tadqiqot natijalariga ko'ra, 64 blogger hibsga olingan"],"answer_start":[150]},"id":1649}
{"context":"Sheffild mahalliy darajada Sheffild shahar kengashi tomonidan boshqariladi (ingl.). U 28 saylov okruglarini (ingl.) shaharni ta'minlovchi 84 a'zodan iborat bo'lib, har bir tumandan 3 nafar kengash a'zosi bo'ladi. 2016 yilgi saylovlardan so'ng siyosiy partiyalar o'rtasida o'rinlar quyidagicha bo'linadi: leyboristlar  56, liberal demokratlar  20, Yashillar partiyasi  4, Mustaqillik partiyasi  4. Shaharda lord-mer (ingl.) ham bor, u hozirda asosan faqat marosim funktsiyasiga ega, garchi ilgari bu lavozim shahar kengashi moliyalari va ishlari ustidan katta hokimiyatga va ijro etuvchi hokimiyatga ega edi.","question":"Sheffild shahar kengashi a'zolari nechta saylov okrugidan vakillik qiladilar?","answers":{"text":["28"],"answer_start":[86]},"id":1063}
{"context":"Ayrim sharhlarning keskinligiga qaramay, Qishloqda, shuningdek, uning orqasidan chop etilgan Suxo'dol (Yevropa gazetasi, 1912, No 4) povesti Bunining talab yuqori bo'lgan prozaik reputatsiyasini mustahkamladi  uning asarlari jurnal va gazetalarni, nashriyot va bosmachilik ishi shirkatini sotib olishga ko'proq tayyor bo'ldi. F. bilan Marks yozuvchiga uning to'liq asarlari to'plamini nashr etish bo'yicha shartnoma tuzishni taklif qildi. Oltita jildli kitob 1915 yilda  &&&&&&&&&0200000.&&&&&0200 000 nusxada (181) juda katta tiraj bilan nashr etilgan.","question":"O'quvchilar Bunin Suxodolning povestini birinchi marta qaysi yilda ko'rishgan?","answers":{"text":["1912"],"answer_start":[121]},"id":538}
{"context":"Jeksonvill Floridaning shimoli-sharqidagi Birinchi qirg'oq hududida joylashgan va Sent-Jons daryosi sohilida joylashgan, Jorjiya shtat chegarasidan taxminan 25 mil (40 km) janubiy tomonga va Mayamidan taxminan 340 mil (550 km) shimoliga. Jeksonvill-Bich mintaqasidagi shaharlar Atlantika okeani sohili bo'ylab joylashgan. Dastlab bu hududda Timukua xalqi yashardi va 1564 yilda bu joy hozirgi AQShning qit'a qismidagi eng dastlabki Yevropalik joylashuvlardan biri bo'lgan Fort-Karolin frantsuz mustamlashuvi joy bo'lgan. Britaniya hukmronligi davrida aholi punktlari  daryosining tor nuqtasida, chorva mollari daryo bo'ylab o'tadigan joyda o'sdi; bu joy seminoliklar uchun 'Vakka Pilatka', britaniyaliklar uchun esa 'chorva mollari uchun o'tish' deb nomlangan. 1822 yilda, Qo'shma Shtatlar Florida shtatini Ispaniyaga topshirganidan bir yil o'tgach, u erda rasmiy shahar tashkil etildi; u Florida shtatining birinchi harbiy gubernatori va Qo'shma Shtatlarning yettinchi prezidenti Endryu Jekson sharafiga nomlangan.","question":"Jeksonvill Mayamidan qancha masofada?","answers":{"text":["340 mil"],"answer_start":[210]},"id":3070}
{"context":"Davlatlar tomonidan ICAOga xabar qilingan havo kemalarining milliy belgilari ro'yxati (29) Havo kemasining Rossiya Federatsiyasiga tegishliligi belgisi havo kemasining RA bort raqami boshida ramzi (fuqarolik kemalar va idoraviy yo'lovchi kemalari uchun) va RF (davlat aviatsiyasining uchish apparatlari uchun) ramzlaridan iborat. Masalan, agar Rossiya aviakompaniyasi tomonidan ekspluatatsiya qilinadigan havo kemasining bort raqami boshida VP ramzlari bo'lsa, u holda bu havo kemasi Bermud orollarining davlat reyestrida ro'yxatdan o'tgan va ushbu havo kemasining uchishga yaroqliligi uchun javobgarlik Birlashgan Qirollikning dengizdan tashqaridagi Bermud orollarida joylashgan.","question":"Havo kemasining milliyligini ko'rsatuvchi ramzlar qayerda ko'rsatiladi?","answers":{"text":["bort raqami boshida"],"answer_start":[171]},"id":607}
{"context":"Biroq ABC va UPT tomonidan tanlangan rivojlanish yo'nalishlari bilan bog'liq muammo paydo bo'ldi. 1950 yilda Nobl Robert Kintnerni ABC prezidenti etib tayinladi, o'zi esa 1958 yilda vafot etguniga qadar bosh direktor bo'lib qoldi. ABC va UPT o'rtasida aralashuvga yo'l qo'ymaslik va'dalariga qaramay, Goldenson moliyaviy muammolar va Federal aloqa komissiyasining uzoq muddatli qat'iysizligi tufayli ABC qarorlarini qabul qilishga aralashishga majbur bo'ldi. Goldenson 1954 yil oktyabr oyida UPT va moliyaviy muammolarga duchor bo'lgan DuMont Television Networkni birlashtirish taklifini kiritib, yanada katta chalkashlik keltirdi. Ushbu qo'shilish doirasida tarmoq besh yil davomida \"ABC-DuMont\" deb nomlanishi kerak edi, DuMont esa 5 million AQSh dollarini naqd pul, mavjud DuMont translyatsiyalari uchun jadvaldagi vaqt va DuMont Laboratories qabul qiluvchilari uchun kafolatlangan reklama vaqtini olishlari kerak edi. Bundan tashqari, Federal aloqa komissiyasi mulk cheklovlariga rioya qilish uchun WABC-TV yoki DuMontga tegishli WABD stantsiyasini Nyu-York bozorida, shuningdek, qolgan ikkita stantsiyani sotish talab qilingan. Birlashgan ABC-DuMont CBS va NBC bilan raqobatlashish uchun resurslarga ega bo'lardi.","question":"Nobel 1950 yilda kimni ABC prezidenti etib tayinladi?","answers":{"text":["Robert Kintnerni"],"answer_start":[114]},"id":3175}
{"context":"Reformator cherkovining boshqa oldingilari qatorida islohotni qo'llab-quvvatlagan katoliklar va gallikanlarni, masalan, Jak Lefevrni (c. 14551536). ~ ~ ~ Uzoq vaqt davomida Gallikanlar, Fransiyadagi ruhoniylar Rim episkopiga bo'ysunmasligi, ya'ni Rimda diniy rahbarlik qilmasligi asosida, qisqa vaqt davomida Frantsiya cherkovidan avtonomiyaga erishishga muvaffaq bo'lishdi. xorijiy davlatga. Protestantlar islohot davrida, Parij universitetining professori Lefevr, Yangi Ahdni (1523) va keyinchalik butun Muqaddas Kitobni (1530) frantsuz tiliga tarjima qildi. Gilyom Farrel Lefevrning shogirdi bo'lib, keyinchalik Shveysariyadagi islohot harakatiga boshchilik qildi va Jenevada protestant hukumatini tuzdi. Jan Koven (Kalvin) Parij universitetining yana bir talabasi bo'lib, protestantlikka o'tadi. Fransisk I valdenziyaliklarni quvib tashlaganidan ancha vaqt o'tgach, asosan Luberon tog'larida joylashgan mazhabning qolgan frantsuz izdoshlari Giyom Farrel, Kalvin va islohotlarga qo'shilishni xohlashdi va Olivetan ular uchun frantsuz tilida Muqaddas Kitobni nashr etdi. 1559 yilgi frantsuz e'tirofi Kalvinizm ta'sirini aniq ko'rsatadi. 1550 - 1580 yillar oraligʻida frantsuz islohotchi cherkov aʼzolari hugenotlar deb nomlanishni boshladilar (manba yoʻq).","question":"Yevropaning boshqa qaysi protestantlik yetakchisi Parij universitetida tahsil olgan?","answers":{"text":["Jan Koven"],"answer_start":[708]},"id":3163}
{"context":"Van Gogning ijodiy o'sishiga qaramay, omma hali ham uning rasmlarini qabul qilmadi va sotib olmadi, bu Vincent uchun juda og'riqli edi. 1888 yil fevral oyining o'rtalarida rassom Parijni tark etib, Fransiyaning janubida  Arlga ko'chib o'tishga qaror qildi, u erda Janubiy ustaxonani  kelajak avlodlar uchun ishlaydigan o'ziga xos bir xil fikrli rassomlar birodarligini tashkil etish niyatida edi. Kelajakdagi ustaxonada eng muhim rolni Van Gog Pol Gogenga bergan. Teo ishga pul qo'shdi va o'sha yili Vinsent Arlga ko'chib keldi. Bu yerda uning ijodiy uslubi va badiiy dasturi o'ziga xosligi aniq belgilab qo'yilgan: ko'z oldimda nima bo'lsa, uni aniq tasvirlashga harakat qilishning o'rniga, men o'zimni to'liq ifoda etish uchun rangni ko'proq ixtiyoriy ravishda ishlataman. Ushbu dasturning natijasi oddiy texnikani ishlab chiqishga urinish bo'ldi, ehtimol bu impressionistik bo'lmaydi. Bundan tashqari, Vinsent mahalliy tabiatning mohiyatini to'liqroq ifoda etish uchun rang va rasmlarni sintez qilishni boshladi.","question":"Van Qo'g Parijdan ketgach, qayerga ko'chib o'tdi?","answers":{"text":["Fransiyaning janubida  Arlga"],"answer_start":[198]},"id":2640}
{"context":"Mamlakatda NEP e'lon qilinishi bilan bank tizimini rivojlantirishga ham ehtiyoj paydo bo'ldi. Bu Belarusning bank tizimiga ham ta'sir qildi. 1923-1925 yillarda mamlakatda umumittifoq banklari filiallari ochildi, masalan, Prombank, Butunittifoq kooperativ banki. Pul siyosati ham mustahkamlandi va mamlakatda o'z emissiya markazi paydo bo'ldi. 20-yillarning oxiri va 30-yillarda mamlakat bank tizimi kengayib, mustahkamlanib bordi. SSSRning Prombank, SSSRning Qishloq xo'jaligi banki kabi banklar faol rivojlandi. 1936 yilda esa SSSR Savdo banki paydo bo'ldi va 1957 yilgacha mavjud bo'ldi. Urushdan oldingi davrda mamlakat hududida 10 ta viloyat idorasi va 184 ta davlat banki bo'limi bo'lib, ularda 4087 kishi ishlagan.","question":"Mamlakatda pul siyosatini mustahkamlash natijasida nima paydo bo'ldi?","answers":{"text":["o'z emissiya markazi"],"answer_start":[308]},"id":915}
{"context":"Sessiya shartnomasi hatto oldi-sotdi shartnomasi bilan rasmiylashtirilishi mumkin, ammo har qanday holatda qonuniylik uchun topshirish predmeti aniqlanishi kerak: qanday shartnoma bo'yicha huquqlar beriladi, qaysi muddat uchun, qaysi hajmda ko'rsatilishi kerak. Telessiya shartnomasi tuzilishi bilan birga qarzni asoslovchi hujjatlarning asl nusxalari, shu jumladan, agar bunday bo'lgan bo'lsa, ushbu qarzni tessiya qilishning oldingi shartnomalari ham topshiriladi. Agar hujjatlarni topshirish mumkin bo'lmasa yoki topshirish bo'lmasa, sud hujjatlarning asl nusxalarini taqdim etish uchun uchinchi tomon sifatida ularni saqlab qolgan shaxsni ushbu talablarning asosliligini aniqlash jarayonida jalb qilishi mumkin.","question":"Siessiya shartnomasining qonuniyligini aniqlash uchun nima aniqlanishi kerak?","answers":{"text":["topshirish predmeti"],"answer_start":[124]},"id":1727}
{"context":"Bu fond shtat aholisiga umumiy mulk bo'lib, bu, xususan, barcha alaskaliklarga (sudya qilingan jinoyatchilardan tashqari) dividendlar to'lashda ifodalanadi  2000 yilda ular har bir kishiga 1 964 dollarni tashkil etdi, umumiy fond hajmi 25 milliard dollar. 2005 yil oxiriga kelib, uning hajmi 32 milliard dollarni tashkil etdi va dividendlar har bir kishiga 845 dollarni tashkil etdi. Dividendlarning eng kam miqdori  331,29 dollar (1984-yil); eng katta  369 dollar (2008-yil); o'rtacha qiymati 600 dan 1500 dollargacha.","question":"2000-yilda Alaska aholisiga to'langan dividendlar miqdori qancha edi?","answers":{"text":["25 milliard dollar"],"answer_start":[236]},"id":2869}
{"context":"1600 yilda tashkil etilganidan so'ng Kompaniya o'z lobbisini Angliya parlamentida tashkil etdi. U Hindistonda o'z savdo firmalarini ochmoqchi bo'lgan tadbirkorlarning bosimiga duch keldi. 1694da tartibga solish boshlangan, ammo tez orada bekor qilingan. 1698 yilda parallel kompaniya (Ost Hindiston bilan savdo qiluvchi ingliz kompaniyasi) tashkil topdi. 1708 yilda Hindiston va Angliyada bir qator kelishmovchiliklardan so'ng, kompaniyalar birlashtirildi. Birlashgan kompaniya nomi Ost-Hindiston bilan savdo qilgan Angliya savdogarlarining Birlashgan kompaniyasi deb nomlandi. Savdo imtiyozlarini uzaytirish evaziga, birlashilgan kompaniya g'aznachilikka 3 million 200 ming so'm to'ladi. funt sterling miqdorida.","question":"Qaysi yilda tartibga solinish bekor qilindi?","answers":{"text":["1694"],"answer_start":[188]},"id":1365}
{"context":"Evropadagi birinchi hukumat observatoriyasi  t. n. o'lchash Doira minora Kopengagendagi 1637-1656 yillarda qurilgan. 1728 yilgi yong'ingacha u 115 danes fut (1 danes fut = 0,3138 m) balandlikdagi va diametri 48  bo'lgan minora shakliga ega edi. Observatoriyaning o'zi devorlar ichida o'sgan bo'sh yo'ldan tormaning tepasida joylashgan edi. Ma'lumki, bu yo'l orqali 1716 yilda Buyuk Pyotr otda, Yekaterina I esa oltita otni o'z ichiga olgan karetada kirib kelgan. Remer bu baland minora ustida asboblar o'rnatishning kamchiliklarini payqadi va o'zi ixtiro qilgan passaj asbobini o'z xususiy observatoriyasida yer sathida va yo'ldan uzoqroq joylashtirdi.","question":"Qaysi yilda Buyuk Pyotr otda, Yekaterina I esa oltita otni o'z ichiga olgan karetada observatoriya yo'li bo'ylab, t. n. o'lchash Doira minora?","answers":{"text":["1716 yilda"],"answer_start":[365]},"id":2046}
{"context":"Bizning nutqni qabul qilish fonemamiz Leningrad fonologiya maktabi (LFS) tomonidan ishlab chiqilgan fonem tushunchasi bilan bir xil bo'lib chiqadi. Ushbu maktabning asoschisi - akademik Lev Vladimirovich Shcherba XX asrning birinchi yarmida Peterburgda - Petrogradda - Leningradda ishlagan. U va uning shogirdlari chet tillarni o'qitish, to'g'ri talaffuzni qo'yish vazifasi ustida ish tutdilar. Chet tillar darsliklarining aksariyati o'zlarining fonetik qismida Shcherba tomonidan ishlab chiqilgan tushunchalar va atamalardan foydalanadi. Shcherbaning fonologik nazariyasi uning darsliklarida Fransuz tili fonetikasi eng yaxshi taqdim etilgan. Keyinchalik, bu tushunchalar ovoz nutqini instrumental o'rganish va avtomatik nutqni aniqlash tizimlarini loyihalash bilan shug'ullanuvchi tadqiqotchilar tomonidan qo'llab-quvvatlandi.","question":"Qaysi darslik Shcherba fonologik nazariyasini eng yaxshi taqdim etadi?","answers":{"text":["Fransuz tili fonetikasi"],"answer_start":[593]},"id":2008}
{"context":"Suv muzlaganda, turli shakldagi kristallar hosil bo'ladi, ular keskin cho'qqilar va chetlarga ega bo'lib, natijada ular qo'pol dispersiya tarkibiy qismlarga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Maksimal kristallani hosil qilish -2 dan -8 °C gacha bo'lgan haroratda sodir bo'ladi, shuning uchun muzlashda yirik muz kristalllarining hosil bo'lishini oldini olish uchun haroratni tez pasaytirishni ushbu oraliqda ta'minlash kerak. Bundan tashqari, bu davrda muzlatib bo'lmaydigan namlikdagi eritilgan moddalar miqdori oshadi, ba'zi reaksiyalar tezlashadi, fermentlar chiqariladi va lipidlar oksidlanadi.","question":"Suv muzlaganda yirik muz kristalllarining hosil bo'lishining oldini olish uchun -2 dan -8 °C oralig'ida nima ta'minlanishi kerak?","answers":{"text":["haroratni tez pasaytirishni"],"answer_start":[364]},"id":2041}
{"context":"Sochilganda, masalan, sovuq bo'lganda oq shish α-modifikatsiyaga (peshish shish) o'tadi. Kulrang tin olmos tuzilishiga ega (a = 0,6491 nm parametrli kubik kristall panjara). Kulrang oltingugurtda har bir atomning koordinatsiya poliedri  tetraedr, koordinatsiya raqami 4. β-Sn ning α-Sn ga fazadan o'tishi o'lchamning 25,6 foizga oshishi bilan birga keladi (α-Sn zichligi 5,75 g\/sm3 ni tashkil qiladi), bu esa oltingugurtning changga aylanishiga olib keladi. Qadimgi davrlarda qattiq sovuqlarda qorishma buyumlarining tarqalishi qoraliq ofat deb nomlangan. O'sha kasallik tufayli askarlarning kiyimidagi tugmalar, ularning iplari, qadahlari va qoshiqlari parchalanib, qo'shin jangovar qobiliyatidan mahrum bo'lishi mumkin edi. (Qora tosh to'qnashuvi haqida batafsil ma'lumot olish uchun qarang. (Qo'rg'oshin haqida qiziqarli ma'lumotlar, ushbu sahifaning pastki qismida). Oq shilliq ham ionlashtiruvchi nurlanish ta'siri ostida kulrang rangga aylanadi.","question":"Qachonlardir sovuq kunlarda tin buyumlari tarqalishini qanday atashardi?","answers":{"text":["qoraliq ofat"],"answer_start":[528]},"id":1972}
{"context":"Xavfni yaratish muammolarini hal qilishning samarali usullaridan biri xavfni baholash yoki uni o'lchashdir (garchi ba'zilar xavfni o'lchash mumkin emas, faqat baholash mumkin deb ta'kidlashsa ham) ssenariylar, qoida tariqasida, noyob va ehtimol ehtimol bo'lmagan (to'plamda) xavfni va\/yoki hodisalarni ko'rishning yuqori ta'sir ehtimoli past bo'lgan ssenariylarni o'z ichiga olishi kerakligini ta'minlashdir. Bu esa, riskni baholash ishtirokchilariga boshqalarning qo'rquvi va boshqa shaxsiy ideallarini odamlarga boshqa sabablarga ko'ra boshqacha yo'l tutishga undash imkonini beradi resmiy talablar va ko'rsatmalarga rioya qilishdan tashqari.","question":"Xavfni baholash ssenariysi ishtirokchilarni nimadan himoya qiladi?","answers":{"text":["resmiy talablar va ko'rsatmalarga rioya qilishdan tashqari"],"answer_start":[585]},"id":2605}
{"context":"Rus vitraj san'atining dasturiy asari, vaqt ruhini to'liq o'zida jamlagan, Neva prospektidagi aka-uka Eliseyevlar Savdo uyining badiiy oynali bo'ldi (faqat kichik bir qism saqlanib qolgan). Bosh fasadning ulkan oyna-ekranning ko'p shaklli vitraj kompozitsiyasi mamlakat boyligi, milliy o'ziga xosligi va Rossiyaning umumyevropa madaniyatiga kiritilishi g'oyalarini ifodalaydi. O'n to'qqizinchi asrning oxirida Jon La Farj va Luis Tiffani bila turib shishalarning bir xil bo'lmasligini ta'minlay boshladilar. Zamonaviy vitrajli oyna ko'plab turli xil texnologiyalardan foydalanish natijasida hosil bo'ladi. Shisha shaffof va o'tkir, bir xil rangli va bir xil rang va ranglarning turli xil ranglari va ranglarining aralashmasi, silliq va turli xil to'qimalarga ega bo'lishi mumkin.","question":"19-asrda rus vitrajlariga kim katta hissa qo'shgan?","answers":{"text":["Jon La Farj va Luis Tiffani"],"answer_start":[410]},"id":1963}
{"context":"1860 yildan Yekaterinodar Kuban viloyatining ma'muriy markazi bo'ldi. Yekaterinodar 1867 yilda shahar maqomini oldi. XIX asrning 70-80-yillarida Shimoliy Kavkazda temir yo'l (Tixorets  Yekaterinodar  Novorossiysk) qurilishi bilan shahar Shimoliy-Kavkaz mintaqasining yirik savdo-sanoat va transport markaziga aylandi. Shu tufayli shaharga ko &amp; apos; pchilik savdogarlar ham ko &amp; apos; chib kelishmoqda. XX asr boshida bu yerda metallni qayta ishlash va cho'g'un quyish zavodlari qurildi, Maykopdan olib kelingan neftni qayta ishlash markazi paydo bo'ldi.","question":"1860 yildan boshlab qaysi viloyatning ma'muriy markazi bo'lgan?","answers":{"text":["Kuban viloyatining"],"answer_start":[26]},"id":1689}
{"context":"Papa X Grigoriy tomonidan ushbu dekretni joriy etish 1268 yilda Viterboda papa Kliment IV vafot etganida, uning o'limidan so'ng yigirma kardinal hech qanday tarzda papani saylay olmaganligi bilan bog'liq. Sede Vacante davri 1006 kun davom etdi. Nihoyat, g'azabga mingan imonlilar kardinallarni Viterbo katedralida qulflab qo'yishdi va kardinallar yangi papani tanlamaguncha ularni u yerdan chiqarib yubormaslikni talab qilishdi. Lekin kardinallar faqat janjallashib, janjallashib yurishgan. Shunda imonlilar ibodatxonaning tomini ochib, non va suv ustiga to'q sariq rangli kiyimlarni qo'yishdi. Faqat o'shanda kardinallar Papa tanladilar, u Lyje arxiyodikoni Teobaldo Viskonti bo'ldi, u Gregoriy X nomini qabul qildi.","question":"20 ta kardinal Papaga ovoz bera olmaganda, g'azabga mingan imonlilar nima talab qilishdi?","answers":{"text":["kardinallarni Viterbo katedralida"],"answer_start":[280]},"id":2508}
{"context":"O'z vaqtida bitim haqidagi ta'limotni ishlab chiqqan nemis doktrinasida bitim huquqiy oqibatlarga erishishning usullari sifatida huquqiy tartib tomonidan ruxsat etilgan cheklar ichida xususiy iroda ifodasi orqali belgilanadi. Bunday tushuncha GDU motivlarida bayon etilgan. Bu xususiy iroda nazariyasi va qonun nazariyasi o'rtasidagi kelishuv tushunchasini ifodalaydi. Bu nazariyalarning birinchisi, bu kelishuvni belgilaydigan iroda va iroda ifodasi, ularsiz kelishuvning imkoni yo'qligini anglatadi. Ikkinchi nazariya shuni ta'kidlaydiki, agar ular qonun tomonidan tan olinmasa, iroda va iroda erkinligi ahamiyatsiz bo'ladi. Shunga o'xshash bahslar Rossiya inqilobdan oldingi sivilizatorlarining asarlarida ham aks ettirilgan.","question":"Bu nimani anglatadi?","answers":{"text":["xususiy iroda nazariyasi va qonun nazariyasi o'rtasidagi kelishuv"],"answer_start":[277]},"id":1832}
{"context":"O'rta asr xo'jalik rejimi uchun dehqonchilik uy hunarmandchiligini patriarxal (tabiiy) dehqonchilik bilan birlashtirish an'anaviy bo'lib, u kapitalistlik, shu jumladan feodal ishlab chiqarish usuli tarkibiy qismi hisoblanadi. Shu bilan birga, buyumlar dehqon xo'jaligi chegarasidan faqat yer egasiga tabiiy hadya sifatida chiqib ketishgan, uy sanoati esa asta-sekin qattiq sanoat buyumlari bilan almashtirilgan, ammo oxirgilar tomonidan to'liq o'rnini egallamagan. Shunday qilib, hunarmandchilik feodalistik davr davlatlarida muhim iqtisodiy rol o'ynagan.","question":"O'rta asrlarda uy sanoati asta-sekin nima bilan almashtirildi?","answers":{"text":["qattiq sanoat buyumlari"],"answer_start":[366]},"id":1717}
{"context":"Musiqaga bo'lgan muhabbat onasiga singib ketgan, u ko'pincha musiqa bilan shug'ullangan va asosan Betxoven va Shopen asarlarini ijro etgan. Sergey avval tinglab, keyin esa uning yonida o'tirib, klaviaturaga urardi. Mariya Grigoryevna yaxshi pianinochi bo'lib, bo'lajak kompozitorning birinchi musiqiy murabbiyi bo'ldi. Sergeyning musiqaga bo'lgan qobiliyati bolaligida, besh yarim yoshida, birinchi kichik piano uchun Hind galopini yozganida namoyon bo'ldi. Ushbu asarni Mariya Grigoryevna notlab yozgan, keyingi pyesalarni (rondo, vals va \"wunderkind\" deb nomlangan qo'shiqlarni) Seryozha mustaqil ravishda yozishni o'rgangan. Keyinchalik otasi o'g'liga matematika darslarini berishni boshladi, onasi esa unga frantsuz va nemis tillarini o'rgatdi.","question":"S.S.Prokofyeva qanday asarlarda tarbiya topgan?","answers":{"text":["Betxoven va Shopen"],"answer_start":[98]},"id":799}
{"context":"1269-yilda Mantualik aziz Pinamonte dei Bonakolsi, gibelin, gvelf Alberto Kasalodi grafini g'ayritabiiy yo'l bilan quvib tashladi, uning qarindoshlarini va ko'plab gvelflarni quvib chiqardi va o'ldirdi va shaharni o'z hokimiyatiga bo'ysundirdi. 1273 yildan 1328 yilgacha Bo'nakolsi oilasi Mantva xalqining kapitani lavozimini egallagan (Pinamonte 12731291, Bardelone 12911299, Guido 12991309, Rinaldo 13091328). Bonakolsilar Mantuyada o'rta asrlarning o'ziga xos rangini saqlab qolgan ko'plab binolarni qurdilar. 1328 yilda Gonzaga oilasi tomonidan qo'zg'atilgan isyon paytida Rinaldo o'ldirilishi bilan Bonakolsi hukmronligi tugadi. 1328 yilda Gonzaga naslining vakillari Mantuya senyorlari deb e'lon qilindilar. Bir necha yil o'tgach, ular markislar unvoniga ega bo'lishdi, keyin esa ular dük tojini qo'lga kiritishdi. 1459 yilda Mantuyadan Papa Piy II turklarga qarshi xoch yurishini e'lon qildi.","question":"Qaysi yilda olijanob mantuyalik gibellin, Mantva egalari graf Alberto Kasalodiyni hiyla bilan o'ldirdi?","answers":{"text":["1269-yilda"],"answer_start":[0]},"id":1725}
{"context":"2001 yil 12 yanvarda Time Machine yangi albom yozishni boshladi, ishchi nomi Dunyoning oxiriga orqaga, keyinchalik u  Yorug'lik bor joy  deb nomlandi. 2001-yil 27-fevralda \" Time Machine Strange Mechanics \" guruhining yangi veb-loyihasi taqdimoti boʻlib oʻtdi. Yangi rasmiy veb-sayt guruh va musiqachilar to'g'risida ishonchli va yangi ma'lumot olish uchun yagona joy bo'lishi, shuningdek, guruh va matbuot o'rtasidagi yagona rasmiy vositachi bo'lishi e'lon qilindi. Birinchi yarim yil davomida forumda Makarevich va Державинlar vaqti-vaqti bilan paydo bo'lishdi. Ammo natijada dastlabki rejalarning aksariyati amalga oshmagan.","question":"\"Back To The End Of The World\" albomining nomi qanday o'zgartirildi?","answers":{"text":[" Yorug'lik bor joy "],"answer_start":[117]},"id":1660}
{"context":"Evolyutsiya jarayonida ba'zi tuzilmalar o'zlarining asosiy funksiyalarini yo'qotishi mumkin, ular rudimentlarga aylanishi mumkin. Bunday tuzilmalar o'zlarining ikkilamchi funksiyalarini saqlab qolishlari yoki butunlay funksionalligini yo'qotishlari mumkin. Bunday tuzilmalarga misollar sifatida psevdogenlar, qo'rqoq baliqlarning ko'zlarining ishlamaydigan qoldiqlari, uchmaydigan qushlarning qanotlari, kitlarga o'xshash hayvonlar va ilonlarning pelvis suyaklari keltiriladi. Rudimentlar ning misollari insonlarda aql tishlari, tumshuq, qo'shimcha, shuningdek fiziologik reaksiyalar, masalan, g'oz teri va tug'ma reflexlardir.","question":"Insonning donolik tishlari, tumshuqlari, qo'ziqorinlari nima?","answers":{"text":["Rudimentlar"],"answer_start":[477]},"id":2579}
{"context":"Farqi shundaki, mamlakatda hokimiyatni avtoritar-sotsialistik tusdagi afrikalik siyosatchilar ancha kechiktirgan holda qo'lga kiritishdi. Oq fermerlarni haydash, garchi mustamlakachilikning so'nggi qoldiqlarini yo'q qilish bilan izohlanishi mumkin bo'lsa-da, oxir-oqibat mamlakat iqtisodiyoti ustida turgan shoxni kesish ta'siriga ega bo'ldi. 2007 yil oxirida Zimbabve Markaziy banki rahbari Gideon Gono narxlar o'sishi indeksi ni taxmin qilishdan bosh tortmoqchi bo'ldi, buni hatto asosiy tovarlarni sotishning yo'qligi bilan tushuntirdi, shuning uchun ular uchun narxlarni belgilash mumkin emas. Boz do'konlaridagi bo'sh shelflar - nazoratdan chiqqan giperinflyatsiyaning belgilaridan biridir.","question":"Gideon Gono sotuvda hatto asosiy tovarlar yo'qligi sababli, ularning narxini belgilashning iloji yo'qligini aniqlay olmadi?","answers":{"text":["narxlar o'sishi indeksi"],"answer_start":[404]},"id":725}
{"context":"Alek Kristoakis (turli dialog dizaynining vakili) va Jon N. Warfield (T. n. o'lchash Umumiy dizayn fanlari) Yangi muloqot maktabining ishlab chiquvchilari  Interaktiv menejment Strukturali muloqotni jalb qilish uchun asos, muloqotning demokratik shaklini tahlil qilishdir, bu pastdan yuqoriga amalga oshiriladi. Bu muloqotning tarkibiy tuzilishi kerakligini ko'rsatadi, bu esa manfaatdor tomonlarning ko'pchilikka ega bo'lishiga imkon beradi va natijada muammoni tizimli ravishda taqdim etadi. Bu, shuningdek, muloqot jarayonida manfaatdor tomonlar va ishtirokchilarning ovozlarini muvozanatlash imkonini beradi.","question":"Aleko Xristakis va Jon N. \"Warfild\" deb nomlangan.","answers":{"text":["Yangi muloqot maktabining ishlab chiquvchilari  Interaktiv menejment"],"answer_start":[108]},"id":1932}
{"context":"Kambag'al uchun hatto bitta tanga juda katta miqdorda edi, shu bilan birga piyonlar bilan katta hisob-kitoblarni amalga oshirish juda noqulay edi, tog 'piyonlar va ularni hisoblash uchun ko'p vaqt talab etilardi, bundan tashqari, qo'l bilan to'qish mamlakatni qalbaki pullar bilan to'ldirib yuborgan qalbaki pullar ishlab chiqaruvchilarning ishini osonlashtirgan, shuning uchun o'nlik tizimining qulayligiga qaramay (1 rubl = 100 tanga, o'sha paytning aksariyat G'arbiy Yevropa mamlakatlarida murakkab tizimlar ishlatilgan bo'lsa-da), Petrdan oldingi pul tizimi o'ziga ko'p noqulayliklarni keltirib chiqardi. Eski tartibni yoqtirmaydigan va eski tangalarni kumush pichoq deb atagan Pyotr I, birinchi imkoniyatdan foydalanib, mamlakat ichida ham, tashqi savdo maydonida ham savdo-iqtisodiy aloqalarni mustahkamlash va sezilarli darajada kengaytirish maqsadida pul tizimini modernizatsiya qilish va takomillashtirishni boshladi. G'arbiy Evropa bilan savdo-iqtisodiy aloqalar.","question":"Katta hisob-kitoblarni bajarish nima uchun noqulay edi?","answers":{"text":["piyonlar"],"answer_start":[75]},"id":281}
{"context":"Bo'linish spiralining shakllanishi profazda boshlanadi. Uning shakllanishida veretinning qutb teglari (qutblari) va xromosomal kinetoxorlar ishtirok etadilar va ikkalasi ham mikroborlar  tubulin subbirligi bo'lgan biopolimerlar bilan o'zaro ta'sirlashadi. Ko'pgina eukariot hujayralaridagi mikrotuboklar (TMU) tashkil etishning asosiy markazi sentrosoma hisoblanadi  amorf fibrillar material to'plami, bunda ko'pgina hayvon hujayralarida sentrosom tarkibiga bir nechta sentrioleylar ham kiradi. Interfaz paytida, odatda hujayra yadrosi yaqinida joylashgan, MTSO hujayra perimetriga tarqalgan va tsitoskelet hosil qiladigan mikrotubulaklarning o'sishini boshlaydi. S fazada sentrosomadagi material ikki baravarga ko'payadi, mitozning profazasida esa qizil sentrosomlar ajralishi boshlanadi. Bu esa o'z navbatida, bir-biriga tegib ketguncha uzaytiriladigan mikrotubular hosil qiladi, shundan so'ng sentrosomalar ajralib ketadi. Keyinchalik, prometafasda, yadro membranasi parchalangandan so'ng, mikrotubeliklar hujayra yadrosi hududiga kirib, xromosomalar bilan o'zaro ta'sir o'tkazadi. Ikki qiz markazli oʻsimlik endi veretanning qutblari deb ataladi ((22).","question":"Qizilbog'ning shakllanishida nima ishtirok etadi?","answers":{"text":["veretinning qutb teglari (qutblari) va xromosomal kinetoxorlar"],"answer_start":[77]},"id":651}
{"context":"Sun'iy kvarsni gidrotermal usulda sintez qilish usuli ishlab chiqilgan. Sanoat uchun sintetik kvarsning afzalligi aralashmalar taqsimotining bir xilligi, yuqori kimyoviy tozalikdir. Bu jarayonda, tabiiy holda keng tarqalgan, ikkiga bo'lingan kristallardan ko'ra, pyezoptik kvars sifatida foydalanish uchun mos keladigan monokristallar hosil bo'lishi katta ahamiyatga ega. Zargarlik sanoati uchun sintez usuli ham muhimdir, chunki u har qanday rangdagi va kerakli to'yinganlikdagi kvarsni olish imkonini beradi, hatto kerak bo'lganda bir rangdan ikkinchisiga o'tish bilan ham. Sun'iy kristalllarga yashil (tabiatda juda kam uchraydigan) va ko'k (tabiiy analoglari yo'q) ranglar beriladi, hatto tabiatda mavjud bo'lmagan ko'k kvars ham yetishtirilgan. Sintetik kvars kristallari ishlab chiqarish Gus-Xristal, Shilovo va Janubiy Uralda rivojlanmoqda.","question":"Qaysi kvarsning afzalligi uning yuqori kimyoviy tozaligi hisoblanadi?","answers":{"text":["sintetik"],"answer_start":[85]},"id":686}
{"context":"G'arbda Xlodvigning harakatlari armoriqliklar tomonidan uzoq vaqt to'xtatildi, ehtimol ular bilan 500 yilga shartnoma tuzish kerak edi. Ehtimol, qandaydir hokimiyat, hatto nominal Bretaniya ustidan Xlodvigga berilgan. Grigoriy Turskiy Klodvig haqidagi hikoyasida bu shohning bretonslar bilan bo'lgan urushi haqida hech qanday so'z aytmaydi, ammo keyinchalik matnda, Xlodvigning o'g'illari haqida gapirganda, u shunday deyishni qo'llaydi: Bretonlar shoh Xlodvig vafot etganidan so'ng har doim franklar hukmronligi ostida bo'lgan va ularning shohlari emas, balki graflari bo'lgan.","question":"Xlodvig qandaydir hokimiyatga ega bo'lganmi, hatto nominal bo'lsa ham?","answers":{"text":["Bretaniya ustidan"],"answer_start":[180]},"id":1794}
{"context":"Ruminiya tilining o'ziga xos xususiyati uning dialektlaridagi ozginaligi hisoblanadi. Munteniya, Moldova, Maramuresh, Banat va Transilvaniya tillari, bir nechta mintaqaviy tillarni istisno etganda, deyarli farq qilmaydi. Shunga ko'ra, rumin tilida quyidagi dialektlar ajratiladi: banat, krişanskiy, valashskiy. eng o'ziga xoslari Transilvaniya dialektlari, ular venger tili ta'sirini o'tkazgan, shuningdek moldavcha dialekt. Shunday qilib: lat. petra > rum. piatră  bu yerda kyatre sifatida, vermis > vierme  qurt  yerme sifatida sotilmoqda. Ushbu talaffuz birinchi navbatda moldaviycha dialektni qishloqlarda so'zlash uchun xosdir.","question":"Ruminiya tilida qanday she'rlar mavjud?","answers":{"text":["banat, krişanskiy, valashskiy."],"answer_start":[280]},"id":1060}
{"context":"Hind okeanining o'simlik dunyosi bo'r (sargassoy, turbina) va yashil o'simliklar (kaulerpa) bilan ifodalanadi. Shuningdek, litotameniya va halimedning ohak yosinlari ham rivojlanadi, ular rif qurilmalarini qurishda marjonlar bilan birgalikda ishtirok etadilar. Rif hosil qiluvchi organizmlar faoliyatida gohida bir necha kilometr kenglikka yetadigan koral platformalari paydo bo'ladi. Hind okeani sohilidagi hududlar uchun mangr o'simliklari hosil qiladigan fitosenos odatiy hol hisoblanadi. Ayniqsa, bunday o'simliklar daryo og'izlariga xos bo'lib, Janubi-Sharqiy Afrikada, G'arbiy Madagaskarda, Janubi-Sharqiy Osiyoda va boshqa hududlarda katta maydonlarni egallaydi. O'rta va Antarktika yaqin suvlari uchun qizil va jigarrang yosunlar, asosan fukus va laminar guruhlaridan, porfir, helidiyum eng ko'p xosdir. Janubiy yarimsharqning qutb atrofidagi mintaqalarida ulkan makrokistististlar uchraydi.","question":"Koral platformalari kengligi qanchaga yetadi?","answers":{"text":["bir necha kilometr"],"answer_start":[311]},"id":805}
{"context":"Bo'yoqlardagi lazerlar. Faol muhit sifatida keng spektrli organik bo'yoqlarni hosil qiluvchi fluoreshentiy eritmani ishlatadigan lazer turi. Lazer o'tishlari birinchi qo'zg'atilgan va asosiy singlet elektron holatlarining turli xil tebranish osti darajalari o'rtasida amalga oshiriladi. Optik nasos, uzluksiz va impuls rejimlarida ishlashi mumkin. Uning asosiy xususiyati - keng diapazonli radiatsiya to'lqin uzunligini qayta qurish imkoniyati. Spektroskopik tadqiqotlarda qo'llaniladi.","question":"Lazerlar bo'yoq uchun qanday to'plamga ega?","answers":{"text":["Optik"],"answer_start":[287]},"id":526}
{"context":"Finservis banki  bank operatsiyalarining barcha turlarini bajaruvchi universal bank: xususiy va korporativ mijozlarga kredit berish va xizmat ko'rsatish, investitsiya bank biznesi, savdo va loyiha moliyalashtirishi, aktivlarni boshqarish. Bank 2001 yilda \" Kompleks KB \" masʼuliyati cheklangan jamiyati nomi bilan tashkil etilgan boʻlib, 2006 yil may oyida \" Bank Finservis \" masʼuliyati cheklangan jamiyati, 2008 yilda \" Bank Finservis \" ochiq aksiyadorlik jamiyati, 2015 yil yanvar oyida esa \" Bank Finservis \" AJ nomi bilan qayta nomlangan. Shu paytdan boshlab bank Yettinchi qit'a tarmoqidagi do'konlarda mini-ofislarni joylashtirib, xususiy shaxslarga xizmat ko'rsatishga yo'naltirilgan in-store banking loyihasini rivojlantira boshladi. Bu vaqtda bankning asosiy aksiyadorlari quyidagilar bo'lgan: Sobinbank (49%), Yettinchi qit'aning chakana savdo tarmog'i (25,5%), Sobinbank boshqaruvi raisi o'rinbosari Vladimir Salamandra (19,5%), Direktorlar kengashi raisi Bank Finservis Georgiy Shabad (6%).","question":"Georgiy Shabad egallab turgan lavozimning nomi nima edi?","answers":{"text":["Direktorlar kengashi raisi"],"answer_start":[941]},"id":1194}
{"context":"Iqtisodiyotda xo'jalik yurituvchi sub'ektlarning ishbilarmonlik raqobatidan gap ketadi, ularning har biri o'z harakatlari bilan raqobatchining bozorda tovarlar aylanishi sharoitlariga bir tomonlama ta'sir ko'rsatish imkoniyatini cheklaydi, ya'ni bozor sharoitlarining bozorning alohida ishtirokchilarining xatti-harakatlariga bog'liqligi darajasi haqida gap ketadi. Rossiya Federatsiyasining 2006-yil 26-iyuldagi 135-sonli Qonuniga muvofiq Raqobatni himoya qilish to'g'risida FZ , raqobat  xo'jalik yurituvchi subyektlarning raqobatlashuvi, bunda ularning har birining mustaqil harakatlari bilan ularning har birining tegishli tovar bozorida tovarlarning umumiy muomala shartlariga bir tomonlama ta'sir ko'rsatish imkoniyati istisno etiladi yoki cheklanadi.","question":"federal qonun qaysi raqobat tushunchasini beradi?","answers":{"text":["Raqobatni himoya qilish to'g'risida FZ "],"answer_start":[440]},"id":2872}
{"context":"Tasma o'yini eng katta diametri  52,0 mm; yuraklar o'rtasidagi masofa  42,5 mm. Standart 90 daqiqali kassetalar uchun lenta uzunligi 12 mikrometr qalinlikda 135 metrni tashkil qiladi. Yurakchada lentani cho'zadigan mexanizmning o'lchagichi bilan ushlab turadigan oltita tishli teshik va lentaning oxirini katokka ushlab turadigan o'tkir bor. Qoplamalar va korpusning yarimlari o'rtasida polimer plyonkasidan yasalgan, ba'zan antifriksiyalangan yoki qog'oz asosida ((tirnashishni kamaytiruvchi)) plastinalar-shag'lar qo'yiladi, ammo ba'zi hollarda lenta cho'zilganda ular dahshatli qichqiriq chiqaradi. Yordamchi yadro o'rnidan siljiladigan lenta korpus burchaklaridagi bir nechta yo'naltiruvchi rollardan o'tadi, bu lenta  ning korpus o'qi bo'yicha qat'iy ravishda joylashishini ta'minlaydi. Kassetalar besh shriftli o'z-o'zidan kesilgan (ko'chirib bo'ladigan) yoki bo'linmaydigan bo'lishi mumkin (TDK firmasining ba'zi kassetalari chetlari bo'ylab to'rtta o'z-o'zidan kesilgan, markazda esa yo'naltiruvchi shtift mavjud), markaziy (5-shuruf) plomba o'rnatish uchun chuqurliklar mavjud.","question":"Yuraklar o'rtasidagi uzunlik?","answers":{"text":["42,5 mm"],"answer_start":[71]},"id":2547}
{"context":"16:9 keng ekranli format yuqori aniqlikdagi (TVCh, HDTV) va standart aniqlikdagi (SDTV) raqamli televideniye orqali uzatishda ishlatiladi. TVChda bu nisbat 1920×1080 va 1280×720 kvadrat pikselli o'lchamlarga mos keladi, standart aniqlikdagi televideniyeda esa raqamli anamorfikatsiya va to'g'ri burchakli piksel ishlatiladi. Bu keng ekranli televizorlarda standart ekran tomonlar nisbati bo'lib, zamonaviy kompyuter monitorlarida eng keng tarqalgan hisoblanadi. Ko'pincha 1920x1080, 1600×900, 1366×768 monitorlar, shuningdek, TVCh (3) standartlariga muvofiq bo'lgan monitorlar aniqlanadi. Super-35 formatida 3 ta perforatsiyada suratga olingan kino negativning tomonlar nisbatiga mos keladi. Xuddi shunday nisbatdagi tomonlar, takomillashtirilgan fotosurat tizimidan olingan negativda ham mavjud edi.","question":"Standart aniqlikdagi raqamli televideniye efirini ko'rsatuvchi televideniye ko'rinishi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["SDTV"],"answer_start":[82]},"id":1800}
{"context":"Dilteyning obyektiv-idealistik maktabidan kelib chiqqan boshqa poetik yo'nalish, Germaniyaning eng yirik adabiyotshunoslaridan biri - Valtsel tomonidan taqdim etilgan falsafiy-formalistik usulni beradi. Shuning o'rganilishi san'at mohiyatini anglash uchun zarur yo'l sifatida birinchi o'ringa qo'yib, Valtsel asarning tashqi tomonlari bilan cheklanmaydi, o'z e'tiborini ichki kompozitsiyani tahlil qilishga, asarning hissiy tomonini moslashga, ichki simmetriyani ochishga va hokazolarga qaratadi. e) Ushbu davrda barcha san'atlarda kompozitsiya asosida bir xil formal qonun hukmronlik qilmoqda, degan fikrda bo'lgan Valtsel, san'atlarni parallel o'rganish usulini juda samarali deb hisoblaydi. Adabiy asar kompozitsiyasining masalalari formalizmning boshqa vakillari tomonidan ham kuchaytirilgan holda ishlab chiqilmoqda.","question":"Valtzel san'atning mohiyatini anglashning qaysi yo'lini birinchi o'ringa qo'yadi?","answers":{"text":["Shuning o'rganilishi"],"answer_start":[203]},"id":2108}
{"context":"2009 yilning iyun-sentabr oylarida Rossiya va sovet askarlari yodgorligida Rossiyalik restavratorlar tadqiqot ishlari o'tkazildi. 1955 yildan beri (sovet qo'shinlari ketayotgan vaqtdan beri) birinchi marta Rossiya tomoniga professional tadqiqotlar va video suratga olish uchun ruxsat berildi. Tadqiqotlar davomida XX asr boshidan beri yodgorlik atrofida to'planib kelgan afsonalar atrofida kichik kashfiyotlar amalga oshirildi: T. n. o'lchash Yaponiya cherkovining n. o'lchash rus cherkovida, admiral Makarovning dafn qilingan joyi. Sovet-Xitoy \" Abadiy shon-shuhrat \" yodgorligini o'rganish qiziqarli kashfiyot ((necha?) berdi.","question":"2009 yil iyun-sentabr oylarida Rossiya restoratorlarining tadqiqot ishlari qayerda o'tkazildi?","answers":{"text":["Rossiya va sovet askarlari yodgorligida"],"answer_start":[35]},"id":1646}
{"context":"Quyida keltirilgan baholash usuli loyihaning kelishilgan bazaviy narxini yoki loyihaning yakuniy qiymat bahosini ishlab chiqish uchun zarurdir. usulda xarajatlarni loyihaning batafsil darajalarida baholash, so'ngra butun loyiha qiymatining (smeta) bahosini olish uchun xarajatlarni umumlashtirishning yuqori darajalarida jamlash nazarda tutiladi. Xarajatlarni shunday jamlash uchun loyiha ishlarining dekompositsiya tuzilmasidan (SDR yoki WBS) foydalanish mumkin. Ushbu usulning afzalligi tuzilgan natijalarning aniqligi dan iborat bo'lib, bu esa, o'z navbatida, xarajatlarni baholashda batafsillik darajasiga bog'liq bo'ladi. Biz matematik statistikadan bilamizki, ko'proq tafsilotlarni qo'shganingiz sayin, baholashning aniqligi oshadi.","question":"Quyida yuqoridan chiqish usuli qanday afzalliklarga ega?","answers":{"text":["tuzilgan natijalarning aniqligi"],"answer_start":[489]},"id":50}
{"context":"1888 yildan Fransiyaning Tinch okeanidagi mulklari uchun valyuta emissiyasi huquqiga Hindxitoy banki (ingl. en:Banque de l Indochine) tomonidan tashkil etilgan. Bank Hindxitoy va Frantsiyaning dengizdan tashqaridagi hududlarida rivojlangan filial tarmog'iga ega edi. 1948 yil 25 sentyabrda Hindxitoy Bankini Frantsiyaning dengizdan tashqaridagi mulklari uchun valyuta emissiyasi huquqidan mahrum qiladigan qonun qabul qilindi, ammo Frantsiyaning dengizdan tashqaridagi hududlari emissiya instituti faoliyati to'g'risidagi qonun faqat 1966 yil 22 dekabrda qabul qilindi, shuning uchun de-fakto emissiya huquqlari Hindxitoy Bankidan Emissiya institutiga faqat 1967 yilda o'tkazildi.","question":"Indochina Bank emissiya huquqlarini qachon de-fakto Emissiya institutiga o'tkazgan?","answers":{"text":["1967 yilda"],"answer_start":[658]},"id":1523}
{"context":"Grisom, Uayt va Chaffi o'zlarining missiyalarini \"Apollon-1\" deb nomlashga qaror qilishdi, bu esa birinchi uchuvchi parvozning motivatsiyaviy rolini ta'kidlaydi. Astronavtlar North American va Kennedi kosmik markazidagi barokamerada o'z kosmik kemasini mashq qilishdi va sinovdan o'tkazishdi. Yanvar oyida \"stikerlar chiqarib tashlangan sinovlar\" o'tkazildi, ular davomida LC-34 ning boshlang'ich vaqtini o'rnatish va kema sinov kabinasini ichki quvvatga o'tkazish mo'ljallangan edi. Muvaffaqiyat bo'lsa, 21 fevralga yaqinroq bo'lgan kosmik apparat va raketa tashuvchisiga yonilg'i quyish bilan birga, yanada qattiqroq sinovlar rejalashtirilgan.","question":"Kennedi nomidagi kosmik markazdan tashqari, \"Apollon-1\" kemasini sinovdan o'tkazish qayerda o'tkazilgan?","answers":{"text":["North American"],"answer_start":[175]},"id":3006}
{"context":"Qanotlari, odatda, butunlay qoplangan bo'lib, o'zgartirilgan cho'tkalar ni tashkil qiladi. Qashqaloqlar turli shakllarga ega, ammo ko'pincha ular tekis bo'ladi. Ularning negizida qisqa bir tikan bo'lib, u qanot chuqurligida qo'ziqorin qopchasi deb nomlanadi. Tikaning oxirida qopqoqning ichki qismiga kiradigan kengaytma mavjud. Ko'pincha, qoziqning tikanli qismida faqat burchakli parrandalarda bo'lgan chiqindilar (sinuslar) bo'ladi, ammo turli burchakli qoziqlar butun qirrali bo'ladi. Ammo, buqa mo'ylovining qanotlari pastki tomonidagi qobiqlari ham butun qirrali bo'ladi.","question":"Qushning qanotlarida qanday toshlar bor?","answers":{"text":["o'zgartirilgan cho'tkalar"],"answer_start":[46]},"id":790}
{"context":"Tabiiy asal odatda shirin ta'mga ega. Oshning achchiq, achchiq ta'mi faqat buzilgan, ifloslangan asalga xosdir. Boshqa o'simliklarning xususiyatlari tufayli asalning hidi paydo bo'ladi. O'ziga xos o'simliklardan asal to'plagan asalarilar odatda o'ziga xos ta'mga va hidga ega bo'ladilar. Masalan, ba'zi tajribalar bilan, siz go'sht balini aniq aniqlay olasiz. O'ziga xos hidga ega bo'lgan lipa, bodakli asal quyoshbarg gullaridan yig'iladi. Aralash asalning hidi juda xilma-xil va ko'pincha uning kelib chiqishini aniqlash imkonini bermaydi.","question":"Asalning xushbo'yligi nimada aks etadi?","answers":{"text":["Boshqa o'simliklarning xususiyatlari"],"answer_start":[112]},"id":92}
{"context":"Suassone jangida gallo-rimliklar mag'lub bo'lishdi. Syagri To'luzga, Vestgotlar shohi Alarix II ga qochib, undan boshpana so'raydi. Ammo Alarix franklarning g'azabini qo'zg'atishdan qo'rqib, Siagriyani bog'lab, uni Xlodvigning elchilariga topshirishni buyurdi. Masalan, Parijdagi Genovefa opamizning hayotiga ko'ra, Xlodvig besh yil davomida Parijni qamal qilgan, shundan so'ng uni zabt etishi mumkin edi. Qizig'i shundaki, aynan Muqaddas Genovefa Parijning och qolgan aholisi uchun oziq-ovqat bilan to'ldirilgan o'n bir kema karvanini tashkil etdi. Xlodvig avvaliga Siagriyani qamoqda saqlagan, uning mulklarini qo'lga kiritgandan so'ng esa, uni yashirincha so'yib tashlashni buyurgan. (7) Shunday qilib, franklar qo'liga Rim Galliyasining Loara daryosigacha bo'lgan boy viloyati, bosh shahri Parij tushgan. Xlodvig uni egallab, xo'jalik qilardi: shaxsan o'zi hali ham butparast bo'lib qolavergan bo'lsa-da, u birinchi qadamlaridan boshlab shaharlar hokimlari  ortodoksal-Nikey dinidagi xristian episkoplari bilan yaxshi munosabatlarni o'rnatishga harakat qilardi.","question":"Parijdagi Genovefa xonimning hayotiga ko'ra, Xlodvig Parijni qo'lga kiritishdan oldin necha yil qamal qilgan?","answers":{"text":["besh"],"answer_start":[324]},"id":2269}
{"context":"Katta dasturni o'z-o'zidan yozish juda qiyin va ba'zida hatto mumkin emas, ayniqsa muallif ishdan bo'sh vaqtini sarflab yozsa. Ko'pgina zamonaviy erkin dasturlar guruh tomonidan yozilgan. Agar dasturni bitta odam yozsa va u qiziqarli bo'lsa, faol foydalanuvchilar ham unga qo'shilishlari mumkin. Ular nafaqat alohida tuzatishlar kiritishi, balki butun ishlab chiqishni birgalikda olib borishi uchun maxsus vositalar kerak. Patchlardan tashqari, dasturiy ta'minotning birgalikda ishlab chiqilishini tashkil etish uchun versiyalarni boshqarish tizimlari qo'llaniladi. Versiyalarni nazorat qilish tizimining funktsiyalari dasturiy ta'minotning manba matnlariga bir nechta ishlab chiquvchilarning kirishini tashkil etish va barcha o'zgarishlarning tarixini manba matnlarida saqlash, o'zgarishlarni birlashtirish va bekor qilish va hokazolarni amalga oshirish imkonini beradi. Eng qadimgi erkin versiyalarni boshqarish tizimi  RCS  Usenet abonentlari tomonidan erkin dasturiy ta'minotning dastlabki kunlarida ishlatilgan, keyinchalik uni yanada rivojlangan CVS o'rnini bosgan, ammo bugun u ham ko'p jihatdan eskirgan va tez-tez Subversion, Git va boshqalar bilan almashtirilmoqda.","question":"Bugungi kunda eng qadimgi erkin versiyani boshqarish tizimi - RCS nima bilan almashtirilmoqda?","answers":{"text":["Subversion, Git va boshqalar"],"answer_start":[1123]},"id":764}
{"context":"Baikal aeroporti  Ulan-Ude shahrining xalqaro aeroporti. Ulan-Ude shahar okrugi doirasida, shahar markazidan 15 km g'arbda va Baykal ko'lidan 75 km janubi-sharqda joylashgan. 2008 yilda Buratiya Respublikasi Xalq Xurolligi tomonidan aeroportga Baykal nomi berildi. Federal ahamiyatga ega aeroport funksiyasini bajaradi, respublikaning borish qiyin va olis hududlari bilan havo aloqasi uchun bazaviy hisoblanadi. Baykal aeroportida ikkita aviakompaniya -  PANX va Buryat avialinyelari joylashgan.","question":"Ulan-Ude xalqaro aeroporti qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Baikal"],"answer_start":[0]},"id":2331}
{"context":"Ginogenez partenogenezning alohida turi hisoblanadi, u baliqlarda toza ko'rinishda uchramaydi. Ginojenesida spermatozoidning vazifasi tuxumni parchalash va embrion rivojlanishini boshlash mexanik funktsiya ga to'g'ri keladi. Ginojenes yordamida ba'zi populyatsiyalar yoki baliq turlari ko'payadi, ular tabiatda bitta ayol tomonidan taqdim etiladi. Bunday bir jinsli baliq shakllari spermoparazitlar deb ham ataladi, ular o'zlarining ko'payishi uchun boshqa erkaklarning, odatda yaqin biseksual turlarning spermasi, ular bilan birgalikda ko'payishda ishtirok etishadi. Boshqa turdagi erkaklar esa faqatgina spermatozoidlarni ishlab chiqaradi, ular esa spermatozoid ayolning tuxumlarini parchalashni mexanik ravishda faollashtiradi, chunki ular tuxumning tashqi membranasidagi mikropirovka (xorion) orqali uning ichiga kirib boradi, ammo ayol genomi bilan birlashtirilmaydi. Bu ko'payishning turi klonal-ginogenetik deb ham ataladi. Bu jarayonda bitta ayolning barcha avlodlari onasiga genetik jihatdan o'xshash ayol klonlarga aylanadi. Bunday ko'payish karpofformlarda (Cypriniformes) qayd etilgan: Carassius gibelio kumush qaroqchilarining ba'zi Evropa poliploid populyatsiyalarida, Cobitis jinsining ba'zi barqaror sharqiy-yevropalik poliploid formasi, karpofformlarning ayrim vakillari (Cyprinodontiformes), masalan, Poeciliopsis irgidagi va boshqa ba'zi baliqlarda.","question":"Ginojenesada spermatozoidning ahamiyati nimada?","answers":{"text":["mexanik funktsiya"],"answer_start":[188]},"id":1974}
{"context":"Yaxshi drenajni saqlash uchun ballastni yangi bilan vaqti-vaqti bilan almashtirish kerak. Sov va boshqa suvni chiqarib tashlash qurilmalari har doim toza saqlanishi kerak, chunki ko'zoynakni yuvishda siljishlar bo'lishi mumkin. Daryolar yonida yo'llar o'tkazilayotganda, toshqin va suv toshqini paytida yuvilishining oldini olish uchun ko'zoynak qo'shimcha ravishda mustahkamlanadi. Temir yo'l ko'priklari doimiy nazorat va parvarishlashni talab qiladi, chunki ular og'ir poezdlar o'tishi paytida katta bir martalik yuklarga duch keladi.","question":"Qaysi inshootlarni har doim toza saqlash kerak?","answers":{"text":["Sov va boshqa suvni chiqarib tashlash qurilmalari"],"answer_start":[90]},"id":2346}
{"context":"O'rmon patologik monitoringini amalga oshiruvchi parvoz ekipajlari tarkibida kuzatuvchi-parvozchi bo'lishi shart, uning faoliyati ekipajni joylarda yo'naltirishni, shuningdek yangi paydo bo'lgan yong'inlarni tezkor aniqlash, qidiruv va amaldagi o'rmon yong'inlarini kuzatish maqsadida havo nazoratini o'z ichiga oladi. Vizual va texnik vositalar yordamida kuzatuv amalga oshiriladi. RF O'rmon kodeksining qoidalariga muvofiq, RF subyektlari hududida o'rmonlarni aviatsiya qo'riqlash mintaqaviy aviabazalar tomonidan amalga oshiriladi.","question":"Qanday qilib kuzatuv amalga oshiriladi?","answers":{"text":["Vizual va texnik vositalar yordamida"],"answer_start":[319]},"id":2158}
{"context":"SSSRda radio-telegrafiya ixtirochisi A. S. bilan Popova. - Qani, koʻrsin. Radio aloqasi bo'yicha tajribalarda, jismoniy kabinetda, keyin esa Minnoy ofitserlik sinfining bog'ida o'tkazilgan, A pribori. S. bilan Popova 60 metr masofada uzatgich orqali yuborilgan radio signallarni aniqlagan. Rus fizika-kimyo jamiyati yig'ilishida Peterburgda 25 aprel (7 may) 1895 yil A. S. bilan Popov, majlis bayonnomasida ko'rsatilganidek, atmosfera elektridagi tez o'zgaruvchanlikni ko'rsatishga mo'ljallangan asbobni namoyish etdi. 1945 yildan boshlab SSSRda 7 may kuni Radio kuni sifatida nishonlanishni boshladi.","question":"Radio kuni qaysi sanada nishonlanadi?","answers":{"text":["7 may"],"answer_start":[351]},"id":55}
{"context":"Inqirozning sabablari turlicha bo'lishi mumkin, ammo inqirozni tushuntirish iqtisodiyotdagi biznes tsikllari tushunchasi bilan chambarchas bog'liq. Turli iqtisodiy maktablar inqirozning sabablarini turlicha aniqlaydilar, bundan tashqari, iqtisodiyotning turli xil tebranishlari, inqirozning turli sabablari bor. N ning uzun to'lqinlarining sikllari va tegishli resessiyalari. D. deb ataladi. Kondratyevlar texnologik o'zgarishlarni tushuntirishadi. G'arb va Rossiyadagi inqirozning sabablari ham farq qiladi. AQSh va G'arb mamlakatlaridagi so'nggi inqiroz moliyaviy bozorlar va qimmatli qog'ozlar bozoridagi vaziyat, avvalo ipoteka qimmatli qog'ozlari tufayli sodir bo'ldi. 2001-yilgi AQShdagi tanazzul, axborot texnologiyalari kabi iqtisodiyotning yangi tarmoqlariga sarmoyalarning pasayishi va samaradorlikning pasayishi bilan bog'liq. Rossiyadagi 2008 yilgi inqiroz neft narxlarining jahon miqyosida pasayishi bilan bog'liq, iqtisodiyotning xomashyo bo'lmagan sektorlarida ishlab chiqarish hajmlarining pastligi bilan bog'liq. 2010 va 2011-yillarda Rossiyadagi inqirozning davom etishini xomashyo la'nati deb atashadi, iqtisodiyotning davlat sektori o'sishi, soliqlarning o'sishi, huquqni muhofaza qilish tizimida islohotlar bo'lmasligi, bu esa bozor ishtirokchilarining tengsizligiga, iqtisodiyotni monopoliyaga aylantirishga olib keladi.","question":"Rossiyada 2008 yilgi inqiroz nima bilan bog'liq?","answers":{"text":["neft narxlarining jahon miqyosida pasayishi"],"answer_start":[869]},"id":1870}
{"context":"1973-1974 yillar Shukshin uchun juda samarali bo'ldi. Uning VKFning birinchi mukofotiga sazovor boʻlgan \"Qizil Kalina\" filmi ekranga chiqdi. Charaktera hikoyalarining yangi toʻplami nashr etildi. LABDT sahnasida rejissyor G. Ha, shunday. Tovstonoyevning Energik odamlar pyesasi tayyorlanayotgan edi. 1974 yilda Shukshin S. F. bilan Bondarchuk. - Qani, oʻtiring. Ammo Vasiliy Shukshin allaqachon oshqozon o'tkirlashlari bilan azob chekkan, bu kasallik uni yoshligidan, spirtli ichimliklarga qaramligidan azob chekkan. Qizlari tug'ilganidan so'ng, u hayotining so'nggi yillarida spirtli ichimliklarni ichmadi, ammo kasallik rivojlandi. Qizil Kalina suratga olish paytida u og'ir hujumlardan keyin o'ziga kelishi qiyin edi ((6) ((7).","question":"Qaysi pyesani rejissyor G. Ha, shunday. To'stonog'ov LABDT sahnasida?","answers":{"text":["Energik odamlar"],"answer_start":[254]},"id":2450}
{"context":"1941 yil yozu kuzida nemislarning shiddatli hujumi tufayli ko'pgina korxonalar evakuatsiya qilindi va yangi obyektlar qurilishi (masalan, shahar tramvay) muzlatilgan, ammo 1941 yil kuzida nemis qo'shinlari Rostovga Qizil Armiyaning hujumi tufayli o'tkazildi va faqat 1942 yil 25 iyulda shahar nemislar tomonidan egallab olingan. Novocherkassk Vermaxt tomonidagi harbiy tuzilma - Qozog'iston Stanining shakllanishi markazi bo'ldi. 1943 yil 13 fevralda Sovet qo'shinlari tomonidan Novocherkassk ozod qilindi.","question":"Nima uchun nemis qo'shinlari 1941 yil kuzida Rostovga ko'chirilgan?","answers":{"text":["Qizil Armiyaning hujumi tufayli"],"answer_start":[215]},"id":1995}
{"context":"Boshqa Kanada viloyatlari singari, Manitoba ham bitta palatali Qonunchilik majlisi tomonidan boshqariladi (85). Ijroiya hokimiyati boshqarish partiyasi tomonidan shakllantiriladi, partiya rahbari Manitobaning bosh vaziri, hokimiyatning ijroiya tarmog'ining rahbari bo'ladi. Davlat rahbari - Qirolicha Yelizaveta II - Manitobada Lieutenant-Gubernator tomonidan taqdim etiladi, u Bosh vazir bilan kelishilgan holda Kanada General-Gubernatori tomonidan tayinlanadi. Leytnant-gubernator Manitobadagi hukumat konstitutsiyaga muvofiq tuzilishini nazorat qiladi.","question":"Ijro etuvchi hokimiyat kim tomonidan shakllantiriladi?","answers":{"text":["boshqarish partiyasi"],"answer_start":[131]},"id":986}
{"context":"Kagi (yapon. かぎ足)  savdo obyektining (tovar, qimmatli qog'oz, valyuta) narxlarini belgilashning texnik tahlilda qo'llaniladigan grafik turi bo'lib, u narxning o'zgarishi yo'nalishini bir xil uzunlikdagi qisqa gorizontal qismlar bilan birlashtirilgan turli qalinlikdagi vertikal chiziqlar ketma-ketligi shaklida aks ettiradi. Kagi chizig'i narxning orqasidan trend o'z yo'nalishini o'zgartirmaguncha, bir xil yo'nalishda davom etadi. Narxlar harakatidagi tendentsiya buzilgandan so'ng, o'ngga qaytish amalga oshiriladi va qarama-qarshi yo'nalishda yangi Kagi chizig'i qurilishi boshlanadi, bu esa burilish joyida oldingi chiziq bilan gorizontal to'siq bilan bog'lanadi.","question":"Kagi grafikasi nima o'zgarishining yo'nalishini aks ettiradi?","answers":{"text":["narxning o'zgarishi"],"answer_start":[150]},"id":229}
{"context":"Ushbu turdagi bug'mashinasi paydo bo'lishi, ayniqsa, flot uchun dolzarb bo'ldi, chunki kema mashinalari uchun o'lcham va og'irlikka bo'lgan talablar juda qattiq emas edi, eng muhimi esa, bunday sxema kondensatordan foydalanish oson edi, ishlatilgan bug'suluq suv sifatida qaynoqlarga qaytariladi (qozonlarni oziqlantirish uchun sho'r dengiz suvidan foydalanish mumkin emas edi). Yer usti bug' mashinalari odatda suv bilan ta'minlanish muammolariga duch kelmagan va shuning uchun ishlangan bug'ni atmosferaga chiqarib yuborishi mumkin edi. Shuning uchun, ular uchun bunday sxema unchalik muhim emas edi, ayniqsa uning murakkabligi, hajmi va og'irligini hisobga olgan holda. Ko'pdan-ko'p kengaytirilgan bug' mashinalarining ustunligi faqat bug' turbinasi paydo bo'lishi va keng tarqalishi bilan tugaydi. Biroq, zamonaviy bug' turbinasida oqimni yuqori, o'rta va past bosimli qismlarga bo'lishning xuddi shu printsipi qo'llaniladi.","question":"Ko'pdan-ko'p kengayishlarning bug'li mashinalari ustunligi tugashi bilan.","answers":{"text":["bug' turbinasi paydo bo'lishi va keng tarqalishi bilan"],"answer_start":[738]},"id":301}
{"context":"1973-yilda Lem SFWA (Nebula mukofoti asoschisi) Amerika fantastik yozuvchilar tashkiloti faxriy a'zoligiga sazovor bo'ldi, 1976 yilda u Amerika ilmiy-fantastika adabiyotini tanqid qilganligi uchun chiqarib tashlandi, uni kitsch deb atadi, uni yomon o'ylanganlik, kambag'al yozuv uslubi va yangi g'oyalar va adabiy shakllarga zarar etkazgan holda haddan tashqari foydaga qiziqish bilan aybladi. Keyinchalik, Ursula Le Guin va boshqa a'zolarining noroziliklaridan so'ng, SFWA unga oddiy a'zolikni taklif qildi, uni Lem rad etdi.","question":"Nima uchun Lem SFWA fantastik yozuvchilar uyushmasidan chiqarib tashlandi?","answers":{"text":["Amerika ilmiy-fantastika adabiyotini tanqid qilganligi"],"answer_start":[136]},"id":2195}
{"context":"Tarixan Viktoriya Ford, Toyota va Holden markali eng yirik avtomobil ishlab chiqaruvchi korxonalarning asosiy joylashuvi bo'lgan, ammo barcha uchta kompaniya zavodlarining 21-asrda yopilishi Avstraliya uchun global avtomobilsozlik etakchisi sifatida o'z rolini yo'qotishini anglatadi: 2014 yil fevral oyida Toyota rahbariyati 2017 yilda o'z zavodlarini yopishini e'lon qildi. Holden 2013 yil may oyida ishlab chiqarishni to'xtatishni e'lon qildi, Ford ham shu yilning dekabr oyida shunday qaror qabul qildi (Viktoriyadagi Ford Brodmiados va Jeylong zavodlari 2016 yil oktyabr oyida yopiladi).","question":"\"Broadmeadows\"da qanday avtomobillar ishlab chiqariladi?","answers":{"text":["Ford"],"answer_start":[522]},"id":3086}
{"context":"Asosiy vaqt 4:51da qolganda, Karolina jamoasi o'zlarining 24 yardlik chizig'ida to'pni qo'lga kiritdi va tez orada 3rd-and-9 bilan to'qnashdi. Keyingi o'yinda Miller to'pni Nyutondan oldi va bir nechta o'yinchilar unga hujum qilganidan so'ng, u uzoq orqaga qaytdi va to'pni Uardga uzatdi, u uni Pantersning 4 yard chizig'iga besh yarda orqaga qaytardi. Garchi bir nechta o'yinchilar uni olish uchun to'pga tushib ketishgan bo'lsa-da, Nyuton buni qilmadi va uning agressivligi keyinchalik jiddiy tanqidga duch keldi. Shu bilan birga, Denverning hujumlari uch o'yinda himoya hududidan tashqarida saqlanib qoldi, ammo jarima chorrabali Josh Norman Bronkosga yangi to'plamni tushirdi. Anderson keyin 2 yardalik to'polon bilan to'polonni urdi va Manning 2 ochkoli konversiya uchun Benny Foulerga o'tkazib yubordi, bu esa Denverga 3:08 qolganda 24:10 ustunlikni berdi va aslida o'yinni bekor qildi. Karolinada yana ikkita harakat bor edi, ammo har birida birinchi to'pni qo'lga kiritishga muvaffaq bo'lmadi.","question":"Qaysi o'yinchi to'pni 2 ta o'yinda kiritdi?","answers":{"text":["Anderson"],"answer_start":[681]},"id":3170}
{"context":"Ipak matolarini foydali xususiyatlarga ega qilish uchun ularni eritish (seritsin, bo'yoq va yog'moddalarini uzil-kesil olib tashlash uchun taxminan 95 daraja haroratda 1,5-3 soat davomida sovun eritmasida); bo'yash; jonlantirish (bo'yalgan matolar uchun) rang berish va rang berish uchun 30 ° C haroratda 15-30 daqiqa davomida sirt kislotasi eritmasi bilan ishlov berish). Opsional: oq ipakni olish uchun xomashyoni 8-12 soat davomida 70 °C haroratda vodorod peroksidining alkoviy eritmasi bilan oqartirish; rasmli ipakni olish uchun trafaret yordamida aerograf usulidan (bir nechta nusxalar uchun) yoki apparat yordamida rasmni to'rli shablonlar yordamida qo'llashdan foydalaning. Barcha turdagi xomashyo uchun yakuniy bezak  dekatering  tolalar tarkibida ichki molekulyar kuchlanishni olib tashlash uchun bir necha daqiqa davomida bosim ostida issiq bug'bilan ishlov berish.","question":"Ipakni yaltiroq va yorqin qilish uchun nima ishlatiladi?","answers":{"text":["sirt kislotasi eritmasi"],"answer_start":[327]},"id":1313}
{"context":"Bundan xulosa shuki, D. va Mendeleyev nazariyaning o'zini rad etmagan, balki uni eritgich va eritilgan modda o'zaro ta'sirining izchil ishlab chiqilgan nazariyasini hisobga olgan holda rivojlantirish va tushunish zarurligini ko'rsatgan. Mavzuga bag'ishlangan Kimyo asoslari bo'limining izohlarida u shunday yozadi:...kimyoni batafsilroq o'rganishni istagan shaxslar uchun 1888 yildan boshlab Zeitschrift für physikalische Chemieda topilishi mumkin bo'lgan tegishli ma'lumotlar majmuiga kirish juda o'rnaklidir.","question":"Qaysi yildan boshlab Mendeleyevning maslahatlari bo'yicha barcha ma'lumotlarni \"Zeitschrift für physikalische Chemie\" nashrida topish mumkin?","answers":{"text":["1888"],"answer_start":[372]},"id":723}
{"context":"Geliy Yerda ilk bor kashf etilganidan 27 yil o'tgach, 1895 yilda Shotlandiyalik kimyogar Uilyam Ramsay mineralni kleveit parchalashdan olingan gaz namunasini o'rganish paytida uning spektrida quyosh spektrida ilgari topilgan yorqin sariq chiziqni aniqladi. Namuna qo'shimcha tadqiqotlar uchun mashhur ingliz olim-spektroskop Uilyam Kruksga yuborildi, u namuna spektrida kuzatilayotgan sariq chiziq D3 geliy chizig'i bilan mos kelishini tasdiqladi. 1895 yil 23 martda Ramsay Londondagi Qirollik jamiyatiga, shuningdek, mashhur kimyogar Marselen Bertlo orqali Frantsiya akademiyasiga Yerda geliy kashfiyotini xabar qildi.","question":"Qaysi mineralni parchalashda geliy topildi?","answers":{"text":["kleveit"],"answer_start":[113]},"id":2497}
{"context":"Iqlimning sovuqlashuvi Yevrosiyaga qattiq iqlim sharoitlariga moslashgan hayvonlar (mamont, tur va boshqalar) bilan ko'payishiga olib keldi. Bering dengizi hududida shakllangan va Shimoliy Amerika bilan umumiy bo'lgan ushbu shimoliy faun asta-sekin janubga issiqlikni sevuvchi faunaning o'rnini egalladi. Uning ko'pgina vakillari yo'q bo'lib ketgan, ba'zilari zamonaviy tundra va taij o'rmonlari faunasi tarkibida saqlanib qolgan. Qit'aning ichki hududlari iqlimining qurishi, asosan Osiyo cho'llari va cho'llarida saqlanib qolgan, Evropada qisman yo'q bo'lib ketgan cho'l va cho'l faunasining tarqalishi bilan birga bo'lgan.","question":"cho'l va cho'l faunasi qisman yo'q bo'lib ketgan joymi?","answers":{"text":["Evropada qisman yo'q bo'lib ketgan"],"answer_start":[532]},"id":2155}
{"context":"1953 yil iyul oyida Gatchi tumani tarkibiga tugatilib tashlangan Pavlov tumani hududining bir qismi kiritildi. RSFSR Oliy Soveti Prezidiumining 1963-yil 1-fevraldagi Farmoniga ko'ra, viloyat va hududlardagi sovet organlarini sanoat va qishloq organlariga qayta tashkil etish munosabati bilan sobiq Gatchi va Lomonosov tumanlari tarkibida Gatchi qishloq tumani tashkil etildi. Bunda Gatchina shahar Kengashi Leningrad viloyat (sanoat) mehnatkashlar deputatlari Kengashiga bo'ysunish uchun berildi. RSFSR Oliy Soveti Prezidiumining 1965 yil 12 yanvardagi \"Leningrad viloyatining ma'muriy-hududiy bo'linishida o'zgarish to'g'risida\"gi farmoniga muvofiq Gatchi qishloq tumani tumanga aylantirildi, uning tarkibidan yana Lomonosov tumani ajratilib chiqdi.","question":"Qaysi yilda Gatchi tumani tarkibiga tugatilib tashlangan Pavlov tumani hududining bir qismi kiritildi?","answers":{"text":["1953 yil iyul oyida"],"answer_start":[0]},"id":1250}
{"context":"Qaytish mumkin bo'lgan inhibitorlar o'zlarining tabiati bo'yicha raqabat, raqobatsiz va raqobatsiz bo'ladi. Raqobat qiluvchi inhibitor substrat bilan faol markazga bog'lanish uchun raqobatlashadi, ammo ferment bilan bog'langan substratdan farqli o'laroq, raqobatdosh inhibitor fermentativ o'zgarishga duch kelmaydi. Raqobatchan inhibiyatsiyaning o'ziga xos xususiyati shundaki, uni sustrant konsentratsiyasini oshirish orqali sustrantni susaytirish yoki butunlay yo'q qilish mumkin. Raqobatchi inhibitorlar o'zlarining uch o'lchamli tuzilishi bo'yicha odatda fermentning substratini eslatadilar. Bu o'xshashlik tufayli ular fermentni aldashadi va u bilan bog'lanadi. Suxsinat dehidrogenazini malon kislotasi anyoni (−OOCCH2COO−) bilan inhibitsiya qilish klassik misol bo'lishi mumkin, u suksinat (−OOCCH2CH2COO−) ga o'xshaydi, chunki u ham pH = 7,0 bo'lganda ionlashtirilgan (deprotonlashtirilgan) shaklni qabul qiladigan, lekin 3 dan 4 gacha uglerod atomlari bo'lgan, yaqin joylashgan ikkita karboksil guruhni o'z ichiga oladi. Suktsinatdegidrogenza vodorodni malonatdan ajrata olmaydi, lekin malonat fermentning faol markazini egallab, unga normal substrat bilan o'zaro ta'sir o'tkazish imkoniyatini bermaydi. Suxsinat konsentratsiyasining oshishi, kichik kontsentratsiyaning belgilangan darajasida fermentni inhibitsiya qilish darajasini pasaytiradi. Shuningdek, oksaloatsetat (−OOCCOCH2COO−) suksinatdehidrogenazning raqobatdosh inhibitori hisoblanadi.","question":"Inhibitorlarning tabiati qanday?","answers":{"text":["raqabat, raqobatsiz va raqobatsiz"],"answer_start":[65]},"id":1553}
{"context":"Boshqaruv nuqtai nazaridan, Fed AQSh hukumati ichidagi mustaqil organ hisoblanadi. Milliy markaziy bank sifatida Fed AQSh Kongressidan vakolat oladi. Ishda mustaqillik, pul-kredit siyosati bo'yicha qabul qilinadigan qarorlar AQSh prezidenti yoki hokimiyatning boshqa ijro etuvchi yoki qonun chiqaruvchi tarmoqlaridan biri tomonidan ma'qullanib bo'lmasligi bilan ta'minlanadi, Fed Kongressdan mablag 'olmaydi, Federal zaxira tizimi boshqaruvchilari kengashining vakolat muddati prezident va Kongress a'zolarining bir nechta muddatlarini qamrab oladi. Shu bilan birga, Federal zaxira jamg'armasi Kongress nazorati ostida bo'lib, u ko'pincha Fed faoliyatini tahlil qiladi va qonunchilik orqali Federal zaxira jamg'armasining majburiyatlarini o'zgartirishi mumkin.","question":"Kongress Federal zaxira jamg'armasi bilan nima qilmoqda?","answers":{"text":["ko'pincha Fed faoliyatini tahlil qiladi"],"answer_start":[629]},"id":227}
{"context":"Ildizning tashqi uchi har doim meristemning nozik hujayralarini himoya qiluvchi ildiz qoplamasi bilan qoplangan. Bu qopqoq doimiy ravishda yangilanayotgan tirik hujayralardan iborat. Ildiz qoplamasi hujayralari shilliq chiqaradigan bo'lib, u yosh ildizning yuzini qoplaydi. Bu shilliq tuproqdagi tortishishni kamaytiradi, uning zarralari ildizlarning oxiriga va ildizlarning sochlariga osongina yopishib qoladi. Kamdan-kam hollarda ildizlar ildiz qoplamasidan (suv o'simliklari, ba'zi parazit o'simliklar) mahrum bo'ladi. Qopqoq ostida bo'linish zonasi joylashgan bo'lib, u o'quv to'qimi  meristemasi bilan ifodalanadi. Agar ushbu apikal meristem alohida bo'lsa va faqat ildiz qoplamasi hujayralarini hosil qilsa (ko'pgina bir tomchi o'simliklarda bo'lgani kabi), u kaliptrogen deb ataladi. Ko'pgina ikki bo'laklilarning meristematik to'qimi ildiz uchining meristemasi bilan birlashib, so'riladigan zonani hosil qiladi va dermatokaliptrogen deb nomlanadi.","question":"Qopqoqning ostida nima bor?","answers":{"text":["bo'linish zonasi"],"answer_start":[536]},"id":144}
{"context":"2016 yilga kelib, uchta ishlab chiqaruvchi kinofilmlar ishlab chiqarmoqda: Eastman Kodak (AQSh) , Agfa-Gevaert Group (Germaniya-Belgiya) va Filmotec GmbH (sobiq ORWO) 27). 2007 yilda Kodak ishlab chiqarishning mutlaq yetakchisi bo'lib qoldi, Fujifilm undan ketishidan oldin bozorning 55 foizini egallab, butun dunyo kinofilmlarining 35 foizini ta'minlagan ((44). Videogamlarning keng tarqalishi va televideniye, havaskor kino va ko'pchilik ilmiy tadqiqotlarda kinofilmlardan voz kechilgandan so'ng, u faqat professional kinematografiyada ishlatiladi. Raqamli texnologiyalarning jadal rivojlanishi tufayli kinofilmlar asta-sekin foydalanilmay qo'yiladi. Bu raqamli ishlab chiqarishning arzon ijara narxini hisobga olgan holda ham raqamli ishlab chiqarishning arzonligi bilan izohlanadi ((45) ((46).","question":"Film ishlab chiqaruvchisining eng yorqin vakili kim?","answers":{"text":["Eastman Kodak (AQSh)"],"answer_start":[75]},"id":2202}
{"context":"IPCCning iqlim o'zgarishi bo'yicha jarayoni, uning samaradorligi va muvaffaqiyati boshqa ekologik muammolarni hal qilish bilan taqqoslanadi (ozon qatlami nobud bo'lishi va global isish bilan taqqoslang). Montreal protokoli asosida ozon qatlami buzilishini global tartibga solish muvaffaqiyatli bo'lgan taqdirda, iqlim o'zgarishi holatida Kioto protokoli muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Ozon holati IPCC jarayonining samaradorligini baholash uchun ishlatilgan. IPCC bilan bog'liq vaziyat hali ham o'zgarmaganligi sababli, ilmiy konsensus paydo bo'ldi, davlatlar va hukumatlar esa hali ham turli xil, hatto qarama-qarshi maqsadlarni ko'zlab harakat qilishmoqda. Bu siyosatning asosiy chiziqli modeliga shubha tug'diradi: qancha ko'p bilimga ega bo'lsak, shuncha yaxshi siyosiy javob bo'ladi.","question":"Ozon qatlamini kamaytirishga qarshi qanday choralar muvaffaqiyatli bo'ldi?","answers":{"text":["Montreal"],"answer_start":[204]},"id":3016}
{"context":"2014 yil 1 iyulda, Severodvinskning umumiy shahar gazetasi Shimoliy ishchi 2014 yil 14 iyuldan 14 oktyabrgacha, xohlagan barcha, alohida ijodkorlar ham, jamoalar ham, shahar bayrog'i va gerbi variantlarini tanlov komissiyasiga taqdim etishlari mumkinligini e'lon qildilar, bu tanlov shahar madaniyat va jamoatchilik aloqalari boshqarmasi tomonidan tashkil etiladi. Musobaqaning o'tkazilishi to'g'risida qarorni Severodvinsk deputatlari yozgi ta'tildan oldingi sessiyada qabul qildilar. Bu yerda biz shaharning emas, balki munitsipalitetning rasmiy ramzlarini yaratish haqida gapiramiz. Shu bilan birga, shaharning rasmiy bayrog'i ham yo'q. Tanlov ushbu vakuumni to'ldirib, uchta rasmiy ramzning: gerb, bayroq va madhiyaning shakllantirilishini yakunlashi kerak ((19).","question":"2014 yilda Severodvinsk shahrining gerbi va bayrog'ini yaratish bo'yicha tanlov o'tkazish to'g'risida kim tomonidan qaror qabul qilingan?","answers":{"text":["deputatlari"],"answer_start":[424]},"id":682}
{"context":"Shunga qaramay, XVI asr boshidan to XVII asr oxirigacha Rossiyada toshli chodirli ibodatxonalar qurishning original an'analari ishlab chiqilgan. Bu butunlay noyob hodisa bo'lib, u Yevropaning boshqa mamlakatlaridagi Renessans arxitekturasidan farq qiladi, garchi ba'zi tadqiqotchilar bu uslubni Rus gotika deb atashsa-da, bu uslubni erta gotik davrining Evropa arxitekturasida taqqoslashmoqda. Italiyaliklar o'zlarining ilg'or texnologiyalari bilan toshli chodirlar tomining paydo bo'lishiga ta'sir qilishi mumkin edi (Rossiya va Evropada bundan ancha oldin yog'och chodirlar ma'lum edi). G'oyalardan biriga ko'ra, italiyalik me'mor Petrok Kichik, birinchi va eng mashhur chodirli ibodatxonalardan biri bo'lgan Kolomenkiydagi ko'tarilish cherkovi muallifi bo'lishi mumkin.","question":"Ba'zi tadqiqotchilar toshli chodirlarni qanday atashadi?","answers":{"text":["Rus gotika"],"answer_start":[295]},"id":2217}
{"context":"Akira Kurosava Iso va Sima Kurosavalar oilasining sakkizta farzandidan eng kichigi edi. U bolaligidanoq san'atga moyilligini aniqladi. Uning rasm san'atidagi yutuqlari natijasida 1928 yilda Nik-ten ko'rgazmasiga qabul qilingan Seibutsu rasmlari yaratildi. Kollejga kirishga muvaffaq bo'lmagani uchun, Kurosava 20 yoshida kino bilan shug'ullanishga qaror qildi va Yaponiyaning nufuzli PCL Photo Chemical Laboratories (keyinchalik Toho Studios deb nomlangan) kinofirmasida rejissyor Kajiro Yamamoto ning yordamchisi bo'lib ishladi.","question":"Akiro Kurosava qaysi rejissyorning yordamchisi bo'ldi?","answers":{"text":["Kajiro Yamamoto"],"answer_start":[481]},"id":909}
{"context":"Ingliz shifokori, anatom va fiziologi Vilyam Garvey (15781657) ham, uning oldingi vorisi Vesaliy singari, kuzatuvlar va tajribadan foydalangan holda organizmni o'rgandi. Garvey anatomiyani o'rganishda tuzilishni oddiy tavsiflash bilan cheklanmagan, balki tarixiy (taqqoslash anatomiyasi va embriologiyasi) va funksional (fiziologiya) nuqtai nazaridan yondashgan. U hayvon o'zining ontogenezida filogenez takrorlanishini taxmin qildi va shu bilan Kovalyevski tomonidan isbotlangan va keyinchalik XIX asrda Gekkel va Myuller tomonidan shakllantirilgan biogenetik qonunni oldindan aniqladi. Garvey barcha hayvonlar tuxumdan paydo bo'lganini ta'kidlagan. Bu Garveyni embriologiyaning asoschisi deb hisoblash uchun asos bo'ladi. Garvey qon aylanishining davriyligini isbotladi va shu bilan Galenning qonning to'lqinlanishi va oqishi haqidagi ta'limotini rad etdi. Garvey o'z tadqiqotlarining natijalarini mashhur \"Hayvonlarda yurak va qon harakatlari bo'yicha anatomik tadqiqot\" (1628 yil) nomli traktatida bayon etgan bo'lib, unda qon qonlar bilan o'zaro bog'liq bo'lgan doira bo'yicha harakatlanishini, arteriyalardan venalarga eng kichik naychalar orqali o'tishini ta'kidlagan.","question":"Hayvon o'zining ontogenezida nimalarni takrorlaydi?","answers":{"text":["filogenez"],"answer_start":[394]},"id":489}
{"context":"Radioaktiv parchalanish natijasida hosil bo'lgan bola yadro ba'zan radioaktiv bo'lib, bir muncha vaqtdan so'ng parchalanadi. Radioaktiv parchalanish jarayoni barqaror, ya'ni radioaktiv bo'lmagan yadro paydo bo'lmaguncha davom etadi. Bunday parchalanish ketma-ketligi parchalanish zanjiri deb ataladi, natijada hosil bo'lgan nuklidlar ketma-ketligi esa radioaktiv qator deb ataladi. Xususan, uran-238, uran-235 va toriy-232 dan boshlangan radioaktiv qatorlar uchun oxirgi (barqaror) nuklidlar mos ravishda qo'rg'oshin-206, qo'rg'oshin-207 va qo'rg'oshin-208 hisoblanadi.","question":"Agar bizda barqaror, ya'ni radioaktiv bo'lmagan yadro bo'lmasa nima bo'ladi?","answers":{"text":["Radioaktiv parchalanish jarayoni"],"answer_start":[125]},"id":2438}
{"context":"Leybnitz sharbati ni juda yaxshi ko'rardi, hatto sharobga shakar qo'shib ichardi, lekin umuman sharob ichmasdi. U juda katta ishtiyoq bilan, juda ko'p o'ylamasdan ovqatlanardi, mehmonxonadan olib kelingan yomon tushlik va saroyning nozik taomlari bilan bir xil qanoatlantirishi mumkin edi, u har qanday vaqtda ovqatlanmagan, lekin kerak bo'lganda va kerak bo'lganda uxlagan. Odatda u tunning biridan oldin uxlamagan va ertalab soat yettidan kechikmay turmagan; Leybnitsning bunday turmush tarzi uzoq qarib qolishiga olib kelgan va tez-tez u ish stolida juda charchaganidan uxlab qolib, ertalabgacha uxlagan. Gottfried Wilhelm Leibniz bir stolda bir necha kun o'tirib fikrlash qobiliyatiga ega bo'lgan odam edi, shuningdek, yozda va qishda Yevropa yo'llarida sayohat qilish paytida fikrlash qobiliyatiga ega edi. G.B.B. yozganidek: Leybnitsning hayoti charchamas faoliyat bilan o'tgan, ammo bu faoliyat maqsadga qaratilgan bo'lmagan, uning hayoti esa monadik, yolg'iz, professorlik doirasidan tashqarida edi, ammo Gottfrid Vilgelm har doim ko'plab tadqiqotchilar bilan bog'liq edi. Leybnits o'z asarlarini faqat muayyan sabablarga ko'ra yozgan; bu bir nechta qisqacha eskizlar va son-sanoqsiz xatlar edi.","question":"Leybnitzni juda yaxshi ko'rgan narsa?","answers":{"text":["sharbati"],"answer_start":[9]},"id":1534}
{"context":"Adam Smitning \"Xalqlar boyligining tabiati va sabablari\" (1776 yil) nomli asarida davlatlar xalqaro savdoni erkin rivojlantirishdan manfaatdor deb ko'rsatilgan, chunki eksportchi yoki importchi bo'lishidan qat'i nazar, undan foyda ko'rishlari mumkin. Ishlab chiqarishda mutlaq afzalliklarga ega bo'lgan ishlab chiqarilgan tovarni boshqa tovarlar bilan almashtirish orqali mehnatning xalqaro bo'linishida ishtirok etishdan foyda olish imkoniyatiga dalillar va asoslar mutlaq afzalliklar nazariyasi deb nomlandi.","question":"Odam Smitning \"Xalqlar boyligining mohiyati va sabablari\" asarida nima ko'rsatilgan?","answers":{"text":["davlatlar xalqaro savdoni erkin rivojlantirishdan manfaatdor"],"answer_start":[82]},"id":1325}
{"context":"Muhim iqtisodiy vazifalarni hal qilish turli xil uslublar doirasida o'ziga xos xususiyatlarga ega. An'anaviy tizim uchun bunday xususiyat - davlatning faol roli xosdir. Davlat milliy daromadning katta qismini byudjet orqali taqsimlab, infratuzilmani rivojlantirish va aholining eng kambag'al qatlamlarini ijtimoiy qo'llab-quvvatlashga yo'naltiradi. An'anaviy iqtisodiyot avloddan-avlodga o'tadigan an'analarga asoslangan. Ushbu an'analar qanday tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarilayotganini, kim uchun va qanday qilib ishlab chiqarilayotganini belgilaydi. Mollar ro'yxati, ishlab chiqarish texnologiyasi va taqsimlanishi mamlakat urf-odatlariga asoslanadi. Jamiyat a'zolarining iqtisodiy rollari meros va kastaga bog'liqlik bilan belgilanadi. Bugungi kunda ham, texnika taraqqiyoti qiyinchiliklar bilan kirib kelayotgan, chunki u odatda bu tizimlarda mustahkam bo'lgan urf-odat va an'analarni buzadigan, kam rivojlangan deb atalgan mamlakatlarda ham ushbu turdagi iqtisodiyot saqlanib qolmoqda.","question":"An'anaviy iqtisodiyot nimaga asoslangan?","answers":{"text":["avloddan-avlodga o'tadigan an'analarga"],"answer_start":[371]},"id":2866}
{"context":"1937 yilning bahorida Shalyapinda leukoz aniqlandi. 1938 yil 12 aprelda u Parijda xotini qo'lida vafot etdi. Parijdagi Batinyol qabristoniga dafn etilgan. 1984 yilda uning o'g'li, Fyodor Fyodorovich, qo'shiqchining ko'klarini Fransiyadan Rossiyaga ko'chirishga ruxsat berdi. Bu baron Eduard Aleksandrovich fon Fals-Fayn tufayli amalga oshdi, u uni kulini Rossiyaga ko'chirishga ishontirdi. Feodor Feodorovich vafot etgandan so'ng, baron Rimda qolgan Shalapinlarning familiyasi asarlarini sotib oldi va ularni Peterburgdagi Shalapin muzeyiga sovg'a qildi. Qayta dafn etish marosimi 1984 yil 29 oktyabrda Moskvadagi Novodevichye qabristonida bo'lib o'tdi. Ikki yil oʻtgach, u erda qabr usti haykali oʻrnatildi sculptor A. Yeletskiy va arxitektor Yu. Shanba kuni.","question":"1986 yilda Moskvadagi Shalyapin qabriga kimning haykali o'rnatilgan?","answers":{"text":["A. Yeletskiy va arxitektor Yu. Shanba kuni."],"answer_start":[717]},"id":2710}
{"context":"1943 yil 28 dekabrda Kalmits xalqlari boshqa Kavkaz xalqlari bilan bir qatorda Sibir, Shimoliy Qozog'iston va Uzoq Sharqqa zo'rlab deportatsiya qilindi. 1944 yildan 1957 yilgacha Kalmuq ASSR tugatildi. 1944 yil 25 mayda SSSR Oliy Soveti Prezidiumining 129-sonli farmoni bilan Elista Steppnoy shahri deb qayta nomlandi (10) va dastlab Astraxan viloyatiga, 1952 yildan esa  Stavropol viloyati ga kirgan Steppnoy tumanining markazi bo'ldi. Kalmitska avtonomiyasi tugatilganidan va kalmoklar deportatsiya qilinganidan so'ng, shahar deyarli tiklanmadi, vayron bo'ldi. Natijada, qolgan aholi asosan shahar chekkasida, qishloq deb nomlangan joyda joylashdi. 13 yil sovlangan Sovetlar uyi (hozirgi KGU bosh korpusi) boʻlib qoldi. Shahar ichida uning nomidan kolxoz faoliyat koʻrsatgan. Stalina, tegirmon va kichik sut zavodi ((11).","question":"Stepov tumani 1952 yildan beri qaysi viloyatga kirgan?","answers":{"text":["Stavropol viloyati"],"answer_start":[372]},"id":2335}
{"context":"Titrlashdagi kislotalilik Turner darajalarida (°T) o'lchanadi. GOST 3624 ga muvofiq, titrlash kislotaliligi 100 sm3 sut yoki 100 g mahsulotning ikki baravari distillangan suv bilan fenolftalein indikatori ishtirokida neytrallashtirishga ketgan desinormal (0,1 N) alkogoli eritmasining kub santimetr miqdorini ko'rsatadi. Titrlashning tugashi  bu qora rangli rangning paydo bo'lishi, u 1 daqiqada yo'q bo'lib ketmaydi. Yangi to'kilgan sutning titrlangan kislotaligi = 1618 °T, normal sut uchun 15,9920,99 °T.","question":"Titrlashning tugashi nimaga ishora qiladi?","answers":{"text":["qora rangli rangning paydo bo'lishi"],"answer_start":[346]},"id":1399}
{"context":"1872 yilgacha Rossiya imperiyasida o'zaro kredit jamiyatlari har bir aniq holatda imperator tomonidan tasdiqlangan ustavlar asosida tashkil etilgan. O'zaro kredit jamiyatlarini tashkil etish va faoliyatiga oid umumiy huquqiy normalar birinchi marta 1872-yil 31-mayda Davlat kengashining xususiy kredit muassasalarini ta'sis etish to'g'risidagi eng yuqori tasdiqlangan fikrida belgilangan. Ushbu huquqiy hujjat asos solinadigan xususiy kredit muassasalarining aksiyadorlik va aylanma kafolatli qarz oluvchilarini ta'sis etish uchun vaqtinchalik qoidalarni tasdiqladi. Ushbu huquqiy hujjatga muvofiq, poytaxtlarda va kamida ikkita bor bo'lgan viloyatlarda xususiy kredit muassasalarini tashkil etish vaqtincha to'xtatildi. O'zaro kredit jamiyatlarining ustavlari va ularga o'zgartirishlar moliya vaziri tomonidan 1871 yil 21 mayda Pens, Novocherkassk va Ikkinchi Xarkov o'zaro kredit jamiyatlari ustavlarining quyidagi namunalari bo'yicha tasdiqlandi. va o'sha yilning 10-noyabrida Varshava o'zaro kredit jamiyatining ustavi.","question":"O'zaro kredit jamiyatlari ustavlari va ularga o'zgartirishlarni kim tasdiqlagan?","answers":{"text":["moliya vaziri"],"answer_start":[787]},"id":670}
{"context":"Iqtisodiy o'sishning insoniyat jamiyatini rivojlantirish, qashshoqlikni kamaytirish va Mingyillik taraqqiyot maqsadlariga erishishda o'ynashga qodir bo'lgan asosiy rolini tan olib, ishlab chiquvchilar hamjamiyati orasida iqtisodiy o'sishda eng kambag'al qatlamlar ishtirok etishini ta'minlash uchun alohida sa'y-harakatlar talab qilinishi kerakligi to'g'risida keng tarqalgan fikr paydo bo'lmoqda. Iqtisodiy o'sishning qashshoqlikni kamaytirishga ta'siri  qashshoqlikning o'sish elastikligi  tengsizlikning mavjud darajasiga bog'liq bo'lishi mumkin. Masalan, kam tengsizlik darajasi bo'lgan mamlakatda aholining 40% qashshoqlikda yashaydigan aholining 2% ga teng bo'lgan o'sish sur'ati bilan mamlakat o'n yil ichida kambag'allikni ikki baravar kamaytirishi mumkin, ammo yuqori tengsizlik darajasi bo'lgan mamlakatga xuddi shunday kamayish darajasiga erishish uchun qariyb 60 yil kerak bo'ladi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi Pan Gi Munning so'zlariga ko'ra: \"Iqtisodiy o'sish zarur bo'lsa-da, kambag'allikni kamaytirishda muvaffaqiyat qozonish uchun yetarli emas\".","question":"Pan Gi Mun nima bo'yicha bosh kotib edi?","answers":{"text":["Birlashgan Millatlar Tashkiloti"],"answer_start":[894]},"id":3171}
{"context":"Yangi mustahkamliklar qurilishi bilan avstriyalik xo'jayinlar Mantuyani san'at shahridan o'zlarining ulkan imperiyasining janubiy bastionlariga aylantirdilar. 1797-yilda Mantuya Italiyani zabt etishda Napoleon I uchun eng kuchli tayanch bo'lib, uzoq qamaldan so'nggina u Appenin tog'larining bu kalitiga ega bo'ldi. O'zlarining qo'shinlari tomonidan qadimgi shaharning deyarli barcha ibodatxona va monastirlari vayron qilindi ((3)... 1810 yil 20 fevralda Mantuyada harbiy sudning hukmi va Napoleon I ning buyrug'i bilan Tirol bosh qo'mondoni va hokimi Andreas Gofer o'ldirildi. U frantsuzlarga ko'zlarini bog'lab o'tirishga ruxsat bermadi, tiz cho'kishni rad etdi va o'zi buyurdi: Otir!. Oʻlim toʻshagida esa: \"Ey Allohning Rasuli!","question":"Italiyadagi Mantuani Napoleon I qachon zabt etdi?","answers":{"text":["1797-yilda"],"answer_start":[159]},"id":2652}
{"context":"JumpStation ((en), (6) 1993 yil dekabr oyida Jonathan Fletcher tomonidan yaratilgan, veb-sahifalarni qidirdi va ularni qidiruv robotlari yordamida indeks qildi va veb-shaklni qidiruv so'rovlarini shakllantirish uchun interfeys sifatida ishlatdi. Bu Internetdagi uchta eng muhim qidiruv tizimining funktsiyalarini (tekshirish, indekslash va aslida qidirish) birlashtirgan birinchi qidiruv vositasi edi. O'sha davrda kompyuter resurslari cheklanganligi sababli, indeksatsiya va shu bilan birga qidiruv faqatgina qidiruv robotlari tomonidan topilgan veb-sahifalarning nomlari va sarlavhalari bilan cheklangan edi.","question":"1993 yilda Jonathan Fletcher tomonidan yaratilgan qidiruv vositasi nima deb nomlangan?","answers":{"text":["JumpStation"],"answer_start":[0]},"id":1317}
{"context":"Komiksning ko'plab ta'riflari mavjud, ammo ular hammasi, umuman olganda, komiks nima ekanligini hech qanday hikoyani aytib beradigan rasmlar ifodalaydi. Ko'pgina tadqiqotchilarga ko'ra, komiks - bu hikoya va vizual harakatning birligi. Skott MakKlaud, \"Komiksning mohiyati\" (ingl. Understanding comics) kitobida izchil tasvirlarning qisqacha taʼrifi, yanada toʻliqroq  bir-biriga tutash rasmlar va boshqa tasvirlarning mazmunli izchilligi (1) toʻgʻrisida bayon etilgan. Jorj Sadul komikslarni rasmlardagi hikoyalar sifatida ta'riflaydi (4).","question":"Komiksning umumiy ta'rifi nima?","answers":{"text":["hech qanday hikoyani aytib beradigan rasmlar"],"answer_start":[96]},"id":1209}
{"context":"O'rta asrlar majmualaridan birida hatto ayol kishi yoki ayol degan savol ham ko'tarilganligi haqida afsona bor.Grigoriy Turskiy o'zining Historia francorum (Franklar tarixi) da (VIII kitob, 20-bob) yig'ilish ishtirokchilaridan biri homo so'zini ishlatish mumkinmi degan savolni berganini aytadi (lat. ) erkakka nisbatan ayolga nisbatan. Ammo bu savol ilohiyot yoki antropologik emas, balki lingvistik xususiyatga ega edi: aslida, o'sha paytda shakllangan roman tillarida homo (homme, uomo) so'zi semantik torayishni boshdan kechirgan va birinchi navbatda erkak ma'nosini olgan. Bu savolga ijobiy javob berildi. Ko'rinib turibdiki, Makon soborida ayolning inson ekanligi masalasi muhokama qilinganligi haqidagi keng tarqalgan afsona shundan kelib chiqadi. Jamiyatda va hatto adabiyotda ham keyinroq qarama-qarshi fikrlar mavjud edi, masalan, lotincha Woman not man (Frankfurt, 1690) va nemischa kitobida ayol inson nasliga tegishli emasligi haqidagi qiziqarli dalil (Leipzig, 1753).","question":"Qayerda ayol kishi degan savol ko'tarilgan?","answers":{"text":["O'rta asrlar majmualaridan birida"],"answer_start":[0]},"id":1804}
{"context":"Prokariot hujayralari ikkiga bo'linadi. Avval hujayra uzaytiriladi, unda transversal to'siq hosil bo'ladi. Oxirgi bosqichda bola hujayralari ajralib ketadi. Prokariotik hujayralar bo'linishining o'ziga xos xususiyati bo'linish jarayonida replikatsiya qilingan DNKning bevosita ishtirok etishi hisoblanadi. Prokariot hujayralari odatda bo'linadi va ikkita teng bo'lgan ona hujayralarini hosil qiladi, shuning uchun bu jarayonni ba'zan ikkala bo'linish deb ham atashadi. Prokariotik hujayralarning aksariyatida hujayra devorlari mavjud bo'lgani sababli, binar bo'linish qiz hujayralar o'rtasida sept  to'siq hosil bo'lishi bilan birga keladi, keyinchalik u o'rtada qatlamlanadi. Prokariotik hujayra bo'linishi jarayoni Escherichia coli misolida batafsil o'rganilgan.","question":"Bu hujayralarning bo'linishining o'ziga xos xususiyati.","answers":{"text":["bo'linish jarayonida replikatsiya qilingan DNKning bevosita ishtirok etishi"],"answer_start":[217]},"id":982}
{"context":"Podolyaning qadimgi aholisi I ming. mil. avv. e. bilan skiflar bo'lgan. Gerodot birinchi bo'lib III asr oxirida bosqinchi bo'lgan  savromatlar nomzod qabilalarini eslatib o'tadi. mil. avv. e. bilan G'arb tomonga qarab. III asrning oxirigacha boʻlgan davr. e. bilan IV asrgacha davom etgan. e. bilan Ukraina tarixida Sarmat asri deb ataladi, Yevropa Sarmatiyasi deb nomlangan davr esa Don va Vistula o'rtasidagi hududni egallab turgan. Janubiy qismida Podolye Shimoliy Dakiya bilan chegaralangan. 125 yilgi Rim imperiyasining xaritalarida Janubiy Bug'ning tepaliklarida yashagan xalqlar navarlar (lat. navari) deb nomlanadi. U xorij madaniyatiga mos keladi (2-modda). mil. avv. e. bilan 2 asr), Chernakh madaniyati (15 asr), joylarda velbar madaniyati. Dnestrining o'rta oqimi bo'ylab  bastarnalar (bastarnae), bu erda turli xil  sarmat, pshevora madaniyati, Lipits madaniyati artefakti topilgan. Dnestrdan (Tiras) shimoliy tomonga Janubiy Bug  irg'on qabilasi.","question":"I asrdagi Podolyaning eng qadimgi aholisi bo'lganlar. mil. avv. e bilan?","answers":{"text":["skiflar"],"answer_start":[55]},"id":2535}
{"context":"Qadimgi davrning uchinchi nufuzli faylasufi, xristian mutafakkir Avreliy Avgustin, tarixiga mutlaqo yangi, chiziqli qarashni taqdim etdi, bu esa davriy yondashuvni va abadiy qaytish ta'limotini rad etdi. Uning \"Xudoning shahri to'g'risida\" asarida, Masihning tug'ilishi, o'limi va tirilishi noyob voqealardir; ba'zi odamlar Xudoning Shaharida abadiy hayotga ega bo'ladilar, boshqalari esa Yer Shaharida abadiy la'natga hukm qilinadi. Ushbu yondashuvning chiziqliligi keyinchalik taraqqiyot kontseptsiyalari bilan o'xshashliklarga ega, ammo ulardan farqli o'laroq, Avgustinning najot tarixi insoniyatning faqat bir qismini qutqarishga qaratilgan va xristian dini doirasida qoladi.","question":"Avreliy Avgustinning tarixiga qanday yondashuv o'xshash?","answers":{"text":["keyinchalik taraqqiyot kontseptsiyalari"],"answer_start":[467]},"id":732}
{"context":"1830 yilda Bryullov Anatoliy Nikolayevich Demidov buyurtmasiga binoan tarixiy mavzuga ega bo'lgan katta rasm ustida ish boshladi  Pompeyning so'nggi kuni (18301833). Rasmning g'oyasi o'sha paytda arxeologiya uchun paydo bo'lgan moda va dolzarblik bilan bog'liq edi: 1828 yilda Vesuviyning portlashi sodir bo'ldi. Bu fojianing to'liq va aniqroq tasvirlanishi uchun Bryullov qadimgi halokat haqida hikoya qiluvchi ko'plab adabiy manbalarni sinchkovlik bilan o'rgandi va Pompeiyu Herkulanumdagi qazilmalarda bo'lib, u erda bir qator landshaft eskizlari, xarobalar, suyaklarga aylangan figuralar yasadi. Ma'lumki, rasmda Grobnitsk ko'chasining bir qismi tasvirlangan, rassom uni shahar darvozasiga orqa tomoni bilan ko'rsatgan. Shu vaqtga uning Yu bilan tanishishi ham tegishli. Q. Q. Samoylova, imperatrixa Yekaterina I qarindoshlari bo'lgan Skavronlar naslidan bo'lgan aristokrat. Mashhur Yuliya Samoylovning o'quvchi qiz va arapchonga va Otliq (1832, Davlat Tretyakov galereyasi, Moskva), shuningdek, tugallanmagan Virsaviy (1832, Davlat Tretyakov galereyasi, Moskva) rasmlari, bu rasmda rassom o'z ijodiy izlanishlariga yakun yasagan, Bryullovning hayotining ushbu bosqichi bilan bog'liq.","question":"Pompeyning so'nggi kuni ko'rinishini kim buyurtma qilgan?","answers":{"text":["Anatoliy Nikolayevich Demidov"],"answer_start":[20]},"id":2928}
{"context":"1997 yilda Buyuk Britaniya ishchi partiyasi hukumatga saylanganidan so'ng, Buyuk Britaniya ijtimoiy siyosat to'g'risidagi bitimni rasman imzoladi, bu 1997 yilgi Amsterdam shartnomasining ijtimoiy bo'limi sifatida ozgina tuzatishlar bilan uni kiritishga imkon berdi. Keyinchalik Buyuk Britaniya ilgari Ijtimoiy siyosat to'g'risidagi bitim doirasida kelishilgan asosiy qonunchilikni qabul qildi  1994-yilda ishchilarga maslahat berish to'g'risidagi direktivani, bu esa korxonalarda xodimlarga maslahat berishni talab qildi va 1996-yilda bola parvarishlash uchun ta'til to'g'risidagi direktivani qabul qildi. 1997-yilgi Amsterdam shartnomasi imzolanganidan va Ijtimoiy bob qabul qilinganidan beri o'tgan 10 yil ichida Yevropa Ittifoqi ijtimoiy siyosatning turli sohalarida, shu jumladan mehnat va sanoat munosabatlari, teng imkoniyatlar, sog'liqni saqlash va xavfsizlik, jamoat salomatligi, bolalarni, nogironlarni va keksalarni himoya qilish, qashshoqlikka qarshi kurashish, mehnat migrantlarini himoya qilish, ta'lim, kasbga o'qitish va yoshlarni qo'llab-quvvatlash kabi siyosiy tashabbuslarni amalga oshirdi.","question":"Bolalarni parvarishlash uchun ta'til to'g'risidagi direktiv qachon yaratilgan?","answers":{"text":["1996-yilda"],"answer_start":[524]},"id":3026}
{"context":"O'rta Sharqdagi qo'rg'oshin zaxirasi 7,9 mln tonna, rux zaxirasi esa 26 mln tonnaga yaqin. Prognoz qilingan zaxiralar mos ravishda 10 va 15 mln tonnadan oshadi. Qo'rg'oshin va rux zaxiralari asosan Eron chegarasidagi O'rta dengiz geosinklinal qatlamli belgisida to'plangan. Sinkning katta miqdori Saudiya Arabistonida, kam miqdori esa Iroq, Afg'oniston va Omanda mavjud. Sanoat jihatidan eng muhim bo'lgan Iranning gidrotermik-metasomatik va stratitopik konlari (Enguran va boshqalar), shuningdek, Turkiyaning (Murgul, Laxanos va boshqalar), Iranning (Kushk, Chaxmir va boshqalar), Saudiya Arabistonining (Nukri, El-Amar va boshqalar), Omanning (Suhar, Raqax va boshqalar), Afg'onistonning (Shayd) kolchedan-polimetal va mis-sink kolchedan konlari. Ushbu konlarning rudalarida kumush, oltin, mis, ba'zan kadmiy ham mavjud. Turkiya, Eron, Iroq, Saudiya Arabistonining zilol konlari, odatda, qo'rg'oshin va tsinkning kichik zaxiralari bilan tavsiflanadi, ularning konlarda yuqori konsentratsiyasi (Pb  20% gacha, Zn  15% gacha). Qizil dengizdagi Atlantis II konida  0,9 dan 9,8 foizgacha bo'lgan sink tarkibi mavjud.","question":"Kolchedan-polimetal va mis-sink kolchedan konlaridagi rudalarda qo'shimcha ravishda nima mavjud?","answers":{"text":["kumush, oltin, mis, ba'zan kadmiy"],"answer_start":[777]},"id":2447}
{"context":"Rus tilidagi yozma hujjatlarda baliqning birinchi marotaba eslatilishi 1704 yilga to'g'ri keladi, ammo og'zaki xalq ijodida u ancha oldin (XVII asrning birinchi choragidan kechikmay) paydo bo'lgan. O'quvchi so'zi 1495 yil Novgorod yilnomasi sahifasida qo'shnisi sifatida uchraydi. So'zning etimologik tadqiqotlari uning umumiy slavyan kelib chiqishini aniqladi (chunki baliqning shunga o'xshash nomlari belarus, pastki Lujitsa, polyak, serb xorvat, slovak, slovak, chex, ukrain tillarida ishlatiladi). Versiyalardan biriga ko'ra, \"o'qush\" so'zi umumbashariy slavyan tilidagi oko  ko'zidan kelib chiqqan. Bunda, oqut o'z nomini yoki ko'zidan (versiyalardan biriga ko'ra, oqut so'zi dastlab ko'zli baliqni anglatardi) 32), yoki faqat ushbu Evropa baliqlarida bo'lgan qorong'i birinchi orqa qanot oxiridagi nuqta dan olgan bo'lishi mumkin. Boshqa versiyaga ko'ra, baliq so'zi dastlabki hind yevropa *ak  o'tkir ((33) ((34) ((35) dan kelib chiqqan).","question":"Balki, bularning o'ziga xos xususiyati nimada?","answers":{"text":["birinchi orqa qanot oxiridagi nuqta"],"answer_start":[774]},"id":2732}
{"context":"RF Hukumatining 2005 yil 21 dekabrdagi 781-sonli qarori asosida Dubnda texnik-tartibot turidagi maxsus iqtisodiy zona tashkil etildi. Dubna Iqtisodiy zonalarida rivojlanayotgan faoliyat yo'nalishlariga yadro-fizika va nanotexnologiyalar, axborot va tibbiyot texnologiyalari, shuningdek, boshqa ba'zi yo'nalishlar kiradi. Kompaniyalarni Iqtisodiy iqtisodiy zonaga jalb qilish uchun yer uchastkalarini sotib olishning soddalashtirilgan tartibi, soliq imtiyozlari, yetakchi mutaxassislarga kvartiralar berish va boshqalar kabi choralar ko'rilmoqda. Maxsus iqtisodiy zonada taxminan 350 ta rezident kompaniya faoliyat ko'rsatishi rejalashtirilgan bo'lib, bu esa 10 000 ga yaqin yangi ish o'rinlarini ta'minlaydi.","question":"Maxsus iqtisodiy zonada qancha kompaniyalar faoliyat ko'rsatadi?","answers":{"text":["taxminan 350 ta rezident kompaniya"],"answer_start":[570]},"id":390}
{"context":"Qo'shiqchi jamoat tashkilotlari va ommaviy axborot vositalarining tanqidi Elvis Presli davridan beri eng katta reaktsiyasini keltirib chiqardi. Tanqidning asosiy sababi qo'shiqchining sahna imidjining 80-yillarning o'yinchi ko'rinishidan 1990-1994-yillarning jozibador jinsiy aloqasi tomonga o'tishi bo'ldi. Ijodkorning ijodiga bo'lgan baholarning xilma-xilligi va qutblashuvi natijasida 90-yillarning boshidan boshlab Evropa va AQSh universitetlari tomonidan san'atdagi ayollar to'g'risidagi seminar doirasida, shuningdek, postmodernizm, feminizm va keyinchalik  modernizm kontekstida o'rganildi. Ommaviy axborot vositalari va jamoat tashkilotlari kuyovni xochlardan bezak sifatida foydalanganligi uchun kufrda aybladilar, shuningdek, o'z erotikligidan zavqlanganligi uchun hukm qildilar ((436).","question":"Qaysi qo'shiqchi Madonna kabi ommaviy axborot vositalari va jamoat tashkilotlari tomonidan bunday shov-shuvga sabab bo'lmagan?","answers":{"text":["Elvis Presli"],"answer_start":[74]},"id":1655}
{"context":"Baliqlar ko'p joylarni egallab turgan suvda yashaydilar. Taxminan 361 mln km2, ya'ni Yer sharining butun yuzasining 71 foizi dengizlar va okeanlar va 2,5 mln km2 ichki suv havzalari bilan qoplangan. Baliqlar baland tog'li suv havzalaridan (o'sha yerdan 6000 metrdan ortiq) Jahon okeanining eng chuqur joylarigacha (11022 m) tarqalgan. Baliqlar qutb suvlarida va tropik zonalarda uchraydi. Hozirgi vaqtda baliqlar suv biotsenozidagi hayvonlarning ustun guruhidir. Ular kitayotganning o'rniga oziqlanish zanjirini to'ldiradi. Baliqlar turli suv sharoitlariga moslashgan. Ularga ta'sir ko'rsatuvchi omillar abiotik va biotik omillarga bo'linadi.","question":"Baliqlarning eng chuqur joyi qaysi?","answers":{"text":["11022 m"],"answer_start":[315]},"id":277}
{"context":"1960-yillardan boshlab Kaliningrad g'aymir kombinati tomonidan noto'g'ri, tabiiy shakldagi toshlardan broshlar ishlab chiqarish oldinga qadam bo'ldi. Bularda metall dekorativ rol o'ynamaydi: bu qopqoqdagi marjon. Bunday bezaklar bir xillik bilan charchamaydi, chunki har bir kumush boshqalardan farq qiladi. Eng qiziqarli g'ayridinlarni inklyuziyalar (qo'shilishlar) bilan nikoh deb hisoblash to'xtatildi, mayda g'ayridinlarga biroz e'tibor qaratildi. Masalan, bo'yinlar va bilaguzuklar mayda silliqlangan, ammo tabiiy shakllarini saqlab qolgan, rangli toshlardan tayyorlangan, ipga tushirilgan ((50).","question":"Qaysi ko'mirdan yasalgan bezaklarda metall dekorativ rol o'ynamaydi?","answers":{"text":["qopqoqdagi marjon"],"answer_start":[194]},"id":1836}
{"context":"Davlat (milliy) fanlar akademiyalaridan tashqari, 1990-yillardan boshlab nomida \"Akademiya\" so'zi qo'shilgan turli jamoat birlashmalari paydo bo'ladi. Ularning a'zolari o'zlarini akademiklar deb atashadi, ko'p hollarda bunday tashkilotga kirishni istagan har bir kishi (ma'lum pul badallari va boshqalar evaziga) xohlashi mumkin. d.) bilan belgilanadi. Ularning faoliyati ko'pincha psevdonashimiy xususiyatga ega bo'lib, akademik ilm-fanni shubha ostiga qo'yadi. Rossiyada, 1991 yil 11 fevraldagi RSFSR Oliy Soveti Prezidiumining amaldagi qaroriga muvofiq RSFSR nomlari va ramzlaridan foydalanishning ayrim masalalari to'g'risida tashabbus tartibida tashkil etilgan va yangidan tashkil etilgan ilmiy birlashmalarga o'z a'zolariga akademik unvonini berish taqiqlangan. Rossiya Federatsiyasi hukumati raisining oʻrinbosari Yu. F. bilan 1994 yil 10 dekabrdagi 2632p-P40-sonli qarorida akademik va muxbir a'zo unvonlarini berish huquqiga faqat davlat akademiyalari ega ekanligi ko'rsatilgan. Biroq, aslida jamoatchilik akademiyalari ushbu taqiq bilan hisobga olinmaydi.","question":"Nomida Akademiya so'zi bo'lgan jamoat birlashmalari a'zolari o'zlarini qanday ataydilar?","answers":{"text":["akademiklar"],"answer_start":[179]},"id":2084}
{"context":"Xloroplastlarning tashqi va ichki membranalari haqida ba'zi bir noto'g'ri tushunchalar mavjud. Xloroplastlar ikkiqat membranadan o'ralganligi, ko'pincha ular endosimbiotik sianobakteryalarning avlodlari ekanligi isboti sifatida keltiriladi. Bu ko'pincha xloroplastning tashqi membrani siyanobakteriyalarni o'rab turgan pufakcha hosil qiluvchi xlon membrana mahsuloti - xloroplastning ikkala membranalari siyanobakteriyalarning asl ikkala membranasi bilan homolog ekanligini anglatadi.","question":"Xloroplastning tashqi membranalari haqida qanday noto'g'ri tushunchalar bor?","answers":{"text":["siyanobakteriyalarni o'rab turgan pufakcha hosil qiluvchi xlon membrana mahsuloti"],"answer_start":[285]},"id":3130}
{"context":"1819-yilgi Manchester qotilligidan so'ng, shu yilning oxirida shoir Persi Shelli \"Anarxiyaning maskaradi\" nomli siyosiy she'rni yozdi, u o'z davrining adolatsiz hokimiyat shakllari deb bilgan narsalarni tasvirlashdan boshlanadi, keyin u o'ziga ijtimoiy harakatning yangi shaklini tasavvur qiladi. Bu, ehtimol, zo'ravonliksiz protest tamoyilining zamonaviy (vazifiy) birinchi e'lonidir. Bu g'oyani o'zgartirib yozgan David Genri Toro \"Fuqaro itoatsizlik\" deb nomlangan inshotida, keyinchalik esa Gandi zo'ravonliksizlik (satyagraha) doktrinasida qo'llagan. Gandining satyagraha doktrinasi qisman Shellining zo'ravonliksiz protest va siyosiy harakatlar g'oyasi ta'sirida paydo bo'lgan. Gandi, xususan, Shellidan \"Anarxiyaning maskaradi\"ni ko'pincha ozod Hindiston uchun kampaniya davomida katta auditoriya oldida keltirganligi ma'lum.","question":"\"Anarxiyaning maskaradi\" she'rini kim yozgan?","answers":{"text":["Persi Shelli"],"answer_start":[68]},"id":3061}
{"context":"2005 yil yozda bankning aksiyadorlari YeTTB va Soros jamg'armasi (har biri 37% aksiya), Germaniya investitsiyalar va taraqqiyot jamiyati (DEG GmbX) (18,4%) va Gollandiya fondi Stichting Triodos-Doen (8,1%) bo'ldi. 2005 yil 30 sentyabrda Inteza Holding Interneshnl SA kompaniyasi o'zlarining oldingi aksiyadorlaridan  75 foiz minus bitta aksiyalarni 90 million dollarga sotib olish bo'yicha bitimni yakunladi. Qolgan 25% aksiyalarni qo'shimcha ravishda bitta aksiya EBRD o'zida saqlab qoldi, ammo Intesa bu ulushni 2010 yildan keyin sotib olish uchun variantga ega. Intesa Sanpaolo xalqaro bank guruhiga a'zo bo'lgan KMB Bank bank xizmatlarining to'liq spektrini taqdim etadigan universal bankga aylanish yo'lini oldi. 2008 yilda KMB Bank rebrendlashdan o'tib, yangi logotipni oldi  akveduk, bu barcha banklar guruhidagi Intesa Sanpaologa o'xshash. 2009 yilda Bankning KMBsi Rossiyadagi Inteza Sanpaolo bank guruhi sho'ba tuzilmasi bo'lgan \"Inteza Bank\" YAJni qo'shish shaklida qayta tashkil etilishi boshlandi. 2010 yil 14 yanvardan KMB Bank o'z faoliyatini yangi nom bilan amalga oshiradi  \"Inteza Bank\" YAJ.","question":"QMB Bank qachon \"Bank Inteza\" YAJ nomi bilan faoliyat ko'rsatishni boshladi?","answers":{"text":["2010 yil 14 yanvardan"],"answer_start":[1011]},"id":37}
{"context":"Ko'p hujayrali organizmlar paydo bo'lganidan so'ng, keyingi 10 million yil ichida ularning biologik xilma-xilligi sezilarli darajada oshdi, bu Kembriya portlashi nomiga ega bo'ldi. Paleontologik yozuvlarda deyarli barcha zamonaviy tirik organizm turlari, shuningdek, ko'plab yo'q bo'lib ketgan liniyalarning vakillari paydo bo'ladi. Kembrij portlashi sabablarini tushuntirish uchun turli xil gipotezalar, shu jumladan fotosintez qiluvchi organizmlar faoliyati natijasida atmosferada kislorod to'planishi taklif qilindi.","question":"Ko'p hujayrali organizmlarning biologik xilma-xilligi paydo bo'lganidan so'ng, taxminan 10 million yil davomida sezilarli darajada oshgani nima deb nomlangan?","answers":{"text":["Kembriya portlashi"],"answer_start":[143]},"id":535}
{"context":"Valyuta institutlari asosan Yevropa imperiyalari gullab-yashnayotgan davrda mustamlakalarda tashkil etilgan. Ular mustamlakalar siyosiy mustaqillikka erishganidan so'ng tashkil etilgan markaziy bankning ildizi edilar. Fransiya mustamlakalarida valyuta institutlari eng keng tarqalgan bo'lib, natijada valyuta instituti  bu frantsuzlarning mustamlaka pul hokimiyati turi deb aytish o'rinli bo'ladi. Valyuta institutlarining shtab-kvartiralari Parijda joylashgan, koloniyalarda agent-banklar esa frantsuz frankiga o'xshashini chiqargan.","question":"Qayerda valyuta institutlari keng tarqalgan edi?","answers":{"text":["Fransiya mustamlakalarida"],"answer_start":[218]},"id":2088}
{"context":"Aksiyadorlik jamiyatlari o'zlarining iqtisodiy tabiatiga ko'ra qimmatli qog'ozlar bozorining ishtirokchilari bo'lib, ularning ustav kapitali jamiyatni tashkil etish bosqichida ular tomonidan joylashtirilgan qimmatli qog'ozlar  aksiyalarga haq to'lash orqali shakllantiriladi. Garchi barcha aksiyadorlik jamiyatlarining aksiyalari qimmatli qog'ozlar (birja) ning ochiq bozorida erkin muomalada bo'lmasa-da, ularning huquqiy tabiati, begonalashtirish tartibi, ular tomonidan beriladigan huquqlar shundayki, emitentlarning normal faoliyati va ular tomonidan qimmatli qog'ozlar bozorining boshqa ishtirokchilari bilan normal o'zaro munosabatlar o'rnatishning zarur sharti ularning (emitentlarning) axborot shaffofligi va ochiqligi hisoblanadi. Shu maqsadda qonunchilikda (va bundan tashqari, shartnomaviy va ixtiyoriy tartibda) emitentlarga o'z faoliyati to'g'risida muntazam va to'liq axborot berish majburiyati yuklanadi; bunda xabar beriladigan axborot tartibi va hajmi emitent fond bozoridagi faoliyatga qanchalik faol jalb qilingan bo'lsa, shuncha yuqori bo'ladi. Axborotlarni oshkor qilish bo'yicha eng katta yuklama ochiq obunalar o'tkazish va birjalar kotirovka ro'yxatiga kiritilgan qimmatli qog'ozlarni ommaviy kapital bozorida qo'shimcha chiqarishni joylashtirgan aksiyadorlik jamiyatlariga yuklanadi.","question":"Aksiyadorlik jamiyati tashkil etish bosqichida nima shakllanadi?","answers":{"text":["ustav kapitali"],"answer_start":[126]},"id":245}
{"context":"Shuni ta'kidlash kerakki, urushning og'ir boshlangani va mamlakatning chuqurliklariga harbiy va boshqa sanoatni ko'chirish uchun vaqt topish zaruriyati bilan SSSRda lend-lizlar avvaliga Amerika va Angliya harbiy texnikasi va uskunalarini minglab samolyotlar, zirhli texnikalar, harbiy va boshqa kemalar, avtomobillar, temir yo'l texnikasi, yuz minglab va millionlab tonna va aviatsiya yoqilg'i birliklari, qurol uchun qurollar, pistolet-ko'chma va ko'chma qurol uchun patronlar (SSRda qo'llaniladigan kalibrdan farq qiladigan qurol), tanklar uchun ehtiyot o'qlari, avtomobil shinalari, tanklar, samolyotlar va avtomobillar uchun ehtiyot qismlar va boshqalar. 1943 yildan boshlab, qayta asoslangan sanoat to'liq ravishda rivojlangan, ammo prodrezervlar tugab ketgan, ittifoqchilar rahbariyati esa SSSRning uzoq muddatli urushga qobiliyatiga shubha qilmay qo'ygan, SSSRga asosan strategik materiallar (rengli metal va boshqalar) olib kirilishiga to'g'ri keldi. p.), Oziq-ovqat inqirozi tufayli sanoat va mahsulotlar uchun asbob-uskunalar (qarang. quyidagicha)","question":"Qaysi mamlakatlar texnikasi SSSRga lend-liz bo'yicha qabul qilingan?","answers":{"text":["Amerika va Angliya"],"answer_start":[186]},"id":1279}
{"context":"Amerikada yuklama lamalar va navbatma-navbat yuguradigan cho'ponlar uchun rivojlangan yo'l tarmog'i Inkalar tomonidan qurilgan, uning umumiy uzunligi 16 ming metrni tashkil etgan. km.dan iborat. Inklar yo'llari butun Inklar imperiyasini qamrab olgan, ular hozirgi Peru, Ekvador, Kolumbiya, Boliviya, Chili va Argentina hududlarida joylashgan. Yo'llar viloyat markazlarini birlashtirgan, asosiy yo'llar esa Kusko shahrida kesishgan. Eng uzun yo'lning uzunligi 6600 km ni tashkil etgan. Har bir yo'lda ma'lum vaqt oralig'ida mehmonxonalar qurilgan, shuningdek, yo'llar bo'ylab masofani ko'rsatadigan ustunlar o'rnatilgan.","question":"Qaysi shaharda Inkalar tomonidan Amerikada qurilgan asosiy yo'llar tarmog'i kesishgan?","answers":{"text":["Kusko shahrida"],"answer_start":[406]},"id":219}
{"context":"Tolstoy o'zini doimo qiynayotgan savol va shubhalarga javob topish uchun avvalo ilohiyotshunoslikni o'rganishga kirishdi va 1891 yilda Jenevada o'zining \"Dogmatik ilohiyotshunoslik tadqiqotlari\" ni yozdi va nashr etdi, unda u metropolit Makariy (Bulgakov) ning pravoslav-dogmatik ilohiyotshunosligini tanqid qildi. Ruhoniylar va monaxlar bilan suhbatlar olib borgan, Optina Cho'ldagi oqsoqollar uyiga (1877, 1881 va 1890 yillarda) borgan, ilohiyotshunoslik traktatlarini o'qigan, oqsoqollar Amvrosiy, K. N. Qashqadaryo Tolstoy ta'limotlarining keskin dushmani bo'lgan Leontyev tomonidan. T.ga yoʻllangan maktubda: va Filippovga 1890 yil 14 martdagi Leontievning aytishicha, ushbu suhbat paytida u Tolstoyga shunday degan: Afsuski, Lev Nikolayevich, menda fanatizm kam. Sizni Tomskga yuborish, hatto grafina va qizlaringizga ham siz bilan ko'rishishga ruxsat bermaslik, sizga oz miqdorda pul yubormaslik haqida Peterburgga yozish kerak edi. Sizlar esa, ijobiy zararkunandalarsiz. Bunga Lev Nikolayevich qizg'inlik bilan: \"Gulboz, Konstantin Nikolayevich! Xudo uchun yozing, meni surgun qilishsin!\" deb javob berdi. Bu mening orzuim. Men hukumat oldida o'zimni ko'rsatishga harakat qilaman, ammo bu ish qo'limdan kelmaydi. Iltimos, yozinglar. Xristian ta'limotlarining asl manbalarini o'rganish uchun Qadimgi yunon va qadimgi ibroniy tillarini o'rgandi (oxirgi tilni o'rganishda unga Moskvalik rabin Shlomo Minor yordam berdi). Shu bilan birga u eski imonlilarga e'tibor qaratgan, dehqon va'zgo'yi Vasiliy Syutayev bilan yaqinlashgan, molokanlar, shtundizlar bilan suhbatlashgan. Lev Nikolayevich hayotning mazmunini falsafa o'rganish, aniq fanlar natijalari bilan tanishish orqali izlagan. U iloji boricha sodda hayot kechirishga, tabiat va dehqonchilikka yaqin bo'lgan hayot kechirishga harakat qildi.","question":"Xristianlik ta'limotlarining asl manbalarini o'rganish uchun Tolstoy qaysi qadimgi tillarni o'rgangan?","answers":{"text":["Qadimgi yunon va qadimgi ibroniy"],"answer_start":[1299]},"id":2104}
{"context":"1887 yilda Genrix Gertz yorug'lik ta'siri ostida tanadan elektronlar ajralib chiqishi mumkinligini aniqladi  fotoeffekt hodisasi ochildi. Bu esa nur to'lqin nazariyasi bilan mos kelmagan - u fotosuratlar ta'siri qonunlarini va elektromagnit nurlanish spektridagi energiya taqsimotini tushuntira olmadi. 1900 yilda Maks Plank tanadagi elektromagnit energiyani faqat maxsus qismlar, ya'ni kvantlar orqali qabul qilishi yoki chiqarishi mumkinligini aniqladi. Bu esa fotosuratlar ta'sirini tushuntirish uchun nazariy asos yaratdi. 1905-yilda Albert Eynshteyn fotoeffektni tushuntirish uchun fotonlar nur zarralari sifatida mavjudligini taxmin qildi, bu esa kvant nazariyasini tushuntirishga imkon beradi  bitta elektron tomonidan butunlay yutib olinishi yoki chiqarilishi mumkin bo'lgan fotonlar unga elektronning tortish kuchiga qarshi turish uchun etarli kinetik energiya beradi  kvant ionizatsiyasi paydo bo'ladi.","question":"Albert Eynshteyn qaysi yilda kvant ionizatsiyasi haqida gipotezani ilgari surgan?","answers":{"text":["1905-yilda"],"answer_start":[527]},"id":2845}
{"context":"Qadimgi yunonlarning diniy tasavvurlari va diniy hayoti ularning butun tarixiy hayoti bilan uzviy bog'liq edi. Yunon ijodining eng qadimgi yodgorliklarida yunon politeizmining antropomorfik xususiyati aniq ifodalanadi, bu sohadagi barcha madaniy rivojlanishning milliy xususiyatlari bilan izohlanadi; aniq tasavvurlar, umuman olganda, abstraktlardan ustun turadi, xuddi son jihatidan odamga o'xshash xudolar va ma'budlar, qahramonlar va qahramonlar abstrakt ahamiyatga ega bo'lgan xudolardan ustun turadi (ular o'z navbatida antropomorfik xususiyatlarga ega). Turli xil yozuvchilar yoki rassomlar turli xil umumiy yoki mifologik (va mifografik) tasavvurlarni u yoki bu xudoga bog'laydilar.","question":"Gretsiya madaniyatida qaysi uslub hukmron edi?","answers":{"text":["antropomorfik"],"answer_start":[176]},"id":968}
{"context":"Magnit boshlarning sifati asosan magnitofonda signalning yozib olinishi \/ takrorlanishini ta'minlaydi. Boshlikning sifatidan uning uzoq muddatliligi (xizmat muddati) ham bog'liq. Kasseta magnitofonlarining dastlabki modellarida boshlar yumshoq permalloydan yurakli turardi, keyinchalik ularni ko'proq chidamli shisha ferrit va sendast boshlar almashtirdi. Keyinchalik amorf metalldan (A-bosqichlar) qilingan magnit boshlar ishlab chiqildi, ular ajoyib magnit xususiyatlari va shisha ferrit darajasida eskirishga chidamliligi bilan ajralib turadi va yuqori darajadagi magnet rezisttiv boshlar (Z-bosqichlar).","question":"Birinchi magnitofonlarning boshi qanday edi?","answers":{"text":["yumshoq permalloydan yurakli"],"answer_start":[236]},"id":2884}
{"context":"Shunday qilib, uning she'rlari to'plami tirikligida nashr etilmadi va birinchi to'plam faqat 1623 yilda uning jiyani Michelangelo Buonarroti (yosh) tomonidan Michelangelo she'rlari deb nomlangan, uning jiyani tomonidan Florentsiya nashriyoti Juntine (it. Giuntine) (34) deb nomlangan. Bu nashr to'liq bo'lmagan va muayyan noaniqliklarni o'z ichiga olgan (31). 1863 yilda Chesar Guasti (it. Chesare Guasti rassomning she'rlarining birinchi aniq nashrini nashr etdi, ammo bu xronologik emas edi ((35). 1897 yilda nemis san'atshunos Karl Freyning nashri (nem. Karl Frey) Michelangelo she'rlari, doktor Karl Frey (Berlin) tomonidan to'plangan va sharhlangan ((36). Enzo Noe Jirard nashri (Bari, 1960) ital. Enzo Noe Girardi) uch qismdan iborat bo'lib, matnni aniq takrorlashda Freyning nashridan ancha mukammal edi va she'rlarning joylashuvi xronologiyasi bilan ajralib turdi, garchi bu to'liq shubha ostiga qo'yilmagan bo'lsa ham.","question":"Mikanjelo Buonarroti she'rlarining birinchi to'plami qaysi yilda chop etilgan?","answers":{"text":["1623 yilda"],"answer_start":[93]},"id":2990}
{"context":"1921 yilda Urvantsov ekspeditsiyasi paytida Norilskning birinchi uyi deb hisoblanadigan yog'och uy qurilgan (uy hozirgi kungacha saqlanib qolgan, hozir bu Norilskning birinchi uyi muzeyi). 1935 yilda GULAG mahbuslari tomonidan Noril togʻ-metallurgiya kombinati qurilishi boshlangan. Ha, shunday. Q. Q. Tushli o't. 1939 yil mart oyida Kichik metallurgiya zavodida birinchi штеyn, 1939 yil iyun oyida  birinchi faynshteyn, 1942 yilda  birinchi nikel (anod, katod) olingan. 1951 yilgacha Norilsk posyolka va Norilsk kombinati sanoat maydonchasi Smidtih tog'ining shimoliy poyasi yonida joylashgan edi, bu erda Urvantsev birinchi uy (Nul piketi) qurgan edi; hozirgi vaqtda bu eski shahar deb ataladi, u erda hozirda turar joylar yo'q.","question":"Norilsk posyolka va Norilsk kombinati sanoat maydonchasi 1951 yilgacha qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Smidtih tog'ining shimoliy poyasi yonida"],"answer_start":[542]},"id":1226}
{"context":"Viseu tumani (port. Distrito de Viseu) - Portugaliya shimolidagi okrug. Okrug 24 ta munitsipallikadan iborat. Ikkita statistik mintaqalar o'rtasida taqsimlangan: Shimoliy mintaqa, Markaziy mintaqa. Uchta statistik submintaqalar o'rtasida taqsimlangan: Dan-Lafoynsh, Douru, Tameg. Okrug tarkibida 2 ta shahar agglomeratsiyasi mavjud: Katta Koimbra, Katta Viseu. Ilgari Beyra-Alta va Doru-Litoral provinsiyasi tarkibiga kirgan. Hudud  5011 km2. Aholi  377 653 kishi. Aholining zichligi  75,36 kishi\/km2. Maʼmuriy markaz - Viseu shahri.","question":"Okrug tarkibida qanday 2 ta shahar agglomeratsiyasi mavjud?","answers":{"text":["Katta Koimbra, Katta Viseu"],"answer_start":[333]},"id":2045}
{"context":"2007 yil 8 avgustda, bir soat davomida davom etgan yomg'ir natijasida 3 dyuym (76 mm) dan ortiq yomg'ir yog'ganidan so'ng, metro kuchli suv bosishiga uchradi, natijada har bir liniyaning ishi to'xtatildi yoki jiddiy buzildi, bu esa ertalabki ish soatlarida vaziyatni yomonlashtirdi. Bu 2007 yilda metroda yomg'ir tufayli sodir bo'lgan uchinchi hodisa edi. Asosiy sabab shundaki, nasoslar va drenaj tizimlari soatiga 1,75 dyuym (44 mm) dan oshmaydigan yog'ochni qayta ishlashga qodir. To'fon kuchini aniqlash bo'yicha ma'lumotlar kamligi bilan bog'liq bo'lgan voqea jiddiyligini oshiradi. 2007 yil avgust oyining oxirida muhandis Fil Kolin uchinchi reldan suvni chiqarib yuboradigan drenaj tizimini rekonstruksiya qilish bo'yicha yangi rejalar haqida e'lon qildi.","question":"2007 yilda Nyu-York metrosida yuz bergan suv toshqini nima edi?","answers":{"text":["uchinchi"],"answer_start":[335]},"id":778}
{"context":"1925 yilda Warner Brothers kompaniyasi, o'sha paytda bankrotlik ostonasida bo'lgan, xavfli ovoz loyihasiga sarmoya kiritdi. 1926 yilda Warner Brothers asosan musiqiy raqamlardan iborat bir nechta ovozli filmlarni chiqargan, ammo ular tomoshabinlar orasida katta muvaffaqiyatga erishmagan. Muvaffaqiyat faqat \"Jazz qo'shiqchisi\" filmi bilan keldi, unda Al Jolsonning musiqiy raqamlaridan tashqari uning qisqa replikalari ham mavjud edi. 6 oktyabr 1927 yil  Jazz qo'shiqchisining premyerasi kuni  tovushli kino tug'ilgan kun deb hisoblanadi.","question":"Jazz Singerning birinchi tomoni qachon bo'lgan?","answers":{"text":["6 oktyabr 1927 yil"],"answer_start":[436]},"id":753}
{"context":"1960 yillarda, iqtidorli ilmiy fantastika yozuvchilari ajdaho tasvirini muqaddaslashtirishni amalga oshirdilar. Mutlaq yovuzlik tashuvchilarning avvalgi maqomi insonning do'sti yoki ba'zan uy hayvonining maqomiga almashtirildi. Ammo XX asrning so'nggi o'n yilligi va XXI asrning birinchi o'n yilligida jarayon yanada oldinga bordi  ahamiyatsizlikni engib o'tib, ajdaho tasviri ijobiy tomonga o'tdi. 1996 yilda Dragon Heart filmi ajdaholarni odatdagidan boshqacha tarzda insonlarga xos va odamlarda hamdardlik uyg'otadigan, umuman olganda, ijobiy personaj sifatida ko'rsatdi. Jorj Lokxard va Pavel Shumil asarlarida ajdaholar nafaqat odamdan hech narsa bilan kam emas, balki ular o'zlarining ma'naviy, jismoniy fazilatlari va texnologiyalarini rivojlantirishda ancha yaxshiroqdirlar.","question":"XX asrning 60-yillarida kim ajdaho tasvirini muqaddaslikdan mahrum qildi?","answers":{"text":["ilmiy fantastika"],"answer_start":[25]},"id":715}
{"context":"Mindening shimoliy chekkasida Vezer daryosi O'rta Germaniya kanali bilan kesib o'tadi. Suv yo'llari va kemalar qatnovi departamenti tomonidan belgilangan suv yo'llari kesishgan joyda daryo O'rta Vezers nomi bilan tanilgan. Geografik nuqtai nazardan, ba'zan Port Vestfalikuni Yuqori va O'rta Vezor o'rtasidagi chegara deb atashadi. Shlyusselburggacha u Shimoliy Reyn  Vestfaliya, keyinchalik Shtoltsenaudan Tovuz Saksoniya orqali oqadi. Bu yerda Shimoliy Germaniya pastligidagi Vezerskiy pastlik haqida gap boradi, uni Xoyagacha o'rta Vezers vodiysi deb ham atashadi. Juda kichik tepaliklarni hisobga olmasak, bu yerda haqiqiy vodiy haqida gap ketmaydi. O'rta Vezers yetti to'g'on bilan tartibga solinadi va shlyuz kanallari bilan biroz qisqartiriladi. Mingden va Bremen o'rtasidagi asosan qishloq xo'jaligi bo'lgan O'rta Vezor mintaqasidagi eng yirik shaharlar Petershagen, Нинбург, Ferden va Axim..","question":"Mingden va Bremen o'rtasidagi asosan qishloq xo'jaligi bo'lgan O'rta Vezor mintaqasida qaysi shaharlar mavjud?","answers":{"text":["Petershagen, Нинбург, Ferden va Axim."],"answer_start":[861]},"id":683}
{"context":"Arthur Cecil Pigou boylikni pul ta'minoti va davlat obligatsiyalari miqdori bo'lib, narxlar indeksiga bo'linadi. U Keynsning umumiy nazariyasi real muvozanatni joriy iste'mol bilan bog'lashga qodir emasligini va boylik effektiga e'tiborni kiritish iqtisodiyotni Keyns nazariyasidan ko'ra umumiy talabning pasayishiga nisbatan o'zini o'zi tuzatishga qodirligini ko'rsatdi. Ushbu effekt real balanslar o &amp; apos; zgarishi natijasida yuzaga kelgani uchun, Keynsianslikning ushbu tanqidi real balanslar effekti deb nomlandi.","question":"Kim farovonlikni pul ta'minoti va davlat obligatsiyalari miqdori bo'yicha narxlar indeksi bilan taqqoslagan?","answers":{"text":["Arthur Cecil Pigou"],"answer_start":[0]},"id":2701}
{"context":"Korporativ kommunikatsiyalar (ingl. korporativ kommunikatsiya) - bu ichki va tashqi axborot oqimlarini boshqarish tizimi bo'lib, u kompaniyaning, raqobatchilarning, xodimlarning va nomzodlarning taqdiriga bog'liq bo'lgan asosiy sheriklar orasida o'z haqida ijobiy imij va ijobiy fikr yaratishga qaratilgan; bu korporatsiya, uning rahbariyati tomonidan uning xodimlari, ommaviy axborot vositalari, sheriklari va keng jamoatchilikka yuboriladigan xabarlardir. Tashkilotlar o'zlarining harakatlari, ishonchlari va korporativ axloqiy me'yorlarini aks ettirishda izchillik yaratish uchun barcha sheriklariga bir xil xabar berishlarini maqsad qilishadi. Korporativ kommunikatsiyalar tashkilotlarga o'z maqsad va vazifalarini tushuntirishga, qadriyat va tasavvurlarini shakllantirishga yordam beradi yagona bog'liq kontseptsiyaga aylanadi.","question":"Korporativ kommunikatsiyalar tashkilotlarga qanday yordam beradi?","answers":{"text":["tashkilotlarga o'z maqsad va vazifalarini tushuntirishga, qadriyat va tasavvurlarini shakllantirishga yordam beradi"],"answer_start":[677]},"id":1732}
{"context":"1837 yilda Rossiyada birinchi umumiy foydalanish temir yo'li paydo bo'ldi: Peterburg  Tsarskye Selo  Pavlovsk. Uning qurilishi bilan tez orada 1851 yilda tugallangan Peterburgdan Moskvaga temir yo'l qurilishi boshlandi. XIX asrning ikkinchi yarmida Rossiyada temir yo'l boumi boshlandi, barcha yirik shaharlarga temir yo'l magistrallari o'rnatildi. Natijada ot transportlari uchun mo'ljallangan yo'llar o'zlarining avvalgi ahamiyatini yo'qotib, temir yo'l stansiyalariga ikkinchi darajali kirish yo'llariga aylandilar. Yo'llarni yaxshi holatda saqlash majburiyati zemstlarga topshirildi, bu esa ularning cheklangan mablag'lari tufayli holatning yomonlashuviga olib keldi va Rossiyaning yo'l xo'jaligida orqada qolishiga yordam berdi.","question":"Rossiyada birinchi umumiy foydalanish temir yo'li qaysi yilda paydo bo'lgan?","answers":{"text":["1837 yilda"],"answer_start":[0]},"id":2787}
{"context":"Ikkinchi jahon urushi paytida orol nemis havo kuchlari tomonidan bombardimon qilingan, bu esa ko'plab shahar binolarini, shu jumladan bozorni (αγορά) va Bella Venesiya mehmonxonasini vayron qilgan. Luftvaffe bombardimonlaridan eng katta me'moriy yo'qotishlar Ion akademiyasi (Ιόνιος Ακαδημία) va 1901 yilda Nobile Teatro di San Giacomo di Corfù o'rnini bosgan munitsipal teatrning ajoyib binolari bo'ldi. Keyinchalik bu joyda zamonaviy arxitektura binosi qurildi. Mahalliy parlamentda ushbu yangi binoni buzib tashlash va eski teatrning nusxasini qurish to'g'risida bahslar bo'lib o'tdi. Ammo Ioniya universiteti Akademiyaning binolarini butun shon-shuhrat bilan qayta qurdi.","question":"Qaysi binoning yo'qolishi Luftwaffe bombardimonlarining eng katta me'moriy yo'qotishlaridan biri bo'ldi?","answers":{"text":["Ion akademiyasi"],"answer_start":[259]},"id":1493}
{"context":"Izotoplar (Isk. yunonchadan. ισος  teng, bir xil, va τόπος  joy)  har qanday kimyoviy elementning atom (va yadro) turlari, ular bir xil atom (tartibi) raqamiga ega, ammo har xil og'irlik raqamlariga ega. Nom bir atomning barcha izotoplari Mendeleyev jadvalida bir xil joyga (bir hujayraga) joylashgani bilan bog'liq. Atomning kimyoviy xossalari elektron qobig'ining tuzilishiga bog'liq bo'lib, u esa asosan yadroning Z zaryadidan (ya'ni unda protonlar soni) aniqlanadi va uning A massasi sonidan (ya'ni Z protonlari va N neytronlari umumiy sonidan) deyarli bog'liq emas.","question":"Izotoplar qaysi jadvalga joylashtiriladi?","answers":{"text":["Mendeleyev"],"answer_start":[239]},"id":2989}
{"context":"1950-1970-yillarda bu yerda sanoatning muhim o'chog'i paydo bo'ldi. 1973 yilda sanoat iqtisodiy faol aholining 30,6 foizini (ularning deyarli 1\/3 qismi hunarmandlar) band qilgan, qishloq xo'jaligida esa 27,2 foiz. Sanoatning an'anaviy tarmoqlari  oltingugurt, qurilish toshlari, dengiz tuzlari qazib olish, oziq-ovqat (sitrus, pomidor, zaytun, vinochilikni qayta ishlash), yog'ochga ishlov berish, tikuv, kema qurish (Palermo, Messina). Yangi va eng yangi tarmoqlar  kaliy tuzlari, neft, tabiiy gaz qazib olish; neftni qayta ishlash (Augusta, Priolo, Ragusa, Jela, Milatsso), kimyoviy (eng yirik markazlar  Priolo va Jela), sement, elektrotexnika va radioelektron sanoati. elektr energiyasi ishlab chiqarish asosan issiqlik elektr stansiyalarida, 10 milliard kilovat soatni tashkil etadi.","question":"Qaysi soha Priolo va Jelaning eng yirik markazlari bo'lgan?","answers":{"text":["kimyoviy"],"answer_start":[576]},"id":1173}
{"context":"508 yilning bahorida Xlodvig boshchiligidagi frank qo'shinlari burgund yordamchi otryadlari bilan birga vestgotlarning poytaxti To'lzani egallab olishdi. Franklar qo'liga shoh xazinasining bir qismi tushdi. To'la shoh xazinasi franklar tomonidan To'luzada topilgan deb aytish noto'g'ri. Prokopiy Kesariyysining xabaridan ma'lum bo'lishicha, xazinaning kamida katta qismi xavfsizlik uchun Karkassonga olib ketilgan. (35) Xlodvig Angul shahrini egallab, g'otlarni u yerdan haydab yuborgan. Gregoriy Turskiy, Xudovand Xlodvigga shu qadar kuch ato etganki, shahar devorlari uning bir qarashidan qulab tushdi; aslida, devorni qulatgan qazish bo'lgan. Xlodvig eng yuqori darajaga erishganidan so'ng, Turga g'alabaga erishdi va muqaddas Martin bazilikasiga ko'p sovg'alar olib keldi. ((16) Martinning shafoati unga vestgotlarni yengishga va Akvitaniyani bo'ysundirishga yordam berdi deb hisoblagan Xlodvig Turkiy eparxiyasi aholisidan soliqlarni uzil-kesil bekor qildi ().","question":"G'alaba bilan To'rga qaytganidan so'ng Xlodvig Tur Yeparxiyasi aholisiga qanday sovg'a qildi?","answers":{"text":["Turkiy eparxiyasi aholisidan soliqlarni uzil-kesil bekor qildi"],"answer_start":[899]},"id":20}
{"context":"Islohotchilik harakati XVI asrning 20-yillarida Shveysariyada Ulrix Tsvinglining faoliyati bilan boshlangan. 1529 yilda sharh, taqdir, cherkov va sirlar haqidagi ilohiyotshunoslik kelishmovchiliklari tufayli reformat cherkovining luteranlardan ajralishi sodir bo'ldi. 30-40 yillarda Jenevada Jan Kalvin cherkov rahbari bo'ldi. Lutherning tarafdorlari va unga yaqin bo'lganlar, ya'ni Tsvingli va Melankonton luterianlar (ular o'zlarini uzoq vaqt davomida faqat evangelistlar deb atashgan), Kalvin tarafdorlari esa - kalvinistlar yoki islohotchilar deb ataladigan bo'lishdi. Reformchilar asta-sekin butun Yevropaga tarqalishdi. Shveysariyada qolgan islohotchilar, singllik shaklini qabul qildilar.","question":"XVI asrning 30-40 yillarida Jenevada kim cherkov rahbari bo'ldi?","answers":{"text":["Jan Kalvin"],"answer_start":[292]},"id":2404}
{"context":"Shuning uchun rus tilida ko'pincha ijtimoiy institutga boshqa nom beriladi  institutsiya (lat. institutio  odat, nasihat, ko'rsatma, tartib), uning ostida ijtimoiy odatlarning majmui, ba'zi bir xatti-harakatlar, fikrlar va hayot tarzi odatlarini amalga oshirishni tushunish, ular avloddan avlodga o'tadi, sharoitga qarab o'zgarib turadi va ularga moslashish vositasi bo'lib xizmat qiladi, institut  odat va tartibni qonun yoki muassasa sifatida mustahkamlash. Ijtimoiy institut atamasida ham institut (odatlar), ham institutning o'zi (muassasalar, qonunlar) o'z ichiga olgan, chunki u na rasmiy, na norasmiy o'yin qoidalarini o'z ichiga olgan.","question":"Ijtimoiy institut degan atama nimani o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["na rasmiy, na norasmiy o'yin qoidalarini"],"answer_start":[585]},"id":1029}
{"context":"Tarkibiy gilzalar nozik laxta misdan bir yoki bir necha martalik qilib yig'iladi; alohida pastki qism yon devorlari bilan mustahkam qoplanadi. Otilish paytida gilza ochiladi va uning chetlari patronnikka yaqinlashadi; otilgandan so'ng u osonlikcha chiqariladi, hatto katta bo'lsa ham, bir necha nuqtalarda, bo'shliq, to'liq tortilgan gilzalar esa faqat kichik (ko'p bo'lmagan 1⁄2 nuqta) bo'shliqda to'g'ri ishlaydi. Gilsani kerakli shaklga kiritgandan so'ng, uning ichidagi devorlar metallni oksidlanishdan himoya qilish uchun lak bilan qoplanadi, keyin gilsa tagida kapsul qo'yiladi.","question":"Qaysi gilslar faqat kichik (ko'p bo'lmagan 1⁄2 nuqta) bo'shliq bilan to'g'ri ishlaydi?","answers":{"text":["to'liq tortilgan gilzalar"],"answer_start":[317]},"id":86}
{"context":"1969\/1970 o'quv yilida 711 ta umumta'lim maktabida 203,9 ming o'quvchi, 33 ta kasb-hunar-texnika bilim yurtlarida  8,9 ming o'quvchi, 23 ta o'rta maxsus o'quv yurtlarida  20,9 ming o'quvchi ta'lim olgan. To'rtta oliy o'quv yurtlarida 19,8 ming talaba tahsil olgan. 2009 yilda Buratiyada 517 ta umumta'lim maktabi bo'lgan, ulardan boshlang'ich  104, asosiy  43, o'rta  370. Shuningdek: 20 ta litsey va gimnaziya, 46 ta alohida fanlarni chuqur o'rganadigan maktab, 6 ta mualliflik maktabi, 152 ta milliy maktab va boshqa maktablar.","question":"1969\/1970 o'quv yilida Buryatiyada necha kasb-hunar-texnika bilim yurtlarida ta'lim olindi?","answers":{"text":["33 ta kasb-hunar-texnika bilim yurtlarida"],"answer_start":[72]},"id":2531}
{"context":"Misr haykalshunosligi o'zining butun tarixiy hayoti davomida me'morchilikning ajralmas hamrohidir, uning tamoyillariga bo'ysunadi va uning inshootlarini xudolar, shohlar, fantastik mavjudotlar haykallari va binolarning maqsadiga mos plastik rasmlar bilan bezatishga xizmat qiladi. Dastlab (Memfis davrida), xalqning o'limdan keyingi hayot haqidagi tasavvurlari ta'siri ostida u realistlikka (mastabdagi va qabriston g'orlaridagi portret haykallari, Misr muzeyi Qohiradagi fir'avn Hafr va Shayx el Beled haykali, Louvr skribi va boshqalar) qat'iy e'tirof ko'rsatgan, ammo keyinchalik Misr shohligining qulashigacha deyarli o'zgarmagan shartli, bir marta o'rnatilgan shakllarda to'xtadi. Diorit, bazalt va granit kabi qattiq materiallarni ishlov berishda texnik qiyinchiliklarni engishdagi hayratlanarli sabr-toqat va mahorat, naslning o'ziga xos ko'payishi, ulkanligi va qat'iy mutanosib shakllarga simmetrik shakl va tantanali xotirjamlik berish orqali erishilgan buyuklik - bu individual xarakter va haqiqiy hayot ifodasi yo'qligi bilan azob chekadigan Fiva va Sais davrlaridagi Misr haykallarining farqlovchi xususiyatlari (Abu-Simbeldagi Ramses II ning ko'plab haykallari, Memnon haykali va boshqalar). Misrlik haydovchilari xudolarni tasvirlashda inson shakllarini hayvonot dunyosi shakllari bilan birlashtirishni juda mahorat bilan o'rganishgan, ammo ular hayvonlar shakllarini yanada mahorat bilan qayta tiklashgan (Rimdagi Kapitol zinapoyasida bir juft sher). Turli xil ranglarga bo'yalgan relyeflar ko'p miqdorda gilamlar singari Misr binolari devorlarini qoplagan, Fir'avnlarning harakatlari va vatan tarixidagi muhim voqealar  ibodatxonalar va saroylarda, kundalik hayot epizodlari va xudolarni  dafn etish inshootlarida tasvirlangan. Ushbu relyeflarning ijrosi o'ziga xos edi: ulardagi shakllar chuqurlashtirilgan fonda (dushma-qopqoq relyeflar, koylanagliflar) uncha ko'p bo'lmagan yoki aksincha, fon chuqurligiga (dushma-qopqoq relyeflar) biroz kirib ketgan. Perspektivning yo'qligi, kompozitsiya va rasmning shartliligi va boshqa kamchiliklar ushbu tasvirlarga xalqning hayoti, e'tiqodlari va tarixi haqida batafsil hikoya qilishlariga to'sqinlik qilmaydi.","question":"Guruh devorlaridagi misr emblemalari nimani tasvirlaydi?","answers":{"text":["Fir'avnlarning harakatlari va vatan tarixidagi muhim voqealar"],"answer_start":[1574]},"id":41}
{"context":"O'rta paleolitida tashlash qurollari, boshida nayza va nayzalar, hamda ov qilish usullari paydo bo'lishi halokatli xatolar va to'qnashuvlar paydo bo'lish ehtimoli, shuningdek, boshqa hududga ixtiyoriy yoki majburiy ravishda kirish xavfini oshirgan. Himoyachilar himoyani va tuzoqlarni tashkil etishda ustunlikka ega edilar, shuning uchun hatto hujumchilarning ko'pligi ham to'qnashuvlarda g'alaba qozonish uchun hal qiluvchi omil bo'lmagan. Bunday sharoitda tajovuzkorlik dushman kuchlarini kamaytirish bilan yakunlandi, ko'p sonli jamoani saqlash uchun zarur bo'lgan hududiy qo'lga kiritishga qaraganda. Shu sababli qo'shnilar o'rtasida tinch munosabatlar, kooperatsiya va tovar ayirboshlash ko'proq foyda keltirardi. Shu bilan birga, ba'zi bir jamiyatlarda o'rta paleolitening oxiriga kelib, juda murakkab ierarxiyaviy tashkil etilgan ijtimoiy tuzilmalar paydo bo'lgan, masalan, Sungiri aholisi kabi, ular juda ko'p odamlarni oziqlantirish uchun sharoitlarda yashagan.","question":"Qanday qilib tajovuzkorlik yuz berdi?","answers":{"text":["dushman kuchlarini kamaytirish"],"answer_start":[472]},"id":1348}
{"context":"Chunqing  Xitoyning eng yirik tijorat markazlaridan biri. Sanoat shahar iqtisodiyotida yetakchi o'rinni egallaydi. Sanoatning tayanch tarmoqlari kimyo, mashinasozlik va metallurgiya sohalari hisoblanadi. Chunchin, Shanxay, Changchun va Xiyan shaharlari bilan birga Xitoyning eng yirik avtomobil ishlab chiqarish bazasi hisoblanadi. Shaharda 5 ta butlangan avtomobillar ishlab chiqarish zavodi va 400 dan ortiq avtomobil detallari ishlab chiqarish zavodi mavjud. Yillik ishlab chiqarish imkoniyati  200 ming avtomobillar va 3 million mototsikllar. Bu yerda konditsioner ishlab chiqaruvchi yirik zavod ham mavjud.","question":"Xitoyning eng yirik tijorat markazlaridan biri nomi?","answers":{"text":["Chunqing"],"answer_start":[0]},"id":1301}
{"context":"Arbitraj nazariyasining mohiyati quyidagicha. Bozorda kamida biri past baholangan ikkita aktiv mavjud. Arbitrajdan daromad oladigan bozor ishtirokchisi ((arbitrajchi) nisbatan qimmat aktivni sotadi va olingan daromaddan boshqa nisbatan arzon aktivni sotib olish uchun foydalanadi. APT modeliga ko'ra, aktiv arzon baholangan deb hisoblanadi, agar uning joriy narxi model tomonidan bashorat qilingan narxdan chetga chiqsa. Aktivning joriy narxi APT stavkasi bo'yicha diskontlangan barcha kelajak pul oqimlari yig'indisiga teng bo'lishi kerak. Ushbu stavka aktivning kutilayotgan daromadliligiga mos keladi va turli omillarning chiziqli funktsiyasidir, ularning o'zgarishiga sezgirligi beta koeffitsiyentlar bilan ifodalanadi.","question":"APT modeliga ko'ra, agar uning joriy narxi model tomonidan bashorat qilingan narxdan chetga chiqsa, aktiv qanday hisoblanadi?","answers":{"text":["arzon baholangan"],"answer_start":[307]},"id":976}
{"context":"Oval gumbazlar barok me'morchiligining bir qismidir. Nom lotincha ovum so'zidan kelib chiqqan bo'lib, tuxum degan ma'noni anglatadi. Koʻpincha oval gumbazlar L. Bernini va F. Borromini, ammo birinchi barok oval kubok Giacomo da Vinyola tomonidan Sant-Andrea-in-Via-Flamina (Sant-Andrea-del-Vinyola deb ham ataladi) cherkovida qurilgan. Qurilishni 1552 yilda papa Yuliy III buyurgan va keyingi yili qurib bitkazilgan. Eng katta oval gumbaz Vikofortda arxitektor Francesko Gallo tomonidan qurilgan ((it).","question":"Oval so'z qaysi lotin so'zidan kelib chiqqan?","answers":{"text":["ovum"],"answer_start":[66]},"id":485}
{"context":"Qadimgi yunon mifologiyasida qo'ylarga oid ko'pgina ma'nolar mavjud: masalan, oltin joni bor Krye qo'zi haqidagi afsona bugungi kunda ham mashhur. Astrologiyada Qo'zi, qo'zi  bu klassik yunon zodiakining birinchi belgisi; u Mars sayyorasi bilan bog'liq. Qadimgi Rimda qo'y qo'ylari Merkur  xudolarining qo'riqchisi bo'lgan. Shuningdek, qo'y  Xitoy taqvimiga asoslangan 12 yillik xitoy zodiak sikliga bog'liq o'n ikki hayvonning sakkizinchisi ((29). Markaziy Osiyo, Monqoliston va boshqa mamlakatlarda qo'ylarning qo'ltiq ostidan o'yinlar, folbinlik va milliy musiqa asboblarining bir qismi sifatida qadimdan foydalaniladi.","question":"Qadimgi Rimda qo'y qaysi xudoga xos bo'lgan?","answers":{"text":["Merkur"],"answer_start":[282]},"id":2565}
{"context":"Jami kapitalni doimiy va o'zgaruvchan kapitalga bo'lish Marksga tovarning qiymatini shakllantirish jarayonida ushbu qismlar o'ynaydigan turli rollarni ko'rsatish uchun zarur bo'lgan. Marksning fikricha, ishlab chiqarish jarayonida doimiy kapital o'z qiymatini ishlab chiqarish natijasiga to'liq o'tkazadi, ammo uning umumiy miqdorini o'zgartirmaydi. Tovar qiymatining moddiy xarajatlar summasidan oshishini Marks ishchi kuchini sotib olish xarajatlarining (mehnati, o'zgaruvchan kapital) alohida roli bilan tushuntirdi. Kapitalning bu qismi ishchiga tegishli bo'lib, uning shaxsiy iste'moliga sarflanadi. Ishlab chiqarish jarayonida bu qiymat ishlab chiqarish natijasiga o'tmaydi. Ammo, ushbu kapitalga sotib olingan mehnat kuchi mehnat jarayonida yangi qiymat yaratadi, bu esa odatda ushbu mehnat kuchi sotib olinganida to'langan kapital qiymatidan ko'proqdir. Ushbu qiymat ishlab chiqarish iste'moli jarayonida (yollangan ishchi mehnati jarayonida) o'zining ekvivalentini va undan ortiqcha qo'shimcha qiymatdan tashqari qayta ishlab chiqaradi. Yangi yaratilgan qiymat miqdori, unga almashtiriladigan kapital miqdori bilan mos kelmagani uchun Karl Marks kapitalning bu qismini o'zgaruvchan deb atagan.","question":"Marxning fikriga ko'ra, doimiy kapital ishlab chiqarish jarayonida o'z qiymatini faqat to'liq o'z ichiga o'tkazadi.","answers":{"text":["ishlab chiqarish natijasiga"],"answer_start":[260]},"id":2459}
{"context":"Kalimantan tillariga qarindosh bo'lgan avstroneziya tillaridan birida so'zlashadiganlar Madagaskarda (1 ming yil oxiridan) joylashishni boshladilar. mil. avv. 200-yillarda va hozir butun aholisi malagasi tilida gapiradi. 1980-yillarning o'rtalarida Afrikada 9,48 million avstroneziyalik tillar makrosanasiga mansub xalqlar bor edi, bu Afrika aholisining 1,8 foizini tashkil etardi. Ushbu makrofamilyaning eng yirik xalqlari - 9,31 million kishidan iborat malagasiylardir. (98,2%) tashkil etadi. Afrikalik avstroneziyaliklarning aksariyati Madagaskarda (98,6%) joylashgan.","question":"Avstroneziya tillarida so'zlashuvchilar qaysi davrdan boshlab Madagaskarda yashay boshlashgan?","answers":{"text":["200-yillarda"],"answer_start":[159]},"id":2911}
{"context":"Qizil jonivorlar bosh, ko'krak va qorin bo'limlaridan iborat. Ba'zi bir ibtidoiy turlarda ko'krak va qorin bo'limlari deyarli homonom tarzda segmentlangan (ya'ni deyarli bir xil segmentlardan iborat). Tana segmentlari soni juda farq qiladi: 58 dan 50 gacha. Hozirgi vaqtda, boshqa qo'lqoplar singari, rakopodlarning evolyutsiyasi jarayonida segmentlar soni kamaygan deb hisoblanadi. Yuqori raklarda segmentlar soni doimiy: akron, 4 bosh segmenti, 8 ko'krak segmenti va 6 qorin segmenti.","question":"Qizil jonivorlar tana qismlari soni qanday farq qiladi?","answers":{"text":["58 dan 50 gacha"],"answer_start":[241]},"id":1526}
{"context":"Peterburgda rassom Badiiy akademiyada tantanali qabul va Pompeyaning oxirgi kunidagi gʻalaba kutgan. Uning kelishi bilan rasm Parijga borishga muvaffaq bo'ldi (Louvre, 1834), u erda Parij tanqidchilari tomonidan sovuq qabul qilindi, garchi u Parij Salonida 1834 yilda birinchi mukofotni olgan bo'lsa ham: bu (hozir!) Delakru va frantsuz romantizmi davri edi. Rasm Demidov tomonidan Nikolay I tomonidan sovg'a qilingan bo'lib, uni imperator Ermitajga joylashtirgan, keyin esa Badiiy akademiyaga sovg'a qilgan. Hozirgi vaqtda u Rus muzeyida saqlanmoqda.","question":"Qaysi joyda Bryullovning rasmlari birinchi mukofotni qo'lga kiritdi?","answers":{"text":["Parij Salonida"],"answer_start":[242]},"id":2343}
{"context":"Nazariy informatikaning ulkan tadqiqot sohasi algorithmlarning klassik nazariyasi va hisoblashning abstraktroq mantiqiy va matematik jihatlari bilan bog'liq bo'lgan mavzularning keng qamrovini o'z ichiga oladi. Nazariy informatika formal tillar, avtomatlar, algoritmlar, hisoblash va hisoblash murakkabligi, shuningdek, hisoblash grafalar nazariyasi, kriptologiya, mantiq (shu jumladan, ifodalovchi mantiq va predikatlar mantiqini), formal semantika nazariyasi bilan shug'ullanadi va dasturlash tillari kompilyatorlarini ishlab chiqish uchun nazariy asoslarni o'rnatadi.","question":"Nazariy informatika sohasi nimani o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["algorithmlarning klassik nazariyasi"],"answer_start":[46]},"id":325}
{"context":"Ko'mirmetbank korporativ mijozlar va xususiy shaxslar uchun to'liq bank xizmatlarini taqdim etadi. Asosiy strategik maqsad - mijozlarning pul resurslari, hisob-kitob-kassa xizmati, yirik infratuzilma va sanoat loyihalarini amalga oshirish bo'yicha ehtiyojlarini to'liq qondirishga qodir yirik universal moliyaviy institut sifatida Bankning uzoq muddatli samarali rivojlanishini ta'minlashdir. Yuqori darajadagi xizmat ko'rsatish, malakali jamoa, ilg'or texnologik yechimlar Bankga o'z rivojlanish strategiyasini zamonaviy bozor sharoitida amalga oshirish imkonini beradi.","question":"Ko'mirmetbank korporativ mijozlar va xususiy shaxslar uchun bank xizmatlarining qanday turlarini taqdim etadi?","answers":{"text":["to'liq"],"answer_start":[60]},"id":484}
{"context":"2014 yil boshida bKash Limitedda 500 dan ortiq xodim va 80 000 ga yaqin agentlar bo'lgan. Bir oyda tizimda 13 million mablag 'kiritish va 12 million mablag'ni olish bo'yicha operatsiyalar amalga oshirildi, hamyonlar o'rtasidagi o'tish 5 million operatsiyani tashkil etdi. O'rtacha o'tkazish miqdori 27 AQSh dollarini tashkil etdi. Tizimdagi umumiy aylanmasi oyiga 680 million AQSh dollarini tashkil etdi. Daromadning 80 foizi agentlarga, 7 foizi mobil operatorlarga to'lanadi. 2014 yilgi ko'chirishlarning katta qismi oila a'zolariga, masalan, mehnat migrantlariga, shu jumladan sanoat hududlaridan mamlakat ichida, yashash uchun mablag 'oluvchi talabalarga va boshqalarga pul yuborish bilan ta'minlangan. p. bo'yicha","question":"Bir oyda tizimda qancha operatsiyalar amalga oshirildi?","answers":{"text":["13 million"],"answer_start":[107]},"id":1073}
{"context":"Shakspirning teatr asarlarini yozishni qachon boshlagani va Londonga ko'chib o'tgani aniq ma'lum emas, ammo bu haqda bizga yetib kelgan birinchi manbalar 1592 yilga to'g'ri keladi. Bu yil entreprenor Filip Henslouning kundaligida Shekspirin Henrix VI tarixiy xronikasi eslatib o'tilgan, u Hensloga tegishli bo'lgan Roza teatrida o'tgan. Shu yili dramaturg va prozachi Robert Grinning pampleti o'limidan so'ng nashr etiladi, unda so'nggi kishi shakespearga g'azab bilan hujum qiladi, familiyasini aytmaydi, lekin uni  sahna shoshqaloqlari (shake-scene) bilan o'ynaydi, Genrix VI ning uchinchi qismidan satrni qayta yozadi O, bu ayol terisida yo'lbars yuragi! kotibning terisida yo'lbars yuragi kabi. Olimlar bu so'zlarning aniq ma'nosi haqida fikrlari har xil, ammo Greyn Shekspeyrni Kristofer Marlo, Tomas Nash va Greynning o'zi kabi yuqori ma'lumotli yozuvchilar (universitet aqli) bilan teng bo'lishga uringanlikda aybladi.","question":"U yerda Shekspirining tarixiy xronikasi Genrix VI haqida eslatib o'tilgan.","answers":{"text":["entreprenor Filip Henslouning kundaligida"],"answer_start":[188]},"id":139}
{"context":"Trua boy tarixiy o'tmishi, trikaslar qabilasi istiqomat qilishidan boshlanadi, Hunlarning Katalona dalalaridagi jangda hujumini aks ettiradi, Truadagi Butunjahon sobori, ingliz shohi Genrix V va Yekaterina Valua nikoh, o'sha davrdagi eng yirik shampans yarmarkalari va Ikkinchi jahon urushi davomida shaharni ozod qilish bilan tugaydi, shuningdek, Tarixiy yodgorliklar sifatida qo'riqlanadigan ko'plab binolar ko'rinishidagi boy me'moriy meros, bularning barchasi Trua davlatning san'at va tarix shahri maqomini qozonishiga imkon berdi. Ommaviy o'lchov birligining keng tarqalgan nomi, Troya unsiyasi, Trua shahrining nomi bo'yicha shampan yarmarkalari davrida paydo bo'lgan.","question":"Troyaning tarixiy o'tmishi nimadan boshlandi?","answers":{"text":["trikaslar qabilasi istiqomat qilishidan"],"answer_start":[27]},"id":2811}
{"context":"Xalqaro aviatsiya federatsiyasining tasnifiga muvofiq havo kemalari va boshqa uchish apparatlarining o'n yetti turi ajratiladi. Samolyotlarning eng keng tarqalgan sakkizta turini ajratish mumkin ((6): avtozir, aerostat, vertolyot, vintokril, dirijabl, mahollet, planer va samolyot. Ularning asosiy farqlari apparatlarning o'z vazni, kuch o'rnatish uskunalari mavjudligi va turi va ko'tarish kuchini olish usulida. Shuningdek, yuqorida ko'rsatilgan bir nechta havo kemalarining xususiyatlarini o'zida birlashtirgan boshqa gibrid uchish qurilmalari ham mavjud. Havo kemalariga kosmik kemalar, raketalar, ekranoplanlar (lekin ekranotkalar emas) va havo yostiqidagi kemalar kirmaydi.","question":"Bu ro'yxatga kirmagan narsalar.","answers":{"text":["kosmik kemalar, raketalar, ekranoplanlar"],"answer_start":[575]},"id":1052}
{"context":"Bundan tashqari, raqamli texnologiyalar kinoplyonkalarning asosiy muammosini hal qiladi: dunyodagi kumush zaxiralarini sarflash ((47) ((48). Oxirgi fotoemulsiyaning asosiy komponenti bo'lib qoladi, faqat qisman (qora va oq filmlar uchun 70% gacha va rangli filmlar uchun 98% gacha) qayta ishlov beriladigan eritmalardan regeneratsiyadan keyin qaytib keladi. 1 kvadrat metr rangli kinofilmda 8 grammgacha kumush mavjud ((49). Uning iste'moli faqat gidrotipli bosma texnologiyada deyarli yo'q, ammo kumushli filmlarda oraliq nusxalar tayyorlashni talab qiladi. 1922 yilga kelib, faqatgina Kodak kompaniyasi tomonidan kinoplyonka uchun kumush iste'moli AQShda uning 1\/12 qismiga yetdi ((18).","question":"Bir kvadrat metr rangli filmda kumushning miqdori qancha?","answers":{"text":["8 grammgacha"],"answer_start":[391]},"id":561}
{"context":"Galaktika spirallari atrofidagi diskdan yulduzlar soni bo'yicha farq qilmaydi, lekin ular ancha yorqinroq bo'lishi mumkin. Spiralni kesib o'tadigan gaz bulutlari qisilishi yoki kengayishi natijasida gazda zarba to'lqinlari paydo bo'ladi. Bularning barchasi bulutlardagi muvozanatni buzadi va spiral hududida yulduzlarning ko'p hosil bo'lishiga olib keladi. Agar biz eng yorqin gigantlar va supergigantlarning umri Quyosh yoshiga qaraganda ming marta qisqa ekanligini hisobga olsak, yorqin ko'k yulduzlarning aksariyati spiralning kichik hajmida to'planganligi aniq bo'ladi: supergigantlar spiralni supernovadan oldin bo'lgan bir necha million yil ichida tark etish uchun etarli vaqt topolmaydilar. Natijada, ko'p sonli ko'k superjigantlar spiral galaktikalarga yorqin ko'k rang beradi.","question":"Galaktikalarning spirallari yorqin ko'k rangga ega.","answers":{"text":["ko'p sonli ko'k superjigantlar"],"answer_start":[708]},"id":2112}
{"context":"Bu atama barcha ishchilarga nisbatan ishlatilmaydi, balki faqatgina oq bo'yinlar biznes kompaniyalari yoki hukumat organlarining byurokratik apparatlarida ishlatiladi. Midzu-sebaiy (tungi o'yin-kulgi sanoati) va o'yin-kulgi sanoati (shu jumladan aktyorlar va qo'shiqchilar) xodimlari, garchi ularning asosiy daromadi ish haqidan bo'lsa ham, sararimonlar safiga kirmaydilar. Bundan tashqari, shifokorlar, muhandislar, yuristlar, buxgalterlar, musiqachilar, rassomlar, siyosatchilar, korporatsiyalar rahbarlari va o'zini o'zi band qilganlar bundan mustasno.","question":"\"Sarariman\" so'zi kimga nisbatan qo'llaniladi?","answers":{"text":["oq bo'yinlar"],"answer_start":[68]},"id":1978}
{"context":"Tarixda tug'ilayotgan millatlar o'z mustaqilligi uchun kurashish natijasida davlat mustaqilligini olish holatlari ma'lum, masalan, AQSh mustaqilligi uchun urush (17751783). Bir necha mustaqil davlatlar tashkil etish holatlari ma'lum, ular bir qism bo'lgan (Yugoslaviya, Chexoslovakiya, SSRR respublikalari). Shu bilan birga, Kanada Buyuk Britaniyadan mustaqil bo'lganidek, mustaqillikning asta-sekin o'sishi ham ma'lum. Shuningdek, mustaqillik e'lon qilinmagan, tarixiy sabablarga ko'ra uzoq vaqtdan beri mustaqil bo'lgan mamlakatlar ham bor: Yaponiya, Shvetsiya, Rossiya.","question":"Qaysi davlatlarning qismlari mustaqil davlatlarga aylandi?","answers":{"text":["Yugoslaviya, Chexoslovakiya, SSRR respublikalari"],"answer_start":[257]},"id":75}
{"context":"Ko'pgina tillarda bunday tizim o'zgarishsiz holda saqlanib qolingan (masalan, J.42 nandida yoki S.31 tsvanada, bu erda, albatta, fonologik bo'lmagan (e) va (o) mavjud). Boshqa tillarda, asosan, g'arbdagi (masalan, C.24 koio) yetti bo'g'inli tizim saqlanib qolinadi, ammo o'rtacha ko'tarilishli ovozlar ((e) ~ ((ɛ)) da (ATR) kontrasti mavjud. Ammo, ulardan ham soddaroq, ham murakkabroq tizimlar mavjud. Masalan, suaxilida faqat beshta talaffuz mavjud (yuqori talaffuzning ikki turi bir-biriga to'g'ri keladi), bo'yu D.35 tilida esa, aksincha, uchburchakli to'qqizta talaffuzli tizim mavjud bo'lib, barcha past bo'lmagan talaffuzlarda (ATR) kontrast mavjud ((6). Shimoliy-g'arbiy zonaga mansub bir qator tillarda (masalan, bafia A.53) ohanglar ham to'qqizta, ammo u yerdagi tizim uchburchak emas, balki (ə) va (ɯ) turidagi oldingi bo'lmagan to'g'ri burchakli ohanglar mavjudligi tufayli to'g'ri burchakli. B.70 tok tilida shunga o'xshash tizim nasalisatsiya qilingan tovushlar mavjudligi hisobiga kengaytirilgan (shunga o'xshash tovushlar tizimlari boshqa bantoid tillarida, xususan Grassfild tillarida uchraydi) (7). Bantu tillaridagi eng ko'p tovushlar soni  14.","question":"Teke tilida to'g'ri burchakli tizim nima tufayli kengaytirilgan?","answers":{"text":["nasalisatsiya qilingan tovushlar mavjudligi hisobiga"],"answer_start":[943]},"id":2874}
{"context":"1950-1960-yillarda ko'plab shahar cho'qqilari buzilgan va ularning o'rniga ijtimoiy uy-joylar, masalan, Park-Xilldagi kvartiralar qurilgan. Shuningdek, markazning katta qismi yangi yo'l tarmog'ini qurish uchun tozalandi.8) Po'lat ishlab chiqarishni avtomatlashtirish va xorijiy ishlab chiqaruvchilar bilan raqobatning oshishi ko'plab po'lat quyish zavodlarining yopilishiga olib keldi (ingl.). 1980-yillar Sheffildning qisqargan sanoati uchun, Buyuk Britaniyaning boshqa hududlaridagi xuddi shunday jarayonlar bilan bir qatorda eng yomon yillar bo'ldi. 25 1990-yilda shahar chekkasida sobiq po'lat quyish sexlari joyida Meadowhall Centre (ingl.) savdo markazi ochilishi shubhali yaxshilik bo'ldi, bir tomondan ko'plab zarur ish o'rinlari yaratdi, boshqa tomondan esa shahar markazining qulashi tezlashdi. Shaharni yangilash istagi 1991 yilda, shahar Universiani qabul qilganida, yangi sport inshootlari: Sheffild Arena stadioni (ingl.), Don Velli Stadion (ingl.) va Ponds Forj (ingl.) ning sport-dam olish majmuasi (ingl.) qurilganida kuchaytirildi.","question":"Nima uchun markazning katta qismi tozalab qo'yilgan?","answers":{"text":["yangi yo'l tarmog'ini qurish uchun"],"answer_start":[175]},"id":2505}
{"context":"1890-yil bahorida rassom Parij tashqarisidagi Overs-sur-Uazga ko'chib o'tadi, u erda u ikki yil ichida birinchi marta akasi va uning oilasi bilan uchrashdi. U yozishni davom ettirgan, ammo so'nggi asarlarining uslubi butunlay o'zgargan, yanada asabiy va ezgu bo'lgan. Ijodida asosiy o'rinni o'ziga xos ravishda burma kontur egallagan, xuddi u yoki bu narsani o'ziga tortib olganidek (Kiprisli qishloq yo'li, 1890, Kroller-Müller muzeyi, Otterlo; Over shahridagi ko'cha va zinapoya, 1890, Shahar badiiy muzeyi, Sent-Luis; Yomg'irdan keyin Overdagi landshaft, 1890, Immanuel Kant nomidagi Davlat tasviriy san'at muzeyi). Ha, shunday. S. bilan Pushkina, Moskva). Vincentning shaxsiy hayotidagi so'nggi yorqin voqea - bu havaskor rassom doktor Pol Gash bilan tanishish bo'ldi.","question":"Van_Gog Overs-Sur-Uzga qachon ko'chib o'tgan?","answers":{"text":["1890-yil bahorida"],"answer_start":[0]},"id":2004}
{"context":"Glas va Uillis 1912 yil 26 dekabrda prezidentga 12 yoki undan ortiq xususiy boshqarilgan mintaqaviy zaxira banklarini tashkil etishni nazarda tutuvchi rejani taklif qildilar, ular a'zo banklarning zaxiralarining bir qismini ushlab turadi, boshqa markaziy bank funksiyalarini bajaradi, tijorat aktivlari va oltin evaziga valyuta chiqaradi. Prezident bu taklifni juda yaxshi ko'rdi, lekin u katta bir narsani qo'shishni xohladi - mintaqaviy zaxira banklarining ishini nazorat qilish va muvofiqlashtirish uchun markaziy qo'mitani, u butun tuzilmaning asosiy toshini deb atagan narsani. Vilsoning asosiy g'oyasi esa Federal zaxira tizimining boshqaruvchilari kengashi bo'lib, u bankchilarning Aldrich rejasi bo'yicha boshqaradigan markaziy bankidan farqli o'laroq, davlat organi bo'lishi kerak edi. Yangi reja Federal zaxira banklarining avtonomiyasiga ega bo'lish bilan birga, Federal zaxira banklariga muhim rol o'ynashga imkon berdi, chunki ular o'sha paytda hisob stavkasini o'zlari belgilashlari mumkin edi. Shuningdek, xususiy bankchilarning obligatsiyasi bo'lgan taklif etilayotgan valyuta o'rniga, yangi Federal zaxira tizimi banknoti AQSh g'aznachiligining qarz majburiyati bo'ladi. Bundan tashqari, Aldrich rejasidan farqli o'laroq, banklar to'g'risidagi qonun asosida tashkil etilgan banklar umummilliy tizimida a'zolik majburiy emas, balki ixtiyoriy edi. Glass-Villisning ushbu rejasi, Vilsonga o'zgartirilgan holda, keyinchalik Federal zaxira to'g'risidagi qonunning asosini yaratdi.","question":"Kim AQSh prezidentini 12 yoki undan ortiq xususiy boshqarilgan mintaqaviy zaxira banklarini tashkil etishni taklif qildi?","answers":{"text":["Glas va Uillis"],"answer_start":[0]},"id":2965}
{"context":"2005 yilda Spilberg Electronic Arts bilan bir qator o'yinlar yaratish bo'yicha shartnoma imzoladi. 2008 yilda Boom Blox (ingl.) o'yini chiqdirus. Wii uchun, Stiven Spilbergning video o'yinlar sohasidagi birinchi shaxsiy loyihasi bo'lib, unda u badiiy rahbar sifatida ishtirok etdi ((22). Stiven Spilbergning o'yinlari ko'plab mukofotlarga sazovor bo'ldi. Luis Kaslning fikricha (ingl.) rus. tajribali o'yin dizayner, Westwood Studios kompaniyasining asoschilaridan biri va Electronic Arts vitse-prezidenti,  Spilberg odamlarni juda yaxshi tushunadi va auditoriya talab qilgan narsalarni yaratishga imkon beradigan ajoyib instinktga ega ((22).","question":"Spilberg 2005 yilda kim bilan shartnoma imzoladi?","answers":{"text":["Electronic Arts"],"answer_start":[20]},"id":2672}
{"context":"Metallni payvandlashda bo'lgani kabi, plastik payvandlashda ham payvandlash iplari va payvandlash atrofidagi zona mexanik va jismoniy xususiyatlari asosiy materialdan uncha farq qilmasligi kerak. Termoplastiklarni eritish bilan payvandlash, ularni qayta ishlashning boshqa usullari singari, polimerni avval yuqori elastik, so'ngra viskoz oqim holatiga o'tkazishga asoslangan va faqat materiallarning (yoki detallarning) payvandlanadigan sirtlari viskoz eritish holatiga o'tishi mumkin bo'lgan holatda mumkin. Bunda polimerning yumshoq oqim holatiga o'tishi materialning termodestruktsiya bilan parchalanishi bilan birga bo'lmasligi kerak.","question":"Qidiruv payti va payt atrofidagi zona materialining mexanik va fizik xususiyatlari asosiy materialdan juda kam farq qilishi kerak.","answers":{"text":["plastik"],"answer_start":[38]},"id":759}
{"context":"Ko'pgina hayvonlarda spermatozoid yuqorida tavsiflangan odatiy tuzilishga ega. Lekin istisnolar ham bo'ladi. Qopqoqlarning soni bittadan ko'p bo'lishi mumkin. Masalan, akvarium baliqlarida tetradon spermatozoidlari ikkita jigar bilan ta'minlanadi. Ba'zi sarmonga o'xshash urug'lar bir nechta qovurg'alar bilan ta'minlanadi. To'rtburchak qurtlarda spermatozoidlar umuman g'iybatsiz (evolyutsiya jarayonida bu turdagi hayvonlarning barcha hujayralari ko'zgu va g'iybatlarni yo'qotdilar), ular ameboid shaklga ega va soxta oyoq yordamida harakatlanadilar. Tritonning quyruqida undulyator membrana (suvqo'l) mavjud. Sperma boshlari juda xilma-xil. Insonda spermatozoidning boshi tovoq shaklidagi, yon tomonga tekislangan. Sichqoncha va sıçanlarda  ilgak shaklida bo'ladi. Pastki qurtlar spermatosoidlari to'p shaklida bo'ladi. Ba'zi cho'chqa jonivorlarda spermatozoidlar juft bo'lib harakatlanadi va ular bir vaqtning o'zida dumlarini urishadi. Ajralish tuxum hujayrasi urug'lantirilishidan oldin sodir bo'ladi.","question":"Inson spermasining shakli qanday?","answers":{"text":["tovoq shaklidagi, yon tomonga tekislangan"],"answer_start":[675]},"id":898}
{"context":"Euripidning otasi obro'li va, ehtimol, boy kishi bo'lgan, Kleitoning onasi esa sabzavot sotuvchisi edi. Bolaligida Yevripid gimnastika bilan jiddiy shug'ullangan, hatto o'g'il bolalar o'rtasidagi musobaqalarda g'olib bo'lgan va Olimpiya o'yinlariga borishni xohlagan, ammo yoshligi sababli rad etilgan. Keyinchalik rasm chizishga kirishdi, ammo uncha muvaffaqiyatsiz. Yevrid ajoyib ta'lim olgan  ehtimol u Anaksagorning shogirdi bo'lgan, shuningdek, Prodik, Protagor va Sokratni ham bilgan. 3) Yevrid kutubxonaga kitoblar to'plagan, tez orada esa o'zi yozishni boshlagan. Birinchi pyesa - \"Peliad\" miloddan avvalgi 455 yilda sahnaga chiqdi. AD, lekin u erda muallif hakamlar bilan janjal tufayli g'alaba qozonmadi. 441 yilda Evripid mahorat uchun birinchi mukofotni qo'lga kiritdi. e. bilan O'sha vaqtdan boshlab vafot etgunicha o'z ijodlarini yaratdi. Dramaturgning ijtimoiy faolligi, ehtimol, elchixonaning maqsadlarini butun Ellada tan olingan yozuvchi nufuzi bilan qo'llab-quvvatlab, Sitsiliyadagi Sirakuza elchixonasida ishtirok etgani bilan namoyon bo'ldi.","question":"Evripid bolaligida qanday sport turi bilan shug'ullangan?","answers":{"text":["gimnastika"],"answer_start":[124]},"id":796}
{"context":"1930-yillarning o'rtalarida Iroq hukumati iqtisodiyotning boshqa tarmoqlariga kreditni taqdim etish uchun bir qator banklar tashkil etishga qaror qildi. 1935 yilda davlat banki bo'lgan Agricultural and Industrial Bank tashkil topdi, 1941 yilda u ikki bankga aylantiriladi: Agricultural Cooperative Bank va Industrial Bank of Iraq. 1941-yilda Rafidain Bank tashkil etilgan bo'lib, u 1947 yilgacha markaziy bank vazifasini bajargan. 1948 yilda Real Estate Bank tashkil etilgan bo'lib, uning asosiy vazifasi xususiy shaxslar tomonidan uy-joy sotib olishni moliyalashtirishdir. 1951 yilda Mortgage Bank tashkil etildi, 1956 yilda  Cooperative Bank tashkil etildi. Iroq iqtisodiyoti o'sishi bilan davlat banklaridan tashqari chet el banklari filiallari va xususiy Iroq banklari ham ochila boshladi.","question":"Qaysi bank 1947 yilgacha Iroq Markaziy bankining faoliyatini amalga oshirdi?","answers":{"text":["Rafidain Bank"],"answer_start":[342]},"id":2384}
{"context":"Biznesda mashhur bitiruvchilar orasida Microsoft bosh ijrochi direktori Satya Nadella, Oracle Corporation asoschisi va Amerikadagi uchinchi boy kishi Larry Ellison, Goldman Sachs va MF Global bosh ijrochi direktori, shuningdek, Nyu-Jersi sobiq gubernatori Jon Korzayn, McKinsey & Company asoschisi va boshqaruvchilik bo'yicha birinchi darslik muallifi James O. Makkinsi, Arley D bosh ijrochi direktori. Cathey, Bloomberg L.P. tomonidan Daniel Doctoroff, Credit Suisse bosh ijrochi direktori Bredi Dugann, Morningstar, Inc asoschisi va bosh ijrochi direktori. Jo Mansueto, Chicago Cubsning egasi va boshqaruv raisi Tomas S. Ulardan biri, NBA komissari Adam Silver.","question":"McKinsey & Company kompaniyasini kim asos solgan?","answers":{"text":["James O. Makkinsi"],"answer_start":[352]},"id":3156}
{"context":"Parakning bosh suyaklari kengligi bilan ajralib turadi; pastki yalang'och suyaklari juda baland va uzun, ko'pincha bosh bo'g'inidan orqaga o'tadi. Bosh miyasi nisbatan katta; yaxshi xotira va tovushga taqlid qilish qobiliyati ( ovozli mushaklari yaxshi rivojlangan) xususiyatiga ega. Til qisqa, qalin va go'shtli, ba'zan oxirida ko'plab ipli ko'kraklar bilan ta'minlangan. Ba'zan to'plam temirlari yo'q. O'simliklarning qo'llari Ko'krak suyagining qirrasi baland. Qopqoq kam rivojlangan, ko'pincha umuman yo'q. Bu kalit qisqa. Qornida ikki qismli (temirli va haqiqiy) bo'ladi. Sirt qafasi va ko'krakning ko'zsiz qismi yo'q. Qand osti bezlari  ikkilamchi.","question":"Paraklar qanday tilga ega?","answers":{"text":["qisqa, qalin va go'shtli"],"answer_start":[288]},"id":1642}
{"context":"1930-yillardagi inqiroz bank tizimiga jiddiy ta'sir ko'rsatdi, bu esa davlatni banklarning katta qismini milliylashtirishga va kredit tizimining oliy organlari sifatida ikkita institutni - Kreditlar va jamg'armalar bo'yicha vazirlararo qo'mitani va Markaziy emissiya bankini - Italiya bankini shakllantirishga majbur qildi. 1980-yillarning boshidan boshlab tijorat banklari asta-sekin xususiylashtiriladi, natijada qimmatli qog'ozlar emissiyasi va ularni birjada sotish jarayonida bunday banklardagi davlat ulushi 51 foizga kamayadi.","question":"1930 yillardagi inqiroz jiddiy ta'sir ko'rsatdi.","answers":{"text":["bank tizimiga"],"answer_start":[24]},"id":2288}
{"context":"Lev Trotskiy 1917 yilgi Oktyabr inqilobi davrida Rossiyada o'rnashib olgan rejim proletar diktaturasi ishlab chiqarish vositalarini ekspropriatsiya qilish orqali davlatning sotsialistik bazisini yaratdi, deb hisoblagan. Biroq 1923-1929 yillar davomida sovet byurokratiyasi, Trotskiy fikriga ko'ra, hokimiyatni hukmron sinfdan - proletariatdan tortib, to'ntaruv amalga oshirdi. Trotskiy va uning tarafdorlari, ammo, SSSRni ishchi davlati deb hisoblashni to'xtatishmadi  ularning fikriga ko'ra, Sovet Ittifoqi byurokratik jihatdan deformatsiyalangan yoki qayta tug'ilgan ishchi davlati edi.","question":"Inqilobdan keyin Rossiyada qanday rejim bo'lgan?","answers":{"text":["proletar diktaturasi"],"answer_start":[81]},"id":1321}
{"context":"Dispetcherlar jadvalning bajarilishini va harakatning muntazamligini kuzatib boradilar. Harakatning biron bir qismida harakatning majburiy to'xtatilishi yoki harakatdagi nosozliklar holatlarida dispetcherlar jadvalni tezkor ravishda tuzatadilar, harakatlanuvchi tarkibni qayta taqsimlaydilar, zaxira trolleybuslarni liniyaga chiqarishni ta'minlaydilar. Satelit transport monitoring jadvalga rioya qilishni kuzatish uchun ba'zi shaharlarda foydalanilmoqda, bu esa to'xtash joylarida taxminan avtomobil kutish vaqtini ko'rsatadigan elektron taxtadan foydalanish imkoniyatini beradi.","question":"Ba'zi shaharlarda vaqtni nazorat qilish uchun nimalardan foydalanadilar?","answers":{"text":["Satelit transport monitoring"],"answer_start":[353]},"id":2501}
{"context":"Rossiya Federatsiyasining soliq tizimi uchta darajaga ega (federal, subʼektning mintaqaviy va mahalliy darajasi). Hozirgi vaqtda soliq tizimi darajasi bo'yicha budjet tizimiga to 'g'ri kelmaydi (aslida 2006 yildan beri). 4-noaniq budjet darajasi kiritildi mahalliy byudjetlar darajasida: munitsipal tumanlar byudjetlari, shahar okruglari byudjetlari, federal ahamiyatga ega bo'lgan Moskva va Sankt-Peterburg shaharlari shaharlararo munitsipal tuzilmalari byudjetlari). Biroq, bu, ko'rinishicha, ziddiyat keltirib chiqarmaydi, chunki barcha mahalliy soliqlar (shuningdek, federal soliqlar va soliq rejimlarining bir qismi) RF Byudjet kodeksi qoidalari asosida ularning maqomiga mos ravishda mahalliy darajalar o'rtasida taqsimlangan.","question":"Nega hozirgi vaqtda RF soliq tizimi darajasi bo'yicha byudjet tizimiga to'g'ri kelmaydi?","answers":{"text":["4-noaniq budjet darajasi kiritildi"],"answer_start":[221]},"id":2153}
{"context":"Tez orada Jon va Topin 1968 yilda Dik Jeymsning DJM Records kompaniyasiga shoir-qo'shiqchi sifatida qo'shilishdi va keyingi ikki yil davomida ular turli ijrochilar uchun qo'shiqlar yozish bilan shug'ullanganlar, shu jumladan Roger Kuk va Lulu. 12Topin bir soat ichida matnni chizishi mumkin edi, keyin uni Jonga yuborgan, u yarim soat ichida unga musiqa yozgan va agar u tezda biron narsa o'ylay olmasa, keyingi chizmaga buyurtma bergan.","question":"Kimlar Dick Jamesning DJM Records kompaniyasiga qo'shildi?","answers":{"text":["Jon va Topin"],"answer_start":[10]},"id":1897}
{"context":"1930-yillarda ayrim olimlar Volga deltasida baliqchilik xo'jaligi uchun zararli va rentabel bo'lmagan deb hisoblagan holda, baliqchilikni yo'q qilish zarurligi to'g'risida fikr bildirishgan ((255). Bir necha yil o'tgach, ammo, deltadagi muhim biomeliorativ rolini ta'kidlaydigan nashrlar paydo bo'ldi ((255). Shuningdek, baliqlarning aborigen turlariga salbiy ta'sir ko'rsatishi sababli, Avstraliya, Tasmaniya va Yangi Zelandiyadagi suv havzalaridan baliqlarning sonini cheklash va ularni olib qo'yish bo'yicha loyihalar ishlab chiqildi. G'arbiy Avstraliyada baliq ovlashda hech qanday cheklovlar yo'q  aksincha, mahalliy faunani saqlab qolish maqsadida uning havaskorlik ovini ommalashtirish amalga oshiriladi, bunda tutgan baliqlarni suv havzasiga qaytarish taqiqlanadi.","question":"Qayerda baliq ovlash cheklanmagan?","answers":{"text":["G'arbiy Avstraliyada"],"answer_start":[538]},"id":2023}
{"context":"\"O'z tasvirlari to'g'risida\" maqola biz uchun Rossiyada she'riyat bilan bog'liq birinchi ish sifatida qiziq. Bu yerda she'riyatning biroz kengroq tizimlari mavjud emas va maqola she'riyatdan ko'ra, ritorikaga ham kamroq aloqador emas. Shunga qaramay, ushbu maqoladan qadimgi Rus o'quvchisi she'riyat nutqining alohida vositalari  metafora, giperbola va boshqalar to'g'risida ba'zi bir elementar tasavvurlarni olishlari mumkin edi. d.; bu adabiyot nazariyasiga qiziqishning mavjudligini ko'rsatadi, bu qiziqish bizning yozishimizning birinchi asrlaridan boshlab, bu bosqichda faqat tarjima qilingan asardan foydalanish, lekin asl asarni yaratmaslik mumkin edi.","question":"Qaysi oddiy bilimlar haqida \"Simonning masallari\" maqolasi yozilgan edi?","answers":{"text":["metafora, giperbola va boshqalar"],"answer_start":[330]},"id":1142}
{"context":"Prairie rangli nafas olish qo'shiqlari Hind Yevropa nafas olishlarini davom ettiradi: i.e. *bh, *dh, *gh > ariys tili. *bh, *dh, *gh\/h, keyinchalik Hind-Oriya tillarida eng yaxshi saqlanib qolgan. Praariyada, shuningdek, dastlabki hind-yevropada mavjud bo'lmagan tegishli nafas olish bo'sh so'z birikmalari rivojlanadi. Ularning asosiy manbai laringal bilan bog'liq bo'lgan: i.e *pH, *tH, *kH > ariysk. *p(h), *t(h), *k(h) lar bilan bogʻliq. Ushbu qatorni fonemlashtirish nuristonliklar bo'linishidan keyin yakunlangan.","question":"Nima davom cholg'u nafas?","answers":{"text":["Prairie rangli nafas olish"],"answer_start":[0]},"id":2637}
{"context":"Gumbaz-o'tqazning ko'tarilib chiquvchi shakli bor, u tepaligida yumshoqlik bilan o'tkirlashadi va u chiroqchaga o'xshaydi. Bunday gumbazlar ko'pincha Rossiya, Turkiya, Hindiston va Yaqin Sharqda qo'llaniladi. Bunday shakldagi gumbazlar ko'pincha rus pravoslav cherkovlari qurilishida ishlatiladi. Rusdagi eng qadimgi tosh cherkovlar bizantiya (parsel) uslubidagi gumbazlarga ega bo'lsa-da, keyinchalik ular deyarli to'liq gumbaz-lukofkalar bilan almashtirildi. Bunday gumbazlar asosga qaraganda katta diametrga ega bo'lib, u davonaga o'rnatilgan bo'lib, ularning balandligi odatda kenglikdan oshadi. Garchi bunday gumbaz turiga ega bo'lgan eng qadimgi qurilmalar XVI asrga tegishli bo'lsa-da, eski xronikalar illyustratsiyalari ular XIII asrning oxiriga qadar paydo bo'lganligini ko'rsatadi. Chodirlar singari, gumbazlar ham dastlab faqat yog'ochdan yasalgan cherkovlarda ishlatilgan va keyinchalik toshdan qurilgan me'morchilikda qo'llanilgan. Ammo ular hamon yog'och yoki metalldan yasalgan va tosh tamburga o'rnatilgan. Ortodoks cherkovlarining gumbazlariga ixtisoslashgan mashhur muhandis-me'moriy Sergey Nikolayevich Padykov ((5) (19221993) edi, u gumbazni loyihalashtirgan va AQShda 44 ta cherkovni qurish va rekonstruksiya qilishda ishtirok etgan.","question":"Qaysi cherkovda chiroqchaga o'xshash gumbazlar foydalanilgan?","answers":{"text":["rus pravoslav"],"answer_start":[246]},"id":387}
{"context":"Shtapfer Merime bilan Stendal va Revue de Parisda tanqid bo'limi mudiri bo'lgan Delecluse do'stlashdi. Merimening adabiy ta'mi va qarashlari Shtapferlar va Deleklyuz to'garagi ta'siri ostida shakllangan. Ulardan u boshqa xalqlar adabiyotlarini o'rganish qiziqishini orttirdi. Adabiy ta'limning universalligi Merime uni o'sha davrning boshqa frantsuz yozuvchilaridan ajratib turardi. U ayniqsa Rossiya, Korsika va Ispaniyaga qiziqish ko'rsatgan. U megapolislarning umumiy namunasiga ko'ra tozalangan hayotidan ko'ra, milliy o'ziga xoslik va qadimgi rangni saqlab qolgan yovvoyi, o'ziga xos odatlarga ko'proq jalb qilingan.","question":"Merimeni o'sha davrdagi boshqa frantsuz yozuvchilaridan nima ajratib turadi?","answers":{"text":["Adabiy ta'limning universalligi"],"answer_start":[276]},"id":2078}
{"context":"Erkin dasturiy ta'minot osonlikcha tijoratlashtiriladi  ko'plab biznes modellari mavjud, bu erda dastur nusxalarini to'lash zarurati istisno qilinadi. Masalan, juda mashhur biznes modeli, unda tadbirkor texnik yordam ko'rsatish orqali pul to'lashi mumkin. Erkin kodning huquq egasi boshqa variantni - tijorat litsenziyasi shartlari asosida dasturiy mahsulotlarni sotishni qiziqtirishi mumkin, agar mijoz erkin kodni xususiy dasturiy ta'minotga birlashtirishi kerak bo'lsa, lekin u o'z ishlanmalarini oshkor qilishni istamasa.","question":"Biznes modelning mashhurligi qanday?","answers":{"text":["juda mashhur"],"answer_start":[160]},"id":1045}
{"context":"Falsafachi Devid Noytsning fikricha, san'atning ta'rifi bo'yicha kelishmovchiliklar odatda ahamiyatsiz bo'ladi. Aksincha, odamlarning ijtimoiy hayotidagi tarafkash fikrlari va qiziqishlari san'at klassifikatsiyasi to'g'risidagi barcha munozaralarning katta qismini tashkil qiladi (Novitz, 1996). Novitsning so'zlariga ko'ra, ular odatda nazariyalar emas, balki bizning qadriyatlarimiz va jamiyatni rivojlantirish yo'llari haqida munozaralardir. Masalan, \"Daily Mail\" Hurst va Eminning ishi haqida shunday deb yozadi: \"Ming yillar davomida san'at sivilizatsiyaning asosiy harakatlantiruvchi kuchlaridan biri bo'lgan. Bugungi kunda, marinadlangan qo'y va tuzli to'shak barchamizni vahshiy qilib qo'yishi mumkin, bu erda san'atning ta'rifi yoki nazariyasi berilmaydi, faqatgina muayyan ishning badiiy qiymati shubha ostiga qo'yiladi. 1998 yilda Artur Danto, san'at asarlari sifatida bir artefaktning maqomi uning jismoniy yoki hissiy xususiyatlaridan ko'ra, jamiyatning san'atga bo'lgan nuqtai nazariga bog'liqligini ko'rsatadigan fikr eksperimentini taklif qildi. Mustahkam madaniyat doirasida talqin (bir ma'noda san'at nazariyasi) shu sababli bu obyektning san'atga tegishliligini aniqlaydi.","question":"Ob'ektni san'atga tegishli deb nima aniqlaydi?","answers":{"text":["Mustahkam madaniyat doirasida talqin"],"answer_start":[1062]},"id":2803}
{"context":"10 yoshida Aleksandr Popov Dalmatovo ma'naviy maktabiga yuborildi, unda uning katta akasi Rafael lotin tilini o'rgatgan, u erda 1868-1870 yillarda o'qigan. 1871 yilda Aleksandr Popov Yekaterinburg diniy bilim yurti uchinchi sinfiga o'tadi. (6) O'sha paytda uning katta singlisi Mariya Stepanovna eri ruhoniy Georgiy Ignatievich Levitskiy bilan birga Yekaterinburgda yashardi. Uning otasi Ignatiy Aleksandrovich juda boy odam edi (shaharda uchta uyi bor edi) va eparxial bilim yurti boshqaruvida mas'uliyatli lavozimni egallagan. 1873 yilda A. S. bilan Popov Yekaterinburg diniy bilim yurtining to'liq kursini 1-razryad bo'yicha tamomlagan.","question":"Aleksandr Popov qaysi o'quv yurtiga yuborilgan?","answers":{"text":["Dalmatovo ma'naviy"],"answer_start":[27]},"id":1700}
{"context":"Monte dei Paschi di Siena (to'liq nomi ital. Banca Monte dei Paschi di Siena S.p.A. (Siena Monte dei Paschi di Siena) - Italiyalik bankning asosiy banki (MPS, Monte dei Paschi di Siena)  dunyodagi eng qadimgi bank, hozirgacha mavjud. 1472 yilda Italiyaning Siena shahar-davlati tomonidan tashkil etilgan. 2014 yil oxiriga 2200 ga yaqin bo'limlari, shu jumladan chet ellarda 40 ta bo'limi bor edi. Italiyada mijozlar soni 4,5 million jismoniy va yuridik shaxsni tashkil etadi va bank Italiyaning etakchi banklaridan biri bo'lib, jismoniy shaxslarga, shuningdek kichik va o'rta biznesga chakana bank xizmatlarini ko'rsatishda etakchi o'rinni egallaydi.","question":"Dunyodagi eng qadimgi bankning nomi nima?","answers":{"text":["Monte dei Paschi di Siena"],"answer_start":[0]},"id":103}
{"context":"Kompozitorning obro'sini mustahkamlash uchun Prokofyev o'z asarlarini ijro etish va nashr etish zarurligini his qildi, taniqli dirijorlar bilan aloqa o'rnatishni boshladi, Rossiya musiqa nashriyoti va taniqli notijorat P. va Yurgenson, ammo nashriyotchilar rad etishdi. 1911 yilda yosh kompozitor A. V. bilan Jurgenson bilan shaxsan uchrashishni talab qilgan Ossofskining o'zi unga o'zlarining fortepiano asarlarini ijro etib, ularni nashr etish uchun rozilik olgan. Prokofyevning birinchi nashr etilgan asari fortepiano uchun sonata bo'ldi, or. 1, 1911 yilda P. Yurgenson. 1913 yil fevral oyining oxirida Prokofyev S. Ha, shunday. Kousevitskim, u juda istiqbolli kompozitorning asarlari Yurgenson tomonidan nashr etilganiga afsuslangan edi. 1917 yildan boshlab Prokofyev asarlari A. Guteyl, o'sha paytga qadar Kusevitskiga tegishli bo'lgan. Prokofyev deyarli chorak asr davomida Kusevitsk bilan ishbilarmonlik aloqalari bo'lgan. Prokofyevning chet eldagi deyarli barcha asarlari uning firmalari A. Guthel yoki Rossiya musiqa nashriyoti tomonidan tashkil etilgan, Prokofyevning ba'zi orkestr asarlari birinchi marta uning boshqaruvida ijro etilgan.","question":"Yosh kompozitor qaysi yili A.V.dan tavsiya xatlarini olgan Ossovskiy nomli.?","answers":{"text":["1911 yilda"],"answer_start":[270]},"id":1126}
{"context":"Bankga Gollandiyaning Home Credit Group kompaniyasi egalik qiladi, bu kompaniyalar PPF kompaniyasining Chexiya guruhiga kiradi. Direktorlar kengashi raisi  Irji Shmeits. Boshqaruv raisi  Yuriy Andrezov. Home Credit bank chakana bank xizmatlari bozorida faol faoliyat yuritadi. 2012 yil yakunlariga ko'ra, XKFBning Rossiyada turli formatlardagi 6356 ta ofisi va 69 mingdan ortiq savdo nuqtalari bor edi. XKF-bankning xalqaro moliyaviy hisobot standartlari (XHMS) bo'yicha hisobotiga ko'ra, 2012 yilda uning sof foydasi 19,1 mlrd so'mni tashkil etdi, bu 2011 yilga nisbatan deyarli 80% ga oshdi. 2012 yil yakunlari boʻyicha kredit portfeli 98,3 foizga oʻsdi va 223,8 mlrd soʻmni tashkil etdi. Kredit portfeli hajmining o'sishiga asosiy omil naqd kreditlar bo'ldi. Ularning hajmi 2012 yilda 174,1 foizga oshdi.","question":"2012 yil yakunlari bo'yicha XKFB Rossiyada qancha savdo shoxobchasiga ega?","answers":{"text":["69 mingdan ortiq"],"answer_start":[361]},"id":806}
{"context":"Xromosomadan tashqari, bakteriya hujayralarida ko'pincha DNK halqalarida o'ralgan  plazmidlar mavjud bo'lib, ular mustaqil ravishda takrorlanish imkoniyatiga ega. Ular juda katta bo'lib, xromosomadan ajralib turolmaydi, lekin ular faqat muayyan sharoitlarda kerak bo'lgan qo'shimcha genlarni o'z ichiga oladi. Maxsus taqsimlash mexanizmlari plasmidani bola hujayralarda saqlab qolishni ta'minlaydi, shuning uchun ular hujayra sikliga 10−7 dan kam tezlikda yo'qoladi. Plazmidlarning o'ziga xosligi juda xilma-xil bo'lishi mumkin: faqat bitta xost turida bo'lishdan tortib, deyarli barcha grammatika bakteriyalarida uchraydigan RP4 plazmidasigacha. Plasmidlarda antibiotiklarga chidamlilik, o'ziga xos moddalarning parchalanishi va hokazo mexanizmlari kodlanadi. Nif genlari, ya'ni azotfiksatsiya uchun zarur bo'lgan nif genlari ham plazmidalar ichida mavjud. Plazmida geni xromosomaga 10−4  10−7 ga yaqin tezlik bilan kirishi mumkin.","question":"Qaysi organizmlarda xromosomadan tashqari ko'pincha plazmidlar mavjud?","answers":{"text":["bakteriya hujayralarida"],"answer_start":[23]},"id":2082}
{"context":"Parrandalarni muhofaza qilish zarurligiga e'tiborni jalb qilish uchun turli mamlakatlarning Qizil kitoblariga yo'qolib ketish xavfi ostida bo'lgan turlar kiritilmoqda. Qizil kitob qisqacha va yo'qolib ketish xavfi ostida bo'lgan turlarni muhofaza qilish tashkilotining ilmiy-direktiv asosidir. Xalqaro tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslar ittifoqi (XSST) tomonidan nashr etilgan Xavfli turlar Qizil ro'yxatiga (The IUCN Red List of Threatened Species) 217 ta kamyob va yo'qolib borayotgan qushquruq qush turlari kiritilgan, ulardan 27 turi  o'lib ketgan, 11 turi  yo'q bo'lib ketish xavfi ostida, 51 turi  yo'q bo'lib ketayotgan, 128 turi  zaif. XMTX saytida 786 ta qushquruq qush turlari ro'yxatga olingan, ular haqida ma'lumotlar yetarli emas (Data Deficient, 87 tur), zaif ahvolga yaqin (Near Threatened, 62 tur) yoki eng kam xavf ostida (Least Concern, 420 tur).","question":"Qizil kitobga qanday turlar kiritilgan?","answers":{"text":["qisqacha va yo'qolib ketish xavfi ostida bo'lgan"],"answer_start":[180]},"id":6}
{"context":"Iqtisodiy nazariyada mutlaq ustunlik deganda, tadbirkor, kompaniya yoki mamlakatning bir xil, ma'lum miqdordagi resurslardan foydalangan holda, sifatli mahsulotning ko'proq miqdorini ishlab chiqarish qobiliyati tushuniladi. Muayyan tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarishda ustunlik qulay tabiiy va iqlim sharoitlari, xomashyoning arzonligi va osonligi, tovarlarni ishlab chiqarishda maxsus bilim va ko'nikmalar va boshqa maxsus ishlab chiqarish omillari bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Mutlaq afzallik tushunchasi XVIII asrda tan olingan va asoschisi Odam Smit deb hisoblangan mutlaq afzallik nazariyasiga asos solingan. Mamlakatning muayyan sohalarda mutlaq ustunligi bo'lishi, mamlakatning tegishli tovar yoki xizmatlarni kamroq o'rtacha xarajatlar bilan ishlab chiqarish imkoniyatiga ega bo'lishini anglatadi.","question":"Qaysi asrda mutlaq afzallik nazariyasi tan olindi?","answers":{"text":["XVIII asrda"],"answer_start":[513]},"id":1113}
{"context":"Rosbank Société Générale xalqaro moliyaviy guruhining a'zosi hisoblanadi. 2011 yil 1 iyulda Société Générale guruhining Rossiya aktivlarini konsolidatsiya qilish jarayoni yakunlandi, Rosbankka ushbu guruhning boshqa Rossiya banki  So'sjete Jeneral Vostoq banki qo'shildi. Guruhning strategiyasi mijozlarga xizmat ko'rsatish sifatini oshirish va innovatsiya sohasida etakchi mavqega erishish, biznesni rivojlantirish orqali o'sishni ta'minlash, bo'linmalar o'rtasidagi o'zaro aloqalarni kuchaytirish va barqaror daromad ga erishishga qaratilgan.","question":"Bo'limlar o'rtasidagi hamkorlikni kuchaytirganda guruh nimaga erishmoqchi?","answers":{"text":["barqaror daromad"],"answer_start":[502]},"id":642}
{"context":"Yunoncha musiqa so'zi ayol jinsidagi atama. Ayol jinsining qadimgi yunon ayol jinsidagi ismlar bilan uyg'unligi bilan izohlanadi. τέχνη (hunar, musalarning kasbiy faoliyati, sr. zamonaviy texnika) yoki yunon tili. ἐπιστήμη (musiqa fani, musalarning ilohiy faoliyati predmetlarini bilish). Keyinchalik musiqiya atama substantivlashdi, qadimgi Rimda musica so'zi atama funksiyasida (ayol jinsida, masalan, ars musica so'z birikmasida) va ism sifatida (musiqa) qayd etiladi.","question":"Qadimgi Rimda musiqa so'zi qanday tarjima qilingan?","answers":{"text":["musiqa"],"answer_start":[450]},"id":189}
{"context":"Kinematografiyada antiutopiya 1927 yilgi klassik soqov film Metropolisdan boshlandi, unda antiutopiyaning barcha asosiy elementlari mavjud edi: texnologik jihatdan rivojlangan, totalitar, kastaga bo'lingan jamiyat va uni o'zgartirish uchun kurashayotgan qahramon. Boshqa muhim antiutopiyalar: Zavod apelsin (Burdjesning shu nomli romani boʻyicha), Gattaq, Equilibrium, V  vendetta (Alan Murning shu nomli komiksidan). Hatto antiutopiyaning odatiy sohalari qahramonlarning sarguzashtlari uchun fon sifatida xizmat qiladigan ko'ngilochar antiutopiyalar ham mavjud: Loganning qochishi, Sudya Dredd, Eon Flax, Ultraviolet . Utopiya janridagi filmlar kam uchraydi. Masalan, Andromeda tumanchalasi va boshqa utopiyalarning ekranlashtirilganligi shular jumlasidandir.","question":"Qaysi filmlar utopik filmlar janridagi filmlar ro'yxatiga kiradi?","answers":{"text":["Loganning qochishi, Sudya Dredd, Eon Flax, Ultraviolet "],"answer_start":[563]},"id":1450}
{"context":"Birinchi bo'lib bir tiyin qiymatidagi mis mayda pullar: deng  1⁄2 tiyin, yarim pul  1⁄4 tiyin va yarim pul  1\/8 tiyin muomalaga chiqarildi. Yarim yarim (yarim yarim) faqat 1700 yilda chop etilgan. Faqat 1704 yilda kumush rublning 1\/100 qismiga teng bo'lgan mis tanga paydo bo'ldi va kumush tangaga mis tanga almashtirildi. Kopeykalarda nayza bilan chavandoz tasvirlari XVIII asrning oxirigacha saqlanib qolgan. 1713 yildan boshlab, uzoq davom etmaydigan doira kumush tangalar (reformadan oldin namunali kumush tangalar 1718 yilgacha ishlab chiqarilgan) boshlangan.","question":"Qaysi yilda yarim yarim tanga chiqarilgan?","answers":{"text":["faqat 1700 yilda"],"answer_start":[166]},"id":1427}
{"context":"Rollon kelishiga qadar uning aholisi Pikardiya yoki Fransiya viloyatidan farq qilmas edi, ular \"franklar\" deb hisoblangan. Vikinglarning dastlabki ko'chmanchilari 880-yillarda kelishni boshladilar, ammo sharqdagi mustamlakalar (Rumua va Pei-de-Ko) Seine vodiysi atrofida va g'arbda, Kotanten yarim orolida bo'lindi va an'anaviy pagiya bilan bo'lindi, bu erda aholi deyarli chet ellik ko'chmanchilarsiz qoldi. Rollonning Normandiyaga va Atlantika sohilidagi qismlarga hujum qilgan va oxir-oqibatda joylashtirgan askarlari orasida Daniyaliklar, norvegiyaliklar, norvegiyalik gellalar, Orkney orollari vikingi, ehtimol shvedlar va norvegiyalik nazorat ostida bo'lgan Deynlo, Angliyalik anglo-dantslar bor edi.","question":"Kim vikinglarning dastlabki ko'chmanchilariga ular kelganida umumiy kimlikni bergan?","answers":{"text":["Rollon"],"answer_start":[0]},"id":3151}
{"context":"So'z fanlari Rossiyada faqat XIX asr o'rtalarida filologik deb nomlanishni boshladi. Dastlab, SPbSU tarixiy-filologiya fakulteti (1850 yilgacha) deb nomlangan. tarix va so'z fanlari fakulteti), keyinchalik K. Q. Q. Zelenskyi 1853 yilda Umumiy filologiyaga kirish so'zini yozgan. Ammo bu voqealar faqat tadqiqotchilarning kichik bir qismiga tegishli edi, ammo filologiyaning ommalashuvi va ilmiy yutuqlarni keng ommaga joriy etish A. Ha, shunday. 1879 yilda Varsovada Rus filologiya xabarchisi ochilguncha uzoq vaqt davomida yagona ixtisoslashtirilgan nashr bo'lib qolgan.","question":"1879 yilda rus filologiya xabarnomasi qayerda ochilgan?","answers":{"text":["Varsovada"],"answer_start":[457]},"id":1657}
{"context":"XVIII asrning oxiridan kompaniya O'monga qiziqish ko'rsatishni boshladi. 1798 yilda kompaniyaning vakili, fors Mahdi Ali-xon, Sulton Saidning oldiga kelib, u bilan frantsuzlarga qarshi shartnoma tuzdi, aslida u protektorat to'g'risida edi. Ushbu kelishuvga ko'ra, sulton urush paytida frantsuz kemalarini o'z hududiga kirishiga yo'l qo'ymaslikka, o'z mulklarida frantsuz va gollandiyalik fuqarolarning bo'lib turishiga ruxsat bermaslikka, Fransiya va Gollandiya o'z hududida urush paytida savdo bazalarini yaratishiga ruxsat bermaslikka, Angliyaga Fransiya bilan kurashda yordam berishga majbur bo'ldi. Biroq, sulton kompaniyaga O'monda mustahkam faktoriya tashkil etishga ruxsat bermadi. 1800 yilda shartnomaga qo'shimchalar kiritildi - Angliya O'monda o'z rezidentini saqlash huquqiga ega bo'ldi.","question":"Sulton urush paytida kimni o'z hududiga qo'ymaslikka majbur bo'ldi?","answers":{"text":["frantsuz kemalarini"],"answer_start":[285]},"id":2807}
{"context":"Papa sanksiyasi bilan Franklar davlatida Merovinglarning dangasa shohlari o'tkazib yuborildi va amaldagi hukmdor, mayordom Pipin Qisqa 751 yil noyabr oyida shoh deb e'lon qilindi. Pipinning muqaddas hokimiyati Papaga uning Langobardlarga qarshi harbiy yordam ko'rsatishiga ishonish huquqini bergan. Ammo bir necha yil o'tgach, frank shohi Rimga o'z tanloviga keldi. Papa Stefan II ((III) 754 yilda Franklar davlatiga o'zi borib, ikkinchi marta - endi shaxsan - Pipinning hokimiyatini muqaddaslashtirishi va uni meros qilib qoldirish deb tan olishi kerak bo'ldi. Shundan so'ng Pipin endi cherkovning murojaatlarini e'tiborsiz qoldira olmadi.","question":"Qaysi yilda mayordom Qisqa Pipin shoh deb e'lon qilindi?","answers":{"text":["751 yil noyabr oyida"],"answer_start":[135]},"id":2685}
{"context":"Mijozning hisobvarag'idan boshqa shaxsning hisobvarag'iga pul o'tkazganlik to'g'risidagi hisob-kitob hujjatlari olingan kundan tashqari 10 kalendar kun ichida xizmat ko'rsatuvchi bankka taqdim etish uchun haqiqiy hisoblanadi. Kredit tashkilotlari mijozning mablag'larini o'tkazishni yoki uning hisobvarag'iga mablag'larni tegishli hujjatni olganidan keyin keyingi operatsiya kunidan kechiktirmay o'tkazishga majburdirlar. Hisob-kitob hujjatlari bankka barcha hisob-kitob ishtirokchilari uchun zarur bo'lgan bir xil nusxada taqdim etiladi, bunda birinchi nusxa mijoz rahbari va bosh buxgalterining imzosi bilan tasdiqlanadi va muhr bosimi bilan tasdiqlanadi.","question":"Mijozning rahbari va bosh buxgalteri imzolari va muhr bosimi bilan tasdiqlanadi\".","answers":{"text":["birinchi nusxa"],"answer_start":[545]},"id":63}
{"context":"Matnshunoslar Buninning qo'lyozmalarini o'rganish paytida, u odatda navbatdagi asar ustida oldindan rejalarsiz ish boshlaganini e'tiborga olishdi. Yozuvchi qahramonlarning o'zaro munosabatlarini ko'rsatadigan sxemalarni chizmagan, boblarning navbatini o'ylamagan - u darhol tayyor hikoyani takrorlagan ((212), keyinchalik uni aniq intonatsiya va maksimal ta'sirchanlikka erishish uchun to'g'rilab, takomillashtirgan. Ba'zan uning hikoyalari bir zumda tug'iladi (masalan, Buninning \"Easy Breath\" asarini hayratlanarli tezlikda yozgan); ba'zan kerakli so'zni qidirish uchun soatlar va hatto kunlar ketadi: Men yozishni boshlayman, eng oddiy iborani aytaman, lekin birdaniga eslaymanki, bu ibora kabi so'zlarni Lermontov ham, Turgenev ham aytmagan. So'zni boshqa yo'l bilan burib ko'rsam, bu 213 ga aylanadi. Bu murakkab ish aslida yozuv jarayoni boshlangan, muallifning ongida nafaqat hikoya shakllangan, balki hikoya yoki hikoyaning tovushi, ritmi, musiqasi shakllangan paytlarda sodir bo'lgan.","question":"Bunin keyingi asar ustida qanday ish boshlagan?","answers":{"text":["oldindan rejalarsiz"],"answer_start":[91]},"id":1256}
{"context":"Lord Bayronning qonuniy qizi  Ada  1835 yilda graf Uilyam Lovleysga turmushga chiqdi va 1852 yil 27 noyabrda vafot etdi, ikkita o'g'il va bir qiz qoldirdi. U matematik va Charlz Babbidjning hisoblash mashinasi tavsifini yaratgan sifatida mashhur. Ada ushbu tarjimaga bergan sharhlaridan birida ta'riflagan analitik mashinada Bernoulli sonlarini hisoblash algoritmi kompyuterda qayta ishlash uchun birinchi dastur deb tan olingan. Shu sababli Ada Lovelace birinchi dasturchi deb hisoblanadi. 1983 yilda ishlab chiqilgan Ada dasturlash tili uning sharafiga nomlangan.","question":"Lord Bayronning qonuniy qizi, Ada kimga turmushga chiqdi?","answers":{"text":["graf Uilyam Lovleysga"],"answer_start":[46]},"id":2926}
{"context":"Elektromagnit oʻzaro taʼsir oʻzining uzoq harakat qiluvchi xususiyati bilan zaif ((3) va kuchli ((4) oʻzaro taʼsirdan farq qiladi  ikki zaryad oʻrtasidagi oʻzaro taʼsir kuchi faqat masofaning ikkinchi darajasi sifatida pasayadi (Qarang: Kulon qonuni). Xuddi shu qonun bo'yicha, masofani ko'targan sari gravitatsiya ta'siri kamayadi. Zaryadlangan zarrachalarning elektromagnit taʼsiri gravitatsiyadan ancha kuchliroqdir va elektromagnit taʼsirning kosmik miqyosda katta kuch bilan namoyon boʻlmasligining yagona sababi  maddaning elektr neytralligi boʻlib, bu koinotning har bir hududida yuqori aniqlik darajasida teng miqdordagi ijobiy va salbiy zaryadlar mavjud boʻlishi.","question":"elektromagnit ta'sirning kosmik miqyosda kuchli bo'lmasligining sababi nimada?","answers":{"text":["maddaning elektr neytralligi"],"answer_start":[519]},"id":2417}
{"context":"Qaror izidan 1948 yil 19-25 aprel kunlari SSSR Kompozitorlar uyushmasining birinchi qurultayini o'tkazdi, u erda Prokofyevning asosiy quvg'inchilari uning sobiq yaqin do'sti B. V. bilan Asafyev, yosh kompozitor va SSSR MK kotibi T. N. Qashqadaryo Xrennikov, formalistlarga qarshi murosasiz kurashning kulrang kardinali esa musiqashunos B. Yarustovskiy Xrennikovning keng qamrovli ma'ruzasida Prokofyevning ko'plab asarlari, shu jumladan uning 6-simfoniyasi (1946) va \"Haqiqiy inson to'g'risida hikoya\" operasi tanqid qilindi. Agar 6-simfoniya vaqt o'tishi bilan Prokofiev asarining mahoratli asarlari sifatida tan olingan bo'lsa, unda \"Haqiqiy inson haqidagi hikoya\" nomustaxtali va eksperimental operani kam baholab bo'lmaydi.","question":"Kongressda kimning keng ma'ruzasida Prokofyevning ko'pgina asarlari tanqid qilindi?","answers":{"text":["Xrennikov"],"answer_start":[352]},"id":2429}
{"context":"Borq, Yumning so'zlariga ko'ra, Russoning quyidagi qiziqarli tan olinishini keltirib chiqaradi: tomoshabinni hayratda qoldirish va qiziqtirish uchun mo'jizaviy element kerak; ammo mifologiya o'z effektini yo'qotgan; pagon xudolaridan keyin paydo bo'lgan devlar, sehrgarlar, faylar va roman qahramonlari ham endi ishonch topolmaydilar; bunday sharoitda zamonaviy yozuvchiga ta'sirga erishish uchun faqat paradoksga murojaat qilish qoladi. Russoning tanqidchilaridan biriga ko'ra, u odamlarni jalb qilish uchun paradoksdan boshlagan, uni haqiqatni e'lon qilish uchun signal sifatida ishlatgan. Russoning hisob-kitobi noto'g'ri bo'lmagan.","question":"Yozuvchi e'tiborni jalb qilish uchun nimalardan foydalanishi kerak?","answers":{"text":["ta'sirga erishish uchun faqat paradoksga murojaat qilish qoladi"],"answer_start":[373]},"id":2065}
{"context":"Patogenez (yunoncha patogenesis - kasalliklarning paydo boʻlishi) πάθος  azob, kasallik va γένεσις  kelib chiqish, paydo bo'lish)  kasallik va uning alohida ko'rinishlarining paydo bo'lishi va rivojlanish mexanizmi. molekulyar buzilishlardan butun organizmgacha turli darajalarda ko'rib chiqiladi. Patogenetikani o'rganish orqali shifokorlar kasallik qanday rivojlanishini aniqlaydilar. I Patogenetik ta'limning evolyutsiyasi  tibbiyotning butun rivojlanishining muhim qismi. Patogenetik jarayonlarning turli darajalarda tasvirlanishi kasalliklarning rivojlanish sabablarini chuqurroq o'rganish va ularga nisbatan yanada samarali davolash usullarini tanlash imkonini berdi. Patogenez masalasi patologik fiziologiya, patologik anatomiya, histologiya va biokimyo bilan o'rganilmoqda, hech bir tibbiyot mutaxassisligi patogenetik masalalarni ko'rib chiqmasdan o'tmaydi. Va, garchi odatiy patogenetik jarayonlar soni cheklangan bo'lsa-da, ularning kombinatsiyalari va ularning oqimi ko'rinishidagi nisbatlar ko'plab taniqli kasalliklar uchun noyob klinik rasmlarni shakllantiradi.","question":"Patogenezni qaysi darajalarda ko'rib chiqish mumkin?","answers":{"text":["molekulyar buzilishlardan butun organizmgacha"],"answer_start":[216]},"id":1280}
{"context":"Kopengagen marafoni har yili 1980 yildan beri o'tkaziladi. Kopengagen besh marta velosiped poygasi bo'yicha jahon chempionatlarini (1931, 1937, 1949, 1956 va 2011) qabul qilgan. Shahar bir necha bor velosiped poygasi bo'yicha jahon chempionatlarini ham qabul qilgan, 2002 va 2010 yillarda bu musobaqa poytaxtning chekkasida, Ballerupda, multisport Ballerup Super Arenasida bo'lib o'tgan. Kopengagendada badminton, taekvondo, qilichbozlik, gandbol (2015 yilda shaharda ayollar o'rtasida gandbol bo'yicha jahon chempionati o'tkazildi), badiiy gimnastika kabi sport turlari bo'yicha jahon va Yevropa chempionatlari ham bo'lib o'tdi.","question":"2015 yilda Kopengagendada qo'l to'plam bo'yicha jahon chempionati kimlar o'rtasida o'tkazildi?","answers":{"text":["ayollar o'rtasida"],"answer_start":[468]},"id":1466}
{"context":"O'tkir fleyta (ko'pincha shunchaki fleyta; ital. Latdan yasalgan fleyut. flatus  shamol, shamollash; fr. inglizcha flüt. Flut, jim bo'ling. Flöte)  soprana registrli yog'och puflashli musiqa asbobi. Fleyta tovushining balandligi shamollatish (harmoniya tovushlarini og'iz bilan olish), shuningdek, valflar bilan teshiklarni ochish va yopish orqali o'zgartiriladi. Zamonaviy fleytalar odatda metalldan (nikel, kumush, oltin, platina), kamdan-kam hollarda  daraxtdan, ba'zida  shishadan, plastikdan va boshqa kompozit materiallardan tayyorlanadi.","question":"Zamonaviy naychalar ba'zida qanday materialdan tayyorlanadi?","answers":{"text":["shishadan, plastikdan va boshqa kompozit materiallardan"],"answer_start":[475]},"id":899}
{"context":"Pistoli patronlari pistoletlarda, pulemyot-pistollarda, shuningdek ba'zi revolverlarda ishlatiladi. O'q otishning samarali masofasi  100300 metr (quroli va ishlatiladigan patronga bog'liq). Rossiyada Makarov pistoleti uchun 9×18 mm, G'arbda va Evropada  9×19 mm Parabellum patronlari turli xil o'q turlari (qarshilik, trasser) bilan keng tarqalgan. Xususiy qo'riqlash tuzilmalarida  xizmat qurollari uchun 9×17 mm Kurz (.380 Auto, 9 mm Browning Kurz) patronlari. Hozirgacha yaratilgan eng kichik markazlashgan jang o'qlari 2,7 mm miniatürli Qolibri pistoleti uchun yaratilgan. Ushbu patronlarning barchasi halqa oqimidan hosil bo'lgan, chetlari chiqmaydigan gilzasiga ega.","question":"Hozircha yaratilgan markaziy jang qurollarining eng kichik kalibri qaysi?","answers":{"text":["2,7 mm"],"answer_start":[523]},"id":78}
{"context":"Urush tugagach Koje Dub havo kuchlarida xizmatni davom ettirdi. 1949 yilda Qizil Bayroq harbiy-havo akademiyasini tamomladi. Shu bilan birga, u 1948 yilda MiG-15 reaktivini o'zlashtirgan holda amaldagi qiruvchi uchuvchi bo'lib qoldi. 1956 yilda Bosh shtabning Harbiy akademiyasini tamomlagan. Koreyadagi urush paytida 64-chi qiruvchi aviatsiya korpusi tarkibida 324-chi qiruvchi aviatsiya diviziyasi (324-iad) komandiri bo'lgan. 1951 yil apreldan 1952 yil yanvargacha diviziya uchuvchilari jami 27 ta mashinani yo'qotib, 216 ta havo g'alabasini qo'lga kiritdi (9 ta uchuvchi halok bo'ldi).","question":"Kozhedub Ivan Nikitovich qaysi yilda akademiyani tamomlagan?","answers":{"text":["1949 yilda"],"answer_start":[64]},"id":2167}
{"context":"Madonna 1958 yil 16 avgustda AQShning Michigan shtatidagi Guron ko'li sohilida joylashgan shaharchada tug'ilgan. Qo'shiqchi Madonna Luiza Chikkonening onasi va tog'asi (qizlik ismi Forten) ((A 1), fransuz kanadalik va xonadon xo'jayini, vaqti-vaqti bilan rentgenografiya texnikasi bo'lib ishlagan. Otasi Silvio Entoni Chikcone ((A 2) ((26), italyan-amerikalik, Chrysler\/General Motors konsernining mudofaa QBsida yetakchi muhandis-konstruktor sifatida karyerani boshlagan. Madonna  oiladagi oltita farzandning uchinchisi. Oilaning birinchi qizini Madonna onasi sharafiga Luiza deb atashadi va bu ism rasmiy bo'lib qoladi. Veronika ismini Madona Luiza Chikkon 12 yoshida an'anaviy katolik muqaddasligi uchun tanlagan va rasmiy emas ((A 4) ((29). Madonna Chikkon quyidagilarni eslaydi:","question":"Madonna otasining ismi nima edi?","answers":{"text":["Silvio Entoni Chikcone"],"answer_start":[304]},"id":1994}
{"context":"Bayronning XX asrda nashr etilgan kundaliklari jinsiy hayotning chinakam pankseksual tasvirini ochib beradi. Masalan, shoir Falmut portini Plen taklif qiladigan go'zal joy sifatida tasvirlagan. va optabil. Qo'shiling. (Ko'p va xilma-xil jinsiy aloqalar): Bizni giasintlar va boshqa eng xushbo'y gullar o'rab turadi va men Osiyoda uchratamiz deb umid qilayotgan ekzotik bilan taqqoslash uchun chiroyli gullar to'plashni rejalashtirmoqdaman. Bir nusxani o &amp; apos; zim bilan olib ketaman. Bu namuna bo'lgan yosh go'zal Robert Rashton, u Bayronning cho'ri bo'lgan, xuddi Apollondagi Giatsint kabi. Afina shahrida shoirning yangi sevimlisi - o'n besh yoshli Nikolay Jironi ko'radi. Turkiya hammomlarini Bayron marmar sherbet va sodomiya jannati deb tasvirlagan.","question":"Bayronning kundaliklari qaysi asrda nashr etilgan?","answers":{"text":["XX asrda"],"answer_start":[11]},"id":1242}
{"context":"Asosiy va printsipial raqiblari - Penjarol bilan birga, Urugvay Superklasiqo bilan qarama-qarshilik qiladigan Nacional, uning rivojlanish tarixining deyarli butun qismi davomida Urugvay futbolining etakchisi hisoblanadi. Jami bu ikki jamoa 114 ta Urugvay chempionatining 94 tasida g'alaba qozondi. Ushbu ikkita jamoa 1960 yildan 2014 yilgacha bo'lgan turnir tarixida  Libertadores kubogining yig'ma tarkibini boshqarmoqda, shunga qaramay, Pennyarol finalda ishtirok etish soni bo'yicha rekordchi bo'lib, Milliy dan (uchtaga qarshi besh) ikki marta ko'proq titulga ega bo'lsa-da, aynan Milliy ushbu jadvalda birinchi o'rinni egallaydi.","question":"Qaysi jamoa Libertadores kubogining barcha turnir tarixidagi yig'ma jamoasini boshqaradi?","answers":{"text":["Milliy"],"answer_start":[504]},"id":2143}
{"context":"Shuningdek, yangi tanlangan papa o'zining yangi ismini kardinal deka so'raganidan so'ng e'lon qiladi: Sizni qanday nom bilan chaqirishni xohlaysiz (Quo nomine vis vocari?). Bu an'ana 533 yilda, haqiqiy ismi Merkuriy bo'lgan II Yuhanno uni Rim episkopiga mos kelmasligini hal qilganida, o'rnatiladi. X asrdan boshlab bu amaliyot to'liq o'z ifodasini topgan. O'z nasl nomidan foydalangan oxirgi papa Marsel II  Marsello Chervini bo'lgan. Shundan so'ng papalik ober-seremoniy meyshi yangi tanlangan papa nomi bilan maxsus hujjat tayyorlaydi.","question":"Kim yangi nomlangan otaning ismini ko'rsatadigan maxsus hujjat tayyorlaydi?","answers":{"text":["papalik ober-seremoniy meyshi"],"answer_start":[450]},"id":2416}
{"context":"Ko'p yillar davomida Jenevada qo'l soatlari ishlab chiqarish an'anasi mavjud (Baume & Mercier, Charriol, Chopard, Franck Muller, Patek Philippe, Gallet & Co., Jaeger-LeCoultre, Rolex, Universal Genève, Raymond Weil, Omega, Vacheron Constantin, Frédérique Constant). Parfüm sanoati, kosmetika va maishiy kimyo uchun oziq-ovqat xushbo'y moddalari va parfyumeriya kompozitsiyalari (tushlar) ning ikkita yirik xalqaro ishlab chiqaruvchilari Firmenich va Givaudan o'zlarining shtab-kvartiralari va asosiy ishlab chiqarish quvvatlariga ega. Jenevada.","question":"Firmenich qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Jenevada"],"answer_start":[21]},"id":654}
{"context":"Biznesda, taniqli bitiruvchilar Microsoft bosh ijrochi direktori Satya Nadella, Oracle Corporation asoschisi va Amerikadagi uchinchi boy odam Larry Ellison, Goldman Sachs va MF Global bosh ijrochi direktori, shuningdek, Nyu-Jersi sobiq gubernatori Jon Korzayn, McKinsey & Company asoschisi va boshqaruvchilik bo'yicha birinchi darslik mualliflari Jeyms O. MakKinsi, Arley D kompaniyasining bosh ijrochi direktori Cathey, Bloomberg L.P. tomonidan Daniel Doctoroff, Credit Suisse bosh ijrochi direktori Bredi Dugann, Morningstar, Inc asoschisi va bosh ijrochi direktori. Jo Mansueto, Chicago Cubsning egasi va boshqaruv raisi Tomas S. Ulardan biri, NBA komissari Adam Silver.","question":"Kim Goldman Sachs bosh ijrochi direktori va Chikago universiteti bitiruvchisi?","answers":{"text":["Jon Korzayn"],"answer_start":[248]},"id":3034}
{"context":"Oqsillar elektr ta'minoti buzilishiga sabab bo'lib, yuqori kuchlanishli elektr uzatish liniyalari elementlarida qisqa vaqtga to'xtab qolishi mumkin. AQShda, oqimlar ikki marta tarixda yuqori texnologiyalar bo'yicha NASDAQ birja indeksining pasayishiga sabab bo'ldi va Alabama universitetida elektr energiyasini kesib qo'yishga sabab bo'ldi. Ular ko'pincha o'zlarining tishlarini daraxt novdalariga o'tqazadilar, lekin novdalarni elektr simlaridan farqlay olmaydilar. Hozirgi vaqtda simlarni himoya qilish uchun maxsus rezina qalqonlardan foydalaniladi.","question":"Necha marta oqovullar NASDAQ yuqori texnologiyalar birja indeksining pasayishiga sabab bo'ldi?","answers":{"text":["ikki marta"],"answer_start":[165]},"id":145}
{"context":"1809 yil iyun oyida Bayron sayohatga chiqadi. Portugaliya, Ispaniya, Albaniya, Gretsiya, Turkiya va Kichik Osiyoda bo'lib, u erda Dardanella bo'g'ozini suzib o'tadi, keyinchalik u juda faxrlandi. Yosh shoir o'zining adabiy dushmanlari ustidan g'alaba qozonib, mamnun va baxtli bo'lib chet elga ketgan deb taxmin qilish mumkin, ammo bu shunday emas edi. Bayron Angliyani dahshatli tushkunlik holatida tark etdi va yana ko'proq ezilgan holda qaytib keldi. Ko'pchilik uni Chayld-Garold bilan tenglashtirgan holda, chet elda, o'z qahramoni kabi, u juda ko'p hayot kechirgan deb taxmin qilgan, ammo Bayron bu haqda matbuotda ham, og'zaki ravishda ham norozilik bildirdi, chunki Chayld-Garold  faqatgina tasavvurning mahsuli ekanligini ta'kidladi. Tomas Mur Bayronni himoya qilib, u haremni saqlash uchun juda kambag'al bo'lganini aytdi. Bundan tashqari, Bayronni faqatgina moliyaviy qiyinchiliklar tashvishga solgan emas. O'sha paytlarda u onasini yo'qotib, u bilan hech qachon yaxshi munosabatda bo'lmagan bo'lsa-da, juda qayg'urgan.","question":"Qaysi daryo orqali Bayron o'z sayohatida suzib o'tdi?","answers":{"text":["Dardanella bo'g'ozini"],"answer_start":[130]},"id":537}
{"context":"Riçard Baxman nomini Vashingtondagi kitob do'koni sotuvchisi Stiv Braun oshkor qildi, u Kingning eski ishlari va Bahmanning yangi ishlari o'rtasidagi o'xshashlikni payqadi, u Kongress kutubxonasida Bahmanning romanlaridan birida Kingning familiyasini topdi ((35). Bu esa Bachmanning tez orada o'lishi haqida xabar beruvchi press-relizga olib keldi, ya'ni saraton kasalligidan. Ushbu taxallusning uydirma tarjimai holi bor. Ko'rinib turibdiki, marhumning (kasallikdan vafot etgan nomli 36 yoshli) Bahmanning kitoblari ham qo'shimcha beva ayol, Klaudia Innes Bahmanning tomonidan nashr etilgan. Qizig'i shundaki, Klaudia Qorong'u minoralar tsiklida Charli Chu-Chu kitobining muallifi sifatida eslatib o'tiladi (boshqa olamlarda muallif  uydirma Beril Evans). Kitobda uning ismi boshqacha yoziladi (Klaudia-i-Innes Bahman  19 ta harf). Demak, Klaudia Bachman  ham Kingning taxallusi deb aytish mumkin. King boshqa taxalluslardan ham foydalangan, masalan, \"Beshinchi chorak\" romani uchun Jon Sviten. King 1989 yilgi \"Qorong'uli yarim\" kitobini marhum Richard Bachmanning nomiga bag'ishladi va 1996 yilda Stiven Kingning \"Umidsiz\" romanini va u bilan birga Bahmanning familiyasi muallif sifatida ko'rsatilgan \"Tavfiqchilar\" romanini nashr etdi.","question":"Braxman kitoblari kim tomonidan nashr etilgan?","answers":{"text":["qo'shimcha beva ayol, Klaudia Innes Bahmanning"],"answer_start":[521]},"id":1057}
{"context":"Polifoniya so'zidagi zarbalar tebranadi. 1847 yilda Imperiya Fanlar Akademiyasi tomonidan nashr etilgan Cherkov slavyan va rus tillari lug'atida ikkinchi o (7) yagona urg'u berilgan. XX asrning 2-yarmi va XXI asrning boshidagi Rossiya umumleksik lug'atlarida, qoida tariqasida, so'z oxiridan ikkinchi bo'lgan birikmaga yagona urg'u qo'yiladi ((8) ((9) ((10). Musiqachilar (kompozitorlar, ijrochilar, pedagoglar va musiqashunoslar) odatda o ga urg'u berishadi; xuddi shunday orfoepik normaga eng yangi (2014) Katta Rossiya ensiklopediyasi ((11) va Musiqaviy orfografik lug'at (2007) ((12) ham amal qiladi. Ba'zi bir so'zliklar va ensiklopediyalar orfoepik variantlarni qo'llaydi ((13) ((14).","question":"Cherkov slavyan va rus tillari lug'atida polifoniya so'zining ta'kidlanishi qayerda ko'rsatilgan?","answers":{"text":["ikkinchi o"],"answer_start":[145]},"id":1088}
{"context":"Gitaristlardan qaysi biri birinchi bo'lib akustikadan elektrga o'tgani haqida hozirgacha bahslar mavjud. Boshlang'ich rolga asosiy talabgor - Les Pol, u bu sohada 1920-yillarning boshida tajribalar boshlaganini ta'kidlagan. RCA Victor kompaniyasining arxiv katalogida yozilganidek, 22 fevral 1933 yil Noelani Hawaiian Orchestra elektr steel-gitaradan foydalangan holda o'nlab qo'shiqlarni yozib olgan, ulardan to'rttasi ikkita plastinka bilan chiqarilgan: Guitar Player jurnali ushbu sanani elektr gitara tovushining rasmiy tug'ilgan kuni deb hisoblaydi.","question":"Qaysi kun elektr gitara tovushining rasmiy tug'ilgan kuni hisoblanadi?","answers":{"text":["22 fevral 1933 yil"],"answer_start":[282]},"id":1636}
{"context":"Tadqiqot mavzulari informatikada quyidagi savollardir: dasturlar va ma'lumotlar bazalarida nima amalga oshirilishi mumkin va nima amalga oshirilmasligi mumkin (hisoblash nazariyasi va sun'iy intellekt), qanday qilib maxsus hisoblash va axborot vazifalarini maksimal samaradorlik bilan hal qilish mumkin (hisoblash murakkabligi nazariyasi), ma'lumotlar turini qanday saqlash va tiklash kerak (tur va ma'lumotlar bazalari), dasturlar va odamlar bir-biri bilan qanday o'zaro ta'sir qilishlari kerak (foydalanuvchi interfeysi va dasturlash tili va bilimlarni taqdim etish) va boshqalar. p. bo'yicha","question":"Bu yerda tadqiqot mavzusi quyidagicha: ma'lumotlar turini qanday saqlash va qayta tiklash kerak?","answers":{"text":["informatikada"],"answer_start":[19]},"id":758}
{"context":"1536-yilda Vittoria Colonna, Peskar markisi Rimga keldi, u yerda 47 yoshli beva shoir 61 yoshli Michelangelo bilan chuqur do'stlikka sazovor bo'ldi. Vittoriya - Mikelanjelo bilan bog'liq bo'lgan yagona ayol. Uning unga bo'lgan she'rlari... ba'zan yosh Tommaso Kavalieriga bo'lgan sonetlardan farq qilish qiyin, bundan tashqari, Michelangelo o'zi ba'zan o'z she'rlarini xalqqa yuborishdan oldin, senyorni senyorga almashtirganligi ma'lum (53). (Kelajakda uning she'rlari nashrdan oldin uning nabiralari tomonidan yana bir bor tsenzuraga uchradi).","question":"Vittoriya Kolonna qachon Rimga keldi?","answers":{"text":["1536-yilda"],"answer_start":[0]},"id":135}
{"context":"Ikki qavatli trolleybuslar ko'plab Yevropa shaharlarida keng tarqalgan edi. 1938 yilda Moskvada ikki qavatli trolleybuslar YTB-3 ishlatilgan, ammo birinchi qishda ularning kamchiliklari aniqlandi: qor va muz bunday og'ir mashinani boshqarish qobiliyatini pasaytirgan va uning xavfli tebranishiga olib kelgan. Bundan tashqari, trolleybusning balandligi oddiy trolleybuslar uchun mo'ljallangan mavjud kontakt tarmog'ining balandligi bilan cheklangan edi va past ko'chatlar yo'lovchilarga noqulaylik tug'dirgan. 1939 yil oxirida YTB-3 ishlab chiqarish to'xtatildi va ikki qavatli trolleybuslarni yaratish uchun keyingi urinishlar amalga oshirilmadi, garchi mavjud nusxalari 1948 yilgacha ishlatilishda davom etgan bo'lsa ham.","question":"1938 yilda ishlatilgan ikki qavatli trolleybuslar modeli qanday nomlangan?","answers":{"text":["YTB-3"],"answer_start":[123]},"id":1720}
{"context":"Oqsilning o'qlarga tushishi yoki o'qdan oqsil chiqishi mumkin bo'lmagan turli xil o'tkir va pichoqlardan foydalaniladi. Yopishqoq va poyezd materiallari karton, qog'oz va boshqalar p. bo'yicha Shuningdek, patronlarda changli gazlarning o'sishini oldini olish va shu bilan o'qning tezligini oshirish uchun polietilen va kartondan tayyorlangan obturatorlar ishlatiladi. Zamonaviy zavodda ishlab chiqarilgan patronlarda asosan obtyuorator, amortizator va parchalanish yoki kartetchga joy beradigan konteyner dan iborat bo'lgan, yagona but sifatida quyilgan polietilen puj-konteynerlardan foydalaniladi. Ushbu to'ldirish usuli zarbalar to'plamini biroz yaxshilashga imkon beradi, shuningdek, avtomatik liniyada zarbalarni tashkil etishga imkon beradi.","question":"Zamonaviy o'qlarda poyezd konteynerlari nimadan iborat?","answers":{"text":["obtyuorator, amortizator va parchalanish yoki kartetchga joy beradigan konteyner"],"answer_start":[424]},"id":869}
{"context":"parovozlari - bu bugʻli dvigateldan foydalanuvchi lokomotivlardir. Uning issiqxonasida ko'mir, neft yoki yog'och yoqiladi, bu qozon ichida suv qaynatish uchun ishlatiladi, bu esa bosim ostida bug' hosil qiladi. Bug'lar quvurdan chiqmasdan oldin tutun qutilaridan o'tadi. Bu jarayon natijasida u pistonga energiya uzatadi, piston esa uni shaton orqali harakatlanayotgan g'ildirak juftlariga yoki harakatlanayotgan o'qdagi egri shaltaga uzatadi. Parvozlar iqtisodiy va xavfsizlik sabablari bilan deyarli butun dunyoda ishdan bo'shatildi, garchi ko'plari tarixiy temir yo'llarda ishlayotgan holatda saqlanib qolgan bo'lsa ham.","question":"\"Temirovkaning issiqxonasida nima yonadi\"?","answers":{"text":["ko'mir, neft yoki yog'och"],"answer_start":[87]},"id":2596}
{"context":"Qo'ychilik - qo'ylarni ko'paytirish bilan shug'ullanadigan chorvachilik tarmog'i butun dunyoda amalda bo'lib kelmoqda va har doim ko'plab mamlakatlar iqtisodiyotida muhim rol o'ynagan. Hozirgi vaqtda eng ko'p qo'y bosh soni Xitoyda (taxminan 144 million bosh), Avstraliyada (98 million), Hindistonda (taxminan 60 mln.), Eron (54 mln.), Yangi Zelandiya (44 mln.), Buyuk Britaniya (36 mln.), Janubiy Afrika (Sv. 29 mln.), Turkiya (27 mln.), Pokiston va Ispaniya (24 mln. Sovet Ittifoqidan keyingi mamlakatlarda qo'ychilik chorvachilik tarmog'i sifatida Qirg'iziston, Qozog'iston, Turkmaniston, Moldova va Rossiyaning janubida muhim ahamiyatga ega.","question":"Hindistonda hozircha nechata qo'y bor?","answers":{"text":["taxminan"],"answer_start":[301]},"id":1403}
{"context":"Bakteriya fotosintezi ikkita turga ega bo'lishi mumkin: bakterioxlorfildan foydalangan holda kislorodsiz (yashil, binafsha va heliobakteriyalar) va xlorfildan foydalangan holda kislorodli (cianobakteriyalar (xlorfil a), proxlorfitlar (a va b)). Cianobakteriyalar, glaukotsistofitlar, qizil va kriptofitlar - fikobilliproteinlarni o'z ichiga olgan yagona fotosintez qiluvchi organizmlardir. Arxeyada bakteriorodopsin ishtirokida xlorofilsiz fotosintez uchraydi (to'g'ri, yorug'lik energiyasi CO2ni ushlab turish uchun emas, balki bevosita ATP sintezi uchun ishlatiladi, shuning uchun qat'iy ma'noda bu fotosintez emas, balki fotosforillashdir).","question":"Qaysi bakteriyalar kislorodsiz fotosintezdan foydalanadi?","answers":{"text":["yashil, binafsha va heliobakteriyalar"],"answer_start":[106]},"id":2628}
{"context":"Origenning o'limidan keyingi asr davomida ko'plab yetakchi ilohiyotshunoslar Origenning ismini esdan chiqarmay, o'zlarining asarlarida uning fikrlarini qayta yozdilar. IV asrda uning nuqtai nazarini Evagriy Pontiys bayon qilgan, undan esa u aziz Yuhanno Kassianning asarlariga o'tqazilgan. Kiprlik Epifaniy, aksincha, Yuhanno Zlatoustning raqibi bo'lgan Aleksandriya yepiskop Feofil tomonidan ishontirilgan (17), Origenni har xil bid'atlarning manbai va taxminan. 375 yilda uning erkin fikrlashini muntazam tanqidga uchratdi. IV asrning oxirida Rufin tomonidan Origening \"Birinchlar to'g'risida\" tarjimasi lotin tiliga tarjima qilinishi muborak Jeronim bilan (dastlab Origenni havoriylar davridan beri eng buyuk ilohiyotshunos deb atagan) qattiq bahsga sabab bo'ldi.","question":"Origenning \"Birinchlar to'g'risida\"gi mavzusini lotin tiliga kim tarjima qilgan?","answers":{"text":["Rufin"],"answer_start":[545]},"id":184}
{"context":"Dunyoning ko'p joylarida shamollar ma'lum bir yo'nalishda esadi. Qutblar yaqinida odatda sharqiy shamollar ustunlik qiladi, o'rtacha kengliklarda  g'arbiy, tropiklarda esa yana sharqiy shamollar ustunlik qiladi. Ushbu mintaqada  qutb fronti va  subtropik siljish o'rtasidagi chegaralarda tinch zonalar mavjud bo'lib, ularda shamollar deyarli yo'q. Ushbu zonalarda havo harakati asosan vertikal bo'lib, shunga ko'ra yuqori namlik zonalari (qutb frontlari yaqinida) yoki cho'llar (subtropik silliqliklar yaqinida) paydo bo'ladi.","question":"O'rtacha kengliklarda qaysi shamollar ustunlik qiladi?","answers":{"text":["g'arbiy"],"answer_start":[147]},"id":2802}
{"context":"Kuchli (5 ballli) (79 yil 114 kun manbai ko'rsatilmagan) portlash 79 bir nechta shaharlarni yo'q qildi  Pompei va Stabiya joylarda 8 metr qalinlikdagi vulqon kullari bilan qoplangan, Gerkulanu  portlash bilan birga yomg'ir yog'gani sababli loy oqimlari bilan qoplangan. Shuningdek, Gerkulan va Pompeyani vayron qilgan katta pirolastik oqim haqida ham versiya mavjud ((6). Piroklast oqimi gazlar bilan shunchalik to'la ediki, ular shahar binolarini qattiq yopib qo'ydi, ularni kislorodsiz qoldirdi va portlash qurbonlari parchalanishning o'rniga vulqon kullarida qamaldi.","question":"Pompeyni ertak qaysi yili yo'q qildi?","answers":{"text":["79"],"answer_start":[66]},"id":885}
{"context":"Organik ratsionallik  jarayonning zaif ratsionalligi. U evolyutsion yondashuvda Richard Nelson, Sidney Vinter, Armen Alchian bitta yoki bir nechta firmalar doirasidagi evolyutsion jarayonni kuzatishda ishlatiladi. Shuningdek, uni Karl Menger, Fridrix Avgust fon Xayek, Izrael Kirtsner kabi avstriyalik maktab vakillari pul institutlari, bozorlar, mulk huquqlarining jihatlari va hokazolar bilan bog'liq bo'lgan umumiyroq jarayonlar bilan bog'lab qo'yish uchun ishlatadilar. Bunday institutlarni rejalashtirish mumkin emas. Bunday institutlarning umumiy sxemasi hech kimning ongida pishib yetmaydi. Haqiqatan ham, ba'zi hollarda, bilmaslik, maqsadlarni bilish va ularga erishish uchun ongli rejalashtirishdan ko'ra, ma'lum maqsadlarga erishish uchun yanada samarali bo'ladi.","question":"Kim organik ratsionallikni evolyutsion yondashuvda qo'llaydi?","answers":{"text":["Richard Nelson, Sidney Vinter, Armen Alchian"],"answer_start":[80]},"id":1673}
{"context":"Ryazan yerlari Rossiyaning eng qadimgi hududlaridan biri bo'lib, Buyuk Ryazan Knyazligining tarixiy vorisi hisoblanadi. Shu sababli shaharni rivojlantirish strategiyasida turizmga alohida e'tibor qaratilmoqda. Federal Ryazan turizm klasterini tashkil etish dasturi Ryazan kremli hududini keng ko'lamli rekonstruksiya qilishni, Ryazan atrofida yax-klublar, mehmonxona komplekslari, kurort zonalari va dam olish zonalarini qurish. Shaharni muzey-turistik majmua qurilishi rejalashtirilgan Knyazlikning tarixiy markazi - Eski Ryazan bilan bog'lash rejalashtirilgan.","question":"Bu shaharni tarixiy markazda qurish rejalashtirilgan.","answers":{"text":["muzey-turistik majmua"],"answer_start":[438]},"id":1980}
{"context":"Tajribani haqiqatning yagona mezoni deb tan olib va kuzatuv va induksiya usuli ni chalkash taxminlarga qarshi qo'yib, Leonardo da Vinchi nafaqat so'zlarda, balki amalda ham o'rta asrlar sholastikasiga o'lim zarbasi soladi, uning abstrakt mantiqiy formulalar va deduksiyaga bo'lgan moyilligi. Leonardo da Vinch uchun \"yaxshi gapirish\" to'g'ri fikrlash, ya'ni mustaqil fikrlash, qadimgilar kabi, hech qanday hokimiyatni tan olmaganlar kabi. Shunday qilib, Leonardo da Vinchi nafaqat sholastikani, ya'ni feodallik-o'rta asr madaniyatining bu tovushini, balki qadimgilarning obro'si oldida bid'atlarga berilib, hali mustahkamlanmagan burjua fikrlarining mahsuloti bo'lgan insonparvarlikni ham rad etadi. Kitob ilmini rad etib, narsalarni o'rganishni ilmning (shuningdek, san'atning) vazifasi deb e'lon qilib, Leonardo da Vinchi Monteneyning olimlarga hujumlarini oldindan taxmin qiladi va Galileo va Bekonga yuz yil oldin yangi ilm-fan davrini ochadi.","question":"Leonardo da Vinchining fikrlash tarzini chalkash fikrlash bilan qanday taqqoslashi mumkin?","answers":{"text":["kuzatuv va induksiya usuli"],"answer_start":[52]},"id":2096}
{"context":"Tushdagi sharoitlar o'zaro ta'sirida parrandaga ta'sir qiladigan turli xil xususiyatlar parranda o'zining belgilarida aks etadi. Ko'p turlarning qanoti harorat ta'siri ostida qushning rangida va rasmida o'zgarishlar rasmida va rasmda paydo bo'ladi, ba'zan hatto qanot shaklida ham. Bunday oʻzgaruvchanlik t shaklida ifodalanadi. n. o'lchash mavsumiy dimorfizm, ya'ni bir turning turli avlodlari yilning turli oylarida, turli ob-havo sharoitlarida rivojlanib, tashqi ko'rinishda bir xil belgilarga ega bo'lishadi. Bu hodisa, shuningdek, mavsumiy polifenizm deb nomlanadi.","question":"Qushning qaysi qanoti temperaturaning ta'siri ostida o'zgaradi?","answers":{"text":["rasmida va rasmda"],"answer_start":[216]},"id":400}
{"context":"Tarixiy jihatdan, slavyan tovushi (j) har doim ikkinchi darajali, boshqa kelishmovchiliklardan keyingi palatali tovushlar va kelishmovchilik j oldidan palatalizatsiya (yumshoqlashtirish) orqali kelib chiqqan. Bu yumshatish umumiy slavyan davridan boshlanadi. O'z kelib chiqishi palatallashtirish yordamida bo'lishiga qaramay, (ж) ko'pchilik zamonaviy buyuk rus tilida palatalanmagan (qattiq). Palatizatsiya orqali paydo bo'lgan (j) dan tashqari, zamonaviy rus tilida (j) (z) va (s) spirantidan assimilyatsiya yo'li bilan olinadi: qovurish (qovurish), yoqish (yoqish), xotin (xotin) bilan va boshqalar. p. bo'yicha","question":"Boshqa kelishiklardan keyingi palatali talaffuz va j kelishiklari oldida palatalizatsiya (yumshoqlashtirish) yo'li bilan paydo bo'lgan slavyan tovushi (ж) qayerdan kelib chiqadi?","answers":{"text":["umumiy slavyan davridan"],"answer_start":[223]},"id":2636}
{"context":"Qon - organizmning ichki muhitining suyuq harakatlanuvchi birlashtiruvchi to'qimi bo'lib, u suyuq muhitdan - plazmadan va unda tortishuvchan hujayralardan - shakl elementlaridan: leykositlar hujayralaridan, hujayralar ortidagi tuzilmalar (eritrocitlar) va trombocitlardan (qon plastinkalaridan) iboratdir. Ritmik ravishda qisqargan yurak kuchi ta'siri ostida tomirlarning yopiq tizimida aylanadi va gistogematik to'siqlar mavjudligi sababli bevosita tananing boshqa to'qimalari bilan aloqa qilmaydi. O'rtacha, erkaklarda qon hajmi 5,2 litrni, ayollarda  3,9 litrni tashkil qiladi: 93 ta, yangi tug'ilganlarda uning miqdori 200350 mlni tashkil qiladi. Katta odamning umumiy tanadagi og'irligi tarkibida qonning og'irlik ulushi 68% ni tashkil qiladi. Umurtqa jonzotlar qoni qizil rangga ega (qora rangdan to qorongʻi qizil ranggacha). Eritrocitilarning o'zi sariq-yashil rangda bo'lib, faqatgina ular birgalikda qizil rangni hosil qiladi, chunki ularda gemoglobin mavjud. Ba'zi mollyuskalar va qo'ltiqlar qonining ko'k rangga ega gemotsyanin mavjudligi hisobiga. Inson qonini qon hosil qiluvchi tomir hujayralardan hosil qiladi, ularning soni taxminan 30 000 ga teng, asosan suyak miyalarida, shuningdek, nozik ichakning peyerli plakkalarida, timusda, limfa tugunlarida va shishada.","question":"Nima uchun ba'zi mollyuskalar va suyakli hayvonlarning qoni ko'k rangga ega?","answers":{"text":["gemotsyanin mavjudligi hisobiga"],"answer_start":[1028]},"id":1452}
{"context":"Musiqiy dramaga, musiqa bo'yicha drama (yoki musiqa orqali drama; ital. dramma per musica) a'zolari bir ovozli madrigallar va ularning teatrlashtirilgan sahnalari, intermediyalar va antika mavzular bo'yicha pastorallardan o'tdilar. Tarixda birinchi opera sifatida 1598 yil boshida (yoki florentsiya taqvimiga ko'ra 1597 yilda) birinchi marta o'rnatilgan, hozircha saqlanmagan Daffna Yakopo Peri tomonidan Ottovio Rinushchini libretosiga asoslangan. Perini va Rinushchiniga bizgacha yetib kelgan eng qadimgi musiqiy drama  Evridikani ham tegishli, u birinchi marta 1600 yil oktyabr oyida instrumental ansambl hamrohligida ijro etilgan.","question":"Tarixdagi birinchi opera deb hisoblanadi.","answers":{"text":["Daffna"],"answer_start":[376]},"id":2101}
{"context":"SSSR Oliy Soveti Prezidiumining 1941-yil 23-iyundagi farmoni bilan Ryazan viloyati harbiy holatga o'tdi. Front liniyasi 1941 yil kuzida viloyatga yaqinlashdi, shu vaqt Ryazanshina harbiy harakatlar teatriga aylandi. Ryazan eng muhim strategik ahamiyatga ega edi, chunki u orqali magistrallar Moskvaning markaziy va sharqiy tumanlari bilan bog'lovchi o'tadi. Nemis qo'shinlari har kuni shaharga hujum qilib, 320 ga yaqin aviabombani tashlab, ko'plab uylarni vayron qilgan. Nemis bombardimonchilarining asosiy maqsadi shahar markazi va temir yo'l uzelining vokzali bo'lib qoldi. 26 oktyabrda Ryazan shahrida shahar mudofaa qo'mitasi tuzildi. Shaharni havo orqali 291-ZZP polki himoya qilgan, uning o't punktlaridan biri to'g'ridan-to'g'ri Kreml devorida joylashgan. Afsonaga ko'ra, nemis aviatsiyasi shaharning tarixiy qismini bombardimon qilishni to'liq taqiqlash to'g'risida buyruq olgan, shuning uchun kreml atrofida bitta ham bomba tushmagan.","question":"Qaysi magistral yo'llar Ryazan orqali o'tadi?","answers":{"text":["Moskvaning markaziy va sharqiy tumanlari bilan bog'lovchi"],"answer_start":[292]},"id":1219}
{"context":"Uzoq vaqt davomida shaharning o'ziga xos xususiyati obodonlashtirishning past darajasi, kanalizatsiya yo'qligi, ko'chalarning cho'pligi, bozorlar va chorva mollarini bo'g'ish joylarining sanitariyaga zid holati bo'lib qolgan, bu esa kasalliklarning tarqalishiga yordam bergan. Shaharda 10 ta o'rinli bitta kasalxona bor edi. 1900 yilga kelib, shaharda 13 ta o'quv yurti, shu jumladan bitta besh sinf, bitta ayollar progimnaziyasi, ikkita cherkov-maʼbad maktabi, bitta parranda maktabi, ikkita stansiya maktabi, oltita tatar maktabi mavjud edi. 1915 yilda qurilgan konserva zavodi shaharning eng yirik korxonasi bo'lib, unda 100 kishi ishlagan. Shaharda to'qqizta masjid faoliyat ko'rsatgan, ulardan oltitasini toshdan qurishgan.","question":"Qaysi zavod shaharning eng yirik korxonasi bo'lgan?","answers":{"text":["konserva"],"answer_start":[564]},"id":1438}
{"context":"O'zaro kredit jamiyatlari mahalliy tashkilotlar bo'lib, ular faoliyat ko'rsatadigan hudud odatda faqat bitta shahar hududida tarqalgan. Bu o'zaro kredit jamiyatining atrofida uning a'zolarining birlashishiga, ularning o'zaro tanishishiga va jamiyat a'zolarining har birining mulkiy holati va tijorat vijdonliligi to'g'risida o'zaro xabardor bo'lishiga yordam berdi. O'zaro kredit jamiyatining majburiyatlari bo'yicha ustavda nazarda tutilgan barcha a'zolarning o'z mol-mulki bilan qo'shimcha javobgarligi, hatto yirik kapitallar bo'lmagan taqdirda ham, o'zaro kredit jamiyatining muayyan moliyaviy barqarorligini ta'minladi. O'zaro kredit jamiyatini tashkil etishning ushbu tomonlari xususiy shaxslarning o'zaro kredit jamiyatlariga bo'lgan ishonchini vujudga keltirishga yordam berishi va ularga o'z aylanmasiga xususiy pul mablag'larini jalb qilish imkoniyatini berishi kerak edi. Ustavda nazarda tutilgan jamiyatning alohida a'zolariga kredit berish miqdorlari chegarasi, ustavni tasdiqlagan paytda hukumat hokimiyati tomonidan o'rnatilganligi, xususiy tadbirkorlarga haddan tashqari keng kredit berishga to'sqinlik qildi. Boshqa tomondan, JQKning barcha a'zolari, a'zolik haqining miqdoridan qat'i nazar, teng asoslarda JQK faoliyatini boshqarish da ishtirok etishlari tufayli, Jamiyatning taqdiri a'zolarning ko'pchiligiga qarshi yo'l tutadigan bitta yoki bir nechta shaxsning qo'lida bo'lmasligi mumkin edi.","question":"Aholining barcha a'zolari, a'zolik haqining miqdoridan qat'i nazar, teng asosda nimaga qatnashadilar?","answers":{"text":["JQK faoliyatini boshqarish"],"answer_start":[1224]},"id":1437}
{"context":"Ingliz farmatsevi va jarroh Jenner bu belgilarni o'z kuzatuvlari bilan tekshirishga qaror qildi va ular tasdiqlandi. Buni aniqlab, 1796 yil 14 mayda Jenner 8 yoshli Jeyms Phipsga sigir go'shtini emladi, bir yarim oydan so'ng esa  inson go'shtini  va bola kasal bo'lmadi (ya'ni, o'g'il bolaga inokulyatsiya qildi, Jennerning o'zi 8 yoshida xuddi shu protsedurani o'tkazdi va go'shtga qarshi immunitetga ega bo'lganligi sababli, o'z ustida tekshirolmadi). Shu tariqa, nisbatan xavfsiz profilaktik emlashlar mumkinligi tajriba asosida isbotlandi.","question":"Jenner kim edi?","answers":{"text":["Ingliz farmatsevi va jarroh"],"answer_start":[0]},"id":1258}
{"context":"Russoning o'zi uchun qulay bo'lmagan sharoitda tasavvurlar ayniqsa qizg'inlashadi. Agar men bahorni chizishim kerak bo'lsa, - deb yozgan Russo, - atrofimda qish bo'lishi kerak; agar men chiroyli landshaft chizishni istasam, atrofimda devorlar bo'lishi kerak. Agar meni Bastiliyaga qo'yib yuborishsa, men ozodlik haqida ajoyib rasm chizaman. Fantaziya Russoga haqiqatni tinchlantiradi, uni tasalli beradi; u unga haqiqiy dunyoga qaraganda kuchli zavq beradi. Uning yordami bilan, har qanday ayolga muhabbat qozonadigan, muhabbatga chanqoq bu odam, u bilan doimiy janjallarga qaramay, Tereza bilan oxirigacha yashashi mumkin edi.","question":"Ro'sso o'zi tanigan har bir ayolga muhabbat qo'ygan bo'lsa, oxirigacha kim bilan yashashi mumkin edi?","answers":{"text":["Tereza"],"answer_start":[583]},"id":1149}
{"context":"1447 yilda Visconti sulolasi o'lib, uning o'rnini Sforza sulolasi egalladi. 1516 yilda Milan dukati Fransiyaning Fransi I tomonidan zabt etilgan, ammo Habsburglar dinastiyasi uni o'zlarining lini deb hisoblab, uni Fransiyadan olib qochish uchun katta sa'y-harakatlar ko'rsatgan. 1523 yilda Milan, Lodi, Novara, Alessandriya Karl V qo'shinlari tomonidan bosib olingan. 1530-yilda Papa Karl Vni imperatorlik toji bilan taxtga o'tirgandan ikki kun oldin Lombard temir toj bilan tojga oqiydi. Shundan buyon Lombardiya Ispaniya provinsiyasiga aylandi va Ispaniya vitse-qiroli tomonidan boshqariladi. Milan va Neapolga egalik qilgan Ispaniya butun Italiya ustidan hukmronlik qilgan.","question":"Viskontilar qaysi yilda o'lib ketishgan?","answers":{"text":["1447 yilda"],"answer_start":[0]},"id":2363}
{"context":"Garchi AQShda Rossiya Federatsiyasida fan doktori darajasiga mos keladigan ilmiy daraja mavjud bo'lmasa-da (AQShda falsafa doktori darajasi Rossiya fan nomzodiga mos keladi: p. 262), bir qator universitetlar muayyan mutaxassisliklar bo'yicha fan doktori darajasini beradi (Sc.D., D.Sc., S.D. yoki Dr.Sc.) Bu ilmiy daraja, falsafa doktori darajasiga muqobil sifatida Garvard universiteti, Jon Xopkins universiteti, Massachusets Texnologiya Instituti, Robert Morris universiteti va Tulane universiteti (Luiziananing Tulane universiteti) tomonidan beriladi. Masalan, Jon Hopkins universitetida fan doktori darajasi (ingl. The Doctor of Science  Sc.D.) - epidemiologiya, psixologiya va sotsiologiya sohalarida istiqbolli tadqiqotlar uchun zarur bo'lgan yangi usullarni ishlab chiqishga intilayotgan ajoyib qobiliyatli shaxslar uchun mo'ljallangan.","question":"Ingliz tilida ilmiy fanlar doktori darajasi?","answers":{"text":["The Doctor of Science  Sc.D."],"answer_start":[619]},"id":2001}
{"context":"Miloddan avvalgi II asrda e. bilan Forumda Rimning siyosiy elita vakillarini ulug'laydigan haykallar va yodgorliklar ko'payib bordi. Bu an'ana shunchalik keng tarqalganki, miloddan avvalgi 158 yilda tsenzorlar qaroriga ko'ra, e. bilan Forum va uning atrofidagi barcha haykallar, agar ular Senat va xalq tomonidan ma'qullangan bo'lmasa, olib tashlangan. Miloddan avvalgi II asrning oxirigacha. e. bilan Forum Rim fuqarolarining yutuqlarini sharaflaydigan joy bo'lib qolmoqda, ammo, miloddan avvalgi I asrga kelib, Forum Rimning eng mashhur va mashhur bo'lgan joylaridan biri bo'lgan. e. bilan siyosiy kurashlar uchun maydonchaga aylandi. Shunday qilib, diktator Sulla Gostiliya kurriyasi o'rnida yangi kurriya qurdi va uni o'z nomi bilan  kurriya Korneliya deb nomladi; Gay Yuliy Sezar bu joyda Felicitas ibodatxonasini va komissiya bo'yicha yangi Yuliy kurriyasini qurdi.","question":"Diktator Sulla yangi kuriyani nima deb nomladi?","answers":{"text":["Korneliya"],"answer_start":[746]},"id":2206}
{"context":"2010 yilda Amazonka tropik o'rmonlari yana bir kuchli qurg'oqchilikka duch keldi, ba'zi jihatdan 2005 yilgi qurg'oqchilikka qaraganda yanada dahshatli. Zarar ko'rgan hududlarning maydoni taxminan 160 000 kvadrat metrni tashkil etdi. mil (3 000 000 kvadrat metr) 734 000 kvadrat metrga nisbatan) yog'ormonlari. 1 900 000 kvadrat mil kilometr) 2005 yilda. 2010 yildagi qurg'oqchilikda o'simliklar o'lgan uchta epi-markaz bo'lgan, 2005 yilgi qurg'oqchilik esa janubi-g'arbiy qismga to'plangan. Natijalar Science jurnalida chop etilgan. Odatda Amazonka yiliga 1,5 gigaton karbonat angidridni qabul qiladi, ammo 2005 yilda, aksincha, 5 gigaton, 2010 yilda esa 8 gigaton chiqindi chiqindi chiqindi chiqdi.","question":"Qaysi yili Amazonka 2005-yilga qaraganda yanada qattiqroq qurg'oqchilikka duch keldi?","answers":{"text":["2010"],"answer_start":[0]},"id":3193}
{"context":"Turlar o'rtasidagi bunday hamkorlik, ehtimol, o'sha turning yaqin qarindoshlari omon qolishiga yordam beradigan xususiyatlarni tanlash uchun mo'ljallangan kin-tanlov tufayli paydo bo'lgan. Tanlov yaqin qarindoshlarga yordam beradigan allellarni afzal ko'radi, chunki agar bu allellar mavjud bo'lsa, unda yaqin qarindoshlar ham ushbu allellarga ega bo'lish ehtimoli yuqori. Turlar o'rtasidagi kooperatsiyani qo'llab-quvvatlaydigan boshqa jarayonlar guruhlarni tanlashni o'z ichiga oladi, bu erda turlar o'rtasidagi o'zaro aloqalar o'z guruhlari uchun afzalliklar beradi, bu kabi o'zaro aloqasi bo'lmagan boshqa guruhlarga nisbatan.","question":"Guruhni tanlashda alohida bir-birlari bilan qanday munosabatda bo'lishadi?","answers":{"text":["o'z guruhlari uchun afzalliklar"],"answer_start":[530]},"id":2514}
{"context":"Kodlashtirilgan axloq odatdan (jamiyatda istalgan xatti-harakatlar yo'lini belgilashning boshqa usuli) farq qiladi, chunki u o'z me'yorlarini (o'tmishda) to'g'ridan-to'g'ri tabiiy huquqlardan yoki universal prinsiplardan chiqaradi. Diniy jamoalarda, payg'ambar bu qoidalarni vahiy orqali oladi deb hisoblashadi va ba'zida bu qoidalar juda batafsil bo'ladi. Bunday prinsiplar kompak shaklda axloqiy kodeksi (boshqa nom: axloqiy kodeksi) ni tashkil qiladi  qabul qilingan qiymat tizimiga muvofiq munosib xulq-atvorni belgilaydigan qoidalar tizimi.","question":"Boshqa qanday qilib axloqiy kodeksi deyish mumkin?","answers":{"text":["axloqiy kodeksi"],"answer_start":[419]},"id":2746}
{"context":"1972 yilda Deyvi Jonston (ingl. Davey Johnstone, gitara, vokal) Elton John Bandning yakuniy tarkibi shakllangan. Barcha a'zolar ajoyib instrumentalistlar edi, kuchli ovozga ega edilar va vokal tartiblarini o'zlari yozishgan, ko'pincha Elton Jon yo'qligida. Gass Dagen prodyuserlik qilgan guruh Honky Chateau-ni chiqardi: album Billboard ro'yxatida 1-o'ringa ko'tarildi va 5 hafta cho'qqida qoldi. Honky Chateau 7 ta albom-chartropperlar qatorida birin-ketin platin bo'lgan birinchi albom bo'ldi.","question":"\"Honky Chateau\" Billboard ro'yxatining yuqori qismida qancha vaqt turdi?","answers":{"text":["5 hafta"],"answer_start":[372]},"id":2239}
{"context":"Bosniya va Gersegovinaning 1995 yilgi konstitutsiyasiga ko'ra, davlat ikki tuzilmadan (entitetlardan) iborat: Bosniya va Gersegovina Federatsiyasi va Serbiya Respublikasi. Bosniya va Gertsegovina tashqi, tashqi savdo, bojxona va monetar siyosat; davlatning markaziy hokimiyat organlarini va xalqaro majburiyatlarini moliyaviy ta'minlash; immigratsiya, qochqinlar va boshpana berish bilan bog'liq siyosat; tuzilmalar o'rtasidagi jinoyat huquqi qoidalarini va xalqaro jinoyat huquqi qoidalarini bajarish, shu jumladan Interpol bilan munosabatlar; munitsipal va xalqaro aloqa vositalarini o'rnatish va ularning ishlashi; tuzilmalar o'rtasidagi transportni tartibga solish; havo harakatini boshqarish. 1999 yilda Posavino yo'lagidagi arbitraj komissiyasi tomonidan Deyton kelishuvlarini buzgan holda, xalqaro nazorat ostida bo'lgan Brchko okrugining mustaqilligi e'lon qilindi.","question":"Bosniya va Gersegovina davlatlari qaysi tuzilmalardan iborat?","answers":{"text":["Bosniya va Gersegovina Federatsiyasi va Serbiya Respublikasi"],"answer_start":[110]},"id":864}
{"context":"UBS MAP Global Art Initiative loyihasi muzeylar, ko'rgazma murabbiylari va rassomlar o'rtasidagi aloqalarni rivojlantirish va muvofiqlashtirish va san'atshunoslar o'rtasida fikr almashishni o'z oldiga maqsad qilib qo'ydi. Ushbu loyiha doirasida Guggenxaym zamonaviy san'at muzeyi doimiy ekspozitsiyasida taqdimot uchun zamonaviy san'at asarlari ham sotib olinadi. Bundan tashqari, loyiha Lotin Amerikasi va Janubi-Sharqiy Osiyo zamonaviy san'atini qo'llab-quvvatlaydi. Loyihaning yana bir yo'nalishi - maktab o'quvchilari va o'qituvchilari, shuningdek, oilalar uchun interaktiv ta'lim dasturlarini ishlab chiqishdir.","question":"UBS MAP Global Art Initiative loyihasi nimani maqsad qilgan?","answers":{"text":["muzeylar, ko'rgazma murabbiylari va rassomlar o'rtasidagi aloqalarni rivojlantirish va muvofiqlashtirish"],"answer_start":[39]},"id":2261}
{"context":"Bakalavr darajasiga o'qigan talaba 4 yilda dasturni o'zlashtiradi va o'z mutaxassisligi bo'yicha barcha turdagi ta'lim muassasalarida tarbiya va o'qitish bilan shug'ullanishga imkon beradigan diplom oladi. Magistrlik darajasini olishni istagan kishi allaqachon bakalavr diplomini olgan bo'lishi kerak va magistratura darajasiga ega bo'lish uchun yana 23 yil o'qishi kerak, bu unga bakalavr darajasiga teng vazifalarni bajarishga imkon beradi, ammo shu bilan birga, har qanday ta'lim muassasalarida ilmiy-tadqiqot va rahbarlik ishlarida qatnashishi mumkin.","question":"Bakalavr diplomi pedagog mutaxassisligi bo'yicha qanday imkoniyatlar beradi?","answers":{"text":["barcha turdagi ta'lim muassasalarida tarbiya va o'qitish bilan shug'ullanishga"],"answer_start":[97]},"id":215}
{"context":"Yevropada kamyob hayvon va o'simlik turlarini saqlab qolishning muhim vositasi 1979 yilda qabul qilingan yovvoyi fauna va flora va tabiiy yashash joylarini muhofaza qilish to'g'risidagi Bern konvensiyasidir. Bern konvensiyasining II ilovasida kapalaklarning 41 turi mavjud. Rossiyaning birinchi Qizil kitobi 1984 yilda 12 turdagi kapalaklarni o'z ichiga olgan. Ikki yildan so'ng 105 turdagi qushquruq qushlar ro'yxati bilan SSSR Qizil kitobi chiqdi. 2001 yilda Rossiyaning Qizil kitobi tarkibida yo'qolib ketish xavfi ostida bo'lgan Rossiyaning hayvonlari ro'yxati e'lon qilindi, u yerga 33 turdagi qushlar kiritildi.","question":"yovvoyi hayvonlar va o'simliklar hamda tabiiy yashash joylarini muhofaza qilish to'g'risidagi Bern konvensiyasi qachon qabul qilingan?","answers":{"text":["1979 yilda"],"answer_start":[79]},"id":2611}
{"context":"Lyuis vaqti-vaqti bilan Angliyaga nisbatan ba'zi bir masxaracha shovinizmni his qilgan. Irlandiyalik do'sti bilan uchrashganini tasvirlab, u shunday yozgan: \"Angliyada uchrashadigan barcha irlandiyaliklar singari, biz anglo-sakson irqi yengil va ahmoq bo'lishi mumkin emasligiga qo'shildik. Bundan tashqari, hech shubha yo'q, am, garchi irlandiyaliklar faqatgina odamlar bo'lsa-da, ularning barcha xatolari bilan, men boshqa xalqlar orasida yashash yoki o'lishdan mamnun bo'lmasdim (16). U butun umri davomida Angliyada yashovchi boshqa irlandiyaliklarning sheriklarini qidirdi (17) va muntazam ravishda Shimoliy Irlandiyaga tashrif buyurdi. U hatto 1958 yilda o'zining shunamli oyini u erda o 'tkazdi, bu erda u Crawfordsbernda (<18). U buni mening irlandiyalik hayotim deb atagan (19).","question":"Angliyada o'tgan butun umri davomida Luis nima izlagan?","answers":{"text":["boshqa irlandiyaliklarning"],"answer_start":[530]},"id":1576}
{"context":"Islomchilik nafaqat islomning siyosiy rolini ta'kidlaganligi uchun, balki uning tarafdorlari o'z qarashlarida islomni qisman aks ettiradi deb hisoblaganliklari uchun ham munozarali g'oya hisoblanadi, ammo islomning apolitiksligi haqidagi qarama-qarshi g'oya noto'g'ri yoki noto'g'ri bo'lishi mumkin. Islomni faqat siyosiy mafkura deb bilmaydigan olimlar va axloqiy himoyachilar orasida Fred Xolliday, Jon Esposito va Javed Ahmad Hamidi kabi musulmon ziyolilar bor. Hayri Abaza ta'kidlashicha, islom va islomiylikni ajrata olmaganligi G'arbda ko'pchilikni islomning noliberal rejimlarini qo'llab-quvvatlashga majbur qilmoqda, bu esa diniy siyosatdan ajratib turishga intiladigan ilg'or o'rtacha qarashlarga zarar etkazadi.","question":"Kim Islomning apolitikanligi g'oyasini qabul qila olmaydi?","answers":{"text":["uning tarafdorlari"],"answer_start":[74]},"id":3116}
{"context":"Polshada hududiy boʻlinishning asosiy birligi kommun (gmina) hisoblanadi. Shahar ham kommunadir, lekin shahar ustavlari bilan. Shaharlar ham, kommunlar ham mer tomonidan boshqariladi, ammo kommunlarda mayor voyt (polyakcha wójt), shaharlarda esa burmistr hisoblanadi. Ba'zi bir yirik shaharlar huquqlarga ega bo'ladi, ya'ni hudud bo'linishining ikkinchi darajasidagi bo'linmalari - viloyatlar yoki viloyatlarga ega bo'lgan vazifalar va imtiyozlar. Bunday huquqning misoli avtomobilni ro'yxatdan o'tkazishdir: gmina avtomobillarni ro'yxatdan o'tkazishi mumkin emas, bu viloyatning vazifasi (ya'ni ro'yxatdan o'tish raqami avtomobil qaysi viloyatda ro'yxatdan o'tganligiga bog'liq, gminaga emas). Bu holda biz shaharning okrugi yoki shaharning shahri haqida gapiramiz. Bunday shaharlar, masalan, Lublin, Krakov, Gdansk, Poznan. Varshava tumanida ham uning ayrim huquqlariga ega - masalan, avtomobillarni ro'yxatdan o'tkazish. Masalan, Volya okrugining o'z hujjatlarini tasdiqlovchi hujjatlari bor, Ursynov okrugining o'z hujjatlarini tasdiqlovchi hujjatlari bor (va Volya avtomobillarining ro'yxatdan o'tish raqami Ursynovnikidan boshqacha). Ammo, masalan, Krakov tumanlarida viloyat huquqlari yo'q, shuning uchun Krakovdagi ro'yxatdan o'tish raqamlari barcha tumanlar uchun bir xil.","question":"Qaysi tumanlarda barcha avtomobillarning ro'yxat raqami bir xil turdagi?","answers":{"text":["Krakov"],"answer_start":[1155]},"id":3087}
{"context":"Farmatsevtika maslahatxonasi ko'proq dorilarni qabul qilish jadvalini tekshirishga e'tibor qaratadi (t. e. bilan \"ko'niktiv xizmatlarni\" taqdim etadi) dori-darmon ta'tilining o'zida bo'lganidan ko'ra ko'proq. Maslahatchi-farmatsevtlar odatda qariyalar uylarida ishlaydilar, ammo ko'pdan-ko'p boshqa muassasalarda ham faoliyat yuritishni boshlashdi va muassasalar tashqarisida ham ishlaydilar. Maslahatchi farmatsevtikachilar odatda mustaqil biznes egalari bo'lishgan, ammo AQShda ular endi bir nechta yirik farmatsevtika boshqaruv kompaniyalari (birinchidan, Omnicare, Kindred Healthcare va PharMerica) uchun ishlashlari mumkin. Bu tendentsiya, ehtimol, asta-sekin teskari tomonga o'zgarmoqda, chunki maslahatchi farmatsevtlar bemorlar bilan to'g'ridan-to'g'ri ishlashni boshlashdi, chunki ko'p keksa odamlar endi ko'p miqdorda dorilar qabul qilishadi, ammo muassasalar tashqarisida yashashni davom ettirishadi. Ba'zi bir tuman dorixonalari farmatsevtika maslahatchilarini yollaydilar va\/yoki maslahat xizmatlari ko'rsatadilar.","question":"Ba'zi bir shahar dorixonalari nima qilishadi?","answers":{"text":["farmatsevtika maslahatchilarini yollaydilar va\/yoki maslahat xizmatlari ko'rsatadilar"],"answer_start":[941]},"id":3010}
{"context":"UNISTRIM tizimi 2001 yilda YUNIASTRUM Bank departamenti sifatida faoliyat ko'rsatishni boshlagan. Tizim bozorga 1 foizlik narxlarni taklif qilgan holda chiqdi. 2005 yilda \"Yuniyastrom Bank\" rahbariyati tomonidan tizimni alohida biznesga ajratish to'g'risida qaror qabul qilindi. 2006 yil 31 mayda Rossiya Markaziy Banki \"Yunistrim\" KB OAJni 3467-son bilan ro'yxatdan o'tkazdi. 2006 yil 16 avgustda Rossiya Markaziy Banki OAJga \"Yunistrim\" bank faoliyatini amalga oshirish uchun litsenziya berdi.","question":"UNISTRIM tizimi bozorga qanday tariflar bilan chiqdi?","answers":{"text":["1 foizlik"],"answer_start":[112]},"id":2925}
{"context":"Kondensatorning zaryadi vaqt o'tishi bilan dinamik ravishda kamayib borishi sababli, kondensatorlardagi xotira DRAM  dinamik xotira deb nomlandi. Shuning uchun xotira tarkibini yo'qotmaslik uchun kondensatorlarning zaryadi vaqti-vaqti bilan tiklanadi (regeneratsiya qilinadi) regeneratsiya sikli deb nomlangan ma'lum vaqtdan so'ng (odatda 2 ms). Zamonaviy mikrosxemalarda qayta tiklash uchun o'qish siklogrammasini xotiralash matritsalarining barcha qatorlari bo'ylab bajarish kifoya qiladi. Regeneratsiya protsedurasini protsessor yoki xotira nazoratchisi bajaradi. Xotiralarni qayta tiklash uchun esga murojaat vaqti-vaqti bilan to'xtatilganligi sababli, bu RAMning ushbu turi bilan almashinuvning o'rtacha tezligini pasaytiradi.","question":"Bu esa zamonaviy mikrosxemalarda qayta tiklanish uchun yetarli.","answers":{"text":["o'qish siklogrammasini"],"answer_start":[392]},"id":1931}
{"context":"Glikokaliks, plazmalma va uning ostida joylashgan kortikal sitoplazma qatlamidan iborat. Plazma membrana plazmalemma, tashqi hujayra membrana, sitolema, plazma membrana va boshqalar deb ham ataladi. p. bo'yicha Bu 10 nanometr qalinlikdagi biologik membranadir. U birinchi navbatda hujayra uchun tashqi muhitga nisbatan farqlash funksiyasini ta'minlaydi. Bundan tashqari, u transport funktsiyasini ham bajaradi. Hujayra o'z membranasining yaxlitligini saqlab qolish uchun energiya sarflamaydi: molekulalar yog'molekullari bilan bir xil prinsip bo'yicha ushlab turiladi  molekulalarning gidrofob qismlari bir-biriga bevosita yaqin joylashishi termodinamik jihatdan foydaliroqdir. Glikokaliks oligosakaridlar, polisaxakaridlar, glikoproteinlar va glikolipidlarning plazmalemmada ildiz otgan molekulalaridan iboratdir. Glikokaliks receptor va marker funksiyalarini bajaradi. Hayvon hujayralarining plazma membranasi asosan fosfolipidlar va lipoproteidlardan iborat bo'lib, unga oqsil molekulalari, xususan, sirtdagi antigenlar va retseptorlar singib ketgan. Kortikal (plazma membranasiga tutash) sitoplazma qatlamida sitoskeletning o'ziga xos elementlari  muayyan tarzda tartibga solingan aktinoli mikrofilamentlar mavjud. Kortikal qatlamning (kortexning) asosiy va eng muhim funksiyasi psevdopodial reaktsiyalardir: psevdopodiylarni tashlash, biriktirish va qisqartirish. Bu jarayon mikrofilamentlar o'zgaradi, uzaytiriladi yoki qisqartiriladi. Kortikal qatlamning sitoskelet tuzilishiga hujayraning shakli ham bog'liq (masalan, mikrovorsinkalar mavjudligi).","question":"Plasma membranasi deb yana nima deyiladi?","answers":{"text":["plazmalemma, tashqi hujayra membrana, sitolema, plazma membrana"],"answer_start":[105]},"id":140}
{"context":"Men hamma narsani qoldirib, eng samarali bo'lishi kerak bo'lgan narsaga kirdim (bu sudlov). Biroq, men o'zimning avvalgi tarix va falsafa mashg'ulotlarim yuridik fanni tushunishimni ancha osonlashtirganini payqadim. Men barcha qonunlarni osonlikcha tushunib yetdim va shuning uchun nazariy jihatdan cheklanmadim, balki unga engil ish sifatida qarab, qizg'inlik bilan yuridik amaliyotga kirdim. Leypsigda sud maslahatchilari orasida do'stim bor edi. U meni tez-tez o'z uyiga taklif qilib, qog'ozlarni o'qishimni va qanday hukm qilish kerakligini ko'rsatishni taklif qilardi.","question":"Leybnits yurisprudensiya bilan nima bilan shug'ullanishni boshladi?","answers":{"text":["qizg'inlik bilan yuridik amaliyotga kirdim."],"answer_start":[350]},"id":1550}
{"context":"Masalan, Avstraliya aborigenlarining robustligi (qo'shilish massividligi) nisbatan yaqinda evolyutsion yutuq bo'lib, ular protomorfligi (arxaikligi) natijasida emas, balki biologik jihatdan hayotning og'ir sharoitlariga moslashish natijasidir. Arxeologiya ma'lumotlariga ko'ra, nisbatan yaqinda (tarixiy) vaqtlarda aborigenlarning ajdodlarida kattalik tendentsiyasi, ehtimol ijtimoiy taraqqiyot yoki muhit sharoitlarining yumshoqroq bo'lishi tufayli, teskari  g'azab tarafida bilan almashtirilgan. Shu bilan birga, avstraliyalik evropaliklar yashash muhitlariga biologik moslashuvning hech qanday belgisini (shu jumladan uzoq istiqbolda ham) aniqlamaydilar, chunki ular o'zlarini ikkinchi tabiat bilan o'rab olganlar  yuqori rivojlangan texnosfera, bu esa biologik jihatdan ularga nisbatan yomon moslashgan odamga Avstraliya sharoitida yashashga imkon beradi. Evolyutsion nuqtai nazardan oq Avstraliyaliklar, ehtimol, avstriyaliklarga qaraganda protoformal va arxaikroqdir, ular nisbatan yaqinda (evolyutsion miqyosda) bir qator ixtisoslashgan (ya'ni evolyutsion jihatdan ilg'or) xususiyatlarga ega bo'lishdi.","question":"Avvalgi aborigenlarning katta bo'lish tendentsiyasi qanday o'zgardi?","answers":{"text":["g'azab tarafida"],"answer_start":[460]},"id":628}
{"context":"Mijozning hisobvarag'idan boshqa shaxsning hisobvarag'iga mablag' o'tkazish to'g'risidagi hisob-kitob hujjatlari xizmat ko'rsatuvchi bankka taqdim etish uchun ko'chirilgan kundan tashqari 10 kalendar kun ichida haqiqiy hisoblanadi. Kredit tashkilotlari mijozning mablag'larini o'tkazishni yoki uning hisobvarag'iga mablag'larni tegishli hujjatni olganidan keyin keyingi operatsiya kunidan kechiktirmay o'tkazishga majburdirlar. Hisob-kitob hujjatlari bankka barcha hisob-kitob ishtirokchilari uchun zarur bo'lgan bir xil nusxada taqdim etiladi, bunda birinchi nusxa mijoz rahbari va bosh buxgalterining imzosi bilan tasdiqlanadi va muhr bosimi bilan tasdiqlanadi.","question":"Bank hisobvarag'ini olish kuni bankka ko'rsatilishi kerak bo'lgan kun hisoblanadimi?","answers":{"text":["ko'chirilgan kundan tashqari"],"answer_start":[159]},"id":1610}
{"context":"Tevton ordeni Baltiya sohilidagi pruslar isyonini bostirishda hal qiluvchi rol o'ynadi, natijada bu hudud ular tomonidan bosib olindi. Ritsalar o'z egaliklarida qat'iy intizomiy kodeksni boshqargan (o'sha davrda yoqut qazib olish regallari to'g'risida ishonchli ma'lumotlarni Osterpussisches prowinzialrecht  qonunlar to'plamida topishingiz mumkin) va mahalliy aholiga yoqut yig'ishga ruxsat berilgan bo'lsa-da, uni orden hududida saqlash va qayta ishlash mumkin emas edi. Ambroni Baltikadan uzoq maxsus omborxonalarga yoki sexlarga jo'natish kerak edi. Anvar yig'ish bilan uzoq vaqt maxsus qullar, keyinchalik esa  nemis baliqchilarining ittifoqi shug'ullangan. (38) Omonat uchun pul yoki tuz bilan to'lanardi. Bu esa bir necha asrlar davomida g'isht qazib olish joylarida uyda san'at-tosh kesish hunarmandchiligi yo'q bo'lishiga olib keldi ((39).","question":"Qamaldagi maxsus xizmatchilardan tashqari kimlar ham g'isht qazib olish bilan shug'ullangan?","answers":{"text":["nemis baliqchilarining ittifoqi"],"answer_start":[616]},"id":32}
{"context":"Braziliya terma jamoasi tarixdagi eng muvaffaqiyatli milliy jamoadir. Uning hisobida dunyo chempionatlarida besh g'alaba (1958, 1962, 1970, 1994 va 2002). Shu bilan birga, Braziliya  barcha jahon chempionatlarida ishtirok etgan yagona terma jamoadir. Braziliyaliklar uchta turli qit'alarda va dunyoning uchta turli qismida (Amerika, Evropa va Osiyoda; Shimoliy Amerika, Janubiy Amerika va Yevroosiyoda) birinchi bo'lib titullarni qo'lga kiritdilar. Shuningdek, jamoa to'rt marta Konfederatsiyalar kubogini qo'lga kiritdi, bu rekorddir. Bundan tashqari, braziliyaliklar 8 Amerika Kubogida g'alaba  qit'aning eng nufuzli jamoaviy turnirida g'alaba qozonishdi. Bu ko'rsatkich bo'yicha ular qit'ada faqat Urugvay va Argentinadan ketadi.","question":"Braziliya terma jamoasi Amerikada necha kubokni qo'lga kiritdi?","answers":{"text":["8 Amerika Kubogida g'alaba"],"answer_start":[569]},"id":1070}
{"context":"Ko'p polimerlar, masalan poliuretanlar, polieters va epoksidli qatronlar alangaga moyil, bu ko'pincha amaliy qo'llanishda qabul qilinmaydi. Buning oldini olish uchun turli qo'shimchalar yoki halogenli polimerlar qo'llaniladi. Galogenlangan to'yingan bo'lmagan polimerlarni xlorlangan yoki bromlangan monomerlarni, masalan, geksaklorendometilen tetrahidroftal kislotasi (GXEMTFC), dibromneopenttilglikol yoki tetrabromftal kislotasi kondensatsiyasiga qo'shish orqali sintez qilish mumkin. Bunday polimerlarning asosiy kamchiligi shundaki, ular yonganda, elektrikaga zarar etkazadigan korroziyaga olib keladigan gazlarni chiqarishi mumkin.","question":"Qaysi polimerlar alangaga moyil?","answers":{"text":["poliuretanlar, polieters va epoksidli qatronlar"],"answer_start":[25]},"id":1451}
{"context":"Karamzinning adabiyotchi ayollarga nisbatan an'analari maxsus ayollar uchun mo'ljallangan jurnallar nashriyotlari tomonidan davom ettirilgan,  Makarov Moskva Merkuriysida (1805), Ostolopov so'zlovchilikni sevuvchi, sevimlilar uchun jurnal (Moskva, 1804), keyinchalik shahzoda Shalyov Agleyada (M., 1808) va Dam jurnalida (18231833). XIX asrning birinchi choragida, adabiy asarning xotin-qizlar imzosi ostida paydo bo'lishi, barcha sharhlovchilar unga galant salom berishlarini o'zlarining burchi deb bilishlari uchun etarli edi. Faqatgina Polevoy ayollarga, yozuvchilarga ham, o'quvchilarga ham jiddiyroq yondashgan.","question":"XIX asrning birinchi choragida adabiy asar ostida paydo bo'lishning o'zi yetarli bo'lganmi, barcha sharhlovchilar unga galant kechirim bilan munosabatda bo'lishni o'zlarining burchi deb bilishlari uchun?","answers":{"text":["xotin-qizlar imzosi"],"answer_start":[381]},"id":2190}
{"context":"Pardalar xususiy kollektsionerlar va ilmiy xodimlar uchun eng mashhur hasharotlar guruhi hisoblanadi. Buning sababi ularning juda ko'p sonli turlari, shakllari, keng tarqalishi, o'lchamlari va ranglari bilan bog'liqdir. Parchallarni to'plash juda qadimgi davrlardan boshlandi. XVIII asrning o'rtalarida ingliz parrandalar to'plashchilari o'zlarini avreliyaliklar deb atashgan  lotincha. aureus  oltin (ba'zi parrandalarning qoqog'ida oltin rangga ega bo'lganining ishorasi). XIX asrning o'rtalarida, Viktoriya davridagi uylarning ichki qismida shishali shkaflar bo'lgan, u yerda dengiz mollyuskalari, fosillar va minerallar bilan birga quritilgan kapalaklar ham qo'yilgan.","question":"Qaysi dengiz mavjudotlarining qobig'i XIX asr interyerlarida namoyish etilgan?","answers":{"text":["mollyuskalari,"],"answer_start":[586]},"id":2027}
{"context":"Brokgauz va Efron ensiklopediyasiga ko'ra, \"Ovchi yozuvlari  odatdagi o'quvchi muvaffaqiyatidan tashqari, muayyan tarixiy rol o'ynagan. Kitob hatto taxtaning vorisi Aleksandr II da kuchli taassurot qoldirdi, u bir necha yil o'tgach Rossiyada qamal huquqini bekor qilish bo'yicha bir qator islohotlarni amalga oshirdi. Ulardan taassurot olgan hukmron sinflarning ko'pgina vakillari ham bor edi. Kitobda ijtimoiy protest, qamalni fosh etish, lekin qamalning o'zi Ovchining yozuvlarida ehtiyotkorlik va ehtiyotkorlik bilan qo'llanilgan. Kitobning mazmuni uydirma emas, balki o'quvchilarni insonning eng oddiy huquqlarini tortib olish mumkin emasligiga ishontirgan. Biroq, noroziliklardan tashqari, hikoyalar ham san'atga ega edi, ular yumshoq va she'riy rangga ega edilar. Adabiyot tanqidchisi S. Ha, shunday. Vengerovning \"Ovchi yozuvlari\" peyszaj rasmlari o'sha davr rus adabiyotidagi eng yaxshilaridan biri bo'ldi. Turgenevning barcha eng yaxshi fazilatlari o'sha o'yinda yorqin ifodalangan. Uning so'nggi Prosa she'rlari (1878-1882) bag'ishlangan buyuk, qudratli, rostgo'y va erkin rus tili Yozuvlarda o'zining eng olijanob va nozik ifodasini topdi.","question":"Qaysi kitob, Brokgauz va Efron ensiklopediyasiga ko'ra, muayyan tarixiy rol o'ynagan?","answers":{"text":["Ovchi yozuvlari "],"answer_start":[44]},"id":2719}
{"context":"Texnika, tibbiyot, meteorologiya va kundalik hayotda haroratni o'lchash birligi sifatida Selsiy shkalasidan foydalaniladi. Hozirgi vaqtda SI tizimida Celsiy termodinamik shkalasi Kelvin shkalasi orqali aniqlanadi: t ((°C) = T ((K)  273,15 (to'g'ri), t. e. bilan Selsiy shkalasi bo'yicha bir bo'linish qiymati Kelvin shkalasi bo'linish qiymatiga teng. Selsiy shkalasi bo'yicha suvning uchli nuqtasi harorati taxminan 0,008 °C ga teng, shuning uchun 1 atm bosimda suvning muzlash nuqtasi 0 °C ga juda yaqin. Dastlab Selsiy tomonidan ikkinchi reper nuqtasi sifatida tanlangan suvning qaynash nuqtasi, 100 °C ga teng bo'lgan qiymat, reperlardan biri maqomini yo'qotib qo'ydi. Zamonaviy baholarga ko'ra, normal atmosferik bosimda suvning qaynash harorati termodinamik Selssiya shkalasida 99,975 °C ga yaqinni tashkil qiladi. Selsiy o'lchami amaliy jihatdan juda qulay, chunki suv sayyoramizda keng tarqalgan va barcha hayot uchun zarur bo'lgan narsa. Selsiy nol - bu meteorologiya uchun alohida nuqta, chunki u atmosfera suvlarining muzlanishi bilan bog'liq. 1742 yilda Anders Selsiy tomonidan taklif etilgan.","question":"Hozirgi vaqtda SI tizimida issiqlik dinamikasi uchun Selsiy shkalasi qaysi shkala orqali aniqlanadi?","answers":{"text":["Kelvin"],"answer_start":[309]},"id":1416}
{"context":"Van Gogning ijodiy o'sishiga qaramay, omma hali ham uning rasmlarini qabul qilmadi va sotib olmadi, bu Vincent uchun juda og'riqli edi. 1888 yil fevral oyining o'rtalarida rassom Parijni tark etib, Frantsiyaning janubida joylashgan Arlga ko'chib o'tishga qaror qildi, u erda Janubiy ustaxonani - kelajak avlodlar uchun ishlaydigan o'ziga xos bir xil fikrda bo'lgan rassomlar birodarligini tashkil etish niyatida edi. Kelajakdagi ustaxonada eng muhim rolni Van Gog Pol Gogenga bergan. Teo ishga pul qo'shdi va o'sha yili Vinsent Arlga ko'chib keldi. Bu yerda uning ijodiy uslubi va badiiy dasturi o'ziga xosligi aniq belgilab qo'yilgan: ko'z oldimda nima bo'lsa, uni aniq tasvirlashga harakat qilishning o'rniga, men o'zimni to'liq ifoda etish uchun rangni ko'proq ixtiyoriy ravishda ishlataman. Ushbu dasturning natijasi oddiy texnikani ishlab chiqishga urinish bo'ldi, ehtimol bu impressionistik bo'lmaydi. Bundan tashqari, Vinsent mahalliy tabiatning mohiyatini to'liqroq ifoda etish uchun rang va rasmlarni sintez qilishni boshladi.","question":"Arlda bo'lganida Van Gox qaysi rassomni afzal ko'rgan?","answers":{"text":["Pol Gogen"],"answer_start":[464]},"id":678}
{"context":"Butun musiqa dunyosi Chopenga chuqur qayg'urdi. Uning dafn marosimiga minglab ijodkorlari yig'ildi. Marhumning xohishiga ko'ra, uning dafn marosimida o'sha davrning eng mashhur san'atkorlari tomonidan kompozitorning Mozart Requiem  ijro etildi, uni Shopen boshqalardan ustun qo'ydi (va uning Requiem va simfoniyasini Yupiter o'zining sevimli asarlari deb atagan), shuningdek, o'zining No 4 prelyudiyasi (mi-minor) ijro etildi. Per-Lashes qabristonida Chopenning kullari Luija Kerubini va Bellini qabrlari o'rtasida yotadi. Kompozitor o'limidan so'ng yuragi Polshaga olib ketilishini vasiyat qilgan. Chopenning yuragi uning irodasiga ko'ra Varshava shahriga yuborildi va u yerda Muqaddas Xoch cherkovi ustuniga o'rnatildi.","question":"Frédéric Chopinning qaysi asari uning o'z dafn marosimida ijro etildi?","answers":{"text":["No 4 prelyudiyasi"],"answer_start":[385]},"id":76}
{"context":"Spongning yuzasi, shuningdek, suv o'tkazgich tizimining kanallari bir-biriga tutash, tekislangan  pinaqocitlar hujayralari bilan tashkil etilgan. Kanallarning kengaytirilgan qismlari, xanotsit yoki jgutik kameralar deb ataladi, xanotsitlar  jgutik bilan ta'minlangan va oziq-ovqat zarrachalarini filtrlash va suv tizimida suv oqimini yaratishga qodir bo'lgan hujayralar bilan qoplangan. Xoanocit kamerasiga kiradigan teshik prosopil, chiqadigan teshik esa  apopil deb ataladi. Pinakotsitlar va xanotsitlar qatlamlari suyuqlik bilan bevosita aloqasi bo'lmagan spunga ichki bo'shliq bilan  mezoxil bilan ajratilgan ((22). Sponglarning hujayralari tuzilishi va tarkibi batafsil quyida ko'rib chiqiladi.","question":"Xoanotsit kamerasining chiqish teshiklari qanday nomlanadi?","answers":{"text":["apopil"],"answer_start":[457]},"id":1635}
{"context":"Yaqin Sharqda mustaqil kumush konlari yo'q. Kumush Saudiya Arabistoni, Eronning turar joy kompleks polimetall konlarida (Ag  8-450 g \/ t) va Saudiya Arabistoni, Turkiya va Afg'onistonning oltin-kumush turar joy konlarida (25-140 g \/ t) mavjud, bundan tashqari, kumush Saudiya Arabistoni, Eronning kolchedano-polimetall konlarida (20-2000 g \/ t), Eron, Afg'onistonning karbonatli jinslaridagi qo'rg'oshin-sink gidrotermal-metalsomatik konlarida (45-1000 g \/ t), Eronning kompleks mis-zeolit konlarida (8-24 g \/ t), Eron, Afg'onistonning (25-2000 g \/ t), Qizil dengiz va Atlantis II (53 g \/ t) metall konlarida aniqlangan.","question":"Qizil dengiz metall-soyalarida kumush miqdori qanday?","answers":{"text":["(53 g \/ t)"],"answer_start":[581]},"id":260}
{"context":"Kognitsion nazariya, neyrokognitsiyadan farqli o'laroq, har doim ham kognitiv jarayonlarni miya faoliyati yoki boshqa biologik ko'rinishlar bilan bog'liq holda ko'rib chiqmaydi, bu esa shaxsning xatti-harakatlarini axborot oqimi yoki faoliyat ko'rsatish nuqtai nazaridan tavsiflaydi. Ko'pgina so'nggi tadqiqotlar, masalan kognitologiya (umumiy ma'noda, fikrlash fanlari) va neyropsixologiya kabi sohalarda axborot va biologik jarayonlar orasidagi bo'shliqni to'sib o'tishga intiladi, bu kognitiv paradigmalardan foydalanib, inson miyasi qanday qilib axborotni qayta ishlash funksiyasini amalga oshirishi va shuningdek, faqat ma'lumotni qayta ishlash bilan shug'ullanadigan tizimlar (masalan, kompyuterlar) qanday qilib ular tomonidan kognitiv jarayonlarni (qarang. shuningdek sun'iy intellekt).","question":"Kognitologiya va neyropsixologiya o'rtasidagi bo'shliqni qanday jarayonlar bilan to'plash qiyin?","answers":{"text":["axborot va biologik"],"answer_start":[406]},"id":856}
{"context":"Ota tomonidan italiya qoni va ona tomonidan frantsuz qoni ta'siri muhimdir ((401). Uning kliplarida aks etgan qahramonlar Open Your Heart va Turn On The Radio-da italyan tilida gapirishadi, futbolkalarida Italiyaliklar buni yaxshiroq qiladi (ingl. Italians Do It Better) Papa Dont Preach klipidan qo'shiqchining ildizlarini aksentlashtiradi. 1979 yilda Parijga sayohat uni frantsuz shansonye madaniyati bilan tanishtirdi va qo'shiqchi karerasini boshlash uchun ishonch berdi ((402). Uning tarixiy ona yurtida Madonna yangi Piaf chaqaloq deb hisoblangan, prezident Sarkozi esa uni millatning sevimlisi deb atagan.","question":"Qaysi prezident Madonnaga \"Milliyatning sevimlisi\" deb nom berdi?","answers":{"text":["Sarkozi"],"answer_start":[564]},"id":10}
{"context":"Odamlar resurslardan qanday qilib eng yaxshi foydalanish mumkinligi to'g'risidagi bilimlardan tashqari, ushbu ma'lumot asosida harakat qilish uchun rag'batlantirish ham kerak. Bozorlar, yana, narxlar orqali, tovar va ishlab chiqarish resurslarini sotish uchun kuchli rag'batlantirishni amalga oshiradilar, aynan bu sotish eng yuqori narxlarda bo'ladi; narx rag'batlantirishlari, shuningdek, odamlarni past narxlarda tovarlarni sotib olishga undaydi. Daromadga intilish menejerlarni ishlab chiqarish usullarini yaxshilashga va iste'molchilarning talablarini qondiradigan mahsulotlarni ishlab chiqishga majbur qiladi. Ishchilarning eng yuqori ishchi kuchiga ega bo'lgan joylarida ishlaydigan va yangi imkoniyatlardan foydalanmaydigan ishchilar eng yuqori ish haqi oladilar. Yaxshi xabardor bo'lgan va pullarini to'g'ri sarflaydigan iste'molchilar ushbu byudjetda ko'proq qulay yashaydilar.","question":"O'z mablag'larini oqilona sarflaydigan va xabardor iste'molchilar qanday yashaydi?","answers":{"text":["ko'proq"],"answer_start":[861]},"id":2886}
{"context":"Falas murakkab atrof-muhit ichida qandaydir oddiy qonunlar yoki tarkibiy qismlarni ajratib ko'rishga uringan reduksionizmdan foydalangan birinchi faylasuf bo'ldi. Ushbu usul keyingi 200 yil davomida Sokratdan oldingi ko'plab olimlar, xususan Demokrit va Lewkip tomonidan takrorlandi, bu atomizm tushunchasining mualliflari bo'lib, juda qimmatli falsafiy va keyinchalik bugungi kungacha qo'llaniladigan ilmiy tushuncha bo'ldi. Soqratdan oldingi davrning qadriyatlari, shuningdek, ular tomonidan nafaqat falsafiy, balki matematik materialda ham ishlab chiqilgan mantiqaning amalga oshirilishidir. Demak, oddiy matematik va geometriya yutuqlarining ko'pchiligi Sokratdan oldingi davr bilan bog'liq. Sokratdan oldingi davrda klassik antik falsafaning asosini qo'yishgan. Pitagor falsafa so'zini birinchi bo'lib ishlatgan, garchi bu so'z bir atama sifatida emas, balki kengroq ma'noda ishlatilgan bo'lsa ham.","question":"Qayta takrorlangan reduksionizm kim edi.","answers":{"text":["Demokrit va Lewkip"],"answer_start":[242]},"id":1299}
{"context":"Hujayra davri davomida xromosoma shakli o'zgarib turadi. Interfazda bu juda nozik tuzilmalar bo'lib, ular yadrodagi alohida xromosomal hududlarni egallaydi, ammo vizual kuzatishda alohida tuzilmalar sifatida ko'rinmaydi. Mitos davrida xromosomalar tashqi ta'sirlarga qarshi tura oladigan, o'z yaxlitligini va shaklini saqlab qolishi mumkin bo'lgan zich qadoqlangan elementlarga aylanadi. Xromosomalar aynan protofaza, metafaza yoki anatoza mitosida yorug'lik mikroskopida kuzatish uchun mavjud. Mitot xromosomalari har qanday organizmda, uning hujayralari mitoz orqali bo'linishga qodir, bundan mustasno, S.cerevisiae xamirturushida juda kichik xromosomalar mavjud. Odatda mitotik xromosomalar bir necha mikron hajmda bo'ladi. Masalan, insonning eng katta xromosomi, 1-xromosomi metafazda 78 mikrometr uzunlikka ega va mitoz profasida 10 mikrometrga teng.","question":"Xromosomalar mitosning profaza, metfaza yoki anafaza bosqichida qanday qilib kuzatilishi mumkin?","answers":{"text":["yorug'lik mikroskopida"],"answer_start":[449]},"id":2683}
{"context":"Belostok  Polshaning shimoli-sharqidagi eng yirik shahar, Shimoliy Podlaska pastligidagi Belostok balandligida joylashgan, ushbu mintaqa Polshaning Yashil o'pkalari sifatida ham tanilgan ((5) ((6). Shahar orqali Suprasl daryosining chap tomoni bo'lgan Byala daryosi oqadi. Belostok tepaligining landshafti turlicha bo'lib, u baland dengiz tepaliklari va kamlarini birlashtiradi, balandlikning keng zanderli mintaqalari o'rmonlar bilan qoplangan (6). Shaharning taxminan uchdan bir qismi yashil hududlarni egallaydi, shu jumladan o'rmonlar 19 foizni egallaydi, bu borada Belostok Polshaning eng o'rmonli shaharlaridan biri hisoblanadi.","question":"Qaysisi oqadi?","answers":{"text":["Byala daryosi"],"answer_start":[252]},"id":283}
{"context":"1848 yilda paydo bo'lgan muhim rol o'ynadi. Prerafaelitslar birodarligi, yorqin rassom va shoir Dante Gabriel Rossetti atrofida birlashdi. Pre-Rafaelchilar san'atda samimiylikni, tabiatga yaqinlikni, his-tuyg'ularni bevosita ifoda etishni talab qilishdi. Poeziyada ular o'zlarining asoschisi sifatida ingliz shoiri-romantiki va fojiali taqdirli  Jon Kitstni ko'rishgan. Ular Keytning go'zallik yagona haqiqatdir degan estetik formulasini butunlay qabul qilishdi. Ular o'zlariga ingliz estetik madaniyatining darajasini oshirish ni maqsad qilib qo'yishgan, ularning ijodiga nozik aristokratizm, retrospektivizm va mulohazalar xos edi. Birodarlikni Jon Roskinning o'zi himoya qilgan.","question":"Pre-Rafael birodarligining asosiy maqsadi nima?","answers":{"text":["ingliz estetik madaniyatining darajasini oshirish"],"answer_start":[478]},"id":1473}
{"context":"APT modeli Kapital aktivlar narxlash modeli (CAPM) bilan bir qatorda aktivlarni narxlashning ikkita muhim nazariylaridan biridir. APT modeli CAPM dan farq qiladi, chunki o'z taxminlarida kamroq cheklangan. Bu har bir investor o'zining aniq betasuratlari bilan o'ziga xos portfelni, ayni bir bozor portfelidan farqli o'laroq, o'ziga xos portfelni ushlab turishini ta'minlaydi. CAPMni APT nazariyasining alohida holati deb hisoblash mumkin: CAPM bitta beta koeffitsiyentiga ega bo'lgan bitta omilli aktiv narxini aniqlash modelidir.","question":"APT CAPMdan qanday farq qiladi?","answers":{"text":["o'z taxminlarida kamroq cheklangan"],"answer_start":[170]},"id":1999}
{"context":"1660-yillarda tsar Aleksey Mixaylovich Savvin-Storjevskiy monastirini o'zining davlat ibodatlari bilan tanladi. O'sha davrda Zveniqorod aholisining asosiy qismi ekinzorlarda yashagan. Quyi Posad yoki Voznesenskaya слобода Buyuk Moskva yo'li bo'ylab cho'zildi. Aleksey Mixaylovich davrida qadimgi Rojdestvo sobori atrofida hozirgi kunda saqlanib qolgan Savvin monastirining arxitektura ansambli qurilgan bo'lib, u Uchlik cherkovini, Ovqat palatasini, Zvonnikni, Qirol saroyini, Qirol palatasini, birodarlar korpusini, devorlar va minorani o'z ichiga olgan.","question":"Zvenixoroddagi pastki post qanday atalgan?","answers":{"text":["Voznesenskaya слобода"],"answer_start":[200]},"id":165}
{"context":"Yunoncha ustav (tashrif)  унциале:45 harflariga asoslangan kirillcha paydo bo'lishi bolgar kitobshunoslar maktabining faoliyati bilan bog'liq (Kiril va Metodiy dan keyin). Xususan, Sankt-Peterburgda yashovchi Kliment Ohridskiy o'zi Kirill va Methodiydan keyin slavyan yozuvini yaratgani haqida to'g'ridan-to'g'ri yozgan. Birodarlarning oldingi faoliyati tufayli alifbo janubiy slavyan yerlarida keng tarqaldi, bu esa 885 yilda Konstantin-Kiril va Metodiy missiyasining natijalari bilan kurashgan Rim papasi tomonidan cherkov xizmatida undan foydalanishni taqiqlashga olib keldi.","question":"Kitobchilar maktabi qanday nom oldi?","answers":{"text":["Kiril va Metodiy"],"answer_start":[143]},"id":2613}
{"context":"Kresneviklar va boshqa ko'p hujayralilar o'rtasidagi qarindoshlik darajasi hayvonlarning erta evolyutsiyasini va ko'p hujayralilikning kelib chiqishini tushunish uchun juda muhimdir. Bu savol yillar davomida muhokama qilingan. Grinvixlar bilateriyalarga, ya'ni ko'taruvchi, plastinkali va bilateriyalarga yoki boshqa barcha turdagi hayvonlarga singil guruhidir. Gen guruhlari va signal yo'llarining mavjudligi va yo'qligini ko'rib chiqadigan bir qator tadqiqotlar (masalan, homoeobokslar, yadro retseptorlari, Wnt signal yo'li va natriy kanallari) oxirgi ikkita nazariyalarning to'g'riligini ko'rsatadi  qirg'oqchilar yoki ko'taruvchilar, plastinkalilar va bilateriyalarning singlisi yoki boshqa barcha turdagi hayvonlar guruhi. So'nggi bir necha tadqiqotlar, qirg'oqchilarning to'liq sekvensiyalashgan genomlarini boshqa hayvonlarning sekvensiyalashgan genomlari bilan taqqoslagan holda, qirg'oqchilarning barcha hayvonlarning singlisi ekanligini tasdiqladi. Bu pozitsiya shuni ko'rsatadiki, asab va mushak hujayralari hayvonlarning asosiy turlari (masalan, shprunlar) tarixida yo'q bo'lib ketgan yoki o'z-o'zidan paydo bo'lgan va rivojlangan. Biroq, boshqa tadqiqotchilar shuni ta'kidlashmoqdaki, qushquruqlarni boshqa barcha hayvonlarning singlisi guruhiga kiritish, qushquruqlarning genomlarida evolyutsiyaning yuqori tezligi tufayli statistik anomaliya bilan bog'liq va Porifera (ko'ngilocharlar) eng erta hayvon filumidir, bu farq boshlandi. Qashqaloq va shpritslar, shuningdek, haqiqiy homoeoz genlariga ega bo'lmagan yagona hayvonlardir.","question":"Ba'zi tadqiqotchilarning fikriga ko'ra, hayvon turlarining farqlanishiga olib kelgan eng qadimgi hayvon filumi nima?","answers":{"text":["Porifera"],"answer_start":[1375]},"id":3040}
{"context":"1993 yil 1 yanvar holatiga ko'ra, aksiyalarning 80 foizi jismoniy shaxslarga tegishli edi. Bankning asosiy mulkdorlari tarkibi 10 yildan ortiq davomida barqaror bo'lib, hech birining bank aksiyalarining 15 foizidan ko'prog'iga egalik qilmaydigan yuqori menejerlar tomonidan taqdim etilgan. Uning asosiy egalari: Mixail Bratişkin (11,97%) Luiza Bayl (11,47%) Tatyana Kosovskaya (11,43%), Zoya Koshalko (11,34%), Vladimir Andryushchenko (11,27%), Lyubov Litvinenko (11,25%) Vera Klepikova (11,09%). Bank aksiyadorlari orasida moliyaviy sektorga investitsiyalar jamgʻarmasi Renfin II Limited (5,59%) hamda Amerika banklari State Street Bank and Trust Company (6,64%) ham mavjud.","question":"Bankning asosiy egalari tarkibi qancha vaqt davomida barqaror?","answers":{"text":["10 yildan ortiq"],"answer_start":[127]},"id":1116}
{"context":"Suvda kislorod miqdori 3 mg\/l dan kam bo'lmasligi kerak. Boshqa ko'plab baliqlar singari, oqush ham kislorod yetishmovchiligidan halok bo'ladi, garchi u kislorodning pasayishiga chidamli bo'lgan baliqlarga tegishli bo'lsa-da, suv va yersga qaraganda o'limga kamroq moyil ((176). Oqsilning nafas olishni siqib chiqargan va boshlang'ich bo'lgan kritik kislorod miqdori o'rtasidagi farq ancha yuqori bo'lib, uni kislorod rejimining o'zgarishiga kamroq sezgir qiladi. O'lim holati suv haroratiga bog'liq: 15 °C da suvda kislorod miqdori 0,4 mg\/l dan past bo'lganda, 25 °C da 1,4 mg\/l dan past bo'lganda sodir bo'ladi. Suvning past haroratida, oksigendning eng kam miqdori, qaroqchilarning kislorod miqdoriga teng va sink va plovga qaraganda ancha past. Yuqori haroratlarda, oqshom uchun chegara miqdori, qarashga qaraganda ancha yuqori va plovva va shpritslar uchun o'xshash qiymatlarga mos keladi.","question":"Suvning past haroratida, akvarium uchun kislorodning eng past darajasi qaysi baliq turlariga qaraganda ancha past?","answers":{"text":["sink va plovga"],"answer_start":[712]},"id":2777}
{"context":"VISA to'lov tizimi mijozlarga xavfsiz bo'lmagan to'lovlarni blokirovka qilishga imkon bermaydi, buning uchun kartaning ommaviy ma'lumotlarini kiritish kifoya qiladi. Shunday qilib, VISA to'lov tizimidan foydalangan holda, faqat kartaning ommaviy ma'lumotlarini kiritish bilan bir qatorda, turli xil himoya usullarini talab qiladigan himoyalangan to'lovlarni amalga oshirishga ruxsat berish mumkin emas (masalan, sms orqali to'lovni tasdiqlash), hatto bu xizmatlar mijozga ulangan bo'lsa ham, chunki ushbu himoya usullari faqat ushbu himoya turlarini qo'llab-quvvatlaydigan saytlarda ishlaydi.","question":"To'lovlarni himoya qilishning misolini keltiring.","answers":{"text":["sms orqali to'lovni tasdiqlash"],"answer_start":[412]},"id":2735}
{"context":"Tuman gerbi Gatchi tumani munitsipal tuzilmasi deputatlar kengashining 2003 yil 23 apreldagi 149-sonli qarori bilan tasdiqlangan. Gerbning tavsifi: lazor maydonida uch marta zararlangan va kumush bilan tugallangan qizil rangli chetida  antik ma'badga o'xshash kumush bino, flüger spildagi jannat qushida; binoni pastda ikki ajralib turadigan oltin ovchi shoxlari kuzatib boradi, ulardan o'ng tomondan  oltin ipli o't, chap tomondan  bir-biriga egilgan va binoni yon tomondan kuzatib boradigan oltin kolos boshlari chiqadi (18).","question":"Armiyaning kumush binodagi flyuger kimga o'xshaydi?","answers":{"text":["spildagi jannat qushida"],"answer_start":[280]},"id":1065}
{"context":"Pul siyosati maksimal darajada ishlayotganda, davlat fiskal siyosatdan yangi ish o'rinlari yaratish uchun foydalanishi kerak. Davlat xarajatlarining fiskal multiplikatori nol foiz stavkalarida, noldan yuqori bo'lganda ko'proq ahamiyatga ega. Keynesian iqtisodiyotda multiplikator birdan yuqori bo'lib, davlat xarajatlari YaIMni samarali ravishda oshiradi. Maykl Vudford (ingl. Michael Woodford) taniqli keyneschi, nol foiz stavkalari holatida hukumatning eng maqbul siyosati YIMdagi farqni to'ldirish uchun xarajatlarni ko'paytirishdir, deb hisoblaydi.","question":"Davlat fiskal siyosatni nima uchun qo'llaydi?","answers":{"text":["yangi ish o'rinlari yaratish uchun"],"answer_start":[71]},"id":2834}
{"context":"Neoplatonik emanasiya tushunchasidan neoplatonik soteriologiya kelib chiqadi. Emanatsiya yuqoriga ko'tarilishning teskari vektorini nazarda tutuvchi pastga harakat (yuqori chiroqdan oqish) sifatida tushunilganligi sababli, emanasiya paradigmasi (ijod paradigmasidan farqli o'laroq) teoretsiya muammosini bartaraf etadi. Yomonlik mavjudligi semantik jihatdan emanatsiya g'oyasidan kelib chiqadigan koinot mukammalligining ierarxiyasi bilan bog'liq. Birlikning avlodi sifatida emanatsiyaning har bir keyingi darajasi oldingisiga qaraganda kamroq mukammallik darajasi bilan ajralib turgani sababli, yovuzlik qonuniy, tabiiy kamchilikdan boshqa narsa emas (pastki, haqiqatda erishilmaydigan,  chegarasida to'liq yo'qligi) Yaxshilik.","question":"Nima, semantik jihatdan emanatsiya g'oyasidan kelib chiqadigan, koinot yaratilishining mukammallik ierarxiyasiga asoslangan?","answers":{"text":["Yomonlik mavjudligi"],"answer_start":[320]},"id":1626}
{"context":"Ittifoqchilarning suv osti kemalari uchun radilocatsiyadan foydalanishlari nemis suv osti floti yo'qotishlarini keskin oshirdi. Kemalarning harakatini ham yurishda, ham jangovar kursda suv osti holatida ta'minlash zarurati paydo bo'ldi. Ammo elektromotorning harakatlanish davomiyligi akkumulyator batareyalarini zaryadlash uchun tez-tez ko'tarilish zarurligi bilan cheklangan edi. Dizel esa, birinchi navbatda, ballastli tanklarni puflash va ekipajning hayot faoliyatini ta'minlash uchun zarur bo'lgan qayiq korpusida havo hajmi cheklanganligi sababli, suv osti holatda ishlamagan. Bundan tashqari, suv osti holatida 5-6 uzel tezligi 45 daqiqadan ko'p bo'lmagan. Konvoy tezligi 10 tadan oshishi mumkin bo'lganda, bu kemani muvaffaqiyatli suv osti hujumi uchun harakat qilish imkoniyatini cheklab qo'ydi.","question":"Elektr motorli suvosti kemalarining harakatlanish vaqti nima bilan cheklangan?","answers":{"text":["akkumulyator batareyalarini zaryadlash uchun tez-tez ko'tarilish zarurligi"],"answer_start":[285]},"id":452}
{"context":"O'simliklarda yashovchi ikki qanotli hayvonlar ozuqa jihatidan juda xilma-xil. Faqatgina bir nechta qanoqli turlar o'simliklarning ochiq qismlarida joylashgan. Ulardan (oʻtqazadigan) boshqa suyakli hayvonlarni yeydiganlari ham bor va ulardan (oʻtqazadigan) boshqa (oʻtqazadigan) hayvonlarni yeydiganlari ham bor. Ko'pincha, ko'k jigarlari o'simlik ichida yashaydi. Ular birlamchi (tirik to'qimalarni zararlantiradi) yoki ikkilamchi (o'simliklarning o'layotgan to'qimalarida yashaydigan) zararkunandalar bo'lishi mumkin. Shuningdek, ikki qanotlilar orasida minerlar, gallo-quruvchilar, daraxt hasharotlari yurishida yashovchilar mavjud. Ular nafaqat yirtqich, balki mitsetophaga va saprofaglar ham bo'lishi mumkin. Tuproqda yashovchi fitophagalar ba'zan humus hosil qilishda muhim rol o'ynaydi.","question":"O'simliklarda yirtqichlardan tashqari yana qaysi ikki qanotli hayvon turlari yashaydi?","answers":{"text":["fitophagalar"],"answer_start":[733]},"id":1691}
{"context":"Banklararo to'lov tizimi UZCARD  O'zbekiston Respublikasining milliy to'lov tizimi. Birinchi UZCARD kartalari 2005 yilda chiqarildi. Milliy to'lov tizimi O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 24 sentabrdagi 445-son \"Plastik kartochkalar asosida hisob-kitob tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida\"gi qarori va O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006 yil 3 avgustdagi PQ-433-son \"Plastik kartochkalar emissiyasini ko'paytirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish, aholi to'lovlarini plastik kartochkalar orqali qabul qilish bo'yicha terminal tarmog'ini kengaytirish bo'yicha plastik kartochkalar asosida naqd pulsiz hisob-kitob tizimini yanada rivojlantirish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida\"gi qarori bilan belgilangan vazifalar bajarilishini ta'minlash maqsadida tashkil etilgan. Protsessingni Yagona umumrespublika protsessing markazi (O'zbekiston Respublikasi Markaziy bankining bo'linmasi) amalga oshiradi.","question":"Birinchi UZCARD kartalari qaysi yilda ishlab chiqarilgan?","answers":{"text":["2005 yilda"],"answer_start":[110]},"id":1275}
{"context":"Hozirgi kunda Osiyoda ipak qurti qo'g'irchoqlari ipakni qo'ldan olib, uni tashlab yuborishmaydi, balki qovurilgan yoki shakarlangan holda iste'mol qilishadi. Xitoyda tut tutun silkopridlar qo'ziqorinlari so'riladi, tovuq tuxumlari omletlariga qo'shiladi yoki shunchaki piyoz va qalin souslar bilan qovuriladi. 1987 yilda Tailandda Sog'liqni saqlash vazirligi tut tutun ipak qurti qo'g'irchoqlarini maktabgacha yoshdagi bolalar uchun ishlab chiqilgan ratsionni to'ldirish mumkin bo'lgan mahsulotlar ro'yxatiga kiritdi  qo'g'irchoqlarni qovurish va keyinchalik karri va birinchi taomlar tarkibida foydalanish uchun biroz maydalash tavsiya etildi. Vetnamda ular bilan mahalliy turdagi qovurilgan kapustli sho'rva tayyorlanadi. Janubiy Koreya esa butun dunyodagi Osiyo do'konlariga konservalangan tut tut qushlarini yetkazib beradi. Hindistonda har yili 20 000 tonnadan ortiq bu hasharotlar iste'mol qilinadi. Afrikada, go'shtdan 4 baravar qimmatroq bo'lgan, qovurilgan yoki tutunlangan Gonimbrasia belina Saturnia kurkalaklari lazzat hisoblanadi. Shimoliy Afrikaning ba'zi joylarida bu qo'ziqorinlar shunchalik mashhurki, bu mavsumda sigir va boshqa hayvonlarning go'shti savdosi sezilarli darajada pasayadi. Botsvanada ular boshqa quruq oziq-ovqatlar kabi quritilgan holda katta paketlarda sotiladi. Mozambik va Zimbabvedagi qishloq ayollari Gonimbrasia belina larvalarini erta bahorda yig'ib, sabzavotlar bilan yoki quritilgan holda so'yishadi.","question":"Qaysi mamlakatda tut tutun tutunlari qurtlari so'yilgan, tuxum tuxumdan tayyorlangan omletga qo'shiladi yoki piyoz va qalin souslar bilan qovuriladi?","answers":{"text":["Xitoyda"],"answer_start":[158]},"id":172}
{"context":"Hind daryosi vodiysida qazilgan bir nechta muhrlarda miloddan avvalgi 3300 dan 1700 yilgacha bo'lgan davrga oid. mil. y., meditatsiya va yog'a holatlarida bo'lgan odamlarning tasvirlari topildi, ular yog'ning qadimgi shakli bo'lgan marosim amaliyotining bir turi bilan shug'ullanishgan. Xarapp madaniyatining barcha artefaktlaridan, arxeolog Gregori Possel 16 yog'li holatlarda o'ziga xos shakllarni ajratib ko'rsatadi. Olimning fikriga ko'ra, ular Xarappa sivilizatsiyasining aholisi yoga va meditatsiya marosimlari bilan shug'ullanganligini ko'rsatadi. Bunda nafaqat odamlarning, balki xudolarning ham tasvirlari yog'i holatlarida topilgan ((11).","question":"Gregori Possel yog' pozalarida nechta o'ziga xos shakllarni ajratib chiqaradi?","answers":{"text":["16"],"answer_start":[357]},"id":1773}
{"context":"Ma'lumotlar ko'rsatishicha, o'z joniga qasd qilish niyatlarini Internet orqali e'lon qilganlar juda kam yordam ko'rishadi. Bunday e'tiborsizlikning misoli (foydalanuvchilar va\/yoki ijtimoiy tarmoq xodimlari tomonidan) aktyor Paul Zolezzi o'z joniga qasd qilganini ko'rsatib, o'z Facebook sahifasida o'z joniga qasd qilish xatini joylashtirgan. Foydalanuvchi shartnomasiga ko'ra, Facebookning ommaviy pozitsiyasi inson hayoti xavfsizligiga, shu jumladan yirik psixologik yordam markazlari bilan hamkorlik qilishga cheklangan e'tibor berishdan iboratdir, ammo bir qator sabablarga ko'ra (qarang. ), bu deklaratsiya haqiqatda amalga oshishi mumkin emas.","question":"Qaysi aktyorning o'limidan oldingi xabarlari uning shaxsiy sahifasiga joylashtirilgan?","answers":{"text":["Paul Zolezzi"],"answer_start":[225]},"id":1329}
{"context":"Keyinchalik Moskvada chiptalar haydovchi tomonidan, ba'zan esa bekatlardagi kiosklarda sotildi va yo'lovchi chiptani kompostorga o'tkazib yuborishi kerak edi. Xuddi shunday tizim ham mavjud bo'lib, unda chiptalar o'rniga uchun aloqa qilmaydigan kartalar va kompostlar o'rniga validatorlar ishlatiladi. Muayyan vaqt (odatda bir oy) davomida cheklanmagan sayohatlar soniga amal qiladigan yo'l chiptalari keng tarqaldi. Ba'zi shaharlarda avtomatik yo'l harakati nazorat tizimi mavjud. Ushbu tizim salonda turniket o'rnatishni nazarda tutadi, bu esa bir tomondan sig'imlikni kamaytiradi, bekatlarda to'xtash vaqtini ko'paytiradi, boshqa tomondan esa chiptasiz yo'lovchilar sonini kamaytiradi va konduktorning ish haqini tejaydi. Ushbu muammoni hal qilishning variantlaridan biri sifatida ba'zan to'xtash paviloniga kirishda yo'l haqini to'lashdan foydalaniladi  buning uchun u turniketlar va maxsus to'siqlar bilan jihozlanadi.","question":"Chiptalar o'rniga yana nima ishlatilgan?","answers":{"text":["uchun aloqa qilmaydigan kartalar"],"answer_start":[221]},"id":2477}
{"context":"prionlar  infektsion oqsil molekulalari bo'lib, ular DNK yoki RNK tarkibida bo'lmaydi. Ular qo'ylarning quloqlari bo'shashishi, qoramollarning shunga o'xshash sponzali encefalopatiyasi va surunkali zaiflik (ingl. surunkali sarflash kasalligi) bilan bog'liq bo'lgan holatlar mavjud. Odamning prion kasalliklariga kur, Kreittsfeldt kasalligi  Yoqub va Gerstman sindromi  Shtrausler  Sheynker kiradi. Prionlar o'zlarining nusxalari hosil bo'lishiga turtki bo'la oladilar. Prion oqimi ikki izofomda mavjud boʻlishi mumkin: normal (PrPC) va prion (PrPSc). Prion shakli normal oqsil bilan aloqada bo'lib, uni prion shakliga aylantirishga yordam beradi. Prionlar viruslar va virroidlardan tubdan farq qilsa-da, ularning kashfiyoti viruslar o'z-o'zidan takrorlanadigan molekulalardan kelib chiqqanligiga ishonish uchun ko'proq asos yaratadi.","question":"Insonda qanday prion kasalliklari mavjud?","answers":{"text":["kur, Kreittsfeldt kasalligi  Yoqub va Gerstman sindromi  Shtrausler  Sheynker"],"answer_start":[312]},"id":944}
{"context":"Tarjimaga mualliflik huquqi mualliflik huquqining umumiy qoidalariga ko'ra asarning yaratilgan paytidan (ya'ni asarga xolis shakl berilgan paytdan) boshlanadi. Asl asardan tarjima orqali foydalanish uchun rozilik bo'lmagan taqdirda, tarjimaga mualliflik huquqi baribir paydo bo'ladi va mavjud bo'ladi, lekin paralizatsiyaga uchraydi. Shu tariqa, tarjimonning mualliflik huquqi, avlodlar ijodi asos bo'lgan asarlar mualliflarining huquqlaridan qat'i nazar, mualliflik huquqlarining mustaqil ob'ektlariga bo'lgan huquqlar sifatida muhofaza qilinadi.","question":"Tarjimaga mualliflik huquqi qanday paydo bo'ladi?","answers":{"text":["mualliflik huquqining umumiy qoidalariga ko'ra"],"answer_start":[28]},"id":234}
{"context":"Gimnaziyaga o'quv okrugining vasiysi tomonidan tayinlanadigan direktor va inspektor boshchilik qilardi. Direktor 2000 r oladi, inspektor  1500 r; ikkalasi uchun  g'azna xonasi va darslar uchun maxsus haq. Oʻqituvchilar 60 r. bir yillik dars uchun, besh yil bitta gimnaziyada bo'lganidan so'ng esa  75 (12 dars uchun, qolganlari uchun 60). Sinf ustozlari yana 160 ta oladilar. bir yil, gimnaziyada esa 100 yil, pro-gimnaziyalarda esa 60 yil bo'lgan yozma ishlarga tuzatishlar kiritganligi uchun qadimiy tillar o'qituvchilari. Pensiya  25 yildan keyin; direktorlarga 900700, inspektorlarga 850650 va o'qituvchilarga 800600 p, Sankt-Peterburg va Moskvadan tashqari (1000 y., 850 y. va 750-yillar). Barcha o'qituvchilar, nazoratchilar va inspektorlar o'quv va tarbiya masalalari bo'yicha muhokama qilish uchun direktor raisligida kamida oyda bir marta yig'iladilar (pedagogik kengash). Xo'jalik masalalarini muhokama qilish maxsus xo'jalik qo'mitasida, direktor raisligida, uch yilga saylanadigan inspektor va uchta o'qituvchidan iborat bo'ladi.","question":"Direktorning maoshi qancha edi?","answers":{"text":["Direktor 2000 r oladi"],"answer_start":[104]},"id":467}
{"context":"Kongo daryosining vodiysi 300500 metr balandlikda tekis, botqoq tubiga ega. Eng baland tog'lar - Kamerundagi tekis tog'lar Adamaua (3008 m gacha) va Kamerundagi vulqon massivi (4040 m gacha). Ammo, asosan Markaziy Afrika uchun tinch, juda ko'p tebranishsiz relyef xosdir. Ekvatorial Afrika, ayniqsa Kongo vodiysi, Afrikadagi eng zich to'liq daryolar tarmog'i bilan ajralib turadi, ulardan eng yiriklari Kongo daryosi (Zair). Gvineya ko'rfaziga Ogove, Kvanza va boshqa daryolar ham quyiladi. Ko'p joylar to'lqinlar bilan qoplangan. Ekvator iqlimi belligida zich, ko'p qatlamli nam tropik o'rmonlar o'sadi. Subekvatorial mintaqalarda  galereya o'rmonlari, suv ajratish bo'shliqlarida turli xil savonalar mavjud. Gvineya ko'rfaziga quyiladigan daryolarning og'izlarida mangr o'simliklari keng tarqalgan.","question":"Markaziy Afrikadagi qaysi tog'ning eng balandligi 3008 metr?","answers":{"text":["Adamaua"],"answer_start":[123]},"id":198}
{"context":"An'anaviy Xitoy tarixchiligi, Xitoyga qo'shni bo'lgan barcha xalqlar xitoyliklardan kelib chiqqanini va Xitoy an'anasiga ko'ra, xunolar xitoylik muhojirlar va cho'ldagi ko'chmanchi qabilalar aralashmasidan paydo bo'lganini yozadi. Xitoyliklar yarim afsonaviy Xia sulolasi tarafdorlari, ko'chmanchi xyanyun va hunyuy qabilalari. III asrga to'g'ri kelmoqda. mil. avv. e. bilan Xitoyliklar afsonaviy imperator Xuan-di tomonidan boshqarilgan. Xitoy miflariga ko'ra, miloddan avvalgi 1764 yilda e. bilan Xitoyda Siya sulolasi o'z kuchidan mahrum bo'lganida, Siya Zining oxirgi shohi Shun Vey (維) o'g'li va uning ko'p fuqarolari shimolga qochgan. Gobi janubida ular Xianyu va Xanyu qabilalarini uchratdilar va vaqt o'tishi bilan ular bilan aralashdilar.","question":"Xiya Tse o'z fuqarolari bilan qochib ketayotganida, ular qayerda Xianyun va Xunyui qabilalarini uchratgan?","answers":{"text":["Gobi janubida"],"answer_start":[641]},"id":2610}
{"context":"O'rta asrlar va Renessans davrida quvurlarni ishlab chiqarish texnologiyasi takomillashgani tufayli bu asboblarga qiziqish sezilarli darajada oshdi. Baroq davrida kompozitorlar orkestrga truba partiyalarini kiritishni boshlashdi. Klarin san'atiga ega bo'lgan (chugugug'ning yuqori registrida diatonik tovushlarni puflash yordamida ijro etish) virtuoz ijrochilar paydo bo'ladi. Baroq davrini tabiiy quvurning oltin asri deb atash toʻgʻri boʻladi. Klassizm va romantizm kelishi bilan, ularning asosiy printsipi melodizm bo'lgan tabiiy naychalar, melodik chiziqlarni ijro eta olmaydiganlar, ikkinchi o'ringa o'tadi va orkestrlarda faqat asosiy ovoz turlarini ijro etish uchun ishlatiladi.","question":"Klassizm va romantik davrda nayning taqdiri qanday?","answers":{"text":["tabiiy naychalar, melodik chiziqlarni ijro eta olmaydiganlar, ikkinchi o'ringa o'tadi"],"answer_start":[526]},"id":808}
{"context":"Lev Trotskiy sovet byurokratiyasini o'ziga xos kasta sifatida ko'radi, lekin yangi sinf sifatida emas. Uning fikricha, byurokratiyada hukmron sinf belgilari yo'q: Sovet byurokratiyasini \"davlat kapitalistlari\" sinfi sifatida taqdim etish urinishi tanqidlarga chiday olmaydi. Byurokratiyada na aktsiyalar, na obligatsiyalar bor. U, unga xos bo'lgan har qanday o'ziga xos mulk munosabatlaridan qat'i nazar, ma'muriy ierarxiya tartibida yollanadi, to'ldiriladi, yangilanadi. Davlat apparatini ishlatish huquqini alohida mansabdor shaxs meros bo'yicha o'tkazishi mumkin emas. Byurokratiya imtiyozlardan suiisteʼmol tartibida foydalanadi. Aynan shuning uchun, Trotskiyning fikricha, byurokratiya Oktyabr inqilobi yutuqlarini yo'q qilishga va kapitalizmni qayta tiklashga intiladi  unga o'z mulk huquqlarini yuridik jihatdan mustahkamlash kerak.","question":"Trotskining fikricha, nega byurokratiya Oktyabr inqilobi yutuqlarini yo'q qilishga va kapitalizmni qayta tiklashga intiladi.","answers":{"text":["o'z mulk huquqlarini yuridik jihatdan mustahkamlash"],"answer_start":[781]},"id":2747}
{"context":"Askarlarning o'lchamlari keng ko'lamda o'zgarib turadi. Janubiy Amerikaning tropik ko'k qo'rg'oshinlari (Thysania agrippina) qanotlari kengligi bo'yicha dunyodagi eng yirik kapalak bo'lishi mumkin. Adabiyotga ko'ra, uning qanotlari 28 sm gacha bo'lishi mumkin. Qanoti kengligi boʻyicha eng katta kunduzgi kapalak - bu Qirolichaning Aleksandrasi ornitopteri (Ornithoptera alexandrae)  ayol qanoti kengligi 27,3 sm ga etadi. Markaziy Afrikadan kelgan Papilio antimachus ham eng yirik kunlik kapalaklarga kiradi, erkaklarning qanotlari 25 santimetrga yetishi mumkin. Avstraliya va Yangi Gvineyada yashovchi Coscinocera hercules saturnisiyaning ayollari qanotlarining eng katta maydoniga  263 sm2 gacha ega. Attacus atlas (qanotlari 24 sm) va Attacus caesar (qanotlari 25 sm) kabi koʻz koʻkchalari dunyodagi eng katta kapalaklardan biridir.","question":"Markaziy Afrikadagi Papilio antimachus kapalakining qanotlari qancha?","answers":{"text":["25 santimetrga"],"answer_start":[533]},"id":247}
{"context":"Dastlabki mutatsiyani ba'zan to'g'ridan-to'g'ri mutatsiya deb atashadi, ammo genning asl tuzilishini tiklaydigan mutatsiyani esa  qaytadan mutatsiya, yoki reverssiya deb atashadi. Mutant organizmda asl fenotipga qaytish mutant genning funktsiyasini tiklash natijasida ko'pincha haqiqiy reverssiya hisobiga emas, balki o'sha genning boshqa qismidagi yoki hatto boshqa alleli bo'lmagan gendagi mutatsiya natijasida sodir bo'ladi. Bunday holatda, qaytadan paydo bo'lgan mutatsiya suppressor mutatsiya deb ataladi. Mutant fenotipni suppresssiya qilishning genetik mexanizmlari juda xilma-xil.","question":"Genetika olimlari genning asl tuzilishini tiklaydigan mutatsiyani nima deb atashadi?","answers":{"text":["qaytadan mutatsiya, yoki reverssiya"],"answer_start":[130]},"id":2308}
{"context":"Temir yo'l signalizatsiyasi  bu to'qnashuvlardan qochish maqsadida temir yo'l harakatini boshqarish tizimi. Kamroq tutashish bo'lgan temir yo'llardan foydalanish tufayli temir yo'l poyezdlari to'qnashuv xavfiga juda duchor bo'ladi, chunki odatda tezda to'xtash imkoniyatini bermaydigan tezlikda yoki mashinist uchun ko'rinadigan masofadan ko'ra uzoqroq tormoz yo'li bilan yurishadi. Poyezd harakatini nazorat qilishning aksariyat shakllari temir yo'l tarmog'i uchastkasi uchun mas'ullardan poyezd brigadasiga beriladigan harakat yo'riqnomasidan iboratdir. Barcha boshqaruv usullari signallardan foydalanmaydi va ba'zi tizimlar faqat bitta yo'nalishdagi tarmoqlarga tegishli.","question":"Temir yo'l poyezdlari uchun harakatni boshqarish tizimi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Temir yo'l signalizatsiyasi"],"answer_start":[0]},"id":2337}
{"context":"Metropoliten 24 soat ishlashi sababli, poyezdlar harakatlanmaydigan vaqtlarda ta'mirlash ishlarini bajarishning imkoni yo'q. Shuning uchun, zarurat bo'lganda, yo'llarning muayyan qismlari ta'mirlash uchun yopiladi (odatda dam olish kunlari yoki tun davomida), poezdlar esa, iloji boricha, barcha stantsiyalarga 24 soat xizmat ko'rsatilishi uchun aylanib o'tishga yuboriladi. Har qanday kunda MTA saytida jadvaldagi o'zgarishlarni va yo'lovchilarga qanday muqobil sayohat usullari taklif etilishini bilib olish mumkin, bundan tashqari har dam olish kunlari joriy dam olish kunlari o'zgarishlarini aks ettiruvchi interaktiv xarita yangilanadi.","question":"Yo'llarning muayyan qismlari qachon ta'mirlash uchun yopiladi?","answers":{"text":["dam olish kunlari yoki tun davomida"],"answer_start":[222]},"id":1392}
{"context":"Birinchi yillarda jamoa ixtiyoriy bo'lib qoldi, uning tarkibi esa  barqaror emas edi. 1971 yil kuzida Kavagoe armiyaga chaqirilgan I o'rniga Mazayevni Aleksandr Kutikov taklif qildi (uning ishtirokidagi birinchi konsert 1971 yil 3 noyabrda bo'lib o'tdi). Vorovskiy koʻchasidagi Teatr-studiyada (bugungi  Povarskaya) ((5) ((6)). Keyin, Kutikovning topshirig'idan keyin, M. Oldin Ikkinchi nafas guruhida o'ynagan Kapitanovskiy, Y. Borzov Aleksey Romanov guruhiga o'tadi. Ushbu tarkibda Time Machines VLKSM Gorkomining himoyasi ostidagi tashkilotning bit-klubida katta muvaffaqiyat bilan ishtirok etdi, unga Moskvaning eng mashhur musiqa jamoalari kirgan va bir yil oldin guruhni etarlicha yuqori ijro darajasi bo'lmaganligi sababli qabul qilishdan bosh tortgan edi. 1972 yilda M. Q. Kapitanovskiy armiyaga chaqirildi va Sergei Kavagoe yangi musiqachilarni qidirmaslik uchun o'zi zarbalar uchun o'tirdi. U dastlabki zarbalar ustida o'ynash texnikasini bilmagan bo'lsa-da, tezda o'ynashni o'rgandi va 1979 yilgacha 1970-yillarning o'rtalariga qadar guruh zarbasini bo'lib qoldi. Time Machines musiqachilarining asosiy tarkibi quyidagilar boʻlgan: Makarevich (gitar, vokal), A. Kutikov (bass-gitar) va S. Kavagoe (uchish). Guruhning qolgan a'zolari doimiy ravishda o'zgarib turardi.","question":"Kavagoe qaysi yilgacha Vaqt mashinasining davomchisi bo'lib qoldi?","answers":{"text":["1979 yilgacha"],"answer_start":[997]},"id":921}
{"context":"Nomga qaramay, spirtsiz pivo tarkibida 0,2% -1,0% spirt bor, undan butunlay xalos bo'lishning iloji yo'q. Bir nechta alkogolsiz pivo ishlab chiqarish texnologiyalari mavjud. Oddiy pivo tarkibidagi spirtni vakuum distillatsiyasi (spirtning past qaynash nuqtasi) va dializ (membrana usuli) yordamida olib tashlashadi. Shuningdek, maltozni alkogolga aylantirmaydigan maxsus xamirturushlarni qo'llash orqali xamirturushni to'xtatish yoki haroratni pasaytirish orqali spirtdan xalos bo'lish mumkin.","question":"Spirtli ichimliklarni tayyorlashning necha texnologiyasi bor?","answers":{"text":["Bir nechta"],"answer_start":[106]},"id":2445}
{"context":"FVWM, Enlightenment va Window Maker - bu X Window System-ning oddiy oyna menejerlari bo'lib, ular minimal funktsionallik bilan ish stoli muhitini taqdim etadi. Oyna menejeri ilovalarning alohida oynalarining joylashuvi va ko'rinishini boshqarish vositasini taqdim etadi, shuningdek X Window System bilan hamkorlik qiladi. Ish stoli muhiti standart o'rnatishning bir qismi sifatida oyna menejerlarini o'z ichiga oladi: 2011 yildan boshlab GNOME uchun Mutter, 2000 yildan boshlab KDE uchun KWin, 1998 yildan boshlab Xfce uchun Xfwm, garchi foydalanuvchi xohlasa, boshqa oyna menejerini tanlashlari mumkin.","question":"Oyna menejerlari nima uchun kerak?","answers":{"text":["ilovalarning alohida oynalarining joylashuvi va ko'rinishini boshqarish vositasini"],"answer_start":[174]},"id":785}
{"context":"Karbon atmosferadagi aerosollarga kiradi, natijada mintaqaviy iqlim o'zgarishi, quyoshli kunlar soni kamayishi mumkin. Uglerod atrof muhitga avtotransport chiqindi gazlari tarkibida, issiqlik elektr stansiyasida ko'mir yoqishda, ko'mirni ochiq qazib olishda, uni yer osti gazlashtirishda, ko'mir konsentratlarini olishda va boshqalar shaklida kiradi. Yong'in manbalari ustida uglerod konsentratsiyasi 100400 mikrogramm\/m3, yirik shaharlarda 2,415,9 mikrogramm\/m3, qishloq joylarida 0,5  0,8 mikrogramm\/m3. AES gaz-aerozol chiqindilari bilan atmosferaga (615) ·109 Bk\/kuni 14SO2 keladi.","question":"Yonish manbalari ustida karbonat konsentratsiyasi qanday?","answers":{"text":["100400 mikrogramm\/m3"],"answer_start":[401]},"id":2174}
{"context":"Rus-Yaponiya urushi tugaganidan so'ng, Portsmut tinchlik shartnomasi 1905-yil bo'yicha Port-Artur va butun Liaodung yarim oroli ijara huquqlari Yaponiyaga berilgan. Keyinchalik Yaponiya Xitoyga bosim o'tkazib, ijara muddatini uzaytirishga majbur qildi. 1932 yilda shahar rasmiy ravishda Manjjow-go tarkibiga kirdi, ammo de-fakto Yaponiya tomonidan boshqarilishini davom ettirdi (rasmiy ravishda Yaponiya Kvantun viloyatini Manjjow-godan ijaraga olgan deb hisoblangan). Yaponiya hokimiyati davrida shahar nomi xuddi shu Luyshun ierolifi bilan yozilardi, ammo endi ular yaponcha Rёдзюн (yapon. 旅順) deb ataladi.","question":"Portsmut tinchlik shartnomasi imzolanganida.","answers":{"text":["1905-yil"],"answer_start":[69]},"id":2691}
{"context":"N.M.N. nomidagi Irkutsk akademik drama teatri Q. Q. Bu qovun. Irkutskda birinchi truppa 1851-yilda paydo bo'ldi, hozirgi teatr binosi 1897-yilda Peterburg arxitektori V. Shryuterning qoʻllari. Yangi binoning birinchi sahnalashtirilgan spektakli \" Revizor \" edi. Teatrda muzey tashkil etilgan. 1921 yilda asosiy maydonda N. Oxlopkov, keyinchalik uning sharafiga teatr nomlandi. Irkutsk teatrida kinorejissor L. Gaydai, L. Qurolli M. Yorugʻlik, G. Strijentlar.","question":"Birinchi truppa qaysi yilda Irkutskda paydo bo'lgan?","answers":{"text":["1851-yilda"],"answer_start":[88]},"id":1733}
{"context":"Keyinchalik 250 metr masofada radio aloqasi o'rnatildi. O'z ixtirosi ustida ishlayotganda, Popov tez orada 600 metrdan ortiq aloqa masofasiga erishdi. Keyin, 1899 yilda Qora dengiz floti manevrlarida. olim 20 km dan ortiq masofada radio aloqasi o'rnatdi, 1901-yil radio aloqasi 150 km uzoqlikda edi. Bunda yangi uzatish konstruksiyasi muhim rol o'ynadi: uchqun oralig'i uzatish antennasidan induktiv ravishda bog'langan va u bilan rezonansga o'rnatilgan tebranish konturida joylashtirilgan. Signalni ro'yxatga olish usullari ham sezilarli darajada o'zgardi: qo'ng'iroq bilan bir vaqtda signallarni avtomatik yozib olish imkonini beradigan telegraf apparati ham ishga tushirildi. 1899 yilda telefon orqali signallarni qabul qilish imkoniyati aniqlandi. 1900 yil boshlarida radio aloqasi Finlyandiya ko'rfazida qutqaruv ishlari davomida muvaffaqiyatli ishlatilgan. A. ishtirokida S. bilan Popov Rossiya flotida va armiyasida radioaloqa joriy etishni boshladi.","question":"Qaysi yilda radiochotosh aloqasi 150 km uzoqlikda edi?","answers":{"text":["1901-yil"],"answer_start":[255]},"id":2057}
{"context":"Hujayra yadrosi organizmning genetik ma'lumotlari yozilgan DNK molekulalarini o'z ichiga oladi. Yadroda DNK molekulalarining replikatsiyasi (duplikatsiyasi) va DNK matritsalarida RNK molekulalarining transkripsiyasi (sinteti) sodir bo'ladi. Yadroda esa, sintez qilingan RNK molekulalari ba'zi modifikatsiyalarga duch keladi (masalan, splayzing jarayonida matritsa RNK molekulasidan ahamiyatsiz, ma'nosiz qismlar chiqariladi), shundan so'ng sitoplasmga chiqadi. Ribosomalar yadro ichida, yadrolar deb nomlanuvchi maxsus tuzilmalarda yig'iladi. Yadro uchun kompartment  kariotek  endoplasmatik tarmoq tsisternalarining kengayishi va bir-biriga qo'shilib, yadro atrofidagi yadro qobig'ining tor kompartmentlari hisobiga yadroning ikki tomonlama devorlari hosil bo'lishi natijasida hosil bo'ladi. Yadro qobig'ining bo'shlig'i lumen yoki perinuklear bo'shlik deb ataladi. Yadro qobig'ining ichki yuzasi yadro laminatlari bilan qoplangan, bu esa xromosomal DNK iplari biriktirilgan protein-laminatlardan tashkil topgan qattiq oqsil tuzilmasi hisoblanadi. Ayrim joylarda yadro qobig'ining ichki va tashqi membranasi birlashib, yadro qopqoqlari deb nomlanuvchi joylarni hosil qiladi, ular orqali yadro va sitoplazma o'rtasida moddiy almashinuv amalga oshiriladi.","question":"DNK molekulasida nima yozilgan?","answers":{"text":["organizmning genetik ma'lumotlari"],"answer_start":[16]},"id":146}
{"context":"Turni aniqlashning bir nechta yondashuvlari mavjud, ular organizmlarning qaysi xususiyatlari ishlatilishi bilan farqlanadi. Masalan, ba'zi turlar jinsiy tarqalgan organizmlar uchun mos keladi, boshqalari jinsiy tarqalmagan organizmlar uchun mos keladi. Xususan, turli xil yondashuvlar mavjud bo'lsa-da, ularni uchta yondashuvga birlashtirish mumkin: gibridologik, ekologik va filogenetik. 1942 yilda Ernst Mayer tomonidan taklif etilgan turning biologik mezoni  hibridologik yondashuvning yorqin namunasi. Mayerga ko'ra,  tur boshqa bunday guruhlardan fiziologik jihatdan ajratilgan tabiiy populyatsiyalarning amalda yoki potentsial ravishda nasldan naslga o'tadigan guruhidir. Ushbu mezon keng va uzoq vaqtdan beri qo'llanilganiga qaramay, ayniqsa prokariotlar uchun kamchiliklari bor.","question":"Tur tushunchasini aniqlashning uchta asosiy yondashuvi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["gibridologik, ekologik va filogenetik"],"answer_start":[350]},"id":476}
{"context":"Xalq ta'limi rivojiga qo'shgan hissasi bilan mashhur bo'lgan Braziliyalik pedagog Paulo Freyre pedagogika usuli sifatida muloqot nazariyasini rivojlantirgan. Freyre ta'kidlaganidek, hurmat va tenglik muhitida muloqot qilish o'quvchilar va o'qituvchilarga bir-biridan o'rganishga imkon beradi. Qiynalib qolganlarning buyuk himoyachisi Freyre, insonlarning qadriyatlarini aniqlaydigan va birlashtiradigan muloqot tamoyilini amalda qo'llagan. Muzokaralar pedagogikasi chuqurroq tushunishga, dunyoda qandaydir ijobiy o'zgarishlarni ishlab chiqishga yo'naltirilgan.","question":"Muzokaralar pedagogikasi nimaga yo'naltirilgan?","answers":{"text":["dunyoda qandaydir ijobiy o'zgarishlarni ishlab chiqishga"],"answer_start":[488]},"id":1432}
{"context":"1787 yil fevral oyida Venaga qaytganidan so'ng, Mozart operani yaratishga kirishdi. \"Figaroning to'yi\" ning muvaffaqiyati tufayli, Mozart da Ponte-ni ideal librettist nomzodi deb hisoblagan. Libretto uchun da Ponte Don Juan p'yesasini syujet sifatida taklif qildi va u Mozartga yoqdi. 1787 yil 7 aprelda yosh Betxoven Venaga keladi. Ko'pchilikning fikricha, Mozart, Bethovenning improvizatsiyasini tinglaganidan so'ng, \"U hamma haqida gapirishga majbur qiladi!\" deb hayqirgan va hatto Bethovenni o'z o'quvchisi qilib olgan. Biroq, buning to'g'ridan-to'g'ri isboti yo'q. Shunga qaramay, Beethoven onasining og'ir kasalligi to'g'risida xat olganidan so'ng, Venaga atigi ikki hafta bo'lganidan so'ng, Bonnga qaytishga majbur bo'ldi.","question":"Ko'pchilikning fikricha, Mozart, Bethovenning improvizatsiyasini tinglaganida, nima deb hayqirgan?","answers":{"text":["\"U hamma haqida gapirishga majbur qiladi!\""],"answer_start":[419]},"id":2241}
{"context":"Hinduizmda ma'naviy murabbiylar guru deb nomlanadi, bunda hinduizmning ko'plab bo'linmalarida - ayniqsa G'arbda - ma'naviy murabbiylikka juda katta ahamiyat beriladi, shuning uchun gurular o'zlarining shogirdlariga katta ta'sir ko'rsatadilar.","question":"Qaysi hududda ma'naviy murabbiylik odatda juda yuqori darajaga ega?","answers":{"text":["G'arbda"],"answer_start":[104]},"id":3140}
{"context":"Hozirgi vaqtda Windows shaxsiy kompyuterlar va ishchi stantsiyalarning 90% dan kamrog'ida o'rnatilgan. Net Applications kompaniyasining ma'lumotlariga ko'ra, 2016 yil aprel oyida Windows bozor ulushi ▼88,77% ni tashkil etdi. Boshqa ma'lumotlarga ko'ra, Windows bozor ulushi yanada kamroq. Ulushning pasayishi, birinchi navbatda, dunyo bo'ylab shaxsiy kompyuterlar savdosining kamayishi tendentsiyasi, shuningdek, raqobatchilar OS  Mac OS X va Linux ulushi oshishi bilan bog'liq. Windows-ning turli versiyalari orasida 2011 yil avgust oyidan boshlab W3Schools ma'lumotlariga ko'ra eng mashhur Windows 7 (taxminan 48%) hisoblanadi.","question":"Windows-ning eng mashhur versiyasi qaysi?","answers":{"text":["Windows 7"],"answer_start":[592]},"id":38}
{"context":"Kaligrafiya usullari juda xilma-xil. Bu usulda burchakli chiziqlar, qo'shimcha quyruqlar, ilgaklar, o'zaro qat'iy va yumshoq shtrixlar, suyuq va parchalanadigan chiziqlar, harflar yoki so'zlarni geometrik shakllar yoki muayyan bo'shliqlarga joylashtirish, harflarning bir qismini chizib tashlash va boshqasini chizilmagan holda qoldirish, harflar yoki so'zlarni muayyan shakllar ko'rinishida joylashtirish (arab kalligrafiyasi), ramkalar, harflarni ikki yoki uch qatlamli chizib tashlash, boshqa rangdagi liminlarni parallel ravishda o'tkazilgan chiziqlar va boshqalar ishlatilishi mumkin.","question":"Harflarni o'chirish qanday bo'ladi?","answers":{"text":["ikki yoki uch qatlamli"],"answer_start":[449]},"id":2950}
{"context":"Askarlarning eng o'ziga xos belgisi - bu tumshuqdir. Tovunning balandligi uning kengligidan ikki baravar ko'p, ba'zida uzunligidan ham oshib ketadi. Qattiq egilgan, bosh suyaklari bilan siljish mumkin bo'lgan, o'tkir dorisi va yirtqich qushlarning voskasiga o'xshash qisqa asosli voskasiga ega bo'lgan. Qopqoqning yon chetlari odatda bir va boshqa tomondan tuzuk, kuchli tishga o'xshash chiqindilarga ega bo'lib, ularga qo'shilish chetlaridagi ikkita chuqur o'tkirlik mos keladi. U qisqa va keng kesilgan. Parotlar juda qattiq mevalarni tumshuqlari bilan o'rab olishlari mumkin, ular tepaga ko'tarilganda, tumshuqlari bilan novdalarga yopishib olishadi. Oyoqlari juda qisqa, qalin, oyoqlari paytuqlarigacha barglar bilan qoplangan. Oyoqlarning birinchi va to'rtinchi barmoqlari orqaga burilgan, shuning uchun parrandalar nafaqat oyoqlari bilan novdalarni yaxshi ushlab olishadi, balki oyoqlari bilan ovqatni tutqaga olib borishlari mumkin. Qo'l qo'rg'oziqlari juda burkangan, ammo juda zaif. Juda qisqa pliza to'r shaklida joylashgan taxtachalar bilan qoplangan. Qanoti katta, o'tkir; mahka qushli, mustahkam simli va keng o'tkir, odatda 20; dumli, o'n ikki qushli. U tez uchadi, lekin odatda qisqa masofaga.","question":"Paraklar qanchaga uchadi?","answers":{"text":["odatda qisqa masofaga"],"answer_start":[1186]},"id":2800}
{"context":"Qattiq jismning xossalari va unda zarrachalarning harakati fizika bo'limida o'rganilmoqda, u qattiq jism fizikasi deb ataladi (kondensatsiyalashgan muhitlar fizikasi bo'limi). Qattiq jismlar fizikasi o'ziga xos tadqiqot usullari va matematik apparati bilan mustaqil ilmiy fan hisoblanadi. Uning rivojlanishi amaliy ehtiyojlar bilan bogʻliqdir (2). Tadqiqot obyektiga qarab qattiq jismlar fizikasi metallar, yarim o'tkazgichlar, magnitlar va boshqalarga bo'linadi. Tadqiqot usullari bo'yicha rentgen tarkibiy tahlili, radiospektroskopiya va shunga o'xshash usullar ajratiladi. Bundan tashqari, muayyan xususiyatlarni o'rganish bilan bog'liq bo'linish mavjud (mexanik, issiqlik va hokazo) (1) (2).","question":"Qattiq jismning xususiyatlari va unda zarrachalarning harakatini o'rganadigan fizika bo'limi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Qattiq jismlar fizikasi"],"answer_start":[176]},"id":1535}
{"context":"Gollandiya Ost-Hind kompaniyasi nomi bilan juda ko'p geografik kashfiyotlar va tarixiy faktlar bog'liq. Masalan, kompaniyada ishlaydigan ingliz kapitan Genri Xudzon 1609-yilda Amerika orqali Xitoyga dengiz yo'lini izlayotganda, uning nomi bilan atalgan daryo va ko'rfazni kashf etdi, uning sohillarida keyinchalik Nyu-York shahri (ilgari Nyu-Amsterdam deb nomlangan) paydo bo'ldi. Kompaniya xodimi, kema shifokori Yan Van Ribek 1652 yilda Afrikaning janubiy chekkasida Yevropadan Hind okeaniga suzib boradigan kompaniya kemalarini ta'minlash uchun oziq-ovqat bazasiga asos solgan. Ushbu baza dastlab Kapstad aholi punkti, keyinchalik esa Janubiy Afrika Respublikasining asosiy port shahri Keyptaun bo'ldi.","question":"Qaysi yilda ingliz kapitan Henri Xudson uning sharafiga nomlangan daryo va ko'rfazni kashf etdi?","answers":{"text":["1609-yilda"],"answer_start":[165]},"id":2994}
{"context":"Olti martalik Grammy sovrindori va Oskar nomzodi Ledi Gaga davlat madhiyasini ijro etdi, Oskar sovrindori Marli Metlin esa Amerika imo-ishora tili (ASL) ga tarjima qildi.","question":"50-yilgi Superkubda kim davlat madhiyasini kuylagan?","answers":{"text":["Ledi Gaga"],"answer_start":[49]},"id":3089}
{"context":"Rossiya banki 2014 yil noyabr oyida suzadigan valyuta kursiga o'tdi. Shunday qilib, rublning kursi hukumat yoki markaziy bank tomonidan belgilanmaydi, u qat'iy emas va kurs darajasi yoki uning o'zgarish tezligi bo'yicha hech qanday maqsadlar belgilanmaydi. Rossiya banki normal sharoitda valyuta intervensiyalarini amalga oshirmaydi rubl kursi dinamikasini ta'sir qilish maqsadida. Bu esa suzuvchi valyuta rejimi va boshqariladigan kurs rejimining ko'pgina turlaridan farq qiladi. 2017 yilda Rossiyada birinchi marta Markaziy bank tashabbusi bilan mikro moliya faoliyati va mikro moliya tashkilotlari to'g'risidagi qonunni buzgan 8 ta noqonuniy kreditorlarning veb-saytlari yopildi. 2017 yilning yozida Rossiya banki mikromoliya tashkilotlari (MFO) saytlarini Yandex tizimining qidiruv beruvida markirovka qilish boʻyicha loyihani amalga oshirishga kirishdi, ular toʻgʻrisidagi maʼlumotlar bir vaqtning oʻzida MFO davlat reyestrida va moliya bozori sohasidagi uchta oʻzini oʻzi tartibga soluvchi tashkilotlardan (OʻRJ) birida mavjud. Rossiya banki markirovka loyihasini moliyaviy bozorning boshqa segmentlariga ham tatbiq qilishni rejalashtirmoqda, chunki ularda xizmat iste'molchilari va etkazib beruvchilar o'rtasidagi o'zaro aloqa ko'pincha Internet orqali amalga oshiriladi.","question":"Rossiya banki qanday maqsad bilan odatdagidek valyuta intervensiyalarini amalga oshirmaydi?","answers":{"text":["rubl kursi dinamikasini ta'sir qilish"],"answer_start":[333]},"id":1163}
{"context":"1767 yilning kuzida imperator Mariya Tereza qizining  yosh ertserkogina Mariya Jozefaning Neapol shohi Ferdinand bilan nikohi bo'lishi kerak edi. Bu voqea Mozarlarning Venadagi navbatdagi gastrol safarining sababini keltirib chiqardi. Leopold poytaxtda to'plangan aziz mehmonlar uning ajoyib bolalarining o'yinini qadrlashlari mumkinligiga umid qildi. Biroq, Venada bo'lganida, Mozartning omadlari darhol o'zgarmadi: ertsersogina qizil kasallikka chalinib, 16 oktyabrda vafot etdi. Qolaversa, saroydagi tartibsizlik va sarosima tufayli, so'zlash uchun hech qanday imkoniyat paydo bo'lmadi. Mozartlar epidemiyaga chalingan shaharni tark etish haqida o'ylashdi, ammo ularni, g'am-g'ussaga qaramay, hovliga taklif etilish umidi ushlab turdi. Oxir oqibat, bolalarni kasallikdan himoya qilish uchun Leopold oilasi bilan Olomoutsga qochib ketadi, ammo avval Wolfgang, keyin Nannerl ham yuqtirishga muvaffaq bo'ladilar va shunchalik og'ir kasal bo'lishadiki, Wolfgang to'qqiz kun ko'zini yo'qotadi. 1768-yil 10-yanvarda Venada bolalari sog'ayib qolganidan keyin, Mozartlar imperatrixdan kutilmaganda hovliga taklif olishdi.","question":"Imperatriza Mariya Tereza qizining nikohi qachon bo'lishi kerak edi?","answers":{"text":["1767 yilning kuzida"],"answer_start":[0]},"id":1033}
{"context":"Dagerotipiya va kalotipiya XIX asrning ikkinchi yarmigacha ishlatilgan, bu esa Talbotning salbiy-pozitiv usuli va yuqori sifatli tasvirning afzalliklarini birlashtirgan yomg'ir kolodion jarayoniga o'rin berdi. Shu payt paydo bo'lgan albom bosma shisha kolodionli negativlardan yuqori sifatli qog'oz izlarini chiqardi. Nam kolodiyaning asosiy kamchiligi shundaki, nam fotoplastinkalarni bir necha daqiqa davomida laboratoriyada ekspozitsiya qilish va qayta ishlash zarur bo'lib, yorug'likka sezgir qatlamni qayta ishlash eritmalari uchun o'tkazuvchan bo'lib qolishi kerak edi. Muammo faqat ingliz shifokori Richard Meddox tomonidan 1871 yilda jellatin-kumush jarayoni va quruq fotosuratlar deb nomlangan narsa ixtiro qilinganidan keyin hal qilindi. Oxirgi yangilik shisha o'rniga sellyuloiddan foydalanish imkoniyati bo'ldi, bu esa 1887 yilda Gannibal Gudvin tomonidan ixtiro qilingan jellatin kontrsirtki qatlami tufayli amalga oshdi. Shunday qilib, fotosuratlar o'rniga jelatino kumush emulsiyali fotosuratlar filmlari paydo bo'ldi, bu hozirgi kungacha analog fotosuratlarda ustunlik qilmoqda.","question":"Dagerotipiya va kalotopiya o'rnini kim egalladi?","answers":{"text":["yomg'ir kolodion jarayoniga"],"answer_start":[169]},"id":2797}
{"context":"Shamol tezligini o'rganish uchun ko'p joylarda zondlardan foydalaniladi, ularning tezligi GLONASS yoki GPS yordamida aniqlanadi, radionavigatsiya yoki zondni radar yordamida kuzatish ((42) yoki teodolit ((43). Boshqa usullar sodarlar, Doppler lidarlari va radarlar kabi usullardan foydalanib, aerosoli yoki hatto havo molekulalari tomonidan aks ettirilgan yoki tarqalgan elektromagnit nurlanishning Doppler o'zgarishini o'lchash mumkin. Bundan tashqari, radiometrlar va radarlar suv yuzasi tekisligini o'lchash uchun havodan foydalanadi, bu esa okean ustida shamol tezligini yaxshi aks ettiradi. Geostatsiyalangan sun'iy yo'ldoshlar orqali bulutlarning harakatini suratga olish orqali yuqori balandlikdagi shamol tezligini aniqlash mumkin.","question":"Elektromagnit nurlanishning Doppler siljishi qanday usullar yordamida o'lchanadi?","answers":{"text":["sodarlar, Doppler lidarlari va radarlar"],"answer_start":[225]},"id":179}
{"context":"Bank korxonalarga va aholiga keng ko'lamli xizmatlar ko'rsatadi. Bankning Rossiyada 52 ta filiali va 1 ta vakolatxonasi mavjud. Bank xizmatlaridan masofadan turib bank xizmati ko'rsatish kanallari orqali ham foydalanish mumkin: Raiffayzen-Online Internet-banki, R-Connect mobil banki, R-Control SMS-banki, telefon banki va bankomat tarmog'i orqali. Raiffhazen-Online Internet-banki (ilgari R-Connect) noldan ishlab chiqilgan va 2016 yil sentyabr oyida ishga tushirilgan. iOS va Android operatsion tizimlari uchun R-Sonnect (ilgari R-Mobile) mobil ilovasi 2013 yilda paydo bo'ldi.","question":"Biznes va aholiga keng ko'lamli xizmatlar ko'rsatuvchi?","answers":{"text":["Bank"],"answer_start":[0]},"id":1385}
{"context":"Chunchin daryosi Jialingziang daryosi Yangtze daryosiga quyiladigan joyda qurilgan. 2006 yil 20 mayda San'siya to'g'onining qurilishi tugallanganda, suv omborlari Chongqinggacha yetib bordi, bu esa katta kemalarga shahar portiga yaqinlashishga imkon berdi. Xitoyning sholi g'aznalari bo'lgan serhosil Qizil Hovuzning sharqiy chekkasida joylashganligi shaharning o'sishini tezlashtirdi. Shahar uchta tog' massivlari bilan o'ralgan: shimolida Dabashany, sharqda Ushany va janubda Dalushany. Chunchinning tepalik landshafti tufayli tog'shahri (Shancheng) deb nomlangan. Shuning uchun bu Xitoyda velosipedlar soni uncha ko'p bo'lmagan shaharlardan biri hisoblanadi. Bu dengiz sathidan 243 metr balandlikda joylashgan.","question":"Chongqing tog'li shahri qancha balandlikda joylashgan?","answers":{"text":["dengiz sathidan 243 metr"],"answer_start":[665]},"id":2572}
{"context":"Xristianlik butparastlikdan ustun kelib, haykalchilikni shunday holatga keltirdi. Yangi din bu san'at tarmog'ining rivojlanishi uchun qulay shart-sharoitlar yaratmadi: plastik tasvirlar va shakllar ilk masihiylarga juda moddiy, juda hissiy va diniylarni yana butparastlikka olib borishi mumkin degan nuqtai nazardan xavfli bo'lib tuyulgan. Shuning uchun xristianlikning dastlabki asrlarida naqshlar, rasm va mozaikaga ustunlik berganidan so'ng, faqatgina qo'shimcha rol o'ynagan, asosan bezak maqsadlarida ishlatilgan.","question":"Nima uchun ilk masihiylar plastik tasvirlarni juda moddiy, juda hissiy va xavfli deb bilishgan?","answers":{"text":["diniylarni yana butparastlikka olib borishi mumkin"],"answer_start":[243]},"id":436}
{"context":"Gavra joylashgan joyda odamning birinchi izlari neolit davriga tegishli. Temir davrida bu joylarga kelt qabilalari kelib o'rnashgan. Gallo-Rim davrida Senani og'zidagi Lillbonnni La-Mansch sohili bilan bog'laydigan yo'l mavjud edi. IX asrda bu yerda Gravil abbati tashkil etilgan, XI asrda dengiz sohilida Lyor qishlog'i va uning yonidagi port tashkil etilgan, u dengiz bo'ylab Senani Arfler portigacha o'tish uchun kemalar uchun vaqtincha manzil bo'lib xizmat qilgan. Shu vaqtning o'zida Angliyani Normandiya bilan zabt etishda ishtirok etgan Gilyom Male Gravilda qishloq qurdi, u Yuz yillik urush paytida barcha mudofaa mustahkamliklari bilan birga yo'q qilindi va atrofdagi hudud vayron bo'ldi.","question":"Gjim Male Gravilda nima qurgan?","answers":{"text":["qishloq"],"answer_start":[565]},"id":1091}
{"context":"1756 yil yanvar oyida Nyukasl uning o'rniga lord Laudonni general-mayor Jeyms Aberkrombi sifatida o'rinbosar bilan tayinladi. Ularning hech biri Frantsiyaning Shimoliy Amerikaga yuborgan ofitserlari kabi harbiy kampaniyalarni olib borishda tajribaga ega emas edilar. Fransiya doimiy armiyasining qo'shimchalari Yangi Frantsiyaga 1756 yil may oyida yetib keldi. Ularning boshida general-mayor Lui-Jozef de Monkalm va uning o'rinbosarlari, chevalier de Levi va polkovnik Fransis-Sharl de Burlamaq - hammasi Avstriya meros uchun urushning tajribali faxriylari edilar. Shu vaqtning o'zida 1756 yil 18 may Evropada Angliya Fransiyaga rasman urush e'lon qildi. Shu tariqa, keyinchalik Yetti yillik urush deb nomlangan urush Yevropaga tarqaldi.","question":"Angliya qachon Fransiyaga rasman urush e'lon qildi?","answers":{"text":["1756 yil 18 may"],"answer_start":[585]},"id":3021}
{"context":"Origen taxminan 185 yilda Aleksandriyada xristian oilada tug'ilgan. U otasi Leonidning rahbarligi ostida muqaddas matnlarni o'rgandi. 202 yilda Leonid o'ldirildi. 203 yildan boshlab Origen ilohiyot maktabida o'qishni boshlaydi, u yalang'och yerda uxlardi, ro'za tutardi, oyoq kiymagan, kiyimini o'zgartirmagan. Lekin u ayollarda mashhur edi va bu noto'g'ri talqin qilinishini istamadi. Ba'zi bir tarjimalar, Isoning so'zlarini tom ma'noda tushunib, shunday deydi: Ba'zi yig'uvchilar o'zlarini Osmon Shohligi uchun yig'uvchi qilib ko'rsatdilar (Matto. 19:12),  u o'zini o'zi o'ldirgan ((4), garchi rasmiy tasdiq yoki rad etish mavjud bo'lmasa ham. Ba'zi tarixchilar ((kim?) ning topilganligi Origenning dushmanlari tarqatgan mish-mishlar deb hisoblaydilar.","question":"Origenning otasi qaysi yilda o'ldirilgan?","answers":{"text":["202 yilda"],"answer_start":[134]},"id":2009}
{"context":"Faoliyat samaradorligini boshqarish kompaniyaning strategik, moliyaviy, marketing va operatsion boshqaruvidagi vazifalarning butun spektrini qamrab oladi va strategiya modellashtirish, muvozanatli ko'rsatkichlar xaritalari, jarayonlarga yo'naltirilgan rejalashtirish va funksional-qiymat tahlillari, byudjetlashtirish va biznes modellashtirish, konsolidatsiya qilingan boshqaruv hisoboti va tahlillari, strategiya bilan bog'liq faoliyatning asosiy ko'rsatkichlarini (key performance indicators) monitoring qilishni o'z ichiga oladi.","question":"Kompaniyaning samaradorligini boshqarish uchun qanday boshqaruv texnologiyalari qo'llaniladi?","answers":{"text":["strategiya modellashtirish, muvozanatli ko'rsatkichlar xaritalari, jarayonlarga yo'naltirilgan rejalashtirish"],"answer_start":[157]},"id":603}
{"context":"Germaniya terma jamoasining yangi bosh murabbiyi Erich Ribbek bo'ldi, u Germaniya terma jamoasining tarixidagi eng keksa murabbiy bo'ldi (ish boshlagan paytda u 61 yoshga to'ldi). Bundan tashqari, Ribbek boshqa barcha bosh murabbiylar bilan kamroq ishlaganligi bilan ham esda qoladi (1998 yildan 2000 yilgacha); faxriy Lotar Mateusni katta yoshda bo'lgani sababli terma jamoadan chiqarib tashladi, garchi u uzoq uringanidan so'ng 2000 yilgi Evropa chempionatiga qabul qilingan bo'lsa ham va eng muhimi, uning rahbarligi ostida terma jamoa o'z tarixida eng yomon o'ynagan, 1999 yilgi Konfederatsiyalar kubogi va 2000 yilgi Yevroda mag'lub bo'lgan. Ikkala holatda ham jamoa guruh bosqichidan o'tmadi.","question":"Kim Germaniya terma jamoasining bosh murabbiyi bo'ldi?","answers":{"text":["Erich Ribbek"],"answer_start":[49]},"id":1417}
{"context":"Granger bozori 1808 yilda qurilgan va 'Go'sht bozor' deb nomlangan avvalgi bozorning o'rnini egalladi. Granger bozori 1835 yilda ochilgan va Nyu-Kasslning birinchi yopiq bozori bo'lgan. 1835 yilda ochilgan paytda u Evropadagi eng katta va eng go'zal bozorlardan biri edi. Ochilish marosimi tantanali kechki ovqat bilan nishonlandi, unda 2000 kishi ishtirok etdi, Laing badiiy galereyasida ushbu tadbirni tasvirlovchi lenta mavjud. 1901 yilda yong'inda yo'q qilingan va po'lat panjarali kemadan almashtirilgan yog'och tomdan tashqari, bozor asl holatda. Greynjer bozorining me'morchiligiga, shuningdek, Greynjer shahrining ko'p qismiga I yoki II darajali arxitektura berilgan, 1954 yilda 'Angliya merosi' tashkiloti I darajali arxitektura bergan.","question":"Granger bozorining o'rnini qaysi bozor egalladi?","answers":{"text":["'Go'sht bozor'"],"answer_start":[38]},"id":3119}
{"context":"1933 yilda Dali Vilgelm Tellning sirli rasmini yozadi, u erda shveysariyalik folklor qahramonini Lenin qiyofasida ulkan taglik bilan tasvirlaydi. Dali Shveytsariyaning Freyd afsoni haqida fikrini o'zgartirdi: Tell o'z farzandini o'ldirishni istagan shafqatsiz otaga aylandi. Dali otasi bilan aloqani uzganligi haqidagi shaxsiy xotiralar bir-biriga qo'shilib qolgan. Lenin esa kommunistik nuqtai nazarga ega surrealistlar tomonidan ma'naviy, g'oyaviy ota sifatida qabul qilingan. Rasmda hukmron ota-onaga nisbatan norozilik, yetuk shaxsni shakllantirishga qaratilgan qadam tasvirlangan. Ammo surrealistlar rasmni Lenin karikaturasini sifatida tom ma'noda tushunishgan, va ulardan ba'zilari hatto rasmni yo'q qilishga uringanlar ((manba 34 kun ko'rsatilmagan).","question":"Nima uchun ba'zilar rasmni yo'q qilishni xohlashdi?","answers":{"text":["rasmni Lenin karikaturasini sifatida tom ma'noda tushunishgan"],"answer_start":[605]},"id":817}
{"context":"Ikkinchi darajali o'rinni poliolova kislotalarining tuzlari sifatida ko'rib chiqilishi mumkin bo'lgan oltingugurtning gidrooksid birikmalari egallaydi. Ularga Ta2Sn2+2O minerali sukulait; Fe2SnO4 yoki Fe3SnO3 turidagi magnetitdagi oltingugurtning qattiq eritmasi (Y. Brettshteyn). S., 1974;Voronina L. B. bilan 1979); varlamovit  stannin oksidlanishining mahsuloti; u amorf va yarim amorf Sn birikmalari, metall tolasi kislotasi, polikondensirlangan faza va gidrokassiterit fazasining aralashmasi deb hisoblanadi. Shuningdek,  gidromartit 3SnOxH2O; musistonit (Cu,Zn,Fe) SnO6); mis gidrostanati CuSnO6 va boshqalar kislorodlanishning gidratlangan mahsulotlari ma'lum.","question":"Staninning oksidlanish mahsuloti qanday nomlanadi?","answers":{"text":[" varlamovit "],"answer_start":[317]},"id":1620}
{"context":"Shafqat tizimi organizmning atrof-muhit bilan gaz almashinuvi uchun xizmat qiladi, kislorodni qabul qilib, karbonat angidridni chiqarib yuboradi. Emizuvchilarda nafas olish organlari (o'pkalar) va nafas olish yo'llari: yuqori va pastki qismlari bilan ifodalanadi. Yuqori nafas olish yo'llari tizimiga burun, burun-qo'ng'iz va og'iz bo'shlig'i, qisman  va og'iz bo'shligi kiradi, chunki u ham nafas olish jarayonida ishtirok etishi mumkin. Quyi nafas olish yo'llari tizimi gortanidan (ba'zan uni yuqori nafas olish yo'llariga kiritadi), trakeya va bronxlardan iborat.","question":"Organizm bilan atrof-muhit o'rtasida gaz almashinuvi uchun qanday tizim kerak?","answers":{"text":["Shafqat"],"answer_start":[0]},"id":33}
{"context":"Zamonaviy tadqiqotchilarning fikricha ((10),millatlar shakllanishi  bu ob'ektiv tarixiy jarayon. Absolutizmning o'sishi cherkov hokimiyatini kamaytirishni talab qildi, bu esa diniy sadoqatning pasayishiga va turli millat vakillari o'rtasida ijtimoiy tutqinlikning pasayishiga olib keldi. Buning o'rniga milliy loyiha taklif qilindi. U oʻz fuqarolarining diniy mansubligidan qatʼi nazar va koʻpincha hatto mavjud dinga qaramasdan ularning sadoqatini taʼminlashi kerak edi ((11). Millatchilik tadqiqotining klassiksi Benedikt Andersonning ta'kidlashicha, birinchi zamonaviy millatlar Ispaniya tojidan qarshi kurash davomida shakllangan Lotin Amerikasi bo'lgan, ularga AQSh va keyinchalik Frantsiya ham oz bo'lsa-da ergashgan. Millat tushunchasi birinchi marta siyosiy ma'noda aynan Buyuk Frantsuz inqilobi paytida paydo bo'lgan, bu davrda Frantsiya yoki Angliya podshohligi tomonidan yo'qolgan fuqarolik o'rniga qandaydir bir jamiyatni shakllantirish zarurati paydo bo'lgan.","question":"Millatlar tuzish degani nima?","answers":{"text":["bu ob'ektiv tarixiy jarayon"],"answer_start":[68]},"id":2922}
{"context":"Temir yo'l temir yo'l g'ildiragi g'ildiragini yo'naltiradi, vagonning harakat yo'nalishini qo'shimcha tortishishsiz saqlaydi, shu bilan avtomobil yo'llarida mumkin bo'lganidan ko'ra uzunroq poezdlar ishlab chiqarishga imkon beradi. Rellar va shpallar odatda shpallardan yerga og'irlikni taqsimlaydigan ballast prizmaga qo'yiladi, bu esa o'tish poyezdlarining og'irligidan er tushganda yo'lning egilishidan saqlanadi. Yuqorida sanab o'tilganlar yo'lning yuqori qurilishiga tegishli bo'lib, odatda yer to'shagi ga qo'yiladi, bu yo'lning pastki qurilishiga tegishli bo'lib, temir yo'llarning ajratilgan bo'lagi chegarasida joylashgan.","question":"Yo'lning yuqori qurilishi nimaga o'rnatiladi?","answers":{"text":["yer to'shagi"],"answer_start":[496]},"id":765}
{"context":"Territoriyaning shimoli-sharqiy qismida tarqalgan rus tilidagi erta shakllangan nutqlarda -to (ko'rsatkich o'rnini bosuvchi *тъ shaklidan kelib chiqqan) egri postpozitiv bo'lakcha mavjudligi xususiyatiga ega bo'lib, u zotlar, sonlar va alohida holatlarda kelishmovchiliklar bo'yicha o'zgarishi mumkin (sto'l-ot, tom-ta, deraza-to, tom-tu, stollar-te, tom-te, deraza-te, yoki stollar-ti, stollar-ti va boshqalar). p.) va shu bilan birga nutqning barcha qismlari bilan birlashtirilishi kerak. Ushbu zarrachaning asosiy funksiyasi, rus adabiy tilining prosodik vositalariga yaqin bo'lgan funksiya, so'zlashda u yoki bu so'zni (yoki so'zlarni) ta'kidlash, ajratib ko'rsatishdir.","question":"Qaysi hududda so'zlashuvda \"to\" zarrachasi mavjud?","answers":{"text":["Territoriyaning shimoli-sharqiy qismida"],"answer_start":[0]},"id":2306}
{"context":"DNTning o'z-o'zidan shikastlanishi juda keng tarqalgan, har bir hujayrada sodir bo'ladigan hodisalardir. Bunday shikastlanish oqibatlarini bartaraf etish uchun maxsus reparatsiya mexanizmlari mavjud (masalan, DNKning noto'g'ri qismi kesib tashlanadi va bu joyda asl qism tiklanadi). Mutatsiyalar faqatgina tuzatish mexanizmi biron sababga ko'ra ishlamasa yoki zararni tuzatishga qodir bo'lmasa, sodir bo'ladi. Reparatsiya uchun mas'ul bo'lgan oqsillarni kodlovchi genlarda paydo bo'lgan mutatsiyalar boshqa genlarning mutatsiya tezligini ko'p marta oshirishga (mutator effekt) yoki kamaytirishga (antimutator effekt) olib kelishi mumkin. Masalan, ekssizsion reparatsiya tizimining ko'plab fermentlari genlarining mutatsiyalari odamlarda somatik mutatsiyalar tezligini keskin oshirib yuboradi, bu esa o'z navbatida pigmentli kseroderma va qon to'shaklari o'sishiga olib keladi. Mutatsiyalar nafaqat replikatsiya paytida, balki eksitssiyaviy yoki postreplikativ reparatsiya paytida ham paydo bo'lishi mumkin.","question":"Bu juda keng tarqalgan holat.","answers":{"text":["DNTning o'z-o'zidan shikastlanishi"],"answer_start":[0]},"id":2607}
{"context":"Qayta qaytarilishi mumkin bo'lgan inhibitorlar o'z tabiati bo'yicha raqobatdosh, raqobatsiz va raqobatsiz bo'ladi. Raqobat qiluvchi inhibitor substrat bilan faol markazga bog'lanish uchun raqobatlashadi, ammo ferment bilan bog'langan substratdan farqli o'laroq, raqobatdosh inhibitor fermentativ o'zgarishga duch kelmaydi. Raqobatchan inhibiyatsiyaning o'ziga xos xususiyati shundaki, uni sustrant konsentratsiyasini oshirish orqali sustrantni susaytirish yoki butunlay yo'q qilish mumkin. Raqobatchi inhibitorlar o'zlarining uch o'lchamli tuzilishi bo'yicha odatda fermentning substratini eslatadilar. Bu o'xshashlik tufayli ular fermentni aldashadi va u bilan bog'lanadi. Suxsinat dehidrogenazini malon kislotasi anyoni (−OOCCH2COO−) bilan inhibitsiya qilish klassik misol bo'lishi mumkin, u suksinat (−OOCCH2CH2COO−) ga o'xshaydi, chunki u ham pH = 7,0 bo'lganda ionlashtirilgan (deprotonlashtirilgan) shaklni qabul qiladigan, lekin 3 dan 4 gacha uglerod atomlari bo'lgan, yaqin joylashgan ikkita karboksil guruhni o'z ichiga oladi. Suktsinatdegidrogenza vodorodni malonatdan ajrata olmaydi, lekin malonat fermentning faol markazini egallab, unga normal substrat bilan o'zaro ta'sir o'tkazish imkoniyatini bermaydi. Suxsinat konsentratsiyasining oshishi, kichik kontsentratsiyaning belgilangan darajasida fermentni inhibitsiya qilish darajasini pasaytiradi. Shuningdek, oksaloatsetat (-OOCCOCH2COO−) suksinatdehidrogenazning raqobatdosh inhibitori hisoblanadi.","question":"Suxsinatdehidrogenazning raqobatdosh inhibitori nima?","answers":{"text":["oksaloatsetat"],"answer_start":[1373]},"id":706}
{"context":"Birlashgan metodistlar cherkovi Muqaddas Kitob ta'limotiga zid bo'lgan harbiy xizmat ga qarshi chiqdi. Shunday qilib, cherkov o'z xizmatini urushga yoki muayyan urushga qarshi bo'lgan va shu sababli qurolli kuchlarda xizmat qilishdan yoki harbiy xizmatga chaqirish tizimlari bilan hamkorlik qilishdan bosh tortganlarni qo'llab-quvvatlaydi va kengaytiradi. Shu bilan birga, Birlashgan metodist cherkovi o'z xizmatini qurolli kuchlarda xizmat qilishni yoki muqobil xizmatni tanlaganlarga qo'llab-quvvatlaydi va tarqatadi. Bundan tashqari, cherkov \"xristianlar sifatida ular urush yo'li ham, harakatsizlik yo'li ham Xudoning oldida yagona adolatli yo'l emasligini tushunishadi\" deb ta'kidlaydi.","question":"OMC Muqaddas Kitob taʼlimotiga zid boʻlgan nimaga qarshi chiqmoqda?","answers":{"text":["harbiy xizmat"],"answer_start":[71]},"id":3121}
{"context":"Vakolatning ma'muriy markazi sifatida rasmiy ravishda belgilangan shaharda shaharchilik va viloyat boshqaruvi asta-sekin shakllantirildi, shuningdek, ijtimoiy sohaga o'xshash narsalarning boshi qo'yildi. Shaharda atigi 10 ta o'rinli shifoxona paydo bo'ladi va deyarli ta'minlanmaydi, boylar uyi, birinchi o'quv yurtlari. 1870 yilga kelib, ikkita erkaklar va bitta ayol bilim yurtlarida 100 ga yaqin kishi ta'lim olgan. Qishloq joylarda 120 o'quvchiga ega 4 ta parrokiy bilim yurti va 378 o'quvchiga ega 40 ta cherkov-parrokiy maktablar faoliyat ko'rsatgan.","question":"Shaharning ma'muriy markaz sifatida rasmiy belgilashidan keyin nima paydo bo'ldi?","answers":{"text":["shaharchilik va viloyat boshqaruvi"],"answer_start":[75]},"id":2271}
{"context":"1643 yilda Vasiliy Poyarkov Stanovoy silliqini kesib o'tib, Zey oqimiga, Dauriyaga yetib bordi, bu yerda Daura xalqi Xitoyning manchu qamalchilariga soliq to'lagan. 1644 yilda qishlashdan so'ng Poyarkov Zeya bo'ylab tushib, Amurga yetgan birinchi rus bo'ldi. So'ng ular Amur daryosi bo'ylab tushib, katta daryoning quruqlikdagi og'izlari joylashgan joyni kashf etishdi. Kosaklar mahalliy aholi bilan dushman munosabatlarni o'rnatganligi sababli, Poyarkov boshqa yo'lni tanladi. Ular qayiqlar qurib, 1645 yilda Okot dengizining qirg'og'i bo'ylab Uliya daryosigacha suzib borishdi va kelgusi qishni olti yil oldin Ivan Moskvitin tomonidan qurilgan xojaklarda o'tkazdilar. 1646 yilda ekspeditsiya Yakutskga qaytib keldi.","question":"Poyarkov ekspeditsiyasining kosaklari va Dauriya aholisi o'rtasidagi munosabatlar qanday edi?","answers":{"text":["dushman"],"answer_start":[400]},"id":1090}
{"context":"Dunyodagi birinchi ichki yonish dvigateli bilan benzin bilan ishlaydigan avtobus 1894-1895 yillarda Germaniyada Bents zavodi tomonidan qurilgan. U 8 yo'lovchini sig'dirgan va Germaniyaning Zigen, Нетфен va Doyts shaharlari o'rtasidagi 15 kilometrlik yo'l bo'ylab yurgan. Rossiyada birinchi ichki yonish dvigateli bilan avtobus 1903 yilda Sankt-Peterburgda Frese firmasi fabrikasida qurilgan. Uning ochiq tanasi bor edi, u 10 kishini sig'dirardi. Avtobusda 10 ot kuchiga ega bo'lgan bir silindrli motor o'rnatilgan edi. Avtobus soatiga 15 km tezlikka erishishi mumkin edi.","question":"Germaniyadagi qaysi zavod dunyodagi birinchi ichki yonish dvigateli bilan ishlaydigan avtobusni ishlab chiqardi?","answers":{"text":["Bents"],"answer_start":[112]},"id":2562}
{"context":"Doktor Kim ko'p marotaba sahnada ko'rindi. 1970-yillarning boshida Trevor Martin \"Doctor Who\" va \"Daleks\"da \"Qiyomat kunining yetti kaliti\" seriyasida rol o'ynagan. 1980-yillarning oxirida Jon Pertvi va Kolin Beyker ikkalasi ham \"Doctor Who  Eng katta sarguzasht\" nomli pyesa davomida Doktor rolini turli vaqtlarda o'ynashgan. Perthvi kasal bo'lgan ikki tomosha davomida Devid Banks (cybermenlar rollari bilan mashhur) Doktor rolini o'ynagan. Boshqa original pyesalar ham o'yinchilarga xos bo'lib, Doktor rolini o'ynagan boshqa aktyorlar ishtirokida sahnalashtirilgan, Terri Neyshn esa 1960-yillarning oxirida sahnalashtirilgan, lekin Doktorsiz \"Daleklarning la'nati\" ni yozgan.","question":"Qaysi aktyor bosh aktyorning kasalligi tufayli Doktor Kimni almashtirdi?","answers":{"text":["Devid Banks"],"answer_start":[371]},"id":3144}
{"context":"Molekulaviy massasi, xolesterin bilan qarindoshlik darajasi va xolesterin bilan kompleks birikmaning erishiladigan darajasi (xolesterin kristalllarining to'kilishiga va aterosklerotika plakatlari shakllanishiga moyilligi) bilan farq qiladigan bir nechta apolipoproteid turlari mavjud. Quyidagi guruhlar farqlanadi: yuqori molekulyar (HDL, LPVP, yuqori zichlikdagi lipoproteidlar) va past molekulyar (LDL, LPNP, past zichlikdagi lipoproteidlar), shuningdek juda past molekulyar (VLDL, LPNP, juda past zichlikdagi lipoproteidlar) va xilomikron.","question":"Apolypoproteinlarning xilma-xilligi nimada farq qiladi?","answers":{"text":["Molekulaviy massasi"],"answer_start":[0]},"id":2203}
{"context":"Korxona, agar u ushbu kompaniya mahsulotlari yoki xizmatlarini ishlab chiqarishda zarur bo'lgan xomashyoni ishlab chiqaradigan kompaniyalarni nazorat qilishni istasa, vertikal integratsiyani orqaga qaytaradi. Masalan, avtomobil ishlab chiqaruvchilari shinalar, avtomobil oynalari va avtomobil shassilari ishlab chiqaruvchi kompaniyaga egalik qilishlari mumkin. Bunday kompaniyalarni nazorat qilish mahsulotning yetkazib berish, sifat va narx barqarorligini ta'minlaydi. Bundan tashqari, bu vertikal integratsiyalashgan xoldingning o'z qo'shimcha qiymat hajmini oshirishga imkon beradi.","question":"Bunday kompaniyalarni nazorat qilish nimaga bog'liq?","answers":{"text":["mahsulotning yetkazib berish, sifat va narx barqarorligini"],"answer_start":[398]},"id":1137}
{"context":"Sarbeyns-Oksli qonunining 404-moddasiga muvofiq, menejment va tashqi auditorlar moliyaviy hisobotlarni nazorat qilish bo'yicha ichki nazorat tizimining to'g'riligi to'g'risida hisobot taqdim etishlari kerak. Auditorlik standarti No 5, ommaviy kompaniyalarda hisobga olishni nazorat qilish bo'yicha kengash tomonidan nashr etilgan (ingl. Auditorlar tomonidan moliyaviy hisobotlarni tayyorlash ustidan ichki nazorat tizimini audit qilish uchun, menejment o'zining yillik bahosi uchun Jamiyatning moliyaviy hisobotlarni tayyorlash ustidan ichki nazorat samaradorligini o'lchash uchun foydalanadigan, ayniqsa, mos va umume'tirof etilgan nazorat modelini ishlatishni talab qiladi.","question":"Qaysi hisobot muddatlari bo'yicha ma'muriyat tashkilotlari tomonidan hujjatlar topshiriladi?","answers":{"text":["o'zining yillik bahosi uchun"],"answer_start":[453]},"id":636}
{"context":"Masalan, agar aktyor yuqori bo'yi, jinsiy shakli, to'g'ri yuz xususiyatlari, past ovozli bo'lsa, u fojia qahramoni rolini o'ynashga umid qilishi mumkin edi. Qisqa bo'lgan, noto'g'ri qurilgan, baland ovozli aktyor esa faqatgina komik rollarga yaroqli edi. Aktyorlarning bir ampludan ikkinchisiga o'tishi, yosh o'zgarishlaridan tashqari, ma'qullanmagan: masalan, keksa tragediya qahramoni-premyer olijanob ota bo'lishi mumkin edi. Har bir amploya o'ziga xos xulq-atvor liniyasiga, o'ziga xos deklamatsiya va plastik xususiyatlarga ega edi.","question":"Actorning tragediyadagi qahramon rolini o'ynash uchun bo'yi qancha bo'lishi kerak edi?","answers":{"text":["yuqori"],"answer_start":[21]},"id":1083}
{"context":"Chastotadan xalos boʻlish nazariyasida hazil kuchlanishdan xalos boʻlish mexanizmi, oʻziga xos himoya klapan sifatida tushuniladi. XIX asrdagi Shotlandiyalik faylasuf A. Ben va ingliz sotsiolog G. Spenser ham kulishni xotirjamlik deb bilgan (4). Z.B.B.S.ning hazil-hujum asoslari to'g'risidagi tafsilotli talqinida ham tushirish nazariyasining elementlarini topish mumkin. Freyd tomonidan. \"Aqllilik va uning ongsizga munosabati\" asarida psixoanalizaning asoschisi hazil, komika va o'tkirlik o'rtasidagi farqni aniq belgilaydi. S. Qushlar Freydning fikricha, hazil - bu psixik muammoni hal qilishning eng oddiy usullari bo'lib, ular hayotning boshida muvaffaqiyatli sinab ko'rilgan5. E. ning fikricha Oring, hazil mos kelmaydigan (appropriate incongruity) ning hissiyotidan kelib chiqadi (6). Uning olimlari buni sog'lom fikr nuqtai nazaridan qarama-qarshi deb hisoblanadigan ikkita toifa o'rtasida aloqani topish sifatida tushunishadi.","question":"XIX asrdagi Shotlandiyalik faylasuf A. Benaylar kulishni ham dam olish deb bilganmi?","answers":{"text":["ingliz sotsiolog G. Spenser ham kulishni"],"answer_start":[177]},"id":1210}
{"context":"Davomiyligi bo'yicha byudjet taqchilligi xronik yoki vaqtinchalik bo'lishi mumkin. Surunkali taqchillik byudjetda yildan-yilga takrorlanadi. Surunkali taqchillik ko'pincha uzoq davom etgan iqtisodiy inqirozning oqibatidir. Vaqtinchalik kamomad uzoq vaqt davom etmasligi mumkin. U iqtisodiyot uchun unchalik xavfli emas va u daromad va xarajatlarning tasodifiy o'zgarishi natijasida yuzaga keladi. Muammo shundaki, vaqt tanqisligi, noto'g'ri boshqarilganda, surunkali bo'lib ketishi mumkin.","question":"Budjet taqchilligi uning davomiyligi bo'yicha qanday bo'lishi kerak?","answers":{"text":["xronik yoki vaqtinchalik"],"answer_start":[41]},"id":896}
{"context":"2004 yilda Santander Buyuk Britaniyaning Abbey National bankini 9 milliard funt sterlingga sotib oldi, 2008 yilda Alliance & Leicester va Bradford & Bingley bilan birgalikda Buyuk Britaniyaning beshinchi yirik banki bo'lgan Santander UK bo'linmasini tashkil etdi, uning 1000 dan ortiq bo'limlari bor. 2007 yilda Royal Bank of Scotland va Fortis konsorsiumi bilan Gollandiyaning ABN Amro banki sotib olindi, Grupo Santander tarkibiga uning Italiya va Braziliya bo'linmalari kiritildi; konsorsium bo'yicha sheriklar uchun, Santanderdan farqli o'laroq, bu sotib olish katta zararlarga olib keldi.","question":"Santander UK qaysi yilda tashkil etilgan?","answers":{"text":["2008 yilda"],"answer_start":[103]},"id":2146}
{"context":"1993-yilda Gallor va Zeyra kredit bozoridagi kamchiliklar mavjud bo'lgan tengsizlik inson kapitalini shakllantirish va iqtisodiy rivojlanishga uzoq zararli ta'sir ko'rsatishini ko'rsatdi. 1996 yilgi tadqiqotda Perotti tengsizlik iqtisodiy o'sishga ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan kanallarni ko'rib chiqdi. U kredit bozorining nomukammalligi yondashuviga muvofiq, tengsizlik inson kapitalini shakllantirishning past darajasi (ta'lim, tajriba va o'qitish) va tug'ilishning yuqori darajasi va shuning uchun o'sishning past darajasi bilan bog'liqligini ko'rsatdi. U tengsizlikni yuqori soliq solishning yuqori darajada taqsimlanishi bilan bog'liqligini aniqladi, bu esa xususiy jamg'armalar va investitsiyalarning kamayishi natijasida pastroq o'sish darajasi bilan bog'liq. Perotti shuni xulosa qildiki, \"eng teng jamiyatlarda tug'ilish darajasi pastroq va ta'limga sarmoya kiritish darajasi yuqori\". Ikkalasi ham yuqori o'sish sur'atlarida aks etadi. Bundan tashqari, juda tengsiz jamiyatlar odatda siyosiy va ijtimoiy jihatdan beqaror bo'lib, bu esa investitsiyalar va, shu tariqa, o'sish sur'atlarining pasayishiga olib keladi\".","question":"Kredit bozorining nomukammalligi mavjud bo'lganda tengsizlik inson kapitalini shakllantirishga qanday ta'sir ko'rsatadi?","answers":{"text":["zararli"],"answer_start":[148]},"id":3153}
{"context":"Tadqiqotchilar Buninning ijodiga Chekhovning ta'sir darajasini aniqlashga harakat qilishdi. Masalan, yozuvchi Valery Geydekoning ikkalasi ham prozaning she'riyligiga, ikkala adabiyotchiga xos nutqning ritmik tashkil etilishiga (<254) hamda ularning impresionizmga bo'lgan qiziqishiga e'tibor qaratgan. Adabiyotshunos Oleg Mixaylov, aksincha, Chekov va Buninning ijodiy qo'lyozmalari mutlaqo farq qiladi deb ta'kidlagan - yozuvchilarda na mavzuli, na uslub qarindoshligi yo'q; ularni yaqinlashtiradigan yagona narsa bu umumiy qidiruv yo'nalishi (256). Chekhovning o'zi Bunin bilan suhbatida ularning bir-birlariga o'xshashligini ta'kidladi: Men sizlardan bir so'zni o'g'irlay olmasdim. Siz mendan ko'ra keskinroqsiz. Siz shunday yozasiz: \"Dengizning hidi qovoqdan edi\"... Bu juda ajoyib, men buni aytolmasdim (256).","question":"Oleg Mikalovning fikricha, Chekhov va Buninning ijodi nimasi bilan bir-biriga yaqinlashadi?","answers":{"text":["umumiy qidiruv yo'nalishi"],"answer_start":[518]},"id":1401}
{"context":"Tarixiy jihatdan ko'p madaniyatlarda ayolning nikohdagi maqomi ijtimoiy ahamiyatga ega bo'lgan, shuning uchun turmushga chiqqan va turmushga chiqmagan ayolga murojaat qilishning alohida shakllari mavjud edi  masalan, rus tilida xonim va xonim yoki xonim, ingliz tilida miss va madam yoki missis, italyan tilida sinyorina va sinyor va boshqalar. Bugungi kunda ko'p ayollar o'zlarining nikohdagi holatlariga murojaatni haqorat deb bilishadi. Gender lingvistikasi nuqtai nazaridan, bunday yozuvlar tilda jinsiylikni namoyon qiladi, chunki ayolning erkakka bog'liqligini va ayolning ijtimoiy mavqeini erkak bilan bo'lgan munosabatlari orqali belgilashni anglatadi. Bugungi kunda, ilgari turmush qurmagan ayollarga murojaat qilishning maxsus shakllari ishlatilgan ba'zi tillarda, bunday shakllar endi ishlatilmaydi. Masalan, Germaniyada froulayne murojaatlari odobsiz deb hisoblanadi va 1970-yillardan boshlab rasmiy hujjatlarda ishlatilmaydi, Fransiya va Belgiyada esa ma'muriy hujjatlarda murojaatlar mademoiselle . Ingliz tilida 1970-yillardan beri miss va missis murojaatlari bilan bir qatorda miz (yozishda  Ms.) ishlatiladi, so'nggi paytlarda esa gender-neytral murojaatlar mix yoki max (yozishda  Mx.) ham keng tarqaldi.","question":"Fransiya va Belgiya ma'muriy hujjatlarida turmush qurmagan ayollarga murojaat qilishning qaysi shakli endi ishlatilmaydi?","answers":{"text":["mademoiselle "],"answer_start":[998]},"id":1790}
{"context":"O'z tarixi davomida bolgar tili fonetika, morfologiya va sintaksis sohasida bir qator muhim o'zgarishlarni boshdan kechirmoqda. Bolgariya tilining fonetik o'zgarishlarining katta qismi, shubhasiz, uning oldingi fonetik evolyutsiyasi bilan tayyorlangan. Masalan,  alohida tovushining yo'qolib ketishi, burun tovushlarining yo'qolib ketishi va  yo'q bo'lib ketishi natijasida yo'q bo'lib ketishi (ya'ni yozuvda burun tovushini O (katta yo'q bo'g'iz), burun tovushini E (kichik yo'q bo'g'iz) bilan noto'g'ri almashtirish va aksincha); Ъ va Ь juda qisqa tovushlarining ravshanlashishi va uzayishi yoki yo'qolib ketishi (redutsiyalanganlarning tushishi deb nomlangan). Ushbu evolyutsiya bolgarlar savdo va boshqa aloqalarda bo'lgan qo'shni xalqlar tillarida tovushlarning yo'qligi bilan qo'llab-quvvatlanishi mumkin edi (masalan, alohida yashagan Semigraddagi va Makedoniya bolgarlari tilida burun tovushlari hali ham uzoq vaqt saqlanib qolgan). Makedoniyada paydo boʻlganligi XIV asr. K va G palatal tovushlarining serb tilining ta'siri bilan tushuntirilishi mumkin, bu esa serb davlatining kengayishi va serb feodallarining roli kuchayishi bilan bog'liq bo'lib, bir muncha vaqt davomida bolgarlar va serblarning umumiy adabiy tili bo'lib qolgan. (Bunda shuni ta'kidlash kerakki, Bolgariyada makedoniyaliklar alohida xalq emas, balki bolgar etnik guruhi deb hisoblanadi - shuning uchun makedoniya tiliga dialekt sifatida munosabat).","question":"XIV asrning Makedoniya davlatida paydo boʻlishi nima bilan tushuntirilishi mumkin K va G palatal tovushlari?","answers":{"text":["serb tilining ta'siri"],"answer_start":[1011]},"id":1129}
{"context":"Ta'limot (Gomer va Gesiodning bahslari) da aytilishicha, Xalkida shohi Amfidament Lelant urushida halok bo'lganida, Gesiod uning xotirasiga mo'ljallangan o'yinlarda qatnashgan, shu bilan birga Gomer bilan bahslashgan va g'olib deb nomlangan. Musobaqaning raisi bo'lgan shoh Paned Gesiodga faqatgina urush va janglar haqida emas, balki dehqonchilik va tinchlik haqida hikoya qilgani uchun afzallik bergan. Keyinchalik Paned yunoncha maqolga slabovumiya ning ramzi sifatida kirdi. Musobaqa VIII-VII asrlar oralig'ida boshlangan deb taxmin qilinadi. mil. avv. Bu esa Gesiodning o'zi yashagan vaqtga oid xronologik asosni beradi.","question":"Yunoncha masaldagi Paned nimaga o'xshaydi?","answers":{"text":["slabovumiya"],"answer_start":[440]},"id":2907}
{"context":"Imperatorning nomli Farmoni ikki holatda chiqarilgan: 1) Davlat Kengashi bir ovozdan kelishmaganida Imperator ozchilik fikrini yoki Kengashning alohida a'zosining alohida fikrini tasdiqlagan yoki o'z rezolyutsiyasini qabul qilgan. Nikolay I hukmronligida eng ko'p uchraydigan qarorlar bular edi, u ko'pchilikning fikri bilan rozi bo'lmaganda, asosan, Davlat Kengashi raisi unga qo'shilgan hollarda kamchilik taklifini tasdiqlagan  qolgan hollarda esa, odatda, o'z rezolyutsiyalarini qabul qilgan); 2) Hukumat Senatining nomi berilgan nomli farmon  tarixiy jihatdan bir xil nomli oldingi qonunchilik bilan bog'liq bo'lgan, lekin Davlat Kengashi tashkil etilgan paytdan boshlab o'z mavjudligini topgan maxsus qonunchilik shakli. Senatga biron bir qonunni kuchga kiritishi kerak bo'lgan hollarda ishlatilgan, shuningdek, ko'pincha yangiliklarning sabablarini bayon qilgan. Nomli farmon loyihalari Davlat ko'rib chiqishi uchun Senatga kiritilgan. Kengashlar tomonidan kuchga kiritiladigan qoidalar bilan birgalikda.","question":"Qaysi imperatorning hukmronligida imperatorning o'z qarorlari eng ko'p chiqarilgan?","answers":{"text":["Nikolay I hukmronligida"],"answer_start":[231]},"id":1829}
{"context":"Shashka o'yinlarining rasmiy partiyalari  har bir o'yinchi harakatlarini shashka notatsiyasi qoidalariga muvofiq blankaga yozib boradi. Ikki ketma-ket yarim harakatlardan iborat juftlik  oqlarning va qoralarning harakatlari harakatlari harakat deb hisoblanadi, bu juftliklar bir raqam ostida ikkita yarim harakat bilan yozib qo'yiladi. Oddiy shashka yoki damka harakatini yozib olish uchun avval shashka yoki damka turgan maydonni belgilaydilar, so'ngra tireni qo'yadilar va u qo'yilgan maydonni yozib olishadi (masalan: rus va boshqa 8×8 shashkalarida e3-d4; xalqaro shashkalarda 8-12). Urushni yozishda tir o'rniga ikki nuqta qo'yiladi (masalan: 12:21, 47:24:35, a3:c5)  Rossiyada qabul qilingan, yoki x (12x21, 47x24x35, a3xc5)  xalqaro notatsiyada. Shaxmat notalariga ega bo'lgan o'yinlarda (Rossiya, Braziliya va boshqalar) birinchi maydonning yonidagi raqamni pastga tushirish odat tusiga kiradi, masalan, a3-b4 o'rniga ab4 yoziladi, a3:c5 o'rniga  a: c5. Bir maydonga vertikalning turli maydonlaridan bo'lgan fiqurlar borishi mumkin bo'lgan holatlar istisno, masalan a3:c5 yoki a7:c5, bu holda harakat to'liq yoziladi.","question":"Shaxmatda nima harakat hisoblanadi?","answers":{"text":["Ikki ketma-ket yarim harakatlardan iborat juftlik"],"answer_start":[136]},"id":2786}
{"context":"Bodriyar, Jan jamiyatning ma'noli sohasidagi ajralish jarayonlarining quyidagi belgilarini ajratib ko'rsatadi: 1) haqiqiy haqiqatdan deyarli mustaqil bo'lgan va u yoki bu voqealarning ma'nosini o'zboshimchalik bilan tuzatadigan virtual haqiqatning shakllanishi (shu jumladan ommaviy axborot vositalari orqali) 2) ma'noli ma'noli ma'nolardan ajralish 3) qadriyatlar va normalarning devalvatsiyasi. 4) Ilmiy-texnik taraqqiyotning inson uchun halol bo'lmaydigan va halokatli oqibatlari. Bodriyarning fikricha, haqiqiy insoniyat yo'lini faqat tashqi kuchlar, dunyoviy halokatlar yo'naltirishi mumkin, ular odamni aqlli qilishga qodir ((19). Apokaliptik yondashuv tanqidchilari Bodriyarning konsepsiyasini ilmiy emas deb topadilar ((24).","question":"OAV qanday haqiqatni shakllantirishda ishtirok etmoqda?","answers":{"text":["virtual"],"answer_start":[228]},"id":2282}
{"context":"2016 yil boshida chop etilgan so'rov natijalari shuni ko'rsatadiki, islandiyaliklarning yarmidan kam qismi o'zlarini dindor deb hisoblaydilar va yoshlarning 40 foizdan ortig'i o'zlarini ateist deb hisoblaydilar. Din Reykyavikdan tashqarida keng tarqalgan. Shunday qilib, so'rovda ishtirok etgan poytaxt aholisining 56,2 foizi o'zlarini xristian deb tan olishdi. Mamlakatning qolgan hududlarida xristianlar 77-90% ni tashkil qiladi. Shuningdek, so'rovda diniy ehtiroslar o'rtasidagi farqlar ham aniqlandi. Shu savolga javob berganlarning yoshi 25 dan kichik bo'lganlarning hech biri Muqaddas Kitobdagi yaratilish hikoyasiga ishonmaydi.","question":"Qancha yoshlar Muqaddas Kitobning yaratilish haqidagi taʼlimotiga ishonishadi?","answers":{"text":["Shu savolga javob berganlarning"],"answer_start":[505]},"id":998}
{"context":"Marsda suv eroziyasiga o'xshash ko'plab geologik tuzilmalar mavjud, xususan, qurib qolgan daryolar o'zanlari. Bir taxminga ko'ra, bu o'tlar qisqa muddatli halokatli voqealar natijasida shakllangan bo'lishi mumkin va daryo tizimining uzoq vaqt mavjud bo'lganligini isbotlamaydi. Biroq, so'nggi ma'lumotlar shuni ko'rsatadiki, daryolar geologik jihatdan muhim bo'lgan vaqt oralig'ida oqib kelgan. Xususan, inversiya qilingan o'rog'lar (ya'ni atrofdagi joylardan yuqoriga ko'tarilgan o'rog'lar) topilgan. Yerda bunday shakllanishlar atrofdagi toshlarning qurishi va shamollash bilan birga, uzun vaqt davomida zich tuproq to'plamlari to'planishi natijasida hosil bo'ladi. Bundan tashqari, suv sathining asta-sekin ko'tarilishi natijasida daryo deltasida o'simliklarning joyidan siljishiga dalillar mavjud.","question":"Nima natijasida, taxminlarga ko'ra, bu o'tlar paydo bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["qisqa muddatli halokatli voqealar"],"answer_start":[140]},"id":1307}
{"context":"Oddiy normalarni sud tomonidan sanktsiyalash masalasi turlicha talqin qilinmoqda. G.M.Gillis kabi olimlar F. bilan Shershenevich, S. Golonsky, S. Qachonlardir o'zimni yaxshi his qilaman. S. bilan Alekseyev va boshqalar buni davlat tomonidan sanksiyalashning bir turi deb ta'kidlamoqda. Boshqa tomondan, Regelsberger, G. Kelzen, D. Qoʻllash G. Qaniydi Valeyev va boshqalar ushbu yondashuvni rad etadilar (bundan tashqari, davlat tomonidan sanksiyalarni ko'rib chiqish, odatdagi non-yuridik odatni huquqiy normaga aylantiruvchi belgi sifatida ko'rib chiqishga qarshilik ko'rsatadilar) va qonun chiqaruvchining sukut saqlashi davlat sanksiyasi sifatida ko'rib chiqilishi mumkin emasligini ta'kidlaydilar. Shuning uchun ham odatiy sudlarning dastlabki faoliyati adolatsiz ravishda davlat faoliyatiga tegishli deb hisoblanishi mumkin.","question":"Nima davlat sanksiyasi sifatida qaralmaydi?","answers":{"text":["qonun chiqaruvchining sukut saqlashi"],"answer_start":[586]},"id":800}
{"context":"Buninning Vladimir Nabokov bilan munosabatlari tadqiqotchilar tomonidan turlicha talqin qilinadi. Agar adabiyotshunos Maksim Shraer ularda raqiblik poeziyasi koʻrsa (257), filolog Olga Kirillina asab tizimi va qon aylanishi darajasida oʻxshashliklarni aniqlaydi (258). Ikki yozuvchi o'rtasidagi muloqot uzoq vaqt davomida sirtdan bo'lib kelgan. 20 yil oxirida Nabokovning otasi  Vladimir Dmitriyevich  Ivan Alekseyevichdan o'g'lining Berlin gazetasi \"Rul\" da chop etilgan she'riga baho berishni so'radi. Bunin javob sifatida Nabokovlarga nafaqat iliq, daldali xat, balki o'zining San-Fransiskodagi janoblar kitobini ham yubordi. 1921 yil bahorida Vladimir Sirin degan taxallus ostida nashr etilgan yigirma ikki yoshli Vladimir Nabokov ham yozishmalar boshladi. O'zining birinchi maktubida boshlang'ich shoir Buninni bizning butparast davrimizda go'zallikka xotirjam xizmat qiladigan yagona yozuvchi deb atadi (259).","question":"Qachon Nabokovning otasi Ivan Alekseyevichdan o'g'lining she'rini tavsiflashni so'radi?","answers":{"text":["20 yil oxirida"],"answer_start":[345]},"id":2717}
{"context":"1848 yilda paydo bo'lgan muhim rol o'ynadi. Prerafaelitslar birodarligi, yorqin rassom va shoir Dante Gabriel Rossetti atrofida birlashdi. Pre-Rafaelchilar san'atda samimiylikni, tabiatga yaqinlikni, his-tuyg'ularni bevosita ifoda etishni talab qilishdi. Poeziyada ular o'zlarining asoschisi sifatida ingliz shoiri-romantiki va fojiali taqdirli  Jon Kitstni ko'rishgan. Ular Keytning estetik formulasini to'liq qabul qilishdi go'zallik - yagona haqiqat. Ular o'zlariga ingliz estetik madaniyati darajasini oshirishni maqsad qilib qo'yishgan, ularning ijodiga nozik aristokratizm, retrospektivizm va mulohazalar xos edi. Birodarlikni Jon Roskinning o'zi himoya qilgan.","question":"Ingliz romantik shoiri Keytning estetik formulasining negizida nima joylashgan?","answers":{"text":["go'zallik - yagona haqiqat"],"answer_start":[426]},"id":1518}
{"context":"Ludovik Xushmuomala hukmronligida normandlar Flandriya sohillarida paydo bo'ladilar; ozgina qarshilikka duch kelib, ular daryolar bo'ylab mamlakat ichkarisiga ko'tariladilar va uni olov va qilich bilan tutib beradilar. Bu holat yanada samarali himoya tashkil etishni ta'minlashga majbur qildi: germaniya hujumlari tomonidan vayron qilingan eski shaharlar qayta tiklanishni boshladi; monastirlar mustahkamlandi (masalan, mashhur Eginar tomonidan asos solingan Gentdagi monastir); ammo mamlakatda markaz hokimiyati bo'lmaguncha, bu choralar Norman xavfini bartaraf etmadi.","question":"Nima paydo bo'lishidan oldin, qabul qilingan choralar normandlarning xavfini bartaraf etmadi?","answers":{"text":["markaz hokimiyati"],"answer_start":[495]},"id":530}
{"context":"Old burchaklardan 34 metr masofada qizil chiziqlar o'rnatilgan, ularning markazida darvoza joylashgan va qizil chiziqlar bilan darvoza maydonining ko'k rangga bo'yalgan. Darvoza chizig'idan 17,23 metr masofada  ko'k zona chiziqlari, ular tufayli maydoncha 3 zonaga bo'linadi: o'rta zona va ikki raqib zonasi. Maydonning markazida  maydonni yarimga bo'ladigan qizil chiziq va qizil chiziqning o'rtasida joylashgan to'plamni tashlash nuqtasi. Darvozalarning ikkala tomoniga 6 metr masofada tashlash nuqtalari qo'yilgan, ulardan 4,5 metr radiusli tashlash zonalari chegaralari qo'yilgan.","question":"Ko'k chiziqlar maydonni qaysi zonalarga bo'ladi?","answers":{"text":["o'rta zona va ikki raqib zonasi"],"answer_start":[276]},"id":2987}
{"context":"Shekspirning trupi Lord-kammergerning xizmatkorlari 1603 yilda shohning xizmatkorlari deb nomlanganidan keyin, ayniqsa, shoh I. Sahna ko'rsatuvlari haqidagi yozuvlar birma-bir bo'lsa-da, 1604 yil 1 noyabrdan 1605 yil 31 oktyabrgacha Shekspirning saroyda 7 ta pyesasi, shu jumladan Venetsiya savdogarining ikkita sahnalashtirilishi haqida gapirish mumkin. 1608 yildan keyin ular qishda Blackfriers yopiq teatrida, yozda esa Globusda ishlashni boshlashdi. Yaxshi binolar va shohning himoyasi shakespeerga o'z pyesalarining rekvizitlariga yanada murakkab qurilmalarni kiritishga imkon berdi. Masalan, Tsimbelinada Yupiter burqirab va chaqmoq chaqib, burgutda o'tiradi: U chaqmoq chaqib beradi. Ruhlar tiz choʻkishadi.","question":"Qaysi Shakespeare trupi Qirol I. James bilan alohida munosabatda bo'lgan?","answers":{"text":["Lord-kammergerning xizmatkorlari"],"answer_start":[19]},"id":2354}
{"context":"Sambiya yarim oroli yaqinida dengizga yaqinlashganda balandliklar baland, tik toshlar bilan  kliflar bilan kesib tashlanadi. Kliflarning balandligi 5560 metrga (Taran maysi) etadi. Ularning poyabzalida kaynozoy, asosan kech paleogen va neogen qum toshlari, qum va loylar ochiladi. Ushbu muzlatgichgacha dengiz qatlamlari bilan Baltiya qirg'og'idagi asosiy kumush konlari bog'liq. Kliflar poyiga ko'pincha keng qumli plyajlar o'ralgan bo'lib, ularning yuzasi ko'pincha dengiz sohilidagi to'lqinlarning murakkab kombinatsiyasida eol dunelari bilan qoplangan. Shimoliy-sharq tomonga Kaliningrad ko'rfaziga Poleska pastligi ochiladi, uning katta qismi dengiz sathidan bir necha metr pastda joylashgan. Bunday joylarda sohil bo'yi to'g'onlar bilan suv toshqini ehtimolidan himoyalangan. Ko'rfazlar o'zlari mayda suvli (ichligi 3,7 metrdan oshmaydi).","question":"Ko'rfazlar qanchalik chuqur bo'ladi?","answers":{"text":["Ko'rfazlar o'zlari mayda suvli (ichligi 3,7 metrdan oshmaydi)."],"answer_start":[782]},"id":1678}
{"context":"Shamolning mahalliy hosil bo'lish ta'siri mahalliy geografik obyektlar mavjudligiga bog'liq. Bunday ta'sirlardan biri juda uzoq bo'lmagan joylar orasidagi harorat farqi bo'lib, u quyosh nurini yutib olish koeffitsiyenti yoki sirtning issiqlik sig'imiga bog'liq bo'lishi mumkin. Oxirgi ta'sir eng kuchli quruqlik va suv yuzasi o'rtasida namoyon bo'ladi va shamol keltirib chiqaradi. Yana bir muhim mahalliy omil - bu shamol yo'lida to'siq bo'lgan tog'lar mavjudligi.","question":"Quyosh nurini tortib olishning turli koeffitsiyenti yoki sirtning issiqlik sig'imiga bog'liq bo'lgan har xil narsa nimaga olib kelishi mumkin?","answers":{"text":["juda uzoq bo'lmagan joylar orasidagi harorat farqi"],"answer_start":[118]},"id":282}
{"context":"Yevropada yo'l qurilishi qayta tiklanishi, asosan, mutlaq monarxiya davlatlarining shakllanishi bilan bog'liq bo'lib, ularning hukmdorlari samarali markazlashtirilgan boshqaruv uchun yo'llarga muhtoj edilar. Dastlab Rim yo'llarini tiklash, ularning qolgan qismlarini birlashtirish, keyin yangilarini qurishga o'tishdi. Fransiyada Genrix IV davrida yo'llar va ko'priklar qurilishi boshqarmasi tashkil etilgan. Fransiyada paydo bo'lgan birinchi yirik yo'l 256 km uzunlikdagi Parijdan Orleanga yo'l bo'ldi. Yo'l qurilishini tezlashtirish uchun, qirol farmoni chiqarildi, unga ko'ra, sharob yetkazib beruvchilar Orleandan Parijga qaytib, o'zlari bilan toshlarni olib kelishlari va belgilangan joyga olib kelishlari kerak edi. 1621 yilda Angliyada yo'llar bo'ylab harakatlanishga cheklovlar o'rnatildi, bular aravalarning cheklangan og'irligini o'z ichiga olgan, shuningdek ekipajlarga bir tomondan harakatlanishni buyurgan. 1747 yilda Parijda transport mutaxassislarini tayyorlash uchun birinchi oliy oʻquv yurti ochildi, u koʻpriklar va yoʻllar maktabi deb nomlandi. Keyinchalik u butun dunyoga mashhur bo'ldi.","question":"Parijdan Orleangacha bo'lgan yo'l qancha davom etgan?","answers":{"text":["256 km"],"answer_start":[454]},"id":345}
{"context":"Odamning eng mashhur virusli kasalliklariga sovuqlik (u bakterial etiologiyasiga ega bo'lishi mumkin), gripp, shamol oqsillari va oddiy herpes misol bo'lishi mumkin. Ko'pgina jiddiy kasalliklar masalan, Ebola, OITS, qush gripi va og'ir respirator sindrom viruslar tufayli paydo bo'ladi. Virusning kasallik keltirib chiqarishga nisbatan qobiliyati viruslilik atamasida tavsiflanadi. Ba'zi kasalliklar viruslarni qo'zg'atuvchi agentlar sifatida o'rganilmoqda, masalan, insonning 6-turli herpes virusi va ko'p tarqalgan skleroz va surunkali charchoq sindromi kabi nevrologik kasalliklar o'rtasidagi mumkin bo'lgan bog'liqlik. Ilgari otlarda nevrologik kasalliklarning sababchisi deb hisoblangan bornavirusning odamlarda ruhiy kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkinligi haqida bahslar bor.","question":"Viruslar qanday murakkab kasalliklarni keltirib chiqaradi?","answers":{"text":["masalan, Ebola, OITS, qush gripi va og'ir respirator sindrom"],"answer_start":[194]},"id":1346}
{"context":"AKS xo'jalik mexanizmi bir qator xususiyatlarga ega. U, birinchidan, barcha korxonalarni davlat hokimiyatining yuqori echelonlaridan yagona markazdan bevosita boshqarish, xo'jalik subyektlarining mustaqilligini yo'q qiladi. Ikkinchidan, davlat mahsulot ishlab chiqarish va taqsimlashni to'liq nazorat qiladi, natijada alohida xo'jaliklar o'rtasida erkin bozor aloqalari mavjud emas. Uchinchidan, davlat apparati xo'jalik faoliyatiga asosan ma'muriy-boshqaruv (buyruq) usullari yordamida rahbarlik qiladi, bu esa mehnat natijalariga bo'lgan moddiy manfaatdorlikni buzadi.","question":"AKTning xo'jalik mexanizmi ko'p xususiyatlarga ega bo'ladimi?","answers":{"text":["bir qator xususiyatlarga"],"answer_start":[23]},"id":1731}
{"context":"Venchur kapital bozori o'zgarishi bilan investitsiyalarning o'rni izchil o'zgargan. Agar 2000-yillarning o'rtalarida ekish moliyalashtirilishiga g'oyani rivojlantirish va prototipni ishlab chiqishga jalb qilingan mablag'lar kirsa (bu investor va Y Combinator biznes-akseleratorining asoschisi Pol Graham tomonidan ko'rib chiqilgan), 2010-yillarning o'rtalariga kelib investorlar ekish turini mahsulot ishga tushirilishini qo'llab-quvvatlash va bozor maydonini kengaytirish sifatida ko'rib chiqishni boshladilar. Biznes g'oyasi va prototip bosqichi bosqichida startaplarni qo'llab-quvvatlash amaliyoti, o'z navbatida, pre-seed moliyalashtirish ta'rifiga ega bo'ldi.","question":"Qachon investorlar ekish turini mahsulot ishga tushirishni qo'llab-quvvatlash va bozor maydonini kengaytirish sifatida ko'rib chiqishni boshlashdi?","answers":{"text":["2010-yillarning o'rtalariga kelib"],"answer_start":[333]},"id":372}
{"context":"Riflarning alohida turi shpritzli riflardir ((145). Bunday riflar Yer tarixida ilgari keng tarqalgan edi ((146). Ularning eng qadimgilari o'rta trias davrida (245208 million yil oldin) paydo bo'lgan, o'zlarining eng katta gullab-yashnashiga esa ular yur davri oxirida (208146 million yil oldin) erishgan. Bu vaqtda, asosan olti nurli shpritzlar bilan tashkil etilgan va 7 ming kilometrga yaqin uzunlikka ega bo'lgan shpritzli riflar tizimi qadimgi Tetis okeanining shimoliy havzasini kesib o'tadi; bu tirik organizmlar tomonidan yaratilgan eng yirik tanilgan konstruksiyalardir. Shprungli riflar soni keskin kamayishi qoraliq davrida marjon riflarining ustunligi ortib borayotgan fonida sodir bo'ldi.","question":"Qaysi davrda shpritzli riflar soni kamaygan?","answers":{"text":["qoraliq davrida"],"answer_start":[618]},"id":2252}
{"context":"Kuchli o'zaro ta'sirlarni nazariy tavsiflash  elementar zarrachalar fizikasi nazariy fanining eng rivojlangan va shu bilan birga, tez rivojlanayotgan sohalaridan biridir. Kuchli ta'sirlarning fundamental tabiati tushunilgan bo'lsa-da (kvant xromodinamikasi bilan tavsiflanadigan kvarklar va gluonlar o'rtasidagi rang ta'sir), uni ifodalovchi matematik qonunlar juda murakkab va shuning uchun ko'plab aniq hollarda birinchi printsiplardan hisoblash (hozircha) mumkin emas. Natijada eklektik tasvir paydo bo'ladi: matematik jihatdan qat'iy hisob-kitoblar bilan bir qatorda, kvant mexanik sezgiga asoslangan yarim miqdoriy yondashuvlar mavjud, ammo ular eksperimental ma'lumotlar ni juda yaxshi tasvirlaydi.","question":"Qism-ko'rsatkich yondashuvlari nimalarni tushuntirishi mumkin?","answers":{"text":["eksperimental ma'lumotlar"],"answer_start":[651]},"id":619}
{"context":"Xlodvigning hukmronligining eng muhim voqeasi uning suvga cho'mdirilishi bo'ldi. Grigoriy Turskiyning ta'kidlashicha, shohning tavba qilishi u alemanlarni mag'lub qilgandan so'ng sodir bo'lgan. Xlodvigning so'zlariga ko'ra, alamandlar g'alaba qozonishni boshlaganida, u shunday deb xitob qildi: \"Ey Iso Masih, sen, Klotilda aytganidek, barhayot Xudoning O'g'li, azob chekayotganlarga yordam berishing va Senga umid bog'laganlarga g'alaba qozonishing aytilgan, Senga, kamtarlik bilan Senga iltijo qilaman, Sening qudrating ulug'vorligini ko'rsatgin. Agar menga dushmanlarim ustidan g'alaba bersang va men Sening qudratingni his qilsam, u aytganidek, Sening noming bilan muqaddas qilingan xalq, Senga ishonaman va Sening noming bilan suvga cho'maman, - va shu zahoti Alamanlar shohi o'ldirildi va uning qo'shini, yo'lboshchisiz, qochishga qaytdi.","question":"Xlodvigning duosiga ko'ra, alemanlarning shohi bilan nima bo'lganini.","answers":{"text":["Alamanlar shohi o'ldirildi"],"answer_start":[765]},"id":136}
{"context":"Bu tanqid ayniqsa, neoliberalizm siyosatining Lotin Amerikasi (xususan, Argentinada ((7)), Sharqiy Yevropa, Janubi-Sharqiy Osiyo va Shimoliy Afrikada yutqazgan katta muvaffaqiyatsizliklaridan so'ng kuchaygan; shuningdek, 2008 yilda boshlangan global inqiroz paytida, bu neoliberalizm siyosatini joriy etish oqibatidir. XXI asrda neoliberalizmga siyosiy javob sifatida alterglobalizm va hozirgi inqiroz sharoitida qattiq iqtisod siyosatiga qarshi harakatlar (Occupy Wall Street kabi) paydo bo'ldi. Neoliberalizmga qarshi kuchlar ko'pgina Lotin Amerikasi mamlakatlarida (uch o'n yillik neoliberal tajribalardan so'ng XXI asrning chap burilgani va sotsialismi) va Gretsiyada (SIRIZA) hokimiyatga keldilar.","question":"Jahon inqirozi qaysi yilga tegishli?","answers":{"text":["2008 yilda"],"answer_start":[221]},"id":178}
{"context":"2000-yillarning boshidan boshlab GMS effektiga asoslangan boshlar tunnel magnetoresistiv effektiga asoslangan boshlar bilan almashtirilishni boshladi (ularda magnit maydonining o'zgarishi magnit maydon kuchlanishining o'zgarishiga bog'liq ravishda qarshilikning o'zgarishiga olib keladi; bunday boshlar axborotni o'qish ehtimolini oshirishga imkon beradi, ayniqsa, ma'lumotni yozish zichligi katta bo'lganda). 2007 yilda magniy oksidli tunnelli magnito rezistent effektga asoslangan qurilmalar (2005 yilda ochilgan effekt) to'liq GMS effektiga asoslangan qurilmalarni almashtirdi.","question":"2000-yillarning boshidan boshlab qaysi boshlar GMS effektiga asoslangan boshlar bilan almashtirildi?","answers":{"text":["tunnel magnetoresistiv effektiga asoslangan boshlar"],"answer_start":[66]},"id":9}
{"context":"Undan keyin Ivan Vasilievich († 1500) va Ivan Ivanovich hukmronlik qildilar. Oxirgilar allaqachon Ryazan yerlarining oz qismini egallagan, chunki 1503 yilda uning tog'asi Fedor o'z ulushini Ivan IIIga vasiyat qilgan. Qrimliklar bilan aloqa qilishda gumon qilinib, Ivan Ivanovich Moskva buyuk shahri tomonidan Moskvaga chaqirildi va u erda qamoqqa olindi (1520). Keyingi yili, Qrimning Moskvaga hujumida u Moskvadan qochib ketishga muvaffaq bo'ldi; Pereyaslavlda qabul qilinmagan, u Litvaga ketdi va Sigismund Idan Kovenskiy povetidagi Stoklishka joyini umrbod egalik qilib oldi, u erda 1534 yilda vafot etdi.","question":"Kimlar qrimliklar bilan aloqa qilganlikda gumon qilinardi?","answers":{"text":["Ivan Ivanovich"],"answer_start":[264]},"id":964}
{"context":"Shekspirning keyingi (yetti yil davomida) hayoti to'g'risida faqat taxminlar mavjud. Londondagi teatr karyerasi haqida birinchi eslatmalar 1592 yilga to'g'ri keladi va 1585 va 1592 yillar orasidagi davrni tadqiqotchilar Shekspirin yo'qolgan yillari deb atashadi. Biograflarning ushbu davrda Shekspirning harakatlari haqida bilish urinishlari ko'plab apokrif hikoyalarning paydo bo'lishiga olib keldi. Nikolas Rowe Shekspirining birinchi biografi, shuni aytadiki, u Stratfordni tark etgan, chunki u mahalliy squawryer Tomas Lusiyning mol-mulkini talon-toroj qilganligi uchun ta'qib qilinishdan qochgan. Shekspyr, shuningdek, Lusiga nisbatan o'ch olish uchun unga bir nechta behayo balladlar yozgan deb taxmin qilinadi. XVIII asrning boshqa versiyasiga ko'ra, Shekspir teatr karerasini London teatr homiylarining otlarini boqish bilan boshlagan. Jon Obri Shekspir maktab o'qituvchisi bo'lgan, deb yozgan. XX asrning ba'zi olimlari Shekspirni Lankashirlik Aleksandr Nogtonning ustozi deb hisoblashgan, chunki bu katolik mol egasi Vilyam Sheykshaft degan kishiga ega bo'lgan. Bu nazariya shakespearning o'limidan keyin tarqalgan mish-mishlardan tashqari, hech qanday asosga ega emas va, bundan tashqari, \"Shaykshaft\" - bu Lancashirda keng tarqalgan familiya.","question":"Shekspirining birinchi biografi kim edi?","answers":{"text":["Nikolas Rowe"],"answer_start":[401]},"id":929}
{"context":"Zarba tarkibi joylashgan joyga ko'ra patronlar halqaviy yonish patronlariga bo'linadi, zarba tarkibi uning tubiga doiradan giliza ichiga siqilganda va markaziy olovda, zarba tarkibi tuzilganida kapsülga va tubiga markazda o'rnatiladi; barcha tarkibiy patronlar  markaziy olov. Halqaviy yonish patronida gilzalar tez-tez yorilib ketishi mumkin, chunki zarba tarkibi yonganda, metall ikki tomonlama egilgan holda bo'shashgan gilza tubidagi gazlarning eng katta bosimiga duchor bo'ladi.","question":"Markaziy o't patronining zarba tarkibi qayerga joylashtiriladi?","answers":{"text":["kapsülga va tubiga markazda o'rnatiladi"],"answer_start":[194]},"id":2540}
{"context":"Ko'pgina mamlakatlarda, MDH mamlakatlaridan farqli o'laroq, ixtisoslashtirilgan trolleybus ishlab chiqaruvchilari yo'q, bu esa trolleybus xo'jaliklarining ozligi bilan bog'liq (Rossiya va sobiq sovetlar davlatiga nisbatan), garchi o'tmishda SSSRning katta buyurtmasi tufayli Shkodaning chexiya firmasi faqat trolleybus ishlab chiqarishi bilan shug'ullanadigan bo'linmasiga ega bo'lgan bo'lsa ham. Ko'pincha xorijiy trolleybuslar ozgina modifikatsiya qilingan avtobus kuzovidan iborat bo'lib, tegishli elektr uskunalarini o'rnatish uchun moslashtirilgan. Elektr uskunalari o'z-o'zidan kuzov ishlab chiqaruvchisiga nisbatan chet yetkazib beruvchi tomonidan yetkazib beriladi. Faqatgina o'z ichidagi bir vaqtning o'zida mashinasozlikning bir nechta tarmoqlarini birlashtirgan yirik konsernlar istisno bo'lib, masalan, Italiyaning FIAT yoki nemisning MAN SE. Ushbu ikkala konsern ham o'tmishda trolleybuslarni mustaqil ravishda ishlab chiqargan, ba'zi mashinalar hali ham yo'nalishlarda ishlaydi, masalan, 60-yillarda FIAT trolleybuslari. Neapolda chiqarilgan. Hozirgi vaqtda potentsial buyurtmachi turli firmalarning kuzovlarini elektr uskunalari bilan tanlash va birlashtirish imkoniyatiga ega. Trolleybuslar uchun kuzovlar deyarli har qanday avtobus ishlab chiqaruvchisi tomonidan ishlab chiqarilishi mumkin, masalan, Daimler AG (Mercedes-Benz savdo markasi ostida), Neoman va boshqalar. Trolleybuslar uchun elektr uskunalari bir qator mashhur dunyo kompaniyalari tomonidan yetkazib beriladi  Siemens AG, Bombardier, Van Hool, Kiepe va boshqalar.","question":"Qaysi Italiya konserni trolleybuslar uchun bir vaqtning o'zida kuzov va elektr uskunalarini ishlab chiqargan?","answers":{"text":["FIAT"],"answer_start":[827]},"id":466}
{"context":"\"Monopoliyaga qarshi islohotlar uchun\" jamoatchilik loyihasi rahbari Aleksey Sergeyevich Ulyanov Rossiya FAS rahbariyati xorijiy transmilliy korporatsiyalar manfaatlari uchun ishlayotganini bildirdi. Rossiya Federativ iqtisodiy qoʻmitasi Rossiya yirik davlat kompaniyalari va davlat korporatsiyalari - \" Gazprom \", \" Rosneft \", \" Rostex \", \" RJD \" OAJlarning monopoliya tendensiyalariga toʻsqinlik qila olmaydi. Kichik biznesni monopoliyaga qarshi nazoratdan immunitet to'g'risidagi qonun qabul qilinganidan so'ng, FAS kichik biznesni ta'qib qilish siyosatini davom ettirishning yo'lini topdi, uning vakillarini tabiiy monopoliya va kartel fitnalari ishtirokchilari deb atadi.","question":"Kimlar xorijiy transmilliy korporatsiyalar manfaatlarini ko'zlab ishlaydi - Aleksey Sergeyevich Ulyanov so'zlari bilan.?","answers":{"text":["Rossiya FAS rahbariyati"],"answer_start":[97]},"id":1309}
{"context":"Xatlarda ayol jinsining tugashi uchun ة (tā marbӯт̣а)  harfi ishlatiladi, bu harf alifbada mavjud emas. U (tā) nomli oddiy ت (t) ning grafik varianti yoki choʻzilgan t hisoblanadi. Uzilgan tning uchlarini bir-biriga ulash orqali ة (tā marbӯṭa) hosil qilamiz. Semit tillarida (t) asosiy jins ko'rsatkichlaridan biri hisoblanadi. Nomlar bilan kelishilganda fe'llarda ت, ismlarda esa ة ishlatiladi. (tā marbӯṭa) faqatgina soʻz oxirida yoziladi va ikki yozuvga ega boʻlishi mumkin:  ة birikmasiz va  ة oʻngdagi birikmada.","question":"Xatlarda ayol jinsining tugashi uchun qaysi harfdan foydalaniladi?","answers":{"text":["ة (tā marbӯт̣а) "],"answer_start":[38]},"id":1490}
{"context":"Milliy huquqda xalqaro shartnomalar to'g'risidagi qoidalar konstitutsiya va xalqaro bitimlar to'g'risidagi maxsus qonunlarda mustahkamlanadi. Rossiya Konstitutsiyasida bunday normalar q. 4 asr. 15  Xalqaro huquqning umum e'tirof etilgan prinsiplari va normalari hamda Rossiya Federatsiyasining xalqaro shartnomalari uning huquqiy tizimining tarkibiy qismidir. Agar Rossiya Federatsiyasining xalqaro shartnomasida qonunda nazarda tutilganidan boshqacha qoidalar belgilangan bo'lsa, xalqaro shartnoma qoidalari qo'llaniladi. Ushbu moddaning ta'kidlashicha, ichki huquq (Rossiya qonunlari) va xalqaro huquq (ya'ni Rossiya tomonidan tuzilgan xalqaro shartnomalar) bir-biridan farq qilganda, ustuvorlik ikkinchi tomonga beriladi. Shunga qaramay, Rossiya Konstitutsiyasining normalari ustuvorligi qanday ekanligi unda aniq ko'rsatilmagan. Rossiya tomonidan qabul qilingan xalqaro shartnomalarni tuzish, o'zgartirish va bekor qilish tartibi Rossiya Federatsiyasining xalqaro shartnomalari to'g'risida 1995 yil 15 iyuldagi 101-FZ-sonli Federal qonuni bilan tartibga solinadi, u 1969 yilgi xalqaro shartnomalar huquqi to'g'risidagi Venada tuzilgan Konvensiya normalarini hisobga olgan holda tuzilgan. Buningdek qonunlar ko'p mamlakatlarda qabul qilingan, xususan Ukrainada 1993 yilda, Ermaniya 2000 yilda, Belarus Respublikasida 2008 yilda va hokazolarda.","question":"Rossiyaning 101-FZ xalqaro shartnomalar to'g'risidagi qonuniga o'xshashlari bormi?","answers":{"text":["Buningdek qonunlar ko'p mamlakatlarda qabul qilingan"],"answer_start":[1192]},"id":1685}
{"context":"Majburiy to'lov  Rossiya Federatsiyasi budjet tizimining tegishli darajasidagi budjetga va (yoki) davlat budjetdan tashqari jamg'armalariga to'lanadigan soliqlar, yig'imlar va boshqa majburiy badallar Rossiya Federatsiyasi qonunchiligi bilan belgilanadigan tartibda va shartlarda, shu jumladan, soliqlar, yig'imlar va boshqa majburiy badallarni to'lash bo'yicha majburiyatni bajarmaganlik yoki lozim darajada bajarmaganlik uchun jarimalar, penyalar va boshqa sanksiyalar, shuningdek, ma'muriy jarimalar va jinoiy qonunchilikda belgilangan jarimalar.","question":"Majburiy to'lovning ta'rifiga nima kiradi?","answers":{"text":["Rossiya Federatsiyasi budjet tizimining tegishli darajasidagi budjetga va (yoki) davlat budjetdan tashqari jamg'armalariga to'lanadigan soliqlar, yig'imlar va boshqa majburiy badallar"],"answer_start":[17]},"id":2808}
{"context":"Ijtimoiy ishlab chiqarish va iqtisodiy rivojlanish muammolarini shakllantirishda menejmentning o'rni va rolini baholash nafaqat iqtisodiyotning, balki boshqa bir qator ijtimoiy fanlarning (sotsiologiya, politologiya va boshqalar) vazifasi hisoblanadi. d.) bilan belgilanadi. Iqtisodiyot, sotsiologiya, huquq va tarix nuqtalarida paydo bo'lgan institutsional iqtisodiyot nazariyasi kundalik faoliyatning turli sohalarida shaxslar o'rtasidagi o'zaro munosabatlarni tuzadigan rasmiy va norasmiy normalarni o'rganishga qaratilgan. Jamoatchilik va individual ishlab chiqarishning turli tomonlarining o'zaro bog'liqligini anglash iqtisodiyotning tizimli tabiatini, shu jumladan uning tarkibiy-funksional farqlanishini zamonaviy tushunishga va iqtisodiy rivojlanish jarayonida ijtimoiy o'zaro ta'sirni belgilaydigan omil sifatida uni institutsionallashtirish konsepsiyalarini ishlab chiqishga olib keldi.","question":"Institutsional iqtisodiyot nazariyasi qayerdan kelib chiqqan?","answers":{"text":["Iqtisodiyot, sotsiologiya, huquq va tarix"],"answer_start":[275]},"id":1704}
{"context":"Tabiiy lityum ikki barqaror izotopdan iborat: 6Li (7,5%) va 7Li (92,5%); lityumning ba'zi namunalarida izotoplar nisbati tabiiy yoki sun'iy fraksiyalanish natijasida juda buzilishi mumkin. Bu, lityum yoki uning birikmalari bilan aniq kimyoviy tajribalar o'tkazishda e'tiborga olinishi kerak. Litiyning 7 ta sun'iy radioaktiv izotoplari (4Li − 12Li) va ikkita yadroviy izomeri (10m1Li va 10m2Li) ma'lum. Ulardan eng barqaror bo'lgan 8Li yarim parchalanish davri 0,8403 soniyaga ega. Ekzotik 3Li izotopi (triproton) bog'liq tizim sifatida mavjud emas.","question":"Litiyning qaysi ikkita yadro izomeri ma'lum?","answers":{"text":["10m1Li va 10m2Li"],"answer_start":[377]},"id":1501}
{"context":"XV asrning o'rtalarida karvella, o'sha davrdagi boshqa Yevropa kemalariga qaraganda yelkan ostida uzoqroq suzishga qodir bo'lgan kichik kema paydo bo'lishi katta texnologik qadam bo'ldi.38 Portugaliya baliq ovlash kemalarining rivojlanishi bo'lgan bu kema, odatdagi qirg'oq kabotagi suzish chegaralaridan chiqib, ochiq okeanga xavfsiz chiqadigan birinchi kema bo'ldi. Portugaliyaliklar efemeridlardan foydalanishgan, bu usul XV asrda sezilarli darajada rivojlangan. Bu jadvallar navigatsiyada kenglik hisoblash orqali inqilob yaratdi. Shunga qaramay, uzunlikning aniq hisob-kitobi yana bir necha asr davomida dengizchilar uchun mavjud bo'lmadi. ((39) ((40) Karavellarda muntazam sayohatlar tobora uzoqlashdi, dengizchilar o'rtacha yiliga bir daraja janubiy tomonga harakatlanishdi. ((41) Senegal sohili va Yashil burchak 1445 yilda Dinish Diach tomonidan, 1446 yilda esa Alvar Fernandesh (ingl.) Hozirgi Sierra-Leone sohilidan deyarli uzoqda edi.","question":"Portugaliyaliklar sayohat qilishda nimalardan foydalanishgan?","answers":{"text":["Portugaliyaliklar efemeridlardan foydalanishgan"],"answer_start":[368]},"id":1166}
{"context":"Birinchi jahon urushi boshlanganida, zam-harakat o'zlarining barcha tajribalarini urush davrida qo'llab, lazaretlarning keng tarqalgan tarmog'ini tashkil etdi. Zam-lazaretlar tinch hayotdagi shifoxonalardan ajralib turadigan yagona narsa bu ayollarning aksariyati bo'lgan  shifokorlar, feldsherlar, hamshiralar, chunki erkaklar frontga ketishgan. Frontda esa, tezda aniqlandiki, armiya juda yomon ta'minlangan. Bu muhim muammoni hal qilish uchun 1914 yil iyul oyida  Butunrossiya, avgust oyida  Shahar, hukumatga armiyani ta'minlashda yordam berish va yaradorlar va qochqinlarga yordam berish uchun zemstvo ittifoqlari tashkil etildi. Hukumat harbiy buyurtmalarning bir qismini ularga topshirgan va ish darhol jonlandi.","question":"Yer alyanslari nima uchun yaratilgan?","answers":{"text":["hukumatga armiyani ta'minlashda yordam berish va yaradorlar va qochqinlarga yordam berish"],"answer_start":[503]},"id":1941}
{"context":"Abortga qarshi bo'lgan Birlashgan Metodistlar cherkovining a'zolari, o'zlarining konfessiyalari doirasida ushbu pozitsiyani ilgari surish uchun Abort va jinsiy aloqa bo'yicha Birlashgan Metodistlar ishchi guruhini (TUMAS) tashkil etishdi. May oyida 2012 OMC Bosh konferensiyasida Birlashgan metodist cherkovini Reproduktiv tanlov uchun diniy koalitsiyadan chiqarish urinishi qilingan. Tegishli petitsiyani Qonunchilik qo'mitasi va qo'mitasi ovozida ma'qullagan, ammo yalpi majlisda ko'pchilik ovozga ega bo'lmadi. Oʻsha paytda, ruhoniy Pol T. Abort va jinsiy aloqa bo'yicha metodistlarning birlashgan ishchi guruhi raisi Stolsvort, \"abortga qarshi delegatlar yalpi ovoz berishda g'alaba qozonadi deb ishonish uchun barcha asoslar bor edi\", deb aytdi.","question":"Qaysi yilda OMCni Reproduktiv tanlanish diniy koalitsiyasidan chiqarish urinishi qilingan?","answers":{"text":["2012"],"answer_start":[249]},"id":3128}
{"context":"Platina Yevropaga olib kelinganida, uning narxi kumushdan ikki barobar arzon edi. Zargarlar tezda platinaning oltin bilan yaxshi qotishishini va uning zichligi oltindan yuqori bo'lganligi sababli, ozgina qo'shilgan platinadan soxta buyumlar yasash mumkin edi, ular oltin buyumlardan farq qila olmaydi. Bunday qalbakiliklar shu qadar keng tarqalgan ediki, Ispaniya qiroli platina importini to'xtatishga va qolgan zaxiralarni dengizga cho'ktirishga buyurgan. Ushbu qonun 1778 yil gacha amal qilgan. Qonun bekor qilingandan so'ng, platin uchun ehtiyoj juda kam bo'lgan, u asosan kimyoviy uskunalar, moslamalar va katalizatorlar yaratish uchun ishlatilgan. Amerika platinasi bu maqsadlar uchun yetarli edi. Hech qanday muhim sanoat ishlab chiqarishi haqida gapirishning hojati yo'q edi.","question":"Qaysi yilgacha platina importini taqiqlovchi qonun mavjud edi?","answers":{"text":["1778 yil"],"answer_start":[469]},"id":2863}
{"context":"31 oktyabr (13 noyabr) ertalab L. N. Qashqadaryo Tolstoy va uning hamrohlari Shamordino shahridan Kozelskka yo'l olishdi, u erda ular vokzalga yaqinlashib qolgan Sharqiy yo'nalishda ketayotgan Smolensk  Rannenburg yo'nalishidagi 12-poyezdga o'tishdi. Chiptalarni sotib olishga vaqt topolmay, Belyevga yetib borganimizdan so'ng, Volovo stansiyasiga chipta sotib oldik, u erda janubiy yo'nalishda ketayotgan biron bir poyezdga o'tmoqchi edik. Tolstoyni kuzatib borganlar ham sayohatning aniq maqsadi yo'qligini ko'rsatishdi. Yig'ilishdan so'ng, uning jiyani Elena Sergeyevna Denisenkoga, Novocherkasskga borish, u erda chet el pasportlarini olishga harakat qilish va keyin Bolgariyaga borish; agar bu muvaffaqiyatsiz bo'lsa, Kavkazga borishga qaror qilishdi. Biroq, L. N.Tolstoy o'zini yomon his qildi, sovuq og'riq o'pkalarning yallig'langan yallig'lanishiga aylandi va kuzatuvchilar o'sha kuni sayohatni to'xtatishga va kasal Lev Nikolayevichni aholi punktlari yaqinidagi birinchi katta stansiyada poyezddan olib chiqishga majbur bo'lishdi. Ushbu stantsiya Astapov (hozirgi Lev Tolstoy, Lipetsk viloyati) bo'lgan.","question":"Bu safarning maqsadi nimada edi?","answers":{"text":["sayohatning aniq maqsadi yo'qligini"],"answer_start":[473]},"id":1552}
{"context":"Xususiy mulkning alohida shakli qadimgi mulk shakli bo'lib, unda yer uchastkalari faqat fuqarolarga sotilishi, sovg'a qilinishi va almashishi mumkin edi, bunda davlat fuqarolar mulkidagi yer uchastkalarining hajmini cheklashi mumkin edi. Mulkchilikning antik shakli qadimgi barcha yunon davlatlarida tarqalgan edi, Sparta va Kritdan tashqari, bu erda yerga davlat mulki o'rnatilgan edi. VIII asrlarda mil. avv. e. bilan Xususiy mulk Rimda ham paydo bo'ldi, u erda uzoq vaqt davomida u nasl mulki bilan birga bo'lgan.","question":"Xo'sh, davlat qadimgi mulkchilik shaklida nima qila olardi?","answers":{"text":["fuqarolar mulkidagi yer uchastkalarining hajmini cheklashi mumkin edi"],"answer_start":[167]},"id":825}
{"context":"Lindisfarne  - bu folklorok guruh bo'lib, Tyneside bilan yaqin aloqada. Ularning eng mashhur qo'shig'i \"Fog on the Tyne\" (1971) 1990 yilda sobiq futbolchi va \"Jordi\" Pol Gaskoyn tomonidan ijro etilgan. Ko'pchilik tomonidan qora metalning asoschilari va umuman ekstremal metal sahnasida juda ta'sirchan deb hisoblangan Venom musiqachilari 1979 yilda Nyukaslda tashkil topgan. Ko'pincha birinchi folk-metal guruhi deb hisoblanadigan Skyclad folk-metal guruhi ham Martin Uolkiyerning Sabbat deb nomlangan trash-metal guruhi tarqaganidan so'ng Nyu-Kastelda tashkil topgan. Duran Duranning sobiq bosh gitaristi Endi Teylor 1961 yilda Nyu-Kastelda tug'ilgan. Brayan Jonson mahalliy rok guruhi Geordie musiqachisi bo'lgan, keyinchalik esa AC\/DCning bosh vokalisti bo'lgan.","question":"Lindisfarne musiqa janrining qaysi turiga tavsif berish mumkin?","answers":{"text":["folklorok"],"answer_start":[18]},"id":3050}
{"context":"Xavfni yaratish muammolarini hal qilishning samarali usullaridan biri xavfni baholash yoki uni o'lchash (garchi ba'zilar xavfni o'lchash mumkin emas, faqat baholash mumkin deb ta'kidlashsa ham) ssenariylar, qoida tariqasida, noyob va ehtimol ehtimol bo'lmagan (to'plamda) yuqori ta'sir ehtimoli past bo'lgan tahdid va \/ yoki hodisa-ko'rinishlarni o'z ichiga olishi kerakligini ta'minlashdir. Bu esa, riskni baholash ishtirokchilariga boshqalarning qo'rquvi va boshqa shaxsiy ideallarini o'z ichiga olgan holda, odamlarni rasmiy talablar va ko'rsatmalarga amal qilishdan tashqari boshqa sabablarga ko'ra boshqacha yo'l tutishga undaydi.","question":"Xavf yaratishni hal qilishning yo'li qanday?","answers":{"text":["xavfni baholash yoki uni o'lchash"],"answer_start":[70]},"id":284}
{"context":"Kanada banki, shuningdek, qisqa muddatli qayta moliyalash stavkasini AQShga qaraganda pastroq saqlagani uchun tanqid qilinadi. Bu qisman dollarning zaifligini qo'llab-quvvatladi va uni AQSh Federal Rezerv Sistemiga bog'liq qilib, harakat qilish imkoniyatlarini qisqartirdi. Garchi dollarning zaifligi eksport mahsulotlari uchun qulay bo'lsa-da, uzoq muddatda Kanada banki siyosati samarasizlikni yashiradi, ishlab chiqarish va sarmoyaviy sarmoyadan foyda izlashga undaydi va shu bilan Kanadaning transmilliy korxonalarining raqobatbardoshligini jiddiy ravishda pasaytirishi mumkin. Bu Kanada dollarining pasayishidan foyda ko'rayotgan korxonalarni investitsiyalarni boshlash uchun dollarning yanada pasayishini kutishga undashi mumkin.","question":"Kanada bankining qisqa muddatli qayta moliyalash stavkasi AQShdagiga qaraganda pastroq bo'lgani natijasida dollar nimaga bog'liq bo'ldi?","answers":{"text":["AQSh Federal Rezerv Sistemiga"],"answer_start":[185]},"id":1837}
{"context":"Demokratik boshqaruv nazariyalarida, xususan elektron demokratiya nazariyalarida, vakolatlar keng ma'noda tushuniladi  bu odamlar tug'ma huquq yoki fuqarolik huquqlariga muvofiq vakolatlarga ega ekanliklarini anglatadi. Fuqarolar ushbu vakolatlarni saylov jarayonida yoki boshqa tartiblarda mutaxassislikni talab qiladigan vazifalarni bajarish uchun ma'lum odamlarga, shu jumladan boshqaruv ko'nikmalarini talab qiladigan vazifalarni bajarish uchun topshirishi mumkin. Shu ma'noda, an'anaviy delegatsiyalash - ishlab chiqarish vositalariga bo'lgan mulk huquqi natijasidir. Bundan tashqari, rahbarlardan bo'ysunuvchilarga bo'linadigan vazifalarning birinchi uchta maqsadi saqlanib qolmoqda, to'rtinchi maqsad esa - ijro etish - ijrochilarni nazorat qilishning yanada murakkab mexanizmlari bilan almashtirilmoqda.","question":"Ko'proq murakkab nazorat mexanizmlari kimning ijro etish maqsadi bilan almashtirilmoqda?","answers":{"text":["ijrochilarni"],"answer_start":[727]},"id":317}
{"context":"A nuqtada linzaga tushadigan SA nurini ko'rib chiqing. Lensdagi refractory bo'shliqdan keyin uning tarqalish liniyasini quramiz. Buning uchun OB nurini SAga parallel qilib, O linza optik markazi orqali o'tkazamiz. Linzaning birinchi xususiyatiga ko'ra OB nurlari o'z yo'nalishini o'zgartirmaydi va B nuqtada fokus tekisligini kesib o'tadi. Lensning ikkinchi xususiyatiga ko'ra, unga parallel bo'lgan SA nurlari, refleksiyadan so'ng, o'sha nuqtada fokus tekisligini kesib o'tishi kerak. Shunday qilib, SA nurlari AB yo'lidan linza orqali o'tadi.","question":"OB nurlari qayerda o'tadi?","answers":{"text":["B nuqtada"],"answer_start":[298]},"id":443}
{"context":"Kislorod bir vaqtning o'zida va mustaqil ravishda Karl Vilgelm Sheele tomonidan 1773 yilda yoki undan oldin Upsalda va Jozef Priestli tomonidan 1774 yilda Uiltshirda kashf etilgan. Biroq, Priestliga ko'pincha ustuvorlik beriladi, chunki uning ishi birinchi bo'lib chop etilgan. 1777 yilda kislorod nomini Antoine Lavoisier ishlatgan va uning ushbu element bilan tajribalari o'sha paytda mashhur bo'lgan yonginish va korroziya flogiston nazariyasini rad etishga imkon bergan. Nom yunoncha???? (oxys)  kishi, o'tkir ildizidan kelib chiqqan bo'lib, kislotalarning kislotali ta'mini anglatadi va????? (genes)   tug'uvchi,  tug'ilayotgan, chunki nomlanish paytida kislorod barcha kislotalarning majburiy tarkibiy qismi deb xato hisoblangan. Oksigendan po'lat, plastmassa va to'qimachilik ishlab chiqarishda, po'lat va boshqa metallarni payvandlash, payvandlash va kesishda, raketa yoqilg'isi ishlab chiqarishda, samolyot, suvosti kemalari, kosmik va suvosti apparatlarining hayotini ta'minlash tizimlarida kislorod terapiyasida foydalaniladi.","question":"Lavoisier tajribalari qaysi oldingi nazariyalarni rad etdi?","answers":{"text":["yonginish va korroziya flogiston nazariyasini"],"answer_start":[403]},"id":3095}
{"context":"O'zining bevosita xarakteri tufayli, Mozart aziyador jamiyatda bo'lishni eng ko'p yaxshi ko'rardi: u muntazam ravishda turli xil balllar, qabullar va maskaradalarga borar edi va hatto ularni o'z kvartirasida o'zi tashkil etardi. Bundan tashqari, Mozart yaxshi raqqosa edi, ayniqsa menuet raqsini juda chiroyli raqsga tushirdi. Zamondoshlarining ko'pchiligi singari, Mozart ham bowlingda, ayniqsa, bilyardda yaxshi o'ynagan. U o'z kvartirasida o'z bilyard stolini o'rnatgan - bu o'sha davrdagi Vena uchun hashamatli bo'lib, u erda do'stlari yoki hatto rafiqasi bilan tez-tez o'ynagan. Mozartning do'sti, tenor Maykl Kelli, u bilan tez-tez bilyard o'ynaganini eslaydi, ammo hech qachon undan bir marta ham g'alaba qozonmagan.","question":"O'zining bevositaligi tufayli, Mozart qayerda bo'lishni eng ko'p yaxshi ko'rardi?","answers":{"text":["aziyador jamiyatda"],"answer_start":[44]},"id":1600}
{"context":"Ba'zan mualliflar analog ma'lumotlar raqamli ko'rinishida manba kodini tanlashga qiynalishadi: musiqa yozuvlari, videokamera videolari, fotosuratlar. Odatda bu yo'qotish bilan siqishni yoki ko'p marta o'zgartirishni ishlatganda (masalan, pianoda notalar o'ynash yoki qo'shiq kuylashning raqamli yozuvi) sodir bo'ladi. Masalan, CC BY-SA litsenziyasi ostida (asl kodini tarqatishni talab qilmaydigan) ovoz yo'nalishining erkinligi shubha ostiga qo'yiladi, agar uning tarkibiy qismlari alohida erkin litsenziya ostida mavjud bo'lmasa, chunki ulardan bir xil yoki boshqa ovoz yo'nalishini yig'ish mumkin emas.","question":"Analog ma'lumotni raqamli ko'rinishda ko'rsatish uchun kimningdir shubhalari bormi?","answers":{"text":["mualliflar"],"answer_start":[7]},"id":947}
{"context":"Raqamli iqtisodiyotni baholash ko'p qiyinchiliklar bilan bog'liq va ko'p bahslarga sabab bo'lmoqda. Ba'zi mualliflar elektron iqtisodiyotni to'g'ridan to'g'ri (toza onlayn biznes) va bilvosita (aralash korxonalarning raqamli faoliyati) ga bo'ladilar. 2010 yilda Boston Consulting Group kompaniyasi Internet iqtisodiyotining o'lchamini 2,3 trillion dollar deb taxmin qilgan, bu 20 mamlakat guruhi uchun, YaIMning 4,1 foizi. Oxford Economics hisobotida 2013 yilda raqamli iqtisodiyotning umumiy hajmi 20,4 milliard dollar deb baholangan, bu esa dunyo bo'ylab savdolarning taxminan 13,8 foizini tashkil etadi.","question":"Raqamli iqtisodiyotni baholash nima bilan bog'liq?","answers":{"text":["ko'p qiyinchiliklar"],"answer_start":[31]},"id":2402}
{"context":"Rakkajo'xorilar  ko'pchilik hollarda alohida jinsli hayvonlardir va jinsiy yo'l bilan ko'payishadi. Shunga qaramay, germafroditizm holatlari ma'lum: germafroditlar uch oyoqlilar, remipedlar, cefalokaridlar guruhlarining ba'zi vakillari hisoblanadi. Ko'pincha jinsiy dimorfizm namoyon bo'ladi, masalan, ba'zi parazitar rakka o'tlaridagi erkaklar ayollardan bir necha barobar kichikroq. Ba'zi sarmonga egalar hayot davomida jinsiy o'zgarishga qodir. Bundan tashqari, sarimsoqlar orasida partenogenez keng tarqalgan. U ko'plab jabroyo'l, ba'zi qo'g'irchoq, shoxli oyoq (dafnia), teng oyoqli raklar orasida, shuningdek, ba'zi yuqori raklilar orasida, masalan, Procambarus fallax subsp. qariyalar.","question":"Qizil jonivorlar jinsiy o'zgarishi mumkinmi?","answers":{"text":["Ba'zi sarmonga egalar hayot davomida jinsiy o'zgarishga qodir"],"answer_start":[385]},"id":197}
{"context":"1970-yillarda ishlab chiqilgan ba'zi nazariyalar tengsizlik iqtisodiy rivojlanishga ijobiy ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan yo'llarni aniqladilar. 1955 yilgi sharhga ko'ra, agar boylarning jamg'armalari tengsizlikning oshishi bilan o'ssa, ular iste'mol talabining kamayishini qoplaydilar. 2013 yilgi Nigeriya hisobotiga ko'ra, daromad tengsizligi oshgani sayin, o'sish o'sdi deb taxmin qilish mumkin. 1950-yillardan 2011 yilgacha mashhur bo'lgan ba'zi nazariyalar tengsizlik iqtisodiy rivojlanishga ijobiy ta'sir ko'rsatadi, deb xato ta'kidlangan. tenglik ko'rsatkichlarini yillik o'sish sur'atlari bilan taqqoslashga asoslangan tahlillar adashtiruvchi bo'ldi, chunki ta'sir iqtisodiy o'sishdagi o'zgarishlar sifatida namoyon bo'lishi uchun bir necha yil kerak bo'ladi. IMF iqtisodchilari rivojlanayotgan mamlakatlarda tengsizlik darajasi pastligi va iqtisodiy o'sishning barqaror davrlari o'rtasida mustahkam bog'liqlikni aniqladilar. Tengsizlik yuqori bo'lgan rivojlanayotgan mamlakatlar \"bir necha yil ichida yuqori o'sish sur'atlarini boshlashda muvaffaqiyatli bo'lishdi\", ammo \"uzunroq o'sish davrlari daromad taqsimotida tenglik darajasi bilan chambarchas bog'liq\".","question":"2013 yilgi Nigeriya hisobotiga ko'ra, o'sish nima bo'ldi?","answers":{"text":["o'sdi"],"answer_start":[370]},"id":3045}
{"context":"O'lchashlarning eng yuqori aniqligiga 1970-yillarning boshlarida erishildi. 1975 yilda XV O'lchov va tarozilar bo'yicha Bosh konferensiya ushbu holatni qayd etdi va yorug'lik tezligini 299 792 458 m\/s nisbiy xato bilan 4•10−9 ga teng deb hisoblashni tavsiya etdi, bu 1,1 m\/s mutlaq xatoga javob beradi. Keyinchalik, yorugʻlik tezligining bu qiymati Xalqaro birliklar tizimida (SI) metrning taʼrifiga asos boʻldi va yorugʻlik tezligining oʻzi aniq taʼrifga teng boʻlgan fundamental fizik doimiy sifatida qaralishni boshladi.","question":"Qaysi yilda XV O'lchov va tarozilar bo'yicha Bosh konferensiya yorug'lik tezligini aniqladi?","answers":{"text":["1975 yilda"],"answer_start":[76]},"id":2285}
{"context":"Mashina miniatürizatsiyasi va lenta tezligini kamaytirish 4,76 sm \/ s gacha (ilgari faqat nutqni yozib olish uchun yaroqli deb hisoblangan) dastlabki kassetka magnitofonlarining texnik kamchiligini  tovushning detonatsiyasini, qabul qilinmaydigan tor chastota diapazonini ((36) va dinamik diapazonni 40-46 dB gacha qisqartirgan yuqori shovqin darajasini keltirib chiqardi ((37). Agar birinchi ikkita kamchilikni lentani cho'zish mexanizmi, magnit lentalar va boshlarni izchil takomillashtirish bilan tuzatish mumkin bo'lsa (va tuzatilgan bo'lsa), shovqin muammosini hal qilish (va umuman dinamik diapazonni kengaytirish) kassetka magnitofonlari sxemasi texnikasini (katoshka bilan taqqoslaganda) sezilarli darajada o'zgartirgan g'ayrioddiy texnik yechimlarni talab qildi. Shu bilan birga, ushbu yangiliklardan foydalangan sifatli statsionar texnika va ommaviy ko'chma kassetkalarning yo'llari formatlar mos kelmaydigan darajada ajralib ketdi.","question":"Ilk kassetka yozuvlarining texnik kamchiliklari nimada edi?","answers":{"text":["Mashina miniatürizatsiyasi va lenta tezligini kamaytirish"],"answer_start":[0]},"id":1849}
{"context":"ZENIT bank guruhi san'at, sport va yosh avlodni rivojlantirish sohasidagi uzoq muddatli dasturlarni qo'llab-quvvatlaydi. Ko'p yillar davomida u Rossiyaning turli mintaqalarida yalang'och-yuz nuqsonlari bo'lgan bolalarga bepul jarrohlik yordami ko'rsatuvchi Operation Smile xayriya tashkiloti hamkori bo'lib kelgan. 1997 yildan beri ZENIT bolalar va o'smirlar regbi ni rivojlantirish xayriya dasturini amalga oshirmoqda, uning maqsadi Rossiyada ushbu sport turini ommalashtirishdir. Bank guruhi milliy regbi terma jamoasi, Rossiya regbi federatsiyasiga yordam beradi.","question":"ZENIT 1997 yildan beri qaysi sport turini rivojlantirish bo'yicha xayriya dasturini amalga oshirmoqda?","answers":{"text":["bolalar va o'smirlar regbi"],"answer_start":[338]},"id":1050}
{"context":"Qarshi inqilobchi fuqarolik itoatsizligi - bu oddiy qonunlarga bo'ysunmaslik, chunki ular shaxsiy ongda \"nohaq\" deb hisoblangan yoki ba'zi qonunlarni samarasiz qilish, ularni bekor qilish yoki boshqa masalada siyosiy xohishni amalga oshirish uchun bosim o'tkazish harakatlari qismidir. Inqilobiy fuqarolik itoatsizligi, aksincha, hukumatni ag'darishning faol urinishidir (yoki madaniy an'analarni, ijtimoiy urf-odatlarni, diniy e'tiqodlarni o'zgartirish va hokazolar... inqilobi siyosiy bo'lishi shart emas, ya'ni \"madaniy inqilobi\", u shunchaki ijtimoiy hayotning biron bir jihatini o'zgartirish yoki chuqur o'zgartirishni anglatadi). Gandining harakatlari inqilobiy fuqarolik itoatsizligi sifatida tasvirlangan. Aytishlaricha, Vengriyaliklar Ferenc Deak boshchiligida Avstriya hukumatiga qarshi inqilobiy fuqarolik itoatsizligini yo'naltirishdi. Toro shuningdek, \"Jahon inqilobi\" ni amalga oshirayotgan fuqarolik itoatsizligi haqida yozgan. Gvardi Zinn, Xarvi Uiler va boshqalar \"nohaq hukumatni o'zgartirish yoki bekor qilish\" huquqi, Mustaqillik Deklaratsiyasida fuqarolik itoatsizligi tamoyili sifatida e'lon qilingan.","question":"Fuqarolik itoatsizligining oddiy shakli nima?","answers":{"text":["Qarshi inqilobchi fuqarolik itoatsizligi"],"answer_start":[0]},"id":3124}
{"context":"Katta Afina mamlakatning ishlab chiqarish sanoatida band bo'lganlarning 50 foizdan ortig'ini tashkil etadi. Shu bilan birga, poytaxt sanoatida ishlab chiqariladigan barcha elektr energiyasining 80 foizga yaqini iste'mol qilinadi va umumiy Gretsiya sanoat mahsulotining 70 foizi ishlab chiqariladi. Katta Afinalarda to'qimachilik, tikuvchilik, charm-poyabzal, oziq-ovqat, metallni qayta ishlash va metallurgiya, kimyo, matbaa va boshqa sanoat tarmoqlari korxonalari joylashgan. Afina atrofida urushdan keyingi yillarda sanoat ob'ektlari ajratiladi  Aspropyrgos Refinery neftni qayta ishlash zavodi, Skaramangazda Hellenic Shipyards kema qurilishi, Elefsinadagi metallurgiya zavodi va boshqalar. e)","question":"Poytaxt sanoatida ishlab chiqariladigan barcha elektr energiyasining necha foizi iste'mol qilinadi?","answers":{"text":["80 foizga yaqini"],"answer_start":[194]},"id":1106}
{"context":"Gretsiyadan tashqari, Suriya, Misr, Liviya va Tunis sohillarida ham uzoq tarixga ega bo'lgan qo'ziqorinlar, bu hunarmandchilik ham ushbu mamlakatlar xalqlarining madaniy merosiga aylangan. Spongia va Hippospongia zotlarining 5 turiga tegishli bo'lgan qo'ziqorinlar yig'ish tijorat ahamiyatiga ega bo'ldi: S. officinalis, S. mollissima (U ko'pincha, ammo, turning tarkibiga kiritilgan S. (ro'yxat raqami 273, 16.11.2008-y.) asosan o'z kuchini yo'qotgan. lamella ((sv), S. \" Qutqarilganlar \", 15.2. communis ((sv) 268) 274) ga o'xshaydi. 1841 yilda Karib dengizi hududida eksport qilish uchun dengiz suzog'i qazib olinishi boshlangan edi  dastlab Bahamalarda, biroz keyinroq Kubada va Florida sohilida (Ki-Vest tumani); bu erda qazib olinadigan dengiz suzog'i turlari soniga H qo'shildi. \" Qutqarilganlar \", 15.2. lachne ((sv), S. Qobilov), Qobilov barbara ((sv), S. gramineya (Oʻzbek), S. sterea ((sv) va ba'zi boshqa turlar ((275) ((276).","question":"Florida sohilining qaysi qismida dengiz shpringi qazib olinishi boshlangan?","answers":{"text":["Ki-Vest"],"answer_start":[701]},"id":2043}
{"context":"Urben Leverye 1845-1846 yillarda Adamsdan mustaqil ravishda o'z hisob-kitoblarini amalga oshirdi, ammo Parij observatoriyasining astronomlari uning g'ayratini baham ko'rmadilar va taxmin qilingan sayyora qidiruvini amalga oshirishni boshlashmadi. Iyun oyida, Leverye tomonidan nashr etilgan sayyoraning uzunligi bo'yicha birinchi baho bilan tanishib, uning Adamsning baholariga o'xshashligiga ishonch hosil qilgach, Airy Kembrij observatoriyasining direktori D. Challis sayyorani qidirishni boshlashdi, bu avgust va sentyabr oylari davomida muvaffaqiyatsiz davom etdi (28) (29). Challis ikki marta Neptunni kuzatgan, ammo kuzatish natijalarini qayta ishlashni kechiktirgani sababli, u o'z vaqtida qidirilgan sayyoralarni aniqlay olmadi (2830).","question":"Erining sayyorani qidirishga ko'ndirdigan shaxs kim edi?","answers":{"text":["Kembrij observatoriyasining direktori D. Challis"],"answer_start":[421]},"id":527}
{"context":"Ural oldi va Uroldan tashqaridagi  g'arb va sharqdan unga tutash hududlar tarixiy va iqtisodiy jihatdan Ural bilan chambarchas bog'liq. G'arbiy hududlar majmuasini ham Uralbo'yi deb atash mumkin (Uralbo'yi davlati YaNAOga tegishli). Uralda, shuningdek, Urololbo'yi va Uroldan tashqarida, Ural iqtisodiy tumanini tashkil etuvchi, O'zbekiston Respublikasi, Sverdlovsk, Chelyabinsk, Qo'rg'on, Orenburg viloyatlari, Udmurtiya va Perm o'lkasi, Shimoliy iqtisodiy tumanga kiruvchi Komi Respublikasi va Arxangel viloyati (Nets avtonom okrugi) ning sharqiy qismlari va G'arbiy-Sibir iqtisodiy tumaniga kiruvchi Tyumen viloyatining g'arbiy qismi joylashgan. Qozog'istonda geografik jihatdan O'ronga Oqto'ba va Qostanay viloyatlarini kiritish mumkin. Ba'zan Rossiya Federatsiyasining Urolga tegishli bo'lgan ma'muriy-hududiy birliklarini belgilash uchun Katta Ural tushunchasi ham qo'llaniladi. RF Urol federal ma'muriy okrugida (UrFO) Qo'rg'on, Sverdlov, Tyumen va Chelyabinsk viloyatlari, XMAO va YNAO mavjud. UrFO va Sverdlov viloyatining maʼmuriy markazi boʻlgan Yekaterinburg shahri Ural poytaxti va Oʻrta Ural poytaxti deb nomlanishi odat tusiga kirgan.","question":"Qaysi hududlar tarixiy va iqtisodiy jihatdan Ural bilan bog'liq?","answers":{"text":["Ural oldi va Uroldan tashqaridagi"],"answer_start":[0]},"id":209}
{"context":"1975 yilda 186 ta yetakchi dunyo olimlari, shu jumladan 18 ta Nobel mukofoti sovrindorlari, Astrologiyaga qarshi e'tiroz bildirishnomasini (8) ((48)) chiqardilar, unda ommaviy axborot vositalari o'z sahifalarini astrologiya va boshqa shunga o'xshash soxta fanlarga tayyorlik bilan taqdim etayotganidan xavotirda bo'lishdi (3). AQShning Milliy ilmiy jamg'armasi (National Science Foundation) astrologiyada e'tiqod qilishni amerikaliklar orasida keng tarqalgan psevdonashimiy xatolardan biri deb hisoblaydi. Rossiyada astrologiyani soxta ilm sifatida ommaviy tanqid qilish bilan Rossiya Fanlar akademiyasi Prezidiumi huzuridagi soxta ilm va ilmiy tadqiqotlarni soxtalashtirishga qarshi kurash komissiyasi shug'ullanadi.","question":"Qaysi yilda 186 ta yetakchi dunyo olimlari Astrologiyaga qarshi e'tiroz bildirishnoma bilan chiqishdi?","answers":{"text":["1975"],"answer_start":[0]},"id":2295}
{"context":"Qon plazmasi (yunon. plazmasi  shakllangan, hosil bo'lgan narsa)  qonning suyuq qismi bo'lib, unda suv va ulardagi o'lchovli moddalar  oqsillar va boshqa birikmalar mavjud. Plasmaning asosiy oqsillari albumin, globulin va fibrinogen hisoblanadi. Plasmaning 90 foizini suv tashkil etadi. Noorganik moddalar taxminan 2-3% ni tashkil qiladi; bular katyonlar (Na+, K+, Mg2+, Ca2+) va anionlar (HCO3-, Cl-, PO43-, SO42-). Qon tarkibidagi organik moddalar (taxminan 9%) azotli (oqsillar, aminokislotalar, siydik, kreatinin, ammiak, purin va pirimidin nukleotidlari almashinuvi mahsulotlari) va azotilsiz (glukoza, yog'kislotalar, piruvat, laktat, fosfolipidlar, triacilgliserollar, xolesterin) ga bo'linadi. Shuningdek, qon plazmasida gazlar (oksigen, uglerod angidrid gazi) va biologik faol moddalar (hormonlar, vitaminlar, fermentlar, mediatorlar) mavjud. Gistologik jihatdan plazma hujayralararo suyuqlik boʻlgan bogʻlovchi toʻqima (qon) hisoblanadi.","question":"qon plazmasida qanday gazlar mavjud?","answers":{"text":["oksigen, uglerod angidrid gazi"],"answer_start":[737]},"id":2521}
{"context":"Agar tashqi parametrlar o'zgarsa yoki energiya tizimga o'tkaziladigan bo'lsa, unda makroskopik va molekulyar darajadagi murakkab jarayonlar paydo bo'lishi mumkin, natijada tizim boshqa holatga o'tadi. Muvozanat termodinamikasi bu o'tish jarayonlarini tasvirlash bilan shug'ullanmaydi, balki muvozanatsizliklar relaksatsiyadan keyin o'rnatiladigan holatni ko'rib chiqadi. Termodinamikada ideallashtirilgan jarayonlar keng qo'llaniladi, unda tizim termodinamik muvozanatning bir holatidan biri ketidan boshqasiga o'tadi, ular bir-birining ketidan uzluksiz keladi. Bunday jarayonlar kвазиstatik yoki kvasirovannıy proseslar deb ataladi ((13). Termodinamika usullarida tsikl jarayonlari alohida rol o'ynaydi, unda tizim boshlang'ich holatiga qaytadi, jarayon davomida ish qiladi va atrof-muhit bilan energiya almashadi.","question":"Tizimning qaysi darajalarida tashqi parametrlar o'zgarganda yoki tizimga energiya uzatishda murakkab jarayonlar paydo bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["makroskopik va molekulyar"],"answer_start":[83]},"id":2861}
{"context":"Uranium tuzlari bilan ishlagan tadqiqotchilar, fotosuratlar disklarini ulardan uzoqroq tutish yaxshiroq ekanligini bilishardi, aks holda noma'lum sabablarga ko'ra disklar yoritilgan bo'lib chiqardi. Fransiyalik fizikachi Antuan Henri Bekkerel bu hodisani o'rganishni maqsad qilib qo'ydi - uning otasi ilgari ko'zga ko'rinmaydigan UV hududida yorug'lik nurlari paydo bo'lishini kashf etgan edi. Qorong'ulikda bir qator tajribalar o'tkazib, Henri Bekkerel o'rganilgan hodisalar uran tuzlari va quyosh nuri o'zaro ta'sir qilishi bilan bog'liq emasligini, balki yangi nurlanish, modda radiatsiyasi, keyinchalik radioaktivlik nomi berilgan hodisalarni kuzatganligini aniqladi.","question":"Kim uraniy tuzlar bilan ishlagan fotosuratlar platesining yorilishi hodisasini o'rganishni o'z oldiga vazifa qilib qo'ydi?","answers":{"text":["Fransiyalik fizikachi Antuan Henri Bekkerel"],"answer_start":[199]},"id":2953}
{"context":"1669 yilda tavsiflangan ikkinchi o'zgaruvchan yulduz Geminiano Montanari, Algol o'zgaruvchisi o'rniga o'tadi. Uning o'zgaruvchanligi sabablari 1784 yilda Jon Gudrayk tomonidan aniq tushuntirilgan. 1686 yilda astronom Gottfrid Kirxi tomonidan yulduz Xi Cygni (χ Cygni)  topilgan, 1704 yilda esa Giovanni Maraldi tufayli R Hydra (R Hydrae) taniqli bo'lgan. 1786 yilga kelib, 10 ta o'zgaruvchan yulduz ma'lum bo'lgan. Jon Gudrak o'z kuzatuvlari bilan ularning soniga Cepheyning Delta (δ Cephei) va Sheliakni (β Lyr) qo'shdi. 1850 yildan boshlab, ayniqsa, 1890 yildan boshlab, fotosuratlardan foydalanish mumkin bo'lganidan beri, taniqli o'zgaruvchan yulduzlar soni keskin oshdi.","question":"1686 yilda astronom Gottfried Kirchi tomonidan qaysi yulduz kashf etilgan?","answers":{"text":["Xi Cygni (χ Cygni) "],"answer_start":[249]},"id":731}
{"context":"Kompaniya 1600 yil 31 dekabrda Ost-Hindistonda savdo qilgan London savdogarlari kompaniyasi (ingl. Governor and Company of Merchants of London trading with the East Indies) deb nomlangan. 1601 yildan 1610 yilgacha u Janubi-Sharqiy Osiyoga uchta savdo ekspeditsiyasini tashkil etdi; ulardan birinchisini mashhur xususiy James Lancaster boshqargan, u o'z vazifasini muvaffaqiyatli bajarganligi uchun shahzodalik unvoniga sazovor bo'lgan. Hindistondagi faoliyat 1612 yilda, mo'g'ul podshohi Jahangir Surotda faktoriya tashkil etishga ruxsat berganida boshlangan. Dastlab turli nomlar ishlatilgan: Pochtena Ost-Hind kompaniyasi (ingl. Honourable East India Company), Ost-Hind kompaniyasi, Bahadur kompaniyasi.","question":"\"Londondagi Savdogarlar Kompaniyasining\" Ost-Hindiston savdolarida birinchi savdo ekspeditsiyasini kim boshqargan?","answers":{"text":["James Lancaster"],"answer_start":[319]},"id":349}
{"context":"Muvaffaqiyatli konvertatsiya turli mutaxassislar guruhlari tomonidan turlicha belgilanadi. Masalan, marketingchilar uchun muvaffaqiyatli konversiya - bu banner reklamalari ga qiziqish ko'rsatgan tashrif buyuruvchilar soniga nisbatan sotish nisbati hisoblanadi. Tarkib yaratuvchilar foydalanuvchilarning ro'yxatdan o'tish, elektron pochta xabarlariga obuna bo'lish, dasturni yuklab olish yoki boshqa maqsadli faoliyat ko'rsatkichlariga asoslanib, konversiyalarni muvaffaqiyatli deb atashadi. Audiensning oflayn harakatlarini shakllantirishga qaratilgan saytlar uchun (bu telefon qo'ng'iroqlari yoki shaxsiy do'konga tashrif buyurish bo'lishi mumkin) konversiya darajasini o'lchash qiyinroq. Mijoz qaysi reklama kanalidan kelganini bilish va aniqroq ma'lumot to'plash uchun saytga bir nechta virtual raqamlar, shu jumladan 800 bepul raqamlar ham ulangan.","question":"Marketingchilar uchun muvaffaqiyatli konversiya - bu sotuvlar soni va dastlabki tashrif buyuruvchilar soni nisbati, ular nimaga qiziqish bildirgan?","answers":{"text":["banner reklamalari"],"answer_start":[153]},"id":2480}
{"context":"Mebel ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan plastik qog'ozni termoaktiv qatlamlar bilan sug'orish orqali hosil qilinadi. Qog'oz ishlab chiqarish plastik ishlab chiqarish jarayonining eng ko'p energiya va kapital talab qiladigan bosqichidir. Qog'ozlarning 2 turi ishlatiladi: plastikaning asosi kraft-qog'oz (tig'in va bo'yalmagan) va dekorativ (plastikaga rasm berish uchun) hisoblanadi. Qopqoqlar fanolformaldegidga bo'linadi, ular kraft qog'ozlarini singdirish uchun ishlatiladi va melaminformaldegid dekorativ qog'ozlarni singdirish uchun ishlatiladi. Melamino formaldegidli qatronlar melamindan ishlab chiqariladi, shuning uchun ular qimmatroq turadi.","question":"Mebellar uchun plastik qanday olinadi?","answers":{"text":["qog'ozni termoaktiv qatlamlar bilan sug'orish orqali hosil qilinadi."],"answer_start":[52]},"id":1269}
{"context":"Ushbu mutafakkirlarning ko'p tizimlarida empirik elementlar bilan birga boshqalari ham uyg'unlashadi: Dekart ning ta'siri Hobbs, Lokk va Kontda, Spenserda  nemis idealizmi va tanqidchiligi ta'siri, Dyoringda  Trendelenburg va boshqalarning ta'siri seziladi. Tanqidiy falsafa tarafdorlari orasida ko'pchilik empirizmga moyil, masalan, Fridrix Albert Lange, Aloiz Rigl va Ernst Laas. Empirizm va tanqidning birlashuvidan empirik tanqidning alohida yo'nalishi ishlab chiqildi, uning asoschisi Richard Avenarius bo'lib, uning izdoshlari  Karstanyen, Mah, Pettsold ((havolani aniqlang (181 kun), Villi (((havolani aniqlang (181 kun), Kleyn (((havolani aniqlang (181 kun)) va boshqalar).","question":"Uning ta'siri Gobbz, Lokk va Konta'dan ko'rinadi.","answers":{"text":["Dekart"],"answer_start":[102]},"id":522}
{"context":"Qatar Davlatining 1993 yil 5 avgustdagi 15-sonli Qonunining 1-moddasiga muvofiq, bank deb Qatarda bank biznesini yuritish uchun litsenziyaga ega bo'lgan har qanday kompaniya tushuniladi (bundan tashqari, bank biznesining asosiy belgisi depozitlarni qabul qilish imkoniyati bo'lib, ulardan boshqa bank operatsiyalarida foydalanishdir). Milliy bankning eng kam to'langan ustav kapitali qonunda 20 mln. Qatar riyali, chet el banklari bo'limlari (filiallari) esa  10 mln. Qatar riyali. Qatar banklari o'z ustav kapitalining 100 foizini Qatar Markaziy Bankida saqlashlari shart.","question":"Bank biznesining asosiy belgisi nima?","answers":{"text":["depozitlarni qabul qilish imkoniyati"],"answer_start":[236]},"id":956}
{"context":"1778 yil 1 aprel kuni La Fayet Velli-Fodjda Vashingtondagi asosiy kuchlarga qo'shildi. 1778 yil 18 may Vashington unga Filadelfiya atrofida jangovar razvedka o'tkazish uchun operatsiyani boshqarishni ishonib topshirdi. Amerika qo'mondonligi bu shaharni qayta egallashga qaror qildi. Vashington tomonidan ishlab chiqilgan rejaga koʻra, La Fayet Pensilvaniya shtatining Banner-Hill tumanida general Potterning yirik otryadi bilan birlashishi kerak edi. Ammo Potter belgilangan muddatdan kechikib qoldi. 20 may kuni La Fayet diviziyasi (5 ta qurol bilan 2500 kishi) general Hau (7 ta qurol bilan 14 ming kishi) boshchiligidagi inglizlarning ustun kuchlari tomonidan tuzilgan tuzoqqa tushib qoldi. Ammo La Fayetning aql bovar qilmaydigan harakatlari tufayli, u jangovar tarkib va qurol-yarog'ini yo'qotmasdan g'arbdan qochib chiqishga muvaffaq bo'ldi.","question":"Va Vashington unga Filadelfiya hududida jangovar razvedka o'tkazish uchun operatsiya boshqarishni ishonib topshirganida.","answers":{"text":["1778 yil 18 may"],"answer_start":[87]},"id":2296}
{"context":"Makroiqtisodiyot (gret. μακρός  uzun, katta, οκος  uy va Nόμος  qonun)  iqtisodiyot nazariyasining umuman iqtisodiyotning faoliyat yuritishini, iqtisodiy tizimni yagona yaxlit, iqtisodiy hodisalar majmuasini o'rganadigan bo'limi. Ushbu atama birinchi marta 1934 yil 14 avgustda Ragnar Frisch tomonidan ishlatilgan. Zamonaviy makroiqtisodiy nazariya asoschisi Jon Meynard Keyns hisoblanadi, 1936 yilda u o'zining \"Muxtashlik, foiz va pulning umumiy nazariyasi\" (ingl. The General Theory of Employment, Interest, and Money) 1) ni o'qishga kirishadi.","question":"Umuman olganda, iqtisodiyotning ishlashini, iqtisodiy tizimni yagona yaxlitlik sifatida, iqtisodiy hodisalar majmui sifatida o'rganadigan iqtisodiy nazariya bo'limi qanday nomlanadi.","answers":{"text":["Makroiqtisodiyot"],"answer_start":[0]},"id":1182}
{"context":"2010 yilda Amazonka tropik o'rmonlari yana bir kuchli qurg'oqchilikka duch keldi, ba'zi ma'nolarda 2005 yilgi qurg'oqchilikdan ham qattiqroq. Zarar ko'rgan hududlar 160 000 kvadrat metrni tashkil etdi. mil (3 000 000 kvadrat metr) 734 000 kvadrat metrga nisbatan) yog'ormonlari. 1 900 000 kvadrat mil kilometr) 2005 yilda. 2010 yildagi qurg'oqchilikda o'simliklar o'lgan uchta epi-markaz bo'lgan, 2005 yilgi qurg'oqchilik esa janubi-g'arbiy qismga to'plangan. Natijalar Science jurnalida chop etilgan. Odatda Amazonka yiliga 1,5 gigaton karbonat angidridni qabul qiladi, ammo 2005 yilda, aksincha, 5 gigaton, 2010 yilda esa 8 gigaton chiqindi chiqindi chiqindi chiqdi.","question":"2010 yilgi qurg'oqchilikdan viloyatning necha kvadrat mayli zarar ko'rdi?","answers":{"text":["160 000"],"answer_start":[165]},"id":3118}
{"context":"Alfred Nobel 1833 yil 21 oktyabrda Stokgolmda ixtirochi va muhandis Emmanuel Nobel (18011872), va Andrietta Nobel (18051889) oilasiga tug'ilgan. U oilada uchinchi o'g'il bo'lib, jami sakkiz farzand bo'lgan. Oila kambag'al bo'lib, Alfreddan tashqari faqat Robert, Ludvig va Emil omon qolishdi. Otasi orqali Alfred Nobel shved olimining avlodidan bo'lgan Ulov Rudbek (16301702) 10), o'z navbatida, bola texnikada, xususan portlovchi moddalarda qiziqish ko'rsatib, uning asosiy prinsiplarini erta yoshda otasidan o'rgangan. Alfred Nobelning texnologiyalarga bo'lgan qiziqishi uning otasidan meros bo'lib o'tgan, u Stokgolmdagi Qirollik texnologik institutini bitirgan ((11).","question":"Otaning necha farzandi bor edi?","answers":{"text":["sakkiz farzand"],"answer_start":[183]},"id":2293}
{"context":"G'arbiy Rim imperiyasi qulaganidan so'ng, Papa saylovlariga ta'sir qilish imkoniyati Ostgot shohlariga o'tdi. 532 yilda Papa II Yuhanno Rimdagi episkopni saylash huquqini tan oldi. O'zgotlar shohligi o'z navbatida (530-yillarning oxirida) yo'q bo'lganidan so'ng, bu huquq Bizans imperatorlariga o'tdi. Papa vafot etgandan so'ng, tartib bo'yicha, bu haqda Ravenna eksarhiga xabar berish kerak edi, u o'z navbatida Bizans imperatorini xabardor qilgan. Yangi papa tanlanganda, u imperatorga elchilarni yuborib, uni tasdiqlashni so'ragan. U o'z vakolatlarini ilgari amalga oshira olmagan. Bunday sayohat uzoq davom etgani sababli, Benedikt II imperator Konstantin IV dan Vizantiya imperatorlarining oldindan roziligisiz taxtga egalik qilish huquqini so'radi. Rim papasi Zakariyo davridan boshlab imperatorlar hatto maxsus ravishda papani saylash haqida xabardor qilinmagan.","question":"O'zgotlar qatori qaysi yilda yo'q bo'lib ketdi?","answers":{"text":["(530-yillarning oxirida)"],"answer_start":[214]},"id":2753}
{"context":"1990-yillarning boshidan beri Rossiyada sovet mafkuralari bilan bog'liq bo'lgan ushbu so'z o'rniga kengroq ma'noli \"iqtisodiyot\" atamasi qo'llaniladi. Nemis nashrlarida Volkswirtschaft atamasidan foydalanishda davom etmoqda, ayniqsa, gap umuman iqtisodiyot haqida emas, balki uning tizimni tashkil etuvchi moddiy-texnik bazasi, ayniqsa moddiy ishlab chiqarish sohasi haqida ketayotganini ta'kidlash kerak bo'lganda. Rossiya Federatsiyasi Hukumati huzuridagi Xalq xo'jaligi akademiyasi nomida va Rossiya davlat me'yoriy hujjatlarida xalq xo'jaligi atamasi uning dastlabki ta'rifi bilan ishlatilishda davom etmoqda.","question":"Xalq xo'jaligi atamasining asl ta'rifi qayerda qo'llanilmoqda?","answers":{"text":["Rossiya davlat me'yoriy hujjatlarida"],"answer_start":[495]},"id":2017}
{"context":"Muvaffaqiyatli konvertatsiya turli mutaxassislar guruhlari tomonidan turlicha belgilanadi. Masalan, marketingchilar uchun muvaffaqiyatli konversiya sotishning soniga nisbatan banner reklama tarzida joylashtirilgan reklamaga dastlab qiziqish ko'rsatgan tashrif buyuruvchilar soni nisbati hisoblanadi. Tarkib yaratuvchilar foydalanuvchilarning ro'yxatdan o'tish, elektron pochta xabarlariga obuna bo'lish, dasturni yuklab olish yoki boshqa maqsadli faoliyat ko'rsatkichlariga asoslanib, konversiyalarni muvaffaqiyatli deb atashadi. Konversiya ni o'lchash qiyinroq bo'lgan saytlar uchun, ular tomoshabinlarning oflayn harakatlarini shakllantirishga qaratilgan (bu telefon qo'ng'iroqlari yoki shaxsiy do'konga tashrif buyurishi bo'lishi mumkin). Mijoz qaysi reklama kanalidan kelganini bilish va aniqroq ma'lumot to'plash uchun saytga bir nechta virtual raqamlar, shu jumladan 800 bepul raqamlar ham ulangan.","question":"Internetdan tashqarida auditoriyani shakllantirishga qaratilgan saytlar uchun qaysi biriga o'lchash qiyinroq?","answers":{"text":["Konversiya"],"answer_start":[530]},"id":401}
{"context":"Pneumatik dvigatellar transport vositalarida tajribaviy tarzda ishlatiladi (masalan, havo mashinalarida). Ular oddiy, samarali, xavfsiz, arzon, ishonchli va turli sharoitlarda ishlaydigan. Pnevmatik dvigatellar ishida yuzaga keladigan qiyinchiliklardan biri - bu gaz kengayishining sovutish effekti, bu dvigatelning muzlashishiga olib keladi, isitishni ishlatish esa muammoli ((34)). Lekin sovutish ta'siri, havoda konditsioner sifatida ishlatilishi mumkin. Gaz bosimini kamaytirganda pnevmatik dvigatelning samaradorligi pasayadi.","question":"Transport vositalarida qanday dvigatellar tajribaviy ravishda ishlatiladi (masalan, havo mashinalarida)?","answers":{"text":["Pneumatik"],"answer_start":[0]},"id":1117}
{"context":"O'z mavjudligi davomida Varshava ko'p madaniyatli shahar bo'lgan. 1901 yilgi ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, 711 988 kishidan 56,2% katoliklar, 35,7% yahudiylar, 5% yunon pravoslav masihiylari va 2,8% protestantlar bo'lgan. Sakkiz yil o'tgach, 1909 yilda 281 754 yahudiy (36,9%), 18 189 protestant (2,4%) va 2818 mariyavit (0,4%) bo'lgan. Bu esa shaharning barcha qismlarida yuzlab diniy ibodatxonalar qurilishiga olib keldi. Ularning aksariyati 1944 yilgi Varshava isyonidan so'ng yo'q qilindi. Urushdan so'ng Polshaning yangi kommunistik hukumati cherkovlar qurilishiga to'sqinlik qildi va ularning faqat kichik bir qismi tiklandi.","question":"1901 yilda Varsha aholisining necha foizi protestant edi?","answers":{"text":["2,8%"],"answer_start":[202]},"id":3022}
{"context":"Ushbu prognoz siyosatchilarning yakuniy ma'lumotlariga kiritilmagan. IPKCh o'shandan beri datasi noto'g'ri ekanligini tan oldi va shu bilan birga, yig'ma hisobotdagi xulosa asosli ekanligini yana bir bor tasdiqladi. Ular \"Xalqaro ekspertlar kengashining yaxshi namuna ko'rsatgan tartib-taomillari bu holatda yomon qo'llanilganidan\" afsuslanishlarini bildirishdi. IPCC 2035 yilga to'g'ri ishora qildi, bu esa Jahon yovvoyi tabiatni muhofaza qilish jamg'armasining o'z manbasini noto'g'ri keltirgan, ya'ni Kar va muzni o'rganish bo'yicha xalqaro komissiyaning \"Karg va muzning o'tmishdagi va hozirgi o'zgarishi global va mintaqaviy miqyosda\" hisoboti.","question":"IPCC nimaga xato qilgan?","answers":{"text":["datasi"],"answer_start":[90]},"id":3078}
{"context":"2002 yilda Yevropa parlamenti tomonidan nashr etilgan tadqiqotda, nemis tadqiqotlariga asoslanib, patent arxivlari birinchi navbatda texnik maqsadlar uchun emas, balki huquqiy maqsadlarda ma'lumot qidirish uchun ishlatilishi haqida xabar berilgan. Ba'zan bu patent talabnomasida oddiy harakatlar atayin murakkablashtirilgani bilan bog'liqdir, bu ixtirolarni kamroq aniq va originalroq ko'rinishi uchun patent olish imkoniyatlarini oshiradi. Shu bilan birga, Software Freedom Law Center ishlab chiquvchilar va hujjat mualliflarini patentlarni o'qimaslikka undaydi, chunki patentni bila turib buzganlik uchun javobgarlikka tortish yoki noto'g'ri o'qilganligi uchun qayta sug'urta qilishdan qochishadi.","question":"Kim ishlab chiquvchi va mualliflarga patentni noto'g'ri o'qiganlik uchun patentni buzganlik uchun javobgarlikdan yoki qayta sug'urta qilishdan qochish uchun patentlarni o'qimaslikni tavsiya qiladi?","answers":{"text":["Software Freedom Law Center"],"answer_start":[458]},"id":2440}
{"context":"Yoga Tibet buddizmida ham muhim o'rinni egallaydi. Nyingma an'anasida yogachi asta-sekin yuqori darajaga ko'tariladi, bu esa maha-yo'gadan boshlab, anuu-yogagacha davom etadi va oxir-oqibat ati-yo'gining eng yuqori bosqichlariga yetadi. Boshqa an'analarda, anuttara-yoga bu bosqichga teng keladi. Boshqa tantrik yog' amaliyotlariga 108 pozitsiya tizimi kiradi, ular nafas olish va yurak ritmini nazorat qilish bilan shug'ullanadi. Yoga mashqlarining sur'ati trul-xor yoki oy va quyosh energiyalarining prajnya birlashishi deb ataladi. Qadimgi Tibet yog'ilarning yog' pozlari Lakxangdagi Dalay Lama yozgi ibodatxonasining devorlarida tasvirlangan.","question":"Tantrik yog' amaliyotlarining boshqa tizimlari nimada?","answers":{"text":["108 pozitsiya tizimi"],"answer_start":[332]},"id":2631}
{"context":"Buyuk Britaniyada bu gapga hech kim e'tibor bermadi, lekin besh oydan so'ng, Beatles Masihdan ko'ra mashhurroq degan so'zlarni matn tarkibidan ajratib olib, Datebook jurnalining muqovasida joylashtirganda, AQShda bu juda katta janjalga aylandi. Janubiy Amerikada, diniyligi bilan mashhur bo'lgan odamlar, Beatlesning disklarini ochiqchasiga yoqib yuborishdi, radio stantsiyalari ularning qo'shiqlarini eshittirishni to'xtatishdi. Hatto Vatikan ham Lennonning bu so'zlarini qoraladi (2008 yilda Vatikan musiqachini kechirib, uning gapini o'tkirlik deb hisoblash mumkinligini aytdi (14)). Shu bilan birga, The Beatles AQShda sayohat qilishga tayyorgarlik ko'rmoqda. Lennon so'zlari uchun uzr so'rashga majbur bo'ldi, ammo konsertlar sayohati davomida juda ko'p tomoshabinlar yetishmayapti. Lennonga qatl qilish bilan tahdid qilishdi: Memfisda kimdir The Beatlesning xonasiga qo'ng'iroq qilib, konsert paytida u (Lennon) o'ldirilishi haqida xabar berdi. Ushbu sayohatlardan so'ng The Beatles konsertlardan voz kechish to'g'risida qaror qabul qildilar. Ular bundan keyin hech qachon sahnada ishtirok etmadilar.","question":"Jon Lennonga o'lim tahdidi berilgandan so'ng, The Beatles qanday qaror qabul qildi?","answers":{"text":["konsertlardan voz kechish"],"answer_start":[989]},"id":1357}
{"context":"Hardervekdan Linney Leyden shahriga yo'l oldi, u yerda kichik Systema naturae (Tabiat tizimi) asarini nashr etdi; uni nashr etishda Linneyga Leydenlik tibbiyot doktori va botanik Jan Gronovius (16861762) yordam berdi: u bu ishdan shunchalik hayratda qolganki, uni o'z hisobidan chop etish istagini bildirdi. Bu davrda Leyden universitetida Hermano Burgave professor (16681738) dars bergan, u Yevropa mashhurligidan foydalangan; u Gollandiya shifokorlari, naturalistlari va kolleksionerlari uchun tortishish markazi bo'lgan. Unga kirish qiyin edi, ammo Tabiat tizimi nashr etilgandan so'ng, Burgave o'zi Linneyni o'z uyiga taklif qildi, tez orada uni vataniga ketmaslikka va Gollandiyada bir muncha vaqt qolishga ishontirdi. Linneyning vataniga qaytishni kechiktirish qarori, asosan, 1730-yillardagi Shvetsiyadagi vaziyat bilan bog'liq edi: mamlakatda ilm-fan rivojlanish darajasi o'sha yillarda juda o'rtacha edi, iqtisodiyot yigirma yildan ortiq davom etgan Shimoliy urush oqibatlaridan o'zini tiklay boshladi, natijada Shvetsiya o'zining sobiq qudratini yo'qotib, ko'plab hududlarini yo'qotdi va aslida ikkinchi darajali davlatga aylandi. Gollandiya uchun 1730-yillar iqtisodiy va intellektual rivojlanish davri bo'lgan. Dunyo mamlakatlari, ayniqsa, dengizdan tashqaridagi mustamlakalar bilan faol savdo aloqalari tufayli mamlakatga ko'plab ekzotik o'simliklar (tirik va urug' shaklida) olib kelingan, shu jumladan Evropada hech kimga ma'lum bo'lmagan. 1735 yil avgust oyida Linney Burgava va Gronoviusning himoyasi ostida Jorj Klifford (16851760), Amsterdam burgomiistri, bankir, Gollandiya Ost-Hind kompaniyasi direktorlaridan biri va havaskor botanikning uy shifokori, kolleksiya va botanika bog'i nazoratchisi bo'ldi. Bog' Xarlem shahri yaqinidagi Gartekampda joylashgan; Cliffford Linneyda ikki yil xizmat qilganida, u bog'ni obodonlashtirish, Gollandiyaning Ost-Hind kompaniyasi kemalari bilan butun dunyodan Gollandiyaga olib kelingan katta tirik ekzotik o'simliklarni tavsiflash va tasniflash bilan shug'ullangan. Aynan Kliforda (1735-1737) ishlagan davrida Linneyning biologik fanni isloh qilgan va olimlar orasida katta mashhurlik yaratgan asarlari nashr etilgan. Linney uchun 1736 yil yozida Klifordning mablag'lari va uning topshirig'i bilan Angliyaga sayohat qilish katta ahamiyatga ega bo'lgan, u erda u bir necha oy yashagan, bu vaqt ichida o'sha davrning taniqli botaniklari Hans Sloan (16601753), Iohann Dillenius (16871747) va Filip Miller (16911771) bilan tanishgan, shuningdek ularning kolleksiyalari bilan tanishgan.","question":"Linney inshooti nashr etilgan davrda Leyden universitetida kim o'rgatgan?","answers":{"text":["Hermano Burgave professor"],"answer_start":[340]},"id":2734}
{"context":"Issiqroq va yumshoq iqlimlarda, o't o'simliklari uzluksiz o'sadi, ularning o'sishi iliq mavsum bilan cheklangan iqlimda esa. Agar yilning sovuq davrida ko'p yillik o'simlik barglari o'lsa, bunday o'simliklar barglari yo'qolib ketadigan ko'p yillik o'simliklar deb ataladi. Bunday o'simliklarda yangi barglar mavjud poyalardan paydo bo'ladi. Ko'p hududlarda mavsumiylik iliq va sovuq davrlarda emas, balki quruq va nam davrlarda namoyon bo'ladi. Agar ko'p yillik o'simlikning barglari yil davomida saqlansa, u holda bunday o'simlik abadiy yashil ko'p yillik o'simlik deb ataladi.","question":"Qanday qilib ular o'rta iqlimda o'sadi?","answers":{"text":["ularning o'sishi iliq mavsum bilan cheklangan"],"answer_start":[66]},"id":419}
{"context":"Kechua (shuningdek, kechua, kichua, kichua) (kechua Qhichwa simi  togʻ vodiylari tili, kechua Runasimi  inson tili)  Janubiy Amerika hindu xalqining kechua tili, kechua tillari guruhiga tegishli. Ikkala Amerikada ham eng ko'p so'zlanadigan hind tili. Janubiy Amerika mustamlaka qilinishidan oldin, bu til Chincha davlatining rasmiy tili edi, keyinchalik uning davlatini zabt etgan inklar Tauantsuyu (XII-XVI asrlar, mil. Inqa davri adabiy yodgorliklari mavjud. Hozirda Kechua tilida Janubiy Amerikada taxminan 14,426 million kishi gapiradi, bundan tashqari, u ba'zan Amazoniyada lingva-franka sifatida ishlatiladi. Ekvador va Argentinada, ba'zan Boliviyada ham kichuva (Quichua, Kichwa) nomi ishlatiladi.","question":"Qaysi ink davlati Chincha davlatini zabt etdi?","answers":{"text":["Tauantsuyu"],"answer_start":[388]},"id":2600}
{"context":"Boshqa qo'lqo'llar kabi rakopodlar ham xitin eksoskeletiga ega. Bu hayvonning o'sishini cheklaydi, shuning uchun ekzoskelet go'dak o'sishi kerak bo'lgan o'lchamga yetguncha, go'dak o'sishi davomida vaqti-vaqti bilan tushirib yuboriladi. Boshqa qo'l-oyoqlilardan (helitserlar, hasharotlar, ko'p oyoqlilar) rakkalar ikki shoxli oyoqlari va o'ziga xos shakldagi  naplius larvalari bilan ajralib turadi. Bundan tashqari, rakkavorlarda bir vaqtning o'zida ikkita burun bor: antennalar va antennalar. Ko'pchilik vakillarining nafas olishlari epipoditning oyoqlari o'sgan bo'g'inlari yordamida amalga oshiriladi.","question":"Qizil jonivorlarda qanday skelet mavjud?","answers":{"text":["xitin eksoskeletiga"],"answer_start":[39]},"id":2656}
{"context":"So'z ichida juda oz sonli birikmalar bo'lishi mumkin. Prabantga faqat burun + portlovchi klasterlar kiritilardi, bunda ba'zan ular yagona oldindan nasallashtirilgan kelishmovchiliklar sifatida tahlil qilinadi ((9). Ko'pgina tillarda (masalan, luganda J.15) bunday klasterlar oldida tovushning uzaytirilishi sodir bo'ladi. Klasterlar, shuningdek, qarz olishda ham mumkin: swahili mkristo xristian. Aksincha, ko'pgina tillarda qabul qilinmaydigan birikmalar epentetik so'z bilan bo'linadi: sur. Zulu isikole - Afrika maktabidir. maktab.","question":"Ko'p bantus tillaridagi noto'g'ri fonomlar qanday ajratiladi?","answers":{"text":["epentetik so'z"],"answer_start":[456]},"id":414}
{"context":"Gimnaziyada o'qish Ivan Alekseyevich uchun 1886 yil qishda tugadi. Ota-onasi bilan o'z mulkiga Ozerskiga ko'chib o'tgan ta'tilga ketganidan so'ng, u Yeltsga qaytmaslikka qaror qildi. Bahor boshida pedagoglar kengashi Buninni gimnaziyadan Rojdestvo ta'tilini o'tkazib yuborganligi uchun (14) haydab yubordi. Shu vaqtdan boshlab uning uy o'qituvchisi Ozyerkiga politsiya nazorati ostida surgun qilingan Yuliy bo'ldi. Katta aka matematikadan kichik akalari nafratlanishini anglab, asosiy o'qituvchilik sa'y-harakatlarini gumanitar fanlarga yo'naltirdi ((15) ((16).","question":"I.A.Bunin ta'tilga qayerga ketdi?","answers":{"text":["Ozerskiga"],"answer_start":[95]},"id":2465}
{"context":"1957 yilda SSSR chempionatida g'alaba qozondi birinchi marta Nina Bakusheva (Juk) va Stanislav Juk) juftligi (19571959 va 1961 yillarda g'olib bo'lgan), Petr Orlov tomonidan o'rgatilgan, eng avvalo, qo'llab-quvvatlashni inqilobiy ravishda o'zgartirdi, ularning ko'pchiligi sherikning boshi ustida bo'lgan pozitsiyada bajarilgan, shu jumladan birinchi marta bitta qo'lda ushlab turilgan. Ammo birinchi xalqaro musobaqalarda (1957 yilgi Evropa chempionati) hakamlar bu qo'llab-quvvatlashni akrobatik va juda xavfli deb topdilar, bu juftlikni baholarini pasaytirib, faqat 6-o'rinni egalladilar. Ammo keyingi chempionatda ular ikkinchi o'rinni egalladi.","question":"Qaysi juftlik 1957 yilda SSSR chempionatida g'alaba qozondi?","answers":{"text":["birinchi marta Nina Bakusheva (Juk) va Stanislav Juk) juftligi"],"answer_start":[46]},"id":2136}
{"context":"G'uborlar boshqa turdagi transplantatsiyalarni rad etadilar, ammo o'z turidagi transplantatsiyalarni qabul qiladilar. Grey cells ba'zi dengiz suzganlarida, chet el materialini rad etishda muhim rol o'ynaydi. Chet ellik qismni kiritishda, kulrang hujayralar kimyoviy moddalarni chiqarib yuboradilar, bu esa zararlangan hududdagi hujayralarning harakatlanishini to'xtatadi, shunda chet ellik qism hujayralari shpritz transport tizimidan foydalanolmaydilar. Shundan so'ng, kulrang hujayralar to'planib, zararlangan hududdagi barcha hujayralarni o'ldiradigan toksinlarni chiqarib yuboradi. Immunitet tizimining bunday faollashgan holati uch haftagacha saqlanib qolishi mumkin (86).","question":"Sponglarning chet el materialini rad etishda asosiy vazifasi nimada?","answers":{"text":["Grey cells"],"answer_start":[118]},"id":1880}
{"context":"Vashington Vilyamsburgga qaytib kelganidan so'ng Dinviddi unga katta otryadni boshqarishni va Trentga yordam berishga borishni buyurdi. Yo'lda Vashingtonga Trentning qochib ketayotganini xabar qilishdi. Tanagrissonning inglizlarga yordam berishga va'da berganini yodda tutib, Vashington Fort Dyuken tomonga yo'lni davom ettirdi va minggo qabilasi boshlig'i bilan uchrashdi. Frantsiya razvedkachilari guruhi yaqin joyda joylashganini bilib, Vashington Tanagrisson va uning otryadi bilan 28 may kuni kanadaliklarga kutilmaganda hujum qildilar. Ushbu to'qnashuv keyinchalik Jumonvill hodisasi (Great Meadowsdagi to'qnashuv) deb nomlandi. Jangda ko'plab kanadaliklar, shu jumladan ularning qo'mondoni Jozef Kulon de Jumonvil o'ldirildi, Tanagrissonning boshini kesib tashladi. Tarixchi Fred Andersonning fikricha, Tanagrisson inglizlarning qo'llab-quvvatlashiga va o'z xalqi ustidan hokimiyatni qaytarib olishga umid qilgan. Ular uzoq vaqtdan beri savdo aloqalarida bo'lgan fransuzlarni qo'llab-quvvatlashga moyil edilar. Tanagrissonning odamlaridan biri Konrekurga de Jumonvilning ingliz musketyerlari tomonidan o'ldirilganligi haqida xabar berdi.","question":"Urushda qancha odam halok bo'ldi?","answers":{"text":["ko'plab kanadaliklar, shu jumladan ularning qo'mondoni Jozef Kulon de Jumonvil"],"answer_start":[642]},"id":3039}
{"context":"Kosmizm XIX asrning oxiri XX asrning boshlarida paydo bo'lgan, ongni biologik cheklovlardan ozod qilish (ya'ni o'lmaslikni olish) va insonni Yerda majburiy bo'lganligidan ozod qilish kontekstida insoniyatning keyingi rivojlanishini muhokama qiladi. kosmosda ko'chirish. Falsafiy nuqtai nazardan, ikkala kontekst ham evolyutsiya nazariyasining umumlashtirilishi bilan bog'liq: birinchi holatda, odam metaevolyutsiya qiladi  o'zini o'zi modifikatsiya qiladi, o'zini yanada takomillashtirilgan biologik yoki biotexnogen turga aylantiradi, ikkinchi holatda esa evolyutsiya harakat zonasi yangi, hali er evolyutsiyasi bilan bog'liq bo'lmagan makon bilan to'ldiriladi  kosmos. Ikkala holatda ham evolyutsiyaning yangi, inson tomonidan boshqariladigan bosqichi nazarda tutiladi. Kozmizm prinsiplarini birinchi bo'lib amerikalik faylasuf Jon Fisk tuzgan, ammo kozmizm birinchi bo'lib Rossiyada keng rivojlangan. Rossiyadagi kosmizm birinchi navbatda ismlar bilan bog'liq V. va Vernadskiy, K. E. Qiziq Tsiolkovskiy, N. F. bilan Fedorova, A. Qiziq, siz qanday qilib L. Q. Chijev va boshqalar.","question":"Rossiyada kosmizmning rivojlanishi bilan kimning ismlari bog'liq?","answers":{"text":["V. va Vernadskiy, K. E. Qiziq Tsiolkovskiy, N. F. bilan Fedorova, A. Qiziq, siz qanday qilib L. Q. Chijev va boshqalar"],"answer_start":[963]},"id":1362}
{"context":"Pikkolo bas gitari  oktava yuqoriga sozlangan bas gitara. Bu qisqa menzura yoki nozikroq simlar orqali amalga oshirilishi mumkin. Oddiy basga o'rnatish mumkin bo'lgan pikolo to'plamlari mavjud. Pikkolo bas elektr gitara kabi moslashtirilgan, ammo boshqa turdagi tovush yozuvchilari va kattalashtirilgan menzura (agar menzura bas-gitara uchun standart bo'lsa) tufayli, ehtimol, undan farq qiladigan timbrega ega. Elektr gitardan farqli o'laroq, bas pikkola kvartani yo'qotmaydi. Bunday bas gitaralarning yorqin namunalaridan birini Jon Patituchchi One More Angel albomida eshitish mumkin.","question":"Qaysi albomda bunday bas gitarasining yorqin namunalarini eshitish mumkin?","answers":{"text":["One More Angel"],"answer_start":[547]},"id":760}
{"context":"Sutemizuvchilarning hid sezish a'zolari boshqa yer yuzidagi umurtqavorlardan ko'ra rivojlangan. Sutemizuvchilar hidni farqlash qobiliyatidan fazoda, oziq-ovqat qidirishda, turlararo va turlararo aloqalar doirasida yo'nalishni aniqlashda foydalanadilar. Humor funksiyasining rivojlanish darajasiga ko'ra sutemizuvchilar ikki guruhga bo'linadi: juda kuchli hid sezgi (ko'pchilik sutemizuvchilar) va o'rtacha rivojlangan hid sezgi (primatlar, kitlarga o'xshash, qush oyoqlari) bilan mikromasmatlar. Ikkinchi guruhga inson kiradi, uning burunida taxminan 5 million hid hujayralari bor, birinchi guruhga esa it kiradi, uning hujayralari esa 50 barobar ko'p. Umuman olganda, hidni sezishning rivojlanganlik darajasi turli xil hidli retseptorlar oqsillarini kodlovchi genlar soni bilan bog'liq: makrosmatlarda odatda 1000 dan ortiq, ko'plab primatlarda 500 ga yaqin, odamda atigi 387, o'rdaklarda 262. Ehtimol, eng yomon rivojlangan hidlanish hissi, eng yuqori foizli psevdojen hid retseptorlarga ega bo'lgan kitlarga xosdir. Hiroli tizimning faoliyat ko'rsatishi uchun asos bo'lib, hidli hujayralar - bu hidli modda molekulalari membranasidagi maxsus retseptorlar bilan bog'lanish natijasida harakat potensialini hosil qiluvchi bipolar neyronlar hisoblanadi.","question":"Nimaga sutemizuvchilarni makrosmatlar va mikrosmatlarga ajratish mumkin?","answers":{"text":["Humor funksiyasining rivojlanish darajasiga ko'ra"],"answer_start":[253]},"id":1555}
{"context":"AQShda soya birinchi tadqiqotlari 1804 yilda Pensilvaniya shtatida va 1829 yilda Massachusets shtatida o'tkazildi. 1890 yilga kelib, bu mamlakatning ko'pgina tajribali muassasalari soya bilan tajriba o'tkazgan edilar. 1898 yilda AQShga Osiyo va Yevropadan ko'plab soya navlari olib kelingan, shundan so'ng maqsadli seleksiya va sanoat uchun ushbu ekinni yetishtirish boshlangan. 1907 yilda AQShda soya ekilgan maydonlar 20 mingga yaqinni tashkil etardi. gektardan iborat. 1930-yillarning boshlarida bu mamlakatda soya ekilgan maydon 1 million gektardan oshdi.","question":"Qaysi yillarda soya maydonlari 1 mln. gektardan oshdi?","answers":{"text":["1930-yillarning boshlarida"],"answer_start":[472]},"id":1146}
{"context":"O'rta asrlarga asosan, u yoki bu xalqning kurash turlari rivojlanishi va tizimlashtirilishi haqida guvohlik beruvchi eng qadimgi tarixiy manbalar tegishli. Masalan, mo'g'ullarning bohin bariladon kurashlari to'g'risidagi birinchi ma'lumotlar 1 ming yillikka to'g'ri keladi, 11 asrga kelib esa kurash, musobaqalar va marosimlar o'tkazish qoidalari tizimi mavjud edi. Islandiyada 1281 yilda Younsbuk qonunlar to'plamiga nafaqat milliy kurash qoidalari, balki kurash bilan qanday shug'ullanish kerakligi to'g'risidagi qoidalar ham kiritilgan. 1136 yilga Kornuol janglari haqida Britaniya shohlarining tarixida birinchi marta eslatib o'tilgan. O'rta asrlarda kurash keng tarqalganligini ko'rsatuvchi matn, tasvir yoki og'zaki hikoyalar shaklidagi tarixiy yodgorliklarni dunyoning deyarli har bir xalqida topish mumkin.","question":"Kornul kurashining birinchi yozuvi qaysi yilda Britaniya Qirollari Tarixida qayd etilgan?","answers":{"text":["1136"],"answer_start":[540]},"id":542}
{"context":"Raketa texnikasi sohasidagi muhandis-inventor - Ya. va Koltunov (1927-2016) ((50) yoshligidan jismoniy tarbiya bilan shug'ullanardi. MAIda o'qigan yillarida sport ustasi bo'ldi, o'zini takomillashtirish bilan qiziqdi, bu esa uni yoga va wushuga olib keldi. O'sha yillardagi ko'plab muhandislar singari, ko'p oylar davomida normatizatsiyalangan va juda og'ir ish rejimida poligonda ishlagan. Jismoniy tarbiya va yoga unga bu kuchlanishga bardosh berishga yordam berdi (51). 50 yildan so'ng o'zini takomillashtirish va sog'lomlashtirish bo'yicha to'plangan tajribani odamlar bilan baham ko'rish zarurligini his qildi, Moskva yaqinidagi Bolshovoda guruh (meditatsion yugurish, yoga va ушу asosida), keyin klub (tabiiyki, Kosmos) tashkil etdi, mashg'ulotlar tobora ko'payib borayotgan muvaffaqiyatlardan zavqlanib, yuzlab, ba'zida mingdan ortiq odamni jalb qildi. Shu munosabat bilan 1983 yilda KPSS saflaridan chiqarib tashlangan, ishdan bo'shatilgan (keyingi 3,5 yil davomida hech qayerda ish topolmadi). Qayta qurishdan so'ng klub mashg'ulotlarini tikladi, 20 dan ortiq yig'ilishlarni tashkil etish va o'tkazishda ishtirok etdi, shaxsan va matbuotda klub metodikasini targ'ib qildi, mamlakatning boshqa shahar va viloyatlarida (shu jumladan Ukraina va Qozog'istonda) filiallarni tashkil etib, tegishli yo'nalishdagi jamoatchilik harakatini yaratishga intildi.","question":"Raketa texnikasi sohasidagi muhandis-inventor Ya yoshligidan bu narsa bilan qiziqib kelgan. va Koltunovlar?","answers":{"text":["jismoniy tarbiya"],"answer_start":[94]},"id":25}
{"context":"2000 yilda Yupiter yonidan Cassini uchib oʻtdi. U sayyoramizning rekord darajada aniqlikdagi (mashq miqyosidagi) bir qator fotosuratlarini olgan va Io plazma torsasi haqida yangi ma'lumotlar olgan. Kassini suratlariga ko'ra, hozirgi kungacha eng batafsil Jüpiterning rangli xaritalari tuzilgan, ularning eng kichik detallari 120 km ga teng. Bu jarayon davomida, ba'zi noaniq hodisalar aniqlandi, masalan, Yupiterning shimoliy qutblari atrofida faqatgina ultrabinafsha nurda ko'rinadigan sirli qorong'i nuqta. Shuningdek, Io dan 1 a masofada ochiq kosmosga cho'zilgan ulkan vulkanik gaz to'g'riligi aniqlandi. e. bilan (150 mln km) tashkil etadi. Bundan tashqari, sayyoramizning magnit maydonini bir vaqtning o'zida ikkita nuqtadan o'lchash bo'yicha noyob tajriba o'tkazildi (Kassini va Galileo).","question":"Eng kichik qismlarning o'lchami qanday edi?","answers":{"text":["120 km"],"answer_start":[325]},"id":2246}
{"context":"Rim respublikasining so'nggi davrlarida va ayniqsa Rim imperiyasi davrida, har qanday hujjat, shu jumladan pergament yoki qog'oz, oliy amaldorlar yoki imperatorning imzosi va muhri bilan, kimgadir ma'lum afzalliklar yoki imtiyozlar bergan hujjat diplom deb nomlanishni boshladi. Diplom nomi ayniqsa tavsiya xatlariga nisbatan qo'llanilardi, ular bo'yicha davlat ishlari bo'yicha sayohat qilgan kuryerlar va boshqa ishonchli shaxslar stansiyalarda kerakli barcha narsalarni olishardi. Oʻrta asrlarda bu soʻz deyarli ishlatilmagan ((4). XVII asr dan boshlab, fanni butunlay inqilob qilgan Jan Mabilonning De re diplomatica (Diplomatiya ishi haqida, Parij, 1681) ishiga ko'ra, so'z yana umumiy foydalanishga kirdi va undan tez orada diplomat, diplomatiya va diplomatika so'zlari paydo bo'ldi; shundan so'ng diplomlar nafaqat e'tiqodli, balki  san yoki aristokratlik qadr-qimmatiga ega bo'lgan (5) jarimalar, keyinchalik esa o'quv kursini tugatish bilan bir vaqtda bo'lgan ilmiy daraja (doktor yoki magistr) berish to'g'risidagi diplomlar ham tayyorlik bilan atala boshladi.","question":"Qaysi asrda diplom so'zi qayta ishlatilgan?","answers":{"text":["XVII asr"],"answer_start":[535]},"id":1912}
{"context":"2013 yil 30 mart shanba kuni Gretsiya ommaviy axborot vositalari Kipr Markaziy bankining mamlakatdagi ikkita yirik bankning hisobvaraqlarini qayta tashkil etish to'g'risidagi farmoni matnini ularning hisobvaraqlarini qayta tuzishning ikki xil formulalari bilan e'lon qildilar. Unga ko'ra, Kipr banki 100 ming yevrodan ortiq hisobvaraqlarning 37,5 foizini almashtirish uchun aksiyalar chiqarishni rejalashtirmoqda. 100 ming yevrodan ortiq bo'lgan hisob-kitoblar summasining 22,5 foizi uchun foiz to'lanmaydi. Biroq, bank kelajakda ushbu mablag'larni aktsiyalarga ayirboshlash imkoniyatiga ega bo'lishi taxmin qilinmoqda. Qolgan 40% 100 ming evrodan ortiq omonatlarga foiz to'lanadi, ammo bu mablag'mamlakatdagi moliyaviy-iqtisodiy vaziyat normallashuviga qadar hisobdan olinmaydi. Ommaviy axborot vositalari ma'lumotlariga ko'ra, Kipr Markaziy banki Kipr Xalq bankining qayta tashkil etilishi to'g'risida farmon ham tayyorladi. Moliya vaziri Mikalis Sarris bankning yirik omonatchilari 100 000 evrodan ortiq hisobdagi mablag'larining 80 foizini yo'qotishi mumkinligini aytdi. Qolgan 20 foizni esa, vazirning so'zlariga ko'ra, keyingi bir necha yil ichida olish mumkin bo'ladi.","question":"Kipr moliya vaziri kim?","answers":{"text":["Mikalis Sarris"],"answer_start":[941]},"id":2481}
{"context":"1785-yil 11-fevraldan 25-aprelgacha Leopold Mozart o'g'liga tashrif buyurdi. Garchi ularning shaxsiy munosabatlari o'zgarmagan bo'lsa-da, Leopold o'g'lining ijodiy yutuqlari bilan juda faxrlangan edi, u o'sha paytda ijodining eng yuqori pog'onasida edi. Venaga kelgan birinchi kunida, 11 fevralda, u Emperator ishtirok etgan Melgrubeda joylashgan kazinoda Volfgangning kontsertiga bordi. U yerda yangi, hozirda  eng mashhur Mozart konsertlaridan biri, fortepiano uchun Re minor (No 20, K. 466) kontserti, ya'ni juma konsertlari seriyasidagi birinchi konsertning premyerasi bo'lib o'tdi. Ertasi kuni Volfgang o'z uyida kvartet kechasini o'tkazdi, unga Yosef Gaydn taklif qilindi. Dittersdorf, ikkinchi - Haydnn, Mozartning o'zi altida o'ynagan, I. Vangal  violoncello uchun. Kvartetlar ijro etilgandan so'ng, Hayden Wolfgang ijodiga bo'lgan hayratini izhor etdi, bu Leopoldga katta quvonch keltirdi: Xudo oldida sizga rostgo'y odam sifatida aytaman, sizning o'g'lingiz - men shaxsan va nomidan bilgan eng buyuk kompozitor; u kompozitatsiya sohasida eng katta bilimlarga ega va bundan tashqari, eng buyuk ta'mga ega. Leopoldni ham katta quvonchga to'ldirib, uning ikkinchi nabirasi Karl - Mozarning o'sha yili 21 sentyabrda tug'ilgan, tirik qolgan ikkita farzandidan birinchisi - uni ham ko'rishga muvaffaq bo'ldi. Keyinchalik, taxminan 1787 yilda, Mozartlar o'g'lini Perxoltoldsdorfdagi nufuzli va qimmat tarbiya muassasasiga yuborishadi. Bundan tashqari, Volfgang otasini masonlar lodjiasiga kirishga undadi. Bu 6 aprel kuni sodir bo'ldi va 16 aprelda u magistr darajasiga ko'tarildi.","question":"Kimlar Wolfgangning uyida to'rtlik kechaga taklif qilingan?","answers":{"text":["Yosef Gaydn"],"answer_start":[651]},"id":1682}
{"context":"Viruslarning dahshatli epidemiyalarni keltirib chiqarishi Odamlar orasida viruslar biologik qurol sifatida ishlatilishi mumkinligi haqida xavotir bor. Qo'shimcha tashvishlar laboratoriyada ispanka grippining zararli virusini muvaffaqiyatli yaratish bilan bog'liq. Yana bir misol - bu chaqaloqning virusidir. Tarix davomida u ko'plab mamlakatlarni butunlay yo'q qilish uchun vayron qilgan. Rasmiy ravishda, shakar virusining namunalari dunyo bo'ylab faqat ikki joyda saqlanadi - Rossiya va AQShdagi ikkita laboratoriyada. Uning qurol sifatida ishlatilishi mumkinligi haqidagi qo'rquvlar asossiz emas; go'dakchaga qarshi emlash ba'zan jiddiy yon ta'sirga ega - so'nggi yillarda, virusni rasman yo'q qilish e'lon qilingunga qadar, virusdan ko'ra ko'proq odamlar emlash tufayli jiddiy kasal bo'lishdi, shuning uchun go'dakchaga qarshi emlash endi keng qo'llanilmaydi. Shu sababli, bugungi kunda Yer yuzidagi ko'pchilik aholining go'dak chaqaloqlariga qarshi immuniteti yo'q.","question":"Viruslarning qobiliyati?","answers":{"text":["Viruslarning dahshatli epidemiyalarni keltirib chiqarishi"],"answer_start":[0]},"id":904}
{"context":"Bulut elementlari kondensatsiya natijasida kattalashganda ularning qulashi tezligi oshadi. Agar bulut elementlari pasayish tezligi yuqoriga ko'tarilish tezligidan yuqori bo'lsa, ular yer yuziga qarab harakatlanadi va agar ular bug'lanib ketish uchun vaqt topmasa, yomg'ir sifatida tushishi mumkin. Odatda, yomg'irlar, hech bo'lmaganda ba'zi bir qatlamda aralash tarkibga ega bo'lgan bulutlardan (to'lqinli-yomg'irli, qatlamli-yomg'irli, yuqori qatlamli) tushadi. Kam kuchli yomg'ir yog'ishi (sovuq, qor donasi yoki zaif mayda qor shaklida) bir xil tarkibdagi bulutlardan (tomchilatib yoki kristall)  qatlamli, qatlamli-to'plamli bo'lishi mumkin.","question":"Bulutlar tarkibidan zaif bo'lgan yomg'ir yog'adi.","answers":{"text":["bir xil"],"answer_start":[540]},"id":882}
{"context":"2012 yilda Shveysariyaning yirik banklari (UBS va Credit Suisse) barqarorligini oshirish uchun Shveysariyaning bank qonunchiligiga bir qator o'zgartirishlar kiritildi. Shveytsariya Moliya vazirligi Shveytsariya Milliy banki va FINMA (bank nazorati organi) bilan birgalikda ishlab chiqilgan Too Big to Fail qonun loyihasi Shveytsariya parlamentiga kiritildi, 2011 yil 30 sentyabrda ma'qullangan va kuchga kirdi (2012 yil 1 mart). Qonundagi ko'pgina choralar 2013 yil 1 yanvardan boshlab qo'llaniladi. Ushbu qonunchilik choralarini qabul qilish bilan Shveytsariya bank sektorining barqarorligi talablari darajasi bo'yicha xalqaro moliyaviy markazlar avangardasiga aylandi.","question":"\"O'z-o'zidan muvaffaqiyatsizlikka uchrash\" to'g'risidagi qonun qachon kuchga kirdi?","answers":{"text":["(2012 yil 1 mart)."],"answer_start":[410]},"id":2175}
{"context":"Kuchli shamollar shiddatli bo'lganda, uning tezligiga bog'liq bo'lgan katta zarar etkazishi mumkin. Ayrim shamol shovqinlari yomon qurilgan osma ko'priklarga zarar etkazishi mumkin, agar shamol shovqinlari chastoti ko'prikning o'z tebranish chastotiga to'g'ri kelsa, ko'prik osonlikcha vayron bo'lishi mumkin, masalan, 1940 yilda Takoma-Narrouz ko'prigi bilan sodir bo'lganidek. 12 m\/s tezlikdagi shamollar daraxt novdalari qulab tushishi sababli elektr uzatish liniyalarining shikastlanishiga olib kelishi mumkin ((119). Garchi hech bir daraxt shiddatli bo'ronlarga chidash uchun etarlicha kuchli bo'lmasa-da, chuqur ildizlari bo'lmagan daraxtlar erdan ancha osonroq chiqariladi, evkalipt yoki gibiskus kabi nozik daraxtlar esa osonroq parchalanadi ({120}. To'fon kuchiga ega bo'lgan shamol, ya'ni tezligi 35 m\/s dan oshadigan shamollar yengil va ba'zan hatto kapital binolarga sezilarli darajada zarar etkazadi, derazalarni sindiradi va mashinalardan bo'yoqlarni yirtib tashlaydi ((31). Shamollarning tezligi 70 m\/s dan oshsa, deyarli har qanday binoni vayron qilishga qodir, 90 m\/s dan oshadigan shamolga bardosh bera oladigan binolar esa deyarli mavjud emas. Masalan, ba'zi shamol tezligi shkalalari, xususan Safir-Simpson shkalasi to'fonlardan ko'rinadigan zararni baholash uchun mo'ljallangan.","question":"To'fonlarning potentsial zararini o'lchash uchun qanday o'lchov shkalasi ishlatiladi?","answers":{"text":["Safir-Simpson shkalasi"],"answer_start":[1213]},"id":1723}
{"context":"Kommunaning boshlig'i - mayor (it. sindaco), qonun chiqaruvchi organ  kommunal kengash (it. consiglio comunale) va ijro etuvchi - kommunaning boshqaruvi (it. giunta comunale) tomonidan tashkil etilgan. Mer va kengash a'zolari bir vaqtning o'zida kommunaning aholisi tomonidan saylanadi: saylangan merning koalitsiyasi (u birinchi yoki ikkinchi turda mutlaq ko'pchilik ovozni olishlari kerak) kengashda beshinchi uch qismga ega bo'ladi. Boshqaruvga mayor boshchilik qiladi, u assessorlar deb nomlangan qolgan a'zolarini tayinlaydi (it. assessori) tashkil etadi. Kommunaning boshqaruvi odatda munitsipalitet deb nomlanadigan binoda joylashgan (it. municipio) yoki kommunal uy (it. palazzo comunale) deb nomlangan. Kommunani fraksiyalarga bo'lish mumkin.","question":"Kommunaning qaysi chegarasi qonunchilik edi?","answers":{"text":["kommunal kengash"],"answer_start":[70]},"id":1813}
{"context":"Salbiy shakllar har doim fe'lning birinchi (leksik) qismiga va mi- prefiksidan oldin qo'shiladigan na- (ne- oldidagi -mi-)  zarba prefiks yordamida hosil bo'ladi. Masalan, némiravàd u bormaydi, nágoft u aytmadi, nákarde bâšám (agar) men (va) qildi. Murakkab fe'llar (jodấ nákardè ast u (hozircha) ajratilmagan) va passiv shakllari (gofté nášod aytilmagan) bundan mustasno. Aorist va buyruqli e &amp; apos; tiqod shakllarida salbiy prefiks har doim be- prefiksini almashtiradi: nákon qilma, náravàd yurmasin.","question":"Farsi tilida salbiy so'zlarni qaysi ilova bilan hosil qilish mumkin?","answers":{"text":["na- (ne- oldidagi -mi-) "],"answer_start":[99]},"id":959}
{"context":"VISA to'lov tizimi mijozlarga xavfsiz bo'lmagan to'lovlarni blokirovka qilishga imkon bermaydi, buning uchun faqat kartaning ommaviy ma'lumotlarini kiritish kifoya qiladi. Shunday qilib, VISA to'lov tizimidan foydalangan holda, faqat kartaning ommaviy ma'lumotlarini kiritish bilan bir qatorda turli xil himoya turlarini talab qiladigan himoyalangan to'lovlarni amalga oshirishga ruxsat berish mumkin emas (masalan, sms orqali to'lovni tasdiqlash), hatto bu xizmatlar mijozga ulangan bo'lsa ham, chunki ushbu himoya usullari faqat ushbu himoya turlarini qo'llab-quvvatlaydigan saytlarda ishlaydi.","question":"Qaysi to'lov tizimi mijozga kartaning ommaviy ma'lumotlarini kiritish kifoya qiladigan himoyasiz to'lovlarni blokirovka qilishga imkon bermaydi?","answers":{"text":["VISA"],"answer_start":[0]},"id":1429}
{"context":"1888 yil 28 aprelda, ekspeditsiyani jo'natishdan 4 kun oldin, Nansenning doktorlik dissertatsiyasini himoya qilish bo'lib o'tdi. Assidium va miksin markaziy asab tizimidagi asab elementlari, ularning tuzilishi va o'zaro aloqasi. Himoya skanda bilan o'tdi, raqiblardan biri shunday dedi: Yosh odamning bu safardan tirik qaytishiga umidi deyarli yo'q, agar u jo'nab ketishdan oldin doktorlik darajasini olganidan baxtli bo'lsa, nega unga uni bermaysiz? (64) Nansenning qizi Liv Nansen-Xayerning xotiralariga ko'ra, ish XX asrning boshlarida qadrli baholangan, Nansenning o'zi esa yomon quroldan ko'ra yomon himoya yaxshiroq bo'lishini ochiqchasiga aytgan. (65). Roland Xantford aksincha, Nansenning doktorlik ishiga salbiy baholar to'liq asoslangan deb ta'kidlaydi (66).","question":"Nansenning doktorlik ishiga nisbatan salbiy sharhlar to'g'ri ekanligi haqida gapirgan jurnalistning ismi nima edi?","answers":{"text":["Roland Xantford"],"answer_start":[660]},"id":1788}
{"context":"Keyinchalik, bank biznesini turli rivojlanish bosqichlarida birlashtirish natijasida OʻRALSIB yagona brendi ostida oʻndan ortiq Rossiya moliya tashkilotlari birlashtiriladi: OAJ AKB Avtobank-NIKoyl, Bryansk xalq banki (OAJ), AB IBG NIKoyl (OAJ), OAJ AKB Kuzbassugolbank, OAJ UralSib, OAJ AKB URALSIB-JUG BANK, OAJ AKB Strovestbank (va unga kiruvchi mintaqaviy banklar). Bank biznesini birlashtirish loyihasi o'z ko'lami va kredit tashkilotlari soni bo'yicha ham Rossiya, ham Sharqiy Yevropa mamlakatlari uchun misli ko'rilmagan bo'ldi.","question":"Boshqa qaysi davlatlar uchun bu loyiha misli ko'rilmagan bo'ldi?","answers":{"text":["Sharqiy Yevropa mamlakatlari"],"answer_start":[475]},"id":641}
{"context":"Impulsli-Doppler RLS, SDC RLS-dan farqli o'laroq, boshqa, murakkab aralashuvdan xalos bo'lish usulini qo'llaydi. Qabul qilingan signal maqsad va to'siqlar haqida ma'lumotlarni o'z ichiga oladi Dopler filtrlari blokiga uzatilgan. Har bir filtr ma'lum bir chastotali signalni o'tkazadi. Filtrlar chiqishi signallarning hosilalarini hisoblaydi. Usul belgilangan tezliklarda maqsadlarni topishga yordam beradi, apparat yoki dastur orqali amalga oshirilishi mumkin, maqsadlargacha bo'lgan masofani aniqlash imkonini bermaydi (modifikatsiyasiz). Maqsadlargacha bo'lgan masofani aniqlash uchun impuls takrorlanish intervalini bo'laklarga bo'lish mumkin (uzoqlik bo'laklari deb ataladi) va ushbu uzoqlik bo'lagi davomida Doppler filtrlari blokiga signal berish mumkin. Masofani faqat impulslarni turli chastotalarda ko'p marta takrorlashda hisoblash mumkin (maqsad turli xil MPIlarda masofaning turli qismlarida paydo bo'ladi).","question":"qabul qilingan signal qayerga uzatilmoqda?","answers":{"text":["Dopler filtrlari blokiga uzatilgan"],"answer_start":[193]},"id":35}
{"context":"Temir yo'l signalizatsiyasi  bu tirnashishdan qochish maqsadida temir yo'l harakatini boshqarish tizimi. Kamroq tutashish bo'lgan temir yo'llardan foydalanish tufayli temir yo'l poyezdlari to'qnashuv xavfiga juda duchor bo'ladi, chunki odatda tezda to'xtash imkoniyatini bermaydigan tezlikda yoki mashinist uchun ko'rinadigan masofadan ko'ra uzoqroq tormoz yo'li bilan yurishadi. Poyezd harakatini nazorat qilishning aksariyat shakllari temir yo'l tarmog'i uchastkasi uchun mas'ullardan poyezd brigadasiga beriladigan harakat yo'riqnomasidan iboratdir. Barcha boshqaruv usullari signallardan foydalanmaydi va ba'zi tizimlar faqat bitta yo'nalishdagi tarmoqlarga tegishli.","question":"temir yo'l signalizatsiyasi nima ekanligini,","answers":{"text":["tirnashishdan qochish maqsadida temir yo'l harakatini boshqarish tizimi"],"answer_start":[32]},"id":1262}
{"context":"Kasal bo'lishiga qaramay, olim sayohatdan voz kechmadi. Ekspeditsiyada ishtirok etganlar: Peterburg universiteti mineralogiya kafedrasi mudiri professor P. Ha, shunday. Zemyatchenskiy, rus temir rudalari bo'yicha mashhur mutaxassis; Dengiz vazirligi ilmiy-texnik laboratoriyasi boshlig'ining yordamchisi  kimyogar S. Q. Q. Vukolov; K. N. Qashqadaryo Yegorov  O'lchov va tarozilar bosh palatasi xodimi. Oxirgi ikki D bilan. va Mendeleyev ko'plab Ural zavodlarini ko'zdan kechirishni va temir rudasi mavjudligi haqida gapiradigan anomaliyalarni aniqlash uchun to'liq magnit o'lchovlarini ishlab chiqarishni topshirgan. Q. Q. N. Qashqadaryo Yegorovga Ekibastuz tosh ko'mir konini o'rganish ham topshirilgan edi, D. va Mendeleyevning  Ural metallurgiyasi uchun juda muhimdir. Ekspeditsiyani Davlat mulki vazirligi vakili N. Ha, shunday. Salarev va temir zavodchilar doimiy maslahat idorasi kotibi V. V. bilan Mamontlar. Urol ekspeditsiyasi ishtirokchilarining shaxsiy yo'nalishlari vazifalar bilan belgilanadi.","question":"K. tomonidan topshirilgan N. Qashqadaryo Yegorovga?","answers":{"text":["Ekibastuz tosh ko'mir konini o'rganish"],"answer_start":[648]},"id":2033}
{"context":"Darslik Terminologiya muallifi S. V. bilan Grinyev-Grinyevichning O. S. bilan Ahmadov, yevropa tillarining asosiy atamalar ro'yxati ismlar bilan to'liq bo'lishi mumkin. Grinyev-Grinevich, ba'zi fe'llar, shuningdek, atamalar va so'zlamalar ham atamalarga tegishli bo'lishi mumkin degan fikr mavjudligini tan oladi, ammo bu nuqtai nazarni asossiz deb rad etadi. Shuning uchun u tushunchani aniq nomlash uchun qabul qilingan nominativ leksik birlik (so'z yoki so'z birikmasi) sifatida aniqlashtirgan.","question":"Qaysi tillarning asosiy tarkibidagi terminologik ro'yxat ismlar bilan to'liq to'ldirilishi mumkin?","answers":{"text":["yevropa"],"answer_start":[87]},"id":1566}
{"context":"O'lim davri (sog'ayish, rekonvalesans) tez, kritik tarzda o'tishi mumkin (qarang. Krizis) yoki asta-sekin, litik (qarang. Lisiz) deb nomlangan. Kasallikning davomiyligiga va tez o'sishi va yo'q bo'lishiga qarab, kasallik alomatlari o'tkir va surunkali deb ajratiladi. Kasallikning asosiy alomatlariga kasallikning bevosita sababi bilan bog'liq bo'lmagan, lekin uning oqimi natijasida rivojlanadigan qo'shimcha o'zgarishlar qo'shilishi asorat deb ataladi. Bu kasallikning eng qizg'in davrida va asosiy alomatlari o'tgandan so'ng paydo bo'lishi mumkin. Komplikatsiyalar kasallikni kuchaytiradi va ba'zan yomon oqibatlarga olib keladi. Kasallikning natijasi quyidagicha bo'lishi mumkin: to'liq sog'ayish, qoldiq alomatlar bilan sog'ayish, organlarning doimiy o'zgarishi, ba'zan uzoq oqibatlar va o'lim ko'rinishidagi kasallikning yangi shakllari paydo bo'lishi. Kasallikning oxiri sifatida o'lim to'satdan, qisqa vaqt davomida azob chekgandan so'ng yoki asta-sekin, uzoqroq yoki kamroq agonal holatdan keyin kelishi mumkin.","question":"Kasallikning qaysi davri tez, tanqidiy yoki asta-sekin, litik ravishda o'tishi mumkin?","answers":{"text":["O'lim davri"],"answer_start":[0]},"id":404}
{"context":"O'rtacha kengliklarda kontinental iqlim uchun havo harorati katta yillik amplitudasi (ishqador yozgi va sovuq qish), shuningdek sutka davomida (ayniqsa o'tish mavsumlarida) haroratning sezilarli o'zgarishi xosdir. Dengiz iqlimi qit'a iqlimiga nisbatan o'rtacha yillik harorat va namlik pastligi, ba'zi hollarda havo changlanganligi ko'payishi bilan ajralib turadi. Kontinental iqlim uchun ehtimol kam bulutlilik va yiliga kam miqdorda yog'ingarchilik, ularning maksimal miqdori yozda to'g'ri keladi. Kuchli shamollar tez-tez uchraydi, kuchli qurg'oqchilik hududlarida changli bo'ronlar sodir bo'ladi.","question":"Qit'a iqlimiga qanday bulutlilik xos?","answers":{"text":["ehtimol kam"],"answer_start":[389]},"id":617}
{"context":"Asosiy sonlar tushunchasi shu qadar muhimki, u matematikada turli sohalarda turlicha umumlashtirilgan. Odatda \"sadoqatli\" o'ziga xos ma'noda minimal yoki murakkab bo'lmagan narsani anglatadi. Masalan, oddiy maydon F maydonining eng kichik kichik qismidir, unda 0 va 1 ikkalasi mavjud. Bu yoki Q yoki p elementlari bilan cheklangan maydon, bu nomning kelib chiqishi. Ko'pincha \"sadoqatli\" so'zini ishlatganda yana bir ma'no nazarda tutiladi, ya'ni har qanday obyekt deyarli oddiy komponentlarga ajratib olinishi mumkin. Masalan, tugunlar nazariyasida oddiy tugun  tugun, u ma'noda buzilishi mumkin bo'lmagan tugundir. Aniqrog'i, uni ikki noxush bog'liqlik bilan bog'lab bo'lmaydi. Har qanday tugunni aniq ifodalash mumkin sanoqlangan tugunlar yig'indisi sifatida. Oddiy modellar va oddiy 3-ko'pchiliklar ham ushbu turga ega.","question":"Qanday qilib har qanday bog'lamani aniq belgilash mumkin?","answers":{"text":["sanoqlangan tugunlar yig'indisi sifatida"],"answer_start":[721]},"id":3092}
{"context":"Elektron pullarga xos ichki ziddiyat  bir tomondan ular to'lov vositasi, boshqa tomondan  emitentning majburiyatidir, bu esa an'anaviy elektron bo'lmagan pullarda bajarilishi kerak. Bunday paradoksni tarixiy misol yordamida tushuntirish mumkin: o'z vaqtida banknotlar ham tangalar yoki qimmatbaho metallar bilan to'lanishi kerak bo'lgan majburiyat sifatida ko'rilgan. Shubhasiz, vaqt o'tishi bilan elektron pul pul shaklining bir turi bo'ladi (tomonlar, banknotlar, naqd pulsiz pullar va elektron pullar). Shuningdek, kelajakda markaziy banklar elektron pulni xuddi hozirgi kunda tanga va pullarni bosish kabi chiqarishi aniq.","question":"Elektron pulning o'ziga xos xususiyatlari nimada?","answers":{"text":["ichki ziddiyat"],"answer_start":[22]},"id":1874}
{"context":"Vinnipeg 1950 yilda Red River daryosi tomonidan suv bosgan va qisman evakuatsiya qilishga majbur bo'lgan. O'sha yili, Qizil daryo 1861 yildan beri eng yuqori darajaga yetdi va Qizil daryo vodiysining katta qismini suv bosdi. To'fon oqibatida yetkazilgan zarar o'sha paytdagi bosh vazir Daff Roblinni Qizil daryo uchun suv o'tkazgich tunnelini qurishga undadi, u 1968 yilda olti yillik tuproq ishlaridan so'ng tugadi. 1997 yilda asr suv toshqini Manitoba provinsiyasiga 400 million dollardan ortiq zarar etkazdi, ammo oqova tunelli Vinnipegni suv toshqinasidan qutqardi.","question":"Duff Roblin nima qurishni taklif qildi?","answers":{"text":["Qizil daryo uchun suv o'tkazgich tunnelini"],"answer_start":[300]},"id":1928}
{"context":"Ko'pgina zamonaviy jamiyatlarda keng tarqalgan gender stereotiplari, ayollarga passiv, bog'liq, hissiy va g'amxo'r kabi sifatlarni yuklash va ayollarning qat'iy va tajovuzkorligini qoralash, ushbu jamiyatlarda mavjud bo'lgan gender rollarini va xususan gender tengsizlikni qo'llab-quvvatlashga xizmat qiladi. Masalan, tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, bunday stereotiplar ish joyida ayollar kamsitilishiga yordam beradi, shisha shift ta'siri deb nomlangan narsani yaratadi.","question":"Gender stereotiplariga ko'ra, ayollarga xos bo'lgan xususiyatlar qanday?","answers":{"text":["passiv, bog'liq, hissiy va g'amxo'r"],"answer_start":[79]},"id":2037}
{"context":"Bakteriyalarning hayotiy faoliyati uchun zarur bo'lgan barcha genetik ma'lumotlar bitta DNKda (bakteriya xromosomasida) joylashgan bo'lib, ko'pincha kovalent ravishda yopilgan halqa shaklida bo'ladi (Streptomyces va Borrelialarda chiziqli xromosomalar topilgan). U bir nuqtada tsitoplazmaga birikadi va sitoplazmadan ajralmagan, ammo membrana bilan ajratilgan, nukleoid deb nomlangan tuzilishga joylashtiriladi. DNKning uzunligi 1 mm dan ortiq. Bakteriya xromosomi odatda bitta nusxada bo'ladi, ya'ni deyarli barcha prokariotlar haploiddir, garchi ma'lum sharoitlarda bitta hujayra o'z xromosomasining bir nechta nusxalarini o'z ichiga olishi mumkin, Burkholderia cepacia esa uch xil halqa xromosomasiga ega (uzunligi 3,6; 3,2 va 1,1 million nukleotid juftligi). Prokariotlarning ribosomalari eukariotlardagilardan farq qiladi va 70 S (eukariotlarda 80 S) sedimentatsiya konstantiga ega.","question":"DNKning shakli qanday?","answers":{"text":["kovalent ravishda yopilgan halqa shaklida"],"answer_start":[149]},"id":494}
{"context":"Bohemiya diniy va etnik ziddiyatlar bir-biriga chambarchas bog'langan hudud edi. Shunday qilib, bohem madaniyati nemis, chexiya va yahudiy madaniyatlarining sintezi bo'lgan. Adalbert Shtifter, Rayner Mariya Rilke, Yaroslav Gashek, Frants Kafka, Karel Chapek, Frants Verfel va Fridrix Torberg kabi yozuvchilar yoki Bedrjih Smetana, Antonin Dvorjak, Leosh Yanachek, Gustav Maler, Boguslav Martin, Frantishek Pravda va Viktor Ulman kabi kompozitorlar mamlakatning boy madaniy an'analaridan ilhom olishgan. Nemis tilidagi gazeta Tagblatt (rus. Kundalik xabar) o'z davrining eng yaxshi gazetalaridan biri hisoblangan. Jorj Sand Konsuelo tomonidan yozilgan romanida Bohemiya tabiati va tarixi yorqin tasvirlangan.","question":"Qaysi mintaqada diniy va etnik ziddiyatlar bir-biriga chambarchas bog'liq edi?","answers":{"text":["Bohemiya"],"answer_start":[0]},"id":457}
{"context":"Keyingi albom ustida ishlash uchun Jon va Topin prodyuser Gas Dagenni (ingl. Gus Dudgeon) va Paul Buckmasterning rejissyori. Elton Jonning albomi 1970 yil bahorida Buyuk Britaniyada  Pye Records (DJM filiali) kompaniyasi, AQShda  Uni Records tomonidan chiqarildi. Aynan shu yerda mualliflar muvaffaqiyat formulasini topdilar, keyinchalik ular rivojlandi: rok-qo'shiqlar (gospel musiqasi elementlari bilan) va chuqur balladlar. Albomning birinchi singli Border Song AQShda faqat 92-o'rinni egalladi. Ammo ikkinchisi, Your Song, Atlantikning ikkala tomonida ham hit bo'ldi (AQShda #8, Buyuk Britaniyada #7): bu muvaffaqiyat to'lqinida albomning o'zi chertlarda ko'tarilishni boshladi.","question":"Elton Jonning albomi qachon chiqarilgan?","answers":{"text":["1970 yil bahorida"],"answer_start":[146]},"id":981}
{"context":"Ultraqisqa to'lqinlar (UQT) zamonaviy amaliyotda metr (MV), desimetr (DMV) va qisman santimetr (SMV) to'lqinlar diapazonidan iborat radio to'lqinlardir. Ammo sovet GOST 24375-80 Radiosuhbatga muvofiq. Atamalar va ta'riflar Ushbu atama, shuningdek, barcha yuqori chastotali to'lqinlarga, hatto desimilimetrli (zamonaviy) to'lqinlarga ham tatbiq etiladi. terahertz diapazoni).(1) Shunday qilib, fan va elektron texnikada UVK chastotalari diapazoni 30 MGts (to'lqin uzunligi 10 m) dan 300 MGts (to'lqin uzunligi 1 m) gacha bo'lgan chegaralarda bo'ladi. UQK atamasini ishlatiladigan diapazon chegaralari standart diapazon chegaralari bilan to'qnashmagan hollarda qo'llash tavsiya etiladi.","question":"Zamonaviy amaliyotda qaysi to'lqinlar - bu metr (MV), desimetr (DMV) va qisman santimetr (SMV) to'lqinlar diapazonidagi radioto'lqinlar?","answers":{"text":["Ultraqisqa"],"answer_start":[0]},"id":648}
{"context":"6) Xromosomlarning metakinez va qutblarga qarab ketishida orqada qolishi kinetohor hududidagi xromosomlarning shikastlanishi natijasida yuzaga keladi. Xromosomalar buzilgan holda sitoplazmada passiv ravishda harakatlanadi va oxir-oqibat yoki buziladi va hujayradan chiqariladi, yoki tasodifan bola yadrolardan biriga kiradi yoki alohida mikrokadr ni hosil qiladi. Xromosomalar orqada qolishi o'smaroq hujayralar to'qima madaniyatlarida, shuningdek, xromosoma kinetohorlari ultrabinafsha nurlar mikrobuchkasi bilan nurlanayotgan tajribalarda kuzatilgan.","question":"Xromosomalar buzilganida nimalar bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["alohida mikrokadr"],"answer_start":[329]},"id":2995}
{"context":"Qayta tiklanish davrida dramachi ko'pincha bir vaqtning o'zida aktyor ham, truppa rahbari ham bo'lgan (yoki aksincha - truppa rahbari dramaturg bo'lgan), masalan, Italiyada Angelo Beolko, Ispaniyada Lop de Rueda yoki Germaniyada Hans Saks. XVI asrning II yarmida boshlangan teatrni aristokratlashtirish, Italiyada esa  XV asrning oxirida, unda tomoshabinlik boshlanishini kuchaytirdi; murakkab dekorativ bezaklar va uchish, aylanish va boshqa teatr effektlarini amalga oshirgan teatr mexanizmlarini qo'llash, dekorator-maşinist va me'mor san'atini birinchi o'ringa chiqardi,  ular, tegishli ravishda, sahnalashtirish rahbarlari bo'lishdi. Milanda, XV asr oxirida, Lodoviko Moro saroyida sahna tomoshalari tashkilotchisi Leonardo da Vinchi bo'lgan, u nafaqat rassom sifatida, balki saroy teatri uchun murakkab mexanik konstruksiyalarni yaratgan birinchi darajali mexanik sifatida ham ishlagan. Keyingi asrlarda ham teatrning hashamatli tomoshaga aylanayotgan joylarida tasviriy asarlar rolini o'zgartirish hech qachon o'zgarmadi.","question":"Teatrni aristokratlashtirish qachon boshlangan?","answers":{"text":["XVI asrning II yarmida"],"answer_start":[240]},"id":2326}
{"context":"Hayvon viruslarining aksariyati ikosaedrik yoki ikosaedrik simmetriya bilan deyarli sher shakliga ega. To'g'ri ikosaedr bir xil kichik birliklardan iborat yopilgan kapsid uchun eng maqbul shakldir. Bir xil kapsomerlarning minimal zarur soni  12, har bir kapsomer beshta bir xil subbirlikdan iborat. Ko'pgina viruslar, masalan, rotavirus, o'n ikki dan ortiq kapsomerga ega bo'lib, dumaloq ko'rinadi, ammo ikosaederik simmetriyani saqlaydi. Qoplarda joylashgan kapsomoyerlar beshta boshqa kapsomoyerlar bilan o'ralgan va pentonlar deb ataladi. Uchburchakli qirrali kapsomerlar 6 ta kapsomer qo'shnisiga ega va geksonlar deb ataladi. Geksonlar, aslida, tekis, 12 ta cho'qqini tashkil etadigan pentonlar esa  egri. Bitta oqsil ham pentomer, ham geksamerning kichik birligi bo'lishi mumkin, yoki ular turli oqsillardan iborat bo'lishi mumkin.","question":"6 ta qo'shni kapsomerga ega uchburchakli qirrali kapsomerlar qanday nomlanadi?","answers":{"text":["geksonlar deb ataladi"],"answer_start":[608]},"id":171}
{"context":"Qidiruv tizimi yordamida axborotni qidirish uchun foydalanuvchi qidiruv so'rovini shakllantiradi. Qidiruv tizimining ishi shundan iboratki, foydalanuvchi so'rovida ko'rsatilgan kalit so'zlarni yoki kalit so'zlar bilan qandaydir bog'liq so'zlarni o'z ichiga olgan hujjatlarni topish (2). Qidiruv tizimi qidiruv natijalari sahifasini yaratadi. Ushbu qidiruv natijasida turli xil natijalar bo'lishi mumkin, masalan: veb-sahifalar, rasmlar, audio fayllar. Ba'zi qidiruv tizimlari, shuningdek, Internetdagi tegishli ma'lumotlar bazalari va resurslar kataloglaridan ma'lumotni o'z ichiga oladi.","question":"Qidiruv tizimining vazifasi nimada?","answers":{"text":["foydalanuvchi so'rovida ko'rsatilgan kalit so'zlarni yoki kalit so'zlar bilan qandaydir bog'liq so'zlarni o'z ichiga olgan hujjatlarni topish"],"answer_start":[140]},"id":1589}
{"context":"Makroiqtisodiyotning asosiy parametrlari majmui mahsulot, daromad va xarajatlarning aylanishini tashkil qiladi. Doira aylanishi modeli milliy hisoblar tizimi (s. SNS) 1920-yillarning oxirida Simon Kuznets kabi amerikalik olimlar tomonidan ishlab chiqilgan. MTSning asosiy parametrlari quyidagilardan iborat: yalpi ichki mahsulot (YaIM), yalpi milliy daromad (YMH), sof ichki mahsulot (YMH), sof milliy daromad (YMH), yalpi milliy tasarrufdagi daromad, yalpi milliy jamgʻarmalar (GNP). YaXP va milliy daromad eng mashhur SNT ko'rsatkichlari hisoblanadi.","question":"Qaysi amerikalik olim milliy hisoblar tizimini yaratishda ishtirok etdi?","answers":{"text":["Simon Kuznets"],"answer_start":[191]},"id":235}
{"context":"Tekis burchaklarni taqqoslash uchun kerak bo'lgan burchak o'lchovi quyidagicha kiritilishi mumkin. Ikki tekis burchak teng (yoki kongruent) deb ataladi, agar ular ularning tepalari va ikkala tomoni mos keladigan tarzda birlashtirilishi mumkin bo'lsa. Har qanday radiusdan tekislikda berilgan tomonga teng bo'lgan yagona burchakni ajratib olish mumkin. Agar bir burchak boshqa burchakning ichkarisiga to'liq joylashtirilsa, shunda uning tepasida va yon tomonida bir-biriga to'g'ri keladi, demak birinchi burchak ikkinchi burchakdan kichikroqdir. Ikki burchakni bir-biriga tutash qilib, ularning ichki mintaqalari kesishmagan holda, birining yon tomonlari ikkinchisining yon tomonlariga to'g'ri kelganda, ularni tutash burchaklar deb ataymiz. Ikki tutash burchakning mos kelmaydigan tomonlaridan tuzilgan burchakni bu burchaklardan tuzilgan burchak deb ataymiz. Har bir burchakga quyidagicha raqam (burchak o'lchami) qo'yish mumkin:","question":"Qo'shni burchaklarning ichki mintaqalari qanday o'zaro ta'sir qiladi?","answers":{"text":["kesishmagan"],"answer_start":[612]},"id":1901}
{"context":"Yuriy Lotman shunday yozadi: Maishiy tasavvur portret va fotosurat funksiyasini birlashtirishga moyil: ikkalasi ham inson yuzining aks ettirilishi, aks ettirilishi esa mexanik asosda... Portret eng \"tabiiy\" va nazariy asoslanishga muhtoj bo'lmagan rasm janrida ko'rinadi. Agar biz shunday deyishimiz mumkin: Portret - rasm, fotosurat hali ixtiro qilinmaganida fotosuratning vazifasini bajargan, demak biz rasm uslubi haqida o'ylay boshlaganimizda o'zimiz bilmagan holda paydo bo'ladigan asosiy savollarni tugatamiz. \"Shirli\" va \"ma'lum bo'lmagan\" portretning madaniy vazifasi haqidagi so'zlar juda ham g'alati ko'rinadi. Shu bilan birga, bunday e'tirozlardan qo'rqmasdan, portret umumiy haqiqatni tasdiqlaydi deb aytishga jur'at etamiz: tushunarli bo'lganida, tushunarsizroq... Fotografda o'tmish va kelajak yo'q, u har doim hozirgi vaqtda. Portretning vaqti  dinamik, uning  hozirgi har doim o'tmish xotirasidan va kelajakni bashorat qilishdan to'la...Portret doimiy ravishda badiiy ikkilamchilik va haqiqatni mistik aks ettirish chegarasida tebranadi.","question":"Fotografiya portretdan nimasi bilan farq qiladi?","answers":{"text":["Fotografda o'tmish va kelajak yo'q"],"answer_start":[778]},"id":1838}
{"context":"Dizel dvigateli yoqilg'ini yoqilg'i shamidan foydalanmasdan yoqish bilan tavsiflanadi. Silindrda isitilgan havoga adiabatik siqilishdan (yonginlikning yonish haroratidan yuqori haroratgacha) yonilg'i porsiyasi forsunkadan o'tkaziladi. Yoqilg'i aralashmasi paytida uning changlanishi sodir bo'ladi, so'ngra yonish o'chog'i yonish aralashmasining alohida tomchilari atrofida paydo bo'ladi, paytida yonish aralashmasi yonadi toshqin ko'rinishida. Dizel dvigatellar majburiy yonish dvigatellariga xos bo'lgan detonatsiya hodisasiga duch kelmagani sababli, ular yuqori siqilish darajasini (26 gacha) ishlatishga ruxsat beradi, bu esa ish jarayonining doimiy bosimini ta'minlaydigan uzoq vaqt yonish bilan birgalikda ushbu turdagi dvigatellarning samaradorligiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi, bu esa katta kema dvigatellari uchun 50% dan oshishi mumkin.","question":"Qanday qilib yoqilg'i aralashmasi dizel dvigatelida yonadi?","answers":{"text":["toshqin ko'rinishida"],"answer_start":[422]},"id":1486}
{"context":"Karl Linney 1707 yilda Janubiy Shvetsiyada, tarixiy Smoland provinsiyasida  Rosxult Lena Krunuberg qishlog'ida tug'ilgan. Uning tug'ilgan sanasi Shvetsiyada o'sha paytda amal qilgan shved taqvimi bo'yicha  13 may (grigorian taqvimi bo'yicha  23 may, julian taqvimi bo'yicha  12 may). Uning otasi qishloq luteran pastori Nikolaus (Nils) Ingegemarsson Linnus (16741748), dehqon o'g'li; Veksxoning gimnaziyasini tugatganidan so'ng, u bir muncha vaqt Lund universitetida o'qidi, ammo pul yetishmasligi sababli o'qishni to'xtatishga majbur bo'ldi va ilmiy darajani ololmadi. Smolandga qaytgach, Nils Stenbruxultda joylashdi, parrokiy pastor Samuel Brodersonyusdan (16561707) uy-joy va yordamchi ish topdi, 1704 yilda ruhoniylik martabasini qabul qildi va parrokiy vikariysi (pastor yordamchisi) lavozimini oldi. Karl Linneyning onasi Anna Kristina Brodersonya (16881733), Samuel Brodersonyusning katta qizi bo'lgan. Nils Linneus 1706 yilda, u 17 yoshda bo'lganida, unga uylandi, shundan so'ng yosh oila Stenbruxultdan ikki kilometr narida joylashgan Rosxultga ko'chib o'tdi. Karl oilada to'ng'ich bo'lib, keyinchalik yana to'rtta bola - uchta qiz va o'g'il tug'ildi.","question":"Karl Linneyning otasining ismi nima edi?","answers":{"text":["Nikolaus (Nils) Ingegemarsson Linnus"],"answer_start":[320]},"id":822}
{"context":"O'simlik viruslarining ko'p turlari mavjud. Ular ko'pincha hosildorlikni pasaytiradi, qishloq xo'jaligiga katta zarar etkazadi, shuning uchun bunday viruslarni nazorat qilish iqtisodiy jihatdan juda muhimdir. O'simlik viruslari ko'pincha o'simliklardan o'simliklarga tashuvchi organizmlar orqali tarqaladi. Odatda bu hasharotlar, ammo ular qo'ziqorinlar, nematodalar va bitta hujayrali organizmlar bo'lishi mumkin. Agar virusni o'simliklarni nazorat qilish iqtisodiy jihatdan foydali deb topilsa, masalan, ko'p yillik mevali daraxtlar, harakatlar ko'chmas vositalarni yoki muqobil xostlarni, masalan, begona o'tlarni yo'q qilishga qaratilgan. O'simlik viruslari odamlarga va boshqa hayvonlarga zarar etkaza olmaydi, chunki ular faqat tirik o'simlik hujayralarida ko'payishi mumkin.","question":"Viruslar o'simliklarga qanday zarar yetkazadi?","answers":{"text":["Ular ko'pincha hosildorlikni pasaytiradi"],"answer_start":[44]},"id":351}
{"context":"1979 yilning bahorida  A guruhining ikki ishtirokchisi oʻrtasida Makarevich va S. Kavagoe, to'qnashuv yuz berdi. Bu juda oddiy Makarevich o'zi guruhdagi ijodiy inqiroz va Kavago bilan shaxsiy ziddiyatlari haqida gapiradi. Guruhning asoschisi sifatida o'zini teng huquqli deb hisoblagan Kavagoe uchun xafa bo'lishning sabablaridan biri shundaki, 1970-yillarning oxiriga kelib, Time Machine omma tomonidan tobora ko'proq Andrey Makaryevichning guruhi sifatida qabul qilinib, qolgan ishtirokchilar, shu jumladan o'zi ham, ikkinchi o'ringa surildi. Margulis bilan birgalikda ular Makaryevichning guruhni undergrounddan professional sahnaga olib chiqish istagidan norozi edilar. Podgorodetskiyning versiyasiga ko'ra (guruhga keyinroq kelgan va voqealarning shaxsan guvohlari bo'lmagan), moliyaviy masalalar bilan bog'liq yirik janjal ham sodir bo'lgan. Boshqa tomondan, Aleksey Romanovning so'zlariga ko'ra (o'sha davrda guruh tarkibiga kirmagan):","question":"Qaysi kitobda Makarevich \"Vaqt mashinasi\" guruhidagi ijodiy inqiroz haqida gapiradi?","answers":{"text":["Bu juda oddiy"],"answer_start":[113]},"id":2258}
{"context":"Ko'pgina qushlar va suzuvchi hayvonlarda xromosomalar karotipda ikkita aniq guruhni tashkil qiladi: makrokromosomalar va mikrokromosomalar. Ba'zi turlarda mikromozomlar juda kichik va juda ko'p bo'lib, ularni bir-biridan ajratib bo'lmaydi. Mikrokromosomalar uzunligi qisqa, ammo genlar bilan boyitilgan xromosomalardir. Masalan, tovuqning kariotipida 39 juft xromosoma mavjud bo'lib, ulardan 6 tasi makrokromosomlarga, 33  esa minixromosomlarga tegishli. Makromozomlar genomik DNKning ikki uchdan qismini, lekin faqatgina 25% genlarni o'z ichiga oladi, mikromozomlar esa genomik DNKning qolgan uchdan bir qismini va 75% genlarni o'z ichiga oladi. Shunday qilib, tovuqning mikroxromosomasida genlar zichligi makrokromosomadagidan olti baravar yuqori.","question":"Makromozomlar genom DNKning qaysi qismini o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["ikki uchdan"],"answer_start":[485]},"id":2595}
{"context":"SSSRda juftlik bo'yicha birinchi chempionat 1924 yilda bo'lib o'tdi. Biz uni Aleksandra Bykovskaya va Yuriy Zelidovich yutdik. Shundan so'ng, chempionatlarda juftliklar musobaqalari tanaffuslar bilan o'tkaziladi. Sovet maktabi ikki taniqli juftlik paydo bo'lganidan so'ng katta rivojlanishni boshladi: Raisa Novojilova  Boris Gandelsman (shu jumladan 1937 va 1939 yillarda SSSR chempionatida g'olib bo'lgan) va Tatyana Granatkina (Tolmacheva)  Aleksandr Tolmachev (turli ma'lumotlarga ko'ra, ehtimol 19371938, 1941, 19451952). Juftlar faqatgina ixtiyoriy dasturni bajardilar, unda eng katta sinxronlikka, harakatlarning suyuqligiga, chiziqlarning go'zalligiga erishishga intildilar, elementlar orasida yakka sakrashlar, murakkab bo'lmagan juftlik va parallel aylanishlar, asosan bel darajasida qo'llab-quvvatlash, todes eski versiyada, parallelsiz, muzga yaqin, sherikning joylashuvi bilan bajarildi.","question":"SSSRda juftlik bo'yicha birinchi chempionatni kim yutib oldi?","answers":{"text":["Aleksandra Bykovskaya va Yuriy Zelidovich"],"answer_start":[77]},"id":96}
{"context":"Bankning nomi. 19.10.1989 dan 14.11.1996 yilgacha: Xalqaro Moskva banki. C 14.11.1996 dan 21.03.2002: rus tilida to'liq nomi  Yopiq aksiyadorlik jamiyati Xalqaro Moskva Banki, rus tilida qisqartirilgan nomi  Xalqaro Moskva Banki, ingliz tilida to'liq nomi  Closed Joint Stock Company International Moscow Bank, ingliz tilida qisqartirilgan nomi  International Moscow Bank. 22.03.2002 dan 20.04.2005: rus tilida qisqartirilgan nomi  YAJ Xalqaro Moskva Banki, ingliz tilida qisqartirilgan nomi  ZAO International Moscow Bank. 21.04.2005 dan 18.10.2007 gacha: rus tilida qisqartirilgan nom  MMB YAJ, ingliz tilida qisqartirilgan nom  CJSC IMB. 19.10.2007-yildan boshlab: rus tilida to'liq nomi  Yopiq aksiyadorlik jamiyati UniCredit Bank, rus tilida qisqartirilgan nomi  Yopiq aksiyadorlik jamiyati UniCredit Bank, ingliz tilida to'liq nomi  Yopiq Joint Stock Company UniCredit Bank, ingliz tilida qisqartirilgan nomi  ZAO UniCredit Bank.","question":"Ingliz tilida qisqartirilgan nomi nima?","answers":{"text":["International Moscow Bank."],"answer_start":[346]},"id":2080}
{"context":"Torvalds Linux yadrosini MINIX uchun ishlab chiqishni boshladi va unga bir qator dasturlarni olib keldi. Keyinchalik, Linux ma'lum bir etuklikka erishganida, Linuxning o'zi asosida rivojlanishni davom ettirish imkoniyati paydo bo'ldi. GNU ilovalari tez orada MINIX ilovalarini almashtirdi, chunki erkin foydalanishdagi GNU kodi yosh operatsion tizimda qo'llash uchun qulayroq edi (GNU GPL litsenziyasi ostidagi manba kodi boshqa loyihalarda ham ishlatilishi mumkin, agar ular ham xuddi shu yoki mos keladigan litsenziya ostida chiqarilgan bo'lsa, Linuxni tijorat maqsadlarida foydalanish uchun taqdim etish uchun Torvalds o'z dastlabki litsenziyasidan GNU GPL ga o'tishni boshladi). Ishlab chiquvchilar to'liq funktsional va erkin operatsion tizim (Linux) yaratish maqsadida GNU komponentlarini Linux bilan to'liq integratsiyalash ustida ishladilar.","question":"Linux yadrosini MINIX-da kim ishlab chiqishni boshlagan?","answers":{"text":["Torvalds"],"answer_start":[0]},"id":1410}
{"context":"Temir yo'l transportining harakatlanuvchi tarkibi odatda avtomobillarga qaraganda kamroq tortishishga qarshilikka ega, yo'lovchi va yuk vagonlari esa uzoqroq poyezdlarga biriktirilishi mumkin. Poyezdlarda harakatlantiruvchi kuch elektr energiyasidan foydalanuvchi yoki o'z quvvatini ishlab chiqaruvchi lokomotivlar, odatda dizel dvigatellari hisoblanadi. Temir yo'l transporti boshqa transport turlariga qaraganda xavfsizroq transport turi hisoblanadi. Temir yo'l transporti katta hajmdagi yo'lovchi va yuk oqimlarini boshqarishga qodir va energiya samaradorligi yuqori, ammo transport tarmog'i kamroq bo'lganda, odatda avtomobil transportiga qaraganda kamroq moslashuvchan va kapital talab qiladi.","question":"Odatda lokomotivlar qanday dvigatellar bilan jihozlangan?","answers":{"text":["dizel"],"answer_start":[323]},"id":1862}
{"context":"Oqsillar molekulalari α-L-aminokislota qoldiqlaridan iborat bo'lgan chiziqli polimerlardan iborat bo'lib, ular monomerlardir, shuningdek, oqsillar tarkibiga modifikatsiyalangan aminokislota qoldiqlari va nonaminokislota tabiat komponentlari kirishi mumkin. Aminokislota ni belgilash uchun ilmiy adabiyotlarda bir yoki uch harfli qisqartmalar ishlatiladi. Garchi birinchi qarashda ko'pgina oqsillarda atigi 20 ta aminokislota turini ishlatish protein tuzilishining xilma-xilligini cheklaydi, aslida variantlarning soni ortiqcha bo'lishi qiyin: 5 ta aminokislota qoldiqlaridan iborat zanjir uchun u allaqachon 3 milliondan ortiqni tashkil etadi va 100 ta aminokislota qoldiqlari (kichik protein) zanjiri 10130 dan ortiq variantlarda taqdim etilishi mumkin. 2 dan bir necha o'nlab aminokislota qoldiqlarigacha bo'lgan oqsillarni ko'pincha peptidlar deb atashadi, ko'proq polimerlanish darajasi  oqsillar, garchi bu bo'linish juda shartli bo'lsa ham.","question":"Ilmiy adabiyotlarda nimani ifodalash uchun bir yoki uch harfli qisqartmalar ishlatiladi?","answers":{"text":["Aminokislota"],"answer_start":[257]},"id":1108}
{"context":"Zamonaviy olimlar majburiy iqtisodiy integratsiya tushunchasini talqin qilishda bir-biridan farq qilishadi. Ayrim ilmiy asarlarda u ikki xil talqinlarga ega tanlangan metodologik yondashuvga qarab (dinamik yoki statik). Dinamik yondashuv doirasida majburiy iqtisodiy integratsiya  bu bir iqtisodiy subyektlarning boshqalardan doimiy ravishda bog'liqligini, ularning bir-biriga kirib borishi va birlashuvi, ustun tomonning maksimal foydasini olish uchun qaratilgan. Statik yondashuvda majburiy iqtisodiy integratsiya bizga iqtisodiy subyektlarning tengsiz birlashishi sifatida ko'rinadi, unda ustun bo'lgan birlik, begona manfaatlarni e'tiborsiz qoldirib, boshqa ishtirokchilarni o'zi uchun foydali bo'lgan hamkorlikka majburlaydi.","question":"Ayrim ilmiy asarlarda ikki xil talqin qilinishiga nima sabab bo'ladi?","answers":{"text":["tanlangan metodologik yondashuvga qarab"],"answer_start":[157]},"id":1009}
{"context":"Yulduzli yo'l: 2-faza (ingl. Star Trek: Phase II) Paramount Television Network kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan. 1978 yilda tajriba-sinov epizodi tayyorlandi va 12 epizod uchun ssenariy tayyorlandi ((11). Ssenariyga ko'ra, 2-faza Original seriyaning davomi bo'lishi kerak edi va \"Enterprise\" (ingl. USS Enterprise) deb nomlangan. Ekipaj ham o'zgarishlarga duch kelmasligi kerak edi, faqat Spokning o'rniga (Leonard Nimoy rolini bajaruvchi suratga olishda ishtirok etishdan bosh tortdi) vulkanchi Kson (ingl. Xon) ((11).","question":"2-bosqich qanday joyni egallaydi?","answers":{"text":["Original seriyaning davomi bo'lishi kerak edi"],"answer_start":[236]},"id":1319}
{"context":"O'z asos solinganidan beri Yevropa Ittifoqi milliy va global huquqiy tizimlarning tobora ko'payib borayotgan pluralizmi sharoitida faoliyat yuritmoqda. Bu degani, Yevropa sudi ham, milliy oliy sudlar ham turli tizimlar o'rtasidagi huquqiy normalar to'qnashuvini hal qilish tamoyillarini ishlab chiqishga majbur bo'ldilar. Yevropa Ittifoqida sud, agar Yevropa Ittifoqi qonunchiligi milliy qonunchilikka zid bo'lsa, Yevropa Ittifoqi qonunchiligi ustunlik qiladi, deb hisoblaydi. 1964 yilgi birinchi yirik ishda, Kostaga qarshi ENELda, Milanlik huquqshunos va Kosta ismli energiya kompaniyasining sobiq aktsioneri, Italiya energiya korporatsiyalarini milliylashtirishga qarshi norozilik sifatida Enel elektr energiyasi uchun hisob-kitobni to'lashdan bosh tortdi. U Italiyaning milliylashtirish to'g'risidagi qonuni Rim shartnomasiga zid ekanligini ta'kidladi va ishni Italiya Konstitutsiyaviy sudiga ham, TFEU 267-moddasiga muvofiq Evropa sudiga ham o'tkazib yuborishni talab qildi. Italiya Konstitutsiyaviy sudi natijada, millatlashtirish to'g'risidagi qonun 1962 yilda qabul qilinganligi va shartnoma 1958 yilda kuchga kirganligi sababli, Kosta da'vo qilish huquqiga ega emas, deb xulosa qildi. Aksincha, Yevropa sudi Rim shartnomasi oxir-oqibatda energetikani milliylashtirishning hech qanday oldini olmaydi va har qanday holatda ham, shartnoma qoidalariga ko'ra, da'vo faqat Komissiya tomonidan taqdim etilishi mumkin edi, emas, balki janob Kosta tomonidan. Biroq, asosda, janob Kosta shartnomani milliy qonunchilikka zid deb aytish huquqiga ega edi va sud uning da'volarini ko'rib chiqishga majbur edi, agar uning qarori ustidan shikoyat qilinmasa, ishni Yevropa sudiga yuborish uchun. Yevropa sudi Van Gend en Loos kompaniyasi bo'yicha sud jarayonida o'z fikrini takrorlab, a'zo davlatlar \"cheklangan sohalarda bo'lsa-da, o'zlarining suveren huquqlarini cheklab qo'yganini va o'z fuqarolariga ham, o'zlariga ham o'zarolik prinsipi asosida qo'llaniladigan qonunlar majmuini yaratganini\" aytdi. Yevropa Ittifoqi qonunchiligi, qanday huquqiy normalar bilan tuzilgan bo'lishidan qat'i nazar, ichki huquqiy qoidalar bilan bekor qilinmaydi. butun jamiyatning huquqiy asosini shubha ostiga qo'ymasdan. Bu esa a'zo davlatning keyinchalik bir tomonlama aktining qo'llanilmasligini anglatardi. Shunga o'xshab, Italiya Moliya boshqarmasining Simmenthal SpA firmasiga qarshi ishida Simmenthal SpA, 1970 yilgi Italiya qonuniga muvofiq, Fransiyadan Italiyaga sigir go'shtini import qilish bo'yicha sanitariya-epidemiologik nazorat uchun to'lov 1964 va 1968 yilgi ikkita qoidalariga zid ekanligini da'vo qildi. Yevropa sudi, \"Jamoat huquqi ustuvorligi prinsipi\" ga muvofiq, \"institutlarning to'g'ridan-to'g'ri ta'sir ko'rsatadigan choralari\" (masalan, mazkur holatda Reglament kabi) \"mavjud milliy qonunchilikning ularga zid bo'lgan har qanday qoidalarini avtomatik ravishda qo'llanilmas qiladilar\". Bu shartlar a'zo davlatlar tomonidan qabul qilingan majburiyatlarni shartsiz va qaytarib bo'lmaydigan tarzda rad etishning oldini olish uchun zarur edi, bu esa Yevropa Ittifoqining o'z asoslarini xavf ostiga qo'yishi mumkin edi. Biroq, Yevropa sudining fikrlariga qaramay, ishtirokchi mamlakatlarning milliy sudlari bunday talqin bilan rozi bo'lishmadi.","question":"Qaysi sud Rim shartnomasi energiya davlat tasarrufiga to'sqinlik qilmaydi, deb da'vo qildi?","answers":{"text":["Yevropa sudi"],"answer_start":[1204]},"id":3096}
{"context":"Korpusning o'lchamlari 100,4 × 63,8 × 12,0 millimetr ((2) va plastikdan tayyorlangan; arzon modellarda korpusning har bir yarmi shaffof plastikdan bitta detalni tashkil qiladi (ergiroq ishlab chiqarilgan kassetlarda bu ham shaffof bo'lmagan qora yoki oq plastikdir, u jozibadorligi jihatidan shaffofdan biroz kamroq, ammo mexanik ta'sirlarda yorilib ketishga kamroq moyil), qimmatroq konstruksiyalarda tarkibiy konstruksiyalar mumkin. Qaysidir deformatsiyani istisno etadigan quyilgan metall korpusdagi kasseta namunasi mavjud edi. Kasseta ichida ikki diametri 20...22 mm bo'lgan yulduz o'yini bor. Tasma uchlari yadrolarga mahkam joylashtirilgan. Kaseta yarim tomchi konstruksiyaga ega, ya'ni o'ramalar o'rtasidagi masofa ularning maksimal diametridan kichikroq. Bu esa, kamayib borayotgan o'rama o'rniga, ko'payib borayotgan o'rama o'rnida bo'lgani tufayli mumkin.","question":"Kasetning ichida necha yuraklar bor?","answers":{"text":["ikki"],"answer_start":[547]},"id":1066}
{"context":"19-asrning boshlarida Tomas Yungning diffraksiya tajribalari to'lqin nazariyasiga ishonarli dalillar berdi. Jungning taxmin qilishicha, turli ranglar to'lqinlarning turli uzunliklariga mos keladi. Shu bilan birga, Malus va Bioning qutblashuv tajribalari korpuskulyar nazariyaga va to'lqin nazariyasiga qarshi qat'iy dalillar bergan. Ammo 1815 yilda Amper Frenelga yorug'lik polarizatsiyasini to'lqin nuqtai nazaridan ham tushuntirish mumkinligini aytdi, agar yorug'lik transversal to'lqinlardan iborat bo'lsa. 1817 yilda Ogyusten Frenel o'zining to'lqinli yorug'lik nazariyasini Fanlar akademiyasiga yozib qoldirdi.","question":"Qaysi yilda Amper Frenelga yorug'lik qutblashuvini to'lqin nuqtai nazaridan ham tushuntirish mumkinligini aytdi.","answers":{"text":["1815 yilda"],"answer_start":[338]},"id":699}
{"context":"Qattiq jismlar o'z shaklini saqlab qoladi, lekin tashqi kuchlar ta'siri ostida deformatsiyaga uchraydi. Qo'llaniladigan kuchning miqdoriga qarab, deformatsiya soz, plastik yoki buzuvchi bo'lishi mumkin. Elastik deformatsiyada, qo'llanilgan kuchlar olib tashlangandan so'ng, tana o'zining dastlabki shakliga qaytadi. Qattiq jismning qo'yilgan kuchga bo'lgan ta'siri elastiklik modullari bilan ifodalanadi. Qattiq jismning suyuqlik va gazlardan ajralib turadigan xususiyati shundaki, u nafaqat cho'zilish va siqilishiga, balki siljish, egilish va burilishlarga ham qarshi turadi.","question":"Qo'llangan kuchning kattaligidan deformatsiya qanday bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["soz, plastik yoki buzuvchi"],"answer_start":[159]},"id":555}
{"context":"Ba'zi turlar yakka yashaydi, ammo ko'pchilik turlar guruhlarda (sovdalarda) yashaydi, ularning miqdori tur va yashash muhitidan kelib chiqib o'zgaradi. Ko'pincha bu harem guruhlari deb ataladi ularda bitta erkak bir nechta ayol va chaqaloqlardan iborat guruhga boshchilik qiladi, uni boshqa erkaklar hujumidan himoya qiladi. Erkaklar o'rtasida juftlik paytida, ko'pincha juftlik uchun kurashlar bo'ladi. Bunday janglarda qurol sifatida tikanlar, shuningdek, har yili nikoh davri bilan bir vaqtda o'sadigan shoxlar ishlatiladi. O'z hududini belgilash va o'z jinsdoshlari bilan muloqot qilish uchun bo'rilar bosh, oyoq va siydikdagi bezlar orqali chiqariladigan sekretlardan foydalanadilar. Tropik mintaqalarda juftlanish yil davomida, o'rtacha kengliklarda esa kuz yoki qishda bo'ladi. Homiladorlik davomiyligi olti oydan to'qqiz oygacha bo'ladi. Faqatgina Yevropa qo'g'irchog'i bundan mustasno, chunki ularda juftlanish yozda bo'lib o'tadi, urug'langan tuxum hujayrasi bir zumda rivojlanmay qo'yilganligi sababli homiladorlik uzoq davom etadi. Bolalari soni birdan ikkigacha, ba'zan to'rtgacha bo'ladi. Bolalarning junlari ko'pincha mayda rangda bo'ladi.","question":"Garem guruhlari nima?","answers":{"text":["ularda bitta erkak bir nechta ayol va chaqaloqlardan iborat guruhga boshchilik qiladi"],"answer_start":[193]},"id":2940}
{"context":"Qurilishlarning o'zaro majburiy yer sug'urtasi tufayli nafaqat ushbu qurilmalarning egalari yong'in holatida sug'urta himoyasi bilan ta'minlangan, balki boshqa vazifalar ham muvaffaqiyatli hal qilingan. Aholi o'zlarining mulkiy manfaatlarini himoya qilish uchun sug'urtalardan foydalanishga o'rgangan; qishloqlarda yong'in xavfini kamaytirishga qaratilgan sezilarli profilaktik ishlar olib borilgan. Sug'urta himoyasini amalga oshirishga preventiv yondashuvning rivojlanishi tufayli o'zaro davlat sug'urtasi moliyaviy barqarorlikka ega bo'ldi va nafaqat majburiy, balki ixtiyoriy ravishda ham o'tkaziladigan bo'ldi.","question":"Preventiv ish nimaga qaratilgan?","answers":{"text":["qishloqlarda yong'in xavfini kamaytirishga"],"answer_start":[302]},"id":2168}
{"context":"Yordamchi elektr apparatlari kompressor va ventilyatorlarning elektr dvigatellarini, akkumulyator batareyalarini, ularning to'g'ri ishlashini ta'minlash uchun zarur bo'lgan rele va regulyatorlarni, yoritish, isitish, signalizatsiya zanjirlarini, elektron yo'nalish ko'rsatkichlarini, bort kompyuterini, aloqa va navigatsiya tizimlarini va boshqalarni yoqadi va o'chiradi. p. bo'yicha Zamonaviy trolleybuslarda aksariyat yordamchi qurilmalar (kuchlantirgichlar, kompressorlar va boshqalar kabi ko'p miqdorda elektr energiyasi iste'mol qiladiganlardan tashqari) mavjud. d.) yuqori voltli zanjirlardan galvaniya yo'li bilan uzilgan alohida past voltli (12 yoki 24 V) manba bilan ta'minlanadi. Tashuv tarmoqining kuchlanishidan past kuchlanish olish generator-motor yoki statik o'zgaruvchi orqali ta'minlanadi. Yuqori kuchlanish bo'lmagan taqdirda (shtang buzilganda, kontakt tarmog'ida yoki to'xtash joyida kuchlanish pasayganda) past voltli elektr uskunalari akkumulyatorlardan quvvat oladi.","question":"Bu elektr generator yoki statik transformator orqali nima amalga oshiriladi?","answers":{"text":["Tashuv tarmoqining kuchlanishidan past kuchlanish olish"],"answer_start":[690]},"id":1165}
{"context":"Pikkola-fleyta (ko'pincha shunchaki pikkola yoki kichik fleyta deb ataladi; ital. flauto piccolo yoki ottavino, fr. Kichkina naycha, jim. kleine Flöte)  yog'och pufakli musiqa asbobi, o'tkir fleyta turi, pufaklilar orasida eng baland tovushli asbob. U porloq,  shaklida o'tkir va shovqinli timroga ega. Kichik flyuta odatdagidan ikki barobar qisqa va bir oktava balandroq ovozda, shuningdek, u erda past tovushlarni ajratib olish mumkin emas. Pikkolalar diapazoni  d2 dan c5 gacha (re ikkinchi oktava  beshinchi oktavagacha), shuningdek, c2 va cis2 ni olish imkoniyatiga ega bo'lgan asboblar uchraydi. O'qishni qulay qilish uchun notalar oktava pastda yoziladi.","question":"Pikololar soni qanday?","answers":{"text":["d2 dan c5 gacha"],"answer_start":[465]},"id":1158}
{"context":"Bank 1990 yil 10 sentabrda, Chelyabinsk viloyati tijorat Industrial Bankining paychilar yig'ilishi bankni tashkil etish to'g'risida qaror qabul qilganida tashkil etilgan. O'sha yilning 16 oktyabrida bank Rossiya Federatsiyasi Davlat bankida 485 raqami bilan ro'yxatdan o'tkazildi. Bank 1991 yil 2 yanvarda ish boshlagan, shu bilan birga, 1991 yil 31 oktyabrda Chelindbank nomi paydo bo'lgan. Bank SSSR Promstroybankining Chelyabinsk viloyati boshqarmasining taxminan 30 ta bo'limni tashkil etadigan filial tarmog'ini meros qilib oldi. 1992 yilda bank ochiq aksiyadorlik jamiyatiga aylantirilib, 200 million so'mlik aksiyalar chiqarildi va tarqatildi. 1992 yil davomida bank tomonidan ikkinchi chiqarilish aksiyalariga ochiq obuna o'tkazildi, shunga ko'ra ustav kapitali 700 million so'mgacha ko'paytirildi, shuningdek, aksiyadorlar tuzilmasi o'zgartirildi. 1993 yil 1 yanvar holatiga ko'ra bank aksiyalarining 80 foizi jismoniy shaxslarga tegishli edi. 1996 yilda bankda yangi ustav qabul qilindi, 2002 yilda esa, ustavga o'zgartirishlar kiritilgandan so'ng, bank nomi joriy nomiga o'zgardi.","question":"\"Chelindbank\" Rossiya Federatsiyasi Davlat Bankida qaysi raqam bilan ro'yxatdan o'tgan?","answers":{"text":["485"],"answer_start":[241]},"id":1772}
{"context":"Kundalik ehtiyoj tovarlari (shir iste'mol, qisqartma. keng iste'mol qilishdan, shuningdek FMCG  inglizcha. Fast Moving Consumer Goods) - xaridorlarning keng doirasi tomonidan kundalik iste'mol tovarlari (ayniqsa, yengil va oziq-ovqat sanoati mahsulotlari) uchun umumiy nom bo'lib, ular nisbatan arzon va tez sotiladi. Kundalik ehtiyojlar to'g'risidagi ma'lumotlar ularni to'g'ri tanlash imkoniyatini ta'minlashi kerak. Iqtisodiyot nuqtai nazaridan, shir iste'mol  bu ko'pchilik iste'mol qiladigan, funksional maqsadga ega bo'lgan, o'zlarining bezaklari bilan farq qilmaydigan, xaridorga noyoblik bermaydigan, fason bo'yicha bir xil bo'lgan tovarlardir.","question":"Xaridorga noyoblik bermaydigan, tashqi parametrlari bilan farq qilmaydigan va faqatgina funksional maqsadda bo'lgan tovarlarni qanday nomlash mumkin?","answers":{"text":["ko'pchilik iste'mol qiladigan"],"answer_start":[467]},"id":740}
{"context":"Facillator atamasi ingliz tilida so'zlashuvchi dunyoda keng qo'llaniladi, ammo Rossiyada hali kam tanilgan. Masalan, 1989 yildan beri mavjud bo'lgan, yetakchi xalqaro fasilitatorlar assotsiatsiyasi (The International Association of Facilitators) hozirda 63 mamlakatdan 1200 dan ortiq a'zolarni o'z ichiga oladi. Hozirda unda o'ndan ortiq kishi Rossiyadan ro'yxatdan o'tgan. 2010 yildan beri Moskvada www.facilitators.ru professional fasilitatorlarning har yilgi konferensiyasi oʻtkaziladi. O'quv-tarbiyaviy va ijodiy sessiyalarni olib boruvchi har qanday malakali murabbiyning amaliyotining bir qismi sifatida yordamchi bo'lish.","question":"Rossiyalik necha kishi xalqaro fasilitatorlar assotsiatsiyasiga a'zo?","answers":{"text":["o'ndan ortiq kishi"],"answer_start":[325]},"id":1190}
{"context":"King Crimson ((13) va Gentle Giant-da muvaffaqiyatsiz tinglashlardan so'ng, Duayt New Musical Express haftalik nashrida Re Uilyams (ingl. Ray Williams), Liberty Records kompaniyasining o'sha paytdagi san'atkorlar va repertuar bo'limi rahbari. Uilyams Dwightga Berni Topin tomonidan yozilgan matnlar to'plamini berdi - xuddi shu e'longa javob bergan qo'shiq muallifi. Dwight ham, Topin ham tanlovda qatnashmadi. Biroq, Dvayt Topinning she'rlariga musiqa yozgan va keyinchalik uni pochta orqali jo'natgan: masalan, yozishmalar bo'yicha birgalikda ijod qilish hozirgi kungacha davom etayotgan sheriklik paydo bo'lgan 12.","question":"Rey Uilyams qaysi davriy nashrga e'lon joylashtirdi?","answers":{"text":["New Musical Express haftalik nashrida"],"answer_start":[82]},"id":1812}
{"context":"Vedoidlar kichik guruhi Markaziy va Janubiy Hindiston, Shri-Lanka, Janubi-Sharqiy Osiyo va Indoneziyada tarqalgan. Xususi belgilar: gracilli tanasi, qisqartirilgan bo'yni, qorong'i teri, kamroq keng burun, keng lablari, o'rtacha va kuchli bo'lgan soqol va mustaxkam o'sishi. Avstraloid irqining gracilli varianti sifatida tavsiflanishi mumkin, ba'zan ular bilan avstralo-veddoid irqi birlashadi. Avstraloid irqidan qalinroq soqol va bo'ynuz, kichikroq prognatizm, kichikroq burun, kichikroq bo'y bilan farqlanadi. Ko'p sonli mongoloid, dravid va yevropoid irqlarga o'tish mavjud.","question":"Vedoid irqi avstraloid irqidan nimasi bilan farq qiladi?","answers":{"text":["qalinroq soqol va bo'ynuz, kichikroq prognatizm, kichikroq burun, kichikroq bo'y"],"answer_start":[415]},"id":1098}
{"context":"E orqali yoziladigan kelishiklardan keyin kamdan-kam uchraydi: 1956 yil namunasining qoidalariga ko'ra, bu faqat mayor, par, sir so'zlari (XX asrning boshiga qadar E orqali yoziladigan) va shaxsiy ismlar; keyinchalik metrdan farq qilish uchun ushbu ro'yxatga metr qo'shildi. 2006 yilgi qoidalar tahririyatida E bilan asosiy ildizlar ro'yxatiga kelishmovchiliklardan keyin yana uchta ildiz kiritildi: plener, reket, rap. Ammo amalda, ayniqsa rus tilida hali to'liq o'zlashtirilmagan so'zlarning so'nggi so'zlari orasida, E so'zlari ko'proq. Ularning ko'pchiligida E bilan variantlar mavjud (keb\/keb, teg\/teg, hash\/hesh va boshqalar). p.), E bilan yozilganlar odatda chet elcha ko'rinadi. Bundan tashqari, E bilan harf nomlari (be, ve, ge, <...> el, em, en...) va qisqartmalardan hosil bo'lgan so'zlar, masalan, gederov, kagebech yoki peteushnik yoziladi.","question":"Mayor, par, sir so'zlari qaysi yil namunasidagi qoidalarga muvofiq?","answers":{"text":["1956 yil"],"answer_start":[63]},"id":2427}
{"context":"Mamlakatimizda tezkor hisob-kitob an'anaviy ravishda faoliyatning shunday sohalarida qo'llaniladi, ularda, birinchidan, qiymatni baholash uchun dolzarb bo'lmagan ko'plab hisob-kitob obyektlari mavjud bo'lsa, ikkinchidan, obyektlarning ko'plab parametrlari mavjud bo'lsa, uning imkoniyati bo'lmagani sababli qiymat bahosiga ega emas. Rossiyalik xarajatlarni boshqarish boʻyicha ekspert V.F. Paliya: Tezkor hisob-kitob xo'jalik operatsiyasini yoki bir turdagi operatsiyalar majmuini tavsiflaydi... U boshqa turdagi hisob-kitoblar nuqtai nazaridan ahamiyatsiz bo'lgan ko'plab sifat va miqdor xususiyatlarini qayd etadi (6).","question":"Qaysi baholash tezkor hisobga olish obyektlari uchun ahamiyatsiz hisoblanadi?","answers":{"text":["qiymatni baholash"],"answer_start":[120]},"id":1992}
{"context":"Bir xil metodika mavjud bo'lmaganligi sababli, biznes farishtalarining soni va ularning o'sha davrdagi roli haqida baholar juda farq qiladi. Eng ehtiyotkor tadqiqotchilar AQShdagi investorlar sonini 100 ming kishi deb taxmin qilishdi va yiliga 5 milliard dollarlik investitsiyalar hajmi, boshqa tadqiqotchilar 720 ming xususiy investorlar haqida xabar berishdi, ular tadqiqot davrida 87 mingta kompaniyaga 55,7 milliard dollar sarmoya kiritishdi. 1983 yilgi ijtimoiy tadqiqotlarga asoslangan eng jasur baholarga ko'ra, o'sha vaqtga kelib taxminan 2 million oilalar 300 milliard dollargacha xususiy kompaniyalarga to'g'ridan-to'g'ri sarmoya kiritgan. 1987 yilda Uilyam Vetzel biznes farishtalarining umumiy investitsiya portfeli 50 milliard dollar deb baholadi - tadqiqot paytida venchur fondlarini boshqarish kapitalining ikki baravari. Uning taxminlariga ko'ra, xususiy investorlar har yili 20 mingta kompaniyaga mablag' kiritadi,  Venchur fondlari esa 2 dan 3 minggacha kompaniyaga yordam beradi. Farishta investitsiyalarini o'rganishning to'siqlari norasmiy bozor chegaralarini belgilash va o'z faoliyatini oshkor qilmaydigan investorlarning vakillik namunasini tuzish imkoniyati yo'q edi.","question":"Nima uchun norasmiy bozor chegaralarini belgilab bo'lmadi va o'z faoliyatini oshkor qilmaydigan investorlarning vakillik namunasini tuzish mumkin emas edi?","answers":{"text":["Farishta investitsiyalarini o'rganishning to'siqlari"],"answer_start":[999]},"id":734}
{"context":"Portugaliya mustaqilligini yo'qotib, 1580-yilda meros bo'yicha inqirozdan so'ng Ispaniyaga o'tadi, bu Ispaniya Habsburglari tomonidan boshqariladigan 60 yillik Portugaliya va Ispaniya dualist monarxiyasining davri hisoblanadi. Bu davr Filipplar boshqaruvi (Domínio Filipino) deb nomlanadi, chunki Ispaniya shohlarining uchta shohi ham Filip (Filipe) deb nomlangan. Qutqaruv urushi, Lissabonda olijanoblar va burjualar tomonidan tashkil etilgan to'ntarish bilan boshlangan va Portugaliya mustaqilligini tiklash bilan yakunlangan. 1640 yildan 1668 yilgacha bo'lgan davr. 1668-yilda Lissabon tinchlik shartnomasi imzolangunga qadar Portugaliya va Ispaniya o'rtasidagi davriy to'qnashuvlar, shuningdek, jiddiyroq harbiy harakatlarning qisqa epizodlari bilan ajralib turdi.","question":"Qaysi davlat mustaqilligini yo'qotgan?","answers":{"text":["Portugaliya"],"answer_start":[0]},"id":2634}
{"context":"Suassone jangida gallo-rimliklar mag'lub bo'lishdi. Syagri To'luzga, Vestgotlar shohi Alarix II ga qochib, undan boshpana so'raydi. Ammo Alarix franklarning g'azabini qo'zg'atishdan qo'rqib, Siagriyani bog'lab, uni Xlodvigning elchilariga topshirishni buyurdi. Masalan, Parijdagi Genovefa opamizning hayotiga ko'ra, Xlodvig Parijni qo'lga olishdan oldin besh yil qamal qilgan. Qizig'i shundaki, aynan Muqaddas Genovefa Parijning och qolgan aholisi uchun oziq-ovqat bilan to'ldirilgan o'n bir kema karvanini tashkil etdi. Xlodvig avvaliga Siagriyani qamoqda saqlagan, uning mulklarini qo'lga kiritgandan so'ng esa, uni yashirincha so'yib tashlashni buyurgan. (7) Shunday qilib, franklar qo'liga Rim Galliyasining Loara daryosigacha bo'lgan boy viloyati, bosh shahri Parij tushgan. Xlodvig uni egallab, xo'jalik qilardi: shaxsan o'zi hali ham butparast bo'lib qolavergan bo'lsa-da, u shaharlar hokimlari  ortodoksal-Nikey dinining xristian episkoplari bilan yaxshi munosabatlarni o'rnatishga harakat qilardi.","question":"Xlodvig avvalambor kim bilan yaxshi munosabatlarni o'rnatishga intilgan?","answers":{"text":["shaharlar hokimlari"],"answer_start":[882]},"id":624}
{"context":"Federal zaxira bank tizimi tashkil topganidan beri Nyu-York Federal zaxira banki, Manxettanning moliyaviy okrugida AQSh pul-kredit siyosati o'tkaziladigan joy bo'lib kelgan, garchi siyosiy qarorlar Vashington, D.C.da, Fed direktorlar kengashi tomonidan qabul qilinadi. Nyu-York Federal Rezerv Banksi aktivlari bo'yicha o'n ikki mintaqaviy Federal Rezerv Banklari orasida eng yirik hisoblanadi. AQShning moliyaviy poytaxtida faoliyat yuritib, Nyu-York Federal Rezerv Bankining ochiq bozorda operatsiyalarni amalga oshirish, AQShning g'aznachilik qimmatli qog'ozlarini sotib olish va sotish uchun javobgar. Savdo byurosi (ingl. Trading Desk) Nyu-York Federal Qimmatli qog'ozlar bankining bo'linmasi bo'lib, u FOMCga davlat obligatsiyalarini sotib olish va sotish bo'yicha ko'rsatmalar beradi. Yangi g'azna obligatsiyalarini chiqarish mas'uliyati AQSh Davlat qarz byurosiga yuklangan. 2003 yilda Fedwire, FedRning boshqa banklar bilan hisob-kitob qilish bank tizimi, kuniga $1.8 trillion operatsiyalarni amalga oshirdi, shundan $1.1 trillion ikkinchi mintaqada edi. Bundan tashqari, u orqali kuniga 1,3 trillion dollar qimmatli qog'ozlar o'tadi, shundan 1,2 trillion dollar ikkinchi mintaqada bo'lgan. Nyu-York Federal Rezerv Bankasi, shuningdek, AQSh Moliya vazirligi qaroriga ko'ra dollar sotib olish va sotish orqali valyuta almashinuvi siyosatini amalga oshirish uchun javobgardir. NYFB  AQSh Federal zaxira jamg'armasining ochiq bozor operatsiyalari bo'yicha Federal qo'mitasida doimiy ovoz beradigan yagona FED mintaqaviy banki bo'lib, uning prezidenti an'anaviy ravishda ushbu qo'mitaning rais o'rinbosari etib saylanadi. Hozirgi vaqtda Nyu-York Federal Qozog'i Bankining prezidenti Uilyam Dudli hisoblanadi. Nyu-York Federal Qimmatli qog'ozlar banki 1914 yil 16 noyabrda o'z faoliyatini boshlagan, unga oldin Bankers Trust Company prezidenti lavozimini egallagan Benjamin Strong Junior rahbarlik qilgan. U 1928 yilda vafot etguniga qadar Federal Federal bankni boshqargan. Bank dastlabki yillarda sezilarli darajada o'sdi, natijada yangi binoga ehtiyoj tug'ildi. Nyu-York Federal Rezerv Bankida, boshqa mintaqalardagi Federal Rezerv Banklari singari, uch sinf direktorlar kengashi mavjud; boshqa xususiy banklar Federal Rezerv Bankining a'zolari sifatida kiradi; xususiy korporatsiyalar va davlat federal agentliklarining ba'zi xususiyatlari bilan o'rta yuridik maqomga ega.","question":"Nyu-York Federal Qimmatli qog'ozlar bankini boshqarishdan oldin Benjamin Strong Jr qanday lavozimda ishlagan?","answers":{"text":["Bankers Trust Company prezidenti"],"answer_start":[1814]},"id":1906}
{"context":"Kompyuter va dasturiy ta'minot ishlab chiqaruvchilari o'z manfaatlarini himoya qilish uchun litsenziyadan foydalanadilar - mualliflik huquqi egasi va dasturiy ta'minot foydalanuvchisi (sotuvchisi) o'rtasidagi shartnoma turi. Shunga o'xshash shartnomalar universitetlar bilan ham imzolangan: masalan, dasturiy matnlarni universitetga berish va ularni o'zgartirish huquqi berilgan, ammo ularni universitetdan tashqarida tarqatish taqiqlangan. Bunday cheklovlar shuni anglatadiki, tegishli dasturlarning matnlari jamoada ochiq muhokama qilinmagan, ya'ni ilmiy ishlab chiqish uchun mavjud bo'lmagan. Kompyuterlar va dasturiy ta'minotning akademik muhitdan tashqarida ham xaridorlari bor edi - masalan, banklar. Bunday foydalanuvchilar dasturiy ta'minotning asl matnini olishni uncha muhim deb bilmaydilar, ular dasturiy ta'minotni tayyor mahsulot sifatida ko'rishadi va ishonchli va qulay dasturlar uchun pul to'lashga tayyor.","question":"Universitetlar mualliflik huquqi bilan litsenziyalangan dasturiy ta'minotning asl matnlarini nima qilishlari mumkin emas?","answers":{"text":["ularni universitetdan tashqarida tarqatish taqiqlangan"],"answer_start":[385]},"id":237}
{"context":"Sharqiy-Frank shohligining asoschisi Ludovik II Nemis (804876) bo'lgan, uning hukmronligi davrida bu davlat tuzilishi suverenitet va konstitutsiyaviy yaxlitlikka ega bo'lgan. Shoh davlatning sharqiy chegarasida muvaffaqiyatli jang qilib, obodritlarni bo'ysundirib, Buyuk Moraviya ustidan suzerenitet o'rnatdi, ammo uning Buyuk Karl imperiyasining birligini tiklash urinishlari muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Lotarning kesishgan liniyasi meros bo'yicha G'arbiy Frank shohligi bilan urush 870 yildagi Merza shartnomasi imzolanishi bilan yakunlandi, unga muvofiq Lotaringiyaning sharqiy qismi Sharqiy Frank shohligiga o'tdi. O'z hukmronligining oxirida, Ludovik II, Karolinglarning qadimgi an'anasiga amal qilib va o'g'illarining qurolli talablariga bo'ysunib, monarxiyani uch qismga bo'lib, Bavariya katta o'g'li Karlomanga, Saksoniya  o'rta Ludovik IIIga, Shvabiya va Lotaringiyani  kichik Karl III Tolstoyga berdi.","question":"Buyuk Moraviya ustidan Germaniyalik Lyudivik II nima o'rnatdi?","answers":{"text":["suzerenitet"],"answer_start":[288]},"id":2720}
{"context":"Kopernik qabri uzoq vaqt noma'lum bo'lib qoldi, ammo Frombork kafedralida 2005 yilda qazib olish paytida bosh suyaklari va oyoq suyaklari topildi. Ushbu qoldiqlar va Kopernikning ikkita sochining solishtirma DNK tahlili ((16), unga tegishli kitoblardan birida topilgan, aynan Kopernikning qoldiqlari topilganligini tasdiqladi. 2010 yil 20 mayda Nikolay Kopernikning jasadlarini qayta ko'mish marosimi boshlandi. 21 may kuni qabr Frombork shahridagi kafedraga olib kelingan, u erda Kopernik o'zining eng muhim kashfiyotlarini amalga oshirdi. Fromborkka borayotganda qabr Varminsk-Mazur voivodligining bir nechta shaharlari orqali o'tdi  Dobre-Mesto, Lidzbark-Varminski, Ornet, Penenjno va Branevo, ular bilan Kopernik o'z faoliyati davomida bog'langan edi. 2010 yil 22 mayda buyuk olimning jasadlari Frombork kafedrali soborida dafn etildi. Tantanali marosimni Polsha primasi, Gnezny arxiyepiskopi Yuzef Kovalchik o'tkazdi. Qoldiqlarni ko'mish ham shaharning 750 yilligi nishonlanishiga bag'ishlangan edi (20).","question":"Kopernikning qabri qaysi shaharlardan o'tib, qabrga olib borilgan?","answers":{"text":["Dobre-Mesto, Lidzbark-Varminski, Ornet, Penenjno va Branevo"],"answer_start":[636]},"id":1893}
{"context":"Ikkala bola ham musiqaga juda yoshligidan mohir bo'lgan. Yetti yoshida Nannerl otasidan klavisin o'ynash darslarini olishni boshladi. Bu darslar uch yoshli Volfgangga katta ta'sir ko'rsatdi: u cholg'uga o'tirib, musiqalar bilan uzoq vaqt o'yin-kulgi o'tkazdi. Bundan tashqari, u eshitgan musiqa asarlarining alohida qismlarini eslab, ularni klaviyenida ijro etishi mumkin edi. Bu otasi Leopoldga katta taassurot qoldirdi. To'rt yoshida otasi klaviyotida unga kichik pyesalar va menuetlarni o'rgatishni boshladi. Va deyarli darhol, Wolfgang ularni o'ynashni yaxshi o'rgandi. Tez orada u mustaqil ijod qilishga intildi: besh yoshida otasi qog'ozga yozib qo'ygan kichik pyesalarni yozgan. Volfgangning eng birinchi asari bo'lgan Andante Do major (K.1a) va Allegro Do major (K.1b) klaviatura uchun 1761 yil yanvar va aprel oyi o'rtasida yozilgan.","question":"Otasi u bilan klaviyoda kichik pyesalar va menuetlarni o'rganishni necha yoshidan boshlagan?","answers":{"text":["To'rt yoshida"],"answer_start":[422]},"id":465}
{"context":"2016-yil 31-avgust Bank Finservis AJ investitsiya fondlari, pay investitsiya fondlari va nodavlat pensiya fondlarining ixtisoslashtirilgan depozitariysi faoliyatini amalga oshirish uchun 22-000-0-00120-sonli litsenziyani oldi. 2017 yilning 31 yanvar kuni Bank Finservis AJ 500 mln so'mlik qo'shimcha aksiyalar chiqarishni yopiq obuna bo'yicha joylashtirdi. Bankning ustav kapitali emissiya natijasida 2 mlrd so'mdan 2,5 mlrd so'mgacha oshdi. 2015 yil dekabr oyida Finservis banki \" Foydali tariflar \" nominatsiyasi boʻyicha \" Oltin shturval \" nomidagi Arxangel viloyat xalq bank mukofoti laureati boʻldi.","question":"Bank Finservis AJ investitsiya fondlari, ulushli investitsiya fondlari va nodavlat pensiya fondlarining ixtisoslashtirilgan depozitariysi faoliyatini amalga oshirish uchun litsenziyani qachon oldi?","answers":{"text":["2016-yil 31-avgust"],"answer_start":[0]},"id":1495}
{"context":"1970-yillardagi protest harakati va diktaturaning qulashi Barselonani yirik madaniy markazga aylantirib, shaharning kelajakdagi muvaffaqiyatini oldindan belgilab qo'ydi. Garchi u hali ham Iberiya yarim orolidagi ikkinchi shahar bo'lsa-da, uning noyob muhiti uni ko'pchilik uchun noyob va jozibali qiladi. Shahar hokimiyati katalan tilining tiklanishiga faol yordam bermoqda. XX asrning ikkinchi yarmida Kastiliyaliklar ning ommaviy immigratsiyasiga qaramay, kundalik hayotda katalan tilini qo'llashda sezilarli yutuqlar qayd etilgan.","question":"XX asrning ikkinchi yarmida Barselonada qanday xalqning ommaviy immigratsiyasi sodir bo'ldi?","answers":{"text":["Kastiliyaliklar"],"answer_start":[403]},"id":858}
{"context":"Oyatlarning asl tuzilishini ko'rish uchun adabiyotga qarang parafe  ro'ssher)  shartnoma (yoki uning alohida moddalarini, har bir sahifada imzolashni) oldindan imzolash, agar xalqaro shartnoma tomonlar o'rtasida to'liq kelishilgan bo'lsa, lekin shartnoma tuzadigan hukumatlarning ma'qullashuvini talab qilsa yoki biron bir sababga ko'ra yakuniy rasmiylashtirilgan matnni imzolash kechiktirilganda. Parametrlash shundan iboratki, vakillar shartnoma matni ostiga o'z imzolari va muhrlarini emas, balki faqatgina  parrafnomaning bir qismini, ularning har birining familiyasi yoki bosh harflarini qo'yadilar. Ba'zan bosh harflar nafaqat matnning oxiriga, balki har bir sahifaga ham qo'yiladi.","question":"shartnoma imzolanishi qanday deyiladi?","answers":{"text":["Oyatlarning asl tuzilishini ko'rish uchun adabiyotga qarang"],"answer_start":[0]},"id":2601}
{"context":"O'zgaruvchanlikning bir turi polimorfizm holatlari hisoblanadi, ya'ni bir xil turdagi shaxslar orasida bir xil joyda va bir vaqtning o'zida bir nechta turli shakllar uchraydi, ular tashqi ko'rinishi bilan bir-biridan keskin farq qiladi, bir-biriga o'tish bilan bog'lanmaydi, garchi ushbu shakllar bir-biri bilan erkin ravishda kesishgan bo'lsa ham. Polimorfizm - bir tur ichida rang va bir qator belgilar bilan farq qiladigan turli shakllarning paydo bo'lishi. Masalan, bir xil sharoitlarda rivojlanayotgan qayon ayiq (Arctia caja) turida rang o'zgarishi kuzatilgan, ba'zan esa bu farqlar shunchalik katta bo'ladiki, ko'mirchoqlarni turli turlarning vakillari deb qabul qilish mumkin..","question":"Ko'k rang o'zgarishi bo'yicha parrandalar o'zaro qanchalik farq qiladi?","answers":{"text":["ko'mirchoqlarni turli turlarning vakillari deb qabul qilish mumkin."],"answer_start":[617]},"id":743}
{"context":"U ushbu mashina ustida 1834 yilda ish boshlagan va ikki yildan kam vaqt ichida zamonaviy kompyuterning ko'plab asosiy xususiyatlari shakllantirilgan. Eng muhim qadam - Jacquard to'quv mashinasida ishlab chiqarilgan perfokartlardan foydalanish bo'ldi, bu esa dasturlash uchun cheksiz kengliklar ochdi. 1843 yilda Ada Lovles frantsuzcha maqolani tahlil mashinasida tarjima qilayotganda, uning ko'p sonli yozuvlaridan biriga Bernulli sonlarini hisoblash uchun algoritm yozgan, bu birinchi kompyuter dasturi deb hisoblanadi.","question":"Birinchi kompyuter dasturi nima deb hisoblanadi?","answers":{"text":["Bernulli sonlarini hisoblash uchun algoritm"],"answer_start":[422]},"id":155}
{"context":"Origen inson jonining mavjud bo'lishi haqida o'rgatgan - bu hind va platonizmda reinkarnatsiya haqidagi an'anaviy tushunchadan sezilarli darajada farq qiladigan ta'limot. Preeksistentlik ta'limotiga ko'ra, jonlar hayvon yoki o'simliklarda vujudga kelmagan - ular mukammallikka erishish yo'lida rivojlanib, inson hayot shakllarida tobora ma'rifatli tanalarni qabul qilishgan. Origen, yo'qolgan jonlar farishta tanasida, yer yuzidagi inson tanasida yoki pastroq, jin hayot shakllarida qayta tug'iladi, degan fikrda edi, ular aqlli mavjudotlar ierarxiyasining shartli shoti bo'yicha bosqichma-bosqich qayta tug'ilishdan o'tadilar.","question":"Falsafchining fikricha, o'lganlarning jonlari qayerda?","answers":{"text":["farishta tanasida, yer yuzidagi inson tanasida yoki pastroq, jin hayot shakllarida"],"answer_start":[400]},"id":2589}
{"context":"1953 yilda sharqiy burchakda o'rinbosarlik ko'targich qurildi, u tezda o'z ilgarisida bo'lganidek mashhurlikka erishdi, ammo 1980 yildagi zilzila uni shunchalik zararlantirdiki, uni tiklash boshlanmadi. Vulkan poyasidan yo'lgacha avtomobil yo'li bor, u 1000 metr balandlikda joylashgan avtomobillar to'xtash joyiga tugashadi. Trampetga kirish dekabrdan fevralgacha soat 9:00 dan 15:00 gacha, mart va oktyabr oylarida soat 16:00 gacha, aprel-iyun va sentyabr oylarida soat 17:00 gacha, iyul-avgust oylarida soat 18:00 gacha ochiq.","question":"Vesuviyning stol yuki nimadan buzilib qoldi?","answers":{"text":["1980 yildagi zilzila"],"answer_start":[125]},"id":2409}
{"context":"Termodinamikaning nol bosqichi shunday nomlangan, chunki u birinchi va ikkinchi qonunlar ilmiy tushunchalar qatoriga kirgandan keyin shakllangan. U izolyatsiya qilingan termodinamik tizim vaqt o'tishi bilan o'z-o'zidan termodinamik muvozanat holatiga o'tishini va agar tashqi sharoitlar o'zgarmaydigan bo'lsa, u erda qancha vaqt qolishini ta'kidlaydi 14) ((15). U umumiy boshlanish deb ham ataladi ((16). Termodinamik muvozanat tizimda mexanik, issiqlik va kimyoviy muvozanat, shuningdek fazlar muvozanatining mavjudligini taqozo etadi. Klassik termodinamika faqat termodinamik muvozanat holati mavjudligini ta'kidlaydi, ammo unga erishish vaqti haqida hech narsa aytmaydi.","question":"Termodinamik tizim termodinamik muvozanat holatida qolishi uchun tashqi sharoitlar qanday bo'lishi kerak?","answers":{"text":["o'zgarmaydigan"],"answer_start":[287]},"id":2397}
{"context":"2000 yilda munitsipalitetda 86 283 ta xususiy uy-joylar bo'lib, har bir uy-joyda o'rtacha 1,9 kishi bo'lgan. 44 373 uy-joylar faqat bitta odamdan, 2 549  esa besh va undan ortiq kishidan iborat edi. 89 269 ta uy-joylardan: 49,7 foizi faqat bitta odamdan iborat bo'lib, 471 nafar kattalar ota-onalari bilan yashaydilar. Qolgan uy egaliklaridan: 17 429 ta bolasiz er-xotinlardan iborat, 16 607  bolali er-xotinlardan, 5 499  esa bitta ota-ona va bir yoki bir nechta bolalardan, 1 852  yaqin qarindoshlari bo'lmagan odamlardan iborat.","question":"Necha nafar bolasiz er-xotinlar bor?","answers":{"text":["17 429 ta bolasiz er-xotinlardan iborat"],"answer_start":[344]},"id":2588}
{"context":"D. deb ataladi. va Mendeleyevni Rus fizika-kimyo (1880), Rus texnik (1881), Rus astronomiya (1900), Sankt-Peterburg mineralogiya (1890) jamiyatlari va yana 30 ga yaqin mustaqil va universitet qishloq xo'jaligi, tibbiyot, farmatsevtika va boshqa Rossiya jamiyatlari  faxriy a'zosi etib sayladilar: Biologik kimyo jamiyati (Tadqiqotlarga ko'maklashish uchun xalqaro birlashma, 1899), Braxunvaygdagi tabiatshunoslar jamiyati (1888), Ingliz (1883), Amerika (1889), Germaniya (1894) kimyo jamiyatlari, Frankfurterdagi Mayne fizika jamiyati (1875) va Buxterdagi fizika fanlari jamiyati (1899), Buyuk Britaniyaning Farmatsevtika jamiyati (1888), Filadelfiya farmatsevtika kolleji (1893), Gyorburgdagi Royal farmatsevtika va adabiyot fanlari jamiyati (1886) va Kembridjdagi falsafiy adabiyot (1889) Manchester","question":"D.I.Mendeleyev qaysi yilda Goteborgdagi Qirollik fan va adabiyot jamiyati faxriy a'zosi etib saylandi?","answers":{"text":["Manchester"],"answer_start":[791]},"id":1261}
{"context":"Granada 500-yildan beri Iliberra ibera va Finikiya aholisi sifatida tanilgan. e. bilan Atrofdagi tog'lar orasida himoyalangan joylashuvi va uncha unumli yerlari tufayli bu yerda qishloqlar hali ham chuqur qadimiy davrlarda mavjud bo'lganligi taxmin qilinadi. Rimliklar Pireney yarim oroli ustidan g'alaba qozonganidan so'ng, Iliberra nomi ostida aholi yashash joyi mavjudligi yozma ravishda isbotlangan. Rim imperiyasi qulaganidan so'ng, mintaqa Shimoliy Afrika vandallari ta'siri ga tushdi, 534 yilda bu davlat bir necha o'n yillar davomida Bizantiya ta'siri ostida bo'ldi. VII asr boshidan Vestgotlar Iber davlatining mulki bo'lgan.","question":"Rim imperiyasi qulaganidan so'ng, Granada nima bo'ldi?","answers":{"text":["Shimoliy Afrika vandallari ta'siri"],"answer_start":[446]},"id":1474}
{"context":"Trombon Yevropada XV asrdan beri mashhur. Boshqa mis puflama asboblaridan kulisasi  maxsus ko'chma U-shapli naycha mavjudligi bilan ajralib turadi, uning yordamida musiqachi asbobda saqlangan havo hajmini o'zgartiradi, shu tarzda xromatik tovushlar qatorini ijro etish imkoniyatiga ega bo'ladi (naychada, valtorn va tubada bu maqsadga ventillar xizmat qiladi). Trombon - bu transponatsiyalangan instrument, shuning uchun uning notalari har doim haqiqiy tovushga muvofiq yoziladi. Ba'zi trombonlarda kvartta va kvintta tovushlarini pasaytirish uchun qo'shimcha tojlar mavjud bo'lib, ular kvartventil va kvintventil yordamida ulanadi.","question":"O'ynash uchun nimalar bor.","answers":{"text":["naychada"],"answer_start":[295]},"id":809}
{"context":"Marksizm o'z e'tiborini dialektik tizimli yondashuvga asoslangan tizimli metodologiyada aks ettiradi. Marksizmdagi dialektik yondashuv, birinchidan, ziddiyatlarni o'rganish printsipi, iqtisodiy tizimlarning ishlashi uchun asos sifatida qarama-qarshiliklarning dialektik birligini tayanch sifatida ishlatadi; ikkinchidan, iqtisodiy tizimlarning rivojlanishida nafaqat miqdoriy, balki sifatli sakrashlarni ham ajratib ko'rsatadi; uchinchidan, iqtisodiy tizimlarning tarixiy cheklanganligiga e'tibor qaratadi. Marksistik mantiqa aniq bir butun, tizim natijasi emas, balki uning shakllanishi natijasi ekanligini ta'kidlagan Hegel mantiqasini meros qilib oladi. Iqtisodiy tizimlarni o'rganishning eng muhim shartlaridan biri, marksist yondashuvni rivojlantirish maqsadida, iqtisodiy tizimlar tarixini o'rganish yoki marksizmda qabul qilinganidek, ishlab chiqarish usulini o'rganishdir.","question":"Marksist dialektika yondashuvi qanday qilib qarama-qarshiliklarni o'rganish printsipi asosida ishlaydi?","answers":{"text":["tayanch"],"answer_start":[280]},"id":2095}
{"context":"Foto- va termoxrom shishalar tegishli ravishda yorug'lik yoki harorat ta'siri ostida yorug'lik so'ralishini qayta tiklash imkoniyatiga ega. Yorug'likda qorong'ilashadigan fotokrom shishalar XX asr o'rtalaridan boshlab issiq iqlim sharoitida binolarni shishalash uchun xamelion ko'zoynaklar linzalari sifatida keng qo'llaniladi. Avtomobillarda bunday oyna qorong'ilash xususiyatlari uchun mos kelmagan, ammo ko'pincha infraqizil nurlarni kam o'tkazadigan va quyoshning salonni isitishini kamaytiradigan atermal oynalar qo'llaniladi; ularni odatda yashil rangga ega bo'lgan xususiyati bilan ajratib ko'rish mumkin.","question":"Qaysi oynalar infraqizil nurlarni o'tkazmaydi va salonni quyosh isitishini kamaytiradi?","answers":{"text":["atermal"],"answer_start":[502]},"id":1936}
{"context":"1611 yilda Genri Xadson Gudzon ko'rfazida suzgan birinchi evropaliklardan biri bo'ldi, u erda u o'z ekipaj bilan qoldirildi (33). Sir Tomas Batton boshchiligidagi birinchi evropaliklar Manitoba provinsiyasining hozirgi markaziy va janubiy qismlariga yetib borishdi, so'ngra ular 1612 yilda Nelson daryosi oqimi bo'ylab Vinnipeg ko'ligacha ko'tarilib, Xadsonni topishga va qutqarishga urinishdi. Britaniya kemasi Nonsuch 1668 ~ 1669 yillarda Hudson ko'rfini tadqiq qildi va bu hududga kirgan birinchi savdo kemasi bo'ldi. Ushbu sayohat Buyuk Britaniya hukumati tomonidan butun suv ajratishni olgan Hudson Bay kompaniyasi tashkil etilishiga olib keldi. Bu havza Rupert Land deb nomlangan, chunki shahzoda Rupert Hudson ko'rfazini kompaniyasini subsidiyalashga yordam bergan (35). York-Faktori 1684 yilda Kompaniya birinchi fort sifatida tashkil etilgan, ammo keyinchalik frantsuz raqobatchilari tomonidan vayron qilingan (36).","question":"Qaysi ingliz kemasi 1668 ~ 1669 yillarda Manitoba provinsiyasi hududiga kirgan birinchi savdo kemasi bo'ldi?","answers":{"text":["Nonsuch"],"answer_start":[412]},"id":2144}
{"context":"Paleolit (yunon. παλαιός  qadimgi + yunoncha. λίθος  tosh; = qadimgi tosh <asr>)  tosh asrning birinchi tarixiy davri, hominidlar (homo turi) tomonidan tosh asboblardan foydalanish boshlanganidan (taxminan 2,5 million yil oldin) taxminan miloddan avvalgi 10 ming yillikda odamlarda dehqonchilik paydo bo'lgunga qadar. e. bilan 1865. yilda ajratilgan Jon Lubbok tomonidan. Paleolit  qazilma odamning, shuningdek, hozirda yo'q bo'lib ketgan hayvon turlarining mavjud bo'lgan davri. U insoniyatning mavjud bo'lgan vaqtining katta qismini (taxminan 99%) egallaydi va Kaynozoy erasining ikkita katta geologik davrlari - pliyozen va plistozen bilan mos keladi.","question":"Paleolit davri qachon ajratiladi?","answers":{"text":["1865. yilda ajratilgan"],"answer_start":[327]},"id":442}
{"context":"Tarixchi Frederik V. Mott ushbu tizim uchun 'ijtimoiy sinflar' atamasidan foydalanish noto'g'ri ekanligini va to'rt sinf tizimidagi odamlarning mavqei ularning haqiqiy ijtimoiy qudrati va boyligini ko'rsatmaydi, balki ular institutsional va yuridik huquqlarga ega bo'lgan 'privilegiya darajasini' o'z ichiga oladi, shuning uchun odamning sinflardagi mavqei uning jamiyatdagi mavqeining kafolati emas edi, chunki xitoylar boy va yuqori ijtimoiy mavqega ega bo'lgan, kamroq boy bo'lgan mo'g'ullar va semlar esa kambag'allikda yashagan va shafqatsiz munosabatga duch kelganlar.","question":"Kim Yuanning ijtimoiy sinf tizimi ijtimoiy sinf deb nomlanmasligi kerak deb hisoblagan?","answers":{"text":["Frederik V. Mott"],"answer_start":[9]},"id":3147}
{"context":"Asrlar davomida asta-sekin amalga oshirishga harakat qilingan Xudoning o'limi, postmodernizmda dunyo matn va inson matn ekanligi, inson erkinligi haqida gap bo'lmasligi tushunchasi bilan to'ldiriladi. Bizning harakatlarimiz bizning matnli, madaniy tarkibimiz tomonidan belgilanadi, biz meros bo'lib o'tgan xatti-harakatlar va haqiqatni qabul qilish usullarining yig'indisi bo'lamiz. Bu, hech bo'lmaganda, o'zidan, faqatgina o'z subyektivligidan emas, balki butun ulkan va asrlar davomida chuqurlikka kirib boradigan matnlar majmui nomidan yaratgan muallifga ham tegishli. Shunday qilib, postmodernizm nafaqat din va Xudo haqidagi hikoyalarni nazoratga yo'naltirilgan o'ziga xos matnlarga tushirdi, balki avtonom, suveren shaxs mavjud bo'lishi mumkin emasligi kontseptsiyasini ilgari surdi va ijodkorlikni yashirin sitat va yozilganning rekombinatsiyasi sifatida qayta o'ylab ko'rdi (10).","question":"Postmodernizm qaysi sub'ektning mavjud bo'lmasligi konsepsiyasini ilgari surdi?","answers":{"text":["avtonom, suveren shaxs"],"answer_start":[704]},"id":2297}
{"context":"Jig'im qobiliyatlarini rivojlantirish - ASIning ustuvor yo'nalishlaridan biri bo'lib, unda agentlik kelajakning qobiliyatlarini yoki mulohazakorlik, muammolarni hal qilishda ijodiy va ijodiy yondashuv, aloqa va hamkorlikni o'rnatish, jamoaviy ishlash kabi yumshoq ko'nikmalarni rivojlantirishni maqsad qilgan loyihalarni saralab oladi. Prezident yordamchisi Andrey Belousovning fikricha, tez orada mamlakat kadrlar siyosatini belgilaydigan tendentsiyalardan biri - moslashuvchan ko'nikmalarni rivojlantirishdir. Q. Q. G. bilan Shchedrovitskiy shuningdek, to'liqlikni ko'rish, murakkab obyektlarda qonuniyatlarni aniqlash, kommunikatsiyalarni to'g'ri qurish va jamoaviy ishlarga qo'shilish qobiliyati bo'yicha o'zaro vakolatlarning o'sib borayotgan rolini ta'kidladi.","question":"ASI faoliyatining ustuvor yo'nalishlaridan biri nima?","answers":{"text":["Jig'im qobiliyatlarini rivojlantirish"],"answer_start":[0]},"id":1654}
{"context":"Engil temir yo'l transporti (shuningdek, engil temir yo'l transporti, LRT, inglizchadan. Light Rail) - shahar temir yo'l jamoat transporti, u metropoliten va temir yo'ldan kichikroq, ammo oddiy ko'cha tramvayidan katta tezlik va o'tkazish qobiliyati bilan tavsiflanadi. Tezkor tramvay (shu jumladan yer osti tramvay va shahar temir yo'li) yengil rel transportining bir turi hisoblanadi. Bunday yengil rel tizimlarining metropoliten, shahar temir yo'llaridan (S-Bahn) farqlari noaniq bo'lib, ko'pincha terminologik xatolarga sabab bo'ladi. Umuman olganda, ushbu atama, odatda, tezkor elektrlashtirilgan temir yo'l tizimlarini (masalan, tramvay) belgilash uchun qo'llaniladi, ular tarmoqning katta qismida boshqa transport oqimlaridan ajralib turadi, ammo tizim doirasida bir darajali kesishishlarga va hatto ko'cha harakatlariga (shu jumladan tramvay-piyodalar zonalariga) yo'l qo'yadi. Oddiy metroga yaqinroq bo'lgan yengil metroga qaraganda, yengil temir yo'l transporti tramvayga yaqinroqdir.","question":"Qaysi biri o'quv metroga yaqinroq, yengil temir yo'l yoki tramvaymi?","answers":{"text":["tramvayga"],"answer_start":[972]},"id":438}
{"context":"Deyarli barcha qushlar yirtqich hayvonlardir va mikroskopik qushchalar va qushchalardan tortib to katta yoshdagi mayda xodiralargacha bo'lgan turli xil ovlarni ovlaydilar. Ikkala turning yoshlari esa salplarda parazitlar sifatida yashaydilar va o'z turlarining kattalari ular bilan oziqlanadilar. Yaxshi sharoitlarda, qushlar bir kunda o'z vaznidan o'n baravar ko'p ovqat yeyishlari mumkin. Faqat 100150 turlari tasdiqlangan va yana 25 tasi to'liq tavsiflanmagan va nomlanmagan bo'lishi mumkin. Misol sifatida, tuxumga o'xshash tanalar va parvarishlangan, tentillalar bilan qoplangan (kichik tuxumlar) tutashtiruvchi, kolloblastlar bilan qoplangan  yutiq hujayralar bilan qoplangan bir juft tortishadigan tuxumga ega bo'lgan cidippidlarni keltirish mumkin. Ushbu filumda tana shakli keng, jumladan, kattalar uchun teshiksiz bo'lgan tekis chuqur suvdagi plastinkalilar va teshiksiz sohil bo'ylab boshqa teshiklarni ovlaydigan, katta og'izlardan foydalangan holda, tish sifatida ishlaydigan katta, qattiq ko'z qirlari guruhlari bilan o'rnatilgan sohil bo'ylab sohil bo'ylab sohil bo'shliqlari mavjud. Bu farqlar turli turlarga bitta hududda katta populyatsiyalarni yaratishga imkon beradi, chunki ular turli xil o'ljani o'zlashtiradilar, o'ljani o'rgimchaklar kabi turli usullarda tutadilar.","question":"Qancha qirg'oqchilarning turi tasdiqlangan?","answers":{"text":["100150"],"answer_start":[397]},"id":3149}
{"context":"Donning katta nurlari (shuningdek, Don bo'lagi)  Serafimovichdan (sobiq Ust-Medveditska stansiyasi) Surovikinosgacha, shuningdek daryo qamrab olgan joylar. Bu yerda Don bir necha burchaklar bilan sharqqa burilgani, sharq tomonga o'tgani, keyin sharq tomonga burilgani, Volgaga 60 kilometr yaqinlashgani va Volga darajasidan 40 metr yuqoriga ko'tarilgani aytiladi. Katta nurlanish kichikroq nurlanishlar tizimiga bo'linadi. Ikkinchi darajadagi ikkita nurlanish, Kremen va Sirotino-Trexostrovskaya, va to'rtta uchinchi darajadagi nurlanish ajratiladi.","question":"Bu hududda Don va Volga daryolari o'rtasidagi farq qancha?","answers":{"text":["40 metr"],"answer_start":[324]},"id":1099}
{"context":"Ta'limot (Gomer va Gesiodning musobaqasi) da aytilishicha, Xalkida shohi Amfidament Lelant urushida halok bo'lganida, Gesiod uning xotirasiga mo'ljallangan o'yinlarda qatnashgan, shu bilan birga Gomer bilan raqobatlashgan va g'olib deb nomlangan. Musobaqaning raisi bo'lgan shoh Paned Gesiodga faqatgina urush va janglar haqida emas, balki dehqonchilik va tinchlik haqida hikoya qilgani uchun afzallik bergan. Keyinchalik Paned yunon maqollariga aqlsizlikning ramzi sifatida kirdi. Musobaqa VIII-VII asrlar oralig'ida boshlangan deb taxmin qilinadi. mil. avv. Bu esa Gesiodning o'zi yashagan vaqtga oid xronologik asosni beradi.","question":"Xalkida shohi Amfidamanto qaysi urushda halok bo'ldi?","answers":{"text":["Lelant"],"answer_start":[84]},"id":1521}
{"context":"Serverlar uchun maxsus ishlab chiqilgan distributsiyalar buyruq satridan yagona interfeys sifatida foydalanishlari mumkin. Ish stoli tizimlarida KDE Plasma Desktop, GNOME va Xfce kabi ish stoli muhitlariga asoslangan foydalanuvchi interfeyslari eng mashhur, ammo boshqa foydalanuvchi interfeyslari ham mavjud. Eng mashhur foydalanuvchi interfeyslari X Window tizimiga asoslangan bo'lib, u tarmoq shaffofligini ta'minlaydi va bir kompyuterda ishlaydigan grafik dasturlar foydalanuvchi bilan o'zaro aloqa o'rnatishi mumkin bo'lgan boshqa kompyuterda ko'rsatilishiga imkon beradi.","question":"Linux-dagi ish stoli muhitining namunasi?","answers":{"text":["KDE Plasma Desktop, GNOME va Xfce"],"answer_start":[145]},"id":2448}
{"context":"Keynes iqtisodiy maktabi britaniyalik iqtisodchi Jon Maynard Keyns tomonidan 1936 yilda \"Ish bilan ta'minlash, foiz va pulning umumiy nazariyasi\" (15) nomli kitobini chop etganida tashkil etilgan. Buyuk depressiya o'z-o'zidan tartibga soluvchi klassik iqtisodiyotga bo'lgan ishonchni so'ndirdi. Keyns o'z tadqiqotlari, Birinchi jahon urushi va 1929-1933 yillardagi Buyuk Depressiya tajribasi asosida, klassizm g'oyalarini deyarli butunlay rad etadigan xulosalarga keldi. Birinchidan, u bozorda faqat mukammal raqobat faoliyat ko'rsatishi mumkin emasligini ko'rsatdi ((16). Ikkinchidan, Keynes qisqa muddatli davrda narxlar o'zgarishi mumkinligini taxmin qildi, ya'ni kichik vaqt oralig'ida o'zgarmasligi mumkin (16. Keyneslik fikrlar uchun iqtisodiyot beqaror bo'lishi mumkin: Keyns ba'zi vaziyatlarda bozor o'zini o'zi saqlay olmaydi; ba'zida davlat muammoni bartaraf etish uchun iqtisodiyotga aralashishi kerak (17). Shunday qilib, Keynes aralash iqtisodiy tizim tarafdori bo'lgan.","question":"Keynes qaysi yili \"Ish bilan ta'minlash, foiz va pulning umumiy nazariyasi\" nomli kitobini nashr etdi?","answers":{"text":["1936 yilda"],"answer_start":[77]},"id":68}
{"context":"Yo'nalishsiz mikrofonlarda  bosim qabul qiluvchilarda  diafragmaga ta'sir qiluvchi kuch diafragma yuzasi yaqinidagi tovush bosimi bilan aniqlanadi. Ovoz maydoni diafragmaning faqat bir tomoniga ta'sir qilishi mumkin. Ikkinchi tomoni konstruktiv himoyalangan. Agar mikrofon uzunligi tovush to'lqinlari uzunligiga nisbatan kichik bo'lsa, mikrofon tovush maydonini o'zgartirmaydi. Agar o'lcham to'lqin uzunligi bilan o'lchanadigan bo'lsa, unda ovoz to'lqinlari diffraksiyasi tufayli mikrofon yo'nalishni oladi. Hertz tezligi 5000 Hz va undan pastki mikrofonalar yo'naltirilmagan. Yo'nalishsiz mikrofonlarning afzalliklari oddiy konstruksiya, kapsula hisoblanishi va vaqt o'tishi bilan xususiyatlarning barqarorligi hisoblanadi. Yo'naltirilmagan kapsulalar ko'pincha o'lchash mikrofonlari tarkibida ishlatiladi, kundalik hayotda ular davra suhbati atrofida o'tirgan odamlarning suhbatini yozib olish uchun ishlatilishi mumkin.","question":"Mikrofon qaysi o'lchamlarda samarali ishlaydi?","answers":{"text":["Hertz tezligi 5000 Hz"],"answer_start":[508]},"id":502}
{"context":"Birinchi baletning partiyurat materiallari  Ala va Lolliy  orkestr uchun Skif suiti asari sifatida qayta ishlandi. Yangi buyurtma ustida ishlash uchun Diaghilev Prokofyevning Stravinskiy bilan yaqinlashuviga ko'maklashdi. Tanqidchilar Skif suiti va Shut baletini yaratishda Stravinskiy musiqasining taʼsirini taʼkidlashdi. Skif suiti Prokofyev va uning yaqin doʻstlari Myaskovskiy va Asafyev tomonidan u tomonidan hozirgacha yozilgan eng yirik va muhim orkestr asarlari sifatida baholangan, ammo tinglovchilar uni musiqiy ekstremizmning namoyon boʻlishi sifatida qabul qilishdi. 1916 yil 16 (29) yanvarda Skif suiti premyerasi Ikkinchi fortepiano konsertidan ham shovqinli janjal va noroziliklarni keltirib chiqardi, bu bomba portlashiga o'xshardi. O'zining afzalliklariga qaramay, suita hali ham kompozitorning mashhur asarlar qatoriga kirmaydi. 1916 yilda birinchi tahririyati tugallangan \"O'yinchi\" operasining sahnalashtirilishi katta qiyinchiliklar bilan birga bo'ldi, jahon premyerasi esa 1929 yilda ikkinchi tahririyatda bo'lib o'tdi.","question":"S.S.Prokofyevning birinchi baletining nomi nima?","answers":{"text":[" Ala va Lolliy "],"answer_start":[43]},"id":1332}
{"context":"Arman tili asl armeniya alifbosidan foydalanadi. Alifbo 405 yilda olim va ruhoniy Mashtoz tomonidan yaratilgan. Dastlab u 36 ta harfdan iborat bo'lib, ulardan 7 tasi o'zgaruvchan tovushlar, 29 tasi esa - kelishmovchiliklar. Ming olti yuz yildan ortiq vaqt davomida ermon alifbosi deyarli o'zgarishsiz mavjud bo'lgan. XI asrda yana ikkita harf qo'shildi  Օ va Ֆ. O'zining uzoq tarixi davomida, armaniya harflarining grafik yozuvi ba'zi o'zgarishlarga duch keldi. ning eng qadimgi shakli - bu dumaloq erkatagir, uning boshqa turi - to'g'ri chiziqli  erkatagirdir. Erkatagir (demir yozuvi) monumentalligi bilan ajralib turardi, XIII asrning oxirigacha ustunlik qildi. Ushbu davrdan boshlab  bolorgir ko'proq tez yozuv shakli tarqaldi. Uning birinchi nusxalari bizgacha yetib kelgan X asrning oxiriga to'g'ri keladi. O'rta asrlarda shagir va notrgirning kalligrafiya shakllari ham keng tarqalgan.","question":"Qaysi til asl armyan alifbosidan foydalanadi?","answers":{"text":["Arman tili"],"answer_start":[0]},"id":1298}
{"context":"RKSU bilan ishlaydigan ko'plab trolleybuslarda, shu jumladan ZiU-682da salonni isitish uchun issiqlik ishlatilardi, bu issiqlik ko'p miqdorda ishga tushirish-to'xtatish reostatlarida ajratilardi. Bunday konstruksiya reostatlarni trolleybusning pollari ostiga joylashtirishni talab qildi, bu tizimga xos bo'lgan barcha kamchiliklar bilan. Elektr uskunalari tomda joylashtirilgan taqdirda, shuningdek, tiristorli yoki tranzitorli boshqaruv tizimidan foydalangan holda, salon isitilishi saloyning va haydovchining kabinasida o'rnatilgan elektr isitgichlar bilan amalga oshiriladi. Trolleybusning barcha tizimlari (shu jumladan isitish, ventilyatsiya va konditsionerlash tizimlari) kontakt tarmog'idan ta'minlanganligi sababli, trolleybusda isitish, ventilyatsiya va konditsionerlash tizimlarining elektr quvvatiga avtobusga xos cheklovlar deyarli yo'q. Avtobusda, ushbu tizimlarning elektr quvvati har doim avtobus elektr generatorining quvvati bilan cheklangan, shuning uchun isitish dvigatel issiqligidan yoki suyuq yoki gazli yoqilg'i bilan ishlaydigan pechdan amalga oshiriladi va konditsioner ko'pincha dvigateldan to'g'ridan-to'g'ri mexanik harakatlanadi.","question":"Elektr uskunalari tomga joylashtirilgan bo'lsa, salonni isitish qanday amalga oshirilgan?","answers":{"text":["saloyning va haydovchining kabinasida o'rnatilgan elektr isitgichlar"],"answer_start":[484]},"id":1249}
{"context":"Fridrix I Barbarossa Italiyaga o'z yurishini boshlaganida ittifoq tomonidan qat'iy qarshilikka duch keldi. 1158 yilda ammo, Milan shohiga taslim bo'ldi, unga soliq to'ladi va garovga olinganlarni ozod qildi; Fridrix Lombard temir tojini egallash imkoniyatini oldi. Imperator hokimiyatining cheklanmasligini himoya qilgan 28 lombard shaharlaridan vakillar va Bolon universitetining 4 nafar yuristlaridan iborat qo'mita Lombard shaharlari uchun qonunlar ishlab chiqishi kerak edi. Yangi qonunlar bilan shohga gersoq, hokim (podest), hakamlarni tayinlash huquqi berildi; shaharlar ittifoq tuzish, qo'shinlar saqlash, yangi yerlarni sotib olish huquqidan mahrum qilindi. Bunday sharoitda tinchlik uzoq davom etishi mumkin emas edi, ammo yangi urush Milanni bosib olish va butunlay vayron qilish bilan yakunlandi (1162 yil). Ikki yil o'tgach, ko'plab shaharlarda yana qo'zg'olonlar yuz berdi; imperator hukmdorlari haydab yuborildi va shaharlar yana ittifoq tuzdilar, ular tez orada bitta lombard ittifoqiga qo'shildilar. 1176 yilda Fridrix I ning Lenyanosida dahshatli mag'lubiyati avvaliga 6 yillik tinchlikka, keyin esa 1183 yildagi Konstants tinchligiga olib keldi, bu bilan shaharlar eski erkinliklarini qaytarib olishdi; imperatorning soyasida faqat hokimiyat soyasi qoldi.","question":"Milanda qaysi yili shohga taslim bo'ldi?","answers":{"text":["1158 yilda"],"answer_start":[107]},"id":1257}
{"context":"Oziq-ovqat zanjirining yuqori qismida bo'lgan sutemizuvchilar o'simliklarning evolyutsiyasiga ta'sir ko'rsatadi. Ba'zi o'simliklar tikanli bo'lib, barglari va mevasida zaharli alkaloidlar hosil bo'ladi, bu esa ovqatlanishni to'xtatadi. O'simliklarning boshqa turlari sutemizuvchilar orqali urug' va mevalarni tarqatish ga moslashgan: bu urug'lar va mevalarda hayvonlarning junlariga yopishtirish uchun zanjirli tikanlar va ilgaklar (takan, to'plam) paydo bo'lishi yoki mevalarning rangi, hidi va ta'mi bilan oxirgilarning e'tiborini jalb qilish haqida gap boradi. Ko'p urug'lar hayvonning ovqat hazm qilish traktidan o'tganda o'z ko'tarilish qobiliyatini yo'qotmaydi, ammo kalina va sirpan urug'larida bu qobiliyat hatto oshadi: ovqat hazm qilish suvi urug'ning yog'li qobig'ini bo'shatib yuboradi.","question":"Ba'zi o'simliklar sutemizuvchilar yordamida qanday moslashuvlarga ega bo'ldilar?","answers":{"text":["urug' va mevalarni tarqatish"],"answer_start":[290]},"id":1223}
{"context":"Lord Bayronning jinsiy hayoti uning zamondoshlari orasida ko'pgina fikrlarni keltirib chiqardi. U ona yurtidan o'z singlisi Avgusta bilan bo'lgan yaqin munosabatlari to'g'risida tortishuvlar fonida ketgan. 1860 yilda grafina Gvichioli lord Bayron haqidagi kitobini nashr etganda, xotini xotirasini himoya qilish uchun missis Bicher-Stou o'zining \"Lady Byronning haqiqiy hayoti\" bilan chiqdi, u Bayron singlisi bilan jinoiy aloqada bo'lganligi haqida vafot etgan kishining sirli hikoyasiga asoslangan edi. Biroq, bunday hikoyalar davri ruhiga to'liq mos edi: masalan, ular Shatobryanning René (1802) avtobiografik hikoyasining asosiy mazmunini tashkil qiladi.","question":"Lord Bayronning jinsiy hayoti uning zamondoshlari orasida qanday taassurot qoldirdi?","answers":{"text":["ko'pgina fikrlarni"],"answer_start":[58]},"id":2751}
{"context":"T, t (nomi: тэ)  barcha slavyan kirill alifboslarining harfi (Bolgariyada 19-chi, rus va belarus tillarida 20-chi, serb tilida 22-chi, makedoniya va ukrainda 23-chi); ba'zi slavyan bo'lmagan xalqlarning yozuvlarida ham ishlatiladi. Eski va cherkov slavyan alifbosida  тврьдо  ((st.-sl.) yoki тве́рдо (ts.-sl.) deb nomlanadi, bu qattiq, kuchli, qo'ldan boy bermaydigan, mustahkamlangan, ishonchli, jasur, titrashsiz, qo'ldan boy bermaydigan degan ma'noni anglatadi. Kiril yozuvida odatda tartib bo'yicha 20-chi hisoblanadi va; fe'l-atvorda hisob bo'yicha 21-chi, ko'rinishga ega. Ikkala alifbada ham son qiymati  300 ni tashkil qiladi. Kirill harfi  yunoncha tau (Τ, τ) harfi, glagol harfi yoki tau harfining kursiv chiziq shakliga, yoki semitcha tau (ת) harfiga bog'liq; yunoncha tau o'zi tav:, harfining Finikiya shakliga to'g'ri keladi, shuning uchun oxir-oqibat barcha versiyalar umumiy ildizga olib keladi.","question":"T harfi qadimgi va cherkov slaviya alifbosida qanday nomga ega?","answers":{"text":[" тврьдо "],"answer_start":[267]},"id":2774}
{"context":"Shahar hayoti ritmi sail eskadralarining Yangi Dunyoga jo'nab ketishi va ularning qaytib kelishi bilan belgilanadi. Sanoati deyarli yo'q bo'lgan ispan mustamlakalari Yevropadan turli xil tovarlarni etkazib berishga muhtoj edilar. Shu bilan birga, Ispaniya o'z talabining faqat kichik qismini qondira oldi: o'simlik yog'i, sharob, turli rangli keramik azulejos plitkalari (uning ishlab chiqarish markazi Triana edi), ipak matolar, ko'ylak, kumush qazib olish uchun simob. Normandiyadan kiyim, Anjer va Lavaldan mato, Italiyadan qimmatbaho parcha mato va boshqa hashamatli buyumlar, Lyubek va Gamburgdan yog'och, cho'p, quritilgan cho'chqa va selder chet el savdogarlari tomonidan Sevilya portiga, so'ngra Ispaniya flotining kemalarida Amerikada olib kelingan. Galyonlar qaytib kelganda oltin, kumush va marvaridlarni olib kelishgan.","question":"Sevilya hayotining ritmi nima bilan shakllangan?","answers":{"text":["sail eskadralarining Yangi Dunyoga jo'nab ketishi va ularning qaytib kelishi"],"answer_start":[20]},"id":126}
{"context":"1864 yil 3 sentabrda Stokgolm yaqinidagi Helenenborg fabrikasida nitrogliserin tayyorlash uchun ishlatiladigan omborxona portladi. Bu fojia oqibatida besh kishi, shu jumladan Nobelning kichik akasi Emil ham halok bo'ldi. Nobel ozgina avariyalarni sezmay, qat'iy va tinchgina zavodlarni qurishni davom ettirdi, u ishlab chiqayotgan portlovchi moddalarning barqarorligini yaxshilashga e'tibor qaratdi ((13). 1867 yilda Nobel dinamit uchun patent oladi  nitrogliserin aralashmasi va uni so'rishga qodir moddalar. O'z kashfiyosini targ'ib qilish uchun u yangi portlovchi moddalarni namoyish etdi va uning qanday ishlashi haqida ma'ruzalar berdi. Natijada, Nobelning ixtirosiga ko'proq va ko'proq odamlar qiziqish ko'rsatishni boshladilar ((8). Dinamit AQSh va Buyuk Britaniyada patentlangan va xalqaro miqyosda togʻ-kon sanoati va transport tarmoqlari qurilishda keng qoʻllanilgan ((9). 1875 yilda Nobel dinamitdan ko'ra barqaror va kuchli bo'lgan qichqiriq studentni ixtiro qildi, 1887 yilda esa korditning ilgarigi ballistitni patentladi.","question":"Stokgolm yaqinidagi Xelenborg fabrikasida nitrogliserin ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan omborxona portlashi natijasida qancha odam halok bo'ldi?","answers":{"text":["besh"],"answer_start":[150]},"id":70}
{"context":"Doktor Kim ko'p marotaba sahnada ko'rindi. 1970-yillarning boshida Trevor Martin \"Doctor Who\" va \"Daleks\"da \"Qiyomat kunining yetti kaliti\" seriyasida rol o'ynagan. 1980-yillarning oxirida Jon Pertvi va Kolin Beyker 'Doktor Kim  Eng katta sarguzasht' nomli pyesa davomida har xil vaqtda Doktor rolini o'ynashdi. Pertvi kasal bo'lgan ikki spektakl davomida Devid Banks (ko'proq kiberinsoniylar rollari bilan mashhur) Doktor rolini o'ynagan. Boshqa original pyesalar ham o'yinchilarga xos bo'lib, Doktor rolini o'ynagan boshqa aktyorlar ishtirokida sahnalashtirilgan, Terri Neyshn esa 1960-yillarning oxirida sahnalashtirilgan, lekin Doktorsiz \"Daleklarning la'nati\" ni yozgan.","question":"1980-yillarda Doctor Who haqidagi pyesa qanday nomlangan edi?","answers":{"text":["'Doktor Kim  Eng katta sarguzasht'"],"answer_start":[216]},"id":3182}
{"context":"Ko'p o'tmay hoziroq hamkor jurnalistlar yig'ilishida Howard Lovcraft Sonya Greenni uchratdi, u Rossiya imperiyasidan yahudiy muhojirlar oilasi va Lovcraftdan yetti yosh katta edi. Ular 1924 yilda turmush qurishdi va Bruklinga, Nyu-Yorkka ko'chib o'tishdi. Tinch Providenstan keyin Nyu-Yorkdagi hayot Lovecraftga yoqmadi. Uning hikoyasi koʻp jihatdan oʻzidan - oʻzi yozilgan. Bir necha yil o'tgach, er-xotin ajralishmagan bo'lsa-da, ajralishdi. Lovecraft o'z shahriga qaytib keldi. Muvaffaqiyatsiz nikohi tufayli ba'zi tarjimai hollar uning gomoseksualizmini taxmin qilgan, ammo Grinning o'zi uni ajoyib sevgilisi deb atagan (5).","question":"Xovard Lovkroft o'zining bo'lajak rafiqasi bilan qayerda tanishgan?","answers":{"text":["hoziroq hamkor jurnalistlar yig'ilishida"],"answer_start":[12]},"id":2120}
{"context":"Rivojlanayotgan mamlakatlarda faoliyat yuritayotgan soya banklarining (ularning aksariyati AQSh va Buyuk Britaniyada bosh qarorgohlari bo'lgan) o'ziga xos xususiyati shundaki, ular juda vaqtinchalik, qisqa muddatli, o'zgaruvchan, yuqori likvidli moliyaviy qog'ozlarga (t. e. bilan aksiyalar, davlat va korporativ obligatsiyalar, milliy valyutalar kursidagi o'yinlar, turli hosila moliyaviy-kredit vositalari va boshqalar). Ularni kam rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlar uchun juda zarur bo'lgan real aktivlarga (uskunalar, dasturiy ta'minot, ishlab chiqarish, transport, infratuzilma, texnik ta'lim va boshqalar) uzoq muddatli investitsiyalar qiziqtirmaydi. Ba'zi tahlilchilarning fikriga ko'ra, Xitoy, Argentina, Gretsiya, Venesuela va Ukraina iqtisodiyotlari yuqori spekulyativ chet el soya bank tizimlari tomonidan zarar ko'rishga moyil bo'lgan mamlakatlardir.","question":"Qaysi davlatlar yashirin banklarga qiziqish ko'rsatmoqda?","answers":{"text":["Xitoy, Argentina, Gretsiya, Venesuela va Ukraina"],"answer_start":[703]},"id":224}
{"context":"Qurilish chiqindilarini maydalashda hosil bo'ladigan cho'plar  beton, g'isht, asfalt. Standartlar 25137-82 davlat standartlarida tavsiflangan. Uni olish uchun boshqa toshlarni ishlab chiqarishda ishlatiladigan uskunalardan foydalaniladi, jarayon quyidagi asosiy bosqichlardan iborat: avval qurilish chiqindilari yuklagich yordamida oziqlantiruvchi bunkerga joylashtiriladi, keyin maydalash vositasi yirik qismlarni toshga aylantiradi, shundan so'ng metall qo'shilishlarini tanlash (metall qurolida) va toshni keyinchalik gruhotda fraksiyalanishi (so'rovdan foydalanadi va saralash bo'lmagan fraksiya).","question":"Fraksiyaga bo'linmagan g'isht talabga ega bo'ladimi?","answers":{"text":["so'rovdan foydalanadi"],"answer_start":[547]},"id":381}
{"context":"Temperatur va bosim uchun standart shartlar  bu harorat va bosimning qiymatlari, ular bilan bosim va bosimga bog'liq bo'lgan boshqa jismoniy kattaliklarning qiymatlari mos keladi. Turli xil fanlar va turli xil tashkilotlarda qabul qilingan bosim va haroratning aniq qiymatlari standart sharoitlarda farq qilishi mumkin, shuning uchun jismoniy miqdorlar (masalan, bir mol gaz hajmi, elektrod potentsial, tovush tezligi va boshqalar) ning qiymatlarini ko'rsatishda ular keltirilgan shartlarni aniqlashtirmasdan xatolarga yo'l qo'yilishi mumkin. Standart shartlar atami bilan bir qatorda normal shartlar atami qo'llaniladi.","question":"Bosh bosim va haroratga bog'liq bo'lgan boshqa fizikaviy ko'rsatkichlar bilan bog'liq bo'lgan harorat va bosimning qiymatlari nimani anglatadi?","answers":{"text":["Temperatur va bosim uchun standart shartlar"],"answer_start":[0]},"id":1508}
{"context":"Yerdan tashqarida ionlashtiruvchi nurlanish mavjudligi ehtimoli haqida birinchi marta XX asr boshlarida gazlarning o'tkazuvchanligini o'rganish tajribalarida aniqlangan. Gazda topilgan o'z-o'zidan paydo bo'lgan elektr oqimini Yerning tabiiy radioaktivligidan kelib chiqadigan ionlashuv bilan izohlab bo'lmaydi. Ko'rib chiqilgan nurlanish shunchalik kuchli bo'lganki, qo'rg'oshinning qalin qatlamlari bilan himoyalangan ionlashtirish kameralarida hali ham qoldiq elektr oqimi kuzatilgan. 1911-1912 yillarda havo sharlarida ionlashtirish kameralari bilan bir qator tajribalar o'tkazildi. Gess radiatsiya balandlikka qarab o'sishini, Yerning radioaktivligi tufayli ionlanish esa balandlikka qarab kamayishi kerakligini aniqladi. Kolxesterning tajribalari shuni isbotladiki, bu nurlanish yuqoridan pastga yo'naltirilgan.","question":"Yerdan tashqari nurlanishning mavjudligi qachon aniqlandi?","answers":{"text":["XX asr boshlarida"],"answer_start":[86]},"id":2470}
{"context":"1997 yildan boshlab Pul siyosati qo'mitasi resmiy foiz stavkalarini belgilash uchun javobgardir. Biroq, Bankga operatsiyaviy mustaqillik berish to'g'risidagi qaror bilan birga, 1998 yilda davlat qarzini boshqarish mas'uliyati yangi tuzilmaga yuklandi  Buyuk Britaniyaning Davlat qarzini boshqarish departamenti (UK Debt Management Office), 2000 yilda unga Hukumatning moliyalarini boshqarish funksiyalari ham topshirildi. 2004 yildan boshlab Angliya Hukumatining obligatsiyalari (Buyuk Britaniya davlat obligatsiyalari (Gilts) deb ham tanilgan) uchun ro'yxatga oluvchi funksiyalari Computershare kompaniyasiga o'tkazildi.","question":"1997 yildan beri pul siyosati qo'mitasi qanday mas'uliyatni o'z zimmasiga olgan?","answers":{"text":["resmiy foiz stavkalarini belgilash"],"answer_start":[43]},"id":148}
{"context":"Tarixiy jihatdan, Tebriz yirik savdo markazi bo'lgan, bu haqda qadimiy Tebriz bozori  YuNESKOning Jahon merosi yodgorligi guvohlik beradi. Hozirgi kunda shahar muhimligi bo'yicha Eronning ikkinchi sanoat-sanoat markazi hisoblanadi. Shaharda Tehriz Mohsen Eron traktorsozlik kompaniyasining tarmoq zavodlari va fabrikalari joylashgan bo'lib, u Eron mashinasozlik sanoatining yadrosini tashkil etadi, uning filiallari mamlakatning ko'plab shaharlarida va chet ellarda faoliyat ko'rsatmoqda. Shaharda neftni qayta ishlash, kimyo va sement zavodlari ham joylashgan. Yengil va to'qimachilik sanoati rivojlangan, gilam to'qish fabrikasi faoliyat ko'rsatmoqda.","question":"Tebrizda qanday zavodlar joylashgan?","answers":{"text":["neftni qayta ishlash, kimyo va sement"],"answer_start":[498]},"id":746}
{"context":"Internetdagi to'lovlarni xavfsizligini oshirish uchun Visa Verified by Visa, yoki VbV deb nomlangan qo'shimcha xavfsizlik chorasini joriy etdi. Tizimning mohiyati shundaki, Internetda tovarlar yoki xizmatlar uchun to'lovni amalga oshirishda, karta egasiga karta bergan bankdan olinadigan qo'shimcha tekshirish kodini kiritish kerak. Biroq, bu to'lov xavfsizligi muammolarini hal qilmaydi. Muammo shundaki, mijoz Verified by Visa himoyasiz bo'lgan operatsiyalarni taqiqlay olmaydi. Agar mijoz faqatgina Verified by Visa bilan bog'liq onlayn-do'konlarda to'lovlarni amalga oshirsa ham, mijozning nomidan qonuniy to'lovlarni amalga oshirish uchun yetarli ma'lumotlar (kartaning raqami, egasining ismi, muddati, cvv2 kodi) osongina o'g'irlanishi mumkin.","question":"Visa Internetdagi to'lovlarni xavfsizligini oshirish uchun qanday qo'shimcha xavfsizlik choralari ko'rdi?","answers":{"text":["Verified by Visa, yoki VbV"],"answer_start":[59]},"id":1622}
{"context":"Yurak bo'shlig'ida va katta tomirlar devorida qon bosimi o'zgarishini sezadigan retseptorlar joylashgan. Ushbu retseptorlardan keladigan asab impulslari yurakning harakatini organizmning ehtiyojlariga moslashtiradigan reflexlarni keltirib chiqaradi. Yurakning ishlashini qayta tuzish bo'yicha buyruqlar uzun miya nerv markazlari va umurtqa miyalaridan keladi. Parasimpatik asablar yurak urish tezligini pasaytiruvchi impulslarni uzatadi, simpatik asablar esa yurak urish tezligini oshiruvchi impulslarni uzatadi. Katta mushaklar guruhini ishga tushirgan har qanday jismoniy mashq, hatto oddiy holatni o'zgartirish ham yurak faoliyatini to'g'rilashini talab qiladi va yurak faoliyatini tezlashtiradigan markazni rag'batlantirishi mumkin. Og'riqli ta'sirchan moddalar va hissiyotlar yurak ritmini ham o'zgartirishi mumkin.","question":"Yurak faoliyatini qayta tuzish bo'yicha buyruqlar impulslari nimadan kelib chiqadi.","answers":{"text":["uzun miya nerv markazlari"],"answer_start":[303]},"id":2880}
{"context":"Vlachlar tezlashishi (ko'chmanchi hayotga o'tish) bilan ular milodiy VI asr boshidan boshlab Dunyoning shimoliga kelganlar bilan aralashdilar. e. bilan Slavyandliklar va boshqa aholi bilan va sharqiy, Vyzantiya e'tiqodidagi xristian ibodatxonalarining parishionlari bo'lishdi, ularning shohlari cherkov va davlat tili Bolgariya Qirolligining kuchli ta'siri ostida cherkov slavyan tiliga aylandi. Biroq, boshqa tadqiqotchilar fikricha, valahlar kelajakdagi Valash shahri shohiyati hududida slavondan keyin paydo bo'lgan. Masalan, professor Bernshteynning fikricha, S. M. Q. Roman tillari an'analari egalari Valaxiyada slavlardan ancha keyinroq paydo bo'ladilar. Zamonaviy ilm-fan III va XII asrlar orasida Valaxiyada roman aholisi borligini bilmaydi. n. o'lchash e. bilan . deb ayt.","question":"Qaysi davlat ta'siri ostida cherkov slavyan tili o'sgan va o'sgan vlachlar kirgan knyazliklarning cherkov va davlat tili bo'ldi?","answers":{"text":["Bolgariya Qirolligining"],"answer_start":[318]},"id":2964}
{"context":"Markaziy bank tomonidan o'rnatiladigan pul-kredit siyosatining asosiy stavkasi uning siyosatining asosiy indikatori hisoblanadi. U axborot xususiyatiga ega bo'lishi mumkin, ya'ni u operatsiyalar o'tkazilmasligi yoki asosiy qayta moliyalashtirish operatsiyalari, avvalo, ochiq bozor operatsiyalari bo'yicha stavkani ifodalashi mumkin. Markaziy bankning foiz stavkasidagi o'zgarishi kredit va iqtisodiy faollikka ta'sir qiladi va oxir-oqibat pul-kredit siyosatining oraliq maqsadiga erishishga imkon beradi. Rossiyada pul-kredit siyosatining asosiy stavkasi Rossiya Bankining asosiy stavkasidir. U Rossiya Bankining REPO auksionlarida bir hafta muddatga eng kam foiz stavkasiga va Rossiya Bankining depozit auksionlarida bir hafta muddatga eng yuqori foiz stavkasiga mos keladi.","question":"Markaziy bankning foiz stavkasi o'zgarishi nimaga ta'sir qiladi?","answers":{"text":["kredit va iqtisodiy faollikka"],"answer_start":[381]},"id":1053}
{"context":"Keyinchalik Respublika va Imperiya davrida legionlar jiddiy siyosiy rol o'ynaydigan bo'ldilar. Avgust Tevtoburg o'rmonida rimliklarni qattiq mag'lub qilgandan so'ng (9-yil) Avgustning o'z qo'shinlari bilan Rimga qarshi jangga chiqishining sababi aniq. n. o'lchash Quintilius Var, menga mening legionlarimni qaytar. Ular bo'lajak imperatorga Rimda hokimiyatni qo'lga olish va ushlab turishni ta'minlashi mumkin edi - yoki aksincha, uni har qanday umiddan mahrum qilishlari mumkin edi. Rimdagi hokimiyatga da'vogarlar legionlarning harbiy qudratidan foydalanish xavfini kamaytirish uchun viloyat nozirlariga o'zlarining qo'shinlari bilan birga o'z viloyatlarini tark etish taqiqlangan edi. Yuliy Sezar Rubiqonni kesib o'tib, Italiyaga qo'shinlarini olib kirganida, bu Rimda inqirozga sabab bo'ldi.","question":"Qachon legionlar jiddiy siyosiy rol o'ynaydigan bo'ldilar?","answers":{"text":["Keyinchalik Respublika va Imperiya davrida"],"answer_start":[0]},"id":2415}
{"context":"Ayrim kompaniyalarning korporativ moliya sohasidagi noaniq siyosati va xalqaro korrupsiya holatlari tufayli 1970-yillarning o'rtalarida Qimmatli qog'ozlar va birjalar bo'yicha komissiya (SEC) va AQSh Kongresi korporativ moliyaviy qonunni isloh qilishni boshladilar va 1977 yilda AQShning chet eldagi korrupsiya to'g'risidagi qonuni qabul qilindi, u transmilliy poraxo'rlik ni jinoiy deb e'lon qildi va kompaniyalardan ichki nazorat dasturlarini o'tkazishni talab qildi. Bunga javoban, xususiy biznes tashabbusi sifatida 1985 yilda Treadway komissiyasi tashkil etildi, uning maqsadi korporativ moliyaviy hisobotlarda firibgarlik masalalarini o'rganish, tahlil qilish va tavsiyalar tayyorlash edi.","question":"AQShning chet el korrupsiyasi to'g'risidagi qonuni bo'yicha nima jinoyat hisoblanadi?","answers":{"text":["transmilliy poraxo'rlik"],"answer_start":[349]},"id":1447}
{"context":"Texnologik faoliyatda odamlar materiallarning ba'zi o'ziga xos xususiyatlarini olish uchun elementlarning izotopik tarkibini o'zgartirishni o'rganishdi. Misol uchun, 235U zanjirli reaksiyaga issiqlik neytronlari bilan bo'linishga qodir va yadroviy reaktorlar yoki yadroviy qurol uchun yoqilg'i sifatida ishlatilishi mumkin. Biroq tabiiy uran ushbu nuklidning atigi 0,72 foizini tashkil qiladi, zanjirli reaksiya esa faqat kamida 3 foiz 235U tarkibida amalga oshiriladi. Og'ir elementlar izotoplarining fizik-kimyoviy xossalari o'zaro yaqinligi tufayli uran izotoplarini boyitish jarayoni juda murakkab texnologik vazifa bo'lib, dunyodagi atigi o'nlab davlatlar tomonidan amalga oshirilishi mumkin. Ko'pgina fan va texnika tarmoqlarida (masalan, radioimmun tahlilda) izotop belgilaridan foydalaniladi.","question":"235U qanday reaksiyaga qodir?","answers":{"text":["issiqlik neytronlari bilan bo'linishga"],"answer_start":[191]},"id":1468}
{"context":"1950-1970-yillarda bu yerda sanoatning muhim o'chog'i paydo bo'ldi. 1973 yilda sanoat iqtisodiy faol aholining 30,6 foizini (ularning taxminan 1\/3 qismi hunarmandlar) qishloq xo'jaligida 27,2 foizini tashkil etdi. Sanoatning an'anaviy tarmoqlari  oltingugurt, qurilish toshlari, dengiz tuzlari qazib olish, oziq-ovqat (sitrus, pomidor, zaytun, vinochilikni qayta ishlash), yog'ochga ishlov berish, tikuv, kema qurish (Palermo, Messina). Yangi va eng yangi tarmoqlar  kaliy tuzlari, neft, tabiiy gaz qazib olish; neftni qayta ishlash (Augusta, Priolo, Ragusa, Jela, Milatsso), kimyo (eng yirik markazlar  Priolo va Jela), sement, elektrotexnika va radioelektron sanoati. elektr energiyasi ishlab chiqarish asosan issiqlik elektr stansiyalarida, 10 milliard kilovat soatni tashkil etadi.","question":"1950-1970-yillarda aholining 27,2 foizi qaysi sohada ishlagan?","answers":{"text":["qishloq xo'jaligida"],"answer_start":[167]},"id":271}
{"context":"Tadqiqot tarixi bo'limida qayd etilganidek, XX asrning ko'p qismi davomida shprungalar (Porifera turi) Metazoa (haqiqiy hayvonlar)  tarkibiga kiritilgan va Parazoa guruhi sifatida ularning qolgan barcha vakillariga (Eumetazoa) qarshi qo'yilgan (16). Bunda Porifera monofiliyasi odatda shubha ostiga qo'yilmagan (203), ammo Metazoaga nisbatan umuman shubhalar paydo bo'lgan. 1970-1980 yillarda bir qator zoologlar, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga o'xshash, shunga","question":"XX asrning aksariyat qismida umurtqalar qaysi guruhga kiritilgan?","answers":{"text":["Metazoa (haqiqiy hayvonlar) "],"answer_start":[103]},"id":2100}
{"context":"1730-yillarda shahar nemis rassomi I. Lurseniy, keyinchalik A. Rudakov va Kuvilye. Irkutskdagi yoʻl, Irkutskdagi sirli arava, Irkutsk kafedralidagi toʻy marosimi 1802 yilda E. Asldan ham. Akvarellar Irkutsk va Angara daryosi manzarasi, Irkutsk manzarasi (panorama), Irkutsk manzarasi (qirgʻogʻdagi figuralar bilan), Irkutsk manzarasi (ikki yelkanli), Irkutsk manzarasi (toʻsiq yonida suruv bilan) 1805 yilda akademik A. Martinovlar tomonidan. Shahar shoir G. 1801 yilda bajarilgan davlat tasviri. Irkutsk shahri koʻrinishi 1867 yilda Ye. Mayer Aleksandr II ning buyurtmasi boʻyicha. Rassom N. Volontskiy shaharga XIX asr oxiridagi \" Angara orqali oʻtish \", \" Irkutskdagi sohilboʻyi Angara \" rasmlarini bagʻishlagan.","question":"Qaysi yillarda nemis rassomi I.S.S.S.ning rasmida Irkutsk tasvirlangan? Lurseniyush?","answers":{"text":["1730-yillarda"],"answer_start":[0]},"id":2618}
{"context":"Dunyoning aksariyat mamlakatlarida moliyaviy bozor ishtirokchilari o'z mijozlariga moliyaviy tahlillarni bepul taqdim etadilar, buning uchun xarajatlar, odatda, komissiya mukofoti sifatida qo'shiladi. Moliyaviy tahlilni ishlab chiqaruvchi tayyorlangan tahliliy materialda aks ettirilgan (qimmatli qog'ozlar) ning u yoki bu bahosiga qiziqqan tomon bo'lgan vaziyat yuzaga keladi. Har qanday bankda yoki brokerlik kompaniyasida tahlil bo'limi va sotuvchi bo'linma o'rtasida aniq suv bo'linmasi mavjud deb hisoblanadi, bu esa birinchi bo'linmaga to'liq mustaqil va mustaqil harakat qilish imkonini beradi. Amaliyotda esa, ko'pincha, aksi bo'ladi.","question":"Qaysi tashkilotlarning tahliliy bo'limi va sotuvchi bo'limi o'rtasida aniq suv ajralishi mavjud?","answers":{"text":["Har qanday bankda yoki brokerlik kompaniyasida"],"answer_start":[378]},"id":1904}
{"context":"Shunday qilib, XX asrning boshida Rossiyada vitraj ishini muvaffaqiyatli rivojlantirish uchun barcha zarur narsalar mavjud edi. Rangli derazalar hashamatli narsa bo'lib qolmadi va ko'plab xaridorlar uchun mavjud bo'ldi. XX asr boshlarida Peterburg binolarida vitrajlar keng qo'llanilgan. Xonadonlar, cherkovlar, shifoxonalar, maktablar, do'konlar, restoranlar, teatrlar va hatto hammomlar vitrajlar bilan bezatilgan. XIX asrning oxiri - XX asrning boshlarida vitraj asarining terminologik ta'rifi ham o'zgardi: XIX asrning transparant, oyna yoki oyna rasmlaridan  1880-1890-yillarda oyna mozaikasidan. Keyinchalik rus lug'atida vitrajning dekorativ bezatilgan deraza sifatida funktsiyasini ta'kidlaydigan atamalar paydo bo'ldi: naqshli deraza, vitro (vitro yoki vitreau). 1900-yillarda rus tilida vitraj soʻzi paydo boʻldi.","question":"Vitraj asarining terminologik ta'rifi qachon o'zgardi?","answers":{"text":["XIX asrning oxiri - XX asrning boshlarida"],"answer_start":[417]},"id":2455}
{"context":"Radio Mayak ning final o'yinidan keyingi kuni e'lon qilingan xabariga ko'ra, FIFA mukofotlarni quyidagi miqdorlarda o'tkazadi: chempionatda g'alaba qozonganlik uchun Ispaniya futbol federatsiyasi 23,7 million yevro oladi, Gollandiya federatsiyasiga 19 million yevro o'tkaziladi. Germaniya va Urugvay federatsiyalari yarim finalga erishganlari uchun 16 million yevro oladilar. Ganna, Paragvay, Argentina va Braziliya futbol federatsiyalariga 14,2 million yevro o'tkaziladi, chunki ularning jamoalari chorak final bosqichida to'xtashdi.","question":"Qaysi radio 2010 yilgi Jahon chempionatining final o'yinidan so'ng ma'lumotni e'lon qildi?","answers":{"text":["Radio Mayak"],"answer_start":[0]},"id":2817}
{"context":"Ba'zan Evropaning eng qadimgi metrolari qatoriga Istanbul Tunnelini (shaharning 1875 yilgi Evropa qismi) qo'shadilar, garchi u aslida yer osti funikulyor bo'lsa ham (to'liq Istanbul metro faqat 2000 yilda ochilgan), va Afina metropolitenini, ammo ochilgan paytda (1869) oddiy shahar poyezdi edi; 1904 yilda liniya uchinchi relsdan foydalangan holda elektrlashtirilgan, shu paytdan boshlab uni metroga qo'shish mumkin. Shuningdek, Vena metropoliten ham eng qadimgi metropolitenlar qatoriga kirmaydi: 1898 yilda Vena shahar temir yo'li ochildi, 1966 yilda esa yer osti tramvaylari, faqat 1970-yillarda to'liq metropolitenning asosi bo'ldi.","question":"Qirgʻoqqa Istanbul metropolitenining toʻliq turi ochildi?","answers":{"text":["2000 yilda"],"answer_start":[194]},"id":708}
{"context":"ACTE 1988 yilda AQShda tashkil etilgan. Hozirgi kunda uning a'zolari 100 dan ortiq mamlakatlardan korporativ xaridorlar, travel menejerlar va etkazib beruvchilar bo'lib, tadbirlarga 30 mingdan ortiq tashrif buyuruvchilar bor. butun dunyo bo'ylab odam. Uyushma ta'lim va texnologiyalar sohasida innovatsiya va rivojlanishni qo'llab-quvvatlaydi, uning vazifasi - soha ishtirokchilari o'rtasida ta'lim tashabbuslari, professional manfaatlarni himoya qilish va ishbilarmonlik sayyohligi sohasidagi mutaxassislarning xalqaro hamjamiyati foydasiga tadqiqot ishlari orqali ochiq muloqotni yo'lga qo'yishdir. ACTE butun dunyo bo'ylab konferensiyalar, forumlar, seminarlar va veb-seminarlar formatida, shuningdek, global sayohat-menejmentga yo'naltirilgan Around the World in 80 Hours (Around the World in 80 Hours) dasturida ta'lim tadbirlarini o'tkazadi.","question":"ACTE nimaga ishonadi?","answers":{"text":["ta'lim va texnologiyalar sohasida innovatsiya va rivojlanishni"],"answer_start":[260]},"id":1637}
{"context":"ARPANET va SITA HLN 1969 yilda ishga tushirilgan. 1973 yilda X.25 joriy etilgunga qadar yigirmaga yaqin turli tarmoq texnologiyalari ishlab chiqilgan edi. Ikkita asosiy farq shundaki, ular chegara va markaziy tarmoqlardagi uzellar o'rtasida vazifalar va funksiyalarni ajratadilar. Datagramm tizimida, paketlarni tartibga solishni ta'minlash uchun uzellar mas'uldir. User Datagram Protocol (UDP) datagram protokolining namunasidir. Virtual aloqa tizimida tarmoq ma'lumotlar uzelga ketma-ket etkazib berilishini kafolatlaydi. Natijada, datagram modelga qaraganda kamroq funktsionalligi bo'lgan oddiyroq asosiy interfeys hosil bo'ladi. X.25 protokollar to'plami ushbu tarmoq turidan foydalanadi.","question":"X.25 qanday tarmoq turidan foydalanadi?","answers":{"text":["User Datagram Protocol"],"answer_start":[366]},"id":3135}
{"context":"Keyinchalik, Pereslavldagi zavod fotosurat qog'ozlarini ishlab chiqarish uchun qayta ixtisoslashtirilgan. 1990-yillarga qadar Shostka Sveym ishlab chiqarish birlashmasi va Qozon Tasm ishlab chiqarish birlashmasi tomonidan kino ishlab chiqarish va amaliy vazifalar uchun zarur bo'lgan to'liq assortiment kinoplyonkalar ishlab chiqarilgan. Sovet kinoplyonkalarining umumiy yillik ishlab chiqarilishi milliard pogon metriga yetgan ((25). Biroq, kompetitiv qobiliyatining pasayishi eksportning kamayishiga va 1974 yilda boshlangan yuqori sifatli import kinofilmlarini xarid qilish zaruriyatiga olib keldi. 1986 yilda ularning hajmi bir million pogon metrini tashkil etdi, ular ustuvor filmlarni suratga olish uchun ajratilgan ((26). Qayta qurishdan so'ng kelgan iqtisodiy inqiroz natijasida ishlab chiqarish to'xtatildi va Rossiya kinematografi to'liq import kinofilmlariga o'tdi. Germaniya urushdan keyingi bo'linish natijasida Agfa konserni qayta tashkil etildi: GFR hududida joylashgan korxonalar avvalgi nom ostida kinofilmlar ishlab chiqarishni tikladilar, keyinchalik Belgiyalik hamkasblari bilan Agfa-Gevaert konserniga birlashib ketdilar. Volfendagi Sharqiy zavodlar 1964 yilda urushdan keyingi Agfa Wolfen o'rniga paydo bo'lgan ORWO (Original Wolfen) brendi ostida kinoplyonkalar ishlab chiqarishni boshladilar ((28).","question":"Film eksportining pasayishiga nima sabab bo'ldi?","answers":{"text":["kompetitiv qobiliyatining pasayishi"],"answer_start":[442]},"id":1672}
{"context":"Bosh, orqa va qorinlardagi chayonchalarning shakli va soni ko'pincha ushbu tur uchun xos bo'lib, taksonomik maqsadlarda identifikatsiyalash jarayonida ishlatiladi. Qashqaloqlarni asosan tanadagi joylashuviga muvofiq nomlashadi. Ko'proq rivojlangan (yuqoriga chiqqan) ilonlarda (Caenophidia) bir qator orqa terichalarining keng chiziqlari umurtqalarga mos keladi, bu esa ilonning umurtqalarini o'chirmasdan hisoblash imkonini beradi. Ilonning ko'zlari maxsus shaffof chayonlar (Brille)  harakatsiz ko'z qirlarini qoplaydi. Shunday qilib, ularning ko'zlari deyarli har doim ochiq, hatto uxlayotganda ham. Biroq, ular tana uzuklari bilan qoplanishi mumkin.","question":"Qayerdan qoziqlar o'z nomlarini olgan?","answers":{"text":["tanadagi joylashuviga muvofiq"],"answer_start":[186]},"id":244}
{"context":"Bank 2010 yildan 2011 yil sentyabrgacha foyda bilan ishlashni davom ettirdi, bu vaqtda UBSning Londonlik savdogari Kvek Adoboli tomonidan amalga oshirilgan bir qator noqonuniy moliyaviy operatsiyalar haqida ma'lum bo'ldi, natijada bank 2,3 milliard dollar miqdorida zarar ko'rdi va bank rahbari Osvald Grubel iste'foga chiqishga majbur bo'ldi. Bu lavozimda uni Sergio Ermotti o'rnini egalladi. noqonuniy moliyaviy operatsiyalar bilan janjal oqibatida UBS strategiyasini o'zgartirish to'g'risidagi qarori, asosan, Shveytsariya bozori va kapitalni boshqarish bo'yicha o'z faoliyatini jamlash maqsadida bo'ldi.","question":"Osvald Grubeldan keyin bankning yangi rahbari kim bo'ldi?","answers":{"text":["Sergio Ermotti"],"answer_start":[361]},"id":2013}
{"context":"Bunin kelib chiqishi bo'yicha olijanob edi, ammo uning turmush tarzi - ayniqsa yoshligida - Rasnochin ga o'xshash bo'ldi. Ota-onasini erta tark etganidan (va umrining oxirigacha o'z uyiga ega bo'lmay), u faqat o'ziga ishonishga odatlangan ((85). Ko'p yillar davomida uning manzili ijaraga olingan burchaklar, mebelli xonalar, mehmonxonalar bo'lgan - u ba'zan Poytaxtda, ba'zan Loskutnaya, ba'zan qishloqda, ba'zan do'stlarining kvartiralarida yashagan. Xususiy suhbatlarda yozuvchi yoshligidan beri ziddiyatli ehtiroslar bilan azob chekkanligini tan olgan (133). Shoir Irina Odoyevtseva uning nafsini tiyolmaydigan xatti-harakatlari va qahramonlik qilish qobiliyati ko'p jihatdan uning irsiyligi bilan belgilanadi, deb taxmin qilgan: asabiylashishi... nafaqat alkogolik otadan, balki shahid onadan ham olingan (134). Ivan Alekseyevich bilan muloqot qilgan odamlar uning g'ayrioddiy hid, eshitish va ko'rish qobiliyatiga e'tibor qaratishgan  u o'zining haddan tashqari sezgirligini ichak (135). Buninning so'zlariga ko'ra, yoshligida u boshqa odamlar faqatgina kuchli optik asboblar yordamida ko'ra oladigan yulduzlarni osongina ajrata olgan; yaxshi eshitish qobiliyati tufayli uydan bir necha kilometr uzoqda yaqinlashayotgan ot qo'ng'iroqlari tovushini eshitgan. Uning ruhiy koʻrish va eshitish qobiliyati ham shu darajada oʻtkir edi (136).","question":"Buninning yoshlik davri qanday hayot tarziga o'xshardi?","answers":{"text":["Rasnochin"],"answer_start":[92]},"id":1477}
{"context":"Elektr oqimini elektr zaryadining vaqt o'tishi bilan o'zgarish tezligi sifatida ta'riflagan holda, Lorentz qonuni deb nomlangan vektor ko'paytirish qoidasi magnit maydonining harakatlanuvchi zaryadga ta'sirini tasvirlaydi. Elektr va magnit o'rtasidagi bog'liqlik elektr zaryadiga ta'sir qiladigan yagona elektromagnit kuchni tasvirlashga imkon beradi. Bu kuchni elektrostatik kuch (elektr maydoni ta'siri) va magnit kuch (magnit maydoni ta'siri) yig'indisi sifatida yozib olish mumkin. Ushbu qonun to'liq shaklida quyidagicha ko'rinadi:","question":"Qaysi miqdorni elektrostatik va magnit kuchlari yig'indisi sifatida yozish mumkin?","answers":{"text":["elektrostatik kuch"],"answer_start":[362]},"id":3127}
{"context":"21 yil 1918 may Ivan Alekseyevich va Vera Nikolayevna Moskvadan chiqib ketishdi; Savolov vokzalida ularni Yuliy Alekseyevich Bunin va Maksim Gorkiyning xotini  Yekaterina Peshkova kuzatib borishdi. Yozuvchiga yaxshi tanish bo'lgan Odessa shahriga  juftlik qiyin yo'l bilan yetib borgan: Muromtsovaning xotiralariga ko'ra, ular boshqa qochqinlar bilan birga to'la sanitariya vagonida Minskkacha borishgan, keyin boshqa joyga o'tishgan; bir kuni, tunash uchun joy izlab, shubhali priontonga tushib qolishgan. Odessaga Ivan Alekseyevich va Vera Nikolayevna yozda keldi ((89). Dastlab, Katta Fontanning orqasidagi dalada yashagan, keyinchalik ular ikki xonali uyni taklif qilgan rassom Yevgeniy Bukovetskiy uyida yashashga o'tishgan. 1918-yil kuzida tanqidchi Abram Dormanga yuborgan maktubida Bunin har bir gazetani o'qiganida doimiy og'riq, dahshat va g'azab his qilishini aytadi (90).","question":"Ivan Alekseyevich va Vera Nikolayevna qachon Moskvadan ketishdi?","answers":{"text":["21 yil 1918 may"],"answer_start":[0]},"id":2736}
{"context":"Shuningdek, Premier-liganing bo'linishi yuqori diviziondan chiqib ketgan va unga qaytish vazifasini hal qilmagan ko'plab Futbol ligasi klublariga moliyaviy muammolar keltirib chiqardi. Shuningdek, klublarga Premier-liga homiysi  ITV Digitalning bankrotligi jiddiy zarba berdi. Ba'zi klublar bir necha ligada pastga tushdi, ammo ularning hech biri o'z faoliyatini to'xtatmadi. 2001\/02 mavsumida moliyaviy ahvol og'ir bo'lgan Londonning Uimbldon klubi Milton Kinzga ko'chib o'tdi. Ushbu qaror Futbol ligasi tomonidan ma'qullangan va bu darajadagi klublar uchun misli ko'rilmagan bo'ldi. Natijada, ko'pchilik muxlislar klubni qo'llab-quvvatlashni to'xtatib, o'z tarixini Angliya ligasi reytingi bo'yicha to'qqizinchi o'rinda boshlagan tiklangan klubga o'tishdi.","question":"Kim Vimbldonga ko'chishga qaror qildi?","answers":{"text":["Futbol ligasi"],"answer_start":[491]},"id":1081}
{"context":"Ko'pchilik sutemizuvchilardan farqli o'laroq, ularning reproduktiv qobiliyati o'tish davrlari bilan cheklangan, ayollarga ayollarning oylik sikli mavjud taxminan 28 kun, shuning uchun ular yil davomida homilador bo'lishlari mumkin. Homiladorlik oylik siklning ma'lum bir davrida (ovulyatsiya) boshlanishi mumkin, ammo ayolning unga tayyorligi haqida hech qanday tashqi belgilar yo'q. Ayollar homiladorlik paytida ham jinsiy hayot kechirishlari mumkin, bu esa sutemizuvchilarga xos emas, faqatgina primatlar orasida uchraydi. Biroq, reproduktiv funksiya yosh bilan cheklangan: ayollar o'rtacha 4050 yoshda (menopaks boshlanganida) ko'payish qobiliyatini yo'qotadi.","question":"Hayzning davomiyligi qancha?","answers":{"text":["taxminan 28 kun"],"answer_start":[153]},"id":752}
{"context":"Markazdan qochish tezlanishi Yerning o'z o'qi atrofida aylanishi natijasidir, shuning uchun Yer bilan bog'liq bo'lgan ma'lumotlar tizimlari inersal emas. aylanish o'qidan a masofada joylashgan nuqtada markazdan ajralish tezlanishi ω2a ga teng, bu yerda ω  Yer aylanishining burchak tezligi, ω = 2π\/T ifodasi bilan aniqlanadi, unda T  bir aylanish vaqti (yulduzli sutka) Yer uchun 86164,1 soniyaga teng. Markazdan qochish tezlanishi aylanish o'qiga perpendikulyar va undan chetga yo'naltirilgan. Yerda esa, u qutblarda 0 dan ekvatorda 3.4 sm\/s2 gacha o'zgarishini hisoblab chiqish mumkin, ammo deyarli hamma joyda (ekvatordan tashqari) u Yerning markaziga qaratilgan gravitatsion tezlanish bilan uyg'unlashtirilmaydi.","question":"Yerda markazdan tezlanishning ahamiyati nima?","answers":{"text":["qutblarda 0 dan ekvatorda 3.4 sm\/s2 gacha"],"answer_start":[508]},"id":1409}
{"context":"Mamlakat makroprudensial siyosatining ayrim vositalarini 1990-yillarda qo'llash boshlandi, ammo makroprudensial siyosat 2007-2009 yillardagi global moliyaviy inqirozdan keyin keng tarqaldi Inqiroz an'anaviy siyosatning kamchiliklarini namoyish etdi: moliyaviy tizimning barqarorligini ta'minlash uchun narx barqarorligi, alohida moliyaviy institutlarga nisbatan nazorat va tartibga solish etarli emas. Makroprudensial yondashuv klassik prudensial siyosatdan farqli o'laroq, moliyaviy institutlar o'rtasidagi o'zaro bog'liqliklarni, moliyaviy tsikl va mumkin bo'lgan yuqumli ta'sirlarni hisobga oladi.","question":"Qaysi yondashuv, klassik prudensial siyosatdan farqli o'laroq, moliyaviy institutlar o'rtasidagi o'zaro bog'liqliklarni, moliyaviy tsikl va mumkin bo'lgan yuqumli ta'sirlarni hisobga oladi?","answers":{"text":["Makroprudensial"],"answer_start":[402]},"id":2411}
{"context":"Essay muallifning muayyan sabab yoki mavzu bo'yicha shaxsiy taassurotlari va fikrlarini ifodalaydi va mavzuni to'liq yoki aniqlovchi talqin qilishga da'vo qilmaydi (parodiya rus an'anasida qarash va biror narsa). Hajmi va funksiyasi bo'yicha, bir tomondan, ilmiy maqola va adabiy o'yindan (eseses tez-tez adashtirilgan), boshqa tomondan falsafiy traktat bilan chegaralanadi. Esseistik uslubga o'xshashlik, assotsiatsiyalarning harakatchanligi, aforistiklik, ko'pincha fikrlashning antitezikligi, intimiy ochiqlik va suhbatli intonatsiya ga moyillik xosdir. Ba'zi nazariylar tomonidan epos, lirika va drama bilan bir qatorda to'rtinchi badiiy adabiyot turi sifatida qaraladi.","question":"Bu insho qanday nuqtai nazarga ega?","answers":{"text":["intimiy ochiqlik va suhbatli intonatsiya"],"answer_start":[496]},"id":2490}
{"context":"Musiqa asbobining o'lchami o'ynaydigan kishining bo'yi va qo'llarining uzunligiga qarab farq qilishi mumkin. Bolalar uchun bu 25 sm dan 30 sm gacha, kattalar uchun 72 sm dan 86 sm gacha. Qog'oz uzunligi ham egasining bo'yidan moslashtiriladi. Agar qo'lning palmasi yoki barmoqlar bilan quvurdagi pastki teshikni yopish mumkin bo'lsa, uzunlik maqbul deb hisoblanadi. Shuning uchun nayning uzunligi qo'lning yelkasidan barmoq uchlarigacha ko'tarilgan qo'ldan ortiq bo'lmasligi kerak. Kaluka korpusida yuqori qismdan pastga biroz torayadigan koni shaklidagi o'tish yo'li mavjud. Quvurlarning ichki diametri 15 dan 25 mm gacha bo'ladi. Chiqish teshikining diametri 1214 mm dan, yuqori teshikning diametri esa  1923 mm dan oshmaydi.","question":"Fleyta uzunligini tanlashda ko'tarilgan qo'lning o'lchami qanday aniqlanadi?","answers":{"text":["qo'lning yelkasidan barmoq uchlarigacha"],"answer_start":[397]},"id":1138}
{"context":"2012 yil oxirida Tinkoff Digital o'zlarining turli xil reklama tarmoqlarida auksion rejimida trafikni sotib olishning turli xil modellarini birlashtirgan Data Mind platformasini ochdi. Loyihaga 5 million dollar sarmoya kiritildi. 2013 yilning o'rtalarida Tinkoff Digital ichki innovatsiya laboratoriyasiga aylandi: Data Mind bozordan chiqib ketdi va bank ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan. Tinkoff Digitalning o'z-o'zidan tashkil etilgan so'nggi loyihasi 2013 yil mart oyida 3 million dollarlik sarmoyasi bilan ishga tushirilgan Madnet, mobil qurilmalar uchun reklama maydonchalari uchun reklama auksionidir. Loyiha 2014 yil oxirida CityAds reklama kompaniyasiga sotildi.","question":"Qanday qilib Data Mind turli reklama tarmoqlarida trafikni sotib olishning turli xil modellarini birlashtirdi?","answers":{"text":["auksion rejimida"],"answer_start":[76]},"id":2055}
{"context":"Markaziy bankning alohida maqomi siyosiylar orasida bahs-munozara mavzusiga aylandi. Masalan, Milliy ozodlik harakati yetakchisi va Davlat dumasi deputati Fedorov Markaziy bank AQSh Federal zaxira jamg'armasining xususiy do'koni ekanligini ta'kidlaydi. Xuddi shu fikrga iqtisod fanlari doktori V. Ha, shunday. Katasonlar. Yoʻq. Ha, shunday. Fedorov, hatto, Markaziy bank vakolatlarini RF Hukumati va Markaziy bankning qo'shma tasarrufiga o'tkazishni nazarda tutuvchi qonun loyihasining hammualliflaridan biri bo'ldi. Qonun loyihasiga xulosa qilib, RF hukumati Rossiya banki bilan Rossiya Federatsiyasi hukumati o'rtasida Rossiya banki mol-mulkiga egalik qilish, undan foydalanish va uni tasarruf etish bo'yicha funksiya va vakolatlarni birgalikda amalga oshirish to'g'risidagi taklif sud jarayonlari (shu jumladan aktivlarni xatlash) bilan bog'liq yuridik xavflarni hisobga olmaydi, deb javob berdi. Shu munosabat bilan Hukumat, hozirgi vaqtda AQSh, Buyuk Britaniya va bir qator Yevropa mamlakatlarida xorijiy markaziy banklar mablag'lari sud jarayonlari bilan bog'liq majburiy choralar (shu jumladan, qamoq) dan immunitetga ega ekanliklarini, ammo agar ular hukumatga tegishli bo'lsa, bu immunitetni yo'qotishini ko'rsatdi.","question":"Markaziy bankning maxsus maqomi nimaga aylandi?","answers":{"text":["siyosiylar orasida bahs-munozara"],"answer_start":[33]},"id":2629}
{"context":"Ikkita jinsli ko'payish  uning eng keng tarqalgan va odatdagi shakli. Bu usulda, jinsiy aloqa aniq ajratiladi. Ba'zi turlarda ikkinchi jinsiy belgilar juda aniq ifodalangan va jinsiy dimorfizm kuzatilmoqda. Ikkinchi jinsiy belgilar xususiyatlari odatda faqat bitta jinsiy aloqa (ko'p hollarda  o'gay) tomonidan namoyon bo'ladi. Ular homiladorlik davrida sodir bo'lmaydi, nikoh mavsumi davomida kuchayishi mumkin va individual omon qolishga yordam bermaydi. Ikkinchi jinsiy belgilar tana o'lchamlari, tana qismlari (masalan, uzun qanotli), tana tuzilishi (masalan, boshda o'sish), tishlarning joylashuvi, rangda farq ko'rinishida namoyon bo'lishi mumkin, shuningdek erkaklar va ayollarning akustik, kimyoviy, elektr va boshqa xususiyatlari o'rtasidagi farqlar ko'rinishida uchraydi. Ikki jinsli ko'payish monogam, poligam va promiskitet bo'lishi mumkin.","question":"Qaysi jinslar ko'pincha ikkinchi jins belgilarining asosiy xususiyatlarini namoyon qiladi?","answers":{"text":["o'gay"],"answer_start":[294]},"id":1767}
{"context":"Turni Alan Yentob (ingl.) suratga olgan.rus. \" Cracked Actor \" hujjatli filmi uchun. Ko'pchilikka tasma kuyovning kokain iste'mol qilganligi haqidagi mish-mishlarni tasdiqladi. Filmda limusiyning orqa o'rindig'ida halokatli va charchagan Boui ko'rsatilgan, asablarni hidlaydigan kukun. Devid bu sahna o'zi uchun eng yoqimsiz deb ta'kidlagan (ingl. there's a fly in my milk  sutimdagi siydik U shuningdek, \"David Live\" konsert albomini faqat nazariy jihatdan \"David Bowie tirik va sog'lom\" deb atash kerakligini, balki musiqachi o'sha paytdagi feveral va chalkash psixologik holatiga ishora qilganligini aytdi. Shunga qaramay, albom chiqishi bilan Devid super yulduz maqomiga ega bo'ldi. Albomi Buyuk Britaniyada ikkinchi, AQShda sakkizinchi o'rinni egalladi. Albomni qoʻllab-quvvatlash uchun Knock On Woodning qopqoq versiyasi chiqarildi. U Buyuk Britaniyada 10-o'rinni egalladi. Turning birinchi qismi tugaganidan so'ng Boui ko'plab murakkab effektlardan foydalanishni to'xtatdi. Yozgi tanaffusdan so'ng Filadelfiyada yangi material yozib olish uchun tur yana boshlandi. Ammo Diamond Dogs endi ahamiyatsiz ko'rindi. Boui yetti konsertni bekor qildi va guruh tarkibini bir necha bor o'zgartirdi. U oktyabr oyida yana sahnaga qaytdi va Philly Dogs deb nomlangan sayohatni davom ettirdi.","question":"Kim filmda halokatli va charchagan holda ko'rsatilgan?","answers":{"text":["Boui"],"answer_start":[238]},"id":1048}
{"context":"Iqlimi nam subtropik. O'rtacha yillik harorat  +14,5 °C. Yilning eng sovuq oyi yanvar (o'rtacha harorati +5,2 °C) hisoblanadi. Avgust eng issiq oy hisoblanadi (o'rtacha harorat  +24,6 °C). Yozda o'rtacha 10-12 kun +35 °C va undan yuqori harorat bo'ladi. Havo harorati 2000 yil 30 iyulda eng yuqori bo'lib, +43,1 °C ni tashkil etdi. Eng past harorat - 17,0 °C, 1950 yil 14 yanvarda qayd etilgan. Kutaisi va uning atrofidagi hududda yiliga taxminan 25000 gacha yog'ingarchilik bo'ladi. 1530 mm atmosferik yog'ingarchilik. Bahor-kuz davrida Kuchaysi hududida kuchli shamollar tez-tez uchraydigan hodisa hisoblanadi. 1979 yil fevral oyidagi bo'ron paytida shamol tezligi sekinlikdagi 49 metrga yetdi.","question":"1979 yil fevral oyida bo'lgan bo'ronda shamol tezligi qanday edi?","answers":{"text":["sekinlikdagi 49 metrga yetdi"],"answer_start":[667]},"id":473}
{"context":"Barsuk Xalqaro tabiatni muhofaza qilish ittifoqining Qizil kitobiga eng kam xavf ostida bo'lgan tur sifatida kiritilgan. Buning sababi shundaki, u nisbatan keng tarqalgan va uning populyatsiyalari umuman barqaror. Markaziy va G'arbiy Evropada qizilburun epidemiyasi kamayishi bilan bog'liq holda so'nggi o'n yilliklar davomida ko'pchilikka ko'paydi. Ammo xo'jalik faoliyati jadal olib borilgan ba'zi hududlarda ularning soni sezilarli darajada kamaygan va yashash joylarini yo'qotish yoki zararkunanda sifatida yo'q qilish tufayli kamayib bormoqda.","question":"Qizil kitobga kimlar kiritilgan?","answers":{"text":["Barsuk"],"answer_start":[0]},"id":2782}
{"context":"Dolarlarning kelib tushishi, milliy valyutaga belgilangan kursda almashtirilib, rublning real kursi ni mustahkamlaydi. Shu bilan birga, inflyatsiya ham sezilarli darajada kuzatilmoqda. Rossiya fuqarolari import mahsulotlari va xorijga sayohatlar arzonlashayotganini ko'rishmoqda. Xorijiy sayyohlar Rossiyada ichki narxlarning yuqoriligiga hayron bo'lishmoqda. Eksport qiluvchi sanoat tarmoqlari narxlarning oshishini eksportni tortib turadigan narsa deb his qila boshlashdi. Importchilar Rossiyaga tovarlarni import qilish hajmini ko'paytirmoqdalar. Iqtisodiyot milliy valyutaning devalvatsiya xavfi ostida.","question":"Qaysidir ma'noda dollarlar milliy valyutaga o'zgarmas kursda almashtiriladi.","answers":{"text":["rublning real kursi"],"answer_start":[80]},"id":207}
{"context":"Rim tarixi 1854, 1855 va 1856 yillarda uch jildda chop etilgan. Ushbu asarda Rim tarixi respublikaning qulashi va Yuliy Sezar hukmronligining boshlanishidan oldin tasvirlangan. Mommzen Kesarni juda hurmat qilganligi sababli, uning o'limi haqida yozishga muvaffaq bo'lmadi. Mommzen qadimgi Rim siyosatini o'sha davrdagi davlat holati bilan taqqosladi. Imperiya davridagi Rim tarixini bayon etishi kerak bo'lgan to'rtinchi jild nashr etilmadi. Shu bilan birga, Mommzen Erta imperiyada Rim viloyatlari tasvirlangan beshinchi jild deb nomlangan kitobni nashr etdi.","question":"Mommzenning beshinchi jildida nimalar tasvirlangan?","answers":{"text":["Erta imperiyada Rim viloyatlari"],"answer_start":[467]},"id":659}
{"context":"Tabiatni muhofaza qilishning eng muhim choralaridan biri bu turli hayvonlar sonini saqlash va tiklash bo'yicha qo'riqxonalar tashkil etishdir. Rossiya imperiyasi hududida birinchi xususiy qo'riqxona - Askaniya-Nova qo'riqxonasi  o'z mulki hududida F. E. Qiziq Faltz-Fayn 1889 yilda. Hozirgi Rossiya Federatsiyasida eng mashhur qo'riqxonalar orasida  Oks, Oks-Teras, Voronej, Astrakhan, Kavkaz, Barguzin va boshqalar. Ularning eng qadimi  Barguzin  1916 yil 29 dekabrda (1917 yil 11 yanvar) tashkil etilgan va Rossiyadagi birinchi davlat qo'riqxonasi bo'lgan; shu munosabat bilan 1997 yildan boshlab 11 yanvarda Butun Rossiya qo'riqxonalar va milliy parklar kuni nishonlanadi.","question":"Rossiyada qaysi qo'riqxona birinchi davlat qo'riqxonasi bo'ldi?","answers":{"text":["Barguzin"],"answer_start":[438]},"id":2273}
{"context":"ECB pul massasini moliyaviy muassasalar, davlat va kompaniyalar o'rtasida taqsimlashni tartibga soladi. Buning uchun an'anaviy vositalar: ochiq bozor operatsiyalari, sutkalik ssudalar va depozitlar, minimal majburiy rezervlar normativi ishlatiladi. Milliy pul tizimlaridan farqi shundaki, Yevropa Markaziy bankining pul-kredit siyosati markazlashtirilmagan tarzda amalga oshiriladi. Yevropa Markaziy banki qarorlar qabul qiladi va ularni ijro etish qoidalarini belgilaydi. Amaliy harakatlarni esa milliy Markaziy banklar YeCB yo'riqnomalariga qat'iy muvofiq ravishda amalga oshiradilar.","question":"Pul massasini moliya muassasalari, davlat va kompaniyalar o'rtasida taqsimlashni nima boshqaradi?","answers":{"text":["ECB"],"answer_start":[0]},"id":674}
{"context":"1976 yildan boshlab o'smirlar o'rtasidagi yakkalik razryadida g'olib bo'lganlarga uch martalik chempion Artur Gorning oilasi ehson qilgan kubok topshiriladi. G'or bu sovrinni 1901 yilda da'vogarlar turnirida g'alaba qozonib qo'lga kiritgan. Qizlar o'rtasida yakkalik razryadida g'olib bo'lgan qiz 1976 yildan beri XIX asr oxiridagi taniqli tennischi Berta Stidmanning oilasi ehson qilgan kubokni oladi; Stidman o'zi uni 1895 yilda Baxstondagi Butun Angliya chempionatida Blansh Bingli-Gilyard bilan ketma-ket uch marta g'alaba qozonib, abadiy egalik qildi. O'smirlar o'rtasidagi juftlik razryadlaridagi g'oliblar kuboklari 1985 yilda, ushbu musobaqalar rasmiy ravishda Butun Angliya chempionati maqomini olganidan uch yil o'tgach, Butun Angliya klubi tomonidan ta'sis etilgan.","question":"Berta Steidman Angliya chempionati g'olibi bo'lganida kubok bilan taqdirlanganmi?","answers":{"text":["1895 yilda"],"answer_start":[420]},"id":1981}
{"context":"Ta'riflangan qurilmalarning hech biri aslida foydali vazifalarni hal qilish vositasi sifatida qo'llanilmagan. Ishlab chiqarishda birinchi bo'lib ishlatilgan bug 'dvigatel 1698 yilda ingliz harbiy muhandisi Tomas Severi tomonidan qurilgan yong'in o'chirish qurilmasi bo'lgan. Severi o'z qurilmasiga 1698 yilda patent oldi. Bu pistonsiz bug 'nasosi bo'lib, u juda samarali bo'lmagan, chunki bug'har safar konteynerni sovutish paytida issiqlik yo'qoladi va ishlashi juda xavfli, chunki yuqori bug'bosimi tufayli, quvurlar va nasos quvurlari ba'zan portlaydilar. Ushbu qurilmadan suv tegirmonining g'ildiraklarini aylantirish va shaxtalardan suv chiqarib olish uchun ham foydalanish mumkin bo'lgani uchun ixtirochi uni rudokopning do'sti deb atadi.","question":"Bug 'dvigatelini ishlatish nima uchun xavfli edi?","answers":{"text":["yuqori bug'bosimi tufayli, quvurlar va nasos quvurlari ba'zan portlaydilar"],"answer_start":[483]},"id":2413}
{"context":"Ularning mahalliy raqiblari Poloniya Uorsouga ko'proq tomoshabinlar yoqmaydi, ammo ular 2000 yilda Ekstraklass chempionatida g'alaba qozonishga muvaffaq bo'lishdi. Ular 1946 yilda mamlakat chempionatida g'olib bo'lishdi, shuningdek, ikki marta kubokni qo'lga kiritdilar. Poloniyaning o'z stadioni Konwiktorska Street manzilida, Eski shaharning shimoliga o'n daqiqalik piyoda yo'ldan joylashgan. Poloniya 2013 yilda moliyaviy ahvoli yomon bo'lgani sababli mamlakatning eng yuqori ligasidan pastroq ligaga ko'chirildi. Hozir ular 4-ligada (Polshada 5-chi darajadagi) - Polsha Milliy futbol assotsiatsiyasi (PZPN) tarkibidagi quyi professional ligada o'ynaydilar.","question":"Poloniyaning o'z stadioni qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Konwiktorska Street"],"answer_start":[297]},"id":3117}
{"context":"Dyumning ko'pdan-ko'p kitoblari juda muvaffaqiyatli bo'lgani uchun, uning ko'pdan-ko'p dushmanlari ham bor edi. 1845 yilda Ejen de Mirekurning \"Romanlar fabrikasi\" nomli pamfleti chiqdi (\"Alxander Dyum va Ko'pchilikning savdo uyi\") va unda muallif nafaqat Dyumni adabiy qora tanlilarni shafqatsiz ekspluatatsiya qilishda aybladi, balki uning shaxsiy hayotiga ham tegdi. Duma Mirekurni sudga berib, sudda g'alaba qozondi, ammo uni haqoratlaydigan mish-mishlarning tarqalishini to'xtata olmadi. Pamphlet nashr etilishi munosabati bilan u Makdan maktub yozishni so'radi, unda Mak Duma bilan birgalikda yaratilgan kitoblarni qayta nashr etish huquqidan voz kechdi. Makke, xususan, yozgan:","question":"Duma (otasi) qaysi voqea munosabati bilan Mirekurdan Duma bilan birgalikda yozilgan kitoblarga bo'lgan huquqlarini voz kechishni so'radi?","answers":{"text":["Pamphlet nashr etilishi munosabati bilan"],"answer_start":[493]},"id":2633}
{"context":"Balto slavyan tilidan kelib chiqqan ba'zi tillarda, masalan, litva, eski slavyan tillarida joy nomlari qo'shimchalari (muayyan, a'zo qo'shimchalar) kabi hodisalar mavjud. Bunday atamalar oddiy, oddiy atamalarga uchinchi shaxsning shaxsiy atamalarini qo'shish orqali hosil bo'ladi, ular ushbu atamalar bilan bitta so'zni tashkil qiladi; bu holda, egri kelganda, odatda ikkala qism, ham atama, ham atama egri keladi. Bunday atamalar mavzuni o'ziga o'xshaganlardan ajratib turish uchun ishlatiladi, ushbu mavzuning aniqligini ta'kidlash uchun ishlatiladi, shu tarzda ularning ishlatilishi taxminan ma'lum bir artiklning ishlatilishi bilan bir xildir. Qarang: litv.:O'zbek tilida","question":"Nomlar o'rniga qo'shiladigan atamalar yana qanday ataladi?","answers":{"text":["muayyan, a'zo qo'shimchalar"],"answer_start":[119]},"id":2697}
{"context":"2013 yil 30 mart shanba kuni yunon ommaviy axborot vositalari Kipr Markaziy bankining mamlakatdagi ikkita yirik bankning hisobvaraqlarini qayta tashkil etish to'g'risidagi farmoni matnini ularning hisobvaraqlarini qayta tuzishning ikki xil formulalari bilan e'lon qildilar. Unga ko'ra, Kipr banki 100 ming yevrodan ortiq hisobvaraqlarning 37,5 foizini almashtirish uchun aksiyalar chiqarishni rejalashtirmoqda. 100 ming yevrodan ortiq bo'lgan hisob-kitoblar summasining 22,5 foizi uchun foiz to'lanmaydi. Biroq, bank kelajakda ushbu mablag'larni aktsiyalarga ayirboshlash imkoniyatiga ega bo'lishi taxmin qilinmoqda. Qolgan 40% 100 ming evrodan ortiq omonatlarga foiz to'lanadi, ammo bu mablag'mamlakatdagi moliyaviy-iqtisodiy vaziyat normallashuviga qadar hisobdan olinmaydi. Ommaviy axborot vositalari ma'lumotlariga ko'ra, Kipr Markaziy banki Kipr Xalq bankining qayta tashkil etilishi to'g'risida farmon ham tayyorladi. Moliya vaziri Mixael Sarrisning aytishicha, bankning yirik omonatchilari 100 000 evrodan ortiq hisobdagi mablag'larining 80 foizini yo'qotishi mumkin. Qolgan 20 foizni esa, vazirning so'zlariga ko'ra, keyingi bir necha yil ichida olish mumkin bo'ladi.","question":"Qaysi ommaviy axborot vositalari Kipr Markaziy bankining mamlakatdagi ikkita yirik bankning hisobvaraqlarini qayta tashkil etish to'g'risidagi farmonini ikki xil shakldagi hisobvaraqlarni qayta tuzish bo'yicha matnni e'lon qildi?","answers":{"text":["yunon"],"answer_start":[29]},"id":1799}
{"context":"Boshqaruvchi Majburiy kengashning barcha majlislarida raislik qiladi. Boshqaruvchi o'z vazifalarini bajarishda federal hukumat tomonidan 5 yildan ortiq bo'lmagan muddatga tayinlanadigan bir yoki bir nechta o'rinbosarlardan yordam oladi. Shuningdek, ularning ish sharoitlari tayinlanganidan keyin yomonlashmasligi kerak. Boshqaruvchi bo'lmagan taqdirda uning o'rinbosari Boshqaruvchi bilan bir xil vakolatlarga ega bo'ladi, shu jumladan Direktorlar markaziy kengashi majlislarida raislik qiladi. Boshqaruvchining o'rinbosarlari soni bittadan ortiq bo'lgan taqdirda, boshqaruvchi vakolatlari (u mavjud bo'lmagan taqdirda) eng katta yoshdagi o'rinbosarga o'tkaziladi.","question":"Qaysi kengashning barcha majlislarida boshqaruvchi raislik qiladi?","answers":{"text":["Majburiy kengash"],"answer_start":[13]},"id":873}
{"context":"Bunin va Vladimir Nabokov o'rtasidagi munosabatlar tadqiqotchilar tomonidan turlicha talqin qilinadi. Agar adabiyotshunos Maksim Shraer ularda raqiblik poeziyasi koʻrsa (257), filolog Olga Kirillina asab tizimi va qon aylanishi darajasida oʻxshashliklarni aniqlaydi (258). Ikki yozuvchi o'rtasidagi muloqot uzoq vaqt davomida sirtdan bo'lib kelgan. 1920 yil oxirida Nabokovning otasi Vladimir Dmitriyevich Ivan Alekseyevichdan o'g'lining Berlin gazetasi \"Rul\"da chop etilgan she'riga baho berishni so'radi. Bunin javob sifatida Nabokovlarga nafaqat iliq, daldali xat, balki o'zining San-Fransiskodagi janoblar kitobini ham yubordi. 1921 yil bahorida Vladimir Sirin degan taxallus ostida nashr etilgan yigirma ikki yoshli Vladimir Nabokov ham yozishmalar boshladi. O'zining birinchi maktubida boshlang'ich shoir Buninni bizning butparast davrimizda go'zallikka xotirjam xizmat qiladigan yagona yozuvchi deb atadi (259).","question":"Kimning munosabatlari adabiyotshunoslar tomonidan bir xil taqdim etilmaydi?","answers":{"text":["Bunin va Vladimir Nabokov"],"answer_start":[0]},"id":1167}
{"context":"Saytlarni butun axborot resurslari va tizimlari sifatida ishlab chiqish - turli mutaxassislarning mehnatini o'z ichiga olgan tarkibiy jarayon. Ushbu faoliyat turi veb-ishlab chiqish deb ataladi. Bo'lajak sayt egalari (jismoniy shaxslar yoki tashkilotlar) saytlarni o'zlari ishlab chiqadilar yoki maxsus ishlab chiquvchilarga (freelancerlar, studiyalar, byurolar, idoralar va boshqalar) murojaat qilishadi. p.)  deb nomlangan. Buyurtmachi va ijrochi o'rtasidagi munosabatlar shartnomalar, texnik topshiriqlar, maxsus tizimlar (buyurtmachi va frilanserlar o'rtasida vositachi bo'lgan turli saytlar) yoki og'zaki kelishuv yordamida tartibga solinadi. Buyurtma qilingan ish veb-sayt yaratishning to'liq majmuasi bo'lishi mumkin, hatto nomni o'ylab topish va domenni ro'yxatdan o'tkazish, shuningdek saytni kengaytirish, texnik optimallashtirish va qayta loyihalash. Sayt (portal) ni ishlab chiqish va qo'llab-quvvatlash korxona (tashkilot) lar aktivlarining kuchli segmentiga aylanmoqda. Shuning uchun ishlab chiquvchilar shtatdagi mutaxassislarga ko'proq e'tibor berishadi yoki loyihani boshqarish apparatining direktorlaridan biriga (tijorat direktori, aloqalar bo'limi direktori yoki to'g'ridan-to'g'ri shtatdagi mutaxassislar va \/ yoki o'rinbosarlar guruhi bilan loyiha rahbariga) topshiradilar. Yakuniy mahsulotning testerlari alohida rol o'ynaydilar. Bu loyihani rivojlantirish va baholashda mas'uliyatli rol o'ynaydi, chunki dinamik katta loyiha uchun ishlab chiqish bosqichi hech qachon tugamaydi. Agar siz saytni ikki-uch yil davomida o'zgarishsiz ko'rsangiz, demak u hech kimga kerak emas yoki asosiy ma'lumotlarga talab bilan ishlaydi. Ammo loyihani kuzatish ham xuddi shunday mas'uliyatni yuklaydi. Shu sababli, sayt yaratish va targ'ib qilish faol va foydali loyiha ishini olib keladi. Axir, sayt yaratishning asosiy maqsadi - foyda olishdir.","question":"Veb-saytlarni kimga ishlab berishadi?","answers":{"text":["maxsus ishlab chiquvchilarga (freelancerlar, studiyalar, byurolar, idoralar va boshqalar) murojaat qilishadi. p.) "],"answer_start":[296]},"id":195}
{"context":"1960 yilda Kurosavaning eng ijtimoiy keskin filmlaridan biri ekranga chiqadi  Yomonlar tinch uxlaydi (7). Bosh rolni otasining o'limi uchun qasos oluvchi yosh yigit Tosiro Mifune ijro etadi. Yosh yigit Koiti Nishi katta er kompaniyasining vitse-prezidenti tomonidan o'z joniga qasd qilgan otasining o'limi uchun qasos olishni xohlaydi. Jinoyatda sheriklarni qamoqqa tashlash uchun Nishi boshqalarning hujjatlaridan foydalanadi (Nisi - bu uning haqiqiy ismi emas), xuddi shu kompaniyada kotib sifatida ishlaydi, Iwabutining vitse-prezidenti va o'g'lining ishonchiga kiradi, hatto uning qizi Yoshikoga uylanadi. Filmning hikoyasi shakespearning Hamletini eslatadi ((8). Ammo Viktor Rasopin, agar film Hamletga tegishli bo'lsa, u shakespearlik muammolarni orqaga burib qo'yishi mumkin, chunki Hamletning kuchi uning zaifligida, Nissi esa g'azabida, u to'xtamaydigancha (9).","question":"\"Yomonlar tinch uxlaydi\" filmining bosh qahramoni nima uchun qasos olmoqchi?","answers":{"text":["otasining o'limi"],"answer_start":[117]},"id":1869}
{"context":"Qiynalib qolish sharti, qabul qilingan qarorlarning natijasi noma'lum bo'lgan holat hisoblanadi. Negativlik stoxastika (hujjatda ko'plab natijalar bo'yicha ehtimollik taqsimotlari haqida ma'lumot mavjud), xulq-atvor (ishtirokchilarning xatti-harakatlari natijasiga ta'sir ko'rsatishi haqida ma'lumot mavjud), tabiiy (faqat mumkin bo'lgan natijalar haqida ma'lumot mavjud va qarorlar va natijalar o'rtasidagi bog'liqlik mavjud emas) va aprior (ehtimol bo'lgan natijalar haqida ham ma'lumot yo'q) ga bo'linadi. A priori bo'lmagan barcha turdagi noaniqlik sharoitida qarorlarni asoslash vazifasi, LPR ega bo'lgan ma'lumotlarga asoslangan holda, alternativalarning boshlang'ich to'plamini toraytirishga olib keladi. Stoxistik noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish uchun tavsiyalar sifati, LPRning shaxsiy xususiyatlari, o'z g'alabalari va mag'lubiyatlariga munosabat, xavf-xatarga moyilligi kabi xususiyatlarni hisobga olgan holda oshadi. A priori noaniqlik sharoitida qarorlarni asoslash adaptiv boshqaruv algoritmlarini yaratish orqali mumkin.","question":"Bu stoxastika, xatti-harakatlar va tabiiy, apriorlik kabilarga bo'linadi.","answers":{"text":["Negativlik"],"answer_start":[97]},"id":1575}
{"context":"Mashina tomonidan urib olinganidan ko'p o'tmay ((54), King \"Ruxsatchi\" kitobining birinchi versiyasini yozdi, Waterman kompaniyasining daftar va qalamlari yordamida, u dunyodagi eng yaxshi matn tahrirlovchisi deb atagan. King ko'pincha yozuvchilarni o'z romanlarining qahramonlari sifatida ishlatadi yoki uydirma kitoblarga hikoyalar va hikoyalarda, masalan, Miseri va Jack Torrancedagi bosh qahramon Pol Sheldon kabi eslatmalarni o'z ichiga oladi. Shinning, u shuningdek, Castle Rockning uydirma shahrini yaratgan. 2009 yil sentyabr oyida u Fangoria uchun yozishi e'lon qilindi. Undan nega bunday dahshatli hikoyalar yozishini so'rashadi, unga esa boshqa savol bilan javob beradi:","question":"Stiven King \"Orzular qo'zg'atuvchisi\" kitobining birinchi versiyasini qanday yozgan?","answers":{"text":["Waterman kompaniyasining daftar va qalamlari yordamida"],"answer_start":[110]},"id":2963}
{"context":"1970-yillarning boshida Lloyds xalqaro maydonda faoliyatni kengaytira boshladi va buning uchun Lloyds Bank International tashkil etildi. Uning faoliyati geografiyasi GFR, Shveytsariya, Yaqin Sharq, Avstraliya, Kanada va AQShni o'z ichiga olgan; 1978 yilga kelib Lloyds 43 mamlakatda taqdim etilgan. 1972 yilda sug'urta bo'linmasi tashkil etildi, 1973 yilda esa Lloyds Leasing lizing kompaniyasi tashkil etildi. 1979 yilda bank 25000 funt sterlingdan 150000 funt sterlinggacha bo'lgan mulkni sotib olish uchun ipoteka kreditlarini taqdim eta boshladi. 1982 yilda Blackhorse Agencies ko'chmas mulk agentligi ish boshladi, 1989 yilga kelib uning 563 ta bo'limi bor edi. 1986 yilda Lloyds Bank PLC faoliyati kengroq bo'lib, Lloyds Merchant Bank brokerlik ofisi va savdo banki tashkil etildi. 1988 yilda sug'urta kompaniyasi Abbey Life Group PLC o'z ichiga olindi; barcha sug'urta faoliyati bilan birlashtirilganidan so'ng Lloyds Abbey Life sho'ba kompaniyasi tashkil etildi. 1995 yilda Lloyds Bank Plc, Lloyds TSB Bank plc nomi bilan TSB Group plc (Trustee Savings Banks to'rtta jamg'arma banklaridan 1986 yilda tashkil etilgan guruh) bilan birlashdi. 2000 yilda Shotlandiyaning o'zaro sug'urta kompaniyasi Scottish Widows £7 milliardga sotib olingan.","question":"Lloyds Bank 1979 yilda qanday xizmatlar ko'rsatgan?","answers":{"text":["ipoteka kreditlarini"],"answer_start":[509]},"id":605}
{"context":"Elektron biznes tarixi axborot texnologiyalari sohasida inqilob boshlanishidan 19601970-yillar boshlanadi. Mikroelektronika, kompyuter texnikasi va telekommunikatsiyalar tarmoqlarining yig'ma nomi  AKTning jadal rivojlanishi korxonalar o'rtasida va ichida ma'lumotlar almashinuvini soddalashtirish va arzonlashtirishga imkon berdi. Qog'ozsiz elektron ma'lumotlar almashinuvi texnologiyalari (EDI, keyinchalik EOD) katta korporatsiyalar tomonidan hujjat ish yukini va xarajatlarini kamaytirish, shuningdek almashinuv tezligini oshirish uchun joriy etilmoqda.","question":"Kompyuter texnologiyalari qaysi davrda paydo bo'lgan?","answers":{"text":["19601970-yillar"],"answer_start":[79]},"id":2218}
{"context":"Ko'pgina mamlakatlarda retsept bo'limlarining faoliyati dorixona amaliyoti to'g'risidagi qonunlar bilan tartibga solinadi, ular saqlash sharoitlari, bajarilishi majburiy bo'lgan matnlar, uskunalar va boshqalarga oid talablarni belgilaydi. e) Ilgari farmatsevtlar retsept bo'limida bo'lib, dorilarni tayyorlash \/ berishganida, maxsus o'qitilgan dorixonachilardan foydalanish tendentsiyasi kuchaymoqda, farmatsevt esa bemorlar bilan ko'proq vaqt o'tkazmoqda. Hozirgi kunda dorixona xodimlari avtomatik yordamga ko'proq bog'liq bo'lib, ular yangi rollarda, bemorlarga buyurilgan dorilar va bemorlarning xavfsizligi bilan bog'liq masalalarda yordam berishadi.","question":"Farmatsevtlar nimadan tobora ko'proq foydalanmoqdalar?","answers":{"text":["avtomatik"],"answer_start":[490]},"id":3058}
{"context":"O'zining bevosita xarakteri tufayli, Mozart ko'proq xursandchilik jamiyatida bo'lishni yaxshi ko'rardi: u muntazam ravishda turli xil balllar, qabullar va maskaradalarga borar edi va hatto ularni o'z kvartirasida tashkil etardi. Bundan tashqari, Mozart yaxshi raqqosa edi, ayniqsa menuet raqsini juda chiroyli raqsga tushirdi. Zamondoshlarining ko'pchiligi singari, Mozart ham bowlingda, ayniqsa, bilyardda yaxshi o'ynagan. U o'z kvartirasida o'z bilyard stolini o'rnatgan - bu o'sha davrdagi Vena uchun hashamatli bo'lib, u erda do'stlari yoki hatto rafiqasi bilan tez-tez o'ynagan. Mozartning do'sti, tenor Maykl Kelli, u bilyardda Mozart bilan tez-tez o'ynaganini esladi, ammo hech qachon undan hech qanday partiyani yutmagan.","question":"Mozart bilan uning do'sti tenor Maykl Kelli ko'pincha nima o'ynagan?","answers":{"text":["bilyard"],"answer_start":[624]},"id":2370}
{"context":"King Lost seriyasini yaratuvchilar bilan suhbatlashdi: ularning suhbatini Entertainment Weekly (55) gazetasi sahifalarida oʻqishingiz mumkin. King seriyali \"Yomon egizak\" nomli kitobni Garri Traup nomi bilan yozganligi haqidagi mish-mishlar tasdiqlanmagan. Muallif Snoopi itini juda yaxshi ko'radi, u deyarli har bir romanida (56) eslatib o'tadi. King Ramones punk guruhining muxlisi. Ularning mashhur Blitzkrieg Bop qo'shig'i dan bir qo'shiq, Hey-ho, lets go! romanining ikkinchi qismiga epigraf bo'ldi Uy hayvonlari qabristoni. Ramonesning minnatdorchiligi sifatida ular Pet Sematary (qarshi) qo'shig'ini yozishdi. inglizcha Uy hayvonlari qabristoni ), shu nomli filmda aytilgan. U Joanna Rowlingning Garri Potter nomli romanini yoqtiradi. Bir marta u shunday deb javob bergan edi: \"Harri 100 yoki 200 yildan keyin ham bolalar va kattalar tomonidan yaxshi ko'riladimi?\"","question":"Stiven King \"Majburiy uy hayvonlari\" romanining ikkinchi qismiga epigrafni qayerdan olgan?","answers":{"text":["Blitzkrieg Bop qo'shig'i"],"answer_start":[402]},"id":2322}
{"context":"Iqtisodiyotning ko'p tarmoqliligi ma'lum bir iqtisodiy tizimda xo'jalik yuritishning turli shakllari mavjudligini anglatadi. Bir qator mamlakatlarda xo'jalikni jamoaviy yuritish va ishlab chiqarilgan mahsulotlarni taqsimlashning tabiiy shakllariga asoslangan tabiiy-jamiyatchilik shakllari saqlanib qolmoqda. Kichik tovar ishlab chiqarish katta ahamiyatga ega. U ishlab chiqarish resurslari va ularning egasining shaxsiy mehnatiga xususiy mulkchilikka asoslangan. An'anaviy tizimga ega bo'lgan mamlakatlarda kichik tovar ishlab chiqarish ko'p sonli dehqon va hunarmand xo'jaliklari tomonidan taqdim etiladi, ular iqtisodiyotda ustunlik qiladi.","question":"An'anaviy tizimga ega bo'lgan mamlakatlarda kichik tovar ishlab chiqarishning xususiyati nimada?","answers":{"text":["ko'p sonli dehqon va hunarmand xo'jaliklari"],"answer_start":[538]},"id":697}
{"context":"Fonologiya vazifalariga, xususiy til tavsiflaridan tashqari, har xil talaffuz va imzo fonomlari tizimlarini tavsiflash kiradi. Ushbu tizimlarning tuzilishi ushbu tizimlarni shakllantiruvchi muxolifatlar to'plami va turi bilan belgilanadi, bu esa o'z navbatida ma'lum bir til uchun tegishli fonologik belgilar to'plamini oldindan ajratishni va ushbu belgilarni har bir fonemaga qo'shishni talab qiladi: hatto tarkibiy va genetik jihatdan yaqin bo'lgan tillar uchun ham ba'zan turli qarorlar qabul qilish kerak. Masalan, irlandiya tili dialektlari qismida kar nafas olish va shovqinli nafas olish bo'lmagan tovushlar qarama-qarshi turadi, bunda so'zning ma'nosini farqlovchi shovqin-shovqin belgisi bo'lib, nafas olish esa oldindan aytib bo'lmaydigan bo'ladi. Boshqa dialektlarda esa, fonologik ma'noga ega bo'lmagan tovushlar avtomatik ravishda nafas olishni istamaydigan tovushlarga aylanadi. Bunda, muhim narsa shundaki, bu va boshqa dialektlarda frikativlar tovush-quloqsizlik bo'yicha qarama-qarshi turadi; shunga ko'ra, ushbu ikki guruhdagi dialektlarda konsonant tizimining tuzilishi umuman juda farq qiladi.","question":"Fonologiya vazifalariga nima kiradi?","answers":{"text":["har xil talaffuz va imzo fonomlari tizimlarini tavsiflash"],"answer_start":[61]},"id":1851}
{"context":"Yo'llarning joriy ta'minoti bo'yicha munitsipal buyurtmani Irkutskavtodor korxonasi bajaradi. Yillik 2,1 mln m3 ga yaqin qattiq chiqindi hosil bo'ladi. Qattiq maishiy chiqindilar poligoni 47 gektar maydonga ega bo'lib, Aleksandrovskaya trakti 7-km-da joylashgan. Maishiy chiqindilarni olib chiqish \"MUP Maxsusavtoxo'jalik\" kompaniyasi, \"Petr va kompaniya\" kompaniyasi, \"Tosh shahar\" va boshqalar tomonidan amalga oshiriladi. Shahar hududida gaz taqsimlash tizimi mavjud emas. Shaharning oʻng qirgʻogʻi atrofida Angarsk kerosin quvuri  Irkutsk aeroporti oʻtadi. 2014 yilda Chiqan gaz kondensat koni  Sayansk  Irkutsk gaz quvuri qurilishi rejalashtirilgan. Ko'p qavatli uylarni boshqarish bo'yicha xizmatlar bozorida boshqaruvchi kompaniyalar 79% ni, TCJ  18% ni egallaydilar. Angara Irkutskning hayotiy faoliyatida muhim xo'jalik rolini o'ynaydi, u shaharni suv, issiqlik, elektr energiyasi bilan ta'minlaydi va bir vaqtning o'zida oqova suvlarni qabul qiluvchi hisoblanadi.","question":"Shahar yo'llarini muntazam ta'mirlash bo'yicha buyurtmani kim bajaradi?","answers":{"text":["Irkutskavtodor"],"answer_start":[59]},"id":1569}
{"context":"Xlodvig tezda Siagriya davlati halokatga uchraganini anglab, o'zining hukmronligining 5-yilida (486 yilda) unga qarindoshi, Kambrada markazlashgan Salik franklari shohi Ragnaxar bilan birgalikda urush boshladi. (7). Bundan oldinroq, ehtimol 485 yilda Xlodvig Ripuariya franklari qo'llab-quvvatlashga harakat qilib, ehtimol ularning shohi Sigibert bilan ittifoq tuzgan va hatto, ehtimol, uning o'g'lini Teodorikh tug'gan qizini ham uylangan bo'lishi mumkin. Xristian xroniklari bu nikohni haqiqiy emas deb hisoblashgan va shuning uchun uni kaniza deb atashgan, uning o'g'lini esa g'ayritabiiy deb tan olishgan.","question":"Xlodvigning o'g'lining ismi nima edi?","answers":{"text":["Teodorikh"],"answer_start":[402]},"id":343}
{"context":"Qachon tijorat bankida depozit qilingan Markaziy bankning pullariga, ular aylanmadan olib tashlanadi va tijorat banklarining zaxiralariga qo'shiladi (ular endi pulning bir qismi sifatida hisobga olinmaydi). Shu bilan birga, tijorat bankining teng miqdordagi pullari bank depozitlari shaklida yaratilgan. Tijorat banki Markaziy bankning pullariga kredit berganida (tijorat banki Markaziy bankning pullarining faqat bir qismini zaxira sifatida saqlaydi), pul massasi berilgan kredit miqdoriga ko'payadi. Bu jarayon depozitni ko'paytirish deb ataladi.","question":"Qachon Markaziy bankning pullari pul massasining bir qismi sifatida hisobga olinmaydi?","answers":{"text":["Qachon tijorat bankida depozit qilingan"],"answer_start":[0]},"id":1150}
{"context":"Budjet taqchilligini emissiya bilan qoplash. Byudjet taqchilligi kamaytirilishi yoki hatto to'liq qoplanishi mumkin qo'shimcha pul chiqarish hisobiga. Bunday chora inflyatsiyani keltirib chiqaradi, bu esa ichki qarzni devalvatsiya qiladi va uni xizmat ko'rsatish arzonlashadi. Inflyatsiya darajasi yetarlicha yuqori bo'lsa, davlat obligatsiyalari bo'yicha foiz stavkalari hatto salbiy bo'lishi mumkin. Shunga qaramay, yuqori inflyatsiya, giperinflyatsiyaga aylanib, davlat iqtisodiyoti uchun juda zararli bo'lib, pul tizimini barbod qiladi, aholining jamg'armalarini qadrsizlashtiradi, iqtisodiy tanazzulga olib keladi. Bundan tashqari, inflyatsiya sharoitida davlat har bir yangi davlat qimmatli qog'ozlarini chiqarishni yuqori foiz stavkasi bilan bog'lashga, shuningdek, suzuvchi foiz stavkali qimmatli qog'ozlarni kiritishga majbur bo'ladi. Bu byudjet taqchilligini qoplash uchun emissiya foydalarini sezilarli darajada kamaytiradi.","question":"Budjet taqchilligini qoplash uchun nima qilish mumkin?","answers":{"text":["qo'shimcha pul chiqarish hisobiga"],"answer_start":[116]},"id":668}
{"context":"Madonna doimiy ravishda o'z fikrini o'zgartirib turish bilan mashhur bo'ldi (ingl. Re-Invention) musiqa va obrazlarini yaratdi, u yirik leybelda muvaffaqiyatli martaba qurgan va ijodiy yoki moliyaviy nazoratni yo'qotmagan birinchi ayol musiqachilardan biri bo'ldi. Uning birinchi Everybody singli 1982 yilda Sire layleri bilan chiqarildi va muallif \/ qo'shiqchining muvaffaqiyatlari qatorida birinchi bo'ldi. Qo'shiqchining kliplari MTV tarixining ajralmas qismi bo'lib, mavzular yoki videokliplar tasvirlarining yangi mavzularini mayinstrimga olib keladi. Madonna qo'shiqlari asosan musiqa tanqidchilarining ijobiy sharhlarini oladi, garchi ommaviy axborot vositalarida ular  irqchilik, jinsiy kamsitish, din, siyosat, jinsiy aloqa va oilaviy zo'ravonlik mavzulariga taalluqli bo'lgan bahslarga qaramay.","question":"Madonna Everybody? deb nomlangan birinchi singli qaysi yorliq bilan chiqarilgan?","answers":{"text":["Sire"],"answer_start":[308]},"id":2453}
{"context":"Dubna Dubna shahar okrugini tashkil etadi, sharq va shimolida Kimr tumani, g'arbda Tver viloyatining Konakov tumani, janubda Moskva viloyatining Taldom tumani bilan chegaradosh. Hududi  6336 gektar. Shahar hududida Ivankovskaya GES joylashgan, uning inshootlari bo'ylab avtomobil o'tish yo'li o'rnatilgan, u shaharning chap qirg'og'i tumanini o'ng qirg'og'i bilan bog'laydi, unda shaharning qolgan tumanlari (Boyuk Volga, Qora daryo va Institut qismi) joylashgan. Bundan tashqari, shahar tarkibiga Rattmino va Yurkino qishloqlari, shuningdek Aleksandrovka posyolkasi kiradi.","question":"Dubna janubiy tomonda nima bilan chegaralanadi?","answers":{"text":["Moskva viloyatining Taldom tumani"],"answer_start":[125]},"id":388}
{"context":"1891 yil yanvar oyida Stanislavskiy San'at va adabiyot jamiyati rejissyorlik bo'limi rahbarligini rasman o'z zimmasiga oldi. Uriel Akosta K. spektakllarini qoʻydi. Gutskov (1895), Otello (1896), Erkman-Shatrianning Polshalik yahudiyi (1896), Hech narsadan juda ko'p shovqin (1897), O'n ikkinchi kecha (1897), To'kilgan zindan (1898), Akostani, burgomiyster Matisni, Benediktni, Malvoliyoni, usta Genrixni o'ynadi. Stanislavskiy keyinchalik o'zi tomonidan ifodalangan ta'rifga ko'ra, asarning ma'naviy mohiyatini aniqlashning rejissyorlik usullarini izlagan. Mayningenslar kabi, u haqiqiy qadimiy yoki ekzotik buyumlardan foydalanadi, yorug'lik, tovush, ritm bilan tajriba o'tkazadi. Keyinchalik Stanislavskiy oʻzining \"Dostoyevskiyning Sela Stepanchikov\" (1891) va \"Foma\" (\"Artist uchun jannat\") rolini ajratib koʻrsatadi.","question":"Qachon Stanislavskiy San'at va adabiyot jamiyati rejissyorlik bo'limiga rasmiy ravishda rahbarlik qilishni o'z zimmasiga oldi?","answers":{"text":["1891 yil yanvar oyida"],"answer_start":[0]},"id":228}
{"context":"Filogenetik jihatdan qo'lqopqo'ng'izlar (Trichoptera) bilan yaqin, ular bilan birgalikda Amphiesmenoptera ustun turini tashkil etadilar. Ikkala guruhning ham bir qator umumiy xususiyatlari bor: erkaklar emas, ayollar boshqa hasharotlar guruhlariga xos bo'lmagan holda, heterogametikdir; qanotlarida zich sochlar; old qanotlarning o'ziga xos silliqlanishi; qizil qizillarning ipak ip ishlab chiqaradigan bezlari mavjudligi. Amphiesmenoptera ustunligi, ehtimol, Yura davri davomida evolyutsiya qila boshlagan va o'lib ketgan Necrotaulidae dan ajralib chiqqan. Qushqopqalar esa o'z navbatida qushqopqalardan qanoqlarning ba'zi bir xususiyatlari bilan farq qiladi; qushqopqalarga modifikatsiya qilingan sochlar shakli.","question":"U nimadan ajralib qoldi?","answers":{"text":["o'lib ketgan Necrotaulidae"],"answer_start":[510]},"id":1578}
{"context":"1960-yillardan boshlab biologiyada kladizm yoki kladistik taksonomiya deb nomlangan taksonlarni qatorlar deb hisoblash tendentsiyasi paydo bo'ldi. Boshqacha qilib aytganda, kladysterlar biologik tasniflashni barcha kladyer bo'lmaganlarni yo'q qilish uchun isloh qilish kerak deb hisoblaydilar. Kladistlardan farqli o'laroq, boshqa barcha taksonomistlar tirik mavjudotlarning har bir taksonomik guruhi filogenetik tarixni aks ettirishi kerakligini ta'kidlashadi. Oxirgilar ko'pincha kladistik yondashuvdan foydalanadilar, lekin tasnif daraxtlarini shakllantirishda ham monofiletik (bu kladistik yondashuv bilan mos keladi), ham parafiletik taksonlardan foydalanishga yo'l qo'yadilar. Natijada, kamida XX asr boshidan beri, jinslar va past darajadagi taksonlar monofiletik yondashuvga asoslanib shakllantirilgan, yuqori darajadagi taksonlar esa parafiletik bo'lishi mumkin (va odatda  sinfidan yuqori bo'lganlar shunday bo'ladi).","question":"Taksonning kladistik taksonomiyasi nimani ko'radi?","answers":{"text":["qatorlar"],"answer_start":[96]},"id":2486}
{"context":"Ryazan shahrining Madaniyat va san'at departamenti yil davomida konsert zallarida va ochiq havoda o'tkaziladigan festivallar va tadbirlarga alohida e'tibor qaratadi. Tadbirlar mavzusi  bayram sayrlaridan tortib musiqa va tarixiy festivallargacha turlicha. Ko'pincha tadbirlarda havo-desant qo'shinlari vakillari ishtirok etadilar. Madaniy tadbirlardan tashqari, har yili sport festivallari va estafetlari o'tkaziladi. Shahar okruglari prefekturalari ko'chalar va hovlilarda bayramlar o'tkazadi. Shahar ko'chalaridan biri  Moskva shosesi  bayramni Moskvadagi Ryazan prospektida o'tkazadi.","question":"Qaysi Ryazan ko'chasi bayramni Moskvadagi Ryazan prospektida o'tkazadi?","answers":{"text":["Moskva shosesi"],"answer_start":[522]},"id":1833}
{"context":"Eng soddalari odatda taxminan 1040 mikrometr o'lchamga ega bo'lib, bunday shakllarni yorug'lik mikroskopida yaxshi ko'rish mumkin. Ba'zi bir xil va kolonial turlar (katta infusoriyalar, radiolariyalar va boshqalar) bir necha mm gacha bo'lishi mumkin va ularni oddiy ko'z bilan yaxshi ko'rish mumkin. Eng kichik oddiy (toksoplazmalar va piroplazmidlar) o'lchamlari 12 mikron. Eng soddalari suv muhitida va tuproqda yashaydi, turli tropik darajalarni egallaydi. Yirtqich hayvonlar sifatida ular bitta hujayrali yoki ipli yosunlar, mikroskopik qo'ziqorinlar va boshqa oddiy turlar bilan, mikrofaglar sifatida esa bakteriyalar va detrit bilan oziqlanadilar. Eng soddalari bakteriya populyatsiyalarini nazorat qiladi va ularning biomassasini tartibga soladi. Eng oddiylar oziq-ovqatni endotsitoz orqali iste'mol qilishlari mumkin  masalan, amebalar oziq-ovqatni psevdopodlar bilan o'rab olib, uni yutib yuboradilar, boshqa eng oddiylar esa oziq-ovqatni yutib oladigan hujayra og'ziga (tsitosoma) ega. Ba'zi oddiy organizmlar osmotrof ovqatlanish qobiliyatiga ega. Barcha eng oddiy fagotroflar ovqatni vakuola deb nomlangan bo'limlarda hazm qiladilar.","question":"Eng soddalarining o'rtacha o'lchami qancha?","answers":{"text":["taxminan 1040 mikrometr"],"answer_start":[21]},"id":2971}
{"context":"1930-yillarning boshida Trotskiy va uning tarafdorlari, Uchinchi internatsionda stalinchilik ta'siri pasayishi kerakligiga ishonishgan. Ular 1930 yilda III Internaziondagi barcha anti-stalinistik guruhlarni birlashtirish uchun Xalqaro chap muxolifat (XML) ni tashkil etishdi. Kominternda ustunlik qilgan stalinistlar  troitskizmga qo'shilganlar va Trotskizmga qo'shilganlikda gumon qilinganlar muxolifatini uzoq vaqt chidamli bo'lmadilar, ular chiqarib tashlandilar. Shunga qaramay, 1933 yilgacha va Germaniyadagi vaziyat o'zgarishiga qadar Trotskiy tarafdorlari o'zlarini Komintern fraksiyasi sifatida ko'rishda davom etishdi, garchi u aslida undan chiqarib tashlangan bo'lsa ham.","question":"U MLLdan chetlatilgan.","answers":{"text":["troitskizmga qo'shilganlar va Trotskizmga qo'shilganlikda gumon qilinganlar"],"answer_start":[318]},"id":5}
{"context":"Qo'shilish sof boylikka salbiy ta'sir ko'rsatadi, bu esa qarz oluvchiga tashqi moliyalashtirishdan foydalanish imkoniyatini yanada qiyinlashtiradi. Bu esa moliyaviy akseleratorning ta'sirini ko'rsatadi: tashqi moliyalashtirishning mavjudligi va mahsulot ishlab chiqarish o'rtasida teskari bog'liqlik paydo bo'ladi. Qarz oluvchining sof boyligi pasayishiga olib kelgan birlamchi shok ishlab chiqarish va iste'molga (investitsiyalarga) ta'sir ko'rsatib, ko'p marta kuchaytirilgan. Shunday qilib, moliyaviy akselerator moliyaviy omillar biznes davridagi tebranishlarni qanday kuchaytirishini tasvirlaydi.","question":"Sof boylikka qanday salbiy taʼsir koʻrsatilmoqda?","answers":{"text":["Qo'shilish"],"answer_start":[0]},"id":2068}
{"context":"Qimmatbaho metallar va fil suyagining qimmatligi sababli, faqatgina kichik haykallar uchun ishlatiladi. Ammo, fil suyagini qadimgi yunon san'atining gullab-yashnagan davrida katta, hatto ulkan asarlarda - xrisoelefantina haykallarida ham qo'llash mumkin edi. Nihoyat, qattiq toshlar haqida gapirganda, ular qadim zamonlardan beri kameya va gemma kabi kichik plastik buyumlarda muhim rol o'ynaganini ta'kidlash kerak. Bunday ishlarda ko'pincha oniksdan foydalaniladi, bu esa san'atkorga rang-barang qatlamlar tufayli juda chiroyli effektlar yaratishga imkon beradi.","question":"Kichik haykallar uchun fil suyagidan ham yaxshiroq material nima?","answers":{"text":["Qimmatbaho metallar"],"answer_start":[0]},"id":2294}
{"context":"Uzoq vaqt oralig'ida savdo qilishda, bitta texnik tahlil etarli emas qimmat qiymatga ega bo'lmagan yoki ortiqcha baholangan aktivni aniqlash uchun, chunki ularning qiymatidagi tafovut fundamental omillar tufayli bo'lishi mumkin, shuning uchun uzoq muddatli davrda aktivlar qiymatining nisbatini baholash uchun emitentlarning moliyaviy multiplikatorlarini taqqoslashga asoslangan fundamental tahlil qo'llaniladi. Tahlilni kompaniyaning samaradorligini aks ettiruvchi deyarli har qanday moliyaviy ko'rsatkichlar bo'yicha o'tkazish mumkin, ammo ushbu maqolada ularning faqat bir nechtasi ko'rib chiqiladi.","question":"Nima uchun texnik tahlilning o'zi yetarli emas?","answers":{"text":["qimmat qiymatga ega bo'lmagan yoki ortiqcha baholangan aktivni aniqlash uchun"],"answer_start":[69]},"id":533}
{"context":"Gidro samolyotlarni (va ayniqsa amfibiyalarni) texnik ekspluatatsiya qilish, ayniqsa dengiz gidro aerodromlarida ancha murakkab va qimmatroq, chunki samolyotlarni korroziyadan himoya qilish bo'yicha doimiy choralar ko'rish, har safar dengizga qo'ndirilgandan so'ng ularni puxta yuvish va majburiy operatsiyalar ro'yxatini bajarish talab etiladi. Amfibiya aerodromlari faqat dengiz uskunalarini talab qiladi shvartolash qutilari, samolyotlarni tortib olish va odamlarni tashish uchun kemalar va boshqalar. d., quruqlikdan dengizga ko'chirish, samolyotni qirg'oqqa tortish uchun transport uskunalari bilan jihozlangan bo'lishi kerak. Natijada gidro samolyotdan foydalanish odatda oddiy quruqlik samolyotidan ancha qimmatga tushadi, ammo ularda texnik resurslar ancha ko'p.","question":"Amfibiya aerodromlari uchun qanday dengiz uskunalari kerak?","answers":{"text":["shvartolash qutilari, samolyotlarni tortib olish va odamlarni tashish uchun kemalar va boshqalar. d."],"answer_start":[407]},"id":188}
{"context":"1172 yilda Genrix Xoch yurtida ishtirok etdi va Konstantinopolni ziyorat qilganida Sharqiy Rim imperiyasi imperatoridan sovg'a sifatida sher oldi. 1160 yildan boshlab Sharqqa bo'lgan yurish-turish natijasida Genrix Lev bodricha slavyanlarining deyarli butun hududini bosib oldi va Elba sharqidagi ulkan hududga egalik qildi, bu esa imperator Fridrix I Barbarossa bilan mojaroga olib keldi. Fridrix uning ustidan sud jarayonini tashkil etdi (1180). Imperiya akti (Reichsacht) nashr etilgani natijasida Genrix Lev o'z egaliklarining aksariyat qismini yo'qotdi (faqat Braunsveyg va Lüneburg uning qo'lida qoldi) va Matilda bilan birga Angliyaga surgun bo'lishga majbur bo'ldi. 1185 yilda Fridrix Angliya shohi bilan ittifoq tuzdi va Genrix qaytib keldi. Uning unvoni va mulki tiklandi. 1189-1190 yillarda U yana inglizlar asirligida, ammo uning ishini Matilda bajarardi. Genrix 1195 yil 6 avgustda Braunsveygda vafot etdi va uning vasiyatiga ko'ra shahar soborida dafn etildi ((11) ((12).","question":"Qaysi yilda Genrix Xochkorda qatnashgan va unga sher sovg'a qilingan?","answers":{"text":["1172"],"answer_start":[0]},"id":2461}
{"context":"1923 yil 17 dekabrda Sh. X. bilan Syuncheliyem kovakcha soʻzlashuvini boshqara adabiy tilga asos qilib olish toʻgʻrisida qaror qabul qildi ((23). Ammo 20 yil 1924 fevral Boshnarkompromning \"Boshqaruv tili to'g'risida\"gi qaroriga ko'ra, yurmat tili tayanch dialekt sifatida tanlanib, keyinchalik uni qayta ishlash orqali, uni butun turkiy aholi tushunishi uchun qabul qilindi. Ushbu qarorga qarshilik ko'rsatish maqsadida ba'zi gazetalar faqat quvakan tilida chop etilishni boshladi. Bu vaqtda ba'zi viloyat va kantonlarda Kvakakan, boshqalarida esa  yurmatincha so'zlardan foydalanilgan. Natijada, ikki dialekt - Quvakan va Yurmatin dialekti asosida boshqart adabiy tilini shakllantirishga qaror qilindi.","question":"\"Bosqoqlar adabiy tili toʻgʻrisida\"gi qaror qachon chiqarilgan?","answers":{"text":["20 yil 1924 fevral"],"answer_start":[151]},"id":1154}
{"context":"Ayrim yunonlarga tegishli bo'lgan orkide navlari (klonlari) ning to'liq nomi uch qismdan iborat: zot nomi, yunoncha nomi (o'z navbatida bir necha so'zdan iborat bo'lishi mumkin) va navning nomi, bunda zot nomi kursivda, yunoncha nomi  to'g'ridan-to'g'ri shriftda, nav nomi  ham to'g'ridan-to'g'ri shriftda yoziladi, bunda oxirgi qism yakka chiziqlar bilan olinadi ((20). Masalan, Vuylstekeara gibrid nasli Cambria grekslariga tegishli Plush navining to'liq nomi quyidagi kombinatsiyadir:","question":"Plush navlari qaysi yunonga tegishli?","answers":{"text":["Cambria"],"answer_start":[406]},"id":2431}
{"context":"Oksitgenni spektrfotometrik tahlil qilishda 687 va 760 nm to'lqin uzunligida maksimal darajaga yetadigan ikkita sozlanish egri chizig'i kuzatiladi. Masofadan kuzatuv bilan shug'ullanadigan olimlar, sun'iy yo'ldoshdan o'simliklarning fitosanitariya holatini baholash uchun o'simlik qoplamasidan olingan nurlanish ma'lumotlarini ushbu diapazonlarda ishlatishni taklif qilishdi. Ushbu yondashuvning asosida, bu chiziqlarda o'simliklarning aks ettiruvchi qobiliyatini, uning yorug'lik qobiliyati bilan farqlash mumkinligi, bu esa ancha zaifroqdir. Signal \/ shovqin nisbati pastligi va o'simliklarning jismoniy tuzilishi tufayli o'lchash texnik jihatdan qiyin. Shunga qaramay, bu usul Yerning karbon siklini kosmosdan global miqyosda kuzatish uchun taklif qilingan.","question":"O'simliklardan radiatsiyani o'lchash orqali nimalarni kuzatish mumkin?","answers":{"text":["karbon siklini"],"answer_start":[688]},"id":3115}
{"context":"\"Sitibank\" AJ KB - bu Citigroup moliyaviy korporatsiyasiga kiruvchi Rossiya tijorat banki. To'liq nomi  Aksiyadorlik jamiyati tijorat banki Sitibank (ingl. Joint Stock Company Commercial Bank Citibank) tomonidan tashkil etilgan. Qisqartirilgan nomi  AJ KB Sitibank (ingl. AO Citibank) tomonidan tashkil etilgan. Bosh qarorgohi Moskvada joylashgan. RF Markaziy bankining bank operatsiyalarini amalga oshirish uchun 2001 yil 5 noyabrdagi 2557-sonli bosh litsenziyasi. Bank operatsiyalarini amalga oshirish uchun yangi bosh litsenziya 2557 raqamli yangi bosh litsenziya RF Markaziy banki tomonidan 2015 yil 28 iyulda berilgan. 578-son bilan SSV ishtirokchisi.","question":"Bosh qarorgoh qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Moskvada"],"answer_start":[327]},"id":1562}
{"context":"Titanni eritish muammosi  titan yoriq bilan parallel ravishda parchalanadi. Bu hodisaga qarshi kurashish (inertik gazlarda payvandlash) qurilishni qimmatlashtiradi va sekinlashtiradi. Hatto tezlik va cho'kish chuqurligi rekordlari titan suvosti kemalariga tegishli bo'lishiga qaramay, SSSRda titan korpus materiali sifatida yuqori mustahkam po'lat bilan almashtirildi (qarang. 945-loyiha va 971-loyiha) muvofiq amalga oshiriladi. G'arbda titan qayiqlari umuman qurilmagan. Kompostlar istiqbolli material hisoblanadi, ammo katta korpuslarni tayyorlash texnologiyasi hali ishlab chiqilmagan, materialning o'zi esa qimmat, bu uni joriy etishni to'xtatadi, faqat kichik qayiqlarda mustahkam korpuslar kompozitlardan tayyorlanadi.","question":"Suv osti kemasini qurishda qanday muammolarga duch kelishadi?","answers":{"text":["Titanni eritish muammosi"],"answer_start":[0]},"id":1376}
{"context":"F, f (nomi: hozirgi ef, ilgari fe (sovet maktabida), qisqartmalarda ba'zan fe)  barcha slavyan kirill alifboslarining harfi (bulg'ar tilida 21-chi, rus tilida 22-chi, belarus tilida 23-chi, serb va ukrainda 25-chi, makedoniya tilida 26-chi); ba'zi slavyan bo'lmagan xalqlarning yozuvlarida ham ishlatiladi. Eski va cherkov slavyan alifbosida frътъ (qarshi) yoki фе́ртъ (oʻrta) deb nomlanadi. Ushbu harfning nomi aniq emas, ammo ba'zi tadqiqotchilar shuni taxmin qilishadiki, fertsning kelib chiqishi otlar chiqargan F-rrr tovushlariga o'xshash tovushga taqlid qiladi, chunki qadimgi slavyaniya tilida (f) tovushi mutlaqo begona edi va f bilan slavyaniya so'zini topish mumkin emas edi. (φερτ-ός yunonchadan tashqaridan keltirilgan degan maʼnoni anglatadi). Kiril yozuvida odatda tartib bo'yicha 22-chi hisoblanadi va ; fe'l-atvorda 22-chi hisob bo'yicha ko'rinadi, vertikal yo'nalishda cho'zilgan to'g'ri burchak shakliga ega, uning uchlari kichik doiralar bilan gorizontal chiziq bilan kesilgan. Ikkala alifbada ham son qiymati 500. harfi (yunonchi fi (Φ, φ) harfi) ham kirill, ham glagol harflari kelib chiqishi.","question":"Qaysi harf F uchun manbadir?","answers":{"text":["(yunonchi fi (Φ, φ)"],"answer_start":[1040]},"id":2614}
{"context":"Bakteriya hujayralarini bakteriofaglardan himoya qilishning asosiy mexanizmi - bu begona DNKni buzadigan fermentlar hosil bo'lishi. Ushbu fermentlar cheklash endonukleazlari deb nomlanadi, ular hujayra ichiga kiritilgan virus DNKni kesadi. Bakteriya CRISPR deb nomlangan tizimdan foydalanadi, bu esa bakteriya ilgari uchragan viruslarning genomlari haqidagi ma'lumotni saqlaydi va bu hujayraga virusni replikatsiya qilish RNK interferensiyasi ni blokirovka qilishga imkon beradi. Bu tizim bakteriya hujayrasining o'zlashtirgan immunitetini ta'minlaydi.","question":"Hujayra virusni replikatsiya qilishdan qanday to'xtatishi mumkin?","answers":{"text":["RNK interferensiyasi"],"answer_start":[422]},"id":1515}
{"context":"Biroq, makroiqtisodiy ta'sir boshqa omillar, ayniqsa, ular institutsional bo'lsa, bartaraf etilishi mumkin. Inflyatsiya maqsadlarini belgilash uchun markaziy bankning siyosiy va iqtisodiy mustaqilligi zarur bo'lib, bu esa o'z navbatida uning siyosati yuqori darajada shaffof va jamoatchilikka hisobot berishini talab qiladi. Agar tarkibiy islohotlar va soliq-byudjet siyosati yetarlicha bo'lmasa, pul-kredit siyosatining samaradorligi cheklanishi mumkin. Pul-kredit siyosati, shuningdek, moliyaviy sektor ustidan sifatli prudensial nazoratning yo'qligida ham samarasiz bo'lishi mumkin.","question":"Markaziy bankning siyosiy va iqtisodiy mustaqilligi nima uchun zarur?","answers":{"text":["Inflyatsiya maqsadlarini belgilash"],"answer_start":[108]},"id":1373}
{"context":"1936 yil 20 iyulda Franko tarafdorlari bir necha yuz nafar fuqarolar, shu jumladan ayollar va bolalar bilan birga qal'a devorlari orqasida qulflandilar. Ularga qarshi og'ir artilleriya va aviatsiyadan foydalanildi, ammo polkovnik Moskardo boshchiligidagi harbiy bilim yurti kursantlari 70 kun davomida Alqasarni respublikachilardan milliy kuchlar yaqinlashguncha himoya qilishdi. Jang davomida polkovnikning o'g'li o'ldiriladi, respublikachilar uni garovga olishadi, bino esa, janubiy devordan tashqari, vayron bo'ladi. Shu vaqtdan boshlab \" Alkasar taslim boʻlmaydi \" milliy gʻoyaga aylandi. General Varela qo'shinlari anarkistlar va marksistlardan iborat respublikachilarning qo'shinlarini ortga qaytardilar, qamalni olib tashladilar va shahar aholisi bilan shafqatsiz munosabatda bo'lishdi. (3),(4) Franko hukmronligi davrida mamlakat tarixi bir tomonlama bayon etilgan, keyinchalik bu erda sodir bo'lgan voqealar haqida tasavvur beradigan harbiy muzey tashkil etilgan.","question":"Alqasarni himoya qilish paytida harbiy bilim yurti kursantlariga kim qo'mondonlik qilgan?","answers":{"text":["Moskardo"],"answer_start":[230]},"id":779}
{"context":"Milliy madaniyat umuman tor homogen etnik jamoalar doirasidan chegaralanishi mumkin emas. Aksincha, millatning to'liq rivojlanishi ma'naviy yo'nalish va turmush tarzi etnik jihatdan farqlanishiga qaraganda ancha yuqori darajadagi farqlanishni talab qiladi. U etnik, geografik, ijtimoiy, xo'jalik va sinf omillari bilan bog'liq submadaniyatlarning turli xil variantlarini o'z ichiga oladi. Ko'pincha, millat bir xillikni tasdiqlash orqali shakllanmaydi, deb aytiladi. Bu juda xilma-xil tuzilma bo'lib, har xil turdagi komponentlardan iborat, garchi ularning har biri alohida-alohida ushbu millatni ajratib turadigan umumiy madaniy belgilarni o'z ichiga oladi. Milliy madaniyatlarning o'ziga xos xususiyati ularning kasbiy va ijtimoiy belgilari bo'yicha keng farqlanishidir.","question":"Milliy madaniyat nima bilan cheklanmaydi?","answers":{"text":["homogen etnik jamoalar doirasidan"],"answer_start":[28]},"id":508}
{"context":"Shuning uchun ham realistlik tarixi haqida gapirish qiyin: u san'at tarixi bilan bir xil. San'at tarixi hayotidagi alohida daqiqalarni tavsiflash mumkin, ayniqsa hayotni haqiqat bilan tasvirlashga israr qilganlar, uni maktab shart-sharoitlaridan ozod bo'lishda, oldingi kun rassomlari tomonidan e'tiborsiz qoldirilgan yoki dogmatlarga zid bo'lganlarini qo'rqitadigan tafsilotlarni tasvirlashga e'tibor berish va jasorat bilan ko'rish. Bu romantizm edi, bu esa realizmning yakuniy shakli - naturalizm.","question":"Realizm nimaga asoslangan?","answers":{"text":["hayotni haqiqat bilan tasvirlashga"],"answer_start":[162]},"id":1694}
{"context":"Metalning ko'plab sho'balari paydo bo'lganda, klassik og'ir metalni ijro etuvchi yangi guruhlar kamroq paydo bo'ldi. Asosan, an'anaviy heavy elementlari saqlanib qolgan hamma tezlikni pasaytirgan va og'irlikni oshirgan ba'zi bir pauer-metal guruhlarida, masalan, HammerFall, Edguy va boshqalar, ularning uslubini endi melodik-metal deb belgilash mumkin. Ko'p guruhlar thrash metaldan boshlandilar, masalan Metallica, Megadeth va Iced Earth, keyinchalik og'ir metalga moyil bo'lishdi. Hard-n-hevi to'plami Lordi 2006 yilda Eurovision qo'shiq tanlovida g'olib bo'ldi.","question":"Qaysi guruhlarda an'anaviy xevi elementlari saqlanib qolgan?","answers":{"text":["hamma tezlikni pasaytirgan va og'irlikni oshirgan ba'zi bir pauer-metal guruhlarida"],"answer_start":[169]},"id":2862}
{"context":"Mushaklarning tez tiklanishi va o'sishi uchun sportchilar maxsus parhezga rioya qilishlari kerak. Jismoniy tarbiyachilar o'rtacha vaznli odamga qaraganda ko'proq kaloriya talab qiladilar protein va energiya bilan ta'minlash uchun mashg'ulot xarajatlari, tiklanish va mushaklarning o'sishi uchun. Oziq-ovqatdan olinadigan energiya darajasini kamaytirish, yurak-qon tomir mashqlari bilan birlashtirilgan holda, bodibildingchilarga ortiqcha yog'ni yo'qotishga imkon beradi, bu esa turli musobaqalarga tayyorgarlik doirasida dolzarbdir. Karbohidratlar, oqsillar va yog'lardan olingan oziq-ovqat energiyasining nisbati bodibildingning maqsadlariga qarab farq qilishi mumkin.","question":"Nima uchun bodibildingchilar o'rtacha vazndagi odamlarga qaraganda ko'proq kaloriya iste'mol qiladilar?","answers":{"text":["va energiya bilan ta'minlash"],"answer_start":[195]},"id":1854}
{"context":"Pelening mahoratining siri uning ajoyib jismoniy ma'lumotlari va katta mehnatsevarligida. Ma'lumki, u o'z sport karerasining eng yuqori nuqtasida 100 metr masofaga 11 soniyadan kamroq vaqt ichida yugurgan va shu bilan professional yengil atletika sprinterlari ko'rsatkichlaridan biroz kamroq bo'lgan (1141 kun manbai ko'rsatilmagan). O'z vaqtida o'tkazilgan maxsus tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, Peleda juda keng ko'rish burchagi bor edi: bu unga  maydonidagi doimiy o'zgaruvchan vaziyatni tezda baholash va optimal qaror qabul qilish imkonini berdi.","question":"yana bir Pele fenomeni?","answers":{"text":["juda keng ko'rish burchagi"],"answer_start":[403]},"id":2369}
{"context":"Internet2  kompyuter tarmoqlarini yaratish bo'yicha AQSh notijorat konsorsiumi, ilmiy va ta'lim, sanoat va hukumat vakillari tomonidan boshqariladi. 1998 yilda Internet2 hamjamiyati Qwest kompaniyasi bilan hamkorlikda Internet2 ning birinchi tarmog'ini Abilene deb nomladi va National LambdaRail (NLR) loyihasining asosiy sarmoyadoriga aylandi. 2006 yilda Internet2 yangi umummilliy tarmoqni ishga tushirish uchun Level 3 Communications kompaniyasi bilan hamkorlikni e'lon qildi, uning o'tish qobiliyatini 10 Gbps dan 100 Gbps gacha oshirdi. 2007 yil oktyabr oyida Internet2 rasmiy ravishda Abilene-ni to'xtatdi va endi o'zining yangi, kuchliroq tarmog'ini Internet2 tarmog'i deb nomladi.","question":"Internet2 nima?","answers":{"text":["kompyuter tarmoqlarini yaratish bo'yicha AQSh notijorat konsorsiumi, ilmiy va ta'lim, sanoat va hukumat vakillari tomonidan boshqariladi"],"answer_start":[11]},"id":3111}
{"context":"Toba Guyi darhol harakat qilishga qaror qildi va 396 yil sentyabr oyida 400 ming jangchi to'planib, Jinyan qal'asiga yaqinlashdi. Mujun Bao halok bo'ldi. Tobalar bilan to'xtashga urinib, u barcha kuchlarini to'pladi, hatto jinoyatchilarni afv etdi va Toba lagerini hujum qildi. Bao qo'shinlari to'g'ri yo'ldan adashgan holda lagerni talon-taroj qila boshlashdi va Toba Guyi uni osonlikcha yo'q qildi. Mujun Bao Laodun ko'rfazining Lunchen shahriga qochib ketadi, u erda u tobaslardan himoyalanish uchun etarli kuchga ega edi. 398 yilga kelib Xuanxening shimolidagi hududni egallab, Keyingi Yan egaliklarining aksariyatini egallab oldi. Mujun De Shandongga qaytib, Janubiy Yanni tashkil etdi. Shu tariqa, ular Shandunda Janubiy Yan va Liaodunda Kechki Liangni yaratishga muvaffaq bo'lishdi. 399 yilda u o'zini imperator deb e'lon qildi va Shimoliy Vey tarixining oxirigacha ushbu unvonni barcha hukmdorlar kiyib yurishdi.","question":"396 yilda Tob Gu armiyasida necha jangchi bor edi?","answers":{"text":["400 ming jangchi"],"answer_start":[72]},"id":957}
{"context":"2012-yilda Shveytsariyaning bank qonunchiligiga Shveytsariyaning yirik banklari (UBS va Credit Suisse) barqarorligini oshirish uchun bir qator o'zgartirishlar kiritildi. Shveytsariya Moliya vazirligi Shveytsariya Milliy banki va FINMA (bank nazorati organi) bilan birgalikda ishlab chiqilgan Too Big to Fail qonun loyihasi Shveytsariya parlamentiga kiritildi, 2011 yil 30 sentyabrda ma'qullangan va 2012 yil 1 martda kuchga kirgan. Qonundagi ko'pgina choralar 2013 yil 1 yanvardan boshlab qo'llaniladi. Ushbu qonunchilik choralarini qabul qilish bilan Shveytsariya bank sektorining barqarorligi talablari darajasi bo'yicha xalqaro moliyaviy markazlar avangardasiga aylandi.","question":"Shveytsariyaning bank qonunchiligiga qachon bir qator o'zgarishlar kiritildi?","answers":{"text":["2012-yilda"],"answer_start":[0]},"id":2844}
{"context":"Joakino Rossini vafot etdi 13 yil 1868 noyabr. To'rt mingga yaqin kishi ishtirok etgan marosimdan so'ng, ulkan motam yurishi Per-Lashes qabristoniga yo'l oldi. Oldinda ikki piyoda bataloni va Milliy gvardiya ikki legionining orkestrlari bo'lib, ular \"Qirq o'g'rilik\" marshini, Musodan ibodat va buyuk kompozitorning ma'naviy asarlaridan parchalarni ijro etishgan. Rossiyning jasadi mumlangan. 1887 yilda uni Italiyaga tantanali ravishda olib ketishdi va Florensiyada Michelangelo va Galiley qabrlari yonida dafn etishdi.","question":"Joakino Rossini qachon vafot etdi?","answers":{"text":["13 yil 1868 noyabr"],"answer_start":[27]},"id":803}
{"context":"Tarixiy jihatdan, slavyan tovushi (j) har doim ikkinchi darajali, boshqa kelishmovchiliklardan keyingi palatali tovushlar va kelishmovchilik j oldidan palatalizatsiya (yumshoqlashtirish) orqali kelib chiqqan. Bu yumshatish umumslavyan davridan boshlanadi. O'z kelib chiqishi palatallashtirish yordamida bo'lishiga qaramay, (ж) ko'pchilik zamonaviy buyuk rus tilida palatalanmagan (qattiq). Palatizatsiya orqali paydo bo'lgan (j) dan tashqari, zamonaviy rus tilida (j) spiran (z) va (s) dan assimilyatsiya yo'li bilan hosil bo'ladi: qovurish (qovurish), yoqish (yong'in), xotin (xotin) bilan va boshqalar. p. bo'yicha","question":"Zamonaviy rus tili (j) palatallashtirish yo'li bilan paydo bo'lgan (j) dan tashqari qanday hosil bo'ladi?","answers":{"text":["spiran (z) va (s) dan assimilyatsiya yo'li bilan"],"answer_start":[468]},"id":2772}
{"context":"Gidrotipli kinofilmlar film nusxalarini bosib chiqarishning kumushsiz gidrotip usulida qo'llanilgan, bu esa filmning prokat nusxalarining eng yuqori eskirishga va yorug'likka chidamliligiga erishishga imkon beradi. Gidrotipli kinofilmlarga zonaga sezgir matritsiya va blankfilmlar kiradi (104). Matritsa kinofilmlarida turli spektral sezgirlik tufayli rangli relyef tasvirlar olinadi. Odatda, turli xil sezgirlikdagi uchta matritsali kinofilmlardan iborat to'plam ishlatilardi: sariq, binafsha va ko'k (116). Bunday toʻplamdagi kinofilmlarning zonali sezuvchanligi rangli koʻp qatlamli filmning alohida qatlamlari rangga sezuvchanligiga yaqin boʻladi ((117). Ushbu filmlardan olingan matritsalar keyinchalik blankfilmda bo'yoq bilan bosib chiqarishda ishlatiladi. Hozirgi vaqtda gidrotip texnologiyasi qo'llanilmaydi ((118).","question":"Turli xil sezgirlikdagi qaysi uchta matritsali filmlar odatda ishlatilgan?","answers":{"text":["sariq, binafsha va ko'k"],"answer_start":[478]},"id":1494}
{"context":"Ishlab chiqarish usuli (nem. Produktionsweise) - marksistlik politekonomiya toifasi, ishlab chiqarish munosabatlari va ishlab chiqarish kuchlari rivojlanishining muayyan bosqichi va u bilan bog'liq ishlab chiqarish munosabatlari birligi. Ishlab chiqarishning ijtimoiy usullari bir tomondan (ishlab chiqarish kuchlari) ishlab chiqarish texnikasining tegishli tarixiy turi bo'yicha, boshqa tomondan (ishlab chiqarish munosabatlari)  ishlab chiqarish va taqsimlash jarayonida ishlab chiqarish vositalari va shartlariga egalik munosabatlarini iqtisodiy amalga oshirishning tegishli turi bo'yicha farqlanadi. Ishlab chiqarishning ustun usuli ijtimoiy-iqtisodiy tuzilishning asosi (bazisi) dir.","question":"Ishlab chiqarishning qaysi ijtimoiy usullari ishlab chiqarish va taqsimlash jarayonida ishlab chiqarish vositalari va shart-sharoitlariga egalik qilishning ustun munosabatlarini iqtisodiy amalga oshirishning tegishli turi bo'yicha farq qiladi?","answers":{"text":["ishlab chiqarish munosabatlari"],"answer_start":[398]},"id":382}
{"context":"Barselona metrosining tarmog'ida o'ziga xos raqam va rang bilan belgilangan 11 ta yo'nalish mavjud. Ulardan sakkiztasi (L1, L2, L3, L4, L5, L9, L10 va L11) Barselona Transport boshqarmasi tomonidan boshqariladi Transports Metropolitans de Barcelona (TMB), qolgan 3 liniya (L6, L7 va L8) esa Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya (FGC) kompaniyasiga tegishli. Metro Barselonani ba'zi shahar atrofi bilan bog'laydi. Hozirgi vaqtda 43 km uzunlikdagi L9 liniyasini qurish ishlari davom etmoqda. Bu Yevropadagi ikkinchi eng uzun metro liniyasi bo'ladi.","question":"Qaysi liniyalar Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya (FGC) kompaniyasiga tegishli?","answers":{"text":["L6, L7 va L8"],"answer_start":[273]},"id":1741}
{"context":"Diskdagi ma'lumotlar spiral yo'lakchalar shaklida yoziladi (ingl. chuqurlash) polikarbonat asosda ishlangan. Har bir toshning chuqurligi taxminan 100 nm va kengligi 500 nm. Oziqlantirish uzunligi 850 nm dan 3,5 mikrometrgacha oʻzgaradi. Oziq-ovqat o'rtasidagi oraliqlar lend (ingl. land  bo'shliq, asos). Spiral yo'laklarining qadamlari 1,6 mikrometrni tashkil qiladi. Pitalar ularga tushgan yorug'likni tarqatadi yoki yutib oladi,  esa uni aks ettiradi. Shuning uchun CD-diskda yozilganlar  1,6 mikron davrli reflektor diffraksion panjara misolidir. Taqqoslash uchun, DVD ning davri  0,74 mikron.","question":"Pitning chuqurlikdagi o'lchami qancha?","answers":{"text":["100 nm"],"answer_start":[146]},"id":1245}
{"context":"Ko'l - gidrosfera tarkibiy qismidir, u ko'l cho'mkasi (ko'l qobig'i) doirasida suv bilan to'ldirilgan va dengiz (okean) bilan bevosita aloqasi bo'lmagan tabiiy yoki sun'iy suv havzasidir. Yer yuzida suv havzasi dunyo okeanining bir qismi bo'lmagan, ammo hovuzdan kattaroq va chuqurroq bo'lgan, shuningdek daryolar suvi bilan oziqlangan hollarda ko'l hisoblanadi. Yerdan tashqari, ko'llar tashqi manbalar bilan ta'minlangan yagona ma'lum joy Titan  Saturnning eng yirik yo'ldoshi hisoblanadi. Olimlar Titan yuzasida etan ko'llarini topdilar, ehtimol metan bilan aralashtirilgan. Hozirgi kunda Titan ko'llarining oziqlanish manbalari aniq ma'lum emas, ammo uning sirtini ko'plab daryolar o'chirib tashlagan. Yer yuzidagi tabiiy ko'llar, odatda, tog'li hududlarda, rift zonalarida, shuningdek, davom etayotgan yoki yaqinda muzlagan zonalarda joylashgan. Boshqa ko'llar esa oqimsiz hududlarda yoki katta daryolar oqimi yo'nalishi bo'ylab joylashgan. Dunyoning ba'zi qismlarida so'nggi muzlik davridan qolgan drenajning tartibsiz tuzilishi tufayli ko'llar ko'p miqdorda mavjud. Barcha ko'llar geologik vaqt ko'lamida vaqtinchalik tuzilmalardir, chunki ular asta-sekin o'z ichiga olgan havzalardan to'ldiriladi yoki to'kiladi.","question":"Yerdan tashqari yana qayerda ko'llar tashqi manbalar bilan ta'minlanadi?","answers":{"text":["Titan"],"answer_start":[441]},"id":2868}
{"context":"Bashkir tili qipchoq guruhiga tegishli bo'lsa-da, unda bolgar (chuvacha dialektlari), og'uz (turkman, turk dialektlari) va sibir (alta, tuva, xakas, yakut, qadimgi turk yodgorliklari tili) tillariga xos xususiyatlar mavjud. Boshqaruvning apellatsion leksikasida rotacizm va lamdaizm bilan bog'liq so'zlarning katta qatlami mavjudligi, boshqaruv xalqining shakllanishida bolgar komponentining ahamiyati haqidagi gipotezaga asos bo'ldi. A. V. bilan bo, boshqaruv tili o'z asosida o'g'uz tili bo'lishi mumkin, u bir necha bor qipchalashtirishga duchor bo'lgan ((qanday?) 10).","question":"Kim bashorat qilganki, boshqaruv tili og'uz tili ekan?","answers":{"text":["A. V. bilan bo"],"answer_start":[435]},"id":2423}
{"context":"Soyuz TMA-01M 7 oktyabr 2010 parvozi bilan Soyuz TMAning yangi avlodi ishlatilishni boshladi. Kema modernizatsiyasi, birinchi navbatda, bortdagi raqamli hisoblash mashinasi va telemetrik ma'lumotlarni uzatish tizimiga tegdi. Ilgari Sovet kosmik kemalarida telemetrik ma'lumotni uzatishning analog tizimi ishlatilgan, Sovet TMA-Mda esa raqamli tizim o'rnatilgan, u katta ixchamlik bilan ajralib turadi, bort kompyuter esa Sovetning oldingi avlodlarida bo'lgan mashinalarga qaraganda yanada takomillashtirilgan CVM-101 sinfiga tegishli.","question":"TMA-01M ittifoqi qachon uchgan?","answers":{"text":["7 oktyabr 2010"],"answer_start":[14]},"id":134}
{"context":"1997 yilda Buyuk Britaniya ishchi partiyasi hukumatga saylanganidan so'ng, Buyuk Britaniya ijtimoiy siyosat to'g'risidagi bitimni rasman imzoladi, bu 1997 yilgi Amsterdam shartnomasining ijtimoiy bo'limi sifatida ozgina tuzatishlar bilan uni kiritishga imkon berdi. Keyinchalik Buyuk Britaniya ilgari Ijtimoiy siyosat to'g'risidagi bitim doirasida kelishilgan asosiy qonunchilikni qabul qildi  1994-yilda ishchilarga maslahat berish to'g'risidagi direktivani qabul qildi, u korxonalarda xodimlarga maslahat berish va 1996-yilda bola parvarishlash uchun ta'til to'g'risidagi direktivani talab qildi. 1997-yilgi Amsterdam shartnomasi imzolanganidan va Ijtimoiy bob qabul qilinganidan beri o'tgan 10 yil ichida Yevropa Ittifoqi ijtimoiy siyosatning turli sohalarida, shu jumladan mehnat va sanoat munosabatlari, teng imkoniyatlar, sog'liqni saqlash va xavfsizlik, jamoat salomatligi, bolalarni, nogironlarni va keksalarni himoya qilish, qashshoqlikka qarshi kurashish, mehnat migrantlarini himoya qilish, ta'lim, kasbga o'qitish va yoshlarni qo'llab-quvvatlash kabi siyosiy tashabbuslarni amalga oshirdi.","question":"Ishchilarga maslahat berish bo'yicha direktivada nimalar ko'zda tutilgan?","answers":{"text":["korxonalarda xodimlarga maslahat berish"],"answer_start":[474]},"id":3027}
{"context":"Turning uchinchi usuli - parapatrik turlanishdir. Bu peripatrik turlarga o'xshaydi, bu yerda kichik populyatsiya yangi muhitda alohida bo'lib qoladi, lekin parapatrik turlarda yo'q jismoniy ajratish ikki populyatsiya o'rtasida. Buning o'rniga, turlanish, populyatsiyalar o'rtasidagi genlar oqimini kamaytiruvchi jarayonlarning natijasidir. Odatda, bunday turlanish turi atrof-muhit sharoitida radikal o'zgarishlar yuz berganda uchraydi. Misollardan biri: Anthoxanthum odoratum (Antoxanthum odoratum) maydonlardan olingan metalllar bilan tuproqni ifloslantirishiga javoban parapatrik turga ega bo'lishi mumkin. Ifloslangan joylarda o'simliklar tuproqda yuqori darajadagi metallarga chidamli bo'lib rivojlanadi. Tuproqdagi metalllarga chidamli o'simliklar va ajdodlar populyatsiyasining o'simliklari o'rtasidagi nasldan naslga o'tishning oldini olish metalllarga chidamli o'simliklarning gullash vaqtini asta-sekin o'zgartiradi, bu esa oxir-oqibat reproduktiv izolyatsiya paydo bo'lishiga olib keladi.","question":"Ikkala populyatsiya o'rtasida jismoniy chegara bormi?","answers":{"text":["yo'q jismoniy ajratish"],"answer_start":[176]},"id":1351}
{"context":"Neo-Platonizmga ko'ra, mavjudlikning yagona va past darajasidagi o'zaro munosabatlar ikkita asosiy printsip, fundamental qonuniyatlarga bo'ysunadi. Birinchidan, emanatsiya jarayonida yaxshilik o'zgarmasligi (kamayib qolmasligi) va ikkinchidan, manbadan ajralishni yengish orqali ijodiy potentsiyaga Yaxshilikka qaytish. Plotin bu holatni Yagonalikka ko'tarilish postulati bilan qayd etgan va ekstaz atamasida bildirgan, Proklning \"Teologiya asoslari\" da, o'zini o'zi harakatga keltiradigan hamma narsa o'ziga qaytishga qodir, degan tezis bilan ifodalangan.","question":"Ikkinchi prinsipga ko'ra, emanatsiya qayerga qaytib keladi?","answers":{"text":["Yaxshilikka"],"answer_start":[299]},"id":1237}
{"context":"Temir yo'l signalizatsiyasi  to'qnashuvlardan qochish maqsadida temir yo'l harakatini boshqarish tizimi hisoblanadi. Kamroq tutashishga ega bo'lgan temir yo'llardan foydalanish natijasida temir yo'l poyezdlari to'qnashuv xavfiga juda duch keladi, chunki odatda to'xtash imkoniyatini bermaydigan tezlikda etarlicha tez yoki mashinist ko'radigan masofadan ko'ra uzoqroq tormoz yo'li bor. Poyezd harakatini nazorat qilishning aksariyat shakllari temir yo'l tarmog'i uchastkasi uchun mas'ullardan poyezd brigadasiga beriladigan harakat yo'riqnomasidan iboratdir. Barcha boshqaruv usullari signallardan foydalanmaydi va ba'zi tizimlar faqat bitta yo'nalishdagi tarmoqlarga tegishli.","question":"Nima uchun temir yo'llarning poyezdga tutashligi kam?","answers":{"text":["odatda to'xtash imkoniyatini bermaydigan tezlikda"],"answer_start":[254]},"id":290}
{"context":"Jinsiy aloqasi ijtimoiy tuzilishga bog'liq bo'lgan taksonlarda jinsiy o'zgarish jarayoni keng ko'lamda o'zgarib turadi va bir xil shaxs hayot davomida bir necha marta jinsiy o'zgarishi mumkin. Boshqa tomondan, taksonlar mavjud (masalan, chiziqli akvarium, sariq akvarium, guruhlarning ko'pchiligi), bu erda jinslar navbatma-navbat keladi, ammo ijtimoiy tuzilishga ta'sir qilmaydi. Tasodifiy germafroditlar ham tuxum hujayralari, ham spermalarni ishlab chiqarishi mumkin - ular o'z-o'zidan urug'lantirish qobiliyatiga ega bo'lishi mumkin. Cyprinodontiformes otryadidan faqat uchta turlari o'z-o'zidan urug'lantiruvchi germafroditlar sifatida faoliyat ko'rsatadi: Cynolebias jinsining ikkita turi va Rivulus marmoratus turi. Rivulus marmoratusda o'z-o'zidan urug'lanish ichki bo'lib, natijada homozigot, genetik jihatdan bir xil avlodlar paydo bo'ladi. Tasodifiy germafroditlikning odatdagi shakli, percidalar (Percidae) oilasining Hypoplectrus va Serranus jinslarida kuzatilgan. Garchi bu baliqlar spermatoglik va tuxum hujayralarini bir vaqtning o'zida ishlab chiqarishga qodir bo'lsa-da, ular bir martalik yumurtlash paytida faqat bitta jinsning vakillari sifatida faoliyat ko'rsatadilar. Bir martalik to'qnashuv bir necha soat davom etishi mumkinligini hisobga olib, bitta juftlikdagi baliqlar jinsiy rollarni almashtirishlari va bir-biridan keyin tuxum hujayralari (qovun) yoki spermatosoidlar (sovuq) ishlab chiqarishlari mumkin.","question":"Qaysi turda o'z-o'zidan urug'lanish ichki jarayon bo'lib, natijada homozigot, genetik jihatdan bir xil bo'lgan avlodlar paydo bo'ladi?","answers":{"text":["Rivulus"],"answer_start":[723]},"id":1312}
{"context":"Keyingi yili Morits Oranskiy uni Gollandiyaliklar Xitoyga sotmoqchi bo'lgan tovarlarga to'la yangi ekspeditsiyaga olti kemadan rahbar qilib tayinladi. 1596 yilda General shtatlar Shimoliy yo'ldan muvaffaqiyatli o'tgan har bir kishiga yuqori mukofot e'lon qildilar. Amsterdam munitsipaliteti ikki kichik kema sotib olib, ularni Jan Riyp (ingl.) ning kapitani bo'lgan noma'lum o'tishni qidirish uchun jihozladi.rus. va Jakob van Xemskerk, ekspeditsiya rahbari sifatida yana Barents tayinlandi. Ular may oyida suzib ketishdi va iyun oyida Shvetsiyaning shimoli-g'arbiy qirg'og'ini ko'rib, Bear orollari va G'arbiy Shpitzbergenni kashf etishdi. Ular keyinchalik Raudfjordan (ingl.) deb nomlangan katta ko'rfazni topdilar.rus. Magdalenfjorden (ingl.) ga kirdilar, uni Tusk Bay deb nomladilar, keyin shimoliy Forlandsundet bo'g'ozidan suzib o'tdilar, uni gollandiyaliklar Keerwyck deb nomladilar, lekin chuqurligi yetarli bo'lmagani uchun qaytib ketishga majbur bo'lishdi. 28 iyun kuni ular shimoliy tomondan Bosh Karlning yerlarini aylanib o'tishdi, uni Vogelhoek deb nomladilar, chunki unda ko'plab qushlar bor edi, so'ngra Barents xaritalarida Grooten Inwyck va Inwyck sifatida ko'rsatilgan Isfjord va Belsunnni o'tkazib, janubiy tomonga yo'l oldi.","question":"Yangi ekspeditsiya nechta kemadan iborat edi?","answers":{"text":["olti kemadan"],"answer_start":[114]},"id":1911}
{"context":"Deutsche Bank aksiyadorlik jamiyati hisoblanadi. 1,38 mlrd ga yaqin aksiyalar chiqarildi, 2016 yil iyun oyida bozor kapitallashishi (ularning umumiy qiymati) taxminan €20 mlrd ni tashkil etdi. Aksiyalarning 56% Germaniyada, 15% AQShda istiqomat qiladi. Kompaniyaning 560 ming aksiyadoridan eng yiriklari: Hamad ben Jasim ben Jaber Al Tani ikkita kompaniya orqali, Paramount Services Holdings Ltd. (Buyuk Britaniya Virjiniya orollari) va Supreme Universal Holdings Ltd. (Kayman orollari), aksiyalarning taxminan 6% ni (2015 yil avgust oyiga); BlackRock (6,79%) va Treetop Family Foundation Inc. (Panama) (3,05%); DekaBank Deutsche Girozentrale AöR (2,27%); Vanguard Group (2,07%); Credit Agricole Asset Management Group (2,07%); Commerzbank AG (1,78%); Deutsche Bank AG (1,74%); Government Pension Fund of Norway - Global (1,85%); Deutsche Asset Mgmt Invst Gesenschaft (1,61%); Goldman, Sachs & Co. (Germaniya) - G20 mamlakatlari orasida eng yuqori darajadagi banklar qatoriga kiradi. (1,4%); HSBC Holdings PLC (1,08%); va boshqa kompaniyalar (1,2%) bilan birgalikda.","question":"2016 yil iyun oyidagi aksiyalarning bozor kapitalizatsiya qiymati qanday?","answers":{"text":["taxminan €20 mlrd"],"answer_start":[158]},"id":1907}
{"context":"Ushbu hududda parallellar bo'ylab uzatiladigan to'rtta iqlim mintaqasi mavjud. Osiyo qit'asining ta'siri ostida Hind okeanining shimoliy qismida musson iqlimi o'rnatiladi, bu esa qirg'oq yo'nalishida tez-tez harakatlanadigan tsiklonlar bilan bog'liqdir. Osiyoda yuqori atmosferik bosim qishda shimoli-sharqiy musson hosil bo'lishiga sabab bo'ladi. Yozda u okeanning janubiy qismidan havo olib keladigan nam janubi-g'arbiy musson bilan almashtiriladi. Yozgi musson paytida 7 balldan ortiq (40% takrorlanish bilan) kuchli shamol tez-tez bo'ladi. Yozda okean ustidagi harorat 2832 °C, qishda 1822 °C gacha pasayadi.","question":"Hind okeanida qishda shimoli-sharqiy musson nima sababdan hosil bo'ladi?","answers":{"text":["Osiyoda yuqori atmosferik bosim"],"answer_start":[254]},"id":946}
{"context":"Fonetika sohasida slavyanlarning ta'siri nafaqat kelishiklarning pozitsion palatalashuvini (lat. oculus → ochi \/okь\/  ko'z ), balki lotincha morfemlarni qayta tovushlash orqali ma'no ajratuvchi palatalizatsiya (lat. lupi → lupii \/lupiy\/  boʻrilar). Gapirishning umumiy artikulatsiyasi asta-sekin sustlashadi va fransuz yoki ispan tillaridagi kabi keskin zarba xususiyatiga ega emas. Boshqa roman tillariga xos bo'lmagan neytral o'rta tilli \/e\/ va \/y\/ rivojlanadi va nihoyat mustahkamlanadi. Slavyan taʼsiri ostida shiddatli, romanscha frikasiyasiga xos boʻlmagan shiddatli harflar bilan kelishmovchiliklar tiklanadi: hulub \/xulub\/  goʻsht. Shunga qaramay, boshqa roman tillari uchun xos bo'lgan so'zlarning yagona nutq oqimiga aloqasi saqlanib qolmoqda, bu esa slaviya nutqi uslubidagi intonatsiya rasmlarini ozgina o'zgartiradi.","question":"Ruminiya tilida qaysi tovushlar boshqa roman tillariga xos emas?","answers":{"text":["neytral o'rta tilli \/e\/ va \/y\/"],"answer_start":[420]},"id":2121}
{"context":"Boshqa evolyutsion tizimchilar, tirik organizmlar uzluksiz evolyutsion daraxtni shakllantirganligi sababli, evolyutsion munosabatlarni aks ettirsa ham, barcha taksonlar o'z mohiyatiga ko'ra sub'ektivdir, deb ta'kidlashadi. Bunday holda, har qanday bo'linish chizig'i sun'iy bo'lib, parafiletik chiziq ustida monofiletik ajratishni yaratadi. Parafiletik taksonlar daraxtning erta bo'limlarini tasniflash uchun zarurdir  masalan, bir muncha vaqtdan so'ng Gominidalar oilasiga rivojlangan erta umurtqavorlar birdan ortiq monofiletik oilaga joylashtirilishi mumkin emas. Shuningdek, ushbu argumentlar tizimida parafiletik taksonlar organizmlarning morfologiyasi, ekologiyasi va evolyutsion tarixidagi muhim o'zgarishlar haqida ma'lumot taqdim etishi  qisqacha aytganda, taksonlar ham, xazinalar ham tirik tabiat tizimining haqiqiy rasmini yaratish uchun qimmatli, ammo ikkalasi ham  ba'zi cheklovlar bilan.","question":"Bu haqda parafiletik taksonlar ma'lumot beradi.","answers":{"text":["organizmlarning morfologiyasi, ekologiyasi va evolyutsion tarixidagi muhim o'zgarishlar"],"answer_start":[628]},"id":1422}
{"context":"Dastlab saytlar statik hujjatlar majmui bo'lib, masalan,  sayt-vizitka. Kommunikatsiya rivojlangani sayin ichki va tashqi havolalar soni ko'paydi. Sayt nafaqat ma'lumotnoma, sharh, balki funktsional ofis, yangiliklar yoki media markazi rolini ham bajarishga kirishdi. Hozirgi kunda ularning aksariyati o'ziga xos dinamik va interaktivdir. Bunday hollarda mutaxassislar veb-ilovalar atamasidan foydalanadilar  sayt vazifalarini hal qilish uchun tayyor dasturiy majmua. Veb-dastur sayt tarkibiga kiradi, ammo ma'lumotlarsiz veb-dastur faqat texnik jihatdan saytdir. Shell (shakl, shablon) to'ldirilishi va faollashtirilishi kerak. Veb-saytlarni reklama qilish Internetda katta sanoatga aylandi.","question":"Aloqa rivojlangani sayti nima bo'ldi?","answers":{"text":["ichki va tashqi havolalar soni ko'paydi"],"answer_start":[106]},"id":1517}
{"context":"V. bilan N. Qashqadaryo Tatishchev Rossiya tarixida shunday ta'rif beradi: Umumiy nomi Pomorye, va viloyatlar bo'yicha: Arxangel, Kolmograd, Vaga, Totma, Vologda, Kargopol, Charonda va Olonets... Rossiyaning shimoliy qismi bor, unda Oq dengiz va Shimoliy dengiz sohilidagi hamma narsa, sharqda Karelyaning finlar bilan chegarasidan Buyuk kamar tog'larigacha yoki Uralgacha boradi. Janubiy tomonga esa qadimdan ruslar dastlab qismma-qism egallagan va Ruslar qatoriga kiritilgan. Hozirgi kunda esa bularning barchasi va undan ham koʻplari Pomorsk guberniyasi hokimiyati ostida.","question":"V. qaysi asarida N. Qashqadaryo Tatishchev quyidagicha ta'rif beradi: Umumiy nomi Pomorye, va viloyatlar bo'yicha: Arxangel, Kolmograd, Vaga, Totma, Vologda, Kargopol, Charonda va Olonets?","answers":{"text":["Rossiya tarixi"],"answer_start":[35]},"id":447}
{"context":"Manitobadagi aholining aksariyati xristian konfessiyalariga tegishli: 2001 yilgi aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, 758 760 Manitobadagi (68,7%) kishi o'zlarini xristian deb hisoblashgan, 13 040 (1,2%) yahudiy, 5745 (0,5%) buddist, 5485 (0,5%) sikh, 5095 (0,5%) musulmon, 3840 (0,3%) hind, 3415 (0,3%) kishi mahalliy e'tiqodlarga ega bo'lgan va 995 (0,1%) kishi butparastlikka tegishli bo'lgan (67). 201 825 Manitobada yashovchi (18,3%) diniy mansubligi haqida xabar bermaganlar (~ 67). Xristianlik konfessiyalari orasida eng yiriklari 292 970 (27%) bilan Rim katolik cherkovi; 176 820 (16%) bilan Kanada Birlashgan cherkovi va 85 890 (8%) bilan Kanada Anglikan cherkovi (67) edi.","question":"Manitobada yashovchilarning aksariyati qaysi dinlarga tegishli?","answers":{"text":["xristian"],"answer_start":[34]},"id":102}
{"context":"Qushquruq qanotli (lat. Hymenoptera)  hasharotlarning eng yirik va evolyutsion jihatdan eng rivojlangan guruhlaridan biri. Guruh 155 mingdan ziyod aʼzolarini oʻz ichiga oladi. 9100 dan ortiq turlari (ehtimol 300 000 gacha turlari), shu jumladan ijtimoiy hasharotlar (chimir, vishillar, asalarilar, archalar). Ushbu otryadning o'ziga xos belgilariga quyidagilarni kiritish mumkin: ikki juft zarhal qanotlardan orqalari oldingilaridan kichikroq, qanotlari kam uchraydigan, kam uchraydigan (qanoqsiz shakllari ham bor), orqa qanotning oldingi chetida bir qator g'ishtga o'xshash tutqichlar joylashgan, ular old qanotning orqa chetidagi qopqog'iga kiradi, kemiruvchi va yallig'lovchi yoki faqat kemiruvchi og'iz organlari va to'liq o'zgarish. Oʻlchami 0,2 mm dan 135 mm gacha (tuxum qoʻyadigan chavandozlar) oʻzgaradi, lekin odatda 20 mm dan kam.","question":"\"Qo'lqoplarga o'xshash\" so'zi lotin tilida qanday talaffuz qilinadi?","answers":{"text":["Hymenoptera"],"answer_start":[24]},"id":2405}
{"context":"Xloroplastlar o'zlarining DNKga ega bo'lib, ko'pincha qisqa qilib cpDNA yoki xlDNA deb nomlanadi. U shuningdek, qatlam deb ham ataladi. Uning mavjudligi 1962 yilda birinchi marta isbotlangan, va birinchi marta 1986 yilda ikki yapon tadqiqot guruhi jigar va tamaki xloroplastlarining DNKsini ketma-ket qilganida sekvensiyalashtirilgan. O'shandan beri, turli xil turdagi xloroplastlarning yuzlab DNKlari ketma-ketlashtirildi, ammo asosan quruqlikdagi o'simliklar va yashil alglarning DNKsi - glaukofitlar, qizil alglar, boshqa alg guruhlari juda kam taqdim etilgan bo'lib, xloroplast DNKning \"oddiy\" tuzilishi va tarkibi haqidagi fikrlarga biroz chalkashlik keltirib chiqarishi mumkin.","question":"Birinchi qatlam qachon sekvensiyalashtirilgan?","answers":{"text":["1986 yilda"],"answer_start":[210]},"id":3199}
{"context":"VI asrda Agilulf (590616), Rotari (636652) va Grimoald (662671) shohlari davrida langobardlar Po daryosining o'rta oqimidagi yerlarni o'zlariga bo'ysundirib, Liguriyani, shuningdek, Apulliya va Tarentni egalladilar. VIII asrning birinchi yarmida ular Emiliya va Romanya viloyatini, Korsika orolini va boshqa bir qator hududlarni anneksiya qilishdi. Bu vaqtda slavyanlar hujumini boshdan kechirgan va Sasanidlar davlati bilan urush olib borgan Bizantiya o'z Italiya hududlarini samarali himoya qila olmadi. Bertari (661662, 671688) shohi Bizantiya bilan tinchlik tuzdi.","question":"Grimoaldning hukmronligi yillari?","answers":{"text":["662671"],"answer_start":[56]},"id":1480}
{"context":"Moliya atamasining ma'no mazmunini iqtisodiyotning jamoat sektoridan xususiy sektorga o'tkazish metonimiya natijasida sodir bo'ldi (K. Plena Jamoat moliyalariga kirish (43) (1921)). Natijada, aniqlashtiruvchi atamalarsiz (jamoat (public), shaxsiy (personal), korporativ (corporate)) ishlatilganligi sababli, moliya atamasi dastlabki ma'noga qaraganda kengroq ma'noga ega bo'ldi va jamoat sektoridan tashqari, korxonalar va xususiy shaxslarning kapitali, foydasi, daromadi va xarajatlari masalalarini qamrab olmoqda. Shu munosabat bilan, metonimlar natijasida yuzaga kelgan moliyaviy (financial) atama ikki ma'noliligini istisno qilish uchun K. Oʻshanda M. Xanterning ta'kidlashicha, jamoat moliyalariga nisbatan fiskal (fiscal) atamalarini ishlatish to'g'riroq, bunda moliyaviy yil emas, balki moliyaviy yil (44) ((45) deb aytilgan.","question":"Natijada, moliya atamasining ma'no mazmuni iqtisodiyotning jamoat sektoridan xususiy sektorga ko'chirildi?","answers":{"text":["metonimiya"],"answer_start":[96]},"id":2559}
{"context":"Leybnitsning ruhiy kayfiyati uning falsafiy optimizmlari bilan to'liq uyg'unlashgan: u deyarli doimo xursand va jonli edi; u hamma haqida yaxshi gapirgan, hatto Isoak Nyuton haqida u bilan yakuniy janjalgacha. Leybnitsning o'zi aytganidek, unda tsenzura ruhi yetishmas edi: u deyarli har qanday kitobni yoqtirardi, u faqat eng yaxshisini izlardi va eslab qolardi. Leybnitz jozibador, odobli, hazil tuyg'usi va tasavvurga ega edi. U ko'pincha kulgan, hatto u buni faqat tashqi kulgi emas, balki ichki kulgi deb aytganida ham; u achchiq edi, ammo qasoskor emas va unda rahmdillik hissi osonlikcha uyg'onardi.","question":"Leybnitsning ruhiy kayfiyati nima bilan uyg'unlashgan?","answers":{"text":["uning falsafiy optimizmlari"],"answer_start":[29]},"id":1795}
{"context":"(2) da gap, masalan, savol berish emas, balki hikoya qilishdir, sintaksis jihatdan mustaqildir, chunki u bog'liq bo'lgan hech qanday klauzani o'z ichiga olmaydi, shuningdek to'liq argumentli nomli guruhlar the dog (rus. it) va the cat (rus. mushuk) . Bunday gaplar asosida tarkibiy qismlarning bazaviy tartibi (ingliz tilida bazaviy tartib  SVO ((1))) belgilanadi. Yuqorida keltirilgan shartlarda aniq afzalliklar aniqlanmaganida, til erkin tartibdagi jumla a'zolariga ega deb hisoblanadi. Bunday uslub ko'pincha shubha ostiga qo'yiladi, chunki tilda mavjud bo'lgan barcha sintaksis vositalaridan bitta klauzani tahlil qilish asosida tildagi tarkibiy qismlarning asosiy tartibini aniqlash juda ishonchsiz bo'lib tuyuladi.","question":"Jumladan, \"Qanday gaplar bor\"?","answers":{"text":["argumentli nomli guruhlar the dog (rus. it) va the cat (rus. mushuk) "],"answer_start":[180]},"id":942}
{"context":"Yorimning 95 foizi yarim orol tropik cho'llarga ega bo'lib, unda ilgarigi tuproqlar yoki tozalangan va yarim mustahkamlangan qumlar mavjud. Tuzli pastliklar tuzli tuproq va sho'r tuzli tuproqlar, gumbazlar va boshqalar bilan to'ldirilgan. Markaziy hududlarda kichik maydonlarda g'allali cho'llarni, janubida esa qizil-ko'k tuproqlarni (akatsiyalar hukmronlik qiladigan cho'l savonalari) uchratish mumkin. Arabiston yarim orolining shimolida subtropik yarim cho'l va cho'llar mavjud; qora tuproqlarda, kulrang-ko'k va ko'k tuproqlarda  tor bargli donzorlar, bo'ronlar va yarim butalar ustunlik qiladigan quruq cho'llar mavjud. Suv qudug'i va suv manbalari atrofida oazislar joylashgan.","question":"Arabiston yarim oroli hududining qancha qismini tropik cho'llar egallaydi?","answers":{"text":["Yorimning 95 foizi"],"answer_start":[0]},"id":2315}
{"context":"Hind okeanining shimoliy qismi uchun yarim kunlik ko'tarilishning ustunligi xosdir. Ochiq okeandagi to 'lqin amplitudasi kichik va o'rtacha 1 metrni tashkil qiladi. Antarktika va subantarktika zonalarida to'lqin amplitudasi sharqdan g'arbga 1,6 m dan 0,5 m gacha kamayadi, qirg'oq yaqinida esa 24 m gacha o'sadi. Maksimal amplitudasi orollar o'rtasida, mayda suvli ko'rfazlarda qayd etiladi. Bengali ko'rfazida 4,25,2 m, Mumbay yaqinida  5,7 m, Yangon yonida  7 m, Shimoliy-g'arbiy Avstraliyada  6 m, Darvin portida esa  8 m. Qolgan hududlarda shamolning amplitudasi 13 metr atrofida.","question":"Bengal ko'rfazida suv sifati qanday?","answers":{"text":["4,25,2 m"],"answer_start":[411]},"id":1025}
{"context":"2006-yilda kichik va o'rta biznesga yordam sifatida COSO tomonidan hisobot nashr etildi Moliyaviy hisobotlarni tayyorlash bo'yicha ichki nazorat  Kichik ommaviy kompaniyalar uchun qo'llanma kichik tashkilotlarni moliyaviy hisobotlarni tayyorlash bo'yicha tegishli ichki nazoratni amalga oshirishda qo'llab-quvvatlash uchun (ICoFR). Ushbu hisobot modelni almashtirishni maqsad qilmaydi, lekin uni qanday qo'llash bo'yicha ko'rsatmalar beradi. Ular COSO talablariga mos kelishni ta'minlash bilan bog'liq kutilmagan muammolarga duch kelgan kichik kompaniyalar uchun mo'ljallangan. Nazorat tizimining har bir komponenti mavjud bo'lishi va ishlashi kerak bo'lsa-da, bu har bir komponent har bir kompaniyada bir xil yoki hatto bir xil darajada ishlashi kerak degani emas.","question":"Qaysi yilda \"Xususiy hisobotlarni tayyorlash bo'yicha ichki nazorat - Kichik ommaviy kompaniyalar uchun qo'llanma\" hisoboti chop etilgan?","answers":{"text":["2006-yilda"],"answer_start":[0]},"id":2255}
{"context":"Tarif stavkasi (maosh, lavozim maoshi) - bu maosh tarkibida pul to'lovi (maosh, lavozim maoshi) miqdori bo'lib, u xodimga kompensatsiya, rag'batlantirish va ijtimoiy to'lovlarni hisobga olmagan holda, belgilangan vaqt uchun muayyan murakkablikdagi (malaka) mehnat me'yorlarini (mehnat majburiyatlarini) bajarganligi uchun to'lanadi. Ushbu to'lov belgilangan, majburiy to'lanadi va xodimning mehnat haqi uchun eng kam kafolat hisoblanadi, undan pastroq ishchi lavozim vazifasini bajargan taqdirda ololmaydi.","question":"Qaysi holatlarda xodimga tarif stavkasini to'lash shart?","answers":{"text":["lavozim vazifasini bajargan taqdirda"],"answer_start":[459]},"id":1294}
{"context":"Sutemizuvchilar Yerning deyarli barcha biotoplarida yashaydilar va ular ham cho'llarda va tropik o'rmonlarda, ham baland tog'larda va qutbli mintaqalarda uchraydi. Odamlar kamdan-kam bo'lsa-da, sutemizuvchilar yo'q bo'lgan bir nechta mintaqa va biotoplar qatoriga chuqur okean va Antarktika qit'asi kiradi, garchi uning qirg'oqlari yonida tulkilar va kitlar uchraydi. Biroq, o'tmishda, Antarktida hali butunlay muz qalqon bilan qoplanmaganida, sutemizuvchilar ushbu qit'ada ham yashagan: bu eosenga tegishli bo'lgan gondavanateriyalarning, sumka (polidololi, mikrobioteriya) va placentral (to'liq tishsiz, litopterna, astrapoteriya) fosil qoldiqlari shundan dalolat beradi. XX asrda texnik vositalardan foydalangan holda, inson boshqa sutemizuvchilar uchun mumkin bo'lmagan joylarga kirdi: Janubiy qutbga yetdi, Jomolungma va boshqa eng baland tog'larning cho'qqilariga ko'tarildi, Mariana vodiysi tublariga tushdi, kosmik makonni o'zlashtirishga kirishdi. Biroq, ba'zi bir inson korxonalarida itlar ishtirok etgan: R. Amundsen Janubiy qutbga itlar bilan yetib borgan, Layiq esa orbital kosmik parvozini Janubiy qutbga 3,5 yil oldin amalga oshirdi. Ha, shunday. Gagarin.","question":"Qaysi asrda inson boshqa sutemizuvchilar uchun yetarli bo'lmagan joylarga kirib bordi?","answers":{"text":["XX asrda"],"answer_start":[674]},"id":159}
{"context":"Shoh Liutprand (712744) o'z hukmronligining boshidanoq shimoliy qo'shnilari bilan tinchlikni saqlash uchun barcha sa'y-harakatlarini sarfladi. Arablar tahdidi paydo bo'lganda, franklar ham langobardlarda tabiiy ittifoqchilarini ko'rishni boshladilar. Bu vaqtda franklar shohligida nominal ravishda Merovinglar hukmronlik qilishgan, ammo aslida karolinglar hukmronlik qilishgan, ular bilan langobardlar uzoq vaqtdan beri dushmanlik qilishgan. 720 yilda Liutprand Karl Martellning jiyani Guntrudga uylanganda vaziyat o'zgardi. Shu vaqtdan boshlab Langobardlar qiroligi va Karolinglar o'rtasida yaqin aloqalar o'rnatildi. 738 yilda Karl Martell Liutpranddan arablarning Provansga hujumini qaytarish uchun yordam so'radi. Liutprand o'z qo'shinini safarbar qildi, Provansga kirdi va bosqinchilarni qochishga majbur qildi. Kofirlar ustidan qozongan g'alabasi Liutprandning xristianlik himoyachisi sifatida obro'sini mustahkamladi.","question":"Liutprand kimga uylangan?","answers":{"text":["Karl Martellning jiyani Guntrudga"],"answer_start":[462]},"id":851}
{"context":"Shprunlar ichida taxminan 20 ta bakteriya fillariga tegishli bo'lgan turli xil tizimli prokariotlar joylashadi, bunda bitta filning vakillari  Poribacteria  faqat shprunlarda uchraydi. Simbiotik prokariotlar shprunlarning turli xil fiziologik jarayonlarida  masalan, erimaydigan oqsillarning aylanmasida va organik skelet va hujayra tashqarisidagi matriksning tarkibiy qayta qurilishida ishtirok etishi mumkin. Ko'pgina simbiotik prokariotlar antibiotiklar va yirtqich hayvonlarni qo'rqitadigan kuchli hidli moddalarni sintez qiladilar. Ular, shuningdek, qo'shimcha oziqlanish manbai bo'lib xizmat qilishi mumkin, bunda prokariotlar o'zlari ham fagocitoz orqali, shuningdek ularning hayot faoliyati mahsulotlari ham singib ketishi mumkin ((165). Aytish mumkinki, egasi bo'lgan shprut va uning mikroorganizmlari metabolik aloqada bo'lib, azot birikmalari, SO2 fiksatsiya mahsulotlari, ikkilamchi metabolitlar va suvdan olingan organik birikmalar bilan almashishadi ((164). Masalan, Lophophysema eversa shpritsining ichida ammoniy, nitrit va sulfidlarni oksidlash qobiliyatiga ega bo'lgan autotrof mikroorganizmlar yashaydi va shuning uchun shprits tanasidagi uglerod, azot va oltingugurt aylanishida muhim rol o'ynaydi. Bundan tashqari, ular shprits-g'anim uchun toksik bo'lgan ammoniy, nitrit va sulfidlarni neytrallashtiradi (<166).","question":"Lophophysema eversa shpritsida yashaydigan autotrop mikroorganizmlar nimalarga qodir?","answers":{"text":["ammoniy, nitrit"],"answer_start":[1021]},"id":2410}
{"context":"Kompaniya prezidenti Xayram Siblining Rossiya Amerikasida telegraf liniyalarini o'rnatish masalasi bo'yicha Aleksandr Gorchakov bilan muzokaralari paytida Western Union Alaska hududini sotish istagi haqida xabar berildi. Western Union rahbariyati Rossiya tomonining bunday xohishi haqida Qo'shma Shtatlarning diplomatik xizmatiga xabar berdi, chunki kompaniyaning Alaska sotib olish niyati yo'q edi. Muzokaralar atigi olti hafta davom etdi va 1867 yil 30 martda Vashingtonda shartnoma imzolandi, unga ko'ra Qo'shma Shtatlar Alyaskani Rossiyadan atigi 7,2 million dollarga sotib oldi.","question":"Alyaskani sotib olish uchun qancha vaqt ketdi?","answers":{"text":["olti hafta"],"answer_start":[418]},"id":886}
{"context":"Qimmatli qog'ozlar bilan bitimlar bo'yicha umumiy aylanmasi, mijozlar soni, mintaqaviy tarmoq hajmi, o'z mablag'lari va boshqa ko'rsatkichlarga ko'ra xolding Rossiyaning eng yirik besh investitsiya kompaniyasiga kirdi. Uning asoschisi va rahbari Viktor Remsh Forbes jurnali tomonidan Rossiya Internetining eng yaxshi 30 ta shaxsi ro'yxatiga kiritilgan, 2012-yilda jurnalning \"Secret Firm\" versiyasi bo'yicha investor maqomiga ega bo'lgan o'nta Rossiya Internet-milyonerlari ro'yxatiga kiritilgan. 2014 yilda \"Expert RA\" reyting agentligi kompaniyaga  A++ reytingini berdi. O'sha yili FINAM moliya sektorining xorijiy texnologik loyihalariga yo'naltirilgan maqsadli hajmi 50100 mln dollargacha bo'lgan FinSight Ventures venchur jamg'armasini tashkil etdi.","question":"Qachon xolding mamlakatdagi eng yirik besh investitsiya kompaniyasiga kirdi?","answers":{"text":["2012-yilda"],"answer_start":[353]},"id":2350}
{"context":"Bayramingiz muborak bo'lsin, Mr.Lawrence ba'zi tanqidchilarni hayratda qoldirdi. Uning keyingi loyihasi, rok-musiqa filmi Mutlaq yangilar (1986), tanqidchilarni umidsiz qoldirdi va prokatda muvaffaqiyat qozonmadi. O'sha yili u Jim Hensonning fantaziya filmi \"Labyrinth\"da, Jaretning goblinlar shohi rolini o'ynadi. Bowie parik kiygan holda, film uchun maxsus yaratilgan bir nechta yangi qo'shiqlarni kuyladi. Boui 1988 yilda Martin Skorsezening \"Iso Masihning so'nggi vasvasasi\" filmida Pontiy Pilat rolini o'ynagan. U bir muncha vaqt Tim Burton va Sam Hammning filmidagi Joker rolini o'ynashga ko'rib chiqilgan (ingl.) rus. 1989-yildagi Batman. Hamm shunday deb ta'kidladi: \"Devid Boui ehtiyotkorlik bilan ko'rinadi, chunki u antagonistlarni o'ynaganida juda kulgili bo'ladi. Natijada rolni Jek Nikolson oʻynadi ({165}.","question":"1989-yilda Tim Burton va Sam Hammning \"Batmen\" filmida Devid Boui qanday rolga ko'rib chiqilgan edi?","answers":{"text":["Joker"],"answer_start":[572]},"id":1605}
{"context":"Disklar spindelda qattiq joylashtirilgan. Ish vaqtida shpindel bir necha ming marta bir daqiqada (3600 dan 15 000 gacha) aylanadi. Bunday tezlikda, platina yuziga yaqin bo'lganda, kuchli havo oqimi paydo bo'ladi, bu esa boshlarni ko'taradi va ularni platina yuzasidan yuqoriga ko'taradi. Boshlar shakli ish paytida plastinkadan optimal masofani ta'minlash uchun hisoblab chiqilgan. Disklar boshlarni uchirish uchun zarur bo'lgan tezlikka yetmaguncha, to'xtash qurilmasi boshlarni to'xtash joyida ushlab turadi. Bu bosh va ishchi plates yuzasini shikastlashdan saqlaydi. Spinelli qattiq disk dvigateli  Ventilatsiyali dvigatel.","question":"Ventilyator nima?","answers":{"text":["Spinelli qattiq disk dvigateli"],"answer_start":[570]},"id":2512}
{"context":"Portretda, shu jumladan fotoportretda (oddiy fotosuratdan farqli o'laroq) yuzning haqiqiy belgilarini ob'ektiv tasvirlashda usta va model o'rtasidagi muayyan munosabatlar mavjud. Bu sharh ustalarning dunyoqarashini, estetik kredolarini aks ettiradi va hokazo. e) Bularning barchasi o'ziga xos individual badiiy uslubda taqdim etilib, portret tasvirga sub'ektiv mualliflik rangini kiritadi va portret janrining eng yaxshi ustalari bo'lgan portretlarni yaratadi, bir vaqtning o'zida modelning psixologiyasini maksimal darajada aniq ifodalaydi va rassomning darhol taniqli qo'li belgilarini olib boradi. Portret nafaqat insonning shaxsini aks ettiradi, balki muallifning badiiy shaxsini ham ifodalaydi. Rassom modelning qiyofasiga kirib, insoniy shaxsning ma'naviy mohiyatini anglaydi. Bunday tushuncha faqatgina model va muallifning o'zaro birlashish jarayonida his-tuyg'ular bilan bog'liq harakatda sodir bo'ladi. Natijada, aktyor va rol o'rtasidagi birlikka o'xshash yangi birlik paydo bo'ladi. Bunday qo &amp; apos; shib olish tufayli portretdagi model u aslida tirik bo &amp; apos; lganidek ko &amp; apos; rinadi, portret - asl san &amp; apos; atkor bilan ruhiy aloqa samarasidir.","question":"Modelga o'xshash rassom nimani tushunadi?","answers":{"text":["insoniy shaxsning ma'naviy mohiyatini"],"answer_start":[735]},"id":212}
{"context":"Termodinamikaning nol bosqichi deb nomlangan, chunki u birinchi va ikkinchi qonunlar ilmiy tushunchalar qatoriga kirgandan keyin shakllangan. U izolyatsiya qilingan termodinamik tizim vaqt o'tishi bilan o'z-o'zidan termodinamik muvozanat holatiga o'tishini va agar tashqi sharoitlar o'zgarmas bo'lsa, u erda qancha vaqt bo'lsa, shuncha vaqt qolishini ta'kidlaydi ((14) ((15). U umumiy boshlanish deb ham ataladi ((16). Termodinamik muvozanat tizimda mexanik, issiqlik va kimyoviy muvozanat, shuningdek fazlar muvozanatining mavjudligini taqozo etadi. Klassik termodinamika faqat termodinamik muvozanat holati mavjudligini ta'kidlaydi, ammo unga erishish vaqti haqida hech narsa aytmaydi.","question":"Termodinamikaning qaysi qoidasi birinchi va ikkinchi qoidadan keyin qo'llanilgan?","answers":{"text":["Termodinamikaning nol bosqichi"],"answer_start":[0]},"id":36}
{"context":"Shimoliy Vey imperiyasi (kit. masalan, 北, pinyin: Běi Wèi, 386534), shuningdek, Toba Vey (拓拔) yoki Yuan Vey (元) sifatida tanilgan, 439-yilda Shimoliy Xitoyni birlashtirish bilan mashhur; u shuningdek san'at rivojlanishini keng moliyalashtirgan, bu davrning ko'plab asarlari hozirgi kungacha saqlanib qolgan. 494 yilda imperiyasi poytaxti Datundan Loyanga ko'chirildi va sun'iy Lunmen g'orlari qurilishini boshladi. Ushbu g'orlarda Shimoliy Vey sulolasi davriga tegishli 30 000 dan ortiq buddaviy tasvirlar topilgan. Imperiya mongol tilida so'zlashuvchi senbi qabilasiga mansub Tob xonadoni tomonidan asos solingan deb hisoblanadi. Toba xonadoni o'z nomini tizimli xitoylashtirish jarayonida Yuanga o'zgartirdi. Imperiyaning oxiriga yaqinroq, ichki bo'linish yuz berdi, bu imperiyani G'arbiy Vey va Sharqiy Veyga bo'linishiga olib keldi.","question":"Shimoliy Vey imperiyasi Shimoliy Xitoyni qaysi yilda birlashtirdi?","answers":{"text":["439-yilda"],"answer_start":[131]},"id":1816}
{"context":"Termodinamika organizmning molekulyar darajada tuzilishi xususiyatlarini ko'rib chiqmaydi. Termodinamik tizimlarning muvozanat holati kam miqdordagi makroskopik parametrlar yordamida tavsiflanishi mumkin, masalan, harorat, bosim, zichlik, komponentlar konsentratsiyasi va boshqalar. Makroskopik asboblar bilan o'lchanishi mumkin bo'lgan boshqa ko'rinishdagi ko'rinishlar mavjud. Bunday holat makroskopik holat deb ataladi va termodinamika qonunlari makroskopik parametrlar o'rtasidagi bog'liqlikni o'rnatishga imkon beradi. Agar parametrning tenglik tizimining istalgan ajratib olingan qismiga bog'liq bo'lmagan bir xil qiymati bo'lsa, u qo'shilmagan yoki intensiv deb nomlanadi, agar parametrning qiymati tizimning qismiga mutanosib bo'lsa, u qo'shilgan yoki extensiv deb nomlanadi 11. Bosim va harorat - qo'shilmaydigan parametrlar, ichki energiya va entropiya esa qo'shiluvchi parametrlardir.","question":"Agar muvozanat tizimining istalgan ajratib olingan qismi hajmiga bog'liq bo'lmagan bir xil qiymatga ega bo'lsa, parametr nima deb ataladi?","answers":{"text":["qo'shilmagan yoki intensiv"],"answer_start":[638]},"id":364}
{"context":"Ularning mahalliy raqiblari Poloniya Uorsouga ko'proq tomoshabinlar yoqmaydi, ammo ular 2000 yilda Ekstraklass chempionatida g'alaba qozonishga muvaffaq bo'lishdi. Ular, shuningdek, 1946 yilda mamlakat chempionatida g'olib chiqdilar, ikki marta kubokni ham yutdilar. Poloniyaning o'z stadioni Konwiktorska ko'chasida, Eski shaharning shimoliga o'n daqiqalik piyoda yo'ldan joylashgan. Poloniya 2013 yilda moliyaviy ahvoli yomon bo'lgani sababli mamlakatning eng yuqori ligasidan pastroq ligaga ko'chirildi. Hozir ular 4-ligada (Polshada 5-chi darajadagi) - Polsha Milliy futbol assotsiatsiyasi (PZPN) tarkibidagi quyi professional ligada o'ynaydilar.","question":"Poloniya necha marta kubokni yutgan?","answers":{"text":["ikki marta"],"answer_start":[234]},"id":3159}
{"context":"TMB shuningdek, shahar avtobuslari va sayyohlik avtobuslari tarmog'iga ega (ko'z-ko'z qilish uchun). Shuningdek, tezkor past qavatli tramvay liniyalari mavjud  Trambaix (T1, T2, T3) va Trambesòs (T4, T5, T6), bu uchun maxsus to'xtash joylari va elektron chiptalar sotish terminallari bilan tashkil etilgan. Maxsus tramvay liniyasi  Moviy tramvay  Tibidabo tog'iga olib boradi. Monjuik va Tibidabo tog'lariga funikulyerlar (qarang. Tibidabo funikulyorlari). Montjuikning cho'qqisiga ham simli yo'l (teleferik) orqali chiqsa bo'ladi.","question":"Shahar avtobuslari va sayyohlik avtobuslari kimga tegishli?","answers":{"text":["TMB"],"answer_start":[0]},"id":2025}
{"context":"2009 yil aprel da Londonda bo'lib o'tgan G20 sammitidan so'ng vaziyat biroz tinchlandi. Shveytsariya soliq jinoyatlari bilan bog'liq ishlarda huquqiy yordam ko'rsatish bo'yicha Iqtisodiy hamkorlik va hamkorlik tashkilotining standartlarini qabul qildi. Biroq, AQSh Adliya vazirligi UBSga nisbatan o'z da'volarini davom ettirmoqda, IRSning AQSh soliq idoralariga 52 ming dollarlik ma'lumotlarni bir zumda taqdim etish talabini qo'llab-quvvatlamoqda. Amerikaliklarning hisoblari. Mayami sudida, bu ishda ishlaydigan, allaqachon Shveytsariya va bankning argumenti rad, bu ish to'liq AQSh qonunlariga muvofiq, deb ko'rsatadi, xorijdan axborot olish huquqini beradi, shunday qilib, UBS uchun talablar bu turdagi yangi huquqiy kontseptsiya emas. Bank o'z xatti-harakatlari uchun javobgar bo'lishi kerak, - deydi sud.","question":"2009 yilda qaysi oyda Katta yigirmalik sammiti bo'lib o'tdi?","answers":{"text":["aprel"],"answer_start":[9]},"id":1861}
{"context":"O'sha paytda evropaliklar hozirgi Marokash sohilidagi Nun burchagi ortida nima borligini bilishmagan va unga yetib borgan zahoti kemalarini aylantirib yuborishgan. (37) Qadimgi dengiz afsonalari bu burchni dengizda suzish uchun chegara deb atashgan, suzishga yaroqsiz dengiz va yonayotgan quyoshni ogohlantirgan okean hayvonlari bu burchni o'tishga jur'at etadigan har qanday kemani yo'q qilishi haqida ogohlantirgan, ammo prens Enrik dengizchilari ularni e'tiborsiz qoldirishdi: 1421 yildan boshlab ular muntazam ravishda uning orqasidan suzib o'tishgan, 1434 yilda Enrikning kapitanlaridan biri Gil Eaneash Boxador burchini aylanib o'tgan.","question":"Qaysi dengizchilar Noun burchagi haqidagi qadimgi dengiz afsonalarini nazarga ilmay, uning orqasidan suzib ketishdi?","answers":{"text":["prens Enrik"],"answer_start":[423]},"id":749}
{"context":"2008 yildan boshlab, motorlar reglamenti muzlatilgan, ya'ni motorlarni qayta ishlash taqiqlangan, faqatgina ishonchlilik bilan bog'liq ayrim o'zgarishlar bundan mustasno. FIA har bir o'zgarishni tasdiqlaydi. Ba'zi jamoalar ushbu huquqdan (Flavio Briatorning fikricha) dvigatellarning quvvatini oshirish uchun foydalangan. Bundan tashqari, yonilg'i va moylash materiallari tarkibi yaxshilanmoqda. 2010 yilda to'ldirishlar bekor qilinganligi sababli motorning tejamkorligi alohida ahamiyat kasb etadi, chunki startda tejamkorroq motorli mashinalarda yonilg'i kamroq bo'lishi mumkin.","question":"\"Tashqi to'ldirish bekor qilingandan so'ng, nima muhim ahamiyatga ega bo'ladi\"?","answers":{"text":["motorning tejamkorligi"],"answer_start":[448]},"id":733}
{"context":"San'atshunos Irina Vakarning yozishicha, rus tilida mashhur rassom va tanqidchi Aleksandr Benua bu atamani yaratgan. 1910-yil bahorida rus rassomlari uyushmasi ko'rgazmasi uchun sharhda u unda ishtirok etgan barcha rassomlarni avangard, markaz va aryergardga bo'lib chiqdi. O'zini va \"San'at dunyosi\" dan do'stlarini markazga kiritib, u M.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B Larionov tomonidan yaratilgan, uning fikriga ko'ra, ular san'atda qabul qilingan normalarni buzish yo'lida juda uzoq ketishgan. Benoyning taxmini to'g'ri bo'lib chiqdi va bu atama, ko'p yillar o'tgach ham, o'z ifodasini topdi (6).","question":"Benoit kimni avantgarda deb atagan?","answers":{"text":["M.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B.B Larionov"],"answer_start":[337]},"id":412}
{"context":"1978 yil yozi ma'lum bo'ldiki, A. GITISning o'quv nutq studiyasida ishlagan Kutikov, u erda ish vaqtidan tashqari o'zi o'ynagan \"Yuzog'li yozgi\" guruhining yozuvlarini tashkil etish imkoniyatini topdi. Ha, shunday. Makarevich unga va Vaqt mashinasiga o'z materialini qayta yozishda yordam berishni so'radi. Taxminan ikki hafta davomida guruh kechalari 24 ta qo'shiqni yozib oladi, ular o'sha paytda eng ko'p konsertlarda ijro etilgan (albom tarkibi bo'yicha Avtomobil texnikumining DKdagi yozuvni biroz qo'shimchalar bilan takrorlaydi). Musiqa yozib olish uchun mo'ljallanmagan studiya uskunalari kamligi va apparatlarni sozlashdagi xatolar tufayli yozuv sifati past bo'lgan. Masalan, gitara va ritm seksiyalari ovoz fonida juda nozik. Shunga qaramay, yozuv darhol nusxalashtirildi, rastritj qilindi, butun mamlakat bo'ylab tarqaldi va guruhga yanada kengroq mashhurlik keltirdi. Yozuvning asl nusxasi yo'qolgan deb hisoblanadi. 1992 yil kuzida Aleksandr Gradskiy tomonidan saqlangan nusxa asosida \"Bu juda uzoq vaqt oldin edi...1978\" deb nomlangan ikki tomonlama albom chiqarildi. Keyinchalik Internetda to'liq va yaxshiroq nusxasi borligi haqida ko'p marta eslatib o'tildi. Shuningdek, bir qator Time Machine qo'shiqlarining yozuvlari ham mavjud, ular xuddi shu studiyada, ammo boshqa vaqtda, texnik xususiyatlari bilan farq qiladi.","question":"Ikki hafta ichida guruh kechalari necha qo'shiq yozib oladi?","answers":{"text":["24 ta qo'shiqni"],"answer_start":[352]},"id":1428}
{"context":"Virus genomi polioviruslar singari halqa shaklida yoki adenoviruslar singari sariq shaklida bo'lishi mumkin. Genomning shakli nuklein kislotasi turiga bog'liq emas. Ko'pgina RNKga ega viruslarda va DNKga ega ba'zi viruslarda genoma ko'pincha bir nechta molekulalar (qismlar) dan iborat bo'lib, u segmentatsiya qilingan deb nomlanadi. RNKga ega viruslarda har bir segment ko'pincha faqat bitta oqsilni kodlaydi va odatda bu segmentlar bitta kapsidga joylashtiriladi. Biroq, virusning yuqishi uchun barcha segmentlarning mavjudligi har doim ham shart emas, buni yong'in mozaikasi virusi va ba'zi boshqa o'simlik viruslari namoyish etadi.","question":"Adenovirusning genomi qanday?","answers":{"text":["sariq"],"answer_start":[77]},"id":2538}
{"context":"Yuqorida aytib o'tilganidek, bank qarz oluvchilar va kreditorlar o'rtasida vositachi bo'lib xizmat qiladi. Amalda, bu shunday ko'rinadi: kreditor (omonatchi) kelib, o'zlarining bo'sh pullarini bank hisobvarag'iga (depozit) qo'yadi, bu esa omonatidan foiz olish uchun. So'ngra qarz oluvchi bankka kredit olish uchun keladi. Bank omonatchilarning pullarini qarz oluvchiga foizga qarzdor qiladi, foiz esa omonatchi uchun daromadni, bank uchun daromadni va yana qaytarib bo'lmasligi xavfini sug'urta qilish uchun ba'zi foizni o'z ichiga oladi.","question":"Bankning vazifasi nimada?","answers":{"text":["qarz oluvchilar va kreditorlar o'rtasida vositachi bo'lib xizmat qiladi"],"answer_start":[34]},"id":2113}
{"context":"1992 yilgi nashrda M. Dryer makroiqtisodiy sohada tarqalgan 625 ta tildan tanlangan namunalarda VO\/OV bilan statistik jihatdan muhim bog'liqlik ko'rsatadigan ko'plab xususiy tartiblar mavjudligini ko'rsatadi (masalan, adlog va ism guruhi, artikl va ism va boshqalar, garchi ism va bog'liq atamalar tartibi, shuningdek nek. boshqa, VO\/OV bilan bog'liq emas ((8)). Faktlarni tushuntirish uchun Dryer tomonidan tarmoqlanish yo'nalishi nazariyasi (Branching Direction Theory) ilgari surilgan, unga ko'ra tarmoqlanmaydigan (frase bo'lmagan) toifalar tartibga nisbatan V kabi, tarmoqlangan (frase)  O kabi harakat qiladi; barcha tillar barcha korrelatsiyalashgan tartiblar VO yoki OV modeli bo'yicha bir xil qurilgan holatga erishishga intiladilar. Bunday sintaksis tuzilishi ko'proq oldindan aytib bo'lmaydigan, shuning uchun, Dryerning fikricha, u samarali va oson ishlanadi. Ammo, ma'lumki, so'zlarning asosiy tartibi tilda o'zgarishi mumkin (masalan, qarang. Agar barcha tillar sintaksis tuzilishini tabiiy soddalashtirishga intilsa, unda ular allaqachon erishgan bo'lishi kerak, ammo juda ko'p tillar ideal tiplarga mos kelmaydi.","question":"Tarmoqlanish yo'nalishi nazariyasiga ko'ra tarmoqlanish (so'z) toifalari tartibga nisbatan qanday harakat qiladilar?","answers":{"text":["O kabi"],"answer_start":[593]},"id":1315}
{"context":"M. Blaug qo'shimcha qilib aytadi, ishlab chiqarish funksiyalari va iqtisodiy agentlarning afzalliklari o'zaro bog'liq bo'lganda, Pareto optimumi shartlarini Piguiy farovonligini maksimallashtirish qoidasiga almashtirish kerak. Bunday holda xususiy cheklangan xarajatlar va cheklangan jamoat xarajatlari tenglashtiriladi. Mukammal raqobat optimal taqsimotning yetarli sharti emas, chunki ishlab chiqarish va iste'moldagi yon ta'sirlar samaradorlikni buzadi, ish haftasini belgilashda ishlab chiqarish omillaridan foydalanishning optimal intensivligi sharti ham buziladi.","question":"Pigu farovonligi qoidasi qo'llanilganda nima sodir bo'ladi?","answers":{"text":["xususiy cheklangan xarajatlar va cheklangan jamoat xarajatlari tenglashtiriladi"],"answer_start":[240]},"id":2003}
{"context":"Fotokrom va termoxrom shishalar yorug'lik va harorat ta'sirida yorug'lik so'ralishini qayta tiklash imkoniyatiga ega. Yorug'likda qorong'ilashadigan fotokrom shishalar XX asr o'rtalaridan boshlab issiq iqlim sharoitida binolarni shishalash uchun xamelion ko'zoynaklar linzalari sifatida keng qo'llaniladi. Avtomobillarda bunday oynalar qorong'ilik xususiyatlari uchun mos kelmaydi, ammo infrakorizil nurlarni kam o'tkazadigan va quyoshning salonni isitishini kamaytiradigan atermal oynalar ko'pincha qo'llaniladi; ularni odatda yashil rangga ega bo'lgan xususiyati bilan ajratib ko'rish mumkin.","question":"Qaysi moddalar yorug'lik so'ralishini qayta tiklash mumkin?","answers":{"text":["Fotokrom va termoxrom shishalar"],"answer_start":[0]},"id":493}
{"context":"DVD-R-ga asoslangan DVD-RW disklari dastlab eski uzatmalarning ushbu yangi disklar bilan mos kelmasligi bilan bog'liq muammolarga ega edi (Muammo axborotni eslab qolish uchun mas'ul bo'lgan optik qatlamning farqidan iborat edi, u kamroq (bir martalik yozuvli disklar va shtamplangan disklar bilan taqqoslaganda) aks ettiruvchi qobiliyatga ega edi). Keyinchalik bu muammo deyarli to'liq hal qilindi, garchi avvallari aynan shu sabab eski DVD-drivelar yangi qayta yoziladigan disklarni normal o'ynata olmadi.","question":"Eski DVD disklar yangi formatni qanday qabul qilishdi?","answers":{"text":["yangi qayta yoziladigan disklarni normal o'ynata olmadi"],"answer_start":[450]},"id":2475}
{"context":"XVI asrning oxirigacha g'ishtning katta qismi cho'tka va turli idishlar tayyorlash uchun ishlatilgan. 1302 yilda asos solingan Bryuges  g'oyat katta g'oyat katta bo'lgan. va Lyubek  1360 yilda tashkil etilgan. (jami ikkita chotoq ishlab chiqaruvchi sex). Shuningdek, g'ishtlar Veysmarda ham ishlangan deb taxmin qilinadi, ammo buni tasdiqlaydigan yozma manbalar yo'q. Restorant davrida oshxona asboblari uchun zanbabrdan tutqichlar yasashgan. Ular yanada murakkab narsalar (relieflar, figurkalar va boshqalar) ham yasashgan. Pomeraniyada XV asrda Stolp sexi tashkil etilgan. Dansigda 1477 yilda g'ildirakni qayta ishlash sexi tashkil etilgan. Qarangki, bu davrda ham ko'pincha g'ayridan chotoq ishlab chiqarish, shuningdek, undan ham katta buyumlar (reliyeflar, Muqaddas Kitobdagi mavzular va ramzlar) tayyorlash davom etgan.","question":"XV asrda Stoupa sexining negizi qaerda qo'yilgan?","answers":{"text":["Pomeraniya"],"answer_start":[525]},"id":547}
{"context":"Hozirgi (2017 yil) Rossiyada to'rtta davlat fan akademiyasi: RAS (2013 yilda unga qo'shilgan RASM va RASXN), shuningdek RAO, RAASN va RAX faoliyat ko'rsatmoqda. Ushbu akademiyalarga a'zolik juda nufuzli bo'lib, u o'ziga xos ilmiy yutuqlarni mukofotlash va akademik hamjamiyatdan tashqari ijtimoiy e'tirofga ega bo'lishga xizmat qiladi. Rossiya Fanlar akademiyasi (RFA) mamlakatdagi eng yirik davlat akademiyasidir. 2017 yil iyun oyiga kelib 916 nafar akademik RAS; ularning barchasi  jahon nomlari bilan olimlar, ko'pchiligi ilmiy tadqiqot institutlari va oliy o'quv yurtlarida rahbarlik lavozimlarida ilmiy ishini davom ettirmoqdalar.","question":"2017 yil iyun oyida Rossiya Fanlar Akademiyasida qancha akademik bor?","answers":{"text":["916 nafar akademik"],"answer_start":[441]},"id":2730}
{"context":"Milliy bank va Qirg'iziston hukumati o'z vakolatlari doirasida hamkorlik qiladilar, iqtisodiy va pul-kredit siyosati masalalari bo'yicha bir-birlarini o'z vaqtida xabardor qiladilar va muntazam ravishda o'zaro maslahatlar olib boradilar. Milliy bank Hukumat tomonidan o'tkazilayotgan iqtisodiy siyosat ni hisobga oladi, agar bu Milliy bankning asosiy maqsadlari, vazifalari va vakolatlariga zid bo'lmasa, uning amalga oshirilishiga ko'maklashadi. Hukumat Milliy bankning majburiyatlari uchun javobgar emas, xuddi shunday Milliy bank ham Hukumatning majburiyatlari uchun javobgar emas. Milliy bank Hukumatga, shu jumladan respublika byudjeti taqchilligini moliyalashtirish uchun har qanday shaklda va har qanday maqsadlarda kreditlar va kafolatlar berishga, davlat organlariga, har qanday jismoniy va yuridik shaxslarga kreditlar yoki boshqa moliyaviy yoki moddiy yordam berishga taqiqlanadi, bundan banklarga, Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi (YeOI) doirasida Qirg'iziston tomonidan boshqa davlatlar bilan birgalikda tashkil etiladigan xalqaro tashkilotlarga beriladigan kreditlar mustasno. Milliy bank Qirg'iziston Respublikasi Hukumatining moliyaviy agenti sifatida ish ko'radi, shu jumladan kelishilgan shartlarda Qirg'iziston Respublikasi tashqi qarziga xizmat ko'rsatadi, o'z vakolatiga kiruvchi masalalar bo'yicha Qirg'iziston Prezidentiga, Jogorku Kengeshga, Hukumatga maslahat beradi, shuningdek qonun hujjatlariga muvofiq Hukumat hisobvaraqlariga xizmat ko'rsatish bo'yicha bank operatsiyalarini amalga oshiradi.","question":"Milliy bank o'z ishida nimani hisobga oladi?","answers":{"text":["Hukumat tomonidan o'tkazilayotgan iqtisodiy siyosat"],"answer_start":[250]},"id":2070}
{"context":"Avvalroq Torontoda ikki raqam muomaladan chiqarilgan edi: Maypl Lifs o'yinchisi bo'lganida halok bo'lgan Bill Barilkoning 5-son va jarohat tufayli karerasini muddatidan oldin tugatishga majbur bo'lgan Irvin Eys Beylining 6-son, jamoaning taniqli o'yinchilari sharafiga esa raqamni muomaladan chiqarmaslik, unga faxriy (ingl. (Honoured). Bunday raqamni kiygan xokkeychi formasiga o'yinchi nomi bilan maxsus yopishqoq bo'lishi kerak, uning sharafiga raqam munosib bo'lgan. Shuningdek, oʻyinchi nomeri va familiyasi yozilgan banner  Air Kanada markazi  uy arenasining gʻaltaklari ostida boʻlishi kerak ( Air Kanada markazi). 2016 yil 16 oktyabrda, 2016\/17 yilgi mavsumning birinchi uy o'yinidan oldin, unda Toronto o'zining yuz yillik yubileyini nishonlaydi, barcha esdalik raqamlari muomalada bo'lmadi.","question":"Torontoda qancha raqamlar bekor qilindi?","answers":{"text":["ikki raqam"],"answer_start":[19]},"id":2276}
{"context":"Alber Kamyu ateistik eksistensiallik (ingl.) vakili deb e'tirof etiladi (rus. ((17) 18), uning qarashlari odatda irreligioz va ateistik sifatida tavsiflanadi ((19) ((20) ((21) ((22). Din tanqidchisi ((23); Sisif haqidagi afsona tayyorlanayotgan davrda Albert Kamyu o'z falsafasining asosiy g'oyalaridan birini ifodalaydi: Agar hayotga qarshi gunoh bo'lsa, unda u umidlarni o'stirishda emas, balki boshqa dunyoda yashashga ishonish va qochqin hayotning shafqatsiz ulug'vorligidan qochishda (19) ((24). Shu bilan birga, ateistik (diniy bo'lmagan) eksistensializm tarafdorlarini ateizmga kiritish qisman shartli ((25) ((26), Kamyuda Xudoga ishonmaslik bilan bir qatorda, Xudo o'lganligini tan olish, Xudozasiz hayotning absurdligini tasdiqlaydi ((27) ((28). Kamyu oʻzini ateist deb hisoblamagan ((22).","question":"Din tanqidchisi deb kimni atashgan?","answers":{"text":["Alber Kamyu"],"answer_start":[0]},"id":2788}
{"context":"Ko'pgina qidiruv tizimlari tijorat korxonalari bo'lib, ular reklama orqali foyda ko'rishadi, ba'zi qidiruv tizimlarida alohida to'lov top joylarni ma'lum kalit so'zlar uchun sotib olish mumkin. Natijalarni ko'rsatish tartibi uchun pul undirmaydigan qidiruv tizimlari, foydalanuvchi so'ragan narsaga mos keladigan reklama xabarlari bilan kontekstli reklama orqali pul ishlaydilar. Ushbu reklamalar qidiruv natijalari sahifasida ko'rsatiladi va qidiruv tizimlari foydalanuvchi har bir marta reklama xabarlarini bosganida pul ishlab chiqaradi.","question":"Ayrim qidiruv tizimlarida alohida to'lov evaziga nimalarni sotib olish mumkin?","answers":{"text":["top joylarni"],"answer_start":[134]},"id":1898}
{"context":"Peyton Manning ikki xil jamoani bir nechta Super Kuboklarga olib borgan birinchi quarterback bo'ldi. U, shuningdek, 39 yoshida Super Kubokda o'ynagan eng keksa himoyachi hisoblanadi. Avvalgi rekord 38 yoshida Bronkosni Super Kubok XXXIIIda g'alaba qozonishga olib kelgan va hozirgi kunda Denverning futbol bo'yicha ijrochi vitse-prezidenti va bosh direktori bo'lgan Jon Elvey tomonidan saqlangan edi.","question":"Super Kubok o'yinida eng keksa chorakchi kim edi?","answers":{"text":["Peyton Manning"],"answer_start":[0]},"id":3180}
{"context":"1980-yillarda indy-rok atamasining ma'nosi alternativ rok bilan bir xil bo'lib, ijrochilarni geografik jihatdan ajratish uchun qo'llanilgan: bunda amerikalik ijrochilar uchun muqobil rock afzalroq edi, indy-rok esa  britaniyaliklar uchun. (1) 1990-yillarda amerikalik grunge va pop-punk ijrochilarining, so'ngra esa britaniyalik brit-pop ijrochilarining asosiy oqimga kirishi bilan atama alternativ rokning underground vakillari uchun ishlatildi. (2) 2000-yillarda musiqa industriyasidagi o'zgarishlar va Internetning o'sishi natijasida indy-rok tijorat muvaffaqiyatiga erishdi, bu esa atamaning mantiqiyligi masalasiga olib keldi.","question":"Indy-rok qaysi ijrochilarga yoqadi?","answers":{"text":["britaniyaliklar uchun"],"answer_start":[216]},"id":2801}
{"context":"Markaziy bank respublikaning davlat, emissiya va zaxira banki maqomini oldi. O'zbekiston Respublikasi Oliy Soveti Rayosati tomonidan 1992 yil 28 fevralda tasdiqlangan Markaziy bank Ustavida O'zbekiston Respublikasi Markaziy banki respublikaning bosh banki, shuningdek xalqaro moliya tashkilotlarining avuarlari uchun depozitariy bo'lishi, respublika mulki bo'lishi va O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga (ikki palatali parlament 2002-yil tashkil etilgandan keyin)  Senatga hisobot berishi qayd etilgan, uning oldiga pul muomalasi va to'lov tizimini tartibga solish, shuningdek, tijorat bank tuzilmalarini shakllantirish vazifalari qo'yilgan.","question":"O'zbekiston Respublikasining ikki palatali parlamenti qaysi yilda tashkil etilgan?","answers":{"text":["2002-yil"],"answer_start":[433]},"id":471}
{"context":"Bolgariya oʻz chegaralarini Krum xonining hukmronligi davrida (803-814) kengaytirdi. U g'arbda avarlar va janubda bizantlar ni mag'lub qildi. 805 yilda o'ziga Timochan qabilasini qo'shib, Avar qa'g'onligidan yerlarni qaytarib oldi. 809 yilda u Serdiqa (zamonaviy Sofiya) ni egallab oldi. Bizantiya imperatori I Nikifor ulkan qo'shin to'plab, bolgarlarni mag'lub qildi, ularning poytaxti Pliskani talon-taroj qildi va yondirdi. Ammo shundan so'ng, mamlakat aholisini davlat yaxlitligini himoya qilishga ko'targan Krum, Eski Yuvqidagi jarliklardan birida dushmanning ustun qo'shinini yo'q qildi. Krum 814 yilda jangda halok bo'ldi. Ushbu jangovar bolgar xonining hukmronligi natijasida bolgar davlati franklar bo'lgan Tisa daryosi va sharqda bolgarlarni pecheneqlardan ajratgan Dnestr daryosiga yetdi. Janubiy chegara Rila va Rodop tog'larigacha yetdi. Uzoq davomli urushlar va muvaffaqiyatsiz tinchlik muzokaralaridan so'ng, Krum ulkan armiya va qamal mashinalari yordamida Konstantinopolni olishga qaror qildi, ammo g'alati holatlarda vafot etdi.","question":"Xoʻsh, Xon Krum kimni magʻlub qildi?","answers":{"text":["g'arbda avarlar va janubda bizantlar"],"answer_start":[87]},"id":584}
{"context":"Ta'lim tizimiga Perm davlat texnika universiteti filiali, Perm davlat universiteti filiali, Rossiya davlat kasb-hunar-pedagogika universiteti vakolatxonasi, 1-litsey, 4 ta o'rta maxsus o'quv yurtlari (politexnika texnikumi (899 o'quvchi, 41 o'qituvchi), tibbiyot maktabi (533 va 83 ta), qurilish texnikumi (661 va 30 ta), musiqa maktabi), 30 ga yaqin umumta'lim maktablari, 8 ta kasb-hunar-texnika bilim yurtlari va 102 bolalar maktabgacha muassasalari (12 656 o'rin, 3817 xodim)). 15 yoshdan katta bo'lganlar orasida 24,2% oliy yoki o'rta maxsus ma'lumotga ega (1989 yil). Ish bilan band bo'lgan aholi orasida mutaxassislar ulushi  22,2% ni tashkil etadi.","question":"Maktabgacha ta'lim tizimiga qancha bolalar maktabgacha ta'lim muassasalari kiradi?","answers":{"text":["102"],"answer_start":[416]},"id":830}
{"context":"1980-1990-yillarda Ryazanov avvalgidek intensiv ishlagan. U o'zining ko'plab filmlari ssenariylarining hammuallifidir, bir nechta pyesalar yozgan, bir qator kitoblar nashr etilgan. 1979-1985 yillarda Ryazanov Kinopanorama teleko'rsatuvining yetakchisi sifatida ishlagan, uning muallifi va rejissyori Ksenia Marinina edi ((13). Bundan tashqari, u 200 dan ortiq mualliflik televizion dasturlarni yaratgan. Eng mashhur televizion sikllar bo'ldi: Sakkiz qiz, bir men, Oq qorli qiz va yetti gnom, Tush havodan suhbatlar, Sevgining g'alatiliklari haqida gaplashamiz (katta odamlar to'g'risidagi ko'rsatuvlar sikli), Eldar Ryazanovning Parij sirlari (ORT) (bu siklda, xususan, Ryazanovning Jan Mare bilan intervyu chiqdi). 1987 yilgi KVN Oliy ligasi final o'yinida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan.","question":"Ryazanov 1979-1985 yillarda nima bilan ishlagan?","answers":{"text":["Kinopanorama teleko'rsatuvining yetakchisi sifatida ishlagan"],"answer_start":[209]},"id":374}
{"context":"1797 va 1801 yillarda shahar frantsuz qo'shinlari tomonidan egallab olingan. Muqaddas Rim imperiyasining Regensburg reyxstagi (1803) Germaniyadagi barcha cherkov egaliklarini sekularlashtirish to'g'risida qaror qabul qildi. Episkopning dunyoviy hokimiyati tugatildi, uning hududi Avstriyaga qo'shildi. Yepiskop faqat Tirolning janubiy qismini o'z ichiga olgan Trent yeparxiyasi yerlarida ruhoniylik vakolatlarini saqlab qoldi. 1805-1814 yillarda Trento Bavariya tarkibiga kirgan, 1814 yilda Vena kongressining qaroriga ko'ra Avstriya imperiyasiga qaytarilgan, Tirol qirollik yerlari tarkibiga kirgan.","question":"Trento qachon va kimning qarori bilan Avstriya imperiyasiga qaytarildi?","answers":{"text":["1814 yilda Vena kongressining qaroriga ko'ra"],"answer_start":[480]},"id":576}
{"context":"Transport ekspeditsiyasi tushunchasi, transport ekspeditsiyasi shartnomasini tuzish tartibi va shartlari, tomonlarning majburiyatlari RF Fuqarolik kodeksida mustahkamlangan. 2003 yilda RFning Transport-ekspeditsiya faoliyati to'g'risidagi qonuni qabul qilinganidan so'ng, ekspeditorlik tashkilotlarining faoliyati tartibi va yuk tashish uchun zarur bo'lgan hujjatlarni rasmiylashtirish, mijozlar va ekspeditorlarning huquq va majburiyatlari qonunchilik bilan belgilanadi. Transport ekspeditsiyasi masalalari turli transport turlarining normativ hujjatlarida, masalan, temir yo'l ustavisida ham o'z aksini topdi.","question":"RF Fuqarolik kodeksi va RF Transport-ekspeditsiya faoliyati to'g'risidagi qonunidan tashqari transport ekspeditsiyasi mavzusidagi savollarni qaerdan aniqlashtirish mumkin?","answers":{"text":["turli transport turlarining normativ hujjatlarida, masalan, temir yo'l ustavisida"],"answer_start":[508]},"id":2099}
{"context":"Keyinchalik 250 metr masofada radio aloqasi o'rnatildi. O'z ixtirosi ustida ishlayotganda, Popov tez orada 600 metrdan ortiq aloqa masofasiga erishdi. Keyin, 1899 yilda Qora dengiz floti manevrlarida. olim 20 km masofada radio aloqa o'rnatdi, 1901 yilda esa radio aloqasi 150 km uzoqlikda edi. Bunda yangi uzatish konstruksiyasi muhim rol o'ynadi: uchqun oralig'i uzatish antennasidan induktiv ravishda bog'langan va u bilan rezonansga o'rnatilgan tebranish konturida joylashtirilgan. Signalni ro'yxatga olish usullari ham sezilarli darajada o'zgardi: qo'ng'iroq bilan bir vaqtda signallarni avtomatik yozib olish imkonini beradigan telegraf apparati ham ishga tushirildi. 1899 yilda telefon orqali signallarni qabul qilish imkoniyati aniqlandi. 1900 yillarning boshlarida. radio aloqasi Finlyandiya ko'rfazida qutqaruv ishlari davomida muvaffaqiyatli ishlatilgan. A. ishtirokida S. bilan Popov Rossiya flotida va armiyasida radioaloqa joriy etishni boshladi.","question":"Qaysi yillarda Finlyandiya ko'rfazida qutqaruv ishlarida radio aloqadan muvaffaqiyatli foydalanildi?","answers":{"text":["1900 yillarning boshlarida"],"answer_start":[746]},"id":1435}
{"context":"Temperet-xausruen binosi, maydonidan ikki baravar ko'p Palm uyi, keyinroq qurilgan, uning qurilishi 1859 yilda boshlangan va 40 yildan keyin tugallangan. Uch elementdan iborat: to'g'ri burchakli markaziy qism, ikkita sakkizburchak va ikkita yon qanot. Markaziy bo'lim va sakkizlik 1859 va 1862 yillar orasida qurilgan, qanotlarni qurish ishlari 1895 yilgacha to'xtatilgan. Shimoliy qanot 1899 yilda qurib bitkazildi. Hozirgi kunda bu inshoot Viktoriya davri issiqxonalarining eng yiriklaridan biri hisoblanadi: uning uzunligi 188 metr, qavat maydoni 4880 m2, balandligi esa 18 m.","question":"Temperit-xausruen binosi necha elementdan iborat?","answers":{"text":["Uch elementdan"],"answer_start":[154]},"id":2336}
{"context":"Muvofiq bitim tuzish vakolatiga ega bo'lgan subyektlar - bu muomalaga layoqatli jismoniy va huquqiy layoqatli yuridik shaxslardir. Qonun jismoniy shaxslar tomonidan muomalaga cheklangan yoki qisman layoqatli bo'lgan bitim tuzish uchun o'z xohish-irodasini ifoda etishni zarur, ammo yetarli shart deb biladi, ammo bunday shaxslarning irodasi qonun bilan vakolat berilgan shaxs (ota-ona, farzandlikka oluvchi, vasiy) tomonidan ma'qullangan bo'lishi kerak. Umumiy huquq qobiliyatiga ega bo'lgan yuridik shaxslar qonun bilan taqiqlanmagan har qanday bitimlarni amalga oshirishlari mumkin. Maxsus huquqiy qobiliyatga ega bo'lgan yuridik shaxslar qonun bilan taqiqlanmagan bitimlarni, qonun bilan belgilangan faoliyat maqsadlariga zid bo'lgan bitimlar bundan mustasno, amalga oshirishi mumkin. Ba'zi bitimlar faqat maxsus ruxsatnoma (litsenziya) mavjud bo'lgan taqdirda amalga oshirilishi mumkin.","question":"Agar shunday bo'lsa, tashkilotlarning ayrim turdagi bitimlari amalga oshirilishi mumkin.","answers":{"text":["maxsus ruxsatnoma"],"answer_start":[809]},"id":704}
{"context":"Kolumbning G'arbiy Hindistondan kelishi bilan to'qnashuvlardan qochish maqsadida Ispaniya va Portugaliya o'rtasida ta'sir sohalari bo'linishi zarur bo'ldi.51 1493 yil 4 mayda, Kolumb ekspeditsiyasi kelganidan ikki oy o'tgach, katolik shohlar Aleksandr VI dan Bullani (Inter caetera) olishdi, unga ko'ra, Yer qutblarini birlashtiradigan va Azor orollari yoki Cabo-Verde orollaridan g'arbiy va janubiy tomonga ligada o'tadigan chiziqdan g'arbiy va janubiy tomonga barcha erlar Ispaniyaga tegishli bo'lgan, keyinchalik Hindistonga tegishli barcha materik erlar va orollar. Bu Portugaliyaga yoqmadi, chunki u ushbu chiziqdan sharqda yangi kashf etilgan yerlarga da'vo qila olmadi.","question":"Ispaniya va Portugaliya o'rtasida ta'sir sohalari bo'linishi qanday maqsadga qaratilgan edi?","answers":{"text":["to'qnashuvlardan qochish maqsadida"],"answer_start":[46]},"id":1500}
{"context":"Kredit berishda har doim to'lanmasligi ehtimoli bor, ya'ni bank bitim tuzish paytida va kreditni qo'llab-quvvatlash jarayonida qarzni o'z vaqtida va to'liq qaytarish faktini aniq belgilay olmaydi. Shuning uchun bank tomonidan zaxiralarni shakllantirish yordamida qaytarilmaslik xavfi (kredit xavfi deb ataladi) qo'yiladi. Shunday qilib, ushbu zaxira bankni moliyaviy faoliyatning barqaror sharoitlarini yaratishga imkon beradi, bu esa kreditlar bo'yicha yo'qotishlarni hisobdan chiqarish bilan bog'liq bo'lgan foyda miqdorining o'zgarishlarini oldini olishga imkon beradi. Bankning xarajatlariga ajratmalar zaxira hosil qilish manbai hisoblanadi. Ya'ni, buxgalteriya hisobida zaxiralarni yaratish bankning xarajatlari sifatida aks ettiriladi, kreditlarni bekor qilish yoki zaxira stavkasini pasaytirish natijasida tiklanish esa bankning daromadi sifatida aks ettiriladi.","question":"Qanaqasiga rezerv bankini ta'minlaydi?","answers":{"text":["moliyaviy faoliyatning barqaror sharoitlarini"],"answer_start":[357]},"id":1542}
{"context":"Belinskining shaxsi to'g'risidagi qaydlarida Goncharov tanqidchi bilan bo'lgan uchrashuvlari va uning publitsist, estetik tanqidchi va tribuna, jamoat hayotining yangi boshlanishlarini e'lon qiluvchi rollari haqida minnatdorlik va minnatdorlik bilan gapirdi. 1847 yilning bahorida \" Zamonaviy \" da \" Oddiy tarix \" nashr etiladi. Romanda realistlik va romantiklik o'rtasidagi ziddiyat rus hayotidagi muhim to'qnashuv sifatida namoyon bo'ladi. Goncharov o'z romanini Oddiy tarix deb nomladi, shu bilan u ushbu asarida aks etgan jarayonlarning odatiyligini ta'kidladi.","question":"Goncharov o'z qaydlarida kimlar haqida yozgan?","answers":{"text":["Belinskining shaxsi to'g'risidagi"],"answer_start":[0]},"id":1680}
{"context":"Ammo titan plitalarini payvandlash muammosi bor - titan nozik bo'lib, ip bilan parallel ravishda yirtiladi. Bu hodisaga qarshi kurashish (inertik gazlarda payvandlash) qurilishni qimmatlashtiradi va sekinlashtiradi. Hatto tezlik va cho'kish chuqurligi rekordlari titan suvosti kemalariga tegishli bo'lishiga qaramay, SSSRda titan korpus materiali sifatida yuqori mustahkam po'lat bilan almashtirildi (qarang. 945-loyiha va 971-loyiha) muvofiq amalga oshiriladi. G'arbda titan qayiqlari umuman qurilmagan. Kompozitlar istiqbolli material hisoblanadi, ammo katta korpuslarni ishlab chiqarish texnologiyasi hali ishlab chiqilmagan, materialning o'zi esa qimmat, bu uni joriy etishni to'xtatadi, faqat kichik qayiqlarda mustahkam korpuslar kompozitlardan tayyorlanadi.","question":"Suv osti kemalari qurilishi uchun qanday materiallar istiqbolli hisoblanadi?","answers":{"text":["Kompozitlar"],"answer_start":[505]},"id":564}
{"context":"Ilg'orlik qonunlarining mazmuni turlicha tushunilgan: agar Gegel yoki Oguest Kont yaxshilanishga olib keladigan g'oyalar rivojlanishini ko'rib chiqsa, Marks, aksincha, ishlab chiqarishning moddiy vositalarining o'sishiga e'tibor qaratgan. Kant inson tabiatini o'zgarish manbai deb hisoblagan. Ko'pincha murakkabroq sababli versiyalar taklif qilingan, xulosalar har doim ham rasmiylashtirilmagan. Bu davrlar haqida ham fikrlar turlicha; to'liq chiziqli rivojlanishni tasdiqlamagan holda, ba'zi nazariylar asosiy vektordan chetga chiqish uzoq muddatli yaxshilanishni bekor qilmasligini ta'kidlashdi. Ba'zi mualliflar tarixiy voqealarni tushuntirishda determinizmga moyil bo'lishgan, boshqalari tasodifning rolini ta'kidlab, ko'pincha siyosiy aralashuvni kelajakni o'zgartirish imkoniyati bilan bog'lashgan. Fikrlar, odatda, ikkita usuldan birini qo'llagan: aprior fikrlash yoki empirik faktlarni umumlashtirish.","question":"Fikrlar qanday fikrlash usulidan foydalangan?","answers":{"text":["aprior"],"answer_start":[855]},"id":2626}
{"context":"Foydalanuvchi xorijiy valyutada moliyaviy operatsiya o'tkazsa, Ripple operatsiya uchun to'lov oladi. To'lovlar  tarmoqni to'ldirishdan himoya qilish, xakerlar uchun hujumlarni juda qimmatga tushirish uchun mo'ljallangan. Agar Ripple to'liq erkin bo'lganida, dushmanlar katta hajmdagi ro'yxatni spam (ya'ni soxta hisoblar) va operatsiya spamini (ya'ni soxta operatsiyalar) tarqatishlari mumkin edi. Bu esa, reyestrning kattaligini nazoratdan tashqariga chiqaradi va tarmoqning qonuniy operatsiyalarni tezda hal qilish qobiliyatini to'sqinlik qiladi. Shunday qilib, savdoda ishtirok etish uchun har bir Ripple hisobida 20 XRP kichik zaxirasi bo'lishi kerak, har bir bitim uchun 0.00001 XRP miqdoridagi bitim uchun komissiya o'rnatilgan. Bu bitim uchun hech kimdan haq olinmaydi; XRP yo'q qilinadi va mavjud bo'lmaydi. Agar foydalanuvchi juda tez savdo qilsa (daqiqada ko'p minglab) va harakatsizlik davridan keyin tashlansa, bitim uchun komissiya oshadi.","question":"Har bir Ripple hisobida savdoda ishtirok etish uchun qancha zaxira bo'lishi kerak?","answers":{"text":["20 XRP"],"answer_start":[617]},"id":646}
{"context":"Radio Mayakning final o'yinidan keyingi kuni e'lon qilingan xabariga ko'ra, FIFA quyidagi miqdordagi mukofotlarni o'tkazadi: chempionatda g'alaba qozonganlik uchun ispan futbol federatsiyasi 23,7 million yevro oladi, Gollandiya federatsiyasiga 19 million yevro o'tkaziladi. Germaniya va Urugvay federatsiyalari yarim finalga erishganlari uchun 16 million yevro oladilar. Ganna, Paragvay, Argentina va Braziliya futbol federatsiyalariga 14,2 million yevro o'tkaziladi, chunki ularning jamoalari chorak final bosqichida to'xtashdi.","question":"Gollandiya futbol federatsiyasi qancha oladi?","answers":{"text":["19 million yevro"],"answer_start":[244]},"id":1786}
{"context":"O'yin nomenklaturasi. Ommaviy va ilmiy adabiyotlarda ko'pincha spirtlarning tarixiy yoki oddiy nomlarini uchratish mumkin, ular an'anaviy ravishda tizimli nomlar o'rniga ishlatiladi. O'ziga xos nomlar odatda, u yoki bu spirtni olishning tabiiy manbai nomidan kelib chiqadi. Masalan, metanol daraxt spirt, etanol  vino spirt, geraniol gerani yog'ida mavjud bo'lib, tsetil spirt ilgari kashalota yog'idan olinadi (lat. cetus  kit). Ba'zi bir spirtlar o'zlarining jismoniy xususiyatlari tufayli (gliserin - qadimgi yunoncha glycerin) oddiy nomlarga ega bo'lgan. glykeros, shirin). Tabiiy uglevodlardan hosil bo'lgan spirtlar tegishli uglevodlarning (mannit, ksilt, sorbit) trivial nomlarining ildizlarini saqlab qoladilar.","question":"Spirtli ichimliklarning oddiy nomlari qanday kelib chiqadi?","answers":{"text":["odatda, u yoki bu spirtni olishning tabiiy manbai nomidan kelib chiqadi"],"answer_start":[201]},"id":1703}
{"context":"Yo'nalish taksiyalari tizimi deyarli to'liq zamonaviy, qulay va katta sig'imdagi mikroavtobuslar bilan almashtirildi. 2010 yildan boshlab jamoat transportini sun'iy yo'ldosh navigatsiya uskunalari bilan jihozlash dasturi mavjud bo'lib, u dispetcherlar va fuqarolarga o'zlarini qiziqtirgan yo'nalishning shahar xaritasida real vaqt rejimida joylashganligini bilishga imkon beradi. Shahar bekatlarida joylashgan ko'plab elektron panellari ushbu ma'lumotni ko'rsatadi va Internetga ulanganlar uchun yo'lni kutib turish vaqtini hisoblaydi. Shahar yo'nalishlariga tezkor alternativa - taksi, uning kutib turish vaqti o'rtacha 10 daqiqadan ko'p bo'lmagan. Bunday tezkor avtomobillarni yetkazib berishga shahar bo'ylab joylashgan ko'plab taksi parklari yordam beradi, ular kuniga 24 soat ishlashadi. Oddiy avtomobillardan tashqari, shaharda vakillik darajasidagi taksi parklari, ijtimoiy taksilar va nogironlarni tashish uchun taksilar ham mavjud.","question":"Taksi kutib turish vaqti qancha?","answers":{"text":["o'rtacha 10 daqiqadan ko'p bo'lmagan"],"answer_start":[612]},"id":1842}
{"context":"Genetiklar ko'pincha viruslardan genlarni o'rganayotgan hujayralarga kiritish uchun vektor sifatida foydalanadilar. Bu hujayralarni chetdan moddalar ishlab chiqarishga majburlash va yangi genni genomga kiritish ta'sirini o'rganish imkonini beradi. Xuddi shunday, viroterapiyada viruslar turli kasalliklarni davolash uchun vektor sifatida ishlatiladi, chunki ular hujayralar va DNKga tanlab ta'sir qiladi. Bu viruslar saraton kasalligiga qarshi kurashishda yordam berishi va gen terapiyasida qo'llanilishi mumkinligiga umid bag'ishlaydi. Sharqiy Yevropa olimlari bir muncha vaqt davomida fago terapiyasini antibiotiklarga muqobil usul sifatida qo'llashdi va hozirgi kunda ba'zi patogen bakteriyalarda antibiotiklarga chidamliligi yuqori bo'lganligi aniqlanganligi sababli bunday usullarga qiziqish ortib bormoqda.","question":"Ba'zi patogen bakteriyalarda qanday dorilarga qarshilik mavjud?","answers":{"text":["antibiotiklarga"],"answer_start":[700]},"id":2910}
{"context":"XIX asrning birinchi choragida Daniya milliy partiyasi Shlesvigni Daniya bilan yanada yaqinlashtirishga intilgan, nemis partiyasi esa Shlesvigni Germaniya ittifoqi tarkibiga kiritish vazifasini o'ziga qo'ygan. 1842 yilda Shlesvig-Golshteyn qo'shinlari tarqatib yuborildi va Daniya bayroqlari bilan umumdat qo'shinlariga aylantirildi. Shlesvig-Golshteynning Daniya bilan bo'linmasligini aniq belgilash uchun Daniya monarxiyasining barcha qismlari uchun taxtga merosning bir xil tartibini tan olishdan boshqa narsa qolmadi. Daniyada 1665 yilgi qonun bo'yicha, erkak avlod bo'lmagan taqdirda, taxt ayollarga o'tadi, Holshteynda esa barcha yon qatorlarda erkak avlodlarga ustunlik berildi. Daniya shohi Kristian VIII ning faqat bitta o'g'li Fridrix bo'lgani uchun, agar bu o'g'il o'g'ilsiz o'lganida, Shlesvig-Golshteyn Avgustinburg liniyasi vakillariga o'tishi kerak edi va shuning uchun gersoliklarning Daniyadan ajralishi boshlanadi.","question":"Shlesvig-Golshteyn qo'shinlari qaysi yilda tarqatib yuborilgan?","answers":{"text":["1842 yilda"],"answer_start":[210]},"id":1042}
{"context":"Viskonti dinastiyasi keyingi yillarda Paviya, Komo, Piachens, Kremon, Breshiya va boshqa joylarga o'z hokimiyatini tarqatdi. Qudratli Viskonti davlatining Lombardiyada tashkil etilishi, qadimgi Gvelf an'analariga sodiq qolgan boshqa shaharlarda norozilik keltirib chiqardi; nizolar Karl IVga Italiyaga yangi bosqinchilik qilish uchun sabab bo'ldi. 1395 yilda Jangaleazzo Visconti Milan dükosi unvonini qabul qildi. Ta'limni tarqatish, Milan adabiyoti va san'atini rivojlantirish uchun ko'p ishlar qilgan Visconti sulolasining hukmronligi o'ta despotik edi; hukmdorlar josuslik rivojlanishiga, siyosiy dushmanlarni shafqatsiz qiynoqqa solish va o'ldirishga murojaat qilishdi; o'zini o'zi boshqarish va erkinlik deyarli yo'q bo'lib ketdi.","question":"Jangaleazzo Visconti qaysi yilda Milan dutski unvonini qabul qildi?","answers":{"text":["1395 yilda"],"answer_start":[348]},"id":2515}
{"context":"Noxususiy himoya mexanizmlari evolyutsiya jihatidan maxsus himoya mexanizmlaridan ko'ra qadimgiroqdir. Ularning faollanishi va ta'siri patogenga bog'liq emas. Ularni klonal bo'lmagan mexanizmlar deb ham atashadi, chunki noxususiy immun reaktsiyalarida, xususlilardan farqli o'laroq, muayyan antigenni himoya qilishga yo'naltirilgan alohida hujayralar guruhi ko'paymaydi. Noxususiy mexanizmlarga mikroorganizmlarning rivojlanishiga to'sqinlik qiladigan teri o'rnini kislotali muhit, epidermisning o'tkirligi, qon plazmasining komplement tizimi, antimikrobik ferment tizimlari, shuningdek, noxususiy mediatorlar, masalan, interferonlar va interleykinlar kiradi. Hujayralar darajasida noxususiy himoyani granulocitlar, monocitlar va makrofaglar tizimi, shuningdek, tabiiy killerlar amalga oshiradi. Ularning ishi ham o'ziga xos, ham o'ziga xos bo'lmagan mexanizmlarga asoslanadi. Inflamatsiyalangan jarayon ham muhim noxususiy himoya mexanizmi hisoblanadi.","question":"Nega noxususiy himoya mexanizmlari klonal bo'lmagan mexanizmlar deb ataladi?","answers":{"text":["muayyan antigenni himoya qilishga yo'naltirilgan alohida hujayralar guruhi ko'paymaydi"],"answer_start":[283]},"id":1253}
{"context":"Avaralarga qarshi urush o'zgaruvchan muvaffaqiyat bilan davom etdi. Franklar shohi ko'chmanchilarga qarshi turish uchun barcha kuchlarini safarbar qilishi va janub slavyanlar bilan ittifoq tuzishi kerak edi (sakslar bilan bo'lgan urushda bo'lgani kabi). Franklar shohligining annallari (796 yil yozuvi) ushbu urushning eng muhim voqealaridan birini shunday tasvirlaydi: franklar Karl Pipinning yosh o'g'li boshchiligida xorutanlik shahzoda Vaynomir bilan ittifoq bo'lib, avarlarga qarshi urushni qayta boshladilar, ularning qo'g'onlari poytaxti, aslida Dunay va Tisa qo'shiladigan joyda joylashgan ulkan mustahkamlangan lagerni egallab olishdi va o'n besh ulkan aravalardan iborat yuk tashuvchi yuk tashuvchi bilan olib ketilgan boy boy boylikni qo'lga kiritdilar. Bir necha asr davomida o'g'irlashda to'plangan avarlar xazinalari Karlga o'z hayotining oxirigacha saroylar va ibodatxonalar qurishda baxillik qilmaslikka imkon berdi.","question":"Avarlar bilan urush paytida frank shohi kim bilan ittifoq tuzishi kerak edi?","answers":{"text":["janub slavyanlar"],"answer_start":[158]},"id":1865}
{"context":"Sutemizuvchilar Yer sayyorasining deyarli barcha biotoplarida yashaydilar va ular cho'llarda va tropik o'rmonlarda, to'llarda va qutbli mintaqalarda uchraydi. Odamlar kamdan-kam bo'lsa-da, sutemizuvchilar yo'q bo'lgan bir nechta mintaqa va biotoplar qatoriga chuqur okean va Antarktika qit'asi kiradi, garchi uning qirg'oqlari yonida tulkilar va kitlar uchraydi. Biroq, o'tmishda, Antarktida hali butunlay muz qalqon bilan qoplanmaganida, sutemizuvchilar ushbu qit'ada ham yashagan: bu eosenga tegishli bo'lgan gondavanateriyalarning, sumka (polidololi, mikrobioteriya) va placentral (to'liq tishsiz, litopterna, astrapoteriya) fosil qoldiqlari shundan dalolat beradi. XX asrda texnik vositalardan foydalangan holda, inson boshqa sut emizuvchilar uchun mumkin bo'lmagan joylarga kirdi: Janubiy qutbga yetdi, Jomolungma va boshqa eng baland tog'larning cho'qqilariga ko'tarildi, Mariana vodiysi tublariga tushdi, kosmik makonni o'zlashtirishga kirishdi. Biroq, ba'zi bir inson korxonalarida itlar ishtirok etgan: R. Amundsen Janubiy qutbga itlar bilan yetib borgan, Layiq esa orbital kosmik parvozini Janubiy qutbga 3,5 yil oldin amalga oshirdi. Ha, shunday. Gagarin.","question":"Sutemizuvchilar sahrolar, tropik o'rmonlar va qutbli hududlardan tashqari yana qayerda uchraydi?","answers":{"text":["to'llarda"],"answer_start":[116]},"id":1597}
{"context":"1925 yil 22 dekabrdagi qonun bilan Madagaskar hududida emissiya huquqi frantsuz xususiy Madagaskar bankiga berildi. 1950 yilda bank Madagaskar va Komora orollari banki deb qayta tashkil etilgan. 1962 yil may oyida Madagaskar emissiya instituti tashkil topdi, uning boshqaruvi tarkibiga Frantsiyaning to'rtta vakili va Madagaskar Respublikasining to'rtta vakili kirdi. Madagaskar frank zonasidan chiqib ketganidan so'ng (1973 yil 12 iyun) Malagasi Respublikasi Markaziy banki tashkil etildi. 1976 yil iyul oyida bank Markaziy bank Madagaskar nomiga o'zgartirildi.","question":"Madagaskar qachon frank zonasidan chiqdi?","answers":{"text":["(1973 yil 12 iyun)"],"answer_start":[419]},"id":2251}
{"context":"Oqsillar amfoterlik xususiyatiga ega, ya'ni sharoitga qarab kislotali va asosiy xususiyatlarni namoyon etadi. Oqsillarda suvli eritmada ionlashuvga qodir bo'lgan bir nechta turdagi kimyoviy guruhlar mavjud: kislotali aminokislotalarning yon zanjirlarining karboksil qoldiqlari (asparagin va glutamin kislotalari) va asosiy aminokislotalarning yon zanjirlarining azotli guruhlari (birinchidan, lizinning ε-aminogruppi va CNH ((NH2) argininning aminid qoldig'i, biroz kamroq darajada  imidazol gistidin qoldig'i). Har bir oqsil izoelektr nuqta (pI)  o'rta muhit kislotaliligi (pH) bilan tavsiflanadi, bunda ushbu oqsil molekulalarining umumiy elektr zaryadi nolga teng bo'ladi va, tegishli ravishda, ular elektr maydonida (masalan, elektrforezda) harakatlanmaydi. Izoelektr nuqtada proteinning gidratatsiyasi va eritilishi minimal. pI miqdori oqsildagi kislotali va asosiy aminokislotali qoldiqlar nisbatidan kelib chiqadi: ko'p kislotali aminokislotali qoldiqlarni oqsillarda, izoelektr nuqtalar kislotali hududda (shunaqa oqsillar kislotali deb ataladi), ko'p asosiy qoldiqlarni oqsillarda esa,  alkalisida (asosiy oqsillar). Ushbu oqsilning pI qiymati ion kuchga va u joylashgan bufer eritmasi turiga bog'liq ravishda ham o'zgarishi mumkin, chunki neytral tuzlar oqsilning kimyoviy guruhlarining ionlanish darajasiga ta'sir qiladi. Oqsilning pI-ni, masalan, titrlash egri chizig'idan yoki izoelektrokartartning yordamida aniqlash mumkin.","question":"Oqsilning gidratatsiyasi va erishiligi qaysi nuqtada minimal bo'ladi?","answers":{"text":["Izoelektr nuqtada"],"answer_start":[762]},"id":656}
{"context":"Saudiyaliklar XX asrning 20-yillari oxirida milliy pul-kredit tizimini yaratish zaruriyatiga duch kelishdi. O'sha paytda Arabistonda moliyaviy-kredit funksiyalari ikki turdagi iqtisodiy subyektlar tomonidan amalga oshirilgan: xorijiy banklarning filiallari va deyarli ayirboshlash dilerlari. Chet el bankining birinchi filiali - Niderlandiya savdo jamiyati (hozirgi Saudiya-Gollandiya banki (Saudi Hollandi Bank)) - 1927 yilda Jidda ochildi, so'ngra 1930-yillarda Hindistonning Al-Muin Trading Corporation va Misrning Arif Namiani Corporation filiallari ochildi. Ushbu filiallar faqat eksport-import operatsiyalarini moliyalashtirish, pul mablag'larini o'tkazish va valyuta almashtirish bilan shug'ullanardi. Ular omonatlarga mablag 'olmagan va g'arb tushunchasida ushbu operatsiyalar bo'yicha kreditlar bermagan va hatto nomlarida bank so'zini ishlatishdan qochgan, bu Arabistonda islom mafkurasi hukmronligi bilan bog'liq bo'lib, foydalanuvchi operatsiyalarni qoralaydi. 1940-1950-yillarda paydo bo'lgan ayirboshlash dilerlari omonatlar va kreditlar bilan bog'liq masalalarni hal qilishdi. Hozirgi islomiy banklarning prototipi bo'lgan ayirboshlash dilerlari formal ravishda foizsiz qarzlar berishgan, shu bilan birga, ushbu qarzga xizmat ko'rsatganlik uchun o'z komissiyalarini olishgan. Biroq, asosan, ayirboshlash dilerlari chet el valyutalari savdosi bilan shug'ullangan. Ushbu moliyaviy-kredit muassasalarining barchasi asosan Jidda va Makka shaharlarida to'plangan, chunki ularning faoliyati asosan ziyoratchilarga xizmat ko'rsatish bilan bog'liq edi (bu 1920-yillarda Qirollikning barcha daromadlarining 75 foizini ta'minlagan), shuningdek import operatsiyalarini amalga oshirish bilan bog'liq edi.","question":"Saudiya-Gollandiya banki (Saudi Hollandi Bank) qaysi yilda ochilgan?","answers":{"text":["1927 yilda"],"answer_start":[416]},"id":516}
{"context":"Upsal universiteti Upsaldagi oltita oliy o'quv yurtlaridan eng yirikidir. Word of Life Newman Institute universiteti va Pentecostal Theological Seminary Shvetsiyaning oliy ta'lim bo'yicha milliy agentligi tomonidan akkreditatsiyadan o'tmagan va shuning uchun ilmiy darajalar berishga haqli emas. Biroq, Tulsa shahridagi (Oklahoma, AQSh) Oral-Roberts universitetining filiali bo'lgan Word of Life universiteti Shimoliy Markaziy kollejlar va maktablar assotsiatsiyasi tomonidan akkreditatsiyadan o'tgan bo'lib, xalqaro darajada bakalavr va magistrlik darajalarini berish huquqiga ega6).","question":"Upsalining 6 universitetidan ikkitasi qanday huquqdan mahrum?","answers":{"text":["ilmiy darajalar berishga haqli emas"],"answer_start":[259]},"id":1018}
{"context":"Svetlana Golovatyukning so'zlariga ko'ra, 2010-yillarda \"Dunyo atrofida\" jurnali direktori bo'lgan Svetlana Golovatyukning so'zlariga ko'ra, o'sha davrda nashr daromadlarining 40 foizi sotishdan, 60 foizi esa reklamalardan hosil bo'lgan (12), bunda daromadning katta qismi sigaret va spirtli ichimliklar reklamalari natijasida hosil bo'lgan (13). O'sha paytda jurnal egasi Sergey Vasiliev, jurnal klassik tarzda biznes-loyiha emasligini va Dunyo bo'ylab ko'proq, juda past to'lovli sevimli mashg'ulot sifatida, masalan, 2009 yil jurnal faqatgina million rubl foyda bilan yakunlanganini ta'kidlagan.14).","question":"\"Dunyo bo'ylab\" jurnali 2010 yillarda daromadlarining 40 foizini nimalardan tashkil etgan?","answers":{"text":["sotishdan"],"answer_start":[185]},"id":1811}
{"context":"Byronning XX asrda chop etilgan kundaliklari jinsiy hayotning chinakam pankseksual tasvirini ochib beradi. Masalan, shoir Falmut portini Plen taklif qiladigan go'zal joy sifatida tasvirlagan. va optabil. Qo'shiling. (Ko'p va xilma-xil jinsiy aloqalar): Bizni giasintlar va boshqa eng xushbo'y gullar o'rab turadi va men Osiyoda uchratamiz deb umid qilayotgan ekzotik bilan taqqoslash uchun chiroyli gullar to'plashni rejalashtirmoqdaman. Bir nusxani o &amp; apos; zim bilan olib ketaman. Bu namuna bo'lgan yosh go'zal Robert Rashton, u Bayronning cho'ri bo'lgan, xuddi Apollondagi Giatsint kabi. Afina shahrida shoirning yangi sevimlisi - o'n besh yoshli Nikolay Jironi ko'radi. Turkiya hammomlarini Bayron marmar sherbet va sodomiya jannati deb tasvirlagan.","question":"XX asrda kimning kundaliklari nashr etilgan?","answers":{"text":["Byron"],"answer_start":[0]},"id":338}
{"context":"Filmni ommaviy ishlab chiqarish uchun birinchi sellyuloid turi nitrocelluloz bo'lib, u juda moslashuvchan, shaffof va eskirishga chidamli edi. Biroq, bunday kinofilm juda yonuvchi va hatto portlovchi edi. U hatto kislorodsiz ham yog'ochdan ko'p marta tezroq yonishi mumkin edi, bu esa o'chirishni ancha qiyinlashtirgan (66). Ba'zi sharoitlarda, masalan, ehtiyotsiz o'ralganda, nitrat asos o'z-o'zidan yonishi mumkin edi. Barcha kinofilmlar bilan ishlaydigan korxonalar, shu jumladan kinoteatrlar ham, maxsus yong'inga qarshi choralarga rioya qilgan holda qurilgan. Kinoprojektorlar filmni uzatish va qabul qilish uchun maxsus yong'inga qarshi qobiqlar, shuningdek yopiq lenta uzunligi trakt bilan jihozlangan (67).","question":"Birinchi film nima uchun xavfli edi?","answers":{"text":["juda yonuvchi va hatto portlovchi"],"answer_start":[166]},"id":2687}
{"context":"Buyuk Britaniyada bu gapga hech kim e'tibor bermadi, lekin besh oydan so'ng, Beatles Masihdan ko'ra mashhurroq degan so'zlarni matn tarkibidan ajratib olib, Datebook jurnalining muqovasida joylashtirganda, AQShda bu juda katta janjalga aylandi. Janubiy Amerikada, diniyligi bilan mashhur bo'lgan odamlar, Beatlesning disklarini ochiqchasiga yoqib yuborishdi, radio stantsiyalari ularning qo'shiqlarini eshittirishni to'xtatishdi. Hatto Vatikan ham Lennonning bu so'zlarini qoraladi (2008 yilda Vatikan musiqachini kechirib, uning gapini o'tkirlik deb hisoblash mumkinligini aytdi (14)). Shu bilan birga, The Beatles AQShda sayohat qilishga tayyorgarlik ko'rmoqda. Lennon o'z so'zlari uchun uzr so'rashga majbur bo'ldi, lekin konsertlar sayohati davomida juda ko'p tomoshabinlar yetishmayotgan edi. Lennonga qatl qilish bilan tahdid qilishdi: Memfisda kimdir The Beatlesning xonasiga qo'ng'iroq qilib, konsert paytida u (Lennon) o'ldirilishi haqida xabar berdi. Ushbu sayohatlardan so'ng The Beatles konsertlardan voz kechishga qaror qildilar. Ular bundan keyin hech qachon sahnada ishtirok etmadilar.","question":"Lennon AQShga sayohatga tayyorgarlik ko'rayotib aytgan so'zlari uchun uzr so'raganmi?","answers":{"text":["o'z so'zlari uchun uzr so'rashga majbur bo'ldi"],"answer_start":[671]},"id":24}
{"context":"Eng uzoq xalqaro avtobus yo'nalishi Gorno-Altaysk (Rossiya) va Freyburg (Germaniya) shaharlarini bog'laydi. Rutts firmasi tomonidan xizmat ko'rsatiladi va uning uzunligi taxminan 6500 km, sayohat esa taxminan besh kun davom etadi (shuni ta'kidlash kerakki, bu yo'nalish muntazam bo'lmaydi, chunki u Rossiya Transport vazirligining Rosavtotrans Federal Byurokratik boshqarmasining tegishli reyestrida yo'q). Uzoqligi bo'yicha ikkinchi bo'lgan ushbu yo'l Avstraliya bo'ylab 5455 km uzunlikdagi yo'l bo'lib, Pertni Brisben bilan bog'laydi. 1980 yil 9 aprelda ochilgan. U orqali sayohat 75 soat 55 daqiqa davom etadi. Ushbu yoʻnalishni \" Ekross Ostreliya Koch Layns \" kompaniyasi tashkil etdi. Rossiyada eng uzoq (ya'ni eng uzoq ichki) shaharlararo avtobus reysi  Sankt-Peterburgdan Makhachkalaga 2585 kilometr uzunligi va yo'lda ikki sutkadan ortiq vaqt, bundan tashqari, boshqa uzun yo'nalishlar ham bor (Ijevsk  Yekaterinburg, Surgut  Yekaterinburg (mavsumiy) va boshqalar). Barcha MDH  Bishkek  Tomsk (avtobus 56 soat ichida 2324 kilometr masofani bosib o'tadi, shuningdek Bishkek  Yekaterinburg ham bor). 1970-yillarning boshida Moskva  Varshava  Berlin  Parij yo'nalishi bo'yicha umumiy uzunligi 2966 kilometr bo'lgan muntazam xalqaro avtobus liniyasini ochish bo'yicha tayyorgarlik ishlari olib borildi.","question":"Rossiyada eng uzoq shaharlararo avtobus qatnovi qaysi?","answers":{"text":["Sankt-Peterburgdan Makhachkalaga"],"answer_start":[760]},"id":1580}
{"context":"Fresno AQShning federal tezkor avtomagistrallariga to'g'ridan-to'g'ri aloqasi bo'lmagan eng yirik shahri hisoblanadi. 1950-yillarda Federal tezkor avtomagistral tarmog'ini barpo etishda, Markaziy vodiyning g'arbiy tomonida hozirgi 5-Federal avtomagistral deb nomlangan yo'lni qurish va mavjud 99-sot yo'lini modernizatsiya qilish o'rniga mintaqadagi ko'plab aholi punktlarini chetlab o'tish qarori qabul qilindi. 99-sonli avtomobil yo'li bo'ylab shaharlarda aholi soni va harakatlanish intensivligining tez o'sishi, shuningdek federal moliyalashtirishning xohishi bilan bog'liq holda, uni federal magistral tarmoq standartlarigacha modernizatsiya qilish va oxir-oqibat ushbu tarmoqga, ehtimol 9-son federal magistral yo'li sifatida qo'shish masalasi keng muhokama qilindi. Hozirgi vaqtda trassani obodonlashtirish bo'yicha katta loyihalar amalga oshirilmoqda: yo'l ko'rsatkichlari, harakatlanish bo'g'inlari kengligi, o'rta bo'linish, vertikal gabaritlar va boshqalar yaxshilanmoqda va modernizatsiya qilinmoqda.","question":"90-yilgi magistralni federal magistral standartlarigacha modernizatsiya qilish istagini qaysi omillar ta'sir qiladi?","answers":{"text":["99-sonli avtomobil yo'li bo'ylab shaharlarda aholi soni va harakatlanish intensivligining tez o'sishi, shuningdek federal moliyalashtirishning xohishi"],"answer_start":[413]},"id":3172}
{"context":"O'tmishda ((Qachon?) sayyoramizning ichidan issiqlik oqimi ko'proq bo'lgan ((manbai ko'rsatilmagan 1829 kun), shuning uchun qorin ingichka bo'lgan ((manbai ko'rsatilmagan 1829 kun), ancha ingichka qorinning ostida bosim ham biroz past edi. Va shunga qaramasdan, past bosim va yuqori haroratda, mantiya konveksiya oqimlarining viskoziteti, kerakning ostidagi, hozirgi vaqtga qaraganda ancha past edi. Shuning uchun mantiya oqimi yuzida suzadigan, hozirgidan kamroq qattiq bo'lgan korada nisbatan kichik elastik deformatsiyalar paydo bo'lgan. Va korpusda hozirgi ko'ra kamroq viskoz bo'lgan konveksiya oqimlari tomonidan hosil bo'lgan mexanik kuchlanishlar, korpus toshlarining mustahkamlik chegarasidan oshib ketish uchun etarli emas edi. Shuning uchun, ehtimol, keyinroq bo'lganidek, bunday tektonik faollik bo'lmagan ((manba 1829 kun ko'rsatilmagan).","question":"Yerning pastki bosimi hozirgi bosim bilan qanday taqqoslanmoqda?","answers":{"text":["biroz past"],"answer_start":[224]},"id":694}
{"context":"Televideniye Irkutskda 31 dekabr 1957 yildan beri eshittiradi. Televideniye va radioeshittirish signallarini uzatish RTRS  Irkutsk ORTPC filiali, \" Baykal TV \" AT mediaxoldingi va IRNITU (Che kanali) tomonidan taʼminlanadi. Telekanallar va radiostansiyalar analog va raqamli formatda eshittiriladi. Tarixiy markaz yaqinida joylashgan shahar teleko'prigi 192 metr balandlikdagi metall ustundan iborat bo'lib, uning to'lqinlari Usolya-Sibirskiygacha tarqaladi. Analog ko'rsatuvlarda Birinchi kanal, Rossiya-1, Match-TV, NTV, Beshinchi kanal, Rossiya-K, Rossiya-24, TVC, Ren-TV, STS, Uy, TV-3, Yulduz, TNT, Disney kanali, Che, Y. Mahalliy televideniye Irkutsk davlat teleradiokompaniyasi, AIST, TV-23 va mustaqil  NTS, Baykal TV AT ishtirokidagi telekompaniyalar tomonidan taqdim etilgan. Shuningdek, IPTV kabel va raqamli televideniye ko'rsatiladi.","question":"Qaysi yildan beri Irkutskda televideniye efirga chiqarildi?","answers":{"text":["31 dekabr 1957 yildan beri"],"answer_start":[23]},"id":520}
{"context":"Mehnat va ishlab chiqarishni ilmiy tashkil etish sohasidagi taniqli arbob, 200 dan ortiq ilmiy ishlar muallifi bo'lgan Aleksey Kapitonovich Gastev (18821939) taniqli tadqiqotchi va fan tashkilotchisi bo'lgan. Uning asosiy ilmiy asarlari: Qanday ishlash kerak (1921), Mehnat qo'yilmalari (1924). Mehnatni me'yorlash va tashkil etish (1929), Mehnatni ilmiy tashkil etish (1935). Ha, shunday. Q. Q. Gastev o'ziga xos olim va yozuvchi edi. Ammo uning asosiy asari 1920 yilda yaratgan asaridir. VTsSPS huzuridagi Mehnat instituti, 1921 yilda qayta tashkil etilgan. Markaziy Mehnat Institutiga (MTM) yuborildi, u hibsga olinishidan va fojiaga uchraganidan oldin uning o'zgarmas rahbari bo'ldi.","question":"1920-yilda Gastayevning asosiy asari sal bo'lganmi?","answers":{"text":["VTsSPS huzuridagi Mehnat instituti"],"answer_start":[490]},"id":1119}
{"context":"O'rta asrlarning oxirida Shimoliy Evropada paxta import mahsulot sifatida tanilgan, aslida qanday ishlab chiqarilganligi haqida hech qanday tasavvur yo'q, faqat o'simliklardan olinganligi ma'lum edi. Uning jun bilan o'xshashligini hisobga olib, odamlar paxta o'simliklardan tug'ilgan qo'ylardan kelib chiqqan deb taxmin qilishdi. Jon Mandevill 1350-yildagi yozuvlarida hozirgi kunda juda g'alati tuyulgan bir haqiqatni tasdiqlaydi: Hindistonda ajoyib daraxt o'sadi, uning shoxlaridan kichik qo'ylar tug'iladi. Ushbu novdalar shunchalik moslashuvchanki, ular pastga egilishiga imkon beradi, bu esa qo'ylarga och bo'lganlarida ovqatlanish imkoniyatini beradi (qarang. shuningdek, Baranez). Bu e'tiqod ko'pgina Yevropa tillarida paxtani anglatadigan so'z bilan mustahkamlandi, masalan, nemis tilidagi Baumwolle, bu daraxt junini anglatadi. XVI asrning oxiriga kelib paxta butun Osiyo va Amerikaning iliq mintaqalarida yetishtirildi.","question":"Shimoliy Evropada paxta qachon import sifatida tanilgan?","answers":{"text":["O'rta asrlarning oxirida"],"answer_start":[0]},"id":1777}
{"context":"1923 yilda shoir Pyotr Oreshin rus she'riyatida qishloq almanaxini tayyorladi, unda Bunin, Balmont va boshqa mualliflarning she'rlari to'plangan. Kitobning qo'lyozma variantini ko'rib chiqayotgan Davlat nashrining siyosiy muharriri, undan muhojir shoirlarning barcha asarlarini olib qo'yishni ko'rsatma berdi. Qishloqni qayta ishlash... bo'lmadi, nashr ham chiqmadi ((305). Nep davrida g'oyaviy nuqtai nazarlarning biroz yumshatilishi sodir bo'ldi, chunki nashriyot kooperativlari Buninning bir nechta asarlarini, shu jumladan San-Fransiskodagi janob va Changning orzularini chop etishdi. O'sha davrda tsenzorlarning ko'rsatmalari har doim ham bajarilmasdi. Masalan, Glavlit Mitinga \"Machkul sevgi\"ni nashr etishni tavsiya qilmadi, chunki uning muallifi  muhojir-oq gvardiyachi, ammo Parijda yozilgan hikoya 1926 yilda Leningrad nashriyoti Priboy (306) da nashr etildi.","question":"qaysi davrda mafkuraviy o'rnashishlar yumshatildi.","answers":{"text":["Nep davrida"],"answer_start":[374]},"id":243}
{"context":"1787 yilda Orlean provinsiyaviy yig'ilishida uchinchi qatlam vakili bo'lib, u erda ham tabiiy yo'l majburiyatlarini o'zgartirish, xalq uchun turli xil xayriya muassasalarini tashkil etish, kambag'allik va qarilik holatida sug'urta kassasini tashkil etish va boshqalar to'g'risida ma'ruzalar bilan chiqdi. p. bo'yicha 1778 yildan boshlab o'z mulkiga ega bo'lgan Lavuazye, asosan, eng yaxshi tamoyillarga asoslangan qishloq xo'jaligi namunalarini taqdim etish orqali qo'shni yer egalariga yordam berish istagi bilan, agronomiya tajribalari bilan shug'ullangan. 1788 yilda Lavuazye dehqonchilik qo'mitasiga o'z agronomiya tajribalarining samarali natijalari to'g'risida hisobot taqdim etishi mumkin edi.","question":"Lavoziyo qaysi yili mulk egasi bo'lgan?","answers":{"text":["1778"],"answer_start":[317]},"id":2914}
{"context":"Gimnaziyaga o'quv okrugining vasiysi tomonidan tayinlanadigan direktor va inspektor boshchilik qilardi. Direktor 2000 r, inspektor 1500 r; ikkalasi uchun ham  g'azna xonasi va darslar uchun maxsus haq. Oʻqituvchilar 60 r. bir yillik dars uchun, besh yil bitta gimnaziyada bo'lganidan so'ng esa  75 (12 dars uchun, qolganlari uchun 60). Sinf ustozlari yana 160 ta oladilar. bir yil, gimnaziyada esa 100 yil, pro-gimnaziyalarda esa 60 yil bo'lgan yozma ishlarga tuzatishlar kiritganligi uchun qadimiy tillar o'qituvchilari. Pensiya  25 yildan keyin; direktorlarga 900700, inspektorlarga 850650 va o'qituvchilarga 800600 p, Sankt-Peterburg va Moskvadan tashqari (1000 y., 850 y. va 750-yillar). Barcha o'qituvchilar, nazoratchilar va inspektorlar o'quv va tarbiya masalalari bo'yicha muhokama qilish uchun direktor raisligida kamida oyda bir marta yig'iladilar (pedagogik kengash). Xo'jalik masalalari maxsus xo'jalik qo'mitasida muhokama qilinadi, inspektor va uchta o'qituvchidan iborat uch yilga saylanadi, direktorning raisligi ostida ham.","question":"Maxsus xo'jalik qo'mitasida o'qituvchilar va inspektorlar necha yilga saylanadilar?","answers":{"text":["uch yilga saylanadi"],"answer_start":[986]},"id":2383}
{"context":"Ma'rifat davri adabiyoti ratsionalismga burilish bilan tavsiflanadi. Bu davrga inson aqlining taraqqiyoti va qudratliligiga bo'lgan ishonch xosdir.Doniel Defo'ning Gulliver Jonathan Svit va Robinsonda Kruzo sayohatlari  shunga o'xshash adabiyotning yorqin namunalari. Ma'rifat g'oyalari ta'siri ostida birinchi navbatda Klassizm adabiyoti shakllangan, ammo keyinchalik uning o'rnini axloqiy tarbiyaga qaratilgan va insonning ichki dunyosiga katta e'tibor qaratadigan sentimentalism egallagan ((Russó, Shoderlo de Laclo).","question":"Qaysi asarlar Ma'rifat davri adabiyotining yorqin namunasidir?","answers":{"text":["Doniel Defo'ning Gulliver Jonathan Svit va Robinsonda Kruzo sayohatlari"],"answer_start":[147]},"id":539}
{"context":"Amerikalik kino tanqidchilari ko'pincha o'ziga xos aktyorlar har doim ikkinchi darajali personajlar ekanligini ta'kidlashadi. Professor Ayra Konigsberg to'liq kinematografik lug'atda xususiyatli aktyorni quyidagicha ta'riflaydi ((6):  xususiyatli aktyor - bu yorqin ifodalangan va ko'pincha hazil-mulohazalarga ega bo'lgan ikkinchi darajali rollarga ixtisoslashgan artist. AQShning taniqli kino tanqidchisi Devid Tomsonning ta'kidlashicha, xarakterli aktyor filmda asosiy roldan tashqari istalgan rolni o'ynashi mumkin. Tomsonning so'zlariga ko'ra, xarakterli aktyor uchun bunday rollar diapazoni asosiy harakat qiluvchi shaxslar rollaridan boshlanadi (bunda hal qiluvchi, muhim personajlar bo'lmagan) va kadrda paydo bo'lgan va darhol o'lib ketgan a-la rollari bilan tugaydi (Amerika kino tanqidida bunday personajlarni qizil ko'ylakli deb atash odat tusiga kirgan).","question":"Devid Tomson kim U o'z ishini yaxshi biladi.?","answers":{"text":["AQShning taniqli kino tanqidchisi"],"answer_start":[373]},"id":1461}
{"context":"Yer usti suvlari ta'siri natijasida hosil bo'lgan g'orlarni eroziyalangan (yer osti suvlari tomonidan hosil bo'lgan karst g'orlaridan farqli o'laroq), dengiz va okean to'lqinlari tomonidan sohil bo'ylarida hosil bo'lgan g'orlarni abraziyalangan, cho'l qoyalarida qumlarni olib keladigan shamollar tomonidan hosil bo'lgan g'orlarni esa korroziyalangan deb atashadi. Mexanik eroziya natijasida erimaydigan toshlarda hosil bo'lgan g'orlar, ya'ni qattiq materialni o'z ichiga olgan suv bilan ishlangan g'orlar. Ko'pincha bunday g'orlar dengiz sohilida to'lqin ta'siri ostida (Dengiz g'orasi) hosil bo'ladi, ammo ular kichik. Qumni olib ketayotgan shamollar tufayli cho'llarda ba'zan eol g'orlari va eol g'orlari hosil bo'ladi. Biroq, bu yerda yer osti oqimlari bilan bog'liq bo'lgan tektonik yoriqlar orqali yaratilgan g'orlar ham mavjud bo'lishi mumkin. Qum toshlarida va hatto granitlarda hosil bo'lgan juda katta (o'lchami yuzlab metr) erozsiya g'orlari ma'lum. Katta eroziya gʻorlari misollari T.S.O.D boʻlishi mumkin. (Touchy Sword of Damocles) Gabbro (4 km\/−51 m, Nyu-York) dagi g'or ((8), Gneysdagi Bat Cave (1,7 km, Shimoliy Karolina), Granitdagi Upper Millerton Lake Cave (Kaliforniya) ((9) ((10).","question":"Sahro qoyalarida qumni ko'targan shamollar tomonidan hosil bo'lgan g'orlarni nima deb atashadi?","answers":{"text":["korroziyalangan"],"answer_start":[335]},"id":2018}
{"context":"Ushbu bandning g'oyasi quyidagicha. Ba'zi mamlakatlarda muayyan aktivlar mavjud. Masalan, ba'zi mamlakatlar ko'p foydali qazilmalarga ega (masalan, ko'plab Afrika mamlakatlarida), katta hududga ega (masalan, Rossiya) va hokazolar. Boshqa mamlakatlarda esa bu narsa yo'q bo'lishi mumkin. Bu holatda, asosiy masala shundaki, mamlakatning raqobatbardoshligini ta'minlash uchun faqat aktivlar yetarli emas. Aksincha, mamlakatda biror narsadan kamchilik innovatsiya va raqobatbardoshlikni qo'llab-quvvatlashga yordam beradi.","question":"Qaysi mamlakat katta hududga ega?","answers":{"text":["masalan, Rossiya"],"answer_start":[199]},"id":2639}
{"context":"Diniy axloqiy kodeksi to'g'ridan-to'g'ri ilohiy qonunlar bilan ifodalanishi mumkin, masalan, Mozoning qonunlari yoki vahiy matniga izohlar bilan belgilanadi, masalan, islom qonunlarida va vaqt o'tishi bilan huquqiy amaliyotni tizimlashtiradigan qonunlar kodeksiga aylanadi, ammo ikkalasi o'rtasidagi farq saqlanib qoladi. Bu farqlar bo'lishiga qaramay, dunyoviy qonunlar yoki sud huquqi tizimlari, xususan, to'plangan an'analar, sud qarorlari va siyosiy hokimiyat qonunchiligiga asoslangan fuqarolik huquqi ko'pincha axloqiy qonunlarning obro'siga murojaat qiladi.","question":"Xudo tomonidan berilgan qonunlarga misol keltiring.","answers":{"text":["Mozoning qonunlari"],"answer_start":[93]},"id":15}
{"context":"Dunyodagi birinchi ichki yonish dvigateli bilan shahar avtobuslari 1903-yil 12-aprelda Londonda yo'lga chiqdi. Rossiyada avtobus birinchi marta 1907 yil iyun oyidan Arxangelskda shahar jamoat transporti sifatida ishlatilgan. Shaharga NAG (NAG) nemis markasi avtobuslari olib kelingan. Bu mashina 25 yo'lovchiga mo'ljallangan va 6 tonna og'irlikdagi edi. Dvigatel quvvati 26 litr. bilan 1907 yil 11 noyabrda Sankt-Peterburgda birinchi yo'lovchi avtobus yo'nalishi ochildi. Shu sababli, Peterburg varaqasida quyidagi xabar joylashtirilgan: Kunning o'n ikki soatiga Aleksandr bog'i tomon, Voznesenskoy prospektining qarshi tomon avtomobil-omnibus yoki hozirda avtobus deb ataladigan avtobus keldi. Moskvada avtobuslar harakati birinchi marta 13 avgust 1908 yilda ochilgan, doimiy avtobus harakati esa faqat 1924 yil 8 avgustda, Kalanchev maydoni va Tver Zastava o'rtasidagi birinchi muntazam yo'nalishga Leyland markali 8 ta avtobus chiqqanida boshlangan.","question":"Moskvada birinchi marta avtobus harakati qachon ochilgan?","answers":{"text":["13 avgust 1908 yilda"],"answer_start":[739]},"id":418}
{"context":"Qo'shma Shtatlarning ko'p joylarida 1954 yilda Topik shahri ta'lim kengashiga qarshi Braun ishida tarixiy sud qarori qabul qilinganidan so'ng, Qo'shma Shtatlarning maktablari segregatsiyani \"ko'p vaqt ichida\" yo'q qilishi kerak edi, mahalliy oilalar xususiy \"xristian akademiyalari\" to'lqinini tashkil etishdi. AQShning Cenub ko'p qismida oq tanli o'quvchilar akademiyaga o'tishdi, davlat maktablari esa o'z navbatida afroamerikalik o'quvchilarga to'lgan (qarang. Missisipi shtatidagi xususiy maktablar ro'yxati). Akademiyadagi kurslar odatda kollejga tayyorgarlik ko'rish uchun mo'ljallangan. 1970-yillardan beri bu'segregatsiya akademiyalarining ko'pchiligi yopildi, garchi ba'zilari ishlashda davom etmoqdalar.","question":"AQShning qaysi qismida ko'p o'quvchilar desegregatsiya davrida xristian akademiyalariga o'tishdi?","answers":{"text":["Cenub"],"answer_start":[320]},"id":3164}
{"context":"Shaharlararo poezdlar uzoq yo'nalishlarda harakatlanadi, shu bilan birga shaharlar o'rtasida deyarli to'xtovsiz harakatlanadi. Odatda bunday poezdlar qo'shimcha sharoitlar bilan, masalan, restoran vagonlari bilan jihozlangan. Ko'pincha, ayniqsa Rossiyada, bunday poezdlar kechasi ham harakatlanadi, shuning uchun tarkibida uyqu vagonlari mavjud. Tarixda uzoq yo'nalishlardagi poezdlarga ko'pincha nomlar berilgan va zamonaviy brendli poezdlar, aslida, ushbu an'ananing davomidir. Mahalliy poyezdlar o'rtacha masofada (150700 km) ko'p to'xtovlar va kamroq tezlikdagi shaharlar o'rtasida harakatlanadi. Shahar atrofi poyezdlari shahar aglomeratsiyalariga xizmat ko'rsatadi, bu esa maydon migratsiyasining bir qismi hisoblanadi.","question":"Mintaqalararo poezdlar tunda yurishi bilan bog'liq nima bor?","answers":{"text":["uyqu vagonlari"],"answer_start":[323]},"id":1012}
{"context":"1970-yillar va 1980-yillarning boshlarida ABC Amerika televideniye landshaftida ustunlik qildi (1980 yilga kelib, uchta asosiy tarmoq AQShning barcha tomoshabinlarining 90% gacha prayim-taymda egalik qildi). Shu vaqt ichida tarmoqda bir nechta flagman seriallar paydo bo'ldi, shu jumladan 1981 yilda Spellingning ABC uchun \"Charlie's Angels\" deb nomlangan boshqa hitining finalidan besh oy oldin, Aaron Spellingning 1981 yilgi mavsum o'rtalarida muvaffaqiyatga erishgan \"Dynasty\" seriyali hashamatli dramasi. 1980-yillarning boshlarida tarmoq, shuningdek, \"Bad kunlar\", \"Uch kishi - bu kompaniya\", \"Lavern va Shirli\" va \"Fantasy orollari\" kabi seriallarning davomli muvaffaqiyati tufayli oldinga siljidi, shuningdek, \"Ruh uchun juda yaqin\", \"Sapir\" ning \"Benson\" spin-offlari va \"Bad kunlar\" ning \"Mork va Mindy\" spin-offlari shaklida yangi g'alaba qozondi. 1981 yilda ABC (o'z bo'linmasi ABC Video Services orqali) Alpha Repertory Television Service (ARTS) ni ishga tushirdi, bu kabel kanali Hearst Corporation bilan qo'shma korxona sifatida, Nickelodeon-da kecha namoyish etiladigan madaniyat va san'at haqida dasturlarni taklif qildi.","question":"1981-yilda ABC qaysi madaniyat va san'at kanalini ishga tushirdi?","answers":{"text":["Alpha Repertory Television Service (ARTS) "],"answer_start":[916]},"id":3145}
{"context":"Nazorat vositalari: Nazorat vositalari - bu ichki hujjatlar va tartiblar bo'lib, ular menejmentga o'z qarorlarini amalga oshirishda yordam beradi. Ular tashkilotning maqsadlariga erishishiga to'sqinlik qiladigan xavflarni bartaraf etish uchun zarur bo'lgan harakatlarni amalga oshirishga yordam beradi. Nazorat vositalari butun tashkilot doirasida, uning barcha darajalarida va barcha funksiyalarida amalga oshiriladi. Ular kelishuvlar, ruxsatnomalar, tekshirishlar, solishtirishlar, joriy faoliyat bo'yicha hisobot, aktivlar xavfsizligi va majburiyatlarni taqsimlash kabi bir qator tadbirlarni o'z ichiga oladi.","question":"Menejment qarorlarini amalga oshirishda yordam beradigan ichki hujjatlar va tartiblarni qanday nomlash mumkin?","answers":{"text":["Nazorat vositalari"],"answer_start":[0]},"id":839}
{"context":"1986 yil avgust oyida, 1917 yilgacha chiqarilgan qirol obligatsiyalari so'ndirilgandan so'ng, MNB Sovet Ittifoqiga yana to'g'ridan-to'g'ri xalqaro qarzlar olish imkoniyatini ta'minlashda etakchi rol o'ynadi. 1991 yilda Rossiya Markaziy banki MMB aksiyalarining nazorat paketining egasi bo'ldi. MNB tomonidan qo'llab-quvvatlanganlik 1991 yil may oyida Helen Sharmanga birinchi britaniyalik kosmonavt bo'lishga imkon berdi. 1995 MNB Kanadada vakolatxona ochadi.","question":"MNB qaysi yilda Kanadada vakolatxona ochadi?","answers":{"text":["1995"],"answer_start":[422]},"id":2524}
{"context":"Shekspirning trupi Richard Burbage, Uilyam Kemp, Neri Kondell va Jon Heminges kabi taniqli aktyorlardan iborat edi. Burbage Shekspirining ko'plab pyesalarida, shu jumladan Richard III, Hamlet, Otello va Qirol Lyra kabi bosh rollarni birinchi ijrochi bo'lgan. Mashhur komediya aktyor Uilyam Kemp, boshqa personajlar orasida, Pyotrni Romeo va Julietta va Kisilani hech narsadan juda ko'p shovqin bilan o'ynagan. XVI asrning o'rtalarida uning o'rniga Robert Armin \"Sizga bu yoqadi\" filmidagi Esllik va \"Qirol Liar\"dagi Jigarrang rollarini o'ynagan. 1613 yilda Genri Votton Genrix VIII pleyasining sahnalashtirilganligi haqida xabar berdi. 29 iyun kuni, ushbu spektaklning sahnalashtirilishi paytida to'p qurilmasi o'chkani beradi va binoning ohaktosh tomini yoqadi, shuning uchun butun teatr yonib ketdi. Bu fakt pyesani yozish vaqtini aniq belgilashga imkon beradi.","question":"Uilyam Kempni 16 va 17 asrlar oralig'ida kim almashtirdi?","answers":{"text":["Robert Armin"],"answer_start":[448]},"id":478}
{"context":"Grinberg tomonidan taklif qilingan tasniflash printsipi universal emasligi aniqlandi, chunki ba'zi tillarda S, V yoki O elementlaridan biri so'zda erkin joylashishi mumkin, nutqda ko'pincha elementlardan biri tushishi mumkin va o'tmaydigan gaplarni hisobga olish imkoniyati yo'q. Amerikalik tilshunos Winfred Leman ((7) VO\/OV parametrlari bo'yicha muqobil tasniflashga birinchi bo'lib murojaat qildi. Uning nazariyasiga ko'ra, bu tartib boshqa barcha xususiy tartiblar orasida eng muhimdir va ularning xatti-harakatlarini belgilaydi: nomga tegishli bo'lgan bog'liqlar ism tomondan, fe'lga tegishli bo'lganlar fe'l tomondan. Biroq, bunday yondashuv, nega nomga bog'liq tartib aynan obyektga nisbatan (subyektga emas) belgilanishi kerakligini tushuntirib bermadi.","question":"Grinberg tasniflash printsipi nimada kamchilik bor?","answers":{"text":["universal emasligi"],"answer_start":[56]},"id":2590}
{"context":"Emizuvchilarning o'ziga xos xususiyati terining kuchli rivojlangan bezlari bo'lib, ular yer osti suv ichidagi sinapsidlar orqali meros qilib olingan. Ularning qatoriga soch qoplamasi paydo bo'lishi bilan bog'liq bo'lgan yog'li va ter bezlari kiradi. Sut bezlari o'zlarining kelib chiqishi bo'yicha ter bezlarining o'zgarishlaridan biri bo'lib, sut bezlari sutni sut emuvchilar bolalarining asosiy ovqatlari sifatida ajratadi. Qumli va placentarlarning vakillarida sut bezlarining oqimlari sut boʻlaklarida ochiladi (sut bezlari bir oʻtkir sut boʻlaklariga ega emas). Ko'p turlarda sutkalari soni 2 dan 24 gacha bo'lishi mumkin, ko'pgina to'rkaklarning sutkalari birgina qovurg'a ga birlashadi.","question":"Ko'pgina to'piqchalarning sutkalari...?","answers":{"text":["birgina qovurg'a"],"answer_start":[662]},"id":2599}
{"context":"Tarixiy jihatdan ko'p madaniyatlarda ayolning nikohdagi maqomi ijtimoiy ahamiyatga ega bo'lgan, shuning uchun turmushga chiqqan va turmushga chiqmagan ayollarga murojaat qilishning alohida shakllari mavjud edi  masalan, rus tilida xonim va xonim yoki xonim, ingliz tilida miss va madam yoki missis, italyan tilida sinyorina va sinyorasi va boshqalar. Bugungi kunda ko'p ayollar o'zlarining nikohdagi holatlariga murojaatni haqorat deb bilishadi. Gender lingvistikasi nuqtai nazaridan, bunday yozuvlar tilda jinsiylikni namoyon qiladi, chunki ayolning erkakka bog'liqligini va ayolning ijtimoiy mavqeini erkak bilan bo'lgan munosabatlari orqali belgilashni anglatadi. Bugungi kunda, ilgari turmush qurmagan ayollarga murojaat qilishning maxsus shakllari ishlatilgan ba'zi tillarda, bunday shakllar endi ishlatilmaydi. Masalan, Germaniyada froulayne murojaatlari odobsiz deb hisoblanadi va 1970-yillardan boshlab rasmiy hujjatlarda ishlatilmaydi, Fransiya va Belgiyada esa ma'muriy hujjatlarda mademoiselle murojaatlari endi ishlatilmaydi. Ingliz tilida 1970-yillardan beri miss va missis murojaatlari bilan bir qatorda miz (yozishda  Ms.) ishlatiladi, so'nggi paytlarda esa gender-neytral murojaatlar mix yoki max (yozishda  Mx.) ham keng tarqaldi.","question":"Italiyada turmushga chiqqan va turmushga chiqmagan ayollarga murojaat qilishning qanday shakllari mavjud edi?","answers":{"text":["xonim va xonim"],"answer_start":[231]},"id":2780}
{"context":"Bir tilda boshqa tilda mavjud bo'lmagan tushunchalar bo'lishi mumkin. Masalan, frantsuzcha tutoyer va vouvoyer so'zlarini inglizchaga to address as you (sening nomiga murojaat qilish) deb tarjima qilish mumkin, chunki inglizcha thou (sen) birlik sonining ikkinchi shaxsidagi joyni qo'llash eskirgan. Boshqa tomondan, matn tarkibiga qarab, frantsuzcha tutoyer so'zining yoki ispancha tutear so'zining ma'nosi ingliz tiliga to be on first-name terms with (kimnidir yaxshi bilish) deb tarjima qilinishi mumkin.","question":"Qanday qilib to address as you rus tiliga tarjima qilinadi?","answers":{"text":["sening nomiga murojaat qilish"],"answer_start":[153]},"id":403}
{"context":"Bu yerda B ((USD) va Q ((USD) bazaviy va kotirovka qilingan portfellar qiymatlarini ifodalaydi. Ni - asosiy portfeldagi i aktiv birliklari soni, PiB esa uning joriy narxi. Shunga ko'ra, Nj - kotirovka qilingan portfelning j aktiv birligi soni va PjQ - uning joriy narxi. Umumiy holda, har bir son va ma'noda bitta noyob aktiv mavjud. Google\/Apple vositasini misol sifatida keltirish mumkin. O'shanda, bazaviy va kotirovka qilinadigan qismning birlamchi hajmi bo'lgan holda, Google\/Apple kompozit vositasining joriy kursi bitta Google aksiyasi va bitta Apple aksiyasi narxi nisbati sifatida shakllantiriladi. Ko'rsatib o'tilgan PCI kotirovkasi indikattiv hisoblanadi - ya'ni spekulyatsiyaviy foydalarni hisoblash uchun uning mutlaq qiymati emas, balki kotirovka o'zgarishi ishlatiladi. Savdo operatsiyasi amalga oshirilganda, kotirovkaning mutlaq qiymati doimiy ko'paytuvchigacha aniqlik bilan o'zgarib turadi.","question":"Asset i bazaviy portfelining birliklari soni qanday belgilanadi?","answers":{"text":["Ni"],"answer_start":[96]},"id":2377}
{"context":"Yangi albomni targ'ib qilish uchun Dylan va The Band AQSh bo'ylab uzoq safarga chiqdilar, bu esa o'sha paytgacha rock-n-roll tarixida eng tijoratli sayohat bo'ldi. Konsertlarda nafaqat Dilanning eski va yangi qo'shiqlari, balki The Band  -dan Robbi Robertsonning The Night They Drove Old Dixie Down va The Weight kabi asosiy hitlari ijro etildi. AQShda Dylanning konsertlari qabul qilinishi Giffenni \"Before the Flood\" turnirida yozib olingan ikki martalik konsert diskini chiqarishga undadi.","question":"Nima uchun Dylan va The Band AQSh bo'ylab uzoq turga chiqdilar?","answers":{"text":["Yangi albomni targ'ib qilish uchun"],"answer_start":[0]},"id":1314}
{"context":"Iqtisodiy nazariyaga ko'ra, har qanday kompaniyaning yakuniy maqsadi foyda olish va natijada bozor kapitallashuvini oshirishdir. Shuning uchun, iqtisodiy nazariya nuqtai nazaridan, eng asoslangan investitsiya strategiyasi kelajakda ularning kurs qiymati o'sishini, shuningdek, ular bo'yicha dividendlar yoki foizli daromad olishni (Sotish va ushlab turish strategiyasi (ingl.) Buy & Hold)). Biroq, qimmatli qog'ozlar qiymati nafaqat o'sishi, balki tushishi ham mumkin, va bu juda muhimdir. Ularning qiymati ham ichki, ham tashqi omillar tufayli pasayishi mumkin. Bu qimmatli qog'ozlar qiymatini pasaytirish xavfi Buy & Hold strategiyalarining asosiy salbiy xususiyatidir. Bu xavfni diversifikatsiya bilan kamaytirish mumkin.","question":"Buy & Hold strategiyalarining asosiy salbiy xususiyati nima?","answers":{"text":["qimmatli qog'ozlar qiymatini pasaytirish xavfi"],"answer_start":[566]},"id":2289}
{"context":"Bir necha asrlar oldin hayvonot dunyosi hozirgidan ko'ra boyroq edi. Ko'p hayvonlarning yashash joylarini ko'chirib tashlash, ov qilish va o'rmonlarni kesish natijasida bular yo'q bo'lib ketmoqda. Yovvoyi otlar, saygakilar, droflar, strepetlar yo'q bo'lib ketdi. Tundra chuqurliklariga cho'ponlar qo'ylari ko'chib o'tishgan. Ammo, bo'sh joylarda kemiruvchilar (gumbur, dala sichqonlari) tarqalgan. Shimoliy qismida tundra aholisini  shimol bo'rilarini, janubiy qismida esa cho'llarning odatiy aholisini  baybaq bo'rilar, yerto'llari, ilonlar va chiriganlarni uchratish mumkin. O'rmonlarda yirtqich hayvonlar yashaydi: boz ayiqlar, bo'rilar, bo'rilar, tilkalar, cho'ponlar, tog'lar, bo'g'ozlar. Ularga oyoqlilar (sovuq, bo'ri, ko'ngillilar va boshqalar) va turli xil qushlar, masalan, burgutlar yoki qor qorlar (qish) kiradi. Daryo vodiysida otliq va bobrlar uchraydi. Ilmen qo'riqxonasida mayda bo'rondan akklimatizatsiya muvaffaqiyatli amalga oshirildi, unda unda, bobr, maral, xochol, kurka, amerika norkasi, burg'uzin sobollari ham joylashtirildi.","question":"Qaysi qo'riqxonada mayli bo'ronni iqlimga moslashtirish muvaffaqiyatli amalga oshirildi?","answers":{"text":["Ilmen qo'riqxonasida"],"answer_start":[868]},"id":823}
{"context":"Hujayra keskin tortish orqali bo'linganda, sitoplazmaning bo'linish joyi anafaza davrida, hujayraning membranasi ostidagi metfaza plastinkasi tekisligida aktin va miozina filamentlaridan qisqa halqa paydo bo'lganida, oldindan o'rnatiladi. Keyinchalik qisqartirish halqasining faolligi tufayli bo'linish burdosi hosil bo'ladi, u asta-sekin hujayra to'liq bo'linishiga qadar chuqurlashadi. Sitokinez tugagandan so'ng qisqartiriladigan halqa to'liq parchalanadi, plazmatik membran esa zich matritsa materiallari bilan bir-biriga chambarchas bog'langan ikkita qutbli mikrotubokcha qoldiqlari yig'indisidan iborat bo'lgan qoldiq Flemming tanasi atrofida tortiladi.","question":"Bo'linishning bo'g'zasi qancha davom etadi?","answers":{"text":["hujayra to'liq bo'linishiga qadar"],"answer_start":[339]},"id":2871}
{"context":"Sement mustahkamligi bo'yicha markalarga bo'linadi, bu markalar asosan kvars qum bilan 1:3 tarkibdagi sement eritmasidan tayyorlangan 40×40×160 mm o'lchamdagi namuna-prism yarimlarini siqishda mustahkamlik chegarasi bilan belgilanadi. Markalar 100600 kg\/cm2 (1060 MPa) sekinlashdagi mustahkamlik ni ifodalovchi M200  M600 raqamlarida ifodalanadi (odatda 100 yoki 50 qadam bilan). 600 markali sement o'zining mustahkamligi tufayli harbiy yoki fortitsatsiya siminti deb ataladi va 500 markaga qaraganda ancha qimmat turadi. Bunkerlar, raketa konlari va boshqalar kabi harbiy obyektlarni qurish uchun ishlatiladi.","question":"Sement markalari nimani anglatadi?","answers":{"text":["sekinlashdagi mustahkamlik"],"answer_start":[269]},"id":2819}
{"context":"Porter bu kuchlarni makro muhitga kiritilgan ko'plab omillarga qarama-qarshi holda mikro muhit deb ataydi. Makro muhit - bu kompaniyalarning o'z mijozlariga xizmat ko'rsatish va foyda ko'rish qobiliyatiga ta'sir qiladigan kuchlardan iborat. Mikromijtimoiy muhitning har qanday kuchlariga o'zgarish, odatda, kompaniyaga o'z sohasi va bozordagi o'rnini qayta ko'rib chiqishni talab qiladi. Tarmoqning jozibadorligi har bir kompaniya uchun bir xil foyda keltiradi degani emas. Kompaniyalar o'zlarining asosiy salohiyatlari, biznes modellari yoki savdo tarmoqlarini sohada o'rtacha ko'rsatkichdan ko'proq foyda olish uchun shunday ishlatishlari kerak. Yaxshi misol bu yo'lovchi aviatsiya bozori. Kam daromad keltiradigan sohalarda, o'ziga xos biznes modellari tufayli o'rtacha daromaddan ko'proq daromad keltiradigan kompaniyalar mavjud.","question":"Yo'lovchilarni havo transporti bozori nima?","answers":{"text":["Yaxshi misol"],"answer_start":[648]},"id":8}
{"context":"Muammo ko'pincha tarjima va matn so'z o'rtasidagi farqni aniqlay olmaslikdan iborat. So'z moslamalarini har bir so'zning qisqacha (odatda bitta so'zdan iborat) ekvivalentlari berilgan lug'atda topish mumkin. Yuqorida aytib o'tilganidek, tarjima tafsirning mazmun va maqsadini kodlash matn darajasida (so'z yoki jumlalar darajasida emas) va keyinchalik matnning tarjima tilida mazmun va maqsadini kodlashdir. Saudade va שלימזל kabi so'zlarni boshqa tillarda bitta so'z bilan ifodalash qiyin, ammo ikki yoki undan ortiq so'z kerakli ma'noni etarlicha etkazishi mumkin. Non so'zi ko'pincha tarjima qilinmaydigan deb hisoblanishi mumkin, chunki biz ko'pincha frantsuz, xitoy, jazoirlik non kabi iboralarga murojaat qilamiz. e) Biz, bu ma'lumotlarni yuborayotgan kishilar, bu narsalar nima ekanligini bilishlari kerakligiga ishonamiz.","question":"Yaxshi tarjima nimaga ega?","answers":{"text":["tafsirning mazmun va maqsadini kodlash"],"answer_start":[245]},"id":505}
{"context":"Hisoblash murakkabligi nazariyasi - nazariy informatikaning hisoblash nazariyasining bo'limi bo'lib, u hisoblash vazifalarini o'ziga xos murakkabligi ga muvofiq tasniflashga va ushbu sinflarni bir-biri bilan bog'lashga qaratilgan. Hisoblash vazifasi deganda, prinsipda kompyuter yordamida hal qilinishi mumkin bo'lgan muammo tushuniladi, bu esa muammoni algoritm kabi matematik harakatlarni mexanik qo'llash orqali hal qilish mumkin degan da'vo bilan bir xildir.","question":"Hisoblashning murakkabligi nazariyasidan foydalanib, hisoblash vazifalari qaysi asosiy xususiyatlarga ko'ra tasniflanadi?","answers":{"text":["murakkabligi"],"answer_start":[137]},"id":3187}
{"context":"2014 yilda Travel Weekly nashri savdo hajmi ko'rsatkichi asosida navbatdagi sayohat agentliklari reytingini tuzdi. Ro'yxatni Expedia, Inc. korporatsiyasi boshlamoqda, uning tarkibiga TMS Egencia ham kiradi, ikkinchi o'rinda  Booking.com, Agoda va KAYAK kabi brendlarga egalik qiluvchi The Priceline Group turadi. Keyingi to'rt o'rinni biznes sayyohligi segmentiga ixtisoslashgan global travel agentliklari  American Express, Carlson Wagonlit Travel (CWT), BCD Travel va HRG (Hogg Robinson Group) egalladi. Top-15 ga Orbitz Worldwide va Omega World Travel kabi yirik kompaniyalar ham kirdi. Bundan tashqari, global TMSlar qatoriga FCm Travel Solutions ham kiradi, uning tarmog'i 90 dan ortiq mamlakatni qamrab oladi.","question":"Sayohat agentliklari reytingida kim birinchi o'rinda?","answers":{"text":["Expedia, Inc. korporatsiyasi"],"answer_start":[125]},"id":2752}
{"context":"Deyarli barcha qushlar yirtqich hayvonlardir va mikroskopik qushchalar va qushchalardan tortib to katta yoshdagi mayda xodiralargacha bo'lgan turli xil ovlarni ovlaydilar. Ikkala turning yoshlari esa salplarda parazitlar sifatida yashaydilar va o'z turlarining kattalari ular bilan oziqlanadilar. Yaxshi sharoitlarda, qushlar bir kunda o'z vaznidan o'n baravar ko'p ovqat yeyishlari mumkin. Faqat 100-150 ta tur tasdiqlangan va yana 25 tasi to'liq tavsiflanmagan va nomlanmagan bo'lishi mumkin. Misol sifatida, tuxumga o'xshash tanalar va parvarishlangan, tentillalar bilan qoplangan (kichik tuxumlar) tutashtiruvchi, kolloblastlar bilan qoplangan  yutiq hujayralar bilan qoplangan bir juft tortishadigan tuxumga ega bo'lgan cidippidlarni keltirish mumkin. Ushbu filumda tana shakli keng ko'lamda, shu jumladan, kattalar ko'p turlarning teshiklari bo'lmagan tekis chuqur suvdagi plastinkalilar va teshik bo'lmagan sohil bo'ylab tutilmas teshiklar va boshqa teshiklarni ovlash uchun, katta og'izlardan foydalangan holda, tish sifatida ishlaydigan katta, qattiq ko'z qirlari guruhlari bilan o'rnatilgan. Bu farqlar turli turlarga bitta hududda katta populyatsiyalarni yaratishga imkon beradi, chunki ular turli xil o'ljani o'zlashtiradilar, o'ljani o'rgimchaklar kabi turli usullarda tutadilar.","question":"Qirg'oqdagi paltersiz qushlarda boshqa qushlardan farqli o'laroq nima yo'q?","answers":{"text":["teshik"],"answer_start":[897]},"id":3052}
{"context":"Shekspyr vafot etganidan taxminan 230 yil o'tgach, uning asarlari muallifligiga shubhalar paydo bo'ldi. Muqobil nomzodlar, asosan nasldan kelib chiqqan va yaxshi ta'lim olgan, masalan, 5-graf Rutlend, Frensis Bekon, Kristofer Marlo va 17-graf Oksford Edvard de Ver kabilar taklif qilindi. Shuningdek, Shekspir taxallusi ortida bir guruh yozuvchilar yashiringanligi haqidagi nazariyalar ham taklif qilingan. Biroq, akademik hamjamiyatda an'anaviy nazariya keng qabul qilingan, XXI asrda ham nestrafordlik oqim, ayniqsa Oksford nazariyasiga qiziqish saqlanib qolmoqda.","question":"Shekspirining asarlari muallifligiga muqobil nomzodlarni nima birlashtiradi?","answers":{"text":["yaxshi"],"answer_start":[155]},"id":558}
{"context":"Hukumat kelajakda katta daromad kutgani uchun, tabiiy resurslardan daromad bo'lsa ham, qarzni to'plashni boshlaydi. Bunday xatti-harakatlar rag'batlantiriladi, chunki kapitalning mamlakatga kirishi yoki Gollandiya kasalligi bilan bog'liq real almashinuv kursining kuchayishi foiz to'lovlarini pasaytiradi. Mamlakatning tabiiy resurslari garov sifatida foydalanib, kredit olish imkoniyatlarini ko'paytirmoqda. Ammo, jahon bozorlarida resurslar narxlari pasayishi va real almashinuv kursi pasayishi bilan hukumat qimmatroq qarzni to'lash uchun kamroq mablag 'ga ega bo'ladi. Masalan, Nigeriya va Venesuela kabi neftga boy mamlakatlar 1970-yillarda neft bozori davrida tashqi qarzdorlikning tez o'sishini namoyish etishdi. Biroq, neft narxi 1980-yillarda pasayib borganida, banklar ularga qarz berishni to'xtatishdi, bu esa hukumatlarning joriy qarzlarini to'lash imkoniyatini yo'qotib, jarima sanksiyalari orqali qarzni ko'paytirishga olib keldi.","question":"Qaysi mamlakatning resurslari garov sifatida foydalaniladi, kreditning ko'lamini ko'paytiradi?","answers":{"text":["tabiiy"],"answer_start":[319]},"id":1001}
{"context":"Benchmark investitsiya fondini boshqarish samaradorligini tahlil qilish uchun ishlatilishi mumkin. Ko'pincha fond daromadlarini milliy fond indeksining o'sish ko'rsatkichi bilan taqqoslashadi. Rossiyada fond bozori benchmarki sifatida odatda RTS indeksi yoki MMVB indeksi xizmat qiladi. AQSh uchun Do-Jons, S&P 500 va NASDAQ indekslari yo'nalish bo'lib xizmat qiladi. So'nggi paytlarda indeksli XIFlar mashhur bo'lib, ular dastlab tanlangan indeksning tuzilishi va daromadliligini takrorlashga intiladilar. Ba'zan boshqaruvchi kompaniya fond portfelining deklaratsiyalangan yo'nalishi asosida tegishli indeks-benchmarkni mustaqil ravishda hisoblashni boshlaydi. Fondning haqiqiy daromadini benchmark ko'rsatadigan potentsial daromad bilan taqqoslash, muayyan fondda boshqaruv samaradorligi darajasini baholash imkonini beradi.","question":"Fondning daromadlari nima bilan ko'proq taqqoslanadi?","answers":{"text":["milliy fond indeksining o'sish ko'rsatkichi"],"answer_start":[128]},"id":1286}
{"context":"Metalning ko'plab sho'balari paydo bo'lganda, klassik og'ir metalni ijro etuvchi yangi guruhlar kamroq paydo bo'ldi. Asosan, an'anaviy heavy metal elementlari, HammerFall, Edguy va boshqalar kabi tezlikni pasaytirgan va og'irlikni oshirgan ba'zi bir quvvat metal guruhlarida saqlanib qolgan, ularning uslubi endi melodik metal deb ta'riflanishi mumkin. Metallica, Megadeth va Iced Earth kabi trash metaldan boshlangan ko'plab guruhlar keyinchalik og'ir metalga moyil bo'lishdi. Hard-n-hevi to'plami Lordi 2006 yilda Eurovision qo'shiq tanlovida g'olib bo'ldi.","question":"HammerFall, Edguy va boshqalar kabi guruhlarning uslubini qanday aniqlash mumkin?","answers":{"text":["melodik metal"],"answer_start":[313]},"id":2775}
{"context":"Mijozlarga xizmat ko'rsatish bo'limi odatda har qanday kompaniyaning ajralmas qismidir. O'zining \"Qonun buzilishiga va ijro etilishiga qoidalari\" (ingl. Rules to Break and Laws to Follow) kitobida Don Peppers va Marta Rodgers shunday yozadi: Mijozlar yaxshi xotiraga ega. Ular sizni eslashadi, siz ularni eslaysizmi yoki yo'qmi. Keyin mijozning ishonchi yo'q bo'lib ketishi mumkin xizmatda bir lahzali xato yoki bir vaqtning o'zida hurmatsizlik va qobiliyatsizlikning ko'plab kichik namoyishlari bilan buzilishi mumkin.","question":"Mijozning ishonchini nimalar buzishi mumkin?","answers":{"text":["xizmatda bir lahzali xato"],"answer_start":[381]},"id":2062}
{"context":"Flogiston nazariyasi bo'yicha, ilm-fanni Beher (XVII asr oxiri) va Shtal (XVIII asr boshlari) ishlab chiqdi, yonishi va oksidlanishi mumkin bo'lgan barcha jismlar alohida yonuvchi elementni, flogistonni hosil qiladi, u yonish jarayonida jismdan ajralib chiqadi, kul, ohaktosh qoldiradi. Lavoisier o'z tadqiqotlarida doimo aniq tortishga murojaat qilib, yonish jarayonida modda yonayotgan jismdan ajralmasligini, balki unga qo'shila olishini ko'rsatdi. Yonish va kislorodlanish jarayonlariga bo'lgan yangi qarashlarini o'rnatgan Lavoziye, shu bilan birga, havo tarkibini to'g'ri tushungan.","question":"Kim, yonish jarayonida modda yonayotgan jismdan ajralmaydi, balki unga qo'shiladi, degan versiyani taklif qildi?","answers":{"text":["Lavoisier"],"answer_start":[287]},"id":2984}
{"context":"Linnae Shvetsiyaning eng mashhur tabiatni tadqiqotchi olimidir. Shvetsiyada uni shvedlar uchun o'z mamlakatini ochib bergan, Shvetsiya viloyatlarining o'ziga xosligini o'rgangan va bir viloyat boshqa viloyatga qanday yordam berishi mumkinligini ko'rgan sayohatchi sifatida ham qadrlashadi. Shvedlar Linneyning Shvetsiyaning o'simlik va hayvonot dunyosiga oid asarlarini emas, balki o'z sayohatlarini tasvirlaganini qadrlashadi; bu kundalik yozuvlar, aniqlik, taqqoslashlarga boy, aniq tilda bayon etilgan, hozirgacha qayta nashr etilgan va o'qilgan. Linnaeus  Shvetsiya adabiy tilining zamonaviy shaklida shakllanishi bilan bog'liq bo'lgan ilm-fan va madaniyat arboblaridan biri.","question":"U o'sha ilm-fan va madaniyat arboblaridan biri.","answers":{"text":["Linnaeus"],"answer_start":[550]},"id":1151}
{"context":"Erkin dasturlash va foydalanuvchilar jamoasining ko'pgina xususiyatlari shundan kelib chiqadiki, uning barcha a'zolari odatda ushbu dastur bilan qiziqish tufayli yoki bu dastur ular uchun zarur vosita bo'lganligi sababli shug'ullanishadi (masalan, pul ishlash yoki boshqa sabab). Ularning dasturiy ta'minotga sarflagan vaqti to'lanmaydi, shuning uchun vaziyat o'zgarmaydi va ishlab chiqish butunlay to'xtatilmaydi degan umiddamiz yo'q. Ko'p hollarda dasturni yaratishda bir g'ayratli muallifi ko'pchilikni jalb qilsa, keyin g'ayrat yo'qolib, dastur ham yo'qolib ketadi. Bugungi kunda minglab dasturlar mavjud, ular hech qachon 1.0 versiyasiga yetib bormaydi, garchi ularning yo'q bo'lib ketishi sabablari faqatgina yetakchilardan biri bo'lmasa ham. Bundan tashqari, dastur kerakli bo'lishi mumkin, ammo qiziq bo'lmasligi mumkin, shuning uchun erkin ishlab chiquvchilar ham bo'lmaydi.","question":"Dasturning ishlab chiquvchi va foydalanuvchi jamoasi tomonidan dasturga sarflangan vaqt uchun to'lanadi?","answers":{"text":["to'lanmaydi"],"answer_start":[325]},"id":1695}
{"context":"Tez orada Jon va Topin 1968 yilda Dik Jeymsning DJM Records yozuv kompaniyasiga shoir-qo'shiqchilar sifatida qo'shilishdi va keyingi ikki yil davomida ular turli ijrochilar uchun qo'shiqlar yozish bilan shug'ullanganlar, ular orasida Roger Kuk va Lulu ham bo'lgan.","question":"Elton Jon qaysi yozuv kompaniyasiga qo'shildi?","answers":{"text":["DJM Records"],"answer_start":[48]},"id":1375}
{"context":"Ko'p yillar davomida Sudan Hasan at-Turabi boshchiligidagi islomiy rejimda hukmronlik qilgan. U asos solgan Milliy islom fronti birinchi marta 1979 yilda  bosh general Jafar Nimeyri o'z a'zolarini o'z hukumatiga xizmat qilishga taklif qilganida ta'sirga ega bo'ldi. To'rabi xorijiy islomiy bank tizimlaridan, ayniqsa Saudiya Arabistoni bilan bog'liq bo'lganlardan mablag'lar yordamida kuchli iqtisodiy baza yaratdi. Shuningdek, u ta'lim vaziri bo'lgan davrida universitet va harbiy akademiya da o'quvchilarning yaqinlarini jalb qilib, ta'sirchan sodiq fuqarolardan iborat shtatni yaratdi va yaratdi.","question":"To'rabi o'zlarining ruhdosh talabalarini qayerga joylashtirgan?","answers":{"text":["universitet va harbiy akademiya"],"answer_start":[460]},"id":3043}
{"context":"Yer - hozirgi kunda hayot mavjud bo'lgan yagona sayyora. Uning tabiiy xususiyatlari ko'plab ilmiy tadqiqotlar mavzusi bo'lib kelmoqda. U Quyoshdan uchinchi sayyora hisoblanadi va diametri, massasi va zichligi bo'yicha Yer guruhi sayyoralari orasida eng yirik sayyora hisoblanadi. Yerning asosiy iqlim xususiyatlari ikkita katta qutb mintaqalari, ikkita nisbatan tor mo'ljallangan zonalar va bitta keng ekvatorial-tropik mintaqa mavjudligidan iborat. Yer yuzida yog'ingarchilik miqdori joylashuvga qarab juda farq qiladi va yiliga bir millimetrdan bir necha metrgacha o'zgaradi. Yer yuzasining taxminan 71 foizini okean egallaydi. Qolgan qismi qit'alar va orollardan iborat bo'lib, odamlar yashaydigan quruqliklarning katta qismi shimoliy yarimsharda joylashgan.","question":"Ko'pgina Yer ilmiy tadqiqotlarining mavzusi nima?","answers":{"text":["Uning tabiiy xususiyatlari"],"answer_start":[57]},"id":2019}
{"context":"Cenub Bug Podolye, Volochitsa tumanida (Volochiskdan sharq tomonga (Gʻarbiy-Sharqiy) va Xmelnitskidan 90 km gʻarbda Volyn-Podol balandligi (Volyn va Podol balandliklari oʻrtasida, Toltraning (Ternopol, Podvolotskiy)  Medobor  dengizi (rifflar) va Sarmat dengizining qirgʻogʻi) tor togʻlik siljining sharqiy (Gʻarbiy-Sharqiy) yostiq qiyaliklarida boshlanadi ((4)), u erdan sharqqa qarab, Vinitsa orqali oqadi, uning yaqinida yoʻnalish janubi-sharqqa oʻzgarib, Bugman lirosiga toʻkiladi, soʻngra Dnepr (Dnepr 5) bilan birga uzoq Dnepr-Bugman lirosi (Oʻrta dengiz) ni tashkil qiladi (Oʻrta dengizda), Cherniyevo shahri va qadim Chernivo yaqinida joylashgan.","question":"Podolye, Volochitsa tumanida va Xmelnitskidan 90 km g'arbda Volyn-Podol tog'idagi botqoqliklardan boshlanadi7.","answers":{"text":["Cenub Bug"],"answer_start":[0]},"id":1953}
{"context":"Tiristor-impuls boshqaruv tizimi (TISU)  Kuchli oqimli tiristorlar negizida qurilgan SU, unda kattaligi bo'yicha zarur tok, dvigatel zanjiridagi rezistorlarning kommutatsiyasi orqali emas, balki berilgan chastota va qudratli tok impulslarining vaqtinchalik ketma-ketligini shakllantirish orqali hosil qilinadi. Ushbu parametrlarni o'zgartirib, siz elektr elektrodining o'rtacha oqimini o'zgartira olasiz va shuning uchun uning tortishini boshqarasiz. RKSU dan ustunlik ko'proq foydali harakat koeffitsiyenti hisoblanadi, chunki unda kuch zanjirining ishga tushirish qarshiliklarida issiqlik yo'qotishlari minimallashtirilgan. TISU shuningdek, rekuperativ tormozlashni ham amalga oshirishi mumkin.","question":"RKSUga nisbatan afzallik nima?","answers":{"text":["ko'proq foydali harakat koeffitsiyenti"],"answer_start":[469]},"id":698}
{"context":"Nansen o'zining bolalikdagi voqealariga \"Erkin havoda\" (norv. Friluftsliv) 1916 yilda nashr etilgan. Barcha memuaristlar Nansenlar oilasiga tartib va intizom, shuningdek, sportga, ayniqsa ski ga bo'lgan ehtirom  uni Adelaida Nansen rivojlantirganini ta'kidlashdi ((16). Fritiofni ikki yoshidan changʻilarga oʻrgatish boshlandi ((18). Bolalar o'yinchoq sotib olishlari mumkin bo'lmagan, Fritiof o'zi uchun o'q, baliq, o'tkir tegirmonlar bilan o'q yasagan. O'smirlik chog'ida unga va akasi Aleksandrga o'rmonda ko'p vaqt o'tkazishga ruxsat berilgan, Nansen hatto o'zini Robinsonga taqqoslagan. 10 yoshida Nansen tramplindan Husebiyga sakrashga urinib ko'rdi va mo'jizaviy ravishda shikastlanmadi, 15 yoshidan boshlab u katta (bir o'gay) akasi Eynar Bolling bilan birgalikda muntazam ravishda chang'i musobaqalarida qatnashgan. 1877 yilda Nansen Kristianiyaning yangi tashkil etilgan chang'i klubiga a'zo bo'ldi va o'sha yili o'smirlar musobaqasida 14-o'rinni egalladi ((19).","question":"Nansenlar oilasi qaysi sport turiga e'tibor qaratgan?","answers":{"text":["ski"],"answer_start":[188]},"id":1565}
{"context":"1768 yilda Lavoziye akademiyaga saylanganida, u Bosh sotib olishga, sotib oluvchi Bodonning paychi bo'lib kirdi. 1779 yilda oxirgi o'lim bilan Lavuazye sotib olishning mustaqil a'zosiga aylandi (frantsuz. fermier général titulaire) deb nomlanadi. To'liq asosli sotib olish tizimi xalq tomonidan nafratlangan, ammo Lavuazyening shaxsiy sotib olish faoliyati juda yaxshi edi, uning tarjimai holi Grimo haqiqiy hujjatlarga tayanib ko'rsatganidek. Lavoziye uchun sotib olishda ishtirok etish sinequra emas edi; u doimiy sayohatlarni talab qildi, ko'p vaqt va e'tiborini oldi.","question":"Lavoziyning shaxsiy ishlarida hech qanday nuqson yo'qligini kim ko'rsatdi?","answers":{"text":["uning tarjimai holi Grimo"],"answer_start":[374]},"id":824}
{"context":"Deyvidning birinchi asosiy roli \"Yerga tushgan odam\" (1976) filmida bo'lib, u Tomas Jerom Nyuton (ingl. Tomas Jerome Nyuton)  sayyoradan kelgan, suv yetishmovchiligidan halok bo'lgan ajnabiy, bu rol tanqidchilar tomonidan tan olindi (xususan, Boui Saturn kino mukofoti bilan taqdirlandi). Rejissyor Devid Xemmingsning ingliz-nemis qo'shig'i bo'lgan \"Chiroyli jigola, kambag'al jigola\" (1979) filmida Boui rus ofitseri Paul fon Prizgodski (ingl. Paul von Pryzgodski), Birinchi jahon urushidan qaytganida, uni bir necha oy davomida hamma o'lgan deb hisoblagan. Bir muncha vaqt o'tgach, u kabareda sobiq sinfdoshi bilan uchrashadi, u baronessa von Semering (Marlen Dietrich) regimentida ishlaydi va keksa boy ayollarni ko'ngilxushlik bilan shug'ullanadi, sodda qilib aytganda, jigol hisoblanadi. Uning yordamida Pol baroness bilan tanishadi.","question":"Bowie Devid \"Yerga tushgan odam\" filmida qaysi qahramon rolini o'ynagan?","answers":{"text":["Tomas Jerom Nyuton"],"answer_start":[78]},"id":67}
{"context":"Ayrim eritrosit antigen xususiyatlarining umumiyligi bo'yicha barcha odamlar ma'lum bir qon guruhiga tegishli bo'lishlari mumkin. Har bir insonning qon guruhi o'ziga xosdir. Ma'lum bir qon guruhiga mansublik tug'ma va butun umr davomida o'zgarmaydi. Qonning AB0 tizimi boʻyicha toʻrtta guruhga va rezus-faktor tizimi boʻyicha ikki guruhga boʻlinishi katta ahamiyatga ega. Shu kabi guruhlar bo'yicha qon mosligini ta'minlash, qon quyishni xavfsiz qilish uchun juda muhimdir. I guruh odamlar universal donorlar, IV guruh  odamlar esa universal qabul qiluvchilardir. Yangi qon quyish tizimiga ko'ra, faqatgina donor qoni guruhiga ega bo'lgan kishilarga qon quyish mumkin. Boshqa, ahamiyatsiz qon turlari ham mavjud. Bolada qanday qon guruhi bo'lishi mumkinligini ota-onasining qon guruhini bilib olish orqali aniqlab olish mumkin.","question":"Qaysi odamlar universal donorlar?","answers":{"text":["I guruh"],"answer_start":[474]},"id":474}
{"context":"Pul siyosati maksimal darajada ishlayotganda, davlat fiskal siyosatdan yangi ish o'rinlari yaratish uchun foydalanishi kerak. Davlat xarajatlarining fiskal multiplikatori foiz stavkalari nol bo'lganida, noldan yuqori bo'lganida ko'proq ahamiyatga ega. Keynesian iqtisodiyotda multiplikator birdan yuqori bo'lib, davlat xarajatlari YaIMni samarali ravishda oshiradi. Maykl Vudford (ingl. Michael Woodford), taniqli Keyneschi, nol foiz stavkalari bo'yicha hukumatning eng yaxshi siyosati YIMdagi farqni to'ldirish uchun xarajatlarni ko'paytirishga qaratilgan deb hisoblaydi.","question":"Maykl Vudford ingliz tilida qanday bo'ladi?","answers":{"text":["Michael Woodford"],"answer_start":[387]},"id":2191}
{"context":"Vakolatning ma'muriy markazi sifatida rasmiy ravishda belgilangan shaharda asta-sekin shahar va viloyat boshqaruvi shakllantirildi, shuningdek, ijtimoiy sohaga o'xshash narsalarga asos solindi. Shaharda atigi 10 ta o'rinli shifoxona paydo bo'ladi va deyarli ta'minlanmaydi, boylar uyi, birinchi o'quv yurtlari. 1870 yilga kelib, ikkita erkaklar va bitta ayol bilim yurtlarida taxminan 100 kishi ta'lim olgan. Qishloq joylarda 120 o'quvchiga ega 4 ta parrokiy bilim yurti va 378 o'quvchiga ega 40 ta cherkov-parrokiy maktablar faoliyat ko'rsatgan.","question":"1870 yil oxirida shahar maktablarida qancha o'quvchi bor edi?","answers":{"text":["taxminan 100 kishi"],"answer_start":[376]},"id":2679}
{"context":"XIX asrning oxirida AQShda yangi musiqa uslubi - jazza paydo bo'ldi va saksofon deyarli darhol uning asosiy asboblaridan biriga aylandi. Asbobning o'ziga xos tovushi va katta ifoda etish imkoniyatlari bu uslubga juda mos keladi. Aqrar 1918 yildan beri, tanqidchilarning biri aytganidek, mamlakatni saksofonomaniya qamrab oldi. Ushbu asboblarning ommaviy ishlab chiqarilishi ularning tez tarqalishiga yordam berdi va 1910-yillarning oxiri - 1920-yillarning boshlarida saqlanib qolgan eng qadimgi jaz musiqachilarining yozuvlari bo'yicha saksofon bu janrda juda mashhur bo'lganligini eshitish mumkin.","question":"Qaysi yildan boshlab saksofonomaniya mamlakatni qamrab oldi?","answers":{"text":["Aqrar 1918 yildan beri"],"answer_start":[229]},"id":1952}
{"context":"Xarid qobiliyati pariteti modeli faqat tovar va pul erkin harakatlanishi sharoitida faoliyat ko'rsatishi mumkin bo'lganligi sababli, amaliyotda valyuta kurslari paritetdan sezilarli darajada chetga chiqishi mumkin (bojxona bojlari, eksport va import cheklovlari, transport xarajatlari qanchalik katta bo'lsa, eksport va import hajmi va tuzilmasining o'zgarishi iqtisodiy jihatdan oqlanishi uchun valyutalarning nominal kursi va paritet qiymati o'rtasidagi farq shunchalik katta bo'lishi kerak). Bundan tashqari, birjalarda valyutaga bo'lgan talab boshqa ko'plab omillarga bog'liqligini hisobga olish kerak.","question":"Valyuta kurslari amalda nimadan ajralib turishi mumkin?","answers":{"text":["paritetdan"],"answer_start":[161]},"id":2183}
{"context":"Xarajatlar regulyatori  iqtisodiy va ishlab chiqarish faoliyatiga ta'sir ko'rsatuvchi to'lovlar va ajratmalar. Natijada, ichki ishlab chiqarish hisob-kitobi tijorat hisob-kitobi maqsadiga erishishni taqozo etadi va uning elementlarini o'z ichiga oladi. Ularning farqi shundaki, Ichki ishlab chiqarish hisob-kitobi o'z tashkiloti doirasida amalga oshiriladi, tijorat hisob-kitobi esa turli mulkdorlar o'rtasida amalga oshiriladi. Narxlar o'rtasida farq bor. Tijorat hisob-kitobi narxlarda mavjud tovar-pul munosabatlarini aks ettiradi, firma ichidagi  esa tashkilotning ichki narxlarini belgilashni anglatadi.","question":"Turli mulkdorlar o'rtasida qanday hisob-kitob qilinadi?","answers":{"text":["tijorat"],"answer_start":[358]},"id":1684}
{"context":"Suvga suzish orqali baliq ovlashda uzunligi 47 metr bo'lgan, diametri 0,08 mm bo'lgan yuqori sifatli o'simlik va 20 ((203) raqamli ilgak bilan jihozlangan qovurish eng mos deb hisoblanadi. Ovlash taktiki doimiy ravishda baliq qidirishdan iborat bo'lib, u to'da ovlash joylariga (urush) yo'naltiriladi. Qizil, mo'ylangan, o'tkir o'tkir, piyabosh, yirik daryolarda  o'pishqoq o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o'tkir o't Ba'zan kichik yoki katta qo'ziqorinlardan iborat qo'shimcha ovqat kerak bo'ladi. Katta baliqcha uchun sochiq sifatida jivach (kichik baliq)   ko'pincha ustki yoki yopishqoq ((203) ham ishlatiladi. O'simlik o'simliklariga oqshom juda kamdan-kam istisnolar bilan uchramaydi ((36).","question":"Katta baliq ovchiligi uchun nima ishlatiladi?","answers":{"text":["jivach (kichik baliq) "],"answer_start":[874]},"id":861}
{"context":"Motel (ingl. motel, motor hotel)  mehmonxona (odatda kichik; avtoyo'l yonida joylashgan), o'z avtotransportida sayohat qilayotgan mehmonlarga yo'naltirilgan, xonalariga kirish ko'chadan (avtomobil to'xtatish joyidan) amalga oshiriladi. Odatda, motellar faqat bitta yoki ikkita qavatga ega bo'lib, qo'shimcha xizmatlar va xona turlari minimal bo'lib, bu yashashning arzon narxlariga mos keladi. Ko'p odamlar, ayniqsa o'zlarining avtomobillarida doimiy ravishda sayohat qilayotganlar uchun motellar uzoq ro'yxatdan o'tish rasmiyliklari yo'qligi, o'z mashinasini ko'zga tashlash imkoniyati bilan qulay; ko'chadan to'g'ridan-to'g'ri kirish imkoniyati ham nogironlar uchun afzallikdir. Motelllarning kamchiliklari xavfsizlikning past darajasi va xizmat ko'rsatishning minimal darajasi.","question":"Motel xonasiga kirish yo'li qaysi tomondan ochiladi?","answers":{"text":["ko'chadan"],"answer_start":[176]},"id":2317}
{"context":"Ritm-end-bluz - jump-bluzning (ingl. jump blues) - 1940-yillarning boshlarida qora tanlilarning vokal-instrumental ansambllari yordamida shakllangan uslub. Musiqa tadqiqotchisi Robert Palmer ritm-end-bluzni jump-bluzning sinonimlari sifatida, ritm-end-bluzni esa qora tanlilar tomonidan va qora tanlilar uchun ijro etiladigan har qanday musiqaga tegishli atama sifatida belgilaydi. Ushbu fikr tadqiqotchi va musiqachi Richard Ripani tomonidan qo'llab-quvvatlanadi, u ritm va blzuzni  afro-amerikaliklar tomonidan yaratilgan va ular uchun ijro etilgan mashhur musiqa keng doirasiga aylantiradi. Tadqiqotchi Lorens Konning ta'kidlashicha, ritm-end-bluz klassik va diniy musiqadan tashqari barcha qora janrlarni qamrab oladi; agar gospel chartsga kirishi uchun etarli darajada muvaffaqiyatli bo'lmasa.","question":"Qaysi musiqa tadqiqotchisi ritm-end-bluzni jump-bluzning sinonimlari deb ataydi?","answers":{"text":["Robert Palmer"],"answer_start":[177]},"id":2126}
{"context":"Yomon xolesterinni pasaytiradigan dorilar, hayot tarzini ijobiy o'zgartirish yomon xolesterin darajasiga sezilarli ta'sir ko'rsatmasa, tayinlanadi. Yomon xolesterinni kamaytirish uchun eng ko'p ishlatiladigan dorilar statinlardir. Avvalroq statinlar yomon xolesterinni kamaytiradi va yurak xuruji va insultni oldini oladi deb ishonilardi. Ammo, buning aksi bo'lgan tadqiqotlar ham bo'lgan. Yomon xolesterinni kamaytirish uchun ishlatiladigan boshqa dorilar quyidagilarni o'z ichiga oladi: polikozanol, nikotin kislotasi (niazin, niazin + laropiprant), cholesteroli ichakda singib ketishining inhibitori  ezetimib (zetiya, ezetrol) , kombinatsiyalar (injetji, vitorin), gemfibrozil (lopid) kabi fibratlar va xolesteramin (kvestran) kabi qatronlar.","question":"Ichakdagi xolesterin absorpsiyasini inhibitor nima deb ataladi?","answers":{"text":["ezetimib (zetiya, ezetrol) "],"answer_start":[604]},"id":2348}
{"context":"Qayta qurishning eng yaqin oqibatlaridan biri - M. Gorbachev 1980-yillarning ikkinchi yarmida, Ittifoqning buzilishi bo'ldi. 1988 yil 3 iyun kuni Litvada Sayudis  harakati tashkil topdi, u o'z hujjatlarida qayta qurilishni qo'llab-quvvatlashni e'lon qildi, ammo yashirincha Sovet Ittifoqi tarkibidan chiqish maqsadini qo'ydi. 1990 yil 11 mart kechasida Litva Oliy Kengashi Vitautas Landsbergis boshchiligida Litva respublikasining mustaqilligini e'lon qildi.","question":"Litva Oliy Kengashi qachon Litva Respublikasining mustaqilligini e'lon qildi?","answers":{"text":["1990 yil 11 mart"],"answer_start":[326]},"id":2359}
{"context":"1977 yilda AQShda ikki do'st, Deyv Lebling (ingl.) rus. Mark Blank (rus) va Mark Blank (ingl.) o'sha paytda Massachusets texnologik instituti talabalari, Crowter va Vudsning \"Kolosal g'or sarguzashtining\" versiyasiga duch kelishdi. O'qishdan so'ng ular Tim Andersenning loyihasiga qo'shilishni xohlashdi (ingl.) rus. va Bryus Daniels (ingl.) ruscha. shunga o'xshash o'yinni ishlab chiqish. Ularning birinchi mahsuloti, Zork matnli sarguzashtli o'yini, PDP-10da ishlagan va Colossal Cave Adventure kabi ARPANET orqali tezda tarqalgan. Ushbu muvaffaqiyat tufayli o'yin 1 megabayt talab qiladi (1970-yillarning oxiriga ko'ra juda katta raqam), ko'p marta qayta nashr etildi va 1981 yilgacha yangilandi.","question":"Ikkita talaba qaysi loyihaga qo'shilishni xohladilar?","answers":{"text":["shunga o'xshash o'yinni ishlab chiqish"],"answer_start":[350]},"id":2905}
{"context":"Fransiya 1830 yilda Aljirni, so'ngra Marokashni va Tunisni zabt etgach, berberlarga o'z tilida o'qishga imkon berdi, ularga nisbatan arablarga nisbatan boshqacha huquqiy tartib qo'llanildi, evro-berber identifikatsiyasi mustamlakadagi arab isyonlari bo'lgan taqdirda o'z rolini o'ynashi uchun turli choralar ko'rildi. Fransiya 1881 yilda Aljirda mustamlaka boshqaruvini o'rnatadi, 1883 yilda esa Tunis ustidan protektoratni rasmiylashtiradi. Fransiyaliklar ko'p marotaba aholining etnik-madaniy farqlaridan foydalanib, ularning o'rtasida adovatni qo'zg'atishga uringan. Frantsiya mustamlakachiligi ma'muriyatining mafkurachilari, Marokashning yagona jamoalarini bu tarzda parchalash, frantsuzlarga qarshi yagona protest fronti yaratish imkoniyatini kamaytiradi, deb o'ylashdi.","question":"Qaysi yilda Fransiya Aljirni zabt etdi?","answers":{"text":["1830 yilda"],"answer_start":[9]},"id":1955}
{"context":"Shekspirining eng dastlabki asarlaridan biri - Richard III va Genrix VI ning uchta qismi 1590-yillarning boshlarida, tarixiy dramalar moda bo'lgan davrda yozilgan. Shekspyrning pyesalarini sanab o'tish qiyin, ammo matn tadqiqotchilari shuni taxmin qilishadiki, Titus Andronik, Xatolar komediyasi, Stroptivning o'rnashi va Ikkita veronka ham Shekspyrning ijodiy yo'lining boshlanishiga tegishli. Uning dastlabki xronikalari, ehtimol, Raffael Xolinshedning 1587 yilgi nashrida joylashgan Angliya, Shotlandiya va Irlandiya xronikasi, zaif va korrupsiyaga to'lgan hukmdorlarning vayronkor natijalarini taqdim etdi va qandaydir darajada Tudorlar sulolasining paydo bo'lishini oqladi. Shekspyrning dastlabki pyesalariga Elizabet davri dramaturglarining ishlari, ayniqsa Tomas Kid va Kristofer Marlo, O'rta asr drama an'analari va Seneqaning pyesalari ta'sir ko'rsatgan. Xatolar komediyasi ham klassik modelga asoslangan, hech qanday manba topilmagan Stroptivka xotirasi, garchi u 1590-yillarda London teatrlarida o'ynagan va ehtimol folklor ildizlariga ega bo'lgan o'xshash nomli boshqa pyesa bilan bog'liq bo'lsa ham.","question":"Shekspirining dastlabki pyesalariga Elizabet davri dramaturglarining qaysi asarlari ta'sir ko'rsatgan?","answers":{"text":["Tomas Kid va Kristofer Marlo"],"answer_start":[764]},"id":1890}
{"context":"Tuman 20 asr boshidagi tadbirkor va millioner Teo Kirni nomi bilan atalgan Kirni bulvarini o'z ichiga oladi va Fresno janub-g'arbidagi Fresno ko'chasidan g'arbda taxminan 20 mil (32 km) uzoqlikda Kaliforniyadagi Kermangacha cho'ziladi. Kirni bulvarining asosiy qismi ikki yo'l bo'lgan, baland palma daraxtlari bilan o'ralgan qishloq yo'li. Fresno ko'chasi va Thorne aveniyasi o'rtasidagi yarim mil uzunlikdagi Kirni bulvarining bir qismi o'z vaqtida Fresno afro-amerikalik oilalarining elita vakillari orasida mashhur bo'lgan. Boshqa bir uchastka, Brukheven, West Side janubida janubda Jensen va g'arbda Elm, shahar kengashi tomonidan Fresno nomini shaharning imidjini jonlantirish uchun qo'llab-quvvatlandi. Yuzlab yillar davomida mahalliy guruh nomi bilan \"Dogg-Pound\" deb nomlangan ushbu cheklangan kvartal 2008 yil oxirida hali ham zo'ravonlik jinoyatlari bilan mashhur edi.","question":"Bu hududning ko'rinishini o'zgartirish maqsadida Kirni bulvarining bir qismiga qanday nom berildi?","answers":{"text":["Brukheven"],"answer_start":[548]},"id":3148}
{"context":"XVII-XVIII asrlar oralig'ida. flogiston nazariyasi paydo bo'ldi, bu nazariyani Johann Beher va Georg Stahl ilgari surdilar. Bu nazariya har bir yonuvchi jismda yonish jarayonida uchib ketadigan alohida elementar modda - og'ir bo'lmagan fluid - flogiston borligini tan olgan. Ko'p miqdordagi ko'mirni yoqish natijasida faqat bir oz kul qoladi, shuning uchun flogistiklar ko'mir  deyarli toza flogiston deb taxmin qilishgan. Aynan shu narsa, xususan, ko'mirning flogistik ta'sirini, uning metalllarni xantal va rudalardan tiklash qobiliyatini tushuntirdi. Keyingi flogistika olimlari, Reomyur, Bergman va boshqalar, ko'mirni elementar modda sifatida qabul qila boshlashdi. Ammo toza ko'mirni birinchi marta Antoine Lavoisier tan oldi, u havo va kislorodda ko'mir va boshqa moddalarni yoqish jarayonini o'rgandi. Giton de Morvo, Lavuazye, Bertole va Furkruaning \"Kimyoviy nomenklatura usuli\" (1787) kitobida frantsuzcha toza ko'mir (charbone pur) o'rniga uglerod (carbone) nomi paydo bo'ldi. Karbon shu nom bilan Lavuazye kimyo elementar darsligida oddiy jismlar jadvalida ham uchraydi.","question":"Qaysi materialni flogistika olimlari deyarli sof flogiston deb atashgan?","answers":{"text":["ko'mir"],"answer_start":[370]},"id":658}
{"context":"Diferensial tenglamalarning yechimlari umumiy va xususiy yechimlarga bo'linadi. Umumiy yechimlar o'z ichiga noaniq doimiylarni, xususiy hosilalardagi tenglamalar uchun esa  mustaqil o'zgaruvchilardan ixtiyoriy funksiyalarni oladi, ular qo'shimcha integratsiya shartlaridan (oddiy differensial tenglamalar uchun boshlang'ich shartlar, xususiy hosilalardagi tenglamalar uchun boshlang'ich va chegara shartlari) aniqlanishi mumkin. Ushbu doimiy va noaniq funksiyalarning turini aniqlaganingizdan so'ng echimlar xususiy bo'ladi.","question":"Ushbu doimiy va noaniq funksiyalarning turini aniqlaganingizdan so'ng nima bo'ladi?","answers":{"text":["echimlar xususiy bo'ladi"],"answer_start":[499]},"id":487}
{"context":"Keyinchalik 250 metr masofada radio aloqasi o'rnatildi. O'z ixtirosi ustida ishlayotganda, Popov tez orada 600 metrdan ortiq aloqa masofasiga erishdi. Keyin, 1899 yilda Qora dengiz floti manevrlarida. olim 20 km masofada radio aloqasi o'rnatdi, 1901 yilda radio aloqasi masofasi 150 km edi. Bunda yangi uzatish konstruksiyasi muhim rol o'ynadi: uchqun oralig'i uzatish antennasidan induktiv ravishda bog'langan va u bilan rezonansga o'rnatilgan tebranish konturida joylashtirilgan. Signalni ro'yxatga olish usullari ham sezilarli darajada o'zgardi: qo'ng'iroq bilan bir vaqtda signallarni avtomatik yozib olish imkonini beradigan telegraf apparati ham ishga tushirildi. 1899 yilda telefon orqali signallarni qabul qilish imkoniyati aniqlandi. 1900 yil boshlarida radio aloqasi Finlyandiya ko'rfazida qutqaruv ishlari davomida muvaffaqiyatli ishlatilgan. A. ishtirokida S. bilan Popov Rossiya flotida va armiyasida radioaloqa joriy etishni boshladi.","question":"Qaysi yilda radios aloqa masofasi 150 km ni tashkil etdi?","answers":{"text":["1901 yilda"],"answer_start":[245]},"id":836}
{"context":"Ko'pchilik asalarilarning tanasi ko'plab elektrostatik shoxli qovoqlar bilan qoplangan bo'lib, ular polizni qo'shib olish va ko'chirishga yordam beradi. Ular vaqti-vaqti bilan o'zlaridan changni tozalaydilar, uni cho'tkalar (ko'p turlarda oyoqlarda, ba'zilarida esa qorinlarda joylashgan cho'tka shaklidagi sochlar) bilan to'playdilar va keyin uni orqa oyoqlari o'rtasida joylashgan maxsus changli savatchaga (corbicula) ko'chiradilar. Ko'pgina asalari turlari faqat o'simliklarning muayyan turlaridan urug' yig'ishga moyil bo'lsa, boshqalari bu masalada unchalik qat'iy emas va gullash o'simliklarining katta xilma-xilligidan foydalanadilar. Ba'zi o'simliklar urug'lik changini emas, balki faqat asalarilarning ma'lum turlari yig'ib oladigan ozuqaviy gul yog'ini ishlab chiqaradi. Qizig'i shundaki, o'simliklarni yemaydigan asalarilarning kichik bir guruhi (Meliponini) o'simliklarni yeydigan yagona asalarilardir. Tuproq va nektar bir-biriga aralashib, kichik hujayralarga (sotlarga) to'planadigan yopishqoq oziq massa hosil qiladi. Kelajak asalari tuxumlari massa ustiga qo'yiladi, shundan so'ng hujayra ermetik tarzda yopiladi, shunda keyinchalik katta asalarilar va ularning larvalari aloqa qilmaydilar.","question":"Ularning ustiga chang va nectar massasini qo'yadilarmi?","answers":{"text":["Kelajak asalari tuxumlari"],"answer_start":[1035]},"id":2865}
{"context":"Hozirgi vaqtda faxriy unvon Ryazan shahrining 57 fuqarosiga berilgan. Ularning tarkibida  jamoat arboblari, shifokorlar va o'qituvchilar, muhandis-konstruktorlar va o'qituvchilar, tirikchilik va artistlar, olimlar va rassomlar, quruvchilar, yozuvchilar, sportchilar va kosmonavtlar bor. Ulardan ba'zilari ikki marta faxriy unvon egasi bo'lib, bir vaqtning o'zida Ryazan va Ryazan viloyatining faxriy fuqarosi hisoblanadilar. Ba'zilari, masalan, Nadejda Nikolayevna Chumakova Rossiya shaharlari va xorijiy davlatlarning yuqori munitsipal mukofotlari bilan ko'p marotaba mukofotlangan.","question":"Kim ko'p marotaba mukofotga sazovor bo'lgan?","answers":{"text":["Nadejda Nikolayevna Chumakova"],"answer_start":[445]},"id":1866}
{"context":"1977 yildan boshlab asosiy tarmoqlardagi bir nechta o'rinlar, shuningdek, reyting etakchilari qatoriga kirmaydigan sportchilarga ularning oldingi muvaffaqiyatlari asosida yoki Britaniya tomoshabinlarining qiziqishini oshirish maqsadida, turnirning tashkiliy qo'mitasi qarori bilan, \"vahshi karta\" tizimi bo'yicha beriladi. 2003 yildan boshlab yakkalik razryadida vayld-kartga da'vogar tennischilar o'rtasida ham saralash o'yinlari o'tkazish mumkin ((100). Agar turnirning asosiy tarmog'ida o'ynash huquqi reyting, malakaviy turnir natijalari yoki wild-card bilan ta'minlangan har qanday o'yinchi rad etilsa, uning o'rnini omadsiz  malakaviy o'yinning so'nggi davrasida mag'lub bo'lganlardan biri egallaydi ((99).","question":"Sportchilarga qanday prinsip asosida wild-card beriladi?","answers":{"text":["ularning oldingi muvaffaqiyatlari asosida"],"answer_start":[129]},"id":1735}
{"context":"1461-1462 yillarda Pedro de Sintra Serra-Leone sohillariga yetib kelib, ko'plab geografik obyektlarga nom berdi. 1460 yil noyabrda Enrike shahri shahzodasi vafot etdi, shundan so'ng ekspeditsiyani moliyalashtirish to'xtatildi, 1469 yilda Lissabon savdogari Fernan Gomich Gvineya ko'rfazi bilan savdo qilish monopoliyasini oldi, buning evaziga u besh yil davomida har yili 100 mil janubiy tomonga tadqiqot o'tkazish majburiyatini oldi. ((44) Uning moliyalashtirishida dengizchilar Juan de Santaren (isp.) ruscha, Peru Eshkobar, Lupo Gonzalvesh, Fernan de Po va Pedro de Sintra (ingl.) ruscha. va'da qilganidan ham ko'proq narsani bajardilar. Ular 1471 yilda Janubiy yarimsharga va Gvineya ko'rfazi orollariga, shu jumladan San-Tome va Prinsipiga yetishdi. Janubiy yarimsharda ular navigatsiya uchun Janubiy Xoch yulduzlaridan foydalanganlar.","question":"Prince Enrike vafot etganida.","answers":{"text":["Enrike shahri"],"answer_start":[131]},"id":4}
{"context":"Biroq, magnit maydonining vertikal tarkibiy qismining kuchlanishining mutlaq miqdoriga javob beradigan birinchi germaniyalik statik tipdagi magnit portlovchi qurollari (TZ1) 1940 yilda Norvegiya operatsiyasidan so'ng quroldan chiqarib tashlanishi kerak edi. Ushbu portlovchi qurilmalar torpedaning xavfsiz masofani o'tishi, dengizning yengil to'lqinlari, sirkulyatsiya yoki chuqurlikdagi torpedaning barqarorligi bo'lmagan holatda ishga tushirilgan. Natijada, bu portlovchi bir nechta ingliz og'ir kruiserlarini halokatdan qutqardi.","question":"Germaniyaning birinchi statik tipdagi magnit portlovchilarining birinchi namunalari qanday tamg'alab qo'yilgan?","answers":{"text":["TZ1"],"answer_start":[169]},"id":333}
{"context":"Trolleybusning kontakt tarmog'i ikki simli bo'lib,  tramvayning kontakt tarmog'idan farqli o'laroq, rellar ikkinchi sim sifatida ishlatiladi,  va natijada ancha murakkab va og'irroqdir. Turli qutblarning simlari bir-biridan nisbatan qisqa masofada joylashgan va shuning uchun ular yaqinlashishdan ehtiyot bo'lishlari kerak. Bundan tashqari, ular kontakt tarmog'i liniyalari yoki tramvay liniyasi bilan kesishgan joylarda va tarmoqlarda izolyatsiya qilinishi kerak, bu esa tramvay yoki boshqa trolleybus liniyasi bilan maxsus kesishishlarni va kuchli shamol paytida simlarning yopilishidan qochish uchun tortishishni yanada ehtiyotkorlik bilan tartibga solishni talab qiladi. Shu sababli, buegel yoki pantografni tok qabul qiluvchi sifatida ishlatish ham qiyin. Pantograflardan foydalanish uchun mo'ljallangan ikki simli tarmoqlar mavjud, ammo ular asosan yuk tashish uchun qo'llaniladi. Trolleybuslarda asosan shtangli tok qabul qiluvchisi ishlatiladi. Ammo pantografdan farqli o'laroq, shtagan tarmoqdagi nuqsonlarga sezgirroq va garchi ular o'zlari kamdan-kam hollarda qabul qiluvchilarga zarar etkazsa ham, simdan sakrab tushgan qabul qiluvchi aloqa tarmog'iga va yaqin joylashgan binolarga zarar etkazishi mumkin. Shuningdek, shtanganing chiqqani sabablari kontakt tarmog'ining burilish radiusi juda kichik bo'lishi mumkin. Qurilish me'yorlariga ko'ra, kontakt simni maxsus qismga biriktirgan joylarda buzilish burchagi 4° dan oshmasligi kerak. Shuning uchun 10-12° dan ortiq burilish paytida maxsus egri ushlagichlar o'rnatiladi. Bundan tashqari, shtanjli tokolishtiruvchi poyabzal sim bo'ylab harakatlanadi va trolleybus bilan birgalikda o'z-o'zidan yo'nalishni o'zgartira olmaydi. Mashina to'g'ri yo'nalishda harakatlanishi uchun uning har ikkala bargini ham bir yo'nalishga yo'naltirish kerak, bu vazifani trolleybus o'qchisi bajaradi. Shtaxta tok qabul qiluvchi tramvaylardan foydalanadigan shaharlarda trolleybus va tramvay ikkala transport turi uchun umumiy aloqa tarmog'i uchastkalariga ega bo'lishi mumkin.","question":"Tramvay tarmog'ining ikkinchi simlari sifatida nima ishlatiladi?","answers":{"text":["rellar"],"answer_start":[100]},"id":524}
{"context":"Inn okrugining aholisi (Zamnunoun kommunasidan tashqari, unda Bavariya tili ustunlik qiladi), Kichik okrugning Yuqori Engadin tumani, Albula okrugining aholisi (Bergün tumanining Vizen kommunasi va Belfort tumanining Shmitten kommunasidan tashqari, hozirda ham nemislar ko'pchilik aholisi bo'lgan Bergün tumanining Filizur kommunasida), Surselva okrugining aholisi (Zafin tumanidan tashqari, Ruys tumanining Oberzaksen kommunasi, Ilants tumanining Valendas va Ferzam kommunasi, Lumnets-Lugnets tumanining Vals va Sankt-Martin kommunasi nemislar ustunlik qiladi), Recyuns tumani (Bonanaduz kommunasidan tashqari hozirgi paytda asosan nemis aholisi bilan), Imbodens tumani, Shams okrugining aholisi asosan romancha  Xinterrains. XIX asrda romanslar Domleshg va Tuzis tumanlarida ham ko'pchilik bo'lgan (Chappina, Urmayn, Mazayn va Tuzis kommunlaridan tashqari, bu yerlarda nemislar ko'pchilik bo'lgan). Imboden okrugining Trins tumanida, Tamins va Felsberg kommunlarida nemislar, Flims va Trins kommunlarida esa romanshlar ko'pchilikni tashkil etadi.","question":"Zamnaun kommunasida qaysi til keng tarqalgan?","answers":{"text":["Bavariya"],"answer_start":[62]},"id":334}
{"context":"Xalqlarning joylashuvi haqida ma'lumot berishda kimmerlar o'tiqqorlarning qadimgi nomi sifatida ko'rsatilgan ((9), keyinchalik esa barcha g'unlarning qadimgi nomi sifatida ko'rsatilgan ((10), keyinchalik ular bo'linib, ikki aka-uka hukmdorlarning ismlari bilan o'tiqqorlar va kutrigurlar deb nomlanishni boshladilar. Kimmerlar uchinchi marta afsona matnida ((11) uchraydi va oxirgi marta Gerodotning dunyoni uch qismga bo'lish haqidagi hikoyasini keltirishda ((12) Evropa va Osiyo o'rtasidagi chegarani belgilash uchun uchraydi. Ba'zi tadqiqotchilar buni Gerodotning ta'siri deb hisoblaydilar, boshqalari esa Prokopiy yondashuvida Kimeriya, keyin Skifiya yerlaridan barcha buyuk ko'chmalarni ko'proq tushunishni ko'rishadi.","question":"Kimmeriylarning so'nggi eslatilgan hikoyasi muallif.","answers":{"text":["Gerodot"],"answer_start":[388]},"id":1525}
{"context":"Hayot timsoli (lat. modus vivendi) - insonlarning individual, guruh hayoti va faoliyati shakllari, ularning turli sohalardagi muloqoti, xatti-harakati va fikrlash uslubi xususiyatlarini tavsiflovchi, tarixiy-konkret ijtimoiy munosabatlar uchun xos bo'lgan. Hayot tarzi - bu insonning dunyoda bo'lishining mustahkamlangan shakli bo'lib, uning faoliyati, qiziqishlari, e'tiqodlarida ifodalanadi. Hayot tarzi  maslahat, shakl va shartlar insonning shaxsiy va jamoaviy hayot faoliyati, aniq-tarixiy ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar uchun o'ziga xos ((23).","question":"Insonning shaxsiy va jamoaviy hayoti va faoliyatining qaysi jihatlari aniq-tarixiy ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar uchun tavsiflanadi?","answers":{"text":["maslahat, shakl va shartlar"],"answer_start":[407]},"id":848}
{"context":"Milliy qonunlar va adliya, shu tariqa, faqat tabiiy huquq nazariyasiga asoslanadi. Tarixiy nuqtai nazardan, umumiy huquqda past xalqlarning teng huquqli odamlar va jamoalari (yoki xalq huquqi) haqida gap boradi, unda har bir shaxs o'z ishlarini o'zi boshqaradi (saylash erkinligi) va odatiy huquqga muvofiq o'zgarib turadi. Jamoatchilik odatlari va amaliyoti, normativ amallarni o'rnini bosadigan precedent huquqi bilan, toj va ingliz olijanobligining obro'siga asoslanadi. Konstitutsiyaviy qonunlar, Kvebekda qo'llaniladigan huquqiy tamoyillar nemis xalqlari an'analariga, raqobat tamoyili va Angliya va Kanada qirollik farmonlariga muvofiqligini aytadi. Boshqa tomondan, Kvebek qonunchiligida frantsuz boshqaruvining madaniy merosi, Parij odatidan Fransiya Fuqarolik kodeksining huquqiy normalarigacha bo'lgan ijtimoiy an'analar va xalq urf-odatlarining keng tarqalishi bilan bog'liq.","question":"Prokurorlik huquqi nima bilan almashtirilgan?","answers":{"text":["normativ"],"answer_start":[360]},"id":108}
{"context":"Ikkilamchi radiolokatorning ishlash printsipi samolyot javob beruvchisining energiyasidan havo kemasining joylashuvini aniqlash uchun foydalanishdan iborat. RLS atrofdagi fazoga P1 va P3 so'rov impulslari, shuningdek, 1030 MHz tezligida P2 bosim impulslari bilan nur beradi. So'rov nurining ta'sirida bo'lgan, javobgarlar bilan jihozlangan havo kemalari so'rov impulslarini olganlarida, agar P1,P3>P2 sharti amalda bo'lsa, so'rovni bergan radarlarga 1090 MHz chastotalarida kodlangan impulslar seriyasi bilan javob beradilar, unda bort raqami, balandligi va boshqalar haqida qo'shimcha ma'lumotlar mavjud. Samolyot javobchisining javobi RLS so'rov rejimiga bog'liq bo'lib, so'rov rejimi P1 va P3 so'rov impulslari o'rtasidagi vaqt oralig'i bilan belgilanadi, masalan, A so'rov rejimida (mode A) P1 va P3 stansiyasining so'rov impulslari o'rtasidagi vaqt oralig'i 8 mikrosekundga teng va bunday so'rovni olganida havo kemasining javobchisi javob impulslarida o'z bort raqamini kodlaydi.","question":"Qaysi holatda havo kemasi javobgarlari so'ragan RLSga javob beradilar?","answers":{"text":["P1,P3>P2"],"answer_start":[392]},"id":2896}
{"context":"To'qqiz erkak (shu jumladan birinchi chempion Spencer Gor) va oltita ayol (shu jumladan birinchi chempion Mod Uotson va eng yosh chempion Lotti Dodd) birinchi urinishlarida Wimbledon turnirini yakkalik razryadida yutdilar; dunyo bo'ylab tennis mashhurligi o'sishi va raqobat kuchayishi bilan bunday holatlar kamroq bo'lib bordi va oxirgi marta yangi kelganlar 1950-yillarning boshida Wimbledon yakkalik turnirida g'alaba qozonishdi. Uch erkak (Frenk Xedou, Bobbi Riggs va Ted Shroyder) va to'rt ayol (Dod, Syuzan Lenglen, Polin Betts va Morin Konolli) Vimbldonda o'ynashlari davomida hech qachon mag'lubiyatni his qilmagan; ba'zilari uchun Vimbldondagi birinchi chiqish so'nggi chiqish ham bo'lgan ((105).","question":"Uimbldonning eng yosh chempionining ismi nima edi?","answers":{"text":["Lotti Dodd"],"answer_start":[138]},"id":448}
{"context":"Emizuvchilarda homilaning o'sishi bachadon  tuxum yo'lining pastki bo'limida sodir bo'ladi. Bunda sumka va placentarlarda homiladorlik paytida homiladorlikning tashqi qobig'i birlashuvi (xorion) va bachadonning bo'sh epiteliyasidan hosil bo'lgan va homiladorlikni kislorod va ozuqa moddalari bilan ta'minlaydigan, shuningdek uglerod kislotasi va almashinuv mahsulotlarini chiqarib tashlaydigan placenta - o'ziga xos organ paydo bo'ladi. Biroq, sumkachalar placentasini juda oddiy (shuning uchun ularning bachadon ichidagi hayot davri qisqa, bola esa juda erta tug'iladi); placentarlarda esa u ancha mukammalroq, bu esa homila tashqi muhitning noqulay sharoitlaridan ishonchli himoyalangan bo'lgan bachadon ichidagi rivojlanish davrini sezilarli darajada uzaytirishga imkon beradi.","question":"Plasenta qanday hosil bo'ladi?","answers":{"text":["homiladorlikning tashqi qobig'i birlashuvi"],"answer_start":[143]},"id":895}
{"context":"Janubiy yarimsharog'ning o'rtacha kenglikdagi yulduzli osmonlari Shimoliy yarimsharog'ning o'rtacha kenglikdagi osmondan juda farq qiladi, xususan, ko'rib chiqiladigan yulduzchalar to'plami. Bundan tashqari, bu yerda janub tomon yo'nalishni ko'rsatadigan qutb yulduzining o'xshashlari yo'q. Shunga qaramay, Shimoliy yarimshardagi Katta ayiq yulduziga o'xshash yulduzcha bor, u orqali Janubiy qutbga yo'nalishni aniqlab olish mumkin. Bu  Janubiy Yarimsharda eng mashhur yulduzcha va yulduzli osmonning eng kichik yulduzcha, Janubiy Xochdir. Agar uning vertikal taxtachasidan fikrda chiziqni yuqoriga ko'tarsak, unda taxminan ushbu taxtaning pastki qismidan besh uzunlikka teng bo'lgan masofada, samoviy sferaning Janubiy qutbi bo'ladi, uning balandligi ufqdan kuzatuv joyining janubiy kengligiga teng bo'ladi va unga yo'nalish Janubiy qutbga yo'nalishdir. Bu yulduzcha shunchalik mashhurki, u Avstraliya, Braziliya (boshqa sakkizta yulduzcha va alohida yulduzlar orasida), Yangi Zelandiya, Papua  Yangi Gvineya, Samoa, Yangi Zelandiya  Tokelau, Avstraliya Tashqi hududlari  norasmiy Kokos orollari va rasmiy Rojdestvo orollari davlat bayroqlarida, Avstraliya, Braziliya, Yangi Zelandiya, Samoaning davlat gerblarida katta planda tasvirlangan.","question":"Janubiy yarimsharqning o'rtacha kenglikdagi yulduzli osmonlari Shimoliy yarimsharqning o'rtacha kenglikdagi osmonlaridan nimasi bilan farq qiladi?","answers":{"text":["ko'rib chiqiladigan yulduzchalar to'plami"],"answer_start":[148]},"id":1783}
{"context":"1806 yilda Nikolay Shopen Skarbekovlarning uzoq qarindoshi Tekla Yustina Kshijanovskayaga turmushga chiqdi ((13) (17821861). Svinka gerbining Kshijanovskiy (Krjijanovskiy) nasli XIV asrdan kelib chiqqan va Kostsyan yaqinidagi Kshijanovo qishlog'iga egalik qilgan. Kshijanovskiylar oilasiga, shu jumladan, Vladimir Krzhijanovskiy, Yustina Kshijanovskayaning jiyani ham tegishli edi. Saqlangan ma'lumotlarga ko'ra, kompozitorning onasi yaxshi ma'lumotga ega bo'lgan, frantsuz tilini biladi, juda musiqali bo'lgan, fortepianoda yaxshi o'ynagan, go'zal ovozga ega bo'lgan. Otasining Frederik ilk musiqiy tajribalari bilan, bolaligidanoq xalq qo'shiqlariga bo'lgan muhabbat bilan bog'liq.","question":"Frederik o'zining ilk musiqa tajribalarini kimga bog'lagan?","answers":{"text":["Otasining"],"answer_start":[569]},"id":2489}
{"context":"Zavod usulida ishlab chiqarishning kamchiligi konstruksiyalarning keng assortimentini ishlab chiqarishning imkoniyati yo'q. Bu, ayniqsa, ishlab chiqariladigan konstruksiyalarning shakllari xilma-xilligiga tegishli bo'lib, ular namunaviy qoliplar bilan cheklanadi. Aslida, JBI zavodlarida faqat ommaviy foydalanishni talab qiladigan konstruksiyalar ishlab chiqariladi. Shunga ko'ra, beton-demontaj texnologiyasining keng joriy etilishi natijasida bir xil turdagi binolar ko'payadi, bu esa o'z navbatida qurilish xarajatlarini kamaytiradi. Bunday hodisa SSSRda ommaviy qurilish davrida kuzatilgan.","question":"Zavod usulida temirbeton ishlab chiqarishning qanday kamchiliklari bor?","answers":{"text":["konstruksiyalarning keng assortimentini ishlab chiqarishning imkoniyati yo'q"],"answer_start":[46]},"id":995}
{"context":"GNU GPL ning maqsadi  foydalanuvchiga dasturlarni nusxalash, modifikatsiya qilish va tarqatish (shu jumladan tijorat asosida) huquqini berish, shuningdek, barcha hosila dasturlarning foydalanuvchilari ham yuqorida sanab o'tilgan huquqlarga ega bo'lishlarini kafolatlashdir. Huquqlar meros bo'lib o'tish printsipi kopileft (inglizcha transliteratsiya) deb ataladi. Riçard Stolman tomonidan yaratilgan. GPL-dan farqli o'laroq, xususiy dasturiy ta'minot litsenziyalari foydalanuvchiga juda kamdan-kam hollarda bunday huquqlarni beradi va odatda, aksincha, ularni cheklashga intiladi, masalan, ilhom kodini tiklashni taqiqlab.","question":"GPL-dan farqli o'laroq, xususiy dasturiy ta'minot litsenziyalari ularni cheklashga intiladi?","answers":{"text":["ilhom kodini tiklashni taqiqlab"],"answer_start":[590]},"id":1051}
{"context":"1891 yilda Shotlandiyalik kimyogar Jemz Dyur tadqiqot uchun yetarli miqdorda suyuq kislorodni ajratib olishiga muvaffaq bo'ldi. Suyuq kislorod olishning birinchi tijorat jihatidan rentabel jarayoni nemis muhandisi Karl von Linde va britaniyalik muhandis Uilyam Xempson tomonidan 1895 yilda mustaqil ravishda ishlab chiqilgan. Olimlar havo haroratini suyultirib, suyuqlikka aylantirdilar, so'ng gaz tarkibidagi moddalarni bug'lantirib, ularni alohida-alohida yig'ib olishdi. Keyinchalik, 1901 yilda, birinchi marta acetilen va siqilgan kislorod aralashmasini yoqish orqali asetilen-oksid payvandlash jarayoni namoyish etildi. Bu usul keyinchalik keng tarqalgan.","question":"Qaysi kimyogar o'rganish uchun yetarli miqdorda suyuq kislorodni olish imkoniyatiga ega bo'ldi?","answers":{"text":["Jemz Dyur"],"answer_start":[35]},"id":3085}
{"context":"1995 yilda diplomatik munosabatlar o'rnatildi, 1999 yilda esa Isroil bilan tinchlik bitimi imzolandi (va Falastinni ozod qilish tashkiloti bilan munosabatlar amalda muzlatilgan, uning rahbari Yasir Arafatni ul Tayya bandit deb atagan), bu mamlakatda va islom dunyosida norozilik to'fonini keltirib chiqardi. Muxolifat uldu Tayni sionistlarga sotganlikda ayblay boshladi. Javob sifatida repressiv choralar ko'rildi. Muxolifat yashirincha harakatga kirishga majbur bo'ldi, ul Tayining hukmronligi yillarida Al-Qoida bilan bog'liq islom fundamentalistlari muntazam ravishda hibsga olinadi. 2001-yildan beri mamlakatda musulmon radikallari ta'qib qilindi.","question":"Qaysi yilda mamlakatda musulmon radikallari ta'qib qilindi?","answers":{"text":["2001-yildan beri"],"answer_start":[587]},"id":2272}
{"context":"Edvard Saidning nazariyasiga ko'ra, orientallik G'arbning sharq geografiyasiga bo'lgan tasavvurini anglatadi. Ushbu tasavvur qilingan geografiya Sharqning xilma-xilligi va ijtimoiy haqiqatini aks ettirmaydigan esensialistlik nutqi asosida yaratilgan. Aksincha, Sharqning stereotip tasvirlanishi, bunday nutq doirasida, ning, G'arb va ning, Sharq o'rtasida, bu yerda, G'arbda va u yerda, Sharqda farq va masofani yaratish uchun mahalliy o'xshashlik g'oyasiga tayanadi. Bu farq, ayniqsa, Sharqning dastlabki Yevropa tadqiqotlarining matn va vizual materiallarida aniq ko'rinadi. Ularda Sharq aqlsiz va ortda qolgan, ratsional va ilg'or G'arbga qarama-qarshi ko'rinadi. Sharqni o'zlarining qarama-qarshiligi, ikkinchi darajali dunyo deb belgilab, G'arb nafaqat o'z qadr-qimmatini oshirishga intiladi, balki Sharqni tartibga solish va tushuntirishga harakat qildi, shunda uni bo'ysundirib, nazorat qilish mumkin bo'ladi. Shunday qilib, sharqiylik nutqi, boshqa hududlar ustidan ijtimoiy, madaniy va iqtisodiy nazoratni asoslaydigan bilim va g'oyalar majmui orqali, erta G'arb imperialismining mafkuraviy oqlanishiga xizmat qildi.","question":"G'arb sharqdagi hududlarni nazorat qilish uchun nimalardan foydalangan?","answers":{"text":["sharqiylik"],"answer_start":[932]},"id":3107}
{"context":"Ko'pincha, patentsiz litsenziya nomi bilan tanilgan, ushbu shartnoma bo'yicha texnik, tashkiliy, iqtisodiy va boshqa xususiyatlarga ega bo'lgan ma'lumotlar beriladi, ular turli sabablarga ko'ra bitimning amal qilish hududida huquqiy (patent) himoyani olmagan. Kunu-xaunning eng muhim xususiyati uning uchinchi shaxslarga noma'lumligi bo'lganligi sababli, kunu-xauni uzatish to'g'risidagi bitimning maxfiyligini ta'minlash kunu-xauni uzatish to'g'risidagi shartnoma shartlaridan biri hisoblanadi. Kunu-hunar uzatish shartnomasining yana bir muhim sharti, odatda, litsenziat tomonidan sublitsenziyalar berilishi taqiqlanadi. Know-howdan foydalanish mazmuni tomonlarning kelishuvi bilan belgilanadi.","question":"\"Know-how\"ni uzatish shartnomasi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["patentsiz litsenziya"],"answer_start":[11]},"id":169}
{"context":"Elton Jon, Indianalik Ryan Uaytning OITS bilan kasallangan o'smir haqidagi hikoyasi bilan juda ta'sirlangan. Maykl Jekson bilan birga u bolaning taqdirida faol ishtirok etdi, 1990 yilda Uaytning fojiali o'limigacha u va uning oilasini qo'llab-quvvatladi. 1990 yilda depressiya holatida bo'lgan Elton Jon Chikagodagi shifoxonaga tushib, giyohvandlik, alkogolizm va bulimiya bilan kurashish bo'yicha reabilitatsiya kursini o'tadi. Davolashdan so'ng, u vazn yo'qotadi, soch o'tkazadi va Atlanta, Jorjiya shtatidagi yangi uyiga ko'chib o'tadi. 1990 yilda Elton Jon nihoyat \"Sacrifice\" singli bilan Britaniya hit-paradi birinchi o'rinda turishga muvaffaq bo'ldi. Bu qo'shiq kuyovning o'tgan yilgi Sleeping With The Past albomida mavjud edi. Bu singl olti hafta davomida shu yerning eng yuqori nuqtasida turdi.","question":"\"Sacrifice\" singli qancha vaqt davomida Buyuk Britaniya reytingida birinchi o'rinda bo'lgan?","answers":{"text":["olti hafta"],"answer_start":[745]},"id":2878}
{"context":"Bu yoki bu janrlardan foydalanish birinchi navbatda ijtimoiy-tarixiy sharoitlar bilan belgilanadi. Masalan, urushdan oldingi sovet jurnalistikasida o'yinning janri keng tarqalgan edi. O'sha paytda mashhur bo'lgan jurnalist Semen Narinyanining guvohligiga ko'ra, 1930-yillarda Komsomolskaya Pravda gazetasida o'yinning birinchi raqamli janr bo'lgan. Ba'zan bir sonda bir vaqtning o'zida ikki yoki uchta o'yindan iborat edi. Ikkinchi sahifada ishlab chiqarish, uchinchi sahifada axloqiy-axloqiy, so'nggi sahifada sport yoki ilmiy. Demak, o'sha davr gazetalari ta'lim, tarbiyaviy funksiyani o'z ichiga olgan materiallardan iborat edi. Yosh sovet respublikasi xalqining savodxonligi, bilimga intilishi bilan gazetalar oldidagi vazifani bajarishga harakat qilishdi - odamlarni yangi hayotning yorqin namunalarida o'rgatish va tarbiyalashdi.","question":"1930 yillarda Komsomolskaya Pravda-da qaysi mashhur jurnalistning guvohligiga ko'ra, o'yinning birinchi raqamli janr bo'lgan?","answers":{"text":["Semen Narinyani"],"answer_start":[223]},"id":616}
{"context":"Klayv Steyplz Lyuis (ingl. Clive Staples Lewis; 29 noyabr 1898 ((18981129), Belfast, Shimoliy Irlandiya, Britaniya imperiyasi  22 noyabr 1963, Oksford, Angliya)  britaniyalik irlandiyalik yozuvchi, shoir, o'qituvchi, olim va ilohiyotshunos. U fantaziya janridagi asarlari bilan mashhur, ular orasida Balamutning xatlari, Narniya xronikalari, Kozmik trilogiya, shuningdek, xristian apologetikasi bo'yicha kitoblar, masalan, shunchaki xristianlik, mo \" jiza, azob-uqubatlar. Lyuis boshqa mashhur yozuvchi  J. Q. Q. Q. Q. Tolkin tomonidan. Ikkalasi ham Oksfordda ingliz tili va adabiyoti fakultetida tahsil olgan va Inklinglar deb nomlangan adabiy guruhning faol a'zolari bo'lgan. Lui tug'ilganida Irlandiyadagi Anglikan cherkovi da suvga cho'mdirilgan, ammo o'smirlik chog'ida dinga qiziqishini yo'qotgan. Doʻstim J. Q. Q. Q. Q. Tolkin Lyuis 32 yoshida Anglikan cherkoviga qaytadi (u katolik bo'lgani uchun do'sti katoliklikni qabul qiladi deb umid qilgan). Imon uning adabiy asarlariga kuchli ta'sir ko'rsatdi va Ikkinchi jahon urushi paytida xristian mavzusidagi radioeshittirishlar Lyuisga butun dunyo bo'ylab taniqli bo'ldi.","question":"Luiz tug'ilganda qayerda suvga cho'mdirilgan?","answers":{"text":["Irlandiyadagi Anglikan cherkovi"],"answer_start":[695]},"id":1853}
{"context":"Qo'ng'izlarda suruvdagi hayot tarzi oziq-ovqat topishni, ko'chib o'tishni va yirtqichlardan himoyalanishni osonlashtiradi. Kanni antiloplari chepardlarni qo'rqitish uchun to'plangan holda qo'zg'atilganligi ma'lum. Qo'y qo'ylari ovchilardan (qurtlar yoki ayiqlar) qochib ketmaydi, balki ichkarida buzoqlar va tashqarisida kattalar bo'lgan yopiq doira hosil qiladi; oxirgilar o'zlarining shoxlari va oyoqlari bilan ovchilardan muvaffaqiyatli himoyalanadilar. Hindiston buvo'llari to'dasi yo'lbars izini sezsa, g'azablanib, dushmaniga yetib borguncha yoki uning izini yo'qotgancha, uni ta'qib qiladi. Afrika buvo'llari do'stona suruv sifatida harakat qilib, hatto sherlarning cho'qqisini qochishga majbur qiladilar.","question":"Kimning suruvdagi turmush tarzi oziq-ovqat topishni, ko'chib o'tishni va yirtqich hayvonlardan himoyalanishni osonlashtiradi?","answers":{"text":["Qo'ng'izlarda"],"answer_start":[0]},"id":80}
{"context":"Shahar tashkil topganidan beri Venetsiyada hech qachon respublika fuqarolari o'rtasida vasallik munosabatlari bo'lmagan. Shu ma'noda u O'rta asr Yevropasida noyob davlat ta'limi bo'lgan. Doj Pyotr IV Kandiano Venetsiyani Italiya ichki ishlariga ko'proq jalb qilish siyosatini amalga oshirishga uringanida, vassalitning asta-sekin joriy etilishidan qo'rqish 976 yilgi isyonga sabab bo'ldi, natijada doj o'ldirildi. Taxminan 1040 yilda dojaning hayoti davomida unga sherik yoki voris tayinlashni taqiqlovchi ustav qabul qilindi.","question":"Kimlar orasida Venetsiyada shahar tashkil topganidan beri hech qachon vasallik munosabatlari bo'lmagan?","answers":{"text":["respublika fuqarolari o'rtasida"],"answer_start":[55]},"id":2632}
{"context":"Oʻzlarining texnik tavsiflari boʻyicha kinematografiyaga eng yaqin boʻlgan ixtirolar: Edison kinetograf (1891), I. Ha, shunday. Timchenko (1893), xronofotograf J. Demen (1893), amerikalik ixtirochi J. Ha, shunday. Le Roya (1894), amerikalik ixtirochi U. Latam (1895), polshalik ixtirochi K. Prushinskiy (1894) va boshqalar. 1895-1896 yillarda kinematografiyaning barcha asosiy elementlarini o'zida birlashtirgan apparatlar ixtiro qilindi: Fransiyada L. Lumiyer va O. Lyuymer (1895) va J. Xronfotograf. Demen (1895); Germaniyada  M. Bioskop. Shladanovskiy (1895) va kinoproyektor O. Master (1896); Angliyada  animatograf R. U. bilan Pola (1890); Rossiyada  xronofotograf A. Samar (1896) va strobograf I. Akimov (1896), AQShda  T. Vitoskop Armata (1896) asarida keltirilgan.","question":"Xronfotograf qachon ixtiro qilingan?","answers":{"text":["1895"],"answer_start":[261]},"id":935}
{"context":"Tovar ta'minoti pul aylanmasining faqatgina mazkur davrda to'lovga qodir talab shaklida mavjud bo'lgan qismiga mos keladi. Zamonaviy sharoitda pulning doimiyligini ta'minlash, qiymat o'lchovi sifatida faqat tovar ta'minoti shaklida mavjud. Pulni tabiiy boyliklarni yaratmasdan yaratish inflyatsiya mexanizmini ishga tushiradi, bu pulning qiymatini uning real ta'minotiga mos ravishda doimiy ravishda muvofiqlashtiradi. Qog'oz pulni tovar, xizmat va qimmatbaho metallar bilan ta'minlash savdoni spekulyatsiya emas, balki ekvivalent qiladi.","question":"Tovar ta'minoti pul aylanmasining qaysi qismiga mos keladi?","answers":{"text":["mazkur davrda to'lovga qodir talab shaklida mavjud bo'lgan"],"answer_start":[44]},"id":1334}
{"context":"AESda foydalanish uchun uran boyitilishi talab etiladi, shuning uchun uni qazib olgandan so'ng boyitish zavodiga yuboriladi, u erda qayta ishlanganidan so'ng, 90% qo'shimcha qashshoq urani saqlashga yuboriladi, 10% esa bir necha foizgacha boyitiladi (35 energetika reaktorlari uchun %). Boyitilgan uran dioksidi maxsus zavodga yuboriladi, u erda undan silindrli tabletkalar ((20) tayyorlanadi, ular deyarli 4 metr uzunlikdagi germetik sirkon naychalarga joylashtiriladi, TVELlar (issiqlik ajratuvchi elementlar). Bir necha yuzlab TVELlar foydalanish qulayligi uchun issiqlik ajratuvchi yig'imlarni birlashtiradi ((2) ((21).","question":"Qayerga silindrli tabletkalarni qo'yishadi?","answers":{"text":["deyarli 4 metr uzunlikdagi germetik sirkon naychalarga"],"answer_start":[399]},"id":31}
{"context":"Geografik Janubiy qutb, har yili muz qatlamining harakatlanishini qoplash uchun ko'chirilgan muzga o'rnatilgan kichik belgi bilan belgilanadi. 1 yanvar kuni bo'lib o'tadigan tantanali tadbirda, o'tgan yili qutbchilar tomonidan ishlab chiqarilgan yangi Janubiy qutb belgisi o'rnatiladi va eski belgisi stansiyaga joylashtiriladi. Nishonchaga Geographic south pole, NSF, o'rnatilgan sana va kenglik yozuvi qo'yilgan. 2006 yilda o'rnatilgan belgiga Rual Amundsen va Robert F. Skot qutbga yetib bordi va bu qutbchilarning kichik sitatlari. Qo'shma Shtatlar bayrog'i yonida o'rnatilgan ((4)(5)(6).","question":"Nima uchun har yili to'plangan ustun ko'chirib tashlanadi?","answers":{"text":["muz qatlamining harakatlanishini qoplash uchun"],"answer_start":[33]},"id":2443}
{"context":"Operativ yoki tezkor-texnik hisob ― xo'jalik hisobining to'rtta yo'nalishidan biri buxgalteriya, statistika va soliq bilan bir qatorda. Xorijiy adabiyotlarda an'anaviy ravishda boshqaruv hisobining operatsiyalarni tahlil qilish funksiyasiga mos keladigan bo'limlaridan biri sifatida ko'rib chiqiladi (xarajatlar hisobi va mas'uliyat markazlariga qarama-qarshi). Tezkor hisob tashkilotning xo'jalik hayotidagi alohida faktlarni, ularni ham qiymat bahosi bo'yicha, ham tabiiy miqdorlarda o'lchanadigan holatlarni kuzatish va nazorat qilish tizimi sifatida joriy boshqaruv maqsadlarida qo'llaniladi. Tezkor hisobdan korxonaga kundalik joriy rahbarlik va boshqaruv uchun foydalaniladi va xo'jalik faoliyatining alohida faktlari to'g'risida axborot beradi.","question":"Operativ hisob nima?","answers":{"text":["xo'jalik hisobining to'rtta yo'nalishidan biri"],"answer_start":[36]},"id":575}
{"context":"Tolstoyning sevimli kompozitorlari Bach, Gendel va Chopen bo'lgan. Tolstoyning musiqaga bo'lgan muhabbatining rivojlanishiga 1848 yilda Peterburgga sayohat paytida u raqs sinfining juda moslashuvchan sharoitida keyinchalik Albert hikoyasida tasvirlagan iste'dodli, ammo yo'ldan adashgan nemis musiqachisi bilan uchrashgani ham yordam berdi. 1849 yilda Lev Nikolayevich Jasna Polyanada o'z uyiga musiqachi Rudolfni joylashtirdi, u bilan u to'rt qo'lda pianoda o'ynagan. O'sha paytda musiqaga qiziqib, u kuniga bir necha soat davomida Shuman, Shopen, Mozart, Mendelson asarlarini ijro etardi. 1840-yillarning oxirida Tolstoy o'zining tanish Zybin bilan birgalikda vals yasadi, uni 1900-yillarning boshida kompozitor S. va Tolstoy tomonidan yaratilgan yagona musiqa asari - \"Tolstoy\" musiqasini yozib olgan Taneyev. L.B.Borovning \"Ota Sergiy\" asaridan olingan filmda vals yangraydi. N. Qashqadaryo Katta bo'lgan.","question":"Tolstoy o'z tanishi Zybin bilan birgalikda vals yozganida?","answers":{"text":["1840-yillarning oxirida"],"answer_start":[591]},"id":1370}
{"context":"Postmodernizmning e'lon qilingan boshi deb Lesli Fiedlerning 1969 yilgi \"Shu chegaralarni kesib o't, xandaqlarni to'plash\" maqolasi hisoblanadi, bu Playboy jurnalida namoyish etilgan. Amerikalik ilohiyotshunos Harvi Koks o'zining 1970-yillarning boshlarida Lotin Amerikasidagi din muammolariga bag'ishlangan asarlarida postmodernistik ilohiyot tushunchasidan keng foydalanadi. Biroq, postmodernizm atamasining mashhurligi Charlz Jenks tufayli paydo bo'ldi. U \"Postmodernizm arxitekturasining tili\" kitobida, bu so'z 1960-1970-yillarda ultra-modernizm adabiy tajribalarini ta'riflash uchun Amerika adabiy tanqidida qo'llanilgan bo'lsa-da, muallif unga butunlay boshqacha ma'no berganini ta'kidladi.","question":"1970-yillarning boshlarida Lotin Amerikasidagi din muammolariga bag'ishlangan qaysi amerikalik ilohiyotshunos postmodernistik ilohiyot tushunchasidan keng foydalanadi?","answers":{"text":["Harvi Koks"],"answer_start":[210]},"id":2364}
{"context":"2000 yilgi AQSh aholini ro'yxatga olishda eskimolar qabilalari (etnogruppalari) ning quyidagi guruhlari ajratib ko'rsatilgan: yupik tillarida gapiradigan yupik xalqlari (Yupik: 24237 kishi, 2000 yil), asl eskimoslar (Eskimo Tribes: 9820 kishi, 2000 yil), inupiat tillarida gapiradigan inupiatlar (Inupiat Eskimo: 19365 kishi), alutiya yoki sugpiat, Muqaddas Lavrentiy orolida yashovchi va yuit (sibirya yupik) tilida gapiradigan sibir eskimoslari (Siberian Eskimo: 1430 kishi), inuitlar (Inuit: 1015 kishi), markaziy-yupik tillarida gapiradigan chupiklar (Cupiks: 16 900 kishi), Eskimolar (Greenland) tillarida gapiradigan cherrenlandiyalik eskimoslar: 7 553 kishi (2000 yil), jami 442 kishi (2000 yil), ya'ni 943 787 kishi (2000 yil).","question":"2000-yilgi AQSh aholini ro'yxatga olishda necha eskimo bor?","answers":{"text":["9820"],"answer_start":[232]},"id":713}
{"context":"Asbob fonetikasining rivojlanishidagi katta yutuqlar dunyo tillarining tovush tuzilishiga oid ko'plab umumlashtirishlar mustahkam fonetik asosga ega bo'lishiga olib keldi. Tabiiy tilning mumkin bo'lgan tovushlarini universal tasniflashni yaratish maqsadi qo'yilgan birinchi muhim ish R. Oh, bu juda yaxshi. Jakobson, Gunnar Fant va Morris Xalle tomonidan so'z tahlilining dastlabki qoidalari (3). Ushbu ishda ularning akustik o'zaro bog'liqliklari asosida farqlanadigan segmentlarning universal tasnifini taqdim etish bo'yicha urinishlar amalga oshirildi.","question":"Asbob fonetikasining rivojlanishidagi katta yutuqlar nimaga olib keldi?","answers":{"text":["dunyo tillarining tovush tuzilishiga oid ko'plab umumlashtirishlar mustahkam fonetik asosga ega bo'lishiga"],"answer_start":[53]},"id":1665}
{"context":"Buyuk Britaniya Ishchi partiyasi hukumatga saylanganidan keyin 1997 yilda Buyuk Britaniya ijtimoiy siyosat to'g'risidagi bitimni rasman imzoladi, bu 1997 yilgi Amsterdam shartnomasining ijtimoiy bo'limi sifatida ozgina o'zgartirishlar bilan uni kiritishga imkon berdi. Keyinchalik Buyuk Britaniya ilgari Ijtimoiy siyosat to'g'risidagi bitim doirasida kelishilgan asosiy qonunchilikni qabul qildi  1994-yilda ishchilarga maslahat berish to'g'risidagi direktivani, bu esa xodimlarga korxonalarda maslahat berishni talab qildi va 1996-yilda Bola parvarishlash uchun ta'til to'g'risidagi direktivani qabul qildi. 1997-yilgi Amsterdam shartnomasi imzolanganidan va Ijtimoiy bob qabul qilinganidan beri o'tgan 10 yil ichida Yevropa Ittifoqi ijtimoiy siyosatning turli sohalarida, shu jumladan mehnat va sanoat munosabatlari, teng imkoniyatlar, sog'liqni saqlash va xavfsizlik, jamoat salomatligi, bolalarni, nogironlarni va keksalarni himoya qilish, qashshoqlikka qarshi kurashish, mehnat migrantlarini himoya qilish, ta'lim, kasbga o'qitish va yoshlarni qo'llab-quvvatlash kabi siyosiy tashabbuslarni amalga oshirdi.","question":"Buyuk Britaniyani ijtimoiy siyosat to'g'risidagi kelishuvga imzolashga nima sabab bo'ldi?","answers":{"text":["Buyuk Britaniya Ishchi partiyasi hukumatga saylanganidan"],"answer_start":[0]},"id":3133}
{"context":"XX asrda elektr kuchaytirgich va ovoz ishlov berish texnologiyasi paydo bo'lishi bilan bog'liq yangi gitarasi turi paydo bo'ldi  elektr gitara. 1936 yilda Jorge Bosham va Adolph Rikenbeker kompaniyasi asoschilari Rikenbeker kompaniyasi tomonidan birinchi elektr gitara patentlandi, u magnitli ovoz yozuvchilari va metall korpus bilan jihozlangan (qo'ng'iroq qilingan pan). 1950-yillarning boshida Les Pol butun yog'ochli gitarani ixtiro qiladi, ammo keyinchalik bu g'oyani Leo Fenderga beradi, chunki butun vujudli gitara g'oyasi Les Pol ishlagan Gibson kompaniyasiga qiziqish uyg'otmadi. Elektr gitara dizayni hozirgi kungacha o'zgarishsiz saqlanib qolgan. Elektr gitara ustida eng ta'sirchan ijrochi (Rolling Stone jurnali versiyasiga ko'ra) amerikalik gitarachi Jimmi Hendrix hisoblanadi.","question":"Rikkenbeker elektr gitaralari ishlab chiqaruvchi kompaniyasini kim asos solgan?","answers":{"text":["Jorge Bosham va Adolph Rikenbeker"],"answer_start":[155]},"id":925}
{"context":"\"Shteckerlar tortilgan sinovlar\" 1967 yil 27 yanvar kuni ertalab boshlandi. Muammolar deyarli darhol paydo bo'ldi. Dastlab ekipaj skafanderlarda g'alati hidni sezdi, shuning uchun ham eshik keyinchalik yopildi. Keyinchalik aloqa muammolari astronavtlarni xafa qildi va ularni simulyatsiya qilingan qaytish davri ustida kutishga majbur qildi. Kabinada ish bo'lmaganda elektr tarmoqlari buzilib, yong'in boshlandi va yuqori bosimli toza kislorod atmosferasida tez tarqaldi. Yuqori bosim ostida kabina portladi va olov uchish maydonchasiga kirib, ekipajni qutqarish imkoniyatini qoldirmadi. Ular uchish joyini ochishga ulgurmasdan, astronavtlar bo'shashgan.","question":"Yong'in tez tarqalishiga nima sabab bo'ldi?","answers":{"text":["toza kislorod"],"answer_start":[430]},"id":3109}
{"context":"Birlamchi tropik o'rmonlarning yarmi yo'q bo'lib ketdi  ularning o'rniga yoki ikkinchi darajali o'rmonlar o'sdi, yoki cho'llarga aylanishi mumkin bo'lgan o'tloqli jamoalar qoldi. Tropik o'rmonlarning qisqarishi katta xavotir tug'diradi. Mavsumiy nam tropiklar ekotizimlari ham mavsumiy o'zgarishlarga, ham qurg'oq va nam davrlarning davomiyligi bo'yicha yillararo farqlarga moslashgan, shuning uchun ular antropogen ta'sirlarga chidamliroqdirlar (16. Bu jarayonni yanada kuchaytiradigan narsa shundaki, o'rmonlarni kesishning atigi 12 yil ichida ozuqa moddalari tuproqdan tuproq ostidagi tuproqqa oqiziladi. Tropik o'rmonlar maydonining qisqarishi asosiy sabablari quyidagilardan iborat:","question":"Qaysi ekotizimlar inson ta'siriga chidamli?","answers":{"text":["Mavsumiy nam tropiklar ekotizimlari"],"answer_start":[237]},"id":2238}
{"context":"Janubiy yarimsharqning o'rtacha kenglikdagi yulduzli osmonlari Shimoliy yarimsharqning o'rtacha kenglikdagi osmondan, xususan, kuzatilgan yulduzchalar to'plami bilan farq qiladi. Bundan tashqari, bu yerda janub tomon yo'nalishni ko'rsatadigan qutb yulduzining o'xshashlari yo'q. Shunga qaramay, Shimoliy yarimshardagi Katta ayiq yulduziga o'xshash yulduzcha bor, u orqali Janubiy qutbga yo'nalishni aniqlab olish mumkin. Bu  Janubiy Yarimsharda eng mashhur yulduzcha va yulduzli osmonning eng kichik yulduzcha, Janubiy Xochdir. Agar uning vertikal taxtachasidan fikrda chiziqni yuqoriga ko'tarsak, unda taxminan bu taxtaning pastki qismidan besh uzunlikka teng bo'lgan masofada Shahri dunyo janubiy qutbi bo'ladi, uning balandligi gorizontdan yuqorida kuzatuv joyining janubiy kengligi bilan teng bo'ladi va unga yo'nalish Janubiy qutbga yo'nalishdir. Bu yulduzcha shunchalik mashhurki, u Avstraliya, Braziliya (boshqa sakkizta yulduzcha va alohida yulduzlar orasida), Yangi Zelandiya, Papua  Yangi Gvineya, Samoa, Yangi Zelandiya  Tokelau, Avstraliya Tashqi hududlari  norasmiy Kokos orollari va rasmiy Rojdestvo orollari davlat bayroqlarida, Avstraliya, Braziliya, Yangi Zelandiya, Samoaning davlat gerblarida katta planda tasvirlangan.","question":"Agar uning vertikal taxta bo'ylab, uning pastki qismidan taxminan besh uzunlikdagi chiziqni tasavvur qilib, xatda chiziqni chizsak, nima bo'ladi?","answers":{"text":["Shahri dunyo janubiy qutbi"],"answer_start":[678]},"id":1046}
{"context":"Til ham millatni farqlovchi universal belgi emas: millatning noyobligi, albatta, tilning noyobligi bilan birga kelmaydi. Bir xil tilda so'zlashadigan millatlar bor (nemis, ingliz, ispan, arab, serbokorvat tillari), barcha yoki deyarli barcha etnik guruhlar uchun chet tilda so'zlashadigan millatlar bor  hindlar, xonlar (Xitoyning ikkita asosiy so'zlash tili, Pekin va Kanton, hatto dialektlar deb nomlansa ham, lekin lingvistik jihatdan bir-biridan ingliz tili nemis tilidan uzoqroq). Shuningdek, muayyan millat vakillarining katta qismi o'z millatining tilini bilmaydigan bo'lgan misollar mavjud.","question":"Ba'zan millat vakillarining ko'pchiligi nimaga ega emaslar?","answers":{"text":["o'z millatining tilini bilmaydigan"],"answer_start":[539]},"id":1751}
{"context":"2008 yilgi global moliyaviy inqiroz Islandiyada ham o'z ta'sirini ko'rsatdi. Islandiya koronasining narxi 60 foizga tushdi, fond bozori juda ham pasaydi. Mamlakat bank tizimida jiddiy muammolar boshlandi. Mamlakat deyarli bankrotlik darajasiga yetdi. 2009 yilda mamlakatning real yalpi ichki mahsuloti ko'rsatkichi 6,8 foizga kamaydi, bu esa qurilish va xizmat ko'rsatish kabi iqtisodiyot sektorlariga qilingan investitsiyalar umumiy soni 50 foizga kamaygani bilan bog'liq edi. Inqiroz mehnat bozoriga ham jiddiy ta'sir ko'rsatdi, chunki ishsizlik darajasi 9,4 foizga yetdi.","question":"2009 yilda yalpi ichki mahsulotning real ko'rsatkichi necha foizga kamaydi?","answers":{"text":["6,8 foizga"],"answer_start":[315]},"id":2662}
{"context":"Dinshunos E. Ha, shunday. Torchinov yoga va issiqizm o'rtasidagi genetik bog'liqlik mavjudligi haqidagi da'volar uchun hozirgi vaqtda asoslar mavjud emas, deb fikr bildirdi, ammo pravoslavlik askezida ekstaz hind an'analarining samaddi holatiga juda o'xshashdir. Shuningdek, u ishixada ishlatiladigan psixoteknik protseduralar (nafasni to'xtatish, o'ziga xos holatlar, vizualizatsiya, e'tiborni o'z tanasining muayyan qismlariga qaratish) yoga ishlatiladigan psixoteknik protseduralar bilan o'xshashligini ta'kidladi. Xususan, Torchinov ishxastlarning aqlli ibodatlari (Rabbimiz, Iso Masih, Xudoning O'g'li, biz gunohkorlarga rahm qil) kuchli universal psixoteknik usul ekanligini, hind vişnuist bhaktida buyuk Hare Krishna mantralarini takrorlashga yoki amidaizmda Buddha Amitabha nomini takrorlashga o'xshashligini ko'rsatdi. (78)","question":"Amidaizmda qaysi xudo nomini takrorlash psixoteknika usuli hisoblanadi?","answers":{"text":["Buddha Amitabha"],"answer_start":[766]},"id":106}
{"context":"Uglerodning asosiy va yaxshi o'rganilgan alotrop modifikatsiyalari - olmos va grafit. 1939-yilda fazli p,T-diagrammada gafit-almaz muvozanat chizig'ining termodinamik hisob-kitobi bajarildi. O.I.Leypunskiy nomli mutaxassis. Oddiy sharoitda faqat grafit termodinamik jihatdan barqaror, olmos va boshqa shakllar metastabil. Atmosfera bosimi va harorat 1200 K dan yuqori bo'lganda olmos grafitga aylanadi, 2100 K dan yuqori bo'lganda esa bu jarayon bir necha soniya ichida sodir bo'ladi. ΔN0 o'tish  1,898 kJ\/mol. Grafitning olmosga to'g'ridan-to'g'ri o'tishi 3000 K va 1112 GPa bosimda sodir bo'ladi. Oddiy bosimda uglerod 3 780 K da sublimizatsiya qilinadi.","question":"Fazaviy p,T diagrammasidagi gafit-almaz muvozanat chizig'ining termodinamik hisob-kitobi qachon bajarilgan?","answers":{"text":["1939-yilda"],"answer_start":[86]},"id":1506}
{"context":"Jahon banki a'zo davlatlarga nafaqat moliyaviy yordam beradi. Uning faoliyati rivojlanayotgan mamlakatlarda zarur bo'lgan tahliliy va maslahat xizmatlarini ko'rsatishga qaratilgan. Mamlakatlar tomonidan amalga oshirilayotgan siyosatni tahlil qilish va mamlakatlardagi ijtimoiy-iqtisodiy vaziyatni yaxshilash va aholining turmush sharoitini yaxshilash maqsadida tegishli tavsiyalar ishlab chiqish  Jahon banki faoliyatining bir qismi. Bank atrof-muhit, qashshoqlik, savdo va globallashuv kabi keng qamrovli masalalar bo'yicha tadqiqot ishlari, shuningdek, muayyan sektorlarda iqtisodiy va tarmoq tadqiqotlari bilan shug'ullanadi. Bank mamlakatlarning iqtisodiy rivojlanish istiqbollarini tahlil qiladi, shu jumladan, masalan, bank va\/yoki moliya sektori, savdo, kambag'allik muammolari va ijtimoiy himoya tizimlari.","question":"Bank nimalarni tahlil qiladi?","answers":{"text":["mamlakatlarning iqtisodiy rivojlanish istiqbollarini"],"answer_start":[634]},"id":2081}
{"context":"Agar sharoitlar keskin o'zgarsa, ilgari zararli bo'lgan mutatsiyalar foydali bo'lishi mumkin. Shunday qilib, mutatsiyalar tabiiy tanlanish uchun material hisoblanadi. Masalan, Angliyadagi qovoq qushidagi mutant-melanistlar (qora rangli turlar) birinchi marta olimlar tomonidan XIX asr o'rtalarida odatiy oq tanli turlar orasida aniqlangan. Qorong'u rang bitta gen mutatsiyasidan kelib chiqadi. Ko'pincha, gullar bilan qoplangan daraxtlar va shoxlar ustida kun o'tkazadi, ularning yorug' ranglari esa o'zlarini yashiradi. Sanoat inqilobi natijasida atmosfera ifloslanib, lichinkalar nobud bo'ldi, qovunning yorug' tomirlari esa ko'k bilan qoplandi. Natijada XX asr o'rtalariga kelib (50-100 avloddan keyin) sanoat hududlarida qorong'i morfa yorug' morfni deyarli butunlay o'rnini egalladi. Qora shaklning ko'pchilikka teng bo'lishiga asosiy sabab - ifloslangan hududlarda oq parrandalarni tanlab yeydigan yirtqich qushlar tomonidan ko'rsatilgan.","question":"Mutatsiya nima uchun kerak?","answers":{"text":["tabiiy tanlanish"],"answer_start":[122]},"id":1008}
{"context":"Ofshor dasturlashning rivojlanishi bir nechta sabablarga ko'ra sodir bo'ldi. Rossiyada IT-tarmog'ining kadrlar tuzilishi ko'pchilik raqobatchi mamlakatlar tuzilmasidan farq qiladi. Ishlab chiquvchilarning asosiy qismi - bu oliy o'quv yurtlari bitiruvchilari, bundan tashqari, an'anaviy kuchli matematika maktabi va SSSRning ilmiy merosini ta'kidlash kerak; buning natijasida Rossiya mutaxassislari murakkab yuqori texnologiyali loyihalarni amalga oshirishda ayniqsa kuchli. Yana bir omillar guruhi - bu Yevropaga geografik yaqinlik, G'arbga madaniy yaqinlikdir.","question":"Rossiyalik IT mutaxassislari qaysi sohada ayniqsa kuchli?","answers":{"text":["murakkab yuqori texnologiyali loyihalarni amalga oshirishda"],"answer_start":[398]},"id":783}
{"context":"Tuman janub-sharqida Baykalbo'yi hududida joylashgan. Tuman Xitoy va Mo'g'uliston bilan chegaradosh. Asosiy silliqliklar: Argun, Klitskin va Nerchin silliqlarining bir qismi, o'rtacha balandligi 900 metrdan oshmaydi. Qirg'oqlar orasida keng pastliklar va quruq cho'qqilari bilan ajratilgan tepalik-o'lkalar va pastki tog'li hududlar mavjud. Pastliklar tuzli tog'lar va ba'zan sho'r ko'llar bilan qoplangan. Agat, flyorit va boshqa konlar mavjud: Agat sopkasi, Abagaytuy, Nagadan va boshqalar. Iqlimi keskin kontinental, yozi issiq, qishi sovuq. Iyul oyidagi o'rtacha harorat +20,6 °S (maksimal +38 °S), yanvar oyidagi o'rtacha harorat -28 ÷ -30 °S (abs. eng kam harorat -43 °C. O'rtacha yillik yog'in miqdori 300 mm dan oshmaydi. O'simlik davri 150 kun va undan ortiq davom etadi.","question":"Baykalbo'yi tumani Baykalbo'yi hududining qaysi qismida joylashgan?","answers":{"text":["janub-sharqida"],"answer_start":[6]},"id":1413}
{"context":"Bundan taxminan bir milliard yil oldin erkin hayot kechiruvchi sianobakteriya erta eukariot hujayrasiga, ya'ni oziq sifatida yoki ichki parazitlar ovqatida kirdi, lekin u o'zi saqlangan fagocit vakuoligidan qochib chiqishga muvaffaq bo'ldi. Xloroplastlarni o'rab turgan ikkita chuqur lipid-bisel membranasi, xronobakteriya hujayra devorining tashqi va ichki membranasiga mos keladi, bu esa, ehtimol, yo'qolgan xostning fagosomal membranasi emas. Yangi hujayra rezidenti tezda eukariotga oziq-ovqat yetkazib berish va u erda yashash imkonini berish orqali ustunlikka ega bo'ldi. Vaqt o'tishi bilan, sianobakteriya o'zlashtirildi va uning ko'plab genlari yo'qoldi yoki egasining yadrosiga o'tkazildi. Uning baʼzi oqsillari keyinchalik xost hujayra sitoplazmasida sintez qilindi va xloroplastga (ilgari sianobakteriya) qaytarib keltiriladi.","question":"Sianobakteriya qancha vaqtdan beri hujayraga kirib boradi?","answers":{"text":["taxminan bir milliard yil oldin"],"answer_start":[7]},"id":3053}
{"context":"Urushdan keyingi sotsialist Yugoslaviyada yugoslav tushunchasi kвазиetnik ahamiyatga ega bo'ldi va millatidan qat'i nazar, mamlakat aholisining o'zini o'zi belgilashning muqobil milliy imkoniyatini anglatadi, ya'ni ham slavyan, ham slavyan bo'lmagan etnoslarni, masalan, Kosovo albanlari, Voyevodina vengerlari, Sloveniyadagi nemis ozchilik, dalmatin italiyaliklar va boshqalar. Yugoslaviyaliklarning o'zini o'zi belgilashlariga, xususan, ateizmni davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash yordam berdi, chunki serblar, xorvatlar va bosniyaliklar o'rtasidagi asosiy farqlar aynan diniy tekislikda (ortodokslik, katolikizm va islom) joylashgan edi.","question":"Yugoslaviyaning asosiy xalqlari qaysi dinlarga e'tiqod qilishgan?","answers":{"text":["ortodokslik, katolikizm va islom"],"answer_start":[592]},"id":675}
{"context":"Mamlakat markazida bo'lgan Anqara to'g'ridan-to'g'ri temir yo'l orqali Turkiyaning muhim shaharlari  Istanbul, Izmir, Baliqesir (g'arbda), Isparta va Burdur (janub-g'arbda), Zonguldak (shimoliyda), Adana (janubda), Diyarbakir (sharqda) bilan bog'langan. U muhim avtomobil yo'llarining kesishmasida joylashgan. Shaharlararo avtobuslar Turkiya hududlariga, shuningdek, xorijga ham boradi. Anqara orqali xalqaro avtotransport aloqasi 3,3 ming mingtadan ortiq yoʻlovchiga yoʻnaltiriladi. Avtomobillar bilan 100 ta kompaniya va 161 ta avtobus 110 ta firma. Kuniga 100 taga yaqin avtobusni qabul qiladigan asosiy avtovokzal Ankaraning g'arbida Qizilayda joylashgan va shahar markazi bilan avtobus aloqasi bilan bog'langan. Poytaxtdan 30 km shimoliyda Esenboga xalqaro aeroporti joylashgan bo'lib, u Turkiyaning ichki qatnovlariga ham xizmat ko'rsatadi.","question":"Qaysi xalqaro aeroport Turkiyaning ichki qatnovlariga ham xizmat ko'rsatadi va poytaxtdan 30 km shimoliyda joylashgan?","answers":{"text":["Esenboga"],"answer_start":[745]},"id":2320}
{"context":"496, Xlodvigning hukmronligining 15-yilida franklar va alemanlar o'rtasida urush boshlandi. ((15) Ehtimol, alemanlarning o'rta Reyn (Ripuar) franklariga hujumidan so'ng, oxirgilarning shohi Sigibert va Xlodvig o'rtasida ittifoq tuzilgan. Tolbiak jangida (zamonaviy. Tulpix) franklar g'alaba qozonishdi. Alamanlar shohi jangda yiqildi va Xlodvig Alamanlarning katta qismini, ya'ni Reynning chap qirg'og'idagi hududni, Nekkara daryosi (Reynning o'ng tomoni) va Maynning pastki qismidagi yerlarni egallab oldi. Sigibert bu jangda tizzaidan yaralangan va keyinchalik Chol boʻlgan laqabini olgan.","question":"Franklar va Alamanlar o'rtasida urush qaysi yilda boshlangan?","answers":{"text":["496"],"answer_start":[0]},"id":278}
{"context":"Amerikainoid irqi  Shimoliy va Janubiy Amerikada tarqalgan irqdir. Epikant kattalarda kam uchraydi, lekin bolalarda juda ko'p uchraydi. Xususiyatlari: baland, katta yuzi keng pastki yalang'och, mezognatizm, o'rta yoki katta burun, baland ko'tarilish bilan burgut shaklida bo'ladi, keng og'zi, ko'z teshiklari Osiyo mongoloidlariga qaraganda kengroq, yuzi tekisligi mongoloidlarga qaraganda sezilarli darajada kamroq, ammo boshqa irqlarga qaraganda ko'proq, soqol va burunning o'sishi sust. Ko'pincha o'ziga xos mongoloid irqi bilan Osiyo-Amerika irqi sifatida birlashadi. Amerikaga ko'chib kelishning asosiy yo'li Bering bo'g'ozidan o'tgan. Ko'pgina qazilma qoldiqlari va ayrim zamonaviy populyatsiyalarning belgilari Amerikaga Polineziya va Melaneziya odamlarining qadimgi kirib kelishini tasdiqlashi mumkin.","question":"Fosillar va ayrim zamonaviy populyatsiyalarning belgilari nimani ko'rsatishi mumkin?","answers":{"text":["Amerikaga Polineziya va Melaneziya odamlarining qadimgi kirib kelishini"],"answer_start":[718]},"id":1938}
{"context":"O'rta ichakga parvarishlangan jigar qo'shimchalarining kanallari kirib, devorning yon tomondan chiqib ketadi. Bular juda rivojlangan bo'lsa, bu organlar jigar deb ataladi. Qashqaloqlarning jigarlari nafaqat ovqat hazm qilish fermentlarini chiqaradi, balki hazm qilingan ovqatni ham so'radi. Uning fermentlari yog', oqsil va uglevodlarga ta'sir qiladi. Shu tariqa, jigarli rakshaklar funssional jihatdan umurtqavor jigar va oshqozon osti bezi bilan mos keladi. Jigarda ovqat hazm qilish jarayoni ham qavatli, ham hujayra ichida amalga oshiriladi. O'rta ichak va jigar o'lchamlari o'rtasida teskari bog'liqlik mavjud. Qushqog'li rakkalarda o'rta ichak oddiy quvur shaklida bo'lib, jigarli ko'chmalardan xoli. Ba'zi bir shoxli burgutlarda yallig'langan holatda jigar mavjud bo'lib, yon suzuvchilar va teng oyoqlilarda jigar ikki juft uzun quvurli qop shaklida bo'ladi.","question":"Qaysi sarimsoqlarda o'rta ichak jigarning chiqishi bo'lmagan oddiy quvur hisoblanadi?","answers":{"text":["Qushqog'li rakkalarda"],"answer_start":[616]},"id":202}
{"context":"386 yilda So'nggi Dai shahzodasi, Toba Sheigyanning nevarasi Toba Guyi mustaqilligini avval Dai shahzodasi, keyinchalik Vey shahzodasi sifatida qaytarib oldi va shu vaqtdan boshlab uning davlati Shimoliy Vey nomi bilan tanilgan. 391 yilda Toba Guyi buzuqlarni yo'q qildi. Shu yili Ordosning hunlari Liu Veychen Tob Guyga hujum qildilar, lekin u jasur zarba bilan ularni mag'lub qildi va Ordosni egallab oldi. Dastlab Shimoliy Vey davlat Kechki Yan vasalisi bo'lgan, ammo 395 yilga kelib Xotinlari unga qarshi isyon ko'tarib, Yan chegara viloyatlariga hujum qildilar, shu paytda mujozinlar Lyaodun uchun koreyslar bilan jang qilishdi. 80 ming Mujun Bao askarlari tobaslarga hujum qildilar. Toba Guyi yanlarni Xuanxening shimoliy qirg'og'iga jalb qildi va ularni 70 minglik qo'shini bilan o'rab olishni xohladi. Mujunlar janubiy tomonga qaytishdi, tobaslar esa muz ustiga o'tishdi. Tobaslar erlarini bosib olishdi va tungi jangda ularning qo'shinini butunlay yo'q qilishdi. 396 yilda Mujun Chuy tobaslar to'plamini qo'lga kiritdi, ular qochib ketishdi, ammo kasallik Mujun Chuyga hujumni olib borishga xalaqit berdi, tez orada u vafot etdi.","question":"395 yilda Shimoliy Vey qaysi davlatga qarshi isyon ko'targan?","answers":{"text":["Kechki Yan"],"answer_start":[437]},"id":560}
{"context":"Shisha - eng qadimgi modda va materiallardan biri bo'lib, o'zining xossalari xilma-xilligi tufayli inson amaliyotida universal hisoblanadi. Strukturaviy amorf, izotrop; barcha turdagi oynalar shakllanishi paytida agregat holatda o'zgarib ketadi  shishma (shixta) eritish natijasida hosil bo'lgan eritmalarning kristalllashuvini oldini olish uchun etarli bo'lgan tezlikda sovishi jarayonida shishma shaklidagi deb ataladigan shishma shaklidagi favqulodda yumshoqlikdan . Shishalarning qaynash harorati +300 dan +2500 °C gacha shisha hosil qiluvchi eritmalarning tarkibiy qismlari (oksidlar, fluoridlar, fosfatlar va boshqalar) bilan belgilanadi. Shaffoflik (odam ko'radigan nurlanish uchun) barcha turdagi oynalar uchun umumiy xususiyat emas, ham tabiatda, ham amaliyotda mavjud.","question":"Shisha qaynaydigan harorat qancha?","answers":{"text":["+300 dan +2500 °C gacha"],"answer_start":[501]},"id":196}
{"context":"Parrandalarni muhofaza qilish zarurligiga e'tiborni jalb qilish uchun turli mamlakatlarning Qizil kitoblariga yo'qolib ketish xavfi ostida bo'lgan turlar kiritilmoqda. Qizil kitob noyob va yo'qolib ketish xavfi ostida bo'lgan turlarni muhofaza qilish tashkilotining ilmiy-direktiv asosi bo'lib xizmat qiladi. Xalqaro tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslar ittifoqi (XSST) tomonidan chop etilgan Xavfli turlar Qizil ro'yxatiga (The IUCN Red List of Threatened Species) 217 noyob va yo'qolib borayotgan qushquruq qush turlari kiritilgan, ulardan 27 turi  yo'q bo'lib ketgan, 11 turi  yo'q bo'lish arafasida, 51 turi  yo'q bo'lib borayotgan, 128 turi  zaif. XMTX saytida 786 ta qushquruq qush turlari ro'yxatga olingan, ular haqida ma'lumotlar yetarli emas (Data Deficient, 87 tur), zaif ahvolga yaqin (Near Threatened, 62 tur) yoki eng kam xavf ostida (Least Concern, 420 tur).","question":"Qizil kitobga kiritilgan yo'qolib borayotgan qushquruq qanotlilarning qancha turi borligi.","answers":{"text":["217 noyob va yo'qolib borayotgan qushquruq qush turlari"],"answer_start":[474]},"id":515}
{"context":"Kladistikada turli xil taksonlar o'rtasidagi filogenetik o'zaro munosabatlarni ko'rinarli tarzda ifoda etish uchun monofiletik guruhlar ierarxiyasini aks ettiruvchi kladogrammalardan foydalanish qabul qilingan; bunda terminal taksonlarga kladogrammaning terminal elementlari javob beradi, terminal bo'lmaganlarga  uning qirg'og'i (ya'ni  o'zaro bog'liqligi umuman olganda, hamma emas, agar har qanday klada ushbu tizimda takson maqomini olmasa). Kladogrammaning uzel nuqtalari hech qanday taksonga tegishli emas: ular alohida terminal bo'lmagan taksonlarning antsestral (avlod) turlariga mos keladi, bu kabi turlar har doim gipotetik va ixtisoslashtirilgan deb qabul qilinadi.","question":"Terminal taksonlarga nima javob beradi?","answers":{"text":["kladogrammaning terminal elementlari"],"answer_start":[238]},"id":2122}
{"context":"Xizmat NRTning yangi kliring platformasidan foydalanadi, u DVP operatsiyalarini pul majburiyatlari bo'yicha nettotratsiya qilingan (DVP-2), pul va qimmatli qog'ozlar bo'yicha nettotratsiya qilingan (DVP-3) bir nechta kliring sessiyalarida, shuningdek har bir bitim bo'yicha hisob-kitob qilingan kliringdan tashqari sessiyalar (DVP-1) ni amalga oshirishga imkon beradi. DVP deponentlarga qimmatli qog'ozlar va pul mablag'lari uchun yagona yo'riqnomadan foydalanish, ham rubl, ham chet el valyutasida (AQSh dollari yoki evro) hisob-kitob qilish, topshiriqlarni bajarishning ustuvorligini belgilash imkonini beradi.","question":"NRT platformasi nimaga imkon beradi?","answers":{"text":["DVP operatsiyalarini"],"answer_start":[59]},"id":2682}
{"context":"Postpunk madaniy-ommaviy standartlashtirishga qarshi kurashish urinishi sifatida qabul qilindi, bu musiqa yo'nalishi musiqiy tajribalar, xususan yangi yozuv texnologiyasi va elektron musiqa va qora raqs musiqasining turli shakllari kabi rok bo'lmagan uslublar bilan aloqador bo'lgan qiziqishning tiklanishi bilan belgilab qo'yildi. Harakatlarda ham musiqa san'at va siyosat bilan kesishganini ko'p ko'rsa bo'ladi, san'atkorlar esa tanqidiy nazariya, kino, performans va modernist adabiyotlardan ilhom olishgan. Erta post-punk guruhlari: Siouxsie and the Banshees, Wire, Public Image Ltd, Devo, Joy Division, Talking Heads, the Pop Group, Gang of Four, Throbbing Gristle va Contortions. 1970-yillarning oxiri va 1980-yillarning boshlarida postpunkning eng katta o'sishi, gotik-rok, nou-vev va industrial kabi janrlarning rivojlanishi bilan chambarchas bog'liq edi. 80-yillarning o'rtalariga kelib, harakatning katta qismi tarqaldi, bu esa keyingi muqobil va mustaqil musiqaning katta rivojlanishiga turtki berdi. Keyingi o'n yilliklar davomida bu uslub ba'zan qayta tiklandi.","question":"Postpunkda qanday kesishmalar mavjud?","answers":{"text":["musiqa san'at va siyosat bilan kesishganini"],"answer_start":[349]},"id":91}
{"context":"Hayotining so'nggi yillarida u faol nashr etilgan  1951-yilda \" Tanlangan \" romani, 1954-yilda  so'nggi novellasi \" Qora o'q q \" nashr etilgan. Va shu bilan birga Mann Birinchi jahon urushidan oldin boshlangan Felix Krulning tan olinishi (nem.) rus tilida roman ustida ishlashni davom ettiradi. (tashrif etilmagan),  zamonaviy Dorian Grey haqida, u iste'dod, aql va go'zallikka ega bo'lsa-da, firibgar bo'lishni afzal ko'rdi va o'zining firibgarligi yordamida ijtimoiy zinapoyadan tezda ko'tarildi, inson qiyofasini yo'qotib, hayvonga aylandi.","question":"Qaysi romanni Mann Birinchi jahon urushidan oldin boshlagan va hayotining so'nggi yillarida davom ettirgan?","answers":{"text":["Felix Krulning tan olinishi"],"answer_start":[210]},"id":1909}
{"context":"Asta-sekin, bu qorong'i va issiq hudud 20005000 K gacha bo'lgan issiq suyuqlik mantoga singib boradi. Neptunning mantiya massasi Yerdan 1015 marta ko'p, turli baholarga ko'ra, va suv, ammiak, metan va boshqa birikmalar bilan boy. Planetologiya fanida bu materialni muz deb atashadi, garchi u issiq, juda zich suyuqlik bo'lsa ham. Bu suyuqlik yuqori elektr o'tkazuvchanlikka ega bo'lib, ba'zan suvli ammiak okeani deb ataladi. 7000 km chuqurlikda sharoitlar shundayki, metan yadroga tushadigan olmos kristalllariga parchalanadi (66). G'oyalardan biriga ko'ra, olmosli suyuqlikning butun okeani mavjud (67). Neptun yadrosi temir, nikel va silikatlardan iborat bo'lib, Yerning 1,2 baravar og'irligiga ega deb taxmin qilinadi (68). Uning markazidagi bosim 7 megabarga yetadi, ya'ni Yer yuzasidagi bosimdan taxminan 7 million barobar ko'p. Markazdagi harorat 5400 K ((16) ((69) ga yetishi mumkin.","question":"Neptunning mantiyasi nimadan boy?","answers":{"text":["suv, ammiak, metan va boshqa birikmalar"],"answer_start":[179]},"id":2598}
{"context":"Dengiz baliqchasi kamdan-kam hollarda, ya'ni tez oqimlarda, ya'ni katta chuqurlikda yoki qirg'oqdan uzoqlikda baliq ovlash uchun ishlatiladi. Piker-kivertip ((215) baliqning tubiga o'rnatilgan asbob-uskunalarning turlaridan eng mos bo'ladi. Karpdan farqli o'laroq, agar o'q uning qarshiligini sezsa, u tuproqning ustiga o'tirishni rad etadi ((216). Trolling (yo'l) bilan baliq ovlash yozda kichik chuqurlikda kichik vablerga (ba'zan aylanadigan parlak par bilan juftlikda), yilning sovuq davrida chuqurroq cho'mib ketadigan vablerga amalga oshiriladi (). Spinningda bo'lgani kabi, baliqlarni ham tayoq bilan tutishda turli usullar qo'llaniladi: suzayotgan va cho'kayotgan baliqchalar, paternoster va gruzil, ingliz usullari bilan tight-corking ((218) ((219). Doiralar baliq ovlashda kamdan-kam foydalaniladi, ular bilan baliqlarni suvning yuqori qatlamlarida, chuqurlikka keskin chiqish bilan bo'shliq mavjud bo'lgan joylarda tutadilar ((220). To'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'g'ri to'ri to'ri Qizil qurollardan asosan balansirlar va qishki ko'rpalar, ba'zan pilkerlar, tebranadigan ko'rpalar, jigovli qurollar, cho'kadigan woblerlar, baliq bilan to'xtashlar ishlatiladi ((221).","question":"Ular o'zlarining laganlaridan foydalanayotganini ko'rishadi.","answers":{"text":["asosan balansirlar va qishki ko'rpalar"],"answer_start":[1384]},"id":2645}
{"context":"Organelllarning barcha membranasi, shu jumladan plazmalemma  hujayraning tashqi qobig'i, ikki qatlamli lipid molekulalaridan iborat nozik lipoproteid plyonkalardir. Filmning yuzasi va qalinligida turli xil oqsillar mavjud. Organik moddalarning taxminiy nisbati: 25-60% lipidlar, 40-75% oqsillar, 2-10% uglevodlar, membrananing xususiyatlariga qarab. Membranlarning funksiyalariga quyidagilar kiradi: organella yoki hujayraning yaxlitligini saqlash, moddalarni transport qilish, tashqi signallarni qabul qilish, hujayralararo aloqalarni shakllantirish.","question":"Hujayraning tashqi qobig'i molekulalarning necha qatlamidan iborat?","answers":{"text":["ikki"],"answer_start":[89]},"id":1135}
{"context":"1772 yildan boshlab Bengal prezidentligining general-gubernatori Uorren Gastings Kompaniya qo'shinlarini tezda joylashtirishni boshlaydi. Bengalning mavjud sipailari (sarkashlari) ko'pincha Angliyaga qarshi jang qilganligi sababli, masalan, Plessi jangida, ular shubha ostiga tushishadi. Avadh va Benaresning yuqori kastalari (rajputlar va braxmanlar) 200 yil davomida Buyuk Mugol armiyasiga qabul qilingan va Kompaniya keyingi 75 yil davomida ushbu amaliyotni davom ettirdi, ulardan 80% gacha Bengal armiyasiga qabul qilindi. Kompaniya harbiy amaliyotni diniy urf-odatlarga moslashtirishi kerak edi. Askarlar alohida xonalarda ovqatlanishgan, armiya hind diniy bayramlarini tan olgan, yuqori kastaga zarar keltiradigan deb hisoblangan xorijdagi xizmat talab qilinmagan.","question":"U Bengal prezidentligining general-gubernatori bo'lgan.","answers":{"text":["Uorren Gastings"],"answer_start":[65]},"id":216}
{"context":"Bronza va fil suyagidan yasalgan haykal dekorativ-amaliy san'atda art-dekoning ramzi bo'ldi. Dyagilovning rus mavsumi, Misr va Sharq san'ati, shuningdek, mashina asrining texnologik yutuqlaridan ilhomlanib, Fransuz va nemis ustalari 1920-yillar  1930-yillar kichik plastikada noyob uslub yaratdilar, bu dekorativ haykaltaroshlik maqomini yuqori san'at darajasiga ko'tardi. Haykaltaroshlikdagi klassik ar-deko vakillari sifatida Dmitriy Chiparus, Kler Jan, Robert Koline, Pol Filipp (Fransiya), Ferdinand Prays, Otto Poyertsel (Germaniya), Bruno Zak, J. Lorensl (Avstriya).","question":"1920-1930-yillarda kichik plastikada unikal uslubni yaratgan ustalar kimlar?","answers":{"text":["Fransuz va nemis ustalari"],"answer_start":[207]},"id":2029}
{"context":"Valyuta kengashi (ingl. Currency board), shuningdek valyuta boshqaruvi yoki valyuta boshqaruvi  pul-kredit siyosati rejimi, bunda pul hokimiyati milliy valyutani chet el valyutasiga qattiq kursda cheklanmagan almashtirish majburiyatini o'z zimmasiga oladi, bu qonunchilik darajasida mustahkamlanadi. Ushbu siyosatni amalga oshirish uchun mas'ul bo'lgan pul hokimiyati valyuta kengashi, boshqarmasi yoki boshqaruvi deb ataladi. Milliy valyuta kursi belgilangan chet el valyutasi langar valyutasi deb ataladi.","question":"Pul hokimiyati valyuta boshqaruvi ostida milliy valyutani chet el valyutasiga almashtirish majburiyatini qanday kurs bo'yicha oladi?","answers":{"text":["qattiq kursda"],"answer_start":[182]},"id":2042}
{"context":"Prokariot hujayralari soni (46) ·1030 deb baholanadi, ularning umumiy biomassasi 350550 milliard tonnani tashkil etadi, ularda barcha o'simliklarning uglerodining 60100% saqlangan, bakteriyalarda azot va fosfor zaxirasi esa ularning nisbiy tarkibi ko'proq Yerning fitomassasidagi ushbu elementlar zaxirasidan ancha yuqori. Shu bilan birga, bakteriyalar qisqa umr ko'rish davri va yuqori biomassa yangilanish tezligi bilan ajralib turadi. Buning asosida ularning asosiy biogeokimyoviy tsikllarning ishlashidagi hissasini baholash mumkin.","question":"Nima uchun bakteriyalarda azot va fosfor zaxiralari Yerdagi o'simliklarda bu elementlardan ancha ko'p?","answers":{"text":["ularning nisbiy tarkibi ko'proq"],"answer_start":[224]},"id":1817}
{"context":"O'zining siyosiy e'tiqodlariga ko'ra, Mommzen liberal millatchi bo'lgan. U antisemitizmga qarshi edi, ammo yahudiylar muammosini yechishni, masalan, ularning germaniyalik millat bilan assimilyatsiya qilinishini ko'rdi. Slavyan xalqlariga nisbatan Mommzen shubhali munosabatda bo'lib, masalan, cheklarni barbarlar deb atagan. Masalan, 1897 yilda Avstriya-Vengriyada Chexiya masalasining keskinlashuviga javoban Vena gazetasi Neue Freie PresseMommzenning sovinistik xatini chop etdi, u hatto Chexiya kafatasi mantiqiy dalillar uchun mavjud bo'lmasa ham, zarbalar uchun mavjudligini ta'kidladi.","question":"Qaysi gazeta Mommzenning sovinistik maktubini chop etdi?","answers":{"text":["Vena gazetasi Neue Freie Presse"],"answer_start":[410]},"id":689}
{"context":"Aksiyadorlar jamiyatning shartnoma, ustav, jamiyatning balansdagi mol-mulkka bo'lgan huquqlarini tasdiqlovchi hujjatlar, jamiyatning ichki hujjatlari, yillik hisobotlari va boshqa hujjatlar bilan tanishish huquqiga ega. Buxgalteriya hisobi hujjatlari va kollegial ijroiya organi majlislari bayonnomalariga jami 25 foizdan kam bo'lmagan jamiyatning ovoz beruvchi aksiyalariga ega bo'lgan aksiyadorlar (aksiyador) kirish huquqiga ega. Aksiyadorlar o'z aksiyalarini sotishga haqli, ammo boshqa aksiyadorlar bu aksiyalarni sotib olishda ustunlik huquqidan foydalanadilar. Ustavda jamiyatning o'zi aksiyalarni sotib olishda ustunlik huquqi nazarda tutilishi mumkin.","question":"Hisob-kitob hujjatlari va kollegial ijroiya organi yig'ilishlarining bayonnomalariga kirish uchun qancha foiz aksiyalarga ega bo'lish kerak?","answers":{"text":["25"],"answer_start":[311]},"id":1582}
{"context":"Engineering News-Record (ENR) jurnali  bu qurilish sohasi jurnali Har yili ENR dizayn hajmi va qurilish kompaniyalari to'g'risidagi ma'lumotlar bo'yicha hisobotlarni tuzadi va chiqaradi. Ular Qo'shma Shtatlardagi eng yirik kompaniyalar ro'yxatini (40 eng yirik) va eng yirik xalqaro kompaniyalar ro'yxatini (250 eng yirik, ular joylashgan mamlakatdan tashqarida bajaradigan ish hajmi bo'yicha) e'lon qiladilar. 2014 yilda ENR to'qqizta bozor segmenti bo'yicha ma'lumotlar to'pladi. U quyidagi segmentlarga bo'lindi: transport, neft, binolar, elektr energiyasi, sanoat, suv, ishlab chiqarish, kanalizatsiya \/ chiqindilar, telekommunikatsiyalar, xavfli chiqindilar; boshqa loyihalar uchun o'ninchi toifa ham kiritildi. Ular eng yirik 400 ta kompaniyalar bo'yicha ma'lumotlar asosida transport, kanalizatsiya, xavfli chiqindilar va suv bo'yicha ma'lumotlar asosida yirik kompaniyalarni bajarilgan ish hajmiga qarab joylashtirishdi.","question":"\"Engineering News-Record\" nima degani?","answers":{"text":["qurilish sohasi jurnali"],"answer_start":[42]},"id":3064}
{"context":"Turli xil litsenziyalar ham salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Misol (juda omadli emas): ZFS fayl tizimi drayveri GNU GPL 2 bilan mos kelmaydigan litsenziyasi ostida chiqarilgan va shuning uchun uzoq vaqt davomida eng mashhur OTM platformasida  Linux  faqat FUSE orqali ishlatilishi mumkin edi, bu esa ushbu FS ish faoliyatini sekinlashtirishga olib keldi. Biroq, tez orada Linux uchun yadro moduli sifatida ZFS amalga oshirilishi ham chiqdi (ya'ni to'liq), ulardan foydalanishning yagona sharti ularni birgalikda (qo'shilgan holda) tarqatishning yo'l qo'yilmasligi dir.","question":"Linux uchun yadro moduli sifatida ZFS implementatsiyasidan foydalanish uchun qanday shart mavjud?","answers":{"text":["ularni birgalikda (qo'shilgan holda) tarqatishning yo'l qo'yilmasligi"],"answer_start":[495]},"id":2230}
{"context":"Murakkab va ishlamaydigan huquqiy normalarni PR-reyantatsiyaga alohida rol yuklanishi mumkin (xususan, RF Jinoyat kodeksining 171 Noqonuniy tadbirkorlik va 177 Kreditorlik qarzlarini to'lashdan qasddan bo'yin tovlash moddalari haqida gap ketmoqda). Bunday holda, ommaviy axborot vositalarida nashr etiladigan olimlarning alohida ishlar bo'yicha xulosalari va mutaxassislarning sharhlari, bir tomondan, huquqni muhofaza qilish organlarining jinoyat ishini qo'zg'atishni rad etish imkoniyatini to'sib qo'yishi mumkin, chunki rad etish huquqni qo'llashning layoqatliligiga shubha tug'diradi. Boshqa tomondan, ekspertlarning sharhlari huquqni muhofaza qiluvchi organlarga jinoyat tarkibini isbotlashda yordam berishi mumkin.","question":"Qaysi moddalar murakkabligi va qo'llanilishida noaniqlik bilan ajralib turadi?","answers":{"text":["171 Noqonuniy tadbirkorlik va 177 Kreditorlik qarzlarini to'lashdan qasddan bo'yin tovlash"],"answer_start":[126]},"id":1683}
{"context":"IPCCning iqlim o'zgarishi bo'yicha jarayoni, uning samaradorligi va muvaffaqiyati boshqa ekologik muammolarni hal qilish bilan taqqoslanadi (ozon qatlami nobud bo'lishi va global isish bilan taqqoslang). Agarda global ozon qatlami buzilishini nazorat qilish bo'yicha Monreal protokoli muvaffaqiyatli bo'lgan bo'lsa, iqlim o'zgarishi bo'yicha Kioto protokoli esa muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Ozon holati IPCC jarayonining samaradorligini baholash uchun ishlatilgan. IPCC bilan bog'liq vaziyat hali ham o'zgarmaganligi sababli, ilmiy konsensus paydo bo'ldi, davlatlar va hukumatlar esa hali ham turli xil, hatto qarama-qarshi maqsadlarni ko'zlab harakat qilishmoqda. Bu siyosatning asosiy chiziqli modeliga shubha tug'diradi: qancha ko'p bilimga ega bo'lsak, shuncha yaxshi siyosiy javob bo'ladi.","question":"Kioto protokoli qanday muammolarni hal qilishga uringan?","answers":{"text":["iqlim o'zgarishi"],"answer_start":[316]},"id":3049}
{"context":"Ikkinchi jahon urushi boshlanganda Dali Gala bilan birga AQShga ketadi, u erda 1940 yildan 1948 yilgacha yashaydilar. 1942 yilda \"Salvador Dalining sirli hayoti\" nomli avtobiografiyasini nashr etadi. Uning adabiy tajribalari, badiiy asarlari kabi, odatda tijorat jihatdan muvaffaqiyatli bo'ladi. U Uolt Disneyning hamkoridir. U Daliga o'z iste'dodini kinoda sinab ko'rishni taklif qiladi, ammo Salvador tomonidan taklif qilingan Destino surrealist animatsiya loyihasi tijorat jihatdan maqsadga muvofiq emas deb topildi va ish to'xtatildi. Dali rejissyor Alfred Xichkok bilan ishlagan va \" Sehrlangan \" filmidagi tush sahnasi uchun dekoratsiya yaratgan. Biroq, sahna tijorat maqsadlari uchun qisqartirilgan holda filmga kiritilgan.","question":"\"Salvador Dalining sirli hayoti\" avtobiografiyasi qaysi yilda nashr etilgan?","answers":{"text":["1942 yilda"],"answer_start":[118]},"id":793}
{"context":"Odamlar tillarining o'xshashligi tilning barcha darajadagi tuzilishida namoyon bo'ladi. Asosiy so'zlashuv darajasida (Svodeshning 100 so'zli ro'yxatiga kiruvchi) bir tilning dialekti odatda 95% dan ortiq mos kelishi mumkin. Bir guruhga kiruvchi tillar odatda 7585 foiz moslikka ega. Bir oilaga kiruvchi tillar 1530% o'xshashliklarni aniqlaydilar (o'rtacha holatda  4060% o'xshashlik  tegishli tillar hamjamiyati ham oila, ham guruh sifatida talqin qilinishi mumkin). Nihoyat, bitta makrofamiliyaga kiruvchi tillar taxminan 510% mos kelishga ega (bu holda uzoq qarindoshlik haqida gap ketadi va uni asoslash uchun odatda prototilning bosqichma-bosqich rekonstruksiya qilinishiga murojaat qilinadi).","question":"Tilning barcha darajalarida nima namoyon bo'ladi?","answers":{"text":["Odamlar tillarining o'xshashligi"],"answer_start":[0]},"id":2617}
{"context":"Yugoslaviya  Yugoslaviyaning barcha xalqlari uchun umumiy nom bo'lib,  8,1 million serbiyaliklarni (39,7 % butun aholi; 1971 yilgi ro'yxatga olish ma'lumotlari),  4,5 million xorvatlarni o'z ichiga olgan. (taxminan 22%) Slovenyaliklar  1,7 mln, musulmonlar (etnik)  1,65 mln, makedoniyaliklar  1,2 mln, montenegrovliklar  0,5 mln. ((6) Yugoslaviyaliklar deb ham janubiy slavyanlar va ba'zan yugoslovenlar tushunilishi mumkin (yugosloven etnonimi sovet va Rossiya ilmiy adabiyotlarida 1980 yillardan boshlab ba'zan ishlatilgan, ammo  yugoslav etnonimi ko'proq ishlatilgan va ishlatilishda davom etmoqda). Masalan, 1988 yilda nashriyot tomonidan nashr etilgan Sovet ensiklopediyasi tomonidan nashr etilgan Jahon xalqlari tarixiy-etnografik ma'lumotnomasida yugoslavlar sotsialistik Yugoslaviya sharoitida vujudga kelgan yangi etnik jamoa sifatida tavsiflangan (7). Ammo ommaviy nashrlarda Yugoslaviya xalqlarini nomlash uchun va entonim sifatida odatda  yugoslavlar ishlatiladi (8). Yuqorida aytib o'tilgan sovet ma'lumotnomasi asosida 1999 yilda Rossiya Fanlar Akademiyasining Etnologiya va antropologiya instituti tomonidan tayyorlangan Jahon xalqlari va dinlari ensiklopediyasida Yugoslaviyaning parchalanishi munosabati bilan yugoslovellar to'g'risida maqola yo'q ((7), garchi ularning bir qismi o'zlarini yugoslovel deb atashni davom ettirmoqdalar.","question":"1971 yilgi ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, Yugoslaviya aholisining qancha qismini serbiyaliklar tashkil etardi?","answers":{"text":["39,7 %"],"answer_start":[100]},"id":1659}
{"context":"XVIII asrning oxirida general-gubernator Richard Uelsli davrida faol ekspansiya boshlangan; Kompaniya Kochin (1791), Djaypur (1794), Travankur (1795), Haydarobod (1798), Maysur (1799), Sutledj daryosi boʻylab shohliklarni (1815), markaziy Hindiston shohliklarini (1819), Qach va Gujaratni (1819), Rajputununi (1818), Baxavalpurni (1833) egallab olgan. Aneksatsiya qilingan provinsiyalar orasida Dehli (1803) va Sind (1843) bor edi. Panjab, Shimoliy-G'arbiy chegara va Kashmir 1849 yilda anglo-sikh urushi paytida qo'lga kiritilgan. Kashmir darhol Jammu shahri shohiligidagi Dogra sulolasiga sotildi va mahalliy davlatga aylandi. 1854 yilda Berar, 1856 yilda  Aud anneksiya qilindi.","question":"1849 yilda qanday viloyatlar bosib olingan?","answers":{"text":["Panjab, Shimoliy-G'arbiy chegara va Kashmir"],"answer_start":[432]},"id":248}
{"context":"Turnirning eng muhim xususiyatlaridan biri bu tomoshabinlar tomonidan stadionda shovqin yaratish uchun vuvuzeldan foydalanish edi. Har bir o'yin bu asboblarning uzluksiz shovqinlari bilan birga bo'lib, ko'plab salbiy fikrlarga, shu jumladan o'yinchilar, hakamlar, telekanallar vakillari va teleko'rsatuvchilar tomonidan sabab bo'ldi. Frantsiya kanallaridan biri hatto maxsus tovush filtrini ishlab chiqdi, bu esa vuvuzellar tomonidan yaratilgan tovushning balandligini sezilarli darajada pasaytirishga imkon berdi, boshqa kanallar ham shunga o'xshash texnologiyalarni qo'llashdi. Boshqa tomondan, vuvuzellar musobaqalarga mahalliy rang-baranglik berishganligi va mahalliy muxlislarning musiqiy an'analarini taqiqlash noto'g'ri bo'lishi ta'kidlandi. Chempionat paytida va chempionat tugagandan so'ng, Vuvusellar Janubiy Afrika tashqarisida ham talab yuqori bo'ldi.","question":"Voyuzellar tomonidan chiqarilgan tovushlarni sezilarli darajada pasaytiradigan maxsus tovush filtrini kim ishlab chiqdi?","answers":{"text":["Frantsiya kanallaridan biri"],"answer_start":[334]},"id":272}
{"context":"Ayrim normandlar uzoq Sharqiy Anatoliyadagi Sasun va Taron ermon vasallik davlatlarini yo'q qilishga yordam berish uchun turk kuchlariga qo'shildilar. Keyinchalik ko'pchiliklari ermon davlatining janubidagi Kilikya va Tavr tog'lariga xizmatga kirishdi. Ursel ismli normand franklar qo'shinini Shimoliy Suriyadagi Yufrot vodiysiga olib bordi. 1073 yildan 1074 yilgacha Ermaniyalik general Filaret Braxamiusning 20 000 harbiy xizmatchisidan 8 000 nafari Rimba boshchiligidagi Urseldan kelgan normandlar edi. Ular hatto o'zlarining etnik nomlarini o'z qal'asiga berishdi: \"frankiy\" degan ma'noni anglatadigan \"Afrangiy\". Amalfi va Antioxiya o'rtasidagi va Bari va Tars o'rtasidagi mashhur savdo-sotiq, bu shaharlarda ital-normandlarning mavjudligi bilan bog'liq bo'lishi mumkin, Amalfi va Bari Italiyada Norman boshqaruvi ostida bo'lgan.","question":"Franklar Furot vodiysiga kirganida kim ularning rahbari bo'lgan?","answers":{"text":["Ursel"],"answer_start":[253]},"id":3191}
{"context":"Yuqorida aytib o'tilganidek, bank qarz oluvchilar va kreditorlar o'rtasida vositachi bo'lib xizmat qiladi. Amalda, bu shunday ko'rinadi: kreditor (omonatchi) kelib, o'zlarining bo'sh pullarini bank hisobvarag'iga (depozit) qo'yadi, bu esa omonatidan foiz olish uchun. So'ngra qarz oluvchi bankka kredit olish uchun keladi. Bank omonatchining pulini qarz oluvchiga foizga qarzdor qiladi, bu foiz omonatchi uchun daromadni, bank uchun daromadni o'z ichiga oladi, yana kreditni qaytarish xavfini sug'urta qilish uchun ba'zi foizlar qo'shiladi.","question":"Bank qarz oluvchiga kimning pulini qarzga beradi?","answers":{"text":["omonatchining pulini"],"answer_start":[328]},"id":1039}
{"context":"Kristali kremniy to'rkasi olmos tipidagi kub granatsentrik, a = 0,54307 nm (yuqori bosimlarda kremniyning boshqa polimorfik modifikatsiyalari ham olingan), ammo SiSi atomlari o'rtasidagi aloqa uzunligi SC aloqasi uzunligiga nisbatan kattaroq bo'lgani uchun kremniy qattiqligi olmosdan ancha past. Silikon mayda, faqat 800 °C dan yuqori isitilayotganda u plastik moddaga aylanadi. U infraqizil nurlarga 1,1 mikron to'lqin uzunligidan boshlab shaffofdir. Zaryad tashuvchilarning o'z konsentratsiyasi  5,81·1015 m−3 (300 K harorat uchun).","question":"Silikonning a parametri qanday?","answers":{"text":["0,54307 nm"],"answer_start":[64]},"id":2362}
{"context":"Shimoliy urush yakunlari bo'yicha 1721 yil 30 avgust (10 sentabr)  Rus shohligi va Shvetsiya imperiyasi o'rtasida Niştadt tinchlik shartnomasi imzolandi. Shvetsiya Rossiyaga Liflandiya, Estlandiya, Inggermanlandiya, Kareliya va boshqa hududlarning bir qismini qo'shilishini tan oldi, Rossiya esa bu yerlar uchun Shvetsiyaga 2 million efim (1,3 million so'm) kompensatsiya to'lashga majbur bo'ldi. Shunday qilib, Shvetsiya Livoniyasi Rossiya imperiyasi tarkibiga kirdi. Uning hududida Riga guberniyasi tashkil topdi, keyinchalik u Lifland guberniyasiga aylantiriladi.","question":"Rus shohligi va Shvetsiya imperiyasi o'rtasida Shimoliy urush yakunlari bo'yicha qachon tinchlik imzolangan edi?","answers":{"text":["1721 yil 30 avgust (10 sentabr) "],"answer_start":[34]},"id":1810}
{"context":"Peterburgga ko'chib kelishi bilan yangi, Sergey Prokofyevning o'z so'zlariga ko'ra, Peterburg hayoti davri boshlandi. Peterburg konservatoriyasiga o'qishga kirganida, to'rtta opera, ikkita sonata, simfoniya va fortepiano pyesalaridan iborat ikkita asari bilan komissiyaga taqdim etdi. Bu asarlar kompozitorning opuslar bo'yicha asarlari ro'yxatiga kirmaydi. 1904 yildan boshlab N. Ha, shunday. Rimskiy-Korsakov, A. Q. Q. Kompozitsiya sinfi bo'yicha Slavodov, Ya. Vital  musiqa-nazariy fanlar bo'yicha, A. N. Qashqadaryo Yesipova  fortepiano bo'yicha, N. N. Qashqadaryo Cherepnin  dirijyorlik bo'yicha. Konservatoriyani kompozitor sifatida 1909 yilda bitirgan, 1914 yilda pianinochi sifatida, birinchi piano konserti, op. 10, oltin medal va A.M.M. nomidagi faxriy mukofot bilan taqdirlandi. G. bilan Rubinstein  Shroyder fabrikasining pianalini. 1910-yillarning boshidan beri Peterburg konservatoriyasining yosh bitiruvchisida koʻpchilik yirik rus kompozitorini koʻrdi. 1917 yilgacha konservatoriyada organ sinfi bo'yicha mashg'ulotlarini davom ettirdi.","question":"Sergey Prokofyev qaysi yilda konservatoriyani kompozitor sifatida tugatgan?","answers":{"text":["1909 yilda"],"answer_start":[639]},"id":744}
{"context":"1937 yilning bahorida Shalyapinda leukoz aniqlandi. 1938 yil 12 aprelda u Parijda xotini qo'lida vafot etdi. Parijdagi Batinyol qabristoniga dafn etilgan. 1984 yilda uning o'g'li, Fyodor Fyodorovich, qo'shiqchining ko'klarini Fransiyadan Rossiyaga ko'chirishga ruxsat berdi. Buning baroni Eduard Aleksandrovich fon Fals-Fayn bo'lib, u uning jasadini Rossiyaga olib ketishga rozi bo'ldi. Feodor Feodorovich vafot etgandan so'ng, baron Rimda qolgan Shalapinlarning familiyasi asarlarini sotib oldi va ularni Peterburgdagi Shalapin muzeyiga sovg'a qildi. Qayta dafn etish marosimi 1984 yil 29 oktyabrda Moskvadagi Novodevichye qabristonida bo'lib o'tdi. Ikki yil oʻtgach, u erda haykaltarosh A. Yeletskiy va arxitektor Yu. Yakshanba kuni.","question":"Kim o'g'li bilan suhbatlashishga muvaffaq bo'ldi? Shalyapinning kulini Rossiyaga olib ketish jarayonida yordam berish?","answers":{"text":["Eduard Aleksandrovich fon Fals-Fayn"],"answer_start":[289]},"id":2864}
{"context":"Garchi pistonli bug 'dvigatellari bugungi kunda sanoat miqyosida deyarli ishlatilmasa ham, ba'zi kompaniyalar ichki yonish dvigatellariga alternativa sifatida uning potentsialini o'rganmoqdalar yoki ishga solib turadilar. Shvetsiyaning Energiprojekt AB kompaniyasi bug'dan energiya ishlab chiqarish uchun zamonaviy materiallardan foydalangan holda muvaffaqiyat qozondi. Energiprojekt bug'li dvigatellarining yuqori bosimli mashinalaridagi samaradorligi 27-30% ga etadi. Bu bir bosqichli 5 silindrli dvigatel (kompoundsiz), issiq bug' bilan ishlaydi va har kVtda taxminan 4 kg (8,8 funt) bug' iste'mol qiladi. soat (manbada yo'q).","question":"Energiprojekt AB dvigateli qancha tsilindrga ega?","answers":{"text":["5"],"answer_start":[487]},"id":3041}
{"context":"Hard Candy-ning o'n birinchi albomi 2008 yil boshida chiqariladi va 37 mamlakat, shu jumladan AQSh va Buyuk Britaniya chartsida birinchi o'rinda turadi. Hard Candy ustida ishlash uchun Madonna Chikkon 2000 yillarning ikkinchi yarmidagi asosiy hit-meykerlarga murojaat qiladi: Timbaland, Justin Timberlake va Farrell Uilyams. U o'z uslubini o'zgartirish sababini shuningdek, bu san'atkorlarga qiziqish va yangi avloddan o'rganish istagi bilan izohlaydi. Qo'shiqchi 2003 yilgi urushga qarshi albom bilan yo'qotgan amerikalik radio tinglovchilarining sevgisini qaytarib olishni xohlashini ochiq tan oladi ((254).","question":"Madonna yangi albomda boshqa san'atkorlar bilan ishlashni qanday tushuntirdi?","answers":{"text":["shuningdek, bu san'atkorlarga qiziqish va yangi avloddan o'rganish istagi"],"answer_start":[362]},"id":999}
{"context":"Amazon yomg'ir o'rmonlari (portugalcha: Floresta Amazônica yoki Amazônica, ispancha: Selva Amazónica, Amazonía yoki odatda Amazonia, frantsuzcha: Forêt amazonienne, gollandiyacha: Amazoneregenwoud), Amazon yoki Amazon o'rmonlari  deb ham tanilgan, Janubiy Amerikadagi Amazon havzasining katta qismini qamrab olgan nam keng barglar o'rmonidir. Hovuz 7 000 000 kvadrat kilometr (2 700 000 kvadrat mil) ni qamrab oladi, shundan 5 500 000 kvadrat kilometr (2 100 000 kvadrat mil) yomg'ir o'rmonlari bilan qoplangan. Ushbu mintaqa to'qqiz mamlakatga tegishli hududni o'z ichiga oladi. O'rmonning katta qismi Braziliyada joylashgan  yomg'ir o'rmonlarining 60%  keyin Peru 13%, Kolumbiya 10% va Venesuela, Ekvador, Boliviya, Gayan, Surinam va Frantsuz Gvianasida kichik maydonlar bilan keladi. To'rtta mamlakatning davlatlari yoki departamentlari o'z nomlarida Amazoniya so'zini o'z ichiga oladi. Amazonka sayyoramizdagi qolgan yomg'ir o'rmonlarining yarmidan ko'pini o'z ichiga oladi va dunyodagi eng katta va biologik jihatdan xilma-xil tropik o'rmon massivini o'z ichiga oladi, taxminan 390 milliard daraxt 16 000 turga ega.","question":"Bu mintaqaga qancha davlatlar nazorat qiladi?","answers":{"text":["to'qqiz"],"answer_start":[526]},"id":3001}
{"context":"Bir nechta do'stona o'yinlarni o'tkazib, Prandelli rahbarligidagi jamoa 2012 yilgi Evropa chempionatining final qismiga chiqish uchun kurashni boshladi. Va birinchi o'yinda Ispaniya ustidan 2:1 hisobida g'alaba qozondi. Ushbu natija Italiya terma jamoasining saralash guruhi bo'yicha raqiblari ustidan g'alabalar seriyasining boshlanishini keltirib chiqardi  qolgan uchrashuvlar g'alaba qozonildi va faqat ikki marta teng natija bilan o'ynagan (Sev. Irlandiya va Serbiya) bilan bahslashdi va 26 ochko to'plagan holda, 2011 yil 6 sentyabrda final qismiga o'zini kiritdi. Shuni ta'kidlash kerakki, Italiya terma jamoasi Serbiya terma jamoasi ustidan texnik g'alaba qozondi  2010 yil 12 oktyabrda Genuadagi uchrashuv serbiyalik muxlislar tomonidan tashkil etilgan tribunalarda ommaviy tartibsizliklar tufayli to'xtatildi va to'xtatildi.","question":"2012-yilda Italiya futbol terma jamoasiga kim rahbarlik qilgan?","answers":{"text":["Prandelli"],"answer_start":[41]},"id":2067}
{"context":"Ushbu Windows 95 oilasining birinchi tizimi 1995 yilda chiqarilgan. Uning o'ziga xos xususiyatlari quyidagilar bo'lgan: yangi foydalanuvchi interfeysi, uzoq fayl nomlarini qo'llab-quvvatlash, Plug and Play periferik qurilmalarni avtomatik ravishda aniqlash va sozlash, 32-bitli ilovalarni bajarish qobiliyati va tizimda TCP\/IP qo'llab-quvvatlashi mavjudligi. Windows 95 multitaskingni o'z o'rnini egallab, har bir 32-bitli dasturni o'z manzil maydonida bajaradi. Ushbu oilaga Windows 98 va Windows ME ham kiradi.","question":"Birinchi Windows 95 qanday dasturlarni bajarishga qodir?","answers":{"text":["32-bitli ilovalarni"],"answer_start":[269]},"id":175}
{"context":"Bogotada boy madaniy hayot mavjud edi. Bu yerda Kolumbiya akademiyasi, Kolumbiya Milliy universiteti (1867 yilda ochilgan) va boshqa oliy o'quv yurtlari joylashgan. 1910 yilda Milliy konservatoriya, 1936 yilda  Milliy simfonik orkestr tashkil etildi. 1791 yilda Bogotada Kolumbiyadagi birinchi haftalik gazeta nashr etilishi boshlangan. 20 yildan so'ng, poytaxtda to'rtta gazeta chop etildi. XIX asr davomida matbuotning keskin rivojlanishi davom etdi. 1954 yilda Milliy radio va televideniye tashkiloti tashkil etildi. Kolprens Milliy axborot agentligi faoliyat koʻrsatmoqda. Ko'plab teatrlar va rasm galereyalari mavjud. Bogotada har 2 yilda bir marta aprel oyida o'tkaziladigan Iberoamerika teatr festivali bugungi kunda dunyodagi eng yirik teatr festivali hisoblanadi.","question":"Milliy simfonik orkestr qaysi yilda tashkil etilgan?","answers":{"text":["1936 yilda"],"answer_start":[199]},"id":2671}
{"context":"Neoliberalizmning ijtimoiy konsepsiyasi barcha turdagi ijtimoiy aloqalarni bozor ta'rifiga asoslangan: har bir odam o'z hayotini korxona sifatida tashkil etuvchi erkin tadbirkor sifatida, har bir ijtimoiy o'zaro munosabatlar esa kontrakt (sotib olish-sotish akti) sifatida ko'rib chiqiladi. Barcha munosabatlar, shu jumladan bitta kompaniya xodimlari yoki oila a'zolari o'rtasidagi munosabatlar sub-bozor raqobatining turlari sifatida ko'rib chiqiladi. Neoliberal nazariyaga ko'ra, millatlar va davlatlar jahon bozorida ham korxona rolini o'ynaydi. Neoliberalizm falsafasi nuqtai nazaridan bozorning mavjudligi va faoliyat ko'rsatishi uning tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarishga ta'siridan qat'i nazar, o'z-o'zidan qadr-qimmatga ega va bozor tuzilmalarining faoliyat ko'rsatishi qonunlari axloqning fundamental asosini tashkil etadi. Demak, neoliberalizmda bozor iqtisodiyoti va bozor jamiyati o'rtasida farq yo'q, uning axloqiy kontseptsiyasi esa merkantilizmga qaytadi.","question":"Qaysi nazariya millatlar va davlatlarni korxona sifatida ko'rib chiqadi?","answers":{"text":["Neoliberal"],"answer_start":[453]},"id":2436}
{"context":"Bank tizimi faoliyatining shaffofligini va unga ta'sir ko'rsatuvchi omillarni baholash maqsadida IBI-Rating reyting va metodologiya departamenti tomonidan metodologiya ishlab chiqildi va 2013-yil yanvar oyida NBU tasnifi bo'yicha guruhlar kesimida banklarning ochiqligi reytingi loyihasi ishga tushirildi. Ochiqlik darajasi tadqiqotlari har yarim yilda bir marta o'tkaziladi. Tadqiqotning maqsadi banklar o'zlarining veb-saytlarida, ARIFRU kabi ommaviy axborot resurslari saytlarida va boshqalarda ochiq holda taqdim etgan barcha ma'lumotlardir. Shuningdek, tahlilda bank faoliyatiga bevosita aloqador bo'lgan va uni to'liq va xolisona baholashga imkon beradigan, agentlik tahlilchilari tomonidan ishonchli deb tan olingan boshqa manbalarda e'lon qilingan ma'lumotlar ham ishlatiladi.","question":"Banklarning ochiqligi reytingi loyihasi qaysi yilda joriy etilgan?","answers":{"text":["2013-yil yanvar oyida"],"answer_start":[187]},"id":1062}
{"context":"Qadimgi yunon fikrida monoteistik g'oyalar Gesiod, Ksenofan va boshqa mutafakkirlarda paydo bo'ladi ((22) ((23) ((24). Platonizmda 25 Yagona yoki yaxshilik tushunchasi paydo bo'ladi. Platon o'z asarlarida ko'p xudolari bo'lgan terminologiyadan ham foydalanadi. Masalan, Yevtifronning dilemmasi, xudojo'y kishi xudolar tomonidan sevilgani uchun xudojo'y bo'lganmi yoki xudojo'y kishi xudolar tomonidan sevilgani uchun xudojo'y bo'lganmi? (26) Platonning Davlat haqidagi muloqotidagi monoteizmning ramzi, go'ng haqidagi afsona va mutlaq yaxshilik g'oyasi allegoriyasida mutlaq haqiqatni izlashdir. Keyinchalik ellinistik yahudiylikda monotheistik konsepsiya aniq ifodalanadi. I asrda Aleksandriyalik Filon Platonizmni yahudiylarning Xudo haqidagi tasavvurlari bilan sintez qilishga urindi.","question":"Yagona yoki yaxshilik tushunchasi qanday namoyon bo'ladi?","answers":{"text":["Platonizmda"],"answer_start":[119]},"id":1030}
{"context":"Qushquruq qushlar butun dunyo bo'ylab keng tarqalgan. Ularning tarqalishi yer usti florasining tarqalishi bilan, asosan gul o'simliklari bilan mos keladi. Faqatgina qutbning chekka hududlari, ayrim cho'l va okean orollari, shuningdek, abadiy qorli tog'li joylar parrandalar bilan to'ldirilgan emas. Tropik hududlarda parrandalar soni va xilma-xilligi eng yuqori. O'rtacha kengliklarda ularning turlari uncha ko'p emas. Hayvonlar, shu jumladan, qushqorlilar areallarining joylashuvini umumiy tavsiflash uchun odatda Yerning quruqligini yetti biogeografik shohlik yoki mintaqaga bo'lish qabul qilingan. Ulardan oltitasida qushquruq qushlar yashaydi.","question":"Ularning tarqalishi","answers":{"text":["yer usti florasining tarqalishi"],"answer_start":[74]},"id":441}
{"context":"Licheynlar uzoq umr ko'rishlari va doimiy tezlikda o'sishlari tufayli, ular orqali jinsning yoshini (buzning orqaga cheklanishi yoki yangi bino qurilishi vaqti) aniqlash mumkin (lichenometriya). Ko'pincha, bu maqsad uchun Rhizocarpon jinsining sariq licheniyalari ishlatiladi. Masalan, 1965 yilda ushbu usul yordamida Pasxa orolidagi monumentlarning o'rtacha yoshi aniqlandi (deyarli 500 yil). Biroq, bu usul har doim ham aniq emas, chunki lichaynning o'sishi mutanosib emas va shubhasiz emas, shuning uchun faqat radiokarbon tahliliga murojaat qilish mumkin bo'lmagan hollarda ishlatilishi kerak.","question":"Pasxa orolidagi yodgorliklarning o'rtacha yoshi qancha?","answers":{"text":["deyarli 500 yil"],"answer_start":[376]},"id":2945}
{"context":"K, k (nomi: ka)  barcha slavyan kirill alifboslarining harfi (Bolgariyada 11-chi, rus, belorus va serbiya tillarida 12-chi, makedoniya tilida 13-chi va ukrain tilida 15-chi); ba'zi slavyan bo'lmagan xalqlarning yozuvlarida ham ishlatiladi, u erda hatto uning asosida ko'plab yangi harflar qurilgan, masalan, Ҡ, Қ,,  yoki. Eski va cherkov slavyan alifboslarida kaʹko (q.-s.)  yoki k (t.-s.) deb nomlanadi, bu esa qanday degan maʼnoni anglatadi. Kiril yozuvida 12 -chi raqam bo'lib, 20 raqamli qiymatga ega; glagalicha 13 -chi raqam bo'lib, 40 raqamli qiymatga ega. Kirill harfi ning kelib chiqishi yunoncha kappa (Κ, κ); glagol harfi ham kappa yoki semit yozuviga tegishli: ba'zi yozuvlarda uning ibroniycha kof (ק) harfi bilan o'xshashligi aniq.","question":"K harfi qadimgi slavyan alifbosida qanday nomlanadi?","answers":{"text":["kaʹko (q.-s.) "],"answer_start":[360]},"id":1267}
{"context":"2016 yil boshiga barcha elementlarning 3211 izotopi (izomerlarni hisobga olmagan holda) ochilgan, ulardan 431 tasi (13%) barqaror yoki deyarli barqaror, 294 (9%) transuran elementlarining izotopi, 1209 (38%) neytron ortiqcha va 1277 (40%) proton ortiqcha (ya'ni beta-barqarorlik chizig'idan neytron yoki protonlarning ortiqchaligi tomonga burilish). Ochiq izotoplar soni bo'yicha birinchi o'rinni AQSh (1237) egallaydi, undan keyin Germaniya (558), Buyuk Britaniya (299), SSSR\/Rossiya (247) va Fransiya (217) keladi. Butun dunyo laboratoriyalari orasida topilgan izotoplar soni bo'yicha birinchi beshta o'rinni Imimov nomidagi Milliy laboratoriya egallaydi. Berklidagi Lorens (638), Darmshtadtdagi Og'ir ionlar instituti (438), Dubndagi Birlashgan yadroviy tadqiqotlar instituti (221), Kembrijdagi Kavendish laboratoriyasi (218) va CERN (115). 10 yil ichida (2006-2015 yillar) o'rtacha fiziklar yiliga 23 ta neytron ortiqcha va 3 ta proton ortiqcha izotop, shuningdek, 4 ta transuran element izotoplarini kashf etishdi. Har qanday izotopni kashf etishning mualliflari yoki hammualliflari bo'lgan olimlarning umumiy soni 3598 kishini tashkil etadi.","question":"Har qanday izotopning mualliflari yoki hammualliflari bo'lgan olimlar soni.","answers":{"text":["3598 kishi"],"answer_start":[1120]},"id":2975}
{"context":"Panters himoyasi jami 308 ochkoga ega bo'ldi, bu ligada oltinchi o'rinni egalladi, shuningdek, NFLda 24 ta to'xtov bilan etakchilik qildi va to'rtta Pro Bowl bilan maqtandi. Himoyaviy tugallik Proboul Keyvan Short 11 ta qop bilan jamoani boshqarmoqda, shuningdek, uchta to'pni yo'qotdi va ikkita to'pni oldi. Hujumchi Mario Edison 6 1⁄2 qop qo'shdi. Panters liniyasi, shuningdek, Veteran di-end Jared Allenni, besh martalik Pro Bowl ishtirokchisini, NFLning 136 kareradagi qoplar sonida faol rahbar bo'lgan, Konni Ili di-end bilan birga, u atigi 9 ta startda 5 ta qopga ega edi. Ularning orqasida Pantersning uchta boshlang'ich laynbekerlaridan ikkitasi ham Pro-Bowlga tanlangan: Tomas Devis va Luk Kikli. Devis 51⁄2 qop, to'rtta majburiy pasport va to'rtta to'poloning o'tkazilishini to'pladi, Kikli esa to'siqlash bo'yicha jamoada etakchilik qildi (118), ikkita pasportni to'pladi va to'rtta o'z o'tkazib yuborishini to'pladi. Karolinada mashhurligi bo'yicha ikkinchi o'rinni Probulning saifti Kurt Koleman egalladi, u karerasida eng ko'p 7 ta to'polonni to'pladi, shu bilan birga 88 ta to'polonni ham to'pladi, va Probulning kornerbeksi Josh Norman, u mavsum davomida shattdoun kornerga aylandi va to'rtta to'polonni o'tkazdi, ulardan ikkitasi to'polon bilan yakunlandi.","question":"Luk Kikli o'z hisobida necha blokirovkalarni qayd etdi?","answers":{"text":["118"],"answer_start":[851]},"id":3196}
{"context":"Ko'pchiligi katta tijorat raqs orkestrlari musiqasidan iborat bo'lgan swingdan farqli o'laroq, bebop  - bu jazzda eksperimental ijodiy yo'nalish bo'lib, asosan kichik ansambllar amaliyoti (kombo) bilan bog'liq va o'z yo'nalishi bo'yicha tijoratga qarshi. Bibop bosqichi jazzda e'tiborni mashhur raqs musiqasidan musiqachilar uchun yanada badiiy, intellektual, ammo kamroq ommaviy musiqaga siljitdi. Bop musiqachilar musiqalarning harmoniyaviy qismini o'ynashga asoslangan murakkab improvizatsiyalarni afzal ko'rishdi.","question":"Qaysi musiqachilar murakkab improvizatsiyalarni afzal ko'rishgan?","answers":{"text":["Bop musiqachilar"],"answer_start":[399]},"id":1977}
{"context":"VIII asrdan Vezer ham, Verr ham uchun nasldan-naslga qadimgi nemischa shakllar, masalan, Wesera, Wisura, Wisera, Wisora, Wisara, shuningdek -aha  oqim suv  Wiseraha yoki Wisuraha qo'shilgan holda o'tkazilardi. 1075 yilda Adam Bremenskiy tomonidan ham aniq ko'rsatilgan: Saksoniyaning eng mashhur daryolari Elba, Zale va Wisara bo'lib, hozirda Wissula yoki Wirraha deb ham ataladi. Shunday qilib, Vezer va Verrga nisbatan qadimgi davrda bir xil nom haqida gap ketgani, vaqt o'tishi bilan mintaqaviy til farqlari tufayli yuqori oqimning qolgan daryolardan tushunchaviy ajralishi sodir bo'lganligi va \/sr\/ va \/rr\/ tenglashtirilganligi taxmin qilinishi kerak. Bunday taxminlar tomoni shundaki, pastki va yuqori nemis tillari orasidagi chegara deyarli aniq Gann ostida o'tgan. Munden tomonidan, va yuqoridagi nemischa Wirra shaklidan Werra shakli rivojlandi. Past nemis tilidagi de Wersern yoki de Werser shakli bugungi kunda ham o'rtadagi ikkala tovushni o'z ichiga oladi. Faqatgina zamonaviy adabiy nemis tillarida Werra va Weser nomlari aniq ajratib ko'rsatilgan va bir xil daryoning yuqori va tegishlicha quyi oqimini belgilash uchun qo'llaniladi.","question":"Qachon nomlarning qadimgi nemischa shakllari o'tqazishni boshladi?","answers":{"text":["VIII asrdan"],"answer_start":[0]},"id":2784}
{"context":"Dissertatsiyani ommaviy himoya qilish yakunlari bo'yicha Belarus Respublikasi Oliy attestatsiya komissiyasining qarori bilan ilmiy daraja talabgoriga milliy diplom bilan tasdiqlanadigan fan nomzodi darajasi ham, shuningdek, milliy diplom bilan tasdiqlanadigan falsafa doktori (PhD) darajasi ham berilishi mumkin. Ushbu norma chet el fuqarolariga tegishli, ammo Milliy PhD diplomi Belarus Respublikasi fuqarolariga ham berilishi mumkin, agar ular bunga muhtoj bo'lsa va mavjud nomzodlik diplomiga qo'shimcha ravishda fan nomzodi ilmiy darajasiga ega bo'lsalar. Belarus Respublikasida ilmiy darajalar va ilmiy unvonlar berish to'g'risidagi nizomning ushbu normasi haqiqatda fan nomzodi va falsafa doktori (PhD) ilmiy darajalarining to'liq ekvivalentligini tan oladi, shuningdek Belarus OAKni ilmiy darajalarga da'vogarlarga fan nomzodi va falsafa doktori davlat namunasidagi diplomlarini berishga vakolat beradi.","question":"Belarus Respublikasi fuqarolariga qanday diplom beriladi, agar ular bunga muhtoj bo'lsa va mavjud nomzodlik diplomiga qo'shimcha ravishda fan nomzodi ilmiy darajasiga ega bo'lsa?","answers":{"text":["Milliy PhD diplomi"],"answer_start":[361]},"id":2408}
{"context":"Hinduizmda ma'naviy murabbiylar guru deb ataladi, bunda hinduizmning ko'plab bo'linmalarida, ayniqsa G'arbda, ma'naviy murabbiylikka juda yuqori ahamiyat beriladi, shuning uchun guru o'z izdoshlariga katta ta'sir ko'rsatadi.","question":"Guru kimga ta'sir qiladi?","answers":{"text":["o'z izdoshlariga"],"answer_start":[183]},"id":3013}
{"context":"III asr oxirida egallab olganlar mil. avv. e. bilan XX asr davomida ikki daryoli amor qabilalari hududi. mil. avv. e. bilan O'z mustaqilliklarini o'zlariga belgilab olishdi. 1895 yilda mil. avv. e. bilan Amorlar hukmdorlari Shumu-Abum shunday shohliklardan birini tashkil etgan va uning markazi Bobilda joylashgan. 1800 yilga kelib Mesopotamiya davlatlari o'rtasidagi faol urushlar davomida. mil. avv. e. bilan Bobil mamlakatning janubida joylashgan va Lars shohligi tomonidan boshqariladigan markazga aylandi. Shimoliy Mesopotamiyani o'z ichiga olgan ulkan davlatni boshqargan shoh Shamshi-Adad I ning o'limi Bobil shohi Hammurapiga tarqoq shohliklarni birlashtirishni boshlashga imkon berdi. 17641756 yillar uchun mil. avv. e. bilan Elam, Mari, Ashshur, Eshnnun, Suziana  tomonidan bosib olingan bo'lsa, yagona umummesopotamiya davlati tashkil topgan, uning eng mashhur yodgorligi Hammurabi qonunlari bo'lgan.","question":"Bular XX asr davomida amor qabilalari tomonidan shakllangan. mil. avv. e. bilan","answers":{"text":["O'z mustaqilliklarini o'zlariga belgilab olishdi"],"answer_start":[124]},"id":2419}
{"context":"Eukariotik hujayrada endoplasmatik retikulum (yoki endoplasmatik tarmoq, EPR yoki EPS) deb nomlanuvchi bir-biriga o'tadigan membranli bo'limlar tizimi mavjud. EPRning ribosomalar biriktirilgan membranalari granulyar (yoki sharofli) endoplasmatik retikulumga tegishli bo'lib, uning membranasida oqsillar sintezi amalga oshiriladi. Devorlarida ribosom bo'lmagan kompartmentlar agranulyar (yoki silliq) EPRga tegishli, lipidlar sinteziga kiradi. Yumshoq va granulyar EPSning ichki bo'shliqlari alohida emas, balki bir-biriga o'tadi va yadro qobig'i bilan aloqa qiladi.","question":"Devorlarida ribosomalar bo'lmagan xonalar qaysi EPRga kiradi?","answers":{"text":["agranulyar (yoki silliq) EPRga tegishli"],"answer_start":[375]},"id":2406}
{"context":"Rossiya Federatsiyasida amnistiya qo'llashning huquqiy tartibga solinishi RF Konstitutsiyasi bilan amalga oshiriladi, u amnistiya e'lon qilish RF Davlat Dumasining vakolatlariga tegishli ekanligini belgilaydi (qism. Ha, shunday. 1-modda. 103 RF Konstitutsiyasi), va RF Jinoyat kodeksi, bu hujjat mazmunini ochib (moddasi. 84-moddasi) qo'llaniladi. RFda amnistiyaning huquqiy tabiati masalasi munozarali: ba'zi mualliflar amnistiya jinoyat huquqi instituti ekanligini ko'rsatadilar (chunki u birinchi navbatda jinoyat qonunchiligi bilan tartibga solinadi) ((5) ((6), boshqalar  davlat huquqi (chunki u qonun chiqaruvchi hokimiyatning yuqori organi deb e'lon qilinadi) ((7))) ((8)), uchinchidan, jinoyat qonunchiligida uning muhim reglamentatsiyasi mavjudligiga tayanib, uning ikki tomonlama (davlat-huquqiy va jinoyat-huquqiy) tabiati haqida gapirishadi ((10) ((11). Amnistiya akti jinoyat qonunchiligi akti bo'lmaganligi sababli, u RF Jinoyat kodeksiga o'zgartirishlar kiritish bilan bog'liq emas; bundan tashqari, bu amnistiya to'g'risida chiqarilgan aktlarni tuzatish imkoniyatini anglatadi, hatto natijada amnistiyaga bo'ysunuvchi shaxslar doirasi toraysa ham.","question":"Amnistiya kim tomonidan e'lon qilinadi?","answers":{"text":["qonun chiqaruvchi hokimiyatning yuqori organi"],"answer_start":[601]},"id":2303}
{"context":"Verstalizatorning eng qiyin vazifalaridan biri - ko'pgina brauzerlar bilan  veb-sahifalarni ko'rish uchun dasturlar (qismdan brauzerlik) mosligini ta'minlashdir. Brauzerlar bir xil martaba elementlari yoki CSS qoidalarini o'zlariga xos tarzda talqin qilishi mumkin, natijada ba'zi foydalanuvchilar tarkibni dizaynerning xohishi va mijoz ko'rishini kutganidek ko'rmaydilar. Agar veb-brauzerlar ko'pchilikka mos kelsa, veb-dasturlash jarayoni boshlanadi.","question":"Brauzerni yana qanday nomlash mumkin?","answers":{"text":["veb-sahifalarni ko'rish uchun dasturlar"],"answer_start":[76]},"id":1193}
{"context":"Trevitik Kornval dvigatellari deb nomlangan yuqori bosimli sanoat bir martalik dvigatellarini muvaffaqiyatli qurgan. Ular bosimi 50 funt kvadrat dyuym yoki 345 kPa (3,405 atmosfera) bo'lgan bosimda ishlagan. Ammo bosim oshishi bilan mashina va qozonlarda portlash xavfi ham ko'payib, avvaliga ko'plab avariyalarga olib keldi. Bu nuqtai nazardan, yuqori bosimli mashinaning eng muhim elementi ortiqcha bosimni chiqaradigan xavfsizlik klapanidir. Ishonchli va xavfsiz foydalanish faqat tajriba to'plash va qurilish, foydalanish va asbob-uskunalarga xizmat ko'rsatish tartib-taomillarini standartlashtirish bilan boshlandi. Jeyms Uatt sxemasi bo'yicha qurilgan ko'plab vakuum dvigatellar Evans va Trevitik ixtirolaridan so'ng Kornvelning yuqori bosimli dvigatel sxemasi bo'yicha qayta qurilgan.","question":"Kim sanoat uchun yuqori bosimli bir martalik dvigatellarni muvaffaqiyatli qurgan.","answers":{"text":["Trevitik"],"answer_start":[0]},"id":2085}
{"context":"Chexiya tili eng keng tarqalgan hudud hisoblanadi. 2011 yilgi aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, Chexiyaning 10,44 million aholisidan 9,26 million chexiya tili ona tili sifatida ko'rsatilgan, ulardan chexiyalar  6 593,23 ming, moravanlar  429,63 ming, slovaklar  14,73 ming, silezlar  10,76 ming, nemislar  4,71 ming. (2,08 million kishi millati ko'rsatilmagan). Umuman olganda, Chexiyada 10,40 million kishi chexiya tilida (birinchi yoki ikkinchi til sifatida) gaplashadi (2012). Dunyoda, Ethnologue dunyo tillari ma'lumotnomasiga ko'ra, chexiya tilida 10,62 million kishi so'zlashadi.","question":"2011 yilgi aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, Chexiyaning 10,44 million aholisidan necha kishi ona tili sifatida chexiya tilini ko'rsatgan?","answers":{"text":["9,26 million"],"answer_start":[145]},"id":1648}
{"context":"Ularning mahalliy raqiblari Poloniya Uorsouga ko'proq tomoshabinlar yoqmaydi, ammo ular 2000 yilda Ekstraklass chempionatida g'alaba qozonishga muvaffaq bo'lishdi. Ular 1946 yilda mamlakat chempionatida g'olib bo'lishdi, shuningdek, ikki marta kubokni qo'lga kiritdilar. Poloniyaning o'z stadioni Konwiktorska ko'chasida, Eski shaharning shimoliga o'n daqiqalik piyoda yo'ldan joylashgan. Poloniya 2013 yilda maliyatdagi halokatli ahvoli tufayli mamlakatning eng yuqori ligasidan pastroq ligaga ko'chirildi. Hozir ular 4-ligada (Polshada 5-chi darajadagi) - Polsha Milliy futbol assotsiatsiyasi (PZPN) tarkibidagi quyi professional ligada o'ynaydilar.","question":"Nega Poloniya 2013 yilda mamlakatning eng yuqori ligasidan chetlatildi?","answers":{"text":["maliyatdagi halokatli ahvoli"],"answer_start":[409]},"id":3019}
{"context":"Yu ning birinchi parvozi ortidan. Ha, shunday. Gagarin 1961 yil 6 avgustda Germani Stepanovich Titov tomonidan Vostok-2 kemasida ikkinchi kosmik parvoz amalga oshirildi, u bir sutka davom etdi. Yana bir bor, uchish sharoitining organizmning faoliyatida ta'sirini sinchkovlik bilan tahlil qilish. Keyin kosmonavtlar tomonidan boshqariladigan kosmik kemalarning Vostok-3 va Vostok-4 birgalikda parvozlari A. G. bilan Nikolayov va P. Q. Q. Popovich, 1962 yil 11-12 avgust kunlari; kosmonavtlar o'rtasida to'g'ridan-to'g'ri radioaloqa o'rnatildi. Keyingi yil V. kosmonavtlarning birgalikda uchishi. F. bilan Bykovskiy va V. V. bilan Tereshkovay Vostok-5 va Vostok-6 kosmik kemalari bilan 1963 yil 14-16 iyun kunlari: Kosmosga ayol parvoz qilish imkoniyati o'rganilmoqda. Parvozdan so'ng S.Korolov xotiniga ayollar uchun koinotda joy yo'qligini aytdi.","question":"Qaysi kemalarda birgalikda kosmik parvoz amalga oshirildi?","answers":{"text":["Vostok-3 va Vostok-4"],"answer_start":[360]},"id":2900}
{"context":"1831 yilda Balzakda o'z davrining odatlarini tasvirlovchi ko'p jildli asar yaratish g'oyasi paydo bo'ladi, keyinchalik u  Odam komediyasi  deb nomlangan ulkan mehnat. Balzakning fikricha, Inson komediyasi inqilobdan keyin Frantsiyaning badiiy tarixi va badiiy falsafasi bo'lishi kerak edi. Balzak bu asar ustida butun umr davomida ishlaydi, u o'zi yozgan asarlarning aksariyatini o'z ichiga oladi, ularni maxsus bu maqsad uchun qayta ishlaydi. Syakl uch qismdan iborat: Odatlar toʻgʻrisidagi etüdlar, Falsafiy etüdlar va Tahliliy etüdlar.","question":"Keyinchalik qanday nomlangan?","answers":{"text":[" Odam komediyasi "],"answer_start":[121]},"id":2028}
{"context":"Qolgan da'vogarlar o'rtasida merosni taqsimlash bo'yicha sud muhokamasi 2010-yil sentyabrda Reykyavikda boshlangan. ((14) 4-mart 2011-yil xabar berilganidek, Reykyavik munitsipal sudi Miyoko Vata tomonidan taqdim etilgan qo'shimcha dalillarni inobatga olib, uning Robert Fisher bilan qonuniy nikohi isbotlangan deb topdi va butun merosni unga o'tkazish to'g'risidagi oldingi qarorini tasdiqladi. Fischerning jiyanilarni himoya qiluvchi advokat bu qaror ustidan yangi apellatsiya berilishini ma'lum qildi.","question":"Reykyavik sudida qo'shimcha dalillar qabul qilinganligi haqida xabar qachon paydo bo'ldi?","answers":{"text":["4-mart 2011-yil"],"answer_start":[122]},"id":463}
{"context":"2000-yillarning ikkinchi yarmida jahon miqyosida moliyaviy inqiroz boshlandi va ko'plab iqtisodchilarni uning sabablari haqida jiddiy o'ylashga majbur qildi. Tez orada, iqtisodiy buzilib ketishining asosiy sababi, iqtisodiy buzilib ketish deb nomlangan narsa ekanligini bilib oldik. Burulgi, odatda, bozorning ko'p miqdordagi qimmatli qog'ozlar, shu jumladan tushumli qimmatli qog'ozlar bilan to'lqinlanishi, ularning haqiqiy qiymatidan ancha yuqori narxlarda sotilishi bilan tushuniladi. Bunda, hech bir iqtisodiy maktab iqtisodiy pufakchalarning xususiyatlari, muammolari va ular bilan kurashish usullari to'g'risida hech qanday gipotezalar yoki taxminlar kiritmagan ((33).","question":"Qaysi qog'ozlarning sotuv narxi ularning haqiqiy qiymatidan ancha yuqori?","answers":{"text":["tushumli"],"answer_start":[359]},"id":1355}
{"context":"Ammo oddiy va mantiqiy sxema: qit'alar qutblar atrofidagi mintaqalarda  muzlash, qit'alar ekvator mintaqalarida  haroratning oshishi, Yerning o'tmishidagi geologik ma'lumotlar bilan taqqoslaganda noto'g'ri bo'lib chiqadi. To'rtburchak muzlanishi Antarktida Janubiy qutb atrofida bo'lganida va Shimoliy Yarimsharda Yevroosiyo va Shimoliy Amerika Shimoliy qutbga yaqinlashganida sodir bo'lgan. Boshqa tomondan, proterozoy davridagi eng kuchli muzlanish, bu davrda Yer butunlay deyarli muz bilan qoplangan edi, o'sha paytda qit'a massivlarining katta qismi ekvator hududida edi.","question":"Proterozoy davridagi eng kuchli muzlanish qachon sodir bo'lgan?","answers":{"text":["o'sha paytda qit'a massivlarining katta qismi ekvator hududida edi"],"answer_start":[508]},"id":1964}
{"context":"1840-yillarga qadar rus shisha sanoati o'rta asrlar ibodatxonalari derazalarining bunday noyob taqlidlaridan boshqa hech narsa taklif qila olmadi. Isoakim soborining oltariga Qutqaruvchining tasviri bilan vitraj o'rnatish to'g'risida qaror qabul qilingan paytda, Rossiyada bunday vazifani bajarishga qodir bo'lgan zavod topilmadi. Shuning uchun qurbongoh tasviri Xorijda Myunxenda buyurtma qilindi, XIX asrda mashhur bo'lgan Korxonada  Qirol porselen manufakturasi huzuridagi oyna ustida rasm chizish muassasasi (nem. Königlich Bayrische Hofglasmalerei) G. M. Q. Gess fon M. E. Qiziq Aynmiller tomonidan. 1847 yilda shisha taxtga o'rnatilgan tasvir allaqachon soborning oltaroq derazasida edi va o'shandan beri uni tark etmadi. Ushbu rasmli deraza XIX asrning Peterburgda saqlanib qolgan eng qadimgi vitrajidir. Uning rus vitraj san'atining butun tarixi uchun ahamiyati juda katta. Bu  rus pravoslav cherkovidagi birinchi figuratsion vitrajdir. Undan oldin, ne qadimgi rus ibodatxonalarida, ne XVIII asrdagi ibodatxonalarda shisha ikonlar mavjud emas edi. Iso Masih tasvirlangan oltinning orqa tomoni shisha rasmlarining Ishoqiy soborida paydo bo'lishi g'arbiy va sharqiy xristian an'analarining o'zaro ta'siri, o'ziga xos sintezi, figuratsion katolik vitraj va ortodoks ikonasining natijasi bo'ldi.","question":"Bu yerda oyna ustida rasm chizish zavodi joylashgan edi.","answers":{"text":["Xorijda Myunxenda"],"answer_start":[363]},"id":2712}
{"context":"1973-yilda Lem SFWA (Nebula mukofoti asoschisi) Amerika fantastik yozuvchilar tashkiloti faxriy a'zoligiga sazovor bo'ldi, undan u 1976 yilda Amerika ilmiy-fantastika adabiyotini tanqid qilganligi uchun chiqarib tashlandi, uni kitsch deb atadi, uni yomon o'ylanganlik, kambag'al yozuv uslubi va yangi g'oyalar va adabiy shakllarga zarar etkazgan holda haddan tashqari foydaga qiziqish bilan aybladi. Keyinchalik, Ursula Le Guin va boshqa a'zolarining noroziliklaridan so'ng, SFWA unga oddiy a'zolikni taklif qildi, uni Lem rad etdi.","question":"Lem qaysi yilda SFWA Amerika fantastik yozuvchilar tashkilotining faxriy a'zoligidan chetlatilgan?","answers":{"text":["1976 yilda"],"answer_start":[131]},"id":750}
{"context":"Spongning yuzasi, shuningdek, suv o'tkazgich tizimining kanallari bir-biriga tutash, tekislangan  pinaqocitlar hujayralari bilan tashkil etilgan. Kanallarning kengaytirilgan qismlari, xanotsit yoki jgutik kameralar deb ataladi, xanotsitlar  jgutik bilan ta'minlangan va oziq-ovqat zarrachalarini filtrlash va suv tizimida suv oqimini yaratishga qodir bo'lgan hujayralar bilan qoplangan. Xoanocit kamerasiga kiradigan teshik prozopil deb ataladi, chiqadigan teshik  apopil. Pinakotsitlar va xanotsitlar qatlamlari suyuqlik bilan bevosita aloqasi bo'lmagan spunga ichki bo'shliq bilan  mezoxil bilan ajratilgan ((22). Sponglarning hujayralari tuzilishi va tarkibi batafsil quyida ko'rib chiqiladi.","question":"Xoanotsit kamerasining kirish teshiklari qanday nomlanadi?","answers":{"text":["prozopil"],"answer_start":[424]},"id":318}
{"context":"Borsuk qumli tepaliklar, o'rmon jarliklari va o'rmonlar bo'ylab chuqur chuqurliklarda yashaydi. Hayvonlar avloddan avlodga sevimli joylariga yopishib turadilar; maxsus geoxronologik tadqiqotlar ko'rsatganidek, ba'zi bir badbo'y shaharchalari bir necha ming yil. Yolg'iz turadiganlar oddiy, bitta kirish va uyali kameradan foydalana oladilar. Qadimgi badbo'y shaharchalari bir nechta (4050 gacha) kirish va ventilyatsiya teshiklari va uzun (510 m) tunellari bo'lgan, quruq yostiq bilan to'shalgan, 5 m gacha chuqurlikda joylashgan 23 keng uyqu kameralariga olib boradigan murakkab ko'p qavatli yer osti inshootini ifodalaydi. Ko'pincha, uylarning kamyeralari yomg'ir va yer osti suvlarining o'tishiga to'sqinlik qiladigan himoya ostida suvga chidamli qatlam joylashgan. Vaqti-vaqti bilan chuqurlar badbo'ylar tomonidan tozalanadi, eski po'lat tashqariga chiqariladi. Ko'pincha badbo'ylarning teshiklarini boshqa hayvonlar egallaydi: tulkilar, kurkalakka o'xshash itlar.","question":"Uyga joylashtirilgan kameralar nimadan himoyalanadi?","answers":{"text":["suvga chidamli qatlam"],"answer_start":[735]},"id":2345}
{"context":"Bu koeffitsiyent aksiya o'z balans qiymatidan qanchalik yuqori baholanganligini aniqlaydi. Eng oddiy so'zlar bilan aytganda, bu investorning kompaniyaning bankrot bo'lishiga qaramay, aksiyalarni sotib olishga sarflagan mablag'ining qancha qismini qaytarib olishi mumkinligini anglatadi. Birdan past koeffitsiyentlar kompaniyaning aktsiyalari joriy balans qiymatidan pastda savdo qilinayotganini va past baholanganligini ko'rsatadi va aksincha, birdan yuqori koeffitsiyentlar kompaniyaning aktsiyalari haddan tashqari baholanganligini ko'rsatadi. Ikki kompaniyaning aksiyalarini taqqoslaganda, P\/BV koeffitsiyenti pastroq aksiya ustunlikka ega. Shuni ta'kidlash kerakki, P\/BV sanoat kompaniyalari va moliyaviy muassasalar uchun katta ahamiyatga ega va odatda dasturiy ta'minot kompaniyalari va xizmat ko'rsatish sohasi korxonalari uchun ahamiyatsiz. Bundan tashqari, koeffitsiyentlar yordamida turli emitentlarning aktsiyalarini taqqoslash faqat bitta tarmoq doirasida maqsadga muvofiqdir, iqtisodiyotning turli tarmoqlaridagi kompaniyalarni taqqoslashda esa, butun tarmoq bo'yicha koeffitsiyentlarning o'rtacha qiymatini bilish kerak va bu ma'lumotlar asosida biron bir xulosa chiqarish kerak.","question":"Agar ikki kompaniya aktsiyalarini taqqoslasak, qaysi biri ustunlik qiladi?","answers":{"text":["P\/BV koeffitsiyenti pastroq"],"answer_start":[593]},"id":958}
{"context":"Mashhur usta yosh rassomlarni tarbiyalash bo'yicha ko'p yillik tajribasini bir qator amaliy tavsiyalarda umumlashtirdi. O'quvchi avvalo perspektiva ustida ishlashi, predmetlarning shakllarini o'rganishi, so'ngra usta rasmlarini nusxalash, tabiatdan chizishi, turli rassomlarning asarlarini o'rganishi va faqat shundan so'ng o'z ijodiga kirishi kerak. Leonardo maslahat beradiki, tezlikdan ko'ra, qunt bilan ishlashni o'rganing. Usta xotirani va ayniqsa tasavvurni rivojlantirishni tavsiya qiladi, olovning noaniq konturlariga qarash va ulardan yangi, ajoyib shakllarni topishga undaydi. Leonardo rassomni tabiatni o'rganishga chaqiradi, chunki u ko'zguga o'xshamaydi, u narsalarni bilmasdan aks ettiradi. O'qituvchi suratlar, shakllar, kiyimlar, hayvonlar, daraxtlar, osmon, yomg'ir uchun retseptlar yaratdi. Buyuk usta estetik prinsiplaridan tashqari, uning yozuvlarida yosh rassomlar uchun dono hayotiy maslahatlar mavjud.","question":"Kim rassomni tabiatni o'rganishga chaqiradi, chunki u o'z ob'ektlarini bilmasdan aks ettiradigan ko'zguga o'xshamaydi?","answers":{"text":["Leonardo"],"answer_start":[587]},"id":828}
{"context":"Uglerodning asosiy va yaxshi o'rganilgan alotrop modifikatsiyalari - olmos va grafit. Fazaviy p,T-diagrammada gafit-almaz muvozanat chizig'ining termodinamik hisob-kitobi 1939 yilda bajarilgan. O.I.Leypunskiy. Oddiy sharoitda faqat grafit termodinamik jihatdan barqaror, olmos va boshqa shakllar metastabil. Atmosfera bosimi va harorat 1200 K dan yuqori bo'lganda olmos grafitga aylanadi, 2100 K dan yuqori bo'lganda esa bu jarayon bir necha soniya ichida sodir bo'ladi. ΔN0 o'tish  1,898 kJ\/mol. Grafitning olmosga to'g'ridan-to'g'ri o'tishi 3000 K va 1112 GPa bosimda sodir bo'ladi. Oddiy bosimda uglerod 3 780 K da sublimizatsiya qilinadi.","question":"Fazaviy p,T diagrammasidagi gafit-almaz muvozanat chizig'ining termodinamik hisobini kim bajargan?","answers":{"text":["O.I.Leypunskiy"],"answer_start":[194]},"id":1961}
{"context":"Faqatgina milliy huquq amal qilmayotgan xalqaro bitimlarda (pul ichki muomala doirasidan chiqib ketadi), turli mamlakatlar tangalarini ayirboshchilar hisob-kitob qilishda haqiqiy og'irlikni ham, oltin tarkibini ham hisobga oladilar. Shu bilan milliy aylanmadan tashqarida dunyoviy pul funksiyasini bajarishda oxirgilar...o'zlari tomonidan bu sohada sotib olingan mahalliy shakllarni  narxlar, tangalar, almashinuv tangalari, qiymat belgilari  tashlab, yana asl qimmatbaho metallar qadoqlari shaklida paydo bo'ladilar. Jahon pullari (yuqorida aytilgan ma'noda - tangalarda yozilgan narsalarga qaramasdan, og'irligi va sinovi bo'yicha qabul qilingan oltin) umumiy to'lov vositasi, umumiy xarid vositasi va umuman boylikning mutlaqo ijtimoiy materiallashuvi (universal wealth) sifatida faoliyat ko'rsatadi. To'lov vositasi, xalqaro balanslar bo'yicha hisob-kitoblar uchun xizmat qiladigan vosita funksiyasi ustunlik qiladi.","question":"Pul qanday vazifani bajarishda...o'zidan bu sohada olgan mahalliy shakllarini - narxlar, tangalar, almashtiriladigan tangalar, qiymat belgilarini - tashlab, asl qimmatbaho metallar qadoqlari shaklida yana paydo bo'ladi?","answers":{"text":["dunyoviy pul funksiyasini bajarishda"],"answer_start":[272]},"id":501}
{"context":"Ko'pgina sutemizuvchilarning turlari, turlari va kichik turlari uchun tabiiy (tabiiy ofatlar, global iqlim o'zgarishi), shuningdek, antropogen (yovvoyi ovchilik, atrof-muhit ifloslanishi, biotoplarning buzilishi) omillari mavjud bo'lishi uchun tahdid tug'dirishi mumkin. Pleistocen faunasida xos bo'lgan bir qator turlar  Yevroosiyada mamont va mo'ynali burgutlar, Amerikada qilichli smilodon va ulkan quruqlik yalqovchilar (megateriya, megalonix, milodon), Avstraliyada diprotodon  muzlik davri tugaganidan so'ng (odamning ishtirokisiz) yo'q bo'lib ketgan (1012 ming yil). yillar oldin).","question":"Nima sutemizuvchilarning turlari uchun xavf tug'dirishi mumkin?","answers":{"text":["tabiiy (tabiiy ofatlar, global iqlim o'zgarishi), shuningdek, antropogen (yovvoyi ovchilik, atrof-muhit ifloslanishi, biotoplarning buzilishi) omillari"],"answer_start":[70]},"id":1175}
{"context":"Sekin muzlashda taxminan 4% bo'sh va 3,5% bog'langan namlik qolmoqda. Ozod namlikda oqsil, mineral tuzlar va laktoza konsentratsiyasi oshadi. Bu esa kasein micellarining birlashuvi va ajralishiga va barqarorligini yo'qotishiga olib keladi. Bu sovuqlash va muzlatishdan oldin sutni kuchli aralashtirishda laktozaning kristalllashuvi tufayli sodir bo'ladi. Sekin muzlaganda oqsillarning qisman yoki to'liq denaturatsiyasi sodir bo'ladi. Oqsillarning bunday o'zgarishi, o'ziga xos fermentning ta'siri ostida yig'ilish qobiliyatini pasaytiradi. Sekin muzlaganda sut xomashyosi qatlamlarga aylanadi.","question":"Sekin muzlaganda qancha bo'shliq qolishi mumkin?","answers":{"text":["taxminan 4"],"answer_start":[16]},"id":1157}
{"context":"Hozirgi vaqtda Rossiya qonunchiligida embrionning maqomi aniq emas, chunki huquq embrionning mavjudligi g'oyasini huquqiy munosabatlar subyekti sifatida qabul qilyaptimi degan savolga javob berish qiyin. Xususan, Inson organlari va (yoki) to'qimalarini transplantatsiya qilish to'g'risidagi qonun embrionlarni inson organlarining bir turi sifatida ko'rib chiqadi, garchi uning ta'siri embrionlarga nisbatan tatbiq etilmasa ham. Bundan tashqari, embrionni inson deb hisoblash mumkin emasligi haqidagi tasavvur mavjud, chunki u huquqiy qobiliyatga ega emas (9).","question":"Rossiya qonunchiligida embrionning maqomi aniqmi?","answers":{"text":["Rossiya qonunchiligida embrionning"],"answer_start":[15]},"id":2675}
{"context":"Dastlabki qattiq disklarda boshqaruv mantiqlari kompyuterning MFM yoki RLL-kontrollerida edi, elektronika kartasi esa faqat analog ishlov berish va spindel dvigatel, pozitsioner va bosh kommutatorini boshqarish modullarini o'z ichiga olgan. Ma'lumotlar uzatish tezligini oshirish ishlab chiquvchilarni analog yo'l uzunligini cheklangan darajada kamaytirishga majbur qildi va zamonaviy qattiq disklarda elektronika bloki odatda quyidagilarni o'z ichiga oladi: boshqaruv bloki, muddatiy saqlash qurilmalari (PZU), bufer xotira, interfeys bloki va raqamli signalni qayta ishlash bloki.","question":"Zamonaviy elektronika bloklari qattiq disklarida nima bor?","answers":{"text":["muddatiy saqlash qurilmalari"],"answer_start":[476]},"id":1715}
{"context":"O'sha vaqtdan boshlab Kurosavaning yangi filmlari uzoq tanaffuslar bilan chiqdi, ammo juda yaxshi qabul qilindi. Jangchi soyasi (yapon. 影武者, 1980) va Ran (yapon. 乱, 1985) samuray epopeyasi bo'lib, bir vaqtning o'zida taassurotli va chuqur samuray epopeyasiga aylandi. Keyinchalik yaratgan asarlari: \"Ruhlar\" filmi (yapon. 夢 ユメ, 1990) video seriyasiga ega bo'lib, insonning atrofdagi dunyo bilan o'zaro munosabatlariga taalluqli sakkizta kichik novellalardan va Avgust rapsodiyasi (yapon. 八月の狂詩曲 Hatigatsu no rapusodi, 1991), Nagasaki atom bombardimonini xotirlash mavzusiga bag'ishlangan va turli avlodlarning ushbu voqeaga munosabati.","question":"Avgust rapsodiyasi filmi qaysi yilda chiqarilgan?","answers":{"text":["1991"],"answer_start":[518]},"id":1204}
{"context":"1950-yillarning boshidan boshlab, konstruktorlar magnit lenta bilan ishlashni osonlashtirish uchun harakat qilishdi. Taklif qilingan yechimlar ikki xil bo'lgan: yo ikkita kasseta bilan ikkita kasseta birlashtirilgan, yoki kasseta ichida bitta yurak, ringga yopishtirilgan lenta o'rniga joylashtirilgan. 1950 yilda Nyu-Yorkdagi Mohawk Business Machines Company kompaniyasi o'zining Midget Recorder-ni dunyodagi birinchi cho'ntakli lentali yozuvchini ishlab chiqardi. Uning uchun halqa tasmasi metall kassetaga joylashtirilgan. 17) Iste'mol bozorida kassetalar paydo bo'ldi Dictet (AQSh, 1957, portativ diktofon uchun), Saba (Germaniya, 1958, Sabamobil uchun magnitofon uchun), RCA Sound Tape Cartridge (AQSh, 1958), Fidelipac (halqa tasmasi bilan, AQSh, 1959) . Bu dastlabki tizimlardan hech biri keng tarqalmagan.","question":"Qanday kassetalar iste'mol bozorida paydo bo'ldi?","answers":{"text":["Dictet (AQSh, 1957, portativ diktofon uchun), Saba (Germaniya, 1958, Sabamobil uchun magnitofon uchun), RCA Sound Tape Cartridge (AQSh, 1958), Fidelipac (halqa tasmasi bilan, AQSh, 1959) "],"answer_start":[572]},"id":1454}
{"context":"Trolleybusning kontakt tarmog'i ikki simli bo'lib,  ikkinchi sim sifatida relslardan foydalaniladigan tramvayning kontakt tarmog'idan farqli o'laroq,  va natijada ancha murakkab va og'irroqdir. Turli qutblarning simlari bir-biridan qisqacha uzoqlikda joylashgan va shuning uchun ular yaqinlashmasliklari uchun ehtiyotkorlik bilan himoyalangan bo'lishi kerak. Bundan tashqari, ular kontakt tarmog'i liniyalari yoki tramvay liniyasi bilan kesishgan joylarda va tarmoqlarda izolyatsiya qilinishi kerak, bu esa tramvay yoki boshqa trolleybus liniyasi bilan maxsus kesishishlarni va kuchli shamol paytida simlarning yopilishidan qochish uchun tortishishni yanada ehtiyotkorlik bilan tartibga solishni talab qiladi. Shu sababli, buegel yoki pantografni tok qabul qiluvchi sifatida ishlatish ham qiyin. Pantograflardan foydalanish uchun mo'ljallangan ikki simli tarmoqlar mavjud, ammo ular asosan yuk tashish uchun qo'llaniladi. Trolleybuslarda asosan shtangli tok qabul qiluvchisi ishlatiladi. Ammo pantografdan farqli o'laroq, shtagan tarmoqdagi nuqsonlarga sezgirroq va garchi ular o'zlari kamdan-kam hollarda qabul qiluvchilarga zarar etkazsa ham, simdan sakrab tushgan qabul qiluvchi aloqa tarmog'iga va yaqin joylashgan binolarga zarar etkazishi mumkin. Shuningdek, shtanganing chiqqani sabablari kontakt tarmog'ining burilish radiusi juda kichik bo'lishi mumkin. Qurilish me'yorlariga ko'ra, kontakt simni maxsus qismga biriktirgan joylarda buzilish burchagi 4° dan oshmasligi kerak. Shuning uchun 10-12° dan ortiq burilish paytida maxsus egri ushlagichlar o'rnatiladi. Bundan tashqari, shtanjli tokolishtiruvchi poyabzal sim bo'ylab harakatlanadi va trolleybus bilan birgalikda o'z-o'zidan yo'nalishni o'zgartira olmaydi. Mashina to'g'ri yo'nalishda harakatlanishi uchun uning har ikkala bargini ham bir yo'nalishga yo'naltirish kerak, bu vazifani trolleybus o'qchisi bajaradi. Shtaxta tok qabul qiluvchi tramvaylardan foydalanadigan shaharlarda trolleybus va tramvay ikkala transport turi uchun umumiy aloqa tarmog'i uchastkalariga ega bo'lishi mumkin.","question":"Trolleybusning turli qutblari orasidagi simlar qancha masofada joylashgan?","answers":{"text":["qisqacha"],"answer_start":[232]},"id":262}
{"context":"Linneyning o'zi o'z tizimini birinchi navbatda diagnoz uchun mo'ljallangan xizmat sifatida qabul qilgan. Tabiiy tizimni (tabiiy usulda qurilgan) qurishga intilishni esa Linney botanikning birinchi va oxirgi intilishi deb hisoblagan, buni tabiat sakrash qilmasligi bilan tushuntirib, barcha o'simliklar bir-biriga qarindoshlik ko'rsatadi. Linnae o'z asarlarida tabiiy guruhlarni ajratib ko'rsatgan (masalan, 67 guruhlar Botanika falsafasida), ammo bu faqat tabiiy usulning parchalari va ularni o'rganishni talab qiladi.","question":"Linnae o'z tizimini qanday qabul qilgan?","answers":{"text":["diagnoz uchun mo'ljallangan xizmat"],"answer_start":[47]},"id":1713}
{"context":"Loyiha moliyaviy, iqtisodiy, ijtimoiy va ekologik jihatdan maqbul ekanligiga ishonch hosil qilish uchun qarz oluvchidan olingan loyiha uchun moliyalashtirish to'g'risidagi talabnoma baholanadi. Kredit bo'yicha muzokaralar bosqichida Bank va qarz oluvchi loyiha doirasida hal etiladigan rivojlanish vazifalarini, loyihaning tarkibiy qismlarini, kutilayotgan natijalarni, loyihani amalga oshirish samaradorligining nazorat ko'rsatkichlarini va uni amalga oshirish rejasini, shuningdek, qarz mablag'larini ajratish jadvalini kelishadi. Loyiha amalga oshirilayotgan paytda Bank mablag'lardan foydalanilishini kuzatib boradi va loyihalarni amalga oshirish natijalarini baholaydi. Uch chorak to'lanmagan kredit mablag'lari Bankning a'zo davlatlardagi doimiy vakolatxonalarida ishlaydigan mamlakatlar bo'yicha direktorlar tomonidan boshqariladi. Bank xodimlarining taxminan 30 foizi butun dunyo bo'ylab 100 ga yaqin doimiy vakolatxonalarda ishlaydi.","question":"Bankning a'zo davlatlardagi doimiy vakolatxonalarida ishlaydigan mamlakatlar bo'yicha direktorlar tomonidan to'lanmagan qarzlar miqdori qanday?","answers":{"text":["Uch chorak"],"answer_start":[675]},"id":2902}
{"context":"Ushbu taxminga ko'ra, viruslar bir vaqtlar kichik hujayralar bo'lib, katta hujayralarda zararkunanda bo'lgan. Vaqt o'tishi bilan bu hujayralar, ehtimol, parazitar hayot tarzida kerak bo'lmagan genlarni yo'qotdilar. Ushbu gipoteza ba'zi bakteriyalarning rikketsiya va xlamidiya hujayrali organizmlar ekanligini kuzatishga asoslangan, ammo ular viruslar singari faqat boshqa hujayra ichida ko'payishi mumkin. Bu gipoteza, shuningdek, degeneratsiya gipotezi yoki reduksiya gipotezi deb nomlanadi.","question":"Qaysi bakteriyalar faqatgina boshqa hujayra ichida ko'payishi mumkin?","answers":{"text":["rikketsiya va xlamidiya"],"answer_start":[253]},"id":347}
{"context":"Birinchi American Express kartalari 1958 yilda paydo bo'lgan. 1960 va 80-yillarda American Express faoliyati sohasi qo'shni tarmoqlardagi kompaniyalarni o'z ichiga olgan holda kengaydi. 1968 yilda Firemans Fund Insurance Company sug'urta kompaniyasi sotib olingan (1985 yilda ajratib olingan), 1981 yilda Shearson Loeb Rhoades Inc yirik brokerlik idorasi o'zlashtirildi. (1993-yilda sotilgan), 1984-yilda  Investors Diversified Services, Inc., sug'urta, o'zaro fondlar va moliyaviy maslahatlar bilan shug'ullanadigan konsern (2005-yilda Ameriprise Financial, Inc kompaniyasiga ajratib olingan). 1984 yildan 1994 yilgacha American Express tarkibiga Lehman Brothers investitsiya banki kirgan. 2008 yilda Buyuk Britaniyaning Standard Chartered bankiga American Express Bank Ltd xalqaro bank bo'linmasi sotildi. Shuningdek, kompaniya Travel+Leisure va Food & Wine kabi jurnallarni nashr etish bilan shug'ullandi (ular Time Inc.ga sotildi). 2013 yilda.","question":"qaysi yilda xalqaro bank bo'linmasi American Express Bank Ltd Buyuk Britaniyaning Standard Chartered bankiga sotildi?","answers":{"text":["2008 yilda"],"answer_start":[691]},"id":2394}
{"context":"Freytag asarlarida kompozitsiya haqida Zeyfertning, ingliz romanining kompozitsiyasi haqida Dibelyusning, Gofmanning novella kompozitsiyasi haqida Fleshenbergning ishlarini eslaymiz. Poetik shaklning boshqa tomonlari ham formalistlarning nazaridan chetda qolmaydi. Bu yerda Edning she'riyatidan olingan melodiyalarni sanab o'tish kifoya. Sizni shu qadar ko'targan Siversni. Ohrenphilologie printsipi, ya'ni she'rni o'qish paytida ko'z bilan emas, balki quloq bilan sezish. G'arbiy Yevropa formalchiligining ta'siri ostida bir qator nazariylarni (Jirmunskiy, Eyxenbaum, Tomaşevskiy, Shklovskiy va boshqalar) ilgari surgan rus formalchiligi shakllangan.","question":"Zeyfert, Dibelius va Fleshenbergning asarlarida faqat romanlar va nobellar eslatib o'tiladimi?","answers":{"text":["Poetik shaklning boshqa tomonlari"],"answer_start":[183]},"id":1234}
{"context":"Pul maxsus vositachi sifatida paydo boʻlgunga qadar mahsulotning ishlab chiqaruvchidan isteʼmolchiga harakatlanishi hisob-kitoblar negizida natura koʻrsatkichlarida amalga oshirilgan. Tabiiy birliklarda hisob faqat jamiyat a'zolari o'rtasida yangi yaratilgan moddiy boyliklarni taqsimlash va qayta taqsimlashda emas, balki yanada murakkab iqtisodiy munosabatlarda - kreditlashda (qarz va foizlar naturada qayd etilgan), rejalashtirishda (Qadimgi Misrda brigadalarga ishlab chiqarish topshiriqlarini berish), foyda taqsimlashda (Qadimgi Bobilda savdo ekspeditsiyalari) ham yuritilardi.","question":"Pul paydo bo'lishidan oldin iqtisodiy rejalashtirish misoli?","answers":{"text":["Qadimgi Misrda brigadalarga ishlab chiqarish topshiriqlarini berish"],"answer_start":[438]},"id":1171}
{"context":"Ilmiy unvonlarni berish qoidalari turli mamlakatlarda turlicha va ko'pincha milliy an'analarga asoslangan, garchi unifikatsiya qilish uchun qadamlar qo'yiladi ((16). Rossiya va sobiq SSSR mamlakatlaridan farqli o'laroq, aksariyat davlatlarda bir xil nomli lavozimlar va unvonlar o'rtasida aniq chegaralar mavjud emas: masalan, xodimni o'quv yurtida professor lavozimiga qabul qilish bir vaqtning o'zida professor unvonini olish ni anglatadi. Umumiy darajada darajadan unvonlar qat'iy farqlanadi  ilmiy daraja xodimning malakasini hujjatlashtiradi, unvon esa uning aniq ilmiy-pedagogik lavozimga muvofiqligini aks ettiradi.","question":"O'quv yurtida professorlik lavozimiga xodimni qabul qilish nimani anglatadi?","answers":{"text":["professor unvonini olish"],"answer_start":[403]},"id":928}
{"context":"Kalligrafiya yozuvi Yaponiyada VII asrda Xitoy uslublari asosida paydo bo'lgan. Yaponiyalik kaligrafiyachilar bir nechta yangi uslublarni yaratdilar, ular ancha sodda va hissiy jihatdan farq qiladilar. Yapon ideogrammalari butun tushunchalarni anglatadi, tuzuk falsafiy ma'noga ega va odamlarning tarkibiy-shakliy idrokini shakllantirishga yordam beradi. Edo davrida (16001868) kabuki-moji va дзё-ruri-moji kabi dekorativ uslublar paydo bo'ldi, ulardan Kabuki va Dzyoruri teatrlarining afishalari va dasturlarini yaratish uchun foydalanilgan.","question":"Yapon ideogrammalarida nima bor?","answers":{"text":["tuzuk falsafiy ma'noga"],"answer_start":[255]},"id":2484}
{"context":"Birinchi darajali vazifalar orasida VKNV oldida urush tufayli buzilgan iqtisodiyotni mustahkamlash, oziq-ovqat inqirozini bartaraf etish, narxlarning cheksiz o'sishini va milliy valyutaning inflyatsiyasini to'xtatish kabi vazifalar ayniqsa keskin bo'ldi. Mamlakat rahbariyati Xalqaro tiklanish va taraqqiyot bankiga (XTTB) hamda Xalqaro valyuta jamg'armasiga (XVJ) iqtisodiyotni sog'lomlashtirish bo'yicha maslahat so'rab murojaat qilishga majbur bo'ldi. Natijada, qattiq byudjet rejalashtirishga asoslangan, kapitallarni asosan qishloq xo'jaligi va dengiz sanoat baliqchiligini rivojlantirishga oqilona sarflashga asoslangan ikki yillik milliy tiklanish favqulodda rejasi joriy etildi. 1979 yilda xorijiy sarmoyani jalb qilish va xususiy mauritaniy tadbirkorlikni rag'batlantirish uchun yangi, imtiyozli investitsiya kodeksi qabul qilindi. Mamlakatda samarali iqtisodiy va ijtimoiy islohotlarni o'tkazish istagi VKNV a'zolari, tarmoq kasaba uyushmalari rahbariyati va milliy kasaba markazi tomonidan qo'llab-quvvatlandi.","question":"Mamlakat rahbariyati kimga murojaat qilishga majbur bo'ldi?","answers":{"text":["Xalqaro tiklanish va taraqqiyot bankiga"],"answer_start":[276]},"id":1531}
{"context":"Malakalar tugaganidan so'ng, birinchi o'nlik bolidlar yopiq parkka jo'natiladi, ya'ni musobaqa boshlangunga qadar hech qanday o'zgarishlarni amalga oshirish mumkin emas, ya'ni: rezina tarkibini o'zgartirish, shassi sozlamalariga tuzatishlar kiritish, dvigatel sozlamalarini o'zgartirish va hokazo. p. bo'yicha Faqatgina kichik o'zgarishlarga ruxsat beriladi va FIA inspektorlari tomonidan diqqat bilan kuzatiladi. Birinchi o'nlik ikkinchi sessiyaning (Q2) eng yaxshi vaqti ko'rsatilgan paytda bolidda o'rnatilgan xuddi shu shinalar bilan startga chiqishi kerak. Alohida hollarda, agar shinalar shikastlangan bo'lsa, FIAning texnik delegati bilan kelishilgan holda, shinalar to'plami eskirishi bo'yicha o'xshashlariga almashtirilishi mumkin. 11-chi va undan pastki o'rinlarni egallagan boshqa haydovchilar istagan rezin turini tanlash huquqiga ega. Agar malaka quruq trassa bo'yicha o'tkazilib, musobaqa boshlanishidan oldin yomg'irli deb e'lon qilingan bo'lsa, barcha mashinalarga yomg'irli shinalar o'rnatilishi kerak va aksincha.","question":"Musobaqa boshlanishidan oldin nima qilish mumkin emas?","answers":{"text":["hech qanday o'zgarishlarni"],"answer_start":[114]},"id":936}
{"context":"Hind falsafasida, hinduizmning oltita ortodoks falsafa maktablaridan biriga ((19) ((20) yoga deb nom beriladi. Yoga falsafiy tizimi sankhiya maktabi bilan chambarchas bog'liq 21. Patanjali ta'limotiga ko'ra, yoga maktabi sankhiya falsafasining psixologik va metafizik jihatlarini qabul qiladi va sankhiyaga qaraganda ko'proq teistikdir. Sankxya mavjudligining 25 elementiga Ilohiy mavjudotni qo'shish yogining teistikligiga misol bo'lishi mumkin ((22) ((23). Yoga va sankxya bir-biriga juda yaqin; Max Müller bu haqda, falsafaning ma'lumotlarini oddiy so'z bilan aytganda, Xudo bilan sankxya va Xudosiz sankxya deb ataydi, deb aytgan edi... (24). Sankxya va yoga o'rtasidagi yaqin aloqani Genrix Zimmer ham tushuntiradi:","question":"Yoga falsafiy tizimi nima bilan chambarchas bog'liq?","answers":{"text":["sankhiya maktabi bilan"],"answer_start":[132]},"id":2160}
{"context":"Elektr gitara 1937 yilda jazzaga Texaslik jazzchi Eddi Darem tufayli kelgan, u boshqalardan tashqari, Kont Bessi bilan o'ynagan, ammo u uni trombonist sifatida ishlatishni afzal ko'rgan. Bu Daram birinchi bo'lib gitara sololarini ijro etgan deb hisoblanadi (elektr National, Time Out, 9 avgust 1937 yil yozuvda). Birinchi elektr bluzmen 1938 yil 1 martda George Barnes bo'lib, u  studiyasida avval Katta Bill Brunzi, so'ngra Kertis Jons bilan o'ynagan. 1939 yilda Chikagolik bluzmenlar Big Bill Brunzi va Tampa Red elektr gitaralarini o'zlariga qurol qilib olishdi. Keyinchalik Memfis Minnie \"Me And My Cauffer\" qo'shig'ining elektr versiyasini yozib, unga birinchi katta muvaffaqiyat keltirdi. Erta elektr gitara yulduzi 1939-1942 yillarda keng mashhur bo'lgan, ammo shon-shuhratga erishishga ulgurmagan (u 25 yoshida sil kasalligidan vafot etgan) Charli Kristian ham bo'lgan. Jazz tarixchilari Kristian zamonaviy elektr gitara tarixidagi asosiy shaxs bo'lib, Eldon Shamblin, Merl Travis, Xenk Tompson, Chet Atkins, Bill Blek, Jimmi Bryant, Barni Kessel, Tel Farlou, Uess Montgomerining ijodiga ta'sir ko'rsatganini ta'kidlaydilar.","question":"Birinchi bor kim gitara solosini ijro etdi?","answers":{"text":["Daram"],"answer_start":[190]},"id":357}
{"context":"Ushbu pion-nuklon nazariyasida ikki nuklonning tortishi yoki tortilishi, bir nuklon tomonidan pionni chiqarish va keyinchalik uni boshqa nuklon tomonidan yutib olish sifatida tasvirlangan (virtual foton almashinuvi sifatida tasvirlangan elektromagnit ta'sirga o'xshash). Ushbu nazariya nuklon-nuklon to'qnashuvlari va bog'liq holatlar, shuningdek, pionlar bilan nuklonlar to'qnashuvi kabi ko'plab hodisalarni muvaffaqiyatli tasvirlab berdi. Pion chiqarib yuborish samaradorligini aniqlaydigan son koeffitsiyenti juda katta bo'lib chiqdi (elektromagnit ta'sir uchun shunga o'xshash koeffitsiyent bilan taqqoslaganda), bu kuchli ta'sir kuchini aniqlaydi.","question":"Pion-nuklon nazariyasiga ko'ra, pionni bir nuklon bilan chiqarganidan so'ng, u bilan nima sodir bo'ladi?","answers":{"text":["boshqa nuklon tomonidan yutib olish"],"answer_start":[130]},"id":918}
{"context":"Final turnirining qurʼa tashlash jarayoni 2009 yil 4 dekabrda Keyptaunda boʻlib oʻtdi. 2 dekabr kuni FIFA qurʼa tashlash uchun savatlarni eʼlon qildi. Oldingi jahon chempionatida bo'lgani kabi terma jamoalar ham jihoiy tamoyil bo'yicha tashkil etildi. Birinchi savatni tashkilotchi mamlakat sifatida Janubiy Afrika Respublikasi va 2009 yil oktyabr oyi holatiga ko'ra FIFA reytingiga ko'ra dunyoning eng kuchli 7 terma jamoasi tashkil etdi. Ikkinchi savat Shimoliy Amerika, Osiyo va Okeaniya mamlakatlari terma jamoasidan tashkil topgan. Uchinchi savatga Afrika qit'asidan 5 ta terma jamoa va Janubiy Amerikadan qolgan 3 ta vakil kiritildi. To'rtinchi to'plam esa to'liq birinchi to'plamga kiritilmagan Yevropa terma jamoasidan iborat edi.","question":"Terma jamoalarni savatlarga ekish qanday tamoyilga ko'ra amalga oshirilgan?","answers":{"text":["jihoiy tamoyil"],"answer_start":[212]},"id":2982}
{"context":"Akademiklar umrbod tegishli akademiyaning umumiy yig'ilishida saylanadi, qoida tariqasida, uning muxbir a'zolari orasidan (faxriy va xorijiy akademiklardan tashqari), bunda ovoz berish huquqiga faqat akademiklar ega. RASga oxirgi saylovlar 2016 yil oktyabr oyida bo'lib o'tdi. Ularning o'ziga xos xususiyati - RAS tarkibini yoshlashtirish maqsadida e'lon qilingan bo'sh ish o'rinlarining katta foizi bo'lib, yoshga doir cheklovlar qo'yilgan: saylanish paytida 61 yoshdan katta bo'lish mumkin emas. Rasmiy ravishda, RAS (RAS, RAASN, RAX) akademik unvoni ilmiy unvon deb hisoblanmaydi, ammo ko'pincha u hali ham ilmiy unvon sifatida talqin qilinadi. Har holda, uning ahamiyati professorning oliy unvoni bilan taqqoslaganda ham, juda jiddiy. Akademik unvoni uchun lavozim maoshiga har oylik ustama to'lanadi.","question":"Akademiklarni qaysi organ saylaydi?","answers":{"text":["tegishli akademiyaning umumiy yig'ilishida"],"answer_start":[19]},"id":774}
{"context":"1933 yilda MLO o'z nomini Xalqaro kommunistik ligasiga o'zgartiradi, bu 1938 yilda Parijda tashkil etilgan To'rtinchi internatsionalning etakchisi bo'ladi. To'rtinchi internatsionalni tashkil etish proletar inqilobiga rahbarlik qilish uchun yangi ommaviy inqilobiy partiyani tashkil etish sifatida asoslangan. Bu g'oya inqilobiy to'lqindan kelib chiqqan bo'lib, u kelgusi jahon urushi boshlanishidan keyin kengayadi. 1938 yil sentyabr oyida Parijdan uzoq bo'lmagan Alfred Rosmer uyida bo'lib o'tgan ta'sis anjumanida Yevropaning barcha yirik mamlakatlaridan, Shimoliy Amerikadan 30 delegat ishtirok etdi, uzoq masofa va xarajatlarga qaramay, Osiyo va Lotin Amerikasidan bir nechta delegatlar keldi. Anjumanda qabul qilingan qarorlar orasida o'tish dasturi (12) bo'lgan.","question":"U to'rtinchi internatsionaning asoschisi bo'lgan.","answers":{"text":["Yevropaning barcha yirik mamlakatlaridan, Shimoliy Amerikadan 30 delegat"],"answer_start":[517]},"id":2463}
{"context":"Komissiya qonunchilikni ishlab chiqish monopoliyasiga ega bo'lsa-da, Yevropa Parlamenti va Yevropa Ittifoqi Kengashi qonunchilik jarayoni davomida o'zgartirishlar kiritish va veto qo'llash huquqiga ega. Yevropa Ittifoqi to'g'risidagi Shartnomaning 9 va 10-moddalariga muvofiq, Yevropa Ittifoqi \"o'z fuqarolarining tengligi tamoyili\" ga rioya qiladi va \"vakillik demokratiyasi\" ga asoslanishi kerak. Amaliyotda tenglik va demokratiya mukammal emas, chunki parlamentda saylangan vakillar Komissiyaning irodasiga qarshi qonunchilikni kiritishga haqli emas eng kichik mamlakatlarning fuqarolari parlamentda eng yirik mamlakatlarning fuqarolariga nisbatan o'n baravar ko'p saylov to'plamiga ega va qonunchilikni qabul qilish uchun \"malakali ko'pchilik\" yoki Kengash konsensusini talab qiladi. Bunday \"demokratiya yetishmovchiligi\" ning shartnomalar bo'yicha oqlanishi odatda Yevropa iqtisodiyoti va siyosiy institutlarini integratsiyalashni yakunlash uchun ekspertlarning texnik muvofiqlashtirilishi talab etilayotganiga ishora qiladi, bu esa Yevropa Ittifoqi konsepsiyasini keng qatlamlar tomonidan tushunish va urushdan keyingi davrda millatchilik kayfiyatining susayishi bilan bog'liq. Vaqt o'tishi bilan bu Parlamentning asta-sekin ko'proq og'irlikka ega bo'lishiga olib keldi: dastlab bu saylanmaydigan majlis edi, so'ngra 1979 yilda birinchi to'g'ridan-to'g'ri saylovlar o'tkazildi, shundan so'ng u qonunchilik jarayonida ko'proq huquqlarga ega bo'ldi. Shu sababli fuqarolarning huquqlari Yevropa Ittifoqining barcha a'zo davlatlarining demokratik siyosatiga nisbatan cheklangan: Yevropa Ittifoqi to'g'risidagi Shartnomaning 11-moddasiga muvofiq, fuqarolar va uyushmalar o'z qarashlarini e'lon qilish va Komissiya tomonidan ko'rib chiqilishi kerak bo'lgan tashabbusni ilgari surish kabi huquqlarga ega. bir million imzo mavjud bo'lganda. ShHTning 227-moddasida fuqarolarning yana bir huquqi mavjud: ular o'zlariga daxldor bo'lgan masalalar bo'yicha Parlamentga murojaat qilish huquqi. Parlament saylovlari, ya'ni har besh yilda bir marta o'tkaziladigan saylovlar va a'zo davlatlarda Yevropa parlamenti a'zolarini saylash mutanosib vakillik yoki yagona ovoz berish tartibida o'tkaziladi. Yevropa Parlamentida 750 nafar deputat bor va ularning soni Yevropa Ittifoqi a'zo mamlakatlarining hajmiga qarab pasayib boradi. Bu shuni anglatadiki, Kengash a'zo davlatlarni ifodalaydigan organ bo'lishi kerak bo'lsa-da, aslida kichik a'zo davlatlar fuqarolari parlamentda katta a'zo davlatlar fuqarolariga qaraganda ko'proq ovoz berish huquqiga ega. Yevropa parlamenti deputatlari milliy parlamentlardagidek partiyaviy yo'nalishlarda bo'linadi: hozirgi vaqtda eng katta konservativ Yevropa xalq partiyasi, Yevropa sotsialistlari partiyasi esa muxolifatni boshqarmoqda. Partiyalar Yevropa Ittifoqidan davlat tomonidan moliyalashtirilmaydi, chunki Yevropa sudi Yevropa ekologlari partiyasiga qarshi sudda ushbu masala to'liq a'zo davlatlar tomonidan hal qilinishi kerak edi. Parlamentning vakolatlari, shu jumladan, noxush boshqaruv yuzasidan tergovni boshlash yoki har qanday sudlov jarayonlari tugallangunga qadar ombudsmenni tayinlashdir. Parlament Komissiyadan savollarga javob berishni talab qilishi va butun Komissiyaga ikki uchdan bir ko'pchilik ovoz bilan ishonchsizlik votumi berishi mumkin (shuningdek, 1999 yilda Santer Komissiyasida ham shunday bo'lgan). Ba'zi hollarda parlament to'g'ridan-to'g'ri maslahat berish vakolatlariga ega bo'lib, bu holda tavsiyalar Komissiya tomonidan amalda bajarilishi kerak. Biroq, qonunchilik jarayonida uning roli cheklangan, chunki hech bir a'zo Komissiya va Kengashsiz aslida qonun qabul qila olmaydi, ya'ni hokimiyat ( demokratiya) xalqning bevosita saylangan vakillari ( demo) qo'lida emas: Yevropa Ittifoqi uchun \"boshqarish bir necha kishi emas, balki ko'pchilikning qo'lida\" degan gap hali ham to'g'ri emas.","question":"Parlament tenglik va demokratiya yetishmovchiligini keltirib chiqargan holda nima qila olmaydi?","answers":{"text":["Komissiyaning irodasiga qarshi qonunchilikni kiritishga haqli emas"],"answer_start":[486]},"id":3141}
{"context":"Qopqoqlilar juda xilma-xil va ko'pchilik turlari o'rganilmagan. Ba'zi turlar faqat bitta joyda topilgan yoki hatto bitta nusxada ham tanilgan. Hozirda mavjud bo'lgan turlar soniga bo'lgan to'g'ri baho hech qachon ma'lum bo'lmaydi, chunki ko'p turlar ular kashf etilishidan oldin yo'q bo'lib ketgan. Turli xil asarlarda taqdim etilgan kapalaklarning tizimlanishi ularning mualliflarining turli xil qarashlarini aks ettiradi va shubhasiz, munozarali. Ba'zi bir kichik turlarning yoki turlarning tizimli mavqei yoki maqomini saqlab qolish zarurligi haqida bahslar mavjud. DNK tadqiqotlari hozirda ma'lum bo'lgan ba'zi turlar ajratib olinishi kerakligini ko'rsatadi. Bir qarashda bir xil ko'rinadigan Colias alfacariensis va Colias hyale, ilgari bitta tur deb hisoblangan, ularning ildizlari va qo'g'irchoqlari tuzilishida katta farq aniqlangandan so'ng ikkiga bo'linganligi yaxshi ma'lum bo'lgan holatdir.","question":"Qancha qushquruq qush turlari o'rganilmagan?","answers":{"text":["ko'pchilik"],"answer_start":[30]},"id":1957}
{"context":"Bu organ hajmining 20% ni tashkil qiladi. Uzoq yoki ellipsoid shaklda oq-qora rangli to'qimalarga ega, ularning rangi oq qon tanalari  leykotsitlarining bir turi bo'lgan limfocitlar to'plamlari bilan bog'liq. O'z ichiga limfa tugunlari (follikullar, malpigyeviy tizzasi) va periarterial limfa vaginalari (muftalar) (PALV, PALS) ni oladi. Oq pulpa stromalarini retikulyar birlashtiruvchi to'qima ham hosil qiladi. Retikulyar hujayralardan tashqari, stromal elementlarga antigen taqdimotining funksiyalarini bajaradigan makrofaglarning dendrit va interdigitatsiya qiluvchi hujayralar ba'zi turlari ham kiradi.","question":"qaysi hujayralar antigen taqdimotining vazifasini bajaradi?","answers":{"text":["dendrit va interdigitatsiya qiluvchi hujayralar"],"answer_start":[534]},"id":2986}
{"context":"1970-yillarda mitotik bo'linish regulyatorlarini aniqlash va batafsil o'rganish boshlandi ((13), bu hujayra siklining turli bosqichlaridagi hujayralar birlashuvi bo'yicha tajribalar seriyasi tufayli amalga oshirildi. M-fazada bo'lgan hujayrani interfazaning istalgan bosqichida bo'lgan hujayra bilan birlashtirgan tajribalarda (G1, S yoki G2), interfazli hujayralar mitotik holatga o'tadi (xromosomalar kondensatsiyasi boshlanadi va yadro membranasi parchalanadi) 14. Natijada, mitotik hujayraning sitoplasmasida mitozni rag'batlantiruvchi faktor (yoki faktorlar) mavjudligi yoki boshqacha qilib aytganda, M-stimulyator faktor (ingl.) (ISF, inglizchadan. M-faza-tarqatish omili, MPF) ((16).","question":"Hujayraning interfaz bosqichlari qanday?","answers":{"text":["(G1, S yoki G2),"],"answer_start":[327]},"id":2790}
{"context":"G'arbiy Sibir - bu Shimoliy Muzli okeanidan Qozog'iston maydonchasigacha ikki yarim ming kilometr va Ural tog'laridan Yeniseygacha ming to'qqiz yuz kilometr cho'zilgan hududdir. G'arbiy Sibir maydonining sakson foizga yaqini 175200 metrgacha balandlikda joylashgan Sibir Uvallari bilan ajratilgan ikkita tekis, choynak shaklidagi kuchli botqoqlik vodiylardan iborat G'arbiy Sibir tekisligi doirasida joylashgan. Janubi-sharqida G'arbiy Sibir tekisligi asta-sekin ko'tarilib, Altay, Salayr, Kuznetskiy Alatau va Tog'li Shoriya tog'laridir.","question":"G'arbiy Sibir Ural tog'laridan Yeniseygacha qancha kilometr cho'zildi?","answers":{"text":["ming to'qqiz yuz kilometr"],"answer_start":[131]},"id":1172}
{"context":"Antika fojiasiga murojaat qilishga ittifoq a'zolarini, o'rta asrlarda va XVI asrda florentsiyaliklarning fikriga ko'ra, barbarcha shakllarni qabul qilgan, cherkov va dunyoviy musiqada o'rnashib qolgan polifoniyani qabul qilmaslik undadi: o'sha davrda mashhur bo'lgan motetlar va madrigallarda ovozlar soni 20 tagacha yetishi mumkin edi, garchi har biri o'z matnini kuylaganida uchta ovozlar ham, hech bo'lmaganda, matnni qabul qilishni qiyinlashtirishi uchun etarli edi. Musiqa chiziqlarining murakkab bir-biriga chambarchas bog'langan so'zga nisbatan g'ayritabiiy bo'lgan polifoniyaga yunon monodiyasi qarshilik ko'rsatib, hamjamiyat a'zolari uni o'zlariga harmoniya bilan birga bitta ovozli qo'shiq sifatida tasavvur qilishdi va bu so'zning asl ma'nosida qo'shiq emas, balki musiqiy deklamatsiya, unda melodik aylanishlar, temp va ritm poetik matnga to'liq bo'ysunishi kerak, uning hissiy ta'sirini kuchaytirishi kerak.","question":"Qani, barbariy polifoniyaga qarshi nima deyish mumkin?","answers":{"text":["yunon monodiyasi"],"answer_start":[586]},"id":173}
{"context":"Kompound sxemasining mantiqiy rivojlanishi unga qo'shimcha kengayish bosqichlarini qo'shish bo'ldi, bu esa ish samaradorligini oshiradi. Natijada ko'p marta kengaytirish sxemasi uch yoki to'rt marta kengaytirish mashinalari deb nomlanadi. Bunday bug'mashinalari har bir bosqichda hajmlari oshadigan ikki tomonlama harakatlanuvchi silindrlar seriyasidan foydalangan. Ba'zan past bosimli tsilindrlar hajmini ko'paytirish o'rniga ularning sonini ko'paytirish ishlatilardi, xuddi ba'zi kompaundli mashinalarda bo'lgani kabi.","question":"Kompound sxemasiga qo'shimcha kengayish bosqichlarini qo'shish natijasida nima paydo bo'ldi?","answers":{"text":["ko'p marta kengaytirish sxemasi"],"answer_start":[146]},"id":557}
{"context":"Fotografiya nazariyasi - fotosurat tasvirini o'rganishga bag'ishlangan analitik yo'nalish. Fotografik tanqid, badiiy toifalarning klassik bo'linishi fotosuratning tabiati va xususiyatlarini aks ettirmasligiga, janrlar, usullar va texnikani o'rganish esa fotosuratning fenomen sifatida xususiyatini ochib bermasligiga e'tibor qaratadi. Fotosuratni tahlil qilishning markaziy muammosi - tasvir va obyekt mezonlarini aniqlashdir. Rasm tayyor shaklga bog'liq bo'lib, bundan tashqari, badiiy maqomi, muallifligi va asari haqidagi savollar paydo bo'ladi. Shu bilan birga, fotografiya til, tasvir nazariyasi muammosini hal qiladi, qabul qilingan badiiy reglamentning shubhasiz xususiyati haqida savol beradi va obyektiv dunyo rasmining barqarorligiga shubha tug'diradi. Fan, nazariya va tanqidi sifatida fotosurat Valter Benjamin, Syuzen Zontag, Roland Bart, Villem Flusser, Rosalinda Krauss, Andre Ruey asarlarida shakllangan.","question":"Rasmning tayyor shaklga bog'liqligi qanday savol tug'diradi?","answers":{"text":["bundan tashqari, badiiy maqomi, muallifligi va asari haqidagi"],"answer_start":[463]},"id":73}
{"context":"Rus tilidagi qo'shiq shakllaridan farqli o'laroq, bolgar va makedoniya tillarida, ma'lum so'zlarning mavjudligi bo'lsa, ma'lum so'z faqat birinchi so'zning oxirida qo'yiladi, qolganlari faqat jinsi va soni bo'yicha kelishib olinadi: bolgar tilida to'pka to'p → to'pkaning orqasida to'pka, oq to'pka oq to'p → oq to'pka oq to'pka, oq to'pka katta oq to'p → oq to'pka katta oq to'pka; xuddi shunday makedoniya filmida birinchi film → birinchi filmning birinchi filmi. Aniqsizlik artiklning yo'qligi yoki bir \/ bir \/ bir so'zning ishlatilishi bilan ifodalanadi (bir \/ bir \/ bir) so'zlar guruhi oldida qo'yiladi: bitta ayol muayyan ayol. Noaniqlikni ta'kidlash kerak bo'lganda, noaniq atamalar kimdir kimdir, kimdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kimningdir, kim","question":"Bolgar tilida to'p qanday bo'ladi?","answers":{"text":["to'pka"],"answer_start":[247]},"id":2184}
{"context":"O'rtacha bir yilda Lutskda 560 mm atmosfera yomg'iri yog'adi, mart oyida eng kam, iyul oyida eng ko'p. Yillik eng kam yomg'ir miqdori (310 mm) 1961 yilda, eng ko'p (822 mm) 1931 yilda kuzatilgan. Kuniga eng koʻp yogʻingarchilik soni (114 mm) 1959 yil 4 avgustda qayd etilgan. O'rtacha bir yilda shaharda 148 kun yomg'ir yog'adi; avgustda eng kam (10) kun, dekabrda eng ko'p (16) kun. Har yili Lutskda qor qoplamasi hosil bo'ladi, ammo uning balandligi uncha katta emas. Havo namligi o'rtacha yiliga 78% ni tashkil qiladi, may oyida eng kam (64%) bo'ladi, dekabrda eng ko'p (89%) bo'ladi. Avgust oyida eng kam, dekabr oyida esa eng ko'p bulutli kunlar kuzatiladi.","question":"Lutskda eng ko'p yomg'ir qachon yog'adi?","answers":{"text":["iyul"],"answer_start":[82]},"id":913}
{"context":"Bitimning xalqaro shartnoma sifatida tavsiflanishi uchun uning og'zaki yoki yozma shaklda tuzilishi, bunday bitimning bir yoki bir nechta hujjatlarda saqlanishi muhim emas. Xalqaro shartnoma maqomi uning aniq nomidan: bitim, konvensiya, xalqaro tashkilotning ustavi, protokol, paktdan qat'i nazar. Hujjat shartnoma ekanligiga ishonch hosil qilish uchun uning mazmunini tahlil qilish, ya'ni tomonlar xalqaro huquqiy majburiyatlarni o'z zimmalariga olish niyatida ekanliklarini aniqlash kerak. Ba'zan shartnomalar deklaratsiyalar yoki memorandumlar deb ataladi, garchi an'anaviy ravishda bunday nomlardagi hujjatlar shartnomalar bo'lmasa ham.","question":"Xalqaro shartnoma tuzishda tomonlarning munosabatlarini birinchi navbatda nima belgilaydi?","answers":{"text":["xalqaro huquqiy majburiyatlarni o'z zimmalariga olish niyatida"],"answer_start":[399]},"id":157}
{"context":"Nazariy informatikaning ulkan tadqiqot sohasi klassik algoritmlar nazariyasini ham, hisoblashning abstraktroq mantiqiy va matematik jihatlari bilan bog'liq mavzularning keng spektrini ham o'z ichiga oladi. Nazariy informatika formal tillar, avtomatlar, algoritmlar, hisoblash va hisoblash murakkabligi, shuningdek hisoblash grafalari nazariyasi, kriptologiya, mantiq (shu jumladan ifodalovchi mantiq va bashorat mantiqini o'z ichiga olgan holda), formal semantika nazariyasi bilan shug'ullanadi va dasturlash tillari kompilyatorlarini ishlab chiqish uchun nazariy asoslarni yaratadi.","question":"Nazariy informatika tadqiqot sohasi yana nimalarni o'z ichiga oladi?","answers":{"text":["hisoblashning abstraktroq mantiqiy va matematik jihatlari bilan bog'liq mavzularning keng spektrini"],"answer_start":[84]},"id":359}
{"context":"Bag'dod, Samarqand, Urganch, Kiyev va Vladimirni egallab olish, masalan, janubiy Xuzestanning bir qismini butunlay vayron qilish kabi ommaviy qirg'inlarga olib keldi. Uning avlodi Xulagu-xon Iranning shimoliy qismini vayron qildi va Bag'donni talon-taroj qildi, garchi uning qo'shinining hujumini Misr mamluklari to'xtatgan bo'lsa ham, lekin Xulagu G'azon-xoning avlodi Misr mamluklarini Levant, Falastin va hatto Gazo oldida mag'lub qilish uchun qaytib keldi. Fors tarixchisi Rashid ad-Din Hamadani yozuvlariga ko'ra, mo'g'ullar Mervada 70 000 dan ortiq odamni va Nishapurda 190 000 dan ortiq odamni o'ldirishgan. 1237 yilda Chingizxonning nevarasi bo'lgan Batiy xon Kiyev Rusligiga hujumni boshladi. Uch yil ichida mongollar Sharqiy Yevropaning barcha asosiy shaharlarini vayron qildilar va yo'q qildilar, Novgorod va Pskov dan tashqari.","question":"Sharqiy Yevropaning qaysi yirik shaharlari mongol bosqinchilarining hujumida vayron bo'lmadi?","answers":{"text":["Novgorod va Pskov"],"answer_start":[808]},"id":3084}
{"context":"Gesiodning eng muhim asari  Mashg'ulotlar va kunlar poemasi (o'rta yunoncha. ργα και μέραι) shaklida yozilgan bo'lib, shoirning akasi Persga qaratilgan ogohlantirish shaklida yozilgan bo'lib, u Gesiod bilan meros to'g'risida da'vo olib boradi va uni Gesiod poraxo'r shohlarning adolatsiz hukmiga umid qilmaslikka va o'zining shoshgan boyligini qat'iy mehnat bilan tuzatishga ishontiradi. Kambag'allik ahvoli yomonlashishi Gesiodda zamonamizga nisbatan pessimist munosabatni shakllantiradi (Oltin asrdan temir asrgacha inson hayoti sharoitlarining uzluksiz yomonlashishi to'g'risidagi afsona bayon etiladi). Poemada axloqiy qoidalar va xo'jalik nasihatlari to'plami kiritilgan, u folklor bilan boyitilgan: maqol, maqol, masallar, afsonalar, afsonalar. So'zlar: Kim ayolga ishonsa, u o'g'riga ishonadi, Har kim beradi, har kim rad etadi va boshqalar.","question":"Gesiodning eng muhim asarlari qaysi?","answers":{"text":["Mashg'ulotlar va kunlar poemasi "],"answer_start":[28]},"id":1125}
{"context":"O'n yetti yoshida Polinet yosh tadbirkor Gaston Bryuer (1835-1885) bilan tanishadi, u Ivan Turgenevga yoqimli taassurot qoldiradi va u qizining turmushga chiqishiga rozilik beradi. Ota xonimga o'sha davr uchun katta miqdorda  150 ming frank bo'lgan pulni hadya qildi. Qiz tez orada qarg'aygan Bryuerga turmushga chiqdi, shundan so'ng Polinet otasining ko'magida Shveysariyada eridan yashiringan. Turgenevning merosxo'ri Polina Viardo bo'lgani uchun, uning o'limidan so'ng qiz og'ir moddiy ahvolga tushib qoldi. 1919 yilda 76 yoshida saraton kasalligidan vafot etdi. Polinet  Jorj-Alber va Jeann  bolalarining avlodlari bo'lmadi. Jorj-Alber 1924 yilda vafot etdi. Janna Bryuer-Turgenyeva hech qachon turmushga chiqmagan; u besh tilni bemalol biladiganligi uchun shaxsiy darslar berib, hayotini ta'minlab yashagan. U hatto o'zini she'rlarda sinab ko'rdi, frantsuz tilida she'rlar yozdi. 1952 yilda 80 yoshida vafot etdi, u bilan birga Turgenevlarning Ivan Sergeyevich liniyasidagi nasl shoxlari ham uzildi.","question":"Turgenev Polinetga kuyov sifatida nima sovg'a qildi?","answers":{"text":["150 ming frank"],"answer_start":[226]},"id":166}
{"context":"1896-1901 yillarda Blagovechchenskda Buyuk Sharq me'morchiligining marvaridi bo'lgan buyuk Troitskiy ibodatxonasi qurildi, u shuningdek, Savdogar Semyon Shadrinning sharafiga Shadr sobori deb nomlandi, uning pullari bilan qurilish olib borildi. Sobor Sankt-Peterburgda, Gutuyev orolida joylashgan Xudoyi Taoloning ko'rinish cherkovining nusxasidan iborat edi. 1936 yil iyul oyida Shadr sobori vayron qilindi. Bir necha yil oldin (1923-1932 yillarda) Harbin rus ko'chmanchilari tomonidan uchinchi egizak cherkov - Sofiya sobori qurilgan edi. 2008 yilda soborni tiklash to'g'risida qaror qabul qilindi.","question":"Uzoq Sharq me'morchiligining marvaridi bo'lgan Blagovechchenskdagi Uchlik ibodatxonasi yana qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Shadr sobori"],"answer_start":[380]},"id":453}
{"context":"1995 yilda MNB Moskvada QBning \"Mosnarbank\" ZAO sho'ba bankini tashkil etdi, keyinchalik u \"AKB Yevrofinans\" ochiq aksiyadorlik jamiyati bilan \"Yevrofinans Mosnarbank\" ga birlashtirildi. 1999 yilda Pekinda yangi vakolatxona ochildi. 2005 yil dekabr oyida VTB Rossiya Bankidan Moscow Narodny Bank Limitedni sotib oladi va uning negizida VTB guruhining investitsiya biznesini rivojlantirish uchun maydoncha yaratilgan. 2006 yilda Moscow Narodny Bank Limited VTB Bank Europe Plc deb qayta nomlandi, keyinchalik VTB Capital Plc, VTB guruhining investitsiya biznesiga kirdi. 1924 yildan beri sovet chet el banklari guruhining asosiy qismi bo'lgan Moscow Narodny Bank joylashgan London markazidagi bino 2010 yilda Xitoy ICBC bankiga sotilgan.","question":"Bankning Pekindagi vakolatxonasi qachon ochilgan?","answers":{"text":["1999 yilda"],"answer_start":[187]},"id":2452}
{"context":"Neptun va Yer o'rtasidagi masofaning kattaligi tufayli sayyoraning burchak diametri faqat 2,22,4 burchak soniyalari doirasida o'zgaradi ((4) ((9). Bu Quyosh tizimidagi boshqa sayyoralar orasida eng past qiymatdir, shuning uchun bu sayyora yuzasining tafsilotlarini vizual kuzatish qiyin. Shuning uchun, Hubble kosmik teleskopining va adaptiv optikasi bilan jihozlangan yirik teleskoplarning paydo bo'lishidan oldin, Neptun haqidagi ko'pgina teleskopik ma'lumotlar juda aniq emas edi. 1977 yilda, masalan, Neptunning aylanish davri ham aniq ma'lum emas edi ((121) ((122).","question":"Neptun yuzasini Yerdan kuzatish mumkinmi?","answers":{"text":["bu sayyora yuzasining tafsilotlarini vizual kuzatish qiyin"],"answer_start":[228]},"id":183}
{"context":"Linney tomonidan taklif etilgan tabiat tasnifi sanoatlantirilgan edi, chunki uning asosidagi asosiy belgilar to'plamlari juda cheklangan, ko'pincha o'zboshimchalik bilan, shuning uchun guruhlar o'rtasidagi qarindoshlik to'g'risida haqiqiy tasavvur bermaydi. Shu bilan birga, bu tasniflash bunday sun'iy tizimlar orasida eng muvaffaqiyatli bo'lib chiqdi va tirik organizmlarni zamonaviy ilmiy tasniflash uchun asos bo'ldi. Linnae tabiiy dunyoni uchta shohlikka bo'lib ajratgan: mineral (minerallar yashamaydi va his qilmaydi, lekin o'sishi mumkin), o'simlik (o'simliklar yashaydi va o'sadi, lekin his qilmaydi) va hayvon (hayvonlar yashaydi, his qiladi va o'sadi). Har bir shohlik doirasida Linney tizimli toifalardan (ranglardan) foydalangan, ular o'rtasida aniq bo'ysunish aniq bo'lgan: har bir biologik tur (ehtimol, ba'zi bir o'zgarishlar  turlarga ega) ma'lum bir zotga, har bir zot  ma'lum bir otryadga, har bir otryad  ma'lum bir sinfga, har bir sinf  shohliklardan biriga tegishli bo'lgan (boshqa barcha atamalar olimlar tomonidan ilgari ham qo'llanilgan, ammo Linneydan oldin ularning qo'llanilishi to'g'risida qat'iy va izchil ta'riflar yo'q edi). Hayvonot va o'simlik dunyosining har bir vakili, har bir mineral singari, ushbu ishlarda tavsiflarni (xususiyatlar majmui) oladi, ularning tizimi bir-biriga ierarxik ravishda kiritilgan toifalar tizimiga mos keladi, bunda har qanday guruhning tavsifi ma'lum darajadagi (rang) unga kiruvchi barcha past darajadagi guruhlarga ham tatbiq etiladi.","question":"Linney tabiatni qanday tasniflagan?","answers":{"text":["sanoatlantirilgan"],"answer_start":[47]},"id":2728}
{"context":"Islandiya florasida 500 dan ortiq turdagi yuqori (suv) o'simliklar (ulardan 53 turi  o'tlar), 600 ga yaqin mosh turlari, 755 turdagi lichaynlar, 2100 dan ortiq turdagi qo'ziqorinlar va deyarli 1600 turdagi o'simliklar mavjud. Oddiy o'simliklar: armerya, qarg'a piyoz, tosh, koloshnik, dala, o'rik, suvli piyoz. Islandiya Atlantika okeanining shimoliy qismida joylashgan bo'lib, u yerdagi qon tomirlari o'simliklari Shimoliy Yevropaga xosdir. IX asrda, odamlar yashaydigan joyga kelishdan oldin, Islandiya asosan qovoq o'rmonlari bilan qoplangan edi. Orolning o'rmon boyligi haqida bayonotlar Bizans xronikalarida saqlanib qolgan. Ammo asta-sekin deyarli barcha o'rmonlar kesildi, bu esa kuchli eroziyaga olib keldi va hozirgi vaqtda eng ko'p tarqalgan landshaftlar tundra kabi yoki umuman o'simliklardan mahrumdir. Saharlashuvga, shuningdek, ko'chib o'tishdan ko'p o'tmay boshlangan sovuq va qo'ychilik ham yordam berdi. O'rmonlarni qayta tiklash bo'yicha dasturlar mavjud, ularning rivojlanishi moliyalashtirish ga juda bog'liq. 2040 yilga kelib cho'l maydonlarining besh foizini o'rmon bilan qoplash maqsadi qo'yildi. Qo'ychilik katta muammo bo'lib, hozirda  an'anaviy erkin yaylovda yurgan qo'ylar deyarli barcha ko'chatlarni yeydilar. Shuning uchun yangi o'rmonlar devorga tortilishi kerak.","question":"O'rmonlarni qayta tiklash dasturlarini amalga oshirish nimadan bog'liq?","answers":{"text":["moliyalashtirish"],"answer_start":[996]},"id":1892}
{"context":"2016 yilda shaharning o'rta va yirik sanoat korxonalari bo'yicha jo'natilgan tovarlar hajmi 19 mlrd 421 mln so'mni tashkil etdi. Energiya, gaz va suv taqsimotlariga 11 milliard 975 million so'm to'g'ri keldi. Tarmoqning eng yirik korxonalari: Adler IES va Sochi IES hisoblanadi. Ishlab chiqarish korxonalariga 3 milliard 370 million soʻm toʻgʻri kelgan. Eng yirik korxonalar: Lazarev kema qurilishi verfi va Ta'mirlash-mexanika zavodi. Foydali qazilmalarni jo'natish hajmi 76 mln so'mni tashkil etdi. Eng yirik korxona: Sochinrud.","question":"2016 yilda shaharning o'rta va yirik sanoat korxonalari tomonidan yuklab jo'natilgan tovarlar hajmi qancha miqdorni tashkil etdi?","answers":{"text":["19 mlrd 421 mln so'mni"],"answer_start":[92]},"id":2139}
{"context":"Qushquruq qanotlilarning og'iz apparatlari turlicha. Bir qator primitiv oilalarda (masalan, Micropterigidae, Heterobathmiidae)  kemiruvchi, ishlaydigan mandillari va rivojlangan chaynash qovoqlari bilan maksilllar mavjud. Glossata oilasining turlarida  xobok  tipidagi emuvchi og'iz apparati kuchdan pastki chayonlari kuchli o'zgartirilgan, ular naycha shaklida, bo'sh joyda spiral shaklida yig'ilgan. Qopqoq ikki yarim quvurli qismdan iborat bo'lib, ular bir-biriga tegib turadigan cho'tkalar bilan bir-biriga tegadi va bir-biriga yopiladi. Qovurg'a suyuq ovqatni oziqlantirish uchun xizmat qiladi. Uning ichida kichik sezgir sochlar joylashgan bo'lib, ular retseptor funksiyasini bajaradi.","question":"Glossata oilasining turlarida xobok nima bilan hosil bo'ladi?","answers":{"text":["kuchdan pastki chayonlari kuchli o'zgartirilgan"],"answer_start":[292]},"id":1055}
{"context":"Polimerlar qutbchanlik (turli suyuqliklarda erishiladiganligiga ta'sir qiluvchi) bo'linadi. Polimer bo'g'inlarining qutbligi ularning tarkibida  molekulyar dipollari mavjudligi bilan aniqlanadi, ular ijobiy va salbiy zaryadlarni tarqatish bilan ajralib turadi. Qutbsiz bog'liqliklarda atomlar o'rtasidagi dipol momentlari o'zaro kompensatsiya qilinadi. Qatlamlari katta darajada qutbli bo'lgan polimerlar gidrofil yoki qutbli deb ataladi. Qutbsiz bo'g'inli polimerlar  qutbsiz, gidrofob. Amfifil polimerlar qotishma va qotishmas bo'g'inlardan iborat bo'lgan polimerlar deb ataladi. Har bir bo'g'inida katta guruhlar bo'lgan qutblar va qutbsiz homopolimerlarni amfifil homopolimerlar deb atash taklif etiladi.","question":"Qanday qilib polimerlar ajratilgan?","answers":{"text":["qutbchanlik"],"answer_start":[11]},"id":2727}
{"context":"Zlaki yoki Myatlik (Poaceae) oilasining o'tli, asosan bir yillik o'simliklar zoti, ko'plab mamlakatlarda, shu jumladan Rossiyada etakchi don ekinlari. Bug'doy donidan olinadigan un non pishirish, makaron va qandolat mahsulotlari tayyorlash uchun ishlatiladi. Bug'doy, shuningdek, omlash uchun ozuqa sifatida ishlatiladi, pivo va aralashmalarni tayyorlashning ba'zi retseptlariga kiradi. Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida yumshoq bug'doyning hosildorligi 55 ts\/ha (5,5 t\/ha, yoki 550 t\/km2), dunyodagi o'rtacha hosildorlik 22,5 ts\/ha. Eng yuqori hosildorlik 98 ts\/ga (9,8 t\/ga, yoki 980 t\/km2) gacha. O'rtacha Rossiyadagi rekord hosildorligi  23,8 ts\/ga ((5) (2008). Bug'doy boshqa don ekinlari orasida birinchi o'rinda turadi, uning 2012 yilgi Rossiya don bozoridagi ulushi  44% ((6).","question":"Bug'doy qishloq xo'jaligida qanday ishlatiladi?","answers":{"text":["omlash uchun ozuqa"],"answer_start":[280]},"id":2985}
{"context":"Xuddi shu veb-saytga turli manzillar orqali kirish mumkin va u turli serverlarda saqlanishi mumkin. Asl veb-saytning nusxasi aynan shunday ko'rinishda ko'rinadi. Veb-saytning oflayn versiyasi tushunchasi ham mavjud  bu veb-saytning nusxasi bo'lib, uni kompyuter tarmog'iga ulanmasdan va server dasturiy ta'minotidan (PO) foydalanmasdan istalgan kompyuterda ko'rish mumkin. Saytni ishlab chiqishda, katta loyihalarning noaniqliklari va xatolarini namoyish etmaslik uchun uni faqat oflayn versiyada sinab ko'rish va sozlash kerak. Aynan korporativ tarmoqlarda yoki Internetda cheklangan kirish bilan boshida parol ostida tajribali testerlar taklif etiladi. Bu katta loyihalarni ishlab chiqarishni tezlashtirish va ularni ommaviy tashrif buyuruvchi (foydalanuvchi) uchun sozlash imkonini beradi.","question":"Saytning qaysi versiyasi ishlab chiqishda sinovdan o'tkaziladi va sozlanadi?","answers":{"text":["Veb-saytning oflayn versiyasi"],"answer_start":[162]},"id":2952}
{"context":"Vulkaniylar - odamlar bilan aloqada bo'lgan birinchi chet elliklar. Birinchi aloqa uchun sabab - bu doktor Koxren va uning yordamchisi Lili Sloun tomonidan qurilgan uzoq masofali Titan II kontinentallararo ballistik raketa da yaratilgan Fenix kemasida amalga oshirilgan insoniyatning birinchi varp parvozi edi. Birinchi pog'onasida uglevodorod yoqilg'isi ishlatiladigan eksperimental yulduz samolyotining uchuvchisi doktor Kochrenning o'zi edi. Kochren yorug'lik tezligini bosib o'tib, vulqonlarning e'tiborini tortdi.","question":"Yerliklarning birinchi varp-yulduzli samolyoti nima asosida qurilgan?","answers":{"text":["kontinentallararo ballistik raketa"],"answer_start":[188]},"id":854}
{"context":"Shashka o'yinlarining rasmiy partiyalari  har bir o'yinchi harakatlarini shashka notatsiyasi qoidalariga muvofiq blankaga yozib boradi. Harakatlar ikki ketma-ket yarim harakatlardan iborat juftlik hisoblanadi  oqlar va qoralar yurishi, bu juftliklar bir raqam ostida ikkita yarim harakat bilan yoziladi. Oddiy shashka yoki damka harakatini yozib olish uchun avval shashka yoki damka turgan maydonni belgilaydilar, so'ngra tireni qo'yadilar va u qo'yilgan maydonni yozib olishadi (masalan: rus va boshqa 8×8 shashkalarida e3-d4; xalqaro shashkalarda 8-12). Urushni yozishda tir o'rniga ikki nuqta qo'yiladi (masalan: 12:21, 47:24:35, a3:c5)  Rossiyada qabul qilingan, yoki x (12x21, 47x24x35, a3xc5)  xalqaro notatsiyada. Shaxmat notalariga ega bo'lgan o'yinlarda (Rossiya, Braziliya va boshqalar) birinchi maydonning o'zlashtirilishi qabul qilingan, masalan, a3-b4 o'rniga ab4 yoziladi, a3:c5 o'rniga  a: c5. Bir maydonga vertikalning turli maydonlaridan bo'lgan fiqurlar borishi mumkin bo'lgan holatlar istisno, masalan a3:c5 yoki a7:c5, bu holda harakat to'liq yoziladi.","question":"Shaxmat notalari bo'lgan o'yinlarda (Rossiya, Braziliya va boshqalar) birinchi maydondagi raqam bilan nima qilishadi?","answers":{"text":["o'zlashtirilishi"],"answer_start":[817]},"id":506}
{"context":"Shavokiy Yevgeniy shahzodasi (nem. Prinz Eugen von Savoyen, frantsuz tilidagi kitob. Fransua-Eugen de Savoye, italyan. Eugenio di Savoia-Carignano; 18 oktyabr 1663 ((16631018)  21 aprel 1736)  Fransiya-Italiya kelib chiqishi bo'lgan Muqaddas Rim imperiyasining mashhur polkovodi, generalizmus. Morits Oran, Vallenshteyn, Gustav II Adolf, Tyoren, Buyuk Kond, Monmoransi-Butvil, Voban va Malboro bilan bir qatorda, Yetti yillik urush davridan oldin yangi davrning eng mashhur va harbiy san'atiga katta ta'sir ko'rsatgan Yevropa qo'mondonlari qatoriga kiradi.","question":"Nemischa shahzoda Yevgeniy Savoy qanday bo'ladi?","answers":{"text":["Prinz Eugen von Savoyen"],"answer_start":[35]},"id":579}
{"context":"Makning (va boshqa hammualliflarning) Dyum imzolagan romanlarga qo'shgan hissasi hozirgi kunda ham munozara mavzusi bo'lib qolmoqda. Birinchi navbatda, Mak Uch musketyerning hammuallifligiga da'vo qildi. Zamonaviy adabiyotshunoslar bu da'volarni rad etishadi: asosiy dalil shundaki, Makening o'zi tarixiy prozaning bu asar darajasiga yaqinlashishga muvaffaq bo'lmadi. Ammo fabrikaning mavjudligi shubha tug'dirmaydi: Dyumning adabiy merosi yuzlab jildlarni tashkil etadi va hatto eng mehnatsevar va mehnatkash muallif ham buni yolg'iz o'zi yozishi (va hatto diktatsiya qilishi) mumkin emas edi, ayniqsa Dyumning nisbatan qisqa umrida. Bugungi kunda, XXI asrda, Dima hali ham dunyodagi eng ko'p hosil beradigan yozuvchilar orasida birinchi o'rinda turadi.","question":"Mak birinchi navbatda nimaga da'vo qildi?","answers":{"text":["Uch musketyerning hammuallifligiga"],"answer_start":[156]},"id":2669}
{"context":"Chexiya Respublikasi chexiya tilining asosiy tarqalish hududi hisoblanadi. 2011 yilgi ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, Chexiyaning 10,44 million aholisidan 9,26 million kishi ona tili sifatida chexiya tilini ko'rsatgan, ulardan chexiyalar  6 593,23 ming, moravanlar  429,63 ming, slovaklar  14,73 ming, silezlar  10,76 ming, nemislar  4,71 ming. (2,08 million kishi millati ko'rsatilmagan). Umuman olganda, Chexiyada 10,40 million kishi chexiya tilida (birinchi yoki ikkinchi til sifatida) gaplashadi (2012). Dunyoda, Ethnologue dunyo tillari ma'lumotnomasiga ko'ra, chexiya tilida 10,62 million kishi so'zlashadi.","question":"Chexiya tilining asosiy tarqalish hududi nima?","answers":{"text":["Chexiya Respublikasi"],"answer_start":[0]},"id":1100}
{"context":"Loyiha zonalashtirish talablari va qurilish normalariga rioya qilishi kerak. Loyihani me'yorlarga rioya qilmasdan qurish kompaniya egasining manfaatlariga to'g'ri kelmaydi. Ba'zi normativ talablar o'z xususiyatiga ko'ra jinoiy xatti-harakatlar yoki ko'priklar yoki portlashlarning vayron bo'lishi kabi yomon narsalarning oldini olish istagi bilan kiritilgan. Boshqa normativ talablar rasmiy jinoyatlarga oid fikrlar yoki odatiy yoki kutilgan kabi, masalan, biznes hududidagi korxonalarni, turar joy binolarini esa turar joy hududida ajratish. Vakolatli shaxs, bino qurilishi rejalashtirilgan joyda yerdan foydalanishni tartibga soluvchi qonunni o'zgartirish yoki undan istisno etishni, ya'ni qoida qo'llanilmasligini (ko'prik dizayni buzilishiga olib kelmaydi) yoki odatdagi qoidalariga rioya etish endi talab qilinmasligini (shaharda tadbirkorlik faoliyati uchun ham, uy-joy uchun ham mo'ljallangan obyektlar ko'proq maqbul bo'ladi) asoslab, talab qilishi mumkin.","question":"Rasmiy jinoyatlarga oid fikrlar nima?","answers":{"text":["odatiy yoki kutilgan"],"answer_start":[421]},"id":3024}
{"context":"G'oyalarning uchinchi turi oddiy sonlar taqsimotining jihatlariga bog'liq. o'rtasidagi farq 2 ga teng bo'lgan oddiy sonlar juftligi (toshgan oddiy sonlar gipotezi) cheksiz sonda oddiy raqamlar mavjudligi taxmin qilinadi. Polinyaqning taxminlari bu taxminni tasdiqlaydi. U har bir musbat son n uchun ketma-ket ikkita oddiy sonlarning cheksiz soni borligini, ularning farqi 2n ga tengligini ta'kidlaydi. n2 + 1 turidagi cheksiz sonli oddiy sonlar mavjudligi taxmin qilinadi. Ushbu gipotezalar umumlashtirilgan H gipotezasining (Shintsel gipotezasining) alohida dalillari hisoblanadi. Brokarning gipotezi shuni ko'rsatadiki, ketma-ket ketayotgan 2 dan katta boshlang'ich sonlarning kvadratlari orasida hech bo'lmaganda 4 ta boshlang'ich sonlar bo'ladi. Legendarning gipoteziga ko'ra, har qanday musbat son n uchun n2 va (n+1) 2 o'rtasidagi oddiy son mavjud. Bu Kramerning kuchli gipotezasini anglatadi.","question":"Ikkita boshlang'ich raqamlar nima?","answers":{"text":["o'rtasidagi farq 2 ga teng bo'lgan oddiy sonlar juftligi"],"answer_start":[75]},"id":3083}
{"context":"Tibet buddizmida Tibetning Dharma o'qituvchilari odatda lamalar deb ataladi. Pxova va siddhi amaliyotlarini o'tkazib, o'zini qayta tug'ilish ga atayin mahkum qilgan lama, ko'pincha Bodhisattva qasamyodini davom ettirish uchun ko'p marta, Tulku deb nomlanadi.","question":"Lamalar uchun nima belgilangan?","answers":{"text":["qayta tug'ilish"],"answer_start":[125]},"id":3066}
{"context":"Pittsburg universitetining (AQSh, Pensilvaniya shtati) Nita Rudra tomonidan o'tkazilgan tadqiqot shuni ko'rsatdiki, Hindiston, Braziliya va Janubiy Koreya kabi rivojlanayotgan mamlakatlarda, quyi tomonga chopish rivojlangan mamlakatlarga qaraganda boshqacha. Rivojlanayotgan mamlakatlarda cheklovlarni olib tashlash eng kam ta'sir ko'rsatadigan odamlarga emas, balki o'rta sinfga (ularning imtiyozlarini yo'qotish natijasida) ta'sir qiladi. Bundan tashqari, ushbu mamlakatlarda mavjud bo'lgan ijtimoiy ta'minot tizimlari juda xilma-xil bo'lib, ularni tipologizatsiya qilish zarurligini ta'minlaydi. Shuning uchun ham, OECD mamlakatlarida o'tkazilgan \"sovqinga uchish\" tadqiqotlari rivojlanayotgan mamlakatlarda bu jarayon haqida xulosa chiqarishga imkon bermaydi.","question":"Rivojlanayotgan mamlakatlarda cheklovlar bekor qilinganda kimlar ko'proq zarar ko'radi?","answers":{"text":["o'rta sinf"],"answer_start":[367]},"id":742}
{"context":"Tovar ishlab chiqarishga o'tish chog'ida tovar-pul muomalasi tovar va pul massasi balansining darajasiga chiqadi, bunda pul qiymat o'lchovi funksiyasini yo'qotadi va pul ekvivalenti doimiyligini ta'minlash vazifasi yuzaga keladi. Tovar va pul massasining muvozanati pul muomalasini barqarorlashtirish maqsadida doimiy tartibga solinish bilan ta'minlanadi, odatda bu bilan monetar hokimiyatlar shug'ullanadilar, masalan, pul emissiyasini qo'shimcha ravishda amalga oshirish yoki pul massasini sterilizatsiya qilish orqali. Pul va tovar massasining nisbati o'zgarishi mumkin. Agar, masalan, pul miqdori tovar miqdoriga qaraganda tezroq o'ssa, pul va tovar massasi o'rtasidagi muvozanat buziladi, bu esa inflyatsiyani tezlashtiradi va tovar almashinuvi ekvivalentini buzadi. Pul va tovar massasi o'rtasidagi muvozanatning buzilishi, sanoat va savdo kapitali aylanmasi o'rtasidagi muvozanatning buzilishi tovarlarni ortiqcha ishlab chiqarishga va iste'molchilarning sotib olish qobiliyatini pasaytirishga olib keladi.","question":"Agar pul miqdori tovar miqdoriga qaraganda tezroq o'ssa nima bo'ladi?","answers":{"text":["pul va tovar massasi o'rtasidagi muvozanat buziladi"],"answer_start":[641]},"id":2768}
{"context":"Kinetoxorning asosiy funksiyalariga quyidagilar kiradi: bo'linish spireteni mikrotuboklarini mustahkamlash, mikrotuboklar ishtirokida mitoz paytida xromosomlarning harakatlanishini ta'minlash, singil xromatidlarni o'zaro bog'lash va ularning keyinchalik mitoz anafazasida bo'linishini tartibga solish ((27). Xromosomaning harakatlanishini ta'minlash uchun kinetokor bilan bog'liq bo'lgan minimal bir mikrotube (masalan, xamirturush uchun) kifoya qiladi. Biroq, bitta kinetoxor bilan xromosomlarning hujayraning qutblariga yo'nalishini ta'minlash uchun 2040 mikrotubekadan iborat butkul to'plamlar bog'lanishi mumkin (masalan, yuqori o'simliklar yoki odamlarda) 26) (7).","question":"Bir kinetohorga bog'langan mikrotubelaklar nima qiladi?","answers":{"text":["xromosomlarning hujayraning qutblariga yo'nalishini"],"answer_start":[483]},"id":204}
{"context":"Merit Network, Inc., AQSh Federal soliq xizmatining 501 ((c) ((3) kodli mustaqil notijorat korporatsiyasi, Michigan shtatidagi davlat universitetlari tomonidan boshqariladi, 1966 yilda Michigan shtatidagi uchta davlat universitetlari o'rtasidagi kompyuter tarmoqlarini o'rganish uchun Michigan ta'lim axborot-tadqiqot triadi sifatida, shtatning ta'lim va iqtisodiy rivojlanishiga ko'maklashish vositasi sifatida tashkil etilgan. Michigan shtati va Milliy ilmiy jamg'arma (NSF) tomonidan dastlabki qo'llab-quvvatlangan paketli tarmoq birinchi marta 1971 yil dekabr oyida, Michigan universiteti Ann Arbor va Detroytdagi Vayn davlat universitetida  IBM meynfremidagi ikkita uzel o'rtasida interaktiv aloqa o'rnatilganida namoyish etilgan. 1972 yil oktyabr oyida Sharqiy Lansingdagi Michigan davlat universitetida CDC meynframiga ulanish triadni yakunladi. Keyingi bir necha yil ichida tarmoq takomillashtirildi va u uzellar o'rtasidagi interaktiv aloqadan tashqari terminallarni uzellar bilan bog'lash, paketli ulanishlar (uzil vazifa berish, masofadan turib bosib chiqarish, fayllarni paketli uzatish), interaktiv fayl uzatish, Tymnet va Telenet jamoat tarmoqlariga eshiklar, X.25 uzellariga ulanish, X.25 ma'lumotlar tarmoqlariga eshiklar Ethernet uzellariga ulanish va oxir-oqibat TCP\/IP, shundan so'ng tarmoq Michigan shtatining boshqa davlat universitetlariga qo'shildi. Bularning barchasi Merit kompaniyasining 1980-yillarning o'rtalarida boshlangan NSFNET loyihasida ishtirok etishiga zamin yaratdi.","question":"Merit kompaniyasining NSFNETni yaratishda ishtirok etishiga nima zamin yaratdi?","answers":{"text":["Ethernet uzellariga ulanish va oxir-oqibat TCP\/IP, shundan so'ng tarmoq Michigan shtatining boshqa davlat universitetlariga qo'shildi"],"answer_start":[1238]},"id":3113}
{"context":"Narxlarni nazorat qilish - tovar va xizmatlarning narxi bo'yicha davlat tomonidan qo'yiladigan cheklovlar. Bunday choralarning maqsadi asosiy oziq-ovqat mahsulotlari va xalq iste'moli tovarlarining arzonligini qo'llab-quvvatlash, tanqislik paytida narxlarni manipulyatsiya qilishning oldini olish, inflyatsiyani sekinlashtirish yoki aksincha, muayyan tovarlarni etkazib beruvchilar uchun minimal daromad yoki minimal ish haqini ta'minlash bo'lishi mumkin. Narxlarni tartibga solishning ikkita asosiy shakli mavjud: belgilangan eng yuqori va eng past narxlar.","question":"Narxlarni nazorat qilish inflyatsiyani tezlashtiradimi yoki sekinlashtiradimi?","answers":{"text":["inflyatsiyani sekinlashtirish"],"answer_start":[298]},"id":2422}
{"context":"Hujayralarda bir guruh oqsillar mavjud bo'lib, ularning vazifasi ribosomada sintez qilingan boshqa oqsillarning to'g'ri yig'ilishini ta'minlash, oqsillar tuzilishini tiklash zarar ko'rganidan so'ng, shuningdek, oqsil komplekslarini yaratish va dissotsiatsiya qilishdir. Bu oqsillar chaperonlar deb ataladi. Ko'pgina shaperonlarning hujayradagi konsentratsiyasi atrof muhit harorati keskin oshganda ko'payadi, shuning uchun ular Hsp guruhiga (ingl. issiqlik shoki oqsillari). Shaperonlarning normal ishlashi organizmning faoliyat ko'rsatishi uchun muhimligini inson ko'zining kristal tarkibiga kiruvchi α-kristallin shaperoni misolida ko'rsatilishi mumkin. Ushbu oqsildagi mutatsiyalar oq rangli kristallni bulg'atadi, natijada esa katarakt paydo bo'ladi.","question":"Oqsillarga zarar yetkazilgandan so'ng hujayralar nimaga xizmat qiladi?","answers":{"text":["oqsillar tuzilishini tiklash"],"answer_start":[145]},"id":131}
{"context":"AGROOPTORGBANK AKB AJ 1993 yil 31 martda RF Markaziy banki tomonidan kredit tashkilotlarini davlat ro'yxatidan o'tkazish kitobiga kiritilgan (ro'yxatdan o'tkazilgan). Bankning muassislari sifatida 11 ta agrokimyo korxonasi ishtirok etdi. Bankni tashkil etishning dastlabki maqsadi agrokimyo korxonalari o'rtasida hisob-kitoblarni amalga oshirish bo'lgan, ammo 1990-yillarning boshida va o'rtalarida Rossiya iqtisodiyoti umumiy pasayishi va xususan agrosanoatning pasayishi bilan bog'liq bo'lgan holda, o'z ahamiyatini yo'qotgan va 1996 yilga kelib faol faoliyatni to'xtatgan. O'sha paytdagi bank to'g'risida quyidagi faktlar ma'lum: 1993 yil dekabr oyida kengaytirilgan valyuta litsenziyasini olish, bu esa (Rossiya hududida valyuta bilan operatsiyalarni amalga oshirishdan tashqari (ichki valyuta litsenziyasi)) oltita xorijiy banklar bilan vakillik munosabatlarini o'rnatishga imkon beradi; 1994 yil iyul oyida boshqa ba'zi kredit tashkilotlari bilan bir qatorda soxta bank hujjatlari (kafolat xatlari) topilganligi to'g'risida e'lon qilish; 1996 yilda Avtoselxozmash banki bilan sud jarayoni, chunki oxirgi qarzdorlik. 1996 yilda qonunchilik o'zgarishi munosabati bilan tashkiliy-huquqiy shaklini OAJTdan YAJga o'zgartirdi.","question":"Shu munosabat bilan 1996 yilda AKB AJT Agrooptorgbank tashkiliy-huquqiy shaklini AJTdan YAJTga o'zgartirdi.","answers":{"text":["qonunchilik o'zgarishi"],"answer_start":[1133]},"id":408}
{"context":"G'alaba qozonuvchi Vilgelm Angliyani zabt etgandan so'ng, u mamlakatni manorlarga bo'lib, ularning egalari baronlar deb nomlanishni boshladilar; ko'p manorlarga ega bo'lganlar katta baronlar (greater barons ), kamroq soni  kichik baronlar deb nomlangan. Qirol ushbu baronlarni qirol kengashlariga chaqirganida, kichik baronlar sheriflar tomonidan to'plangan, katta baronlar esa Suveren tomonidan alohida chaqirilgan. 1254 yilda kichik baronlar chaqirilishi to'xtatildi; katta baronlardan iborat organ lordlar palatasiga aylandi. Taxt meros bo'lib o'tishi sababli, Lordlar palatasidagi o'rinlar ham meros bo'lib o'tishi tabiiy edi. XIV asrning boshlarida parlarning meros huquqlari sezilarli darajada kengaydi.","question":"Kichik baronlarni yig'ish kim tomonidan amalga oshirilgan?","answers":{"text":["sheriflar"],"answer_start":[327]},"id":2164}
{"context":"Lotin Amerikasi tarkibiga har doim Amerika materikining ispan tilida so'zlashadigan mamlakatlari shimoliy Meksikadan janubiy Argentinagacha hamda Karib havzasidagi ispan tilida so'zlashadigan mamlakatlar (Kuba, Dominikan Respublikasi, Puerto-Riko) kiradi. Ko'p hollarda frantsuz tilida so'zlashadigan Gaiti, Sent-Martin va Frantsiya Guyanasi ham kiradi. Biroq, fransuz tilida so'zlashadigan Kvebek deyarli hech qachon Lotin Amerikasi tarkibiga kiritilmaydi. Amerika ingliz tilida so'zlashadigan mamlakatlari (Yamayka, Barbados, Bahama, Beliz, Gayana va boshqalar) Lotin Amerikasiga tegishli emas.","question":"Ispan tilida so'zlashuvchi Amerika qit'asining geografiyasi qanday, ular har doim Lotin Amerikasining bir qismiga kiritiladi?","answers":{"text":["shimoliy Meksikadan janubiy Argentinagacha"],"answer_start":[97]},"id":114}
{"context":"1950-1960 yillarda ((ta'kidlash kerak) Gavaniya tumanida qurilish va Vasilevskiy orolining katta yo'lagini rekonstruksiya qilish davom etdi. 1960-yillarning oxirida Vasilevskiy orolining g'arbiy qismida yangi tuman shakllanishi boshlandi, u dengiz Sankt-Peterburgning fasadi (suhal hududlarida qurilgan, loyiha rahbari arxitektor S. va Yevdokimov, keyinchalik  arxitektorlar V. Ha, shunday. Soxin va V. N. Qashqadaryo Sokolov), uning tarkibida  Dengiz vokzali  Dengiz shon-shuhrat maydonining ansambl markazi, Dengiz sohili, Baltiya bo'yi mehmonxonasi (14).","question":"Vasilevskiy orolining g'arbiy qismidagi yangi tuman nima?","answers":{"text":["Sankt-Peterburgning fasadi"],"answer_start":[248]},"id":2541}
{"context":"Mashhur kitob, ko'pincha istehzo yoki e'tiborsiz, iboralar loy oyoqlarda koloss, ko'rinishda buyuk, kuchli, ammo aslida zaif, oson buziladigan narsani anglatadi, shuningdek, Bobil shohi Navuxadnazarning dahshatli tush ko'rganligi haqidagi Muqaddas Kitob hikoyasiga ham bog'liq. U boshini oltindan, koʻksini va qoʻllarini kumushdan, qorni va boʻyinlarini misdan, tizzalarini temirdan, oyoqlarini esa loydan katta haykalni koʻrdi. Tog'dan tushgan tosh g'ishtning oyoqlariga tegib, uni tuproqqa aylantirdi. Shoh ruhoniylar va folbinlarni yig'di, lekin hech kim uning tushini to'g'ri talqin qila olmadi, faqatgina ibroniy payg'ambar Doniyor bu tushni kelajakdagi vayronagarchilik va Bobil imperiyasining Fors hujumlari ostida halok bo'lishini bashorat qilgan.","question":"Bobil shohi Navuxadnazar qanday dahshatli voqeani koʻrdi?","answers":{"text":["katta haykalni"],"answer_start":[406]},"id":1560}
{"context":"2006 yil 30 sentabrda Ensiklopediya Jahon atrofida (17) nomi bilan Viki-loyiha ishchi rejimda ochildi. Loyihaning o'ziga xos xususiyati taqdim etilayotgan axborotning ishonchliligi va qisqachaligiga qarashdir ((21), bunda manbalarning noto'g'riligi prezumsiyasidan foydalaniladi. 2010 yil fevral holatiga ko'ra, unda ikki mingga yaqin maqola22 mavjud, dunyoning barcha mamlakatlari bo'yicha to'liq maqolalar mavjudligi deklaratsiya qilinadi. Maqolalarni tahrirlash va yaratish uchun \"Dunyo bo'ylab\" portalida ro'yxatdan o'tish va shtatdagi muharrirlarning ruxsati talab etiladi. Maqolalar albatta imzolanadi. 2008 yil yanvar oyidan boshlab muharrirlar mehnatiga haq to'lash tizimi mavjud ((23), faktlar soni uchun haq to'lash deklaratsiyalanadi, so'zlar soni uchun emas.","question":"2010-yil fevral oyida loyiha qancha ma'lumotni o'z ichiga olgan?","answers":{"text":["ikki mingga yaqin maqola"],"answer_start":[317]},"id":888}
{"context":"17 (29) may kuni N. N. Qashqadaryo Murabbiy bilan birga Usty-Zey stansiyasiga tantanali ravishda qaytdi. Arxiyepiskop Innoxentiy darhol minnatdorchilik namozini o'tkazdi. Ertasi kuni shartnoma imzolanishi munosabati bilan tashkil etilgan tantanali qabul paytida N. N. Qashqadaryo Murayev barcha ishtirokchilarni quyidagi so'zlar bilan tabrikladi: \"Jamoatchilar! Sizlarni tabriklayman! Biz behuda mehnat qilmadik: Amur Rossiya mulkiga aylandi. Muqaddas pravoslav cherkovi siz uchun ibodat qiladi! Rossiya  rahmat! Hayot bo'lsin, imperator Aleksandr va uning tom ostida yangi sotib olingan mamlakat gullab-yashnashi. Hurra, bu juda yaxshi.","question":"N.N.ning soʻzlari qanday edi \"Mavsum natijalari haqida\"?","answers":{"text":["Amur Rossiya mulkiga aylandi"],"answer_start":[413]},"id":269}
{"context":"Tacitusning Visurgis lotin shakli Visuri germaniya so'zining ma'nosini va uning otalik pastki ismini Visurjos ochib berishga imkon beradi. Bu nom, frantsuzcha Vézère (Dordogne qarmoq) va Belgiyadagi Vesdre (Ourthe qarmoq, 915 yilda Wesere deb ham nomlangan) singari, oxir-oqibat barcha hind-yevropa til guruhlarida, ayniqsa kelt, germaniya, roman va baltik tillarida mavjud bo'lgan hind-yevropalik *u̯eis- ildiz *dan kelib chiqadi.3) Vézère \/ Verra singari kelib chiqishi bo'lgan daryolar Novgorod viloyatidagi Vishera, Frantsiyadagi La Vis, Shimoliy Angliyada Wear (Visuria *dan), Veyzoze (Meurthe qarmoq), Vyujbergda Wiesza, Vassansda Wallis, Frantsiyada Vis dep. Orne, Etruriyadagi Bisenzio, Frantsiyadagi Besançon, Litvada Viešintà, Norvegiya va Shvetsiyadagi Visa, shuningdek Vistula, bugungi kunda Wisła.","question":"Vesdre yoki Wesere nima?","answers":{"text":["qarmoq"],"answer_start":[176]},"id":2170}
{"context":"Shunday qilib, mustaqil tahlilning paydo bo'lishining asosiy shartlari investorlarning investitsiya banklari va brokerlarning shtatdagi bo'linmalari tomonidan chiqariladigan tahlillarga nisbatan o'sib borayotgan ishonchsizlik, shuningdek, vaziyatni qonunchilik darajasida tartibga solish zarurligini anglash edi. Mustaqil tahlil agentliklari bozorni qo'llab-quvvatlash rolini o'z zimmasiga olib, kompaniya aktsiyalari, valyuta bozori, derivatlar, omonatlar, XMIlar, tovar bozorlari, xususiy investitsiyalar bo'yicha tadqiqotlarni ishlab chiqadilar. Ko'pgina agentliklar haftalik model portfellarini, kundalik bozor sharhlarini, tarmoq sharhlarini nashr etadilar.","question":"Mustaqil tahlil agentliklari qanday rol o'ynaydi?","answers":{"text":["bozorni qo'llab-quvvatlash"],"answer_start":[342]},"id":1613}
{"context":"Piksellar shkalasi astronomiyada bir-biridan bir piksel uzoqlikda bo'lgan osmondagi ikkita obyektning detektorda (CCD yoki infraqizil chip) uchrash nuqtasi bo'lgan burchak masofadan foydalanadi. Skala s radianlarda pikselning p va oldingi optikadan F fokus masofasi nisbati bilan o'lchanadi, S = P \/ F. (Fokus masofasi tegishli linza yoki ko'zgu diametri bo'yicha fokus nisbatining ko'paytirma nusxasi hisoblanadi). P odatda pixelga burchak sekundlari birliklarida ifodalanadi, chunki 1 radian 180\/π*3600≈206,265 arc soniyaga teng, diametri ko'pincha millimetrda va piksellarning o'lchamlari mikrometrda beriladi, bu esa yana 1000 faktorini beradi, formula ko'pincha s=206p\/f sifatida ishlatiladi.","question":"Piksellar miqyosini hisoblash uchun qaysi formuladan tez-tez foydalaniladi?","answers":{"text":["s=206p\/f"],"answer_start":[667]},"id":2432}
{"context":"Dagerotipiya va kalotipiya XIX asrning ikkinchi yarmiga qadar ishlatilgan, Talbotning salbiy-pozitiv usuli va yuqori sifatli tasvirning afzalliklarini birlashtirgan nam kolodion jarayoniga o'z o'rnini bergan. Shu payt paydo bo'lgan albom bosma shisha kolodionli negativlardan yuqori sifatli qog'oz izlarini chiqardi. Nam kolodiyaning asosiy kamchiligi shundaki, nam fotoplastinkalarni bir necha daqiqa davomida laboratoriyada ekspozitsiya qilish va qayta ishlash zarur bo'lib, yorug'likka sezgir qatlamni qayta ishlash eritmalari uchun o'tkazuvchan bo'lib qolishi kerak edi. Muammo faqat ingliz shifokori Richard Meddox tomonidan 1871 yilda jellatin-kumush jarayoni va quruq fotosuratlar deb nomlangan narsa ixtiro qilinganidan keyin hal qilindi. Oxirgi yangilik shuka o'rniga sellyuloiddan foydalanish imkoniyatiga ega bo'ldi, chunki Gannibal Gudvin 1887 yilda jellatin kontrsertini ixtiro qildi. Shunday qilib, fotosuratlar o'rniga jelatino kumush emulsiyali fotosuratlar filmlari paydo bo'ldi, bu hozirgi kungacha analog fotosuratlarda ustunlik qilmoqda.","question":"1887 yilda jellatin kontrsirtlash qatlamini kim ixtiro qilgan?","answers":{"text":["Gannibal Gudvin"],"answer_start":[835]},"id":1007}
{"context":"Yuqori darajadagi o'simliklar ildizlarida bakteriya to'lqinlari  yuqori darajadagi o'simliklar bilan azotni o'rnatadigan bakteriyalarning birga yashashi  bakteriyalar bilan simbiozga moslashtirilgan, o'zgargan yon ildizlardan iborat. Bakteriyalar ildizlarning ildizlari orqali yosh ildizlarning ichiga kirib, ularning gullab-yashnashiga sabab bo'ladi. Ushbu simbiotik hamkorlikda bakteriyalar havo azotini o'simliklar uchun foydali bo'lgan mineral shaklga aylantiradi. O'simliklar esa bakteriyalarga o'zgacha muhitni yaratadi, u yerda ular boshqa tuproq bakteriyalari bilan raqobatlashmaydi. Bakteriyalar, shuningdek, yuqori darajadagi o'simlik ildizlarida mavjud bo'lgan moddalardan foydalanadi. Ko'pincha boshqa bakterial gulchambarlar Bobovye oilasiga mansub o'simliklarning ildizlarida hosil bo'ladi. Bu xususiyat tufayli dukkakli urug'lar oqsilga boy bo'lib, urug'lar oilasi esa urug'larni tuproqni azot bilan boyitish uchun ekish aylanmasida keng qo'llaniladi.","question":"Simbiotik hamkorlikda o'simliklarda bakteriyalarning yashash joyida nima yo'q?","answers":{"text":["boshqa tuproq bakteriyalari bilan raqobatlashmaydi"],"answer_start":[540]},"id":2906}
{"context":"Fuqarolik itoatsizligining ba'zi shakllari, masalan, noqonuniy boykot, soliq to'lashdan bosh tortish, harbiy xizmatni rad etish, xizmatni rad etish uchun taqsimlangan hujum va o'tirgan ishchilar, tizimni yanada qiyinlashtiradi. Shuning uchun ularni kuchli deb hisoblash mumkin. Brownli shuni ta'kidlaydiki, \"garchi fuqarolik itoatsizligi mas'uliyatli yondashuvlari sababli, axloqiy muloqotni boshlashga intilishganda, majburlash taktikalaridan foydalanishda cheklangan bo'lsa-da, ular o'z muammolarini ko'rib chiqishni ta'minlash uchun ba'zi bir majburlashni qo'llash kerakligini his qilishlari mumkin\". Plowshares tashkiloti Yangi Zelandiya Hukumatining Kommunikatsiya xavfsizligi xizmati (GCSB) ning Vaiopaiy stansiyasini vaqtincha yopdi, cheklarni qulflab va ikkita sun'iy yo'ldoshli disklar ustidagi katta gumbazlardan biridan havo chiqarib yuborish uchun kesish vositasidan foydalandi.","question":"Qanday qilib siz yirik kompaniyalarga qarshi zo'ravonliksiz norozilik bildirishingiz mumkin?","answers":{"text":["cheklarni qulflab"],"answer_start":[741]},"id":3138}
{"context":"O'q otish yoki arkebuz qilish XVI asrda harbiy jazo sifatida paydo bo'lgan; bu jazo turi sha'niyatdan mahrum qilish bilan bog'liq emas edi va bu borada o'q otish  osib qo'yish XX asrga qadar saqlanib qolgan. Birinchi qatl etishning tarixiy ahamiyati bo'lgan harakatlari sifatida Angliyada askarlar isyoni (15 noyabr 1647 yil) ni qo'zg'atgan Levelller Arnoldni (1664 yil 15 noyabr) 2) Cromwell tomonidan tashkil etilgan sud hukmi bo'yicha qatl etishni hisoblash kerak; Polshada sobiq Ukraina getmani Ivan Vygovskiy xiyonat ayblovlari bo'yicha otib o'ldirildi. O'ldirish XIX asrda ham asosan harbiy qatl etish xususiyatini saqlab qolgan, fuqarolik sudlarining hukmlari bo'yicha esa, osib qo'yish yoki gilotiningdan o'tish qo'llanilgan. Serbiya birinchi bo'lib, o'ldirishni XIX asrda asosiy qatl qilish turi sifatida joriy etgan. Ammo, o'lim jazosi asosiy turi sifatida (qarshilik yoki qasddan o'ldirishga urinish) General Paoli tomonidan yozilgan va 1755 yil oxiridan amal qilgan Korsika respublikasi konstitutsiyasi bilan o'ldirish joriy etilganligi kam ma'lum bo'lgan faktdir. 1769-yilda respublika qulagunga qadar ((4).","question":"Leveller askar Arnold qachon otib o'ldirilgan?","answers":{"text":["2"],"answer_start":[381]},"id":300}
{"context":"Aleksandr Grinevskiy 1880 yil 11-23 avgustda Vyatka guberniyasining Slobodsk shahrida tug'ilgan. Otasi  Stefan Grinevskiy (polyak. Stefan Hryniewski (18431914), polyak aristokrat Rossiya imperiyasi Vilna guberniyasining Disnenskiy viloyatidan. 1863 yil yanvar isyonida ishtirok etganligi uchun 20 yoshida Toms guberniyasining Kolyvan qishlog'iga muddatsiz surgun qilingan. Keyinchalik unga Vyatka guberniyasiga ko'chib o'tishga ruxsat berildi, u 1868 yilda u yerga keldi. Rossiyada uni Stepan Yevseyevich deb atashardi. 1873 yilda 16 yoshli rus hamshira Anna Stepanovna Lepkovaga (1857-1895) turmushga chiqdi. Birinchi 7 yil ular bola ko'rmadilar, Aleksandr to'ng'ich bo'ldi, keyinchalik uning akasi Boris va ikkita singlisi, Antonina va Yekaterina paydo bo'ldi (10).","question":"Aleksandr Grinevskiyning otasi kim edi?","answers":{"text":["polyak aristokrat"],"answer_start":[161]},"id":2574}
{"context":"Manitobadagi birinchi maktab 1818 yilda Vinnipeg shahrida katolik missionerlari tomonidan tashkil etilgan, birinchi protestant maktabi 1820 yilda tashkil etilgan. 1871 yilda ta'lim provintsiyasi boshqarmasi tashkil etilgan bo'lib, u davlat maktablari va o'quv dasturlari uchun javobgardir, unda protestantlar ham, katoliklar ham ishtirok etgan. Ta'limda fransuz tili atrofidagi mojaro frantsuz maktablarining ikkinchi o'ringa surilishiga, protestant ingliz maktablari esa imtiyozlarga ega bo'lishiga olib keldi. 1916 yilda 7 yoshdan 14 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun maktabga borishni majburiy qilgan qonunchilik qabul qilindi, 1962-yilda (99-yilda) bitiruv yoshi 16 yoshga ko'tarildi.","question":"Manitoba ta'lim boshqarmasining a'zosi kim edi?","answers":{"text":["protestantlar ham, katoliklar ham"],"answer_start":[295]},"id":1768}
{"context":"Popov qabul qiluvchisining Lodj qabul qiluvchisiga nisbatan asosiy farqi quyidagilardan iborat edi. Kogerer BranliLodja shisha metall shishadan to'ldirilgan quvur edi, u radio signal ta'siri ostida o'z o'tkazuvchanligini bir necha yuz marta keskin o'zgartirishi mumkin edi. Kojerni yangi to'lqinni aniqlash uchun boshlang'ich holatiga keltirish uchun, silliqlash kerak edi, bu esa silliqlashning aloqasi buzilishiga olib keldi. Lodj shisha qutiga avtomatik zarba beruvchi qo'ltiq qo'shib qo'ygan va u doimiy ravishda zarba bergan; A. S. bilan Popov sxemada avtomatik qayta aloqa kiritdi: radio signaldan qo'ng'iroqni yoqadigan rele ishga tushirildi va bir vaqtning o'zida shisha quvurda shovqin bilan urgan zarbachi ishga tushirildi (). O'z tajribalarida A. S. bilan Popov 1893 yilda Tesla tomonidan ixtiro qilingan yer bilan o'ralgan mast antennasidan foydalangan ((13).","question":"Branli Lodjning kogereri qanday bo'lgan?","answers":{"text":["metall shishadan to'ldirilgan quvur"],"answer_start":[127]},"id":1929}
{"context":"Agar yo'nalish Rossiya Federatsiyasining ikki yoki undan ortiq subyektlari orqali o'tadigan bo'lsa, mintaqalararo maxsus ruxsatnoma rasmiylashtiriladi. U 3 oygacha bo'lgan muddatga, 10 ta sayohat uchun (yo'nalishda va qaytib yuk bilan yozib olish imkoniyati bilan) rasmiylashtirilishi mumkin. Hududlararo ruxsatnomalar RFning o'ttiz uchta yo'l xo'jaligi boshqarmalaridan (Uprdor) birida yoki ularning filiallarida rasmiylashtiriladi. Boshqarmalarning ro'yxatini Rosavtotodorning veb-saytidan topishingiz mumkin. O'zingiz yoki Davlat xizmatlari portali orqali ariza berishingiz mumkin. Qaysi Updrorda ariza berish kerakligi yo'lning boshlang'ich nuqtasiga bog'liq.","question":"Maxsus ruxsatnoma olish uchun qanday ariza berish kerak?","answers":{"text":["O'zingiz yoki Davlat xizmatlari portali orqali"],"answer_start":[512]},"id":427}
{"context":"Avaralarga qarshi urush o'zgaruvchan muvaffaqiyat bilan davom etdi. Franklar shohi ko'chmanchilarga qarshi turish uchun barcha kuchlarini safarbar qilishi va janubiy slavyanlar bilan ittifoq tuzishi kerak edi (ilgari saksalar bilan bo'lgan urushda bo'lgani kabi). Franklar shohligining yilnomalarida (796 yil yozuvi) ushbu urushning eng muhim voqealaridan biri quyidagicha tasvirlangan: franklar yosh o'g'li Karl Pipinning boshchiligida xorutanlik shahzoda Vaynomir bilan ittifoq bo'lib avarlarga qarshi urushni qayta boshladilar, ularning qo'g'onlari poytaxti, aslida Dunay va Tisa qo'shiqlari yonida joylashgan ulkan mustahkamlangan lagerni egallab olishdi va o'n besh ulkan aravalardan iborat arava bilan olib ketilgan boy boy boylikni qo'lga kiritdilar. Bir necha asr davomida o'g'irlashda to'plangan avarlar xazinalari Karlga o'z hayotining oxirigacha saroylar va ibodatxonalar qurishda baxillik qilmaslikka imkon berdi.","question":"Avarlar bilan urush paytida frank qo'shinlari kimning qo'mondonligi ostida bo'lgan?","answers":{"text":["yosh o'g'li Karl Pipinning boshchiligida"],"answer_start":[396]},"id":1841}
{"context":"Imkoniyatlar qiymati  imkoniyatlar qiymati ikki xilga bo'linadi  yo'qolgan daromad va amalga oshmagan xarajatlarni qisqartirish. Ba'zi loyihalar maxsus yangi yoki qo'shimcha daromadlarni jalb qilish maqsadida yaratilgan. Har oyda kechikish bo'lsa, kompaniya ushbu daromadni yo'qotadi. Boshqa loyihalar samaradorlikni oshirish va xarajatlarni kamaytirishdan iborat. Yana bir bor aytamanki, har oyda muvaffaqiyatsizliklar xarajatlarni qisqartirishni yana bir oyga kechiktiradi. Ko'p hollarda, bu imkoniyatlar hech qachon aniqlanmaydi va tahlil qilinmaydi, bu esa sarmoyalarning qaytarilishi bo'yicha noto'g'ri hisob-kitoblarga olib keladi. Yo'qotilgan ikki imkoniyatdan eng kattalari esa, yo'qotilgan daromaddir. Uning ta'siri eng uzoq davom etadigan va sezilarli.","question":"Nima uchun ba'zi loyihalar yaratilgan?","answers":{"text":["yangi yoki qo'shimcha daromadlarni jalb qilish maqsadida"],"answer_start":[152]},"id":2333}
{"context":"Lev Trotskiy, Buyuk frantsuz inqilobi davridagi termidor bilan o'xshashlikdan foydalangan holda, Sovet Ittifoqida o'rnatilgan rejim o'z xarakteri bo'yicha bonapartistik deb hisoblagan. Ya'ni, hukmron sinf,  proletariat,  byurokratiya tomonidan hokimiyatdan chetlatilgan. Garchi bu byurokratiya o'z imtiyozlariga ega bo'lsa-da va oxir-oqibat SSSRda kapitalizmni tiklashga intilayotgan bo'lsa-da, ishlab chiqarishning milliylashtirilgan vositalarini, tashqi savdo monopoliyasini va Oktyabr inqilobi boshqa yutuqlarini qo'llab-quvvatlagan bo'lsa-da, u hukmron sinfning manfaatlarini ifodalaydi, garchi hokimiyatdan chetlatilgan bo'lsa ham, proletariat.","question":"Lev Trotskiyning fikricha, Sovet Ittifoqida o'rnatilgan rejim qanday edi?","answers":{"text":["bonapartistik"],"answer_start":[155]},"id":82}
{"context":"ABT-ACTE Russia a'zolari - xalqaro va Rossiya korporatsiyalarining trevel menejerlari, ma'muriy direktorlari va xaridlar bo'yicha mutaxassislari, sheriklari - biznes-trevel xizmatlarining etakchi etakchi provayderlari. Uyushma faoliyatining asosiy yoʻnalishlari qatorida mehmonxona xizmatlari sohasida oʻz attestatsiyasini rivojlantirish Biznes va Konferensiya mehmonxonalarini attestatsiyadan oʻtkazish va Ishbilarmonlik turizm boʻyicha mutaxassis, Travel-menejer va qisqa muddatli taʼlim dasturlari boʻyicha oʻqitish. Biznes va konferensiya mehmonxonalarini attestatsiyadan o'tkazish ABT-ACTE Russia tomonidan 2012 yilda biznes sayohatchilari uchun eng mos MICE tadbirlarini o'tkazish vositasini yoki joyini tanlashda yordam berish maqsadida tashkil etilgan. Mustaqil ekspertlar mehmonxonalarni tekshirish uchun  mobil aloqa qabul qilish sifati, yuqori tezlikdagi internetga kirish va funktsional biznes-markazning mavjudligi kabi mezonlarga ega.","question":"Qaysi tashkilotning a'zolari xalqaro va Rossiya korporatsiyalarining sayohat menejerlari, ma'muriy direktorlari va xaridlar bo'yicha mutaxassislardir?","answers":{"text":["ABT-ACTE Russia"],"answer_start":[0]},"id":1147}
{"context":"Sanoatning yetakchi sohalari: mashinachilik, metallga ishlov berish (transformator podstansiyalari, traktor agregatlari, temir-press uskunalari zavodlari va boshqalar), elektron (Temp, Neva, Novator, Kation zavodlari); 1990-yillarning oxirida amalda tugatildi, korxonalar esa qayta ixtisoslashtirilgan yoki bankrot bo'ldi, garchi so'nggi yillarda shaharning eng yirik zavodlari, masalan, Novator, Ukrelektroapparat va boshqalar ishlab chiqarish aylanmasini sezilarli darajada orttirdilar), oziq-ovqat (moy ishlov berish, shakar, go'sht), yengil (poyabzal, tikuvchilik, trikotaj, charm-gallantariya va boshqa fabrikalar), kimyo, qurilish materiallari (suv: sanitariya-texnik, sement, temir-beton va temir-beton buyumlar).","question":"Shaharda qanday iqtisodiy tarmoq rivojlangan?","answers":{"text":["mashinachilik"],"answer_start":[30]},"id":2208}
{"context":"Radioaktiv parchalanish natijasida hosil bo'lgan bola yadro ba'zan radioaktiv bo'lib qoladi va bir muncha vaqtdan so'ng ham chegaradi. Radioaktiv parchalanish jarayoni barqaror, ya'ni radioaktiv bo'lmagan yadro paydo bo'lmaguncha davom etadi. Bunday parchalanish ketma-ketligi parchalanish zanjiri deb ataladi, natijada hosil bo'lgan nuklidlar ketma-ketligi esa radioaktiv qator deb ataladi. Xususan, uran-238, uran-235 va toriy-232 dan boshlangan radioaktiv qatorlar uchun oxirgi (barqaror) nuklidlar mos ravishda qo'rg'oshin-206, qo'rg'oshin-207 va qo'rg'oshin-208 hisoblanadi.","question":"Agar u radioaktiv bo'lib qolsa, bir muncha vaqt o'tgach, uning o'g'il yadrosi bilan nima bo'ladi?","answers":{"text":["chegaradi"],"answer_start":[124]},"id":2268}
{"context":"Boshqa suyaklilar singari rakopedlar ham xitinli eksoskeletga ega. Bu hayvonning o'sishini cheklaydi, shuning uchun ekzoskelet go'dak o'sishi kerak bo'lgan o'lchamga yetguncha, go'dak o'sishi davomida vaqti-vaqti bilan tushirib yuboriladi. Boshqa qo'l-oyoqlilardan (helitserlilar, hasharotlar, ko'p oyoqlilar) rakkalar ikki shoxli oyoqlari va o'ziga xos shakldagi qurtlari  naplius bilan farq qiladi. Bundan tashqari, rakkavorlarda bir vaqtning o'zida ikkita burun bor: antennalar va antennalar. Ko'pchilik vakillarining nafas olishlari epipoditning oyoqlari o'sgan bo'g'inlari yordamida amalga oshiriladi.","question":"Qizil jonivorlar boshqa qo'lqo'l oyoqlilar (helitserovlar, hasharotlar, ko'p oyoqlilar) dan nimasi bilan farq qiladi?","answers":{"text":["ikki shoxli oyoqlari va o'ziga xos shakldagi qurtlari"],"answer_start":[319]},"id":2722}
{"context":"Klassik yugurishda konditsionerlar maxsus kombinatlarda raqobatlashadilar va konditsionerlarda yuguradilar. Bosh shaklini takrorlaydigan dubulg'ani ishlatishga ruxsat beriladi. Aerodinamik shlemlar va radio apparatlar taqiqlangan ((4). Konklavlar (ingl. - clapskate), XX asrning 90-yillarida paydo bo'lgan, old qismida sarg'ish va orqa qismida suyuqlik bo'lgan pichoq bor. Bu esa, nayzani poyabzalga nisbatan harakatga keltirib, qo'shimcha turtki uzunligini yaratadi va shu bilan tezlikni oshiradi. Klapka oʻz nomini oʻziga xos tovush uchun olgan (ingl. Clap - paxta) - sportchi silkitilganda, nayza uni poyabzalga qaytarib qo'yadi.","question":"Klassik yugurishda sovitqachilar qanday kiyimda bahslashadi?","answers":{"text":["maxsus kombinatlarda"],"answer_start":[35]},"id":2500}
{"context":"Termodinamika (yunoncha. θέρμη  issiqlik, δύναμις  kuch)  fizikaning makroskopik tizimlarning eng umumiy xususiyatlarini o'rganadigan bo'limi ((1) va bunday tizimlarda energiya uzatish va aylantirish usullari ((2). Termodinamikada temperaturani tushuncha sifatida ishlatish mumkin bo'lgan holatlar va jarayonlar o'rganadi. Termodinamika  tajriba faktlarini umumlashtirishga asoslangan fenomenologik ilmdir. Termodinamik tizimlarda sodir bo'ladigan jarayonlar makroskopik kattaliklar (harorat, bosim, komponentlar konsentratsiyasi) bilan tavsiflanadi, ular ko'p sonli zarrachalardan iborat bo'lgan tizimlarni tavsiflash uchun kiritiladi va alohida molekulyalar va atomlarga nisbatan qo'llanilmaydi, masalan, mexanika yoki elektrodinamikada kiritilgan kattaliklardan farqli o'laroq.","question":"fizikaning makroskopik tizimlarning eng umumiy xossalarini o'rganadigan bo'limi ((1) va bunday tizimlarda energiya uzatish va aylantirish usullari.","answers":{"text":["Termodinamika"],"answer_start":[0]},"id":2792}
{"context":"Hissiy yoki afferent asablar qo'zg'alishni periferik retseptorlardan Markaziy asab sistemasiga olib boradi; efferent (harakat va vegetativ) asab tolalari orqali qo'zg'alish Markaziy asab sistemasidan ijrochi ishchi apparatlar hujayralariga (muskullar, bezlar, tomirlar va boshqalar) yuboriladi. Affernt va efferent hujayralar o'zlarining o'smirlari bilan o'zaro aloqada bo'lib, ikki neyronli reflektor o'q hosil qilishi mumkin, bu elementar reflexlarni amalga oshiradi (masalan, orqa miya suyak reflexlari). Ammo odatda, afferent va efferent neyronlar orasidagi reflektor arkada qo'shilish neyronlari joylashgan. Markaziy asab tizimining turli bo'limlari o'rtasidagi aloqalar ushbu bo'limlarning afferent, efferent va o'rnatish neyronlari ko'pligidan iborat bo'lib, ular markaz ichidagi qisqa va uzoq o'tkazgich yo'llarini hosil qiladi.","question":"Nima uchun sezgir yoki afferent asablar markaziy asab tizimida faollashadi?","answers":{"text":["periferik retseptorlardan"],"answer_start":[43]},"id":468}
{"context":"O'sha vaqtdan boshlab bugungacha umumiy nisbiylik nazariyasi gravitatsiyani eng yaxshi tushuntiruvchi nazariya deb hisoblanadi. Gravitatsiya OMT doirasida kuch sifatida ko'rilmaydi. Aksincha, gravitatsiya maydonlarida erkin harakatlanuvchi jismlar o'zlarining inersiyalari bilan to'g'ri chiziqlar bo'yicha ikki vaqt-makon voqealari o'rtasidagi eng qisqa vaqt-makon yo'li sifatida belgilangan egri bo'shliq-vaqt uzviyligi orqali harakatlanadilar. Ob'ekt nuqtai nazaridan har qanday harakatlar, agar tortishish kuchi bo'lmasa, shunday sodir bo'ladi. Faqatgina global miqyosdagi harakatni ko'rib, biz fazo-vaqtning burilishini kuzatishimiz va kuchni jismning burilish trajektoriyasi bo'yicha hukm qilishimiz mumkin. Shunday qilib, bo'shliq-vaqtdagi to'g'ri chiziq bo'shliqdagi egri chiziq sifatida ko'rib chiqiladi va obyektning ballistik traektoriyasi deb ataladi. Masalan, yerdan tashlangan basketbol to'pi parabola bo'yicha uchadi, chunki u gravitatsiya maydoni bir xil. Uning makon-vaqt traektoriyasi (ct o'qi bo'yicha qo'shimcha o'lchovni hisobga olgan holda) deyarli to'g'ri, biroz egri chiziqdir (bir necha yorug'lik yili radiusi egri chiziq). Ob'ektning vaqt o'zgarishi bo'yicha hosilasi gravitatsiya kuchi deb ataladi.","question":"Vaqt-makonning buzilishi qanchaga ko'payishi kerak?","answers":{"text":["global"],"answer_start":[558]},"id":3177}
{"context":"Ubiquitination va, natijada, mitotik tsikllarni yo'q qilish (APCCdc20ning yana bir muhim nishoni) salbiy qayta aloqa zanjirini ishga tushiradi. Bu quyidagicha ko'rinadi. M-Cdk siklin-kinase kompleksi ubiquitin-ligaz APCCdc20 kompleksini faollashtiradi, bu esa mitotik siklinning yo'q qilinishiga olib keladi, ya'ni M-Cdk siklin-kinase kompleksining degradatsiyasiga olib keladi, ya'ni reaktsiyalar zanjiri ushbu zanjirning dastlabki aktivatorining yo'q bo'lishiga olib keladi. Ammo APCCdc20 faolligi M-Cdk kompleksidan bog'liq bo'lgani uchun, M-Cdk siklin kinzasining inaktivatsiyasi APCCdc20 inaktivatsiyasiga olib keladi. Natijada APCCdc20 mitoz oxiriga qadar deaktivlanadi.","question":"M-Cdk siklin kinzasini faollashtirmaslik nimaga olib keladi?","answers":{"text":["APCCdc20 inaktivatsiyasiga"],"answer_start":[584]},"id":2444}
{"context":"Umumiy algebradagi halqa (shuningdek, assotsiativ halqa)  algebraik tuzilma bo'lib, unda qaytarma qo'shish va ko'paytirish operatsiyalari aniqlangan, xossalari bo'yicha sonlar ustida tegishli operatsiyalarga o'xshash. Bolaning eng oddiy misollari sonlardir (to'liq, haqiqiy, kompleks), berilgan to'plamda aniqlangan funksiya. Har bir holatda sonlar to'plamiga o'xshash ko'plik mavjud bo'lib, uning elementlarini qo'shish va ko'paytirish mumkin, bu operatsiyalar esa o'zlarini tabiiy ravishda yuritiladi.","question":"Sonlar matematik nazariya nuqtai nazaridan halqalar deb hisoblanishi mumkinmi?","answers":{"text":["Bolaning eng oddiy misollari sonlardir"],"answer_start":[218]},"id":1676}
{"context":"1991 yilda SSSR parchalanishidan so'ng sanoat va shahar xo'jaligining barcha funksiyalarida halokatli pasayish boshlandi. Barcha jamoat qurilishi muzlatilgan va o'n yil davomida ba'zi obyektlar uzoq qurilishda edi: tezkor tramvayning ikkinchi navbatida, 22 qavatli mehmonxona (2005 yilda ko'prik oldidagi maydonda, Krasnoznamenskaya, 7 da turar joyga aylantirildi), Politexnika universitetining 16 qavatli kimyo korpusida (2010 yilda qurib bitkazilgan), Moryatnik (2015 yilda yaroqsiz holatda). 1990-yillarda Volgograd federal darajaga chiqqan moliyaviy piramidalarning vataniga aylandi: Selengning rus uyi, Hopyer-Invest, Rus ko'chmas mulk (1993 yilgacha  Volga bo'yi ko'chmas mulk). 2000-yillarning o'rtalaridan boshlab qurilish faollashdi. 2009 yilda Volgograd ko'prigi, 2011 yilda  tezkor tramvayning ikkinchi navbatida (Professional, TYuZ, Yelshanka stansiyalari), 2014 yilda Gumrak posyolkasidagi yo'l o'tkazgich, 2015 yilda  Tolakaning (Tulakaning) pastki Yelshankadagi transport tarmog'i  sovet davridan keyingi birinchi transport infratuzilmasi ob'ektlari foydalanishga topshirildi. Shaharning ko'p aholisi Volgograd harbiy garnizonining harbiy xizmatchilari, Shimoliy Kavkazdagi sovetlar davri so'nggi urushlarda va 2008 yilda Janubiy Ossetiyadagi 5 kunlik urushda ishtirok etganlar. Shuningdek, shahar bir qator terrorchilik harakatlariga duch keldi.","question":"Volgograddagi Politexnik universitetining 16 qavatli kimyo binosi qaysi yilda qurib bitkazildi?","answers":{"text":["(2010 yilda"],"answer_start":[422]},"id":614}
{"context":"Kosmik apparat bir nechta tarkibiy qismlardan iborat bo'lib, birinchi navbatda  bu kosmik apparat oldida turgan vazifani bajarish uchun maqsadli apparatdir. Maqsadli apparatdan tashqari, odatda, apparatning kosmik fazo sharoitida uzoq vaqt ishlashini ta'minlaydigan bir qator xizmat tizimlari mavjud bo'ladi, bular: energiya ta'minoti, termoregulatsiya, radiatsiya himoyasi, harakatni boshqarish, yo'nalish, avariya qutqaruvi, qo'nish, boshqarish, tashuvchidan ajralish, ajralish va ulash, bortdagi radio majmuasi, hayot ta'minoti tizimlari. Kosmik apparatning bajaradigan funksiyasiga qarab, ko'rsatilgan xizmat tizimlarining ayrimlari mavjud bo'lmasligi mumkin, masalan, aloqa sun'iy yo'ldoshlarida avariya qutqaruv, hayot ta'minoti tizimlari mavjud emas.","question":"Kosmik apparatning maqsadli apparatlari qanday vazifalarni bajaradi?","answers":{"text":["kosmik apparat oldida turgan"],"answer_start":[83]},"id":950}
{"context":"1950-yillarning boshidan boshlab, konstruktorlar magnit lenta bilan ishlashni osonlashtirish uchun harakat qilishdi. Taklif qilingan yechimlar ikki xil bo'lgan: yo ikkita kasseta bilan ikkita kasseta birlashtirilgan, yoki kasseta ichida bitta yurak, ringga yopishtirilgan lenta o'rniga joylashtirilgan. 1950 yilda Nyu-Yorkdagi Mohawk Business Machines Company kompaniyasi o'zining Midget Recorder-ni dunyodagi birinchi cho'ntakli lentali yozuvchini ishlab chiqardi. Beringli lenta metall kassetaga joylashtiriladi. 17) Iste'mol bozorida Dictet (AQSh, 1957, portativ diktofon uchun), Saba (Germaniya, 1958, Sabamobil uchun) (18)), RCA Sound Tape Cartridge (AQSh, 1958), Fidelipac (bog'liq lenta bilan, AQSh, 1959) kassetalari paydo bo'ldi. Bu dastlabki tizimlardan hech biri keng tarqalmagan.","question":"Qiziq, metall kassetaga qanday lenta solingan?","answers":{"text":["Beringli"],"answer_start":[466]},"id":2983}
{"context":"U dastlab Qyu va Richmond bog'lari tashqarisida joylashgan. Zonaning asosiy qismini shimoliy tomondan Gerbariy egallaydi, janubiy tomonda Kyu saroyi joylashgan, uning orqasida XVII asr uslubida bezatilgan kichik bog' va Quyi bog 'pitomniki (ingl. Lower Nursery Complex) deb nomlangan. Gerbariy va Sarvar o'rtasida 1990 yilda qurilgan bino joylashgan  Jozef Banksning iqtisodiy botanika markazi (ingl. Sir Jozef Banks Iqtisodiy Botanika markazi). Qirg'oq zonasida Kyu bog'larining ilmiy faoliyati jamlangan, xizmat xonalari, issiqxona komplekslariga xizmat ko'rsatish binolari, ma'muriy ofislar va xodimlar uylari joylashgan.","question":"Qirollik botanika bog'ining shimoliy tomonida nima bor?","answers":{"text":["Gerbariy"],"answer_start":[102]},"id":772}
{"context":"Sirdaryo suv omboridan ajralib chiquvchi derivatsiya kanalining 11-kilometrida Farhod GESi joylashgan (me'mor Iosif Karakis). Daryoda Qayroqqum (4,2 km3, Tojikiston) va Chardara (5,7 km3, Qozog'iston) suv omborlari yaratilgan. Bahorgi toshqinlar va To'qto'g'ul GESidan suv chiqishini tartibga solish maqsadida, Qozog'iston Janubiy Qozog'iston viloyatida 3 milliard kub metr hajmdagi Koqsaroy suv omborini, boshqacha aytganda,  Koqsaroy kontrregulatorini (to'g'onning uzunligi 45 km) qurdi, u birinchi marta 2010 yil bahorida to'ldirildi. Qurilish to'liq 2011 yil dekabr oyida tugadi. Ammo 2011 yilning bahorida Koqsaroy suv omborida 2 mlrd m3 suv to'plangan. 2012 yilda to'liq hajmni olish rejalashtirilgan edi (3).","question":"Farhod GESi qayerda joylashgan?","answers":{"text":["Sirdaryo suv omboridan ajralib chiquvchi derivatsiya kanalining 11-kilometrida"],"answer_start":[0]},"id":355}
{"context":"Ikkinchi jahon urushi (1943) davomida Mussolini taslim bo'lganidan so'ng, nemis qo'shinlari Shimoliy Italiyaga bostirib kirishdi. Trento va Janubiy Tirol Germaniya tomonidan anneksiya qilinib, Uchinchi reyx tarkibiga kirdi. Italiyaliklarga dushman bo'lgan mahalliy nemis ozchiliklari buni hisobni yig'ish uchun ishlatishga uringan, ammo ularni hali ham Mussolini o'z ittifoqchisi va Saloni Respublikasining rahbari deb hisoblagan natsistlar to'xtatgan. 1944 yil noyabrdan 1945 yil aprelgacha Trento ittifoqchi aviatsiya bombardimonlaridan juda ko'p zarar ko'rdi, ular Italiyani Germaniya bilan bog'laydigan natsist armiyalarining kommunikatsiyalarini buzishga intilishdi. Zamonaviy hisob-kitoblarga ko'ra, Verondan Brenner daryosigacha bo'lgan hududga 10000 tonnadan ortiq bomba tashlangan. Trentonning o'zida ba'zi binolar vayron bo'ldi, Santa-Mariya Magjore cherkovi ham zarar ko'rdi. Biroq, shaharning ko'pgina qadimiy binolari saqlanib qolgan.","question":"Trento va Janubiy Tirol Germaniyaga qo'shilib, qaysi reyx tarkibiga kirdi?","answers":{"text":["Uchinchi"],"answer_start":[193]},"id":1825}
{"context":"Mushaklar qisqarganda hosil bo'lgan elektr oqimlari filning burunida aloqa signali sifatida ishlatiladi; elektr o'tkirlarida, o'zgartirilgan mushaklar tomonidan hosil bo'lgan elektr impulslari boshqa hayvonlarni zararlantirish uchun ishlatiladi. Elektr batareyasi funksiyasini bajarish uchun mushak hujayralarining modifikatsiyasi turli taksonlarda mustaqil va bir necha bor sodir bo'ldi: yulduzli baliqlarda (Uranoscopidae) ko'z mushaklari, chaynash mushaklari (elektr sirtlari) yoki o'q mushaklari (elektr ko'zlamasi).","question":"Filning tumshug'i elektr oqimlarini qanday hosil qiladi.","answers":{"text":["Mushaklar qisqarganda"],"answer_start":[0]},"id":907}
{"context":"1846 yil 23 sentyabrda topilgan ((1) Neptun muntazam kuzatish orqali emas, balki matematik hisob-kitoblar tufayli kashf etilgan birinchi sayyora bo'ldi. Uran orbitasida kutilmagan o'zgarishlar aniqlangani tufayli, ular o'zgargan sayyoraning gravitatsiya ta'siri tufayli sodir bo'lganligi taxmin qilinadi. Neptun bashorat qilingan joyida topildi. Tez orada uning yo'ldoshi Triton ham kashf etildi, ammo hozirda ma'lum bo'lgan qolgan 13 ta yo'ldosh XX asrga qadar noma'lum edi. Neptunga faqatgina bitta kosmik apparat, 1989 yil 25 avgustda sayyora yaqinidan o'tgan Voyagyer-2 tashrif buyurgan.","question":"Natijada Neptun kashf etildi.","answers":{"text":["matematik hisob-kitoblar tufayli"],"answer_start":[81]},"id":1814}
{"context":"Lord Bayronning jinsiy hayoti uning zamondoshlari orasida ko'p bahs-munozaralarga sabab bo'lgan. U ona yurtidan qorqovullar fonida o'z singlisi Avgusta bilan bo'lgan ruxsatsiz yaqin munosabatlari uchun ketgan. 1860 yilda grafina Gvichioli lord Bayron haqidagi kitobini nashr etganda, xotini xotirasini himoya qilish uchun missis Bicher-Stou o'zining \"Lady Byronning haqiqiy hayoti\" bilan chiqdi, u Bayron singlisi bilan jinoiy aloqada bo'lganligi haqida vafot etgan kishining sirli hikoyasiga asoslangan edi. Biroq, bunday hikoyalar davri ruhiga to'liq mos edi: masalan, ular Shatobryanning René (1802) avtobiografik hikoyasining asosiy mazmunini tashkil qiladi.","question":"Qaysi sharoitda shoir Bayron o'z yurtidan qochishga majbur bo'ldi?","answers":{"text":["qorqovullar fonida"],"answer_start":[112]},"id":288}
{"context":"Trua'ning boy tarixiy o'tmishi, trikaslar qabilasi bilan bog'liq, Hunlarning Kataloun maydonlarida bo'lgan jangda hujumini aks ettirgan, Truadagi Butunjahon sobori, ingliz shohi Genrix V va Yekaterina Valua nikoh, o'sha davrdagi eng yirik shampan yarmarkalari va Ikkinchi jahon urushi davomida shaharni ozod qilish, shuningdek, Tarixiy yodgorliklar sifatida qo'riqlanadigan ko'plab binolar ko'rinishidagi boy me'moriy meros, bularning barchasi Trua davlatning san'at va tarix shahri maqomini qozonishiga imkon berdi. Ommaviy o'lchov birligining keng tarqalgan nomi, Troya unsiyasi, Trua shahrining nomi bo'yicha shampan yarmarkalari davrida paydo bo'lgan.","question":"Oʻsha davrda qanday muhim voqealar yuz bergan?","answers":{"text":["shampan yarmarkalari"],"answer_start":[239]},"id":2472}
{"context":"Sovet Ittifoqida trolleybus o'z rivojlanishini davom ettirdi. Bu, avvalo, arzon elektr energiyasi bilan bog'liq edi. Shu bilan birga, bir qator texnik sabablar ham bor: trolleybusning mexanik qismi avtobusga qaraganda soddaroq, yonilg'i tizimi va murakkab sovutish tizimi, uzatish qutisi yo'q, bosim ostida moylashni talab qilmaydi. Buning natijasida reglament ishlari mehnat talabini kamaytiradi, bir qator texnologik suyuqliklarga  motor yog'i, antifrizga ehtiyoj qolmaydi.","question":"Qaysi mamlakatda trolleybuslar o'zaro taqqoslaganda arzon elektr energiyasi bilan rivojlanishni davom ettirdi?","answers":{"text":["Sovet Ittifoqida"],"answer_start":[0]},"id":294}
{"context":"Eng qadimiy yoʻllar miloddan avvalgi IV ming yillikka tegishli. e. bilan Bu ming yillikning boshlarida Mesopotamiyadagi Ur shahri yaqinida topilgan yo'l va inglizlarning Glastonberi shahri yaqinida topilgan yo'l bor. Yevropadagi eng qadimiy yo'llardan biri, Sweet Trek deb nomlangan, Buyuk Britaniya orolida topilgan. Miloddan avvalgi XXXIX asrda qurilgan yo'l. Bu yerda yosh yasno, o't va piyozdan bir-biriga ustma-ust qurilgan to'shaklar, ularning ustida esa o't-o'tli to'shaklar joylashgan. Qadimgi ko'mir yo'llarga Krit orolida topilgan yo'llar kiradi. Krit yo'llari 15 sm gacha qalinlikdagi ohakli plitalar bilan qoplangan va miloddan avvalgi III ming yillikka tegishli. e. bilan Yo'llarni qurish uchun g'isht birinchi marta qadimgi Hindistonda miloddan avvalgi 3000 yillarda ishlatilgan. e. bilan","question":"Evropadagi eng qadimiy yo'llardan biri qanday nomlangan?","answers":{"text":["Sweet Trek"],"answer_start":[258]},"id":2857}
{"context":"Klassik tillar atrofidagi munozaralar ortida odatda matematika biroz soyada qoladi, ammo klassizm mafkura doirasida unga ham gimnaziya ta'limining tayanch fanlaridan biri vazifasi berilgan. Reformasi 1871 mazmunini tasvirlab, Ha, shunday. Ha, shunday. Kornilov ((5) ayniqsa, matematika kursining gimnaziya kurslari ko'paytirilganini va real bilim yurtlarida matematika kurslari joriy etilganini ta'kidlaydi. O'sha paytda matematika bo'yicha umumiy maktab kurslarining hajmi va mazmuni to'g'risida shakllangan tasavvurlar ko'p o'n yilliklar davomida A. Q. Q. Qattiq. Shunday qilib, 1871 yilgi islohotlar doirasida XX asr boshidagi inqilobiy to'qnashuvlarni boshdan kechirgan va barcha o'rta ta'limni qamrab olgan juda yuqori darajadagi ommaviy matematik ta'lim an'anasi shakllangan.","question":"Qaysi islohotlar matematika ta'limini keng qamrovli qildi?","answers":{"text":["Reformasi 1871"],"answer_start":[190]},"id":1457}
{"context":"1512-1797 yillarda Italiyaning shimolida strategik muhim va unumli Valtellina viloyati Graubunden nazorati ostida bo'lgan. O'ttiz yillik urush (16181648) paytida Graubyunden Ispaniya va Gabsburglar bilan Valtelin uchun uzoq vaqt kurash olib bordi. Frantsuz inqilobi yana partiyalar kurashini boshdan kechirgan. 1797 yilda bu viloyatning asosan italyan aholisi inqilobiy Fransiya qo'shinlari ko'magida (Napoleon Bonapartning birinchi italyan yurishi davomida) isyon ko'tardi, shundan so'ng Valtelina frantsuzlar tomonidan yaratilgan Tsisalpa respublikasiga qo'shildi.","question":"1797 yilda Valtellina qaysi respublikaga qo'shilgan?","answers":{"text":["frantsuzlar tomonidan yaratilgan Tsisalpa respublikasiga"],"answer_start":[499]},"id":974}
{"context":"1728 yil avgust oyida Linney Yuhan Rotmanning maslahati bilan 1474 yilda tashkil etilgan kattaroq va eskiroq Uppsala universitetiga o'tadi. Bu erda tibbiyotni o'rganish uchun ko'proq imkoniyatlar mavjud edi, bunda ikkita taniqli tibbiyot professori, Ulov Rudbek-yosh (1660-1740) va Lars Ruberg (1664-1742) ma'ruzalar o'qidilar. Linneyning oilasi unga yordam bera olmagani sababli, uning moddiy ahvoli o'qishni boshlashda juda og'ir edi. O'qitish darajasi bo'yicha Lund va Uppsala universitetlarida ham u juda yuqori emas edi, ko'p vaqt davomida talabalar o'z-o'zidan ta'lim olishgan. Upsal universitetida Linney tengdoshi, talaba Piter Artedi (17051735) bilan tanishib, ular o'sha paytgacha mavjud bo'lgan tabiiy-tarixiy tasniflarni tanqidiy qayta ko'rib chiqish bo'yicha ishlashni boshladilar. Linney asosan umuman o'simliklar bilan shug'ullangan, Artedi  baliqlar, yer osti suvlari amfibiyalari va soyabon o'simliklari bilan shug'ullangan.","question":"U asosan baliq, yer osti suvlari va soyabon o'simliklarini o'rganadi.","answers":{"text":["Artedi"],"answer_start":[849]},"id":951}
{"context":"Iqtisodiy o'sishning insoniyat jamiyatini rivojlantirish, qashshoqlikni kamaytirish va Mingyillik taraqqiyot maqsadlariga erishishda o'ynashga qodir bo'lgan asosiy rolini tan olib, ishlab chiquvchilar hamjamiyati orasida iqtisodiy o'sishda eng kambag'al qatlamlar ishtirok etishini ta'minlash uchun alohida sa'y-harakatlar talab qilinishi kerakligi to'g'risida keng tarqalgan fikr paydo bo'lmoqda. Iqtisodiy o'sishning qashshoqlikni kamaytirishga ta'siri  qashshoqlikning o'sish elastikligi  tengsizlikning mavjud darajasiga bog'liq bo'lishi mumkin. Masalan, kam tengsizlik darajasi bo'lgan mamlakatda aholining 40% qashshoqlikda yashaydigan aholining 2% ga teng bo'lgan o'sish sur'ati bilan mamlakat o'n yil ichida kambag'allikni ikki baravar kamaytirishi mumkin, ammo yuqori tengsizlik darajasi bo'lgan mamlakatga xuddi shunday kamayish darajasiga erishish uchun qariyb 60 yil kerak bo'ladi. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh kotibi Pan Gi Munning so'zlariga ko'ra: \"Iqtisodiy o'sish zarur bo'lsa-da, qashshoqlikni kamaytirishda muvaffaqiyat qozonish uchun yetarli emas\".","question":"Iqtisodiy o'sish nima uchun yetarli emas?","answers":{"text":["qashshoqlikni kamaytirish"],"answer_start":[1010]},"id":3122}
{"context":"Xloroplastlar o'zlarining DNKga ega bo'lib, ko'pincha qisqartma cpDNA yoki xlDNA deb nomlanadi. U shuningdek, qatlam deb ham ataladi. Uning mavjudligi birinchi marta 1962 yilda isbotlangan, va birinchi marta 1986 yilda, ikki yapon tadqiqot guruhi jigar va tamaki xloroplastlarining DNKsini ketma-ketlashtirganida, sekvensiyalashtirilgan. O'shandan beri, turli xil turdagi xloroplastlarning yuzlab DNKlari ketma-ketlashtirildi, ammo asosan quruqlikdagi o'simliklar va yashil alglarning DNKsi - glaukofitlar, qizil alglar, boshqa alg guruhlari juda kam taqdim etilgan bo'lib, xloroplast DNKning \"oddiy\" tuzilishi va tarkibi haqidagi fikrlarga biroz chalkashlik keltirib chiqarishi mumkin.","question":"Xloroplast DNKni qisqacha qanday yozsa bo'ladi?","answers":{"text":["cpDNA yoki xlDNA"],"answer_start":[64]},"id":3154}
{"context":"Litva tili ikkita asosiy so'zlarga bo'linadi: aukshtaytik va gemaytik (ushbu nomlar, tegishli ravishda aukštaičių tarmės va žemaičių tarmės, litvacha \"yuqori\" va \"past\" so'zlaridan kelib chiqqan va ular so'zlovchilarning Neman daryosi oqimiga nisbatan joylashuvini anglatadi). Oukshtay dialektida so'zlarning uchta asosiy guruhi ajratiladi: sharqiy, g'arbiy va janubiy (zux),  jemoyt dialektida ham uchta: g'arbiy, shimoliy va janubiy. Dubona so'zining ildizidagi ovozli talaffuzga muvofiq, janubiy jemayt nutqlari egalari nonni dū́nininkai, shimoliy jemayt nutqlari egalari  dóuninikai, g'arbiy jemayt nutqlari egalari  dónininkai deb atashadi.","question":"Janubiy jemayti nutqlari so'zlarining tovushli so'zlarning ildizidagi duona non so'zining talaffuziga muvofiq qanday nomlanadi?","answers":{"text":["dū́nininkai"],"answer_start":[529]},"id":1881}
{"context":"Klassik Artemida  abadiy bokira; unga hamroh bo'lgan nimfalar ham qasam nozarlik beradilar, uni  bajarmaganlar esa qattiq jazolanadi (masalan, Kallisto). To'ydan oldin Artemis ma'budasiga gunohni yuvish uchun qurbonliklar keltirilardi. Ko'pgina afsonalarda u qasoskor va shafqatsiz sifatida tasvirlangan: u Niobaning bolalari Akteonni o'ldiradi, Agamemnonga uning qizini Ifigeniyani qurbonlikka keltirishni buyuradi. Artemidaning zararli funksiyalari uning arxaik o'tmishi bilan bog'liq  Kritdagi hayvonlar xonadoni. Qadimgi qiyofasida u nafaqat ovchi, balki ayish ham edi.","question":"Artemisni kuzatib borayotgan nimfalar qanday qasam ichadilar?","answers":{"text":["nozarlik"],"answer_start":[72]},"id":860}
{"context":"Ichki organlar qalinlashgan va asimetrik joylashgan. Bundan tashqari, ba'zi juft organlar yarim qismini yo'qotib, juft bo'lmagan bo'lib qolishdi. Masalan, eng nodir ilonlarda ikkala o'pka rivojlangan, ammo o'ng o'pka doimo chap o'pkadan katta; ko'pgina ilonlarda chap o'pka butunlay yo'qoladi yoki rudimental ravishda. G'iybatchi va ba'zi boshqa ilonlarning o'ng o'pkasidan tashqari, traxeya o'pkasidan iborat bo'lib, uning orqa qismi kengaytirilgan. O'zining orqa qismidagi o'sha o'sha o'pka esa, ozgina devorli havo rezervuariga aylanadi. Suv ilonlari uchun bu suzish pufakchasiga aylanadi. Bu juda cho'zilgan bo'lib, ilon nafas olganida juda ko'p shishishi mumkin va nafas olganida baland va uzoq shivirlashi mumkin.","question":"Ilonlarning ichki a'zolari qanday shaklda?","answers":{"text":["qalinlashgan"],"answer_start":[15]},"id":72}
{"context":"Ko'p hollarda, qoidani qo'llash tartibi zarur shart fonologik o'zgarishlarni to'g'ri tavsiflash uchun bo'ladi. Ba'zi qoidalar morfologik derivatsiyaning turli bosqichlarida bir necha marta (siklik) qo'llanilishi mumkin. Masalan, rus tilida juda qisqa (ь, ъ) ni olib tashlash qoidasi har safar ushbu segmentlarni o'z ichiga olgan morfemlar asosga qo'shilganda qo'llaniladi. SPEning derivatsiya jarayonidagi sikliklik haqidagi qoidalari keyinchalik leksik fonologiya nazariyasida (P. Kiparskiy, G. Yoʻq. Buyi, Ye.Rubax).","question":"Nima uchun qoidalar kerak?","answers":{"text":["fonologik o'zgarishlarni to'g'ri tavsiflash uchun"],"answer_start":[52]},"id":420}
{"context":"XVIII asrning oxiri - XIX asrning boshlarida teatr repertuarida italiyalik kompozitor P. Anfossi, P. Qiziq, nima uchun? Gulyelami, D. Qiziq, siz qanday qilib o'zingizni o'zingiz his qilasiz? Chimarovlar, L. Kerudini, J. Paisiello, S. Qiziq, nima uchun bu soʻzlarni aytding? Mayra. - Qani, ayting. 1812 yilda teatr sahnasida J. Rossinining sinov toshini. U Rossiyev davriga asos solgan. La Scalateatri birinchi bo'lib uning \"Aureliano\" operasini Palmirada (1813), \"Turk Italiyada\" (1814), \"Qirq o'g'ri\" (1817) va boshqalarni namoyish etdi. Shu bilan bir vaqtda teatr Rossinining mashhur operalarini namoyish etdi.","question":"J.B.B.B.R.S. ning birinchi operasini qaysi teatrda koʻrsatishgan? Rossin Aureliano Palmirada (1813), Italiyadagi turk (1814), qirq o'g'ri (1817) va boshqalar?","answers":{"text":["La Scala"],"answer_start":[386]},"id":2959}
{"context":"Plastik zarrachalar zooplankton kabi ko'rinadi va ularni meduza yoki baliq o'z ovqatini o'ylashi mumkin. Ko'p miqdordagi uzoq muddatli plastik (shisha qopqog'i va halqalari, bir marta ishlatiladigan yoqilg'i) dengiz qushlari va hayvonlari, xususan, dengiz toshbaqalari va qora oyoqli albatroslarning qorinlarida topilgan. Hayvonlarga to'g'ridan-to'g'ri zarar etkazishdan tashqari, suzadigan chiqindilar suvdan organik ifloslantiruvchi moddalarni, shu jumladan, PCB (poliklorlangan bifenillar), DDT (dihlordifeniltrixlormetilmetan) va PAU (poliaromatik uglevodorodlar) ni o'z ichiga olishi mumkin. Bu moddalarning ba'zilari nafaqat toksik, balki estradiol gormoniga o'xshash tuzilishga ega bo'lib, zaharlangan hayvonlarda gormonal buzilishga olib keladi.","question":"Plastik zarrachalar bilan tortishish nimaga o'xshaydi?","answers":{"text":["zooplankton"],"answer_start":[20]},"id":158}
{"context":"2011 yil mart oyida \"Sotsialistik harakatni oldinga (To'rtinchi internatsionalning Rossiya seksiyasi) \" va \"Sotsialistik qarshilik\" tashkilotining birlashuvi natijasida Rossiya sotsialistik harakati tashkil etildi. Keyinchalik unga boshqa trotskist tashkilotlar ham qo'shildi. 2011 yil aprel oyida RSDga Inqilobiy ishchi partiyasining Perm bo'limi qo'shildi. 2012 yil may oyida RSD tarkibiga Xalqaro ishchi partiyasi (Xalqaro mehnatkashlar ligasi  To'rtinchi internatsionalning Rossiya seksiyasi) kirdi. RSD tarkibida Toʻrtinchi internatsional va Xalqaro Mehnatkashlar Ligasi tarafdorlari guruhlari faoliyat koʻrsatmoqda  Toʻrtinchi internatsional ((24) ((23).","question":"RSD qisqartmasi qanday shifrlanadi?","answers":{"text":["Rossiya sotsialistik harakati"],"answer_start":[169]},"id":1192}
{"context":"Oktyabr 1970 da Dylan yangi \"New Morning\" albomini chiqardi, bu esa \"Self-Portrait\" ning katta muvaffaqiyatsizliklaridan so'ng uni jamoatchilik oldida oqlashga qaratilgan edi. Bu Britaniya savdo reytingida birinchi o'rinni egallagan Dilanning oltinchi albomi bo'ldi. Shu payt uning Jack Kerouak ta'siri ostida yozilgan tajribaviy roman \"Tarantula\" sotuvga chiqdi. 1971 yil avgust oyida musiqachi Jorj Xarrison tomonidan Bangladeshning muhtoj aholisiga yordam berish uchun tashkil etilgan katta konsertda o'ynadi. Shundan so'ng, bir yil davomida u haqida deyarli hech narsa eshitilmadi.","question":"\"New Morning\" albomini qachon chiqardilar?","answers":{"text":["Oktyabr 1970"],"answer_start":[0]},"id":368}
{"context":"Asl yodgorlik taxtacha Voronejda Karl Marks ko'chasidagi 45-uy devorida osilgan. Taxtada shunday yozilmoqda: Bu uyda 2063 yildan 2065 yilgacha S. V. bilan Savelyev, vaqt mashinasini ixtirochi. Bu erda eslatib o'tilgan Savelyev haqiqatda mavjud bo'lgan odam emas, balki Sergey Usheninning ilmiy-fantastika hikoyasi Paradox deduk (1) personaji ekanligi diqqatga sazovor. O'zgacha esdalik taxtasini uyda joylashgan sovg'alar do'konining direktori o'z hisobidan osgan; taxtaning joylashtirilishiga ruxsatni Voronej ma'muriyatining madaniy meros bo'yicha komissiyasi bergan ((2) ((3).","question":"S. shu uyda necha yildan beri yashaydi V. bilan Savelyev deb so'rash mumkin.?","answers":{"text":["2063 yildan 2065 yilgacha"],"answer_start":[117]},"id":1273}
{"context":"Missolongida Bayron isitmaga chalinib, mamlakat ozodligi uchun kurashda barcha kuchlarini sarflashni davom ettirdi. 1824 yil 19 yanvarda u Xenkopga yozgan: Biz ekspeditsiyaga tayyorgarlik ko'ryapmiz, 22 yanvarda esa, tug'ilgan kunida u polkovnik Stenxop xonasiga kirdi, u erda bir nechta mehmon bor edi va quvnoqlik bilan dedi: Siz meni she'r yozmaganim uchun tanqid qilasiz, men esa hozirgina she'r yozdim. Va Bayron shunday o &amp; apos; qidi: Bugun men 36 yoshga to &amp; apos; ldim. Doimiy kasal bo'lgan Bayronni qizi Ada kasalligi juda tashvishga solgan. Uning sog'ayganligi haqidagi xushxabarni olganidan so'ng, u Gamba konti bilan sayr qilishga chiqmoqchi bo'ldi. Yurish paytida qattiq yomg'ir yog'di va Bayron nihoyatda kasal bo'ldi. Shoirning so'nggi so'zlari: \"Qizim, qizim!\" degan parchalar edi. bechora Gretsiya! Men unga vaqt, mol-mulk, sog'lik berdim! Endi unga hayotimni ham beraman!","question":"Kimning xonasiga 22 yanvar kuni, tug'ilgan kunida kirdi va quvnoqlik bilan dedi: \"Sizlar meni she'r yozmaganim uchun qoralayapsizlar, mana men hozirgina she'r yozdim\".","answers":{"text":["polkovnik Stenxop"],"answer_start":[236]},"id":2187}
{"context":"Kredit narxi - berilgan kredit uchun to'lovning pul ifodasidir. Kredit beruvchi tomonidan uning foydasi uchun belgilangan foiz stavkasi darajasiga bog'liq. Kreditning narxi kredit munosabatlarining to'lov yoki qaytarish prinsipi bilan bog'liq. Bozor foiz stavkasi, yuqori stavka, imtiyozli stavka bo'yicha bank kreditlari beriladi. Kreditning bozor narxi bozorda turli kredit turlariga bo'lgan talab va taklifdan kelib chiqib shakllanadi. Inflyatsiya davrida u juda ko'p harakatlanadi va ko'tarilishiga moyil bo'ladi. Kreditning yuqori narxi, qoida tariqasida, qarz oluvchilarning kreditlashda jiddiy xavf-xatarlar (shartnomada nazarda tutilgan kreditlash shartlarini buzish, kredit resurslari qiymati oshishini kutish va boshqalar) sharoitida yuzaga keladi. Kreditning imtiyozli narxi qarz oluvchilarga nisbatan farqlangan yondashuvda qo'llaniladi.","question":"Foiz stavkasi kim tomonidan belgilanadi?","answers":{"text":["Kredit beruvchi"],"answer_start":[64]},"id":1028}
{"context":"OpenCoin-ning dastlabki investorlari orasida Andreessen Gorovits va Google Ventures bor edi. 2013 yil 1 iyulga kelib, XRP Fund II, LLC (hozirda shunchaki XRP II deb nomlanadi) ro'yxatdan o'tkazildi Jav.Karolinada joylashgan OpenCoin sho'ba kompaniyasi sifatida. Ertasi kuni Ripple Bitcoin va Ripple protokolini Bitcoin ko'prigi orqali bog'lash to'g'risida e'lon qildi. Bitcoin Bridge Ripple foydalanuvchilariga Bitcoin manziliga har qanday valyutada to'lov yuborishga imkon beradi. Ripple shuningdek ZipZap kabi kompaniyalar bilan hamkorlik qildi. 2013 yil 26 sentabrda OpenCoin Inc. tomonidan ishlab chiqilgan. O'z nomini Ripple Labs Inc. deb o'zgartirdi, Kris Larsen esa bosh direktor bo'lib qoldi. O'sha kuni Ripple-ning etalon serveri va mijozi ISC litsenziyasi shartlariga muvofiq ochiq kodli dasturiy ta'minot sifatida chiqarilgan holda erkin dasturiy ta'minotga aylandi. Ripple Labs mavjud bank tarmoqlariga o'rnatilishi mumkin bo'lgan Ripple konsensus nazorati tizimiga kodning asosiy etkazib beruvchisi sifatida ishtirok etishini davom ettirdi. 2013 yil oktyabr oyida Ripple-ning ZipZap bilan bo'lgan keyingi hamkorligi matbuotda Western Union uchun tahdid sifatida ko'rsatildi.","question":"2013 yil 1 iyulda hozirgi XRP II qanday ro'yxatdan o'tkazildi?","answers":{"text":["Jav.Karolinada joylashgan OpenCoin sho'ba kompaniyasi sifatida"],"answer_start":[198]},"id":1239}
{"context":"1887 yil noyabr oyida Nansen Nordensheldni o'z rejasi bilan tanishtirish uchun Stokgolmga borishga qaror qildi. Uchrashuvda Stokgolm oliy maktabining professori Brogger (keyinchalik Nansenning tarjimai holini yozgan) ishtirok etdi, Nansenning paltosiz kelgani, uyalgan chang'i kurtka kiyganida akrobatga o'xshashi unga juda salbiy taassurot qoldirdi. Nansenning rejalarini Nordensxeld ma'qullamadi, lekin ularni amalga oshirish mumkin deb hisobladi va hatto o'z tajribasini o'rtoqlashishga tayyor edi. Qizig'i shundaki, Nansen Stockholmda Sofiya Kovalevskaya bilan tanishib, ular bir-birlariga kuchli taassurot qoldirishdi va bir muncha vaqt yozishishgan. Ularning munosabatlari haqida hozirgacha bahslar bor ((55).","question":"Nansen nima uchun Stokgolmga bordi?","answers":{"text":["Nordensheldni o'z rejasi bilan tanishtirish uchun"],"answer_start":[29]},"id":2666}
{"context":"Chet el to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalar chiquvchi, ya'ni to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalar belgilangan mamlakat subyektlari tomonidan chet elda amalga oshirilgan va kiruvchi, ya'ni xorijiy investorlar tomonidan ushbu mamlakatda amalga oshirilgan to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarga bo'linadi. Kiruvchi va chiqadigan investitsiyalar nisbati mamlakatning xalqaro investitsiyaviy pozitsiyasini ko'rsatadi. Masalan, AQSh ma'lumotlari shuni ko'rsatadiki, bu mamlakat to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarni eksport qiluvchi mamlakatdir, ya'ni AQSh kompaniyalari tomonidan chet elga qilingan investitsiyalar hajmi AQShga xorijiy kompaniyalar tomonidan qilingan investitsiyalardan ko'proqdir.","question":"Qaysi to'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalar chiquvchi deb ataladi?","answers":{"text":["belgilangan mamlakat subyektlari tomonidan chet elda amalga oshirilgan"],"answer_start":[95]},"id":2496}
{"context":"Inert gazlar, argon, kripton va ksenonning konsentratsiyasi ularning Quyoshdagi sonidan ko'p (qarang. jadval) va neon konsentratsiyasi aniq kamroq. Quyoshning UV radiatsiyasi va Yupiter magnitosferasidan keladigan zaryadlangan zarralar ta'siri ostida hosil bo'lgan oddiy uglevodorodlar: etan, asetilen va diacetilenlar kam miqdorda mavjud. Atmosferaning yuqori qismidagi uglerod dioksid, uglerod monoksid va suv, masalan, Shumeykerov-Levi 9 kometi kabi kometlarning Yupiter atmosferasi bilan to'qnashuvi natijasida paydo bo'lgan deb taxmin qilinadi. Suv troposferadan kelishi mumkin emas, chunki tropopauza sovuq tuzoq kabi harakat qilib, suvni stratosfera darajasiga ko'tarishni samarali ravishda to'xtatadi.","question":"Yupiterga zarba bergan kometaning nomi nima?","answers":{"text":["Shumeykerov-Levi 9"],"answer_start":[422]},"id":960}
{"context":"Foydalilik atamasini ingliz faylasufi I. Bentam, foydaning printsipi deganda, har qanday harakatni ma'qullaydigan yoki ma'qullamaydigan printsipni tushunadi, bu (bizga ko'ra) manfaatdor bo'lgan tomonning baxtini oshirish yoki kamaytirishga intilishi yoki... unga ko'maklashish yoki to'sqinlik qilish yoki to'sqinlik qilish. U foydalilikni maksimal darajada oshirishni odamlarning azob-uqubatlardan qochish va zavq (baxt) ni ko'paytirish intilishida yurish-turishning psixologik prinsipi deb hisoblagan. Bunda u o'zining shaxsiy lazzatlari va afzalliklariga amal qiladi (subyektivlik, foydalilikning shaxsiy xususiyati).","question":"E ning shaxsiy bashoratlari deganda nimani tushunamiz? Bentama?","answers":{"text":["subyektivlik, foydalilikning shaxsiy xususiyati"],"answer_start":[570]},"id":2523}
{"context":"Ammo o'sha davrda tabiatshunoslar ham mavjud bo'lib, ular organizmlarning evolyutsion o'zgarishi haqida ko'p vaqt davomida fikr yuritishgan. 1751 yilda Mopertyuyi ko'p avlodlar davomida to'planadigan va yangi turlar paydo bo'lishiga olib keladigan ko'payish paytida sodir bo'ladigan tabiiy modifikatsiyalar haqida yozgan. Bufon turlar dejeneratsiya va boshqa organizmlarga aylanishi mumkin degan fikr bildirdi. Darvinning fikricha, barcha issiq qonli organizmlar bitta mikroorganizmdan (yoki filamentdan) kelib chiqqan bo'lishi mumkin. Birinchi toʻliq evolyutsion konsepsiya 1809 yilda Jan Batist Lamark tomonidan \" Zoologiya falsafasi \" deb nomlangan asarida taklif etilgan. Lamarkning fikricha, oddiy organizmlar (infusoriyalar va qurtlar) doimiy ravishda o'z-o'zidan paydo bo'ladi. Keyinchalik, bu shakllar o'zgaradi va atrof-muhitga moslashganda o'z tuzilishini murakkablashtiradi. Bu moslashuvlar atrof muhitning to'g'ridan-to'g'ri ta'siri hisobiga, tana a'zolarining mashq qilishi yoki mashq qilmasligi va keyinchalik ushbu qo'lga kiritilgan belgilarni avlodlarga uzatish orqali sodir bo'ladi (keyinchalik bu nazariya Lamarkizm nomi bilan tanilgan). Bu g'oyalar eksperimental dalillar bo'lmaganligi sababli, naturalistlar tomonidan rad etilgan. Bundan tashqari, hali ham olimlarning fikriga ko'ra, turlar o'zgarmas va ularning o'xshashligi ilohiy niyatni ko'rsatadi. Ularning orasida eng mashhurlaridan biri Jorj Kuviyer edi.","question":"Bufon organizmlarning qanday evolyutsion o'zgarishi haqida yozgan?","answers":{"text":["turlar dejeneratsiya va boshqa organizmlarga aylanishi mumkin"],"answer_start":[328]},"id":1085}
{"context":"Robert Allen Cimmerman 1941 yil 24 mayda Minnesota shtatining Dulut shahrida kichik savdogar oilasida tug'ilgan. Musiqachi Ibrohim Zimmerman va Beatrice Stonening ota-onalari kichik mahalliy yahudiy jamoasi hayotida faol ishtirok etishgan. Uning ajdodlari  yahudiylar, Rossiya imperiyasidan kelganlar: otasi bo'yicha bobosi va buvisi, Zigman va Anna Tsimmerman, 1905 yilgi yahudiylarni qirg'inlash munosabati bilan Odessadan AQShga ko'chib ketishdi. Onasi tomondan bobosi va buvisi  Benjamin va Liba Edelshteyn (keyinchalik Shteyn va Stoun)  1902 yilda Litva yahudiylari bo'lib, ko'chib ketishgan. Bob Dilan o'z avtobiografiyasida onasining buvisi Turkiyadan kelib chiqqanini, u erda Qirg'iz ismini olganini yozadi.","question":"Zimmermannning ajdodlari kimlar?","answers":{"text":["yahudiylar, Rossiya imperiyasidan kelganlar"],"answer_start":[257]},"id":2056}
{"context":"Freytag asarlarida kompozitsiya haqida Zeyfertning, ingliz romanining kompozitsiyasi haqida Dibelyusning, Gofmanning novella kompozitsiyasi haqida Fleshenbergning ishlarini eslaymiz. Poetik shaklning boshqa tomonlari ham formalistlarning nazaridan chetda qolmaydi. Bu yerda Edning she'riyatidan olingan melodiyalarni sanab o'tish kifoya. Sizni shu qadar ko'targan Siversni. Ohrenphilologie printsipi, ya'ni she'rni o'qish paytida ko'z bilan emas, balki quloq bilan sezish. G'arbiy Yevropa formalchiligining salmoqli ta'siri ostida bir qator nazariylarni ilgari surgan rus formalchiligi (Jirmunskiy, Eyxenbaum, Tomaşevskiy, Shklovskiy va boshqalar) shakllandi.","question":"Rus formalistlarining misollarini keltiring.","answers":{"text":["Jirmunskiy, Eyxenbaum, Tomaşevskiy, Shklovskiy"],"answer_start":[587]},"id":2216}
{"context":"Marksizm dialektik tizim yondashuviga asoslangan tizimli metodologiyani o'z e'tiborini qaratadi. Marksizmdagi dialektik yondashuv, birinchidan, ziddiyatlarni o'rganish printsipi, qarama-qarshiliklarning dialektik birligini iqtisodiy tizimlarning faoliyat ko'rsatishi asosi sifatida asos sifatida ishlatadi; ikkinchidan, iqtisodiy tizimlarning rivojlanishida nafaqat miqdoriy, balki sifatli sakrashlarni ham ajratib ko'rsatadi; uchinchidan, iqtisodiy tizimlarning tarixiy cheklanganligiga e'tibor qaratadi. Marksistik mantiqa aniq bir butun, tizim natijasi emas, balki uning shakllanishi natijasi ekanligini ta'kidlagan Hegel mantiqasini meros qilib oladi. Iqtisodiy tizimlarni o'rganishning eng muhim shartlaridan biri, marksist yondashuvni rivojlantirish maqsadida, iqtisodiy tizimlar tarixini o'rganish yoki marksizmda qabul qilinganidek, ishlab chiqarish usulini o'rganishdir.","question":"Marksizmning tizimli metodologiyasi qaysi yondashuvga asoslangan?","answers":{"text":["dialektik tizim"],"answer_start":[9]},"id":1179}
{"context":"Daryo sharqida joylashgan bo'rondan, janubiy Uralning ikkinchi eng yirik cho'qqisi bo'lgan Yeremel tog'ining sharqida joylashgan. Uchaloy tumanidagi Novohusayin qishlog'i yaqinida, 744 metr balandlikda Avalyak silsilasini oyoqlaridan boshlanadi. Oq daryo qirg'og'ining yuqori qismida botqoqlar mavjud. Qishlog'idan pastda Tirlan vodiysi keskin torayib boradi, ayrim uchastkalarida yonbag'irlari toshli, tog 'li, o'rmon bilan qoplangan. Togʻning oʻng tomoni toʻkilganidan pastda, tekislikka chiqishi bilan vodiy asta-sekin kengayib boradi; Ufa daryosi toʻkilgandan soʻng, Oq tipik tekislik daryosi ni tashkil qiladi.","question":"Ufa daryosi oqib tushganidan keyin Oq daryo nima?","answers":{"text":["tipik tekislik daryosi"],"answer_start":[574]},"id":1719}
{"context":"Spirtlar - bu juda keng va xilma-xil birikmalar sinfi: ular tabiatda keng tarqalgan va ko'pincha tirik organizmlarda muhim vazifalarni bajaradi. Spiritlar organik sintez nuqtai nazaridan muhim birikmalardir, nafaqat maqsadli mahsulotlar sifatida, balki bir qator noyob kimyoviy xususiyatlarga ega bo'lgan o'rta vositalar sifatida ham qiziqish uyg'otadi. Bundan tashqari, spirtlar sanoat uchun muhim mahsulot bo'lib, sanoat va kundalik qo'llanmalarda keng qo'llaniladi.","question":"Organik sintez nuqtai nazaridan qaysi bir moddalar sinfi muhim?","answers":{"text":["Spiritlar"],"answer_start":[145]},"id":719}
{"context":"Meyoz (yunon. Meiosis  kamayish) yoki hujayraning reduksion bo'linishi  eukariotik hujayra yadrosining ikki baravarga qisqargan xromosomalar soni bilan bo'linishi. Ikkita bosqichda (reduksion va ekvazion meyoz bosqichlarida) sodir bo'ladi. Meyozni gametogenez  ixtisoslashtirilgan jinsiy hujayralar yoki differensiatsiyalangan tomirlardan gamet hosil qilish bilan aralashtirish kerak emas. Xromosomalar soni meyoz natijasida kamayishi hayotiy davrda diplod fazadan haploid fazasiga o'tishga olib keladi. Suvlilikni tiklash (gapoid fazadan diplodga o'tish) jinsiy jarayon natijasida sodir bo'ladi. Birinchi, reduksion bosqichda homolog xromosomalarning juftlik bilan qo'shilib ketishi (konyugatsiyasi) sababli, meyozning to'g'ri oqishi faqat diplod hujayralarda yoki juft poliploidlarda (tetra-, geksaploid va boshqalar) mumkin. p. bo'yicha hujayralar). Meyoz toq poliploidlarda (trik, pentaploid va boshqalar) ham yuz berishi mumkin. p. bo'yicha I fazada xromosomalar juftlashib qolishi mumkin bo'lmagani sababli, xromosomalar bir-biridan ajralib turishi, bu hujayraning yoki undan rivojlanayotgan ko'p hujayrali haploid organizmning hayotiyligini xavf ostiga qo'yadigan buzilishlarga olib keladi. Bu mexanizm ham o'zaro givridlarning steriliyatining asosidir. Xromosomalar kon'yugatsiyasining muayyan cheklovlari xromosoma mutatsiyalari (mashg'ulotli delesiyalar, duplikatsiyalar, inversiyalar yoki translokatsiyalar) tomonidan ham qo'llaniladi.","question":"Meyoz bosqichlari.","answers":{"text":["reduksion va ekvazion"],"answer_start":[182]},"id":2832}
{"context":"Rossiya Federatsiyasi Transport vazirligining (Rossiya Transport vazirligi) 2013-yil 28-martdagi buyrug'i 107-sonli qarori agar yo'nalish, ko'rsatib o'tilgan transport vositasining yo'nalishining bir qismi federal ahamiyatga molik avtomobil yo'llari bo'ylab o'tadigan bo'lsa, bunday avtomobil yo'llari uchastkalari yoki Rossiya Federatsiyasining ikki va undan ortiq subyektlari hududlari bo'ylab yoki xalqaro aloqada agar og'ir vaznli va (yoki) yirik gabaritli yuklarni tashishni amalga oshiruvchi transport vositasining avtomobil yo'llari bo'ylab harakatlanishiga maxsus ruxsatnoma berish bo'yicha davlat xizmati ko'rsatish Federal yo'l agentligining Ma'muriy reglamentini tasdiqlash to'g'risida","question":"Rossiya hududida katta hajmli yuklarni tashish uchun qachon ruxsatnoma talab qilinadi?","answers":{"text":["yo'nalish, ko'rsatib o'tilgan transport vositasining yo'nalishining bir qismi federal ahamiyatga"],"answer_start":[128]},"id":2813}
{"context":"Ko'krak va tumshuq qismlari juda kamaygan. O'rta ko'krak hajmi eng katta, qanot mushaklarini o'z ichiga oladi va bir juft qanotlarni olib yuradi. Plevron plevral venral yo'nalishdagi tikish bilan oldingi sklerit  epistern va orqa  epimerga bo'linadi, bu skleritlarning har biri gorizontal tikish bilan yuqori va pastki plastinkalarga bo'linadi: epistern anepistern va katepisternga bo'linadi, epimer esa anepimer va katepimerga bo'linadi. Har bir skleritning muayyan segmentga tegishliligini ko'rsatish uchun pre-, meso- va meta- qo'shimchalari ishlatiladi, bunda o'rta ko'krak uchun mezo- qo'shimchasi odatda qo'llanilmaydi.","question":"Oldingi sklerit qanday nomlanadi?","answers":{"text":["epistern"],"answer_start":[213]},"id":1971}
{"context":"Havala tizimi pul o'tkazmalarini (ayniqsa, gastarbayterlar mablag'larini) amalga oshirishni ta'minlaydi va xalqaro moliyaviy tizimning tarkibiy qismi hisoblanadi. Havala Osiyoda bank faoliyatining g'arbiy usulini ilgari surgan. 1770-yillarda Osiyoda birinchi g'arbiy bank tashkil etilgunga qadar, muomala va valyalar deyarli barcha tijorat va moliyaviy bitimlarda muhim rol o'ynagan. BAAda Hindiston, Pokiston va Bangladeshdan ko'plab migrant ishchilar bor, bu erda haval rivojlangan bo'lib, BAAda haval operatsiyalarining barqaror o'sishiga yordam beradi. Markaziy bank ushbu tizimni qonuniylashtirish va nazorat qilish choralarini ko'rdi, haval operatorlariga litsenziya berdi. Bundan tashqari, Markaziy bank havalaning dilerlariga har qanday shubhali bitimlar haqida xabar berish majburiyatini yukladi. Aynan avvalgi anonimlik va deyarli to'liq hujjatlarning yo'qligi natijasida, havala tizimida u ko'pincha noqonuniy faoliyatni moliyalashtirish uchun ishlatilgan (masalan, Havala (siyosiy qalbakilik)).","question":"Havalning qanday xususiyatlari tufayli uning bir qismi noqonuniy operatsiyalar uchun ishlatilgan?","answers":{"text":["anonimlik va deyarli to'liq hujjatlarning yo'qligi"],"answer_start":[820]},"id":2568}
{"context":"Nolan Bushnellning Computer Space (1971) va keyinchalik video o'yinlarning otasi deb atalgan Ralph Baerning Pong (1972) kabi arkada o'yin avtomatlari kompyuter o'yinlarini dasturchilar uchun ko'ngilxushlikdan tijorat mahsulotiga aylantirdi. Ralf Baer, shuningdek, 1972 yilda Amerika bozoriga chiqarilgan  Magnavox Odyssey  televizorni chiqish qurilmasi sifatida ishlatadigan birinchi o'yin konsolini ishlab chiquvchi unvoniga ega. Magnavox Odyssey va Pong juda katta muvaffaqiyatlarga erishdi, boshqa ishlab chiqaruvchilardan ko'plab apparat va dasturiy klonlarni keltirib chiqardi  bu boom kompyuter o'yinlari sanoatini boshladi. 1978 yilda yapon kompaniyasi Taito tomonidan yaratilgan Space Invaders arkadli avtomat, ham Yaponiyada, ham AQShda arkadli avtomatlarning oltin asrini ochdi  o'z navbatida, bu Atari 2600 (1977) kabi uy konsollari va ular uchun o'yinlar ishlab chiqarishga kuchli turtki berdi, bu ko'pincha arkadli avtomatlardan o'yinlar portlari hisoblanadi. Bunga parallel ravishda universitet va ilmiy muhitda Star Trek (1971), Colossal Cave Adventure (1975) yoki Empire (1977) kabi kompyuterlar uchun o'yinlar yaratilishi davom etdi. Ularning tarqalishiga PDP-10 kabi standart kompyuterlar va UNIX oilasining operatsion tizimlari paydo bo'lishi va tarqalishi yordam berdi.","question":"Magnavox Odyssey qaysi yili Amerika bozoriga chiqarildi?","answers":{"text":["1972 yilda"],"answer_start":[264]},"id":305}
{"context":"Rim imperiyasi davrida hozirgi Graubunden hududi Reciya provinsiyasiga kirgan. Xalqlarning ko'chib o'tishi bu yerlarga juda kam ta'sir qildi til va qadimgi aholi saqlanib qoldi. VI asrda Retsiyani Franklar qiroligi zabt etdi; Buyuk Karl davrida u bir necha grafliklarga bo'linib, X asrda Alemaniyaga qo'shildi va keyinchalik ko'plab dunyoviy va diniy viloyatlarga bo'lindi, ulardan eng yiriklari Kur episkopligi edi. Kur shahri va dehqon jamoalariga berilgan imtiyozlar bilan mamlakatning demokratik rivojlanishiga asos solindi.","question":"Graubunden'ga xalqlar ko'chib o'tishining kichik ta'siri nimaga olib keldi?","answers":{"text":["til va qadimgi aholi saqlanib qoldi"],"answer_start":[141]},"id":2302}
{"context":"Aleksandr III Tolstoy hukmronligining boshida imperatorga yozma ravishda shoh qotillarini afv etishni so'rab, evangellik ruhida tavba qildi. 1882-yil sentyabrdan sektanlar bilan munosabatlarini aniqlash uchun uning ustiga yashirin nazorat o'rnatiladi; 1883-yil sentyabrda u o'z diniy dunyoqarashiga mos kelmasligini asoslab, sudyalik vazifalarini bajarishdan bosh tortadi. Turgenevning o'limi munosabati bilan u ommaviy nutq so'zlashga taqiqlangan edi. Asta-sekin, to'lqovchilik g'oyalari jamiyatga kirib bormoqda. 1885 yil boshida Rossiyada Tolstoyning diniy e'tiqodlariga asoslanib, harbiy xizmatdan voz kechish taqdimoti sodir bo'ldi. Tolstoy qarashlarining katta qismi Rossiyada ochiq ifoda olish imkoniga ega bo'lmadi va to'liq shaklda faqat uning diniy-ijtimoiy traktatlarining xorijiy nashrlarida bayon etilgan.","question":"Tolstoy nuqtai nazarining katta qismi qayerda bayon etilgan?","answers":{"text":["uning diniy-ijtimoiy traktatlarining xorijiy nashrlarida"],"answer_start":[747]},"id":1020}
{"context":"9-sinfgacha o'qish majburiy. 10 va 11-sinflarda o'qish barcha bolalar uchun majburiy emas. 11-sinfni tugatgandan so'ng o'quvchi to'liq o'rta ma'lumot to'g'risida guvohnoma oladi (Rossiya Federatsiyasida  To'liq umumiy ma'lumot to'g'risida attestat). 9-sinfni muvaffaqiyatli tugatgandan so'ng, bitiruvchi asosiy umumiy ma'lumot to'g'risida attestat oladi. 9-sinfni tugatgan o'quvchi kasb-hunar o'quv yurtida (PTU, SPTU)  o'qishni davom ettirishi mumkin, u yerda, boshqa narsalar qatori, to'liq o'rta ta'lim dasturi bo'yicha o'qishni tugatish mumkin, yoki o'rta maxsus o'quv yurtida (texnikum, kollej, bir qator bilim yurtlari: tibbiy, pedagogik) o'rta maxsus ta'lim va malaka olishlari mumkin, odatda texnik yoki kichik muhandislik malakasini olishlari yoki hatto darhol ish boshlashlari mumkin. Bundan tashqari, ba'zi NNT va XTTKlar 8 va 9-sinf o'quvchilarini kasb-hunarga o'qitish dasturlariga yollaydilar. Kollej, texnikum yoki bilim yurtlariga 9-sinfdan keyin birinchi yil (PTUda  yarim yil) o'qishga kirishda 10-11-sinflar dasturi amalga oshiriladi (qishloq va o'rmon xo'jaligi bilan bog'liq ba'zi NNT va OITS mutaxassisliklari bundan mustasno). Bundan tashqari, shuni ta'kidlash joizki, SPO raqs san'ati mutaxassisligiga 7 sinf negizida, balet san'ati mutaxassisligiga 4 sinf negizida,  instrumental ijrochiligiga esa 1 sinfda (o'qitish muddati 4 yil 10 oydan 10 yil 10 oygacha, bunda umumiy va o'rta kasb-hunar ta'limi dasturlari amalga oshiriladi) qabul qilinadi. Oliy o'quv yurtiga o'qishga kirish uchun odatda to'liq o'rta ma'lumot talab etiladi: umumiy o'rta ma'lumot to'g'risidagi attestat, yoki kasb-hunar-texnika bilim yurti diplomi, yoki texnikum diplomi, shuningdek, yagona davlat imtihonlari natijalari talab etiladi.","question":"9-sinfni tugatgan o'quvchi o'qishini qayerda davom ettirishi mumkin?","answers":{"text":["kasb-hunar o'quv yurtida (PTU, SPTU) "],"answer_start":[382]},"id":101}
{"context":"Ekspirator (tush) nazariyasiga ko'ra, so'z birikmalari ovoz birikmalarining mushak kuchlanishi natijasida hosil bo'ladi, bu esa nafas olish havosi o'ziga xos silkinish-so'z birikmalarini hosil qiladi. Bu nazariya qadimgi davrlardan beri ma'lum. Eksperimental tekshirish sham alangasi oldida so'zni talaffuz qilishning eng oddiy tajribasi bo'lishi mumkin: taloffuz jarayonida olovni necha marta siljitish  so'zda shuncha birikma mavjud. Biroq, bu nazariya noto'g'ri deb topilgan, chunki ba'zi so'zlar sherlar soni nafas olish soniga mos kelmaydi. Masalan, au  so'zida ikkita iloh bor, lekin bitta nafas, qotishma  so'zida esa, aksincha: bitta iloh bor, lekin ikkita nafas.","question":"Eksperimental tekshiruvga ko'ra, so'zdagi birikmalarni qanday aniqlash mumkin?","answers":{"text":["taloffuz jarayonida olovni necha marta siljitish"],"answer_start":[355]},"id":1458}
{"context":"Ikkinchi jahon urushi yillarida ko'plab qiyinchiliklarga qaramay, Fassmer o'z faoliyatini to'xtatmadi. Bu vaqt ichida Fassmer lug'at maqolalarini tayyorlashdan tashqari, slavistika bo'yicha ishlarni yozishni va kafedrada o'qishni davom ettirdi (1945 yil fevral oyigacha mashg'ulotlar olib borildi). Uning shu davrdagi asarlari orasida Gretsiyadagi slavyanlar (Die Slaven in Griechenland, 1941), Rossiya aholisining eski o'zaro munosabatlari (Die alten Bevölkerungsverhältnisse Russlands, 1941), Serb-xorvat tilida yunoncha o'zlashtirishlar (Griechische Lehnwörter im Serbokroatischen, 1944) va boshqalar mavjud.","question":"Qaysi davrda ko'plab qiyinchiliklarga qaramay, Fassmer o'z faoliyatini to'xtatmagan?","answers":{"text":["Ikkinchi jahon urushi yillarida"],"answer_start":[0]},"id":1425}
{"context":"Ko'taruvchi konstruksiyalar butun bino va uning alohida qismlarining odamlar, mebel, uskunalar, shamol, seysmik, qor va boshqa vaqtinchalik yuklamalar ta'siri ostida mustahkamligini, qattiqligini va barqarorligini ta'minlaydi. Zamonaviy qurilish me'yorlariga ko'ra, tayanch konstruksiyalarning mustahkamligi hatto qurilmaning mumkin bo'lgan terror hujumlari va maishiy gaz portlashlarida barqarorligini hisobga olishi kerak. O'ralgan konstruksiyalar binoning xonalarini ajratib turadi, binoning ichki hajmini tashqi muhitdan ajratib turadi. O'ralgan konstruksiyalarning asosiy vazifasi  issiqlikdan himoya qilish, tovushdan izolatsiya qilish, olovga chidamliligini va hokazolarni ta'minlashdir. p. bo'yicha Ammo shu bilan birga, to'siq konstruksiyalari kerakli mustahkamlik va qattiqlikka ega bo'lishi kerak. Binolarni to'sib turadigan konstruksiyalar 3 turga bo'linadi: tayanch, o'z-o'zidan ko'taruvchi va osma (masalan, ishlab chiqarish korxonalari va boshqa ba'zi karkasli binolarning devorlari tayanch karkasga mahkamlanadigan panellardan iborat).","question":"O'ralgan konstruksiyalar nimaga ega bo'lishi kerak?","answers":{"text":["kerakli mustahkamlik va qattiqlikka"],"answer_start":[753]},"id":2731}
{"context":"Soyuz TMA-01Mning 2010 yil 7 oktyabrdagi parvozi bilan Soyuz TMAning yangi avlodi ishlatilishni boshladi. Kema modernizatsiyasi, birinchi navbatda, bortdagi raqamli hisoblash mashinasi va telemetrik ma'lumotlarni uzatish tizimiga tegdi. Ilgari kosmik Soyuz kemalarida telemetrik ma'lumotni uzatishning analog tizimi ishlatilgan, ammo Soyuz TMA-Mda raqamli, kichikroq bo'lgan raqamli tizim o'rnatilgan, bort kompyuter esa Soyuzlarning oldingi avlodlarida bo'lgan mashinalarga qaraganda  yanada takomillashtirilgan CMM-101 sinfiga tegishli.","question":"Qaysi Soyuz kemalarida analog telemetrik ma'lumot uzatish tizimi ishlatilgan?","answers":{"text":["kosmik"],"answer_start":[244]},"id":2382}
{"context":"Rossiya Federatsiyasining soliq tizimi uchta darajaga ega (federal, subʼektning mintaqaviy va mahalliy darajasi). Hozirgi vaqtda soliq tizimi darajasi bo'yicha budjet tizimiga to 'g'ri kelmaydi (aslida 2006 yildan beri). 4-noyushli yashirin budjet darajasi mahalliy byudjetlar darajasida joriy etildi: munitsipal tumanlar byudjetlari, shahar okruglari byudjetlari, federal ahamiyatga ega bo'lgan Moskva va Sankt-Peterburg shaharlarining shaharlararotrmunitsipal tuzilmalari byudjetlari). Biroq, bu, ko'rinishicha, ziddiyat keltirib chiqarmaydi, chunki barcha mahalliy soliqlar (shuningdek, federal soliqlar va soliq rejimlarining bir qismi) RF Byudjet kodeksi qoidalari asosida ularning maqomiga mos ravishda mahalliy darajalar o'rtasida taqsimlangan.","question":"Rossiya Federatsiyasining soliq tizimi necha darajaga ega?","answers":{"text":["tr"],"answer_start":[449]},"id":303}
{"context":"Kimyoviy reaktsiyalar reagentlar aralashganda yoki jismoniy aloqada o'z-o'zidan, isitish, katalizatorlar (kataliz) ishtirokida, yorug'lik ta'siri (fotoximyoviy reaktsiyalar), elektr oqimi (elektrod jarayonlari), ionlashtiruvchi nurlanish (radiatsiyaviy-kimyoviy reaktsiyalar), mexanik ta'sir (mexanokimyoviy reaktsiyalar), past haroratli plazmada (plasmoximyoviy reaktsiyalar) va hokazolarda sodir bo'ladi. p. bo'yicha Molekullarning o'zaro ta'sir o'tishi zanjirli yo'nalish bo'yicha sodir bo'ladi: assotsiatsiya  elektron izomeratsiyasi  dissotsiatsiya, unda faol zarralar radikallar, ionlar, koordinatsiya-to'yingan birikmalardir. Kimyoviy reaktsiya tezligi faol zarralar konsentratsiyasi va uzilgan va hosil bo'lgan aloqa energiyalari o'rtasidagi farq bilan belgilanadi.","question":"Mexanik ta'sir ostida sodir bo'ladigan kimyoviy reaktsiyalar qanday nomlanadi?","answers":{"text":["mexanokimyoviy"],"answer_start":[293]},"id":2412}
{"context":"Konuz (O'tmish yunon. κώνος qarag'ay koni (1)) - tekis yuza orqali o'tadigan va bir nuqtadan (konusning tepasi) chiqadigan barcha nurlar birlashishi natijasida hosil bo'lgan Yevklid makonidagi jism. Ba'zan bunday jismning cheklangan hajmga ega bo'lgan va tekis yuza nuqtalari bilan uchini birlashtiradigan barcha qismlarni birlashtirish orqali olingan qismini koni deb atash mumkin (bunday holatda oxirgi qism koni asosini, kon esa ushbu asosga tayanadigan deb ataladi). Agar konusning poydevori ko'pburchakdan iborat bo'lsa, u piramidadir.","question":"Bir nuqtadan chiquvchi va tekis sirtdan o'tuvchi barcha nurlar birlashishi natijasida hosil bo'lgan jism nima deb ataladi?","answers":{"text":["Konuz"],"answer_start":[0]},"id":1442}
{"context":"B anafaza paytida hujayraning bo'linish qutblari o'zlari tarqaladi, ((40) va, A anafazasidan farqli o'laroq, bu jarayon plus-uchqunlar tomonidan qutbli mikrotublarning yig'ilishi hisobiga amalga oshiriladi. Veretanning polimerlashadigan antiparalel iplari o'zaro ta'sirda qisman va pollarni bir-biriga urib yuboradigan kuch yaratadi. Bunda qutblarning nisbiy ko'chishi miqdori, shuningdek, qutb mikrotuboklarining ekvatorial hujayra zonasida yopilish darajasi turli turdagi shaxslarda juda farq qiladi. ((59) To'qnashish kuchlaridan tashqari, bo'linish qutblariga hujayraning plazma membranasidagi diniin kabi oqsillar bilan o'zaro ta'sirlanish natijasida hosil bo'lgan astral mikrotuboklar tomonidan tortish kuchlari ta'sir qiladi. ((60)).","question":"Hujayra bo'linishining qutblari qaysi fazada ajralib turadi?","answers":{"text":["B anafaza"],"answer_start":[0]},"id":2830}
{"context":"Figeyning ilgaridan beri tibbiyotda ishlatilganligi ma'lum. Ulardan kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, kasalliklarni davolash uchun, Mevalarning shirinligi esa yaxshilik suvni ichirish va issiqlikni kamaytirish ga ega. Bundan tashqari, anjirda temir miqdori olmaga qaraganda ko'proq bo'lgani uchun uni temir yetishmovchiligi anemiyali bemorlarga tavsiya qilishadi. Barglarda kumarin (tanadagi insonni quyosh nurlariga sezgirlashtiruvchi modda) mavjudligi sababli, ular ham ishlatilmoqda. Anjirning o'ziga xos xususiyatlari shundaki, u juda foydali, isitmani kamaytiradi va chanqog'ini to'ldiradi. Injir yurak urishi tezlashganda, bronxial astma, qusish, ko'krak og'rig'i, plevrani qalinlashtirishda foydalidir; uni badam bilan birga iste'mol qilish og'ir vazn yo'qotishda yordam beradi. Quruq anjirning laxativ ta'siri bor. Anjir sharobi bolalar uchun tonik hisoblanadi: u ularning ishtahasini oshiradi va ovqat hazm qilish jarayonini yaxshilaydi. Hikoya sharobi mushaklar revmatizmi, teri kasalliklari, buyrak va siydik bo'shlig'idagi toshlar, jigar hajmi oshishi va og'riqlarda (ayol jinsiy a'zolarining salqin kasalliklari) yordam beradi.","question":"Anjirning qovurg'asi qanday ta'sir qiladi?","answers":{"text":["suvni ichirish va issiqlikni kamaytirish"],"answer_start":[1185]},"id":2513}
{"context":"Shotlandiya dengizlari dunyodagi eng biologik jihatdan samarali dengizlardir, ularning umumiy soni 40 000 ga yaqin dengiz turlari bilan baholanadi. Darvin tepaliklari  chuqur suvli sovuq suvli marjon qoyalarining muhim zonalaridan biri  1998 yilda ochilgan. Shotlandiya daryolarida 400 ga yaqin genetik jihatdan farq qiladigan Atlantik somonlari mavjud. Chuchuk suvlarda baliqlarning 42 turi qayd etilgan, ularning yarmi tabiiy mustamlakalash natijasida paydo bo'lgan, yarmi esa inson tomonidan kiritilgan.","question":"Qachon Darvin tepaliklari  chuqur suvli sovuq suvli marjon qoyalarining muhim zonalaridan biri ochilgan?","answers":{"text":["1998 yilda"],"answer_start":[237]},"id":365}
{"context":"Olimning asosiy ishlari slavyan tillarini tadqiq qilishga bag'ishlangan (slavlarning boshqa xalqlar: yunonlar, eronliklar, turklar, fin-ugorlar va boshqalar bilan til aloqalari); slavyan, baltiya, eron, fin-ugor xalqlarining Sharqiy Evropada ko'chib o'tishi tarixi, sharqiy Evropa antroponomiyasi va toponomikasini o'rganish, slavyan tillarining alban tiliga ta'siri va boshqalar. Uning ko'p yillik tadqiqotlarining natijasi rus tilining etimologik lug'ati (t. 13, 19501958)  rus tili etimologiyasini yoritib beradigan material qamrovidan eng katta ishdir.","question":"Rus tili etimologik lug'ati qaysi yillarda paydo bo'lgan?","answers":{"text":["19501958"],"answer_start":[465]},"id":141}
{"context":"Kompakt disklar spetsifikatsiyasi nusxalashdan himoya qilish mexanizmini nazarda tutmaydi  disklarni erkin ko'paytirish va takrorlash mumkin. Biroq 2002 yildan boshlab turli g'arb ovoz yozish kompaniyalari CD disklarni nusxalashdan himoyalangan qilib yaratishga urinishni boshladilar. Deyarli barcha usullar CD-player yoki musiqa markazida CD-ni o'ynash uchun kompyuterda o'ynash uchun yozilmagan ma'lumotlarga ataylab xatolar kiritishdir. Natijada bunday disklar barcha maishiy pleyerlarda o'qiladi, ba'zi kompyuterlarda esa o'qiladi; hatto himoyalangan disklarni nusxa ko'chirishga imkon beradigan dasturiy ta'minot chiqariladi va hokazo. e) Shunga qaramay, yozuv sanoati yangi usullarni sinab ko'rishda davom etmoqda.","question":"CD-disklarning himoyasini buzish uchun dasturiy ta'minotni odatda qayerdan ishga tushirish mumkin?","answers":{"text":["kompyuterda"],"answer_start":[360]},"id":880}
{"context":"Qopqoqning ikkinchi tomonida AQSh tarixini tasvirlovchi rasmlar joylashgan. Kam uchraydigan 2 dollarlik banknotda  Mustaqillik Deklaratsiyasini imzolash, 5 dollarlik  Vashingtonda joylashgan Linkoln yodgorligi, 10 dollarlik  AQSh Moliya vazirligi binosi, 20 dollarlik  Oq uy, 50 dollarlik  Kapitol, 100 dollarlik  Mustaqillik Deklaratsiyasi imzolangan Filadelfiyadagi Mustaqillik xonasi. 100 dollarlik banknotning orqa tomonidagi minora soatining vaqti 14 soat 22 daqiqa, garchi ba'zi manbalarda soatdagi vaqt 16 soat 10 daqiqa ekanligini topishingiz mumkin. Bu fikrni yuqori aniqlikdagi tasvirni ko'rib chiqishda rad etish mumkin.","question":"2 dollarlik banknotda nima ko'rinadi?","answers":{"text":["Mustaqillik Deklaratsiyasini imzolash"],"answer_start":[115]},"id":991}
{"context":"Venetsiyadagi va qisman Rimdagi operalar saroy tantanalari uchun emas (Florensiyadagi kabi), balki keng ommaga mo'ljallangan bo'lgani uchun, ularning mazmuni ham o'zgargan: mifologik сюжеtalar tarixiylarga o'rin bergan; ushbu davr operalari uchun bir tomondan, keskin dramatik mojarolar (eng yorqin Venetsiyadagi namunalarda, masalan, J. Legrentsining M. Noris, ular kataklizmlar seriyasiga aylandi), boshqa tomondan  dramatik teatrda allaqachon o'zlashtirilgan fojia va komik, yuksak va past o'yinlarning birlashuvi. Demokratik qatlamlarga yo'naltirilganlik yangi janrga umumlashtirilgan tipdagi ohangga, uning ritmik-struktural to'liqligiga intilayotgan xalq-maishiy janrlarda uzoq vaqtdan beri shakllangan ifodalovchi vositalarga tayanishni talab qildi. Shu bilan birga, bir necha o'n yillar davomida butun Italiya bo'ylab tarqalgan opera, shuningdek, zamonaviy saroy ko'ngilxushligiga aylandi. Aristokratiya qo'llab-quvvatlamagan holda, yosh janr muvaffaqiyatli rivojlana olmasdi va u bunday qo'llab-quvvatlanmagan joyda rivojlanmagan: Bu kerak edi, deb yozadi V. Konen,  yangi turdagi musiqachilarning armiyasini o'stirish  nafaqat ko'plab malakali vokalistlar, orkestrchilar va klavesinchilar... balki yangi uslubni egallagan nazariy va pedagoglar... Aynan saroy-aristokratik doiralarning homiyligi oxir-oqibat opera teatrini musiqiy professionallikning cherkovga o'xshash markazga aylantirdi, ammo bir vaqtlar opera aristokratik ta'mning garovida edi.","question":"Venetsiyaning eng yorqin namunalarida keskin kurash nimaga olib keldi?","answers":{"text":["kataklizmlar"],"answer_start":[367]},"id":2931}
{"context":"Do'u nazariyasi (ingl. Dow nazariyasi) - vaqt o'tishi bilan aksiyalar narxlari xatti-harakatlarini tasvirlaydigan nazariya. Nazariya Charlz Douning (Charles H. Dow, 18511902), amerikalik jurnalist, Wall Street Journal gazetasining birinchi muharriri va Dow Jones and Co kompaniyasining asoschilaridan biri. Dovuning oʻlimidan soʻng, nazariya Uilyam Gamiton (William P. Hamilton), Robert Rhea va Jorj Shefer (George Schaefer) tomonidan ishlab chiqilgan va Dow nazariyasi deb nomlangan. Dov o'zi bu atamani ishlatmagan.","question":"Charlz Douning yoshi qancha?","answers":{"text":["18511902"],"answer_start":[165]},"id":917}
{"context":"Mobil arxiv shelyalari uzoq vaqt davomida ko'plab hujjatlarni saqlash bilan bog'liq bo'lgan muassasalarda ishlatiladigan ishonchli va barqaror konstruksiya hisoblanadi. Mobil arxiv stellajlari kichik hajmdagi yuklarni ixcham saqlash uchun mo'ljallangan. Ular ozgina vazni va estetik tashqi ko'rinishi bilan ajralib turadi. Ushbu turdagi shelflar odatda qog'oz arxivlarni banklarda, ofislarda, kutubxonalarda, arxivlarda saqlash uchun va har qanday joyda, u erda maksimal darajada foydalanish kerak. Sellajlarni ko'chirish qo'lda dvigatel yordamida harakatga keltirilgan. Metall arxiv shelyajlarida oddiy yuklarni ham saqlash mumkin.","question":"Mobil shelflar nima uchun mo'ljallangan?","answers":{"text":["qog'oz arxivlarni banklarda, ofislarda, kutubxonalarda, arxivlarda saqlash uchun"],"answer_start":[353]},"id":2105}
{"context":"2010 yil dekabr oyida The Plant List (tarjima  O'simliklar ro'yxati)  ensiklopedik internet-loyiha (elektron ma'lumotlar bazasi) ochildi, u Qiyuning Qirollik botanika bog'lari va Missuri botanika bog'ining (Sent-Luis, AQSh) birgalikda ishlab chiqilgan. Ushbu internet-loyiha O'simlik shohligiga tegishli zamonaviy (qora qazilmagan) taksonlar nomenklaturasi to'g'risidagi ma'lumotlarga erkin kirish imkonini beradi. Loyihaning birinchi versiyasida The Plant List ma'lumotlar bazasiga turlar darajasidagi 1 040 426 o'simlik nomlari kiritilgan, ulardan 298 900 nom haqiqiy maqomga ega edi; o'simlik zotlarining haqiqiy nomlari soni 16 167 ta, o'simlik oilalari soni  620  68 ta edi. 2013 yilga ma'lumotlar bazasiga 1 064 035 ta tur kiritilgan, shundan 350 699 tasi haqiqiy bo'lib, 17 020 ta zot va 642 ta oilada bo'lgan.","question":"The Plant List loyihasining birinchi versiyasiga qancha o'simlik kiritilgan?","answers":{"text":["1 040 426"],"answer_start":[503]},"id":14}
{"context":"Lugovskoye (Lugovskoye posyolka atrofida) joylashgan joyda mamontning umurtqasi topilgan, unda uning o'rnagi qurol bilan zarba berilgan. Bu topilma mamont ovchiligi haqidagi eski nuqtai nazarlarni tasdiqlovchi yoki rad etadigan yangi fikrlarni yaratishga yordam berdi. Odam va mamont o'rtasidagi munosabatlarning turli jihatlarini tahlil qilib, arxeolog Y. B. bilan Serikovning xulosasiga ko'ra, mamont paleolitik ovchi uchun xavfli va hujumga chidash qiyin bo'lgan hayvon edi. Shuning uchun ham, bu hayvonlarni o'ldirishning hojati yo'q edi. Ko'rinib turibdiki, inson faqat inqirozli vaziyatlarda va faqat kasallik yoki jarohat tufayli zaiflashgan alohida hayvonlarga ovlashi mumkin edi ().","question":"Bu qanday natija keltirdi?","answers":{"text":["mamont ovchiligi haqidagi"],"answer_start":[148]},"id":1745}
{"context":"Belgilangan vaqtdan so'ng (bir necha soatdan bir necha kungacha) larvalar tuproqqa tushib qoladi va biriktirish uchun mos joyni qidirishga kirishadi ((113). Sponglar jurtining metamorfozi jurtning substratga birikishi bilan boshlanadi. Keyin ekzopinakoderma va bazopikadokerm hosil bo'ladi, xanotsit kameralari (yoki askonoid vakillarida xanoderma) rivojlanadi va ular bilan bog'lanadigan kanallar, qopqoqlar va oskulimlar hosil bo'ladi. Bir vaqtning o'zida sponjin, spikul va asosiy mezoxil sintezi sodir bo'ladi. To'g'ridan-to'g'ri jigarbanddan shakllangan va kattalar shakllaridan farq qiladigan suvni saqlash tizimiga ega bo'lgan bitta skeletli shaxs, ohaktosh shpritslarda askonid tuzilishga ega va olintus deb nomlanadi. Olintusning yagona qop shaklidagi xanotsit kamerasidan va apikal oskulumidan iborat. Oddiy shprunlar va Homoscleromorphalarda bu bosqich siconoid yoki leykoid qurilmaga ega va ragon deb ataladi; u bitta oskulyum va bir nechta xanotsit kameralarga ega ((108). Ko'pgina parenximul larvalarda metamorfoz jarayonida qoplama hujayralari buziladi va ichki hujayralar bilan yangi yosh shpray qoplamalari hosil bo'ladi. Amfiblastul, kalsiblastul, celoblastul, sinktoblastul va Halisacra larvalarida larva morfogenezida faqat tashqi hujayralar farqlanadi ((119).","question":"Bir mushakli shaxs nimadan hosil bo'ladi?","answers":{"text":["To'g'ridan-to'g'ri jigarbanddan"],"answer_start":[515]},"id":21}
{"context":"Birinchi Varshava fond birjasi 1817 yilda tashkil etilgan va Ikkinchi jahon urushigacha savdo qilishni davom ettirgan. U 2000 yil aprel oyida, mamlakatda urushdan keyingi kommunistik nazorat tugagandan va erkin bozor iqtisodiyoti tiklangandan so'ng tiklandi. Bugungi kunda Varshava fond birjasi (VFB) ko'plab ko'rsatkichlarga ko'ra, mintaqadagi eng yirik bozor bo'lib, unda 374 ta kompaniya ro'yxatdan o'tgan va umumiy kapitallashtirilishi 162 584 mln. 2009 yil 31 avgust holatiga ko'ra, Yevropa valyutasi. 1991 yildan 2000 yilgacha fond birjasi, taqdirning g'alati tomoni shundaki, Polsha Birlashgan Ishchi partiyasi (PORP) shtab-kvartirasida ishlagan binodadir.","question":"2000-yilgacha VFB qaysi sobiq shtab-kvartirasida joylashgan edi?","answers":{"text":["Polsha Birlashgan Ishchi partiyasi"],"answer_start":[583]},"id":3188}
{"context":"Kvant kaskad lazerlari - bu yarim o'tkazuvchidir, ular o'rta va uzoq infraqizil ranglarda tarqaladi. Oddiy yarim o'tkazuvchan lazerlardan farqli o'laroq, ular yarim o'tkazuvchining taqiqlangan zonasi bilan ajratilgan ruxsat etilgan elektron va teshik darajalari o'rtasida majburiy o'tish orqali tarqatiladi, kvant kaskad lazerlar nurlanishi yarim o'tkazuvchining heterostruktura qatlamlari o'rtasida elektronlar o'tishi natijasida paydo bo'ladi va ikki turdagi nurlardan iborat bo'lib, ikkinchi nur juda g'ayrioddiy xususiyatlarga ega va katta energiya sarflashni talab qilmaydi.","question":"Kvant kaskadli lazerlar nurlanishi nimadan kelib chiqadi?","answers":{"text":["yarim o'tkazuvchining heterostruktura qatlamlari o'rtasida elektronlar o'tishi natijasida paydo bo'ladi"],"answer_start":[341]},"id":2944}
{"context":"Avaralarga qarshi urush o'zgaruvchan muvaffaqiyat bilan davom etdi. Franklar shohi ko'chmanchilarga qarshi turish uchun barcha kuchlarini safarbar qilishi va janubiy slavyanlar bilan ittifoq tuzishi kerak edi (ilgari saksalar bilan bo'lgan urushda bo'lgani kabi). Franklar shohligining yilnomalarida (796 yil yozuvi) ushbu urushning eng muhim voqealaridan biri quyidagicha tasvirlangan: franklar Karl Pipinning yosh o'g'li boshchiligida xorutanlik shahzoda Vaynomir bilan ittifoq bo'lib, avarlarga qarshi urushni qayta boshladilar, ularning qo'g'onlari poytaxti, aslida Dunay va Tisa qo'shig'ida joylashgan ulkan mustahkamlangan lagerni egallab olishdi va o'n besh ulkan aravalardan iborat arava bilan olib ketilgan boy boy boylikni qo'lga kiritdilar. Bir necha asr davomida o'g'irlashda to'plangan avarlar xazinalari Karlga o'z hayotining oxirigacha saroylar va ibodatxonalar qurishda baxillik qilmaslikka imkon berdi.","question":"Franklar qo'shinlari tomonidan mag'lub etilgan avarlar bosh lageri qayerda edi?","answers":{"text":["Dunay va Tisa qo'shig'ida"],"answer_start":[570]},"id":1864}
{"context":"Shu vaqtga kelib, Guyukning o'limi haqida xabar tarqaldi. Yangi xon hali saylanmaganligi sababli, Seljuk amirlari Kay-Xosrov II ning uchta o'g'li ham birgalikda hukmronlik qilishlari kerakligi to'g'risida kelishib olishdi. Hijroning 647655 yillarida (milodiy 12491257 yillarda) ) uchta ismlar mujassam bo'lgan. Ammo 1254 yilda Qilych-Arslan Kayserida yagona sulton deb tan olingan; shaharda faqat uning nomi yozilgan tangalar chop etilishi boshlangan. Aka-ukalar o'rtasidagi muzokaralar natijaga olib kelmadi va 1254 yil oxirida - 1255 yil boshida Key-Xosrov va Qilych-Arslan o'rtasida yagona hokimiyat uchun kurash boshlandi. Birinchisi yunonlarga, ikkinchisi  mongollarga tayanadi. Qilich-Arslan mag'lubiyatga uchradi va Buruglu qal'asiga qamaldi.","question":"Qilych-Arslan kimga tayanardi?","answers":{"text":["mongollarga"],"answer_start":[662]},"id":2274}
{"context":"Gordon - Bayronning ikkinchi shaxsiy ismi, unga onasining qizlik familiyasi bilan bir xil bo'lgan suvga cho'mish paytida berilgan. Bayronning otasi, qaynonasining Shotlandiya egaliklariga da'vo qilib, Gordon ismining ikkinchi qismi sifatida (Byron-Gordon) ishlagan, Jorjning o'zi esa maktabga xuddi shunday ikkilamchi ism bilan yozib olingan. 10 yoshida, bobosi vafot etgandan so'ng, Jorj Angliya parvardi bo'lib, Baron Bayron unvonini oldi, shundan so'ng, ushbu darajadagi parvardigorlar uchun odatdagidek, uning odatiy nomi Lord Bayron yoki shunchaki Bayron bo'ldi. Keyinchalik Bayronning qaynonasi shoirga uning  Noel (Noel) familiyasini olib yurish sharti bilan mol-mulkini vasiyat qildi va qirol patentida lord Bayronga istisno tariqasida unvon oldida Noel familiyasini olib yurishga ruxsat berildi, ba'zan u Noel-Bayronga imzo chekib, shunday qildi. Shuning uchun ba'zi manbalarda uning to'liq ismi Jorj Gordon Noel Bayron kabi ko'rinishi mumkin, garchi u hech qachon barcha ismlar va familiyalar bilan imzolamagan bo'lsa ham.","question":"Bayronning ikkinchi ismi nimaga o'xshaydi?","answers":{"text":["onasining qizlik familiyasi"],"answer_start":[48]},"id":2314}
{"context":"Nu-metal 1998 yilda, Korn, Limp Bizkit va Kid Rock kabi guruhlar multi-platin albomlar chiqarganida, asosiy oqimga kirdi deb hisoblanadi. Nu-metalning mashhurligi 2000-yillarning boshlariga qadar Papa Roach, Staind va P.O.D.ning muvaffaqiyatli yozuvlari tufayli kamaymadi va Linkin Park guruhining Hybrid Theory (2000) brilliant disklari tufayli o'z cho'qqisiga yetdi. Biroq, 2000-yillarning o'rtalariga kelib sahna ijrochilarining haddan tashqari ko'payishi, qoniqarsiz yozuvlar bilan birlashtirilganda, nu-metalning pasayishiga olib keldi.","question":"Nu-metalning qulashi qachon boshlangan?","answers":{"text":["2000-yillarning o'rtalariga kelib"],"answer_start":[376]},"id":2604}
{"context":"Ilonning hayoti davomida u vaqti-vaqti bilan tuzaladi. Ilon chaqalog'i paydo bo'lishidan oldin ovqatlanishni to'xtatadi va ko'pincha yashirincha xavfsiz joyga ko'chib o'tadi. To'qishdan oldin teri ko'rinishi quruq va quruq bo'lib, ko'zlar esa ko'r yoki ko'k rangga aylanadi. Eski terining ichki yuzasi suyuqlashmoqda. Bu esa eski teri yangi teriga qo'shilib ketishiga olib keladi. Bir necha kundan so'ng, ko'zlari ochiladi va ilon eski teriga kirib ketadi. Og'iz atrofidagi eski teri yoriladi va ilon tortishish kuchidan foydalanib, sirg'ish yuzaga tayanadi. Ko'p hollarda eski terini tashlash jarayoni (piling) tana yurishi bo'yicha (boshdan quyruqqacha) bitta parcha bilan, xuddi paypoqni orqaga burish kabi amalga oshiriladi. Yangi, kattaroq va yorqin teri qatlami tashqi tomonga ko'rinadi.","question":"Qizilgoh oldida terining ko'rinishi qanday bo'ladi?","answers":{"text":["quruq va quruq"],"answer_start":[208]},"id":2587}
{"context":"Qadimgi naychalar ovozni erkin va yuqori aniqlik bilan chiqarganligi sababli, hatto cheklangan yordamchi usullar to'plamidan foydalangan holda ham, uni juda tez ijro etish mumkin edi. Clarino uslubi davrida yoki uni polifonistlar davrida tabiiy truba usulida o'ynash texnikasi ma'lum darajada rivojlandi, ammo keyinchalik ijro uslubi yana asosan murakkab bo'lmagan melodik tuzilmalar yoki oddiy harmoniyalarni takrorlashga qaytdi. O'sha paytda klassik orkestr, odatda, ikki naycha dan litavra va valtornlar bilan birlashtirilgan holda foydalangan, ammo aniq asarlarning xususiyatlariga qarab  ning ko'proq variantlari ham uchrab turgan. Keyinchalik, orkestrning kuchi ortib borgani sayin, naychalar soni ham ko'paydi: masalan, R. Wagner Tanggeyser operasidagi \"Ritler marshida\" bir vaqtning o'zida 12 ta naychani qo'llagan.","question":"Klassik orkestrda necha bor borug'dan foydalanishgan?","answers":{"text":["ikki naycha"],"answer_start":[469]},"id":1176}
{"context":"1970-yillarning o'rtalarida yangi neft va gaz konlari kashf etilib, Meksikaning eng yirik neft davlatlaridan biriga aylanishiga olib keldi. Neft sanoati iqtisodiyotning eng dinamik sektori va valyuta tushumlarining eng muhim manbai bo'lgan. 1981 yilda neft eksportidan olingan daromadlar 14 milliard dollarni yoki 72% Meksikaning barcha eksport qiymatining qismini tashkil etdi. Shu bilan birga, keng ko'lamli loyihalarni amalga oshirish, rentabel bo'lmagan davlat korxonalarini moliyalashtirish, uskunalar va hashamatli buyumlarni import qilish uchun yetishmaydigan mablag 'lar mamlakatga tashqi kreditlar shaklida kelib tushdi. Natijada, Meksikaning tashqi qarzi 1980-yillarning boshlarida 90 milliard dollarga yaqinlashdi va uni har yili xizmat ko'rsatish qiymati deyarli 20 milliard dollarga yetdi. 1980-yillarda jahon energiya narxlarining keskin pasayishi Meksikani eng yirik qarzdorga aylantirdi. 1970- va 80-yillarda mamlakatda milliy pul birligi  peso devalvatsiyasi va tez o'sgan inflyatsiya (yiliga 3710% gacha) sodir bo'ldi, bu 1982 yilda mamlakatning tashqi qarzlari defoliga olib keldi. Qarz inqirozi Meksika hukumatini davlat kapitalizmi modelini rad etishga va xususiylashtirishga asoslangan iqtisodiy islohotlarga o'tishga majbur qildi.","question":"Neft eksportining Meksika eksportining qancha foizi bor?","answers":{"text":["72%"],"answer_start":[314]},"id":431}
{"context":"Fotosuratni tabiiy rangda olishning dastlabki urinishlari fotosurat ixtirosi bo'lganidan ko'p o'tmay boshlangan. Niyeps, shuningdek, ba'zi moddalarning rangli nurlanish ta'siri ostida rangini o'zgartirish xususiyatiga tayanib, rangni to'g'ridan-to'g'ri qayd etishga uringan. Ushbu yo'nalishdagi tadqiqotlarning birinchi natijasi helioxromiya  bo'lib, uni 1853 yilda amerikalik Livai Xill patentlashga uringan. Biroq, ixtirochi tomonidan texnologiyasi haqida tafsilotlar oshkor qilinmadi va ko'pchilik zamondoshlari uni rangli fotosurat uchun rangli dagerotiplarni sotgan firibgar deb hisoblashgan. Shu yo'nalishda Aleksandr Bekkerel tomonidan amalga oshirilgan ishlar ham ma'lum, u 1849 yilda xlorlangan kumush plastinkada to'g'ridan-to'g'ri nur ostida tezda rangini yo'qotib yuboradigan spektrning rangli tasvirini olgan. Ushbu tadqiqotlar natijasida Lippman jarayoni ixtiro qilindi, bu esa rangni fizik jihatdan aniq takrorlashni ta'minlaydi, ammo amaliy qo'llash uchun yaroqsiz bo'lib chiqdi.","question":"Rasmda rangni birinchi bo'lib qaysi texnologiya yaratdi?","answers":{"text":["helioxromiya "],"answer_start":[329]},"id":222}
{"context":"Oq va qizil pulpalar orasidagi chegarada, marjinal sinus yonida limfa tugunining marjinal (qora) zonasi joylashgan. Ushbu zona uchun o'ziga xos makrofaglar mavjudligi xususiyatiga ega bo'lib, ular bir qator xususiyatlari bilan oq va qizil pulpaning boshqa makrofaglaridan farq qiladi. Ushbu hujayralar organizmning antibakterial himoyasida ishtirok etadi. Qora qismida B-limfocitlar farqlanishida hosil bo'lgan antikor ishlab chiqaruvchi plazma hujayralari to'planadi. Marjinal zonasida boshqa oq pulpa zonalaridan farqli o'laroq, eritrotsitlar aniqlanadi, ular marginal va mantin zonalari chegarasida joylashgan chetdagi sinusning perforatsiyalangan devoridan chiqib ketadi.","question":"Antibodi ishlab chiqaruvchi plazma hujayralari qayerda to'planadi?","answers":{"text":["Qora qismida"],"answer_start":[356]},"id":2769}
{"context":"1888 yilga kelib kanal qurilishiga 300 million dollar sarflandi (taxminan taxmin qilinganidan 2 baravar ko'p), lekin ishlarning faqat uchdan bir qismi bajarildi. Buning sababi noto'g'ri loyiha (kanali dengiz sathida), ish tashkilotchilarining sifatsizligi va uning qiymatini kam baholash, shuningdek, ishchilarning  malyariya va sariq isitma  kasalliklarini engish imkoniyati yo'qligi edi. Epidemiyaga qarshi choralar ko'rilmaganligi oqibatida kamida 20 ming kishi halok bo'lganligi haqida ma'lumotlar mavjud. odam ((5) Qurilish yomon obro'ga ega bo'ldi, o'sha davr gazetalari ba'zi ishchi guruhlari o'zlari bilan birga Frantsiyadan o'zlarining qutilarini olib kelishganini yozdilar.","question":"Panai kanali qurilishiga ba'zi ishchilar o'zlari bilan nima olib kelishgan?","answers":{"text":["o'zlarining qutilarini"],"answer_start":[633]},"id":751}
{"context":"Shamollar, avvalo, ularning kuchi, davomiyligi va yo'nalishi bo'yicha tasniflanadi. Shunday qilib, qisqa vaqtli (bir necha soniya) va kuchli havo harakatlarini portlash deb hisoblash odat tusiga kiradi. O'rtacha davom etadigan kuchli shamollar (taxminan 1 daqiqa) shkalalar deb ataladi. Ko'proq davom etadigan shamollarning nomlari kuchga bog'liq, masalan, bunday nomlar shovqin, bo'ron, bo'ron, bo'ron, tayfundir. Shamolning davomiyligi ham juda farq qiladi: ba'zi bir momaqaldiroqlar bir necha daqiqa davom etishi mumkin, relyef xususiyatlarining issiqlik farqiga bog'liq bo'lgan shabada,  bir necha soat, global shamollar, mavsumiy harorat o'zgarishlari  mussonlar  tufayli bir necha oy davom etadi, global shamollar esa har xil kengliklardagi harorat farqi va Koriolis kuchi tufayli doimiy ravishda esadi va passatlar deb nomlanadi. Mussonlar va passatlar - bu shamollar, ular atmosfera umum va mahalliy aylanishini tashkil qiladi.","question":"Bu shovqin qancha davom etishi, u er-joyning issiqlik farqiga bog'liq.","answers":{"text":["bir necha soat"],"answer_start":[592]},"id":1124}
{"context":"Asrlar davomida shaharning eng baland binosi sifatida, asosan XV asrda qurilgan va Qirolicha Yelizaveta I tomonidan uning shohligida eng yaxshi parishiy cherkov deb tan olingan Sent-Meri-Redkliff parishiy cherkovini saqlab qolgan; uning oltari uchun Uilyam Xogart mashhur triptychni yozgan. Gotik cherkovi Mark (XIII asr) shahar ma'muriyati ixtiyorida. Uilyam Pennning nikoh marosimi o'tkazilgan Dominikan prioratida hozirgi kunda Kvekerlar yig'ilishlarining tarixiy uyi joylashgan. U yerda, Broadmeadda, tarixda birinchi bo'lib 1739 yilda Jon Uesli tomonidan qurilgan metodistlar cherkovi ko'rinadi.","question":"Tarixda birinchi metodist cherkovi qaysi yilda qurilgan?","answers":{"text":["1739 yilda"],"answer_start":[529]},"id":1308}
{"context":"1562 yilda fransuz hugenot tadqiqotchisi Jan Ribo Sent-Jons daryosini xaritaga yozib, uni may oyida kashf etganligi sababli may daryosi deb nomladi. Ribot hozirgi Jeksonvill yaqinida tosh ustun o'rnatdi va yangi topilgan yer Frantsiyaga tegishli bo'lishi kerakligini aytdi. 1564 yilda René Goulayn De Lodonnir birinchi Yevropalik qarorgohi Fort-Karolinni, Sant-Jonsda, Saturiva asosiy qishlog'idan uzoq bo'lmagan joyda tashkil etdi. Ispaniya qiroli Filip II Pedro Menendez de Avilesga Fort-Karolin shahridagi fransuzlarga hujum qilib, Ispaniya manfaatlarini himoya qilishni buyurdi. 1565 yil 20 sentabrda yaqinidagi Sankt Avgustin ispan aholi punktidan ispan qo'shinlari Fort-Karolinga hujum qildilar va uni himoya qilayotgan deyarli barcha frantsuz askarlarini o'ldirdilar. Ispaniyaliklar fortni San-Mateo deb nomladilar va frantsuzlar haydalgandan so'ng, Sankt Avgustinning Floridadagi eng muhim joy sifatida mavqei kuchaytirildi. Fort-Karolin ning joylashuvi munozarali masala, ammo fortning rekonstruksiya qilinishi 1964 yilda Sent-Jons daryosiga asoslangan.","question":"Qaysi fort 1964-yilda qayta qurilgan?","answers":{"text":["Fort-Karolin"],"answer_start":[933]},"id":3123}
{"context":"Yumshoqlik. Shisha mexanik ta'sirdan sezilarli plastik deformatsiyasiz parchalanadi va shuning uchun ideal nozik materiallarga (almond va kvarts bilan bir qatorda) tegishli. Ushbu xususiyat ta'sirli viskozlikka o'xshashi mumkin. Oldingi holatlarda bo'lgani kabi, kimyoviy tarkibni o'zgartirish bu xususiyatni ham tartibga solishga imkon beradi: masalan, brom qo'shish zarba kuchini deyarli ikki barobar oshiradi. Silikat shishalarning zarba viskozite 1,5 dan 2 kN\/m gacha bo'lib, temirdan 100 baravar kamroqdir.","question":"Qattiq issiqliklarda (erishish haroratidan past) shishaga nima bo'ladi?","answers":{"text":["Shisha mexanik ta'sirdan sezilarli plastik deformatsiyasiz parchalanadi"],"answer_start":[12]},"id":2648}
{"context":"Erchu Junning qarindoshi bo'lib, u imperatorning cheen-sen va qaynonasi bo'ldi. 529 yilda Yuang Xao isyon ko'tarib, lan U-di bilan kelishuvga erishdi va Loyan shahriga bostirib kirdi. Erchju Jun va imperator shimolda qo'shin to'pladilar va Erchju Jun Loyanni tortib oldi. Yuan Xao shahar aholisi tomonidan o'ldirildi, Lan armiyasi orqaga chekindi. 530-yilda Yuan Jyu Erchju Junni poytaxtga chaqirib, uning o'g'lini xiyonat qilganlikda ayblaganini e'lon qildi. Erchju Jun poytaxtga kelib, imperator tomonidan o'ldirildi. Shu sababli imperator ziyofat uyushtirdi. O'ldirilgan Erchju Shilonning akasi 1000 nafar senbiyalik otliqni ko'tarib, imperatorlik gvardiyasini tarqatib, Loyan shahriga kirdi. G'azabga mingan Erchu Shilon imperatorni bo'g'ib qo'ydi va shaharni talon-taroj qilishga buyurdi. Erchju Shilong va xitoylik Gao Xuan hokimiyatga o'tdilar, Yuanning Ye imperator etib tayinlandi.","question":"Qaysi yilda Yuang Ziyu Erchju Junni poytaxtga chaqirib, uning qizini xiyonat qilganini e'lon qildi?","answers":{"text":["530-yilda"],"answer_start":[348]},"id":2838}
{"context":"Gotland turiga kiruvchi suvosti kemalari Stirling dvigatellariga ega bo'lgan birinchi ishlab chiqarilgan qayiqlar bo'lib, ular 20 kungacha suv ostida bo'lishga imkon beradi. Hozirgi vaqtda Shvetsiya harbiy dengiz kuchlarining barcha suvosti kemalari Stirling dvigatellari bilan jihozlangan, shvedlar esa kema quruvchilari yangi dvigatel qurilmasi joylashtiriladigan qo'shimcha bo'limni o'rnatish orqali suvosti kemalari dvigatellari bilan jihozlash texnologiyasini yaxshi ishlab chiqdilar. Dvigatellar keyinchalik nafas olish uchun ishlatiladigan suyuq kislorod bilan ishlaydi, juda past shovqin darajasiga ega va yuqorida aytib o'tilgan kamchiliklar (o'lcham va sovutish) suvosti kemasida ahamiyatsiz.","question":"Shvetsiyaning zamonaviy suvosti kemalari qanday dvigatellari bilan jihozlangan?","answers":{"text":["Stirling dvigatellari"],"answer_start":[250]},"id":2300}
{"context":"Tuni nomli imtihonlar paytida tasodifan Naruto bilan uchrashganidan so'ng, u o'g'liga chakra nazoratini o'rgatadi, To'rtinchi hokage muhrini blokirovka qilgan va Narutoga e'tiborni jamlay olmaydigan Orotimaura muhrini to'xtatadi, shuningdek, o'g'ilga jangda ulardan foydalanish uchun qurbaqalar bilan shartnoma imzolashga imkon beradi. Uchinchi Xokage Orotimar tomonidan o'ldirilganidan so'ng, Jirayga qishloqni boshqarishni taklif qilishdi, ammo u bundan bosh tortdi, chunki u  Tsunadega qaraganda munosibroq odam borligini aytdi. Uni qidirishga ketganda, u o'zi bilan birga Narutoni ham olib, uni Rasengan kabi yana bir nechta texniklarga o'rgatish uchun olib bordi. Sayohat paytida Naruto, bir vaqtlar Tsunade singari, Dzirayining ko'pincha axloqsiz va buzuq odatlariga e'tibor qaratdi - nafaqat ko'p vaqtni ijtimoiy qizlar atrofida o'tkazish, balki hammomlarda va boshqa joylarda ularni kuzatish. Uni shu axloqsiz ishda payqab, Tsunade uni qattiq urib, ichki a'zolarini shikastlaydi, oltita qovurg'a va har ikkala qo'lini sindiradi.","question":"Naruto o'rgangan texnikasi nima edi?","answers":{"text":["Rasengan"],"answer_start":[599]},"id":2260}
{"context":"Yerdan tashqarida ionlashtiruvchi nurlanish mavjudligi ehtimoli haqida birinchi marta XX asr boshlarida gazlarning o'tkazuvchanligini o'rganish tajribalarida aniqlangan. Gazda topilgan o'z-o'zidan paydo bo'lgan elektr oqimini Yerning tabiiy radioaktivligidan kelib chiqadigan ionlashuv bilan izohlab bo'lmaydi. Ko'rib chiqilgan nurlanish shunchalik kuchli bo'lganki, qo'rg'oshinning qalin qatlamlari bilan himoyalangan ionlashtirish kameralarida hali ham qoldiq elektr oqimi kuzatilgan. 1911-1912 yillarda havo sharlarida ionlashtirish kameralari bilan bir qator tajribalar o'tkazildi. Hess radiatsiya balandlikka ko'tarilganda ko'tarilishini aniqladi, ammo Yerning radioaktivligi tufayli ionlanish balandlikka qarab kamayishi kerak edi. Kolxesterning tajribalari shuni isbotladiki, bu nurlanish yuqoridan pastga yo'naltirilgan.","question":"Yerning radioaktivligi tufayli nurlanishning yuqoriga ko'tarilishi va bir vaqtning o'zida ionlanishning pastga tushishi faktini kim aniqladi?","answers":{"text":["Hess"],"answer_start":[586]},"id":341}
{"context":"2009 yil sentyabr oyida bo'lib o'tgan landtag saylovlari natijasida CDU 31,5 foiz ovoz bilan o'z yetakchiligini saqlab qoldi. SPD uchun saylovchilarning atigi 25,4 foizi ovoz berdi, bu so'nggi yillardagi eng past ko'rsatkichdir. SvDP 14,9 foiz ovoz bilan uchinchi o'rinda turdi. Yashillar uchun 12,4 foiz, chap partiya uchun  6 foiz saylovchi ovoz berdi. Landtaga siyosiy kuchlarning yangi joylashuvi bilan bog'liq yangi hukmron koalitsiyani XDP va SVDPdan yaratish imkoniyati paydo bo'ldi, ular XDP va SDPGga qaraganda bir-biriga g'oyaviy jihatdan yaqinroqdirlar. 28 oktyabrda hukumatning yangi tarkibi e'lon qilindi va Peter Garri Karstenzen yana bosh vazir etib saylandi.","question":"Kim 14,9 foiz ovoz olgan?","answers":{"text":["SvDP"],"answer_start":[229]},"id":1358}
{"context":"Tabiiy ipak matolar; ular piyoz qurtlari (piyoz qurtlari) tomonidan tikilgan pillalardan olingan eng nozik iplardan tayyorlanadi. Ipak tolasi (to'qima) bir xil qalinlikdagi, elastik, porloq va mustahkam bo'lgan. Bunday tolalardan tayyorlangan matolar yengil, porloq, havo o'tkazmaydigan, tezda namlikni tortib oladigan va tezda qurigan, higroskopikdir. Ipak matodan kiyimlar, ko'ylaklar, bluzlar tikiladi. Tabiiy ipak matolarining etishmasligi  rangning yorug'likka nisbatan mustahkamligi past; bu mato quyosh nurlariga qarshi, bu uning mustahkamligini pasaytiradi, ultrabinafsha nurlar unga zararli ta'sir qiladi.","question":"Ipak matolarini ishlab chiqarish uchun eng nozik iplarni kim ishlab chiqaradi?","answers":{"text":["piyoz qurtlari"],"answer_start":[26]},"id":716}
{"context":"Neoliberalizmning taniqli tanqidchilari orasida - iqtisodchilar Jozef Stiglitz, Amartiya Sen, Maykl Xadson, Pol Krugman, Richard Volf, Yanis Varufakis, Roberto Mangabeyra Unger; tilshunos Noam Xomskiy; geograf va antropolog Devid Xarvi; sotsiologlar Mishel Fuko, Pyer Burdiyo va Immanuil Vallerstayn; muallif va jamoat arbobi Naomi Klayin; jurnalistlar Jorj Monbio va Kris Hedges; sapatizm subkomandanti Markosning spikerlari; diniy arbob Freyto Betta (4) va Rim papasi Fransisk (5); Neoliberal kapitalizm va neoliberal globallashuvni tanqid qiluvchilar neoliberal iqtisodiy siyosatlarning inqirozli iqtisodiyot muammolarini hal qilish va ijtimoiy adolatni ta'minlash uchun zararli ekanligini, shuningdek, uning mehnat standartlarini sezilarli darajada pasayishi, kasaba uyushmalari huquqlariga hujum qilishi, atrof-muhitga zarar etkazishi kabi oqibatlarini ko'rsatadi. Pyer Burdiyo va Gunter Gras 1930-yillarda neoliberalizmning Germaniyadagi konservativ inqilob hujumini Ma'rifat an'anasiga qarshi yo'naltirilgan deb taqqoslashdi.","question":"Pyer Burdiyo va Gunter Gras neoliberalizmning hujumini nima bilan taqqoslashdi?","answers":{"text":["Germaniyadagi konservativ inqilob"],"answer_start":[930]},"id":775}
{"context":"Tovar ta'minoti pul aylanmasining faqatgina ushbu davrda mavjud bo'lgan to'lovga qodir talab qismiga mos keladi. Zamonaviy sharoitda pulning doimiyligini ta'minlash, qiymat o'lchovi sifatida faqat tovar ta'minoti shaklida mavjud. Pulni tabiiy boyliklarni yaratmasdan yaratish inflyatsiya mexanizmini ishga tushiradi, bu pulning qiymatini uning real ta'minotiga mos ravishda doimiy ravishda muvofiqlashtiradi. Qog'oz pulni tovar, xizmat va qimmatbaho metallar bilan ta'minlash savdoni spekulyatsiya emas, balki ekvivalent qiladi.","question":"Pulning qiymat o'lchovi sifatida doimiyligini ta'minlashning zamonaviy sharoitda qanday shakli mavjud?","answers":{"text":["tovar ta'minoti"],"answer_start":[197]},"id":1374}
{"context":"Slaviya jangovar jangovar maktablari taxminan miloddan avvalgi III-II asrlarga tegishli. Ko'rinib turibdiki, eng qadimgi slavyan janglari butparastlarning marosimlaridagi ayollar kurashini yomon ruhlarni quvib chiqarishga qaratilgan deb hisoblash kerak. Ayol kurashidan slavyan kurashining o'ziga olish, kurash, xoch, darvoza va boshqalar kabi turlari kelib chiqqan deb hisoblanadi. 14. ~ ~ ~) ~ ~ ~ qoidalari Rus an'anasida kurash zarba berish texnikasi bilan taqqoslaganda, bo'ysunuvchanlik o'rniga ega edi, kurash usullari shartli edi, ko'proq marosim va ehtimol, raqobat ahamiyatiga ega edi. Jangchilar janglari ko'pincha xalq ziyoratlarida o'tkazilardi, jang o'tkazish joyi baland ustunlar ustida o'rnatilgan va gorizontal ravishda qo'yilgan qalin yog'och bo'lib, uning ostida suyuq loy bo'lgan chuqurlik bo'lgan. G'olib changga tushib, undan jilmayib chiqardi.","question":"Ayollar kurashi nima?","answers":{"text":["butparastlarning marosimlaridagi"],"answer_start":[138]},"id":1037}
{"context":"Abraham Oommen (Xristian bilimlarini rivojlantirish hind jamiyati) xristianlar tomonidan yoga amaliyotiga qarshi asosiy e'tirozlardan biri yoga hinduizmning tarkibiy qismi ekanligi haqidagi dalildir. U bu fikrni noto'g'ri deb biladi, chunki Hindistonda yoga mashg'ulotlari Hindiston davrigacha, ya'ni hinduizm paydo bo'lishidan oldin amalga oshirilganligiga ko'plab tarixiy dalillar mavjud. Ommenning so'zlariga ko'ra, yoga o'zi din emas, u hech bir dinning tarkibiy qismi emas, u hindlar amaliy vosita sifatida ishlatadigan psixosomatik texnikadan iborat. Ommenning fikricha, yoga asoslangan ko'plab g'oyalar xristianlik ta'limotiga yaqin, shuning uchun masihiylar o'zlarining dunyoqarashlariga mos keladigan o'z yogalarini o'rganishlari mumkin ((76).","question":"Yoga hindistonliklarning bir qismi ekanligi haqidagi dalil nima?","answers":{"text":["xristianlar tomonidan yoga amaliyotiga qarshi asosiy e'tirozlardan biri"],"answer_start":[67]},"id":1991}
{"context":"Masalan, urushda Slon uyi ((59), Lietuvninka maydonidan uzoq bo'lmagan qadimiy faksverka ombori, yonida turgan yog'och savdogari va yashirin savdo maslahatchisi Germann Gerlah saroyi bilan birga bo'lgan ((60), shahar ramzlaridan biri va XX asr boshida shaharning me'moriy yodgorliklari ro'yxatiga kiritilgan. Hozirgi Atgimimo (Qayta tiklanish) maydonining o'rnida, Birja ko'prigi yonida turgan Birja binosi ham achinarli taqdirga duch keldi. XVII asrdan beri mashhur bo'lgan birja binosi, yig'ilish zallari, bosmaxona va shahardagi eng qadimgi kitob do'koni va o'qish zali, savdo markazi, mehmonxona va shahar protestant jamoalarining diniy marosimlari uchun xonalar bilan birga, uzoq vaqt davomida shaharning eng muhim madaniy, moliyaviy va siyosiy markazlaridan biri va uning ramzi bo'lib kelgan, uning minorasi esa shaharning dominanlaridan biri bo'lib xizmat qilgan. (61) Hozirgi vaqtda shahar jamoatchiligi, siyosatchilar, tarixchilar, me'morlar, tadbirkorlar orasida Ikkinchi jahon urushi paytida yo'qotilgan kvartalning bir qismini yoki hammasini Birja binosi bilan birga tiklash mumkinligi haqida munozaralar olib borilmoqda. (62) (63) (64).","question":"Hozirgi maydonda nimalar bo'lgan?","answers":{"text":["Birja binosi"],"answer_start":[394]},"id":2355}
{"context":"Cyclotorna (Zygaenoidea) ustun oilasining Avstraliya endemiklari) turkumidagi tinchlikparvar, ko'z qirlari keng parrandalar parrandalar orasida yagona ektoparazitlardir. Qizilqishloqlar (dastlabki holatda ular tekislangan mocritslarga o'xshaydi, oxirgi bosqichlarda esa yanada yorqinroq bo'yalgan) teng qanotli hasharotlarning ektoparazitlaridir. Parchalangan parrandalarning ayollari sikadkalar (Cicadellidae) yoki barglar (Psyllidae) tomonidan zararlangan o'simliklarga 1400 tagacha tuxum qo'yadilar. Yosh birinchi yoshli to'rlar o'z qurbonlarini topib, undan gemolimpani sug'uradilar. Oxir oqibat, Cyclotorna kurkalari o'z egalarini tark etadilar va go'shtli chumolilar (Iridomyrmex purpureus) larvalarining yirtqichlariga aylanadilar, ehtimol kimyoviy moddalar (feromonlar)  dan foydalanib, chumolilarni o'zlarining to'rlariga ko'chirish uchun undaydilar (ko'chatlanishdan oldin ularning uylarini tark etish).","question":"Cyclotornalar chumolilarni o'zlarining an'analariga ko'chirish uchun nimalardan foydalanadilar?","answers":{"text":["kimyoviy moddalar (feromonlar) "],"answer_start":[747]},"id":1848}
{"context":"Har bir saylovchi kardinalning ikki yoki kasal bo'lganda  uchta yordamchisi yoki konklavisti bo'lishi mumkin. Kardinallar hayʼatining kotibi, papa ober-seremonimeystr, ikkita seremoniyameystr, Papa xazinasi xizmatchilari va kardinallar hayʼati dekaniga yordam beradigan cherkov xizmatchisi ham konklavga qoʻyiladi. Ruhoniylar, ikki nafar shifokor va xo'jalikka yordam berish va uni boshqarish uchun ma'lum bir xodimlar shtatida ruxsat etiladi. Konklavizm va boshqa xizmatchilar ham papa saylovini sir saqlashga qasam ichadilar. Ular va kardinallar tashqi dunyo bilan aloqa qilishdan taqiqlangan. Bu qoida buzilsa, oldindan chiqarilgan qaror (latae sententiae) boʻyicha cherkovdan chetlatiladi. Shuningdek, ommaviy axborot vositalari va tashqi kuzatuvchilar ishtirok etishi taqiqlanadi.","question":"Kardinal-saylovchiga yordamchilardan yoki konklavistlardan tashqari yana kimlar kirishi mumkin?","answers":{"text":["Kardinallar hayʼatining kotibi, papa ober-seremonimeystr, ikkita seremoniyameystr, Papa xazinasi xizmatchilari va kardinallar hayʼati dekaniga yordam beradigan cherkov xizmatchisi"],"answer_start":[110]},"id":1570}
{"context":"Postmodernizm falsafasida uning fan bilan emas, san'at bilan yaqinligi qayd etilgan. Shunday qilib, falsafiy fikr nafaqat klassik ilm-fanga nisbatan marjinallik zonasiga, balki XX asrning oxirgi badiiy madaniyatida kuzatilgan kabi kontseptsiyalar, yondashuvlar, refleksiya turlarining individualist xaos holatiga ham ega bo'ladi. Umuman olganda, falsafa va madaniyatda falsafiy tizimning buzilishiga olib keladigan dekonstruksiya mexanizmlari mavjud, falsafiy tushunchalar adabiy bahslar va lingvistik o'yinlar bilan yaqinlashadi, qat'iy fikrlash ustunlik qilmaydi.","question":"Falsafaviy tizimning buzilishiga nima sabab bo'ladi?","answers":{"text":["dekonstruksiya mexanizmlari"],"answer_start":[415]},"id":1128}
{"context":"Komissiya qonunchilikni ishlab chiqish monopoliyasiga ega bo'lsa-da, Yevropa Parlamenti va Yevropa Ittifoqi Kengashi qonunchilik jarayoni davomida o'zgartirishlar kiritish va veto qo'llash huquqiga ega. Yevropa Ittifoqi to'g'risidagi Shartnomaning 9 va 10-moddalariga muvofiq, Yevropa Ittifoqi \"o'z fuqarolarining tengligi tamoyili\" ga rioya qiladi va \"vakillik demokratiyasi\" ga asoslanishi kerak. Amaliyotda tenglik va demokratiya mukammal emas, chunki Parlamentda saylangan vakillar Komissiyaning irodasiga qarshi qonunchilikni kiritishga haqli emaslar. Eng kichik mamlakatlarning fuqarolari Parlamentda eng yirik mamlakatlarning fuqarolariga nisbatan o'n baravar ko'p saylov to'plamiga ega va qonunchilikni qabul qilish uchun \"malakali ko'pchilik\" yoki Kengash konsensusi talab etiladi. Bunday \"demokratiya yetishmovchiligi\" ning shartnomalar bo'yicha oqlanishi odatda Yevropa iqtisodiyoti va siyosiy institutlarini integratsiyalashni yakunlash uchun ekspertlarning texnik muvofiqlashtirilishi talab etilayotganiga ishora qiladi, bu esa Yevropa Ittifoqi konsepsiyasini keng qatlamlar tomonidan tushunish va urushdan keyingi davrda millatchilik kayfiyatining susayishi bilan bog'liq. Vaqt o'tishi bilan bu Parlamentning asta-sekin ko'proq og'irlikka ega bo'lishiga olib keldi: dastlab bu saylanmaydigan majlis edi, so'ngra 1979 yilda birinchi to'g'ridan-to'g'ri saylovlar o'tkazildi, shundan so'ng u qonunchilik jarayonida ko'proq huquqlarga ega bo'ldi. Shu sababli fuqarolarning huquqlari Yevropa Ittifoqining barcha a'zo davlatlarining demokratik siyosatiga nisbatan cheklangan: Yevropa Ittifoqi to'g'risidagi Shartnomaning 11-moddasiga muvofiq, fuqarolar va uyushmalar o'z qarashlarini e'lon qilish va Komissiya tomonidan ko'rib chiqilishi kerak bo'lgan tashabbusni ilgari surish kabi huquqlarga ega. bir million imzo mavjud bo'lganda. ShHTning 227-moddasida fuqarolarning yana bir huquqi mavjud: ular o'zlariga daxldor bo'lgan masalalar bo'yicha Parlamentga murojaat qilish huquqi. Parlament saylovlari, ya'ni har besh yilda bir marta o'tkaziladigan saylovlar va a'zo davlatlarda Yevropa parlamenti a'zolarini saylash mutanosib vakillik yoki yagona ovoz berish tartibida o'tkaziladi. Yevropa Parlamentida 750 nafar deputat bor va ularning soni Yevropa Ittifoqi a'zo mamlakatlarining hajmiga qarab pasayib boradi. Bu shuni anglatadiki, Kengash a'zo davlatlarni ifodalaydigan organ bo'lishi kerak bo'lsa-da, aslida kichik a'zo davlatlar fuqarolari parlamentda katta a'zo davlatlar fuqarolariga qaraganda ko'proq ovoz berish huquqiga ega. Yevropa parlamenti deputatlari milliy parlamentlardagidek partiyaviy yo'nalishlarda bo'linadi: hozirgi vaqtda eng katta konservativ Yevropa xalq partiyasi, Yevropa sotsialistlari partiyasi esa muxolifatni boshqarmoqda. Partiyalar Yevropa Ittifoqidan davlat tomonidan moliyalashtirilmaydi, chunki Yevropa sudi Yevropa ekologlari partiyasiga qarshi sudda ushbu masala to'liq a'zo davlatlar tomonidan hal qilinishi kerak edi. Parlamentning vakolatlari, shu jumladan, noxush boshqaruv yuzasidan tergovni boshlash yoki har qanday sudlov jarayonlari tugallangunga qadar ombudsmenni tayinlashdir. Parlament Komissiyadan savollarga javob berishni talab qilishi mumkin va butun Komissiyaga uchdan ikki qismi ishonchsizlik bildirishi mumkin (Santer Komissiyasida 1999 yilda bo'lgani kabi). Ba'zi hollarda parlament to'g'ridan-to'g'ri maslahat berish vakolatlariga ega bo'lib, bu holda tavsiyalar Komissiya tomonidan amalda bajarilishi kerak. Biroq, qonunchilik jarayonida uning roli cheklangan, chunki hech bir a'zo Komissiya va Kengashsiz aslida qonun qabul qila olmaydi, ya'ni hokimiyat ( demokratiya) xalqning bevosita saylangan vakillari ( demo) qo'lida emas: Yevropa Ittifoqi uchun \"boshqarish bir necha kishi emas, balki ko'pchilikning qo'lida\" degan gap hali ham to'g'ri emas.","question":"Komissiyaga ishonchsizlik bildirish uchun qancha ovoz kerak?","answers":{"text":["uchdan ikki qismi"],"answer_start":[3224]},"id":3189}
{"context":"HTML tili Britaniyalik olim Tim Berners-Lee tomonidan taxminan 1986-1991 yillarda Shveysariyaning Jeneva shahridagi CERN devorlarida ishlab chiqilgan. HTML ilmiy va texnik hujjatlarni almashish uchun yaratilgan bo'lib, uni ishlatish bo'yicha mutaxassis bo'lmaganlar ham ishlatishi mumkin. HTML SGML murakkabligi muammosini tarkibiy va semantik elementlarning kichik to'plamini aniqlash orqali muvaffaqiyatli hal qildi  deskriptorlar. Deskriptorlarni tez-tez teglar deb ham atashadi. HTML yordamida siz nisbatan oddiy, ammo chiroyli dizaynli hujjatni osongina yaratishingiz mumkin. Hujjat tuzilishini soddalashtirishdan tashqari, HTML gipermatn qo'llab-quvvatlashni ham o'z ichiga oladi. Multimedia imkoniyatlari keyinchalik qo'shildi.","question":"HTML qaysi yilda yaratilgan?","answers":{"text":["taxminan 1986-1991 yillarda"],"answer_start":[54]},"id":1617}
{"context":"Tabiiy tanlanishning alohida bir holati jinsiy tanlanishdir, uning substrati bo'lgan har qanday xususiyat, potentsial sheriklar uchun shaxsning jozibadorligini oshirish hisobiga juftlanish muvaffaqiyatini oshiradi. Jinslar tanlovi orqali evolyutsiya qilingan xususiyatlar, ayniqsa, ba'zi hayvon turlarining erkaklarida juda ko'p uchraydi. Katta shoxlar, yorqin ranglar kabi belgilar bir tomondan yirtqichlarni jalb qilishi va erkaklarning omon qolishini pasaytirishi mumkin, ammo bu, boshqa tomondan, shunga o'xshash yorqin belgilarga ega bo'lgan erkaklarning reproduktiv muvaffaqiyati bilan muvozanatlanadi.","question":"Qanday qilib erkaklar o'ta kuchli ikkinchi jinsiy belgilarga ega bo'lishdi?","answers":{"text":["Jinslar tanlovi orqali evolyutsiya qilingan"],"answer_start":[215]},"id":2464}
{"context":"Asrlar davomida asalarilar bilan bog'liq bo'lgan ko'plab afsonalar va afsonalar mavjud. Misol uchun, qadimgi misrliklar, marhumning ruhi odamni asalari shaklida tark etishiga ishonishgan. Xett mifologiyasida, aynan asalari Telepinni topgan, u bilan birga yer yuzidan farovonlik yo'qolgan va uni chaqishi bilan uyg'otgan. Qadimgi yunonlar, Olimpdagi xudolar shirinlik nektaridan lazzat olishlariga amin edilar, ularning hukmdorlari Zevsni chaqaloqligida Krit shohi Melissaning qizi Melissani asal bilan boqishgan, hayvonlar va ovchilikni himoya qiluvchi xudo Artemida esa ko'pincha asalari sifatida tasvirlangan (7). Dunyodagi eng qadimgi tangalarning ba'zilarida, ya'ni qadimgi Gretsiyada yasalgan tangalarda asalari tasvirlangan. Qadimgi yunon afsonasi, Apollo xudo va Kirena nimfasining o'g'li bo'lgan Aristiy odamlarga asalarichilikni o'rgatganini ta'kidlagan. Aslida esa, voqea shunday bo'ldi.","question":"Qadimgi yunonlar qaysi xotinni ko'pincha asalari sifatida tasvirlashgan?","answers":{"text":["Artemida"],"answer_start":[558]},"id":221}
{"context":"Qiymat bahosi butun loyiha davomida hisoblab chiqiladi. Loyihani ishga tushirish uchun ruxsat berish uchun avval uning qiymatining konseptual (loyihaoldi) baholarini tekshirish kerak. Ushbu bosqichda dastlabki baholash, ya'ni kattalik tartibini baholash (ingl. order of magnitude estimate) bo'lib, uning real qiymatdan farqi −25 % dan + 75 % gacha bo'lgan intervalda yotadi. Loyiha amalga oshishi bilan aniqroq baholash talab etiladi. Bunda smeta qiymatini aniqlash (ingl. budget estimates) aniqligi −10 % dan +25 % gacha bo'ladi. Va nihoyat, loyiha uchun kelishilgan bazaviy narx ishlab chiqilgan paytga kelib (ingl. project cost baseline) ni amalga oshirish uchun yakuniy qiymat bahosini (ingl. definitive estimate), uning qiymati realdan 5% dan kam bo'lmasligi va 10% dan ortiq bo'lmasligi kerak.","question":"Oxirgi baho qanchalik aniq?","answers":{"text":["uning qiymati realdan 5% dan kam bo'lmasligi va 10% dan ortiq bo'lmasligi kerak"],"answer_start":[719]},"id":1000}
{"context":"Zamonaviy saam populyatsiyalari Yevropaning barcha tarixga qadar bo'lgan ovchi-to'plovchilardan aniq haplotipik farqlarga ega, U5b1b1 haplogrupi esa, unga tegishli bo'lgan saamlar, so'nggi muzlik davridan keyin janubdan tarqalgan, bu esa saamlar va basklar oilasidagi xato fikrni yaratgan. Saamlarning ajdodlari Fennoskandyaga qisman G'arbiy Yevropadan (1011 ming yil) kelgan. Bundan tashqari, Fennoskandiyadagi samlarda U5b1 va V genlarining mavjudligi ularning qisman rus Arktikasi xalqlari bilan umumiy ajdodlardan kelib chiqishi haqida gapiradi (yakutlar va Sharqiy Sibirning boshqa xalqlari bilan eng katta genetik yaqinlik) taxminan 7,5 ming. yillar oldin. Samlarning nasl daraxti shisha og'zi effektiga ega bo'lib, bu samlarning ajdodlari soni o'tmishda juda kamayganini va ularning reproduktiv izolyatsiyasini ko'rsatadi subarktik tundrada yashashning murakkab sharoitlari tufayli (19)).","question":"Nima natijasida saomiylarning demografik pasayishi sodir bo'ldi?","answers":{"text":["subarktik tundrada yashashning murakkab sharoitlari tufayli"],"answer_start":[829]},"id":93}
{"context":"Papa sanksiyasi bilan Franklar davlatida Merovinglarning dangasa shohlari o'tkazib yuborildi va amaldagi hukmdor, mayordom Pipin Qisqa, 751 yil noyabr oyida shoh deb e'lon qilindi. Pipinning muqaddas hokimiyati Papani langobardlarga qarshi harbiy yordam ko'rinishidagi minnatdorchiligiga ishonishga haqli qilgan. Ammo bir necha yil o'tgach, frank shohi Rimga o'z tanloviga keldi. Papa Stefan II ((III) 754 yilda Franklar davlatiga o'zi borib, ikkinchi marta - endi shaxsan - Pipinning hokimiyatini muqaddaslashtirishi va uni meros qilib qoldirish deb tan olishi kerak bo'ldi. Shundan so'ng Pipin endi cherkovning murojaatlarini e'tiborsiz qoldira olmadi.","question":"Papalar Pipinning muqaddas hokimiyatini qonuniylashtirgandan so'ng nimaga umid qilishgan?","answers":{"text":["langobardlarga qarshi harbiy yordam ko'rinishidagi minnatdorchiligiga"],"answer_start":[218]},"id":2951}
{"context":"1980-yillarda Buyuk Britaniyada umrbod lavozimga ega bo'lish huquqi cheklangan edi; Avstraliyada va ko'plab Evropa mamlakatlarida bunday huquq yo'q. Bundan tashqari, Yevropaning aksariyat universitetlarida aspirant va yosh tadqiqotchilarga, ilmiy darajaga ega bo'lishidan yoki bo'lmasligidan qat'i nazar, o'qitish taqiqlangan. Germaniyada faqat professorlar va cheklangan miqdordagi boshqa shtatdagi xodimlar uchun o'qitishga ruxsat beriladi, ammo aslida professorlar o'zlarining pedagogik ishlarining katta qismini o'zlarining laboratoriyalarida ishlaydigan talabalar va aspirantlarga, shuningdek o'zlarining shtatdan tashqari xodimlariga topshiradilar. Frantsiya ilm-fanida umrbod yollash  yosh olimlardan boshlab keng tarqalgan hodisa.","question":"Buyuk Britaniyada umrbod lavozimga ega bo'lish huquqi qachon cheklangan?","answers":{"text":["1980-yillarda"],"answer_start":[0]},"id":1181}
{"context":"1739 yilda Linneyga parlament tomonidan yillik pul mablag'i ajratildi, shu bilan birga u o'ziga botanika va mineralogiya bo'yicha ma'ruzalar o'qishni majburiyatini oldi; bir vaqtning o'zida Linney qirol botanigi unvonini oldi. Shu yili Linney admirallik shifokori lavozimiga tayinlanadi, bu unga moddiy boylik ham, tadqiqotlar uchun boy klinik material ham keltirib chiqaradi - ayniqsa, Linney o'lim sabablarini aniqlash uchun dengiz shifoxonasida vafot etganlarning jasadlarini ochishga ruxsat olishga erishdi. Shuningdek, 1739 yilda Linney Shvetsiya qirollik fanlar akademiyasini tashkil etishda ishtirok etdi (u o'zining mavjudligining birinchi yillarida xususiy jamiyat edi) va uning birinchi prezidenti (rais) bo'ldi.","question":"1739-yilda parlament tomonidan kimga yillik pul ta'minoti ajratilgan?","answers":{"text":["Linney"],"answer_start":[11]},"id":389}
{"context":"Konyaptovka mato (poqon, poqon) - konyaptovkaning erkak po'stlaridan tayyorlangan mato, u ayol po'stkasiga qaraganda nozikroq tola beradi. Odatda qattiq va qo'lga tegishi uchun qo'pol bo'lgan posqon faqat kashshan xo'jaliklarida ishlab chiqarilgan, shuning uchun uyda to'qilgan boshqa turlar bilan bir qatorda qishloq kelib chiqishi, qashshoqlik, hasadga sazovor bo'lmagan holatning o'ziga xos ramzi bo'ldi. Yaxshi hunarmandlar ipdan kam bo'lmagan juda nozik matolarni yasashlari mumkin edi. Bunday tola mashinada qayta ishlanishi qiyin bo'lganligi sababli, po'ston uzoq vaqt davomida dehqon ishlab chiqarishi bo'lib qolgan.","question":"Ilgari qaerda nasha to'qima ishlab chiqarilgan?","answers":{"text":["kashshan xo'jaliklarida"],"answer_start":[205]},"id":1793}
{"context":"Static-X guruhining debyut albomi Wisconsin Death Trip (1999) 2001 yilda RIAA tomonidan platin oldi.Slipknot guruhining ikkinchi albomi Iowa (2001) Billboard 200-da 3-o'rinni egalladi va platin maqomini oldi.Shakhlovchi Jon Mulvi albomni nu-metalning mutlaq g'alabasi deb atadi.MTV Video Music Awards 2001 da nu-metal qo'shiq Digvayne guruhi (237) MTV2 mukofotiga sazovor bo'ldi. Billboard 200 roʻyxatida 6-oʻrinni egalladi ((241) va 3x platina maqomini oldi. ((242) P.O.D. Keyingi 2002 yilda ham o'z mashhurligini saqlab qolishdi.2001-yilning iyun oyida Drowning Pool guruhi Bodies qo'shig'ini o'z ichiga olgan nu-metal-albomni chiqaradi.Albom 2001-yil avgustda platin bo'ldi.246 va Bodies qo'shig'i uchun klip MTVda yangi guruhlar orasida eng ko'p takrorlanadiganlardan biriga aylandi.247 Bodies Mainstream Rock chartida 6-satrga tushdi248 va Boston Red Sox jamoasining o'yinchisi Jonathan Papelbon tomonidan ishlatiladi249","question":"Slipknot guruhining ikkinchi plsami qaysi yilda chiqarilgan?","answers":{"text":["2001"],"answer_start":[62]},"id":770}
{"context":"Ikki qanotlilarning qanotlari koʻkrak ustida, dorsal koʻkrak oʻrtalariga yopilgan. Qanotda aksillar, qanotning kam yoki ko'p torlangan qismi  asos va ayniqsa qanot plastinkasi farqlanadi. Qanoti plastinkalari uchburchak shakliga ega, uning oldingi cheti suyakli, orqa cheti esa anal bo'shliq deb ataladi. Undan qanot asosida  qanotning kichik qismi ajratiladi va undan keyin ikkita qobiq bor: yuqori yoki qanot va pastki yoki ko'krak. Dastlab hasharot qanotida oltita birlamchi tolalar ajratiladi: suyakli  C, subkostali  Sc, radial  R, medial  M, kubital  Cu va anal  A. Ushbu to'qimalarning har biri dastlab ikkita novdan iborat bo'lib, qanot yuziga nisbatan ko'tarilib, egilgan. Ularni oldingi tomir uchun A harflari va orqa tomir uchun P harflari qo'shib ko'rsatadilar, masalan CuA va CuP. Ikki qanotlilar guruhida bu harflar faqat kubital tomirlar tizimida saqlanadi. Har bir novda o'z navbatida tarqaladi va ayrim tomirlar yo'q bo'lib ketishi yoki boshqa tomirlar bilan qo'shilib ketishi mumkin. Ikkita qanotli qanoti qanotlarining qovurilishi sezilarli darajada kamaytirildi, ayniqsa kubital va anal qanotlari uchun ((7).","question":"Qanday qilib qanotlari ko'krakning o'rta qismida joylashgan?","answers":{"text":["dorsal"],"answer_start":[46]},"id":1188}
{"context":"Mehmonxonalar turli xil usullar bilan birlashtirilishi mumkin. Vertikal integratsiya mehmonxona korporatsiyalari bozorning har bir segmentida - fashn, birinchi darajali va arzon narxlarda mulk egasi bo'lishga intiladilar. Misol sifatida Choice Hotels mehmonxonalar tarmog'ini keltirish mumkin, u erda ular lyuks sinfda Clarion Inn nomi bilan tanilgan, o'rta sinf mehmonxonalari orasida Quality Inn, Quality Suites, byudjet sinfi  Comfort Inn, Friendship Inn, Rodeway, iqtisodiy sinf mehmonxonasi esa Sleep Inn.","question":"Mehmonxona korporatsiyalari bozorning har bir segmentida mulkdor bo'lishga intilayotganda?","answers":{"text":["Vertikal integratsiya"],"answer_start":[63]},"id":2576}
{"context":"Qadimda qo'ylardan Yaqin va O'rta Sharq va O'rta dengizning ko'plab dinlarida, xususan, Qadimgi Misr, Finikiya, Chatal-Xyuk, Yahudiy, qadimgi yunon dini va mifologiyasi va boshqa dinlarda ramz sifatida foydalanilgan. Qo'ylarni o'z ichiga olgan diniy ramzlar va marosimlar biz bilgan eng dastlabki dinlarda qo'llanilgan. Qo'ylarning bosh suyaklari (bo'kiylarning bosh suyaklari bilan birga) 8000-yillarda Chatal-Xyuk maskanidagi ibodatxonalarda markaziy o'rinni egallagan. mil. avv. 28. asr) Qadimgi Misrda qo'y bir nechta xudolarning ramzi bo'lgan: Xnum, Xerishef va Amon (sanoatda hosildorlik xudosi). Ba'zan qo'ylarning turli belgilari bilan Ishtar, Fenikiya xudosi Baal-Xamon va Bobil xudosi Eaa xudolar tasvirlangan. Madagaskarda hozirgi kunda ham qo'ylarni ovqat uchun ishlatishmaydi, chunki ular ajdodlarning ruhlarini o'z ichiga oladi deb hisoblanadi (29.","question":"Bugungi kunda qo'ylarni iste'mol qilish uchun qayerda mo'ljallanmagan?","answers":{"text":["Madagaskarda"],"answer_start":[721]},"id":2152}
{"context":"Ammo, umuman olganda, Vimbldon musobaqasining havaskor maqomi, boshqa yirik tennis musobaqalari singari, bu vaqtga kelib, rasmiyatchilik bo'lgan, ko'pchilik uchun esa - ochiq-oydin ikkiyuzlamachilik. Soxta havaskorlik (ingl. shamateurism) Britaniya va boshqa mamlakatlarda ham ommaviy axborot vositalarida fosh etildi. 1959 yilda Butun Angliya klubining shoshilinch umumiy yig'ilishi Xalqaro laun-tennis federatsiyasiga professional tennischilar uchun havaskor turnirlar ochish bo'yicha murojaatni qabul qildi. 1960 yil iyul oyida bo'lib o'tgan federatsiya sessiyasida bu talabni Britaniya Laun-tennis Assotsiatsiyasi, Qo'shma Shtatlar tennis assotsiatsiyasi va Fransiya va Avstraliyaning shunga o'xshash tashkilotlari qo'llab-quvvatladilar. Shunga qaramay, delegatlarning uchdan ikki qismi talab qilingan qaror uning tarafdorlari tomonidan qabul qilinmadi beshta ovozdan kam. 1964 yilda yangi islohot rezolyutsiyasi ovoz berishga kiritildi, ammo bu safar uning tarafdorlari uchdan bir ovozni ham to'plamay mag'lubiyatga uchradilar. Nihoyat, 1967 yil dekabr oyida Laun-tennis assotsiatsiyasi professional tennischilar uchun Vimbldon musobaqasini bir tomonlama tartibda ochish to'g'risida qaror qabul qildi va 1968 yil mart oyida Xalqaro Laun-tennis federatsiyasi, haqiqat oldida turib, rasmiy ravishda \"Ochiq davr\" deb nomlangan turnirni boshlashni tasdiqladi.","question":"Nega tennis federatsiyasining 1960 yilgi sessiyasida Uimbldon turnirining maqomini o'zgartirish to'g'risida qaror qabul qilinmadi?","answers":{"text":["beshta ovozdan kam"],"answer_start":[857]},"id":1127}
{"context":"Veb-dizaynerlar sahifalar uchun maketlarni ishlab chiqadilar. Dizayner keski iste'molchi saytning ma'lumotlari va xizmatlariga qanday kirish mumkinligini aniqlaydi, ya'ni foydalanuvchi interfeysini bevosita ishlab chiqishga kirishadi. Ko'p hollarda sahifalar grafik elementlarni o'z ichiga oladi. Ularni tayyorlash bilan rassomlar, illyustratorlar, fotosuratchilar, texnik dizaynerlar, shriftchilar va boshqalar shug'ullanadilar. e) Tayyorlangan shablonlar buyurtmachiga ko'rsatiladi. Shu paytda sahifalar hali toʻliq toʻldirilmagan boʻlishi mumkin (bu dizaynerning vazifasi emas). Modellari yanada ko'proq ko'rinishi uchun ularga ixtiyoriy tarkib qo'yiladi. Dizaynerlar so'zlashuvida bu tarkib baliq deb ataladi. Agar mijoz shemalarning tashqi ko'rinishidan qoniqsa, unda keyingi bosqich - sayt sahifalarini yaratish boshlanadi.","question":"Dizayner nimani aniqlaydi?","answers":{"text":["keski iste'molchi saytning ma'lumotlari va xizmatlariga qanday kirish mumkinligini"],"answer_start":[71]},"id":161}
{"context":"Montblan (frantsuzcha Montblanc) - bu shaharning Mont Blanc, ital. - Bu yerda nima bo'lgan? Monte Bianco, harflar bilan. oq tog ')  balandligi 4810 metrga yetadigan kristall massiv. U Alp tog'lar tizimiga kiruvchi G'arbiy Alplarda joylashgan. Fransiya va Italiya chegarasida, Yuqori Savoy va Kurmayor tumanlarida joylashgan. Kavkaz cho'qqilari hisobga olinmagan holda Alp va Evropaning eng baland nuqtasi. uzunligi 50 km ga yaqin. Mer-de-Glas dengizining katta muzlatilgan maydoni 200 km2 dan ortiq. Alpinizm, shuningdek tog 'turizmi markazi  Montblan atrofida Evropada mashhur bo'lgan piyoda sayyohlik yo'nalishi Tour du Mont Blanc o'tadi.","question":"Monblaning fransuzcha yozilishi qanday?","answers":{"text":["Mont Blanc"],"answer_start":[49]},"id":568}
{"context":"Mana, kichik bir tashkilotning misoliga e'tibor qarataylik, unda boshqaruvchi (menejer) tashkilotning butun muhitiga egalik qiladi yoki to'liq javobgar bo'ladi, o'z ishchilari bilan bir vaqtda va bir joyda ishlaydi. U kelajakdagi mahsulot yoki xizmat sifatini o'zi belgilashi mumkin. Bu sifat bilan bog'liq tezlikni o'zi belgilaydi. Ishchilarga adolatli ish haqini o'zi belgilaydi. Ishlab chiqarish chiqindilari bilan nima qilishni o'zi hal qiladi. Asbob va materialni o'zi xarid qiladi (ta'rifga ko'ra). Moliyaviy muvozanatni (daromadlar va xarajatlarni) o'zi hisoblaydi. Kelajakni o'zi rejalashtiradi va amalga oshirish ustida ishlaydi va hokazo. e) va boshqalar. p. bo'yicha","question":"Boshqaruvchi qayerda ishlaydi?","answers":{"text":["o'z ishchilari bilan bir vaqtda va bir joyda"],"answer_start":[161]},"id":2283}
{"context":"XIX asr o'rtalarida Osiyo-Tinch okeani mintaqasida ta'sir uchun Rossiya imperiyasi va Amerika Qo'shma Shtatlari (Rossiya o'sha paytda Shimoliy Amerika Qo'shma Shtatlari deb nomlangan, qisqartmasi  SSSR) o'rtasida raqobat boshlanadi. Rus-amerika raqobatining asosiy obyekti Yaponiya bo'ldi, u 1639 yildan beri chet elliklar uchun yopiq edi. Chet elliklarning Yaponiya hududiga kirishi o'lim jazosi bilan jazolanadi va faqatgina 1641 yildan boshlab xitoy va gollandiya kemalari uchun kichik istisno  ularga Nagasaki portiga savdo uchun kirishga ruxsat berildi. Rossiya ham, Amerika ham o'z mahsulotlari uchun Yaponiyani bozor sifatida olishni juda xohlashdi va ular deyarli bir vaqtning o'zida Yaponiyaga o'zlarining dengiz eskadrlarini jo'natishdi, bu esa yaponlarni Rossiya va Amerika savdo kemalarini kirishga majbur qilishdi. Rus eskadrasini vitse-admiral Yevfimiy Vasiyevich Putyatin, amerikalik  kommodor Metyu Perri boshqargan. Rus ekspeditsiyasi nafaqat Yaponiya bilan siyosiy va savdo munosabatlarini o'rnatish uchun, balki Shimoliy Amerikadagi rus mulklarini tekshirish uchun ham jihozlangan edi.","question":"Rossiya imperiyasi va Amerika Qo'shma Shtatlari Osiyo-Tinch okeani mintaqasida o'zaro ta'sir o'rnatish uchun kurash qaysi asrda boshlangan?","answers":{"text":["XIX asr o'rtalarida"],"answer_start":[0]},"id":1390}
{"context":"Pul mablag'lari degani, byudjet taqchilligini qoplash uchun davlat markaziy bankdan kreditlar oladi. Aslida bu qo'shimcha pul mablag'larini muomalaga chiqarish (emissiya) ni anglatadi. Bunday moliyalash faqat favqulodda holatlarda ishlatiladi, chunki uning ishlatilishi iqtisodiyot uchun juda salbiy oqibatlarga olib keladi. Bunday vositani amalga oshirish natijasida milliy valyutaning pul massasi tovarlar va xizmatlar bilan ta'minlanmagan miqdorda ko'payadi. Natijada inflyatsiya oshadi, narxlar shakllanishining normal mexanizmi buziladi, natijada milliy valyuta kursi pasayadi. Bundan tashqari, inflyatsiyani kuchaytirishning salbiy oqibatlari Tanzi effekti namoyon bo'lishi mumkin. Bu hodisaning mohiyati shundaki, soliq to'lovchilar davlat byudjetiga soliq to'lashni ongli ravishda kechiktirishni boshlaydilar. Kechiktirish davrida pul qisman qadrsizlanadi, haqiqiy soliq yuklamasi kamayadi, bu esa o'z navbatida byudjet daromadlarini kamaytiradi va byudjet taqchilligini kuchaytiradi. Shunday qilib, mamlakatning moliyaviy tizimi tobora buzilmoqda.","question":"Pul mablag'lari degani nima?","answers":{"text":["davlat markaziy bankdan kreditlar oladi"],"answer_start":[60]},"id":583}
{"context":"Patogenez (yunoncha patogenesis - kasalliklarning paydo boʻlishi) πάθος  azob, kasallik va γένεσις  kelib chiqish, paydo bo'lish)  kasallik va uning alohida ko'rinishlarining paydo bo'lishi va rivojlanish mexanizmi. U molekulaviy buzilishlardan tortib butun organizmgacha turli darajalarda ko'rib chiqiladi. Patogenetikani o'rganish orqali shifokorlar kasallik qanday rivojlanishini aniqlaydilar. I Patogenetik ta'limning evolyutsiyasi  tibbiyotning butun rivojlanishining muhim qismi. Patogenetik jarayonlarning turli darajalarda tasvirlanishi kasalliklarning rivojlanish sabablarini chuqurroq o'rganish va ularga nisbatan yanada samarali davolash usullarini tanlash imkonini berdi. Patogenez masalasi patologik fiziologiya, patologik anatomiya, gistologiya va biokimyo bilan o'rganilmoqda, hech bir tibbiyot mutaxassisligi patogenetik masalalarni ko'rib chiqmasdan o'tmaydi. Va, garchi odatiy patogenetik jarayonlar soni cheklangan bo'lsa-da, ularning kombinatsiyalari va ularning oqimi ko'rinishidagi nisbatlar ko'plab taniqli kasalliklar uchun noyob klinik rasmlarni shakllantiradi.","question":"Patogenez masalasi qayerda o'rganilmoqda?","answers":{"text":["patologik fiziologiya, patologik anatomiya"],"answer_start":[703]},"id":609}
{"context":"Asalarilar orasida kleptoparasitlar, ya'ni boshqa hayvonlarning ovqatini o'g'irlash yoki o'zlari uchun olish uchun ishlaydigan asalarilar mavjud. Bunday asalarilarning xatti-harakatlari ko'k asalarilari bilan o'xshashligi sababli, ularni ko'k asalarilari yoki ko'k asalari deb atashgan. Bu kabi xatti-harakatlar asalarilarning bir nechta oilalarida uchraydi, garchi aniqlanish haqiqiy asalarilar oilasining Nomadinae kichik oilasiga mos keladi. Bu oiladagi asalarilar polen yig'ish uchun moslamalar yetishmaydi, ular ham o'zlarining uylarini qurmaydilar. Buning o'rniga ular boshqa asalarilarning uylariga tayyorlangan nektar va changli hujayralardan foydalanib tuxum qo'yadilar. Ko'k arisi o'z qizaloqlarini o'ldiradi va yeydi (agar ona o'zi buni avval qilmagan bo'lsa) va tayyorlangan oziq-ovqat zaxirasini ham yeydi. Ba'zi hollarda, dastlabki xostlar ijtimoiy tipga tegishli bo'lganda, kleptoparazitlar uyada qoladilar, ko'plab tuxumlar qo'yadilar va ba'zan uyning o'rniga o'ldiradilar va o'rinbosar qiladilar.","question":"Nomadinae oilasining asalarilarilari nega boshqa asalarilardan oziq-ovqat olib ketishadi?","answers":{"text":["polen yig'ish uchun moslamalar yetishmaydi"],"answer_start":[468]},"id":210}
{"context":"Mehmonxonalar turli xil usullar bilan birlashtirilishi mumkin. Vertikal integratsiya sharoitida mehmonxona korporatsiyalari bozorning har bir segmentida mulkdor bo'lishga intiladi  fesh-navo, birinchi darajali va iqtisodiy. Misol sifatida Choice Hotels mehmonxonalar tarmog'ini keltirish mumkin, u erda ular lyuks sinfda Clarion Inn nomi bilan tanilgan, o'rta sinf mehmonxonalari orasida Quality Inn, Quality Suites, byudjet sinfi  Comfort Inn, Friendship Inn, Rodeway, iqtisodiy sinf mehmonxonasi esa Sleep Inn.","question":"Bozorning qaysi segmentida mehmonxonalar vertikal integratsiyada mulk egasi bo'ladi?","answers":{"text":["fesh-navo, birinchi darajali va iqtisodiy"],"answer_start":[181]},"id":1913}
{"context":"Turli xil ionlashtiruvchi nurlanish biologik to'qimalarga turli xil zararli ta'sir ko'rsatadi va turli xil ta'sir ko'rsatadi. Demak, bir xil qabul qilingan dozaga mos keladigan radiatsiyaning turli xil biologik samaradorligi mavjud. Shuning uchun radiatsiyaning tirik organizmlarga ta'sirini tavsiflash uchun radiatsiyaning nisbiy biologik samaradorligi tushunchasi joriy etiladi, u sifat koeffitsiyenti yordamida o'lchanadi. Röntgen, gamma va beta nurlari uchun sifat koeffitsiyenti 1 deb qabul qilingan. Alfa nurlanish va yadro parchalari uchun sifat koeffitsiyenti 10...20. Neytronlar  3...20 energiyasiga qarab. Zaryadlangan zarrachalar uchun biologik samaradorlik to'g'ridan to'g'ri zarrachalarning ushbu turi energiyasini liniyaviy uzatishi bilan bog'liq (zarrachalarning to'qimalarga o'tishi uzunligi birligiga zarrachalarning energiya yo'qotishi).","question":"Alfa nurlari va yadro parchalari uchun sifat koeffitsiyenti qanday?","answers":{"text":["10...20"],"answer_start":[568]},"id":13}
{"context":"Ularning rus chegaralarida birinchi marta paydo bo'lishi 1055 yilga to'g'ri keladi. Polovets xoni Bolush ordi bilan Pereslav shahri chegarasiga kirib keldi va shahzoda Vsevolod Yaroslavovich boshchiligidagi Pereslav drujini tomonidan kutib olindi. Uchrashuv tinch o'tdi  sovg'alar almashildi, tomonlar o'z chegaralariga tarqalib ketdilar. O'sha paytda polovlar rus knyazligi bilan harbiy qarama-qarshilik payidan bo'lishmagan, chunki ular cho'lda mahalliy cho'l xalqlari vakillari bilan jang qilishni davom ettirishgan. Ammo qisqa vaqt o'tgach, vaziyat o'zgardi: 1061 yilda Vsevolod Yaroslavovich Iskal xonidan mag'lub bo'ldi, Pereyaslavskiy yerlari vayron bo'ldi. 1068 yil sentyabr oyida polovlar Alta daryosi bo'yidagi jangda Yaroslavlar qo'shinini mag'lub qildilar va chegara yerlarini vayron qildilar. Shundan so'ng polovlarning rus yerlariga harbiy yurishlari (ko'pincha rus shahzodalaridan biri bilan ittifoqda) muntazam ravishda sodir bo'ldi. 1078 yilda Nejatina Nivada polovlar bilan jangda Kiyevlik Izyaslav Yaroslavovich halok bo'ldi.","question":"Qaysi yilda Nejatina Nivada polovtslar bilan jangda Izyaslav Yaroslavovich Kiyevskiy halok bo'ldi?","answers":{"text":["1078 yil"],"answer_start":[950]},"id":1337}
{"context":"Ko'krakdagi suzuvchi hayvonlarda birinchi marta terining qurib ketishiga qarshi turish qobiliyati paydo bo'ldi. Ko'krakli hayvonlarning terisi qalinlashishi va qalinlashishi natijasida qobiq yoki qalqon hosil qiladi, qattiq yoki elastik bo'lishi mumkin. Yirtqich hayvonlarda shoxli qobiqlar bir-biriga yopishib, toshga o'xshaydi. Turtlarning birlashgan qalqonlari mustahkam panjara hosil qiladi. Bu ko'p turlarda yiliga bir necha marta sodir bo'ladigan to'liq yoki qisman tuxum almashinuvi orqali sodir bo'ladi. Qattiq va quruq teri tarkibida temir oz bo'ladi. Hikoya bezlari ko'pincha kloaqa atrofida joylashgan. Buzilish bezi yo'q.","question":"Ko'pincha, sudraluvchilarning hid bezlari qayerda joylashgan?","answers":{"text":["kloaqa atrofida"],"answer_start":[586]},"id":1563}
{"context":"1862 yilda Turgenevning yoshlikdagi sobiq do'stlari bilan yaxshi munosabatlar murakkablashdi  A. va Gertsen va M. Ha, shunday. Bakunin bilan. 1862 yil 1 iyuldan 1863 yil 15 fevralgacha Gertsenov Belokol sakkiz maktubdan iborat maqolalar turkumini nashr etdi Oxir va boshlanish. Turgenevning xatlari adresatini aytmasdan, Gersen Rossiya tarixiy rivojlanishining o'z tushunchasini himoya qildi, uning fikriga ko'ra, kashxona sotsialismi yo'lida harakatlanishi kerak. Gersen qishlog'lik Rossiyani burjua G'arbiy Yevropaga qarata taqqoslagan, chunki uning inqilobiy salohiyati allaqachon tugadi deb hisoblagan. Turgenev turli davlatlar va xalqlar uchun tarixiy rivojlanishning umumiyligiga urg'u berib, xususiy maktublarda Gertsenga qarshi chiqdi.","question":"Rossiya qaysi yo'ldan borishi kerak?","answers":{"text":["kashxona sotsialismi"],"answer_start":[414]},"id":2927}
{"context":"Bakteriya hujayralarini bakteriofaglardan himoya qilishning asosiy mexanizmi - bu begona DNKni buzadigan fermentlar hosil bo'lishi. Ushbu fermentlar cheklash endonukleazlari deb nomlanadi, ular hujayra ichiga kiritilgan virus DNKni kesadi. Bakteriya CRISPR deb nomlangan tizimdan foydalanib, viruslar bilan tanishganida ularning genomlari haqida ma'lumotni saqlab qoladi va bu hujayraga virusni RNA interferensiyasi orqali replikatsiya qilishdan to'xtatishga imkon beradi. Bu tizim bakteriya hujayrasining o'zlashtirgan immunitetini ta'minlaydi.","question":"Bakteriyalarda viruslar genomi haqidagi ma'lumotni saqlaydigan tizim nima deb ataladi?","answers":{"text":["CRISPR"],"answer_start":[250]},"id":2899}
{"context":"Yevrosiyaning relyefi juda xilma-xil, unda dunyodagi eng katta tekislik va tog' tizimlari, Sharqiy Evropa tekisligi, G'arbiy Sibir tekisligi, Tibet tepaliklari mavjud. Yevrasiya - Yer yuzidagi eng baland qit'a, uning o'rtacha balandligi taxminan 830 metr (Antarktidaning o'rtacha balandligi muz qalqonidan yuqori, ammo agar uning balandligi mahalliy jinsning balandligi deb hisoblansa, u eng past qit'a bo'ladi). Yevrosiyada Yer yuzidagi eng baland togʻlar joylashgan  Himalayalar (ind. Karlar yashash joyi), Himalay, Tibet, Hindukus, Pamir, Tiyan-Shan va boshqa Yevroosiyo tog' tizimlari. Yer yuzidagi eng katta tog'li hududni tashkil etadi.","question":"Yevrosiyaning o'rtacha balandligi qancha?","answers":{"text":["830 metr"],"answer_start":[246]},"id":1185}
{"context":"Doktor kamdan-kam yakka sayohat qiladi va ko'pincha sarguzashtlarni baham ko'rish uchun o'zi bilan bitta yoki bir nechta hamrohlarni oladi. Uning sayyoralari odatda odamlardir, chunki u Yer sayyorasiga qiziqadi. U ko'pincha yovuz kuchlarning begunoh odamlarga zarar etkazishiga yoki tarixni o'zgartirishga yo'l qo'ymaslikka harakat qilganda, o'zining ijodkorligi va universal tovushli skrouti kabi minimal resurslardan foydalangan holda, o'zining qiziqishini uyg'otadigan voqealarni topadi. Vaqt hukmdori sifatida, Doktor o'limga olib keladigan shikastlanganida, o'zini tiklash qobiliyatiga ega; bu holda u yangi ko'rinish va shaxsga ega bo'ladi. Doktor sayohatlari davomida ko'plab dushmanlarga duch keldi, shu jumladan Daleklar, Kiberinslar va Vaqt Hokimiga yana bir bor ishonchini o'zgartirgan Usta.","question":"Doktor Kim qanday hukmdor?","answers":{"text":["Vaqt hukmdori"],"answer_start":[491]},"id":3158}
{"context":"Engil temir yo'l transporti (shuningdek, engil temir yo'l transporti, LRT, inglizchadan. Light Rail)  shahar temir yo'li jamoat transporti, metro va temir yo'ldan kichikroq, ammo oddiy ko'cha tramvayidan ko'proq tezlik va o'tish qobiliyati bilan tavsiflanadi. Tezkor tramvay (shu jumladan yer osti tramvay va shahar temir yo'li) yengil rel transportining bir turi hisoblanadi. Bunday yengil rel tizimlarining metropoliten, shahar temir yo'llaridan (S-Bahn) farqlari noaniq bo'lib, ko'pincha terminologik xatolarga sabab bo'ladi. Umuman olganda, ushbu atama, odatda, tezkor elektrlashtirilgan temir yo'l tizimlarini (masalan, tramvay) belgilash uchun qo'llaniladi, ular tarmoqning katta qismida boshqa transport oqimlaridan ajralib turadi, ammo tizim doirasida bir darajali kesishishlarga va hatto ko'cha harakatlariga (shu jumladan tramvay-piyodalar zonalariga) yo'l qo'yadi. Oddiy metroga yaqinroq bo'lgan yengil metroga qaraganda, engil temir yo'l transporti tramvayga yaqinroqdir.","question":"Temir yo'l transporti - bu qanday transport?","answers":{"text":["shahar temir yo'li jamoat"],"answer_start":[102]},"id":1754}
{"context":"1927 yilda Shalyapinning konsertlaridan birining yig'imlarini ko'chmanchilarning bolalariga ehson qilgan, bu 1927 yil 31 mayda VSERABIS jurnalida S. Oq gvardiyachilarni qo'llab-quvvatlash sifatida Simon tomonidan ((9). Ushbu hikoya toʻliq ravishda Shalyapinning avtobiografiyasida yozilgan ((10) Niqob va ruh. 1927 yil 24 avgustda RSFSR Narkom Sovetining qarori bilan u Xalq artisti unvoni va SSSRga qaytish huquqidan mahrum qilindi. Bunday qarorni u Rossiyaga qaytib, unga artist unvoni berilgan xalqqa xizmat qilishni xohlamaganligi yoki boshqa manbalarga ko'ra, u monarhist emigratsiyachilarga pul berganligi bilan asoslangan.","question":"Qaysi yilda Shalyapin konsertlardan birining yig'imlarini muhojirlarning bolalariga ehson qilgan.","answers":{"text":["1927 yilda"],"answer_start":[0]},"id":2543}
{"context":"2008 yil iyun oyida Proceedings of the National Academy of Sciences jurnalida 13 ta mamontning jun namunalaridan olingan mitoxondrial DNKni tahlil qilish bo'yicha maqola chop etilgan. 2008 yilda shu jurnalda yana 5 ta mammontning mitoxondrial genomi to'g'risida maqola chop etilgan bo'lib, bu Sibir mamontlarining ikkita filogenetik tarmoqlarini aniqlashga imkon berdi. Ko'proq sonli filogenetik tarmoq Beringiyada juda katta hududiy kengliklarni egallab olgan. Kam sonli shox Lena va Kolyma daryolari suv ajralishi doirasida yashagan va bir necha o'n ming yil oldin o'lib ketgan ((35) ((36).","question":"Mamontlarning kam sonli bo'g'inlari qayerda yashagan?","answers":{"text":["Lena va Kolyma daryolari suv ajralishi doirasida"],"answer_start":[477]},"id":200}
{"context":"Biror bir xil pivoning ranglari cheksiz. Pivo rangini aniqlashning birinchi tizimi ingliz pivovar Jozef Uilyams Lovibond tomonidan ixtiro qilingan11 1883 yilda. Pivo rangini rangli oynalar bilan taqqoslash orqali aniqlashgan va shu bilan birga t.k. Lovibond rangli darajasi. Vaqt o'tishi bilan Lovibondning tizimi mukammal emas deb topildi, chunki rangni aniqlashda asosiy rolni muayyan odamning ko'rish qobiliyati o'ynagan. XX asr o'rtalarida spektrfotometr ixtiro qilingan. 1950 yilda Amerikaning pivo sanoati kimyogarlari jamiyati (ASBC) pivo rangini aniqlash uchun etalon jadval usulini (SRM) joriy etdi. Shu bilan birga, Yevropa pivovarlari ham xuddi shu maqsad uchun \"Pirovka\" deb nomlangan bir xillik vositasini ishlab chiqdilar. Yevropa pivochilik konvensiyasi (EBC). Dastlab, Yevropalik pivochilar rangni aniqlash uchun vizual taqqoslashdan foydalanganlar. 25 yil o'tgach, ular ham spektrfotometrni ishlatishni boshlashdi, ammo Amerikaga o'xshaganidan farq qilardi.","question":"Qaysi yilda pivo rangini aniqlashning birinchi tizimi ixtiro qilingan?","answers":{"text":["1883 yilda."],"answer_start":[149]},"id":993}
{"context":"Yuridik shaxsning ustavi yuridik shaxsning nomi, joylashgan joyi, yuridik shaxsning faoliyatini boshqarish tartibi to'g'risidagi ma'lumotlar, shuningdek tegishli tashkiliy-huquqiy shakli va turi bo'lgan yuridik shaxslar uchun qonunda nazarda tutilgan boshqa ma'lumotlar bo'lishi kerak. Notijorat tashkilotlarining ustavlarida, unitar korxonalarning ustavlarida va qonunda nazarda tutilgan hollarda boshqa tijorat tashkilotlarining ustavlarida yuridik shaxslarning faoliyati predmeti va maqsadlari belgilanishi kerak. Tijorat tashkilotining faoliyati mavzusi va muayyan maqsadlari, agar qonun bilan bu majburiy bo'lmasa, ustavda ham nazarda tutilishi mumkin.","question":"Qaysi hujjatda yuridik shaxsning nomi, joylashgan joyi, yuridik shaxsning faoliyatini boshqarish tartibi to'g'risidagi ma'lumotlar bo'lishi kerak?","answers":{"text":["Yuridik shaxsning ustavi"],"answer_start":[0]},"id":58}
{"context":"Karl Fridrix Gauss (17771855), nemis matematik va astronom, bu shaharda tug'ilgan. U uch yoshida deyarli cho'kib ketgan, keyin unga uzoq umr ko'rish bashorat qilingan. Göttingen universitetida tahsil olgan. Uning dissertatsiyasiAlgebraning asoslari deb nomlangan. Keyin 1807 yildan boshlab u universitetda matematika professori va uning observatoriyasi direktori bo'ldi. Bu yerda u zamonaviy sonlar nazariyasi uchun fundamental boʻlgan \" Oliy aritmetika boʻyicha tadqiqotlar \" nomli asarini tugatdi va yangi asosda \" Osmondagi jismlar harakati nazariyasi \" nomli asarini yozib chiqdi. U yerning magnitligini o'rgandi va elektromagnit telegrafni ixtiro qildi.","question":"Karl Gauss himoya qilgan dissertatsiyaning nomi nima edi?","answers":{"text":["Algebraning asoslari"],"answer_start":[228]},"id":600}
{"context":"Erkaklar va ayollar o'rtasidagi bartaraf etib bo'lmaydigan farqni aniqlash maqsadida ko'p tadqiqotlar o'tkazilsa-da, ilm-fan bu maqsadga erisha olmadi: mavjud ilmiy ma'lumotlarga ko'ra, turli jinslarning vakillari o'rtasidagi o'xshashliklar farqlardan ancha ko'p, shuning uchun ba'zi zamonaviy olimlar gender o'xshashligi bo'yicha asosiy gipoteza haqida gapirish maqsadga muvofiqroq bo'lishini ta'kidlaydilar. Olimlar tomonidan aniqlangan erkaklar va ayollar o'rtasidagi kichik farqlar (matematika qobiliyatlari, fazoviy his qilish qobiliyatlari va tajovuzkorligi) universal emas va ularning gender stereotiplari ta'siriga bog'liqligi to'g'risida ma'lumotlar mavjud.","question":"Qancha tadqiqotlar o'tkazildi?","answers":{"text":["ko'p"],"answer_start":[85]},"id":1026}
{"context":"2013-yilda kuchga kirgan qoidalarning yangi tahririga ko'ra, sariq kartochka bilan jazolanadigan o'yinchiga ochko yo'qotish qo'llanilmaydi. 2013 yil aprel oyida yuqoriga uzatishni qabul qilish talablarini kuchaytiruvchi qoidalarni amalga oshirishni kechiktirish to'g'risida qaror qabul qilindi va shu bilan birga g'olib bo'lgan ochko partiyasining davomiyligini qisqartirish 25 dan 21 ga va to'p o'ynash o'rtasidagi tanaffuslarni kamaytirish masalasini ko'rib chiqish taklif qilindi. O'sha yili so'nggi yangilik Evroliga turnirlarida, erkaklar katta yoshlar jamoalari o'rtasida jahon chempionatida, Braziliya chempionatlarida sinab ko'rildi, ammo keyinchalik keng tarqalmadi. Shuningdek, 2013 yildan beri FIVB va CEV shafeligida o'tkaziladigan xalqaro musobaqalarda video tomosha tizimi faol qo'llaniladi.","question":"O'yinni qancha ochko bilan qisqartirishni taklif qilishgan?","answers":{"text":["25 dan 21 ga"],"answer_start":[375]},"id":1134}
{"context":"Aristotel kuch tushunchasining falsafiy tushunchasini Aristotel kosmologiyasining ajralmas qismi sifatida taklif qildi. Aristotelning fikricha, Yer sharida to'rt element mavjud bo'lib, ular turli xil \"tabiiy joylarda\" to'xtab qoladilar. Aristotelning fikricha, yerdagi ko'chmas jismlar, asosan tuproq va suv elementlaridan iborat bo'lib, yer yuzidagi tabiiy joylarida joylashgan va agar ularga tegilmasa, u erda qoladi. U obyektlarning \"tabiiy joy\" topish (masalan, og'ir jismlar yiqilganda) bo'lgan tug'ma moyilligi, bu ularning \"tabiiy harakatlanishiga\" yordam berganligi va doimiy kuch ishlatishni talab qiladigan g'ayritabiiy yoki majbur harakatlar o'rtasida farq ko'rsatdi. Ushbu nazariya, har kungi ob'ektlar harakati haqidagi tasavvurlarga asoslangan, masalan, karvonning uzluksiz harakatlanishi uchun doimiy kuch ta'siri, uchayotgan narsalar, masalan, o'q otgan o'qning xatti-harakatlarini hisobga olishning kontseptual muammosiga duch keldi. Oshchining o'qni ko'chirish joyi, u uchishning boshlang'ich nuqtasi bo'lib, o'q havo bo'ylab uchib borayotganda, unga hech qanday aniq harakatlantiruvchi sabab ta'sir qilmaydi. Aristotel bu muammoni yaxshi bilgan va o'qning yo'nalishi bo'ylab siljigan havo uni nishonga yo'naltiradi, deb taxmin qilgan. Bu tushuntirish, butunlay joy almashish uchun havo kabi uzluksiz mavjudligini taqozo etadi.","question":"Aristotelning fikricha, Yer sayyorasi nechta elementdan iborat?","answers":{"text":["to'rt"],"answer_start":[156]},"id":3068}
{"context":"Abadiy muz global miqyosda sodir bo'ladi, u butun yer yuzi quruqliklarining kamida 25% ni egallaydi. Abadiy muz to'liq bo'lmagan qit'a Avstraliyadir, Afrikada esa faqat baland tog'li hududlarda mavjud bo'lishi mumkin. Bugungi kunda mavjud bo'lgan doimiy muzlikning katta qismi oxirgi muzlik davridan meros bo'lib qolgan va hozirda u sekin erib bormoqda. Muzlangan toshlarda muz miqdori bir necha foizdan 90 foizgacha farq qiladi. Abadiy muzda gaz gidratlari, xususan,  metan gidratining omborlari hosil bo'lishi mumkin.","question":"Muzlangan toshlarda muzning miqdori necha foiz?","answers":{"text":["bir necha foizdan 90 foizgacha"],"answer_start":[386]},"id":596}
{"context":"1819 yil aprel oyida u grafina Gvichchioli bilan uchrashdi va ular bir-birlarini yaxshi ko'rishdi. Grafess ravshanlik bilan Ravenna shahriga borishga majbur bo'ldi, uning orqasidan Bayron ham bordi. Ikki yildan so'ng, siyosiy janjalga aralashgan grafining otasi va akasi, o'sha paytda ajrashgan graf Gvichchioli bilan birga Ravennani tark etishlari kerak edi. Byron ularga ergashib, Pisaga bordi, u erda u hali ham grafina bilan bir tom ostida yashardi. Shu vaqt oralig'ida, Bayron do'sti Shelli Spesiya ko'rfazida g'arq bo'lganidan qayg'urardi. 1822 yil sentyabr oyida Toskana hukumati Gamba graflariga Pisani tark etishni buyurdi va Bayron ularning orqasidan Genuaga ketdi.","question":"Ulardan keyin Pisaga kim bordi va u yerda hali ham grafina bilan bir tom ostida yashaydigan kim bor edi?","answers":{"text":["Byron"],"answer_start":[360]},"id":1178}
{"context":"Ichki organlar uzun shaklda va asimmetrik ravishda joylashgan. Bundan tashqari, ba'zi juft organlar yarim qismini yo'qotib, juft bo'lmagan bo'lib qolishdi. Masalan, eng nodir ilonlarda ikkala o'pka rivojlangan, ammo o'ng o'pka doimo chap o'pkadan katta; ko'pgina ilonlarda chap o'pka butunlay yo'qoladi yoki rudimental ravishda. Ilonlar va ba'zi boshqa ilonlarning o'ng o'pkasidan tashqari, traxeya o'pkasi ham bor, bu traxyaning orqa qismi kengaygan dan hosil bo'ladi. O'zining orqa qismidagi o'sha o'sha o'pka esa, ozgina devorli havo rezervuariga aylanadi. Suv ilonlari uchun bu suzish pufakchasiga aylanadi. Bu juda cho'zilgan bo'lib, ilon nafas olganida juda ko'p shishishi mumkin va nafas olganida baland va uzoq shivirlashi mumkin.","question":"Qiziljonlar va boshqa ilonlarning traxeya o'pkasi nimadan iborat?","answers":{"text":["traxyaning orqa qismi kengaygan"],"answer_start":[419]},"id":737}
{"context":"Kitoblarni saqlashda, ularning muqovasi va matnida kimyoviy o'zgarishlar bo'lishi mumkinligini hisobga olish kerak. Kitoblarni to'g'ridan-to'g'ri quyosh nuridan uzoqroq sovqin, yarim qorong'i xona da, o'rtacha namlikda saqlash yaxshidir. Kitoblar, ayniqsa og'ir kitoblar, shaklini saqlab qolish uchun bir-biriga tutash bo'lishi kerak. Shu sababli, kitoblarni o'lcham bo'yicha saralash kerak. Uyda kitoblar odatda kitob shkaflarida yoki polkalarda saqlanadi. Agar shelfda kitoblar kam bo'lsa, ba'zan ularni burilishining oldini olish uchun kitob ushlagich kerak bo'ladi.","question":"Kitoblarni qayerda saqlash kerak?","answers":{"text":["sovqin, yarim qorong'i xona"],"answer_start":[169]},"id":2665}
{"context":"Boshlang'ich dezimaginizatsiya belgilariga ega bo'lgan, qopqoqlari ochiq bo'lganlar, loy davrida bir qator shakllarni hosil qildilar, unda dezimaginizatsiya jarayoni to'xtadi. Ushbu maymunli qushlarda og'iz a'zolari kengayib, suyuq ovqatni so'rab olishga qodir bo'lgan uzun burun hosil bo'ldi, bu esa nectar bilan faol ovqatlanish imkonini berdi. Qanoti bosqichining umr ko'rish davomiyligi oshdi, qanot va parvoz takomillashdi, mutlaq o'lchamlari oshdi. Qushqopirlar ham turli xil ranglarga ega bo'lib, birinchi navbatda qanotlarida murakkab naqshlar paydo bo'ldi.","question":"Qushqopirlar bilan nima sodir bo'ldi?","answers":{"text":["og'iz a'zolari"],"answer_start":[201]},"id":2401}
{"context":"Musobaqa yakshanba kuni, Yevropa mamlakatlarida mahalliy vaqt bilan soat 14:00 dan, Osiyo mamlakatlari va Avstraliyada esa kechroq, chunki Yevropada ko'rsatuvlar ertalabki vaqtga to'g'ri kelmasligi kerak edi. Uchuvchilar musobaqada avtodromning davri uzunligidan kelib chiqqan holda oldindan belgilangan aylanmalar sonini bosib o'tishlari kerak. Doiralar soni shunday tanlanadiki, musobaqaning umumiy masofa 305 km ga teng yoki minimal darajada oshadi (Monako Gran-priida  260 km istisno). Bu o'yin ikki soatdan ko'p davom etmasligi kerak. Bu shuni anglatadiki, agar ikki soat ichida etakchi butun masofaning poygasini bosib o'tmasa, ikki soat o'tgach, hozirgi vaqtda aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma aylanma ay Agar musobaqa biron sababga ko'ra qizil bayroqlar bilan to'xtatilgan bo'lsa, unda start vaqtidan 4 soat o'tgach, garchi musobaqaning sof vaqti 2 soatdan kam bo'lsa ham, musobaqa ham tugallangan deb e'lon qilinadi.","question":"Haftaning qaysi kunida poyga o'tkaziladi?","answers":{"text":["yakshanba"],"answer_start":[9]},"id":1599}
{"context":"Osh va metallar o'zaro ta'sirida yonuvchi gaz ajralib chiqishi XVI va XVII asrlarda kimyo fanining rivojlanishida kuzatilgan. To'g'ridan-to'g'ri uni va Mixail Vasilyevich Lomonosovni ajratishga ishora qilgan, ammo bu flogiston emasligini aniq anglagan holda. Angliyalik fizik va kimyogar Genri Kavendish 1766 yilda bu gazni o'rganib chiqdi va uni yonuvchi havo deb nomladi. Yonayotgan havo suvni chiqargan, ammo Kavendishning flogiston nazariyasiga bo'lgan sadoqati unga to'g'ri xulosa chiqarishga to'sqinlik qilgan. 1783 yilda frantsuz kimyogari Antuan Lavuazye maxsus gaz o'lchagichlardan foydalangan holda muhandis Jan Monyer bilan birgalikda U suv sintezini amalga oshirdi va keyinchalik uni tahlil qildi, bu suv bug'ini qizdirilgan temir bilan parchaladi. Shu tariqa u yonuvchi havo suv tarkibiga kirishini va undan olinishi mumkinligini aniqladi.","question":"Kim 1766 yilda vodorodni o'rganib chiqdi va uni yonuvchi havo deb nomladi?","answers":{"text":["Angliyalik fizik va kimyogar Genri Kavendish"],"answer_start":[259]},"id":512}
{"context":"Goldrat usuli o'zining afzalliklariga qaramay, muhim cheklovlarga ham ega. Masalan, vazifalarni bajarish ehtimolini 50% ni ishlatish, ularni bajarish muddatini ikki barobar qisqartirish shubhali hisoblanadi. Oddiyligiga qaramay, ko'plab menejerlar uchun kritik zanjirdagi bufer vazifalarning ma'nosi noaniq ko'rinadi, chunki PERTda to'g'ridan-to'g'ri analog yo'q. Monte-Karlo usuli xavflarni hisoblash bo'yicha aniqroq natijalar beradi va majburiy tartibda buferlarni kiritish talab qilinmaydi, ammo variantlarni to'liq tanlashni talab qiladigan usul sifatida hisoblash tezligi bo'yicha tanqidiy zanjir modelidan ancha past.","question":"Monte-Karlo usulida nima etishmayapti?","answers":{"text":["hisoblash tezligi"],"answer_start":[560]},"id":2098}
{"context":"Hunlar Shanyuga Laoshan-Shanyuga qadar soliq to'lamagan. Shanyuy bo'ysundirilgan xalqlardan xayr-ehson yig'ardi: dunxoni otlar va terilar bilan, Turkiston oazislarini dehqonchilik mahsulotlari bilan, tangutlarni temir bilan, shimoliy qabilalar mo'ynalarini to'lardi. Xitoyliklar ba'zan qimmatbaho sovg'alar - ipak va hashamatli buyumlar yuborgan. To'plangan mol-mulkdan va zabt etilgan xalqlardan olinadigan soliqlardan olingan daromadlar butunlay shanyuya g'aznalariga tushmagan. Xunning tarafini olgan Xitoy yevnuhi Yuye Laoshaniyu yaqinlariga kitoblar o'rnatishni o'rgatdi, shunda ular odamlarni, chorva mollarini va mol-mulkni soniga qarab soliq solishlari mumkin edi. Natijada, shanyular osmon va yerdan tug'ilgan, quyosh va oy tomonidan berilgan Hunning Buyuk shanyuy unvonini qabul qilishdi. Shanyularning hokimiyati shubhasiz nufuzdan foydalangan, ammo hunlar o'zlarining qadimiy erkinliklarini bekor qilishmagan. Hunlar jamiyatida farovonlik va hashamat davri boshlandi, ammo shu bilan birga axloqning pasayishi ham kuzatildi.","question":"Xunna taxtiga kimlar kelishidan oldin soliq to'lanmagan?","answers":{"text":["Laoshan-Shanyuga qadar"],"answer_start":[16]},"id":2670}
{"context":"Sun'iy asalni zaif kislotali muhitda (limon kislotasi va boshqalar qo'shilishi) inversiya qilingan saxarroz yordamida ishlab chiqariladi, ba'zida asalni xushbo'y tutatgichlar bilan qo'shiladi. Sun'iy asalni qovun yoki qamish shakaridan, makkajo'xori, qovoq sharbati, qovun va boshqa shakarli moddalardan ishlab chiqaradilar. Sun'iy asalda fermentlar yo'q va tabiiy asalning o'ziga xos hidi yo'q. Sun'iy asalga hatto ozgina miqdorda tabiiy asalari asalini qo'shsangiz, u ozgina hidga ega bo'ladi va ozgina miqdorda fermentlarni o'z ichiga oladi. Asal rangni olish uchun choy barglari, gullar, shafrangalar qo'llaniladi.","question":"Nima uchun sun'iy asal ishlab chiqarishda choy barglari, sherboya gullari, shafran qo'llaniladi?","answers":{"text":["Asal rangni olish uchun"],"answer_start":[545]},"id":2961}
{"context":"Ko'pgina qoraqalpoq davrida Avstraliya va Yangi Zelandiya Antarktida bilan birlashib, qutbli qit'ani tashkil etdi. Garchi o'sha davrdagi iqlim hozirgidan ancha issiq bo'lsa-da, bu yerdagi dinozavrlar qattiq ob-havo sharoitlariga moslashishga majbur bo'lishgan. Yozda bu hududda kun bo'yi quyosh nurlari porlab turadi, yil davomida besh oy davomida qutb tunlari hukmronlik qiladi. Bunday dinozavrlarning aksariyati Viktoriya shtatining (Junub Avstraliya) sohilida, ya'ni dinozavrlar ko'rfazida topilgan. Bu yerda topilgan barcha dinozavrlar erta qora davrida yashagan. Ko'pgina topilmalar kichik o't yeydigan ornitopodlarga  leellinozavrlar (Leaellynasaurus), kvantasavrlar (Qantassaurus), shuningdek, gadrozavrlarga tegishli edi. Ushbu viloyatda ornitomimozavrlar guruhiga tegishli yirtqich hayvonlarning  turi va allozavrlar guruhiga tegishli turning qoldiqlari ham topilgan. Ehtimol, yirtqich hayvonlar va o't yeydigan dinozavrlar yozda ushbu viloyatlarda bo'lgan, qishda esa shimolning issiq joylariga ko'chib o'tishgan (72).","question":"Dinozavrlar bog'ida topilgan dinozavrlar qaysi davrda yashagan?","answers":{"text":["erta qora davrida"],"answer_start":[540]},"id":2036}
{"context":"Kopernik qabri uzoq vaqt noma'lum bo'lib qoldi, ammo Frombork kafedralida 2005 yilda qazib olish paytida bosh suyaklari va oyoq suyaklari topildi. Qiyosiy DNK tahlili ushbu qoldiqlar va Kopernikning ikkita sochining ((16) uning kitoblaridan birida topilganligi aniqlandi, bu qoldiqlar Kopernikning o'zi ekanligi tasdiqlandi. 2010 yil 20 mayda Nikolay Kopernikning jasadlarini qayta ko'mish marosimi boshlandi. 21 may kuni qabr Frombork shahridagi kafedraga olib kelingan, u erda Kopernik o'zining eng muhim kashfiyotlarini amalga oshirdi. Fromborkka borayotganda qabr Varminsk-Mazur voivodligining bir nechta shaharlari orqali o'tdi - Dobre-Mesto, Lidzbark-Varminskiy, Ornet, Penenjno va Branevo, ular bilan Kopernik o'z faoliyati davomida bog'langan edi. 2010 yil 22 mayda buyuk olimning jasadlari Frombork kafedrali soborida dafn etildi. Tantanali marosimni Polsha primasi, Gnezny arxiyepiskopi Yuzef Kovalchik o'tkazdi. Qoldiqlarni ko'mish ham shaharning 750 yilligi nishonlanishiga bag'ishlangan edi (20).","question":"Qanday tartib yordamida bosh suyaklar va bosh suyaklar Kopernikning o'ziga tegishliligini tasdiqlash mumkin?","answers":{"text":["Qiyosiy DNK tahlili"],"answer_start":[147]},"id":1714}
{"context":"Xo'jalik hisob-kitobi - umuman jamiyat va uning alohida ishlab chiqarish bo'g'inlari (korxonalar, birlashmalar) o'rtasida hamda korxonalarning ijtimoiy zarur mehnat xarajatlari va sof daromadini taqsimlash bo'yicha bo'linmalarning o'rtasida sotsialistik qayta ishlab chiqarish jarayonida yuzaga keladigan iqtisodiy munosabatlar tizimi. Davlat X tashkil etadi. r., xo'jalik hisobidagi munosabatlarni huquqiy va ma'muriy hujjatlarda qonuniy rasmiylashtirgan holda. X amaliyotda p. bo'yicha xo'jalik yuritish va boshqarish usuli sifatida ishlaydi, uning mohiyati shundan iboratki, har bir korxona ishlab chiqarish xarajatlari va o'z xo'jalik faoliyati natijalarini pul shaklida o'lchaydi, o'z xarajatlarini mahsulot sotishdan olingan pul daromadlari bilan qoplaydi va ishlab chiqarishning rentabelligini ta'minlaydi. Shuning uchun rentabellik va o'z-o'zini to'lash bu usulning eng muhim xususiyatlari hisoblanadi. X. bilan Ishlab chiqarish vositalarining jamoat mulkiga asoslangan iqtisodiy islohotlar xususiy manfaatlarga xizmat qiladigan tijorat hisobidan tubdan farq qiladi. X. bilan p. bo'yicha butun jamiyat manfaatlarini ko'zlab, mehnatkashlarning farovonligini oshirish, ya'ni sotsialismning asosiy iqtisodiy qonunini amalga oshirishga qaratilgan. U jamiyat manfaatlarini korxonalarning alohida jamoalari va har bir ishchining manfaatlari bilan uyg'unlashtirishga imkon beradi.","question":"Xo'jalik hisob-kitobi davlat tomonidan qanday tashkil etiladi?","answers":{"text":["xo'jalik hisobidagi munosabatlarni huquqiy va ma'muriy hujjatlarda qonuniy rasmiylashtirgan holda"],"answer_start":[364]},"id":2624}
{"context":"Strategiya g'oyasi savdo hajmini oshirishdir, chunki xaridlar orasidagi vaqt kamayadi (qisqa almashtirish sikli tufayli). Ushbu strategiyani qo'llab-quvvatlayotgan kompaniyalar qo'shimcha savdolar ularga qo'shimcha investitsiyalar va ishlab chiqarish liniyalarini qayta qurish uchun yo'qotganidan ko'ra ko'proq foyda keltiradi deb ishonishadi. Bu aniq ustunlik emas: raqobatbardosh sanoatlarda bu xavfli strategiya bo'lishi mumkin, chunki foydalanuvchi raqobatdoshdan sotib olishni tanlashi mumkin. Shuning uchun, ushbu strategiya bo'yicha ishlab chiqaruvchi xaridorlarni raqobatchiga nisbatan bir lahzali foydalanish qiymati bilan aldashga majbur bo'ladi.","question":"Rejalashtirilgan eskirish nima uchun ishlab chiqilgan?","answers":{"text":["savdo hajmini"],"answer_start":[19]},"id":385}
{"context":"Xorijda joylashgan nemis maktablari ijtimoiy qiymat tushunchasini o'zlarining qadriyatlarini yanada yaxlitroq va turli qiymat o'zgarishlari nuqtai nazaridan tushunish imkoniyati sifatida ko'rishadi. Jamiy farovonlikka hissa qo'shish bu tashkilotlarning asosiy maqsadi hisoblanadi. 2014 yil iyun oyida Germaniya maktablarining xorijdagi umumjahon kongressi Germaniya maktablarining xorijdagi ijtimoiy qiymati to'g'risida tadqiqot taqdim etdi. Tadqiqotda Germaniya siyosatchilari, amaldorlari, kasaba uyushmalari, biznes va boshqa tashkilotlar vakillari ishtirok etdilar. Xalqaro onlayn so'rovnoma maktablar boshqaruv a'zolari, direktorlar va boshqa rahbar xodimlarga chet eldagi nemis maktablarining samaradorligini baholashda yordam beradi. Shuningdek, ishonchli ijtimoiy foyda va nemis taʼlim ideallari kabi ijtimoiy qiymatning oʻlchovlari ishlab chiqilgan.","question":"Xorijda joylashgan nemis maktablari uchun markazda nima bor?","answers":{"text":["Jamiy farovonlikka hissa qo'shish"],"answer_start":[199]},"id":819}
{"context":"Iqtisodiy imperializmning keng tarqalganligiga yaqqol misoldirki, Amerika Iqtisodiyot Assotsiatsiyasining eng nufuzli mukofoti - Klark medali so'nggi yillarda deyarli barcha sovrindorlarining ishlari, ikki yilda bir marta 40 yoshgacha bo'lgan eng yaxshi amerikalik iqtisodchiga berilgan, bu hodisa bilan bog'liq mavzularga bag'ishlangan. Soʻnggi 10 yil ichida K.Klark medaliga ham sazovor boʻlganlar. Murfi Arabchilik iqtisodiyotini o'rganish uchun, A. Shleyfyer huquqning iqtisodiy tahlili sohasidagi tadqiqotlari uchun, M. Rabin xulq-atvor iqtisodiyoti sohasidagi ishlari va D. Asemoglu, siyosatshunoslik va tarixga yondashuvni qo'llagan.","question":"Nima uchun K. Murfi Clark medali bilan taqdirlandi.","answers":{"text":["Arabchilik iqtisodiyotini o'rganish uchun"],"answer_start":[407]},"id":812}
{"context":"Ko'prik qurishda birinchi (va eng qimmat  qurilish umumiy qiymatining 50 foizigacha xarajatlar) bosqich tayanchlar qurilishi hisoblanadi. Qirg'oqlarda tayanchlar ochiq qozonxonalarda va qudug'larda qurilgan. Daryo, ko'rfaz yoki bo'g'ozning tubiga har bir bo'lajak tayanch joyida, bo'shliqdagi loy qatlamini yer snaryadlari bilan bu loy ostida joylashgan qattiqroq, istalgancha toshli, monolit jinsga qadar olib tashlaydilar, keyin ketsonlar, suv quyuvchilar va suv osti robotlari yordamida suv ostida armatura bilan qoplama o'rnatiladi va betonlanadi. Temir-beton konstruksiya suv ostida kerakli balandlikka yetguncha qatlamlar bilan yuqoriga ko'tariladi.","question":"Qayssonlar, suzish va robotlar yordamida nimalar qilinyapti?","answers":{"text":["armatura bilan qoplama o'rnatiladi va betonlanadi"],"answer_start":[501]},"id":2311}
{"context":"Xizmatchilarning tavakkalchilikni baholashda, tavakkalchilik odatda sodir bo'lish ehtimoli bilan sodir bo'lishi mumkin bo'lgan ta'sirni, shuningdek, bu hodisaning sodir bo'lishiga olib keladigan sharoitlar ni birlashtiradi. Biroq, aktivlar bozorda baholansa, barcha voqealarning ehtimoli va ta'siri bozor narxida integral ravishda aks etadi va shuning uchun xavf faqat ushbu narxning o'zgarishidan kelib chiqadi; bu Black-Scholes baholash nazariyasining oqibatlaridan biridir. RUP (Rational Unified Process) nuqtai nazaridan xavf - bu jarayonga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan jarayonning mavjud \/ rivojlanayotgan omili.","question":"Xizmatchilarning xavfni baholashida, xavfni qanday holatlar bilan birlashtiradi?","answers":{"text":["bu hodisaning sodir bo'lishiga olib keladigan sharoitlar"],"answer_start":[149]},"id":2603}
{"context":"Ushbu atama ramziy ma'noda frantsuz sotsialistik utopistiklarining asarlarida ishlatilgan. Ularning o'z asarlarida birinchi marta quyidagi badiiy ma'noga ega bo'ldi  utopik sotsialism maktabining asoschisi Henri Sen-Simon 1825 yilda vafot etganida chop etilgan \"Rasmdor, olim va ishchi\" maqolasi orqali rassom, olim va ishchi ittifoqida rasmdor ning etakchi rolini o'ynadi. Sen-Simonning fikricha, rassom tasavvurga ega va ilg'or g'oyalarni targ'ib qilish uchun san'at kuchidan foydalanish kerak: Biz, rassomlar, sizga avangard (2) (1) sifatida xizmat qilamiz.","question":"Henri Sen-Simon rassom, olim va ishchi ittifoqida kimga yetakchi rolni ato etdi?","answers":{"text":["rasmdor"],"answer_start":[337]},"id":2047}
{"context":"BKG matritsalari to'rt hujayradan iborat bo'lsa, GE matritsalari esa to'qqiz hujayradan iborat bo'lib, murakkabroqdir. Bu nafaqat uni qurish uchun ko'proq vaqt kerakligini anglatadi, balki uni amalga oshirish uchun ham. BKG matrisi ancha sodda. Bozorning jozibadorligini va korxona kuchli tomonlarini aniqlashda u bir qator omillarni hisobga oladi, bu esa BQG matrisida bozor ulushi va bozor o'sishini o'zgartiradi. Bundan tashqari, GE matrisida omillar yuqori, o'rta va past deb tasniflangan joyda, BKG matrisida yuqori va past deb bo'linadi. Bundan tashqari, GE matritsalari BKG matritsalarining ko'pgina cheklovlarini ham engib o'tadi.","question":"Matritsa nimani ochib bermoqda?","answers":{"text":["korxona kuchli tomonlarini"],"answer_start":[274]},"id":631}
{"context":"Taxminan bir vaqtning o'zida ingliz Uilyam Genri Foks Talbot fotosuratlar yaratish uchun salbiy-pozitiv texnologiyani ixtiro qildi, uni kalotopiya deb nomladi. Tasvirni tashuvchi sifatida Talbot xlorli kumush bilan to'ldirilgan qog'ozdan foydalangan. Ushbu jarayon fotosuratni kontaktli bosma orqali ko'paytirish imkonini beradi. Natijada olingan tasvir sifat jihatidan qog'ozning tolali tuzilishi va qo'pol yarim ranglar dagerotiplardan past edi. Bu fakt, shuningdek, texnologiyadan foydalanish uchun patent ajratmalari talab qilinishi, dagerotopiya uzoq vaqt davomida fototexnika jarayonining ustunligiga sabab bo'ldi. 1839 yilda o'zining to'g'ridan-to'g'ri pozitsiyali usuli yordamida olingan fotosuratlarni taqdim etgan Ippolit Bayar fotosuratlar tarixida deyarli noma'lum bo'lib qoldi. Bundan tashqari, 1833 yilda franko-braziliyalik ixtirochi va rassom Erkyul Florans kumush nitrat yordamida fotosurat olish usulini e'lon qildi. U o'z usulini patentlamagan va uning tadqiqotlari faqat 1970-yillarda ma'lum bo'lgan.","question":"Nima uchun Talbotning tasviri sifat jihatidan dagerotiplardan past turardi?","answers":{"text":["qog'ozning tolali tuzilishi va qo'pol yarim ranglar"],"answer_start":[370]},"id":1278}
{"context":"Yoga oxirgi maqsadi juda turlicha bo'lishi mumkin: yogoterapiya bilan jismoniy salomatlikni yaxshilashdan boshlab, mokshiga erishishgacha ((1). Advayta-vedanta va shivaizm monistik maktablarida, moksha  yoga amaliyotining yakuniy maqsadi, o'z atmanasi sifatida Oliy Brahman bilan birligini anglash orqali tug'ilish va o'lim (sansara) aylanasidan va moddiy mavjudotning barcha azob-uqubatlaridan ozod bo'lishdir. Vaishnavizmning bhakti maktablarida, bhaktining o'zi yoki Xudoga sevgi bilan sadoqatli xizmat qilish, yoga amaliyotining oxirgi maqsadi hisoblanadi. Gaudiya-vayshnavismda, vaishnavismning asosiy yo'nalishlaridan biri bo'lgan, eng yuqori shakli bo'lgan bhakti prema-bhakti yoki Xudoga bo'lgan sof sevgi hisoblanadi. Vaishnavismda, bhakti-yogada mukammallikka erishgan vaishnav ruhiy dunyoga (Vaykunthu yoki Golokuga) jo'natiladi va u erda Vishnuga uning bir shaklida baxtiyor xizmat qilishdan zavqlanadi ((83).","question":"O'zimizni Atman sifatida Oliy Brahman bilan birligimizni anglash orqali tug'ilish va o'lim (sansara) davri va moddiy mavjudotning barcha azoblaridan ozod bo'lish qanday nomlanadi?","answers":{"text":["moksha"],"answer_start":[195]},"id":2340}
{"context":"Ko'pgina tillarda kosmonavt va astronavt tushunchalari sinonim hisoblanadi va Sovuq urush tugagunga qadar bu yoki bu nomni tanlash ko'pincha so'zlovchilarning siyosiy e'tiqodi bilan izohlangan. Shu bilan birga, ushbu nomlardan foydalanish amaliyotida kichik nuanslar mavjud. Masalan, davlat kosmik dasturi bo'yicha mashg'ulotlarni boshlagan odam AQShda darhol astronavt deb nomlanadi (shunga qaramay, 50 mildan ortiq balandlikda uchgan X-15 raketa samolyotining uchuvchilari dastlab astronavtlar deb nomlanmagan), SSSR va Rossiyada  shunga o'xshash, ammo Rossiyada Uchuvchi-kosmonavt unvoni faqat kosmik parvoz bajarilgandan so'ng beriladi.","question":"Qaysi raketa samolyotining uchuvchilari dastlab astronavtlar deb atalmagan?","answers":{"text":["X-15"],"answer_start":[436]},"id":2909}
{"context":"Keyingi mavsum oxirida Toronto Arenas NHLdan moliyaviy qiyinchiliklar tufayli chiqib ketdi, ammo 1919\/20 yilgi mavsumda Toronto klublari yana paydo bo'ldi, bu safar yangi egalari va yangi nomi bilan  Toronto St-Patriks. Nom shaharda yashovchi ko'plab irlandiyalik muxlislarni uy o'yinlariga jalb qilish uchun tanlangan. Ikki yil o'tgach, menejer Charli Kerri va murabbiy Jorj O'Donoghue boshchiligidagi Sent-Patriks NHL finalida Ottavaning ikki o'yinda 5-4 hisobida mag'lubiyatini kutilmagan tarzda yengdi. Stanli kubogi uchun o'yinlarda Toronto yana g'arb chempioni Vancouver Millionairs bilan kurashdi va besh o'yinda g'alaba qozondi. \"Beb Di\" finalda besh o'yinda to'qqizta gol urdi, bu rekorddir.","question":"Nima uchun keyingi mavsumda Toronto Arenas NHLdan chiqib ketdi?","answers":{"text":["moliyaviy qiyinchiliklar tufayli"],"answer_start":[45]},"id":2052}
{"context":"Qattiq iqtisod siyosati (shuningdek, iqtisod siyosati, qat'iy iqtisod siyosati) - moliyaviy-iqtisodiy jihatdan og'ir vaqtlarni (qora iqtisodiy inqiroz, inqiroz, depressiya) boshdan kechirgan mamlakat davlat apparatining byudjet siyosati turlaridan biri. Bunday kurs, odatda, ortiqcha ishlab chiqarish inqirozi (masalan, 1980-yillarda Ruminiyada qattiq tejash siyosati) hamda qayta kreditlash inqirozi, byudjet taqchilligi va\/yoki joriy hisoblar bo'yicha operatsiyalar (masalan, 2008 yildan keyingi Evropa qarz inqirozi) tufayli iqtisodiyotda yuz bergan bir qator salbiy hodisalarga javob hisoblanadi.","question":"Moliyaviy-iqtisodiy jihatdan og'ir vaqtlarni boshdan kechirgan mamlakatning byudjet siyosati turi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["Qattiq iqtisod siyosati"],"answer_start":[0]},"id":2778}
{"context":"Yozda 1972 yil Ha, shunday. Makarevich va A. Kutikovlar o'sha paytda mashhur bo'lgan Renat Zobnin boshchiligidagi \"The Best Years\" guruhiga sessiya musiqachilari sifatida taklif etilgan edilar. Ikkala musiqachi ham taklifni qabul qildilar, chunki KAVAGOEning bandligi tufayli, MSUga o'qishga kirishga qaror qildi, Time Machines o'sha paytda to'liq tarkibda qatnasholmadi. \"Eng yaxshi yillar\" guruhi tarkibida musiqachilar Qora dengizdagi \"Burevestnik-2\" xalqaro talabalar oromgohida dam oluvchilar oldida konsertga chiqishdi. Konsertlarda asosan g'arbiy guruhlarning hitlari ijro etildi (Sergey Grachev vokali), ammo dasturning bir qismi Time Machines repertuaridan qo'shiqlarga ham ajratildi (A. Makarevich) bilan tanishtirgan. Qaytganidan so'ng, Time Machines va The Best Years guruhining birgalikda chiqishlari bir muncha vaqt davom etdi, ammo tez orada ushbu alyans buzildi. Time Machines tarkibida bir muncha vaqt Best Years davlatuvchisi Yuriy Fokin va yil davomida Igor Saulskiy klaviaturaga aralashib turardi.","question":"Qaysi yilning yozida A. Makarevich va A. Kutikovlar o'sha paytda mashhur bo'lgan \"Best Years\" guruhiga sessiya musiqachilari sifatida taklif etilgan edilar.","answers":{"text":["1972 yil"],"answer_start":[6]},"id":2365}
{"context":"Jamaika valyuta tizimining mexanizmini quyidagicha ta'riflash mumkin. XVF a'zolari fondning asosiy kapitalidagi ulushlariga muvofiq SJBning muayyan ulushini olishdi. SZBlar faqat hisob-kitob birliklari sifatida faoliyat ko'rsatadi, ma'lum shartlar ostida ular milliy valyutaga aylantirilishi mumkin. 1981-yil 1-yanvardan IMF quyidagi valyutalardan iborat valyuta savatining o'rtacha o'lchovli kursi asosida soddalashtirilgan SZT kotirovkasidan foydalangan: AQSh dollari  42%, nemis markasi  19%, frantsuz franki, ingliz funt sterlinglari, yapon iyenasi  13 foiz (xalqaro savdoda valyutalarning salmog'iga muvofiq, ular vaqti-vaqti bilan qayta ko'rib chiqiladi).","question":"Qachondan beri IMF soddalashtirilgan SIP kotirovkasidan foydalanadi?","answers":{"text":["1981-yil 1-yanvardan"],"answer_start":[300]},"id":511}
{"context":"572 yoki 573 yilda Alboynning o'ldirilishi oqibatida shoh Alboyn Veronda, uning xotini Rosamunda, Gepidlar shohi Kunimundning qizi tomonidan tuzilgan fitna natijasida vafot etdi. Alvoinning o'g'li bo'lmagani uchun, uning o'limidan so'ng Langobard taxti Klefga o'tdi. U atigi bir yarim yil hukmronlik qildi va o'ldi o'z fuqarolari qo'lidan. Albovayn ham, Klef ham o'zgacha shafqatsizlikka ega edilar. Bu Langobardlarda shoh hokimiyatiga nisbatan nafrat uyg'otdi va ular boshqa hech kimni shohlik taxtiga saylamaslikni afzal ko'rishdi. O'n yil davomida davlatlararo hukmronlik o'rnatilib, gersoqlar o'z mulklarida deyarli hech kimga bog'liq bo'lmagan hukmdorlarga aylandilar.","question":"Klef qanday o'ldi?","answers":{"text":["o'z fuqarolari qo'lidan"],"answer_start":[315]},"id":1774}
{"context":"Asosiy fondlar ishlab chiqarish aktivlariga tegishli, chunki ular ishlab chiqarish jarayonida yaratilgan va ishlatilgan. Asosiy fondlarga kamida bir yil xizmat qiladigan va fondni tashkil etuvchi tarmoqlar mahsuloti narxlari dinamikasidan kelib chiqib belgilanadigan muayyan miqdordan yuqori qiymatga ega bo'lgan obyektlar kiradi (Asosiy fondlarga qiymati qonunda belgilangan eng kam oylik ish haqining ellik baravari miqdorida aniqlanadigan obyektlar kiradi. Obyektni asosiy vositalarga kiritishning qo'shimcha mezoni sifatida qiymatga ega bo'lgan mablag'lar ajratiladi. Masalan, asosiy vositalarga qiymati 40 000 so'm dan oshadigan obyektlar kiritiladi.","question":"Ishlab chiqarish aktivlari deb nomlanish uchun obyektning eng kam narxi qancha bo'lishi kerak?","answers":{"text":["40 000 so'm"],"answer_start":[608]},"id":394}
{"context":"Mulk Kichik Antil orollarida joylashgan edi. Niderlandiya Antil orollari tarkibiga shamol orollari arxipelagidan orollar kiradi: Kurasao, Bonayre  janubiy guruh  va shamol orollaridan shimoliy guruh: Saba, Sint-Estatius va Sankt Martin orolining janubiy qismi (orolning shimoliy qismi Frantsiya tomonidan nazorat qilinadi). Umumiy maydoni 800 km2. Janubiy guruhga kirgan Aruba oroli ham 1986 yilda Antil orollari federatsiyasidan chiqib, ichki o'zini o'zi boshqarish bilan Gollandiya Qirolligi hududi maqomini oldi.","question":"Qaysi orollar Shamol Orollari arxipelagining janubiy guruhiga kirgan?","answers":{"text":["Kurasao, Bonayre"],"answer_start":[129]},"id":1920}
{"context":"Xolms jinoyat va jinoyatchilarning batafsil kartotekalarini yuritadi, shuningdek, u kriminalist olim sifatida monografiyalar yozadi. Shu bilan birga, Xolms  juda yomon kriminologdir, chunki u kamdan-kam hollarda jinoyatning sabablari haqida o'ylaydi (masalan, Misli buklar) va hech qachon o'z fikrlarini oxirigacha yetkazmaydi, ayrim hollarda u aniq jinoyatning sabablarini aniqlash bilan cheklanadi (Kupchali). Ushbu xususiyat sovet rezenzenlari tomonidan qayd etilgan (masalan, K. Chukovskiy), Conan Doyl asarlarining burjua xususiyatini ta'kidlaydi.","question":"Misol keltiring, kimlar Konan Doylning asarlarining burjua xususiyatini ta'kidlab o'tmoqda?","answers":{"text":["K. Chukovskiy"],"answer_start":[480]},"id":1918}
{"context":"Faol kislotalilik erkin vodorod ionlari konsentratsiyasi bilan aniqlanadi va vodorod ko'rsatkichi bilan ifodalanadi  eritmada bo'lgan erkin vodorod ionlari konsentratsiyasining salbiy logarifi, pH birliklarida ifodalanadi. Aktiv kislotalilik pN-metrda potentiometrik usul bilan aniqlanadi. Neytral muhitda pH=7 ga teng. Yangi sutda pH = 6,68, ya'ni sut kam kislotali muhitga ega. Sut ozgina kislotali muhitga ega, chunki unda tuzlar (fosfor kislotalari va limon kislotalari), oqsillar va uglerod kislota gazlari mavjud.","question":"sutning faol kislotaligini qaysi asbobda aniqlaydi?","answers":{"text":["pN-metr"],"answer_start":[242]},"id":1528}
{"context":"Chuqurlikni o'zgartirish gorizontal rullar (gidroplanlar) yordamida amalga oshiriladi. Faqat gidrodinamik kuchlar ta'siri hisobiga cho'kadigan suv osti apparatlari - batoplanlar sinfini alohida ajratib ko'rish mumkin. Suv osti kemalari harakatlanishi uchun suv usti holatda atom yoki dizel energetik qurilmalar qo'llaniladi; suv osti holatda  atom qurilmalari, elektr akkumulyatorlari, kichik chuqurlikda  tegishli ko'chma havo olish qurilmalariga (shnrekel yoki RDP) ega bo'lgan dizel qurilmalar qo'llaniladi. Dizel-elektr suvosti kemalari akkumulyatorlarni zaryadlash uchun dizel dvigatellardan dizel-generator sifatida foydalanadilar, ba'zi zamonaviy kemalar esa elektrokimyoviy generatorlardan ham foydalanadilar. Atom suvosti kemalari akkumulyatorlarini turbogeneratorlardan yoki dizel-generatorlardan zaryadlaydilar. Atom reaktorlari sohasidagi kashfiyotlardan oldingi davrda suv osti kemalari uchun muqobil suv osti dvigatellari loyihalari ishlab chiqilgan (masalan, Valterning gaz turbinasi dvigateli, u suv osti kemasining ham suv usti, ham suv osti harakatini ta'minlagan). Hozirgi vaqtda atomsiz suvosti kemalari uchun havoga bog'liq bo'lmagan energiya qurilmalariga qiziqish yana oshdi, Stirling dvigatellaridan foydalanish istiqbolli hisoblanadi. Oddiy dvigatel - bu eshkakli vintalar, ammo ba'zi suvosti kemalarda suvli dvigatellar o'rnatiladi, ular kemani reaktiv oqim printsipi bo'yicha harakatlantiradi.","question":"Qaysi dvigatel suvosti kemasining ham suv usti, ham suv osti harakatini ta'minlagan?","answers":{"text":["Valterning gaz turbinasi dvigateli"],"answer_start":[974]},"id":736}
{"context":"Jamiyat yoki jamoa sifatida ishtirok etayotgan ijtimoiy muhit bilan normativ o'zaro aloqaning buzilishi ijtimoiy institutning disfunksiyasi deb ataladi. Yuqorida qayd etilganidek, muayyan ijtimoiy institutning shakllanishi va faoliyat ko'rsatishi bunday yoki boshqa ijtimoiy ehtiyojni qondirish asosida amalga oshiriladi. Ijtimoiy jarayonlarning intensivligi sharoitida, ijtimoiy o'zgarishlarning tezlashishi sharoitida, o'zgarib borayotgan ijtimoiy ehtiyojlar tegishli ijtimoiy institutlarning tuzilishi va funksiyalarida etarlicha aks etmagan vaziyat yuzaga kelishi mumkin. Natijada, ularning faoliyatida disfunksiya paydo bo'lishi mumkin. Mazmun jihatidan, disfunksiya institut faoliyatining maqsadlari noaniqligi, funksiyalarning noaniqligi, uning ijtimoiy nufuzi va obro'si pasayishi, uning alohida funksiyalarining ramziy, marosim faoliyatiga, ya'ni ratsional maqsadga erishishga qaratilgan faoliyatga aylanmasligidan ifodalanadi.","question":"Alohida ijtimoiy institutning shakllanishi va faoliyat ko'rsatishi uchun nima asos bo'ladi?","answers":{"text":["bunday yoki boshqa ijtimoiy ehtiyojni qondirish"],"answer_start":[247]},"id":1367}
{"context":"Digital Spy Life on Mars? internet-resursining ma'lumotlariga ko'ra, 21,4 foiz ovoz bilan Devid Boui tomonidan eng buyuk qo'shiq deb tan olingan. Bu haqda musiqachining 65 yilligiga bag'ishlangan so'rov natijalari guvohlik beradi. Ikkinchi o'rinni Heroes kompozitsiyasi (12,5 foiz ovoz), uchinchi o'rinni esa Ashes to Ashes  (7,3 foiz) trek (126) egalladi. Xuddi shunday eng yaxshi albom bo'yicha ovoz berishda Boui 1972 yilgi The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars diskini etakchi bo'ldi. U Digital Spy o'quvchilarining 21,7 foiz ovozini olgan. Ikkinchi va uchinchi oʻrinlarni mos ravishda Hunky Dory (16,5%) va Low (9,5%) plastinkalari egalladi ((127) ((128).","question":"uchinchi eng yaxshi kompozitsiya?","answers":{"text":["Ashes to Ashes"],"answer_start":[309]},"id":2935}
{"context":"2016 yilning 31 avgust kuni Bank Finservis AJ investitsiya fondlari, pay investitsiya fondlari va nodavlat pensiya fondlarining ixtisoslashtirilgan depozitariysi faoliyatini amalga oshirish uchun litsenziya oldi No 22-000-0-00120. 2017 yilning 31 yanvar kuni Bank Finservis AJ 500 mln so'mlik qo'shimcha aksiyalar chiqarishni yopiq obuna bo'yicha joylashtirdi. Bankning ustav kapitali emissiya natijasida 2 mlrd so'mdan 2,5 mlrd so'mgacha oshdi. 2015 yil dekabr oyida Finservis banki \" Foydali tariflar \" nominatsiyasi boʻyicha \" Oltin shturval \" nomidagi Arxangel viloyat xalq bank mukofoti laureati boʻldi.","question":"Bank Finservis AJga berilgan litsenziyaning raqami nima?","answers":{"text":["No 22-000-0-00120"],"answer_start":[212]},"id":630}
{"context":"Ko'rsatilgan qayd etish yo'li bilan tasdiqlanadigan huquqlar, huquqlar va huquq egalarini rasmiy qayd etish tartibi, yozuvlarni hujjat bilan tasdiqlash tartibi va hujjatsiz qimmatli qog'ozlar bilan operatsiyalarni amalga oshirish tartibi qonun yoki u tomonidan belgilangan tartibda belgilanadi. Hujjatsiz qimmatli qog'ozlar bilan bog'liq operatsiyalar faqat huquqlarni rasmiy qayd etuvchi shaxsga murojaat qilinganda amalga oshirilishi mumkin. Huquqlarning o'tkazilishi, berilishi va cheklanishi rasmiy qaydlar bo'yicha rasmiy yozuvlarning saqlanishi, maxfiyligini ta'minlash, bunday yozuvlar to'g'risida to'g'ri ma'lumotlarni taqdim etish, o'tkazilgan operatsiyalar to'g'risida rasmiy yozuvlar tuzish uchun mas'ul bo'lgan ushbu shaxs tomonidan rasmiy qayd etilishi kerak.","question":"Huquq yozuvchisi nima uchun javob beradi?","answers":{"text":["o'tkazilgan operatsiyalar to'g'risida rasmiy yozuvlar tuzish"],"answer_start":[641]},"id":319}
{"context":"\"Arsenyev hayoti\" romanining g'oyasi - Shvetsiya akademiyasining Nobel mukofoti berishga bo'lgan qaroriga ta'sir qilgan kitob - 1920 yil oktyabr oyida, uning ellik yillik yubileyi arafasida Buninda paydo bo'ldi. Bir oz keyinroq, 1921 yilda, yozuvchi o'sish va insonning shakllanishi haqidagi asarning kanvasini belgilashga uringan dastlabki izohlarni yaratdi. Dastlab uning nomlari turlicha edi:  Mening hayotim kitobi, Kunlar boshida, Ismsiz yozuvlar  (105. G'oya bir necha yil davomida shakllangan, bevosita ish esa 1927 yil 27 iyunda boshlangan. Muromtsovaning xotiralariga ko'ra, har safar navbatdagi qismni tugatganida, Ivan Alekseyevich ishni to'xtatmoqchi bo'lgan - u inson hayotini yozish mumkin emasligini ta'kidlagan. Natijada Bunin besh qism yaratdi va o'z qahramoni Aleksey Arsenyevni yigirma yoshga yetkazdi ((193).","question":"Ilkida I.A.Bunin \"Arsenyev hayoti\" romanini qanday nomlashni rejalashtirgan edi?","answers":{"text":["hayotim kitobi, Kunlar boshida, Ismsiz yozuvlar"],"answer_start":[404]},"id":1973}
{"context":"Podshinni asosiy shartli belgisi asosiy shartli belgining yetti raqamidan (ushbu belgilarning nol qiymatlarida u 2 ta belgigacha qisqartirilishi mumkin) va asosiy belgidan chap va o'ng tomonda joylashgan qo'shimcha belgidan iborat. Bunda asosiy belgidan chap tomonda joylashgan qo'shimcha belgi har doim tirel () belgisi bilan ajratiladi, o'ng tomonda joylashgan qo'shimcha belgi esa har doim biron bir harf bilan boshlanadi. Asosiy va qo'shimcha belgilar o'ngdan chapga o'qiladi.","question":"Asoslangan asosiy shartli belgi necha raqamdan iborat?","answers":{"text":["yetti"],"answer_start":[58]},"id":2265}
{"context":"Zamonaviy tuproq to'g'onlarini loyihalashtirishda statik va dinamik ta'sirlar ostida kuchlanish-deformatsiya holatini hisobga olgan holda hisob-kitoblar amalga oshiriladi. Hisob-kitoblarni amalga oshirishda kompyuterlardan foydalaniladi, loyihalash muhandisining esa elastiklik va sozlanish nazariyasi, suzish, sonli usullar haqidagi bilimlari talab etiladi. Tuproqning ishlashi uning eng muhim xususiyatlarini hisobga olgan holda modellashtiriladi va to'liq muhit mexanikasi usullarini qo'llash hisob-kitoblarning haqiqatga juda yaqin natijalarini olish imkonini beradi. Zamonaviy tuproq to'g'onlarini loyihalash ba'zan tuproqning reologiyasini ham hisobga oladi.","question":"Nima uchun hisob-kitoblar haqiqatga yaqin natijalarga erishadi?","answers":{"text":["to'liq muhit mexanikasi usullarini qo'llash"],"answer_start":[452]},"id":1393}
{"context":"XVII asrda, Aristotelning yondashuvini rad etib, tabiiy hodisalarni tabiat qonunlarida izlagan barcha ko'rinadigan narsalar uchun yagona bo'lgan va o'zgarmas tabiiy turlarga yoki ilohiy kosmik tartibga muhtoj bo'lmagan yangi usul paydo bo'ldi. Ammo bu yangi yondashuv biologik fanlarga o'tishi qiyin bo'ldi, chunki ular o'zgarmas tabiiy tip tushunchasining so'nggi poydevori bo'ldilar. Jon Rey hayvonlar va o'simliklar uchun o'zgarmas tabiiy turlarni aniqlash uchun ko'proq umumiy atamani ishlatgan  tur (lat. species) deb nomlangan, ammo Aristotelden farqli o'laroq u har bir tirik mavjudot turini qat'iy ravishda tur sifatida belgilab, har bir turni avloddan avlodga o'tadigan xususiyatlari bilan aniqlash mumkin deb hisoblagan. Reyuga ko'ra, bu turlar Xudo tomonidan yaratilgan, ammo mahalliy sharoitlarga qarab o'zgarib turishi mumkin. Linneyning biologik tasnifi, shuningdek, turlarni o'zgarmas deb hisoblagan (Linney faqat mavjud turlarni hibridlashtirish hisobiga yangi turlar paydo bo'lishi mumkinligini taxmin qilgan) va ilohiy reja bo'yicha yaratilgan.","question":"Yangi usul nimada farq qiladi?","answers":{"text":["Aristotelning yondashuvini rad etib, tabiiy hodisalarni tabiat qonunlarida izlagan"],"answer_start":[12]},"id":1891}
{"context":"Ushbu shartlar 1924 yil 8 yanvarda Litva va ittifoqchi davlatlar (Angliya, Frantsiya, Italiya va Yaponiya) o'rtasida imzolangan Konvensiyada mustahkamlangan bo'lib, unga Memel statuti ilova qilingan va uning ajralmas qismi bo'lgan. Shu bilan birga, 1924 yilda Memelning Litva suverenitetiga o'tkazilishi ham amalga oshirildi (bundan oldin u Elchilar kengashi tomonidan tayinlangan Direktoriya tomonidan boshqarilardi). 1928 yil 28 yanvarda imzolangan xalqaro shartnomaga ko'ra, Germaniya Klaipeda hududini yana bir bor Litvaning bir qismi deb tan oldi ((12).","question":"Memelning Litva suverenitetiga amalda qachon topshirilgan?","answers":{"text":["1924 yilda"],"answer_start":[249]},"id":2821}
{"context":"1819-yilgi Manchester qotilligidan so'ng, shu yilning oxirida shoir Percy Shelley \"Anarxiyaning maskaradi\" nomli siyosiy she'rni yozadi, u o'z davrining adolatsiz hokimiyat shakllari deb hisoblagan tasvirlar bilan boshlanadi, keyin u o'ziga ijtimoiy harakatlarning yangi shaklini tasavvur qiladi. Bu, ehtimol, zanglamaydigan norozilik printsipining birinchi zamonaviy (qattiq) e'lonidir. Bu g'oyani o'zgartirib yozgan David Genri Toro \"Fuqaro itoatsizlik\" deb nomlangan inshotida, keyinchalik esa Gandi zo'ravonliksizlik (satyagraha) doktrinasida qo'llagan. Gandining satyagraha doktrinasi qisman Shellining zo'ravonliksiz protest va siyosiy harakatlar g'oyasi ta'sirida paydo bo'lgan. Gandi, xususan, Shellidan \"Anarxiyaning maskaradi\"ni ko'pincha ozod Hindiston uchun kampaniya davomida katta auditoriya oldida keltirganligi ma'lum.","question":"\"Anarxiyaning maskaradi\" she'rida qanday prinsip tasvirlangan?","answers":{"text":["zanglamaydigan norozilik"],"answer_start":[310]},"id":3071}
{"context":"So'nggi yillarda informatika usullarini ilmiy tadqiqotlar va amaliy ishlanmalarning turli sohalarida qo'llashga qiziqish ortib bormoqda. Bu kabi qiziqish nafaqat olimlar, balki hukumat tuzilmalari tomonidan ham namoyon etilmoqda. Masalan, 2005 yilda AQSh Prezidenti huzuridagi Axborot texnologiyalari bo'yicha maslahat qo'mitasi shu mavzuda hisobot tayyorladi. Ushbu hisobotda AQShda ushbu sohadagi faoliyatni tahlil qilish natijalari taqdim etildi, bu esa Amerika ilm-fani va ta'lim tizimida kuzatilgan salbiy tendentsiyalarni oldini olish maqsadida tezkor qat'iy harakatlar zarurligini bildiradi.","question":"Nima uchun ilmiy tadqiqotlar va amaliy ishlanmalarning turli sohalarida informatika usullaridan foydalanish bo'yicha qat'iy harakatlar zarur?","answers":{"text":["Amerika ilm-fani va ta'lim tizimida kuzatilgan salbiy tendentsiyalarni oldini olish"],"answer_start":[457]},"id":884}
{"context":"Virtual mahsulot deganda iste'molchilar xohishi bilan bir vaqtda, ular bilan bevosita interaktiv rejimda paydo bo'lgan mahsulot tushuniladi. Virtual texnologiyalarga virtual haqiqat, multimedia, video konferentsiya tizimi, global tarmoqlar va boshqalar kiradi. p. bo'yicha Virtual korxona kompyuter texnologiyalari (shuningdek, internet) asosida tashkil etiladi, u o'z menejerlarini, xomashyo va xizmatlarni etkazib beruvchilarni va ishlab chiqarilgan tovarlarni iste'molchilarni bog'laydi. Barcha ko'rsatilgan toifalarning o'zaro ta'sirlashuvi natijasida virtual tashkilot paydo bo'ladi, u yangi munosabatlar va shakllarning spektrini nazarda tutadi, unda funksional, vaqtinchalik, makondagi chegaralarning moslashuvchanligi tovarlarni sotish va iste'mol qilishning real vaqti bilan organik ravishda bog'liqdir.","question":"Ushbu toifadagi barcha o'zaro ta'sirning natijasi nima?","answers":{"text":["virtual tashkilot"],"answer_start":[556]},"id":2763}
{"context":"Portlandsement ohak va loy yoki boshqa shunga o'xshash yalpi tarkibdagi materiallarni +1450...+1480 °C gacha isitish orqali olinadi. Qisman erishilib, klinker granulalari hosil bo'ladi. Sementni olish uchun klinker taxminan 5% gips toshidan birgalikda maydalangan. Gips tosh sug'uv tezligini boshqaradi; uni qisman boshqa shakllardagi kalsiy sulfati bilan almashtirish mumkin. Ba'zi texnik shartlar maydalashda boshqa materiallarni qo'shishga ruxsat beradi. Oddiy klinker taxminan 67% SaO, 22% SiO2, 5% Al2O3, 3% Fe2O3, 3% boshqa komponentlarga ega va odatda alit, belit, aluminat faza va alumoferrit faza deb nomlangan to'rtta asosiy fazani o'z ichiga oladi. Klinkerda, odatda, kichik miqdorlarda va bir nechta boshqa fazalar, masalan, alkalis sulfatlar va kalsiy oksidi mavjud.","question":"Nima uchun klinkerga gips qo'shiladi?","answers":{"text":["sug'uv tezligini boshqaradi"],"answer_start":[275]},"id":1982}
{"context":"Sianobakteriyalarning ajdodiga to'g'ridan-to'g'ri iz qoldiradigan ushbu xloroplastlar dastlabki plastidlar deb nomlanadi (bu kontekstda \"plastid\" deganda xloroplast degan so'z deyarli bir xil ma'noni anglatadi). Barcha birlamchi xloroplastlar xloroplastlarning uchta liniyasidan biriga - glaukofitlar xloroplast liniyasiga, rodofitlar xloroplast liniyasiga yoki qizil alg xloroplast liniyasiga, yoki xloroplastidan xloroplast liniyasiga yoki yashil xloroplast liniyasiga tegishli. Ikkinchi ikkitasi eng kattalardir, va yashil xloroplastlar chizig'i yer ustidagi o'simliklarni o'z ichiga oladi.","question":"\"Plastid\" nima degani?","answers":{"text":["xloroplast"],"answer_start":[154]},"id":3155}
{"context":"Kambag'allik darajasini o'lchash depredivatsiya yondashuvi yordamida ham amalga oshirilishi mumkin. Unga ko'ra, jamiyatda qabul qilingan standartlarga mos kelmaydigan iste'molchi, muayyan tovarlar va xizmatlar to'plamiga ega bo'lmagan shaxslar kambag'al deb hisoblanadi. Ya'ni, bu yondashuvda qashshoqlik nafaqat daromadning yetarli bo'lmasligi yoki asosiy ehtiyojlar va xizmatlarni kam iste'mol qilish bilan, balki sifatsiz ovqatlanish, ta'lim va sog'liqni saqlash xizmatlarining mavjud emasligi, normal uy-joy sharoitlarining mavjud emasligi va boshqa narsalar bilan belgilanadi.","question":"Qani, endi, qanday qilib, shuningdek, deprivatsiya yondashuvidan foydalanib amalga oshirish mumkin?","answers":{"text":["Kambag'allik darajasini o'lchash"],"answer_start":[0]},"id":2292}
{"context":"Shan sulolasidan (1766 yil) boshlab ko'plab sulolalarning an'anaviy e'tiqod tizimi. mil. avv. e.) hozirgi davrga qadar Shan-Di ((en) ((32) (so'zma-so'z oliy ajdod, odatda Xudo deb tarjima qilinadi) yoki Tian ((en) (osmon) ((51) ni hamma narsaga qodir kuch sifatida hurmat qilishga qaratilgan ((52). Bu e'tiqod tizimi Konfutsiy va Taoizmning rivojlanishidan, Buddizm va Xristianlikning joriy etilishidan oldin paydo bo'lgan. Osmon, monoteizmning o'ziga xos xususiyati bo'lgan, jismoniy emas, balki shaxslashtirilgan, qudratli mavjudot sifatida ko'rib chiqilgan. Konfutsiyning Lun yuy degan so'zlarida biz odamni butun umr davomida boshqaradigan, inson bilan shaxsiy munosabatlarni saqlaydigan, odamlar ezgulik va axloqni o'rganish uchun bajarishlari kerak bo'lgan vazifalarni qo'yadigan osmon haqidagi tasavvurlarni ko'ramiz. Bu e'tiqod chinakam monoteistik emas edi, ammo turli joylarda boshqa kichik xudolar va ruhlar bor edi, ularga Shan-Di bilan birga sig'inishardi. Moizm kabi ba'zi bir oqimlarda monotheizmga yaqinlashish sezilarli, chunki kichik xudolar va qadimgi ruhlar Shan-Di irodasini to'liq bajaradilar (g'arbiy sivilizatsiyadagi farishtalarga o'xshash).","question":"Konfutsiy ta'limotlari monoteistikmi?","answers":{"text":["Bu e'tiqod chinakam monoteistik emas edi"],"answer_start":[825]},"id":327}
{"context":"Ko'pchilikning fikricha, germzon ichida vakuum mavjud bo'lmagan qurilmalar mavjud. Ba'zi ishlab chiqaruvchilar uni germetik qiladilar (shu sababli nomi ham) va tozalangan va quritilgan havo yoki neytral gazlar, xususan, azot bilan to'ldiradilar, bosimni tenglashtirish uchun esa nozik metall yoki plastik membranani o'rnatadilar (shunday holda qattiq disk korpusining ichida silikogel paketi uchun kichik cho'ntak mavjud bo'lib, u korpus ichida qolgan suv bug'larini so'rib oladi). Boshqa ishlab chiqaruvchilar bosimni juda kichik (bir necha mikrometr) zarrachalarni ushlab turadigan filtrli kichik bir teshik orqali tenglashtiradilar. Biroq, bunday holatda namlik ham tenglashadi va zararli gazlar ham o'tishi mumkin. Bosimni tenglashtirish atmosferik bosim (masalan, samolyotda) va harorat o'zgarishlarida, shuningdek, qurilma ish paytida issiqlashda germozon korpusining deformatsiyasini oldini olish uchun zarurdir.","question":"Germonda nima yo'q?","answers":{"text":["vakuum"],"answer_start":[40]},"id":371}
{"context":"Shotlandiya Birinchi jahon urushida kemalar, uskunalar va baliq yetkazib berish orqali muhim rol o'ynadi. Yarim millionga yaqin shotlandlar urushga otlandi, ularning taxminan choragi halok bo'ldi va 150 ming jiddiy yaralangan. Shotlandiyalik tug'ilgan Duglas Xage, Fransiyadagi Britaniya ekspeditsiyasi qo'shinlarining bosh qo'mondoni bo'lgan. Ikkinchi jahon urushi paytida Shotlandiyaning shimoliy ko'rfazlari Buyuk Britaniyaning bazalaridan biri bo'lib, undan Sovet Ittifoqi uchun harbiy materiallar bilan arktik konvoylar Murmanskka jo'nab ketardi.","question":"Birinchi jahon urushida qancha shotlandlar yaralangan?","answers":{"text":["150 ming"],"answer_start":[199]},"id":1510}
{"context":"Dinamik bog'liq tizim (ya'ni uning holatining Fokov vektorlari) Lorentz ayirboshlashlariga nisbatan invariant emas, shuning uchun boshqa ma'lumotlar tizimiga o'tish, biz hadron tarkibining o'zgarishini kuzatamiz. Glyuon tarkibiy qism, to'xtab qolgan hadronlar ichida kvarklarni ushlab turadigan kuchdan yuqori energiyalarda paydo bo'ladi, deb taxmin qilish mumkin. Bu shuni ko'rsatadiki, parton zichliklarini birinchi prinsiplardan hisoblash hali mumkin emas, chunki KXDda hali ham aloqaviy holatlarning umumiy muammosi hal qilinmagan. Biroq, qo'zg'alishlar nazariyasi doirasida, qattiq parametr (odatda, berilgan impuls kvadratini) ko'paytirganda KXDda parton zichliklarining evolyutsiyasi tenglamasini yozish mumkin. Ushbu tenglama Dokshitser-Gribov-Lipatov-Altarelli-Parizi tenglamasi deb nomlanadi (DGLAP tenglamasi).","question":"Nima uchun biz parton zichligini hisoblay olmaymiz?","answers":{"text":["aloqaviy holatlarning umumiy muammosi hal qilinmagan"],"answer_start":[482]},"id":2286}
{"context":"Falsafiy bilimlar dunyoni yaxlit anglashning alohida turi hisoblanadi. Falsafiy bilimning o'ziga xos xususiyati parchalarcha haqiqat chegarasidan chiqib, mavjudlikning fundamental prinsiplari va asoslarini topish, unda insonning o'rnini aniqlashdir. Falsafiy bilimlar muayyan dunyoqarash shartlariga asoslanadi. Uning tarkibiga gnozeologiya, ontologiya va etika kiradi. Filozofiy anglash jarayonida sub'ekt nafaqat insonning mavjudligi va unda o'z o'rnini tushunishga, balki ular qanday bo'lishi kerakligini ko'rsatishga ham intiladi (aksiologiya), ya'ni mazmuni falsafachi tomonidan tanlangan dunyoqarash postulatlari bilan bog'liq bo'lgan ideal yaratishga intiladi.","question":"Falsafiy bilimning o'ziga xos xususiyati nimadan tashqariga chiqishga intilishdir.","answers":{"text":["parchalarcha haqiqat"],"answer_start":[112]},"id":2855}
{"context":"1328 yilda Tomas Bradvardinning Proporsiyalar yoki harakatdagi tezliklar proporsiyalari to'g'risidagi risolasi nashr etilgan, unda u Aristotelning fizikasida va tezlikning harakatdagi kuchlar bilan aloqasi orasidagi nomuvofiqlikni topgan. Bradvardin Aristotelning so'zlashuv formulasida harakatlanish kuchi qarshilikka teng bo'lsa, tezlik 1 ga teng bo'lishi kerakligini ta'kidladi, ammo u 0 ga teng bo'lishi kerak. U, shuningdek, tezlikning o'zgarishi formulasini taqdim etdi, bu fizika nuqtai nazaridan asoslanmagan bo'lsa-da, tezlikning harakat sabablariga bo'lgan birinchi funksional bog'liqligini ifodaladi. Bradvardin tezlikni harakat miqdori deb atagan. Uilyam Xaytsberi \"Milliy harakatlanish\" nomli kitobida tezlik tushunchasini kiritgan. 1330-1340-yillarda u va Bradvardinning boshqa shogirdlari Merton qoidasi deb nomlangan narsani isbotladilar, bu esa teng tezlikdagi harakat va o'rtacha tezlikda teng harakatda yo'l tengligini anglatadi.","question":"Qaysi yilda Uilyam Xaysberi va boshqa Bradvardin o'quvchilari Merton qoidasini isbotladilar?","answers":{"text":["1330-1340-yillarda"],"answer_start":[746]},"id":2890}
{"context":"1930-yillarning oxiridan boshlab Kellouey orkestrida trubachi Dizzi Gillespi bilan ishlagan Bousa, 1940-yillarning o'rtalarida Gillespining katta guruhlari bilan to'g'ridan-to'g'ri aloqani kuzatadigan yo'nalishni boshladi. Gillespiyning lotin musiqa shakllari bilan bo'lgan muhabbat aloqasi uning uzoq karyerasining oxirigacha davom etdi. 1940-yillarda Bausa o'z faoliyatini davom ettirib, Makitoni laqabli akasi, perkusionist Frenk Grillo tomonidan frontman bo'lgan Makitoni afro-kuban orkestrining musiqa rahbari bo'ldi. 1950-1960-yillar, asosan bossanova yo'nalishida, lotin ritmlari bilan uzoq vaqt davomida jazzning flört belgisi ostida o'tdi va bu sintezni braziliyalik samba elementlari bilan boyitdi. G'arbiy sohil musiqachilari tomonidan ishlab chiqilgan kul-jazz uslubi, Yevropaning klassik proporsionalligi va Braziliyadagi vasvasaviy ritmlarni birlashtirgan holda bossa-nova yoki to'g'riroq Braziliya jazzining AQShda 1962 yilda keng tanilganligi aniqlandi.","question":"Machitoning etakchisi kim edi?","answers":{"text":["Frenk Grillo"],"answer_start":[427]},"id":233}
{"context":"Umrbod lavozimga ega bo'lish huquqi 1980-yillarda Buyuk Britaniyada cheklangan edi; Avstraliyada va ko'plab Evropa mamlakatlarida mavjud emas. Bundan tashqari, Yevropaning aksariyat universitetlarida aspirant va yosh tadqiqotchilarga, ilmiy darajaga ega bo'lishidan yoki bo'lmasligidan qat'i nazar, o'qitish taqiqlangan. Germaniyada faqat professorlar va cheklangan miqdordagi boshqa shtatdagi xodimlar uchun o'qitishga ruxsat beriladi, ammo aslida professorlar o'zlarining pedagogik ishlarining katta qismini o'zlarining laboratoriyalarida ishlaydigan talabalar va aspirantlarga, shuningdek o'zlarining shtatdan tashqari xodimlariga topshiradilar. Frantsiya ilm-fanida umrbod yollash  yosh olimlardan boshlab keng tarqalgan hodisa.","question":"1980-yillarda qayerda umrbod lavozimga ega bo'lish huquqi cheklangan edi?","answers":{"text":["Buyuk Britaniyada"],"answer_start":[50]},"id":1503}
{"context":"Qadimgi Gretsiyada asalarichilar asalari uyasiga parvoz qo'yib, ortiqcha asal zaxirasini olishni o'rganishdi. Homyer asalning shifobaxsh va oziq-ovqat xususiyatlarini maqtab o'tgan. Uning qahramonlaridan biri ajoyib ichimlik - kikyonni (uning katta qismi asaldan iborat edi) uyqusizlikni davolab, jangchilarni fe'l-atvorga ilhomlantirgan. Falasof Aristotel (IV asr. mil. avv. b.) ilmiy asalarichilikka asos solgan, antika tibbiyotining asoschisi Hippokrat esa asalning shifobaxsh xususiyatlarini bayon etgan. Afsonalardan biriga ko'ra, Hippokrat qabriga o'rnashgan asalarilar o'zlarining turli kasalliklarini davolaydigan o'ziga xos asalni ishlab chiqargan. Qadimgi Rim shoiri Vergilius \"Georgiyka\" da asalari oilasi tuzilishi va o'sha paytda qabul qilingan asalarichilik usullarini juda to'g'ri tasvirlagan, ularning ko'plari bugungi kungacha dolzarbdir.","question":"Gomerning hikoyasida kikyon ichimligining xususiyatlari qanday?","answers":{"text":["uyqusizlikni davolab, jangchilarni fe'l-atvorga ilhomlantirgan"],"answer_start":[275]},"id":776}
{"context":"Joann Magrettning maqolasi Nima uchun biznes modellari muhim 2002-yil may oyida Harvard Business Review-da Internet-sanoat inqirozi avjida chop etilgan. U biznes modellarini Piter Druckerning biznes nazariyasiga asoslangan savollarga javob beradigan hikoyalar deb ataydi: mijoz kim va uning qadriyatlari nima? Uning ta'kidlashicha, biznes modellarini rivojlantirishga shaxsiy kompyuterlar va elektron jadvallar bilan ishlash uchun dasturlarning keng tarqalishi sabab bo'lgan. Ilgari muvaffaqiyatli biznes modellari fikr va tajriba asosida yaratilgan bo'lsa, dasturiy ta'minot ko'plab omillarni o'zaro bog'lash va biznesni ishga tushirishdan oldin loyihalashtirishga imkon berdi.","question":"2002-yil may oyida Harvard Business Review jurnalida Joann Magrettning maqolasi nima deb nomlangan edi?","answers":{"text":["Nima uchun biznes modellari muhim"],"answer_start":[27]},"id":2729}
{"context":"Investitsiya bozori  bozor, unda xarid-sotish obyektlari turli xil investitsiya tovarlari va vositalari hamda investitsiya xizmatlari bo'lib, ular real va moliyaviy investitsiya jarayonini ta'minlaydi. Ko'pincha investitsiya bozori atamasida biroz torroq tushuncha - kapital bozori, moliya bozorining sektori sifatida, xo'jalik yurituvchi subyektlar faoliyatini moliyalashtirish maqsadida bo'sh moliyaviy resurslarni jalb qilish va joylashtirish uchun ssuda va aksionerlik kapitallari harakati, oldi-sotdisi amalga oshiriladi.","question":"Investitsiya bozorining asosiy mavzusi bu?","answers":{"text":["investitsiya tovarlari va vositalari"],"answer_start":[67]},"id":1857}
{"context":"Fuqarolik itoatsizligining ba'zi shakllari, masalan, noqonuniy boykot, soliq to'lashdan bosh tortish, harbiy xizmatni rad etish, xizmatni rad etish uchun taqsimlangan hujum va o'tirgan ishchilar, tizimni yanada qiyinlashtiradi. Shuning uchun ularni kuchli deb hisoblash mumkin. Brownli shuni ta'kidlaydiki, \"garchi fuqarolik itoatsizligi mas'uliyatli yondashuvlari sababli, axloqiy muloqotni boshlashga intilishganda, majburlash taktikalaridan foydalanishda cheklangan bo'lsa-da, ular o'z muammolarini ko'rib chiqishni ta'minlash uchun ba'zi bir majburlashni qo'llash kerakligini his qilishlari mumkin\". Plowshares tashkiloti Yangi Zelandiya Hukumatining Kommunikatsiya xavfsizligi xizmati (GCSB) ning Vaiopaiy stansiyasini vaqtincha yopdi, cheklarni qulflab va ikkita sun'iy yo'ldoshli disklar ustidagi katta gumbazlardan biridan havo chiqarib yuborish uchun kesish vositasidan foydalandi.","question":"Plowshares tashkiloti GCSBning Vayopai stansiyasini vaqtincha yopishining usullaridan birini aytib bering?","answers":{"text":["cheklarni qulflab"],"answer_start":[741]},"id":3063}
{"context":"Xalqaro oʻlchamlar tizimida (ingl. International System of Quantities, ISQ) da termodinamik harorat tizimning yetti asosiy fizikaviy kattaliklaridan biri sifatida tanlangan. Xalqaro o'lchamlar tizimiga asoslangan Xalqaro birliklar tizimida (SI) ushbu harorat birligi  kelvin  SIning yetti asosiy birliklaridan biri hisoblanadi. SI tizimida va amaliyotda, shuningdek, harorat Selsiy, uning birligi Selsiy (°C) bo'lib, uning o'lchami kelvinga teng. Bu qulay, chunki Yerdagi ko'pgina iqlim jarayonlari va tirik tabiatdagi jarayonlar -50 dan +50 °C oralig'ida bog'liqdir.","question":"SIda harorat ko'rsatkichlaridan qaysilari ko'proq foydalaniladi?","answers":{"text":["SI tizimida va amaliyotda, shuningdek, harorat Selsiy, uning birligi Selsiy (°C) bo'lib, uning o'lchami kelvinga teng."],"answer_start":[328]},"id":1238}
{"context":"Portugaliyaliklarning Braziliyadagi hududlaridan qochib, dengiz floti tobora janubiy tomonga yo'l oldi va birinchi bo'lib Amerika qit'asining janubiy nuqtasi bo'lgan Olovli yerga yetdi. 21 oktyabrda u Vergenes burchagida (ingl.) ruscha., u erda Magellan Estrecho de Todos los Santos (Barcha azizlar bo'g'inlari) deb nomlagan uzun bo'g'in bo'ylab 373 mil (600 km) uzoq o'tishni boshladi, hozir u Magellan nomini olib boradi. 28 noyabrda uchta kema Tinch okeaniga kirdi - bu Magellan tomonidan (Mar Pacífico) deb nomlangan, chunki ob-havo sayohatchilarga qulay edi. Ekspeditsiya Tinch okeani bo'ylab sayohat qildi. Magellan Filippindagi Maktan orolidagi jangda halok bo'ldi va 1521 yilda Tozalik orollariga yetib kelgan Xuan Sebastian Elcano qo'mondonlikni oldi. 1522 yil 6 sentabrda Viktoriya dunyo bo'ylab birinchi sayohatni yakunlab Ispaniyaga qaytib keldi. Elkanoning bu safaridan faqatgina bitta kemada 18 kishi qaytib keldi. Keyinchalik yana o'n yetti kishi Ispaniyaga qaytdi: o'n ikki kishi bir necha hafta oldin Cabo-Verdada portugallarga asirlikka olingan, 1525-1527 yillarda qaytib keldi, yana beshtasi Trinidaddan qutqarildi. Ekspeditsiyada ishtirok etgan Venetsiyalik olim va sayohatchi Antonio Pigafetta, ushbu ekspeditsiya haqida bizning asosiy bilim manbaimiz bo'lgan aniq yozuvlarni saqlab qolgan.","question":"Magellan vafot etganidan keyin flotga kim boshchilik qildi?","answers":{"text":["Xuan Sebastian Elcano"],"answer_start":[718]},"id":320}
{"context":"UniCredit Group (UniKredit guruhi, UniKredit guruhi; ital. UniCredit S.p.A.)  Italiya kompaniyasi, eng yirik moliyaviy tashkilotlardan biri bo'lib, geografiyasi 22 davlat Yevropani va yana 27 mamlakatni qamrab oladi. Markaziy va Sharqiy Evropada eng katta xalqaro bank tarmog'iga ega. Guruh Markaziy-Sharqiy Yevropa (MYV) va sobiq SSSR mintaqasidagi quyidagi mamlakatlarda mavjud: Ozarbayjon, Belarus, Bosniya va Gersegovina, Bolgariya, Vengriya, Latviya, Polsha, Ruminiya, Rossiya, Serbiya, Slovakiya, Sloveniya, Turkiya, Ukraina, Xorvatiya, Chexiya, Qirg'iziston.","question":"UniCredit guruhi Evropadagi qancha davlatlarni qamrab oladi (itol. UniCredit S.p.A.)?","answers":{"text":["22 davlat"],"answer_start":[161]},"id":1559}
{"context":"Manitoba madaniyati avliyolar va metistlar ta'siri ostida bo'lgan, hozirda Kanada zamonaviy badiiy qadriyatlari ta'siri ostida, shuningdek, immigratsion va amerikalik qo'shnilarning ta'sirini his qilmoqda. Madaniyat, meros, turizm va sport vazirligi Manitoba madaniyatini rivojlantirish va ba'zan moliyalashtirish uchun mas'ul, chunki moliyalashtirishning katta qismi hukumatga qarashli bo'lmagan manbalardan kelib chiqadi. Manitoba  Red River jigining vatani, pauau hindlari va Yevropadan ko'chib o'tganlar orasida mashhur bo'lgan Evropa raqslarining birlashuvi ((108). Manitobaning an'anaviy musiqasi ildizlari bilan hindular va metlar motivlariga borib taqaladi (109). Manitobada klassik Yevropa madaniyati an'analari ham kuchli. Vinnipegda joylashgan Manitoba Qirollik Baletsi Kanadadagi eng qadimgi balet trupi va Shimoliy Amerikadagi eng uzoq davom etadigan balet guruhi bo'lib, 1953 yilda Qirollik unvoni Qirol Yelizaveta II tomonidan sovg'a qilingan. Vinnipeg simfonik orkestri Manitobada yuz yillik konsert zalida klassik tomoshalar namoyish etadi ((111) ((112).","question":"Manitoba madaniyatiga kimning ta'siri bo'lgan?","answers":{"text":["avliyolar va metistlar"],"answer_start":[20]},"id":492}
{"context":"Samolyotning planyerdan asosiy farqi quvvat qurilmasi mavjudligi bo'lib, u bilan u etarlicha ko'tarish kuchini yaratish uchun kerakli tezlikni mustaqil ravishda olish mumkin. Planerni tezlashtirish uchun tashqi kuchlar, masalan, uzun arqonli dvigatel yoki tog'ning shamolga qarshi yonboshiga chiqish yoki bevosita boshqa havo kemasi yordamida erkin parvoz nuqtasiga etkazib berish ishlatiladi. Shuningdek,  motoplyoner (ingl. motor glider)  o'z dvigatel qurilmasi bilan jihozlangan, unga mustaqil ravishda parvoz qilish yoki balandlikni o'rnatish imkonini beradi.","question":"Samolyotning planyerdan asosiy farqi nimada?","answers":{"text":["quvvat qurilmasi mavjudligi"],"answer_start":[37]},"id":1453}
{"context":"2013 yil yanvar oyining boshida, qisqartirilgan mavsum boshlanishidan oldin, jamoaning yangi bosh menejeri Deyv Nonis bo'lishi e'lon qilindi. 2012\/13 mavsum kompaniyaning uzoq kutilgan pley-offga chiqishi bilan nishonlandi. Bundan oldin klubning oxirgi marta kubok sakkiztaligiga 2004 yil tushishi bo'lgan. Shunday qilib, Klen leafs NHLning pley-offga joy topa olmagan yagona jamoasi bo'ldi. Toronto birinchi turda bo'lib, kelajakda finalchi bo'lgan Boston Bruinsga yetti o'yinda mag'lub bo'ldi.","question":"2012\/13 yilgi mavsum qanday bo'ldi?","answers":{"text":["kompaniyaning uzoq kutilgan pley-offga chiqishi"],"answer_start":[157]},"id":2594}
{"context":"Shuningdek, muayyan yo'nalishlarda  yo'nalishlarda tashishlarni amalga oshiruvchi yo'nalish taksilari mavjud. Yo'nalish taksilari avvalambor avtobusdan faqat talab bo'lganda yo'lovchilarni to'xtatish va tushirish bilan ajralib turadi, bu nafaqat jamoat transporti bekatlarida, balki yo'l bo'ylab barcha joylarda qoidalar to'xtashga ruxsat berilgan (yo'nalish taksilari odatda yo'lovchilarni faqat to'xtash joylarida tushiradi). Avtobuslardan yana bir farqi - yo'lovchilar soni kam.","question":"Yo'nalish taksilari yo'lovchilarni qayerda to'xtatadi va tushiradi?","answers":{"text":["qoidalar to'xtashga ruxsat berilgan"],"answer_start":[312]},"id":1407}
{"context":"...\"Vaqt mashinasi\"ning ildizlari Bitl davri bilan bog'liq bo'lib, guruh ijodi doimo uning ta'sirini o'z ichiga olgan va bugungi kunda uning asosiy xususiyatiga sodiq qolgan. insonparvarlik. Albatta, insonparvarlik san'ati Lennon yoki Makkartni tomonidan ixtiro qilinmagan, lekin ular birinchi bo'lib uning tamoyillarini rok madaniyatiga qat'iy ravishda integratsiyalashgan, o'z nomlarini o'lmaslikka va minnatdor izdoshlariga ega bo'lgan. Bu holat, mening fikrimcha, \"Vaqt mashinasi\"ni rok musiqamizda \"ta'sirlanmaydigan\" peshtoqqa ko'tardi. Chunki \"Osh joyni oʻzgartirish\"ga boʻlgan barcha ehtiroslar (A. Makarevichning \"Men bolaligimdan joylarni o'zgartirishga moyilman\" degan so'zlari, tajribalar va yangiliklarga ko'ra, insonning ruhi avval odamning oddiy yaxshiligiga intiladi va uni olib yurganlarga uzoq va samimiy xotira bilan to'laydi.","question":"Insonlarning eng koʻp orzu qiladigan narsasi nima?","answers":{"text":["odamning oddiy yaxshiligiga"],"answer_start":[746]},"id":2386}
{"context":"2013-2014 yillarda esa, Rossiya FAS xorijiy kartellarga nisbatan bir qator tergovlarni boshladi, ekspertlar siyosatni qayta ko'rib chiqishni hali qayd etmadilar. Bundan tashqari, 2014-yil sentyabrda Rossiya FAS rahbari I.Y. Artemyev o'nlab xorijiy kompaniyalarga qarshi ish qo'zg'atishi mumkinligini, ammo vaziyatni yomonlashtirmaslik uchun bunday qilmasligini aytdi. Mutaxassislar qayd etishicha, Rossiya Federativ Monopoliya Qoidalari bo'yicha Federal Kengashi ikki xil standartlar siyosatini amalga oshirmoqda: chet el kompaniyalari hatto aniqlangan qoidabuzarliklar bo'lgan taqdirda ham, vaziyatni yomonlashtirmaslik uchun sanksiyalarni qo'llamayapti, shu bilan birga, har yili minglab Rossiya kompaniyalariga rasmiy yoki ahamiyatsiz qoidabuzarliklar uchun jarimalar solinadi yoki rivojlangan mamlakatlarning monopoliyaga qarshi organlari tomonidan buzilish deb tan olinmaydigan harakatlar uchun jarimalar solinadi.","question":"I.Y. Artemyev o'nlab xorijiy kompaniyalarga qarshi ish qo'zg'atishi mumkinligini, ammo vaziyatni yomonlashtirmaslik uchun bunday qilmasligini aytdi.","answers":{"text":["2014-yil sentyabrda"],"answer_start":[179]},"id":1638}
{"context":"Shaharning asosiy suv arteriyasi Oka daryosi bo'lib, unda Borkovskoy to'g'onida asosiy daryo porti joylashgan. Bahorgi toshqin paytida Oqa yaqinidagi suv havzalari va yaylovlar bo'ylab 10 km dan ortiq hududga to'kiladi, shu bilan birga suv darajasi o'rtacha 89 m ga ko'tariladi. Shu munosabat bilan, Lesopark va Bork kabi ba'zi shahar hududlari har yili suv bosishi uchun maxsus loyihalashtirilgan, shahar atrofidagi Zaok va Korostovo shaharchalari esa to'liq suv bilan kesib tashlanib, doimiy issiqlik yo'llari bilan bog'liq orollarga aylanadi.","question":"Bahorgi toshqin paytida Oqa yaqinidagi suv havzalari va yaylovlar bo'ylab qaysi hududga to'kiladi?","answers":{"text":["10 km dan ortiq"],"answer_start":[185]},"id":1224}
{"context":"Xrestomatik soʻzlarga aylangan Tabiat bu yerda bizga Yevropaga A. S. bilan Pushkin Petr I ning og'ziga faqatgina retorik effektli iborani soladi. Shvetsiya bilan urushga diplomatik tayyorgarlik chog'ida rus shohi va uning elchilari Rossiyaning Shimoliy ittifoq bo'yicha bo'lajak sheriklariga diplomatiyada qabul qilingan boshqa dalillarni bayon qilishgan. Rossiyaning Baltikada hozir bo'lishi zarurligining siyosiy asoslarini Pyotr I qadimgi rus yerlarini, shu jumladan, Baltiyabo'yi yerlarini qaytarish muammosini hal qilish nuqtai nazaridan shakllantirdi. Rossiyaning Boltiqbo'yi hududida qadim zamonlardan beri Kareliya, Neva sohilidagi Buyuk Novgorod suvli beshligi (Ijor yeri, Ingriya) va Liflandiya va Estlandiya viloyatlarining katta qismi, Yuriy va Kolyvan shaharlari bo'lgan. Pyotr ham Riga va uning mol-mulkini rus shohi merosxo'ri deb tan olgan.","question":"Kim Peter I ning og'ziga shunday so'zlarni solib qo'ygan? Tabiat bizga Yevropaga deraza ochib berishga loyiq?","answers":{"text":["A. S. bilan Pushkin"],"answer_start":[63]},"id":1289}
{"context":"Yangi shoh uni Milliy gvardiya bosh qo'mondoni lavozimiga tayinladi; ammo o'sha yilning sentyabr oyida Lafayet, Lui-Filipp siyosatining umumiy yo'nalishidan norozi bo'lib, iste'foga chiqdi. 1831 yil fevral oyidan boshlab Polsha qo'mitasi (polsha isyoniga qo'llab-quvvatlash qo'mitasi) raisi Nikolay I ga qarshi isyon ko'targan polshaliklar tomon Fransiyaning qurolli chiqishini qizg'in himoya qilgan. 1833 yilda inson huquqlarini himoya qilish boʻyicha muxolifat Ittifoqiga asos solgan. Lafayet haykali 1883 yilda Pyuida (Upper Loara departamenti, uning tug'ilgan joyi) qurilgan.","question":"1831 yilda Lafayet Gilber qaysi rus imperatoriga qarshi isyonchi polyaklar tomonida jang qilgan?","answers":{"text":["Nikolay I"],"answer_start":[291]},"id":821}
{"context":"Simfonik musiqaning rivojlanishi va murakkabligi, orkestr tarkibining asta-sekin kengayishi XVIII asrning oxirida dirijorni ansamblda ishtirok etishdan ozod qilishni talab qildi; dirijorlik qiluvchi konsertmeystor o'z o'rnini yana orkestr oldida turgan odamga berdi. Bunda battuta sifatida jun bilan to'ldirilgan charm quvur yoki notalar o'rog'i ishlatilishi mumkin edi. XIX asr boshlarida, kichik yog'och tayoqchalar paydo bo'ldi. Vena shahrida birinchi bo'lib 1812 yilda Ignats fon Mozel dirijyorlik tayoqchasidan foydalangan; 1817 yilda tayoqcha yordamida K. M. Q. Veber Drezden va L. Mayndagi Frankfurtdagi ishor.","question":"Kim birinchi bo'lib dastgohga dastgoh solib qo'ygan?","answers":{"text":["Ignats fon Mozel"],"answer_start":[473]},"id":48}
{"context":"Musiqashunos S. Ha, shunday. Petuxova, Prokovovga nisbatan rus kompozitori ta'rifi ishlatiladi, ruscha atama esa fuqarolik yoki hududiy mansublikni anglatadi: Rossiyalik violonchellistlar Rossiyadan kelgan violonchellistlarni anglatadi. Y. maqolasi. N. Qashqadaryo Holopov (yil?) Sankt-Peterburg filarmoniyasi saytida S. S. bilan Prokofiev buyuk rus kompozitori sifatida tanilgan. Xuddi shu Yu. N. Qashqadaryo Xolopovning \" Sovet nazariy musiqashunosligida Prokofyevning ijodi \" (1972) maqolasi uni sovet kompozitori sifatida belgilab bergan. Prokofyevning zamonaviy harmoniya belgilari (1967) monografiyasida shu muallif Prokofyevning ijodini sovet musiqasining faxri deb ta'riflagan, garchi shu bilan birga uning butun asarlaridagi (shu jumladan, sovet davridan tashqarida ham) Prokofyevning innovatsion harmoniyasini xolisona tasvirlagan bo'lsa-da.","question":"Ruscha atama nimani anglatadi?","answers":{"text":["fuqarolik yoki hududiy mansublikni"],"answer_start":[113]},"id":2334}
{"context":"Asinxron TED  eng yangi trolleybus modellarida qo'llaniladi. Asinxron TEDning asosiy afzalliklari konstruksiya va kichik hajmlardir. Cho'tka-kollektor uzelining yo'qligi sababli, asinxron dvigatel kollektor dvigatellarining kamchiliklaridan, masalan, cho'tka va kollektor elementlarining o'zaro tortishish, issiqlik va yonish tufayli yomon aloqa qilish, ularning holatini doimiy ravishda kuzatish zaruratidan xoli. Boshqa tomondan, asinxron TED o'z ishlashi uchun o'zgaruvchan kuchlanish (uch fazali) talab qiladi, bu kontakt tarmog'ining doimiy kuchlanishini aylantirishda kuchli elektrika boshqaruv blokida hosil bo'ladi. Ushbu elektron blokning narxi trolleybusning boshqa mexanik qismlaridan yuqori bo'lishi mumkin, ba'zi hollarda esa elektromagnit moslashuvchanlik muammolari tufayli uning ishonchliligi etarli bo'lmasligi mumkin.","question":"Asinkron TED qayerda ishlatiladi?","answers":{"text":["eng yangi trolleybus modellarida"],"answer_start":[14]},"id":1910}
{"context":"Oshkor qilish vaqti (ingl. random access time) - vinchester o'qish \/ yozish boshini magnit diskning ixtiyoriy qismida joylashtirish operatsiyasini bajaradigan o'rtacha vaqt. Ushbu parametrning diapazoni  2,5 dan 16 ms gacha. Odatda, serverlar uchun disklar minimal vaqtga ega (masalan, Hitachi Ultrastar 15K147  3,7 ms), portativ qurilmalar uchun eng katta disklar (Seagate Momentus 5400.3  12,5 ms). Taqqoslash uchun, SSD-disklarda bu parametr 1 ms dan kamroq.","question":"Winchester o'qish \/ yozish boshini magnit diskning ixtiyoriy qismida joylashtirish operatsiyasini qancha vaqt ichida bajaradi?","answers":{"text":["Oshkor qilish vaqti"],"answer_start":[0]},"id":339}
{"context":"Bundan qirq yil oldin boshqa taniqli tillar oilasi - semitlar oilasi mavjudligi to'g'risida tasavvur paydo bo'lgan: 1781 yilda nemis tarixchisi va filologi A. L. Q. fon Shletzer Yaqin Sharqning bir qator o'lik va tirik tillarini semit tillari jamoasiga birlashtirdi (to'g'ri, bu jamoa uzoq vaqt guruh sifatida talqin qilingan). 1836 yilda nemis tilshunos V. Gumboldt Malay-Polineziya oilasi mavjudligini asosladi, uni avstriyalik tilshunos va etnograf V. Shmidt 1899 yilda Avstroneziya oilasi deb nomlashni taklif qildi (hozirda ikkala nom ham qo'llaniladi, Malay-Polineziya oilasi kengroq birlashmaning eng yirik bo'linmasi sifatida talqin etiladi  Avstroneziya ustun oilasi). Yana bir yirik til oilasi  xitoy-tibet; uni (Hind-xitoy nomi bilan) nemis xitoyshunos va tilshunos A. Konradi 1896 yilda (bundan tashqari, uning tarkibiga taj tillarini ham kiritgan)  xato, amerikalik antropolog va tilshunos P. 1942 yilda Benedict tomonidan), oilasining zamonaviy nomini esa birinchi marta J. 1924 yildagi Pshilyuskiy","question":"1781 yilda Yaqin Sharqning bir qator o'lik va tirik tillarini semit tillari jamoasiga birlashtirgan nemis tarixchisi va filologi familiyasi nima?","answers":{"text":["A. L. Q. fon Shletzer"],"answer_start":[156]},"id":1567}
{"context":"Bakteriyalar azotga boʻlgan ehtiyojlarini uning organik birikmalari (heterotrop eukariotlarga oʻxshab) va molekulyar azot (baʼzi arxeyalar kabi) hisobiga qondirishi mumkin. Ko'pgina bakteriyalar aminokislotalarni sintez qilish uchun va boshqa azotli organik moddalardan azotning noorganik birikmalaridan foydalanadilar: ammiak (hujayralarga ammonium ionlari sifatida kiradi), nitritlar va nitratlar (ular ammonium ionlarigacha dastlabki tiklanadi). Ular fosforni fosfat, sulfat yoki kamdan-kam hollarda sulfid shaklida  oltingugurtini hazm qilishga qodir.","question":"Ular nima uchun anorganik azot birikmalaridan foydalanadilar?","answers":{"text":["aminokislotalarni sintez qilish uchun"],"answer_start":[195]},"id":1747}
{"context":"Yangi to'kilgan sutning tanasi harorati 37 °C atrofida bo'lib, keyin xonaning haroratigacha, ya'ni taxminan 2025 °C gacha pasayadi. Bu haroratlar oralig'i, xom sutdagi mikroorganizmlar uchun eng maqbul bo'lgan muhitdir. Sutning sifatini saqlash uchun mikroorganizmlarning ko'payishini oldini olish kerak. Bu sutni issiqlik bilan ishlov berish orqali amalga oshiriladi, bu esa yuqori harorat sharoitida mikroorganizmlar sonini kamaytiradi yoki ularni to'liq yo'q qiladi (termizatsiya, pasterizatsiya, sterilizatsiya), yoki haroratni pasaytirish (sovuqlash va muzlatish).","question":"Suvni yuqori haroratda issiqlik bilan qayta ishlash jarayoni qanday atama bilan ataladi?","answers":{"text":["termizatsiya"],"answer_start":[470]},"id":2398}
{"context":"Muvozanatdagi termodinamikada ichki energiya, harorat, entropiya, kimyoviy potensial kabi o'zgaruvchilar kiritiladi. Ularning barchasi termodinamik parametrlar (oʻlchamlar) deb nomlanadi. Klassik termodinamika termodinamik parametrlarning o'zaro va fizikaning boshqa bo'limlarida ko'rib chiqiladigan jismoniy kattaliklar bilan, masalan, tizimga ta'sir ko'rsatuvchi gravitatsiya yoki elektromagnit maydoni bilan aloqasini o'rganadi. Kimyoviy reaktsiyalar va fazli o'tish klassik termodinamikaning o'rganish mavzusiga ham kiradi. Biroq kimyoviy o'zgarishlar muhim rol o'ynaydigan termodinamik tizimlarni o'rganish kimyoviy termodinamika fanini tashkil qiladi, texnik qo'llanmalar esa issiqlik texnikasi bilan shug'ullanadi.","question":"Tenglikdagi termodinamikada qanday o'zgaruvchilar kiritiladi?","answers":{"text":["ichki energiya, harorat, entropiya, kimyoviy potensial"],"answer_start":[30]},"id":1896}
{"context":"Ma'lumotlar ko'rsatishicha, o'z joniga qasd qilish niyatlarini Internet orqali e'lon qilganlar juda kam yordam ko'rishadi. Bunday e'tiborsizlikning misoli (foydalanuvchilar va \/ yoki ijtimoiy tarmoq xodimlari tomonidan) aktyor Paul Zolezsi o'z joniga qasd qilganligi, o'z Facebook sahifasida o'z joniga qasd qilish xatini e'lon qilganligi bo'lishi mumkin. Foydalanuvchi shartnomasiga ko'ra, Facebookning ommaviy pozitsiyasi inson hayoti xavfsizligiga, shu jumladan yirik psixologik yordam markazlari bilan hamkorlik qilishga cheklangan e'tibor berishdan iboratdir, ammo bir qator sabablarga ko'ra (qarang. ), bu deklaratsiya haqiqatda amalga oshishi mumkin emas.","question":"Qaysi ijtimoiy tarmoqda Paul Zolezsi o'z joniga qasd qilish haqida yozgan?","answers":{"text":["Facebook"],"answer_start":[272]},"id":1822}
{"context":"1960-yillarda italiyaliklarning \"katenaccio\" deb nomlangan mudofaa taktiki ko'plab jamoalar uchun taqlid qilish uchun namuna bo'lgan. Hozirgi kunda bu taktika ozgina ishlatiladi, ammo milliy jamoa o'yinlarining rasmini ko'rib chiqsak, tizimning ildizlarini ko'rish mumkin. Himoyaga haddan tashqari e'tibor ko'pincha jamoani yirik chempionatlarda mag'lubiyatga olib keldi. Ammo, yorqin hujum bilan birlashtirilganda, mudofaa o'yinlari Italiyani eng kuchli jamoalar ro'yxatiga kiritdi (Braziliya va Germaniyaga qo'shilib, jahon chempionatlarida (4 oltin, 2 kumush va 1 bronza) erishgan yutuqlari bo'yicha uchinchi o'rin.","question":"Jahon chempionatlarida erishgan yutuqlari bo'yicha Italiya Braziliya va Germaniyaga qo'shilib qaysi o'rinda turadi?","answers":{"text":["uchinchi o'rin"],"answer_start":[603]},"id":2920}
{"context":"1609-1611 yillarda, Angliyadan Hindistonga Shimoliy-Sharqiy yo'lni tadqiq qilish uchun ingliz savdogarlari uchun bir necha safarlardan so'ng, Gollandiya Ost-Hind kompaniyasi (VOC) xizmatiga kirgan ingliz Genri Xudzon, Osiyoga g'arbiy yo'lni topishga harakat qilib, zamonaviy Nyu-York shahrining hududini tadqiq qildi. U Hudson daryosini o'rgandi va bu hududni Gollandiya mustamlakachiligining poydevorini yaratdi. Gudzonning so'nggi ekspeditsiyasi Shimoliy-G'arbiy yo'lni qidirib, Gudzon bo'g'ozini va Gudzon ko'rfini kashf etdi. Jeyms Gudsondagi qishlashdan so'ng, 1611 yil bahorida o'z safarini davom ettirishga harakat qildi, ammo jamoa isyon ko'tardi va u jamoaning bir qismi bilan qayiqqa tushdi, kema esa qaytib keldi.","question":"Genri Xudson qaysi kompaniyaga xizmat qilgan?","answers":{"text":["Gollandiya Ost-Hind kompaniyasi"],"answer_start":[142]},"id":1671}
{"context":"Aleksandr III hukmronligining boshida Tolstoy imperatorga yozma ravishda murojaat qilib, shoh qotillarini Injilning kechirim ruhi bilan kechirishni so'radi. 1882-yil sentyabrdan sektanlar bilan munosabatlarini aniqlash uchun uning ustiga yashirin nazorat o'rnatiladi; 1883-yil sentyabrda u o'z diniy dunyoqarashiga mos kelmasligini asoslab, sudyalik vazifalarini bajarishdan bosh tortadi. Turgenevning o'limi munosabati bilan u ommaviy nutq so'zlashga taqiqlangan edi. Asta-sekin, to'lqovchilik g'oyalari jamiyatga kirib bormoqda. 1885 yil boshida Rossiyada Tolstoyning diniy e'tiqodlariga asoslanib, harbiy xizmatdan voz kechish taqdimoti sodir bo'ldi. Tolstoy qarashlarining katta qismi Rossiyada ochiq ifoda olish imkoniga ega bo'lmadi va to'liq shaklda faqat uning diniy-ijtimoiy traktatlarining xorijiy nashrlarida bayon etilgan.","question":"Tolstoy imperatorga qirol qotillarini afv etishni so'rab murojaat qilganida?","answers":{"text":["Aleksandr III hukmronligining boshida"],"answer_start":[0]},"id":2916}
{"context":"Nemis muhandisi Rudolf Dizel ichki yonish dvigatelining samaradorligini oshirishga intilgan va 1897 yilda sishishdan alangalanuvchi dvigatelni taklif qilgan. 1898-1899 yillarda Peterburgdagi Lyudvig Nobel Emmanuil Lyudvigovich Nobel zavodida Gustav Vasiyevich Trinkler ushbu dvigatelni yoqilg'ini siqilmasdan payvandlash orqali takomillashtirdi, bu esa yoqilg'i sifatida neftni qo'llashga imkon berdi. Natijada, yuqori siqilgan, o'z-o'zidan yonadigan ichki yonish kompressorsiz dvigateli eng tejamli statsionar issiqlik dvigateli bo'ldi. 1899 yilda Ludvig Nobel zavodida Rossiyada birinchi dizel qurildi va dizellarni ommaviy ishlab chiqarishni boshlashdi. Ushbu birinchi dizel 20 litr quvvatga ega edi. s., diametri 260 mm bo'lgan bitta silindr, 410 mm piston yurishi va 180 aylanish tezligi. Yevropada Gustav Vasilievich Trinkler tomonidan takomillashtirilgan dizel dvigateli rus dizel yoki Trinkler-motor nomiga ega bo'ldi. 1900 yilda Parijdagi jahon ko'rgazmasida Dizel dvigateli bosh sovrinni qo'lga kiritdi. 1902 yilda Kolomna zavodi Emmanuil Lyudvigovich Nobeldan dizel ishlab chiqarish uchun litsenziyani sotib oldi va tez orada ommaviy ishlab chiqarishni yo'lga qo'ydi.","question":"Ichki yonish dvigatellari samaradorligini qanday oshirish mumkin?","answers":{"text":["sishishdan alangalanuvchi"],"answer_start":[106]},"id":2592}
{"context":"Qayta tiklanmaydigan xotiralar (odatda sxema texnikasi bilan tayyorlangan triggerlar massivi) ostatik xotiralar deb ataladi. Ushbu xotiraning afzalligi tezlikdir. Triggerlar bir nechta mantiqiy vantillar bilan bog'langanligi sababli va vantaga kechikish vaqti juda oz bo'lgani uchun, trigger holatining o'zgarishi juda tez sodir bo'ladi. Bu xotira turi kamchiliklarga ega. Birinchidan, trigger tarkibiga kiruvchi tranzitorlar guruhi, hatto ular bitta silikon ustunida millionlab guruhlar bo'lsa ham, dinamik xotira hujayralaridan qimmatroq turadi. Bundan tashqari, transistorlar guruhi kristalda dinamik xotira hujayrasidan ancha ko'proq joy egallaydi, chunki trigger kamida 2 ta (olti-sakkiz transistor) vantildan iborat bo'ladi,  dinamik xotira hujayra esa faqat bitta transistor va bitta kondensatordan iboratdir. Tizimning ishlashi uchun muhim bo'lgan axborot almashinuvi uchun juda tez ishlaydigan RAMni tashkil etish uchun ishlatiladi.","question":"Qayta tiklanmaydigan xotiralarni nima deyishadi?","answers":{"text":["ostatik xotiralar"],"answer_start":[94]},"id":435}
{"context":"The Beatles ichidagi munosabatlar 1968 yilda butunlay buzildi. Lennon va Pol Makkartni bir-birlariga nisbatan ko'plab da'volar to'pladilar. Masalan, Lennonning Makkartni yostiqni ustiga tortishi, uning apatiyasi va Yoko Ono yozuvlari paytida studiyada bo'lishi (garchi kariyeraning boshida bitllar studioga xotin va qizlarni taklif qilmaslik to'g'risida kelishib olishgan bo'lsa ham) Lennonni qoniqtirmadi. Bundan tashqari, ularning ijodiy hamkorligi deyarli to'xtadi, Lennon psixodelik rokka (Strawberry Fields Forever), kislotali rokka (I am the Walrus) va avangardga (Revolution 9) ko'proq moyil bo'ldi.","question":"Qaysi yili \"The Beatles\" ning ichki munosabatlari butunlay buzilib ketdi?","answers":{"text":["1968 yilda"],"answer_start":[34]},"id":1130}
{"context":"Curiosity kemasi Marsda organik molekulalarning ikkita manbaini topdi. Atmosferada metan miqdori qisqacha oshganidan tashqari, apparat Marsdagi toshni burg'ulashdan qolgan changli namunada uglerod birikmalari mavjudligini qayd etdi. Birinchi kashfiyot SAM vositasini Mars kemasida yaratishga imkon berdi. 20 oy ichida u 12 marta Mars atmosferasining tarkibini o'lchadi. 2013 yil oxiri va 2014 yil boshida Curiosity o'rtacha metan miqdori o'n baravar oshganini aniqladi. Ushbu o'sish, Mars sayyohlik guruhining a'zolari fikriga ko'ra, mahalliy metan manbai topilganligini ko'rsatadi. Uning biologik yoki boshqa kelib chiqishi bor-yo'qligini aniqlash qiyin, chunki to'liq tahlil qilish uchun ma'lumotlar yetishmaydi.","question":"Curiosity 20 oy ichida necha marta Mars atmosferasining tarkibini o'lchagan?","answers":{"text":["12 marta"],"answer_start":[320]},"id":273}
{"context":"1819-yilgi Manchester qotilligidan so'ng, shu yilning oxirida shoir Percy Shelley \"Anarxiyaning maskaradi\" nomli siyosiy she'rni yozadi, u o'z davrining adolatsiz hokimiyat shakllari deb hisoblagan tasvirlar bilan boshlanadi, keyin u o'ziga ijtimoiy harakatlarning yangi shaklini tasavvur qiladi. Bu, ehtimol, zo'ravonliksiz protest tamoyilining zamonaviy (vazifiy) birinchi e'lonidir. Bu g'oyani Devid Genri Toro \"Fuqaro itoatsizligi\" deb nomlangan inshoida, keyin esa Gandi tomonidan zo'ravonliksizlik (satyagraha) doktrinasi orqali qabul qilingan. Gandining satyagraha doktrinasi qisman Shellining zo'ravonliksiz protest va siyosiy harakatlar g'oyasi ta'sirida paydo bo'lgan. Gandi, xususan, Shellidan \"Anarxiyaning maskaradi\"ni ko'pincha ozod Hindiston uchun kampaniya davomida katta auditoriya oldida keltirganligi ma'lum.","question":"Qaysi mashhur yozuvchi Percy Shellyga o'xshashligi bor?","answers":{"text":["Devid Genri Toro"],"answer_start":[397]},"id":3057}
{"context":"Qashqaloq qushlarda gidandromorfning paydo bo'lishi uchun asos odatda yadrolaridan biri, masalan, qutbli teshik yadrosidan hosil bo'lgan ikki yadroli oozitlar shakllanishi hisoblanadi. Agar ushbu yadrolardan biri Z-xromosomi, ikkinchisi esa  W-xromosomi bo'lsa, unda ikkita spermatozoid bilan urug'lantirishda, ushbu yadrolar bo'linishida erkak va ayol tana yarimlarining avlodlari paydo bo'lishi mumkin. Ikkinchi ehtimoliy sabab - bu, zaroning yadroni Z-xromoslardan biri tomonidan parchalanishning birinchi bosqichlarida (odatda birinchi bo'linishda zigota) yo'qolishi. Ushbu yadro avlodlari embrion rivojlanishida tana yarim hujayralari rivojlanadi, bu variant Abraxas jinsidagi piyodalarda tasvirlangan.","question":"zigotning qaysi bo'linishida embrion yadro Z-xromosomlaridan birini parchalanishning dastlabki bosqichlarida yo'qotadi?","answers":{"text":["odatda birinchi bo'linishda"],"answer_start":[524]},"id":1507}
{"context":"Boshqa sudraluvchilarga qaraganda ilonlarda issiqlik hissiyotining rivojlangan organi bor. U ko'z va burun orasidagi yuz yuzasida boshning har bir tomonida joylashgan. Yovvoyi hayvonlar, pitonlar, qo'riqchilar yuzidagi chuqur o'tlarda joylashgan sezgir retseptorlarga ega. Ular issiq qonli hayvonlar (masalan, sut emizuvchilar) tomonidan chiqarilgan issiqlikni ko'rishlariga imkon beradi. Boshqa turdagi hayvonlarda esa, yuqori lablarini burun burunlaridan pastroq joyga joylashtirgan issiqlik retseptorlari mavjud. Qog'oz boshli ilonlarda issiqlik nurlari manbai yo'nalishini aniqlashga imkon beradigan termolokatorlar mavjud. Ular atrofdagi jismlardan keladigan infraqizil nurlarni, ya'ni issiqlik ta'sirini sezishadi.","question":"Ilonlarning issiqlik sezgi a'zosi qayerda joylashgan?","answers":{"text":["ko'z va burun orasidagi yuz yuzasida"],"answer_start":[93]},"id":462}
{"context":"Tergovchilarning muhim xususiyati shundaki, hodisaning haqiqiy holatlari o'quvchiga, har holda, tergov yakunlanmaguncha, to'liq ravishda ma'lum qilinmaydi. Buning o'rniga, o'quvchi muallif tomonidan tahlil jarayoni orqali olib boriladi, uning har bir bosqichida o'z versiyalarini qurish va ma'lum faktlarni baholash imkoniyatiga ega bo'ladi. Agar asar boshida hodisaning barcha tafsilotlarini tasvirlasa, yoki hodisa o'zida g'ayrioddiy, sirli hech narsa bo'lmasa, u holda uni sof detektivga emas, balki qarindosh janrlarga (harakatli film, politsiya romani va boshqalar) kiritish kerak. d.) bilan belgilanadi.","question":"Detektivning muallifi o'quvchilarni nimalar orqali olib boradi?","answers":{"text":["tahlil jarayoni"],"answer_start":[199]},"id":2992}
{"context":"Kongo daryosining vodiysi 300500 metr balandlikda tekis, botqoq tubiga ega. Eng baland tog'lar - Kamerundagi tekis tog'lar Adamaua (3008 m gacha) va Kamerundagi vulqon massivi (4040 m gacha). Ammo, asosan Markaziy Afrika uchun tinch, juda ko'p tebranishsiz relyef xosdir. Ekvatorial Afrika, ayniqsa Kongo vodiysi, Afrikadagi eng zich to'liq daryolar tarmog'i bilan ajralib turadi, ulardan eng yiriklari Kongo daryosi (Zair). Gvineya ko'rfaziga Ogove, Kvanza va boshqa daryolar ham quyiladi. Ko'p joylar to'lqinlar bilan qoplangan. Ekvator iqlimi belligida zich, ko'p qatlamli nam tropik o'rmonlar o'sadi. Subekvatorial mintaqalarda  galereya o'rmonlari, suv ajratish bo'shliqlarida turli xil savonalar mavjud. Gvineya ko'rfaziga quyiladigan daryolarning og'izlarida mangr o'simliklari keng tarqalgan.","question":"Kamerundagi eng baland tekislik qaysi?","answers":{"text":["Adamaua"],"answer_start":[123]},"id":2556}
{"context":"Taxminan 863 yil birodarlar Konstantin (Kiril) Filozof va Saluni (Saloniki) dan bo'lgan Mefody Byzantina imperatori Mixail III ning buyrug'i bilan qadimgi slavyan tili uchun yozuvni tartibga keltirdilar va yunon diniy matnlarini slavyan tiliga tarjima qilish uchun yangi alifbosdan foydalanganlar:44. Uzoq vaqt davomida bu kirill yozuvi (va bunday holda fe'l yozuvi kirill yozuvi taqiqlanganidan keyin paydo bo'lgan maxfiy yozuv deb hisoblanadi) yoki fe'l yozuvi  alifbosining deyarli faqat chiziq bilan farq qilishi munozarali masala bo'lib qoldi. Hozirgi vaqtda ilm-fanda g'oya birinchi, kirill esa ikkinchi darajali (kirillda g'oya harflari yunoncha harflarga almashtirilgan) nuqtai nazar ustunlik qilmoqda. Masalan, ko'pchilik olimlar glagalizani Konstantin (Kiril) falsafi, kirill tilini esa uning shogirdi Kliment Ohridskiy yaratgan deb hisoblashadi, u Birinchi Bolgar shohligida ketma-ket Pliskada va Ohrida ishlagan. Glagolits uzoq vaqt davomida xorvatlarda (XVII asrgacha) biroz o'zgartirilgan holda ishlatilgan.","question":"Yangi alifbo qaysi yilda yaratilgan?","answers":{"text":["Taxminan 863 yil"],"answer_start":[0]},"id":2723}
{"context":"Tatyana Marchenkoning fikricha, Bunin landshaftlari va Viktor Vasnetsovning ishlari o'rtasida ma'lum bir qarindoshlik mavjud, chunki yozuvchi u bilan shaxsan tanish edi. Biroq, ichki dunyoqarashi bo'yicha Ivan Alekseyevichning prozi Mixail Vrubelning rasmlariga yaqinroq. Masalan, uning \"Pan\" ishi (shuningdek, Bogatyr, Sirena, Volxov qirolichasi) Vasnetsovning \"Alyonushka\" hikoyasidan ko'ra, Rusning butparast she'rini aks ettiradi, deb hisoblaydi Marchenko. Vasnetsovning qiz o'simlik o'sgan suv havzasi yonida o'tirganini aks ettirgan tasviri Rusiyaning mazmuniga yaxshi mos keladi, Pan esa narsalarni sirli mazmunini ko'rishga imkon beradi (230).","question":"Vasnetsovning rasmidagi suv havzasida kim o'tirgan?","answers":{"text":["qiz"],"answer_start":[475]},"id":1712}
{"context":"Termodinamika (yunoncha. θέρμη  issiqlik, δύναμις  kuch)  fizika bo'limi makroskopik tizimlarning eng umumiy xususiyatlarini o'rganadi ((1) va bunday tizimlarda energiya uzatish va aylantirish usullarini o'rganadi ((2). Termodinamikada temperaturani tushuncha sifatida ishlatish mumkin bo'lgan holatlar va jarayonlar o'rganadi. Termodinamika  tajriba faktlarini umumlashtirishga asoslangan fenomenologik ilmdir. Termodinamik tizimlarda sodir bo'ladigan jarayonlar makroskopik kattaliklar (harorat, bosim, komponentlar konsentratsiyasi) bilan tavsiflanadi, ular ko'p sonli zarrachalardan iborat bo'lgan tizimlarni tavsiflash uchun kiritiladi va alohida molekulyalar va atomlarga nisbatan qo'llanilmaydi, masalan, mexanika yoki elektrodinamikada kiritilgan kattaliklardan farqli o'laroq.","question":"Termodinamika.","answers":{"text":["fizika bo'limi"],"answer_start":[58]},"id":1965}
{"context":"Usulning asosiy nuqtalari ko'p amaliy va amaliy fanlar, ko'pincha kriminalistikaga tegishli bo'lgan ko'z-qarashi va ekspert bilimlaridir. Bu yerda Xolmsning dunyoni bilish juda professional va pragmatikga bo'lgan o'ziga xos yondashuvi namoyon bo'lmoqda, bu esa Xolmsning shaxsiyati bilan uncha tanish bo'lmagan odamlarga g'alati tuyuladi. Jinoyatchilikka xos bo'lgan sohalarda, masalan, tuproqshunoslik va bosmaxona ishlarida chuqur bilimlarga ega bo'lgan Holms oddiy narsalarni bilmaydi. Masalan, Xolms Yer Quyosh atrofida aylanishini bilmaydi, chunki bu ma'lumotlar uning ishiga umuman kerak emas.","question":"Xolmsning dunyoni anglashda qanday o'ziga xos yondashuvi bor?","answers":{"text":["juda professional va pragmatik"],"answer_start":[172]},"id":2207}
{"context":"Markaziy bankning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: pul-kredit siyosatini olib borish, pul emissiyasini nazorat qilish, yagona hisob-kitob tizimini tashkil etish, tijorat banklari, mikrokredit tashkilotlari, lombardlar va kredit byurolari faoliyatini tartibga solish va nazorat qilish, O'zbekiston Respublikasining rasmiy oltin-valyuta zaxiralarini saqlash va boshqarish, shuningdek, boshqa davlatlarning markaziy banklarida va xalqaro moliya-kredit muassasalarida O'zbekiston Respublikasi manfaatlarini ifodalash. Markaziy bank kredit resurslari auksionlarini o'tkazish tashkilotchisi hisoblanadi, Respublika valyuta birjasining aniq ishlashini ta'minlaydi, Moliya vazirligi bilan birgalikda davlat byudjetining kassa ijrosini tashkil etadi.","question":"Markaziy bank davlat budjetining kassa ijrosini kimlar bilan birgalikda tashkil etadi?","answers":{"text":["Moliya vazirligi"],"answer_start":[666]},"id":2178}
{"context":"Ko'pgina xalqlarning tillarida shahar nomiga darvoza so'zi kiritilgani ajablanarli emas. Yunon tarixchilari uni Alban yoki Kaspiy darvozalari, arab mualliflari  Bosh darvoza (Bab-al-Abbuab), turklar  Temir (Temir Kapysi), gruziyaliklar  Dengiz darvozalari (Dzgvis-Kari) deb atashgan. Shaharning zamonaviy nomi Derbent (Darband) VII asrdan boshlab yozma manbalarda paydo bo'ladi va forschadan tarjima qilganda Yopiq darvoza (so'zma-so'z darvoza uzuli  darvoza  darvoza, band  aloqa, uzul, yopish) degan ma'noni anglatadi.","question":"Yunon tarixchilari Derbentni qanday nomlashgan?","answers":{"text":["Alban yoki Kaspiy darvozalari"],"answer_start":[112]},"id":1765}
{"context":"1954 yilgacha Mongobank aksiyadorlik mongol-sovet banki bo'lib qolgan. 1954 yilda, Monqolistonning moliyaviy-kredit tizimini mustahkamlash va uning xalq xo'jaligini yanada rivojlantirishga ko'maklashish maqsadida, SSSR hukumati o'z ulushini mulk sifatida bepul berdi. Shu munosabat bilan aksiyadorlik Mongolbankini Mongoliya Xalq Respublikasi Davlat bankiga aylantirish to'g'risida qaror qabul qilindi. Ustavga muvofiq (1954 yil aprel oyida tasdiqlangan) u mamlakatning yagona emissiya, hisob-kitob va kassa markazi, qisqa muddatli va uzoq muddatli kreditlash bankiga aylandi.","question":"SSSR hukumati 1954 yilda Mo'g'ulistonga nisbatan nima qildi?","answers":{"text":["o'z ulushini mulk sifatida bepul berdi"],"answer_start":[228]},"id":2000}
{"context":"Heterogen reaktorda yoqilg'i va sekinlashtirgich har xil bo'lishi mumkin, xususan, bo'shliqli reaktorda sekinlashtiruvchi-tarqalovchi sekinlashtirgich o'zida sekinlashtirgich bo'lmagan yoqilg'i bo'lgan bo'shliqni o'rab oladi. Yadro fizikasi nuqtai nazaridan, homogenlik \/ heterogenlik mezoni konstruktiv ijro emas, balki yoqilg'i bloklarini ushbu sekinlashtiruvchida neytronlarning sekinlash uzunligidan ortiq bo'lgan masofada joylashtirishdir. Masalan, torli tarmoqli reaktorlar homogen hisoblanadi, garchi ularda yoqilg'i odatda sekinlashtiruvchidan ajratilgan bo'lsa ham.","question":"Qanday qilib torli tarmoqli reaktorlarni hisoblash mumkin?","answers":{"text":["homogen hisoblanadi"],"answer_start":[480]},"id":2966}
{"context":"Vakumli bug'mashinasi, samaradorligining aniq cheklovlariga qaramay, nisbatan xavfsiz edi, past bosimli bug'dan foydalangan, bu esa XVIII asr qozonxonalarining umumiy past darajasidagi texnologiyasiga to'g'ri kelgan. Mashinaning quvvati tosh bosimi pastligi, silindr hajmi, yonilg'i yonish tezligi va qozon ichida suv bug'lanish, shuningdek kondensator hajmi bilan cheklangan edi. Nazariy maksimal samaradorlik pistonning ikkala tomonidagi nisbatan kichik harorat farqi bilan cheklangan edi; bu sanoat maqsadlari uchun vakumli mashinalarni juda katta va qimmatga aylantirdi.","question":"Buzg'unchi dvigatelning kuchi nimadan cheklangan edi?","answers":{"text":["tosh bosimi pastligi, silindr hajmi, yonilg'i yonish tezligi va qozon ichida suv bug'lanish, shuningdek kondensator hajmi"],"answer_start":[237]},"id":1922}
{"context":"Bugungi kunga qadar 13 ta to'liq metrajli filmlar suratga olingan. Ulardan oltitasini Original seriyali, uchtasini esa Keyingi avlod (ingl. Star Trek: The Next Generation), biri esa (Star Trek: Generations) Original seriyali va Keyingi avlod o'rtasidagi bog'liqlikni ta'minlaydi. Unda ham Original serialdagi, ham Keyingi avlod qahramonlari ishtirok etmoqda. Hozirgi kunda yana uchta film yangi aktyorlar bilan qayta ishga tushirilgan seriyada suratga olingan, uchinchisi 2016 yilda chiqarilgan. To'rtinchi filmning chiqarilishi haqida e'lon qilindi, bu franchayza qayta boshlanganligi doirasida.","question":"Franchayzni qayta boshlash doirasida qaysi filmning chiqarilishi e'lon qilindi?","answers":{"text":["To'rtinchi"],"answer_start":[496]},"id":688}
{"context":"Goncharov to'liq yolg'iz qoldi va 1891 yil 12 (24) sentyabrda u sovuq tushdi. Kasallik tez rivojlanib, uch kundan keyin, 15 sentyabrga kecha, u o'ttiz yoshida o'pka yallig'lanishidan vafot etdi. Ivan Aleksandrovich Aleksandr-Nevskaya lavrasining Yangi Nikol qabristoniga dafn etildi (1956 yilda qayta dafn etildi, yozuvchi jasadi Volkovka qabristoniga ko'chirildi). Yevropa gazetasi sahifalarida chop etilgan nekrologda quyidagilar qayd etilgan: Turgenev, Gersen, Ostrovskiy, Saltykov kabi, Goncharov hamisha adabiyotimizda eng ko'zga ko'ringan joylardan birini egallaydi.","question":"Qaysi nashrning nekrologida: Turgenev, Gersen, Ostrovskiy, Saltykov kabi Goncharov ham adabiyotimizda eng ko'zga ko'ringan joylardan birini egallaydi?","answers":{"text":["Yevropa gazetasi"],"answer_start":[366]},"id":811}
{"context":"27 iyun Viking muz maydoni bilan qoplangan, rejalashtirilmagan dryf boshlandi. Shuna shimoli-g'arbga qarab to'kilgan, ba'zida u Grenlandiya sohillaridan 1213 mil masofada bo'lgan. Iyul oyining boshida Nansen muz tog'larini o'rganayotganda, ular Grenlandiyaning hali o'rganilmagan mintaqalarining geologik tuzilishi haqida ma'lumot beradigan ko'p miqdordagi mineral materiallarni olib yurishi mumkinligini aniqladi. Nansen sohilga chiqmoqchi bo'lgan, ammo kapitan Krefting unga buni qat'iy taqiqlagan (33).","question":"Nansenning vikingi muz maydoni bilan qoplanganida va rejalashtirilmagan dryf boshlanganda?","answers":{"text":["27 iyun"],"answer_start":[0]},"id":590}
{"context":"Bunday tushuncha bilan, axloq - bu o'zini o'zi saqlab turadigan va insonlar o'rtasida hamkorlikni rag'batlantiradigan xatti-harakatlarning mafkuraviy jihatdan belgilangan tizimidir. Biologlar barcha ijtimoiy hayvonlar, chumolilardan tortib filgacha, evolyutsiya talablariga moslashuvchan bo'lish uchun o'zlarining xatti-harakatlarini xudbinlikni cheklash tomonga o'zgartiradi deb hisoblaydilar. Inson axloqi, garchi boshqa hayvonlarga qaraganda murakkab va murakkab bo'lsa-da, baribir evolyutsiya tomonidan guruhdagi birlikni buzadigan, shu bilan muvaffaqiyat imkoniyatlarini kamaytiradigan haddan tashqari individualismga chek qo'yish uchun ishlab chiqilgan tabiiy hodisa.19)Bu nuqtai nazardan, axloqiy kodlar o'tmishda seleksiya tomonidan shakllantirilgan hissiy instinktlar va intuitsiyalarga asoslangan va tirik qolish va reproduksiya tajribasini aks ettiradi (jamoat moslashuvi). Misollar:","question":"Axloqiy kodeksi nimani aks ettiradi?","answers":{"text":["tirik qolish va reproduksiya tajribasini"],"answer_start":[810]},"id":2879}
{"context":"O'qituvchilari va sinfdoshlari fikricha, u hatto raqqosa uchun ham kamdan-kam uchraydigan tabiiy chidamlilikka ega, bu esa qo'shimcha ravishda baletni o'rganish orqali rivojlanadi. Bu kelajakda raqsga tushayotganda, qo'shiqlarni ijro etishda nafas olishni kamaytiradi. Xoreograf Gaya Delangning xotiralariga ko'ra, yosh Chikkon juda nozik va yengil edi, uning raqsi yuqumli edi (51). Texnik jihatdan Chikkon juda kech boshlaganligi sababli ko'plab raqqosalarga kamchiliklar keltirib chiqarishi kutilmoqda, shuning uchun u tashqi qiyofasi bilan ajralib turishga harakat qiladi  yirtilgan triko va yuvilmagan sochlar ((52) ((53). O'qishdan bo'sh vaqtlarida Madonna Detroyt klublariga boradi, ulardan birida u qora tanli davlatuvchi Stiven Bray bilan tanishadi, bu uning kelajakdagi hammuallif va hammahsulotchisi bo'ladi.","question":"Madonna o'z bo'sh vaqtlarida nima bilan shug'ullanadi.","answers":{"text":["Detroyt klublariga boradi"],"answer_start":[663]},"id":1985}
{"context":"Arbitraj nazariyasining mohiyati quyidagicha. Bozorda kamida biri past baholangan ikkita aktiv mavjud. Arbitrajdan daromad oladigan bozor ishtirokchisi ((arbitrajchi), nisbatan qimmat aktivni sotadi va olingan daromaddan nisbatan arzon aktivni sotib olish uchun foydalanadi. APT modeliga ko'ra, aktivning joriy narxi model tomonidan bashorat qilingan narxdan chetga chiqqanida, u past baholangan deb hisoblanadi. Aktivning joriy narxi APT stavkasi bo'yicha diskontlangan barcha kelajak pul oqimlari yig'indisiga teng bo'lishi kerak. Ushbu stavka aktivning kutilayotgan daromadliligiga mos keladi va turli omillarning chiziqli funktsiyasidir, ularning o'zgarishiga sezgirligi beta koeffitsiyentlar bilan ifodalanadi.","question":"Arbitrajdan pul ishlaydigan bozor ishtirokchisi nima deb ataladi?","answers":{"text":["arbitrajchi"],"answer_start":[154]},"id":634}
{"context":"Faciliyator (ingl. facilitator, lotincha \"foydalanuvchi\" so'zidan kelib chiqadi. Facilis  yengil, qulay)  bu muvaffaqiyatli guruh muloqotini ta'minlaydigan odam. Uchrashuv qoidalari, tartib-taomillari va reglamentlariga rioya etilishini ta'minlab, fasilitator ishtirokchilarga uchrashuvning maqsadi va mazmuniga e'tibor qaratishga imkon beradi. Shunday qilib, vositachi ikki tomonlama vazifani bajaradi, qulay muhit va samarali muhokamalarni ta'minlaydi. Terimning etimologiyasi nuqtai nazaridan,  fasilitator - bu muloqot jarayonini barcha ishtirokchilar uchun qulay va oson qiladigan shaxs. Guruh nuqtai nazaridan, fasilitator - bu guruhga umumiy maqsadni tushunishga yordam beradigan va muhokama jarayonida ushbu maqsadga erishish uchun ijobiy guruh dinamikasini qo'llab-quvvatlaydigan, shu bilan birga, bitta pozitsiyani yoki tomonni himoya qilmaydigan kishi. Guruh mashg'ulotlarida, fasilitator uslubida ishlaydigan murabbiy ko'pincha tamada deb ataladi.","question":"Guruh mashg'ulotlarida ko'pincha fasilitator uslubida ishlaydigan murabbiyni qanday ataydilar?","answers":{"text":["tamada"],"answer_start":[940]},"id":910}
{"context":"Pompei devorlarining uzunligi 3220 metr, ularda 7 darvoza (sakkizinchilari mavjudligi munozarali). Uning butun perimetri bo'ylab VIII asrda (B.E.T.) e. (o'sha paytda mustahkamlangan maydondagi ko'p qismlar qurilmagan edi, lekin bog'lar va bog'chalar bilan band edi) ohaktosh va tufdan, ichkarisida tuproq bilan to'ldirilgan. Samnitlar hukmronligi davrida ichki tomondan qo'rg'onlar qurilgan bo'lib, bu himoyachilarga devorning tepasida turishga imkon bergan va ularga qo'shimcha mustahkamlik bergan. Miloddan avvalgi III asrda e. bilan Bu to'plam tosh bilan mustahkamlangan. Shimoliy va sharqiy tomondagi eng zaif boʻlgan 12 ta minorasi miloddan avvalgi II asrning boshlarida qoʻshilgan. Eh, bu juda yaxshi.","question":"Pompeyda devor qachon qurilgan?","answers":{"text":["VIII asrda (B.E.T.) e."],"answer_start":[129]},"id":2064}
{"context":"1990-yillarda alternativ rok sahnasi o'zgardi. Nirvana, Pearl Jam, Soundgarden va Alice in Chains kabi grunge ijrochilari asosiy oqimga kirib, tijorat muvaffaqiyatiga erishdilar.19) Punk harakati Green Day va The Offspring kabi keng ommabop bo'lgan va jurnalistlar tomonidan alternativga kiritilgan pop-punk ijrochilari orqali qayta tug'ildi.20). Shu bilan bir vaqtda 80-yillarning ko'pchilik indy-rokini meros qilib olgan va Oasis va Blur kabi ijrochilar tomonidan taqdim etilgan brit-pop mashhurlik orttirdi.21). Ushbu o'zgarishlar natijasida, indy tushunchasi uchun bir xil ma'noda ishlatilgan muqobil rock atamasining dastlabki kontrkultural ahamiyati yo'qoldi va yangi tijorat musiqasining yengil shakliga qo'llanildi va indy-rock ta'rifi mustaqil musiqaning eng ko'p ishlatiladigan ta'rifiga aylandi.19). Rayan Murning ta'kidlashicha, musiqa industriyasi korporatsiyalari tomonidan alternativ rokni o'zlashtirilishi natijasida, indy-rok ko'proq retro musiqa shakllariga, masalan, garaj rok, rokabilli, blyuz, kantri va singllarga murojaat qila boshladi.","question":"Kim grunge ijrochisi edi?","answers":{"text":["Nirvana, Pearl Jam, Soundgarden va Alice in Chains"],"answer_start":[47]},"id":2200}
{"context":"Loyiha qiymati  Har bir kechiktirilgan oyda loyiha guruhi xarajatlarni ko'paytirishda davom etadi. Agar ko'pchilik ish shartnoma asosida bajarilgan bo'lsa, shartnoma muddatli to'lov asosida bo'lsa, narx tezda ko'tariladi. Bosh narx shartnomalari ushbu xavfni cheklaydi. Ichki resurslar uchun kechikishning qiymati, agar resurslarning loyihaga sarflangan vaqtini kuzatmasa, unchalik aniq emas, chunki ish kuchi qiymati asosan qat'iy hisoblanadi.","question":"Qanday narxlar bo'yicha shartnomalar loyiha qiymatining oshishi xavfini cheklaydi?","answers":{"text":["Bosh narx"],"answer_start":[222]},"id":902}
{"context":"C moddasida S. bilan Chetverikovning \"Evolyutsion jarayonning ayrim nuqtalari to'g'risida zamonaviy genetika nuqtai nazaridan\" (1926) aslida kelajagi evolyutsiya sintetik nazariyasining yadrosi va darvinizm va genetikani yanada sintez qilish uchun asos bo'ldi. Ushbu maqolada Chetverikov genetikada tabiiy tanlanish nazariyasi bilan uyg'unlik prinsiplarini ko'rsatdi va evolyutsion genetikada asos soldi. Asosiy evolyutsion nashri S. S. bilan Chetverikovning ingliz tiliga tarjima qilgan asarlari J. Xaldayn, lekin hech qachon chet ellarda nashr etilmagan. J. Xaldayning N. V. bilan Timofeyev-Resovskiy va F. G. bilan Dobrjansky g'oyalari S. S. bilan G'arbga tarqalgan, u erda deyarli bir vaqtning o'zida R. Fischer ham hukmronlik evolyutsiyasi haqida juda o'xshash fikrlar bildirdi.","question":"Bu esa C moddasining mohiyatiga aylandi. S. bilan To'rtinchi kun?","answers":{"text":["kelajagi evolyutsiya sintetik nazariyasining yadrosi"],"answer_start":[141]},"id":1093}
{"context":"Kapitalizm, aristokratiya va imperialism o'rtasidagi o'zaro bog'liqlik uzoq vaqtdan beri tarixchilar va siyosiy mutafakkirlar orasida munozara mavzusi bo'lib kelgan. Ushbu mavzuni muhokama qilgan birinchi nazariylar J. Ha, shunday. Gobsonga (18581940), Jozef Shumpeterga (18831950), Torsteyn Veblenga (18571929) va Norman Engellga (18721967) ega boʻlgan. Garchi bu marksist bo'lmagan mutafakkirlarning eng samarali davri Birinchi jahon urushidan oldingi davrga to'g'ri kelsa-da, ular urushlar o'rtasidagi davrda ham yozishni davom ettirishdi. Ularning ishi imperialism va uning Yevropaga ta'sirini o'rganish uchun asos yaratdi, shuningdek 1950-yillardan boshlab AQSh harbiy-siyosiy kompleksining ko'tarilishini tushunish uchun foydali bo'ldi. Gobson, ichki ijtimoiy islohotlar imperialismining xalqaro kasalligini uning iqtisodiy asoslarini buzish orqali davolashi mumkinligiga ishongan. Uning nazariyasiga ko'ra, davlatning soliqlar orqali aralashuvi iste'mol va farovonlik o'sishini rag'batlantirishi, shuningdek tinch, bag'rikeng va ko'p qutbli jahon tartibini o'rnatishga yordam berishi mumkin edi.","question":"Qachon harbiy-siyosiy kompleks imperialism tushunchasi kontekstida ko'rib chiqildi?","answers":{"text":["1950-yillardan"],"answer_start":[639]},"id":3091}
{"context":"Moodys Investors Service Sobinbank milliy va xorijiy valyutalardagi depozitlarining uzoq muddatli reytinglar prognozini B3 darajasidan barqarordan ijobiy darajaga ko'tardi. Muhim komponent sifatida agentlik Gazenergoprombankni qo'llab-quvvatlash bilan bog'liq Sobinbankni yanada rivojlantirish imkoniyatlari va shartlarini, shu jumladan zarur mablag'larni jalb qilishda yordam ko'rsatishni va ona kompaniyaning Sobinbankni yangi bank guruhining biznesini rivojlantirish strategiyasiga kiritish istagini baholadi. RusRating agentligi Sobinbankning kredit reytingini BB- darajasida saqlab qolmoqda.","question":"Qaysi agentlik Sobinbankning milliy va xorijiy valyutalardagi depozitlarining uzoq muddatli reyting prognozini B3 darajasidan barqarordan ijobiy darajaga ko'tardi?","answers":{"text":["Moodys Investors Service"],"answer_start":[0]},"id":326}
{"context":"1964 yil 24 iyun kuni \"Yulduzli yo'l: Original serial\" (ingl. Star Trek: The Original Series, TOS) The Cage (Kelga) NBC Jeffrey Hunter kanalida Kapitan Kristofer Pike, Kapitan Jeyms T. Pike'ning ilgarigi rolini o'ynaydi. Qopqoq. Biroq, serial kanal rahbariyatida qiziqish uyg'otmadi va loyiha kechiktirildi. Bundan tashqari, Xanter filmni suratga olishdan voz kechdi. 1965 yil 26 avgustda NBC ikkinchi pilot epizodni (Where No Man Has Gone Before  Qayerga inson oyoqlari qadam bosmagan ) buyurtma qildi, ammo ssenariy uzoq qutiga olib qo'yildi va seriya bir yil o'tgach, original Yulduz yo'li seriyasida chiqdi. U birinchi mavsumda uchinchi o'rinni egallagan. 1966 yil 8 sentabr ((6) kuni NBC kanalida Yulduzlar yoʻli: Original serialining premyerasi boʻlib oʻtdi. O'shandan beri yana beshta seriya efirga chiqdi, jami 726 qismdan iborat.","question":"\"Star Trek\"ning pilot seriyasida kim Christopher Pike rolini o'ynagan?","answers":{"text":["Jeffrey Hunter"],"answer_start":[120]},"id":2705}
{"context":"Oramlar orasidagi chiroqlar o'zaro ta'sirlanib, nurni tortadi. Yorug'lik o'rtacha tarqalganda, uni moddalar singdiradi va tarqatib yuboradi. O'rta muhitning optik xossalari refraksiya ko'rsatkichi bilan tavsiflanadi, uning haqiqiy qismi vakuumda yorug'likning faz tezligining ushbu muhitdagi faz tezligiga nisbatiga teng bo'ladi, tasavvurdagi qismi yorug'lik so'ralishini tasvirlaydi. Yorug'lik tarqalishi yo'nalishga bog'liq bo'lmagan izotrop muhitlarda, buzilish ko'rsatkichi skalyar funksiyadir (umumiy holda  vaqt va koordinatalardan); anizotrop muhitlarda u tensor ko'rinishida ko'rsatiladi. Refraksiya ko'rsatkichining yorug'lik to'lqin uzunligiga bog'liqligi (dispersiya) turli to'lqin uzunligi nurlari muhitda turli tezlikda tarqaladi degan narsaga olib keladi; buning natijasida monoxromatik bo'lmagan nur (masalan, oq) spektrga bo'linishi mumkin.","question":"Dispersiya nimaga olib keladi?","answers":{"text":["turli to'lqin uzunligi nurlari muhitda turli tezlikda tarqaladi"],"answer_start":[679]},"id":1021}
{"context":"Qo'lbarglar uchun tashqi skelet xitinli kutikula o'ziga xos xususiyat hisoblanadi. Kutikula ektoderm hujayralari tomonidan hosil bo'ladi, u uchta qatlamdan iborat  endokutikul, ekzokutikul va epikutikul. To'qima paytida protorakal bezlar tomonidan chiqariladigan ekdizon steroid gormonlari ta'siri ostida gipodermada yangi epikutikula, uning ostida esa yangi endokutikula hosil bo'ladi. Mollyuskalarda ham ektodermadan qattiq tashqi qoplama - ohakli qobig'i hosil bo'ladi. Biroq, bunday turdagi qoplamalar hali terini deb hisoblanmaydi.","question":"Qo'lqo'zg'ovchilar skeleti nima?","answers":{"text":["xitinli kutikula"],"answer_start":[32]},"id":132}
{"context":"Milliy madaniyat, umuman olganda, bir xil etnik birlikning tor doirasi bilan cheklanishi mumkin emas. Aksincha, millatning to'liq rivojlanishi ma'naviy yo'nalish va turmush tarzi farqlanish darajasi etnik jihatdan ancha yuqori bo'lishini talab qiladi. U etnik, geografik, ijtimoiy, xo'jalik va sinf omillari bilan bog'liq submadaniyatlarning turli xil variantlarini o'z ichiga oladi. Ko'pincha, millat bir xillikni tasdiqlash orqali shakllanmaydi, deb aytiladi. Bu juda xilma-xil tuzilma bo'lib, har xil turdagi komponentlardan iborat, garchi ularning har biri alohida-alohida ushbu millatni ajratib turadigan umumiy madaniy belgilarni o'z ichiga oladi. Milliy madaniyatlarning o'ziga xos xususiyati ularning kasbiy va ijtimoiy belgilari bo'yicha keng farqlanishidir.","question":"To'liq rivojlanish uchun nimalarning yuqori darajasi talab etiladi?","answers":{"text":["ma'naviy yo'nalish va turmush tarzi farqlanish darajasi"],"answer_start":[143]},"id":11}
{"context":"Katta harakatlanuvchi hayvonlar, ayniqsa oyoqli hayvonlar ko'chma suruvlar, suruvlar yoki klanlar uchun xosdir. Bunday guruhlarning ijtimoiy tashkil etilishi uchun guruhda turli mavqega ega bo'lgan shaxslar: dominant (rahbar), subdominantlar va bo'ysunuvchilar; shu bilan birga dominant xato, kasallik yoki kuchliroq raqib paydo bo'lgan taqdirda martaba yo'qotadi. Ba'zi guruhlarda vazifalar bo'linishi nazarda tutiladi. Masalan, sherlar to'dalarida erkaklar asosan yashash joyini begonalar hujumidan himoya qilish bilan band, ayollari esa oziq-ovqat topadilar va yoshlarga g'amxo'rlik qilishadi. Ba'zi yirtqich hayvonlarda (masalan, pyatnist giyenada) klanlarda matriarxat kuzatilmoqda: urg'ochalari erkaklardan kattaroq va ular ustidan hukmronlik qilishadi.","question":"Katta harakatlanuvchi hayvonlar, ayniqsa oyoqli hayvonlar qanday xususiyatlarga ega?","answers":{"text":["ko'chma suruvlar, suruvlar yoki klanlar"],"answer_start":[58]},"id":2006}
{"context":"Russoning fazilat va ma'rifatning qarama-qarshiligi va ma'rifat emas, balki fazilat insoniyat baxtiyorligining manbai ekanligi haqidagi g'oyasi zamondoshlari ongiga yanada chuqurroq singib ketgan. Russoning duo so'zlarida shunday fikr bor: \"Ey, Xudoyi Taolo, bizni otalarimizning ta'lim-tarbiyasidan xalos et va bizni soddalik, beg'uborlik va kambag'allikka qaytar, bu bizning baxtimizni va Sening roziligingni taqozo etadigan yagona narsa. Xuddi shu fikr ikkinchi qismda ham, ilm-fanni himoya qilish orqali yangraydi: Russo ilm-fanning mashhur daholariga hasad qilmasdan, ularga yaxshi gapirishni bilmaydigan, yaxshilik qilishni biladiganlarga qarshidir.","question":"Russoning fikri nimada ifodalangan?","answers":{"text":["duo"],"answer_start":[207]},"id":572}
{"context":"O'rta asrlarda Yevropada xristian falsafasi hukmronlik qilgan sharoitlarda materialist qarashlar idealist falsafa tomonidan sezilarli darajada o'rnini egalladi. Diniy va ijtimoiy sabablardan tashqari, gnozeologik sabablar ham bunga sabab bo'ldi. O'rta asrlargacha bo'lgan materialism fikrlashning materiyaga bo'lgan munosabatini, ongning kelib chiqishini aniqlay olmadi. G'arbiy Yevropadagi rasmiy cherkov mafkuralari Aristotel ta'limotlarining barcha reaktsionlarini saqlab qoldi va barcha ilg'or narsalarni rad etdi (3).","question":"O'rta asr Yevropasida idealist falsafa ta'siriga ega bo'lgan narsa nima?","answers":{"text":["materialist qarashlar"],"answer_start":[75]},"id":1587}
{"context":"Shuni ta'kidlash kerakki, foydalanuvchi uchun erkin ishlab chiqishning afzalliklari haddan tashqari oshirib ko'rsatilmasligi kerak. Barcha erkin dasturlar foydalanuvchilar tomonidan teng darajada o'zgartirilishi mumkin emas va bu ularni tarqatish uchun litsenziya bilan umuman bog'liq emas. Bu erda muhim omil - dasturning hajmi: agar u o'n minglab qatorlarga ega bo'lsa (masalan, OpenOffice.org kabi), hatto malakali foydalanuvchi ham har birining nima ekanligini tushunish uchun juda ko'p vaqt talab etadi. Shuningdek, dastur ishlab chiquvchilarining foydalanuvchilarning barcha fikrlari va takliflariga darhol tuzatish bilan javob berishlarini kutish mumkin emas, chunki ular foydalanuvchilarga dastur sifati bo'yicha hech qanday majburiyatlarni o'z zimmalariga olmaydilar. Bu borada xususiy tijorat dasturidan foydalanuvchi yaxshiroq holatda bo'lishi mumkin (garchi uni ishlab chiquvchilarning majburiyatlari ham odatda faqat qonunlar bilan belgilanadi, uning irodasi bilan emas).","question":"Foydalanuvchilar uchun tuzatish uchun bepul dasturning mavjud emasligi nima bilan bog'liq emas?","answers":{"text":["ularni tarqatish uchun litsenziya"],"answer_start":[230]},"id":842}
{"context":"Fransiyada yosh janrni boshqacha taqdir kutayotgan edi. Bu yerda opera birinchi marta 1645 yilda, Italiya truppasining Parijda Mnimyu aqldan ozganini (it. La finta pazza) Venetsiyadagi Francesko Sokratis tomonidan yaratilgan. Bir yil oʻtgach, Parijliklar ham Egisfni eshitishdi F. Qovalli. Garchi ikkala operani ham frantsuzcha ta'mga asoslangan holda sahna effektlari va Lyudivik XIV saroyining sevimli baletida namoyish etishgan bo'lsa-da, ular har xil taassurot qoldirdilar. Ammo italiyalik kardinal Giulio Mazariniga yangi janr yoqib qoldi va 1647 yilda u Rim maktabining vakili Luiji Rossi-ni Parijga taklif qildi, u maxsus frantsuz saroyi uchun Orfeyning tragikomik versiyasini yozgan edi.","question":"Egisf operasini kim yozgan?","answers":{"text":["F. Qovalli"],"answer_start":[278]},"id":2625}
{"context":"Avstriyadagi 300 dan ortiq jamoalar ushbu modelga qiziqish bildirganda, Avstriya Milliy banki bu o'z monopoliyasiga tahdid ekanligini angladi va mahalliy pullarni bosishni taqiqladi. Garchi bu bahs uzoq vaqt davom etgan va hatto Avstriyaning oliy sud instansiyalarida ko'rib chiqilgan bo'lsa-da, Vergl ham, boshqa Evropa hamjamiyatlari ham bu tajribani takrorlay olmadilar. Biroq, taqiqlar Geszelning prinsiplari emas, balki Milliy bank nazorati ostidagi mahalliy hokimiyat tomonidan pul emissiyasiga tegishli edi.","question":"Avstriyadagi 300 dan ortiq jamoatlar erkin mahalliy pulga qiziqish bildirganida, qaysi bank erkin mahalliy pullarni chop etishni taqiqladi?","answers":{"text":["Avstriya Milliy banki"],"answer_start":[72]},"id":59}
{"context":"Sultonlar doimiy qo'shinlarga ega bo'lishgan, ularni butun mamlakatdan chaqirish talab qilinmagan. Ularning tinchligini saroy soqchilari (tog 'a'zolaridan tanlangan) qo'riqlashardi. Ularga qo'shimcha ravishda, sultanlar ko'pincha davlat g'aznachasidan maosh olgan va shuning uchun hozirgi hukmdorga sodiq bo'lgan yollanmalarni franklar, normandlar va slavyanlarni ishlatishgan. Yo'llarda xavfsizlikni ta'minlaydigan va shaharlarni qo'riqlaydigan qo'shinlar doimiy haq to'lanardi. Bu kabi imtiyozlardan juda azob chekkan mahalliy aholi ularni saqlab qolishi kerak edi (8).","question":"Sultonlar uchun qanday yarim askarlar tanlangan?","answers":{"text":["franklar, normandlar va slavyanlarni"],"answer_start":[327]},"id":1661}
{"context":"Birinchi bir necha yil davomida vaqtning bir qismi zaxiralardan havaskor astronomlarga ajratilgan ((98). Ularning buyurtmalari, shuningdek, eng taniqli professional bo'lmagan astronomlardan iborat qo'mita tomonidan ko'rib chiqildi. Arizaga qo'yilgan asosiy talablar tadqiqotning originalligi va mavzuning professional astronomlar so'rovlariga mos kelmasligi edi. 1990 va 1997 yillar oralig'ida hammasi bo'lib, 13 ta kuzatish dasturlari hamkor astronomlar tomonidan taklif etilgan. Keyinchalik institut byudjeti qisqartirilganligi sababli noprofessionallarga vaqt ajratish to'xtatildi.","question":"Nega amakiy astronomlarga vaqt ajratish to'xtatildi?","answers":{"text":["institut byudjeti qisqartirilganligi sababli"],"answer_start":[493]},"id":384}
{"context":"O'simlik viruslari va ular asosida yaratilgan virusga o'xshash zarrachalar (VLPs) biotexnologiya va nanotexnologiyalarda qo'llaniladi. Ko'pchilik o'simlik viruslarining kapsidlari oddiy va barqaror tuzilishga ega bo'lib, virus zarralari zararlangan o'simlik tomonidan ham, turli xil heterologik tizimlar tomonidan ham juda ko'p miqdorda ishlab chiqarilishi mumkin. O'simlik viruslari kimyoviy va genetik jihatdan o'zgarib, o'z ichiga begona zarrachalarni oladi, shuningdek supramolekular tuzilmalarga o'zlashtirishga qodir va bu biotexnologiyalarda qo'llanilishi mumkin.","question":"O'simlik viruslarining qanday xususiyati ularni biotexnologiyalarda ishlatishga imkon beradi?","answers":{"text":["supramolekular tuzilmalarga o'zlashtirishga qodir"],"answer_start":[473]},"id":1084}
{"context":"Komponentlarning asosiy tartibini aniqlash ba'zi savollarga javob berishni talab qiladi. Birinchidan, qaysi tilning tarkibiy qismlari qaysi tartibda asosiy deb hisoblanishini tushunish kerak. Masalan, so'z tartibining tipologiyasi bo'yicha yetakchi mutaxassislardan biri va Til tuzilmalari jahon atlasining muharriri Metyu Drayer asosiy tartibni aniqlash uchun ikkita mezonni qo'llaydi: pragmatik (shuningdek, fonetik, morfologik va sintaksis) neytrallik va matn korpuslaridagi chastota ((5). Bundan tashqari, barcha tillar faqat bitta, qattiq,  tartibining variantini qo'llashmaydi ko'p tillarda grammatik, garchi har doim ham neytral bo'lmasa ham, bir nechta bo'lishi mumkin, masalan, rus tilida (rus tili SVO tillariga tegishli ((1)):","question":"Matyu Dryer qaysi nashriyotning muharriri?","answers":{"text":["Til tuzilmalari jahon atlasining"],"answer_start":[274]},"id":1606}
{"context":"1970-yillarning oxiridan boshlab sovet juftlik suzish maktabida yetakchi murabbiy T. N. Qashqadaryo Moskvina, elementlarning an'anaviy murakkabligidan tashqari, har doim original, yangi, ba'zida noyob elementlarni va ayniqsa bog'lovchi elementlarni (elementlar o'rtasidagi elementlarni) o'ylab topishda fantaziyani namoyon qilgan, dasturlarning mutlaq uyg'unligiga erishgan, bu uslub barcha juftlarida kuzatilgan. 1981 yilda uning shogirdlari Irina Vorobyova va Igor Lisovskiy birinchi bo'lib jahon chempionlari bo'lishdi, keyinchalik Yelena Valova va Oleg Vasiliev 1983, 1985, 1988 yillarda g'alaba qozonishdi, 1984 yilda Olimpiada, 1986 yilda SSSR chempionati, dunyodagi birinchi bo'lib uch marta sakrash (tulap) qildilar. Natalya Mishkutyenok va Artur Dmitriev \" Sevgi naryadi \" ning eng yaxshi dasturlaridan biri bilan F. Bir yarim daqiqa davomida turli xil spirallar va todezlarning uzluksiz, uzluksiz seriyasini ijro etgan varaqlar 1991 yilda SSSR chempionati, 1991 va 1992 yillardagi jahon chempionatlari, shuningdek, Albervildagi Olimpiadada g'olib bo'lishdi. Artur Dmitriev 1998 yilda Oksana Kazakova bilan ikkinchi marta olimpiya chempioni bo'ldi. Yelena Beregnaya va Anton Siharulidze Charli Chaplinning san'at dasturi bilan tarixga kirdi (ular 1998-1999 yillardagi jahon chempionatlarida, 1999-2002 yillardagi Rossiya chempionatlarida, shuningdek 2002 yilgi Olimpiadada g'alaba qozonishdi).","question":"Qaysi sportchi juftligi Charli Chaplinning san'at dasturi bilan tarixga kirdi?","answers":{"text":["Yelena Beregnaya va Anton Siharulidze"],"answer_start":[1158]},"id":815}
{"context":"Rus tilida turli tuzilmalar, so'zning boshqa qismlariga tegishli bo'lgan turli tuzilmalar artiklning rolini bajarishi mumkin. Ko'pincha ishlatiladigan, shuningdek, jins va raqamlar bo'yicha egilgan, belgilovchi so'z o'rni artiklining rolini bajaradi. Rus tili va ayniqsa, so'zlashuv nutqi mavzuni aniqlash uchun xizmat qiladigan shunga o'xshash tuzilmalarga ega. Bu so'z qismlari adabiy tilda ham faol ishlatiladi. Rus tilidagi moslashuvchanlik tufayli rus tilidagi maqolalar ko'p hollarda majburiy emas. Ular nozik, ba'zan estetik ahamiyatga ega bo'lishi mumkin.","question":"Nima uchun rus tilida ko'p hollarda maqolalar qo'llanilmaydi?","answers":{"text":["Rus tilidagi moslashuvchanlik tufayli"],"answer_start":[415]},"id":481}
{"context":"Ushbu atama ramziy ma'noda frantsuz sotsialistik utopistiklarining asarlarida ishlatilgan. Ularning o'z asarlarida birinchi marta quyidagi badiiy ma'noga ega bo'ldi:  Utopiyaviy sotsialism maktabining asoschisi Henri Sen-Simon 1825 yilda vafot etgan yili chop etilgan \"Rasmdor, olim va ishchi\" maqolasi orqali rassom, olim va ishchi ittifoqida rassomga yetakchi rolni berdi. San-Simonning so'zlariga ko'ra, rassom tasavvurga ega va san'atning kuchidan tashviqotchi g'oyalarni targ'ib qilish uchun foydalanish kerak: Biz, rassomlar, sizga avangard xizmatini ko'rsatamiz (2) ((1).","question":"Henri Sen-Simonning fikricha, rassom san'at kuchidan nima uchun foydalanishi kerak?","answers":{"text":["tashviqotchi g'oyalarni targ'ib qilish uchun"],"answer_start":[452]},"id":246}
{"context":"Sutemizuvchilarning ichaklari nozik va qalin ichaklarga bo'linadi (oxirgi ichaklarga ko'r ichak, orqa ichak va to'g'ri ichak kiradi). Ko'pchilik ovqatlar ozg'in ichakda hazm qilinadi, asosiy ozuqa moddalari uning devorlari orqali qonga sotiladi. Oziq-ovqatning o'simsiz qoldiqlari qalin ichakga kirib, u erda endosimbiontlar - bakteriyalar, zamburug'lar va oddiylar ishtirokida qovurilish jarayonlariga duchor bo'ladi. Yashil o'simliklarni iste'mol qiladigan turlar uchun bu jarayonlarda ko'r ichakning ahamiyati juda katta, chunki u go'shtxo'r turlarda kam rivojlangan yoki umuman yo'q; ko'pchilik sutemizuvchilarning ko'r ichaklari devorlarida ko'p miqdorda limfa to'qimalari mavjud bo'lib, shuning uchun u immun tizimida ham muhim rol o'ynaydi. Qolqo'ng'izda, fecal massasi suvsizlanadi, to'g'ri ichakda to'planadi va keyin organizmdan anal teshik orqali chiqariladi.","question":"Oziq-ovqatlarning asosiy qismi qaysi ichakda hazm qilinadi?","answers":{"text":["ozg'in ichak"],"answer_start":[154]},"id":1183}
{"context":"Ushbu mutafakkirlarning ko'p tizimlarida empirik elementlar bilan birga boshqalari ham uyg'unlashadi: Hobbs, Lokk va Kontda Dekartning ta'siri sezilarli, Spenserda  nemis idealizmi va tanqidining ta'siri, Dyoringda  Trendelenburg ta'siri va boshqalar. Tanqidiy falsafa tarafdorlari orasida ko'pchilik empirizmga moyil, masalan, Fridrix Albert Lange, Aloiz Rigl va Ernst Laas. Empirizm va tanqidning birlashuvidan empirik tanqidning alohida yo'nalishi ishlab chiqildi, uning asoschisi Richard Avenarius bo'lib, uning izdoshlari  Karstanyen, Mah, Pettsold ((havolani aniqlang (181 kun), Villi (((havolani aniqlang (181 kun), Kleyn (((havolani aniqlang (181 kun)) va boshqalar).","question":"Dyoringda kimning ta'siri seziladi?","answers":{"text":["Trendelenburg"],"answer_start":[216]},"id":429}
{"context":"O'z siyosiy e'tiqodlariga ko'ra, Mommzen liberal millatchi bo'lgan. U antisemitizmga qarshi edi, ammo yahudiylar muammosini yechishni, masalan, ularning germaniyalik millat bilan assimilyatsiya qilinishini ko'rdi. Slavyan xalqlariga nisbatan Mommzen shubhali munosabatda bo'lib, masalan, cheklarni barbarlar deb atagan. Masalan, 1897 yilda Avstriya-Vengriyada Chexiya masalasining keskinlashuviga javoban, Venadagi Neue Freie Presse gazetasi Mommzenning sovinistik xatini chop etdi, u hatto Chexiya kafatasi mantiqiy dalillar uchun mavjud bo'lmasa ham, zarbalar uchun mavjudligini ta'kidladi.","question":"Mommzen o'zining siyosiy e'tiqodlari bo'yicha kim edi?","answers":{"text":["liberal millatchi"],"answer_start":[41]},"id":1152}
{"context":"Birinchi jahon urushidan so'ng Tolkinning birinchi fuqarolik ishi 1919 yilda leksikograf yordamchisi lavozimiga aylandi, u armiyadan demobilizatsiya qilinganidan so'ng, Oksford ingliz tili lug'ati ustida ishlagan va asosan germaniyalik kelib chiqishi bo'lgan W harfi bilan boshlangan so'zlarning tarixi va etimologiyasi bo'yicha ishlagan. 1920-yilda u Lidd universitetida ingliz tili bo'yicha o'quvchilik lavozimiga (ko'p jihatdan lektorlik lavozimiga o'xshash) ega bo'ldi va u erda eng yosh professor bo'ldi. Universitet davrida u O'rta ingliz tili lug'atini nashr etdi va Sir Gaveyn va Yashil Ritsarning yakuniy tahririni (filolog Erik Valentin Gordan bilan birgalikda)  nashr etdi, bu nashrga asl matn va sharhlar kiritilgan, ular ko'pincha Tolkin tomonidan keyinchalik Perle ( o'rta inglizcha) va Sir Orfeoning tarjimasi bilan birgalikda yaratilgan ushbu asarning zamonaviy ingliz tiliga tarjimasi bilan chalkashtirilgan. 1925 yilda Tolkin Oksfordga qaytib, Pembroke kollejida (1945 yilgacha) Rawlinson va Bosvort anglosakson tili professori lavozimini egalladi.","question":"Tolkin qachon Lidd Universitetida ingliz tili o'quvchisi lavozimini egalladi?","answers":{"text":["1920-yilda"],"answer_start":[339]},"id":971}
{"context":"Ilonlar (lat. Serpentes)  Qashqaloqlar otryadi sudrab yuruvchilar sinfining kichik otryadi. Ilonlar Antarktidadan va Irlandiya va Yangi Zelandiya kabi bir nechta yirik orollardan tashqari, barcha qit'alarda, shuningdek, Atlantika okeani va Tinch okeanining markaziy qismidagi ko'plab kichik orollarda yashaydilar. Ba'zi ilonlar zaharlidir, ammo zaharsiz ilonlar ko'proq turlarga ega. Zararkunandalar zaharni o'zlarini himoya qilish uchun emas, avvalambor ovlash uchun (qorbonini o'ldirish uchun) ishlatadilar. Ba'zi turlarning zaharlari insonni o'ldirish uchun etarlicha kuchli. Zararsiz ilonlar ham o'ljalarni tiriklay yutib yuboradi yoki uni oldindan o'ldiradi (polas, do'volar). Hozirda Yer yuzida yashayotgan eng yirik ilonlar  to'rli piton va suvda suzadigan anaqonda. Hozirgi kunda yashayotgan eng kichik ilonlarning uzunligi  Leptotyphlops carlae  10 santimetrdan oshmaydi. Ko'pgina ilonlarning o'lchami bir metrdan oshmaydi.","question":"Agar zaharsiz ilonlar o'ldirish paytida o'ljalarni bo'g'ib qo'ymasalar, unda qanday qilib o'ldiradilar?","answers":{"text":["o'ljalarni"],"answer_start":[600]},"id":513}
{"context":"Dunyoda trolley transportining rivojlanishining eng yuqori darajasi jahon urushlari va urushdan keyingi davrga to'g'ri keldi. Trolleybus tramvayning muqobil usuli sifatida qabul qilingan. Avtomobil transporti (shu jumladan oddiy avtobuslar) ning, shuningdek avtomobil yoqilg'isi yetishmasligi, urush davrida va urushdan keyingi vaqtlarda trolleybusga bo'lgan qiziqishni kuchaytirdi. Ushbu muammolar 60-yillarda o'z keskinligini yo'qotib, trolleybusni ishlatish befoyda bo'lib, trolleybus tarmoqlari esa yopilishni boshladi. Odatda, trolleybuslar, asosan, murakkab relyef tufayli, uni avtobuslar bilan almashtirish imkoniyati bo'lmagan yoki elektr energiyasining narxi past bo'lgan joylarda saqlanib qolgan. XXI asrning boshida Avstraliya, Belgiya va Finlyandiyada trolleybuslardan butunlay voz kechildi, Avstriya, Germaniya, Ispaniya, Italiya, Kanada, Niderlandiya, AQSh, Frantsiya, Yaponiyada esa faqatgina bir nechta trolleybus tizimi saqlanib qoldi.","question":"Transportning eng yuqori darajasi Ikkinchi jahon urushi va urushdan keyingi davrga to'g'ri keldi.","answers":{"text":["trolley"],"answer_start":[8]},"id":587}
{"context":"Qutblarda kun taxminan 187 sutka davom etadi. Kecha  178 kun, ulardan 15-16 kun davomida kun yorishgacha va quyosh botgandan keyin oq tun kuzatiladi. Kecha va kunduzning o'zgarishi Yer o'z o'qi atrofida emas, balki Quyosh atrofida aylanishi bilan bog'liq. Quyosh bir kun davomida osmon bo'ylab gorizontal doiralarda, aniqrog'i, bo'sh spiralda harakatlanadi. Quyosh gorizontdan chiqib ketgach, 3 oydan ko'proq vaqt davomida (yozgi quyosh tutunishigacha) ko'tariladi, quyosh tutunishi paytida eng katta balandlikka (osmonda gorizontal aylanib turishda davom etib) etadi, so'ngra yana 3 oydan ko'proq vaqt davomida, gorizont ostiga ketguncha, tushadi. Atmosfera refleksiyasining oʻzgarishi tufayli quyoshning koʻtarilib yoki botishi bilan qutbda aniq ob-havo boʻlganda bir yoki ikkita urinish kuzatilishi mumkin. Refraksiya va quyoshning o'z diametri taxminan 32 'ga teng bo'lgani sababli, bir necha kun davomida quyosh ikkala qutbdan ham ko'rinadi.","question":"Qutblarda kun necha soat davom etadi?","answers":{"text":["taxminan 187 sutka"],"answer_start":[14]},"id":1243}
{"context":"Hendrixning intizomliligi, puxta ishlaganligi, g'ayritabiiylik, noaniqlikka aylandi. Hendrixning perfeksionizm (Gypsy Eyes qo'shig'ini faqat 43-dubldan yozib olishdi va Jimmi baribir qoniqmadi) kombinatsiyada giyohvandlikka moyilligi Chess Chandlerni ketishga majbur qildi, 1968 yil may oyida u boshqaruvni o'z sherigi Mayk Jefferiga topshirdi. Jimmi gitarist Deyv Meysonga \"All Along the Watchtower\"da yigirmadan ortiq ovoz qo'shiqlarini qo'shib berishga majbur bo'ldi. O'z ovoziga chuqur ishonchsiz bo'lgan Hendrix ko'pincha vokallarni studiya ekranning orqasidan yashirinib yozgan.","question":"Kimni Jimi Hendrix \"All Along the Watchtower\"da yigirma marta ovoz bilan qo'shib qo'yishga majbur qildi?","answers":{"text":["gitarist Deyv Meyson"],"answer_start":[351]},"id":923}
{"context":"1660-yildagi monarxiya tiklanishi va XVII asrning oxiri o'rtasidagi davrda klassizm g'oyalari ustunlik qildi. Shuning uchun o'sha davr tanqidchilari, asosan, Shekspirni Jon Fletcher va Ben Jonsondan pastroq qo'yishgan. Tomas Rimmer, masalan, Shekspirni komediya va fojia o'rtasidagi aralashma uchun qoralagan. Shunga qaramay, shoir va tanqidchi Jon Dryden Shekspirni juda yaxshi ko'rdi, u Jonson haqida shunday dedi: Men unga hayronman, lekin men Shekspiri sevaman. Shunga qaramay, Rimerning nuqtai nazari bir necha o'n yillar davomida ustunlik qildi, ammo XVIII asrda tanqidchilar uni hayratda qoldirib, uni daho deb atashdi. Bunday obro'ni faqatgina Shekspir ijodiga bag'ishlangan bir qator ilmiy nashrlar, masalan, 1765 yildagi Semyuel Jonson va 1790 yildagi Edmond Malunning ishlari mustahkamladi. 1800 yilga kelib, u Angliya milliy shoiri unvoniga ega bo'ldi. XVIII va XIX asrlarda Shekspir Britaniya orollari tashqarisida ham mashhur bo'ldi. U Volter, Goethe, Stendal va Viktor Hugoning qo'llab-quvvatlagan yozuvchilaridan biri edi.","question":"Samuel Jonsonning 1765 yilgi va Edmond Malonning 1790 yilgi asarlari nimaga bag'ishlangan edi?","answers":{"text":["Shekspir"],"answer_start":[652]},"id":2842}
{"context":"Tarixan Viktoriya Ford, Toyota va Holden markali eng yirik avtomobil ishlab chiqaruvchi korxonalarning asosiy joylashuvi bo'lgan, ammo barcha uchta kompaniya zavodlarining 21-asrda yopilishi Avstraliya uchun global avtomobilsozlik etakchisi sifatida o'z rolini yo'qotishini anglatadi: 2014 yil fevral oyida Toyota rahbariyati 2017 yilda o'z zavodlarini yopishini e'lon qildi. 2013-yil may oyida Holden ishlab chiqarishni to'xtatishni e'lon qildi, Ford ham xuddi shu qarorni o'sha yilning dekabr oyida qabul qildi (Fordning Viktoriyadagi Brodmiados va Jeylonga zavodlari 2016-yil oktyabr oyida yopiladi).","question":"Holden kompaniyasi qachon Viktoriyadagi zavodni yopmoqchiligini e'lon qildi?","answers":{"text":["2013-yil may oyida"],"answer_start":[376]},"id":3074}
{"context":"Key (kompaniyaning faoliyat sohalari ishlashi uchun muhim bo'lgan biron bir maqsadga erishish darajasini tavsiflovchi kalit) va indicator (ko'rsatkich, ko'rsatkich) so'zlarining tarjimasi bilan muammolar yuzaga kelmaydi, ammo performance so'zini bir xil talqin qilish mumkin emas, garchi texnik jihatdan bu samaradorlik, samaradorlik darajasi bo'lsa ham. To'g'ri ifodani ISO 9000:2008 standartidan topishingiz mumkin. U \"ishtirok\" so'zini ikkiga bo'ladi: natijadorlik va samaradorlik. Standart bo'yicha, natijadorlik  rejalashtirilgan natijalarga erishish darajasi (kompaniyaning natijaga yo'naltirilganligi), samaradorlik  erishilgan natijalar va sarflangan resurslar o'rtasidagi nisbat (kompaniyaning o'z maqsadlari va rejalarini belgilangan sifat darajasida amalga oshirish qobiliyati, bu aniq talablar bilan ifodalanadi  vaqt, xarajatlar, maqsadga erishish darajasi). Performans so'zi samaradorlik va samaradorlikni birlashtiradi. Shunday qilib, KPI atamasining to'g'ri tarjimasi faoliyat natijasining asosiy ko'rsatkichi bo'ladi, chunki faoliyat natijasi o'z ichiga yutuq darajasini ham, natijani olish xarajatlarini ham o'z ichiga oladi.","question":"ISO 9000:2008 standartiga ko'ra, natijadorlik nima degani?","answers":{"text":["rejalashtirilgan natijalarga erishish darajasi"],"answer_start":[518]},"id":69}
{"context":"1957 yilda SSSR chempionatida birinchi marta g'alaba qozongan Nina Bakusheva (Juk) va Stanislav Juk (19571959 va 1961) juftligi, Petr Orlov tomonidan o'rgatilgan, eng avvalo, qo'llab-quvvatlashni inqilobiy ravishda o'zgartirib, ko'pchiligi sherikning boshi ustida bo'lgan, shu jumladan birinchi marta bitta qo'lda ushlab turilgan pozitsiyada bajarilgan. Ammo birinchi xalqaro musobaqada (1957 yilgi Yevropa chempionati) hakamlar bu qo'llab-quvvatlashni akrobatik va juda xavfli deb topdilar va baholarni pasaytirib, juftlikni faqat 6 -o'rin ga qo'ydilar. Ammo keyingi chempionatda ular ikkinchi o'rinni egalladi.","question":"Birinchi xalqaro musobaqalarda (Yevropa chempionatida 1957) Nina Bakrushev (Juq) - Stanislav Juk juftligi qanday o'rinni egalladi?","answers":{"text":["6 -o'rin"],"answer_start":[532]},"id":676}
{"context":"XX asrning ikkinchi yarmida bir qator tadqiqotchilar neandertallarni Homo sapiens  Homo sapiens neanderthalensis kichik turi deb hisoblashni taklif qilishdi. Buning uchun asos fizik ko'rinish, turmush tarzi, intellektual qobiliyatlarni o'rganish va neandertal madaniyati bo'ldi. Bundan tashqari, neandertallar ko'pincha zamonaviy insonlarning bevosita ajdodlari sifatida qaralgan. Biroq, inson va neandertallarning mitoxondrial DNKlarini taqqoslash, ularning evolyutsion chiziqlari bir-biridan ancha ajralib ketganini taxmin qiladi, bu taxminan yarim million yil oldin sodir bo'lgan. Bu taxminiy taxminlar zamonaviy odamlarning neandertallardan kelib chiqishi haqidagi taxminlar bilan mos kelmaydi, chunki zamonaviy odamlarning evolyutsion liniyasi 200 ming yil oldin ajralib ketgan. Hozirgi vaqtda ko'pchilik paleantropologlar neandertallarni Homo  Homo neanderthalensis jinsining tarkibida alohida tur deb hisoblashga moyil.","question":"Neandertallarni Homo sapiensning kichik bir turi deb hisoblash uchun nima asos bo'ldi?","answers":{"text":["fizik ko'rinish, turmush tarzi, intellektual qobiliyatlarni o'rganish"],"answer_start":[176]},"id":871}
{"context":"Ilonlarning bosh suyaklari diapsid, ammo ikkala paypoq arxi yo'q. Old qismidagi miya qutilari, katta ovni yutib yuborish paytida miyani himoya qiladigan suyaklarga ega. Ko'pgina ilonlarning bosh suyaklari kinetizmning kuchli rivojlanishi bilan ajralib turadi, ya'ni bosh suyaklarining ko'plari bir-biriga nisbatan harakatlanadi. Ilonlarning juda ko'chma kvadrat, ular bilan bog'langan qobig'i, shuningdek, yuqori yalang'och, yuqori yuqori, burun va qanotli suyaklari, ular miya qutisi bilan elastik bog'liqlik bilan bog'langan. Pastki yalang'ochning burchak, burchak usti va qo'shma suyaklari bir-biriga tutashgan, ular bilan tish suyaklari o'rtasida harakatlanuvchi qo'shma mavjud. Pastki yalang'ochning ikkala yarmi elastik bog'lama bilan bog'langan. Bunday harakatlanuvchi bog'langan suyaklar tizimi og'zini juda keng ochishga yordam beradi, bu esa katta ovni butunlay yutib yuborish uchun zarurdir, shuningdek, ovni birma-bir ushlab turish bilan og'iz ichiga itarib yuborishda yalang'och apparatining o'ng va chap yarimlarini mustaqil harakat qilish imkoniyatini ta'minlaydi. Bu esa ilonga juda katta miqdordagi o'ljani yutishga imkon beradi, ko'pincha ular ilonning tanasining qalinligidan ham katta bo'ladilar.","question":"Qattiq suyaklar tizimi nimaga yordam beradi?","answers":{"text":["og'zini juda keng ochishga"],"answer_start":[803]},"id":1856}
{"context":"Zamonaviy olimlar majburiy iqtisodiy integratsiya tushunchasini talqin qilishda bir-biridan farq qilishadi. Ayrim ilmiy asarlarda u tanlangan metodologik yondashuvga (dinamik yoki statik) bog'liq ikki tomonlama talqinga ega. Dinamik yondashuv doirasida majburiy iqtisodiy integratsiya  bu bir iqtisodiy subyektlarning boshqalardan doimiy ravishda bog'liqligini, ularning bir-biriga kirib borishi va birlashuvi, ustun tomonning maksimal foydasini olish uchun qaratilgan. Statik yondashuvda majburiy iqtisodiy integratsiya bizga iqtisodiy subyektlarning tengsiz birlashishi sifatida ko'rinadi, unda ustun bo'lgan birlik, begona manfaatlarni e'tiborsiz qoldirib, boshqa ishtirokchilarni o'zi uchun foydali bo'lgan hamkorlikka majburlaydi.","question":"Ayrim ilmiy asarlarda u qanday talqin qilinadi?","answers":{"text":["ikki tomonlama"],"answer_start":[196]},"id":645}
{"context":"Elektrovozlar energiyani havo kontakt tarmog'i yoki kontakt rel orqali statsionar manbadan oladilar. Ba'zilari batareyaga qo'shimcha yoki uning o'rniga ishlaydi. Yuqori voltli o'zgaruvchan tokda ishlaydigan lokomotivlarda transformator elektr energiyasini g'ildiraklarga uzatadigan elektr dvigatelga o'tkazadi. Zamonaviy lokomotivlar uch fazali dvigateldan yoki doimiy tokli dvigateldan ham foydalanishlari mumkin. Elektrovozlar eng kuchli lokomotivlar turi hisoblanadi, shuningdek, ulardan foydalanish eng arzon, sokin va harakat davomida ifloslanishni keltirib chiqarmaydi. Biroq, ular kontakt tarmog'ini va tegishli infratuzilmani jihozlash uchun katta kapital sarmoyalarini talab qiladi. Shunga ko'ra, elektr harakatlanish ko'pincha yuqori yo'lovchi oqimi va yuqori tezlikdagi temir yo'llarda ishlatiladi.","question":"Qaysi tirakchi ko'pincha yuqori yo'lovchi oqimi va yuqori tezlikdagi temir yo'llari bo'lgan shahar tizimlarida ishlatiladi?","answers":{"text":["elektr"],"answer_start":[706]},"id":39}
{"context":"Ildizning rivojlanishi asosan ildiz chizig'i hisobiga amalga oshiriladi. U segmentatsiya bo'ladi va eng oldingi va kuchli qismidan juft bosh gangliyalar paydo bo'ladi, bu esa murakkab ko'zlarni yaratadi. Uning orqasida akron, antenna va mandil segmentlari boshlanadi. Ba'zan mezoderma halqavor qurtlar singari juftli butun qoplar shaklida o'rnatiladi, keyinchalik bu qoplar parchalanadi: ularning hujayralari mezodermal organlar (miqdorlar, yuraklar va boshqalar) ni qurish uchun ketadi, bo'shliqlar esa tananing asosiy bo'shlig'i qoldiqlari bilan birlashadi. Shu tarzda miksocel yoki aralash tana bo'shlig'i hosil bo'ladi. Ba'zi hollarda mezoderma aniq segmentatsiyani yo'qotadi va aniq bir butun shakllanmaydi.","question":"Homilaning aralash tana kamog'i qanday nomlanadi?","answers":{"text":["miksocel"],"answer_start":[571]},"id":2504}
{"context":"XVIII asrdan boshlab botanika rivojlanishi bilan birga fenologiya  tabiatning mavsumiy hodisalari, ularning sodir bo'lish muddatlari va bu muddatlarni belgilaydigan sabablar haqidagi fan ham faol rivojlana boshladi. Shvetsiyada aynan Linney birinchi bo'lib ilmiy fenomenologik kuzatuvlar olib borishni boshlagan (1748 yildan boshlab, Upsal botanika bog'ida); keyinchalik u 18 stansiyadan iborat kuzatuvchilar tarmog'ini tashkil qilgan, u 1750 yildan 1752 yilgacha mavjud bo'lgan. Dunyoda birinchi ilmiy ishlardan biri 1756 yilda Linneyning Calendaria Florae ishi bo'ldi; unda tabiatning rivojlanishi ko'p qismida o'simlik shohligi misolida tasvirlangan.","question":"Tabiatning mavsumiy hodisalari, ularning sodir bo'lish muddatlari va bu muddatlarni belgilaydigan sabablar haqidagi ilm qanday nomlanadi?","answers":{"text":["fenologiya"],"answer_start":[55]},"id":52}
{"context":"Kinematik yondashuv nuqtai nazaridan, plitalarning harakatini sohada shakllarning geometrik harakatlanish qonunlari bilan tavsiflash mumkin. Yerni turli o'lchamdagi plitalarning mozaikasi sifatida ko'rish mumkin, ular bir-biriga va sayyoraning o'ziga nisbatan harakatlanadi. Paleomagnetik ma'lumotlar har bir plita uchun turli vaqtlardagi magnit qutbning joylashuvini tiklashga imkon beradi. Turli xil plitalar bo'yicha ma'lumotlarni umumlashtirish plitalarning nisbiy harakatlari ketma-ketligini qayta tiklashga olib keldi. Ushbu ma'lumotlar va harakatsiz issiq nuqtalardan olingan ma'lumotlar birlashtirilgach, Yer plastinkalarining mutlaq harakatlarini va Yerning magnit qutblari harakatlari tarixini aniqlash mumkin bo'ldi.","question":"Qanday ma'lumotlar har bir plitaga nisbatan magnit qutbning joylashuvini turli vaqtlardagi vaqtlarga qayta tiklashga imkon beradi.","answers":{"text":["Paleomagnetik"],"answer_start":[275]},"id":1916}
{"context":"Bank Rossiya 1990 yil 27 iyun kuni Leningrad shahrida (hozirgi  Sankt-Peterburg) SSSR mavjudligining so'nggi yillarida tijorat banklarini tashkil etish bo'yicha tajribalar to'lqinida ustav fondi 31 million so'm bo'lgan pay tijorat banki sifatida ro'yxatdan o'tkazildi. Ulardan 15 millionini KPSSning Leningrad viloyat qo'mitasi, 13 millionini Rus video davlat ishlab chiqarish-texnik birlashmasi qo'shgan, bankning boshqa paychilari sug'urta kompaniyasi Rus va sovet-belgiya kompaniyasi Digital Transfer bo'lgan. Bank zamonaviy Rossiyadagi birinchi tijorat banklaridan biri bo'ldi va KPSS viloyat qo'mitasi va KGB mahalliy boshqarmasining hisobvaraqlari va tashqi iqtisodiy operatsiyalariga xizmat ko'rsatdi.","question":"Rossiya bankining ustav fondi qanday edi?","answers":{"text":["31 million so'm"],"answer_start":[195]},"id":1946}
{"context":"1784 yil sentyabr oyida kolleksiya Stockholmdan ingliz brigadasida jo'nab ketdi va tez orada Angliyaga xavfsiz olib kelindi. Shvedlar o'zlarining harbiy kemasini Linney to'plamini olib ketayotgan ingliz brigadasini ushlab turishga yuborganligi haqidagi afsona ilmiy asosga ega emas, garchi Robert Thorntonning \"Linney tizimining yangi illyustratsiyasi\" kitobidagi gravyurasida aks etgan bo'lsa ham. Smitning kolleksiyasi tarkibida 19 mingta gerbar varaqlari, uch mingdan ortiq hasharotlar nusxasi, bir yarim mingdan ortiq qobiqlar, yetti yuzdan ortiq marjon namunalari, ikki yarim mingta mineral namunalari mavjud edi; kutubxonada ikki yarim mingta kitob, uch mingdan ortiq xatlar, shuningdek Karl Linney, uning o'g'li va boshqa olimlarning qo'lyozmalari mavjud edi.","question":"Linney to'plamida nechta qobig'i bor?","answers":{"text":["bir yarim mingdan ortiq"],"answer_start":[498]},"id":1404}
{"context":"Shartli ravishda, ba'zi asarlar ustida ish allaqachon rejalashtirilgan yoki oldin boshlanganligi sababli, Prokofyevning chet eldagi davrining xronologik doirasi 1918 yildan 1935 yilgacha, 1936 yilda Moskvaga ko'chib o'tgunga qadar belgilanadi. Ushbu davrning yirik asarlar orasida uchta apelsinga muhabbat (1919), Olovli farishta (19191927), po'lat sakrash (1925), Axloqsiz o'g'il (1928), Dneprda (1930), ikkinchi (1925), uchinchi (1928) va to'rtinchi (1930) simfoniyalar; uchinchi (19171921), to'rtinchi (1931) va beshinchi (1932) fortepiano uchun konsertlar yaratilgan va tugallangan. Xorijiy davr kompozitorining yirik asarlar ro'yxati ikkinchi skripka konserti (1935 yil) bilan yakunlanadi.","question":"Prokofyev Sergey Sergeyevich qaysi yilda ikkinchi simfoniyani yozgan?","answers":{"text":["1925"],"answer_start":[358]},"id":1344}
{"context":"Bu yoki bu janrlardan foydalanish birinchi navbatda ijtimoiy-tarixiy sharoitlar bilan belgilanadi. Masalan, urushdan oldingi sovet jurnalistikasida essay janri juda keng tarqalgan edi. O'sha paytda mashhur jurnalist Semen Narinyanning guvohligiga ko'ra, 1930-yillarda Komsomolskaya Pravda gazetasida o'sshik birinchi raqamli janr edi. Ba'zan bir sonda bir vaqtning o'zida ikki yoki uchta o'yindan iborat edi. Ikkinchi sahifada ishlab chiqarish, uchinchi sahifada axloqiy-axloqiy, so'nggi sahifada sport yoki ilmiy. Demak, o'sha davr gazetalari ta'lim, tarbiyaviy funksiyani o'z ichiga olgan materiallardan iborat edi. Yosh sovet respublikasi xalqining savodxonligi, bilimga intilishi bilan gazetalar oldidagi vazifani bajarishga harakat qilishdi - odamlarni yangi hayotning yorqin namunalarida o'rgatish va tarbiyalashdi.","question":"Urushdan oldingi jurnalistika qaysi janrda keng tarqalgan edi?","answers":{"text":["essay janri"],"answer_start":[148]},"id":563}
{"context":"Yordam berish imkoniyatlari to'g'risida batafsil ma'lumot mavjudligi barcha foydalanuvchilar orasida xayriya ishlarida ishtirok etishni rag'batlantiruvchi asosiy omil (54%) hisoblanadi. Ikkinchi o'rinda  oila a'zolari va do'stlarini qo'llab-quvvatlash (33%) va uchinchi o'rinda (32%) xayriya uchun bonuslar (soliq chegirmalari, chegirmalar, sovg'alar). Erkaklar xayriya ishlarida ko'proq oqilona yondashadilar. Ayollarga qaraganda ko'proq bonuslar (37 foizga nisbatan 28 foiz) va ish beruvchining harakatlarini qo'llab-quvvatlash (34 foizga nisbatan 25 foiz) jalb qiladi. Ayollar esa doʻstlari va oila aʼzolarining qoʻllab-quvvatlashi (37% ga nisbatan 30%) hamda shunga oʻxshash imkoniyatlar toʻgʻrisida batafsilroq maʼlumotga ega boʻlish (59% ga nisbatan 49%) koʻproq yordam beradi.","question":"Erkaklar xayriya ishlarida qanday yondashadilar?","answers":{"text":["ko'proq oqilona"],"answer_start":[380]},"id":2947}
{"context":"Salvador Dali  Chop-Chopsning qadoqlash dizaynining muallifi. Enrike Bernat karamelini Chups deb nomladi va dastlab u faqat yetti ta'mga ega edi: rang, limon, mayda, apelsin, shokolad, qahva va krem va rang. Chups mashhurligi ortib, karamel ishlab chiqarish ko'paydi, yangi lazzatlar paydo bo'ldi. Karamel endi o'zining oddiy qoplamasida qololmadi, Chupsni hamma bilib olishi uchun original narsa bilan ta'minlashga to'g'ri keldi. Enrike Bernat Salvador Daliga esda qoladigan biror narsani chizishni so'rab murojaat qildi. Bu ijodkor rassom tezda, bir soatdan kam vaqt ichida unga Chupa Chupsning ramzi bo'lgan rasmni chizdi, u hozirda biroz o'zgartirilgan holda sayyoramizning barcha burchaklarida Chupa Chups logotipi sifatida tanilgan. Yangi logotipning o'ziga xos xususiyati uning joylashuvidir: u yon tomonda emas, konfetning ustida.","question":"Yangi logotip qayerda joylashgan?","answers":{"text":["konfetning ustida"],"answer_start":[820]},"id":1095}
{"context":"Qadimgi Gretsiya davridan beri filozofiy tushunchalar geometriya asosidir. Nuqtani qismlarga ega bo'lmagan narsa sifatida ta'riflashda, unga yondashuv Pythagorasda, nuqtani raqamli birlik bilan tenglashtiradi va unda nuqta faqat fazoda joylashishi va o'lchamlari yo'q, Demokritda atomistik nazariya quradi, nuqtani haddan tashqari kichik o'lchamga ega. Atomistik tasavvurlarga chiziq va sirtning ta'rifi ham kiradi, bu erda kenglik va chuqurlik, tegishli ravishda, bo'linmaydi.","question":"Bu esa geometriya asosini tashkil qiladi.","answers":{"text":["filozofiy tushunchalar"],"answer_start":[31]},"id":1201}
{"context":"Kompozitor aforizmlari mashhur Shaxmat men uchun o'ziga xos dunyo, rejalar va ehtiroslar kurashi dunyosi va Shaxmat - bu fikr musiqasi. Prokofyevning ijodiy tabiatiga novatorlik erta yoshdan xos edi, 1905 yil yanvar oyida yigit shaxmatni kvadrat taxtadan oltburchakli maydonga ko'chirishni o'yladi. Garchi ixtiro oxirigacha o'ylanib bo'lmasa ham, chunki qayiq va filning harakatlari kutilmagan darajada o'xshash edi va piyonning harakati umuman noma'lum edi, keyinchalik bu fikr to'qqizta shaxmatni 24x24 maydonli taxta bilan yaratishga va to'qqiz to'plamli figuralar qoidalariga asoslangan o'yin qoidalariga aylandi.","question":"24x24 maydonchalar taxtasidagi g'oya necha to'plamli fiqurlardan foydalanilgan?","answers":{"text":["to'qqiz"],"answer_start":[540]},"id":1937}
{"context":"Paushal narx tushunchasi pudrat shartnomasi summasiga ham tegishli bo'lib, xalqaro amaliyotda keng qo'llaniladi. Shuni ta'kidlash kerakki, tomonlar shartnomada muayyan holatlarda narxni tuzatish imkoniyatini nazarda tutishlari mumkin. Ko'pincha paushal narx qurilish-montaj ishlari, materiallar, texnologik uskunalar, boshqa turdagi xarajatlar va xizmatlar, shuningdek, texnologiyalarni uzatish uchun tegishli summalarga bo'linadi. Bunday taqsimlash kontraktni bajarish jarayonida narxni o'zgartirishni osonlashtirishi mumkin.","question":"Qaysi narx ko'pincha qurilish-montaj ishlari, materiallar, texnologik uskunalar, boshqa turdagi xarajatlar va xizmatlarning tegishli summalariga bo'linadi?","answers":{"text":["paushal"],"answer_start":[245]},"id":581}
{"context":"Uzoq vaqt oralig'ida savdo qilishda, bitta texnik tahlil kam baholangan yoki ortiqcha baholangan aktivni aniqlash uchun etarli emas, chunki ularning qiymatidagi tafovut fundamental omillar tufayli bo'lishi mumkin, shuning uchun uzoq muddatli davrda aktivlar qiymatining nisbatini baholash uchun tadqiq etilayotgan qimmatli qog'ozlarning emitentlarning moliyaviy multiplikatorlarini taqqoslash asosida fundamental tahlil qo'llaniladi. Tahlilni kompaniyaning samaradorligini aks ettiruvchi deyarli har qanday moliyaviy ko'rsatkichlar bo'yicha o'tkazish mumkin, ammo ushbu maqolada ularning faqat bir nechtasi ko'rib chiqiladi.","question":"Fundamental tahlil nimaga asoslangan?","answers":{"text":["emitentlarning moliyaviy multiplikatorlarini taqqoslash"],"answer_start":[337]},"id":2577}
{"context":"Kitoblar va hujjatlarni indekslash uchun ishlatiladigan Universal o'nlik klassifikatsiya (UDK) ierarxiya tipidagi tasniflashning muhim namunasi hisoblanadi. Ushbu tizimning asosiy qoidalari amerikalik bibliograf M. Dewey 1876 yilda tug'ilgan. kitobxona fondlarini o'nlik tasniflash asosida tizimlashtirish taklifini berdi (bunday tasniflash prinsipi 1794 yilda taqdim etilgan aprior til loyihasida ham mavjud edi). fransuz advokat va filologi J. Deyormel tomonidan Fransiya Milliy konvensiyasining ko'rib chiqishi uchun) va Deyui o'nlik tasnifi tizimini yaratdi. UDK tizimi o'zi, birinchi marta 1897 yilda nashr etilgan, Belgiya bibliograflari P. A va A yoʻllari. 1895 yilda tashkil etilgan Lafonten tomonidan. Bruseldagi Xalqaro bibliografiya instituti.","question":"Ushbu tizimning asosiy qoidalarini kim ishlab chiqdi?","answers":{"text":["M. Dewey"],"answer_start":[212]},"id":1283}
{"context":"Umuman olganda,  she'riyati - bu tilning tabiiy ritmidan kelib chiqmaydigan o'ziga xos ritmik tuzilishga ega bo'lgan adabiy asar. Ushbu ritmning xarakteri tilning o'ziga xos xususiyatlariga qarab farq qilishi mumkin: masalan, uzunligi bo'yicha tovushlarning farqlanishi katta ahamiyatga ega bo'lgan tillar uchun (masalan, qadimgi yunon tili), tabiiy ravishda she'riy ritmning paydo bo'lishi, u birikmalarni uzunlik \/ qisqalik belgisi bo'yicha tartibga solishga asoslangan, ammo she'riy ritmning paydo bo'lishi she'riy ritmning paydo bo'lishi tabiiy, ammo she'riy ritmning paydo bo'lishi she'riy ritmning paydo bo'lishi she'riy ritmning paydo bo'lishi tabiiydir. Shu tariqa she'riy tuzilmalarning turli tizimlari paydo bo'ladi.","question":"Ritmning xususiyati qanday bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["tilning o'ziga xos xususiyatlariga qarab farq qilishi mumkin"],"answer_start":[155]},"id":479}
{"context":"Shuni ham hisobga olish kerakki, ko'pincha sessiya shartnomasi Rossiya bo'yicha uy-joy qurilishiga ulushli ishtirok etish shartnomasi bo'yicha huquq va majburiyatlarni bitta ulush egasidan qurilish kompaniyasining roziligi bilan boshqasiga o'tkazadigan bitim deb ataladi. Aslida, bunday bitimlar nafaqat huquqlarni, balki majburiyatlarni ham o'tkazishga qaratilganligi sababli, ularni \"sessiya shartnomalari\" deb atash mumkin emas. Ulushli qurilishda ishtirok etish shartnomasi bo'yicha talab qilish huquqini boshqa shaxsga berish imkoniyati O'zbekiston Respublikasi Qonunining 11. \" Ko'p kvartirali uylar va boshqa ko'chmas mulk obyektlarini ulush asosida qurishda ishtirok etish to'g'risida hamda Rossiya Federatsiyasining ayrim qonun hujjatlariga o'zgartishlar kiritish haqida \" gi 2004-yil 30-dekabrdagi 214-FZ-sonli Federal Qonunning Bugungi kunda, qurilishdagi uy-joyga bo'lgan talab huquqini berish imkoniyati ko'chmas mulk investorlari orasida juda mashhur, chunki u mulkni rasmiylashtirishning uzoq protsedurasini oldini olishga imkon beradi.","question":"Uy-joy qurilishda ulushli ishtirok etish shartnomasi qanday nomlanadi?","answers":{"text":["sessiya shartnomasi "],"answer_start":[43]},"id":336}
{"context":"Eukariotik hujayrada endoplasmatik retikulum (yoki endoplasmatik tarmoq, EPR yoki EPS) deb nomlanuvchi bir-biriga o'tadigan membranli bo'limlar tizimi mavjud. EPRning ribosomalar biriktirilgan membranalari granulyar (yoki sharofli) endoplasmatik retikulumga tegishli bo'lib, uning membranasida oqsillar sintezi amalga oshiriladi. Devorlarida ribosomlar bo'lmagan bo'linmalar agranulyar (yoki silliq) EPRga tegishli bo'lib, u lipidlar sinteziga kiradi. Yumshoq va granulyar EPSning ichki bo'shliqlari alohida emas, balki bir-biriga o'tadi va yadro qobig'i bilan aloqa qiladi.","question":"Devorlarida ribosomalar bo'lmagan xonalar qaysi EPRga kiradi?","answers":{"text":["agranulyar"],"answer_start":[375]},"id":589}
{"context":"Rossiyada, pensionerlar Jamoat transportidan (shu jumladan, bitta aholi punkti doirasida) foydalanib, mamlakat hududida erkin harakatlanishlari mumkinligi adolatli deb hisoblanadi, shuning uchun u uzoq vaqt davomida de-fakto pensionerlar uchun bepul bo'lib qoldi. Ammo ko'plab pensionerlar (masalan, qishloq joylarda yashovchi) transportdan umuman foydalanmagan. Boshqalar (asosan yirik shaharlarda) jamoat transportidan foydalanib, shaharning boshqa tomonidagi arzon do'konga borishgan, u erda ular 10 kopeyklik non sotib olishlari mumkin edi. arzonroq, shu bilan birga ularning davlat uchun yo'l haqi 50 rubldan oshishi mumkin edi. Ko'rinib turibdiki, bepul yo'l harakati bir tomondan qishloq pensionerlariga nisbatan adolatsiz edi, boshqa tomondan esa shahar pensionerlari uchun juda samarasiz edi (10 kopeykni tejash 1050 rublga tushadi). Shuning uchun imtiyozlarni monetizatsiya qilish konsepsiyasi taklif qilindi, unga ko'ra barcha pensionyerlarga bir xil miqdordagi pul beriladi, bu pul ko'pgina shaharlarda jamoat transportida yurish uchun kartochka sotib olishga yetishi kerak (eng yirik va qimmat 10-15 ta shahar bundan mustasno). Shu tariqa, nafaqaga chiqqanlar qo'llariga pul to'plaganidan so'ng, uni ko'proq foyda bilan sarflay olishadi.","question":"Qaysi transport uzoq vaqt davomida nafaqaga chiqqanlar uchun de facto bepul bo'lib qoldi?","answers":{"text":["Jamoat"],"answer_start":[24]},"id":116}
{"context":"Iqtisodiy manfaat  iqtisodiy munosabatlar subyektlarining xatti-harakatlarini belgilab, ularning harakatlarini rag'batlantirish uchun iqtisodiyotda, moliya sohasida ishlatiladigan atama, toifa. Iqtisodiy subyektlar faoliyatining rag'batlantiruvchi omillari moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirish natijasida qiymatning o'sishi yoki daromad olish, shuningdek xo'jalik faoliyatida boshqa tarzda ishtirok etishdir. Iqtisodiy faoliyat jarayonida odamlar o'z manfaatlari asosida bir-birlari bilan aloqa qiladilar. Ularning manfaatlari jamiyatdagi barcha munosabatlarga ta'sir qiladigan murakkab tizimni ifodalaydi.","question":"Iqtisodiy faoliyatda odamlarning manfaatlari nimaga bog'liq?","answers":{"text":["jamiyatdagi barcha munosabatlarga"],"answer_start":[532]},"id":2882}
{"context":"Bank 1997-yilda Rivojlanish va tarkibiy o'zgartirish banki nomi bilan tashkil etilgan. 2001 yilda bank oʻz nomini DeltaBankga oʻzgartirdi. Bankning oxirgi egasi 2004 yil noyabrgacha AQSh  Rossiya investitsiya fondi (Delta Private Equity Partners, fondni boshqaruvchi kompaniya  Delta Capital Management) bo'lgan. 2004 yilda bank GE Capital'ning sho'ba tuzilmasiga sotildi. Mutaxassislarning taxminlariga ko'ra, bitim qiymati 100 million dollarga yaqin edi. 2006 yilda bank rebrendlashtirilib, GI Mani Bank nomi bilan tanilgan. 2007 yilda ipoteka kreditlash dasturi ishga tushirildi. 2013 yil oktyabr oyida Sovkombank tomonidan Rossiyadagi Mani Bankning 100 foiz GI sotib olish to'g'risidagi bitim imzolanganligi e'lon qilindi. 2014 yil 7 fevralda bitim tuzilgan.","question":"bank qaysi yilda tashkil etilgan?","answers":{"text":["1997-yilda"],"answer_start":[5]},"id":673}
{"context":"Yengil rel transporti tizimi, Sheffild Supertram (ingl.), Stagecoach Group (ingl.) kompaniyasi tomonidan ishlatiladigan avvalgi tramvay (ingl.) dan kelib chiqmagan, 1994 yilda ochilgan, tez orada Manchesterdagi Metrolink tizimidan keyin. Temir yo'l tarmog'i 60 km uzunlikka ega va 3 liniyadan iborat: Hafueydan (ingl.) Melyn-bridjigacha (ingl.) (ko'k chiziq), Midouxolldan Middlvudgacha (ingl.) (sariq chiziq), va Midouxolldan Xerdings-parkgacha (ingl.) (mor rangli chiziq). Barcha liniyalar shahar markazi orqali o'tadi.100) Supertramning rellari, yo'l va liniya qismidan kelib chiqib, yo'lning qatnov qismida ham, ajratilgan uchastkalarda ham o'rnatilgan.","question":"Sheffield Supertram yengil temir yo'l transporti tizimi qachon ochilgan?","answers":{"text":["1994 yilda"],"answer_start":[165]},"id":833}
{"context":"Park Eusebi Guelning shahar uyiga qayta qurish rejasining amalga oshirilishi bo'ldi. Ingliz parklariga o'xshash bog'shaharchasini qurish mo'ljallangan edi (shu sababli nomi ham). Loyiha muvaffaqiyatli amalga oshirilmadi: qurilish uchun atigi 62 ta uchastka sotildi. Biroq, bu me'morni to'xtatmadi. Kirish yo'llari, markaziy esplanada va o'yin-kulgi va savdo uchun mo'ljallangan quyi ustunli zal qurildi. Keyin devor va ikkita kirish paviloni, shuningdek, yakka tartibda qurish uchun uy namunasi qurildi. Uchinchi bosqichda ulkan burma o'rindiq qurildi. Parkda ikki turar joy uyi qurildi (Gaudi loyihasi bo'yicha emas), boshqa hech kim bu uzoq joyda joylashishni xohlamadi. Bu uylardan birida me'morning o'zi yashaydi. Hozirda bu binoda Gaudining uy-muzeyi joylashgan.","question":"Bog'cha-shaharcha qaysi bog'larga o'xshab qurilishi kerak edi?","answers":{"text":["Ingliz"],"answer_start":[85]},"id":724}
{"context":"Zirkoniy (kimyoviy ramzi  Zr; lat. Zirconium) - D davriy tizimining beshinchi davr guruhining to'rtinchi bo'g'in guruhining elementi. va Mendeleyev, atom raqami 40 bilan. Oddiy sirkoniy modda  kumush-toza rangli yorqin metall. Yuqori plastisitetga ega, korroziyaga chidamli. Ikki xil kristall modifikatsiyada mavjud: α-Zr magniy tipidagi geksagonal panjarali, β-Zr α-Fe tipidagi kub hajm markazlashgan panjarali, o'tish harorati αβ 863 °C ((2).","question":"Zirkoniy qaysi guruh elementi?","answers":{"text":["to'rtinchi"],"answer_start":[94]},"id":615}
{"context":"Suyuqlikning (barqaror va metastabil) xossalari qiymati faqat uning tarkibi, harorati va bosimi bilan bog'liq bo'lsa, muvozanatsiz suyuqlik yoki shisha shaklidagi modda xossalari tarkibiy holatiga ham bog'liq. Bu holda, erkin suyuqlikning tuzilishini bitta parametr bilan tavsiflash vasvasasi tug'iladi. Shu sababli shisha sohasi mutaxassislari tomonidan taklif etilgan A. Tulum shisha shaklidagi moddalarning tarkibiy holatini Tf (fictive temperature) deb nomlanuvchi tarkibiy haroratni tavsiflash orqali tavsiflash usuli, ya'ni tekshirilgan shisha berilgan tuzilishi bilan muvozanat holatida bo'lgan holat. Keyinchalik shisha shaklidagi holatni tarkibiy haroratning bitta kattaligi bilan tavsiflashning amaliy imkoniyati yo'qligi va bunday haroratlarning butun spektrini qo'llash zaruriyati aniqlandi. Hozirgi vaqtda relaksatsiya ta'rifi bilan bir qatorda amorf moddalarning shishalashishi sovuqlashda atomlararo bog'liqliklarning yetarli miqdorda shakllanishi bilan izohlanadi, bu esa moddalarga qattiq xususiyatlarni beradi, bunda nafaqat bog'lanish tizimining Haussdorf o'lchamliligini fraktaldan uch o'lchamliga o'zgartirish, balki shishalash paytida fraktal tuzilmalarning shakllanishi ham aniqlangan.","question":"Hozirgi vaqtda relaksatsiya ta'rifi bilan bir qatorda amorf moddalarning shishalashini nima bilan tushuntirish mumkin?","answers":{"text":["sovuqlashda atomlararo bog'liqliklarning yetarli miqdorda shakllanishi"],"answer_start":[892]},"id":1342}
{"context":"1975 yilda 186 ta yetakchi dunyo olimlari, shu jumladan 18 ta Nobel mukofoti sovrindorlari, Astrologiyaga qarshi e'tiroz bildirish (8) bilan chiqdilar, unda ommaviy axborot vositalari o'z sahifalarini astrologiya va boshqa shunga o'xshash soxta fanlarga tayyorlik bilan taqdim etishi haqida tashvish bildirildi. Milliy ilmiy jamg'arma (AQSh) astrologiyaga ishonishni amerikaliklar orasida keng tarqalgan psevdonashimiy xatolardan biri deb hisoblaydi. Rossiyada astrologiyani soxta ilm sifatida ommaviy tanqid qilish bilan Rossiya Fanlar akademiyasi Prezidiumi huzuridagi soxta ilm va ilmiy tadqiqotlarni soxtalashtirishga qarshi kurash komissiyasi shug'ullanadi.","question":"AQShning qaysi tashkiloti astrologiyaga ishonishni amerikaliklar orasida keng tarqalgan taxminiy ilmiy xatolardan biri deb hisoblaydi?","answers":{"text":["Milliy ilmiy jamg'arma"],"answer_start":[312]},"id":669}
{"context":"Mas'uliyati cheklangan jamiyat BNP Pariba Vostoq tijorat banki 1992 yil 27 noyabrda Rossiya banki tomonidan 2168-son bilan ro'yxatdan o'tkazildi. Bankning avvalgi nomlari: Tavis (2005 yil 4 fevralga qadar), Milliy moliyaviy anʼanalar (2005 yil 24 noyabrga qadar), UkrSibbank (2007 yil 20 iyunga qadar). Ustav kapitali  1,89 mlrd soʻm. Bankning so'm va chet el valyutasidagi mablag'lar bilan bank operatsiyalarini amalga oshirish uchun (jismoniy shaxslarning pul mablag'larini omonatlarga jalb qilish huquqisiz) va jismoniy shaxslarning so'm va chet el valyutasidagi pul mablag'larini omonatlarga jalb qilish uchun litsenziyasi mavjud. Rossiyada 27 ta bo'linmasi bor edi. 2005 yil 22 sentabrdan omonatlarni sug'urta qilish tizimining ishtirokchisi).","question":"Bankning avvalgi nomlari qanday edi?","answers":{"text":[" Tavis "],"answer_start":[171]},"id":1338}
{"context":"Bankerlarning vazifalari turli edi. Ular valyuta ayirboshlash bilan shug'ullangan, pulni omonatga olgan, kredit bergan. Koʻpgina rimliklar hatto oʻzlarining butun mol-mulkini ularga ishonib topshirgan. Bankirlar o'zlarining topshiriqlari yoki vakolatlari asosida kreditorlar nomidan amalga oshirgan to'lovlar to'g'risida hisobot tuzishlari kerak edi. Bankchilar barcha operatsiyalarni joriy hisoblar daftariga yozib qo'yishgan. Har bir sahifa ikki qismga bo'linadi: debit va kredit, bu esa hisoblarni har qanday vaqtda yig'ish imkonini beradi. Kitobdagi barcha yozuvlar sud oldida kuchga ega edi. Shuningdek, bankchilar savdo ishlari bilan shug'ullangan, auksionlarda protokolchi sifatida ishtirok etganlar. Xususiy banklar, shuningdek, jamoat banklari, yopiq korporatsiya bo'lib, Kastor ma'badi oldida forumda, maxsus do'konlarda, tsenzura tomonidan tashkil etilgan ofislarga ega edilar.","question":"Bankerlarning vazifalari nimadan iborat edi?","answers":{"text":["turli"],"answer_start":[25]},"id":2949}
{"context":"2001 yilda AQSh Kongressining komissiyasi xalqaro moliya tashkilotlarining faoliyatini baholadi va Jahon bankining loyihalarining 60 foizi muvaffaqiyatsiz tugadi, degan xulosaga keldi. Jahon banki qashshoqlikka qarshi kurashishga qaratilgan, lekin so'nggi besh yil ichida faqatgina 1 foiz kreditlar kambag'al davlatlarga, eng ko'p yordamga muhtoj bo'lganlarga berildi. Bu vaqt ichida jahon kambag'alligi darajasi biroz kamaydi, va bu faqat Jahon bankining faoliyati bilan tushuntirib bo'lmaydi. Jahon bankining moliyaviy yordamiga deyarli ega bo'lmagan davlatlar muvaffaqiyat qozondi. Asosiy yordam paketlarini olgan mamlakatlarda nafaqat qashshoqlik bilan kurashishda muvaffaqiyatsizlikka uchrashdi, balki ular yanada yomonlashdi.","question":"5 yil ichida kambag'allik darajasi qanday o'zgardi?","answers":{"text":["biroz"],"answer_start":[413]},"id":2185}
{"context":"Miyaning, ongning va asab tizimining jismoniy jihatlari nevrologiya sohasida, xulq-atvor jihatlari psixologiya sohasida va ba'zan bu fanlar o'rtasida joylashgan psixiatriya sohasida, ya'ni ruhiy kasalliklar va xatti-harakatlar bilan bog'liq bo'lgan sohalarda o'rganadi. Psixologiya miyaning yoki asab tizimining ishlashi bilan bog'liq bo'lishi shart emas va aqlning fenomenologik yoki axborot nazariyalari jihatidan ifodalanishi mumkin. Shunga qaramay, miyaning ishlashini tushunish psixologik nazariya va amaliyotda, ayniqsa sun'iy intellekt, neyropsixologiya va kognitiv neyrobiologiya sohalarida tobora ko'proq talab qilinmoqda.","question":"Psixologiyani qanday so'zlar bilan ifodalash mumkin?","answers":{"text":["aqlning fenomenologik yoki axborot nazariyalari"],"answer_start":[358]},"id":1902}
{"context":"Qattiq jismlarning kristall tuzilishi to'g'risidagi to'liq tasavvur, atomlar yig'indisi sifatida, ularning tartibli joylashuvi o'zaro ta'sir kuchlari bilan ta'minlanadi, 1848 yilda Ogust Brave tomonidan shakllantirilgan, garchi bunday turdagi birinchi g'oyalar Nikolas Stenoning (1669), René Just Gayu (1784), Isaak Nyutonning \"Matematik tabiiy falsafaning boshlanishi\" (1686) asarida, unda elastik bog'liq zarrachalar zanjiridagi tovush tezligi hisoblangan, Daniyel Bernulli (1727), Ogustena Lui Kochi (1830) va boshqalar tomonidan bayon etilgan.","question":"Avgust Brave qattiq jismlar tuzilishi atomlar yig'indisidan iboratligini aniqlaganida. o'zaro ta'sirchanlik kuchlari bilan tartibga solinadi\".","answers":{"text":["1848 yilda"],"answer_start":[170]},"id":1359}
{"context":"F, f (nomi: hozirgi ef, ilgari fe (sovet maktabida), qisqartmalarda ba'zan fe)  barcha slavyan kirill alifboslarining harfi (bulg'ar tilida 21-chi, rus tilida 22-chi, belarus tilida 23-chi, serb va ukrainda 25-chi, makedoniya tilida 26-chi); ba'zi slavyan bo'lmagan xalqlarning yozuvlarida ham ishlatiladi. Eski va cherkov slavyan alifbosida frътъ (q.-s.) yoki фе́ртъ (t.-s.)  deb nomlangan. Ushbu harfning nomi aniq emas, ammo ba'zi tadqiqotchilar shuni taxmin qilishadiki, fertsning kelib chiqishi otlar chiqargan F-rrr tovushlariga o'xshash tovushga taqlid qiladi, chunki qadimgi slavyaniya tilida (f) tovushi mutlaqo begona edi va f bilan slavyaniya so'zini topish mumkin emas edi. (φερτ-ός yunonchadan tashqaridan keltirilgan degan maʼnoni anglatadi). Kiril yozuvida odatda tartib bo'yicha 22-chi hisoblanadi va ; fe'l-atvorda 22-chi hisob bo'yicha ko'rinadi, vertikal yo'nalishda cho'zilgan to'g'ri burchak shakliga ega, uning uchlari kichik doiralar bilan gorizontal chiziq bilan kesilgan. Ikkala alifbada ham son qiymati 500. Kirill va glagol harflari  ning kelib chiqishi yunoncha fi harfi (Φ, φ).","question":"Qadimgi va cherkov slaviya alifbosidagi F harfi qanday ataladi?","answers":{"text":["frътъ (q.-s.) yoki фе́ртъ (t.-s.) "],"answer_start":[342]},"id":2192}
{"context":"Budjet taqchilligini emissiya bilan qoplash. Byudjet taqchilligi qo'shimcha pul chiqarish orqali kamaytirilishi yoki hatto to'liq qoplanishi mumkin. Bunday chora inflyatsiyani keltirib chiqaradi, bu esa ichki qarzni devalvatsiya qiladi va aslida uni xizmat ko'rsatish arzonlashadi. Inflyatsiya darajasi yetarlicha yuqori bo'lsa, davlat obligatsiyalari bo'yicha foiz stavkalari hatto salbiy bo'lishi mumkin. Shunga qaramay, yuqori inflyatsiya, giperinflyatsiyaga aylanib, davlat iqtisodiyoti uchun juda zararli bo'lib, pul tizimini barbod qiladi, aholining jamg'armalarini qadrsizlashtiradi, iqtisodiy tanazzulga olib keladi. Bundan tashqari, inflyatsiya sharoitida davlat har bir yangi davlat qimmatli qog'ozlarini chiqarishni yuqori foiz stavkasi bilan bog'lashga, shuningdek, suzuvchi foiz stavkali qimmatli qog'ozlarni kiritishga majbur bo'ladi. Bu byudjet taqchilligini qoplash uchun emissiya foydalarini sezilarli darajada kamaytiradi.","question":"Qo'shimcha pul chiqarishga nima sabab bo'ladi?","answers":{"text":["inflyatsiyani"],"answer_start":[162]},"id":2156}
{"context":"1692 yilda Arxangelsk yaqinidagi Xolmogordagi qo'ng'iroq minorasi arxiyepiskop Afanasiy tashabbusi bilan Rossiyada birinchi bo'lib yulduzli osmonni kuzatish uchun maxsus ajratilgan binoda astronomik observatoriya jihozlandi. Keyingi observatoriya 1701 yilda Moskvada Navigatskaya maktabi qoshida (Suharey minorasida) paydo bo'ldi. Men observatoriyani boshqarganman. V. bilan L.B.Bryus L.Bryus observatoriyasini qurishda ishtirok etgan. F. bilan Magnitsky tomonidan. Teleskoplardan tashqari, unda nurlarning balandligini aniqlash uchun burchakli o'lchash asboblari, sekstantlar va kvadrantlar mavjud edi; ushbu observatoriyada 1706 yil 1 (12) mayda quyosh tutilishi kuzatilgan. 1716 yilda u Navigatsiya maktabi bilan birga Sankt-Peterburgga ko'chirildi. 1711-1725 yillarda Oranienbaum yaqinida qurilgan A. D. deb ataladi. Menshikov kuzatuv minorasi.","question":"Rossiyada birinchi astronomik observatoriya kimning tashabbusi bilan jihozlangan?","answers":{"text":["arxiyepiskop Afanasiy"],"answer_start":[66]},"id":28}
{"context":"Yupiter rangining qizil rangdagi o'zgarishi uning atmosferasidagi elektr to'lovlari tufayli paydo bo'lgan fosfor (qizil fosfor), oltingugurt, uglerod va, ehtimol, organik moddalar birikmalari mavjudligi bilan izohlanishi mumkin. Karl Sagan tomonidan atmosferaning quyi qatlamlarini (ehtimol, juda oddiy) simulyatsiya qilgan eksperimentda, qoshqora rangli tolinlar orasida 4 ta halqali xrizent aniqlandi, bu aralashma uchun 4 ta yoki undan ko'p benzol halqalari bo'lgan, kamroq halqalar soniga ega bo'lgan politsiklik aromatik uglevodorodlar ustunlik qiladi. Ranglar juda ko'p farq qilishi mumkinligi sababli, atmosfera kimyoviy tarkibi ham turli joylarda farq qilishi mumkin deb taxmin qilinadi. Masalan, quruq va nam hududlar turli suv bug'i tarkibiga ega.","question":"Qaysi hududlar har xil suv bug'i tarkibiga ega?","answers":{"text":["quruq va nam hududlar"],"answer_start":[705]},"id":1470}
{"context":"Keramika yoki qattiq eriydigan shisha boʻyicha badiiy emal rasmlari texnologik jihatdan juda oddiy va hatto havaskor sharoitlarda ham keng tarqalgan (maishiy mikrotoʻlqinli pechda emal buyumlarini yoqish usuli maʼlum). Rasmiy ranglarni olish uchun rangli shishalarni maydalash yoki pigmentlarni tayyor kukun yoki shlyakerga qo'shish mumkin. Qo'lda bo'yashdan tashqari, mualliflik va konveyer bo'yicha oddiy dekorni trafaret bo'yicha qo'yish va mashinada to'liq rangli bosma - keyinchalik qo'yilgan kukunni yoqish bilan ham mavjud. An'anaviy issiq emalni zamonaviy polimer bo'yoqlar va dekollardan ajratib ko'rish kerak - bu texnologiyani arzonlashtiradigan, mustahkamlanish uchun yuqori haroratni talab qilmaydigan, ammo chidamliligi va shunga o'xshash rasm xususiyatlariga ega bo'lmagan materiallar.","question":"Nima uchun tayyor kukun yoki shlyakerga pigment qo'shiladi?","answers":{"text":["Rasmiy ranglarni olish uchun"],"answer_start":[219]},"id":97}
{"context":"Kolumb Markaziy Amerikaga uchinchi sayohatidan qaytib, Ispaniya saroyi bilan to'qnashuvga tushgan paytda, Portugaliya ikkinchi armada Hindistonga yo'l oldi. O'n uchta kemadan iborat flot 1500 ga yaqin kishini o'z ichiga olgan bo'lib, 1500 yil 9 martda Lissabondan jo'nab ketdi. Flotni Pedro Alvarish Kabral boshqargan, uning qo'mondonligi ostida esa Bartolomeu Diash, Nikolau Koelya va notarius Peru Vas de Kaminiya kabi tajribali dengizchilar bo'lgan. Gvineya ko'rfazi sohilida shamolsiz bo'lgan joyda, ular janubi-g'arbiy yo'nalishda, katta volta do mar (ingl.) orqali yo'l olishdi.rus. 21 aprel kuni tog' topildi, keyinchalik u Monte-Paskoal (ingl.) deb nomlandi; 22 aprel kuni ekspeditsiya Braziliya qirg'og'iga chiqdi, 25 aprel kuni flot Portu-Seguru deb nomlangan g'arvonga kirdi. Cabral yangi er Tordesillas chizig'ining sharqida joylashganligini taxmin qildi va bu muhim kashfiyot haqida Portugaliyaga xabar yubordi. Yangi topilgan yer orol deb hisoblanib, u Vera-Kruz oroli deb nomlangan (ingl.) rus. (Haqiqiy Xoch oroli). Ba'zi tarixchilar, portugallar Janubiy Amerika yerlari haqida avvalgi suzishlardan xabardor bo'lganini, bu holda Juann II ning tordesilyas liniyasini ko'chirishdagi qat'iyligi tasodifiy bo'lmaganligini ta'kidlaydilar.","question":"Vera-Kruz oroli qanday alternativ nomga ega?","answers":{"text":["Haqiqiy Xoch oroli"],"answer_start":[1011]},"id":252}
{"context":"1806 yilda Nikolay Shopen Skarbekovlarning uzoq qarindoshi Tekla Yustina Kshijanovskayaga turmushga chiqdi ((13) (17821861). Svinka gerbining Kshijanovskiy (Krzhijanovskiy) nasli XIV asrdan kelib chiqqan va Kostsyan yaqinidagi Kshijanovo qishlog'iga egalik qilgan. Kshijanovskiylar oilasiga, shu jumladan, Vladimir Krzhijanovskiy, Yustina Kshijanovskayaning jiyani ham tegishli edi. Saqlangan ma'lumotlarga ko'ra, kompozitorning onasi yaxshi ma'lumotga ega bo'lgan, frantsuz tilini biladi, juda musiqali bo'lgan, fortepianoda yaxshi o'ynagan, go'zal ovozga ega bo'lgan. Frederikning ilk musiqiy taassurotlaridan, bolaligidanoq xalq qo'shiqlariga bo'lgan muhabbatidan onasi xabardor.","question":"Kshijonovskiylar nasli qaysi asrdan kelib chiqqan?","answers":{"text":["XIV"],"answer_start":[179]},"id":2767}
{"context":"Charlz Darvin birinchi bo'lib tabiiy tanlanish orqali evolyutsiya nazariyasini tuzgan. Tabiiy tanlanish orqali evolyutsiya  populyatsiya to'g'risidagi uchta faktdan kelib chiqadigan jarayon: 1) tirik qolish qobiliyatidan ko'ra ko'proq avlod tug'iladi; 2) turli organizmlarda turli xil xususiyatlar mavjud bo'lib, bu esa tirik qolish va avlod qoldirish ehtimolidagi farqlarga olib keladi; 3) bu xususiyatlar  meros bo'lib o'tadi. Bu sharoitlar turlararo raqobat va muhitga eng kam moslashganlarning tanlangan holda yo'q qilinishiga olib keladi, bu esa keyingi avlodda ushbu muhitda omon qolish va ko'payishga yordam beradigan xususiyatlar ulushini ko'paytiradi. Tabiiy tanlanish - moslashuvlarning yagona ma'lum sababi, ammo evolyutsiyaning yagona sababi emas. Adaptiv bo'lmagan sabablar orasida genetik dryf, gen oqimi va mutatsiyalar mavjud.","question":"Charlz Darvin qanday so'zlarni aytgan?","answers":{"text":["tabiiy tanlanish orqali evolyutsiya nazariyasini"],"answer_start":[30]},"id":1440}
{"context":"O.Yu. nomidagi Yer fizikasi instituti Shmidta RAS (3); A.F.M. nomidagi Fizika-texnika instituti. Ioffe RAS; RAS yer qa'rini kompleks o'zlashtirish muammolari instituti; RAS Koli ilmiy markazining konchilik instituti; Sergo Ordzhonikidze nomidagi Rossiya davlat geologiya-qidiruv universiteti; MISIS milliy tadqiqot texnologik universiteti; Milliy mineral xomashyo universiteti Kon; N.A. nomidagi konchilik ishi instituti. RAS QT Chinoqala (4); RAS UB Kon ishi instituti; RAS UB Kon instituti; T.F.M. nomidagi Qo'zbos davlat texnika universiteti Gorbachev; Tula davlat universiteti; VNIMI.","question":"Qaysi institut O.Y. nomi bilan atalgan? Shmidtning oʻzi?","answers":{"text":["O.Yu. nomidagi Yer fizikasi instituti Shmidta RAS"],"answer_start":[0]},"id":2860}
{"context":"1950-yillarning oxiridan boshlab trubachi Maylz Devis va tenor-saksofonchi Jon Koltrayn ohangga va improvizatsiyaga bo'lgan yondashuv sohasida to'g'ridan-to'g'ri klassik musiqadan olingan ladali yangicha tajribalar uyushtirdilar. Bu musiqachilar ozog'i bilan maxsus sozlamalar dan foydalanib, akordlar o'rniga qo'shiqlarni tuzadilar. Natijada, harmoniyaviy statik, deyarli faqat musiqaga asoslangan jazza shakli paydo bo'ldi. Solida sozlovchi ba'zan o'zlarining o'rnatilgan ohangidan chetga chiqib, xavf-xatarga duchor bo'ladi, ammo bu keskin hissiyotni va ozodlikni yaratadi. Tempolar sekin va tezdan o'zgargan, ammo umuman olganda, musiqa o'zgaruvchan, o'zgaruvchan, o'zgaruvchan va sekinlik hissi bilan ajralib turardi. Ko'proq ekzotik effekt yaratish uchun ijrochilar ba'zan o'zlarining musiqasi uchun modal asos sifatida noyevropalik gammalar (masalan, hind, arab, afrika) dan foydalanganlar. Modal jazning noaniq tonal markazi jazza tarixining keyingi bosqichiga kelgan tajribachilarning erkin-jazza ko'tarilishlari uchun boshlang'ich poydevor bo'ldi, shu jumladan tenor-saksofonchi Farou Sanders. Modal jazza uslubining klassik namunalari Maylz Devisning Milestones, So What va Flamenco Sketches repertuaridagi pyesalar, shuningdek, Jon Koltraynning My Favorite Things va Impressions.","question":"Maylz Devis va Jon Koltren qanday akkordlar o'rniga ishlatib ko'rishgan?","answers":{"text":["ozog'i bilan maxsus sozlamalar"],"answer_start":[246]},"id":1770}
{"context":"Kredit shirkatlari ikki turdagi operatsiyalarni amalga oshiradilar - o'z a'zolari bilan operatsiyalar va istalgan shaxslar bilan operatsiyalar. Kredit shirkatlari faqat o'z a'zolariga qarz berishlari mumkin edi. Har qanday shaxs bilan omonatlarni jalb qilish operatsiyalari amalga oshirilishi mumkin edi. Shirkatning asosiy operatsiyasi ssuda berish edi. Kreditlar faqatgina shaxsiy ishonch, kafillik yoki garov asosida kredit shirkatining a'zolariga berilardi. Shirkatning har bir a'zosiga shirkatni tashkil etishda belgilangan miqdordan ortiq bo'lmagan kredit tayinlanishi mumkin. Kreditlarni tayinlash, o'zgartirish yoki yopish umumiy yig'ilish tomonidan boshqaruv yoki kengashga yoki bu boshqaruv organlarining ikkalasiga yuklangan. Shirkat boshqaruvi qarz berishda qarz oluvchidan u nimaga muhtojligini so'rab, faqat foydali ish uchun pul berardi. Shirkat qarz berish uchun har bir kredit shirkatining o'rnatilganida shirkat ustavida belgilangan miqdordan kam bo'lmagan miqdorda bo'lishi kerak bo'lgan asosiy kapitaldan pul oladi. Asosiy kapitalni kredit shirkatlari davlat yoki korxonalar va xususiy shaxslarning kreditlari hisobidan shakllantirgan. Ishni kengaytirish uchun kredit shirkatlari omonatlar qabul qilib, qarzlar jalb qilishdi. Umumiy yig'ilish omonatlar bo'yicha batafsil qoidalarni o'rnatgan, ularning eng kichik va eng katta miqdorini belgilagan; ularning umumiy miqdorini cheklagan, to'lash muddatlari va foizlarini tayinlagan.","question":"omonatlarni jalb qilish operatsiyalari kimlar bilan amalga oshirilishi mumkin edi?","answers":{"text":["Har qanday shaxs"],"answer_start":[212]},"id":2460}
{"context":"DNKning o'z-o'zidan shikastlanishi juda keng tarqalgan, bu kabi hodisalar har bir hujayrada sodir bo'ladi. Bunday shikastlanishlarning oqibatlarini bartaraf etish uchun maxsus tuzatish mexanizmlari mavjud (masalan, xato DNK qismi kesib tashlanadi va bu joyda asl qismi tiklanadi). Mutatsiyalar faqatgina tuzatish mexanizmi biron sababga ko'ra ishlamasa yoki zararni tuzatishga qodir bo'lmasa, sodir bo'ladi. Reparatsiya uchun mas'ul bo'lgan oqsillarni kodlovchi genlarda paydo bo'lgan mutatsiyalar boshqa genlarning mutatsiya tezligini ko'p marta oshirishga (mutator effekt) yoki kamaytirishga (antimutator effekt) olib kelishi mumkin. Masalan, ekssizsion reparatsiya tizimining ko'plab fermentlari genlarining mutatsiyalari odamlarda somatik mutatsiyalar tezligini keskin oshirib yuboradi, bu esa o'z navbatida pigmentli kseroderma va qon to'shaklari o'sishiga olib keladi. Mutatsiyalar nafaqat replikatsiya paytida, balki eksitssiyaviy yoki postreplikativ reparatsiya paytida ham paydo bo'lishi mumkin.","question":"Bunday shikastlanishlarning oqibatlarini bartaraf etish uchun nimalar mavjud?","answers":{"text":["maxsus tuzatish mexanizmlari"],"answer_start":[169]},"id":571}
{"context":"Ko'pgina shprunlar iglogerlar va boshqa yirtqich hayvonlar tomonidan yeyilishdan himoya qiladigan spikullarga ega. Shunga qaramay, dengiz toshbaqalari shpritzlar bilan oziqlanishadi va silsilim spikullari ularning 95 foizigacha bo'lgan fecallarini tashkil qilishi mumkin. Sponglar o'zlarining toksik metabolitlaridan ((176), shu jumladan tabiiy haloalkaloidlardan ((177) dushmanlardan himoyalanish uchun foydalanadigan tipik passiv zaharli hayvonlardir. Sponglardan (Suberites domuncula) ajratiladigan birinchi toksin suberitin deb nomlangan modda bo'ldi. Bromfakelinlar guruhiga mansub toksinlar birinchi marta Phakellia flabelata sponjasidan ajratilgan; Dibromizofakelinga o'xshash toksinlar Acanthella carteri sponjasida topilgan. Pirol alkaloidlari umurtqalar, ayniqsa Agelasidae oilasining vakillari orasida keng tarqalgan. Antarktikadagi 16 ta ispongning 9 tasi va Karib dengizidagi 36 ta ispongning 27 tasi baliq uchun zaharli ekanligi isbotlangan. Shu bilan birga, baliqlar orasida shpritslar bilan ovqatlanishga ixtisoslashgan turlar (mavritan butlari, Apolemichthys ((en) ((178) naslidagi farishta baliqlar), Coradion ((en) ((179) naslidagi kapalak baliqlar va boshqalar) uchraydi. Doridacea guruhidagi yalang'och mollyuskalar faqat muayyan turdagi kumushlar bilan oziqlanib, tor ixtisoslashuvni namoyon qiladilar.","question":"Ko'pgina shpritzlar ignabarglar va boshqa yirtqich hayvonlar tomonidan yeyilishdan qanday himoyaga ega?","answers":{"text":["spikullarga"],"answer_start":[98]},"id":2403}
{"context":"Shotlandiyaning huquqiy tizimi Angliya va Uels va Shimoliy Irlandiya tizimlaridan mustaqil bo'lib qoldi, shu tariqa mamlakatda o'z xususiy va jamoat huquqi qo'llaniladi. 1997 yilgi referendumdan va 1998 yilda qabul qilingan Shotlandiya aktidan so'ng 1999 yilda Shotlandiya parlamenti tiklandi. 2014 yil 18 sentabrda mamlakatda Shotlandiya mustaqilligi to'g'risida referendum o'tkazildi, uning natijasida ovoz beruvchilarning 55,3 foizi Buyuk Britaniya tarkibida qolish istagini bildirishdi. 2016 yil 23 iyunda Shotlandiya aholisining 68 foizi mamlakatning Yevropa Ittifoqidan chiqishiga qarshi ovoz bergan (qarshilik 38 foizni tashkil etdi) Yevropa Ittifoqidan chiqish bo'yicha referendumdan so'ng, Shotlandiya hukumati mamlakatning Yevropa Ittifoqidagi a'zoligini saqlab qolish masalasiga nisbatan o'z mustaqil tashqi siyosatini o'tkazish to'g'risida qaror qabul qildi.","question":"Saylovda qatnashganlarning necha foizi Buyuk Britaniyada qolishni xohlashdi?","answers":{"text":["55,3 foizi"],"answer_start":[425]},"id":1942}
{"context":"Birinchi xayriya jamg'armalari XX asr boshlarida paydo bo'ldi. Amerika Qo'shma Shtatlarida mashhur sanoatchi va xayriyachi Jon Rokfellerning sa'y-harakatlari tufayli. Bu J. Rokfeller xayriya fondini tashkil etishni taklif qilib, xayriya ishlarini muntazam ravishda amalga oshirish g'oyasini ilgari surdi (6). Bunday turdagi birinchi tashkilot, keyinchalik Rokfeller jamg'armasi tarkibiga kirgan Umumta'lim kengashi (1902-yil) bo'ldi. Rokfellerning o'rnagiga AQShning boshqa yirik tadbirkorlari ham ergashgan: Endryu Karnegi, Bill Geyts va boshqalar.","question":"va xayriya jamg'armalari paydo bo'lganida.","answers":{"text":["XX asr boshlarida"],"answer_start":[31]},"id":1496}
{"context":"Lotin Amerikasi tarkibiga har doim shimoliy Meksikadan janubiy Argentinagacha bo'lgan Amerika qit'asidagi ispan tilida so'zlashadigan mamlakatlar, shuningdek Karib havzasidagi ispan tilida so'zlashadigan mamlakatlar (Kuba, Dominikan Respublikasi, Puerto-Riko) kiritiladi. Ko'p hollarda frantsuz tilida so'zlashadigan Gaiti, Sent-Martin va Frantsiya Guyanasi ham kiradi. Biroq, fransuz tilida so'zlashadigan Kvebek deyarli hech qachon Lotin Amerikasi tarkibiga kiritilmaydi. Amerika ingliz tilida so'zlashadigan mamlakatlari (Yamayka, Barbados, Bahama, Beliz, Gayana va boshqalar) Lotin Amerikasiga tegishli emas.","question":"Qaysi ispan tilida so'zlashadigan mamlakatlar Karib havzasining bir qismi hisoblanadi?","answers":{"text":["Kuba, Dominikan Respublikasi, Puerto-Riko"],"answer_start":[217]},"id":548}
{"context":"Kanadada xokkey to'plami paydo bo'lganida, o'yin uchun sweaterlar tikilgan va faqat rang bilan farqlangan. Ushbu sport turi rivojlangani sayin xokkey jihozlari ham rivojlanib, o'zgardi. Xokkey jamoalari nafaqat o'z o'yinlari bilan, balki tashqi ko'rinishi bilan ham esda qolishga intilishardi. Xokkey mashhurligi ortib, xokkey turnirlarida ishtirok etayotgan jamoalar soni ko'paygani sayin, xokkey formasida farqlovchi belgilar va logotiplar, keyinchalik esa o'yinchilarning raqamlari va familiyalari qo'llanila boshladi. Xokkey sovitlarini ishlab chiqarish texnologiyasi ham o'zgardi, ular turli xil materiallardan tayyorlanishni boshladilar. Hozirgi vaqtda poliester xokkey uchun sweyerlar ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan asosiy material hisoblanadi. Aynan shu material xokkey formasining yaxshi havo o'tishi, mustahkamligi va yengilligiga yordam beradi. Bu esa juda yorqin shakllarni, rangli yechimlarni yaratish imkonini beradi. Hozirgi kunda xokkey klublari yoki alohida jamoalarda ikki yoki undan ortiq turdagi formalar mavjud. Xokkey formasining to'plamlari uyda, mehmon yoki sayyor bo'ladi. Masalan, KHL uchun xonadon formasida o'yin uchun xokkey soviteri qorong'i rangda, sayyor uchrashuvlarda o'yin uchun soviteri  yorug' rangda (NHL formasida ham qoidalarga ko'ra  uy  qorong'i rangda, mehmon  yorug' rangda tanlanadi).","question":"Xo'sh, xokkey sovutgichlari qanday farq qilgan?","answers":{"text":["faqat rang"],"answer_start":[78]},"id":1306}
{"context":"Ba'zi tadqiqotchilar ba'zida odamlarga o'zlarining yoki boshqalarning guruhiga tegishli bo'lishlariga qarab turli axloqiy qoidalar qo'llaniladi (agar inson o'zini madaniy, etnik yoki boshqa ma'noda psixologik jihatdan unga tegishli bo'lsa, guruhni o'z guruhi deb belgilaydi). Ba'zi biologlar, antropologlar va evolyutsion psixologlar, o'zgalik diskriminatsiyasi guruhning omon qolish imkoniyatlarini oshirishi bilan bog'liq deb hisoblashadi. Bu nuqtai nazar evolyutsiyaning ba'zi oddiy kompyuter modellarida tasdiqlandi. ((13) Ushbu modellarda bunday kamsitish ba'zan o'z guruhining vakillari bilan kutilmagan yaqin hamkorlikni, shuningdek, begona guruh vakillariga nisbatan tushuntirish qiyin bo'lgan mehmondo'stlikni keltirib chiqaradi. ((14) G. Q. Q. Jonson (Gary R. Johnson) va V. S. bilan Falger (V.S. Falger) milliylik va vatanparvarlik o'zlarining va boshqalarning farqlanishining shakllari ekanligini ta'kidlaydilar. Jonathan Heydt ((15) da, guruh ichidagi mezonni eksperimental kuzatish konservativlarning va kamroq darajada liberallarning axloqiy baholarini mustahkamlashi ta'kidlangan.","question":"Ba'zan odamlarga o'z guruhlariga yoki boshqa guruhlarga tegishli bo'lishlariga qarab qanday munosabatda bo'lishadi?","answers":{"text":["axloqiy qoidalar"],"answer_start":[114]},"id":1189}
{"context":"Issiqlik o'tishini issiqlik o'tkazuvchanligi, ya'ni bir atomdan boshqa atomga energiya o'tishi bilan izohlashning o'rniga, uni yanada oddiyroq tarzda konveksiya, ya'ni materiyaning o'zida issiqlik o'tishi bilan izohlash mumkin edi. Issiq bo'lgan geliy yuqoriga, sovuq bo'lgan pastga harakatlansa, tezlikdagi farqlar konveksiya oqimlarini hosil qiladi va shu yo'sin issiqlik o'tkaziladi. Lekin buning uchun helium hech qanday qarshiliksiz oqadi deb taxmin qilish kerak edi. Bizda elektr o'tkazgichda hech qanday qarshiliksiz harakatlanishini ko'rganmiz. Men shuni angladimki, geliyum ham hech qanday qarshiliksiz harakatlanadi, u super issiqlik o'tkazmaydigan modda emas, balki super oqimdir.","question":"Geliy qanday modda?","answers":{"text":["super issiqlik o'tkazmaydigan"],"answer_start":[629]},"id":2809}
{"context":"Polovkaliklar odatiy harbiy-demokratik tuzumga ega edilar. Polovet xalqlari bir necha nasllarga (klanlarga) bo'lindi, ular o'z rahbarlarining nomlarini olib yurishgan. Masalan, yilnomalarda Voburg'evichlar, Ulashyevichlar, Bousteyeva, Chargov chadi eslatib o'tilgan. Bu nasllar o'z markazlari bo'lgan qishki shaharlar bo'lgan yirik qabila uyushmalariga birlashgan. Ayrim ko'chmanchi ordularni alohida qabila birlashmalariga birlashtirish jarayoni XI asr oxirida yakunlandi. Har bir ordada, shuningdek, unga kirgan kichik bo'linmalar - kurenilarda ham, o'zlarining qishki, yozgi va ular o'rtasida qochqinlar yo'nalishlari bo'lgan o'zlarining yer uchastkalari bo'lgan. Kureni bir necha qarindosh oilalarning birlashmasidan iborat edi. Etnik tarkib bo'yicha kurenlar nafaqat polovliklarga, balki qo'shni xalqlarga ham tegishli bo'lishi mumkin edi (masalan, bolgarlar). Odlar boshliqlari xonlar bo'lib, ular an'anaviy ravishda bir vaqtning o'zida muayyan kurenalarning boshliqlari ham bo'lishgan. S.ning fikricha Oddiy ordaning o'lchami 40 000 kishidan oshmagan (o'rtacha aholi bo'lgan Rus knyazliklari, masalan, Ryazan, 100 000 ga yaqin kishi yashagan). XII asrning birinchi yarmida 1215 Polovet ordasi mavjud bo'lgan. Har bir polovet ordasining koʻchmanchilarining soni 70100 mingdan oshmagan. kv.ga yetkaziladi km.dan iborat. Rus, Vizantiya va Bolgariyaga qarshi samarali harbiy harakatlar olib borish zaruriyati polovliklar orasida katta siyosiy birlashmalar bo'lgan ordalar ittifoqlari paydo bo'lishiga olib keldi. A'zolar yig'ilishida bunday ittifoqning rahbari saylanar edi, u qa'qon\/qaqon (xonlar xoni) deb nomlanar edi. Uning qo'lida katta kuch - tinchlik tuzish, hujumlar va yurish-turishlarni tashkil etish huquqi bo'lgan.","question":"Polovkaliklar qanday sotsialistik tuzumga ega edilar?","answers":{"text":["harbiy-demokratik"],"answer_start":[21]},"id":366}
{"context":"Jamoat moliyalari jamiyat boyliklarini taqsimlash nazariyasiga asoslangan. Uning mohiyati shundaki, ba'zi bir yaxshiliklar mavjud (milliy mudofaa, jamoat tartibini saqlash, yo'llar va boshqalar). p.), tovar-pul almashinuvi orqali ehtiyojlari individual tartibda qondirilishi va to'lanishi mumkin bo'lmagan narsalar. Natijada, bunday jamoaviy ehtiyojlar bozor mexanizmlari orqali qondirilmaydi. Shundan kelib chiqib, jamoatchilik boyliklarini taqsimlash tegishli darajadagi byudjetlar orqali markaziy va mahalliy hokimiyat organlari orqali davlat tomonidan amalga oshiriladi. Davlat xarajatlari davlat o'zi tartibga soluvchi organ bo'lgan jamiyat iste'molining bir qismidir (53). Fiskal va byudjet vositalari orqali ijtimoiy boyliklar nafaqat taqsimlanadi, balki qayta taqsimlanadi ham. Xususan, qayta taqsimlash yuqori daromadli fuqarolarga yuqori soliqlar va kam daromadli fuqarolarga subsidiyalar kombinatsiyasi orqali amalga oshirilishi mumkin. Shunday qilib, boyliklarni yuqori daromadli va kam daromadli aholi qatlamlari o'rtasida taqsimlash orqali ijtimoiy adolat va insonparvarlik tushunchasi amalga oshiriladi: Agar biz jamiyatning axloqiy burchi zaiflarga yordam berish deb hisoblasak, kambag'allarga yordam berish umumiy yaxshilikni keltirib chiqaradi (54).","question":"Jamiyatning boyliklarini qanday vositalar orqali taqsimlash mumkin?","answers":{"text":["Fiskal va byudjet"],"answer_start":[679]},"id":1824}
{"context":"Shahar hududidagi birinchi doimiy aholi punktlari qamallar bo'lib, ular keltoiberiyaliklar davrida qurilgan. Miloddan avvalgi 192 yilda e. bilan Rimlik Mark Fulviy Nobilior bu yerda yashagan Karpetan qabilasining umidsiz qarshiligini sindirdi va Toletum garoviga asos soldi. Shahar yaqinidagi temir rudasi tufayli Toledo o'z tangalarini qirqadigan muhim shaharchaga aylandi. O'sha davrdagi hashamatli villalarning qazilmalari o'z akveduklariga ega bo'lgan, hozirgi kunda butunlay vayron bo'lgan aholi punktining chuqur romanlashuviga guvohlik beradi.","question":"Shahar hududida birinchi doimiy aholi punktlari nima bo'lgan?","answers":{"text":["qamallar"],"answer_start":[50]},"id":1069}
{"context":"1998 yildan boshlab Feodosiyada badiiy gimnastika bo'yicha har yili Graciya-Kimmeriya xalqaro turnir o'tkaziladi, unga Qrim, Ukraina, Rossiya, Belarus, Estoniya va boshqa mamlakatlardan ushbu sport turining eng yaxshi yosh qizlari va ustalari tashrif buyuradilar. An'anaviy ravishda har yili sentyabr oyining birinchi kunlarida shaharning barcha aholisi va dam oluvchilarga bu ajoyib va juda ayollar sport turini tomosha qilish imkoniyati beriladi. Ushbu turnirning tashabbuskori va tashkilotchisi o'tmishda sport gimnastikasi bo'yicha sport ustasi nomzodi bo'lgan, hozir esa 20 yildan ortiq vaqt davomida Feodosiya shahridagi badiiy gimnastika bo'yicha murabbiy Viktoriya Yevgeniyevna. Turnir har doim Feodosiya sobiq rahbari V.Shayderovning homiyligi ostida oʻtkaziladi. A.ga, u nafaqat futbol va dzyudo kabi erkaklar uchun mo'ljallangan sport turlariga, balki ayollarga ham sadoqatli va sadoqatli edi. Shundan soʻng, turnir shahar hokimi A.Bartenevning homiyligi ostida oʻtkaziladi. V. bilan Feodosiya vakillari ushbu musobaqalarda ko'p marotaba sovrindor bo'lib, Gran-Priga sazovor bo'lishgan.","question":"Qaysi yildan boshlab Feodosiyada Graciya-Kimmeriya badiiy gimnastika bo'yicha har yili o'tkaziladigan xalqaro turnir o'tkaziladi?","answers":{"text":["1998"],"answer_start":[0]},"id":2376}
{"context":"Minimal qonun. Ushbu qonun hosilning miqdori eng kam bo'lgan omil bilan belgilanadi, deb ta'kidlaydi. Ushbu qonunni birinchi marta Yu. Libiylar. U hosilning o'sishi minimal bo'lgan omilning ko'payishiga to'g'ridan-to'g'ri proporsional bo'ladi, deb hisoblagan, ya'ni minimal qonuni ko'rinadigan tarzda namoyish etish uchun Dobenekning quti deb nomlangan hujayralari o'simliklarning alohida omillari ni shartli ravishda belgilaydi. Ularning balandligi turlicha, har biri muayyan omil mavjudligiga mos keladi. Barcha omillar optimal bo'lganda (tovoq yuqoriga to'ldirilgan) o'simliklarning eng yuqori hosilini ko'rsatadi. Ammo haqiqiy hosil eng past pastki toshning balandligi, ya'ni minimal bo'lgan faktor miqdori bilan belgilanadi. Agar bu klipni almashtirsak, unda suv darajasi (o'simlik hosildorligi) boshqa klip tomonidan belgilanadi, bu klip o'zgargan sharoitlarda minimal balandlikka ega bo'ladi. Qonunning minimal darajada soddaligi va amal qilishining aniqligi aniqlashtirishni talab qiladi. Ba'zi tadqiqotchilar bu qonunning nisbiy xususiyatini aniqladilar. Ha, shunday. Mayer shuni ko'rsatdiki, minimal qonunni nafaqat o'simliklarning ozuqaviy moddalari, balki hayotning barcha omillari ta'sirini hisobga olgan holda qabul qilish kerak. E. Qiziq Volni minimum qonunini hosil sifatiga ham tatbiq etdi va alohida omilning barcha boshqa omillar majmuiga ta'sirini ta'kidladi. Yu. - Qani Libix har bir omilning o'sishi pasayish ta'sirini tan olishga majbur bo'ldi.","question":"Dobenekning qutilari hujayralari nimani anglatadi?","answers":{"text":["o'simliklarning alohida omillari"],"answer_start":[365]},"id":1645}
{"context":"Viruslar butun hujayra hayotini ta'sir qiladi, ammo viruslarning keng tarqalishiga qaramay, har bir hujayra organizmining o'ziga xos turlari, ko'pincha faqatgina o'sha turga ta'sir qiladigan viruslar mavjud. Ba'zi viruslar, ya'ni \"satelitlar\" faqatgina boshqa virus yuqtirgan hujayralarda ko'payadi. Viruslar chorva mollarining muhim patogenlaridir. Viruslar oʻsma va koʻk til kabi kasalliklarni keltirib chiqaradi. bluetongue) kasalligi bilan bog'liq. Uy hayvonlari, masalan, mushuklar, itlar va otlar, agar ular emlanmasa, jiddiy virusli kasalliklarga moyil bo'ladilar. It parvovirusi - bu DNKga ega bo'lgan kichik virus, ko'pincha itlar uchun o'ldiradi. Barcha umurtqasizlar singari, asal asallari ham ko'plab virusli infektsiyalarga moyil. Biroq, ko'pgina viruslar o'zlarining egalari bilan hech qanday kasallik belgilari yoki alomatlari ko'rsatmasdan, zararsiz yashaydilar.","question":"Uy hayvonlarining o'tkir kasalliklari, masalan, o'sma va ko'k tilning kelib chiqishi nimaga bog'liq (ingl. bluetongue) deb ataladi).","answers":{"text":["Viruslar"],"answer_start":[350]},"id":1406}
{"context":"Marsning magnitosferasi yo'qligi va atmosfera juda nozikligi ham hayot uchun muammolardir. Sayyoramizning yuzida juda kam issiqlik oqimlari bo'ladi, u quyosh shamolining zarrachalar bombardimonidan yomon himoyalangan; bundan tashqari, issiqlik suvni bir zumda bug'laydi, past bosim tufayli suyuq holatdan o'tadi. Bundan tashqari, Mars ham t. n. o'lchash geologik o'lim. Vulkanik faollikning tugashi sayyoramizning yuza va ichki qismi o'rtasidagi minerallar va kimyoviy elementlar aylanishini to'xtatgan bo'lishi mumkin.","question":"Sayyoramiz yuzida qanday oqimlar harakatlanmoqda?","answers":{"text":["issiqlik oqimlari"],"answer_start":[122]},"id":1430}
{"context":"1991 yilda SSSR parchalanishidan so'ng sanoat va shahar xo'jaligining barcha funksiyalarida halokatli pasayish boshlandi. Barcha jamoat qurilishi muzlatilgan va o'n yil davomida ba'zi obyektlar uzoq qurilishda edi: tezkor tramvayning ikkinchi navbatida, 22 qavatli mehmonxona (2005 yilda ko'prik oldidagi maydonda, Krasnoznamenskaya, 7 da turar joyga aylantirildi), Politexnika universitetining 16 qavatli kimyo korpusida (2010 yilda qurib bitkazilgan), Moryatnik (2015 yilda yaroqsiz holatda). 1990-yillarda Volgograd federal darajaga chiqqan moliyaviy piramidalarning vataniga aylandi: Selengning rus uyi, Hopyer-Invest, Rus ko'chmas mulk (1993 yilgacha  Volga bo'yi ko'chmas mulk). 2000-yillarning o'rtalaridan boshlab qurilish faollashdi. 2009 yilda Volgograd ko'prigi, 2011 yilda  tezkor tramvayning ikkinchi navbatida (Professional, TYuZ, Yelshanka stansiyalari), 2014 yilda Gumrak posyolkasidagi yo'l o'tkazgich, 2015 yilda  Tolakaning (Tulakaning) pastki Yelshankadagi transport tarmog'i  sovet davridan keyingi birinchi transport infratuzilmasi ob'ektlari foydalanishga topshirildi. Shaharning ko'p aholisi Volgograd harbiy garnizonining harbiy xizmatchilari, Shimoliy Kavkazdagi sovetlar davri so'nggi urushlarda va 2008 yilda Janubiy Ossetiyadagi 5 kunlik urushda ishtirok etganlar. Shuningdek, shahar bir qator terrorchilik harakatlariga duch keldi.","question":"Volgograddagi Politexnika universitetining kimyo korpusini qurish qaysi yilda tugadi?","answers":{"text":["(2010 yilda"],"answer_start":[422]},"id":2177}
{"context":"Ural tiklanish va taraqqiyot banki 1990 yil 28 sentabrda tashkil etilgan. 1993 yilda Sverdlov viloyati tijorat banklaridan birinchi bo'lib RF Markaziy bankining Bosh litsenziyasini oldi va Sverdlov viloyati mintaqaviy tijorat banklaridan birinchi bo'lib S.W.I.F.T Jahon banklararo moliyaviy telekommunikatsiyalar jamiyatiga a'zo bo'ldi. 2000 yilda bank Affiliate maqomini olgan holda MasterCard Europe xalqaro to'lov tizimlari va VISA Int. ishtirokchisi maqomini olgan holda a'zo bo'ldi. 2006 yil may oyida bank VISA Int tizimida. Bosh ishtirokchi darajasiga ko'tarildi. 2001 yilda bank Qimmatli qog'ozlar bozori bo'yicha Federal komissiya (QQMB) tomonidan berilgan amal qilish muddati cheklanmagan qimmatli qog'ozlar bozorining professional ishtirokchisi litsenziyasi to'plamini oldi.","question":"Bank qaysi yilda MasterCard Europe xalqaro to'lov tizimlarining a'zosi bo'ldi?","answers":{"text":["2000 yilda"],"answer_start":[337]},"id":954}
{"context":"Yaxshi qishloq xo'jaligi solig'i (YXSh). Qishloq xo'jaligi tovar ishlab chiqaruvchilari bo'lgan va RF Soliq kodeksining 26.1-bobida belgilangan tartibda yagona qishloq xo'jaligi solig'ini to'lashga o'tgan tashkilotlar va yakka tartibdagi tadbirkorlar yagona qishloq xo'jaligi solig'ini to'lovchi deb tan olinadi. RF Soliq kodeksining 346.2 moddasining 2-bandiga ko'ra, qishloq xo'jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarish va qayta ishlash ESXNni qo'llash shartlaridan biridir. Xarajatlar miqdoridan kamaytirilgan daromadlar EKXN soliqqa tortiladigan obyekt deb tan olinadi. Daromadlar va xarajatlarni aniqlash va tan olish tartibi RF Soliq kodeksining 346.5-moddasida belgilanadi. Soliq stavkasi 6 foiz miqdorida belgilanadi.","question":"ECHO nima degani?","answers":{"text":["Yaxshi qishloq xo'jaligi solig'i"],"answer_start":[0]},"id":2999}
{"context":"Oksigend to'g'ridan-to'g'ri (normal sharoitlarda, isitish va\/yoki katalizatorlar mavjud bo'lganda) Au va inert gazlardan (He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn) tashqari barcha oddiy moddalar bilan reaksiyaga kiradi; halogenlar bilan reaksiyalar elektr razryadi yoki ultrabinafsha ta'siri ostida sodir bo'ladi. O'rtacha yo'l bilan oltin oksidlari va og'ir inert gazlar (Xe, Rn) olingan. Barcha ikki elementli birikmalarda kislorod boshqa elementlar bilan kislorod oksidlovchi rol o'ynaydi, bundan mustasno, fluorli birikmalar (qarang. (Qo'shimcha #Oksigen floridlari).","question":"Kislorod qaysi inert gazlar bilan reaksiyaga kirmaydi?","answers":{"text":["He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn"],"answer_start":[122]},"id":963}
{"context":"Zamonaviy trolleybuslarda maxsus postamentda joylashgan ikki tok qabul qiluvchi shtangli tip bo'yicha o'rnatiladi. Trolleybus qurilishi boshlanganda ko'plab boshqa yechimlar sinab ko'rildi. Simensning birinchi trolleybusida tok olish vositasi sifatida moslashuvchan sim bilan trolleybusga ulangan va yordamchi dvigatel yordamida harakatga keltirilgan aravacha ishlatilgan. Ammo bu tizim juda qiyin bo'lgan, chunki, birinchidan, simlar yaqin joylashishi kerak edi, bu esa shamol kunlarida tez-tez qisqa vaqtga to'xtab qolishga olib kelardi va ikkinchidan, aravachani simlardan tushganda joylashtirish qiyin edi. Shunga qaramay, ko'pgina shunga o'xshash tizimlar sinab ko'rildi, ammo ularning barchasi oxir-oqibat ishdan chiqdi. Bir shtangli tok qabul qiluvchi sxemalari mavjud edi (shunday trolleybuslar 1957 yilgacha Ebersvald shahrida ishlatilgan), ammo ular etarli darajada ishonchli bo'lmagani sababli keng tarqalmagan. Dastlabki shtangli tok qabul qiluvchilarda tok olish rolli yordamida amalga oshirilgan, ammo tez orada rolli yomon tok olish va tez eskirishi sababli voz kechilgan. Rulkning o'rniga mis-grafitli oyoq kiyimlar qo'yildi. Bunday sxema hozirgacha deyarli o'zgarishsiz qo'llaniladi.","question":"Zamonaviy trolleybuslarda qancha tok qabul qiluvchi qurilmalar o'rnatilgan?","answers":{"text":["ikki tok qabul qiluvchi"],"answer_start":[56]},"id":1449}
{"context":"Rossiyada birinchi marta 70-yillarning boshida sovet davrida, SSSRda buyuk qurilishlar boshlanganida, katta hajmli yuk tushunchasi paydo bo'ldi. Bu Sovet Ittifoqining sanoat-energetika kompleksining o'nlab yirik obyektlari qurilishi boshlangan vaqt: Atommash, Koreyskaya, Sayano-Shushenskaya, Sahalinskaya va boshqa GESlar, AESlar, G'arbiy Sibirning neft va gaz quvurlari, birinchi neft-kimyo kombinatlari. Ularning har biriga katta hajmli va og'ir yuklarni, birma-bir yetkazib berilishi mumkin bo'lmagan, birma-bir yoki qismlarga bo'linadigan, keyin esa joyida yig'ilishi mumkin bo'lgan, yuqori quvvatli texnologik uskunalarni etkazib berish xizmati kerak edi.","question":"Rossiyada katta hajmli yuk tushunchasi qachon paydo bo'lgan?","answers":{"text":["70-yillarning boshida"],"answer_start":[25]},"id":1789}
{"context":"Bir rasmning kvadrat birligiga qancha ko'p piksellar kirsa, shuncha ko'p tafsilotlar bo'ladi. Raster tasvirining maksimal tafsilotlari uni yaratishda belgilangan va uni oshirish mumkin emas. Rasmni kattalashtirganingizda, piksellar katta donlarga aylanadi. Interpolatsiya orqali bosqichma-bosqichlikni yumshoqlashtirish mumkin. Bu usulda tafsilotlarning darajasi oshmaydi, chunki asl piksellar o'rtasida silliq o'tishni ta'minlash uchun shunchaki yangi piksellar qo'shiladi, ularning qiymati asl rasmning qo'shni piksellari qiymatlari asosida hisoblab chiqiladi.","question":"Rasterning maksimal tafsilotlari qachon ko'rsatiladi?","answers":{"text":["uni yaratishda"],"answer_start":[135]},"id":2069}
{"context":"1848 yil oktyabr oyining o'rtalarida Tolstoy Moskvaga ketib, ko'plab qarindoshlari va tanishlari yashaydigan joyga,  Arbat tumaniga joylashdi. U yashash uchun Svyets'yev Vrajka shahridagi Ivanova uyini ijaraga olgan. Moskvada u nomzodlik imtihonlarini topshirishga tayyorgarlik ko'rishni boshlashni rejalashtirgan edi, ammo mashg'ulotlar boshlanmadi. Buning o'rniga, u hayotning butunlay boshqa tomoniga - dunyoviy hayotga jalb qilindi. Dunyo hayoti bilan shug'ullanishdan tashqari, Moskvada 1848-1849 yillar qishida Lev Nikolayevich birinchi marta karta o'yinlari bilan shug'ullangan. Ammo u juda qimor o'ynaganligi va har doim ham o'z harakatlarini o'ylab topmaganligi sababli  ko'pincha yutqazgan.","question":"Lev Nikolayevich Tolstoy Moskvada qayerda joylashdi?","answers":{"text":["Arbat tumaniga"],"answer_start":[117]},"id":44}
{"context":"Bosh, orqa va qorinlardagi chayonchalarning shakli va soni ko'pincha ushbu tur uchun xos bo'lib, taksonomik maqsadlarda identifikatsiyalash jarayonida ishlatiladi. Qashqaloqlarning nomlari asosan ularning tanadagi joylashuviga qarab beriladi. Ko'proq rivojlangan (yuqoriga chiqqan) ilonlarda (Caenophidia) bir qator orqa terilarining keng chiziqlari qovurg'alarga mos keladi, bu esa ilonning orqa pog'onalarini ochmasdan hisoblash imkonini beradi. Ilonning ko'zlari maxsus shaffof chayonlar (Brille)  harakatsiz ko'z qirlarini qoplaydi. Shunday qilib, ularning ko'zlari deyarli har doim ochiq, hatto uxlayotganda ham. Biroq, ular tana uzuklari bilan qoplanishi mumkin.","question":"Katta ilonlarning orqa terilari keng bo'lganligi nimaga mos keladi?","answers":{"text":["qovurg'alarga"],"answer_start":[350]},"id":2564}
{"context":"Bank asoschilari CLS Bankda ko'p valyutali hisob raqamlariga ega bo'lib, ular to'g'ridan-to'g'ri bankka hisob-kitoblarni amalga oshirish bo'yicha ko'rsatmalarni yuboradilar va ular darhol bajariladi. Tizimning boshqa barcha foydalanuvchilari hisob-kitoblarni CLS bankida hisob raqamlari bo'lgan ishtirokchilar orqali amalga oshirishga majburdirlar. Har bir valyuta uchun almashtirish operatsiyalari amalga oshiriladigan vaqt valyutaning mahalliy vaqti bo'yicha ko'rsatilgan. Bank orqali to'lovlar bir necha bosqichda amalga oshiriladi. Markaziy Yevropa vaqti bilan (CET) 00:00 da dilerlar CLS Bankka hisob-kitoblar bo'yicha batafsil ko'rsatmalarni yuboradilar. 06:30 CET da CLS Bank har bir valyuta bo'yicha o'yinchilarning to'liq pozitsiyasini hisoblaydi va barcha dilerlarga rejalashtirilgan to'lovlar jadvalini yuboradi. 07:00 dan 12:00 gacha CET bank barcha hisob-kitoblarni amalga oshiradi.","question":"CLS Bankda bank asoschilarining hisob raqami qanday?","answers":{"text":["ko'p valyutali"],"answer_start":[28]},"id":773}
{"context":"Slog yozuvi - bu so'zlarni ifodalaydigan (yoki yaqinlashtiradigan) yozuv belgilari to'plamidir. Guruhda belgi odatda harf-harf birikmasi yoki faqat bitta harf tovushini aks ettiradi. Ammo ba'zi hollarda belgilar murakkabroq birikmalarni aks ettiradi (masalan, kelishik-tavakkal-to'g'ri yoki kelishik-tavakkal-tavakkal). Bu so'zlarning fonetik bog'liqligi alifbada aks etmaydi. Masalan, ka harfi ki harfiga umuman o'xshamaydi va alifbada bir xil tovushli harflar bo'lmaydi.","question":"Kalitning belgilari nimalarni anglatadi?","answers":{"text":["harf-harf birikmasi yoki faqat bitta harf tovushini"],"answer_start":[117]},"id":1514}
{"context":"Yangi Zelandiyaga daryo baliqlarini olib kirishning birinchi muvaffaqiyatsiz urinishi 1864 yil ga tegishli, bu vaqtda Angliyadan olib kelingan 200 ta baliq mahalliy suv havzalarida o'rnashib olmagan. 1868-1878 yillarda keyingi urinishlar muvaffaqiyatli bo'ldi, birinchi Tasmaniyadan, keyinchalik Avstraliyadan olib kelingan baliqchalar kichik partiyalarda mintaqaning turli suv havzalariga chiqarildi. 1870-yillarda baliqlarning soni tez o'sishi haqida xabarlar paydo bo'ldi, 1892-yilda esa 2 kg dan ortiq baliq ovlanishi e'lon qilindi. Yangi Zelandiyada oqush keng tarqalgan baliq bo'ldi, ammo kichikligi sababli havaskor va sanoat baliqchiligi ob'ekti sifatida mashhur bo'lmadi. Orolning yangi suv havzalarini o'zlashtirish ko'pincha tasodifiy tusga ega bo'lgan, masalan, Janubiy oroldagi Mahmerangi ko'lida u toshqin natijasida paydo bo'lgan.","question":"Yangi Zelandiyaga daryoda yashovchi akvariumni olib kirishning birinchi muvaffaqiyatsiz urinishi qaysi yilga to'g'ri keladi?","answers":{"text":["1864 yil"],"answer_start":[86]},"id":2661}
{"context":"1900 yilda Tesla \"elektr energiyasini uzatish tizimi\" va \"elektr uzatgich\" uchun patent oldi. Guglielmo Marconi 1901 yilda tarixdagi birinchi mashhur transatlantik radioeshittirishni amalga oshirganida, Tesla bu Teslaning 17 ta patentlari bilan amalga oshirilganini istehzo bilan ta'kidladi, garchi bu da'voga ko'p narsa qo'shilmasa ham. Bu 1903 yilda Tesla patentlari foydasiga sud qarori bilan radio uchun ko'p yillik patent janglarining boshlanishi bo'ldi, keyin 1904 yilda Markoni foydasiga qarama-qarshi qaror qabul qilindi. 1943 yilda AQSh Oliy sudining qarori bilan Tesla, Oliver Lodj va Jon Stounning avvalgi patentlari tiklandi. Sud, uning qarori Marconi radioda birinchi bo'lib erishganligi sababli, Markonining ba'zi patentlarga bo'lgan da'volari shubhali bo'lgani uchun, u o'sha patentlarni buzganligini aytishi mumkin emasligi sababli, Markonining da'vosiga aloqasi yo'qligini aytdi (boshqaruv sudining birinchi jahon urushi davrida AQSh hukumatiga qarshi Marconi kompaniyasining da'vosini bekor qilishga uringanligi aytiladi).","question":"Tesla patentini qachon tiklashdi?","answers":{"text":["1943"],"answer_start":[530]},"id":3197}
{"context":"Aytishlaricha, baliqlarning paydo bo'lishi o'n to'rtta mahalliy baliq turlari soniga salbiy ta'sir ko'rsatdi. Uch turdagi baliqchalar uchun oziq-ovqat raqibi hisoblanadi: Maccullochella peelii peelii (ingl.), Macquaria ambigua (ingl.), Maccullochella macquariensis (ingl.). O'nta turning soni o'limga uchraganligi sababli kamaygan: melanoteniya (ingl.), nonnopork (ingl.), Makkuori o'qoni (ingl.), Edelia obscura (ingl.), Edelia vittata (ingl.), Maccullochella macquariensis (ingl.), Galaxiella pusilla (ingl.), Galaxiella munda (ingl.), Hypseleotris klunzingeri (ingl.), Bostockia porosa ((62) ((80) ((81). Shuningdek, daryo baliqlari soni va Avstraliya baliqlari Bidyanus bidyanus (ingl.) va Nematalosa erebi (ingl.) o'rtasidagi teskari bog'liqlik ham qayd etilgan. Tasmaniyada baliqlarning ko'payishi Galaxias fontanus (ingl.) soniga salbiy ta'sir ko'rsatdi.","question":"Tasmaniyada qaysi baliqlarning soniga akvariumlarning ko'chib kelishi salbiy ta'sir ko'rsatdi?","answers":{"text":["Galaxias fontanus"],"answer_start":[804]},"id":1104}
{"context":"XVIII asr oxirida Transilvaniya (Ardeliya) maktabi vakillari valash tili lotin tilidan kelib chiqqan deb hisoblab, uning uchun italyan alifbosini moslashtirdilar va kirillchasidan voz kechishni taklif qilishdi. 1830-1840-yillardan boshlab Valachiya va Moldaviya hududida kirill va lotin harflarini birlashtirgan o'tish alifbosini qo'llash boshlandi. 1850-yillarda Walaxya ayrim maktablari lotin alifbosini o'zlashtirdi. Knyazliklarning Ruminiya davlatiga birlashtirilishi bilan, 1860 yilda Aleksandr Kuzning farmoni bilan davlat boshqaruvi va ta'lim sohasida lotin alifbosi asosida rumin alifbosi joriy etildi, ya'ni yozish rasmiy ravishda lotin tili asosida o'rnatildi. Ruminiyaning nazorati ostidagi Bessarabiya, keyinchalik esa Moldaviya SSJ hududlarida kirill alifbosi saqlanib qolgan.","question":"Qaysi yillardan boshlab Valaxiya va Moldova hududida kirill va lotin harflarini birlashtirgan o'tish alifbosidan foydalanilmoqda?","answers":{"text":["1830-1840-yillardan boshlab"],"answer_start":[211]},"id":932}
{"context":"Bir qator tadqiqotchilar Irkutskning paydo bo'lganini 1620 yilga to'g'ri keladi, boshqalar 1650 yillarda Dyachem orolida ruslarning doimiy qishlog'i bo'lgan deb hisoblashadi. Irkutsk ostog'i 1643 yilda ruslarning Baykalga chiqishidan oldin tashkil etilgan. Bu Sharqiy Sibirda yashak yig'ish uchun qo'yilgan ko'plab o'rmonlardan biri edi. Yangi ostog'ning birinchi buyruqchisi sifatida kosak o'nlikchi Vasiliy Yedzakov tayinlandi. 1660-yillarning oxiriga kelib, qal'a qurilishi chirib ketgan, mudofaa inshootlari yangidan qurilgan. Uning atrofida chuqur qazilgan, devorlar ortida o'tlar paydo bo'lgan. 1672 yilda birinchi yog'och Spasskaya cherkovini qurdilar, erkaklar uchun Voznesens monastiri, 1689 yilda  ayollar uchun Znamens monastiri qurildi.","question":"birinchi yog'och Spasskaya cherkovi qaysi yilda qurilgan?","answers":{"text":["1672 yilda"],"answer_start":[601]},"id":1246}
{"context":"1661 yilda o'n to'rt yoshida (boshqa ma'lumotlarga ko'ra  15 yoshida) Gottfrid o'zi bir vaqtlar otasi ishlagan Leypsig universitetida o'qishga kirdi. Leybnits tayyorgarlik darajasi bo'yicha ko'plab katta yoshdagi talabalardan ancha ustun edi. O'zining talabalik davrida Gottfrid Vilgelm Kepler, Galiley va boshqa olimlarning ishlari bilan tanishdi. Leypsigdagi falsafa professorlari orasida Yakob Tomaziy ham bor edi, u o'qilgan va o'qituvchilik mahoratiga ega bo'lgan odam deb hisoblangan. Leybnitsning o'zi, Tomaziy uning turli xil, ammo tarqoq bilimlarini tizimlashtirishda muhim ahamiyatga ega bo'lganini tan oldi; Tomaziy falsafa tarixi bo'yicha ma'ruzalar o'qigan, boshqalar esa faqat falsafachilar tarixi bo'yicha ma'ruzalar o'qigan va Tomas Leybnits ma'ruzalarda nafaqat yangi ma'lumotlar, balki yangi umumlashtirishlar va yangi fikrlarni kashf etgan; bu ma'ruzalar XVI asr oxiri va XVII asr boshidagi buyuk g'oyalar bilan Gottfridning tezda tanishishiga katta yordam bergan.","question":"Leypsigdagi falsafa professorining ismi nima edi?","answers":{"text":["Yakob Tomaziy"],"answer_start":[391]},"id":1208}
{"context":"1954 yilda Shostakovich shunday yozgan: \"S. S. bilan Prokofiev chindan ham hayratlanarli edi va ko'pchilik uchun aql bovar qilmaydigan narsa, u bir vaqtning o'zida bir nechta asar ustida ishlagan. Musiqa bilan shug'ullanishdan tashqari, kompozitor shaxmat va adabiyotga katta qiziqish ko'rsatgan. Boy tasavvurga ega bo'lgan Prokofyev yoshligidan musiqa tuzishdan intellektual faoliyatni shaxmat vazifalarini hal qilishga yoki adabiy ijodga o'tkazishga odatlangan. Rus-Yaponiya urushi paytida yosh musiqachining e'tiborini dengiz floti jalb qilgan, Peterburg konservatoriyasining katta zali esa dengiz doki sifatida tasvirlangan, unga hozirda ta'mirlash uchun kreyser kiritilgan. Taxminan shu vaqtda Prokofyev \" Graf \" sheʼrining soʻnggi qismini yozadi. Agar Prokofiev kompozitor bo'lmaganida o'zi uchun adabiyotchi bo'lish uchun juda ko'p asoslar bor edi, va shaxmat bilan bolaligidan hayotining so'nggi yillarigacha aloqasi bo'lmaganida edi.","question":"Agar Prokofiev kompozitor bo'lmaganida nima bo'lardi?","answers":{"text":["o'zi uchun adabiyotchi bo'lish uchun juda ko'p asoslar bor edi"],"answer_start":[792]},"id":519}
{"context":"Yevropa Ittifoqini tashkil etuvchi asosiy shartnomalar ko'mir va po'lat qazib olish, keyin atom energiyasi uchun umumiy qoidalar bilan boshlandi, ammo 1957 yilgi Rim shartnomasi va 1992 yilgi Maastricht shartnomasi (hozirgi kunda: Yevropa Ittifoqining faoliyat ko'rsatishi to'g'risidagi shartnoma, TFEU) orqali to'liq va rasmiy institutlar yaratildi. 1960 va 1970-yillarda ozgina tuzatishlar kiritildi. Eng katta tuzatishlar kiritilgan bitimlar yagona ichki bozorni to'liq rivojlantirish maqsadida imzolangan edi  1986 yilgi Yagona Yevropa akti, Yevropaning ijtimoiy sohasini yanada rivojlantirish maqsadida  1997 yilgi Amsterdam shartnomasi va a'zo mamlakatlarning Yevropa Ittifoqi institutlaridagi hokimiyatiga nisbatan ozgina tuzatishlar kiritish maqsadida  2001 yilgi Nits shartnoma va 2007 yilgi Lissabon shartnomasi. O'z tuzilishi paytidan beri ko'proq a'zo davlatlar bir qator qo'shilish shartnomalari orqali qo'shildi: Buyuk Britaniya, Irlandiya, Daniya va Norvegiya 1972 yilda (garchi Norvegiya oxir-oqibat qo'shilmagan bo'lsa ham), Gretsiya 1979 yilda, Ispaniya va Portugaliya 1985 yilda, Avstriya, Finlyandiya, Norvegiya va Shvetsiya 1994 yilda (garchi Norvegiya 2004 yilda ham referendumda qo'llab-quvvatlanmaganligi sababli qo'shilmagan bo'lsa ham), Chexiya, Kipr, Estoniya, Vengriya, Latviya, Litva, Malta, Polsha, Slovakiya va Sloveniya 2004 yilda, Ruminiya va Bolgariya 2007 yilda va Horvatiya 2013 yilda. 1985 yilda Grenlandiya maxsus maqomga ega bo'lgan holda shartnoma imzoladi.","question":"Yevropa Ittifoqiga olib kelgan asosiy shartnomalarni tuzish zaruratini nima keltirib chiqardi?","answers":{"text":["ko'mir va po'lat qazib olish, keyin atom energiyasi uchun umumiy qoidalar"],"answer_start":[55]},"id":3112}
{"context":"Biologiya fanlarining aksariyati torroq ixtisoslashgan fanlardir. An'anaviy ravishda ular o'rganilgan organizmlar turlari bo'yicha guruhlanadi: botanika o'simliklarni o'rganadi, zoologiya  hayvonlar, mikrobiologiya  bir hujayrali mikroorganizmlar. Biologiya ichidagi sohalar tadqiqot ko'lami yoki qo'llaniladigan usullar bo'yicha bo'linadi: biokimyo hayotning kimyoviy asoslarini o'rganadi, molekulyar biologiya  biologik molekulalar o'rtasidagi murakkab o'zaro ta'sirlarni o'rganadi, hujayra biologiyasi va sitologiya  ko'p hujayrali organizmlarning asosiy qurilish bloklari, hujayralar, histoologiya va anatomiya  to'qimalar va organizmning alohida organlar va to'qimalardan tuzilishi, fiziologiya  organlar va to'qimalarning jismoniy va kimyoviy funksiyalari, itologiya  tirik mavjudotlarning xatti-harakati, ekologiya  turli organizmlar va ularning muhitining o'zaro bog'liqligi.","question":"Botanika nimalarni o'rganadi?","answers":{"text":["botanika o'simliklarni o'rganadi"],"answer_start":[144]},"id":1877}
{"context":"Eng katta chegaralar  Migey, Bogdanovskiy, Bo'g'a Gard ((6), S. Aleksandrovkalar va boshqalar (Asosiy chegaralar Vinitsa shahridan Bugskiygacha bo'lgan uchastkada (p. Aleksandrovka)) O'rtacha burchak egriligi 0,92 m\/km. Aleksandrovka quyi qismida, Qora dengiz qirg'og'i pastligi doirasida daryo vodiysi va o'zog'i kengayib bormoqda. Nikolayev yaqinida kanalning eni 2 km ga yetadi, oqim deyarli to'xtab qoladi. Ingulning eng pastki qismida limon (estuaryoga o'xshash burgut shaklida) boshlanadi  suv bosgan daryo og'zi (daryo vodiylari) ajoyib suv tarmoqlarini yaratadi.","question":"Janubiy Bug' o'rog'ining kengligi qayerda 2 km ga etadi?","answers":{"text":["Nikolayev yaqinida"],"answer_start":[333]},"id":2240}
{"context":"Ichki nazorat tushunchasi ichki auditdan ko'ra kengroq tushuncha, garchi ular ko'pincha sinonim sifatida ishlatiladi. Masalan, bank sohasida ichki auditning vazifasi moliyaviy hisobotlarning to'g'riligini tekshirish bo'lib, ichki nazorat moliyaviy xavflarni baholash tadbirlarini ham o'z ichiga oladi. Boshqacha qilib aytganda, ichki nazoratning asosiy vazifasi bo'lgan faoliyat samaradorligi va oqilonaligini baholash, rasmiy talablarga muvofiqlik vazifasi bo'lgan ichki audit doirasida ikkinchi darajali ahamiyatga ega bo'lishi mumkin (yoki umuman ahamiyatsiz bo'lishi mumkin).","question":"Bank sohasida ichki audit qanday vazifani bajaradi?","answers":{"text":["moliyaviy hisobotlarning to'g'riligini tekshirish"],"answer_start":[166]},"id":2236}
{"context":"Yosh kompozitorlar va libretistlar uchun vasiyatnomada nazarda tutilgan Rossini mukofotlari 1878 yil iyun oyining oxirida (matn uchun mukofot 1878 yil 31 dekabrda topshirildi) berila boshladi. Musiqa tanlovi 1879 yil 1 yanvarda ochilishi kerak edi, har bir ishtirokchi mukofotga sazovor bo'lgan matnning nusxasini musiqaga qo'yish uchun olgan. Bu mukofot 3000 frank (taxminan 1700 dollar) edi. Birinchi g'olib Pol Kollen o'z qizi Yaira va Vikontessa de Grandval uchun bo'ldi, u qizni musiqaga bag'ishladi. Hakamlar hay'atining a'zolari orasida Ambruaz Toma, Napoleon Henri Rebe, Ernest Rey va Jul Masne bor edi. Mukofot faqatgina frantsuz kompozitorlari va libretistlari uchun mavjud edi.","question":"Pol Kollenning \"Yairning qizi\" asarini kim musiqa bilan boshdan kechirgan?","answers":{"text":["Vikontessa de Grandval"],"answer_start":[439]},"id":2116}
{"context":"Qutblardagi kun 187 kun davom etadi. Kecha  178 sutka, shundan 15-16 sutka kun yorishgacha va quyosh botgandan keyin oq tun kuzatiladi. Kecha va kunduzning o'zgarishi Yer o'z o'qi atrofida emas, balki Quyosh atrofida aylanishi bilan bog'liq. Quyosh bir kun davomida osmon bo'ylab gorizontal doiralarda, aniqrog'i, bo'sh spiralda harakatlanadi. Quyosh gorizontdan chiqib ketgach, 3 oydan ko'proq vaqt davomida (yozgi quyosh tutunishigacha) ko'tariladi, quyosh tutunishi paytida eng katta balandlikka (osmonda gorizontal aylanib turishda davom etib) etadi, so'ngra yana 3 oydan ko'proq vaqt davomida, gorizont ostiga ketguncha, tushadi. Atmosfera refleksiyasining oʻzgarishi tufayli quyoshning koʻtarilib yoki botishi bilan qutbda aniq ob-havo boʻlganda bir yoki ikkita urinish kuzatilishi mumkin. Refraksiya va quyoshning o'z diametri taxminan 32 'ga teng bo'lgani sababli, bir necha kun davomida quyosh ikkala qutbdan ham ko'rinadi.","question":"Qutblardagi oq tun qancha davom etadi?","answers":{"text":["15-16 sutka"],"answer_start":[63]},"id":1}
{"context":"Kinematografiyaning zamonaviy shaklda tarqalishi birinchi qisqa metrajli filmlarni suratga olish va namoyish etish bilan boshlangan. 1895 yil 22 martda Parijda aka-uka Lyuymerlar tomonidan birinchi marta ularning sinematograflari namoyish etildi, o'sha yilning 1 noyabrida Berlinda M. Skladanovskiy o'zining bioskopini namoyish etdi, 28 dekabrda esa Kaputsinov bulvaridagi Gran-kafe salonida birinchi tijorat sessiyasi bo'lib o'tdi. 1896-1897 yillar davomida qisqa metrajli filmlarning ommaviy namoyishlari dunyoning barcha poytaxtlarida o'tkazildi. Rossiyada birinchi namoyish 1896 yil 4 (16) mayda Sankt-Peterburgda (Aqvarium bog'ida), keyin Moskvada va Nizhniy Novgoroddagi Butunrossiya yarmarkasida tashkil etilgan. Oʻsha paytda birinchi rus havaskor kino suratga olishlari (V. Sashin, A. Fedetskiy, S. Makarov va boshqalar). 1897 yil 3 yanvarda Duma maydonining va Kreshchatika burchagidagi Kiyev aristokratlar yig'ilishida birodarlar Lyuymerlar tizimining tirik rasmlari birinchi sinov sessiyasi bo'lib o'tdi. Bir necha oydan so'ng taniqli teatr antrenori Nikolay Solovtsov kinoapparat sotib oldi va u bilan Kiyevda, Volga shaharlarida va keyinchalik Sibir bo'ylab gastrollarni boshladi.","question":"Hozirgi kino qanday rivojlandi?","answers":{"text":["birinchi qisqa metrajli filmlarni suratga olish va namoyish etish"],"answer_start":[49]},"id":1114}
{"context":"Keng jamoatchilik Grelandiya ekspeditsiyasini birinchi navbatda, ulkan sport yutug'i sifatida ko'rdi: Grelandiya muz qobig'i birinchi marta kesib o'tildi. Biroq, shu korxona ekspeditsiyaning ilmiy natijalarini ikki jildda umumlashtirgan jismoniy geografiya bo'yicha ko'plab ma'lumotlarni keltirdi: Nansen birinchi marta Grenlandiyaning sharqiy va g'arbiy qirg'og'ida kontinental muzlanish tarqalishi xususiyatini aniqladi. A gipotezi rad etildi. Nordensheildning orolning ichki hududlarida oazislar mavjudligi haqida. Nansenning Grenlandiya muzlatibori Shimoliy yarim sharning atmosfera jarayonlariga ta'sir ko'rsatadigan chorakli muzlanishning juda aniq modeli deb hisoblanishi kerak degan xulosasi juda muhim edi.","question":"Nansen Grenlandiya ekspeditsiyasi paytida birinchi marta nimani aniqladi?","answers":{"text":["muzlanish tarqalishi xususiyatini"],"answer_start":[379]},"id":2123}
{"context":"O'lib ketgan ilonlar oilalaridan biri  Madtsoiidae. Unga, xususan, 1987 yilda topilgan va 2010 yilda tavsiflangan Sanajeh indicus kiradi. U taxminan 67 million yil oldin (qora tosh davrining maastrik asrida) yashagan va 3,5 metr uzunlikka ega edi. Uning suyaklari bilan birga qabr qobig'ining suyak qoldiqlari topilgan. Bu ilonlar dinozavrlarning tuxumlari va chaqaloqlarini yeganligining birinchi isboti. Ushbu oilaga taxminan 95 million yil oldin (senoman) Argentina hududida yostiq davrida yashagan Najash rionegrina ham kiradi. Uning qoldiqlari topilgan 2006-yil.","question":"Najash rionegrina qoldiqlari qaysi yilda topilgan?","answers":{"text":["2006-yil"],"answer_start":[558]},"id":2179}
{"context":"Ontologiya, bilim nazariyasi va ilm-fan metodologiyasi ham ma'nolarni o'rganish bilan shug'ullanadi. Xususan, ontologiyada mavjudlikning ma'noli koordinatalari, haqiqiy sohani ajratish imkoniyatlari (masalan, sotsiyum doirasida, buyruqlar tizimida) mavzuga aylanadi. Ma'no muammosi ilm nazariyasiga oid bo'lib, ilmning tabiati va manbalari, ya'ni uning mazmunliligi va mazmunsizligi chegarasi muammosidan iboratdir. Bitta aniq ilmiy usulning amaliy tavsiflari metodologiya doirasida aniqlanadi, ayniqsa, usulning alohida eski muammolarni hal qilishning innovatsion variantlarini ta'minlashga qaratilganligi, shuningdek yangi muammoli vaziyatlarning butun sinflarini ochib berish. Aks holda, yangi usulni joriy etishning hech qanday ma'nosi yo'q deb hisoblashadi.","question":"Metodologiya doirasida nima aniqlanadi?","answers":{"text":["Bitta aniq ilmiy usulning amaliy tavsiflari"],"answer_start":[416]},"id":113}
{"context":"Rasmiy o'rta va oliy ma'lumotga ega bo'lmasligiga qaramay, Nobel oltita tilni biladi: shved, frantsuz, rus, ingliz, nemis va italyan tillarini. Alfred Nobelning dramaturg sifatida faoliyati  uning biografiyasidagi kam ma'lum bo'lgan faktlardan biri. Uning yagona pyesi, Nemesida, Beatrice Chenchi haqida to'rtta aktli tragediya, o'limidan sal oldin nashr etilgan. 1896 yilda Parijda nashr etilgan butun tiraj, uch nusxadan tashqari, uning o'limidan so'ng darhol yo'q qilindi, chunki pyesa cherkov tomonidan qalbaki va kufr deb topildi. Birinchi saqlanib qolgan nashr (ikki tilli, shved va esperanto) Shvetsiyada 2003 yilda nashr etilgan, 2005 yilda esa Stokgolmda olimning vafoti kuni spektaklning premyerasi bo'lib o'tgan.","question":"Nobelning pyesi qachon chop etilgan?","answers":{"text":["o'limidan sal oldin"],"answer_start":[329]},"id":89}
{"context":"2007 yil mart oyida Abbey Road studiyasida yozib olingan Time Machine albomi chiqdi. \" Uzoqlab ket \" qoʻshigʻi Chartov oʻnlablab qoʻshiqchilarga yoʻl ochdi. Avtoraadio moliyaviy va axborot yordami bilan guruh ikkita bepul konsert o'ynaydi: 2007 yil 22 sentabrda Moskvadagi 50 000 ga yaqin tomoshabinni to'plagan Tushino aerodromida, 23 sentabrda esa Sankt-Peterburgdagi saroy maydonida, tomoshabinlar soni 60000 dan oshgan joyda. 2008 yil 8 iyun kuni TNK-BP kompaniyasi qo'llab-quvvatlagan holda, Time Machine 20 000 ga yaqin tomoshabinni to'plagan bepul kontsert o'ynaydi Ryazan shahridagi Lenin maydonida.","question":"Time Machine 2008 yil 8 iyun kuni bepul konsert bergan joy qayerda?","answers":{"text":["Ryazan shahridagi Lenin maydonida"],"answer_start":[573]},"id":601}
{"context":"1797 va 1801 yillarda shahar frantsuz qo'shinlari tomonidan egallab olingan. Muqaddas Rim imperiyasining Regensburg reyxstagi (1803) Germaniyadagi barcha cherkov egaliklarini sekularlashtirish to'g'risida qaror qabul qildi. Episkopning dunyoviy hokimiyati tugatildi, uning hududi Avstriyaga qo'shildi. Yepiskop faqat Tirolning janubiy qismini o'z ichiga olgan Trent yeparxiyasi yerlarida ruhoniylik vakolatlarini saqlab qoldi. 18051814-yillarda Trento Bavariya tarkibiga kirgan, 1814-yilda Vena kongressining qaroriga ko'ra Avstriya imperiyasiga qaytarilgan va Tirol qirollik yerlari tarkibiga kiritilgan.","question":"Trento qachon Bavariya tarkibida bo'lgan?","answers":{"text":["18051814-yillarda"],"answer_start":[427]},"id":1302}
{"context":"Buddizmda umumiy va majburiy dogmatik mavjud emas, bu mahalliy e'tiqodlarni buddizmga integratsiyalashining asosiy sabablaridan biri bo'ldi. Budda hech kimga bir xil yo'lni tanlamaslikni va o'z ta'limotini haqiqat emas, balki uni olish vositasi deb bilishni buyurgan. U o'z ta'limotini daryo orqali o'tish uchun ishlatiladigan to'ldirish bilan taqqoslagan, ammo o'tgandan so'ng uni tashlab yuborish kerak (20). Haqiqatni bir marta shakllangan universal dogmalar orqali ifodalash mumkin emas, chunki Buddaning ta'limoti hammaga bir xil bo'la olmaydi. Ta'lim faqat muayyan shaxsga muayyan sharoitlarda (21) mo'ljallangan deb qaraladi. Budda yana shuni ham ta'kidlaganki, uning ta'limotini faqat o'z tajribasi orqali tekshirish orqali qabul qilish kerak: Mening ta'limotlarimni shunchaki e'tiqod yoki menga hurmat bilan qabul qilmang. (Alloh taolo Qur'oni Karimda: \"Allohning yo'lida jihod qilguvchilarga va musulmonlarga yaxshilik qilgin\", deb buyurmoqda.","question":"Qaysi diniy-filozofiy ta'limotda umumiy va majburiy dogmatik mavjud emas?","answers":{"text":["Buddizmda"],"answer_start":[0]},"id":2329}
{"context":"1799 yilda irkut savdogari G. Shelihov Rossiya-Amerika kompaniyasini tashkil etdi. XVIII asr o'rtalaridan boshlab shahar Tinch okean sanoatining asosiy bazasi rolini o'ynaydi: bu erda RAK ofisini, unga tegishli bo'lgan Amerika kazarmalarini, temirchilik, qovoq, terini va ip yigiruvchi zavodlarni joylashtirgan. Irkutskda savdo bitimlari va ta'minot operatsiyalari amalga oshirildi, ko'pchiligi irkutsiyaliklar bo'lgan sanoatchilar va dengizchilar jamoalari to'plandi. Shahar aholisi kompaniyaning 9 foiz aksiyalariga egalik qilishgan. G.N.N.N.ning qabridagi haykalda va Shelihov Derjavin she'rlaridan keltirilgan:...Eslatib o'tish kerakki, nasl Ross, sening ajdoding, Sharqda ham momaqaldiroq.","question":"G.M.Gorshodovning qabridagi haykalda qaysi muallifning she'rlari keltirilgan va \"Shelixov\" asarida keltirilgan.?","answers":{"text":["Derjavin"],"answer_start":[580]},"id":1699}
{"context":"Spiritlar - bu juda keng va xilma-xil birikmalar sinfi: ular tabiatda keng tarqalgan va ko'pincha tirik organizmlarda muhim vazifalarni bajaradi. Spirtlar organik sintez nuqtai nazaridan muhim birikmalar bo'lib, nafaqat maqsadli mahsulotlar sifatida, balki bir qator noyob kimyoviy xususiyatlarga ega bo'lgan o'rta moddalar sifatida ham qiziqish uyg'otadi. Bundan tashqari, spirtlar sanoat uchun muhim mahsulot bo'lib, sanoat va kundalik qo'llanmalarda keng qo'llaniladi.","question":"Kompozitlarning qaysi sinfi tabiatda keng tarqalgan?","answers":{"text":["Spiritlar"],"answer_start":[0]},"id":2609}
{"context":"Zamonaviy inson hayoti nafaqat elektr, balki issiqlik energiyasidan keng foydalanish bilan bog'liq. Odam uyda, ishda, har qanday jamoat joyida o'zini qulay his qilishi uchun barcha xonalar isitilishi va maishiy maqsadlar uchun issiq suv bilan ta'minlanishi kerak. Bu inson salomatligi bilan bevosita bog'liq bo'lgani uchun, rivojlangan davlatlarda har xil turdagi xonalarda qulay harorat sharoitlari sanitariya qoidalari va standartlari bilan tartibga solinadi. Bunday sharoitlar dunyoning aksariyat mamlakatlarida amalga oshirilishi mumkin ((17) faqat issiqlik obyektiga (issiqlik qabul qiluvchiga) doimiy ravishda muayyan miqdorda issiqlik berilsa, bu esa tashqi havo haroratiga bog'liq bo'ladi, buning uchun ko'pincha 8090 °C atrofida oxirgi harorati bo'lgan issiq suvdan foydalaniladi. Shuningdek, sanoat korxonalarining turli xil texnologik jarayonlari uchun 13 MPa bosimiga ega bo'lgan ishlab chiqarish buhari talab qilinishi mumkin. Umuman olganda, har qanday obyektni issiqlik bilan ta'minlash quyidagilardan iborat tizim bilan ta'minlanadi:","question":"Xonalarda mos keladigan harorat sharoitlari qanday tartibga solinadi?","answers":{"text":["sanitariya qoidalari va standartlari"],"answer_start":[400]},"id":1988}
{"context":"Bugungi kunda korporatsiyaning yadrosi 10 banklar tomonidan taqdim etilgan: Hindiston Milliy banki, Punjab Milliy banki, Canara Bank, Bank of Baroda, Hindiston Birlashgan banki, Hindiston banki, ICICI Bank, HDFC Bank, Citibank va HSBC. Kengash Hindiston Rezerv Bankidan nomzod etib ko'rsatilgan Balachandran M. raisidan, shuningdek, korporatsiyaning eng yirik 10 ta banki tomonidan nomzod etib ko'rsatilgan shaxslardan va A. Q. va Kompaniyaning direktori va bosh ijrochi direktori bo'lgan Hota. To'lov va hisob-kitob tizimlarini tartibga solish va nazorat qilish bo'yicha kengash 2009 yil 24 sentyabrda bo'lib o'tgan majlisida korporatsiyaga mamlakatda turli chakana to'lov tizimlarini boshqarish uchun ruxsatnoma berish va 2009 yil 15 oktyabrdan kuchga kiradigan Hindiston milliy bankomat tarmog'ini boshqarish uchun vakolat sertifikati berish tamoyilini tasdiqladi. Korporatsiya o'z mansabdor shaxslariga 2009 yil 14 dekabrdan boshlab bankomat tarmoqlari operatsiyalarini boshqarish bo'yicha ko'rsatma berdi. A'zolik reglamentlari va qoidalari mamlakatning barcha banklarini korporatsiya a'zolari sifatida qamrab olgan, shuning uchun umumdavlat to'lov tizimi ishga tushirilgandan so'ng, standartlashtirilgan platformadagi barcha banklar kiritilishi kerak.","question":"Hozirda korporatsiyaning asosiy tarkibini tashkil etuvchi banklar soni qancha?","answers":{"text":["10"],"answer_start":[39]},"id":2655}
{"context":"1500 yil may-iyun oylarida shahar voyevod Yuriy Zaharich Koskin boshchiligidagi rus qo'shinlari tomonidan egallab olingan. Tez orada (14 iyul) Daryoqoʻboʻja yaqinida Vedroshida shaharning taqdirini hal qiluvchi jang bo'lib o'tdi. 1503 yilgi tinchlik to'g'risida u Rossiya davlati tarkibiga kirdi va dastlab 28 ta viloyatni birlashtirgan, asosan Smolenskdan olib qo'yilgan viloyat markazi bo'ldi. 15071508 yillardagi urush davomida. Do'rog'o'bo'yga VKL getmani Stanislav Kishka tomonidan ish olib borilgan. Shaharni mustahkamlash va uni VKL ostida saqlash urinishlari muvaffaqiyatsiz bo'ldi. Abadiy tinchlik bo'yicha 1508 yil va 1522, 1527, 1537, 1542, 1549, 1553 va 1556 yillardagi tinchlik va tinchlik. Do'rogo'bo'y Moskva ortida qoldi. 1580-yilda Livon urushi paytida Orsha starostasi Filon Kmita-Chernobilskiyning otryadi Do'rog'o'bo'ydan tortib olingan.","question":"Do'rog'oboj shahri qachon bosib olingan?","answers":{"text":["1500 yil may-iyun oylarida"],"answer_start":[0]},"id":2352}
{"context":"Oilaviy sitkomlarning ijtimoiy tomoni shundaki, erta yoki kechiktirmay oilada bola paydo bo'lishi kerak. Bob Nyuhart bilan sitkomlar (Bob Newhart) istisno hisoblanadi. Yangi bola sitkomni o'zgartiradi, ammo aksariyat hollarda voqealar bir necha yil oldin, masalan, Endryu Keytonga \"Oilaviy munosabatlar\" va Krissi Siverga \"Growing Pains\" kabi sodir bo'ladi. Erin Murfi Tabata Stivens rolini o'ynagan (Mening xotinim meni sehrladi) va Mishel Tanner rolini o'ynagan Olsen singillari bilan (To'liq uy) vaqtinchalik o'tish yo'q.","question":"Qaysi oilaviy sitkomlar asosiy qahramonlar oilasi uchun majburiy bo'lgan farzand qoidasiga istisno bo'ladi?","answers":{"text":["Bob Nyuhart bilan sitkomlar"],"answer_start":[105]},"id":2929}
{"context":"Simsiz aloqa uchun birinchi patentni 1872-yilda 1866-yilda ariza bergan Malon Lumis olgan. U simsiz aloqa usulini kashf etganligi haqida; AQShda radio ixtirochisi Devid Xyuz (1878), shuningdek Tomas Edison (1875; patent 1885) deb hisoblanadi; Germaniyada  Genrix Gers (1888); Fransiyada  Eduard Branli (1890); Belorusiyada  Yakov Narkevich-Iodku (1890); AQShda va bir qator Balkan mamlakatlarida  Nikola Tesla (1891); Braziliyada  Landel de Mur (18931894); Angliyada  Oliver Jozef Lodj (1894); Hindistonda  Jahdish Chandra Bosh (1894 yoki 1895); SSSRda  A. S. bilan Popov (1895) tomonidan yaratilgan.","question":"Ilk simsiz aloqa uchun patent qaysi yilda olingan?","answers":{"text":["1872-yilda"],"answer_start":[37]},"id":1072}
{"context":"Computer science (kompyuter fani) atamasi 1959 yilda Communications of the ACM ilmiy jurnalida paydo bo'ldi, unda Louis Fein (Louis Fein) 1921 yilda tashkil etilgan Garvard biznes maktabiga o'xshash Graduate School in Computer Sciences (Informatika sohasidagi oliy maktab) ni yaratishni qo'llab-quvvatladi. Maktabning bunday nomlanishini asoslab, Lui Feyn, informatika kabi amaliy va fanlararo xususiyatga ega bo'lgan, ilmiy intizomga xos bo'lgan belgilarga ega bo'lgan Management science (Boshqarish fanlari) ga murojaat qildi. Loui Fayn, son tahlilchisi Jorj Forsayt va boshqalarning sa'y-harakatlari muvaffaqiyat qozondi: universitetlar informatika bilan bog'liq dasturlarni yaratishga kirishdi, bu esa 1962 yilda Purdyu universiteti bilan boshlangan.","question":"Ushbu atamani birinchi bo'lib kim ishlatgan?","answers":{"text":["Louis Fein"],"answer_start":[114]},"id":1078}
{"context":"Roskosmos 2012 yilda Bayqonur infratuzilmasini saqlash va obyektlarini rekonstruksiya qilish uchun 1 milliard rubldan (33,3 million dollar) ko'proq mablag 'yo'naltirdi; bundan tashqari, Kosmodrom obyektlariga 2,5 milliard rubl (83,2 million dollar) ga yaqin mablag 'Yer usti kosmik infratuzilma obyektlarini ekspluatatsiya qilish markazi (CENKI) mablag 'idan sarflangan. 2012 yilda \"Qoraliq\" aeroportini rekonstruksiya qilish davom ettirildi, 91 kosmodrom maydonchasida yong'in quyish-neytrallashtirish stansiyasi foydalanishga topshirildi. 2012 yilda Baykonur shahri byudjetiga FGUPS CENKI filiali  Janubiy  Kosmik markazi turli soliqlar ko'rinishida milliard rubldan ortiq pul o'tkazdi.","question":"91-kosmodrom maydonida qaysi stansiya foydalanishga topshirildi?","answers":{"text":["yong'in quyish-neytrallashtirish"],"answer_start":[470]},"id":591}
{"context":"Pareto printsipi kompyuter RISC protsessorlari g'oyasi asosida joylashgan (lekin, g'oya mualliflari o'zlariga ma'lum printsipiga tayanganmi yoki uni o'zlari qayta ixtiro qilganmi noma'lum). Elektronika sanoati bir komandaga imkon qadar ko'proq murakkab operatsiyalarni bajarish uchun murakkab buyruqlar tizimlari bilan tobora murakkablashib borayotgan mikroprocesorlarni yaratish yo'liga qadam qo'yganida, RISC yaratuvchilari mashinaning ko'p vaqt davomida protsessor buyruqlarni bajarishi, butun buyruqlar tizimining juda kichik qismini tashkil etishi faktini e'tiborga olishdi. Xuddi shunday 20\/80 qoidasi protsessor ishiga qo'llanilganda ham shakllantirilgan: ish vaqtining 80% davomida protsessor u amalga oshirgan buyruqlarning umumiy sonining 20% ni bajaradi. Natijada, oddiy fikr paydo bo'ldi: protsessor sxemasi ishdan chiqarib tashlansin kamdan-kam ishlatiladigan buyruqlarning 80%, faqat tez-tez ishlatiladigan 20% qoldirilsin va sxemani soddalashtirish orqali uni yanada samarali qilish.","question":"Ushbu tamoyilni qanday qisqacha yozish mumkin?","answers":{"text":["20\/80 qoidasi"],"answer_start":[594]},"id":335}
{"context":"Zamonaviy kompyuterlar yo'lidagi muhim qadam, birinchi marta Buyuk Britaniyada J.F. Neymanning rahbarligida ishlab chiqilgan, Jon fon Neymanning arxitekturasiga o'tish edi. Q. Q. Uomerzli va Alan Turing ishtirokida Mark I deb nomlangan kompyuter yaratdi. Birinchi dastur kompyuter xotirasida saqlanib, 1941 yil 21 iyunda ishga tushirilgan. Ushbu mashinani dasturlashni osonlashtirish uchun Turing qisqartirilgan kodlash tizimini ixtiro qildi, unda ikkilamchi mashina kodini taqdim etish uchun pergamentga chiqariladigan teletajp belgilari ketma-ketligidan foydalanildi.","question":"Qaysi mamlakatda arxitekturaga zamonaviy kompyuterlarga o'tish amalga oshirildi?","answers":{"text":["Buyuk Britaniyada"],"answer_start":[61]},"id":2703}
{"context":"Ba'zan pochta markalari Uimbldon chempionlariga emas, balki to'g'ridan-to'g'ri turnirga bag'ishlangan bo'ladi. Ushbu toifadagi yagona Britaniya markasi Wimbledon bilan bog'liq. 1994 yilda chiqarilgan Leto seriyasidagi ushbu marka Buyuk Britaniyada an'anaviy bo'lgan yozgi tadbirlarni tasvirlaydi Old English Club tashqi kortlaridan birining panoramasi, Saint Mary cherkovining burchagi orqa planda. 1977 yilda turnirning yuz yilligiga bag'ishlab chiqarilgan Monako markasi, Birinchi Angliya klub chempionatining sahnasi va Markaziy kortni zamonaviy ko'rinishida tasvirlaydi. Markaziy kort 1988 yilgi Ruminiya bloklarida ham paydo bo'ladi, u ham ayollar yakkalik va erkaklar juftlik razryadlaridagi o'yinlarni tasvirlaydi. 1965 yilgi Vengriya seriyasida laun-tennis ixtirochisi Uolter Uingfildning tasviri va Uimbldon turnirining birinchi sovrini  Field gazetasi kubogi (181) tasvirlangan markalar mavjud.","question":"1994 yilgi Britaniya Vimbldon markali nima tasvirlangan?","answers":{"text":["Old English Club tashqi kortlaridan birining panoramasi, Saint Mary cherkovining burchagi orqa planda"],"answer_start":[296]},"id":1479}
{"context":"Bronkos divisional raundda Pitsburg Steelersni 2316 hisobida mag'lub etdi, o'yinning so'nggi uch daqiqasida 11 ochko to'pladi. Keyin ular AFC chempionati o'yinida amaldagi Superkub XLIX chempionlari bo'lgan Nyu-York Patriotlarini 20-18 hisobida mag'lub etib, soatlarda 17 soniya qolganida Nyu-Yorkning ikki ochkoli konvertatsiya urinishiga pasni ushlab olishdi. Manning mavsum davomida to'xtovsiz o'ynashiga qaramay, u o'zlarining ikkita pley-off o'yinida hech qachon mag'lub bo'lmadi.","question":"Bronkoslar Pitsburgga qarshi o'yinning so'nggi uch daqiqasida necha ochko to'pladilar?","answers":{"text":["11"],"answer_start":[108]},"id":3005}
{"context":"1954 yilda Shostakovich shunday yozgan: \"S. S. bilan Prokofiev chindan ham hayratlanarli edi va ko'pchilik uchun aql bovar qilmaydigan narsa, u bir vaqtning o'zida bir nechta asar ustida ishlagan. Musiqa bilan shug'ullanishdan tashqari, kompozitor shaxmat va adabiyotga katta qiziqish ko'rsatgan. Boy tasavvurga ega bo'lgan Prokofyev yoshligidan musiqa tuzishdan intellektual faoliyatni shaxmat vazifalarini hal qilishga yoki adabiy ijodga o'tkazishga odatlangan. Rus-Yaponiya urushi paytida yosh musiqachining e'tiborini dengiz floti jalb qilgan, Peterburg konservatoriyasining katta zali esa dengiz doki sifatida tasvirlangan, unga hozirda ta'mirlash uchun kreyser kiritilgan. Taxminan shu vaqtda Prokofyev \" Graf \" sheʼrining soʻnggi qismini yozadi. Agar Prokofiev kompozitor bo'lmaganida edi, u shahn bo'lish uchun juda ko'p asoslarga ega bo'lardi va kichikligidan hayotining so'nggi yillarigacha shaxmat bilan shug'ullanardi.","question":"Agar Prokofiev kompozitor bo'lmaganida, u kim bo'lar edi?","answers":{"text":["shahn"],"answer_start":[799]},"id":1041}
{"context":"Pistoli patronlari pistoletlarda, pulemyotlarda va ba'zi revolverlarda ishlatiladi. O'q otishning samarali masofasi  100300 metr (quroli va ishlatiladigan patronga bog'liq). Rossiyada Makarov pistoleti uchun 9×18 mm, G'arbda va Evropada  9×19 mm Parabellum patronlari turli xil o'q turlari (qarshilik, trasser) bilan keng tarqalgan. Xususiy qo'riqlash tuzilmalarida  xizmat qurollari uchun 9×17 mm Kurz (.380 Auto, 9 mm Browning Kurz) patronlari. Hozirgacha yaratilgan eng kichik markazlashgan jang o'qlari 2,7 mm kalibrli miniatürli Kalibri qurollari uchun yaratilgan. Ushbu patronlarning barchasi halqa oqimidan hosil bo'lgan, chetlari chiqmaydigan gilzasiga ega.","question":"Qanday zarbalar pistoletlarda, pulemyotlarda va ba'zi revolverlarda ishlatiladi?","answers":{"text":["Pistoli patronlari"],"answer_start":[0]},"id":2622}
{"context":"1857 yilda Jon Shipshanks muzeyga 233 ta rasmni, asosan zamonaviy britaniyalik rassomlar va taxminan shuncha grafik rasmlarni sovg'a qildi, bu bilan \"Britaniya san'atining milliy galereyasi\" ni yaratishga intildi, shu vaqtdan beri bu rolni Britaniya Tate galereyasi o'z zimmasiga oldi; bu erda namoyish etilgan rassomlar orasida: Uilyam Blek, Jeyms Barri, Genri Fussli, ser Edvin Genri Landsir, ser Devid Uilki, Uilyam Muredel, Uilyam Powell Frayt, Mille va Pol Delarosh. Garchi Konsteblning ba'zi ishlari muzeyga Shipshenksning vasiyati bilan berilgan bo'lsa-da, rassomning aksariyat ishlari 1888 yilda uning qizi Izabel tomonidan sovg'a qilingan, shu jumladan ko'plab moy chizmalari, ulardan eng ahamiyatlilari 1821 yilgi \"Shen uchun telega\" rasmining haqiqiy o'lchamdagi moy chizmasi hisoblanadi. To'plamdagi boshqa rassomlar orasida: Bernardino Fungay, Markus Gerarts kichik, Domeniko Bekkafumi, Fioravante Ferramola, Jan Braygel katta, Antonis van Deyk, Lodoviko Karrachi, Antonio Verrio, Giovanni Battista Tiepolo, Domeniko Tiepolo, Kanaletto, Frensis Heyman, Pompeo Batoni, Benjamin West, Pol Sandby, Richard Uilson, Uilyam Etti, Genri Fyusli, Sir Tomas Lawrence, Jeyms Barri, Fransis Denbi, Richard Parks, Boksnington va Alfons Legro.","question":"Jon Shipshanks qaysi yili muzeyga ko'plab rasmlarni sovg'a qildi?","answers":{"text":["1857"],"answer_start":[0]},"id":3094}
{"context":"Modernizm (it. modernismo  zamonaviy oqim; lotincha. modernus  zamonaviy, yaqinda )  XIX asrning oxiri XX asrning boshidagi san'atdagi yo'nalish, bu badiiy ijodning oldingi tarixiy tajribasi bilan uzilish, san'atda yangi, an'anaviy bo'lmagan boshlanishni tasdiqlash istagi, badiiy shakllarning uzluksiz yangilanishi, shuningdek uslubning shartliligi (sxemallashishi, chalkashligi) bilan tavsiflanadi. Modernizm paradigmasi XX asrning birinchi yarmida g'arb sivilizatsiyasida yetakchilardan biri bo'lgan; asrning ikkinchi yarmida u qattiq tanqid ga duchor bo'lgan.","question":"Modernizm paradigmasi nimaga duch keldi?","answers":{"text":["qattiq tanqid"],"answer_start":[531]},"id":1875}
{"context":"Global Competition Review ma'lumotlariga ko'ra, Rossiya Federativ Monopoliya Qo'mitasi har yili dunyodagi barcha monopoliyaga qarshi organlarning umumiy sonidan ko'proq ish qo'zg'atadi. Masalan, 2015 yilda qo'zg'atilgan ishlarning umumiy soni. 135-FZ \" Raqobatni himoya qilish to'g'risida \" gi 9092 ta ishni tashkil etdi. 2015 yilda Rossiyada ustun mavqeni suiiste'mol qilish bo'yicha 3059 ta ish qo'zg'atilgan, AQShda  25, Buyuk Britaniyada  1, Fransiyada  30, GERMANIYaDA  14. Shu bilan birga, 2000-yillarning o'rtalaridan beri ko'rib chiqilgan ishlarning keskin o'sishi kuzatilmoqda. Rossiyada kichik va o'rta biznesga qarshi ishlarning ko'payishi bilan birga. AQShda so'nggi yillarda eng kichik monopoliyaga qarshi kurash bo'yicha sudlanuvchi Transitional Optical kompaniyasi bo'lib, uning 2012 yildagi aylanmasi 800 mln. so'mni tashkil etdi. bir dollar. AQSh (taxminan 45 mlrd. rub. bilan Rossiya FASning yakka tartibdagi tadbirkorlar, xususiy uy-joy mulkdorlari, garaj kooperativlari va boshqa soxta monopoliyachilarga qarshi ishlari ommaviy axborot vositalarida keng e'lon qilinmoqda.","question":"AQShda monopoliyaga qarshi kurashda eng kichik sudlanuvchi kim?","answers":{"text":["Transitional Optical"],"answer_start":[747]},"id":2437}
{"context":"Norasmiy institutlar - bu formal qoidalar bilan belgilangan (ya'ni maxsus qonunchilik va boshqa normativ hujjatlarda aniq belgilanmagan va mustahkamlanmagan) funksiyalari, vositalari va faoliyat usullari bo'lmagan institutlardir. Shunga qaramay, norasmiy institutlar, rasmiy institutlar singari, eng keng ijtimoiy spektrda boshqaruv va nazorat funksiyalarini bajaradilar, chunki ular fuqarolarning jamoaviy ijodi, o'z-o'zidan harakat qilish va xohish-irodasini ifoda etish natijasidir (foydalanish bo'yicha birlashmalar, turli dam olish va boshqalar). Bunday institutlarda ijtimoiy nazorat norasmiy sanksiyalar asosida, ya'ni jamoatchilik fikri, an'analari va odatlarida o'rnatilgan normalar yordamida amalga oshiriladi. Bunday sanksiyalar (jamoatchilik fikri, urf-odatlar, an'analar) ko'pincha odamlarning xatti-harakatlarini nazorat qilishning huquqiy normalar yoki boshqa rasmiy sanksiyalarga qaraganda samarali vositasi bo'ladi. Ba'zan odamlar do'stlari, hamkasblari, oila a'zolari va yaqinlarining yashirin tanqididan ko'ra, hokimiyat vakillarining yoki rasmiy rahbarlarning jazolarini afzal ko'rishadi.","question":"Qanday qilib sanksiyalar odamlarning xatti-harakatlarini nazorat qilishning qonuniy yoki boshqa rasmiy sanksiyalardan ko'ra samarali vositasi bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["jamoatchilik fikri, urf-odatlar, an'analar"],"answer_start":[741]},"id":1858}
{"context":"Shahar rivojlangan ijtimoiy infratuzilma bilan ajralib turadi. Uy-joy fondi 300,8 ming so'mni tashkil etadi. umumiy maydoni 94,8%, jamilashtirilgan fondni tashkil etadi. Umumiy va kooperativ uy-joy fondini obodonlashtirish darajasi (ijaraga olingan turar joy maydonining ulushi, %): suv quvuri 99,4; kanalizatsiya 99,4; markaziy isitish 99,5; vanna yoki dush 96,3; gaz 94,0; issiq suv ta'minoti 99,2. Shahar aholisining 83 foizi alohida kvartiraga ega, 8,5 foizi kommunal kvartiralarda yashaydi, 4,8 foizi yotoqxonalarda yashaydi, 3,6 foizi o'z uyida yashaydi.","question":"Shaharning tuzilishi qanday?","answers":{"text":["rivojlangan ijtimoiy infratuzilma"],"answer_start":[7]},"id":2215}
{"context":"Zoologik nomenklatura nuqtai nazaridan Homo sapiens turining lektotipi taniqli shved tabiatshunos Karl Linney (17071778) hisoblanadi. Nashr etilgan kunining shartli sanasi, ya'ni 1758 yil 1 yanvarda zoologik nomenklaturaning boshlang'ich nuqtasi sifatida qabul qilingan \"Tabiat tizimi\" ning 10-nashrida Linnae Homo sapiens turini ham, ushbu turga tegishli bir nechta guruhlarni ham tavsifladi. Biroq u na tur uchun, na o'zi tasvirlagan kichik turlar uchun namunaviy nusxalarni ko'rsatmadi, chunki o'sha davrda olimlar ular tasvirlagan taksonlarni tiplashtirish bilan shug'ullanmaganlar. 1959 yilgacha hech bir inson aqlli inson turining namunaviy namunasi sifatida tan olinmagan edi - ingliz professori Uilyam Tomas Stern nomenklatura va tizimga Linnening hissalari haqida maqolada Linnening o'zi Homo sapiensning namunasini bo'lishi kerakligini yozmaguncha. Ilmiy adabiyotda hozirgi odamni takson sifatida tipifikatsiya qilish bo'yicha takliflar mavjud bo'lmaganligi sababli, Uilyam Sternning nashri Karl Linneyni Homo sapiens turining lektotipi va bu turning nominal kichik turi Homo sapiens sapiens deb belgilash uchun etarli edi. Birinchi marta H lektotipi tavsifini maxsus tavsiflashga urinish. u amerikalik paleontolog Edvard Kopning Pensilvaniya arxeologiya va antropologiya muzeysidan qarz olingan qoldiqlaridan foydalangan, natijalar 1994 yilda chop etilgan. Biroq, bu zoologik nomenklaturaning barcha qoidalariga mos kelmadi.","question":"Qachongacha hech bir inson aqlli inson turining namunaviy namunasi sifatida tan olinmagan?","answers":{"text":["1959 yilgacha"],"answer_start":[587]},"id":695}
{"context":"Mijozlar o'zlarining qimmatbaho boyliklarini bankka qo'yishlarining asosiy sababi - bu o'zlarining omonatlarini istalgan vaqtda qaytarib olishlari mumkin bo'lgan shaklda saqlash imkoniyati. Biroq, omonatchilar o'z jamg'armalarining to'liq qismini talab qilishlari mumkin, garchi ularning aksariyati bank tomonidan foizli kreditlar va qimmatli qog'ozlarga kiritilgan bo'lsa ham. Kredit hisobvarag'i egalari o'zlarining omonatlarini istalgan vaqtda qaytarib olishlari mumkin. Agar bankdagi barcha omonatchilar bir vaqtning o'zida buni qilsalar, bank omonatchilar qochishi bilan duch keladi va bank yopilishi ehtimoli katta. Markaziy bank instituti mavjudligi tufayli hozirgi kunda bu kamdan-kam uchraydi, chunki odatda markaziy banklar tijorat banklaridagi omonatlarning kafolati sifatida faoliyat ko'rsatadilar va omonatlarni qaytarish bo'yicha banklarga talablar kelib tushganda oxirgi instansiya kreditorlari sifatida faoliyat ko'rsatadilar. Shunga qaramay, yaqinda bir nechta omonatchilar qochishi holatlari bo'lgan, masalan, Buyuk Britaniyadagi 2007 yilgi Northern Rock banki inqirozi, 2008 yil sentyabr oyida Washington Mutual bankining qulashi. Shunga qaramay, banklar talablar oqimi paytida amalda bankrotlik ko'rsatdilar. Shu tariqa talablar shov-shuvlari har qanday sharoitda muqarrar qulashning oldini oldi.","question":"Tijorat banklaridagi omonatlarni kim kafolatlaydi?","answers":{"text":["markaziy banklar"],"answer_start":[717]},"id":930}
{"context":"Vasvasalarning xavfliligini anglash (sirli mag'rurlik, ikkiyuzlamachilik) va ma'latiya va al-Muhasibi maktabining ichki o'zini o'zi nazorat qilish usullarini joriy etish sufilik konsepsiyasida az-zuhd fi-z-zuhdni (tartibda saqlanish) ishlab chiqishga olib keldi. Ushbu kontseptsiyaning mohiyati shundaki, sufi dunyodan ozod bo'ladi va o'z nafsini tiyadi. (Ya'ni, o'sha inson hayotidagi eng yaxshi narsalar hayotidir. Bu holatni al-G'azaliy Allohdan qoniqish deb atagan (al-istig'no bi-Lloh) 4.","question":"Bu - o'zga olamni bilish yo'lining nomi.","answers":{"text":["4"],"answer_start":[491]},"id":2118}
{"context":"Bu falsafadan olingan terminologiya ba'zan badiiy asarlarni baholashda estetikadan tashqari nuqtalarni kiritadi: realizmni to'liq noto'g'ri tanqid qilishadi axloqiy idealizm yo'qligida. Umumiy qo'llanishda reallik atamasining ma'nosi, asosan tashqi detallarning aniq nusxasi. Ushbu nuqtai nazarning noaniqligi, uning tabiiy natijasi shundaki, haqiqatni qayd etish - roman va fotosurat rassomning rasmlari bilan taqqoslaganda afzalroqdir; uni estetik hissiyotimiz rad etadi, u hech qachon yorqin ranglarning eng nozik ranglarini takrorlaydigan mum shakli va o'lik-oq marmar haykal o'rtasida bir daqiqa ham tebranmaydi. Bizda mavjud bo'lgan dunyo bilan bir xil bo'lgan yana bir dunyoni yaratish befoyda va maqsadsiz bo'lardi.","question":"Realizmni nima deb tanqid qilishadi?","answers":{"text":["axloqiy idealizm yo'qligida"],"answer_start":[157]},"id":22}
{"context":"Mashhurlik ortidan, Madonna vokal va qo'shiq yozishga e'tibor qaratdi, Madonna albomida kovbellda va Like a Prayer-da sintezatorda o'ynash bilan ajralib turdi. 1999 yilda Madonna \" Yurak musiqasi \" filmida oʻqituvchi rolini ijro etish uchun uch oy davomida skripka chalishni oʻrgandi, ammo rejissyor bilan kelishmovchiliklar tufayli loyihadan chiqdi ((363). Madonna yana gitara bilan qo'shiq aytishga qaror qildi Music (2000) albomining reklama kampaniyasi paytida. Buning uchun u qo'shimcha darslarni gitarachi Monte Pittmandan olgan (ingl.) (rus.364). Shu vaqtdan boshlab, Madonna barcha turlarida, shuningdek, studiya albomlarida gitara chaldi ((314). 2002 yilda u Orvill Gibson Gitar mukofotlari marosimi mukofotiga nomzod bo'ldi (ingl.) rus. Les Paul Horizon Award deb nomlangan eng istiqbolli yangi gitarist sifatida ((365).","question":"Qaysi yilda eng istiqbolli yangi gitarist mukofotiga nomzod bo'ldi?","answers":{"text":["2002"],"answer_start":[655]},"id":1200}
{"context":"Misr rahbari Abdel Nasirning sotsialistik siyosatiga taqlid qilib, 1965 yilda Salam Arefning Iroq hukumati barcha xususiy tijorat banklarini va xorijiy tijorat banklarining filiallarini milliylashtirdi. Hukumat barcha milliylashtirilgan banklarni yopdi va mijozlarning bank hisobvaraqlarini Iroq Moliya vazirligiga tegishli bo'lgan davlat tijorat banki Rafidian Bankka o'tkazdi. Natijada, Rafidian Bankning filiallari soni ko'paydi xizmat ko'rsatiladigan mijozlarning soni ko'payishi natijasida, ammo bankning bunday katta filiallar tarmog'ini boshqarish uchun etarli xodimlar yo'q edi. Bundan tashqari, xususiy banklarning milliylashtirilishi bank sohasidagi eng yaxshi menejerlarning chetga chiqishiga va xorijiy investorlar orasida ishonchsizlikka olib keldi. Ushbu omillar mamlakat bank tizimida xizmat ko'rsatish samaradorligi va sifatining pasayishiga olib keldi.","question":"Rafidian Bank filiallari soni ko'payishiga nima sabab bo'ldi?","answers":{"text":["xizmat ko'rsatiladigan mijozlarning soni ko'payishi natijasida"],"answer_start":[432]},"id":2467}
{"context":"Yozuvchi onasi, Nelli Rut Pillsberi (ingl. Nellie Ruth Pillsbury) , sakkizta farzandning to'rtinchi farzandi bo'lib, 1913 yil 3 fevralda Skarboro shahrida Gay Gerbert va Nelli Ueston Fogg Pillsberi oilasiga tug'ilgan. Rutning ajdodlari bu shaharga 1790-yildan oldin ko'chib o'tishgan. Uning oilasi avlodlar davomida qishloq xo'jaligi, kema qurish va uylar qurish bilan shug'ullangan. Uning shaxsiy hayoti uzoq vaqt davomida to'xtovsiz edi. U ikki marta turmushga chiqdi. 1939 yil 23 iyulda u savdo floti kapitani Donald Edvard King bilan turmush qurdi. Yozuvchi otasi 1914 yil 11 mayda Peruda (Indiana) Uilyam va Helen Bauden Kinglar oilasiga tug'ilgan. Shifokorlar Rutga bepushtlik tashxisi qo'yishdi va 1945 yilda juftlik yangi tug'ilgan Deyvid Viktorni farzandlikka olishdi. Ikki yil o'tgach, 1947 yil 21 sentyabrda, portlendda, kasallik taxmin qilinishiga qaramay, oilada o'g'il bola tug'iladi, uni Stiven deb atashadi.","question":"Stiven Kingning onasining ismi nima edi?","answers":{"text":["Nelli Rut Pillsberi (ingl. Nellie Ruth Pillsbury) "],"answer_start":[16]},"id":1411}
{"context":"Species plantarum (Osimlik turlari, 1753, ikki jildda). Nomina trivialia-dan foydalanish tajribasi Pan Svecicus (1749), Linnaeus ushbu ishda o'sha davrda ma'lum bo'lgan barcha o'simliklarga qo'llanilgan. Har bir tur uchun oldingi botaniklarning (hozirda dolinneyevlar deb ataladi) ishlaridan katta sinonimlar keltirildi. Bu ish Linneyning ilgari bildirgan, ya'ni biologik tizimlashtirishda aynan turlar asosiy hisoblanadi degan fikrini to'liq tasdiqladi. Ishning nashr etilgan shartli sanasi, 1 may 1753 yil (aslida ikkinchi jild shu yilning avgust oyida chiqdi), botanika nomenklaturasining boshlang'ich nuqtasi sifatida qabul qilingan.","question":"Nomina trivialia bilan tajriba qaysi ishda boshlangan?","answers":{"text":["Pan Svecicus"],"answer_start":[99]},"id":1876}
{"context":"Qadimgi, o'rta asr va yangi davrning asosiy tangalari to'liq qiymatli edi, ya'ni ularning nominal qiymati ular ishlab chiqarilgan metall qiymatidan yaqin edi. Metall esa pul vazifasini to'g'ridan-to'g'ri bajargan. Ushbu funksiyalarni amalga oshirish, shu jumladan, xususiy shaxslarga tegishli bo'lgan metalldan erkin tangalar yasalishi huquqi orqali amalga oshirildi. Ya'ni, har qanday kishi tanga saroyiga cheklanmagan miqdorda biron bir metallni topshirish va ishlab chiqarish xarajatlarini qoplash uchun faqat boj to'lash orqali undan to'liq ovoz tangalarini yasalishga haqli edi. Kumush standartda kumushdan erkin minishga ruxsat beriladi, ammo oltindan cheklanishi mumkin, oltindan  standartda esa aksincha. Masalan, Rossiyada xususiy kumushdan yasalgan tangalar XVII asrning o'rtalariga qadar erkin chiqarilgan, ammo keyin tangalar muomalaga chiqarilishi davlat tomonidan monopollashtirilgan. 1839-1843 yillardagi islohot va kumush standartni joriy etishdan so'ng, ham oltin, ham kumush tangalarga nisbatan erkin nayzalanganlik huquqi tiklandi, 1895-1897 yillardagi islohot va faqat oltin standartni joriy etishdan so'ng esa faqat oltin tangalar. Muayyan metallni demonetlashtirishning qo'shimcha vositalari  undan faqat almashtiriladigan tangalar (kursli tangalarga qo'shimcha sifatida) ni kashlash va \/ yoki ushbu metalldan tangalarni qabul qilishga qonun hujjatlarida belgilangan cheklangan miqdorlarda cheklovlarni joriy etish.","question":"Qadimgi, o'rta asr va yangi davrlarda pul nima edi?","answers":{"text":["Metall"],"answer_start":[159]},"id":2591}
{"context":"Obninada \"Home Credit\" bankining ofis majmuasida xodimlarning bolalari uchun \"Orangeeriya\" bolalar bog'chasi mavjud. Bu Rossiyada ota-onalar ishlaydigan ofisda joylashgan birinchi bolalar bog'chalari. Montessori tizimi har bir yoshdagi bolalarni tarbiyalash, har bir bolaga individual yondashuvga asoslangan, uning qobiliyati va motivatsiyasiga qarab.","question":"O'ranjereya bog'chasida bolalar qanday tizim bo'yicha mashg'ul bo'lishadi?","answers":{"text":["Montessori tizimi"],"answer_start":[201]},"id":1213}
{"context":"Faciliyator (ingl. facilitator, lat. Facilis  yengil, qulay )  bu muvaffaqiyatli guruh muloqotini ta'minlaydigan odam. Uchrashuv qoidalari, tartib-taomillari va reglamentlariga rioya etilishini ta'minlab, fasilitator ishtirokchilarga uchrashuvning maqsadi va mazmuniga e'tibor qaratishga imkon beradi. Shunday qilib, vositachi ikki tomonlama vazifani bajaradi, qulay muhit va samarali muhokamalarni ta'minlaydi. Terimning etimologiyasi nuqtai nazaridan,  fasilitator - bu muloqot jarayonini barcha ishtirokchilar uchun qulay va oson qiladigan shaxs. Guruh nuqtai nazaridan, fasilitator - bu guruhga umumiy maqsadni tushunishga yordam beradigan va muhokama jarayonida ushbu maqsadga erishish uchun ijobiy guruh dinamikasini qo'llab-quvvatlaydigan, shu bilan birga, bitta pozitsiyani yoki tomonni himoya qilmaydigan kishi. Guruh mashg'ulotlarida, fasilitator uslubida ishlaydigan murabbiy ko'pincha tamada deb ataladi.","question":"\"Facilitator\" so'zi qaysi lotin so'zidan kelib chiqqan?","answers":{"text":["lat. Facilis  yengil, qulay "],"answer_start":[32]},"id":2820}
{"context":"Yevropa Ittifoqining dastlabki shartnomalarida hech birida asosiy huquqlarni himoya qilish haqida aytilmagan. Yevropa Ittifoqi chora-tadbirlari, ya'ni Yevropa Ittifoqi institutlari tomonidan qabul qilingan qonunchilik va ma'muriy choralar inson huquqlarini qamrab olmaydi. O'sha paytda, a'zo davlatlarda inson huquqlarini buzishning oldini olish zarurligi yagona tashvish edi, shundan 1950 yilda Inson huquqlari bo'yicha Evropa konvensiyasini qabul qilish va Yevropa Inson huquqlari bo'yicha sudi tashkil etish kelib chiqdi. Yevropa sudi asosiy huquqlarni Yevropa Ittifoqi huquqining asosiy prinsipi sifatida tan oldi, chunki Yevropa Ittifoqining chora-tadbirlari a'zo davlatlar konstitutsiyalarida mustahkamlangan inson huquqlari bilan muvofiqligini ta'minlash zaruriyati yanada aniqroq bo'ldi. 1999 yilda Yevropa Kengashi Yevropa Ittifoqi uchun konstitutsiyaviy asos bo'lishi mumkin bo'lgan va shu tariqa Yevropa Ittifoqi va uning institutlariga nisbatan qo'llanilishi uchun maxsus moslashtirilgan Inson huquqlari bo'yicha Yevropa Xartiyasini ishlab chiqish bo'yicha topshiriq olgan organni tashkil etdi. Yevropa Ittifoqining Asosiy huquqlar to'g'risidagi Xartiyasi Inson huquqlari va asosiy erkinliklar bo'yicha Yevropa konvensiyasi, 1989 yilda Yevropa Parlamenti tomonidan qabul qilingan Asosiy huquqlar to'g'risidagi Deklaratsiya va Yevropa Ittifoqi shartnomalariga asoslangan.","question":"Inson huquqlari bo'yicha Yevropa konvensiyasi bilan birga yana qaysi organ tashkil etilgan?","answers":{"text":["Yevropa Inson huquqlari bo'yicha sudi"],"answer_start":[459]},"id":3125}
{"context":"Aynalovchi neyronlar - bu miyadagi neyronlar, ular boshqa odamning ko'z oldida qilayotgan harakatlariga javob beradi. Ular kuzatuvchining boshida kuzatilayotgan kishining harakatlarini taqlid qilishda uyg'onadi, kuzatuvchining xuddi shu mushaklarini qisqartirishga majbur qiladi, xuddi shu harakatni amalga oshirgan odamning o'zi. 1996 yilda ochilgan ko'zgu neyronlarini tadqiq qilish, ((31) ular nafaqat tushunishda, balki hamdardlik (empatiya) da ham rol o'ynashlari mumkinligini ko'rsatadi. Kognitsion nevrolog Jan Decetining fikricha, boshqa odamning tajribasini bilishga va bilvosita qabul qilishga qodir bo'lish ijtimoiy xatti-harakatlar va oxir-oqibat axloqning evolyutsiyasida muhim qadam bo'lgan. (32) Empatiya his qilish qobiliyatining yo'qligi  psixopatiyaning aniq xususiyatlaridan biri bo'lib, bu Decetining fikrini ham tasdiqlaydi. (33) (34)).","question":"Kognitsion nevrolog Jan Desetiyning fikricha, insonning ijtimoiy xatti-harakatlari evolyutsiyasining asosiy bosqichi nima edi?","answers":{"text":["boshqa odamning tajribasini bilishga va bilvosita qabul qilishga qodir bo'lish"],"answer_start":[539]},"id":771}
{"context":"Shunga qaramay, har bir sinfdagi qayiqlar bir-biridan farq qilishi va turli xil sozlanishi mumkin. Yaktlarda mastning burilish va egilishi, yelkanning aerodinamik shakli, yelkanning yelkaga va shamolga burilish burchagi, yaxtaning burilish va yana bir qator parametrlarni o'zgartirish mumkin. Shunga o'xshab, yelkanning materiallari va ochilishi ham farq qilishi mumkin. Sayohat yo'lchilarning moslashuvi, boshqarish texnikasi va ekipajning sifatlariga juda bog'liq. Har bir ekipaj o'z yog'ini o'z vazni, bo'yi va boshqarish uslubiga moslashtiradi, shuningdek, to'lqinlar, shamol kuchlari va yo'nalishning aniq sharoitlariga mos keladi.","question":"Qaysi qayiqning parametrlari moslamalar, boshqaruv texnikasi va ekipajning sifatlariga juda bog'liq?","answers":{"text":["Sayohat"],"answer_start":[371]},"id":2127}
{"context":"Aholining ko'payishi va uy-joy qurilishi Birinchi jahon urushi va undan keyingi sarshuvlar bilan to'xtadi. 1917 yilda Oktyabr inqilobidan so'ng Rossiya imperiyasi parchalanib ketdi, mintaqalarda kuchli rahbarlar bilan qurolli kurashga moyil bo'lgan eng yaxshi tashkil etilgan guruhlar hokimiyatni egallab olishdi. Tsaritsinda 1917 yil 27 oktyabrda Sovet hokimiyatini e'lon qilgan bolşeviklar Yerman va Minin edilar. Shaharda yirik sanoat mavjudligi tufayli proletariatning yangi hokimiyatga nisbatan simpatik ko'pchilik qismi bor edi, shuning uchun Tsaritsyn Rossiyaning janubidagi qizil markazga aylandi. Don qo'shinlari kosaklari (qishloq jangchilari) orasida Oq Harakat g'oyalari ko'proq mashhur edi, shuning uchun Don Sovet Respublikasi 1918 yilning birinchi yarmida yo'q bo'lib ketdi va Don va Stavropol kosakchiligi hududi Rossiyaning janubidagi oq markazga aylandi. Harbiy kuchning ushbu ikki markazi o'rtasidagi qarama-qarshilik, boshlangan Fuqarolar urushi uchun muhim epizodlardan biri bo'ldi.","question":"Nega Tsaritsyn Rossiyaning janubidagi qizil markazga aylandi?","answers":{"text":["Shaharda yirik sanoat mavjudligi tufayli"],"answer_start":[416]},"id":2219}
{"context":"Yozma manbalar yo'qligi sababli, Paleolit madaniyati haqida biz bilganlarning deyarli barchasi arxeologiya va etnografik tadqiqotlar zamonaviy ovchi va to'plovchilardan, masalan, Afrika Bushmenlaridan kelib chiqadi. Tosh davrida odamlar yovvoyi hayvonlarni ovlashdi va o'simliklardan oziq-ovqat, yoqilg'i va qurilish materiallari yoki kiyim va asboblar tayyorlash uchun materiallar yig'ishgan, xuddi shunday rivojlanish bosqichida bo'lgan zamonaviy xalqlar singari. Aholining zichligi juda past bo'lgan, har kvadrat kilometriga bir kishidan ko'p bo'lmagan. Aholining kam zichligi oziq-ovqat cheklanganligi, bolalar o'limi ko'pligi, ayollar og'ir mehnat qilishi va ko'chmanchi turmush tarzi bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Shu bilan birga, qadimgi va zamonaviy ovchi-yig'uvchilar Neolit davridagi dehqonlar yoki zamonaviy sanoat jamiyatidagilarga qaraganda ko'proq vaqtga ega edilar. Faqatgina tosh asrning oxirida, ayniqsa o'rta va yuqori paleolitida, odamlar san'at, hech bo'lmaganda qoyada chizma va bezaklar shaklida, shuningdek diniy xatti-harakatlar, xususan dafn marosimlari shaklida paydo bo'ldilar.","question":"Qaysi fanlar bizga Paleolit madaniyati haqida bilim beradi?","answers":{"text":["arxeologiya va etnografik tadqiqotlar"],"answer_start":[95]},"id":2567}
{"context":"1948 yilda Tolkin Bolaqlarning Hokimi romanini birinchi chizmadan deyarli o'n yil o'tgach tugatdi. U kitobni Allen & Unwin nashriyotlariga taklif qildi. Tolkinning fikricha, \"Silmarillion\" asarining nashr etilishi \"Boshqaruvchining\" nashr etilishi bilan bir vaqtda bo'lishi kerak edi, ammo nashriyot bunga rozi bo'lmadi. Keyin 1950 yilda Tolkin o'z asarini Collins nashriyotlariga taklif qildi, ammo nashriyot xodimi Milton Waldman (Milton Waldman) roman kesib tashlashga muhtojligini aytdi. 1952 yilda Tolkin Allen & Unwin &amp; apos; ga yana shunday deb yozdi: &amp; quot; Matnning istalgan qismini nashr etish imkoniyatini ko &amp; apos; rib chiqishga xursand bo &amp; apos; laman. Nashriyot romanni qisqartmasdan to'liq chop etishga rozi bo'ldi.","question":"Tolkin 1948 yilda qaysi roman ustida ishlashni tugatdi?","answers":{"text":["Bolaqlarning Hokimi"],"answer_start":[18]},"id":2054}
{"context":"Hozirda tovar deganda, sotish mumkin bo'lgan hamma narsani tushunamiz. Zamonaviy tovarlarning bir qismi elektr energiyasi, axborot, ozonni buzadigan va issiqxona gazlarini chiqarib tashlashga cheklovlar, ishchi kuchi kabi narsalar bilan taqqoslanmaydi. Ba'zi tovarlar hech qachon to'g'ridan-to'g'ri inson ehtiyojlarini qondirmaydi va texnologik jarayonlarda ishlatilmaydi: qimmatli qog'ozlar, pul (ayniqsa qog'oz va elektron pullar). Ba'zi mahsulotlar xaridorlarga to'liq mulk huquqini bermaydi: kompyuter dasturi, fonogramma, videokasseta. Odamning hech qanday aloqasi bo'lmagan tovarlar mavjud: siz o'zingizga Oy, Mars yoki yovvoyi o'rmon bo'lagi sotib olishingiz mumkin. Bugungi kunda har qanday narsa uchun har qanday huquq alohida tovar bo'lishi mumkin. Biror narsani ishlab chiqarganingizda, darhol bu narsa uchun turli xil huquqlar paydo bo'ladi. Tovar almashinuvi rivojlanishining boshida buyumning o'zi barcha huquqlarning tashuvchisi bo'lgan, bu huquqlar buyumning o'tishi bilan birga o'tkazilib, alohida ajratib olinmagan. Ehtimol, birinchi bo'lib foydalanish huquqi ijara shaklida ajratilgan. Jamiyatning tashkiliy, yuridik, texnik rivojlanishi bir vaqtlar yagona bo'lgan mulk huquqini ko'plab alohida huquqlarga bo'lishga va ularni bir shaxsdan boshqasiga o'zaro mustaqil ravishda o'tkazishga imkon berdi. Bugungi kunda buyum ko'pincha sotib olingan huquqning ilovasi sifatida (to'liq mulk, foydalanish, tinglash) beriladi.","question":"Qaysi tovarlarning paydo bo'lishiga insonning aloqasi yo'q?","answers":{"text":["Oy, Mars yoki yovvoyi o'rmon bo'lagi"],"answer_start":[612]},"id":61}
{"context":"Klark Eshton Smit tomonidan yaratilgan. Lovecraft bu kitobga faqat bir necha marta murojaat qildi: sehrgarlar uyidagi tushlar, eshikdagi mavjudot va vaqtsizlikdan soya. Hayotining so'nggi ikki yilida Lovcraft ushbu kitobning ikkita tarjimasiga havolalar bergan:  Livre dEibon (Alonzo Tayperning kundaligi) va Liber Ivonis (Qorong'ida yashovchi) . Tosh odam hikoyasida Eybon kitobi Van Kauran sehrgarlar oilasining asosiy kitobi sifatida xizmat qiladi, u diqqat bilan yashirilgan va meros bo'lib o'tadi. Uning tavsifi shundan dalolat beradiki, bu retseptlar to'plami kabi - ko'pchiligi sehrli, lekin fizika, kimyo va boshqa an'anaviy fanlarga asoslangan.","question":"Kitobning qaysi ikki tarjimasi mavjud?","answers":{"text":[" Livre dEibon (Alonzo Tayperning kundaligi) va Liber Ivonis (Qorong'ida yashovchi) "],"answer_start":[262]},"id":996}
{"context":"Ayollarning ko'payish organlari har biri 45 (primitiv turlarda  20 ta) tuxumli tuxumchakka ega ikkita tuxumdon, tuxumni chiqarib tashlash teshiklari bilan tashqi tomonga ochiladigan umumiy tuxumdonga birlashgan juft tuxumdonlardan iborat. Ko'pchilik kapalaklarni tashkil etadigan Ditrysialarda, shuningdek, kopulatsion sumkaga olib boradigan alohida kopulatsion teshik mavjud bo'lib, uning oqimi umumiy tuxum hujayrasi semen qabul qiluvchi joyida (spermateka) va qo'shimcha bezlar bilan birlashadi. Exoporia (Hepialidae) ning kopulatsion va tuxum chiqaradigan teshiklari ham alohida, lekin tanasining qorin yuzidagi jelly bilan birlashtirilgan. Nihoyat, monotriz qushquruq qanotlilarda kopulattiv teshik tuxum chiqaradigan teshik bilan bog'langan.","question":"Ditrysialarda kopulatsion sumka o'tkizi umumiy tuxum yo'li bilan qayerda ulanadi?","answers":{"text":["semen qabul qiluvchi joyida"],"answer_start":[419]},"id":2954}
{"context":"Kelajakni qat'iy statistik jihatdan aniq bashorat qilish uchun kelajak ma'lumotlari namunasini olish kerak. Bu mumkin bo'lmagani uchun ko'pgina mutaxassislar, masalan, bozor ko'rsatkichlarining o'tmish va hozirgi namunalari kelajagimiz namunalariga teng deb taxmin qilishadi. Boshqacha qilib aytganda, agar siz ushbu nuqtai nazardan yursangiz, bashorat qilingan ko'rsatkichlar o'tmish va hozirgi bozor signallarining statistik soyalari bo'ladi. Bu yondashuv tahlilchining ishini bozor ishtirokchilarining bozor signallarini qanday qabul qilish va qayta ishlashini aniqlash bilan birlashtiradi. Qatorlar barqaror bo'lmaganda, asosli xulosalar chiqarish mumkin emas. Ammo bu, qator butunlay barqaror bo'lishi kerak degani emas. Masalan, u barqaror dispersiyalarga ega bo'lishi mumkin va butunlay nobarqaror o'rtacha, bu holda biz faqat dispersiya haqida xulosalar qilamiz, aks holda faqat o'rtacha haqida xulosa qilamiz. Barqarorlik yanada ekzotik xususiyatlarga ega bo'lishi mumkin. Statistika vazifalaridan biri qatorlarda barqarorlikni topishdir.","question":"Ko'pgina mutaxassislar o'tmish va hozirgi indikatorlarning namunalari nimaga teng deb hisoblashadi?","answers":{"text":["kelajagimiz"],"answer_start":[224]},"id":2563}
{"context":"Bosh ishchi organ harakat turiga ko'ra, yopiladigan ishchi kamerali DVSlar qaytib-kelish harakatli DVSlarga (porshneli) (tronkli va krezkopflilarga bo'linadi) va aylanish harakati bilan DVSlarga (rotorli), aylanish harakati turlariga ko'ra 7 xil konstruksiya turlariga bo'linadi. Ishchi aralashmani yoqish turi bo'yicha germetik yopiladigan kamerali HHQ majburiy elektr yoqilg'isi (kali yoki uchqunli) va ishchi aralashmani siqishdan yoqadigan dvigatellarga (dizel) bo'linadi.","question":"Darslik harakatdagi DVI qanday deyiladi?","answers":{"text":["rotorli"],"answer_start":[196]},"id":552}
{"context":"Korfu shahri Italiya arxitekturasida mashhur, ayniqsa Liston, Spyanada chekkasida turli xil kafelar bilan to'shakli ustunli. Boshqa shahar dominanti - shahar meriyasi, eski va yangi qal'alar, Aziz Michael va Georgiy saroyi, Britaniya gubernatorlari va Ioniya Respublikasi senatining sobiq rezidentsiyasi va ilgari Gretsiya qirol oilasiga tegishli bo'lgan Mon Repo yozgi saroyi, bu erda Edinburg Gergosi tug'ilgan. Mon Repo bog'i Kerkira Palayopolisining yonida joylashgan bo'lib, u erda qazish ishlari olib borilmoqda Gretsiya Arxeologiya xizmati Belgiyaning Luven-la-Nev universiteti va AQShning Braun universiteti bilan birgalikda. Qazishmalarda topilgan eksponatlar Mon Repo saroyi muzeyida ko'rgazmaga qo'yilgan.","question":"Kerkira Palayopolisida qanday tashkilotlar qazilmalar olib bormoqda?","answers":{"text":["Gretsiya Arxeologiya xizmati Belgiyaning Luven-la-Nev universiteti va AQShning Braun universiteti bilan birgalikda"],"answer_start":[518]},"id":1240}
{"context":"Bugungi deltaning gidrografiyasi uchta asosiy va bir nechta yordamchi qo'lqoplar (ular orasida Gollandiya Eysseli, Linge, Utrext Fextasi va boshqalar), shuningdek, kichik daryolar va quduqlar bilan belgilanadi. Ko'pgina daryolar hozirgi kunda to'g'onlar bilan to'sib qo'yilgan va suvni chiqarib tashlash kanallari sifatida xizmat qiladi polderlarni quritish uchun. XX asrning ikkinchi yarmida qurilgan kuchli gidrotexnik inshootlar delta qiyofasini tubdan o'zgartirdi. Bugungi kunda Reyn suvi dengizga beshta joyda to'kiladi: asosiy suv massasi  Xaringvlit va Rotterdamda (Huk-van-Xolland tumanida), uning oz miqdordagi miqdori  Eyssel va uning Amsterdam va Afsloytdeykdagi shlyuzlar orqali oqimlari bo'ylab.","question":"Ren oqovalari nima uchun kerak?","answers":{"text":["polderlarni quritish uchun"],"answer_start":[337]},"id":1616}
{"context":"Olti marta Grammy sovrindori va Oskar nomzodi Lady Gaga davlat madhiyasini ijro etdi va Oskar sovrindori Marli Matlin Amerika imo-ishora tili (ASL) tarjimasini taqdim etdi.","question":"Lady Gaga necha marta Grammy mukofotiga sazovor bo'lgan?","answers":{"text":["Olti marta"],"answer_start":[0]},"id":3023}
{"context":"Manitobada to'rtta professional sport jamoasi mavjud: Vinnipeg Blue Bombers (Amerika futboli), Vinnipeg Jets (xokkey), Vinnipeg Goldays (beysbol) va Vinnipeg Alyans (mini-futbol) 121). Provintsiyani universitet atletikasida Manitoba universiteti  Bizona jamoasi, Vinnipeg universitetining Vesmen jamoasi va Brandon universiteti Bobkatlar jamoasi namoyish etadi. Uch jamoaning hammasi Kanada G'arb universitetlari Atletika assotsiatsiyasida (Kanada oliy o'quv yurtlariaro sport ligasining mintaqaviy bo'limi) bahslashadi.","question":"Manitoba universiteti  Bizona jamoasi universitet atletikasida nimani taqdim etadi?","answers":{"text":["Provintsiyani"],"answer_start":[185]},"id":2630}
{"context":"Paster mikroorganizmlarni o'stirish uchun tirik organizmlarda mavjud bo'lgan barcha elementlarni o'z ichiga olgan suyuq muhitdan foydalangan. Suyuqlik muhitlari, ammo, yetarlicha qulay emas edi. Masalan, bitta tirik hujayradan kelib chiqqan koloniyani ajratish qiyin edi (toza madaniyat), shuning uchun faqat tabiatning o'zi boyitgan madaniyatlarni o'rganish mumkin edi. Faqat 1883 yilda E. Xristian Gansen birinchi bor toza xamirturushni hosil qildi, uni osib qo'yish usuli bilan hosil qildi. Qattiq muhit birinchi marta qo'ziqorinlarni o'rganish uchun ishlatilgan, bu erda toza ekinlar zarurligi ham asoslangan. Bakteriyalar uchun zich muhitlarni 1868\/69 yil qishda Vroclavada Kon ishlatgan, ammo faqatgina 1881 yilda Robert Kox jelatin va agar plastinkalarini keng qo'llashning asosini qo'ygan. 1887 yilda Petri kosalari amaliyotga joriy etildi.","question":"Paster mikroorganizmlarni o'stirish uchun qanday muhitlardan foydalangan.","answers":{"text":["Suyuqlik muhitlari,"],"answer_start":[142]},"id":1074}
{"context":"Nyumetall turli janrlarning elementlaridan foydalanadi, ular orasida hip-hop, muqobil rok, funk, granj, elektron musiqa, gotik-rok, hardkor-punk, punk-rok, raqs musiqasi, nyu-vev, jaz, postpunk, simfo-rok, sint-pop. ((3) ((5) ((9) ((11) ((12) ((13) Shuningdek, turli xil subjanrlarning metal elementlaridan foydalaniladi, masalan, dat-metal, rep-metal, gruv-metal, funk-metal, trash-metal, industrial-metal. ((3) ((5) ((19) (masalan, guruhlar Static-X ((15) va Dope ((16) nyumetallni istriandal-metal elementlari bilan birlashtiradi.","question":"Nu-metal qaysi musiqa uslubining tarkibiy qismlaridan foydalanadi?","answers":{"text":["metal"],"answer_start":[286]},"id":1801}
{"context":"Hozirgi vaqtda Qozibek bi ko'chasida shaharning eng qadimiy binolaridan biri joylashgan. Masalan, ruhoniy Dmitriy Voznesenskining shaxsiy mablag'lari bilan 1875 yilda hozirgi kunda 8 ((63) -sonli maktab-gimnaziya sifatida tanilgan bino qurildi. Dastlab u yerda xalq maktabi joylashgan. 1886 yilda arxitektor Geyntselman loyihasi bo'yicha Nikolayevskaya 9 manzili bo'yicha Sergiy Radonejskiy cherkovi qurilgan. Sovet hukumati o'rnatilganidan so'ng, uning gumbazlari demontaj qilindi va bino filarmoniyaga aylantirildi. 2010 yilga kelib, rekonstruksiya doirasida eski filarmoniya binosi buzilgan va uning o'rniga butunlay yangi bino qurilgan. Qizig'i shundaki, aynan eski binoda kompozitor Shamshi Qaldayakov Meni Қазақстаным (Mening Qozog'istonim) qo'shig'ini yozgan, keyinchalik u zamonaviy Qozog'istonning madhiyasiga aylangan. Ushbu ko'chada 19-asrning ikkinchi yarmida harbiy gospital qurilgan, keyinchalik u viloyat klinik shifoxonasiga aylantirilgan.","question":"1886 yilda Shymkentda arxitektor Geyntselman loyihasi bo'yicha nima qurilgan?","answers":{"text":["Sergiy Radonejskiy cherkovi"],"answer_start":[372]},"id":90}
{"context":"Shoh Liutprand (712744) o'z hukmronligining boshidanoq shimoliy qo'shnilari bilan tinchlikni saqlash uchun barcha harakatlarni amalga oshirdi. Arablar tahdidi paydo bo'lganda, franklar ham langobardlarda tabiiy ittifoqchilarini ko'rishni boshladilar. Bu vaqtda franklar shohligida nominal ravishda Merovinglar hukmronlik qilishgan, ammo aslida karolinglar hukmronlik qilishgan, ular bilan langobardlar uzoq vaqtdan beri dushmanlik qilishgan. 720 yilda Liutprand Karl Martellning jiyani Guntrudga uylansa, vaziyat o'zgardi. Shu vaqtdan boshlab Langobardlar qiroligi va Karolinglar o'rtasida yaqin aloqalar o'rnatildi. 738 yilda Karl Martell Liutpranddan arablarning Provansga hujumini qaytarish uchun yordam so'radi. Liutprand o'z qo'shinini safarbar qildi, Provansga kirdi va bosqinchilarni qochishga majbur qildi. Kofirlar ustidan qozongan g'alabasi Liutprandning xristianlik himoyachisi sifatida obro'sini mustahkamladi.","question":"Qirol Lyutprand kim bilan tinchlikni saqlashga intilgan?","answers":{"text":["shimoliy qo'shnilari"],"answer_start":[55]},"id":369}
{"context":"Jorj Bizening unga asoslangan operasining muvaffaqiyati tufayli, Merimening barcha asarlaridan, ehtimol, eng mashhur Carmen novellasi bo'lib, uning katta qismi siganlarning odatlarini tasvirlashga bag'ishlangan. Janubiylarning yuraklarida qizg'in bo'lgan dramatik ehtiroslar Merimada quruq va o'z-o'zidan to'xtatilgan tilda bayon etilgan. Odatda, hikoya qiluvchi - ratsional chet ellik kuzatuvchi. U tamaddun Yevropaning kam qonliligi bilan oddiy xalqlarning his-tuyg'ularini taqqoslaydi: energiya, hatto yomon ehtiroslarda ham, har doim bizda hayrat va biron-bir o'ylamasdan hayratlanishga sabab bo'ladi (4). Adabiyotshunoslar yozishicha, tarixiy yodgorliklar inspektori o'z romanlarida o'ziga xos insoniy ehtiroslar muzeyini yaratgan (5).","question":"Karmen Merimning gigant his-tuyg'ulari nimadan farq qiladi?","answers":{"text":["tamaddun Yevropaning kam qonliligi"],"answer_start":[400]},"id":477}
{"context":"Fotografiya - foto material yoki yorug'likka sezgir matritsa yordamida fotoapparatda optik nurlanishlarni qayd etish orqali harakatsiz tasvirlarni yaratish texnologiyasi. Rus tilida fotosurat so'zi shuningdek so'nggi rasm nomi sifatida kimyoviy usulda fotosurat qog'oziga yoki oddiy qog'ozga raqamli printer bilan bosilganda ishlatiladi. Fotografiya san'ati fotosuratlar texnologiyasiga asoslangan bo'lib, zamonaviy ommaviy madaniyatda muhim o'rinni egallaydi. Birinchi barqaror fotosurat 1822 yilda fransuz Jozef Nisefor Nyps tomonidan yaratilgan (french. Nicéphore Niepce), ammo u bizning kunlarimizgacha saqlanib qolmagan.","question":"Rus tilida \"foto\" so'zi qanday ma'noda ishlatiladi?","answers":{"text":["so'nggi rasm nomi sifatida"],"answer_start":[209]},"id":1705}
{"context":"2006 yil qishidan beri Yevropa va Amerikada asalarilar soni keskin kamayib bormoqda. CCD (Colony Destruction Syndrome) - aniqlanmagan holat millionlab asalari oilalarini yo'q qiladi. Vaziyatni murakkablashtiradigan narsa shundaki, pestitsidlar va boshqa qishloq xo'jaligida ishlatiladigan kimyoviy moddalar asalarilarning immunitetini susaytiradi va ularni kasalliklarga yanada ko'proq moyil qiladi. Bundan tashqari, shaharlarning ko'payishi va yovvoyi o'simliklarning kamayishi asalarilarni nectar izlab uzoq masofaga uchishga majbur qiladi, bu esa virus tarqalish xavfini oshiradi.","question":"Qaysi mamlakatlarda asalarilar soni keskin kamayib bormoqda?","answers":{"text":["Yevropa va Amerikada"],"answer_start":[23]},"id":2374}
{"context":"Ko'pgina displeylar va tizimlarning tasvirlari turli sabablarga ko'ra, bir joyda turli rangli kanallarni ko'rsatishga yoki qabul qilishga qodir emas. Shunday qilib, piksellar to'plami bir xil rangli maydonlarga bo'linadi, bu esa uzoqdan ko'rilganda rangni aks ettirishga yoki his qilishga yordam beradi. LCD, LED va plazma displeylar kabi ba'zi displeylarda, bu bir rangli mintaqalar alohida-alohida manzilga ega bo'lgan elementlardir, ular subpiksellar deb nomlanadi. Masalan, LCD displeylar har bir pikselni gorizontal ravishda uchta subpikselga bo'ladi. Agar kvadrat piksel uchta kichik pikselga bo'linsa, har bir kichik piksel to'g'ri burchakli bo'lishi kerak. Displey sanoatining terminologiyasida subpiksellar ko'pincha piksellar deb nomlanadi, chunki ular ko'rinadigan apparatlarning asosiy manzillanadigan elementlari bo'lib, shuning uchun piksel sxemalari emas, balki piksel sxemalari ishlatiladi.","question":"Qaysi displeylarda bir rangli maydonlar alohida-alohida manzilga ega elementlar hisoblanadi?","answers":{"text":["LCD, LED va plazma displeylar"],"answer_start":[304]},"id":2651}
{"context":"Rus vitraj san'atining dasturiy asari, vaqt ruhini to'liq o'zida jamlagan, Neva prospektidagi aka-uka Eliseyevlar Savdo uyining badiiy oynali bo'ldi (faqat kichik bir qism saqlanib qolgan). Bosh fasadning ulkan oyna-ekranning ko'p shaklli vitraj kompozitsiyasi mamlakat boyligi, milliy o'ziga xosligi va Rossiyaning umumyevropa madaniyatiga kiritilishi g'oyalarini ifodalaydi. O'n to'qqizinchi asrning oxirida Jon La Farj va Luis Tiffani bila turib shishalarning bir xil bo'lmasligiga intilishni boshladilar. Zamonaviy vitrajli oyna ko'plab turli xil texnologiyalardan foydalanish natijasida hosil bo'ladi. Shisha shaffof va o'tkir bo'lishi mumkin, rang bir xil bo'lishi mumkin va bir xil rang va ranglarning turli xil ranglari va ranglari aralashmasi bo'lishi mumkin, silliq va turli xil tuzilishi bo'lishi mumkin.","question":"Shisha qanday bo'lishi kerak?","answers":{"text":["silliq"],"answer_start":[769]},"id":700}
{"context":"Hozirgi vaqtda loyiha tajriba darajasidir  2015 yil may oyiga ko'ra, unda 2500 nafar o'quvchi va 60 nafar o'qituvchi ishtirok etmoqda. Elektron darslik - elektron ta'lim muhitining bir qismi sifatida  bu konstruktor bo'lib, o'qituvchi darslik matni, interaktiv tarkib va qo'shimcha materiallarni birlashtiradi. Qog'ozdagi kabi, u ham har bir o'quvchi uchun individual asbob hisoblanadi. Internet orqali elektron darslik avtomatik ravishda yangilanadi va test va nazorat ishlarining natijalari serverga yuborilishi mumkin.","question":"Ushbu tajriba loyihasida qancha o'qituvchi ishtirok etmoqda?","answers":{"text":["60 nafar o'qituvchi"],"answer_start":[97]},"id":681}
{"context":"Xalqaro botanika kongressi tomonidan qabul qilingan yangi o'zgarishlar 2011-yil 23-iyuldan 30-iyulgacha Avstraliyaning Melburn shahrida bo'lib o'tgan XVIII Xalqaro botanika kongressi (kongress nomenklaturasi seksiyasi 18-22 iyul kunlari ishlagan). Xalqaro kodeksning yangi nomi qabul qilindi  International Code of Nomenclature of algae, fungi, and plants (Alga, qo'ziqorin va o'simliklar nomenklaturasining xalqaro kodeksi). Yangi taksonlar to'g'risida ma'lumotlarni e'lon qilish qoidalari o'zgartirildi: 2012 yil 1 yanvardan boshlab elektron nashrlar qabul qilinadi; bundan tashqari, yangi takson tavsifi endi ingliz tilida ham amalga oshirilishi mumkin (bundan oldin yangi taksonni lotin tilida tavsiflash majburiy edi).","question":"Qanday nashrlar 2012 yil 1 yanvardan boshlab qabul qilinadi?","answers":{"text":["elektron"],"answer_start":[535]},"id":781}
{"context":"Suv osti kemasini qo'llashning birinchi urinishi Amerika Qo'shma Shtatlari mustaqilligi uchun urushga tegishli. Bushnellning Turtasi Britaniya flagmaniga hujum qilishga urindi, ammo u aniqlandi va qochish uchun minani portlatishga majbur bo'ldi, uni burovka yordamida kema botiniga qo'shishga ulgurmadi. Biroq, hikoya ham urush davridagi targ'ibotning mahsuli sifatida baholanadi, chunki Britaniya hisobotlarida voqea haqida hech qanday eslatma mavjud emas. Bundan tashqari, taxmin qilingan kemaga hujum qilishning texnik imkoniyati shubha ostiga qo'yiladi.","question":"AQSh mustaqillik urushida Britaniya flagmanini urishga uringan suvosti kemasining nomi nima edi?","answers":{"text":["Bushnellning Turtasi"],"answer_start":[112]},"id":402}
{"context":"1980-yillarda musiqa sahnasida bir nechta mashhur sint-pop guruhlari paydo bo'ldi. Ularning aksariyati AQShda e'tiborsiz qoldi, garchi Evropa va Lotin Amerikasida muayyan tijorat muvaffaqiyatiga ega bo'lsalar ham. Bu vaqtda sint-pop to'g'ridan-to'g'ri Yangi to'lqin (New Wave) postpunk bilan bog'liq bo'lib, ritmik, yengil elektron musiqa edi. Shu munosabat bilan, ko'pincha 1980-yillarning bosh va o'rtalarida musiqalarda sintezator tovushini faol ishlatadigan (masalan, Pet Shop Boys va Depeche Mode), shuningdek, mashhur yangi romantiklar to'lqini (Spandau Ballet, Duran Duran, Talk Talk va boshqalar) keng ma'noda sintit-pop deb nomlanadi. Biroq, bu ta'rif faqat sintepopning dastlabki davrida to'g'ri keladi.","question":"Kimlar musiqa uchun sintezator tovushini faol ishlatgan?","answers":{"text":["Pet Shop Boys va Depeche Mode"],"answer_start":[472]},"id":1011}
{"context":"XIX asr o'rtalarida, yirik gul urug'lari savdogari va metsenat Yulius Ludvig Wiener (Julius Ludwig Wiener) mablag'lari bilan, o'z mol-mulkini shahar va kambag'allarga vasiyatnoma bilan qoldirgan, Libava maydonidan (Liyetuvninka) Tauralawkis manziligacha, besh kilometrlik Viner promenadi jihozlandi va o'tqazildi. Shaharning shimoliy qismida XIX asrda park o'rnatilgan. ((86) Yulus Ludvig Viner o'z vasiyatnomasida o'quvchi rassomlar va texniklarni qo'llab-quvvatlash uchun o'z jamg'armasiga 10 000 taler tayinlagan (yiliga 360 marka bo'lgan 4 ta stipendiya), yana 302 789 taler ma'rifatni rivojlantirishning turli tashabbuslari uchun xayr-ehson tashkilotlariga tayinlangan. 1000 talir har 1 aprel - Vinerning tug'ilgan kunida yuzlab kambag'allarni bepul ovqatlantirishga tayinlangan.","question":"302 789 talir kimga vasiyat qilingan?","answers":{"text":["xayr-ehson tashkilotlariga"],"answer_start":[635]},"id":1004}
{"context":"Boshning orqa qismida, murakkab ko'zlar orasidagi biroz ko'tarib qo'yilgan ko'z buraklarida, orqa tomonda ikkita va old tomonda bitta oddiy uchta ko'z joylashgan. ba'zan oldingi, kamdan-kam hollarda orqa yoki bir vaqtning o'zida barcha oddiy ko'zgular yo'q, uzun oyoqli chayonchalar (Tipulidae), botqoqlik chayonchalar (Limoniidae), Thaumaleidae, kapalaklar (Psychodidae), chayonchalar (Culicidae), yer osti suv chayonchalari (Dixidae), qalin oyoqli chayonchalar (Chaoboridae), ko'zgular (Simuliidae), ko'zgular (Ceratopogonidae), qo'ng'iroq chayonchalar (Chironomidae), shuningdek ba'zi to'plamchi chayonchalar (Acroceridae) va Pyrgotidae (Pyrgotidae) da mavjud emas).","question":"Lotin tilida qo'ng'iroqli ko'zgu qanday deyiladi?","answers":{"text":["Chironomidae"],"answer_start":[556]},"id":2389}
{"context":"Inert gazlar, argon, kripton va ksenonning konsentratsiyasi ularning Quyoshdagi sonidan ko'p (qarang. jadval) va neon konsentratsiyasi aniq kamroq. Yupiter magnitosferasidan keladigan quyoshning UV radiatsiyasi va zaryadlangan zarralar ta'siri ostida hosil bo'lgan oddiy uglevodorodlar: etan, asetilen va diacetilenlar kam miqdorda mavjud. Atmosferaning yuqori qismidagi uglerod dioksid, uglerod monoksid va suvlar, masalan, Shumeyker-Levi 9 kometasi kabi kometlarning Yupiter atmosferasi bilan to'qnashuvi natijasida paydo bo'lgan deb taxmin qilinadi. Suv troposferadan kelishi mumkin emas, chunki tropopauza sovuq tuzoq kabi harakat qilib, suvni stratosfera darajasiga ko'tarishni samarali ravishda to'xtatadi.","question":"Oddiy uglevodorodlar nima tufayli hosil bo'ladi?","answers":{"text":["quyoshning UV radiatsiyasi va zaryadlangan zarralar"],"answer_start":[184]},"id":1102}
{"context":"Yogaga yaqinlik mahayana buddizmi ((59) ((63) shakllaridan biri bo'lgan zen buddizmining ajralib turadigan xususiyatidir. G'arbda zen yoga bilan parallel ravishda mavjud bo'lib, ikkala maktab o'rtasida katta o'xshashlik mavjudligi aniq. Ushbu hodisa, Zen buddizmining meditatsiya maktabi o'z ildizlarini yogik amaliyotlarga olib borishi sababli alohida e'tiborga loyiqdir (65). Yoga ba'zi asosiy elementlari umuman buddizm uchun ham, xususan zen uchun ham katta rol o'ynaydi ((66). Shunga qaramay, falsafa professori D. T. deb ataladi. Suzuki yoga va zenning qarama-qarshi tomonlarini himoya qilgan, chunki G'arb tadqiqotchilarining barcha Osiyo meditatsiya usullarini <...> bir qozonga joylashtirishga moyilligini ko'rgan (67). Din tarixi va falsafa professori G. Dyumulen shuningdek, ikki an'analar o'rtasida tashqi parallelliklar va ularning ichki qarindoshligi mavjud bo'lsa-da, amaliyotning maqsadlari va usullarida farq borligini ko'rsatdi (68).","question":"Zen buddizmi qanday buddizm shaklidir?","answers":{"text":["mahayana buddizmi"],"answer_start":[16]},"id":1621}
{"context":"Bulut elementlari kondensatsiya natijasida kattalashganda ularning qulashi tezligi o'sadi. Agar bulut elementlari pasayish tezligi yuqoriga ko'tarilish tezligidan yuqori bo'lsa, ular yer yuziga qarab harakatlanadi va agar ular bug'lanib ketish uchun vaqt topmasa, yomg'ir sifatida tushishi mumkin. Odatda, yomg'irlar, hech bo'lmaganda ba'zi bir qatlamda aralash tarkibga ega bo'lgan bulutlardan (to'lqinli-yomg'irli, qatlamli-yomg'irli, yuqori qatlamli) tushadi. Kam kuchli bo'shliqli yomg'irlar (bo'shliq, qor donasi yoki zaif mayda qor shaklida) tarkibi bir xil bo'lgan (tomchilatib yoki kristall)  qatlamli, qatlamli-to'plamli bulutlardan tushishi mumkin.","question":"Bulut elementlari kondensatsiya natijasida kattalashganda, ularning pasayish tezligi bilan nima sodir bo'ladi?","answers":{"text":["o'sadi"],"answer_start":[83]},"id":859}
{"context":"Boshqa sharhlovchilar, shuningdek, Fischerning o'yinida hayratlanarli aniqlik, fikrlash aniqligi va kamdan-kam sportchanlikni ta'kidlashdi: u faqat g'alabaga intilardi, ammo bu bilan birga pozitsion kurash tamoyillarini buzmadi. Agar uning o'yinlari teng natija bilan yakunlansa, unda g'alabaga erishish uchun barcha resurslar chindan ham tugallanganligini anglatardi. Fischer Tal yoki Larsen kabi shaxmatda modernist bo'lmagan, u toza va aniq shaxmatga intilardi, ammo bu uning o'yinini quruq, zerikarli qilmadi. Anatoliy Karpov, Fischerning shaxmatga qo'shgan hissasini tavsiflab, shunday dedi: \"Men shaxmat tarixida hech kimni bilmayman, bizning o'yinimiz unga shunchalik qarzdor bo'ladi.","question":"Fischer o'z partiyalarida nimalarni buzmagan?","answers":{"text":["pozitsion kurash tamoyillarini"],"answer_start":[189]},"id":665}
{"context":"Spinoza va Leibnitz ratsional qarashlarga ega edilar, lekin Jon Lokk va Jorj Berkli barcha bilim faqat hissiy, empirik tarzda sodir bo'ladi deb hisoblashgan. Empirizmning rivojlanishiga eng katta hissa qo'shgan Deyvid Yum, o'z asarlarida butun insoniy bilimlar ko'rib chiqilgan hodisalarni umumlashtirish ga asoslanganligini, qat'iy aytganda, induktiv fikrlashga asoslanganligini ko'rsatadi. Xum induksiya muammosini kengroq ifodalovchi bo'lib, induktiv fikrlash, deduktiv fikrlashdan farqli o'laroq, ratsional asosga ega emasligini tushunadi. Boshqacha qilib aytganda, quyoshni oldingi kunlarda ko'rganimiz uchun ertaga quyosh chiqishiga ishonish uchun hech qanday asos yo'q.","question":"Devid Yumning barcha insoniy bilimlari nimaga asoslangan?","answers":{"text":["ko'rib chiqilgan hodisalarni umumlashtirish"],"answer_start":[261]},"id":2291}
{"context":"2011 yil 21 dekabrdaBBC 2 telekanalida Boui'ning qirq yil davomida yo'qolgan deb hisoblangan Top of the Pops afsonaviy teleko'rsatuvidagi chiqishining videotasmasi namoyish etildi. Yozuv 1973 yil 4 yanvarda qilingan. Musiqachi The Spider from Mars jamoasi hamrohligida The Jean Genie kompozitsiyasini ijro etdi. Videomaterial yo'q qilingan deb hisoblangan, shuningdek, 1970-yillarda qilingan boshqa ko'plab yozuvlar (BBC korporatsiyasi videokassetlarni tejagan va ularni qayta yozish uchun ishlatish uchun yo'q qilgan), Boui nutqi yozuvlarining yagona saqlanib qolgan nusxasi sobiq BBC operatori Jon Henshelda topilgan. Uning so'zlariga ko'ra, u \"Top of the Pops\"ning David Bowie ishtirokidagi nashri radioeshittirish kompaniyasi arxivida yo'qligini bilib hayratda qolgan. \"Men hech kim bunday videoni o'chirib tashlash uchun aqlsiz bo'lishi mumkin emas deb o'yladim\", - dedi Xenshell.","question":"Qaysi kanal teleko'rsatuvni namoyish etdi.","answers":{"text":["BBC 2"],"answer_start":[20]},"id":905}
{"context":"Qon donorligi (lat. donare  xayr-ehson qilish) va (yoki) uning tarkibiy qismlari  donorlar tomonidan qon va (yoki) uning tarkibiy qismlarini ixtiyoriy ravishda topshirish, shuningdek, qon va uning tarkibiy qismlarini tayyorlashni tashkil etish va xavfsizligini ta'minlashga qaratilgan tadbirlar. Ro'yxatdan o'tgandan va kichik bir formani to'ldirgandan so'ng, donor tibbiy ko'rikdan o'tadi: barmog'idan qon tekshiriladi va shifokor tomonidan ko'rikdan o'tkaziladi. Bularning barchasi donor joyida amalga oshiriladi va ko'p vaqt talab etilmaydi. Qon topshirishdan so'ng, qon topshirish kuni oxirigacha og'ir jismoniy va sport mashg'ulotlari, og'irliklar ko'tarish, shu jumladan, xarid qilish uchun sumkalarni ko'tarishdan o'zingizni tiyish tavsiya etiladi. Qon topshirish jarayonidan keyingi ikki kun davomida to'liq va muntazam ovqatlanish va kuniga kamida ikki litr suyuqlik ichish tavsiya etiladi: sharbatlar, suv, kuchli bo'lmagan choy (alkogol tavsiya etilmaydi). Ilgari o'tgan kasalliklar, operatsiyalar, protseduralar (shu jumladan abortdan so'ng, homiladorlik va emizish davrida) ga qarab, odam vaqtincha (vaqtincha qarshi ko'rsatma) yoki doimiy ravishda (mutlaqo qarshi ko'rsatma) qon topshirishga qo'yilmasligi mumkin. Qon berish tanadagi suyuqlik va bosimni yo'qotishga olib keladi, shuning uchun cheklovlar qo'llaniladi.","question":"Qon berish qanday jarayonlarga olib keladi?","answers":{"text":["tanadagi suyuqlik va bosimni"],"answer_start":[1239]},"id":2111}
{"context":"SSSRda radio-telegrafiya ixtirochisi A. S. bilan Popova. - Qani, koʻrsin. Radio aloqasi bo'yicha tajribalarda, jismoniy kabinetda, keyin esa Minnoy ofitserlik sinfining bog'ida o'tkazilgan, A pribori. S. bilan Popova 60 metr masofada uzatgich orqali yuborilgan radio signallarni aniqlagan. Rus fizika-kimyo jamiyati yig'ilishida 25 aprel (7 may) 1895 yilda Peterburgda A. S. bilan Popov, majlis bayonnomasida ko'rsatilganidek, atmosfera elektridagi tez o'zgaruvchanlikni ko'rsatishga mo'ljallangan asbobni namoyish etdi. SSSRda 1945 yildan 7 may kuni Radio kuni sifatida nishonlanishni boshladilar.","question":"Qaysi yildan boshlab 7 may Radio kuni hisoblanadi?","answers":{"text":["1945 yildan"],"answer_start":[528]},"id":424}
{"context":"TMB kompaniyasiga shuningdek shahar avtobuslari va sayyohlik avtobuslari tarmogʻi (koʻrgazmali ekskursiyalar uchun) ham tegishli. Shuningdek, tezkor past qavatli tramvay liniyalari mavjud  Trambaix (T1, T2, T3) va Trambesòs (T4, T5, T6), bu uchun maxsus to'xtash joylari va elektron chiptalar sotish terminallari bilan tashkil etilgan. Maxsus tramvay liniyasi  Moviy tramvay  Tibidabo tog'iga olib boradi. Monjuik va Tibidabo tog'lariga funikulyerlar (qarang. Tibidabo funikulyorlari). Montjuikning cho'qqisiga ham kaba yo'li (teleferik) orqali chiqsa bo'ladi.","question":"Montjuik tog'iga qanday chiqish mumkin?","answers":{"text":["kaba yo'li"],"answer_start":[515]},"id":810}
{"context":"Bir kuni Dima Salonida o'tkazilgan ko'rgazmalardan birida, Jovani Monaldeskining o'ldirilishi tasvirlangan barelefga e'tibor qaratdi. Dunyo tarjimai holida Monaldeski va Shvetsiya qirolichasi Kristina haqidagi maqolalarni o'qiganidan so'ng, Duma bu mavzuda drama yozishga qaror qildi. Dastlab u Suliya bilan hamkorlik qilishni taklif qildi, ammo oxir-oqibat har biri Kristinaga o'z xatini yozishga qaror qildi. Dima pyesasi Komediya Fransizidagi qirol komisari baron Teylorga yoqib qoldi, uning yordami bilan Kristina Dima uni qayta ishlash sharti bilan qabul qilindi. Biroq, drama namoyishi, klassik repertuarni o'z ichiga olgan, kuchli mademuxazel Mars tomonidan rad etildi. Yosh muallif uning iltimosiga ko'ra, o'zgarish kiritishni rad etganida, Mademsa Mars Kristinaning Komediya Fransiz sahnasiga chiqmasligi uchun hamma narsani qildi.","question":"Duma birinchi bo'lib kimga hamkorlikni taklif qildi?","answers":{"text":["Suliya"],"answer_start":[295]},"id":739}
{"context":"Axloq nazariyalarining rivojlanishi  insoniyatning turli xalqlarining ijtimoiy evolyutsiyasi bilan chambarchas bog'liq jarayon. Ba'zi evolyutsion biologlar, xususan, sotsiobiologlar axloqni evolyutsion kuchlarning mahsuloti deb hisoblashadi, ular ham individual, ham guruh darajasida, guruh tanlovi orqali harakat qiladilar (garchi bu jarayonda qanchalik muhimligi evolyutsion nazariyalar uchun munozarali masala bo'lib qolsa ham). Ba'zi bir ijtimoiy biologlar axloqiy qoidalar bo'yicha harakatlanish yo'nalishlari juda o'zgargan, chunki ular tirik qolish va\/yoki ko'payish uchun foyda keltiradi (ya'ni evolyutsion muvaffaqiyatlarni oshiradi) degan tezisni inkor etadilar. Xulq-atvorning ushbu yo'nalishlariga muvofiq, odamlar his-tuyg'ularning ijtimoiy tomonlarini rivojlantirdilar, masalan, hamdardlik va aybdorlik hissi. Aksincha, boshqa biologlar insonlar axloqiy va altruistik instinktlarni rivojlantirganini isbotlashadi.","question":"Ijtimoiy biologlar axloqiylik nima deb hisoblaydilar?","answers":{"text":["evolyutsion kuchlarning mahsuloti"],"answer_start":[190]},"id":625}
{"context":"Erishqoqlik - moddalarning boshqa moddalar bilan bir xil tizimlarni hosil qilish qobiliyati, - moddalar alohida atomlar, ionlar, molekulalar yoki zarrachalar shaklida bo'lgan eritmalar. Erish qobiliyati erilgan moddalarning to'yingan eritmada konsentratsiyasi bilan yoki foizlarda, yoki erituvchilarning 100 g yoki 100 sm3 (ml) ga (g\/100 g yoki sm3\/100 sm3) tegishli bo'lgan og'irlik yoki hajm birliklarida ifodalanadi. Gazlarning suyuqlikda erishi temperatura va bosimga bogʻliq. Suyuq va qattiq moddalarning eruvchanligi deyarli faqat haroratdan farq qiladi. Barcha moddalar o'z-o'zidan erituvchi moddalarda eriydi. Agar eruvchanlik o'lchash uchun juda past bo'lsa, modda erimaydi deb aytiladi.","question":"Mashinaning to'yingan eritmada erishiishi qanday ifodalanadi?","answers":{"text":["konsentratsiyasi"],"answer_start":[243]},"id":2658}
{"context":"Fuqarolik itoatsizligining ba'zi shakllari, masalan, noqonuniy boykot, soliq to'lashdan bosh tortish, harbiy xizmatga chaqirishdan bosh tortish, xizmatni rad etish uchun taqsimlangan hujum va o'tirgan ishchilar ishlashi, tizimni yanada qiyinlashtiradi. Shuning uchun ularni kuchli deb hisoblash mumkin. Brownli shuni ta'kidlaydiki, \"garchi fuqarolik itoatsizligi mas'uliyatli yondashuvlari sababli, axloqiy muloqotni boshlashga intilishganda, majburlash taktikalaridan foydalanishda cheklangan bo'lsa-da, ular o'z muammolarini ko'rib chiqishni ta'minlash uchun ba'zi bir majburlashni qo'llash kerakligini his qilishlari mumkin\". Plowshares tashkiloti Yangi Zelandiya Hukumatining Kommunikatsiya xavfsizligi xizmati GCSBning Vaiopaiy stansiyasini vaqtincha yopdi, darvozalarni qulflab qo'ydi va ikkita sun'iy yo'ldoshli disk ustidagi katta gumbazlardan biridan havo chiqarib yuborish uchun kesish vositasidan foydalandi.","question":"Federal hukumatga bo'ysunmaslik qaysi turga kiradi?","answers":{"text":["soliq to'lashdan bosh tortish"],"answer_start":[71]},"id":3081}
{"context":"Italiyalik iqtisodchi Vittorio Grilli (2012-13 yillarda Italiya iqtisodiyot vaziri) hamkorlari bilan birgalikda markaziy bankning ikki xil mustaqilligini taklif qildi: iqtisodiy va siyosiy. Iqtisodiy mustaqillik deganda, Markaziy bankning o'z ixtiyorida bo'lgan pul-kredit siyosati vositalaridan hech qanday cheklovlarsiz foydalanish imkoniyati tushuniladi. Ya'ni, markaziy bank o'z maqsadlariga erishish uchun iqtisodiy choralarni o'z-o'zidan tanlash uchun muayyan vakolatlarga ega. Siyosiy mustaqillik deganda bank rahbariyatini tayinlashda va pul-kredit siyosatini ishlab chiqish va amalga oshirishda markaziy bankning hukumat bilan o'zaro munosabatlaridagi mustaqilligi tushuniladi.","question":"Italiyalik iqtisodchi Vittorio Grilli tomonidan Markaziy bankning qaysi ikki turdagi mustaqilligi taklif qilingan?","answers":{"text":["iqtisodiy va siyosiy"],"answer_start":[168]},"id":1456}
{"context":"Yolg'iz asalarilar o'z uylarini ko'pincha tuproqda, kamdan-kam hollarda daraxtlarning teshiklarida, qamish yoki qoraqushning bo'sh o'simliklarining po'stloqlarida quradilar. Odatda, ayol hujayra (sotu) yaratadi, unga bitta tuxum qo'yadi, qurt uchun ozuqa aralashmasini qo'shib, uni germetik yopadi. Birgina uyada bir yoki bir necha o'nlab hujayralar bo'lishi mumkin. Agar uyasi yog'ochning qalinligida bo'lsa, odatda chiqish tomondagi hujayralarda erkaklarning tuxumlari bo'ladi. Keyinchalik asalari o'z avlodlariga g'amxo'rlik qilmaydi va odatda bitta yoki bir nechta uyqu qurganidan so'ng nobud bo'ladi. Ko'p turlarda erkaklar odatda birinchi bo'lib chiqariladi va ayollar chiqarilayotganda ular juftlanishga tayyor bo'ladilar. Bog'bonlar orasida yakka o'zidan paydo bo'lgan asalarilarga uyushtirish uchun sharoitlar yaratish juda mashhur. Yolg'iz asalarilar odatda hech qachon yoki juda kamdan-kam hollarda, faqat o'zini himoya qilish uchun chaqadilar.","question":"Qaysi asalarilar odatda hech qachon yoki juda kamdan-kam hollarda, faqat o'zini himoya qilish uchun chaqadi?","answers":{"text":["Yolg'iz"],"answer_start":[842]},"id":181}
{"context":"Xalqaro tabiatni muhofaza qilish ittifoqining Qizil kitobiga (XSST) badbo'y yo'qolib ketish xavfi eng kam tur sifatida kiritilgan. Buning sababi shundaki, u nisbatan keng tarqalgan va uning populyatsiyalari umuman barqaror. Markaziy va G'arbiy Evropada so'nggi o'n yilliklar qattiq o'simliklarning qisqarishi davomida ko'pchilikka yetib keldi. Ammo xo'jalik faoliyati jadal olib borilgan ba'zi hududlarda ularning soni sezilarli darajada kamaygan va yashash joylarini yo'qotish yoki zararkunanda sifatida yo'q qilish tufayli kamayib bormoqda.","question":"Nima uchun badbo'y Markaziy va G'arbiy Evropada tarqaldi?","answers":{"text":["qattiq o'simliklarning qisqarishi"],"answer_start":[275]},"id":1710}
{"context":"Garchi \"Tebriz gilamlari\" tushunchasi Eronning shimoli-g'arbida ishlab chiqarilgan gilamlarning alohida turini anglatsa-da, VVI asrlardan boshlab, bu mintaqada butun gilam to'qish maktabi markazi sifatida Tebriz alohida o'rin tutadi. XVI asrda ko'p gilamlar Iranning Safavid davri shoxlari saroylari uchun to'qilgan, ammo ularga qaramay, Ozarbayjonning xalq gilamlari bilan bog'liq bo'lgan. Bu gilamlarning bezaklarida ovchilik sahnalari, hayvonlar motivlari, o'simlik bezaklari tasvirlangan, bu Tebriz gilamlarining o'ziga xos xususiyatlaridan biri bo'lgan boy ranglar gammasidir. XVIXVII asrlar davomida Tebriz maktabining ta'siri shimoli-g'arbiy mintaqa chegarasidan ancha uzoqqa chiqdi, masalan, u imperiyaning boshqa mintaqalarining gilam san'atiga katta ta'sir ko'rsatdi.","question":"Qaysi asrda Sefevidlar davridagi Eron shoxlari saroylari uchun gilamlar yaratilgan?","answers":{"text":["XVI asrda"],"answer_start":[234]},"id":249}
{"context":"Yupiterda kuchli radiatsiya mintaqasi mavjud. Jüpiterga yaqinlashganda, Galileo odam uchun o'limga olib keladigan dozaning 25 baravariga teng bo'lgan radiatsiya dozasini oldi. Yupiterning radiatsiya mintaqasi radiotelegramidagi nurlanishlari birinchi marta 1955 yilda aniqlangan. Radio nurlanish sinxrotron xususiyatga ega. Radiatsiya kamarlaridagi elektronlar 20 MeV ga yaqin energiyaga ega bo'lib, Cassini zondi tomonidan topilgan elektronlarning zichligi kutilganidan pastroq. Yupiterning radiatsiya kamarlaridagi elektronlar oqimi kosmik apparatlar uchun jiddiy xavf tug'dirishi mumkin, chunki apparat radiatsiya bilan shikastlanish xavfi katta. Umuman olganda, Yupiterning radionuclide nurlari vaqt va chastota bo'yicha qat'iy bir xil va doimiy emas. Tadqiqotlarga ko'ra, bunday nurlanishning o'rtacha chastoti taxminan 20 MHz ni tashkil qiladi, chastotalarning butun diapazoni esa  510 dan 39,5 MHz gacha.","question":"Yupiterda nima bor?","answers":{"text":["kuchli radiatsiya mintaqasi"],"answer_start":[10]},"id":2816}
{"context":"XIX asr oxiri XX asr boshidagi rus vitrajlari modern uslubining asosiy prinsiplarini aks ettirdi (10). Uning badiiy va dekorativ amaliyoti tabiatni turli shakllarda taqlid qilishdan iborat edi. Bu davrning vitrajlarida ikonografik motivlar doirasi juda keng. O'simliklarning gullari va novdalari, murakkab rasmda to'plangan tikanlar yoki ornamental tartibga solingan motivlar, oqimsiz, suyuqlik bilan egilgan chiziqlar bilan mavzusiz kompozitsiyalar, ko'pincha omega  harfini tashkil qiladi, bu modern uslubidagi vitrajlarda asosiy tasvirlar to'plamidir. Ular bilan bir qatorda boshqa  geometrik kompozitsiyalar, gotik o'q arqon mavzusidagi variatsiyalar, gerblarning uslubdagi tasvirlari, landshaft kompozitsiyalari mavjud edi. Figuratsion kompozitsiyalar mamlakatimizda juda kam miqdorda saqlanib qolgan: eng ta'sirchan mavzulardan biri antik mifologiya bilan bog'liq bo'lib, Yevropa mehmonxonasining restoraniga joylashtirilgan.","question":"Mitoologik mavzuga oid eng yorqin vitrajlardan biri qayerda saqlanib qolgan?","answers":{"text":["Yevropa mehmonxonasining"],"answer_start":[878]},"id":1647}
{"context":"Selülozaning alohida makromolekullari 2 dan 25 minggacha D-glukoza qoldiqlarini o'z ichiga oladi. Hujayra devorlaridagi sellüloza mikrofibrillar ga tashkil etilgan bo'lib, ular o'zaro vodorod bog'lanishlari va Van-der-Vaals kuchlari bilan bog'langan bir nechta alohida makromolekullardan (taxminan 36) iborat paraxristal ansambllardan iboratdir. Bir tekislikda joylashgan va o'zaro vodorod bog'lanishlari bilan bog'langan makromolekullar mikrofibrilla ichida barg hosil qiladi. Makromolekullarning varaqlari o'zaro ko'plab vodorod bog'lanishlari bilan bog'langan. Garchi vodorod bog'lanishlari juda zaif bo'lsa-da, ularning ko'pligi tufayli sellüloza mikrofibrillasining mexanik mustahkamligi va turli fermentlar ta'siriga chidamliligi yuqori. Mikrofibrilladagi individual makromolekullar har xil joylarda boshlanadi va tugaydi, shuning uchun mikrofibrillaning uzunligi alohida sellyuloza makromolekullaridan katta. Shuni ta'kidlash kerakki, mikrofibrillaning makromolekullari bir xil yo'naltirilgan, ya'ni reduksion uchlari (C1 atomida erkin, anomer OH guruhi bo'lgan uchlar) bir tomonda joylashgan. Zamonaviy modellar sellyulozaning mikrofibrillari tashkil etilishini, markaziy hududda yuqori darajada tashkil etilgan tuzilishga ega bo'lishini, chetga qaraganda esa makromolekullarning joylashuvi yanada tartibsiz bo'lishini taqozo etadi.","question":"Hujayra devorlaridagi sellüloza....?","answers":{"text":["mikrofibrillar"],"answer_start":[130]},"id":2548}
{"context":"Asalarilar qishloq xo'jaligida changalovchi sifatida juda muhimdir va bu ko'p mamlakatlarda fermerlar asalarichilar bilan o'zaro manfaatli ravishda asalarilarni qishloq xo'jaligi maydonlari yaqinida ko'paytirish to'g'risida kelishuvga erishishlariga olib keladi. Monokultur (ya'ni bir xil turdagi o'simliklarni bir joyda uzoq vaqt davomida uzluksiz etishtirish) va changalovchi o'simliklar sonining kamayishi asalarichilarning mavsumiy migratsiyaga olib keladi, bu esa kerakli vaqtda muayyan o'simliklarni changalantirishni talab qiladi. Asalarilar, shuningdek, qushlar va boshqa yovvoyi tabiat vakillarining ovqatlanishida juda muhim, ammo hali to'liq o'rganilmagan rol o'ynaydilar. Ko'pgina yovvoyi asalarilar qishloq xo'jaligi maydonlaridan uzoqda yashaydilar va ba'zan ko'mirlarni yo'q qilish bo'yicha maxsus dasturlar, bitta ipak qurti (Lymantria dispar) va boshqa hasharotlarning qurboniga aylanadilar.","question":"Yovvoyi asalarilar ba'zan qanday tadbirlarning qurboniga aylanadilar?","answers":{"text":["ko'mirlarni yo'q qilish bo'yicha maxsus dasturlar"],"answer_start":[773]},"id":121}
{"context":"Elektromagnit ta'sir o'zaro ta'sirida fazoda (P) chiroyliligi, zaryad chiroyliligi (C) va g'alatilik, jozibadorlik, go'zallik kabi kvant raqamlari saqlanib qoladi. Bu esa elektromagnitnizmni zaif kuchlanishdan ajratib turadi. Shu bilan birga, kuchli o'zaro ta'sirdan farqli o'laroq, elektromagnit o'zaro ta'sir jarayonida adronlar bilan izotopik spin saqlanmaydi (foton chiqishi bilan birga, u ±1 yoki 0 ga o'zgarishi mumkin) va G-ko'plikni buzadi).","question":"Nega elektromagnit ta'sirlanish izotopik spin saqlanmasligidan ko'ra, hadronlar bilan jarayonlarda ko'proq qo'l keladi?","answers":{"text":["kuchli o'zaro ta'sirdan"],"answer_start":[243]},"id":191}
{"context":"Oynashning birinchi dam olish kunida \"Murtadlar\" AQShda 26 887 467 dollarlik debet kassa yig'imlari bo'yicha birinchi o'rinni egalladi va \"Oy ishchisi\" va \"Texasning benzinli o'chirilishi: boshlang'ich\" filmlaridan oldinda qoldi. Buyuk Britaniyada film debyutida faqat \"The Devil Wears Prada\"dan o'rin oldi, ammo keyingi haftada birinchi o'rinni egalladi. 2006 yil 15 dekabr holatiga ko'ra, film AQShda 118,7 million dollar va butun dunyo bo'ylab 219,5 million dollar yig'ib, Skorsezening eng tijorat jihatdan muvaffaqiyatli filmi bo'ldi. Shuningdek, film kino tanqidchilarining ajoyib fikrlarini va bir qator mukofotlarni, shu jumladan eng yaxshi film, eng yaxshi rejissor, eng yaxshi aktyor (Leonardo Di Kaprio), eng yaxshi ikkinchi rejali aktyor (Djek Nikolson va Mark Uolberg) va eng yaxshi ssenariy toifalarida oltita Oltin globus nomzodlarini oldi. Biroq, faqatgina bitta nominatsiyada, eng yaxshi rejissura uchun film mukofotga sazovor bo'ldi.","question":"Qaysi aktyorlar \"Oltin globus\"ga eng yaxshi ikkinchi rejaning aktyor nominatsiyasiga nomzod bo'ldilar?","answers":{"text":["Djek Nikolson va Mark Uolberg"],"answer_start":[750]},"id":2707}
{"context":"Lovkraft bolaligida fantastikada (Gʻorda hayvon (1905), Alkimik (1908)), keyinchalik esa shokirlik va esseni yozgan. 1917 yilda \" Dagon, keyin Gombnica \" hikoyalari bilan ushbu befarq janrga qaytdi. Dagon uning birinchi nashr etilgan ijodi bo'lib, 1923 yilda \"Tashvishli hikoyalar\" (ingl. Bizird Tales). Shu bilan birga, Lovecraft XX asrning eng katta xatlar ro'yxatiga kirdi. Uning muxbirlari orasida Forrest Ackerman, Robert Bloch va Robert Howard bor edi.","question":"Bu Lovecraftning fantastikadan ko'ra afzalroq deb bilgan narsasi.","answers":{"text":["shokirlik va esseni"],"answer_start":[89]},"id":2270}
{"context":"Uattning bobosi Aberdinshirda tug'ilgan bo'lib, qishloq xo'jaligi bilan shug'ullangan. 1644-1647 yillardagi fuqarolar urushi paytida u kovenantyerlar tomonida jang qilib halok bo'ldi. Uning yerlari, mol-mulki va uyi musodara qilinib, uning o'g'li Tomas, Vattning bobosi, Grinok yaqinidagi Firth of Clyde ko'rfazida yashovchi qarindoshlari tomonidan panoh topgan. Tomas Uatt jamiyatda obro'li mavqega ega bo'ldi, matematika va dengizchilik fanlarini o'rgatdi, bosh okrug hakami, cherkov kengashi raisi lavozimlarini egalladi. Uning o'g'li, kelajak ixtirochining otasi, Jems juda ko'p qirrali odam edi: kemalar qurgan, kema jihozlari omborini saqlagan, dengiz savdosini olib borgan, o'zi turli asbob va mexanizmlarni yaratgan va tuzatgan. U Grinok pristanida birinchi kranni qurgan. Dastlabki ixtirochi Agnes Murhedning onasi, boy oiladan kelib chiqqan, juda yaxshi ma'lumotga ega bo'lgan. Ota-onasi Presviterian edilar.","question":"Bo'lajak ixtirochi Vattning otasining ismi nima edi?","answers":{"text":["Jems"],"answer_start":[568]},"id":49}
{"context":"Tropik mintaqada hosil bo'lgan tsiklonlar tropikdan tashqaridagilardan biroz kichikroq (ular mezociklonlar sifatida tasniflanadi) va kelib chiqishning boshqa mexanizmiga ega. Ushbu tsiklonlar iliq nam havo yuqoriga ko'tarilishidan olinadigan energiya bilan oziqlanadi va faqat o'sha o'sha okeanlarning iliq hududlari ustida mavjud bo'lishi mumkin, shuning uchun ular issiq yadroli siklonlar deb nomlanadilar (sovuq yadroli tropik bo'lmagan siklonlardan farqli o'laroq). Tropik tsiklonlar juda kuchli shamol va ko'p miqdordagi yomg'ir bilan tavsiflanadi. Ular suv yuzasi ustida rivojlanib, kuch topadir, lekin quruqlikda uni tezda yo'qotadi, shuning uchun ularning vayronkor ta'siri odatda faqat sohilda (40 km chuqurlikdagi quruqlikda) namoyon bo'ladi.","question":"Siklonlar asosan qayerda paydo bo'ladi?","answers":{"text":["okeanlarning iliq hududlari ustida"],"answer_start":[289]},"id":1433}
{"context":"Viruslarni replikatsiya qilish, avvalo, genomni replikatsiya qilishni anglatadi. Virus replikatsiyasi virusning dastlabki genlarining mRNA sintezini o'z ichiga oladi (ijobiy RNK tarkibidagi viruslar uchun istisnolar bilan), virus oqsillarini sintezi, ehtimol murakkab oqsillarni yig'ish va virus genomi replikatsiyasi, bu erta yoki tartibga soluvchi genlar faollashgandan so'ng ishga tushiriladi. Shundan so'ng (katta genomli kompleks viruslarda) qo'shimcha mRNA sintezi bir yoki bir nechta davri bo'lishi mumkin: genlarning kechki ekspressiyasi tarkibiy yoki virion oqsillarni sintez qilishga olib keladi.","question":"Virus replikatsiyasi virusning dastlabki genlarining mRNA sintezini o'z ichiga oladi, faqatgina qaysi RNKdan iborat viruslar bundan mustasno.","answers":{"text":["ijobiy RNK"],"answer_start":[167]},"id":1641}
{"context":"Fuqaro shriftida bosh harf lotin (yoki yunon) T shaklida ishlatilgan, ammo satr harfi lotincha m ni takrorlagan. Shriftlar ehtiyojli darajada bunday shaklda ishlatilgan; 1730-yillardan boshlab m-simli satr harfi tekis yuqori qismga ega bo'ldi (sh harfi bilan bir vaqtda). Faqat 1830-yillardagina satr harfi kichiklashtirilgan bosh harfga o'xshash, o'qilishi osonroq bo'lgan eski t shaklidagi harfga qaytdi. Biroq, qo'lda yozilgan shriftlarda va bosma kursida m shaklidagi chiziq harfi yozilishi hozirgacha saqlanib qolgan.","question":"Ushbu shriftlar qancha vaqt ishlatilgan?","answers":{"text":["ehtiyojli darajada"],"answer_start":[123]},"id":2189}
{"context":"Eng uzoq xalqaro avtobus yo'nalishi Gorno-Altaysk (Rossiya) va Freyburg (Germaniya) shaharlarini bog'laydi. Rutts firmasi tomonidan xizmat ko'rsatiladiva uning uzunligi taxminan 6500 km, sayohat esa taxminan besh kun davom etadi (shuni ta'kidlash kerakki, bu yo'nalish muntazam emas, chunki u Rossiya Transport vazirligining Rosavtotrans Federal Byurokratik boshqarmasining tegishli reyestrida yo'q). Uzoqligi bo'yicha ikkinchi bo'lgan ushbu yo'l Avstraliya bo'ylab 5455 km uzunlikdagi yo'l bo'lib, Pertni Brisben bilan bog'laydi. 1980 yil 9 aprelda ochilgan. U orqali sayohat 75 soat 55 daqiqa davom etadi. Ushbu yoʻnalishni \" Ekross Ostreliya Koch Layns \" kompaniyasi tashkil etdi. Rossiyada eng uzoq (ya'ni eng uzoq ichki) shaharlararo avtobus reys  Sankt-Peterburgdan Mahachkalaga 2585 kilometr uzunligi va yo'l vaqti ikki sutkadan ortiq, bundan tashqari, boshqa katta uzunlikdagi yo'nalishlar ham bor (Ijevsk  Yekaterinburg, Surgut  Yekaterinburg (mavsumiy) va boshqalar). Barcha MDH  Bishkek  Tomsk (avtobus 56 soat ichida 2324 kilometr masofani bosib o'tadi, shuningdek Bishkek  Yekaterinburg ham bor). 1970-yillarning boshida Moskva  Varshava  Berlin  Parij yo'nalishi bo'yicha umumiy uzunligi 2966 kilometr bo'lgan muntazam xalqaro avtobus liniyasini ochish bo'yicha tayyorgarlik ishlari olib borildi.","question":"Qaysi kompaniya eng uzoq xalqaro avtobus yo'nalishlariga xizmat ko'rsatadi?","answers":{"text":["Rutts firmasi tomonidan xizmat ko'rsatiladi"],"answer_start":[108]},"id":74}
{"context":"Rossiya imperiyasida Birinchi may mehnatchilarning xalqaro hamjihatlik kuni sifatida birinchi marta 1890 yilda Varshavada 10 ming ishchi ish tashlagan holda nishonlandi. ishchilar. 1897 yildan boshlab mayovkalar siyosiy tusga ega bo'lib, ommaviy namoyishlar bilan birga bo'ldi. Ishchilarning 1901 yilgi Birinchi may chiqishlari Peterburg, Tbilisi, Gomel, Xarkov va boshqa shaharlarda bo'lib o'tdi. shaharlarda birinchi marta shiorlar bilan birga: O'zboshimchalik pastga!, Respublika yashasin!, qo'shinlar bilan to'qnashuvlar (masalan, t. n. o'lchash 1901 yildagi Obuxov mudofaasi).","question":"Mayovkalar nima?","answers":{"text":["mehnatchilarning xalqaro hamjihatlik kuni"],"answer_start":[34]},"id":1666}
{"context":"Saksofon - tovushni chiqarib olish prinsipi bo'yicha tilli yog'och pufakli musiqa asboblari oilasiga tegishli bo'lgan qamish pufakli musiqa asbobi. Saksofonlar oilasi 1842 yilda belgiyalik musiqa ustasi Adolf Saks tomonidan yaratilgan va to'rt yil o'tgach patentlangan. XIX asr o'rtalaridan saksofon shamol orkestrida, kamdan-kam hollarda simfonik orkestrda, shuningdek orkestr (ansambl) hamrohligida yakkaxon asbob sifatida ishlatiladi. U jazz va unga aloqador janrlar, shuningdek, estrada musiqasining asosiy asboblaridan biridir. U to'liq va kuchli tovushga, qo'shiq timroga va katta texnik harakatchanlikka ega.","question":"Bu asbobning timbri qanday?","answers":{"text":["qo'shiq"],"answer_start":[562]},"id":792}
{"context":"Ganglionar neyronlar retinada chuqur joylashgan bo'lsa, yorug'likka sezgir hujayralar (stikka va kolbokka) eng uzoq markazdan joylashgan, ya'ni ko'z retinasi inversiyalashgan organ deb ataladi. Bunday holat natijasida yorug'lik fotosensitiv elementlarga tushishdan oldin va fotosetransduktsiyaning fiziologik jarayonini keltirib chiqarishdan oldin retinyaning barcha qatlamlaridan o'tishi kerak. Biroq, u pigmentli epitel yoki xoroid orqali o'tmaydi, chunki ular shaffof emas.","question":"Nima uchun fotosensitiv hujayralar olib tashlangan?","answers":{"text":["markazdan"],"answer_start":[116]},"id":2213}
{"context":"2004 yilda moliyaviy xizmatlar bozorida yarim asrdan ortiq tajribaga ega bo'lgan UBRID va Sverdlsotsbank o'rtasida strategik alyans tuzish jarayoni boshlangan. 2005 yil dekabrda birlashma jarayoni yakunlandi va UBRID Sverdlovsk viloyatining eng yirik tijorat bankiga aylandi. Bank 2006 yil oktyabr oyidan Rossiya banklari assotsiatsiyasining a'zosi hisoblanadi. 2007 yilda bank birinchi bank investitsiya markazini ochdi. 2008 yil 27 iyun kuni Ural rekonstruksiya va taraqqiyot banki Ural savdo-sanoat palatasiga a'zo bo'ldi.","question":"Qachon qo'shilish jarayoni yakunlandi?","answers":{"text":["2005 yil dekabrda"],"answer_start":[160]},"id":57}
{"context":"Shaxsiy avtomobil odatda eshikdan eshikgacha ancha tezroq sayohat qilish imkonini beradi, ammo avtomobillashtirish ko'plab muammolarni keltirib chiqaradi. Shaharlar (ayniqsa, tarixiy yadrolari avtomobillar paydo bo'lishidan oldin rivojlangan eski shaharlar) ko'chalar og'irligi va avtomobillar to'xtash joylari yetishmovchiligidan aziyat chekmoqda; og'ir avtomobil harakati kuchli shovqin va havo ifloslanishini keltirib chiqaradi. Avtomobilga ega bo'lgan aholi harakatlanishini ta'minlash katta ijtimoiy xarajatlarni talab qiladi.","question":"Aholini avtomobillarga aylantirish nimalarsiz mumkin emas?","answers":{"text":["katta ijtimoiy xarajatlarni"],"answer_start":[490]},"id":582}
{"context":"Shaharning dastlabki tarixi kam ma'lum. Saqlangan manbalar yunonlar va etrusklar o'rtasidagi to'qnashuvlar haqida gapiradi. Pompeya bir muncha vaqt Kumlarga tegishli bo'lgan, miloddan avvalgi VI asrning oxiridan. e. bilan etrusklarning ta'siri ostida bo'lgan va Kapuya boshchiligidagi shaharlar ittifoqiga kirgan. 525 yilda esa, mil. e. bilan Yunon xudolari sharafiga doriy ma'bad qurilgan. 474 yilda Kitda, Sirakuzda etrusklarni mag'lub qilganidan so'ng, mil. e. bilan Bu hududda gretsiyaliklar yana hukmronlik qilishdi. Miloddan avvalgi V asrning 20-yillarida e. bilan boshqa shaharlar bilan birga Kampaniya samnitlar tomonidan bosib olingan ((2). Ikkinchi Samnitlar urushi paytida samnitlar Rim Respublikasi tomonidan mag'lub etilgan, Pompei esa miloddan avvalgi 310 yilda mag'lub etilgan. e. bilan Rimning ittifoqchilari bo'lishdi.","question":"Qolaversa, Pompei hududida qanday xalqlar o'rtasida to'qnashuvlar bo'lganligi haqida ma'lumotlar mavjud?","answers":{"text":["yunonlar va etrusklar o'rtasidagi"],"answer_start":[59]},"id":1423}
{"context":"Viruslar Yer sayyorasining flora va fauna vakillari bilan genetik aloqadorlik qiladi. So'nggi tadqiqotlarga ko'ra, inson genomining 32 foizdan ortig'i virusga o'xshash elementlar, transpozonalar va ularning qoldiqlaridan iboratdir. Viruslar yordamida genlarning gorizontal ko'chishi (ksenoliya) deb nomlanuvchi jarayon, ya'ni genetik ma'lumotni bevosita ota-onalardan avlodlariga emas, balki qarindosh bo'lmagan (yoki hatto turli turlarga tegishli) ikki shaxs o'rtasida uzatish mumkin. Masalan, yuqori primatlar genomida sintsitin oqsilini kodlovchi gen mavjud bo'lib, u retrovirus tomonidan olib kelingan deb taxmin qilinadi.","question":"Viruslar va Yer sayyorasining flora va fauna vakillari o'rtasida qanday o'zaro aloqalar mavjud?","answers":{"text":["genetik"],"answer_start":[58]},"id":1948}
{"context":"Protein mushak tolalilari o'sishi va tiklanishi uchun zarur bo'lgan asosiy qurilish materialidir va shuning uchun bu bodibildingchilar tomonidan alohida e'tiborga molikdir. Bu esa, o'simliklarni o'z ichiga olgan oziqlanish jarayonini o'zgartiradi. Turli xil baholarga ko'ra, u bir kilogramm vazniga 1,52 yoki undan ko'p gramm oqsil iste'mol qilishi kerak, bunda oqsil umumiy kaloriya miqdorining 2530 foizigacha bo'lishi kerak ((18). Bortining asosiy manbalari tovuq, kurka, sigir, cho'chqa go'shti, baliq, tuxum va sut mahsulotlari, shuningdek, ba'zi yong'oq va dukkakli mevalardir. Bundan tashqari, ko'plab kulturistlar o'zlarining ovqatlanish rejimini turli xil oqsil qo'shimchalari bilan to'ldiradilar, masalan: kasein yoki shakar oqimi (ingl.) ruscha.","question":"organizmning asosiy qurilish materiallari nima?","answers":{"text":["Protein"],"answer_start":[0]},"id":1871}
{"context":"Biroq, ko'pgina shprunlar o'lchamlari askonoid shakllardan ancha katta. Yuqorida tasvirlangan jismoniy muammolarni hal qilish uchun pinaqocittlar va xanocittlar qatlamlari bir-biriga qarab egiladi, xanocittlar esa cho'ntak shaklidagi kameralarga to'planadi, ularning bir uchidan atriumga (hoanocittlar emas, balki pinaqocittlar bilan qoplangan) ochiladi, ikkinchisida esa tashqi muhit bilan qisqa yetakchi kanallar orqali aloqa o'rnatadi. Bunday suv oqizib turadigan shpritzlar tizimi siqonid deb ataladi ((34). Suv quvurining siqonli tuzilishi yer maydoni ni ko'paytirish va bir vaqtning o'zida atrium hajmini kamaytirishga imkon beradi. Bunday suv o'tkazgich tizimida suv quyidagi yo'lni bosib o'tadi: ostia → olib boruvchi kanallar → prosopillar → jgutik kanallar → atrium → oskulim. Sikonoid shpraylar odatda askonoid shpraylardan kattaroq bo'lib, ularning diametri bir santimetrdan bir necha santimetrgacha bo'lishi mumkin. Suv tashuvchi tizimning siqonli tuzilishi boʻlgan shprunga Grantia va Sycon jinslari misol boʻla oladi (35).","question":"Sichqonli shprunning suvni olib yurish tizimini qanday kengaytirish mumkin?","answers":{"text":["yer maydoni"],"answer_start":[545]},"id":2545}
{"context":"Yovvoyi baliqlar oziq-ovqat resurslari sifatida eng keng ko'lamli ob'ektlardan foydalanadilar. Plankton filtrlari (masalan, kitli akula) zooplanktonni suv qalinligidan filtrlaydi; bundan tashqari, baliqlar rakkavorlar, mollyuskalar, tekis, dumaloq va halqali qurtlar va boshqa baliqlarni iste'mol qilishlari mumkin. Yirtqich baliqlarning eng ixtisoslashganlari boshqa baliqlarning ektoparazitlari bilan oziqlanadigan (Labridae, Chaetodontidae va boshqalar) parazitlar va o'lik teri bo'laklarini mijoz baliqlarning tanasi yuzidan tanlab oladilar, ular tozalash joylariga maxsus tashrif buyuradilar.","question":"Yirtqich baliqlar nima bilan oziqlanadi?","answers":{"text":["Yovvoyi baliqlar oziq-ovqat resurslari sifatida eng keng ko'lamli ob'ektlardan foydalanadilar."],"answer_start":[0]},"id":2301}
{"context":"Aktyorlik va dramaturgiya faoliyati davrida Shekspir Londonda yashagan, ammo o'z vaqtining bir qismini Stratfordda ham o'tkazgan. 1596 yilda, Nyu-Ples sotib olinganidan bir yil o'tgach, u Temza daryosining shimoliy tomonidagi Bishopgate-dagi muqaddas Helena parvarishligida yashaydi. 1599 yilda Globus teatrini qurgandan so'ng, Shekspir  daryosining boshqa tomoniga, teatr joylashgan Sautuarkka ko'chib o'tdi. 1604 yilda u daryoni yana kesib o'tdi, bu safar u Sankt-Pavlus soborining shimolidagi ko'plab yaxshi uylarga ko'chib o'tdi. U xonadonida frantsuz hunjoli, parik va bosh kiyimlarini ishlab chiqaruvchi Kristofer Mountjoydan xona ijaraga olgan.","question":"Aktyorlik va dramaturgiya faoliyati davrida Shekspyr qaysi shaharda bo'lgan?","answers":{"text":["Londonda"],"answer_start":[53]},"id":1924}
{"context":"Anglosaksson iqtisodiy modeliga ega bo'lgan mamlakatlarda (AQSh, Buyuk Britaniya va boshqalar) Bosh direktorga o'xshash lavozim Chief Executive Officer (CEO) hisoblanadi. Mansab aksiyadorlik mulkiga ega kompaniyalarda boshqaruvning ikkinchi darajasiga tegishli (ingl. ma'muriy, ya'ni real boshqaruvchi ((~ 1). Ushbu darajaga bo'ysunuvchi CEO  Chief Operating Officer (COO), Chief Financial Officer (CFO) va boshqa mas'ul rahbarlar (ingl. (Officials of the company) deb ataladi. Ba'zan, biznes ierarxiyasida ushbu darajadagi lavozimlarni ko'rsatish uchun executive  mas'uliyatli rahbarlik, menejerlardan yuqori turgan boshqaruvchilar (ingl. menejerlar). Odatda (masalan, banklarda) executive va menejerlar officer deb ataladi, staff  oddiy xodimlardan farqli o'laroq.","question":"Qaysi oligarh tizimda lotincha atamalar qo'llaniladi?","answers":{"text":["biznes ierarxiyasida"],"answer_start":[486]},"id":459}
{"context":"Yer qa'rida topilgan 94 ta kimyoviy elementlardan 83 tasi boshlang'ich yoki primordial hisoblanadi; ular Galaktikada Quyosh tizimi paydo bo'lishidan oldin yadro sintezi natijasida paydo bo'lgan va bu elementlarning izotoplari barqaror yoki uzoq umr ko'radigan bo'lib, 4,567 milliard yil ichida buzilmaydi. Qolgan 11 ta tabiiy elementlar (teknetiy, promtiy, poloniy, astat, radon, frantsiy, radiy, aktniy, protaktniy, neptniy va pluton) radiogenlardir  ular uzoq umr ko'radigan izotoplarga ega emaslar, shuning uchun Yer qaʼrida mavjud bo'lgan ushbu elementlarning barcha tabiiy atomlari boshqa elementlarning radioaktiv parchalanishida paydo bo'lgan.","question":"Ilk kimyoviy elementlarning izotoplari qanday barqaror bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["barqaror yoki uzoq umr ko'radigan"],"answer_start":[226]},"id":1271}
{"context":"Har bir inson o'z fikrlarini gaplar va jumlalar bilan ifodalaydi, alohida so'zlar o'rtasida bog'liqlik yaratadi. Shu nuqtai nazardan tilni isloh qilish fikrlashni isloh qilish hamdir. Til inqilobi uchun zarur bo'lgan omillar, ayni paytda, bu hodisaning maqsadlarini ham ilgari surmoqda. Milliylashtirish omili tilni chet til elementlaridan tozalashni nazarda tutadi. Yana bir omil - turk tilining madaniyat tili sifatida shakllanishini nazarda tutadi. Bu maqsadlarga erishish til jamiyatning mahsuloti ekanligi bilan bog'liq. Agar islohot davlatning qo'llab-quvvatlamasidan amalga oshirilsa, u holda islohot alohida shaxslar faoliyati bilan bog'liq bo'lib qolmaydi va jamiyat mahsuloti bo'lmaydi. Buning yorqin misoli - islohotning tayyorgarlik bosqichlari. Tilni tozalash maqsadida chiqarilgan islohot farmoni butun jamiyatni qamrab ololmadi. Islohotlar faqatgina davlat tashabbusi bilan Turkiy tilni o'rganish jamiyati tashkil etilgandan so'ng milliy darajada samara bera boshladi. Bu 1932 yilda, Turkiya Respublikasi tashkil etilgandan so'ng sodir bo'ldi.","question":"Til islohotining mohiyati nimada?","answers":{"text":["fikrlashni isloh qilish"],"answer_start":[152]},"id":1595}
{"context":"1979 yilda Markaziy kortning tomini ko'tarish hisobiga uning tribunalaridagi tomoshabinlar o'rinlari soni mingdan ko'proq oshdi, 1985 yilda esa uning sharqiy tomonida yangi bino qurildi, 800 ta qo'shimcha joylardan tashqari, muzey va kutubxona uchun kengroq xonalar va yangi matbuot markazi yaratildi. 1984 yilda klub hududida o'sha paytda Uimbldonda o'z turnirini yutgan oxirgi britaniyalik Fred Perrining haykali o'rnatildi; bu voqea uning birinchi g'alabasining 50 yilligini nishonladi. 1992 yilda BBCning ko'p yillik monopolisi yarim-qismcha buzilib, Radio Wimbledon  mahalliy radiostansiya tashkil etildi, u musobaqa kunida kuniga 14 soat efirga chiqardi; Radio Wimbledon ko'rsatuvlari, bevosita reportajlardan tashqari, o'yinchilar bilan suhbatlar, o'yinlar jadvali, yo'l va ob-havo haqidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi; stantsiyaning eshittirish radiusi 4 mil (taxminan 6,4 km) ni tashkil etadi (62) (63).","question":"1979 yilda tomni ko'tarish natijasida Markaziy sudning tribunalaridagi tomoshabinlar soni qanchaga ko'paytirildi?","answers":{"text":["mingdan ko'proq"],"answer_start":[106]},"id":2684}
{"context":"2011 yil 26 yanvarda Ermaniya Gyumri shahrida norvegiyalik insonparvarga bag'ishlangan uy-muzey ochilishi e'lon qilindi, shuningdek esdalik medallari va tangalar chop etildi. 2011 yil noyabr oyida Ermaniya Nansenning 150 yilligini keng nishonladi. Tadbir doirasida Yerevanda, Armaniston va Norvegiya davlatlarining yuqori martabali shaxslari ishtirokida Fritiof Nansen haykali ochildi. Shundan so'ng Armaniston prezidenti uning nabirasi Marit Grevga Armaniston Respublikasida maxsus yashash maqomi pasportini topshirdi. U minnatdorchilik bildirib, Fritiof Nansenning bunday pasporti bilan minglab ermonlarga dunyoda o'z o'rnini topishga imkon berganini ta'kidladi ((285) Shu kuni Armaniston va Norvegiya tashqi ishlar vazirlari tomonidan pochta markasi bekor qilindi ((340). Norvegiyalikning yubileyi munosabati bilan Eron prezidenti Serj Sargsyan maxsus maktub chiqargan bo'lib, unda Fritiof Nansenning ismi ermon xalqi uchun vijdon va tinchlik mehrini jamlash ramzi bo'lib qolishini ta'kidlagan (341). 2011 yilda Ermaniya Gyumri bolalar uyi, Armavir, Yerevan, Spitak, Stepanovan maktablari va Dilijondagi maxsus maktab-internat Nansen nomini olgan. Spitakda Norvegiya Qizil Xochining koʻmagida Nansen nomidagi kasalxona ochildi ((285).","question":"Fritiof Nansen haykali ochilganidan so'ng Armaniston prezidenti Marit Grevga nima sovg'a qildi?","answers":{"text":["Armaniston Respublikasida maxsus yashash maqomi pasportini"],"answer_start":[450]},"id":1668}
{"context":"Nansenni asosan Daniya mutaxassislari himoya qilishdi, masalan, taniqli qutbshunos va Grenlandiya bilimdoni Henrik Johan Rink (18191893), muzlik davri nazariyasining yaratuvchisi, birinchi marta Grenlandiya muz qalqonining to'rtinchi muzlanishning so'nggi relikti ekanligini taxmin qilgan. Rink esa Nansen va uning hamrohlariga Grenlandiya tili asoslarini oʻrgatgan ((60). Matbuotda Nansenni qo'llab-quvvatlab, geolog professor Amund Teodor Xelland (18461918) ommaviy ravishda so'zladi, uning maqolasi 1888 yil 12 yanvarda Nansenga talab qilingan 5000 kronni taqdim etgan danes tadbirkori Avgustin Gamel (18391904) e'tiborini jalb qildi. Nansen sovg'ani quvonch bilan qabul qildi, buning uchun Norvegiya vatanparvarlari hujumlariga duch keldi. 1888 yil 2 mayda Kopengagenga tashrif buyurganida Nansen 1886 yilda Grenlandiya orqali o'tishga uringan Robert Pirining hamrohisi bo'lgan Kristian Maygor bilan uchrashdi. Maygor Nansenni uning korxonasida imkonsiz narsa yo'qligiga ishontirdi (62).","question":"Nansenni qaysi geolog qo'llab-quvvatlagan?","answers":{"text":["Amund Teodor Xelland"],"answer_start":[428]},"id":286}
{"context":"Barcha katalizatorlar singari fermentlar ham oldinga, ham orqaga harakatni tezlashtiradi, bu jarayonni faollashtirish energiyasini pasaytiradi. Kimyoviy muvozanat to'g'ri yo'nalishda ham, orqa tomonga ham siljishmaydi. Fermentlarning nobelk katalizatorlar bilan taqqoslaganda o'ziga xos xususiyati ularning yuqori o'ziga xosligi hisoblanadi  ba'zi substratlarning protein bilan bog'lanish konstanti 10−10 mol\/l va undan kam bo'lishi mumkin. Har bir ferment molekulasi bir soniyada bir necha mingdan bir necha million gacha operatsiyalarni bajarishga qodir.","question":"Bu ferment molekulasi bajarishi mumkin bo'lgan eng ko'p operatsiyalar soni.","answers":{"text":["bir necha million"],"answer_start":[499]},"id":814}
{"context":"Frantsuz inqilobi paytida Montblanchning kimga tegishliligi haqida keng munozaralar bo'lib o'tdi. Ilgari butun tog' Savoy gertsogligi, 1723 yildan esa Italiyaning unitar davlatlaridan biri bo'lgan Sardiniya Qirolligi qismi sifatida ko'rib chiqilgan. Italiyada Napoleonning g'alabasidan so'ng, Piemonts Gertsogligi Savoya va Nitsani Fransiyaga berishga majbur bo'ldi. Napoleon urushlari va Fransiya qo'lga kiritganidan so'ng, Venada bo'lib o'tgan Kongressdan so'ng Sardiniya shohi o'zining an'anaviy hududlarida Savoya, Nitsa va Piemont ustidan nazoratni tikladi. Ammo o'sha paytda aniq bo'lmagan Parij tinchlik shartnomasi (1815) amal qilmadi. Qirq besh yil o'tgach, Ikkinchi Italiya mustaqillik urushidan so'ng, u yangi huquqiy akt bilan almashtirildi. Ushbu hujjat 1860 yil 24 martda Turinda imzolangan. U Napoleon III va Viktor Emmanuel II Savoy tomonidan imzolangan, bu Savoyani anneksiya qilish bilan bog'liq edi (Toskana va Emiliya-Romaniya plebisitlarida Papa irodasiga qarshi Sardiniya Qirolligiga qo'shilish uchun frantsuzlarning aralashuvga qo'shilmasligi to'g'risida frantsuzlarning kelishuvidan so'ng). Birinchi marta, Sardiniya shohi roziligi bilan, Montblan Frantsiyaning chegarasida joylashgan. Demarkatsiya to'g'risidagi bitim imzolangan 7 mart 1861 yil tog'ni yangi chegara sifatida belgilaydi (2).","question":"Frantsiya va Sardiniya o'rtasida delimitatsiya bitimi qachon imzolangan?","answers":{"text":["7 mart 1861 yil"],"answer_start":[1254]},"id":1214}
{"context":"Qo'shiqchiga asosiy musiqiy hit-parada birinchi o'rinni egallagan ko'plab rekordlar va hitlar bor, ular orasida Like a Virgin (1984), La Isla Bonita (1986), Like a Prayer (1989), Vogue (1990), Frozen (1998), Music (2000), Hung Up (2005) va 4 Minutes (2008) singillari eng muvaffaqiyatli bo'ldi. Uning xizmat ro'yxatida ko'plab mukofotlar mavjud: 2 ta Oltin globus, 20 ta haykal MTV Video Music Awards va 7 ta Grammy mukofoti, shu jumladan Ray of Light (1998) va Confessions on a Dance Floor (2005) albomlari uchun nufuzli nominatsiyalarda 12.","question":"MTV Video Music Awards-da nechta haykallar taqdim etildi?","answers":{"text":["20 ta haykal"],"answer_start":[365]},"id":2733}
{"context":"Zamonaviy tadqiqotchilarning fikricha ((10),millatlar shakllanishi bu ob'ektiv tarixiy jarayon. Absolutizmning o'sishi cherkov hokimiyatini kamaytirishni talab qildi, bu esa diniy sadoqatning pasayishiga va turli millat vakillari o'rtasida ijtimoiy tutqinlikning pasayishiga olib keldi. Buning o'rniga milliy loyiha taklif qilindi. U oʻz fuqarolarining diniy mansubligidan qatʼi nazar va koʻpincha hatto mavjud dinga qaramasdan ularning sadoqatini taʼminlashi kerak edi ((11). Millatchilik tadqiqotining klassik bo'lmish Benedict Andersonning ta'kidlashicha, birinchi zamonaviy millatlar latin amerikaliklar bo'lib, ular Ispaniya tojidan qarshi kurash davomida shakllangan, ularga AQSh va undan keyin Frantsiya ham oz bo'lsa-da, ergashgan. Millat tushunchasi birinchi marta siyosiy ma'noda aynan Buyuk Frantsuz inqilobi paytida paydo bo'lgan, bu davrda Frantsiya yoki Angliya podshohligi tomonidan yo'qolgan fuqarolik o'rniga qandaydir bir jamiyatni shakllantirish zarurati paydo bo'lgan.","question":"Qaysi davlatlar birinchi bo'lib paydo bo'lgan?","answers":{"text":["latin amerikaliklar"],"answer_start":[588]},"id":2654}
{"context":"2000-yillarning boshida kompyuter o'yinlarini kompleks o'rganish bo'yicha birinchilardan biri (ingl. game studies) bilan Kopengagen axborot texnologiyalari universiteti xodimlari shug'ullangan. Keyinchalik video o'yinlarni o'rganish atrofida o'zaro bog'liq bo'lgan turli xil ilmiy uyushmalar va jamoalar paydo bo'ldi. Masalan, Digital Games Research Association (DiGRA) ishtirokida turli mamlakatlarda 150 dan ortiq maxsus tadbirlar (konferensiyalar, simpoziumlar, festivallar) tashkil etildi. Kompyuter o'yinlari tadqiqotlariga o'nlab maxsus o'yinlar nazariyasi nashrlari bag'ishlangan.","question":"Kompyuter o'yinlarini o'rganishga ko'p tadqiqotlar olib borilganmi?","answers":{"text":["o'nlab maxsus o'yinlar nazariyasi nashrlari"],"answer_start":[529]},"id":1220}
{"context":"Sektordagi okean o'tkirligi yuzasi, ayniqsa, o'rta okean silliqlari bo'ylab, submeridional yo'nalishdagi buzilishlar zonalari bilan bog'liq ko'plab to'siqlar va bo'shliqlar bilan bo'linadi. Ko'pgina suv osti vulqon tog'lari uchraydi, ularning aksariyati korall ustma-ust qurilmalar bilan atolllar va suv osti korall riflari shaklida qurilgan. Tog'li balandliklar orasida tog'li va tepalik relyefli okean chuqurliklari: Agulyas, Mozambik, Madagaskar, Maskaren va Somali. Somali va Maskaren vodiylarida keng tekis abissal tekisliklar shakllangan bo'lib, u yerga katta hajmdagi terigen va biogen çöküntü materiallari tushadi. Mozambik qobig'ida Zambezi daryosining suv osti vodiysi joylashgan bo'lib, u konuslar tizimiga ega.","question":"Qaysi qozonlarda keng tekis abissal tekisliklar shakllangan bo'lib, u yerga katta hajmdagi terigen va biogen çökeklik materiallari tushadi?","answers":{"text":["Somali va Maskaren"],"answer_start":[470]},"id":693}
{"context":"Serdtse (lat. Kechirasiz, grits. fibrli-muskulli bo'sh organ, takrorlanadigan ritmik qisqartishlar orqali qon tomirlari bo'ylab qon oqimini ta'minlaydi. U rivojlangan qon tomir tizimiga ega bo'lgan barcha tirik organizmlarda, shu jumladan, umurtqavorlar, shu jumladan, odamlarda mavjud. Umurtqavorlar yuragi asosan yurak, endotel va ulagich to'qimalardan iborat. Yurak mushaklari faqatgina yurakda uchraydigan o'tkir bo'lakli mushak to'qimalarining o'ziga xos turidir. Inson yuragi o'rtacha bir daqiqada 72 marta urib, 66 yil davomida taxminan 2,5 milliard marta uradi. Odamning yurak og'irligi jinsiga bog'liq bo'lib, odatda ayollarda 250300 gramm (911 unsiya) va erkaklarda 300350 gramm (1112 unsiya) ga etadi.","question":"Yurak nima?","answers":{"text":["fibrli-muskulli bo'sh organ"],"answer_start":[33]},"id":2843}
{"context":"Proterozoyda Evraziyaning qadimgi platformalari, Sibir, Xitoy va Sharqiy Yevropa platformalari shakllanishi jarayonlari sodir bo'lgan. Era oxirida Sibir platformasidan janubiy tomonga quruqlik ko'paydi. Silurda Yevropa va Shimoliy Amerika platformalari birlashib, Shimoliy Atlantika qitʼasini tashkil etgan keng shaharlar paydo boʻldi. Sharqda Sibir platformasida bir qator tog' tizimlari birlashdi va yangi qitʼani tashkil etdi  Angaridu. Bu vaqtda ruda konlari shakllanishi jarayoni sodir bo'lgan.","question":"Yevrosiyaning Sibir, Xitoy va Sharqiy Yevropa qadimiy platformalari paydo bo'lish jarayoni qachon sodir bo'lgan?","answers":{"text":["Proterozoyda"],"answer_start":[0]},"id":2038}
{"context":"King Lost seriyasini yaratuvchilar bilan suhbatlashdi: ularning suhbatini Entertainment Weekly (55) gazetasi sahifalarida oʻqishingiz mumkin. King seriyali \"Yomon egizak\" nomli kitobni Garri Traup nomi bilan yozganligi haqidagi mish-mishlar tasdiqlanmagan. Muallif Snoopi itini juda yaxshi ko'radi, u deyarli har bir romanida (56) eslatib o'tadi. King Ramones punk guruhining muxlisi. Ularning mashhur Blitzkrieg Bop qo'shig'i Hey-ho, lets go! qo'shig'ining qo'shiqlari \"Otamiz hayvonlari qabristoni\" romanining ikkinchi qismiga epigraf bo'ldi. Ramonesning minnatdorchiligi sifatida ular Pet Sematary (qarshi) qo'shig'ini yozishdi. inglizcha Uy hayvonlari qabristoni ), shu nomli filmda aytilgan. U Joan Roulingning romanini Harri Potter yoqtiradi. Bir marta u shunday deb javob bergan edi: \"Harri 100 yoki 200 yildan keyin ham bolalar va kattalar tomonidan yaxshi ko'riladimi?\"","question":"Stiven Kingga Joanna Rowlingning qaysi romani yoqadi?","answers":{"text":["Harri Potter"],"answer_start":[725]},"id":2318}
{"context":"G'arbiy Sibir Shimoliy Muzli okeanidan Qozog'iston mayda shoxobchasi tepaliklarigacha ikki yarim ming kilometr va Ural tog'laridan Yeniseygacha ming to'qqiz yuz kilometr cho'zilgan hududni ifodalaydi. G'arbiy Sibir maydonining sakson foizga yaqini 175200 metrgacha balandlikda joylashgan Sibir Uvallari bilan ajratilgan ikkita tekis, choynak shaklidagi kuchli botqoqlik vodiylardan iborat G'arbiy Sibir tekisligi doirasida joylashgan. Cen'ag'ir Sharqda G'arbiy Sibir tekisligi asta-sekin ko'tarilmoqda, uning o'rnini Altay, Salayr, Kuznetskiy Alatau va Tog'li Shoriya tog'lari egallaydi.","question":"Qayerda G'arbiy Sibir tekisligi asta-sekin ko'tarilib, Altay, Salayr, Kuznetskiy Alatau va Tog 'li Shoriya tog'lari bilan almashtirilmoqda?","answers":{"text":["Cen'ag'ir Sharqda"],"answer_start":[435]},"id":528}
{"context":"Rossiya Federatsiyasida savdo faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish to'g'risida 2009-yil 28-dekabrdagi 381-FZ-sonli Federal qonuni (Sotqarolik to'g'risidagi qonun) 2010 yil 1-fevraldan kuchga kirdi. Qonun Rossiya Federatsiyasi hududida savdo faoliyatini tashkil etish bilan bog'liq munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan bo'lib, savdo faoliyatini amalga oshirishning shaffof va oldindan aytib bo'ladigan tartibini yaratish, savdo tarmoqlari va etkazib beruvchilar tomonidan kontrahentlarga nisbatan nohalol amaliyot va bosimni bartaraf etish, shuningdek, savdoda ortiqcha ma'muriy to'siqlarni bartaraf etish, savdo va oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish sohasida kichik va o'rta biznesni qo'llab-quvvatlash maqsadida.","question":"Rossiya Federatsiyasida savdo faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish to'g'risida 2009-yil 28-dekabrdagi 381-FZ-sonli federal qonun (Sotish to'g'risidagi qonun) qachon kuchga kirdi?","answers":{"text":["2010 yil 1-fevraldan"],"answer_start":[171]},"id":1753}
{"context":"Narx siyosatini amalga oshirish davomida firma rahbariyati bevosita tadbirlarni tuzatishi va vaqt o'tishi bilan strategiyaning o'zgarishini kuzatishi kerak. Narxlar raqobat kurashida foyda darajasini ta'minlash uchun faol qo'llaniladi. Tovarlar va xizmatlarning narxini belgilash har qanday korxona uchun eng muhim muammolardan biridir, chunki eng maqbul narx uning moliyaviy farovonligini ta'minlashi mumkin. Narxlar siyosati ko'p jihatdan korxona tomonidan taklif etilayotgan tovarlar yoki xizmatlar turiga bog'liq. Bu mahsulot yoki xizmatlarni ishlab chiqarishni rejalashtirish, iste'molchilarning talablarini aniqlash, sotishni rag'batlantirish bilan chambarchas bog'liqdir. Narx bir tomondan xaridorlarning ehtiyojlari va ehtiyojlarini qondiradigan, ikkinchi tomondan esa yetarli moliyaviy resurslarni ta'minlashdan iborat bo'lgan korxona tomonidan qo'yilgan maqsadlarga erishishga yordam beradigan tarzda belgilanishi kerak. Narx siyosati tovar va xizmatlarning narxlarini bozordagi vaziyatga qarab o'rnatishga qaratilgan bo'lib, u korxona rejalashtirilgan foyda hajmini olish va boshqa strategik va operativ vazifalarni hal qilish imkonini beradi.","question":"Soliq siyosatini amalga oshirishda firma rahbariyati nima qilishi kerak?","answers":{"text":["vaqt o'tishi bilan strategiyaning o'zgarishini kuzatishi kerak"],"answer_start":[93]},"id":1002}
{"context":"Investitsiya bozori  bozor, unda turli xil investitsiya tovarlari va vositalarini, shuningdek, real va moliyaviy investitsiya jarayonini ta'minlaydigan investitsiya xizmatlarini sotib olish-sotish obyektlari sifatida ko'rsatish mumkin. Ko'pincha investitsiya bozori atamasi bilan biroz torroq tushuncha - moliya bozorining sektori bo'lgan kapital bozori aniqlanadi, bu erda xo'jalik yurituvchi subyektlar faoliyatini moliyalashtirish maqsadida bo'sh moliyaviy resurslarni jalb qilish va joylashtirish uchun ssuda va aksionerlik kapitallari harakati, oldi-sotdi amalga oshiriladi.","question":"Ichki bozorni yana nima deyishadi?","answers":{"text":["investitsiya bozori"],"answer_start":[246]},"id":2074}
{"context":"Bogot Kolumbiyaning eng yirik iqtisodiy markazi (Medelin, Kali va Barrankila bilan bir qatorda) va Janubiy Amerikaning eng muhim iqtisodiy markazlaridan biridir. Poytaxtning umumiy yalpi ichki mahsuloti $86 milliard dollar ni tashkil qiladi, bu butun Kolumbiya yalpi ichki mahsulotining chorak qismini tashkil qiladi, aholining har bir kishiga o'rtacha 10 000 dollar to'g'ri keladi va Bogota Janubiy Amerika shaharlari orasida ushbu ko'rsatkich bo'yicha 6-o'rinni egallaydi. Kolumbiya kompaniyalarining aksariyati Bogotada joylashgan. Bogotada Kolumbiyaning eng muhim sanoat va moliyaviy markazi bo'lib, Kolumbiyaning aksariyat xususiy banklari, Respublika banki va boshqalarning shtab-kvartiralari joylashgan.","question":"Bogotaning umumiy yalpi ichki mahsuloti qancha?","answers":{"text":["$86 milliard dollar"],"answer_start":[203]},"id":633}
{"context":"Trombon XV asrdan beri Yevropada mashhur. Boshqa mis puflama asboblaridan kulisasi  maxsus ko'chma U shaklidagi naycha mavjudligi bilan ajralib turadi, uning yordamida musiqachi asbobda saqlangan havo hajmini o'zgartiradi, shu bilan xromatik tovushlar qatorini ijro etish imkoniyatiga ega bo'ladi (naychada, valtornda va tubada bu maqsadga ventillar xizmat qiladi). Trombon - bu transponatsiyalangan instrument, shuning uchun uning notalari har doim haqiqiy tovushga muvofiq yoziladi. Ba'zi trombonlarda kvartta va kvintta tovushlarini pasaytirish uchun qo'shimcha tojlar mavjud bo'lib, ular kvartventil va kvintventil yordamida ulanadi.","question":"Bu musiqa asbobining nomi, masalan, nay kabi.","answers":{"text":["Trombon"],"answer_start":[0]},"id":1572}
{"context":"Dramaturgiyaning adabiy usullarini o'zlashtirish uchun yozuvchi Bayron va Shekspirining tarjimalari ustida ham ishlagan. Shu bilan birga, u Shekspirining dramaturgiya usullarini nusxalashga urinmagan, u faqat uning tasvirlarini talqin qilgan, uning zamondoshlari dramaturglarning Shekspirin ijodidan taqlid qilish uchun namuna sifatida foydalanish, uning teatr usullarini o'zlashtirishning barcha urinishlari Turgenevda faqat g'azabni keltirib chiqargan. 1847 yilda u shunday deb yozgan edi: \"Shekspirning soyasi barcha drama yozuvchilarini qiynaydi, ular xotiralardan ajralib chiqa olmaydilar; bu baxtsizlar juda ko'p o'qishgan va juda oz yashashgan.","question":"Zamondosh dramaturglar kimning ijodidan namuna sifatida foydalanganlar?","answers":{"text":["Shekspirin ijodidan taqlid qilish uchun namuna sifatida foydalanish"],"answer_start":[280]},"id":160}
{"context":"Ong atriumda bo'sh venalar, chap atriumda - pulmonar venalar O'ng va chap qorinchakdan, mos ravishda, pulmonar arteriya (pulmonar trunk) va yuqori aorta chiqadi. O'ng qorin va chap yurak arxiyasi qon aylanishining kichik aylanishini, chap qorin va o'ng yurak arxiyasi esa katta aylanishni yopadi. Yurak o'rta o'rta o'simlik organlarining tarkibiga kiradi, uning old tomoni ko'p qismi o'pkalar bilan qoplangan. Bo'sh va o'pka tomirlarining kiradigan qismlari, shuningdek, aorta va o'pka tomi bilan chiqadigan qismlari bilan u ko'ylak (yurak sumkasi yoki perikardi) bilan qoplangan. Perikard bo'shlig'ida oz miqdordagi seroz suyuqligi mavjud. Katta yoshdagi odamda uning hajmi va og'irligi o'rtacha erkaklar uchun 783 sm3 va 332 g, ayollar uchun  560 sm3 va 253 g ni tashkil qiladi.","question":"Qaysi tomirlar o'ng yurak tomirlariga kiradi?","answers":{"text":["Ong atriumda bo'sh venalar, chap atriumda - pulmonar venalar"],"answer_start":[0]},"id":602}
{"context":"Eng yaxshi davlat  bu o'rta element (ya'ni qul egalari va qullar o'rtasidagi o'rta element) vositasida erishilgan jamiyatdir va bu davlatlar eng yaxshi tuzilishga ega bo'lib, u erda o'rta element ko'proq bo'lib, u ikkala chekka element bilan taqqoslaganda ko'proq ahamiyatga ega. Aristotelning ta'kidlashicha, davlatda ko'pchilik siyosiy huquqlardan mahrum bo'lsa, unda kambag'allar ko'p bo'lsa, unda bunday davlatda dushmanlik tuyg'ulari mavjud bo'lishi muqarrar.","question":"Aristotelning fikriga ko'ra, eng yaxshi tuzilgan davlatda qaysi element ikkala chekka elementga nisbatan ko'proq ahamiyatga ega?","answers":{"text":["o'rta element"],"answer_start":[182]},"id":1264}
{"context":"Motel (ingl. motel, motor hotel)  mehmonxona (odatda kichik; avtoyo'l yonida joylashgan), o'z avtotransportida sayohat qilayotgan mehmonlarga yo'naltirilgan, xonalarga kirish ko'chadan (avtomobil to'xtatish joyidan) amalga oshiriladi. Odatda, motellar faqat bitta yoki ikkita qavatga ega bo'lib, qo'shimcha xizmatlar va xona turlari minimal bo'lib, bu yashashning arzon narxlariga mos keladi. Ko'p odamlar, ayniqsa o'zlarining avtomobillarida doimiy ravishda sayohat qilayotganlar uchun motellar uzoq ro'yxatdan o'tish rasmiyliklari yo'qligi, o'z mashinasini ko'zga tashlash imkoniyati bilan qulay; ko'chadan to'g'ridan-to'g'ri kirish imkoniyati ham nogironlar uchun afzallikdir. Motelllarning kamchiliklari xavfsizlikning past darajasi va minimal xizmat ko'rsatish ni o'z ichiga oladi.","question":"Motellarda xizmat qanday?","answers":{"text":["minimal xizmat ko'rsatish"],"answer_start":[740]},"id":988}
{"context":"2016 yilda jo'natilgan qishloq xo'jaligi mahsulotlari hajmi 49,8 mln so'm ni tashkil etdi. Sabzavotlar, sitruslar, mevalar (shu jumladan, feyxoa, mushmula, kivi kabi issiqlikni sevuvchi ekinlar) va gullar yetishtirish bilan katta qishloq xo'jaliklari shug'ullanadi: Verlioca, Voshxod va Pobeda. Shunga qaramay, qush go'shti ishlab chiqaruvchi yagona korxona - Adler parrandachilik fabrikasi. Choyni yetishtirish va qayta ishlash bilan besh korxona: Dagomyschay, Soloxaul choyi, Macestin choyi, Xosta choyi, Shapsug choyi va bir qator fermerlar shugʻullanadilar.","question":"2016 yilda qishloq xo'jaligi mahsulotlari yuklab jo'natilgan hajm nimaga teng?","answers":{"text":["49,8 mln so'm"],"answer_start":[60]},"id":1379}
{"context":"Tuzli va oltingugurtli (50% gacha) kislotalar, shuningdek, alkalis eritmalari bilan reaksiyaga kirmaydi (zirkoniy ammiakli alkalisida saqlanadigan yagona metalldir). U azot kislotasi va qirol vodkasi bilan 100 °C dan yuqori haroratda o'zaro ta'sir qiladi. Suyuq konsentratsiyalashgan (50% dan yuqori) sulfat kislotalarida eriydi. O'simlik eritmalaridan kislota konsentratsiyasiga qarab turli tarkibdagi tegishli kislotalar tuzlari ajratiladi. Masalan, konsentratlangan sirkoniy sulfatli eritmalaridan Zr(SO4) 2·4H2O kristallogidratlari o'sadi; suyultirilgan eritmalardan  umumiy formulasidagi xZrO2·ySO3·zH2O (x: y > 1) asosiy sulfatlari. 800900 °C da sirkoniy sulfatlari butunlay parchalanadi va sirkoniy dioksidi hosil bo'ladi. Azot kislotalari eritmalaridan Zr(NO3)4·5H2O yoki ZrO(NO3)2·xH2O (x = 2-6 bo'lganda) kristallanib, tuz kislotalari eritmalaridan  ZrOCl2·8H2O 180200 °C da suvsizlanadi.","question":"Zirkoniy qanday haroratda azot kislotasi bilan reaksiyaga kiradi?","answers":{"text":["100 °C dan yuqori haroratda"],"answer_start":[206]},"id":857}
{"context":"Vokal tizimlar tipologiyasida juda kam uchraydigan chiziqli (abxaziya, aranda), to'g'ri burchakli va uchburchakli tizimlarga bo'linish qabul qilingan. Uchburchakli tizimlarda (masalan, ko'pchilik Evropa tillari yoki bantus tillari uchun) eng muhim paradigmatik munosabat ko'tarilish bo'yicha muxolifat hisoblanadi, ovozli fonemlar vokal uchburchakning chekka nuqtalarida (kamdan-kam hollarda markaziy qatordagi ovozli) jamlangan. To'g'ri burchakli tizimlarda (ko'pincha ovozli harmoniya rivojlanishi bilan bog'liq) qatorning, shuningdek, ko'tarilishning muxolifatlari juda muhimdir, bunday tillar uchun aynan qator bilan bog'liq bo'lgan navbatlar juda xarakterlidir (masalan, turkcha ovozli harmoniya kabi).","question":"Bu uchburchakli tizimlarda eng muhim paradigmatik munosabatdir.","answers":{"text":["ko'tarilish bo'yicha muxolifat"],"answer_start":[271]},"id":1212}
{"context":"Investitsiya bozori  bozor, unda turli xil investitsiya tovarlari va vositalarini, shuningdek, real va moliyaviy investitsiya jarayonini ta'minlaydigan investitsiya xizmatlarini sotib olish-sotish obyektlari sifatida ko'rsatish mumkin. Ko'pincha investitsiya bozori atamasida biroz torroq tushuncha - kapital bozori, moliyaviy bozor sektorini ifodalaydi, u erda xo'jalik yurituvchi subyektlar faoliyatini moliyalashtirish maqsadida erkin moliyaviy resurslarni jalb qilish va joylashtirish uchun ssuda va aksionerlik kapitallari harakatlanishi, oldi-sotdisi amalga oshiriladi.","question":"Xo'jalik yurituvchi subyektlar faoliyatini rivojlantirish uchun qanday pul resurslarini jalb qilish kerak?","answers":{"text":["erkin"],"answer_start":[432]},"id":655}
{"context":"Final turnirida chempionlar murabbiyi Marcello Lippi Italiya futbol federatsiyasi rahbariyatiga: terma jamoa qanday natijalarga erishmasin, o'z lavozimini tark etishini ma'lum qildi. Musobaqa tugagandan so'ng, Lippi xursand bo'lib, o'z lavozimini tark etdi, bu federatsiya uchun ajablanarli emas edi. Bir necha kundan so'ng, faqat past divizion klublari va A Seriyasidan Livorno jamoasi bilan ishlagan Roberto Donadoni murabbiy etib tayinlandi. Donadoni terma jamoa tarkibi bilan ko'plab tajribalardan boshladi, bu esa italiyaliklarni Yevro-2008dan deyarli mahrum qildi. Shunga qaramay, u terma jamoaning tarkibini o'zgartirdi, faqatgina jahon chempionlarining yarmini terma jamoada qoldirdi. Turnir boshlanishidan oldin Fabio Kanavaro jarohat oldi va bu jamoaning muvaffaqiyatsiz ishlashiga sabab bo'ldi.","question":"Musobaqa boshlanishidan oldin kim jarohat oldi?","answers":{"text":["Fabio Kanavaro"],"answer_start":[721]},"id":455}
{"context":"Ba'zi tadqiqotchilar Stagir Makedoniyaga tegishli deb hisoblashgan, Aristoteles esa kelib chiqishi bo'yicha makedonlik bo'lgan. Shu asosda ular Aristotelning millati unga yunon siyosiy tuzumining xilma-xilligini xolisona ko'rib chiqish va tahlil qilishga yordam bergan deb xulosa qilishdi. Biroq, bu to'liq shunday emas, chunki Stagir Makedoniya hokimiyati ostida miloddan avvalgi IV asrning qirqinchi yillari oxirida Xalkidiqqa bostirib kirgan Filip II ning ekspansiyasi boshlanganidan keyin paydo bo'ldi. e. bilan Bu vaqt, taxminan 349348 yil. mil. avv. mil. avv., u Stagir va boshqa ba'zi shaharlarni zabt etdi va vayron qildi. O'sha paytda Aristotel Afinaga Platon maktabiga borgan, akademiyaning asoschisi esa o'limga yaqinlashib qolgan edi. Keyinchalik Aristotel Filippdan Stagirani tiklashni so'raydi va fuqarolari uchun qonunlarni o'zi yozadi. Stagiraning Makedoniyaga tegishliligini biz Stefan Vizantikning Ethnikida uchratamiz, u yerda u shunday yozadi: Στάγειρα, πόλις Μακεδονίας ya'ni Stagiraning Makedoniya shahri.","question":"Ba'zi tadqiqotchilarning fikriga ko'ra, Aristotel kim edi?","answers":{"text":["makedonlik"],"answer_start":[108]},"id":1651}
{"context":"Shahar Kaspiy dengizining g'arbiy qirg'og'ida, Rubas daryosining og'zidan shimoliga, Katta Kavkaz tog'lari Kaspiy dengizga eng yaqin joyda joylashgan bo'lib, faqat uch kilometrlik tor tekislik bo'shlig'ini qoldiradi; uni yopib, shaharni Derbent yoki Kaspiy o'tish deb atashadi. Qadimgi davrda Derbent va Derbent darvozasi muhim rol o'ynagan, u Sharqiy Yevropa va Old Osiyo ni bog'laydigan mashhur Kaspiy yo'lining eng strategik muhim va topografik jihatdan qulay joylaridan birida joylashgan.","question":"Kaspiy yo'li nimalarni bog'lagan?","answers":{"text":["Sharqiy Yevropa va Old Osiyo"],"answer_start":[344]},"id":377}
{"context":"Madaniy imperialism bir mamlakatning boshqa mamlakatning ijtimoiy va madaniy hayotiga \"yumshoq kuch\" yordamida ta'sir ko'rsatishini anglatadi, bu esa aholining axloqiy, madaniy va ijtimoiy qarashlarini o'zgartiradi. Bu shunchaki \"chet el\" musiqasi, filmlari yoki teleko'rsatuvlari yoshlar orasida mashhur bo'lib qolishidan emas. Pop-madaniyat ularning hayotga bo'lgan umidlarini o'zgartiradi va o'z mamlakatlarini chet el davlatining bu shakliga ko'proq o'xshash bo'lishini istaydi. Masalan, \"Dallas\" sovun operasida amerikaliklarning hashamatli hayoti tasvirlanganligi, Sovuq urush davrida Ruminiya fuqarolarining umidlarini o'zgartirdi. Yaqindagi misolda  kontrabandan so'ralgan Janubiy Koreya seriallarining Shimoliy Koreyadagi aholiga ta'siri. Muxtor rejimlar yumshoq kuch imkoniyatlarini yaxshi bilishadi, shuning uchun ular bunday ta'sirga qarshi kurashmoqdalar, massiv madaniyat mahsulotlarini taqiqlash, Internetni nazorat qilish va sun'iy yo'ldosh antenalarini piratlash va boshqalar. Shu bilan birga, madaniyatni bunday tarzda qo'llash yangilik emas. Rim imperializmi davrida mahalliy elitalarga Rim madaniyati va turmush tarzi boyliklari va hashamatlari bilan tanishtirish, ular ixtiyoriy ravishda imperiyaga qo'shilishlari uchun.","question":"Madaniy imperialismani nima deb atashadi?","answers":{"text":["yumshoq kuch"],"answer_start":[764]},"id":3166}
{"context":"Buyuk islohotlardan so'ng, manufakturalar podshohlik uylarida qulab tushdi, tuproq sifati yomon bo'lgani uchun u yerda dehqonchilik tashlab yuborildi. Bog'dorchilik va hunarmandchilik, avvalo to'qish, keyin mebel, o'yinchoq va boshqalar ishlab chiqarish rivojlandi. p. bo'yicha Zveniqorodning hunarmandchiligidan biri butun mamlakatga mashhur bo'ldi - bu simli musiqa asboblari ishlab chiqarish, uning tashabbuskori Shikhovo qishlog'i dehqonlari Yemelyanov bo'ldi. Sanoatdan, XIX asrning oxirida. Uyda ko'pchilikda kiyim fabrikalari, keyin charm va g'isht zavodlari va to'qimachilik fabrikalari bor edi. Sanoat 3 foiz, hunarmandchilik  9 foiz aholi yashashiga imkon berdi. 4000 kishidan iborat shahar aholisi asosan bog'dorchilik bilan shug'ullangan; shaharda 98 nafar o'quvchiga ega bo'lgan viloyat va parrokiy bilim yurti va viloyat kasalxonasi bo'lgan. Uydalik bilim yurtiga 520 so'm sarflandi, bu 4 ishchining yillik ish haqiga teng edi. Umuman olganda, shahar va viloyat viloyatda eng kam rivojlanganlardan biri edi.","question":"Simli musiqa asboblarini ishlab chiqarishni kim boshlagan?","answers":{"text":["Yemelyanov"],"answer_start":[446]},"id":2889}
{"context":"Ayollarning reproduktiv tizimi ichki va tashqi jinsiy a'zolarini o'z ichiga oladi. Tuxum hujayralari gormon ishlab chiqarishni tartibga soladi va ayol gametlari  tuxum hujayralari ishlab chiqaradi,  erkak gametlari  spermatosoidlar  bilan urug'lantirilganda yangi inson organizmini tashkil qiladi. Tug'ilmagan tuxum hujayralari hayz paytida organizmdan chiqariladi. Uterina  rivojlanayotgan homilani ko'tarish va himoya qilish uchun mo'ljallangan to'qima va uni tug'ish paytida itarib yuboradigan mushak to'qimasidan iborat bo'lgan organ. Tug'ish paytida homiladorlik hissi paydo bo'ladi. Ayollarning tashqi jinsiy aʼzolari umumiy atama bilan vulva deb ataladi. Bunga katta va kichik jinsiy lablar, uretra va klitor - jinsiy zavq olish uchun javob beradigan asosiy organ kiradi. Ayol ko'kraklari sut ishlab chiqarishga qodir  bu funksiya, tirik tug'ilish bilan bir qatorda, sutemizuvchilarning ajralib turadigan xususiyatidir.","question":"tuxumdonlar nima hosil qiladi?","answers":{"text":["ayol gametlari  tuxum hujayralari"],"answer_start":[146]},"id":1762}
{"context":"Yevropa Ittifoqini tashkil etuvchi asosiy shartnomalar ko'mir qazib olish va po'lat ishlab chiqarish, keyin esa atom energiyasi uchun umumiy qoidalardan boshlandi, ammo 1957 yilgi Rim shartnomasi va 1992 yilgi Maastricht shartnomasi (hozirgi kunda: Yevropa Ittifoqining faoliyat ko'rsatishi to'g'risidagi shartnoma, TFEU) orqali to'liq va rasmiy institutlar yaratildi. 1960 va 1970-yillarda ozgina tuzatishlar kiritildi. Eng katta tuzatishlar kiritilgan bitimlar yagona ichki bozorni to'liq rivojlantirish maqsadida imzolangan edi  1986 yilgi Yagona Yevropa akti, Yevropaning ijtimoiy sohasini yanada rivojlantirish maqsadida  1997 yilgi Amsterdam shartnomasi va a'zo mamlakatlarning Yevropa Ittifoqi institutlaridagi hokimiyatiga nisbatan ozgina tuzatishlar kiritish maqsadida  2001 yilgi Nits shartnoma va 2007 yilgi Lissabon shartnomasi. O'z tuzilishi paytidan beri ko'proq a'zo davlatlar bir qator qo'shilish shartnomalari orqali qo'shildi: Buyuk Britaniya, Irlandiya, Daniya va Norvegiya 1972 yilda (garchi Norvegiya oxir-oqibat qo'shilmagan bo'lsa ham), Gretsiya 1979 yilda, Ispaniya va Portugaliya 1985 yilda, Avstriya, Finlyandiya, Norvegiya va Shvetsiya 1994 yilda (garchi Norvegiya 2004 yilda ham referendumda qo'llab-quvvatlanmaganligi sababli qo'shilmagan bo'lsa ham), Chexiya, Kipr, Estoniya, Vengriya, Latviya, Litva, Malta, Polsha, Slovakiya va Sloveniya 2004 yilda, Ruminiya va Bolgariya 2007 yilda va Horvatiya 2013 yilda. 1985 yilda Grenlandiya maxsus maqomga ega bo'lgan holda shartnoma imzoladi.","question":"Ispaniya va Portugaliya qaysi yilda Yevropa Ittifoqiga qo'shildi?","answers":{"text":["1985"],"answer_start":[1105]},"id":3150}
{"context":"Vengriya tili  zamonaviy Yevropaning hind yevropasiga tegishli bo'lmagan, juda ko'p so'zlovchilarga ega bo'lgan bir nechta tillaridan biridir. Taxminan 9001000 yil n. o'lchash e. bilan Sibir va Uroldan ko'chib kelgan venger qabilalari o'rta Do'noy tekisligini, shuningdek, vengerlarga yaqin sekeylar va changoshilar joylashgan Karpatyo bo'yi (Transilvaniya) da yashaydilar. O'sha paytdan uch-to'rt asr oldin tekislik bo'ylab ko'chib o'tgan slavyan qabilalaridan farqli o'laroq, vengerlarning bosimi nisbatan kech va juda jangovar tusga ega bo'lib, slavyangalar (shimoliy va janubiy), nemislar (g'arbda) va sharqdagi valaxlar (ruminlar) bilan resurslar uchun keskin raqobat sharoitida amalga oshirildi. Ushbu xalqlar bilan aloqalar davomida vengerlar va valahlar (ruminlar) kabi ko'plab slavyan leksik elementlarini qabul qilib olishdi, bu esa butun leksikaning beshdan bir qismini tashkil etadi. XII-XIII asrlarda Vengriya qiroligi bir qator slavyan yerlarini to'liq bo'ysundirib oladi.","question":"Qaysi asrlarda Vengriya qiroligi bir qator slavyan yerlarini to'liq bo'ysundirib oladi?","answers":{"text":["XII-XIII asrlarda"],"answer_start":[896]},"id":2893}
{"context":"Tirik organizmning butun qon hajmi shartli ravishda periferik (qon tomirlari o'ngida va aylanib turadigan) va qon hosil qiluvchi organlar va periferik to'qimalardagi qonga bo'linadi. Qon ikkita asosiy tarkibiy qismdan iborat: plazma va unda o'ralgan shakl elementlaridan iborat. To'qnashgan qon uch qatlamdan iborat: yuqori qatlam sariq qon plazmasidan, o'rta, nisbatan nozik kulrang qatlamni oq hujayralar tashkil qiladi, quyi qizil qatlam eritrositlar tashkil qiladi. Sog'lom katta yoshli odamda plazma hajmi butun qondan 5060% ga, qon shakllari esa taxminan 4050% ni tashkil qiladi. Qonning shakl elementlarining umumiy hajmiga nisbati, foizda ifodalangan yoki yuzlik aniqlik bilan o'nlik kasr shaklida taqdim etilgan, gematokrit soni (O'rta asr yunonchasidan) deb ataladi. αμα  qon, κριτός  ko'rsatkich) yoki gematokrit (Ht). Shunday qilib, gematokrit  eritrositlarga to'g'ri keladigan qon hajmining bir qismi (ba'zan barcha shakl elementlarining (eritrositlar, leykositlar, trombolitlar) umumiy qon hajmiga nisbati sifatida belgilanadi). Gematokritni aniqlash maxsus shisha gradullangan  gematokrit naychasidan foydalaniladi, uni qon bilan to'ldirib, sentrifugatsiya qilishadi. Shundan so'ng, uning qaysi qismini qonning shakl elementlari (leykotsitlar, trombolitlar va eritrositlar) egallashi qayd etiladi. Tibbiyot amaliyotida, hematokrit ko'rsatkichini (Ht yoki PCV) aniqlash uchun avtomatik hematologik analizatorlardan foydalanish tobora keng tarqalmoqda.","question":"Qolgan qon necha qatlamdan iborat?","answers":{"text":["uch"],"answer_start":[295]},"id":2368}
{"context":"Iqtisodiyotda xo'jalik yurituvchi sub'ektlarning ishbilarmonlik raqobatidan gap ketadi, ularning har biri o'z harakatlari bilan raqobatchining bozorda tovarlar aylanishi sharoitlariga bir tomonlama ta'sir ko'rsatish imkoniyatini cheklaydi, ya'ni bozor sharoitlarining bozorning alohida ishtirokchilarining xatti-harakatlariga bog'liqligi darajasi haqida gap ketadi. Rossiya Federatsiyasining 26.07.2006-yilda qabul qilingan 135-FZ-sonli Raqobatni himoya qilish to'g'risidagi Qonuniga muvofiq, raqobat xo'jalik yurituvchi subyektlarning raqobatlashuvidir, bunda ularning har birining mustaqil harakatlari bilan ularning har birining bir tomonlama tartibda tegishli tovar bozorida tovarlarning umumiy muomala shartlariga ta'sir qilish imkoniyati istisno etiladi yoki cheklanadi.","question":"subyektlar tovar aylanmasining umumiy shartlariga qanday ta'sir ko'rsatishi mumkin?","answers":{"text":["bir tomonlama tartibda"],"answer_start":[632]},"id":1464}
{"context":"Ilgari RF Prezidentining 1995 yil 3 apreldagi 334-son Farmoni chiqilgan, unda shifrlash vositalarini ishlab chiqish, ishlab chiqarish, sotish va ulardan foydalanish sohasidagi qonuniylikka rioya qilish chora-tadbirlari to'g'risida, shuningdek, axborotlarni shifrlash sohasida xizmatlar ko'rsatish to'g'risida qaror qabul qilingan. Unda davlat tashkilotlari va korxonalari tomonidan axborot-telekommunikatsiya tizimlarida shifrlash vositalaridan, shu jumladan axborotning haqiqiyligini ta'minlashning kriptografik vositalaridan (elektron imzo) va Rossiya Federatsiyasi Prezidenti huzuridagi Hukumat aloqasi Federal agentligining sertifikatiga ega bo'lmagan axborotlarni saqlash, qayta ishlash va uzatishning himoyalangan texnik vositalaridan, shuningdek, davlat buyurtmalarini Rossiya Federatsiyasi Prezidenti huzuridagi Hukumat aloqasi va axborot Federal agentligining sertifikatiga ega bo'lmagan ushbu texnik va shifrlash vositalaridan foydalanuvchi korxonalarga, tashkilotlarga joylashtirish taqiqlangan.","question":"Qanday sertifikatga ega bo'lmagan vositalardan foydalanish RF Prezidentining 1995 yil 3 apreldagi 334-son farmoni bilan taqiqlangan?","answers":{"text":["Rossiya Federatsiyasi Prezidenti huzuridagi Hukumat aloqasi Federal agentligining"],"answer_start":[546]},"id":472}
{"context":"Laosning Phra Lak Phra Lam dasturiga ko'ra, Vyentiangni shahzoda Txattaradtxoy asos solgan, u o'zining kichik akasi foydasiga taxtdan voz kechgan va Muong Inthapatha Maha Nakxone shohligini tark etgan. Dastlab, Tatarratxa Mekongning g'arbiy qirg'og'ida Maha Thani Si Fan Fao nomli shaharga asos solgan; bugungi kunda bu joyda Taylandning Udonthani shahri joylashgan, ammo bir kuni yetti boshli nag Tatarratxga daryoning sharqiy qirg'og'ida Maha Thani Si Fan Fao qarshisida yangi shahar qurishga tashrif buyurdi. Shaharni Chantxabuli Si Sattakhanaxud deb nomladi.","question":"Chattaradxodan daryoning sharqiy qirg'og'ida yangi shahar qurishni kim so'ragan?","answers":{"text":["yetti boshli nag"],"answer_start":[381]},"id":392}
{"context":"O'yinda g'alaba qozonganidan so'ng, Fischerga AQShga qaytish taqiqlangan edi. Yugoslaviya embargolarini buzganlikda ayblanganidan tashqari, soliq idorasi unga da'volar ham qo'ydi; 1976 yildan beri soliqlarni to'lamaganligi uchun, shu jumladan o'tgan o'yin gonoraridan soliq, unga 250 ming dollar jarima solishi mumkin edi. Bir muncha vaqt Fischer Vengriyada, Budapeshtda yashagan. 1994 yilda Zita Raychani uni tark etdi ((11). Shu bilan birga, Fisher singillar Yudit va Juji Polgarlar bilan tanishadi va ular bilan do'stlashadi  ular ham yosh shaxmatchilar. 1996 yilda Fisher o'zi ixtiro qilgan 960 shaxmatini omma oldida namoyish etdi.","question":"Fischer bir muncha vaqt qayerda yashagan?","answers":{"text":["Vengriyada, Budapeshtda"],"answer_start":[347]},"id":361}
{"context":"E orqali yoziladigan kelishiklardan keyin kamdan-kam uchraydi: 1956 yilgi namunaviy qoidalariga ko'ra, bu faqat mayor, par, sir so'zlari (XX asrning boshiga qadar E orqali yoziladigan) va shaxsiy ismlar; keyinchalik metrdan farq qilish uchun ushbu ro'yxatga metr qo'shildi. 2006 yilgi qoidalar tahririyatida E bilan asosiy ildizlar ro'yxatiga kelishmovchiliklardan keyin yana uchta ildiz kiritildi: plener, reket, rap. Ammo amalda, ayniqsa rus tilida hali to'liq o'zlashtirilmagan so'zlarning so'nggi so'zlari orasida, E so'zlari ko'proq. Ularning ko'pchiligida E bilan variantlar mavjud (keb\/keb, teg\/teg, hash\/hesh va boshqalar). p.), E bilan yozilganlar odatda chet elcha ko'rinadi. Bundan tashqari, E bilan harf nomlari (be, ve, ge, <...> el, em, en...) va qisqartmalardan hosil bo'lgan so'zlar, masalan, gederov, kagebech yoki peteushnik yoziladi.","question":"Geyderov, Kagebech yoki Peteushnik so'zlari nimadan hosil bo'lgan?","answers":{"text":["qisqartmalardan"],"answer_start":[761]},"id":1939}
{"context":"RFQ odatda tovar yoki xizmat uchun narx so'rashdan ko'proq narsani o'z ichiga oladi: ko'pincha etkazib beruvchilardan to'lov shartlari, tovar sifati darajasi yoki shartnoma hajmi to'g'risida ma'lumot taqdim etish talab qilinadi. To'g'ri narxlarni olish uchun RFQ ko'pincha mahsulot yoki xizmatlarning xususiyatlarini o'z ichiga oladi, shunda barcha etkazib beruvchilar bir xil mahsulot yoki xizmat uchun narx taklif qilishlarini ta'minlaydilar. Odatda, provayderlar so'rovga belgilangan sana va vaqtda javob berishlari kerak. Narx takliflari muzokara qilinishi mumkin (ko'pincha texnik imkoniyatlarni tushuntiradi yoki taklifdagi xatolarni qayd etadi).","question":"Narx takliflari haqida nima deyish mumkin?","answers":{"text":["muzokara qilinishi mumkin"],"answer_start":[542]},"id":622}
{"context":"Bekkerelning xayoliga shunday fikr keldi: har qanday nurlanish rentgen nurlari bilan birga ketadimi? O'z taxminini tekshirish uchun u bir nechta birikmalarni, shu jumladan sariq-yashil nur bilan fosforesyalovchi uran tuzlaridan birini oldi. Uni quyosh nuriga solib, tuzni qora qog'ozga o'radi va qorong'i shkafda, xuddi shunday qora qog'ozga o'ralgan fotosurat diskasiga qo'ydi. Bir muncha vaqt o'tgach, Bekkerel plastinkani ko'targanida, chindan ham tuz bo'lakining tasvirini ko'rdi. Ammo yorug'lik nurlari qora qog'ozdan o'tmaydi va faqat rentgen nurlari bu sharoitda diskni yoritishi mumkin. Bekkerel tajribani bir necha bor takrorladi va bir xil muvaffaqiyat bilan.","question":"Beckerel x-raylar va luminesansning aloqasini tekshirish bo'yicha tajribasida tuz va fotosurat diskini nimaga o'ragan?","answers":{"text":["qora qog'ozga"],"answer_start":[272]},"id":1482}
{"context":"Nemis tilida so'zlashadigan mamlakatlarda o'zlarining metropoliten bilan bog'liq atamalar tizimidan foydalanadilar. Hozirgi kunda eng keng tarqalgan atamalar  U-Bahn va S-Bahn. U-Bahn atamasi Untergrundbahn  harflarining qisqartmasi hisoblanadi. yer osti temir yo'li. U-Bahn an'anaviy ruscha tushunchalarida metroga yaqin, chunki u asosan yer ostida joylashgan shahar ichki transportidir. Ba'zi shaharlarda (Köln, Düsseldorf) U-Bahn so'zi tramvay liniyalarining yer osti uchastkalarini ta'riflash uchun ishlatiladi.","question":"Ba'zi shaharlarda (Köln, Düsseldorf) U-Bahn so'zi nimani bildirish uchun ishlatiladi?","answers":{"text":["tramvay liniyalarining yer osti uchastkalarini"],"answer_start":[439]},"id":2279}
{"context":"Qamoqdan chiqish. Viruslar hujayralarni lizidan keyin tark etishi mumkin, bu jarayon hujayra membranalari va hujayra devorlari, agar mavjud bo'lsa, parchalanishi natijasida o'lishi mumkin. Ko'pgina bakteriya va ba'zi hayvon viruslarida ham bu xususiyat mavjud. Ba'zi viruslar lizogen tsiklga duchor bo'ladi, bu erda virus genomi genetik rekombinatsiya orqali xost hujayra xromosomasining maxsus joylariga o'tadi. Bu holatda virusning genomi provirus deb ataladi yoki bakteriofagning holatida profag deb ataladi. Hujayra bo'linganda virusning genomi ham ikkiga aylanadi. Hujayra ichida virus o'zini ko'pincha namoyon etmaydi; ammo, ba'zi bir vaqtlarda provirus yoki profag virusni faollashtirishi mumkin, bu esa xost hujayralarining lizisini keltirib chiqarishi mumkin.","question":"Hujayra bo'linganda virus genomiga nima bo'ladi?","answers":{"text":["ikkiga"],"answer_start":[553]},"id":1993}
{"context":"O'lchashlarning eng yuqori aniqligiga 1970-yillarning boshlarida erishildi. 1975 yilda XV O'lchov va tarozilar bo'yicha Bosh konferensiya bu holatni qayd etdi va yorug'lik tezligini nisbiy xato bilan 4•10−9 299 792 458 m\/s ga teng deb hisoblashni tavsiya etdi, bu 1,1 m\/s mutlaq xatoga mos keladi. Keyinchalik, yorugʻlik tezligining bu qiymati Xalqaro birliklar tizimida (SI) metrning taʼrifiga asos boʻldi va yorugʻlik tezligining oʻzi aniq taʼrifga teng boʻlgan fundamental fizik doimiy sifatida qaralishni boshladi.","question":"Yorug'lik tezligining nisbiy xatoligi qanday bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["4•10−9"],"answer_start":[200]},"id":1975}
{"context":"Bu yoki bu janrlardan foydalanish birinchi navbatda ijtimoiy-tarixiy sharoitlar tomonidan belgilanadi. Masalan, urushdan oldingi sovet jurnalistikasida o'yinning janri keng tarqalgan edi. O'sha paytda mashhur jurnalist Semen Narinyanning guvohligiga ko'ra, 1930-yillarda Komsomolskaya Pravda gazetasida o'sshik birinchi raqamli janr edi. Ba'zan bir sonda bir vaqtning o'zida ikki yoki uchta o'yindan iborat edi. Ikkinchi sahifada ishlab chiqarish, uchinchi sahifada axloqiy-axloqiy, so'nggi sahifada sport yoki ilmiy. Demak, o'sha davr gazetalari ta'lim, tarbiyaviy funksiyani o'z ichiga olgan materiallardan iborat edi. Yosh sovet respublikasi xalqining savodxonligi, bilimga intilishi bilan gazetalar oldidagi vazifani bajarishga harakat qilishdi - odamlarni yangi hayotning yorqin namunalarida o'rgatish va tarbiyalashdi.","question":"Jurnalistika janrlarini nima belgilaydi?","answers":{"text":["ijtimoiy-tarixiy sharoitlar"],"answer_start":[52]},"id":2242}
{"context":"II rentasi - kapitalning yerga ketma-ket qo'yilishi natijasida hosil bo'ladigan qo'shimcha foyda. Bu qishloq xo'jaligini intensivlashtirish bilan uzviy bog'liq va uning eng muhim iqtisodiy natijasidir. II differensial rentaning o'sishi va miqdori kapital qo'shimcha qo'yilmalarining unumdorligi o'sishi bilan vujudga keladi, bu tendensiya tuproq unumdorligi kamayishi qonuniga zid ravishda (qarang. Ilmiy-texnik taraqqiyot sharoitida asosiy va hal qiluvchi bo'lib qoladi. Fermer-ijarachiga ijara shartnomasi tugaguniga qadar qo'shimcha kapital qo'yilishi natijasida qo'shimcha foyda beriladi. Ammo yangi ijara shartnomasini tuzish paytida yer egasi, yer ustida xususiy mulk egasi monopoliyasi hukmronligi tufayli, ijara haqini oshirish orqali o'ziga qo'shimcha daromadni o'zlashtiradi, ya'ni II Differentsial Rentaning bir qismini oladi. Bu kapitalist-ijarachilarning yer egalari bilan yer ijara muddatlari uchun kurashining asosidir.","question":"ijara shartnomasi tugagunga qadar qo'shimcha kapital qo'yilmalari natijasida olinadigan qo'shimcha foyda kimga beriladi.","answers":{"text":["Fermer-ijarachi"],"answer_start":[472]},"id":1752}
{"context":"Mitsar 1650 yilda italiyalik astronom Giovanni Richcoli tomonidan teleskopda kashf etilgan juft yulduzlar orasida ikkinchisi edi. Biroq, Chexiya astronom Leosh Ondra (Leos Ondra) ning tadqiqotlariga ko'ra, Misar 1617 yilda Galiley tomonidan ikkitadan kuzatilib kelishi mumkin. Shu yili Benedetto Castelli o'z maktubida o'sha paytda yulduzlarni kuzatishga katta qiziqish ko'rsatgan Galileyga Mizarga qarashni taklif qildi; Galiley tomonidan Mizarni ikkiga bo'linadigan yulduz sifatida kuzatishining sanab o'tilmagan tavsifi saqlanib qolgan (1). Misar yulduzi yonida 4 magnitudadagi Alkor (80 Katta ayiq) yulduzini koʻrish mumkin, bu arabcha unutilgan yoki ahamiyatsiz degan maʼnoni anglatadi. Qolaversa, qadim zamonlardan beri Alkor yulduzini ko'rish qobiliyati, uning yorqinligini tekshirish uchun tan olingan. Misar va Alkor yulduzlari juftligi ko'pincha Hor va Rider asterismi sifatida talqin qilinadi.","question":"Mitar qanday ikki yulduz orasida bo'lgan.","answers":{"text":["ikkinchisi"],"answer_start":[114]},"id":88}
{"context":"Daryo oqovog'i ((1) yoki oddiy oqovog'i ((2) (lat. Perca fluviatilis) - baliqlar turkumiga kiruvchi, baliqlar (Percidae) oilasi, baliqlarga o'xshashlar (Perciformes) otryadiga kiruvchi, chuchuk suvli baliqlar turiga kiruvchi baliq. Daryo baliqchasi Yevropa va Shimoliy Osiyodagi chuchuk suv havzalarida (sharqda Kolima havzasigacha va janubiy Iran va Afg'onistonning shimoliy tumanlari suv havzalarigacha) keng tarqalgan, Afrika, Avstraliya va Yangi Zelandiyaga olib kelingan. Ilgari, daryo baliqlari oralig'i Shimoliy Amerika suv havzalarini ham o'z ichiga oladi deb hisoblangan, hozirgi tushunchalarga ko'ra, ular sariq baliqlarning mustaqil turlari (Perca flavescens) bilan yashaydi.","question":"Qayerga olib kelingan?","answers":{"text":["Afrika, Avstraliya va Yangi Zelandiyaga"],"answer_start":[422]},"id":691}
{"context":"792 yilda Karlning birinchi xotini Ximiltrudan tug'ilgan o'g'li Pipin, uni Gorbat deb atashgan, merosdan chetlatilganini bilib, isyon ko'tardi. U bir nechta grajdanlarni o'ziga jalb qilishga muvaffaq bo'ldi, ammo mag'lubiyatga uchradi. Karl butun yilni Regensburgda o'tkazdi, ammo saksiyaliklarning isyoni uni avarga qarshi yangi yurishdan chalg'itdi. Uning ta'siri 785 yilgi voqealardan ham ustun bo'ldi. Saksalar safiga frizlar va slavlar qo'shildi. Butun joyda ibodatxonalar vayron qilindi va frank garnizonlari o'ldiriladi. 794 yilning yozida Karl va uning o'g'li Karl Yigit ikki armiya boshchiligida Saksoniyaga bostirib kirdi. O'zlarini qamalda ko'rgan saksalar ko'pchilik bilan Erresburgga hujum qilishdi, sodiqlik qasamyodlarini berishdi, garovga olinganlarni berishdi va xristianlikka qaytishdi. 795-yil kuzida shoh kuchli armiyasi bilan Saksonyani yana vayron qilib, quyi Elbagacha yetib bordi. Sasslar uning ittifoqchisi, Obodritlar shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri shahri sha U ketishi bilan Nordalbingiyada saxsalar g'alayon ko'tarishdi. Karl ularga qarshi turishi kerak edi.","question":"Qaysi yilda Karlning birinchi xotini Ximiltrudan tug'ilgan o'g'li Pipin, uni merosdan chetlatilganini bilib, qo'zg'olon ko'tardi?","answers":{"text":["792 yilda"],"answer_start":[0]},"id":1934}
{"context":"1960-yillardan boshlab biologiyada kladizm yoki kladistik taksonomiya deb nomlangan taksonlarni kladyer deb hisoblash tendentsiyasi paydo bo'ldi. Boshqacha qilib aytganda, kladysterlar biologik tasniflashni barcha kladyer bo'lmaganlarni yo'q qilish uchun isloh qilish kerak deb hisoblaydilar. Kladistlardan farqli o'laroq, boshqa barcha taksonomistlar tirik mavjudotlarning har bir taksonomik guruhi filogenetik tarixni aks ettirishi kerakligini ta'kidlashadi. Oxirgilar ko'pincha kladistik yondashuvdan foydalanadilar, lekin tasnif daraxtlarini shakllantirishda ham monofiletik (bu kladistik yondashuv bilan mos keladi), ham parafiletik taksonlardan foydalanishga yo'l qo'yadilar. Natijada, kamida XX asr boshidan jinslar va past darajadagi taksonlar monofiletik yondashuvga asoslanib shakllangan, yuqori darajadagi taksonlar esa parafiletik bo'lishi mumkin (va odatda  dan yuqori darajadagilar shunday bo'ladi).","question":"Qachon quyi darajadagi taksonlar monofiletik yondashuv asosida shakllangan?","answers":{"text":["XX asr boshidan"],"answer_start":[699]},"id":1136}
{"context":"Odatda eritish bilan birlashtirilgan yana bir pech, tayyor mahsulot shisha yumshoqlash nuqtasigacha qizdirilgan, keyin esa shishadagi kuchlanishni qoplash (kristallashuvni oldini olish) uchun tezda sovutiladigan  qaynatish pech edi. Shisha eritish pechasi XVII asrning oxirigacha bunday tuzilishda saqlanib qolgan, ammo o'tin yetishmasligi, ayniqsa Angliyada, XVII asrda ba'zi guttalarni ko'mirga o'tishga majbur qildi; va ko'mirdan uchib ketadigan oltingugurt dioksidi shishani sariq rangga bo'ygani uchun, inglizlar shishani yopiq, ya'ni yopiq idishlarda eritishni boshladilar. Bu erituv jarayonini qiyinlashtirdi va sekinlashtirdi, shuning uchun shitoqni unchalik qattiq emas, lekin XVIII asrning oxirida ko'mir bilan ishlov berish ustun bo'ldi.","question":"Ushbu konstruksiyaga ega bo'lgan pech qancha vaqt davomida saqlanib qoldi?","answers":{"text":["XVII asrning oxirigacha"],"answer_start":[256]},"id":2131}
{"context":"Hujayra keskin tortish orqali bo'linganda, sitoplazmaning bo'linish joyi anafaza davrida, hujayraning membranasi ostidagi metfaza plastinkasi tekisligida aktin va miozina filamentlaridan qisqa halqa paydo bo'lganida, oldindan o'rnatiladi. Keyinchalik, qisqartirish halqasining faolligi tufayli bo'linish burzasi hosil bo'ladi, u to'liq bo'linishgacha asta-sekin chuqurlashadi. Sitokinez tugagandan so'ng qisqartiriladigan halqa to'liq parchalanadi, plazmatik membran esa zich matritsa materiallari bilan bir-biriga chambarchas bog'langan ikkita qutbli mikrotubokcha qoldiqlari yig'indisidan iborat bo'lgan qoldiq Flemming tanasi atrofida tortiladi.","question":"Qisqaruv halqasining faolligi natijasida nima hosil bo'ladi?","answers":{"text":["bo'linish burzasi"],"answer_start":[294]},"id":599}
{"context":"Axloqiy an'analarning keng ko'lamida diniy axloq zamonamizda konsekvensiallik, erkin fikrlash, insonparvarlik, utilitarizm va boshqa dunyoviy axloqning zamonaviy shakllari bilan birga yashaydi. Diniy axloqning ko'p turlari mavjud. Zamonaviy monoteistik dinlar, masalan, islom, yahudiy, xristian, va ma'lum darajada sik va zoroastriya kabilar, yaxshi va yomonlikni o'zlarining muqaddas kitoblarida bayon etilgan va diniy rahbarlar tomonidan o'z e'tiqodlari doirasida talqin qilingan qonun va qoidalar bilan belgilaydilar. Ko'plikchi diniy an'analar kamroq mutlaqlikka moyil. Masalan, buddizmda odamning niyatlari va tashqi sharoitlar harakatning axloqiyligini baholashda hisobga olinadi.39 Dinlar o'rtasidagi axloqiy an'analar o'rtasidagi boshqa farqlar Barbara Miller (Barbara Stoler Miller) tomonidan ko'rib chiqilgan, u hinduizmda yaxshi va yomonlik ijtimoiy mavqe, qarindoshlik va yoshga muvofiq aniqlanadi, deb ta'kidlagan. G'arbda universallik va egalitarizm ideallari asosida tarbiyalangan zamonaviy inson uchun qadriyatlar va majburiyatlarning bu nisbiyligi  hinduizmning eng qiyin tushuniladigan jihatidir. (40).","question":"Buddaviylik nimani baholashda insonning niyatlari va tashqi sharoitlarini hisobga oladi?","answers":{"text":["harakatning axloqiyligini"],"answer_start":[633]},"id":405}
{"context":"Ilonlarning bosh suyaklari diapsid, ammo ikkala paypoq arxi yo'q. Old qismidagi miya qutilari, katta ovni yutib yuborish paytida miyani himoya qiladigan suyaklarga ega. Ko'pgina ilonlarning bosh suyaklari kinetizmning kuchli rivojlanishi bilan ajralib turadi, ya'ni bosh suyaklarining ko'plari bir-biriga nisbatan harakatlanadi. Ilonlarning kvadrat, qo'shilgan qobig'i, shuningdek, miya qutisi sozlangan bog'liqlik bilan bog'langan yuqori yalang'och, yuqori baland, burun va qanot suyaklari juda harakatchan. Pastki yalang'ochning burchak, burchak usti va qo'shma suyaklari bir-biriga tutashgan, ular bilan tish suyaklari o'rtasida harakatlanuvchi qo'shma mavjud. Pastki yalang'ochning ikkala yarmi elastik bog'lama bilan bog'langan. Bunday harakatli bog'langan suyaklar tizimi og'zini juda keng ochishga yordam beradi, bu esa katta ovni butunlay yutib yuborish uchun zarurdir, shuningdek, ovni birma-bir ushlab turish bilan og'iz ichiga itarib yuborishda yalang'och apparatining o'ng va chap yarimlarini mustaqil harakat qilish imkoniyatini ta'minlaydi. Bu esa ilonga juda katta miqdordagi o'ljani yutishga imkon beradi, ko'pincha ular ilonning tanasining qalinligidan ham katta bo'ladilar.","question":"Ilonlarning suyaklari miya qutisiga nima bilan bog'langan?","answers":{"text":["sozlangan bog'liqlik"],"answer_start":[394]},"id":565}
{"context":"Kosmik apparat doimiy ravishda ichki manbalardan issiqlik oladi (asboblar, agregatlar va boshqalar). e.) va tashqi: to'g'ridan-to'g'ri quyosh nurlari, sayyoradan ko'chirilgan nurlar, sayyoraning o'z nurlari, sayyoraning atmosfera qoldiqlari bilan tortishish apparat balandligida. Bundan tashqari, qurilma issiqlikni nur tarzida yo'qotadi. Ko'pgina kosmik apparatlar uzellari harorat rejimini talab qiladi, issiqlik va sovuqlikni toqat qilmaydi. Issiqlik rejimi ta'minoti tizimi olingan issiqlik energiyasi va uning qaytarilishi o'rtasidagi muvozanatni saqlash, issiqlik energiyasini apparat konstruksiyalari o'rtasida qayta taqsimlash va shu tarzda berilgan haroratni ta'minlash bilan shug'ullanadi.","question":"Kosmik apparatni issiqlik manbalari sifatida quyoshdan va sayyoraning o'zidan tashqari yana qanday omillar ta'minlaydi?","answers":{"text":["sayyoraning atmosfera qoldiqlari bilan tortishish"],"answer_start":[208]},"id":671}
{"context":"Geograf Devid Xarvi o'zining \"Neoliberalismning qisqacha tarixi\" kitobida kitob mavzusini bozor almashinuvi axloqiy normalar tizimining asosi bo'lgan nazariya deb atab, uni g'ayriijtimoiy va antidemokratik deb hisoblaydi; u neoliberalism Keynsning iqtisodiyotni tartibga solish va mehnat qilayotgan sinflar bilan kelishuvlar davridan (saroy o'ttiz yilligi) keyin yirik kapitalning sinf hukmronligini tiklash va mustahkamlash loyihasi bo'lganini ko'rsatadi. Xarvi va Naomi Klain kabi mualliflar, neoliberalizm birinchi marta Chikago o'g'illari va Berkli mafiyasi deb nomlangan iqtisodchilar guruhlari tomonidan, mos ravishda, Avgusto Pinochetning Chili va Suhartoning Indoneziyadagi avtoritar diktaturalari sharoitida amaliyotga tatbiq etilganligini ta'kidlaydilar; ikkala rejim ham qonli to'ntarishlar natijasida hokimiyatga keldi va inson huquqlarini ommaviy ravishda buzdi. Bu neoliberalizm va liberalizmning asosiy farqlaridan biri  neoliberallar ko'pincha iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish uchun fuqarolik huquqlarini e'tiborsiz qoldiradilar:","question":"\"Neoliberallikning qisqacha tarixi\" kitobining muallifi kim?","answers":{"text":["Geograf Devid Xarvi"],"answer_start":[0]},"id":2234}
{"context":"Ba'zi o'rtacha kenglikdagi turlarda ham turli avlodlarning kapalaklari sezonal tashqi ko'rinishdagi farqlar mavjud, garchi ularning hech biri qovoqlash paytida past harorat ta'sirlariga duch kelmagan bo'lsa ham. Bundaylar bo'lib, yaylov sariq qush, ko'k ko'z qush, ko'k ko'z qush, ko'k ko'z qush va boshqa ko'plab qushlar mavjud. Bunday hollarda, turli avlodlardagi kapalaklar o'rtasidagi mavsumiy farqlar qisman qurtlarning yashash sharoitidagi farqlarga, qisman qurtlar yozgi mavsumning turli oylarida turli xil atrof-muhit haroratiga duchor bo'lishlariga bog'liq bo'lishi mumkin.","question":"ba'zi o'rtacha kenglikdagi turlar ham borligini bilmoqchimiz?","answers":{"text":["sezonal tashqi ko'rinishdagi farqlar"],"answer_start":[71]},"id":2805}
{"context":"Yengil va kuchli elektrli baliqlar elektr maydonlarini yon chiziq elektr retseptorlari yordamida qabul qiladilar. Ixtisoslangan elektr organlari ularga himoya, o'ljaga hujum va yo'nalishni aniqlash uchun xizmat qiladi. Ular ustunlarga yig'ilgan plastinkalardan iborat, juft, simmetrik ravishda tanasining yon tomonlarida joylashgan tuzilmalardan iborat. Ularning tana vazni 25 foizini tashkil etadigan elektr organlari asalari hujayralariga o'xshaydi. Har bir organ 6 ta qirrali taxminan 600 ta vertikal prizmadan iborat. Har bir prizmadan 40 ga yaqin elektr disklari hosil bo'ladi, ular sovuq bog'lovchi to'qima bilan ajratilgan. Har bir prizma alohida elektr batareyasi hisoblanadi.","question":"O'zlarini himoya qilish, ovga hujum qilish va yo'nalishni aniqlash uchun nimalar ishlatiladi?","answers":{"text":["Ixtisoslangan elektr organlari"],"answer_start":[114]},"id":1615}
{"context":"O'z-o'zini tashkil etish va O'rta dengiz va Shimoliy Qora dengizbo'yi bilan savdo-sotiqning ko'payishi natijasida Skiya va Sarmatiyada yashovchi xalqlar, shu jumladan gottalar (gotlar o'zlarini germaniyaliklardan ajratib turardi) orasida demografik portlashga olib keladi. Shimoliy Yevroosiyo sovuq iqlimi va qishloq xo'jaligi jihatidan kam o'zlashtirilgan yerlari bilan o'sib borayotgan aholini oziqlantirishga qodir emas edi. Janubiy tomonga, Rim imperiyasi chegaralari yaqinidagi kam aholi yashaydigan hududlarga (bu birinchi navbatda Reyn havzasi, Shveysariya (Rimning Retsiyasi), Pannoniya va Balkanlar) chiqish muqarrar edi va bu vaqt masalasi edi. Rim hukmdorlari bu jarayonni yanada tezlashtirdilar, yollanmalarni jalb qilishdi (alanlar, gʻotlar, gʻunnilar va boshqalar). d.) Rim armiyasiga qo'shildi va ularning oilalariga imperiyaning chetlarida yerlar bo'lib berildi. Ushbu hududlarga qo'shni xalqlar yengilroq iqlim, qishloq xo'jaligi mahsulotlari mo'lligi, shuningdek, imperiyaning hukumat apparati asta-sekin zaiflashib borishi va uning Skitlar va Germaniyadan kelgan faol va erkinlikni sevuvchilarga katta bog'liqligi bilan jalb qilingan.","question":"Rim hukumati kimni harbiy xizmatga yollagan?","answers":{"text":["alanlar, gʻotlar, gʻunnilar"],"answer_start":[737]},"id":1711}
{"context":"Ko'proq tarqalgan narxlar  preyskurant narxlardir. Firmalar o'zlarining tovar belgilari ostida ommaviy talabga ega bo'lgan iste'mol tovarlarining standart mahsulotlari uchun narxlar qo'shadilar. Mahsulot sotishga yo'naltirilgan kompaniyalar belgilangan narxlar yoki eksport (import) narxlari bo'yicha sotishni amalga oshiradilar, foyda olish esa preyskurantda belgilangan narxlardan chegirmalar yoki preyskurant va eksport (import) narxlari o'rtasidagi narxlar farqi hisobiga amalga oshiriladi. O'z narxlarini o'zlarining tovar belgilari ostida yoki litsenziyani olgan firmaning belgisi ostida sotadigan litsenziatlar ham yarata va ishlab chiqarishi mumkin. Hisoblangan narxlar nisbatan barqaror. Ularning farqi - bir xil mahsulot uchun yagona darajadagi. Narxni belgilash va narx tuzilishini aniqlashning turli usullari mavjud. Narxni belgilashning eng mashhur usuli - foydali xarajatlar printsipi bo'yicha narxni belgilashning maqsadli usulidir, uning mohiyati shundaki, narxni maqsadli foyda va ishlab chiqarish xarajatlari me'yorini qo'shgan holda olamiz.","question":"Mahsulot sotishga yo'naltirilgan kompaniyalar sotishni qanday narxlarda amalga oshiradilar?","answers":{"text":["belgilangan narxlar yoki eksport (import) narxlari bo'yicha"],"answer_start":[241]},"id":1331}
{"context":"Yevropa Ittifoqini tashkil etuvchi asosiy shartnomalar ko'mir qazib olish va po'lat ishlab chiqarish, keyin esa atom energiyasi uchun umumiy qoidalardan boshlandi, ammo 1957 yilgi Rim shartnomasi va 1992 yilgi Maastricht shartnomasi (hozirgi kunda: Yevropa Ittifoqining faoliyat ko'rsatishi to'g'risidagi shartnoma, TFEU) orqali to'liq va rasmiy institutlar yaratildi. 1960 va 1970-yillarda ozgina tuzatishlar kiritildi. Eng katta tuzatishlar kiritilgan bitimlar yagona ichki bozorni to'liq rivojlantirish maqsadida imzolangan edi  1986 yilgi Yagona Yevropa akti, Yevropaning ijtimoiy sohasini yanada rivojlantirish maqsadida  1997 yilgi Amsterdam shartnomasi va a'zo mamlakatlarning Yevropa Ittifoqi institutlaridagi hokimiyatiga nisbatan ozgina tuzatishlar kiritish maqsadida  2001 yilgi Nits shartnoma va 2007 yilgi Lissabon shartnomasi. O'z tuzilishi paytidan beri ko'proq a'zo davlatlar bir qator qo'shilish shartnomalari orqali qo'shildi: Buyuk Britaniya, Irlandiya, Daniya va Norvegiya 1972 yilda (garchi Norvegiya oxir-oqibat qo'shilmagan bo'lsa ham), Gretsiya 1979 yilda, Ispaniya va Portugaliya 1985 yilda, Avstriya, Finlyandiya, Norvegiya va Shvetsiya 1994 yilda (garchi Norvegiya 2004 yilda ham referendumda qo'llab-quvvatlanmaganligi sababli qo'shilmagan bo'lsa ham), Chexiya, Kipr, Estoniya, Vengriya, Latviya, Litva, Malta, Polsha, Slovakiya va Sloveniya 2004 yilda, Ruminiya va Bolgariya 2007 yilda va Horvatiya 2013 yilda. Grenlandiya 1985 yilda shartnoma imzoladi va maxsus maqomga ega bo'ldi.","question":"Qaysi davlat 1985 yilda maxsus maqom shartnomasini imzoladi?","answers":{"text":["Grenlandiya"],"answer_start":[1440]},"id":3014}
{"context":"XX asrda, qiziqish yana bir bor Abraham Waldning (1939) ishi bilan qizg'indi, bu ortodoksal statistik nazariyadagi ikkita markaziy muammo, ya'ni statistik gipotezalarni tekshirish va statistik baholash nazariyasi, ikkalasi ham umumiy qaror qabul qilish nazariyasining maxsus maxsus holatlari sifatida baholanishi mumkinligini ko'rsatdi. Ushbu ish zamonaviy qaror qabul qilish nazariyasining ko'pchilik mental manzarasini joriy etdi, shu jumladan yo'qotish funksiyalari, xavf funksiyalari, yo'l qo'yiladigan hal qiluvchi qoidalar, aprior taqsimotlar, Bayesning hal qilish qoidalari va minimaxning hal qiluvchi qoidalari. Qaror qabul qilish nazariyasi atamasini 1950 yilda E. L. Q. Lemann bilan.","question":"Qaror qabul qilish nazariyasi atamasi E. L. Q. Lemann tomonidan?","answers":{"text":["1950 yilda"],"answer_start":[660]},"id":2325}
{"context":"Zamonaviy Gerb perimetri bo'ylab an'anaviy qozoq bezaklari bilan aylana shaklida bajarilgan va uslublashtirilgan skif qalqonidan iborat. Gerbning ornamentiga shaynarak qo'shiladi, u aylanani 4 qismga bo'ladi, ularning har birida XXI asr boshidagi Petropavlovskni tavsiflovchi 4 ta asosiy element tasvirlangan. Yuqori sektorda shaharning geografik joylashuvi ramzi bo'lgan  kaliti, Qozog'istonning Shimoliy darvozasi joylashgan. Keyin g'alla shnopi keladi, bu shahar qishloq xo'jaligi va qishloq xo'jaligi mahsulotlarini qayta ishlash korxonalari uchun muhim ahamiyat kasb etadi. Quyida shaharning yuqori madaniy va ta'lim darajasini ifodalovchi ochilgan kitob tasvirlangan. Keyingi sektorni  sanoat va ishlab chiqarish olmoshi egallaydi. Shaharning davlat tilida nomlangan lentani tuzishni yakunlaydi.","question":"Gerbda qishloq xo'jaligi shahri va qishloq xo'jaligi mahsulotlarini qayta ishlash korxonalari uchun nimani anglatadi?","answers":{"text":["g'alla shnopi"],"answer_start":[434]},"id":1511}
{"context":"Hind okeanining suvlari bir necha suv massaslariga bo'linadi. Okeanning 40° janubiy dan shimoliy qismida. qo'shish. markaz va ekvator yuza va yer osti suv massasini va ularni (1000 m dan chuqur) chuqurlikdagi suv massasini ajratib ko'rish mumkin. Shimoliy tomonga 1520° janubiy darajagacha. qo'shish. Markaziy suv massasini tarqatadi. Suv harorati chuqurlik bilan 2025 °C dan 78 °C gacha o'zgaradi, tuzlilik 34,635,5 ‰. Yer yuzasi qatlamlari 1015° janubiydan shimoliyroq. qo'shish. 418 °C haroratli va 34,935,3 ‰ tuzli ekvator suv massasini tashkil qiladi. Ushbu suv massasining asosiy xususiyati - uning gorizontal va vertikal harakatlanish tezligi. Okeanning janubiy qismida subantarktik (harorat 515 °C, tuzlilik 34 ‰ gacha) va antarktik (harorat 0 dan -1 °C gacha, muzlarning erishi tufayli tuzlilik 32 ‰ gacha pasayadi) ajratiladi. Chuqur suv massasini quyidagilarga bo'linadi: Arktik suv massasining tushishi va Atlantika okeanidan aylanib chiqadigan suvlarning oqimi orqali hosil bo'lgan juda sovuq aylanma suv massasini; subarktik sirt suvlarining tushishi natijasida hosil bo'lgan janubiy hind suv massasini; Qizil dengiz va Omon ko'rfazi oqimidan oqib chiqadigan zich suvlar bilan hosil bo'lgan shimoliy hind suv massasini. 3,54 ming metr chuqurlikda Qizil dengiz va Fors ko'rfazi Antarktika sovutilgan va zich sho'r suvlaridan hosil bo'lgan tuproq suvlari keng tarqalgan.","question":"Hind okeanining 40° janubdan shimoliy qismida qanday suv massasini ajratib ko'rish mumkin. qo'shish.","answers":{"text":["markaz va ekvator yuza va yer osti suv massasini va ularni (1000 m dan chuqur) chuqurlikdagi suv massasini"],"answer_start":[116]},"id":230}
{"context":"Professional fizikachilarni tayyorlash oliy o'quv yurtlarida, odatda universitetlarning ixtisoslashtirilgan fakultetlarida amalga oshiriladi. Bunday fakultetlar odatda fizika nomini oladi, kamdan-kam hollarda fakultet nomida tayyorgarlikning torroq yo'nalishi ajratib ko'rsatilishi mumkin, masalan, sobiq SSSR hududida ko'plab radiofizika fakultetlari mavjud. Ba'zi universitetlarda fizika va matematika fakultetlarida fiziklar va matematiklarni o'qitish birlashtirilgan. Bundan tashqari, fizikachilarni tayyorlashga e'tibor qaratadigan alohida oliy o'quv yurtlari mavjud, masalan, Moskva fizika-texnika instituti. Ba'zi mutaxassisliklar fiziklari (biofizika, geofizika, astrofizika va boshqalar) p.) oliy o'quv yurtlarining biologik, geologik, mexanik-matematika fakultetlarida o'qishi mumkin.","question":"Professional fiziklar qayerda tayyorlanadi?","answers":{"text":["oliy o'quv yurtlarida"],"answer_start":[39]},"id":383}
{"context":"XVIII asrdan boshlab botanika rivojlanishi bilan birga fenoologiya ham faol rivojlana boshladi - tabiatning mavsumiy hodisalari, ularning sodir bo'lish muddatlari va bu muddatlarni belgilaydigan sabablar haqidagi fan. Shvetsiyada aynan Linney birinchi bo'lib ilmiy fenomenologik kuzatuvlar olib borishni boshlagan (1748 yildan boshlab, Upsal botanika bog'ida); keyinchalik u 18 stansiyadan iborat kuzatuvchilar tarmog'ini tashkil qilgan, u 1750 yildan 1752 yilgacha mavjud bo'lgan. Dunyoda birinchi ilmiy ishlardan biri 1756 yilda Linneyning Fenologiya bo'yicha ishi Calendaria Florae bo'ldi; unda tabiatning rivojlanishi ko'pincha o'simlik shohligi misolida tasvirlangan.","question":"Linneyning 1756 yilgi fenologiya bo'yicha birinchi asarlaridan biri qanday nomlangan?","answers":{"text":["Calendaria Florae"],"answer_start":[567]},"id":1540}
{"context":"Qushlarning tuzilganida, har bir turga xos bo'lgan rangni hosil qiluvchi pigmentlar qush hujayralarida joylashadi. Eng keng tarqalgan pigmentlar ikkita turga ega: melaninlar va lipoxromlar. Melaninlar parchalarning turli xil qora, jigarrang, qizil-ko'k va sariq ranglarga bo'yashini ta'minlaydi. Lipokromlar yorqinroq rangni ta'minlaydi: qizil, yashil, sariq, ko'k va boshqalar Bir parcha turli pigmentlar birlashtirilishi rangni murakkablashtiradi. Oq rang pigmentlar bo'lmaganida, shamol to'ldirilgan, shaffof, bo'sh shoxli shox hujayralaridan yorug'likning to'liq aks etishi natijasida hosil bo'ladi.","question":"Lipokomalar qanday rangga ega?","answers":{"text":["qizil, yashil, sariq, ko'k va boshqalar"],"answer_start":[338]},"id":2534}
{"context":"Har bir mintaqa va har bir til jamoasining o'z parlamenti va hukumati bo'ladi, ammo o'zaro kelishuv bo'yicha Flaman va Niderlandiya tillari jamoasining parlamenti va hukumati birlashtirildi. Shunday qilib, Belgiyada oltita hukumat va oltita parlament mavjud. Federal hukumat boshqa besh hukumatning harakatlarini muvofiqlashtirish uchun javobgardir, shuningdek, umumdavlat ahamiyatiga molik masalalar, masalan: mudofaa, tashqi ishlar, umumdavlat iqtisodiy va monetar siyosati, pensiyalar, sog'liqni saqlash.","question":"Kim, shuningdek, umumdavlat ahamiyatiga molik masalalar uchun javobgardir: mudofaa, tashqi ishlar, umumdavlat iqtisodiy va monetar siyosati, pensiyalar, sog'liqni saqlash kabilar?","answers":{"text":["Federal hukumat"],"answer_start":[259]},"id":2367}
{"context":"Ko'p yillar davomida Jenevada qo'l soatlari ishlab chiqarish an'anasi mavjud (Baume & Mercier, Charriol, Chopard, Franck Muller, Patek Philippe, Gallet & Co., Jaeger-LeCoultre, Rolex, Universal Genève, Raymond Weil, Omega, Vacheron Constantin, Frédérique Constant). Parfüm sanoati, kosmetika va maishiy kimyo uchun oziq-ovqat xushbo'y moddalari va parfyumeriya kompozitsiyalari (tushlar) ning ikkita yirik xalqaro ishlab chiqaruvchilari Firmenich va Givaudan o'zlarining shtab-kvartiralari va asosiy ishlab chiqarish quvvatlariga ega. Jenevada.","question":"Jenevada qo'l soatlari ishlab chiqarish an'anasi qancha vaqtdan beri mavjud?","answers":{"text":["Ko'p yillar davomida"],"answer_start":[0]},"id":797}
{"context":"2.03.01-84 SNIPga muvofiq Beton va temir-beton konstruksiyalar, sinf lotincha B harfi va megapaskallarda (MPa) chidamli tashvish ni ko'rsatuvchi raqamlar bilan belgilanadi. Masalan, B25 belgisi ushbu sinfdan tayyorlangan standart kubiklar (150 × 150 × 150 mm) 95 foiz hollarda 25 MPa bosimga bardosh berishini anglatadi. Kuch ko'rsatkichini hisoblash uchun koeffitsiyentlarni ham hisobga olish kerak, masalan, B25 sinfidagi beton uchun siqilish kuchi bo'yicha hisoblashda qo'llaniladigan Rbn normativ qarshiligi 18,5 MPa, Rb  14,5 MPa hisoblangan qarshilikdir.","question":"Megapaskalda nima o'lchanadi?","answers":{"text":["tashvish"],"answer_start":[120]},"id":125}
{"context":"Oddiy vaziyatda, jamiyat resurslarga bog'liq bo'lmaganida, hukumat fuqarolardan soliq oladi, ular esa, o'z navbatida, samarali va mas'uliyatli boshqaruvni talab qiladilar. Bu o'zaro aloqa hukumat va fuqarolar o'rtasidagi ijtimoiy kontrakt deb nomlandi. Iqtisodiyotlari tabiiy resurslarga asoslangan mamlakatlarda hukumat fuqarolariga soliq solishga hojat yo'q, chunki u tabiiy resurslarni qazib olishdan daromad olishning kafolatlangan manbaiga ega. Bunday sharoitda ijtimoiy shartnoma buziladi, chunki hukumat davlatni samarali boshqarish majburiyatini his qilmaydi. Bundan tashqari, resurslarni qazib olishdan daromad oluvchilar davlatning samarali institutlarini va fuqarolik jamiyatini o'z farovonligiga tahdid deb bilishi va ularni atayin buzishi mumkin.","question":"Bu nom hukumat va fuqarolar o'rtasidagi o'zaro aloqaga standart vaziyatda berilgan.","answers":{"text":["hukumat va fuqarolar o'rtasidagi ijtimoiy kontrakt"],"answer_start":[188]},"id":254}
{"context":"Origen taxminan 185 yilda Aleksandriyada xristian oilada tug'ilgan. U otasi Leonidning rahbarligi ostida muqaddas yozuvlarni o'rgandi. 202 yilda Leonid o'ldirildi. 203 yildan boshlab Origen ilohiyot maktabida o'qishni boshlaydi, u yalang'och yerda uxlardi, ro'za tutardi, oyoq kiymagan, kiyimini o'zgartirmagan. Lekin u ayollarda mashhur edi va bu noto'g'ri talqin qilinishini istamadi. Ba'zi bir tarjimalar, Isoning so'zlarini tom ma'noda tushunib, shunday deydi: Ba'zi yig'uvchilar o'zlarini Osmon Shohligi uchun yig'uvchi qilib ko'rsatdilar (Matto. 19:12),  u o'zini o'zi o'ldirgan ((4), garchi rasmiy tasdiq yoki rad etish mavjud bo'lmasa ham. Ba'zi tarixchilar ((kim?) ning topilganligi Origenning dushmanlari tarqatgan mish-mishlar deb hisoblaydilar.","question":"Origenning otasining ismi nima edi?","answers":{"text":["Leonid"],"answer_start":[76]},"id":1979}
{"context":"Suv muzlaganda, o'tkir cho'qqilari va chetlari bo'lgan turli shakldagi kristallar hosil bo'ladi, natijada ular qo'pol dispersiyalashgan tarkibiy qismlarga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Maksimal kristallani hosil qilish -2 dan -8 °C gacha bo'lgan haroratda sodir bo'ladi, shuning uchun muzlashda yirik muz kristalllarining hosil bo'lishini oldini olish uchun ushbu oraliqda haroratning tez pastlashishini ta'minlash kerak. Bundan tashqari, bu davrda muzlatib bo'lmaydigan namlikdagi eritilgan moddalar miqdori oshadi, ba'zi reaksiyalar tezlashadi, fermentlar chiqariladi va lipidlar oksidlanadi.","question":"Qaysi burchaklar kristallar turli shaklda?","answers":{"text":["o'tkir"],"answer_start":[16]},"id":1233}
{"context":"Shon bosh murabbiy bo'lish bilan birga, murabbiylik jarayoniga yondashuv ham o'zgardi. Helmut davrida terma jamoa o'zining qat'iy xarakteri, o'zaro almashinuvchanligi, o'qitilganligi va o'ynaganligi bilan hayratda qoldirdi. Shonning ish prinsipi, o'yinchilardan birining zaif tomonini uning sheriklarining kuchli tomonlari hisobiga qoplash usulini faol ishlatishdan iborat edi. Jamoaning o'z uslubi bor, shuning uchun u nemis mashinasi laqabini oldi. Ushbu uslub faqat g'alaba uchun o'ynashni anglatadi. 1970-yillarning o'rtalaridan boshlab taktik tuzilmalarda standart sxemalar ikkinchi o'ringa o'tishni boshladi. Ko'pincha murabbiylar o'zlarining vasiylari uchun individual harakatlar uchun harakatni qoldirishardi. Shonning vorisi Yupp Dürvall uzoq vaqt davomida Helmutning terma jamoadagi yordamchisi bo'lib, Shonning ketishidan so'ng o'z ustozining ishini davom ettirdi. Bekenbauer rahbarligida jamoa ko'ngilchan, ammo samarali futbol o'ynadi. Berti Foxts va Rudi Folller ham nemis mashinasining qiyofasini saqlab qolishdi, unda futbolchilarning jismoniy tayyorgarligi va fidoyiligi asosiy rol o'ynagan. Maydonning har bir qismida to'p uchun kurashish, o'z imkoniyatlari chegarasida o'ynash o'sha yillardagi nemis jamoasining asosiy kredoga aylandi.","question":"Bekenbauer davrida terma jamoa qanday futbol o'ynagan?","answers":{"text":["ko'ngilchan, ammo samarali"],"answer_start":[906]},"id":2493}
{"context":"Xalqaro oʻlchamlar tizimida (ingl. International System of Quantities, ISQ) termodinamik harorat tizimning yetti asosiy fizikaviy kattaliklaridan biri sifatida tanlangan. Xalqaro o'lchamlar tizimiga asoslangan Xalqaro birliklar tizimida (SI) ushbu harorat birligi  kelvin  SIning yetti asosiy birliklaridan biri hisoblanadi. SI tizimida va amaliyotda shuningdek Selsiy harorati ham ishlatiladi, uning birligi Selsiy darajasi (°S) bo'lib, o'lchamlari kelvinga tengdir. Bu qulay, chunki Yerdagi ko'pgina iqlim jarayonlari va tirik tabiatdagi jarayonlar -50 dan +50 °C oralig'i bilan bog'liq.","question":"Xalqaro o'lchamlar tizimidagi yetti asosiy fizikaviy o'lchamlardan biri.","answers":{"text":["termodinamik harorat"],"answer_start":[76]},"id":1003}
{"context":"Bu atama (fr. néo-liberalisme) so'zi birinchi marta 1938 yilda Parijdagi Kolokviumda Valter Lipmann tomonidan qo'llanilgan; uning mualliflari deb frantsuz iqtisodchisi Bernard Lavern va uning nemis hamkasbi Aleksandr Rustov hisoblanadi. Termin keng tarqalishi Milton Friedman va Fridrix Hayek g'oyalariga muvofiq iqtisodiy liberalizm va monetarizmning erkin bozor siyosati bilan bog'liq bo'lib, u Chilida Augusto Pinochet diktaturasi davrida, Buyuk Britaniyada Margaret Tetcher davrida (tetcherizm), AQShda Ronald Reygan davrida (Reiganomika) joriy etilgan va XX asr oxirida dunyoda hukmron iqtisodiy modelga aylangan.","question":"Qachon bu atama dunyodagi eng keng tarqalgan iqtisodiy modelga aylandi?","answers":{"text":["XX asr oxirida"],"answer_start":[560]},"id":428}
{"context":"Faol operatsiyalarga xalqaro zaxiralarni joylashtirish, banklarni qayta moliyalashtirish, hukumatga kredit berish (agar qonunchilik bunga yo'l qo'ysa), moliyaviy\/nodavlat sektorida depozitlarni joylashtirish (xususan, tashkilotlarni moliyaviy sog'lomlashtirish maqsadida), qarz qimmatli qog'ozlari va nodavlat aktivlarini sotib olish (masalan, ko'chmas mulk) kiradi. Markaziy bankning passiv operatsiyalari pul emissiyasi, pul taklifini sterilizatsiya qilish maqsadlari uchun depozitlarni jalb qilish yoki qarz qimmatli qog'ozlarini chiqarish, majburiy zaxira talablarini shakllantirish, banklarning vakillik hisobvaraqlarini yuritish, o'z kapitalini va zaxira fondlarini boshqarishdan iboratdir.","question":"Markaziy bank depozitlarni jalb qilish yoki qarz qimmatli qog'ozlarini chiqarishning maqsadi nimada?","answers":{"text":["pul taklifini sterilizatsiya qilish"],"answer_start":[423]},"id":1177}
{"context":"Kilikiya Armeniya davlati mavjud bo'lgan paytda baron so'zi ermon tiliga frantsuz tili orqali kirib keldi. Bu Kilikyaning Yevropa davlatlari bilan yaqin aloqalari bilan izohlanadi. Bu soʻz xoʻjayin (oʻzbek-arm. պարոն, baron) (qarang. Berdater paron). G'arbiy ermon tilidan so'z sharqiy ermon tiliga ham o'tdi, ammo Պ harfining p kabi tovushi tufayli paron deb talaffuz qilinadigan bo'ldi. Shunday qilib, zamonaviy armaniya adabiy tillarida (g'arbiy va sharqiy) bu so'z xo'jayin tushunchasining yagona belgisi hisoblanadi.","question":"Qaysi davlat mavjud bo'lganida chet til so'zlari ermon tiliga kirib kelgan?","answers":{"text":["Kilikiya Armeniya davlati mavjud bo'lgan paytda"],"answer_start":[0]},"id":2066}
{"context":"Majburiy zaxira talablari. Majburiy bankning tijorat banklariga nisbatan talablari, ular muayyan mablag'larni Markaziy bank hisobvaraqlarida saqlab turishlari kerak. Majburiy zaxira talablariga majburiy zaxiralar normativlari va majburiy zaxiralarning o'rtacha koeffitsiyenti kiradi. Majburiy zaxiralar majburiy zaxiralarni hisobga oluvchi schyotlarda va\/yoki markaziy bankdagi vakillik schyotlarida saqlanadi. Majburiy zaxiralar normativi (banklar tomonidan jalb qilingan mablag'larning ulushini aks ettiruvchi koeffitsiyent, ulardan zaxiralar qiymati hisoblanishi kerak) 0 dan 20% gacha bo'lishi mumkin. Banklar majburiy zaxiralarni o'rtalashtirish mexanizmidan foydalanishlari mumkin, ya'ni ularni har kuni emas, balki o'rtacha davrda saqlashlari mumkin. O'rtachalashtirish banklarga joriy likvidlikni boshqarish uchun moslashuvchan bo'lishga imkon beradi.","question":"Kimning talablari tijorat banklariga ma'lum miqdordagi mablag'larni Markaziy bank hisobvaraqlarida saqlashni talab qiladi?","answers":{"text":["Majburiy bank"],"answer_start":[27]},"id":2471}
{"context":"Taxminan 508 yil yozda Ostgotlar shohi Teodorik Buyuk Vestgotlar davlatining to'liq parchalanishini oldini olish uchun Galliyaga dutsxlar Ibbo, Mammo va Tulun boshchiligidagi qo'shinlarni yuborishga qodir bo'ldi. Burgundiyalar Arl qamalini bekor qilishga majbur bo'lishdi; ular Narbonni ham yo'qotishdi. Shuningdek, Ostgott qo'shinlari franklarning Karkassonni qamal qilishini bartaraf etishga muvaffaq bo'lishdi ((35), u erda, ehtimol, Alarix II ning kichik o'g'li Amalarix, shuningdek, Buyuk Teodorning nevarasi bo'lgan. Urush 512 yoki 514 yilgacha davom etgan, ammo ayrim janglar haqida batafsil ma'lumot yo'q. Ostgotlarning aralashuvi tufayli vestgotlar Janubiy va janubi-g'arbiy Galliyaning bir qismini, Septimaniyani va Janubiy Novempopulaniyani, Nim, Magalona, Lodev, Agd, Bezye, Narbonna, Karkasson shaharlari bilan saqlab qolishdi. Duransa daryosidan janubiy tomondagi Provans ostgotlar davlatiga qo'shildi. Garchi gottalar bilan urush natijasida franklar Galliyada o'z hududlarini sezilarli darajada kengaytirgan bo'lsalar va endi Garonnadan Reyngacha va Armoriqa chegarasidan Rongacha bo'lgan yerlarga egalik qilgan bo'lsalar ham, O'rta dengizdan chiqish ular uchun hali yopiq edi.","question":"Duransa daryosidan janubiy tomondagi Provans qayerga qo'shildi?","answers":{"text":["ostgotlar davlatiga"],"answer_start":[886]},"id":1405}
{"context":"Ildizning tashqi tomoni har doim meristemning nozik hujayralarini himoya qiluvchi ildiz qoplamasi bilan qoplangan. Bu qopqoq doimiy ravishda yangilanayotgan tirik hujayralardan iborat. Ildiz qoplamasi hujayralari shilliq chiqaradigan bo'lib, u yosh ildizning yuzini qoplaydi. Bu shilliq tuproqdagi tortishishni kamaytiradi, uning zarralari ildizlarning oxiriga va ildizlarning sochlariga osongina yopishib qoladi. Kamdan-kam hollarda ildizlar ildiz qoplamasidan (suv o'simliklari, ba'zi parazit o'simliklar) mahrum bo'ladi. Qopqoq ostida  meristemasi bilan ifodalangan bo'linish zonasi joylashgan. Agar ushbu apikal meristem alohida bo'lsa va faqat ildiz qoplamasi hujayralarini hosil qilsa (ko'pgina bir tomchi o'simliklarda bo'lgani kabi), u kaliptrogen deb ataladi. Ko'pgina ikki bo'laklilarning meristematik to'qimi ildiz uchining meristemasi bilan birlashib, so'riladigan zonani hosil qiladi va dermatokaliptrogen deb nomlanadi.","question":"Ildizni tashqi tomoni bilan nima bilan qoplaysiz?","answers":{"text":["ildiz qoplamasi"],"answer_start":[82]},"id":309}
{"context":"Bozor - bu xaridorlar (so'rovnoma beruvchilar) va sotuvchilar (etkazib beruvchilar) ni alohida tovarlar va xizmatlarga jalb qiladigan institut yoki mexanizmdir. Bozorlar turli shakllarda bo'lishi mumkin. Bozorning asosiy mezonlaridan biri raqobatning mavjudligi hisoblanadi. Bozor raqobatbardosh bo'lishi uchun bir-biridan mustaqil bo'lgan xaridor va sotuvchilar bo'lishi kerak. Mustaqil ishtirokchilarning ko'p sonli bozorlari raqobatli hisoblanadi. Bir sotuvchi va bir nechta xaridorga ega bo'lgan bozor monopol deb ataladi. Bitta xaridor va bir nechta sotuvchi bozorlari - monopsony. Bu mukammal bo'lmagan raqobatning chekkalari.","question":"Bir-biridan mustaqil xaridor va sotuvchilarga nima kerak?","answers":{"text":["Bozor raqobatbardosh bo'lishi uchun"],"answer_start":[275]},"id":1504}
{"context":"Konsern (germ. der Konzern - qiziqish, ishtirok)  sanoatning turli tarmoqlaridagi kompaniyalarning moliyaviy-sanoat guruhi, bu uni boshqa birlashmalar shakllaridan ajratib turadi. Misol uchun, Mitsubishi konserni o'z ichiga avtomobil, elektronika, kemasozlik va boshqa sanoat tarmoqlari korxonalarini oladi. Alohida ishtirokchilarning yuridik va xo'jalik mustaqilligini saqlab qolish, biroq dominant moliyaviy tuzilmalar tomonidan muvofiqlashtirishni hisobga olgan holda, odatiy hol hisoblanadi. Odatda konsern ishtirokchilari nafaqat iqtisodiy salohiyatni, balki bozor strategiyasida kuchlarni ham birlashtiradilar. Moliyaviy va boshqa resurslarni jamlash konsernning asosiy ustunligi hisoblanadi.","question":"Konsernning asosiy afzalligi nimada?","answers":{"text":["Moliyaviy va boshqa resurslarni jamlash"],"answer_start":[617]},"id":1380}
{"context":"Ba'zan Evropaning eng qadimgi metrolari qatoriga Istanbul Tunnelini (shaharning 1875 yilgi Evropa qismi) qo'shadilar, garchi u aslida yer osti funikulyor bo'lsa ham (to'liq Istanbul metro faqat 2000 yilda ochilgan), va Afina metropolitenini, ammo ochilgan paytda (1869) oddiy shahar poyezdi edi; 1904 yilda liniya uchinchi relsdan foydalangan holda elektrlashtirilgan, shu paytdan boshlab uni metroga qo'shish mumkin. Shuningdek, Vena metropoliten ham eng qadimgi metropolitenlar qatoriga kirmaydi: 1898 yilda Vena shahar temir yo'li ochildi, 1966 yilda esa yer osti tramvaylari, faqat 1970-yillarda to'liq metropolitenning asosi bo'ldi.","question":"Istanbul metropolitenining to'liq tizimi qachon ochilgan?","answers":{"text":["2000 yilda"],"answer_start":[194]},"id":315}
{"context":"1921 yil bahorida Grin 26 yoshli beva ayol, hamshira Nina Nikolayevna Mironovaga (Kortkovaning birinchi eri bo'yicha) uylandi. Ular 1918 yil boshida, Nina \"Petrogradskoe eko\" gazetasida ishlaganida tanishishgan. Uning birinchi eri urushda halok bo'lgan. Yana bir uchrashuv 1921 yil yanvar oyida sodir bo'ldi, Nina juda muhtoj edi va narsalarni sotdi (Grin keyinchalik Krysolovlar hikoyasining boshida shunga o'xshash epizodni tasvirlab berdi). Bir oy o'tgach, u unga taklif qildi. Greyn uchun taqdir tomonidan ajratilgan keyingi o'n bir yil davomida ular ajralishmadi va ikkalasi ham o'zlarining uchrashishini taqdir sovg'asi deb bilishgan. Greyn Ninaga bu yil yakunlangan \"Alley Sails\" feyeryasini bag'ishladi. (Nina Nikolayevna Greenga muallif tomonidan taqdim etiladi va bag'ishlanadi. GBB, 1922 yil 23 noyabr ) nazarda tutilgan.","question":"Greyn 26 yoshli beva ayolga qaysi yili uylandi?","answers":{"text":["1921"],"answer_start":[0]},"id":543}
{"context":"Simlar barmoqlar bilan  bosib olinadi, shu tarzda, bitta barmoq bilan gitarachi bitta simni ma'lum bir yo'nalishda bosib oladi. Agar ishora barmog'ini qo'l qovurg'alariga qo'ysangiz, bir nechta yoki hatto barcha simlar bir vaqtning o'zida siqib olinadi. Bu mashhur usul barre deb ataladi. Barmoq barcha simlarni bosganida katta barre (to'liq barre)  va kichik barre (yarim barre) farqlanadi, bu esa kamroq miqdordagi simlarni (2 tagacha) bosadi. Barre qo'yilishi paytida qolgan barmoqlar bo'sh qoladi va boshqa bardalarda arqonlarni ushlab turish uchun ishlatilishi mumkin. Shuningdek, katta barre bilan birinchi barmoqdan tashqari, boshqa barda kichik barre olish kerak bo'lgan akkordlar ham mavjud, buning uchun har qanday erkin barmoqlardan foydalaniladi, bu yoki bu akkordning qulay bajarilishiga bog'liq.","question":"Barre qanday qilib barmoq barcha simlarni siqib qo'yadi?","answers":{"text":["katta barre (to'liq barre) "],"answer_start":[322]},"id":2812}
{"context":"Videoni DVD-da ko'rish uchun DVD-optik drayv va MPEG-2 dekoder kerak (ya'ni, yoki apparat dekoderi bilan maishiy DVD-o'yinchisi, yoki kompyuter DVD-drayvi va dekoderi o'rnatilgan dasturiy pleyer). DVD-dagi filmlar video uchun MPEG-2 algoritmi va ovoz uchun turli (ko'pincha ko'p kanalli) formatlardan foydalangan holda siqilgan. Qisilgan video bitrate 2000 dan 9800 Kbit\/s gacha, ko'pincha o'zgaruvchan (VBR) bo'ladi. PAL standarti uchun video kadrning o'lchami 720×576 nuqtaga teng, NTSC standarti uchun esa  720×480 nuqtaga teng.","question":"DVD video o'ynash uchun nima kerak?","answers":{"text":["DVD-optik drayv va MPEG-2 dekoder"],"answer_start":[29]},"id":1577}
{"context":"Rossiyaning birinchi onlayn qarz beruvchi mikro-moliya tashkiloti (MFO) Platiza 2012 yil noyabr oyida FINA tomonidan tashkil etilgan. Ushbu loyihaning investorlari orasida ikki Rossiya venchur jamg'armasi Flint Capital va Prostor Capital jalb qilindi, ular Platis Federal Finance Group hammuldoriga teng ulushlarda 3 million dollar sarmoya kiritdilar. 2014 yil oxirida so'nggi kompaniya bu biznesdan chiqib ketdi. Platiza.ru prototipini Britaniyaning Wonga.com xizmati yaratdi. Xizmat ixtisoslashuvi  15 ming gacha bo'lgan mikroko'zlar berishning sutkalik xizmati 45 kungacha bo'lgan muddatga, mablag'larni debet kartasiga yoki elektron hamyonga (Visa Qiwi Wallet yoki Yandex.Money) darhol o'tkazgan holda, hujjatlarni shaxsan taqdim etmasdan, kuniga 0,5 dan 1 foizgacha stavka bilan. Platisa ishga tushirilgandan bir yarim yil o'tgach, 2015 yilda 25 million dollardan ortiq qiymatga ega bo'lgan va bozorning taxminan 25% ni egallab olgan.","question":"Qaysi yilda Platisa kompaniyasi 25 million dollardan ortiq baholangan va bozorning taxminan 25% ni egallagan?","answers":{"text":["2015"],"answer_start":[837]},"id":311}
{"context":"Linneyning asarlarining katta qismini tabiiy tarixni tavsiflash, ayniqsa uning tabiiy jismlarning ilmiy inventarizatsiyasi bilan bog'liq qismiga kiritish mumkin. Uning ba'zi ishlari tabiat inventarizatsiyasining nazariy (shu jumladan metodologik) asoslariga bag'ishlangan, ba'zilari bu g'oyalarni amaliyotga tatbiq etishga bag'ishlangan. Dolineyev davriga qadar bunday inventarizatsiya yo'lidagi to'siqlardan biri o'simlik va hayvonlarni tavsiflashda aniq aniqlik yo'qligi bo'lib, natijada aniq tabiiy shaklni tavsiflash kerakmi yoki u allaqachon tavsiflanganmi, deb qaror qilish qiyin bo'ldi. Linnae o'simlik va hayvonlarni tavsiflashda aniq atamalarni joriy etish orqali bu muammoni hal qildi. Uning botanikaga qo'shgan hissasi eng katta: o'simliklarning turli qismlarini aniq tavsiflash uchun Linney mingga yaqin atama kiritgan, ularning aksariyati hozirgi kungacha ilm-fanimizda saqlanib qolgan. Ko'pgina atamalarning muallifi Linneyning o'zi, boshqa atamalar esa ilgari bo'lgan botaniklar asarlaridan olingan.","question":"Tabiiy tarix asarlarining asosiy qismi nima bilan bog'liq?","answers":{"text":["tabiiy jismlarning ilmiy inventarizatsiyasi"],"answer_start":[79]},"id":1744}
{"context":"Shymkent qadim zamonlardan beri sayohatchilar va olimlarning e'tiborini jalb qilgan. Shahar Janubiy Qozog'iston viloyatining viloyat markazi bo'lgani uchun, odatda, bu yerdan mintaqadagi turli burchaklarga barcha turistik yo'nalishlar boshlanadi. 20 ta ixtisoslashtirilgan firma va muassasalar shaharda turistik xizmatlarni ko'rsatadi. Yo'nalishlarda tarixiy joylarga tashrif, ekzotik hududlarga sayohat, ov qilish va baliq ovlash, tog 'turizmi kabi turistik turlar ko'zda tutilgan. Janubiy Qozog'istonda ziyorat qilinadigan muqaddas joylar va me'moriy inshootlar mavjud.","question":"Shaharda sayyohlik xizmatlarini ko'rsatadigan firma va muassasalar soni qancha?","answers":{"text":["20 ta ixtisoslashtirilgan firma va muassasalar"],"answer_start":[247]},"id":1354}
{"context":"Kopernik o'zining heliotsentrik tizimini yaratishda Ptolemey nazariyasining matematik va kinematik apparatiga, Ptolemey tomonidan olingan aniq geometrik va raqamli qonuniyatlarga tayanadi. Masalan, Ptolemeyning modelida barcha sayyoralar umumiy (garchi geotsentrizm doirasida tushunarsiz bo'lsa ham) qonunga bo'ysunardi: epitsiklda har qanday sayyora radius-vektorining har doim Yer radius-vektor bilan to'qnashishi  Quyosh, yuqori sayyoralar uchun epitsikl bo'yicha harakat (Mars, Yupiter, Saturn) va pastki sayyoralar uchun deferent bo'yicha (Merkur, Venera) barcha sayyoralar uchun yagona yillik davr bilan sodir bo'lgan. Kopernik modelida ushbu qonun oddiy va mantiqiy tushuntirishni oldi ((22).","question":"Ptolemey qonuni Kopernik modelida qanday tushuntirishni oldi?","answers":{"text":["mantiqiy"],"answer_start":[664]},"id":1254}
{"context":"2002 yildan beri har yili Blagovechenskda ochiq Rossiya kino va teatr festivali boʻlib oʻtadi (2010 yilgacha  ochiq Rossiya kinoforumi boʻlgan Amur kuz). Festivalning tanlov dasturiga Rossiya kinematografiyasining yangiliklari, shuningdek, taniqli Rossiya aktyorlari ishtirokidagi antrepriza spektakllari kiritiladi. Festivalning mukofot sovrinida yapon kurvoni tasvirlangan. 2007 yilda \"Amur kuzlari\" kinoforumi o'tkazilayotganda shaharga G'illandiyalik aktrisa, Oltin globus mukofoti sovrindori Gina Lollobrigida tashrif buyurgan. Buning uchun u 80 yoshida 12 soatlik parvoz qildi. Samolyot trapkasidan tushgach, aktrisa: \"Nihoyat, men Sibirda!Blagovechensk, uning so'zlariga ko'ra, unga yorug' shahar taassurotini qoldirdi\" deb aytdi.","question":"\"Amur kuzlari\" festivalining sovrin sovrinida nima tasvirlangan?","answers":{"text":["yapon kurvoni"],"answer_start":[348]},"id":2853}
{"context":"Bakteriya hujayralarini bakteriofaglardan himoya qilishning asosiy mexanizmi - bu xorijiy DNKni buzadigan fermentlarni hosil qilish. Ushbu fermentlar cheklash endonukleazlari deb nomlanadi, ular hujayra ichiga kiritilgan virus DNKni kesadi. Bakteriya CRISPR deb nomlangan tizimdan foydalanadi, u bakteriya ilgari uchragan viruslarning genomlari haqida ma'lumotni saqlaydi va bu hujayraga virusni RNA interferensiyasi orqali replikatsiya qilishni to'xtatishga imkon beradi. Bu tizim bakteriya hujayrasining o'zlashtirgan immunitetini ta'minlaydi.","question":"Bakteriya hujayralari o'zlarini bakteriofaglardan himoya qilish uchun qanday himoya mexanizmini ishlab chiqdilar?","answers":{"text":["xorijiy DNKni buzadigan fermentlarni hosil qilish"],"answer_start":[82]},"id":1532}
{"context":"Karboniy barcha organik moddalarning asosi hisoblanadi. Har qanday tirik organizm asosan ugleroddan iborat. Karbon hayotning asosi. Hayotot uchun uglerod manbai odatda atmosfera yoki suvdan olingan CO2 hisoblanadi. Fotosintez natijasida u biologik oziq zanjirlariga kiradi, bu erda tirik mavjudotlar bir-birini yoki bir-birining qoldiqlarini yeydilar va shu yo'l bilan o'z tanasini qurish uchun uglerodni olishadi. Uglerodning biologik tsikli yoki kislotalashib, atmosferaga qaytib ketish bilan tugadi, yoki ko'mir yoki neft shaklida ko'mib tashlanadi.","question":"Barcha organik moddalarning asosi nima?","answers":{"text":["Karboniy"],"answer_start":[0]},"id":1887}
{"context":"Alfa zarralari chiqishi bilan birga bo'lgan parchalanish alfa-chirish deb nomlangan; beta zarralari chiqishi bilan birga bo'lgan parchalanish beta-chirish deb nomlangan (hozirgi vaqtda beta zarralari chiqmasdan beta-chirish turlari mavjudligi ma'lum, ammo beta-chirish har doim neytrino yoki anti-neytrino chiqishi bilan birga bo'ladi). Gamma-chirish atamasi kamdan-kam qo'llaniladi; yadro tomonidan gamma-kvantlar chiqarilishi odatda izomerli o'tish deb ataladi. Gamma nurlanish ko'pincha boshqa parchalanish turlari bilan birga keladi, chunki birinchi bosqichda qizil yadrolar uyg'un holatda paydo bo'ladi, keyin esa ular asosiy holatga o'tadi va gamma kvantlarini chiqaradi.","question":"Alfa zarrachalar chiqaradigan parchalanish nima deb ataladi?","answers":{"text":["alfa-chirish"],"answer_start":[57]},"id":757}
{"context":"Saksonya va Italiyada qo'llarini bog'lab, Karl langobardlarning qadimgi ittifoqchisi bo'lgan Bavariya dükosi Tassilon IIIga qarshi chiqdi. 787 yilda Karl Bavariyani uch tomondan qo'shinlari bilan o'rab oldi va Tassilondan bir vaqtlar Pipinga bergan vasallik majburiyatlarini qayta tiklashni talab qildi. Tassilon frank shohiga ko'rinishga, unga sodiqlik qasamyodini takrorlashga va garovga olinganlarni (shu jumladan, katta o'g'li va hamhukumatdoshi Teodon III) topshirishga majbur bo'ldi. Gersoglik tantanali ravishda Karlga o'tkazilib, u buni Tassilonga beneficiya sifatida berdi, ammo Bavariya aristokratiyasining barchasi shohga sodiqlik qasamyodi berdi. Ammo Desiderisning qizi, xotini Liutberg tomonidan doimiy ravishda xiyonat qilishga undatiladigan Tasilon, Panoniyaning avarlar bilan ittifoq tuzdi va bu G'arbda shakllangan muvozanatni buzish xavfini tug'dirdi.","question":"Tassilondan Karl nimani tiklashni talab qildi?","answers":{"text":["vasallik majburiyatlarini"],"answer_start":[249]},"id":168}
{"context":"Shifokorning vazifasi shifokorlik sirini saqlashdan iboratdir - bu tibbiy kasb vakillaridan bemorning sog'lig'i, shaxsiy yoki oilaviy hayoti, ma'lum bo'lgan ma'lumotlar haqida oshkor qilmaslik talabini yuridik normalar va axloqiy sabablar bilan bog'liqdir. Shifokorlarga nisbatan, odatda, shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, bu ishonch boshqalarga oshkor bo'lmasligi uchun, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, bu ishlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, bu ishlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, bu ishlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, bu ishlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, shifokorlar shifokorlarga nisbatan ko'rsatilgan ishonch tufayli, Rossiya qonuni shifokor sirini fuqaro tibbiy yordam ko'rsatilishi uchun murojaat qilganligi, uning sog'lig'i va tashxisi, tibbiy tekshiruv va davolanish paytida olingan boshqa ma'lumotlar haqida ma'lumotlar sifatida shakllantiradi.","question":"Shifokorlarga nisbatan talab nimaga asoslangan?","answers":{"text":["axloqiy sabablar"],"answer_start":[222]},"id":2546}
{"context":"R258 Baykal  federal avtomagistral Irkutsk  Ulan-Ude  Chita Irkutsk viloyati, Buratiya Respublikasi va Baykalbo'yi hududi bo'ylab o'tadi. Asosiy uzunligi boʻyicha 7 m kenglikdagi qatnov qismida asfaltbeton qoplamasi mavjud (sementbeton va choʻgʻli qoplamali uchastkalar uchraydi). Uzoqligi  1 113 kilometr. III, IV texnik toifasi, asosan IV, murakkab relyef bilan tavsiflanadi, IV toifasiga mos kelmaydigan ko'plab uchastkalar, odatda, bu o'tkir nogabarit burilishlar, uzoq cho'qqilar, yopiq gorizontal va vertikal ko'rinish. Harakatning hisoblangan intensivligi  6 511 avtomobillar sutkada. Harakatning hisoblangan tezligi  90 km\/s, tezlikni cheklaydigan ko'plab uzun qismlar mavjud, asosan 50 va 40 km\/s.","question":"R258 Baykal federal avtomagistral yo'li qayerda o'tadi?","answers":{"text":["Irkutsk viloyati, Buratiya Respublikasi va Baykalbo'yi hududi bo'ylab"],"answer_start":[60]},"id":117}
{"context":"Yerning qayta taqsimlanishi qishloq xo'jaligi mahsuldorligining keskin pasayishiga va narxlarning halokatli o'sishiga va ishsizlikka olib keldi. Inflyatsiya oyiga 1000% gacha bo'ldi va ilgari qishloq xo'jaligi mahsulotlarini eksport qilgan mamlakatning o'zi gumanitar yordamga bog'liq bo'lib qoldi. Xalqaro valyuta fondi (XVF) 2008 yil oxiriga kelib inflyatsiya darajasi 6430 foizga yetishini bashorat qilgan edi (va keyinchalik bu juda optimist bo'lib chiqdi). Rasmiy baholarga ko'ra, inflyatsiya 1998 yildagi 32 foizdan 2007 yil avgustda 7634,8 foizga oshdi. Xususiy sektor iqtisodchilarining baholari inflyatsiyaning rasmiy baholaridan taxminan to'rt baravar yuqori edi. AQShning Zimbabvedagi elchisi Kristofer Dell \"Guardian\" gazetasiga 2007 yil oxiriga kelib inflyatsiya rekord darajaga -  1,5 million foizga (1 500 000 %) yetishi mumkinligini aytdi. Qora tanlilar o'rniga Robert Mugabining hukumati zimbabveliklarning xorijiy kompaniyalarini qora tanlilar nazoratida bo'lishi kerakligi to'g'risidagi qonunni joriy etdi, bu esa Zimbabvega xorijiy investitsiyalar oqimini keskin kamaytirdi va Zimbabve iqtisodiyotiga og'ir zarba berdi.","question":"Yerning qayta taqsimlanishi nimaga olib keldi?","answers":{"text":["qishloq xo'jaligi mahsuldorligining keskin pasayishiga va narxlarning halokatli o'sishiga va ishsizlikka"],"answer_start":[28]},"id":1520}
{"context":"Pompeyada suv ta'minoti bilan bog'liq muammolar qadimgi davrdan beri mavjud. Shahar ostidagi yer osti suvlari 39 metr chuqurlikda bo'lgan, shuning uchun quduqlar mavjud bo'lsa ham, ular juda kam edi. Muammoni qisman hal qilishda deyarli har bir uyda yomg'ir suvini to'plash uchun impluviya  havza mavjudligi yordam berdi, ammo suv yetishmovchiligini faqat Avgust davrida qurilgan akveduk (ko'pchiligi er ostidan o'tkaziladigan) bartaraf eta oldi, Pompeyada manbalardan Serinoga 6500 m3 \/ kun miqdorida suv yetkazib bergan. Akveduk shaharning eng yuqori nuqtasi boʻlgan Vesuviya darvozalari yonida joylashgan rezervuarga (castellum aquae) olib borardi (dengiz sathidan 42 m). Doira shaklidagi rezervuar 6 metr diametrga ega va u tomonda gumbaz bilan qoplangan. U to'rtburchak binoda joylashgan, janubiy tomoni uchta kemir bilan bezatilgan.","question":"Qadimgi Pompei shahrida qanday qiyinchiliklar boʻlgan?","answers":{"text":["suv ta'minoti bilan bog'liq muammolar"],"answer_start":[10]},"id":1970}
{"context":"Kvant kaskad lazerlari - yarim o'tkazuvchan lazerlardir, ular o'rta va uzoq infraqizil diapazonlarda tarqalgan. Oddiy yarim o'tkazuvchan lazerlardan farqli o'laroq, ular yarim o'tkazuvchining taqiqlangan zonasi bilan ajratilgan ruxsat etilgan elektron va teshik darajalari o'rtasida majburiy o'tish orqali tarqatiladi, kvant kaskad lazerlarining nurlanishi yarim o'tkazuvchining heterostruktura qatlamlari o'rtasida elektronlar o'tishi natijasida paydo bo'ladi va ikki turdagi nurlardan iborat bo'lib, ikkilamchi nur juda g'ayrioddiy xususiyatlarga ega va katta energiya sarflashni talab qilmaydi.","question":"Yarim o'tkazgichli lazerlar nimalarni o'rganadi?","answers":{"text":["o'rta va uzoq infraqizil diapazonlarda tarqalgan"],"answer_start":[62]},"id":1926}
{"context":"Imperator Aleksandr II Rossiya imperiyasining geraldika palatasi raisi baron Kene davrida, shohaning e'tiborini Rossiya davlat bayrog'ining ranglari gerb ranglari bilan mos kelmasligi (bu geraldika qoidalariga zid bo'lgan) ga qaratildi. 1858 yil 11 iyunda Aleksandr II ning farmoni bilan gerb ranglarining qora-oltin-oq bayrog'i joriy etilgan: Bayroqlar, bayroqlar va tantanali vaziyatlarda bezaklar uchun ishlatiladigan boshqa buyumlarda Imperiya gerb ranglarining joylashuvi bo'yicha eng yuqori tasdiqlangan rasmni tavsiflash. Ushbu ranglar gorizontal joylashtiriladi, yuqori chiziq qora, o'rta sariq (yoki oltin), pastki oq (yoki kumush) rangda. Birinchi chiziqlar sariq rangdagi qora davlat burgutini aks ettiradi va bu ikki rangdan ko'ra ko'proq ko'rinadigan kokard imperator Pavel I tomonidan asos solingan, shu bilan birga, bu ranglardan bayroqlar va boshqa bezaklar imperatrixa Anna Ioannovna hukmronligi davrida ishlatilgan. Pastki oq yoki kumush rangli bo'lak Buyuk Pyotr va imperatrixa Yekaterina II kokardasiga mos keladi; imperator Aleksandr I, 1814 yilda Parijni qo'lga kiritganidan so'ng, oq yoki kumush rangli otliqga mos keladigan qadimgi Buyuk Pyotr bilan to'g'ri gerbli kokardani birlashtirdi (Sv. Georgiy) Moskva gerbida (15).","question":"Geralistika qoidalariga ko'ra davlat bayrog'ining ranglari qaysi ranglar bilan mos kelishi kerak?","answers":{"text":["gerb ranglari"],"answer_start":[149]},"id":728}
{"context":"Temirdan yasalgan birinchi yo'l, yog'och rellar ustida cho'g'on plitalar shaklida, 1768 yilda ishga tushirilgan. Bu yangilik, turli kenglikdagi temir yo'llarga ega bo'lish imkonini berdi. 1790-yillarda Buyuk Britaniyada temir rellar paydo bo'la boshladi 1788 yilda Petrozavodskda Rossiyada birinchi temir yo'l - Chug'un g'ildirakli quvur qurildi. 1803 yilda Uilyam Jessop Janubiy Londonda Surrey temir yo'lini ochdi, ehtimol bu dunyodagi birinchi jamoat temir yo'li bo'lishi mumkin. 1820 yilda Jon Birkinshouning temirdan yasalgan temir yo'laklarni ixtiro qilishi qisqa, nozik va ko'pincha bir xil bo'lmagan cho'g'on temir yo'laklarning uzunligini 15 metrgacha oshirishga imkon berdi. 1857 yilda ularni po'lat temir yo'llar bilan almashtirdilar.","question":"Rossiyada birinchi temir yo'l qaysi shaharda qurilgan?","answers":{"text":["Petrozavodskda"],"answer_start":[265]},"id":2418}
{"context":"Tolstoyning sevimli kompozitorlari Bax, Gendel va Shopen bo'lgan. Tolstoyning musiqaga bo'lgan muhabbatining rivojlanishiga 1848 yilda Peterburgga sayohat paytida u raqs sinfining juda moslashuvchan sharoitida keyinchalik Albert hikoyasida tasvirlagan iste'dodli, ammo yo'ldan adashgan nemis musiqachisi bilan uchrashgani ham yordam berdi. 1849 yilda Lev Nikolayevich Jasna Polyanada o'z uyiga musiqachi Rudolfni joylashtirdi, u bilan u to'rt qo'lda pianoda o'ynagan. O'sha paytda musiqaga qiziqib, u kuniga bir necha soat davomida Shuman, Shopen, Mozart, Mendelson asarlarini ijro etardi. 1840-yillarning oxirida Tolstoy o'zining tanish Zybin bilan birgalikda vals yasadi, uni 1900-yillarning boshida kompozitor S. va Tolstoy tomonidan yaratilgan yagona musiqa asari - \"Tolstoy\" musiqasini yozib olgan Taneyev. L.B.Borovning \"Ota Sergiy\" asaridan olingan filmda vals yangraydi. N. Qashqadaryo Katta bo'lgan.","question":"Tolstoyning sevimli kompozitorlari kimlar edi?","answers":{"text":["Bax, Gendel va Shopen"],"answer_start":[35]},"id":553}
{"context":"1703-1715 yillarda hudud deyarli qurilmagan edi. 1710-1720 yillarda Sankt-Peterburgda birinchi tosh bino qurilgan. D. deb ataladi. Menshikov, shuningdek Strelka orollarida shamol o'rmonlari bor edi. Hududni o'zlashtirish 1710-yillarning o'rtalarida Peter I orolda Evropa shaharlariga o'xshash shaharni  Sankt-Peterburgni yaratish rejasi paydo bo'lganida boshlangan. 1716, 1718 va 1720-yillarda (aniqlash) D. Trezini, parallel ko'cha-kanallar tarmog'i va ularni kesib o'tuvchi prospektlar rejalashtirilgan, bu keyingi qurilishga asos bo'lgan.","question":"Vasilev oroli hududini o'zlashtirish qachon boshlangan?","answers":{"text":["1710-yillarning o'rtalarida"],"answer_start":[221]},"id":1805}
{"context":"Moskva konferensiyasi yakunlari boʻyicha Peterburgda Fransiyaning \" Ishchi kurash \" tashkiloti bilan aloqa oʻrnatgan (19). 1990 yil oxirida Moskvada Ishchi demokratiyasi va xalqaro sotsialismi uchun qo'mita (KRDMS) tashkil etildi, u Ishchi internatsionali uchun qo'mitaning (KRI) Rossiya seksiyasiga aylandi. Bundan tashqari, Peterburg va Moskvada 1990-1991 yillarda Xalqaro kommunistik ligasi (To'rtinchi xalqaro) (International Communist League (Fourth Internationalist)) (20).","question":"Xalqaro kommunistik ligasi (To'rtinchi xalqaro) tarafdorlari guruhi o'z faoliyatini qayerda olib borgan?","answers":{"text":["Peterburg va Moskvada"],"answer_start":[326]},"id":23}
{"context":"1488 yilda Yaxshi umid burchagi portugal dengizchi Bartolomeu Diash tomonidan evropaliklar uchun ochilgan va Burj burchi deb nomlangan. Bartolomeo Diash ekspeditsiyasiga Hindistonga Afrika atrofidan dengiz yo'lini topish vazifasi qo'yildi. U Hindistonga yetib bormadi, lekin Afrikani janubiy tomondan aylanib o'tgan birinchi evropalik bo'ldi. Bu unga bir necha kun davomida kemalarini chaylagan dahshatli bo'ronlar tufayli sodir bo'ldi. To'fonlar so'nglashganda, Dias yo'nalishni yo'qotib, shimolga yo'l oldi va 1488 yil 3 fevralda shimol-sharqqa burilgan qirg'oqqa to'sqinlik qildi. Hind okeaniga yo'l ochildi. Diach isyonchilarning talablariga ko'nikib, bundan ortiq harakat qilmadi. U (Kofir) ga bir togʻ ostonasi koʻrildi. U (togʻ) ga \"Boʻron\" degan nom berdi, chunki bu yerda doimo kuchli boʻronlar boʻlib turar edi. Biroq, Portugaliya shohi Juan II, Hindistonga dengiz yo'li ochilishiga umid qilib, burjning nomini o'zgartirdi.","question":"Yevropaliklar qaysi yilda Yaxshi Umid burchini kashf etishgan?","answers":{"text":["1488"],"answer_start":[0]},"id":911}
{"context":"Fermentlar odatda o'z substratlariga nisbatan yuqori o'ziga xoslikni namoyon etadi (substrat o'ziga xosligi). Bu qismlar shakli komplementarligi ning, zaryadlarning taqsimlanishi va substrat molekulasi va fermentda substratning bog'lanish markazidagi gidrofobik mintaqalarning amalga oshirilishi bilan amalga oshiriladi. Fermentlar odatda stereospetsifiklik (mümkin bo'lgan stereoizomerlardan faqat bittasini mahsulot sifatida hosil qiladilar yoki faqat bitta stereoizomerni substrat sifatida ishlatadilar), regionselektivlik (kimyoviy aloqani faqatgina substratning mumkin bo'lgan holatlaridan birida hosil qiladilar yoki uzib tashlaydilar) va xemoselektivlikning (mazkur shartlar uchun mumkin bo'lgan bir nechta kimyoviy reaktsiyalardan faqat bitta kimyoviy reaktsiyani katalizatsiya qiladilar) yuqori darajasini namoyish etadilar. Umumiy yuqori spetsifiklikka qaramay, fermentlarning substrat va reaktsiya spetsifikligi darajasi turlicha bo'lishi mumkin. Masalan, tripsin endopeptidasi peptid aloqasini faqat arginin yoki lizindan keyin uzadi, agar ular prolin bilan ta'qib qilinmasa, pepsin esa ancha kamroq aniq bo'lib, ko'plab aminokislotalardan keyingi peptid aloqasini uzishi mumkin.","question":"Fermentlarning yuqori spetsifikatsiyasi qanday qilib amalga oshiriladi?","answers":{"text":["qismlar shakli komplementarligi"],"answer_start":[113]},"id":47}
{"context":"Michelangelo Buonarroti, to'liq ismi Michelangelo di Lodoviko di Leonardo di Buonarroti Simoni (it. Michelangelo di Lodovico di Leonardo di Buonarroti Simoni; 6 mart 1475, Kaprese  18 fevral 1564, Rim)  italiyalik haykaltarosh, rassom, me'mor (), shoir (), mutafakkir (). U o'sish () va barok davrining eng yirik ustalaridan biri. Uning asarlari usta hayot boʻlgan paytida yana tiklanish sanʼatining eng yuqori yutuqlari deb hisoblangan ((2) ((3). Michelangelo 89 yil yashadi, bu davr - Renaissance davridan Counter-Reformation davrigacha davom etadi. Bu davrda o'n uchta Rim papasi o'zgargan - u ulardan to'qqizta buyurtmani bajargan. Uning hayoti va ijodi haqida ko'plab hujjatlar saqlanib qolgan - zamondoshlarining guvohliklari, Michelangeloning o'z xatlari, shartnomalar, uning shaxsiy va professional yozuvlari. Michelangelo, shuningdek, hayoti hali tirikligida chop etilgan G'arbiy Yevropa san'atining birinchi vakili bo'lgan (2).","question":"to'liq ismi Michelangelo Buonarroti.","answers":{"text":["Michelangelo di Lodoviko di Leonardo di Buonarroti Simoni"],"answer_start":[37]},"id":1282}
{"context":"Statistik ma'lumotlar. 1892 yil 1 yanvarda Rossiyada jami gimnaziyalar 180 bo'lgan; shu jumladan, chet el dinlari cherkovlari qoshidagi 5 ta gimnaziya, 5 ta xususiy gimnaziya, Quyi Novgoroddagi Aleksandr aristokratlar instituti, Moskvadagi Lazarev sharq tillari instituti va Tsesarevich Nikolay litseyi (gimnaziya sinflari) va Kievdagi Pavel Galagan kolleji. Jami  59 ta progyimnaziya; ulardan 20 tasi olti sinfli va 39 tasi to'rt sinfli. Jami o'quvchilar  61079, o'quvchilar  4942 (sinf murabbiylari yordamchilari bilan birgalikda). O'rtacha 1870 nafar aholiga bitta gimnaziya (aholi 114 million kishi) va 475 ming aholiga bitta o'quv yurti.","question":"1892 yil 1 yanvarda Rossiyada necha gimnaziya bor edi?","answers":{"text":["180"],"answer_start":[71]},"id":2840}
{"context":"2009 yil sentyabr oyida bo'lib o'tgan landtag saylovlari natijasida CDU 31,5 foiz ovoz bilan o'z yetakchiligini saqlab qoldi. SPD uchun saylovchilarning atigi 25,4 foizi ovoz berdi, bu so'nggi yillardagi eng past ko'rsatkichdir. Ovozlar soni bo'yicha uchinchi o'rinda 14,9 foiz ovoz olgan SvDP turadi. Yashillar uchun 12,4 foiz, chap partiya uchun  6 foiz saylovchi ovoz berdi. Landtaga siyosiy kuchlarning yangi joylashuvi bilan bog'liq yangi hukmron koalitsiyani XDP va SVDPdan yaratish imkoniyati paydo bo'ldi, ular XDP va SDPGga qaraganda bir-biriga g'oyaviy jihatdan yaqinroqdirlar. 28 oktyabrda hukumatning yangi tarkibi e'lon qilindi va bosh vazir sifatida yana Peter Garri Karstenzen saylandi.","question":"Kim yana bosh vazir etib saylandi?","answers":{"text":["Peter Garri Karstenzen"],"answer_start":[669]},"id":891}
{"context":"1940-yillarda yangi va yanada kuchli hisoblash mashinalari paydo bo'lganda, kompyuter so'zi hisoblash bilan shug'ullanadigan odamlarni emas, balki ushbu mashinalarni anglatadigan bo'ldi (hozirda bu ma'noda kompyuter so'zi kamdan-kam ishlatiladi). Kompyuterlar nafaqat matematik hisoblashlar uchun ishlatilishi mumkinligi aniq bo'lganda, informatika tadqiqotlari sohasi umuman hisoblashlarni o'rganish uchun kengaydi. Informatika mustaqil ilmiy fan maqomiga 1950 va 1960-yillar boshlarida ega boʻldi. Dunyoda birinchi bo'lib informatika bo'yicha Cambridge diplomi 1953 yilda Kembrij universitetining kompyuter laboratoriyasida berildi. AQShda birinchi bunday o'quv dasturi Purdyu universitetida 1962 yilda paydo bo'ldi. Komputerlar tarqalishi bilan kompyuter yordamidagi hisoblashlarga asoslangan ko'plab yangi o'z-o'zini o'zi ta'minlaydigan ilmiy yo'nalishlar paydo bo'ldi.","question":"Kompyuter yordamidagi hisoblashlarga asoslangan ko'plab yangi o'z-o'zidan ishlashga qodir ilmiy yo'nalishlar qanday paydo bo'ldi?","answers":{"text":["Komputerlar tarqalishi"],"answer_start":[719]},"id":425}
{"context":"Birinchi kitob, Pentland isyoni haqidagi maqolam. Tarix sahifasi, 1666 yil, otasining pullari bilan yuzta nusxada nashr etilgan risola 1866 yilda chiqdi (o'sha paytda ham Stivensonning ona Shotlandiya tarixiga katta qiziqishi paydo bo'ldi). 1873 yilda \"Doroga\" asarining nomi ramziy edi (Stevenson kasalligiga qaramay ko'p sayohat qilgan). Uch yildan so'ng u do'sti Uilyam Simpson bilan birga Baydarkalarda Belgiya va Fransiyaning daryolari va kanallari bo'ylab sayohat qildi. Fransuzning Barbizon qishlog'ida, marhum Teodor Russo tomonidan tashkil etilgan Barbizon badiiy maktabining markazi bo'lgan, Parijdan shahar jamoasiga temir yo'l orqali yosh ingliz va amerikalik rassomlar kelgan, Stivenson Frensis (Fanni) Matilda Osborn bilan tanishgan. Undan o'n yosh katta bo'lgan bu ayol rasm chizishga qiziqib, rassomlar orasida bo'lgan. U bilan birga Barbizonga o'n olti yoshli qizi (keyinchalik o'gay qizi Aysabel Osborn, keyinchalik Stivenson asarlarini diktobusga yozgan) va to'qqiz yoshli o'g'li (keyinchalik bolakay va yozuvchi Lloyd Osbornning hammuallif) keldi.","question":"Stivensonning birinchi kitobi qancha nashr etilgan?","answers":{"text":["yuzta nusxada"],"answer_start":[100]},"id":1389}
{"context":"Ularning rus chegaralarida birinchi marta paydo bo'lishi 1055 yilga to'g'ri keladi. Polovetskiy Bolush xon orda bilan Pereyaslavk knyazligi hududiga kirdi va knyaz Vsevolod Yaroslavovich boshchiligidagi pereyaslavk drujini tomonidan kutib olindi. Uchrashuv tinch o'tdi  sovg'alar almashildi, tomonlar o'z chegaralariga tarqalib ketdilar. O'sha paytda polovlar rus knyazligi bilan harbiy qarama-qarshilik payidan bo'lishmagan, chunki ular cho'lda mahalliy cho'l xalqlari vakillari bilan jang qilishni davom ettirishgan. Ammo qisqa vaqt o'tgach, vaziyat o'zgardi: 1061 yilda Vsevolod Yaroslavovich Iskal xonidan mag'lub bo'ldi, Pereyaslavskiy yerlari vayron bo'ldi. 1068 yil sentyabr oyida polovlar Alta daryosi bo'yidagi jangda Yaroslavlar qo'shinini mag'lub qildilar va chegara yerlarini vayron qildilar. Shundan so'ng polovlarning rus yerlariga harbiy yurishlari (ko'pincha rus shahzodalaridan biri bilan ittifoqda) muntazam ravishda sodir bo'ldi. 1078 yilda Nejatina Nivada polovtslar bilan jangda Kiyevlik Izyaslav Yaroslavovich halok bo'ldi.","question":"Qaysi Polovets xoni ordi bilan Pereyaslav knyazligi hududiga kirib, Pereyaslav drujinasi tomonidan kutib olindi?","answers":{"text":["Bolush xon"],"answer_start":[96]},"id":127}
{"context":"1932 yilda Anderson kosmik nurlarda pozitronni kashf etdi. 1937 yilda Anderson va Neddermeyer muonlarni kashf etdilar va ularning parchalanish turini ko'rsatdilar. 1947 yilda π-mezonlar kashf etildi. 1955 yilda kosmik nurlarda K-mezonlar, shuningdek  giperonlar og'ir neytral zarralari mavjudligi aniqlandi. Kvant xususiyati - g'alatilik - kosmik nurlar tajribalarida paydo bo'lgan. Kosmik nurlar tajribalari, yadroli o'zaro ta'sirda zarrachalarning ko'p sonli generatsiyasi jarayonlarini aniqladi, yuqori energiyali nuklonlar o'zaro ta'sirining samarali kesim miqdorini aniqlashga imkon berdi. Kosmik raketalar va sun'iy yo'ldoshlarning paydo bo'lishi yangi kashfiyotlarga olib keldi  Yerning radiatsiya kamarlarini aniqlash (1958 yil fevral, Van Allen va, undan qat'i nazar, o'sha yilning iyul oyida, S. N. Qashqadaryo Vernov va A. Yoʻq. Mo \" jizalar ((6)), va galaktika va galaktikalararo makonlarni tadqiq qilishning yangi usullarini yaratishga imkon berdi.","question":"1937 yilda muonlarni kim ochgan?","answers":{"text":["Anderson va Neddermeyer"],"answer_start":[70]},"id":1509}
{"context":"Mineral tarkibi nazariy tarkibga yaqin. Singoniya uchburchakli. Kristallar romboedrikdir. L63C. - Qani, koʻrsin. Odatda, qattiq, qo'pol va nozik donli va porselen shaklidagi agregatlar. Rang  rengsiz yoki oq, sariq, qovoq rangli (demir gidroksidlari va loy zarralari aralashmasi hisobiga). Shisha rangdan mat va marvarid ranggacha. Bu mukammal bir issiqlik. Qattiqligi 3,5-4,0. Qattiq. Qashqaloqcha darajali (farforli agregatlarda) buzilish. Shayton oqdir. HCl bilan salgina taʼsir qiladi (lekin issiq HClda qattiq qaynaydi). Tuz kislotasining 1% eritmasi ta'sirida kukunda (qizilmada) qaynaydi.","question":"Dolomitning rangi qanday bo'lishi mumkin?","answers":{"text":["rengsiz yoki oq"],"answer_start":[192]},"id":1079}
{"context":"Odatda to'lov xizmatlari provayderining ko'plab banklar-ekvayerlar, tovarlar va xizmatlar provayderlarining billing tizimlari (ular foydasiga to'lovlar amalga oshiriladi), karta, kiosk va boshqa to'lov tarmoqlari bilan texnologik aloqasi bo'lishi kerak. Ko'pincha to'lov xizmatlarini etkazib beruvchilar texnik aloqalarni, turli to'lov tarmoqlari, kontragentlar, jismoniy va yuridik shaxslarning bank hisobvaraqlarini to'liq boshqaradilar. Ushbu texnologiya savdogarlarni bitta moliyaviy institutga kamroq bog'liq qiladi va to'g'ridan-to'g'ri qayta ishlash markaziga ulanish imkonini beradi. Bu xalqaro to'lovlar uchun ayniqsa qulay.","question":"Texnik ulanishlarni boshqarish qachon ayniqsa qulay?","answers":{"text":["xalqaro to'lovlar"],"answer_start":[595]},"id":2010}
{"context":"2010 yilda Rossiya yosh yuristlari ijtimoiy harakatining pastki Tojikiston bo'limi Rossiya Federatsiyasi Bosh prokuraturasiga, Rossiya Prezidenti ma'muriyatiga va Rospotrebnadzorga \"Rus standarti\" bankining faoliyati yuzasidan murojaatnoma imzolarini to'plashni tashkil etdi. Harakat bo'limi rahbari Yevgeniy Ryakin ko'plab odamlar ushbu bankda qarzlarni undirish usullari haqida shikoyat qilish uchun murojaat qilishlarini ta'kidladi. Ryakin quyidagi misolni keltirdi: Bir ayol bankdan qarzini to'lash uchun uning buyrakini sotishni taklif qilishganini aytdi. Shuningdek, Ryakin doimiy telefon qo'ng'iroqlarini, hatto tunda ham; tahdidli xatlar; kollektorlarning tashriflari va boshqalar haqida aytib o'tdi. e) Uning fikricha, ko'p hollarda bu qonunlar chegarasidan tashqarida bo'ladi. Bundan tashqari, Ryakin kredit tashkiloti tomonidan qonunchilikni, shuningdek, RF Fuqarolik kodeksini bir necha bor buzganligini ta'kidladi.","question":"Harakat bo'limiga kim rahbarlik qilgan?","answers":{"text":["Yevgeniy Ryakin"],"answer_start":[300]},"id":1935}
{"context":"Boueyning yangi albomi 2016 yil 8 yanvarda chiqarildi. U yetti qo'shiqdan iborat bo'lib, Nyu-Yorkda mahalliy jazz musiqachilar yordamida yozib olingan. Blackstar  bosh kompozitsiyasi 19 noyabrda chiqarildi. U \"Lazar\" musiqisida qo'llaniladi, musiqa ham Boui tomonidan yozilgan. Bundan tashqari, trek \"So'nggi panterlar\" serialining (141) asosiy musiqiy mavzusi hisoblanadi. Plastkaning musiqiy mazmuni quyidagi epitetlar bilan tavsiflandi: Can va Kraftwerk krauttrokini eslatadigan pulslash bit bilan aralashtirilgan uzun jazza improvizatsiyalari. Albomda, shuningdek, gregorian xorlari, soul va elektronika (142) yangraydi. Albomning chiqarilishi munosabati bilan Britaniya Paul Smith moda uyi tomonidan Blackstar uslubidagi dizaynga ega cheklangan seriyali futbolkalar chiqarildi ((143). Platina o'ziga xos rekord o'rnatdi, bu Bouining AQSh charti (144) ga erishgan birinchi albomidir.","question":"Albom qaysi shaharda yozib olingan?","answers":{"text":["Nyu-Yorkda"],"answer_start":[89]},"id":2233}
{"context":"Sudan mintaqasida (tabiiy mintaqasi  Markaziy Afrikaning shimoliy qismi, Sahradan janubiy tomonga ekvatordan shimoliy tomonga 5 parallelgacha) tarqalgan. G'arbdan Senegaldan sharqda Efiopiya va janubda Keniyagacha: Sudan (26,6%) Keniya (18,3%) Uganda (15,9%) Nigeriya (13,1%) Chad (9,1%) Nigeriya (6,3%) Kongo (Zair) (4,8%) Mali (1,8%) Tanzaniya (1,8%) Efiopiya (1,1%) OTMR (0,8%) Kamerun, Benin va boshqalar. 1980-yillarning o'rtalarida Afrika qit'asida ushbu makrofamilyaga mansub xalqlarning 29,365 million aholisi bor edi, bu Afrika aholisining 5,6 foizini tashkil etardi. Ushbu makrofamilyaning eng yirik xalqlari kanuri  3,89 million kishidir. (13,3%)), luo yoki joluo  2,62 (9%) va dinka  2,35 (8%). Nil-Sahara gipoteziga ko'ra, 11 ta oila va 4 ta alohida tillar birlashtiriladi, ular afraziya va nigero-kongol makrosuylovlari orasida tarqalgan va ularning hech biriga kirmagan. Agarda bu tillar oilasi bir-biriga bog'liqligi isbotlansa, unda ular Niger-Kongo tillari uchun taxmin qilinganidan ancha uzoqroq bo'ladi. Masalan, gipotezalardan biriga ko'ra, Niger-Kordofon tillari boshqa (makro) oilalar bilan bir qatorda Nil-Sahara giperoilasini (o'sha paytda Niger-Sahara deb nomlangan) oilasini tashkil etadi. Oilalar taxminan g'arbdan sharqqa qarab sanaladi:","question":"Afrika makrofamiliyasida eng yirik guruh kim?","answers":{"text":["kanuri"],"answer_start":[619]},"id":2503}
{"context":"1972 yilda Deyvi Jonston (ingl. Davey Johnstone, gitara, vokal) Elton John Bandning yakuniy tarkibi shakllangan. Barcha a'zolar ajoyib instrumentalistlar edi, kuchli ovozga ega edilar va vokal tartiblarini o'zlari yozishgan, ko'pincha Elton Jon yo'qligida. Gass Dagen prodyuserlik qilgan guruh Honky Chateau ni chiqardi: album Billboard ro'yxatida 1-o'ringa ko'tarildi va 5 hafta davomida eng yuqori nuqtada qoldi. ((7) Rocket Man (I Think Its Going To Be A Long, Long Time) (# 6 AQSh, # 2 Buyuk Britaniya) va Honky Cat (# 8 AQSh) singllari chiqdi. ((19) Rocket Man o'n oltita Top 20 singllaridan iborat seriyaga asos soldi (ularning 19 tasi Buyuk Britaniyaning birinchi o'nligiga kirdi). Honky Chateau 7 ta albom-chartropperlar qatorida birin-ketin platin bo'lgan birinchi albom bo'ldi.","question":"Qaysi albom 7 ta reyting to'plamlaridan birinchisi bo'ldi?","answers":{"text":["Honky Chateau"],"answer_start":[294]},"id":2530}
{"context":"1961 yil 12 aprel S. bilan Q. Q. \"Korolev\" yana bir bor jahon jamoatchiligini hayratda qoldirdi. Birinchi uchuvchi kosmos kemasi bo'lgan Vostoq-1ni yaratgan holda u dunyoda birinchi bo'lib kosmik parvoz qilgan Sovet Ittifoqi fuqarosi Yuriy Alekseyevich Gagarin  Yerga yaqin orbitada. Sergey Pavlovich insonning kosmik makonni o'zlashtirish muammosini hal qilishda shoshilmaydi. Birinchi kosmik kemaning faqatgina bir marta aylanishi kerak edi: hech kim bilmasdi, inson o'zini shuncha uzoq vaqt davomida og'irliksiz qanday his qiladi, qanday psixologik yuklar unga g'ayrioddiy va o'rganilmagan kosmik sayohat paytida ta'sir qiladi.","question":"Sovet Ittifoqida kosmosga uchgan birinchi odam kim edi?","answers":{"text":["Yuriy Alekseyevich Gagarin"],"answer_start":[234]},"id":965}
{"context":"Gretsiya falsafasi jahon madaniyatiga katta ta'sir ko'rsatdi. Bu falsafa asosan uch kishi nomi bilan bog'liq: Sokrat, uning shogirdi Platon va o'z navbatida Platonning shogirdi Aristotel. Sokratning hissasi asosan uning usuli bilan bog'liq bo'lib, u falsafiy masalani boshida bir-biriga qo'shilmagan ikkita faylasufning muloqoti shaklida taqdim etishdan iborat bo'lib, ulardan biri oxir-oqibat, qarshi dalillarni tugab, raqibining fikriga qo'shiladi. Sokrat usuli boshqa falsafiy kontseptsiyani rasmiy tanqidiy tahlil qilishning dastlabki qismi bo'lib, Platon tomonidan ishlatilgan va u o'z asarlarini muloqotlar shaklida nashr etgan.","question":"Qadimgi yunonlarning qaysi merosi dunyo madaniyatiga katta taʼsir koʻrsatdi?","answers":{"text":["Gretsiya falsafasi"],"answer_start":[0]},"id":2824}
{"context":"Shuningdek A. V. bilan Kureyev ta'kidlashicha, Origen o'z nazariyasini bayon etgan \"Birinchlar to'g'risida\" asarida, u cherkov ta'limoti va o'z gipotezalari o'rtasida aniq chegara o'rnatgan: ammo, o'quvchi o'zi aqlning ruhga aylanishi va boshqa narsalar haqida biz aytganlarni sinchkovlik bilan muhokama qilsin va tekshirsin; biz esa buni dogma sifatida emas, balki fikrlash va izlanishlar ko'rinishida aytdik. Biz o'quvchiga ijobiy va aniq ta'lim berishning o'rniga, muhokama qilish uchun fikrlarni taklif qildik. Bizga kelsak, bu  dogmat emas; u razvedka uchun aytilgan, va biz uni rad etamiz: bu faqat kimdir ko'tarilgan savolni muhokama qilinmaydi, deb o'ylamasligi uchun aytilgan (15).","question":"Origen o'zining \"Birinchlar to'g'risida\" asarida neortodoksal ta'limotlarni qanday maqsad bilan ilgari surgan?","answers":{"text":["razvedka uchun"],"answer_start":[548]},"id":1270}
{"context":"O'rta asrlarning oxiriga kelib, Shotlandiya ikkita madaniy zonaga bo'lindi: aholi ingliz-shotlandiya tilida so'zlashadigan tekisliklar va aholi g'ayl tilini ishlatadigan tog'li Shotlandiya. Galloway gaeli dialektlari, ehtimol, XVIII asrga qadar mamlakatning janubi-g'arbidagi Galloway grafligiga kirgan chekka qismlarda saqlanib qolgan. Tarixiy jihatdan, tekislikdagi Shotlandiya madaniy jihatdan Evropaga yaqinroq edi. Tog'li Shotlandiyada esa,  Shotlandiya klan tizimi - mintaqadagi o'ziga xos xususiyatlardan biri shakllangan.","question":"Galovay galli tili necha yil davomida saqlanib qolgan?","answers":{"text":["XVIII asrga qadar"],"answer_start":[227]},"id":2150}
{"context":"Dastlabki yillarda Somali qaroqchiligi jiddiy muammo bo'lib ko'rinmadi. Biroq 2005-yilda Somali qirg'oq qo'riqchilari Tayland baliqchi kemasi Sirichainava 12-ni qo'riqlash uchun yollangan uni 800 ming dollar to'lov talab qilib qo'lga kiritgan. Garchi bu urinish muvaffaqiyatsiz bo'lsa-da, g'oya qabul qilindi. 2006 yilda 10 dan 20 gacha qaroqchi hujumlari bo'lgan. Keyingi yil hujumlar soni ikki baravar ko'paydi, to'lov 1,5 million dollargacha oshdi. Piratlar o'zlarining kemalari va ekipajlariga pul sarflashdi. 2008 yilda 134 ta hujum va 32 ta qo'lga olish hisoblandi. Birinchi marta Sirius Star neft supertankeri qo'lga olinganligi, nihoyat, harbiylar va terrorizm bo'yicha mutaxassis bo'lgan tahlilchilarning e'tiborini tortdi.","question":"2008 yilda piralar tomonidan qancha qo'lga kiritilgan?","answers":{"text":["32 ta qo'lga olish"],"answer_start":[541]},"id":1141}
{"context":"Bir nechta yolg'iz o'tlar boshqa hasharotlarni yoki o'rgimchaklarni ovlaydilar, ularni asab tugunlariga o't bilan paralizatsiya qiladilar, so'ngra ularni ovchi larvalari ovqatlanadigan uyaga olib boradilar. Paralizatsiyalangan hayvonlar harakatsiz bo'lib, ularni yeyayotgan qurtga qarshilik ko'rsata olmaydilar, ammo ular uzoq vaqt davomida tirik qoladilar va qurtga yangi oziq-ovqat ta'minlaydilar. Masalan, ammofillar kapalaklar ildizlarini ovlaydilar, yo'l o'tlari (masalan, Pepsis, Agenioideus)  o'rgimchaklarni, asalari quri  asalarilarni, speksilar  chigirtkalar va chigirtkalarni, Sphecius  sikadlarni, Ampulex compressa  toshbaqalarni, kichik pemfredonillar  tleylarni, tripslarni va kollembollarni ovlaydilar. Bir marta ovqat bilan ta'minlangan qurtlar xonalari va tuxum qo'yganidan keyin yopilganligi primitiv deb hisoblanadi. Evolyutsiya jihatidan rivojlangan asalarilar bolalarini asta-sekin oziqlantiradilar, vaqti-vaqti bilan ularga paralizatsiya qilingan qurbonlar sifatida yangi ovqatni olib kelishadi. Masalan, yakkaxon bembeklar har kuni o'zlarining jigargo'shlariga bir necha o'ldirilgan o'rgimchaklarni (Tabanidae, Syrphidae) olib keladilar.","question":"Qizilqorlar xonalarini bir martalik oziqlantirish va tuxum qo'yganidan keyin ularni yopish qanday hisoblanadi?","answers":{"text":["primitiv"],"answer_start":[811]},"id":2528}
{"context":"Akuun  rus xalq ertaklarining personaji, masalan, Yersh Yershovich haqidagi hikoyada akuun sud пристаvi hisoblanadi. O'quvchi rus yozuvchi Anton Pavlovich Chekhov asarlarida tez-tez uchraydi, masalan, u \"Yomon bola\" (1883 yil), \"Balqichilik ishi\" (1885 yil), \"Zol o'g'li\" (1885 yil), \"Step\" (1888 yil), \"Mening hayotim\" (1896 yil) hikoyalarida uchraydi. Oqun aka-uka Grimm Kambalning ertakida (1812 yil), Aleksey Konstantinovich Tolstoyning hikoyasida Artemiy Semyonovich Bervenkovskiy (1845 yil), Ivan Aleksandrovich Goncharovning Oddiy tarix (1846 yil), Ivan Sergeyevich Turgenevning hikoyalarida  Ovchining yozuvlari  (1847 yil) va Brigadir (1866 yil), Lev Nikolayevich Tolstoy Anna Kareninning romanida (1876 yil), Mixail Yevgrafovich Saltykov-Shchedrinning hikoyasida (1883 yil), Vlas Mikhail Mihailovich Dorovyovichning hikoyasida (1905 yil), Aleksandr Geberinning hikoyasida (1908 yil) va boshqa asarlarda eslatib o'tilgan. Yozuvchi Aleksey Alekseyovich Liverovskiy baliq-guvoh deb nomlagan (54).","question":"Ivan Sergeyevich Turgenevning hikoyalar tsikli qanday nomlanadi, ulardan biri bo'lgan Malina suvi?","answers":{"text":[" Ovchining yozuvlari "],"answer_start":[599]},"id":2550}
{"context":"1933 yildan Germaniya Reyxbank prezidenti Yalmaro Shaxt tomonidan olib borilgan iqtisodiy siyosatning tarkibiy qismi mamlakatning to'lov balansini tashqi savdo sheriklari guruhlari kesimida tartibga solish edi. Banklarning bir qismi Germaniyada moliyaviy manfaatlarga ega bo'lgan Qo'shma Shtatlar bilan hisob-kitob qilish, shuningdek, Germaniyaning eng yirik konsernlari (shu jumladan IG Farben) ning jahon savdosiga xizmat ko'rsatish uchun Shaxt AQSh bilan hisob-kitob qilish uchun monopoliya huquqiga ega bo'lgan bir qator vakolatli banklarni tayinladi. Ushbu banklar (xususan, J.P. Morgan) nemislarning va nemis kompaniyalarining xususiy va korporativ dollar hisobvaraqlarini yuritgan. Amerika firmalariga  Germaniyaga eksport qiluvchilarga shu bilan birga qog'ozlar (ingl. ) Germaniyada tovarlarni belgilangan miqdorda sotib olishga ruxsatnoma taqdim etgan. Ushbu miqdordan amerikaliklarga fashist Germaniya bo'ylab sayohat qilish uchun yo'l cheklari ham chiqarilardi.","question":"Germaniyada Reyksbank prezidenti Yalmaro Shaktning iqtisodiy siyosati qaysi yildan boshlab amalga oshirildi?","answers":{"text":["1933 yildan"],"answer_start":[0]},"id":51}
{"context":"Termodinamika aksiomlari va termodinamik potensiallar uchun nisbatlar uchun yuqorida keltirilgan ta'riflar  izotrop muhitlarning oddiy tizimlari uchun mavjud. Murakkab muhitlar  anizotrop suyuqliklar va qattiq jismlar, elektromagnit xususiyatlarga ega muhitlar va boshqalar uchun termodinamika qonunlari murakkabroq ifodalanadi, termodinamik potensiallar esa tenglamalardan foydalangan holda umumlashtirilgan holda ifodalanadi ((64) ((65) ((66) ((53). Yalpi muhit fizikasida (kontinuum fizikasi) termodinamika uning tarkibiy qismi sifatida ko'rib chiqiladi, muhitning issiqlik (termik) va kimyoviy xususiyatlarini tavsiflovchi o'zgaruvchilarni va ularning boshqa jismoniy kattaliklar bilan aloqasini ko'rib chiqishga kiritiladi, termodinamikaning aksiomlari esa umumiy aksiomlar tizimiga kiritiladi.","question":"Termik (muhitning xossalari) deganda nimani tushunasiz?","answers":{"text":["issiqlik"],"answer_start":[568]},"id":203}
{"context":"Ko'p turlar himoya rangga ega, quruq barglar, novdalar, qobiq qismlari ni o'z ichiga oladi. Janubi-Sharqiy Osiyoda yashovchi Kallima turkumidagi kapalaklar qanotlarining yuqori tomonlari yorqin bo'yalgan bo'lib, ular shox ustiga o'tirib, qanotlarini yig'ishadi va quruq barg ko'rinishini qabul qilishadi: kapalakning orqa qanotlarining qisqa o'sishlari bilan shoxga yopishib qoladi va ular gilosga o'xshash bo'ladi; qatlamli qanotlarning pastki tomonining chizmasi va rangi qurib qolgan bargning rangi va rangini shunchalik eslatadiki, hatto yaqin masofada ham kapalakni barglardan farqlash juda qiyin. Boshqa turlar, masalan, kumush rangli teshik (Phalera bucephala) parchalangan sochka, qozonli duboliz (Gastropacha quercifolia) qurigan qovun barglariga o'xshaydi.","question":"Bu esa, ularning himoyalovchi rang bilan niqoblanganini anglatadi.","answers":{"text":["quruq barglar, novdalar, qobiq qismlari"],"answer_start":[31]},"id":2021}
{"context":"Mijozlar o'zlarining qimmatbaho boyliklarini bankka qo'yishlarining asosiy sababi - bu o'zlarining omonatlarini istalgan vaqtda qaytarib olishlari mumkin bo'lgan shaklda saqlash imkoniyati. Biroq, omonatchilar o'z jamg'armalarining to'liq qismini talab qilishlari mumkin, garchi ularning aksariyati bank tomonidan foizli kreditlar va qimmatli qog'ozlarga kiritilgan bo'lsa ham. Kredit hisobvarag'i egalari o'zlarining omonatlarini istalgan vaqtda qaytarib olishlari mumkin. Agar bankdagi barcha omonatchilar bir vaqtning o'zida buni qilsalar, bank omonatchilar qochishi bilan duch keladi va bank yopilishi ehtimoli katta. Markaziy bank institutining mavjudligi tufayli hozirgi kunda bu kamdan-kam uchraydi, chunki odatda markaziy banklar tijorat banklaridagi depozitlar kafolati sifatida ish ko'radilar va banklarga depozitlarni qaytarish talablari to'plangan taqdirda oxirgi instansiya kreditorlari sifatida ish ko'radilar. Shunga qaramay, yaqinda bir nechta omonatchilar qochishi holatlari bo'lgan, masalan, Buyuk Britaniyadagi 2007-yilgi Northern Rock banki inqirozi, 2008-yil sentyabrda Washington Mutual bankining qulashi. Shunga qaramay, banklar talablar oqimi paytida amalda bankrotlik ko'rsatdilar. Shu tariqa talablar shov-shuvlari har qanday sharoitda muqarrar qulashning oldini oldi.","question":"Buyuk Britaniyada Northern Rock bank inqirozi qachon yuz berdi?","answers":{"text":["2007-yilgi"],"answer_start":[1030]},"id":685}
{"context":"Dasturning birinchi seriyasida, \"O'zga olamlik bola\"da, Doktorning Suzan Forman ismli nabiralari borligi ko'rsatilgan. 1967 yilgi \"Kiber Odamlar Qabri\" serialida, Viktoriya Uoterfild Doktor oilasini eslay olishiga shubha qilganda, u \"juda qadimgi\" ekanligi sababli, Doktor u chindan ham xohlaganida, mumkinligini aytadi  'Qolgan vaqt ular mening boshimda uxlaydilar'. 2005 yilgi seriyada, To'qqizinchi Doktor o'zini oxirgi tirik bo'lgan Vaqt Hokimi deb o'ylagani va uning ona sayyorasi vayron bo'lganligi ko'rsatilgan; 'Bo'sh bola' (2005) da doktor Konstantin shunday deydi: 'Men hatto urush boshlanishidan oldin ham ota va bobo edim. Endi men hech kim emasman. Doktor javob berib: \"Ha, men bu tuyg'uni bilaman\". \"Smith va Jones\" (2007) seriyasida, undan akasi bor-yo'qligini so'rashganda, u: \"Yo'q, endi yo'q\" deb javob berdi. \"Undan qo'rq\" (2006) va \"Doktorning qizi\" (2008) seriyalarida u o'tmishda ota bo'lganini aytadi.","question":"Qaysi yilda Doktor Kim o'zini oxirgi Vaqt Hokimi deb e'lon qildi?","answers":{"text":["2005 yilgi"],"answer_start":[368]},"id":3102}
{"context":"Shu bilan birga, ushbu davrdagi suzish kemalari texnik jihatdan juda mukammal bo'lmagan va aslida cho'kadigan bo'lib, 100150 metrgacha chuqurlikka cho'kishi mumkin edi va soatlarda o'lchanadigan va batareya zaryadi va kislorod zaxirasiga bog'liq bo'lgan juda qisqa vaqt davomida suv ostida bo'lishi mumkin edi. Suv osti kemalari asosiy vaqtni suv usti holatda o'tkazgan, ko'pincha hujumlar suv usti holatdan amalga oshirilgan, ayniqsa bu 1941 yilgacha nemis suvosti kemalari uchun kechasi konvoylarga qarshi hujumlar paytida xos bo'lgan.","question":"Hujumlar ko'pincha qaysi pozitsiyadan amalga oshirilgan?","answers":{"text":["suv usti holatdan"],"answer_start":[390]},"id":2457}
{"context":"O'zining Teoga yozgan so'nggi maktubida Vinsent, o'zining bolalari bo'lmaganligi sababli, o'z rasmlarini avlod deb biladi, deb tan oldi. Bu haqda fikr yuritgan tarixchi Saymon Shama, u haqiqatan ham ekspressionizmning farzandi va ko'plab vorislari bor degan xulosaga keldi. Shama van Gog uslubining elementlarini o'zlashtirgan ko'plab rassomlarni eslatib o'tadi, ular orasida  Villem de Kuning, Howard Xodjin va Jekson Pollok (18). Fovistlar rangni qo'llash doirasini va undan foydalanish erkinligini kengaytirdilar,19) Die Brücke guruhining nemis ekspressionistlari va boshqa erta modernistlar kabi (20). 1940 va 1950-yillardagi abstrakt ekspressionizm qisman van Gogning keng, gestikulyatsiyali mashlaridan ilhomlangan deb hisoblanadi. San'atshunos Syu Xubbard Vinsent Van Gox va Ekspressionizm ko'rgazmasi haqida shunday deydi:","question":"Kim rangni kengroq qo'llaydi va undan erkin foydalanadi?","answers":{"text":["Fovistlar"],"answer_start":[432]},"id":1863}
{"context":"D.ning dastlabki ishlari va Mendeleyevning 1854 yildagi tadqiqotlari silikatlarning kimyoviy tahlillaridan iborat. Bular Finlyandiyadagi ortit va Finlyandiyadagi Ruskiyaliyadan piroxen tadqiqotlari boʻlib, uchinchi mineral loyli tosh - umbra  tahlili haqida faqat S xabarida maʼlumotlar mavjud. S. bilan Rus geografiya jamiyatida savdo savdolari. Silikatlarning analitik kimyosiga oid savollar, D. va Mendeleyev magistrlik imtihonlari bilan bog'liq holda qaytib kelayotgan edi  yozma javob litiy tarkibidagi silikatning tahliliga tegishli. Ushbu kichik ish turkumida tadqiqotchi izomorfizmga qiziqish uyg'otdi: olim ortit tarkibini boshqa o'xshash minerallar tarkibi bilan taqqoslaydi va bunday taqqoslash kimyoviy tarkib bo'yicha o'zgaruvchi izomorfik qator qurishga imkon beradi degan xulosaga keladi.","question":"Qanday taqqoslashlar yordamida nimalar yaratiladi?","answers":{"text":["izomorfik qator"],"answer_start":[743]},"id":1630}
{"context":"Oligopoliya - bozorning bir turi bo'lib, u yerda xo'jalik tarmog'ida bitta emas, bir nechta firma hukmronlik qiladi. Boshqacha qilib aytganda, oligopol sanoatida monopol sharoitida bo'lganidan ko'ra ko'proq ishlab chiqaruvchilar mavjud, ammo mukammal raqobat sharoitida bo'lganidan ancha kam. Odatda, uch va undan ortiq ishtirokchi bo'ladi. Duopoliya oligopoliyaning alohida holati hisoblanadi. Narxlar ustidan nazorat juda yuqori, sohaga kirishning yuqori to'siqlari, narxga bog'liq bo'lmagan raqobat mavjud. Masalan, uyali aloqa operatorlari va uy-joy bozorini olaylik.","question":"Xo'sh, nima oligopoliyaning alohida hollari hisoblanadi?","answers":{"text":["Duopoliya"],"answer_start":[341]},"id":504}
{"context":"Narvana davlat banklari bilan bir qatorda, shu davrda, mijozlarni kreditlashning qulay shartlari bilan jalb qilgan nodavlat kredit muassasalari ham rivojlandi. Ulardan biri, Minsk tijorat banki, ustavga muvofiq, veksellarni hisobga olish, qimmatli qog'ozlar va veksellar bo'yicha to'lovlarni olish, qimmatbaho metallar bilan operatsiyalar, omonatlarni qabul qilish, qimmatliklarni saqlash, pulni uning bo'limlari joylashgan shaharlarga o'tkazish huquqiga ega edi. Bank shunday rivojlandiki, uning bo'linmalari hatto hozirgi Ukraina hududida ham ochildi.","question":"Nodavlat kredit muassasalari mijozlarni nima bilan jalb qildi?","answers":{"text":["kreditlashning qulay shartlari"],"answer_start":[66]},"id":1919}
{"context":"2006 yil 30 sentabrda Ensiklopediya Jahon atrofida (17) nomi bilan Viki-loyiha ishchi rejimda ochildi. Loyihaning o'ziga xos xususiyati berilgan axborotning ishonchliligi va qisqachaligi ga bog'liq bo'lib, bunda manbalarning noto'g'riligi prezumpsiyasi qo'llaniladi. 2010 yil fevral holatiga ko'ra, unda ikki mingga yaqin maqola mavjud ((22), dunyoning barcha mamlakatlari bo'yicha to'liq maqolalar mavjudligi deklaratsiya qilinadi. Maqolalarni tahrirlash va yaratish uchun \"Dunyo bo'ylab\" portalida ro'yxatdan o'tish va shtatdagi muharrirlarning ruxsati talab etiladi. Maqolalar albatta imzolanadi. 2008 yil yanvar oyidan boshlab muharrirlar mehnatiga haq to'lash tizimi mavjud ((23), faktlar soni uchun haq to'lash deklaratsiyalanadi, so'zlar soni uchun emas.","question":"Ushbu loyiha ma'lumotlarni taqdim etish qoidalari qanday?","answers":{"text":["berilgan axborotning ishonchliligi va qisqachaligi"],"answer_start":[136]},"id":1883}
{"context":"Janubiy yarimsharda yoz dekabrdan fevralgacha, qish esa  iyundan avgustgacha davom etadi. Koriolis kuchi tufayli Janubiy yarimshardagi tsiklonlarda shamol, Shimoliy yarimshardan farqli o'laroq, soatning o'qchasi yo'nalishi bilan aylanadi, antitsiklonlarda esa  soatning o'qchasiga qarama-qarshi. Astronomik tushda Quyosh Janubiy Yarimsharda shimolda, Shimoliy Yarimsharda esa janubiy yarimsharda to'g'ri joylashadi. Quyoshning ko'rinadigan yo'li osmon bo'ylab kun davomida o'ngdan chapga o'tadi (agar siz uni o'rta tushda yuzma-yuz tursangiz), lekin Shimoliy bo'ydagidek chapdan o'ngga emas. Janubiy yarimsharda yashovchilar oyni orqaga burilgan holda koʻrishadi. Bu esa, o'ng tomonda kamayib, chap tomonda ko'payadi, Shimoliy yarim shar esa, aksincha.","question":"Nega Janubiy Yarimshardagi tsiklonlar shamollari soat chizig'i yo'nalishida aylanadi?","answers":{"text":["Koriolis kuchi tufayli"],"answer_start":[90]},"id":586}
{"context":"1949 yildan erkaklar yakkalik bahslari g'oliblariga mukofotlar an'anaviy ravishda Markaziy kortda topshiriladi, va 1954 yildan bu an'ana ayollar yakkalik bahslari g'oliblariga ham tarqaldi. 1960-yillarning o'rtalaridan boshlab juftlik razryadlarida g'oliblarga sovrinlar, odatda, Qirollik Lodjida topshiriladi. Ko'pincha mukofotlarni York gertsogi yoki uning rafiqasi topshiradi, ammo tarix davomida g'oliblarni bir necha bor hukmron monarx (Gjeorg VI, keyinchalik esa Yelizaveta II), shoh oilasining boshqa a'zosi yoki maxsus taklif qilingan mashhur kishi mukofotlagan.","question":"Qaysi yildan boshlab erkaklar yakkalik bahslari g'oliblariga mukofotlar an'anaviy ravishda Markaziy kortda topshiriladi?","answers":{"text":["1949 yildan"],"answer_start":[0]},"id":2698}
{"context":"AGROOPTORGBANK AKB AJ 1993 yil 31 martda RF Markaziy banki tomonidan kredit tashkilotlarini davlat ro'yxatidan o'tkazish kitobiga kiritilgan (ro'yxatdan o'tkazilgan). Bankning muassislari sifatida 11 ta agrokimyo korxonasi ishtirok etdi. Bankni tashkil etishning dastlabki maqsadi AQSh korxonalari o'rtasida hisob-kitoblarni amalga oshirish bo'yicha faoliyat edi, ammo 1990-yillarning boshida va o'rtalarida Rossiya iqtisodiyotining umumiy pasayishi, xususan, agrosanoatning pasayishi bilan bog'liq bo'lgan holda, o'z ahamiyatini yo'qotib, 1996 yilga kelib faol faoliyatni to'xtatdi. O'sha paytdagi bank to'g'risida quyidagi faktlar ma'lum: 1993 yil dekabr oyida kengaytirilgan valyuta litsenziyasini olish, bu esa (Rossiya hududida valyuta bilan operatsiyalarni amalga oshirishdan tashqari (ichki valyuta litsenziyasi)) oltita xorijiy banklar bilan vakillik munosabatlarini o'rnatishga imkon beradi; 1994 yil iyul oyida boshqa ba'zi kredit tashkilotlari bilan bir qatorda soxta bank hujjatlari (kafolat xatlari) topilganligi to'g'risida e'lon qilish; 1996 yilda Avtoselxozmash banki bilan sud jarayoni, chunki oxirgi qarzdorlik. 1996 yilda qonunchilik o'zgarishi munosabati bilan tashkiliy-huquqiy shaklini OAJTdan ZAOga o'zgartirdi.","question":"\"Agrooptorgbank\" ATB AJTni tashkil etishning dastlabki maqsadi nima edi?","answers":{"text":["AQSh korxonalari o'rtasida hisob-kitoblarni amalga oshirish bo'yicha faoliyat"],"answer_start":[281]},"id":2395}
{"context":"O'simlik viruslari va ular asosida yaratilgan virusga o'xshash zarrachalar (VLPs) biotexnologiya va nanotexnologiyalarda qo'llaniladi. Ko'pchilik o'simlik viruslarining kapsidlari oddiy va barqaror tuzilishga ega va virus zarralari zararlangan o'simlik tomonidan ham, turli xil heterologik tizimlar tomonidan ham juda ko'p miqdorda ishlab chiqarilishi mumkin. O'simlik viruslari kimyoviy va genetik o'zgarishlarga ega bo'lib, o'z ichiga begona zarrachalarni o'z ichiga oladi va ular molekulyar tuzilishga o'rnashib, biotexnologiyalarda qo'llanilishi mumkin.","question":"Ko'pchilik o'simlik viruslarining kapsidlari qanday tuzilishga ega?","answers":{"text":["oddiy va barqaror"],"answer_start":[180]},"id":324}
{"context":"1820-yillarda Rossiyada ritz romanlari bilan qiziqish va me'morchilikda gotik o'rta asr me'morchiligi taqlid qilish Rossiyada vitrajlarga modani shakllantirdi. Oʻsha paytda ular transparant rasmlar (frantsuzcha transparent - shaffof) deb nomlangan. Rossiyada derazalar uchun turli rangli oynalar ishlab chiqarish amaliyoti mavjud emas edi. G'arbiy Evropada bu davrda vitraj san'ati uzoq vaqt unutilganidan so'ng, bir qancha hunarmandchilik sirlarini yo'qotish natijasida shakllangan. Yevropaning turli mamlakatlaridagi saroy shisha korxonalarining ustalari eski shishalarni tiklash va yangi bo'yoq retseptlarini topish ustida ishladilar, rasmlar uchun kompozitlarni ishlab chiqdilar, shishalarni o'zaro ulash texnikasini takomillashtirdilar. Qayta tiklanish davrida Yevropa vitrajlarni tashqi bozorga yetkazib bera olmadi.","question":"1820-yillarda Rossiyada vitrajlar uslubini qaysi uslubga taqlid qilish qisman shakllantirdi?","answers":{"text":["gotik o'rta asr me'morchiligi"],"answer_start":[72]},"id":1122}
{"context":"XX asrning 50-yillari oxiridan beri Alyaska shtatida resurs sektorida jamoat mulki modeli ishlab chiqildi. Unda 103 million akr (shtat hududining deyarli uchdan bir qismi) maydoni biriktirilgan bo'lib, unda neftning katta zaxiralari mavjud edi. Keyinchalik shtatning ijtimoiy sohasi ham jamoat sektori tuzilmasiga kiritildi. Jamoat mulki huquqini amalga oshirish uchun 1976 yilda Alaska Permanent Fund Corporation boshqaruvi ostida jamoatchilik nazorati ostidagi Alyaskaning Doimiy neft jamg'armasi tashkil etildi, unga uzoq muddatli ijara shartlarida neft qazib oluvchi xususiy kompaniyalarning neft daromadlaridan har yilgi ajratmalar (25 %) kiradi.","question":"Alyaskadagi xususiy kompaniyalarning neft daromadlaridan yillik ajratmalari foizi qancha?","answers":{"text":["25 %"],"answer_start":[638]},"id":703}
{"context":"2010 yilgi jahon chempionatiga saralash musobaqasi ham nemislar uchun nisbatan oson kechdi: Germaniya guruhda ishonchli g'alaba qozondi, undan keyingi turgacha Rossiya ta'qib qildi, Finlyandiya esa nemislar bilan ikkala marta teng natija bilan o'ynadi. Chempionatda nemislar Avstraliyani 4:0 hisobida mag'lub etishdi, Lukas Podolski esa to'pni  201 km\/s tezlikda uchirish bo'yicha rekord o'rnatdi. Shundan so'ng, ular Serbiya jamoasiga minimal hisobda mag'lub bo'lishdi va Ganaga ham minimal hisobda g'alaba qozonishdi. Pley-offning birinchi o'yini Angliyaga qarshi 4:1 hisobida katta g'alaba bilan yakunlandi. Chorak finalda nemislar Argentina terma jamoasini 4:0 hisobida mag'lub qildilar. Ispaniyaga qarshi yarim finalda nemislarning kuchlari tugab, 1:0 hisobida mag'lubiyatga uchradi, yagona golni Karles Puyo'l urdi. Uchinchi o'rin uchun Urugvay bilan o'tkaziladigan o'yin bundestimning 3:2 hisobidagi g'alabasi va nemislarga bronza medallar topshirilishi bilan yakunlandi. Tomas Myuller beshta gol bilan musobaqaning eng yaxshi bombardirlaridan biri bo'ldi.","question":"Pley-offning birinchi o'yini kimga qarshi o'tkazildi?","answers":{"text":["Angliyaga qarshi"],"answer_start":[549]},"id":264}
{"context":"Lavoziye simobni muayyan miqdorda havo bilan isitib, keyin esa qizil simob oksidini parchalab, havo sintezini amalga oshirdi. Lavoziyening bu klassik tajribasini tasvirlash, shu vaqtdan beri kimyo bo'yicha barcha qo'llanmalar, uning Traité élémentaire de chimie (I, chap. 3). ~ ~ ~ Qarang. Havo tarkibini o'rganish bilan bir qatorda, Lavuazye kislorodning kislotalar hosil bo'lishidagi rolini o'rganadi (Considérations générales sur la nature des acides et sur les principes dont ils sont composés, 1778), ko'mir kislotasining tarkibini aniqlaydi, uning ajralib chiqishi ko'p holatlari allaqachon Blek tomonidan o'rganilgan (Sur la formation de lacide nommé lair fixe, 1781), sham yonishi tufayli yuzaga keladigan havo o'zgarishlarini tushuntiradi (Mém. sur la combustion des chandelles dans lair atmosphérique et dans lair éminement respirable (1777) va hayvonlarning nafas olishi (Expériences sur la respiration des animaux et sur les changements qui arrivent à lair en passant par leurs poumons, 1777) bilan bogʻliq boʻlgan maʼlumotlarga ega boʻlgan.","question":"Lavoziye nimani tahlil va sintez qildi?","answers":{"text":["havo"],"answer_start":[95]},"id":2804}
{"context":"Elektrovozlar energiyani havo kontakt tarmog'i yoki kontakt rel orqali statsionar manbadan oladilar. Ba'zilari batareyaga qo'shimcha yoki uning o'rniga ishlaydi. Yuqori voltli o'zgaruvchan tokda ishlaydigan lokomotivlarda transformator elektr energiyasini g'ildiraklarga uzatadigan elektr dvigatelga o'tkazadi. Zamonaviy lokomotivlar uch fazali dvigateldan yoki doimiy tokli dvigateldan ham foydalanishlari mumkin. Elektromotorlar eng kuchli lokomotivlar turi deb hisoblanadi, shuningdek, eng arzon, eng sokin va eng ko'p ifloslanmaydigan lokomotivlar hisoblanadi. Biroq, ular kontakt tarmog'ini va tegishli infratuzilmani jihozlash uchun katta kapital sarmoyalarini talab qiladi. Shunga ko'ra, elektr traxasi ko'pincha yuqori yo'lovchi oqimi va yuqori tezlikdagi temir yo'llarda ishlatiladi.","question":"Eng kuchli lokomotiv qaysi?","answers":{"text":["Elektromotorlar"],"answer_start":[415]},"id":2894}
{"context":"Yuk trolleybusi (trolleyvoz, trolleyttrak, yoki trolleykar) trolleybus transporti rivojlanishining dastlabki davrida keng qo'llanilgan: masalan, yuk tashish tizimlari Max Shimann juda muvaffaqiyatli bo'lgan. Rossiyada u keng tarqalgan emas, chunki trolleybusni ishlatish narxi yuk mashinasidan yuqori bo'lgan. Asosan, yuk trolleybuslari Buyuk Vatan urushi paytida ishlatilgan, chunki yuk mashinalarining aksariyati frontga yuborilgan. Ko'p hollarda avtonom harakatlanish tizimlari, odatda dizel generatorlari asosida bo'lishi kerak. Bugungi kunda saqlanib qolgan trolleybuslarning aksariyati nosoz trolleybuslarni tortib olish uchun traktorlarga yoki kontakt tarmog'ining texnik nazorat laboratoriyasida, ba'zida hatto shunchaki yuk mashinalariga aylantiriladi.","question":"Xo'sh, yuk tashish tizimlarining muvaffaqiyati uchun kimga minnatdor bo'lish kerak?","answers":{"text":["Max Shimann"],"answer_start":[167]},"id":2071}
{"context":"Birinchi navbatda, kurash - bu o'yin-kulgi. O'yin davomida har bir qabul raqiblar o'rtasida oldindan kelishib olingan va ssenariyda ko'rsatilgan. Shunday qilib, xavfli jarohatlar minimallashtiriladi.31) Ilgari, kurashning teatr asoslari yashiringan edi, ammo hozirgi vaqtda hech kim uchun yashirin emaski, kurash  sportning sahnalashtirilgan turi. Ammo shu bilan birga, ushbu yoki boshqa kurash ssenariylari maxfiy saqlanadi va faqat shou davomida oshkor qilinadi. Sirni saqlash faoliyatni saqlab qolish va ishonchlilik hissi uchun yaratilgan.","question":"Qirg'in kurashining sir saqlanishi qanday maqsadlar uchun yaratilgan?","answers":{"text":["faoliyatni saqlab qolish va ishonchlilik hissi"],"answer_start":[479]},"id":2257}
{"context":"Dizel dvigateli yoqilg'ini yoqilg'i shamidan foydalanmasdan yoqish bilan tavsiflanadi. Silindrda isitilgan havoga adiabatik siqilishdan (yonginlikning yonish haroratidan yuqori haroratgacha) yonilg'i porsiyasi forsunkadan o'tkaziladi. Yoqilg'i aralashmasi payvandlash jarayonida uning changlanishi sodir bo'ladi, so'ngra yonish o'chog'i yonish aralashmasining alohida tomchilari atrofida paydo bo'ladi, payvandlash jarayonida yonish aralashmasi mashʼala shaklida yonadi. Dizel dvigatellar majburiy yonish dvigatellariga xos bo'lgan detonatsiya hodisasiga duch kelmagani sababli, ularda yuqori siqilish darajalarini ishlatish mumkin (26 gacha), bu ish jarayonining doimiy bosimini ta'minlaydigan uzoq vaqt yonish bilan birgalikda ushbu turdagi dvigatellarning samaradorligiga yaxshi ta'sir ko'rsatadi, bu esa yirik kema dvigatellari uchun 50 foizdan oshishi mumkin.","question":"Dizel dvigatelining eng yuqori bosim darajasi qanday?","answers":{"text":["26 gacha"],"answer_start":[633]},"id":1886}
{"context":"1879 yil mart oyida Moskvada Lev Tolstoy Vasily Petrovich Shchegolienk bilan tanishdi va o'sha yili uning taklifiga binoan u Jasnaya Polyanaga keldi, u erda bir yarim oyga yaqin bo'ldi. Shchegolyenok Tolstoyga ko'plab xalq ertaklari, hikoyalar va afsonalar aytib berdi, ulardan yigirmadan ko'pi Tolstoy tomonidan yozib olingan (bu yozuvlar t. XLVIII Tolstoy asarlari yubiley nashri), va ba'zi Tolstoy mavzularini, agar qog'ozga yozmagan bo'lsa ham, eslab qolgan: Olti Tolstoy tomonidan yozilgan asarlarning manbai Щеголёнk hikoyalari (1881  Odamlar nima bilan yashaydi, 1885  Ikki qariya va uchta qariya, 1905  Vasilev va Molitva ildizlari, 1907  Cherkovdagi qariya). Bundan tashqari, Tolstoy Shchegolienkning ko'plab gaplarini, maqollarini, alohida iboralarini va so'zlarini yozishga harakat qildi.","question":"Lev Tolstoy Vasily Petrovich Shchegolienk bilan qachon tanishgan?","answers":{"text":["1879 yil mart oyida"],"answer_start":[0]},"id":1944}
{"context":"To'qimachilik jarayoni hormonal tizim tomonidan tartibga solinadi. Yuqorida aytib o'tilgan sinus bezlari va kichik endokrin bosh bezlari bilan bog'liq bo'lgan neyro-sekretor hujayralar bunda muhim rol o'ynaydi. Uning gormonlari ko'zning ko'klamidagi neyro-sekretor hujayralarda uning faoliyatini to'xtatadigan gormonlar ishlab chiqaradi, ya'ni ko'klamning paydo bo'lishiga to'sqinlik qiladi. Ularning miqdori ayniqsa, to'ydan keyingi va to'y o'rtasidagi davrda juda ko'p bo'ladi, shundan so'ng bosh bezi faoliyati faollashadi va yangi to'yga tayyorgarlik ko'rishni boshlaydi. Yuqorida aytib o'tilganlardan tashqari, boshqa gormonlar ham qovurishni tartibga solishda ishtirok etadi.","question":"Qovurish jarayonini nima boshqaradi?","answers":{"text":["hormonal tizim"],"answer_start":[23]},"id":111}
{"context":"Limitroflar singari 1990 yillarda rus tiliga Baltiya atami ham kirdi. Bu so'z Latviyada rus tilida chiqadigan ommaviy axborot vositalarida (s. Biznes va Baltiya, Riga shahridagi gazeta). Latviya tilidan tashqarida Baltija atamasi Estoniyadagi Baltimaad \/ Balti riigid (Baltika mamlakatlari \/ davlatlari) ni ham, Litvada Pabaltijys (Baltikabo'yi) ni ham o'rnini egallamadi. Yevropa hamjamiyatida Baltija tushunchasi Baltek dengizi mintaqasi ma'noida mahalliy sinonim sifatida qabul qilinadi. AQShda nashr etilgan Estoniya tarixiy lug'ati (2004) ning \"Baltiya provinsiyalari\" (ingl. Baltic provinces) rus tilida bu hududni ko'pchilik hozirgi kunda ham, avvalgidek, Baltikabo'yi deb atashini tasdiqlaydi. Ushbu toponim lug'at transkripsiyasida va alohida maqolada keltirilgan - Pribaltika qayta yo'naltirilgan.","question":"Yevropa Ittifoqida Baltija tushunchasi qanday ma'noda mahalliy sinonim sifatida qabul qilinadi?","answers":{"text":["Baltek dengizi mintaqasi"],"answer_start":[415]},"id":239}
{"context":"Shlesvig-Golshteynning 250 ga yaqin muzeylarining spektrlari juda keng: u Gottorp fondining markaziy davlat muzeylaridan boshlanadi va shaharlardagi tarixiy muzeylar, katta uy-monumentlar bilan tugaydi, shuningdek, mamlakat va odamlarning o'tmishi va o'ziga xosligini aks ettiruvchi ko'plab jozibador o'lkani o'rganish muzeylari, masalan, doktor Karl Xeberlinning Vik-auf-Fyor shahridagi friz madaniyati muzeyi. Ekspressionist Emili Nolde rasmlari uning uyida saqlanadi, keyinchalik uning rasmlari muzeyiga aylandi. Shlesvig-Golshteynning ochiq osmon ostidagi muzeyi (Kile-Molfze) butun federal yerning tarixiy binolarini namoyish etadi (bütün muzey maydoni  60 gektar).","question":"Kile-Molfzeyda ochiq osmon osti muzeyi maydoni qancha?","answers":{"text":["60 gektar"],"answer_start":[659]},"id":56}
{"context":"Vsevolod Katta G'iynaning vafotidan (1212) keyin Ryazan shahri shohlari Sudal asirligidan ozod qilindilar. 1217 yilda Gleb Vladimirovich akasi Konstantin bilan birgalikda butun knyazni egallab olishga urinib ko'rdi, polovlar bilan ittifoq tuzdi va Isadada bo'lib o'tgan qurultayda oltita qarindoshini o'ldirdi, ammo tez orada cho'ldan qochishga majbur bo'ldi. 1219 yilda kongressda ishtirok etmagan Ingvar Igoyevich Vladimir qo'shinlari ishtirokida butun Ryazan Knyazini egallab oldi.","question":"Gleb Vladimirovich qaysi yili butun knyazni egallab olishga urindi?","answers":{"text":["1217"],"answer_start":[107]},"id":2316}
{"context":"Alfred Nobel 1833 yil 21 oktyabrda Stokgolmda ixtirochi va muhandis Emmanuel Nobel (18011872), va Andrietta Nobel (18051889) oilasiga tug'ilgan. U oilada sakkizta farzanddan uchinchi o'g'il edi. Oila kambag'al bo'lib, Alfreddan tashqari faqat Robert, Ludvig va Emil omon qolishdi. Otasi orqali Alfred Nobel shved olimining avlodidan bo'lgan Ulov Rudbek (16301702) 10 va o'z navbatida, bola texnika, xususan portlovchi moddalar bilan qiziqib, uning asosiy prinsiplarini erta yoshda otasidan o'rgandi. Alfred Nobelning texnologiyalarga bo'lgan qiziqishi uning otasidan meros bo'lib o'tgan, u Stokgolmdagi Qirollik texnologik institutini bitirgan ((11).","question":"Nobelning bolalikdagi qiziqishlari nima edi?","answers":{"text":["texnika, xususan portlovchi moddalar bilan"],"answer_start":[390]},"id":499}
{"context":"Bu kashfiyotdan so'ng inglizlar va fransuzlar o'rtasida Neptunning kashfiyotini o'zlariga tegishli deb hisoblash huquqi uchun bahs-munozaralar boshlandi. Oxir oqibat, konsensus paydo bo'ldi va Adams va Leveryeni hamkor kashfiyotchilar deb hisoblash to'g'risida qaror qabul qilindi. 1998 yilda astronom Olin J.G.Gillis tomonidan noqonuniy ravishda o'zlashtirilgan, tarixiy ahamiyatga ega bo'lgan \"Neptun qog'ozlari\" (Grinvich observatoriyasidan olingan qog'ozlar) qayta topildi. Eggen tomonidan, deyarli uch o'n yil davomida uning ixtiyorida saqlangan va faqat o'limidan keyin topilgan (32). Hujjatlarni qayta ko'rib chiqqandan so'ng, ba'zi tarixchilar Adamsni Leverye bilan teng Neptunni kashf etish huquqiga loyiq emas deb hisoblashadi (bu, avval ham shubha ostiga olingan edi: masalan, Dennis Rawlins 1966 yildan beri). 1992 yilda Dio (33) jurnalida maqolada u Adamsning kashfiyotga teng huquqliligini tan olish uchun britaniyaliklarning talablarini o'g'irlik deb atadi. Adams ba'zi hisob-kitoblarni amalga oshirdi, lekin u Neptunning qayerda ekanligiga biroz amin emas edi, dedi 2003 yilda London universitet kollejining Nikolas Kolestrum (35).","question":"Neptunning kashfiyotida teng huquqlilikni tan olishni talab qilgan inglizlarning talabi o'g'irlik deb atagan kim?","answers":{"text":["Dennis Rawlins"],"answer_start":[788]},"id":2361}
{"context":"1933 yilda Moskva GIRD va Leningrad Gazodinamika Laboratoriyasi (GDL) negizida I. T. deb ataladi. Kleymonov tomonidan. Korolyev uning o'rinbosari etib tayinlandi. 1935 yilda u raketa uchish apparatlari bo'limi boshlig'i bo'ldi; 1936 yilda u qanotli raketalarni sinovdan o'tkazishga muvaffaq bo'ldi: changli raketa dvigateli bilan zenyet  217 va suyuqlik raketa dvigateli bilan uzoq masofali  212. Uning bo'limida 1938 yilga kelib, uzoq masofaga ishlaydigan suyuq qanotli va ballistik raketalar, havo va yer usti maqsadlariga otish uchun aviatsiya raketalari va qattiq yoqilg'i bilan ishlaydigan zenyet raketalari loyihalari ishlab chiqilgan. Ammo raketa texnikasini rivojlantirish istiqbollari haqidagi qarashlardagi kelishmovchiliklar Korolyovni direktor o'rinbosari lavozimini tark etishga majbur qildi va u katta muhandislik lavozimida tayinlandi.","question":"Reaktsion ilmiy-tadqiqot instituti qachon ish boshlagan?","answers":{"text":["1933 yilda"],"answer_start":[0]},"id":46}
{"context":"oddiy son - 1 dan katta bo'lgan, 1 va o'zidan boshqa musbat bo'linmasli natural son. Birdan katta bo'lgan va oddiy bo'lmagan har qanday son murakkab son deb ataladi. Masalan, 5  oddiy son, chunki 1 va 5 uning yagona musbat butun ko'paytuvchilari hisoblanadi, 6 esa tarkibiy son hisoblanadi, chunki 1 va 6 dan tashqari, 2 va 3 ga ham bo'linadi. Aritmetikaning asosiy teoremasi sonlar nazariyasida oddiy sonlarning markaziy rolini belgilaydi: 1 dan katta bo'lgan har qanday butun son oddiy sonlarning ko'paytmasi sifatida ifodalanishi mumkin, bu esa qo'shiqchilarning ketma-ketligigacha noyobdir. Ushbu teoremadagi yagonalik 1 ni oddiy son sifatida istisno qilishni talab qiladi, boshqa holda, har qanday parchalanishga 1 ning ixtiyoriy ko'pligini kiritish mumkin, masalan, 3, 1 · 3, 1 · 1 · 3 va hokazo. e) barcha 3-ning ko'paytuvchilariga bo'linishi mumkin bo'lgan barcha bo'linishlar.","question":"Nima uchun fundamental teoremaning yagonaligini saqlab qolish uchun 1 ni chiqarib tashlash kerak?","answers":{"text":["boshqa holda, har qanday parchalanishga 1 ning ixtiyoriy ko'pligini kiritish mumkin"],"answer_start":[678]},"id":3104}
{"context":"O'rta ichakga parvarishlangan jigar qo'shimchalarining kanallari kirib, devorning yon tomondan chiqib ketadi. Bular juda rivojlangan bo'lsa, bu organlar jigar deb ataladi. Sarimsoqlarning jigarida nafaqat ovqat hazm qilish fermentlari ishlab chiqarilmoqda, balki o'simliklarning hazm qilingan ovqatini ham sug'oradi. Uning fermentlari yog', oqsil va uglevodlarga ta'sir qiladi. Shu tariqa, jigarli rakshaklar funssional jihatdan umurtqavor jigar va oshqozon osti bezi bilan mos keladi. Jigarda ovqat hazm qilish jarayoni ham qavatli, ham hujayra ichida amalga oshiriladi. O'rta ichak va jigar o'lchamlari o'rtasida teskari bog'liqlik mavjud. Qush oyoqli rakkalarning o'rta ichaklari oddiy quvur shaklida bo'lib, jigarli chiqindilarsiz. Ba'zi bir shoxli burgutlarda yallig'langan holatda jigar mavjud bo'lib, yon suzuvchilar va teng oyoqlilarda jigar ikki juft uzun quvurli qop shaklida bo'ladi.","question":"Qizil jigar qanday vazifani bajaradi, agar u ovqat hazm qilish fermentlarini chiqarmasa?","answers":{"text":["o'simliklarning hazm qilingan ovqatini"],"answer_start":[263]},"id":1484}
{"context":"Kemalar nafas olish jarayonini uzoq cho'kishdan so'ng nafas olish, oraliq nafas olish va keyingi cho'kishdan oldin qattiq nafas olish kabi qismlarga bo'lish mumkin. Kema suv ustiga chiqishi bilan, u chiqaradigan havo sovuq tashqi havo bilan aralashib, kondensatsiyalashgan bug' ustunini (fonant) hosil qiladi. Turli xil kitli hayvonlarda favvora shakli va balandligi farq qiladi. Katta kitlarda nafas olish orqali chiqadigan havo, tinch kunlarda uzoq masofadan eshitilishi mumkin bo'lgan baland tovush chiqaradi. Kemalar oraliq nafas olishda va nafas olishda, u chuqur tushmaydi, deyarli to'g'ri chiziq bo'yicha suzadi, to'g'ri vaqt oralig'ida nafas oladi. Ushbu nafas olish jarayonlari soni asosiy cho'kish paytida kit qancha uzoqroq suv ostida bo'lsa, shuncha ko'p bo'ladi.","question":"Qaytanga cho'kishdan oldin kitlilar nima qiladilar?","answers":{"text":["qattiq nafas olish"],"answer_start":[115]},"id":2904}
{"context":"2007 yildan boshlab shaharda jamoat transportini rivojlantirishning keyingi yo'lini tanlash to'g'risida munozaralar olib borildi (dastlab  tezkor tramvay); 2008 yilda  tezkor tramvay yoki metro muqobilini ishlab chiqishni boshladi. 2011 yil oxirida tezkor tramvay foydasiga (arzonroq va shahar yo'lovchi oqimlariga ko'proq mos keladigan) yakuniy qaror qabul qilindi, ikkita yo'nalish qurishni niyat qilishdi:  Santarishkes vokzali va Lazdinay  Nauyamestis  Yustishkes markazi. Biroq, 2012 yilda Vilnius shahar kengashi optimal yechimni o'z ichiga olgan t. n. o'lchash 175 o'tish sig'imli tezkor avtobuslar.","question":"Qachon tezkor tramvay foydasiga yakuniy qaror qabul qilindi?","answers":{"text":["2011 yil oxirida"],"answer_start":[232]},"id":687}
{"context":"Keyingi qadamlarni belgilash muammosi ijtimoiy fanlar bo'yicha eng murakkab muammolardan biri hisoblanadi. Ba'zi tadqiqotchilar bunday mezonlar mavjud emas deb hisoblashadi ((13) Progres mezonlarini aniqlashdagi qiyinchiliklar, progres faqat aholining hayotini yaxshilash sifatida tushunilishi bilan bog'liq. Insoniyat tarixida ko'p marotaba shunday bo'lganki, aniq taraqqiyotlar ko'pchilik uchun hayotning yomonlashishiga olib kelgan. Bunday o'zgarishlarning eng yorqin misoli ovchilik va yig'im-terimdan dehqonchilikka o'tishdir. Oziq-ovqat oqimlari kam va bir xil bo'lib, mehnat bir xil va og'ir bo'lib, barcha omillar majmui natijasida erta dehqonlarning umr ko'rish muddati ovchi va yig'uvchilarga qaraganda ancha ozroq bo'lgan. 14) Ushbu qiyinchiliklarni engish uchun taraqqiyot mezoni sifatida aholining rivojlanish darajasining o'sishi taklif etiladi, bu erda rivojlanish darajasi - aholining hayot muammolarini hal qilish qobiliyati. Bu mezon, taraqqiyot odamlarning hayotini yaxshilash bilan to'g'ridan-to'g'ri bog'liq emasligini ko'rsatadi. Rivojlanish darajasi o'sishi mehnat faoliyati murakkabligi natijasida sodir bo'ladi. Demak, aholining mehnat faoliyati qanchalik murakkab bo'lsa, uning rivojlanish darajasi shunchalik yuqori bo'ladi, boshqacha aytganda, aholining bandlik tuzilishi jamiyatning asosiy parametrlarini belgilaydi ((16) ((17).","question":"Ijtimoiy fanlar sohasidagi eng murakkab muammolardan biri qaysi?","answers":{"text":["Keyingi qadamlarni belgilash muammosi"],"answer_start":[0]},"id":1118}
{"context":"Kapitalizm, aristokratiya va imperialism o'rtasidagi o'zaro bog'liqlik uzoq vaqtdan beri tarixchilar va siyosiy mutafakkirlar orasida munozara mavzusi bo'lib kelgan. Ushbu mavzuni muhokama qilgan birinchi nazariylar J. Ha, shunday. Gobsonga (18581940), Jozef Shumpeterga (18831950), Torsteyn Veblenga (18571929) va Norman Engellga (18721967) ega boʻlgan. Garchi bu marksist bo'lmagan mutafakkirlarning eng samarali davri Birinchi Jahon Urushidan oldin bo'lsa-da, ular urushlar oralig'ida ham yozishni davom ettirishdi. Ularning ishi imperialism va uning Yevropaga ta'sirini o'rganish uchun asos yaratdi, shuningdek, 1950-yillardan boshlab AQSh harbiy-siyosiy kompleksining o'sishini tushunish uchun foydali bo'ldi. Gobson, ichki ijtimoiy islohotlar imperialismining xalqaro kasalligini uning iqtisodiy asoslarini buzish orqali davolashi mumkinligiga ishongan. Uning nazariyasiga ko'ra, davlatning soliqlar orqali aralashuvi iste'mol va farovonlik o'sishini rag'batlantirishi, shuningdek tinch, bag'rikeng va ko'p qutbli jahon tartibini o'rnatishga yordam berishi mumkin edi.","question":"Jozef Shumpeter va Norman Engellning qaysi davrlari eng samarali bo'lgan?","answers":{"text":["Birinchi Jahon Urushidan oldin"],"answer_start":[421]},"id":3131}
{"context":"Xalqaro qonunchilikka muvofiq, muayyan innovatsiyadan monopoliya bilan foydalanish uchun ikkita himoya usullaridan birini qo'llash mumkin - patent yoki tijorat siri. Patent va tijorat sirining maqsadi bir xil - innovatsion innovatsiyani raqobatchilar tomonidan foydalanishga yo'l qo'ymaslik va monopoliyaviy foydalanishdan foyda olish. Ammo himoya qilish usullari tubdan farq qiladi: patentlash ma'lumotlarni oshkor qilishni va keyinchalik (mualliflar tomonidan oldindan to'langan) qonun tomonidan himoya qilishni, shu jumladan boshqa shaxslarga patent egasining roziligisiz xuddi shunday qarorni sudda ta'qib qilish xavfi ostida ishlatishni taqiqlash huquqini anglatadi. Tijorat sirlari esa sirni himoya qilish bilan bog'liq. Ma'lumotlar hech kimga oshkor qilinmaydi, ammo boshqa shaxs tomonidan oshkor qilingan yoki mustaqil ravishda kashf etilgan taqdirda, bunday usuldan (texnik yechimdan) foydalanishni taqiqlash mumkin emas. Bilish huquqi maxfiylik saqlanguncha amal qiladi. Ba'zan texnologiyadagi monopoliya huquqlarini himoya qilish uchun ikkala usul ham qo'llaniladi: patent bilan eng umumiy texnologik parametrlar himoyalangan (tashkiloti umbrella patent deb ataladi), qolgan ishlab chiqarish nozikliklari esa tijorat siri rejimida saqlanadi.","question":"Eng umumiy texnologik parametrlarni himoya qiladigan patent qanday nomlanadi?","answers":{"text":["umbrella patent"],"answer_start":[1149]},"id":653}
{"context":"Azot - D kimyoviy elementlari davriy tizimining ikkinchi davridagi 5-guruh (eskirgan tasniflash bo'yicha - beshinchi guruhning asosiy kichik guruhi) elementidir. va Atom raqami 7 bo'lgan Mendeleyev. Pniktogenlarga tegishli. N (lat. nitrogeniy) bilan bogʻliqdir. Oddiy modda azot - rangsiz, ta'mi va hidi bo'lmagan ikki atomli gaz. Yer yuzida eng keng tarqalgan elementlardan biri. Kimyoviy jihatdan juda inert, ammo o'tish metallarining kompleks birikmalari bilan reaksiyaga kiradi. Havo asosiy komponenti (havo hajmining 78,09%), uni bo'lish orqali sanoat azotini olish mumkin (ularning 3⁄4 dan ortig'i ammiak sinteziga ketadi). Ko'pgina texnologik jarayonlar uchun inert muhit sifatida qo'llaniladi; suyuq azot - sovutish vositasi. Azot  Oqsillar va nuklein kislotalarning tarkibiga kiruvchi asosiy biogen elementlardan biri.","question":"kimyoviy elementlar davriy tizimining 5-guruhidagi elementning nomi?","answers":{"text":["Azot"],"answer_start":[734]},"id":2229}
{"context":"Federal Antimonopol Xizmatining (Rossiya FAS) Komissiyasi METRO Cash and Kerry MChJ Rossiya Federatsiyasida savdo faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish asoslari to'g'risida Federal qonunning 13-moddasi 1-qismining 1-bandi buzilganligini tan oldi. Masalan, jamiyat 65 ta baliq va baliq mahsulotlari etkazib beruvchisi uchun xizmatni ko'rsatish shartnomasining narxini yetkazib berish shartnomasi bo'yicha yetkazib berilgan tovarlarning umumiy narxidan foiz sifatida belgilash orqali kamsitadigan shartlar yaratdi, shuningdek, boshqa baliq va baliq mahsulotlari etkazib beruvchilari bilan taqqoslaganda, ko'rsatilgan xizmatlarning bir xil hajmi uchun turlicha haq oladi. METRO Cash and Kerry masʼuliyati cheklangan jamiyatini Rossiya FAS tomonidan maʼmuriy javobgarlikka tortish doirasida umumiy summasi 126 mln. rubldan iborat.","question":"Rossiya FAS kim uchun kamsitilgan sharoitlar yaratdi?","answers":{"text":["65 ta baliq va baliq mahsulotlari etkazib beruvchisi"],"answer_start":[271]},"id":2938}
{"context":"Tibet buddizmida Tibetning Dharma o'qituvchilari odatda lamalar deb ataladi. Pxova va siddhi amaliyotlarini o'tkazib, o'zini o'zlashtirib olgan va o'zini qayta tug'ilishiga qasd qilgan lama, ko'pincha ko'p marta, Bodhisattva qasamyodini davom ettirish uchun Tulku deb nomlanadi.","question":"Lama necha marta qayta tug'ilishga toqat qiladi?","answers":{"text":["ko'p marta"],"answer_start":[201]},"id":3160}
{"context":"Musiqachilar tabiiy naychaning cheklanganligini anglab yetgan sayin, uni takomillashtirish va yangi konstruktiv yechimlarni qo'llash bo'yicha turli xil urinishlar qilingan. Ushbu izlanishlar natijasida olingan naychalarning turlari orkestr ijrochiligi tarixida vaqtinchalik ahamiyatga ega edi, ammo asbobning rivojlanishida va hozirgi qiyofasini olishda o'z rolini o'ynadi. Taklif qilingan variantlarning spektrini umumlashtirish va tizimlashtirish, umumiy hisobda, turli darajadagi muvaffaqiyat bilan uchta urinish qilinganligini aytishga imkon beradi.","question":"Qoshiqning turli xil turlari qanday rol o'ynagan?","answers":{"text":["hozirgi qiyofasini olishda"],"answer_start":[327]},"id":2262}
{"context":"Lago-Majore ko'lidan kelgan baliqchi (qush) insoniyat tarixida birinchi marta bosma oshxona kitobi bo'lgan italiyalik faylasuf Bartolomeo Platinaning De honesta voluptate et valetudine (1475 yil) kitobida eslatib o'tilgan. O'rikdan tayyorlangan taomlar eng ko'p Karel, Finlyandiya, Estoniya, shuningdek, rus va nemis oshxonalari uchun Shveysariya, Lombardiya, Skandinaviya, Sharqiy Yevropa va Rossiyaning bir qator mamlakatlarida mashhurdir. Finlyandiyada baliq qovurilgan milliy pirog - kalakukkoni tayyorlashda baliq qovurilgan baliqlardan foydalaniladi. Kareliyada quruq baliqdan naparoqko  supa tayyorlanadi. Lombardiyada baliq bilan rizotto mashhur. Italiyada oq sharob bilan qovurilgan baliq Rojdestvo taomi hisoblanadi.","question":"Qaysi oshxona uchun akvariumdan tayyorlangan taomlar eng ko'p xos?","answers":{"text":["Karel, Finlyandiya, Estoniya, shuningdek, rus va nemis oshxonalari uchun"],"answer_start":[262]},"id":1996}
{"context":"Paushal narx tushunchasi pudrat shartnomasi summasiga ham tegishli bo'lib, xalqaro amaliyotda keng qo'llaniladi. Shuni ta'kidlash kerakki, tomonlar shartnomada muayyan holatlarda narxni tuzatish imkoniyatini nazarda tutishlari mumkin. Ko'pincha paushal narx qurilish-montaj ishlari, materiallar, texnologik uskunalar, boshqa turdagi xarajatlar va xizmatlar, shuningdek, texnologiyalarni uzatish uchun tegishli summaga bo'linadi. Bunday taqsimlash kontraktni bajarish jarayonida narxni o'zgartirishni osonlashtirishi mumkin.","question":"Paushal narx tushunchasi yana nimaga tegishli?","answers":{"text":["pudrat shartnomasi summasiga"],"answer_start":[25]},"id":2248}
{"context":"A boʻyicha. F. bilan Losevga ko'ra, Poseydon haqidagi eng qadimgi tasavvur namlik singdirilgan tuproqning unumdorligi bilan bog'liq, u shuni ta'kidlaydi: Olimpiya Poseydoni aynan dengiz elementlari bilan bog'liq, u er bilan bo'lgan aloqani ko'rsatadigan epitetlarni, Poseydonning zoomorf ipostasi  ot va buqa haqidagi afsonalarni va Poseydon haqida, uning uchburchakli teshiklari bilan yerdan yangi namlik manbalarini urib chiqaradigan (7) afsonalarni rudiment sifatida saqlab qolgan. Lyubker lug'atida shunday deyilgan: Qadimgi pelasgik davrda Poseydon nafaqat dengiz xudosi, balki yer yuzida va uning atrofida tarqalgan barcha suvlarning ham xudosi bo'lgan; u chiroqlar, daryolar va ko'llar ni boshlaydi. Demetriyaning yaqin doʻsti boʻlganligi uchun, u oʻsimlik dunyosini oziqlantirgan va urugʻlantirgan (13). Betti Redisning so'zlariga ko'ra, Poseydon dastlab zilzilalar xudosi bo'lgan, keyinchalik esa  dengizlar  26). Lyubkerda u, boshqa narsalar qatori, yerni qamrab oladigan va ushlab turadigan, va yerning tebranishi sifatida zilzilalar keltirib chiqaradi (). Shu munosabat bilan ESBEda qadimgilar zilzilalar g'orlarga va yer chuqurliklariga kiradigan suv ta'siri tufayli sodir bo'ladi deb hisoblashganligi qayd etilgan.","question":"Poseydon nimaga asos bo'ladi?","answers":{"text":["chiroqlar, daryolar va ko'llar"],"answer_start":[662]},"id":531}
{"context":"Metodistlar cherkovlari har doim sobit hayot tarzi uchun harakatni qo'llab-quvvatlagan. Jon Uesli jamoatni ichkilikbozlikning zararlari to'g'risida mashhur \"Pulning foydasi\" nomli va'zida, shuningdek, spirtli ichimliklarni suiiste'mol qiluvchi kishiga yo'llagan maktubida ogohlantirgan. Bir vaqtlar metodist ruhoniylari spirtli ichimliklarni iste'mol qilmaslik va jamoat a'zolarini ham bunga undashga majbur bo'lishgan. Zamonaviy Birlashgan metodist cherkovi \"Alkogoldan voz kechishni Xudoning odamzodga bo'lgan ozod qiluvchi va qutqaruvchi sevgisi uchun ishonchli guvohlik sifatida doimiy ravishda qo'llab-quvvatlashni tasdiqlaydi\". Birlashgan metodistlar Komissarlik vaqtida sovuq uzum sharbati dan foydalanadilar, shu bilan shifo topayotgan spirtli ichimliklarga bo'lgan g'amxo'rlikni ko'rsatish, bolalar va yoshlarning muqaddas marosimda ishtirok etishiga imkon berish va spirtli ichimliklardan o'zlarini tiyish qasamyodini tasdiqlash. Bundan tashqari, 2011 va 2012 yillarda, cherkov Bosh kengashi va OMC Jamiyati barcha metodistlarni Buyuk O'tmishda spirtli ichimliklardan voz kechishga chaqirdilar.","question":"Birlashgan metodistlar cherkovi qanday qilib muqaddas marosimda ishtirok etadi?","answers":{"text":["sovuq uzum sharbati"],"answer_start":[677]},"id":3198}
{"context":"Key (kompaniyaning faoliyat sohalari ishlashi uchun muhim bo'lgan biron bir maqsadga erishish darajasini tavsiflovchi kalit) va indicator (ko'rsatkich, ko'rsatkich) so'zlarining tarjimasi bilan muammolar yuzaga kelmaydi, ammo performance so'zini bir xil talqin qilish mumkin emas, garchi texnik jihatdan bu samaradorlik, samaradorlik darajasi bo'lsa ham. To'g'ri ifodani ISO 9000:2008 standartidan topishingiz mumkin. U \"ishtiroklilik\" so'zini ikkiga bo'ladi: ishtiroklilik va samaradorlik. Standart bo'yicha, natijadorlik  rejalashtirilgan natijalarga erishish darajasi (kompaniyaning natijaga yo'naltirilganligi), samaradorlik  erishilgan natijalar va sarflangan resurslar o'rtasidagi nisbat (kompaniyaning o'z maqsadlari va rejalarini belgilangan sifat darajasida amalga oshirish qobiliyati, bu muayyan talablar  vaqt, xarajatlar, maqsadga erishish darajasi bilan ifodalanadi). Performans so'zi samaradorlik va samaradorlikni birlashtiradi. Shunday qilib, KPI atamasining to'g'ri tarjimasi faoliyat natijasining asosiy ko'rsatkichi bo'ladi, chunki faoliyat natijasi o'z ichiga yutuq darajasini ham, natijani olish xarajatlarini ham o'z ichiga oladi.","question":"ISO 9000:2008 standarti performance so'zini qaysi ikki atamaga ajratadi?","answers":{"text":["ishtiroklilik va samaradorlik"],"answer_start":[460]},"id":2210}
{"context":"1972 yilda Amerika hindulari harakati (DAI) va boshqa hindular huquqlari uchun kurashish guruhlari ishtirokchilari Vashingtonga norozilik marshini o'tkazdilar, u shartnomalar buzilgan yo'l deb nomlandi. 1973 yilda DAI faollari Vunded Ni yerlarini 71 kun davomida egallab, hindular bilan tuzilgan shartnomalarni buzgan holda olib qo'yilgan yerlarni qaytarishni talab qilishdi. 1976 yilda. DAI faol Leonard Peltier ikki FBI xodimini o'ldirishga aloqadorlikda ayblanganligi uchun ikki umrlik qamoq jazosiga hukm qilindi, garchi ko'pchilik uni aybsiz deb hisoblaydi.","question":"Qaysi yilda Leonard Peltier nomli faol ikki umrlik qamoq jazosiga hukm qilindi?","answers":{"text":["1976 yilda"],"answer_start":[376]},"id":1347}
{"context":"Italiyada XVII asrning ikkinchi yarmida Venetsiya maktabining ta'siri ostida tomoshabinlar uchun mo'ljallangan, hatto musiqa ham dekor elementlariga aylangan: spektaklning muvaffaqiyati kompozitorlar yoki qo'shiqchilarga emas, balki dekorator rassomlar va sahna mashinasi mutaxassislariga bog'liq edi; Libretist matnni tuzishda muayyan teatrning texnik imkoniyatlarini hisobga olishi kerak edi. Shunga qaramay, Rimning ommaviy teatrlarida ham Venetsiyada yoki Venetsiya an'analarida yaratilgan operalar sahnaga qo'yilgan, garchi asr oxirida aynan shu shaharda hukmron ta'mga qarshilik paydo bo'lgan bo'lsa ham.","question":"Italiyada Venetsiya maktabi qachon ustunlik qilgan?","answers":{"text":["XVII asrning ikkinchi yarmida"],"answer_start":[10]},"id":1806}
{"context":"Angliyada progning umumiy gullab-yashnashi bilan bir vaqtda (1969-1972) Yerli Yevropa prog-rok an'analari ham rivojlana boshladi. Simfoprogning eng keng qatlami Italiyada rivojlangan ((22). Masalan, odatda Banco del Mutuo Soccorso, Le Orme va Premiata Forneria Marconi guruhlari keltiriladi, ulardan faqat oxirgi guruh ingliz tilida so'zlashuvchi dunyoda katta muvaffaqiyatga erishdi. Fransiyada Magma zeuhl proga janrini yaratdi va rivojlantirdi, Germaniyada esa Amon Düül II, Can, Xhol Caravan (ingl.) harakatlari bilan.rus. va boshqalardan kraut-rok paydo bo'ldi.","question":"Angliyada punga ko'tarilishining boshlanishi bilan birga qanday an'analar paydo bo'ldi?","answers":{"text":["Yerli Yevropa prog-rok"],"answer_start":[72]},"id":1414}
{"context":"1891 yilda Maks Volf asteroidlarni qidirish uchun astrofotografiya usuli dan foydalangan, bu esa uzoq vaqt davomida fotosuratda asteroidlarni qisqa yorug' chiziqlar bilan qoldirgan. Ushbu usul, ilgari ishlatilgan vizual kuzatish usullari bilan taqqoslaganda, yangi asteroidlarni kashf etishni sezilarli darajada tezlashtirdi: Maks Volf yolg'iz o'zi 248 ta asteroidni topdi, (323) Brusiyadan boshlab, undan oldin 300 dan sal ko'proq topilgan edi. Bir asr o'tgach, 385 mingta asteroidning rasmiy raqami bor, ularning 18 mingtasi esa nomlari ham bor.","question":"Maks Volf asteroidlarni qidirishda nimalardan foydalangan?","answers":{"text":["astrofotografiya usuli"],"answer_start":[50]},"id":852}
{"context":"Xrestomatik so'zlarga aylangan  Tabiat bu erda bizga Yevropaga deraza kesib tashlash uchun mo'ljallangan , A. S. bilan Pushkin Petr I ning og'ziga faqatgina retorik effektli iboralarni soladi. Shvetsiya bilan urushga diplomatik tayyorgarlik chog'ida rus shohi va uning elchilari Rossiyaning Shimoliy ittifoq bo'yicha bo'lajak sheriklariga diplomatiyada qabul qilingan boshqa dalillarni bayon qilishgan. Rossiyaning Baltikada hozir bo'lishi zarurligining siyosiy asoslarini Pyotr I qadimgi rus yerlarini, shu jumladan, Baltiyabo'yi yerlarini qaytarish muammosini hal qilish nuqtai nazaridan shakllantirdi. Rossiyaning Boltiqbo'yi hududida qadim zamonlardan beri Kareliya, Neva sohilidagi Buyuk Novgorod suvli beshligi (Ijor yeri, Ingriya) va Liflandiya va Estlandiya viloyatlarining katta qismi, Yuriy va Kolyvan shaharlari bo'lgan. Pyotr ham Riga va uning mol-mulkini rus shohi merosxo'ri deb tan olgan.","question":"Qanday so'zlar xristomatik bo'lib qoldi, A. S. bilan Pushkin I Pyotrni og'ziga soladi.","answers":{"text":[" Tabiat bu erda bizga Yevropaga deraza kesib tashlash uchun mo'ljallangan "],"answer_start":[31]},"id":1266}
{"context":"Milliy madaniyat, umuman olganda, bir xil etnik birlikning tor doirasi bilan cheklanishi mumkin emas. Aksincha, millatning to'liq rivojlanishi ma'naviy yo'nalish va turmush tarzi etnik jihatdan farqlanishiga qaraganda ancha yuqori darajadagi farqlanishni talab qiladi. U etnik, geografik, ijtimoiy, xo'jalik va sinf omillari bilan bog'liq submadaniyatlarning turli xil variantlarini o'z ichiga oladi. Ko'pincha, millat bir xillikni tasdiqlash orqali shakllanmaydi, deb aytiladi. Bu juda xilma-xil tuzilma bo'lib, har xil turdagi komponentlardan iborat, garchi ularning har biri alohida-alohida ushbu millatni ajratib turadigan umumiy madaniy belgilarni o'z ichiga oladi. Milliy madaniyatlarning o'ziga xos xususiyati ularning kasbiy va ijtimoiy belgilar bo'yicha differensiatsiyasining kengligi hisoblanadi.","question":"Milliy madaniyatlarning o'ziga xos xususiyati nimada?","answers":{"text":["kasbiy va ijtimoiy belgilar bo'yicha differensiatsiyasining"],"answer_start":[726]},"id":1983}
{"context":"Saudiyaliklar milliy pul-kredit tizimini yaratish zaruriyatiga duch kelishdi XX asrning 20-yillari oxirida. O'sha paytda Arabistonda moliyaviy-kredit funksiyalari ikki turdagi iqtisodiy subyektlar tomonidan amalga oshirilgan: xorijiy banklarning filiallari va deyarli ayirboshlash dilerlari. Xorijiy bankning birinchi filiali  Niderlandiya savdo jamiyati (hozirgi Saudiya-Gollandiya banki (Saudi Hollandi Bank))  1927 yilda Jidda ochilgan, so'ngra 1930-yillarda Hindistonning Al-Muin Trading Corporation va Misrning Arif Namiani Corporation filiallari ochilgan. Ushbu filiallar faqat eksport-import operatsiyalarini moliyalashtirish, pul mablag'larini o'tkazish va valyuta almashtirish bilan shug'ullanardi. Ular omonatlarga mablag 'olmagan va g'arb tushunchasida ushbu operatsiyalar bo'yicha kreditlar bermagan va hatto nomlarida bank so'zini ishlatishdan qochgan, bu Arabistonda islom mafkurasi hukmronligi bilan bog'liq bo'lib, foydalanuvchi operatsiyalarni qoralaydi. 1940-1950-yillarda paydo bo'lgan ayirboshlash dilerlari omonatlar va kreditlar bilan bog'liq masalalarni hal qilishdi. Hozirgi islomiy banklarning prototipi bo'lgan ayirboshlash dilerlari formal ravishda foizsiz qarzlar berishgan, shu bilan birga, ushbu qarzga xizmat ko'rsatganlik uchun o'z komissiyalarini olishgan. Biroq, asosan, ayirboshlash dilerlari chet el valyutalari savdosi bilan shug'ullangan. Ushbu moliyaviy-kredit muassasalarining barchasi asosan Jidda va Makka shaharlarida to'plangan, chunki ularning faoliyati asosan ziyoratchilarga xizmat ko'rsatish bilan bog'liq edi (bu 1920-yillarda Qirollikning barcha daromadlarining 75 foizini ta'minlagan), shuningdek import operatsiyalarini amalga oshirish bilan bog'liq edi.","question":"Saudiyaliklar qaysi vaqtda milliy pul-kredit tizimini yaratishga ehtiyoj sezishdi?","answers":{"text":["XX asrning 20-yillari oxirida"],"answer_start":[77]},"id":1624}
{"context":"1992 yildan boshlab ish samaradorligini boshqarish ning muvozanatli ko'rsatkichlar tizimi kontseptsiyasining rivojlanishiga juda katta ta'sir ko'rsatdi. Odatda, menejerlar tashkilotning maqsadlarini xodimlarga tushuntirish, maqsadlarga erishishni qanday kuzatishni aniqlash va tashkilot faoliyatiga tuzatish choralarini ko'rish zarurligini signallaydigan mexanizmni joriy etish uchun muvozanatli ko'rsatkichlar tizimidan foydalanadilar. Ushbu qadamlar CPM kontseptsiyasida ko'rishimiz mumkin bo'lgan xuddi shu qadamlardir va natijada muvozanatli ko'rsatkichlar tizimi ko'pincha tashkilotda samaradorlikni boshqarish tizimining asosi sifatida ishlatiladi.","question":"Balanslangan ko'rsatkichlar tizimi tushunchasining rivojlanishi nimaga ta'sir qildi?","answers":{"text":["ish samaradorligini boshqarish"],"answer_start":[20]},"id":1277}
{"context":"Shveysariya davlati asoslari 1291 yilda qo'yilgan. XVIII asrning oxiriga qadar mamlakatda markaziy davlat organlari mavjud bo'lmagan, ammo vaqti-vaqti bilan umumittifoq kengashlari (Tagsatzung) chaqirilar edi. 1798 yilda Shveysariya Fransiya tomonidan bosib olingan va frantsuz namunasidagi konstitutsiya qabul qilingan. 1803 yilda vositachilik akti doirasida Napoleon Shveysariyaga mustaqillikni qaytardi. 1848 yilda qabul qilingan konstitutsiya ikki palatali federal parlamentni tashkil etishni nazarda tutgan. 1874 yilda referendum institutini joriy etishni nazarda tutuvchi konstitutsiya qabul qilindi. 1971 yilda ayollar saylov huquqiga ega bo'lishdi. 1999 yilda ushbu konstitutsiyaning yangi, tubdan qayta ishlangan tahriri qabul qilindi.","question":"Shveytsariyada ikki palatali federal parlamentni tashkil etishni nazarda tutuvchi konstitutsiya qachon qabul qilingan?","answers":{"text":["1848 yilda"],"answer_start":[407]},"id":2171}
{"context":"Sitoskeletning elementlariga hujayraning sitoplazmasida joylashgan oqsil fibrilyer tuzilmalari: mikrotuboshkalar, aktin va oraliq filamentlar kiradi. Mikrotubular organelllarni transport qilishda ishtirok etadilar, ular jigutiklar tarkibiga kiradi, mikrotubulardan mitotik bo'linish ignalari quriladi. Aktino filamentlari hujayraning shaklini saqlab turish uchun zarurdir, ya'ni psevdopodal reaksiyalar. O'rtacha filamentlar hujayraning tuzilishini saqlab turishda ham muhim rol o'ynaydi. Sitoskeletning oqsillari hujayra oqsilining og'irligining bir necha o'n foizini tashkil qiladi.","question":"Organelllarni transportda ishtirok etishi mumkinmi?","answers":{"text":["Mikrotubular"],"answer_start":[150]},"id":19}
{"context":"1147 yilda Rekonkista paytida Alfonso I Portugaliyalik boshchiligidagi xochchi-xochchilar Lissaboni qamal qilib, uni qaytarib olishdi. O'sha paytda aholisi 154 000 kishini tashkil etgan shahar yana xristian hayot tarziga qaytdi. Portugaliyaga qaytish va xristianlikni tiklash De expugnatione Lyxbonensi xronikasida tasvirlangan Lissabon tarixidagi eng muhim voqealardan biridir. U yerdagi ba'zi musulmonlar katoliklikka o'tishgan, ammo ular musulmon olamining boshqa qismlariga, asosan  musulmon Ispaniya va Shimoliy Afrikaga qochgan. Barcha masjidlar yo'q qilindi yoki cherkovlarga aylantirildi. Musulmonlar hukmronligining tugashi natijasida so'zlashuv arabiy vaqt o'tishi bilan o'z maqomini yo'qotib, kundalik hayotdan chiqib ketdi.","question":"Qaysi til musulmonlar hukmronligining tugashi natijasida vaqt o'tishi bilan o'z maqomini yo'qotib, kundalik hayotdan chiqib ketdi?","answers":{"text":["so'zlashuv arabiy"],"answer_start":[644]},"id":2149}
{"context":"Leybniz bir hafta ichida yarim o'nlab ajoyib g'oyalarni taklif qilishi mumkin edi: suv osti kemasidan to mutlaqo yangi soat shakligacha, fenerning innovatsion modelidan to zamonaviy avtomobillar kabi tezlikda harakatlanadigan aravachagacha (hatto yo'llar temir yo'l bo'lgan davrda ham), ammo bu ixtirolarning hech biri tugallanmagan. Muhandis sifatida Leybnits hisoblash mashinalari, soatlar va hatto kon sanoati uskunalari ustida ishlagan. Kutubxonachi sifatida u kataloglashning zamonaviy tushunchasini yaratgan.","question":"Leybnitz qanchalik tezda g'ayrioddiy g'oyalarni taklif qila olardi?","answers":{"text":["bir hafta ichida"],"answer_start":[8]},"id":1962}
{"context":"Antirrealizm oqimlari sifatida rasmiy ravishda tan olingan nokognitivizm va axloqiy sub'ektivlikning ba'zi shakllari, shunga qaramay, axloqiy universalizm nuqtai nazaridan realizm hisoblanadi. Masalan, universal preskriptivizm - bu ko'pchilikka xos bo'lgan nokognitivizm shakli bo'lib, u axloqni xulq-atvorning sharoitlar tomonidan talab etiladigan talablaridan kelib chiqadi, ilohiy aralashuv nazariyasi va ideal kuzatuvchi nazariyasi esa axloqni ilohiy qonunlar va ideal ratsional xatti-harakatlarning taxmin qilingan qonunlaridan kelib chiqadi, deb da'vo qiladigan axloqiy sub'ektivlikning universal shakllari.","question":"Qaysi ta'limot axloqiy me'yorni xulq-atvorning sharoitlar tomonidan talab qilingan talablaridan kelib chiqadi?","answers":{"text":["universal preskriptivizm"],"answer_start":[202]},"id":1217}
{"context":"Mashhurlik ortidan, Madonna vokal va qo'shiq yozishga e'tibor qaratdi, Madonna albomida kovbellda va Like a Prayer-da sintezatorda o'ynash bilan ajralib turdi. 1999 yilda Madonna \" Yurak musiqasi \" filmida oʻqituvchi rolini ijro etish uchun uch oy davomida skripka chalishni oʻrgandi, ammo rejissyor bilan kelishmovchiliklar tufayli loyihadan chiqdi ((363). Madonna yana gitara bilan qo'shiq aytishga qaror qildi Music (2000) albomining reklama kampaniyasi paytida. Buning uchun u qo'shimcha darslar gitarist Monte Pittmandan (ingl.) Shu vaqtdan boshlab, Madonna barcha turlarida, shuningdek, studiya albomlarida gitara chaldi ((314). 2002 yilda u Orvill Gibson Gitar mukofotlari marosimi mukofotiga nomzod bo'ldi (ingl.) rus. Les Paul Horizon Award deb nomlangan eng istiqbolli yangi gitarist sifatida ((365).","question":"Madonna qo'shimcha gitara darslarini kimdan olgan?","answers":{"text":["gitarist Monte Pittmandan"],"answer_start":[500]},"id":702}
{"context":"Boshqa keng tarqalgan, ammo noto'g'ri modelda ko'tarilish kuchining paydo bo'lishi profilning yuqori va pastki tomonlaridagi bosimlar farqi bilan izohlanadi, bu esa Bernulli qonuniga muvofiq yuzaga keladi: qanotning pastki yuzasiga havo oqimi tezligi yuqoriga qaraganda pastroq bo'ladi, shuning uchun qanotning ko'tarilish kuchi pastdan yuqoriga yo'naltirilgan. Odatda tekis-qopqoq profilga ega qanot ko'rib chiqiladi: pastki yuzasi tekis, yuqori  qoqor. To'lqinning yuqori qismi qanoti bilan  yuqori va pastki qismlarga bo'linadi,  qanoti qo'ng'iroqli bo'lgani sababli, oqimning yuqori qismi pastki qismidan ko'ra ko'proq yo'lni bosib o'tishi kerak. To'lqinning uzluksizligini ta'minlash uchun qanot ustidagi havo tezligi uning ostidagiga qaraganda ko'proq bo'lishi kerak, shundan qanot profilining yuqori tomonidagi bosim pastki tomonga qaraganda pastroq; bu bosim farqi ko'tarilish kuchiga bog'liq. Biroq, ushbu model ikki tomonlama simmetrik yoki egilgan-qopqoq profillarda, oqimlar yuqoridan va pastdan bir xil masofada o'tganda, ko'tarilish kuchining paydo bo'lishini tushuntira olmaydi.","question":"Qaysi profillarda havo oqimlari yuqoridan va pastdan bir xil masofani bosib o'tadi?","answers":{"text":["ikki tomonlama simmetrik yoki egilgan-qopqoq"],"answer_start":[921]},"id":2380}
{"context":"1760-1800 yillar oralig'ida Hindiston tayyor mahsulotlarni eksport qiluvchi mamlakatdan xomashyo eksport qiluvchi va manufaktura mahsulotlarini xaridorga aylandi. Ishlab chiqilmagan paxta, ipak, indigo, afyon eksport qilindi. 1830-yildan boshlab Hindistonga Britaniya to'qimachilik mahsulotlari ommaviy ravishda kirib kelishi boshlandi. Amerika fuqarolar urushi Hindistonga katta ta'sir ko'rsatdi; AQShning janubiy shtatlaridan paxta Britaniyada mavjud emas edi, shuning uchun hind paxtasiga talab katta darajada oshdi, narxlarni to'rt barobar oshirdi. Ko'pgina fermerlar paxta yetishtirishga o'tishdi, ammo 1865 yilda urush tugagandan so'ng bozor yana pasayib ketdi.","question":"Hindiston paxtasiga bo'lgan talab necha barobar oshdi?","answers":{"text":["to'rt barobar"],"answer_start":[530]},"id":1027}
{"context":"Qashqaloqlarning tanasi o'lchamlari va shakli juda ko'p. Eng mayda xashaklilar parazitlardir va tantulokaridlar guruhiga tegishli; ularning tanasi uzunligi 0,150,3 mm ni tashkil qiladi. Ushbu guruhga eng mayda  parazit Stygotantulus stocki paraziti ham kiradi, uning tanasi 0,1 mm dan kam. Kamchatka krabining (Paralithodes camtschatica) vazni 10 kg, ulkan Tasmaniya krabining (Pseudocarcinus gigas) vazni 14 kg gacha, yapon o'rgimchak krabining (Macrocheira kaempferi) vazni esa 20 kg gacha va oyoqlari 3,8 m gacha. O'tirgan, ohak panterli shakllari, shuningdek parazit-sug'aylar tashqi ko'rinishini juda o'zgartirgan.","question":"Yaponiya maymun qurtining (Macrocheira kaempferi) vazni qanchaga yetadi?","answers":{"text":["20 kg gacha"],"answer_start":[480]},"id":937}
{"context":"Masalan, Avstraliya aborigenlarining robustligi (qo'shilish massividligi) nisbatan yaqinda evolyutsion yutuq bo'lib, ular protomorfligi (arxaikligi) natijasida emas, balki biologik jihatdan hayotning og'ir sharoitlariga moslashish natijasidir. Arxeologiya ma'lumotlariga ko'ra, nisbatan yaqinda (tarixiy) vaqtlarda aborigenlarning ajdodlarida kattalik tendentsiyasi qalinlik tomonga teskari  bilan almashtirilgan, ehtimol ijtimoiy taraqqiyot yoki muhit sharoitlarining yumshoqroq bo'lishi tufayli. Shu bilan birga, avstraliyalik evropaliklar yashash muhitlariga biologik moslashuvning hech qanday belgisini (shu jumladan uzoq istiqbolda ham) aniqlamaydilar, chunki ular o'zlarini ikkinchi tabiat bilan o'rab olganlar  yuqori rivojlangan texnosfera, bu esa biologik jihatdan ularga nisbatan yomon moslashgan odamga Avstraliya sharoitida yashashga imkon beradi. Evolyutsion nuqtai nazardan oq Avstraliyaliklar, ehtimol, avstriyaliklarga qaraganda protoformal va arxaikroqdir, ular nisbatan yaqinda (evolyutsion miqyosda) bir qator ixtisoslashgan (ya'ni evolyutsion jihatdan ilg'or) xususiyatlarga ega bo'lishdi.","question":"Avvalgi avlodlarning katta bo'lish tendentsiyasi nimaga o'zgardi?","answers":{"text":["qalinlik"],"answer_start":[366]},"id":680}
{"context":"230 000 dollarlik byudjet bilan Dik Naftzger \"Apollon-11\" oy ekspeditsiyasining asl yozuvlarini to'pladi va tiklash uchun Lowry Digital kompaniyasiga topshirdi. Videoning tarixiy aniqligiga salbiy ta'sir qilmasdan, fon shovqinlari va kamera larzaga kelishini bartaraf etish uchun qayta ishlangan. Avstraliyadan olingan filmlar, CBS News arxividan olingan yozuvlar va Jonson nomidagi kosmik markazda kineskop ekranlaridan olingan yozuvlar ishlatilgan. Qora-oq videolarni tiklashda raqamli usullar ishlatilgan, bu usullar ovoz sifatini yaxshilamagan holda tasvir sifatini tiklash va yaxshilash uchun ishlatilgan.","question":"Filmlar rangga o'zgartirilib, rasm sifatini yaxshilash uchun qayta tiklanganmi yoki qora-oq bo'lib qolganmi?","answers":{"text":["Qora-oq"],"answer_start":[451]},"id":3176}
{"context":"Janubiy Kaliforniya bitta Birlashgan statistik hududdan, sakkizta metropoliten statistik hududdan, bitta xalqaro metropoliten hududdan va bir nechta metropoliten tumanlardan iborat. Bu mintaqada besh milliondan ortiq aholisi bo'lgan ikkita kengaytirilgan metropoliten hududlar joylashgan. Bu 17 786 419 aholisi bo'lgan Katta Los-Anjeles va 5 105 768 aholisi bo'lgan San-Diego-Tihuanani qamrab oladi. Ushbu metropolitenlarning orasidan Los-Anjeles-Dong-Bich-Santa-Ana, Riverside-San-Bernardino-Ontario va Oxnard-Tauzend-Oaks-Ventura metropolitenlari Katta Los-Anjelesni tashkil qiladi, El-Sentro va San-Diego-Karlsbad-San-Markos metropolitenlari esa Janubiy chegaraviy mintaqani tashkil qiladi. Katta Los-Anjelesning shimolida Santa-Barbara, San-Luis-Obispo va Bakersfild metropoliten hududlari joylashgan.","question":"Katta Los-Anjeles hududida qancha kishi yashaydi?","answers":{"text":["17 786 419"],"answer_start":[292]},"id":3004}
{"context":"Magnit maydoni ko'pincha odatdagi hayotda uchraydigan ko'rinishlardan biri - bu ikkita magnitning o'zaro ta'sir qilishi: bir xil qutblar bir-biridan ajralib turadi, qarshidagilari jalb qilinadi. Magnetlar o'rtasidagi o'zaro ta'sirni ikki monopol o'rtasidagi o'zaro ta'sir sifatida tasvirlash vasvasasi paydo bo'ladi va formal nuqtai nazardan bu g'oya to'liq amalga oshirilishi mumkin va ko'pincha juda qulay, ya'ni amalda foydali (hisob-kitoblarda); ammo batafsil tahlil shuni ko'rsatadiki, aslida bu hodisaning to'liq to'g'ri tavsifi emas (bunday model doirasida tushuntirilmaydigan eng aniq savol, nima uchun monopollar hech qachon ajralishi mumkin emas, ya'ni nima uchun tajriba hech qanday izolyatsiya qilingan jism aslida magnit zaryadga ega emasligini ko'rsatadi; bundan tashqari, modelning zaifligi shundaki, u makroskopik oqim tomonidan yaratilgan magnit maydoniga nisbatan qo'llanilmaydi, demak, uni sof shakl sifatida ko'rib chiqmasa, faqat nazariyaga fundamental ma'noda murakkablashtiradi).","question":"Magnetlarning qarama-qarshi qutblari bir-biriga qarshi chiqadimi?","answers":{"text":["qarshidagilari jalb qilinadi"],"answer_start":[165]},"id":1895}
{"context":"Madonna albomdagi ko'pgina qo'shiqlarning muallifi bo'lsa-da, asosiy tijorat muvaffaqiyati Holidayni chet mualliflar tomonidan olib keladi, bundan tashqari, qo'shiqchining o'sha paytgi boyi Dj Jon Marmelad Benites tomonidan topilgan. Bu fakt o'nlab yillar davomida Madonnaga, shuhrat qozonishga qodir deb shubha bilan qarashni belgilab berdi. Biograflar va keyingi tadqiqotchilar ta'kidlashicha, Stiven Bray, o'zlarining so'zlariga ko'ra, Madonna bilan hamkorlik qilishdan oldin hech qanday qo'shiq yozmagan bo'lsa-da, Madonning hitlari muallifi sifatida uning shuhrati va obro'si ommaviy axborot vositalarining Chickonening o'sha davrdagi ayol uchun g'ayrioddiy bo'lgan kompozitorlik va mualliflik iste'dodini eslatishni xohlamasligi natijasidir, butunlay uning tashqi ko'rinishi va vokali tanqidlariga e'tibor qaratadi (95). Frantsuz elektronika mutaxassisi Mirve fikriga ko'ra, matbuot tomonidan bu noto'g'ri tushunish, shuningdek, kelajakdagi reyting rekordchilarining kamtarligi tufayli ham sodir bo'lgan (Buyuk Britaniyada 13 ta hit bilan 1-o'rinni egallagan mualliflar soni bo'yicha u bugungi kunda faqat Lennon va Makkartni 33 ta):","question":"Stiven Bray uchun ommaviy axborot vositalarining Chikkoneni o'sha davrdagi ayol uchun g'ayrioddiy bo'lgan kompozitorlik va mualliflik iste'dodini eslatishni istamasligining natijasi nima?","answers":{"text":["Madonning hitlari muallifi sifatida uning shuhrati va obro'si"],"answer_start":[519]},"id":1304}
{"context":"1207 yilda Vsevolod Chermniy Kiyevni egallab oldi va Vsevolodning ittifoqchisi Rurik Rostislavichni u yerdan haydab yubordi. Vsevolod Ryazan shahri shohlari Olgovichlar bilan yashirin ittifoqda gumon qildi va Novgorodliklar ((1) va Muromliklar bilan o'zining katta o'g'li Konstantinni chaqirib, qo'shin to'plashni boshladi. Hujumning maqsadi sifatida Vsevolod Chernigovni nomladi. U Oki qirg'og'iga kelib, Roman Glebovich, Sviatoslav Glebovich va ikkita o'g'li Ingvar va Yuriy Igorevichlarni chaqirib, ularni qo'lga oldi va Pronskaga qarab yo'l oldi. Mikhail Vsevolodovich Pronskiy o'z qaynonasi bilan Chernigovga qochib ketdi. Oleg Vladimirovich Pronskada Izyaslav Vladimirovichni qamal qildi, Ryazan shahridan blokirovka to'sqinligini olib tashlagan Roman Igorevichni mag'lub qildi. Vsevolod Katta Gnezdo Ryazan bosqinchilarining aralashuvi tufayli Ryazan bosqinchilarini to'xtatdi. Keyingi 1208 yilda Vsevolod Oleg Vladimirovichdan Pronskni olib, uni Davyd Muromskiyga berdi, Ryazan shahrida o'g'li Yaroslavni o'z o'rniga tayinladi, so'ngra Ryazan va Belgorodni yondirdi. Prunskdagi Mixail va Izyaslav Pronskni qaytarib olishdi, Moskva atrofida hujum qildilar, ammo Yuriy Vsevolodovich tomonidan mag'lub bo'lishdi.","question":"Vsevolod Chermniy Kiyevni zabt etganda kimni quvib chiqardi?","answers":{"text":["Rurik Rostislavich"],"answer_start":[79]},"id":1702}
{"context":"Kostyumlar to'plami Buyuk Britaniyadagi eng to'liqdir, u 14 000 dan ortiq liboslar va aksessuarlarni o'z ichiga oladi, asosan 1600 yildan hozirgi kungacha. Kostyum eskizlari, dizaynerlik daftarlari va boshqa qog'oz ishlarining aksariyati so'z va rasmlar bo'limida saqlanadi. O'tmishdagi kunlik kiyimlar deyarli saqlanmaganligi sababli, kolleksiyaga maxsus holatlar uchun zamonaviy liboslar ustunlik qiladi. Kostyumlarning birinchi muhim sovg'alaridan biri 1913 yilda Viktoriya va Albert muzeyi Talbot Xyuzning 1 442 ta kostyum va buyumlarni qo'shni do'konda namoyish etgandan so'ng Harrods sovg'a qilgan sovg'alarini olganida bo'ldi.","question":"Talbot Xyuzning to'plami qaysi kompaniya tomonidan sovg'a qilingan?","answers":{"text":["Harrods"],"answer_start":[582]},"id":3007}
{"context":"Vagarshapat - ermon kalligrafiyasi va qo'lyozma kitobining birinchi rivojlanish markazi bo'lgan. Tarixda turli davrlarda faoliyat ko'rsatgan va turli rivojlanish ko'lamlariga ega bo'lgan 1500 dan ortiq markazlar ((10) ermon kalligrafiyasi va qo'lyozma san'ati rivojlanishi ma'lum. Eng muhim markazlar Vagarshapat, Syunik (Tatev, Gladzor va boshqalar) da bo'lgan. d.), Varaga, Nareka, Argina, Axpat, Sanain, Axtamara, Getik, Gochavanka, Xoranashta, Xor Virap, Glak, Mush, Erznk, Karina, Karsa, Aprakunis, Adana, Van, Bitlis, Yangi Julfa monastirlarida va hokazolarda. d. ((10)) qoidalariga muvofiq.","question":"Qaysi shahar birinchi marta ermon kalligrafiyasi va qo'lyozma kitobining rivojlanish markazi bo'lgan?","answers":{"text":["Vagarshapat"],"answer_start":[0]},"id":77}
{"context":"Dima uni qayta ishlashda ishtirok etdi, romanning yakuniy versiyasida Chevalier d'Armantal nomi berildi. U Dyumning barcha kelajak asarlarini sotib olgan \"La Press\" gazetasi tomonidan nashrga qabul qilindi. Biroq, Shevaliye... ikkala muallif ham imzo chekishiga Emil de Jirarden qattiq qarshilik bildirdi: uning nazarida kitob Mak ismini qadrsizlantirgan,  o'quvchi faqat Dyumning romanlarini ko'rishni xohlagan. Chevalier... bitta Duma imzosi uchun chiqdi, Mak katta chegirma oldi  sakkiz ming frank va keyinchalik hamkorlikni davom ettirdi. Dima Mak bilan birgalikda Uchta musketyer, Monte-Kristo grafligi, Qirolicha Margo, Xotin-qizlar urushi ustida ishlagan. Dyum va Makning yozishmalari shuni ko'rsatadiki, ikkinchisining romanlarga qo'shgan hissasi katta edi. Adabiyot tarixchisi Albert Tibode ularni Duma-Make deb nomlashni taklif qildi, chunki u Erkman-Shatrian misolida romanlar muallifi ikki xil nom bilan belgilanishi kerak deb hisobladi.","question":"Kim Chevalier d'Armantal romanini Duma va Mak? mualliflari tomonidan imzolashga qarshi edi?","answers":{"text":["Emil de Jirarden"],"answer_start":[262]},"id":2958}
{"context":"Qattiq iqtisod siyosati (shuningdek, iqtisod siyosati, qat'iy iqtisod siyosati) - moliyaviy-iqtisodiy jihatdan og'ir vaqtlarni (qora iqtisodiy inqiroz, resessiya, depressiya) boshdan kechirgan mamlakat davlat apparatining byudjet siyosati turlaridan biri. Bunday kurs, odatda, ortiqcha ishlab chiqarish inqirozi (masalan, Ruminiyada 1980-yillarda qattiq iqtisod siyosati), shuningdek, qayta kreditlash inqirozi, byudjet taqchilligi va\/yoki joriy hisoblar bo'yicha operatsiyalar (masalan, 2008 yildan keyingi Evropa qarz inqirozi) tufayli iqtisodiyotda yuz bergan bir qator salbiy hodisalarga javob hisoblanadi.","question":"Ortiqcha ishlab chiqarish inqirozi misoli?","answers":{"text":["Ruminiyada 1980-yillarda qattiq iqtisod siyosati"],"answer_start":[322]},"id":1168}
{"context":"Beta qiymati nolga yaqin bo'lgan investitsiya portfelini uning tarkibiga Beta koeffitsiyentiga ega bo'lgan bir nechta aktivlarni kiritish orqali yaratishingiz mumkin, ularning summasi uning nol qiymatini tashkil qiladi. Portfelni shakllantirishning bir nechta yo'llari mavjud, ulardan birinchisi qimmatli qog'ozlarni sotib olishdir, ularning bir qismi Beta ga ega, boshqalari esa salbiy. Ammo amalda, betaning manfiy qiymatiga ega bo'lgan qimmatli qog'ozlar juda kam uchraydi, bu esa bu usulni eng samarali bo'lmasligi mumkin.","question":"Betani qanday qimmatli qog'ozlar bilan eng samarali usulda olish mumkin?","answers":{"text":["Beta"],"answer_start":[352]},"id":875}